ဝီကီပီးဒီးယား mywiki https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%97%E1%80%9F%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%AC MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter မီဒီယာ အထူး ဆွေးနွေးချက် အသုံးပြုသူ အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက် ဝီကီပီးဒီးယား ဝီကီပီးဒီးယား ဆွေးနွေးချက် ဖိုင် ဖိုင် ဆွေးနွေးချက် မီဒီယာဝီကီ မီဒီယာဝီကီ ဆွေးနွေးချက် တမ်းပလိတ် တမ်းပလိတ် ဆွေးနွေးချက် အကူအညီ အကူအညီ ဆွေးနွေးချက် ကဏ္ဍ ကဏ္ဍ ဆွေးနွေးချက် TimedText TimedText talk မော်ဂျူး မော်ဂျူး ဆွေးနွေးချက် ကိရိယာငယ် ကိရိယာငယ် ဆွေးနွေးချက် ကိရိယာငယ် အဓိပ္ပာယ် ကိရိယာငယ် အဓိပ္ပာယ် ဆွေးနွေးချက် 0 2642 754964 750770 2022-08-16T10:22:22Z 210.14.97.151 /* ထင်ရှားသော ရခိုင်လူမျိုးများ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox Ethnic group |group=Rakhine people <br /> ရခိုင်လူမျိုး |image=[[File:Rakhine drummers at Thingyan, New York City.jpg|225px]] |poptime=စုစုပေါင်း ၃,၃၄၆,၀၀၀ (၂၀၁၀ ခန့်မှန်း) |region1={{flag|Burma}} |pop1=၃,၁၀၇,၀၀၀ |ref1={{lower|0.75em|<ref>{{cite web|url= http://www.joshuaproject.net/peoples.php?peo3=13207|title=Rakhine people who speak Sittwe Dialect|accessdate=2010-07-22}}</ref>+<ref>{{cite web|url= http://www.joshuaproject.net/languages.php?rol3=ybd|title=Rakhine people who speak Yangbye Dialect|accessdate=2010-07-22}}</ref>}} |region2={{flag|Bangladesh}} |pop2=၂၀၇,၀၀၀ |ref2={{lower|0.75em|<ref>{{cite web|url= http://www.joshuaproject.net/peoples.php?peo3=13207|title=Rakhine people in Bangladesh|accessdate=2010-07-22}}</ref><ref>{{cite web|url= http://www.joshuaproject.net/people-profile.php?peo3=17671&rog3=BG|title=Rakhine people who speak Marma |accessdate=2010-07-22}}</ref>}} |region3={{flag|India}} |pop3=၃၂,၀၀၀ |ref3={{lower|0.75em|<ref>{{cite web|url= http://www.joshuaproject.net/peoples.php?peo3=13207|title=Rakhine people in India|accessdate=2010-07-22}}</ref> }} |rels=[[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]] |langs=[[ရခိုင်ဘာသာစကား|ရခိုင်]]၊ [[မြန်မာဘာသာစကား|မြန်မာ]] |related=[[ဗမာလူမျိုး]]၊ [[မရမာကြီးလူမျိုး|မရမာကြီး]], [[Chakma people|Chakma]] |footnotes={{reflist}} }} [[File:Burma23.jpg|thumb|ဦးဖိုးကျား ရေးသော ခေတ်မီ မြန်မာရာဇဝင်အကျဉ်းစာအုပ်မှ.....]] '''ရခိုင်လူမျိုး'''အများစုတို့ သည် ရခိုင်ကမ်းမြောင်ဒေသ တွင်နေထိုင်ကြသည်။ရခိုင် လူမျိုးများသည် သာကီဝန် အနွယ်မှ ဆင်းသက်လာသည်ဟုသိရသည်။(တချို့သမိုင်းများတွင်မူ အာရီယာန် နွယ်ဖွားများဖြစ်သည်ဟုဆိုကြသည်။ မြန်မာ့လူဦးရေ၏ လေးရာခိုင်နှုန်းနှင့် အထက်သည် ရခိုင်လူမျိုးတို့ဖြစ်သည်။ ရခိုင်လူမျိုးသည် တိဗက်-ဗမာအုပ်စုမှ ဗမာအစုဝင် ဖြစ်သည်။ မြန်မာ့ဝေါဟာရ အခေါ်အဝေါ်ဖြစ်သော လူမျိုးတစ်ရာ့တစ်ပါးတွင် ''သက်နှင့် ရခိုင်၊ နှိုင်းပြိုင်တောင်သူ၊ ပျူကမ်းယံယော၊ ထားဝယ်နှောက၊ မျိုးသတ္တ''ဟု မြန်မာ ခုနစ်မျိုး ပါဝင်ကြောင်း အဆိုရှိလေသည်။ ထိုတိဗက်-မြန်မာအုပ်စုဝင် မြန်မာအစုကား အေဒီ ကိုးရာစုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင်မှ မြန်မာနိုင်ငံတွင်းသို့ ဝင်လာကြဟန် တူသည်ဟု ဆို၏။ ယင်းတို့အထဲတွင် မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်း ပူအိုက်ခြောက်သွေ့သော မြေပြန့်လွင်ပြင်သို့ ရောက်ပြီးနောက်၊ ထိုမှတစ်ဆင့် ဆက်လက်ထွက်ခွာသွားသူများလည်း ရှိကြသေးရာ ရခိုင်လူမျိုး လည်း ထိုသူတို့အထဲတွင် အပါအဝင် ဖြစ်လေသည်။ ယခုအခါ [[ရခိုင်ပြည်နယ်]] [[စစ်တွေ]]၊မောင်တော၊ ဘူးသီးတောင်၊ ရသေ့တောင်၊ ပုဏ္ဏားကျွန်း၊‌ ကျောက်တော်၊ ‌ပလက်ဝ၊ မြောက်ဦး၊ မင်းပြား၊ ပေါက်တော၊ မြေပုံ၊ ကျောက်ဖြူ၊ ရမ်းဗြဲ၊ မာန်အောင်၊ အမ်း၊ တောင်ကုတ်၊ သံတွဲ၊ ဂွ အစရှိသည့် မြေပြန့်ပိုင်းတွင် ရခိုင်အမျိုးသားတို့ နေထိုင်လျက်ရှိကြသည်။ အမျိုးတူသည်ကို လိုက်၍ လူမျိုးစုတို့ကို သတ်မှတ်ခွဲခြားသည့် ဘာသန္တရ သုတေသနနည်း အရဆိုလျှင် ရခိုင်လူမျိုးတို့သည် အသံကွဲ မြန်မာစကားများကို ပြောဆိုကြသော လူမျိုးများတွင် ပါဝင်သည်။ သို့သော် မြန်မာအစုဝင် တောင်ရိုး၊ အင်းသား၊ ထားဝယ်၊ ဓနု၊ ရခိုင်နှင့် ယော စကားများသည် မြန်မာစကားနှင့် အလွန်နီးစပ်လေသည်။ မြန်မာနိုင်ငံပြည်မနှင့် ရခိုင်ပြည်အကြားတွင် ရခိုင်ရိုးမ(ခေါ်)အနောက်ရိုးမတောင်တန်းတည်ရှိသဖြင့် ရာဇဝင်ချင်း ဆက်စပ်မှုမရှိလှချေ။ ရခိုင်ပြည်သည် ပင်လယ်ကမ်းခြေတစ်လျှောက်တွင် တည်ရှိသောကြောင့် နိုင်ငံခြားနှင့် အဆက်အသွယ် အရောက်အပေါက်ပိုလွယ်သည်။ ရခိုင်ရာဇဝင်အစမှာ အလွန်ရှေးကျ၍ မင်းဆက်ပေါင်းများစွာ ရှိသည်။ ရခိုင်၌ တွေ့ရသော ရှေးကျောက်စာများအနက် အာနန္ဒစန္ဒြ ကျောက်စာ၌ ဘီစီ၅၁၈ မှစ၍ အေဒီ ၇၂ဝ တိုင်အောင် မင်းစဉ်မင်းဆက်ကို ဖော်ပြထားသည်ကို တွေ့ရ၏။ စောလွန်းသော မင်းတို့ကို ဧကန်မှန် သည်ဟု မယူဆလိုလျှင် ဖြစ်နိုင်သော်လည်း ရခိုင်တွင် မြို့တည်၍ စာပေအရေးအသား တတ်ကျွမ်းလျက် ဗုဒ္ဓဝါဒီ၊ ဗြာဟ္မဏဝါဒီ ရှိသူတို့သည် ခရစ်နှစ်ဦးမှစ၍ ရှိနေကြသည်ဟု ဆိုလေသည်။ ယင်းတို့သည် ငွေဒင်္ဂါးများ သွန်းလုပ်၍ ရောင်းဝယ်ရာတွင် ပိုက်ဆံအဖြစ် သုံးသည်။ ထိုသူတို့ကား မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းမှ ပျူတို့နှင့် ခေတ်ပြိုင် ဖြစ်လေသည်။ သို့သော် ထိုစဉ်ကပေါ်ပေါက်ခဲ့သော မင်းတို့ အုပ်ချုပ်သော ပြည်သူတို့ကား မည်သည့်အမျိုးဖြစ်၍ မည်သည့်အခါကပင် ရခိုင်၌ အခြေစိုက်လျက် ပြည်ရွာထူထောင်သည်ကိုမူ မပြောနိုင်သေးချေ။ မည်သို့ဖြစ်စေ ပြည်ထောင်စုတိုင်းရင်းသား လူမျိုးတစ်မျိုးဖြစ်သော ရခိုင်လူမျိုးသည် ရှေးနှစ်ပေါင်း များစွာကပင် မိမိတို့ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေး၊ ကိုယ်ပိုင်စာပေယဉ်ကျေးမှုဖြင့် အခြေစိုက် တိုးတက်လာသော လူမျိုးဖြစ်ပေသည်။ ရခိုင်စာပေ ယဉ်ကျေးမှုသည် သီးခြားလွတ်လပ်စွာ ထွန်းပြောင်ခဲ့ပေသည်။ ရခိုင်စာပေနှင့် စပ်လျဉ်းသည့် ကျောက်စာ၊ မော်ကွန်းစာများကို ဓညဝတီခေတ် (ဘီစီ ၅ ရာစုမှ အေဒီ ၄ ရာစု)မှ စ၍ ရှာဖွေတွေ့ရှိရသည်ဟု ဆိုသည်။ ရခိုင်ရတု၊ လင်္ကာ၊ ဘွဲ့၊ ဧချင်းတို့ကိုလည်း ဝေသာလီခေတ် (အေဒီ ၁၅ ရာစုမှ ၁၈ ရာစု)တို့၌ အခိုင်အမာ တွေ့ရှိရလေသည်။ သို့သော် ရခိုင်စာပေသည် အေဒီ ၁၇၈၄ ခုနှစ် မြန်မာတို့နှင့် စစ်ဖြစ်ပြီးသော အချိန်နှင့် အေဒီ ၁၈၂၄-၂၆ ခုနှစ် ဗြိတိသျှနယ်ချဲ့တို့လက်အောက်ကို ကျရောက်သော အချိန်မှအစပြု၍ တဖြည်း ဖြည်း မှေးမှိန်ခဲ့ရလေသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၁)</ref> == အခေါ်အဝေါ် == ရခိုင်လူမျိုးများအား ရခိုင်၊ အာရကန်၊ မောက် စသဖြင့်ခေါ်ဝေါ်မှုများလည်းရှိကြသည်။ အာရကန် ဆိုသောစကားအသုံးအနှုံးမှာ ပါဠိ အာရက္ခမှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်ပြီး မိမိကိုယ်ကိုလည်းကောင်း ပတ်ဝန်းကျင်နိုင်ငံများကိုလည်းကောင်း စောင့်ရှောက်ခြင်း စောင့်ရှောက်သည့်လူမျိုးဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။ အထူးသဖြင့် အနောက်တိုင်းစာပေများတွင် အသုံးများသည်ကို တွေ့ရသည်။ မောက်ဟူသော အခေါ်အဝေါ်မှာ ဘင်္ဂလီစာပေများတွင် ရခိုင်လူမျိုးများအား ခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲသော စကားလုံးဖြစ်သည်။ ရခိုင်တို့သည် ဂေါတမမြတ်စွာဘုရားရှင် ပွင့်တော်မူရာ အိန္ဒိယပြည်မြောက်ပိုင်းမှမာဂတိုင်းသားများဖြစ်ကြသည်။ ယင်းမှ ဆင်းသက်လာသော အနွယ်တော်များ ဖြစ်သောကြောင့် မာဂတတိုင်းသားများ မောက် ဟုခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ == နောက်ခံသမိုင်းကြောင်းနှင့် ပေါ်ပေါက်လာပုံ == ရခိုင်ဆိုသော စကားသည် ပါဠိ စကားမှ ဆင်းသက်လာသည်။ ရက္ခိတ (အမျိုးကို စောင့်ရှောက်သူ)ဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။ ပျူ နှင့်အနွယ်တူ ကမ်းယံ လူမျိုးများ မြန်မာနိုင်ငံဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်း ဒေသဘက်သို့ဝင်ရောက်သည့် အချိန်ကာလ လောက်မှာပင် အနောက်တိဗက်အနွယ်ဝင် အခြားလူမျိုးစုများသည်လည်း ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်း ဒေသများသို့ [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ]] အရှေ့ပိုင်းဒေသ များဘက်မှ ဝင်ရောက်လာကြသည်။ ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းဒေသနှင့် သက်ဆိုင်သည့် သမိုင်းများကို လေ့လာသည့် အခါ ရှေးအကျဆုံး မင်းဆက်များနှင့် ပြည်နယ်များသည် စစ်တွေပတ်ဝန်းကျင် ဒေသတဝိုက်လောက်တွင် အခြေခံသည်ကို အများဆုံးတွေ့ရှိရသည်။ ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းတောင်ပိုင်း ဒေသများ သို့ဝင်ရောက် ခြေချသည့် လူ့အဖွဲ့အစည်းများမှာ ပျူနှင့်အနွယ်တူ ကမ်းယံလူမျိုးများ သည် ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်း အရပ်ဒေသများမှတဆင့် ဝင်ရောက် လာဖွယ်ရာရှိသည်။ ရခိုင်ရာဇဝင်ဟောင်းများ၌ ရေးသား ဖော်ပြထားသည်မှာ [[ဗုဒ္ဓ]] ပွင့်တော်မမူမှီ လွန်ခဲ့သည့်နှစ်ပေါင်း ၅၀ဝ၀ ကျော်လောက်မှ စ၍ဓညဝတီကို တည်ထောင်သည့် မာရယု မင်းဆက် ၅၄ ဆက်မျှ စိုးစံခဲ့ကြောင်း ဒုတိယအကြိမ် ဓညဝတီကိုတည်ထောင်သည့်ကံရာဇာကြီး မင်းဆက် ၂၉ ဆက်မြောက် စန္ဒသူရိယမင်းသည် ဗုဒ္ဓနှင့် ခေတ်ပြိုင်ဖြစ်ပြီး မဟာမုနိရုပ်ပွားတော်ကို သွန်းလုပ်ခဲ့ကြောင်း ရေးသား ဖော်ပြကြသည်။ ရခိုင်ကမ်း ရိုးတန်းဒေသတဝိုက်တွင် တွေ့ရှိရသည်။ အဆင့်အတန်းချင်း သမိုင်းဝင်ထောက်အထားများအရ ပုဂံပြည် မတိုင်မှီ ရာစု နှစ်များစွာကပင် မင်းဆက်များ ထူထောင်ပြီးစီးကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။ အထူးသဖြင့် ဝေသာလီ သပိတ်တောင် ဓညဝတီ ပြည်နယ်များသည် သူ့ခေတ်နှင့် သူ့အခါ ထင်ရှားကြီးကျယ် သည့်ပြည်နယ် များဖြစ်ခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းဒေသတစ်ခုလုံးကိုစည်းလုံး သိမ်းသွင်းသည့် မင်းဆက်များ မရှိခဲ့ပေ။ ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းတောင်ပိုင်းရှိသံတွဲသည် ၁၃ ရာစုခန့်အထိ သီးခြားကင်းလွတ်ခဲ့သည့် ပြည်နယ်ဒေသအဖြစ် တည်ရှိခဲ့သည်။ မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးကို စတင်စည်းရုံးခဲ့သည့် ပုဂံမင်းဆက်ဘုရင်များ၏ လက် အောက်ပြည် နယ်များအဖြစ် ကျရောက်ခြင်းမရှိပဲ သီးခြားကင်း လွတ်ခဲ့သည်။ == ဘာသာရေး == {{see also|ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ ဗုဒ္ဓဘာသာ}} ရှေးဦးပိုင်းတွင် ရခိုင်လူမျိုးတို့သည် [[ဟိန္ဒူဘာသာ|ဟိန္ဒူအယူဝါဒ]]ကိုလက်ခံကိုးကွယ်ကြပြီး နောက်ပိုင်းတွင်မူ [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]ကိုးကွယ်သူများဖြစ်လာကြသည်။ ရှေးအစဉ်အဆက်ကတည်းက ဘာသာရေးကို ရိုသေကိုင်းရှိုင်း ကြသည်။ ရခိုင်လူမျိုးတို့သည် [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]]ကို ကိုးကွယ်သည်။ ဓညဝတီခေတ် [[ဘီစီ]] ၅ ရာစုတွင် စန္ဒသူရိယဘုရင်မင်းမြတ်၏ပင့်ဖိတ်မှုကြောင့် ဂေါတမမြတ်စွာဘုရားရှင်သည် ရခိုင်ပြည်သို့ကြွရောက်တော်မူခဲ့သည်။ ထို့ပြင် အေဒီ ၆၅၂-၆၆၀ ခန့်က အာရပ်ကုန်သည်များမှ ရခိုင်ပြည်နယ်ကမ်ရိုးတန်များသို့ [[အစ္စလာမ်ဘာသာ]]ယူဆောင်လာသဖြင့် အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်ရခိုင်လူမျိုးများလည်း ရှိကြသည်။{{Citation needed}} == ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဓလေ့ထုံးစံ == ရခိုင်လူမျိုးတို့ သည် [[ရခိုင်ဘာသာစကား]]နှင့် [[မြန်မာဘာသာစကား]]ကို အများဆုံး အသုံးပြုကြသည်။ ရခိုင်ဘာသာစကားနှင့် မြန်မာ ဘာသာစကားသည် အတော်များများတူပြီး ရသံ /r/ နှင့် ဂျသံ /j/ ထွက်ကွာသည်။ ရခိုင်လူမျိုးတို့သည် များသောအားဖြင့် [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]] ကို ကိုးကွယ်ကြသည်။ သူတို့သည် အရှေ့တောင်အာရှ၏ ပထမဦးဆုံးသော [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]] ကိုးကွယ်သူများ ဖြစ်ကြသည်။{{citation needed}} ရခိုင်ယဉ်ကျေးမှုသည် [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]] အခြေခံထား၍ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ ရခိုင်လူမျိုးတို့၏ စာပေ၊ ဂီတ နှင့် အနုသုခုမပညာရပ်တို့သည် ဘာသာရေးကို အခြေခံပြီး တိုးတက်လာခဲ့သည်။ ရခိုင်လူမျိုးတို့၏ [[ကျင်]] အားကစားနှင့် [[ဆီမီးခွက်အက]]တို့သည်ထင်ရှားသည်။ === ဝတ်စားဆင်ယင်မှု === ရခိုင်လူမျိုးများသည် မြန်မာနိုင်ငံ အနောက်မြောက်ပိုင်းတွင် နေထိုင်ပြီး ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှုတွင် ရှိသည်။ ယခင်က အိန္ဒိယတို့နှင့် ဆင်တူသော ဝတ်စားဆင်ယင်မှုမျိုးရှိခဲ့သည်။ သို့သော် [[မြောက်ဦးခေတ်]] ကုန်ဆုံးချိန်မှ စ၍ ရခိုင်တို့၏ ဝတ်စားဆင်ယင်မှုများ၊ ယဉ်ကျေးမှုများ မှေးမှိန်လာပြီး [[ဗမာလူမျိုး]] တို့၏ ဝတ်စားဆင်ယင်ပုံများ လွှမ်းမိုး လာခဲ့သည်။ ယနေ့အချိန်အခါတွင် ရခိုင်အမျိုးသားများသည် ပုဝါစကို နဖူးတွင် စည်းနှောင်ထားပြီး ရင်ဖုံး တိုက်ပုံကို ရိုးရာပုဆိုးနှင့် တွဲဖက်ဝတ်ဆင်ကြသည်။ အမျိုးသမီးများသည် ဇာပုဝါကို ရင်စလွယ်သိုင်းပြီး ကော်လာမဲ့ ရင်စေ့လက်ရှည်အင်္ကျီကို လုံချည်နှင့် တွဲဖက်ဝတ်ဆင်သည်။ ၁၇ ရာစု ရခိုင်မင်းဆက်များ၏ ဗိသုကာ လက်ရာများနှင့် ဗုဒ္ဓဘာသာနှင့် သက်ဆိုင်သော အဆောက်အဦးများကို [[မြောက်ဦးမြို့]]တွင်လေ့လာ နိုင်သည်။ === ရခိုင်ရိုးရာအကများ === {{columns-list|2| # ဗုဒ္ဓပူဇနိယအက ([[ဆီမီးခွက်အက]]) # ငစွေအက # သျှင်ဒိုင်အက # ပိုးဝါမင်းသမီးအက # ယိမ်းအက # ရထားပန်းယိုင်အက }} == ဘင်္ဂါ(၁၂)မြို့ == # စစ်တကောင်း # ရောင်ပူ # ဂင်္ဂါသာရ # ဒါကာ # မောက်သူဇာ # ကုမ္ဘီလာ # သျှီလက် # တိလင်္ဂါ # ဂေါတောပလ္လင် # ပဋိက္ကယား # ကံသာ # ဘရိသတ် == ရခိုင်ခေတ်များ == * [[ပထမဓညဝတီခေတ်|ပထမ ဓညဝတီခေတ်]] သက္ကရာဇ် ၃၃၂၅ မှ ၁၅၀၇ BC အထိ၊ * [[ဒုတိယဓညဝတီခေတ်|ဒုတိယ ဓညဝတီခေတ်]] သက္ကရာဇ် ၁၅၀၇ မှ ၅၈၀ BC အထိ၊ * [[တတိယဓညဝတီခေတ်|တတိယ ဓညဝတီခေတ်]] သက္ကရာဇ် ၅၈၀ မှ ၃၂၇ BC အထိ၊ * [[ဝေသာလီခေတ်]] သက္ကရာဇ် ၃၂၇ မှ ၈၁၈ AD အထိ၊ * [[လေးမြို့ခေတ်]] သက္ကရာဇ် ၈၁၈ မှ ၁၄၃၀ AD အထိ၊ * [[မြောက်ဦးခေတ်]] သက္ကရာဇ် ၁၄၃၀ မှ ၁၇၈၄ AD အထိ၊ == ရခိုင်(၇)မျိုး == # [[ရခိုင်]] # [[ကမန်လူမျိုး|ကမန်]] #[[ခမီလူမျိုး|ခမီ]] # [[ဒိုင်းနက်လူမျိုး|ဒိုင်းနက်]] # [[မရမာကြီးလူမျိုး|မရမာကြီး]] #[[မြိုလူမျိုး]] # [[သက်လူမျိုး|သက်]] == ထပ်မံကြည့်ရှုစရာ == [[ရခိုင်မင်းဆက်]]<br /> [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]<br /> [[ရခိုင်ပြည်နယ်အလံ]] ==ထင်ရှားသော ရခိုင်လူမျိုးများ== {{columns-list|2| * [[ဦးသာထွန်း၊ ဦး|ဦးဦးသာထွန်း]] - ရခိုင်-မြန်မာ ပဏ္ဍိတ် သမိုင်းပညာရှင် <ref>[http://alpbranchmalaysia.blogspot.com/2011/05/blog-post_4191.html Blogger<!-- Bot generated title -->]</ref> * ဆရာတော် [[ဦးဥတ္တမ|ဦးဥတ္တမ]] *[[မေအောင်၊ ဦး (စွယ်စုံပညာရှင်)|ဦးမေအောင်]] - ကိုလိုနီခေတ်ပြည်ထဲရေး ဝန်ကြီး *[[ရဲကျော်သူ|ဦးရဲကျော်သူ]] - မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဘဏ်လုပ်ငန်းကို ပထမဆုံးစတင်ခဲ့သူ ကိုလိုနီခေတ်သူဋ္ဌေးကြီး *[[ရွှေဇံအောင်၊ ဦး|ဆရာကြီး ဦးရွေဇံအောင်]] - ပထမဆုံး ဗုဒ္ဓအဘိဓမ္မာကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာပြန်ဆိုသူ *[[စံရွှေ၊ ဦး|ဦးစံရွှေ]] - သက်ကြီးတက္ကသိုလ် ကျောင်းအုပ်ကြီးဆရာကြီး *[[အောင်ဇံဝေ၊ ဦး|ဦးအောင်ဇံဝေ]] - ၁၉၄၇ ခုနှစ် ပင်လုံညီလာခံ ဖြစ်မြောက်ရေး အကြံပေးအဖွဲ့ဝင်၊ နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်ဘွဲ့ (ပထမဆင့်)ရ ဝန်ကြီး * [[ချန်ထွန်း၊ ဦး(ရခိုင်)|ဦးချန်ထွန်း]] - ဥပဒေပါရဂူ * [[ဒေါက်တာအေးမောင်]] - [[ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ]] လွတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် * [[ဦးအေးသာအောင်]] - [[ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်]] ဒုဥက္ကဋ္ဌ * [[အေးကျော် (သမိုင်းပညာရှင်)|ဒေါက်တာ အေးကျော်]] - သမိုင်းပညာရှင် * [[မဟာသမ္မတ]] - နောက်ဆုံး [[ရခိုင်]]ဘုရင် * [[မင်းဗာကြီး]] - [[မြောက်ဦး]]ခေတ် ဘုရင် *[[ဒေါက်တာအေးချမ်း|ဒေါက်တာအေးချမ်း]] - သမိုင်းပညာရှင် * ဗိုလ်ချုပ်[[ထွန်းမြတ်နိုင်]] - ရက္ခိုင့်တပ်တော်စစ်ဦးစီးချုပ် * [[ကိုင်ဇာ]] - အဆိုတော် * [[နေထက်လင်း]] - ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် * [[Fokker]] (သားသား) - အဆိုတော် * [[နေတိုး (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)]] * [[အောင်လွင်]] - ရုပ်ရုင်သရုပ်ဆောင်၊ ဒါရိုက်တာ * [[ရတနာမိုင်]] - အဆိုတော် * [[ဇွန်သံစဉ်]] - Miss Myanmar ပြိုင်ပွဲဝင် * [[ညီမင်းခိုင်]] - အဆိုတော်၊ တေးရေးဆရာ * [[မင်းသွေး]] - ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် * [[သားငယ်]] - Myanmar Idol သရုပ်ဆောင် * [[ခန့်စည်သူ]] - ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် * ဦး[[ဖေမြင့်]] - စာရေးဆရာ၊ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး * ဦး[[ညီပု (ဝန်ကြီးချုပ်)|ညီပု]] - ရခိုင်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် လငၲးရောငၲစငၲ (စာရေးဆရာ) }} == ရည်ညွှန်းကိုးကား == {{Reflist| <ref>ရခိုင်ရာဇဝင် ။ အောင်သာဦး</ref> <ref>စန္ဒမာလာလင်္ကာရ။ ရခိုင်ရာဇဝင်သစ် ရခိုင်သမိုင်း၊ ၁၅၊ ၁၈ ရာစု</ref> <ref>အရှေ့တောင်အာရှရာဇဝင်၊ ဟော-၁၉၅၅</ref> <ref>မြန်မာရာဇဝင် (ဟာဗေး ၁၉၂၅)</ref> <ref>မိတ်ဆိနာ-ခေတ်ဦး ဖုနန်-ဖန်-ပျူ နှင့် ရခိုင် ယိုးဒယားသင်း ဂျာနယ်။</ref> <ref>[http://www.arakanmusic.com/UNI/message.asp?id3=817 ရခိုင်ဂီတ ဒေါ့ကွန် ]</ref> }} {{မြန်မာပြည် လူမျိုးများ}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံလူမျိုးများ]] [[ကဏ္ဍ:ရခိုင်လူမျိုးစု|*]] [[ကဏ္ဍ:ရခိုင်ပြည်နယ်]] a4frkix902nfrxdz17rpfd9litofpt3 0 3829 754853 705685 2022-08-15T14:30:45Z 210.14.110.65 One of his achievements wikitext text/x-wiki {{Infobox ဘောလုံး ကိုယ်ရေးရာဇဝင် | ကစားသမားအမည် = အာဆင်ဝင်းဂါး | image = File:Arsene Wenger JHayes (cropped).jpg | အမည်အပြည့်အစုံ = အာဆင်ဝင်းဂါး | dateofbirth = အောက်တိုဘာ ၂၂ရက်၊ ၁၉၄၉ | cityofbirth = Strasbourg | countryofbirth = [[ပြင်သစ်]] | height = ၁.၉၁ မီတာ (၆ပေ ၃လက်မ) | currentclub = | position = [[နောက်တန်းလူ]] (အငြိမ်းစား) | years = 1973–1975<br />1975–1978<br />1978–1981 | clubs = FC Mulhouse<br />ASPV Strasbourg<br />RC Strasbourg | caps(goals) = 39 {{0}}(7)<br />80 (20)<br />11 {{0}}(0)<ref>{{cite web | url=http://www.racingstub.com/page.php?page=joueur&id=101 | title=Arsène Wenger profile | work=Racingstub, unofficial RC Strasbourg site | accessdate=4 August 2008 | archivedate=22 August 2009 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20090822193825/http://www.racingstub.com/page.php?page=joueur&id=101 }}</ref> | manageryears = ၁၉၈၄–၁၉၈၇<br />၁၉၈၇–၁၉၉၄<br />၁၉၉၄–၁၉၉၆<br />၁၉၉၆–2018 | managerclubs = [[အေအက်စ် နန်စီလော်ရိန်း]]<br />[[အေအက်စ် မိုနာကို]]<br />[[နာဂိုယာ ဂရမ်ပတ်စ် ၈]]<br />[[အာဆင်နယ်]] }} '''အာဆင်ဝင်းဂါး''' <small>[[:en:Order of the British Empire|OBE]]</small> (<small>French pronunciation:</small> ​[[Help:IPA/French|[aʁsɛn vɛŋɡɛʁ]]])သည် ပြင်သစ်​ဘောလုံးကစားသမား​ဟောင်းနှင့်နှင့် နည်းပြဖြစ်သည်။ [[အာဆင်နယ်]]​ဘောလုံးအသင်း၏ နည်းပြအဖြစ် ၁၉၉၆ခုနှစ်​အောက်တိုဘာလမှ၂၀၁၈ခုနှစ် ​မေလအထိ၂၂နှစ်ကြာကိုင်တွယ်ခဲ့သည်။ အသင်း၏သက်တမ်းအကြာဆုံးနှင့်အ​​အောင်မြင်ဆုံးနည်းပြဖြစ်သည်။ သူကိုင်တွယ်သည့်ပွဲ​ပေါင်း ၁၂၃၅ပွဲတွင်နိုင်ပွဲ၇၁၆ပွဲ၊သွင်းဂိုး၂၂၉၈ဂိုး ရရှိခဲ့သည်။၂၀၁၈ခုနှစ် ဧပြီ၂၀တွင် ရာသီအကုန်၌အနားယူ​တော့မည်ဖြစ်​ကြောင်း ​ကြေညာခဲ့သည်။ သူ၏ကစားကွက်များအတွက် အဂ်လန်​ဘောလုံး​လောက၏ ၁၉၉၀​နောက်ပိုင်းခံစစ်ကစားကွက်အ​ပြောင်းအလဲအတွက်​တော်လှန်ခဲ့သူဟုပင်ဂုဏ်ပြုခဲ့သည်။ ==ငယ်ဘဝ== ၁၉၄၉ခုနှစ် ​အောက်တိုဘာ၂၂ရက်​နေ့တွင် စထရပ်ဘုတ်မြို့တွင်​မွေးဖွားသည်။ ဝင်းဂါးမိသားစု၏ က​လေး၃​ယောက်တွင်အငယ်ဆုံးဖြစ်သည်။၁၉၅၀အ​တောအတွင်းက ​ဒေါပစ်ဟိုင်းရွာတွင်​နေထိုင်ခဲ့​သော်လည်း အနီးရှိ ​ဒေါ့လန်ဟိုင်းရွာတွင်သာအချိန်ကုန်ခဲ့သည်။၁၉၄၄​အောက်တိုဘာလ အသက်၂၄နှစ်အရွယ်တွင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ် အ​ရှေ့ဘက်စစ်​မြေပြင်သို့စစ်တိုက်ရန်​စေလွှတ်ခြင်းခံခဲ့ရသည်။ ဝင်းဂါးမိသားစုမှာ ကားအပိုပစ္စည်းဆိုင်နှင့် ​စား​သောက်ဆိုင်ငယ​လေး၁ခုပိုင်ဆိုင်သည်။ အာဆင်တက်ခဲ့​သော မူလတန်း​ကျောင်းမှာ ကက်သလစ်ချက်​ကျောင်းမှဖွင့်လှစ်သည်။ ထို့​နောက် အိုဘာနိုင်းမြို့ငယ်​​လေးတွင်အလယ်တန်းတက်ခဲ့သည်။ သူ၏အ​ဖေမှာ​ကျေးရွာ​ဘောလုံးအသင်းနည်းပြဖြစ်၍အာဆင်မှာအသက်၆နှစ်ကတည်းက ​ဘောလုံးနှင့်ထိ​တွေ့ခဲ့သည်။ ==နည်းပြဘဝ အချက်အလက်များ== Gold Cup Winner ==ကိုးကား== {{Reflist}} {{Lifetime|၁၉၄၉| |}} [[Category:ပြင်သစ်ဘောလုံးနည်းပြများ]] [[Category:အာဆင်နယ်ဘောလုံးနည်းပြများ]] [[Category:အာဆင်နယ် ဘောလုံးအသင်း]] {{stub}} et3d3y22syfya4w2wnyjn8dl00talxk 0 3831 754851 728956 2022-08-15T14:05:34Z 210.14.96.213 /* သရအက္ခရာများ */ံ wikitext text/x-wiki [[File:Myanmar Akkayar.jpg|thumb|right|မြန်မာအက္ခရာဖြစ်ပေါ်လာပုံ]] '''မြန်မာအက္ခရာ''' သည် ဗြဟ္မဏီအုပ်စုတွင် ပါဝင်ပြီး [[မြန်မာဘာသာ]]၊ [[မွန်ဘာသာ]]၊ [[ရှမ်းဘာသာ]]၊ [[ပအိုဝ်းဘာသာစကား|ပအိုဝ်းဘာသာ]]၊ စကောနှင့် ပွဲကရင်ဘာသာများ ရေးသားရာတွင် အသုံးပြုသည်။ မူလပထမ ရှေးမြန်မာအက္ခရာသည် ထောင့်ချွန်းနှင့် လေးထောင့် အက္ခရာတို့သာ ဖြစ်ကြသည်။ [[သရေခေတ္တရာ|သရေခေတ္တရာပြည်]]နှင့် ရွှေဘိုနယ် [[ဟန်လင်းမြို့ဟောင်း|ဟန်လင်းကြီးမြို့]]များ ကောင်းစားစဉ် အခါကာလတို့က ရေးသားသုံးစွဲကြသော အက္ခရာတို့မှာ ထောင့်ချွန်းပုံ အက္ခရာမျိုးများ ဖြစ်ကြ၍ [[ပုဂံခေတ်]]မှ [[အင်းဝခေတ်]]အထိတွင် ရေးသားကြသော အက္ခရာများမှာမူကား လေးထောင့်ပုံသဏ္ဌာန်များသာ ဖြစ်ကြလေသည်။ [[ကုန်းဘောင်ခေတ်]]သို့ ရောက်ရှိမှသာလျှင် အက္ခရာဝိုင်းဝန်းလာလေသည်။ အမရပူရ ပထမမြို့တည်နန်းတည် ဖြစ်တော်မူသော [[ဘိုးတော်ဘုရား|ဘိုးတော်မင်းတရားကြီး]] (၁၁၄၃-၁၁၈၁)၏ အမိန့်တော်ပြန်တမ်းတွင် "ငါ၏ ပိဋကတ်တော်များကို အက္ခရာစောက်ဖြင့် မသုံးရ။ အက္ခရာဝန်းဖြင့်သာ သုံးရမည်" ဟု ပါရှိသည်မှာ အက္ခရာဝန်းဝိုင်း လာခြင်း၏ ခိုင်မာသော အထောက်အထားပင် ဖြစ်သည်။ မြန်မာအက္ခရာကို ရေးသားရာတွင် ဘယ်မှ ညာသို့ ရေးသားသည်။ == သမိုင်းကြောင်း == {{main|မြန်မာအက္ခရာသမိုင်း}} == ဗျည်းအက္ခရာများ == မြန်မာသင်ပုန်းကြီးတွင် ဗျည်းအက္ခရာ (၃၃) လုံး ရှိပြီး ဝဂ်အက္ခရာ (၂၅) လုံးနှင့် အဝဂ်အက္ခရာ (၈)လုံး ဖြစ်သည်။ {|class="wikitable" style="text-align:center;" |- !rowspan="2" width="6%" | ဝဂ်နာမည် !! colspan="10" | ဝဂ်ဗျည်း |- ! width="20%" colspan="2"| သိထိလ !! width="20%" colspan="2"| [[ဓနိတ]] !! width="32%" colspan="4"| သိထိလ !! width="20%" colspan="2"| နိဂ္ဂဟိတ |- | rowspan="2"| ကဏ္ဍဇ | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| က | width="8%"| {{IPA|/k/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ခ | width="8%"| {{IPA|/kʰ/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ဂ | width="8%"| {{IPA|/g/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ဃ | width="8%"| {{IPA|/g/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| င | width="8%"| {{IPA|/ŋ/}} |- |colspan="2"| ကကြီး ([ka̰ dʒí]) |colspan="2"| ခခွေး ({{IPA|[kʰa̰ gwé]}}) |colspan="2"| ဂငယ် ({{IPA|[ɡa̰ ŋɛ̀]}}) |colspan="2"| ဃကြီး ({{IPA|[ɡa̰ dʒí]}}) |colspan="2"| - |- | rowspan="2"| [[တာလုဇ]] | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| စ | width="8%"| {{IPA|/s/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ဆ | width="8%"| {{IPA|/sʰ/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ဇ | width="8%"| {{IPA|/z/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ဈ | width="8%"| {{IPA|/z/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ည | width="8%"| {{IPA|/ɲ/}} |- |colspan="2"| စလုံး ({{IPA|[sa̰ lóʊɴ]}}) |colspan="2"| ဆလိမ် ({{IPA|[sʰa̰ lèɪɴ]}}) |colspan="2"| ဇခွဲ ({{IPA|[za̰ ɡwɛ́]}}) |colspan="2"| ဈမျဉ်းဆွဲ ({{IPA|[za̰ mjíɴ zwɛ́]}}) |colspan="2"| - |- | rowspan="2"| မုဒ္ဒဇ | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ဋ | width="8%"| {{IPA|/t/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ဌ | width="8%"| {{IPA|/tʰ/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ဍ | width="8%"| {{IPA|/d/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ဎ | width="8%"| {{IPA|/d/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ဏ | width="8%"| {{IPA|/n/}} |- |colspan="2"| ဋသန်လျင်းချိတ် ({{IPA|[ta̰ θəlíɴ dʒeɪʔ]}}) |colspan="2"| ဌဝမ်းဘဲ ({{IPA|[tʰa̰ wàɴ bɛ́]}}) |colspan="2"| ဍရင်ကောက် ({{IPA|[da̰ jìɴ ɡaʊʔ]}}) |colspan="2"| ဎရေမှုတ် ({{IPA|[da̰ jè m̥oʊʔ]}}) |colspan="2"| ဏကြီး ({{IPA|[na̰ dʑí]}}) |- | rowspan="2"| ဒန္တဇ | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| တ | width="8%"| {{IPA|/t/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ထ | width="8%"| {{IPA|/tʰ/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ဒ | width="8%"| {{IPA|/d/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ဓ | width="8%"| {{IPA|/d/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| န | width="8%"| {{IPA|/n/}} |- |colspan="2"| တဝမ်းပူ ({{IPA|[ta̰ wàɴ bu]}}) |colspan="2"| ထဆင်ထူး ({{IPA|[tʰa̰ sʰìɴ dú]}}) |colspan="2"| ဒထွေး ({{IPA|[da̰ dwé]}}) |colspan="2"| ဓအောက်ခြိုက် ({{IPA|[da̰ oʊʔ tʃʰaɪʔ]}}) |colspan="2"| နငယ် ({{IPA|[na̰ ŋɛ̀]}}) |- | rowspan="2"| ဩဌဇ | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ပ | width="8%"| {{IPA|/p/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ဖ | width="8%"| {{IPA|/pʰ/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ဗ | width="8%"| {{IPA|/b/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ဘ | width="8%"| {{IPA|/b/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| မ | width="8%"| {{IPA|/m/}} |- |colspan="2"| ပစောက် ({{IPA|[pa̰ zaʊʔ]}}) |colspan="2"| ဖဦးထုပ် ({{IPA|[pʰa̰ óʊ tʰoʊʔ]}}) |colspan="2"| ဗထက်ခြိုက်‌ ({{IPA|[ba̰ là tʃʰaɪʔ]}}) |colspan="2"| ဘကုန်း ({{IPA|[ba̰ ɡóʊɴ]}}) |colspan="2"| - |- ! colspan="11" | အခြားဗျည်းများ |- | rowspan="4"| အဝဂ် | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ယ | width="8%"| {{IPA|/j/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ရ | width="8%"| {{IPA|/j/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| လ | width="8%"| {{IPA|/l/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ဝ | width="8%"| {{IPA|/w/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| သ | width="8%"| {{IPA|/θ/}} |- |colspan="2"| ယပက်လက် ({{IPA|[ja̰ pəlɛʔ]}}) |colspan="2"| ရကောက်‌ ({{IPA|[ja̰ ɡaʊʔ]}}) |colspan="2"| - |colspan="2"| - |colspan="2"| - |- | colspan="2" width="16%" rowspan="2" | | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ဟ | width="8%"| {{IPA|/h/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| ဠ | width="8%"| {{IPA|/l/}} | bgcolor="#ccc" width="8%" style="font-size:30px;"| အ | width="8%"| {{IPA|/ʔ/}} | colspan="2" width="16%" rowspan="2" | |- |colspan="2"| - |colspan="2"| ဠကြီး ({{IPA|[la̰ dʒí]}}) |colspan="2"| - |} ပါဠိဘာသာရေးရိုးရေးစဉ်အတိုင်း "က…ဠ" နောက်တွင် အ အက္ခရာထက်၌ နိဂ္ဂဟိတ်တင်သော (အံ) ကို ဖြည့်၍ က…ဠ၊ အံ ဟု ဗျည်း (၃၃) လုံး ရေတွက်သတ်မှတ်ကြသည်လည်း ရှိသည်။ ဤ၌ သေးသေးတင် ( ံ ) ကိုသာ ဗျည်းဟု ဆိုလိုသည်။ ယှဉ်သော (အ) မှာ အသံရွတ်ဆိုရရုံမျှ ပြထားခြင်းဖြစ်သည်။<ref group=note>အချို့ပညာရှိများကလည်း ( ံ ) အပြင် ဝိသဇ္ဇနီ ( း ) ပါထည့်ပြီး ဗျည်း (၃၄) လုံးဟု သတ်မှတ်လိုသည်။ အချို့ကမူ က…ဠ၊ အံ၊ အံ့၊ အံး ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အချို့က က…ဠ၊ အံ့၊ အံ၊ အံး ဟူ၍လည်းကောင်း ဗျည်း ၃၅-လုံး သတ်မှတ်လိုသည်။ ( ံ ) အပြင် အောက်မြစ် ( ့ ) နှင့် ဝိသဇ္ဇနီ ( း ) တို့ကို ဗျည်းအဖြစ် ဖြည့်စွက်ရေတွက် ဖော်ပြခြင်းဖြစ်သည်။</ref> အ အဆုံး ဗျည်း (၃၃) လုံးမူသည် မြန်မာမှုအရ အရေးအသားစနစ်ကို အလေးပေးထား၍ အံ အဆုံး ဗျည်း (၃၃) လုံးမူမှာ စကားသံစနစ်ကို အလေးပေးထားကြောင်း တွေ့ရသည်။ အံ ( ံ ) ဗျည်းအဆုံးထားလိုသူတို့က (အ) သည် သရမျှသာဖြစ်၍ ဗျည်းစာရင်းတွင် ပါစရာမလို၊ ( ံ ) သာ ဗျည်းအဖြစ် ပါသင့်သည်ဟု ယူဆကြသည်။ သို့သော် (အ) သည် ရှေးပုဂံခေတ်ကပင် သရ၏ တာဝန်အပြင် ဗျည်းတစ်ခုသဖွယ် ဆောင်ရွက်လာခဲ့ကြောင်းကို ဤသို့ တွေ့ရပေသည်။ က အစ ဠ အဆုံး ဗျည်း (၃၂) လုံးကို သရသင်္ကေတများနှင့် ယှဉ်၍ အက္ခရာပွားနိုင်သကဲ့သို့ (အ) ကိုလည်း ယင်းသင်္ကေတအားလုံးနှင့် ယှဉ်၍ အက္ခရာပွားနိုင်သည်။ အခြား ဗျည်းများကို ဝဆွဲ၍ ဗျည်းတွဲအဖြစ် ရေးနိုင်သကဲ့သို့ (အ) ကိုလည်း ဝဆွဲ၍ ဗျည်းတွဲအဖြစ် ရေးနိုင်သည်။ ဗျည်းတို့တွင် အသတ်တင်၍ ရေးနိုင်သကဲ့သို့ ပုဂံခေတ်က (အ) တွင် အသတ်တင်၍ ရေးခဲ့ကြသည်။ ဤသည်တို့ကို ထောက်၍ ရှေးမြန်မာတို့သည် မြန်မာစကားသံများကို အက္ခရာဖြင့် ဖော်ပြရာ၌ အ အက္ခရာကို ဗျည်းတစ်ခုသဖွယ် တီထွင် သုံးစွဲခဲ့ကြသည်မှာ ထင်ရှားပေသည်။ ထို့ကြောင့် ဗျည်းအက္ခရာတို့ အရေးပွားပုံစနစ်ကိုပြသည့် သင်ပုန်းကြီး၌ ဗျည်းအက္ခရာ၏ လုပ်ငန်းများ အားလုံးကို ဆောင်ရွက်ပေးသော (အ) ကို ဗျည်းအက္ခရာများအဆုံး၌ တစ်ပေါင်းတည်း ထည့်သွင်းပြသထားခြင်းဖြစ်သည်။ ဤသို့ ပြခြင်းဖြင့် လက်တွေ့၌ အသုံးတည့်လှပေသည်။ ထို့ကြောင့် ပါဠိကျမ်းဂန်အရ က အစ အံ အဆုံး ဗျည်း (၃၃) လုံးကို သူ့နည်း သူ့ဟန် မှန်ကန်သည့် အလျောက် ရှိစေ၍ လက်တွေ့ သင်ကြားမှုနယ်ပယ်၌ အသုံးတည့်သော မြန်မာ့နည်း မြန်မာ့ဟန် က အစ အ အဆုံး ဗျည်း (၃၃) လုံးကို သင်ပုန်းကြီးမူအတိုင်း အစဉ်တစိုက် လက်ခံခဲ့ကြပေသည်။ မြန်မာစာရေးသားရာတွင် အပိုဒ် (၂၇) ပါ ဗျည်း (၃၃) လုံးအပြင် ပါဠိစာပေတွင် သုံးသည့် ဉကလေးကိုလည်း အသုံးပြုလျက်ရှိသည်။ ပါဠိစာပေတွင် စဝဂ်၌ စ၊ ဆ၊ ဇ၊ ဈ၊ ဉ ဟု ဉကလေးနှင့်သာ ရှိသည်။ ညကြီးမှာ ပါဠိတွင် ဉကလေးနှစ်လုံးဆင့်သည့် ပါဌ်ဆင့်စာလုံး ဖြစ်သည်။ သို့သော် မြန်မာစာတွင် ပုဂံခေတ်ကစ၍ စဝဂ်ကို စ၊ ဆ၊ ဇ၊ ဈ၊ ည ဟု ညကြီးဖြင့် သတ်မှတ်ခဲ့ကြသည်။ ပုဂံ၊ ပင်းယနှင့် အင်းဝ ခေတ်ဦး ကျောက်စာများတွင် ပါဠိဂါထာရေးရာ၌ပင် ဉကလေးကို သုံးခဲလှသည်။ ညကြီးကိုသာ သုံးသည်။ မြန်မာစာခေတ်ဦးတွင် ညကြီးသာ အသုံးတွင်သည်။ (သာဓက။။ ပည္စဝဂ္ဂီ၊ ဗျည္ဇန၊ ညာဏ်။) သက္ကရာဇ် ၈၀၀ ခန့်ရောက်မှ ဉကလေးကို သုံးလာသည်။ သို့တိုင်အောင် ကုန်းဘောင်ခေတ် နန်းသုံးစာပေရေးရာ၌ ဉ ကလေးကို ‘ဉ ဦးခေါင်းမဲ့’ ဟူ၍ အသုံးမပြုရ။ ညကြီးကိုသာ သုံးရသည်။ (ဉ် ) ရေးလိုသော် (ည်)နှင့် ကွဲပြားအောင် (ညံ်) ဟု အစက်သင်္ကေတဖြင့် ရေးသည်။ ထို့ကြောင့် ဗျည်း (၃၃) လုံး ရေတွက်ရာတွင် ပုဂံခေတ်ကတည်းက မြန်မာတို့ တစ်သမတ်တည်း သုံးခဲ့သည့် ညကြီးကိုသာ ထည့်သွင်း ရေတွက်သည်။ ဉကလေးကို စဝဂ်အက္ခရာတစ်လုံးအဖြစ် ထည့်မည်ဆိုလျှင် စဝဂ်၌၊ စ၊ ဆ၊ ဇ၊ ဈ၊ ဉ၊ ည ဟု အက္ခရာ ၆ လုံး ရှိမည်ဖြစ်ရာ တစ်ဝဂ်လျှင် ၅ လုံးစီရှိသော အစဉ်အလာပျက်မည်ဖြစ်သည်။ စဝဂ်တွင် ညကြီးက နေရာယူပြီးဖြစ်၍ နောက်မှ အသုံးပြုလာသော ဉကလေးကို ဗျည်းအရေအတွက်တွင် မထည့်ကြတော့ပေ။ ပုဂံခေတ် မြန်မာကျောက်စာအချို့၌ သက္ကတဗျည်း ၂ လုံးကိုလည်း တွေ့ရသည်။ ၎င်းဗျည်းတို့မှာ ‘ဂသျှ’ ခေါ် (ၐ) နှင့် ‘ပသျှ’ ခေါ် (ၑ) တို့ ဖြစ်သည်။ === မြန်မာဗျည်းတွဲ သင်္ကေတများ === မြန်မာစာတွင် ျ၊ ြ၊ ွ၊ ှ ဟူ၍ အခြေခံဗျည်းတွဲ သင်္ကေတ (၄) ခုရှိသည်။ ဗျည်းတွဲသင်္ကေတများသည် ကျ၊ ပြ၊ စွ၊ လှ စသည်ဖြင့် ဗျည်း (၃၃) လုံးမှ ဆီလျော်ရာ ဗျည်းများနှင့် ယှဉ်တွဲနိုင်သည်။ လျှ၊ ကြွ၊ မြွ စသည်ဖြင့် ဗျည်းတွဲသင်္ကေတအချင်းချင်း နှစ်ခု သုံးခုပေါင်း၍လည်း ဗျည်းများနှင့် ယှဉ်တွဲနိုင်သည်။ နှစ်ခုပေါင်းသော ဗျည်းတွဲသင်္ကေတ (၅) တွဲမှာ အောက်ပါတို့ ဖြစ်သည်။ * ျ + ွ = ျွ * ြ + ွ = ြွ * ျ + ှ = ျှ * ြ + ှ = ြှ * ွ + ှ = ွှ သုံးခုပေါင်းသော ဗျည်းတွဲသင်္ကေတ (၂) တွဲမှာ အောက်ပါတို့ ဖြစ်သည်- * ျ + ွ + ှ = ျွှ * ြ + ွ + ှ = ြွှ ဤသို့အားဖြင့် ဗျည်းတွဲသင်္ကေတ စုစုပေါင်း (၁၁) တွဲ ရှိသည်။ အထက်ဖော်ပြပါ ဗျည်းတွဲသင်္ကေတများသည် ပုဂံခေတ် မြန်မာစာအရေးအသား ထွန်းကားစကတည်းက မြန်မာတို့ အသုံးပြုခဲ့ကြသော ဗျည်းတွဲသင်္ကေတများဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့အပြင် ပုဂံခေတ်မှ အင်းဝခေတ်တိုင် – ္လ (လဆွဲ) ဗျည်းတွဲသင်္ကေတရှိခဲ့သည်။ လဆွဲသည် ကဝဂ်ဗျည်း၊ ပဝဂ်ဗျည်းများနှင့် ယှဉ်သည်။ (သာဓက။ ။ က္လ၊ ခ္လပ်၊ ပ္လု၊ ဖ္လစ်။) သက္ကရာဇ် ၈၀၀ ကျော်သောအခါ ကဝဂ်ဗျည်းနှင့်ယှဉ်သော လဆွဲနေရာတွင် ယပင့်သည်လည်းကောင်း၊ ပဝဂ်ဗျည်းနှင့်ယှဉ်သော လဆွဲနေရာတွင် ရရစ်သည်လည်းကောင်း ဝင်ရောက်လာသည်။ ထိုသို့ ပြောင်းသွားခြင်းမှာ ယင်းစကားလုံးတို့၏ အသံထွက် ရွေ့လျောမှုကြောင့် ဖြစ်ရာသည်။ လဆွဲ ဗျည်းတွဲသင်္ကေတနှင့်သော် ထိုရှေးခေတ်က အခြေခံ ဗျည်းတွဲသင်္ကေတ (၅) ခု ရှိခဲ့သည်။ နှစ်ခုပေါင်းသော ဗျည်းတွဲသင်္ကေတများလည်း ယခုထက် အရေအတွက်ပိုသည်။ ပုဂံခေတ်မှ အင်းဝခေတ်တိုင် အောက်ပါနှစ်ခုပေါင်း ဗျည်းတွဲသင်္ကေတများကို သုံးခဲ့ကြသည်။ * ျ + ြ = ြ ျ (သာဓက။ ။ တြ ျာ၊ ဆြိ ျာ) * ျ + – ္လ = ္လ ျ (သာဓက။ ။ ခ္လျင်၊ က္လျပ်) * ္လ + ွ = လွ (သာဓက။ ။ ကလွတ်၊ ခလွတ်) *– ္လ + – ှ = -လှ (သာဓက။ ။ မ္လှူ) ထို့ကြောင့် အင်းဝခေတ် သက္ကရာဇ် ၈၀၀ ကျော်အထိ ဗျည်းတွဲသင်္ကေတ (၁၆) ခု သုံးခဲ့သည်။ သက္ကရာဇ် ၈၀၀ ကျော် ‘လ’ သံ တိမ်ကောသွားသည့် အခါ ဗျည်းတွဲသင်္ကေတ (၁၁) ခု တည်တံ့လာသည်။ ===မြန်မာအသတ်ဗျည်းများ === မြန်မာအသတ် ဗျည်း (၁၀) ခု ရှိသည်။ ၎င်းတို့မှာ အောက်ပါတို့ဖြစ်သည်- *ကဝဂ် – က်၊ င် *စဝဂ် – စ်၊ ဉ်၊ ည် *တဝဂ် – တ်၊ န် *ပဝဂ် – ပ်၊ မ် *အဝဂ် – ယ်။ ဝဏ္ဏဗောဓနသတ်အင်းတွင် က်၊ င်၊ စ်၊ ည်၊ တ်၊ န်၊ ပ်၊ မ် ဟူ၍ အသတ်ဗျည်း (၈) ခု ပြသည်။ ဝေါဟာရတ္ထပကာသနီကျမ်းက အဆိုပါ (၈) ခုတွင် ယ် နှင့် ဝ် ဖြည့်၍ (၁၀) ခု ပြဆိုခဲ့သည်။ မြန်မာသင်ပုန်းကြီးတွင်လည်း က်၊ င်၊ စ်၊ ည်၊ တ်၊ န်၊ ပ်၊ မ်၊ ယ်၊ ဝ် ဟူ၍ အသတ်ဗျည်း (၁၀) ခု ပြသည်။ မြန်မာအသတ် ဗျည်းတို့၏ သမိုင်းတွင် ဝသတ်သည် အေဒီ ၁၉ ရာစုအတွင်း၌ ခေတ်တိမ်သွားသည်။ ဉ သတ်ကို အေဒီ ၁၅ ရာစု အလယ် (သက္ကရာဇ် ၈၀၀ ခန့်)တွင် အသုံးပြုလာကြသည်။ ထို့နောက် "ဉ ဦးခေါင်းမဲ့" ဟူသော အမည်ကြောင့် မင်္ဂလာမရှိဟု ပစ်ပယ်ခံခဲ့ရသည်။ ဉသတ်သည် အေဒီ ၁၉ ရာစု ကုန်ခါနီးတွင်မှ တည်တံ့လာသည်။ ဤသမိုင်းကြောင်းအရ အသုံးမတွင်တော့သော ဝ် ကို ချန်လှပ်၍ အသုံးတွင်သော ဉ် ကို ထည့်သွင်းကာ အသတ်ဗျည်း (၁၀) ခု ရေတွက်သည်။ မြန်မာစာအရေးအသား ခေတ်ဦးကာလကမူ က်၊ င်၊ စ်၊ ည်၊ တ်၊ န်၊ ပ်၊ မ်၊ ယ်၊ ဝ်၊ ဟ်၊ အ် ဟူ၍ အသတ်ဗျည်း (၁၂) ခုအထိ ရှိခဲ့ဖူးသည်။ ထိုစဉ်က ဟ် ကို ယခု ဝစ္စပေါက်သုံးသည့်နေရာတွင် သုံးကြသည်။ (သာဓက။ သာဟ် = သား၊ ဖျက်ဆီဟ် = ဖျက်ဆီး။) ဟ် သည် အေဒီ ၁၃ ရာစုအစတွင် ပျောက်ကွယ်သွားခဲ့သည်။ ဝစ္စပေါက်မှာ အေဒီ ၁၆ ရာစုရောက်မှ အသုံးတွင်ကျယ်လာသည်။ အ် ကို မြန်မာစာအရေးအသား စတင်တွေ့ရချိန်မှ အေဒီ ၁၆ ရာစုအထိ တွေ့ရသည်။ အသတ်မပါသော သံရှည်စာလုံးများ ဖြစ်သည့် ပေ၊ ဧ စသည်တို့ကို အသံတိုစေရန် ‘အ’ သတ်၍ ပေအ်၊ ဧအ် ဟု ရေးသည်။ ပေ့၊ အေ့ ဟု အောက်မြစ်သံထွက်သည်။ အသတ်ပါသော သံရှည် စာလုံးများဖြစ်သည့် နှင်၊ အမ်၊ နိယ် စသည်တို့ကို အသံတိုစေလိုသောအခါတွင်မူ နှင်အ်၊ အမ်အ်၊ နိယ်အ် ဟု အသတ်ဗျည်းနှစ်ခု ဆက်မရေးတော့ဘဲ ထက်အောက်ဆင့်လျက် နှင်အ၊ အမ်အ၊ နိယ်အ ဟု နေရာချုံ့၍ ရေးခဲ့ကြသည်။ နှင့်၊ အံ့၊ နေ့ဟု အောက်မြစ်သံထွက်သည်။ ဤသို့ဖြင့် အ် နှင့် အ် ချုံ့ရေးသည့် -အ် ဟူ၍ ရှိခဲ့သည်။ အ် သည် အေဒီ ၁၆ ရာစု (သက္ကရာဇ် ၉၀၀ ခန့်)တွင် တိမ်ကောပျောက်ကွယ်သွားသည်။ -အ် မှာ မျက်မြင်ပုံသဏ္ဌာန်အရ အဆွဲသဘောသို့ သက်ရောက်သွားပြီး အောက်မြစ်သို့ အဆင့်ဆင့် ပြောင်းလဲသွားသည်။ ===ပါဠိ၊ သက္ကတသက် အသတ်ဗျည်းများ=== မြန်မာတို့သည် ပါဠိဘာသာ၊ သက္ကတဘာသာနှင့် ထိတွေ့ခဲ့သည်မှစ၍ မြန်မာဘာသာ၌ လိုအပ်သော ဝေါဟာရများကို ပါဠိဘာသာ သက္ကတဘာသာတို့မှ ရတန်သရွေ့ ယူငင်သုံးစွဲခဲ့ကြသည်။ ဤသို့သုံးစွဲရာ၌ မူလအသွင်သဏ္ဌာန်မပျက် ယူငင် သုံးစွဲသည်လည်း ရှိသည်။ မြန်မာ့အာ၊ မြန်မာ့နားနှင့် အဆင်ပြေအောင် လိုအပ်သလို ပြုပြင်၍ သုံးစွဲသည်လည်း ရှိသည်။ သက္ကတဝေါဟာရများကို မြန်မာမှုပြုရာ၌ နောက်ဆုံးစာလုံးကို ချေခြင်း (မဂ္ဂ = မဂ်ဂမှ နောက်ဆုံး ဂ ကို ချေခြင်း)၊ နောက်ဆုံးစာလုံး၏ သရကို ချေခြင်း (ဓာတုတွင် တုမှ ဥ သရကို ချေခြင်း) စသည်တို့ဖြင့် မဂ်၊ ဓာတ် ကဲ့သို့ အသတ်ဗျည်းအဆုံး ရှိသော ပါဠိ၊ သက္ကတသက်စာလုံးများ ဖြစ်လာသည်။ ဤသို့ဖြင့် မြန်မာဘာသာ၌ မြန်မာအသတ်ဗျည်း (၁၀) ခု အပြင် ပါဠိ၊ သက္ကတသက် အသတ်ဗျည်းများ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။ မြန်မာတို့ ပါဠိ၊ သက္ကတသက် အသတ်ဗျည်းများကို သုံးစွဲလာခဲ့သည်မှာ ပုဂံခေတ် ကျောက်စာများ ပေါ်ပေါက်သည့် အေဒီ ၁၁ ရာစုမှ ယနေ့တိုင်ပင် ဖြစ်သည်။ ပါဠိ၊ သက္ကတဝေါဟာရများကို မြန်မာမှုပြု၍ မြန်မာဆန်ဆန် သတ်သည်ကို သဒ္ဒါနုသာရီသတ်နည်းဟု စာပေ ကျမ်းဂန်များတွင် တွေ့ရသည်။ ဝဏ္ဏဗောဓနသတ်အင်းတွင် ရှင်ဥက္ကံသမာလာက "မာဂဓသို့လိုက်၍ သတ်သည့်အသတ်" ဟု ခေါ်ဆိုသည်။ ပါဠိ၊ သက္ကတသက် အသတ် ဝေါဟာရများကို စုစည်း၍ မုံကင်း ဆရာတော် ရှင်ဝိသုဒ္ဓ ပြုစုထားသည့် ''သဒ္ဒါနုသာရီ သတ်ပုံကျမ်း'' (၁၂၁၅-ခု) နှင့် တောင်ငူမြို့ စာရေး ဦးကြီး၏ ''ပါဌာနုသာရီ သတ်ပုံကျမ်း'' (၁၂၂၁-ခု)တို့ ပေါ်ပေါက်ခဲ့ဖူးသည်။ ပါဠိ၊ သက္ကတသက် အသတ်ဗျည်း (၂၇) လုံး တွေ့ရှိရသည်။ ဝဏ္ဏဗောဓနသတ်အင်းတွင် (၂၂) လုံး ပြ၍ လယ်တီဆရာတော်၏ သင်ပုန်းကြီး သံခိပ်တွင် (၂၅) လုံး ပြသည်။ ယင်း (၂၇) လုံးအနက် ဝဏ္ဏဗောဓနသတ်အင်းတွင် ခ၊ ဉ၊ ဌ၊ ထ၊ ဓ၊ ဘ (၆) လုံး မပါ။ ဍ ပါသည်။ သင်ပုန်းကြီးသံခိပ်၌ စ၊ ဌ၊ ပ (၃) လုံး မပါ။ ဃ ပါသည်။ အသတ် (၂၇) ခု အပြင် ယခင်က ဃ် ကိုလည်း ပါဠိသက် အသတ်အဖြစ် ယူဆရေတွက်ကြသည်ကို တွေ့ရသည်။ မိုး ဟူသော စာလုံးကို ခေတ်အဆက်ဆက် ရှေးဟောင်း ကျောက်စာ၊ မင်စာများတွင် မိုဝ် ဟူ၍ ရေးခဲ့ကြသည်။ သို့သော် အေဒီ ၁၉ ရာစု ခန့်တွင် ပါဠိမေဃမှ မိုး ဖြစ်သည်ဟူသော အယူအဆ လွှမ်းမိုးလာပြီး "မိုဃ်း"ဟု ရေးခဲ့ကြသည်။ အေဒီ ၂ဝ ရာစုအလယ် ရောက်သောအခါ ရှေးကျောက်စာ၊ မင်စာများကို အထောက်အထားပြု၍ ဃ် ကို ဖြုတ်ခဲ့ကြသည်။ == သရအက္ခရာများ == မြန်မာစာရေးသားမှုတွင် အခြေခံအားဖြင့် သရအက္ခရာ (၁၂) လုံး ရှိသည်။ ၎င်းတို့မှာ အ၊ အာ၊ ဣ၊ ဤ၊ ဥ၊ ဦ၊ ဧ၊ အဲ၊ ဩ၊ ဩော်၊ အံ၊ အို တို့ ဖြစ်သည်။ တစ်နည်းအားဖြင့် အ၊ အာ၊ အိ၊ အီ၊ အု၊ အူ၊ အေ၊ အဲ၊ အော၊ အော်၊ အံ၊ အို ဟုလည်း ရေးသားနိုင်သည်။ ယင်းအခြေခံ သရ (၁၂) လုံးကို မူတည်ပြီး အောက်မြစ် ( ့ )၊ ဝိသဇ္ဇနီ ( း ) တို့ဖြင့် အရေးပွား၍လည်းကောင်း၊ အသတ်ဗျည်းများဖြင့် အရေးပွား၍လည်းကောင်း လိုအပ်သမျှ ချဲ့ထွင် အသုံးပြုကြသည်။ မြန်မာစာ မူလအခြေခံ သင်ပုန်းကြီး၌ ကမချဂ သရ (၂၁) လုံးဟူ၍ ရှိသည်။ ၎င်းတို့မှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။ {| class="wikitable" |- |အ||အာ||အား |- |အိ||အီ||အီး |- |အု||အူ||အူး |- |အေ||အေ့||အေး |- |အဲ||အဲ့||အဲး |- |အော||အော့||အော် |- |အံ||အံ့||အံး |} ယင်းသရ (၂၁) လုံးအနက် အောက်မြစ် ( ့ )၊ ဝိသဇ္ဇနီ ( း ) ဖြင့် ပွားထားသော သရများကို နုတ်ပယ်၍ မူလအခြေခံသရများ ထုတ်ယူသောအခါ အ၊ အာ၊ အိ၊ အီ၊ အု၊ အူ၊ အေ၊ အဲ၊ အော၊ အော်၊ အံ ဟူ၍ သရ (၁၁) လုံး ရရှိသည်။ ယင်းသရ (၁၁) လုံးတွင် အိုသရကို ဖြည့်စွက်သောအခါ အထက်အပိုဒ်၌ ဖော်ပြခဲ့သည့် မြန်မာစာ၏ အခြေခံဖြစ်သော သရ (၁၂) လုံး ရရှိလာသည်။ သင်ပုန်းကြီးတွင် ကမချ သရ (၂၁) လုံး စီစဉ်ရာ၌ အသတ်ဗျည်းမပါသည့် သရများကိုချည်း ရွေးသန့်စီစဉ်ခဲ့သည်။ ထိုသို့ စီစဉ်ပြုစုသည့် ကာလ၌ အိုသရကို ‘အိုဝ်’ဟု ဝသတ်နှင့် ရေးဆဲဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ကမချသရ စာရင်းတွင် အိုဝ်သရကို မထည့်သွင်းခဲ့ပေ။ နောင်သော် ဝသတ်ပြုတ်ပြီး အိုဟု အရေးတွင်ကျယ်လာသည်။ ထို့ကြောင့် မူလကမပါသော အိုကို အခြေခံသရစာရင်းတွင် ထည့်သွင်း ရေတွက်သည်။ ဗျည်းအရေအတွက်နှင့် စပ်လျဉ်း၍ အယူအဆအမျိုးမျိုး ရှိကြသကဲ့သို့ သရအရေအတွက်နှင့် စပ်လျဉ်း၍လည်း အယူအဆအမျိုးမျိုး ရှိခဲ့ကြသည်။ ရှေးပါဠိသဒ္ဒါကျမ်းတစ်စောင်ဖြစ်သော ကစ္စည်းသဒ္ဒါကျမ်းက အ၊ အာ၊ ဣ၊ ဤ၊ ဥ၊ ဦ၊ ဧ၊ ဩ-သရရှစ်လုံးဟု ပြသည်။ မောဂ္ဂလလာန်ကျမ်းကမူ အ၊ အာ၊ ဣ၊ ဤ၊ ဥ၊ ဦ၊ ဧ၊ ဩ၊ ဧတ်၊ ဩတ်-သရ (၁ဝ) လုံးဟု ပြသည်။ ကုန်းဘောင်ခေတ် တောင်တွင်းဆရာတော် ခင်ကြီးဖျော်၏ သဒ္ဒဗျူဟာကျမ်း၌မူ အ၊ အာ၊ ဣ၊ ဤ၊ ဥ၊ ဦ၊ ဧ၊ ဩ-သရရှစ်လုံးတွင် အဲ၊ ဩော်၊ အို သုံးလုံးဖြည့်စွက်ပြီး မြန်မာသရ ၁၁ လုံးဟု ပြဆိုခဲ့သည်။ ယင်းပြဆိုချက်များ၌ အံ ကို မတွေ့ရချေ။ ရှေးသဒ္ဒါဆရာများက အံ ကို အခြေခံသရတစ်ခုအဖြစ် မယူကြချေ။ ၎င်းတို့က နိဂ္ဂဟိတ် ( ံ ) ကို ဗျည်းစာရင်း၌ ထည့်သွင်းကြသဖြင့် အသရတွင် နိဂ္ဂဟိတ်ဗျည်း ( ံ ) ယှဉ်သော အံ ကို အခြေခံသရတွင် မထည့်ကြခြင်းဖြစ်သည်။ မြန်မာ သင်ပုန်းကြီးကမူ အံ ကို ဗျည်းစာရင်း၌ ထည့်သွင်း မပြဆိုခဲ့ချေ။ အသတ်ဗျည်းမပါသော သရများကို ကမချသရများအဖြစ် စုစည်း ဖော်ပြသော အခါတွင်မူ အသတ်ဗျည်း ထင်ရှားမရှိသော အံ သည်လည်း ကမချ သရများတွင် အကျုံးဝင်ခဲ့လေသည်။ ဤသို့ဖြင့် သင်ပုန်းကြီးက အံ ကို သရတစ်ခုအဖြစ် ဖော်ပြခဲ့ပေသည်။ ပုဂံခေတ် ရှေးဦးမြန်မာအရေးအသားများတွင် အထက်ပါ သရ (၁၂) လုံးအနက်မှ အဲ၊ အော်၊ အို တို့ကို မတွေ့ရသေးပေ။ ထိုခေတ်က - ဲ အစား ါယ် ကိုလည်းကောင်း၊ ော် အစား ဝ် ကို လည်းကောင်း၊ [သာဓက။ ။ တဝ်၊ ပုဇဝ် (တော်၊ ပူဇော်)] ိ ု အစား ိဝ်၊ ုဝ်၊ ေိဝ်၊ ိုဝ် တို့ကိုလည်းကောင်း သုံးခဲ့ကြသည်။ အဆိုပါ ပါယ်၊ ထိုဝ် စသည့် စာလုံးများတွင် ယ်၊ ဝ် များ ပါရှိနေခြင်းကြောင့် ၎င်းတို့ကို သရအဖြစ် မသတ်မှတ်ခဲ့ပေ။ သက္ကရာဇ် ၄၉၃-ခုနှစ်ထိုး အလောင်းစည်သူမင်း၏ ရွှေဂူကြီး ပါဠိဘာသာ ကျောက်စာတွင် ဗေဲသာခမာသ ဟု ဧဲ သရဖြင့် ရေးထိုးထားသည်ကို တွေ့ရသည်။ သက္ကရာဇ် ၅ဝ၉-ခုနှစ်ထိုး ငနွယ်သင်ကျောက်စာ (ပုံ-၅၉) တွင် "လဲကိုဝ်ဖျက်ဆီသသူ" ဟူ၍ အဲသရကို တွေ့ရသည်။ ဧဲ သဏ္ဌာန်သည် သက္ကတသဏ္ဌာန်ဖြစ်၍ အဲ သဏ္ဌာန်သည် မြန်မာမှုပြုထားသော သဏ္ဌာန်ဖြစ်ပေသည်။ ပါဠိတွင် အဲသရမရှိချေ။ ထိုသက္ကတ ဧဲသဏ္ဌာန်ကို စွဲ၍ ယောအတွင်းဝန်၏ လိပိဒီပိကာကျမ်း၊ လယ်တီဆရာတော်၏ သင်ပုန်းကြီးသံခိပ် စသည်တွင် သရအက္ခရာများကို ပြဆိုရာ၌ ဧဲဟု ပြဆိုခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ဝေါဟာရတ္ထပကာသနီ ကျမ်းပြုဆရာတော်ကမူ မြန်မာမှု အဲ ကိုပင် နှစ်သက်သည်။ ခင်ကြီးဖျော်၏ သဒ္ဒဗျူဟာတွင်လည်း အဲဟုပင် ပြသည်။ မြန်မာမှု၌ ေ-ဲ ရေးထုံးမရှိကြောင်းကို ဝေါဟာရတ္ထပကာသနီကျမ်းက ''သဝေတွင် နောက်ပစ်၍လည်း မြန်မာမှု၌ မထင်ရှိခဲ့'' ဟု ပြဆိုခဲ့သည်။ အဲသည် သက္ကရာဇ် ၅၀၀ ခန့်မှစ၍ မြန်မာသရတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့ပေသည်။ အော် သရသည် ပါဠိ၊ သက္ကတဘာသာများတွင် မလာရှိချေ။ မြန်မာမှုသရတစ်လုံးဖြစ်သည်။ ပုဂံခေတ် အေဒီ ၁၂ ရာစုအစပိုင်း၌ -ဝ် ဖြင့် ရေးခဲ့ကြသည်။ အေဒီ ၁၂ ရာစုနောက်ပိုင်းတွင် ဝ သတ် မပါဘဲ ရှေ့ထိုးသင်္ကေတဖြင့် အော်သရကို စတင် ရေးလာကြသည်။ ထိုအခါတွင် အခြေခံသရတစ်ခုဖြစ်လာသည်။ အော်ကို ဝ်ဖြင့်ရော၊ ရှေ့ထိုးဖြင့်ပါ နှစ်သက်သလို ရေးလာရာမှ အေဒီ ၁၃ ရာစု အတွင်းတွင် သဝေရေးချတွင် ရှေ့ထိုးဖြင့်လည်း ရေးလာကြသည်။ ဤသို့ -ဝ်၊၊ ေ- ဟူ၍ အဓိကအားဖြင့် သဏ္ဌာန် ၃ မျိုး ကွဲပြားရာမှ အေဒီ ၁၄ ရာစုတွင် -ဝ် ဖြင့် အရေး နည်းပါးသွားသည်။ အေဒီ ၁၈ ရာစုတွင် ချည်းသက်သက် သဏ္ဌာန်မှာလည်း အသတ် -် နှင့် မှားယွင်းဖွယ်ရှိလာသည်။ ထို့ကြောင့် ထိုအရေးမျိုး နည်းပါးလာသည်။ ထိုမှစ၍ ေ-ာ် အရေးသည် တွင်ကျယ်လာသည်။ အို သည် ရှေးအခါက ဝ် ပါနေသဖြင့် ၎င်းကို သရစာရင်း၌ မထည့်ကြောင်း အထက်အပိုဒ် (၅၄) တွင် ဖော်ပြခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။ ပုဂံခေတ်ဦး ကျောက်စာတစ်ချပ်တလေ၌ ဝ် မပါသော အို အရေးကို တွေ့ရသော်လည်း စံကျရေးထုံးဟု မဆိုနိုင်ချေ။ ပုဂံခေတ်မှ ကုန်းဘောင်ခေတ် သက္ကရာဇ် ၁၁၅၀ ခန့်အထိ အိုဝ် ရေးထုံးကို သုံးခဲ့သည်။ ဝသတ်မပါသော အို ရေးထုံးကို သက္ကရာဇ် ၁၀၀၀ ခန့်မှစ၍ တွေ့ရသည်။ သက္ကရာဇ် ၁၀၀၀ ခန့်မှ ၁၁၅၀ ခန့်အထိ အိုဝ် ရော အို ပါ သုံးခဲ့ကြသည်။ သက္ကရာဇ် ၁၁၅၀ နောက်ပိုင်းတွင် အများသူငါ ရေးသားရာ၌ ဝ် ကို မသုံးတော့ပေ။ နန်းတွင်း၌မူ ဆက်လက်သုံးစွဲခဲ့သေးသည်။ မန္တလေးရတနာပုံခေတ်တွင်မူ အိုဝ် ကို မတွေ့ရတော့သလောက် ဖြစ်လာသည်။ ဤသို့အားဖြင့် မြန်မာအခြေခံသရ အက္ခရာလုံးရေသည် မူလ အ၊ အာ၊ အိ၊ အီ၊ အု၊ အူ၊ အေ၊ အော၊ အံ (၉) လုံးတွင် ရှေးဦးစွာ အဲ၊ ထိုနောက် အော်၊ နောက်ဆုံးတွင် အို တိုးပြီး (၁၂) လုံး ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ==အက္ခရာအမည်ရ သင်္ကေတများ== မြန်မာစာတွင် အက္ခရာအမည်ရသော အတိုရေးသင်္ကေတ ၃ ခု ရှိသည်။ ယင်းတို့မှာ အောက်ပါတို့ ဖြစ်သည်- *အက္ခရာ ၏၊ *အက္ခရာ ၍၊ *အက္ခရာ ၌။ ယင်းအက္ခရာတို့သည် မူလက အခြားစာလုံးများကဲ့သို့ ဗျည်း၊ သရ၊ အသတ်ဗျည်းတို့ဖြင့် ပေါင်းစပ်သော သာမန် စာလုံးများပင် ဖြစ်ကြသည်။ သို့သော် စာလုံးအစိတ်အပိုင်းအချို့ကို ချုံး၍၊ အချို့ကို သင်္ကေတပြု၍ ပေါင်းရာမှ ကာလကြာညောင်းသောအခါ မူလ ဗျည်း၊ သရ၊ အသတ်ဗျည်းတို့၏ ပုံသဏ္ဌာန်များ ယွင်းဖောက်ပျောက်ကွယ်ပြီး ဣ၊ ဤ၊ ဥ၊ ဦ စသော အက္ခရာများကဲ့သို့ ပင်ကိုပုံသဏ္ဌာန် တစ်ခုရှိသော စာလုံးများ ဖြစ်လာခဲ့ကြသည်။ ထိုသို့ ဖြစ်လာခြင်းကြောင့် ၎င်းတို့ကိုလည်း အမည်ရှေ့တွင် အက္ခရာတပ်၍ အက္ခရာ ၏၊ အက္ခရာ ၍၊ အက္ခရာ ၌ ဟု ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။ ၎င်းတို့မှာ ဧယ်အ၊ ရုယ်အ နှိုက်တို့၏ သင်္ကေတစာလုံးများ ဖြစ်ကြသည်။ ===အက္ခရာ ၏=== အက္ခရာ ၏ နှင့် စပ်လျဉ်း၍ ပညာရှင်အချို့က ယင်းစာလုံးသည် ပုဂံခေတ် ဧအ် () မှ တိုက်ရိုက် ဆင်းသက် ဖြစ်ပေါ်လာသည်ဟု ယူဆကြသည်။ ပညာရှင် အချို့ကမူ ပုဂံကျောက်စာခေတ်ဦးက ဧအ် ရေးသည်မှန်သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ဧယ်၊ ဧယ်အ သို့ ရေးထုံးရွေ့လျောသည်။ ဧယ် ၏ သင်္ကေတအဖြစ် () ကို သုံးခဲ့သည်။ ယင်းကမှ ယနေ့ ၏ သဏ္ဌာန်သို့ ပြောင်းလဲ ဖြစ်ပေါ်လာသည်ဟု ယူဆကြသည်။ ပုဂံကျောက်စာခေတ်ဦးတွင် ၏ ကို ဧ၊ ဧအ်၊ ယေ၊ ယေအ် ဟူ၍ ရေးကြသည်။ နောက်တစ်ဆင့်တွင် သင်္ကေတပြု၍၊ ဟု ရေးကြသည်။ သည် အက္ခရာ ဧ ယသတ် (ဧယ်) ၏ သင်္ကေတ ဖြစ်သည်။ မွန်တို့ကလည်း အက္ခရာ ဧ ယသတ် (ဧယ်) ၏ သင်္ကေတအဖြစ် သုံးကြောင်း အလယ်ခေတ် မွန်ကျောက်စာများတွင် ခိုင်လုံစွာ တွေ့ရသည်။ ယင်းတွင် အသတ်တင်ခြင်းသည် အ သတ်ခြင်းပင် ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် အက္ခရာ ဧ ယသတ် အသတ် (ဧယ်အ်) သို့မဟုတ် (ဧယ်အ) ၏ သင်္ကေတ ဖြစ်သည်။ ကျောက်စာများတွင် အစား၊ ဟုလည်း ရေးကြသည်။ ယနေ့ အက္ခရာ ၏ သို့ အဆင့်ဆင့် ပြောင်းလဲလာပုံကို ကျောက်စာ၊ မင်စာများတွင် ကွင်းဆက်မပြတ် တွေ့မြင်နိုင်သည်။ ===အက္ခရာ ၍=== အက္ခရာ ၍ နှင့် စပ်လျဉ်း၍မူ ရှေးကျောက်စာများတွင် ရုယ်အ ဟု ရေးရာမှ ယနေ့ အက္ခရာ ၍ ပုံသဏ္ဌာန်သို့ အဆင့်ဆင့် ပြောင်းလဲလာပုံကို တွေ့နိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် ပညာရှင်အများကလည်း ယင်းသို့ ပြောင်းလဲလာသည်ဟုပင် ယူဆကြသည်။ ===အက္ခရာ ၌=== အက္ခရာ ၌ သည် နှိုက်ကို အတိုချုံးရေးရာမှ ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ နငယ်ဟထိုးတွင် အသတ်တင်လိုက်လျှင် အက္ခရာ ၌ နှင့် အလွန်နီးစပ်သော သဏ္ဌာန်ကို ရသည်။ ယင်းကမှ အက္ခရာ ၌ ဖြစ်လာကြောင်း သက္ကရာဇ် ၁၁ဝဝ ခန့်က ခေါင်းလောင်းစာများ၌ တွေ့ရသည်။ ယင်းသို့ သင်္ကေတပြုရာတွင် တစ်ချောင်းငင်၊ လုံးကြီးတင်၊ ကအက္ခရာတို့ ကျေခဲ့ကြောင်း တွေ့ရသည်။ အရပ်ရပ် အထောက်အထားများအရ သက္ကရာဇ် ၈ဝဝ နှင့် ၁ဝဝဝ အတွင်း ပေစာ၊ ပုရပိုက်စာများတွင် နှိုက်ကို အတိုချုံးရေးသားရာမှ ဆင်းသက် ပေါ်ပေါက်လာသည်ဟု ယူဆရန် ရှိပေသည်။ == အသံထွက်ကွဲစေသည့် အမှတ်အသားများ == [[File:Burmese alphabet.svg|thumb|right]] {| class="wikitable" |- ! အမှတ်အသားများ !! အမည် !! မှတ်ချက် |- |ာ၊ ါ || ရေးချ ဝိုက်ချ၊ မောက်ချ || အသံထွက်ကို နဂိုထက် အနည်းငယ်ရှည်ကြာစွာ ထွက်ရသည်။ (သာဓက - က နှင့် ကာ၊ ဂ နှင့် ဂါ) |- |ိ (ဣ) || လုံးကြီးတင် || "အိ"အသံ ထွက်ရသည် (သာဓက - အ နှင့် အိ) |- |ီ (ဤ) || လုံးကြီးတင်ဆန်ခတ် || "အိ" အသံကိုပင် နဂိုထက် အနည်းငယ်ရှည်ကြာစွာ ထွက်ရသည်။ (သာဓက - အိ နှင့် အီ) |- |ု (ဥ) || တစ်ချောင်းငင် || creates a ''u'' sound at creaky tone (e.g. English ''tr'''u'''ce'') |- |ူ (ဦ) || နှစ်ချောင်းငင် || creates a ''u'' sound at low tone |- |ေ (ဧ) || သဝေထိုး || creates an ''ei'' sound at high tone (e.g. English ''c'''a'''ne'') |- |ဲ (ဩ) || နောက်ပစ် || creates an ''è'' sound at high tone (e.g. English ''p'''e'''t'') |- |် || အသတ်, တံခွန် || [[ဝိရာမ]]; modifies the sound quality of a letter and varies with letters (usually creates a consonant final) |- |◌း || ဝစ္စပေါက်, ရှေ့ကပေါက်, ရှေ့ဆီး || [[Visarga]]; creates high tone, but cannot be used alone |- |ံ || သေးသေးတင် || [[Anunaasika]], creates nasalised ''-n'' final |- |့ || အောက်မြစ် || [[Anusvara]], creates short tone |- |ၙ || || used exclusively for Pali |- |ၘ || || used exclusively for Pali |} == ယူနီကုဒ်ဇယား == {{main|မြန်မာယူနီကုဒ်}} ယူနီကုဒ်စနစ်တွင် မြန်မာအက္ခရာတစ်လုံးချင်းစီအတွက် U 1000 မှ U 109F အတွင်းတွင် သီးခြားသတ်မှတ်ပေးထားသည်။ {{မြန်မာယူနီကုဒ်ဇယား}} == မှတ်စု == <references group="note"/> == ကိုးကား == {{reflist| <ref >{{cite web|url=http://www.myanmarlanguagecommission.myn.asia/%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%81%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8/%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%AC%E1%80%97%E1%80%BB%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%81%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8/|title=မြန်မာအက္ခရာများ|publisher=မြန်မာစာအဖွဲ့|accessdate=၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၁၆|archivedate=12 July 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180712221609/http://www.myanmarlanguagecommission.myn.asia/%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%81%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8/%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%AC%E1%80%97%E1%80%BB%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%81%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8/}}</ref> <ref >{{cite web|url=http://www.myanmarlanguagecommission.myn.asia/%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%81%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8/%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%9B%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%81%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8/|title=မြန်မာသရအက္ခရာများ|publisher=မြန်မာစာအဖွဲ့|accessdate=၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၁၆|archivedate=30 April 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180430120809/http://www.myanmarlanguagecommission.myn.asia/%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%81%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8/%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%9B%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%81%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8/}}</ref> }} == ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် == * [[မြန်မာဘာသာစကား]] {{မြန်မာ အက္ခရာများ}} {{မြန်မာဘာသာစကား}} [[Category:မြန်မာအက္ခရာ| ]] hxftiv36zsgrbf2qh2ztm053epwdv7t 1 4111 754951 754431 2022-08-16T06:29:43Z MAL-Must-Die 104846 /* MAL $ ရူး */ အပိုင်းသစ် wikitext text/x-wiki I cannot read because of font problem. Where can I get font t read this page? :This page is the same as other pages. For font problem, please see [[Wikipedia:Font | here]]. [[User:Okisan|Okisan]] ၁၃:၅၇၊ ၁၅ စက်​တင်​ဘာ​ ၂၀၀၈ (UTC) မင်းအောင်လှိုင် ဆိုတဲ့ နာမည်မသုံးပါနဲ့ == Geographical names == Can anyone translate to Burmese geographical names listed below? [[User:Aotearoa|Aotearoa]] ၁၁:၂၂၊ ၁၄ ဩ​ဂုတ်​ ၂၀၀၉ (UTC) *Lower Burma *Upper Burma *Isthmus of Kra == Full name == Hi. I heard that Myanmar also changed its full name other than flag. Please update the Burmese name to all Wikipedia including this article. Is it "ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်" ? --[[User:Octahedron80|Octahedron80]] ၀၈:၅၁၊ ၂၃ အောက်​တို​ဘာ​ ၂၀၁၀ (UTC) == မြန်မာပြည် အစား မြန်မာနိုင်ငံ == မြန်မာနိုင်ငံ(ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်) အဲလိုခေါင်းစဉ်ပေးရင်ကောင်းမယ်ထင်တယ်. နိုင်ငံစာရင်းများမှာ မြန်မာပြည်ဆိုတော့ နည်းနည်း အစဉ်မကိုက်ဘူးလားလို့) :အဆိုကို ထောက်ခံပါတယ်၊ အခြားနိုင်ငံတွေကို တရုတ်နိုင်ငံ၊ နော်ဝေနိုင်ငံ စသည်ဖြင့် သုံးနေကြပြီး မြန်မာနိုင်ငံကိုမှ မြန်မာပြည် လို့သုံးတာက uniform မဖြစ်ပါဘူး။ ကန့်ကွက်သူမရှိရင် ဒီစာမျက်နှာကို '''မြန်မာနိုင်ငံ''' ကို move လုပ်ချင်ပါတယ်ခင်ဗျ။ [[User:Yarzaryeni|Yarzaryeni]] ([[User talk:Yarzaryeni|ဆွေးနွေး]]) ၀၁:၅၁၊ ၁၈ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC) *'''Support:''' should move to '''မြန်မာနိုင်ငံ'''. [[User:Phyo WP|<span style="color:#a80000; background:#FECB00; text-decoration:inherit">ဖြိုး</span><span style="background:#8B0000"><span style="color:#FECB00">'''WP'''</span></span>]] ([[User talk:Phyo WP|ဆွေးနွေးရန်]]) ၀၂:၂၅၊ ၁၈ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC) :: Move မယ်ဆိုရင် မြန်မာပြည်ကို redirect ချန်ထားပေးပါ။ မြန်မာပြည်ဆိုပြီး internal link ချိတ်ထားတာတွေ နီကုန်မှာစိုးလို့။ ခုလို active ဖြစ်တဲ့ မန်ဘာတစ်ယောက် မြန်မာဝီကီမှာ ရှိလာတာ ကျုပ်ဖြင့် အတိုင်းမသိ ဝမ်းမြောက်မိပါတယ်ဗျား။ :D [[User:Dr Lotus Black|Dr Lotus Black]] ([[User talk:Dr Lotus Black|ဆွေးနွေး]]) ၀၄:၄၉၊ ၁၈ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC) ::: မြန်မာပြည်အစား မြန်မာနိုင်ငံ ကို move လုပ်မှာကို ကျွန်တော်လည်း ထောက်ခံတယ်ဗျို့။ အပေါ်က DrLB ပြောခဲ့သလိုပဲ မြန်မာပြည်ကို redirect ချန်ပေးခဲ့ပါဗျာ။ [[User:MoeZawSoe|MoeZawSoe]] ([[User talk:MoeZawSoe|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၁၃၊ ၁၈ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC) ::::*'''Support:''' မြန်မာနိုင်ငံ လို့ ပြောင်းသင့်ပါတယ်။ ဒါကို အဆိုတင်မလို့ စဉ်းစားနေတာ ကြာပြီ။ နိုင်ငံအမည် အားလုံး တထပ်တည်းကျမှ တမ်းပလိတ်တွေ နဲ့ အလုပ်လုပ်တဲ့အခါ အဆင်ပြေမှာ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၁၃:၃၄၊ ၁၉ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC) :::::ကျနော်လည်း မြန်မာပြည်အစား မြန်မာနိုင်ငံလို့ပြောင်းတာ သဘောကျပါတယ်ဗျ။[[User:NayiMuu|<span style="background:#74DF00"><span style="color:#FFFFFF">'''Nayi'''</span></span><span style="color:#86B404">'''Muu^®'''</span>]]^{[[User talk:NayiMuu|<span style="color:#86B404"> talk</span>]]} ၁၃:၄၁၊ ၁၉ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC) {{Done}} [[User:Dr Lotus Black|Dr Lotus Black]] ([[User talk:Dr Lotus Black|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၄၁၊ ၂၄ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC) ဗမာပြည်က ဗမာလူမျီုးကိုပဲကိုယ်စားပြုတယ်လို့ထင်ပါတယ် [[User:Kerker kyaw|Kerker kyaw]] ([[User talk:Kerker kyaw|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၃၄၊ ၂၀ ဩဂုတ် ၂၀၁၉ (UTC) == April 2016 Tagging == In this diff [https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%AC%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA&type=revision&diff=299483&oldid=297876], [[User:Yarzaryeni|Ko Yarzaryeni]] tagged the whole article with {{tlx|မယုံကြည်ရသောရင်းမြစ်}}. It would be great if you specified potentially unreliable sources rather than tagging the whole article. I agree to {{tlx|cleanup}} tag and that the article needs to update but, in my opinion, most of the citations are good. Thank you. [[User:Phyo WP|<span style="color:#a80000; background:#FECB00; text-decoration:inherit">ဖြိုး</span><span style="background:#8B0000"><span style="color:#FECB00">'''WP'''</span></span>]] ([[User talk:Phyo WP|ဆွေးနွေးရန်]]) ၀၃:၀၃၊ ၁၈ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC) :မယုံကြည်ရသောရင်းမြစ် ဆိုတာ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်းကို ရည်ညွှန်းတာပါ။ ကျန်တာတွေက အဆင်ပြေမှာပါ။ ဒီလိုစာသားတွေကို မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်းက ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ :3 <blockquote> လူဝါ၊ သို့မဟုတ် မွန်ဂိုးလီးယန်း လူမျိုး များသည် တရုတ်၊ ဂျပန်၊ မြန်မာ၊ ယိုးဒယား၊ လာအိုစသော အာရှတိုက် အရှေ့ပိုင်းနိုင်ငံများတွင် အနှံ့အပြား နေထိုင်ကြ၏။ ထို အသားဝါ လူမျိုးများ၌ အလွန်ရှေးကျသော ယဉ်ကျေးမှုများရှိ၍ ကမ္ဘာပေါ်တွင် အဆင့်အတန်း အမြင့်ဆုံးသော လူမျိုးတစ်မျိုးဖြစ်လေသည်။ မွန်ဂိုးလီးယန်း လူမျိုးများသည် ရှေးနှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းကပင် ဘာသာစကား၊ အယူဝါဒ၊ အနုပညာ စာပေအစရှိသော ကိုယ်ပိုင်ယဉ်ကျေးမှုများနှင့် အဆင့်အတန်းမြင့်မြင့် နေထိုင်ခဲ့ကြပေသည်။ အခြားလူမျိုးများထံမှတစ်ဆင့် အတုခိုးနည်းယူခြင်း မပြုခဲ့ကြသည်သာမက အခြားလူမျိုးများကသာလျှင် မွန်ဂိုးလီးယန်း လူမျိုးတို့၏ ယဉ်ကျေးမှုကို အတုခိုးနည်းယူခဲ့ကြရပေသည်။</blockquote> Mongoloid နဲ့ Mongolian နဲ့မကွဲသလို ရေးထားတဲ့ဟန်ကလဲ လုံးဝ Bias ကြီး ဖြစ်နေလို့ ညတုန်းက အဲဒီစာသားတွေကို ဘယ်လိုလုပ်ရမှန်း မသိသေးတာနဲ့ Tag ခဲ့လိုက်တာ။ ခုပဲသဘာဝကျအောင်ပြင်ရေးပြီး Tag ပြန်ဖြုတ်လိုက်ပါမယ်။ ::Thanks, bro. Please [[:en:Wikipedia:Be bold|be bold]] when updating and help make Wikipedia a better encyclopedia. Please feel free to edit the articles. Myanmar Wikipedia needs contributor like you. Cheers. [[File:Face-grin.svg|25px]][[File:Face-grin.svg|25px]] [[User:Phyo WP|<span style="color:#a80000; background:#FECB00; text-decoration:inherit">ဖြိုး</span><span style="background:#8B0000"><span style="color:#FECB00">'''WP'''</span></span>]] ([[User talk:Phyo WP|ဆွေးနွေးရန်]]) ၀၄:၁၈၊ ၁၈ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC) == The History of Burma = ဗိုလ်ချုပ်တို့ကို လုပ်ကြံတာ ပြိုင်ဘက်နိုင်ငံရေးသမားတွေလို့ သုံးနှုန်းတာဟာ အပြည့်အစုံမှန်ကန်မှုမရှိပါ။ တကယ်တော့ နယ်ချဲ့ပယောဂမကင်းတဲ့ လုပကြံမှုလို့မြင်ပါတယ်။ အဲ့ဒီ့အချိန်တုန်းက မြန်မာပြည်လက်နက်တိုက်တွေဟာ ပြည်တော်ပြန် နယ်ချဲ့အင်္ဂလိပ်တွေရဲ့ လက်အောက်၎င်းမှာပဲ ရှိနေပါသေးတယ်။ စတင်ဂန်း၊ ရင်းဂန်း အလက်တစ်ရာကို လက်မှတ်အတုနဲ့ ထုတ်လို့ရကြေးသာဆိုရင် အစကတည်းက ဗိုလ်ချုပ်တို့ ဂျပန်မသွားဘဲ နယ်ချဲ့လက်နက်တိုက်က လက်နက်တွေကိုပဲ လက်မှတ်အတုနဲ့ အသာလေးထုတ်ပြီး တိုက်လိုက်ရုံပဲ မဟုတ်လား။ စဥ်းစားကြည့်ပါ။ The History of Burma written Burmese are not true at all.They told lies. [[User:Mmyi442|Mmyi442]] ([[User talk:Mmyi442|ဆွေးနွေး]]) ၂၀:၁၉၊ ၂၆ ဇွန် ၂၀၁၆ (UTC) == Colonialism == ဗြိတိသျှကိုလိုနီခေတ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် အရှေ့တောင်အာရှတွင် အချမ်းသာဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့သည်။။[၅၈] ထစ်ချိန်က မြန်မာနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာတွင် ဆန်တင်ပို့မှု အများဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့သည်။ ဗြိတိသျှတို့ အုပ်ချုပ်စဉ်အခါက ရေနံကို ဘီအိုစီကုမ္ပဏီမှတစ်ဆင့် တင်ပို့ရောင်းချခဲ့သည်။ မြန်မာပြည်အနေနှင့် လူအားအရင်းအမြစ်နှင့် သဘာဝသယံဇာတများကိုပါ ပိုင်ဆိုင်ခဲ့သည်။ ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ကျွန်းသစ် ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကို မြန်မာနိုင်ငံမှ ထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံတွင် စာတတ်မြောက်သည့် လူဦးရေမှာလည်း မြင့်မားလှသည်။[၅၈] ထိုအချိန်က မြန်မာနိုင်ငံသည် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုလမ်းကြောင်းသို့ အရှိန်အဟုန်ဖြင့် ဦးတည်လျှောက်လှမ်းလျက်ရှိခဲ့သည်ဟု အများက ယုံကြည်လက်ခံခဲ့ကြသည်။ You guys don't understand colonialism and are repeating White Man's Burden attitude from English Wikipedia. That led to white-worshipping attitudes among Burmese youths. Many asked me "Why freed us from British rule! It was so good! [[အသုံးပြုသူ:SSH remoteserver|SSH remoteserver]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:SSH remoteserver|ဆွေးနွေး]]) ၂၀:၄၂၊ ၂၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၁ (UTC) == အစိုးရ == စစ်ပုန်ကန်မှု ဖြစ်ပေါ်နေချိန်မှာ အစိုးရ သတ်မှတ်ခြင်းသည် အများပြည်သူတိ့၏ ငိုကြွေးသံကို ပြက်ရယ်ပြုသည် [[အသုံးပြုသူ:QXQ215|QXQ215]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:QXQ215|ဆွေးနွေး]]) ၀၇:၂၈၊ ၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ (UTC) :အစိုးရကို လက်ခံခြင်း လက်မခံခြင်းက တစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းစီရဲ့ ယုံကြည်ချက်ပါ။ လက်ရှိမြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးအာဏာသည် လက်ရှိ ကြေညာဖွဲ့စည်းထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်းမှာ အမှန်တကယ်ရှိနေပါတယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားက [[WP:5P2|ဘက်မလိုက်တဲ့အမြင်]]ကို လက်ကိုင်ထားပါတယ်။ ဒါကြောင့် လက်ရှိဖြစ်ပျက်နေတဲ့ အတိုင်း ရေးပါတယ်။ [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း]] ဆောင်းပါးမှာ ဖြစ်စဉ်တစ်ခုချင်းစီကိုလည်း ရနိုင်တဲ့ ခိုင်လုံရင်းမြစ်တွေအပေါ် မူတည်ပြီး ထည့်သွင်းရေးသားထားတဲ့အတွက် ကန့်ကွက်မှု/ထောက်ခံမှု ဖြစ်ရပ်တွေဟာလည်း ပါဝင်ပြီးသား ဖြစ်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၈:၀၇၊ ၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ (UTC) လက်ရှိစစ်ကောင်စီ ဆက်စပ် boycott ခေါင်းစဉ် တခု ထည့်ရင် အဆင်ပြေလား == ၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == သို့ ဝီကီဒီယား ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် သမ္မတနေရာတွင်ဦးမြင့်ဆွေ(ယာယီ) သမ္မတလို့သတ်မှတ်ထားတာမှားနေပါတယ် ပီးတော့ ဖွဲ့စည်းပုံ ၄၁၈ (က)အရ ဦးဝင်းမြင့်အာဏာမလွဲခြင်းဖြစ်သည်အတွက်လုံခြုံရေးကောင်စီဆိုတာမဖြစ်သင့်ပါဘူး ဝန်ကြီးဌာန နေရာတွေမှာ ပြောင်းလဲထားသည်မာမှားယွင်းနေပါသည် ပြန်လည်ပြင်ဆင်ပေးပါရန်တောင်းဆိုပါသည် ပြင်ဆင်ရမည့်နေရာတွင် ၂၀၁၅မှ ၂၀၂၀ထိရွေးချယ်ထားသော ဝန်ကြီး နိုင်ငံတော်သမ္မတ အတိုင်ပင်ခံနေရာတွင် ပြန်လည်ပြင်ဆင်ပေးပါရန် တောင်းဆိုအပ်ပါသည် == ၁၆ ဧပြီ ၂၀၂၁ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=yes}} [[အသုံးပြုသူ:Zwal|Zwal]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zwal|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၁၆၊ ၁၆ ဧပြီ ၂၀၂၁ (UTC) :[[File:Red information icon with gradient background.svg|20px|link=|alt=]] '''Not done:'''<!-- Template:ESp --> [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၇:၃၈၊ ၁၉ မေ ၂၀၂၁ (UTC) == ၁၈ မေ ၂၀၂၁ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=yes}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/2001:D08:1B84:9361:71CE:4104:775E:CF08|2001:D08:1B84:9361:71CE:4104:775E:CF08]] ၁၇:၃၇၊ ၁၈ မေ ၂၀၂၁ (UTC) :[[File:Red information icon with gradient background.svg|20px|link=|alt=]] '''Not done:'''<!-- Template:ESp --> [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၇:၃၈၊ ၁၉ မေ ၂၀၂၁ (UTC) == Aung၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၁ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=yes}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/213.5.70.21|213.5.70.21]] ၂၂:၂၂၊ ၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၁ (UTC) :[[File:Red question icon with gradient background.svg|20px|link=|alt=]] '''Not done:''' it's not clear what changes you want to be made. Please mention the specific changes in a "change X to Y" format and provide a [[Wikipedia:Reliable sources|reliable source]] if appropriate.<!-- Template:ESp --> [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၆:၃၃၊ ၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၁ (UTC) == ၁၀ ဩဂုတ် ၂၀၂၁ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=no}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/65.18.127.171|65.18.127.171]] ၁၃:၀၂၊ ၁၀ ဩဂုတ် ၂၀၂၁ (UTC) == ၁၃ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၁ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protectedj3l country|answered=no}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/2400:AC40:607:D9B7:F0DE:9166:DFA9:7ECA|2400:AC40:607:D9B7:F0DE:9166:DFA9:7ECA]] ၁၅:၃၁၊ ၁၃ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၁ (UTC) J3l/jelli is buy country by name j3l country/burmese(2020) Sign {{Myanmar-geo-stub}} --[[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/2400:AC40:607:D9B7:F0DE:9166:DFA9:7ECA|2400:AC40:607:D9B7:F0DE:9166:DFA9:7ECA]] ၁၆:၁၀၊ ၁၃ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၁ (UTC)sign min aung hlanig == ၁၉ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၁ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=yes}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/2401:4900:12C9:2733:2042:BF99:1DE:FF4C|2401:4900:12C9:2733:2042:BF99:1DE:FF4C]] ၀၄:၀၆၊ ၁၉ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၁ (UTC) : [[File:Red information icon with gradient background.svg|20px|link=|alt=]] '''Not done for now:''' please establish a [[Wikipedia:Consensus|consensus]] for this alteration '''[[Wikipedia:Edit requests|before]]''' using the {{tlx|edit semi-protected}} template.<!-- Template:ESp --> [[အသုံးပြုသူ:Dr Lotus Black|Dr Lotus Black]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Dr Lotus Black|ဆွေးနွေး]]) ၀၅:၁၃၊ ၁၉ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၁ (UTC) == ၂၆ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၁ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=no}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/65.18.124.212|65.18.124.212]] ၀၈:၅၃၊ ၂၆ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၁ (UTC) == ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=no}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/49.230.158.223|49.230.158.223]] ၀၉:၄၃၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) == ၁၂ မတ် ၂၀၂၂ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=no}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/117.55.250.76|117.55.250.76]] ၁၇:၃၃၊ ၁၂ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) == ၂ မေ ၂၀၂၂ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|တရုတ်နိုင်ငံ|answered=no}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/49.237.22.111|49.237.22.111]] ၀၇:၃၈၊ ၂ မေ ၂၀၂၂ (UTC) == ၇ ဇွန် ၂၀၂၂ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=yes}} [[အသုံးပြုသူ:Mr Jonny Bil|Mr Jonny Bil]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Mr Jonny Bil|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၂၅၊ ၇ ဇွန် ၂၀၂၂ (UTC) [[File:Red question icon with gradient background.svg|20px|link=|alt=]] '''Not done:''' it's not clear what changes you want to be made. Please mention the specific changes in a "change X to Y" format and provide a [[Wikipedia:Reliable sources|reliable source]] if appropriate.<!-- Template:ESp --> [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၁၄:၂၂၊ ၇ ဇွန် ၂၀၂၂ (UTC) == ၁၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=no}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/2001:44C8:4483:76B7:1:1:7B16:9DCB|2001:44C8:4483:76B7:1:1:7B16:9DCB]] ၁၉:၃၄၊ ၁၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ (UTC) == zaw == zaw [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/2001:44C8:4483:76B7:1:1:7B16:9DCB|2001:44C8:4483:76B7:1:1:7B16:9DCB]] ၁၉:၃၆၊ ၁၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ (UTC) == ၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=no}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/1.46.157.189|1.46.157.189]] ၀၂:၅၈၊ ၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) == ၁၂ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=no}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/8.29.105.155|8.29.105.155]] ၁၈:၄၀၊ ၁၂ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) == MAL $ ရူး == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=no}} [[အသုံးပြုသူ:MAL-Must-Die|MAL-Must-Die]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:MAL-Must-Die|ဆွေးနွေး]]) ၀၆:၂၉၊ ၁၆ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 33jptlj8icm6om51jt8e2xxl8o66607 754952 754951 2022-08-16T07:00:36Z Ninjastrikers 22896 [[Special:Contributions/MAL-Must-Die|MAL-Must-Die]] ([[User talk:MAL-Must-Die|ဆွေးနွေး]]) ၏ ပြင်ဆင်မှုများကို [[User:8.29.105.155|8.29.105.155]] ၏ နောက်ဆုံးတည်းဖြတ်မူသို့ နောက်ပြန် ပြန်ပြင်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki I cannot read because of font problem. Where can I get font t read this page? :This page is the same as other pages. For font problem, please see [[Wikipedia:Font | here]]. [[User:Okisan|Okisan]] ၁၃:၅၇၊ ၁၅ စက်​တင်​ဘာ​ ၂၀၀၈ (UTC) မင်းအောင်လှိုင် ဆိုတဲ့ နာမည်မသုံးပါနဲ့ == Geographical names == Can anyone translate to Burmese geographical names listed below? [[User:Aotearoa|Aotearoa]] ၁၁:၂၂၊ ၁၄ ဩ​ဂုတ်​ ၂၀၀၉ (UTC) *Lower Burma *Upper Burma *Isthmus of Kra == Full name == Hi. I heard that Myanmar also changed its full name other than flag. Please update the Burmese name to all Wikipedia including this article. Is it "ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်" ? --[[User:Octahedron80|Octahedron80]] ၀၈:၅၁၊ ၂၃ အောက်​တို​ဘာ​ ၂၀၁၀ (UTC) == မြန်မာပြည် အစား မြန်မာနိုင်ငံ == မြန်မာနိုင်ငံ(ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်) အဲလိုခေါင်းစဉ်ပေးရင်ကောင်းမယ်ထင်တယ်. နိုင်ငံစာရင်းများမှာ မြန်မာပြည်ဆိုတော့ နည်းနည်း အစဉ်မကိုက်ဘူးလားလို့) :အဆိုကို ထောက်ခံပါတယ်၊ အခြားနိုင်ငံတွေကို တရုတ်နိုင်ငံ၊ နော်ဝေနိုင်ငံ စသည်ဖြင့် သုံးနေကြပြီး မြန်မာနိုင်ငံကိုမှ မြန်မာပြည် လို့သုံးတာက uniform မဖြစ်ပါဘူး။ ကန့်ကွက်သူမရှိရင် ဒီစာမျက်နှာကို '''မြန်မာနိုင်ငံ''' ကို move လုပ်ချင်ပါတယ်ခင်ဗျ။ [[User:Yarzaryeni|Yarzaryeni]] ([[User talk:Yarzaryeni|ဆွေးနွေး]]) ၀၁:၅၁၊ ၁၈ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC) *'''Support:''' should move to '''မြန်မာနိုင်ငံ'''. [[User:Phyo WP|<span style="color:#a80000; background:#FECB00; text-decoration:inherit">ဖြိုး</span><span style="background:#8B0000"><span style="color:#FECB00">'''WP'''</span></span>]] ([[User talk:Phyo WP|ဆွေးနွေးရန်]]) ၀၂:၂၅၊ ၁၈ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC) :: Move မယ်ဆိုရင် မြန်မာပြည်ကို redirect ချန်ထားပေးပါ။ မြန်မာပြည်ဆိုပြီး internal link ချိတ်ထားတာတွေ နီကုန်မှာစိုးလို့။ ခုလို active ဖြစ်တဲ့ မန်ဘာတစ်ယောက် မြန်မာဝီကီမှာ ရှိလာတာ ကျုပ်ဖြင့် အတိုင်းမသိ ဝမ်းမြောက်မိပါတယ်ဗျား။ :D [[User:Dr Lotus Black|Dr Lotus Black]] ([[User talk:Dr Lotus Black|ဆွေးနွေး]]) ၀၄:၄၉၊ ၁၈ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC) ::: မြန်မာပြည်အစား မြန်မာနိုင်ငံ ကို move လုပ်မှာကို ကျွန်တော်လည်း ထောက်ခံတယ်ဗျို့။ အပေါ်က DrLB ပြောခဲ့သလိုပဲ မြန်မာပြည်ကို redirect ချန်ပေးခဲ့ပါဗျာ။ [[User:MoeZawSoe|MoeZawSoe]] ([[User talk:MoeZawSoe|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၁၃၊ ၁၈ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC) ::::*'''Support:''' မြန်မာနိုင်ငံ လို့ ပြောင်းသင့်ပါတယ်။ ဒါကို အဆိုတင်မလို့ စဉ်းစားနေတာ ကြာပြီ။ နိုင်ငံအမည် အားလုံး တထပ်တည်းကျမှ တမ်းပလိတ်တွေ နဲ့ အလုပ်လုပ်တဲ့အခါ အဆင်ပြေမှာ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၁၃:၃၄၊ ၁၉ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC) :::::ကျနော်လည်း မြန်မာပြည်အစား မြန်မာနိုင်ငံလို့ပြောင်းတာ သဘောကျပါတယ်ဗျ။[[User:NayiMuu|<span style="background:#74DF00"><span style="color:#FFFFFF">'''Nayi'''</span></span><span style="color:#86B404">'''Muu^®'''</span>]]^{[[User talk:NayiMuu|<span style="color:#86B404"> talk</span>]]} ၁၃:၄၁၊ ၁၉ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC) {{Done}} [[User:Dr Lotus Black|Dr Lotus Black]] ([[User talk:Dr Lotus Black|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၄၁၊ ၂၄ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC) ဗမာပြည်က ဗမာလူမျီုးကိုပဲကိုယ်စားပြုတယ်လို့ထင်ပါတယ် [[User:Kerker kyaw|Kerker kyaw]] ([[User talk:Kerker kyaw|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၃၄၊ ၂၀ ဩဂုတ် ၂၀၁၉ (UTC) == April 2016 Tagging == In this diff [https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%AC%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA&type=revision&diff=299483&oldid=297876], [[User:Yarzaryeni|Ko Yarzaryeni]] tagged the whole article with {{tlx|မယုံကြည်ရသောရင်းမြစ်}}. It would be great if you specified potentially unreliable sources rather than tagging the whole article. I agree to {{tlx|cleanup}} tag and that the article needs to update but, in my opinion, most of the citations are good. Thank you. [[User:Phyo WP|<span style="color:#a80000; background:#FECB00; text-decoration:inherit">ဖြိုး</span><span style="background:#8B0000"><span style="color:#FECB00">'''WP'''</span></span>]] ([[User talk:Phyo WP|ဆွေးနွေးရန်]]) ၀၃:၀၃၊ ၁၈ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC) :မယုံကြည်ရသောရင်းမြစ် ဆိုတာ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်းကို ရည်ညွှန်းတာပါ။ ကျန်တာတွေက အဆင်ပြေမှာပါ။ ဒီလိုစာသားတွေကို မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်းက ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ :3 <blockquote> လူဝါ၊ သို့မဟုတ် မွန်ဂိုးလီးယန်း လူမျိုး များသည် တရုတ်၊ ဂျပန်၊ မြန်မာ၊ ယိုးဒယား၊ လာအိုစသော အာရှတိုက် အရှေ့ပိုင်းနိုင်ငံများတွင် အနှံ့အပြား နေထိုင်ကြ၏။ ထို အသားဝါ လူမျိုးများ၌ အလွန်ရှေးကျသော ယဉ်ကျေးမှုများရှိ၍ ကမ္ဘာပေါ်တွင် အဆင့်အတန်း အမြင့်ဆုံးသော လူမျိုးတစ်မျိုးဖြစ်လေသည်။ မွန်ဂိုးလီးယန်း လူမျိုးများသည် ရှေးနှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းကပင် ဘာသာစကား၊ အယူဝါဒ၊ အနုပညာ စာပေအစရှိသော ကိုယ်ပိုင်ယဉ်ကျေးမှုများနှင့် အဆင့်အတန်းမြင့်မြင့် နေထိုင်ခဲ့ကြပေသည်။ အခြားလူမျိုးများထံမှတစ်ဆင့် အတုခိုးနည်းယူခြင်း မပြုခဲ့ကြသည်သာမက အခြားလူမျိုးများကသာလျှင် မွန်ဂိုးလီးယန်း လူမျိုးတို့၏ ယဉ်ကျေးမှုကို အတုခိုးနည်းယူခဲ့ကြရပေသည်။</blockquote> Mongoloid နဲ့ Mongolian နဲ့မကွဲသလို ရေးထားတဲ့ဟန်ကလဲ လုံးဝ Bias ကြီး ဖြစ်နေလို့ ညတုန်းက အဲဒီစာသားတွေကို ဘယ်လိုလုပ်ရမှန်း မသိသေးတာနဲ့ Tag ခဲ့လိုက်တာ။ ခုပဲသဘာဝကျအောင်ပြင်ရေးပြီး Tag ပြန်ဖြုတ်လိုက်ပါမယ်။ ::Thanks, bro. Please [[:en:Wikipedia:Be bold|be bold]] when updating and help make Wikipedia a better encyclopedia. Please feel free to edit the articles. Myanmar Wikipedia needs contributor like you. Cheers. [[File:Face-grin.svg|25px]][[File:Face-grin.svg|25px]] [[User:Phyo WP|<span style="color:#a80000; background:#FECB00; text-decoration:inherit">ဖြိုး</span><span style="background:#8B0000"><span style="color:#FECB00">'''WP'''</span></span>]] ([[User talk:Phyo WP|ဆွေးနွေးရန်]]) ၀၄:၁၈၊ ၁၈ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC) == The History of Burma = ဗိုလ်ချုပ်တို့ကို လုပ်ကြံတာ ပြိုင်ဘက်နိုင်ငံရေးသမားတွေလို့ သုံးနှုန်းတာဟာ အပြည့်အစုံမှန်ကန်မှုမရှိပါ။ တကယ်တော့ နယ်ချဲ့ပယောဂမကင်းတဲ့ လုပကြံမှုလို့မြင်ပါတယ်။ အဲ့ဒီ့အချိန်တုန်းက မြန်မာပြည်လက်နက်တိုက်တွေဟာ ပြည်တော်ပြန် နယ်ချဲ့အင်္ဂလိပ်တွေရဲ့ လက်အောက်၎င်းမှာပဲ ရှိနေပါသေးတယ်။ စတင်ဂန်း၊ ရင်းဂန်း အလက်တစ်ရာကို လက်မှတ်အတုနဲ့ ထုတ်လို့ရကြေးသာဆိုရင် အစကတည်းက ဗိုလ်ချုပ်တို့ ဂျပန်မသွားဘဲ နယ်ချဲ့လက်နက်တိုက်က လက်နက်တွေကိုပဲ လက်မှတ်အတုနဲ့ အသာလေးထုတ်ပြီး တိုက်လိုက်ရုံပဲ မဟုတ်လား။ စဥ်းစားကြည့်ပါ။ The History of Burma written Burmese are not true at all.They told lies. [[User:Mmyi442|Mmyi442]] ([[User talk:Mmyi442|ဆွေးနွေး]]) ၂၀:၁၉၊ ၂၆ ဇွန် ၂၀၁၆ (UTC) == Colonialism == ဗြိတိသျှကိုလိုနီခေတ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် အရှေ့တောင်အာရှတွင် အချမ်းသာဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့သည်။။[၅၈] ထစ်ချိန်က မြန်မာနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာတွင် ဆန်တင်ပို့မှု အများဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့သည်။ ဗြိတိသျှတို့ အုပ်ချုပ်စဉ်အခါက ရေနံကို ဘီအိုစီကုမ္ပဏီမှတစ်ဆင့် တင်ပို့ရောင်းချခဲ့သည်။ မြန်မာပြည်အနေနှင့် လူအားအရင်းအမြစ်နှင့် သဘာဝသယံဇာတများကိုပါ ပိုင်ဆိုင်ခဲ့သည်။ ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ကျွန်းသစ် ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကို မြန်မာနိုင်ငံမှ ထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံတွင် စာတတ်မြောက်သည့် လူဦးရေမှာလည်း မြင့်မားလှသည်။[၅၈] ထိုအချိန်က မြန်မာနိုင်ငံသည် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုလမ်းကြောင်းသို့ အရှိန်အဟုန်ဖြင့် ဦးတည်လျှောက်လှမ်းလျက်ရှိခဲ့သည်ဟု အများက ယုံကြည်လက်ခံခဲ့ကြသည်။ You guys don't understand colonialism and are repeating White Man's Burden attitude from English Wikipedia. That led to white-worshipping attitudes among Burmese youths. Many asked me "Why freed us from British rule! It was so good! [[အသုံးပြုသူ:SSH remoteserver|SSH remoteserver]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:SSH remoteserver|ဆွေးနွေး]]) ၂၀:၄၂၊ ၂၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၁ (UTC) == အစိုးရ == စစ်ပုန်ကန်မှု ဖြစ်ပေါ်နေချိန်မှာ အစိုးရ သတ်မှတ်ခြင်းသည် အများပြည်သူတိ့၏ ငိုကြွေးသံကို ပြက်ရယ်ပြုသည် [[အသုံးပြုသူ:QXQ215|QXQ215]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:QXQ215|ဆွေးနွေး]]) ၀၇:၂၈၊ ၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ (UTC) :အစိုးရကို လက်ခံခြင်း လက်မခံခြင်းက တစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းစီရဲ့ ယုံကြည်ချက်ပါ။ လက်ရှိမြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးအာဏာသည် လက်ရှိ ကြေညာဖွဲ့စည်းထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်းမှာ အမှန်တကယ်ရှိနေပါတယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားက [[WP:5P2|ဘက်မလိုက်တဲ့အမြင်]]ကို လက်ကိုင်ထားပါတယ်။ ဒါကြောင့် လက်ရှိဖြစ်ပျက်နေတဲ့ အတိုင်း ရေးပါတယ်။ [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း]] ဆောင်းပါးမှာ ဖြစ်စဉ်တစ်ခုချင်းစီကိုလည်း ရနိုင်တဲ့ ခိုင်လုံရင်းမြစ်တွေအပေါ် မူတည်ပြီး ထည့်သွင်းရေးသားထားတဲ့အတွက် ကန့်ကွက်မှု/ထောက်ခံမှု ဖြစ်ရပ်တွေဟာလည်း ပါဝင်ပြီးသား ဖြစ်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၈:၀၇၊ ၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ (UTC) လက်ရှိစစ်ကောင်စီ ဆက်စပ် boycott ခေါင်းစဉ် တခု ထည့်ရင် အဆင်ပြေလား == ၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == သို့ ဝီကီဒီယား ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် သမ္မတနေရာတွင်ဦးမြင့်ဆွေ(ယာယီ) သမ္မတလို့သတ်မှတ်ထားတာမှားနေပါတယ် ပီးတော့ ဖွဲ့စည်းပုံ ၄၁၈ (က)အရ ဦးဝင်းမြင့်အာဏာမလွဲခြင်းဖြစ်သည်အတွက်လုံခြုံရေးကောင်စီဆိုတာမဖြစ်သင့်ပါဘူး ဝန်ကြီးဌာန နေရာတွေမှာ ပြောင်းလဲထားသည်မာမှားယွင်းနေပါသည် ပြန်လည်ပြင်ဆင်ပေးပါရန်တောင်းဆိုပါသည် ပြင်ဆင်ရမည့်နေရာတွင် ၂၀၁၅မှ ၂၀၂၀ထိရွေးချယ်ထားသော ဝန်ကြီး နိုင်ငံတော်သမ္မတ အတိုင်ပင်ခံနေရာတွင် ပြန်လည်ပြင်ဆင်ပေးပါရန် တောင်းဆိုအပ်ပါသည် == ၁၆ ဧပြီ ၂၀၂၁ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=yes}} [[အသုံးပြုသူ:Zwal|Zwal]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zwal|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၁၆၊ ၁၆ ဧပြီ ၂၀၂၁ (UTC) :[[File:Red information icon with gradient background.svg|20px|link=|alt=]] '''Not done:'''<!-- Template:ESp --> [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၇:၃၈၊ ၁၉ မေ ၂၀၂၁ (UTC) == ၁၈ မေ ၂၀၂၁ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=yes}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/2001:D08:1B84:9361:71CE:4104:775E:CF08|2001:D08:1B84:9361:71CE:4104:775E:CF08]] ၁၇:၃၇၊ ၁၈ မေ ၂၀၂၁ (UTC) :[[File:Red information icon with gradient background.svg|20px|link=|alt=]] '''Not done:'''<!-- Template:ESp --> [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၇:၃၈၊ ၁၉ မေ ၂၀၂၁ (UTC) == Aung၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၁ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=yes}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/213.5.70.21|213.5.70.21]] ၂၂:၂၂၊ ၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၁ (UTC) :[[File:Red question icon with gradient background.svg|20px|link=|alt=]] '''Not done:''' it's not clear what changes you want to be made. Please mention the specific changes in a "change X to Y" format and provide a [[Wikipedia:Reliable sources|reliable source]] if appropriate.<!-- Template:ESp --> [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၆:၃၃၊ ၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၁ (UTC) == ၁၀ ဩဂုတ် ၂၀၂၁ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=no}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/65.18.127.171|65.18.127.171]] ၁၃:၀၂၊ ၁၀ ဩဂုတ် ၂၀၂၁ (UTC) == ၁၃ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၁ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protectedj3l country|answered=no}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/2400:AC40:607:D9B7:F0DE:9166:DFA9:7ECA|2400:AC40:607:D9B7:F0DE:9166:DFA9:7ECA]] ၁၅:၃၁၊ ၁၃ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၁ (UTC) J3l/jelli is buy country by name j3l country/burmese(2020) Sign {{Myanmar-geo-stub}} --[[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/2400:AC40:607:D9B7:F0DE:9166:DFA9:7ECA|2400:AC40:607:D9B7:F0DE:9166:DFA9:7ECA]] ၁၆:၁၀၊ ၁၃ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၁ (UTC)sign min aung hlanig == ၁၉ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၁ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=yes}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/2401:4900:12C9:2733:2042:BF99:1DE:FF4C|2401:4900:12C9:2733:2042:BF99:1DE:FF4C]] ၀၄:၀၆၊ ၁၉ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၁ (UTC) : [[File:Red information icon with gradient background.svg|20px|link=|alt=]] '''Not done for now:''' please establish a [[Wikipedia:Consensus|consensus]] for this alteration '''[[Wikipedia:Edit requests|before]]''' using the {{tlx|edit semi-protected}} template.<!-- Template:ESp --> [[အသုံးပြုသူ:Dr Lotus Black|Dr Lotus Black]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Dr Lotus Black|ဆွေးနွေး]]) ၀၅:၁၃၊ ၁၉ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၁ (UTC) == ၂၆ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၁ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=no}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/65.18.124.212|65.18.124.212]] ၀၈:၅၃၊ ၂၆ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၁ (UTC) == ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=no}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/49.230.158.223|49.230.158.223]] ၀၉:၄၃၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) == ၁၂ မတ် ၂၀၂၂ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=no}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/117.55.250.76|117.55.250.76]] ၁၇:၃၃၊ ၁၂ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) == ၂ မေ ၂၀၂၂ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|တရုတ်နိုင်ငံ|answered=no}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/49.237.22.111|49.237.22.111]] ၀၇:၃၈၊ ၂ မေ ၂၀၂၂ (UTC) == ၇ ဇွန် ၂၀၂၂ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=yes}} [[အသုံးပြုသူ:Mr Jonny Bil|Mr Jonny Bil]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Mr Jonny Bil|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၂၅၊ ၇ ဇွန် ၂၀၂၂ (UTC) [[File:Red question icon with gradient background.svg|20px|link=|alt=]] '''Not done:''' it's not clear what changes you want to be made. Please mention the specific changes in a "change X to Y" format and provide a [[Wikipedia:Reliable sources|reliable source]] if appropriate.<!-- Template:ESp --> [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၁၄:၂၂၊ ၇ ဇွန် ၂၀၂၂ (UTC) == ၁၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=no}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/2001:44C8:4483:76B7:1:1:7B16:9DCB|2001:44C8:4483:76B7:1:1:7B16:9DCB]] ၁၉:၃၄၊ ၁၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ (UTC) == zaw == zaw [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/2001:44C8:4483:76B7:1:1:7B16:9DCB|2001:44C8:4483:76B7:1:1:7B16:9DCB]] ၁၉:၃၆၊ ၁၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ (UTC) == ၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=no}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/1.46.157.189|1.46.157.189]] ၀၂:၅၈၊ ၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) == ၁၂ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|မြန်မာနိုင်ငံ|answered=no}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/8.29.105.155|8.29.105.155]] ၁၈:၄၀၊ ၁၂ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 99bzdj6pahcx1raf5mn0y7s4c34fxsk 0 6833 754883 743483 2022-08-15T20:20:27Z CommonsDelinker 115 Replacing Szu-30.svg with [[File:Sukhoi_Su-30_3-view_line_drawing.svg]] (by [[:c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] because: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR4|Criterion 4]] (harmonizing names of file set) · To conform to WikiProject Aircraft wikitext text/x-wiki {|{{Infobox aircraft begin |name= Su-30 |image= File:Sukhoi Su-30 inflight.jpg |caption= Russian Air Force Su-30 over Russia }}{{Infobox aircraft type |type= ဘက်စုံသုံး တိုက်လေယာဉ်<ref>{{cite web |url=http://www.sukhoi.org/eng/planes/military/su30mk/ |title=Su-30MK page |publisher=Sukhoi |accessdate=3 July 2011 |archivedate=13 July 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110713010216/http://www.sukhoi.org/eng/planes/military/su30mk/ }}</ref> |manufacturer= KnAAPO, Irkut Corporation |designer=Sukhoi |first flight= ၃၁ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၈၉ |introduction= ၁၉၉၆ |status= အသုံးပြုနေဆဲ |primary user= [[ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်|ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် လေတပ်]] |more users= [[အိန္ဒိယလေတပ်]] <br/>[[ဗီယက်နမ်ပြည်သူ့လေတပ်]] <br/>[[ရုရှားလေတပ်]] |produced= ၁၉၉၀ ခုနှစ်များ–လက်ရှိ |number built= ၅၀၀+<ref>{{cite web |url=http://tangosix.rs/2013/25/07/zbog-cega-srbija-nece-suhoj |title=Zbog čega Srbija neće Suhoje? |publisher=TangoSix.rs |date=July 25, 2013}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.defencenow.com/news/393/delivery-of-su-30-mki-fighters-for-iaf-to-get-delayed-due-to-hals-limited-assembly-line.html |title=Delivery of Su-30 MKI Fighters for IAF to get Delayed Due to HAL’s Limited Assembly Line |accessdate=10 February 2016 |archivedate=22 February 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140222043553/http://www.defencenow.com/news/393/delivery-of-su-30-mki-fighters-for-iaf-to-get-delayed-due-to-hals-limited-assembly-line.html }}</ref> |unit cost= Su-30MK2: US$37.5&nbsp;million in 2012<ref>{{cite web|url=http://en.rian.ru/military_news/20130821/182888208/Russia-to-Deliver-12-Su-30-Fighter-Jets-to-Vietnam--Source.html|title=Russia to Deliver 12 Su-30 Fighter Jets to Vietnam – Source|author=Sputnik|date=21 August 2013|work=rian.ru|accessdate=1 April 2015|archivedate=25 August 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130825023317/http://en.rian.ru/military_news/20130821/182888208/Russia-to-Deliver-12-Su-30-Fighter-Jets-to-Vietnam--Source.html}}</ref> |developed from= Sukhoi Su-27 |variants with their own articles= Sukhoi Su-30MKI<br/>Sukhoi Su-30MKK<br/>Sukhoi Su-30MKM }} |} Su 30 (ဆူခွိုင်း ၃၀) ([[နေတိုး (စစ်မဟာမိတ်စာချုပ်အဖွဲ့)|နေတိုး]]အခေါ် Flanker) သည် [[ရုရှားနိုင်ငံ]]၏ Sukhoi Aviation Corporation မှ ထုတ်လုပ်ပြီး ၁၉၉၆ မှ စတင်၍ ရုရှား လေတပ်တွင် အသုံးပြုခဲ့သည်။ ဘက်စုံသုံး တိုက်လေယာဉ်ဖြစ်ပြီး လေကြောင်း အရေးသာမှုနှင့် မြေပြင်တိုက်ခိုက်ရေး တာဝန်များ ထမ်းဆောင်နိုင်သည်။ မျိုးကွဲပေါင်း များစွာ ထုတ်လုပ်ထားသော်လည်း Su -30K နှင့် Su - 30 MK တို့မှာ ထင်ရှားကျော်ကြားသည်။ == သုံးစွဲလျက် ရှိသည့် နိုင်ငံများ == [[File:World_operators_of_the_Su-30.png|အသုံးပြုနေသော နိုင်ငံများ (၂၀၁၀)|thumb]] * {{flag|အယ်လ်ဂျီးရီးယားနိုင်ငံ}} * {{flag|တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ}} * {{flag|အိန္ဒိယနိုင်ငံ}} * {{flag|အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ}} * {{flag|မလေးရှားနိုင်ငံ}} * {{flag|ရုရှားနိုင်ငံ}} * {{flag|ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံ}} * {{flag|ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ}} == အခြေခံ အချက်အလက်များ == [[File:Sukhoi Su-30 3-view line drawing.svg|thumb]] * လေသူရဲ = (၂) ဦး * လေယာဉ်အလျား = (၂၁.၉၃၅ ) မီတာ * တောင်ပံအလျား = (၁၄.၇) မီတာ * လေယာဉ်အမြင့် = (၆.၃၆) မီတာ * တောင်ပံအကျယ် = (၆၂.၀) စတုရန်းမီတာ * အင်ဂျင် = AL-31FL low-bypass turbofan အင်ဂျင် (၂) လုံး * အမြင့်ဆုံး အမြန်နှုန်း = အသံထက် နှစ်ဆ * တပ်ဆင်အသုံးပြုနိုင်သည့် လက်နက် ** GSh-30-1 စက်သေနတ် (၁) လက် ** R-27ER1 ဝေဟင်ပစ်ဒုံးကျည် (၆) လုံး ** Kh-31P/Kh-31A ရေဒါဖျက် ဒုံးကျည် (၆) လုံး ** KAB 500KR / KAB-1500KR ဗုံး (၃) လုံး (သို့မဟုတ်) ** FAB-500T ဗုံး (၈) လုံး (သို့မဟုတ်) ** OFAB-250-270 ဗုံး (၂၈) လုံး == ဓာတ်ပုံများ == <gallery> |အယ်လ်ဂျီးရီးယား လေတပ်၏ Su-30MKA လေယာဉ် File:Sukhoi Su-30SM in flight 2014.jpg|ရုရှားလေတပ်၏ Su-30SM လေယာဉ် File:Uganda People's Defence Force Air Wing Sukhoi Su-30MK2 MTI-2.jpg|ယူဂန်းဒါးလေတပ်၏ Su-30MK2 လေယာဉ် </gallery> == ကိုးကား == <references/> * {{Cite book |last=Gordon |first=Yefim and Peter Davison |title=Sukhoi Su-27 Flanker |publisher=Specialty Press, 2006 |isbn=978-1-58007-091-1 |ref={{harvid|Gordon|Davison}}}} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == * [http://www.flickr.com/groups/sukhoi30/pool/ Sukhoi Su-30 Photo Pool on Flickr] * [http://www.sukhoi.org/eng/planes/military/su30mk/ Su-30MK page on Sukhoi.org] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110713010216/http://www.sukhoi.org/eng/planes/military/su30mk/ |date=13 July 2011 }} * [http://www.milavia.net/aircraft/su-30/su-30.htm Su-30 page on Milavia.net] * [http://www.globalsecurity.org/military/world/russia/su-30.htm Su-30 page on GlobalSecurity.org] * [http://www.airforce-technology.com/projects/su_30mk Su-30MK page on Airforce-Technology.com] * [http://www.airrecognition.com/index.php?option=com_content&task=view&id=256 Sukhoi Su-30MK Su-30MKM fighter aircraft(Air recognition)] * [http://www.ausairpower.net/APA-Flanker.html Sukhoi Flankers – The Shifting Balance of Regional Air Power] * [http://www.vectorsite.net/avsu27.html Su-27 Series at Greg Goebel's AIR VECTORS] * [http://www.sci.fi/~fta/Su-30.htm Su-30 page on Fighter Tactics Academy site] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060925142137/http://www.sci.fi/~fta/Su-30.htm |date=25 September 2006 }} * [http://www.ausairpower.net/TE-Flankers-Aug03.pdf Asia's Advanced Flankers on ausairpower.net] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060114210627/http://www.ausairpower.net/TE-Flankers-Aug03.pdf |date=14 January 2006 }} * [http://youtube.com/watch?v=YwCDP8SJCIk YouTube video], [http://www.patricksaviation.com/videos/search/?q=su-30 Su-30 Videos on patricksaviation.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071012180344/http://patricksaviation.com/videos/search/?q=su-30 |date=12 October 2007 }}, [http://www.flightlevel350.com/aviation_videos.php?airplane=Sukhoi+Su-30 Su-30 Videos on flightlevel350.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060904013736/http://www.flightlevel350.com/aviation_videos.php?airplane=Sukhoi+Su-30 |date=4 September 2006 }} * [http://www.airliners.net/open.file/1300906/L/ Malaysian SU-30MKM image on airliners.net] * [http://www.mars.slupsk.pl/fort/sukhoi/default.htm Sukhoi Su-30 story in colours at mars.slupsk.pl] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100830151020/http://www.mars.slupsk.pl/fort/sukhoi/default.htm |date=30 August 2010 }} [[Category:စစ်ဘက်သုံး လေယာဉ်ပျံ‎]] evj17b9lrpm6j1zslrwf53v4ahwr72e 0 7997 754881 734807 2022-08-15T19:59:28Z 103.61.11.235 /* ပါဝင်သော ဇာတ်ကားများ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name = ထွန်းဝေ |image = TunWay.jpg |birth_date = {{birth date|၁၉၂၀|၁၀|၂၃}} |birth_place = နတ်တလင်းမြို့၊ ပဲခူးတိုင်း |parents =ဦးကျော်စိန်၊ ဒေါ်ရွှေရင် |occupation = ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် |education = |death_date = {{death date and age|၂၀၀၅|၈|၈|၁၉၂၀|၁၀|၂၃}} |known_for = |awards = [[မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆု]] (၁၉၅၇၊ ၁၉၅၉၊ ၁၉၈၃) }} '''ဦးထွန်းဝေ''' (၂၃ အောက်တိုဘာ ၁၉၂၀–၈ ဩဂုတ် ၂၀၀၅) သည် မြန်မာအမျိုးသား ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် တစ်ဦး ဖြစ်သည်။ == အစောပိုင်းဘဝ == ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် အကယ်ဒမီ ဦးထွန်းဝေကို ၁၉၂၀-ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၃ ရက်နေ့ ပဲခူးတိုင်း၊ [[နတ်တလင်းမြို့]]၌ အဖ ဦးကျော်စိန်နှင့် အမိ ဒေါ်ရွှေရင်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။ မွေးချင်းများအနက် သားကြီး ဖြစ်သည်။ နတ်တလင်းအထက်တန်းကျောင်းတွင် အထက်တန်းပညာ သင်ကြားခဲ့ပြီး ၁၉၄၂-ခုနှစ်တွင် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ|တရုတ်ပြည်]] ချုံကင်းမြို့တွင် စာနယ်ဇင်းသင်တန်း တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၇-ခုနှစ်တွင် နယ်ခြားသတင်းထောက်၊ နေ့စဉ်လမ်းညွှန် သတင်းစာများတွင် ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၈ - ၄၉-ခုနှစ်တွင် [[မန္တလေးမြို့]]ထုတ် `ဘဝသစ်နေ့စဉ်´တွင် အယ်ဒီတာချုပ်အဖြစ် လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ == ရုပ်ရှင်လောကသို့ ဝင်ရောက်ခြင်း == [[သိန်းဖေမြင့်]]မှတစ်ဆင့် ဗြိတိသျှဘားမားရှိ ရွှေဒုံးဘီအောင်၏ တပည့်အဖြစ် ရုပ်ရှင်ပညာ သင်သည်။ ပထမဆုံး ဇာတ်ရံပါရမှာ ၁၉၅၂ ခုတွင် ဦးချစ်ခင်ရိုက်သည့် ချစ်ရေးမလွယ် ဇာတ်ကား ဖြစ်သည်။ ၁၉၅၇ ခုတွင် ဦးချစ်စိန် ရိုက်သည့် ဗိုလ်မြဒင် ကားမှစ၍ ခေါင်းဆောင်မင်းသား ဖြစ်လာသည်။ ၁၉၅၇-ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်မြဒင် ဇာတ်ကား၊ ၁၉၅၉ မှာ ကကြီးရေက ဇာတ်ကား၊ ၁၉၈၃-ခုနှစ်တွင် တတိယအရွယ်၏ ဒုတိယဝေဒနာ ဇာတ်ကားများနှင့် ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် ထူးချွန်ဆု အကယ်ဒမီရရှိခဲ့သည်။ ၁၉၅၂-ခုနှစ်တွင် ပီကင်းတွင်ကျင်းပသော အာရှနှင့် ပစိဖိတ်ဒေသငြိမ်းချမ်းရေး ကွန်ဂရက်သို့ ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် သွားရောက်ခဲ့ပြီး၊ ၁၉၅၆-ခုနှစ်တွင် မြန်မာ့ရုပ်ရှင်ပညာရှင်များ ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် တရုပ်ပြည်သို့ သွားရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၀-ပြည့်နှစ်တွင် မြန်မာ့ရုပ်ရှင် ပညာရှင်များ ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် တရုတ်ပြည်၊ ဘေကျင်းသို့ သွားရောက်ခဲ့ပြန်သည်။ ၁၉၆၇-ခုနှစ်မှစပြီး အမြင့်သဘင်နှင့် ရုပ်ရှင်အစည်းအရုံးအဖွဲ့ဝင်၊ ၁၉၅၃-ခုနှစ်တွင် တရုတ်-မြန်မာ ချစ်ကြည်ရေး အဖွဲ့ကောင်စီဝင် အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ === ပါဝင်သော ဇာတ်ကားများ === {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !ရုံတင်နှစ် !ဒါရိုက်တာ !ထုတ်ဝေသူ !မှတ်ချက် |- |ချစ်ရေးမလွယ် |၁၉၅၂ |ဦးချစ်ခင် | | |- |သည်ဆောင်းဟေမာန် | |ဦးသုခ | | |- |မာလာရီ | |ရွှေဒုံးဘီအောင် | | |- |ပွဲခါညောင်ရေ | |ရွှေဒုံးဘီအောင် | | |- |ဒေါက်တာ အောင်ကျော်ဦး | |ရွှေဒုံးဘီအောင် | | |- |ဖူးစာနှစ်ခိုင် | |ဦးလှဦး | | |- |ဖြေလျှော့ခွေ | |ဦးချစ်ခင် | | |- |ဘုနဲ့ ဘောက် | |နေဒွန်း |ကန်တော်မိတ် ရုပ်ရှင် | |- |ဗိုလ်မြဒင် |၁၉၅၇ |ဦးချစ်စိန် |ဘီဘီဘီ ဖလင် | |- |ကကြီးရေ က |၁၉၅၉ |သာဓု | | |- |‌ေမာင့်မူပိုင်ရှင် |၁၉၆၄ |‌ေအာင်ဝင်း | | |- |ဖဆကလပ် |၁၉၆၆ |သာဓု | | |- |ချစ်တော့ ချစ်တယ် | |မျိုးအောင် | | |- |ဗိုလ်အောင်နိုင် | |ကျော်သန်း | | |- |တတိယအရွယ်၏ ဒုတိယဝေဒနာ |၁၉၈၃ | | | |} === အသံဇာတ်လမ်းများ === {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !ထုတ်ဝေနှစ် !ဇာတ်ညွှန်း !ထုတ်ဝေသူ !မှတ်ချက် |- |ကကြီးရေ က | | | | |- |နဂါးနိုင်မင်းသား | | | | |- |ပုဏ္ဏားဘကွန်း | | | | |- |ဝရမ်းပြေး ဘခက် | | | | |- |မဟာဇောတိကသူဌေး | | | | |- |ဆားပုလင်းနှင်းမောင်နှင့် ပိတုန်းသုံးကောင် | | | | |- |ထောင်မင်းသား ဖိုးထော်နှင့် ယမင်းရုပ် | | | | |- |ဂျင်ပေါ်က ထုံး | | | | |- |အတ္တအကျဉ်းသား | | | | |- |ဂျမ်းမ | | | | |- |ပြောပြန်ရင်လည်း အောင်မင်း လွန်ရာကျမယ် | | | | |- |ဟင်္သာလည်းငှက် ကျီးလည်းငှက် | | | | |- |မုဆိုးနဲ့ ကျား | | | | |- |အဗ္ဗပါလီ | | | | |- |ဘုံ ရှင်းတမ်း | | | | |- |စိတ် | | | | |- |သမားတော်ကြီး မဟာဇီဝက | | | | |- |ရွှေနဲ့ကပ်တော့ ရွှေမင်းသား | | | | |} == နိုင်ငံရေး == [[ရှစ်လေးလုံး]]ပြည်သူ့ အရေးတော်ပုံကြီး ဖြစ်ပွားသည့်အခါ အနုပညာရှင်များနှင့်အတူ တက်ကြွစွာ ပါဝင်ခဲ့ပြီး၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား အနီးကပ် ကူညီစောင့်ရှောက်ပေးခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ သူသည် နိုင်ငံရေးဝါဒအရ ကွန်မြူနစ်အတွေးအခေါ်ရှိသူတစ်ယောက်ဖြစ်သည်။ == ရရှိခဲ့သော ဆုတံဆိပ်များ == ထွန်းဝေသည် [[မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆု|အကယ်ဒမီ]](၃)ကြိမ်ရသော ရုပ်ရှင်မင်းသားကြီး ဖြစ်သည်။ ၁၉၅၇ ခုနှစ်တွင် ''ဗိုလ်မြဒင်''ဇာတ်ကားဖြင့် အကောင်းဆုံးအမျိုးသားသရုပ်ဆောင်ဆု၊ ၁၉၅၉ ခုနှစ်တွင် ''ကကြီးရေက'' ဇာတ်ကားဖြင့်လည်းကောင်း ၁၉၈၃ တွင် ''တတိယအရွယ်၏ ဒုတိယဝေဒနာ'' ဇာတ်ကားဖြင့်လည်းကောင်း ဇာတ်ပို့ဆု အကယ်ဒမီများ ရရှိခဲ့သည်။ == မိသားစု == ဦးထွန်းဝေသည် ပထမ ဒေါ်စောနှင့် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဇနီး ဒေါ်စော ကွယ်လွန်သွားသောအခါ၊ ဇနီး၏ တူမဖြစ်သူ ဒေါ်ထွေးထွေးနှင့် ထပ်မံ လက်ထပ်ခဲ့ပြီး၊ သား (၂) ယောက် ထွန်းကားခဲ့သည်။ == ကွယ်လွန်ခြင်း == ရန်ကုန်မြို့ ရန်ကင်းမြို့နယ်၊ ပြည်သာယာ၊ သီရိဇေယျာလမ်း၊ နေအိမ်တွင် ၂၀၀၅ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၈ ရက်နေ့ နံနက် ၁နာရီ ၂၅ မိနစ်၌ ကွယ်လွန်အနိစ္စရောက်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် ဇနီး ဒေါ်ထွေးထွေးနှင့် သားသမီး၊ မြေးများ ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။ ==ကိုးကား== {{reflist| <ref>မြန်မာ့ စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ် ၂၀၀၆</ref> }} {{Lifetime|၁၉၂၀|၂၀၀၅}} [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်များ]] [[Category:မြန်မာ ဂျာနယ်လစ်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆုရှင်များ]] i6ur9h6vpa4lbn01twrwomo8ucf0hhk 0 8118 754859 753393 2022-08-15T15:02:17Z Chan Sung-Min 102525 wikitext text/x-wiki '''ကိုရီးယားစစ်ပွဲ'''({{lang-en|Korean War}}) သို့မဟုတ် '''၆.၂၅ စစ်ပွဲ'''({{6.25 전쟁}})သည် ၁၉၅၀ပြည့်နှစ်မှ ၁၉၅၃ခုနှစ်အထိ [[ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်]]တွင် [[တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ]]နှင့် [[မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံ]]တို့အကြား ဖြစ်ပွားခဲ့သော စစ်ပွဲဖြစ်သည်။ ၁၉၅၀ပြည့်နှစ် ဇွန်လ (၂၅) ရက်နေ့တွင် စစ်ပွဲစတင်ခဲ့ပြီး ၁၉၅၃ခုနှစ်တွင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးစာချုပ်ကို ချုပ်ဆိုနိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၃ခုနှစ် ဇူလိုင်လ (၂၇)ရက်နေ့တွင် စစ်ပွဲပြီးဆုံးခဲ့သည်ဆိုသော်လည်း ယခုအချိန်အထိ စစ်အေးတိုက်ပွဲအနေဖြင့် ဖြစ်ပွားနေဆဲဖြစ်ကာ ကိုရီးယားစစ်ပွဲ တရားဝင်အဆုံးသတ်ခြင်း မရှိသေးပေ။<ref>{{cite news|url=https://www-bbc-com.cdn.ampproject.org/v/s/www.bbc.com/burmese/multimedia/2013/07/130727_korea_war_pg.amp?amp_gsa=1&amp_js_v=a9&usqp=mq331AQKKAFQArABIIACAw%3D%3D#amp_tf=From%20%251%24s&aoh=16487733757129&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&ampshare=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fburmese%2Fmultimedia%2F2013%2F07%2F130727_korea_war_pg|title=ကိုရီးယားစစ်ပွဲ ပုံရိပ်များ}}</ref><ref>{{cite news|url=https://news-eleven.com/article/216463|title=ကိုရီးယားစစ်ပွဲ အဆုံးသတ်ကြောင်း ကြေညာရန် တောင်ကိုရီးယား၏ တောင်းဆိုမှုသည် အချိန်မတန်သေးဟု မြောက်ကိုရီးယား ပြောကြား}}</ref> နှစ်ဖက်အကြား မြောက်လတ္တီတွဒ် ၃၈ ဒီဂရီ မျဉ်းကြောင်းရှိ နယ်စပ် လက်နက်မဲ့ဇုန်တွင် မကြာခဏဆိုသလို ကြိုကြားကြိုကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားဆဲ ဖြစ်သည်။ [[ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်]]ကြီးပြီးနောက် [[စစ်အေးတိုက်ပွဲ|စစ်အေးခေတ်]]အတွင်း တောင်နှင့်မြောက်ကိုရီးယား နှစ်ဖက်၏ နောက်ကွယ်မှ နိုင်ငံပေါင်းများစွာ ပါဝင်စွက်ဖက်ခဲ့သည့် စစ်ပွဲလည်း ဖြစ်သည်။ စစ်ပွဲအတွင်းက မြောက်ကိုရီးယား၏နောက်၌ [[တရုတ်နိုင်ငံ]]နှင့် [[ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စု သမ္မတနိုင်ငံ|ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စု]]၊ တောင်ကိုရီးယား၏နောက်၌ [[ကုလသမဂ္ဂ]] (အဓိကအားဖြင့် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]) တို့က ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။ [[ဂျပန်နိုင်ငံ|ဂျပန်]]တို့လက်အောက် ကျရောက်နေသော ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်သည် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီး ဂျပန်တို့ လက်နက်ချပြီးနောက်တွင် ဂျပန်တို့လက်အောက်မှ လွတ်မြောက်လာခဲ့သည်။ ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်ကို ၃၈ဒီဂရီမျဉ်းပြိုင်ဖြင့် နှစ်ပိုင်းခွဲကာ ထိန်းချုပ်နိုင်ရန်အတွက် ဆိုဗီယက်နှင့် အမေရိကန်တို့ ကြိုးပမ်းခဲ့ကြသည်။ မျဉ်းပြိုင်၏ မြောက်ဘက်ကို ဆိုဗီယက်ကလည်းကောင်း၊ တောင်ဘက်ကို အမေရိကန်ကလည်းကောင်း အုပ်ချုပ်ခဲ့ကြသည်။ ဂျပန်လက်အောက်သို့ ကျရောက်နေစဉ် ၁၉၁၉ခုနှစ်ကပင် ကိုရီးယားသမ္မတနိုင်ငံ၏ အဝေးရောက်အစိုးရအဖွဲ့ကို တရုတ်ပြည် [[ရှန်ဟိုင်းမြို့]]၌ ဖွဲ့စည်းပြီးဖြစ်သည်။ ထိုအစိုးရအဖွဲ့၏ သမ္မတမှာ [[ရီဆွန်းမန်း]] ဖြစ်သည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ပြီးနောက် ၁၉၄၅ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်တို့က ရီဆွန်းမန်း၏ အစိုးရအဖွဲ့ကို ပယ်ချခဲ့သည်။ ၁၉၄၈ခုနှစ်တွင်မှသာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးခဲ့သည်။ စစ်အေးကာလ၏ တင်းမာမှုအရ ၁၉၄၈ခုနှစ်တွင် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်၌ အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်နိုင်ငံ (၂)နိုင်ငံ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ မြောက်ပိုင်းမှာ ကွန်မြူနစ်တို့ ကြီးစိုးသော '''ကိုရီးယားဒီမိုကရက်တစ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ''' အဖြစ် တည်ထောင်ကာ၊ တောင်ပိုင်းမှာ အရင်းရှင်ဝါဒဖြင့် တည်ထောင်သော '''ကိုရီးယားသမ္မတနိုင်ငံ''' အဖြစ် တည်ထောင်သည်။ နှစ်ဖက်စလုံးသည် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်တစ်ခုလုံးကို ၎င်းတို့က ပိုင်ဆိုင်သည်ဟု အသီးသီး ရပ်တည်ခဲ့ကြသည်။ တောင်ပိုင်းတွင် ကွန်မြူနစ်လမ်းစဉ်နှင့် ကွန်မြူနစ်ထောက်ခံသူများကို ပြင်းထန်စွာနှိပ်ကွပ်ခဲ့မှုများလည်း ရှိခဲ့သည်။ မြောက်ပိုင်းမှ ခေါင်းဆောင် ကင်အီဆွန်းကလည်း တစ်ခုတည်းသော ကိုရီးယားအဖြစ် တည်ထောင်ရန်အတွက် တောင်ပိုင်းကို ကျူးကျော်ရန် ပြင်ဆင်ခဲ့သည်။ ကျူးကျော်မှုမစမီတွင် မြောက်ကိုရီးယားက တောင်ကိုရီးယားကို နှစ်နိုင်ငံပူးပေါင်း၍ ကွန်မြူနစ်စနစ်အောက်တွင် ဆက်လက်သွားရန် ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။ သို့သော် ရီဆွန်းမန်း၏ ဆိုးလ်အစိုးရမှ ပယ်ချခဲ့သည်။ ၎င်းတို့ကမူ နှစ်နိုင်ငံပေါင်းစည်းရန် ဆန္ဒရှိသော်လည်း ကွန်မြူနစ်စနစ်ဖြင့် မသွားချင်ခဲ့ပေ။ ထို့နောက် ၁၉၅၀ပြည့်နှစ် ဇွန်လ (၂၅) ရက်နေ့တွင် မြောက်ပိုင်းမှတပ်များသည် (၃၈) ဒီဂရီမျဉ်းပြိုင်ကို ဖြတ်ကျော်ခဲ့ကြသည်။ မြောက်ကိုရီးယား၏ နောက်တွင် ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စုနှင့် [[မော်စီတုန်း]]၏ ကွန်မြူနစ်စနစ်ဖြင့် ​မွေးဖွားလာ​သော တရုတ်ပြည်တို့က ရပ်တည်ခဲ့ကြသည်။ ကျူးကျော်မှုစတင်ပြီးနောက် ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ကြီးက မြောက်ပိုင်းရှိ ပြုံယမ်းအစိုးရကို ရှုံ့ချခဲ့သည်။ သို့သော် အချက်အလက်အများအပြားအား ဆိုဗီယက်တို့က ကန့်ကွက်သဖြင့် အခြေအနေများ တင်းမာခဲ့ကြသည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ပြီးနောက် စစ်အင်အားလျှော့ချထားသော အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် စစ်ပွဲသို့ တပ်သားစေလွှတ်ရန် အခက်အခဲများစွာ ရှိခဲ့သည်။ ထို့အပြင် အချိန်ပြည့်လေ့ကျင့်မှုမရှိသော အမေရိကန်တို့အနေဖြင့် စစ်ပွဲအစပိုင်းတွင် အပြင်းအထန်ခံခဲ့ရပြီး တပ်သားများစွာ ကျဆုံးခဲ့ရသည်။ ကိုရီးယားစစ်ပွဲအပြီးတွင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများသည် စစ်အင်အားကို အမြဲမပြတ် လေ့ကျင့်ထားရန် လိုအပ်ကြောင်း သိရှိလာခဲ့ကြသည်။ ထို့အပြင် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံသည်လည်း ၎င်းတို့နိုင်ငံသားများအနက် အရွယ်ရောက်ပြီး သန်မာသောအမျိုးသားများသည် မဖြစ်မနေ စစ်မှုထမ်းရန် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ == အ​စောပိုင်းကာလ နောက်ခံသမိုင်း​ကြောင်း == ===ကိုရီးယားမင်းဆက်များနှင့် ဂျပန်အင်ပါယာလက်အောက်ခံဘဝ=== ဂျပန်တို့သည် [[အရှေ့အာရှ]]နှင့် [[အရှေ့တောင်အာရှ]]မှ နိုင်ငံအချို့အား ကျူးကျော်သိမ်းပိုက်ကာ [[ဂျပန်အင်ပါယာ]]ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်သည်လည်း ၁၉၁၀ပြည့်နှစ်မှ ၁၉၄၅ခုနှစ်အထိ ဂျပန်အင်ပါယာ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း အဖြစ် နေခဲ့ရသည်။ ဂျပန်တို့လက်အောက် ကျရောက်နေစဉ်အတွင်း လူထုအုံကြွမှုနှင့်အတူ ကိုရီးယား၏ အဝေးရောက်အစိုးရကို ၁၉၁၉ခုနှစ်တွင် ထိုစဉ်က [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ (၁၉၁၂–၁၉၄၉)|တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]] ရှန်ဟိုင်းမြို့၌ ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ထိုအစိုးရအဖွဲ့ကို [[ရီဆွန်းမန်း]] က ဦးဆောင်သည်။ သို့သော် ထိုအစိုးရအဖွဲ့သည် နိုင်ငံတကာ၏ အသိအမှတ်ပြုမှုမရခြင်း၊ တိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်များကို စုစည်းနိုင်မှုမရှိခြင်း၊ အမေရိကန်နှင့် ရီဆွန်းမန်းတို့အကြား သဘောထားကွဲလွဲမှုများကြောင့် အရာမထင်ခဲ့ပေ။ ၁၉၁၉ မှ ၁၉၂၅အတွင်း ဂျပန်ကိုဆန့်ကျင်သည့် တိုက်ပွဲများကို ကိုရီးယားကွန်မြူနစ်တို့က ခေါင်းဆောင်ခဲ့သည်။ ===ဒုတိယကမ္ဘာစစ်=== ဂျာမနီ၊ ဂျပန်တို့ အင်အားကြီးမားလာခြင်းနှင့်အတူ ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံများအကြား မဟာမိတ်များဖွဲ့၍ ၁၉၃၉ခုနှစ်တွင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီး စတင်လာခဲ့သည်။ ၁၉၄၅ခုနှစ်တွင် စစ်ကြီးပြီးဆုံးပြီး မဟာမိတ်နိုင်ငံများအနိုင်ရကာ ဝင်ရိုးတန်းနိုင်ငံများ ရှုံးနိမ့်ခဲ့ကြသည်။ ထို့ကြောင့် [[နာဇီဂျာမနီ]]၊ ဂျပန်အင်ပါယာ၊ အီတလီအင်ပါယာများ ပြိုကွဲခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ဂျပန်တို့သည် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်ကို လက်လွှတ်ခဲ့ရသည်။ စစ်ကြီးပြီးနောက် မဟာမိတ်အဖွဲ့မှ အမေရိကန်၊ ဆိုဗီယက်နှင့် [[ဗြိတိသျှအင်ပါယာ|ဗြိတိသျှ]]တို့မှာ အင်အားကြီးလာပြီး ကြီး(၃)ကြီးဟုပင် ခေါ်စမှတ်ပြုလာခဲ့သည်။ သို့သော် စစ်ဒဏ်ကို အလူးအလိမ့်ခံခဲ့ရသော [[ဗြိတိန်]]သည် အတော်အတန် ရုန်းကန်ခဲ့ကြရသည်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာမူ ပထဝီအနေအထားအရ [[မြောက်အမေရိကတိုက်]]အနေဖြင့် စစ်ဒဏ်ကို တိုက်ရိုက်မခံခဲ့ရ၍ အတော်အတန် အဆင်ပြေခဲ့ကာ အခြားနိုင်ငံများသို့ပင် ငွေကြေးထောက်ပံ့မှုများ ပေးခဲ့သည်။ [[နိုင်ငံပေါင်းချုပ် အသင်းကြီး|နိုင်ငံပေါင်းချုပ်အသင်းကြီး]]နေရာတွင် ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ကြီး ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ ယခင်က ကိုလိုနီနယ်မြေများသည်လည်း လွတ်လပ်ရေးများ ရလာခဲ့ကြသည်။ ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်သည်လည်း အခြားအာရှနိုင်ငံများနည်းတူ စစ်ဒဏ်ကို ခံခဲ့ရသည်။ တရုတ်ပြည်မှ အမျိုးသားရေးကိုအခြေခံသော တပ်မတော်နှင့် ကွန်မြူနစ်ကို အခြေခံသော တပ်မတော် (၂) ခုလုံးသည် ဂျပန်ကို ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်နေသော ကိုရီးယားများကို ကူညီပေးခဲ့သည်။ အမျိုးသားရေးနောက်ခံ  Yi Pom-Sok သည် မြန်မာပြည်စစ်ဆင်​ရေးတွင် ပါဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ကွန်မြူနစ်နောက်ခံ ကင်အီဆွန်းသည် [[ကိုရီးယား]]နှင့် [[မန်ချူးရီးယား]]တိုက်ပွဲများတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၃ခုနှစ် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း [[အီဂျစ်နိုင်ငံ]] [[ကိုင်ရိုမြို့]]၌ကျင်းပသော ညီလာခံ၌ မဟာမိတ်နိုင်ငံများက ဂျပန်အင်ပါယာအတွက် ဆွေးနွေးကြရာ တစ်ချိန်တွင် ကိုရီးယားသည် လွတ်လပ်သော တိုင်းပြည်ဖြစ်စေရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။ ကိုရီးယားသည် ဂျပန်​အောက်က လွတ်လာပါက နိုင်ငံကြီးများက ထိန်းသိမ်းထားကာ ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် အုပ်ချုပ်နိုင်ချိန်မှ အာဏာလွှဲ​ပြောင်း​ပေးရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။<ref name=Lee2006>{{cite book| title = The Partition of Korea After World War II: A Global History | last = Lee | first = Jongsoo | year = 2006| publisher = Palgrave Macmillan| location = New York | isbn = 978-1-4039-6982-8 }}</ref> ၁၉၄၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ လောက်က ယော်လတာမြို့၌ ကျင်းပခဲ့သော မဟာမိတ်နိုင်ငံကြီးများ၏ ညီလာခံတွင် ကိုရီးယားအရေး၌ စစ်ဆင်မှုလွယ်ကူစေရန် မြောက်လတ္တီတွဒ် မျဉ်းကြောင်း ၃၈ ဒီဂရီ၏ မြောက်ဘက်ပိုင်းကို ဆိုဗီယက်တပ်များက သိမ်းယူရန်နှင့် တောင်ဘက်ပိုင်းကို အမေရိကန်တပ်များက သိမ်းယူရန် အ​မေရိကန်က အဆိုပြုခဲ့ရာ ဆိုဗီယက်တို့က သဘောတူညီခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite web |last1=Fry |first1=Michael |title=National Geographic, Korea, and the 38th Parallel |url=https://www.nationalgeographic.com/science/article/130805-korean-war-dmz-armistice-38-parallel-geography |publisher=National Geographic |access-date=15 May 2021 |language=en |date=5 August 2013}}</ref> ဤအစီအစဉ်မှာ သေနင်္ဂဗျူဟာနည်းအရ စစ်ဆင်မှု လွယ်ကူစေရန် အကြမ်းဖျင်း ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ် ပြီးဆုံးသောအခါ မဟာမိတ်နိုင်ငံကြီးများ၏ အမြင်တိုမှုကြောင့် ထိုနယ်နမိတ်အတိုင်းပင် ကိုရီးယားနိုင်ငံသည် မြောက်ပိုင်း၊ တောင်ပိုင်း ကွဲပြားလျက် ယနေ့တိုင် တည်ရှိနေရသည်။ ===ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ် နှစ်ပိုင်းကွဲသွားခြင်း=== ၁၉၄၅ခုနှစ် မေလ ၈ရက်နေ့တွင် နာဇီဂျာမနီတို့ တရားဝင် လက်နက်ချခဲ့ကြသည်။ (၃)လအကြာ ၁၉၄၅ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် ဆိုဗီယက်တို့က ဂျပန်ကို စစ်ကြေညာကာ ဂျပန်အင်ပါယာအပိုင် မန်ချူးရီးယားကို စတင် ကျူးကျော်ခဲ့သည်။ ထို့အပြင် အမေရိကန်ကလည်း ဂျပန်ပြည်ရှိ [[ဟီရိုရှီးမားမြို့|ဟီရိုရှီးမား]]နှင့် [[နာဂါဆာကီမြို့|နာဂါဆာကီ]]တို့ကို [[အနုမြူဗုံး|အဏုမြူဗုံး]] ကျဲခဲ့သည်။ ဩဂုတ်လ (၁၀)ရက်နေ့တွင် ဆိုဗီယက်တပ်မတော်သည် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်မြောက်ပိုင်းကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၅ခုနှစ် စက်တင်ဘာ (၈) ရက်​နေ့တွင် မျဉ်းပြိုင်၏ ​တောင်ပိုင်းကို ဂျပန်တို့က အ​မေရိကန်ထံ လက်နက်ချခဲ့သည်။ ၁၉၄၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလအတွင်း [[မော်စကိုမြို့]]၌ ကျင်းပခဲ့သော နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးက ကိုရီးယား တောင်ပိုင်းနှင့် မြောက်ပိုင်းကို တစည်းတလုံးတည်း ပူးပေါင်းစေ၍ နိုင်ငံကြီး ၄ နိုင်ငံက ၅ နှစ်ခန့် ထိန်းသိမ်းထားရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။<ref name=mccune-194703>{{cite journal |url=https://www.jstor.org/stable/2752411 |title=Korea: The First Year of Liberation |author=George M. McCune |journal=Pacific Affairs |volume=20 |issue=1 |publisher=University of British Columbia |doi=10.2307/2752411 |date=March 1947 |access-date=}}</ref> ထို့​နောက် ကိုရီးယားကို ဆိုဗီယက်-အ​မေရိကန် ပူးတွဲ​ကော်မရှင်က အုပ်ချုပ်ကြသည်။ သို့ရာတွင် ဆိုဗီယက်နှင့် အမေရိကန်တို့ အယူအဆချင်း မတူညီမှုကြောင့် ထိုစီမံချက် ပျက်သုဉ်းခဲ့သည်။ ထို့အပြင် လူထုအုံကြမှုများ​ကြောင့် အုပ်ချုပ်​ရေးက​​​​သောင်းကနင်းပါ ဖြစ်ခဲ့ရသည်။ ၁၉၄၈ခုနှစ် ​မေလ (၁၀)ရက်တွင် ​တောင်ဘက်၌ ​ရွေး​ကောက်ပွဲတစ်ခု ကျင်းပ​ပေးခဲ့ရသည်။ ဇူလိုင်လတွင် ရီဆွန်းမန်းအား သမ္မတအဖြစ် တင်​မြှောက်ခဲ့ကာ ၁၉၄၈ခုနှစ် ဩဂုတ်လ (၁၅) ရက်​နေ့တွင် (၃၈)ဒီဂရီမျဉ်းပြိုင်၏ ​တောင်ဘက်ခြမ်းအား '''ကိုရီးယားသမ္မတနိုင်ငံ''' အဖြစ် စတင်တည်​ထောင်ခဲ့သည်။ ဆိုဗီယက်တို့ကလည်း ​မြောက်ဘက်ခြမ်းအား နိုင်ငံထူ​ထောင်ခွင့်​ပေးခဲ့ရာ ၁၉၄၈ခုနှစ် စက်တင်ဘာ (၉)ရက်​နေ့တွင် ကင်အီဆွန်း​ခေါင်း​ဆောင်​သော '''ကိုရီးယားပြည်သူ့ဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတနိုင်ငံ''' အဖြစ် စတင်တည်​ထောင်ခဲ့သည်။ (၂)နိုင်ငံစလုံးသည် ၎င်းတို့နိုင်ငံများ၏ပိုင်နက်ကို ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်တစ်ခုလုံးအဖြစ် အသီးသီး သတ်မှတ်ကြသည်။ ၁၉၄၈ခုနှစ်တွင် ​မြောက်ပိုင်းမှ ဆိုဗီယက်တပ်များ ဆုတ်ခွာခဲ့ကာ ၁၉၄၉ခုနှစ်တွင် ​တောင်ပိုင်းမှ အ​မေရိကန်တပ်များ ဆုတ်ခွာခဲ့သည်။ ==စစ်ပွဲဖြစ်လာရန် အ​ကြောင်းတရားများ== ===အမေရိကန်နှင့် ကွန်မြူနစ်ဝါဒ=== ၁၉၄၅ခုနှစ် ဧပြီလ (၁၂) ရက်နေ့တွင် အမေရိကန်သမ္မတ [[ဖရန်ကလင် ဒီလာနို ရုစဗဲ့|ရုစဗဲ့]] ရုတ်တရက် ကွယ်လွန်သွားပြီး ဒုသမ္မတဖြစ်သူ [[ဟယ်ရီ ထရူးမန်း|ထရူးမင်း]]မှာ သမ္မတဖြစ်လာခဲ့သည်။ ထရူးမင်းသည် ဂျပန်မြို့များအား အဏုမြူဗုံးကျဲစေပြီး ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကို အဆုံးသတ်ခဲ့သည်။ ​နောက်ပိုင်းတွင် မဟာမိတ်များဖြစ်ကြသော အမေရိကန်နှင့် ဆိုဗီယက်တို့ တင်းမာလာခဲ့ကြပြီး စစ်အေးတိုက်ပွဲများသို့ ဦးတည်ခဲ့ကြသည်။ တရုတ်နိုင်ငံတွင် [[ချန်ကေရှိတ်]]၏ အမျိုးသားအစိုးရ အင်အားနည်းလာပြီး [[ထိုင်ဝမ်ကျွန်း]]သို့ ထွက်ပြေးခဲ့ရသည်။ တရုတ်တစ်ပြည်လုံးကို မော်စီတုန်း၏ ကွန်မြူနစ်တို့ အုပ်စိုးလာပြီး ကွန်မြူနစ်တိုင်းပြည်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကွန်မြူနစ်အစိုးရအခြေကျလာသည်နှင့်အမျှ ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စုနှင့် မဟာမိတ်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကွန်မြူနစ်နိုင်ငံများသည် တစ်နိုင်ငံမှတစ်နိုင်ငံသို့ ပျံ့နှံ့နိုင်ပြီး လွတ်လပ်ရေးရပြီးစ နိုင်ငံငယ်များ ကွန်မြူနစ်ဝါဒဖြစ်သွားမည်ကို အမေရိကန်တို့ မလိုလားပေ။ ထို့ကိစ္စကို ကာကွယ်ရန်အတွက် ထရူးမင်းဝါဒခေါ် အ​မေရိကန်၏ နိုင်ငံခြားရေးဝါဒအသစ်ကို ချမှတ်ခဲ့ကြသည်။ ထို့အပြင် ဤဝါဒသည် နေတိုးအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းရန်လည်း ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ===မြောက်ကိုရီးယား=== မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်အီဆွန်းသည် တောင်ပိုင်းကို ပေါင်းစည်းရယူရန် စိတ်ပြင်းပြခဲ့သည်။ ၎င်းက ဆိုဗီယက်ခေါင်းဆောင်ကြီး [[ဂျိုးဇတ် စတာလင်|စတာလင်]]ထံသွား၍ အကူအညီပေးရန် တောင်းဆိုမှုများလည်း ရှိခဲ့သည်။ စတာလင်က အစပိုင်းတွင် ငြင်းဆိုသော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် သဘောတူခဲ့သည်။ [[ကင်အီဆွန်း]]က နိုင်ငံတကာကို မြောက်ပိုင်းမှ တောင်ပိုင်းအား ကျူးကျော်သည်ဟု မမြင်စေလိုပဲ ကွဲပြားနေသော နိုင်ငံအား ပြန်လည်စုစည်းသည့်ပုံစံသာ မြင်စေလိုခဲ့သည်။ ဆိုဗီယက်မှ လက်နက်ခဲယမ်းအကူအညီများမှာ မြောက်ကိုရီးယားသို့ တိတ်တဆိတ် ရောက်ရှိနေကြသည်။ ထို့အပြင် တောင်ပိုင်းသို့ သူလျှိုစေလွှတ်မှုများလည်း ပြုလုပ်ထားသည်။ ===တောင်ကိုရီးယား=== တောင်ကိုရီးယားရှိ ရီဆွန်းမန်းအစိုးရသည်လည်း တောင်ပိုင်းရှိ ကွန်မြူနစ်ထောက်ခံသူများနှင့် သံသယရှိသူများကို အပြင်းအထန် နှိပ်ကွပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၈ခုနှစ် ဧပြီလမှ ၁၉၄၉ခုနှစ် မေလအတွင်း [[ဂျယ်ဂျူးကျွန်း]] အုံကြွမှု၌ လူပေါင်း ၁၅,၀၀၀ မှ ၃၀,၀၀၀ (ကျွန်းရှိလူဦးရေ၏ ၁၀ရာခိုင်နှုန်း) သေဆုံးခဲ့ရသည်။ လူဦးရေ ၄၀,၀၀၀ ခန့်မှာလည်း နီးစပ်ရာ ဂျပန်နိုင်ငံသို့ ထွက်ပြေးခဲ့ကြသည်။ ===တစ်ခုတည်းသောကိုရီးယား=== မြောက်ပိုင်းမှ ပြုံယမ်းအစိုးရနှင့် တောင်ပိုင်းမှ ဆိုးလ်အစိုးရတို့ အစိုးရနှစ်ဖွဲ့လုံးသည် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်အား ပေါင်းစည်းကာ ၎င်းတို့အစိုးရများ၏အောက်တွင် အုပ်ချုပ်လိုကြသည်။ ပြုံယမ်းအစိုးရအား ဆိုဗီယက်တို့က လက်နက်ထောက်ပံ့ခဲ့သော်လည်း ဆိုးလ်အစိုးရကိုမူ အမေရိကန်တို့က လက်နက်ကြီးများ ထောက်ပံ့ရန် ငြင်းဆိုခဲ့သည်။ အကြောင်းမှာ ကမ္ဘာစစ်ကြီးအပြီးတွင် အမေရိကန်စစ်တပ်အား စစ်အင်အားလျှော့ချနေခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ မြောက်ကိုရီးယား အစိုးရအား ဆိုဗီယက်နှင့် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]] (တရုတ်နီ) တို့က အသိအမှတ်ပြုပြီး ပြည်ထောင်ချင်း စီးပွားရေးစာချုပ်များ အသီးသီး ချုပ်ဆိုကြသည်။ မြောက်ပိုင်းတွင် ဆိုဗီယက်စီးပွားရေး စီမံကိန်းအရ မြေယာစနစ် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးများ ပြုလုပ်သည့်အပြင် စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းများကို တည်ဆောက်ကြသည်။ တောင်ကိုရီးယား အစိုးရကိုမူ အမေရိကန်၊ အင်္ဂလန်နှင့် [[ချန်ကေရှိတ်]]ဦးဆောင်သော တရုတ်အမျိုးသား အစိုးရ ([[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]) (တရုတ်ဖြူ) တို့က အသိအမှတ်ပြု၍ အီး၊ စီ၊ အေ စီမံကိန်းအရ အမေရိကန်၏ အကူအညီဖြင့် စက်မှုလက်မှု လုပ်ငန်းများကို ပြန်လည်ထူထောင် ပေးကြသည်။ ဤသို့ဖြင့် တောင်ပိုင်းနှင့် မြောက်ပိုင်းတို့မှာ အပြိုင်အဆိုင် ဖြစ်နေကြလျက် နယ်ခြားဒေသဖြစ်သော လတ္တီတွဒ် ၃၈ ဒီဂရီ မျဉ်းပြိုင်အနီးတွင် ရံဖန်ရံခါ အချင်းပွားကြလေသည်။ ==စစ်ဖြစ်ပွားခြင်း== ===စတင်ကျူးကျော်ခြင်း=== မြောက်ပိုင်းတပ်များသည် ဆိုဗီယက်တို့ အကူအညီဖြင့် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကာ တောင်ပိုင်းသို့ ကျူးကျော်ရန် ပြင်ဆင်ထားခဲ့ကြသည်။ ၁၉၅၀ပြည့်နှစ် ဇွန်လ (၂၅)ရက်နေ့တွင် (၃၈)ဒီဂရီမျဉ်းပြိုင်တစ်လျှောက်တွင် တိုက်ပွဲများစတင်ဖြစ်ပွားကာ မြောက်ပိုင်းတပ်များ တောင်ပိုင်းဘက်သို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ အချို့ကလည်း တောင်ပိုင်းမှတပ်များက အရင်ရန်စပစ်ခတ်သည်ဟု ဆိုကြသည်။ မြောက်ပိုင်းတပ်များသည် တိုက်ပွဲစချိန်တွင် အလုံးအရင်းဖြင့် ဝင်ရောက်လာသည်။ တောင်ပိုင်းတွင် တင့်ကားများ မရှိသည့်အပြင် တင့်ကားဖျက်လက်နက်များလည်း မရှိပေ။ ထို့ကြောင့် မြောက်ပိုင်းတပ်များက အလျင်အမြန်ချီတက်လာနိုင်ကြသည်။ ===ဆိုးလ်မြို့​တော် ကျဆုံးခြင်း=== {{main|ဆိုးလ်မြို့ ပထမတိုက်ပွဲ}} တောင်ပိုင်းသမ္မတ ရီဆွန်းမန်းက ၎င်းနှင့် အစိုးရအဖွဲ့ဝင်များ၊ လွှတ်တော်တို့သည် မြို့တော် ဆိုးလ်တွင် ရှိနေမည်ဖြစ်ကြောင်း အခိုင်အမာပြောကြားခဲ့သည်။မြောက်ပိုင်းတပ်များသည် အလျင်အမြန်ထိုးဖောက်လာ၍ မျဉ်းပြိုင်နှင့် နီးသော ဆိုးလ်မြို့သည် အန္တရာယ် များပြားလာခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ဇွန်လ (၂၇) ရက်နေ့တွင် ရီဆွန်းမန်းအစိုးရသည် ဘူဆန်မြို့သို့ ထွက်ပြေးခဲ့သည်။ ဇွန်လ (၂၈) ရက်နေ့ နံနက် (၂)နာရီတွင် မြို့တော်ဆိုးလ်သို့ မြောက်ပိုင်းတပ်များ မရောက်လာစေရန် ဟန်မြစ်ကူးတံတားကို တောင်ပိုင်းတပ်များက ဖောက်ခွဲခဲ့သည်။ ထို့သို့ မိုင်းထောင်ဖောက်ခွဲစဉ် စစ်ပြေးဒုက္ခသည် (၄,၀၀၀) ခန့် တံတားကို ဖြတ်သန်းနေကြရာ လူ (၁၀၀) ကျော် သေဆုံးခဲ့ရသည်။ ထိုကိစ္စကြောင့် ရီဆွန်းမန်းအစိုးရကို လူထုထောက်ခံမှု လျော့နည်းသွားသည်။ တံတားကို ဖောက်ခွဲလိုက်၍ မြောက်ဘက်ရှိ မြောက်ပိုင်းတပ်များကို အနည်းငယ် ဟန့်တားနိုင်ခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ထိုနေ့၌ပင် ဆိုးလ်မြို့ ကျခဲ့သည်။ ===အမေရိကန်တို့ ပါဝင်လာခြင်း (ဇူလိုင် ဩဂုတ် - ၁၉၅၀)=== မြောက်ပိုင်းတပ်များ ကျူးကျော်ကြောင်း ကြားသိရလျှင် ထိုစဉ်က အမေရိကန်သမ္မတ ထရူးမင်းက ကိုရီးယားအရေးနှင့် ပက်သက်၍ နိုင်ငံတွင်းဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၀ ဩဂုတ်လတွင် သမ္မတနှင့် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး|နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး]]တို့သည် ကိုရီးယားအရေးအတွက် စစ်အသုံးစရိတ်အဖြစ် ဒေါ်လာ ၁၂ ဘီလီယံကို လွှတ်တော်ထံမှ ခွင့်ပြုချက် ရရှိခဲ့သည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီး စစ်အင်အားလျှော့ချရေးပေါ်လစီအရ အားနည်းနေသော အမေရိကန်စစ်တပ်ကို ပြန်လည်ဖြည့်တင်းခဲ့သည်။ ကမ္ဘာစစ်အပြီး ဂျပန်တွင် အခြေစိုက်နေသော မဟာမိတ်တပ်ပေါင်းစု စစ်သေနာပတိချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[မက်အာသာ၊ ဒေါက်ဂလပ်|ဒေါက်ဂလပ် မက်အာသာ]]ကို တောင်ကိုရီးယားသို့ တပ်များရွှေ့ရန် သမ္မတက အမိန့်ပေးခဲ့သည်။ ===ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်=== ၁၉၅၀ ပြည့်နှစ် ဇွန်လ (၂၅)ရက်နေ့တွင် ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီက ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ ကြေညာချက် (၈၂) ဖြင့် မြောက်ကိုရီးယား၏ ကျူးကျော်မှုကို ရှုံ့ချခဲ့သည်။ ၁၉၅၀ပြည့်နှစ် ဇန်နဝါရီလ အစောပိုင်းက ကုလသမဂ္ဂ၏ တရုတ်ပြည်ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ထိုင်ဝမ်အစိုးရအား အသိအမှတ်ပြုခဲ့သဖြင့် ဗီတိုအာဏာရှိသူ ဆိုဗီယက်က အစည်းအဝေးများကို သပိတ်မှောက်ထားသည်။ (၂၇)ရက်နေ့တွင် ကြေညာချက် (၈၃) အရ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ တပ်များအနေဖြင့် ကိုရီးယားသမ္မတနိုင်ငံသို့ တပ်များစေလွှတ်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ ထိုနေ့တွင်ပင် အမေရိကန်မ္မတ ထရူးမင်းက လေတပ်နှင့် ရေတပ်များ စေလွှတ်ခဲ့သည်။ ဇူလိုင်လ (၄) ရက်နေ့တွင် ဆိုဗီယက် ဒုတိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက အမေရိကန်သည် တောင်ကိုရီးယားကိုယ်စား စစ်ဝင်တိုက်ရန် စနေကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့သည်။ ဆိုဗီယက်သည် စစ်ပွဲ၏တရားဝင်မှုကို အကြောင်းပြချက်များစွာဖြင့် စိန်ခေါ်ခဲ့သည်။ ===ဇူလိုင် – စက်တင်ဘာ ၁၉၅၀=== ဇူလိုင်လ (၅) ရက်နေ့တွင် ဖြစ်ပွားသော [[အိုဆန်တိုက်ပွဲ]] သည် အမေရိကန်နှင့် မြောက်ပိုင်းတပ်များအကြား ဖြစ်ပွားခဲ့သော အစောဆုံးတိုက်ပွဲဖြစ်သည်။ ဂျပန်မှ ရွှေ့ပြောင်းလာသော အမေရိကန် အမှတ် (၂၅) ခြေလျင်တပ်သည် မြောက်ပိုင်းမှ တင့်ကားများကိုယှဉ်နိုင်ရန် လက်နက်မပြည့်စုံပေ။ အိုဆန်တိုက်ပွဲ၌ အမေရိကန်များ ရှုံးနိမ့်ကာ အမေရိကန် (၁၈၀) ခန့် သေဆုံး၊ ဒဏ်ရာရ၊ သုံ့ပန်းဖြစ်ခြင်းများ ရှိခဲ့သည်။ အမေရိကန်တပ်များ တောက်လျှောက်ဆုတ်ခွာခဲ့ရပြီး မြောက်ပိုင်းတပ်များသည် တောင်ဘက်ဆီသို့ အပြင်းအထန် ထိုးစစ်ဆင်လာခဲ့သည်။ (၁၄)ရက်မှ (၂၁) ရက်နေ့အတွင်း ခြေလျင်တပ်ရင်း အခြေစိုက်ရာ အရေးပါသည့်မြို့ဖြစ်သည့် [[ဒယ်ဂျွန်းမြို့|ထယ်ဂျွန်းမြို့]] တွင် [[ထယ်ဂျွန်းတိုက်ပွဲ]] ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ မြောက်ပိုင်းတပ်များက တိုက်ပွဲကို အနိုင်ရခဲ့ပြီး တပ်ရင်းမှူး ဝီလျံဒင်း ကို ဖမ်းဆီးနိုင်ခဲ့သည်။ သူသည် စစ်ပွဲအတွင်း အဖမ်းခံခဲ့ရသော အမေရိကန်ဘက်မှ ရာထူးအမြင့်ဆုံး အရာရှိဖြစ်သည်။ မြောက်ကိုရီးယားက တိုက်ပွဲကို အနိုင်ရခဲ့သော်လည်း အခြားသော အမေရိကန်တပ်များသည် ဘူဆန်တွင် အခိုင်အမာ တပ်စွဲနိုင်ရန်အတွက် အချိန်အလုံအလောက် ရသွားခဲ့သည်။ ဘူဆန်သည် ပထဝီဝင်အနေအထားအရ ရန်သူများ အလွယ်တကူ မထိုးဖောက်နိုင်ပေ။ စက်တင်ဘာအရောက်တွင် မြောက်ပိုင်းတပ်များသည် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်၏ တော်တော်များများကို သိမ်းထားနိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ တောင်ပိုင်းအစိုးရနှင့် အမေရိကန်တပ်များသည် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်၏ အရှေ့တောင်ဘက် ဘူဆန်နှင့် မိုင် (၁၄၀) သာ ထိန်းထားနိုင်တော့သည်။ တောင်ပိုင်းအစိုးရ၏ ပိုင်နက်မှာ နက်ဒေါင်မြစ် တစ်ဖက်ကမ်းသာ ရှိတော့သည်။ ကုလသမဂ္ဂ၏ လုံခြုံ​ရေးတပ်များလည်း ​ရောက်ရှိလာပြီး ဘူဆန်တွင် အခိုင်အမာ တပ်စွဲထားကြသည်။ ထို့အပြင် ဘူဆန်သည် ဆိပ်ကမ်းမြို့ဖြစ်သဖြင့် ​ထောက်ပံ့​ရေးများကို ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ [[File:Korea War Phase I.svg|thumb|​မြောက်ကိုရီးယားတို့၏ အပြင်းအထန်ထိုးစစ်ဆင်လာမှုပြ​မြေပုံ၊ ​တောင်ပိုင်းအစိုးရ ထိန်းချုပ်ရာနယ်​မြေ (အစိမ်း)|left]] ===ပူဆန်တိုက်ပွဲ=== ကုလသမဂ္ဂ၏တပ်များသည် နယ်မြေကို ဖြန့်ကြက်ထားသဖြင့် မြောက်ပိုင်းတပ်များသည် ၎င်းတို့၏တပ်များကို အုပ်စု (၄)စုခွဲ၍ ကုလတပ်များ အဓိကတပ်စွဲထားရာနေရာများကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ကုလတပ်များ၏ အခိုင်အမာတပ်စွဲထားမှုကို လျှော့တွက်ခဲ့ကြသည်။ အဖွဲ့ (၄) ဖွဲ့မှာ အချင်းချင်းဆက်သွယ်ရန် ခက်ခဲလာပြီး ထောက်ပံ့ရန်လည်း ခက်ခဲလာခဲ့သည်။ ဆိုဗီယက်သည်လည်း အမေရိကန်နှင့် ၎င်းတို့ကြား နယူးကလီးယားတင်းမာမှုကို ထောက်ရှု၍ မြောက်ပိုင်းတပ်များကို လျှို့ဝှက်စွာသာ ပံ့ပိုးနေရသည်။ ထို့ကြောင့် လေကြောင်းပါ အသုံးပြုနိုင်သော ကုလတပ်များ အသာစီးရနေသည်။ ကွန်မြူနစ်တရုတ်များသည်လည်း မြောက်ပိုင်းတပ်ကို ကုန်းကြောင်းမှသာ အကူအညီပေးနိုင်သည်။ မြောက်ပိုင်းတပ်များသည် အင်အားနည်းလာကာ ထောက်ပံ့မှုများ ပြတ်တောက်ကုန်သည်။ အမေရိကန်လေတပ်ကလည်း မြောက်ပိုင်းတပ်များ အသုံးပြုနေသော လမ်းကြောင်းများကို ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။ တစ်လကျော်ကြာတိုက်ပွဲသည် နှစ်ဦးနှစ်ဖက် အပြင်းအထန်ဆုံးရှုံးမှုများနှင့်အတူ ကုလတပ်များ အနိုင်ရခဲ့သည်။ ===အင်ချွန်းတိုက်ပွဲ (စက်တင်ဘာ ၁၉၅၀)=== {{main|အင်ချွန်းတိုက်ပွဲ}} ကုလသမဂ္ဂတပ်များသည် ဘူဆန်တွင် ခုခံရင်း ဆိုးလ်မြို့တော်ကို ပြန်လည်ရယူနိုင်ရန် ကြံရွယ်နေရသည်။ စစ်ပွဲမတိုင်မီတွင် အကြိုစစ်ဆင်ရေးများကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ဂျပန်နိုင်ငံတွင် တပ်သားများကို စစ်​ရေး​လေ့ကျင့်​ပေးထားကာ မည်သည့်အတွက်​ပြင်ဆင်​နေသည်ပင် မ​ပြောခဲ့​ပေ။ ဘူဆန်တိုက်ပွဲ အဆုံးသတ်ခါနီးတွင် ခရိုမိုက်စစ်ဆင်ရေးကို စတင်ခဲ့သည်။ ဘူဆန်သို့​ရောက်​နေ​သော ​မြောက်ပိုင်းတပ်များသည် ​အင်ချွန်းတွင် အင်အားအနည်းငယ်ဖြင့် ပြန်လည်ခုခံသည်။ စစ်ပြန်ဆုတ်လာ​သော တပ်များသည်လည်း စစ်ပန်း​နေကြသည်။ အမေရိကန်အများစုပါဝင်သော ကုလသမဂ္ဂတပ်များသည် ရေကြောင်း ကုန်းကြောင်း ​လေ​ကြောင်းဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ နောက်ဆုံးတွင် အင်ချွန်းမြို့ကို ပြန်လည်ရရှိခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် အင်ချွန်းမြို့မှာ မြို့ပျက်သဖွယ် ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။ အင်ချွန်းတိုက်ပွဲကြောင်း ဆိုးလ်မြို့အား ပြန်လည်သိမ်းယူရန် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ===ဆိုးလ်မြို့ ပြန်လည်ရရှိခြင်း=== စက်တင်ဘာ ၂၅ရက်နေ့တွင် ကုလတပ်များက ဆိုးလ်မြို့အား ပြန်လည်သိမ်းယူနိုင်ခဲ့သည်။ မြို့အတွင်း တိုက်ပွဲများ အတော်အတန်ကြာ ဖြစ်ပွားနေခဲ့ပြီး နောက်ဆုံးတွင် မြို့၏အရေးပါသော အဆောက်အဦးများကို ကုလတပ်များက ထိန်းသိမ်းနိုင်ခဲ့သည်။ မြောက်ပိုင်းတပ်များအနေဖြင့် (၃၈)ဒီဂရီမျဉ်းပြိုင်၏ အနောက်သို့ ဆုတ်ခွာခဲ့ကြရသည်။ ဆိုဗီယက်မှ ခေါင်းဆောင်ကြီး စတာလင်ကလည်း အရေးပေါ် ပေါလစ်ဗျူရိုအစည်းအဝေးခေါ်ကာ မြောက်ပိုင်းတပ်များ၏ ညံ့ဖျင်းမှုကို ရှုံ့ချခဲ့သည်။ == ပြေငြိမ်းရေးဆွေးနွေး == အိန္ဒိယနှင့် အာရပ်အုပ်စု နိုင်ငံများက ဤစစ်ပွဲကို အနည်းဖြင့် အေးငြိမ်းစေရန် အတန်တန် ကြိုးစားခဲ့ရာ ကုလသမဂ္ဂဘက်မှ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟယ်ရီဆန် ခေါင်းဆောင်သော အဖွဲ့နှင့် မြောက်ကိုရီးယား ဗိုလ်ချုပ် နမ်အီ ခေါင်းဆောင်သော ကိုယ်စားလှယ်များသည် အကြိမ်ကြိမ် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြသည်။ နောက်ဆုံးတွင် နှစ်ဦးနှစ်ဘက် သဘောတူညီချက်များ ရရှိသဖြင့် ၁၉၅၃ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၂၇ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းတွင် ပန်မန်ဂျုံစခန်း၌ စစ်ရပ်စဲကြောင်း သဘောတူစာချုပ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးကြသည်။ ထိုစာချုပ်တွင် ခေါင်းဆောင်ဆွေးနွေးသော နှစ်ဦးနှစ်ဘက် ကိုယ်စားလှယ်များအပြင် မြောက်ကိုရီးယား စစ်သေနာပတိချုပ်နှင့် ဝန်ကြီးချုပ် မာရှယ် ကင်အီဆွန်း၊ တရုတ်အနီ အပျော်တမ်းတပ် သေနာပတိ ဗိုလ်ချုပ်မှူး ဝိန်တေဟွေးနှင့် ကုလသမဂ္ဂ စစ်သေနာပတိချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူး မတ်ကလပ်တို့လည်း လက်မှတ်ရေးထိုးကြသည်။ ဤကိုရီးယားစစ်ပွဲမှာ ၃ နှစ်နှင့် ၁ လ ကျော်မျှ တိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့် အိမ်ခြေ တိုက်တာ အဆောက်အအုံများ၊ စက်မှုလက်မှု လုပ်ငန်းကြီးများ ပျက်စီးဆုံးရှုံးကြသည်။ နှစ်ဦးနှစ်ဘက် ထိခိုက်ကျဆုံးခဲ့သူနှင့် သုံ့ပန်းအဖြစ် အဖမ်းခံရသူပေါင်း ၂၃ သိန်းကျော်မျှ ရှိသည်။ စစ်ပြေငြိမ်းရေး စာချုပ်အရ နှစ်ဦးနှစ်ဘက် စစ်တပ်များသည် စစ်ကြောင်းတလျှောက် မိမိတို့ ရောက်ရှိနေရာမှ နောက်သို့ ၂ ကီလိုမီတာ (၁ မိုင် ၂ ဖာလုံခန့်) ပြန်၍ ဆုတ်ခွာကြရသည်။ == အကျိုးဆက် == === တောင်ကိုရီးယား === စစ်ပြီးနောက် တောင်ကိုရီးယား၏ စီးပွားရေး ဆိုးဆိုးရွားရွား ထိခိုက်ဆုံးရှုံးခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က သမ္မတ လီဆင်မန်၏ အာဏာရှင် အုပ်ချုပ်ရေးစနစ် အောက်တွင် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ် ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေးကိုသာ ရှေ့ရှုကာ အခွင့်သာသည်နှင့် တပြိုင်နက် မြောက်ကိုရီးယားနှင့် စစ်ခင်းရန်သာ ကြံစည်နေခဲ့ပြီး စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးရေးကို အလေးမထားခဲ့ပေ။ ၁၉၆၀ ခုနှစ် မတ်လ ၁၅ ရက်နေ့ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် ရက်ပိုင်းအလိုတွင် အဓိက အတိုက်အခံ သမ္မတလောင်း ချိုဗြုံအုခ် သေဆုံးခဲ့သည့် အဖြစ်အပျက်ကြောင့် လီဆင်မန် ရာထူးမှ ဆင်းပေးခဲ့ရသော်လည်း အခြေအနေ ပျော့ပြောင်းမလာခဲ့ပေ။ ဒီနောက် နောက်အာဏာရှင် တစ်ဦးဖြစ်သည့် ပတ်ကျုံဟီ ရာထူးတက်လာပြီးနောက် ၎င်း၏ လက်ထက်အတွင်း မြောက်ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင် ကင်အီလ်ဆုန်အား လုပ်ကြံရန် ကြံစည်ခဲ့သဖြင့် နှစ်ဖက် ဆက်ဆံရေးမှာ ခေါင်းဆောင် အပြောင်းအလဲကြောင့် ကောင်းမွန်လာခြင်း မရှိခဲ့ပါ။ နှစ်ဖက်ခေါင်းဆောင်များ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု ရှိခဲ့သော်လည်း နှစ်ဖက် နိုင်ငံရေးစနစ်နှင့် ဝါဒရေးရာ သဘောထား ကွာဟချက် ကြီးမားသောကြောင့် လက်တွေ့ တိုးတက်မှုမရှိခဲ့ပါ။ ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် တောင်ကိုရီးယားမြို့တော် [[ဆိုးလ်မြို့]]၌ ကိုရီးယားစစ်ပွဲ အထိမ်းအမှတ်ပြတိုက်ကို ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ယင်းပြတိုက်တွင် ကိုရီးယားစစ်ပွဲ အပါအဝင် ကိုရီးယားတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် စစ်ပွဲများ၏ သမိုင်းမှတ်တမ်းများကို ပြသထားသည်။ ၂၀၀၉ ခုနှစ် ကိုရီးယားစစ်ပွဲ အထိမ်းအမှတ်နေ့တွင် ကုလသမဂ္ဂနှင့် ကိုရီးယားစစ်ပွဲတွင် တောင်ကိုရီးယားဘက်မှ ကူတိုက်ခဲ့သည့် နိုင်ငံများ (တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ အပါအဝင်) အား ကျေးဇူးတင်သည့်အနေဖြင့် ယင်းနိုင်ငံများ၏ အလံများကို ဆိုးလ်မြို့ကို ဖြတ်သန်းစီးဆင်းသည့် ချုံဂယ်မြစ်ဘေး ရင်ပြင်တွင် လွှင့်တင်ခဲ့သည်။ <ref>[http://news.ifeng.com/photo/news/200906/0626_1397_1221755.shtml 韩国首尔在朝鲜战争纪念日悬挂青天白日旗]</ref> === မြောက်ကိုရီးယား === === အမေရိကန် === === တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ === === ဆိုဗီယက် === === ဂျပန် === === တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ === == ကိုးကား == {{reflist|2}} [[Category:နိုင်ငံတကာ စစ်ပွဲများ]] bncedfe88teemp30h9g23mb440voaf8 754860 754859 2022-08-15T15:02:36Z Chan Sung-Min 102525 wikitext text/x-wiki '''ကိုရီးယားစစ်ပွဲ'''({{lang-en|Korean War}}) သို့မဟုတ် '''၆.၂၅ စစ်ပွဲ'''({{lang-ko|6.25 전쟁}})သည် ၁၉၅၀ပြည့်နှစ်မှ ၁၉၅၃ခုနှစ်အထိ [[ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်]]တွင် [[တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ]]နှင့် [[မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံ]]တို့အကြား ဖြစ်ပွားခဲ့သော စစ်ပွဲဖြစ်သည်။ ၁၉၅၀ပြည့်နှစ် ဇွန်လ (၂၅) ရက်နေ့တွင် စစ်ပွဲစတင်ခဲ့ပြီး ၁၉၅၃ခုနှစ်တွင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးစာချုပ်ကို ချုပ်ဆိုနိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၃ခုနှစ် ဇူလိုင်လ (၂၇)ရက်နေ့တွင် စစ်ပွဲပြီးဆုံးခဲ့သည်ဆိုသော်လည်း ယခုအချိန်အထိ စစ်အေးတိုက်ပွဲအနေဖြင့် ဖြစ်ပွားနေဆဲဖြစ်ကာ ကိုရီးယားစစ်ပွဲ တရားဝင်အဆုံးသတ်ခြင်း မရှိသေးပေ။<ref>{{cite news|url=https://www-bbc-com.cdn.ampproject.org/v/s/www.bbc.com/burmese/multimedia/2013/07/130727_korea_war_pg.amp?amp_gsa=1&amp_js_v=a9&usqp=mq331AQKKAFQArABIIACAw%3D%3D#amp_tf=From%20%251%24s&aoh=16487733757129&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&ampshare=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fburmese%2Fmultimedia%2F2013%2F07%2F130727_korea_war_pg|title=ကိုရီးယားစစ်ပွဲ ပုံရိပ်များ}}</ref><ref>{{cite news|url=https://news-eleven.com/article/216463|title=ကိုရီးယားစစ်ပွဲ အဆုံးသတ်ကြောင်း ကြေညာရန် တောင်ကိုရီးယား၏ တောင်းဆိုမှုသည် အချိန်မတန်သေးဟု မြောက်ကိုရီးယား ပြောကြား}}</ref> နှစ်ဖက်အကြား မြောက်လတ္တီတွဒ် ၃၈ ဒီဂရီ မျဉ်းကြောင်းရှိ နယ်စပ် လက်နက်မဲ့ဇုန်တွင် မကြာခဏဆိုသလို ကြိုကြားကြိုကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားဆဲ ဖြစ်သည်။ [[ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်]]ကြီးပြီးနောက် [[စစ်အေးတိုက်ပွဲ|စစ်အေးခေတ်]]အတွင်း တောင်နှင့်မြောက်ကိုရီးယား နှစ်ဖက်၏ နောက်ကွယ်မှ နိုင်ငံပေါင်းများစွာ ပါဝင်စွက်ဖက်ခဲ့သည့် စစ်ပွဲလည်း ဖြစ်သည်။ စစ်ပွဲအတွင်းက မြောက်ကိုရီးယား၏နောက်၌ [[တရုတ်နိုင်ငံ]]နှင့် [[ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စု သမ္မတနိုင်ငံ|ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စု]]၊ တောင်ကိုရီးယား၏နောက်၌ [[ကုလသမဂ္ဂ]] (အဓိကအားဖြင့် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]) တို့က ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။ [[ဂျပန်နိုင်ငံ|ဂျပန်]]တို့လက်အောက် ကျရောက်နေသော ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်သည် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီး ဂျပန်တို့ လက်နက်ချပြီးနောက်တွင် ဂျပန်တို့လက်အောက်မှ လွတ်မြောက်လာခဲ့သည်။ ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်ကို ၃၈ဒီဂရီမျဉ်းပြိုင်ဖြင့် နှစ်ပိုင်းခွဲကာ ထိန်းချုပ်နိုင်ရန်အတွက် ဆိုဗီယက်နှင့် အမေရိကန်တို့ ကြိုးပမ်းခဲ့ကြသည်။ မျဉ်းပြိုင်၏ မြောက်ဘက်ကို ဆိုဗီယက်ကလည်းကောင်း၊ တောင်ဘက်ကို အမေရိကန်ကလည်းကောင်း အုပ်ချုပ်ခဲ့ကြသည်။ ဂျပန်လက်အောက်သို့ ကျရောက်နေစဉ် ၁၉၁၉ခုနှစ်ကပင် ကိုရီးယားသမ္မတနိုင်ငံ၏ အဝေးရောက်အစိုးရအဖွဲ့ကို တရုတ်ပြည် [[ရှန်ဟိုင်းမြို့]]၌ ဖွဲ့စည်းပြီးဖြစ်သည်။ ထိုအစိုးရအဖွဲ့၏ သမ္မတမှာ [[ရီဆွန်းမန်း]] ဖြစ်သည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ပြီးနောက် ၁၉၄၅ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်တို့က ရီဆွန်းမန်း၏ အစိုးရအဖွဲ့ကို ပယ်ချခဲ့သည်။ ၁၉၄၈ခုနှစ်တွင်မှသာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးခဲ့သည်။ စစ်အေးကာလ၏ တင်းမာမှုအရ ၁၉၄၈ခုနှစ်တွင် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်၌ အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်နိုင်ငံ (၂)နိုင်ငံ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ မြောက်ပိုင်းမှာ ကွန်မြူနစ်တို့ ကြီးစိုးသော '''ကိုရီးယားဒီမိုကရက်တစ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ''' အဖြစ် တည်ထောင်ကာ၊ တောင်ပိုင်းမှာ အရင်းရှင်ဝါဒဖြင့် တည်ထောင်သော '''ကိုရီးယားသမ္မတနိုင်ငံ''' အဖြစ် တည်ထောင်သည်။ နှစ်ဖက်စလုံးသည် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်တစ်ခုလုံးကို ၎င်းတို့က ပိုင်ဆိုင်သည်ဟု အသီးသီး ရပ်တည်ခဲ့ကြသည်။ တောင်ပိုင်းတွင် ကွန်မြူနစ်လမ်းစဉ်နှင့် ကွန်မြူနစ်ထောက်ခံသူများကို ပြင်းထန်စွာနှိပ်ကွပ်ခဲ့မှုများလည်း ရှိခဲ့သည်။ မြောက်ပိုင်းမှ ခေါင်းဆောင် ကင်အီဆွန်းကလည်း တစ်ခုတည်းသော ကိုရီးယားအဖြစ် တည်ထောင်ရန်အတွက် တောင်ပိုင်းကို ကျူးကျော်ရန် ပြင်ဆင်ခဲ့သည်။ ကျူးကျော်မှုမစမီတွင် မြောက်ကိုရီးယားက တောင်ကိုရီးယားကို နှစ်နိုင်ငံပူးပေါင်း၍ ကွန်မြူနစ်စနစ်အောက်တွင် ဆက်လက်သွားရန် ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။ သို့သော် ရီဆွန်းမန်း၏ ဆိုးလ်အစိုးရမှ ပယ်ချခဲ့သည်။ ၎င်းတို့ကမူ နှစ်နိုင်ငံပေါင်းစည်းရန် ဆန္ဒရှိသော်လည်း ကွန်မြူနစ်စနစ်ဖြင့် မသွားချင်ခဲ့ပေ။ ထို့နောက် ၁၉၅၀ပြည့်နှစ် ဇွန်လ (၂၅) ရက်နေ့တွင် မြောက်ပိုင်းမှတပ်များသည် (၃၈) ဒီဂရီမျဉ်းပြိုင်ကို ဖြတ်ကျော်ခဲ့ကြသည်။ မြောက်ကိုရီးယား၏ နောက်တွင် ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စုနှင့် [[မော်စီတုန်း]]၏ ကွန်မြူနစ်စနစ်ဖြင့် ​မွေးဖွားလာ​သော တရုတ်ပြည်တို့က ရပ်တည်ခဲ့ကြသည်။ ကျူးကျော်မှုစတင်ပြီးနောက် ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ကြီးက မြောက်ပိုင်းရှိ ပြုံယမ်းအစိုးရကို ရှုံ့ချခဲ့သည်။ သို့သော် အချက်အလက်အများအပြားအား ဆိုဗီယက်တို့က ကန့်ကွက်သဖြင့် အခြေအနေများ တင်းမာခဲ့ကြသည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ပြီးနောက် စစ်အင်အားလျှော့ချထားသော အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် စစ်ပွဲသို့ တပ်သားစေလွှတ်ရန် အခက်အခဲများစွာ ရှိခဲ့သည်။ ထို့အပြင် အချိန်ပြည့်လေ့ကျင့်မှုမရှိသော အမေရိကန်တို့အနေဖြင့် စစ်ပွဲအစပိုင်းတွင် အပြင်းအထန်ခံခဲ့ရပြီး တပ်သားများစွာ ကျဆုံးခဲ့ရသည်။ ကိုရီးယားစစ်ပွဲအပြီးတွင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများသည် စစ်အင်အားကို အမြဲမပြတ် လေ့ကျင့်ထားရန် လိုအပ်ကြောင်း သိရှိလာခဲ့ကြသည်။ ထို့အပြင် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံသည်လည်း ၎င်းတို့နိုင်ငံသားများအနက် အရွယ်ရောက်ပြီး သန်မာသောအမျိုးသားများသည် မဖြစ်မနေ စစ်မှုထမ်းရန် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ == အ​စောပိုင်းကာလ နောက်ခံသမိုင်း​ကြောင်း == ===ကိုရီးယားမင်းဆက်များနှင့် ဂျပန်အင်ပါယာလက်အောက်ခံဘဝ=== ဂျပန်တို့သည် [[အရှေ့အာရှ]]နှင့် [[အရှေ့တောင်အာရှ]]မှ နိုင်ငံအချို့အား ကျူးကျော်သိမ်းပိုက်ကာ [[ဂျပန်အင်ပါယာ]]ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်သည်လည်း ၁၉၁၀ပြည့်နှစ်မှ ၁၉၄၅ခုနှစ်အထိ ဂျပန်အင်ပါယာ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း အဖြစ် နေခဲ့ရသည်။ ဂျပန်တို့လက်အောက် ကျရောက်နေစဉ်အတွင်း လူထုအုံကြွမှုနှင့်အတူ ကိုရီးယား၏ အဝေးရောက်အစိုးရကို ၁၉၁၉ခုနှစ်တွင် ထိုစဉ်က [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ (၁၉၁၂–၁၉၄၉)|တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]] ရှန်ဟိုင်းမြို့၌ ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ထိုအစိုးရအဖွဲ့ကို [[ရီဆွန်းမန်း]] က ဦးဆောင်သည်။ သို့သော် ထိုအစိုးရအဖွဲ့သည် နိုင်ငံတကာ၏ အသိအမှတ်ပြုမှုမရခြင်း၊ တိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်များကို စုစည်းနိုင်မှုမရှိခြင်း၊ အမေရိကန်နှင့် ရီဆွန်းမန်းတို့အကြား သဘောထားကွဲလွဲမှုများကြောင့် အရာမထင်ခဲ့ပေ။ ၁၉၁၉ မှ ၁၉၂၅အတွင်း ဂျပန်ကိုဆန့်ကျင်သည့် တိုက်ပွဲများကို ကိုရီးယားကွန်မြူနစ်တို့က ခေါင်းဆောင်ခဲ့သည်။ ===ဒုတိယကမ္ဘာစစ်=== ဂျာမနီ၊ ဂျပန်တို့ အင်အားကြီးမားလာခြင်းနှင့်အတူ ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံများအကြား မဟာမိတ်များဖွဲ့၍ ၁၉၃၉ခုနှစ်တွင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီး စတင်လာခဲ့သည်။ ၁၉၄၅ခုနှစ်တွင် စစ်ကြီးပြီးဆုံးပြီး မဟာမိတ်နိုင်ငံများအနိုင်ရကာ ဝင်ရိုးတန်းနိုင်ငံများ ရှုံးနိမ့်ခဲ့ကြသည်။ ထို့ကြောင့် [[နာဇီဂျာမနီ]]၊ ဂျပန်အင်ပါယာ၊ အီတလီအင်ပါယာများ ပြိုကွဲခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ဂျပန်တို့သည် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်ကို လက်လွှတ်ခဲ့ရသည်။ စစ်ကြီးပြီးနောက် မဟာမိတ်အဖွဲ့မှ အမေရိကန်၊ ဆိုဗီယက်နှင့် [[ဗြိတိသျှအင်ပါယာ|ဗြိတိသျှ]]တို့မှာ အင်အားကြီးလာပြီး ကြီး(၃)ကြီးဟုပင် ခေါ်စမှတ်ပြုလာခဲ့သည်။ သို့သော် စစ်ဒဏ်ကို အလူးအလိမ့်ခံခဲ့ရသော [[ဗြိတိန်]]သည် အတော်အတန် ရုန်းကန်ခဲ့ကြရသည်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာမူ ပထဝီအနေအထားအရ [[မြောက်အမေရိကတိုက်]]အနေဖြင့် စစ်ဒဏ်ကို တိုက်ရိုက်မခံခဲ့ရ၍ အတော်အတန် အဆင်ပြေခဲ့ကာ အခြားနိုင်ငံများသို့ပင် ငွေကြေးထောက်ပံ့မှုများ ပေးခဲ့သည်။ [[နိုင်ငံပေါင်းချုပ် အသင်းကြီး|နိုင်ငံပေါင်းချုပ်အသင်းကြီး]]နေရာတွင် ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ကြီး ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ ယခင်က ကိုလိုနီနယ်မြေများသည်လည်း လွတ်လပ်ရေးများ ရလာခဲ့ကြသည်။ ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်သည်လည်း အခြားအာရှနိုင်ငံများနည်းတူ စစ်ဒဏ်ကို ခံခဲ့ရသည်။ တရုတ်ပြည်မှ အမျိုးသားရေးကိုအခြေခံသော တပ်မတော်နှင့် ကွန်မြူနစ်ကို အခြေခံသော တပ်မတော် (၂) ခုလုံးသည် ဂျပန်ကို ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်နေသော ကိုရီးယားများကို ကူညီပေးခဲ့သည်။ အမျိုးသားရေးနောက်ခံ  Yi Pom-Sok သည် မြန်မာပြည်စစ်ဆင်​ရေးတွင် ပါဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ကွန်မြူနစ်နောက်ခံ ကင်အီဆွန်းသည် [[ကိုရီးယား]]နှင့် [[မန်ချူးရီးယား]]တိုက်ပွဲများတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၃ခုနှစ် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း [[အီဂျစ်နိုင်ငံ]] [[ကိုင်ရိုမြို့]]၌ကျင်းပသော ညီလာခံ၌ မဟာမိတ်နိုင်ငံများက ဂျပန်အင်ပါယာအတွက် ဆွေးနွေးကြရာ တစ်ချိန်တွင် ကိုရီးယားသည် လွတ်လပ်သော တိုင်းပြည်ဖြစ်စေရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။ ကိုရီးယားသည် ဂျပန်​အောက်က လွတ်လာပါက နိုင်ငံကြီးများက ထိန်းသိမ်းထားကာ ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် အုပ်ချုပ်နိုင်ချိန်မှ အာဏာလွှဲ​ပြောင်း​ပေးရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။<ref name=Lee2006>{{cite book| title = The Partition of Korea After World War II: A Global History | last = Lee | first = Jongsoo | year = 2006| publisher = Palgrave Macmillan| location = New York | isbn = 978-1-4039-6982-8 }}</ref> ၁၉၄၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ လောက်က ယော်လတာမြို့၌ ကျင်းပခဲ့သော မဟာမိတ်နိုင်ငံကြီးများ၏ ညီလာခံတွင် ကိုရီးယားအရေး၌ စစ်ဆင်မှုလွယ်ကူစေရန် မြောက်လတ္တီတွဒ် မျဉ်းကြောင်း ၃၈ ဒီဂရီ၏ မြောက်ဘက်ပိုင်းကို ဆိုဗီယက်တပ်များက သိမ်းယူရန်နှင့် တောင်ဘက်ပိုင်းကို အမေရိကန်တပ်များက သိမ်းယူရန် အ​မေရိကန်က အဆိုပြုခဲ့ရာ ဆိုဗီယက်တို့က သဘောတူညီခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite web |last1=Fry |first1=Michael |title=National Geographic, Korea, and the 38th Parallel |url=https://www.nationalgeographic.com/science/article/130805-korean-war-dmz-armistice-38-parallel-geography |publisher=National Geographic |access-date=15 May 2021 |language=en |date=5 August 2013}}</ref> ဤအစီအစဉ်မှာ သေနင်္ဂဗျူဟာနည်းအရ စစ်ဆင်မှု လွယ်ကူစေရန် အကြမ်းဖျင်း ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ် ပြီးဆုံးသောအခါ မဟာမိတ်နိုင်ငံကြီးများ၏ အမြင်တိုမှုကြောင့် ထိုနယ်နမိတ်အတိုင်းပင် ကိုရီးယားနိုင်ငံသည် မြောက်ပိုင်း၊ တောင်ပိုင်း ကွဲပြားလျက် ယနေ့တိုင် တည်ရှိနေရသည်။ ===ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ် နှစ်ပိုင်းကွဲသွားခြင်း=== ၁၉၄၅ခုနှစ် မေလ ၈ရက်နေ့တွင် နာဇီဂျာမနီတို့ တရားဝင် လက်နက်ချခဲ့ကြသည်။ (၃)လအကြာ ၁၉၄၅ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် ဆိုဗီယက်တို့က ဂျပန်ကို စစ်ကြေညာကာ ဂျပန်အင်ပါယာအပိုင် မန်ချူးရီးယားကို စတင် ကျူးကျော်ခဲ့သည်။ ထို့အပြင် အမေရိကန်ကလည်း ဂျပန်ပြည်ရှိ [[ဟီရိုရှီးမားမြို့|ဟီရိုရှီးမား]]နှင့် [[နာဂါဆာကီမြို့|နာဂါဆာကီ]]တို့ကို [[အနုမြူဗုံး|အဏုမြူဗုံး]] ကျဲခဲ့သည်။ ဩဂုတ်လ (၁၀)ရက်နေ့တွင် ဆိုဗီယက်တပ်မတော်သည် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်မြောက်ပိုင်းကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၅ခုနှစ် စက်တင်ဘာ (၈) ရက်​နေ့တွင် မျဉ်းပြိုင်၏ ​တောင်ပိုင်းကို ဂျပန်တို့က အ​မေရိကန်ထံ လက်နက်ချခဲ့သည်။ ၁၉၄၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလအတွင်း [[မော်စကိုမြို့]]၌ ကျင်းပခဲ့သော နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးက ကိုရီးယား တောင်ပိုင်းနှင့် မြောက်ပိုင်းကို တစည်းတလုံးတည်း ပူးပေါင်းစေ၍ နိုင်ငံကြီး ၄ နိုင်ငံက ၅ နှစ်ခန့် ထိန်းသိမ်းထားရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။<ref name=mccune-194703>{{cite journal |url=https://www.jstor.org/stable/2752411 |title=Korea: The First Year of Liberation |author=George M. McCune |journal=Pacific Affairs |volume=20 |issue=1 |publisher=University of British Columbia |doi=10.2307/2752411 |date=March 1947 |access-date=}}</ref> ထို့​နောက် ကိုရီးယားကို ဆိုဗီယက်-အ​မေရိကန် ပူးတွဲ​ကော်မရှင်က အုပ်ချုပ်ကြသည်။ သို့ရာတွင် ဆိုဗီယက်နှင့် အမေရိကန်တို့ အယူအဆချင်း မတူညီမှုကြောင့် ထိုစီမံချက် ပျက်သုဉ်းခဲ့သည်။ ထို့အပြင် လူထုအုံကြမှုများ​ကြောင့် အုပ်ချုပ်​ရေးက​​​​သောင်းကနင်းပါ ဖြစ်ခဲ့ရသည်။ ၁၉၄၈ခုနှစ် ​မေလ (၁၀)ရက်တွင် ​တောင်ဘက်၌ ​ရွေး​ကောက်ပွဲတစ်ခု ကျင်းပ​ပေးခဲ့ရသည်။ ဇူလိုင်လတွင် ရီဆွန်းမန်းအား သမ္မတအဖြစ် တင်​မြှောက်ခဲ့ကာ ၁၉၄၈ခုနှစ် ဩဂုတ်လ (၁၅) ရက်​နေ့တွင် (၃၈)ဒီဂရီမျဉ်းပြိုင်၏ ​တောင်ဘက်ခြမ်းအား '''ကိုရီးယားသမ္မတနိုင်ငံ''' အဖြစ် စတင်တည်​ထောင်ခဲ့သည်။ ဆိုဗီယက်တို့ကလည်း ​မြောက်ဘက်ခြမ်းအား နိုင်ငံထူ​ထောင်ခွင့်​ပေးခဲ့ရာ ၁၉၄၈ခုနှစ် စက်တင်ဘာ (၉)ရက်​နေ့တွင် ကင်အီဆွန်း​ခေါင်း​ဆောင်​သော '''ကိုရီးယားပြည်သူ့ဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတနိုင်ငံ''' အဖြစ် စတင်တည်​ထောင်ခဲ့သည်။ (၂)နိုင်ငံစလုံးသည် ၎င်းတို့နိုင်ငံများ၏ပိုင်နက်ကို ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်တစ်ခုလုံးအဖြစ် အသီးသီး သတ်မှတ်ကြသည်။ ၁၉၄၈ခုနှစ်တွင် ​မြောက်ပိုင်းမှ ဆိုဗီယက်တပ်များ ဆုတ်ခွာခဲ့ကာ ၁၉၄၉ခုနှစ်တွင် ​တောင်ပိုင်းမှ အ​မေရိကန်တပ်များ ဆုတ်ခွာခဲ့သည်။ ==စစ်ပွဲဖြစ်လာရန် အ​ကြောင်းတရားများ== ===အမေရိကန်နှင့် ကွန်မြူနစ်ဝါဒ=== ၁၉၄၅ခုနှစ် ဧပြီလ (၁၂) ရက်နေ့တွင် အမေရိကန်သမ္မတ [[ဖရန်ကလင် ဒီလာနို ရုစဗဲ့|ရုစဗဲ့]] ရုတ်တရက် ကွယ်လွန်သွားပြီး ဒုသမ္မတဖြစ်သူ [[ဟယ်ရီ ထရူးမန်း|ထရူးမင်း]]မှာ သမ္မတဖြစ်လာခဲ့သည်။ ထရူးမင်းသည် ဂျပန်မြို့များအား အဏုမြူဗုံးကျဲစေပြီး ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကို အဆုံးသတ်ခဲ့သည်။ ​နောက်ပိုင်းတွင် မဟာမိတ်များဖြစ်ကြသော အမေရိကန်နှင့် ဆိုဗီယက်တို့ တင်းမာလာခဲ့ကြပြီး စစ်အေးတိုက်ပွဲများသို့ ဦးတည်ခဲ့ကြသည်။ တရုတ်နိုင်ငံတွင် [[ချန်ကေရှိတ်]]၏ အမျိုးသားအစိုးရ အင်အားနည်းလာပြီး [[ထိုင်ဝမ်ကျွန်း]]သို့ ထွက်ပြေးခဲ့ရသည်။ တရုတ်တစ်ပြည်လုံးကို မော်စီတုန်း၏ ကွန်မြူနစ်တို့ အုပ်စိုးလာပြီး ကွန်မြူနစ်တိုင်းပြည်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကွန်မြူနစ်အစိုးရအခြေကျလာသည်နှင့်အမျှ ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စုနှင့် မဟာမိတ်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကွန်မြူနစ်နိုင်ငံများသည် တစ်နိုင်ငံမှတစ်နိုင်ငံသို့ ပျံ့နှံ့နိုင်ပြီး လွတ်လပ်ရေးရပြီးစ နိုင်ငံငယ်များ ကွန်မြူနစ်ဝါဒဖြစ်သွားမည်ကို အမေရိကန်တို့ မလိုလားပေ။ ထို့ကိစ္စကို ကာကွယ်ရန်အတွက် ထရူးမင်းဝါဒခေါ် အ​မေရိကန်၏ နိုင်ငံခြားရေးဝါဒအသစ်ကို ချမှတ်ခဲ့ကြသည်။ ထို့အပြင် ဤဝါဒသည် နေတိုးအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းရန်လည်း ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ===မြောက်ကိုရီးယား=== မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်အီဆွန်းသည် တောင်ပိုင်းကို ပေါင်းစည်းရယူရန် စိတ်ပြင်းပြခဲ့သည်။ ၎င်းက ဆိုဗီယက်ခေါင်းဆောင်ကြီး [[ဂျိုးဇတ် စတာလင်|စတာလင်]]ထံသွား၍ အကူအညီပေးရန် တောင်းဆိုမှုများလည်း ရှိခဲ့သည်။ စတာလင်က အစပိုင်းတွင် ငြင်းဆိုသော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် သဘောတူခဲ့သည်။ [[ကင်အီဆွန်း]]က နိုင်ငံတကာကို မြောက်ပိုင်းမှ တောင်ပိုင်းအား ကျူးကျော်သည်ဟု မမြင်စေလိုပဲ ကွဲပြားနေသော နိုင်ငံအား ပြန်လည်စုစည်းသည့်ပုံစံသာ မြင်စေလိုခဲ့သည်။ ဆိုဗီယက်မှ လက်နက်ခဲယမ်းအကူအညီများမှာ မြောက်ကိုရီးယားသို့ တိတ်တဆိတ် ရောက်ရှိနေကြသည်။ ထို့အပြင် တောင်ပိုင်းသို့ သူလျှိုစေလွှတ်မှုများလည်း ပြုလုပ်ထားသည်။ ===တောင်ကိုရီးယား=== တောင်ကိုရီးယားရှိ ရီဆွန်းမန်းအစိုးရသည်လည်း တောင်ပိုင်းရှိ ကွန်မြူနစ်ထောက်ခံသူများနှင့် သံသယရှိသူများကို အပြင်းအထန် နှိပ်ကွပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၈ခုနှစ် ဧပြီလမှ ၁၉၄၉ခုနှစ် မေလအတွင်း [[ဂျယ်ဂျူးကျွန်း]] အုံကြွမှု၌ လူပေါင်း ၁၅,၀၀၀ မှ ၃၀,၀၀၀ (ကျွန်းရှိလူဦးရေ၏ ၁၀ရာခိုင်နှုန်း) သေဆုံးခဲ့ရသည်။ လူဦးရေ ၄၀,၀၀၀ ခန့်မှာလည်း နီးစပ်ရာ ဂျပန်နိုင်ငံသို့ ထွက်ပြေးခဲ့ကြသည်။ ===တစ်ခုတည်းသောကိုရီးယား=== မြောက်ပိုင်းမှ ပြုံယမ်းအစိုးရနှင့် တောင်ပိုင်းမှ ဆိုးလ်အစိုးရတို့ အစိုးရနှစ်ဖွဲ့လုံးသည် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်အား ပေါင်းစည်းကာ ၎င်းတို့အစိုးရများ၏အောက်တွင် အုပ်ချုပ်လိုကြသည်။ ပြုံယမ်းအစိုးရအား ဆိုဗီယက်တို့က လက်နက်ထောက်ပံ့ခဲ့သော်လည်း ဆိုးလ်အစိုးရကိုမူ အမေရိကန်တို့က လက်နက်ကြီးများ ထောက်ပံ့ရန် ငြင်းဆိုခဲ့သည်။ အကြောင်းမှာ ကမ္ဘာစစ်ကြီးအပြီးတွင် အမေရိကန်စစ်တပ်အား စစ်အင်အားလျှော့ချနေခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ မြောက်ကိုရီးယား အစိုးရအား ဆိုဗီယက်နှင့် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]] (တရုတ်နီ) တို့က အသိအမှတ်ပြုပြီး ပြည်ထောင်ချင်း စီးပွားရေးစာချုပ်များ အသီးသီး ချုပ်ဆိုကြသည်။ မြောက်ပိုင်းတွင် ဆိုဗီယက်စီးပွားရေး စီမံကိန်းအရ မြေယာစနစ် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးများ ပြုလုပ်သည့်အပြင် စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းများကို တည်ဆောက်ကြသည်။ တောင်ကိုရီးယား အစိုးရကိုမူ အမေရိကန်၊ အင်္ဂလန်နှင့် [[ချန်ကေရှိတ်]]ဦးဆောင်သော တရုတ်အမျိုးသား အစိုးရ ([[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]) (တရုတ်ဖြူ) တို့က အသိအမှတ်ပြု၍ အီး၊ စီ၊ အေ စီမံကိန်းအရ အမေရိကန်၏ အကူအညီဖြင့် စက်မှုလက်မှု လုပ်ငန်းများကို ပြန်လည်ထူထောင် ပေးကြသည်။ ဤသို့ဖြင့် တောင်ပိုင်းနှင့် မြောက်ပိုင်းတို့မှာ အပြိုင်အဆိုင် ဖြစ်နေကြလျက် နယ်ခြားဒေသဖြစ်သော လတ္တီတွဒ် ၃၈ ဒီဂရီ မျဉ်းပြိုင်အနီးတွင် ရံဖန်ရံခါ အချင်းပွားကြလေသည်။ ==စစ်ဖြစ်ပွားခြင်း== ===စတင်ကျူးကျော်ခြင်း=== မြောက်ပိုင်းတပ်များသည် ဆိုဗီယက်တို့ အကူအညီဖြင့် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကာ တောင်ပိုင်းသို့ ကျူးကျော်ရန် ပြင်ဆင်ထားခဲ့ကြသည်။ ၁၉၅၀ပြည့်နှစ် ဇွန်လ (၂၅)ရက်နေ့တွင် (၃၈)ဒီဂရီမျဉ်းပြိုင်တစ်လျှောက်တွင် တိုက်ပွဲများစတင်ဖြစ်ပွားကာ မြောက်ပိုင်းတပ်များ တောင်ပိုင်းဘက်သို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ အချို့ကလည်း တောင်ပိုင်းမှတပ်များက အရင်ရန်စပစ်ခတ်သည်ဟု ဆိုကြသည်။ မြောက်ပိုင်းတပ်များသည် တိုက်ပွဲစချိန်တွင် အလုံးအရင်းဖြင့် ဝင်ရောက်လာသည်။ တောင်ပိုင်းတွင် တင့်ကားများ မရှိသည့်အပြင် တင့်ကားဖျက်လက်နက်များလည်း မရှိပေ။ ထို့ကြောင့် မြောက်ပိုင်းတပ်များက အလျင်အမြန်ချီတက်လာနိုင်ကြသည်။ ===ဆိုးလ်မြို့​တော် ကျဆုံးခြင်း=== {{main|ဆိုးလ်မြို့ ပထမတိုက်ပွဲ}} တောင်ပိုင်းသမ္မတ ရီဆွန်းမန်းက ၎င်းနှင့် အစိုးရအဖွဲ့ဝင်များ၊ လွှတ်တော်တို့သည် မြို့တော် ဆိုးလ်တွင် ရှိနေမည်ဖြစ်ကြောင်း အခိုင်အမာပြောကြားခဲ့သည်။မြောက်ပိုင်းတပ်များသည် အလျင်အမြန်ထိုးဖောက်လာ၍ မျဉ်းပြိုင်နှင့် နီးသော ဆိုးလ်မြို့သည် အန္တရာယ် များပြားလာခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ဇွန်လ (၂၇) ရက်နေ့တွင် ရီဆွန်းမန်းအစိုးရသည် ဘူဆန်မြို့သို့ ထွက်ပြေးခဲ့သည်။ ဇွန်လ (၂၈) ရက်နေ့ နံနက် (၂)နာရီတွင် မြို့တော်ဆိုးလ်သို့ မြောက်ပိုင်းတပ်များ မရောက်လာစေရန် ဟန်မြစ်ကူးတံတားကို တောင်ပိုင်းတပ်များက ဖောက်ခွဲခဲ့သည်။ ထို့သို့ မိုင်းထောင်ဖောက်ခွဲစဉ် စစ်ပြေးဒုက္ခသည် (၄,၀၀၀) ခန့် တံတားကို ဖြတ်သန်းနေကြရာ လူ (၁၀၀) ကျော် သေဆုံးခဲ့ရသည်။ ထိုကိစ္စကြောင့် ရီဆွန်းမန်းအစိုးရကို လူထုထောက်ခံမှု လျော့နည်းသွားသည်။ တံတားကို ဖောက်ခွဲလိုက်၍ မြောက်ဘက်ရှိ မြောက်ပိုင်းတပ်များကို အနည်းငယ် ဟန့်တားနိုင်ခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ထိုနေ့၌ပင် ဆိုးလ်မြို့ ကျခဲ့သည်။ ===အမေရိကန်တို့ ပါဝင်လာခြင်း (ဇူလိုင် ဩဂုတ် - ၁၉၅၀)=== မြောက်ပိုင်းတပ်များ ကျူးကျော်ကြောင်း ကြားသိရလျှင် ထိုစဉ်က အမေရိကန်သမ္မတ ထရူးမင်းက ကိုရီးယားအရေးနှင့် ပက်သက်၍ နိုင်ငံတွင်းဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၀ ဩဂုတ်လတွင် သမ္မတနှင့် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး|နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး]]တို့သည် ကိုရီးယားအရေးအတွက် စစ်အသုံးစရိတ်အဖြစ် ဒေါ်လာ ၁၂ ဘီလီယံကို လွှတ်တော်ထံမှ ခွင့်ပြုချက် ရရှိခဲ့သည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီး စစ်အင်အားလျှော့ချရေးပေါ်လစီအရ အားနည်းနေသော အမေရိကန်စစ်တပ်ကို ပြန်လည်ဖြည့်တင်းခဲ့သည်။ ကမ္ဘာစစ်အပြီး ဂျပန်တွင် အခြေစိုက်နေသော မဟာမိတ်တပ်ပေါင်းစု စစ်သေနာပတိချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[မက်အာသာ၊ ဒေါက်ဂလပ်|ဒေါက်ဂလပ် မက်အာသာ]]ကို တောင်ကိုရီးယားသို့ တပ်များရွှေ့ရန် သမ္မတက အမိန့်ပေးခဲ့သည်။ ===ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်=== ၁၉၅၀ ပြည့်နှစ် ဇွန်လ (၂၅)ရက်နေ့တွင် ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီက ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ ကြေညာချက် (၈၂) ဖြင့် မြောက်ကိုရီးယား၏ ကျူးကျော်မှုကို ရှုံ့ချခဲ့သည်။ ၁၉၅၀ပြည့်နှစ် ဇန်နဝါရီလ အစောပိုင်းက ကုလသမဂ္ဂ၏ တရုတ်ပြည်ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ထိုင်ဝမ်အစိုးရအား အသိအမှတ်ပြုခဲ့သဖြင့် ဗီတိုအာဏာရှိသူ ဆိုဗီယက်က အစည်းအဝေးများကို သပိတ်မှောက်ထားသည်။ (၂၇)ရက်နေ့တွင် ကြေညာချက် (၈၃) အရ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ တပ်များအနေဖြင့် ကိုရီးယားသမ္မတနိုင်ငံသို့ တပ်များစေလွှတ်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ ထိုနေ့တွင်ပင် အမေရိကန်မ္မတ ထရူးမင်းက လေတပ်နှင့် ရေတပ်များ စေလွှတ်ခဲ့သည်။ ဇူလိုင်လ (၄) ရက်နေ့တွင် ဆိုဗီယက် ဒုတိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက အမေရိကန်သည် တောင်ကိုရီးယားကိုယ်စား စစ်ဝင်တိုက်ရန် စနေကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့သည်။ ဆိုဗီယက်သည် စစ်ပွဲ၏တရားဝင်မှုကို အကြောင်းပြချက်များစွာဖြင့် စိန်ခေါ်ခဲ့သည်။ ===ဇူလိုင် – စက်တင်ဘာ ၁၉၅၀=== ဇူလိုင်လ (၅) ရက်နေ့တွင် ဖြစ်ပွားသော [[အိုဆန်တိုက်ပွဲ]] သည် အမေရိကန်နှင့် မြောက်ပိုင်းတပ်များအကြား ဖြစ်ပွားခဲ့သော အစောဆုံးတိုက်ပွဲဖြစ်သည်။ ဂျပန်မှ ရွှေ့ပြောင်းလာသော အမေရိကန် အမှတ် (၂၅) ခြေလျင်တပ်သည် မြောက်ပိုင်းမှ တင့်ကားများကိုယှဉ်နိုင်ရန် လက်နက်မပြည့်စုံပေ။ အိုဆန်တိုက်ပွဲ၌ အမေရိကန်များ ရှုံးနိမ့်ကာ အမေရိကန် (၁၈၀) ခန့် သေဆုံး၊ ဒဏ်ရာရ၊ သုံ့ပန်းဖြစ်ခြင်းများ ရှိခဲ့သည်။ အမေရိကန်တပ်များ တောက်လျှောက်ဆုတ်ခွာခဲ့ရပြီး မြောက်ပိုင်းတပ်များသည် တောင်ဘက်ဆီသို့ အပြင်းအထန် ထိုးစစ်ဆင်လာခဲ့သည်။ (၁၄)ရက်မှ (၂၁) ရက်နေ့အတွင်း ခြေလျင်တပ်ရင်း အခြေစိုက်ရာ အရေးပါသည့်မြို့ဖြစ်သည့် [[ဒယ်ဂျွန်းမြို့|ထယ်ဂျွန်းမြို့]] တွင် [[ထယ်ဂျွန်းတိုက်ပွဲ]] ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ မြောက်ပိုင်းတပ်များက တိုက်ပွဲကို အနိုင်ရခဲ့ပြီး တပ်ရင်းမှူး ဝီလျံဒင်း ကို ဖမ်းဆီးနိုင်ခဲ့သည်။ သူသည် စစ်ပွဲအတွင်း အဖမ်းခံခဲ့ရသော အမေရိကန်ဘက်မှ ရာထူးအမြင့်ဆုံး အရာရှိဖြစ်သည်။ မြောက်ကိုရီးယားက တိုက်ပွဲကို အနိုင်ရခဲ့သော်လည်း အခြားသော အမေရိကန်တပ်များသည် ဘူဆန်တွင် အခိုင်အမာ တပ်စွဲနိုင်ရန်အတွက် အချိန်အလုံအလောက် ရသွားခဲ့သည်။ ဘူဆန်သည် ပထဝီဝင်အနေအထားအရ ရန်သူများ အလွယ်တကူ မထိုးဖောက်နိုင်ပေ။ စက်တင်ဘာအရောက်တွင် မြောက်ပိုင်းတပ်များသည် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်၏ တော်တော်များများကို သိမ်းထားနိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ တောင်ပိုင်းအစိုးရနှင့် အမေရိကန်တပ်များသည် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်၏ အရှေ့တောင်ဘက် ဘူဆန်နှင့် မိုင် (၁၄၀) သာ ထိန်းထားနိုင်တော့သည်။ တောင်ပိုင်းအစိုးရ၏ ပိုင်နက်မှာ နက်ဒေါင်မြစ် တစ်ဖက်ကမ်းသာ ရှိတော့သည်။ ကုလသမဂ္ဂ၏ လုံခြုံ​ရေးတပ်များလည်း ​ရောက်ရှိလာပြီး ဘူဆန်တွင် အခိုင်အမာ တပ်စွဲထားကြသည်။ ထို့အပြင် ဘူဆန်သည် ဆိပ်ကမ်းမြို့ဖြစ်သဖြင့် ​ထောက်ပံ့​ရေးများကို ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ [[File:Korea War Phase I.svg|thumb|​မြောက်ကိုရီးယားတို့၏ အပြင်းအထန်ထိုးစစ်ဆင်လာမှုပြ​မြေပုံ၊ ​တောင်ပိုင်းအစိုးရ ထိန်းချုပ်ရာနယ်​မြေ (အစိမ်း)|left]] ===ပူဆန်တိုက်ပွဲ=== ကုလသမဂ္ဂ၏တပ်များသည် နယ်မြေကို ဖြန့်ကြက်ထားသဖြင့် မြောက်ပိုင်းတပ်များသည် ၎င်းတို့၏တပ်များကို အုပ်စု (၄)စုခွဲ၍ ကုလတပ်များ အဓိကတပ်စွဲထားရာနေရာများကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ကုလတပ်များ၏ အခိုင်အမာတပ်စွဲထားမှုကို လျှော့တွက်ခဲ့ကြသည်။ အဖွဲ့ (၄) ဖွဲ့မှာ အချင်းချင်းဆက်သွယ်ရန် ခက်ခဲလာပြီး ထောက်ပံ့ရန်လည်း ခက်ခဲလာခဲ့သည်။ ဆိုဗီယက်သည်လည်း အမေရိကန်နှင့် ၎င်းတို့ကြား နယူးကလီးယားတင်းမာမှုကို ထောက်ရှု၍ မြောက်ပိုင်းတပ်များကို လျှို့ဝှက်စွာသာ ပံ့ပိုးနေရသည်။ ထို့ကြောင့် လေကြောင်းပါ အသုံးပြုနိုင်သော ကုလတပ်များ အသာစီးရနေသည်။ ကွန်မြူနစ်တရုတ်များသည်လည်း မြောက်ပိုင်းတပ်ကို ကုန်းကြောင်းမှသာ အကူအညီပေးနိုင်သည်။ မြောက်ပိုင်းတပ်များသည် အင်အားနည်းလာကာ ထောက်ပံ့မှုများ ပြတ်တောက်ကုန်သည်။ အမေရိကန်လေတပ်ကလည်း မြောက်ပိုင်းတပ်များ အသုံးပြုနေသော လမ်းကြောင်းများကို ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။ တစ်လကျော်ကြာတိုက်ပွဲသည် နှစ်ဦးနှစ်ဖက် အပြင်းအထန်ဆုံးရှုံးမှုများနှင့်အတူ ကုလတပ်များ အနိုင်ရခဲ့သည်။ ===အင်ချွန်းတိုက်ပွဲ (စက်တင်ဘာ ၁၉၅၀)=== {{main|အင်ချွန်းတိုက်ပွဲ}} ကုလသမဂ္ဂတပ်များသည် ဘူဆန်တွင် ခုခံရင်း ဆိုးလ်မြို့တော်ကို ပြန်လည်ရယူနိုင်ရန် ကြံရွယ်နေရသည်။ စစ်ပွဲမတိုင်မီတွင် အကြိုစစ်ဆင်ရေးများကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ဂျပန်နိုင်ငံတွင် တပ်သားများကို စစ်​ရေး​လေ့ကျင့်​ပေးထားကာ မည်သည့်အတွက်​ပြင်ဆင်​နေသည်ပင် မ​ပြောခဲ့​ပေ။ ဘူဆန်တိုက်ပွဲ အဆုံးသတ်ခါနီးတွင် ခရိုမိုက်စစ်ဆင်ရေးကို စတင်ခဲ့သည်။ ဘူဆန်သို့​ရောက်​နေ​သော ​မြောက်ပိုင်းတပ်များသည် ​အင်ချွန်းတွင် အင်အားအနည်းငယ်ဖြင့် ပြန်လည်ခုခံသည်။ စစ်ပြန်ဆုတ်လာ​သော တပ်များသည်လည်း စစ်ပန်း​နေကြသည်။ အမေရိကန်အများစုပါဝင်သော ကုလသမဂ္ဂတပ်များသည် ရေကြောင်း ကုန်းကြောင်း ​လေ​ကြောင်းဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ နောက်ဆုံးတွင် အင်ချွန်းမြို့ကို ပြန်လည်ရရှိခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် အင်ချွန်းမြို့မှာ မြို့ပျက်သဖွယ် ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။ အင်ချွန်းတိုက်ပွဲကြောင်း ဆိုးလ်မြို့အား ပြန်လည်သိမ်းယူရန် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ===ဆိုးလ်မြို့ ပြန်လည်ရရှိခြင်း=== စက်တင်ဘာ ၂၅ရက်နေ့တွင် ကုလတပ်များက ဆိုးလ်မြို့အား ပြန်လည်သိမ်းယူနိုင်ခဲ့သည်။ မြို့အတွင်း တိုက်ပွဲများ အတော်အတန်ကြာ ဖြစ်ပွားနေခဲ့ပြီး နောက်ဆုံးတွင် မြို့၏အရေးပါသော အဆောက်အဦးများကို ကုလတပ်များက ထိန်းသိမ်းနိုင်ခဲ့သည်။ မြောက်ပိုင်းတပ်များအနေဖြင့် (၃၈)ဒီဂရီမျဉ်းပြိုင်၏ အနောက်သို့ ဆုတ်ခွာခဲ့ကြရသည်။ ဆိုဗီယက်မှ ခေါင်းဆောင်ကြီး စတာလင်ကလည်း အရေးပေါ် ပေါလစ်ဗျူရိုအစည်းအဝေးခေါ်ကာ မြောက်ပိုင်းတပ်များ၏ ညံ့ဖျင်းမှုကို ရှုံ့ချခဲ့သည်။ == ပြေငြိမ်းရေးဆွေးနွေး == အိန္ဒိယနှင့် အာရပ်အုပ်စု နိုင်ငံများက ဤစစ်ပွဲကို အနည်းဖြင့် အေးငြိမ်းစေရန် အတန်တန် ကြိုးစားခဲ့ရာ ကုလသမဂ္ဂဘက်မှ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟယ်ရီဆန် ခေါင်းဆောင်သော အဖွဲ့နှင့် မြောက်ကိုရီးယား ဗိုလ်ချုပ် နမ်အီ ခေါင်းဆောင်သော ကိုယ်စားလှယ်များသည် အကြိမ်ကြိမ် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြသည်။ နောက်ဆုံးတွင် နှစ်ဦးနှစ်ဘက် သဘောတူညီချက်များ ရရှိသဖြင့် ၁၉၅၃ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၂၇ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းတွင် ပန်မန်ဂျုံစခန်း၌ စစ်ရပ်စဲကြောင်း သဘောတူစာချုပ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးကြသည်။ ထိုစာချုပ်တွင် ခေါင်းဆောင်ဆွေးနွေးသော နှစ်ဦးနှစ်ဘက် ကိုယ်စားလှယ်များအပြင် မြောက်ကိုရီးယား စစ်သေနာပတိချုပ်နှင့် ဝန်ကြီးချုပ် မာရှယ် ကင်အီဆွန်း၊ တရုတ်အနီ အပျော်တမ်းတပ် သေနာပတိ ဗိုလ်ချုပ်မှူး ဝိန်တေဟွေးနှင့် ကုလသမဂ္ဂ စစ်သေနာပတိချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူး မတ်ကလပ်တို့လည်း လက်မှတ်ရေးထိုးကြသည်။ ဤကိုရီးယားစစ်ပွဲမှာ ၃ နှစ်နှင့် ၁ လ ကျော်မျှ တိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့် အိမ်ခြေ တိုက်တာ အဆောက်အအုံများ၊ စက်မှုလက်မှု လုပ်ငန်းကြီးများ ပျက်စီးဆုံးရှုံးကြသည်။ နှစ်ဦးနှစ်ဘက် ထိခိုက်ကျဆုံးခဲ့သူနှင့် သုံ့ပန်းအဖြစ် အဖမ်းခံရသူပေါင်း ၂၃ သိန်းကျော်မျှ ရှိသည်။ စစ်ပြေငြိမ်းရေး စာချုပ်အရ နှစ်ဦးနှစ်ဘက် စစ်တပ်များသည် စစ်ကြောင်းတလျှောက် မိမိတို့ ရောက်ရှိနေရာမှ နောက်သို့ ၂ ကီလိုမီတာ (၁ မိုင် ၂ ဖာလုံခန့်) ပြန်၍ ဆုတ်ခွာကြရသည်။ == အကျိုးဆက် == === တောင်ကိုရီးယား === စစ်ပြီးနောက် တောင်ကိုရီးယား၏ စီးပွားရေး ဆိုးဆိုးရွားရွား ထိခိုက်ဆုံးရှုံးခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က သမ္မတ လီဆင်မန်၏ အာဏာရှင် အုပ်ချုပ်ရေးစနစ် အောက်တွင် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ် ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေးကိုသာ ရှေ့ရှုကာ အခွင့်သာသည်နှင့် တပြိုင်နက် မြောက်ကိုရီးယားနှင့် စစ်ခင်းရန်သာ ကြံစည်နေခဲ့ပြီး စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးရေးကို အလေးမထားခဲ့ပေ။ ၁၉၆၀ ခုနှစ် မတ်လ ၁၅ ရက်နေ့ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် ရက်ပိုင်းအလိုတွင် အဓိက အတိုက်အခံ သမ္မတလောင်း ချိုဗြုံအုခ် သေဆုံးခဲ့သည့် အဖြစ်အပျက်ကြောင့် လီဆင်မန် ရာထူးမှ ဆင်းပေးခဲ့ရသော်လည်း အခြေအနေ ပျော့ပြောင်းမလာခဲ့ပေ။ ဒီနောက် နောက်အာဏာရှင် တစ်ဦးဖြစ်သည့် ပတ်ကျုံဟီ ရာထူးတက်လာပြီးနောက် ၎င်း၏ လက်ထက်အတွင်း မြောက်ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင် ကင်အီလ်ဆုန်အား လုပ်ကြံရန် ကြံစည်ခဲ့သဖြင့် နှစ်ဖက် ဆက်ဆံရေးမှာ ခေါင်းဆောင် အပြောင်းအလဲကြောင့် ကောင်းမွန်လာခြင်း မရှိခဲ့ပါ။ နှစ်ဖက်ခေါင်းဆောင်များ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု ရှိခဲ့သော်လည်း နှစ်ဖက် နိုင်ငံရေးစနစ်နှင့် ဝါဒရေးရာ သဘောထား ကွာဟချက် ကြီးမားသောကြောင့် လက်တွေ့ တိုးတက်မှုမရှိခဲ့ပါ။ ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် တောင်ကိုရီးယားမြို့တော် [[ဆိုးလ်မြို့]]၌ ကိုရီးယားစစ်ပွဲ အထိမ်းအမှတ်ပြတိုက်ကို ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ယင်းပြတိုက်တွင် ကိုရီးယားစစ်ပွဲ အပါအဝင် ကိုရီးယားတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် စစ်ပွဲများ၏ သမိုင်းမှတ်တမ်းများကို ပြသထားသည်။ ၂၀၀၉ ခုနှစ် ကိုရီးယားစစ်ပွဲ အထိမ်းအမှတ်နေ့တွင် ကုလသမဂ္ဂနှင့် ကိုရီးယားစစ်ပွဲတွင် တောင်ကိုရီးယားဘက်မှ ကူတိုက်ခဲ့သည့် နိုင်ငံများ (တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ အပါအဝင်) အား ကျေးဇူးတင်သည့်အနေဖြင့် ယင်းနိုင်ငံများ၏ အလံများကို ဆိုးလ်မြို့ကို ဖြတ်သန်းစီးဆင်းသည့် ချုံဂယ်မြစ်ဘေး ရင်ပြင်တွင် လွှင့်တင်ခဲ့သည်။ <ref>[http://news.ifeng.com/photo/news/200906/0626_1397_1221755.shtml 韩国首尔在朝鲜战争纪念日悬挂青天白日旗]</ref> === မြောက်ကိုရီးယား === === အမေရိကန် === === တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ === === ဆိုဗီယက် === === ဂျပန် === === တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ === == ကိုးကား == {{reflist|2}} [[Category:နိုင်ငံတကာ စစ်ပွဲများ]] s6kc10f6zfuz4ouv27jv6eaz2ddj438 4 9955 754844 752366 2022-08-15T12:22:36Z MediaWiki message delivery 21591 /* Delay of the 2022 Wikimedia Foundation Board of Trustees election */ အပိုင်းသစ် wikitext text/x-wiki {{လက်ဖက်ရည်ဆိုင်}} [[Category:ဝီကီပီးဒီးယား စီမံခန့်ခွဲရေး]] [[Category:ဝီကီပီးဒီးယား လက်ဖက်ရည်ဆိုင်| ]] [[Category:ဝီကီပီးဒီးယား အကူအညီ ဖိုရမ်]] == Wikipedia Asian Month 2019 == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} [[File:WAM logo without text.svg|right|frameless]] '''Wikipedia Asian Month''' is back! We wish you all the best of luck for the contest. The basic guidelines of the contest can be found on your local page of Wikipedia Asian Month. For more information, refer [[:m:Wikipedia Asian Month 2019|to our Meta page]] for organizers. Looking forward to meet the next ambassadors for Wikipedia Asian Month 2019! For additional support for organizing offline event, contact our international team [[:m:Talk:Wikipedia Asian Month 2019|on wiki]] or on email. We would appreciate the translation of this message in the local language by volunteer translators. Thank you! [[:m:Wikipedia Asian Month 2019/International Team|Wikipedia Asian Month International Team.]] [[အသုံးပြုသူ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:MediaWiki message delivery|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၅၇၊ ၃၁ အောက်တိုဘာ ၂၀၁၉ (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/WAM&oldid=19499019 --> == Extension of Wikipedia Asian Month contest == In consideration of a week-long internet block in Iran, [[:m:Wikipedia Asian Month 2019|Wikipedia Asian Month 2019]] contest has been extended for a week past November. The articles submitted till 7th December 2019, 23:59 UTC will be accepted by the fountain tools of the participating wikis. Please help us translate and spread this message in your local language. [[:m:Wikipedia Asian Month 2019/International Team|Wikipedia Asian Month International Team]] --[[အသုံးပြုသူ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:MediaWiki message delivery|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၁၆၊ ၂၇ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၉ (UTC) <!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/WAM&oldid=19592127 --> == Wiki Loves Folklore == [[File:WLL Subtitled Logo (transparent).svg|100px|right|frameless]] '''Hello Folks,''' Wiki Loves Love is back again in 2020 iteration as '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore|Wiki Loves Folklore]]''' from 1 February, 2020 - 29 February, 2020. Join us to celebrate the local cultural heritage of your region with the theme of folklore in the international photography contest at [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&campaign=wllove Wikimedia Commons]. Images, videos and audios representing different forms of folk cultures and new forms of heritage that haven’t otherwise been documented so far are welcome submissions in Wiki Loves Folklore. Learn more about the contest at [[m:Wiki Loves Folklore|Meta-Wiki]] and [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore|Commons]]. '''Kind regards,'''<br/> [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore/International Team|'''Wiki Loves Folklore International Team''']]<br/> <small>&mdash;&nbsp;[[User:Tulsi Bhagat|<font color="black">'''Tulsi Bhagat'''</font>]] <small>([[Special:Contributions/Tulsi Bhagat|<font color="black">contribs</font>]] &#124; [[User talk:Tulsi Bhagat|<font color="black">talk</font>]])</small><br/> sent using [[အသုံးပြုသူ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:MediaWiki message delivery|ဆွေးနွေး]]) ၀၆:၁၄၊ ၁၈ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၀ (UTC)</small> <!-- Message sent by User:Tulsi Bhagat@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wll&oldid=19716850 --> == Global bot policy proposal: invitation to a Meta discussion == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> {{int:hello}}! I apologize for sending a message in English. {{int:please-translate}}. According to [[:m:Bot_policy/Implementation#Where_it_is_policy|the list]], your wiki project currently is opted in to the [[:m:Bot_policy#Global_bots|global bot policy]]. Under this policy, bots that fix double redirects or maintain interwiki links are allowed to operate under a global bot flag that is assigned directly by the stewards. As the Wikimedia projects developed, the need for the current global bot policy decreased, and in the past years, no bots were appointed via that policy. That is mainly given Wikidata were estabilished in 2013, and it is no longer necessary to have dozens of bots that maintain interwiki links. A [[:m:Requests for comment/Refine global bot policy|proposal]] was made at Meta-Wiki, which proposes that the stewards will be authorized to determine whether an uncontroversial task may be assigned a global bot flag. The stewards already assign permissions that are more impactful on many wikis, namely, [[:m:GS|global sysops]] and [[:m:GR|global renamers]], and I do not think that trust should be an issue. The stewards will assign the permission only to time-proven bots that are already approved at a number of projects, like [[:m:User:ListeriaBot|ListeriaBot]]. By this message, I would like to invite you to comment [[:m:Requests for comment/Refine global bot policy|in the global RFC]], to voice your opinion about this matter. Thank you for your time. Best regards,<br /> [[User:Martin Urbanec|Martin Urbanec]] ([[:m:User talk:Martin Urbanec|{{int:Talkpagelinktext}}]]) ၁၁:၄၉၊ ၂၄ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၀ (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Martin Urbanec@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Martin_Urbanec/sand&oldid=20709229 --> == Wiki Loves Folklore 2021 is back! == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]] You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2021|Wiki Loves Folklore 2021]]''' an international photography contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the 1st till the 28th of February. You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&campaign=wlf_2021 submitting] them in this commons contest. Please support us in translating the [[:c:Commons: Wiki Loves Folklore 2021|project page]] and a [https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:Translate?group=Centralnotice-tgroup-wikiloveslove2020&language=en&filter=%21translated&action=translate|one-line banner message] to help us spread the word in your native language. '''Kind regards,''' '''Wiki loves Folklore International Team''' [[အသုံးပြုသူ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:MediaWiki message delivery|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၂၅၊ ၆ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wll&oldid=21073884 --> == Global bot policy changes == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> {{int:hello}}! I apologize for sending a message in English. {{int:please-translate}}. According to [[:m:Bot_policy/Implementation#Where_it_is_policy|the list]], your wiki project is currently opted in to the [[:m:Bot_policy#Global_bots|global bot policy]]. As such, I want to let you know about some changes that were made after the [[:m:Requests for comment/Refine global bot policy|global RfC]] was closed. *Global bots are now subject to a 2 week discussion, and it'll be publicized via a MassMessage list, available at [[:m:Bot policy/New global bot discussion|Bot policy/New global bot discussion]] on Meta. Please subscribe yourself or your wiki if you are interested in new global bots proposals. *For a bot to be considered for approval, it must demonstrate it is welcomed in multiple projects, and a good way to do that is to have the bot flag on at least 5 wikis for a single task. *The bot operator should make sure to adhere to the wiki's preference as related to the use of the bot flag (i.e., if a wiki doesn't want a bot to use the flag as it edits, that should be followed). Thank you for your time. Best regards,<br /> —'''''<span style="font-family:Candara">[[User:Tks4Fish|<span style="color:black">Thanks for the fish!</span>]] <sup>[[User Talk:Tks4Fish|<span style="color:blue">talk</span>]]•[[Special:Contribs/Tks4Fish|contribs]]</sup></span>''''' ၁၈:၄၈၊ ၆ ဧပြီ ၂၀၂၁ (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Tks4Fish@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tks4Fish/temp&oldid=21306363 --> == Invitation to join the UCoC Roundtable Discussions == You are invited to participate in the '''[[m:Universal Code of Conduct/2021 consultations/Roundtable discussions|Roundtable Discussions]]''' about how to enforce the [[m:Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] within the Wikimedia movement. There are two Zoom calls scheduled at '''15 May''' and '''29 May''', both at '''15:00-16.30 UTC'''. Please sign your name '''[[m:Universal Code of Conduct/2021 consultations/Roundtable discussions#Sign up|here]]''' if you are interested. Should you have any questions, please contact [[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]]. Thank you! [[အသုံးပြုသူ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:MediaWiki message delivery|ဆွေးနွေး]]) ၂၁:၄၈၊ ၅ မေ ၂၀၂၁ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies&oldid=21426668 --> == Invitation to join the 12 June UCoC Roundtable discussion == Dear Wikimedians: you are invited to participate in the next '''[[m:Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Roundtable_discussions/id|Roundtable discussion]]''' on the [[m:Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC). The next iteration would be held on '''Saturday''', '''12 June 2021''', on '''05.00-06.30 UTC''' ([https://zonestamp.toolforge.org/1623474056 see your local time here]). The forum would discuss how to enforce the Code of Conduct across Wikimedia projects and communities. Should you have any question, please direct it to [[m:User:RamzyM (WMF)|Ramzy Muliawan]]. See you there! [[အသုံးပြုသူ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:MediaWiki message delivery|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၄၄၊ ၃ ဇွန် ၂၀၂၁ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies&oldid=21536726 --> == Universal Code of Conduct News – Issue 2 == <section begin="ucoc-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Universal Code of Conduct News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 2, July 2021'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/2|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the second issue of [[m:Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] News! This newsletter will help Wikimedians stay involved with the development of the new code and will distribute relevant news, research, and upcoming events related to the UCoC. If you haven’t already, please remember to subscribe [[m:Global message delivery/Targets/UCoC Newsletter Subscription|here]] if you would like to be notified about future editions of the newsletter, and also leave your username [[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/Participate|here]] if you’d like to be contacted to help with translations in the future. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> *'''Enforcement Draft Guidelines Review''' - Initial meetings of the drafting committee have helped to connect and align key topics on enforcement, while highlighting prior research around existing processes and gaps within our movement. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/2#Enforcement Draft Guidelines Review|continue reading]]) *'''Targets of Harassment Research''' - To support the drafting committee, the Wikimedia Foundation has conducted a research project focused on experiences of harassment on Wikimedia projects. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/2#Targets of Harassment Research|continue reading]]) *'''Functionaries’ Consultation''' - Since June, Functionaries from across the various wikis have been meeting to discuss what the future will look like in a global context with the UCoC. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/2#Functionaries’ Consultation|continue reading]]) *'''Roundtable Discussions''' - The UCoC facilitation team once again, hosted another roundtable discussion, this time for Korean-speaking community members and participants of other ESEAP projects to discuss the enforcement of the UCoC. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/2#Roundtable Discussions|continue reading]]) *'''Early Adoption of UCoC by Communities''' - Since its ratification by the Board in February 2021, situations whereby UCoC is being adopted and applied within the Wikimedia community has grown. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/2#Early Adoption of UCoC by Communities|continue reading]]) *'''New Timeline for the Interim Trust & Safety Case Review Committee''' - The CRC was originally expected to conclude by July 1. However, with the UCoC now expected to be in development until December, the timeline for the CRC has also changed. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/2#New Timeline for the Interim Trust & Safety Case Review Committee|continue reading]]) *'''Wikimania''' - The UCoC team is planning to hold a moderated discussion featuring representatives across the movement during Wikimania 2021. It also plans to have a presence at the conference’s Community Village. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/2#Wikimania Session|continue reading]]) *'''Diff blogs''' - Check out the most recent publications about the UCoC on Wikimedia Diff blog. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/2#Diff Blogs|continue reading]]) </div> Should you have any question regarding the UCoC, please direct it to the Movement Strategy & Governance facilitator for the ESEAP region, [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]]. -- [[အသုံးပြုသူ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:MediaWiki message delivery|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၁၂၊ ၁၄ ဇူလိုင် ၂၀၂၁ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies&oldid=21536786 --> == Call for Candidates for the Movement Charter Drafting Committee == Movement Strategy announces [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee|the Call for Candidates for the Movement Charter Drafting Committee]]. The Call opens August 2, 2021 and closes September 1, 2021. The Committee is expected to represent [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Diversity_and_Expertise_Matrices|diversity in the Movement]]. Diversity includes gender, language, geography, and experience. This comprises participation in projects, affiliates, and the Wikimedia Foundation. English fluency is not required to become a member. If needed, translation and interpretation support is provided. Members will receive an allowance to offset participation costs. It is US$100 every two months. We are looking for people who have some of the following [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee#Role_Requirements|skills]]: * Know how to write collaboratively. (demonstrated experience is a plus) * Are ready to find compromises. * Focus on inclusion and diversity. * Have knowledge of community consultations. * Have intercultural communication experience. * Have governance or organization experience in non-profits or communities. * Have experience negotiating with different parties. The Committee is expected to start with 15 people. If there are 20 or more candidates, a mixed election and selection process will happen. If there are 19 or fewer candidates, then the process of selection without election takes place. Will you help move Wikimedia forward in this important role? Submit your candidacy starting from next week [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee#Candidate_Statements|here]]. Please contact strategy2030{{at}}wikimedia.org or [[User:RamzyM (WMF)|Ramzy Muliawan]], Movement Strategy and Governance facilitator for the [[:m:ESEAP Hub|ESEAP region]], with questions. -- [[အသုံးပြုသူ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:MediaWiki message delivery|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၄၀၊ ၃၀ ဇူလိုင် ၂၀၂၁ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies&oldid=21536786 --> == Delay of the 2021 WMF Board of Trustees election == Dear Wikimedians, We are reaching out to you today regarding the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2021|2021 Wikimedia Foundation Board of Trustees election]]. This election was due to open on August 4th. Due to some technical issues with SecurePoll, the election must be delayed by two weeks. This means we plan to launch the election on August 18th, which is the day after Wikimania concludes. For information on the technical issues, you can see the [[phab:T287859|Phabricator ticket]]. We are truly sorry for this delay and hope that we will get back on schedule on August 18th. We are in touch with the Elections Committee and the candidates to coordinate next steps. We will update the [[m:Talk:Wikimedia Foundation elections/2021|Board election Talk page]] and [https://t.me/wmboardgovernancechat Telegram channel] as we know more. -- [[အသုံးပြုသူ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:MediaWiki message delivery|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၀၇၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၁ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies&oldid=21536786 --> == Universal Code of Conduct - Enforcement draft guidelines review == The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee#Phase_2|Universal Code of Conduct Phase 2 drafting committee]] would like comments about the '''[[:m:Universal Code of Conduct/Enforcement draft guidelines review|enforcement draft guidelines]]''' for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC). This review period is planned to begin 17 August 2021. Community and staff members collaborated to develop these draft guidelines based on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Discussions|consultations, discussions, and research]]. These guidelines are not final but you can help move the progress forward. Provide comments about these guidelines by 17 October 2021. The committee will be revising the guidelines based upon community input. Everyone may share comments in a number of places. Facilitators welcome comments in any language on the [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Enforcement draft guidelines review|draft review talk page]] or by email. Comments can also be shared on talk pages of translations, at local discussions, or during round-table discussions and conversation hours. There are planned live discussions about the UCoC enforcement draft guidelines: :'''[[wmania:2021:Submissions/Universal_Code_of_Conduct_Roundtable|Wikimania 2021 session]]''' - 16 August @ 11:00 UTC - 11:45 UTC :'''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Roundtable_discussions#Conversation hours|Conversation hours]]''' - 24 August, 31 August, 7 September @ 03:00 UTC & 14:00 UTC :'''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Roundtable_discussions|Roundtable calls]]''' - 18 September @ 03:00 UTC & 15:00 UTC The facilitation team supporting this review period hopes to reach a large number of communities. Having a shared understanding is important. If you do not see a conversation happening in your community, please organize a discussion. Facilitators can assist you in setting up the conversations. Discussions will be summarized and presented to the drafting committee every two weeks. The summaries will be published [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee/Digests|here]]. If you have any questions, please contact [[User:RamzyM (WMF)|Ramzy Muliawan]], the facilitator for ESEAP region. -- [[အသုံးပြုသူ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:MediaWiki message delivery|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၅၁၊ ၁၇ ဩဂုတ် ၂၀၂၁ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=21893476 --> == Voting for the 2021 WMF Board of Trustees election is now open == Voting for the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2021/Voting|2021 Board of Trustees election]] is now open. Candidates from the community were asked to submit their candidacy. After a three week long Call for Candidates, there are [[m:Wikimedia Foundation elections/2021/Candidates#Candidate%20Table|19 candidates for the 2021 election]]. The Wikimedia movement has the opportunity to vote for the selection of community-and-affiliate trustees. By voting, you will help to identify those people who have the qualities to best serve the needs of the movement for the next several years. The Board is expected to select the four most voted candidates to serve as trustees. Voting closes 31 August 2021. The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees|Wikimedia Foundation Board of Trustees]] oversees the Wikimedia Foundation's operations. The Board wants to improve their competences and diversity as a team. They have shared the [[m:Wikimedia Foundation elections/2021/Candidates#Skills|areas of expertise]] that they are currently missing and hope to cover with new trustees. [[m:Wikimedia Foundation elections/2021/Candidates#Candidate%20Table|Learn more about candidates]]. [[c:File:Wikimedia_Foundation_Board_of_Trustees.webm|Learn about the Board of Trustees]]. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2021/Voting|Vote]]. Read the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2021/2021-08-18/2021 Voting Opens|full announcement]]. Best, The Elections Committee -- [[အသုံးပြုသူ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:MediaWiki message delivery|ဆွေးနွေး]]) ၀၁:၁၂၊ ၁၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၁ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=21893476 --> == အငြင်းပွါးမှုအဖြစ်ဆုံး ဝီကီမီဒီယာ ဖောင်ဒေးရှင်း ဂေါပကအဖွဲ့၏ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်များ == <section begin="announcement-content"/> [[File:Wikimedia-logo black.svg|100px|center]] ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဘုတ်အဖွဲ့ရွေးကောက်ပွဲ၌ ပါဝင်ခဲ့ကြသူများအားလုံးကို ကျေးဇူးတင်ရှိပါသည်။ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဝီကီမီဒီယာ ဖောင်ဒေးရှင်း ဂေါပကအဖွဲ့၏ ဆန္ဒမဲများကို ပြန်လည်သုံးသပ်ပြီး ဂေါပကအသစ် (၄)ဦးကို ရွေးချယ်ခဲ့ပါသည်။ ပရောဂျက်ပေါင်း ၂၁၄ ခု မှ လူဦးရေ ၆,၈၇၃ ဦး သည် ၎င်းတို့၏ မှန်ကန်သောဆန္ဒမဲများအား ထည့်ခဲ့ကြပါသည်။ အောက်ပါကိုယ်စားလှယ်လောင်းလေး ဦး သည် ဆန္ဒမဲထောက်ခံမှုအများဆုံးရရှိခဲ့သည်- # Rosie Stephenson-Goodknight # Victoria Doronina # Dariusz Jemielniak # Lorenzo Losa .ဤကိုယ်စားလှယ်လောင်းများအား လူထုဆန္ဒမဲဖြင့် အဆင့်သတ်မှတ်ခဲ့သော်လည်း ၎င်းတို့ကိုဂေါပကအဖွဲ့သို့ မခန့်အပ်သေးပါ။ သူတို့သည် ကိုယ်ရေးရာဇဝင်စစ်ဆေးမှု အောင်မြင်ဖို့ လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်၊ နည်းဥပဒေများတွင် ဖော်ပြထားသည့်အရည်အချင်းများနှင့် ပြည့်မီရန်လိုအပ်သေးသည်၊ ဘုတ်အဖွဲ့သည်ယ ယခုလ လကုန်တွင် ဂေါပကအသစ်များ ခန့်အပ်ရန် ကြိုတင်ရက်ချိန်း သတ်မှတ်ထားပါသည်။ [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2021/2021-09-07/2021_Election_Results|ဒီနေရာတွင် ကြေညာချက် အပြည့်အစုံ]]အား ဖတ်ရန်။ <section end="announcement-content"/> -- [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၂၃:၀၈၊ ၇ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၁ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/my&oldid=21992834 --> —-- Message Translator of Language 'my'.. [[အသုံးပြုသူ:Pho Sai|Pho Sai]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Pho Sai|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၀၄၊ ၁၀ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၁ (UTC) == Movement Charter Drafting Committee - Community Elections to take place October 11 - 24 == This is a short message with an update from the Movement Charter process. The call for candidates for the Drafting Committee closed September 14, and we got a diverse range of candidates. The committee will consist of 15 members, and those will be (s)elected via three different ways. The 15 member committee will be selected with a [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Set Up Process|3-step process]]: * Election process for project communities to elect 7 members of the committee. * Selection process for affiliates to select 6 members of the committee. * Wikimedia Foundation process to appoint 2 members of the committee. The community elections will take place between October 11 and October 24. The other process will take place in parallel, so that all processes will be concluded by November 1. For the full context of the Movement Charter, its role, as well the process for its creation, please [[:m:Special:MyLanguage/Movement Charter|have a look at Meta]]. You can also contact us at any time on Telegram or via email (wikimedia2030@wikimedia.org). Best regards, [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၀၈:၅၅၊ ၂၁ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၁ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=21992831 --> == Universal Code of Conduct Draft Enforcement Guidelines review still needs your ideas and opinions == Hello, this is just a reminder that the [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement draft guidelines review|Universal Code of Conduct Draft Enforcement Guidelines]] are open for review and comment. The Drafting Committee will start working on revisions and improvement in '''less than two weeks (October 17)''', so it is important that you give them your ideas and opinions soon! There is now [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement draft guidelines review/Abstract|a short, simple version of the Draft Guidelines]] here to make your review easier. If possible, also help translate the short version into more languages! We will also hold [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Roundtable_discussions|one last conversation hour]] on October 15, 2021 03:00 and 14:00 UTC. On behalf of the [[m:Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee#Phase_2|Drafting Committee]], much thanks to everyone who has given ideas so far. We hope to hear from more of you - the Guidelines will be much stronger if more opinions are included. Best regards, [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၀၇:၂၇၊ ၆ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၁ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=22126457 --> == Voting period to elect members of the Movement Charter Drafting Committee is now open == Voting for the election for the members for the Movement Charter drafting committee is now open. In total, 70 Wikimedians from around the world are running for 7 seats in these elections. '''Voting is open from October 12 to October 24, 2021.''' The committee will consist of 15 members in total: The online communities vote for 7 members, 6 members will be selected by the Wikimedia affiliates through a parallel process, and 2 members will be appointed by the Wikimedia Foundation. The plan is to assemble the committee by November 1, 2021. * '''[[m:Movement_Charter/Drafting_Committee|Learn about the Drafting Committee]]''' * '''[[m:Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates|Learn about each candidate]]''' to inform your vote in the language that you prefer * We are piloting a voting advice application for this election. '''[https://mcdc-election-compass.toolforge.org/ Click yourself through the tool]''' and you will see which candidate is closest to you * '''[[m:Movement_Charter/Drafting_Committee/Elections|Vote here!]]''' Best, [[User:KVaidla (WMF)|Kaarel Vaidla]] <br>Movement Strategy & Governance Team, Wikimedia Foundation <br> ၁၀:၃၅၊ ၁၂ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၁ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=22126457 --> == Universal Code of Conduct News – Issue 4 == <section begin="ucoc-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Universal Code of Conduct News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 4, October 2021'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/4|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the fourth issue of Universal Code of Conduct News! This newsletter will help Wikimedians stay involved with the development of the new code and will distribute relevant news, research, and upcoming events related to the UCoC. If you haven’t already, please remember to subscribe [[:m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/UCoC Newsletter Subscription|here]] if you would like to be notified about future editions of the newsletter, and also leave your username [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/Participate|here]] if you’d like to be contacted to help with translations in the future. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> *'''Enforcement Draft Guidelines Review Wrap-up''' - The Universal Code of Conduct Enforcement Draft Guidelines Review will come to a close on 17 October 2021, after more than two months of extensive consultations. ([[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/4#Enforcement Draft Guidelines Review Wrap-up|continue reading]]) *'''Roundtable Discussions and Conversation Hours''' - Another successful roundtable session happened on September 18, 2021 to discuss the EDGR. One last conversation hour will be happening on October 15th, 2021. ([[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/4#Roundtable Discussions and Conversation Hours|continue reading]]) *'''Movement Charter Drafting Committee Elections''' - The Movement Charter Drafting Committee selection process has kicked off and will be open until October 25, 2021. Contributors to Wikimedia projects can elect their favorite candidates on to the committee. ([[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/4#Movement Charter Drafting Committee Elections|continue reading]]) *'''New Direction for the Newsletter''' - As we round-up the consultation processes for the Universal Code of Conduct, the facilitation team is currently envisioning new directions for the newsletter. ([[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/4#New Direction for the Newsletter|continue reading]]) *'''Diff Blogs''' - Check out the most recent publications about the UCoC on Wikimedia Diff. ([[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/4#Diff Blogs|continue reading]]) </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၁၈:၂၅၊ ၁၄ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၁ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=22126457 --> == Learn how the Implementation Grants can support your Movement Strategy plans == We are excited to announce the reopening of the Movement Strategy Implementation Grants. This program fund projects that advance a specific Movement Strategy initiative. The projects can be big or small, but they must all make a case for advancing one initiative. '''[[m:Grants:MSIG/About|Read all about it, what to apply for, and how to apply]]'''. Please do encourage others to apply as well. Best regards, [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၁၀:၂၂၊ ၂၁ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၁ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=22126457 --> == Meet the new Movement Charter Drafting Committee members == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content"/> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Elections/Results/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Elections/Results/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The Movement Charter Drafting Committee election and selection processes are complete. * The [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Elections/Results|election results have been published]]. 1018 participants voted to elect seven members to the committee: '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Richard%20Knipel%20(Pharos)|Richard Knipel (Pharos)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Anne%20Clin%20(Risker)|Anne Clin (Risker)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Alice%20Wiegand%20(lyzzy)|Alice Wiegand (Lyzzy)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Micha%C5%82%20Buczy%C5%84ski%20(Aegis%20Maelstrom)|Michał Buczyński (Aegis Maelstrom)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Richard%20(Nosebagbear)|Richard (Nosebagbear)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Ciell%20(Ciell)|Ciell (Ciell)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Ravan%20J%20Al-Taie%20(Ravan)|Ravan J Al-Taie (Ravan)]]'''. * The [[m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Affiliate-chosen_members|affiliate process]] has selected six members: '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Anass%20Sedrati%20(Anass%20Sedrati)|Anass Sedrati (Anass Sedrati)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#%C3%89rica%20Azzellini%20(EricaAzzellini)|Érica Azzellini (EricaAzzellini)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Jamie%20Li-Yun%20Lin%20(Li-Yun%20Lin)|Jamie Li-Yun Lin (Li-Yun Lin)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Georges%20Fodouop%20(Geugeor)|Georges Fodouop (Geugeor)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Manavpreet%20Kaur%20(Manavpreet%20Kaur)|Manavpreet Kaur (Manavpreet Kaur)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Pepe%20Flores%20(Padaguan)|Pepe Flores (Padaguan)]]'''. * The Wikimedia Foundation has [[m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Wikimedia_Foundation-chosen_members|appointed]] two members: '''[[m:User:Runab WMF|Runa Bhattacharjee]]''', '''[[m:User:JVargas (WMF)|Jorge Vargas]]'''. The committee will convene soon to start its work. The committee can appoint up to three more members to bridge diversity and expertise gaps. If you are interested in engaging with [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|Movement Charter]] drafting process, follow the updates [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee|on Meta]] and join the [https://t.me/joinchat/U-4hhWtndBjhzmSf Telegram group]. With thanks from the Movement Strategy and Governance team<section end="announcement-content"/> </div> Best, [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၁၃:၃၉၊ ၁ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၁ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=22126457 --> == ESEAP Regional Education Meeting == Join us for the 1st ESEAP Regional Education Meeting on 27th November 2021 at 7:00 UTC. We are using this as an opportunity to strengthen the EduWiki network, explore collaboration opportunities, and identify common practices or challenges that are faced by our community members in different regions of the world. Learn and share your projects, tools, or ideas with the education community in the ESEAP region. We are excited to hear from these wonderful speakers: :Education activities in Indonesia - Dimas Hardijanto, Deputy Coordinator of Education Program of Wikimedia Indonesia :Education activities in Australia - Alex Lum, President of Wikimedia Australia :Education activities in Malaysia - Dody Ismoyo, Wikimedia Community User Group Malaysia :Education activities in the Philippines - Imelda Brazal, EWOC Community Specialist - ESEAP Region Read more about this event here: [[m:Education/About/Regional Meeting/ESEAP|ESEAP Regional Meeting]] You may join as a sharer by adding your own agenda or send an email to ''dangbrazal@gmail.com'' to be included in the participants list. Thank you. Best, EduWiki Outreach Collaborators Community Specialists Team [[အသုံးပြုသူ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:MediaWiki message delivery|ဆွေးနွေး]]) ၀၇:၅၄၊ ၂၃ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၁ (UTC) <!-- Message sent by User:IBrazal (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=22285703 --> == Closing the comment period for the Universal Code of Conduct Enforcement Draft Guidelines == Thank you for your continued comments and ideas on the Universal Code of Conduct enforcement guidelines. Your responses have helped to build a stronger Universal Code of Conduct. If you have not already provided your comments, now is the time as the drafting committee has been [[m:Special:MyLanguage/Universal Code_of Conduct/Drafting committee/Phase 2 meeting summaries|meeting to update the enforcement guidelines]]. The drafting committee wants to consider all comments as they make their updates. Please submit any comments by the end of November. The Committee hopes to finish its revisions before the end of the year, and the revised guidelines will be published as soon as they have been completed. The next steps for the Universal Code of Conduct include conversations about ratification of the enforcement guidelines. There will be [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Roundtable_discussions|a conversation about ratification on November 29]]. The Wikimedia Foundation will make recommendations to the Board of Trustees about the ratification of the guidelines in December. The recommendations will inform the next steps in the Universal Code of Conduct process. Best, [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၀၈:၅၇၊ ၂၆ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၁ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=22285703 --> == Upcoming Call for Feedback about the Board of Trustees elections == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content /> :''You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback:2022 Board of Trustees election/Upcoming Call for Feedback about the Board of Trustees elections|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback:2022 Board of Trustees election/Upcoming Call for Feedback about the Board of Trustees elections}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The Board of Trustees is preparing a call for feedback about the upcoming Board Elections, from January 7 - February 10, 2022. While details will be finalized the week before the call, we have confirmed at least two questions that will be asked during this call for feedback: * What is the best way to ensure fair representation of emerging communities among the Board? * What involvement should candidates have during the election? While additional questions may be added, the Movement Strategy and Governance team wants to provide time for community members and affiliates to consider and prepare ideas on the confirmed questions before the call opens. We apologize for not having a complete list of questions at this time. The list of questions should only grow by one or two questions. The intention is to not overwhelm the community with requests, but provide notice and welcome feedback on these important questions. '''Do you want to help organize local conversation during this Call?''' Contact the [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance team]] on Meta, on [https://t.me/wmboardgovernancechat Telegram], or via email at msg[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org. Reach out if you have any questions or concerns. The Movement Strategy and Governance team will be minimally staffed until January 3. Please excuse any delayed response during this time. We also recognize some community members and affiliates are offline during the December holidays. We apologize if our message has reached you while you are on holiday. Best, Movement Strategy and Governance<section end="announcement-content" /> </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ([[User talk:RamzyM (WMF)|talk]]) ၀၄:၄၈၊ ၂၇ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၁ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=22499498 --> == Wiki Loves Folklore is back! == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]] You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022|Wiki Loves Folklore 2022]]''' an international photography contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the '''1st till the 28th''' of February. You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&campaign=wlf_2022 submitting] them in this commons contest. You can also [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Organize|organize a local contest]] in your country and support us in translating the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Translations|project pages]] to help us spread the word in your native language. Feel free to contact us on our [[:c:Commons talk:Wiki Loves Folklore 2022|project Talk page]] if you need any assistance. '''Kind regards,''' '''Wiki loves Folklore International Team''' --[[အသုံးပြုသူ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:MediaWiki message delivery|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၁၅၊ ၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wlf&oldid=22560402 --> == Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open == <section begin="announcement-content" />:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The '''Call for Feedback: Board of Trustees elections''' is now open and will close on '''7 February 2022'''. With this Call for Feedback, the Movement Strategy and Governance team is taking a different approach. This approach incorporates community feedback from 2021. Instead of leading with proposals, the Call is framed around key questions from the Board of Trustees. The key questions came from the feedback about the 2021 Board of Trustees election. The intention is to inspire collective conversation and collaborative proposal development about these key questions. There are two confirmed questions that will be asked during this Call for Feedback: # What is the best way to ensure more diverse representation among elected candidates? ''The Board of Trustees noted the importance of selecting candidates who represent the full diversity of the Wikimedia movement. The current processes have favored volunteers from North America and Europe.'' # What are the expectations for the candidates during the election? ''Board candidates have traditionally completed applications and answered community questions. How can an election provide appropriate insight into candidates while also appreciating candidates’ status as volunteers?'' There is one additional question that may be presented during the Call about selection processes. This question is still under discussion, but the Board wanted to give insight into the confirmed questions as soon as possible. Hopefully if an additional question is going to be asked, it will be ready during the first week of the Call for Feedback. '''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections|Join the conversation.]]''' Best, Movement Strategy and Governance<section end="announcement-content"/> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၀၃:၁၂၊ ၁၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=22499498 --> == Movement Strategy and Governance News #5 == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="ucoc-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 5, January 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the fifth issue of Movement Strategy and Governance News (formerly known as Universal Code of Conduct News)! This revamped newsletter distributes relevant news and events about the Movement Charter, Universal Code of Conduct, Movement Strategy Implementation grants, Board elections and other relevant MSG topics. This Newsletter will be distributed quarterly, while more frequent Updates will also be delivered weekly or bi-weekly to subscribers. Please remember to subscribe [[:m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive these updates. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> *'''Call for Feedback about the Board elections''' - We invite you to give your feedback on the upcoming WMF Board of Trustees election. This call for feedback went live on 10th January 2022 and will be concluded on 7th February 2022. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Call for Feedback about the Board elections|continue reading]]) *'''Universal Code of Conduct Ratification''' - In 2021, the WMF asked communities about how to enforce the Universal Code of Conduct policy text. The revised draft of the enforcement guidelines should be ready for community vote in March. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Universal Code of Conduct Ratification|continue reading]]) *'''Movement Strategy Implementation Grants''' - As we continue to review several interesting proposals, we encourage and welcome more proposals and ideas that target a specific initiative from the Movement Strategy recommendations. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Movement Strategy Implementation Grants|continue reading]]) *'''The New Direction for the Newsletter''' - As the UCoC Newsletter transitions into MSG Newsletter, join the facilitation team in envisioning and deciding on the new directions for this newsletter. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#The New Direction for the Newsletter|continue reading]]) *'''Diff Blogs''' - Check out the most recent publications about the UCoC on Wikimedia Diff. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Diff Blogs|continue reading]])</div><section end="ucoc-newsletter"/> </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၀၇:၁၄၊ ၁၄ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=22499498 --> == Subscribe to the This Month in Education newsletter - learn from others and share your stories == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Dear community members, Greetings from the EWOC Newsletter team and the education team at Wikimedia Foundation. We are very excited to share that we on tenth years of Education Newsletter ([[m:Education/News|This Month in Education]]) invite you to join us by [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|subscribing to the newsletter on your talk page]] or by [[m:Education/News/Newsroom|sharing your activities in the upcoming newsletters]]. The Wikimedia Education newsletter is a monthly newsletter that collects articles written by community members using Wikimedia projects in education around the world, and it is published by the EWOC Newsletter team in collaboration with the Education team. These stories can bring you new ideas to try, valuable insights about the success and challenges of our community members in running education programs in their context. If your affiliate/language project is developing its own education initiatives, please remember to take advantage of this newsletter to publish your stories with the wider movement that shares your passion for education. You can submit newsletter articles in your own language or submit bilingual articles for the education newsletter. For the month of January the deadline to submit articles is on the 20th January. We look forward to reading your stories. Older versions of this newsletter can be found in the [[outreach:Education/Newsletter/Archives|complete archive]]. More information about the newsletter can be found at [[m:Education/News/Publication Guidelines|Education/Newsletter/About]]. For more information, please contact spatnaik{{@}}wikimedia.org. ------ <div style="text-align: center;"><div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[User:ZI Jony|<span style="color:#8B0000">'''ZI Jony'''</span>]] [[User talk:ZI Jony|<sup><span style="color:Green"><i>(Talk)</i></span></sup>]], {{<includeonly>subst:</includeonly>#time:l G:i, d F Y|}} (UTC)</div></div> </div> <!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:ZI_Jony/MassMessage/Awareness_of_Education_Newsletter/List_of_Village_Pumps&oldid=21244129 --> == Additional question to the Call for Feedback about the Board of Trustees elections == Dear ESEAP project communities, I am reaching out to you today about an additional question to the Call for Feedback about Board of Trustees elections that I posted above. The Board has approved an additional question which we seek feedback to: '''How should affiliates participate in the elections?''' Affiliates are an important part of the Wikimedia movement. Two seats of the Board of Trustees due to be filled this year were filled in 2019 through the Affiliate-selected Board seats process. [https://foundation.wikimedia.org/w/index.php?title=Bylaws&type=revision&diff=123603&oldid=123339 A change in the Bylaws removed the distinction between community and affiliate seats]. This leaves the important question: How should affiliates be involved in the selection of new seats? The Board of Trustees is seeking feedback about this last question especially, although not solely, from the affiliate community. Everyone is invited to share proposals and join the conversation in the Call for Feedback channels. In addition to collecting online feedback, the Movement Strategy and Governance team will organize several video calls with affiliate members to collect feedback. These calls will be at different times and include Trustees. On behalf of the Movement Strategy and Governance team, [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၀၃:၀၈၊ ၂၂ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=22499498 --> == #WikiForHumanRights Conversation Hour - ESEAP Communities == '''#WikiForHumanRights''' is back! We are calling all organizers, Wikimedia affiliates, and individuals to help us organize the [[m:WikiForHumanRights|'''WikiForHumanRights 2022''']] campaign this year, which focuses once again on the Right to a Healthy Environment, the newest human right to be recognized by the UN. Interested but not sure how or what to do? Need help in getting started? Join our regional support hour for Asian communities and learn everything you need to know to begin taking action. We will have representatives from the community resource team talk about what you need to know about the funding opportunities for your campaign. You can read our new post on [https://diff.wikimedia.org/2022/01/20/join-wikiforhumanrights2022-upcoming-regional-support-conversation-hours/ diff]. ::Date: '''January 29, 2022''', Saturday ::Time: 15:00 UTC+8:00 ::Zoom: https://wikimedia.zoom.us/j/86011791455 You may also write to '''campaigns@wikimedia.org''' or join the Telegram channel. Best, Foundation Programs Team [[အသုံးပြုသူ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:MediaWiki message delivery|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၁၈၊ ၂၈ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:IBrazal (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:IBrazal_(WMF)/sandbox/Targets&oldid=22695300 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Leadership Development Task Force: Your feedback is appreciated</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" />:''[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force/Call for Feedback Announcement|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force/Call for Feedback Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Leadership Development Task Force/Call for Feedback Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The Community Development team at the Wikimedia Foundation is supporting the creation of a global, community-driven Leadership Development Task Force. The purpose of the task force is to advise leadership development work. The team is looking for feedback about the responsibilities of the Leadership Development Task Force. This Meta page shares the proposal for a [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force|Leadership Development Task Force]] and how [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force/Participate|you can help.]] Feedback on the proposal will be collected from 7 to 25 February 2022.<section end="announcement-content" /> </div> Best, [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၁၁:၅၆၊ ၉ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=22499498 --> == Updates on the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines Review == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/2022-02-02 Announcement|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/2022-02-02 Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/2022-02-02 Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello everyone, The Wikimedia Foundation Board of Trustees released a [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board noticeboard/January 2022 - Board of Trustees on Community ratification of enforcement guidelines of UCoC|statement on the ratification process]] for the '''[[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines]]'''. The [[m:Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC) provides a baseline of acceptable behavior for the entire movement. The UCoC and the Enforcement Guidelines were written by [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|volunteer-staff drafting committees]] following community consultations. The revised guidelines were published 24 January 2022 as a proposed way to apply the policy across the movement. There is a [[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Changes|list of changes made]] to the guidelines after the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement draft guidelines review|enforcement draft guidelines review]]. '''Comments about the guidelines can be shared [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|on the Enforcement Guidelines talk page on Meta-wiki]].''' To help to understand the guidelines and process, the [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance]] (MSG) team will be hosting Conversation Hours on 4 February 2022 at 15:00 UTC, 25 February 2022 at 12:00 UTC, and 4 March 2022 at 15:00 UTC. '''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Conversations|Join the conversation hours to speak with the UCoC project team and drafting committee members about the updated guidelines and voting process]].''' The [[m:Universal Code of Conduct/Project#Timeline|timeline is available on Meta-wiki]]. The voting period is March 7 to 21. All eligible voters will have an opportunity to support or oppose the adoption of the Enforcement guidelines, and share why. '''[[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting|See the voting information page for more details]].''' Many participants from across the movement have provided valuable input in these ongoing conversations. The UCoC and MSG teams want to thank the Drafting Committee and the community members for their contributions to this process. Sincerely, Movement Strategy and Governance<br/> Wikimedia Foundation<section end="announcement-content" /> </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၁၆:၃၇၊ ၁၂ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=22499498 --> === Upcoming Conversation Hours on 25 February and 4 March === The [[m:Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance]] (MSG) team is hosting Conversation Hours on Universal Code of Conduct enforcement ratification on '''25 February 2022 at 12:00 UTC''' and '''4 March 2022 at 15:00 UTC'''. Please [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Conversations|'''sign-up for these conversation hours''']] to interact with the project team and the drafting committee about the updated enforcement guidelines and the ratification process. See the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/2022_conversation_hour_summaries|Conversation Hour summaries]] for notes from 4 February 2022. For more information, contact either team by email: msg[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org or ucocproject[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org Best, [[အသုံးပြုသူ:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:RamzyM (WMF)|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၁၉၊ ၂၂ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">The Call for Feedback: Board of Trustees elections is now closed</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" />:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback is now closed|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback is now closed|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback is now closed}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The [[m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections|Call for Feedback: Board of Trustees elections]] is now closed. This Call ran from 10 January and closed on 16 February 2022. The Call focused on [[m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Discuss Key Questions#Questions|three key questions]] and received broad discussion [[m:Talk:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Discuss Key Questions|on Meta-wiki]], during meetings with affiliates, and in various community conversations. The community and affiliates provided many proposals and discussion points. The [[m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Reports|reports]] are on Meta-wiki. This information will be shared with the Board of Trustees and Elections Committee so they can make informed decisions about the upcoming Board of Trustees election. The Board of Trustees will then follow with an announcement after they have discussed the information. Thank you to everyone who participated in the Call for Feedback to help improve Board election processes. Best, Movement Strategy and Governance<br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၀၈:၃၉၊ ၃ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=22874552 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Invitation to Hubs event: Global Conversation on 2022-03-12 at 13:00 UTC</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" />Hello! The Movement Strategy and Governance team of the Wikimedia Foundation would like to invite you to the next event about "Regional and Thematic Hubs". The Wikimedia Movement is in the process of understanding what Regional and Thematic Hubs should be. Our workshop in November was a good start ([[m:Special:MyLanguage/Hubs/Documentation/27 November Workshop|read the report]]), but we're not finished yet. Over the last weeks we conducted about 16 interviews with groups working on establishing a Hub in their context ([[m:Special:MyLanguage/Hubs/Dialogue|see Hubs Dialogue]]). These interviews informed a report that will serve as a foundation for discussion on March 12. The report is planned to be published on March 9. The event will take place on March 12, 13:00 to 16:00 UTC on Zoom. Interpretation will be provided in French, Spanish, Arabic, Russian, and Portuguese. Registration is open, and will close on March 10. Anyone interested in the topic is invited to join us. '''[[m:Special:MyLanguage/Hubs/Global Conversations March 12, 2022|More information on the event on Meta-wiki]]'''. Best regards, [[m:User:KVaidla (WMF)|Kaarel Vaidla]]<br />Movement Strategy <section end="announcement-content" /> </div> ၀၉:၅၆၊ ၇ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=22874552 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Universal Code of Conduct Enforcement guidelines ratification voting open from 7 to 21 March 2022</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello everyone, The ratification voting process for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|revised enforcement guidelines]] of the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC) is now open! '''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting|Voting commenced on SecurePoll]]''' on 7 March 2022 and will conclude on 21 March 2022. Please [[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voter information|read more on the voter information and eligibility details]]. The Universal Code of Conduct (UCoC) provides a baseline of acceptable behavior for the entire movement. The revised enforcement guidelines were published 24 January 2022 as a proposed way to apply the policy across the movement. You can [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Project|read more about the UCoC project]]. You can also comment on Meta-wiki talk pages in any language. You may also contact the team by email: ucocproject[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org Sincerely, Movement Strategy and Governance Wikimedia Foundation<section end="announcement-content" /> </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၀၀:၄၁၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=22874552 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Leadership Development Working Group: Apply to join! (14 March to 10 April 2022)</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/IRC office hours/Office hours 2022-03-24/Announcement|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Leadership Development Working Group/Participate/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello everyone, Thank you to everyone who participated in the feedback period for the [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group|Leadership Development Working Group]] initiative. A [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate#5. Summary of Call for Feedback|summary of the feedback]] can be found on Meta-wiki. This feedback will be shared with the working group to inform their work. The application period to join the Working Group is now open and will close on April 10, 2022. Please [[m:Special:MyLanguage/Leadership_Development_Working_Group/Purpose_and_Structure#3._How_is_the_working_group_formed_and_structured?|review the information about the working group]], share with community members who might be interested, and '''[[m:Special:MyLanguage/Leadership_Development_Working_Group/Participate#1._How_to_participate|apply if you are interested]]'''. Thank you, From the Community Development team<br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၁၆:၁၂၊ ၁၄ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=22874552 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Join the Community Resilience and Sustainability Conversation Hour with Maggie Dennis</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate/Announcement|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/IRC office hours/Office hours 2022-03-24/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:IRC office hours/Office hours 2022-03-24/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The [[m:Community Resilience and Sustainability|Community Resilience and Sustainability]] team at the Wikimedia Foundation is hosting a conversation hour led by its Vice President [[m:User:Mdennis (WMF)|Maggie Dennis]]. Topics within scope for this call include Movement Strategy, Board Governance, Trust and Safety, the Universal Code of Conduct, Community Development, and Human Rights. Come with your questions and feedback, and let's talk! You can also send us your questions in advance. The meeting will be on 24 March 2022 at 15:00 UTC ([https://zonestamp.toolforge.org/1648134035 check your local time]). You can [[m:IRC office hours/Office hours 2022-03-24|read details on Meta-wiki]].<section end="announcement-content" /> </div> Looking forward to seeing you on the call, [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၁၃:၁၈၊ ၂၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=23027963 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Universal Code of Conduct Enforcement guidelines ratification voting is now closed</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote/Closing message|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote/Closing message|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote/Closing message}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Greetings, The ratification voting process for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|revised enforcement guidelines]] of the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC) came to a close on 21 March 2022. Over {{#expr:2300}} Wikimedians voted across different regions of our movement. Thank you to everyone who participated in this process! The scrutinizing group is now reviewing the vote for accuracy, so please allow up to two weeks for them to finish their work. The final results from the voting process will be announced [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Results|here]], along with the relevant statistics and a summary of comments as soon as they are available. Please check out [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voter information|the voter information page]] to learn about the next steps. You can comment on the project talk page [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|on Meta-wiki]] in any language. You may also contact the UCoC project team by email: ucocproject[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org Best regards, Movement Strategy and Governance<br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၀၁:၂၅၊ ၂၅ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=23027963 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Leadership Development Working Group: Reminder to apply by 10 April 2022</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate/Announcement/Reminder|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate/Announcement/Reminder|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Leadership Development Working Group/Participate/Announcement/Reminder}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello everyone, The Community Development team at the Wikimedia Foundation is supporting the creation of a global, community-driven [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group|Leadership Development Working Group]]. The purpose of the working group is to advise leadership development work. Feedback was collected in February 2022 and a [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate#5. Summary of Call for Feedback|summary of the feedback]] is on Meta-wiki. The application period to join the Working Group is now open and is closing soon on April 10, 2022. Please [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Purpose and Structure#3. How is the working group formed and structured?|review the information about the working group]], share with community members who might be interested, and [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate#1. How to participate|apply if you are interested]]. Thank you, From the Community Development team<br/><section end="announcement-content" /> </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၁၃:၅၄၊ ၃၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=23027963 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Join the Wikimedia Foundation Annual Plan conversations with Maryana Iskander</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/User:YShibata (WMF)/Sandbox|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/User:YShibata (WMF)/Sandbox|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:User:YShibata (WMF)/Sandbox}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello, The [[m:Special:MyLanguage/Movement Communications|Movement Communications]] and [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance]] teams invite you to discuss the '''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/draft|2022-23 Wikimedia Foundation Annual Plan]]''', a plan of record for the Wikimedia Foundation's work. These conversations continue [[m:User:MIskander-WMF|Maryana Iskander]]'s [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Chief Executive Officer/Maryana’s Listening Tour|Wikimedia Foundation Chief Executive Officer listening tour]]. The conversations are about these questions: * The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia 2030|2030 Wikimedia Movement Strategy]] sets a direction toward "knowledge as a service" and "knowledge equity". The Wikimedia Foundation wants to plan according to these two goals. How do you think the Wikimedia Foundation should apply them to our work? * The Wikimedia Foundation continues to explore better ways of working at a regional level. We have increased our regional focus in areas like grants, new features, and community conversations. What is working well? How can we improve? * Anyone can contribute to the Movement Strategy process. Let's collect your activities, ideas, requests, and lessons learned. How can the Wikimedia Foundation better support the volunteers and affiliates working in Movement Strategy activities? You can find [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/draft/Your Input|'''the schedule of calls on Meta-wiki''']]. The information will be available in multiple languages. Each call will be open to anyone to attend. Live interpretation will be available in some calls. Best regards,<br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၁၅:၅၄၊ ၁၄ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=23027963 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 6</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="ucoc-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 6, April 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the sixth issue of Movement Strategy and Governance News! This revamped newsletter distributes relevant news and events about the Movement Charter, Universal Code of Conduct, Movement Strategy Implementation grants, Board of trustees elections and other relevant MSG topics. This Newsletter will be distributed quarterly, while the more frequent Updates will also be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> *'''Leadership Development -''' A Working Group is Forming! - The application to join the Leadership Development Working Group closed on April 10th, 2022, and up to 12 community members will be selected to participate in the working group. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A1|continue reading]]) *'''Universal Code of Conduct Ratification Results are out! -''' The global decision process on the enforcement of the UCoC via SecurePoll was held from 7 to 21 March. Over 2,300 eligible voters from at least 128 different home projects submitted their opinions and comments. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A2|continue reading]]) *'''Movement Discussions on Hubs -''' The Global Conversation event on Regional and Thematic Hubs was held on Saturday, March 12, and was attended by 84 diverse Wikimedians from across the movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A3|continue reading]]) *'''Movement Strategy Grants Remain Open! -''' Since the start of the year, six proposals with a total value of about $80,000 USD have been approved. Do you have a movement strategy project idea? Reach out to us! ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A4|continue reading]]) *'''The Movement Charter Drafting Committee is All Set! -''' The Committee of fifteen members which was elected in October 2021, has agreed on the essential values and methods for its work, and has started to create the outline of the Movement Charter draft. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A5|continue reading]]) *'''Introducing Movement Strategy Weekly -''' Contribute and Subscribe! - The MSG team have just launched the updates portal, which is connected to the various Movement Strategy pages on Meta-wiki. Subscriber to get up-to-date news about the various ongoing projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A6|continue reading]]) *'''Diff Blogs -''' Check out the most recent publications about Movement Strategy on Wikimedia Diff. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A7|continue reading]]) </div><section end="ucoc-newsletter"/> </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၀၆:၄၃၊ ၁၆ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=23027963 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Next steps: Universal Code of Conduct (UCoC) and UCoC Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board noticeboard/April 2022 - Board of Trustees on Next steps: Universal Code of Conduct (UCoC) and UCoC Enforcement Guidelines|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Board noticeboard/April 2022 - Board of Trustees on Next steps: Universal Code of Conduct (UCoC) and UCoC Enforcement Guidelines}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The Community Affairs Committee of the Wikimedia Foundation Board of Trustees would like to thank everyone who participated in the recently concluded community vote on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct (UCoC). The volunteer scrutinizing group has completed the review of the accuracy of the vote and has reported the total number of votes received as 2,283. Out of the 2,283 votes received, a total of 1,338 (58.6%) community members voted for the enforcement guidelines, and a total of 945 (41.4%) community members voted against it. In addition, 658 participants left comments with 77% of the comments written in English. We recognize and appreciate the passion and commitment that community members have demonstrated in creating a safe and welcoming culture that stops hostile and toxic behavior, supports people targeted by such behavior, and encourages good faith people to be productive on the Wikimedia projects. Even at this incomplete stage, this is evident in the comments received. While the Enforcement Guidelines did reach a threshold of support necessary for the Board to review, we encouraged voters, regardless of which way they were voting, to provide feedback on the elements of the enforcement guidelines that they felt needed to be changed or fixed, as well as why, in case it seemed advisable to launch a further round of edits that would address community concerns. Foundation staff who have been reviewing comments have advised us of some of the emerging themes, and as a result we have decided as Community Affairs Committee to ask the Foundation to reconvene the drafting committee and to undertake another community engagement to refine the enforcement guidelines based on the community feedback received from the recently concluded vote. For clarity, this feedback has been clustered into 4 sections as follows: # To identify the type, purpose, and applicability of the training; # To simplify the language for easier translation and comprehension by non-experts; # To explore the concept of affirmation, including its pros and cons; # To review the conflicting roles of privacy/victim protection and right to be heard. Other issues may emerge during conversations, and particularly as the draft Enforcement Guidelines evolve, but we see these as the primary areas of concern for voters and are asking staff to facilitate review of these issues. After further engagement, the Foundation should re-run the community vote to evaluate the revamped Enforcement Outline to see if the new document is then ready for its official ratification. Further, we are aware of the concerns with the note 3.1 in the Universal Code of Conduct Policy. We are directing the Foundation to facilitate a review of this language to ensure that the Policy meets its intended purposes of supporting a safe and inclusive community, without waiting for the planned review of the entire Policy at the end of year. Again, we thank all who participated, thinking about these critical and difficult challenges and contributing to better approaches across the movement to working together well. Best, Rosie Rosie Stephenson-Goodknight (she/her)<br /> Acting Chair, Community Affairs Committee <br /> Wikimedia Foundation Board of Trustees<br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၀၂:၃၉၊ ၂၅ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=23027963 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">2022 Board of Trustees Call for Candidates</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The Board of Trustees seeks candidates for the 2022 Board of Trustees election. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Announcement/Call_for_Candidates|'''Read more on Meta-wiki.''']] The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] is here! Please consider submitting your candidacy to serve on the Board of Trustees. The Wikimedia Foundation Board of Trustees oversees the Wikimedia Foundation's operations. Community-and-affiliate selected trustees and Board-appointed trustees make up the Board of Trustees. Each trustee serves a three year term. The Wikimedia community has the opportunity to vote for community-and-affiliate selected trustees. The Wikimedia community will vote to fill two seats on the Board in 2022. This is an opportunity to improve the representation, diversity, and expertise of the Board as a team. Who are potential candidates? Are you a potential candidate? Find out more on the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Apply to be a Candidate|Apply to be a Candidate page]]. Thank you for your support, Movement Strategy and Governance on behalf of the Elections Committee and the Board of Trustees<br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၁၅:၄၇၊ ၂၅ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=23027963 --> == Call for volunteers: 2022 Wikimedia Foundation Board of Trustees election == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <languages/> The Movement Strategy and Governance team is looking for community members to serve as election volunteers in the upcoming Board of Trustees election. The idea of the Election Volunteer Program came up during the 2021 Wikimedia Board of Trustees Election. This program turned out to be successful. With the help of Election Volunteers we were able to increase outreach and participation in the election by 1,753 voters over 2017. Overall turnout was 10.13%, 1.1 percentage points more, and 214 wikis were represented in the election. But a total of 74 wikis that did not participate in 2017 produced voters in the 2021 election. Can you help change the participation? Election volunteers will help in the following areas: * Translate short messages and announce the ongoing election process in community channels * Optional: Monitor community channels for community comments and questions Volunteers should: * Maintain the friendly space policy during conversations and events * Present the guidelines and voting information to the community in a neutral manner Do you want to be an election volunteer and ensure your community is represented in the vote? Sign up [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|here]] to receive updates. You can use the [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|talk page]] for questions about translation. </div> Best regards, [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၁၀:၁၅၊ ၅ မေ ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=23027963 --> == Announcing the members of the Leadership Development Working Group == Hello all, Following up my previous message about the [[m:Leadership Development Working Group|Leadership Development Working Group]]: the [[m:Community Development|Community Development Team]] has completed the candidate selection process and is happy to announce '''[https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/message/ZJIUYB3IOU3AULV2R7EY32L6LIUSO56R/ fifteen volunteers]''' that are beginning work on this project. Thank you for your support and participation throughout the process! For the Community Development team, [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၁၆:၂၅၊ ၁၂ မေ ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=23027963 --> == Updates on the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines == Hello all, I’d like to share an update on the work on the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|Enforcement Guidelines]] for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC): * <small>(''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Report/Announcement|see full announcement]]'')</small> In May 2022, the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Project|UCoC project team]] completed a report on the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote|2022 March ratification vote]] about the Guidelines. Voters cast votes from at least 137 communities, and at least 650 voters added comments with their vote. [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Report|The report is available on '''Meta-Wiki''']]. * Following the vote, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs Committee]] (CAC) of the Wikimedia Foundation Board of Trustees [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked] that several areas of the Guidelines be reviewed for improvements. A [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions Committee|Revisions Committee]] will refine it based on community feedback. * <small>(''[[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|see full announcement]]'')</small> In order to help the Revisions Committee, input from the community is requested. You can visit the discussions below: ** '''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Discussions related to revisions of the Enforcement Guidelines]]''' ** '''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Discussions related to revision of the UCoC policy text]]''' Please let me know if you have any questions about these next steps. On behalf of the UCoC Project team,<br> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၁၂:၄၆၊ ၃၀ မေ ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=23312742 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> 2022 Board of Trustees Call for Candidates</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/2022 Candidates for the Board of Trustees|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/2022 Candidates for the Board of Trustees|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/2022 Candidates for the Board of Trustees}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The [[Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] Call for Candidates has now closed. This Call led 12 candidates from the community to submit their applications. Learn more about the [[Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|2022 Board of Trustees candidates]]. The Analysis Committee will now consider the candidates’ applications with the skills and criteria provided by the Board. The trustees seek certain skills and competencies to improve the capacity of the Board. After the Analysis Committee completes their review, the ratings of each candidate will be published. These ratings are for informational purposes only. For more information about the 2022 Board election, you may find the timeline, voting information and other ways to get involved [[Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|on Meta-wiki]]. Thank you for your support, Movement Strategy and Governance on behalf of the Elections Committee and the Board of Trustees <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၀၃:၅၆၊ ၁ ဇွန် ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=23312742 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Upcoming activities for the 2022 Board of Trustees election</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Upcoming Activities| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Upcoming Activities|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Upcoming Activities}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, This message covers two upcoming activities for the 2022 Board of Trustees election. The Board of Trustees election will have an Election Compass to support voters in their decision-making process. Eligible voters can propose statements in July and vote on which statements are used in the Election Compass in late July. Please visit the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Community Voting/Election Compass|Election Compass page]] for more information. Join conversations with the 2022 Board of Trustees candidates July 27 to August 7. Each candidate will have a one hour conversation with the community. Each conversation will be recorded and made available for future viewing. Live interpretation will be available. Languages available will be announced when the dates are set. These conversations will be scheduled with the candidates once the results of the Affiliate Selection are available. That information will be shared on the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Events|2022 Board of Trustees election campaign events]] page. Best, Movement Strategy and Governance on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee<br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၀၁:၁၆၊ ၁၁ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=23312742 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 7</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance News! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation. The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]]) * '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]]) * '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]]) * '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]]) * '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]]) * '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]]) * '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]]) * '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]]) * '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]]) * '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]]) </div><section end="msg-newsletter"/> </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၀၄:၃၂၊ ၁၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=23312742 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content"/> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi everyone, '''The Affiliate voting process has concluded.''' Representatives from each Affiliate organization learned about the candidates by reading candidates’ statements, reviewing candidates’ answers to questions, and considering the candidates’ ratings provided by the Analysis Committee. The selected 2022 Board of Trustees candidates are: * Tobechukwu Precious Friday ([[User:Tochiprecious|Tochiprecious]]) * Farah Jack Mustaklem ([[User:Fjmustak|Fjmustak]]) * Shani Evenstein Sigalov ([[User:Esh77|Esh77]]) * Kunal Mehta ([[User:Legoktm|Legoktm]]) * Michał Buczyński ([[User:Aegis Maelstrom|Aegis Maelstrom]]) * Mike Peel ([[User:Mike Peel|Mike Peel]]) You may see more information about the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|Results]] and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Stats|Statistics]] of this Board election. Please take a moment to appreciate the Affiliate Representatives and Analysis Committee members for taking part in this process and helping to grow the Board of Trustees in capacity and diversity. These hours of volunteer work connect us across understanding and perspective. Thank you for your participation. Thank you to the community members who put themselves forward as candidates for the Board of Trustees. Considering joining the Board of Trustees is no small decision. The time and dedication candidates have shown to this point speaks to their commitment to this movement. Congratulations to those candidates who have been selected. A great amount of appreciation and gratitude for those candidates not selected. Please continue to share your leadership with Wikimedia. Thank you to those who followed the Affiliate process for this Board election. You may review the results of the Affiliate selection process. '''The next part of the Board election process is the community voting period.''' [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022#Timeline|You may view the Board election timeline here]]. To prepare for the community voting period, there are several things community members can engage with in the following ways: * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Read candidates’ statements]] and read the candidates’ answers to the questions posed by the Affiliate Representatives. * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Questions_for_Candidates|Propose and select the 6 questions for candidates to answer during their video Q&A]]. * See the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Analysis Committee’s ratings of candidates on each candidate’s statement]]. * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Community Voting/Election Compass|Propose statements for the Election Compass]] voters can use to find which candidates best fit their principles. * Encourage others in your community to take part in the election. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee'' </div><section end="announcement-content"/> </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၀၁:၂၉၊ ၂၀ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=23312742 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Vote for Election Compass Statements</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Volunteers in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass/Statements|vote for statements to use in the Election Compass]]. You can vote for the statements you would like to see included in the Election Compass on Meta-wiki. An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. Here is the timeline for the Election Compass: *<s>July 8 - 20: Volunteers propose statements for the Election Compass</s> *<s>July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements</s> *July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements *August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements *August 5 - 12: candidates align themselves with the statements *August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee'' <section end="announcement-content" /> </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၀၈:၃၇၊ ၂၆ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=23312742 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Delay of the 2022 Wikimedia Foundation Board of Trustees election</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Delay of Board of Trustees election| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Delay of Board of Trustees election|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Delay of Board of Trustees election}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, I am reaching out to you today with an update about the timing of the voting for the Board of Trustees election. As many of you are already aware, this year we are offering an [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|Election Compass]] to help voters identify the alignment of candidates on some key topics. Several candidates requested an extension of the character limitation on their responses expanding on their positions, and the Elections Committee felt their reasoning was consistent with the goals of a fair and equitable election process. To ensure that the longer statements can be translated in time for the election, the Elections Committee and Board Selection Task Force decided to delay the opening of the Board of Trustees election by one week - a time proposed as ideal by staff working to support the election. Although it is not expected that everyone will want to use the Election Compass to inform their voting decision, the Elections Committee felt it was more appropriate to open the voting period with essential translations for community members across languages to use if they wish to make this important decision. The voting will open on August 23 at 00:00 UTC and close on September 6 at 23:59 UTC. Best regards, Matanya, on behalf of the Elections Committee <section end="announcement-content" /> </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၁၂:၂၂၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&oldid=23605164 --> b8psmzplwam6b51y8et7aqco0ypp746 0 10156 754876 703762 2022-08-15T16:36:57Z 180.235.118.195 wikitext text/x-wiki '''အသညသတ်ဘုံ''' သည် [[ဝေဟပ္ဖိုလ်]]ဘုံနှင့် တပြင်တည်းမှာ တည်ရှိသည်။ အသညသတ်ဘုံသို့ ပဉ္စမဈာန်ရသော ပုဂ္ဂိုလ်များ ရောက်ကြသည်။ ပဉ္စမဈာန်ရသော ပုဂ္ဂိုလ်များဆိုသော်လည်း တခြားပဉ္စမဈာန်ရသော ပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် မတူကြပါ။ သာသနာတော်မှ တပါးသော အယူအကျင့်ရှိသည့် တိတ္ထိကျောင်းများတွင် ရဟန်းပြုခဲ့ကြသော တိတ္ထိကြီးများ ဖြစ်သည်။ သူတို့သည် နာမ်တရားကို ရွံမုန်းကြသည်၊ အပြစ်မြင်ကြသည်။ နာမ်တရားကို ရွံမုန်းသောကြောင့် [[ကသိုဏ်း]] ဆယ်ပါးထဲမှ ဝါယောကသိုဏ်းကို စီးဖြန်းအားထုတ်ကြ၍ ပထမဈာန်သို့ ရောက်လာကြသည်။ ထို့ကြောင့် နာမ်မရှိသော အသညသတ်ဘုံကို ရောက်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ အသညသတ်ဘုံတွင် ရှိသော ဗြဟ္မာကြီးများသည် မလှုပ်မယှက် ကျောက်ရုပ်တွေလိုဘဲနေသည်။ တချို့ဗြဟ္မာများသည် ရပ်၍၊ တချို့ ဗြဟ္မာများသည် လဲလျောင်း၍၊ တချို့ ဗြဟ္မာများသည် ထိုင်၍ ဣရိယာပုတ်အမျိုးမျိုးနှင့် နေထိုင်ကြသည်။ ထိုသို့ ဖြစ်ခြင်းမှာ အသညသတ် ဗြဟ္မာကြီးများသည် အသညသတ်ဘုံသို့ မရောက်ခင်က မိမိတို့ တောင်းတလာခဲ့သော ဣရိယာပုတ်ကြောင့် ဖြစ်သည်။ (ဥပမာ။ ။ လဲလျောင်းသော ဣရိယာပုတ်ကို တောင်းတလာခဲ့သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် အသညသတ်ဘုံသို့ ရောက်သောအခါ လဲလျောင်း၍ မလှုပ်မယှက် ကျောက်ရုပ်ကဲ့သို့ ဖြစ်နေသည်။) အသညသတ်ဘုံ၏ ပဋိသန္ဓေစိတ်သည် ဇီဝိတနဝကကလပ် ခေါ်သော ရုပ်ပဋိသန္ဓေစိတ်ဖြစ်သည်။ ထိုအသညသတ်ဗြဟ္မာဘုံတွင် သုဂတိအဟိတ် ပုထုဇဉ် တစ်ယောက်ပဲ ရသည်။ အသညသတ်ဗြဟ္မာဘုံသည် ရပ်ပြစ်ရှစ်ပါးထဲ၌ ပါဝင်သည်။ သက်တမ်းအားဖြင့် ကမ္ဘာပေါင်း ၅၀၀-အထိ အသက်ရှည်သည်။ <ref>ဦးမြတ်ကျော်(မြန်မာစာကော်မရှင်)`၃၁-ဘုံ ခရီးသည်´</ref> === ကျမ်းကိုး === <references/> {{DEFAULTSORT:အ}} {{၃၁-ဘုံ}} [[Category:၃၁-ဘုံ]] [[Category:ဗြဟ္မာဘုံ]] 0n4b3xwe0kg4ss82caspvuwwwcc2m28 0 15831 754899 744618 2022-08-16T01:55:28Z InternetArchiveBot 61272 ရင်းမြစ် 1 ခုကို ကယ်ဆယ်ပြီး 0 ခုကို လင့်ခ်သေအဖြစ် စာတွဲပြီးပါပြီ) #IABot (v2.0.9 wikitext text/x-wiki {{Infobox country | နိုင်ငံအမည်အပြည့် = ဂမ်ဘီယာသမ္မတနိုင်ငံ | အမည်_ရင်း = | ပုံ_အလံ = Flag of The Gambia.svg | ပုံ_တံဆိပ်=Coat of arms of The Gambia.svg | နိုင်ငံတော်ဆောင်ပုဒ် = "Progress, Peace, and Prosperity" | နိုင်ငံတော်သီချင်း = "[[For The Gambia Our Homeland|For the Gambia, Our Homeland]]"<div style="padding-top:0.5em;" class="center">[[File:For The Gambia Our Homeland (instrumental).ogg]]</div> | ပုံ_နေရာ = Gambia (orthographic projection with inset).svg | map_caption = အနောက်အာဖရိကဒေသရှိ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ တည်နေရာ (အစိမ်းရင့်) | image_map2 = | မြို့တော် = [[ဘန်ဂျူမြို့]] | largest_settlement_type = မီသရိုပိုလစ်တန်ဒေသ | largest_settlement = [[ဘန်ဂျူမြို့]] | အကြီးဆုံးပြည်နယ် = | ရုံးသုံးဘာသာများ = [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကား|အင်္ဂလိပ်]]<!-- Until official sources state otherwise, this should not be changed. See the Talk page. --> | languages_type = အမျိုးသားဘာသာစကားများ | languages = {{collapsible list|bullets=y|title={{nobold|List:}}|[[:en:Mandinka language|Mandinka]] |[[:en:Pulaar language|Pulaar]] |[[:en:Wolof language|Wolof]] |[[:en:Serer language|Serer]] |[[:en:Jola languages|Jola]] |အင်္ဂလိပ် |[[အာရပ်ဘာသာစကား|အာရပ်]] |[[:en:Balanta language|Balanta]] |[[:en:Hassaniya Arabic]] |[[:en:Jola-Fonyi language|Jola-Fonyi]] |[[:en:Mandjak language|Mandjak]] |[[:en:Mankanya language|Mankanya]] |[[:en:Noon language|Noon]] |[[:en:Pulaar language|Pulaar]] |[[:en:Cangin languages|Cangin]] |[[:en:Dyula language|Dyula]] |[[:en:Fula language|Fula]] |[[:en:Karon language|Karon]] |[[:en:Kassonke language|Kassonke]] |[[:en:Soninke language|Soninke]] |[[:en:Gambian Sign Language|ဂမ်ဘီယာ သင်္ကေတဘာသာစကား]] |[ပြင်သစ်ဘာသာစကား|ပြင်သစ်]]}} | ethnic_groups = {{unbulleted list | ၃၄.၄% [[:en:Mandinka people|Mandinka]] | ၂၄.၁% [[:en:Fula people|Fula]] | ၁၄.၈% [[:en:Wolof people|Wolof]] | ၁၀.၅% [[:en:Jola people|Jola]] | ၈.၂% [[:en:Soninke people|Serahuli]] | ၃.၁% [[:en:Serer people|Serer]] | ၁.၉% [[:en:Manjago people|Manjago]] | ၁.၃% [[:en:Bambara people|Bambara]] | ၀.၅% [[:en:Oku people (Sierra Leone)|Aku Marabou]] | ၁.၅% အခြား<ref name="2013Census">{{cite web |url=https://www.gbos.gov.gm/uploads/census/2013/Spatial-distribution-report_%20Final.pdf |title=2013 Population and Housing Census: Spatial Distribution |publisher=The Republic of The Gambia |last=National Population Commission Secretariat |date=April 30, 2005 |website=Gambia Bureau of Statistics |access-date=December 29, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180103134831/https://www.gbos.gov.gm/uploads/census/2013/Spatial-distribution-report_%20Final.pdf |archive-date=3 January 2018 |url-status=live |df=dmy-all |accessdate=24 August 2020 |archivedate=3 January 2018 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180103134831/https://www.gbos.gov.gm/uploads/census/2013/Spatial-distribution-report_%20Final.pdf }}</ref> }} | ethnic_groups_year = ၂၀၁၃ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်း | demonym = Gambian | government_type = [[ပြည်ထောင်စုစနစ်|ပြည်ထောင်စု]] [[:en:presidential republic|သမ္မတနိုင်ငံစနစ်]] | leader_title1 = [[ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတ]] | leader_name1 = အက်ဒမ်မာ ဘော်ရိုး | leader_title2 = [[ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယသမ္မတ|ဒုသမ္မတ]] | leader_name2 = အီဆာတူ တူဟေး | legislature = [[အမျိုးသားလွှတ်တော် (ဂမ်ဘီယာ)|အမျိုးသားလွှတ်တော်]] | sovereignty_type = လွတ်လပ်ရေးရရှိခြင်း | established_event1 =[[ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်း]]မှ | established_date1 = ၁၉၆၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၈ ရက် | established_event2 = [[:en:Senegambia Confederation|ဆီနီဂမ်ဘီယာ ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း]] ပြိုကွဲခြင်း | established_date2 = ၁၉၈၉ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက် | area_km2 = ၁၀,၆၈၉ | ဧရိယာအဆင့် = ၁၅၉ <!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]] --> | area_sq_mi = ၄,၀၀၇ <!-- Do not remove per [[WP:MOSNUM]] --> | ဧရိယာရေရာခိုင်နှုန်း = ၁၁.၅ | အမြင့်ဆုံးနေရာ = | အရှည်ဆုံးမြစ် = | အကြီးဆုံးအင်း = | ကမ်ရိုးတန်း = | population_estimate = ၂,၁၇၃,၉၉၉<ref name="CIA">{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/gambia-the/|title=The World Factbook: Gambia, The|website=CIA|language=en|access-date=2020-06-03|df=dmy-all}}</ref> | population_census = ၁,၈၅၇,၁၈၁<ref name="2013Census" /> | population_estimate_year = ၂၀၂၀ | population_estimate_rank = ၁၄၄ | population_census_year = ၂၀၁၃ | population_density_km2 = ၁၇၆.၁ | population_density_sq_mi = ၄၂၅.၅ <!-- Do not remove per [[WP:MOSNUM]] --> | population_density_rank = ၇၄ | GDP_PPP = $၅.၄၂၀ ဘီလီယံ<ref name="imf2">{{cite web|url=https://www.imf.org/en/Countries/GMB#countrydata|title=The Gambia|publisher=[[အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့]]|access-date=2021-07-16}}</ref> | GDP_PPP_year = ၂၀၂၀ | GDP_PPP_per_capita = $၂,၂၄၀<ref name="imf2"/> | GDP_nominal = $၁.၈၁၀ ဘီလီယံ<ref name="imf2"/> | GDP_nominal_year = ၂၀၂၀ | GDP_nominal_per_capita = $၇၄၆<ref name="imf2"/> | Gini = ၃၅.၉ <!--number only--> | Gini_year = ၂၀၁၅ | Gini_change = decrease | Gini_ref = <ref name="Gini">{{cite web|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?end=2015&locations=GM&start=2015&view=bar|title=GINI index (World Bank estimate) - Data|website=data.worldbank.org|access-date=21 April 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180421232414/https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?end=2015&locations=GM&start=2015&view=bar|archive-date=21 April 2018|url-status=live|df=dmy-all}}</ref> | Gini_rank = | HDI = ၀.၄၉၆ <!--number only--> | HDI_year = ၂၀၁၉ <!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UNHDR">{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=15 December 2020|publisher=[[ကုလသမဂ္ဂ ဖွံ့ဖြိုးမှု အစီအစဉ်]]|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|access-date=16 December 2020}}</ref> | HDI_rank = ၁၇၂ | currency = [[ဂမ်ဘီယာ ဒါလာစီ]] | currency_code = GMD | utc_offset = {{sp}} | time_zone = [[ဂရင်းနစ် စံတော်ချိန်|GMT]] | DST_note = {{smaller|''Daylight saving time is not observed''}} | drives_on = ညာ | calling_code = +၂၂၀ | iso3166code = GM | cctld = [[.gm]] | coordinates = {{Coord|13|28|N|16|36|W|type:city|display=inline,title}} | religion = <!-- Do not insert "Islam", as this not has not officially changed. See below in Politics section. --> | today = | p1 = The Gambia (1965–1970){{!}}'''1970:'''<br />The Gambia (1965–1970) | flag_p1 = Flag of The Gambia.svg | p2 = Senegambia Confederation{{!}}'''1989:'''<br />Senegambia Confederation }} '''ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ''' (တရားဝင်အမည်အားဖြင့် '''ဂမ်ဘီယာ သမ္မတနိုင်ငံ''' သည် အာဖရိက အနောက်ပိုင်းတွင် တည်ရှိသော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဖြစ်ပြီး အနောက်ဘက်ရှိ အတ္တလန္တိတ် သမုဒ္ဒရာနှင့် ထိစပ်နေသော တိုတောင်းသော ကမ်းရိုးတန်းမှ အပ ကျန်နေရာအားလုံးကို [[ဆီနီဂေါလ်နိုင်ငံ]] က ဝိုင်းရံထားသည်။ ဂမ်ဘီယာသည် အာဖရိကတိုက် ကုန်းမကြီးပေါ်တွင် အသေးဆုံးနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည်။<ref name="Hoare">Hoare, Ben. (2002) ''The Kingfisher A-Z Encyclopedia'', Kingfisher Publications. p. 11. {{ISBN|0-7534-5569-2}}.</ref> ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံသည် ၎င်းအစွဲပြု မှည့်ခေါ်ထားပြီး အတ္တလန္တိတ် သမုဒ္ဒရာအတွင်းသို့ စီးဝင်သော ဂမ်ဘီယာမြစ်၏ အောက်ပိုင်း ကမ်းတစ်ဖက်တစ်ချက်တွင် တည်ရှိသည်။ ဧရိယာ အားဖြင့် {{convert|၁၀၆၈၉|km²|sqmi}} ရှိပြီး ၂၀၁၃ ခုနှစ် လူဦးရေ စာရင်းအရ လူဦးရေ ၁,၈၅၇,၁၈၁ ဦး ရှိသည်။ ဘမ်ဂျူလ်မြို့ သည် ဂမ်ဘီယာ၏ မြို့တော်ဖြစ်သော်လည်း <ref>{{cite web|url=https://www.britannica.com/place/Banjul|title=Banjul}}</ref> အကြီးဆုံးမြို့များမှာ ဆီရီကွန်ဒါမြို့နှင့် ဘရီကာမာမြို့တို့ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://worldpopulationreview.com/countries/gambia-population/cities/|title=Population of Cities in Gambia (2019)}}</ref> ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံသည် ကျွန်ရောင်းဝယ်မှုအတွက် အခြား အနောက်အာဖရိကနိုင်ငံများနှင့် တူညီသော သမိုင်းရင်းမြစ် ရှိသည်။ ထို့အတွက် ကိုလိုနီကို ဂမ်ဘီယာမြစ်ပေါ်တွင် တည်ထားပြီး ဆက်လက်ထားရှိခြင်း ဖြစ်သည်။ ပထမဆုံး ကိုလိုနီပြုသူများမှာ ပေါ်တူဂီများ ဖြစ်ပြီး ထိုအချိန်က "အေ ဂမ်ဘီယာ" ဟု သိကြသည်။ နောက်ပိုင်း ၁၇၆၅ ခုနှစ် မေလ ၂၅တွင် <ref>Hughes, Arnold (2008) ''Historical Dictionary of the Gambia''. Scarecrow Press. p. xx. {{ISBN|0810862603}}.</ref> ဗြိတိသျှ အစိုးရသည် တရားဝင်ထိန်းချုပ်မှု ရယူခဲ့ပြီးနောက် ဆီနီဂမ်ဘီယာ ခရိုင်ကို တည်ထောင်ခဲ့ကာ ဗြိတိသျှ အင်ပိုင်ယာ၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၁၉၆၅တွင် ဂမ်ဘီယာသည် ဒေါ်ဒါဂျာဝါရာ၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် လွတ်လပ်ရေး ရရှိခဲ့ပြီး ၁၉၉၄ ခုနှစ် ယာယာ ဂျမ်မား ဦးဆောင်သော သွေးထွက်သံယို ကင်းမဲ့သော အာဏာသိမ်းမှု ဖြစ်ပွားသည့် အချိန်အထိ ၎င်းမှ အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၆ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဂျမ်မားအား အနိုင်ရရှိပြီးနောက် အဒမ်မာဘားရိုးသည် ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ တတိယမြောက် သမ္မတ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ <ref name=Wiseman>Wiseman, John A. (2004) [https://books.google.com/books?id=jj4J-AXGDaQC&lpg=PA456 Africa South of the Sahara 2004 (33rd edition): The Gambia: Recent History], Europa Publications Ltd. p. 456.</ref> ဂျမ်မားသည် အစပထမတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်ကို လက်ခံခဲ့သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် လက်ခံရန် ငြင်းဆိုခဲ့သဖြင့် အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်း ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အနောက်အာဖရိကနိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေး အသိုက်အဝန်းမှ စစ်ရေးဖြင့် ဝင်ရောက် စွက်ဖက်ခဲ့ရသဖြင့် ဂျမ်မားသည် တိုင်းပြည်မှ ထွက်ပြေးခဲ့ရသည်။ <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2017/jan/21/anxious-gambians-await-former-president-yahya-jammeh-departure|title=Yahya Jammeh leaves the Gambia after 22 years of rule|last=Maclean|first=Ruth|date=21 January 2017|work=The Guardian|access-date=17 May 2017|language=en-GB|issn=0261-3077|archive-url=https://web.archive.org/web/20170516194615/https://www.theguardian.com/world/2017/jan/21/anxious-gambians-await-former-president-yahya-jammeh-departure|archive-date=16 May 2017|url-status=live|df=dmy-all}}</ref><ref name="Agrees">{{Cite web|url=http://www.aljazeera.com/news/2017/01/gambia-yahya-jammeh-agrees-step-170120184330091.html|title=Gambia's Yayah Jammeh confirms he will step down|date=20 January 2017|website=Al Jazeera|access-date=21 January 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170121003151/http://www.aljazeera.com/news/2017/01/gambia-yahya-jammeh-agrees-step-170120184330091.html|archive-date=21 January 2017|url-status=live|df=dmy-all}}</ref><ref> {{cite news | last =Ramsay | first =Stuart | title =Former Gambia leader Yahya Jammeh flies into political exile | language =English | publisher =Sky News | date =22 January 2017 | url =https://uk.news.yahoo.com/former-gambia-leader-yahya-jammeh-preparing-leave-country-205300165.html | accessdate =23 January 2017 | archive-url =https://web.archive.org/web/20170123004834/https://uk.news.yahoo.com/former-gambia-leader-yahya-jammeh-preparing-leave-country-205300165.html | archive-date =23 January 2017 | url-status =live | df =dmy-all }} </ref> ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးတွင် စိုက်ပျိုးရေး နှင့် ငါးဖမ်းခြင်း အထူးသဖြင့် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားလုပ်ငန်းသည် အဓိက ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် ၄၈.၆% သော လူဦးရေမှာ ဆင်းရဲမွဲတေမှု အဆင့်တွင် နေထိုင်ကြရသည်။ <ref name="World Bank Overview">{{cite web|url=http://www.worldbank.org/en/country/gambia/overview|title=The Gambia overview|publisher=World Bank|accessdate=5 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180705183902/http://www.worldbank.org/en/country/gambia/overview|archive-date=5 July 2018|url-status=live|df=dmy-all}}</ref> ကျေးလက်ဒေသများတွင် ဆင်းရဲမွဲတေမှုပိုများပြီး ၇၀% ခန့် အထိ ရှိသည်။ ==အမည်မှည့်ခေါ်ခြင်း== "ဂမ်ဘီယာ" ဟူသော အမည်မှာ မန်ဒင်ကာ ဘာသာစကား အသုံးအနှုန်း "ကမ်ဘရာ/ကမ်ဘား" ဆိုသော စကားလုံးမှ ဆင်းသက်လာပြီး ဂမ်ဘီယာမြစ် ဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။ (သို့မဟုတ် ဆီရာလူမျိုးတို့၏ ဂမ်ဘာ<ref>Allen Meagher, Andrew Samuel, Baba Ceesay, National Council for the Arts and Culture (Gambia), ''Historic Sites of The Gambia: Ada Dinkiralu (Mandinka), Bereb-I-Chosan (Wolof), Tarica Tawal (Fula), Nannin (Jola), Soninke Ada (Serehuli), I-Mofan Chosan (Serer) : an Official Guide to the Monuments and Sites of The Gambia'', National Council for the Arts and Culture, 1998, pp. 1, 24.</ref> ခေါ် သက်ကြီးရွယ်အို သေဆုံးသူများကို ရိုက်ပုတ်ရသော ဂမ်ဘာ ခေါ် ဘူးသီးတစ်မျိုး မှ ဆင်းသက်လာခြင်း လည်း ဖြစ်နိုင်သည်။<ref>Godfrey Mwakikagile, ''The Gambia and Its People: Ethnic Identities and Cultural Integration in Africa'', New Africa Press, 2010, {{ISBN|9789987160235}}, p. 141 [https://books.google.co.uk/books?id=ZL7wIvRlXSwC&pg=PA141#v=onepage&q&f=false]</ref> စီအိုင်အေ ကမ္ဘာ့အချက်အလက်စာအုပ်၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ အချိန်အပြည့်အစုံ ကမ္ဘာ့မြေပုံ နှင့် ဗြိတိသျှ တို့၏ တရားဝင် အသုံးပြုရန် ပထဝီဝင်ဆိုင်ရာ အသုံးအနှုန်းများဆိုင်ရာ အမြဲတမ်း ကော်မတီ တို့၏ အဆိုအရ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံသည် နိုင်ငံ၏ အရှေ့တွင် The ဟူသော အသုံးအနှုန်းကို ရုံးသုံးအခေါ်အဝေါ်အဖြစ် ထည့်သွင်းသုံးနှုန်းသော နိုင်ငံ နှစ်နိုင်ငံမှ တစ်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ (အခြားတစ်နိုင်ငံမှာ [[ဘဟားမားနိုင်ငံ]] ဖြစ်သည်။) အလေ့အထအရ The ဟူသော အသုံးအနှုန်းကို ရည်ညွှန်းရာတွင် ထည့်သွင်းအသုံးပြုသော နိုင်ငံ အများအပြား ရှိပြီး [[နယ်သာလန်နိုင်ငံ]]၊ [[ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ]] ၊[[ကွန်ဂို ဒီမိုကရက်တစ် သမ္မတနိုင်ငံ|ကွန်ဂိုနိုင်ငံ]] ၊ [[ဆူဒန်နိုင်ငံ]]၊ [[ယီမင်နိုင်ငံ]]၊ [[ကိုမိုရိုနိုင်ငံ]]၊ [[ဗဟိုအာဖရိကသမ္မတနိုင်ငံ]]၊ [[ဆေးရှဲနိုင်ငံ]]၊ [[မော်လဒိုက်နိုင်ငံ]]၊ [[ဆော်လမွန်အိုင်းလန်းနိုင်ငံ]]၊ [[ဒိုမီနီကန် သမ္မတနိုင်ငံ]]၊ [[ချက်သမ္မတနိုင်ငံ]]၊ [[မာရှယ်အိုင်းလန်းနိုင်ငံ]]၊ [[ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်းနိုင်ငံ]]၊ [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]] နှင့် [[လက်ဘနွန်နိုင်ငံ]]တို့ ပါဝင်ပြီး အတိအကျအနေနှင့်မူ အမျိုးမျိုး ကွဲပြားသည်။ <ref>{{cite web |title=Why Africa's 'smiling coast' is officially referred to as 'The' Gambia |url=http://www.africanews.com/2017/01/19/why-africa-s-smiling-coast-is-referred-to-as-the-gambia/ |website=www.africanews.com |accessdate=12 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180912130938/http://www.africanews.com/2017/01/19/why-africa-s-smiling-coast-is-referred-to-as-the-gambia/ |archive-date=12 September 2018 |url-status=live |df=dmy-all |archivedate=12 September 2018 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180912130938/http://www.africanews.com/2017/01/19/why-africa-s-smiling-coast-is-referred-to-as-the-gambia/ }}</ref> ၁၉၆၅ ခုနှစ် လွတ်လပ်ရေး ရပြီးနောက် "သည် ဂမ်ဘီယာ" ဟူသော နိုင်ငံအမည်ကို သုံးနှုန်းခဲ့သည်။ ၁၉၇၀တွင် သမ္မတနိုင်ငံ အဖြစ် ကြေညာပြီးနောက် နိုင်ငံ၏ အမည်အရှည်မှာ "ဂမ်ဘီယာ သမ္မတနိုင်ငံ" ဖြစ်လာခဲ့သည်။ <ref name=cons1996>{{cite web |url=http://www.ilo.org/dyn/travail/docs/1952/GMB48490.pdf |title=Constitution of the Republic of the Gambia |date=1996 |accessdate=29 January 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160204142049/http://www.ilo.org/dyn/travail/docs/1952/GMB48490.pdf |archive-date=4 February 2016 |url-status=live |df=dmy-all }}</ref>ယာယာ ဂျမ်းမား၏ အစိုးရမှ နိုင်ငံ၏ အမည်ကို ၂၀၁၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် "ဂမ်ဘီယာ အစ္စလာမ် သမ္မတနိုင်ငံ" ဟု ပြောင်းလဲခဲ့သည်။<ref name="E1">{{cite web|url=http://www.europe1.fr/international/la-gambie-sautoproclamme-etat-islamique-2635109|title=La Gambie s'autoproclame "État islamique"|date=13 December 2015|publisher=Europe 1|language=French|access-date=14 December 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20151214051037/http://www.europe1.fr/international/la-gambie-sautoproclamme-etat-islamique-2635109|archive-date=14 December 2015|url-status=live|df=dmy-all}}</ref> ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၂၉ ရက်တွင် သမ္မတ အာဒါမာ ဘားရိုးက နိုင်ငံ၏ အမည်ကို "ဂမ်ဘီယာ သမ္မတနိုင်ငံ" ဟု ပြန်လည် ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|url=https://www.naij.com/1085177-adama-barrow-removes-islamic-gambias-name.html|title=Adama Barrow removes 'Islamic' title from Gambia's name|last=Adegun|first=Aanu|date=29 January 2017|newspaper=Naij|language=en-US|access-date=31 January 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170129123855/https://www.naij.com/1085177-adama-barrow-removes-islamic-gambias-name.html|archive-date=29 January 2017|url-status=live|df=dmy-all}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.aljazeera.com/news/2017/01/gambia-president-adama-barrow-pledges-reforms-170128194124520.html|title=The Gambia: President Adama Barrow pledges reforms|date=28 January 2017|website=Al Jazeera|access-date=31 January 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170131012508/http://www.aljazeera.com/news/2017/01/gambia-president-adama-barrow-pledges-reforms-170128194124520.html|archive-date=31 January 2017|url-status=live|df=dmy-all}}</ref> == သမိုင်းကြောင်း == အာရပ်ကုန်သည်တို့သည် ဂမ်ဘီယာ ဒေသနှင့် ပတ်သက်၍ ၉ ရာစု နှင့် ၁၀ ရာစုအတွင်း ပထမဆုံး စာဖြင့်ရေးသားသော မှတ်တမ်းတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ ၁၀ ရာစုတွင် မွတ်စလင် ကုန်သည်များ နှင့် ပညာရှင်များသည် အနောက်အာဖရိကရှိ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဗဟိုဌာနအချို့တွင် လူနေထိုင်ရာ နေရာများ စတင် တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ထိုနှစ်ဖွဲ့စလုံးသည် ဆဟာရ သဲကန္တာရကို ဖြတ်သန်းသော ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းများကို ဖော်ဆောင်ခဲ့ကြပြီး ရွှေ၊ ဆင်စွယ် စသည်တို့နှင့် အတူ ဒေသခံများကို ကျွန်အဖြစ် ပမာဏ အများအပြား တင်ပို့ခဲ့ပြီး ထုတ်လုပ်ပြီးသား ကုန်ပစ္စည်းများကို တင်သွင်းခဲ့သည်။ [[File:Wassu Stone Cirles shaunamullally 02.jpg|thumb|left|ဆီနီဂမ်ဘီယမ် ကျောက်တုံးအဝိုင်း၊ ဧရာမ အဆောက်အဦးများသည် ဆီနီဂေါနိုင်ငံမှ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ အထိ ရှိပြီး ယူနက်စကိုမှ "ကမ္ဘာတဝှမ်းလုံးတွင် ကျောက်တုံးအဝိုင်းများ အများဆုံး စုဝေးရာနေရာ" အဖြစ် ဖော်ပြခဲ့သည်။]] ၁၁ရာစုနှင့် ၁၂ ရာစုတို့တွင် ဆီနီဂေါမြစ်တွင် ဗဟိုပြုသော တက်ကရာ အစရှိသော တိုင်းပြည်များနှင့် မြောက်ဘက်ရှိ ရှေးခေတ် ဂါနာ နှင့် ဂေါင်း အစရှိသော တိုင်းပြည်များ၏ အုပ်စိုးသူများသည် အစ္စလာမ်ဘာသာသို့ ပြောင်းလဲခဲ့ကြပြီး ၎င်းတို့၏ နန်းတော်များတွင် အာရပ်ဘာသာစကား တတ်ကျွမ်းသော မွတ်စလင်များကို ခန့်အပ်ခဲ့ကြသည်။ <ref>Easton P (1999) [http://documents.worldbank.org/curated/en/581121468329358898/Education-and-Koranic-literacy-in-West-Africa "Education and Koranic Literacy in West Africa"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161220150050/http://documents.worldbank.org/curated/en/581121468329358898/Education-and-Koranic-literacy-in-West-Africa |date=20 December 2016 }}. IK Notes on Indigenous Knowledge and Practices, n° 11, World Bank Group. pp. 1–4</ref> ၁၄ ရာစု၏ အစပိုင်းတွင် ယနေ့ခေတ် ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ ဟု ခေါ်ဆိုသော နေရာသည် မာလီအင်ပိုင်ယာ၏ တစိတ်တဒေသ ဖြစ်ခဲ့သည်။ ပေါ်တူဂီတို့သည် ၁၅ ရာစု အလယ်ပိုင်းတွင် ပင်လယ်မှ တဆင့် ထိုဒေသသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီး နိုင်ငံရပ်ခြား ကုန်သွယ်ရေးတွင် လွှမ်းမိုးခဲ့သည်။ ၁၅၈၈ ခုနှစ်တွင် ပေါ်တူဂီ ထီးနန်းကို ဆက်ခံသူ ခရာတို၏ ပရိုင်ရော် ဘွဲ့ခံ အန်တိုနီယို မှ ဂမ်ဘီယာမြစ်ပေါ်တွင် တစ်ဦးတည်း ရောင်းဝယ်ခွင့်ကို အင်္ဂလိပ် ကုန်သည်တို့အား ရောင်းချခဲ့သည်။ [[ပထမ အဲလိဇဘက် ဘုရင်မကြီး]] ထံမှ စာလွှာများက ထိုခွင့်ပြုချက်ကို အတည်ပြုပေးခဲ့သည်။ ၁၆၁၈ တွင် ပထမမြောက် ဂျိမ်းဘုရင်မှ အင်္ဂလိပ် ကုမ္ပဏီတစ်ခုအား ဂမ်ဘီယာနှင့် ဂိုးလ်ကို့စ် (ယခု [[ဂါနာနိုင်ငံ]]) တို့နှင့် ကုန်သွယ်နိုင်ရန် ခွင့်ပြုချက် ပေးခဲ့သည်။ ၁၆၅၁ ခုနှစ်နှင့် ၁၆၆၁ ခုနှစ်ကြားတွင် ဂမ်ဘီယာ၏ အချို့သော အစိတ်အပိုင်းများသည် ပိုလန်-လစ်သူယေးနီးယား ဓနသဟာယ တိုင်းပြည်တစ်ခု ဖြစ်ပြီး ယနေ့ခေတ် [[လတ်ဗီးယားနိုင်ငံ]] ဖြစ်သော ကိုးလန်းနှင့်ဆယ်မီဂယ်လီးယား အလယ်ခေတ်တိုင်းပြည်၏ အုပ်စိုးမှု အောက်တွင် ရှိခဲ့ကာ ထိုဒေသတို့အား ဂျက်ကော့ဗ် ကက်တလာ မင်းသားမှ ဝယ်ယူခဲ့သည်။<ref>{{Cite journal|last=Yevstratyev|first=O|date=2018|title=Chronological Dating of the Duchy of Courland's Colonial Policy|url=https://www.lvi.lu.lv/lv/LVIZ_2018_files/3_numurs/O_Yevstratyev_Chronological_LVIZ_2018_3.pdf|journal=Latvijas Vēstures Institūta Žurnāls|volume=3|pages=34–72|access-date=22 February 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190223074148/https://www.lvi.lu.lv/lv/LVIZ_2018_files/3_numurs/O_Yevstratyev_Chronological_LVIZ_2018_3.pdf|archive-date=23 February 2019|url-status=live|df=dmy-all}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190223074148/https://www.lvi.lu.lv/lv/LVIZ_2018_files/3_numurs/O_Yevstratyev_Chronological_LVIZ_2018_3.pdf |date=23 February 2019 }}</ref> ၁၇ ရာစု နှောင်းပိုင်း နှင့် ၁၈ ရာစု တလျှောက်လုံးတွင် ဗြိတိသျှ အင်ပိုင်ယာနှင့် ပြင်သစ်အင်ပိုင်ယာတို့သည် ဆီနီဂေါမြစ်နှင့် ဂမ်ဘီယာမြစ်တို့ ရှိရာဒေသတွင် နိုင်ငံရေး နှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးတို့တွင် တစ်ဦးထက် တစ်ဦး သာလွန်စေရန် ဆက်တိုက် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ကြသည်။ ဗြိတိသျှအင်ပိုင်ယာသည် ၁၇၅၈ ခုနှစ်တွင် ဆီနီဂေါနိုင်ငံအား သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် နယ်စား ဩဂတ်စတပ် ကပ်ပဲလ် ဦးဆောင်သော နယ်မြေရှာဖွေရေးအဖွဲ့သည် ဂမ်ဘီယာသို့ ရောက်ရှိ သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ၁၇၈၃ ပထမ ဗာဆိုင်းစာချုပ် ချုပ်ဆိုပြီးနောက် ဂရိတ်ဗြိတိန်မှ ဂမ်ဘီယာမြစ်ကို ရရှိခဲ့သော်လည်း ပြင်သစ်တို့က မြစ်၏ မြောက်ဘက်ကမ်းရှိ ဗြိတိသျှနယ်မြေ ပတ်လည်ဝိုင်းရံထားသော အယ်လ်ဘရီဒါခေါ် ဒေသ သေးသေးလေးတစ်ခုအား ဆက်လက် ထိန်းသိန်းထားခဲ့သည်။ ၁၈၅၆ ခုနှစ်တွင် ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်းသို့ နောက်ဆုံး လွှဲပြောင်းပေးခဲ့သည်။ အတ္တလန္တိတ်သမုဒ္ဒရာကို ဖြတ်သန်းလုပ်ကိုင်သော ကျွန်ရောင်းဝယ်ရေး လုပ်ကိုင်နေစဉ် ရာစုနှစ် ၃ ခု အတွင်းတွင် ထိုဒေသမှ လူပေါင်း ၃ သန်းအထိကို ကျွန်အဖြစ် ဖမ်းယူ ခေါ်ဆောင်သွားခဲ့ကြသည်။ အတ္တလန္တိတ် သမုဒ္ဒရာ ကျော်ဖြတ် ကျွန်ရောင်းဝယ်ရေး မစတင်မီက လူမျိုးစု အချင်းချင်းကြားတွင် ဖြစ်သော စစ်ပွဲများ သို့မဟုတ် မွတ်စလင်ကုန်သည်များမှ ကျွန်မည်မျှ ခေါ်ဆောင်သွားသည်ကို မည်သူမျှ အတိအကျ မသိနိုင်ပေ။ ထိုသို့ ကျွန်အဖြစ် ခေါ်ဆောင်သွားသူ အများစုမှာ အခြား အာဖရိက လူမျိုးများမှ ဥရောပသားများသို့ ရောင်းချသူများ ဖြစ်ကြသည်။ အချို့မှာ လူမျိုးစု စစ်ပွဲများမှ အကျဉ်းသားများဖြစ်ပြီး အချို့မှာ အကြွေးမဆပ်နိုင်၍ ရောင်းချခံရသူများ ဖြစ်ကာ အခြားသူ အများစုမှာ ပြန်ပေးဆွဲ ခေါ်ဆောင်ခြင်း ခံရသူများ ဖြစ်သည်။<ref>Park, Mungo ''Travels in the Interior of Africa'' [http://www.gutenberg.org/etext/5305 v. II, Chapter XXII – War and Slavery] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090924192512/http://www.gutenberg.org/etext/5305 |date=24 September 2009 }}.</ref> [[File:James Island and Fort Gambia.jpg|thumb|ဂျိမ်းစ်ကျွန်း နှင့် ဂမ်ဘီယာ ခံတပ် မြေပုံ]] ကုန်သည်များသည် အစကနဦးတွင် လူများအား ဥရောပသို့ အစေခံအဖြစ် ခိုင်းစေရန် တင်ပို့ကြသည်မှာ ၁၈ ရာစုအတွင်း အနောက်အင်ဒီးစ် နှင့် မြောက်အမေရိကတို့တွင် အလုပ်သမား ဈေးကွက် ကျယ်ပြန့်လာသည့် အချိန် အထိ ဖြစ်သည်။ ၁၈၀၇ ခုနှစ်တွင် ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်းသည် အင်ပိုင်ယာ တဝှမ်းလုံးတွင် ကျွန်ရောင်းဝယ်ရေးကို ဖျက်သိမ်းခဲ့သည်။ သူတို့သည် ဂမ်ဘီယာတွင် ကျွန်ရောင်းဝယ်ရေးကို အဆုံးသတ်ရန် ကြိုးစားသော်လည်း မအောင်မြင်ခဲ့ပေ။ ဗြိတိသျှ တော်ဝင်ရေတပ်၏ အနောက်အာဖရိက တပ်မဟာမှ အတ္တလန္တိတ် သမုဒ္ဒရာအတွင်း ကြားဖြတ် ဖမ်းဆီးခဲ့သော ကျွန်သင်္ဘောများအား ဂမ်ဘီယာသို့ ပြန်လှည့်ခိုင်းပြီး ကျွန်ဖြစ်ခဲ့သူများကို ဂမ်ဘီယာမြစ်ပေါ်ရှိ မက္ကာသီကျွန်းတွင် လွှတ်ပေးခဲ့ကာ ဘဝအသစ်ကို စတင်စေခဲ့သည်။<ref name=xyz>{{cite journal|doi=10.2307/3060072 |jstor=3060072 |title=Guests of the Crown: Convicts and Liberated Slaves on Mc ''Carthy'' Island, the Gambia |journal=The Geographical Journal |volume=160 |issue=2 |pages=136–142 |year=1994 |author=Webb, Patrick }}</ref> ဗြိတိသျှတို့သည် ဘားသပ်စ် စစ်အခြေအစိုက်စခန်း (ယခု ဘန်ဂျူးမြို့) အား ၁၈၁၆ တွင် တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ===ဂမ်ဘီယာ ကိုလိုနီနယ်မြေ နှင့် အစောင့်အရှောက်ခံနိုင်ငံ (၁၈၂၁-၁၉၆၅)=== [[File:The National Archives UK - CO 1069-25-4.jpg|thumb|left|ဗြိတိသျှ ဘုရင်ခံ ဂျော့ရှ် ချာဒင် ဒန်တန် (၁၉၀၁-၁၉၁၁) နှင့် သူ၏ အဖွဲ့ ၊၁၉၀၅ခုနှစ်]] နောက်ပိုင်းနှစ်များတွင် ဘန်ဂျူးသည် [[ဆီရာလီယွန်နိုင်ငံ|ဆီရာလီယွန်]] ရှိ ဗြိတိသျှ ဘုရင်ခံချုပ်၏ အုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင် ရှိနေခဲ့သည်။ ၁၈၈၈ တွင် ဂမ်ဘီယာသည် သီးသန့် ကိုလိုနီတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၁၈၈၉ ခုနှစ် ပြင်သစ်သမ္မတနိုင်ငံနှင့် သဘောတူညီချက်များမှ ယခုလက်ရှိ နယ်နိမိတ်ကို သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ဂမ်ဘီယာသည် ဗြိတိသျှ ဘုရင်၏ ကိုလိုနီဖြစ်သော ဗြိတိသျှ ဂမ်ဘီယာ ဖြစ်လာခဲ့ပြီး အုပ်ချုပ်ရေးအတွက် ကိုလိုနီဒေသ (ဘန်ဂျူးမြို့နှင့် ပတ်ဝန်းကျင်ဒေသ) နှင့် အစောင့်အရှောက်ခံဒေသ (ကျန်ရှိသော နယ်မြေများ) ဟု ခွဲခြား သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ဂမ်ဘီယာသည် ၁၉၀၁ ခုနှစ် တွင် သီးသန့် အုပ်ချုပ်ရေး နှင့် ဥပဒေပြုရေး ကောင်စီကို ရရှိခဲ့ပြီး တဖြည်းဖြည်းချင်းဖြင့် ကိုယ်ပိုင် အစိုးရ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၁၉၀၆ တွင် ဗြိတိသျှ ကိုလိုနီတပ်များနှင့် ဒေသခံ ဂမ်ဘီယာတပ်များ ခဏတာမျှ ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားပြီးနောက် ကျွန်စနစ်ကို ဖျက်သိမ်းနိုင်ခဲ့သည်။ ဗြိတိသျှ ကိုလိုနီ အစိုးရကို ခိုင်မာစွာ တည်ထောင်နိုင်ခဲ့သည်။<ref>Archer, Frances Bisset (1967) ''The Gambia Colony and Protectorate: An Official Handbook (Library of African Study)''. pp. 90–94. {{ISBN|978-0714611396}}.</ref> ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း၌ အချို့သော စစ်သားများသည် မဟာမိတ်တပ်များနှင့် အတူ ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ အများစုမှာ မြန်မာနိုင်ငံစစ်ပွဲတွင် ပါဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသော်လည်း အချို့မှာ နိုင်ငံအနီးတွင် ကျဆုံးခဲ့ပြီး ဖာဂျာရာ (ဘန်ဂျူးအနီးရှိ) ဓနသဟာယနိုင်ငံ စစ်သင်္ချိုင်းတွင် မြှုပ်နှံထားခဲ့သည်။ ဘန်ဂျူးတွင် အမေရိကန် လေတပ်အတွက် လေယာဉ်ကွင်းရှိခဲ့ပြီး မဟာမိတ် ရေတပ်များအတွက် ဆိပ်ကမ်းတစ်ခု လည်း ရှိခဲ့သည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ် အပြီးတွင် အခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ရေး ခြေလှမ်းများ သွက်လာခဲ့သည်။ ၁၉၆၂ ခုနှစ် အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲအပြီးတွင် ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်းမှ နောက်တစ်နှစ်တွင် အပြည့်အဝ လွတ်လပ်ရေးရရှိသည့် ကိုယ်ပိုင်အစိုးရဖြင့် အုပ်ချုပ်ပိုင်ခွင့်ကို ပေးအပ်ခဲ့သည်။ [[File:Gambia 1953 stamps crop 6.jpg|thumb|[[ဒုတိယမြောက် အဲလိဇဘက် ဘုရင်မ]]၏ ပုံပါသော စာပို့တံဆိပ်ခေါင်း၊ ၁၉၅၃]] ===လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက်ပိုင်း (၁၉၆၅ မှ ယနေ့အထိ)=== ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံသည် ၁၉၆၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်တွင် ဓနသဟာယ နိုင်ငံများအတွင်း [[ဒုတိယမြောက် အဲလိဇဘက် ဘုရင်မ]] မှ ဂမ်ဘီယာ၏ ဘုရင်မ အဖြစ် ခံယူကာ ဘုရင်ခံချုပ်မှ ကိုယ်စားလှယ် အဖြစ် အုပ်ချုပ်သော စည်းမျဉ်းခံ ဘုရင်စနစ် ကျင့်သုံးသည့် နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံ အနေနှင့် လွတ်လပ်ရေး ရရှိခဲ့သည်။ မကြာမီ အချိန်တွင် နိုင်ငံတော် အစိုးရမှ ပြည်လုံးကျွတ် ဆန္ဒခံယူပွဲ တစ်ခုကို ကျင်းပခဲ့ပြီး ဂမ်ဘီယာကို သမ္မတနိုင်ငံ တစ်ခု အဖြစ် အဆိုတင်သွင်းခဲ့သည်။ ထိုဆန္ဒခံယူပွဲမှ အခြေခံ ဥပဒေကို ပြင်ဆင်ရင် လိုအပ်သော မဲ သုံးပုံ နှစ်ပုံကို မရရှိနိုင်ခဲ့ပေ။ သို့သော်လည်း ရလဒ်ကြောင့် နိုင်ငံတကာတွင် ဂမ်ဘီယာ၏ လျှို့ဝှက်ဆန္ဒမဲပေးခြင်း၊ တရားမျှတသော ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပခြင်း၊ အများနှင့်ဆိုင်သော အခွင့်အရေးနှင့် လွတ်လပ်မှု ကျင့်သုံးခြင်းတို့ကြောင့် အာရုံစိုက်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ ၁၉၇၀ ခုနှစ် ဒုတိယမြောက် ပြည်လုံးကျွတ် ဆန္ဒခံယူပွဲ အပြီး ၁၉၇၀ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၄ ရက်တွင် ဂမ်ဘီယာသည် ဓနသဟာယနိုင်ငံများအတွင်း သမ္မတနိုင်ငံ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ဝန်ကြီးချုပ် ဆာ ဒေါ်ဒါ ကိုင်ရာဘာ ဂျာဝါရာသည် အုပ်ချုပ်ရေး ရာထူးဖြစ်သော သမ္မတ ရာထူးကို ရယူခဲ့ပြီး နိုင်ငံတော်၏ အကြီးအကဲ နှင့် အစိုးရ၏ အကြီးအကဲ ရုံးနှစ်ခုကို ပေါင်းစပ်ခဲ့သည်။ သမ္မတ ဆာ ဒေါ်ဒါ ဂျာဝါရာသည် ငါးကြိမ် အထိ ပြန်လည် အရွေးခံခဲ့ရသည်။ ၁၉၈၁ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၂၉ ရက်တွင် ယိုင်နဲ့လာသော စီးပွားရေးနှင့် ဦးဆောင်သော နိုင်ငံရေးသမားများအား ခြစားသည်ဟု စွပ်စွဲမှုများကြောင့် အာဏာသိမ်းရန် ကြံစည်မှု ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။<ref name="ucdp.uu.se">Uppsala Conflict Data Program [https://web.archive.org/web/20131004220417/http://www.ucdp.uu.se/gpdatabase/gpcountry.php?id=60&regionSelect=2-Southern_Africa Gambia. In depth: Economic crisis and a leftist coup attempt in 1981].</ref> ထိုအာဏာသိမ်းရန် ကြံစည်မှုသည် သမ္မတ ဂျာဝါရာ လန်ဒန်သို့ အလည်အပတ် သွားရောက်နေစဉ် ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပြီး ကူကွိုင်း ဆမ်ဘာ ဆန်ရန်း၏ ဆိုရှယ်လစ်နှင့် တော်လှန်ရေး အလုပ်သမားပါတီ၊ ပြည်တွင်း စစ်တပ် နှင့် နိုင်ငံ စစ်တပ်၏ အစိတ်အပိုင်း အတော်များများတွင် ပါဝင်သည့် ပြည်သူ့စစ်တို့ ပေါင်းစပ်ထားသော လက်ဝဲယိမ်း အမျိုးသားတော်လှန်ရေးကောင်စီမှ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။<ref name="ucdp.uu.se"/> သမ္မတ ဂျဝါရာသည် [[ဆီနီဂေါနိုင်ငံ]] မှ စစ်ရေးအကူအညီ တောင်းခံခဲ့ပြီး ဆီနီဂေါမှ ဇူလိုင် ၃၁ ရက်တွင် စစ်အင်အား ၄၀၀ ကို ဂမ်ဘီယာသို့ ပို့ဆောင်ခဲ့သည်။ ဩဂုတ် ၆ ရက်တွင် ဆီနီဂေါ တပ်အင်အား ၂,၇၀၀ ကို ပို့လွှတ်ခဲ့ပြီး သူပုန်တပ်များကို နှိမ်နင်းနိုင်ခဲ့သည်။ <ref name="ucdp.uu.se"/> အာဏာသိမ်းမှုနှင့် နောက်ဆက်တွဲ အကြမ်းဖက်မှုများအတွင်း လူ ၅၀၀ မှ ၈၀၀ ကြား သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref name="ucdp.uu.se"/> ၁၉၈၂ ခုနှစ်တွင် အာဏာသိမ်းရန် ကြိုးစားမှု၏ နောက်ဆက်တွဲ အနေနှင့် ဆီနီဂေါ နှင့် ဂမ်ဘီယာတို့ ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း စာချုပ်ကို ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ ဆီနီဂမ်ဘီယာ ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း သည် နိုင်ငံနှစ်နိုင်ငံ၏ စစ်တပ်ကို ပေါင်းစည်းရန် နှင့် ၎င်းတို့၏ စီးပွားရေး နှင့် ငွေကြေးတို့ကို ပေါင်းစပ်ရန် ရည်ရွယ်သည်။ ၇ နှစ်ကြာပြီးနောက် ၁၉၈၉တွင် ဂမ်ဘီယာသည် ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်းမှ အပြီးတိုင် နှုတ်ထွက်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် စစ်တပ်ကြားဖြတ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ (AFPRC) မှ ဂျာဝါရာ၏ အစိုးရထံမှ အာဏာသိမ်းခဲ့ပြီး အတိုက်အခံ နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုများကို ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။ ဗိုလ် ယာယား အေ.ဂျေ.ဂျေ. ဂျမ်မား သည် အေအက်ဖ်ပီအာစီ၏ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတော် အကြီးအကဲ ဖြစ်လာသည်။ အာဏာသိမ်းချိန်တွင် ဂျမ်မားသည် အသက် ၂၉နှစ်သာ ရှိသေးသည်။ အေအက်ဖ်ပီအာရ်စီသည် ဒီမိုကရေစီ အရပ်သား အစိုးရသို့ ပြန်လည် ပြောင်းလဲမည့် အစီအစဉ်ကို ကြေညာခဲ့သည်။ နိုင်ငံတော် ရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပရန် လွတ်လပ်သော ကြားဖြတ် ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်အား ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် တည်ထောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် လွတ်လပ်သော ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် အဖြစ် ပြောင်းလဲခဲ့ကာ ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ပြည်လုံးကျွတ် ဆန္ဒခံယူပွဲ ကျင်းပရန် မဲဆန္ဒရှင်များ မှတ်ပုံတင်ခြင်းအတွက် တာဝန်ယူခဲ့သည်။ ၂၀၀၁ ခုနှစ် နှောင်းပိုင်းနှင့် ၂၀၀၂ ခုနှစ် အစောပိုင်းတွင် ဂမ်ဘီယာသည် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ နှင့် လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲကို အပြီးတိုင်ကျင်းပပြီးစီးခဲ့ပြီး ရွေးကောက်ပွဲအား နိုင်ငံတကာ လေ့လာစောင့်ကြည့်သူများမှ လွတ်လပ် တရားမျှတ၍ ပွင့်လင်းမြင်သာသော ရွေးကောက်ပွဲအဖြစ် မှတ်ချက်ပေးခဲ့ကြသည်။ သမ္မတ ယာယား ဂျမ်မားသည် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်း ခံခဲ့ရပြီး အာဏာသိမ်းစဉ်က ရာထူးကို ဆက်လက်ခံယူကာ ၂၀၀၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၂၁ ရက်တွင် ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆိုခဲ့သည်။ ဂျမ်မား၏ မျိုးချစ်စိတ် ပြန်လည်ဖော်ဆောင်ရေးနှင့် တည်ဆောက်ရေး မဟာမိတ် ပါတီသည် အမျိုးသားလွှတ်တော်တွင် နေရာအများစုကို ရယူနိုင်ခဲ့ပြီး အဓိက အတိုက်အခံဖြစ်သော ညီညွတ်သော ဒီမိုကရက်တစ် ပါတီမှ လွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲကို သပိတ်မှောက်ခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်း ရွေးကောက်ပွဲများတွင်မှ ပြန်လည်ပါဝင်ခဲ့သောကြောင့် ဖြစ်သည်။ <ref name="backgroundnote">https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/5459.htm#politics </ref> ၂၀၁၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၂ ရက်တွင် ဂမ်ဘီယာ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးမှ ဂမ်ဘီယာသည် ဓနသဟာယနိုင်ငံများ အဖွဲ့မှ ချက်ချင်း နှုတ်ထွက်မည် ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့ပြီး ၄၈ နှစ်ကြာ အဖွဲ့ဝင် အဖြစ်ကို အဆုံးသတ်ခဲ့သည်။ ဂမ်ဘီယာ အစိုးရမှ "ဂမ်ဘီယာ အစိုးရသည် မည်သည့် ကိုလိုနီ အဖွဲ့အစည်း၏ အဖွဲ့ဝင်မျှ ဖြစ်မည် မဟုတ်ဘဲ နောင်တွင်လည်း ကိုလိုနီစနစ်ကို သက်တမ်းရှည်စေသော မည်သည့်အဖွဲ့အစည်းတွင်မှ ပါဝင်မည် မဟုတ်ကြောင်း။" ကြေညာခဲ့သည်။ <ref name="nocom"> {{cite news|url=https://www.bbc.co.uk/news/uk-24376127|title=UK regrets The Gambia's withdrawal from Commonwealth|work=BBC News|date=3 October 2013|accessdate=4 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131003172723/http://www.bbc.co.uk/news/uk-24376127|archive-date=3 October 2013|url-status=live|df=dmy-all}} </ref> သမ္မတ ဂျမ်မားသည် ၂၀၁၆ ခုနှစ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် သီးသန့်ပါတီများ ညွန့်ပေါင်းအဖွဲမှ အတိုက်အခံ ခေါင်းဆောင်း အဒါမာ ဘာရိုး နှင့်<ref>[http://www.senenews.com/2016/10/31/gambie-lopposition-designe-adama-barrow-comme-candidat-unique-pour-affronter-yahya-jammeh-en-decembre_170269.html Gambie : l'opposition désigne Adama Barrow comme candidat unique pour affronter Yahya Jammeh en décembre] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161129211446/http://www.senenews.com/2016/10/31/gambie-lopposition-designe-adama-barrow-comme-candidat-unique-pour-affronter-yahya-jammeh-en-decembre_170269.html |date=29 November 2016 }}. Senenews.com (31 October 2016). Retrieved on 18 December 2016.</ref> ဂမ်ဘီယာ ဒီမိုကရက်တစ် ကွန်ဂရက် ပါတီမှ မန်မာကန်ဒါ တို့ နှင့် ရင်ဆိုင် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ရသည်။ <ref>[http://www.freedomnewspaper.com/gambia-will-mama-kandehs-nomination-papers-be-accepted/ Gambia: Will Mama Kandeh's Nomination Papers Be Accepted? – Freedom Newspaper] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161130035032/http://www.freedomnewspaper.com/gambia-will-mama-kandehs-nomination-papers-be-accepted/ |date=30 November 2016 }}. Freedomnewspaper.com (6 November 2016). Retrieved on 18 December 2016.</ref> ဂမ်ဘီယာသည် အဓိက အတိုက်အခံ ခေါင်းဆောင်နှင့် လူအခွင့်အရေး လှုပ်ရှားသူ အိုဆိုင်းနို ဒါဘိုး အား ၂၀၁၆ ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် ထောင် ၃ နှစ် ချမှတ်ခဲ့ပြီး<ref>{{Cite news |url=https://www.amnesty.org/en/latest/news/2016/07/gambia-prison-sentences-for-opposition-leaders-continues-downward-spiral-for-human-rights/ |title=Gambia: Prison sentences for opposition leaders continues downward spiral for human rights |date=20 July 2016 |work=Amnesty International |access-date=29 November 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161026164743/https://www.amnesty.org/en/latest/news/2016/07/gambia-prison-sentences-for-opposition-leaders-continues-downward-spiral-for-human-rights/ |archive-date=26 October 2016 |url-status=live |df=dmy-all }}</ref> သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင်ခြင်း မပြုနိုင်ရန် ပယ်ဖျက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၆ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၁ ရက် ရွေးကောက်ပွဲ အပြီးတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်မှ အဒါမာ ဘာရိုးအား သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရရှိသူ အဖြစ် ကြေညာခဲ့သည်။ <ref>[https://www.bbc.com/news/world-africa-38183906 Gambia's Jammeh loses to Adama Barrow in shock election result] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180629053218/https://www.bbc.com/news/world-africa-38183906 |date=29 June 2018 }}. BBC News (2 December 2016). Retrieved on 18 December 2016.</ref>၂၂ နှစ်ကြာ အုပ်ချုပ်ခဲ့သော ဂျမ်မားသည် အစပိုင်းတွင် ၂၀၁၆ ရွေးကောက်ပွဲ ရှုံးနိမ့်ပြီးနောက် သမ္မတရာထူးမှ စွန့်ခွာမည်ဟု ကြေညာသော်လည်း နောက်တွင် ရလဒ်သည် တရားမဝင်ကြောင်းနှင့် ရွေးကောက်ပွဲ အသစ်ပြန်လည် ကျင်းပရန် တောင်းဆိုခဲ့သဖြင့် အနောက်အာဖရိကနိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေး အဖွဲ့ (ECOWAS) မှ ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ <ref name="bbc.com">[https://www.bbc.com/news/world-africa-38271480 Gambia leader Yahya Jammeh rejects election result] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180616002629/https://www.bbc.com/news/world-africa-38271480 |date=16 June 2018 }}. BBC News (10 December 2016). Retrieved on 18 December 2016.</ref>၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၂၀တွင် ဂျမ်မားသည် ရာထူးမှ စွန့်ခွာရန် နှင့် နိုင်ငံမှ ထွက်ခွာသွားရန် သဘောတူခဲ့သည်။ <ref name="Agrees" /> ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄ ရက်တွင် ဂမ်ဘီယာသည် ဓနသဟာယနိုင်ငံများ အဖွဲ့သို့ ပြန်လည် ဝင်ရောက်ရန် လုပ်ငန်းစဉ်ကို စတင်ခဲ့ပြီး အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ပက်ထရစ်ရှာ စကော့တလန် ထံသို့ ပြန်လည် ဝင်ရောက်ရန် လျှောက်လွှာကို ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၂၂ ရက်တွင် တရားဝင် ပေးအပ်ခဲ့သည်။ <ref name=boris>{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-africa-38968336|title=The Gambia: UK 'very pleased' about Commonwealth return|publisher=BBC|access-date=22 June 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180719150054/https://www.bbc.com/news/world-africa-38968336|archive-date=19 July 2018|url-status=live|df=dmy-all}}</ref><ref name="cwlthre">{{cite news|title=The Gambia presents formal application to re-join the Commonwealth|url=http://thecommonwealth.org/media/news/gambia-presents-formal-application-re-join-commonwealth|accessdate=24 January 2018|publisher=The Commonwealth|date=23 January 2018|format=Media Release|archive-url=https://web.archive.org/web/20180124135618/http://thecommonwealth.org/media/news/gambia-presents-formal-application-re-join-commonwealth|archive-date=24 January 2018|url-status=live|df=dmy-all}}</ref>[[ဘောရစ် ဂျွန်ဆင်]] သည် ၁၉၆၅ ခုနှစ် ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးရပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ဂမ်ဘီယာသို့ ပထမဆုံး အလည်အပတ်လာရောက်သော ပထမဆုံး ဗြိတိသျှ နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ဖြစ်ခဲ့သည်။ <ref name=borisgambia>[http://www.thejournal.ie/boris-johnson-gambia-3241111-Feb2017/ Boris Johnson is only delighted the Gambia wants back into the British Commonwealth] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170215171821/http://www.thejournal.ie/boris-johnson-gambia-3241111-Feb2017/ |date=15 February 2017 }}. thejournal.ie (15 February 2017)</ref> ဂမ်ဘီယာသည် ဓနသဟာယနိုင်ငံများ အဖွဲ့သို့ ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၈ ရက်တွင် တရားဝင် ပြန်လည် ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://thecommonwealth.org/media/news/gambia-rejoins-commonwealth|title=The Gambia rejoins the Commonwealth - The Commonwealth|first=Site designed and built by Hydrant|last=(http://www.hydrant.co.uk)|website=thecommonwealth.org|access-date=20 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180714083101/http://thecommonwealth.org/media/news/gambia-rejoins-commonwealth|archive-date=14 July 2018|url-status=live|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.telegraph.co.uk/news/2018/02/08/gambia-rejoins-commonwealth-democratic-election/|title=Gambia rejoins the Commonwealth after democratic election|first=Our Foreign|last=Staff|date=8 February 2018|via=www.telegraph.co.uk|access-date=20 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180612234935/https://www.telegraph.co.uk/news/2018/02/08/gambia-rejoins-commonwealth-democratic-election/|archive-date=12 June 2018|url-status=live|df=dmy-all}}</ref> ==ပထဝီဝင်== [[File:Ga-map.png|thumb|upright=1.4|ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ မြေပုံ]] [[File:GambiaKololiBeach043 (11904193013).jpg|thumb|အတ္တလန္တိတ် သမုဒ္ဒရာ ကမ်းရိုးတန်းတွင် ရှိသော ကိုလိုလီကမ်းခြေ]] ဂမ်ဘီယာသည် အလွန်သေးငယ် ကျဉ်းမြောင်းသောနိုင်ငံဖြစ်ပြီး နယ်နိမိတ်သည် ကွေ့ကောက်နေသော ဂမ်ဘီယာမြစ်နှင့် ကြေးမုံသဖွယ် ရှိသည်။ မြောက်လတ္တီကျု ၁၃° မှ ၁၄° ကြား၊ အနောက် လောင်ဂျီကျု ၁၃° မှ ၁၇° ကြားတွင် တည်ရှိသည်။ ဂမ်ဘီယာသည် အကျယ်ဆုံးနေရာတွင် {{convert|50|km|abbr=off}} မျှသာ ကျယ်ဝန်းပြီး စုစုပေါင်းဧရိယာမှာ {{convert|11,295|km2|sqmi|lk=out|abbr=on}} မျှ ဖြစ်သည်။ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ နယ်နိမိတ်၏ {{convert|1,300|km2|abbr=off}} (၁၁.၅%) သည် ရေဖုံးလွှမ်းလျက် ရှိသည်။ ၎င်းသည် အာဖရိက ကုန်းမကြီးတွင် အသေးငယ်ဆုံး နိုင်ငံဖြစ်သည်။ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်မည် ဆိုပါက ဂမ်ဘီယာ၏ စုစုပေါင်း ဧရိယာမှာ ဂျမေကာကျွန်းထက် အနည်းငယ်မျှ ပို၍ သေးငယ်သည်။ ဆီနီဂေါနိုင်ငံသည် ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံအား သုံးဘက်သုံးတန်မှ ဝန်းရံထားပြီး အတ္တလန္တိတ် သမုဒ္ဒရာ၏ ကမ်းရိုးတန်းမှာ {{convert|80|km|mi|abbr=on}} မျှ ရှိကာ အနောက်ဘက် အစွန်း ဖြစ်သည်။<ref name="ciageography">{{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ga.html |title=The Gambia |work=The World Factbook |publisher=Central Intelligence Agency |access-date=30 May 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140702024610/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ga.html |archive-date=2 July 2014 |url-status=live |df=dmy-all |accessdate=28 April 2020 |archivedate=2 July 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140702024610/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ga.html }}</ref> ယခုလက်ရှိ နယ်နိမိတ်မှာ ၁၈၈၉ ခုနှစ်တွင် သတ်မှတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်းနှင့် ပြင်သစ်တို့၏ သဘောတူညီချက် အပြီးတွင် ဖြစ်သည်။ ပဲရစ်တွင် ပြင်သစ်နှင့် ဗြိတိသျှတို့ ဆွေးနွေးကြစဉ် အချိန်က ပြင်သစ်တို့သည် ဗြိတိသျှတို့အား ဂမ်ဘီယာမြစ်၏ {{convert|200|mi|km}} မျှကို ထိန်းချုပ်ရန် ပေးခဲ့သည်။ ၁၈၉၁ ခုနှစ်တွင် နယ်နိမိတ် သတ်မှတ်ချက်များ စတင် ထားရှိသော်လည်း ပဲရစ် အစည်းအဝေးအပြီးတွင် ဂမ်ဘီယာ၏ နောက်ဆုံး နယ်နိမိတ်ကို သတ်မှတ်ရန် ၁၅ နှစ်မျှ ကြာခဲ့သည်။ ရလဒ်ဖြစ်သော မျဉ်းဖြောင့်နှင့် မျဉ်းကွေးများသည် ဗြိတိသျှတို့အား ဂမ်ဘီယာမြစ်၏ မြောက်ဘက်နှင့် တောင်ဘက် {{convert|10|mi|km}} မျှကို ပေးအပ်ခဲ့သည်။<ref name="wright"> {{cite book | last = Wright | first = Donald | title = The World and a Very Small Place in Africa: A History of Globalization in Niumi, The Gambia | publisher = M.E. Sharpe | year = 2004 | location = Armonk, New York | pages = 149–150 | url = https://books.google.com/?id=Qg1en2yyJmEC&pg=PA149 | isbn = 978-0-7656-1007-2 }} </ref> ===ရာသီဥတု=== ဂမ်ဘီယာတွင် အပူပိုင်း ရာသီဥတု ရှိသည်။ ပူပြင်းသော ရာသီဥတုနှင့် မိုးရာသီသည် ဇွန်လမှ နိုဝင်ဘာလအထိဖြစ်ပြီး ထိုအချိန်မှစ၍ အေးမြသော အပူချိန် အများအားဖြင့် ရရှိပြီး မိုးနည်းသည်။<ref name="ciageography"/> ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ ရာသီဥတုသည် ဆီနီဂေါနိုင်ငံ၊ [[မာလီနိုင်ငံ]] တောင်ပိုင်း နှင့် [[ဘီနင်နိုင်ငံ]] မြောက်ပိုင်း တို့နှင့် ဆင်တူသည်။<ref name="hayward"> {{cite book | last = Hayward | first = Derek |author2=J. S. Oguntoyinbo | title = Climatology of West Africa | publisher = Rowman & Littlefield | year = 1987 | location = Lanham, Maryland | page = 189 | url = https://books.google.com/?id=0RooGyB2f60C&pg=PA189 | isbn = 978-0-389-20721-4 }} </ref> ==နိုင်ငံရေးနှင့် အစိုးရ== {{multiple image | border = infobox | image_gap = 20 | caption_align = center | align = right | direction = horizontal | image1 = Dawda Jawara (1979).jpg | width1 = 128 | caption1 =ဒေါ်ဒါ ဂျာဝါရာ<br /><small>ပထမဆုံး သမ္မတ(၁၉၇၀–၁၉၉၄)</small><br /><small>ဝန်ကြီးချုပ် (၁၉၆၂–၁၉၇၀)</small> | image2 = Yahya Jammeh.jpg | width2 = 128 | caption2 = ယာယာ ဂျမ်မား<br /><small>ဒုတိယမြောက် သမ္မတ(၁၉၉၆–၂၀၁၇)</small><br /><small>ဥက္ကဋ္ဌ၊ စစ်တပ်ကြားဖြတ် အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ(၁၉၉၄–၁၉၉၆)</small> }} [[File:Banjul Arch 22.jpg|thumb|အမိုးခုံး ၂၂ အထိမ်းအမှတ် အဆောက်အဦးသည် ၁၉၉၄ ဂမ်ဘီယာ အာဏာသိမ်းပွဲ၏ အမှတ်တရ ဖြစ်ပြီး ထိုအာဏာသိမ်းမှုတွင် ၂၉ နှစ် သာရှိသော ယာယာ ဂျမ်မားသည် သွေးထွက်သံယို မရှိသော အာဏာသိမ်းမှုတွင် ၁၉၇၀ ခုနှစ်ကတည်းက ဂမ်ဘီယာ၏ သမ္မတ ဖြစ်ခဲ့သော ဒေါ်ဒါ ဂျာဝါရာအား ဖြုတ်ချခဲ့သည်။<ref>{{cite news|url= https://www.nytimes.com/1994/08/28/world/in-gambia-new-coup-follows-old-pattern.html|title= In Gambia, New Coup Follows Old Pattern|date= 28 August 1994|work= The New York Times|access-date= 13 February 2017|archive-url= https://web.archive.org/web/20161226204826/http://www.nytimes.com/1994/08/28/world/in-gambia-new-coup-follows-old-pattern.html|archive-date= 26 December 2016|url-status= live|df= dmy-all}}</ref>]] ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံသည် ၁၉၆၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်တွင် ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်း နိုင်ငံမှ လွတ်လပ်ရေး ရခဲ့သည်။ ၁၉၆၅ ခုနှစ်မှ ၁၉၉၄ ခုနှစ်အထိ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံသည် ပါတီစုံ လစ်ဘရယ် ဒီမိုကရေစီ နိုင်ငံဟု ထင်ရသော်လည်း တစ်ကယ် မဟုတ်ခဲ့ပေ။ နိုင်ငံအား ဒေါ်ဒါ ဂျာဝါရာ နှင့် ၎င်း၏ ပြည်သူ့ရှေ့ဆောင်ပါတီမှ အုပ်စိုးခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ထိုကာလအတွင်းတွင် နိုင်ငံအနေနှင့် နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲ ဖြစ်ပေါ်ခြင်း မရှိဘဲ မဲဆန္ဒခံယူ၍ အာဏာပြောင်းလွှဲမည့် အရေးအတွက် ကတိပေးထားသည်မှာ မဖြစ်ခဲ့ပေ။<ref>Edie, p. 162</ref> ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှုမှ စစ်တပ်ကြားဖြတ်အုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီမှ စစ်တပ်အရာရှိများအား အာဏာရရှိစေခဲ့သည်။ နှစ်နှစ်ကြာမျှ တိုက်ရိုက်အုပ်ချုပ်ပြီးနောက် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ အသစ်ကို ၁၉၉၆ တွင် ရေးဆွဲခဲ့ကာ စစ်တပ်ကြားဖြတ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ ခေါင်းဆောင် ယာယာ ဂျမ်မားသည် ရွေးကောက်ခံ သမ္မတ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ သူသည် အာဏာရှင်ဆန်ဆန် အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်မှာ ၂၀၁၆ ခုနှစ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပ၍ အတိုက်အခံပါတီများ ညွန့်ပေါင်းမှ နောက်ခံပေးထားသော အဒါမာ ဘားရိုး အောင်နိုင်သွားသည့် အချိန်အထိပင် ဖြစ်သည်။ ===နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ သမိုင်းကြောင်း=== ဂျာဝါရာ အုပ်စိုးစဉ်ကာလအတွင်းက အစပိုင်းတွင် နိုင်ငံရေးပါတီ ၄ ခု ရှိခဲ့သည်။ ပြည်သူ့ရှေ့ဆောင်ပါတီ (PPP)၊ ညီညွတ်ရေးပါတီ (UP)၊ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (DP) နှင့် မွတ်စလင် ကွန်ဂရက်ပါတီ (MCP) တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ၁၉၆၀ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေအရ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကို တည်ထောင်ခဲ့သော်လည်း ၁၉၆၀ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် မည်သည့်ပါတီမှ ကိုယ်စားလှယ်နေရာ အများစုကို အနိုင်မရခဲ့ပေ။ သို့သော်လည်း ၁၉၆၁ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိသျှဘုရင်ခံမှ ညီညွတ်ရေးပါတီ၏ ခေါင်းဆောင် ပီးယား ဆား အင်န်ဂျဲ အား နိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး အစိုးရအဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဝန်ကြီးချုပ်အနေနှင့် တာဝန်ထမ်းဆောင်ရန် ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ထိုဆုံးဖြတ်ချက်ကို လူအများစု မကြိုက်ကြပေ။ ၁၉၆၂ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါတီများမှ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းလုံးရှိ လူမျိုးစုနှင့် ဘာသာရေး ကွဲပြားမှုများသည် အရေးပါ၍ အလျှင်အမြန် လုပ်ဆောင်ရန် ကိစ္စဖြစ်ကြောင်း တင်ပြနိုင်ခဲ့သည်။ ပီပီပီသည် ကိုယ်စားလှယ်နေရာ အများစုကို အနိုင်ရခဲ့ပြီး ဒီမိုကရက်တစ် ကွန်ဂရက် မဟာမိတ် (DCA သည် ဒီပီ နှင့် အမ်စီပီတို့ ပူးပေါင်းထားခြင်း ဖြစ်သည်။) နှင့် အတူ ညွန့်ပေါင်းအစိုးရ ဖွဲ့ခဲ့သည်။ သူတို့သည် ယူပီအား ညွန့်ပေါင်းသို့ ဝင်ရောက်ရန် ၁၉၆၃ ခုနှစ်တွင် ဖိတ်ခေါ်ခဲ့ပြီး ၎င်းတို့သည် ၁၉၆၅ တွင် ညွန့်ပေါင်းမှ ထွက်ခွာသွားခဲ့သည်။<ref name=":0">Edie, pp. 162–164</ref> ယူပီသည် အဓိက အတိုက်အခံပါတီအဖြစ် ရပ်တည်ခဲ့သော်လည်း ၎င်းတို့သည် ၁၉၆၅ မှ ၁၉၇၀ အတွင်း ဩဇာကျဆင်းခဲ့သည်။ အမျိုးသားညီလာခံပါတီ (NCP) အား ရှရစ်ဖ် မူစတာဖာ ဒစ်ပါ မှ ၁၉၇၅ ခုနှစ်တွင် တည်ထောင်ခဲ့ပြီး ၎င်းတို့သည် ပီပီပီ၏ လွှမ်းမိုးမှုအတွက် အဓိက အတိုက်အခံပါတီ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ <ref name=":0" /> ပီပီပီ နှင့် အင်န်စီပီတို့သည် အတွေးအခေါ်အားဖြင့် တူညီကြသည်။ ၁၉၈၀ ခုနှစ်များတွင် အတိုက်အခံပါတီ အသစ်ဖြစ်ပြီး အစွန်းရောက် ဆိုရှယ်လစ် ပုံစံ ဖြစ်သော လွတ်လပ်ရေးနှင့် ဆိုရှယ်လစ်အတွက် ပြည်သူ့ ဒီမိုကရက်တစ် အစည်းအရုံး (PDOIS) ပါတီ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ၁၉၆၆ ခုနှစ်မှ ၁၉၉၂ ခုနှစ်အတွင်းတွင် ပီပီပီသည် အကြီးအကျယ် လွှမ်းမိုးထားနိုင်ခဲ့ပြီး ရွေးကောက်ပွဲတိုင်းတွင် ၅၅% မှ ၇၀% ကြား အနိုင်ရရှိကာ ကိုယ်စားလှယ် နေရာအများအပြားကို ဆက်တိုက် ရရှိခဲ့သည်။<ref>Edie, p. 165</ref> မူအားဖြင့် ဆိုရလျှင် ဂျာဝါရာ အုပ်စိုးစဉ်ကာလာအတွင်း နိုင်ငံရေးအရ ပြိုင်ဆိုင်မှုများ ရှိခဲ့သော်လည်း တကယ့်လက်တွေ့တွင် ပြောကြသည်မှာ "ပါတီတစ်ခုထဲက နိုင်ငံတော်၏ အာဏာကို လက်ဝါးကြီးအုပ်ထားပြီး ဒေါ်ဒါ ဂျာဝါရာ၏ ထင်ရှားသော ပုဂ္ဂိုလ်ရေး ကျော်ကြားမှုကို ဝန်းရံထားသည်။" ဟု ဆိုကြသည်။ လွတ်လပ်ရေးရပြီးကာလတွင် အရပ်ဖက်လူမှုအဖွဲ့အစည်းများ အကန့်အသတ်ရှိပြီး အတိုက်အခံပါတီများမှာ အားနည်းကာ အဖျက်အမှောင့်လုပ်သူများဟု ကြေညာခံရနိုင်သည့် အန္တရာယ်နှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။ အတိုက်အခံ ပါတီများအနေနှင့် အရင်းအမြစ်များကို ညီတူညီမျှ ရယူနိုင်စွမ်းမရှိပေ။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် စီးပွားရေး သမားများက ၎င်းတို့အား ထောက်ပံ့ရန် ငြင်းဆိုသောကြောင့် ဖြစ်သည်။ အစိုးရအနေနှင့် အများပြည်သူသို့ ကြေညာချက်များနှင့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲများအတွက် ထိန်းချုပ်နိုင်စွမ်း ရှိပြီး မဲမသမာမှုများနှင့် ရွေးကောက်ပွဲ မှတ်ပုံတင်ရာတွင် မရိုးသားမှုများ ရှိသည်ဟု စွပ်စွဲမှုများ ရှိသည်။ ၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် ပီဒီအို အိုင်အက်စ်မှ ဘန်ဂျူးတွင် ရွေးကောက်ပွဲမှတ်ပုံတင်ခြင်း နှင့် ပတ်သက်၍ မသမာမှုများ ရှိသည်ဟု တရားရုံးတွင် တရားစွဲဆိုရာတွင် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းနှင့် မညီဟု ဆိုကာ အမှုကို ပလပ်ခဲ့သည်။ <ref>Edie, pp. 168–170</ref> ၁၉၉၄ ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် သွေးထွက်သံယိုမရှိသော အာဏာသိမ်းပွဲမှု ဂျာဝါရာ၏ အုပ်စိုးမှုကို အဆုံးသတ်စေခဲ့သည်။ ယာယာ ဂျမ်မားဦးဆောင်သော စစ်တပ်ကြားဖြတ်အုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီမှ အာဏာရှင်စနစ်ဖြင့် ၂ နှစ်တိုင် အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ထိုကောင်စီမှ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို ဆိုင်းငံ့ထားခဲ့ပြီး နိုင်ငံရေး ပါတီအားလုံးကို ပိတ်ပင်တားမြစ်ကာ လူထုအား ညမထွက်ရ ကာဖျူးအမိန့် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>Edie, p. 182</ref> ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် ဒီမိုကရေစီသို့ ပြန်လည် ပြောင်းလဲခဲ့ပြီး ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ အသစ်ကို ရေးဆွဲခဲ့သော်လည်း ဂျမ်မားအား အားသာစေရန် ပါးနပ်စွာ ကိုင်တွယ်ခဲ့သည်။<ref name="Edie, p. 185">Edie, p. 185</ref> ၁၉၉၆ ခုနှစ် ပြည်လုံးကျွတ် ဆန္ဒခံယူပွဲတွင် မဲဆန္ဒရှင် ၇၀% က ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို ထောက်ခံခဲ့ပြီး ၁၉၉၆ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ဂျမ်မားသည် သမ္မတအသစ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ အာဏာသိမ်းမှု မတိုင်ခင်က ပါတီများတွင် ပီဒီအိုအိုင်အက်စ်မှ လွဲ၍ ကျန်ပါတီအားလုံးကို ကန့်သတ်တားမြစ်ခဲ့ပြီး ယခင် ဝန်ကြီးများကို ရာထူးကြီးများ မရယူနိုင်ရန် ကန့်သတ်တားမြစ်ထားခဲ့သည်။<ref>Edie, p. 186</ref> ဂျမ်မား အုပ်စိုးစဉ် ကာလအတွင်းတွင်လည်း အတိုက်အခံများမှာ အစိတ်စိတ် ကွဲနေသည်။ ဥပမာအားဖြင့် ၂၀၀၅ ခုနှစ်အတွင်း တည်ထောင်သော ဒီမိုကရေစီနှင့် တိုးတက်ရေး အမျိုးသားမဟာမိတ် (အင်န်အေဒီဒီ) အတွင်း ပါတီဝင်အချင်းချင်း ပြန်လည်တိုက်ခိုက်နေကြသည်။ ဂျမ်မားသည် အတိုက်အခံ ပါတီများနှင့် ပါတီဝင်များကို ခြောက်လှန့် ဖိအားပေးရန် ရဲတပ်ဖွဲ့ကို အသုံးပြုခဲ့သည်။ ဂျမ်မားသည် လူ့အခွင့်အရေး လှုပ်ရှားသူများ၊ အရပ်ဖက်လူမှုအဖွဲ့အစည်းများ၊ နိုင်ငံရေး ပြိုင်ဖက်များနှင့် မီဒီယာများ အား လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်သည်ဟုလည်း အစွပ်စွဲ ခံရသည်။ ၎င်းတို့၏ ကံဆိုးမှုများတွင် နိုင်ငံခြားသို့ ပြည်နှင်ဒဏ် အပေးခံရခြင်း၊ ခြောက်လှန့် ဖိအားပေးခံရခြင်း၊ အကြောင်းမဲ့ ထောင်သွင်းအကျဉ်းချခြင်း၊ သတ်ဖြတ်ခံရခြင်း နှင့် လက်စဖျောက်ခံရခြင်း တို့ ပါဝင်သည်။ အဓိကကျသော ဥပမာများမှာ ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် သတင်းစာဆရာ ဒေဒါ ဟိုက်ဒရာ အသတ်ဖြတ်ခံရခြင်း၊ ၂၀၀၀ ခုနှစ်တွင် ဆန္ဒပြကျောင်းသားများ အစုလိုက်အပြုံလိုက် အသတ်ဖြတ်ခံရခြင်း၊ ၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် လူ့အခွင့်အရေး ကာကွယ်စောင့်ရှောက်သူများအား သတ်ဖြတ်မည်ဟု ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း ခြိမ်းခြောက်ခံရခြင်း၊ ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် လိင်တူချစ်သူများ ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း ခြိမ်းခြောက်ခံရခြင်းတို့ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် ဂျမ်မားသည် မွတ်စလင် မဟုတ်သော သူများ၏ ဘာသာရေး လွတ်လပ်မှုကို ခြိမ်းခြောက်ခဲ့ကာ တရားစီရင်ရေးကို အားနည်းသွားစေရန် ငွေမျက်နှာသာ ကြည့်သော တရားသူကြီးများကို အသုံးပြုခဲ့ပြီး ရွေးကောက်ပွဲမသမာမှု များစွာ အတွက်လည်း အစွပ်စွဲခံခဲ့ရသည်။ <ref name=":1">{{Cite web|url=http://cddwestafrica.org/wp-content/uploads/2017/09/democratictransitioninthegambia.pdf|title=Democratic Transition in the Gambia: The Burden of Leadership and Consolidation|date=2017|website=Centre for Democracy and Development|archive-url=https://web.archive.org/web/20180615004701/http://cddwestafrica.org/wp-content/uploads/2017/09/democratictransitioninthegambia.pdf|archive-date=15 June 2018|url-status=live|df=dmy-all}}</ref> ၂၀၁၆ ခုနှစ် သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲတွင် အတိုက်အခံပါတီများ ညွန့်ပေါင်းမှ ကျောထောက်နောက်ခံပေးထားသော အဒါမာ ဘားရိုးမှ ဂျမ်မားအား အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ ဂျမ်မားသည် အစပိုင်းတွင် အာဏာလွှဲပြောင်းပေးရန် သဘောတူညီခဲ့သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် စိတ်ပြောင်းသွားသဖြင့် အနောက်အာဖရိကနိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေး အဖွဲ့ (ECOWAS) မှ ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် စစ်ရေးအရ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခဲ့ရသည်။ ဘားရိုးသည် ၃ နှစ်သက်တမ်း ရှိသော ကြားဖြတ်အစိုးရတွင် ခေါင်းဆောင်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ရန် ကတိပြုခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/601994/Gambia_-_Pol_Opn_-_CPIN_-_v2_0.pdf|title=Gambia: Political opinion|date=March 2017|website=Home Office|page=14|archive-url=https://web.archive.org/web/20180615033526/https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/601994/Gambia_-_Pol_Opn_-_CPIN_-_v2_0.pdf|archive-date=15 June 2018|url-status=live|df=dmy-all}}</ref> နိုင်ဂျီးရီးယားနိုင်ငံ ဒီမိုကရေနှင့် တိုးတက်ရေး ဗဟိုဌာနမှ ဘားရိုး ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရသော စိန်ခေါ်မှုများအနေနှင့် အများပြည်သူဆိုင်ရာ ကဏ္ဍများအတွင်း ပြည်သူတို့၏ ယုံကြည် အားကိုးမှုကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ရန် လိုအပ်သည်ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။ ၎င်းတို့ဖော်ပြမှုများတွင် ကျေးလက်ဒေသများတွင် လယ်သမားများနှင့် ကြီးမားသော လူ့အဖွဲ့အစည်းများအတွင်း တင်းမာမှုများဖြင့် "ထိရှလွယ်သော ငြိမ်းချမ်းရေး" ရှိသည်ဟုလည်း ပါဝင်သည်။ လူမျိုးစုများအတွင်း တင်းမာမှုများ တိုးပွားနေသည်ဟုလည်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ ဥပမာအနေဖြင့် ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ဘားရိုးအား ထောက်ခံသူများအား ခြောက်လှန့်ဖိအားပေးသော ဂျမ်မားထောက်ခံသူ ၅၁ ဦးအား ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခဲ့သည်။ ရွေးကောက်ပွဲအား အစပိုင်းတွင် တက်ကြွမှုများဖြင့် ကြိုဆိုထောက်ခံခဲ့ကြသော်လည်း ၎င်းတို့၏ ဖော်ပြချက်အရ ဘားရိုး အနေနှင့် ၎င်း၏ ဒုသမ္မတနှင့် အစကနဦး ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ ဆိုင်ရာ အငြင်းပွားမှုများ၊ အားလုံးပါဝင်မှုအတွက် စိန်ခေါ်မှုများ၊ ဂျမ်မားလွန် ခေတ်အတွက် မျှော်မှန်းချက် မြင့်မားနေမှုများကြောင့် အားလျော့လာခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။<ref name=":1" /> ===ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ=== ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ သမိုင်းကြောင်း တလျှောက်တွင် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ အများအပြား ရှိခဲ့သည်။ ထင်ရှားသော ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ နှစ်ခုမှာ ဂမ်ဘီယာအား သမ္မတနိုင်ငံ အဖြစ် ထူထောင်ခဲ့သော ၁၉၇၀ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ နှင့် ဂျမ်မား၏ အုပ်ချုပ်ရေးအတွက် အခြေခံဖြစ်ပြီး ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ဘားရိုး အောင်ပွဲရသည် အထိ ရှိနေခဲ့သော ၁၉၉၆ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ တို့ ဖြစ်သည်။ ဂျမ်မားသည် ၁၉၉၆ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ ပြင်ဆင်မှုအား သူ့အတွက် အသာစီးရစေရန် ကိုင်တွယ် ခဲ့သည်။ အုပ်ချုပ်ရမည့် သက်တမ်းအတွက် ကန့်သတ်ချက်ကို ဖော်ပြထားခြင်း မရှိသဖြင့် ဂျမ်မားအနေနှင့် အာဏာကို ကြာရှည်စွာ ရယူထားရန် ဆန္ဒရှိသည်ကို ညွှန်ပြနေသည်။ <ref name="Edie, p. 185"/> ၁၉၉၆ ခုနှစ် အခြေခံ ဥပဒေ အရ သမ္မတသည် နိုင်ငံတော်၏ အကြီးအကဲ၊ အစိုးရအဖွဲ့၏ အကြီးအကဲနှင့် စစ်တပ်၏ စစ်သေနာပတိချုပ် ဖြစ်သည်။ ဂျမ်မား နှင့် ဘားရိုးနှစ်ဦးစလုံးသည် ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးရာထူး ကို ရယူခဲ့ကြသည်။<ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.easo.europa.eu/sites/default/files/coi-gambia.pdf|title=The Gambia: Country Focus|date=December 2017|website=European Asylum Support Office|archive-url=https://web.archive.org/web/20180615004602/https://www.easo.europa.eu/sites/default/files/coi-gambia.pdf|archive-date=15 June 2018|url-status=live|df=dmy-all}}</ref> ===သမ္မတ=== သမ္မတသည် ဒု-သမ္မတ နှင့် အစိုးရအဖွဲ့ဝင် ဝန်ကြီးများကို ခန့်အပ်နိုင်သကဲ့သို့ အစိုးရအဖွဲ့ကိုလည်း ဦးဆောင်နိုင်သည်။ ဝန်ကြီးချုပ်ရုံးအား ၁၉၇၀တွင် ဖျက်သိမ်းခဲ့သည်။ အုပ်ချုပ်ရေး အာဏာအားလုံးကို သမ္မတအား အပ်နှင်းထားသည်။ သမ္မတသည် နိုင်ငံတော်ညီလာခံ၏ အဖွဲဝင် ၅ ဦး၊ အထက်တရားရုံးများ၏ တရားသူကြီးများ၊ ဒေသဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူများနှင့် ခရိုင်အကြီးအကဲများကိုလည်း ခန့်အပ်နိုင်သည်။ အစိုးရ ဌာနများ အနေနှင့်မှု ပြည်သူ့ဝန်ဆောင်မှု ကော်မရှင်၊ စုံစမ်းရေး အဖွဲ့နှင့် လွတ်လပ်သော ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် တို့ကို ခန့်အပ်နိုင်သည်။ သမ္မတအား ငါးနှစ်သက်တမ်းဖြင့် ရိုးရှင်းသော မဲအများဆုံးလူကို ခန့်အပ်သော ပုံစံဖြင့် ရွေးချယ်ကြသည်။ တာဝန်ထမ်းဆောင်နိုင်သည့် သက်တမ်းကို ကန့်သတ်ထားခြင်း မရှိပေ။ <ref name=":2" /> ၂၀၁၈ တွင် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေအား ပြန်လည်သုံးသပ်နေပြီး နှစ်ကြိမ် သက်တမ်းသတ်မှတ်ခြင်း နှင့် အစိုးရ၏ ပုံစံကို ပိုကောင်းအောင် ပြုလုပ်ရန် လိုအပ်သော အခြားအပြောင်းအလဲများ ရှိနိုင်သည်ဟု မျှော်လင့်ထားသည်။ ===နိုင်ငံခြားဆက်ဆံရေး=== [[File:Yahya Jammeh with Obamas 2014.jpg|thumb|ယာယာ ဂျမ်မား နှင့် မစ္စစ် ဇိုင်းနပ် ဂျမ်မားတို့အား အမေရိကန်သမ္မတ [[ဘားရက် အိုဘားမား]] နှင့် [[မီရှဲလ် အိုဘားမား]] တို့နှင့် အတူ [[အိမ်ဖြူတော်]] တွင် တွေ့ရစဉ်။ ၂၀၁၄ ဩဂုတ်လ။]] ဂမ်ဘီယာသည် ဂျာဝါရာ ၏ ခေတ်အတွင်း ဘက်မလိုက်နိုင်ငံခြားရေး ပေါ်လစီကို တရားဝင် ကျင့်သုံးခဲ့သည်။ ၎င်းတို့သည် ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်း၊ ဆီနီဂေါ နှင့် အခြား အာဖရိကနိုင်ငံများနှင့် နီးစပ်သော ဆက်ဆံရေး ရှိသည်။ ၁၉၉၄ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် ဂမ်ဘီယာနှင့် အနောက် အင်အားကြီးနိုင်ငံတို့ ကြား ဆက်ဆံရေး ပျက်ယွင်းခဲ့ပြီး အထူးသဖြင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် ဖြစ်ကာ အမေရိကန်တို့မှ ၂၀၀၂ ခုနှစ်အထိ နိုင်ငံခြားကူညီထောက်ပံ့ရေး ဥပဒေ ပုဒ်မ ၅၀၈ အရ လူသားဆန်သော ထောက်ပံ့မှု မဟုတ်သော အကူအညီအားလုံးကို ဆိုင်းငံ့ ထားခဲ့သည်။ ၁၉၉၅ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင် သမ္မတ ဂျမ်မားသည် နိုင်ငံအချို့နှင့် သံတမန် ဆက်ဆံရေး ထပ်မံ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ၎င်းတို့ထဲတွင် လစ်ဗျားနိုင်ငံ (၂၀၁၀ တွင် ဆိုင်းငံ့ခဲ့သည်) နှင့် ကျူးဘားနိုင်ငံ တို့ ပါဝင်သည်။<ref name="bn">[https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/5459.htm "Background note: The Gambia"] . U.S. Department of State (October 2008).</ref> တရုတ်နိုင်ငံသည် ထိုင်ဝမ်နှင့် သံတမန် ဆက်ဆံရေး ပြုလုပ်သောကြောင့် ဂမ်ဘီယာနှင့် ဆက်ဆံရေးကို ရပ်တန့်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင်မှ ပြန်လည် စတင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|last1= Wong|first1= Chun Han|title= Beijing Resumes Formal Ties With Gambia, in Signal to Taipei|url= https://www.wsj.com/articles/beijing-resumes-formal-ties-with-gambia-in-signal-to-taipei-1458233742?mod=fox_australian|website= wsj.com|publisher= Wall Street Journal|accessdate= 19 March 2016|archive-url= https://web.archive.org/web/20160319140747/http://www.wsj.com/articles/beijing-resumes-formal-ties-with-gambia-in-signal-to-taipei-1458233742?mod=fox_australian|archive-date= 19 March 2016|url-status= live|df= dmy-all}}</ref> ဂမ်ဘီယာသည် နိုင်ငံတကာ အရေးကိစ္စများတွင် တက်ကြွစွာ ပါဝင်လှုပ်ရှားလေ့ ရှိပြီး အထူးသဖြင့် အနောက်အာဖရိက နှင့် အစ္စလာမ် အရေးကိစ္စများတွင် ဖြစ်သော်လည်း ၎င်း၏ နိုင်ငံပြင်ပတွင် ကိုယ်စားပြုမှုမှာ အနည်းငယ်မျှသာ ရှိသည်။ အနောက်အာဖရိကနိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေး အဖွဲ့ (ECOWAS) ၏ အဖွဲ့ဝင် တစ်ဦးဖြစ်သည့် ဂမ်ဘီယာသည် အဖွဲ့အစည်း၏ လုပ်ဆောင်မှု အနေဖြင့် [[လိုင်ဘေးရီးယားနိုင်ငံ]] နှင့် [[ဆီရာလီယွန်နိုင်ငံ]]ရှိ ပြည်တွင်းစစ်ကို ဖြေရှင်းပေးခြင်း၊ အနောက်အာဖရိကနိုင်ငံများ စီးပွားရေးအဖွဲ့ အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေး စောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ (ECOMOG) သို့ ၁၉၉၀ တွင် လည်းကောင်း နှင့် အနောက်အာဖရိက နိုင်ငံများစီးပွားရေးအဖွဲ့ လိုင်ဘေးရီးယားမစ်ရှင်သို့ ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် လည်းကောင်း တပ်ဖွဲ့များ ပေးပို့ ပေးခဲ့သည်။ <ref name="bn"/> ၂၀၁၉ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် ဂမ်ဘီယာသည် မြန်မာနိုင်ငံအား ဟိတ်ဂ်မြို့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ တရားရုံးတွင် စစ်တပ်မှ ရိုဟင်ဂျာ များအား လူမျိုးတုံး သတ်ဖြတ်သည်ဟု စွပ်စွဲ၍ တရားစွဲခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.theguardian.com/world/2019/nov/11/gambia-rohingya-genocide-myanmar-un-court|title=Gambia files Rohingya genocide case against Myanmar at UN court|first=Owen Bowcott Legal affairs|last=correspondent|date=11 November 2019|accessdate=7 April 2020|via=www.theguardian.com}}</ref> ဂမ်ဘီယာသည် အိမ်နီးချင်း [[ဂင်းနီဗစ်ဆောနိုင်ငံ]]နှင့် ဆီနီဂေါနိုင်ငံ ကာဆာမန့်စ် ဒေသတို့ကြား အငြင်းပွားမှုများကို ဝင်ရောက်ဖြေရှင်းရန် ကြိုးစားခဲ့သည်။ ဂမ်ဘီယာ အစိုးရသည် ၂၀၀၆ ခုနှစ် မတ်လ မအောင်မြင်ခဲ့သော အာဏာသိမ်းရန် ကြိုးပမ်းမှုတွင် ဆီနီဂေါ ပါဝင်ပတ်သက်သည်ဟု ယူဆခဲ့သည်။ ထို့အတွက်ကြောင့် ဂမ်ဘီယာနှင့် အိမ်နီးချင်း ဆီနီဂေါနိုင်ငံတို့ကြား ဆက်ဆံရေး တင်းမာခဲ့သည်။ နောက်ဆက်တွဲဖြစ်သော လူ့အခွင့်အရေးနှင့် ပတ်သက်သော အခြေအနေ ယိုယွင်းလာမှုကြောင့် အမေရိကန် နှင့် ဂမ်ဘီယာတို့အကြား ဆက်ဆံရေး တင်းမာလာခဲ့သည်။<ref name="bn"/> ဂမ်ဘီယာသည် ဓနသဟာယနိုင်ငံများအဖွဲ့မှ ၂၀၁၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၃ ရက်တွင် နှုတ်ထွက်ခဲ့သည်။ ဂမ်ဘီယာ အစိုးရမှ "ဂမ်ဘီယာ အစိုးရသည် မည်သည့် ကိုလိုနီ အဖွဲ့အစည်း၏ အဖွဲ့ဝင်မျှ ဖြစ်မည် မဟုတ်ဘဲ နောင်တွင်လည်း ကိုလိုနီစနစ်ကို သက်တမ်းရှည်စေသော မည်သည့်အဖွဲ့အစည်းတွင်မှ ပါဝင်မည် မဟုတ်ကြောင်း။" ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.bbc.com/news/uk-24376127|title=UK regrets The Gambia's withdrawal from Commonwealth|work=BBC News|access-date=22 June 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180506140901/http://www.bbc.com/news/uk-24376127|archive-date=6 May 2018|url-status=live|df=dmy-all}}</ref>သမ္မတ အသစ် လက်ထက်တွင် ဂမ်ဘီယာသည် ဗြိတိသျှ အစိုးရ၏ ထောက်ခံမှုဖြင့် ဓနသဟာယ သမ္မတနိုင်ငံ အဖြစ် ပြန်လည် ရောက်ရှိရန် လုပ်ငန်းစဉ်ကို စတင်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၂၂ တွင် အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ပက်ထရစ်ရှာ စကော့တလန် ထံသို့ ဓနသဟာယနိုင်ငံများ အဖွဲ့သို့ ပြန်လည် ဝင်ရောက်ရန် လျှောက်လွှာကို တရားဝင် ပေးအပ်ခဲ့သည်။ <ref name=boris/><ref name="cwlthre"/> ဂမ်ဘီယာသည် ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၈ ရက်တွင် ဓနသဟာယ သမ္မတနိုင်ငံ အဖြစ် ပြန်လည် စတင်ခဲ့သည်။ ===လူ့အခွင့်အရေး=== ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့၏ အဆိုအရ ဂမ်ဘီယာရှိ အမျိုးသမီးနှင့် မိန်းကလေး ၇၈.၃% ခန့်သည် မ အင်္ဂါ ဖြတ်တောက်ထားခြင်း ခံရသည်။<ref>{{cite web |url=http://www.who.int/reproductivehealth/topics/fgm/prevalence/en/index.html |title=WHO &#124; Female genital mutilation and other harmful practices |publisher=Who.int |date=6 May 2011 |access-date=14 August 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110423210304/http://www.who.int/reproductivehealth/topics/fgm/prevalence/en/index.html |archive-date=23 April 2011 |url-status=live |df=dmy-all |accessdate=2 May 2020 |archivedate=23 April 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110423210304/http://www.who.int/reproductivehealth/topics/fgm/prevalence/en/index.html }}</ref> ကျားမလိင်တူချစ်သူဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များမှာ ဂမ်ဘီယာတွင် တရားမဝင်ဘဲ ထောင်တသက် ချမှတ်ခံရနိုင်သည်။ <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2014/sep/09/gambia-passes-bill-life-imprisonment-homosexual-acts|title=The Gambia passes bill imposing life sentences for some homosexual acts|agency=Associated Press|date=2014-09-08|work=The Guardian|language=en-GB|issn=0261-3077|access-date=10 April 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180503010442/https://www.theguardian.com/world/2014/sep/09/gambia-passes-bill-life-imprisonment-homosexual-acts|archive-date=3 May 2018|url-status=live|df=dmy-all}}</ref> လူ့အခွင့်အရေး ဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များနှင့် ပတ်သက်၍ ပညာပေး လှုပ်ရှားမှုများတွင် အေဒရီယာနာ ကပ်ပလန် မာကူဆန် နှင့် အခြားသူများတို့၏ လုပ်ဆောင်မှုများ ပါဝင်သည်။ ဒေးလီးအော့ဗ်ဆာဗာ သတင်းစာ၏ သတင်းထောက် အဲဘရီမာ မန်နာ မှာ ၂၀၀၆ ဇူလိုင်လကတည်းက အဖမ်းခံထားရပြီး ထိုစဉ်မှစ၍ တိတ်တဆိတ် ထိန်းသိမ်းခံထားရသည်ဟု လူ့အခွင့်အရေး အဖွဲ့အစည်းများမှ ယုံကြည်ကြသည်။ <ref name="CFP">{{cite web |url=http://www.cpj.org/2009/04/gambia-must-account-for-missing-journalist-ebrima.php |title=Gambia must account for missing journalist Ebrima Manneh |date=14 April 2009 |publisher=Committee to Protect Journalists |access-date=20 December 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181215124010/https://cpj.org/2009/04/gambia-must-account-for-missing-journalist-ebrima.php |archive-date=15 December 2018 |url-status=live |df=dmy-all }}</ref> မန်နာ သည် ဘီဘီစီမှ သမ္မတ ယာယာ ဂျမ်မားအား ဝေဖန်ထားသည့် သတင်းကို ပြန်လည် ထုတ်ပြန်ရန် ကြိုးစားရာမှာ နိုင်ငံတော်ထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီမှ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်း ခံရသည်ဟု သတင်းရရှိခဲ့သည်။<ref name="CFP" /> အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာရေး အဖွဲ့မှ သူ့အား ယုံကြည်ချက်ကြောင့် အကျဉ်းကျခံရသူဟု သတ်မှတ်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၁ ခုနှစ် အရေးအကြီးဆုံး အမှုများတွင် ထည့်သွင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.amnestyusa.org/individuals-at-risk/priority-cases/gambia-ebrima-manneh/page.do?id=1361052|title=Ebrima Manneh|publisher=[[အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာရေး အဖွဲ့]]|accessdate=17 April 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110429082908/http://www.amnestyusa.org/individuals-at-risk/priority-cases/gambia-ebrima-manneh/page.do?id=1361052|archive-date=29 April 2011|url-status=dead|df=dmy-all|archivedate=29 April 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110429082908/http://www.amnestyusa.org/individuals-at-risk/priority-cases/gambia-ebrima-manneh/page.do?id=1361052}}</ref> ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ဂမ်ဘီယာ ထရမ်းပက် သတင်းစာမှ မန်နာသည် အထိန်းသိမ်းခံရစဉ် ၂၀၀၈ ခုနှစ် အလယ်တွင် သေဆုံးခဲ့သည်ဟု ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://rsf.org/en/news/gambia-missing-editor-died-detention-2008-after-mistreatment|title=Gambia: Missing editor died in detention in 2008 after mistreatment {{!}} Reporters without borders|date=2019-03-22|website=RSF|language=en|access-date=2019-09-12|accessdate=2 May 2020|archivedate=21 April 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200421110336/https://rsf.org/en/news/gambia-missing-editor-died-detention-2008-after-mistreatment}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://trumpet.gm/2019/03/19/journalist-manneh-died-on-road-to-diabugu-hospital/|title=Journalist Manneh Died On Road To Diabugu Hospital|last=Ceesay|first=Fabakary B.|date=2019-03-19|website=The Trumpet|language=en-US|access-date=2019-09-12|accessdate=2 May 2020|archivedate=1 August 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200801011121/https://trumpet.gm/2019/03/19/journalist-manneh-died-on-road-to-diabugu-hospital/}}</ref> ===ပါဝင်သည့် နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများစာရင်း=== * ဓနသဟာယနိုင်ငံများအဖွဲ့ * အနောက်အာဖရိကနိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေး အသိုက်အဝန်း * အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အစ္စလာမ်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး အဖွဲ့ * ကုလသမဂ္ဂ * အာဖရိက သမဂ္ဂ ===စစ်ရေး=== [[File:Masaneh Kinteh and Carter Ham saluting.jpg|thumb|အမေရိကန် အာဖရိက စစ်ဌာနချုပ်မှူး ကာတာဟမ် နှင့် ဂမ်ဘီယာစစ်တပ်မှ အကြီးတန်း တပ်မှူး မေဆာနဲ ကင်တဲ တို့ ၂၀၁၁ ဇူလိုင် ၂၁တွင် တပ်များကို စစ်ဆေးနေစဉ်]] ဂမ်ဘီယာစစ်တပ် (GAF) အား ဂမ်ဘီယာနှင့် ဆီနီဂေါ နှစ်နိုင်ငံအကြား နိုင်ငံရေးပေါင်းစည်းမှု ဖြစ်သည့် ဆီနီဂမ်ဘီယာ ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း၏ လိုအပ်ချက်အရ ၁၉၈၅ ခုနှစ်တွင် တည်ထောင်ခဲ့သည်။ အစက ဗြိတိသျှတို့ လေ့ကျင့်ပေးထားသော ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံတော်ကြည်းတပ်နှင့် ဆီနီဂေါတို့ လေ့ကျင်ပေးထားသော ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံတော်ရွန်ဒါမရီ (ဂျီအင်န်ဂျီ) တပ်ဖွဲ့ တို့ ပါဝင်သည်။ ၁၉၉၂ ခုနှစ်တွင် ဂျီအင်န်ဂျီအား ရဲတပ်ဖွဲ့ နှင့်ပူးပေါင်းခဲ့ပြီး ၁၉၉၇ခုနှစ်တွင် ဂျမားမှ ဂမ်ဘီယာရေတပ်ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၀ ခုနှစ်များ အလယ်ပိုင်းတွင် ဂမ်ဘီယာလေတပ်ကို တည်ထောင်ရန် ကြိုးစားခဲ့သော်လည်း နောက်ဆုံးတွင် မအောင်မြင်ခဲ့ပေ။ ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် ဂျမားသည် နိုင်ငံတော်ရီပတ်ဘလစ်ကင် အစောင့်တပ်ဖွဲ့အား အထူးတပ်ဖွဲ့ယူနစ်များဖြင့် တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံတော်ကြည်းတပ်တွင် အင်အားအကြမ်းမျဉ်း ၉၀၀ ခန့် ရှိပြီး ခြေမြန်တပ်ရင်း ၂ ခုနှင့် အင်ဂျင်နီယာဆိုင်ရာ ကုမ္ပဏီတစ်ခု ရှိသည်။ ဖားရပ်သံချပ်ကာယဉ် နှင့် အမ်၈ ဂရေးဟောင်း သံချပ်ကာကားများကို အသုံးပြုကြသည်။ ရေတပ်တွင် ကင်းလှည့်ရေယာဉ်များ ရှိပြီး ထိုင်ဝမ်မှ ၂၀၁၃ တွင် ရေယာဉ်အသစ်များကို လှူဒါန်းခဲ့သည်။ ဂမ်ဘီယာစစ်တပ်ကို စတင်ဖွဲ့စည်းသည့် ၁၉၈၅ ခုနှစ်မှ စ၍ ဂမ်ဘီယာတပ်သည် ကုလသမဂ္ဂနှင့် အာဖရိက သမဂ္ဂတို့၏ ငြိမ်းချမ်းရေးထိန်းသိမ်းရေး စစ်ဆင်ရေးများတွင် တက်ကြွစွာ ပါဝင်ခဲ့သည်။ ၎င်းအား ဒုတိယအဆင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ထိန်းသိမ်းရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သူ အဖြစ် သတ်မှတ်ထားပြီး <ref name="BellamyWilliams">Bellamy, Alex J. and Williams, Paul D. (2013) ''Providing Peacekeepers: The Politics, Challenges, and Future of United Nations Peacekeeping Contributions''. Oxford University Press, p. 30. {{ISBN|0199672822}}.</ref> နိုင်ငံတကာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဌာန မှ ငြိမ်းချမ်းရေးထိန်းသိမ်းရာတွင် ဒေသအတွင်းဦးဆောင်သူ အဖြစ် ဖော်ပြခဲ့သည်။<ref>NYU Center on International Cooperation (28 February 2012) [https://web.archive.org/web/20120524005317/http://www.cic.nyu.edu/peacekeeping/docs/gpo_2012.pdf "Annual Review of Global Peace Operations 2012"] </ref> ၁၉၉၀ မှ ၁၉၉၁ အထိ အီကိုမော့ (အနောက်အာဖရိကနိုင်ငံများ၏ စောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့) ၏ တစိတ်တဒေသ အဖြစ် လိုင်ဘေးရီးယားနိုင်ငံသို့ စစ်သားများ စေလွှတ်ခဲ့ပြီး ထိုအချိန်က ဂမ်ဘီယာ စစ်သားနှစ်ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ ထို့နောက်တွင် အီကိုမေးလ် (အနောက်အာဖရိကနိုင်ငံများ၏ လိုင်ဘေးရီးယား စစ်ဆင်ရေး) ၊ ယူအင်န်မေးလ် (ကုလသမဂ္ဂ၏ လိုင်ဘေးရီးယားစစ်ဆင်ရေး) နှင့် ယူအင်န်အေမစ်ဒ် (ကုလသမဂ္ဂ နှင့် အာဖရိကသမဂ္ဂ၏ ဒါဖာ စစ်ဆင်ရေး) တို့သို့ တပ်ဖွဲ့များ စေလွှတ်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၄ ခုနှစ် သွေးထွက်သံယုံ မရှိသော စစ်အာဏာသိမ်းမှုတွင် ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဂျမ်မား အာဏာရယူသည့် အချိန်မှစ၍ စစ်တပ်အား သမ္မတမှ တိုက်ရိုက် တာဝန်ယူ ကွပ်ကဲသည်။ ဂျမ်မားသည် ကာကွယ်ရေးအရာရှိချုပ် ရာထူးကို ဖန်တီးခဲ့ပြီး ထိုသူမှာ ဂမ်ဘီယာစစ်တပ်၏ နေ့စဉ်လည်ပတ်မှုများကို တာဝန်ရှိသည့် ဝါရင့်စစ်တပ် အရာရှိ ဖြစ်သည်။ ၁၉၅၈ မှ ၁၉၈၅ အထိ ဂမ်ဘီယာတွင် စစ်တပ် မရှိပဲ ဂမ်ဘီယာကွင်းဆင်းတပ်ဖွဲ့သည် ရဲတပ်ဖွဲ့၏ အရန်စစ်အင်အား အဖြစ် တည်ရှိသည်။ ဂမ်ဘီယာ စစ်တပ်၏ အစကို ပြန်လိုက်မည် ဆိုပါက ဗြိတိသျှ စစ်တပ်၏ ဂမ်ဘီယာတပ်မကြီးသည် ၁၉၀၁ မှ ၁၉၅၈ ခုနှစ်အထိ တည်ရှိခဲ့ပြီး [[ပထမကမ္ဘာစစ်]] နှင့် [[ဒုတိယကမ္ဘာစစ်]] တို့တွင် ပါဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည် ၂၀၁၇ တွင် ဂမ်ဘီယာသည် ကုလသမဂ္ဂ၏ အဏုမြူလက်နက် ထိန်းချုပ်ကန့်သတ်ရေး သဘောတူစာချုပ်တွင် လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |url=https://treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&mtdsg_no=XXVI-9&chapter=26&clang=_en |title=Chapter XXVI: Disarmament&nbsp;– No. 9 Treaty on the Prohibition of Nuclear Weapons |publisher=United Nations Treaty Collection |date=7 July 2017}}</ref> ဂမ်ဘီယာစစ်တပ်သည် အခြားနိုင်ငံများမှ လက်နက် အကူအညီနှင့် လေ့ကျင့်ရေး သဘောတူညီချက်များ ရရှိခဲ့သည်။ ၁၉၉၂ တွင် နိုင်ဂျီးရီးယား စစ်သားများက ဂမ်ဘီယာ စစ်တပ်ကို ကူညီ ဦးဆောင်ပေးခဲ့သည်။ ၁၉၉၁ နှင့် ၂၀၀၅ ခုနှစ်ကြားတွင် တူရကီစစ်တပ်မှ ဂမ်ဘီယာ စစ်သားများကို ကူညီလေ့ကျင့်ပေးခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ဗြိတိသျှ တို့၏ တော်ဝင် ဂျီဘရော်လ်တာ တပ်မှ နှင့် အမေရိကန်၏ အမေရိကန် အာဖရိက စစ်ဌာနချုပ် တို့မှ လေ့ကျင့်ရေးအဖွဲ့များကို လက်ခံ၍ သင်ကြားခဲ့သည်။ ===အုပ်ချုပ်ရေး ဒေသများ=== {{Stack|[[File:Gambia-LGAmap.png|500px|ဂမ်ဘီယာ၏ အစိုးရအုပ်ချုပ်ရေး ဒေသများ]]}} ဂမ်ဘီယာအား အစိုးရအုပ်ချုပ်ရေးဒေသ ၈ ခုဖြင့် ပိုင်းခြားထားပြီး မြို့တော်အဆင့် သတ်မှတ်ထားသော နိုင်ငံတော်၏ မြို့တော် ဘန်ဂျူး အပါအဝင် ဖြစ်သည်။ ဂမ်ဘီယာ၏ အုပ်ချုပ်ရေးဒေသများကို ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ၏ ပုဒ်မ ၁၉၂ အရ သီးခြားမဲဆန္ဒနယ်များ အဖြစ် ဖွဲ့စည်းထားခြင်း ဖြစ်သည်။<ref name="ciageography"/> {| class="sortable wikitable plainrowheaders" |+Administrative divisions !scope="col"| အမည် !!scope="col"| ဧရိယာ(စတုရန်းကီလိုမီတာ) !!scope="col"| လူဦးရေစာရင်း ၂၀၁၃ !!scope="col"| လူဦးရေစာရင်း ၂၀၁၃<br/>(ယာယီ) !!scope="col"| Capital !!scope="col"| ပါဝင်သော<br/>ခရိုင်များ |- !scope="row"| [[ဘန်ဂျူးမြို့]] (မြို့တော်) |align="right"| ၁၂.၂||align="right"| ၃၅,၀၆၁||align="right"| ၃၁,၃၀၁|| ဘန်ဂျူး ||align="right"| ၃ |- !scope="row"| ကာနီဖင်း |align="right"| ၇၅.၆||align="right"| ၃၂၂,၇၃၅||align="right"| ၃၈၂,၀၉၆|| ကာနီဖင်း ||align="right"| ၁ |- !scope="row"| ''ဘရီကာမာ<br/>(ယခင်က အနောက်ပိုင်း)''' |align="right"| ၁,၇၆၄.၃||align="right"|၃၈၉,၅၉၄||align="right"| ၆၉၉,၇၀၄|| ဘရီကာမာ ||align="right"| ၉ |- !scope="row"| မန်ဆာ ကွန်ကို<br/>(ယခင်က မြစ်အောက်ပိုင်း) |align="right"| ၁,၆၂၈.၀||align="right"| ၇၂,၁၆၇||align="right"| ၈၂,၃၈၁|| မာဆာကွန်ကို ||align="right"| ၆ |- !scope="row"| ကီရီဝမ် <br/>(ယခင်က မြောက်ဘက်ကမ်းပါး) |align="right"| ၂,၂၅၅.၅||align="right"| ၁၇၂,၈၃၅||align="right"| ၂၂၁,၀၅၄|| ကီရီဝမ် ||align="right"| ၇ |- !scope="row"| ကွန်တော <br/>(ယခင်က မြစ်လယ်ပိုင်းဒေသ<br/>၏ အနောက်ပိုင်း) |align="right"| ၁,၄၆၆.၅||align="right"| ၇၈,၄၉၁||align="right"| ၉၉,၁၀၈|| ကွန်တော||align="right"| ၅ |- !scope="row"| ဂျန်ဂျန်ဘူရေး <br/>(ယခင်က မြစ်အလယ်ပိုင်းဒေသ<br/>၏အရှေ့ပိုင်း) |align="right"| ၁,၄၂၇.၈||align="right"| ၁၀၇,၂၁၂||align="right"| ၁၂၆,၉၁၀|| ဂျန်ဂျန်ဘူရေး ||align="right"| ၅ |- !scope="row"| ဘက်စ်<br/>(ယခင်က မြစ်အပေါ်ပိုင်း) |align="right"| ၂၀၆၉.၅||align="right"| ၁၈၂,၅၈၆||align="right"| ၂၃၉,၉၁၆|| ဘက်စ်ဆန်တာစု ||align="right"| ၇ |- !scope="row"| '''ဂမ်ဘီယာ စုစုပေါင်း''' |align="right"| ၁၀,၆၈၉||align="right"|၁,၃၆၀,၆၈၁||align="right"|၁,၈၈၂,၄၅၀|| ဘန်ဂျူး ||align="right"| ၄၃ |} ဒေသအစိုးရများသည် ခရိုင် ၄၃ ခု အဖြစ် ထပ်မံ ပိုင်းခြားထားသည်။ ၎င်းတို့တွင် ကာနီဖင်း နှင့် ကွန်ဘို စိန့်မေရီ (၎င်းသည် ဘရီကာမားအား ဘရီကာမား အုပ်ချုပ်ရေးဒေသနှင့်အတူ မြို့တော် အဖြစ် ဝေမျှသတ်မှတ်သည်။) မဟာ ဘန်ဂျူး မြို့တော်ဒေသ၏ အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်ကြသည်။<ref> {{cite web |author= Law, Gwillim |title= Divisions of Gambia |publisher= Administrative Divisions of Countries ("Statoids") |date= 19 April 2006 |url= http://www.statoids.com/ugm.html |accessdate= 29 September 2006 |archive-url= https://web.archive.org/web/20110804220753/http://www.statoids.com/ugm.html |archive-date= 4 August 2011 |url-status= live |df= dmy-all }} </ref> ==စီးပွားရေး== [[File:2014 Gambia Products Export Treemap.png|thumb|ဂမ်ဘီယာ၏ တင်ပို့ကုန်များကို ကုန်ပစ္စည်းအလိုက် ပြပုံ [http://atlas.cid.harvard.edu/explore/tree_map/export/gmb/all/show/2014/ ဟားဗတ် စီးပွားရေး ရှုပ်ထွေးမှုပြ မြေပုံ]မှ ]] [[File:People tourists in swimming pool hotel Gambia.jpg|thumb|ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံရှိ ကမ္ဘာလှည့် ခရီးသွားများ ၂၀၁၄]] ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံတွင် လွတ်လပ်သော ဈေးကွက်ကို အခြေခံသော စီးပွားရေး ရှိပြီး ထုံးတမ်းစဉ်လာအရ တစ်အိမ်စာဖူလုံသော စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး၊ သမိုင်းကြောင်းအရ မြေပဲပေါ် မူတည်၍ ပို့ကုန်ဝင်ငွေ ရရှိခြင်း၊ သမုဒ္ဒရာဆိပ်ကမ်းပေါ်တွင် တည်ဆောက်ထားသော ပြန်လည်တင်ပို့ ကုန်သွယ်ရေး၊ ပို့ကုန် ခွန် လျော့နည်းခြင်း၊ စီမံရေးဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ်များ အနည်းငယ်မျှသာ ရှိခြင်း၊ အတက်အကျကြမ်းသော ငွေလဲလှယ်နှုန်းနှင့် ငွေလဲလှယ်နှုန်း ထိန်းချုပ်မှု မရှိခြင်း နှင့် သိသာသော ကမ္ဘာလှည့် ခရီးသွား လုပ်ငန်း အစရှိသည့် သွင်ပြင်လက္ခဏာများ ရှိသည်။<ref name="bn"/> နိုင်ငံတကာငွေကြေးအဖွဲက ၂၀၁၁ တွင် ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ ဂျီဒီပီကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၉၇၇ သန်း ဟု ဖော်ပြခဲ့ပြီး ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ ဂျီဒီပီ ကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁,၆၂၄ သန်း ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ် မှ ၂၀၁၂ ခုနှစ်အထိ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးသည် နှစ်စဉ် ဂျီဒီပီ၏ ၅ ရာခိုင်နှုန်း မှ ၆ ရာခိုင်နှုန်း အထိ တိုးတက်လာခဲ့သည်။<ref>Fadera, Hatab (23 April 2012) [https://web.archive.org/web/20141129035755/http://observer.gm/africa/gambia/article/gambia-to-commence-rail-system-in-2013-discloses-president-jammeh-as-he-opens-parliament "Gambia to commence rail system in 2013:- Discloses President Jammeh, as he opens parliament"], ''The Daily Observer'' (23 April 2012).</ref> စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းသည် ဂျီဒီပီ၏ ၃၀% ရှိပြီး အလုပ်လုပ်သူ၏ ၇၀% ကို အလုပ်ပေးထားသည်။ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး ကဏ္ဍတွင် မြေပဲထုတ်လုပ်ရေးသည် ဂျီဒီပီ၏ ၆,၉%မျှ ရှိပြီး အခြားကောက်ပဲသီးနှံများမှာ ၈,၃%၊ ကျွဲနွားတိရစ္ဆာန် ၅.၃%၊ ငါးဖမ်းလုပ်ငန်း ၁၈% နှင့် သစ်တောလုပ်ငန်း ၀.၅% တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ထုပ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းမှာ ဂျီဒီပီ၏ ၈% မျှ ရှိပြီး ဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းမှာ ၅၈% ရှိသည်။ အနည်းငယ်သာရှိသော ကုန်ထုတ်လုပ်ရေးမှာ အဓိကအားဖြင့် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး ပေါ်တွင် အခြေခံသည် ( ဥပမာ- မြေပဲကြိတ်ခွဲခြင်း၊​ကိတ်မုန့်ဖုတ်ခြင်း၊ ဘီယာချက်လုပ်ခြင်း နှင့် သားရေလုပ်ငန်းတို့ ဖြစ်သည်။ အခြားသော ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းများမှ ဆပ်ပြာ၊ အချိုရည်၊ အဝတ်အထည် စသည်တို့ ပါဝင်သည်။ ယခင်က ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်း နှင့် ဥရောပသမဂ္ဂတို့သည် ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ အဓိက ပစ္စည်းတင်ပို့ရာ ဈေးကွက် ဖြစ်ခဲ့သည်။​ သို့သော်လည်း လတ်တလော နှစ်များတွင် ဆီနီဂေါ၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့်​ ဂျပန်တို့သည် ဂမ်ဘီယာ၏ ထင်ရှားသော ကုန်သွယ်ရေး မိတ်ဖက်များ ဖြစ်လာခဲ့ကြသည်။​အာဖရိကတွင် ၂၀၀၇ ခုနှစ်၌ ဆီနီဂေါသည် ဂမ်ဘီယာ၏ အကြီးမားဆုံး ကုန်သွယ်ရေး မိတ်ဖက် ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၇ မတိုင်မီကမူ ဂင်းနီဗစ်ဆော နှင့် ဂါနာ နိုင်ငံတို့သည် ဆီနီဂေါနှင့် ညီမျှသော အရေးကြီးသော ကုန်သွယ်ရေး မိတ်ဖက်များ ဖြစ်ခဲ့ကြသည်။ တကမ္ဘာလုံးတွင် ဂမ်ဘီယာသို့ အဓိက ပစ္စည်းတင်သွင်းသော နိုင်ငံများမှာ ဒိန်းမတ်နိုင်ငံ၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နှင့် တရုတ်နိုင်ငံ တို့ ဖြစ်ကြသည်။​ ယူကေ၊ ဂျာမနီ၊ အိုင်ဗရီကို့စ် နှင့် နယ်သာလန်နိုင်ငံတို့မှလည်း ဂမ်ဘီယာသို့ ပစ္စည်းအမြောက်အမြား တင်ပို့ ကြသည်။​ ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ ကုန်သွယ်ရေး လိုငွေပြမှုမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၃၁ သန်း ဖြစ်သည်။<ref name="bn"/> ၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် ဂမ်ဘီယာ၌ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဘဏ် ၁၂ ခု ရှိပြီး အစ္စလာမ်ဘဏ်တစ်ခု အပါအဝင် ဖြစ်သည်။ သက်တမ်းအကြာဆုံးဘဏ်မှာ စတန်းဒတ် ချာတာဘဏ် ဖြစ်ပြီး ၁၈၉၄ ခုနှစ်မှ စတင်ဝင်ရောက်ခဲ့ကာ ထိုစဉ်က ဗြိတိသျှ အနောက်အာဖရိက ဘဏ် အမည်ဖြင့် ဖြစ်သည်။ ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် ဆွစ်ဇာလန် အခြေစိုက် ဘဏ်အုပ်စု တစ်ခု ဖြစ်သော နိုင်ငံတကာ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဘဏ်သည် ရုံးခွဲတစ်ခုကို ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပြီး ယခုအခါ နိုင်ငံတွင်း ဘဏ်ခွဲ ၄ ခု ရှိနေပြီ ဖြစ်သည်။ ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် နိုင်ဂျီးရီးယားနိုင်ငံ၏ အဆက် ဘဏ်သည် ရုံးခွဲဖွင့်လှစ်ခဲ့ပြီး ဘဏ်ခွဲ ၄ ခု ရှိနေပြီ ဖြစ်သည်။ ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် ဇီးနစ်ဘဏ် (ဂမ်ဘီယာ) လိမိတက် ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး နိုင်ဂျီးရီးယားနိုင်ငံမှ ဧရာမဘဏ်ကြီးတစ်ခု ဖြစ်သော ဇီးနစ်ဘဏ်၏ ရုံးခွဲ ဖြစ်သည်။ ၂၀၀၉ ခုနှစ် မေလတွင် လက်ဘနွန် ကနေဒါ ဘဏ်သည် ပရိုင်းဘဏ်ဟု ခေါ်သော ရုံးခွဲတစ်ခု ကို ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။<ref> {{cite web |url= http://observer.gm/africa/gambia/article/another-new-bank-inaugurated |title= Prime Bank (Gambia) is the 12th commercial bank in the Gambia |publisher= Observer.gm |date= 27 May 2009 |accessdate= 26 June 2010 |url-status= bot: unknown |archiveurl= https://web.archive.org/web/20140719122332/http://observer.gm/africa/gambia/article/another-new-bank-inaugurated |archivedate= 19 July 2014 }} </ref> <gallery widths="250" heights="170"> Serekunda market.jpg|ဆယ်ရီကွန်ဒါဈေး Fishing boat The Gambia.jpg|ဘမ်ဂျူးတွင် တောက်ပစွာ ဆေးသုတ်ထားသော ငါးဖမ်းလှေများကို နေရာအနှံ့တွေ့ရသည်။ Green monkey (Chlorocebus sabaeus) juvenile head.jpg|ဂမ်ဘီယာ၏ မျောက်စိမ်းကဲ့သို့သော တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်များသည် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားများကို ဆွဲဆောင်သည် </gallery> ==လူ့အဖွဲ့အစည်း== [[File:Bevölkerungspyramide Gambia 2016.png|thumb|လူဦးရေ ပိရိမစ်]] {|class="wikitable" style="float: right; margin-left: 10px" ! colspan="4" style="text-align:center; background:#cfb;"|ဂမ်ဘီယာ၏<br />လူဦးရေ |- ! style="background:#cfb;"|ခုနှစ် ! style="background:#cfb;"|သန်းပေါင်း |- |style="text-align:left;"|၁၉၅၀ ||style="text-align:right;"|၀.၂၇ |- |style="text-align:left;"|၂၀၀၀ ||style="text-align:right;"|၁.၂ |- |style="text-align:left;"|{{UN_Population|Year}} ||style="text-align:right;"|{{#expr:{{formatnum:{{UN_Population|Gambia}}|R}}/1e6 round 1}} |} ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် မြို့ပြတွင် နေထိုင်သူမှာ ၅၇.၃% ဖြစ်သည်။<ref name="ciageography"/> ၂၀၀၃ လူဦးရေစာရင်း၏ အကြိုစာရင်း အရ မြို့ပြနှင့် ကျေးလက်လူဦးရေ ကြား ကွာခြားမှုမှာ လျော့နည်းလာပြီး ဒေသအများအပြားကို မြို့ပြ အဖြစ် ပြောင်းလဲ ကြေညာခဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ မြို့ပြသို့ ပြောင်းရွှေ့ခြင်း၊ ဖွံဖြိုးရေး စီမံကိန်းများ နှင့် ခေတ်မီလာခြင်းတို့က ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံသား အများစုထံသို့ အနောက်တိုင်း၏ အမူအကျင့်များနှင့် တန်ဖိုးများကို ယူဆောင်လာကြသော်လည်း ဒေသရင်းနေ ဝတ်စားဆင်ယင်မှု၊ အခမ်းအနား ကျင်းပမှုနှင့် ဆွေမျိုးများအကြား ဓလေ့အရ နီးစပ်စွာ ရှိမှုတို့မှာ နေ့စဉ်ဘဝ၏ အဓိကအစိတ်အပိုင်း အဖြစ် တည်ရှိနေဆဲ ဖြစ်သည်။ ကုလသမဂ္ဂ၏ ၂၀၁၀ ခုနှစ် လူထုဖွံ့ဖြိုးမှုညွှန်းကိန်း အစီရင်ခံစာတွင် ဂမ်ဘီယာအား နိုင်ငံပေါင်း ၁၆၉ နိုင်ငံ၌​အဆင့် ၁၅၁ အဖြစ် ဖော်ပြထားပြီး လူထုဖွံ့ဖြိုးမှု နိမ့်ကျသော အစုအဖွဲ့တွင် ထည့်သွင်းထားသည်။ ထိုညွှန်းကိန်းမှ လူ့သက်တမ်း၊ ကျောင်းနေသည့် နှစ်၊ လူတစ်ဦးချင်းအလိုက် အချိုးချထားသော စုစုပေါင်းနိုင်ငံထုတ်ကုန်း နှင့် အခြားအကြောင်းအရာများကို နှိုင်းယှဉ်ထားသည်။<ref>{{Cite journal|date=2010-12-31|title=Human Development Report 2010|url=http://dx.doi.org/10.18356/e5a0500a-en|journal=Human Development Report|doi=10.18356/e5a0500a-en|issn=2412-3129}}</ref> စုစုပေါင်း မွေးဖွားနိုင်စွမ်းမှာ ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် အမျိုးသမီးတစ်ဦးလျှင် ကလေး ၃.၉၈ ဦးမျှ ရှိသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2127rank.html|title=TOTAL FERTILITY RATE|publisher=CIA World Factbook|access-date=13 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20091028133713/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2127rank.html|archive-date=28 October 2009|url-status=live|df=dmy-all|accessdate=4 August 2020|archivedate=28 October 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20091028133713/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2127rank.html}}</ref> ===လူမျိုးများ=== {{bar box |title=ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံရှိ လူမျိုးစုများ |titlebar=#ddd |left1=Ethnic Groups |right1=percent |float=right |bars= {{bar percent|မန်ဒင်ကာ|darkgreen|34.4}} {{bar percent|ဖူလာ|purple|24.1}} {{bar percent|ဝိုလော့ဖ်|red|14.8}} {{bar percent|ဂျိုလာ|black|10.5}} {{bar percent|ဆီရာဟူလီ|orange|8.2}} {{bar percent|ဆီရီရီ|darkblue|3.1}}{{bar percent|အကူး မာရာဘိုး|white|0.5}} {{bar percent|မန်ဂါဂျို|maroon|1.9}} {{bar percent|ဘမ်ဘာရာ|darkgray|1.3}} {{bar percent|အခြား|gray|1.5}} }} ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံတွင် လူမျိုးစု အများအပြားနေထိုင်ကြပြီး လူမျိုးစုတိုင်းသည် သူတို့၏ ဘာသာစကား နှင့် ရိုးရာကို ထိန်းသိမ်းကြသည်။​အကြီးမားဆုံး လူမျိုးစုမှာ မန်ဒင်ကာ လူမျိုးစု ဖြစ်ပြီး ဖူလာ၊​ဝိုလော့ဖ်၊​ဂျိုလာ၊ ကာရိုနင်ကာ၊ဆီရာဟူလီ/ဂျာဟန်ကာ ၊ဆီရီရီ၊ မန်ဂါဂျို၊​ဘမ်ဘာရာ၊ အကူး မာရာဘိုး၊ ဘာအီနူကာ နှင့် အခြားလူမျိုးစုများလည်း ရှိကြသည်။ <ref name="2013Census">{{cite web |url=https://www.gbos.gov.gm/uploads/census/2013/Spatial-distribution-report_%20Final.pdf |title=2013 Population and Housing Census: Spatial Distribution |publisher=The Republic of The Gambia |last=National Population Commission Secretariat |date=April 30, 2005 |website=Gambia Bureau of Statistics |access-date=December 29, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180103134831/https://www.gbos.gov.gm/uploads/census/2013/Spatial-distribution-report_%20Final.pdf |archive-date=3 January 2018 |url-status=live |df=dmy-all }}</ref>ထိုဒေသတွင် အကူးလူမျိုးများဟု သိကြသော ခရီရိုလူမျိုးများသည် ဂမ်ဘီယာရှိ လူဦးရေ အနည်းဆုံး လူမျိုးစု ဖြစ်သည်။ သူတို့သည် ရိုးရာအားဖြင့် ဆီရာလီယွန်ရှိ ခရီရိုး လူမျိုးများမှ ဆင်းသက်လာခြင်း ဖြစ်ပြီး မြို့တော်တွင် စုစည်း နေထိုင်ကြသည်။ အာဖရိကသား မဟုတ်သော လူမျိုး ၃,၅၀၀ ခန့် ရှိပြီး ဥရောပသားများနှင့် လက်ဘနွန် လူမျိုးများ ပါဝင်ကြကာ လူဦးရေ၏ ၀.၂၃% မျှ ရှိသည်။ ဥရောပသား လူနည်းစု၏ အများစုမှာ ဗြိတိသျှလူမျိုးများ ဖြစ်ကြပြီး လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ဗြိတိသျှလူမျိုး အများအပြား နိုင်ငံမှ ထွက်ခွာသွားခဲ့ကြသည်။ ===ဘာသာစကားများ=== အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားသည် ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ ရုံးသုံးဘာသာစကား ဖြစ်သည်။ အခြား အသုံးပြုသော ဘာသာစကားများမှာ မန်ဒင်ကာ၊ ဝိုလော့ဖ်၊ ဖူလာ၊ ဆီရာ၊ ခရီယို၊ ဂျိုလာ နှင့် အခြား ဒေသခံ ဘာသာစကားများ ဖြစ်သည်။<ref name="ciageography"/> နိုင်ငံ၏ ပထဝီအနေအထားအရ အနောက်အာဖရိက၏ ရုံးသုံးဘာသာစကား ဖြစ်သော ပြင်သစ်ဘာသာစကားကို တတ်ကျွမ်းသူ များပြားသည်။ ===ပညာရေး=== [[File:Gambian classroom.jpg|thumb|အာမီတေ့ချ် အထက်တန်းကျောင်းမှ စာသင်ခန်း]] ဂမ်ဘီယာနို်င်ငံ၏ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေအရ မူလတန်းအဆင့် ပညာရေးမှာ မသင်မနေရ ဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း စွမ်းအားစုများ နှင့် ပညာရေးဆိုင်ရာ အခြေခံ အဆောက်အအုံများ မလုံလောက်မှုကြောင့် အကောင်အထည်ဖော်ရန် ခက်ခဲ့သည်။<ref name=ilab>[https://web.archive.org/web/20131007165653/http://www.dol.gov/ilab/media/reports/iclp/tda2001/gambia.htm "The Gambia"]. ''2001 Findings on the Worst Forms of Child Labor''. Bureau of International Labor Affairs, U.S. Department of Labor (2002). This article incorporates text from this source, which is in the [[public domain]].</ref>၁၉၉၅ ခုနှစ်တွင် စုစုပေါင်း မူလတန်း ကျောင်းအပ်သူမှာ ၇၇.၁% ဖြစ်ပြီး တကယ်တမ်း ကျောင်းတက်သူမှာ ၆၄.၇% မျှသာ ရှိသည်။<ref name=ilab/> ကျောင်းလခကြောင့် ကလေးငယ်အများအပြား ကျောင်းမတက်နိုင်ပဲ ဖြစ်ခဲ့သည်မှာ ကြာပြီ ဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း ၁၉၉၈ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် သမ္မတဂျမ်မားမှ ကျောင်း၏ ပထမဆုံး ခြောက်နှစ်တွင် ကျောင်းလခ ကောက်ခံခြင်းကို ရပ်တန့်ရန် အမိန့်ထုတ်ခဲ့သည်။<ref name=ilab/> မူလတန်းကျောင်းသားကျောင်းသူများတွင် မိန်းကလေး မှာ ၅၂% မျှ ရှိသည်။ သို့သော်လည်း ထိုကိန်းဂဏန်းမှာ ကျေးလက်ဒေသများတွင် လျော့နည်းနိုင်ပြီး ယဉ်ကျေးမှု အကြောင်းအချက်များနှင့် ဆင်းရဲမှုတို့က မိဘများအား မိန်းကလေးများကို ကျောင်းသို့ ပို့ရန် အဟန့်အတား ဖြစ်စေသည်။<ref name=ilab/>ကျောင်းနေအရွယ် ကလေးများ၏ ၂၀% မှာ ကိုရမ်ကျမ်းစာ သင်ကျောင်းများတွင် တက်ရောက်ကြသည်။ တကမ္ဘာလုံးရှိ နိုင်ငံပေါင်း ၂၅၀ မှ ကျောင်းသား ၄၃၅,၀၀၀ ကျော် စာရင်းသွင်းထားသည် နိုင်ငံတကာ အိုးပင်းတက္ကသိုလ် အမည်ရသည် အဆင့်မြင့်ပညာတက္ကသိုလ်၏ နိုင်ငံတကာ ဌာနချုပ်မှာ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံတွင် တည်ရှိသည်။<ref>{{Cite web|url=http://ayvnewspaper.com/index.php/k2-categories/politics/item/5024-islamic-online-university-signs-agreement-with-fbc|title=Islamic Online University Signs Agreement with FBC|last=Admini|website=ayvnewspaper.com|language=en-gb|access-date=2019-04-11|accessdate=17 August 2020|archivedate=23 September 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190923170413/http://ayvnewspaper.com/index.php/k2-categories/politics/item/5024-islamic-online-university-signs-agreement-with-fbc}}</ref> ===ကျန်းမာရေး=== ဂမ်ဘီယာ၏ ကျန်းမာရေးအတွက် အများပြည်သူဆိုင်ရာ အသုံးစရိတ်မှာ ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် ဂျီဒီပီ၏ ၁.၈ % ဖြစ်ပြီး ပုဂ္ဂလိက အသုံးစရိတ်မှာ ဂျီဒီပီ၏ ၅% မျှရှိသည်။ ၂၀၀၀ ခုနှစ်များတွင် လူဦးရေ ၁ သိန်းလျှင် ဆရာဝန် ၁၁ ယောက်မျှ ရှိသည်။ လူ့သက်တမ်းမှာ ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် အမျိုးသမီးများအတွက် ၅၉.၉ နှစ်ဖြစ်ပြီး အမျိုးသားများအတွက် ၅၇.၇ နှစ် ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_GMB.html |title=Human Development Report 2009 – Gambia |publisher=Hdrstats.undp.org |accessdate=26 June 2010 |url-status=bot: unknown |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091105201536/http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_GMB.html |archivedate= 5 November 2009 }}</ref> ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့၏ အဆိုအရ ဂမ်ဘီယာရှိ အမျိုးသမီးနှင့် မိန်းမငယ် ၇၈.၃% မှာ မအင်္ဂါစေ့ဖြတ်တောက်ထားခြင်း ခံရသည်။<ref>{{cite web |url=http://www.who.int/reproductivehealth/topics/fgm/prevalence/en/index.html |title=WHO &#124; Female genital mutilation and other harmful practices |publisher=Who.int |date=6 May 2011 |accessdate=7 October 2013 |archivedate=23 April 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110423210304/http://www.who.int/reproductivehealth/topics/fgm/prevalence/en/index.html }}</ref> ၂၀၁၀ ခုနှစ်တွင် ဂမ်ဘီယာအတွက် မွေးစမိခင် သေဆုံးနှုန်းမှာ အကြိမ် ၁ သိန်းလျှင် ၄၀၀ မျှ ဖြစ်သည်။ ၁၉၉၀ ခုနှစ်တွင် ၆၂၈.၅ကြိမ် ရှိပြီး ၂၀၀၈ တွင် ၂၈၁.၃ကြိမ် ရှိသည်။ အသက် ၅ နှစ်အောက် ကလေးသေဆုံးနှုန်းမှာ ကလေး အယောက် ၁,၀၀၀ လျှင် ၁၀၆ ယောက် ဖြစ်ပြီး ထိုအထဲတွင် မွေးကင်းစကလေး ၃၁ ရာခိုင်နှုန်းမျှ ပါဝင်သည်။ ဂမ်ဘီယာတွင် အကြိမ်ရေ ၁၀၀၀ မွေးဖွားမှုအတွက် သားဖွားဆရာမ ၅ ယောက်မျှသာ ရှိပြီး ကိုယ်ဝန်ဆောင် အမျိုးသမီးတို့အတွက် သေဆုံးနိုင်ခြေမှာ ၄၉ ယောက်တွင် ၁ ယောက်မျှ ရှိသည်။<ref name="SOWMY">{{cite book|url=http://www.unfpa.org/sowmy/report/home.html|title=The State of the World's Midwifery 2014|publisher=United Nations Population Fund|isbn=978-0-89714-026-3|year=2014}}</ref> ===ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု=== {{bar box |title=ဂမ်ဘီယာရှိ ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု<ref name="Gambia DHS">{{cite web|url=https://dhsprogram.com/pubs/pdf/FR289/FR289.pdf|title=The Gambia: Demographic and Health Survey, 2013|publisher=Gambia Bureau of Statistics|page=32|accessdate=25 April 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20161225150115/http://dhsprogram.com/pubs/pdf/FR289/FR289.pdf|archive-date=25 December 2016|url-status=live|df=dmy-all}}</ref> |titlebar=#ddd |left1='''ဘာသာ''' |right1='''ရာခိုင်နှုန်း''' |float=right |bars= {{bar percent|[[အစ္စလာမ်ဘာသာ|အစ္စလာမ်]]|green|95.8}} {{bar percent|[[ခရစ်ယာန်ဘာသာ|ခရစ်ယာန်]]|blue|4.1}} {{bar percent|အခြား|red|0.1}} }} [[File:BundungMosque.jpg|thumb|ဘန်ဒေါင်းဘလီသည် ဆယ်ရီကွန်းဒါးရှိ အကြီးဆုံးများထဲမှ ဗလီတစ်ခု ဖြစ်သည်။]] အခြေခံဥပဒေ၏ ပုဒ်မ ၂၅ မှ နိုင်ငံသားများအား သူတို့ ရွေးချယ်ထားသည် မည်သည့်ဘာသာကို မဆို ကိုးကွယ်ခွင့် ရှိသည်ဟု ဆိုထားသည်။<ref name="chap4con">{{cite web |url=http://www.commonlii.org/gm/legis/const/1997/5.html |title=CHAPTER IV – PROTECTION OF FUNDAMENTAL RIGHTS AND FREEDOMS |accessdate=14 January 2009 |year=1997 |work=Constitution of the Republic of The Gambia |archive-url=https://web.archive.org/web/20081212164817/http://www.commonlii.org/gm/legis/const/1997/5.html |archive-date=12 December 2008 |url-status=live |df=dmy-all }}</ref>နိုင်ငံလူဦးရေ၏ ၉၅% သည် အစ္စလာမ်ဘာသာကို ကိုးကွယ်ကြသည်။<ref name="Gambia DHS"/> ဂမ်ဘီယာရှိ မွတ်စလင် အများစုမှာ ဆွန်နီ ဥပဒေနှင့် ထုံးတမ်းများကို လိုက်နာကြသည်။<ref name="irfr07">{{cite web |url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90099.htm |title=Gambia, The |accessdate=14 January 2009 |date=14 September 2007 |work=International Religious Freedom Report 2007 |publisher=Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor |df=dmy-all }}</ref>. အစ်နေ့ နှစ်ခု အပါအဝင် အဓိက မွတ်ဆလင် ရုံးပိတ်ရက်များတွင် ဂမ်ဘီယာရှိ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ပြုလုပ်မှုများသည် ရပ်တန့်သွားသည်။<ref>Burke, Andrew and Else, David (2002) ''The Gambia & Senegal''. Lonely Planet. p. 35. {{ISBN|1740591372}}.</ref> ဂမ်ဘီယာရှိ မွတ်စလင်အများစုမှာ မာလီကီကျောင်းတော် အတွေးအခေါ်ကို ကျင့်သုံးကြသည်။<ref>Sait, Siraj and Lim, Hilary (2011) [http://www.gltn.net/jdownloads/GLTN%20Documents/land_law_and_islam.pdf ''Land, Law and Islam''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160813191050/http://gltn.net/jdownloads/GLTN%20Documents/land_law_and_islam.pdf |date=13 August 2016 }}. Zed Books. p. 42. {{ISBN|1842778137}}.</ref> ဂမ်ဘီယာတွင် ရှီယာဂိုဏ်းဝင် မွတ်ဆလင်များလည်း ရှိပြီး အဓိကအားဖြင့် လက်ဘနွန်မှလာသူများနှင့် ဒေသအတွင်း ပြောင်းရွှေ့လာသော အာရပ် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ ဖြစ်ကြသည်။<ref>{{cite web |url=http://wow.gm/africa/gambia/article/2008/6/23/shia-presence-in-gambia |title=Shia Presence in Gambia |publisher=Wow.gm |accessdate=7 October 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130914182148/http://wow.gm/africa/gambia/article/2008/6/23/shia-presence-in-gambia |archive-date=14 September 2013 |url-status=live |df=dmy-all }}</ref> ခရစ်ယာန်ဘာသာ ကိုးကွယ်သူမှာ လူဦးရေ၏ ၄% ခန့် ရှိပြီး<ref name="Gambia DHS"/> ဂမ်ဘီယာ၏ အနောက်ပိုင်းနှင့် တောင်ပိုင်းများတွင် နေထိုင်ကြသည်။ ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင် အများစုမှာ ၎င်းတို့ဘာသာ ရိုမန်ကက်သလစ် ဂိုဏ်းဝင် ဖြစ်သည်ဟု ပြောကြသည်။​သို့သော်လည်း လူနည်းသော ခရစ်ယာန်ဂိုဏ်းဝင်များလည်း ရှိပြီး ၎င်းတို့မှာ အင်္ဂလိကန်၊​မက်သဒစ်၊ နှစ်ခြင်း ၊​ ၇ရက် အက်ဒဗန်တစ်၊ ယေဟောဝါ သက်သေနှင့် အခြား ဧဝံဂေလိ အုပ်စုငယ်လေးများ ဖြစ်ကြသည်။<ref name="irfr07"/> ဆီရာဘာသာ ကဲ့သို့သော ရိုးရာယုံကြည်မှုများကို မည်ရွေ့မည်မျှအထိ ဆက်လက်ကိုးကွယ်နေကြသည် ဆိုသည်မှာ မသဲကွဲပေ။ ဆီရာဘာသာတွင် နက္ခတ္တဗေဒနှင့် မဟာနတ်ဘုရားဖြစ်သော ရုဂျ် အားယုံကြည်မှုတို့ ပါဝင်သည်။ ဆီရာဘာသာတွင် ဘာသာရေးပွဲတော်များဖြစ်ကြသော ဇွိုင်၊ ဘော့ဆေး နှင့် ရမ်ဒေါ ရန်ဒီ ပွဲတော် တို့ ရှိကြသည်။ နှစ်တိုင်းတွင် ဆီရာဘာသာကို ကိုးကွယ်သူများသည် ဆီနီဂေါနိုင်ငံ ဆိုင်းတိုင်းပြည်ရှိရာ နေရာသို့ ဘုရားဖူးသွားကြပြီး ဇွိုင် မြင့်မြတ်သော ပွဲတော်အတွက် ဖြစ်သည်။<ref>Kalis, Simone (1997). ''Medecine Traditionnele Religion et Divination Chez Les Seereer Siin Du Senegal''. L'Harmattan. {{ISBN|2-7384-5196-9}}</ref> ဆီရာ ဘာသာသည် ဆီနီဂမ်ဘီယာရှိ မွတ်စလင် အသိုင်းအဝိုင်းတွင်လည်း ထင်ရှားသော လက်ရာများ ရှိနေပြီး ဆီနီဂမ်ဘီယာ မွတ်စလင်ပွဲတော်များ ဖြစ်ကြသော တိုဘာစကီ၊ ဂါမို၊ ကိုရီတေ၊ ဝါရီကော် စသည်တို့သည် ဆီရာ ဘာသာမှ ငှားရမ်းသုံးစွဲသော စကားလုံးများဖြစ်ပြီး ရှေးဟောင်း ဆီရာပွဲတော်များလည်း ဖြစ်သည်။<ref>{{cite journal|author=Diouf, Niokhobaye|year=1972|title=Chronique du royaume du Sine, suivie de Notes sur les traditions orales et les sources écrites concernant le royaume du Sine par Charles Becker et Victor Martin (1972)|journal=Bulletin de l'IFAN|volume= 34B|issue= 4|pages= 706–7, 713–14}}</ref> ဆီရာများကဲ့သို့ပင် ဂျိုလာလူမျိုးများတွင်လည်း သူတို့ကိုယ်ပိုင် ဘာသာရေး ထုံးတမ်းစဉ်လာများ ရှိကြသည်။ ဂျိုလာများ၏ အဓိက ဘာသာရေးပွဲတော်တစ်ခုမှာ ဘိုကောက် ပွဲတော် ဖြစ်သည်။ တောင်အာရှမှ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူ အနည်းငယ်တို့တွင် ဟိန္ဒူဘာသာ ကိုးကွယ်မှုနှင့် ဘာဟိုင်းဘာသာ ကိုးကွယ်မှုများ ရှိသည်။ အာမာဒိယ ဂျမက်အား ကိုးကွယ်သူများ စုစည်းနေသည်ကိုလည်း တွေ့ရသည်။<ref>{{Cite book|title=Breach of Faith|publisher=Human Rights Watch|page=8|url=https://books.google.com/books?id=yi8ONIe1fv4C&pg=PA8|date=June 2005|access-date=20 June 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20170314122619/https://books.google.com/books?id=yi8ONIe1fv4C&pg=PA8|archive-date=14 March 2017|url-status=live|df=dmy-all}}</ref><ref name="irfr07"/> သို့သော်လည်း တောင်အာရှမှ ရွှေ့ပြောင်းလာသူ အများစုမှာ မွတ်စလင်များ ဖြစ်သည်။<ref name="irfr07"/> ==ယဉ်ကျေးမှု== [[File:Elderly Gambian woman face portrait.jpg|thumb|ဂမ်ဘီယာ အမျိုးသမီးကြီးတစ်ဦး]] [[File:1014067-Serrekunda_arena_for_wrestling-The_Gambia.jpg|thumb|upright|နပမ်းသတ်ပွဲမှ ဗုံတီးသူများ]] ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံသည် အာဖရိကကုန်းမကြီဂတွင် အသေးဆုံး နိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်သော်လည်း ၎င်း၏ ယဉ်ကျေးမှုသည် အမျိုးမျိုးကွဲပြားသော ယဉ်ကျေးမှုများမှ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှု၏ ရလဒ်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံ၏ နယ်နိမိတ်သည် ဂမ်ဘီယာမြစ်၏ တစ်ဖက်တစ်ချက်တွင် ကျဉ်းမြောင်းသော မြောင်းကလေးတစ်ခု အဖြစ် တည်ရှိပြီး ရေထုသည် နိုင်ငံ၏ အသက်သွေးကြောသဖွယ်ဖြစ်ပြီး ဒေသခံများက "မြစ်" ဟူ၍သာ ခေါ်ဆိုကြသည်။ သဘာဝအတားအဆီး မရှိပါက ဂမ်ဘီယာသည် အနောက်အာဖရိကတခွင်တွင် ရှိသော လူမျိုးအများစု၏ နေထိုင်ရာ ဖြစ်ပေလိမ့်မည်။<ref>{{Cite web|title=The Gambia - Government and society|url=https://www.britannica.com/place/The-Gambia|website=Encyclopedia Britannica|language=en|access-date=2020-05-30}}</ref> ဥရောပသားများသည်လည်း ဂမ်ဘီယာ၏ သမိုင်းကြောင်းတွင် ထင်ရှားစွာ ပါဝင်နေပြီး အကြောင်းမှာ ဂမ်ဘီယာမြစ်သည် တိုက်အတွင်းသို့ နက်ရှိုင်းစွာ ဝင်ရောက်သွားလာနိုင်ပြီး ထိုသို့သော ပထဝီအနေအထားကြောင့် ၁၅ ရာစုမှ ၁၇ ရာစုအတွင်း ကျွန်ကုန်သွယ်ရေးတွင် အမြတ်အစွန်းအများဆုံး ရရှိသည့် ဒေသတစ်ခု အဖြစ် ရှိစေခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ကျွန်ကုန်သွယ်မှုအား ၁၉ ရာစုတွင် တရားမဝင်သော အလုပ်အဖြစ် သတ်မှတ်လိုက်သော အခါတွင်လည်း ထိုနေရာမှ မဟာဗျူဟာ ကျစွာ တားဆီးနိုင်ခဲ့သည်။ ထိုသမိုင်းကြောင်းများကို စာရေးဆရာ အဲလက်စ် ဟေလီ၏ စာအုပ်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြားဇာတ်လမ်းတွဲ တစ်ခုဖြစ်သော [[ဇာစ်မြစ် (ဝတ္ထု)|ဇာစ်မြစ်]] တွင် ဖော်ပြထားပြီး ဂမ်ဘီယာကို နောက်ခံထား ဇာတ်လမ်းဖွဲ့ထားခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|title=Roots revival: how does the new Kunta Kinte compare to the classic?|url=http://www.theguardian.com/tv-and-radio/2017/feb/08/roots-revival-how-does-the-kunta-kinte-remake-stand-up|date=2017-02-08|website=the Guardian|language=en|access-date=2020-05-30}}</ref> ===ဂီတ=== ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ ဂီတသည် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံဖြစ်ပြီး ကုန်းတွင်းပိုင်းနယ်စပ်ကို ဝိုင်းပတ်ထားသော ဆီနီဂေါနိုင်ငံနှင့် အလွန်နီးစပ်သည်။ ဂမ်ဘီယာ၏ ဂီတမှာ ရေပန်းစားသော အနောက်တိုင်းဂီတ နှင့် အကကို ဝိုလော့ဖ်လူမျိုး နှင့် ဆီရာလူမျိုးတို့၏ ရိုးရာ ဗုံတီးခတ်မှု နှင့် အကဖြစ်သော ဆဘား ဖြင့် ရောမွှေထားခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|title=FolkWorld #71: Africa|url=http://www.folkworld.eu/71/e/africa.html|website=www.folkworld.eu|access-date=2020-05-30}}</ref> ===ဟင်းလျာများ=== ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ ဟင်းလျာများတွင် မြေပဲ၊ ထမင်း၊ ငါး၊ အသား၊ ကြက်သွန်၊ ခရမ်းချဉ်သီး၊ ပလောပီနံမှုန့်၊ ငရုတ်ကောင်းမှုန့် နှင့် ဂမ်ဘီယာအမျိုးသမီးတို့မှ ဂမ်ဘီယာမြစ်မှ ဖမ်းယူသော ယောက်သွားတို့ ပါဝင်သည်။ အထူးသဖြင့် ယပ်ဆာ ဟု ခေါ်သော ကြက်သွန်ဖြင့် ချက်ထားသော သားငါး ဟင်းလျာနှင့် ဒိုမိုဒါဟု ခေါ်သော မြေပဲနှစ်ဖြင့် ချက်ထားသော ဟင်းလျာတို့မှာ<ref>{{Cite web|url=https://www.gambia.co.uk/blog/traditional-gambian-food-and-drink|title=Traditional food and drink in The Gambia|website=www.gambia.co.uk|language=en-gb|access-date=2018-02-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20180221095929/https://www.gambia.co.uk/blog/traditional-gambian-food-and-drink|archive-date=21 February 2018|url-status=live|df=dmy-all}}</ref> ဒေသခံများနှင့် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားများကြား ရေပန်းစားသော ဟင်းလျာများ ဖြစ်သည်။ ===မီဒီယာ=== ဝေဖန်သူများက အစိုးရအား လွတ်လပ်စွာ ပြောဆိုခွင့်ကို ကန့်သတ်သည်ဟု စွပ်စွဲကြသည်။ ၂၀၀၂ ခုနှစ်တွင် ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သော ဥပဒေမှ လိုင်စင်ထုတ်ပေးနိုင်၍ သတင်းစာဆရာများကို အကျဉ်းချနိုင်သည့် အာဏာရှိသော ကော်မရှင်တစ်ခုကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် အသရေဖျက် ရေးသားမှုအတွက် ထောင်ဒဏ်အပြစ်ပေးသော ဥပဒေကို ထပ်မံပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပြီး ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေမှုနှင့် ရုပ်သံ လွှင့်ထုတ်မှု လိုင်စင် အားလုံးအား ပယ်ဖျက်ခဲ့ကာ မီဒီယာအဖွဲ့အားလုံးအား ယခင် အခကြေးငွေထက် ၅ ဆမျှ ရှိသော ကြေးဖြင့် ပြန်လည် မှတ်ပုံတင်စေခဲ့သည်။<ref name=BBCCountryProfile> {{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/africa/country_profiles/1032156.stm#media |title=Country profile: The Gambia |publisher=BBC News website |accessdate=16 October 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081123010005/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/africa/country_profiles/1032156.stm#media |archive-date=23 November 2008 |url-status=live |df=dmy-all }} </ref><ref>{{cite news |url = http://www.mg.co.za/articlePage.aspx?articleid=199422&area=/breaking_news/breaking_news__africa/ |title = President tightens media laws in The Gambia |date = 11 May 2005 |newspaper = Mail & Guardian |accessdate = 16 October 2008 |archive-url = https://web.archive.org/web/20080219055811/http://www.mg.co.za/articlePage.aspx?articleid=199422&area=%2Fbreaking_news%2Fbreaking_news__africa%2F |archive-date = 19 February 2008 |url-status = dead |df = dmy-all |archivedate = 19 February 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20080219055811/http://www.mg.co.za/articlePage.aspx?articleid=199422&area=%2Fbreaking_news%2Fbreaking_news__africa%2F }}</ref> အာဏာသိမ်းရန် ကြံစည်မှု အပြီးတွင် ဂမ်ဘီယာ သတင်းသမား ၃ ဦး ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသည်။ သူတို့သည် အစိုးရ၏ စီးပွားရေးပေါ်လစီကို ဝေဖန်သောကြောင့် သို့မဟုတ် ယခင်ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး နှင့် လုံခြုံရေးအရာရှိချုပ်သည် ကြံစည်သူများတွင် ပါဝင်သည်ဟု ရေးသားပြောဆိုသောကြောင့်ဟု ဆိုကြသည်။<ref> {{cite news |url=http://www.rsf.org/article.php3?id_article=17063 |title=Banjul newspaper reporter freed on bail pending trial |date=13 June 2006 |publisher= [[နယ်စည်းမခြား သတင်းထောက်များအဖွဲ့]] |accessdate=16 October 2008 |url-status=bot: unknown |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060513112031/http://www.rsf.org/article.php3?id_article=17063 |archivedate=13 May 2006 }} </ref> သတင်းစာ အယ်ဒီတာ ဒေဒါ ဟိုင်ဒါရာသည် ၂၀၀၄ ခုနှစ် ဥပဒေ အသက်ဝင်ပြီးနောက် ရှင်းမပြနိုင်သော အခြေအနေတွင် သေနတ်ဖြင့် ပစ်သတ်ခံခဲ့ရသည်။ သတင်းစာနှင့် ရေဒီယို စတေရှင်များအတွက် လိုင်စင်ကြေးမှာ အလွန်မြင့်မားပြီး တစ်နိုင်ငံလုံး လွှင့်ထုတ်နိုင်သော စတေရှင်များကို အစိုးရမှ တင်းကြပ်စွာ ထိန်းချုပ်ထားသည်။<ref name="BBCCountryProfile"/> [[နယ်စည်းမခြား သတင်းထောက်များအဖွဲ့]]မှ "သမ္မတ ယာယား ဂျမ်မား၏ ရဲကင်းစောင့်နိုင်ငံ" ဟု ခေါ်ဆိုပြီး လူသတ်မှု၊ မီးရှို့မှု၊ ဥပဒေမဲ့ ဖမ်းဆီးမှု နှင့် အသက်အန္တရာယ်ခြိမ်းခြောက်မှုများကို ဂျာနယ်လစ်များ ပေါ်တွင် ကျူးလွန်သည်ဟု စွပ်စွဲထားသည်။<ref>{{cite news |url=http://archives.rsf.org/article.php3?id_article=13576 |archive-url=http://webarchive.loc.gov/all/20170426044528/http://archives.rsf.org/article.php3?id_article%3D13576 |url-status=dead |archive-date=2017-04-26 |title=Gambia – Annual report 2005 |date=December 2004 |publisher=[[နယ်စည်းမခြား သတင်းထောက်များအဖွဲ့]] |accessdate=16 October 2008 |archivedate=26 April 2017 |archiveurl=http://webarchive.loc.gov/all/20170426044528/http://archives.rsf.org/article.php3?id_article%3D13576 }}</ref> ၂၀၁၀ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ အင်ဒီပန်းဒင့် သတင်းစာ၏ ယခင်အယ်ဒီတာ မူဆာ ဆိတ်ဒီခန်အား နိုင်ဂျီးရီးယားနိုင်ငံ အဘူဂျာမြို့ရှိ အီကိုဝပ် (အနောက်အာဖရိကနိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့) တရားရုံးမှ အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၂ သိန်း ပေးရန် အမိန့်ချခဲ့သည်။ တရားရုံးမှ ဂမ်ဘီယာ အစိုးရသည် နိုင်ငံတော် လုံခြုံရေးအေဂျင်စီတွင် တရားမစွဲဆိုဘဲ ဖမ်းစီးခဲ့ပြီးနောက် နှိပ်စက်ခဲ့သည့်အတွက် အပြစ်ရှိသည်ဟု ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ အစိုးရအနေနှင့် သူ့အား ၂၀၀၆ ခုနှစ် မအောင်မြင်သော အာဏာသိမ်းမှုအကြောင်း သိသည်ဟု သံသယရှိခဲ့သည်မှာ ထင်ရှားသည်။<ref>{{Cite web|title=The Gambia {{!}} Countries {{!}} Collection of Cooper Hewitt, Smithsonian Design Museum|url=https://collection.cooperhewitt.org/countries/23424821/|website=collection.cooperhewitt.org|access-date=2020-05-30}}</ref> ===အားကစား=== အိမ်နီးချင်း ဆီနီဂေါနိုင်ငံကဲ့သို့ပင် ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ အမျိုးသား အားကစားနှင့် ရေပန်းစားသော အားကစားမှာ နပမ်းသတ်ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>[http://amazinggambia.weebly.com/sport.html Sport – Gambia!] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160423003315/http://amazinggambia.weebly.com/sport.html |date=23 April 2016 }}, weebly.com, accessed 3 April 2016.</ref> ဘောလုံးကစားခြင်းနှင့် ဘတ်စကတ်ဘောတို့မှာလည်း ရေပန်းစားသည်။ ဂမ်ဘီယာ၏ ဘောလုံးကစားခြင်းကို ဂမ်ဘီယာဘောလုံးအဖွဲ့ချုပ် (ဂျီအက်ဖ်အေ) မှ ကြီးကြပ်ပြီး ၎င်းတို့မှာ ဖီဖာ နှင့် အာဖရိက ဘောလုံးအဖွဲ့ချုပ် (စီအေအက်ဖ်) တို့နှင့် မိတ်ဖက်အဖွဲ့အစည်း ဖြစ်သည်။ ဂမ်ဘီယာ ဘောလုံးအဖွဲ့ချုပ်မှ လိဂ် ကစားခြင်းကို ဦးဆောင်ပြီး ထိပ်ဆုံးတန်း၊ ဂျီအက်ဖ်အေ ပထမတန်း တို့ဖြစ်ကာ ဂမ်ဘီယာ အမျိုးသား ဘောလုံးအသင်းကိုလည်း ဦးဆောင်သည်။ "ကင်းမြီးကောက်" ဟု အမည်ပြောင်ပေးထားသော အမျိုးသား ဘောလုံးအသင်းမှာ ဖီဖာ ကမ္ဘာ့ဖလားနှင့် အာဖရိကဖလားတို့အတွက် လူကြီးအဆင့်၌ ဘယ်သောအခါမျှ ခြေစစ်ပွဲ မအောင်ခဲ့ပေ။ သူတို့သည် အင်ဒီပန်းဒင့် အားကစားကွင်းတွင် ကစားကြသည်။ ဂမ်ဘီယာသည် ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် အိမ်ရှင်အဖြစ်လက်ခံကျင်းပသော အာဖရိက ဘောလုံးအဖွဲ့ချုပ်၏ အသက် ၁၇ နှစ်အောက် ဘောလုံးပြိုင်ပွဲ နှင့် ၂၀၀၉ ခုနှစ် အယ်လ်ဂျီးရီးယားတွင် ကျင်းပသော အသက် ၁၇ နှစ်အောက် ပြိုင်ပွဲတို့တွင် ချန်ပီယံဆုကို ရရှိခဲ့သဖြင့် ၂၀၀၅ ခုနှစ် ပီရူးတွင်ကျင်းပသော ဖီဖာ ၁၇ နှစ်အောက် ကမ္ဘာ့ဖလား နှင့် ၂၀၀၉ ခုနှစ် နိုင်ဂျီးရီးယားတွင် ကျင်းပသော ဖီဖာ ၁၇ နှစ်အောက် ကမ္ဘာ့ဖလားတို့သို့ ပါဝင် ယှဉ်ပြိုင်ခွင့် ရရှိခဲ့သည်။ အသက် ၂၀ အောက် အသင်းမှာလည်း ၂၀၀၇ ခုနှစ် ကနေဒါတွင် ကျင်းပသော ဖီဖာ အသက် ၂၀ အောက် ကမ္ဘာ့ဖလားအတွက် ခြေစစ်ပွဲ အောင်ခဲ့သည်။ အမျိုးသမီး အသက် ၁၇ နှစ်အောက် ဘောလုံးအသင်းမှာလည်း ၂၀၁၂ ခုနှစ် အဇာဘိုင်ဂျန်တွင်ကျင်းပေသာ ဖီဖာ အသက် ၁၇ နှစ်အောက် ကမ္ဘာ့ဖလားတွင် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည်။ ==အခြားကြည့်ရန်== == ကိုးကား == {{reflist}} [[Category:နိုင်ငံ]] [[Category:ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ]] [[Category:အာဖရိကတိုက်ရှိ နိုင်ငံများ]] 1lz5txnioma2xa0nl3l58yuuzygf50j 0 17328 754886 707124 2022-08-15T22:10:00Z 103.42.216.149 မြန်မာစွယ်စုံကျမ်း(အခန်း၅) မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၅) wikitext text/x-wiki [[File:Einscharpflug - Farmer plowing in Fahrenwalde, Mecklenburg-Vorpommern, Germany.jpg|right|thumb|မြင်းကိုအသုံးပြု၍ မိရိုးဖလာ ထယ်ဖြင့် ထွန်ယက်ခြင်း]] ရှေးကျောက်ခေတ်မှအစပြု၍ လူတို့သည် မြေကြီးကို ထွန် ယက်လျက်၊ သီးနှံပင်များကို စိုက်ပျိုးခဲ့ကြသည်။ သို့ရာတွင် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်းတစ်ရာအတွင်း၌သာလျှင်၊ လယ်ယာ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းတွင် အသုံးပြုကြသည့် ကရိယာတန်ဆာ ပလာများသည် ယခင်ကထက် တိုးတက်ကောင်းမွန်လာကြ သည်။ ခရစ်တော်မပေါ်မီ နှစ်ပေါင်း ၃ဝဝဝ ခန့်က အီဂျစ် လူမျိုးတို့သည် သစ်သားဖြင့်ပြုလုပ်သော ထယ်နှင့်ပေါက်ပြား များကို အသုံးပြုလျက် လယ်ယာမြေကိုပြုပြင်၍၊ ဂျုံစပါးကို စိုက်ပျိုးခဲ့ကြသည်။ ၁၇ ရာစုနှစ်များသို့တိုင်အောင် တောင်သူ လယ်သမားတို့သည် သစ်သားထွန်နှင့် ထယ်စသော စိုက်ပျိုးရေး ကရိယာများကိုသာ အသုံးပြုခဲ့ကြသည်။ ထယ်ဖြင့် လယ်ယာ မြေကို ထွန်ယက်ပြုပြင်ရာ၌ လူတို့သည် ကျွဲနွားနှင့်မြင်းတို့၏ အကူအညီကိုယူလျက် ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည်။ ယနေ့တိုင်အောင် မြန်မာနိုင်ငံနှင့်တကွ အခြားတိုင်းနိုင်ငံတို့၌ ကျွဲနွားနှင့် မြင်းတို့ ဖြင့် လယ်ယာမြေများကို ထယ်ထိုးပြုပြင်လျက်ရှိကြသည်။ သို့ ရာတွင် ယခုခေတ်၌ သုံးစွဲလျက်ရှိကြသောထယ်မှာ သစ်သား ချည်းသက်သက် မဟုတ်တော့ဘဲ၊ ထယ်သွားနေရာတွင် ထက် သောသံချွန်ကို တပ်ဆင်ထားသဖြင့် ယခင်ကထက် ပိုမို၍ ခရီး ရောက်သည်။ ဤကဲ့သို့ ထယ်ကိုစံနစ်တကျ တီထွင်လိုက်ခြင်း ဖြင့်၊ လယ်မြေဧကကို တိုးချဲ့လုပ်ကိုင်နိုင်သည့်အပြင်၊ သီးနှံ ထွက်လည်း ပို၍ကောင်းလာသည်။ လယ်မြေကို ကျနစွာ ထွန် ယက်ပြုပြင်ပေးခြင်းသည် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်း အောင်မြင်မှု၏ အခြေခံ အုတ်မြစ်ကြီးဖြစ်သည်။ ထယ်အမျိုးအစားပေါင်း များစွာရှိသည်။ ရိုးရိုးထယ်မျိုးမှာ ရှေ့ကနေ၍၊ ကျွဲနွားမြင်းစသော တိရစ္ဆာန်တို့ ရုန်းရသော ထယ် မျိုးဖြစ်ရာ၊ ထယ်ထိုးသူသည် လက်ကိုင်ကိုကိုင်လျက် နောက်မှ လမ်းလျှောက်လိုက်ရသည်။ အခြားတစ်မျိုးမှာ ဘီးများတပ်ဆင် ထားသော ထယ်ဖြစ်၍ ထယ်ထိုးသူသည် ထိုင်ခုံပေါ်မှ လိုက်ရ သည်။ ကျန်တစ်မျိုးမှာ မြင်းဖြင့်ဆွဲ၍သော်လည်းကောင်း၊ လယ်ထွန် စက်ဖြင့် ဆွဲ၍သော်လည်းကောင်း၊ အသုံးပြုရသော ထယ်မျိုးဖြစ်သည်။ ဤထယ်မျိုးတွင် ထယ်သွားများစွာ တပ်ဆင်ထားသဖြင့်၊ တစ်ကြိမ်တည်းနှင့် ထယ်ကြောင်းများစွာ ပြုလုပ်နိုင်သည်။ ထယ်ကိုစံနစ်တကျ တီထွင်ထားခြင်းအားဖြင့် မြေကြီးကို ကျန စွာ ပြုပြင်ပေးနိုင်ကြသည်။ ထယ်သွားဖြင့် မြေကြီးကိုဖော် ထုတ်နိုင်၏။ ထယ်သွားအထက်တွင် စောင်းရွှေရွှေရှိသော ထယ် သွားနှာယောင်ဖြင့် မြေစာကို ဘေးသို့ဖယ်ထုတ်လိုက်သည်။ ထယ်ရေးခဲဆွဲဖြင့် ထယ်သွားကိုထိန်းထားသည်။ အချို့ထယ် တို့တွင် ထယ်သွားနှာယောင်ရှေ့၌ သံသွားတစုံကို တပ်ဆင် ထား၍၊ မြေစာကို ခုတ်ထွင်ပေးသည်။ အချို့ထယ်များ၌မူ ထယ်သွားအစား လည်နိုင်သောသံပြားဝိုင်းများကို မြေပြင်နှင့် ခပ်စောင်းစောင်းတပ်ဆင်ထား၍ မြေကြီးကို တူးဆွကြသည်။ ရှေးအခါကပင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ ထယ်သွားအမျိုးမျိုးကို အသုံး ပြုခဲ့ကြသည်။ ယင်းတို့အနက် စုတ်ချွန်း၊ အာလောင်၊ စက၊ ဘဲ၊ ကျေးနှင့် ကိုင်းဟုခေါ်သော ထယ်များမှာ အထင်ရှားဆုံး ဖြစ်သည်။ စုတ်ချွန်းထယ်သွားသည် အဖျားချွန်လျက် နားရွက်ကြီးသည်။ ထိုထယ်သွားကို မြေမာ၊ မြေစေးတွင် အသုံး ပြုသည်။ အာလောင် ထယ်သွားသည် အပြားဝိုင်း၍၊ နားရွက် အနေတော်ရှိသည်။ ထိုထယ်သွားကို မြေပျော့၊ မြေနုတွင် အသုံး ပြုသည်။ စကထယ်သည် မြေပျော့လည်းမဟုတ် မြေမာလည်း မဟုတ်သော စကမြေ၌သုံးသော ထယ်မျိုးဖြစ်သည်။ ဘဲ၊ ကျေး နှင့် ကိုင်းထယ်သွားများသည် မြေအောက်ကိုလှန်သော ထယ် သွားများဖြစ်သဖြင့် ယင်းတို့၌ နားရွက်ငယ်ငယ်ရှိကြ၏။ မြန်မာနိုင်ငံ၌ အသုံးများသောထယ်တို့သည် အရပ်ဒေသနှင့် မြေအမျိုးအစားကိုလိုက်၍ အကြီး၊ အလတ်၊ အငယ်ဟူ၍ သုံး မျိုးရှိသည်။ ထယ်တစ်မျိုးကို တစ်ပင်တိုင်ထယ်ဟုခေါ်သည်။ ထိုထယ်ကိုပြုလုပ်ရာ၌ သဘာဝအလျောက် ကောက်နေသော သစ်ကိုင်းကိုခုတ်ရွေ၍၊ ထယ်သွားပုံကျအောင် ပြုပြင်ယူသည်။ ထိုနောက် ထယ်သွားတပ်၍ အသုံးပြုသည်။ ထိုထယ်၏ လက်ကိုင်၌ အောက်ခြေမှ ၉ လက်မမှ ၁၂ လက်မအကွာ လောက်တွင် အပေါက်ဖောက်၍ ထယ်သန်လျှိုထားသည်။ ထယ်သန်ကျွတ်မထွက်နိုင်အောင် ထယ်သန်၏အဖျားတွင် ပရစ် သပ်ကလေးတစ်ခုကို ကန့်လန့်ဖောက်၍ လျှိုသွင်းထားသည်။ ထယ်စူးသည့် အတိမ်အနက်ကို ချိန်ဆနိုင်ရန် ထယ်သန်ကို စရွေးပေါက်၌ အထက်အောင်သပ် ၂ ခုည|ပ်၍ ထိန်းပေးသည်။ ထိုတယ်ကို မြေအမျိုးအစားလိုက်၍ အပေါ့အလေး ပြုလုပ်ရ သည်။ ဒုတိယထယ်မျိုးသည် တစ်ပင်တိုင်ထယ်ကို ပြုပြင်ချဲ့ထွင် ထားသော ထယ်မျိုးဖြစ်သည်။ ထိုထယ်ကို ထယ်ကောက် သို့မဟုတ် ထယ်ဒူးကောက်ဟုခေါ်သည်။ ထိုထယ်၌ ထယ်လျှာ တိုင်ပါ၍ ယင်း၏တစ်ဘက်စွန်းကို ထယ်သွား၏ နားရွက် နောက်မှ ထယ်အုံး၌ရှိသော အပေါက်ထဲသို့ ထည့်သွင်း၍၎င်း၊ အခြားတစ်ဘက်စွန်းသို့ ထယ်သန်တွင်ဖောက်ထားသော အပေါက်ကို လျှိုသွင်း၍၎င်း တပ်ဆင်ထားသည်။ တတိယထယ်မျိုးသည် လွှတိုက်သစ်သားဖြင့် ပြုလုပ်သော ထယ်ဖြစ်သည်။ ထိုတယ်ကို တုံးလုံးထယ်ဟုခေါ်သည်။ ထို ထယ်၏လက်ကိုင်တိုင်နှင့် မုတ်တိုင်တို့ရှိ စရွေးပေါက်များတွင် ထယ်သန်လျှိုသွင်းထားသည်။ လက်ကိုင်တိုင် တစ်ဘက်သို့ စွန်းထွက်နေသော ထယ်သန်အဖျားကို ပရစ်တံဖြင့် ထိန်းထား သည်။ မုတ်တိုင်၌လည်း ထယ်အစူးအရှ၏ အတိမ်အနက်ကို ပြုပြင်ပေးရန် ပရစ်တံတစ်ခု တပ်ထားသည်။ ထယ်ကို ကန့် လန့်တပ်ဆင် နိုင်ရန် ထယ်သန်၏အဖျားတွင် ထိပ်စွန်းမှ ၂ ပေခန့်အကွာ၌ အပေါက်ကလေး ၃ ပေါက်ခန့်ကို ၅ လက်မစီ ခြားလျက် ဖောက်ထားသည်။ အထက်ပါထယ်များသည် မြေထဲ သို့စူးဝင်ရာ၌ ရင်တိုက်စူးဝင်လျက် ထယ်စာ ထယ်ခဲများကို ရှေ့သို့ပြန်ကျစေသည်။ ထိုကြောင့် ယင်းတို့ကို ရင်တိုက်ထယ် ဟု ခေါ်ကြသည်။ ထိုထယ်တို့၏ ချွတ်ယွင်းချက်များမှာ နှာ ယောင်မပါ၍ ဆွဲရာ၌ လေးလံခြင်း၊ ရွက်လိမ်မပါသဖြင့် ထယ် စာထယ်ခဲများ ကောင်းစွာမလန်ခြင်း၊ ညီညာသောထယ်ကြောင်း မရနိုင်သောကြောင့် ထယ်ကြောင်းချင်းစပ်ရန် ခဲယဉ်းပြီးလျှင် မြေရိုး သို့မဟုတ် ခုံများကျန်နေတတ်ခြင်း စသည်တို့ ဖြစ်လေသည်။ ထိုချွတ်ယွင်းချက်များမရှိစေရန် မြန်မာနိုင်ငံတော် စိုက်ပျိုး ရေးဌာနတွင် ထယ်တစ်မျိုး တီထွင်ထားသည်။ ထိုထယ်ကို သိပ္ပံထယ်ဟုခေါ်သည်။ သိပ္ပံထယ်သွားတွင် အနောက်နိုင်ငံ များ၌လုပ်သော ထယ်သွားမျိုးတို့၏ ကောင်းမွန်သော အချက် အလက်များပါရှိသည်။ ထိုထယ်သွားကို မြန်မာတောင်သူလယ် သမားများ သုံးရင်းစွဲဖြစ်သော ထယ်ဒူးထယ်တုံးများတွင် လွယ် လင့်တကူ တပ်ဆင်၍ရသည်။ ထို့ပြင် သိပ္ပံထယ်သွားသည် အနောက်နိုင်ငံထယ်သွားများလောက် အလေးချိန်မစီးသဖြင့် အစိုစိုက်ခြင်း၊ အခြောက်စိုက်ခြင်း နှစ်မျိုးစလုံးအတွက် အသုံး ပြုနိုင်သည်။ သိပ္ပံထယ်သွား အမှတ် ၁၊ ၂၊ ၃၊ ၄ ဟူ၍ လေးမျိုးရှိ သည်။ အမှတ် ၁ သိပ္ပံထယ်သွားသည် ထယ်သွား အလတ်စား သို့မဟုတ် စကထယ်သွားမျိုးဖြစ်သည်။ အလေးချိန် ၃ ပိဿာ နှင့် ၈၈ ကျပ်သားခန့်ရှိသည်။ ထယ်ကြောင်းအနက် ၄ လက်မ မှ ၆ လက်မအထိ၊ အကျယ် ၆ လက်မမှ ၈ လက်မအထိ ထိုး နိုင်သည်။ ထိုထယ်သွားမျိုးကို မြေနုမြေလတ်များတွင် အသုံးပြု ကြသည်။ အမှတ် ၂ သိပ္ပံထယ်သွားသည် ထယ်သွား အငယ်စားမျိုး ဖြစ်သည်။ အလေးချိန် ၃ ပိဿာနှင့် ၅ ကျပ်သားခန့်ရှိသည်။ ထယ်ကြောင်းအနက် ၃ လက်မမှ ၅ လက်မအထိ၊ အကျယ် ၄ လက်မမှ ၇ လက်မ အထိထိုးနိုင်သည်။ ထိုထယ်မျိုးကို မြေစေး၊ မြေမာများ၌ သုံးရန်သင့်လျော်သည်။ အမှတ် ၃ သိပ္ပံ ထယ်သွားသည် အကြီးဆုံးဖြစ်၍ အလေးချိန် ၅ ပိဿာ ၅၅ ကျပ်သားခန့်ရှိသည်။ ထယ်ကြောင်းအနက် ၃ လက်မမှ ၆ လက်မအထိ၊ အကျယ် ၆ လက်မမှ ၉ လက်မအထိ ထိုးနိုင် သည်။ မြေထဲ အမြစ်နက်နက် ဆင်းသောအပင်များ စိုက်ပျိုး ရာ၌ ထိုထယ်ကြီးများကို အသုံးပြုလေ့ရှိသည်။ အမှတ် ၄ သို့မဟုတ် ဝ (သုည) သိပ္ပံ ထယ်သွားသည် အသေးဆုံးဖြစ် သည်။ အလေးချိန် ၂ ပိဿာခွဲရှိသည်။ ထယ်ကြောင်းအနက် ၃ လက်မမှ ၅ လက်မအထိ၊ အကျယ် ၄ လက်မမှ ၇ လက်မ အထိ ထိုးနိုင်သည်။ ထိုထယ်သွားမျိုးကို မြေနု၊ နုံးမြေများတွင် အသုံးပြုကြသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၅)</ref> == မြန်မာစွယ်စုံကျမ်း(အခန်း၅) == <references/> [[Category:စိုက်ပျိုးရေး ကိရိယာ]] [[Category:တရုတ် တီထွင်မှုများ]] 9go5zot2nizct5010ei7uxtf23rc5t0 0 18090 754918 733402 2022-08-16T03:07:36Z Aung kaung 11971 wikitext text/x-wiki [[File: Myat lay.jpeg|thumb| မြတ်လေး]] '''မြတ်လေး'''ကို ရန်ကုန်တစ်ဖက်ကမ်း ခနောင်တိုတွင် အဖ စတီးဘရားသားစာရေးကြီး ဦးဘရှင်၊ အမိ ဒေါ်မိုးလုံး (ဒေါ်ဒေါ်မိုး) မှ ၁၉၃၂-ခု ဇူလိုင်လ (၁၁)ရက်၊ တနင်္လာနေ့တွင် ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ မွေးချင်းငါးဦးအနက် စတုတ္ထမြောက်ဖြစ်ပြီး ငယ်မည်မှာ မောင်လေးဖြစ်သည်။ ==ပညာသင်ဘဝ== ငယ်စဉ်က ခနောင်တိုရွာဦးကုဏ္ဍလ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းတွင် လေးတန်းအထိ ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။ ယင်းနောက်လမ်းမတော်၊ မော်တင်ကျောင်းတွင် လေးတန်းစာမေးပွဲ ဝင်ရောက်ဖြေဆိုသည်။ မူလတန်းကျောင်းသားဘ၀မှာပင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီး (၁၉၃၉ - ၁၉၄၅) ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဆရာဦးဘအေး၊ ဆရာဦးမြမောင်၊ စာတိုက်ဝန်ထောက်ဦးစံရင်တို့ထံတွင် ပညာကို ဆက်လက်သင်ယူသည်။ စနစ်တကျ သင်ကြားရခြင်းမျိုးမဟုတ်ပေ။ ဆရာတစ်ဦးထံ တွင် ဂဏန်းသင်္ချာ၊ ဆရာတစ်ဦးထံတွင် မြန်မာစာ၊ ဆရာတစ်ဦးထံတွင် အင်္ဂလိပ်စာစသည်ဖြင့် သင်ယူရခြင်းမျိုးဖြစ်သည်။ ဆရာအားလုံးမှာ စေတနာဆရာများသာဖြစ်သည်။ ရေနံဆီဖိုးမျှဖြင့် သင်ကြားပေးကြခြင်းဖြစ်သည်။ ပထမ သူ့နာမည်ထိပ်တွင် တက္ကသိုလ် ဟု တင်စားချက်ကလေး ရှိခဲ့သဖြင့် တက္ကသိုလ်မြတ်လေး ဟုဖြစ်သည်။ ဖနောင့်ကလေးကြွကာ၊ မျက်ခုံးကြီး တဖက် ပင့်ကာပင့်ကာနှင့် ကဗျာဆန်ဆန်စကားရှည်ကြီးတွေပြောသော သူ့အမူအယာကို နှစ်ခြိုက်သွားခဲ့ကြသဖြင့် ထိုခေတ်က သူ့အမူ အယာကို ‘မြတ်လေးစတိုင်’ ဟု ခေါ်ကြသည်။ ‘ရေပွက်ပမာ’ဇာတ်ကားတွင် မြတ်လေးသည် လူဆိုးဂိုဏ်းဝင်အဖြစ် သရုပ်ဆောင်သည်။ မြတ်လေးသည် မေတ္တာဘွဲ့၊ ဟာသ၊ ဇာတ်ကြမ်း စသည်ဖြင့် ဇာတ်ကောင်စရိုက်မျိုးစုံကို ကျရာဇာတ်ရုပ်အတိုင်း ပီပြင်စွာသရုပ်ဆောင်လေ့ရှိသည်။ ၁၉၈၅-ခုနှစ်တွင် သူ ဒုတိယအကြိမ် အမျိုးသားဇာတ်ပို့ဆုအဖြစ် အကယ်ဒမီရွှေစင်ရုပ်ရရှိသော ‘ရင်ထဲမှာရွာသောမိုး’ ကို ဒါရိုက်တာ မောင်မောင်မြင့်ရိုက်ကူး၍ ကျော်ဟိန်း၊ နွဲ့နွဲ့မူ၊ အောင်လွင်တို့နှင့်အတူ သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ၂၃ နှစ်ကြာပြီးမှ ဒုတိယအကြိမ် အကယ်ဒမီ ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါဇာတ်ကားတွင် မိဘပစ်သွားသော မွေးကင်းစကလေး (ကျော်ဟိန်း)ကို ကြီးပြင်းသည်အထိ ပညာသင်ကျွေးမွေးစောင့်ရှောက်ထားသော သုဿာန်စောင့်ကြီးအဖြစ် မြတ်လေးက သရုပ်ဆောင်ထားသည်။ အချိန်တန်အရွယ်ရောက် လူလားမြောက်လာသော ကျော်ဟိန်းကို မိဘအရင်းများက လာရောက်ပြန်လည်တောင်းဆိုသောအခါ ငယ်ငယ်ကတည်းက မွေးစားခဲ့သောကလေးကို သံယောဇဉ်ငြိတွယ်နေသဖြင့် မပေးရက်၊ မပေးပြန်လျှင်လည်း ကလေး၏ဘ၀သည် သုဿာန်ထဲတွင်နေ သုဿာန်ထဲ၌ပင် ဘ၀ဆုံးသွားမည်ဖြစ်သည်။ ပေးလိုက်မှသာ မိဘအရင်းတို့က ရွေဘုံပေါ်တွင်ထားပြီး ကလေးဘ၀ကောင်းစားမည်။ သို့ကလို ချီတုန်ချတုန် အပြန်ပြန်အလှန်လှန်စဉ်းစားပြီး ရင်ထဲတွင်မချေိ၀ဒနာခံစားနေရပုံကို ပီပြင်စွာသရုပ်ဆောင်သွားရာ ကြည့်ရသူတိုင်း ဝမ်းနည်းကြေကွဲမျက်ရည်ကျရသည်အထိ ဖြစ်ခဲ့ရလေ သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း အဆိုပါဇာတ်ကားတွင် မြတ်လေးသည် အမျိုးသားဇာတ်ပို့ဆုကို ထိုက်တန်စွာဆွတ်ခူးရရှိသည်ဟု ထင်မြင်မိပါသည်။ ==စာပေ ဂီတ== မြတ်လေးသည် ရုပ်ရှင်ဘက်၌သာ ထူးချွန်သည်မဟုတ်၊ စာပေဂီတဘက်၌လည်း ခေသူမဟုတ်ပင်။ သူသည် ကဗျာသမား စာသမားလည်း ဖြစ်သည်။ တေးရေးတေးဆိုဘက်၌လည်း ထင်ရှားသူဖြစ်သည်။ သူသည် စာပေမှလာသူဖြစ်သောကြောင့် သီချင်းအရေး အလွန်ကောင်းသည်။ သူရေးစပ်သီကုံးခဲ့သော တေးသီချင်းပေါင်း ၂၀၀ ခန့်ရှိရာ ထင်ရှားသည့်သီချင်းများမှာ မေတ္တာစစ်ဆိုသည်မှာ၊ ဝေးပြီမွှေးရယ်၊ မခင်နှင်းဆီ၊ မခင်နှင်းဆီရဲ့ နှင်းဆီ၊ မခင်နှင်းဆီရဲ့နှင်းဆီဇာတ်သိမ်း (မခင်နှင်းဆီသို့ပေးစာကို ကိုတင်ကိုးရေးခဲ့သည်) ပန်းတိုင်းပွင့်ပါစေ၊ ပင်လုံထိပ်ထားဦး၊ ချစ်သက်ပိုင်၊ တစ်ရံရောအခါက၊ ဘာပဲလုပ်ရလုပ်ရ စသည့်သီချင်းများသည် ရေပန်းစားခဲ့သည်။ ယနေ့တိုင်ပြန်ဆိုနေ ကြဆဲပင် ဖြစ်သည်။ မြတ်လေး၏သီချင်းများကို သူကိုယ်တိုင်သာမက မောင်မောင်ကြီး၊ ကိုမင်းနောင်၊ ကိုမြကြီး၊ [[ချစ်ဆွေ၊ စန္ဒရား|စန္ဒရားချစ်ဆွေ]]၊ ခင် မောင်လွင်၊ သန်း ဖေလေး၊ သုမောင်၊ မြင့်မြင့်ခင်၊ လီလီကြာညွန့်၊ တင်တင်မြ၊ တင်တင်လှ၊ စသည်တို့က သီဆိုခဲ့ကြသည်။ မြတ်လေးသည် အသစ်အဆန်းကိုရှာဖွေလို၍ အစဉ်အလာဟောင်းမှလမ်းခွဲထွက်လိုသူလည်း ဖြစ်သည်။ မြတ်လေးသည် ဇာတ်ကား နာမည်များကိုပင် လူထုသုံးစကားလုံးများရွေး၍ သုံးစွဲတတ်သဖြင့် သူ့ဇာတ်ကားနာမည်များသည် လူထုကြား၌ရေပန်းစားခဲ့သည်။ သူ၏သီချင်းဆို၍ ငိုရသည်။ သွေးနဲ့ ချွေးနဲ့ ရင်းသည့်မြေ၊ ငို၍ ရယ်၍ မရသော မျက်နှာ၊ ချစ်သူကလ ကိုယ်ကည၊ သူများရီဖို့ ကိုယ်ငိုမယ်၊ ပုဂံအလှရှာပုံတော်၊ ရွှေပန်းကန်ပေါ်ကျတဲ့မျက်ရည် စသည့်နာမည်များမှာ ပရိသတ်ရင်ထဲကို စွဲငြိစေခဲ့သည်။ သို့ကလို ပညာသင်ကြားနေစဉ်မှာပင် ဒလမြို့သန်းခေါင်စာရင်းရုံး၌ အောက်တန်းစာရင်း ဝင်လုပ်သည်။ ထို့နောက် ရန်ကုန်မြို့ (ပန်းဆိုးတန်းလမ်း) ထောက်ပံ့ရေးရုံး၌ အလုပ်ဝင်လုပ်သည်။ ထိုအချိန်ကပင် မြတ်လေးသည် စာပေအနုပညာနှင့် နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းပေါ်သို့ တပြိုင်တည်း စမ်းလျှောက်နေသည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။ ယောက်ဖဝမ်းကွဲတော်သူ တယောဝိဇ္ဖာကိုအေးကိုအကြောင်းပြု၍ သူ့ဂီတတမျိုးစေ့ကို သန္ဓေတည်ခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က ကိုအေးသည် ဒရမ် တီးဝိုင်းတည်ထောင်ထားသည်။ မြတ်လေးသည် ဇာတ်၊ ရုပ်သေး၊ ကွက်စိပ်ပွဲများသို့လည်း လက်လှမ်းမီသမျှ လေ့လာဆည်းပူးသည်။ သူသည် စာပေ၊ ဂီတပေါ် မြတ်နိုးတွယ်တာစိတ်ရှိသလို နိုင်ငံရေး၌စိတ်ပါဝင်စားသည်။ ထောက်ပံ့ရေးရုံးတွင် စာရေးအဖြစ် လုပ်ကိုင်နေ စဉ်မှာပင် သမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပါဝင်လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ခနောင်တိုမြို့နယ် ဗလစလူငယ်ပြန်ကြားရေးမှူးအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ သို့ကလို စာပေဂီတနှင့် နိုင်ငံရေးတို့၌သာ အချိန်ပေးနေသည့်အတွက် ဆယ်တန်းစာမေးပွဲကို နှစ်ခါချခဲ့ရသည်။ ထို့နောက် ညကျောင်း တက်ရင်း ဆက်လက်ဖြေဆိုရာမှ အသက်၂၃ နှစ်အရွယ် ၁၉၅၁ တွင် ဆော်လမွန်ကျောင်းမှ ဆရာကြီးဘဆူးထံတွင် ဆက်လက်ပညာ ဆည်းပူးသည်။ ယင်းကျောင်းမှ ဆယ်တန်းအောင်မြင်ခဲ့သည်။ ၁၀ တန်းအောင်မြင်ပြီးနောက် မြတ်လေးသည် အလုပ်တစ်ဖက်ဖြင့်ပင် သက်ကြီးတက္ကသိုလ်တွင် ဆက်လက်ပညာသင်ယူသည်။ ထိုစဉ်မှာပင် ဂီတပညာကိုလေ့လာသည်။ သူသည် ဆရာဂျူဗလီစိန်ထံတွင် အဆိုသဘောနှင့် သီချင်းရေးနည်းများ လေ့လာသင်ယူခဲ့သည်။ အေးဝမ်းခင်မောင်၊ စန္ဒရားသီဟ၊ ဒုံမင်းလှိုင်ထင်တို့ထံမှ ဂီတသံစဉ်ကို ဆည်းပူးသည်။ ဆရာရွှေပြည်အေး၊ ဂီတနက်သန်ကို စောညိန်း၊ ဂီတာအုန်းလွင်၊ စန္ဒရားကိုမျိုးလှိုင်၊ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၊ ဂီတလုလင်မောင်ကိုကို၊ ဗိုလ်က လေးတင့်အောင်၊ စာရေးဆရာအောင်လင်းတို့ထံမှ ဂီတအခြေခံကောင်းများရရှိခဲ့သည်ဟု သိရသည်။ ယင်းနောက် အရှေ့ပိုင်းတူရိယာအဖွဲ့နှင့်နီးစပ်သွားပြီး ထိုဝိုင်းအတွက် သီချင်းများရေးပေးရသည်။ မြတ်လေး၏သီချင်းများသည် မြန်မာ ဆန်၍ သံစဉ်ပြေပြစ်သည်။ သီချင်းစာသား အဓိပ္ပာယ်လည်း လေးနက်၍ အတွေးအခေါ်ဆန်းသစ်သည်။ မြန်မာ့ဂီတလောက၌ မြန်မာအသံမှ ဓာတ်ပြားရ သီချင်းတစ်ပုဒ်ဖြစ်လာအောင် အတော်ကြိုးပမ်အားထုတ်ယူရသည်။ မြတ်လေးသည် ဓာတ်ပြားရတေးအတော်များများကို ရေးသားဖန်တီးနိုင်ခဲ့သည်။ သူသည် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ဝင်တေးများကိုလည်း ရေးသားခဲ့သည်။ အချို့ကို ကိုယ်တိုင်သီဆိုသည်။ မြတ်လေးသည် ဂီတလောကတွင် စန္ဒရားချစ်ဆွေနှင့် အတွဲများသလောက် အချို့သီချင်းများကို ပူးတွဲရေးသားခဲ လေသည်။ မြတ်လေးရေးစပ်သီကုံး၍ စတင်သီဆို အသံလွှင့်ခဲ့သောတေးမှာ ‘မေတ္တာအင်အား’ ဖြစ်သည်။ တိုက်ပွဲဝင်ကျောင်းသားတစ်ဦး သီချင်းများ၊ ငြိမ်းချမ်းရေးသည် အပေါင်းလက္ခဏာ၊ ဧရာ၀တီငိုသံ၊ ဒို့ကြားရသည်၊ ဘော်လဂါနဒီ-ဧရာ၀တီတေးများအဖြစ် တရုပ်ဖြူဆန့်ကျင်ရေးသီချင်း များဖြစ်သည်။ ထို့နောက် မေတ္တာစစ်ဆိုသည်မှာ၊ လက်ဆောင်မွန်၊ ဝေလေလေ၊ ထာ၀စဉ်အချစ်၊ မစ္စဝီစကီ၊ ကပြားမလေးဂိုရာရမ်၊ သီချင်းဆို၍ငိုရသည်၊ သည်ဇာတ်သည်တွင်ဆုံးပြီကွယ်နှင့် စစ်ကိုမောင်းထုတ်ကြစို့ သီချင်းများကိုလည်း ကိုယ်တိုင်ရေးစပ်သီဆိုခဲ့သည်။ အခြားဂီတစာဆိုများရေးသား၍ မြတ်လေးသီဆိုခဲ့သော သီချင်းများမှာ မနည်းလှပေ။ ယင်းတို့အနက် ကလေးချော့ (ရင်မှာပျိုးသော ဇာတ် ကားအတွက် ဆရာရွှေပြည်အေးရေးခဲ့သည့်သီချင်း) သီချင်းသည် ထင်ရှားသည်။ မြတ်လေးသည် စာပေဝါသနာပါသူလည်းဖြစ်ရာ ဂီတစာဆိုတော်များအကြောင်းကို လည်း စာနယ်ဇင်းများ၌ ရေးသားသည်။ ယင်းတို့အနက် ဆရာရွှေပြည်အေး၏ ဂီတစွမ်းရည်အ ကြောင်းကို ‘ရွှေအောင်လံ’ မဂ္ဂဇင်းတွင် တစ်နှစ်နီးပါးမျှ အခန်းဆက်ဆောင်းပါးများရေးသားသည်။ စာရေးဆရာ၊ ဂီတစာဆိုအောင်လင်းအကြောင်းကိုလည်း ‘ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ’ မဂ္ဂဇင်း တွင် အခန်းဆက်ရေးသားသည်။ တယောထိုး အလွန် ကောင်းသူ စာရေးဆရာ ဗန်းမော်တင်အောင်အကြောင်းနှင့် တက္ကသိုလ်ဘုန်းနိုင်အကြောင်းကိုလည်း ရုပ်ရှင်တေးကဗျာမဂ္ဂဇင်းတွင် (၈) လကြာမျှ အခန်းဆက်ရေးခဲ့သည်။ မြတ်လေးရေးခဲ့သည့်ဝတ္ထုများတွင် အကြောင်းအရာအသစ်၊ အတွေးအခေါ်သစ်၊ အယူအဆအသစ်များကို တင်ပြလေ့ရှိသည်။ သူရေးခဲ့သည့် ဝတ္ထုများအနက် ဆေးစက်မကျသေးသော အဖြူ၊ မီးရောင်အောက်ကအမှောင်၊ ငှက်ခတ်သမားဘကျား၊ ဆံမြိတ်လည်းပြေ ပန်းလည်းကြွေ၊ ဇရာနှင့်ဗေဒါအနမ်းတို့မှာ ထင်ရှားသည်။ မြတ်လေးသည် ဆရာဦးဉာဏထံ ချဉ်းကပ်၍လည်း ဇာတ်ညွန်းရေးနည်းကို နည်းခံခဲ့ သည်။ ကျောင်းသားဘ၀က ဝါသနာတူလူငယ်များနှင့်တွဲ၍ အရပ်ပြဇာတ်များကို စတင်ကပြခဲ့ သည်။ အဆိုပါပြဇာတ်များ၌ သူကိုယ်တိုင်ဒါရိုက်တာမင်းသားနေရာယူ ကပြခဲ့သော ဒို့အိမ်ကြီး၊ ယမနေ စသည့်ပြဇာတ်မှာ ထိုစဉ်က ပရိသတ်အကြိုက်တွေ့ခဲ့သည့် ပြဇာတ်များဖြစ်သည်။ ထို့နောက် တက္ကသိုလ်သို့ရောက်သောအခါ မြတ်လေး သည် တက္ကသိုလ်အနုပညာအသင်း၌ ပါဝင်လှုပ်ရှား၍ သူ့အနုပညာအရည်အသွေးကို ပြသခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း ဥပစာအောက် တန်းစာမေးပွဲကို ၅ ကြိမ်မြောက်ဖြေဆိုမှ အောင်မြင်ခဲ့သည်။ မြတ်လေးစာမေးပွဲကျသည်မှာ အဆန်းမဟုတ်ပေ။ အချိန်ပြည့် အနုပညာ လှုပ်ရှားမှုများ ပါဝင်ဆောင်ရွက်နေသူဖြစ်သည်။ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားဘ၀ ကျောင်းသားပွဲတော်များတွင် မြတ်လေးရေးသား၍ ကပြခဲ့ သောပြဇာတ်များမှာ ညီမလေးမာလာ၊ ဆံမြိတ်လည်ပြေ ပန်းလဲကြွေ၊ ၁၃၀၀ ပြည့်အရေးတော်ပုံ စသည်တို့ဖြစ်သည်။ သက်ကြီးတက္ကသိုလ်မှ စာမေးပွဲအောင်မြင်ပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံတော် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဘဏ်တွင် အကြီးတန်းစာရေး၊ စတင်လုပ် ကိုင်ခဲ့သည်။ ၆ လအကြာတွင် လက်ထောက်ကြီးကြပ်ရေးမှူးရာထူး တိုးမြှင့်ခံရသည်။ ယင်းဘဏ်တွင် ၂ နှစ်ခွဲခန့်ထမ်းရွက်ပြီးနောက် ရုပ်ရှင်လောကသို့ ခြေစုံပစ်ဝင်ခဲ့သည်။ ရုပ်ရှင်လောကသို့ ဓနဂုဏ်၊ ငအ၊ မွှေး၊ သစ္စာရှင်၊ မြတ်နိုးသူ၊ အရိုင်းစပယ်၊ ဩော်ယောက်ျား ရုပ်ရှင်ကားများတွင် တေးဂီတတာဝန်ခံအဖြစ် လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ ထိုအတွေ့အကြုံများသည် နောင်တွင် မြတ်လေးအား ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်မှုဘက်၌ များစွာအထောက်အပံ့ဖြစ်စေခဲ့သည်။ မြတ်လေး၏ ပွဲဦးထွက်ရိုက်ကူးခဲ့သော ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားမှာ ‘ပင်လုံထိပ်ထားဦး’ ဖြစ်သည်။ ပင်လုံထိပ်ထားဦး ဇာတ်ကား၏ဇာတ်ညွန်းနှင့်ဒါရိုက်တာမှာ မြတ်လေးပင်ဖြစ်သည်။ ယင်းဇာတ်ကား၏ဦးတည်ချက်မှာ ပဒေသရာဇ်ဆန့်ကျင်ရေး အခြေခံဇာတ်လမ်းဖြစ်သည်။ ယင်းကား ကိုသုံးသပ်၍ ဝါရင့်ဒါရိုက်တာအားလုံးလိုလိုက မြတ်လေးကို အရည်အချင်းရှိသောဒါရိုက်တာအဖြစ် လက်ခံခဲ့ကြသည်။ မြတ်လေးရိုက် ကူးသော ဇာတ်ကားတိုင်းလိုလိုမှာ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်သမိုင်းတွင် အထင်ကရနေရာတွင် မှတ်တမ်းတင်ခြင်းခံရသည်။ မြတ်လေးသည် စိတ်ကြိုက်အမူအယာကို မှန်မှာကြည့်၍ကိုယ်တိုင် လေ့ကျင့်သည်။ သရုပ်ဆောင်သောအခါ ဇာတ်ကောင်စရိုက်လိုက်၍ ဆိုင်ရာဆိုင်ရာ အခန်းများတွင် အမူအယာများကို ထည့်သွင်းအသုံးပြုသည်။ ထို့ကြောင့် မြတ်လေး၏အမူအယာများမှာ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကား တစ်ကားနှင့်တစ်ကား မတူဘဲ အမြဲတမ်းဆန်းသစ်၍နေသည်။ စကားပြောကောင်းသူပီပီ ‘ပန်းပန်လျက်ပါ’ ဇာတ်ကားတွင် မြတ်လေးသည် မြန်မာဆန်ဆန် တိုက်ပုံကလေးဝတ်လျက် ဆေးတံခဲကာ မျက်ခုံးကလေးပင့်၍ စကားပြောဟန်မှာ ရုပ်ရှင်ကြည့်ပရိသတ်၏ရင်ထဲတွင် အရိပ်ထင်စွဲကျန်ရစ်ခဲ့သော အမူအယာများပင်ဖြစ်သည်။ ယင်း ဇာတ်ကား၌တက္ကသိုလ်ကျောင်းဆရာ ကိုကျော်စိန်(မြတ်လေး) က အငြိမ့်မင်းသမီးမဗေဒါ (ကြည်ကြည်ဌေး) အိမ်လာတွေ့၊ အကြောင်းအရင်းမှာ သူ့သူငယ်ချင်း ကိုစောထွန်း (ကောလိပ်ဂျင်နေဝင်း) က ချစ်သူမဗေဒါကို လက်မထပ်ဘဲ ဂုဏ်ကြီးရှင် ခင်မမ(ဘေဘီနွဲ့) ကို မင်္ဂလာဆောင်သွား၊ မဗေဒါကို မယူရကောင်းလားဟု ကိုကျော်စိန်က ကရုဏာဒေါသဖြင့် ခံစားမှုအပြည့်ဖြစ်ပြောရာ မဗေဒါက ‘ဒါဖြင့် ဆရာ ကျမကို လက်ထပ်ယူနိုင်မလား’ ယင်းတွင် မြတ်လေး က ‘ဗျာ’ ဟု ပြန်ပြောရာ ထိုအပြောစကားတို့သည် ရုပ်ရှင်ကြည့်ပရိသတ်အတွက် ရင်ခုန်သွားခဲ့ရသော စကားပြောခန်းများပင်ဖြစ်သည်။ ‘သီတာဘယ်သို့ချစ်ရမယ်’ စကားတွင် ဟာသသရုပ်ဆောင်အဖြစ် မြတ်လေးက သရုပ်ဆောင်ထားသည်။ ‘ချစ်သူကလ ကိုယ်ကည’ ဇာတ် ကားတွင် သူသည် ခါးပိုက်နှိုက် သူခိုးအဖြစ် သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ယင်းဇာတ်ကားတွင် ခါးပိုက်နှိုက်ဘ၀ကို ပီပြင်စွာသရုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့ သည့်အတွက် ပရိသတ်အကြိုက်တွေ့စေခဲ့သည်။ ‘ရေပွက်ပမာ’ ဇာတ်ကားတွင် မြတ်လေးသည် လူဆိုးဂိုဏ်းဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ သူဇာရုပ်ရှင်မှ ဒါရိုက်တာစာရေးဆရာ ဦးမင်းအောင်၏ ‘အမုန်း၏နောက်ဝယ်’ ဇာတ် ကားတွင် မြတ်လေးသည် ပန်းချီဆရာအဖြစ် သရုပ် ဆောင်သည်။ သရုပ်ဆောင်ချက်ပီပြင်မှု ကြောင့် မြတ်လေး၏အသွင်ပျောက်၍ တကယ့်ပန်းချီဆရာ၏ ဘ၀ဇာတ်လမ်းကို ကြည့်ရှုနေရ သကဲ့သို့ ထင်မှတ်မှားအောင် သူ၏သရုပ်ဆောင်မှုက အောင်မြင်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း ၁၉၆၁ ခုနှစ်အတွက် အမျိုးသားအကောင်းဆုံးသရုပ်ဆောင်ဆုကို ‘အမုန်း၏နောက်ဝယ်’ ဇာတ်ကားတွင် ဆွတ်ခူးရရှိခဲ့သည်။ မြတ်လေးအကယ်ဒမီထပ်ဆင့်ရရှိသောဇာတ်ကားမှာ ၁၉၈၄ ခုနှစ်အတွက် အမျိုးသားဇာတ်ပို့ဆုအဖြစ် ရရှိခဲ့သော ‘ရင်ထဲမှာရွာသောမိုး’ ဇာတ်ကားဖြစ်သည်။ မြတ်လေးပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော ဇာတ်ကားအချို့မှာ ပင်လုံထိပ်ထားဦး၊ မောင့်ကို သေစေညွန်းရော့သလား၊ ပန်းတိုင်းပွင့်ပါစေ၊ သီချင်းဆို၍ငိုရသည်၊ ချစ်ပါသည်ဆိုသော် လည်း၊ ဝမ်းနည်းဝမ်းသာ၊ သွေးနဲ့ချွေးနဲ့ရင်းသည့်မြေ၊ ရင်မှာပျိုးသောပန်း၊ မိရွှေမာ၊ မောင်ချစ်နှမချစ်၊ မိုးကျော်သူ၊ ရန်ကုန်သားနဲ့မန္တလေးသူ၊ ချစ်သူပေးသောတေးတစ်ပုဒ်၊ စိမ်းနှမစန္ဒာ၊ လျော်ကြေးဖူးစာ၊ ညီမအတွက် ပုံတသွယ်၊ ပန်းကလေးများမနွမ်းစေချင်၊ မောင်ခေါ်ရာ လိုက်တော့မယ်၊ သူတို့ဖို့လည်းပိုချစ်ပါ၊ ချစ်ခြင်းမေတ္တာ၊ မြခြူသံ၊ လျှို့ဝှက်မေတ္တာ၊ ပေါင်း၍နုတ်၍မရသော မေတ္တာ၊ တေးဆိုလို့ချစ်ပါ့မယ်၊ ရွှေလက်ဖြင့်ခေါ်လည်းမလာ၊ အချစ်၏ကျေးကျွန်များ၊ တက်ခါး နဲ့ဇာနည်၊ မျက်နှာတစ်ခြမ်းအိုးမဲနဲ့၊ အရှိုက်၊ ရွှေပန်ကန်ပေါ်ကျတဲ့မျက်ရည် စသည့် ဇာတ်ကား များဖြစ်သည်။ မြတ်လေးသည် ၁၉၆၂ တွင် ကမ္ဘာ့လူငယ်ပွဲတော်တက်ရန် တရုတ်ပြည်မန်ချူးရီးယား၊ မွန်ဂိုလီးယား၊ ဆိုက်ဗေးရီးယားမှ တစ်ဆင့် ဖင်လန်နိုင်ငံ ဟယ်ဆင်လီးမြို့သို့ သွားရောက်သည်။ ထိုစဉ်အခွင့်ကြုံ၍ ကမ္ဘာ့ရုပ်ရှင်ပညာရုပ်များကို ဝါရင့်ရုပ်ရှင်အတတ်ပညာရှင်များနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခွင့်ရရှိခဲ့သည်။ ဆိုဗီယက်နိုင်ငံသို့ရောက်ရှိစဉ် ကမ္ဘာကျော် ‘စစ်ငြိမ်းချမ်းရေး’ ဇာတ်ကားရိုက်ကူးသူ ဒါရိုက်တာကြီး ဘောင်ဒါချတ်နှင့် တွေ့ဆုံပြီး ရုပ်ရှင်ပညာအကြောင်း ဆွေးနွေးခဲ့သည်။ မြတ်လေးသည် Method Acting စာအုပ်ကို ကိုယ်တိုင်ရေးသားပြီးကိုယ်တိုင်လည်း သင်တန်းဖွင့်လှစ်ပို့ချသည်။ သို့ကလို စွယ်စုံရ အနုပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်သော စာရေးဆရာ၊ ဒါရိုက်တာ၊ ဇာတ်ညွန်း ရေးဆရာ၊ မင်းသား၊ ဂီတစာဆို၊ အဆိုတော် ထပ်ဆင့်အကယ်ဒမီ မြတ်လေးသည် ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၁ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်၌ ဇနီး ဒေါ်မြင့်မြင့် (ဘီအေ၊ ဘီအီးဒီ) နှင့် သားအောင်မြတ်မိုး၊ သမီးသွယ်သွယ်မြတ်၊ သားအောင် မြတ်မျိုးတို့ ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။ <ref>မိုးမခ</ref> ငယ်နာမည် မောင်လေး၊ အဖေဦးဘရှင်၊ အမေ ဒေါ်ပိုး။ မွေးရက်က ၁၂၉၀၊ ဝါခေါင်လ။ ဇာတိက ရန်ကုန်တဖက်ကမ်း ခနောင်တို။ မွေး ချင်းငါးယောက်ရှိတဲ့ အထဲက စတုတ္ထ။ ဘုန်းကြီးကျောင်းပညာရေး ထဲမှာ ဦးကုဏ္ဍလကျောင်းမှာ စာသင်ရတယ်။ လေးတန်းအထိ။ လေးတန်းဖြေတော့ ရန်ကုန်ဘက်ကမ်းကိုကူးပြီး အင်္ဂလိပ်အစိုးရ ကျောင်းမှာ ဖြေရတယ်။ အင်္ဂလိပ်အစိုးလက်ထက်ပေါ့။ လေးတန်းမ အောင်ဘူး။ ဒါနဲ့ကျောင်းထွက်လိုက်တယ်။ တနှစ်လောက်ကြာတော့ ကျောင်းပြန်တက်တယ်။ ၁၁ နှစ်သားလောက် ရှိပြီ။ မြူနီစပါယ် ရွေး ကောက်ပွဲ သပိတ်ဖြစ်တယ်။ ဒါနဲ့ ပြန်တက်တဲ့လေးတန်းလဲ မအောင်ပြန်ဘူး။ ဆိပ်ကြီးက ဆရာ ကြီး ဦးဘအေးဆီမှာ အင်္ဂလိပ်စာ သီးခြားသင်တယ်။ Reader (1) (2) (3) (4) လောက်အရောက်မှာ အဖေက စတီးဘရားသား စာရေးကြီးဆိုတော့ ငပုတောကို ပြောင်းရတာနဲ့ လိုက်သွားရတယ်။ တစ်နှစ်လောက်ကြာတော့ ခနောင်တိုကို ပြန်လာရတယ်။ စာပြန်သင် တယ်။ ရွာကိုလာတဲ့ ဇာတ်ပွဲတွေ ရွှေကျီးညိုတို့၊ နေ့ရောညရော အ ရောင်မမှိန်အောင်ငြိမ်း၊ တက်ခေတ်စိန်၊ ဦးအောင်မောင်း၊ သူရဲလေး အောင်စိန်၊ ဂရိတ်ဖိုးစိန် စသဖြင့် အကုန်ကြည့်တာပဲ။ အနုပညာနဲ့ ပတ်သက်လို့တော့ စစ်ပြီးခေတ်သီချင်းတွေ ကြိုက်လာတယ်။ အိပ်ပြီလားကွယ့် ဖြူပြာ၊ မူယာ၊ လွမ်းမိုးစွေ။ အဲဒီမှာ ဘာထပ်နွယ်လဲဆိုတော့ အမတဝမ်းကွဲရဲ့ ခင်ပွန်းက တယောဝိဇ္ဇာကိုအေး၊ သူက ဥဩဘသောင်ရဲ့လက်သုံး၊ ဂီတာဦးစိမ်းမောင် လက် သုံးပေါ့၊ သူတို့တွေ တီးကြဆိုကြတာတွေနဲ့ ယဉ်ပါးခဲ့ရတယ်။ ကက္ကရ ရွှေစည်၊ နဂါးနီ၊ ဘိုးဘိုးအောင်၊ ဒေါ်ကြည်အောင်ရဲ့ သီချင်းတွေ၊ စိန်ပါတီရဲ့ သီချင်းတွေ အစုံပဲ။ နားထောင်ရာကနေ စိတ်ဝင်စားပြီး အမေ ဒေါ်သိန်းကြည်ဆီမှာ စည်းဝါး၊ အဆိုသင်တယ်။ အင်္ဂလိပ်စာနဲ့ပါတ်သက်လို့ အခု C.T.O ချစ်သိန်းဦးရဲ့ ဦးလေး ဦးစံရင်ဆိုတဲ့လူ၊ သူ့ဆီမှာ လခပေးပြီး အင်္ဂလိပ်စာသင်တယ်၊ ခနောင် တိုက ဗ့လ့စ စာကြည့်တိုက် မှာ စာကြည့်တိုက်လက်ထောက် လုပ်ခဲ့တယ်။ အဲဒီတုန်းက ဗ့လ့စ ဥက္ကဋ္ဌက ဦးဘဂျမ်းဇနီးက ဒေါ်ခင်ရီ။ ဗ့လ့စ ဌာနချုပ်လဲရောက်၊ အဲဒီမှာ သခင်ဝတင်တို့ကို တွေ့ရတယ်။ စကားပြောကောင်းတဲ့ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်တွေကို သဘောကျပြီး တရားပွဲတွေနားထောင်ဖူးတယ်၊ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းရဲ့ ရွှေတိဂုံအလယ်ပဉ္စယံ တရားပွဲဆိုရင် အဲဒီခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ မလှမ်းမကမ်း က နားထောင်ဖူးတယ်။ အောင်ဆန်းအက်တလီစာချုပ်ချုပ်ပြီး မြို့တော်ခန်းမမှာ တရားပွဲလုပ်တော့ ပန်းခြံထောင့်မှာရပ်ပြီး နားထောင်ရ တယ်။ ဗိုလ်ချုပ်ကို ကြည်ညိုလေးစားလွန်းလို့ ဗိုလ်ချုပ်သွားလေရာ နောက်ကလိုက်ကြည့်တဲ့အထိပဲ။ ဗိုလ်ချုပ်တို့ကျဆုံးတဲ့နေ့က ရွာကလူငယ်တွေနဲ့ အတွင်းဝန်ရုံးကို လာကြည့်ရင်း ဗိုလ်ချုပ်တို့ ရုပ်ကလာပ်တွေထားတဲ့ ဂျူဗလီဟော ကိုလာတယ်။ လာရင်းနဲ့ အိမ်မကိုမပြန်တော့ဘူး။ ဗလစ က တာဝန်ပေးတဲ့ ဈာပနကိစ္စတွေ လုပ်ခဲ့ရတယ်။ ပြောရရင်တော့ မောင် အောင်ဆန်းက ကျုပ်ကလေးပါလို့ပြောတဲ့ ဒေါက်တာဘမော်တရားပွဲက ရေကျော်မောင်အေးရှေ့မှာ နားထောင်ရသေးတယ်။ တောင် ညွန့်မှာ ရေပက်ခံပွဲတက်တဲ့ နာဆာ၊ နေရူး၊ ဆူကာနိုတို့ကို မြင်ဖူးချင်လို့ သွားတယ်။ ဆရာကြီး သခင်ကိုယ်တော်မှိုင်းကို စတာလင် ငြိမ်းရေးဆုလာပေးတဲ့ ဆိုဗီယက်ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီး တီကိုးနော့ဗ်ရဲ့ တရားပွဲတွေ လျှောက်နားထောင်တာပဲ။ ဒလမြို့ သန်းခေါင်စာရင်းရုံး၌ အောက်တန်းစာရေးလေးဘဝမှာ ရန်ကုန် ပန်းဆိုးတန်း ရာရှင်ရုံးရောက်လာသည်။ လခ ၉၆ ကျပ် စာဖတ်ဝါသနာပါခဲ့သူဖြစ်သဖြင့် စာယဉ်ကျေးမှုမှအစ တေးဝါသနာထုံမှု အဆုံး၊ အနုပညာလောကမှ လူအားလုံး နှင့်နေရလျှင် ပျော်နေတတ်သူဖြစ်သည်။ စစ်ပြီးခေတ်၊ ရေဒီယိုအသံရှင်များတွင် တက္ကသိုမြကြီးကို သူသဘောကျသည်။ တက္ကသိုလ်စိုး၊ တက္ကသိုလ်မြကြီးတို့နှင့် အမြဲတွေ့နေကျဖြစ်သည်။ ကိုမြကြီးရဲ့ လေယူလေသိမ်း ဆိုဟန်များကို အမြဲဂရုထားသူဖြစ်၍ ကိုမြကြီးရဲ့ အကြိုက်တေးသွားများကို တစွန်းတစ ဖန်တီးပေးနိုင်သူအဖြစ် ထင်ပေါ်လာသည်။ သီချင်းကို ကဗျာဟန်၊ စကားပြောဟန်၊ နဘေ ဟန်များစ၍ တီထွင်သူဟု တချို့က ဆိုသည်။ ကဗျာချစ်သူ မြတ်လေးသီချင်းများက “နဘေ” ခေတ်ကို လှုပ်ခါစေသည်။ လေးထပ်၊ ငါးထပ်နဘေများ သူ့တေးများတွင် တွေ့ရပေမည်။ ဆရာကြီး သခင်ကိုယ်တော်မှိုင်း၊ အချုပ်တန်းဆရာဖေ၊ ဦးပုညတို့စာ အမြဲတစေ ရိုသေသောသူ ဖြစ်သည်။ လွန်ခဲ့သည့် နှစ်လေးဆယ်မှ သူ့တေးစာများကို လေ့လာလျှင်သိမည်။ တခါတရံ သီချင်းစုံရေးတတ်သော ရွှေပြည်အေး၊ ကမ္ဘာတူရိယာ ပစ္စည်းစုံမြန်မာ တေးနှင့်ဟပ်အောင် ဖန်တီးသော မြို့မငြိမ်း၊ မြန်မာအကသီချင်းစုံ တံခွန်ထူ သူမတူ အောင် ရေးတတ်သော နန်းတော်ရှေ့ဆရာတင်အကြောင်းများကို ပလက်ဖောင်းတွင်သော်လည်းကောင်း၊ စင်မြင့်ပေါ်တွင်သော် လည်းကောင်း ပြောကြား၊ ဟောကြားခဲ့သူလည်း ဖြစ်သည်။) အဲဒီအချိန်မှာ မြန်မာဝတ္ထုတွေဖတ်နေပြီး အဘိုးကတော့ စာဟောဆရာ ဦးပြား၊ ဗန်းမော်တင်အောင်က ပန်းဆိုးတန်းက ဗိုလ်သိန်း အောင်ဆီ ခဏခဏလာတယ်။ ဝတ္ထုတွေက ရဲခေါင်ရေးတဲ့ ညောင်ရွက်လေချီ၊ လင်းယုန်နီ၊ ဒဂုန်တာရာ၊ တင့်တယ်။ စာဖတ်ရင်းနဲ့ စာပေနယ်ကလူတွေနဲ့ နီးစပ်လာတယ်။ ၃၉ လမ်းလား လမ်း ၄၀ လားမသိဘူး။ ဗန်းမော်တင်အောင်တို့ လင်းယုန်တိုက်ရှိတယ်။ အဲဒီလမ်းမှာ ကဗျာဆရာတွေ၊ စာရေးဆရာတွေ စုစည်းမိကြတယ်။ ထွဏ်းနေနွယ်၊ ဒေါင်းနွယ်ဆွေ၊ နေသွေးနီစတဲ့ လူတွေ ကဗျာ ဆရာတွေနဲ့ ရင်းနှီးလာတာပေါ့၊ ဒီလိုနဲ့ မခင်နှင်းဆီသီချင်းတွေ ရေးဖြစ်လာတယ်။ ပဒေသရာဇ်ဆန့်ကျင်ရေး သီချင်းတွေ၊ ငြိမ်းချမ်း ရေးသီချင်းတွေ ဆိုပါတော့။ နောက် ရုပ်ရှင်စရိုက်ဖြစ်တယ်။ ပထမ “ပင်လုံထိပ်ထားဦး”၊ ဒုတိယ “အမုန်း၏ နောက်ဝယ်”၊ တတိယ “ပန်းတိုင်းပွင့်ပါစေ”၊ စတုတ္ထ “သီချင်းဆို၍ ငိုရသည်” အဲဒီလေးကားရိုက်ပြီးတဲ့အခါကျတော့ နိုင်ငံခြားကိုသွားဖြစ်တယ်။ ဆိုဗီယက် မော်စကို၊ တရုတ်ပြည်တို့ပေါ့လေ။ အဲဒီရောက်တော့ နိုင်ငံခြားက စာရေးဆရာတွေ ဟောတာပြောတာတွေပါ နားထောင်ရတယ်။ ပိုင် အိုနီးယားပဲလေ့စ်မှာ ကဗျာဆရာ ယက်ဖ်တူရှင်ကို ကဗျာရွတ်တာအကြိုက်ဆုံးပဲ။ ယက်ဖ်တူရှင်ကို ငယ်ငယ်ကလူချော။ မော့စ်ဖလင်လေ့လာဖူးတယ်။ War & Peace ရိုက်တဲ့ ဒါရိုက်တာနဲ့ ရင်းနှီးခဲ့တယ်။ “ပင်လုံထိပ်ထားဦး” ကားဆိုရင် မော့စ်ဖလင်နဲ့ တရုတ်မြန်မာ လေ့လာရေးအဖွဲ့ကို (၃) လကြာပေးခဲ့ဖူးတယ်။ ဆရာကြီး သခင်ကိုယ်တော်မှိုင်းရဲ့ ဓာတ်ပုံ (၁၂) ပုံ ကိုယ့်စရိတ်နဲ့ ကိုယ်ကူးပြီး ဆိုဗီယက်ငြိမ်းချမ်းရေးအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ အင်ဒရီယက်ဖ်ကို ပေးခဲ့တယ်။ တရုတ်ပြည် ငြိမ်းချမ်းရေးအဖွဲ့ကိုလည်း ပေးခဲ့တယ်။ ကမ္ဘာကျော် ဒါရိုက်တာ ဘာတိုလူချီနဲ့ ဆုံခဲ့တယ်။ ယူဂျီဂါဂါရင်ကို နောက်အာကာသတက်တဲ့ အာကာသယာဉ်မှူး နီကိုလိုင်နဲ့ ပါကော့ဗစ်ချ်တို့နဲ့အတူ ကရင်မလင်နန်းတော် လီနင်ဂူပေါ်မှာ ဂုဏ်ပြုအခမ်းအနား တက်ရတယ်။ ဝူးမင်းသည် အတ်ချ်မင်းကားနဲ့ ဧည့်ခံတယ်။ ယူနန်သံမဏိသူရဲကောင်းမင်းသားပါတဲ့ ရိုက်ကွင်း တွေကို တရုတ်ပြည်ရောက်တုန်း လိုက်ပြတယ်။ ဆံဖြူမယ် ရုပ်ရှင်မင်းသမီးနဲ့ ရုပ်ရှင်အကြောင်း ဆွေးနွေးဖြစ်သေးတယ်။ မော်စကိုပြန်လာပြီးတော့ ဝမ်းနည်းဝမ်းသာ၊ ပန်းပန်လျက်ပါ၊ ချွေးနဲ့သွေးနဲ့ ရင်းသည့်မြေ ကားတွေရိုက်ဖြစ်တယ်။ “ငို၍ရယ်၍မရသော မျက်နှာ”၊ “ချစ်သူကလ ကိုယ်ကည”၊ “သူများရယ်ဖို့ ကိုယ်ငိုမယ်”၊ “ရွှေပန်းကန်ပေါ်ကျတဲ့ မျက်ရည်”၊ “ပုဂံအလှရှာပုံတော်”၊ “စက္ကူ လှေကလေးများ”၊ “မျက်စပစ်၍ ခေါင်းခါသည်”၊ ကားတွေရိုက်တယ်။ ဒီကနေ့အထိ ဆိုပါတော့၊ ကားတွေလဲ အခိုးခံရ၊ ပျောက်နဲ့ လက် ထဲမှာ သိပ်မရှိတော့ဘူး။ သူ၏ တေးများကို စာရေးဆရာ၊ ကဗျာဆရာများသည် ယနေ့အထိ အသိအမှတ်ပြုပြောဆိုနေကြဆဲ ဖြစ်သည်။ သူ၏ ပင်လုံထိပ်ထားဦးမှ သီချင်းတပုဒ်အား အလျဉ်းသင့်၍ ဖော်ပြလိုက်ရပါကြောင်း (၁) မြေပြန့်ဆီသာ ဆင်းခဲ့ပါ။ စည်းရွှေကာ၍ လေသာလျှော့ဖြေ၊ ထုံးနေကျစ်လျစ်၊ စံရွှေရစ်ဝါ၊ ဖြူပြာပြာ၊ မာယာတော်နန်း၊ မော်ကြငှန်းမှာ၊ စံမြန်းမော်ကြွား၊ ပျော်နေသလား၊ လှထိပ်ထားရေ။ လူသားသစ္စာ၊ အဘိဓမ္မာလို၊ သိပါလိုလျှင်၊ တံစဉ်နှင့်တူ၊ ဆွဲကိုင်ထူသည့်၊ တောင်သူလုပ်သား၊ လူတန်းစားထဲ၊ ကျော်လွှားသက်တန့်၊ အသာငုံ့၍ မြေပြန့်ဆီသာ ဆင်းခဲ့ပါ။ မြေပြန့်ဆီသာ ဆင်းခဲ့ပါ။ (၂) ဆရာမြတ်လေးနှင့် ကျနော်တို့ စကားပြောဖြစ်ကြသည်။ အသက်အရွယ်အားဖြင့် ကွာလှသော်လည်း သူနှင့်စကားပြောလျှင် အဲဒီ အသက်အရွယ်တွေ ရုပ်ရှင်မင်းသား၊ ဒါရိုက်တာ၊ စာရေးဆရာဆိုတာတွေ ပျောက်ကုန်သည်။ သူ အိမ်ထောင်ကျတာ ၁၉၆၂ ခုနှစ်မှာ ဟူသော စကားလည်းပါသည်။ သူ့မိသားစုအကြောင်းနှင့် မခင်နှင်းဆီကိစ္စတော့ ဆရာမြတ်လေးက သိပ်မပြော။ ရုပ်ရှင်ကိစ္စပြောလျှင် မြတ်လေးဆိုသော အမည်နာမပျောက်သွားပြီး သီဝရီတွေ၊ ဇာတ်လမ်း ဇာတ်ကွက်တွေ၊ နိုင်ငံတကာကိစ္စတွေ ကြားရသည်။ ရန်ကုန် တက္ကသိုလ်တွင် သူ၏ပြဇာတ် “ဆံမြိတ်လည်းပြေ၊ ပန်းလည်းကြွေ” ကို စောစောစီးစီးမပြ၍ ဆရာဇော်ဂျီနှင့် ဆရာမင်းသုဝဏ်က အပြစ်တင်သတဲ့။ ကျနော်မသိဘူး ဆရာ၊ ကိုဘကောင်းတို့ အစီအစဉ်ဆွဲတာဟု ပြောရသည်ဆိုသည်။ “ညီမလေး မာစေ” ပြဇာတ် တင်တော့လည်း ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် အဓိပတိ (ဟောင်း) နှင့် စာရေးဆရာ သိန်းဖေမြင့် (ကွယ်လွန်) တို့က ဇာတ်ခုံနောက်မိုက်နှင့် စကားပြောနေရာသို့ ရောက်ရှိလာပြီး နောက်ဘေးထရံခွကြည့်သတဲ့။ ဆရာကြီးတွေ၊ လူကြီးတွေက စိတ်ဝင်စားကြသည်။ သူ၏ လူ ငယ်ဘဝ အနုပညာဖြတ်သန်းမှုမှာ အားကျမက်မောစရာ ကောင်းလှသည်။ သူ၏ “သီချင်းဆို၍ ငိုရသည်” ဇာတ်ကား (မြင်ကွင်းကျယ်) ဇာတ်သိမ်းနှင့်ပတ်သက်၍ အနောက်ဂျာမဏီသတင်းစာတွေက ရေးကြသည့်သတင်းလည်း ငယ်စဉ်ကတည်းက ကြားခဲ့ဖူးသည်။ မြတ်လေးဟုဆိုလျှင် သူ၏ရုပ်ရှင်မင်းသား၊ ဒါရိုက်တာ၊ စာရေးဆရာ၊ ကဗျာဆရာ၊ အဆိုတော်၊ သီချင်းရေးဆရာ ရုပ်ပုံလွှာပေါင်း များစွာက ခံစားမှုထဲ၌ လှပစွာ တောက်လောင်လာသည်။ အနုပညာသမားတယောက်၏ ဘဝကိုမြင်လာရသည်။ အနုပညာနယ်ပယ်၌ မြတ်လေးသည် မိမိကိုယ်မိမိ မှည့်ခေါ်သောနာမည် မဟုတ်တော့။ ပြည်သူက အသိအမှတ်ပြုထားသော မြန်မာအနုပညာရှင်တဦးအဖြစ် သူ့အနုပညာများက တည်ဆောက်ထားနိုင်ခဲ့ပြီ။<ref>ပိတောက်ပွင့်သစ် စာပေအနုပညာမဂ္ဂဇင်း အမှတ် ၂၆၊ စက်တင်ဘာလ ၂၀၀၉ </ref><ref>သမိန်ကောင်း “ဒါရိုက်တာမင်းသား အကယ်ဒမီမြတ်လေး” ငွေတာရီ မဂ္ဂဇင်း အမှတ် ၁၂၃ (၁၉၇၀ စက်တင်ဘာ) စာ ၁၇၃ - ၁၇၇။</ref> <ref>ခင်မျိုးသန့် (ပြန်/ဆက်) “မြတ်လေးအကယ်ဒမီ” (၁၉၂၈-၂၀၀၀) မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်းအနှစ်ချုပ် ၂၀၀၁ စာ ၂၂၉ - ၂၃၁။</ref> <ref>မိုးမြင့်ဦး “မြတ်လေး” မိုးဂျာနယ် ၁၉၉၈ ၊ ဧပြီ၊ စာ ၁၅၄-၁၆၀။</ref> <ref>ပန်းတောက်ပွင့်သစ် အမှတ် (၂၆) ၂၀၀၉ စက်တင်ဘာလ။</ref> == ကိုးကား == {{Reflist}} {{Lifetime|၁၉၃၂|၂၀၀၀}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆုရှင်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]] j2mo49pnwsi54pxs0gtnw6hj8b4vdiu 754919 754918 2022-08-16T03:09:20Z Aung kaung 11971 wikitext text/x-wiki [[File: Myat lay.jpeg|thumb| မြတ်လေး]] '''မြတ်လေး'''ကို ရန်ကုန်တစ်ဖက်ကမ်း ခနောင်တိုတွင် အဖ စတီးဘရားသားစာရေးကြီး ဦးဘရှင်၊ အမိ ဒေါ်မိုးလုံး (ဒေါ်ဒေါ်မိုး) မှ ၁၉၃၂-ခု ဇူလိုင်လ (၁၁)ရက်၊ တနင်္လာနေ့တွင် ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ မွေးချင်းငါးဦးအနက် စတုတ္ထမြောက်ဖြစ်ပြီး ငယ်မည်မှာ မောင်လေးဖြစ်သည်။ ==ပညာသင်ဘဝ== ငယ်စဉ်က ခနောင်တိုရွာဦးကုဏ္ဍလ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းတွင် လေးတန်းအထိ ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။ ယင်းနောက်လမ်းမတော်၊ မော်တင်ကျောင်းတွင် လေးတန်းစာမေးပွဲ ဝင်ရောက်ဖြေဆိုသည်။ မူလတန်းကျောင်းသားဘ၀မှာပင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီး (၁၉၃၉ - ၁၉၄၅) ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဆရာဦးဘအေး၊ ဆရာဦးမြမောင်၊ စာတိုက်ဝန်ထောက်ဦးစံရင်တို့ထံတွင် ပညာကို ဆက်လက်သင်ယူသည်။ စနစ်တကျ သင်ကြားရခြင်းမျိုးမဟုတ်ပေ။ ဆရာတစ်ဦးထံ တွင် ဂဏန်းသင်္ချာ၊ ဆရာတစ်ဦးထံတွင် မြန်မာစာ၊ ဆရာတစ်ဦးထံတွင် အင်္ဂလိပ်စာစသည်ဖြင့် သင်ယူရခြင်းမျိုးဖြစ်သည်။ ဆရာအားလုံးမှာ စေတနာဆရာများသာဖြစ်သည်။ ရေနံဆီဖိုးမျှဖြင့် သင်ကြားပေးကြခြင်းဖြစ်သည်။ ပထမ သူ့နာမည်ထိပ်တွင် တက္ကသိုလ် ဟု တင်စားချက်ကလေး ရှိခဲ့သဖြင့် တက္ကသိုလ်မြတ်လေး ဟုဖြစ်သည်။ ဖနောင့်ကလေးကြွကာ၊ မျက်ခုံးကြီး တဖက် ပင့်ကာပင့်ကာနှင့် ကဗျာဆန်ဆန်စကားရှည်ကြီးတွေပြောသော သူ့အမူအယာကို နှစ်ခြိုက်သွားခဲ့ကြသဖြင့် ထိုခေတ်က သူ့အမူ အယာကို ‘မြတ်လေးစတိုင်’ ဟု ခေါ်ကြသည်။ ‘ရေပွက်ပမာ’ဇာတ်ကားတွင် မြတ်လေးသည် လူဆိုးဂိုဏ်းဝင်အဖြစ် သရုပ်ဆောင်သည်။ မြတ်လေးသည် မေတ္တာဘွဲ့၊ ဟာသ၊ ဇာတ်ကြမ်း စသည်ဖြင့် ဇာတ်ကောင်စရိုက်မျိုးစုံကို ကျရာဇာတ်ရုပ်အတိုင်း ပီပြင်စွာသရုပ်ဆောင်လေ့ရှိသည်။ ၁၉၈၅-ခုနှစ်တွင် သူ ဒုတိယအကြိမ် အမျိုးသားဇာတ်ပို့ဆုအဖြစ် အကယ်ဒမီရွှေစင်ရုပ်ရရှိသော ‘ရင်ထဲမှာရွာသောမိုး’ ကို ဒါရိုက်တာ မောင်မောင်မြင့်ရိုက်ကူး၍ ကျော်ဟိန်း၊ နွဲ့နွဲ့မူ၊ အောင်လွင်တို့နှင့်အတူ သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ၂၃ နှစ်ကြာပြီးမှ ဒုတိယအကြိမ် အကယ်ဒမီ ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါဇာတ်ကားတွင် မိဘပစ်သွားသော မွေးကင်းစကလေး (ကျော်ဟိန်း)ကို ကြီးပြင်းသည်အထိ ပညာသင်ကျွေးမွေးစောင့်ရှောက်ထားသော သုဿာန်စောင့်ကြီးအဖြစ် မြတ်လေးက သရုပ်ဆောင်ထားသည်။ အချိန်တန်အရွယ်ရောက် လူလားမြောက်လာသော ကျော်ဟိန်းကို မိဘအရင်းများက လာရောက်ပြန်လည်တောင်းဆိုသောအခါ ငယ်ငယ်ကတည်းက မွေးစားခဲ့သောကလေးကို သံယောဇဉ်ငြိတွယ်နေသဖြင့် မပေးရက်၊ မပေးပြန်လျှင်လည်း ကလေး၏ဘ၀သည် သုဿာန်ထဲတွင်နေ သုဿာန်ထဲ၌ပင် ဘ၀ဆုံးသွားမည်ဖြစ်သည်။ ပေးလိုက်မှသာ မိဘအရင်းတို့က ရွေဘုံပေါ်တွင်ထားပြီး ကလေးဘ၀ကောင်းစားမည်။ သို့ကလို ချီတုံချတုံ အပြန်ပြန်အလှန်လှန်စဉ်းစားပြီး ရင်ထဲတွင် မချိ ဝေဒနာခံစားနေရပုံကို ပီပြင်စွာသရုပ်ဆောင်သွားရာ ကြည့်ရသူတိုင်း ဝမ်းနည်းကြေကွဲမျက်ရည်ကျရသည်အထိ ဖြစ်ခဲ့ရလေ သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း အဆိုပါဇာတ်ကားတွင် မြတ်လေးသည် အမျိုးသားဇာတ်ပို့ဆုကို ထိုက်တန်စွာဆွတ်ခူးရရှိသည်ဟု ထင်မြင်မိပါသည်။ ==စာပေ ဂီတ== မြတ်လေးသည် ရုပ်ရှင်ဘက်၌သာ ထူးချွန်သည်မဟုတ်၊ စာပေဂီတဘက်၌လည်း ခေသူမဟုတ်ပင်။ သူသည် ကဗျာသမား စာသမားလည်း ဖြစ်သည်။ တေးရေးတေးဆိုဘက်၌လည်း ထင်ရှားသူဖြစ်သည်။ သူသည် စာပေမှလာသူဖြစ်သောကြောင့် သီချင်းအရေး အလွန်ကောင်းသည်။ သူရေးစပ်သီကုံးခဲ့သော တေးသီချင်းပေါင်း ၂၀၀ ခန့်ရှိရာ ထင်ရှားသည့်သီချင်းများမှာ မေတ္တာစစ်ဆိုသည်မှာ၊ ဝေးပြီမွှေးရယ်၊ မခင်နှင်းဆီ၊ မခင်နှင်းဆီရဲ့ နှင်းဆီ၊ မခင်နှင်းဆီရဲ့နှင်းဆီဇာတ်သိမ်း (မခင်နှင်းဆီသို့ပေးစာကို ကိုတင်ကိုးရေးခဲ့သည်) ပန်းတိုင်းပွင့်ပါစေ၊ ပင်လုံထိပ်ထားဦး၊ ချစ်သက်ပိုင်၊ တစ်ရံရောအခါက၊ ဘာပဲလုပ်ရလုပ်ရ စသည့်သီချင်းများသည် ရေပန်းစားခဲ့သည်။ ယနေ့တိုင်ပြန်ဆိုနေ ကြဆဲပင် ဖြစ်သည်။ မြတ်လေး၏သီချင်းများကို သူကိုယ်တိုင်သာမက မောင်မောင်ကြီး၊ ကိုမင်းနောင်၊ ကိုမြကြီး၊ [[ချစ်ဆွေ၊ စန္ဒရား|စန္ဒရားချစ်ဆွေ]]၊ ခင် မောင်လွင်၊ သန်း ဖေလေး၊ သုမောင်၊ မြင့်မြင့်ခင်၊ လီလီကြာညွန့်၊ တင်တင်မြ၊ တင်တင်လှ၊ စသည်တို့က သီဆိုခဲ့ကြသည်။ မြတ်လေးသည် အသစ်အဆန်းကိုရှာဖွေလို၍ အစဉ်အလာဟောင်းမှလမ်းခွဲထွက်လိုသူလည်း ဖြစ်သည်။ မြတ်လေးသည် ဇာတ်ကား နာမည်များကိုပင် လူထုသုံးစကားလုံးများရွေး၍ သုံးစွဲတတ်သဖြင့် သူ့ဇာတ်ကားနာမည်များသည် လူထုကြား၌ရေပန်းစားခဲ့သည်။ သူ၏သီချင်းဆို၍ ငိုရသည်။ သွေးနဲ့ ချွေးနဲ့ ရင်းသည့်မြေ၊ ငို၍ ရယ်၍ မရသော မျက်နှာ၊ ချစ်သူကလ ကိုယ်ကည၊ သူများရီဖို့ ကိုယ်ငိုမယ်၊ ပုဂံအလှရှာပုံတော်၊ ရွှေပန်းကန်ပေါ်ကျတဲ့မျက်ရည် စသည့်နာမည်များမှာ ပရိသတ်ရင်ထဲကို စွဲငြိစေခဲ့သည်။ သို့ကလို ပညာသင်ကြားနေစဉ်မှာပင် ဒလမြို့သန်းခေါင်စာရင်းရုံး၌ အောက်တန်းစာရင်း ဝင်လုပ်သည်။ ထို့နောက် ရန်ကုန်မြို့ (ပန်းဆိုးတန်းလမ်း) ထောက်ပံ့ရေးရုံး၌ အလုပ်ဝင်လုပ်သည်။ ထိုအချိန်ကပင် မြတ်လေးသည် စာပေအနုပညာနှင့် နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းပေါ်သို့ တပြိုင်တည်း စမ်းလျှောက်နေသည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။ ယောက်ဖဝမ်းကွဲတော်သူ တယောဝိဇ္ဖာကိုအေးကိုအကြောင်းပြု၍ သူ့ဂီတတမျိုးစေ့ကို သန္ဓေတည်ခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က ကိုအေးသည် ဒရမ် တီးဝိုင်းတည်ထောင်ထားသည်။ မြတ်လေးသည် ဇာတ်၊ ရုပ်သေး၊ ကွက်စိပ်ပွဲများသို့လည်း လက်လှမ်းမီသမျှ လေ့လာဆည်းပူးသည်။ သူသည် စာပေ၊ ဂီတပေါ် မြတ်နိုးတွယ်တာစိတ်ရှိသလို နိုင်ငံရေး၌စိတ်ပါဝင်စားသည်။ ထောက်ပံ့ရေးရုံးတွင် စာရေးအဖြစ် လုပ်ကိုင်နေ စဉ်မှာပင် သမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပါဝင်လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ခနောင်တိုမြို့နယ် ဗလစလူငယ်ပြန်ကြားရေးမှူးအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ သို့ကလို စာပေဂီတနှင့် နိုင်ငံရေးတို့၌သာ အချိန်ပေးနေသည့်အတွက် ဆယ်တန်းစာမေးပွဲကို နှစ်ခါချခဲ့ရသည်။ ထို့နောက် ညကျောင်း တက်ရင်း ဆက်လက်ဖြေဆိုရာမှ အသက်၂၃ နှစ်အရွယ် ၁၉၅၁ တွင် ဆော်လမွန်ကျောင်းမှ ဆရာကြီးဘဆူးထံတွင် ဆက်လက်ပညာ ဆည်းပူးသည်။ ယင်းကျောင်းမှ ဆယ်တန်းအောင်မြင်ခဲ့သည်။ ၁၀ တန်းအောင်မြင်ပြီးနောက် မြတ်လေးသည် အလုပ်တစ်ဖက်ဖြင့်ပင် သက်ကြီးတက္ကသိုလ်တွင် ဆက်လက်ပညာသင်ယူသည်။ ထိုစဉ်မှာပင် ဂီတပညာကိုလေ့လာသည်။ သူသည် ဆရာဂျူဗလီစိန်ထံတွင် အဆိုသဘောနှင့် သီချင်းရေးနည်းများ လေ့လာသင်ယူခဲ့သည်။ အေးဝမ်းခင်မောင်၊ စန္ဒရားသီဟ၊ ဒုံမင်းလှိုင်ထင်တို့ထံမှ ဂီတသံစဉ်ကို ဆည်းပူးသည်။ ဆရာရွှေပြည်အေး၊ ဂီတနက်သန်ကို စောညိန်း၊ ဂီတာအုန်းလွင်၊ စန္ဒရားကိုမျိုးလှိုင်၊ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၊ ဂီတလုလင်မောင်ကိုကို၊ ဗိုလ်က လေးတင့်အောင်၊ စာရေးဆရာအောင်လင်းတို့ထံမှ ဂီတအခြေခံကောင်းများရရှိခဲ့သည်ဟု သိရသည်။ ယင်းနောက် အရှေ့ပိုင်းတူရိယာအဖွဲ့နှင့်နီးစပ်သွားပြီး ထိုဝိုင်းအတွက် သီချင်းများရေးပေးရသည်။ မြတ်လေး၏သီချင်းများသည် မြန်မာ ဆန်၍ သံစဉ်ပြေပြစ်သည်။ သီချင်းစာသား အဓိပ္ပာယ်လည်း လေးနက်၍ အတွေးအခေါ်ဆန်းသစ်သည်။ မြန်မာ့ဂီတလောက၌ မြန်မာအသံမှ ဓာတ်ပြားရ သီချင်းတစ်ပုဒ်ဖြစ်လာအောင် အတော်ကြိုးပမ်အားထုတ်ယူရသည်။ မြတ်လေးသည် ဓာတ်ပြားရတေးအတော်များများကို ရေးသားဖန်တီးနိုင်ခဲ့သည်။ သူသည် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ဝင်တေးများကိုလည်း ရေးသားခဲ့သည်။ အချို့ကို ကိုယ်တိုင်သီဆိုသည်။ မြတ်လေးသည် ဂီတလောကတွင် စန္ဒရားချစ်ဆွေနှင့် အတွဲများသလောက် အချို့သီချင်းများကို ပူးတွဲရေးသားခဲ လေသည်။ မြတ်လေးရေးစပ်သီကုံး၍ စတင်သီဆို အသံလွှင့်ခဲ့သောတေးမှာ ‘မေတ္တာအင်အား’ ဖြစ်သည်။ တိုက်ပွဲဝင်ကျောင်းသားတစ်ဦး သီချင်းများ၊ ငြိမ်းချမ်းရေးသည် အပေါင်းလက္ခဏာ၊ ဧရာ၀တီငိုသံ၊ ဒို့ကြားရသည်၊ ဘော်လဂါနဒီ-ဧရာ၀တီတေးများအဖြစ် တရုပ်ဖြူဆန့်ကျင်ရေးသီချင်း များဖြစ်သည်။ ထို့နောက် မေတ္တာစစ်ဆိုသည်မှာ၊ လက်ဆောင်မွန်၊ ဝေလေလေ၊ ထာ၀စဉ်အချစ်၊ မစ္စဝီစကီ၊ ကပြားမလေးဂိုရာရမ်၊ သီချင်းဆို၍ငိုရသည်၊ သည်ဇာတ်သည်တွင်ဆုံးပြီကွယ်နှင့် စစ်ကိုမောင်းထုတ်ကြစို့ သီချင်းများကိုလည်း ကိုယ်တိုင်ရေးစပ်သီဆိုခဲ့သည်။ အခြားဂီတစာဆိုများရေးသား၍ မြတ်လေးသီဆိုခဲ့သော သီချင်းများမှာ မနည်းလှပေ။ ယင်းတို့အနက် ကလေးချော့ (ရင်မှာပျိုးသော ဇာတ် ကားအတွက် ဆရာရွှေပြည်အေးရေးခဲ့သည့်သီချင်း) သီချင်းသည် ထင်ရှားသည်။ မြတ်လေးသည် စာပေဝါသနာပါသူလည်းဖြစ်ရာ ဂီတစာဆိုတော်များအကြောင်းကို လည်း စာနယ်ဇင်းများ၌ ရေးသားသည်။ ယင်းတို့အနက် ဆရာရွှေပြည်အေး၏ ဂီတစွမ်းရည်အ ကြောင်းကို ‘ရွှေအောင်လံ’ မဂ္ဂဇင်းတွင် တစ်နှစ်နီးပါးမျှ အခန်းဆက်ဆောင်းပါးများရေးသားသည်။ စာရေးဆရာ၊ ဂီတစာဆိုအောင်လင်းအကြောင်းကိုလည်း ‘ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ’ မဂ္ဂဇင်း တွင် အခန်းဆက်ရေးသားသည်။ တယောထိုး အလွန် ကောင်းသူ စာရေးဆရာ ဗန်းမော်တင်အောင်အကြောင်းနှင့် တက္ကသိုလ်ဘုန်းနိုင်အကြောင်းကိုလည်း ရုပ်ရှင်တေးကဗျာမဂ္ဂဇင်းတွင် (၈) လကြာမျှ အခန်းဆက်ရေးခဲ့သည်။ မြတ်လေးရေးခဲ့သည့်ဝတ္ထုများတွင် အကြောင်းအရာအသစ်၊ အတွေးအခေါ်သစ်၊ အယူအဆအသစ်များကို တင်ပြလေ့ရှိသည်။ သူရေးခဲ့သည့် ဝတ္ထုများအနက် ဆေးစက်မကျသေးသော အဖြူ၊ မီးရောင်အောက်ကအမှောင်၊ ငှက်ခတ်သမားဘကျား၊ ဆံမြိတ်လည်းပြေ ပန်းလည်းကြွေ၊ ဇရာနှင့်ဗေဒါအနမ်းတို့မှာ ထင်ရှားသည်။ မြတ်လေးသည် ဆရာဦးဉာဏထံ ချဉ်းကပ်၍လည်း ဇာတ်ညွန်းရေးနည်းကို နည်းခံခဲ့ သည်။ ကျောင်းသားဘ၀က ဝါသနာတူလူငယ်များနှင့်တွဲ၍ အရပ်ပြဇာတ်များကို စတင်ကပြခဲ့ သည်။ အဆိုပါပြဇာတ်များ၌ သူကိုယ်တိုင်ဒါရိုက်တာမင်းသားနေရာယူ ကပြခဲ့သော ဒို့အိမ်ကြီး၊ ယမနေ စသည့်ပြဇာတ်မှာ ထိုစဉ်က ပရိသတ်အကြိုက်တွေ့ခဲ့သည့် ပြဇာတ်များဖြစ်သည်။ ထို့နောက် တက္ကသိုလ်သို့ရောက်သောအခါ မြတ်လေး သည် တက္ကသိုလ်အနုပညာအသင်း၌ ပါဝင်လှုပ်ရှား၍ သူ့အနုပညာအရည်အသွေးကို ပြသခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း ဥပစာအောက် တန်းစာမေးပွဲကို ၅ ကြိမ်မြောက်ဖြေဆိုမှ အောင်မြင်ခဲ့သည်။ မြတ်လေးစာမေးပွဲကျသည်မှာ အဆန်းမဟုတ်ပေ။ အချိန်ပြည့် အနုပညာ လှုပ်ရှားမှုများ ပါဝင်ဆောင်ရွက်နေသူဖြစ်သည်။ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားဘ၀ ကျောင်းသားပွဲတော်များတွင် မြတ်လေးရေးသား၍ ကပြခဲ့ သောပြဇာတ်များမှာ ညီမလေးမာလာ၊ ဆံမြိတ်လည်ပြေ ပန်းလဲကြွေ၊ ၁၃၀၀ ပြည့်အရေးတော်ပုံ စသည်တို့ဖြစ်သည်။ သက်ကြီးတက္ကသိုလ်မှ စာမေးပွဲအောင်မြင်ပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံတော် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဘဏ်တွင် အကြီးတန်းစာရေး၊ စတင်လုပ် ကိုင်ခဲ့သည်။ ၆ လအကြာတွင် လက်ထောက်ကြီးကြပ်ရေးမှူးရာထူး တိုးမြှင့်ခံရသည်။ ယင်းဘဏ်တွင် ၂ နှစ်ခွဲခန့်ထမ်းရွက်ပြီးနောက် ရုပ်ရှင်လောကသို့ ခြေစုံပစ်ဝင်ခဲ့သည်။ ရုပ်ရှင်လောကသို့ ဓနဂုဏ်၊ ငအ၊ မွှေး၊ သစ္စာရှင်၊ မြတ်နိုးသူ၊ အရိုင်းစပယ်၊ ဩော်ယောက်ျား ရုပ်ရှင်ကားများတွင် တေးဂီတတာဝန်ခံအဖြစ် လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ ထိုအတွေ့အကြုံများသည် နောင်တွင် မြတ်လေးအား ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်မှုဘက်၌ များစွာအထောက်အပံ့ဖြစ်စေခဲ့သည်။ မြတ်လေး၏ ပွဲဦးထွက်ရိုက်ကူးခဲ့သော ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားမှာ ‘ပင်လုံထိပ်ထားဦး’ ဖြစ်သည်။ ပင်လုံထိပ်ထားဦး ဇာတ်ကား၏ဇာတ်ညွန်းနှင့်ဒါရိုက်တာမှာ မြတ်လေးပင်ဖြစ်သည်။ ယင်းဇာတ်ကား၏ဦးတည်ချက်မှာ ပဒေသရာဇ်ဆန့်ကျင်ရေး အခြေခံဇာတ်လမ်းဖြစ်သည်။ ယင်းကား ကိုသုံးသပ်၍ ဝါရင့်ဒါရိုက်တာအားလုံးလိုလိုက မြတ်လေးကို အရည်အချင်းရှိသောဒါရိုက်တာအဖြစ် လက်ခံခဲ့ကြသည်။ မြတ်လေးရိုက် ကူးသော ဇာတ်ကားတိုင်းလိုလိုမှာ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်သမိုင်းတွင် အထင်ကရနေရာတွင် မှတ်တမ်းတင်ခြင်းခံရသည်။ မြတ်လေးသည် စိတ်ကြိုက်အမူအယာကို မှန်မှာကြည့်၍ကိုယ်တိုင် လေ့ကျင့်သည်။ သရုပ်ဆောင်သောအခါ ဇာတ်ကောင်စရိုက်လိုက်၍ ဆိုင်ရာဆိုင်ရာ အခန်းများတွင် အမူအယာများကို ထည့်သွင်းအသုံးပြုသည်။ ထို့ကြောင့် မြတ်လေး၏အမူအယာများမှာ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကား တစ်ကားနှင့်တစ်ကား မတူဘဲ အမြဲတမ်းဆန်းသစ်၍နေသည်။ စကားပြောကောင်းသူပီပီ ‘ပန်းပန်လျက်ပါ’ ဇာတ်ကားတွင် မြတ်လေးသည် မြန်မာဆန်ဆန် တိုက်ပုံကလေးဝတ်လျက် ဆေးတံခဲကာ မျက်ခုံးကလေးပင့်၍ စကားပြောဟန်မှာ ရုပ်ရှင်ကြည့်ပရိသတ်၏ရင်ထဲတွင် အရိပ်ထင်စွဲကျန်ရစ်ခဲ့သော အမူအယာများပင်ဖြစ်သည်။ ယင်း ဇာတ်ကား၌တက္ကသိုလ်ကျောင်းဆရာ ကိုကျော်စိန်(မြတ်လေး) က အငြိမ့်မင်းသမီးမဗေဒါ (ကြည်ကြည်ဌေး) အိမ်လာတွေ့၊ အကြောင်းအရင်းမှာ သူ့သူငယ်ချင်း ကိုစောထွန်း (ကောလိပ်ဂျင်နေဝင်း) က ချစ်သူမဗေဒါကို လက်မထပ်ဘဲ ဂုဏ်ကြီးရှင် ခင်မမ(ဘေဘီနွဲ့) ကို မင်္ဂလာဆောင်သွား၊ မဗေဒါကို မယူရကောင်းလားဟု ကိုကျော်စိန်က ကရုဏာဒေါသဖြင့် ခံစားမှုအပြည့်ဖြစ်ပြောရာ မဗေဒါက ‘ဒါဖြင့် ဆရာ ကျမကို လက်ထပ်ယူနိုင်မလား’ ယင်းတွင် မြတ်လေး က ‘ဗျာ’ ဟု ပြန်ပြောရာ ထိုအပြောစကားတို့သည် ရုပ်ရှင်ကြည့်ပရိသတ်အတွက် ရင်ခုန်သွားခဲ့ရသော စကားပြောခန်းများပင်ဖြစ်သည်။ ‘သီတာဘယ်သို့ချစ်ရမယ်’ စကားတွင် ဟာသသရုပ်ဆောင်အဖြစ် မြတ်လေးက သရုပ်ဆောင်ထားသည်။ ‘ချစ်သူကလ ကိုယ်ကည’ ဇာတ် ကားတွင် သူသည် ခါးပိုက်နှိုက် သူခိုးအဖြစ် သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ယင်းဇာတ်ကားတွင် ခါးပိုက်နှိုက်ဘ၀ကို ပီပြင်စွာသရုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့ သည့်အတွက် ပရိသတ်အကြိုက်တွေ့စေခဲ့သည်။ ‘ရေပွက်ပမာ’ ဇာတ်ကားတွင် မြတ်လေးသည် လူဆိုးဂိုဏ်းဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ သူဇာရုပ်ရှင်မှ ဒါရိုက်တာစာရေးဆရာ ဦးမင်းအောင်၏ ‘အမုန်း၏နောက်ဝယ်’ ဇာတ် ကားတွင် မြတ်လေးသည် ပန်းချီဆရာအဖြစ် သရုပ် ဆောင်သည်။ သရုပ်ဆောင်ချက်ပီပြင်မှု ကြောင့် မြတ်လေး၏အသွင်ပျောက်၍ တကယ့်ပန်းချီဆရာ၏ ဘ၀ဇာတ်လမ်းကို ကြည့်ရှုနေရ သကဲ့သို့ ထင်မှတ်မှားအောင် သူ၏သရုပ်ဆောင်မှုက အောင်မြင်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း ၁၉၆၁ ခုနှစ်အတွက် အမျိုးသားအကောင်းဆုံးသရုပ်ဆောင်ဆုကို ‘အမုန်း၏နောက်ဝယ်’ ဇာတ်ကားတွင် ဆွတ်ခူးရရှိခဲ့သည်။ မြတ်လေးအကယ်ဒမီထပ်ဆင့်ရရှိသောဇာတ်ကားမှာ ၁၉၈၄ ခုနှစ်အတွက် အမျိုးသားဇာတ်ပို့ဆုအဖြစ် ရရှိခဲ့သော ‘ရင်ထဲမှာရွာသောမိုး’ ဇာတ်ကားဖြစ်သည်။ မြတ်လေးပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော ဇာတ်ကားအချို့မှာ ပင်လုံထိပ်ထားဦး၊ မောင့်ကို သေစေညွန်းရော့သလား၊ ပန်းတိုင်းပွင့်ပါစေ၊ သီချင်းဆို၍ငိုရသည်၊ ချစ်ပါသည်ဆိုသော် လည်း၊ ဝမ်းနည်းဝမ်းသာ၊ သွေးနဲ့ချွေးနဲ့ရင်းသည့်မြေ၊ ရင်မှာပျိုးသောပန်း၊ မိရွှေမာ၊ မောင်ချစ်နှမချစ်၊ မိုးကျော်သူ၊ ရန်ကုန်သားနဲ့မန္တလေးသူ၊ ချစ်သူပေးသောတေးတစ်ပုဒ်၊ စိမ်းနှမစန္ဒာ၊ လျော်ကြေးဖူးစာ၊ ညီမအတွက် ပုံတသွယ်၊ ပန်းကလေးများမနွမ်းစေချင်၊ မောင်ခေါ်ရာ လိုက်တော့မယ်၊ သူတို့ဖို့လည်းပိုချစ်ပါ၊ ချစ်ခြင်းမေတ္တာ၊ မြခြူသံ၊ လျှို့ဝှက်မေတ္တာ၊ ပေါင်း၍နုတ်၍မရသော မေတ္တာ၊ တေးဆိုလို့ချစ်ပါ့မယ်၊ ရွှေလက်ဖြင့်ခေါ်လည်းမလာ၊ အချစ်၏ကျေးကျွန်များ၊ တက်ခါး နဲ့ဇာနည်၊ မျက်နှာတစ်ခြမ်းအိုးမဲနဲ့၊ အရှိုက်၊ ရွှေပန်ကန်ပေါ်ကျတဲ့မျက်ရည် စသည့် ဇာတ်ကား များဖြစ်သည်။ မြတ်လေးသည် ၁၉၆၂ တွင် ကမ္ဘာ့လူငယ်ပွဲတော်တက်ရန် တရုတ်ပြည်မန်ချူးရီးယား၊ မွန်ဂိုလီးယား၊ ဆိုက်ဗေးရီးယားမှ တစ်ဆင့် ဖင်လန်နိုင်ငံ ဟယ်ဆင်လီးမြို့သို့ သွားရောက်သည်။ ထိုစဉ်အခွင့်ကြုံ၍ ကမ္ဘာ့ရုပ်ရှင်ပညာရုပ်များကို ဝါရင့်ရုပ်ရှင်အတတ်ပညာရှင်များနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခွင့်ရရှိခဲ့သည်။ ဆိုဗီယက်နိုင်ငံသို့ရောက်ရှိစဉ် ကမ္ဘာကျော် ‘စစ်ငြိမ်းချမ်းရေး’ ဇာတ်ကားရိုက်ကူးသူ ဒါရိုက်တာကြီး ဘောင်ဒါချတ်နှင့် တွေ့ဆုံပြီး ရုပ်ရှင်ပညာအကြောင်း ဆွေးနွေးခဲ့သည်။ မြတ်လေးသည် Method Acting စာအုပ်ကို ကိုယ်တိုင်ရေးသားပြီးကိုယ်တိုင်လည်း သင်တန်းဖွင့်လှစ်ပို့ချသည်။ သို့ကလို စွယ်စုံရ အနုပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်သော စာရေးဆရာ၊ ဒါရိုက်တာ၊ ဇာတ်ညွန်း ရေးဆရာ၊ မင်းသား၊ ဂီတစာဆို၊ အဆိုတော် ထပ်ဆင့်အကယ်ဒမီ မြတ်လေးသည် ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၁ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်၌ ဇနီး ဒေါ်မြင့်မြင့် (ဘီအေ၊ ဘီအီးဒီ) နှင့် သားအောင်မြတ်မိုး၊ သမီးသွယ်သွယ်မြတ်၊ သားအောင် မြတ်မျိုးတို့ ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။ <ref>မိုးမခ</ref> ငယ်နာမည် မောင်လေး၊ အဖေဦးဘရှင်၊ အမေ ဒေါ်ပိုး။ မွေးရက်က ၁၂၉၀၊ ဝါခေါင်လ။ ဇာတိက ရန်ကုန်တဖက်ကမ်း ခနောင်တို။ မွေး ချင်းငါးယောက်ရှိတဲ့ အထဲက စတုတ္ထ။ ဘုန်းကြီးကျောင်းပညာရေး ထဲမှာ ဦးကုဏ္ဍလကျောင်းမှာ စာသင်ရတယ်။ လေးတန်းအထိ။ လေးတန်းဖြေတော့ ရန်ကုန်ဘက်ကမ်းကိုကူးပြီး အင်္ဂလိပ်အစိုးရ ကျောင်းမှာ ဖြေရတယ်။ အင်္ဂလိပ်အစိုးလက်ထက်ပေါ့။ လေးတန်းမ အောင်ဘူး။ ဒါနဲ့ကျောင်းထွက်လိုက်တယ်။ တနှစ်လောက်ကြာတော့ ကျောင်းပြန်တက်တယ်။ ၁၁ နှစ်သားလောက် ရှိပြီ။ မြူနီစပါယ် ရွေး ကောက်ပွဲ သပိတ်ဖြစ်တယ်။ ဒါနဲ့ ပြန်တက်တဲ့လေးတန်းလဲ မအောင်ပြန်ဘူး။ ဆိပ်ကြီးက ဆရာ ကြီး ဦးဘအေးဆီမှာ အင်္ဂလိပ်စာ သီးခြားသင်တယ်။ Reader (1) (2) (3) (4) လောက်အရောက်မှာ အဖေက စတီးဘရားသား စာရေးကြီးဆိုတော့ ငပုတောကို ပြောင်းရတာနဲ့ လိုက်သွားရတယ်။ တစ်နှစ်လောက်ကြာတော့ ခနောင်တိုကို ပြန်လာရတယ်။ စာပြန်သင် တယ်။ ရွာကိုလာတဲ့ ဇာတ်ပွဲတွေ ရွှေကျီးညိုတို့၊ နေ့ရောညရော အ ရောင်မမှိန်အောင်ငြိမ်း၊ တက်ခေတ်စိန်၊ ဦးအောင်မောင်း၊ သူရဲလေး အောင်စိန်၊ ဂရိတ်ဖိုးစိန် စသဖြင့် အကုန်ကြည့်တာပဲ။ အနုပညာနဲ့ ပတ်သက်လို့တော့ စစ်ပြီးခေတ်သီချင်းတွေ ကြိုက်လာတယ်။ အိပ်ပြီလားကွယ့် ဖြူပြာ၊ မူယာ၊ လွမ်းမိုးစွေ။ အဲဒီမှာ ဘာထပ်နွယ်လဲဆိုတော့ အမတဝမ်းကွဲရဲ့ ခင်ပွန်းက တယောဝိဇ္ဇာကိုအေး၊ သူက ဥဩဘသောင်ရဲ့လက်သုံး၊ ဂီတာဦးစိမ်းမောင် လက် သုံးပေါ့၊ သူတို့တွေ တီးကြဆိုကြတာတွေနဲ့ ယဉ်ပါးခဲ့ရတယ်။ ကက္ကရ ရွှေစည်၊ နဂါးနီ၊ ဘိုးဘိုးအောင်၊ ဒေါ်ကြည်အောင်ရဲ့ သီချင်းတွေ၊ စိန်ပါတီရဲ့ သီချင်းတွေ အစုံပဲ။ နားထောင်ရာကနေ စိတ်ဝင်စားပြီး အမေ ဒေါ်သိန်းကြည်ဆီမှာ စည်းဝါး၊ အဆိုသင်တယ်။ အင်္ဂလိပ်စာနဲ့ပါတ်သက်လို့ အခု C.T.O ချစ်သိန်းဦးရဲ့ ဦးလေး ဦးစံရင်ဆိုတဲ့လူ၊ သူ့ဆီမှာ လခပေးပြီး အင်္ဂလိပ်စာသင်တယ်၊ ခနောင် တိုက ဗ့လ့စ စာကြည့်တိုက် မှာ စာကြည့်တိုက်လက်ထောက် လုပ်ခဲ့တယ်။ အဲဒီတုန်းက ဗ့လ့စ ဥက္ကဋ္ဌက ဦးဘဂျမ်းဇနီးက ဒေါ်ခင်ရီ။ ဗ့လ့စ ဌာနချုပ်လဲရောက်၊ အဲဒီမှာ သခင်ဝတင်တို့ကို တွေ့ရတယ်။ စကားပြောကောင်းတဲ့ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်တွေကို သဘောကျပြီး တရားပွဲတွေနားထောင်ဖူးတယ်၊ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းရဲ့ ရွှေတိဂုံအလယ်ပဉ္စယံ တရားပွဲဆိုရင် အဲဒီခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ မလှမ်းမကမ်း က နားထောင်ဖူးတယ်။ အောင်ဆန်းအက်တလီစာချုပ်ချုပ်ပြီး မြို့တော်ခန်းမမှာ တရားပွဲလုပ်တော့ ပန်းခြံထောင့်မှာရပ်ပြီး နားထောင်ရ တယ်။ ဗိုလ်ချုပ်ကို ကြည်ညိုလေးစားလွန်းလို့ ဗိုလ်ချုပ်သွားလေရာ နောက်ကလိုက်ကြည့်တဲ့အထိပဲ။ ဗိုလ်ချုပ်တို့ကျဆုံးတဲ့နေ့က ရွာကလူငယ်တွေနဲ့ အတွင်းဝန်ရုံးကို လာကြည့်ရင်း ဗိုလ်ချုပ်တို့ ရုပ်ကလာပ်တွေထားတဲ့ ဂျူဗလီဟော ကိုလာတယ်။ လာရင်းနဲ့ အိမ်မကိုမပြန်တော့ဘူး။ ဗလစ က တာဝန်ပေးတဲ့ ဈာပနကိစ္စတွေ လုပ်ခဲ့ရတယ်။ ပြောရရင်တော့ မောင် အောင်ဆန်းက ကျုပ်ကလေးပါလို့ပြောတဲ့ ဒေါက်တာဘမော်တရားပွဲက ရေကျော်မောင်အေးရှေ့မှာ နားထောင်ရသေးတယ်။ တောင် ညွန့်မှာ ရေပက်ခံပွဲတက်တဲ့ နာဆာ၊ နေရူး၊ ဆူကာနိုတို့ကို မြင်ဖူးချင်လို့ သွားတယ်။ ဆရာကြီး သခင်ကိုယ်တော်မှိုင်းကို စတာလင် ငြိမ်းရေးဆုလာပေးတဲ့ ဆိုဗီယက်ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီး တီကိုးနော့ဗ်ရဲ့ တရားပွဲတွေ လျှောက်နားထောင်တာပဲ။ ဒလမြို့ သန်းခေါင်စာရင်းရုံး၌ အောက်တန်းစာရေးလေးဘဝမှာ ရန်ကုန် ပန်းဆိုးတန်း ရာရှင်ရုံးရောက်လာသည်။ လခ ၉၆ ကျပ် စာဖတ်ဝါသနာပါခဲ့သူဖြစ်သဖြင့် စာယဉ်ကျေးမှုမှအစ တေးဝါသနာထုံမှု အဆုံး၊ အနုပညာလောကမှ လူအားလုံး နှင့်နေရလျှင် ပျော်နေတတ်သူဖြစ်သည်။ စစ်ပြီးခေတ်၊ ရေဒီယိုအသံရှင်များတွင် တက္ကသိုမြကြီးကို သူသဘောကျသည်။ တက္ကသိုလ်စိုး၊ တက္ကသိုလ်မြကြီးတို့နှင့် အမြဲတွေ့နေကျဖြစ်သည်။ ကိုမြကြီးရဲ့ လေယူလေသိမ်း ဆိုဟန်များကို အမြဲဂရုထားသူဖြစ်၍ ကိုမြကြီးရဲ့ အကြိုက်တေးသွားများကို တစွန်းတစ ဖန်တီးပေးနိုင်သူအဖြစ် ထင်ပေါ်လာသည်။ သီချင်းကို ကဗျာဟန်၊ စကားပြောဟန်၊ နဘေ ဟန်များစ၍ တီထွင်သူဟု တချို့က ဆိုသည်။ ကဗျာချစ်သူ မြတ်လေးသီချင်းများက “နဘေ” ခေတ်ကို လှုပ်ခါစေသည်။ လေးထပ်၊ ငါးထပ်နဘေများ သူ့တေးများတွင် တွေ့ရပေမည်။ ဆရာကြီး သခင်ကိုယ်တော်မှိုင်း၊ အချုပ်တန်းဆရာဖေ၊ ဦးပုညတို့စာ အမြဲတစေ ရိုသေသောသူ ဖြစ်သည်။ လွန်ခဲ့သည့် နှစ်လေးဆယ်မှ သူ့တေးစာများကို လေ့လာလျှင်သိမည်။ တခါတရံ သီချင်းစုံရေးတတ်သော ရွှေပြည်အေး၊ ကမ္ဘာတူရိယာ ပစ္စည်းစုံမြန်မာ တေးနှင့်ဟပ်အောင် ဖန်တီးသော မြို့မငြိမ်း၊ မြန်မာအကသီချင်းစုံ တံခွန်ထူ သူမတူ အောင် ရေးတတ်သော နန်းတော်ရှေ့ဆရာတင်အကြောင်းများကို ပလက်ဖောင်းတွင်သော်လည်းကောင်း၊ စင်မြင့်ပေါ်တွင်သော် လည်းကောင်း ပြောကြား၊ ဟောကြားခဲ့သူလည်း ဖြစ်သည်။) အဲဒီအချိန်မှာ မြန်မာဝတ္ထုတွေဖတ်နေပြီး အဘိုးကတော့ စာဟောဆရာ ဦးပြား၊ ဗန်းမော်တင်အောင်က ပန်းဆိုးတန်းက ဗိုလ်သိန်း အောင်ဆီ ခဏခဏလာတယ်။ ဝတ္ထုတွေက ရဲခေါင်ရေးတဲ့ ညောင်ရွက်လေချီ၊ လင်းယုန်နီ၊ ဒဂုန်တာရာ၊ တင့်တယ်။ စာဖတ်ရင်းနဲ့ စာပေနယ်ကလူတွေနဲ့ နီးစပ်လာတယ်။ ၃၉ လမ်းလား လမ်း ၄၀ လားမသိဘူး။ ဗန်းမော်တင်အောင်တို့ လင်းယုန်တိုက်ရှိတယ်။ အဲဒီလမ်းမှာ ကဗျာဆရာတွေ၊ စာရေးဆရာတွေ စုစည်းမိကြတယ်။ ထွဏ်းနေနွယ်၊ ဒေါင်းနွယ်ဆွေ၊ နေသွေးနီစတဲ့ လူတွေ ကဗျာ ဆရာတွေနဲ့ ရင်းနှီးလာတာပေါ့၊ ဒီလိုနဲ့ မခင်နှင်းဆီသီချင်းတွေ ရေးဖြစ်လာတယ်။ ပဒေသရာဇ်ဆန့်ကျင်ရေး သီချင်းတွေ၊ ငြိမ်းချမ်း ရေးသီချင်းတွေ ဆိုပါတော့။ နောက် ရုပ်ရှင်စရိုက်ဖြစ်တယ်။ ပထမ “ပင်လုံထိပ်ထားဦး”၊ ဒုတိယ “အမုန်း၏ နောက်ဝယ်”၊ တတိယ “ပန်းတိုင်းပွင့်ပါစေ”၊ စတုတ္ထ “သီချင်းဆို၍ ငိုရသည်” အဲဒီလေးကားရိုက်ပြီးတဲ့အခါကျတော့ နိုင်ငံခြားကိုသွားဖြစ်တယ်။ ဆိုဗီယက် မော်စကို၊ တရုတ်ပြည်တို့ပေါ့လေ။ အဲဒီရောက်တော့ နိုင်ငံခြားက စာရေးဆရာတွေ ဟောတာပြောတာတွေပါ နားထောင်ရတယ်။ ပိုင် အိုနီးယားပဲလေ့စ်မှာ ကဗျာဆရာ ယက်ဖ်တူရှင်ကို ကဗျာရွတ်တာအကြိုက်ဆုံးပဲ။ ယက်ဖ်တူရှင်ကို ငယ်ငယ်ကလူချော။ မော့စ်ဖလင်လေ့လာဖူးတယ်။ War & Peace ရိုက်တဲ့ ဒါရိုက်တာနဲ့ ရင်းနှီးခဲ့တယ်။ “ပင်လုံထိပ်ထားဦး” ကားဆိုရင် မော့စ်ဖလင်နဲ့ တရုတ်မြန်မာ လေ့လာရေးအဖွဲ့ကို (၃) လကြာပေးခဲ့ဖူးတယ်။ ဆရာကြီး သခင်ကိုယ်တော်မှိုင်းရဲ့ ဓာတ်ပုံ (၁၂) ပုံ ကိုယ့်စရိတ်နဲ့ ကိုယ်ကူးပြီး ဆိုဗီယက်ငြိမ်းချမ်းရေးအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ အင်ဒရီယက်ဖ်ကို ပေးခဲ့တယ်။ တရုတ်ပြည် ငြိမ်းချမ်းရေးအဖွဲ့ကိုလည်း ပေးခဲ့တယ်။ ကမ္ဘာကျော် ဒါရိုက်တာ ဘာတိုလူချီနဲ့ ဆုံခဲ့တယ်။ ယူဂျီဂါဂါရင်ကို နောက်အာကာသတက်တဲ့ အာကာသယာဉ်မှူး နီကိုလိုင်နဲ့ ပါကော့ဗစ်ချ်တို့နဲ့အတူ ကရင်မလင်နန်းတော် လီနင်ဂူပေါ်မှာ ဂုဏ်ပြုအခမ်းအနား တက်ရတယ်။ ဝူးမင်းသည် အတ်ချ်မင်းကားနဲ့ ဧည့်ခံတယ်။ ယူနန်သံမဏိသူရဲကောင်းမင်းသားပါတဲ့ ရိုက်ကွင်း တွေကို တရုတ်ပြည်ရောက်တုန်း လိုက်ပြတယ်။ ဆံဖြူမယ် ရုပ်ရှင်မင်းသမီးနဲ့ ရုပ်ရှင်အကြောင်း ဆွေးနွေးဖြစ်သေးတယ်။ မော်စကိုပြန်လာပြီးတော့ ဝမ်းနည်းဝမ်းသာ၊ ပန်းပန်လျက်ပါ၊ ချွေးနဲ့သွေးနဲ့ ရင်းသည့်မြေ ကားတွေရိုက်ဖြစ်တယ်။ “ငို၍ရယ်၍မရသော မျက်နှာ”၊ “ချစ်သူကလ ကိုယ်ကည”၊ “သူများရယ်ဖို့ ကိုယ်ငိုမယ်”၊ “ရွှေပန်းကန်ပေါ်ကျတဲ့ မျက်ရည်”၊ “ပုဂံအလှရှာပုံတော်”၊ “စက္ကူ လှေကလေးများ”၊ “မျက်စပစ်၍ ခေါင်းခါသည်”၊ ကားတွေရိုက်တယ်။ ဒီကနေ့အထိ ဆိုပါတော့၊ ကားတွေလဲ အခိုးခံရ၊ ပျောက်နဲ့ လက် ထဲမှာ သိပ်မရှိတော့ဘူး။ သူ၏ တေးများကို စာရေးဆရာ၊ ကဗျာဆရာများသည် ယနေ့အထိ အသိအမှတ်ပြုပြောဆိုနေကြဆဲ ဖြစ်သည်။ သူ၏ ပင်လုံထိပ်ထားဦးမှ သီချင်းတပုဒ်အား အလျဉ်းသင့်၍ ဖော်ပြလိုက်ရပါကြောင်း (၁) မြေပြန့်ဆီသာ ဆင်းခဲ့ပါ။ စည်းရွှေကာ၍ လေသာလျှော့ဖြေ၊ ထုံးနေကျစ်လျစ်၊ စံရွှေရစ်ဝါ၊ ဖြူပြာပြာ၊ မာယာတော်နန်း၊ မော်ကြငှန်းမှာ၊ စံမြန်းမော်ကြွား၊ ပျော်နေသလား၊ လှထိပ်ထားရေ။ လူသားသစ္စာ၊ အဘိဓမ္မာလို၊ သိပါလိုလျှင်၊ တံစဉ်နှင့်တူ၊ ဆွဲကိုင်ထူသည့်၊ တောင်သူလုပ်သား၊ လူတန်းစားထဲ၊ ကျော်လွှားသက်တန့်၊ အသာငုံ့၍ မြေပြန့်ဆီသာ ဆင်းခဲ့ပါ။ မြေပြန့်ဆီသာ ဆင်းခဲ့ပါ။ (၂) ဆရာမြတ်လေးနှင့် ကျနော်တို့ စကားပြောဖြစ်ကြသည်။ အသက်အရွယ်အားဖြင့် ကွာလှသော်လည်း သူနှင့်စကားပြောလျှင် အဲဒီ အသက်အရွယ်တွေ ရုပ်ရှင်မင်းသား၊ ဒါရိုက်တာ၊ စာရေးဆရာဆိုတာတွေ ပျောက်ကုန်သည်။ သူ အိမ်ထောင်ကျတာ ၁၉၆၂ ခုနှစ်မှာ ဟူသော စကားလည်းပါသည်။ သူ့မိသားစုအကြောင်းနှင့် မခင်နှင်းဆီကိစ္စတော့ ဆရာမြတ်လေးက သိပ်မပြော။ ရုပ်ရှင်ကိစ္စပြောလျှင် မြတ်လေးဆိုသော အမည်နာမပျောက်သွားပြီး သီဝရီတွေ၊ ဇာတ်လမ်း ဇာတ်ကွက်တွေ၊ နိုင်ငံတကာကိစ္စတွေ ကြားရသည်။ ရန်ကုန် တက္ကသိုလ်တွင် သူ၏ပြဇာတ် “ဆံမြိတ်လည်းပြေ၊ ပန်းလည်းကြွေ” ကို စောစောစီးစီးမပြ၍ ဆရာဇော်ဂျီနှင့် ဆရာမင်းသုဝဏ်က အပြစ်တင်သတဲ့။ ကျနော်မသိဘူး ဆရာ၊ ကိုဘကောင်းတို့ အစီအစဉ်ဆွဲတာဟု ပြောရသည်ဆိုသည်။ “ညီမလေး မာစေ” ပြဇာတ် တင်တော့လည်း ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် အဓိပတိ (ဟောင်း) နှင့် စာရေးဆရာ သိန်းဖေမြင့် (ကွယ်လွန်) တို့က ဇာတ်ခုံနောက်မိုက်နှင့် စကားပြောနေရာသို့ ရောက်ရှိလာပြီး နောက်ဘေးထရံခွကြည့်သတဲ့။ ဆရာကြီးတွေ၊ လူကြီးတွေက စိတ်ဝင်စားကြသည်။ သူ၏ လူ ငယ်ဘဝ အနုပညာဖြတ်သန်းမှုမှာ အားကျမက်မောစရာ ကောင်းလှသည်။ သူ၏ “သီချင်းဆို၍ ငိုရသည်” ဇာတ်ကား (မြင်ကွင်းကျယ်) ဇာတ်သိမ်းနှင့်ပတ်သက်၍ အနောက်ဂျာမဏီသတင်းစာတွေက ရေးကြသည့်သတင်းလည်း ငယ်စဉ်ကတည်းက ကြားခဲ့ဖူးသည်။ မြတ်လေးဟုဆိုလျှင် သူ၏ရုပ်ရှင်မင်းသား၊ ဒါရိုက်တာ၊ စာရေးဆရာ၊ ကဗျာဆရာ၊ အဆိုတော်၊ သီချင်းရေးဆရာ ရုပ်ပုံလွှာပေါင်း များစွာက ခံစားမှုထဲ၌ လှပစွာ တောက်လောင်လာသည်။ အနုပညာသမားတယောက်၏ ဘဝကိုမြင်လာရသည်။ အနုပညာနယ်ပယ်၌ မြတ်လေးသည် မိမိကိုယ်မိမိ မှည့်ခေါ်သောနာမည် မဟုတ်တော့။ ပြည်သူက အသိအမှတ်ပြုထားသော မြန်မာအနုပညာရှင်တဦးအဖြစ် သူ့အနုပညာများက တည်ဆောက်ထားနိုင်ခဲ့ပြီ။<ref>ပိတောက်ပွင့်သစ် စာပေအနုပညာမဂ္ဂဇင်း အမှတ် ၂၆၊ စက်တင်ဘာလ ၂၀၀၉ </ref><ref>သမိန်ကောင်း “ဒါရိုက်တာမင်းသား အကယ်ဒမီမြတ်လေး” ငွေတာရီ မဂ္ဂဇင်း အမှတ် ၁၂၃ (၁၉၇၀ စက်တင်ဘာ) စာ ၁၇၃ - ၁၇၇။</ref> <ref>ခင်မျိုးသန့် (ပြန်/ဆက်) “မြတ်လေးအကယ်ဒမီ” (၁၉၂၈-၂၀၀၀) မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်းအနှစ်ချုပ် ၂၀၀၁ စာ ၂၂၉ - ၂၃၁။</ref> <ref>မိုးမြင့်ဦး “မြတ်လေး” မိုးဂျာနယ် ၁၉၉၈ ၊ ဧပြီ၊ စာ ၁၅၄-၁၆၀။</ref> <ref>ပန်းတောက်ပွင့်သစ် အမှတ် (၂၆) ၂၀၀၉ စက်တင်ဘာလ။</ref> == ကိုးကား == {{Reflist}} {{Lifetime|၁၉၃၂|၂၀၀၀}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆုရှင်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]] qi651r4bzsgewxmbavbmnpaqpf9pau3 754922 754919 2022-08-16T03:18:51Z Aung kaung 11971 wikitext text/x-wiki [[File: Myat lay.jpeg|thumb| မြတ်လေး]] '''မြတ်လေး'''ကို ရန်ကုန်တစ်ဖက်ကမ်း ခနောင်တိုတွင် အဖ စတီးဘရားသားစာရေးကြီး ဦးဘရှင်၊ အမိ ဒေါ်မိုးလုံး (ဒေါ်ဒေါ်မိုး) မှ ၁၉၃၂-ခု ဇူလိုင်လ (၁၁)ရက်၊ တနင်္လာနေ့တွင် ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ မွေးချင်းငါးဦးအနက် စတုတ္ထမြောက်ဖြစ်ပြီး ငယ်မည်မှာ မောင်လေးဖြစ်သည်။ ==ပညာသင်ဘဝ== ငယ်စဉ်က ခနောင်တိုရွာဦးကုဏ္ဍလ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းတွင် လေးတန်းအထိ ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။ ယင်းနောက်လမ်းမတော်၊ မော်တင်ကျောင်းတွင် လေးတန်းစာမေးပွဲ ဝင်ရောက်ဖြေဆိုသည်။ မူလတန်းကျောင်းသားဘ၀မှာပင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီး (၁၉၃၉ - ၁၉၄၅) ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဆရာဦးဘအေး၊ ဆရာဦးမြမောင်၊ စာတိုက်ဝန်ထောက်ဦးစံရင်တို့ထံတွင် ပညာကို ဆက်လက်သင်ယူသည်။ စနစ်တကျ သင်ကြားရခြင်းမျိုးမဟုတ်ပေ။ ဆရာတစ်ဦးထံ တွင် ဂဏန်းသင်္ချာ၊ ဆရာတစ်ဦးထံတွင် မြန်မာစာ၊ ဆရာတစ်ဦးထံတွင် အင်္ဂလိပ်စာစသည်ဖြင့် သင်ယူရခြင်းမျိုးဖြစ်သည်။ ဆရာအားလုံးမှာ စေတနာဆရာများသာဖြစ်သည်။ ရေနံဆီဖိုးမျှဖြင့် သင်ကြားပေးကြခြင်းဖြစ်သည်။ ပထမ သူ့နာမည်ထိပ်တွင် တက္ကသိုလ် ဟု တင်စားချက်ကလေး ရှိခဲ့သဖြင့် တက္ကသိုလ်မြတ်လေး ဟုဖြစ်သည်။ ဖနောင့်ကလေးကြွကာ၊ မျက်ခုံးကြီး တဖက် ပင့်ကာပင့်ကာနှင့် ကဗျာဆန်ဆန်စကားရှည်ကြီးတွေပြောသော သူ့အမူအယာကို နှစ်ခြိုက်သွားခဲ့ကြသဖြင့် ထိုခေတ်က သူ့အမူ အယာကို ‘မြတ်လေးစတိုင်’ ဟု ခေါ်ကြသည်။ ‘ရေပွက်ပမာ’ဇာတ်ကားတွင် မြတ်လေးသည် လူဆိုးဂိုဏ်းဝင်အဖြစ် သရုပ်ဆောင်သည်။ မြတ်လေးသည် မေတ္တာဘွဲ့၊ ဟာသ၊ ဇာတ်ကြမ်း စသည်ဖြင့် ဇာတ်ကောင်စရိုက်မျိုးစုံကို ကျရာဇာတ်ရုပ်အတိုင်း ပီပြင်စွာသရုပ်ဆောင်လေ့ရှိသည်။ ၁၉၈၅-ခုနှစ်တွင် သူ ဒုတိယအကြိမ် အမျိုးသားဇာတ်ပို့ဆုအဖြစ် အကယ်ဒမီရွှေစင်ရုပ်ရရှိသော ‘ရင်ထဲမှာရွာသောမိုး’ ကို ဒါရိုက်တာ မောင်မောင်မြင့်ရိုက်ကူး၍ ကျော်ဟိန်း၊ နွဲ့နွဲ့မူ၊ အောင်လွင်တို့နှင့်အတူ သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ၂၃ နှစ်ကြာပြီးမှ ဒုတိယအကြိမ် အကယ်ဒမီ ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါဇာတ်ကားတွင် မိဘပစ်သွားသော မွေးကင်းစကလေး (ကျော်ဟိန်း)ကို ကြီးပြင်းသည်အထိ ပညာသင်ကျွေးမွေးစောင့်ရှောက်ထားသော သုဿာန်စောင့်ကြီးအဖြစ် မြတ်လေးက သရုပ်ဆောင်ထားသည်။ အချိန်တန်အရွယ်ရောက် လူလားမြောက်လာသော ကျော်ဟိန်းကို မိဘအရင်းများက လာရောက်ပြန်လည်တောင်းဆိုသောအခါ ငယ်ငယ်ကတည်းက မွေးစားခဲ့သောကလေးကို သံယောဇဉ်ငြိတွယ်နေသဖြင့် မပေးရက်၊ မပေးပြန်လျှင်လည်း ကလေး၏ဘ၀သည် သုဿာန်ထဲတွင်နေ သုဿာန်ထဲ၌ပင် ဘ၀ဆုံးသွားမည်ဖြစ်သည်။ ပေးလိုက်မှသာ မိဘအရင်းတို့က ရွေဘုံပေါ်တွင်ထားပြီး ကလေးဘ၀ကောင်းစားမည်။ သို့ကလို ချီတုံချတုံ အပြန်ပြန်အလှန်လှန်စဉ်းစားပြီး ရင်ထဲတွင် မချိ ဝေဒနာခံစားနေရပုံကို ပီပြင်စွာသရုပ်ဆောင်သွားရာ ကြည့်ရသူတိုင်း ဝမ်းနည်းကြေကွဲမျက်ရည်ကျရသည်အထိ ဖြစ်ခဲ့ရလေ သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း အဆိုပါဇာတ်ကားတွင် မြတ်လေးသည် အမျိုးသားဇာတ်ပို့ဆုကို ထိုက်တန်စွာဆွတ်ခူးရရှိသည်ဟု ထင်မြင်မိပါသည်။ ==စာပေ ဂီတ== မြတ်လေးသည် ရုပ်ရှင်ဘက်၌သာ ထူးချွန်သည်မဟုတ်၊ စာပေဂီတဘက်၌လည်း ခေသူမဟုတ်ပင်။ သူသည် ကဗျာသမား စာသမားလည်း ဖြစ်သည်။ တေးရေးတေးဆိုဘက်၌လည်း ထင်ရှားသူဖြစ်သည်။ သူသည် စာပေမှလာသူဖြစ်သောကြောင့် သီချင်းအရေး အလွန်ကောင်းသည်။ သူရေးစပ်သီကုံးခဲ့သော တေးသီချင်းပေါင်း ၂၀၀ ခန့်ရှိရာ ထင်ရှားသည့်သီချင်းများမှာ မေတ္တာစစ်ဆိုသည်မှာ၊ ဝေးပြီမွှေးရယ်၊ မခင်နှင်းဆီ၊ မခင်နှင်းဆီရဲ့ နှင်းဆီ၊ မခင်နှင်းဆီရဲ့နှင်းဆီဇာတ်သိမ်း (မခင်နှင်းဆီသို့ပေးစာကို ကိုတင်ကိုးရေးခဲ့သည်) ပန်းတိုင်းပွင့်ပါစေ၊ ပင်လုံထိပ်ထားဦး၊ ချစ်သက်ပိုင်၊ တစ်ရံရောအခါက၊ ဘာပဲလုပ်ရလုပ်ရ စသည့်သီချင်းများသည် ရေပန်းစားခဲ့သည်။ ယနေ့တိုင်ပြန်ဆိုနေကြဆဲပင် ဖြစ်သည်။ မြတ်လေး၏သီချင်းများကို သူကိုယ်တိုင်သာမက မောင်မောင်ကြီး၊ ကိုမင်းနောင်၊ ကိုမြကြီး၊ [[ချစ်ဆွေ၊ စန္ဒရား|စန္ဒရားချစ်ဆွေ]]၊ ခင် မောင်လွင်၊ သန်း ဖေလေး၊ သုမောင်၊ မြင့်မြင့်ခင်၊ လီလီကြာညွန့်၊ တင်တင်မြ၊ တင်တင်လှ၊ စသည်တို့က သီဆိုခဲ့ကြသည်။ မြတ်လေးသည် အသစ်အဆန်းကိုရှာဖွေလို၍ အစဉ်အလာဟောင်းမှလမ်းခွဲထွက်လိုသူလည်း ဖြစ်သည်။ မြတ်လေးသည် ဇာတ်ကား နာမည်များကိုပင် လူထုသုံးစကားလုံးများရွေး၍ သုံးစွဲတတ်သဖြင့် သူ့ဇာတ်ကားနာမည်များသည် လူထုကြား၌ရေပန်းစားခဲ့သည်။ သူ၏ သီချင်းဆို၍ ငိုရသည်၊ သွေးနဲ့ ချွေးနဲ့ ရင်းသည့်မြေ၊ ငို၍ ရယ်၍ မရသော မျက်နှာ၊ ချစ်သူကလ ကိုယ်ကည၊ သူများရီဖို့ ကိုယ်ငိုမယ်၊ ပုဂံအလှရှာပုံတော်၊ ရွှေပန်းကန်ပေါ်ကျတဲ့မျက်ရည် စသည့်နာမည်များမှာ ပရိသတ်ရင်ထဲကို စွဲငြိစေခဲ့သည်။ သို့ကလို ပညာသင်ကြားနေစဉ်မှာပင် ဒလမြို့သန်းခေါင်စာရင်းရုံး၌ အောက်တန်းစာရေး ဝင်လုပ်သည်။ ထို့နောက် ရန်ကုန်မြို့ (ပန်းဆိုးတန်းလမ်း) ထောက်ပံ့ရေးရုံး၌ အလုပ်ဝင်လုပ်သည်။ ထိုအချိန်ကပင် မြတ်လေးသည် စာပေအနုပညာနှင့် နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းပေါ်သို့ တပြိုင်တည်း စမ်းလျှောက်နေသည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။ ယောက်ဖဝမ်းကွဲတော်သူ တယောဝိဇ္ဖာကိုအေးကိုအကြောင်းပြု၍ သူ့ဂီတတမျိုးစေ့ကို သန္ဓေတည်ခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က ကိုအေးသည် ဒရမ် တီးဝိုင်းတည်ထောင်ထားသည်။ မြတ်လေးသည် ဇာတ်၊ ရုပ်သေး၊ ကွက်စိပ်ပွဲများသို့လည်း လက်လှမ်းမီသမျှ လေ့လာဆည်းပူးသည်။ သူသည် စာပေ၊ ဂီတပေါ် မြတ်နိုးတွယ်တာစိတ်ရှိသလို နိုင်ငံရေး၌စိတ်ပါဝင်စားသည်။ ထောက်ပံ့ရေးရုံးတွင် စာရေးအဖြစ် လုပ်ကိုင်နေ စဉ်မှာပင် သမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပါဝင်လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ခနောင်တိုမြို့နယ် ဗလစလူငယ်ပြန်ကြားရေးမှူးအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ သို့ကလို စာပေဂီတနှင့် နိုင်ငံရေးတို့၌သာ အချိန်ပေးနေသည့်အတွက် ဆယ်တန်းစာမေးပွဲကို နှစ်ခါချခဲ့ရသည်။ ထို့နောက် ညကျောင်း တက်ရင်း ဆက်လက်ဖြေဆိုရာမှ အသက်၂၃ နှစ်အရွယ် ၁၉၅၁ တွင် ဆော်လမွန်ကျောင်းမှ ဆရာကြီးဘဆူးထံတွင် ဆက်လက်ပညာ ဆည်းပူးသည်။ ယင်းကျောင်းမှ ဆယ်တန်းအောင်မြင်ခဲ့သည်။ ၁၀ တန်းအောင်မြင်ပြီးနောက် မြတ်လေးသည် အလုပ်တစ်ဖက်ဖြင့်ပင် သက်ကြီးတက္ကသိုလ်တွင် ဆက်လက်ပညာသင်ယူသည်။ ထိုစဉ်မှာပင် ဂီတပညာကိုလေ့လာသည်။ သူသည် ဆရာဂျူဗလီစိန်ထံတွင် အဆိုသဘောနှင့် သီချင်းရေးနည်းများ လေ့လာသင်ယူခဲ့သည်။ အေးဝမ်းခင်မောင်၊ စန္ဒရားသီဟ၊ ဒုံမင်းလှိုင်ထင်တို့ထံမှ ဂီတသံစဉ်ကို ဆည်းပူးသည်။ ဆရာရွှေပြည်အေး၊ ဂီတနက်သန်ကို စောညိန်း၊ ဂီတာအုန်းလွင်၊ စန္ဒရားကိုမျိုးလှိုင်၊ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၊ ဂီတလုလင်မောင်ကိုကို၊ ဗိုလ်က လေးတင့်အောင်၊ စာရေးဆရာအောင်လင်းတို့ထံမှ ဂီတအခြေခံကောင်းများရရှိခဲ့သည်ဟု သိရသည်။ ယင်းနောက် အရှေ့ပိုင်းတူရိယာအဖွဲ့နှင့်နီးစပ်သွားပြီး ထိုဝိုင်းအတွက် သီချင်းများရေးပေးရသည်။ မြတ်လေး၏သီချင်းများသည် မြန်မာ ဆန်၍ သံစဉ်ပြေပြစ်သည်။ သီချင်းစာသား အဓိပ္ပာယ်လည်း လေးနက်၍ အတွေးအခေါ်ဆန်းသစ်သည်။ မြန်မာ့ဂီတလောက၌ မြန်မာအသံမှ ဓာတ်ပြားရ သီချင်းတစ်ပုဒ်ဖြစ်လာအောင် အတော်ကြိုးပမ်အားထုတ်ယူရသည်။ မြတ်လေးသည် ဓာတ်ပြားရတေးအတော်များများကို ရေးသားဖန်တီးနိုင်ခဲ့သည်။ သူသည် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ဝင်တေးများကိုလည်း ရေးသားခဲ့သည်။ အချို့ကို ကိုယ်တိုင်သီဆိုသည်။ မြတ်လေးသည် ဂီတလောကတွင် စန္ဒရားချစ်ဆွေနှင့် အတွဲများသလောက် အချို့သီချင်းများကို ပူးတွဲရေးသားခဲ လေသည်။ မြတ်လေးရေးစပ်သီကုံး၍ စတင်သီဆို အသံလွှင့်ခဲ့သောတေးမှာ ‘မေတ္တာအင်အား’ ဖြစ်သည်။ တိုက်ပွဲဝင်ကျောင်းသားတစ်ဦး သီချင်းများ၊ ငြိမ်းချမ်းရေးသည် အပေါင်းလက္ခဏာ၊ ဧရာ၀တီငိုသံ၊ ဒို့ကြားရသည်၊ ဘော်လဂါနဒီ-ဧရာ၀တီတေးများအဖြစ် တရုပ်ဖြူဆန့်ကျင်ရေးသီချင်း များဖြစ်သည်။ ထို့နောက် မေတ္တာစစ်ဆိုသည်မှာ၊ လက်ဆောင်မွန်၊ ဝေလေလေ၊ ထာ၀စဉ်အချစ်၊ မစ္စဝီစကီ၊ ကပြားမလေးဂိုရာရမ်၊ သီချင်းဆို၍ငိုရသည်၊ သည်ဇာတ်သည်တွင်ဆုံးပြီကွယ်နှင့် စစ်ကိုမောင်းထုတ်ကြစို့ သီချင်းများကိုလည်း ကိုယ်တိုင်ရေးစပ်သီဆိုခဲ့သည်။ အခြားဂီတစာဆိုများရေးသား၍ မြတ်လေးသီဆိုခဲ့သော သီချင်းများမှာ မနည်းလှပေ။ ယင်းတို့အနက် ကလေးချော့ (ရင်မှာပျိုးသော ဇာတ် ကားအတွက် ဆရာရွှေပြည်အေးရေးခဲ့သည့်သီချင်း) သီချင်းသည် ထင်ရှားသည်။ မြတ်လေးသည် စာပေဝါသနာပါသူလည်းဖြစ်ရာ ဂီတစာဆိုတော်များအကြောင်းကို လည်း စာနယ်ဇင်းများ၌ ရေးသားသည်။ ယင်းတို့အနက် ဆရာရွှေပြည်အေး၏ ဂီတစွမ်းရည်အ ကြောင်းကို ‘ရွှေအောင်လံ’ မဂ္ဂဇင်းတွင် တစ်နှစ်နီးပါးမျှ အခန်းဆက်ဆောင်းပါးများရေးသားသည်။ စာရေးဆရာ၊ ဂီတစာဆိုအောင်လင်းအကြောင်းကိုလည်း ‘ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ’ မဂ္ဂဇင်း တွင် အခန်းဆက်ရေးသားသည်။ တယောထိုး အလွန် ကောင်းသူ စာရေးဆရာ ဗန်းမော်တင်အောင်အကြောင်းနှင့် တက္ကသိုလ်ဘုန်းနိုင်အကြောင်းကိုလည်း ရုပ်ရှင်တေးကဗျာမဂ္ဂဇင်းတွင် (၈) လကြာမျှ အခန်းဆက်ရေးခဲ့သည်။ မြတ်လေးရေးခဲ့သည့်ဝတ္ထုများတွင် အကြောင်းအရာအသစ်၊ အတွေးအခေါ်သစ်၊ အယူအဆအသစ်များကို တင်ပြလေ့ရှိသည်။ သူရေးခဲ့သည့် ဝတ္ထုများအနက် ဆေးစက်မကျသေးသော အဖြူ၊ မီးရောင်အောက်ကအမှောင်၊ ငှက်ခတ်သမားဘကျား၊ ဆံမြိတ်လည်းပြေ ပန်းလည်းကြွေ၊ ဇရာနှင့်ဗေဒါအနမ်းတို့မှာ ထင်ရှားသည်။ မြတ်လေးသည် ဆရာဦးဉာဏထံ ချဉ်းကပ်၍လည်း ဇာတ်ညွန်းရေးနည်းကို နည်းခံခဲ့ သည်။ ကျောင်းသားဘ၀က ဝါသနာတူလူငယ်များနှင့်တွဲ၍ အရပ်ပြဇာတ်များကို စတင်ကပြခဲ့သည်။ အဆိုပါပြဇာတ်များ၌ သူကိုယ်တိုင်ဒါရိုက်တာမင်းသားနေရာယူ ကပြခဲ့သော ဒို့အိမ်ကြီး၊ ယမနေ စသည့်ပြဇာတ်မှာ ထိုစဉ်က ပရိသတ်အကြိုက်တွေ့ခဲ့သည့် ပြဇာတ်များဖြစ်သည်။ ထို့နောက် တက္ကသိုလ်သို့ရောက်သောအခါ မြတ်လေး သည် တက္ကသိုလ်အနုပညာအသင်း၌ ပါဝင်လှုပ်ရှား၍ သူ့အနုပညာအရည်အသွေးကို ပြသခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း ဥပစာအောက်တန်းစာမေးပွဲကို ၅ ကြိမ်မြောက်ဖြေဆိုမှ အောင်မြင်ခဲ့သည်။ မြတ်လေးစာမေးပွဲကျသည်မှာ အဆန်းမဟုတ်ပေ။ အချိန်ပြည့် အနုပညာ လှုပ်ရှားမှုများ ပါဝင်ဆောင်ရွက်နေသူဖြစ်သည်။ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားဘ၀ ကျောင်းသားပွဲတော်များတွင် မြတ်လေးရေးသား၍ ကပြခဲ့ သောပြဇာတ်များမှာ ညီမလေးမာလာ၊ ဆံမြိတ်လည်းပြေ ပန်းလည်းကြွေ၊ ၁၃၀၀ ပြည့်အရေးတော်ပုံ စသည်တို့ဖြစ်သည်။ သက်ကြီးတက္ကသိုလ်မှ စာမေးပွဲအောင်မြင်ပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံတော် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဘဏ်တွင် အကြီးတန်းစာရေး၊ စတင်လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ ၆ လအကြာတွင် လက်ထောက်ကြီးကြပ်ရေးမှူးရာထူး တိုးမြှင့်ခံရသည်။ ယင်းဘဏ်တွင် ၂ နှစ်ခွဲခန့်ထမ်းရွက်ပြီးနောက် ရုပ်ရှင်လောကသို့ ခြေစုံပစ်ဝင်ခဲ့သည်။ ရုပ်ရှင်လောကသို့ ဓနဂုဏ်၊ ငအ၊ မွှေး၊ သစ္စာရှင်၊ မြတ်နိုးသူ၊ အရိုင်းစပယ်၊ ဩော်ယောက်ျား ရုပ်ရှင်ကားများတွင် တေးဂီတတာဝန်ခံအဖြစ် လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ ထိုအတွေ့အကြုံများသည် နောင်တွင် မြတ်လေးအား ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်မှုဘက်၌ များစွာအထောက်အပံ့ဖြစ်စေခဲ့သည်။ မြတ်လေး၏ ပွဲဦးထွက်ရိုက်ကူးခဲ့သော ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားမှာ ‘ပင်လုံထိပ်ထားဦး’ ဖြစ်သည်။ ပင်လုံထိပ်ထားဦး ဇာတ်ကား၏ဇာတ်ညွန်းနှင့်ဒါရိုက်တာမှာ မြတ်လေးပင်ဖြစ်သည်။ ယင်းဇာတ်ကား၏ဦးတည်ချက်မှာ ပဒေသရာဇ်ဆန့်ကျင်ရေး အခြေခံဇာတ်လမ်းဖြစ်သည်။ ယင်းကားကို သုံးသပ်၍ ဝါရင့်ဒါရိုက်တာအားလုံးလိုလိုက မြတ်လေးကို အရည်အချင်းရှိသောဒါရိုက်တာအဖြစ် လက်ခံခဲ့ကြသည်။ မြတ်လေးရိုက်ကူးသော ဇာတ်ကားတိုင်းလိုလိုမှာ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်သမိုင်းတွင် အထင်ကရနေရာတွင် မှတ်တမ်းတင်ခြင်းခံရသည်။ မြတ်လေးသည် စိတ်ကြိုက်အမူအယာကို မှန်မှာကြည့်၍ ကိုယ်တိုင် လေ့ကျင့်သည်။ သရုပ်ဆောင်သောအခါ ဇာတ်ကောင်စရိုက်လိုက်၍ ဆိုင်ရာဆိုင်ရာ အခန်းများတွင် အမူအယာများကို ထည့်သွင်းအသုံးပြုသည်။ ထို့ကြောင့် မြတ်လေး၏အမူအယာများမှာ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကား တစ်ကားနှင့်တစ်ကား မတူဘဲ အမြဲတမ်းဆန်းသစ်၍နေသည်။ စကားပြောကောင်းသူပီပီ ‘ပန်းပန်လျက်ပါ’ ဇာတ်ကားတွင် မြတ်လေးသည် မြန်မာဆန်ဆန် တိုက်ပုံကလေးဝတ်လျက် ဆေးတံခဲကာ မျက်ခုံးကလေးပင့်၍ စကားပြောဟန်မှာ ရုပ်ရှင်ကြည့်ပရိသတ်၏ရင်ထဲတွင် အရိပ်ထင်စွဲကျန်ရစ်ခဲ့သော အမူအယာများပင်ဖြစ်သည်။ ယင်း ဇာတ်ကား၌တက္ကသိုလ်ကျောင်းဆရာ ကိုကျော်စိန်(မြတ်လေး) က အငြိမ့်မင်းသမီးမဗေဒါ (ကြည်ကြည်ဌေး) အိမ်လာတွေ့၊ အကြောင်းအရင်းမှာ သူ့သူငယ်ချင်း ကိုစောထွန်း (ကောလိပ်ဂျင်နေဝင်း) က ချစ်သူမဗေဒါကို လက်မထပ်ဘဲ ဂုဏ်ကြီးရှင် ခင်မမ(ဘေဘီနွဲ့) ကို မင်္ဂလာဆောင်သွား၊ မဗေဒါကို မယူရကောင်းလားဟု ကိုကျော်စိန်က ကရုဏာဒေါသဖြင့် ခံစားမှုအပြည့်ဖြစ်ပြောရာ မဗေဒါက ‘ဒါဖြင့် ဆရာ ကျမကို လက်ထပ်ယူနိုင်မလား’ ယင်းတွင် မြတ်လေး က ‘ဗျာ’ ဟု ပြန်ပြောရာ ထိုအပြောစကားတို့သည် ရုပ်ရှင်ကြည့်ပရိသတ်အတွက် ရင်ခုန်သွားခဲ့ရသော စကားပြောခန်းများပင်ဖြစ်သည်။ ‘သီတာဘယ်သို့ချစ်ရမယ်’ စကားတွင် ဟာသသရုပ်ဆောင်အဖြစ် မြတ်လေးက သရုပ်ဆောင်ထားသည်။ ‘ချစ်သူကလ ကိုယ်ကည’ ဇာတ် ကားတွင် သူသည် ခါးပိုက်နှိုက် သူခိုးအဖြစ် သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ယင်းဇာတ်ကားတွင် ခါးပိုက်နှိုက်ဘ၀ကို ပီပြင်စွာသရုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့ သည့်အတွက် ပရိသတ်အကြိုက်တွေ့စေခဲ့သည်။ ‘ရေပွက်ပမာ’ ဇာတ်ကားတွင် မြတ်လေးသည် လူဆိုးဂိုဏ်းဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ သူဇာရုပ်ရှင်မှ ဒါရိုက်တာစာရေးဆရာ ဦးမင်းအောင်၏ ‘အမုန်း၏နောက်ဝယ်’ ဇာတ်ကားတွင် မြတ်လေးသည် ပန်းချီဆရာအဖြစ် သရုပ် ဆောင်သည်။ သရုပ်ဆောင်ချက်ပီပြင်မှုကြောင့် မြတ်လေး၏အသွင်ပျောက်၍ တကယ့်ပန်းချီဆရာ၏ ဘ၀ဇာတ်လမ်းကို ကြည့်ရှုနေရ သကဲ့သို့ ထင်မှတ်မှားအောင် သူ၏သရုပ်ဆောင်မှုက အောင်မြင်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း ၁၉၆၁ ခုနှစ်အတွက် အမျိုးသားအကောင်းဆုံးသရုပ်ဆောင်ဆုကို ‘အမုန်း၏နောက်ဝယ်’ ဇာတ်ကားတွင် ဆွတ်ခူးရရှိခဲ့သည်။ မြတ်လေးအကယ်ဒမီထပ်ဆင့်ရရှိသောဇာတ်ကားမှာ ၁၉၈၄ ခုနှစ်အတွက် အမျိုးသားဇာတ်ပို့ဆုအဖြစ် ရရှိခဲ့သော ‘ရင်ထဲမှာရွာသောမိုး’ ဇာတ်ကားဖြစ်သည်။ မြတ်လေးပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော ဇာတ်ကားအချို့မှာ ပင်လုံထိပ်ထားဦး၊ မောင့်ကို သေစေညွန်းရော့သလား၊ ပန်းတိုင်းပွင့်ပါစေ၊ သီချင်းဆို၍ငိုရသည်၊ ချစ်ပါသည်ဆိုသော် လည်း၊ ဝမ်းနည်းဝမ်းသာ၊ သွေးနဲ့ချွေးနဲ့ရင်းသည့်မြေ၊ ရင်မှာပျိုးသောပန်း၊ မိရွှေမာ၊ မောင်ချစ်နှမချစ်၊ မိုးကျော်သူ၊ ရန်ကုန်သားနဲ့မန္တလေးသူ၊ ချစ်သူပေးသောတေးတစ်ပုဒ်၊ စိမ်းနှမစန္ဒာ၊ လျော်ကြေးဖူးစာ၊ ညီမအတွက် ပုံတသွယ်၊ ပန်းကလေးများမနွမ်းစေချင်၊ မောင်ခေါ်ရာ လိုက်တော့မယ်၊ သူတို့ဖို့လည်းပိုချစ်ပါ၊ ချစ်ခြင်းမေတ္တာ၊ မြခြူသံ၊ လျှို့ဝှက်မေတ္တာ၊ ပေါင်း၍နုတ်၍မရသော မေတ္တာ၊ တေးဆိုလို့ချစ်ပါ့မယ်၊ ရွှေလက်ဖြင့်ခေါ်လည်းမလာ၊ အချစ်၏ကျေးကျွန်များ၊ တက်ခါး နဲ့ဇာနည်၊ မျက်နှာတစ်ခြမ်းအိုးမဲနဲ့၊ အရှိုက်၊ ရွှေပန်းကန်ပေါ်ကျတဲ့မျက်ရည် စသည့် ဇာတ်ကား များဖြစ်သည်။ မြတ်လေးသည် ၁၉၆၂ တွင် ကမ္ဘာ့လူငယ်ပွဲတော်တက်ရန် တရုတ်ပြည်မန်ချူးရီးယား၊ မွန်ဂိုလီးယား၊ ဆိုက်ဗေးရီးယားမှ တစ်ဆင့် ဖင်လန်နိုင်ငံ ဟယ်ဆင်လီးမြို့သို့ သွားရောက်သည်။ ထိုစဉ်အခွင့်ကြုံ၍ ကမ္ဘာ့ရုပ်ရှင်ပညာရုပ်များကို ဝါရင့်ရုပ်ရှင်အတတ်ပညာရှင်များနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခွင့်ရရှိခဲ့သည်။ ဆိုဗီယက်နိုင်ငံသို့ရောက်ရှိစဉ် ကမ္ဘာကျော် ‘စစ်နှင့်ငြိမ်းချမ်းရေး’ ဇာတ်ကားရိုက်ကူးသူ ဒါရိုက်တာကြီး ဘောင်ဒါချတ်နှင့် တွေ့ဆုံပြီး ရုပ်ရှင်ပညာအကြောင်း ဆွေးနွေးခဲ့သည်။ မြတ်လေးသည် Method Acting စာအုပ်ကို ကိုယ်တိုင်ရေးသားပြီးကိုယ်တိုင်လည်း သင်တန်းဖွင့်လှစ်ပို့ချသည်။ သို့ကလို စွယ်စုံရ အနုပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်သော စာရေးဆရာ၊ ဒါရိုက်တာ၊ ဇာတ်ညွန်း ရေးဆရာ၊ မင်းသား၊ ဂီတစာဆို၊ အဆိုတော် ထပ်ဆင့်အကယ်ဒမီ မြတ်လေးသည် ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၁ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်၌ ဇနီး ဒေါ်မြင့်မြင့် (ဘီအေ၊ ဘီအီးဒီ) နှင့် သားအောင်မြတ်မိုး၊ သမီးသွယ်သွယ်မြတ်၊ သားအောင် မြတ်မျိုးတို့ ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။ <ref>မိုးမခ</ref> ငယ်နာမည် မောင်လေး၊ အဖေဦးဘရှင်၊ အမေ ဒေါ်ပိုး။ မွေးရက်က ၁၂၉၀၊ ဝါခေါင်လ။ ဇာတိက ရန်ကုန်တဖက်ကမ်း ခနောင်တို။ မွေး ချင်းငါးယောက်ရှိတဲ့ အထဲက စတုတ္ထ။ ဘုန်းကြီးကျောင်းပညာရေး ထဲမှာ ဦးကုဏ္ဍလကျောင်းမှာ စာသင်ရတယ်။ လေးတန်းအထိ။ လေးတန်းဖြေတော့ ရန်ကုန်ဘက်ကမ်းကိုကူးပြီး အင်္ဂလိပ်အစိုးရ ကျောင်းမှာ ဖြေရတယ်။ အင်္ဂလိပ်အစိုးလက်ထက်ပေါ့။ လေးတန်းမ အောင်ဘူး။ ဒါနဲ့ကျောင်းထွက်လိုက်တယ်။ တနှစ်လောက်ကြာတော့ ကျောင်းပြန်တက်တယ်။ ၁၁ နှစ်သားလောက် ရှိပြီ။ မြူနီစပါယ် ရွေး ကောက်ပွဲ သပိတ်ဖြစ်တယ်။ ဒါနဲ့ ပြန်တက်တဲ့လေးတန်းလဲ မအောင်ပြန်ဘူး။ ဆိပ်ကြီးက ဆရာ ကြီး ဦးဘအေးဆီမှာ အင်္ဂလိပ်စာ သီးခြားသင်တယ်။ Reader (1) (2) (3) (4) လောက်အရောက်မှာ အဖေက စတီးဘရားသား စာရေးကြီးဆိုတော့ ငပုတောကို ပြောင်းရတာနဲ့ လိုက်သွားရတယ်။ တစ်နှစ်လောက်ကြာတော့ ခနောင်တိုကို ပြန်လာရတယ်။ စာပြန်သင် တယ်။ ရွာကိုလာတဲ့ ဇာတ်ပွဲတွေ ရွှေကျီးညိုတို့၊ နေ့ရောညရော အ ရောင်မမှိန်အောင်ငြိမ်း၊ တက်ခေတ်စိန်၊ ဦးအောင်မောင်း၊ သူရဲလေး အောင်စိန်၊ ဂရိတ်ဖိုးစိန် စသဖြင့် အကုန်ကြည့်တာပဲ။ အနုပညာနဲ့ ပတ်သက်လို့တော့ စစ်ပြီးခေတ်သီချင်းတွေ ကြိုက်လာတယ်။ အိပ်ပြီလားကွယ့် ဖြူပြာ၊ မူယာ၊ လွမ်းမိုးစွေ။ အဲဒီမှာ ဘာထပ်နွယ်လဲဆိုတော့ အမတဝမ်းကွဲရဲ့ ခင်ပွန်းက တယောဝိဇ္ဇာကိုအေး၊ သူက ဥဩဘသောင်ရဲ့လက်သုံး၊ ဂီတာဦးစိမ်းမောင် လက် သုံးပေါ့၊ သူတို့တွေ တီးကြဆိုကြတာတွေနဲ့ ယဉ်ပါးခဲ့ရတယ်။ ကက္ကရ ရွှေစည်၊ နဂါးနီ၊ ဘိုးဘိုးအောင်၊ ဒေါ်ကြည်အောင်ရဲ့ သီချင်းတွေ၊ စိန်ပါတီရဲ့ သီချင်းတွေ အစုံပဲ။ နားထောင်ရာကနေ စိတ်ဝင်စားပြီး အမေ ဒေါ်သိန်းကြည်ဆီမှာ စည်းဝါး၊ အဆိုသင်တယ်။ အင်္ဂလိပ်စာနဲ့ပါတ်သက်လို့ အခု C.T.O ချစ်သိန်းဦးရဲ့ ဦးလေး ဦးစံရင်ဆိုတဲ့လူ၊ သူ့ဆီမှာ လခပေးပြီး အင်္ဂလိပ်စာသင်တယ်၊ ခနောင် တိုက ဗ့လ့စ စာကြည့်တိုက် မှာ စာကြည့်တိုက်လက်ထောက် လုပ်ခဲ့တယ်။ အဲဒီတုန်းက ဗ့လ့စ ဥက္ကဋ္ဌက ဦးဘဂျမ်းဇနီးက ဒေါ်ခင်ရီ။ ဗ့လ့စ ဌာနချုပ်လဲရောက်၊ အဲဒီမှာ သခင်ဝတင်တို့ကို တွေ့ရတယ်။ စကားပြောကောင်းတဲ့ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်တွေကို သဘောကျပြီး တရားပွဲတွေနားထောင်ဖူးတယ်၊ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းရဲ့ ရွှေတိဂုံအလယ်ပဉ္စယံ တရားပွဲဆိုရင် အဲဒီခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ မလှမ်းမကမ်း က နားထောင်ဖူးတယ်။ အောင်ဆန်းအက်တလီစာချုပ်ချုပ်ပြီး မြို့တော်ခန်းမမှာ တရားပွဲလုပ်တော့ ပန်းခြံထောင့်မှာရပ်ပြီး နားထောင်ရ တယ်။ ဗိုလ်ချုပ်ကို ကြည်ညိုလေးစားလွန်းလို့ ဗိုလ်ချုပ်သွားလေရာ နောက်ကလိုက်ကြည့်တဲ့အထိပဲ။ ဗိုလ်ချုပ်တို့ကျဆုံးတဲ့နေ့က ရွာကလူငယ်တွေနဲ့ အတွင်းဝန်ရုံးကို လာကြည့်ရင်း ဗိုလ်ချုပ်တို့ ရုပ်ကလာပ်တွေထားတဲ့ ဂျူဗလီဟော ကိုလာတယ်။ လာရင်းနဲ့ အိမ်ကိုမပြန်တော့ဘူး။ ဗလစ က တာဝန်ပေးတဲ့ ဈာပနကိစ္စတွေ လုပ်ခဲ့ရတယ်။ ပြောရရင်တော့ မောင်အောင်ဆန်းက ကျုပ်ကလေးပါလို့ပြောတဲ့ ဒေါက်တာဘမော်တရားပွဲက ရေကျော်မောင်အေးရှေ့မှာ နားထောင်ရသေးတယ်။ တောင်ညွန့်မှာ ရေပက်ခံပွဲတက်တဲ့ နာဆာ၊ နေရူး၊ ဆူကာနိုတို့ကို မြင်ဖူးချင်လို့ သွားတယ်။ ဆရာကြီး သခင်ကိုယ်တော်မှိုင်းကို စတာလင် ငြိမ်းရေးဆုလာပေးတဲ့ ဆိုဗီယက်ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီး တီကိုးနော့ဗ်ရဲ့ တရားပွဲတွေ လျှောက်နားထောင်တာပဲ။ ဒလမြို့ သန်းခေါင်စာရင်းရုံး၌ အောက်တန်းစာရေးလေးဘဝမှာ ရန်ကုန် ပန်းဆိုးတန်း ရာရှင်ရုံးရောက်လာသည်။ လခ ၉၆ ကျပ် စာဖတ်ဝါသနာပါခဲ့သူဖြစ်သဖြင့် စာယဉ်ကျေးမှုမှအစ တေးဝါသနာထုံမှု အဆုံး၊ အနုပညာလောကမှ လူအားလုံး နှင့်နေရလျှင် ပျော်နေတတ်သူဖြစ်သည်။ စစ်ပြီးခေတ်၊ ရေဒီယိုအသံရှင်များတွင် တက္ကသိုမြကြီးကို သူသဘောကျသည်။ တက္ကသိုလ်စိုး၊ တက္ကသိုလ်မြကြီးတို့နှင့် အမြဲတွေ့နေကျဖြစ်သည်။ ကိုမြကြီးရဲ့ လေယူလေသိမ်း ဆိုဟန်များကို အမြဲဂရုထားသူဖြစ်၍ ကိုမြကြီးရဲ့ အကြိုက်တေးသွားများကို တစွန်းတစ ဖန်တီးပေးနိုင်သူအဖြစ် ထင်ပေါ်လာသည်။ သီချင်းကို ကဗျာဟန်၊ စကားပြောဟန်၊ နဘေ ဟန်များစ၍ တီထွင်သူဟု တချို့က ဆိုသည်။ ကဗျာချစ်သူ မြတ်လေးသီချင်းများက “နဘေ” ခေတ်ကို လှုပ်ခါစေသည်။ လေးထပ်၊ ငါးထပ်နဘေများ သူ့တေးများတွင် တွေ့ရပေမည်။ ဆရာကြီး သခင်ကိုယ်တော်မှိုင်း၊ အချုပ်တန်းဆရာဖေ၊ ဦးပုညတို့အား အမြဲတစေ ရိုသေသောသူ ဖြစ်သည်။ လွန်ခဲ့သည့် နှစ်လေးဆယ်မှ သူ့တေးစာများကို လေ့လာလျှင်သိမည်။ တခါတရံ သီချင်းစုံရေးတတ်သော ရွှေပြည်အေး၊ ကမ္ဘာတူရိယာ ပစ္စည်းစုံမြန်မာ တေးနှင့်ဟပ်အောင် ဖန်တီးသော မြို့မငြိမ်း၊ မြန်မာအကသီချင်းစုံ တံခွန်ထူ သူမတူ အောင် ရေးတတ်သော နန်းတော်ရှေ့ဆရာတင်အကြောင်းများကို ပလက်ဖောင်းတွင်သော်လည်းကောင်း၊ စင်မြင့်ပေါ်တွင်သော် လည်းကောင်း ပြောကြား၊ ဟောကြားခဲ့သူလည်း ဖြစ်သည်။) အဲဒီအချိန်မှာ မြန်မာဝတ္ထုတွေဖတ်နေပြီး အဘိုးကတော့ စာဟောဆရာ ဦးပြား၊ ဗန်းမော်တင်အောင်က ပန်းဆိုးတန်းက ဗိုလ်သိန်း အောင်ဆီ ခဏခဏလာတယ်။ ဝတ္ထုတွေက ရဲခေါင်ရေးတဲ့ ညောင်ရွက်လေချီ၊ လင်းယုန်နီ၊ ဒဂုန်တာရာ၊ တင့်တယ်။ စာဖတ်ရင်းနဲ့ စာပေနယ်ကလူတွေနဲ့ နီးစပ်လာတယ်။ ၃၉ လမ်းလား လမ်း ၄၀ လားမသိဘူး။ ဗန်းမော်တင်အောင်တို့ လင်းယုန်တိုက်ရှိတယ်။ အဲဒီလမ်းမှာ ကဗျာဆရာတွေ၊ စာရေးဆရာတွေ စုစည်းမိကြတယ်။ ထွဏ်းနေနွယ်၊ ဒေါင်းနွယ်ဆွေ၊ နေသွေးနီစတဲ့ လူတွေ ကဗျာ ဆရာတွေနဲ့ ရင်းနှီးလာတာပေါ့၊ ဒီလိုနဲ့ မခင်နှင်းဆီသီချင်းတွေ ရေးဖြစ်လာတယ်။ ပဒေသရာဇ်ဆန့်ကျင်ရေး သီချင်းတွေ၊ ငြိမ်းချမ်း ရေးသီချင်းတွေ ဆိုပါတော့။ နောက် ရုပ်ရှင်စရိုက်ဖြစ်တယ်။ ပထမ “ပင်လုံထိပ်ထားဦး”၊ ဒုတိယ “အမုန်း၏ နောက်ဝယ်”၊ တတိယ “ပန်းတိုင်းပွင့်ပါစေ”၊ စတုတ္ထ “သီချင်းဆို၍ ငိုရသည်” အဲဒီလေးကားရိုက်ပြီးတဲ့အခါကျတော့ နိုင်ငံခြားကိုသွားဖြစ်တယ်။ ဆိုဗီယက် မော်စကို၊ တရုတ်ပြည်တို့ပေါ့လေ။ အဲဒီရောက်တော့ နိုင်ငံခြားက စာရေးဆရာတွေ ဟောတာပြောတာတွေပါ နားထောင်ရတယ်။ ပိုင် အိုနီးယားပဲလေ့စ်မှာ ကဗျာဆရာ ယက်ဖ်တူရှင်ကို ကဗျာရွတ်တာအကြိုက်ဆုံးပဲ။ ယက်ဖ်တူရှင်ကို ငယ်ငယ်ကလူချော။ မော့စ်ဖလင်လေ့လာဖူးတယ်။ War & Peace ရိုက်တဲ့ ဒါရိုက်တာနဲ့ ရင်းနှီးခဲ့တယ်။ “ပင်လုံထိပ်ထားဦး” ကားဆိုရင် မော့စ်ဖလင်နဲ့ တရုတ်မြန်မာ လေ့လာရေးအဖွဲ့ကို (၃) လကြာပေးခဲ့ဖူးတယ်။ ဆရာကြီး သခင်ကိုယ်တော်မှိုင်းရဲ့ ဓာတ်ပုံ (၁၂) ပုံ ကိုယ့်စရိတ်နဲ့ ကိုယ်ကူးပြီး ဆိုဗီယက်ငြိမ်းချမ်းရေးအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ အင်ဒရီယက်ဖ်ကို ပေးခဲ့တယ်။ တရုတ်ပြည် ငြိမ်းချမ်းရေးအဖွဲ့ကိုလည်း ပေးခဲ့တယ်။ ကမ္ဘာကျော် ဒါရိုက်တာ ဘာတိုလူချီနဲ့ ဆုံခဲ့တယ်။ ယူဂျီဂါဂါရင်ကို နောက်အာကာသတက်တဲ့ အာကာသယာဉ်မှူး နီကိုလိုင်နဲ့ ပါကော့ဗစ်ချ်တို့နဲ့အတူ ကရင်မလင်နန်းတော် လီနင်ဂူပေါ်မှာ ဂုဏ်ပြုအခမ်းအနား တက်ရတယ်။ ဝူးမင်းသည် အတ်ချ်မင်းကားနဲ့ ဧည့်ခံတယ်။ ယူနန်သံမဏိသူရဲကောင်းမင်းသားပါတဲ့ ရိုက်ကွင်း တွေကို တရုတ်ပြည်ရောက်တုန်း လိုက်ပြတယ်။ ဆံဖြူမယ် ရုပ်ရှင်မင်းသမီးနဲ့ ရုပ်ရှင်အကြောင်း ဆွေးနွေးဖြစ်သေးတယ်။ မော်စကိုပြန်လာပြီးတော့ ဝမ်းနည်းဝမ်းသာ၊ ပန်းပန်လျက်ပါ၊ ချွေးနဲ့သွေးနဲ့ ရင်းသည့်မြေ ကားတွေရိုက်ဖြစ်တယ်။ “ငို၍ရယ်၍မရသော မျက်နှာ”၊ “ချစ်သူကလ ကိုယ်ကည”၊ “သူများရယ်ဖို့ ကိုယ်ငိုမယ်”၊ “ရွှေပန်းကန်ပေါ်ကျတဲ့ မျက်ရည်”၊ “ပုဂံအလှရှာပုံတော်”၊ “စက္ကူ လှေကလေးများ”၊ “မျက်စပစ်၍ ခေါင်းခါသည်”၊ ကားတွေရိုက်တယ်။ ဒီကနေ့အထိ ဆိုပါတော့၊ ကားတွေလဲ အခိုးခံရ၊ ပျောက်နဲ့ လက် ထဲမှာ သိပ်မရှိတော့ဘူး။ သူ၏ တေးများကို စာရေးဆရာ၊ ကဗျာဆရာများသည် ယနေ့အထိ အသိအမှတ်ပြုပြောဆိုနေကြဆဲ ဖြစ်သည်။ သူ၏ ပင်လုံထိပ်ထားဦးမှ သီချင်းတပုဒ်အား အလျဉ်းသင့်၍ ဖော်ပြလိုက်ရပါကြောင်း (၁) မြေပြန့်ဆီသာ ဆင်းခဲ့ပါ။ စည်းရွှေကာ၍ လေသာလျှော့ဖြေ၊ ထုံးနေကျစ်လျစ်၊ စံရွှေရစ်ဝါ၊ ဖြူပြာပြာ၊ မာယာတော်နန်း၊ မော်ကြငှန်းမှာ၊ စံမြန်းမော်ကြွား၊ ပျော်နေသလား၊ လှထိပ်ထားရေ။ လူသားသစ္စာ၊ အဘိဓမ္မာလို၊ သိပါလိုလျှင်၊ တံစဉ်နှင့်တူ၊ ဆွဲကိုင်ထူသည့်၊ တောင်သူလုပ်သား၊ လူတန်းစားထဲ၊ ကျော်လွှားသက်တန့်၊ အသာငုံ့၍ မြေပြန့်ဆီသာ ဆင်းခဲ့ပါ။ မြေပြန့်ဆီသာ ဆင်းခဲ့ပါ။ (၂) ဆရာမြတ်လေးနှင့် ကျနော်တို့ စကားပြောဖြစ်ကြသည်။ အသက်အရွယ်အားဖြင့် ကွာလှသော်လည်း သူနှင့်စကားပြောလျှင် အဲဒီ အသက်အရွယ်တွေ ရုပ်ရှင်မင်းသား၊ ဒါရိုက်တာ၊ စာရေးဆရာဆိုတာတွေ ပျောက်ကုန်သည်။ သူ အိမ်ထောင်ကျတာ ၁၉၆၂ ခုနှစ်မှာ ဟူသော စကားလည်းပါသည်။ သူ့မိသားစုအကြောင်းနှင့် မခင်နှင်းဆီကိစ္စတော့ ဆရာမြတ်လေးက သိပ်မပြော။ ရုပ်ရှင်ကိစ္စပြောလျှင် မြတ်လေးဆိုသော အမည်နာမပျောက်သွားပြီး သီဝရီတွေ၊ ဇာတ်လမ်း ဇာတ်ကွက်တွေ၊ နိုင်ငံတကာကိစ္စတွေ ကြားရသည်။ ရန်ကုန် တက္ကသိုလ်တွင် သူ၏ပြဇာတ် “ဆံမြိတ်လည်းပြေ၊ ပန်းလည်းကြွေ” ကို စောစောစီးစီးမပြ၍ ဆရာဇော်ဂျီနှင့် ဆရာမင်းသုဝဏ်က အပြစ်တင်သတဲ့။ ကျနော်မသိဘူး ဆရာ၊ ကိုဘကောင်းတို့ အစီအစဉ်ဆွဲတာဟု ပြောရသည်ဆိုသည်။ “ညီမလေး မာစေ” ပြဇာတ် တင်တော့လည်း ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် အဓိပတိ (ဟောင်း) နှင့် စာရေးဆရာ သိန်းဖေမြင့် (ကွယ်လွန်) တို့က ဇာတ်ခုံနောက်မိုက်နှင့် စကားပြောနေရာသို့ ရောက်ရှိလာပြီး နောက်ဘေးထရံခွကြည့်သတဲ့။ ဆရာကြီးတွေ၊ လူကြီးတွေက စိတ်ဝင်စားကြသည်။ သူ၏ လူငယ်ဘဝ အနုပညာဖြတ်သန်းမှုမှာ အားကျမက်မောစရာ ကောင်းလှသည်။ သူ၏ “သီချင်းဆို၍ ငိုရသည်” ဇာတ်ကား (မြင်ကွင်းကျယ်) ဇာတ်သိမ်းနှင့်ပတ်သက်၍ အနောက်ဂျာမဏီသတင်းစာတွေက ရေးကြသည့်သတင်းလည်း ငယ်စဉ်ကတည်းက ကြားခဲ့ဖူးသည်။ မြတ်လေးဟုဆိုလျှင် သူ၏ရုပ်ရှင်မင်းသား၊ ဒါရိုက်တာ၊ စာရေးဆရာ၊ ကဗျာဆရာ၊ အဆိုတော်၊ သီချင်းရေးဆရာ ရုပ်ပုံလွှာပေါင်း များစွာက ခံစားမှုထဲ၌ လှပစွာ တောက်လောင်လာသည်။ အနုပညာသမားတယောက်၏ ဘဝကိုမြင်လာရသည်။ အနုပညာနယ်ပယ်၌ မြတ်လေးသည် မိမိကိုယ်မိမိ မှည့်ခေါ်သောနာမည် မဟုတ်တော့။ ပြည်သူက အသိအမှတ်ပြုထားသော မြန်မာအနုပညာရှင်တဦးအဖြစ် သူ့အနုပညာများက တည်ဆောက်ထားနိုင်ခဲ့ပြီ။<ref>ပိတောက်ပွင့်သစ် စာပေအနုပညာမဂ္ဂဇင်း အမှတ် ၂၆၊ စက်တင်ဘာလ ၂၀၀၉ </ref><ref>သမိန်ကောင်း “ဒါရိုက်တာမင်းသား အကယ်ဒမီမြတ်လေး” ငွေတာရီ မဂ္ဂဇင်း အမှတ် ၁၂၃ (၁၉၇၀ စက်တင်ဘာ) စာ ၁၇၃ - ၁၇၇။</ref> <ref>ခင်မျိုးသန့် (ပြန်/ဆက်) “မြတ်လေးအကယ်ဒမီ” (၁၉၂၈-၂၀၀၀) မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်းအနှစ်ချုပ် ၂၀၀၁ စာ ၂၂၉ - ၂၃၁။</ref> <ref>မိုးမြင့်ဦး “မြတ်လေး” မိုးဂျာနယ် ၁၉၉၈ ၊ ဧပြီ၊ စာ ၁၅၄-၁၆၀။</ref> <ref>ပန်းတောက်ပွင့်သစ် အမှတ် (၂၆) ၂၀၀၉ စက်တင်ဘာလ။</ref> == ကိုးကား == {{Reflist}} {{Lifetime|၁၉၃၂|၂၀၀၀}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆုရှင်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]] pc2tm53w57ke30wd8q2nevoyig5lsqp 0 19045 754969 739961 2022-08-16T10:57:37Z 203.96.241.83 /* ရုပ်ရှင်ထူးချွန်ဆုများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = သက်မွန်မြင့် | image = ThetMonMyint0019.jpg | native_name = ဇုံကျဲရ်မွေး | birth_name = ဇုံကျဲရ်မွေး | birth_date = {{birth date and age|df=yes|1982|07|23}} | birth_place = [[ဖလမ်းမြို့]]၊ [[ချင်းပြည်နယ်]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | nationality = [[ချင်း]] | occupation = ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်၊ မော်ဒယ် | years_active = ၂၀၀၅ ခုနှစ်အစောပိုင်း | height = 169cm | spouse = {{marriage|စစ်နိုင်|2014}} | children = ၂ | awards = [[File:အကယ်ဒမီ.gif|10px]] [[မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆု|အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးဇာတ်ဆောင်ဆု]] (၂၀၁၀၊ ၂၀၁၆) | website = | religion = [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]] }} '''သက်မွန်မြင့်'''သည် မြန်မာနိုင်ငံမှ [[မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆု]]ရ ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်တစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူမကို ၁၉၈၂-ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၂၃ရက်နေ့တွင် အဖ ဦးမြင့်ဦးနှင့် အမိ ဒေါ်မြိုင်တို့မှ [[ချင်းပြည်နယ်]]၊ [[ဖလမ်းမြို့]]၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ အမည်ရင်းမှာ ဇုန်ကျဲရ်မွေးဖြစ်ပြီး ချင်းတိုင်းရင်းသူဖြစ်သည်။ ပညာအရည်အချင်းမှာ ဘီအေဘွဲ့ ရရှိထားသည်။ ၂၀၀၀-ပြည့်နှစ်တွင် မော်ဒယ်လ်သင်တန်း တက်ရာကနေ တိုင်ပင်ဖော် စီးရီးရိုက်ကူးလိုက်ရာ နာမည်ရလာသူ ဖြစ်သည်။ ကြော်ငြာသရုပ်ဆောင်လုပ်ရင်း ရုပ်ရှင်လောကထဲသို့ ရောက်ရှိလာသူ ဖြစ်သည်။ ==အကြောင်း== သက်မွန်မြင့်သည် အခြေခံပညာကျောင်းသူဘဝက ဂျပန်နိုင်ငံ၊ ဖူကူအိုကာမြို့တွင်နှစ်စဉ်ကျင်းပပြုလုပ်သည့် အာရှပစိဖိတ်ဒေသ ကလေးသူငယ်များ တွေ့ဆုံပွဲသို့ ချင်းပြည်နယ်ကိုယ်စားပြု တက်ရောက်ခဲ့သည်။ အနုပညာလောကအတွင်းသို့ မော်ဒယ်အဖြစ်ဖြင့် ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် သူ့ကို ပရိသတ်များက သတိပြုမိလာသည်။ သူသည် ချင်းနှင့် ဗမာစပ်ဖြစ်ပြီး သူမ၏ ချင်းနာမည်မှာ ဇုံကျဲရ်မွေး (Zung Cer Mawi) ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့်သူမသည် မြန်မာစကားပြောရာတွင် ချင်းသံပါနေသည်။ ထို့ကြောင့် သူမသည် အနုပညာသားအချင်းချင်း ပြောဆိုဆက်ဆံရာတွင် အခက်အခဲများရှိခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ယခုအခါ ထိုပြဿနာများ မရှိတော့ပေ။ သူမသည် ဇာတ်ကား ၁၀၀ကျော် ရိုက်ကူးပြီး ဖြစ်သည်။ သူမသည် VCD သီချင်းများစွာတွင်ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ဖေဖော်ဝါရီမှတ်တမ်း၊ မမေးပါနဲ့ စသည့်သီချင်းများသည် သူမကို ပရိသတ်၏ ချစ်ခင်အားပေးမှုရစေခဲ့သော သီချင်းများဖြစ်သည်။ ၂၀၁၀ [[မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆု]] ပေးပွဲ၌ အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးထူးချွန်ဆုကိုရရှိခဲ့ရာတွင်[[ပြေတီဦး]] နှင့် အတူသရုပ်ဆောင်ပါဝင်ခဲ့သော [[အာဒမ်ရယ် ဧဝရယ် ဒသရယ်|အာဒမ်ရယ် ဧဝရယ် ဒဿရယ်]] ဇာတ်ကားဖြင့်ဖြစ်သည်။ [[ပြေတီဦး]] မှာလည်း ထိုကားဖြင့်ပင် အကောင်းဆုံး မင်းသားဆုရရှိခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၂၀၁၇ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပပြုလုပ်သော ၂၀၁၆ ခုနှစ်အတွက် မြန်မာ့ရုပ်ရှင်ထူးချွန်ဆု ပေးအပ်ချီးမြှင့်ပွဲ အခမ်းအနားတွင် သက်မွန်မြင့်သည် '''[[ချစ်လှစွာသော အမုန်း]]''' ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားဖြင့် ဒုတိယမြောက် [[မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆု]] အမျိုးသမီးဇာတ်ဆောင်ဆုကို ရရှိခဲ့သည်။ ==လူမှုဘဝ== သက်မွန်မြင့်သည် ၂၀၁၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ(၁၄)ရက်တွင် စစ်နိုင်နှင့် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ==ရုပ်ရှင်ထူးချွန်ဆုများ== {| class="wikitable sortable" |+ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားစာရင်း |- ! ခုနှစ် ! ရုပ်ရှင်အမည် ! ဒါရိုက်တာ ! တွဲဖက်သရုပ်ဆောင်များ | ဇာတ်ကောင်နေရာ | |- | ၂၀၁၀ | ''[[အာဒမ်ရယ် ဧဝရယ် ဒသရယ်|အာဒမ်ရယ် ဧဝရယ် ဒဿရယ်]]'' | ဝိုင်း (Own Creator) | [[ပြေတီဦး]]၊[[စိုင်းစိုင်းခမ်းလှိုင်]] | အကောင်းဆုံးအမျိုးသမီးဇာတ်ဆောင်ဆု | ဆုရရှိ |- | ၂၀၁၁ | ''ပန်းကြာဝတ်မှုန်'' | စင်ယော်မောင်မောင် | [[နိုင်းနိုင်း]] | အကောင်းဆုံးအမျိုးသမီးဇာတ်ဆောင်ဆု | ဆန်ကာတင် |- | ၂၀၁၃ | ''စေတန်ရဲ့ကချေသည် | ဝိုင်း(Own Creator) | [[နေတိုး]] | အကောင်းဆုံးအမျိုးသမီးဇာတ်ဆောင်ဆု | ဆန်ကာတင် |- | ၂၀၁၄ | ''မာယာပရောဂျက်'' | ဝိုင်း(Own Creator) | [[နေတိုး]]၊[[ဖွေးဖွေး]] | အကောင်းဆုံးအမျိုးသမီးဇာတ်ဆောင်ဆု | ဆန်ကာတင် |- | ၂၀၁၅ | ''နက္ခတ်မှားတဲ့တိုက်ပွဲ'' | ညွှန့်မြန်မာညီညီအောင် | [[နေတိုး]]၊ရတနာဖြူဖြူအောင် | အကောင်းဆုံးအမျိုးသမီးဇာတ်ဆောင်ဆု | ဆန်ကာတင် |- | ၂၀၁၆ | ''ချစ်လှစွာသောအမုန်း'' | ဝိုင်း(Own Creator) | [[အောင်ရဲလင်း]]၊[[ဝတ်မှုံရွှေရည်]] | အကောင်းဆုံးအမျိုးသမီးဇာတ်ဆောင်ဆု | ဆုရရှိ |- | ၂၀၁၉ | ''ချည်'' | ညွှန့်မြန်မာညီညီအောင် | [[နေတိုး]]၊[[ရွှေသမီး]] | အကောင်းဆုံးအမျိုးသမီးဇာတ်ဆောင်ဆု | တစ်ကြိုပေးခြင်းခံရ(ပွဲမကျင်းပရသေး) |- | ၂၀၁၉ | ''သခင်ကြီးနှင့် ငပိတို့စရာ'' | စတီးလ် (ဒွေးမေတ္တာ) | [[ထွန်းကိုကို]]၊[[ရွှေသမီး]] | အကောင်းဆုံးအမျိုးသမီးဇာတ်ဆောင်ဆု | တစ်ကြိုပေးခြင်းခံရ(ပွဲမကျင်းပရသေး) |} == ကိုးကား == {{reflist}} [[Category:မြန်မာ အမျိုးသမီး ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆုရှင်များ]] {{Lifetime|၁၉၈၂| |}} kzixba2dblpsjv2zk4yurryijlhnc6a 0 20026 754878 716326 2022-08-15T17:25:43Z CommonsDelinker 115 Removing [[:c:File:იავური_მარტორქა.jpg|იავური_მარტორქა.jpg]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Strakhov|Strakhov]] because: per [[:c:Commons:Deletion requests/File:იავური მარტორქა.jpg|]]. wikitext text/x-wiki {{Speciesbox | name = ဂျာဗားကြံ့<br>(Javan Rhinoceros) | fossil_range = Early Pleistocene - Recent {{Fossilrange|1.5|0}} | image = | image_upright = 1.1 | image_caption = Javan rhinoceros in [[:en:Ujung Kulon National Park|Ujung Kulon National Park]] | status = CR | status_system = IUCN3.1 | status_ref = <ref name=iucn>{{cite iucn |title=''Rhinoceros sondaicus'' |name-list-style=amp |author=Ellis, S. |author2=Talukdar, B. |year=2020 |page=e.T19495A18493900}}</ref> | status2 = E | status2_system = ESA | status2_ref = | genus = Rhinoceros | species = sondaicus<ref name="MSW3">{{MSW3 Perissodactyla |id=14100067 |page=636 |heading=Species ''Rhinoceros sondaicus''}}</ref> | authority = [[:en:Anselme Gaëtan Desmarest|Desmarest]], 1822<ref name=Desmarest1822>{{cite book |author=Desmarest, A. G. |year=1822 |title=Mammalogie, ou, Description des espèces de mammifères |volume=2 |location=Paris |publisher=Mme Agasse |chapter=Rhinocéros des Îles de La Sonde |chapter-url=https://archive.org/details/mammalogieoudesc02desm/page/399 |pages=399–400}}</ref> | range_map = Javan Rhino Range.svg | range_map_upright = 1.1 | range_map_caption = Javan rhinoceros range | subdivision_ranks = [[မျိုးစိတ်]]ခွဲ | subdivision = {{plainlist | * ''Rhinoceros sondaicus sondaicus'' * ''[[:en:Rhinoceros sondaicus annamiticus|Rhinoceros sondaicus annamiticus]]'' * ''Rhinoceros sondaicus inermis'' † }} }} '''ဂျာဗားကြံ့''' ('''Javan Rhinoceros''') {{Mammal-stub}} == ကိုးကား == {{Reflist}} [[ကဏ္ဍ:ကြံ့မျိုးရင်းဝင်များ]] pnixlxjpabauvophsti175oiwj8elt0 0 29626 754880 749416 2022-08-15T18:28:05Z Zawzawaungthwin 100038 ထောင် ၆နှစ် ချမှတ်ခံခဲ့ရသည့် ဖြစ်စဉ်အား ဖြည့်စွက်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder |honorific-prefix = [[ဒေါ်]] |name = အောင်ဆန်းစုကြည် |native_name = |native_name_lang = |honorific-suffix = [[Order of Australia|AC]] |image = Remise du Prix Sakharov à Aung San Suu Kyi Strasbourg 22 octobre 2013-18.jpg | office = [[နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်]] | president = ဦး[[ထင်ကျော်]]<br />ဦး[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြင့်ဆွေ]] ''(ယာယီ)''<br />ဦး[[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဝင်းမြင့်]] | term_start = ၆ ဧပြီ ၂၀၁၆ | term_end = ၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ | predecessor = ဦး[[သိန်းစိန်]] (ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ်) | successor = [[မင်းအောင်လှိုင်]] ([[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|စစ်ကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]] အဖြစ်) |office1 = ၂၀ ဦးမြောက် [[နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီး|နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး]] | president1 = ဦး[[ထင်ကျော်]]<br />ဦး[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြင့်ဆွေ]] ''(ယာယီ)''<br />ဦး[[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဝင်းမြင့်]] |term_start1 =၃၀ မတ် ၂၀၁၆ |term_end1 = ၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |predecessor1 = [[ဝဏ္ဏမောင်လွင်|ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင်]] |successor1 = [[ဝဏ္ဏမောင်လွင်|ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင်]] |office2 = [[သမ္မတရုံး ဝန်ကြီးဌာန]] ဝန်ကြီး |president2 = ဦး[[ထင်ကျော်]]<br />ဦး[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြင့်ဆွေ]] ''(ယာယီ)''<br />ဦး[[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဝင်းမြင့်]] |term_start2= ၃၀ မတ် ၂၀၁၆ |term_end2 = ၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |predecessor2 = [[သိန်းညွန့်|ဦးသိန်းညွန့်]]<br>[[စိုးမောင်|ဦးစိုးမောင်]]<br>[[စိုးသိန်း|ဦးစိုးသိန်း]]<br>[[အောင်မင်း|ဦးအောင်မင်း]]<br>[[လှထွန်း|ဦးလှထွန်း]] |office3 = [[ပညာရေး ဝန်ကြီးဌာန]] ဝန်ကြီး |president3 = ဦး[[ထင်ကျော်]] |term_start3 = ၃၀ မတ် ၂၀၁၆ |term_end3 = ၅ ဧပြီ ၂၀၁၆ | predecessor3 = [[ခင်စန်းရီ၊ ဒေါ်|ဒေါ်ခင်စန်းရီ]] | successor3 = [[မျိုးသိမ်းကြီး|​ဒေါက်တာမျိုးသိမ်းကြီး]] |office4 = [[လျှပ်စစ်နှင့်စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာန]] ဝန်ကြီး |president4 = ဦး[[ထင်ကျော်]] |term_start4 = ၃၀ မတ် ၂၀၁၆ |term_end4 = ၅ ဧပြီ ၂၀၁၆ |predecessor4 = [[ခင်မောင်စိုး၊ ဦး|ဦးခင်မောင်စိုး]] (လျှပ်စစ်စွမ်းအား)<br>[[ဇေယျာအောင်|ဦးဇေယျာအောင်]] (စွမ်းအင်) |successor4 = ဦး[[ဖေဇင်ထွန်း]] |office5 = |term_start5 = |term_end5 = |predecessor5 = |successor5 = |office6 = [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] ဥက္ကဋ္ဌ |term_start6 = ၁၈ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၁ |term_end6 = |predecessor6 = |successor6 = |office7 = [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး |term_start7 = ၂၇ စက်တင်ဘာ ၁၉၈၈ |term_end7 = ၁၈ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၁ |predecessor7 = ရာထူးစတင် |successor7 = ရာထူးဖျက်သိမ်း |office8 = [[အတိုက်အခံ (မြန်မာနိုင်ငံ)|အတိုက်အခံခေါင်းဆောင်]] |president8 = [[သိန်းစိန်၊ ဦး|ဦးသိန်းစိန်]] |term_start8 = ၂ မေ ၂၀၁၂ |term_end8 = ၂၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၆ |predecessor8 = စိုင်းလှကျော် |successor8 = |office9 = [[ပြည်သူ့လွှတ်တော်]] ကိုယ်စားလှယ်<br>[[ကော့မှူးမြို့နယ်]] |term_start9 = ၂ မေ ၂၀၁၂ |term_end9 = ၃၀ မတ် ၂၀၁၆ |predecessor9 = ဦးစိုးတင့် |successor9 = |majority9 = ၄၆,၇၃၀ (၇၁.၃၈%)<ref>{{cite news |url=http://news.xinhuanet.com/english/world/2012-04/02/c_131504585.htm |title=Myanmar election commission announces NLD wins overwhelmingly in by-elections |date=2 April 2012 |agency=Xinhua News Agency |accessdate=2 April 2012}}</ref> |birth_date = {{birth date and age|df=yes|1945|6|19}} |birth_place = [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ [[ဗြိတိသျှဘားမား]] |death_date = |death_place = |party = [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] |spouse = [[မိုက်ကယ် အဲရစ်]]<br/>၁ ဇန်နဝါရီ ၁၉၇၂ - ၂၇ မတ် ၁၉၉၉ <small>(မိုက်ကယ်အဲရစ် ကွယ်လွန်ချိန်ထိ)</small> |children = [[မြင့်ဆန်းအောင်၊ မောင်|မြင့်ဆန်းအောင်]]<br>[[ထိန်လင်း၊ မောင်|ထိန်လင်း]] |relations = [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]] (ဖခင်)<br/>[[ဒေါ်ခင်ကြည်]] (မိခင်) |residence = [[ခြံအမှတ် (၅၄)၊ တက္ကသိုလ်ရိပ်သာလမ်း]] |alma_mater = ဒေလီတက္ကသိုလ်<br> [[စိန့်ဟျူးကောလိပ်]] (အောက်စဖို့ဒ်)<br>လန်ဒန်တက္ကသိုလ် |religion = [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]] |awards = [[သိုးရော်ဖ် ရဖ်တို ဆု]]<br>[[စက်ခါရော့ဗ်ဆု]]<br>[[နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆု]]<br>[[ဂျဝါဟာလာနေရူးဆု]]<br>International Simón Bolívar Prize<br>[[အိုလွတ်ဖ် ပါလ်မယ် ဆု]]<br>Bhagwan Mahavir World Peace<br>[[ကွန်ဂရက် ရွှေတံဆိပ်ဆု]] |signature = Aung San Suu Kyi signature 2013.svg |website = {{url|https://nld-official.org/en/|ပါတီဝက်ဘ်ဆိုဒ်}} }} {{မြန်မာ့ ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှားမှုများ}} {{ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အကြောင်းဆောင်းပါးများ}} '''ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်''' သည် မြန်မာနိုင်ငံသား အမျိုးသမီး နိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်တစ်ဦး ဖြစ်ပြီး ၁၉၉၁ ခုနှစ်၏ [[နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆု]]ရှင် ဖြစ်သည့်အပြင်၊ သံတမန် နှင့် အမျိုးသမီးစာရေးဆရာ တစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။ သူမသည် [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]]၏ ခေါင်းဆောင်တစ်ဦး ဖြစ်ပြီး လက်ရှိ [[နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်]] လည်း ဖြစ်သည်။<ref>7 Day Daily Newspaper ဆောင်းပါး</ref> ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော်က [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|နိုင်ငံတော်အာဏာအား သိမ်းပိုက်]]ပြီးနောက် သူမအား တပ်မတော်မှ ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်၍ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ဖြင့် ထိန်းသိမ်းခဲ့သည့်အပြင် ပို့ကုန်သွင်းကုန်ဆိုင်ရာ ဥပဒေ၊ သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ကာကွယ်စောင့်ရှောက်မှု အက်ဥပဒေတို့ဖြင့် တရားစွဲဆိုထားသည်။ <ref>[https://news.trust.org/item/20210201014444-5u7cm Myanmar military seizes power, detains elected leader Aung San Suu Kyi]</ref> သူမသည် ပြီးခဲ့သည့် နှစ် ၂၁ အတွင်း ၁၅ နှစ်ကျော်ကြာ [[နေအိမ် အကျယ်ချုပ်]] ကျခံခဲ့ရသူ ဖြစ်သည်။ [[ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၉၀|၁၉၉၀ ခုနှစ် ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဦးဆောင်သည့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်မှ အပြတ်အသတ် အနိုင်ရရှိခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဦးဆုံး အမျိုးသမီးဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်ခွင့် ရှိခဲ့သော်လည်း စစ်အစိုးရမှ ထိုရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို အသိအမှတ်မပြုခဲ့ပေ။ ၂၀၁၂ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပသည့် ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲ၌ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ပြီး ရန်ကုန်တိုင်း ကော့မှူးမြို့နယ် ကိုယ်စားလှယ်အမတ်ဖြစ်လာသည်။<ref>[http://burma.irrawaddy.org/archives/8034 ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အနိုင်ရ၊ အန်အယ်လ်ဒီ အများစုနိုင်ရန် မျှော်လင့်]</ref> သူမသည် ၁၉၉၀ ခုနှစ်တွင် [[သိုးရော်ဖ် ရွပ်ဖ်တို ဆု|ရွပ်ဖ်တိုဆု]] နှင့် လွတ်လပ်စွာစဉ်းစားတွေးခေါ်မှုအတွက် ပေးအပ်သော [[စက်ခါရော့ဗ်ဆု]] တို့ကို ချီးမြှင့်ခြင်းခံခဲ့ရပြီး၊ ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်သည့် စစ်အစိုးရ လက်အောက်တွင် အကြမ်းမဖက်ပဲ ငြိမ်းချမ်းစွာ တိုက်ပွဲဝင်မှုကြောင့် ၁၉၉၁ ခုနှစ်၌ [[နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆု]]ကိုလည်း ရရှိခဲ့သူဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာကျော် ဖော့ဘ်စ် (Forbes)မဂ္ဂဇင်းမှ ရွေးချယ်သည့် ကမ္ဘာ့ဩဇာအရှိဆုံးအမျိုးသမီးများ ၁၀၀ စာရင်းတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား နံပါတ် ၁၉ တွင် ဖော်ပြခံခဲ့ရဘူးသည်။<ref>[http://burma.irrawaddy.org/archives/18366 Forbes ၏ ဩဇာကြီးသူစာရင်းတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ပါဝင်]</ref> ==အမည်== အောင်ဆန်းစုကြည်ဆိုသည့် အမည်သည် ဖခင်ဖြစ်သူ [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]] အမည်မှ ဆင်းသက်လာသည့် "အောင်ဆန်း"၊ ဖခင်ဘက်မှ အဖွားဖြစ်သူ [[ဒေါ်စု]]အမည်မှ "စု" နှင့် မိခင်ဖြစ်သူ [[ဒေါ်ခင်ကြည်]]အမည်မှ "ကြည်"တို့ဖြစ်သည်။<ref name="Nobel.org">[http://nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1991/kyi-bio.html Aung San Suu Kyi&nbsp;– Biography]. Nobel Prize Foundation.</ref> အမည်အား မြန်မာနိုင်ငံသားများမှ ဒေါ်ဟု တပ်ဆင်၍ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဟု ခေါ်ဆိုလေ့ရှိပြီး၊ <ref>{{cite web | url=http://www.myanmar.gov.mm/Perspective/persp1997/9-97/fam9-97.htm | title=Myanmar Family Roles and Social Relationships | publisher=Government of Myanmar | accessdate=24 September 2007 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20071026184413/http://www.myanmar.gov.mm/Perspective/persp1997/9-97/fam9-97.htm | archivedate=26 October 2007 | deadurl=no }}</ref> ဒေါ်စု၊ အမေစု ဟုလည်း အများအားဖြင့် ခေါ်ဆိုလေ့ရှိသည်။<ref>{{cite news|url=http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=15761|title=Suu Kyi Protester Arrested|last=Min Lwin|date=28 May 2009|work=The Irrawaddy|accessdate=7 August 2011|archivedate=30 May 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090530145757/http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=15761}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.irrawaddy.org/bur/index.php/news/2010-11-12-10-25-42/4848-2010-11-13-11-54-29|title=ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို "အမေစု"ဟု အော်ဟစ် နှုတ်ဆက်|date=13 November 2010|work=ဧရာဝတီ|language=Burmese|accessdate=7 August 2011|archivedate=15 November 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101115225850/http://www.irrawaddy.org/bur/index.php/news/2010-11-12-10-25-42/4848-2010-11-13-11-54-29}}</ref> အန်တီစု နှင့် ဒေါက်တာစုကြည်၊ အင်္ဂလိပ်ဘာသာအဖြစ် "Ms. Suu Kyi" သို့ "Mrs. Suu Kyi"ဟုလည်း နိုင်ငံတကာ မီဒီယာများတွင် သုံးနှုံးကြသူများရှိသည်။<ref>{{cite news | url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/scotland/glasgow_and_west/7923425.stm | title=City honours democracy campaigner |publisher=BBC | accessdate=7 July 2010 | date=4 March 2009}}</ref><ref>{{cite news | url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,2031990,00.html | work=Time (magazine) | first=Hannah | last=Beech | title=The Lady Walks Free Again | date=29 November 2010 | accessdate=16 June 2012 | archivedate=28 April 2012 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20120428021911/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,2031990,00.html }}</ref> == ငယ်စဉ်ဘဝ == [[File:Aung San and family.jpg|thumb|left|150px|မိသားစုဓာတ်ပုံ၌ အောင်ဆန်းစုကြည်အား အင်္ကျီကော်လာအဖြူနှင့် ကလေးအရွယ်တွင် တွေ့ရစဉ်၊ ဓာတ်ပုံမှာ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း လုပ်ကြံမခံရမီ အစောပိုင်းကာလဖြစ်၏]] [[File:Khin Kyi and family.jpg|thumb|right|120px|၁၉၄၈ ခုနှစ် ဒေါ်ခင်ကြည် နှင့် သူမ၏ မိသားစုအား တွေ့ရစဉ် ဒေါ်ခင်ကြည့်အရှေ့တွင် ထိုင်နေသူမှာ အောင်ဆန်းစုကြည်ဖြစ်သည်]] မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေးခေါင်းဆောင် [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]]နှင့် [[မဟာသီရိသုဓမ္မ ဒေါ်ခင်ကြည်]]တို့မှ ၁၉၄၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၉ ရက်တွင် [[ရန်ကုန်မြို့]]၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ ‌သူမ နှစ်နှစ်သမီးအရွယ်၌ ဖခင်ဖြစ်သူမှာ ဗြိတိသျှတို့ထံမှ မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေးကိုရယူနိုင်ရန် ကြိုးပမ်းနေချိန် [[လွတ်လပ်ရေးနေ့ (မြန်မာနိုင်ငံ)|၁၉၄၇ ခုနှစ် လွတ်လပ်ရေး]]မရခင်၌ပင် [[စော၊ ဦး (ဂဠုန်)|ပြိုင်ဘက်များ၏]][[အာဇာနည်နေ့|လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်း]] ခံခဲ့ရသည်။ သူမသည် မိသားစုနှင့်အတူ၊ မွေးချင်းများ ဖြစ်သော အကိုကြီး[[အောင်ဆန်းဦး]]၊ အကိုလတ်[[အောင်ဆန်းလင်း]]တို့နှင့် အတူ ရန်ကုန်မြို့ရှိ အမှတ်၂၅၊ တာဝါလိန်းလမ်း (ယခု [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းပြတိုက်]]လမ်း)နေအိမ်တွင် နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ သူမသည် တတိယမြောက်သမီးဖြစ်ပြီး ညီမဖြစ်သူမှာ မွေးပြီး ၅ ရက်အကြာ၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ထိုနေအိမ်၌ပင် အကိုဖြစ်သူ [[အောင်ဆန်းလင်း]](ရှစ်နှစ်အရွယ်) သည်လည်း အလှရေကန်၌ ရေနစ်သေဆုံးခဲ့သည်။ ထိုဖြစ်ရပ် ဖြစ်ပွားပြီးနောက်ပိုင်း ထိုနေအိမ်မှ ဗဟန်းမြို့နယ် အမှတ် ၅၄၊ တက္ကသိုလ် ရိပ်သာလမ်းရှိနေအိမ်သို့ မိသားစု ပြောင်းရွေ့နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ သူမသည် ၁၉၄၉ ခုနှစ်တွင် စိန့်ဖရန်စစ်ကွန်ဗင့်ကျောင်း၌ အခြေခံပညာစတင် သင်ကြားခဲ့သည်။ <ref>Stewart (1997), p. 31</ref> ဘာသာစကား လွယ်ကူစွာသင်ယူနိုင်သူ ဖြစ်သည်။ ပညာရေးကို ၁၉၅၇ မှ ၁၉၆၀ ခုနှစ်အထိ ရန်ကုန်မြို့ အင်္ဂလိပ်မက်သဒစ်ကွန်ဗင့်ကျောင်း(အထက - ၁ ဒဂုံ)၌ ဆက်လက် တက်ရောက်ခဲ့သည်။<ref>Stewart (1997), p. 32</ref> [[File:Aung San Suu Kyi 1951.jpg|thumb|150px|right|အောင်ဆန်းစုကြည် ၆ နှစ်သမီးအရွယ်]]မိခင်ဖြစ်သူ ဒေါ်ခင်ကြည်မှာ မြန်မာအစိုးရသစ်အဖွဲ့တွင် ထင်ရှားသူတစ်ဦးဖြစ်ပြီး၊ ဝန်ကြီးချုပ်[[နု၊ ဦး|ဦးနု]]ဦးဆောင်သော ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့သည် ဒေါ်ခင်ကြည်အား ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ် မေလ ၁၉ ရက်နေ့တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံဆိုင်ရာ မြန်မာသံ အမတ်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။ မိခင်ဖြစ်သူ အိန္ဒိယနိုင်ငံဆိုင်ရာ မြန်မာနိုင်ငံသံအမတ်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းခံရပြီးနောက် မိခင်နှင့်အတူ အိန္ဒိယနိုင်ငံ နယူးဒေလီမြို့သို့ လိုက်ပါနေထိုင်ခဲ့သည်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံရှိ [[ယေရှု နှင့် မေရီ ကွန်ဘင့်ကျောင်း (ဒေလီ)|ယေရှု နှင့် မေရီ ကွန်ဘင့်ကျောင်း]]တွင် ပညာဆက်လက်သင်ယူခဲ့ပြီး ဂျပန်ပန်းအလှပြင်နည်း၊ အနုပညာ နှင့် မြင်းစီးသင်ခြင်းတို့ကိုလည်း တတ်မြောက်ခဲ့သည်။ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းများ၊ အထူးသဖြင့် နိုင်ငံတကာ သံအမတ်များ၏ သားသမီးများနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး ဝန်ကြီးချုပ် [[နေရူး ဂျဝါဟာလာ|ပဏ္ဍစ်နေရူး]]၏ မြေး၊ [[အင်ဒီရာ ပရိယာဒါရှီနီ ဂန္ဒီ|အင်ဒီရာဂန္ဒီ]]၏ သားဖြစ်သူ ဆန်ဂျေးတို နှင့်လည်း ရင်းနှီးတွေ့ဆုံလေ့ရှိခဲ့သည်။ အဆင့်အမြင့်ဆုံး အိန္ဒိယအရာရှိကြီးများအတွက် သတ်မှတ်ထားသော အိမ်မျိုးဖြစ်သည့် နံပါတ် (၂၄) အက္ကဘာလမ်း ရှိ နေအိမ်တွင်လည်း စန္ဒရား ဆက်လက်သင်ယူခဲ့သည်။ ထိုနေအိမ်ကို အိန္ဒိယအစိုးရမှ ဒေါ်ခင်ကြည်ကို အထူးလေးစားသောအားဖြင့် နေထိုင်ခွင့်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ == ပညာရေး == သူမသည် ၁၉၆၂ မှ ၁၉၆၃တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ ဒေလီတက္ကသိုလ် [[လေဒီရှယ်ရီရမ်ကောလိပ်]]၌ [[နိုင်ငံရေးသိပ္ပံဘာသာရပ်]]ကို ဆည်းပူးခဲ့သည်။ ၁၉၆၄ မှ ၁၉၆၇တွင် အင်္ဂလန်နိုင်ငံ [[အောက်စ်ဖိုဒ် တက္ကသိုလ်|အောက်စဖို့တက္ကသိုလ်]]၏ [[စိန့်ဟျူးကောလိပ်]] ဒဿနဗေဒ၊ နိုင်ငံရေးသိပ္ပံနှင့် စီးပွားရေးပညာရပ်များကို လေ့လာဆည်းပူးခဲ့ပြီး၊ ဝိဇ္ဇာဂုဏ်ထူးဘွဲ့ကို ရရှိခဲ့သည်။ ၁၉၆၈ခုနှစ်တွင် လန်ဒန်တက္ကသိုလ်အရှေ့တိုင်းနှင့် အာဖရိကလေ့လာရေးဌာန၊ နိုင်ငံရေးသိပ္ပံဌာန၌ သုတေသနလက်ထောက်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေချိန် [[မိုက်ကယ်အဲရစ်]]အား တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ [[သန်းအေး၊ ဒေါ်|အဆိုတော် ဘိလပ်ပြန်သန်း]] ဟုလူသိများသော ဒေါ်သန်းအေးသည် မိဘများ၏ မိတ်ဆွေလည်းဖြစ်ပြီး၊ အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် ကျောင်းသူဘဝ တစ်လျောက်လုံးတွင် ချစ်ခင်ရင်းနှီးသူတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ == သုတေသနပညာရှင် ဘဝ == [[Image:Michael aris.jpg|thumb|200px| ၁၉၇၂ ခုနှစ်တွင် မုလမင်မြို့၌ မိုက်ကယ်အဲရစ် နှင့် အောင်ဆန်းစုကြည်အားတွေ့ရစဉ်]] ဘွဲ့ရပြီးနောက် ‘စု’ သည် လပိုင်းမျှ စာသင်ပို့ချခြင်းနှင့် သမိုင်းဆရာ ဟျူး တင်ကာ (Hugh Tinker) နှင့်အတူ သုတေသနလုပ်ခြင်း စသည်တို့ကို ဆောင်ရွက်ပြီးသောအခါ နယူးယောက်ရှိ ကုလသမဂ္ဂဌာနချုပ်တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသည့် ဒေါ်သန်းအေးနှင့်အတူ နေထိုင်ခဲ့သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် နယူးယောက်မြို့တွင် ဆက်လက်ပညာဆည်းပူးရန်ရောက်ရှိခဲ့သော်လည်း၊ ကုလသမဂ္ဂ၌ ဘဏ္ဍာရပ်ဆိုင်ရာ စစ်ဆေးခြင်းလုပ်ငန်းကို သုံးနှစ်ကြာအောင် အမှုထမ်းခဲ့သည်။ လက်မထပ်ခင် ၈ လအတွင်း နယူးယောက်မှ ချစ်သူရှိသည့်နေရာ တိဗက်သို့ ပေးစာပေါင်း ၁၈၇ ခုတွင်လည်း၊ အကယ်၍ မိုက်ကယ် နှင့် လက်ထပ်ခဲ့လျှင်၊ မိမိသည် မြန်မာနိုင်ငံသို့ အလေးထားမှု လျှော့နည်းသွားနိုင်သည်ဟု မိသားစု နှင့် မြန်မာနိုင်ငံသားများမှ အထင်မှားခြင်းကို စိုးရိမ်မိကြောင်း အသိပေးခဲ့သည်။ မြန်မာပြည်သားများမှ သူ့ကိုလိုအပ်လာပါကလည်း၊ မိုက်ကယ်မှ သူ့အား အကူအညီဝိုင်းဝန်းပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။ ဗြိတိန်နိုင်ငံသားအား လက်ထပ်ထားခြင်းကြောင့်၊ ဗြိတိန်နိုင်ငံသား လျှောက်ထားခွင့်ရှိသော်လည်း ဗြိတိန်နိုင်ငံသားခံယူခြင်းမရှိခဲ့ပေ။ မိခင်ဖြစ်သူ ဒေါ်ခင်ကြည်မှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံ သံအမတ်ဖြစ်ခြင်းကြောင့်၊ သူမသည် သံတမန်အရာရှိများ ကိုင်ဆောင်သော နိုင်ငံကူးလက်မှတ်ကို ထိုအချိန်တွင် အသုံးပြုခဲ့သည်။ ၁ ဇန်နဝါရီလ ၁၉၇၂ ခုနှစ်တွင် ဘူတန်နိုင်ငံတွင် မြောက်ပိုင်းဗုဒ္ဓဘာသာ မဟာယန၏ လူမှုရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှု ဆိုင်ရာသမိုင်းအကြောင်း သုတေသီ [[Dr. Michael Viallancourt Aris|ဒေါက်တာမိုက်ကယ်အဲရစ်]] နှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ ထိမ်းမြားလက်ထပ်ခဲ့သည်။ လက်ထပ်ပြီး တစ်နှစ်အကြာတွင် သားဦးဖြစ်သူ [[မောင်မြင့်ဆန်းအောင်]]ကို လန်ဒန်၌ ဖွားမြင်ခဲ့ပြီးနောက်၊ ၁၉၇၂ မှ ၁၉၇၃ အထိ ဘူတန်နိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးရုံးနှင့် ကုလသမဂ္ဂများဆိုင်ရာ အကြံပေးအရာရှိအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၅ မှ ၁၉၇၇ ခုနှစ်အထိ အောက်စဖို့ဒ်တက္ကသိုလ် [[ဘော့ဒလီယန် စာကြည့်တိုက်]]၌ မြန်မာစာနှင့် ပေပရပိုက် ကစ်တလောက် ပြုစုသူပညာရှင်အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၇ စက်တင်ဘာ ၂၄ တွင် ဒုတိယသားဖြစ်သူ [[မောင်ထိန်လင်း]]ကို ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၅ မှ ၁၉၈၆၊ ဂျပန်နိုင်ငံ တိုကျိုတက္ကသိုလ် အရှေ့တောင်အာရှဆိုင်ရာ လေ့လာရေးဌာနတွင် သုတေသနပညာရှင်အဖြစ် သွားရောက်သုတေသနပြုခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၁၉၈၇ခုနှစ်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ ဆင်းမလင်းမြို့ရှိ အထူးလေ့လာရေး အိန္ဒိယသိပ္ပံဌာနတွင် သုတေသီအဖြစ် လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ == နိုင်ငံရေး == [[File:Another-country-big2.jpg|thumb|150px|right|အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ပထမဦးဆုံး ပြည်သူလူထုသို့ ရွှေတိဂုံရင်ပြင်ပေါ်တွင် မိန့်ခွန်းပြောကြားနေစဉ်]] ၁၉၈၈ ခုနှစ် မတ်လကုန်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ မိခင် ဒေါ်ခင်ကြည်မှာ လေဖြတ်ရောဂါ ခံစားနေရသဖြင့်၊ မိခင်အားပြုစုရန်မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုအချိန်တွင်လန်ဒန်တက္ကသိုလ်အရှေ့တိုင်းနှင့် အာဖရိကလေ့လာရေးဌာနတွင် ပါရဂူဘွဲ့အတွက် "၁၉၂၀-၁၉၄၅ အတွင်း ထုတ်ဝေခဲ့သော စာနယ်ဇင်းများသည် မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေးကို အထောက်အကူပြုခဲ့ပုံ" အမည်ရှိ ဘွဲ့လွန်စာတမ်းကိုတင်သွင်းနိုင်ရန် ပြုစုနေချိန်လည်းဖြစ်သည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ်တွင် လန်ဒန်တက္ကသိုလ်မှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ထိုပါရဂူဘွဲ့ယူရန်အတွက် ထိုက်တန်သူအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ မိခင်အား ဆေးရုံတွင် ၃ လခန့်ကုသပြီးနောက်၊ ကျန်းမာရေးပိုမိုကောင်းမွန်လာပုံမရှိသည့်နောက်ဆုံး နေအိမ်တွင် ဆက်လက်ပြုစုခဲ့သည်။ အင်္ဂလန်မှ ကျန်ရစ်ခဲ့သည့် ခင်ပွန်း နှင့် ကလေးနှစ်ယောက်သည်လည်း မိခင်နှင့် တွေ့ဆုံရန် နွေရာသီကျောင်းပိတ်ရက် မြန်မာနိုင်ငံသို့ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ဇူလိုင်လ ၂၃ ရက်နေ့တွင် နှစ်ပေါင်းများစွာ အုပ်ချုပ်ခဲ့သော ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းသည် ရာထူးမှ အနားယူခဲ့ရာမှ လူထုအုံကြွမှုကြီးဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး ပြင်းထန်စွာ နှိမ်နင်း အရေးယူခဲ့သည်။ စစ်အာဏာရှင်အသစ် တစ်ဖွဲ့တက်လာသည်။ များမကြာမီ စု၏ နေအိမ်သည်လည်း နိုင်ငံရေးသမားများ ဝင်ထွက်သွားလာ စုဝေးရာ နေရာတစ်ခုဖြစ်လာခဲ့သည်။ စက်တင်ဘာ ၁၈၊ ရှစ်လေးလုံးအရေးတော်ပုံကြီးကို စစ်တပ်မှလက်နက်ဖြင့် အကြမ်းဖက် ဖြိုခွင်းပစ်လိုက်ပြီးနောက် စစ်တပ်မှ အာဏာသိမ်းပိုက်ကာ နဝတခေါ် နိုင်ငံတော် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ၁၉၈၈ စက်တင်ဘာလ ၁၄ ရက်တွင် ဦးအောင်ကြီး၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် သူရဦးတင်ဦးတို့၏ ပြည်သူတရပ်လုံးသို့ ပန်ကြားချက်စာတစောင် ထုတ်ပြန်ကြေညာသည်။ ===အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် စတင်=== {{main|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်}} ၁၉၈၈ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၂၇ရက်နေ့တွင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ကို အခြားသော နိုင်ငံရေး ပုဂ္ဂိုလ်များ ၁၁ ဦးနှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မှ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးဖြင့် စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ စက်တင်ဘာ ၃၀ရက်နေ့တွင် ပါတီအား ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်သို့ တရားဝင်ဖြစ်စေရန် မှတ်ပုံတင်ခဲ့ပြီးနောက်၊ အောက်တိုဘာ ၃ ရက်နေ့တွင် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်မှ ကြေညာချက်အမှတ် (၃) ဖြင့် နိုင်ငံရေးပါတီအဖြစ် အတည်ပြုကြေညာခဲ့သည်။ ၁၉၈၈ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် မိခင် [[မဟာသီရိသုဓမ္မ ဒေါ်ခင်ကြည်]]သည် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၉ ဖေဖော်ဝါရီ ၉ရက်နေ့တွင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင်အဖွဲ့ကို ပြင်ဆင် ဖွဲ့စည်း၍ ဦး[[အောင်ကြီး၊ ဦး|အောင်ကြီး]]နှင့်အတူ အခြားဗဟိုဦးစီး အဖွဲ့ဝင် ၁၃ ဦးနုတ်ထွက်ကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်သို့ တင်ပြခဲ့သည်။ ဇူလိုင်လ ၂၀ရက်နေ့တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား န၀တ အစိုးရက နိုင်ငံတော်အား နှောင့်ယှက် ဖျက်ဆီးလိုသူများ၏ ဘေးအန္တရာယ်မှ ကာကွယ်စောင့်ရှောက်သည့်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၀(ခ) အရ နေအိမ်တွင် တားဆီးမိန့်ထုတ်ပြန်၍ တားဆီးလိုက်သည်။ ဒီဇင်ဘာ ၂၂၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ဖြင့် ထိန်းသိမ်းခံနေစဉ် အတွင်း ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်မည်ဟု ကြေညာသည်။ သို့သော် တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီအား ကိုယ်စားပြု၍ ရန်ကုန်တိုင်း ဗဟန်းမြို့နယ် မဲဆန္ဒနယ်အမှတ် (၁) တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့်ယှဉ်ပြိုင်ရန် အဆိုပြုထားခြင်းခံရသူ ဦးလဘန်ဂရောင်မှ ကန့်ကွက်လွှာ တင်သွင်းခဲ့ရာ ရန်ကုန်တိုင်း ရွေးချယ်တင်မြောက်ပွဲကျင်းပရေး ကော်မရှင်မှ လက်ခံစစ်ဆေး၍ ရွေးကောက်ပွဲ ဥပဒေပုဒ်မ ၁၀ (င) ဖြင့် ငြိစွန်းသည်ဟုဆိုကာ အမည်စာရင်း တင်သွင်းလွှာကို ပယ်ချခဲ့သဖြင့် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်မရခဲ့ချေ။ ===ပထမဦးဆုံး လူထုအစည်းအဝေး မိန့်ခွန်း=== {{main|၁၉၈၈ ရွှေတိဂုံရင်ပြင် လူထုအစည်းအဝေးပွဲ}} ၂၆ ဩဂုတ်လ ၁၉၈၈ ခုနှစ်၊ ရွှေတီဂုံစေတီတော် အနောက်ဘက်မုဒ်တွင် လူပေါင်း တသိန်းကျော် တက်ရောက်သည့် လူထုအစည်းအဝေးပွဲကြီးတွင် ပထမဦးဆုံး ပြည်သူများသို့မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။ ထိုအစည်းအဝေးပွဲတွင် စုသည် ပါတီစုံအထွေထွေဒီမိုကရေစီ ရွေးကောက်ပွဲကြီကျင်းပပေးရန် နိုင်ငံအာဏာပိုင်များအား အဆိုပြုခဲ့ပြီး၊ ဖခင်သည် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းဖြစ်သောကြောင့်၊ သမီးဖြစ်သူမှာ ယခုဖြစ်ပျက်နေသော နိုင်ငံရေးအခြေအနေများကို ခေါင်းရှောင်ရန် မသင့်တော်ဟု ပြောဆိုခဲ့သည်။ === နိုင်ငံရေးယုံကြည်မှု === မြတ်ဗုဒ္ဓတရားတော် အဆုံးအမများ၊ [[မဟတ္တမ ဂန္ဒီ|မဟတ္တမဂန္ဒီ]]၏ အကြမ်းမဖက် လှုပ်ရှားမှု အယူအဆများအတိုင်း အောင်ဆန်းစုကြည်သည် ဒီမိုကရေစီရေး လှုပ်ရှားမှု ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် နိုင်ငံရေး လောကသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး၊ ငြိမ်းချမ်းစွာဖြင့် ဒီမိုကရေစီကို တိုက်ပွဲဝင်သူအဖြစ် ကမ္ဘာတွင် ထင်ပေါ်ကျော်ကြားသည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်တွင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ကို ထူထောင်ခဲ့ရာတွင် ပါဝင်ခဲ့ပြီးနောက်၊ ၁၉၈၉ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၂၀ ရက်တွင် နေအိမ်အကျယ်ချူပ် စတင်ကျခံခဲ့ရသည်။ သူ့အား တိုင်းပြည်ကို စွန့်ခွာ၍ မိသားစုရှိရာ ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်း သို့ပြန်ပါက၊ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်မှ လွှတ်ပေးမည်ဟု ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း၊ မြန်မာပြည်သို့ ပြန်လည်နေထိုင်ခွင့် မရမည်ကို စိုးရိမ်သဖြင့် ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ သူမ၏ နာမည်ကျော်မိန့်ခွန်းဖြစ်သည့် ''ကြောက်ရွံ့ခြင်းမှ လွတ်ကင်းရေး'' ၏ အစတွင် "ကြောက်ရွံ့ခြင်းကသာလျှင် ဖောက်ပြန်ပျက်စီးစေတတ်ခြင်းကို ဖြစ်စေသည်မဟုတ်၊ အာဏာကို လက်လွှတ်ရန်ကြောက်နေခြင်းက အာဏာရှိသူများကို ပျက်စီးစေသည်။ အာဏာစက်ဒဏ်၏ စက်ဆုတ်ရွံမုန်းဖွယ်က အုပ်ချုပ်ခြင်းခံရသူများကို ကြောက်ရွံ့စေသည်" [[File:Aung San Suu Kyi speaking to supporters at National League for Democracy (NLD) headquarter.jpg|thumb|175px|၂၀၁၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ တွင် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်မှ လွတ်မြောက်လာပြီးနောက် ပထမဆုံး အကြိမ် အဖြစ် ပြည်သူများအား အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ရုံးချုပ်တွင် တွေ့ဆုံဟောပြောစဉ်]] === အထိန်းသိမ်းခံရခြင်း နှင့် လွတ်မြောက်ခြင်း === ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုများကြောင့်၊ လွန်ခဲ့သည့် ၂၁ နှစ်အတွင်း၌ ၁၅ နှစ်အထိ နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ကျခံခဲ့ရသည်။ <ref name=sk>Moe, Wait (3 August 2009). [http://www.irrawaddy.org/highlight.php?art_id=16470 Suu Kyi Questions Burma’s Judiciary, Constitution] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120118225753/http://www.irrawaddy.org/highlight.php?art_id=16470 |date=18 January 2012 }}. ''The Irrawaddy''.</ref> ထိုအချိန်အတွင်း သူမ၏ ပါတီအဖွဲ့ဝင်များ နှင့် တွေ့ဆုံခြင်း၊ အစည်းအဝေးတက်ရောက်ခြင်း၊ ပြင်ပနှင့် ဆက်သွယ်ခြင်းများ နှင့် နိုင်ငံတကာမှ လာရောက်တွေ့ဆုံခြင်းများကို ပိတ်ပင်ထားပြီး၊ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ကာလအတွင်း ခင်ပွန်းမှ ပေးပို့သည့် အတတ်ပညာ၊ ဗဟုသုတ စာပေများ၊ နိုင်ငံရေး နှင့် အထုပ္ပတ္တိစာပေများကို လေ့လာဖတ်ရှုခဲ့သည်။<ref>[http://www.youtube.com/watch?v=sZFpURJGv00 &feature=related Aung San Suu Kyi interview (video)]. YouTube.</ref> ထို့နောက် စန္ဒရားတီးခြင်း၊ တရားထိုင်ခြင်းဖြင့် အကျယ်ချုပ်ကျချိန်ကို အသုံးပြုခဲ့ပြီး၊ ရံဖန်ရံခါ စစ်အစိုးရမှ နိုင်ငံတကာမှ သံအမတ်များကို တွေ့ဆုံခွင့်ပေးလေ့ရှိပြီး၊ သူမ၏ မိသားစု ဆရာဝန်နှင့်လည်း တွေ့ခွင့်ပြုသည်။ <ref>Buncombe, Andrew (5 July 2009). [http://www.independent.co.uk/news/world/asia/5000-days-in-captivity-the-worlds-most-famous-political-prisoner-and-a-dismal-landmark-1731998.html 5,000 days in captivity: The world's most famous political prisoner and a dismal landmark] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124094219/http://www.independent.co.uk/news/world/asia/5000-days-in-captivity-the-worlds-most-famous-political-prisoner-and-a-dismal-landmark-1731998.html |date=24 January 2012 }}. ''The Independent''.</ref> နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ကာလအတွင်း စစ်အစိုးရထံမှ စားနပ်ရိက္ခာနှင့် အခြားထောက်ပံ့မှုများကို လုံးဝ လက်မခံခဲ့ပေ၊ သို့သော် ဒေါ်စုတွင် ပိုက်ဆံအနည်းငယ်သာ ရှိသောကြောင့် ကိုယ်ပိုင် ပရိဘောဂများကို ရောင်းချ၍ ငွေကြေးအသုံးပြုခဲ့ရသည်။ အစားအသောက်မလုံလောက်သော အချိန်များလည်း ရှိခဲ့ပြီး၊ ဆံပင်များကျွတ်၍ အိပ်ရာမှပင်မထနိုင်ဘဲ အင်အားချို့တဲ့ခဲ့သည့် အချိန်များလည်းရှိခဲ့သည်။ သို့သော် သူသည် ထိုကိစ္စများကို အများသို့အရေးတယူ ပြောပြလေ့မရှိပေ။ ရေဒီယိုသည်လည်း အကျယ်ချုပ်ကျချိန်ကာလအတွင်း သူမအား ပြင်ပလောက နှင့် ချိတ်ဆက်ပေးနိုင်ခဲ့သည်၊ "ဘီဘီစီ ကြောင့် ကမ္ဘာ နှင့် မြန်မာပြည်၏ ဒီမိုကရေစီ လှုပ်ရှားမှုများ၊ ကျွန်မ၏ မြန်မာနိုင်ငံပြည်သူများနှင့်လည်း လုံးဝထိတွေ့မှု မဆုံးရှုံးခဲ့ပါဘူး"ဟု ပြောကြားခဲ့ဖူးသည်။<ref>[http://www.bbc.co.uk/news/uk-18493008 Aung San Suu Kyi pays tribute to BBC on tour of UK]</ref> ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား နိုင်ငံတွင်းမှ ထွက်ခွာမည်ဆိုပါက အချုပ်အနှောင်မှ လွတ်မြောက်ခွင့်ပေးမည်ဟု စစ်အစိုးရမှ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း ဒေါ်စုမှ ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ ====၁၉၈၉ မှ ၁၉၉၅ ပထမအကြိမ်==== ၁၉၈၉ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၂၀ရက်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား န၀တ အစိုးရမှ နိုင်ငံတော်အား နှောင့်ယှက် ဖျက်ဆီးလိုသူများ၏ ဘေးအန္တရာယ်မှ ကာကွယ်စောင့်ရှောက်သည့်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၀(ခ) အရ နေအိမ်တွင် တားဆီးမိန့်ထုတ်ပြန်၍ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ချမှတ်ခဲ့သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ဖြင့် ထိန်းသိမ်းခံနေစဉ် အတွင်း ဒီဇင်ဘာလ ၂၂ရက်နေ့၌ [[ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၉၀|ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်မည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ သို့သော် တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီအား ကိုယ်စားပြု၍ ရန်ကုန်တိုင်း ဗဟန်းမြို့နယ် မဲဆန္ဒနယ်အမှတ် (၁) တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့်ယှဉ်ပြိုင်ရန် အဆိုပြုထားခြင်းခံရသူ [[ဦးလဘန်ဂရောင်]]မှ ကန့်ကွက်လွှာ တင်သွင်းခဲ့ရာ ရန်ကုန်တိုင်း ရွေးချယ်တင်မြောက်ပွဲကျင်းပရေး ကော်မရှင်မှ လက်ခံစစ်ဆေး၍ ရွေးကောက်ပွဲ ဥပဒေပုဒ်မ ၁၀ (င) ဖြင့် ငြိစွန်းသည်ဟုဆိုကာ အမည်စာရင်း တင်သွင်းလွှာကို ပယ်ချခဲ့သဖြင့် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်မရခဲ့ချေ။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ကိုယ်တိုင်မပါဝင်နိုင်ခဲ့သော်လည်း၊ ၁၉၉၀ခုနှစ် မတ်လ ၂၇ရက်နေ့တွင် ပါတီစုံ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပခဲ့ရာ၊ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်သည် မဲဆန္ဒနယ် ၄၄၇ နယ်၌ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ရာ ၃၉၂ နယ်၌ အပြတ်အသတ် အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ အဖွဲ့ချုပ်သည် တနိုင်ငံလုံးတွင် မဲဆန္ဒနယ် ၄၈၅ နေရာ၌ ၃၉၂ နေရာ အနိုင်ရရှိသောကြောင့် ၈၂ ရာခိုင်နှုန်းကျော် အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ ပုံမှန်အစဉ်အလာအရ သူမသည် ဝန်ကြီးချုပ် ရာထူးကို ဆက်ခံရမည် ဖြစ်သည်။ စစ်အစိုးရသည် ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်များအား အတည်မပြုဘဲ အာဏာလွှဲပြောင်းပေးရန် ငြင်းဆန်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံတကာ၏ ရှုတ်ချခြင်းကို ခံခဲ့ရသည်။ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ကျနေချိန်အတွင်း၊ ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဥရောပသမဂ္ဂ နိုင်ငံခြားရေးရာ ကော်မတီ နှင့် တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးရေးကော်မတီမှ [[စက်ခါရော့ဗ်ဆု]]ကိုအပ်နှင်းခဲသည်။၊၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် [[နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆု]]ကြီးကို ရရှိခဲ့သော်လည်း၊ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ကျနေခြင်းကြောင့် လူကိုယ်တိုင် ရယူနိုင်ခဲ့ခြင်းမရှိခဲ့ဘဲ၊ ခင်ပွန်းသည် နှင့် သားနှစ်ဦးဖြစ်သည့် အလက်ဇန္ဒားနှင့် ကင်မ်တို့က ကိုယ်စားတက်ရောက်ယူခဲ့ကြသည်။ [[နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆု]]၏ ဆုငွေဒေါ်လာ ၁.၃ သန်း၏ ငွေကြေးအားလုံးကို မြန်မာပြည် ကျန်းမာရေးနှင့် ပညာရေးများအတွက် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မှ ရန်ပုံငွေအဖြစ်ထူထောင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.prospectburma.org/ |title=A non-political educational charity dedicated to supporting the education of exiled Burmese students |publisher=Prospect Burma |date= |accessdate=2014-02-09}}</ref> ====ပထမ လွတ်မြောက်ချိန်==== ၁၉၉၅ ခုနှစ် ဇူလိုင်တွင် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်မှ လွှတ်ပေးခဲ့ပြီး သူ၏မိသားစုရှိရာ အင်္ဂလန်သို့ပြန်ခဲ့ပါက နိုင်ငံတွင်းသို့ ပြန်လည်ဝင်ရောက်ခွင့်ရတော့မည် မဟုတ်ကြောင်း သတိပေးခြင်းခံရသည်။ ၁၉၉၇ ခုနှစ်၌ [[ဆီးကြိတ်ကင်ဆာ]]ဖြင့် စတင်နာမကျန်းဖြစ်ခဲ့ပြီး၊ ကုသမရသည့် အဆင့်သို့ရောက်ရှိခဲ့သည့် သူမ၏ ခင်ပွန်းသည် ဗြိတိသျှလူမျိုး [[မိုက်ကယ်အဲရစ်]]အား၊ လုံလောက်သည့် ဆေးကုသမှု မြန်မာနိုင်ငံမှ မထောက်ပံ့ပေးနိုင်ဟုဆိုကာ မြန်မာစစ်အစိုးရမှ ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာ မပေးခဲ့ချေ။ နိုင်ငံတကာ အထင်ကရ ပုဂ္ဂိုလ်များ နှင့် အဖွဲ့အစည်းများထဲမှ၊ အမေရိကန်နိုင်ငံ အပါအဝင်၊ ကုလသမဂ္ဂ အထွေအထွေအတွင်းရေးမှူး ကိုဖီအာနန် နှင့် ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး ဂျုန်ပေါလ် တို့မှ ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာချပေးရန် စစ်အစိုးရအားတောင်းဆိုခဲ့ကြသော်လည်း စစ်အစိုးရမှ လစ်လျူပြုခဲ့သည်။ ထိုအချိန်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မှာ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်မှ လွတ်မြောက်နေသည့် အချိန်ဖြစ်သောကြောင့် ခင်ပွန်းရှိရာ အင်္ဂလန်သို့ သွားရောက်တွေ့ဆုံနိုင်သော်လည်း၊ စစ်အစိုးရမှ သူ့အား မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လည်ဝင်ရောက်ခွင့် မရရှိမည်ကို စိုးရိမ်သဖြင့် မသွားရောက်ခဲ့ချေ။<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/304497.stm Suu Kyi rejects UK visit offer]. BBC News. 26 March 1999.</ref> ခင်ပွန်းဖြစ်သူ မိုက်ကယ်အဲရစ်သည် သူ၏ ၅၃နှစ်မြောက်မွေးနေ့ဖြစ်သည့် ၁၉၉၉ခုနှစ် မတ်လ ၂၇ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၉ခုနှစ် ပထမနေအိမ်အကျယ်ချုပ်ကျခံရချိန်မှစ၍ မိုက်ကယ်သည် ဒေါ်စု နှင့် ၅ ကြိမ်သာ တွေ့ခွင့်ရရှိခဲ့ပြီး၊ နောက်ဆုံးတွေ့ခွင့်ရသည့်အချိန်မှာ ၁၉၉၅ ခုနှစ်ကုန် ခရစ္စမတ်ပွဲတော် ကာလတွင်ဖြစ်သည်။<ref>{{cite news | url =http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/305487.stm|title=Obituary: A courageous and patient man |publisher=BBC News |date =27 March 1999 | accessdate =4 July 2006 | location=London}}</ref> အင်္ဂလန်တွင် ကျန်ရစ်ခဲ့သည့် ကလေးများနှင့်လည်း ဝေးကွာခဲ့ရသည်။ ၁၉၉၈ ခုနှစ်တွင် သတင်းထောက် Maurizio Giuliano သည် အောင်ဆန်းစုကြည်အား ဓာတ်ပုံရိုက်ပြီးချိန်တွင်၊ အခွန်အကောက်ဌာနမှုများ၏ စစ်ဆေးခြင်းကို ခံရပြီးနောက် သူ၏ မှတ်တမ်းတင် ဗီဒီယို အခွေများ၊ အသံတိပ်ခွေများ နှင့် မှတ်သားထားသည့် စာတမ်းများအား သိမ်းဆည်းခြင်း ခံခဲ့ရသည်။<ref>[http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=NewsLibrary&p_multi=BBAB&d_place=BBAB&p_theme=newslibrary2&p_action=search&p_maxdocs=200&p_topdoc=1&p_text_direct-0=0F98E4ECFAA2A5EF&p_field_direct-0=document_id&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:D&s_trackval=GooglePM Burma expels Italian reporter for "illegal reporting], TV Myanmar, Rangoon, 18 August 1998.</ref> ====၂၀၀၀ မှ ၂၀၀၂ ဒုတိယအကြိမ်==== သူ့အား သူမ၏ပါတီကို ထောက်ခံအားပေးသူများနှင့်လည်း အကြိမ်ပေါင်းများစွာ တွေ့ဆုံခွင့်ကို ပိတ်ပင်တားမြစ်ခဲ့ပြီး ၂၀၀၀ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် နောက်တစ်ကြိမ် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ခြင်း ခံရသည်။ ၂၀၀၂ ခုနှစ် မေလ ၆ရက်နေ့တွင် ကုလသမဂ္ဂ၏ လျှို့ဝှက် ယုံကြည်မှုညှိနှိုင်းခြင်းများ အရ၊ နိုင်ငံတော် အစိုးရမှ သူမအား နေအိမ်အကျယ်ချုပ်မှ လွှတ်ပေးခဲ့သည်။ လွတ်လပ်စွာ သွားလာနိုင်ခွင့်ပေးလိုက်ခြင်းမှာ "ကျွန်တော်တို့ တစ်ဦး နှင့် တစ်ဦး ယုံကြည်နိုင်လို့ပါ" ဟု အစိုးရ ပြောခွင့်ဆိုခွင့်ရှိသူမှ ပြောဆိုခဲ့သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မှ "နိုင်ငံအတွက် အရုဏ်ဦး အသစ်တစ်ခု ပေါ်ပေါက်လာပြီ”"ဟု ဆိုခဲ့သည်။ ====၂၀၀၃ မှ ၂၀၁၀ တတိယအကြိမ်==== ၂၀၀၃ ခုနှစ် မေလ ၃၀ ရက်နေ့၌ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် နှင့်အတူ သူမ၏ အဖွဲ့ဝင်ယာဉ်တန်းများသည် စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒီပဲယင်းမြို့နယ်သို့ စည်းရုံးရေးခရီးစဉ်မောင်းနှင်လာရာ ကျီရွာအနီးတွင် စစ်အစိုးရ၏ ကျောထောက်နောက်ခံ အဖွဲ့ဖြစ်သည့် ကြံ့ခိုင်ဖွံဖြိုးရေး နှင့် စွမ်းအားရှင်များက အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြပြီးနောက်၊ သူမအားထောက်ခံသည့် အဖွဲ့ဝင်များ သေကြေပျောက်ဆုံးမှုစာရင်းမှာ တရားဝင်မရှိသော်လည်း ၈၀ ကျော်သည်ဟု ပြည်တွင်းနေထိုင်သူများမှ ခန့်မှန်းကြသည်။"အဲဒီ့အရေးအခင်းညက ကျွန်တော့်တပည့်တွေကို သူ့ကို ကယ်တင်ဖို့ လွှတ်လိုက်ပြီးတော့၊ အနီးမှာရှိတဲ့ စစ်တပ်ဌာနမှာ ကယ်တင်ထားခဲ့ရတယ်"ဟုလည်း ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်းခင်ညွန့်မှ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်လွတ်မြောက်လာပြီးချိန် ၂၀၁၂ တွင် ထိုင်းအခြေစိုက် ဘန်ကောက်ပို့စ် သတင်းစာသို့လည်း ထွက်ဆိုခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် နာယက ဦး[[တင်ဦး၊ သူရ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး|တင်ဦး]]မှ ယင်းပြောဆိုချက်ကို ပြန်လည်ငြင်းဆိုခဲ့သည်။<ref>[http://www.irrawaddy.org/archives/2316 Despite the lack of an official death toll for the Depayin Massacre, Burmese dissidents claim around 70 people perished in the attack.]</ref> အောင်ဆန်းစုကြည်သည် သူမစီးနင်းလာသည့် ကား၏ ကားမောင်းသူ ကိုကျော်စိုးလင်း အကူအညီဖြင့် ထိုဖြစ်စဉ်နေရာမှ လွတ်မြောက်ခဲ့သော်လည်း၊ ရေဦး သို့ အရောက်တွင် အဖမ်းခံခဲ့ရသည်။ သူမကို ရန်ကုန်မြို့ရှိ [[အင်းစိန်အကျဉ်းထောင်|အင်းစိန်ထောင်]]တွင် ထိန်းသိမ်းထားခဲ့သည်။ ထိုဖြစ်ရပ်ကို [[ဒီပဲယင်းအရေးအခင်း]] လုပ်ကြံမှု ဟူ၍ လူအသိအများသည်။ သူ ၂၀၀၃ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် သားအိမ်ထုတ်ခြင်းခွဲစိတ်မှုပြုလုပ်ပြီးနောက် ရန်ကုန်၌နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ပြန်လည်ချထားခြင်းခံရသည်။ ၂၀၀၄ ခုနှစ် မတ်လတွင် ကုလသမဂ္ဂ အထူးကိုယ်စားလှယ် ရာဇာလီအီစမေးလ်သည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် တွေ့ဆုံခွင့်ရခဲ့သည်။ နောက်တစ်နှစ်တွင် အီစမေးလ်သည် ရာထူးမှအနားယူခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းသို့ အကြိမ်များစွာ ဝင်ရောက်ခွင့် ပိတ်ပင်ခြင်းခံရသည်မှာလည်း အနားယူရခြင်း၏ အကြောင်းရင်း တစ်စိတ်တစ်ဒေသ ဖြစ်သည်။ ၂၀၀၄ ခုနှစ်မေ ၂၈ ရက်တွင် ကုလသမဂ္ဂ၏ ကြောင်းကျိုးမဲ့ထိန်းသိမ်းခြင်းဆိုင်ရာလုပ်ငန်းအဖွဲ့မှ သဘောထားမှတ်ချက် (၂၀၀၄ ခုနှစ် မှတ်ချက် အမှတ် ၉) ထုတ်ပြန်ရာ သူမ၏ လွတ်လပ်မှုဆုံးရှုံးခြင်းမှာ ကြောင်းကျိုးမဲ့အရေးယူခြင်း မြောက်ပြီး ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်ရေးပဋိညာဉ်စာချုပ် ၁၉၄၈ နှင့် ဆန့်ကျင်လျက်ရှိပြီး မြန်မာအာဏာပိုင်များမှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အားဆက်လက် ထိန်းသိမ်းခြင်း မပြုလုပ်ရန်ပန်ကြားခဲ့သည်။ သို့သော် အာဏာပိုင်များက ဤပန်ကြားချက်ကို မသိကျိုးကျွန် ပြုခဲ့သည်။ ====သက်တမ်းတိုး ပထမအကြိမ်==== ၂၀၀၅ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ထားခြင်းကို တစ်နှစ်ထပ်မံ တိုးမြှင့်ကြောင်း အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်မှ အတည်ပြုခဲ့သည်။ အနောက်တိုင်းနိုင်ငံများနှင့် ကုလသမဂ္ဂတို့မှ အဆိုပါ တိုးမြှင့်မှုကို သဘောမတူကြောင်းပြသခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ် မေလတွင် ကုလသမဂ္ဂ နိုင်ငံရေးရာဌာနမှ လက်ထောက်အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးချုပ်ဖြစ်သူ အီဗရာဟင် ဂန်ဘာရီသည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား တွေ့ဆုံခဲ့လေသည်။ ၎င်းတွေ့ဆုံမှုသည် ၂၀၀၄ ခုနှစ်မှ စတင်၍ နိုင်ငံခြားသား အရာရှိ တစ်ဦးနှင့် ပထမဆုံးသော တွေ့ဆုံမှုဖြစ်သည်။ ====သက်တမ်းတိုး ဒုတိယအကြိမ်==== ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အကျယ်ချုပ်ချထားခြင်းကို ၂၀၀၆ ခုနှစ် မေလ ၂၇ ရက်တွင် အဆုံးသတ်စေမည် ဖြစ်သော်လည်း ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးချုပ် [[ကိုဖီအန်နန်|ကိုဖီအာနန်]]မှ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[သန်းရွှေ]]ထံသို့ တိုက်ရိုက်လျှောက်ထားချက်ကို ပယ်ချပြီး မြန်မာအစိုးရမှ နောက်ထပ်တစ်နှစ် ထပ်မံတိုးမြှင့်ခဲ့သည်။ မြန်မာအစိုးရက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ၁၉၇၅ ခုနှစ် နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေး အက်ဥပဒေပုဒ်မ ၁၀(ခ) အရ ရုံးမတင်ပဲ လူတစ်ယောက်အား ငါးနှစ် အထိချုပ်နှောင်ထားနိုင်သည့် ပုဒ်မဖြင့် ဆက်လက်ထိမ်းသိမ်း ထားခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ် ဇွန် ၉ ရက်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် ပြင်းထန်သည့် ဝမ်းလျှောရောဂါနှင့် အားလျော့ပြီး ဆေးရုံတင်ထားခြင်း ခံရကြောင်း အဝေးရောက် ညွန့်ပေါင်းအစိုးရ၏ ကုလသမဂ္ဂ ကိုယ်စားလှယ်မှ သတင်းပေးပို့ခဲ့သည်။ ၎င်းကြေညာချက်ကို မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရဲချုပ် ဗိုလ်မှူးချုပ် [[ခင်ရီ]]မှ ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၁၁ ရက်တွင် လက်ထောက်အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ဂန်ဘာရီသည် လူ့အခွင့်အရေးကို ကျယ်ပြန့်စွာ လိုက်နာစေလိုသဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသို့ လေးရက်ကြာခရီးဆန့်ခဲ့ရာမှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ ဂန်ဘာရီ၏ အဆိုအရ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မှာ ကျန်းမာရေးကောင်းမွန်သည်ကို တွေ့ရှိရပြီး သူမ၏ဆန္ဒမှာ မိသားစုဆရာဝန်နှင့် ပိုမို၍ ပုံမှန်ပြသလိုကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ၂၀၀၇ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ် [[ဘန်ကီမွန်း]]သည် မြန်မာနိုင်ငံခေါင်းဆောင်များသို့ အောင်ဆန်းစုကြည်ကို လွှတ်ပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့ပြီး၊ စစ်အစိုးရသည် ထောင်သား ၂၈၃၁ ယောက်ကို လွှတ်ပေးခဲ့ရာတွင်၊ နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသား ၄၀ ပါဝင်သည်။၂၀၀၇ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် သူမ၏ နိုဘဲလ်လ်ဆုကြေးငွေများကို အခွန်ပေးဆောင်ခြင်းမရှိဘဲ ပြည်ပတွင် အသုံးပြုခဲ့သည်ဟူ၍ အစိုးရပိုင် [[မြန်မာ့အလင်း သတင်းစာ]]မှ စွပ်စွဲလိုက်သည်။ ထိုစွပ်စွဲမှုသည် အမေရိကန်နိုင်ငံမှ ထောက်ပံ့ကျင်းပနေသည့် ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီတွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် နိုင်ငံတကာလုံခြုံရေးကို အန္တရာယ်ပေးနိုင်သော နိုင်ငံဖြစ်နေသည် ဟု ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ပြီးချိန်တွင်ဖြစ်သည်။ ====သက်တမ်းတိုး တတိယအကြိမ်==== {{Main|၂၀၀၇ စစ်အစိုးရအား ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြမှု}} ၂၀၀၇ ခုနှစ် မေလ ၂၅ ရက်နေ့တွင် စုကြည်၏ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်သက်တမ်းကို ၅ နှစ်ဆက်တိုက် ချုပ်နှောင်နိုင်ရန် ထပ်မံ၍ သက်တမ်း တစ်နှစ်တိုးခဲ့သည်။ ၁၉ ရက် ဩဂုတ်လ ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် လောင်စာဆီဈေးများတက်ခဲ့ပြီးနောက်၊ စစ်အစိုးရမှ ခြေမှုန်းမည်ဟု အမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့သော်လည်း ဘုန်းကြီးများမှ နေ့စဉ်ဆက်တိုက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။<ref name="Buddhist monk uprising ">[http://news.yahoo.com/s/ap/myanmar;_ylt=AnrDVYwp644QDxk6HyfqqdSaK8MA Yahoo News on Buddhist monk uprising]. Associated Press. {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130818225418/http://news.yahoo.com/s/ap/myanmar;_ylt=AnrDVYwp644QDxk6HyfqqdSaK8MA |date=18 August 2013 }}</ref> ၂၂ ရက် စက်တင်ဘာလ ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင်၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မှာ အကျယ်ချုပ်ကျနေခဲ့သော်လည်း၊ သူ၏ နေအိမ်တံခါးဝမှ လူ့အခွင့်အရေးများအတွက် ဆန္ဒပြနေသည့် ဘုန်းကြီးများကို ဂါရဝပြုခဲ့သည်။<ref name="AFP">[http://news.yahoo.com/s/afp/20070922/wl_asia_afp/myanmarprotestmonks Democracy icon Aung San Suu Kyi greets Myanmar monks]. AFP. 22 September 2007 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131029201517/http://news.yahoo.com/s/afp/20070922/wl_asia_afp/myanmarprotestmonks |date=29 October 2013 }}</ref> ထိုရက်များနောက်ပိုင်းတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို [[အင်းစိန်ထောင်]] (၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင်လည်း ထိုထောင်တွင် ထိမ်းသိမ်းခံရသည်)သို့ လွှဲပြောင်းခဲ့သည်ဟု သတင်းများထွက်ခဲ့သည်။<ref name="Buddhist monk uprising2 ">[http://groups.yahoo.com/group/golden_eagles/message/3522 Suu Kyi moved to Insein prison]{{Dead link|date=August 2021 }}. Reuters. 25 September 2007</ref><ref name="BBC News ">[http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/3006922.stm Inside Burma's Insein jail]. BBC News Online. 14 May 2009</ref><ref name="The Australian">[http://www.theaustralian.news.com.au/story/0,25197,22494667-25837,00.html Security tight amid speculation Suu Kyi jailed] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090604053352/http://www.theaustralian.news.com.au/story/0,25197,22494667-25837,00.html |date=4 June 2009 }}. ''The Australian''. 28 September 2007</ref><ref name="Time.com">[http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1666576,00.html Burmese Junta silences the monks] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071013022850/http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1666576,00.html |date=13 October 2007 }}. TIME. 28 September 2007</ref> ၃၀ ရက် စက်တင်ဘာ ၂၀၀၇ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ နေအိမ်အနီးတွင် ကုလသမဂ္ဂ၏ သတင်းအချက်အလက်များ ပေးပို့နိုင်သူနှင့် တစ်နာရီကြာ တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး၊ ၂ ရက် အောက်တိုဘာလတွင် ကုလသမဂ္ဂမှ [[အီဘရာဟင် ဂမ်ဘာရီ]] နှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ တွေ့ဆုံမှုနောက်ပိုင်း နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ဖြင့် ဆက်လက်ရှိနေကြောင်း အတည်ပြုနိုင်ခဲ့သည်။<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/7020465.stm UN envoy sees top Burma dissident], BBC News Online, 30 September 2007</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/7023344.stm UN envoy holds key Burmese talks]. BBC News Online. 2 October 2007</ref>၎င်းခရီးစဉ်တွင် ဂန်ဘာရီသည် နေပြည်တော်ရှိ သန်းရွှေအပါအဝင်၊ ဗိုလ်မှူးကြီးများ နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ နိုင်ငံပိုင် ရုပ်မြင်သံကြားဌာနမှ ဒေါ်စုသည် ဂန်ဘာရီနှင့် နှစ်ကြိမ်တိုင် တွေ့ဆုံခဲ့သည် ဟုဖော်ပြခဲ့သည်။ သူမအား ထပ်မံ အကျဉ်းချခံလိုက်ရသည့် အချိန်မှစ၍ ၄ နှစ်အတောအတွင်းတွင် ပထမဦးဆုံးသော နိုင်ငံပိုင် ရုပ်သံဌာနများတွင် တွေ့မြင်ရခြင်းဖြစ်သည်။ ၂၀၀၇ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၄ ရက်နေ့တွင်၊ ဒေါ်စုသည် အကျဉ်းထောင်တွင် နေရသော ကာလသည် ၁၂ နှစ်ပြည့်ပြီဖြစ်ပြီး၊ နိုင်ငံတကာမှ မြန်မာ့အရေးလှုပ်ရှားကြသော အဖွဲ့အစည်းများမှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် နှင့် အခြားသော နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား လွှတ်မြောက်ပေးရန် မြို့ကြီး ၁၂ ခုတွင် ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။ ၂၀၀၇ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ဒေါ်စု နှင့် စကားပြောဆိုနိုင်ရန် ကြားခံဆက်သွယ်ရေး ပုဂ္ဂိလ်အဖြစ် ဝန်ကြီး[[အောင်ကြည်]] ကိုခန့်ခဲ့ပြီး၊ သူသည် စစ်အစိုးရ၏ အာဏာအုပ်စိုးထားသည့် လူကြီးပိုင်းများထဲမှဖြစ်ပြီး၊ စစ်အစိုးရ၏ ရာထူးနံပါတ်စဉ်တွင် အမည်လျာခံထားရသူလည်းဖြစ်သည်။ ၂၀၀၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့တွင် ဒေါ်စုကြည်သည် ၃ နှစ် အတွင်း ပထမဦးဆုံး သူမ၏ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ခေါင်းဆောင်ပိုင်းများ နှင့် အစိုးရ ဝန်ကြီးများအကြား တွေ့ဆုံခွင့်ရရှိခဲ့သည်။ ကုလသမဂ္ဂအထူးအကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် အီဘရာဟင် ဂမ်ဘာရီ ဒုတိယအကြိမ် ခရီးအဆုံးနောက်၊ နာရီပိုင်းအကြာတွင် အာဏာပိုင်အစိုးရတို့သည် တီဗီ နှင့် ရေဒီယိုများတွင် ထိုတွေ့ဆုံခဲ့မှုကို တရားဝင် ထုတ်ဖော်ကြေညာခဲ့သည်။ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်မှလည်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် တွေ့ဆုံခွင့်ရရန် ဖိတ်ကြားမှုများသည် မှန်ကန်သည်ဟု ထုတ်ဖော်ပြောဆိုသည်။ ====သက်တမ်းတိုး စတုတ္ထအကြိမ်==== ၂၀၀၈ ခုနှစ် မေလ တွင် နအဖက နေအိမ်အကျယ်ချုပ်သက်တမ်းကို ၁ နှစ်ထပ်တိုးခဲ့သည်။ ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၁၈ ရက်နေ့မှစ၍ ဂန်ဘာရီသည် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ၆ရက်ကြာခရီးသွားရောက်ခဲ့သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံရှိ နိုင်ငံရေးအစုအဖွဲ့အားလုံး နှင့် တွေ့ဆုံနိုင်ရန် ကြိုးပမ်းမည်ဟု ဆိုသော်လည်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး သန်းရွှေ နှင့် တွေ့ဆုံခွင့်မရရှိခဲ့သလို၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် နှင့်လည်း တွေ့ဆုံနိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။ ၂၀၀၈ ခုနှစ် မေလ ၂ ရက်နေ့ ဆိုင်ကလုန်းနာဂစ်ကြောင့် ဒေါ်စု၏နေအိမ်ခေါင်မိုးမှာ ပျက်ဆီးခဲ့ပြီး၊ လျှပ်စစ်မီးပျက်သွားခဲ့ပြီးနောက် လျှပ်စစ်မီးစက်မထောက်ပံ့ထားခြင်းကြောင့် အမှောင်ထဲတွင် ဖယောင်းတိုင်ဖြင့် နေထိုင်ခဲ့ရသည်။ <ref>[https://news.google.com/newspapers?nid=2026&dat=20080508&id=z9syAAAAIBAJ&sjid=RvAFAAAAIBAJ&pg=3424,933927&hl=en UN plane lands in Myanmar with aid after cyclone]</ref> ====မဖိတ်ခေါ်သော ဧည့်သည်ကြောင့် ၁၈ လ==== {{main|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အိမ် ဝင်ရောက်သူ ဖြစ်ရပ်များ}} [[File:Jim Webb with Aung San Suu Kyi.jpg|thumb|200px|၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် အမေရီကန် အောက်လွှတ်တော်အမတ် [[ဂျင်မ်းဝဘ်]] (Jim Webb) မှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ထံ အလည်အပါတ်ရောက်ခဲ့သည်။ ဂျွန်ရက်တောအား လွတ်မြောက်စေရန် လာရောက်ဆွေးနွေးခြင်းဖြစ်ပြီး၊ ထိုဖြစ်ရပ်ကြောင့် အောင်ဆန်းစုကြည်မှာ အလုပ်ကြမ်းဖြင့် ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ်ကျခံရခြင်းဖြစ်သည်။]] ၂၀၀၉ ခုနှစ် မေလ ၃ရက်တွင် [[အင်ယားကန်]]ကို ဖြတ်ကူးကာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ နေအိမ်သို့ မဖိတ်ခေါ်ဘဲ ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီးနောက်၊ ၃ ရက်မြောက်နေ့ နေအိမ်မှပြန်အထွက်တွင် ဖမ်းဆီးခြင်းခံခဲ့ရသည်။<ref>McDonald, Mark (7 May 2009). [http://www.nytimes.com/2009/05/08/world/asia/08myanmar.html U.S. Man Held After Swim to Burmese Nobel Peace Laureate’s Home]. ''The New York Times''.</ref> ၂ ရက်ကြာနေထိုင်သည်ဟုဆိုသည့် အမေရိကန်နိုင်ငံသား [[ဂျွန် ဝီလျံ ယက်ထော]] (မော်မန်(ခေါ်) လက်တာဒေးစိန့်ယေရှုခရစ်အသင်းတော်ဂိုဏ်းဝင်) <ref>{{cite web|url=http://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%82%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%8F%E1%80%BA%E1%80%B8 |title=မော်မန်ဂိုဏ်း - ဝိကိပိဒိယ |language={{my icon}} |publisher=My.wikipedia.org |date= |accessdate=2014-02-09}}</ref><ref>{{cite web|url=http://en.wikipedia.org/wiki/John_Yettaw |title=Suu Kyi trespasser incidents - Wikipedia, the free encyclopedia |publisher=En.wikipedia.org |date= |accessdate=2014-02-09}}</ref> အား ဖမ်းဆီးမိသည်ကို အကြောင်းပြကာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ကန့်သတ်ချက်များကို ချိုးဖောက်သည်ဟု စွပ်စွဲပြီး [[အင်းစိန်ထောင်]]သို့ ခေါ်ဆောင်သွားသည်။ မေလ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ရက်ချိန်းထပ်ပြီး အင်းစိန်ထောင် အထူးသီးသန့်အိမ်၌ ထိန်းသိမ်းထားခြင်းခံရသည်။ ဂျွန် ဝီလျံ ယက်ထော ကြောင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ထပ်မံ နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ဆယ့်ရှစ်လ ချမှတ်ခံခဲ့ရသည်။ ထိုဖြစ်စဉ် နှစ်နှစ်မတိုင်မီတွင် ၎င်းကြိုးစားမှုမျိုး ရက်ထောမှ ပြုလုပ်ခဲ့ဘူးသော်လည်း၊ အကြောင်းမဲ့ ပြန်လှည့်လာခဲ့ရသည်။<ref name=time>James, Randy (20 May 2009). [http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1899769,00.html John Yettaw: Suu Kyi's Unwelcome Visitor] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090523130601/http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1899769,00.html |date=23 May 2009 }}. ''TIME''.</ref> တရားရုံးစစ်ဆေးရာတွင် သူသည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား မသမာသူများ လုပ်ကြံမည်ကို အကြားအမြင်ရ၍ လာရောက်အသိပေးရန်ဖြစ်သည်ဟု ထွက်ဆိုခဲ့သည်။<ref>''The Times'', 28 May 2009, Richard Lloyd Parr, "God asked me to warn her, swimmer John Yettaw tells Suu Kyi trial"</ref> မေလ ၁၃ ရက်နေ့တွင် ဒေါ်စုအား နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ကျခံထားရသည့် နေအိမ်ဝင်းအတွင်းသို့ မောပန်းစွာရောက်ရှိလာသည့် ဧည့်သည် ပြန်ထွက်မခွာမီ နှစ်ရက်တိုင်အောင် နေထိုင်ခွင့်ပြုထားခြင်းတို့ကြောင့် ဖမ်းဆီးခြင်းပြုသည်။ ဒေါ်စုအား [[အင်းစိန်]]ထောင်သို့ ခေါ်ဆောင်သွားခဲ့ပြီး၊ ထိုဝင်ရောက်မှုကြောင့် နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ၅ နှစ်ကျခံရနိုင်ဖွယ်ရှိခဲ့သည်။<ref>Kennedy, Maev (14 May 2009). [http://www.guardian.co.uk/world/2009/may/14/suu-kyi-lake-swim-yettaw Lake swimmer could cost Suu Kyi her freedom]. ''The Guardian''.</ref> ဒေါ်စုနှင့် ၎င်း၏အိမ်တွင် နေထိုင်သူ နှစ်ယောက်အား မေလ ၁၈ ရက်တွင် ခုံရုံးစစ်ဆေးခဲ့ပြီး၊ ဆန္ဒပြသူတစ်ချို့ ရုံးပြင်ပတွင်ရှိနေခဲ့သည်။<ref>[http://www.ft.com/cms/s/0/8e95cfc2-440c-11de-a9be-00144feabdc0.html Burma opposition leader on trial], Financial Times, 19 May 2009</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/8054643.stm Burma's Aung San Suu Kyi on trial], BBC News Online, 18 May 2009</ref> တရားရုံးတွင် စစ်ဆေးမှုကို သံအမတ်များနှင့် သတင်းထောက်များ တက်ရောက်ခွင့်မပြုခဲ့ပေ၊ သို့သော် တစ်ကြိမ်တွင် ရုရှား၊ ထိုင်း နှင့် စင်္ကာပူ သံအမတ်များ နှင့် သတင်းထောက်တချို့ကို ဒေါ်စုနှင့် တွေ့ဆုံခွင့်ပေးခဲ့သည်။<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/8058804.stm Suu Kyi 'composed' at Burma trial], BBC News Online, 20 May 2009</ref> တရားစွဲဆိုမှုတွင် မျက်မြင်သက်သေ ၂၂ ယောက် ခေါ်ယူ စစ်ဆေးရန် စီစဉ်ခဲ့သည်။<ref>[http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article6312579.ece Lawyers for Aung San Suu Kyi protest innocence as trial begins], The Times, 18 May 2009</ref> နိုင်ငံတော်အား အသရေပျက်မှုနှင့်လည်း ဂျွန်ရက်တောအား အမှုတွင် တရားစွဲထားသည်။<ref name=wsj>[http://online.wsj.com/article/SB124297046869446591.html Myanmar Court Charges Suu Kyi], Wall Street Journal, 22 May 2009</ref> ပြန်လည်ခုခံတင်ပြရာတွင် အပြစ်ကင်းသူအဖြစ် ဒေါ်စုမှ လျှောက်ထားခဲ့သည်။ တရားခံဘက်မှ တရားဝင်အရ သက်သေ ၁၄ ယောက်ခေါ်ယူခွင့်ရှိခဲ့သော်လည်း၊ သက်သေ ၄ ဦးအနက် ၁ ဦးသာ ခွင့်ပြုခဲ့သည်။ တရားရုံးမှ NLD အဖွဲ့ဝင်များဖြစ်သည့် ဦးတင်ဦး နှင့် ဦးဝင်းတင်တို့ကို၊ တရားခံ၏ သက်သေများအဖြစ် အသုံးပြုခွင့်မပေးခဲ့ပေ။<ref>{{cite web |url=http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=15892 |title=Court Rejects Two Suu Kyi Defense Witnesses |publisher=Irrawaddy.org |date=9 June 2009 |accessdate=10 June 2009 |archivedate=10 August 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090810221511/http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=15892 }}</ref> အတည်မဖြစ်သည့် သတင်းတစ်ခုတွင်၊ စစ်အစိုးရသည် ဒေါ်စုအား မြို့တော်၏ အပြင်ဘက် စစ်တပ်စခန်းတစ်ခုတွင် ဖမ်းဆီးထောင်ချရန် စီစဉ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.asianews.it/index.php?l=en&art=15461 |title=Myanmar Aung San Suu Kuy to be put under detention&nbsp;— Asia News |publisher=Asianews.it |date=14 February 2006 |accessdate=10 June 2009}}</ref> သီးခြား စစ်ဆေးမှုတစ်ခုတွင် ရက်ထောမှ ဒေါ်စုအိမ်သို့ ရေကူးသွားရခြင်းမှာ ဒေါ်စု၏ အသက်အန္တရာယ် ကျရောက်နိုင်ခြင်းကို သိရှိ‌သောကြောင့် သွားရောက်အသိပေးခြင်းဖြစ်သည်ဟု ထွက်ဆိုခဲ့သည်။<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/8069397.stm Suu Kyi's witnesses 'rejected'], BBC News Online, 28 May 2009</ref> The national police chief later confirmed that Yettaw was the "main culprit" in the case filed against Suu Kyi.<ref>[http://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5gs16E0Y8T8w9Edy1yiDa2nXqxwkwD991MGGG0 Myanmar says American main culprit in Suu Kyi case]. AP. 25 June 2009 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090703073909/http://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5gs16E0Y8T8w9Edy1yiDa2nXqxwkwD991MGGG0 |date=3 July 2009 }}</ref> အိမ်တွင်အတူနေသူများ ပြောပြချက်အရ၊ ဒေါ်စုသည် သူမ၏ ၆၄ နှစ်မြောက် မွေးနေ့ကို ထောင်ထဲတွင် ဒန်ပေါက် နှင့် ချောကလပ်ကိတ်ကို သူမ၏ အစောင့်များနှင့် ဝေမျှစားသုံးခဲ့သည်။<ref>[http://www.guardian.co.uk/world/2009/jun/19/burma-aung-san-suu-kyi-birthday Aung San Suu Kyi celebrates 64th birthday with jail guards]. ''The Guardian''. 19 June 2009</ref> ဒေါ်စုအား ဖမ်းဆီးမှုနှင့် ဆက်တိုက်တရားရုံးတွင် စစ်ဆေးမှုများကို ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဘန်ကီမွန်း၊ [[ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ]],<ref>[http://www.theage.com.au/world/un-calls-for-release-of-suu-kyi-20090523-bixx.html UN calls for release of Suu Kyi], ''The Age'', 24 May 2009</ref> အနောက်နိုင်ငံမှ အစိုးရများ၊<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/8050545.stm Western outcry over Suu Kyi case], BBC News Online, 18 May 2009</ref> တောင်အဖရိက၊<ref>[http://www.africasia.com/services/news/newsitem.php?area=africa&item=090522090712.6nk01uii.php SAfrica urges immediate Aung San Suu Kyi release] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111001035621/http://www.africasia.com/services/news/newsitem.php?area=africa&item=090522090712.6nk01uii.php |date=1 October 2011 }}, AFP at IC Publications, 22 May 2009</ref> ဂျပန်<ref>[http://www.radioaustralia.net.au/asiapac/stories/200905/s2572205.htm Asian leaders call for release of Aung San Suu Kyi], Radio Australia, 15 May 2009</ref> နှင့် မြန်မာနိုင်ငံအဖွဲ့ဝင်ထားသည့် [[အာဆီယံ|အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများအသင်း]]တို့မှ ရှုံ့ချခဲ့ကြသည်။<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/8057865.stm Asian leaders condemn Burma trial], BBC News Online, 19 May 2009</ref> စစ်အစိုးရမှ ထိုထုတ်ပြန်ချက်ကို သဘာဝမကျဟုဆိုကာ တုံ့ပြန်ခဲ့ပြီး <ref>[http://news.xinhuanet.com/english/2009-05/24/content_11428592.htm Myanmar protests ASEAN alternate chairman statement on Aung San Suu Kyi], ''Xinhua'', 24 May 2009</ref>၊ ထိုင်းအစိုးရအား ပြည်တွင်းရေး စွက်ဖက်သည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့သည်။ မြန်မာစစ်အစိုးရ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဉာဏ်ဝင်းမှ မြန်မာ့အလင်း သတင်းစာတွင် ထိုဖြစ်ရပ်သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းနှင့် ပြင်ပရှိ အစိုးရကို ဆန့်ကျင်နေသည့် အဖွဲ့စည်းများမှ မြန်မာပြည်တွင် ကောင်းမွန်သော အပြောင်းအလဲများကို မလိုလားဘဲ၊ နိုင်ငံတကာ ဖိအားပေးရန် လုပ်ဆောင်ခြင်းသက်သက်ဖြစ်သည် ဟုဆိုခဲ့သည်။<ref name=wsj/><ref>[http://www.bangkokpost.com/news/asia/144268/burma-lashes-out-at-thailand-over-suu-kyi Burma lashes out at Thailand over Suu Kyi], ''Bangkok Post'', 25 May 2009</ref> ဘန်ကီမွန်းသည်လည်း နိုင်ငံတကာ လှုပ်ရှားမှုများရောင်ပြန်ဟပ်စေရန်<ref>[http://www.fbppn.net/ Free Burma's Political Prisoners Now!] Campaign.</ref> မြန်မာပြည်သို့ သွားရောက်ကာ ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သော်လည်း၊ သန်းရွှေမှ သူ၏ တောင်းဆိုမှုအားလုံးကို ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။<ref>Horn, Robert (5 July 2009). [http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1908720,00.html Ban Ki-Moon Leaves Burma Disappointed] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090706090031/http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1908720,00.html |date=6 July 2009 }}. ''TIME''.</ref> ၁၁ ရက် ဩဂုတ်လ ၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် ဒေါ်စုအား တရားရုံးမှ အလုပ်ကြမ်းဖြင့် ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ်ချမှတ်ခဲ့သည်။ ထိုချမှတ်ခဲ့ပြီးနောက် ဗိုလ်မှူးချုပ်သန်းရွှေမှ ၁၈ လအထိ လျှော့ပေါ့ပေးခဲ့ပြီး၊ အနေအထိုင်ကောင်းမွန်ပါက ပို၍ လျှော့ပေါ့မည်ဟုလည်း ဆိုခဲ့သည်။<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/8194596.stm Burma court finds Suu Kyi guilty]. BBC News. 11 August 2009.</ref> ထိုလ ၁၄ ရက်တွင် အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော်အမတ် ဂျင်မ်းဝဘ်မှ မြန်မာနိုင်ငံသို့ အလည်အပါတ်ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီး ဗိုလ်မှူးချုပ်ကြီး သန်းရွှေ၊ ထို့နောက် ဒေါ်စုနှင့်လည်း တွေဆုံခဲ့သည်။ ထိုလည်ပါတ်မှုတွင် ဝဘ်မှ ရက်ထော လွတ်မြောက်ရန်နှင့် မြန်မာပြည်မှ ထွက်ခွာခွင့်ကို ညှိနှိုင်းနိုင်ခဲ့သည်။ တရားစီရင်ပြီးနောက်ပိုင်း ဒေါ်စု၏ ရှေ့နေများမှ ဆက်လက် အယူခံတင်သွင်းရန် စီစဉ်ခဲ့ကြသည်။ ၁၈ ရက် ဩဂုတ်လတွင် အမေရိကန် သမ္မတ ဘာရက် အိုဘားမားမှ မြန်မာစစ်အစိုးရမှ အကျဉ်းကျခံနေရသည့် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများအပြင်၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကိုပါ လွှတ်ပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/news/world/us/Obama-appeals-to-Myanmar-junta-to-release-Aung-San-Suu-Kyi/articleshow/4905706.cms Obama appeals to Myanmar junta to release Aung San Suu Kyi]. ''The Times of India''. 18 August 2009.</ref><ref>{{cite web|url=http://www.straitstimes.com/BreakingNews/SEAsia/Story/STIStory_452398.html |title=Obama to appeal on Suu Kyi |work=The Straits Times |location=Singapore |date=10 November 2009 |accessdate=30 September 2010}}</ref> <blockquote>In her appeal, Aung San Suu Kyi had argued that the conviction was unwarranted. However, her appeal against the August sentence was rejected by a Burmese court on 2 October 2009. Although the court accepted the argument that the 1974 constitution, under which she had been charged, was null and void, it also said the provisions of the 1975 security law, under which she has been kept under house arrest, remained in force. The verdict effectively meant that she would be unable to participate in the elections scheduled to take place in 2010&nbsp;– the first in Burma in two decades. Her lawyer stated that her legal team would pursue a new appeal within 60 days.</blockquote><ref>{{cite news |author=Associated Press |url=http://www.guardian.co.uk/world/2009/oct/02/aung-san-suu-kyi-appeal |title=Burmese court rejects appeal against Aung San Suu Kyi house arrest |work=The Guardian |location=UK |date=2 October 2009 |accessdate=30 September 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101013225949/http://www.guardian.co.uk/world/2009/oct/02/aung-san-suu-kyi-appeal |archivedate=13 October 2010 |deadurl=no }}</ref> ရက်တော၏အလည်အပတ်ခရီးနှင့်လုပ်ကြံချက်များသည် မြန်မာအစိုးရ၏ ကြိုးပမ်းမှုဖြစ်သည်ဟု ပြည်သူများက သံသယရှိကြသည်။ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများနှင့် မြန်မာနိုင်ငံသားများသည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို စာနာသနားကြပြီး၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အပေါ် အမှုလုပ်ကြံ စွဲဆိုထားချက်သည် ၂၀၁၀ တွင် ပြုလုပ်မည့်ရွေးကောက်ပွဲများကို ကျော်လွန်ရန်အတွက် သူမအားထိန်းသိမ်းထားခြင်းကို ရှည်ကြာအောင် နည်းပရိယာယ် သုံးထားခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပြောဆို ကြသည်။ ၂၀၁၀ မေလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် နေအိမ် အကျယ်ချုပ်ကို ရုပ်သိမ်း လိုက်ကြောင်း ရဲအရာရှိ ၂ ဦးမှဖတ်ပြခဲ့ပြီး၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ချခံထားသည့် ဥပဒေဖြစ်သည့် နိုင်ငံတော်အား နှောင့်ယှက်ဖျက်ဆီးလိုသူများ အန္တရာယ်မှ ကာကွယ်သည့်ဥပဒေအား ရဲမှူးချုပ် မြင့်သိန်းမှ ဖတ်ပြခဲ့ပြီး၊ နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ကာလသည် လေးနှစ်ခွဲသာ ရှိခဲ့သောကြောင့် ထပ်မံ ၆ လ သက်တမ်းတိုးနိုင်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။ ====အထိန်းသိမ်းခံရသည့် ကာလဇယား==== {| border="1" style="font-size:10px" |- |'''ထိန်းသိမ်းသည့်နေ့''' |'''လွတ်မြောက်ရမည့်နေ့''' |'''လွတ်မြောက်ခဲ့သည့်နေ့''' |'''ထိန်းသိမ်းသည့် ဥပဒေ ပုဒ်မ''' |'''ကာလချိန်''' |- | style="background:red; color:white" |၂၀ ဇူလိုင် ၁၉၈၉ | style="background:orange; color:black" |၂၀ ဇူလိုင် ၁၉၉၂ | style="background:green; color:white" |၁၀ ဇူလိုင် ၁၉၉၅<ref name="Nobel.org" /> |လူတစ်ယောက်အား တရားရုံးသို့ ခေါ်ယူစစ်ဆေးရန်မလိုဘဲ [[စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ဥပဒေ]]အရ ၃ နှစ်တိတိ ထိမ်းသိမ်းနိုင်သည့် အချက်အောက်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား စတင် နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ချခဲ့သည်။ စစ်အစိုးရမှ ထပ်မံ၍ ၃ နှစ်သက်တမ်းတိုးခဲ့သည်။ | ၆ နှစ် |- | style="background:red; color:white" |၂၃ စက်တင်ဘာ ၂၀၀၀<ref name=sk/> | style="background:orange; color:black" | | style="background:green; color:white" |၀၆ မေလ ၂၀၀၂<ref name=sk/> |ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် နှင့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ခေါင်းဆောင်များ မန္တလေးသို့ ရထားဖြင့် သွားရောက်ရန်ကြိုးစားခဲ့သည်။ စစ်အစိုးရမှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ချမှတ်ပြန်သည်။ | ၁ နှစ် နှင့် ၆လ |- | style="background:red; color:white" |၃၀ မေလ ၂၀၀၃<ref>Nakashima, Ellen (13 October 2003). [https://archive.is/20121216134759/www.washingtonpost.com/ac2/wp-dyn?pagename=article&contentId=A18107-2003Oct12&notFound=true Burma's Iron 'Aunty']. ''The Washington Post''.</ref> | style="background:orange; color:black" |၃၀ မေလ ၂၀၀၈ | style="background:green; color:white" | |ဒီပဲယင်း အရေးအခင်း ဖြစ်ပြီးနောက် အင်းစိန်ထောင်တွင် အချိန် ၃ လအထိ လျှို့ဝှက် ဖမ်းစီးချုပ်နှောင်ခဲ့သည်။ ၎င်းနောက် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်အဖြစ် ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ | ၅ နှစ် |- | style="background:red; color:white" |၂၇ မေလ ၂၀၀၈ | style="background:orange; color:black" |၂၆ မေလ ၂၀၀၉ | style="background:green; color:white" | |နိုင်ငံတကာ ဥပေဒ၊ မြန်မာနိုင်ငံ ဥပဒေ နှင့် မကိုက်ညီသည့် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်အား ထပ်မံ ၁ နှစ်တိုးချဲ့ခဲ့သည်<ref>[http://english.aljazeera.net/news/asia-pacific/2009/05/2009515144939393754.html UN: Suu Kyi detention 'illegal']. Al Jazeera. 16 May 2009</ref> | ၁ နှစ် |- | style="background:red; color:white" |၁၈ မေလ ၂၀၀၉ | style="background:orange; color:black" | | style="background:green; color:white" |၁၃ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၀<ref>{{cite news |url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-pacific-11749661 |title=Burma releases pro-democracy leader Aung San Suu Kyi |date=13 November 2010 |work=BBC News |accessdate=14 November 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101114044557/http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-pacific-11749661 |archivedate=14 November 2010 |deadurl=no }}</ref> |မဖိတ်ဘဲ ရောက်ရှိလာသည့် ဂျွန်ယက်တောအား လက်ခံထားမှုကြောင့် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်အား ၁ နှစ်ခွဲ ထပ်မံတိုးမြှင့်ခဲ့သည်။ | ၆လ |- | style="background:red; color:white" |၁ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၀၂၁ | style="background:orange; color:black" | | style="background:green; color:white" | | ၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံအာဏာသိမ်းခံရခြင်း |{{Age in days|2021|2|1|show unit=}}ရက် (လက်ရှိအချိန်ထိ) |}<ref>{{cite web |url=http://www.altsean.org/Research/DASSK/Detention.php |title=Daw Suu Watch - Detention - ALTSEAN Burma |publisher=Altsean.org |date=2009-11-27 |accessdate=2014-02-09 |archivedate=19 July 2012 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120719184502/http://www.altsean.org/Research/DASSK/Detention.php }}</ref> ===၂၀၁၀ ရွေးကောက်ပွဲ နှင့် ပြန်လည်လွတ်မြောက်ခြင်း=== {{quote box|width=25em|align=right|quote=''အာဏာပိုင်တွေဟာ ကိုယ်အလိုမကျတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ဆိုရင် လျစ်လျူရှုလိုက်၊ လိုချင်တဲ့ ရလဒ် ဖြစ်လာနိုးနိုးနဲ့ အသစ်ပြန်လုပ်လိုက် လုပ်နေရင် တိုင်းပြည်အနာဂတ်ကို ကလေးကစားရာ ရောက်မယ်။'' — ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ၁၉၉၈ခုနှစ်က စကားတစ်ခွန်း<ref>{{cite web|author=ဘိုဘို|title=လွှတ်တော်မတက်ဘဲ ထောင်ထဲဝင်ရတဲ့အမတ်များနဲ့ စင်ပြိုင်အစိုးရ |url=https://www.bbc.com/burmese/in-depth-55934565.amp |work=[[ဘီဘီစီ]]|date=၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁|access-date=၄ မတ် ၂၀၂၁}}</ref>}} စစ်အစိုးရသည် ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် နာဂစ်မုန်တိုင်း တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး၊ ပြည်သူများ အရေးပေါ်ကူညီမှု လိုအပ်နေချိန်အတွင်း စီစဉ်ထားခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲကို မရပ်ဆိုင်းပဲ၊ ၂၀၁၀ တွင် ဆက်လက်ကျင်းပခဲသည်။ ထိုရွေးကောက်ပွဲကို နိုင်ငံတကာ အဆင့် အတန်းနှင့် ကိုက်ညီခြင်းမရှိခြင်း၊ တရား မျှတမှုမရှိဟု ပြောဆိုခဲ့သူများတွင် ဥရောပ သမဂ္ဂ၊ ဩစတြေးလျ နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ကယ်ဗင်ရဒ် တို့ပါဝင်ခဲ့သည်။ အိန္ဒိယ နိုင်ငံတွင် ရောက်ရှိနေသည့် အမေရိကန်သမ္မတ အိုဘားမားမှ အိန္ဒိယအစိုးရ အနေနှင့် မြန်မာနိုင်ငံမှ လူ့အခွင့်အရေး အခြေအနေများနှင့်ပါတ်သက်ပြီး ထုတ်ဖော် ပြောဆိုမှုမရှိခဲ့ခြင်းကို ပြစ်တင်ဝေဖန်ခဲ့သည်။ အာဆီယံနိုင်ငံများမှ ရွေးကောက်ပွဲ တရားမျှတမှု ရှိမရှိအပေါ် တရားဝင် ထုတ်ပြန်ကြေညာခြင်းမရှိခဲ့သော်လည်း၊ ဖိလစ်ပိုင် နိုင်ငံ သမ္မတ Benigno Aquino မှ ရွေးကောက်ပွဲသို့ မဲလာပေးသူ နည်းနေခြင်းသည် ဒေါ် အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ပါဝင်ခွင့် မပေးခဲ့ခြင်းကြောင့်ဖြစ်ပြီး သူ့ကို ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။ တရုတ် နိုင်ငံ မီဒီယာများတွင် ထိုရွေးကောက်ပွဲသတင်းကို ကျယ်ကျယ် ပြန့်ပြန့်ဖော်ပြခဲ့သော်လည်း ဝေဖန်မှုများမရှိခဲ့ချေ။<ref>[http://www.bbc.co.uk/burmese/burma/2010/11/101108_elections_response.shtml ရွေးကောက်ပွဲကို နိုင်ငံတကာက ဝေဖန်]</ref> ရွေးကောက်ပွဲ ဥပဒေသစ်တွင် နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် ချိတ်နွယ်ထားကာ ထောင်ဒဏ်ကျခံနေရသူများ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်မရှိဟု ဆိုခဲ့ခြင်းကြောင့် [[နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသား]]၂၀၀၀ ကျော်သည်လည်း ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်ရမည်မဟုတ်ပေ၊ ဒေါ်စုသည်လည်း အကျဉ်းသားအဖြစ် ပါဝင်နိုင်သည် (နေအိမ်အကျယ်ချုပ်အား ထောင်ဒဏ်ကျခံသူအဖြစ် သတ်မှတ်ခြင်း မသက်မှတ်ခြင်းအပေါ် မူတည်မည်)။<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/8559048.stm|title= Burma law formally bars Aung San Suu Kyi from election|date=March 10, 2010|publisher=BBC News}}</ref><ref>{{cite news | url=http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/burmamyanmar/6931974/Burma-announces-elections--but-not-for-Aung-San-Suu-Kyi.html | work=The Daily Telegraph | location=London | title=Burma announces elections ? but not for Aung San Suu Kyi | date=4 January 2010 | accessdate=25 April 2010 | archivedate=9 January 2010 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20100109130810/http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/burmamyanmar/6931974/Burma-announces-elections--but-not-for-Aung-San-Suu-Kyi.html }}</ref> ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပြီး ၁၀ ရက်မြောက်တွင် စစ်အစိုးရမှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား နေအိမ်အကျယ်ချုပ်မှ လွတ်မြောက်ခွင့်ပေးခဲ့သည်။ ===၂ဝ၁၂ ဧပြီ ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲ=== ၂ဝ၁၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၁ ရက်နေ့တွင် လစ်လပ်နေသော လွှတ်တော်အမတ်နေရာအသီးသီးအတွက် ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဦးဆောင်သော အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ဝင်များ (စုစုပေါင်း ၄၃ ဦး) အပြတ်အသတ် အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များအဖြစ် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံကြရသည်။ ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရရှိပြီးနောက် ဒေါ်အောင်ဆန်းဆုကြည်သည် ပြည်သူ့လွှတ်တော်တွင် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးနှင့် တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး ကော်မတီတွင် ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ === ၂၀၁၅ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ === ၂၀၁၅ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပသော [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ ၂၀၁၅|အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ]]တွင်လည်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ ၂၀၁၂ ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲ|၂၀၁၂ ကြားဖြတ်ရွေးကာက်ပွဲ]] ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် ကော့မှူးမဲဆန္ဒနယ်တွင် ထပ်မံယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ပြီး အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သော အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် ပါတီသည်လည်း ရွေးကောက်ပွဲ တစ်ခုလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် အပြတ်အသတ် အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် နိုင်ငံတော် သမ္မတ မဖြစ်နိုင်သောကြောင့် [[ထင်ကျော်၊ ဦး|ဦးထင်ကျော်]]ကို နိုင်ငံတော် သမ္မတ အဖြစ် ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်ဆိုင်ရာ ဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းကာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်သည် အစိုးရ အင်္ဂါစဉ်အရ နိုင်ငံတော် သမ္မတပြီးနောက် နိုင်ငံတော်၏ ဒုတိယအကြီးအကဲ နေရာတွင် တည်ရှိသည်။ === ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ === ၂၀၂၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပသော အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင်လည်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ယခင်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် ကော့မှူးမဲဆန္ဒနယ်တွင် ထပ်မံယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ပြီး အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သော [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ(NLD)]] သည် [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် [[ပြည်သူ့လွှတ်တော်|ပြည့်သူ့လွှတ်တော်]]၌ ၂၅၈ နေရာ၊ [[အမျိုးသားလွှတ်တော်]]၌ ၁၃၈ နေရာ နှင့် တိုင်းဒေသကြီးနှင့်ပြည်နယ်အသီးသီးတို့၏ လွတ်တော်များ၌ ၅၀၁ နေရာအထိ တောင်ပြိုကမ်းပြိုအနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ [[ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်|ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်]](အမျိုးသားလွှတ်တော်နှင့်ပြည်သူ့လွှတ်တော်နှစ်ရပ်ပေါင်း) တွင် ရွေးကောက်ခံကိုယ်စားလှယ်စုစုပေါင်း၏ ၈၃.၂ ရာခိုင်နှုန်းအထိအနိုင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် NLD ပါတီသည် အစိုးရဖွဲ့ခွင့်ရှိအမတ်ဦးရေ ၃၂၂ ဦးထက် သာလွန်သော အမတ်ဦးရေ ရရှိသည့်အတွက် ဒုတိယအကြိမ် အစိုးရဖွဲ့စည်းခွင့်ရရှိမည်ဖြစ်သည်။ === ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း === {{Main|၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း}} သို့သော် ရွေးကောက်ခံ အမတ် အသစ်များအတည်ပြမည့်နေ့ဖြစ်သည့် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်၊ ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် [[မင်းအောင်လှိုင်|ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် မင်းအောင်လှိုင်]] ဦးဆောင်သော စစ်တပ်နှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့မှ နိုင်ငံတော် အာဏာကို မတရားသိမ်းယူခဲ့သည်။ နိုင်ငံတော်သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်နှင့် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အပါအဝင် ရွေးကောက်ခံ အမတ်များ၊ ပါတီခေါင်းဆောင်များ ဖမ်းခံခဲ့ရသည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား နိုင်ငံခြားမှဆက်သွယ်ရေးကိရိယာများ (ICOM စကားပြောစက် ၁၀ လုံးနှင့် Jumber တစ်လုံး) ကို တရားမဝင်တင်သွင်းသည်ဟု တရားစွဲ၍ရမန်ယူခဲ့သည်။ ထိုအမှု၏ပြစ်ဒဏ်သည် ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ် အပြင် ဒဏ်ကြေးပါပေးဆောင်ရမည်ဖြစ်သည်။<ref>[https://www.frontiermyanmar.net/en/aung-san-suu-kyi-win-myint-to-face-charges-as-nld-calls-for-unconditional-release/ Aung San Suu Kyi, Win Myint to face charges as NLD calls for ‘unconditional’ release] (in en-US) (2021-02-03)။</ref> ထို့အပြင် ဦးဖြိုးမင်းသိန်းနှင့် ဦးမောင်ဝိတ်တို့ထံမှ လာဘ်ငွေရယူခဲ့သည်ဟူ၍လည်း ထပ်မံစွပ်စွဲခဲ့သည်။ တရားရုံးချိန်းများတွင် ရှေ့နေနှင့်လည်း ပေးမတွေ့ခဲ့ပေ။နောက်ပိုင်းမှ ရှေ့နေများနှင့်တွေ့ခွင့်ရခဲ့သည်။ ဦးဖြိုးမင်းသိန်းထံမှ လာဘ်ငွေယူသည်ဆိုသော စစ်ကောင်စီ၏ စွပ်စွဲချက်နှင့် စပ်လျဉ်းပြီး  ဦးဖြိုးမင်းသိန်းက  စစ်ကောင်စီ၏ စွပ်စွဲချက်သည် ခိုင်မာကြောင်း တရားခွင်အတွင်းထွက်ဆိုခဲ့သည်။<ref>http://burmese.dvb.no/archives/491530</ref> <ref>http://burmese.dvb.no/archives/499839</ref> <ref>http://burmese.dvb.no/archives/492010</ref> စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် ဦးမောင်ဝိတ်ကမူ  လာဘ်ပေး လာဘ်ယူမှုမဟုတ်ဟု တရားခွင်တွင် ငြင်းဆိုသွားကာ  ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ပရဟိတ အတွက် အမှန်တကယ် လှူဒါန်းခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ထွက်ဆိုသွားသည်ဟု ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ရှေ့နေများက မီဒီယာများမှတဆင့်ပြောကြားထားကြသည်။ <ref>https://burma.irrawaddy.com/news/2022/05/31/252236.html</ref> <ref>https://www.irrawaddy.com/news/burma/key-myanmar-junta-witness-denies-paying-suu-kyi-bribe-court-source.html</ref> အာဏာသိမ်းပြီးနောက်  တရားရုံးတွင်  စွပ်စွဲထားသောအမှုများဖြစ်သော အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေး ဥပဒေပုဒ်မ ၅၅၊သဘာဝ ဘေးအန္တရာယ် စီမံခန့်ခွဲမှု ဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၅ အမှု၂ခု၊ပို့ကုန် သွင်းကုန် ဥပဒေ ပုဒ်မ ၈၊ဆက်သွယ်ရေး ဥပဒေပုဒ်မ ၆၇၊ နိုင်ငံတော် အကြည်အညို ပျက်စေမှု ပုဒ်မ ၅၀၅ (ခ)၊ နိုင်ငံတော်လျှို့ဝှက်ချက်အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၃ (၁) (ဂ) စသည့် [https://www.bbc.com/burmese/burma-57476019]  ၁၀မှုကျော်ထဲမှ သူမ အထိန်းသိမ်းခံထားရချိန် NLD ပါတီက ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၇ရက်နေ့နှင့် ၁၃ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်သည့် စာနှစ်စောင်အတွက် တာဝန်ရှိသည်ဟုဆိုပြီး ဆူပူအောင်လှုံ့ဆော်မှု ပုဒ်မ ၅၀၅(ခ) ဖြင့် ထောင်ဒဏ် ၂နှစ်၊မဲဆွယ်ယာဉ်တန်းအား ထွက်ပြီးလက်ပြနှုတ်ဆက်ခြင်းက  ကိုဗစ်ကန့်သတ်စည်းမျဉ်းများ ဖောက်ဖျက်သည်ဟုဆိုကာ သဘာဝဘေးဥပဒေပုဒ်မ ၂၅ ဖြင့် ထောင်ဒဏ်  ၂နှစ်  စုစုပေါင်း ထောင်ဒဏ် ၄နှစ်အား ၂၀၂၁ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ (၆)ရက်နေ့တွင် နေပြည်တော်အထူးတရားရုံးက ချမှတ်ခဲ့သည်။[https://www.bbc.com/burmese/burma-59565444] ထိုသို့ ချမှတ်သည့်နေမှာပင် စစ်ကောင်စီက တရားရုံး၏ ချမှတ်ပြစ်ဒဏ် ထောင်ဒဏ်လေးနှစ်အနက် ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံးဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၀၁၊ ပုဒ်မခွဲ (၁) အရ ထောင်ဒဏ် နှစ်နှစ်ကို လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ပြုကာ၊ ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံး ဥပဒေ ပုဒ်မ ၅၄၁၊ ပုဒ်မခွဲ ၁ အရ ကျခံရန်ကျန်ရှိသည့် ထောင်ဒဏ် နှစ်နှစ်ကို လက်ရှိ ထိန်းသိမ်းထားသည့် နေရာမှာပင် ကျခံစေရန် အမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။[https://www.rfa.org/burmese/news/military-council-discount-dassk-winmyint-sentence-12062021084957.html] ၂၀၂၁ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၁၆ ရက်နှင့် ဒီဇင်ဘာလ ၁၇ ရက် ရုံးထုတ်ကြားနာစစ်ဆေးမှုများကစပြီး အာဏာပိုင်များက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို  ထောင်ဝတ်စုံဖြစ်သော အဖြူရောင်အင်္ကျီလက်စက၊ အညိုရောင်ထဘီကို ဝတ်ဆင်စေခဲ့သည်။စစ်အစိုးရခေတ်မှာတောင် ထောင်ဝတ်စုံမဝတ်ခဲ့ရဘဲ ယခုမှ ဝတ်ခဲ့ရသည်ဟု ဘီဘီစီသတင်းက ဖော်ပြသည်။ [https://www.bbc.com/burmese/burma-59700773] [https://www.bbc.com/burmese/burma-59700773] ယင်းနောက် ၂၀၂၂ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၁၀ ရက်တွင် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲမှုဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၅၊ ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေပုဒ်မ ၆၇၊ ပို့ကုန်သွင်းကုန် ဥပဒေပုဒ်မ ၈ တို့ဖြင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ထောင်ဒဏ် (၄)နှစ် ထပ်မံချမှတ်ခဲ့ပြန်သည်။[https://news-eleven.com/article/223612] ထိုအမှုများမှာ  နေပြည်တော်ဇမ္ဗူသီရိမြို့နယ်၊ ရွှေကြာပင်ရပ်ကွက်အတွင်း ပါတီစည်းရုံးရေးပြုလုပ်မှုက  လူစုလူဝေးဖြစ်စေသည်ဆိုပြီး ပြင်ပပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဖြစ်သည့် ဦးညီညီ(ခ) ဦးထွန်းမြင့်အောင်၏ တိုင်ကြားချက်အရ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာစီမံခန့်ခွဲမှုဥပဒေပုဒ်မ ၂၅ ဖြင့် တရားစွဲထားသည့် အမှုအပေါ် ထောင်ဒဏ်နှစ်နှစ်၊ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ နေပြည်တော်နေအိမ်အတွင်းရှိ အနီးကပ်လုံခြုံရေးအဖွဲ့ထံမှ Icom စကားပြောစက်ခြောက်လုံး၊ ဂိတ်ကင်းမှ Icom စကားပြောစက်သုံးလုံး၊ ကိုယ်ရေးအရာရှိအဆောင်မှ Icom စကားပြောစက်တစ်လုံးနှင့် Jumber တစ်စုံတို့အား တွေ့ရှိခဲ့သည့်အပေါ် ယင်းဆက်သွယ်ရေးပစ္စည်းများအား ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ တင်သွင်းအသုံးပြုခဲ့သည်ဟုဆိုပြီး ပို့ကုန်သွင်းကုန် ဥပဒေပုဒ်မ ၈ ဖြင့် ထောင်ဒဏ် နှစ်နှစ်၊ ဆက်သွယ်ရေး ဥပဒေပုဒ်မ ၆၇ ဖြင့် ထောင်ဒဏ်တစ်နှစ်၊ ဆက်သွယ်ရေးအမှု၂ခုအပေါ် ချမှတ်ထားသည့် ပြစ်ဒဏ်များအား တစ်ပေါင်းတည်းကျခံရန် တရားရုံးက အမိန့်ချမှတ်ခဲ့သည့်အတွက် ပေါင်းစည်းထောင်ဒဏ် (၂)နှစ်ဖြင့် အမှု (၃)မှုအတွက် စုစုပေါင်း ထောင်ဒဏ်(၄)နှစ် ဖြစ်သည်။ ဆက်၍ နေပြည်တော် အထူးတရားရုံးက ၂၀၂၂ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်တိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးဖြိုးမင်းသိန်းထံမှ ရွှေနှင့်ဒေါ်လာငွေများ ယူခဲ့သည်ဆိုပြီး  အဂတိမှု စွပ်စွဲချက်ဖြင့် ထောင်ဒဏ် ၅ နှစ် ထပ်မံ ချမှတ်ခဲ့သည်။[https://burmese.voanews.com/a/aungsansuukyi-myanmarmilitarycoup-voaburm-ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္-အဂတိမႈ-ၿဖိဳးမင္းသိန္း-ဗီြအိုေအ/6547004.html] ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ဦးဖြိုးမင်းသိန်းနှင့် ဆက်စပ်ပြီး စွဲဆိုခံထားရသည့် အဂတိမှုနှင့်ပတ်သတ်ပြီး တရားခွင်တွင် ဦးဖြိုးမင်းသိန်း၏ ပြောဆိုချက်များအပေါ် “အားလုံးက အဓိပ္ပါယ်မရှိဘူး” ဟုလည်း  မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။[https://burma.irrawaddy.com/news/2021/10/04/246447.html] အထက်ပါ ချမှတ်ပြစ်ဒဏ်အား မကျေနပ်၍ ရှေ့နေများက အယူခံတင်သွင်းသည်ကိုပင် တရားရုံးချုပ်က လက်မခံဘဲ ပယ်ချခဲ့သည်။[https://burmese.voanews.com/a/daw-aunt-san-suu-kyi-trial/6557849.html] လူ့အခွင့်အရေးလေ့လာစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ HRW ၏ အာရှရေးရာဒါရိုက်တာ Phil Robertson ကဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို စစ်ဆေးသည့် တရားရုံးသည် လွတ်လပ်သည့် တရားရုံး မဟုတ်၊  ကြားနာစစ်ဆေးမှုများအား လျှို့ဝှက်ပြီး လုပ်ခဲ့သည့်အပြင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ရှေ့နေများကိုလည်း ကြားနာစစ်ဆေးမှုများ ထုတ်မပြောရန် တားမြစ်ခဲ့ပြီး၊ တင်သွင်းခဲ့သည့် သက်သေအထောက်အထားများမှာလည်း ယုံကြည်လောက်စရာ မရှိဟု မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။[https://www.rfa.org/burmese/program_2/dassk-5years-jail-04272022171649.html] ၂၀၂၂ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၂ရက်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား စစ်ကောင်စီက နေပြည်တော်အချုပ်ထောင်သို့ ရွှေ့ပြောင်းခဲ့သည်။<ref>https://news-eleven.com/article/232867</ref>နေအိမ်အတူနေသူများမပါဘဲ သူမကို တစ်ဦးတည်းထားရှိခဲ့သည်။<ref>https://www.bbc.com/burmese/burma-61914752</ref> နိုင်ငံတကာအပါအဝင် အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံခြား ရေးဝန်ကြီး Prak Sakhonnတို့က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏  အသက်အရွယ်နှင့် ကျန်းမာရေးကိုထောက်ဆပြီး နေပြည်တော် အကျဉ်းထောင်ထဲမထားဖို့   တောင်းဆိုမှုကိုလည်း စစ်ကောင်စီက  လက်မခံပယ်ချခဲ့သည်ကို တွေ့ရသည်။<ref>https://burmese.voanews.com/a/ဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္-ေနျပည္ေတာ္အက်ဥ္းေထာင္-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဇာ္မင္းထြန္း-ဗီြအိုေအ/6634673.html</ref> <ref>https://www.bbc.com/burmese/media-61916770</ref> <ref>https://burma.irrawaddy.com/news/2022/07/01/252874.html</ref> ယင်းနောက် ၂၀၂၂ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၁၅ရက်နေ့တွင် [[ဒေါ်ခင်ကြည် ဖောင်ဒေးရှင်း|ဒေါ်ခင်ကြည်ဖောင်ဒေးရှင်း]]နှင့် ပတ်သက်ပြီး[[ရန်ကုန်မြို့]]ရှိ ဒေါ်ခင်ကြည်ဖောင်ဒေးရှင်းရုံးချုပ်နေရာငှားရမ်းမှု၊ နေပြည်တော်ရှိ လရောင်တော စီမံကိန်းမြေနေရာငှားရမ်းမှု၊ လက်တွေ့စိုက်ခင်းနေရာငှားရမ်းမှုနှင့် စီမံကိန်းအတွင်း “L” ပုံစံအဆောက်အအုံတို့နှင့် ပတ်သက်ပြီး အဂတိလိုက်စားမှုဖြင့် စွပ်စွဲကာ တရားစွဲဆိုမှု ၄ မှုအတွက် စုစုပေါင်း ထောင်ဒဏ် ၆ နှစ်ချခံစေရန်  နေပြည်တော်ထောင်တွင်းတရားရုံးက ချမှတ်ခဲ့ပြန်သည်။ <ref>https://burma.irrawaddy.com/news/2022/08/15/253889.html</ref> ယင်းတရားစွဲဆိုမှု ၄ မှုတွင် အမှုတမှုလျှင် ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ်စီချမှတ်သော်လည်း နေပြည်တော်ရှိ လရောင်တောစီမံကိန်းနှင့် ပတ်သက် သည့် အမှု ၃ မှုအတွက် ထောင်ဒဏ်အား တပေါင်းတည်းကျခံစေသည့်အတွက် စုစုပေါင်း ၃ နှစ်သာကျခံရမည်ဖြစ်ပြီး ရန်ကုန်မြို့ရှိ ဖောင်ဒေးရှင်းရုံးချုပ်နှင့် ပတ်သက်သည့်တမှုအတွက် ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ်နှင့်ပေါင်းပါက စုစုပေါင်း ထောင်ဒဏ် ၆ နှစ်ဖြစ်သည်ဟု မီဒီယာများက ဖော်ပြကြသည်။<ref>https://www.bbc.com/burmese/burma-62552182</ref> <ref>https://burmese.voanews.com/a/6702200.html</ref> သူမနှင့်အတူ လရောင်တောမြေနေရာကိစ္စတွင် ပူးတွဲတရားစွဲဆိုခံရသည့် NLD အစိုးရ လက်ထက် နေပြည်တော်မြို့တော်ဝန် ဒေါက်တာမျိုးအောင်၊ ဒုတိယမြို့တော်ဝန် ဦး[[ရဲမင်းဦး]]နှင့် နေပြည်တော် စည်ပင်သာယာ ရေးကော်မတီဝင် ဦးမင်းသူတို့လည်း ထောင်ဒဏ်သုံးနှစ်စီ အမိန့်ချမှတ်ခံခဲ့ရသည်ကို တွေ့ရသည်။<ref>http://burmese.dvb.no/archives/548966</ref> <ref>https://www.mizzimaburmese.com/article/113460</ref>[[File:Secretary Clinton Meets Daw Aung San Suu Kyi for Dinner (6437451337).jpg|right|thumb|175px|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် နှင့် ဟယ်လာရီကလင်တန်တို့ ညစာစားပွဲအပြီးတွင် တွေ့ရစဉ်၊ နှစ် ၅၀ အတွင်း ပထမဦးဆုံး အမေရိကန်နိုင်ငံအကြီးအကဲတစ်ဦးမှ လည်ပါတ်ခြင်းဖြစ်သည်<ref>{{cite web|author=Kim Ghattas |url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-15997268 |title=BBC News - Hillary Clinton Burma visit: Suu Kyi hopeful on reforms |publisher=Bbc.co.uk |date=2011-12-02 |accessdate=2014-02-09}}</ref>]] ===နိုင်ငံများ === ၂၀၀၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂ ရက်တွင် အမေရိကန် အစိုးရသည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ချုပ်ရက်သက်တမ်းတိုးတိုးခြင်း မြန်မာအစိုးရအား ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို လွှတ်ပေးပါရန် ဖိအားပေးလေသည်။ ၂၀၀၅ ခုနှစ် ဇွန် ၁၇ ရက်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ၂၀၀၅ ခုနှစ် ဇွန် ၁၉ ရက်နေ့တွင် ကျရောက်သော သူ၏နှစ် ၆၀ ပြည့်မွေးနေ့ကို ဂုဏ်ပြုသောအားဖြင့် နိုင်ငံအချို့ရှိ မြန်မာသံရုံးများရှေ့တွင် ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။ နိုင်ငံတကာမှလည်း ဆန္ဒပြမှုများကို အသိအမှတ် ပြုခဲ့ကြသည်။ ၂၀၀၅ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာနှောင်းပိုင်းတွင် အမေရိကန်အစိုးရသည် သံတမန်နည်းလမ်းဖြင့် ထပ်မံ၍ ဖိအားပေးပြန်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ယိုယွင်းလျက်ရှိသော အခြေအနေကို ကုလသမဂ္ဂ၏ လုံခြုံရေးကောင်စီတွင် နိုင်ငံစုံမှ အရေးယူခြင်းပြုလုပ်ရန်နှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ တရားဝင်ဆွေးနွေးရန်ကဏ္ဍတွင် ထည့်သွင်းပေးပါရန် ပြင်းထန်စွာ တိုက်တွန်းလာသည်။ ဤလှုပ်ရှားမှုသည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အားထပ်မံ၍ တစ်နှစ်တိတိ ချုပ်ရက်တိုးမြှင့်ရာမှ ဖြစ်ပေါ်လာရခြင်းဖြစ်သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ ဆွေးနွေးရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံအရေးကိစ္စကို ထည့်သွင်းရန်သဘောတူ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။ === အဖွဲ့အစည်းများ === ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် စတင်ထိန်းသိမ်းခံရစဉ်မှစ၍ International IDEA နှင့် Article 19 တို့၏ ဂုဏ်ထူးဆောင် ဘုတ်အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ခန့်အပ်ထားခြင်းခံခဲ့ရပြီး ၎င်းအဖွဲ့ကြီးများ၏ ကူညီထောက်ပံ့မှုကို ရရှိခဲ့သည်။ ဘယ်ဂျီယံနိုင်ငံတွင် တည်ရှိသော ကက်သလစ်တက္ကသိုလ် ဂုဏ်ထူးဆောင် ပါရဂူဘွဲ့ (Doctor Honoris Causa)ကို အပ်နှင်းခြင်းခံရသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.vub.ac.be/home/DHC/overzicht.html |title=Overzicht Eredoctoraten Vrije Universiteit Brussel |accessdate=4 July 2006 |publisher=Vrije Universiteit Brussel |language=Dutch}}</ref> နှစ်စဉ် ဇွန်လတွင် အမေရိကမှ မြန်မာ့အရေးလှုပ်ရှားသူများအဖွဲ့ (US Campaign for Burma) မှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ထောက်ခံအားပေး သည့်အနေနှင့် ‘ကိုယ့်ကိုယ်ကို ဖမ်းချုပ်ကြ’ ဟူသည့် ကြွေးကြော်သံဖြင့် ကမ္ဘာအနှံ့အိမ်များတွင် ၎င်းဧည့်ခံပွဲများ ပြုလုပ်ကျင်းပကြသည်။ ဤပါတီပွဲများတွင် စည်းရုံးလှုပ်ရှားသူများသည် တစ်ရက်တာ ၂၄ နာရီအတွင်း အိမ်တွင်း၌ နေကြပြီး မိတ်ဆွေများအား ဖိတ်ကြားပြီးလျှင် မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အကြောင်းတို့ကို လေ့လာဆွေးနွေးကြသည်။<ref>{{cite news | url =http://www.uscampaignforburma.org/action/community.html | archiveurl =https://web.archive.org/web/20060715081242/http://www.uscampaignforburma.org/action/community.html | archivedate =15 July 2006 | title =Arrest Yourself | publisher=US Campaign for Burma | accessdate =4 July 2006 }}</ref> လူ့အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားမှု ဗဟိုဌာန Human Rights Action Center နှင့် အမေရိကမှ မြန်မာ့အရေးလှုပ်ရှားသူများအဖွဲ့ (US Campaign for Burma) တို့၏ ပူးပေါင်းလှုပ်ရှားမှုဖြစ်သော လွတ်မြောက်ရေးတိုက်ပွဲလှုပ်ရှားမှုမှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံသားများ၏ ကြိုးပမ်းတိုက်ပွဲဝင်မှုများကို ကမ္ဘာမှ မျက်ခြေမပြတ် သတိရနေစေရန် အားထုတ်ကြသည်။ သူမ ပညာသင်ခဲ့သော စိန့်ဟူးစ်ကောလိပ်၊ အောက်စဖို့တက္ကသိုလ် နှစ်စဉ်ကျင်းပလေ့ရှိသော ကပွဲအခမ်းအနားတွင် မြန်မာနိုင်ငံက ကဏ္ဍတစ်ခုကို ထည့်သွင်းလေ့ရှိသည်။<ref>{{cite news | url =http://www.thefullmoonball.com/ie/ | title =St. Hugh's Full Moon Ball | publisher =The Burma Campaign UK | accessdate =4 July 2006 | archivedate =23 August 2006 | archiveurl =https://web.archive.org/web/20060823221010/http://www.thefullmoonball.com/ie/ }}</ref> ==၂၄ နှစ်အတွင်း ကနဦး ပြည်ပခရီးစဉ်များ== ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြသည် ၂၄နှစ်အတွင်း နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ကျခံခဲ့ရသည့် အချိန်များတွင်၊ သူ လွတ်မြောက်လာပါက ပထမဦးဆုံးသွားလိုသည့် ခရီးစဉ်သည် နော်ဝေနိုင်ငံဖြစ်ကြောင်း အမြဲပြောဆိုခဲ့သော်လည်း၊ သူ၏ ပထမဦးဆုံးခရီးစဉ်သည် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ဖြစ်ခဲ့သည်။ ===ထိုင်းနိုင်ငံ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး နှီးနှောဖလှယ်ပွဲ=== ၂၄ နှစ်အတွင်း ပထမဦးဆုံး ပြည်ပခရီးအစဉ်အဖြစ် ထိုင်းနိုင်ငံ ဘန်ကောက်မြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သည့် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး နှီးနှောဖလှယ်ပွဲသို့ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ထိုင်းနိုင်ငံသို့ လာရောက်မည်ကို ထိုင်းအစိုးရ နှင့် နိုင်ငံခြာရေးဝန်ကြီးဌာနသို့သတင်းမပေးခဲ့ဘဲ စီးပွားရေး နှီးနှောဖလှယ်ပွဲသို့ သာမန် တက်ရောက်လာသည့် ပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ် ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတော် သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်မှလည်း ထိုနှီးနှောဖလှယ်ပွဲသို့ တက်ရောက်ရန် ရှိခဲ့သော်လည်း၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် တက်ရောက်မည်ဟု သတင်းထွက်ခဲ့သည့်နောက်ပိုင်း၊ အကြောင်းပြချက် မရှိဘဲ မတက်ရောက်နိုင်ဟုဆိုကာ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ဦးသိန်းစိန်သည် သွားရောက်ရန် အချိန်မပေးနိုင်ခဲ့ခြင်းကြောင့်ဟု ဆိုကာ၊ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်သည့် [[ဦးနေဇင်လတ်]]မှ နယူးယောက်တိုင်းမ် သို့ အီးမေးလ်ဖြစ် ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref>[http://www.nytimes.com/2012/05/30/world/asia/uncertainty-hangs-over-aung-san-suu-kyis-visit-to-thailand.html For example, no one from her office contacted the Thai Foreign Ministry, which normally coordinates such high-profile visits. “As far as I know, we have not been approached by her team,” Mr. Thani said a few hours before she was to land. U Nay Zin Latt, an adviser to Mr. Thein Sein, said the president could not make time to go.“He is extremely busy with his work, and taking great care of transitioning and transformation,” Mr. Nay Zin Latt said in an e-mail. Thai officials said the president’s visit had been rescheduled for next week. ]</ref> ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် မယ်လစခန်းသို့လည်း သွားရောက်ခဲ့ပြီး ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများ၊ ဒုက္ခသည်များနှင့်လည်း တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ ===ဥရောပ နှင့် နိုဘဲလ်ဆု=== ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မှ ဇွန်လ ၁၃ ရက်နေ့ ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင်၊ ဥရောပ ၅ နိုင်ငံကို သွားရောက်လည်ပါတ်ရန် ခရီးစဉ်စတင်ခဲ့သည်။ ====ဆွစ်ဇာလန် ခရီးစဉ်==== [[File:E18969.jpg|thumb|200px|ဂျီနီဗာမြို့တွင်ကျင်းပခဲ့သည့် [[အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားအဖွဲ့]] ညီလာခံတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား တွေ့ရစဉ်]] [[ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ]] ဂျနီဗာမြို့သို့ ဥရောပ၏ ပထမဦးဆုံးခရီးစဉ် နိုင်ငံအဖြစ် ဇွန်လ ၁၄ ရက် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ ညနက်ပိုင်းတွင်စတင်ရောက်ရှိခဲ့သည်။ နောက်တနေ့၌ [[အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားအဖွဲ့]]ချုပ် ညီလာခံတွင် မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဆွဇ်ဇာလန် နိုင်ငံမြို့တော် ဘာ့န်၌ နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး Didier Burkhalter နှင့်တွေဆုံခဲ့သည်။<ref>[http://www.bbc.co.uk/burmese/world/2012/06/120614_aung_san_suu_kyi_ilo.shtml ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဂျီနီဗာ ရောက်ပြီ]</ref> အချိန်ကွာခြားမှုများနှင့် ခရီးဝေးပျံသန်းမှုများကြောင့် ပင်ပန်းနွမ်းနယ်နေသည့် ဒေါ်စုသည် ဆွစ်ဇာလန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှင့် အတူ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲပြုလုပ်နေစဉ် အော့အံခဲ့ပြီး၊ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ အစီအစဉ်အား ဖျက်သိမ်းခဲ့ရသည်။<ref>[http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/burmamyanmar/9332707/Aung-San-Suu-Kyi-cuts-short-news-conference-after-vomiting.html# Aung San Suu Kyi cuts short news conference after vomiting]</ref> ဆွစ်သမ္မတ၏ ဖိတ်ကြားချက် တက်ရောက်သူများ ၈၀ နှင့်အတူ ဧည့်ကြိုပွဲသို့ ခဏတာ တက်ရောက်ခဲ့ပြီး၊ သူမအတွက် အထူးစီစဉ်ထားသည့် ညစာစားပွဲအား ခရီးပန်းမှုများကြောင့် ဖျက်သိမ်းခဲ့ရသည်။ သောကြာနေ့တွင် ပါလီမန်သို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီးနောက် နော်ဝေးသို့ ခရီးဆက်တင်ခဲ့သည်။ ====နော်ဝေ ခရီးစဉ်==== [[Image:Kyi diploma.jpg|left|thumb|၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် ပေးအပ်ခဲ့သည့် နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆု ဒီပလိုမာ လက်မှတ်အား တွေ့ရစဉ်<ref>MLA style: "Aung San Suu Kyi - Nobel Diploma". Nobelprize.org.13 Oct 2012 http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1991/kyi-diploma.html.</ref>]] ၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆုပေးအပ်ခဲ့ချိန်တွင် သားနှစ်ဦးနှင့် ခင်ပွန်းတို့မှ ဒေါ်စုကိုယ်စား လက်ခံရယူခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း၊ ၂၁ နှစ်ကြာခဲ့သည့်အချိန်မှသာ ပထဦးဆုံး သူကိုယ်တိုင် တက်ရောက်နိုင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုဆုပေးပွဲတွင် နော်ဝေနိုဘဲလ်ကော်မတီမှ အော်စလိုမြို့တော်ခန်းမတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား တိုက်ရိုက် လက်မှတ်ပေးအပ်နိုင်ခဲ့သည်။ ၁၇ရက်နေ့တွင် နော်ဝေနိုင်ငံရှိ ရဖ်တို လူ့အခွင့်အရေး အဖွဲ့တည်ရှိသည့် ဘာဂန်မြို့တော်တွင် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ ၁၈ရက်နေ့တွင် အော်စလိုဖိုရမ်၌ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ နော်ဝေ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Jonas Gahr Stoere နဲ့ U2 တေးဂီတအဖွဲ့ ခေါင်းဆောင် အဆိုတော် ဘိုနို တို့မှ အဓိက ဦးဆောင်ဆွေးနွေးကြသူများအဖြစ် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ====အိုင်ယာလန် ခရီးစဉ်==== ၁၈ရက်နေ့တွင်ပင် အိုင်ယာလန်သို့ ခရီးဆက်တင်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၉ခုနှစ်တွင် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာရေး အဖွဲ့ကြီးမှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ချီးမြှင့်ခဲ့သည့် [[Ambassador of Conscience|ယုံကြည်မှုဆိုင်ရာ သံတမန်]] ဆိုသည့်ဆုကြီးကို ယူတူးတေးဂီတ အဖွဲ့မှအဆိုတော် ဘိုနိုမှ ချီးမြှင့်ခဲ့သည်။ ထို့နေ့ ညနေတွင် ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်းသို့ ခရီးဆက်တင်ခဲ့သည်။ ====ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်း ခရီးစဉ်==== ၁၉ရက်နေ့ မနက်ပိုင်းတွင် လန်ဒန်စီးပွားရေး နှင့် နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ တက္ကသိုလ်၌ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး ဆွေးနွေးပွဲကို တက်ရောက်ခဲ့ပြီးနောက်၊ ဘီဘီစီ မြန်မာပိုင်းဌာနနှင့် ဘီဘီစီ ကမ္ဘာတလွှား အသံလွှင့် ဌာန တည်ရှိရာ အသံလွှင့်ရုံးသစ် ကြီးဆီသို့ လည်ပါတ်ခဲ့သည်။ ထိုနေ့သည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ၆၇ နှစ်မြောက် မွေးနေ့ဖြစ်သောကြောင့် ရောက်ရှိခဲ့သည့် နေရာတိုင်းတွင် သူမအတွက် မွေးနေ့ပွဲများ ကျင်းပပေးခဲ့ကြသည်။ ထို့နေ့ ညနေပိုင်းတွင် သူမနေထိုင်ခဲ့ဘူးသည့် အောက်စ်ဖို့ဒ်၌ မိသားစုဝင်များနှင့်အတူ မွေးနေ့ပွဲ ကျင်းပခဲ့သည်။ ၂၀ရက်နေ့တွင်၊ အောက်စဖို့ တက္ကသိုလ် St Hugh's College ၏ကျောင်းသူ ဟောင်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် အောက်စ်ဖို့ဒ်တက္ကသိုလ်မှ ၁၉၉၃ခုနှစ်၌ ပေးအပ်ခဲ့သည့် ဂုဏ်ထူးဆောင် ဒေါက်တာ ဘွဲ့အား ရှယ်လ်ဒိုးနီးယန်း ဇာတ်ရုံ ဘွဲ့နှင်းသဘင် ခန်းမ၌ တက်ရောက်လက်ခံရယူခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/burmese/burma/2012/06/120620_assk_oxford.shtml |title=BBC Burmese - မြန်မာ့ရေးရာ - အောက်စဖို့ ဂုဏ်ထူးဆောင် ဘွဲ့ ဒေါ်စု လက်ခံရယူ |publisher=Bbc.co.uk |date=1970-01-01 |accessdate=2014-02-09}}</ref> ၂၁ ရက်နေ့တွင် ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ်၏ အမှတ် ၁၀ [[ဒေါင်းနင်းလမ်း]] နေအိမ်၌ ဝန်ကြီးချုပ် ဒေးဗစ်ကင်မရွန်း နှင့် တွေ့ဆုံကာ ပူးတွဲသတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဗြိတိသျှပါလီမန် နှစ်ရပ်စလုံး၌ မိန့်ခွန်းပြောကြားရန် Westminster ပါလီမန် ခန်းမကြီးထဲ၌ ပုံမှန်အားဖြင့် နိုင်ငံခေါင်းဆောင်တွေကိုသာ မိန့်ခွန်းပြောကြားခွင့်ရှိသော်လည်း၊ နိုင်ငံတော် သမ္မတ မဟုတ်သေးသည့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အတွက် ပထမဦးဆုံး အထူး ဂုဏ်ပြုသည့်အနေနှင့် ထိုခန်းမကြီး၌ မိန့်ခွန်းပြောကြားခွင့် ပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုဂုဏ်ထူးဆောင်ခန်းမကြီးတွင် မိန့်ခွန်းပြောခွင့်ရသူများတွင် [[ချားလ်စ်ဒီဂေါ]]၊ [[နဲလ်ဆန်မန်ဒဲလား]]၊ [[၁၆ကြိမ်မြောက် ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး]] နှင့် [[ဘာရက် အိုဘားမား]]တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ဒေါ်စုသည် ပထမဦးဆုံး အာရှနိုင်ငံသား နှင့်၊ ပြည်ပမှ ပထမဦးဆုံး အမျိုးသမီး၊ နိုင်ငံခေါင်းဆောင်မဟုတ်သေးသူတစ်ယောက်ကို ဤနေရာ၌ ဂုဏ်ပြုမိန့်ခွန်းပြောကြားခွင့်ပေးခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဂျွန်ဘာကောင်း မှ အဖွင့်အမှာစကားပြောကြာခဲ့သည်။ ဇွန်လ ၂၂ရက်နေ့တွင် ဗြိတိန်ရောက် မြန်မာများနှင့်လည်း လန်ဒန်တွင် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ ====ပြင်သစ် ခရီးစဉ်==== ပြင်သစ် သမ္မတ ဖိတ်ကြား ချက်အရ၊ ဗြိတိန်ခရီးစဉ်မှ ပြင်သစ် ပါရီမြို့သို့ ရထားဖြင့် ဇွန်လ်၂၆ရက် အင်္ဂါနေ့၌ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုနေ့ညနေပိုင်းတွင် ပြင်သစ်သမ္မတနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ နေ့လယ်ပိုင်း၌ ၂ဝဝ၄ ခုနှစ်တွင် ပါရီမြို့မှ ပေးအပ်ခဲ့သည့် [[ပါရီ ဂုဏ်ထူးဆောင် မြို့သူဆု|ဂုဏ်ထူးဆောင် မြို့သူ]] ဆုကို မြို့တော်ဝန် ဆီမှ လက်ခံ ရယူခဲ့သည်။ ၂၇ရက် မနက်ပိုင်းတွင် ဥရောပရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားများနှင့်လည်း တွေ့ဆုံပြီး မေးခွန်းများ အမေးအဖြေပြုလုပ်ခဲ့သည်။ မိုနာလီဇာ ပန်းချီကား နှင့် အခြားအနုပညာလက်ရာများတည်ရှိရာ ပါရီပြတိုက်များသို့ သွားရောက်ကြည့်ရှုခဲ့သည်။ ၂၉ ရက်နေ့၌ ဥရောပခရီးစဉ် ပြီးဆုံးကာ မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လည် ခရီးထွက်ခွာခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/burmese/world/2012/06/120626_dassk_paris.shtml |title=BBC Burmese - နိုင်ငံတကာ - ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ပါရီမြို့ကို ရောက်ပြီ |publisher=Bbc.co.uk |date=1970-01-01 |accessdate=2014-02-09}}</ref> ===မြန်မာဟု အသုံးပြုရန်=== ၂၉ ရက် ဇွန်လ ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ပြည်ပခရီးစဉ်များတွင် မြန်မာနိုင်ငံကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားဖြင့် ဘားမား ဟု ခေါ်ဝေါ် သုံးနှုန်းခဲ့သည့်အပေါ် မြန်မာလို့သာ သုံးနှုန်း ပြောဆိုရန် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်မှ သတိပေးခဲ့သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မှ အင်္ဂလိပ်လို မြန်မာလို့ မခေါ်ဆိုခြင်းသည် စကားလုံးကို ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ စစ်အစိုးရမှ လူထု၏ဆန္ဒကို မရယူခဲ့ဘဲ ကိုယ့်သဘောနှင့်ကိုယ် အမည်ပြောင်းလည်းခဲ့ခြင်းကို မကြိုက်ခြင်းကြောင့် အသုံးမပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref>[http://www.bbc.co.uk/burmese/burma/2012/06/120629_dassk_burma.shtml Myanmar လို့ မခေါ်လို့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ကို သတိပေး]</ref> ===အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နှင့် ကွန်ဂရက်ရွှေတံဆိပ်=== [[Image:Barack Obama meets with Aung San Suu Kyi Sept. 19, 2012.jpg|thumb|အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ခရီးစဉ်တွင် အိမ်ဖြူတော်၌ သမ္မတအိုဘားမားနှင့်တွေ့ဆုံစဉ်]]ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် ၂ဝ၁၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် သူမ၏အမေရိကန်နိုင်ငံခရီးစဉ်ကို စတင်လိုက်ပြီး [[ဝါရှင်တန်ဒီစီ]]၊ [[နယူးယောက်]]၊ [[ဖို့ဝိန်း]]၊ [[လူးဝစ်ဗီးလ်]]၊ [[ဆန်ဖရန်စစ္စကိုမြို့|ဆန်ဖရန်စစ္စကို]]နှင့် [[လော့စ်အိန်ဂျယ်လိစ်မြို့]]ကြီးများသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ၂ဝဝ၈ ခုနှစ်၌ ချီးမြှင့်သော အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အမြင့်ဆုံးဆုဖြစ်သည့် [[ကွန်ဂရက်ရွှေတံဆိပ်]] ဆု၊ Atlantic Council မှပေးအပ်သည့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံသားဆု၊ Asia Society မှပေးအပ်သည့် Global Vission ဆု၊ ဆန်ဖရန်စစ္စကို တက္ကသိုလ်ကပေးအပ်သည့် ဂုဏ်ထူးဆောင်ပါရဂူဘွဲ့နှင့် National Endowment For Democracy (NED) မှ ၂ဝဝဝ ပြည့်နှစ်ကတည်းက ပေးအပ်ထားသည့် ၁၉၉ဝ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရ ဆယ်နှစ်ပြည့် ဂုဏ်ပြုရုပ်တုကို ကိုယ်တိုင်လက်ခံရယူခဲ့သည်။<ref>ဒီလှိုင်းဂျာနယ်၊ အတွဲ(၁)၊ အမှတ်(၃၈)၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အမေရိကန်ခရီးစဉ် မှ</ref> ထိုခရီးစဉ်တွင် အမေရိကန်သမ္မတ အိုဘားမားနှင့် အိမ်ဖြူတော်တွင်တွေ့ဆုံခြင်း၊ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ဘန်ကီမွန်းကိုလည်း နယူးယောက်မြို့၌ တွေ့ဆုံခဲ့သည်<ref>[http://www.bbc.co.uk/burmese/burma/2012/09/120921_dassk_bankimoon.shtml အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုကို ရောက်ရှိနေတဲ့ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဟာ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ဘန်ကီမွန်းနဲ့ နယူးယောက်မြို့မှာ တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။]</ref>။ မြန်မာနိုင်ငံသမ္မတ ဦးသိန်းစိန်၏ ကုလသမဂ္ဂ နှစ်ပတ်လည် အထွေထွေညီလာခံခရီးစဉ်နှင့် တိုက်ဆိုင်နေခြင်း၊ သမ္မတဦးသိန်းစိန်၏ ကုလသမဂ္ဂမိန့်ခွန်းတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ချီးကျူးဂုဏ်ပြုစကားပြောကြားခြင်း၊ သမ္မတဦးသိန်းစိန်တည်းခိုရာသို့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် လာရောက်တွေ့ဆုံခြင်း၊ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဟီလာရီကလင်တန် လာရောက်တွေ့ဆုံခြင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ပိတ်ဆို့မှုများ ဖယ်ရှားခြင်း၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ကွန်ဂရက်ရွှေတံဆိပ်ဆု လက်ခံရယူပွဲတွင် မြန်မာအစိုးရဝန်ကြီး ဦးအောင်မင်းတက်ရောက်ခြင်း၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံရောက် မြန်မာများ တွေ့ဆုံခြင်း၊ သမိုင်းဝင်မိန့်ခွန်းများပြောကြားခြင်း စသည့် အပြုသဘောဆောင်သော ဖြစ်ရပ်များနှင့် ပြည့်နှက်နေခဲ့သည်။<ref>[http://www.bbc.co.uk/burmese/burma/2012/09/120925_asskfortwayne.shtml ဖို့ဝိန်း မြန်မာတွေနဲ့ ဒေါ်စုတွေ့]</ref> ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် သူမ၏ခရီးစဉ်တွင် မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီအရေးတွင် ကူညီခဲ့ကြသူများကို ကျေးဇူးတင်ကြောင်း ကိုယ်တိုင်လာရောက်ပြောဆိုလိုခြင်း၊ အမေရိကန်နိုင်ငံရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားများနှင့် တွေ့ဆုံလိုခြင်းတို့ကို ခရီးစဉ်၏ရည်ရွယ်ချက်အဖြစ် မိန့်ကြားပြောဆိုခဲ့သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုခရီးစဉ်သည် ၂ဝ၁၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၄ ရက်တွင် အဆုံးသတ်ခဲ့သည်။ အောက်တိုဘာလ ၄ ရက်တွင် ကိုရီးယားလေကြောင်းလိုင်းဖြင့် မြန်မာပြည်သို့ပြန်ခဲ့ရာ၌ ည (၉:၅၅)နာရီတွင် ရန်ကုန်မြို့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်သို့ရောက်ရှိခဲ့သည်။ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ဝင်များ၊ အနုပညာရှင်များနှင့် ပြည်သူလူထုကြီးက ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ ဂုဏ်ပြုကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။ ည ၁၁ နာရီခန့်တွင် နေအိမ်သို့ရောက်ရှိပြီး၊ အိမ်ရှေ့၌ စောင့်ဆိုင်းကြိုဆို၊ နှုတ်ဆက်နေကြသည့် ပြည်သူလူထုအား နှုတ်ဆက်စကား၊ ကျေးဇူးတင်စကား ပြောကြားခဲ့သည်။ == ပေါ်ပြူလာ မီဒီယာ == ===ရုပ်ရှင်=== *‘[[ရန်ကုန်အလွန်|ရန်ကုန်အလွန်’(Beyond Rangoon)]]- ၁၉၉၅ ခုနှစ်တွင် ဂျွန်ဘော်မင်းရိုက်ကူးခဲ့သည့် ရုပ်ရှင်ကားတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား သိသာစွာ ဖော်ထုတ်ထားသည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အဖြစ် တေးဂီတပညာရှင် ဒေးဗစ်ဘိုင်း၏ ယခင်အိမ်ထောင်ဘက်ဖြစ်သူ အေဒယ်လုဒ်မှ သရုပ်ဆောင်ထားသည်။ ဆက်ဆိုဖုန်းပညာရှင် တေးရေးဆရာ ဝိန်းရှောတာသည် ၎င်း၏ သီချင်းတစ်ပုဒ်ကို ‘အောင်ဆန်းစုကြည်’ ဟု အမည်ပေးထားသည်။ ၎င်းနှင့် ဟာဘီဟင်ဘော့စ်တို့ နှစ်ဦး၏ ၁၉၉၇ ခုနှစ်ထုတ် ပလပ်စ်ဝမ်းအယ်လ်ဘမ်တွင် အဆိုပါသီချင်း ပါဝင် လူသိများခဲ့သည်။ *‘[[ကြောက်ရွံ့မှုမရှိသော အမျိုးသမီး - အောင်ဆန်းစုကြည်|ကြောက်ရွံ့မှုမရှိသော အမျိုးသမီး - အောင်ဆန်းစုကြည်- (Aung San Suu Kyi - Lady of No Fear)]]’၅၈ မိနစ်ကြာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ဖြစ်ရပ်မှန်များကို ရိုက်ကူးထားသည့် မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်ကား -Denmark 2010, 58 min.A Kamoli Films Production, by Anne Gyrithe Bonne *[[သည်အမျိုးသမီး|‘သည်အမျိုးသမီး’(The Lady)]]- ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် သူ၏ခင်ပွန်းသည် မိုက်ကယ်အဲရစ်တို့၏ ဘဝဇာတ်ကြောင်းကို အခြေခံသည့် အချစ်ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတစ်ခုကို ၂၀၁၀ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလမှ ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလအတွင်း ရိုက်ကူးခဲ့ပြီး ၂၀၁၁ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် ကမ္ဘာအနှံ့တွင် ပြသခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.imdb.com/title/tt1802197/|title=The Lady (2011)|publisher=IMDb.com|accessdate=2015-11-10}}</ref> ဤဇာတ်ကားတွင် မလေးရှားနိုင်ငံသူ ကမ္ဘာကျော် ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် [[မီရှဲလ်ယို့ဟ်|မီရှဲလ်ယို့ဟ် (Michelle Yeoh)]] မှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ အင်္ဂလန်နိုင်ငံသား ဒေးဗစ်သျူးလစ် (David Thewlis) မှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ခင်ပွန်းသည် [[မိုက်ကယ် အဲရစ်]] အဖြစ် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ထားသည်။ <ref>[http://michelleyeoh.info/Movie/thelady.html http://michelleyeoh.info/Movie/thelady.html]</ref> ===ဂီတ=== *[[ဆက်လျှောက်၊ (သီချင်း)|ဆက်လျှောက်(Walk On)]]- ၂၀၀၁ ခုနှစ်တွင် အိုင်းရစ်ရော့ခ်တေးဂီတအဖွဲ့[[ယူတူး]]တွင် သီဆိုသူ [[ဘိုနို]]၏ လက်ရာဖြစ်သည့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ရည်မှန်း၍ စပ်ဆိုထားသည့် အခွေလည်း ထွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၄ ခုနှစ်မှ အနုပညာရှင်စုံတို့မှ ‘ဝေါ့ခ်အွန်’ သီချင်းကို သရုပ်ဖော်ထားသည့် ‘ဟေဒယ်လေဒီ’ ဟူသည့် အခွေမှာ စစ်အစိုးရ၏ ပိတ်ပင်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ ဇွန် ၁၉ ရက်နှင့် ၂၁ ရက်တို့တွင် လန်ဒန်နှင့် ဂလပ်စ်ဂေါအသီးသီးတို့၌ ကျင်းပခဲ့သော ဗာတီဂိုနယ်လှည့်ဖျော်ဖြေပွဲများတွင် ယူတူးအဖွဲ့က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ရည်ညွှန်း၍ ‘ရမ်းနင်းတူစတန်းစတေးလ်’(Running to stand still) ဟူသော တင်ဆက်မှုကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ အခြားအနုပညာ ရှင်များဖြစ်ကြသည့် ဘလက်ဟိုင်းပီးစ်၊ ကိုးပလေး၊ ဒါမီးယမ်းရိုက်စ် နှင့် အားအီးအမ်တို့ကလည်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား လူသိရှင်ကြား ထောက်ခံအားပေး ခဲ့ကြသည်။ *‘မတီးခက်ရသေးသည့် စန္ဒယား’(Unplayed piano)- အောင်ဆန်းစုကြည်၏ နှစ် ၆၀ပြည့် မွေးနေ့အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ရိုက်စ်၏ လီစာဟဲန်ဂန်းနှင့် ပူးတွဲထုတ်လုပ်ခဲ့သည့် တေးသရုပ်ဖော် ဗီဒီယို ကို ယူကေ၌ ၂၀ ဇွန်လ ၂၀၀၅ နှင့် အိုင်ယာလန်၌ ၁၇ ဇွန်လ ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် စတင်ရောင်းချခဲ့သည်။ ဒေမီယံ မြန်မာနိုင်ငံသို့ ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် အလည်အပါတ်ရောက်ခဲ့ပြီးနောက် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အတွက် ရေးသားခဲ့ပြီး၊ ရောင်းရသည့်အမြတ်စွန်းငွေကို မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အသုံးချခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.youtube.com/watch?v=NgQUBecM7OM&feature=related |title=Damien Rice - Unplayed Piano (Official Video) |publisher=YouTube |date=2010-11-24 |accessdate=2014-02-09}}</ref> *၂၀၀၃ ခုနှစ်၏ ဥရောပ [[အမ်တီဗီ]] ဂီတဆု ချီးမြှင့်ပွဲတွင် သူ့အား ‘ဖရီးယော်မိုင်းဒ်’ ဟူသည့် ဆုကို ချီးမြှင့်ခဲ့သည်။ *၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် နယူးစတိတ်မင်း မဂ္ဂဇင်း၏ စုစည်းတင်ပြသည့် ‘ကျွန်ုပ်တို့ခေတ်၏ သူရဲကောင်း’ စာရင်းတွင် သူ့အား ထိပ်ဆုံးအမှတ် ၁ နေရာအဖြစ် ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ [[File:Aung San Suu Kyi greeting supporters from Bago State.jpg|thumb|175px|၂၀၁၁ ပဲခူးခရီးစဉ်တွင် ထောက်ခံအားပေးသူများကို နှုတ်ဆက်နေစဉ်။]] == ရရှိခဲ့သည့် ဆုများ == {{main|အောင်ဆန်းစုကြည် ရရှိခဲ့သည့် ဆုများ}} ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား နိုင်ငံတကာမှ အသိအမှတ် ဂုဏ်ပြုသည့် ဆုများရာကျော်ရှိသည်။ ရရှိသော ဆုများ၏ ငွေကြေးများကို မြန်မာပြည်သူများ၏ ပညာရေး နှင့် ကျန်းမာရေး(ကဏ္ဍ)အတွက် လှူဒါန်းလေ့ရှိသည်။ နိုဘဲလ်ဆုကြေးငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁.၃သန်းကိုလည်း မြန်မာပြည်သူများ၏ ပညာရေး နှင့် ကျန်းမာရေးအတွက် ရန်ပုံငွေမတည်နိုင်ရန် လှုဒါန်းခဲ့သူလည်းဖြစ်သည်။ {| border="1" style="font-size:10px" |- |''စဉ်'' |''ခုနှစ်'' |''ရရှိခဲ့သည့် ဆု အမည်'' |''ပေးအပ်သည့် ဌာန'' |''နိုင်ငံ'' |''ဆုကြေး'' |- |၁ |၁၉၉၀ |[[သိုးရော်ဖ် ရွပ်ဖ်တို ဆု]] |ရဖ်တို လူ့အခွင့်အရေး ဖောင်ဒေးရှင်း |{{အလံ|နော်ဝေနိုင်ငံ}} | |- |၂ |၁၉၉၁ |[[စက်ခါရော့ဗ်ဆု]] |ဥရောပ ပါလီမန် |{{အလံ|ပြင်သစ်}} |၅၀ ၀၀၀ ယူရို |- |၃ |၁၉၉၁ |[[နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆု]] |နိုဘဲလ် ကော်မတီ |{{အလံ|နော်ဝေးနိုင်ငံ}} |၆ ၀၀၀ ၀၀၀ ဆွီဒင် ခရုံနာ |- |၃ |၁၉၉၆ |Companion of the Order of Australia | |{{အလံ|ဩစတြေးလျနိုင်ငံ}} | |- |၄ |၂၀၀၀ |လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် သမ္မတ ဆု | | | |- |၅ |၂၀၀၂ |မဒန်ဂျိတ် ဆင့်ဂျ် ဆု (Madanjeet Singh Prize) |ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ ပညာရေး၊ သိပ္ပံ နှင့် ယဉ်ကျေးမှု (UNESCO) | | |- |၆ |၂၀၀၂ |A Doctor of Laws honoris causa |Memorial University of Newfoundland |{{flag|ကနေဒါနိုင်ငံ}} | |- |၇ |၂၀၀၄ |[[ဂွမ်ဂျူး လူ့အခွင့်အရေးဆု]] (Gwangju Prize for Human Rights) | |{{flag|တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ}} | |- |၈ |၂၀၀၇ |Honorary Canadian citizenship | |{{flag|ကနေဒါနိုင်ငံ}} | |- |၉ |၂၀၀၇ |အိုလွတ်ဖ် ပါလ်မယ် ဆု (Olof Palme Prize) |အိုလွတ်ဖ် ပါလ်မယ် မိသားစု နှင့် ဆွီဒင်ဆိုရှယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ ထူထောင်မှု |{{flag|ဆွီဒင်နိုင်ငံ}} |၇၅ ၀၀၀ အမေရိကန် ဒေါ်လာ |- |၁၀ |၂၀၀၈ |ကွန်ဂရက် ရွှေတံဆိပ်ဆု Congressional Gold Medal) <ref>{{cite web|url=http://clerk.house.gov/art_history/house_history/goldMedal.html |title=Office of the Clerk of the U.S. House of Representatives - 404 |publisher=Clerk.house.gov |date= |accessdate=2014-02-09}}</ref> |United States Congress |{{flag|အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု}} | |} ** ဆက်စပ်လေ့လာရန် [[ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ နေ့စွဲမှတ်တမ်းများ]] ==ထူထောင်ခဲ့သည့် ရန်ပုံငွေများ== *'''[[အောင်ဆန်းစုကြည် ကမ္ဘာ့လွတ်မြောက်ရေး ရန်ပုံငွေ]]'''- အမည်ပေးထားသည့် ရန်ပုံငွေကို နော်ဝေအခြေစိုက် အစိုးရမဟုတ်သည့် Partnership For Change အဖွဲ့၊ နော်ဝေ မီဒီယာအဖွဲ့ကြီးတစ်ခုဖြစ်သည့် HippieMedia၊ နော်ဝေဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း မစ္စတာ ဘိုနဗစ်နှင့် နော်ဝေရောက် မြန်မာအသိုင်းအဝိုင်းတို့ ပါဝင်ထူထောင်ခဲ့ကြသည်။ ဂုဏ်ထူးဆောင် ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အဖြစ်ပေးအပ်ခဲ့ပြီးနောက် ဒေါ်စုမှ လက်မှတ်ထိုး အတည်ပြုပေးခဲ့သည်။ ဇွန်လ ၁၆ ရက်နေ့၌ အော်စလိုမြို့တွင် ရန်ပုံငွေအမေရိကန် ဒေါ်လာ ၁ သန်းနှင့် စတင် မတည်ခဲ့သည်။<ref>[http://www.bbc.co.uk/burmese/multimedia/2012/06/120625_mobigeno_asskworldfreedomfund.shtml ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် နာမည်နှင့် ရန်ပုံငွေ အဖွဲ့တစ်ခု တည်ထောင်ခဲ့ (ဘီဘီစီ)]</ref> *'''Prospect Burma'''- မြန်မာနိုင်ငံသားများနှင့် ပြည်ပရောက် ဒုက္ခသည်များ ပညာရေးဆက်လက်သင်ယူနိုင်ရန် ပညာသင်ငွေကြေးများ ထောက်ပံ့ပေးသည့် ရန်ပုံငွေအဖွဲ့ကြီးဖြစ်သည်။ ထိုရန်ပုံငွေတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ရရှိခဲ့သည့် ၁၉၉၁ နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆု နှင့် အခြားဆုကြေးများမှ ငွေကြေးတစ်ချို့ပါဝင်ခဲ့သည်။ <ref>{{cite web |url=http://www.prospectburma.org/about-prospect-burma/how-prospect-burma-began.html |title=How Prospect Burma Began |publisher=Prospect Burma |date= |accessdate=2014-02-09 |archivedate=9 March 2012 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120309003543/http://www.prospectburma.org/about-prospect-burma/how-prospect-burma-began.html }}</ref> == ရေးသားခဲ့သည့် စာအုပ်များ == ===စာပေ=== ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ပါဝင် ရေးသားတည်းဖြတ်ခဲ့သည့် စာအုပ်များမှာ- *''[[ကြောက်ရွံ့ခြင်းမှ လွတ်ကင်းရေး၊ (စာအုပ်)|ကြောက်ရွံ့ခြင်းမှ လွတ်ကင်းရေး]]'' *''မျှော်လင့်ခြင်း၏ အသံများ'' *''[[မြန်မာပြည်မှ ပေးစာများ]]'' *''ဗမာ့ အောင်ဆန်း'' *''အောင်ဆန်း/အာရှနိုင်ငံမှ ခေါင်းဆောင်များ'' *''ဘူတန်သို့ သွားလည်ကြစို့'' *''မြန်မာပြည်သို့ သွားလည်ကြစို့'' *''နီပေါသို့ သွားလည်ကြစို့'' *''မျက်နှာဖုံး နောက်ကွယ်ရှိ မြန်မာပြည်'' *''မြန်မာနှင့် အိန္ဒိယ- ကိုလိုနီလက်အောက်ဘ၀များ၏ ရှုထောင့်များ'' *''စစ်မှန်သော ခိုကိုးရာ ဆီသို့'' ==မိန့်ခွန်းများ== {{main|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ရွှေဂုံတိုင် မိန့်ခွန်း}} == ကိုးကား == {{reflist|2}} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == *{{Commons category-inline|Aung San Suu Kyi|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်}} *{{Wikiquote-inline|Aung San Suu Kyi|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်}} * {{Facebook|aungsan.suukyi.5661}} {{lifetime|၁၉၄၅| | }} [[ကဏ္ဍ:အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ပါတီဝင်များ]] [[Category:မြန်မာ့ အထင်ကရ အမျိုးသမီးများ]] [[ကဏ္ဍ:နိုဘယ်ငြိမ်းချမ်းရေးဆုရ ပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[Category:၂၀၁၅ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်သူများ]] [[Category:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[Category:အောင်ဆန်းစုကြည်]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပညာရေးဝန်ကြီးများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ ဝန်ကြီးများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ အမျိုးသမီး ဝန်ကြီးများ]] n2sn8ki2n4i4vg7x4rvpfwiljuxgizi 0 29989 754965 754826 2022-08-16T10:34:11Z Kantabon 45503 wikitext text/x-wiki {{Distinguish|ဒေလီမြို့}} [[File:Dili and Atauro Island.jpg|thumb|ဒီလီမြို့ကို အတော်ရိုကျွန်း နောက်ခံဖြင့် မြင်ရပုံ]] '''ဒီလီမြို့''' ({{lang-en|Dili}}) သည် [[အရှေ့တီမောနိုင်ငံ]]၏ မြို့တော်နှင့် အကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်သည်။ [[တီမောကျွန်း]]၏ မြောက်ဘက်အစွန်ပိုင်းကမ်းခြေတွင် တည်ရှိသည်။ တိုင်းပြည်၏ စီးပွားရေးအတွက် ပင်မမြို့ဖြစ်ကာ အဓိကဆိပ်ကမ်းလည်းဖြစ်သည်။ ဤဒေသသည် အရှေ့တီမောနိုင်ငံမဖြစ်မီ ၁၇၆၉ခုနှစ် ပေါ်တူဂီတို့လက်ထက်ကပင် အဓိကဆိပ်ကမ်းမြို့ ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဤမြို့၏ မူလအစ အခြေချနေထိုင်မှုသည် ယခုလက်ရှိမြို့၏ အရှေ့ဘက်ခြမ်းရှိ ရပ်ကွက်နေရာမှစသည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်းက ဒီလီဒေသသည် မဟာမိတ်တို့နှင့် ဂျပန်တို့အကြားဘစစ်ပွဲဖြစ်ပွားရာဒေသဖြစ်ခဲ့သဖြင့် ရာစုနှစ်များစွာ အုပ်စိုးခဲ့သော ပေါ်တူဂီတို့၏ အုပ်ချုပ်မှုမှာ ရပ်တန့်သွားခဲ့သည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ဒဏ်ကို ပြင်းထန်စွာခံစားခဲ့ရသော ဒီလီမြို့ပျက်ကြီးသည် စစ်ကြီးပြီးနောက် ပေါ်တူဂီတို့ထံ ပြန်လည်ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ၁၉၇၅ခုနှစ်တွင် တီမောနိုင်ငံရေးပါတီများအကြား အချင်းများခဲ့ကြပြီး လွတ်လပ်ရေးကြေညာရန် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် (၉)ရက်အကြာ၌ အင်ဒိုနီးရှား၏ ကျူးကျော်မှုကို ခံခဲ့ရသည်။ အင်ဒိုနီးရှားတို့လက်အောက်၌ ပြည်နယ်မြို့တော် ဒီလီမြို့၏ အခြေခံအဆောက်အဦးများသည် များစွာတိုးတက်လာပြီး လူဦးရေသည်လည်း (၁၀၀,၀၀၀) အထက်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ အင်ဒိုနီးရှားတို့ကို ပြန်လည်တော်လှန်မှုများ၌ ပြင်းထန်စွာ တုံ့ပြန်ခံရပြီး ဒီလီလူသတ်ပွဲသည် လွတ်လပ်ရေးဆန္ဒခံယူပွဲဖြစ်လာစေရန် နိုင်ငံတကာ၏ ဖိအားပေးမှုကို ခံခဲ့ရစေသည်။ ဆန္ဒခံယူပွဲပြီးနောက် မြို့တော်ဒီလီတွင် အကြမ်းဖက်မှုများ ဖြစ်လာပြီး အခြေခံအဆောက်အဦးများ ပျက်စီးကာ ဒုက္ခသည်အမြောက်အမြား ထွက်ပြေးခဲ့ကြရသည်။ ကုလသမဂ္ဂအုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင် နိုင်ငံတကာအကူအညီဖြင့် အခြေခံအဆောက်အဦးများ ပြန်လည်တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၂ခုနှစ်၌ ဒီလီမြို့သည် လွတ်လပ်သောအရှေ့တီမောနိုင်ငံ၏ မြို့တော်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ခုနှစ်အကြမ်းဖက်မှုများတွင် အခြေခံအဆောက်အဦးများ ပျက်စီးပြန်ကာ လူများထွက်ပြေးခဲ့ရပြန်သည်။ ၂၀၀၉ခုနှစ်တွင် အစိုးရက ငြိမ်းချမ်းရေးမြို့စီမံကိန်း စတင်ခဲ့သည်။ လူဦးရေတိုးလာသည်နှင့်အမျှ မြို့ကိုမူလနေရာမှ အရှေ့ဘက်နှင့်တောင်ဘက်ရှိ ကမ်းခြေဒေသများသို့ တိုးချဲ့လာခဲ့သည်။ ဒီလီမြို့သည် အရှေ့တီမောနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံးသော (၂၄)နာရီ လျှပ်စစ်မီးရရှိသည့်မြို့ဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် ရေအတွက် ခက်ခဲနေဆဲဖြစ်သည်။ ဒီလီ၏ပညာရေးသည် တိုင်းပြည်၏ပညာရေးနှင့်ယှဉ်ပါက မြင့်မားသည်။ နိုင်ငံတကာဆိပ်ကမ်း၊ လေဆိပ်တို့ရှိသည်။ တိုင်းပြည်၏ အနာဂတ်စီးပွားရေးအတွက် အစိုးရအနေဖြင့် ယဉ်ကျေးမှု၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် သမိုင်းကြောင်းတို့ကို အမှီပြုကာ ခရီးသွားကဏ္ဍကို မြှင့်တင်ရန် စီစဉ်နေကြသည်။ ==သမိုင်းကြောင်း== ဒီလီမြို့သည် အရှေ့တီမောသမိုင်းကြောင်း၌ အဓိကနေရာမှ ပါဝင်သည်။ သို့ရာတွင် (၁၇၀၀)ပြည့်နှစ်မတိုင်မီက သမိုင်းကြောင်းများမှာမူ သိရှိရမှုနည်းပါးသည်။ ဒီလီမြို့အတွင်း ရုန်းရင်းဆန်ခတ်မှုများသည် သမိုင်းမှတ်တမ်းများကို ပျောက်ဆုံးစေခဲ့သည်။ ၁၇၇၉ခုနှစ်၊ ၁၈၉၀၊ ၁၉၇၅နှင့် ၁၉၉၉ခုနှစ်များတွင် မော်ကွန်းများ၊ သမိုင်းမှတ်တမ်းများ ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရသည်။ (၁၅)ရာစုတွင် တီမောကျွန်းသည် နံ့သာဖြူပင်များပေါက်ရောက်ရာ ကျွန်းအဖြစ် လူသိများသည်။ အစောဆုံးမှတ်တမ်းများမှာ [[မလက်ကာမြို့]]ကို သိမ်းယူထားသော ပေါ်တူဂီတို့ ၁၅၁၆ခုနှစ်တွင် ဤကျွန်းသို့ ခရီးထွက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့နောက် ၁၅၂၁ခုနှစ်တွင် နံ့သာဖြူပင်များနှင့် ပြန်ခဲ့သည်။ ၁၅၂၀ဝန်းကျင်တွင် ပေါ်တူဂီနှင့် စပိန်တို့သည် တီမောကျွန်းကို စိတ်ဝင်စားခဲ့ပြီး ၁၅၂၄ခုနှစ်တွင် ကုန်သွယ်မှုများ စတင်ခဲ့သည်။ ၁၆ရာစုနှောင်းပိုင်းတွင် တီမောကျွန်းအနီးရှိ ဆောလောကျွန်းတွင် အုပ်ချုပ်ရေးအရာရှိများခန့်အပ်ပြီး ထိုကျွန်းနှစ်ကျွန်းကို စီမံခဲ့သည်။ ၁၆၁၃ခုနှစ်တွင် နယ်သာလန်တို့သည် အထူးသဖြင့် ကျွန်း၏အနောက်ဘက်ကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် ပြိုင်ဆိုင်လာခဲ့သည်။ ပုန်ကန်မှုတစ်ခုကြောင့် ၁၆၂၁ခုနှစ်တွင် ပေါ်တူဂီတို့ ကျွန်းကို (၃)နှစ်ကြာ လက်လွှတ်ခဲ့ရသည်။ ၁၆၄၁ခုနှစ်တွင် ပေါ်တူဂီတို့၏ အကာအကွယ်ဖြင့် တီမောဘုရင်တော်တော်များများ ကက်သလစ်ဘာသာသို့ ပြောင်းခဲ့ကြသည်။ ဤသည်မှာ ယခင်က စီးပွားရေးအရလွှမ်းမိုးခဲ့သော ပေါ်တူဂီတို့ကို နိုင်ငံရေးအရ လွှမ်းမိုးနိုင်ရန် ပြောင်းလဲမှု ဖြစ်စေခဲ့သည်။ ==အုပ်ချုပ်ရေး== [[File:Sucos Dili.png|thumb|upright|ဒီလီခရိုင်၏အုပ်ချုပ်​ရေးနယ်​မြေများ]] ဒီလီမြို့သည် ဒီလီမြူနီစီပယ်၏ မြို့တော်လည်းဖြစ်သည်။ ဒီလီမြူနီစီပယ်တွင် မြို့တော်ဒီလီသာမက အခြားသော ကျေးလက်ဒေသများပါ ပါဝင်သည်။ မြူနီစီပယ်တွင် ရွေးကောက်ခံမြို့တော်ဝန်နှင့် ကောင်စီရှိသည်။ ဒီလီမြူနီစီပယ်တွင် ခရိုင်ခွဲ (၆)ခုရှိရာမှ မြို့တော်ဒီလီတွင် (၄)ခုရှိသည်။  Cristo Rei၊ Dom Aleixo၊ Nain Feto နှင့် Vera Cruz တို့ဖြစ်ကြသည်။ ဒီလီမြို့သည် နိုင်ငံ၏မြို့တော်ဖြစ်သည့်အားလျော်စွာ မြူနီစီပယ်ရုံးများနှင့် ဗဟိုအစိုးရရုံးများစွာ တည်ရှိသည်။ ထိုရံးများသည် သီးခြားစွာ တည်ရှိသည်။ ==ကိုးကား== {{reflist}} {{ဒေသအလိုက် အာရှတိုက်ရှိ မြို့တော်များ}} [[Category:အရှေ့တောင်အာရှရှိ မြို့များ]] [[Category:အရှေ့တီမောနိုင်ငံရှိ မြို့များ]] [[Category:အာရှတိုက်ရှိ မြို့တော်များ]] i2qwyg6x5fx0z0pn6krqoyynzpbdibv 754970 754965 2022-08-16T10:58:08Z Kantabon 45503 /* သမိုင်းကြောင်း */ wikitext text/x-wiki {{Distinguish|ဒေလီမြို့}} [[File:Dili and Atauro Island.jpg|thumb|ဒီလီမြို့ကို အတော်ရိုကျွန်း နောက်ခံဖြင့် မြင်ရပုံ]] '''ဒီလီမြို့''' ({{lang-en|Dili}}) သည် [[အရှေ့တီမောနိုင်ငံ]]၏ မြို့တော်နှင့် အကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်သည်။ [[တီမောကျွန်း]]၏ မြောက်ဘက်အစွန်ပိုင်းကမ်းခြေတွင် တည်ရှိသည်။ တိုင်းပြည်၏ စီးပွားရေးအတွက် ပင်မမြို့ဖြစ်ကာ အဓိကဆိပ်ကမ်းလည်းဖြစ်သည်။ ဤဒေသသည် အရှေ့တီမောနိုင်ငံမဖြစ်မီ ၁၇၆၉ခုနှစ် ပေါ်တူဂီတို့လက်ထက်ကပင် အဓိကဆိပ်ကမ်းမြို့ ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဤမြို့၏ မူလအစ အခြေချနေထိုင်မှုသည် ယခုလက်ရှိမြို့၏ အရှေ့ဘက်ခြမ်းရှိ ရပ်ကွက်နေရာမှစသည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်းက ဒီလီဒေသသည် မဟာမိတ်တို့နှင့် ဂျပန်တို့အကြားဘစစ်ပွဲဖြစ်ပွားရာဒေသဖြစ်ခဲ့သဖြင့် ရာစုနှစ်များစွာ အုပ်စိုးခဲ့သော ပေါ်တူဂီတို့၏ အုပ်ချုပ်မှုမှာ ရပ်တန့်သွားခဲ့သည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ဒဏ်ကို ပြင်းထန်စွာခံစားခဲ့ရသော ဒီလီမြို့ပျက်ကြီးသည် စစ်ကြီးပြီးနောက် ပေါ်တူဂီတို့ထံ ပြန်လည်ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ၁၉၇၅ခုနှစ်တွင် တီမောနိုင်ငံရေးပါတီများအကြား အချင်းများခဲ့ကြပြီး လွတ်လပ်ရေးကြေညာရန် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် (၉)ရက်အကြာ၌ အင်ဒိုနီးရှား၏ ကျူးကျော်မှုကို ခံခဲ့ရသည်။ အင်ဒိုနီးရှားတို့လက်အောက်၌ ပြည်နယ်မြို့တော် ဒီလီမြို့၏ အခြေခံအဆောက်အဦးများသည် များစွာတိုးတက်လာပြီး လူဦးရေသည်လည်း (၁၀၀,၀၀၀) အထက်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ အင်ဒိုနီးရှားတို့ကို ပြန်လည်တော်လှန်မှုများ၌ ပြင်းထန်စွာ တုံ့ပြန်ခံရပြီး ဒီလီလူသတ်ပွဲသည် လွတ်လပ်ရေးဆန္ဒခံယူပွဲဖြစ်လာစေရန် နိုင်ငံတကာ၏ ဖိအားပေးမှုကို ခံခဲ့ရစေသည်။ ဆန္ဒခံယူပွဲပြီးနောက် မြို့တော်ဒီလီတွင် အကြမ်းဖက်မှုများ ဖြစ်လာပြီး အခြေခံအဆောက်အဦးများ ပျက်စီးကာ ဒုက္ခသည်အမြောက်အမြား ထွက်ပြေးခဲ့ကြရသည်။ ကုလသမဂ္ဂအုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင် နိုင်ငံတကာအကူအညီဖြင့် အခြေခံအဆောက်အဦးများ ပြန်လည်တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၂ခုနှစ်၌ ဒီလီမြို့သည် လွတ်လပ်သောအရှေ့တီမောနိုင်ငံ၏ မြို့တော်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ခုနှစ်အကြမ်းဖက်မှုများတွင် အခြေခံအဆောက်အဦးများ ပျက်စီးပြန်ကာ လူများထွက်ပြေးခဲ့ရပြန်သည်။ ၂၀၀၉ခုနှစ်တွင် အစိုးရက ငြိမ်းချမ်းရေးမြို့စီမံကိန်း စတင်ခဲ့သည်။ လူဦးရေတိုးလာသည်နှင့်အမျှ မြို့ကိုမူလနေရာမှ အရှေ့ဘက်နှင့်တောင်ဘက်ရှိ ကမ်းခြေဒေသများသို့ တိုးချဲ့လာခဲ့သည်။ ဒီလီမြို့သည် အရှေ့တီမောနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံးသော (၂၄)နာရီ လျှပ်စစ်မီးရရှိသည့်မြို့ဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် ရေအတွက် ခက်ခဲနေဆဲဖြစ်သည်။ ဒီလီ၏ပညာရေးသည် တိုင်းပြည်၏ပညာရေးနှင့်ယှဉ်ပါက မြင့်မားသည်။ နိုင်ငံတကာဆိပ်ကမ်း၊ လေဆိပ်တို့ရှိသည်။ တိုင်းပြည်၏ အနာဂတ်စီးပွားရေးအတွက် အစိုးရအနေဖြင့် ယဉ်ကျေးမှု၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် သမိုင်းကြောင်းတို့ကို အမှီပြုကာ ခရီးသွားကဏ္ဍကို မြှင့်တင်ရန် စီစဉ်နေကြသည်။ ==သမိုင်းကြောင်း== ဒီလီမြို့သည် အရှေ့တီမောသမိုင်းကြောင်း၌ အဓိကနေရာမှ ပါဝင်သည်။ သို့ရာတွင် (၁၇၀၀)ပြည့်နှစ်မတိုင်မီက သမိုင်းကြောင်းများမှာမူ သိရှိရမှုနည်းပါးသည်။ ဒီလီမြို့အတွင်း ရုန်းရင်းဆန်ခတ်မှုများသည် သမိုင်းမှတ်တမ်းများကို ပျောက်ဆုံးစေခဲ့သည်။ ၁၇၇၉ခုနှစ်၊ ၁၈၉၀၊ ၁၉၇၅နှင့် ၁၉၉၉ခုနှစ်များတွင် မော်ကွန်းများ၊ သမိုင်းမှတ်တမ်းများ ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရသည်။ (၁၅)ရာစုတွင် တီမောကျွန်းသည် နံ့သာဖြူပင်များပေါက်ရောက်ရာ ကျွန်းအဖြစ် လူသိများသည်။ အစောဆုံးမှတ်တမ်းများမှာ [[မလက်ကာမြို့]]ကို သိမ်းယူထားသော ပေါ်တူဂီတို့ ၁၅၁၆ခုနှစ်တွင် ဤကျွန်းသို့ ခရီးထွက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့နောက် ၁၅၂၁ခုနှစ်တွင် နံ့သာဖြူပင်များနှင့် ပြန်ခဲ့သည်။ ၁၅၂၀ဝန်းကျင်တွင် ပေါ်တူဂီနှင့် စပိန်တို့သည် တီမောကျွန်းကို စိတ်ဝင်စားခဲ့ပြီး ၁၅၂၄ခုနှစ်တွင် ကုန်သွယ်မှုများ စတင်ခဲ့သည်။ ၁၆ရာစုနှောင်းပိုင်းတွင် တီမောကျွန်းအနီးရှိ ဆောလောကျွန်းတွင် အုပ်ချုပ်ရေးအရာရှိများခန့်အပ်ပြီး ထိုကျွန်းနှစ်ကျွန်းကို စီမံခဲ့သည်။ ၁၆၁၃ခုနှစ်တွင် နယ်သာလန်တို့သည် အထူးသဖြင့် ကျွန်း၏အနောက်ဘက်ကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် ပြိုင်ဆိုင်လာခဲ့သည်။ ပုန်ကန်မှုတစ်ခုကြောင့် ၁၆၂၁ခုနှစ်တွင် ပေါ်တူဂီတို့ ကျွန်းကို (၃)နှစ်ကြာ လက်လွှတ်ခဲ့ရသည်။ ၁၆၄၁ခုနှစ်တွင် ပေါ်တူဂီတို့၏ အကာအကွယ်ဖြင့် တီမောဘုရင်တော်တော်များများ ကက်သလစ်ဘာသာသို့ ပြောင်းခဲ့ကြသည်။ ဤသည်မှာ ယခင်က စီးပွားရေးအရလွှမ်းမိုးခဲ့သော ပေါ်တူဂီတို့ကို နိုင်ငံရေးအရ လွှမ်းမိုးနိုင်ရန် ပြောင်းလဲမှု ဖြစ်စေခဲ့သည်။ ၁၆၄၆ခုနှစ်တွင် တီမောကျွန်းကို ဆောလောမှခွဲထုတ်ကာ အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် မည်သို့အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်ကို မသိရပေ။ ၁၇၀၂ခုနှစ်တွင် ၎င်း၏ ပထမဆုံးဘုရင်ခံ ခန့်အပ်ခံခဲ့ရပြီး သူသည် ယခုခေတ် အိုးကပ်စ်ခရိုင် လီဖုရွာတွင် နေထိုင်သည်။ ၁၇၄၉ခုနှစ်တွင် ဒတ်ချ်စစ်တပ်သည် တီမောကျွန်း၏ နေရာတော်တော်များများကို ထိန်းချုပ်ထားပြီး ယနေ့ခေတ် အင်ဒို-အရှေ့တီမော နယ်နိမိတ်နှင့် ဆင်တူသည်။ ၁၇၆၉ခုနှစ်တွင် လီဖုရွာတွင် ဒေသခံမျိုးနွယ်စုမှ မိသားစုများ လွှမ်းမိုးလာသဖြင့် ဘုရင်ခံသည် ယနေ့ခေတ် ဒီလီမြို့ဖြစ်လာမည့်နေရာသို့ ပြောင်းရွှေ့အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ၁၇၈၈မှ ၁၇၉၀အကြားတွင် ဒီလီအခြေစိုက် ဘုရင်ခံနှင့် မာနာတူတိုရှိ အရာရှိတို့အကြား ပြဿနာဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ဘုရင်ခံအသစ်ရောက်လာပြီး ဖြေရှင်းခဲ့ရသည်။ ဒတ်ချ်တို့၏ ရန်မှကာကွယ်ရန် ၁၈၁၈ခုနှစ်တွင် အမြဲတမ်းစစ်တပ်တစ်ခု ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ၁၈၄၄ခုနှစ်တွင် တီမော၊ မကာအိုနှင့် ဆောလောတို့ကို ပေါ်တူဂစ်အိန္ဒိယလက်အောက်မှခွဲထုတ်ကာ အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ပေါ်တူဂစ်အိန္ဒိယဆိုသဘ်မှာ ပေါ်တူဂီတို့ သိမ်းပိုက်ထားသော အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်းများဖြစ်သည်။ ၁၈၅၀ပြည့်နှစ်တွင် တီမောကို ပေါ်တူဂစ်မကာအိုအုပ်ချုပ်မှုအောက်မှ ပြန်ခွဲထုတ်ကာ ၁၈၅၆ခုနှစ်တွင် ပေါ်တူဂစ်အိန္ဒိယအောက် ပြန်ရောက်ပြန်သည်။ ၁၈၆၃ခုနှစ်တွင် ဒီလီကို မြို့အဖြစ်သတ်မှတ်ပြီး အရှေ့တီမောသည် [[လစ်စဘွန်းမြို့|ဘစ်စဘွန်းအစိုးရ]] အောက်တွင် ပါဝင်လာသည်။ ၁၈၆၆ခုနှစ်တွင် မကာအိုအောက် ပြန်ရောက်ပြန်သည်။ ၁၈၉၆တွင် မကာအိုအောက်မှ နောက်ဆုံးအကြိမ်ခွဲထုတ်ပြီး လစ်စဘွန်းအစိုးရ၏ တိုက်ရိုက်အုပ်ချုပ်မှုအောက် ပြန်သွင်းပြန်သည်။ ၁၉၀၉ခုနှစ်တွင် ပြည်နယ်တစ်ခုအဖြစ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ==အုပ်ချုပ်ရေး== [[File:Sucos Dili.png|thumb|upright|ဒီလီခရိုင်၏အုပ်ချုပ်​ရေးနယ်​မြေများ]] ဒီလီမြို့သည် ဒီလီမြူနီစီပယ်၏ မြို့တော်လည်းဖြစ်သည်။ ဒီလီမြူနီစီပယ်တွင် မြို့တော်ဒီလီသာမက အခြားသော ကျေးလက်ဒေသများပါ ပါဝင်သည်။ မြူနီစီပယ်တွင် ရွေးကောက်ခံမြို့တော်ဝန်နှင့် ကောင်စီရှိသည်။ ဒီလီမြူနီစီပယ်တွင် ခရိုင်ခွဲ (၆)ခုရှိရာမှ မြို့တော်ဒီလီတွင် (၄)ခုရှိသည်။  Cristo Rei၊ Dom Aleixo၊ Nain Feto နှင့် Vera Cruz တို့ဖြစ်ကြသည်။ ဒီလီမြို့သည် နိုင်ငံ၏မြို့တော်ဖြစ်သည့်အားလျော်စွာ မြူနီစီပယ်ရုံးများနှင့် ဗဟိုအစိုးရရုံးများစွာ တည်ရှိသည်။ ထိုရံးများသည် သီးခြားစွာ တည်ရှိသည်။ ==ကိုးကား== {{reflist}} {{ဒေသအလိုက် အာရှတိုက်ရှိ မြို့တော်များ}} [[Category:အရှေ့တောင်အာရှရှိ မြို့များ]] [[Category:အရှေ့တီမောနိုင်ငံရှိ မြို့များ]] [[Category:အာရှတိုက်ရှိ မြို့တော်များ]] 4m1akl9eyq03wyf6dcgbll3575w6m1x 0 49828 754962 751718 2022-08-16T09:59:36Z 185.205.142.64 /* ဝါဆိုသင်္ကန်း ဖြစ်ပေါ်လာပုံသမိုင်း */ wikitext text/x-wiki {{refimprove}} {{lead missing}} {{copyedit}} ==ဝါဆိုသင်္ကန်း ဖြစ်ပေါ်လာပုံသမိုင်း== “ဝါဆိုသင်္ကန်းလို့ ဆိုလိုက်လျှင် ဝါဆိုသောအခါ ဝတ်ရုံတဲ့ သင်္ကန်းကို ဝါဆိုသင်္ကန်းလို့ မှတ်ထင်နေကြသည်။ သို့သော် ပါဠိတော်မှာလာတဲ့ ဝါဆိုသင်္ကန်းက ဝါဆိုရန် ဝတ်ရုံတဲ့ သင်္ကန်းမဟုတ်ဘဲ ဝါတွင်းသုံးလ ဝါသို့ကပ်၍ ဝါကျိုး ဝါပြတ်ခြင်းမရှိဘဲ နေလေ့ရှိသော ရဟန်းတော်တို့အား လှူဒါန်းအပ်သော သင်္ကန်းဖြစ်သောကြောင့်လည်းကောင်း၊ ဝါတွင်းသုံးလပတ်လုံး မိုးတွင်းအခါ သိက္ခာမညှိုးဘဲ နေလေ့ရှိသော ရဟန်းတော်တို့သည်သာ ခံယူထိုက်သည်ဖြစ်၍ ယင်းရဟန်းတော်တို့၏ ဥစ္စာဖြစ်သောကြောင့်လည်းကောင်း “ဝဿဝါသိကစီဝရ-ဝါဆိုသင်္ကန်း”ဟုခေါ်၏။ (၁)။ ဝဿဝါသိကစီဝရ- ဝါဆိုသင်္ကန်း (၂)။ ဝဿိကသာဋိကစီဝရ- မိုးရေခံသင်္ကန်း ဒီအကြောင်းနဲ့ ပတ်သတ်လို့ ပါတိမောက်နိဿဂ္ဂိယပါစိတ် ပတ္တဝဂ်မှာလာတဲ့ အစ္စေကစီဝရအကြောင်း အနည်းငယ်ရှင်းပြပါမည်။ သာဝတ္ထိပြည် ဇေတဝန်ကျောင်းတော်၌ မြတ်စွာဘုရား သီတင်းသုံးတော်မူစဉ် အချိန်အခါကဖြစ်သည်။ ထိုအချိန်က မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတော်များ ဝါဆိုသင်္ကန်းအလှူခံ၍ သုံးစွဲရန် မပညတ်ရသေးပါ။ ထိုကာလအတွင်း ရဟန်းတော်များမှာ လမ်းဆုံ လမ်းလေးခွအမှိုက်ပုံများ၌ စွန့်ပစ်ထားသော အဝတ်စုတ်များ၊ လူသေကောင် များ၌ ရစ်ပတ်ထားသော အဝတ်စုတ်များကို ကောက်ယူ လျှော်ဖွတ်ဆေးဆိုးကာ ဝတ်ရုံကြသော ပံ့သုကူ သင်္ကန်းများနှင့်သာ မျှတနေရသည်။ ထိုမှ သမားတော်ဇီဝက၏ လျှောက်ထား တောင်းပန်မှုကြောင့် ဒါယကာတို့ လှူဒါန်းအပ်သော သင်္ကန်းကို အလှူခံခွင့်ရရှိသော ဂဟပတိ-သင်္ကန်း ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့၏။ ထိုမှ တဆင့် အမတ်စစ်သူကြီး တစ်ဦးက ငါသည် စစ်တိုက်ထွက်ဖို့ရာ အချိန်နီးနေ၍ အမှုကိစ္စများဖြင့် အလုပ်ရှုပ် နေသည့်အတွက် ရဟန်းတော်တို့ထံ ဝါဆိုသင်္ကန်းလာရောက် အလှူခံဖို့ရန် ကိုယ်တိုင် သွားရောက်၍ ပင့်ဖိတ်ဖို့ အချိန်မပေးနိုင်ပါ။ ထိုအခါ အမတ်စစ်သူကြီးက စစ်မြေပြင်အရပ်တွင် မိမိ၏ အသက်သည် သေမည် ရှင်မည်ကို အတိအကျမသိရေးသည့်အတွက် စစ်တိုက်ထွက်ခါနီးအချိန်တွင် ကုသိုလ်ရလို၍ လည်းကောင်း၊ ရရှိသည့်ကုသိုလ်၏ အစွမ်းသတ္တိ အာနုဘော်ကြောင့် စစ်မြေပြင်အရပ်တွင် အန္တရာယ်ကင်း စေလို၍လည်းကောင်း ရဟန်းတော်တို့၏အထံသို့ “အရှင်ဘုရားတို့ ကြွလာတော်မူကြပါကုန်၊ တပည့်တော်သည် အရှင်ဘုရားတို့အား ဝါဆိုသင်္ကန်းကို လှူဒါန်းပါအံ့ဟု လျှောက်ထားပေးရန် အခိုင်းအစေ တမန်ကို လွှတ်လိုက်၏။” မြတ်စွာဘုရားသည် ဝါမှထကုန်သော(ဝါဆိုပြီးသော) ရဟန်းတော်တို့အား ဝါဆိုသင်္ကန်းကို အလှူခံ၍ သုံးစွဲရန် ခွင့်ပြုတော်မမူအပ်သေး၍ ရဟန်းတော်တို့က ဝါဆိုသင်္ကန်းအလှူခံယူမှုအပေါ် ယုံမှားတွေးတောမှု ဖြစ်ကာ သံသယကုက္ကုစ္စဖြစ်ကြကုန်၏။ ထို့ကြောင့် အမတ်စစ်သူကြီးက ဝါဆိုသင်္ကန်းအလှူခံရန် ပင့်ဖိတ်ပါသော်လည်း ရဟန်းတော်တို့သည် လာရောက်၍ အလှူမခံကြကုန်။ ရဟန်းတော်တို့ မလာရောက်ကြသောအခါ “အမတ်စစ်သူကြီးက အရှင်မြတ်တို့သည် ဝါဆို သင်္ကန်းကို လာရောက်အလှူခံရန် တမန် စေလွှတ်အပ်ပါလျက် အဘယ့်ကြောင့် မကြွလာကုန် ဘိသနည်း။ ငါသည်ကား စစ်မြေပြင်အရပ်သို့ သွားရအံ့။ အသက်ရှင်ခြင်းကို သိနိုင်ခဲ၏။ သေခြင်းကိုလည်း သိနိုင်ခဲ၏-ဟု ရဟန်းတော်တို့အပေါ်၌ ကဲ့ရဲ့ရှုတ်ချ အပြစ်ပြ၍ ပြောဆို၏။ ထိုသတင်းကို မြတ်စွာဘုရား ကြားသိတော်မူသဖြင့် “ရဟန်းတော် တို့သည် အဆောတလျင်လှူအပ်သော သင်္ကန်းကို ခံယူ၍ ထားခြင်းငှာ ဘုရားခွင့်ပြုတော်မူပြီဟု ရဟန်းတော်တို့အတွက် သင်္ကန်းကို အလှူခံယူ၍ အသုံးပြုဖို့ရန် ခွင့်ပြုတော်မူသည်။” အစ္စေကစီဝရ-ဆိုသည်မှာ အဆောတလျင် ၊ ရှောင်တခင်လှူအပ်သော သင်္ကန်းဖြစ်သည်။ ၎င်းအစ္စေကစီဝရကို (၁)။ မိမိ၏အသက်ကို စိတ်မချရသည့် စစ်မြေပြင်အရပ်သို့ စစ်ထွက်မည့်ပုဂ္ဂိုလ်၊ (၂)။ အရပ်တစ်ပါးသို့ ခရီးထွက်မည့်ပုဂ္ဂိုလ်၊ (၃)။ ဖျားနာနေသည့် ဂိလာန မကျန်းမာ လူနာပုဂ္ဂိုလ်၊ (၄)။ မွေးဖွားခါနီး ကိုယ်ဝန်ဆောင်ပုဂ္ဂိုလ်၊ (၅)။ မူလအရင်က သဒ္ဓါတရားမရှိဘဲ အသစ်သဒ္ဓါတရား ဖြစ်ပေါ်လာသောပုဂ္ဂိုလ်၊ ၎င်းပုဂ္ဂိုလ်တို့က ရဟန်းတော်တို့၏ ထံသို့ တမန်စေလွှတ်၍ လည်းကောင်း၊ တမန်ကိုမစေလွှတ်ဘဲ မိမိကိုယ်တိုင် သွား၍လည်းကောင်း၊ အရှင်ဘုရားတို့ ကြွတော်မူလာကြပါကုန်၊ တပည့်တော်သည် အရှင်ဘုရားတို့အား ဝါဆိုသင်္ကန်းကို လှူဒါန်းပါအံ့ဟု အဆောတလျင် ရှောင်တခင် လှူဒါန်းအပ်သော သင်္ကန်းကို “အစ္စေကစီဝရ”ဟု ခေါ်သည်။ ၎င်းသင်္ကန်းကို ဝဿဝါသိက- ဝါဆိုသင်္ကန်းဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဝါကျွတ်သင်္ကန်းဟူ၍လည်းကောင်း၊ အစ္စေကစီဝရ- အဆောတလျင်ရှောင်တခင်လှူအပ်သော သင်္ကန်းဟူ၍ လည်းကောင်း အမည်အမျိုးမျိုးခေါ်နိုင်သည်။ ဤသည်ကို ထောက်ဆကြည့်မည်ဆိုပါလျှင် ဝါဆိုသင်္ကန်းအား တစ်နှစ်ပတ်လုံး လှူဒါန်းနိုင်၏။ ၎င်းသင်္ကန်းသည် သီးခြားသင်္ကန်းမျိုးမဟုတ်၊ သင်္ကန်း-၉ထည်တွင် တစ်ထည်အပါအဝင်ဖြစ်သည်။ သင်္ကန်း၉ထည်မှာ (၁)။ သင်းပိုင် (၂)။ ကိုယ်ရုံဧကသီ၊ (၃)။ ဒုကုဋ်၊ (၄)။ အိပ်ရာခင်း၊ (၅)။ မျက်နှာသုတ်ပဝါ၊ (၆)။ ပရိက္ခရာစောဠ။ (၇)။ နိသီဒိုင်၊ (၈)။ မိုးရေခံသင်္ကန်း၊ (၉)။ အမာလွှမ်းသင်္ကန်းတို့ဖြစ်သည်။ မိုးတွင်းအခါ မိုးရေချိုးရန် အသုံးပြုအပ်သော သင်္ကန်းဖြစ်သောကြောင့် ဝိဿိကသာဋိကစီဝရ- မိုးရေခံသင်္ကန်းဟုခေါ်၏။ ဝါဆိုသင်္ကန်းနှင့် မိုးရေခံသင်္ကန်းသည် အဓိပ္ပါယ် အနေအထားဖြင့် တူသယောင် ရှိ၍လည်းကောင်း၊ ပါဠိအနေအထားအားဖြင့် တူသယောင်ရှိ၍လည်းကောင်း အတူတူပင်ဟု ထင်မှတ်ကြ၏။ အဓိပ္ပါယ်မတူပါ။ ဝါဆိုသင်္ကန်းသည် မိုးရေခံသင်္ကန်းမဟုတ်ဘဲ မိုးရေခံသင်္ကန်းအတွက် ပါတိမောက် ရတနာဝဂ်မှာ သိက္ခာပုဒ်သီးခြားရှိပါသည်။ မြတ်စွာဘုရား ဇေတဝန်ကျောင်းတော်မှာ သီတင်းသုံးတော့ ဝိသာခါက ဆွမ်းစားပင့်ပါတယ်။ အဲဒီညလွန်တော့ လေးကျွန်းလုံးအနှံ့ မိုးကြီးရွာသွန်းပါတယ်။ မြတ်စွာဘုရားရှင်က ရဟန်းတို့ ဇေတဝန်ကျောင်းမှာ ရွာသလို၊ လေးကျွန်းလုံးအနှံ့မှာလည်း မိုးရွာတယ်။ သင်တို့မိုးရေချိုးကြ။ ဒီမိုးကြီးဟာ လေးကျွန်းလုံးနှံ့တဲ့ နောက်ဆုံးမိုးပဲ ဟု မိန့်တော်မူပါတယ်။ ရဟန်းတော်များဟာ သင်္ကန်းအပိုအလှူခံခွင့် မရှိသေးတာကြောင့် မိုးရေခံ သင်္ကန်းမပါဘဲ မိုးရေချိုးနေကြတဲ့အချိန် ဝိသာခါလွှတ်လိုက်တဲ့ အိမ်ဖော်မလေး ကျောင်းလာဆွမ်းစားချိန်ရောက်ကြောင်း လျှောက်ထားဖို့လာတဲ့အခါ၊ အဝတ်မပါဘဲ မိုးရေချိုးနေကြတဲ့ ရဟန်းတော်များကိုမြင်တော့ ဒီအရာမ်အတွင်းမှာ ရဟန်းတွေ မရှိဘူး။ အာဇီဝတက္ကတွန်းတွေသာ မိုးရေချိုးနေကြတယ်လို့တွေးပြီး ရဟန်းတွေကို မပင့်ခဲ့ဘဲ အိမ်ပြန်သွား ဝိသာခါကို အကြောင်းစုံပြန်ပြောတယ်။ ဝိသာခါက ပညာရှိတယ်။ လိမ္မာယဉ်ကျေးတယ်။ အတွေးအခေါ်လျင်မြန်ထက်မြက်တယ်။ရဟန်းတော်တွေ မိုးရေခံသင်္ကန်းမပါဘဲ မိုးရေချိုးနေကြတာဖြစ်မယ် စဉ်းစားပြီး အိမ်ဖော်မလေးကို ဆွမ်းစားချိန်ရောက်ကြောင်း ထပ်မံ အပင့်ခိုင်းပြန်တယ်။ အဲဒီအချိန် ရဟန်းတော်များဟာ ရေးချိုးပြီးလို့ တင့်တင်တယ်တယ် သပ္ပါယ်စွာ ဝတ်ရုံထားကြပြီးဖြစ်တယ်။ ကျောင်းတွင်းမှာ တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက်စွာ သီတင်းသုံးနေကြပြီဖြစ်တယ်။ ရဟန်းတစ်ပါးမျှ ကျောင်းမှာမရှိဘူး။ တစ်ကျောင်းလုံးတိတ်ဆိတ်နေတယ်လို့ အိမ်ဖော်မလေးက ပြန်လာပြီး ဝိသာခါကို ပြောပြန်တယ်။ ဝိသာခါက အခြေအနေကို စဉ်းစားမိပြီး ထပ်မံ လွှတ်ရပြန်တယ်။ ဒီတော့မှ မြတ်စွာဘုရားရှင်နဲ့ သံဃာတော်တွေ အိမ်ကြွလာတော်မူကြတယ်။ မိုးရွာပြီးစ ရေစီးအဟုန်တွေများနေပေမယ့် မြတ်စွာဘုရားနဲ့ သံဃာတော်တို့ရဲ့ ခြေတော်တွေ သင်္ကန်းတော်တွေမှာ ရေစိုစွတ်ခြင်း မရှိတာမြင်တော့ ဝိသာခါ အံ့ဩဝမ်းသာဖြစ်ကာ ဆွမ်းကပ်လှူ၊ ဒီနောက် မြတ်စွာဘုရားထံမှာ ဆု(၈)ပါးလျှောက်ထား တောင်းဆိုပါတယ်။ အဲဒီဆု(၈)ပါးက (၁)။ အရှင်ဘုရား တပည့်တော်မသည် သံဃာတော်များအား အသက်ထက်ဆုံး မိုးရေးခံသင်္ကန်း လှူလိုပါ၏။ (၂)။ ဧည့်သည် အာဂန္တုတို့အား ဆွမ်းလှူလိုပါ၏။ (၃)။ ခရီးသွားရဟန်းတို့အား ဆွမ်းလှူလိုပါ၏။ (၄)။ သူနာရဟန်းတို့အား ဆွမ်းလှူလိုပါ၏။ (၅)။ သူနာပြု ရဟန်းတို့အား ဆွမ်းလှူလိုပါ၏။ (၆)။ သူနာရဟန်းတို့အား ဆေးလှူလိုပါ၏။ (၇)။ အမြဲ ယာဂု လှူလိုပါ၏။ (၈)။ ဘိက္ခုနီသံဃာအား ရေသနုပ်လှူလိုပါ၏။ ဆိုတဲ့ ဆု(၈)မျိုးပါ။ ထို၈-မျိုးထဲမှ ပထမဆုံးဆုအရ မိုးရေခံသင်္ကန်းကို မြတ်စွာဘုရားရှင်ခွင့်ပြုတော်မူပါတယ်။ မိုးရေခံသင်္ကန်းဟာ မြတ်စွာဘုရား အထွာတော်ဖြင့် အလျား ၆ထွာ၊ အနံ ၂ထွာခွဲထက်မပိုရပါဘူး။ ပိုလျှင် ပါစိတ်အာပတ်သင့်ပါတယ်။ ဝါဆိုသင်္ကန်းကဲ့သို့ တစ်နှစ်ပတ်လုံး လှူဒါန်းခွင့်၊ အလှူခံခွင့် မရှိဘဲ “နယုန်လပြည့်ကျော် (၁)ရက်မှ ဝါဆိုလပြည့်နေ့အထိ” တစ်လသာ လှူဒါန်းခွင့် အလှူခံခွင့်ရနိုင်၏။မိုးလေးလပတ်လုံးသုံးစွဲနိုင်၏။ အချုပ်အားဖြင့် ဝါဆိုသင်္ကန်းသည် စစ်သူကြီး စတင်လှူဒါန်းသည်ကို အကြောင်းပြုပြီး မြတ်စွာဘုရားရှင် ခွင့်ပြုတော်မူသောကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာပြီး၊ မိုးရေခံသင်္ကန်းကတော့ ' * * * # [[]]' ဝိသာခါကျောင်းအစ်မကြီးကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာကြောင်း အသိပေးလိုက်ရပါသည်။ ဝါသင်္ကန်းနှင့် မိုးရေခံသင်္ကန်းနှစ်ခုရဲ့ မတူပုံ အကြောင်းလေးကို ရှင်းလင်းပြသညွှန်ကြားပေးသည့် ဆရာတော်အရှင်ပညာသီဟာဘိဝံသ ဆရာတော်ဘုရားအား အလွန်ပင်ကျေးဇူးတင်ကြောင်း။ -【အရှင်ဝိမလဝံသ(နာလန္ဒာတက္ကသိုလ်)】 ==ဝါဆိုသင်္ကန်းကို အချိန်ကာလမရွေး လှူဒါန်းခွင့် ရှိသူများ== # စစ်ထွက် သွားမည့်သူ။ #အရပ်တစ်ပါး ခရီးသွားမည့်သူ။ #ရောဂါဝေဒနာ ဖိစီးနှိပ်စက် ခံနေရသူ။ #မီးဖွားခါနီး မိခင်လောင်း။ #ယခင်က သဒ္ဓါတရားမရှိ၊ယခုချက်ချင်း သဒ္ဓါတရား ပေါ်ပေါက်လာသူ။ #သာသနာတော်ကို ယခုမှ ကြည်ညိုလာသူ။ အထက်ပါ ပုဂ္ဂိုလ်တို့က "၀ဿာဝါသိကံ ဒဿာမိ-" "ဝါဆိုသင်္ကန်းပါဘုရား" ဟု အမည်တပ်၍ လှူဒါန်းလာခဲ့သော် ဝါမကျွတ်သေးသော်လည်းကောင်း ဝါကျွတ်ပြီးသော်လည်းကောင်း အလှူခံနိုင်ခွင့်ရှိသည်။ ယင်းပုဂ္ဂိုလ်များသည် အချိန်မရွှေး ရှိနိုင်သဖြင့် ဝါဆိုသင်္ကန်းကို အချိန်မရွေး လှူဒါန်းနိုင်၊ အချိန်မရွေးအလှူ ခံနိုင်ခွင့်ရှိသည်။ * ဦးပဏ္ဍိတ (မန္တလေး) ==ထင်ရှားသော သင်္ကန်းအလှူရှင်များ== # ဝိသာခါကျောင်းအမကြီး # သမားတော်ကြီး ဇီဝက − မြတ်စွာဘုရားရှင်အား ကမ္ဗလာသင်္ကန်း လှူဒါန်းခဲ့သည်။ # ဝေရဉ္ဇာပြည်သား ဥဒယပုဏ္ဏား − သံဃာတော်အပါး ၅၀၀ အား တစ်ပါးလျှင် သင်္ကန်းတစ်စုံကျစီ လှူဒါန်းခဲ့သည်။<ref name="အလှူဒါနဆိုင်ရာသိမှတ်ဖွယ်ရာများ">{{cite book|title=အလှူဒါနဆိုင်ရာသိမှတ်ဖွယ်ရာများ|author=အရှင်သုမန (ကန့်ဘလူ)|publisher=ခင်မြတ်သူစာပေ|location=အမှတ် ၁၁၊ ဒဂုဏ်သီရိလမ်း၊ တာမွေမြို့နယ်၊ ရန်ကုန်မြို့|date=မေလ ၂၀၀၅|edition=ပထမအကြိမ်}}</ref> ==ကိုးကား== {{reflist}}2. Dhammaransi.com [[Category:ဗုဒ္ဓဘာသာ]] afz2suoxqtdl2oi0atvxf682qmkia13 0 51285 754843 751756 2022-08-15T12:14:51Z 103.42.217.45 /* ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး */ wikitext text/x-wiki မြန်မာနိုင်ငံတွင်းရှိ တံတားများ စာရင်း ==ကချင်ပြည်နယ်== [[File:Balaminhtin.jpg|thumb|ဗလမင်းထင်တံတား]] {| class=wikitable !တံတားအမည်!!တည်နေရာ!!တံတားအမျိုးအစား!!ဖြတ်ကျော်သည့်နေရာ!!အရှည်!!မှတ်ချက် |- |[[ဗလမင်းထင်တံတား]]||[[မြစ်ကြီးနားမြို့]]|| သံမဏိပေါင်||[[ဧရာဝတီမြစ်]]||၂၆၈၈ ပေ|| |- |[[ဧရာဝတီတံတား (စင်းခန်း)]]|| ဗန်းမော်မြို့နယ်||သံမဏိသံပေါင်||ဧရာဝတီမြစ်||ကားတံတားအရှည် - ၄၆၃ဝ ပေ<br />ရထားတံတားအရှည် - ၅၅၁ဝ ပေ|| |- |မိုးကောင်းတံတား|| || || မိုးကောင်ချောင်း|| || |} ==ကယားပြည်နယ်== {| class=wikitable !တံတားအမည်!!တည်နေရာ!!တံတားအမျိုးအစား!!ဖြတ်ကျော်သည့်နေရာ!!အရှည်!!မှတ်ချက် |- |သီရိမင်္ဂလာတံတား||[[လွိုင်ကော်မြို့]]||သံကူကွန်ကရစ်|| ||၂၄၀ ပေ|| |} ==ကရင်ပြည်နယ်== {| class=wikitable !တံတားအမည်!!တည်နေရာ!!တံတားအမျိုးအစား!!ဖြတ်ကျော်သည့်နေရာ!!အရှည်!!မှတ်ချက် |- |[[ဘားအံတံတား]]|| || ||[[သံလွင်မြစ်]]||၂၂၅၂ ပေ|| |- |[[ထိုင်း−မြန်မာ ချစ်ကြည်ရေးတံတား]]||[[မြဝတီမြို့]]|| || || || |- |[[ဂျိုင်းတံတား (ကော့ကရိတ်)]]|| || ||[[ဂျိုင်းမြစ်]]|| || |- |[[သင်္ကန်းညီနောင်တံတား]]|| || || || || |- |[[ဟောင်သရောတံတား]]|| || || ||၉၂၀ ပေ|| |} ==ချင်းပြည်နယ်== {| class=wikitable !တံတားအမည်!!တည်နေရာ!!တံတားအမျိုးအစား!!ဖြတ်ကျော်သည့်နေရာ!!အရှည်!!မှတ်ချက် |- |[[မံဆောင်းတံတား]]|| || || || || |- ||[[စိုင်းဒူးတံတား]]|| || || || || |} ==စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး== {| class=wikitable !တံတားအမည်!!တည်နေရာ!!တံတားအမျိုးအစား!!ဖြတ်ကျော်သည့်နေရာ!!အရှည်!!မှတ်ချက် |- |[[ဆင်ဖြူရှင်တံတား(ချောင်းဦး)]]||ချောင်းဦးမြို့|| ||[[ချင်းတွင်းမြစ်]]||၄၉၅၇ ပေ|| |- |ချင်းတွင်းမြစ်ကူးတံတား||[[မုံရွာမြို့]]|| ||ချင်းတွင်းမြစ်||၄၇၃၀ ပေ|| |- ||ချင်းတွင်းတံတား(ကလေးဝ)||[[ကလေးဝမြို့]]|| ||ချင်းတွင်းမြစ်|| || |- |[[ဧရာဝတီတံတား (ထီးချိုင့်)]]||[[ထီးချိုင့်မြို့]]|| ||[[ဧရာဝတီမြစ်]]|| || |- |[[ဧရာဝတီတံတား (ရတနာသိင်္ခ)]]||[[ရွှေဘိုခရိုင်]]||သံမဏိသံပေါင်||ဧရာဝတီမြစ်||၂၄၈၀ ပေ|| |- |မူးမြစ်ကူးတံတား||စစ်ကိုင်းခရိုင် || ||[[မူးမြစ်]]||၂၁၂၅ ပေ|| |- |နေရဉ္စာတံတား|| || || || || |} ==တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး== {| class=wikitable !တံတားအမည်!!တည်နေရာ!!တံတားအမျိုးအစား!!ဖြတ်ကျော်သည့်နေရာ!!အရှည်!!မှတ်ချက် |- |ကျွဲကူး−ကျောက်ဖျာတံတား (မြိတ်)||[[မြိတ်မြို့]]|| || || || |} ==နေပြည်တော်ကောင်စီနယ်မြေ== {| class=wikitable !တံတားအမည်!!တည်နေရာ!!တံတားအမျိုးအစား!!ဖြတ်ကျော်သည့်နေရာ!!အရှည်!!မှတ်ချက် |- |[[ပေါင်းလောင်းမြစ်ကူးတံတား]]|| || ||[[ပေါင်းလောင်းမြစ်]]||၄၈၀ ပေ|| |} ==ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး== {| class=wikitable !တံတားအမည်!!တည်နေရာ!!တံတားအမျိုးအစား!!ဖြတ်ကျော်သည့်နေရာ!!အရှည်!!မှတ်ချက် |- |[[နဝဒေးတံတား]]||[[ပြည်မြို့]]|| ||[[ဧရာဝတီမြစ်]]||၄၁၈၃ ပေ|| |- |စစ်တောင်းတံတား (နတ်သံကွင်း)|| || || || || |- |[[စစ်တောင်းတူးမြောင်းတံတား (ပဲခူး)]]||ဝေါမြို့နယ်||သံကူကွန်ကရစ်||စစ်တောင်းတူးမြောင်း||၂၄၀ ပေ|| |- |[[နဂါးပေါက်တံတား (ပဲခူး)]]||ဝေါမြို့နယ်||သံကူကွန်ကရစ်|| ||၂၄၀ ပေ|| |- |ထန်းပင်ကုန်းတံတား|| || || ||၅၄၀ ပေ|| |- |ထွဋ်မြတ်(ထွဋ်ပေါက်)တံတား]]|| || || ||၉၁၂ ပေ|| |} ==မကွေးတိုင်းဒေသကြီး== {| class=wikitable !တံတားအမည်!!တည်နေရာ!!တံတားအမျိုးအစား!!ဖြတ်ကျော်သည့်နေရာ!!အရှည်!!မှတ်ချက် |- |[[ဧရာဝတီတံတား (မကွေး)]]||[[မကွေးမြို့]]||သံမဏိသံပေါင်||[[ဧရာဝတီမြစ်]]|| || |- |[[အနော်ရထာတံတား]]||[[ချောက်မြို့]]|| ||ဧရာဝတီမြစ်|| || |- |[[ဧရာဝတီတံတား (ပခုက္ကူ)]]||[[ပခုက္ကူမြို့]]||သံမဏိသံပေါင်||ဧရာဝတီမြစ်||ရထားလမ်းအရှည် ၃.၉ မိုင်<br />ကားလမ်းအရှည် ၂.၅၆ မိုင်|| |- |[[ဧရာဝတီတံတား (မလွန်)]]||[[မင်းလှမြို့(သရက်ခရိုင်)|အထက်မင်းလှမြို့နယ်]]||သံမဏိသံပေါင်||ဧရာဝတီမြစ်||၃၂၁၅ ပေ|| |- |[[ယင်းချောင်းတံတား]]||တောင်တွင်းကြီး−မြို့သစ်−နတ်မောက်လမ်း||သံကူကွန်ကရစ်||ယင်းချောင်း||၃၂၀ ပေ|| |- |[[မန်းချောင်းတံတား]]|| || ||မန်းချောင်း|| || |- |မြစ်သာမြစ်ကူးတံတား|| || ||[[မြစ်သာမြစ်]]|| || |- |[[ကျားထူးချောင်းတံတား (မကွေး)]]||[[နတ်မောက်မြို့]]||သံကူကွန်ကရစ်||ကျားထူးချောင်း||၄၈၀ ပေ|| |- |ရွှေချောင်းတံတားအမှတ် (၁)||ပခုက္ကူမြို့နယ်||သံကူကွန်ကရစ်||ရွှေချောင်း||၉၀၀ ပေ|| |- |လွှာချောင်းတံတား|| || ||လွှာချောင်း|| || |- |မင်းတုန်းတံတား|| || || || || |- |ဝက်ခုတ်တံတား|| || || || || |- |ဆားဗွက်ချောင်း တံတား||[[မင်းဘူးမြို့]]||သံကူကွန်ကရစ်||ဆားဗွက်ချောင်း|||| |- |နွယ်တမယ်တံတား (တိုးချဲ့)|| || || || || |- |စွန်ချောင်းတံတား|| || ||စွန်ချောင်း|| || |- |ဆင်ဇာချောင်းတံတား|| || ||ဆင်ဇာချောင်း|| || |- |ဒေါင်းသေချောင်းတံတား||||သံကူကွန်ကရစ်||ဒေါင်းသေချောင်း|||| |- |အမှတ်(၁)ပေါက်တံတား (အုန်းတော)|| ||သံကူကွန်ကရစ်|| ||၃၁၈၀ ပေ|| |- |အမှတ်(၂)ပေါက်တံတား (ရေပြာ)||ပေါက်မြို့နယ်||သံကူကွန်ကရစ်|| ||၃၁၄၀ ပေ|| |- |ဂုံဘိုတံတား||ဂန့်ဂေါခရိုင် ကျောက်ထုမြို့နယ်ခွဲ|| || ||၆၉၀ ပေ|| |} ==မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး== {| class=wikitable !တံတားအမည်!!တည်နေရာ!!တံတားအမျိုးအစား!!ဖြတ်ကျော်သည့်နေရာ!!အရှည်!!မှတ်ချက် |- |[[ဧရာဝတီတံတား (ရတနာပုံ)]]||[[စစ်ကိုင်း-မန္တလေး]]|| ||ဧရာဝတီမြစ်||၅၆၁၄ ပေ|| |- |[[အင်းဝတံတား]]||[[စစ်ကိုင်းမြို့]]||သံပေါင်ပေါင်းကူးတံတား||ဧရာဝတီမြစ်||၃၉၄၈ ပေ|| |- |[[ဦးပိန်တံတား]]||အမရပူရမြို့||ခြေလျင်လျောက် ကျွန်းသားတံတား||တောင်သမန်အင်း||၃၉၆၇ ပေ|| |} ==မွန်ပြည်နယ်== {| class=wikitable !တံတားအမည်!!တည်နေရာ!!တံတားအမျိုးအစား!!ဖြတ်ကျော်သည့်နေရာ!!အရှည်!!မှတ်ချက် |- |[[သံလွင်တံတား(မော်လမြိုင်)]]||[[မော်လမြိုင်မြို့]]|| သံမဏိပေါင်||[[သံလွင်မြစ်]]||ယာဉ်သွားလမ်း ၂.၂ မိုင်<br />မီးရထားလမ်း ၄.၁ မိုင်|| |- |[[သံလွင်တံတား(ချောင်းဆုံ)]]||[[ချောင်းဆုံမြို့]]|| သံမဏိခုံး||သံလွင်မြစ်||၆၃၀၀ ပေ|| |- |[[အတ္ထရံတံတား]]|| မော်လမြိုင်မြို့|| သံမဏိကြိုး||[[အတ္ထရံမြစ်]]|| ၅၅၀ မီတာ|| |- |စစ်တောင်းတံတား(မုပ္ပလင်)|| မုပ္ပလင်မြို့နယ်|| သံမဏိပေါင်|| စစ်တောင်းမြစ်|| ၂၃၉၁ ပေ|| |- |[[ဂျိုင်းတံတား (ဇာသပြင်)|ဇာသပြင်]] တံတား|| ဇာသပြင်ရွာ နှင့် ခရုံဂူရွာ|| သံမဏိကြိုး||[[ဂျိုင်းမြစ်]]|| ၁.၅ ကီလိုမီတာ|| |} ==ရခိုင်ပြည်နယ်== {| class=wikitable !တံတားအမည်!!တည်နေရာ!!တံတားအမျိုးအစား!!ဖြတ်ကျော်သည့်နေရာ!!အရှည်!!မှတ်ချက် |- |[[ရာမောင်တံတား]]|| || || ||၁၃၀၀ ပေ|| |- |[[ကစ္စပနဒီတံတား]]|| || ||[[ကုလားတန်မြစ်]]||၂၅၁၂.၅ ပေ|| |- |[[မင်းချောင်းတံတား]]|| || || ||၂၀၀၃ ပေ|| |- |[[ပီကောက်တံတား]]|| || || || || |- |[[ယောချောင်းတံတား]]|| || || || || |} ==ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး== {| class=wikitable |+ !တံတားအမည်!!တည်နေရာ!!တံတားအမျိုးအစား!!ဖြတ်ကျော်သည့်နေရာ!!အရှည်!!မှတ်ချက် |- |[[အောင်ဇေယျတံတား]]|| လှိုင်သာယာအရှေ့ပိုင်းမြို့နယ်နှင့်အင်းစိန်မြို့နယ်|| သံမဏိကြိုးတံတား||[[လှိုင်မြစ်]]|| ၄၁၆၈ ပေ|| |- | ကြိုးတံတား|| မြောက်ဉက္ကလာပမြို့နယ်နှင့်ဒဂုံမြို့သစ်မြောက်ပိုင်းမြို့နယ်|| သံမဏိကြိုးတံတား|| ငုမိုရိပ်ချောင်း|| ‌‌‌‌‌ || |- |[[ဘုရင့်နောင်တံတား အမှတ် (၂)]]||[[မရမ်းကုန်းမြို့နယ်]] နှင့် [[လှိုင်သာယာမြို့နယ်]]||သံမဏိသံပေါင်||လှိုင်မြစ်||၄၁၀၃.၅၃ ပေ|| |- |[[ဒဂုံတံတား|ဒဂုံမြို့သစ်တတား]]|| || || || || |- |[[ငမိုးရိပ်ချောင်းတံတား|ငမိုးရိပ်တံတား]]|| မင်္ဂလာ‌တောင်ညွန့်မြို့နယ် နှင့် ဒေါပုံမြို့နယ်|| သာမန်||ငမိုးရိပ်ချောင်း|| ၁၉၆၈ ပေ|| |- |[[ရွှေပြည်သာတံတား]]|| အင်းစိန်မြို့နယ်နှင့်လှိုင်သာယာအရှေ့ပိုင်းမြို့နယ်|| သံမဏိပေါင်||လှိုင်မြစ်|| ၇၈၉ ‌ေ|| |- |[[သန်လျင်တံတား]]||[[သန်လျင်မြို့]]|| သံမဏိပေါင်တံတား||[[ပဲခူးမြစ်]]||၂.၂ ကီလိုမီတာ|| |- |[[သန်လျင်တံတား အမှတ် (၂)|သန်လျင်တံတား (အမှတ် ၂)]]|| || ||ပဲခူးမြစ်||၄၅၄၀ ပေ|| |- |[[မဟာဗန္ဓုလတံတား]]|| ပုစွန်တောင်မြို့နယ် နှင့် ဒေါပုံမြို့နယ်|| ||[[ပုဇွန်တောင်ချောင်း]]|| || |- |ပန်းလှိုင်တံတား|| လှိုင်သာယာအနောက်ပိုင်းနှင့် တွံတေး|| သာမန်|| ပန်းလှိုင်မြစ်|| ၂၄၃၅ ‌ေ|| |- |တွံတေးကြိုးတံတား|| || || || || |- |[[ကုက္ကိုဝမြစ်ကူးတံတား]]||[[ထန်းတပင်မြို့]]|| ||ကုက္ကိုဝမြစ်|| || |- |သာကေတတံတား (ဒေါပုံ) |ဒေါပုံ နှင့် တာမွေ |သံကူကွန်ကရစ်ကြိုးဆိုင်း တံတား |ပုဇွန်တောင်ချောင်း |၈၃၀ ပေ(၂၅၃မီတာ အရှည်)၊ (၂၁.၅ မီတာ အကျယ်) |JICA & MOC |} ==ရှမ်းပြည်နယ်== {| class=wikitable !တံတားအမည်!!တည်နေရာ!!တံတားအမျိုးအစား!!ဖြတ်ကျော်သည့်နေရာ!!အရှည်!!မှတ်ချက် |- |[[ဂုတ်ထိပ်တံတား]]||နောင်ချိုမြို့နယ်||မြင်းခုံတံတား||ဂုတ်ထိပ်ချောင်း||၂၂၆၀ ပေ|| |- |သံလွင်တံတား (တာဆန်း)|| || ||[[သံလွင်မြစ်]]||၉၀၀ ပေ|| |- |ထိုင်း−မြန်မာ ချစ်ကြည်ရေးတံတား|| || || || || |- |တာကော်အက်တံတား|| || ||သံလွင်မြစ်||၆၀၀ ပေ|| |- |[[မြန်မာ−လာအို ချစ်ကြည်ရေး မဲခေါင်မြစ်ကူးတံတား]]||တာချီလိတ်ခရိုင်၊ ကျိုင်းလပ်မြို့နယ်ခွဲ||သံမဏိသံပေါင်||မဲခေါင်မြစ်||၆၉၁.၆ မီတာ|| |- |နမ့်ပေါင်တံတား||နမ့်ပေါင်မြို့|| ||နမ့်ပေါင်ချောင်း|| || |- |နမ့်တိန်တံတား|| || || || || |- |ရွှေလီတံတား (နမ့်ခမ်း)|| || || || || |} ==ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး== {| class=wikitable !တံတားအမည်!!တည်နေရာ!!တံတားအမျိုးအစား!!ဖြတ်ကျော်သည့်နေရာ!!အရှည်!!မှတ်ချက် |- |[[ဗိုလ်မြတ်ထွန်းတံတား]]||[[ညောင်တုန်းမြို့]]|| ||[[ဧရာဝတီမြစ်]]|| || |- |[[ဒေးဒရဲတံတား]]||[[ဒေးဒရဲမြို့]]|| ||ဧရာဝတီမြစ်||၄၀၈၈.၃ ပေ|| |- |[[ဧရာဝတီတံတား (ညောင်တုန်း)]]||ညောင်တုန်းမြို့|| ||ဧရာဝတီမြစ်||ကားလမ်းတံတား စုစုပေါင်းအရှည် ၁ဝ၈၁၄ ပေ<br />ရထားလမ်းတံတား စုစုပေါင်းအရှည် ၂ဝ၅၄၅ ပေ|| |- |ဘိုကလေးမြစ်ကူးတံတား||[[ဘိုကလေးမြို့]]||သံမဏိသံပေါင်||ဘိုကလေးမြစ်||၄၀၀၅ ပေ ၃ လက်မ|| |- |ကျွန်းကုန်းတံတား|| || || || || |- |[[မအူပင်တံတား]]||[[မအူပင်မြို့]]|| ||ဧရာဝတီမြစ်|| || |- |သဲကုန်းတံတား|| || || || || |- |ဖျာပုံတံတား|| || || || || |- |နတ်ချောင်းတံတား|| || || || || |- |ဥယျာဉ်ချောင်းတံတား|| || || || || |- |ငဝန်တံတား|| || || || || |- |ခဲပေါင်တံတား (ကျုံပျော်)|| || || || || |- |ကျွဲခြံရေကျော်တံတား|| || || ||၁၆၇၉ ပေ|| |} ==ကိုးကား== {{reflist}} * [http://www.ministry-construction.gov.mm ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ကြီးဌာန] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141022130843/http://www.ministry-construction.gov.mm/ |date=22 October 2014 }} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ တံတားများ]] [[Category:နိုင်ငံအလိုက် တံတားများ]] 63jdze652sb53o2z1cje2v4jduvwojg 0 51676 754966 742129 2022-08-16T10:40:50Z Jokomarel 101196 [[အဲကေဘီဇက်]] စာမျက်နှာကို [[ကမ္ဘောဇလေကြောင်းလိုင်း]] သို့ Jokomarelက ရွှေ့ခဲ့သည်: "အဲကေဘီဇက်" ဟူသည် လေကြောင်းလိုင်း၏ မြန်မာအမည်မဟုတ်ပါ။ wikitext text/x-wiki [https://www.airkbz.com/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190313004244/http://airkbz.com/ |date=13 March 2019 }}{{Infobox airline |airline = Air KBZ |logo = Air KBZ Logo.jpg |logo_size =300 x 300 px |fleet_size = ၁၂ |destinations = ၁၇ |IATA = K7 |ICAO = KBZ |callsign = Jade Air |parent = KBZ Group |company_slogan = Wings For Every One |founded = အောက်တိုဘာ ၂၀၁၀ |commenced = ၂ ဧပြီ ၂၀၁၁ |headquarters = [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] |key_people = ဦးေကျာ်ဟန် ( Chief Operating Officer) |bases = [[ရန်ကုန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်]] |frequent_flyer = |lounge = |alliance = |website = {{url|www.airkbz.com}} }} '''အဲကေဘီဇက်''' ({{lang-en|Air KBZ}}) သည် ရန်ကုန်မြို့အခြေစိုက် မြန်မာနိုင်ငံသားပိုင် ပြည်တွင်းလေကြောင်းလိုင်း တစ်ခုဖြစ်သည်။ ကမ္ဘောဇ အုပ်စုကုမ္ပဏီ မှ ပိုင်ဆိုင်ပြီး ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂ ရက်နေ့ မှာ ရန်ကုန် - ပုဂံ - မန္တလေး - ဟဲဟိုး - ရန်ကုန် ခရီးစဉ် ဖြင့် စတင်ပြေးဆွဲခဲ့သည်။ == ပျံသန်းရာမြို့များ == === ပြည်တွင်း === *[[ပုဂံ]] - [[ညောင်ဦးလေဆိပ်]] *[[ဗန်းမော်မြို့|ဗန်းမော်]] - [[ဗန်းမော်လေဆိပ်]] *[[တောင်ကြီးမြို့|ဟဲဟိုး]] - [[ဟဲဟိုးလေဆိပ်]] *[[ကလေးမြို့|ကလေး]] - [[ကလေးမြို့လေဆိပ်]] *[[ကော့သောင်းမြို့|ကော့သောင်း]] - [[ကော့သောင်းလေဆိပ်]] *[[ကျိုင်းတုံမြို့|ကျိုင်းတုံ]] - [[ကျိုင်းတုံလေဆိပ်]] *[[လားရှိုးမြို့|လားရှိုး]] - [[လားရှိုးလေဆိပ်]] *[[မန္တလေးမြို့|မန္တလေး]] - [[မန္တလေးအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်]] ''အခြေစိုက်လေဆိပ်'' *[[မြိတ်မြို့|မြိတ်]] - [[မြိတ်လေဆိပ်]] *[[မြစ်ကြီးနားမြို့ | မြစ်ကြီးနား]] - [[မြစ်ကြီးနားလေဆိပ်]] *[[ပူတာအိုမြို့|ပူတာအို]] - [[ပူတာအိုလေဆိပ်]] *[[စစ်တွေမြို့|စစ်တွေ]] - [[စစ်တွေလေဆိပ်]] *[[ထားဝယ်မြို့|ထားဝယ်]] - [[ထားဝယ်လေဆိပ်]] *[[တာချီလိတ်မြို့|တာချီလိတ်]] - [[တာချီလိတ်လေဆိပ်]] *[[သံတွဲမြို့|သံတွဲ]] - [[သံတွဲလေဆိပ်]] *[[ရန်ကုန်မြို့|ရန်ကုန်]] - [[ရန်ကုန်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်]] '''အဓိက အခြေစိုက်လေဆိပ်''' === ပြည်ပ === '''ထိုင်းနိုင်ငံ''' *[[ချင်းမိုင်မြို့|ချင်းမိုင်]] - [[ချင်းမိုင် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်]] == လေယာဉ်များ == <center> {|class="toccolours" border="1" cellpadding="3" style="border-collapse:collapse;text-align:center" |+'''အဲကေဘီဇက်''' ! width="100pt" style="background-color:yellow;" | လေယာဉ်အမျိုးအစား ! width="50pt" style="background-color:yellow;" | လက်ရှိ ! width="50pt" style="background-color:yellow;" | မှာယူထားမှု ! width="50pt" style="background-color:yellow;" | အခြား ! style="background-color:yellow;" | မှတ်ချက် |- |[[ATR 72|ATR 72-500]] |align="center"|၃ |align="center"|၀ |align="center"|၀ | |- |[[ATR 72|ATR 72-600]] |align="center"|၉ |align="center"|၀ |align="center"|၀ | |- !စုစုပေါင်း !၁၂ <ref>{{Cite web |title=AIR KBZ ေလေၾကာင္းလိုင္းမွ အသစ္၀ယ္ယူေသာ ATR 72-600 ေလယာဥ္သစ္တစ္စီး ထပ္မံေရာက္ရွိ {{!}} Air KBZ<!-- Bot generated title --> |url=http://www.airkbz.com/new/184 |accessdate=14 October 2016 |archivedate=12 October 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161012191104/http://airkbz.com/new/184 }}</ref> !၀ !၀ ! |} </center> == မတော်တဆမှုများ == * ၂၀၁၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၇ ရက်နေ့တွင် သံတွဲလေဆိပ်တွင် ATR-72-500 မှာ လေယာဉ်ပြေးလမ်း ချော်ခဲ့သည်။ သို့သော် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိမှု မရှိခဲ့ပေ။<ref>{{cite news|last=Hradecky|first=Simon|title=Accident: Air KBZ AT72 at Thandwe on Feb 17th 2012, runway excursion, gear collapse|url=http://avherald.com/h?article=44b25a8c&opt=0|accessdate=10 June 2013|newspaper=The Avaiation Herald|date=3 March 2012}}</ref> * ၂၀၁၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၂၈ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်တွင် ပြေးလမ်းချော်ခဲ့သည်။ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရရှိမှု မရှိခဲ့ပေ။ == ကိုးကား == {{reflist}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံအခြေစိုက် လေကြောင်းလိုင်းများ]] dstrljqa6p188ra159bvugv5szswm72 754968 754966 2022-08-16T10:41:49Z Jokomarel 101196 wikitext text/x-wiki {{redirect|အဲကေဘီဇက်}} [https://www.airkbz.com/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190313004244/http://airkbz.com/ |date=13 March 2019 }}{{Infobox airline |airline = Air KBZ |logo = Air KBZ Logo.jpg |logo_size =300 x 300 px |fleet_size = ၁၂ |destinations = ၁၇ |IATA = K7 |ICAO = KBZ |callsign = Jade Air |parent = KBZ Group |company_slogan = Wings For Every One |founded = အောက်တိုဘာ ၂၀၁၀ |commenced = ၂ ဧပြီ ၂၀၁၁ |headquarters = [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] |key_people = ဦးေကျာ်ဟန် ( Chief Operating Officer) |bases = [[ရန်ကုန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်]] |frequent_flyer = |lounge = |alliance = |website = {{url|www.airkbz.com}} }} '''ကမ္ဘောဇလေကြောင်းလိုင်း''' ({{lang-en|Air KBZ}}) သည် ရန်ကုန်မြို့အခြေစိုက် မြန်မာနိုင်ငံသားပိုင် ပြည်တွင်းလေကြောင်းလိုင်း တစ်ခုဖြစ်သည်။ ကမ္ဘောဇ အုပ်စုကုမ္ပဏီ မှ ပိုင်ဆိုင်ပြီး ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂ ရက်နေ့ မှာ ရန်ကုန် - ပုဂံ - မန္တလေး - ဟဲဟိုး - ရန်ကုန် ခရီးစဉ် ဖြင့် စတင်ပြေးဆွဲခဲ့သည်။ == ပျံသန်းရာမြို့များ == === ပြည်တွင်း === *[[ပုဂံ]] - [[ညောင်ဦးလေဆိပ်]] *[[ဗန်းမော်မြို့|ဗန်းမော်]] - [[ဗန်းမော်လေဆိပ်]] *[[တောင်ကြီးမြို့|ဟဲဟိုး]] - [[ဟဲဟိုးလေဆိပ်]] *[[ကလေးမြို့|ကလေး]] - [[ကလေးမြို့လေဆိပ်]] *[[ကော့သောင်းမြို့|ကော့သောင်း]] - [[ကော့သောင်းလေဆိပ်]] *[[ကျိုင်းတုံမြို့|ကျိုင်းတုံ]] - [[ကျိုင်းတုံလေဆိပ်]] *[[လားရှိုးမြို့|လားရှိုး]] - [[လားရှိုးလေဆိပ်]] *[[မန္တလေးမြို့|မန္တလေး]] - [[မန္တလေးအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်]] ''အခြေစိုက်လေဆိပ်'' *[[မြိတ်မြို့|မြိတ်]] - [[မြိတ်လေဆိပ်]] *[[မြစ်ကြီးနားမြို့ | မြစ်ကြီးနား]] - [[မြစ်ကြီးနားလေဆိပ်]] *[[ပူတာအိုမြို့|ပူတာအို]] - [[ပူတာအိုလေဆိပ်]] *[[စစ်တွေမြို့|စစ်တွေ]] - [[စစ်တွေလေဆိပ်]] *[[ထားဝယ်မြို့|ထားဝယ်]] - [[ထားဝယ်လေဆိပ်]] *[[တာချီလိတ်မြို့|တာချီလိတ်]] - [[တာချီလိတ်လေဆိပ်]] *[[သံတွဲမြို့|သံတွဲ]] - [[သံတွဲလေဆိပ်]] *[[ရန်ကုန်မြို့|ရန်ကုန်]] - [[ရန်ကုန်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်]] '''အဓိက အခြေစိုက်လေဆိပ်''' === ပြည်ပ === '''ထိုင်းနိုင်ငံ''' *[[ချင်းမိုင်မြို့|ချင်းမိုင်]] - [[ချင်းမိုင် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်]] == လေယာဉ်များ == <center> {|class="toccolours" border="1" cellpadding="3" style="border-collapse:collapse;text-align:center" |+'''အဲကေဘီဇက်''' ! width="100pt" style="background-color:yellow;" | လေယာဉ်အမျိုးအစား ! width="50pt" style="background-color:yellow;" | လက်ရှိ ! width="50pt" style="background-color:yellow;" | မှာယူထားမှု ! width="50pt" style="background-color:yellow;" | အခြား ! style="background-color:yellow;" | မှတ်ချက် |- |[[ATR 72|ATR 72-500]] |align="center"|၃ |align="center"|၀ |align="center"|၀ | |- |[[ATR 72|ATR 72-600]] |align="center"|၉ |align="center"|၀ |align="center"|၀ | |- !စုစုပေါင်း !၁၂ <ref>{{Cite web |title=AIR KBZ ေလေၾကာင္းလိုင္းမွ အသစ္၀ယ္ယူေသာ ATR 72-600 ေလယာဥ္သစ္တစ္စီး ထပ္မံေရာက္ရွိ {{!}} Air KBZ<!-- Bot generated title --> |url=http://www.airkbz.com/new/184 |accessdate=14 October 2016 |archivedate=12 October 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161012191104/http://airkbz.com/new/184 }}</ref> !၀ !၀ ! |} </center> == မတော်တဆမှုများ == * ၂၀၁၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၇ ရက်နေ့တွင် သံတွဲလေဆိပ်တွင် ATR-72-500 မှာ လေယာဉ်ပြေးလမ်း ချော်ခဲ့သည်။ သို့သော် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိမှု မရှိခဲ့ပေ။<ref>{{cite news|last=Hradecky|first=Simon|title=Accident: Air KBZ AT72 at Thandwe on Feb 17th 2012, runway excursion, gear collapse|url=http://avherald.com/h?article=44b25a8c&opt=0|accessdate=10 June 2013|newspaper=The Avaiation Herald|date=3 March 2012}}</ref> * ၂၀၁၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၂၈ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်တွင် ပြေးလမ်းချော်ခဲ့သည်။ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရရှိမှု မရှိခဲ့ပေ။ == ကိုးကား == {{reflist}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံအခြေစိုက် လေကြောင်းလိုင်းများ]] owwfyue8xq9i1oq4t4asrwk1joayos4 0 52457 754915 719811 2022-08-16T03:04:22Z Aung kaung 11971 wikitext text/x-wiki ဂီတလောကတွင် ကိုမြကြီးဟု ထင်ရှားကျော်ကြား လူကြိုက်များခဲ့သော နိုင်ငံကျော်တေးသံရှင် '''ဦးမြကြီးခေါ် ဦးမြဟန်'''ကို ၁၉၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ (၁၀)ရက်နေ့၌ အဖဦးဆင်၊ မိခင်ဒေါ်မွှေးတို့က [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ [[ပုဇွန်တောင်မြို့နယ်]] ရေကျော် အိုးဘိုးရပ်ကွက်တွင် မွေးဖွားသည်။ == ငယ်ဘဝ == ဖခင်ဖြစ်သူသည် [[စိန်ပေါလ်ကျောင်း]] (ယခု အခြေခံပညာ အထက်တန်း(၆)၊ ဗိုလ်တစ်ထောင်)မှ အထက်တန်းပြဆရာဖြစ်သည်။ မိခင်သည် ဆေးပြင်းလိပ်ခုံပိုင်ရှင်ဖြစ်သည်။ ဦးမြကြီးသည် အလုံမြို့နယ် [[အ.ထ.က(၄)အလုံ|ကူရှင်ကျောင်း]](ယခု အထက (၄) အလုံ)တွင် ပညာသင်ကြားသည်။ ထိုကျောင်းမှ (၁၀)တန်းအောင်ပြီး တက္ကသိုလ် ဥပစာအပိုင်း(က)အထိ ပညာဆက်လက်သင်ယူခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဝါသနာကြီးလှသော တေးဂီတလောကသို့ ခြေချသည်။ ဦးမြကြီးသည် ဂီတပညာများကို ဂီတပညာရှင် ဆရာမကြီး (ဒေါ်)[[မကြည်အောင်]]၊ [[ဂီတာစိမ်းမောင်]]၊ [[တက္ကသိုလ်စိုး]]တို့ထံတွင် စတင်ဆည်းပူးခဲ့သည်။ ထိုပုဂ္ဂိုလ်များသည် ကိုမြကြီး၏ ဂီတအနုပညာ လက်ဦးဆရာများ ဖြစ်သည်။<ref>ကာတွန်းဝင်းအောင် - အောင်မြင်ထင်ရှား မြန်မာအနုပညာရှင်များ </ref> == အမှုထမ်းဘဝ == ကိုမြကြီးသည် အစိုးရအမှုထမ်းဘဝဖြင့်လည်း ကျင်လည်ခဲ့ရာ ကောက်ပဲသီးနှံရုံးဟု ခေါ်ကြသော S.A.M.B ရုံးတွင် အငယ်တန်းအရာရှိတစ်ဦးအဖြစ် အမှုထမ်းခဲ့သည်။ ထို့နောက် လုပ်သက်ပြည့်ဖြင့် အလုပ်မှ အငြိမ်းစားယူ၍ ဂီတအနုပညာနယ်ပယ်သို့ လုံးဝဥဿုံဝင်ရောက်သည်။ == ဂီတအနုပညာနယ်ပယ် == ကိုမြကြီး ပထမဆုံးပါဝင်သီဆိုခဲ့သော သီချင်းမှာ "'''ပန်းမဉ္စူ'''" သီချင်းဖြစ်သည်။ ထို့နောက် ကိုမြကြီးသည် [[တက္ကသိုလ်စိုး]]ရေးစပ်သော "'''မေ'''" သီချင်းဖြင့် ဂီတလောကတွင် "'''အဆိုတော်မြကြီး'''"အမည်ကို စတင်ရယူသည်။ အဆိုတော် ကိုမြကြီးဟူသော အမည်သည် ဓာတ်ပြားခေတ်ကာလက ထိပ်ဆုံးနေရာတွင် ရှိခဲ့သည်။ ဆူပါဟိုက် ဓာတ်ပြားကုမ္ပဏီ၊ ပဒေသာမျိုးလှိုင် ဓာတ်ပြားကုမ္ပဏီ၊ လွတ်လပ်ရေး ခွေးတံဆိပ် ဓာတ်ပြားကုမ္ပဏီတို့နှင့် ကိုမြကြီးသည် သူ့သီချင်းများကို ဓာတ်ပြားပေါင်းများစွာ သွင်းခဲ့ရပြီး ဓာတ်ပြားခေတ်က ကိုမြကြီး၏ ဓာတ်ပြားရတေးသီချင်းများသည် အရောင်းအသွက်ဆုံးဈေးကွက်ဝင် ဓာတ်ပြားများဖြစ်ခဲ့သည်။ ကိုမြကြီးသည် လက်တီးတူရိယာများဖြစ်သော ဒုံမင်းနှင့်မယ်ဒလင်ကိုလည်း ကျွမ်းကျင်ပိုင်နိုင်စွာ တီးခတ်နိုင်သည်။ ကိုမြကြီးသည် ရုပ်ရှင်ပြဇာတ်လောကမှာထက် တေးဂီတလောကတွင် အဆိုတော် ကိုမြကြီးအဖြစ် ထင်ရှားလူသိများ ကျော်ကြားခဲ့ရာတွင် '''မိုး၊ မခင်နှင်းဆီ၊ မခင်းနှင်းဆီရဲ့နှင်းဆီ၊ မခင်နှင်းဆီ ဇာတ်သိမ်း၊ မေ၊နွဲ့ဆိုး၊ ရက်ကန်းသံ၊ မခင်နှင်းဆီသို့ ပေးစာ၊ ဘာပဲလုပ်ရလုပ်ရ သီချင်းများ'''သည် အထူးကျော်ကြား လူကြိုက်များသည်။ == ဘဝနိဂုံး == အဆိုတော် ကိုမြကြီးဟူ၍ နိုင်ငံအဝန်း ကျော်ကြားခဲ့သော ကိုမြကြီးသည် [[၁၉၉၈]]ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ (၉)ရက်နေ့၌ [[ရန်ကုန်မြို့]]တွင် ကွယ်လွန်သည်။ == ကိုးကား == {{reflist}} [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] hekinv3ak5ju48w9ulgi0k653okme3p 0 60479 754960 726701 2022-08-16T09:42:31Z 43.242.135.210 Updated Information about Myanmar Lottery Price wikitext text/x-wiki [[File:Myanmar Lottery tickets.jpg|thumb|မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖွင့်လှစ်ပေးနေသော အောင်ဘာလေထီလက်မှတ်]] [[File:Yangon State Lottery Directorate.jpg|thumb|အောင်ဘာလေသိန်းဆုဌာနခွဲ၊ ရန်ကုန်]] '''အောင်ဘာလေ''' ဟူသည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]တွင် လစဉ် ရောင်းချဖွင့်လှစ်ပေးနေသော တရားဝင်[[ထီ]]အစီအစဉ် ဖြစ်သည်။ [[စီမံကိန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေး ဝန်ကြီးဌာန]] လက်အောက်ရှိ [[ပြည်တွင်းအခွန်များ ဦးစီးဌာန|ပြည်တွင်းအခွန်များဦးစီးဌာန]]မှ လစဉ်ဖွင့်လှစ်ပေးနေခြင်း ဖြစ်သည်။ == သမိုင်းကြောင်း == === ကုန်းဘောင်ခေတ် ထီ === မြန်မာနိုင်ငံတွင် [[သီပေါမင်း]]လက်ထက်တော် မတိုင်မီက ထီ ဟူသောအမည်ဖြင့် ဖွင့်ခြင်းအလေ့အထရှိခဲ့သော်လည်း ထီနှင့်အလားတူ မဲချသောစံနစ်မျိုးဖြစ်သည့် စာရေးတံမဲပွဲမှာ ရှေးနှစ်ပေါင်းများစွာက ပေါ်ထွန်းခဲ့သဖြင့် ဝါခေါင်လ၏ ရာသီပွဲအဖြစ်ပင် ထင်ရှားခဲ့လေသည်။ ပင်လယ်ခရီး မြစ်ကြောင်းခရီးများ၌ လှေသင်္ဘောတို့ဖြင့် သွားလာရာဝယ် လှေသင်္ဘောတို့ မရွေ့မလျား တန့်နေပါက၊ စာရေးတံမဲချ၍ မဲကျသူအား ရေသို့ ချရသောအလေ့ရှိကြောင်းကို [[ဦးရှင်ကြီး]]သမိုင်း၊ ပေါင်းလောင်းရှင် [[မဟာကဿပ]]၏သမိုင်း စသည်တို့အရ သိကြရသည်။ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၁၄၄ ခုနှစ်၌ နန်းတက်သော အမရပူရ ရွှေနန်းသခင် ဘိုးတော်မင်းတရားကြီး လက်ထက်တော်တွင် နိုင်ငံခြားသား ကုလားလူမျိုးတို့နှင့် ကုန်ကူးသန်းဆက်သွယ်ခဲ့ရာမှ အင်္ဂလိပ်လူမျိုးတို့၏ ထီစံနစ်ကို မြန်မာတို့ သိရှိခဲ့ကြသည်။ ကုန်ရောင်းကုန်ဝယ်ကိစ္စများ၌ အငြင်းပွားသည့်အခါ မြန်မာခုံတော်များက ကုလားလူမျိုးတို့၏ အရောင်းအဝယ်ဆိုင်ရာထုံးစံဖြစ်သော ပြင်ကူ၊ ဇိတံဝတံ၊ ဖီမာ၊ လေလံ စသည့် ထုံးနှုန်းတို့ကိုဆင်ခြင်၍ အဆုံးအဖြတ်ပေးကြရကုန်ရာ ပြင်ကူ ဟူသော သဘောသည် ထီ၏သဘောနှင့် ဆင်တူသည်။ ကံစမ်းစက္ကူလိပ်များကို မဲနှိုက်စေ၍ အငြင်းပွားနေသော ကုန်၏တန်ဘိုးကို ဖြတ်ကာ ခွဲဝေပေးသောစံနစ်ကို ပြင်ကူဟု ခေါ်သည်။ သီပေါမင်းလက်ထက်တွင် အင်္ဂလိပ်အစိုးရပိုင်နက်ဖြစ်သော အောက်မြန်မာနိုင်ငံတွင် ထီဖွင့်မှုခေတ်စားနေလေသည်။ မန္တလေးနေပြည်တော်၌လည်း တရုတ်အမျိုးသားများ၏ [[၃၆-ကောင် ထီ|၃၆ ကောင်ထီ]] များ ပေါ်ပေါက်နေပြီးဖြစ်သည်။ အခွန်တော်တိုးစေရန် သဿမေဓအခွန်တော်ကို အတင်းအကြပ် ကောက်ခံခြင်းထက် အင်္ဂလိပ်အစိုးရကဲ့သို့ ထီဖွင့်၍ ခိုင်နှုန်းကောက်ခံခြင်းက ပို၍ အကျိုးများမည်ဟု ယူဆကာ သီပေါမင်းတရားသည် ထီရုံများ ဖွင့်လှစ်စေသည်။ နောက်ဆုံးတွင် အကျိုးမရှိဘဲ ဆင်းရဲသား ကျွန်တော်မျိုးတို့ မွဲတေခြင်း၊ ခိုးသားထားပြ အလွန်ဆူပူသောင်းခြင်းတို့ ဖြစ်လာသဖြင့် ၁၂၄၃ ခု ပြာသိုလတွင် ထီရုံများပိတ်စေရသည်။ ==== ထီ အစီအစဉ် ==== သီပေါမင်းလက်ထက် ထီဖွင့်ပုံဖွင့်နည်းမှာ အင်္ဂလိပ်တို့၏ ထီစံနစ်နှင့် အနည်းငယ်ကွာခြားသည်။ ထိုစဉ်က ထီကို နှစ်မျိုးခွဲ၍ ဖွင့်လှစ်သည်။ နေ့စဉ်ဖွင့်သောထီနှင့် လစဉ်ဖွင့်သောထီဟူ၍ ဖြစ်သည်။ နေ့စဉ်ဖွင့်သောထီမှာ ထီလက်မှတ်တစ်စောင်ကို တစ်ပဲဖြစ်သည်။ ထီလက်မှတ်များကို ထီကိုယ်စားလှယ်များ ထံတွင် ဝယ်ယူကံစမ်းနိုင်သည်။ မြို့တော်အတွင်း၌ ထီရုံးအများအပြား ထားရှိဖွင့်လှစ်ပြီး ထီလက်မှတ်များကို ရောင်းသည်။ နေ့စဉ်ဖွင့်သောထီအတွက် အောင်ဘာလေမဲကို မွန်းတည့်ချိန်တွင် ဖွင့်သည်။ ထီပေါက်သူအား တစ်ဆကို လေးဆယ့်ရှစ်ဆ လျော်သည်။ တစ်ပဲထိုးလျှင် သုံးကျပ်၊ တစ်ကျပ်ထိုးလျှင် လေးဆယ့်ရှစ်ကျပ်၊ တစ်ရာဖိုးထိုးလျှင် လေးရာ့ရှစ်ဆယ် ရ၏။ ထီရုံးဖွင့်ထားသူတို့သည် ထီပေါက်သူအား မလျော်နိုင်လျှင် အဖမ်းခံရသည်။ အများအားဖြင့် လျော်ငွေရကြသည်။ ၁၂၄၀ ပြည့်နှစ် တပေါင်းလတွင် ထီသဘောပေါက်သော အကွက် ၆၀ ခုံကို တီထွင်သည်။ ထိုခုံတွင် အမှတ် ၁ မှ ၆၀ အထိ ဂဏန်းများပါဝင်ရာ ထီထိုးသူက ကြိုက်ရာအမှတ်ကို အကန့်အသတ် မရှိထိုးနိုင်သည်။ တစ်ဂဏန်းလျှင် တစ်ကျပ်ဖြစ်၍ ရောင်းရငွေမှ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းကို နုတ်ယူပြီးလျှင် ကျန်ငွေကို အောင်ဘာလေ ဖွင့်သည်။ ပေသီးအလုံး ၆၀ ပေါ်တွင် တစ်ဂဏန်းမှ ခြောက်ဆယ်ဂဏန်းတိုင်အောင်ရေးထိုး၍ ငွေအိုးတစ်လုံးတွင်ထည့်ကာ ဗလာပေသီး ၅၉ လုံးနှင့် ရွှေပေသီးတစ်လုံးကို အခြားငွေအိုး တစ်လုံးတွင်ထည့်ပြီးနောက် ကလေးနှစ်ယောက်အား အိုးတစ်လုံးစီမှ ပေသီးတစ်လုံးစီ နှိုက်ယူစေသည်။ ရွှေပေသီးနှင့်တွဲ၍ ထွက်သော ဂဏန်းသည် အောင်ဘာလေဂဏန်းဖြစ်၍ ထိုဂဏန်း ထိုးသူတို့အား သတ်မှတ်ထားသော ဆုငွေကို အညီအမျှ ခွဲဝေပေးသည်။ ယင်းအကွက် ၆၀ ထီမျိုးကို လူကြိုက်နည်းလာသဖြင့် ၁၂၄၁ ခု သီတင်းကျွတ်လပြည့်ကျော် ၁ ရက်နေ့တွင် အောင်ဘာလေပေါက်ဂဏန်းကို တစ်ခုတည်းထား၍ လက်မှတ်ပေါင်း ၁၂၀၀၀ ရိုက်သည်။ တစ်လက်မှတ်လျှင် ငါးကျပ်ကျနှင့် ရောင်းချရာ၊ ငွေပေါင်း ၆၀၀၀၀ ရရှိလေသည်။ ယင်းခြောက်သောင်းမှ အခွန်တော်အတွက် ငွေတစ်သောင်း နုတ်ယူပြီးနောက် ကျန်ငွေ ငါးသောင်းကို အောင်ဘာလေမဲ ဖွင့်သည်။ အောင်ဘာလေ ရွှေပေသီးနှင့် တိုက်ဆိုင်သူ လက်မှတ်ရှင်အား ငွေငါးသောင်း အပ်နှင်းပြီးလျှင် သူဌေးအရာခန့်ထား သူကောင်းပြုမည်ဟုပင် စည်လည်ထားသည်။ ထီပေါက်သူထံသို့ ငွေအိတ်ကို ဆင်ပေါ်တွင်တင်၍ အိမ်တိုင်ယာရောက် ပို့လေသည်။ ထိုနောက် ထိုထီစံနစ်ကို ဘုရင်ကိုယ်တိုင် နှစ်သက်တော်မူသဖြင့် ထီရုံပေါင်း ၁၀ ရုံဖွင့်စေတော်မူလျက် ထီရုံတရုံတွင် လက်မှတ်ပေါင်း ၆၀၀၀ ထား၍ တစ်လက်မှတ်လျှင် နှစ်ကျပ်ကျနှင့် ရောင်းချရာ ထီတစ်ရုံလျှင် ငွေပေါင်း ၁၂၀၀၀ ရရှိသည်။ ယင်းငွေမှ ငွေ ၂၀၀၀ ကိုနုတ်၍ ကျန်ငွေ ၁၀၀၀၀ ကို အောင်ဘာလေဖွင့်စေ သည်။ ဤနည်းအတိုင်း ထီရုံ ၁၀ ရုံထား၍ တစ်လလျှင် ၁၀ ကြိမ်ထီဖွင့်စေရာ ထီတော်မှ အခွန်တော်ငွေပေါင်း တစ်လလျှင် ၂ သိန်းကျစီ ရလေသည်။ ရှိသမျှလူတို့သည် ထီနောက် ကောက်ကောက်ပါအောင် လိုက်နေကြရင်း မွဲသူမွဲ၊ မူးသူမူး၊ ရူးသူရူး၊ သေသူသေ၊ ခိုးဆိုးလုယက်သူများ လာသည်။ ထီကြောင့် နေပြည်တော်တွင် ဒုစရိုက်မှုများ ထူပြောလာပြီး စီးပွားပျက်ကာ ချွတ်ခြုံကျလာသည်။ ထီဖွင့်ပွဲ ကျင်းပနေသည့် သုံးနှစ်အတွင်း နေပြည်တော်ရှိ သူတို့၏ အခြေအနေမှာ ဆယ်မရလောက်အောင် ပျက်စီးကုန်၏။ ထီသည် ဘုရင့်ဘဏ္ဍာတိုက်အတွက် ဘဏ္ဍာငွေများ ပြည့်လျှံလာသော်လည်း ပြည်သူအများစု၏ ဘဝပျက်စေသည့် သတင်းက သီပေါမင်းနားသို့ ပေါက်ကြားလာသည်။ ထိုအခါ ဘုရင်အဖို့ စိတ်မရွှင်လန်းနိုင်ဖြစ်ကာ သုံးနှစ်သုံးမိုးအကြာတွင် သီပေါဘုရင်က ထီကို ပိတ်ပစ်လိုက်တော့သည်။ ရက်အတော်ကြာကြာတွင် အခြေအနေများ ပြန်လည်တည်ငြိမ်လာသည်။ ထီပိတ်လိုက်ခြင်းကြောင့် တိုင်းပြည်တစ်ပြည်လုံး ပျက်စီးတော့မည့်ဘေးမှ ဝေးသွားခဲ့ရသည်။ <ref>ကောင်းထက်၏ စုဖုရားလတ်ရှင်းတမ်းနှင့် ပါတော်မူဖြစ်ရပ်များ(၂၀၀၄၊ ဩဂုတ်လ၊ပအကြိမ်)</ref> === ယနေ့ခေတ် ထီ၏ သမိုင်း === ၁၉၃၈ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ (၁) ရက်နေ့တွင် မြန်မာပြည်အစိုးရ ထီအုပ်ချုပ်ရေး အရာရှိရုံးကို စတင်တည်ထောင်ခဲ့သည်။ [[ဂျပန်ခေတ်]]တွင် ဗမာနိုင်ငံတော်အစိုးရ၊ အောင်မင်္ဂလာသိန်းဆုတော်ရုံဟု ခေါ်တွင်သတ်မှတ်ခဲ့ပြီး ၁၉၄၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် အစိုးရသိန်းထီဌာန အဖြစ် ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ လွတ်လပ်ရေးရပြီးချိန်တွင် အစိုးရသိန်းထီဌာန ကို အောင်ဘာလေသိန်းဆုဌာနခွဲ ဟု ပြောင်းလဲခေါ်တွင်ခဲ့သည်။ ၁၉၃၈ ခုနှစ်တွင် ၂ ကျပ်တန်ထီစနစ် စတင်ပေါ်ပေါက်စဉ်က အမြင့်ဆုံးချီးမြှင့်သောဆုမှာ ကျပ်တစ်သိန်းဆုဖြစ်သောကြောင့် ထီနှင့်ပတ်သက်ပြီး သိန်းထီဆုကြီး၊ သိန်းထီဖွင့်ပွဲ စသည်ဖြင့် ခေါ်ဝေါ်သုံးနှုန်းခဲ့ကြသည်။ ၂ ကျပ်တန်ထီစနစ်မှစ၍ ထီစနစ်များ တစ်ခုပြီးတစ်ခု ခေတ်အဆက်ဆက် တိုးတက် ပြောင်းလဲလာခဲ့ရာ ၅ ကျပ်တန်၊ ၁၀ ကျပ်တန်၊ ၅၀ ကျပ်တန်၊ ၁၀၀ ကျပ်တန် ထီစနစ်မှ ယခုအခါ ၂၀၀ ကျပ်တန် ထီစနစ်အထိ အဆင့်ဆင့်ပြောင်းလဲဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၉ ခုနှစ်အထိ နှစ်လလျှင် တစ်ကြိမ် ထီဖွင့်ပွဲကျင်းပခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် တစ်လ လျှင်တစ်ကြိမ် ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ၂၀၀ကျပ်တန်ထီစနစ်တွင် အမြင့်ဆုံးအထူးဆုကြီးသိန်း ၁၅၀၀ ၊ ဆုကြီးတစ်ဆုကြီးချင်း သိန်း ၁၀၀၀၊ ဆုကြီးတစ်ဆုကြီးချင်း သိန်း ၅၀၀ နှင့် သိန်း ၃၀၀ ဆုများ၊ သိန်း ၂၀၀ ဆုများအပါအဝင် သိန်း ၁၀၀ မင်္ဂလာစုံတွဲစနစ်၊ ဖြည့်စွက် ယူနစ်စနစ်နှင့် အပိုဆုဆုမဲများကို ထည့်သွင်းဖွင့်လှစ် ထားသည်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၁ ရက်နေ့တွင် ဖွင့်လှစ်သော ၂၈၆ ကြိမ်မြောက် ထီဖွင့်ပွဲမှစတင်၍ ကျပ်သိန်း ၁၅၀၀ အထူးဆုကြီးနှင့် အက္ခရာတူရှေ့ဂဏန်း ၂ လုံးအစဉ်လိုက်တူ ဆုမဲ ၉၉၉၉ အား မိတ်သဟာပူးတွဲဆုအဖြစ် ကျပ် ၅၀၀၀၀ ချီးမြှင့်ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့သည်။ ထီလက်မှတ် တစ်စောင်၏ ရောင်းဈေးမှာ ကျပ် ၂၀၀ ဖြစ်ပြီး ထီစာအုပ်တစ်အုပ်တွင် ထီလက်မှတ် ၁၁ စောင်ပါရှိ၍ ထီစာအုပ်တစ်အုပ်လျှင် ကျပ် ၂၀၀၀ နှုန်းဖြင့် ထီရောင်းချသူများကို ရောင်းချပေးသည်။ ဤနည်းအား ဖြင့် ထီရောင်းချသူများအား ထီစာအုပ် တစ်အုပ်လျှင် အမြတ်ငွေ ၂၀၀ ကျပ် ခံစားခွင့်ပေးထားသည်။ ထီအုပ်များကို အောင်ဘာလေသိန်းဆုဌာနခွဲ ရန်ကုန်(ရုံးချုပ်) အရောင်းကောင်တာ၊ မန္တလေး(ရုံးခွဲ) အရောင်းကောင်တာနှင့် [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]ရှိ မြို့နယ်အခွန်ဦးစီးဌာနမှူးရုံးများမှအပ ကျန်ပြည်နယ်/တိုင်းဒေသကြီးများရှိ မြို့နယ် ပြည်တွင်းအခွန်များဦးစီးဌာန ရုံးများတွင် ရောင်းချပေးသည်။ အောင်ဘာလေသိန်းဆုခွန်သည် ထီစာအုပ်များကိုရောင်းချခြင်းမှ အခွန်ကောက်ခံရရှိသည့် အခွန်ဖြစ်သည်။ ရောင်းရ ငွေများ၏ ၄၀% ကို အခွန် အဖြစ်ကောက်ခံပြီး ကျန် ၆၀% ကို ထီဆုငွေများအဖြစ် ခွဲဝေပေးသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.aungbarlay-mm.com/index.php/about-aungbarlay-lottery.html|title=အောင်ဘာလေထီအကြောင်း|accessdate=၂၃ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၆|archivedate=25 January 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160125191813/http://aungbarlay-mm.com/index.php/about-aungbarlay-lottery.html}}</ref> ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလမှစတင်၍ လက်ရှိအချိန်အထိ ထီလက်မှတ်တစ်စောင်‌‌ေေးနှုန်းမှာ ၁၀၀၀ ကျပ် အထိ တိုးမြင့်သွားပြီဖြစ်ပြီး အမြင့်ဆုံး ဆုငွေမှာလည်း သိန်း တစ်သောင်းခွဲသို့ ‌ေောင်းလဲ ချီးမြှင့်လျက် ရှိသည်။ == '''ကိုးကား''' == == ကိုးကား == {{reflist| <ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၅)</ref> }} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး]] j5n41fxv1656kc1a64jpsy6kgif2gs4 754961 754960 2022-08-16T09:44:22Z 43.242.135.210 Editing Wrong Spelling wikitext text/x-wiki [[File:Myanmar Lottery tickets.jpg|thumb|မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖွင့်လှစ်ပေးနေသော အောင်ဘာလေထီလက်မှတ်]] [[File:Yangon State Lottery Directorate.jpg|thumb|အောင်ဘာလေသိန်းဆုဌာနခွဲ၊ ရန်ကုန်]] '''အောင်ဘာလေ''' ဟူသည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]တွင် လစဉ် ရောင်းချဖွင့်လှစ်ပေးနေသော တရားဝင်[[ထီ]]အစီအစဉ် ဖြစ်သည်။ [[စီမံကိန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေး ဝန်ကြီးဌာန]] လက်အောက်ရှိ [[ပြည်တွင်းအခွန်များ ဦးစီးဌာန|ပြည်တွင်းအခွန်များဦးစီးဌာန]]မှ လစဉ်ဖွင့်လှစ်ပေးနေခြင်း ဖြစ်သည်။ == သမိုင်းကြောင်း == === ကုန်းဘောင်ခေတ် ထီ === မြန်မာနိုင်ငံတွင် [[သီပေါမင်း]]လက်ထက်တော် မတိုင်မီက ထီ ဟူသောအမည်ဖြင့် ဖွင့်ခြင်းအလေ့အထရှိခဲ့သော်လည်း ထီနှင့်အလားတူ မဲချသောစံနစ်မျိုးဖြစ်သည့် စာရေးတံမဲပွဲမှာ ရှေးနှစ်ပေါင်းများစွာက ပေါ်ထွန်းခဲ့သဖြင့် ဝါခေါင်လ၏ ရာသီပွဲအဖြစ်ပင် ထင်ရှားခဲ့လေသည်။ ပင်လယ်ခရီး မြစ်ကြောင်းခရီးများ၌ လှေသင်္ဘောတို့ဖြင့် သွားလာရာဝယ် လှေသင်္ဘောတို့ မရွေ့မလျား တန့်နေပါက၊ စာရေးတံမဲချ၍ မဲကျသူအား ရေသို့ ချရသောအလေ့ရှိကြောင်းကို [[ဦးရှင်ကြီး]]သမိုင်း၊ ပေါင်းလောင်းရှင် [[မဟာကဿပ]]၏သမိုင်း စသည်တို့အရ သိကြရသည်။ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၁၄၄ ခုနှစ်၌ နန်းတက်သော အမရပူရ ရွှေနန်းသခင် ဘိုးတော်မင်းတရားကြီး လက်ထက်တော်တွင် နိုင်ငံခြားသား ကုလားလူမျိုးတို့နှင့် ကုန်ကူးသန်းဆက်သွယ်ခဲ့ရာမှ အင်္ဂလိပ်လူမျိုးတို့၏ ထီစံနစ်ကို မြန်မာတို့ သိရှိခဲ့ကြသည်။ ကုန်ရောင်းကုန်ဝယ်ကိစ္စများ၌ အငြင်းပွားသည့်အခါ မြန်မာခုံတော်များက ကုလားလူမျိုးတို့၏ အရောင်းအဝယ်ဆိုင်ရာထုံးစံဖြစ်သော ပြင်ကူ၊ ဇိတံဝတံ၊ ဖီမာ၊ လေလံ စသည့် ထုံးနှုန်းတို့ကိုဆင်ခြင်၍ အဆုံးအဖြတ်ပေးကြရကုန်ရာ ပြင်ကူ ဟူသော သဘောသည် ထီ၏သဘောနှင့် ဆင်တူသည်။ ကံစမ်းစက္ကူလိပ်များကို မဲနှိုက်စေ၍ အငြင်းပွားနေသော ကုန်၏တန်ဘိုးကို ဖြတ်ကာ ခွဲဝေပေးသောစံနစ်ကို ပြင်ကူဟု ခေါ်သည်။ သီပေါမင်းလက်ထက်တွင် အင်္ဂလိပ်အစိုးရပိုင်နက်ဖြစ်သော အောက်မြန်မာနိုင်ငံတွင် ထီဖွင့်မှုခေတ်စားနေလေသည်။ မန္တလေးနေပြည်တော်၌လည်း တရုတ်အမျိုးသားများ၏ [[၃၆-ကောင် ထီ|၃၆ ကောင်ထီ]] များ ပေါ်ပေါက်နေပြီးဖြစ်သည်။ အခွန်တော်တိုးစေရန် သဿမေဓအခွန်တော်ကို အတင်းအကြပ် ကောက်ခံခြင်းထက် အင်္ဂလိပ်အစိုးရကဲ့သို့ ထီဖွင့်၍ ခိုင်နှုန်းကောက်ခံခြင်းက ပို၍ အကျိုးများမည်ဟု ယူဆကာ သီပေါမင်းတရားသည် ထီရုံများ ဖွင့်လှစ်စေသည်။ နောက်ဆုံးတွင် အကျိုးမရှိဘဲ ဆင်းရဲသား ကျွန်တော်မျိုးတို့ မွဲတေခြင်း၊ ခိုးသားထားပြ အလွန်ဆူပူသောင်းခြင်းတို့ ဖြစ်လာသဖြင့် ၁၂၄၃ ခု ပြာသိုလတွင် ထီရုံများပိတ်စေရသည်။ ==== ထီ အစီအစဉ် ==== သီပေါမင်းလက်ထက် ထီဖွင့်ပုံဖွင့်နည်းမှာ အင်္ဂလိပ်တို့၏ ထီစံနစ်နှင့် အနည်းငယ်ကွာခြားသည်။ ထိုစဉ်က ထီကို နှစ်မျိုးခွဲ၍ ဖွင့်လှစ်သည်။ နေ့စဉ်ဖွင့်သောထီနှင့် လစဉ်ဖွင့်သောထီဟူ၍ ဖြစ်သည်။ နေ့စဉ်ဖွင့်သောထီမှာ ထီလက်မှတ်တစ်စောင်ကို တစ်ပဲဖြစ်သည်။ ထီလက်မှတ်များကို ထီကိုယ်စားလှယ်များ ထံတွင် ဝယ်ယူကံစမ်းနိုင်သည်။ မြို့တော်အတွင်း၌ ထီရုံးအများအပြား ထားရှိဖွင့်လှစ်ပြီး ထီလက်မှတ်များကို ရောင်းသည်။ နေ့စဉ်ဖွင့်သောထီအတွက် အောင်ဘာလေမဲကို မွန်းတည့်ချိန်တွင် ဖွင့်သည်။ ထီပေါက်သူအား တစ်ဆကို လေးဆယ့်ရှစ်ဆ လျော်သည်။ တစ်ပဲထိုးလျှင် သုံးကျပ်၊ တစ်ကျပ်ထိုးလျှင် လေးဆယ့်ရှစ်ကျပ်၊ တစ်ရာဖိုးထိုးလျှင် လေးရာ့ရှစ်ဆယ် ရ၏။ ထီရုံးဖွင့်ထားသူတို့သည် ထီပေါက်သူအား မလျော်နိုင်လျှင် အဖမ်းခံရသည်။ အများအားဖြင့် လျော်ငွေရကြသည်။ ၁၂၄၀ ပြည့်နှစ် တပေါင်းလတွင် ထီသဘောပေါက်သော အကွက် ၆၀ ခုံကို တီထွင်သည်။ ထိုခုံတွင် အမှတ် ၁ မှ ၆၀ အထိ ဂဏန်းများပါဝင်ရာ ထီထိုးသူက ကြိုက်ရာအမှတ်ကို အကန့်အသတ် မရှိထိုးနိုင်သည်။ တစ်ဂဏန်းလျှင် တစ်ကျပ်ဖြစ်၍ ရောင်းရငွေမှ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းကို နုတ်ယူပြီးလျှင် ကျန်ငွေကို အောင်ဘာလေ ဖွင့်သည်။ ပေသီးအလုံး ၆၀ ပေါ်တွင် တစ်ဂဏန်းမှ ခြောက်ဆယ်ဂဏန်းတိုင်အောင်ရေးထိုး၍ ငွေအိုးတစ်လုံးတွင်ထည့်ကာ ဗလာပေသီး ၅၉ လုံးနှင့် ရွှေပေသီးတစ်လုံးကို အခြားငွေအိုး တစ်လုံးတွင်ထည့်ပြီးနောက် ကလေးနှစ်ယောက်အား အိုးတစ်လုံးစီမှ ပေသီးတစ်လုံးစီ နှိုက်ယူစေသည်။ ရွှေပေသီးနှင့်တွဲ၍ ထွက်သော ဂဏန်းသည် အောင်ဘာလေဂဏန်းဖြစ်၍ ထိုဂဏန်း ထိုးသူတို့အား သတ်မှတ်ထားသော ဆုငွေကို အညီအမျှ ခွဲဝေပေးသည်။ ယင်းအကွက် ၆၀ ထီမျိုးကို လူကြိုက်နည်းလာသဖြင့် ၁၂၄၁ ခု သီတင်းကျွတ်လပြည့်ကျော် ၁ ရက်နေ့တွင် အောင်ဘာလေပေါက်ဂဏန်းကို တစ်ခုတည်းထား၍ လက်မှတ်ပေါင်း ၁၂၀၀၀ ရိုက်သည်။ တစ်လက်မှတ်လျှင် ငါးကျပ်ကျနှင့် ရောင်းချရာ၊ ငွေပေါင်း ၆၀၀၀၀ ရရှိလေသည်။ ယင်းခြောက်သောင်းမှ အခွန်တော်အတွက် ငွေတစ်သောင်း နုတ်ယူပြီးနောက် ကျန်ငွေ ငါးသောင်းကို အောင်ဘာလေမဲ ဖွင့်သည်။ အောင်ဘာလေ ရွှေပေသီးနှင့် တိုက်ဆိုင်သူ လက်မှတ်ရှင်အား ငွေငါးသောင်း အပ်နှင်းပြီးလျှင် သူဌေးအရာခန့်ထား သူကောင်းပြုမည်ဟုပင် စည်လည်ထားသည်။ ထီပေါက်သူထံသို့ ငွေအိတ်ကို ဆင်ပေါ်တွင်တင်၍ အိမ်တိုင်ယာရောက် ပို့လေသည်။ ထိုနောက် ထိုထီစံနစ်ကို ဘုရင်ကိုယ်တိုင် နှစ်သက်တော်မူသဖြင့် ထီရုံပေါင်း ၁၀ ရုံဖွင့်စေတော်မူလျက် ထီရုံတရုံတွင် လက်မှတ်ပေါင်း ၆၀၀၀ ထား၍ တစ်လက်မှတ်လျှင် နှစ်ကျပ်ကျနှင့် ရောင်းချရာ ထီတစ်ရုံလျှင် ငွေပေါင်း ၁၂၀၀၀ ရရှိသည်။ ယင်းငွေမှ ငွေ ၂၀၀၀ ကိုနုတ်၍ ကျန်ငွေ ၁၀၀၀၀ ကို အောင်ဘာလေဖွင့်စေ သည်။ ဤနည်းအတိုင်း ထီရုံ ၁၀ ရုံထား၍ တစ်လလျှင် ၁၀ ကြိမ်ထီဖွင့်စေရာ ထီတော်မှ အခွန်တော်ငွေပေါင်း တစ်လလျှင် ၂ သိန်းကျစီ ရလေသည်။ ရှိသမျှလူတို့သည် ထီနောက် ကောက်ကောက်ပါအောင် လိုက်နေကြရင်း မွဲသူမွဲ၊ မူးသူမူး၊ ရူးသူရူး၊ သေသူသေ၊ ခိုးဆိုးလုယက်သူများ လာသည်။ ထီကြောင့် နေပြည်တော်တွင် ဒုစရိုက်မှုများ ထူပြောလာပြီး စီးပွားပျက်ကာ ချွတ်ခြုံကျလာသည်။ ထီဖွင့်ပွဲ ကျင်းပနေသည့် သုံးနှစ်အတွင်း နေပြည်တော်ရှိ သူတို့၏ အခြေအနေမှာ ဆယ်မရလောက်အောင် ပျက်စီးကုန်၏။ ထီသည် ဘုရင့်ဘဏ္ဍာတိုက်အတွက် ဘဏ္ဍာငွေများ ပြည့်လျှံလာသော်လည်း ပြည်သူအများစု၏ ဘဝပျက်စေသည့် သတင်းက သီပေါမင်းနားသို့ ပေါက်ကြားလာသည်။ ထိုအခါ ဘုရင်အဖို့ စိတ်မရွှင်လန်းနိုင်ဖြစ်ကာ သုံးနှစ်သုံးမိုးအကြာတွင် သီပေါဘုရင်က ထီကို ပိတ်ပစ်လိုက်တော့သည်။ ရက်အတော်ကြာကြာတွင် အခြေအနေများ ပြန်လည်တည်ငြိမ်လာသည်။ ထီပိတ်လိုက်ခြင်းကြောင့် တိုင်းပြည်တစ်ပြည်လုံး ပျက်စီးတော့မည့်ဘေးမှ ဝေးသွားခဲ့ရသည်။ <ref>ကောင်းထက်၏ စုဖုရားလတ်ရှင်းတမ်းနှင့် ပါတော်မူဖြစ်ရပ်များ(၂၀၀၄၊ ဩဂုတ်လ၊ပအကြိမ်)</ref> === ယနေ့ခေတ် ထီ၏ သမိုင်း === ၁၉၃၈ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ (၁) ရက်နေ့တွင် မြန်မာပြည်အစိုးရ ထီအုပ်ချုပ်ရေး အရာရှိရုံးကို စတင်တည်ထောင်ခဲ့သည်။ [[ဂျပန်ခေတ်]]တွင် ဗမာနိုင်ငံတော်အစိုးရ၊ အောင်မင်္ဂလာသိန်းဆုတော်ရုံဟု ခေါ်တွင်သတ်မှတ်ခဲ့ပြီး ၁၉၄၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် အစိုးရသိန်းထီဌာန အဖြစ် ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ လွတ်လပ်ရေးရပြီးချိန်တွင် အစိုးရသိန်းထီဌာန ကို အောင်ဘာလေသိန်းဆုဌာနခွဲ ဟု ပြောင်းလဲခေါ်တွင်ခဲ့သည်။ ၁၉၃၈ ခုနှစ်တွင် ၂ ကျပ်တန်ထီစနစ် စတင်ပေါ်ပေါက်စဉ်က အမြင့်ဆုံးချီးမြှင့်သောဆုမှာ ကျပ်တစ်သိန်းဆုဖြစ်သောကြောင့် ထီနှင့်ပတ်သက်ပြီး သိန်းထီဆုကြီး၊ သိန်းထီဖွင့်ပွဲ စသည်ဖြင့် ခေါ်ဝေါ်သုံးနှုန်းခဲ့ကြသည်။ ၂ ကျပ်တန်ထီစနစ်မှစ၍ ထီစနစ်များ တစ်ခုပြီးတစ်ခု ခေတ်အဆက်ဆက် တိုးတက် ပြောင်းလဲလာခဲ့ရာ ၅ ကျပ်တန်၊ ၁၀ ကျပ်တန်၊ ၅၀ ကျပ်တန်၊ ၁၀၀ ကျပ်တန် ထီစနစ်မှ ယခုအခါ ၂၀၀ ကျပ်တန် ထီစနစ်အထိ အဆင့်ဆင့်ပြောင်းလဲဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၉ ခုနှစ်အထိ နှစ်လလျှင် တစ်ကြိမ် ထီဖွင့်ပွဲကျင်းပခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် တစ်လ လျှင်တစ်ကြိမ် ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ၂၀၀ကျပ်တန်ထီစနစ်တွင် အမြင့်ဆုံးအထူးဆုကြီးသိန်း ၁၅၀၀ ၊ ဆုကြီးတစ်ဆုကြီးချင်း သိန်း ၁၀၀၀၊ ဆုကြီးတစ်ဆုကြီးချင်း သိန်း ၅၀၀ နှင့် သိန်း ၃၀၀ ဆုများ၊ သိန်း ၂၀၀ ဆုများအပါအဝင် သိန်း ၁၀၀ မင်္ဂလာစုံတွဲစနစ်၊ ဖြည့်စွက် ယူနစ်စနစ်နှင့် အပိုဆုဆုမဲများကို ထည့်သွင်းဖွင့်လှစ် ထားသည်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၁ ရက်နေ့တွင် ဖွင့်လှစ်သော ၂၈၆ ကြိမ်မြောက် ထီဖွင့်ပွဲမှစတင်၍ ကျပ်သိန်း ၁၅၀၀ အထူးဆုကြီးနှင့် အက္ခရာတူရှေ့ဂဏန်း ၂ လုံးအစဉ်လိုက်တူ ဆုမဲ ၉၉၉၉ အား မိတ်သဟာပူးတွဲဆုအဖြစ် ကျပ် ၅၀၀၀၀ ချီးမြှင့်ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့သည်။ ထီလက်မှတ် တစ်စောင်၏ ရောင်းဈေးမှာ ကျပ် ၂၀၀ ဖြစ်ပြီး ထီစာအုပ်တစ်အုပ်တွင် ထီလက်မှတ် ၁၁ စောင်ပါရှိ၍ ထီစာအုပ်တစ်အုပ်လျှင် ကျပ် ၂၀၀၀ နှုန်းဖြင့် ထီရောင်းချသူများကို ရောင်းချပေးသည်။ ဤနည်းအား ဖြင့် ထီရောင်းချသူများအား ထီစာအုပ် တစ်အုပ်လျှင် အမြတ်ငွေ ၂၀၀ ကျပ် ခံစားခွင့်ပေးထားသည်။ ထီအုပ်များကို အောင်ဘာလေသိန်းဆုဌာနခွဲ ရန်ကုန်(ရုံးချုပ်) အရောင်းကောင်တာ၊ မန္တလေး(ရုံးခွဲ) အရောင်းကောင်တာနှင့် [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]ရှိ မြို့နယ်အခွန်ဦးစီးဌာနမှူးရုံးများမှအပ ကျန်ပြည်နယ်/တိုင်းဒေသကြီးများရှိ မြို့နယ် ပြည်တွင်းအခွန်များဦးစီးဌာန ရုံးများတွင် ရောင်းချပေးသည်။ အောင်ဘာလေသိန်းဆုခွန်သည် ထီစာအုပ်များကိုရောင်းချခြင်းမှ အခွန်ကောက်ခံရရှိသည့် အခွန်ဖြစ်သည်။ ရောင်းရ ငွေများ၏ ၄၀% ကို အခွန် အဖြစ်ကောက်ခံပြီး ကျန် ၆၀% ကို ထီဆုငွေများအဖြစ် ခွဲဝေပေးသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.aungbarlay-mm.com/index.php/about-aungbarlay-lottery.html|title=အောင်ဘာလေထီအကြောင်း|accessdate=၂၃ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၆|archivedate=25 January 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160125191813/http://aungbarlay-mm.com/index.php/about-aungbarlay-lottery.html}}</ref> ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလမှစတင်၍ လက်ရှိအချိန်အထိ ထီလက်မှတ်တစ်စောင်‌‌စျေးနှုန်းမှာ ၁၀၀၀ ကျပ် အထိ တိုးမြင့်သွားပြီဖြစ်ပြီး အမြင့်ဆုံး ဆုငွေမှာလည်း သိန်း တစ်သောင်းခွဲသို့ ‌ပြောင်းလဲ ချီးမြှင့်လျက် ရှိသည်။ == ကိုးကား == {{reflist| <ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၅)</ref> }} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး]] 6mvtoriud0cit6bjc6dku0u33vo8aso 0 84320 754890 682800 2022-08-16T01:10:46Z 203.96.241.188 လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki {{ဗုဒ္ဓဘာသာ}} '''ဝိပလ္လာသ''' ဆိုသည်မှာ ဖောက်ပြန်မှားယွင်းခြင်း ဖြစ်သည်။ ဟုတ်သည်မှန်သည်၌ မဟုတ်မမှန်ဟု မှားယွင်းခြင်း၊ မဟုတ်သည် မမှန်သည်၌ ဟုတ်မှန်သည်ဟု မှားယွင်းခြင်းတို့ ဖြစ်သည်။ ဝိပလ္လာသသည် (၃) ပါးရှိသည်။ ၎င်းတို့မှာ - (၁) သညာဝိပလ္လာသ (၂) စိတ္တဝိပလ္လာသ (၃) ဒိဋ္ဌိဝိပလ္လာသ တို့ ဖြစ်ကြသည်။<ref name="လယ်တီဒီပနီပေါင်းချုပ်">{{cite book |title= လယ်တီဒီပနီပေါင်းချုပ် − ဝိပဿနာဒီပနီ |author= လယ်တီဆရာတော် |publisher= မိခင်ဧရာဝတီစာအုပ်တိုက် location = ရန်ကုန် |date = ဒီဇင်ဘာ ၂၀၀၇ |pages= ၁၊ ၂၊ ၃၊ ၄ }}</ref> ==သညာဝိပလ္လာသ== သညာဝိပ္ပလာသဆိုသည်မှာ အမှတ်မှားခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုအမှတ်မှားခြင်း (၄) မျိုးရှိသည်။ ၎င်းလေးမျိုးတို့မှာ (၁) အနိစ္စ၌ နိစ္စဟု အမှတ်မှားခြင်း။ (၂) အသုဘ၌ သုဘဟု အမှတ်မှားခြင်း။ (၃) ဒုက္ခ၌ သုခဟု အမှတ်မှားခြင်း။ (၄) အနတ္တ၌ အတ္တဟု အမှတ်မှားခြင်း။<ref name="လယ်တီဒီပနီပေါင်းချုပ်"/> ==စိတ္တဝိပလ္လာသ== စိတ္တဝိပလ္လာသဆိုသည်မှာ အကြံအသိမှားခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုအကြံအသိမှားခြင်း (၄) မျိုး ရှိသည်။ ၎င်းလေးမျိုးတို့မှာ (၁) အနိစ္စ၌ နိစ္စဟု အကြံအသိမှားခြင်း။ (၂) အသုဘ၌ သုဘဟု အကြံအသိမှားခြင်း။ (၃) ဒုက္ခ၌ သုခဟု အကြံအသိမှားခြင်း။ (၄) အနတ္တ၌ အတ္တဟု အကြံအသိမှားခြင်း။<ref name="လယ်တီဒီပနီပေါင်းချုပ်"/> ==ဒိဋ္ဌိဝိပလ္လာသ== ဒိဋ္ဌိဝိပလ္လာသဆိုသည်မှာ အမြင်အယူမှားခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုအမြင်အယူမှားခြင်း (၄) မျိုး ရှိသည်။ ၎င်းလေးမျိုးတို့မှာ (၁) အနိစ္စ၌ နိစ္စဟု အမြင်အယူမှားခြင်း။ (၂) အသုဘ၌ သုဘဟု အမြင်အယူမှားခြင်း။ (၃) ဒုက္ခ၌ သုခဟု အမြင်အယူမှားခြင်း။ (၄) အနတ္တ၌ အတ္တဟု အမြင်အယူမှားခြင်း။<ref name="လယ်တီဒီပနီပေါင်းချုပ်"/> ==ဝိပလ္လာသဥပမာ (၃) ပါး== ===သညာဝိပလ္လာသ၌ တောသမင် ဥပမာ=== တစ်ခုသောတောကြီးအလယ်၌ စပါးခင်းလုပ်ကိုင်၍ ထား၏။ တောသမင်တို့သည် လယ်ရှင်ယောက်ျားမရှိခင် ထိုစပါးခင်းသို့လာ၍ အသီးအနှံတို့ကို စားတတ်ကြ၏။ လယ်ရှင်သည် တောသမင်တို့ကို ကြောက်လန့်စေခြင်းငှာ မြက်ခြောက်တို့ကို လူသဏ္ဌာန်ပြုလုပ်၍ စပါးခင်းအလယ်၌ စိုက်ထား၏။ ထိုလူအုပ်၌ မြက်ခြောက်တို့ကို လျှော်ဖြင့် ဖွဲ့စည်း၍ ကိုယ်သဏ္ဌာန်၊ ဦးခေါင်းသဏ္ဌာန်၊ လက်သဏ္ဌာန် လုပ်၏။ အိုးငယ်ကို ထုံးဖြူဖြင့် မျက်နှာသဏ္ဌာန်ရေး၍ ဦးခေါင်း၌ စွပ်ထား၏။ အဝတ်ဟောင်း၊ အင်္ကျီဟောင်း တို့ကို စွပ်ထား၏။ လက်တို့၌ လေးမြားတို့ကို ကိုင်စွဲ၏။ တောသမင်တို့သည် ထိုစပါးခင်းသို့ စားအံ့သောငှါ လာကြကုန်ရာ ထိုလူရုပ်ကို မြင်ကြလျှင် လူမဟုတ်သည်၌ လူအဟုတ်ထင်မှတ်ကြောက်လန့်၍ ပြေးကြကုန်၏။ ဤဥပမာတွင် တောသမင်တို့၌ ပကိသောလူ၏ အသွင်ကို ရှေး၌ မှတ်ရင်းရှိ၏။ ထိုအမှတ်အတိုင်း မြက်ရုပ်ကို လူဟူ၍ မှတ်ပြန်၏။ အမှတ်မှား၏။ သညာဝိပလ္လာသသည် ဤတောသမင်ဥပမာနှင့် တူ၏။ အလွန်တိမ်ကော၏။ မျက်စိလည်သောသူသည် နေထွက်နေဝင် ကြောင်ကြောင်မြင်လျက်နှင့် မှားသကဲ့သို့ ကြောင်ကြောင်မြင်လျက်နှင့် မှားတတ်၏။ မှားမိပြန်လျှင် အလွန်ခိုင်မြဲတတ်၏။ ပြောင်းလွဲ၍ မရနိုင် ရှိတတ်၏။ ကိုယ်ခန္ဓာတို့၌ အသုဘအချက်၊ အနိစ္စ၊ ဒုက္ခ၊ အနတ္တအချက်များသည် ကိုယ်တွေ့မျက်မြင် ထင်ရှားရှိသည်လည်း အလွန်များ၏။ ကြောင်ကြောင်မြင်မျိုးပင် ဖြစ်၏။ သညာဝိပလ္လာသသည် တောသမင်ကဲ့သို့ ကြောင်ကြောင်မြင်လျက်နှင့် မှားတတ်၏။ <ref name="လယ်တီဒီပနီပေါင်းချုပ်"/> ===စိတ္တဝိပလ္လာသ၌ မျက်လှည့်ခြင်း ဥပမာ=== မျက်လှည်ကြီး ပညာမျိုးသည် ရှိ၏။ ထိုပညာဖြင့် ပြုလုပ်၍ ပြသည်ရှိသော် ကြည့်မြင်သူလူအများတို့သည် မြေစိုင်ခဲ စသည်ကို ရွှေခဲ၊ ငွေခဲ စသည် ထင်မြင်ကြကုန်၏။ မျက်လှည့်ပညာ၏ အစွမ်းသည် လူတို့၏ ပကတိသော မျက်စိမြင်မှုကို ဖျက်၍ မျက်စိမြင်မှုတစ်မျိုး ပြောင်းလဲစေနိုင်၏။ တစ်ခဏအားဖြင့် စိတ်ကို ဖောက်ပြန်စေနိုင်၏။ ပကတိအခါ၌ မြေစိုင်မြေခဲကို မြေစိုင်မြေခဲအတိုင်း မြင်ကြကုန်၏။ ထိုအခါ မြေစိုင်မြေခဲကို ဝါဝါဝင်းဝင်း ရွှေအဆင်း၊ ဖြူဖြူလင်းလင်း ငွေအဆင်းအနေနှင့် မြင်ကြကုန်၏။ ရွှေဟူ၍၊ ငွေဟူ၍ ယုံကြည်ခြင်း မှားယွင်းကြကုန်၏။ ဤဥပမာနှင့်တူစွာ စိတ်သည် မဟုတ်သည်ကို အဟုတ်လုပ်ကြံ၍ လှည့်စားတတ်၏။ ညဉ့်အခါ သစ်ငုတ်ကို မြင်လေရာ လူဟူ၍ လှည့်စားတတ်၏။ တောချုံကို မြင်လေရာ တောဆင်ဟူ၍ လှည့်စား၏။ တောဆင်ကို မြင်လေရာ တောချုံဟူ၍ လှည့်စား၏။ လောက၌ ဒိဋ္ဌမျက်မြင်မျိုးထဲတွင် အထင်မှားသမျှသည် စိတ်၏ လှည့်စားမှုချည်း ဖြစ်သည်။ စိတ္တဝိပလ္လာသသည် မဟုတ်သည်ကို အဟုတ်လုပ်ကြံ၍ လှည့်စားတတ်သောကြောင့် သညာဝိပလ္လာသထက် နက်နဲ၏။ သို့ရာတွင် အကြောင်းယုတ္တိနှင့် ဖြေဖျောက်လျှင် ပြေပျောက်လွယ်၏။ သညာကဲ့သို့ မခိုင်မြဲတတ်ပေ။ <ref name="လယ်တီဒီပနီပေါင်းချုပ်"/> ===ဒိဋ္ဌိဝိပလ္လာသ၌ လမ်းမှားကြီး ဥပမာ=== တစ်ခုသော တောကြီးသည် ရှိ၏။ ထိုတောကြီး၌ ဘီလူးခေါ်သော နတ်ဆိုးတို့သည် မြို့ရွာတည်ထောင်၍ နေကြ၏။ လမ်းခရီး၌ မကျွမ်းကျင်သော ခရီးသည်တို့သည် ထိုတောကြီးသို့ ရောက်ကြ၏။ နတ်ဆိုးတို့သည် မိမိတို့ မြို့ရွာကို နတ်မြို့၊ နတ်ရွာတို့ကဲ့သို့လည်းကောင်း၊ မိမိတို့ကိုယ်ကိုလည်း နတ်သမီး၊ နတ်သားတို့ကဲ့သို့လည်းကောင်း ဖန်ဆင်းကြပြီးလျှင် လမ်းကိုလည်း နတ်လမ်းကဲ့သို့ သာယာစွာ ဖန်ဆင်းကြ၏။ ခရီးသည်တို့သည် ထိုလမ်းကို မြင်တွေ့ရာ မြို့ကြီး၊ ရွာကြီးသို့ သွားသောလမ်းဟု ယုံကြည်ကြကုန်သဖြင့် လမ်းရိုးလမ်းမှန်ကို စွန့်လွှတ်ကြပြီးလျှင် ထိုလမ်းဆိုး လမ်းမှားကြီးသို့ လိုက်သွားကြလေ၏။ နတ်ဆိုးတို့၏ မြို့ရွာသို့ ရောက်ကြသောအခါ လူကောင်းသူကောင်းတို့၏ မြို့ရွာဟု ထင်မှတ်ကြကုန်၍ ယုံကြည်စိတ်ချစွာ အိပ်ကြ၏။ နတ်ဆိုးတို့သည် ညဉ့်အချိန်ရောက်သည့်အခါ သူတို့၏ ကိုယ်ခန္ဓာအတွင်းသို့ ပူးဝင်ကုန်ကြပြီးလျှင် အသည်း၊ အဆုတ်၊ နှလုံး၊ သည်းပွတ်တို့ကို ကိုက်၍ တစ်ကိုယ်လုံးမှ အသွေး၊ အဆီတို့ကို စုပ်မျိုသောက်ကြကုန်၏။ ထိုခရီးသည်တို့သည် သေဆုံးပျက်စီးကြရလေသည်။ ဤဥပမာ၌ ကာမဘုံ၊ ရူပဘုံ၊ အရူပဘုံဟူသော ဘုံသုံးပါးသည် ၎င်းတောကြီးနှင့် တူ၏။ ဤသတ္တဝါတို့သည် ၎င်းခရီးသည်တို့နှင့် တူကုန်၏။ သမ္မာဒိဋ္ဌိအယူသည် လမ်းရိုးလမ်းမှန်နှင့် တူ၏။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိအယူမျိုးသည် လမ်းဆိုးလမ်းမှားကြီးနှင့် တူ၏။ ဤတွင် သမ္မာဒိဋ္ဌိသည် (၂) မျိုးရှိ၏။ ၎င်းတို့မှာ (၁) လောကီသမ္မာဒိဋ္ဌိ၊ (၂) ဗောဓိပက္ခိယသမ္မာဒိဋ္ဌိ တို့ ဖြစ်ကြသည်။ မိမိပြုသော ကုသိုလ်ကံ၊ အကုသိုလ်ကံသည်သာလျှင် ဘဝသံသရာ၌ အစဉ်ပါလာသော ကိုယ်ပိုင်ဥစ္စာ မှန်ချေသည်ဟု ယူသော ကမ္မဿကတာသမ္မာဒိဋ္ဌိသည် လောကီသမ္မာဒိဋ္ဌိ မည်၏။ ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ်နှင့်တကွ ခန္ဓာအာယတန အနတ္တတို့ကို သိမြင်သော ဉာဏ်သည် ဗောဓိပက္ခိယ သမ္မာဒိဋ္ဌိ မည်၏။ ထိုနှစ်ပါးတွင် ပဋ္ဋပက္ခ၌ ကမ္မဿကတာသမ္မာဒိဋ္ဌိသည် လမ်းရိုးလမ်းမှန်ကြီးနှင့် တူ၏။ လူ့ပြည်၊ နတ်ပြည်၊ ဗြဟ္မာ့ပြည်ဟူသော သုဂတိဘုံများသည် လူကောင်းသူကောင်းတို့၏ မြို့ရွာနှင့်တူ၏။ ကုသိုလ်ကံ၊ အကုသိုလ်ကံကိုလည်းကောင်း၊ ကုသိုလ်ကံ၊ အကုသိုလ်ကံ၏ အကျိုးကို လည်းကောင်း ပစ်ပယ်သော နတ္ထိကဒိဋ္ဌိ၊ အဟေတုကဒိဋ္ဌိ၊ အကိရိယဒိဋ္ဌိ များသည် လမ်းဆိုးလမ်းမှားကြီးနှင့် တူ၏။ ငရဲပြည်၊ တိရစ္ဆာန်ပြည်၊ ပြိတ္တာပြည်၊ အသုရကာယ်ပြည်ဟူသော ဒုဂ္ဂတိဘုံများသည် နတ်ဆိုးတို့၏ မြို့ရွာနှင့် တူ၏။ ဝိပဋ္ဋပက္ခမူကား ဗောဓိပတိယသမ္မာဒိဋ္ဌိသည် လမ်းရိုးလမ်းမှန်ကြီးနှင့် တူ၏။ နိဗ္ဗာန်သည် လူကောင်းသူကောင်းတို့၏ မြို့ရွာနှင့် တူ၏။ မိမိခန္ဓာကိုယ်ကို ငါ၏ အတ္တဟု စွဲလမ်းသော အတ္တဒိဋ္ဌိ၊ သက္ကာယဒိဋ္ဌိသည် လမ်းဆိုးလမ်းမှားကြီးနှင့်တူ၏။ လူ့ပြည်၊ နတ်ပြည်၊ ဗြဟ္မာ့ပြည်နှင့် တကွသော သံသရာလောကကြီးသည် နတ်ဆိုးတို့၏ မြို့ရွာနှင့် တူ၏။ ဤဝိပဋ္ဋပက္ခ၌ အတ္တဒိဋ္ဌိ၊ သက္ကာယဒိဋ္ဌိကိုပင် ဒိဋ္ဌိဝိပလ္လာသ ဆို၏။ ဤဒိဋ္ဌိဝိပလ္လာသသည် စိတ္တဝိပလ္လာသထက် နက်နဲ၏။ အလွန်လဲ ခိုင်မြဲသည်။ <ref name="လယ်တီဒီပနီပေါင်းချုပ်"/> ==ကိုးကား== {{reflist}} {{Buddhism-stub}} [[Category:ဝိပဿနာ]] 9z9imwnzajn6bdxt92j30al78h5lchs 754891 754890 2022-08-16T01:29:15Z 203.96.241.168 /* စိတ္တဝိပလ္လာသ၌ မျက်လှည့်ခြင်း ဥပမာ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki {{ဗုဒ္ဓဘာသာ}} '''ဝိပလ္လာသ''' ဆိုသည်မှာ ဖောက်ပြန်မှားယွင်းခြင်း ဖြစ်သည်။ ဟုတ်သည်မှန်သည်၌ မဟုတ်မမှန်ဟု မှားယွင်းခြင်း၊ မဟုတ်သည် မမှန်သည်၌ ဟုတ်မှန်သည်ဟု မှားယွင်းခြင်းတို့ ဖြစ်သည်။ ဝိပလ္လာသသည် (၃) ပါးရှိသည်။ ၎င်းတို့မှာ - (၁) သညာဝိပလ္လာသ (၂) စိတ္တဝိပလ္လာသ (၃) ဒိဋ္ဌိဝိပလ္လာသ တို့ ဖြစ်ကြသည်။<ref name="လယ်တီဒီပနီပေါင်းချုပ်">{{cite book |title= လယ်တီဒီပနီပေါင်းချုပ် − ဝိပဿနာဒီပနီ |author= လယ်တီဆရာတော် |publisher= မိခင်ဧရာဝတီစာအုပ်တိုက် location = ရန်ကုန် |date = ဒီဇင်ဘာ ၂၀၀၇ |pages= ၁၊ ၂၊ ၃၊ ၄ }}</ref> ==သညာဝိပလ္လာသ== သညာဝိပ္ပလာသဆိုသည်မှာ အမှတ်မှားခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုအမှတ်မှားခြင်း (၄) မျိုးရှိသည်။ ၎င်းလေးမျိုးတို့မှာ (၁) အနိစ္စ၌ နိစ္စဟု အမှတ်မှားခြင်း။ (၂) အသုဘ၌ သုဘဟု အမှတ်မှားခြင်း။ (၃) ဒုက္ခ၌ သုခဟု အမှတ်မှားခြင်း။ (၄) အနတ္တ၌ အတ္တဟု အမှတ်မှားခြင်း။<ref name="လယ်တီဒီပနီပေါင်းချုပ်"/> ==စိတ္တဝိပလ္လာသ== စိတ္တဝိပလ္လာသဆိုသည်မှာ အကြံအသိမှားခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုအကြံအသိမှားခြင်း (၄) မျိုး ရှိသည်။ ၎င်းလေးမျိုးတို့မှာ (၁) အနိစ္စ၌ နိစ္စဟု အကြံအသိမှားခြင်း။ (၂) အသုဘ၌ သုဘဟု အကြံအသိမှားခြင်း။ (၃) ဒုက္ခ၌ သုခဟု အကြံအသိမှားခြင်း။ (၄) အနတ္တ၌ အတ္တဟု အကြံအသိမှားခြင်း။<ref name="လယ်တီဒီပနီပေါင်းချုပ်"/> ==ဒိဋ္ဌိဝိပလ္လာသ== ဒိဋ္ဌိဝိပလ္လာသဆိုသည်မှာ အမြင်အယူမှားခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုအမြင်အယူမှားခြင်း (၄) မျိုး ရှိသည်။ ၎င်းလေးမျိုးတို့မှာ (၁) အနိစ္စ၌ နိစ္စဟု အမြင်အယူမှားခြင်း။ (၂) အသုဘ၌ သုဘဟု အမြင်အယူမှားခြင်း။ (၃) ဒုက္ခ၌ သုခဟု အမြင်အယူမှားခြင်း။ (၄) အနတ္တ၌ အတ္တဟု အမြင်အယူမှားခြင်း။<ref name="လယ်တီဒီပနီပေါင်းချုပ်"/> ==ဝိပလ္လာသဥပမာ (၃) ပါး== ===သညာဝိပလ္လာသ၌ တောသမင် ဥပမာ=== တစ်ခုသောတောကြီးအလယ်၌ စပါးခင်းလုပ်ကိုင်၍ ထား၏။ တောသမင်တို့သည် လယ်ရှင်ယောက်ျားမရှိခင် ထိုစပါးခင်းသို့လာ၍ အသီးအနှံတို့ကို စားတတ်ကြ၏။ လယ်ရှင်သည် တောသမင်တို့ကို ကြောက်လန့်စေခြင်းငှာ မြက်ခြောက်တို့ကို လူသဏ္ဌာန်ပြုလုပ်၍ စပါးခင်းအလယ်၌ စိုက်ထား၏။ ထိုလူအုပ်၌ မြက်ခြောက်တို့ကို လျှော်ဖြင့် ဖွဲ့စည်း၍ ကိုယ်သဏ္ဌာန်၊ ဦးခေါင်းသဏ္ဌာန်၊ လက်သဏ္ဌာန် လုပ်၏။ အိုးငယ်ကို ထုံးဖြူဖြင့် မျက်နှာသဏ္ဌာန်ရေး၍ ဦးခေါင်း၌ စွပ်ထား၏။ အဝတ်ဟောင်း၊ အင်္ကျီဟောင်း တို့ကို စွပ်ထား၏။ လက်တို့၌ လေးမြားတို့ကို ကိုင်စွဲ၏။ တောသမင်တို့သည် ထိုစပါးခင်းသို့ စားအံ့သောငှါ လာကြကုန်ရာ ထိုလူရုပ်ကို မြင်ကြလျှင် လူမဟုတ်သည်၌ လူအဟုတ်ထင်မှတ်ကြောက်လန့်၍ ပြေးကြကုန်၏။ ဤဥပမာတွင် တောသမင်တို့၌ ပကိသောလူ၏ အသွင်ကို ရှေး၌ မှတ်ရင်းရှိ၏။ ထိုအမှတ်အတိုင်း မြက်ရုပ်ကို လူဟူ၍ မှတ်ပြန်၏။ အမှတ်မှား၏။ သညာဝိပလ္လာသသည် ဤတောသမင်ဥပမာနှင့် တူ၏။ အလွန်တိမ်ကော၏။ မျက်စိလည်သောသူသည် နေထွက်နေဝင် ကြောင်ကြောင်မြင်လျက်နှင့် မှားသကဲ့သို့ ကြောင်ကြောင်မြင်လျက်နှင့် မှားတတ်၏။ မှားမိပြန်လျှင် အလွန်ခိုင်မြဲတတ်၏။ ပြောင်းလွဲ၍ မရနိုင် ရှိတတ်၏။ ကိုယ်ခန္ဓာတို့၌ အသုဘအချက်၊ အနိစ္စ၊ ဒုက္ခ၊ အနတ္တအချက်များသည် ကိုယ်တွေ့မျက်မြင် ထင်ရှားရှိသည်လည်း အလွန်များ၏။ ကြောင်ကြောင်မြင်မျိုးပင် ဖြစ်၏။ သညာဝိပလ္လာသသည် တောသမင်ကဲ့သို့ ကြောင်ကြောင်မြင်လျက်နှင့် မှားတတ်၏။ <ref name="လယ်တီဒီပနီပေါင်းချုပ်"/> ===စိတ္တဝိပလ္လာသ၌ မျက်လှည့်ခြင်း ဥပမာ=== မျက်လှည်ကြီး ပညာမျိုးသည် ရှိ၏။ ထိုပညာဖြင့် ပြုလုပ်၍ ပြသည်ရှိသော် ကြည့်မြင်သူလူအများတို့သည် မြေစိုင်ခဲ စသည်ကို ရွှေခဲ၊ ငွေခဲ စသည် ထင်မြင်ကြကုန်၏။ မျက်လှည့်ပညာ၏ အစွမ်းသည် လူတို့၏ ပကတိသော မျက်စိမြင်မှုကို ဖျက်၍ မျက်စိမြင်မှုတစ်မျိုး ပြောင်းလဲစေနိုင်၏။ တစ်ခဏအားဖြင့် စိတ်ကို ဖောက်ပြန်စေနိုင်၏။ ပကတိအခါ၌ မြေစိုင်မြေခဲကို မြေစိုင်မြေခဲအတိုင်း မြင်ကြကုန်၏။ ထိုအခါ၌မူ မြေစိုင်မြေခဲကို ဝါဝါဝင်းဝင်း ရွှေအဆင်း၊ ဖြူဖြူလင်းလင်း ငွေအဆင်းအနေနှင့် မြင်ကြကုန်၏။ ရွှေဟူ၍၊ ငွေဟူ၍ ယုံကြည်ခြင်း မှားယွင်းကြကုန်၏။ ဤဥပမာနှင့်တူစွာ စိတ်သည် မဟုတ်သည်ကို အဟုတ်လုပ်ကြံ၍ လှည့်စားတတ်၏။ ညဉ့်အခါ သစ်ငုတ်ကို မြင်လေရာ လူဟူ၍ လှည့်စားတတ်၏။ တောချုံကို မြင်လေရာ တောဆင်ဟူ၍ လှည့်စား၏။ တောဆင်ကို မြင်လေရာ တောချုံဟူ၍ လှည့်စား၏။ လောက၌ ဒိဋ္ဌမျက်မြင်မျိုးထဲတွင် အထင်မှားသမျှသည် စိတ်၏ လှည့်စားမှုချည်း ဖြစ်သည်။ စိတ္တဝိပလ္လာသသည် မဟုတ်သည်ကို အဟုတ်လုပ်ကြံ၍ လှည့်စားတတ်သောကြောင့် သညာဝိပလ္လာသထက် နက်နဲ၏။ သို့ရာတွင် အကြောင်းယုတ္တိနှင့် ဖြေဖျောက်လျှင် ပြေပျောက်လွယ်၏။ သညာကဲ့သို့ မခိုင်မြဲတတ်ပေ။ <ref name="လယ်တီဒီပနီပေါင်းချုပ်"/> ===ဒိဋ္ဌိဝိပလ္လာသ၌ လမ်းမှားကြီး ဥပမာ=== တစ်ခုသော တောကြီးသည် ရှိ၏။ ထိုတောကြီး၌ ဘီလူးခေါ်သော နတ်ဆိုးတို့သည် မြို့ရွာတည်ထောင်၍ နေကြ၏။ လမ်းခရီး၌ မကျွမ်းကျင်သော ခရီးသည်တို့သည် ထိုတောကြီးသို့ ရောက်ကြ၏။ နတ်ဆိုးတို့သည် မိမိတို့ မြို့ရွာကို နတ်မြို့၊ နတ်ရွာတို့ကဲ့သို့လည်းကောင်း၊ မိမိတို့ကိုယ်ကိုလည်း နတ်သမီး၊ နတ်သားတို့ကဲ့သို့လည်းကောင်း ဖန်ဆင်းကြပြီးလျှင် လမ်းကိုလည်း နတ်လမ်းကဲ့သို့ သာယာစွာ ဖန်ဆင်းကြ၏။ ခရီးသည်တို့သည် ထိုလမ်းကို မြင်တွေ့ရာ မြို့ကြီး၊ ရွာကြီးသို့ သွားသောလမ်းဟု ယုံကြည်ကြကုန်သဖြင့် လမ်းရိုးလမ်းမှန်ကို စွန့်လွှတ်ကြပြီးလျှင် ထိုလမ်းဆိုး လမ်းမှားကြီးသို့ လိုက်သွားကြလေ၏။ နတ်ဆိုးတို့၏ မြို့ရွာသို့ ရောက်ကြသောအခါ လူကောင်းသူကောင်းတို့၏ မြို့ရွာဟု ထင်မှတ်ကြကုန်၍ ယုံကြည်စိတ်ချစွာ အိပ်ကြ၏။ နတ်ဆိုးတို့သည် ညဉ့်အချိန်ရောက်သည့်အခါ သူတို့၏ ကိုယ်ခန္ဓာအတွင်းသို့ ပူးဝင်ကုန်ကြပြီးလျှင် အသည်း၊ အဆုတ်၊ နှလုံး၊ သည်းပွတ်တို့ကို ကိုက်၍ တစ်ကိုယ်လုံးမှ အသွေး၊ အဆီတို့ကို စုပ်မျိုသောက်ကြကုန်၏။ ထိုခရီးသည်တို့သည် သေဆုံးပျက်စီးကြရလေသည်။ ဤဥပမာ၌ ကာမဘုံ၊ ရူပဘုံ၊ အရူပဘုံဟူသော ဘုံသုံးပါးသည် ၎င်းတောကြီးနှင့် တူ၏။ ဤသတ္တဝါတို့သည် ၎င်းခရီးသည်တို့နှင့် တူကုန်၏။ သမ္မာဒိဋ္ဌိအယူသည် လမ်းရိုးလမ်းမှန်နှင့် တူ၏။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိအယူမျိုးသည် လမ်းဆိုးလမ်းမှားကြီးနှင့် တူ၏။ ဤတွင် သမ္မာဒိဋ္ဌိသည် (၂) မျိုးရှိ၏။ ၎င်းတို့မှာ (၁) လောကီသမ္မာဒိဋ္ဌိ၊ (၂) ဗောဓိပက္ခိယသမ္မာဒိဋ္ဌိ တို့ ဖြစ်ကြသည်။ မိမိပြုသော ကုသိုလ်ကံ၊ အကုသိုလ်ကံသည်သာလျှင် ဘဝသံသရာ၌ အစဉ်ပါလာသော ကိုယ်ပိုင်ဥစ္စာ မှန်ချေသည်ဟု ယူသော ကမ္မဿကတာသမ္မာဒိဋ္ဌိသည် လောကီသမ္မာဒိဋ္ဌိ မည်၏။ ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ်နှင့်တကွ ခန္ဓာအာယတန အနတ္တတို့ကို သိမြင်သော ဉာဏ်သည် ဗောဓိပက္ခိယ သမ္မာဒိဋ္ဌိ မည်၏။ ထိုနှစ်ပါးတွင် ပဋ္ဋပက္ခ၌ ကမ္မဿကတာသမ္မာဒိဋ္ဌိသည် လမ်းရိုးလမ်းမှန်ကြီးနှင့် တူ၏။ လူ့ပြည်၊ နတ်ပြည်၊ ဗြဟ္မာ့ပြည်ဟူသော သုဂတိဘုံများသည် လူကောင်းသူကောင်းတို့၏ မြို့ရွာနှင့်တူ၏။ ကုသိုလ်ကံ၊ အကုသိုလ်ကံကိုလည်းကောင်း၊ ကုသိုလ်ကံ၊ အကုသိုလ်ကံ၏ အကျိုးကို လည်းကောင်း ပစ်ပယ်သော နတ္ထိကဒိဋ္ဌိ၊ အဟေတုကဒိဋ္ဌိ၊ အကိရိယဒိဋ္ဌိ များသည် လမ်းဆိုးလမ်းမှားကြီးနှင့် တူ၏။ ငရဲပြည်၊ တိရစ္ဆာန်ပြည်၊ ပြိတ္တာပြည်၊ အသုရကာယ်ပြည်ဟူသော ဒုဂ္ဂတိဘုံများသည် နတ်ဆိုးတို့၏ မြို့ရွာနှင့် တူ၏။ ဝိပဋ္ဋပက္ခမူကား ဗောဓိပတိယသမ္မာဒိဋ္ဌိသည် လမ်းရိုးလမ်းမှန်ကြီးနှင့် တူ၏။ နိဗ္ဗာန်သည် လူကောင်းသူကောင်းတို့၏ မြို့ရွာနှင့် တူ၏။ မိမိခန္ဓာကိုယ်ကို ငါ၏ အတ္တဟု စွဲလမ်းသော အတ္တဒိဋ္ဌိ၊ သက္ကာယဒိဋ္ဌိသည် လမ်းဆိုးလမ်းမှားကြီးနှင့်တူ၏။ လူ့ပြည်၊ နတ်ပြည်၊ ဗြဟ္မာ့ပြည်နှင့် တကွသော သံသရာလောကကြီးသည် နတ်ဆိုးတို့၏ မြို့ရွာနှင့် တူ၏။ ဤဝိပဋ္ဋပက္ခ၌ အတ္တဒိဋ္ဌိ၊ သက္ကာယဒိဋ္ဌိကိုပင် ဒိဋ္ဌိဝိပလ္လာသ ဆို၏။ ဤဒိဋ္ဌိဝိပလ္လာသသည် စိတ္တဝိပလ္လာသထက် နက်နဲ၏။ အလွန်လဲ ခိုင်မြဲသည်။ <ref name="လယ်တီဒီပနီပေါင်းချုပ်"/> ==ကိုးကား== {{reflist}} {{Buddhism-stub}} [[Category:ဝိပဿနာ]] 3lmpjhe3f2rlgde1csnhsxnuyagjxe1 0 88134 754854 720241 2022-08-15T14:46:14Z Chan Sung-Min 102525 [[ရီဆန်ရှင်း]] စာမျက်နှာကို [[ရီဆုန်ရှင]] သို့ Chan Sung-Minက ရွှေ့ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki {{Infobox စစ်ဘက်ဆိုင်ရာလူ|name=လီဆွန်းရှင်း<br>Yi Sun-Shin|image=File:이순신.jpg|image_size=200|caption=|birth_date=၂၈ ဧပြီ ၁၅၄၅ |birth_place=ဟန်​ဆောင်း၊ဂျိုဆွန်းပြည်|death_date={{death date and age|df=yes|1598|12|16|1545|4|28}}|death_place=တောင်ပင်လယ်ကျွန်း|allegiance=ဂျိုဆွန်းပြည်|battles='''Japanese invasions of Korea (1592–98)''' * Battle of Okpo * Battle of Sacheon (1592) * Battle of Hansan Island * Battle of Busan (1592) * Battle of Myeongnyang * Battle of Noryang|spouse=Lady Bang<br>Lady O}}'''လီဆွန်းရှင်း'''သည် ဂျိုဆွန်း​ခေတ်ကိုရီးယား၏​ရေတပ်ဗိုလ်ချုပ်ဖြစ်သည်။ ကိုရီးယား-ဂျပန် အင်ဂျင်စစ်ပွဲတွင် သူ၏​ပြောင်​မြောက်လှ​သောရဲစွမ်းသတ္တိ၊စစ်နည်းဗျူဟာ၊သခင်ကိုချစ်ခင်မှုတို့​ကြောင့် နှစ်ဖက်နိုင်ငံလုံး​လေးစားကြသည်။ ထိုစစ်ပွဲတွင် များပြားလှ​သောဂျပန်​စစ်​ရေယာဉ်များကို ၁၀စင်းခန့်သာရှိ​သောမိမိတို့၏​ရေယာဉ်များဖြင့်အ​ကောင်းဆုံးဟန့်တားနိုင်ခဲ့သည်။[[ဘုရင့်နောင်|ဘုရင့်​နောင်]]၏​[[နောင်ရိုးတိုက်ပွဲ]]ကဲ့သို့​ပေတည်း။ == ဘဝအစ == ဟန်​ဆောင်းတွင် ၁၅၄၅ခုနှစ် ဧပြီ၂၈တွင်​မွေးဖွားခဲ့သည်။ ငယ်စဉ်ကပင် အခြားလူငယ်များဖြင့်စစ်တိုက်ခြင်းကစားနည်းများကစားခဲ့သည်။ ၁၅၇၆တွင် တပ်မ​တော်စာ​မေးပွဲ​အောင်မြင်ကာသူ၏မြှားပစ်ခြင်းကို ဒိုင်များကသ​ဘောကျခဲ့သည်။ စာ​​မေးပွဲ​အောင်ပြီးလျှင် ​မြောက်ပိုင်း​တောင်တန်း​ဒေသများရှိစစ်တပ်တွင်တာဝန်ထမ်းရသည်။ == လိပ်သင်္ဘော == [[File:TurtleShip1795.jpg|right|thumb|200x200px|လိပ်သင်္ဘော]] သူ၏​အောင်မြင်မှုများထဲမှ လူသိအများဆုံးမှာလိပ်သင်္ဘောဖြစ်သည်။ သူ၏လက်​အောက်ငယ်သားများ၏အကူအညီဖြင့်သူ၏စိတ်ကူးဖြစ်​သောလိပ်သင်္ဘောကို​ဆောက်နိုင်ခဲ့သည်။ အချို့သတင်းများအရလိပ်သင်္ဘောမှာသူစ​ဆောက်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ ​ထယ်ဂျုံဘုရင်လက်ထက်ကပင်​ပေါ်ခဲ့သည်ဟုဆိုသည်။ သူ၏လိပ်သင်္ဘောမှာတစ်ဖက်စီတွင် အ​မြောက်၁၁ခုပါသည်။​ဘေးအ​ပေါက်​လေးများမှလည်း ​သေနတ်၊မြှားစသည်တို့ပစ်နိုင်သည်။ ရန်သူများသင်္ဘောချင်းကပ်၍ကူးမလာနိုင်ရန်အမိုးပါသည်။ ရန်သူဂျပန်သင်္ဘောများသည်လိပ်သင်္ဘောများထက်မြင့်၍ကူးမလာနိုင်​စေရန်ဖြစ်သည်။ သာမန်အချိန်တွင်လူ၂​ယောက် ​လှော်ရပြီးလှိုင်းထန်ချိန်တွင် လူ၅​ယောက်​လှော်ရသည့်​လှော်တက်၂၀ပါသည်။ == ​နောက်ဆုံးတိုက်ပွဲ == [[File:Battle_of_Noryang.JPG|right|thumb|300x300px]] ၁၅ဒီဇင်ဘာ ၁၅၉၈တွင် ဂျပန်ဗိုလ် ရှီမာဇုဦး​ဆောင်​သောဂျပန်​ရေတပ်စုသည် စန်ချွန်းကမ်းတွင်စုကြသည်။ သူ၏​နေရာကိုသူလျှိုများ​ကြောင့် လီဆွန်းရှင်းမှာသိခဲ့သည်။ ထိုအချိန်က လီဆွန်းရှင်းတွင် ပန်နိုဆို၈၂စီး၊လိပ်သင်္ဘော၃စီးနှင့်တပ်သား၈၀၀၀သာကျန်ခဲ့သည်။ ပြည်သူများပါဝင်ကူကြသည်။ [[File:Panokseon.jpg|thumb|ပန်နိုဆို]] ဒီဇင်ဘာ၁၆ ၁၅၉၈နံနက်ခင်း၂နာရီတွင်တိုက်ပွဲစဖြစ်သည်။ ကိုရီးယားများအင်အားနည်းမှု​ကြောင့်ဂျပန်များ​ပေါ့​လျော့ကြသည်။ ဂျပန်များဆုတ်ခွာပြီး​နောက်ကိုရီးယားများအသည်းအသန်လိုက်ကြသည်။ ထိုစဉ်ရန်သူ့တပ်မှကျည်ဆန်မှာ သူ့အားမှန်ခဲ့သည်။ ဒဏ်ရာမှာပြင်းထန်​သော်လည်းတပ်သားများကိုအသိမ​ပေး​စေ။"စစ်ပွဲမှာအရှိန်တက်​နေသည်။ ငါ၏ဝတ်စုံကိုဝတိ၍ငါ၏ဗုံကိုတီးကာငါ​သေတာကိုမ​ကြေညာနှင့်" ဟူ၍မှာခဲ့ကာမကြာမီ​သေဆုံးသွားခဲ့သည်။ သူ​သေခြင်းကိုသူ၏သားနှင့်တူသာမျက်မြင်​တွေ့ခဲ့သည်။ သူတို့၂​ယောက်မှာ လီဆွန်းရှင်း၏အ​လောင်းကိုသင်္ဘောအခန်းထဲသို့​ပြောင်းကာအခြားသူများမရိပ်မိ​အောင်လုပ်ခဲ့သည်။ ရီဆန်ရှင်း၏တူမှာ တိုက်ပွဲအတွက်သူ၏ဦး​လေးဝတ်စုံကိုဝတ်ကာ အလိုက်သင့်​နေခဲ့ရသည်။ စစ်ပွဲအတွင်း ဒုက္ခ​ရောက်​နေ​သော ချန်လင်း(လီဆွန်းရှင်း၏တပည့်)ကိုရီဆန်ရှင်း၏သင်္ဘောက အကူအညီ​ပေးခဲ့၍ ​ကျေးဇူးတင်စကားဆိုရန်လာချိန်တွင် လီဆွန်းရှင်းမဟုတ်ဘဲသူ၏တူဖြစ်​နေသည်။ ထို​အချိန်မှ ချန်လင်းမှာ လွန်စွာဝမ်းနည်း၍အင်မတန်စိတ်ထိခိုက်ကာငို​ခဲ့သည်။ ထိုသတင်းမှာပျံ့နှံ့သွားသည်။ တပ်သားများသာမကပြည်သူများပါငိုကြသည်။ သူ၏ဇာတိ အဆန်မြို့သို့ ​အ​လောင်းကိုပြန်သယ်လာကာသူ့ဖခင်အုတ်ဂူ​ဘေးတွင်မြှပ်နှံခဲ့သည်။ == အထိမ်းအမှတ် == [[File:E_Sun-shin_calligraphy.jpg|right|thumb|403x403px|"​သေရန်ဆန္ဒရှိသူများသည်ရှင်ကာရှင်ရန်ဆန္ဒရှိသူများသည်​သေသည်။"]] [[File:Statue_of_Yi_Sunsin_-_Sejongro_Seoul.JPG|right|thumb|427x427px|ဆိုးလ်ရှိရုပ်တု]] [[File:AdmiralYi-BusanTower.jpg|right|thumb|300x300px|ဘူဆန်ရှိရုပ်တု]] [[File:Korea100Won1970Obverse.JPG|thumb|ကိုရီးယားဝမ် ၁၀၀(၁၉၇၀ခုနှစ်)]] == မျိုးဆက် == === Ancestors === {{Ahnentafel-compact5|1. '''Yi Sun-sin'''<br>이순신 (李舜臣)|2. [[:ko:이정 (1511년)|Yi Jeong (이정 李貞)]]<br>Internal Prince Deokyeon (덕연부원군 德淵府院君)|3. Lady Byeon (변씨 卞氏)<br>Lady Jeonggyeong (정경부인 貞敬夫人)|4. Yi Baek-rok<br>이백록 (李百祿)|5. Lady Byeon<br>변씨 (卞氏)|6. Byeon Su-rim<br>변수림 (卞守琳)|8=8. [[:ko:이거 (조선 중기)|Yi Geo]]<br>이거 (李琚)|9=9. Lady Jin<br>진씨 (陳氏)|10=10. Byeon Seong<br>변성|16=16. Yi Hyo-jo<br>이효조 (李孝組)|17=17. Lady Ki<br>기씨 (奇氏)|18=18. Jin Se-beon<br>진세번|align=center|boxstyle_5=background-color: #9fe;|boxstyle_4=background-color: #bfc;|boxstyle_3=background-color: #ffc;|boxstyle_2=background-color: #fb9;|boxstyle_1=background-color: #fcc;}} == ကိုးကား == {{Reflist}} {{Lifetime|၁၅၄၅|၁၅၉၅}} [[Category:ကိုရီးယားလူမျိုး]] nlpytztb1dpoo73kchl63bt9qtxc29m 754858 754854 2022-08-15T14:50:49Z Chan Sung-Min 102525 wikitext text/x-wiki {{Infobox စစ်ဘက်ဆိုင်ရာလူ|name=ရီဆုန်ရှင်<br>Yi Sun-Shin|image=File:이순신.jpg|image_size=200|caption=|birth_date=၂၈ ဧပြီ ၁၅၄၅ |birth_place=ဟန်​ဆောင်း၊ဂျိုဆွန်းပြည်|death_date={{death date and age|df=yes|1598|12|16|1545|4|28}}|death_place=တောင်ပင်လယ်ကျွန်း|allegiance=ဂျိုဆွန်းပြည်|battles='''Japanese invasions of Korea (1592–98)''' * Battle of Okpo * Battle of Sacheon (1592) * Battle of Hansan Island * Battle of Busan (1592) * Battle of Myeongnyang * Battle of Noryang|spouse=Lady Bang<br>Lady O}}'''ရီဆုန်ရှင်'''သည် ဂျိုဆွန်း​ခေတ်ကိုရီးယား၏​ရေတပ်ဗိုလ်ချုပ်ဖြစ်သည်။ ကိုရီးယား-ဂျပန် အင်ဂျင်စစ်ပွဲတွင် သူ၏​ပြောင်​မြောက်လှ​သောရဲစွမ်းသတ္တိ၊စစ်နည်းဗျူဟာ၊ သခင်ကိုချစ်ခင်မှုတို့​ကြောင့် နှစ်ဖက်နိုင်ငံလုံး​ လေးစားကြသည်။ ထိုစစ်ပွဲတွင် များပြားလှ​သော ဂျပန်​စစ်​ရေယာဉ်များကို ၁၀စင်းခန့်သာရှိ​သော မိမိတို့၏​ ရေယာဉ်များဖြင့်အ​ကောင်းဆုံး ဟန့်တားနိုင်ခဲ့သည်။ == ဘဝအစ == ဟန်​ဆောင်းတွင် ၁၅၄၅ခုနှစ် ဧပြီ၂၈တွင်​မွေးဖွားခဲ့သည်။ ငယ်စဉ်ကပင် အခြားလူငယ်များဖြင့်စစ်တိုက်ခြင်းကစားနည်းများကစားခဲ့သည်။ ၁၅၇၆တွင် တပ်မ​တော်စာ​မေးပွဲ​အောင်မြင်ကာသူ၏မြှားပစ်ခြင်းကို ဒိုင်များကသ​ဘောကျခဲ့သည်။ စာ​​မေးပွဲ​အောင်ပြီးလျှင် ​မြောက်ပိုင်း​တောင်တန်း​ဒေသများရှိစစ်တပ်တွင်တာဝန်ထမ်းရသည်။ == လိပ်သင်္ဘော == [[File:TurtleShip1795.jpg|right|thumb|200x200px|လိပ်သင်္ဘော]] သူ၏​အောင်မြင်မှုများထဲမှ လူသိအများဆုံးမှာလိပ်သင်္ဘောဖြစ်သည်။ သူ၏လက်​အောက်ငယ်သားများ၏အကူအညီဖြင့်သူ၏စိတ်ကူးဖြစ်​သောလိပ်သင်္ဘောကို​ဆောက်နိုင်ခဲ့သည်။ အချို့သတင်းများအရလိပ်သင်္ဘောမှာသူစ​ဆောက်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ ​ထယ်ဂျုံဘုရင်လက်ထက်ကပင်​ပေါ်ခဲ့သည်ဟုဆိုသည်။ သူ၏လိပ်သင်္ဘောမှာတစ်ဖက်စီတွင် အ​မြောက်၁၁ခုပါသည်။​ဘေးအ​ပေါက်​လေးများမှလည်း ​သေနတ်၊မြှားစသည်တို့ပစ်နိုင်သည်။ ရန်သူများသင်္ဘောချင်းကပ်၍ကူးမလာနိုင်ရန်အမိုးပါသည်။ ရန်သူဂျပန်သင်္ဘောများသည်လိပ်သင်္ဘောများထက်မြင့်၍ကူးမလာနိုင်​စေရန်ဖြစ်သည်။ သာမန်အချိန်တွင်လူ၂​ယောက် ​လှော်ရပြီးလှိုင်းထန်ချိန်တွင် လူ၅​ယောက်​လှော်ရသည့်​လှော်တက်၂၀ပါသည်။ == ​နောက်ဆုံးတိုက်ပွဲ == [[File:Battle_of_Noryang.JPG|right|thumb|300x300px]] ၁၅ဒီဇင်ဘာ ၁၅၉၈တွင် ဂျပန်ဗိုလ် ရှီမာဇုဦး​ဆောင်​သောဂျပန်​ရေတပ်စုသည် စန်ချွန်းကမ်းတွင်စုကြသည်။ သူ၏​နေရာကိုသူလျှိုများ​ကြောင့် လီဆွန်းရှင်းမှာသိခဲ့သည်။ ထိုအချိန်က လီဆွန်းရှင်းတွင် ပန်နိုဆို၈၂စီး၊လိပ်သင်္ဘော၃စီးနှင့်တပ်သား၈၀၀၀သာကျန်ခဲ့သည်။ ပြည်သူများပါဝင်ကူကြသည်။ [[File:Panokseon.jpg|thumb|ပန်နိုဆို]] ဒီဇင်ဘာ၁၆ ၁၅၉၈နံနက်ခင်း၂နာရီတွင်တိုက်ပွဲစဖြစ်သည်။ ကိုရီးယားများအင်အားနည်းမှု​ကြောင့်ဂျပန်များ​ပေါ့​လျော့ကြသည်။ ဂျပန်များဆုတ်ခွာပြီး​နောက်ကိုရီးယားများအသည်းအသန်လိုက်ကြသည်။ ထိုစဉ်ရန်သူ့တပ်မှကျည်ဆန်မှာ သူ့အားမှန်ခဲ့သည်။ ဒဏ်ရာမှာပြင်းထန်​သော်လည်းတပ်သားများကိုအသိမ​ပေး​စေ။"စစ်ပွဲမှာအရှိန်တက်​နေသည်။ ငါ၏ဝတ်စုံကိုဝတိ၍ငါ၏ဗုံကိုတီးကာငါ​သေတာကိုမ​ကြေညာနှင့်" ဟူ၍မှာခဲ့ကာမကြာမီ​သေဆုံးသွားခဲ့သည်။ သူ​သေခြင်းကိုသူ၏သားနှင့်တူသာမျက်မြင်​တွေ့ခဲ့သည်။ သူတို့၂​ယောက်မှာ လီဆွန်းရှင်း၏အ​လောင်းကိုသင်္ဘောအခန်းထဲသို့​ပြောင်းကာအခြားသူများမရိပ်မိ​အောင်လုပ်ခဲ့သည်။ ရီဆန်ရှင်း၏တူမှာ တိုက်ပွဲအတွက်သူ၏ဦး​လေးဝတ်စုံကိုဝတ်ကာ အလိုက်သင့်​နေခဲ့ရသည်။ စစ်ပွဲအတွင်း ဒုက္ခ​ရောက်​နေ​သော ချန်လင်း(လီဆွန်းရှင်း၏တပည့်)ကိုရီဆန်ရှင်း၏သင်္ဘောက အကူအညီ​ပေးခဲ့၍ ​ကျေးဇူးတင်စကားဆိုရန်လာချိန်တွင် လီဆွန်းရှင်းမဟုတ်ဘဲသူ၏တူဖြစ်​နေသည်။ ထို​အချိန်မှ ချန်လင်းမှာ လွန်စွာဝမ်းနည်း၍အင်မတန်စိတ်ထိခိုက်ကာငို​ခဲ့သည်။ ထိုသတင်းမှာပျံ့နှံ့သွားသည်။ တပ်သားများသာမကပြည်သူများပါငိုကြသည်။ သူ၏ဇာတိ အဆန်မြို့သို့ ​အ​လောင်းကိုပြန်သယ်လာကာသူ့ဖခင်အုတ်ဂူ​ဘေးတွင်မြှပ်နှံခဲ့သည်။ == အထိမ်းအမှတ် == [[File:E_Sun-shin_calligraphy.jpg|right|thumb|403x403px|"​သေရန်ဆန္ဒရှိသူများသည်ရှင်ကာရှင်ရန်ဆန္ဒရှိသူများသည်​သေသည်။"]] [[File:Statue_of_Yi_Sunsin_-_Sejongro_Seoul.JPG|right|thumb|427x427px|ဆိုးလ်ရှိရုပ်တု]] [[File:AdmiralYi-BusanTower.jpg|right|thumb|300x300px|ဘူဆန်ရှိရုပ်တု]] [[File:Korea100Won1970Obverse.JPG|thumb|ကိုရီးယားဝမ် ၁၀၀(၁၉၇၀ခုနှစ်)]] == မျိုးဆက် == === Ancestors === {{Ahnentafel-compact5|1. '''Yi Sun-sin'''<br>이순신 (李舜臣)|2. [[:ko:이정 (1511년)|Yi Jeong (이정 李貞)]]<br>Internal Prince Deokyeon (덕연부원군 德淵府院君)|3. Lady Byeon (변씨 卞氏)<br>Lady Jeonggyeong (정경부인 貞敬夫人)|4. Yi Baek-rok<br>이백록 (李百祿)|5. Lady Byeon<br>변씨 (卞氏)|6. Byeon Su-rim<br>변수림 (卞守琳)|8=8. [[:ko:이거 (조선 중기)|Yi Geo]]<br>이거 (李琚)|9=9. Lady Jin<br>진씨 (陳氏)|10=10. Byeon Seong<br>변성|16=16. Yi Hyo-jo<br>이효조 (李孝組)|17=17. Lady Ki<br>기씨 (奇氏)|18=18. Jin Se-beon<br>진세번|align=center|boxstyle_5=background-color: #9fe;|boxstyle_4=background-color: #bfc;|boxstyle_3=background-color: #ffc;|boxstyle_2=background-color: #fb9;|boxstyle_1=background-color: #fcc;}} == ကိုးကား == {{Reflist}} {{Lifetime|၁၅၄၅|၁၅၉၅}} [[Category:ကိုရီးယားလူမျိုး]] 8gcc3nt8fwz83zcz6c73kl40l72s82h 754875 754858 2022-08-15T16:22:56Z Ninjastrikers 22896 [[ရီဆုန်ရှင]] မှ [[ရီဆုန်ရှင်]] သို့ စာမျက်နှာကို ပြန်ညွှန်းချန်မထားဘဲ Ninjastrikers က ရွှေ့ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki {{Infobox စစ်ဘက်ဆိုင်ရာလူ|name=ရီဆုန်ရှင်<br>Yi Sun-Shin|image=File:이순신.jpg|image_size=200|caption=|birth_date=၂၈ ဧပြီ ၁၅၄၅ |birth_place=ဟန်​ဆောင်း၊ဂျိုဆွန်းပြည်|death_date={{death date and age|df=yes|1598|12|16|1545|4|28}}|death_place=တောင်ပင်လယ်ကျွန်း|allegiance=ဂျိုဆွန်းပြည်|battles='''Japanese invasions of Korea (1592–98)''' * Battle of Okpo * Battle of Sacheon (1592) * Battle of Hansan Island * Battle of Busan (1592) * Battle of Myeongnyang * Battle of Noryang|spouse=Lady Bang<br>Lady O}}'''ရီဆုန်ရှင်'''သည် ဂျိုဆွန်း​ခေတ်ကိုရီးယား၏​ရေတပ်ဗိုလ်ချုပ်ဖြစ်သည်။ ကိုရီးယား-ဂျပန် အင်ဂျင်စစ်ပွဲတွင် သူ၏​ပြောင်​မြောက်လှ​သောရဲစွမ်းသတ္တိ၊စစ်နည်းဗျူဟာ၊ သခင်ကိုချစ်ခင်မှုတို့​ကြောင့် နှစ်ဖက်နိုင်ငံလုံး​ လေးစားကြသည်။ ထိုစစ်ပွဲတွင် များပြားလှ​သော ဂျပန်​စစ်​ရေယာဉ်များကို ၁၀စင်းခန့်သာရှိ​သော မိမိတို့၏​ ရေယာဉ်များဖြင့်အ​ကောင်းဆုံး ဟန့်တားနိုင်ခဲ့သည်။ == ဘဝအစ == ဟန်​ဆောင်းတွင် ၁၅၄၅ခုနှစ် ဧပြီ၂၈တွင်​မွေးဖွားခဲ့သည်။ ငယ်စဉ်ကပင် အခြားလူငယ်များဖြင့်စစ်တိုက်ခြင်းကစားနည်းများကစားခဲ့သည်။ ၁၅၇၆တွင် တပ်မ​တော်စာ​မေးပွဲ​အောင်မြင်ကာသူ၏မြှားပစ်ခြင်းကို ဒိုင်များကသ​ဘောကျခဲ့သည်။ စာ​​မေးပွဲ​အောင်ပြီးလျှင် ​မြောက်ပိုင်း​တောင်တန်း​ဒေသများရှိစစ်တပ်တွင်တာဝန်ထမ်းရသည်။ == လိပ်သင်္ဘော == [[File:TurtleShip1795.jpg|right|thumb|200x200px|လိပ်သင်္ဘော]] သူ၏​အောင်မြင်မှုများထဲမှ လူသိအများဆုံးမှာလိပ်သင်္ဘောဖြစ်သည်။ သူ၏လက်​အောက်ငယ်သားများ၏အကူအညီဖြင့်သူ၏စိတ်ကူးဖြစ်​သောလိပ်သင်္ဘောကို​ဆောက်နိုင်ခဲ့သည်။ အချို့သတင်းများအရလိပ်သင်္ဘောမှာသူစ​ဆောက်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ ​ထယ်ဂျုံဘုရင်လက်ထက်ကပင်​ပေါ်ခဲ့သည်ဟုဆိုသည်။ သူ၏လိပ်သင်္ဘောမှာတစ်ဖက်စီတွင် အ​မြောက်၁၁ခုပါသည်။​ဘေးအ​ပေါက်​လေးများမှလည်း ​သေနတ်၊မြှားစသည်တို့ပစ်နိုင်သည်။ ရန်သူများသင်္ဘောချင်းကပ်၍ကူးမလာနိုင်ရန်အမိုးပါသည်။ ရန်သူဂျပန်သင်္ဘောများသည်လိပ်သင်္ဘောများထက်မြင့်၍ကူးမလာနိုင်​စေရန်ဖြစ်သည်။ သာမန်အချိန်တွင်လူ၂​ယောက် ​လှော်ရပြီးလှိုင်းထန်ချိန်တွင် လူ၅​ယောက်​လှော်ရသည့်​လှော်တက်၂၀ပါသည်။ == ​နောက်ဆုံးတိုက်ပွဲ == [[File:Battle_of_Noryang.JPG|right|thumb|300x300px]] ၁၅ဒီဇင်ဘာ ၁၅၉၈တွင် ဂျပန်ဗိုလ် ရှီမာဇုဦး​ဆောင်​သောဂျပန်​ရေတပ်စုသည် စန်ချွန်းကမ်းတွင်စုကြသည်။ သူ၏​နေရာကိုသူလျှိုများ​ကြောင့် လီဆွန်းရှင်းမှာသိခဲ့သည်။ ထိုအချိန်က လီဆွန်းရှင်းတွင် ပန်နိုဆို၈၂စီး၊လိပ်သင်္ဘော၃စီးနှင့်တပ်သား၈၀၀၀သာကျန်ခဲ့သည်။ ပြည်သူများပါဝင်ကူကြသည်။ [[File:Panokseon.jpg|thumb|ပန်နိုဆို]] ဒီဇင်ဘာ၁၆ ၁၅၉၈နံနက်ခင်း၂နာရီတွင်တိုက်ပွဲစဖြစ်သည်။ ကိုရီးယားများအင်အားနည်းမှု​ကြောင့်ဂျပန်များ​ပေါ့​လျော့ကြသည်။ ဂျပန်များဆုတ်ခွာပြီး​နောက်ကိုရီးယားများအသည်းအသန်လိုက်ကြသည်။ ထိုစဉ်ရန်သူ့တပ်မှကျည်ဆန်မှာ သူ့အားမှန်ခဲ့သည်။ ဒဏ်ရာမှာပြင်းထန်​သော်လည်းတပ်သားများကိုအသိမ​ပေး​စေ။"စစ်ပွဲမှာအရှိန်တက်​နေသည်။ ငါ၏ဝတ်စုံကိုဝတိ၍ငါ၏ဗုံကိုတီးကာငါ​သေတာကိုမ​ကြေညာနှင့်" ဟူ၍မှာခဲ့ကာမကြာမီ​သေဆုံးသွားခဲ့သည်။ သူ​သေခြင်းကိုသူ၏သားနှင့်တူသာမျက်မြင်​တွေ့ခဲ့သည်။ သူတို့၂​ယောက်မှာ လီဆွန်းရှင်း၏အ​လောင်းကိုသင်္ဘောအခန်းထဲသို့​ပြောင်းကာအခြားသူများမရိပ်မိ​အောင်လုပ်ခဲ့သည်။ ရီဆန်ရှင်း၏တူမှာ တိုက်ပွဲအတွက်သူ၏ဦး​လေးဝတ်စုံကိုဝတ်ကာ အလိုက်သင့်​နေခဲ့ရသည်။ စစ်ပွဲအတွင်း ဒုက္ခ​ရောက်​နေ​သော ချန်လင်း(လီဆွန်းရှင်း၏တပည့်)ကိုရီဆန်ရှင်း၏သင်္ဘောက အကူအညီ​ပေးခဲ့၍ ​ကျေးဇူးတင်စကားဆိုရန်လာချိန်တွင် လီဆွန်းရှင်းမဟုတ်ဘဲသူ၏တူဖြစ်​နေသည်။ ထို​အချိန်မှ ချန်လင်းမှာ လွန်စွာဝမ်းနည်း၍အင်မတန်စိတ်ထိခိုက်ကာငို​ခဲ့သည်။ ထိုသတင်းမှာပျံ့နှံ့သွားသည်။ တပ်သားများသာမကပြည်သူများပါငိုကြသည်။ သူ၏ဇာတိ အဆန်မြို့သို့ ​အ​လောင်းကိုပြန်သယ်လာကာသူ့ဖခင်အုတ်ဂူ​ဘေးတွင်မြှပ်နှံခဲ့သည်။ == အထိမ်းအမှတ် == [[File:E_Sun-shin_calligraphy.jpg|right|thumb|403x403px|"​သေရန်ဆန္ဒရှိသူများသည်ရှင်ကာရှင်ရန်ဆန္ဒရှိသူများသည်​သေသည်။"]] [[File:Statue_of_Yi_Sunsin_-_Sejongro_Seoul.JPG|right|thumb|427x427px|ဆိုးလ်ရှိရုပ်တု]] [[File:AdmiralYi-BusanTower.jpg|right|thumb|300x300px|ဘူဆန်ရှိရုပ်တု]] [[File:Korea100Won1970Obverse.JPG|thumb|ကိုရီးယားဝမ် ၁၀၀(၁၉၇၀ခုနှစ်)]] == မျိုးဆက် == === Ancestors === {{Ahnentafel-compact5|1. '''Yi Sun-sin'''<br>이순신 (李舜臣)|2. [[:ko:이정 (1511년)|Yi Jeong (이정 李貞)]]<br>Internal Prince Deokyeon (덕연부원군 德淵府院君)|3. Lady Byeon (변씨 卞氏)<br>Lady Jeonggyeong (정경부인 貞敬夫人)|4. Yi Baek-rok<br>이백록 (李百祿)|5. Lady Byeon<br>변씨 (卞氏)|6. Byeon Su-rim<br>변수림 (卞守琳)|8=8. [[:ko:이거 (조선 중기)|Yi Geo]]<br>이거 (李琚)|9=9. Lady Jin<br>진씨 (陳氏)|10=10. Byeon Seong<br>변성|16=16. Yi Hyo-jo<br>이효조 (李孝組)|17=17. Lady Ki<br>기씨 (奇氏)|18=18. Jin Se-beon<br>진세번|align=center|boxstyle_5=background-color: #9fe;|boxstyle_4=background-color: #bfc;|boxstyle_3=background-color: #ffc;|boxstyle_2=background-color: #fb9;|boxstyle_1=background-color: #fcc;}} == ကိုးကား == {{Reflist}} {{Lifetime|၁၅၄၅|၁၅၉၅}} [[Category:ကိုရီးယားလူမျိုး]] 8gcc3nt8fwz83zcz6c73kl40l72s82h 0 98751 754882 695346 2022-08-15T20:04:44Z CommonsDelinker 115 Replacing Symbol_of_Enbetsu,_Hokkaido.svg with [[File:Emblem_of_Enbetsu,_Hokkaido.svg]] (by [[:c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] because: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR3|Criterion 3]] (obvious error) · Emblem is a more accurate translat wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement <!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions --> | name = အင်းဘဲဆွတ် | native_name = 遠別町 | other_name = Enbetsu-chō | settlement_type = မြို့ | image_skyline = Enbetsu Town Hall.jpg | image_alt = | image_caption = Town Hall of Enbetsu | image_flag = Flag of Enbetsu, Hokkaido.svg | flag_alt = | image_seal = Emblem of Enbetsu, Hokkaido.svg | seal_alt = | image_shield = | shield_alt = | nickname = | motto = | image_map = Embetsu in Hokkaido Prefecture Ja.svg | map_alt = | map_caption = Enbetsu in Hokkaido Prefecture | pushpin_map = Japan | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = &nbsp; | coordinates = {{coord|44|43|0|N|141|48|0|E|display=inline,title}} | coor_pinpoint = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = နိုင်ငံ | subdivision_name = [[ဂျပန်နိုင်ငံ]] | subdivision_type1 = စီရင်စု | subdivision_name1 = Hokkaido | subdivision_type2 = စီရင်စုခွဲ | subdivision_name2 = [[:en:Rumoi Subprefecture|Rumoi]] | subdivision_type3 = ခရိုင် | subdivision_name3 = [[:en:Teshio District, Hokkaido|Teshio District]] | established_title = | established_date = 1907 | founder = | seat_type = | seat = | government_footnotes = | leader_party = | leader_title = Mayor | leader_name = Kōshi Sasakawa (2012-) | unit_pref = Metric | area_footnotes = | area_total_km2 = 590.86 | elevation_footnotes = | elevation_m = 1031.5 | population_footnotes = | population_total = 2,966 | population_as_of = 2013 | population_density_km2 = auto | population_note = | population_demonym = | timezone1 = [[ဂျပန် စံတော်ချိန်]] | utc_offset1 = +9 | timezone1_DST = | utc_offset1_DST = | postal_code_type = | postal_code = | area_code_type = | area_code = | iso_code = | blank_name_sec1 = | blank1_name_sec1 = အပင် | blank1_info_sec1 = [[:en:Betula pendula|Silver birch]] | blank2_name_sec1 = ပန်းပွင့် | blank2_info_sec1 = Rhododendron | blank_name_sec2 = လိပ်စာ | blank_info_sec2 = 3-37 Honchō, Enbetsu, Teshio-gun, Hokkaido<br>098-3543 | website = {{URL|http://www.town.embetsu.hokkaido.jp/}} {{ja icon}} }} '''အင်းဘဲဆွတ်မြို့''' (遠別町 ''အင်းဘဲဆွတ်ချေား'') သည် [[ဂျပန်နိုင်ငံ]]၊ [[ဟော့ကိုင်းဒိုးကျွန်း|ဟော့ကိုင်းဒိုးခရိုင်]]ရှိ [[ရုမိုအိ]] တွင် တည်ရှိသည်။ ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် မြို့၏ ခန့်မှန်းလူဦးရေသည် ၂၉၆၆ ဦး ရှိသည်။ မြို့နေ လူဦးရေသိပ်သည်းဆမှာ တစ်စတုရန်းကီလိုမီတာလျှင် ၅ ဦး ဖြစ်သည်။<ref name="pop"/> စုစုပေါင်းဧရိယာအကျယ်အဝန်းသည် ၄၅၉၀.၈၆ စတုရန်းကီလိုမီတာ (၂၂၈.၁၃ စတုရန်းမိုင်) ရှိသည်။<ref name="n"/><ref name="c"/><ref name="n"/><ref name="c"/><ref name="doro"/><ref name="suito"/> ==ကိုးကား== {{reflist|35em|refs= <ref name="c">{{cite encyclopedia|encyclopedia=Nihon Rekishi Chimei Taikei |title=遠別町 |url=http://rekishi.jkn21.com/ |accessdate=2013-10-01 |year=2013 |publisher=Shogakukan |location=Tokyo |language=Japanese |trans-title=Enbetsu |oclc=173191044 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070825113418/http://rekishi.jkn21.com/ |archivedate=2007-08-25 |df= }}</ref> <ref name="doro">{{cite journal | last1 = Takahashi, Masaaki |date=November 2006 | script-title=ja:遠別旭温泉・歌越別泥火山について | journal = Chishitsu News | issue = 627 | pages = 48–53 | location = Tokyo | publisher = Chishitsu Chōsajo | language = Japanese|display-authors=etal}}</ref> <ref name="n">{{cite encyclopedia|encyclopedia=Nihon Daihyakka Zensho (Nipponika) |title=遠別（町） |url=http://rekishi.jkn21.com/ |accessdate=2013-09-06 |year=2013 |publisher=Shogakukan |location=Tokyo |language=Japanese |trans-title=Enbetsu |oclc=153301537 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070825113418/http://rekishi.jkn21.com/ |archivedate=2007-08-25 |df= }}</ref> <!-- --> <ref name="pop">{{cite web | url = http://www.town.embetsu.hokkaido.jp/ | script-title=ja:遠別町の人口 | year = 2013 | publisher = Town of Enbetsu | location = Enbetsu, Hokkaido | language = Japanese |trans-title=Population of Enbetsu | accessdate = 2013-09-11}}</ref> <ref name="suito">{{cite web | url = http://www.rm.hkd.mlit.go.jp/local/fudoshisan/fudshisancd/60enbetusuitou.pdf | script-title = ja:遠別水稲発祥地の碑 | year = 2012 | publisher = Rumoi Development Bureau | location = Rumoi, Hokkaido, Japan | language = Japanese | trans-title = Enbetsu Birthplace of Rice Cultivation Monument | accessdate = 2013-10-07 | title = မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ | archivedate = 4 February 2013 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20130204155359/http://www.rm.hkd.mlit.go.jp/local/fudoshisan/fudshisancd/60enbetusuitou.pdf }}</ref> }} [[Category:ဟော့ကိုင်းဒိုးရှိ မြို့များ]] j1h5vk2pyn6naficppimbd2ebo6bd89 0 105286 754892 754804 2022-08-16T01:42:51Z 203.96.241.242 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ | | | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ထား စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး | | | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံတွေ့ကြမယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် စန္ဒရားချစ်ဆွေ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} kkf55nuuemyksxfp1xhyqq2g8mv3c77 754893 754892 2022-08-16T01:44:04Z 203.96.241.242 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ | | | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး | | | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံတွေ့ကြမယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် စန္ဒရားချစ်ဆွေ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} rhmce1he89cpd07b4i96zkat5uv848n 754894 754893 2022-08-16T01:45:19Z 203.96.241.148 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ | | | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |ထား |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး | | | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံတွေ့ကြမယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် စန္ဒရားချစ်ဆွေ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} 3cpbaj0ohksdt82opq3oxci5tlaajq9 754895 754894 2022-08-16T01:46:18Z 203.96.241.148 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ စာလုံးပေါင်း ပြင်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ | | | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး | | | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံတွေ့ကြမယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် စန္ဒရားချစ်ဆွေ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} rhmce1he89cpd07b4i96zkat5uv848n 754896 754895 2022-08-16T01:47:56Z 203.96.241.148 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ | | | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး | | | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံတွေ့ကြမယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် စန္ဒရားချစ်ဆွေ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} 47rzy36r3j5dg1k23vjq58zxt20ew4y 754897 754896 2022-08-16T01:49:57Z 203.96.241.148 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ | | | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး | | | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံတွေ့ကြမယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် စန္ဒရားချစ်ဆွေ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} aroiga13423hv2vminei2flxfv6jzyy 754898 754897 2022-08-16T01:52:46Z 203.96.241.148 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ | | | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံတွေ့ကြမယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် စန္ဒရားချစ်ဆွေ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} fy6p53g99to9udj7hnytcqsk09q5psy 754900 754898 2022-08-16T01:55:53Z 203.96.241.148 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ | | | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် စန္ဒရားချစ်ဆွေ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} 5gvjzgp7kbfbxw3tq83t3a9t0et27nk 754901 754900 2022-08-16T01:56:50Z 203.96.241.148 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ | | | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် စန္ဒရားချစ်ဆွေ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} 6jy7pluavvxr9ozoh5r6crkravwrjv2 754902 754901 2022-08-16T01:58:42Z 203.96.241.148 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ | | | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် စန္ဒရားချစ်ဆွေ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} bq2q22f4lzzouzopcmo01zkhevkw05j 754903 754902 2022-08-16T02:05:02Z 203.96.241.148 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ | | | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} 7vuc8abzmnndogzrrbqu169ytdzw37r 754904 754903 2022-08-16T02:13:11Z 203.96.241.123 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ | | | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | | | == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} 1056c7cs73vgdihy2oyzthhyd8rjst4 754905 754904 2022-08-16T02:15:23Z 203.96.241.123 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ | | | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} bs5rdpfsb6ghhupcsu4al34ngy9yqsb 754906 754905 2022-08-16T02:17:11Z 203.96.241.123 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ | | | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} o0998xgq27f8vxgh343vvy7b2ayotp9 754907 754906 2022-08-16T02:21:37Z 203.96.241.168 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} d7kshjyfoo12qevmwopua8vwb7p394y 754908 754907 2022-08-16T02:32:15Z 203.96.241.168 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒယားချစ်ဆွေ | | | | | | == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} 2xjv6bfnraqwnadm37up52deg92iin2 754909 754908 2022-08-16T02:39:44Z 203.96.241.83 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒယားချစ်ဆွေ | | | | | | == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} tcpv7003b1my9n4njkcyapvj9ty6von 754910 754909 2022-08-16T02:43:06Z 203.96.241.83 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒယားချစ်ဆွေ | | | | | | == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} lq09pi5pcwxd5jrgaiatacjqmwcvwn2 754911 754910 2022-08-16T02:48:13Z 203.96.241.83 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒယားချစ်ဆွေ | |မနက်ဖြန်မှဆက်၍ငိုမယ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | | == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} c2szlkn4pdp40csv8mcdhwfxfkgbbpp 754912 754911 2022-08-16T02:55:57Z 203.96.241.83 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒယားချစ်ဆွေ | |မနက်ဖြန်မှဆက်၍ငိုမယ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |ချစ်ရေးခက်ခက် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |မင်းမျက်လုံးအိမ်ထဲမှာကိုယ့်အရိပ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} qur6jg60l07fyaybs7dl21qfp2d04v7 754913 754912 2022-08-16T03:02:15Z 203.96.241.148 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒယားချစ်ဆွေ | |မနက်ဖြန်မှဆက်၍ငိုမယ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |ချစ်ရေးခက်ခက် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |မင်းမျက်လုံးအိမ်ထဲမှာကိုယ့်အရိပ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | ္| | |ဆောင်ဘုရင်မလေးနှင်း |ကိုလေးညွန့် ္|စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ချစ်သူ့ဝိညာဥ် |ချုိတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} gi1gmmsxxe65396zevwvcuh4n18zzz7 754914 754913 2022-08-16T03:04:01Z 203.96.241.148 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် | | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒယားချစ်ဆွေ | |မနက်ဖြန်မှဆက်၍ငိုမယ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |ချစ်ရေးခက်ခက် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |မင်းမျက်လုံးအိမ်ထဲမှာကိုယ့်အရိပ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | ္| | |ဆောင်ဘုရင်မလေးနှင်း |ကိုလေးညွန့် ္|စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ချစ်သူ့ဝိညာဥ် |ချုိတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} h6xb36gk564exhfapd87dmjhbxwkivg 754916 754914 2022-08-16T03:06:13Z 203.96.241.148 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက်မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒယားချစ်ဆွေ | |မနက်ဖြန်မှဆက်၍ငိုမယ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |ချစ်ရေးခက်ခက် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |မင်းမျက်လုံးအိမ်ထဲမှာကိုယ့်အရိပ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | ္| | |ဆောင်ဘုရင်မလေးနှင်း |ကိုလေးညွန့် ္|စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ချစ်သူ့ဝိညာဥ် |ချုိတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} 9a0n387zj873dhrwcdovibwprzp365k 754920 754916 2022-08-16T03:10:21Z 203.96.241.148 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက် မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မနက်ဖြန်မှဆက်၍ငိုမယ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ချစ်ရေးခက်ခက် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |မင်းမျက်လုံးအိမ်ထဲမှာကိုယ့်အရိပ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | ္| | |ဆောင်ဘုရင်မလေးနှင်း |ကိုလေးညွန့် ္|စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ချစ်သူ့ဝိညာဥ် |ချုိတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} gepa1lnvcme6u8oxg9ojy74bu8clnw6 754921 754920 2022-08-16T03:12:12Z 203.96.241.148 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက် မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တစ်ကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မနက်ဖြန်မှဆက်၍ငိုမယ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ချစ်ရေးခက်ခက် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |မင်းမျက်လုံးအိမ်ထဲမှာကိုယ့်အရိပ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | ္| | |ဆောင်ဘုရင်မလေးနှင်း |ကိုလေးညွန့် ္|စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ချစ်သူ့ဝိညာဥ် |ချုိတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} 9mzuv42p63wtnofzfsa3va6tq53j2xa 754924 754921 2022-08-16T03:47:48Z 203.96.241.242 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက် မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တစ်ကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မနက်ဖြန်မှဆက်၍ငိုမယ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ချစ်ရေးခက်ခက် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |မင်းမျက်လုံးအိမ်ထဲမှာကိုယ့်အရိပ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | ္| | |ဆောင်ဘုရင်မလေးနှင်း |ကိုလေးညွန့် ္|စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ချစ်သူ့ဝိညာဥ် |ချုိတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မေ့အချစ်မစစ်လို့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ဟေမာန်နှင်းကြွေ မှာတမ်းစေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ထား |ကြင်နာသူနှင့် ထျှောက်ပါမည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်ကိုး၊တငိတင်မြ |ပန်းတံတားလေးဝယ် | | | == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} hhqryqte08zi31jx0yli2ttqfct25m7 754926 754924 2022-08-16T03:53:36Z 203.96.241.168 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက် မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တစ်ကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ဘိုကလေးတင့်အောင် | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မနက်ဖြန်မှဆက်၍ငိုမယ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ချစ်ရေးခက်ခက် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |မင်းမျက်လုံးအိမ်ထဲမှာကိုယ့်အရိပ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | ္| | |ဆောင်ဘုရင်မလေးနှင်း |ကိုလေးညွန့် ္|စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ချစ်သူ့ဝိညာဥ် |ချုိတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မေ့အချစ်မစစ်လို့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ဟေမာန်နှင်းကြွေ မှာတမ်းစေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ထား |ကြင်နာသူနှင့် ထျှောက်ပါမည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်ကိုး၊တငိတင်မြ |ပန်းတံတားလေးဝယ် |ဂီတစာဆို စိန်မောင်မြင့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ+ အေဝမ်းတင်တင်လှ |ယောကျ္ားတွေကိုမမုန်းမိသေးပါ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} eukrhek0j4gjz9e3ft2fm1x4aaauvep 754927 754926 2022-08-16T04:01:18Z 203.96.241.123 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက် မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တစ်ကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |ဘိုကလေး တင့်အောင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |စန္ဒရား လှထွဋ် | |- |မိုး | |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက်မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မနက်ဖြန်မှဆက်၍ငိုမယ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ချစ်ရေးခက်ခက် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |မင်းမျက်လုံးအိမ်ထဲမှာကိုယ့်အရိပ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | ္| | |ဆောင်ဘုရင်မလေးနှင်း |ကိုလေးညွန့် ္|စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ချစ်သူ့ဝိညာဥ် |ချုိတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မေ့အချစ်မစစ်လို့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ဟေမာန်နှင်းကြွေ မှာတမ်းစေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ထား |ကြင်နာသူနှင့် ထျှောက်ပါမည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်ကိုး၊တငိတင်မြ |ပန်းတံတားလေးဝယ် |ဂီတစာဆို စိန်မောင်မြင့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ+ အေဝမ်းတင်တင်လှ |ယောကျ္ားတွေကိုမမုန်းမိသေးပါ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} mkr0t6khva9oou3wovx65qu55ixgv7z 754930 754927 2022-08-16T04:09:27Z 203.96.241.103 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက် မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တစ်ကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |ဘိုကလေး တင့်အောင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရား လှထွဋ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |- |မိုး |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက် မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မနက်ဖြန်မှဆက်၍ငိုမယ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |ချစ်ရေးခက်ခက် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |မင်းမျက်လုံးအိမ်ထဲမှာကိုယ့်အရိပ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | ္| | |ဆောင်ဘုရင်မလေးနှင်း |ကိုလေးညွန့် ္|စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ___ |ချစ်သူ့ဝိညာဥ် |ချုိတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | ___ |မေ့အချစ်မစစ်လို့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | ___ |ဟေမာန်နှင်းကြွေ မှာတမ်းစေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ထား | ___ |ကြင်နာသူနှင့် ထျှောက်ပါမည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်ကိုး၊တငိတင်မြ | ___ |ပန်းတံတားလေးဝယ် |ဂီတစာဆို စိန်မောင်မြင့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ+ အေဝမ်းတင်တင်လှ | __ |ယောကျ္ားတွေကိုမမုန်းမိသေးပါ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | __ | | | | _ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} kdvi7f5kemiqc7yycn200l364r0ka5i 754935 754930 2022-08-16T04:16:24Z 203.96.241.103 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက် မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တစ်ကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |ဘိုကလေး တင့်အောင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရား လှထွဋ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |- |မိုး |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက် မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |- |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |- |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |- |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မနက်ဖြန်မှဆက်၍ငိုမယ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်ရေးခက်ခက် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |မင်းမျက်လုံးအိမ်ထဲမှာကိုယ့်အရိပ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | ္| |- |ဆောင်ဘုရင်မလေးနှင်း |ကိုလေးညွန့် ္|စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ့ဝိညာဥ် |ချုိတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေ့အချစ်မစစ်လို့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ဟေမာန်နှင်းကြွေ မှာတမ်းစေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ထား | |- |ကြင်နာသူနှင့် ထျှောက်ပါမည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်ကိုး၊တငိတင်မြ | |- |ပန်းတံတားလေးဝယ် |ဂီတစာဆို စိန်မောင်မြင့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ+ အေဝမ်းတင်တင်လှ | |- |ယောကျ္ားတွေကိုမမုန်းမိသေးပါ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- | | | | _ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} 9q89nm8ipauam6j25o55z9a0phwdepn 754936 754935 2022-08-16T04:24:42Z 203.96.241.103 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက် မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တစ်ကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |ဘိုကလေး တင့်အောင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရား လှထွဋ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |- |မိုး |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက် မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် |ကိုမြတ်လင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |- |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |- |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |- |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မနက်ဖြန်မှဆက်၍ငိုမယ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်ရေးခက်ခက် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |မင်းမျက်လုံးအိမ်ထဲမှာကိုယ့်အရိပ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | ္| |- |ဆောင်ဘုရင်မလေးနှင်း |ကိုလေးညွန့် ္|စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ့ဝိညာဥ် |ချုိတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေ့အချစ်မစစ်လို့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ဟေမာန်နှင်းကြွေ မှာတမ်းစေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ထား | |- |ကြင်နာသူနှင့် ထျှောက်ပါမည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်ကိုး၊တငိတင်မြ | |- |ပန်းတံတားလေးဝယ် |ဂီတစာဆို စိန်မောင်မြင့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ+ အေဝမ်းတင်တင်လှ | |- |ယောကျ္ားတွေကိုမမုန်းမိသေးပါ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- | | | | _ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} b6cbjuzqrw60ksi41f1r4c5r2zulpi9 754938 754936 2022-08-16T04:25:31Z 203.96.241.103 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက် မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တစ်ကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |ဘိုကလေး တင့်အောင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရား လှထွဋ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |- |မိုး |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက် မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် |ကိုမြတ်လင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |- |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |- |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |- |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မနက်ဖြန်မှဆက်၍ငိုမယ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်ရေးခက်ခက် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |မင်းမျက်လုံးအိမ်ထဲမှာကိုယ့်အရိပ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | ္| |- |ဆောင်ဘုရင်မလေးနှင်း |ကိုလေးညွန့် ္|စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ့ဝိညာဥ် |ချုိတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေ့အချစ်မစစ်လို့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ဟေမာန်နှင်းကြွေ မှာတမ်းစေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ထား | |- |ကြင်နာသူနှင့် ထျှောက်ပါမည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်ကိုး၊တငိတင်မြ | |- |ပန်းတံတားလေးဝယ် |ဂီတစာဆို စိန်မောင်မြင့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ+ အေဝမ်းတင်တင်လှ | |- |ယောကျ္ားတွေကိုမမုန်းမိသေးပါ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- | | | | _ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} ot117lyt2ua735hoxukcvmhga458s5x 754939 754938 2022-08-16T04:26:17Z 203.96.241.103 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက် မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တစ်ကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |ဘိုကလေး တင့်အောင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရား လှထွဋ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |- |မိုး |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက် မယ် | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် |ကိုမြတ်လင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |- |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |- |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |- |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မနက်ဖြန်မှဆက်၍ငိုမယ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်ရေးခက်ခက် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |မင်းမျက်လုံးအိမ်ထဲမှာကိုယ့်အရိပ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | ္| |- |ဆောင်ဘုရင်မလေးနှင်း |ကိုလေးညွန့် ္|စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ့ဝိညာဥ် |ချုိတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေ့အချစ်မစစ်လို့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ဟေမာန်နှင်းကြွေ မှာတမ်းစေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ထား | |- |ကြင်နာသူနှင့် ထျှောက်ပါမည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်ကိုး၊တငိတင်မြ | |- |ပန်းတံတားလေးဝယ် |ဂီတစာဆို စိန်မောင်မြင့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ+ အေဝမ်းတင်တင်လှ | |- |ယောကျ္ားတွေကိုမမုန်းမိသေးပါ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- | | | | _ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} p84zwwfox1ulv2ce83864rj0rh2d73j 754940 754939 2022-08-16T04:49:13Z 203.96.241.148 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက် မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တစ်ကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |ဘိုကလေး တင့်အောင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရား လှထွဋ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |- |မိုး |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက် မယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး |ကိုသန်းလှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် |ကိုမြတ်လင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |- |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |- |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |- |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မနက်ဖြန်မှဆက်၍ငိုမယ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်ရေးခက်ခက် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |မင်းမျက်လုံးအိမ်ထဲမှာကိုယ့်အရိပ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | ္| |- |ဆောင်ဘုရင်မလေးနှင်း |ကိုလေးညွန့် ္|စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ့ဝိညာဥ် |ချုိတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေ့အချစ်မစစ်လို့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ဟေမာန်နှင်းကြွေ မှာတမ်းစေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ထား | |- |ကြင်နာသူနှင့် ထျှောက်ပါမည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်ကိုး၊တငိတင်မြ | |- |ပန်းတံတားလေးဝယ် |ဂီတစာဆို စိန်မောင်မြင့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ+ အေဝမ်းတင်တင်လှ | |- |ယောကျ္ားတွေကိုမမုန်းမိသေးပါ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- | | | | _ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} j1k9p09lkqver1w0q7qtg6z789xpvem 754948 754940 2022-08-16T05:09:31Z 203.96.241.103 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက် မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တစ်ကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |ဘိုကလေး တင့်အောင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရား လှထွဋ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |- |မိုး |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက် မယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး |ကိုသန်းလှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် |ကိုမြတ်လင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |- |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |- |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |- |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မနက်ဖြန်မှဆက်၍ငိုမယ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်ရေးခက်ခက် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |မင်းမျက်လုံးအိမ်ထဲမှာကိုယ့်အရိပ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | ္| |- |ဆောင်ဘုရင်မလေးနှင်း |ကိုလေးညွန့် ္|စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ့ဝိညာဥ် |ချုိတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေ့အချစ်မစစ်လို့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ဟေမာန်နှင်းကြွေ မှာတမ်းစေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ထား | |- |ကြင်နာသူနှင့် ထျှောက်ပါမည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်ကိုး၊တငိတင်မြ | |- |ပန်းတံတားလေးဝယ် |ဂီတစာဆို စိန်မောင်မြင့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ+ အေဝမ်းတင်တင်လှ | |- |ယောကျ္ားတွေကိုမမုန်းမိသေးပါ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |သည်နွေ မိုးဆောင်းပြောင်းသော်လည်း |စန္ဒရား မြဦး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တစ်ကမ္ဘာမခြားသေးပါဘူး |ကိုမြတ်လင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာမွန်ဖြင့်အောင်နိုင်သူ |မောင်လွမ်းပြေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |လှယမင်းနှင့်တွေ့ဆုံခြင်း |ရွှေဖြူးလွင်သစ္စာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သောသူတစ်ယောက် |ဦးကျော့မှူး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- _ == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} i3plnem74vyv008ezw8hafq0srpr1bq 754949 754948 2022-08-16T05:19:59Z 203.96.241.123 /* ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ */ လင့်ခ်များပေါင်းထည့်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ```အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' ခရစ်(၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက် မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တစ်ကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |ဘိုကလေး တင့်အောင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရား လှထွဋ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |- |မိုး |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက် မယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး |ကိုသန်းလှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် |ကိုမြတ်လင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |- |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |- |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |- |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မနက်ဖြန်မှဆက်၍ငိုမယ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး? | |- |ချစ်ရေးခက်ခက် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |မင်းမျက်လုံးအိမ်ထဲမှာကိုယ့်အရိပ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | ္| |- |ဆောင်ဘုရင်မလေးနှင်း |ကိုလေးညွန့် ္|စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ့ဝိညာဥ် |ချုိတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေ့အချစ်မစစ်လို့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ဟေမာန်နှင်းကြွေ မှာတမ်းစေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ထား | |- |ကြင်နာသူနှင့် ထျှောက်ပါမည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်ကိုး၊တငိတင်မြ | |- |ပန်းတံတားလေးဝယ် |ဂီတစာဆို စိန်မောင်မြင့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ+ အေဝမ်းတင်တင်လှ | |- |ယောကျ္ားတွေကိုမမုန်းမိသေးပါ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |သည်နွေ မိုးဆောင်းပြောင်းသော်လည်း |စန္ဒရား မြဦး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တစ်ကမ္ဘာမခြားသေးပါဘူး |ကိုမြတ်လင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာမွန်ဖြင့်အောင်နိုင်သူ |မောင်လွမ်းပြေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |လှယမင်းနှင့်တွေ့ဆုံခြင်း |ရွှေဖြူးလွင်သစ္စာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သောသူတစ်ယောက် |ဦးကျော့မှူး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- | | | | |- | | | | |- == ကိုးကား == [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} blq0a0babisj138d59tw3ugsvd1w01o 754956 754949 2022-08-16T08:57:32Z Ninjastrikers 22896 wikitext text/x-wiki '''အလင်္ကာကျော်စွာ စန္ဒရား ချစ်ဆွေ''' (ဇွန် ၁၉၃၅-၂၀၀၅) သည် ရေး၊ ဆို၊ တီး စွယ်စုံရ မြန်မာ အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]]၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။<ref>ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"</ref> မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>(၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀</ref> == အနုပညာခရီး == စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။ ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။ ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။ == ရေးသား သီဆိုခဲ့သော သီချင်းများ == {| class="wikitable sortable" !ခေါင်းစဉ် !တေးရေး !တေးဆို !မှတ်ချက် |- |အင်းယား အမှာတော်ပုံ <ref>မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။</ref> |ကိုမြတ်လေး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မောင့်အချစ်မြှား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ခက်ခက်ကိုမှ လိုချင်တယ် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရက်ကယ်နှောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |စိတ်တိုင်းကျဖြစ်ရစေမယ် | | | |- |ချစ်အား ငယ်ရသူမယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချောကလျာ |ပြည်သိမ်းဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ ဝေးဝေး မသွားပါနဲ့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာအသဲလေးများ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာနုနု စေလိုသူ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |ထား | |- |မေတ္တာနုနု စေလာရင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | | |- |မုန်းဆက်ဆက် မရွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ၊ထား | |- |မုန်းစိတ်မရည်ရွယ် | |[[ခင်ယုမေ]] စန္ဒယား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရင်လဲ ပြုံးပါကွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |နွဲ့လေး | |- |ကြယ်ပွင့်ကလေးများ မချစ်ဝံ့ပြီ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ပျဉ်းမနား ကိုမြင့် | |- |ချစ်သံသယစိတ် ဝင်မိတယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | |- |တစ်ကမ္ဘာခြားလဲ ချစ်နေမယ် တစ်ယောက်တည်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုမင်းနောင် | |- |ဗေဒါရဲ့ ဗေဒါလမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကြည်ကြည်ဌေး | |- |သဇင်နှစ်ခက်ပြိုင် | | | |- |မွှေးလွန်းသည့် ပန်း |ဘိုကလေး တင့်အောင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |သံသရာခရီးသည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အောင်လင်း | |- |မေ့ကွက်ကို ရှာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ချစ်အရိပ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ခင့ညွှန့်ရည် | |- |အမုန်းခွန်အား ပေးသနားပါ မောင်ဆွေနွယ် | |- |တချစ်ရှာရှာ | | | |- |မေတ္တာစေကျွန် |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |တိမ်တမန် |စန္ဒရား လှထွဋ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |- |မိုး |အလင်ကာကျော်စွာရွှေပြည်အေး | |- |ခရေပင်အောက်က ပိတောက်ချစ်သူ |ပျဉ်းမနားမြင့်လှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အလွမ်းနွေကို စမ်းရေထဲမှာ မျှောလိုက် မယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ငယ်ချစ်ဟောင်းနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ပုံပမာ | |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်လိုလျက်နဲ့ ဝေး |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်ရသည်က အသက်ထက်ဆုံး |ကိုသန်းလှိုင် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တူတူညီညီ ရီရီပြုံးပြုံး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |အေးလွင်အောင်၊နှင်းရီသန့် | |- |စိန်ပန်းပြာနဲ့ ဝေးသူရယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်လှိုင် | | |- |ဒီမွေးနေ့မင်္ဂလာ | | | |- |ငြင်းပယ်မှာပဲ စိုးမိတယ် |ကိုမြတ်လင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပြန်လည်ဆုံစည်းကြမယ် အချစ်ရယ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မျက်လုံးဖွင့်ပြီး အိပ်ကြည့်ပါ |ဂီတာဖေဝင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |အိပ်မပျော်သော ညများ |စန္ဒရား လှထွတ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ပိတောက်လမ်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူတို့ဘဝ |စန္ဒရားကိုလေးလှိုင် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ | |- |အိုဘယ့်ဌက်ငယ်ချစ်ဧည့်သည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |လက်ပံတန်း သန်းတင် | |- |နံ့သာမြိုင်ကချစ်ဧည့်သည် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တိတ်တခိုးမေတ္တာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ ္| |- |ဆောင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |ရေလိုအေးတဲ့ ေနွလေးတစ်နွေ |မောင်ဆွေနွယ် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မနက်ဖြန်မှဆက်၍ငိုမယ် |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး? | |- |ချစ်ရေးခက်ခက် |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |မင်းမျက်လုံးအိမ်ထဲမှာကိုယ့်အရိပ် |အလွမ်းသီချင်းရေးတဲ့ မောင်ကျော်ဇော |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | | |- |ဆောင်ဘုရင်မလေးနှင်း |ကိုလေးညွန့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သူ့ဝိညာဥ် |ချုိတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေ့အချစ်မစစ်လို့လား |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ဟေမာန်နှင်းကြွေ မှာတမ်းစေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ထား | |- |ကြင်နာသူနှင့် ထျှောက်ပါမည် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ |ကိုတင်ကိုး၊တငိတင်မြ | |- |ပန်းတံတားလေးဝယ် |ဂီတစာဆို စိန်မောင်မြင့် |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ+ အေဝမ်းတင်တင်လှ | |- |ယောကျ္ားတွေကိုမမုန်းမိသေးပါ |စန္ဒရားချစ်ဆွေ |မာမာအေး | |- |သည်နွေ မိုးဆောင်းပြောင်းသော်လည်း |စန္ဒရား မြဦး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |တစ်ကမ္ဘာမခြားသေးပါဘူး |ကိုမြတ်လင်း |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |မေတ္တာမွန်ဖြင့်အောင်နိုင်သူ |မောင်လွမ်းပြေ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |လှယမင်းနှင့်တွေ့ဆုံခြင်း |ရွှေဖြူးလွင်သစ္စာ |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |- |ချစ်သောသူတစ်ယောက် |ဦးကျော့မှူး |စန္ဒရား ချစ်ဆွေ | |} == ကိုးကား == {{reflist}} [[Category:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၃၅|၂၀၀၅}} pli62mlw124n3eukqm4c21q9djp84uk 0 130617 754925 731865 2022-08-16T03:50:45Z InternetArchiveBot 61272 ရင်းမြစ် 1 ခုကို ကယ်ဆယ်ပြီး 0 ခုကို လင့်ခ်သေအဖြစ် စာတွဲပြီးပါပြီ) #IABot (v2.0.9 wikitext text/x-wiki [[File:Unload wheat by the combine Claas Lexion 584.jpg|thumb|upright=2.2|ထွန်စက်နှင့် နောက်တွဲတို့နှင့် အတူ ရိတ်သိမ်းစက် အသုံးပြု၍ [[ဂျုံ]]ရိတ်သိမ်း နေပုံ။ ]] '''စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး''' ဆိုသည်မှာ အပင်များနှင့် ကျွဲနွားတိရစ္ဆာန်များကို ကြီးထွားအောင် မွေးမြူစိုက်ပျိုးခြင်းကို ခေါ်သည်။ <ref name="Office1999">{{cite book |title=Safety and health in agriculture |url={{google books|plainurl=y|id=GtBa6XIW_aQC|page=77}} |year=1999 |publisher=International Labour Organization |isbn=978-92-2-111517-5 |page=77 |accessdate=13 September 2010 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110722061757/http://books.google.com/books?id=GtBa6XIW_aQC |archivedate=22 July 2011|quote=defined agriculture as 'all forms of activities connected with growing, harvesting and primary processing of all types of crops, with the breeding, raising and caring for animals, and with tending gardens and nurseries'.}}</ref> စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးသည် အတည်တကျနေထိုင်သော ယဉ်ကျေးမှုလောကများ ထွန်းကားလာခြင်း အတွက် အရေးပါသော ဖွံ့ဖြိုးမှုတစ်ခု ဖြစ်သည်။ လူတို့သည် ယဉ်ပါးအောင် ပြုလုပ်ထားသော မျိုးစိတ်များကို စိုက်ပျိုးမွေးမြူခြင်းဖြင့် အစားအစာ အပိုအလျှံများ ရရှိလာပြီး လူတို့အနေနှင့် မြို့ကြီးများတွင် အခြေချနေထိုင်နိုင်လာကြသည်။ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး၏ သမိုင်းကြောင်းသည် လွန်ခဲ့သော နှစ်ထောင်ပေါင်းများစွာကပင် စတင်ခဲ့သည်။ လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၁၀၅,၀၀၀ ခန့်တွင် လူတို့သည် ကောက်ပဲသီးနှံရိုင်းများကို စုဆောင်းရယူသည့် အလေ့အထ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပြီးနောက် လွန်ခဲ့သော နှစ် ၁၁,၅၀၀ ခန့်မှ စတင်၍ အစကနဦး လယ်သမားများမှ စတင်စိုက်ပျိုးခဲ့ကြသည်။ ဝက်များ၊ သိုးများ နှင့် ကျွဲနွားများကို လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၁၀,၀၀၀ ကျော်မှစ၍ ယဉ်ပါးအောင် မွေးမြူခဲ့ကြသည်။ အပင်များကို ကမ္ဘာပေါ်ရှိ တစ်ခုနှင့်တစ်ခု ဆက်စပ်မနေသော ဒေသ အနည်းဆုံး ၁၁ ခုတွင် စတင်စိုက်ပျိုးခဲ့ကြသည်။ ၂၁ ရာစုအတွင်း သီးနှံတစ်မျိုးတည်းကို အကြီးအကျယ် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သော စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများသည် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်း၏ အထွက်နှုန်းကို လွှမ်းမိုးခဲ့သော်လည်း လူပေါင်း သန်း ၂ ထောင်ခန့်မှာ ၂၁ ရာစု ရောက်သည် အထိ တစ်ပိုင်တစ်နိုင် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးကို အားထားနေရဆဲပင် ဖြစ်သည်။ ခေတ်သစ် သီးနှံစိုက်ပျိုးရေးပညာ၊ အပင်ပျိုးထောင်ခြင်း နှင့် ပိုးသတ်ဆေးနှင့် ဓာတ်မြေဩဇာ အစရှိသော စိုက်ပျိုးရေးသုံး ဓာတုပစ္စည်းများ နှင့် နည်းပညာတိုးတက်မှုတို့က သီးနှံ အထွက်နှုန်းကို အလွန်ပင် မြင့်တက်လာစေခဲ့သော်လည်း ဂေဟစနစ် နှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်တို့ အပေါ်တွင် ကျယ်ပြန့်စွာ ထိခိုက်ပျက်စီးစေခဲ့သည်။ မျိုးစိတ် အကောင်းရွေးချယ် မွေးမြူခြင်း နှင့် တိရစ္ဆာန်မွေးမြူရေးပညာတွင် အသုံးပြုသော ခေတ်မီနည်းလမ်းများကြောင့် အသားအထွက်တိုးစေခဲ့သော်လည်း တိရစ္ဆာန်တို့၏ အကျိုးနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိခိုက်မှုတို့အတွက် စိုးရိမ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ပြဿနာများတွင် ကမ္ဘာကြီး ပူနွေးလာမှုအား သက်ရောက်စေခြင်း၊ ရေအောင်းလွှားများ လျော့နည်းလာစေခြင်း၊ သစ်တောပြုန်းတီးခြင်း၊ ပဋိဇီဝဆေးများအတွက် ခုခံမှုများ တိုးမြှင့်လာခြင်း နှင့် စီးပွားဖြစ် အသားထုတ်လုပ်ရေးကြောင့် ဟော်မုန်းများ တိုးပွားလာခြင်း တို့ ဖြစ်သည်။ အချို့သော နိုင်ငံများတွင် တားမြစ်ကန့်သတ်ထားသော်လည်း မျိုးရိုးဗီဇအား ပြုပြင်ထားသော သတ္တဝါများကို ကျယ်ပြန့်စွာ အသုံးပြုလာကြသည်။ အဓိက စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးဆိုင်ရာ ထွက်ကုန်များကို [[အစားအစာ]]၊ ဖိုင်ဘာ၊ [[လောင်စာ]]နှင့် ကုန်ကြမ်း (ဥပမာ ရာဘာ) ဟု အုပ်စုဖွဲ့နိုင်သည်။ အစားအစာများတွင် ကောက်ပဲသီးနှံ၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ သစ်သီးဝလံ၊ စားသုံးဆီ၊ အသား၊ [[နို့]] ၊ [[မှို]]နှင့် ဥများ ပါဝင်သည်။ ကမ္ဘာပေါ်ရှိ လုပ်သားထု၏ ၃ ပုံ ၁ပုံသည် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး ကဏ္ဍတွင် လုပ်ကိုင်ကြပြီး ဝန်ဆောင်မှုကဏ္ဍပြီးလျှင် ဒုတိယနေရာတွင် လိုက်သည်။ သို့သော်လည်း ရာစုနှစ်ပေါင်းများစွာအတွင်း ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံများတွင် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးဆိုင်ရာ လုပ်သား အရေအတွက် သိသာစွာ လျော့ကျလာခဲ့သည်။ <noinclude>{{စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး}}</noinclude> ==အခေါ်အဝေါ် နှင့် နယ်ပယ်သတ်မှတ်ခြင်း== စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး၏ အင်္ဂလိပ်အသုံးအနှုန်း Agriculture သည် လက်တင်ဘာသာ "agricultura" မှ ကူးပြောင်းရယူထားသော အလယ်ခေတ်နှောင်းပိုင်း အင်္ဂလိပ်စကား ဖြစ်ပြီး ထိုစကားလုံးမှာလည်း ဂရိဘာသာ "ager" လယ်ကွင်း ဆိုသော စကားလုံးနှင့် "cultura" ပျိုးထောင်ခြင်း သို့မဟုတ် စိုက်ပျိုးခြင်း မှ ရယူထားခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>{{cite book |page=[https://archive.org/details/oxforddictionary0000unse_x2z7/page/14 14] |title=The Oxford Dictionary of Word Histories |editor=Chantrell, Glynnis |publisher=Oxford University Press |year=2002 |isbn=978-0-19-863121-7 |url=https://archive.org/details/oxforddictionary0000unse_x2z7/page/14 }}</ref> စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးသည် လူတို့၏ လုပ်ဆောင်မှုများကို ပုံမှန်အားဖြင့် ရည်ညွှန်းလေ့ ရှိသော်လည်း ပုရွက်ဆိတ်များ၊ ခြများ နှင့် အမ်ဘရိုးရှား ပိတုန်းကောင်တို့သည်လည်း သီးနှံ စိုက်ပျိုးလေ့ ရှိသည်။ <ref>{{cite journal |title=The Evolution of Agriculture in Insects |journal=Annual Review of Ecology, Evolution, and Systematics |volume=36 |pages=563–595 |date=December 2005 |doi=10.1146/annurev.ecolsys.36.102003.152626 |author1=Mueller, Ulrich G. |author2=Gerardo, Nicole M. |author3=Aanen, Duur K. |author4=Six, Diana L. |author5=Schultz, Ted R.}}</ref> စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး၏ နယ်ပယ်ကို အမျိုးမျိုး သတ်မှတ်လေ့ ရှိကြသော်လည်း ကျယ်ပြန့်စွာ ရှုမြင်မည်ဆိုပါက သဘာဝအရင်းအမြစ်များကို ကို အသုံးပြု၍ "လူတို့၏ ဘဝကို အသက်ဆက်နိုင်မည့် ထုတ်ကုန်များဖြစ်ကြသော အစားအစာ၊ ဖိုင်ဘာ၊ သစ်တောထွက်ကုန်များ၊ ပန်းမန်များ နှင့် ၎င်းတို့နှင့် သက်ဆိုင်သော ဝန်ဆောင်မှုများကို ထုတ်လုပ်ခြင်း ဟု ဖွင့်ဆိုနိုင်သည်။ <ref name=Maine /> ထို့အတွက်ကြောင့် ဖွင့်ဆိုချက်တွင် ထွန်ယက်စိုက်ပျိုးခြင်း၊ ပန်းမန်များကို စိုက်ပျိုးခြင်း၊ တိရစ္ဆာန် မွေးမြူခြင်း နှင့် သစ်တောလုပ်ငန်းတို့ ပါဝင်သည်။ သို့သော်လည်း ပန်းမန် စိုက်ပျိုးခြင်းနှင့် သစ်တောလုပ်ငန်းကို အမြဲဆိုသလို ထည့်သွင်းခြင်း မရှိဘဲ ချန်ထားလေ့ ရှိသည်။<ref name=Maine>{{cite web |url=http://www.maine.gov/education/aged/definition.html |title=Definition of Agriculture |publisher=State of Maine |accessdate=6 May 2013 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120323075557/http://www.maine.gov/education/aged/definition.html |archivedate=23 March 2012 |df=dmy-all}}</ref> ==သမိုင်းကြောင်း== ===မူလအစ=== [[File:Vavilov-centers updated.jpg|thumb |upright=1.35 |မူလ စတင်ရာ ဗဟိုချက်မ နေရာများကို နီကိုလိုင်း ဗာဗီလော့မှ ၁၉၃၀ ခုနှစ်များ တွင် အမှတ်စဉ်တပ်ခဲ့သည့်အတိုင်း ဖော်ပြထားသည်။ ဧရိယာ အမှတ် ၃ (မီးခိုးရောင်) အား မူလ စတင်ရာ ဗဟိုချက်မ အဖြစ် မသတ်မှတ်တော့ပေ။ [[ပါပူအာ နယူးဂီနီနိုင်ငံ]] (ဧရိယာ ပီ၊ လိမ္မော်ရောင်) အား မကြာမီက ထုတ်ဖော် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။<ref name=Larson2014 /><ref>{{cite journal |last1=Denham |first1=T. P. |title=Origins of Agriculture at Kuk Swamp in the Highlands of New Guinea |journal=Science |volume=301 |issue=5630 |year=2003 |pages=189–193 |doi=10.1126/science.1085255 |pmid=12817084 }}</ref>]] စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးတွင် ဖွံဖြိုးတိုးတက်မှုကြောင့် အမဲလိုက်စုဆောင်းစဉ်က ရှိနိုင်သော လူဦးရေထက် အဆပေါင်းများစွာ တိုးပွားလာနိုင်ခဲ့သည်။<ref name=Bocquet-Appel>{{cite journal |author=Bocquet-Appel, Jean-Pierre |title=When the World's Population Took Off: The Springboard of the Neolithic Demographic Transition |journal=Science |date=29 July 2011 |volume=333 |issue=6042 |pages=560–561 |doi=10.1126/science.1208880 |pmid=21798934 |bibcode=2011Sci...333..560B }}</ref> စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးသည် ကမ္ဘာကြီး၏ ကွဲပြားခြားနားသော နေရာများတွင် သီးခြားစီ စတင်ခဲ့ပြီး<ref name="Stephens 897–902">{{Cite journal|last=Stephens|first=Lucas|last2=Fuller|first2=Dorian|last3=Boivin|first3=Nicole|last4=Rick|first4=Torben|last5=Gauthier|first5=Nicolas|last6=Kay|first6=Andrea|last7=Marwick|first7=Ben|last8=Armstrong|first8=Chelsey Geralda|last9=Barton|first9=C. Michael|date=2019-08-30|title=Archaeological assessment reveals Earth's early transformation through land use|url=http://www.sciencemag.org/lookup/doi/10.1126/science.aax1192|journal=Science|language=en|volume=365|issue=6456|pages=897–902|doi=10.1126/science.aax1192|issn=0036-8075|pmid=31467217}}</ref> ကွဲပြားခြားနားသော မျိုးစိတ် အမျိုးမျိုး ပါဝင်ခဲ့ကာ အနည်းဆုံး မူလ စတင်ရာ ဗဟိုချက်မ ၁၁ ခု အထိ ရှိသည်။<ref name="Larson2014">{{cite journal |doi=10.1073/pnas.1323964111 |title=Current perspectives and the future of domestication studies |journal=PNAS |volume=111 |issue=17 |pages=6139–6146 |year=2014 |last1=Larson |first1=G. |last2=Piperno |first2=D. R. |last3=Allaby |first3=R. G. |last4=Purugganan |first4=M. D. |last5=Andersson |first5=L. |last6=Arroyo-Kalin |first6=M. |last7=Barton |first7=L. |last8=Climer Vigueira |first8=C. |last9=Denham |first9=T. |last10=Dobney |first10=K. |last11=Doust |first11=A. N. |last12=Gepts |first12=P. |last13=Gilbert |first13=M. T. P. |last14=Gremillion |first14=K. J. |last15=Lucas |first15=L. |last16=Lukens |first16=L. |last17=Marshall |first17=F. B. |last18=Olsen |first18=K. M. |last19=Pires |first19=J.C. |last20=Richerson |first20=P. J. |last21=Rubio De Casas |first21=R. |last22=Sanjur |first22=O.I. |last23=Thomas |first23=M. G. |last24=Fuller |first24=D.Q. |doi-access=free |pmid=24757054 |pmc=4035915 |bibcode=2014PNAS..111.6139L}}</ref> ကောက်ပဲသီးနှံရိုင်းများကို စုဆောင်းပြီး စားသုံးခဲ့သည်မှာ အနည်းဆုံး လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၁၀၅,၀၀၀ ခန့်ကတည်းက ဖြစ်သည်။<ref>{{cite magazine |last1=Harmon |first1=Katherine |title=Humans feasting on grains for at least 100,000 years |url=http://blogs.scientificamerican.com/observations/humans-feasting-on-grains-for-at-least-100000-years/ |magazine=Scientific American |accessdate=28 August 2016 |date=17 December 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160917013143/http://blogs.scientificamerican.com/observations/humans-feasting-on-grains-for-at-least-100000-years/ |archivedate=17 September 2016}}</ref> လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၁၁,၅၀၀ နှစ် ခန့်ကပင် ကျောက်ခေတ်သစ်တွင် ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည့် ကောက်ပဲသီးနှံ ၈ မျိုးဖြစ်သော အမ်းမာဂျုံ၊ အိုင်ကွန်းဂျုံ၊ အခံချွတ်ထားသော ဘာလီ၊ ပဲနီလေး၊ တောပဲရိုင်းခါး၊ ကုလားပဲ နှင့် နှမ်းကြတ် တို့ကို လဲဗန့်ဒေသတွင် စိုက်ပျိုးခဲ့ကြသည်။ <ref>{{cite journal |pmid=17898767 |year=2007 |last1=Zong |first1=Y. |last2=When |first2=Z. |last3=Innes |first3=J. B. |last4=Chen |first4=C. |last5=Wang |first5=Z. |last6=Wang |first6=H. |title=Fire and flood management of coastal swamp enabled first rice paddy cultivation in east China |volume=449 |issue=7161 |pages=459–462 |doi=10.1038/nature06135 |journal=Nature |bibcode=2007Natur.449..459Z }}</ref>စပါးကို တရုတ်နိုင်ငံတွင် ဘီစီ ၁၁,၅၀၀ မှ ဘီစီ ၆,၂၀၀ ကြားတွင် စတင်၍ ယဉ်ပါးအောင် လုပ်ယူခဲ့ကြပြီး အစောဆုံး စိုက်ပျိုးမှုမှာ ဘီစီ ၅,၇၀၀ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်သည်။ ဆက်လက်၍ ပဲတီစိမ်း၊ ပဲပိစပ် နှင့် အဇူကီပဲ တို့ကို စိုက်ပျိုးခဲ့ကြသည်။ သိုးတို့အား မက်ဆိုပိုတေးမီးယားတွင် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၁၃,၀၀၀ မှ ၁၁,၀၀၀ အတွင်းတွင် ယဉ်ပါးအောင် ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite book |title=Sheep and Goat Science |edition=Fifth |last=Ensminger |first=M. E. |author2=Parker, R. O. |year=1986 |publisher=Interstate Printers and Publishers |isbn=978-0-8134-2464-4}}</ref> ကျွဲနွားများကို အောရော့ချ်ဟု အမည်ရသော နွားရိုင်းတစ်မျိုးမှ ယနေ့ခေတ် တူရကီနိုင်ငံနှင့် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ နေရာတွင် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၁၀,၅၀၀ ခန့်က စတင်၍ ယဉ်ပါးအောင် မွေးမြူခဲ့ကြသည်။<ref name="McTavish">{{cite journal |author=McTavish, E. J. |author2=Decker, J. E. |author3=Schnabel, R.D. |author4=Taylor, J. F. |author5=Hillis, D. M. |year=2013 |title=New World cattle show ancestry from multiple independent domestication events |journal=PNAS |volume=110 |issue=15 |pages=E1398–1406 |doi=10.1073/pnas.1303367110 |pmid=23530234 |pmc=3625352 |bibcode=2013PNAS..110E1398M }}</ref>ဝက်မွေးမြူရေးမှာ ယူရေးရှားတွင် စတင်ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပြီး ဥရောပ၊ အရှေ့အာရှ နှင့် အနောက်တောင် အာရှတို့ အပါအဝင် ဖြစ်ပြီး<ref>{{Cite journal |last=Larson |first=Greger |last2=Dobney |first2=Keith |last3=Albarella |first3=Umberto |last4=Fang |first4=Meiying |last5=Matisoo-Smith |first5=Elizabeth |last6=Robins |first6=Judith |last7=Lowden |first7=Stewart |last8=Finlayson |first8=Heather |last9=Brand |first9=Tina |date=2005-03-11 |title=Worldwide Phylogeography of Wild Boar Reveals Multiple Centers of Pig Domestication |journal=Science |volume=307 |issue=5715 |pages=1618–1621 |doi=10.1126/science.1106927 |pmid=15761152|bibcode=2005Sci...307.1618L }}</ref> ထိုဒေသတို့တွင် တောဝက်ကို လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၁၀,၅၀၀ ခန့်ကပင် စတင်၍ ယဉ်ပါးအောင် မွေးမြူခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite journal |last=Larson |first=Greger |last2=Albarella |first2=Umberto |last3=Dobney |first3=Keith |last4=Rowley-Conwy |first4=Peter |last5=Schibler |first5=Jörg |last6=Tresset |first6=Anne |last7=Vigne |first7=Jean-Denis |last8=Edwards |first8=Ceiridwen J. |last9=Schlumbaum |first9=Angela |date=25 September 2007 |title=Ancient DNA, pig domestication, and the spread of the Neolithic into Europe |journal=PNAS |volume=104 |issue=39 |pages=15276–15281 |doi=10.1073/pnas.0703411104 |pmid=17855556|pmc=1976408 |bibcode=2007PNAS..10415276L }}</ref> တောင်အမေရိကရှိ [[အင်န်ဒီးစ် တောင်တန်း]] ဒေသများတွင် အာလူး ကို လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၁၀,၀၀၀ မှ ၇,၀၀၀ အတွင်း စတင်၍ ယဉ်ပါးအောင် ပြုလုပ်ခဲ့ကြပြီး ပဲ၊ [[လာမာကုလားအုပ်]] ၊ [[အယ်လပါကာကောင်]] နှင့် ပူး တို့နှင့် အတူတူ ဖြစ်သည်။ ကြံ နှင့် အခြားသော အမြစ်စား ဟင်းသီးဟင်းရွက် အချို့ကို နယူးဂီနီ တွင် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၉,၀၀၀ ခန့်က စတင်၍ ယဉ်ပါးအောင် ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။ ပြောင်းမျိုးနှံစားပင်ကို လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၇,၀၀၀ ခန့်က အာဖရိကရှိ ဆာဟယ် ဒေသတွင် စတင်၍ ယဉ်ပါးအောင် ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။ ဝါကို [[ပီရူးနိုင်ငံ]]တွင် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၅,၆၀၀ ခန့်က စတင်၍ ယဉ်ပါးအောင် ပြုလုပ်ခဲ့ကြပြီး <ref name="Broudy1979">{{cite book |last=Broudy |first=Eric |title=The Book of Looms: A History of the Handloom from Ancient Times to the Present |url=http://%7b%7bgoogle/ |year=1979 |publisher=UPNE |isbn=978-0-87451-649-4 |page=81 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180210232500/http://%7b%7bgoogle/ |archivedate=10 February 2018 |access-date=16 August 2022 }}</ref> ၎င်းနှင့် မဆက်စပ်သော ယူရေးရှားတွင်လည်း သီးသန့် ယဉ်ပါးအောင် ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။ မီဆို အမေရိကားတွင် အဆံရှိသည့် မြက်ပင်မျိုးနွယ်ဖြစ်သော တီယိုဆင်တီပင်အား လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၆,၀၀၀ ခန့်က ပြောင်းအဖြစ် ပြောင်းလဲ စိုက်ပျိုးခဲ့ကြသည်။<ref>Johannessen, S.; Hastorf, C. A. (eds.) ''Corn and Culture in the Prehistoric New World'', Westview Press, Boulder, Colorado.</ref> ပညာရှင်များက စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးနှင့် ပတ်သက်သော မူလရင်းမြစ်နှင့် ပတ်သက်၍ ထင်မြင်ယူဆချက် အမျိုးမျိုး ပေးကြသည်။ မုဆိုး-စုဆောင်းသူများ အဖြစ်မှ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးလုပ်သော လူ့အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် ပြောင်းလဲလာခြင်းအား လေ့လာကြည့်ရာတွင် တွေ့ရှိချက်များအရ အစကနဦးကာလများတွင် လူများ ပိုမို စုဝေးလာခြင်းနှင့် အခြေချနေထိုင်မှု များပြားလာခြင်း တို့ကြောင့် ဖြစ်ပြီး ဥပမာအား လဲဗန့်ဒေသရှိ နာတူဖီယန် ယဉ်ကျေးမှု နှင့် တရုတ်ပြည်ရှိ အစောပိုင်း တရုတ် ကျောက်ခေတ်သစ် တွင် တွေ့နိုင်သည်။ ထို့နောက်တွင် ယခင်က အရိုင်းအနေနှင့် ရိတ်သိမ်းခဲ့ကြသော ကောက်ပဲသီးနှံများကို စတင် စိုက်ပျိုးလာကြပြီး တဖြည်းဖြည်းချင်း ယဉ်ပါးအောင် ပြုလုပ်လာခဲ့ကြသည်။ <ref>Hillman, G. C. (1996) "Late Pleistocene changes in wild plant-foods available to hunter-gatherers of the northern Fertile Crescent: Possible preludes to cereal cultivation". In D. R. Harris (ed.) ''The Origins and Spread of Agriculture and Pastoralism in Eurasia'', UCL Books, London, pp. 159–203. {{ISBN|9781857285383}}</ref><ref>Sato, Y. (2003) "Origin of rice cultivation in the Yangtze River basin". In Y. Yasuda (ed.) ''The Origins of Pottery and Agriculture'', Roli Books, New Delhi, p. 196</ref><ref name=b1>{{cite book |chapter=Australia and the Origins of Agriculture |author=Gerritsen, R. |title=Encyclopedia of Global Archaeology |date=2008 |publisher=Archaeopress |pages=29–30|isbn=978-1-4073-0354-3|doi=10.1007/978-1-4419-0465-2_1896}}</ref> ===ယဉ်ကျေးမှုလောကများ=== ===တော်လှန်ရေး=== ==အမျိုးအစား== ==ကိုးကား== {{reflist}} [[Category:စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး]] 2gtbu7ezvcwwcnn7lpuvg7t70o4ma75 0 136215 754849 750117 2022-08-15T13:57:33Z 202.165.88.236 /* သီတင်းသုံးရာကျောင်းများ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox religious biography |background = #FFD068 |color = black |name = အရှင်ဓမ္မသာမိ |image = ၸဝ်ႈၶူးလူင်တွၵ်ႇတိူဝ်ႇၶမ်းမၢႆ ထမ်ႇမသႃႇမိ.jpg |caption = |birth name = |alias = |dharma name = ဓမ္မသာမိ |birth_date = {{Birth year|1964}} |birth_place = [[ရှမ်းပြည်နယ်]]၊ လဲချားမြို့၊ နောင်ပန်းကျေးရွာ |death_date = |death_place = |nationality = |religion = [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] |school = [[ထေရဝါဒ]] |lineage = |title = |location = ရှမ်းပြည်နယ် ဗုဒ္ဓတက္ကသိုလ်၊ အောက်စဖို့ဒ် ဗုဒ္ဓဝိဟာရ (ရန်ကုန်)၊ |education = သာသနဓဇ ဓမ္မာစရိယ၊ ပါရဂူဘွဲ့ (Oriental Institute, University of Oxford) |occupation = [[ရဟန်း]] |teacher = |predecessor = |successor = |students = |website = }} '''ဆရာတော် ဒေါက်တာအရှင်ဓမ္မသာမိ''' ({{lang-en|Dhammasami}}) ကို ၁၉၆၄ ခုနှစ်တွင် ရှမ်းပြည်နယ်၊ လဲချားမြို့၊ နောင်ပန်ကျေးရွာတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ သက်တော် ၆ နှစ်တွင် ရှမ်းပြည်နယ်၊ လဲချားမြို့၊ သီရိမင်္ဂလာအုဋ္ဌ်ကျောင်း ဆရာတော် ဦးကေသရ (ကမ္မဋ္ဌာနာစရိယ၊ မဟာစည်) ထံတွင် ရှင်သာမဏေအဖြစ်သို့ ရောက်ရှိသည်။ သက်တော် ၂၀ နှစ်တွင် မော်လမြိုင်မြို့၊ တောင်လေးလုံးကျောင်းတိုက် ဘဒ္ဒန္တနာဂသေနာဘိဝံသ (အဘိဓဇမဟာရဋ္ဌဂုရု) ဆရာတော်ဘုရားကြီးကို ဦပဇ္ဈာယ်ပြု၍ မော်လမြိုင်မြို့၊ ကျိုက်သုတ်ဘုရားလမ်းနေ ဒေါ်ရီနှင့် မိသားစုတို့၏ ပစ္စယာနုဂ္ဂဟကို ခံယူကာ ဝေဇယန္တာကျောင်းတိုက် ခဏ္ဍသိမ်တော်၌ ရဟန်းအဖြစ်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။<ref name="ပျော်နိုင်ပါရဲ့"> {{cite book |title=ပျော်နိုင်ပါရဲ့နဲ့ ပျော်ဖို့မေ့နေသူများ Some Forget To Be Happy |publisher=ရှမ်းပြည်နယ်ဗုဒ္ဓတက္ကသိုလ်၊ တောင်ကြီးမြို့ |location= |date=စက်တင်ဘာ ၂၀၁၉ |edition=ဒုတိယအကြိမ် |series= |volume= |pages= |url= }}</ref> ==ပညာရေး== ၁၉၈၅ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရမှ ကျင်းပသော ‘သာသနဓဇ ဓမ္မာစရိယ’၊ ပဲခူးမြို့ သာသနာ့မဏ္ဍိုင်ပါဠိတက္ကသိုလ်၏ ‘သဒ္ဓမ္မောဒယဓမ္မာစရိယ’ နှင့် ရှမ်ပြည်နယ်၊ ပင်လုံမြို့တွင် ကျင်းပသော ရှမ်းဘာသာ ‘အဘိပါလ ဓမ္မာစရိယ’ စသော ဓမ္မာစရိယတန်း သုံးခုစလုံးကို သာမဏေဘဝဖြင့် နှစ်ချင်းပေါက် အောင်မြင်ခဲ့သည်။ ပဲခူးမြို့ သာသနာ့မဏ္ဍိုင်ပါဠိတက္ကသိုလ်၏ သဒ္ဓမ္မောဒယဓမ္မာစရိယတန်းကို ပါဠိဘာသာဖြင့် ပထမဆုဆွတ်ခူး အောင်မြင်ခဲ့သည်။ ဆရာတော်သည် ၁၉၉၃ ခုနှစ်တွင် Buddhist and Pali University of Sri Lanka, Colombo မှ မဟာဝိဇ္ဇာဘွဲ့ (MA, Buddhism) ကို ပထမအကြိမ် ရရှိခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဒုတိယအကြိမ် မဟာဝိဇ္ဇာဘွဲ့ (MA, Buddhist Philosophy) (၁၉၉၃) နှင့် တတိယအကြိမ် မဟာဝိဇ္ဇာဘွဲ့ (M.Phil, Research Degree) (၁၉၉၆) ကို University of Kalaniya, Colombo, Sri Lanka မှ ရရှိခဲ့သည်။ ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် Oriental Institute, University of Oxford တွင် ‘၁၇ ရာစုမှ မျက်မှောက်ကာလအထိ မြန်မာနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံရှိ ဘုန်းတော်ကြီးများ ပညာရေးသမိုင်းဖြစ်စဉ် _ Idealism and Pragmatism: A Study of Monastic Education in Myanmar and Thailand from the 17th Century to the Present’ ဟူသော ခေါင်းစဉ်ဖြင့် သုတေသနပြုစာတမ်းရေးသား၍ ပါရဂူဘွဲ့ (Doctor of Philosophy – D.Phil) ကို ရယူခဲ့သည်။<ref name="ပျော်နိုင်ပါရဲ့"/> ==နိုင်ငံတကာ သာသနာပြုလုပ်ငန်းများ== *'''အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး''' - နိုင်ငံတကာဗုဒ္ဓနေ့အခမ်းအနားကျင်းပရေးကော်မတီ (International Council for UN Day of Vesak; ICUNDV) ကမ္ဘာ့ထေရဝါဒတက္ကသိုလ်များအသင်းနှင့် ကမ္ဘာ့ဗုဒ္ဓတက္ကသိုလ်များအသင်း (International Asso. of Theravada Buddhist Universities; ATBU & International Asso. of Buddhist Universities IABU) မြန်မာနိုင်ငံဗုဒ္ဓဘာသာတက္ကသိုလ်နှင့် ကောလိပ်များအသင်း (Association of Myanmar Buddhist Colleges and Universities)<ref name="ပျော်နိုင်ပါရဲ့"/> *'''ဥက္ကဋ္ဌ''' - နိုင်ငံတကာဗုဒ္ဓဘာသာဂိုဏ်းပေါင်းစုံမှ ပညာရှင်များ စုပေါင်း၍ ပြုစုသည့် ‘ဘုံဗုဒ္ဓဘာသာကျမ်း’ စာတမ်းပြုစုရေးကော်မတီ (Compilation Committee for the Common Buddhist Text; CCCBT) <ref name="ပျော်နိုင်ပါရဲ့"/> *'''ဗုဒ္ဓဘာသာပညာရှင်နှင့် ဗုဒ္ဓဘာသာဘုန်းတော်ကြီးတာဝန်''' - ဗုဒ္ဓဘာသာပညာလေ့လာရေးဌာန၊ အောက်စဖို့ဒ်တက္ကသိုလ်၊ အင်္ဂလန်နိုင်ငံ။<ref name="ပျော်နိုင်ပါရဲ့"/> *'''အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီအဖွဲ့ဝင်''' - ဗုဒ္ဓဘာသာပညာလေ့လာရေးဌာန၊ ဘုံဘေတက္ကသိုလ်၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ။<ref name="ပျော်နိုင်ပါရဲ့"/> *'''ဧည့်ပါမောက္ခ''' - နာလန္ဒဗုဒ္ဓဘာသာကောလိပ် (Nalanda Buddhist College) အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ။<ref name="ပျော်နိုင်ပါရဲ့"/> *'''ပြင်ပစာစစ်သူ (External Examiner)''' - ဗုဒ္ဓတက္ကသိုလ်များ၊ ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် သိရိလင်္ကာနိုင်ငံ။<ref name="ပျော်နိုင်ပါရဲ့"/> ဆရာတော်သည် အောက်စဖို့ဒ်ဗုဒ္ဓဝိဟာရကျောင်းတိုက်ကို အင်္ဂလန်နိုင်ငံ၊ အောက်စဖို့ဒ်တက္ကသိုလ်တွင် ၂၀၀၃ ခုနှစ်မှ စတင်တည်ထောင်ပြီး အပတ်စဉ်တရားစခန်းများကို ဖွင့်လှစ်သင်ကြားပေးလျက် ရှိသည်။ စင်္ကာပူ၊ အိန္ဒိယနှင့် မလေးရှားနိုင်ငံတို့တွင်လည်း ကျောင်းခွဲများတည်ထောင်ပြီး လစဉ် - နှစ်စဉ် တရားစခန်းများကို အလှည့်ကျဖွင့်လှစ်ပါသည်။ စပိန်၊ ဆားဗီးယား၊ ဟန်ဂေရီ စသော အနောက်ဥရောပနိုင်ငံများတွင်လည်း နှစ်စဉ် ရက်တိုတရားစခန်းများ ပြသခြင်း၊ အဘိဓမ္မာနှင့် ပါဠိသင်တန်းများ သင်ကြားခြင်း၊ အိန္ဒိယ၊ ထိုင်း၊ စင်္ကာပူ၊ မလေးရှား၊ ကိုရီးယား၊ ဂျပန်၊ တရုတ်၊ ထိုင်ဝမ်၊ အမေရိကန်၊ ပြင်သစ်၊ ဂျာမဏီ၊ ကနေဒါ စသည့် အခြားသော ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီးများသို့လည်း အလျဉ်းသင့်သလို ကြွရောက်ပြီး သာသနာပြုတာဝန်များကို ထမ်းဆောင်တော်မူလျက် ရှိသည်။<ref name="ပျော်နိုင်ပါရဲ့"/> ==ပြည်တွင်း သာသနာပြုလုပ်ငန်းများ== မြန်မာနိုင်ငံ၊ ရန်ကုန်မြို့၊ မရမ်းကုန်းမြို့နယ်၊ ဓမ္မပါလကုန်းမြေရှိ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာထေရဝါဒဗုဒ္ဓသာသနာပြုတက္ကသိုလ်တွင် ၂၀၀၆ ခုနှစ်မှစ၍ သာသနာရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ဆက်ကပ်သော ပါမောက္ခရာထူးကို လက်ခံယူလျက် သာသနာ့တာဝန်ထမ်းဆောင်တော်မူလျက်ရှိသည်။ ပါရဂူတန်း ကျမ်းစာများကို ကြီးကြပ်စစ်ဆေးပေးခြင်း၊ နိုင်ငံတကာ စာတမ်းဖတ်ပွဲများ၊ ညီလာခံများ ဦးဆောင်စုစည်းကျင်းပေးခြင်း စသည်ဖြင့် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ ဗုဒ္ဓဘာသာပညာရှင်များနှင့် ပြည်တွင်းပညာရှင်များ၊ သံဃာများကို ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်ရာ အခန်းကဏ္ဍတွင် အထူးတာဝန်ယူလေ့ရှိသည်။ ထို့အပြင် သီတဂူဆရာတော်ကြီး ဦးဆောင်ကျင်းပသည့် ကမ္ဘာ့ဗုဒ္ဓဘာသာညီလာခံများ၊ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲများတွင် ဦးဆောင်ကူညီသာသနာပြုလျက်ရှိသည်။ ရှမ်းပြည်နယ်၊ တောင်ကြီးမြို့၊ ဘုရားဖြူရပ်ရှိ ပညာဗောဓိကုန်းမြေပေါ်တွင် ၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၇ ရက်နေ့တွင် ရှမ်းပြည်နယ် ဗုဒ္ဓတက္ကသိုလ် (Shan State Buddhist University, SSBU) ကို တည်ထောင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ဗုဒ္ဓဘာသာပညာရေးကဏ္ဍကို ကမ္ဘာ့တက္ကသိုလ်ကြီးများနည်းတူ ဗုဒ္ဓဘာသာအတွေးအခေါ်များ၊ တရားဓမ္မများအား နိုင်ငံတကာ အဆင့်မီ သုတေသနပြု လေ့လာသင်ကြား ပို့ချနိုင်သည့် တက္ကသိုလ်ကြီးများ ဖြစ်ထွန်းလာစေရေး အားသွန်ခွန်စိုက် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။ ဇာတိမြေဖြစ်သော ရှမ်းပြည်နယ်၊ လဲချားမြို့နယ်၏ ပြည်သူ့ဆေးရုံ တိုးချဲ့မွမ်းမံပြင်ဆင်ခြင်း၊ ဆေးကုသရေးအဖွဲ့များ ဖွဲ့စည်းပြီး ကျေးရွာများသို့ နယ်လှည့်ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုများကိုလည်း ဦးဆောင်ပြုလုပ်ပေးလျက် ရှိသည်။ ဆရာတော်မှ ဦးဆောင်ဖွဲ့စည်းပေးထားသော S.M.E Save the Mother Earth Group လူမှုအကျိုးပြုလူငယ်အဖွဲ့သည် အစိုးရဌာနဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများ၊ NGO များနှင့်အတူ ဒေသခံတိုင်းရင်းသား လူငယ်များတို့ ပါဝင်ဖွဲ့စည်းပြီး သစ်တောများ ထိန်းသိမ်းရေး၊ ပတ်ဝန်းကျင်စိမ်းလန်းစိုပြေရေးအတွက် သစ်ပင်များစိုက်ခြင်း၊ ကမ္ဘာမြေသန့်ရှင်းရေးအတွက် အမှိုက်ကောက်ခြင်း၊ ကျောင်းသားလူငယ်များအား ပညာရေးဆိုင်ရာ စာအုပ်စာတမ်းများနှင့် ကျောင်းရန်ပုံငွေ ထောက်ပံ့ခြင်း အစရှိသည့် လူမှုအကျိုးပြုလုပ်ငန်းများလည်း တတပ်တအား ဆောင်ရွက်လျက် ရှိသည်။<ref name="ပျော်နိုင်ပါရဲ့"/> ==ရေးသားခဲ့သည့် ကျမ်းများ== #အရှင်ဓမ္မသာမိ၏ ဓမ္မအမြင် (၁၉၉၄) ရှမ်းဘာသာ #Dhamma Made Easy, Malaysia (1999) #Mindfulness meditation Made Easy, Malaysia (1999) [Translated into Thai, Serbian, Hungarian, Spanish and Portuguese] #Different Aspects of Mindfulness, Malaysia (2000) #Your Queries and Dhamma Answers (2009) #Kathina Practice: Historical, Social and Psychological Reflections (2010) #Blessings DIY (2011) #Emotional Health (in Burmese) (Yangon, 2015)<ref name="ပျော်နိုင်ပါရဲ့"/> ===တည်းဖြတ်သူ=== #Journal of IABU #Journal of ATBU #Editor “Buddhist Studies Review” UK Association of Buddhist Studies #Research Associate, London University (2009 – 2011)<ref name="ပျော်နိုင်ပါရဲ့"/> ===ဘာသာပြန်ခြင်း=== #Mind-City (by the Thai sangharaja)(2009) <small>(ထိုင်းမှ အင်္ဂလိပ်) </small> #Buddhist Psychology (by the Thai sangharaja) (2015) <small>(ထိုင်းမှ အင်္ဂလိပ်)</small> <ref name="ပျော်နိုင်ပါရဲ့"/> ===ပညာရပ်ဆိုင်ရာနှင့် သာသနာပြုလုပ်ငန်းများ=== #Secretary General, International Council for UN Day of Vesak (ICUNDV) (2006, 2007, 2009, 2010) #Member, ICUNDV (2005, 2008, 2011 - to date) #Supervisor & examiner for PhD students, Mahidol University, Thailand #Supervisor for PhD Students, Kelaniya University, Sri Lanka #Supervisor for PhD Students, Peradeniya University, Sri Lanka #Supervisor for PhD Students, Mumbai University, India #Examiner, SOAS, London University, UK #Chairman, Compilation Committee for the Common Buddhist Text (CCCBT) (a project of Theravada, Mahiyana and Vajirayana Scholars to compile a book of distribute to Hotel worldwide) #Co-covener (with Prof. Phillip Stanley of Naropa University, USA) of Union Catalogue of Buddhist Text (UCBT) project [to produce an electronic catalogue for all Tipitaka CDs existing in Pali, Sanskrit, Chinese, Tibetan, Korean) #Member, Buddhist Studies Management Committee, University of Oxford #Fellow, Oxford Centre for Buddhist Studies (OCBS), University of Oxford #Buddhist Chaplain, University of Oxford #Member, Governing Council, Somaiya Centre for Buddhist Studies, University of Mumbai, India #Professor, ITBM University, Yangon #Founder, Shan State, Buddhist University, Taunggyi #Initiated and promotes Pali speaking conferences internationally<ref name="ပျော်နိုင်ပါရဲ့"/> ==သီတင်းသုံးရာကျောင်းများ== #ရှမ်းပြည်နယ် ဗုဒ္ဓတက္ကသိုလ်၊ Shan State Buddhist University SSBU, ပညာဗောဓိကျောင်းလမ်း၊ ဘုရားဖြူရပ်ကွက်၊ ပန်းတင်ကျေးရွာအုပ်စု၊ ဗောဓိတောင်ကုန်း၊ တောင်ကြီးမြို့၊ ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း<ref name="ပျော်နိုင်ပါရဲ့"/> #အောက်စဖို့ဒ် ဗုဒ္ဓဝိဟာရ (ရန်ကုန်)၊ Oxford Buddha Vihara (Yangon); OBVY, အမှတ် (၆၈)၊ ကျောက်စိမ်းပတ်လမ်း၊ ရတနာကျွန်းရိပ်သာ၊ သုနန္ဒာရပ်ကွက်၊ မြောက်ဥက္ကလာပမြို့နယ်၊ ရန်ကုန်မြို့<ref name="ပျော်နိုင်ပါရဲ့"/> ==ကိုးကား== {{reflist}} {{Lifetime|၁၉၆၄||}} lnadtjqcjb5zxjjrzo4na02umzs3b83 0 202740 754887 745874 2022-08-15T22:51:11Z 8.29.105.186 wikitext text/x-wiki {{Infobox government cabinet |cabinet_name=လီးအစိုးရ (၂၀၂၁) |flag=Flag of Myanmar.svg |flag_border=true |jurisdiction=မြန်မာနိုင်ငံ |incumbent= လက်ရှိ |image2=File:Min Aung Hlaing in June 2017 (cropped).jpg |image_size=x85px |image=File:Myint Swe on 30 March 2016.jpg |image4= |image_size2=x85px |image_size4=x85px |caption=အစိုးရအဖွဲ့အကြီးအကဲများ |date_formed= *၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ {{small|(တပ်မ​တော်အစိုးရ)}} *၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၁ {{small|(အိမ်​စောင့်အစိုးရ)}} |date_dissolved= |government_head= [[မင်းအောင်လှိုင်]] {{small|([[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]])}} |deputy_government_head=[[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]] {{small|(ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်)}} |state_head= |current_number= ၂၉ |political_party=[[တပ်မတော်]] |opposition_party=[[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ]] |election= |previous=[[ဦးဝင်းမြင့်အစိုးရ]] |successor= |opposition_cabinet=[[အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရအဖွဲ့]]}} {{မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမိုင်းဆိုင်ရာ}} '''အိမ်စောင့်အစိုးရ''' သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၁ရက်နေ့မှစတင်၍ ဖွဲ့စည်းခဲ့သော အစိုးရအဖွဲ့ဖြစ်သည်။ ၂၀၂၁ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ရက်နေ့တွင် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|အာဏာသိမ်းပြီးနောက်]] နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ တပ်မတော်အစိုးရအဖြစ် ဖွဲ့စည်းခဲ့ရာမှ နောက်ပိုင်းတွင် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။<ref name="cgov2"/> == သမိုင်း​ကြောင်း == ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ မနက်ပိုင်းအချိန်တွင် မြန်မာ့[[တပ်မတော်]]သည် [[နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်|နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်]] [[ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]]၊ နိုင်ငံတော်သမ္မတ[[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးဝင်းမြင့်]]နှင့် အခြားသောပါတီဝင်များကို ဖမ်းဆီးခဲ့‌သည်။<ref name=":0">{{Cite news|last=Beech|first=Hannah|date=31 January 2021|title=Myanmar’s Leader, Daw Aung San Suu Kyi, Is Detained Amid Coup|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2021/01/31/world/asia/myanmar-coup-suu-kyi.html|access-date=31 January 2021|issn=0362-4331}}</ref>ထို့နောက် ယာယီသမ္မတဖြစ်လာသော [[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]]က အရေးပေါ်အခြေအနေကြေညာကာ တိုင်းပြည်၏ အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဥပဒေပြုရေးနှင့် တရားစီရင်ရေးအာဏာများကို [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]ထံ လွှဲပြောင်းပေးခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ညပိုင်းမှစတင်ကာ ဝန်ကြီးအသစ်များကို ခန့်အပ်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၁ရက်နေ့က [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]]က (၆)လပြည့်မိန့်ခွန်းပြောကြားရာတွင် ၎င်းတို့ကောင်စီ၏ ရှေ့ဆက်လုပ်ငန်းစဉ်များအရ အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းဆိုင်ရာများကို အဆင့်ဆင့်ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ထို့နောက် နိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံမှတစ်ဆင့် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ စီမံခန့်ခွဲမှုကော်မတီအား [[အိမ်စောင့်အစိုးရ]]အဖြစ် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌက ဝန်ကြီးချုပ်၊ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌက ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးများ၊ ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ်၊ အစိုးရအဖွဲ့ရုံး အမြဲတမ်းအတွင်းဝန်တို့ပါဝင်သည်။<ref name="cgov">{{Cite news|title=စစ်ကောင်စီ အာဏာသိမ်းပြီး ၆ လပြည့်တွင် အိမ်စောင့်အစိုးရအဖြစ် ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်း|url=https://burma.irrawaddy.com/news/2021/08/01/244744.html}}</ref><ref name="cgov2">{{Cite news|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ စီမံခန့်ခွဲရေး ကော်မတီကို အိမ်စောင့်အစိုးရအဖွဲ့ အဖြစ် ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်း|url=https://news-eleven.com/article/212823}}</ref> ဤအိမ်စောင့်အစိုးရမှာ လွတ်လပ်ရေးရပြီး မြန်မာပြည်၏ သမိုင်းတွင် ဒုတိယမြောက် အိမ်စောင့်အစိုးရဖြစ်သည်။ == အစိုးရအဖွဲ့၏ ခေါင်းဆောင် == နိုင်ငံတော် ယာယီသမ္မတ[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]]သည် အာဏာသိမ်းအပြီး [[သမ္မတအိမ်တော် (နေပြည်တော်)|သမ္မတအိမ်တော်]]တွင် ပထမဆုံးကျင်းပသော [[ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့]]အစည်းအဝေးကို အစည်းအဝေးစားပွဲ၏ ဒုတိယနေရာမှသာ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ယခင်က [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံတော်သမ္မတ]]တက်ရောက်လေ့ရှိသည့် နေရာတွင် [[မင်းအောင်လှိုင်|တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]မှ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် နိုင်ငံတော်သမ္မတအိမ်တော်အား [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌရုံး]]၊ နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံးအား [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီရုံး]]၊ ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ရုံးကို နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အုပ်ချုပ်မှုရုံး စသည်ဖြင့် အသီးသီး ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ယာယီသမ္မတအဖြစ် တာဝန်ယူထားသည့် ဦးမြင့်ဆွေမှာ လူထုမြင်ကွင်းမှ ပျောက်ကွယ်သွားပြီး [[ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး]] [[မင်းအောင်လှိုင်]]က နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်လည်းကောင်း၊ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး[[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]]က နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဒုတိယဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်လည်းကောင်း အစိုးရအဖွဲ့ အစည်းအဝေးပွဲများသို့ တက်ရောက်ခဲ့သည်။၂၀၂၁ခုနှစ် ဇွန်လဆန်းပိုင်းက [[အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကြက်ခြေနီ ကော်မတီ|အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကြက်ခြေနီကော်မတီ]]ဥက္ကဋ္ဌကို ယခင်က [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံတော်သမ္မတ]]များသာ အသုံးပြုရသည့် သံတမန်ဆောင် ဧည့်ခန်းမတွင် လက်ခံတွေ့ဆုံခဲ့ရာ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်အနေဖြင့် သမ္မတ အဆောင်အယောင်ကို အသုံးပြု၍ ပြည်ပဧည့်သည်များကို ပထမဆုံး လက်ခံတွေ့ဆုံခြင်းဖြစ်သည်။ ယာယီသမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေ၏ အခန်းကဏ္ဍမှာ တိကျစွာ သိရှိရခြင်းမရှိပေ။<ref name="mal">{{Cite news|title=ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ အာဏာကစားပွဲ|url=https://www.bbc.com/burmese/burma-57432310.amp}}</ref> ၂၀၂၁ခုနစ် ဩဂုတ်လ (၁) ရက်​နေ့တွင် အိမ်​စောင့်အစိုးရ ဖွဲ့စည်းပြီး​နောက် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[မင်းအောင်လှိုင်]]က ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ​ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ယင်းကို အစိုးရအဖွဲ့အကြီးအကဲဟု သတ်မှတ်ခဲ့ကြသည်။ ယာယီသမ္မတဟု သတ်မှတ်ထားသော ဦးမြင့်​ဆွေအား [[မြန်မာနိုင်ငံဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈)]] အရ နိုင်ငံ​တော်အကြီးအကဲဟု သတ်မှတ်ထားသည်။ ၎င်းကို ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၃၁ ရက်​နေ့တွင် ကျင်းပ​သော [[အမျိုးသား ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ|အမျိုးသားကာကွယ်​ရေးနှင့် လုံခြုံ​ရေး​ကောင်စီ]] အစည်းအ​ဝေးတွင် အ​ရေး​ပေါ်ကာလအား သက်တမ်းတိုး​ပေးခဲ့ပြီး<ref name="chautla">{{cite news|url=https://cincds.gov.mm/node/16371|title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့်လုံခြုံရေးကောင်စီ ကြေညာချက်အမှတ် ၁/၂၀၂၂}}</ref> တစ်နှစ်နီးပါးအကြာတွင်မှ လူမြင်ကွင်းသို့ ထပ်မံ ထွက်​ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။<ref name="2022ndsc">{{cite news|url=https://cincds.gov.mm/node/16370|title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့်လုံခြုံရေးကောင်စီအစည်းအဝေး(၁/၂၀၂၂) ကျင်းပ}}</ref> == အစိုးရအဖွဲ့ == {{တမ်းပလိတ်:တပ်မတော်အစိုးရ(၂၀၂၁)}} == ကိုးကား == {{reflist}} {{မြန်မာနိုင်ငံ၏ အစိုးရအဖွဲ့များ}} {{မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေး}} [[Category:ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့]] 6gt06yqgg3u26v2oktgwvdtxqlaknz1 754953 754887 2022-08-16T07:01:20Z Ninjastrikers 22896 [[Special:Contributions/8.29.105.186|8.29.105.186]] ([[User talk:8.29.105.186|ဆွေးနွေး]]) ၏ ပြင်ဆင်မှုများကို [[User:Kantabon|Kantabon]] ၏ နောက်ဆုံးတည်းဖြတ်မူသို့ နောက်ပြန် ပြန်ပြင်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki {{Infobox government cabinet |cabinet_name=တပ်မတော်အစိုးရ (၂၀၂၁) |flag=Flag of Myanmar.svg |flag_border=true |jurisdiction=မြန်မာနိုင်ငံ |incumbent= လက်ရှိ |image2=File:Min Aung Hlaing in June 2017 (cropped).jpg |image_size=x85px |image=File:Myint Swe on 30 March 2016.jpg |image4= |image_size2=x85px |image_size4=x85px |caption=အစိုးရအဖွဲ့အကြီးအကဲများ |date_formed= *၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ {{small|(တပ်မ​တော်အစိုးရ)}} *၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၁ {{small|(အိမ်​စောင့်အစိုးရ)}} |date_dissolved= |government_head= [[မင်းအောင်လှိုင်]] {{small|([[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]])}} |deputy_government_head=[[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]] {{small|(ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်)}} |state_head= |current_number= ၂၉ |political_party=[[တပ်မတော်]] |opposition_party=[[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ]] |election= |previous=[[ဦးဝင်းမြင့်အစိုးရ]] |successor= |opposition_cabinet=[[အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရအဖွဲ့]]}} {{မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမိုင်းဆိုင်ရာ}} '''အိမ်စောင့်အစိုးရ''' သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၁ရက်နေ့မှစတင်၍ ဖွဲ့စည်းခဲ့သော အစိုးရအဖွဲ့ဖြစ်သည်။ ၂၀၂၁ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ရက်နေ့တွင် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|အာဏာသိမ်းပြီးနောက်]] နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ တပ်မတော်အစိုးရအဖြစ် ဖွဲ့စည်းခဲ့ရာမှ နောက်ပိုင်းတွင် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။<ref name="cgov2"/> == သမိုင်း​ကြောင်း == ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ မနက်ပိုင်းအချိန်တွင် မြန်မာ့[[တပ်မတော်]]သည် [[နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်|နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်]] [[ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]]၊ နိုင်ငံတော်သမ္မတ[[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးဝင်းမြင့်]]နှင့် အခြားသောပါတီဝင်များကို ဖမ်းဆီးခဲ့‌သည်။<ref name=":0">{{Cite news|last=Beech|first=Hannah|date=31 January 2021|title=Myanmar’s Leader, Daw Aung San Suu Kyi, Is Detained Amid Coup|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2021/01/31/world/asia/myanmar-coup-suu-kyi.html|access-date=31 January 2021|issn=0362-4331}}</ref>ထို့နောက် ယာယီသမ္မတဖြစ်လာသော [[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]]က အရေးပေါ်အခြေအနေကြေညာကာ တိုင်းပြည်၏ အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဥပဒေပြုရေးနှင့် တရားစီရင်ရေးအာဏာများကို [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]ထံ လွှဲပြောင်းပေးခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ညပိုင်းမှစတင်ကာ ဝန်ကြီးအသစ်များကို ခန့်အပ်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၁ရက်နေ့က [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]]က (၆)လပြည့်မိန့်ခွန်းပြောကြားရာတွင် ၎င်းတို့ကောင်စီ၏ ရှေ့ဆက်လုပ်ငန်းစဉ်များအရ အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းဆိုင်ရာများကို အဆင့်ဆင့်ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ထို့နောက် နိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံမှတစ်ဆင့် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ စီမံခန့်ခွဲမှုကော်မတီအား [[အိမ်စောင့်အစိုးရ]]အဖြစ် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌက ဝန်ကြီးချုပ်၊ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌက ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးများ၊ ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ်၊ အစိုးရအဖွဲ့ရုံး အမြဲတမ်းအတွင်းဝန်တို့ပါဝင်သည်။<ref name="cgov">{{Cite news|title=စစ်ကောင်စီ အာဏာသိမ်းပြီး ၆ လပြည့်တွင် အိမ်စောင့်အစိုးရအဖြစ် ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်း|url=https://burma.irrawaddy.com/news/2021/08/01/244744.html}}</ref><ref name="cgov2">{{Cite news|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ စီမံခန့်ခွဲရေး ကော်မတီကို အိမ်စောင့်အစိုးရအဖွဲ့ အဖြစ် ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်း|url=https://news-eleven.com/article/212823}}</ref> ဤအိမ်စောင့်အစိုးရမှာ လွတ်လပ်ရေးရပြီး မြန်မာပြည်၏ သမိုင်းတွင် ဒုတိယမြောက် အိမ်စောင့်အစိုးရဖြစ်သည်။ == အစိုးရအဖွဲ့၏ ခေါင်းဆောင် == နိုင်ငံတော် ယာယီသမ္မတ[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]]သည် အာဏာသိမ်းအပြီး [[သမ္မတအိမ်တော် (နေပြည်တော်)|သမ္မတအိမ်တော်]]တွင် ပထမဆုံးကျင်းပသော [[ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့]]အစည်းအဝေးကို အစည်းအဝေးစားပွဲ၏ ဒုတိယနေရာမှသာ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ယခင်က [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံတော်သမ္မတ]]တက်ရောက်လေ့ရှိသည့် နေရာတွင် [[မင်းအောင်လှိုင်|တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]မှ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် နိုင်ငံတော်သမ္မတအိမ်တော်အား [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌရုံး]]၊ နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံးအား [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီရုံး]]၊ ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ရုံးကို နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အုပ်ချုပ်မှုရုံး စသည်ဖြင့် အသီးသီး ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ယာယီသမ္မတအဖြစ် တာဝန်ယူထားသည့် ဦးမြင့်ဆွေမှာ လူထုမြင်ကွင်းမှ ပျောက်ကွယ်သွားပြီး [[ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး]] [[မင်းအောင်လှိုင်]]က နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်လည်းကောင်း၊ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး[[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]]က နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဒုတိယဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်လည်းကောင်း အစိုးရအဖွဲ့ အစည်းအဝေးပွဲများသို့ တက်ရောက်ခဲ့သည်။၂၀၂၁ခုနှစ် ဇွန်လဆန်းပိုင်းက [[အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကြက်ခြေနီ ကော်မတီ|အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကြက်ခြေနီကော်မတီ]]ဥက္ကဋ္ဌကို ယခင်က [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံတော်သမ္မတ]]များသာ အသုံးပြုရသည့် သံတမန်ဆောင် ဧည့်ခန်းမတွင် လက်ခံတွေ့ဆုံခဲ့ရာ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်အနေဖြင့် သမ္မတ အဆောင်အယောင်ကို အသုံးပြု၍ ပြည်ပဧည့်သည်များကို ပထမဆုံး လက်ခံတွေ့ဆုံခြင်းဖြစ်သည်။ ယာယီသမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေ၏ အခန်းကဏ္ဍမှာ တိကျစွာ သိရှိရခြင်းမရှိပေ။<ref name="mal">{{Cite news|title=ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ အာဏာကစားပွဲ|url=https://www.bbc.com/burmese/burma-57432310.amp}}</ref> ၂၀၂၁ခုနစ် ဩဂုတ်လ (၁) ရက်​နေ့တွင် အိမ်​စောင့်အစိုးရ ဖွဲ့စည်းပြီး​နောက် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[မင်းအောင်လှိုင်]]က ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ​ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ယင်းကို အစိုးရအဖွဲ့အကြီးအကဲဟု သတ်မှတ်ခဲ့ကြသည်။ ယာယီသမ္မတဟု သတ်မှတ်ထားသော ဦးမြင့်​ဆွေအား [[မြန်မာနိုင်ငံဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈)]] အရ နိုင်ငံ​တော်အကြီးအကဲဟု သတ်မှတ်ထားသည်။ ၎င်းကို ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၃၁ ရက်​နေ့တွင် ကျင်းပ​သော [[အမျိုးသား ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ|အမျိုးသားကာကွယ်​ရေးနှင့် လုံခြုံ​ရေး​ကောင်စီ]] အစည်းအ​ဝေးတွင် အ​ရေး​ပေါ်ကာလအား သက်တမ်းတိုး​ပေးခဲ့ပြီး<ref name="chautla">{{cite news|url=https://cincds.gov.mm/node/16371|title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့်လုံခြုံရေးကောင်စီ ကြေညာချက်အမှတ် ၁/၂၀၂၂}}</ref> တစ်နှစ်နီးပါးအကြာတွင်မှ လူမြင်ကွင်းသို့ ထပ်မံ ထွက်​ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။<ref name="2022ndsc">{{cite news|url=https://cincds.gov.mm/node/16370|title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့်လုံခြုံရေးကောင်စီအစည်းအဝေး(၁/၂၀၂၂) ကျင်းပ}}</ref> == အစိုးရအဖွဲ့ == {{တမ်းပလိတ်:တပ်မတော်အစိုးရ(၂၀၂၁)}} == ကိုးကား == {{reflist}} {{မြန်မာနိုင်ငံ၏ အစိုးရအဖွဲ့များ}} {{မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေး}} [[Category:ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့]] sd24rdfz4w4fou3v6bwiqts6b8ua1to 0 207138 754923 750494 2022-08-16T03:22:07Z Aung kaung 11971 /* ဂီတခြေလှမ်း */ wikitext text/x-wiki {{refimprove}} '''ဝေမွန်ဦး''' (၁၉၈၈-၂၀၂၁) သည် '''ရေမွန်''' (Raymond) အမည်ဖြင့် လူသိများသော မြန်မာနိုင်ငံသား တေးရေး၊ တေးဆို၊ ဂီတပညာရှင်ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝနှင့် ပညာရေး == ဂီတနယ်၌ ကျော်ကြားသူများဖြစ်သည့် တေးရေးတေးဆို [[စောခူဆဲ]]နှင့် အဆိုတော် [[ခင်မြတ်မွန်]]တို့မှ ၁၉၈၈ ခု၌ ရန်ကုန်၌ မွေးသည်။ ငယ်အမည်မှာ တွတ်ပီဖြစ်ပြီး မွေးချင်းညီမ တစ်ယောက်ရှိသည်။ ငယ်စဉ်ကပင် မိဘများ ကွာရှင်းကြပြီး ရေမွန်ကို မိခင်က စောင့်ရှောက်သည်။ [[အမှတ် (၁) အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း၊ ဒဂုံ|ဒဂုံ (၁)]] ၌ အထက်တန်းအောင်မြင်သည်အထိ ပညာသင်သည်။ == ဂီတခြေလှမ်း == အထက်တန်းဖြေဆိုပြီးနောက် ယခင်ကပင် အစပျိုးရင်းဖြစ်သော အီးဒီးရော့တ်စ် (Idiots) အမည်ရှိ ရော့ခ်ဂီတဝိုင်းကို အောင်ရဲ၊ ဖိုးလုံး၊ ကျော်ခိုင်တို့နှင့်အတူ ပေါင်းထောင်သည်။ ရေမွန်က ဂစ်တာနှင့်တေးဆိုအဖြစ် ပါဝင်သည်။ အက်ဆိုင်အာ ရော့ခ်ဟောက်စ် (SIR Rock House) အမည်အောက်တွင် အီးဒီးရော့တ်စ်၊ ရီဇင်န် (Reason)၊ ဝမ့်တက်ဒ် (Wanted)၊ [[Big Bag|ဘစ်ဂ်ဘက်ဂ်]]ဟူသော ရော့ခ်အနွယ်ဝင် ဂီတဝိုင်းများ ပေါင်းကာ ရှိုးပွဲများ၊ သီချင်းခွေများ ထုတ်ခဲ့သည်။ အီးဒီးရော့တ်စ်အဖွဲ့အမည်အောက်တွင် ''လူအဂီတ'' (၂၀၁၁)၊ ''ခေ​တ်သစ်ကျောက်'' (၂၀၁၆) တေးစီးရီးများ ထုတ်သည်။ ''ဘာလို နေသေးလဲ''၊ ''ချန်ခဲ့''၊ ''ဝမ်းနည်းတတ်တဲ့ချစ်သူ'' သီချင်းများမှာ အထူးထင်ရှားသည်။ == ပရဟိတလှုပ်ရှားမှု == ကလင်းရန်ကုန် (Clean Yangon) အကျိုးအမြတ်မယူအဖွဲ့၏ အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ပြီး ကိုဗစ်ကာလ၌ အသွားအလာကန့်သတ်ချက်ကြောင့် စားဝတ်နေရေးအဆင်မပြေသော မိသားစုများကို ဆန်နှင့်ဟင်းချက်စရာများ လှူသည်။<ref>"[https://www.myanmaplatform.com/a/44060.html Clean Yangon အဖွဲ့မှာ လုပ်အားပေးခဲ့တဲ့ အဆိုတော်ရေမွန်]"။ ၂၀၂၀-၀၆-၀၁</ref> == ဘဝနိဂုံး == [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|၂၀၂၁ အာဏာသိမ်းမှု]]ဖြစ်သည်နောက် မြို့ပြဆန္ဒပြပွဲများတွင် ပေါ်ပေါ်ထင်ထင်ပါဝင်သည့်အတွက် နိုင်ငံတော်အကြည်ညိုပျက်စေမှု၊ ၅၀၅ (က) ဖြင့် ဖမ်းမိန့် အထုတ်ခံရသည်တွင် လွတ်မြောက်နယ်မြေခေါ်သော တော်လှန်ရေးအင်အားစုတို့ရှိရာသို့ ပူးပေါင်းသည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ဇွန်လ ၂၃ ရက်နေ့မနက်တွင် အစာအိမ်သွေးကြောပေါက်ကာ ရုတ်တရက်ကွယ်လွန်သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက် ၃၂ နှစ်သာရှိသေးသည်။ == ကိုးကား == {{reflist}} == ပြင်ပလင့်များ == * {{Facebook|RaymondIdiotsOfficial}} * {{soundCloud|raymond-dick-idiots}} *[[ယူကျု(ဘ်)|Youtube]] ပေါ်ရှိ [https://www.youtube.com/channel/UC2kvJ8GvqACU6QI-B7Ny-YA Idiot Band] {{Lifetime|၁၉၈၈|၂၀၂၁}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ တေးရေးဆရာများ]] 0lf0tfsu5ukl38lf1o99ba894m6xbkk 0 215785 754852 751733 2022-08-15T14:21:27Z 200.195.130.91 wikitext text/x-wiki {{Infobox television | name = သွား၊ ခွေး သွား | num_episodes = ၁၈ (၃၅ အပိုင်းများ) | last_aired = ပစ္စုပ္ပန် | first_aired = {{Start date|2021|1|26}} | audio_format = [[စတီရီယို]] | picture_format = [[HDTV]] [[၁၀၈၀ပီ]] | network = [[နက်ဖလစ်]] | company = {{Plainlist| * DreamWorks Animation Television * WildBrain Studios }} | runtime = ၂၄ မိနစ် (အပြည့်)<br>၁၂ မိနစ် (အပိုင်းများ) | editor = {{Plainlist| * ကံ မက်ကင်ဇီ * ဂျီနာ ပက်ချီကို * ရိုင်ယန် ဗာလိတ် }} | producer = မော်ဂနာ ဒူကီ | executive_producer = {{Plainlist| * အာဒံ ပဲလ်ဇ်မန် * လင်း ကက်စတင်း သံချပ်လာ * ခရစ် အန်ဂျီလီလီ * ဂျော့ရှ် ရှယ်ဘာ * စတက်ဖနီ ဘက်စ် * အမာရ် နာဆာဘာဒီ }} | num_seasons = ၂ | image = Go Dog Go poster.jpg | language = အင်္ဂလိပ် | country = {{Plainlist| * {{USA}} * {{CAN}} }} | composer = ပေါလု ဘာကလေ | endtheme = | opentheme = ပေါလု ဘာကလေ၊ ရီနို ဆဲလ်မာဆာ နှင့် ဇို ဒီ'အန်ဒရီယာ ၏ "Go, Dog. Go!" | theme_music_composer = ပေါလု ဘာကလေ | voices = {{Plainlist| * မီချီလာ လူစီ * ကယ်လမ် ရှိုနီကာ }} | director = {{Plainlist| * အင်ဒရူး ဒန်ကန် * ကီရန် ရှန်ဟာရာ }} | writer = | developer = [[အာဒံ ပဲလ်ဇ်မန်]] | website = https://www.dreamworks.com/shows/go,-dog.-go! | genre = ကလေးတွေရဲ့ အန်နီမေးရှင်း<ref>{{cite web | url=https://www.commonsensemedia.org/tv-reviews/go-dog-go | title=Go, Dog. Go! TV Review | work=Common Sense Media | accessdate=ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃၊ ၂၀၂၂| language=အင်္ဂလိပ်}}</ref> | based_on = {{Based on|''[[သွား၊ ခွေး သွား (စာအုပ်)|သွား၊ ခွေး သွား]]''|[[ပီ. ဒီ. အီစမန်]]}} | color = #c7a600 | color text = orange | original name = {{lang|en|Go, Dog. Go!}} }} '''''သွား၊ ခွေး သွား'''''<ref name="preschool">{{cite web|url=https://media.netflix.com/en/press-releases/netflix-to-launch-diverse-slate-of-original-preschool-series-from-award-winning-kids-programming-creators|title=NETFLIX TO LAUNCH DIVERSE SLATE OF ORIGINAL PRESCHOOL SERIES FROM AWARD-WINNING KIDS PROGRAMMING CREATORS|work=[[Netflix Media Center]]|accessdate=July 23, 2019|language=အင်္ဂလိပ်}}</ref> ({{Lang-en|Go, Dog. Go!}}) ၎င်းသည် [[အာဒံ ပဲလ်ဇ်မန်]] မှ [[နက်ဖလစ်]] အတွက်တီထွင်ခဲ့သော [[ပီ. ဒီ. အီစမန်]] အမည်ဖြင့် ၁၉၆၁ ခုနှစ်ကလေးများစာအုပ်အမည်ကို အခြေခံ၍ [[ကနေဒါနိုင်ငံ|ကနေဒါ]] [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု|အမေရိကန်]]ကွန်ပျူတာကာတွန်းရုပ်သံလွှင့်စီးရီးဖြစ်သည်။ DreamWorks Animation Television နှင့် WildBrain Studios တို့မှ ပူးပေါင်းထုတ်လုပ်သည့်၊ စီးရီးကို ၂၆ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၁ တွင် ပြသခဲ့သည်။<ref name="AniMag" /> ဒုတိယရာသီကို ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref name=":0" /> == အကျဉ်းချုပ် == ''သွား၊ ခွေး သွား'' ခြောက်နှစ်သား တက်ဂ် ဘာကာ (Tag Barker) သည် ပေါစတန် (Pawston) မြို့၌သူမ၏အပျော်ခရီးများကိုသွားရင်းခွေးများနှင့်သွားလာနေစဉ်ပျော်စရာကောင်းသောခွေးများဖြစ်သည်။ တက်ဂ် သည်ကျွမ်းကျင်သောစက်ပြင်ဆရာတစ် ဦး ဖြစ်ပြီးမည်သည့်အရာကိုမဆိုနှစ်သက်သည်။ သူမ၏လိမ္မာမှုနှင့်တီထွင်ဖန်တီးနိုင်မှုတို့ကြောင့် တက်ဂ် သည်သူမ၏အကောင်းဆုံးသူငယ်ချင်း စကော့ ပုလုတ် (Scooch Pooch) နှင့်အတူသူမအားမည်သည့်အစီအစဉ်မဆိုသွားနိုင်သည်။ == ဇာတ်ကောင်များ == === အဓိကဇာတ်ကောင်များ === * '''တက်ဂ် ဘာကာ''' ({{Lang-en|Tag Barker}}) ([[မီချီလာ လူစီ]] မှ အသံသွင်းသည်)<ref name="AniMag">{{cite web|url=https://www.animationmagazine.net/streaming/trailer-dreamworks-go-dog-go-speeds-to-netflix-jan-26/|title=Trailer: DreamWorks' 'Go, Dog, Go!' Speeds to Netflix Jan. 26|date=January 6, 2021|last=Milligan|first=Mercedes|language=အင်္ဂလိပ်|accessdate=January 6, 2021|work=Animation Magazine}}</ref> လိမ္မော်ရောင်[[ခွေး]]တစ်ကောင်သည် ပြပွဲ၏ အဓိကဇာတ်ဆောင်ဖြစ်သည်။ သူမသည် ချက်ဒါ ဘီစကွတ်၊ ဂီလ်ဘာ၊ စပိုက် နှင့် ယီပီ ဘာကာ တို့၏ညီမဖြစ်သည်။ သူမသည် အရာများကို တီထွင် ပြုပြင်ရန် နှစ်သက်သည်။ သူမသည် အလွန်အလုပ်များသော ခွေးတစ်ကောင်ဖြစ်ပြီး သူငယ်ချင်းများစွာရှိသည်။ * '''စကော့ ပုလုတ်''' ({{Lang-en|Scooch Pooch}}) (ကယ်လမ် ရှိုနီကာ မှ အသံသွင်းသည်)<ref name="AniMag" /> [[တယ်ရီယာ]]နှင့်တူသော အပြာရောင်ခွေးငယ်လေး။ သူက တက်ဂ်ရဲ့ အချစ်ဆုံးသူငယ်ချင်းပါ။ သူက [[ကြက်]]ကြိုက်တယ်။ သူ့မှာ အစိမ်းရောင် [[ထွန်စက်]]ရှိတယ်။ * '''မာ ဘာကာ''' ({{Lang-en|Ma Barker}}) ([[ကေတီ ဂရစ်ဖင်]] မှ အသံသွင်းသည်)<ref name="AniMag" /> လာဗင်ဒါရောင်ခွေး။ သူမသည် Blimp ကားမောင်းရန်အလုပ်လုပ်သည်။ သူမသည် တက်ဂ်၊ ချက်ဒါ ဘီစကွတ်၊ ဂီလ်ဘာ၊ စပိုက် နှင့် ယီပီ ဘာကာ တို့၏မိခင်ဖြစ်သည်။ သူမသည် ပေါ၏အိမ်ထောင်ဖက်ဖြစ်သည်။ * '''ပေါ ဘာကာ''' ({{Lang-en|Paw Barker}}) (မာတင် ရိုအာ မှ အသံသွင်းသည်)<ref name="AniMag" /> အညိုရောင်ခွေး။ သူက အနီရောင်[[ဦးထုပ်]]၊ မျက်မှန်နှင့် အစိမ်းရောင်[[လည်စည်းပဝါ]]ကို ဝတ်ထားသည်။ သူသည် Ding Dong Doorbell စတိုးဆိုင်ကို ပိုင်ဆိုင်ပြီး လည်ပတ်နေသည်။ သူသည် တက်ဂ်၊ ချက်ဒါ ဘီစကွတ်၊ ဂီလ်ဘာ၊ စပိုက် နှင့် ယီပီ ဘာကာ တို့၏ဖခင်ဖြစ်သည်။ သူက မာရဲ့ခင်ပွန်းပါ။ သူက [[ဂီတ]]နဲ့ အကကို ကြိုက်တယ်။ * '''ချက်ဒါ ဘီစကွတ်''' ({{Lang-en|Cheddar Biscuit}}) ([[တာ့ဂျာ အစ်စင်]] မှ အသံသွင်းသည်)<ref name="AniMag" /> အဖြူရောင် အစက်ပြောက်များ ခွေး။ သူမသည် လူရွှင်တော်ဖြစ်ပြီး လူအများအတွက် ဖျော်ဖြေခြင်းကို နှစ်သက်သည်။ သူမသည် တက်ဂ်၊ ဂီလ်ဘာ၊ စပိုက် နှင့် ယီပီ ဘာကာ တို့၏ညီမဖြစ်သည်။ သူမသည် တက်ဂ် ကို အလွန်ထောက်ခံသော်လည်း သူမနှင့် မကြာခဏ အပြိုင်အဆိုင်ဖြစ်တတ်သည်။ ဂီလ်ဘာ သည် သူမနှင့်အတူ မကြာခဏဆိုသလို ဖျော်ဖြေတင်ဆက်သည်။ * '''စပိုက် ဘာကာ''' ({{Lang-en|Spike Barker}}) (လိုင်ယွန် စမစ် မှ အသံသွင်းသည်)<ref name="AniMag" /> အနီရောင်ခွေး။ စပိုက် သည် Race Cadets မှထွက်ခဲ့ပြီး Space Cadets တွင်ပါဝင်ခဲ့သည်။ သူသည် တက်ဂ်၊ ချက်ဒါ ဘီစကွတ်၊ ဂီလ်ဘာ နှင့် ယီပီ ဘာကာ တို့၏ညီဖြစ်သည်။ သူက အရမ်း အားကစား လုပ်ပြီး အားကစားကို ကြိုက်တယ်။ * '''ဂီလ်ဘာ ဘာကာ''' ({{Lang-en|Gilber Barker}}) (လိုင်ယွန် စမစ်<ref name="AniMag" />; [[ဂျိမ်း ကတ်မေးလ်]] (ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်းနိုင်ငံ ဗားရှင်း<ref>{{cite web|url=https://www.kirkhamgrammar.co.uk/news/2021-01-04-old-kirkhamian-james-cast-as-a-leading-voice-in-new-netflix-series|title=James Cast As A Leading Voice In New Netflix Series|date=4 January 2021|accessdate=4 January 2021|language=အင်္ဂလိပ်}}</ref><ref>{{cite web|url=https://entertainingmovie.com/go-dog-go-review-2021-tv-show-series-season-cast-crew-online.html|title=Go, Dog, Go Review 2021 Tv Show Series Season Cast Crew Online|publisher=Entertaining Movies|accessdate=26 January 2021|language=အင်္ဂလိပ်}}</ref>) မှ အသံသွင်းသည်) အဝါရောင်ခွေး။ သူ့လည်ပင်းမှာ အပြာရောင်စစ်တုရင်[[လည်စည်း]]ကို ဝတ်ထားတယ်။ သူသည် ဘာကာများ၏အကြံအစည်ဖြစ်ပြီး တက်ဂ် ၏လွတ်လပ်မှုဖြစ်သည်။ သူသည် တက်ဂ်၊ ချက်ဒါ ဘီစကွတ်၊ စပိုက် နှင့် ယီပီ ဘာကာ တို့၏ညီဖြစ်သည်။ သူသည် တက်ဂ် နှင့် ဖျော်ဖြေသည့်အခါတိုင်း ချက်ဒါ ဘီစကွတ် နှင့်တွဲလုပ်လေ့ရှိသည်။ ဂီလ်ဘာ သည် တက်ဂ်၏ အစ်ကိုများထဲမှ တစ်ဦးဖြစ်သည်။ * '''ဂရင်းမာ မာဂျီ ဘာကာ''' ({{lang-en|Grandma Marge Barker}}) (ဂျူဒီ မာရှန့် မှ အသံသွင်းသည်)<ref name="AniMag" /> ခရမ်းရောင်ခွေး။ သူမသည် ပုလဲလည်ဆွဲနှင့် ခရမ်းရောင်[[မျက်မှန်]]ကို ဝတ်ဆင်ထားသည်။ သူမသည် ဘာကာ မိသားစု၏မျိုးရိုးဖြစ်သည်။ သူမသည် တက်ဂ်၊ ချက်ဒါ ဘီစကွတ်၊ ဂီလ်ဘာ၊ စပိုက် နှင့် ယီပီ ဘာကာ တို့၏အဖွားဖြစ်သည်။ မာဂျီ နှင့် မော့တ် နှစ်ဦးစလုံးသည် ပေါစတန် တွင် ပြုပြင်ရေးဆိုင်တစ်ခု ဖွင့်လှစ်ထားသည်။ * '''ဂရင်းပေါ မော့တ် ဘာကာ''' ({{Lang-en|Grandpaw Mort Barker}}) ([[ပက်ထရစ် မက်ကင်နာ]] မှ အသံသွင်းသည်)<ref name="AniMag" /> အဝါနုရောင်ရှိသောခွေး။ သူက အစိမ်းရောင်[[ဦးထုပ်]]နှင့် အညိုရောင်ကော်လာကို ဝတ်ထားသည်။ သူသည် မာဂျီ နှင့်အတူ ပြုပြင်ရေးဆိုင်တစ်ခု ဖွင့်လှစ်သည်။ သူသည် တက်ဂ်၊ ချက်ဒါ ဘီစကွတ်၊ ဂီလ်ဘာ၊ စပိုက် နှင့် ယီပီ ဘာကာ တို့၏အဖိုးဖြစ်သည်။ * '''ယီပီ ဘာကာ''' ({{Lang-en|Yip Barker}}) သူ့ပါးစပ်ထဲတွင် တင်းနစ်ဘောလုံး binky ရှိသည့် ခရမ်းရောင်ခွေးကလေး။ သူသည် တက်ဂ်၊ ချက်ဒါ ဘီစကွတ်၊ စပိုက် နှင့် ဂီလ်ဘာ ဘာကာ တို့၏ညီဖြစ်သည်။ * '''ဆာဂျင့် ပုလုတ်''' ({{Lang-en|Sgt Pooch}}) ([[လင်ဒါ ဘောလန်တင်း]] မှ အသံသွင်းသည်) တယ်ရီယာနှင့်တူသော အပြာရောင်ခွေး။ သူမသည် စကော့၏မိခင်ဖြစ်သည်။ သူမသည် ပေါစတန် တွင်ရဲအရာရှိတစ်ဦးဖြစ်သည်။ === အခြားဇာတ်ကောင်များ === * '''လေဒီ လီဒီယာ''' ({{Lang-en|Lady Lydia}}) ([[လင်ဒါ ဘောလန်တင်း]] မှ အသံသွင်းသည်) ပန်းရောင် [[Poodle]]။ သူမသည် မြို့ထဲတွင် ခွေးဦးထုပ်အများဆုံးဆောင်းထားသောကြောင့် ပေါစတန် တွင် ကျော်ကြားသည်။ * '''မြို့တော်ဝန် စနီဖင်တန်''' ({{Lang-en|Mayor Sniffington}}) ([[လင်ဒါ ဘောလန်တင်း]] မှ အသံသွင်းသည်) ခရမ်းရောင်ခွေး။ သူမသည် ပုလဲလည်ဆွဲကို ဝတ်ထားသည်။ သူမသည် ပေါစတန် ၏[[မြို့တော်ဝန်]]ဖြစ်သည်။ * '''ဂျရယ်လ်''' ({{Lang-en|Gerald}}) ([[ပက်ထရစ် မက်ကင်နာ]] မှ အသံသွင်းသည်) စိမ်းပြာရောင်ခွေး။ ဂျရယ်လ် သည် ပေါစတန်၏ မကြာသေးမီက ရောက်လာသူများထဲမှ တစ်ဦးဖြစ်ပြီး စာပို့သည့်မြို့၌ အလုပ်လုပ်ပါသည်။ * '''မက်ဖီးလ်''' ({{Lang-en|Muttfield}}) ([[ပက်ထရစ် မက်ကင်နာ]] မှ အသံသွင်းသည်) ခရမ်းရောင်ခွေး။ သူသည် ပေါစတန်ရှိ နာမည်ကျော် မှော်ဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ * '''Manhole Dog''' ([[ပက်ထရစ် မက်ကင်နာ]] မှ အသံသွင်းသည်) အဝါနုရောင်ရှိသောခွေး။ သူ့နာမည်အရ Manhole Dog သည် ပေါစတန် တစ်ဝှမ်းလုံးရှိ အပေါက်များထဲမှ ချောင်းကြည့်လေ့ရှိပြီး ခေါင်းပေါ်တွင် အပေါက်အဖုံးကိုလည်း ဝတ်ဆင်ထားသည်။ * '''ဆမ် ဝှစ်ပက်''' ({{Lang-en|Sam Whippet}}) (ဂျော့ရွား ဂရေဟမ် မှ အသံသွင်းသည်) [[Greyhound]] နှင့်တူသော အပြာရောင်ခွေး။ ဝှစ်ပက် သည် ပေါစတန် မှ နာမည်ကြီးတစ်ဦးဖြစ်ပြီး ပြိုင်ပွဲသင်တန်းတွင် ရှုံးပွဲမရှိ ဆက်တိုက်အောင်မြင်ခဲ့သည်။ တက်ဂ် က သူ့ကို အထင်ကြီးစေတယ်။ * '''ဖရန့်''' ({{Lang-en|Frank}}) (ဒါဝိဒ် ဘာနီ မှ အသံသွင်းသည်) အဝါရောင်ခွေး။ သူက [[မျက်မှန်]]တပ်တယ်။ ဖရန့် သည် တစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်သောအဆုံးသတ်များအတွက် အမြဲကြံစည်နေပြီး သူနှင့် ပဲ ကြားရှိ နှစ်ယောက်၏ ဦးနှောက်ဖြစ်သည်။ * '''ပဲ''' ({{Lang-en|Beans}}) (အာနန် ရာဂျရမ် မှ အသံသွင်းသည်) အစိမ်းရောင်ခွေး။ ပဲ သည် ရိုင်းစိုင်းသော်လည်း ကြင်နာတတ်ပြီး ဖရန့်၏ အစီအစဉ်များအတွက် ကြွက်သားအဖြစ် မကြာခဏ လုပ်ဆောင်သည်။ * '''ဖာချာ''' ({{Lang-en|Fetcher}}) (ဒေဗင် မက်ခ် မှ အသံသွင်းသည်) စိမ်းပြာရောင်ခွေး။ ဖာချာ သည် သူနှစ်သက်သော ဘောလုံးကို လိုက်ဖမ်းပြီးနောက် ခွေးကလေး ငယ်စဉ်ကတည်းက Ball Island တွင် သောင်တင်နေခဲ့သည်။ * '''ဘာကာပီလာများ''' (The Barkapellas) ခွေးသုံးကောင် သီချင်းဆိုသည်။ မျှဝေရတာ နှစ်သက်ကြတယ်။ ** '''တန်နာ''' ({{Lang-en|Tenor}}) (ပေါလု ဘာကလေ မှ အသံသွင်းသည်) အရပ်ရှည်သောလိမ္မော်ရောင်ခွေး။ ** '''ဘေ့စ်''' ({{Lang-en|Bass}}) (ရီနို ဆဲလ်မာဆာ မှ အသံသွင်းသည်) ခရမ်းရောင်ခွေးတို။ ** '''အယ်လ်တို''' ({{Lang-en|Alto}}) (ဇို ဒီ'အန်ဒရီယာ မှ အသံသွင်းသည်) အလတ်စား စိမ်းပြာရောင်ခွေး။ * '''Wagnes''' (ဂျူဒီ မာရှန့် မှ အသံသွင်းသည်) ပေါစတန် ရှိ Big Bowl Diner တွင် အလုပ်လုပ်သော အပြာရောင်ခွေးတစ်ကောင်။ * '''လီယို ဟိုစတီ''' ({{Lang-en|Leo Howlstead}}) (ဂျွန် စတော့ကာ မှ အသံသွင်းသည်) မီးခိုးရောင်ခွေးအိုကြီး။ လီယို သည် Senior Center တွင်နေထိုင်ပြီး အတန်းဗိုလ်တစ်ဦးဖြစ်ခဲ့ဖူးပြီး ၎င်း၏လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်အများစုနှင့်မတူဘဲ စီနီယာများသည် အလွန်တက်ကြွသည်။ သူက [[ကမ်းခြေ]]နှင့်မိုးပျံခုန်ခြင်းကို ကြိုက်တယ်။ * '''ကယ်လီ ကော်ဂျီ''' ({{Lang-en|Kelly Korgi}}) (စတက်စီ ကေး မှ အသံသွင်းသည်) ပန်းရောင်ခွေး။ ကယ်လီ သည် ပေါစတန်၏နိုင်ငံသားများကြားတွင်ကျော်ကြားသောအဆိုတော်နှင့်ပေါ့ပ်စတားတစ်ဦးဖြစ်ပြီးသူမ၏ဂီတကိုအလွန်စိတ်လှုပ်ရှားစွာလက်ခံရရှိခဲ့သည်။ * '''Coach Chewman''' (ဖီး လ်ဝီလျံ မှ အသံသွင်းသည်) အနီရောင်ခွေး။ * '''Catch Morely''' (ဂျူလီ လီမီယပ်စ် မှ အသံသွင်းသည်) အပြာရောင်ခွေးတစ်ကောင်သည် အသင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်ပြီး ကြယ်ပွင့်နှစ်ဦးဖြစ်သည်။ * '''Flip Chasely''' (အာနန် ရာဂျရမ် မှ အသံသွင်းသည်) အညိုရောင်ခွေး။ သူဟာ ပွဲတစ်ပွဲ မှာ အများဆုံး ရယူ နိုင် တဲ့ အသင်း ရဲ့ မှတ်တမ်း ကို ပိုင်ဆိုင် ထား ပါတယ်။ * '''ဒေါ်နီ စလစ်ပါစ်''' ({{Lang-en|Donny Slippers}}) (ဂျေမီ ဝပ်ဆင် မှ အသံသွင်းသည်) နီညိုရောင်ခွေး။ သူသည် ဘာကာပီလာများ၏သူငယ်ချင်းဖြစ်သည်။ * '''ဂါဘီ ဘေ့ဖ်''' ({{Lang-en|Gabe Roof}}) (ဖီး လ်ဝီလျံ မှ အသံသွင်းသည်) အဝါရောင်ခွေး။ သူက ရေကူးရတာ ကြိုက်တယ်။ * '''Early Ed''' (ရော့ဘ် တင်ကလာ မှ အသံသွင်းသည်) အစိမ်းရောင်ခွေး။ သူသည် လိမ္မော်ရောင်ကော်လာကို ဝတ်ဆင်ထားသည်။ သူက အားကစားကွင်းကို အရင်ရောက်ဖူးသူ Get Sox ရဲ့ ပရိတ်သတ်ပါ။ * '''Waggs Martinez''' ([[လင်ဒါ ဘောလန်တင်း]] မှ အသံသွင်းသည်) ခရမ်းရောင်ခွေးတစ်ကောင် [[လေယာဉ်]]ပေါ်တွင် မောင်းနှင်နေသည်။ * '''Bowser''' (အာနန် ရာဂျရမ် မှ အသံသွင်းသည်) လူခေါ်ခေါင်းလောင်းစတိုးဆိုင်မှာ လှည့်ကြည့်နေတဲ့ အပြာရောင်ခွေးတစ်ကောင်။ * '''အပြေးဗိုလ်လောင်း''' ({{Lang-en|Race Cadets}}) ** '''Wind Swiftly''' (အေဗာ ပရက်စတန် မှ အသံသွင်းသည်) ခရမ်းရောင်ခွေး။ သူမသည် ယုံကြည်စိတ်ချစွာမောင်းနှင်သူဖြစ်ပြီး ပြိုင်ပွဲအကယ်ဒမီတွင်ပါဝင်ခဲ့သော ပြိုင်ပွဲအဖွဲ့အသစ်များကို ကူညီလိုပါသည်။ သူမသည် လိမ္မာပါးနပ်သော ယာဉ်မောင်းတစ်ဦးဖြစ်ပြီး ဆမ် ဝှစ်ပက်၏ စကားကို သင်ယူခြင်းနှင့် နားထောင်ခြင်းမှ မည်သို့မောင်းနှင်ရမည်ကို သင်ယူခဲ့သည်။ ** '''Tread Lightly''' အစိမ်းရောင်ခွေး။ သူသည် လိမ္မော်ရောင်ကော်လာကို ဝတ်ဆင်ထားသည်။ ** '''ဒေါက်''' ({{Lang-en|Doug}}) အဝါရောင်ခွေး။ သူသည် အစိမ်းရောင်ကော်လာကို ဝတ်ဆင်ထားသည်။ သူသည် မိုက်မဲပြီး သော့များ ပျောက်ဆုံးကာ ပြိုကျတတ်သည်။ * '''ငရုတ်သီး''' ({{Lang-en|Chili}}) (အာနန် ရာဂျရမ် မှ အသံသွင်းသည်) အနီရောင်ခွေး။ ပဲ၏ဝမ်းကွဲ။ * '''စန်ဒရာ ပေါ့စ်''' ({{Lang-en|Sandra Paws}}) (ဒင်း ဒီဂရူဂျာတာ မှ အသံသွင်းသည်) [[ခရစ္စမတ်ဘိုးဘိုးကြီး]] မှုတ်သွင်းထားသော ကြီးမား၍ အေးခဲနေသော အပြာရောင်ခွေးလေး။ * '''ခွေးကြီး''' ({{Lang-en|Big Dog}}) ကြီးမားပြီး အရပ်ရှည်သော အဖြူရောင်နှင့် မီးခိုးရောင် ခွေးတစ်ကောင်။ သူသည် ကားကို မောင်းနှင်နေသည့် ခွေးပုံသဏ္ဌာန် ရွှေရောင်တံဆိပ်ဖြင့် အပြာရောင်ကော်လာကို ဝတ်ဆင်ထားသည်။ သူက ခွေးငယ်လေးရဲ့ အချစ်ဆုံးသူငယ်ချင်းပါ။[[ဖိုင်:Big dog and small dog cake 4.jpg|thumb|325x325px|ခွေးကြီးနဲ့ ခွေးငယ်လေး]] * '''ခွေးငယ်လေး''' ({{Lang-en|Little Dog}}) (ဟက်တီ ကရက်တန် မှ အသံသွင်းသည်) ခရမ်းရောင်ခွေးကလေး။ သူမသည် အနီရောင်ကော်လာကို ရွှေရောင်စိန်ဖြင့် ဝတ်ဆင်ထားသည်။ သူမသည် ခွေးကြီး၏ အချစ်ဆုံးသူငယ်ချင်းဖြစ်သည်။ * '''Beefsteak''' ([[တာ့ဂျာ အစ်စင်]] မှ အသံသွင်းသည်) သန်မာသော ပန်းရောင် [[ချီဟွာဟွာ (ခွေး)|ချီဟွာဟွာ]]။ သူမသည် Ruff and Tumble Gym တွင် လေ့ကျင့်ရေးနည်းပြတစ်ဦးဖြစ်သည်။ * '''ခေါင်းဆောင်ခွေး''' ({{Lang-en|Leader Dog}}) ([[ပက်ထရစ် မက်ကင်နာ]] မှ အသံသွင်းသည်) * '''ဟမ်ဘိုနီယို''' ({{Lang-en|Hambonio}}) ဆံပင်ညှပ်သောအနီရောင်ခွေးသည် ပြိုင်ပွဲတိုင်းတွင် ဆမ် ဝှစ်ပက်၏ဆံပင်ကို ဖြတ်တောက်သည်။ * '''Cam Snapshot''' ဓာတ်ပုံရိုက်ရတာကြိုက်တဲ့ ပန်းရောင်ခွေးလေး။ * '''Onlooker Dog''' (အာနန် ရာဂျရမ် မှ အသံသွင်းသည်) အဝါရောင်ခွေး။ သူသည် အစိမ်းရောင်ကော်လာကို ဝတ်ဆင်ထားသည်။ * '''ဖရန်နီ''' ({{Lang-en|Franny}}) အညိုရောင်ခွေးကလေး။ သူမသည် အစိမ်းရောင်ကော်လာကို ဝတ်ဆင်ထားသည်။ * '''ဖရန်နီရဲ့အမေ''' ({{Lang-en|Franny's Mom}}) ([[တာ့ဂျာ အစ်စင်]] မှ အသံသွင်းသည်) အစိမ်းရောင်ခွေး။ သူမသည် လိမ္မော်ရောင်ကော်လာကို ဝတ်ဆင်ထားသည်။ * '''ဖရန်နီရဲ့အဖေ''' ({{Lang-en|Franny's Dad}}) (ဂျော့ရွား ဂရေဟမ် မှ အသံသွင်းသည်) အပြာရောင်ခွေး။ သူသည် လိမ္မော်ရောင်ကော်လာကို ဝတ်ဆင်ထားသည်။ * '''ဟက်တီ''' ({{Lang-en|Hattie}}) (ဂျူလီ လီမီယပ်စ် မှ အသံသွင်းသည်) * '''ကစ် ဝီဆာတန်''' ({{Lang-en|Kit Whiserton}}) (ဇာရီနာ ရိုချ မှ အသံသွင်းသည်) * '''Yellow''' ([[ဒယ်နီ စမစ်]] မှ အသံသွင်းသည်) * '''တေလီ''' ({{Lang-en|Taylee}}) (Manvi Thapar မှ အသံသွင်းသည်) အစိမ်းရောင်ခွေးကလေး။ သူမသည် လိမ္မော်ရောင်ကော်လာကို ဝတ်ဆင်ထားသည်။ * '''Waggles''' ပန်းရောင် လူပြက်ခွေး။ * '''ဘိုးဝါဇိုး နှင့် ဝါဘိုးဇိုး''' ({{Lang-en|Bowowzo & Wowbowzo}}) ခရမ်းရောင် လူပြက်ခွေးနှစ်ကောင်။ * '''ဘိုအင်ဂိုး''' ({{Lang-en|Boingos}}) စိမ်းပြာရောင် လူပြက်ခွေး။ * '''ဆော့ပီ''' ({{Lang-en|Soppy}}) အပြာရောင် လူပြက်ခွေး။ * '''Struggles''' အပြာရောင် လူပြက်ခွေး။ * '''အမြောက်သုံးအမွှာ''' ({{Lang-en|The Cannon Triplets}}) အဝါရောင် လူပြက်ခွေးသုံးကောင်။ * '''ဂျယ်ရီ''' ({{Lang-en|Jerry}}) အညိုရောင်ခွေး။ သူသည် လိမ္မော်ရောင်ကော်လာကို ဝတ်ဆင်ထားသည်။ သူသည် ဆမ် ဝှစ်ပက် ကို Race Academy တွင်ကူညီသည်။ * '''ဘားနဒ် ရော်ဘာ''' ({{Lang-en|Bernard Rubber}}) (ဂျော့ရွား ဂရေဟမ် မှ အသံသွင်းသည်) စိမ်းပြာရောင်ခွေးကလေး။ သူသည် အနီရောင်ကော်လာကို ဝတ်ဆင်ထားသည်။ ဘားနဒ် သည် Wind Swiftly အတွက် အလွန်အသုံးဝင်သောခွေးဖြစ်သည်။ * '''ထရပ်ကားမောင်းသူ''' ({{Lang-en|Truck Driver}}) (ဂျော့ရွား ဂရေဟမ် မှ အသံသွင်းသည်) အရပ်ရှည်ရှည် အစိမ်းရောင်ခွေးတစ်ကောင်သည် သူ့အလုပ်ကို နှစ်သက်သည်။ သူသည် လိမ္မော်ရောင်ကော်လာကို ဝတ်ဆင်ထားသည်။ * '''ဘရူတေ့စ်''' ({{Lang-en|Brutus}}) ([[ပက်ထရစ် မက်ကင်နာ]] မှ အသံသွင်းသည်) အပြာရောင်ခွေး။ သူသည် အဝါရောင်ကော်လာကို ဝတ်ဆင်ထားသည်။ သူသည် ကယ်လီ ကော်ဂျီ၏[[ကိုယ်ရံတော်]]ဖြစ်ပြီး သူ၏အလုပ်တွင် အလွန်ကောင်းမွန်သည်။ == အပိုင်းများ == {{Series overview|allreleased=y|released=y|color1=#2243B6|episodes1=၉|start1={{Start date|2021|1|26}}<ref name="AniMag" />|color2=#E952FF|episodes2=၉|start2={{Start date|2021|12|7}}<ref name=":0">{{cite web|url=https://www.awn.com/news/season-2-go-dog-go-debuts-netflix-december-7|title=Season 2 of ‘Go, Dog. Go!’ Debuts on Netflix December 7|date=November 11, 2021|work=Animation World Network|language=အင်္ဂလိပ်|accessdate=November 11, 2021}}</ref>}} === ရာသီ ၁ === # Welcome to Pawston / Ruff Day on the Job # Dark Park Bark Lark / The Fast and the Curious # Old Dog, New Tricks / Snoozie-Hullabaloozie # Show Dog, Show / Keys to Victory # Pupcakes / Stink or Swim # A Ball for All # Ding Dong Day / Grand Sam[[ဖိုင်:Go Dog Go snapshot-156.jpg|thumb|325x325px|တက်ဂ် နှင့်ပေါ]] # Clucky Day / Take Me Out to the Fetch Game # Dog the Right Thing === ရာသီ ၂ === # Snow Dog, Snow[[ဖိုင်:Giant dog little dog christmas.png|thumb|325x325px|ခရစ္စမတ်သစ်ပင်မှာ ခွေးကြီးနဲ့ ခွေးငယ်လေး]][[ဖိုင်:Big dog small dog christmas 5.jpg|thumb|325x325px|ခရစ်စမတ်မှာ ခွေးကြီးနဲ့ ခွေးငယ်လေး]] # All Paws on Deck / Bonestand and Deliver[[ဖိုင်:Giant dog small dog 3-1.png|thumb|325x325px|ခွေးကြီးနှင့် ခွေးငယ်လေးတို့ ကစားနေကြသည်]] # Catch Me If You Sam / Toy Driver # Frank and Beans with Chili / Little Hound on the Prairie # Chaser and Chewer / Recipe for Adventure # Raiders of the Lost Bark / Slow Dog Slow # Board Silly / Sing for the Fences[[ဖိုင်:Giant dog anthem 3.jpg|thumb|325x325px|ခွေးကြီးနှင့် ခွေးငယ်လေးတို့သည် သီချင်းဆိုနေကြသည်]] # Fast Frank's Fixit / Tail-kwondo # Happy Birthday Pawston[[ဖိုင်:Giant dog cake 24.png|thumb|325x325px|ခွေးကြီး၊ ခွေးငယ်လေးနှင့် ကိတ်မုန့်]] == ထုတ်လုပ်ရေး == စီးရီးသည် ၂-၆ နှစ်အရွယ်ကလေးများကိုပစ်မှတ်ထားသည့် Netflix Original Preschool ရှိုး ၇ ခု၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ် ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ပထမဆုံးကြေငြာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|last1=Patrick|first1=Hipes|title=Netflix Boosts Preschool Slate With Seven New Series|url=https://deadline.com/2019/07/netflix-new-preschool-series-dreamworks-dragons-rescue-riders-2019-2020-slate-1202650368/|publisher=Deadline|wo=Deadline|accessdate=26 January 2021|language=အင်္ဂလိပ်}}</ref> မူလက ၂၀၂၀ နှောင်းပိုင်းတွင် ထွက်ရှိရန် စီစဉ်ထားသော်လည်း နောက်နှစ် ဇန်နဝါရီလအထိ ရွှေ့ဆိုင်းခဲ့သည်။ ပထမရာသီတွင် အပိုင်း ကိုးပိုင်း ပါဝင်ပြီး တစ်ခုစီသည် ၂၄ မိနစ် ကြာမြင့်သည်။<ref name="preschool" /> == ဂီတ == မူရင်းသီချင်းကို ပေါလု ဘာကလေက ရေးစပ်ထားပါတယ်။<ref>{{Cite web|title=Paul Buckley – Recent Work – Evolution Music Partners|url=https://evolutionmusicpartners.com/paul-buckley-recent-work/|language=အင်္ဂလိပ်|accessdate=2022-08-15}}</ref> == ဆုများ == {|class="wikitable" |+ !ခုနှစ်က !ဆု !ကဏ္ဍ !ရရှိသူ !ရလဒ် !ကိုးကား |- |၂၀၂၁ |[[လီယိုဆုများ]] | အကောင်းဆုံး လမ်းညွှန်ချက် အန်နီမေးရှင်းစီးရီး | အင်ဒရူး ဒန်ကန် နှင့်ကီရန် ရှန်ဟာရာ {{small|"Clucky Day / Take Me Out To The Fetch Game"}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web|url=https://www.leoawards.com/past_nominees_and_winners/nominees_and_winners_by_name_2021.php#Animation_Series-Direction|title=2021 Nominees & Winners by Name|language=အင်္ဂလိပ်|accessdate=16 February 2022}}</ref> |- | rowspan="3"|၂၀၂၂ | rowspan="2"|ACTRA Award | rowspan="2"|ထူးချွန်သောစွမ်းဆောင်ရည် – ကျား၊မ လိုက်လျောညီထွေမရှိသော သို့မဟုတ် အမျိုးသားအသံ | ဂျော့ရွား ဂရေဟမ် အဖြစ် ဆမ် ဝှစ်ပက် {{small|"Dog The Right Thing"}} | {{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{Cite web|url=https://www.newswire.ca/news-releases/actra-toronto-announces-20th-actra-awards-in-toronto-on-camera-and-voice-nominees-895968311.html|title=ACTRA Toronto Announces 20th ACTRA Awards in Toronto On-camera and Voice Nominees|date=January 27, 2022|accessdate=February 16, 2022|language=အင်္ဂလိပ်|work=Newswire}}</ref><ref>{{Cite web|url= https://www.newswire.ca/news-releases/winners-the-20th-actra-awards-in-toronto-865650095.html|title=WINNERS: THE 20th ACTRA AWARDS IN TORONTO|date=March 6, 2022|accessdate=March 6, 2022|language=အင်္ဂလိပ်|work=Newswire}}</ref> |- | အာနန် ရာဂျရမ် အဖြစ် ပဲ {{small|"Clucky Day / Take Me Out To The Fetch Game"}} | {{nom}} |- | Canadian Screen Awards | အကောင်းဆုံး အန်နီမေးရှင်းအစီအစဉ် သို့မဟုတ် စီးရီးများ | သွား၊ ခွေး သွား | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>Brent Furdyk, [https://etcanada.com/news/867531/2022-canadian-screen-awards-nominees-announced/ "2022 Canadian Screen Award Nominees Announced, ‘Sort Of’ & ‘Scarborough’ Lead The Pack"]. ''[[ET Canada]]'', February 15, 2022. {{En}}</ref> |} == ကိုးကား == <references /> == ပြင်ပလင့်ခ် == * {{Official website|https://www.dreamworks.com/shows/go,-dog.-go!}} *{{Netflix title|id=81047300}} *{{IMDb title|10687202}} *{{Rotten Tomatoes TV|go_dog_go}} *{{FilmAffinity|678802}} *{{TheTVDB|395175}} [[ကဏ္ဍ:အမေရိကန် ရုပ်သံဇာတ်လမ်းတွဲများ]] [[ကဏ္ဍ:အင်္ဂလိပ်ဘာသာ တီဗွီဇာတ်လမ်းတွဲ အစီစဉ်]] [[ကဏ္ဍ:ကာတွန်းရုပ်သံဇာတ်လမ်းတွဲများ]] amhbweabovo994433p9v8bemqfbci99 0 226227 754931 754612 2022-08-16T04:09:55Z Min Khant 234 99301 /* ပြင်ပလင့်ခ်များ */ wikitext text/x-wiki {{unreferenced}} {{lead missing}} {{retaining title}} {{Infobox organization | name = Miss Grand Myanmar | logo = | logo_size = | caption = | motto = | type = [[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] | headquarters ={{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | location = {{flagicon|Myanmar}} [[မြန်မာ]] | formation = ၂၀၁၃ | mumbership = | language = [[မြန်မာဘာသာ]]၊ [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာ | အင်္ဂလိပ်]] | leader_title = တည်ထောင်သူ | leader_name = *ထူးအံလွင် (၂၀၂၁-လက်ရှိ) *စိုးယု‌ဝေ (၂၀၁၇-၂၀၂၀) *လှနုထွန်း (၂၀၁၅-၂၀၁၆) *ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ် (၂၀၁၃-၂၀၁၄) | budget = | website = }} ==အနိုင်ရရှိသူ== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60"|ခုနှစ်||width="250"|Miss Grand Myanmar|| width="100" |ကိုယ်စားပြုမြို့နယ်||width="250"|နေရာ||width="60"|ပြိုင်ပွဲဝင် |- | ၂၀၂၂ | အိအိအောင်ထွန်း | တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |- | ၂၀၂၁ | အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | |- |} ==နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲ== ===[[Miss Grand]]=== {{plainlist| * {{Color box|gold|border=black}} : အနိုင်ရသူအဖြစ် ကြေငြာခံရ * {{Color box|#FFFF66|border=black}} : ဒုတိယ သို့မဟုတ် ထိပ်ဆုံး ၅-၆ ဦး အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FFFF99|border=black}} : ဗိုလ်လုပွဲ သို့ အကြိုဗိုလ်လုပွဲ အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FADADD|border=black}} : အထူးဆုရရှိသူအဖြစ် ပြီးဆုံး }} {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|နှစ် !width="200" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|Miss Grand Myanma ! width="200" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;" |တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များ !width="250" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|ရလဒ် !width="300" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|အထူးဆုများ |- |align=center|{{flagicon|Indonesia}}၂၀၂၂ |အိအိအောင်ထွန်း | {{flagicon|Thailand}} တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |-style="background-color:#FFFACD; : bold" |align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၂၁ |အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | *Top 10 - Per-Arrival *Top 10 - Best Evening Grown *Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} 2020 | ဟန်လေး |[[ဖိုင်:Flag of Kayin State.svg|23x23px]] [[မြဝတီမြို့|မြ၀တီ]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''How to eat Thai food in 2 minute''' * '''How to get to know you in 1 minute''' * '''Pre-Arrival''' * Top 10 - Queens with the Golden Crown * Top 20 - Best in Swimsuit |- | align=center|{{flagicon|VEN}} ၂၀၁၉ | မွှေးသက်လွင် |[[ဖိုင်:Flag of Tanintharyi Division.svg|23x23px]] [[မြိတ်မြို့|မြိတ်]] | | * Top 6 - Pre-Arrival * Top 10 - Best in Swimsuit * Top 10 - Best National Costume * Top 20 - for Historic Crowns Fashion Show Gala! |- | align=center|{{flagicon|MYA}} ၂၀၁၈ | ဆုမြတ်ဖူး |[[ဖိုင်:Flag of Naypyidaw Union Territory.png|23x23px]] [[နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ|နေပြည်တော်]] | | * Top 12 - Best National Costume |- | rowspan="2" |{{flagicon|VIE}} ၂၀၁၇ |အေးချမ်းမိုး |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | ရွှေအိမ်စည် | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] ! colspan="2" |ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းမရှိပါ |- 2nd Runner up | align="center" |{{flagicon|USA}} ၂၀၁၆ | နန္ဒာလွင် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၅ |စံထိပ်ထားလင်း | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Miss Popular Vote |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၄ |Mဂျာဆိုင်း | [[File:Flag of Kachin State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]] | | * Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၃ |ထားထက်ထက် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''Miss Popular Vote''' * Top 10 - Best National Costume |} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{Miss Grand ပြိုင်ပွဲဝင်နိုင်ငံများ}} [[ကဏ္ဍ:အလှမယ်ပြိုင်ပွဲများ]] [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံတကာ ပြိုင်ပွဲများ]] qs6hojakw07j34dchhkr2zuxao5065h 754933 754931 2022-08-16T04:12:49Z Min Khant 234 99301 wikitext text/x-wiki {{unreferenced}} {{lead missing}} {{retaining title}} {{Infobox organization | name = Miss Grand Myanmar | logo = Miss Grand Myanmar Logo.png | logo_size = | caption = | motto = | type = [[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] | headquarters ={{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | location = {{flagicon|Myanmar}} [[မြန်မာ]] | formation = ၂၀၁၃ | mumbership = | language = [[မြန်မာဘာသာ]]၊ [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာ | အင်္ဂလိပ်]] | leader_title = တည်ထောင်သူ | leader_name = *ထူးအံလွင် (၂၀၂၁-လက်ရှိ) *စိုးယု‌ဝေ (၂၀၁၇-၂၀၂၀) *လှနုထွန်း (၂၀၁၅-၂၀၁၆) *ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ် (၂၀၁၃-၂၀၁၄) | budget = | website = }} ==အနိုင်ရရှိသူ== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60"|ခုနှစ်||width="250"|Miss Grand Myanmar|| width="100" |ကိုယ်စားပြုမြို့နယ်||width="250"|နေရာ||width="60"|ပြိုင်ပွဲဝင် |- | ၂၀၂၂ | အိအိအောင်ထွန်း | တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |- | ၂၀၂၁ | အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | |- |} ==နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲ== ===[[Miss Grand]]=== {{plainlist| * {{Color box|gold|border=black}} : အနိုင်ရသူအဖြစ် ကြေငြာခံရ * {{Color box|#FFFF66|border=black}} : ဒုတိယ သို့မဟုတ် ထိပ်ဆုံး ၅-၆ ဦး အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FFFF99|border=black}} : ဗိုလ်လုပွဲ သို့ အကြိုဗိုလ်လုပွဲ အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FADADD|border=black}} : အထူးဆုရရှိသူအဖြစ် ပြီးဆုံး }} {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|နှစ် !width="200" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|Miss Grand Myanma ! width="200" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;" |တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များ !width="250" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|ရလဒ် !width="300" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|အထူးဆုများ |- |align=center|{{flagicon|Indonesia}}၂၀၂၂ |အိအိအောင်ထွန်း | {{flagicon|Thailand}} တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |-style="background-color:#FFFACD; : bold" |align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၂၁ |အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | *Top 10 - Per-Arrival *Top 10 - Best Evening Grown *Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} 2020 | ဟန်လေး |[[ဖိုင်:Flag of Kayin State.svg|23x23px]] [[မြဝတီမြို့|မြ၀တီ]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''How to eat Thai food in 2 minute''' * '''How to get to know you in 1 minute''' * '''Pre-Arrival''' * Top 10 - Queens with the Golden Crown * Top 20 - Best in Swimsuit |- | align=center|{{flagicon|VEN}} ၂၀၁၉ | မွှေးသက်လွင် |[[ဖိုင်:Flag of Tanintharyi Division.svg|23x23px]] [[မြိတ်မြို့|မြိတ်]] | | * Top 6 - Pre-Arrival * Top 10 - Best in Swimsuit * Top 10 - Best National Costume * Top 20 - for Historic Crowns Fashion Show Gala! |- | align=center|{{flagicon|MYA}} ၂၀၁၈ | ဆုမြတ်ဖူး |[[ဖိုင်:Flag of Naypyidaw Union Territory.png|23x23px]] [[နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ|နေပြည်တော်]] | | * Top 12 - Best National Costume |- | rowspan="2" |{{flagicon|VIE}} ၂၀၁၇ |အေးချမ်းမိုး |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | ရွှေအိမ်စည် | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] ! colspan="2" |ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းမရှိပါ |- 2nd Runner up | align="center" |{{flagicon|USA}} ၂၀၁၆ | နန္ဒာလွင် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၅ |စံထိပ်ထားလင်း | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Miss Popular Vote |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၄ |Mဂျာဆိုင်း | [[File:Flag of Kachin State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]] | | * Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၃ |ထားထက်ထက် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''Miss Popular Vote''' * Top 10 - Best National Costume |} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{Miss Grand ပြိုင်ပွဲဝင်နိုင်ငံများ}} [[ကဏ္ဍ:အလှမယ်ပြိုင်ပွဲများ]] [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံတကာ ပြိုင်ပွဲများ]] 6gsg9iy7w180nqvzxtmvump1ezfitcw 754934 754933 2022-08-16T04:13:12Z Min Khant 234 99301 wikitext text/x-wiki {{Infobox organization | name = Miss Grand Myanmar | logo = Miss Grand Myanmar Logo.png | logo_size = | caption = | motto = | type = [[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] | headquarters ={{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | location = {{flagicon|Myanmar}} [[မြန်မာ]] | formation = ၂၀၁၃ | mumbership = | language = [[မြန်မာဘာသာ]]၊ [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာ | အင်္ဂလိပ်]] | leader_title = တည်ထောင်သူ | leader_name = *ထူးအံလွင် (၂၀၂၁-လက်ရှိ) *စိုးယု‌ဝေ (၂၀၁၇-၂၀၂၀) *လှနုထွန်း (၂၀၁၅-၂၀၁၆) *ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ် (၂၀၁၃-၂၀၁၄) | budget = | website = }} ==အနိုင်ရရှိသူ== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60"|ခုနှစ်||width="250"|Miss Grand Myanmar|| width="100" |ကိုယ်စားပြုမြို့နယ်||width="250"|နေရာ||width="60"|ပြိုင်ပွဲဝင် |- | ၂၀၂၂ | အိအိအောင်ထွန်း | တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |- | ၂၀၂၁ | အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | |- |} ==နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲ== ===[[Miss Grand]]=== {{plainlist| * {{Color box|gold|border=black}} : အနိုင်ရသူအဖြစ် ကြေငြာခံရ * {{Color box|#FFFF66|border=black}} : ဒုတိယ သို့မဟုတ် ထိပ်ဆုံး ၅-၆ ဦး အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FFFF99|border=black}} : ဗိုလ်လုပွဲ သို့ အကြိုဗိုလ်လုပွဲ အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FADADD|border=black}} : အထူးဆုရရှိသူအဖြစ် ပြီးဆုံး }} {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|နှစ် !width="200" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|Miss Grand Myanma ! width="200" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;" |တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များ !width="250" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|ရလဒ် !width="300" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|အထူးဆုများ |- |align=center|{{flagicon|Indonesia}}၂၀၂၂ |အိအိအောင်ထွန်း | {{flagicon|Thailand}} တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |-style="background-color:#FFFACD; : bold" |align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၂၁ |အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | *Top 10 - Per-Arrival *Top 10 - Best Evening Grown *Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} 2020 | ဟန်လေး |[[ဖိုင်:Flag of Kayin State.svg|23x23px]] [[မြဝတီမြို့|မြ၀တီ]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''How to eat Thai food in 2 minute''' * '''How to get to know you in 1 minute''' * '''Pre-Arrival''' * Top 10 - Queens with the Golden Crown * Top 20 - Best in Swimsuit |- | align=center|{{flagicon|VEN}} ၂၀၁၉ | မွှေးသက်လွင် |[[ဖိုင်:Flag of Tanintharyi Division.svg|23x23px]] [[မြိတ်မြို့|မြိတ်]] | | * Top 6 - Pre-Arrival * Top 10 - Best in Swimsuit * Top 10 - Best National Costume * Top 20 - for Historic Crowns Fashion Show Gala! |- | align=center|{{flagicon|MYA}} ၂၀၁၈ | ဆုမြတ်ဖူး |[[ဖိုင်:Flag of Naypyidaw Union Territory.png|23x23px]] [[နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ|နေပြည်တော်]] | | * Top 12 - Best National Costume |- | rowspan="2" |{{flagicon|VIE}} ၂၀၁၇ |အေးချမ်းမိုး |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | ရွှေအိမ်စည် | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] ! colspan="2" |ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းမရှိပါ |- 2nd Runner up | align="center" |{{flagicon|USA}} ၂၀၁၆ | နန္ဒာလွင် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၅ |စံထိပ်ထားလင်း | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Miss Popular Vote |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၄ |Mဂျာဆိုင်း | [[File:Flag of Kachin State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]] | | * Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၃ |ထားထက်ထက် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''Miss Popular Vote''' * Top 10 - Best National Costume |} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{Miss Grand ပြိုင်ပွဲဝင်နိုင်ငံများ}} [[ကဏ္ဍ:အလှမယ်ပြိုင်ပွဲများ]] [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံတကာ ပြိုင်ပွဲများ]] 6tqysie3mgqj6dggb53c27br6r4tw77 754937 754934 2022-08-16T04:25:07Z Min Khant 234 99301 wikitext text/x-wiki {{Infobox organization | name = Miss Grand Myanmar | logo = Miss Grand Myanmar Logo.png | logo_size = | caption = | motto = | type = [[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] | headquarters ={{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | location = {{flagicon|Myanmar}} [[မြန်မာ]] | formation = ၂၀၁၃ | mumbership = | language = [[မြန်မာဘာသာ]]၊ [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာ | အင်္ဂလိပ်]] | leader_title = တည်ထောင်သူ | leader_name = *ထူးအံလွင် (၂၀၂၁-လက်ရှိ) *စိုးယု‌ဝေ (၂၀၁၇-၂၀၂၀) *လှနုထွန်း (၂၀၁၅-၂၀၁၆) *ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ် (၂၀၁၃-၂၀၁၄) | budget = | website = }} '''Miss Grand Myanmar''' သည်[[Miss Grand]] အြပည်ြပည်ဆိုင်ရာ ပြိုင်ပွဲသို့ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ရန် ြမန်မာကိုယ်စားပြု ရွေးချယ်ပေးသော အမျိုးသမီး[[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] တစ်ပွဲဖြစ်သည်။၎င်းပြိုင်ပွဲကို ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင်စတင်တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ==အနိုင်ရရှိသူ== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60"|ခုနှစ်||width="250"|Miss Grand Myanmar|| width="100" |ကိုယ်စားပြုမြို့နယ်||width="250"|နေရာ||width="60"|ပြိုင်ပွဲဝင် |- | ၂၀၂၂ | အိအိအောင်ထွန်း | တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |- | ၂၀၂၁ | အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | |- |} ==နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲ== ===[[Miss Grand]]=== {{plainlist| * {{Color box|gold|border=black}} : အနိုင်ရသူအဖြစ် ကြေငြာခံရ * {{Color box|#FFFF66|border=black}} : ဒုတိယ သို့မဟုတ် ထိပ်ဆုံး ၅-၆ ဦး အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FFFF99|border=black}} : ဗိုလ်လုပွဲ သို့ အကြိုဗိုလ်လုပွဲ အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FADADD|border=black}} : အထူးဆုရရှိသူအဖြစ် ပြီးဆုံး }} {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|နှစ် !width="200" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|Miss Grand Myanma ! width="200" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;" |တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များ !width="250" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|ရလဒ် !width="300" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|အထူးဆုများ |- |align=center|{{flagicon|Indonesia}}၂၀၂၂ |အိအိအောင်ထွန်း | {{flagicon|Thailand}} တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |-style="background-color:#FFFACD; : bold" |align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၂၁ |အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | *Top 10 - Per-Arrival *Top 10 - Best Evening Grown *Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} 2020 | ဟန်လေး |[[ဖိုင်:Flag of Kayin State.svg|23x23px]] [[မြဝတီမြို့|မြ၀တီ]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''How to eat Thai food in 2 minute''' * '''How to get to know you in 1 minute''' * '''Pre-Arrival''' * Top 10 - Queens with the Golden Crown * Top 20 - Best in Swimsuit |- | align=center|{{flagicon|VEN}} ၂၀၁၉ | မွှေးသက်လွင် |[[ဖိုင်:Flag of Tanintharyi Division.svg|23x23px]] [[မြိတ်မြို့|မြိတ်]] | | * Top 6 - Pre-Arrival * Top 10 - Best in Swimsuit * Top 10 - Best National Costume * Top 20 - for Historic Crowns Fashion Show Gala! |- | align=center|{{flagicon|MYA}} ၂၀၁၈ | ဆုမြတ်ဖူး |[[ဖိုင်:Flag of Naypyidaw Union Territory.png|23x23px]] [[နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ|နေပြည်တော်]] | | * Top 12 - Best National Costume |- | rowspan="2" |{{flagicon|VIE}} ၂၀၁၇ |အေးချမ်းမိုး |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | ရွှေအိမ်စည် | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] ! colspan="2" |ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းမရှိပါ |- 2nd Runner up | align="center" |{{flagicon|USA}} ၂၀၁၆ | နန္ဒာလွင် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၅ |စံထိပ်ထားလင်း | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Miss Popular Vote |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၄ |Mဂျာဆိုင်း | [[File:Flag of Kachin State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]] | | * Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၃ |ထားထက်ထက် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''Miss Popular Vote''' * Top 10 - Best National Costume |} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{Miss Grand ပြိုင်ပွဲဝင်နိုင်ငံများ}} [[ကဏ္ဍ:အလှမယ်ပြိုင်ပွဲများ]] [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံတကာ ပြိုင်ပွဲများ]] 6rspl8beztqf10t4ajtr2d1r45wq9fb 754941 754937 2022-08-16T04:49:48Z Min Khant 234 99301 wikitext text/x-wiki {{Infobox organization | name = Miss Grand Myanmar | logo = Miss Grand Myanmar Logo.png | logo_size = | caption = | motto = | type = [[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] | headquarters ={{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | location = {{flagicon|Myanmar}} [[မြန်မာ]] | formation = ၂၀၁၃ | mumbership = | language = [[မြန်မာဘာသာ]]၊ [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာ | အင်္ဂလိပ်]] | leader_title = တည်ထောင်သူ | leader_name = *ထူးအံလွင် (၂၀၂၁-လက်ရှိ) *စိုးယု‌ဝေ (၂၀၁၇-၂၀၂၀) *လှနုထွန်း (၂၀၁၅-၂၀၁၆) *ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ် (၂၀၁၃-၂၀၁၄) | budget = | website = }} '''Miss Grand Myanmar''' သည်[[Miss Grand]] အြပည်ြပည်ဆိုင်ရာ ပြိုင်ပွဲသို့ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ရန် ြမန်မာကိုယ်စားပြု ရွေးချယ်ပေးသော အမျိုးသမီး[[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] တစ်ပွဲဖြစ်သည်။ ၎င်းပြိုင်ပွဲကို ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင်စတင်တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ယခုလက်ရှိ Miss Grand Myanmar ရွေးချယ်ခြင်းကို ၂၀၂၁ မှစတင်၍ ထူးအံလွင်မှ ပြိုင်ပွဲဒါရိုက်တာအဖြစ် ဆောင်ရွက်နေသည်။ Miss Grand Myanmar ရွေးချယ်ခြင်း ကို ၂၀၁၃ခုနှစ်မှ ၂၀၁၄ခုနှစ်အထိ ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ်ပြိုင်ပွဲမှ ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၅ခုနှစ်မှ ၂၀၁၆ခုနှစ်အထိ ပြိုင်ပွဲဒါရိုက်တာလုနုထွန်း မှဆက်လက်ရွေးချယ် ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၂၀၁၇ မှစတင်၍ ၂၀၂၀ ခုနှစ် အထိ မယ်စကြဝဠာ မြန်မာ အဖွဲ့အစည်းမှ အလှမယ်ရွေးချယ် ==အနိုင်ရရှိသူ== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60"|ခုနှစ်||width="250"|Miss Grand Myanmar|| width="100" |ကိုယ်စားပြုမြို့နယ်||width="250"|နေရာ||width="60"|ပြိုင်ပွဲဝင် |- | ၂၀၂၂ | အိအိအောင်ထွ၌ | တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |- | ၂၀၂၁ | အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | |- |} ==နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲ== ===[[Miss Grand]]=== {{plainlist| * {{Color box|gold|border=black}} : အနိုင်ရသူအဖြစ် ကြေငြာခံရ * {{Color box|#FFFF66|border=black}} : ဒုတိယ သို့မဟုတ် ထိပ်ဆုံး ၅-၆ ဦး အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FFFF99|border=black}} : ဗိုလ်လုပွဲ သို့ အကြိုဗိုလ်လုပွဲ အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FADADD|border=black}} : အထူးဆုရရှိသူအဖြစ် ပြီးဆုံး }} {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|နှစ် !width="200" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|Miss Grand Myanma ! width="200" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;" |တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များ !width="250" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|ရလဒ် !width="300" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|အထူးဆုများ |- |align=center|{{flagicon|Indonesia}}၂၀၂၂ |အိအိအောင်ထွန်း | {{flagicon|Thailand}} တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |-style="background-color:#FFFACD; : bold" |align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၂၁ |အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | *Top 10 - Per-Arrival *Top 10 - Best Evening Grown *Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} 2020 | ဟန်လေး |[[ဖိုင်:Flag of Kayin State.svg|23x23px]] [[မြဝတီမြို့|မြ၀တီ]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''How to eat Thai food in 2 minute''' * '''How to get to know you in 1 minute''' * '''Pre-Arrival''' * Top 10 - Queens with the Golden Crown * Top 20 - Best in Swimsuit |- | align=center|{{flagicon|VEN}} ၂၀၁၉ | မွှေးသက်လွင် |[[ဖိုင်:Flag of Tanintharyi Division.svg|23x23px]] [[မြိတ်မြို့|မြိတ်]] | | * Top 6 - Pre-Arrival * Top 10 - Best in Swimsuit * Top 10 - Best National Costume * Top 20 - for Historic Crowns Fashion Show Gala! |- | align=center|{{flagicon|MYA}} ၂၀၁၈ | ဆုမြတ်ဖူး |[[ဖိုင်:Flag of Naypyidaw Union Territory.png|23x23px]] [[နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ|နေပြည်တော်]] | | * Top 12 - Best National Costume |- | rowspan="2" |{{flagicon|VIE}} ၂၀၁၇ |အေးချမ်းမိုး |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | ရွှေအိမ်စည် | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] ! colspan="2" |ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းမရှိပါ |- 2nd Runner up | align="center" |{{flagicon|USA}} ၂၀၁၆ | နန္ဒာလွင် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၅ |စံထိပ်ထားလင်း | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Miss Popular Vote |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၄ |Mဂျာဆိုင်း | [[File:Flag of Kachin State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]] | | * Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၃ |ထားထက်ထက် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''Miss Popular Vote''' * Top 10 - Best National Costume |} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{Miss Grand ပြိုင်ပွဲဝင်နိုင်ငံများ}} [[ကဏ္ဍ:အလှမယ်ပြိုင်ပွဲများ]] [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံတကာ ပြိုင်ပွဲများ]] scslkob78btxb6ar6la52kenflgks55 754942 754941 2022-08-16T04:59:33Z Min Khant 234 99301 wikitext text/x-wiki {{Infobox organization | name = Miss Grand Myanmar | logo = Miss Grand Myanmar Logo.png | logo_size = | caption = | motto = | type = [[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] | headquarters ={{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | location = {{flagicon|Myanmar}} [[မြန်မာ]] | formation = ၂၀၁၃ | mumbership = | language = [[မြန်မာဘာသာ]]၊ [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာ | အင်္ဂလိပ်]] | leader_title = တည်ထောင်သူ | leader_name = *ထူးအံလွင် (၂၀၂၁-လက်ရှိ) *စိုးယု‌ဝေ (၂၀၁၇-၂၀၂၀) *လှနုထွန်း (၂၀၁၅-၂၀၁၆) *ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ် (၂၀၁၃-၂၀၁၄) | budget = | website = }} '''Miss Grand Myanmar''' သည်[[Miss Grand]] အြပည်ြပည်ဆိုင်ရာ ပြိုင်ပွဲသို့ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ရန် ြမန်မာကိုယ်စားပြု ရွေးချယ်ပေးသော အမျိုးသမီး[[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] တစ်ပွဲဖြစ်သည်။ ၎င်းပြိုင်ပွဲကို ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင်စတင်တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ယခုလက်ရှိ Miss Grand မြန်မာ ရွေးချယ်ခြင်းကို ၂၀၂၁ မှစတင်၍ ထူးအံလွင်မှ ပြိုင်ပွဲဒါရိုက်တာအဖြစ် ဆောင်ရွက်နေသည်။ Miss Grand Myanmar ရွေးချယ်ခြင်း ကို ၂၀၁၃ခုနှစ်မှ ၂၀၁၄ခုနှစ်အထိ ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ်ပြိုင်ပွဲမှ ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၅ခုနှစ်မှ ၂၀၁၆ခုနှစ်အထိ ပြိုင်ပွဲဒါရိုက်တာလုနုထွန်း မှဆက်လက်ရွေးချယ် ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၂၀၁၇ မှစတင်၍ ၂၀၂၀ ခုနှစ် အထိ မယ်စကြဝဠာ မြန်မာ အဖွဲ့အစည်းမှ Miss Grand မြန်မာ အလှမယ်ရွေးချယ်ခြင်းကို ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ယခုလက်ရှိ Miss Grand မြန်မာ မှာ [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] ရှိတာ့ခ်ခရိုင်မှ အိအိအောင်ထွ၌ ဖြစ်သည်။ ==အနိုင်ရရှိသူ== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60"|ခုနှစ်||width="250"|Miss Grand Myanmar|| width="100" |ကိုယ်စားပြုမြို့နယ်||width="250"|နေရာ||width="60"|ပြိုင်ပွဲဝင် |- | ၂၀၂၂ | အိအိအောင်ထွ၌ | တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |- | ၂၀၂၁ | အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | |- |} ==နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲ== ===[[Miss Grand]]=== {{plainlist| * {{Color box|gold|border=black}} : အနိုင်ရသူအဖြစ် ကြေငြာခံရ * {{Color box|#FFFF66|border=black}} : ဒုတိယ သို့မဟုတ် ထိပ်ဆုံး ၅-၆ ဦး အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FFFF99|border=black}} : ဗိုလ်လုပွဲ သို့ အကြိုဗိုလ်လုပွဲ အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FADADD|border=black}} : အထူးဆုရရှိသူအဖြစ် ပြီးဆုံး }} {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|နှစ် !width="200" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|Miss Grand Myanma ! width="200" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;" |တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များ !width="250" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|ရလဒ် !width="300" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|အထူးဆုများ |- |align=center|{{flagicon|Indonesia}}၂၀၂၂ |အိအိအောင်ထွန်း | {{flagicon|Thailand}} တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |-style="background-color:#FFFACD; : bold" |align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၂၁ |အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | *Top 10 - Per-Arrival *Top 10 - Best Evening Grown *Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} 2020 | ဟန်လေး |[[ဖိုင်:Flag of Kayin State.svg|23x23px]] [[မြဝတီမြို့|မြ၀တီ]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''How to eat Thai food in 2 minute''' * '''How to get to know you in 1 minute''' * '''Pre-Arrival''' * Top 10 - Queens with the Golden Crown * Top 20 - Best in Swimsuit |- | align=center|{{flagicon|VEN}} ၂၀၁၉ | မွှေးသက်လွင် |[[ဖိုင်:Flag of Tanintharyi Division.svg|23x23px]] [[မြိတ်မြို့|မြိတ်]] | | * Top 6 - Pre-Arrival * Top 10 - Best in Swimsuit * Top 10 - Best National Costume * Top 20 - for Historic Crowns Fashion Show Gala! |- | align=center|{{flagicon|MYA}} ၂၀၁၈ | ဆုမြတ်ဖူး |[[ဖိုင်:Flag of Naypyidaw Union Territory.png|23x23px]] [[နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ|နေပြည်တော်]] | | * Top 12 - Best National Costume |- | rowspan="2" |{{flagicon|VIE}} ၂၀၁၇ |အေးချမ်းမိုး |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | ရွှေအိမ်စည် | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] ! colspan="2" |ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းမရှိပါ |- 2nd Runner up | align="center" |{{flagicon|USA}} ၂၀၁၆ | နန္ဒာလွင် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၅ |စံထိပ်ထားလင်း | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Miss Popular Vote |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၄ |Mဂျာဆိုင်း | [[File:Flag of Kachin State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]] | | * Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၃ |ထားထက်ထက် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''Miss Popular Vote''' * Top 10 - Best National Costume |} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{Miss Grand ပြိုင်ပွဲဝင်နိုင်ငံများ}} [[ကဏ္ဍ:အလှမယ်ပြိုင်ပွဲများ]] [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံတကာ ပြိုင်ပွဲများ]] ftbovgjacvv11ffoe1r3hu0w900nwaq 754943 754942 2022-08-16T05:02:00Z Min Khant 234 99301 /* နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox organization | name = Miss Grand Myanmar | logo = Miss Grand Myanmar Logo.png | logo_size = | caption = | motto = | type = [[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] | headquarters ={{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | location = {{flagicon|Myanmar}} [[မြန်မာ]] | formation = ၂၀၁၃ | mumbership = | language = [[မြန်မာဘာသာ]]၊ [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာ | အင်္ဂလိပ်]] | leader_title = တည်ထောင်သူ | leader_name = *ထူးအံလွင် (၂၀၂၁-လက်ရှိ) *စိုးယု‌ဝေ (၂၀၁၇-၂၀၂၀) *လှနုထွန်း (၂၀၁၅-၂၀၁၆) *ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ် (၂၀၁၃-၂၀၁၄) | budget = | website = }} '''Miss Grand Myanmar''' သည်[[Miss Grand]] အြပည်ြပည်ဆိုင်ရာ ပြိုင်ပွဲသို့ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ရန် ြမန်မာကိုယ်စားပြု ရွေးချယ်ပေးသော အမျိုးသမီး[[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] တစ်ပွဲဖြစ်သည်။ ၎င်းပြိုင်ပွဲကို ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင်စတင်တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ယခုလက်ရှိ Miss Grand မြန်မာ ရွေးချယ်ခြင်းကို ၂၀၂၁ မှစတင်၍ ထူးအံလွင်မှ ပြိုင်ပွဲဒါရိုက်တာအဖြစ် ဆောင်ရွက်နေသည်။ Miss Grand Myanmar ရွေးချယ်ခြင်း ကို ၂၀၁၃ခုနှစ်မှ ၂၀၁၄ခုနှစ်အထိ ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ်ပြိုင်ပွဲမှ ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၅ခုနှစ်မှ ၂၀၁၆ခုနှစ်အထိ ပြိုင်ပွဲဒါရိုက်တာလုနုထွန်း မှဆက်လက်ရွေးချယ် ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၂၀၁၇ မှစတင်၍ ၂၀၂၀ ခုနှစ် အထိ မယ်စကြဝဠာ မြန်မာ အဖွဲ့အစည်းမှ Miss Grand မြန်မာ အလှမယ်ရွေးချယ်ခြင်းကို ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ယခုလက်ရှိ Miss Grand မြန်မာ မှာ [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] ရှိတာ့ခ်ခရိုင်မှ အိအိအောင်ထွ၌ ဖြစ်သည်။ ==အနိုင်ရရှိသူ== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60"|ခုနှစ်||width="250"|Miss Grand Myanmar|| width="100" |ကိုယ်စားပြုမြို့နယ်||width="250"|နေရာ||width="60"|ပြိုင်ပွဲဝင် |- | ၂၀၂၂ | အိအိအောင်ထွ၌ | တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |- | ၂၀၂၁ | အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | |- |} ==နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲ== {{plainlist| * {{Color box|gold|border=black}} : အနိုင်ရသူအဖြစ် ကြေငြာခံရ * {{Color box|#FFFF66|border=black}} : ဒုတိယ သို့မဟုတ် ထိပ်ဆုံး ၅-၆ ဦး အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FFFF99|border=black}} : ဗိုလ်လုပွဲ သို့ အကြိုဗိုလ်လုပွဲ အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FADADD|border=black}} : အထူးဆုရရှိသူအဖြစ် ပြီးဆုံး }} ===[[Miss Grand]]=== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|ခုနှစ် !width="200" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|Miss Grand Myanmar ! width="150" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;" |တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များ !width="250" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|ရလဒ် !width="280" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|အထူးဆုများ |- |align=center|{{flagicon|Indonesia}}၂၀၂၂ |အိအိအောင်ထွ၌ | {{flagicon|Thailand}} တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |-style="background-color:#FFFACD; : bold" |align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၂၁ |အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | *Top 10 - Per-Arrival *Top 10 - Best Evening Grown *Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} 2020 | ဟန်လေး |[[ဖိုင်:Flag of Kayin State.svg|23x23px]] [[မြဝတီမြို့|မြ၀တီ]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''How to eat Thai food in 2 minute''' * '''How to get to know you in 1 minute''' * '''Pre-Arrival''' * Top 10 - Queens with the Golden Crown * Top 20 - Best in Swimsuit |- | align=center|{{flagicon|VEN}} ၂၀၁၉ | မွှေးသက်လွင် |[[ဖိုင်:Flag of Tanintharyi Division.svg|23x23px]] [[မြိတ်မြို့|မြိတ်]] | | * Top 6 - Pre-Arrival * Top 10 - Best in Swimsuit * Top 10 - Best National Costume * Top 20 - for Historic Crowns Fashion Show Gala! |- | align=center|{{flagicon|MYA}} ၂၀၁၈ | ဆုမြတ်ဖူး |[[ဖိုင်:Flag of Naypyidaw Union Territory.png|23x23px]] [[နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ|နေပြည်တော်]] | | * Top 12 - Best National Costume |- | rowspan="2" |{{flagicon|VIE}} ၂၀၁၇ |အေးချမ်းမိုး |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | ရွှေအိမ်စည် | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] ! colspan="2" |ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းမရှိပါ |- 2nd Runner up | align="center" |{{flagicon|USA}} ၂၀၁၆ | နန္ဒာလွင် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၅ |စံထိပ်ထားလင်း | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Miss Popular Vote |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၄ |Mဂျာဆိုင်း | [[File:Flag of Kachin State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]] | | * Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၃ |ထားထက်ထက် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''Miss Popular Vote''' * Top 10 - Best National Costume |} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{Miss Grand ပြိုင်ပွဲဝင်နိုင်ငံများ}} [[ကဏ္ဍ:အလှမယ်ပြိုင်ပွဲများ]] [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံတကာ ပြိုင်ပွဲများ]] f05bpqrfvhhln4ju1ltj612kikw37et 754944 754943 2022-08-16T05:02:54Z Min Khant 234 99301 /* Miss Grand */ wikitext text/x-wiki {{Infobox organization | name = Miss Grand Myanmar | logo = Miss Grand Myanmar Logo.png | logo_size = | caption = | motto = | type = [[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] | headquarters ={{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | location = {{flagicon|Myanmar}} [[မြန်မာ]] | formation = ၂၀၁၃ | mumbership = | language = [[မြန်မာဘာသာ]]၊ [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာ | အင်္ဂလိပ်]] | leader_title = တည်ထောင်သူ | leader_name = *ထူးအံလွင် (၂၀၂၁-လက်ရှိ) *စိုးယု‌ဝေ (၂၀၁၇-၂၀၂၀) *လှနုထွန်း (၂၀၁၅-၂၀၁၆) *ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ် (၂၀၁၃-၂၀၁၄) | budget = | website = }} '''Miss Grand Myanmar''' သည်[[Miss Grand]] အြပည်ြပည်ဆိုင်ရာ ပြိုင်ပွဲသို့ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ရန် ြမန်မာကိုယ်စားပြု ရွေးချယ်ပေးသော အမျိုးသမီး[[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] တစ်ပွဲဖြစ်သည်။ ၎င်းပြိုင်ပွဲကို ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင်စတင်တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ယခုလက်ရှိ Miss Grand မြန်မာ ရွေးချယ်ခြင်းကို ၂၀၂၁ မှစတင်၍ ထူးအံလွင်မှ ပြိုင်ပွဲဒါရိုက်တာအဖြစ် ဆောင်ရွက်နေသည်။ Miss Grand Myanmar ရွေးချယ်ခြင်း ကို ၂၀၁၃ခုနှစ်မှ ၂၀၁၄ခုနှစ်အထိ ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ်ပြိုင်ပွဲမှ ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၅ခုနှစ်မှ ၂၀၁၆ခုနှစ်အထိ ပြိုင်ပွဲဒါရိုက်တာလုနုထွန်း မှဆက်လက်ရွေးချယ် ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၂၀၁၇ မှစတင်၍ ၂၀၂၀ ခုနှစ် အထိ မယ်စကြဝဠာ မြန်မာ အဖွဲ့အစည်းမှ Miss Grand မြန်မာ အလှမယ်ရွေးချယ်ခြင်းကို ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ယခုလက်ရှိ Miss Grand မြန်မာ မှာ [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] ရှိတာ့ခ်ခရိုင်မှ အိအိအောင်ထွ၌ ဖြစ်သည်။ ==အနိုင်ရရှိသူ== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60"|ခုနှစ်||width="250"|Miss Grand Myanmar|| width="100" |ကိုယ်စားပြုမြို့နယ်||width="250"|နေရာ||width="60"|ပြိုင်ပွဲဝင် |- | ၂၀၂၂ | အိအိအောင်ထွ၌ | တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |- | ၂၀၂၁ | အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | |- |} ==နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲ== {{plainlist| * {{Color box|gold|border=black}} : အနိုင်ရသူအဖြစ် ကြေငြာခံရ * {{Color box|#FFFF66|border=black}} : ဒုတိယ သို့မဟုတ် ထိပ်ဆုံး ၅-၆ ဦး အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FFFF99|border=black}} : ဗိုလ်လုပွဲ သို့ အကြိုဗိုလ်လုပွဲ အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FADADD|border=black}} : အထူးဆုရရှိသူအဖြစ် ပြီးဆုံး }} ===[[Miss Grand]]=== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|ခုနှစ် !width="200" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|Miss Grand Myanmar ! width="150" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;" |မြို့/ပြည်နယ် !width="250" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|ရလဒ် !width="280" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|အထူးဆုများ |- |align=center|{{flagicon|Indonesia}}၂၀၂၂ |အိအိအောင်ထွ၌ | {{flagicon|Thailand}} တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |-style="background-color:#FFFACD; : bold" |align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၂၁ |အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | *Top 10 - Per-Arrival *Top 10 - Best Evening Grown *Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} 2020 | ဟန်လေး |[[ဖိုင်:Flag of Kayin State.svg|23x23px]] [[မြဝတီမြို့|မြ၀တီ]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''How to eat Thai food in 2 minute''' * '''How to get to know you in 1 minute''' * '''Pre-Arrival''' * Top 10 - Queens with the Golden Crown * Top 20 - Best in Swimsuit |- | align=center|{{flagicon|VEN}} ၂၀၁၉ | မွှေးသက်လွင် |[[ဖိုင်:Flag of Tanintharyi Division.svg|23x23px]] [[မြိတ်မြို့|မြိတ်]] | | * Top 6 - Pre-Arrival * Top 10 - Best in Swimsuit * Top 10 - Best National Costume * Top 20 - for Historic Crowns Fashion Show Gala! |- | align=center|{{flagicon|MYA}} ၂၀၁၈ | ဆုမြတ်ဖူး |[[ဖိုင်:Flag of Naypyidaw Union Territory.png|23x23px]] [[နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ|နေပြည်တော်]] | | * Top 12 - Best National Costume |- | rowspan="2" |{{flagicon|VIE}} ၂၀၁၇ |အေးချမ်းမိုး |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | ရွှေအိမ်စည် | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] ! colspan="2" |ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းမရှိပါ |- 2nd Runner up | align="center" |{{flagicon|USA}} ၂၀၁၆ | နန္ဒာလွင် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၅ |စံထိပ်ထားလင်း | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Miss Popular Vote |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၄ |Mဂျာဆိုင်း | [[File:Flag of Kachin State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]] | | * Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၃ |ထားထက်ထက် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''Miss Popular Vote''' * Top 10 - Best National Costume |} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{Miss Grand ပြိုင်ပွဲဝင်နိုင်ငံများ}} [[ကဏ္ဍ:အလှမယ်ပြိုင်ပွဲများ]] [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံတကာ ပြိုင်ပွဲများ]] 8b25mn1fhp7whoywy190tz7k5cp75vb 754945 754944 2022-08-16T05:03:42Z Min Khant 234 99301 /* Miss Grand */ wikitext text/x-wiki {{Infobox organization | name = Miss Grand Myanmar | logo = Miss Grand Myanmar Logo.png | logo_size = | caption = | motto = | type = [[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] | headquarters ={{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | location = {{flagicon|Myanmar}} [[မြန်မာ]] | formation = ၂၀၁၃ | mumbership = | language = [[မြန်မာဘာသာ]]၊ [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာ | အင်္ဂလိပ်]] | leader_title = တည်ထောင်သူ | leader_name = *ထူးအံလွင် (၂၀၂၁-လက်ရှိ) *စိုးယု‌ဝေ (၂၀၁၇-၂၀၂၀) *လှနုထွန်း (၂၀၁၅-၂၀၁၆) *ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ် (၂၀၁၃-၂၀၁၄) | budget = | website = }} '''Miss Grand Myanmar''' သည်[[Miss Grand]] အြပည်ြပည်ဆိုင်ရာ ပြိုင်ပွဲသို့ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ရန် ြမန်မာကိုယ်စားပြု ရွေးချယ်ပေးသော အမျိုးသမီး[[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] တစ်ပွဲဖြစ်သည်။ ၎င်းပြိုင်ပွဲကို ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင်စတင်တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ယခုလက်ရှိ Miss Grand မြန်မာ ရွေးချယ်ခြင်းကို ၂၀၂၁ မှစတင်၍ ထူးအံလွင်မှ ပြိုင်ပွဲဒါရိုက်တာအဖြစ် ဆောင်ရွက်နေသည်။ Miss Grand Myanmar ရွေးချယ်ခြင်း ကို ၂၀၁၃ခုနှစ်မှ ၂၀၁၄ခုနှစ်အထိ ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ်ပြိုင်ပွဲမှ ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၅ခုနှစ်မှ ၂၀၁၆ခုနှစ်အထိ ပြိုင်ပွဲဒါရိုက်တာလုနုထွန်း မှဆက်လက်ရွေးချယ် ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၂၀၁၇ မှစတင်၍ ၂၀၂၀ ခုနှစ် အထိ မယ်စကြဝဠာ မြန်မာ အဖွဲ့အစည်းမှ Miss Grand မြန်မာ အလှမယ်ရွေးချယ်ခြင်းကို ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ယခုလက်ရှိ Miss Grand မြန်မာ မှာ [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] ရှိတာ့ခ်ခရိုင်မှ အိအိအောင်ထွ၌ ဖြစ်သည်။ ==အနိုင်ရရှိသူ== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60"|ခုနှစ်||width="250"|Miss Grand Myanmar|| width="100" |ကိုယ်စားပြုမြို့နယ်||width="250"|နေရာ||width="60"|ပြိုင်ပွဲဝင် |- | ၂၀၂၂ | အိအိအောင်ထွ၌ | တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |- | ၂၀၂၁ | အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | |- |} ==နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲ== {{plainlist| * {{Color box|gold|border=black}} : အနိုင်ရသူအဖြစ် ကြေငြာခံရ * {{Color box|#FFFF66|border=black}} : ဒုတိယ သို့မဟုတ် ထိပ်ဆုံး ၅-၆ ဦး အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FFFF99|border=black}} : ဗိုလ်လုပွဲ သို့ အကြိုဗိုလ်လုပွဲ အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FADADD|border=black}} : အထူးဆုရရှိသူအဖြစ် ပြီးဆုံး }} ===[[Miss Grand]]=== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|ခုနှစ် !width="200" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|Miss Grand Myanmar ! width="150" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;" |မြို့/ပြည်နယ် !width="250" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|ရလဒ် !width="280" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|အထူးဆုများ |- |align=center|{{flagicon|Indonesia}}၂၀၂၂ |အိအိအောင်ထွ၌ | {{flagu|Tak}} တက်ခ်ခရိုင် | | |-style="background-color:#FFFACD; : bold" |align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၂၁ |အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | *Top 10 - Per-Arrival *Top 10 - Best Evening Grown *Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} 2020 | ဟန်လေး |[[ဖိုင်:Flag of Kayin State.svg|23x23px]] [[မြဝတီမြို့|မြ၀တီ]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''How to eat Thai food in 2 minute''' * '''How to get to know you in 1 minute''' * '''Pre-Arrival''' * Top 10 - Queens with the Golden Crown * Top 20 - Best in Swimsuit |- | align=center|{{flagicon|VEN}} ၂၀၁၉ | မွှေးသက်လွင် |[[ဖိုင်:Flag of Tanintharyi Division.svg|23x23px]] [[မြိတ်မြို့|မြိတ်]] | | * Top 6 - Pre-Arrival * Top 10 - Best in Swimsuit * Top 10 - Best National Costume * Top 20 - for Historic Crowns Fashion Show Gala! |- | align=center|{{flagicon|MYA}} ၂၀၁၈ | ဆုမြတ်ဖူး |[[ဖိုင်:Flag of Naypyidaw Union Territory.png|23x23px]] [[နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ|နေပြည်တော်]] | | * Top 12 - Best National Costume |- | rowspan="2" |{{flagicon|VIE}} ၂၀၁၇ |အေးချမ်းမိုး |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | ရွှေအိမ်စည် | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] ! colspan="2" |ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းမရှိပါ |- 2nd Runner up | align="center" |{{flagicon|USA}} ၂၀၁၆ | နန္ဒာလွင် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၅ |စံထိပ်ထားလင်း | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Miss Popular Vote |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၄ |Mဂျာဆိုင်း | [[File:Flag of Kachin State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]] | | * Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၃ |ထားထက်ထက် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''Miss Popular Vote''' * Top 10 - Best National Costume |} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{Miss Grand ပြိုင်ပွဲဝင်နိုင်ငံများ}} [[ကဏ္ဍ:အလှမယ်ပြိုင်ပွဲများ]] [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံတကာ ပြိုင်ပွဲများ]] 098wnutrpdajmdjlomfiq5yfjkcsjw3 754946 754945 2022-08-16T05:04:28Z Min Khant 234 99301 /* Miss Grand */ wikitext text/x-wiki {{Infobox organization | name = Miss Grand Myanmar | logo = Miss Grand Myanmar Logo.png | logo_size = | caption = | motto = | type = [[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] | headquarters ={{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | location = {{flagicon|Myanmar}} [[မြန်မာ]] | formation = ၂၀၁၃ | mumbership = | language = [[မြန်မာဘာသာ]]၊ [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာ | အင်္ဂလိပ်]] | leader_title = တည်ထောင်သူ | leader_name = *ထူးအံလွင် (၂၀၂၁-လက်ရှိ) *စိုးယု‌ဝေ (၂၀၁၇-၂၀၂၀) *လှနုထွန်း (၂၀၁၅-၂၀၁၆) *ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ် (၂၀၁၃-၂၀၁၄) | budget = | website = }} '''Miss Grand Myanmar''' သည်[[Miss Grand]] အြပည်ြပည်ဆိုင်ရာ ပြိုင်ပွဲသို့ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ရန် ြမန်မာကိုယ်စားပြု ရွေးချယ်ပေးသော အမျိုးသမီး[[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] တစ်ပွဲဖြစ်သည်။ ၎င်းပြိုင်ပွဲကို ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင်စတင်တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ယခုလက်ရှိ Miss Grand မြန်မာ ရွေးချယ်ခြင်းကို ၂၀၂၁ မှစတင်၍ ထူးအံလွင်မှ ပြိုင်ပွဲဒါရိုက်တာအဖြစ် ဆောင်ရွက်နေသည်။ Miss Grand Myanmar ရွေးချယ်ခြင်း ကို ၂၀၁၃ခုနှစ်မှ ၂၀၁၄ခုနှစ်အထိ ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ်ပြိုင်ပွဲမှ ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၅ခုနှစ်မှ ၂၀၁၆ခုနှစ်အထိ ပြိုင်ပွဲဒါရိုက်တာလုနုထွန်း မှဆက်လက်ရွေးချယ် ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၂၀၁၇ မှစတင်၍ ၂၀၂၀ ခုနှစ် အထိ မယ်စကြဝဠာ မြန်မာ အဖွဲ့အစည်းမှ Miss Grand မြန်မာ အလှမယ်ရွေးချယ်ခြင်းကို ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ယခုလက်ရှိ Miss Grand မြန်မာ မှာ [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] ရှိတာ့ခ်ခရိုင်မှ အိအိအောင်ထွ၌ ဖြစ်သည်။ ==အနိုင်ရရှိသူ== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60"|ခုနှစ်||width="250"|Miss Grand Myanmar|| width="100" |ကိုယ်စားပြုမြို့နယ်||width="250"|နေရာ||width="60"|ပြိုင်ပွဲဝင် |- | ၂၀၂၂ | အိအိအောင်ထွ၌ | တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |- | ၂၀၂၁ | အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | |- |} ==နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲ== {{plainlist| * {{Color box|gold|border=black}} : အနိုင်ရသူအဖြစ် ကြေငြာခံရ * {{Color box|#FFFF66|border=black}} : ဒုတိယ သို့မဟုတ် ထိပ်ဆုံး ၅-၆ ဦး အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FFFF99|border=black}} : ဗိုလ်လုပွဲ သို့ အကြိုဗိုလ်လုပွဲ အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FADADD|border=black}} : အထူးဆုရရှိသူအဖြစ် ပြီးဆုံး }} ===[[Miss Grand]]=== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|ခုနှစ် !width="200" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|Miss Grand Myanmar ! width="150" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;" |မြို့/ပြည်နယ် !width="250" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|ရလဒ် !width="280" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|အထူးဆုများ |- |align=center|{{flagicon|Indonesia}}၂၀၂၂ |အိအိအောင်ထွ၌ | {{flagu|Tak Province}} တက်ခ်ခရိုင် | | |-style="background-color:#FFFACD; : bold" |align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၂၁ |အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | *Top 10 - Per-Arrival *Top 10 - Best Evening Grown *Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} 2020 | ဟန်လေး |[[ဖိုင်:Flag of Kayin State.svg|23x23px]] [[မြဝတီမြို့|မြ၀တီ]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''How to eat Thai food in 2 minute''' * '''How to get to know you in 1 minute''' * '''Pre-Arrival''' * Top 10 - Queens with the Golden Crown * Top 20 - Best in Swimsuit |- | align=center|{{flagicon|VEN}} ၂၀၁၉ | မွှေးသက်လွင် |[[ဖိုင်:Flag of Tanintharyi Division.svg|23x23px]] [[မြိတ်မြို့|မြိတ်]] | | * Top 6 - Pre-Arrival * Top 10 - Best in Swimsuit * Top 10 - Best National Costume * Top 20 - for Historic Crowns Fashion Show Gala! |- | align=center|{{flagicon|MYA}} ၂၀၁၈ | ဆုမြတ်ဖူး |[[ဖိုင်:Flag of Naypyidaw Union Territory.png|23x23px]] [[နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ|နေပြည်တော်]] | | * Top 12 - Best National Costume |- | rowspan="2" |{{flagicon|VIE}} ၂၀၁၇ |အေးချမ်းမိုး |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | ရွှေအိမ်စည် | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] ! colspan="2" |ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းမရှိပါ |- 2nd Runner up | align="center" |{{flagicon|USA}} ၂၀၁၆ | နန္ဒာလွင် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၅ |စံထိပ်ထားလင်း | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Miss Popular Vote |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၄ |Mဂျာဆိုင်း | [[File:Flag of Kachin State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]] | | * Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၃ |ထားထက်ထက် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''Miss Popular Vote''' * Top 10 - Best National Costume |} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{Miss Grand ပြိုင်ပွဲဝင်နိုင်ငံများ}} [[ကဏ္ဍ:အလှမယ်ပြိုင်ပွဲများ]] [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံတကာ ပြိုင်ပွဲများ]] hwands9dm9v5kgimgk8toaq1iruv3iq 754947 754946 2022-08-16T05:05:53Z Min Khant 234 99301 /* Miss Grand */ wikitext text/x-wiki {{Infobox organization | name = Miss Grand Myanmar | logo = Miss Grand Myanmar Logo.png | logo_size = | caption = | motto = | type = [[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] | headquarters ={{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | location = {{flagicon|Myanmar}} [[မြန်မာ]] | formation = ၂၀၁၃ | mumbership = | language = [[မြန်မာဘာသာ]]၊ [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာ | အင်္ဂလိပ်]] | leader_title = တည်ထောင်သူ | leader_name = *ထူးအံလွင် (၂၀၂၁-လက်ရှိ) *စိုးယု‌ဝေ (၂၀၁၇-၂၀၂၀) *လှနုထွန်း (၂၀၁၅-၂၀၁၆) *ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ် (၂၀၁၃-၂၀၁၄) | budget = | website = }} '''Miss Grand Myanmar''' သည်[[Miss Grand]] အြပည်ြပည်ဆိုင်ရာ ပြိုင်ပွဲသို့ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ရန် ြမန်မာကိုယ်စားပြု ရွေးချယ်ပေးသော အမျိုးသမီး[[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] တစ်ပွဲဖြစ်သည်။ ၎င်းပြိုင်ပွဲကို ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင်စတင်တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ယခုလက်ရှိ Miss Grand မြန်မာ ရွေးချယ်ခြင်းကို ၂၀၂၁ မှစတင်၍ ထူးအံလွင်မှ ပြိုင်ပွဲဒါရိုက်တာအဖြစ် ဆောင်ရွက်နေသည်။ Miss Grand Myanmar ရွေးချယ်ခြင်း ကို ၂၀၁၃ခုနှစ်မှ ၂၀၁၄ခုနှစ်အထိ ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ်ပြိုင်ပွဲမှ ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၅ခုနှစ်မှ ၂၀၁၆ခုနှစ်အထိ ပြိုင်ပွဲဒါရိုက်တာလုနုထွန်း မှဆက်လက်ရွေးချယ် ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၂၀၁၇ မှစတင်၍ ၂၀၂၀ ခုနှစ် အထိ မယ်စကြဝဠာ မြန်မာ အဖွဲ့အစည်းမှ Miss Grand မြန်မာ အလှမယ်ရွေးချယ်ခြင်းကို ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ယခုလက်ရှိ Miss Grand မြန်မာ မှာ [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] ရှိတာ့ခ်ခရိုင်မှ အိအိအောင်ထွ၌ ဖြစ်သည်။ ==အနိုင်ရရှိသူ== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60"|ခုနှစ်||width="250"|Miss Grand Myanmar|| width="100" |ကိုယ်စားပြုမြို့နယ်||width="250"|နေရာ||width="60"|ပြိုင်ပွဲဝင် |- | ၂၀၂၂ | အိအိအောင်ထွ၌ | တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |- | ၂၀၂၁ | အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | |- |} ==နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲ== {{plainlist| * {{Color box|gold|border=black}} : အနိုင်ရသူအဖြစ် ကြေငြာခံရ * {{Color box|#FFFF66|border=black}} : ဒုတိယ သို့မဟုတ် ထိပ်ဆုံး ၅-၆ ဦး အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FFFF99|border=black}} : ဗိုလ်လုပွဲ သို့ အကြိုဗိုလ်လုပွဲ အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FADADD|border=black}} : အထူးဆုရရှိသူအဖြစ် ပြီးဆုံး }} ===[[Miss Grand]]=== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|ခုနှစ် !width="200" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|Miss Grand Myanmar ! width="150" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;" |မြို့/ပြည်နယ် !width="250" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|ရလဒ် !width="280" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|အထူးဆုများ |- |align=center|{{flagicon|Indonesia}}၂၀၂၂ |အိအိအောင်ထွ၌ | [[ဖိုင်:FFlag of Tak Province.png|24x24px]] တက်ခ်ခရိုင် | | |-style="background-color:#FFFACD; : bold" |align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၂၁ |အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | *Top 10 - Per-Arrival *Top 10 - Best Evening Grown *Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} 2020 | ဟန်လေး |[[ဖိုင်:Flag of Kayin State.svg|23x23px]] [[မြဝတီမြို့|မြ၀တီ]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''How to eat Thai food in 2 minute''' * '''How to get to know you in 1 minute''' * '''Pre-Arrival''' * Top 10 - Queens with the Golden Crown * Top 20 - Best in Swimsuit |- | align=center|{{flagicon|VEN}} ၂၀၁၉ | မွှေးသက်လွင် |[[ဖိုင်:Flag of Tanintharyi Division.svg|23x23px]] [[မြိတ်မြို့|မြိတ်]] | | * Top 6 - Pre-Arrival * Top 10 - Best in Swimsuit * Top 10 - Best National Costume * Top 20 - for Historic Crowns Fashion Show Gala! |- | align=center|{{flagicon|MYA}} ၂၀၁၈ | ဆုမြတ်ဖူး |[[ဖိုင်:Flag of Naypyidaw Union Territory.png|23x23px]] [[နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ|နေပြည်တော်]] | | * Top 12 - Best National Costume |- | rowspan="2" |{{flagicon|VIE}} ၂၀၁၇ |အေးချမ်းမိုး |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | ရွှေအိမ်စည် | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] ! colspan="2" |ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းမရှိပါ |- 2nd Runner up | align="center" |{{flagicon|USA}} ၂၀၁၆ | နန္ဒာလွင် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၅ |စံထိပ်ထားလင်း | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Miss Popular Vote |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၄ |Mဂျာဆိုင်း | [[File:Flag of Kachin State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]] | | * Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၃ |ထားထက်ထက် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''Miss Popular Vote''' * Top 10 - Best National Costume |} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{Miss Grand ပြိုင်ပွဲဝင်နိုင်ငံများ}} [[ကဏ္ဍ:အလှမယ်ပြိုင်ပွဲများ]] [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံတကာ ပြိုင်ပွဲများ]] b8nn9j1gychkdm5v0ya7p88wdowu75n 754957 754947 2022-08-16T08:59:31Z Ninjastrikers 22896 wikitext text/x-wiki {{unreferenced}} {{retaining title}} {{Infobox organization | name = Miss Grand Myanmar | logo = Miss Grand Myanmar Logo.png | logo_size = | caption = | motto = | type = [[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] | headquarters ={{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | location = {{flagicon|Myanmar}} [[မြန်မာ]] | formation = ၂၀၁၃ | mumbership = | language = [[မြန်မာဘာသာ]]၊ [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာ | အင်္ဂလိပ်]] | leader_title = တည်ထောင်သူ | leader_name = *ထူးအံလွင် (၂၀၂၁-လက်ရှိ) *စိုးယုဝေ (၂၀၁၇-၂၀၂၀) *လှနုထွန်း (၂၀၁၅-၂၀၁၆) *ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ် (၂၀၁၃-၂၀၁၄) | budget = | website = }} '''Miss Grand Myanmar''' သည်[[Miss Grand]] အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ပြိုင်ပွဲသို့ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ရန် မြန်မာကိုယ်စားပြု ရွေးချယ်ပေးသော အမျိုးသမီး[[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] တစ်ပွဲဖြစ်သည်။ ၎င်းပြိုင်ပွဲကို ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင်စတင်တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ယခုလက်ရှိ Miss Grand မြန်မာ ရွေးချယ်ခြင်းကို ၂၀၂၁ မှစတင်၍ ထူးအံလွင်မှ ပြိုင်ပွဲဒါရိုက်တာအဖြစ် ဆောင်ရွက်နေသည်။ Miss Grand Myanmar ရွေးချယ်ခြင်း ကို ၂၀၁၃ခုနှစ်မှ ၂၀၁၄ခုနှစ်အထိ ရွှေမြေမြန်မာအလှမယ်ပြိုင်ပွဲမှ ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၅ခုနှစ်မှ ၂၀၁၆ခုနှစ်အထိ ပြိုင်ပွဲဒါရိုက်တာလုနုထွန်း မှဆက်လက်ရွေးချယ် ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၂၀၁၇ မှစတင်၍ ၂၀၂၀ ခုနှစ် အထိ မယ်စကြဝဠာ မြန်မာ အဖွဲ့အစည်းမှ Miss Grand မြန်မာ အလှမယ်ရွေးချယ်ခြင်းကို ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ယခုလက်ရှိ Miss Grand မြန်မာ မှာ [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] ရှိတာ့ခ်ခရိုင်မှ အိအိအောင်ထွဋ် ဖြစ်သည်။ ==အနိုင်ရရှိသူ== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60"|ခုနှစ်||width="250"|Miss Grand Myanmar|| width="100" |ကိုယ်စားပြုမြို့နယ်||width="250"|နေရာ||width="60"|ပြိုင်ပွဲဝင် |- | ၂၀၂၂ | အိအိအောင်ထွဋ် | တက်ခ်ခရိုင်, [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] | | |- | ၂၀၂၁ | အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | |- |} ==နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲ== {{plainlist| * {{Color box|gold|border=black}} : အနိုင်ရသူအဖြစ် ကြေငြာခံရ * {{Color box|#FFFF66|border=black}} : ဒုတိယ သို့မဟုတ် ထိပ်ဆုံး ၅-၆ ဦး အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FFFF99|border=black}} : ဗိုလ်လုပွဲ သို့ အကြိုဗိုလ်လုပွဲ အဖြစ် ပြီးဆုံး * {{Color box|#FADADD|border=black}} : အထူးဆုရရှိသူအဖြစ် ပြီးဆုံး }} ===[[Miss Grand]]=== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%; text-align:center" !width="60" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|ခုနှစ် !width="200" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|Miss Grand Myanmar ! width="150" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;" |မြို့/ပြည်နယ် !width="250" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|ရလဒ် !width="280" style="background-color:#787878;color:#FFFFFF;"|အထူးဆုများ |- |align=center|{{flagicon|Indonesia}}၂၀၂၂ |အိအိအောင်ထွဋ် | [[ဖိုင်:FFlag of Tak Province.png|24x24px]] တက်ခ်ခရိုင် | | |-style="background-color:#FFFACD; : bold" |align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၂၁ |အမရာရွှန်းလဲ့ |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | *Top 10 - Per-Arrival *Top 10 - Best Evening Grown *Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} 2020 | ဟန်လေး |[[ဖိုင်:Flag of Kayin State.svg|23x23px]] [[မြဝတီမြို့|မြ၀တီ]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''How to eat Thai food in 2 minute''' * '''How to get to know you in 1 minute''' * '''Pre-Arrival''' * Top 10 - Queens with the Golden Crown * Top 20 - Best in Swimsuit |- | align=center|{{flagicon|VEN}} ၂၀၁၉ | မွှေးသက်လွင် |[[ဖိုင်:Flag of Tanintharyi Division.svg|23x23px]] [[မြိတ်မြို့|မြိတ်]] | | * Top 6 - Pre-Arrival * Top 10 - Best in Swimsuit * Top 10 - Best National Costume * Top 20 - for Historic Crowns Fashion Show Gala! |- | align=center|{{flagicon|MYA}} ၂၀၁၈ | ဆုမြတ်ဖူး |[[ဖိုင်:Flag of Naypyidaw Union Territory.png|23x23px]] [[နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ|နေပြည်တော်]] | | * Top 12 - Best National Costume |- | rowspan="2" |{{flagicon|VIE}} ၂၀၁၇ |အေးချမ်းမိုး |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | ရွှေအိမ်စည် | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] ! colspan="2" |ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းမရှိပါ |- 2nd Runner up | align="center" |{{flagicon|USA}} ၂၀၁၆ | နန္ဒာလွင် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Best National Costume |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၅ |စံထိပ်ထားလင်း | {{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] | | * Top 10 - Miss Popular Vote |- | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၄ |Mဂျာဆိုင်း | [[File:Flag of Kachin State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]] | | * Top 20 - Best National Costume |- style="background-color:#FFFACD; : bold" | align=center|{{flagicon|THA}} ၂၀၁၃ |ထားထက်ထက် |{{flagicon image|Flag of Yangon Region.svg}} [[ရန်ကုန်]] |align=center|'''ဆန်ကာတင် ၂၀ဦး''' | * '''Miss Popular Vote''' * Top 10 - Best National Costume |} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{Miss Grand ပြိုင်ပွဲဝင်နိုင်ငံများ}} [[ကဏ္ဍ:အလှမယ်ပြိုင်ပွဲများ]] [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံတကာ ပြိုင်ပွဲများ]] q87z992dci0kg52un817yupzl3apsoy 1 229257 754845 749804 2022-08-15T12:25:48Z 202.191.104.82 /* ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု */ အပိုင်းသစ် wikitext text/x-wiki [{ရာထူး၃၀တွေတရာဥပဒေအရအရေးယူပါကိုယ်ပိုင်အမှတ်ရှိ့တဲ့မည်သူမဆိုတတ်ထည်းထ့်ထားပါကျုံဗိုျေဇေယအမှတ်၁၃ကိုလထောက်ဗိုလ်ကိုကွက်ကဲမူးအြဖ့်ရာယီခံအပ်ထာျေြွေပန်ဆုခိုင်းြပီးနေရာြူပန်ချထားပါဗိုလ်ငွေကိုဖန်းထားပါအမိ့်ထု့်ြပန်ပါအသက်နှ့်သက်မှတ်တဲ့ရေအချင်းယခင်အတိုင်းဆောင်ရွက်ပါ⚖️⚓⚓⚓⚓⚔️🗡️🛡️🗝️🔑🇲🇲}][{[[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/37.111.13.0|37.111.13.0]] ၁၅:၂၀၊ ၄ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ (UTC)}][([[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/37.111.13.0|37.111.13.0]] ၁၅:၂၀၊ ၄ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ (UTC))][[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/37.111.13.0|37.111.13.0]] ၁၅:၂၀၊ ၄ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ (UTC) == ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု == {{edit semi-protected|ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန|answered=no}} [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/202.191.104.82|202.191.104.82]] ၁၂:၂၅၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 0l3q0jqprdh7v13n0051nxpmxu6elmb 10 230808 754932 754580 2022-08-16T04:11:48Z Min Khant 234 99301 wikitext text/x-wiki {{Navbox with collapsible groups |name = Miss Grand ပြိုင်ပွဲဝင်နိုင်ငံများ |title = [[Miss Grand]] ပြိုင်ပွဲဝင်နိုင်ငံများ |state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} |listclass = hlist |group1 = လက်ရှိ၀င်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်နေသောပြိုင်ပွဲဝင်နိုင်ငံများ (၂၀၁၃-လက်ရှိ) |state1 = expanded |list1 = {{Navbox |child |groupstyle=font-weight:normal; | group1 = အာဖရိက | list1 = *[[Miss Grand Ghana|ဂါနာ]] | group2 = အမေရိက | list2 = *[[Miss Grand USA|အမေရိကန်]] | group3 = အာရှ | list3 = *[[Miss Grand China|တရုတ်]] *[[Miss Grand Japan|ဂျပန်]] *[[Miss Grand Myanmar|မြန်မာ]] | group4 = ဥရောပ | list4 = *[[Miss Grand Spain|စပိန်]] | group5 = Oceania | list5 = *[[Miss Grand Australia|သြစတြေးလျ]] }} |group2 = ယခင်က၀င်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သောပြိုင်ပွဲဝင်နိုင်ငံများ |state2 = expanded |list2 = {{Navbox |child |groupstyle=font-weight:normal; | group1 = အာဖရိက | list1 = *[[Miss Grand Kenya|ကင်ညာ]] (၂၀၂၀) | group2 = အမေရိက | list2 = *[[Miss Grand Suriname|ဆူရီနမ်]] (၂၀၁၈) | group3 = Asia | list3 = * [[Miss Grand Korea]] (၂၀၂၀) | group4 = ဥရောပ | list4 = *[[Miss Grand United Kingdom]] (၂၀၁၄) | group5 = Oceania | list5 = *[[Miss Grand Cook Islands]] (၂၀၁၈) }} }} cxr3cwfmdryjrga555f0u252itpzykk 3 230895 754839 2022-08-15T12:02:21Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် The Darkness Abyss ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၀၂၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 8xvugppn35vctrftidf9ivesl8039jm 3 230896 754840 2022-08-15T12:02:31Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Jeonvinnie ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၀၂၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) jqdv26m419gs8ko8nw8oxs76zhu6pre 3 230897 754841 2022-08-15T12:02:41Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Dagonuniversitystudentsunion ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၀၂၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) q8hroxsf8jj2vrwgyfy6qkp9jma1tz2 3 230898 754842 2022-08-15T12:02:51Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Waiyan1987 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၀၂၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) fzl8rpy5z4aqrcppdf22gtxs42bf2uv 3 230899 754846 2022-08-15T13:03:00Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် GreenTeaSasha ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၀၃၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) dg7z3uyj3tiws5hg10sr51ges1ym7su 3 230900 754847 2022-08-15T13:03:10Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Bo Thura ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၀၃၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) cq4lhpz9gixjyu7usgjvtczc7hju1l6 3 230901 754848 2022-08-15T13:03:20Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Tunlin.tunlinzaw ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၀၃၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) jzhelutsl4vh2xus0ya1z969zev0wan 3 230902 754850 2022-08-15T14:03:29Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Juxxxx21 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၀၃၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) oomkxeoqn78imoer9n2ltorr4sahr6y 0 230904 754857 2022-08-15T14:46:37Z Chan Sung-Min 102525 [[ရီဆန်ရှင်း]] စာမျက်နှာကို [[ရီဆုန်ရှင်]] သို့ Chan Sung-Minက ရွှေ့ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[ရီဆုန်ရှင်]] 15f8ietzappgjcs0o9c549ts8juk69f 3 230905 754861 2022-08-15T15:03:38Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် စူ ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၀၃၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) nyfm09u88saowjx4mleqzk96xhfd8ec 3 230906 754862 2022-08-15T15:03:48Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Thoonwuttyizaw ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၀၃၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 82qyit6yyo6sxq190xr6kck2rluw18s 3 230907 754863 2022-08-15T15:03:58Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Cattette ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၀၃၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 028ejtdoim27an8jdvevi8p1by2zzrv 3 230908 754864 2022-08-15T15:04:08Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Anja0512 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၀၄၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) oc6r499yy21g071jzmwqq4d24mty663 3 230909 754865 2022-08-15T15:04:18Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Ko Nay Lin7 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၀၄၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) m0y8of53yoexge9djz6m5sv8p9c8p0s 3 230910 754866 2022-08-15T15:04:28Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် WZ Wunna ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၀၄၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 94wznrjteyx3onks4e9e4igekobkhj3 754867 754866 2022-08-15T15:07:26Z WZ Wunna 104827 အကြောင်းအရာ "wunna (Burmese: Wunna Zaw born on January 1, 1997) A designer 1 January 1997 aged 26 Yangon, Myanmar Height 5 feet 9 inches Professional designer" ဖြင့် အစားထိုးခဲ့သည် wikitext text/x-wiki wunna (Burmese: Wunna Zaw born on January 1, 1997) A designer 1 January 1997 aged 26 Yangon, Myanmar Height 5 feet 9 inches Professional designer q9aypmnhi5cpassofyx237xmba9vdfx 2 230911 754868 2022-08-15T15:34:21Z WZ Wunna 104827 "wunna (Burmese: Wunna Zaw born on January 1, 1997) A designer 1 January 1997 aged 26 Yangon, Myanmar Height 5 feet 9 inches Professional designer" အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည် wikitext text/x-wiki wunna (Burmese: Wunna Zaw born on January 1, 1997) A designer 1 January 1997 aged 26 Yangon, Myanmar Height 5 feet 9 inches Professional designer q9aypmnhi5cpassofyx237xmba9vdfx 754872 754868 2022-08-15T16:08:45Z WZ Wunna 104827 wikitext text/x-wiki wunna (Burmese: Wunna Zaw born on January 1, 1997) A designer 1 January 1997 aged 26 Yangon, Myanmar Height 5 feet 9 inches Professional designer designer school 5rd72qhg2p8qfs2jx4trk71l8e0ljj1 754873 754872 2022-08-15T16:17:04Z WZ Wunna 104827 wikitext text/x-wiki [[WannaCry ransomware attack|wunna]] (Burmese: Wunna Zaw born on January 1, 1997) A designer 1 January 1997 aged 26 Yangon, Myanmar Height 5 feet 9 inches Professional designer designer school b6dknqujx854vw3zunub5ey5z48r3cd 754874 754873 2022-08-15T16:22:07Z WZ Wunna 104827 အကြောင်းအရာ "wunna (Burmese: Wunna Zaw born on January 1, 1997) A designer 1 January 1997 aged 26 Yangon, Myanmar Height 5 feet 9 inches Professional designer" ဖြင့် အစားထိုးခဲ့သည် wikitext text/x-wiki wunna (Burmese: Wunna Zaw born on January 1, 1997) A designer 1 January 1997 aged 26 Yangon, Myanmar Height 5 feet 9 inches Professional [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Designer]] 15t537odfw52l1h8crzl2g4uikkmkhl 3 230912 754869 2022-08-15T16:04:37Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Aung Khant 27 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၀၄၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) ertqy1yrs6j4v4pl6jashf5bn92pq4s 3 230913 754870 2022-08-15T16:04:47Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Kyaw Swar Linn987 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၀၄၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 5vi4sq1l31re6eozf8t03tbfegcq44o 3 230914 754871 2022-08-15T16:04:57Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Aung Hmue Thwin ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၀၄၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 27xhf5l77g2vpc97jmbjdtu626c2map 3 230915 754877 2022-08-15T17:05:07Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Lumhar ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၇:၀၅၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) r92rsjy2obrgzf9jkwamvfvcfg03p53 3 230916 754879 2022-08-15T18:05:16Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Naynay79939 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၈:၀၅၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 88oyielr6sn83e7if9sm2w5b9mn5yl2 3 230917 754884 2022-08-15T21:05:43Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Dimonibch ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၂၁:၀၅၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 2a92sqluu193nkldx38r3v9t5m2xpq7 3 230918 754885 2022-08-15T22:05:55Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Sususan 52 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၂၂:၀၅၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) hj32iigr4du9u5lr5ua59e3l958eg99 3 230919 754888 2022-08-15T23:06:04Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Mbuh choh ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၂၃:၀၆၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) ogemnizw64w82j6cxnxvfhw7nmmzoz2 3 230920 754889 2022-08-16T01:06:22Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် XabqEfdg ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၁:၀၆၊ ၁၆ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 3j14wwvypc10vu07q4tfmfmcz6q0p83 3 230921 754917 2022-08-16T03:06:39Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Trivran ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၀၆၊ ၁၆ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) aaqf5hix7p91imn4akhi9zhej5ajqao 3 230922 754928 2022-08-16T04:06:49Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Mr.HzK ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၄:၀၆၊ ၁၆ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 6y7ukhli7feibni9q474u8g0qt65816 3 230923 754929 2022-08-16T04:06:59Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Ye Yint Site ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၄:၀၆၊ ၁၆ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) p0100ln735r665g5zkr7npq0s644fqc 3 230924 754950 2022-08-16T06:07:17Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် U Ye Kyaw ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၆:၀၇၊ ၁၆ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) eqwrlnphm7sbcia2r41poi0vzncody9 3 230925 754954 2022-08-16T07:07:26Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် MAL-Must-Die ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၇:၀၇၊ ၁၆ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) g8emel8xmabs0ngpjru0gf34d03wfg5 3 230927 754958 2022-08-16T09:07:44Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Tefrano ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၀၇၊ ၁၆ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) jorzjdjdxunj7f6xjxgr24nmstdbg82 3 230928 754959 2022-08-16T09:07:54Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Alex11261 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၀၇၊ ၁၆ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) qcopo23ljr5aqe43vvonwhk51dhw33o 3 230929 754963 2022-08-16T10:08:03Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Thurein Htaye ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၀၈၊ ၁၆ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 0uwshd5g8sggpy7tmezuqsbhkvkw6pv 0 230930 754967 2022-08-16T10:40:51Z Jokomarel 101196 [[အဲကေဘီဇက်]] စာမျက်နှာကို [[ကမ္ဘောဇလေကြောင်းလိုင်း]] သို့ Jokomarelက ရွှေ့ခဲ့သည်: "အဲကေဘီဇက်" ဟူသည် လေကြောင်းလိုင်း၏ မြန်မာအမည်မဟုတ်ပါ။ wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[ကမ္ဘောဇလေကြောင်းလိုင်း]] j4xdpje2j7o8j4f0vhhoi80u4wq3h7k 3 230931 754971 2022-08-16T11:08:13Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် PhrynAscender ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၀၈၊ ၁၆ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) fz6d8tn2mkws94z4awx32q4mip4dwam 3 230932 754972 2022-08-16T11:08:23Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Shinjanita ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၀၈၊ ၁၆ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) rrn0mvj3rfzayc65zrlz3uljhgjedqh 3 230933 754973 2022-08-16T11:08:33Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Snowyyyhi ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၀၈၊ ၁၆ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) h3pqj8me2ubr653dx3uvi4lk0vleq9v