विकिपिडिया newiki https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%AA%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0 MediaWiki 1.39.0-wmf.21 first-letter मीडिया विशेष वार्तालाप प्रयोगकर्ता प्रयोगकर्ता वार्ता विकिपिडिया विकिपिडिया वार्ता चित्र चित्र वार्ता मीडियाविकि मीडियाविकि वार्ता ढाँचा ढाँचा वार्ता मद्दत मद्दत वार्ता श्रेणी श्रेणी वार्ता पोर्टल पोर्टल वार्ता मस्यौदा मस्यौदा वार्ता TimedText TimedText talk मोड्युल मोड्युल वार्तालाप Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 10 2822 1070448 773237 2022-07-20T19:03:37Z Bada Kaji 52836 सफाइ गरियो, सुधार गरियो wikitext text/x-wiki <!-- Note: This section will be regularly modified to keep it approximately the same size as Template:Wikipedia's sister projects. --><templatestyles src="विकिपिडिया भाषा/styles.css"/> <div class="wikipedia-languages nourlexpansion"> यो विकिपिडिया [[नेपाली भाषा|नेपाली]]मा लेखिएको छ। [[meta:List of Wikipedias/ne|अन्य भाषामा रहेका विकिपिडिया]]हरू तल सूचीबद्ध देख्न सक्नुहुन्छ। <ul class="plainlinks"> <li> <div class="wikipedia-languages-count-container"> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> <div role="heading" aria-level="3" class="wikipedia-languages-count">१० लाख भन्दा बढी</div> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> </div> <ul class="wikipedia-languages-langs hlist hlist-separated inline"> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|ar}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|de}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|es}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|fr}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|it}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|nl}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|ja}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|pl}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|pt}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|ru}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|sv}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|uk}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|vi}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|zh}}</li> </ul> </li> <li> <div class="wikipedia-languages-count-container"> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> <div role="heading" aria-level="3" class="wikipedia-languages-count">२ लाख भन्दा बढी</div> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> </div> <ul class="wikipedia-languages-langs hlist hlist-separated inline"> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|id}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|ms}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|nan}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|bg}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|ca}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|cs}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|da}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|eo}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|eu}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|fa}}&lrm;<!--left-to-right mark needed between consecutive right-to-left languages--></li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|he}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|ko}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|hu}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|no}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|ro}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|sr}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|sh}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|fi}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|tr}}</li> </ul> </li> <li> <div class="wikipedia-languages-count-container"> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> <div role="heading" aria-level="3" class="wikipedia-languages-count">५० हजार भन्दा बढी</div> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> </div> <ul class="wikipedia-languages-langs hlist hlist-separated inline"> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|ast}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|bn}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|bs}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|et}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|el}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|simple}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|gl}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|hr}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|lv}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|lt}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|ml}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|mk}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|nn}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|sq}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|sk}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|sl}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|th}}</li> </ul> </li> </ul> </div><noinclude> {{documentation}} <!-- Add categories and interwikis to the /doc subpage, not here! --> </noinclude> 41ao2gfiq84vempfqboo3hd0d9trevm 1070449 1070448 2022-07-20T19:29:56Z Bada Kaji 52836 सुधार गरियो wikitext text/x-wiki <!-- Note: This section will be regularly modified to keep it approximately the same size as Template:Wikipedia's sister projects. --><templatestyles src="विकिपिडिया भाषा/styles.css"/> <div class="wikipedia-languages nourlexpansion"> यो विकिपिडिया [[नेपाली भाषा|नेपाली]]मा लेखिएको छ। [[meta:List of Wikipedias/ne|अन्य भाषामा रहेका विकिपिडिया]]हरू तल सूचीबद्ध देख्न सक्नुहुन्छ। <ul class="plainlinks"> <li> <div class="wikipedia-languages-count-container"> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> <div role="heading" aria-level="3" class="wikipedia-languages-count">१० लाख भन्दा बढी लेखहरू</div> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> </div> <ul class="wikipedia-languages-langs hlist hlist-separated inline"> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|ar}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|de}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|es}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|fr}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|it}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|nl}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|ja}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|pl}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|pt}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|ru}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|sv}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|uk}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|vi}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|zh}}</li> </ul> </li> <li> <div class="wikipedia-languages-count-container"> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> <div role="heading" aria-level="3" class="wikipedia-languages-count">२ लाख भन्दा बढी लेखहरू</div> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> </div> <ul class="wikipedia-languages-langs hlist hlist-separated inline"> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|id}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|ms}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|nan}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|bg}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|ca}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|cs}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|da}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|eo}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|eu}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|fa}}&lrm;<!--left-to-right mark needed between consecutive right-to-left languages--></li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|he}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|ko}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|hu}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|no}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|ro}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|sr}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|sh}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|fi}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|tr}}</li> </ul> </li> <li> <div class="wikipedia-languages-count-container"> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> <div role="heading" aria-level="3" class="wikipedia-languages-count">५० हजार भन्दा बढी लेखहरू</div> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> </div> <ul class="wikipedia-languages-langs hlist hlist-separated inline"> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|ast}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|bn}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|bs}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|et}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|el}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|simple}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|gl}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|hr}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|lv}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|lt}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|ml}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|mk}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|nn}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|sq}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|sk}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|sl}}</li> <li>{{विकिपिडिया भाषा/भित्री|th}}</li> </ul> </li> </ul> </div><noinclude> {{documentation}} <!-- Add categories and interwikis to the /doc subpage, not here! --> </noinclude> 2gomvzco49wee1sphc0sls4wnj1tb07 0 13007 1070442 1028100 2022-07-20T12:50:33Z Dipak Jaishi 58885 आकर को ठाउँमा आकार wikitext text/x-wiki {{Infobox lake | lake_name = घोडाघोडी ताल | image_lake = Ghodaghodi Lake1.JPG | caption_lake = घोडाघोडी ताल को एक दृश्य | image_bathymetry = | caption_bathymetry = | location = [[कैलाली जिल्ला]] | coords = {{coord|28|41|00|N|80|56|45|E|region:NP_type:waterbody_source:dewiki|display=inline,title}} | type = ताल | inflow = | outflow = | catchment = | basin_countries = नेपाल | length = १.३८ किलोमिटर | width = | area = २०.५६३ वर्ग किलोमिटर | depth = ४ मिटर | max-depth = | volume = | residence_time = | shore = | elevation = २०५ मिटर | islands = | District = [[कैलाली जिल्ला|कैलाली]] | frozen = | extra = {{Designation list | embed = yes | designation1 = ramsar | designation1_date = अगस्ट २००३}} }} [[File:Ghodaghodi02.jpg|thumb|200px|right|कमलको फूलले ढाकेको घोडाघोडी ताल]] '''घोडाघोडी ताल''' [[सुदूर-पश्चिमाञ्चल विकास क्षेत्र|सुदूरपश्चिमाञ्चल]] विकास क्षेत्रको [[कैलाली जिल्ला]] अन्तर्गत पर्ने एक रमणीय ताल हो । यो स्थल कैलाली जिल्लाको "पहलमानपुर" र "सुखड"को विचमा पर्ने जंगलमा पर्दछ । पूर्व पश्चिम राजमार्गको छेउमै अवस्थीत यो ताललाई पर्यटकीय तथा पौराणिक दृष्टीकोणबाट नेपालको एक प्रसिद्ध स्थलको रूपमा लिईएको छ । [[योगी नरहरिनाथ]]ले यो तालबाट पौराणिक काललाई स्मरण गराउने केही चिन्हहरू पत्ता लगाएर यो ताल [[महाभारत]] काल भन्दा पनि पहिलेबाट नै एक पवित्र तिर्थस्थल थियो भन्ने सावित गरेका थिए । यो तालको इतिहास [[थारु जाति]]सँग गाँसिएको छ । स्थानीय किम्बदन्ती अनुसार यो ताल सातवटा थारू जातिको बसोबास रहेको गाउँ डुबेर बनेको मानिन्छ र यस तालको आकार मानिसको हात जस्तै छ ।<ref>{{cite news|url=https://hamrakura.com/news-details/65612/2019-08-20 |title=अतिक्रमणको जोखिममा घोडाघोडी ताल |accessdate=10 Oct 2019}}</ref> ==नामाकरण== किम्बदन्ती अनुसार प्राचिनकालमा यो स्थानमा एउटा सुन्दर गाँउ थियो । तर पछि एक रातभर परेको पानीले उक्त स्थानलाई तालमा परिणत गरायो । त्यसपछि त्यहाँका राजाले पहिला भाले र केही समय पछि पोथी घोडालाई त्यस क्षेत्रको अनुगमन गर्न पठाएछन् । तर दुबै घोडाहरू गन्तव्यमा नपुगि मरेछन । त्यसपछी ती राजाले उक्त स्थानमा कुनै दैवीशक्ति भएको विचार गरी त्यस स्थानमा मन्दिर निर्माण गर्न लगाए । तिनै मृत घोडाघोडी सम्झनामा त्यो मन्दिर र ताललाई घोडाघोडी भन्न थालियो ।<ref name=krish>{{cite web|url=http://www.ddckailali.gov.np/pages/tourism.php|title=पर्यटकीय क्षेत्र | publisher='''जिविस कैलाली'''}}</ref> ==भौगोलिक अवस्था== पूर्व-पश्चिम राजमार्गमा पर्ने धनगढी बजारबाट करिब ५३ किलोमिटर पूर्वमा पर्ने यो ताल [[कैलाली जिल्ला]]का [[दरख]], [[रामशिखरझाला]] र [[साँडेपानी]] गाविसहरूको सिमानामा अवस्थित छ । २८°४१'०३ उत्तरी अक्षांस र ८०°५६'४५ पूर्वी देसान्तरमा पर्ने यो ताल समुन्द्री सतह देखि २०५ मिटर उचाइमा रहेको छ । करिब ४ मिटर औसत गहिराइ भएको घोडाघोडी तालको क्षेत्रफल करिब १३८ हेक्टर छ । यो ताल १९ वटा औंला भएको हत्केला आकारको छ । यस आसपासमा रहेक अन्य १३ वटा ससाना तालहरू समेत गरेर उक्त सिमसार क्षेत्रमा तालैतालले ओगटेको क्षेत्रफल मात्र दुइसय ४८ हेक्टर रहेको छ ।<ref name=krish/> यसको कुल क्षेत्रफल दुई हजार ५६३ हेक्टर रहेको छ । हवाई दृश्यबाट अवलोकन गर्दा एउटा तालको सीमा टुङ्गिन नपाउँदै अर्को ताल सुरु हुने तालै तालको माला झैं लाग्छ, घोडाघोडी क्षेत्र । पूर्व पश्चिम राजमार्गको छेऊमै रहेको यो ताल क्षेत्र दुर्लभ चराचुरिङ्गीले विचरण गर्ने शान्त भूमि अनि सुरक्षित बासस्थान हो । विश्व जलचर इतिहासमा सङ्कटपूर्ण अवस्थामा पुगेका दर्जनौ जातका रैथाने माछाका प्रजाति, पुतली तथा अन्य दुर्लभ मानिने चराचुरुङ्गीहरूलाई अझसम्म पनि यो तालले संरक्षण दिइरहेका पाइएपछि सन् २००३ अगस्त १३ गते विश्व रामसार सूचीमा सूचिकृत भएको छ । यूरोप, अमेरिका तथा [[दक्षिण एसियाली मुलुक]]का कतिपय प्रकृति संरक्षणविद्, अनुसन्धानकर्ताका लागि यो क्षेत्र ज्यादै महत्त्वपूर्ण भएपनि नजीकको तीर्थ हेला भनेझैं घोडाघोडी ताल वरिपरिका बासिन्दाको क्रियाकलापबाट दिनदिनै क्षतविक्षत हुँदै गएको छ । नेपालको सन्दर्भमा भन्नुपर्दा तराई क्षेत्रमा पाइने प्राकृतिक तालहरूमध्ये सबैभन्दा ठूलो क्षेत्रफल ओगटेको ताल क्षेत्र यो नै हो । विश्वभरका एक हजार ३१४ वटा रामसार क्षेत्र मध्य केही विशेष स्थानीय प्रजातिका माछा र पुतली यो ताल क्षेत्रमा मात्र पाइन्छन् । त्यसैले पनि विश्वका सङ्कटापन्न जलचर, स्थलचर तथा जैविक विविधताको दृष्टिले यो ताल क्षेत्रको संरक्षण गर्नु जरुरी भएको हो । हालसम्मको अध्ययन अनुसार यहाँ ४५० प्रजातिका वनस्पति मात्र पाइने गरेका छन । <ref>{{cite news|url=https://hamrakura.com/news-details/65612/2019-08-20 |title=अतिक्रमणको जोखिममा घोडाघोडी ताल |accessdate=10 Oct 2019}}</ref> सालका प्रजातिमा निकै बहुमूल्य मानिने र औषधिका रूपमा पनि प्रयोगमा आउने सतिसाल, साज, खयरको घना जङ्गल यहाँको विशेषता हुन । ताल क्षेत्रमा पाइने जङ्गली धानको संरक्षणका लागि अध्ययन, अनुसन्धान र वीऊ जोगाऊ कार्यक्रम सञ्चालन गरिएको छ । घोडाघोडी तालको छेउमा भगवान [[शिव]]को मन्दिरका कारणले यो क्षेत्र धार्मिक दृष्टिले समेत आस्थाको केन्द्रका रूपमा रहेको छ । [[माघे सङ्क्रान्ति]], [[महाशिवरात्रि|शिवरात्री]], मङ्सिर पञ्चमीका दिनमा यो क्षेत्रमा ठूला धार्मिक मेला समेत यहाँ धार्मिक पर्यटनको महत्त्व बढ्नु स्वभाविक हो । धार्मिक अनुष्ठानमा प्रयोगमा आउने रातो कलमको बासस्थानको संरक्षणका लागि स्थानीय बासिन्दासँग मिलेर ताल सरसफाई कार्यक्रम नियमित रूपमा हुँदै गरेको छ । ==चित्र दिर्घा== <gallery> Image:GHODAGHODI 01.jpg|घोडाघोडी तालमा डुङ्गा सयरगर्दै स्थानीय बासिन्दा Image:Ghodaghodi Lake1.JPG|घोडाघोडी ताल (दक्षिणबाट हेर्दा) Image:Ghodaghodi Lake2.JPG|घोडाघोडी ताल Image:Ghodaghodi Lake.JPG|नेपालमा रहेको घोडाघोडी ताल File:Ghodaghodi Lake19.jpg|thumb|घोडाघोडी तालको दृश्य File:Ghodaghodi Lake11.jpg|thumb|घोडाघोडी तालमा घोडा घोडीको मुर्ति File:Ghodaghodi Lake15.jpg|thumb|घोडाघोडी कमलको फूल File:Ghodaghodi Tal,.jpg|thumb|घोडाघोडी ताल </gallery> ==सन्दर्भ सामग्री== {{reflist}} [[श्रेणी:तालहरू]] [[श्रेणी:नेपालका तालहरू]] [[श्रेणी:पर्यटकीय स्थलहरू]] 3jynbl0obqqesy0wgl5kfh27kd9s2fa 0 14772 1070440 1025380 2022-07-20T12:34:40Z 103.98.129.86 गलत भएको जिल्लाको नाम सुधारेर (कलैया=कैलाली) wikitext text/x-wiki [[File:Wye Marsh panorama1.jpg|thumb|नदी र ताल]] {{biome}} पानीले राम्रो सँग भिजेको ठाऊ वा अत्यधिक आर्द्रता भएको जमीन प्राविधिक रूपमा भन्नु पर्दा, त्यस्तो [[जमीन]], जहाँ [[पानी]]को सतह र जमीन करिब करिब एउटै स्तरमा हुन्छ अनि बोट [[बिरुवा गाउँपालिका|बिरुवा]]को अस्तित्व रहेको हुन्छ । जहाँ जमीन लुक्दैन, जहाँ पानी सुक्दैन र रसिलो जमीन भएको क्षेत्रलाई सिमसार भनिएको हो । यो भनेको पानीको मुहानलगायत दलदल, धानबाली एवं पानी जमेको क्षेत्रलाई जनाउने गरेको छ ।<ref>{{cite web | title = वातावरणीय संरक्षण बिभाग,फ्लोरिडा | publisher = फ्लोरिडा राज्य| accessdate = २०११-०९-२५ | url = http://www.dep.state.fl.us/evergladesforever/about/glossary.htm#}}</ref> नेपालको राष्ट्रिय सीमसार नीति २०५९ अनुसार जमेको वा वगेको स्थायी वा अस्थायी, प्राकृतिक वा कृत्रिम रूपमा बनेको दलदल क्षेत्र हो । त्यसमा [[धाप]]लगायतका नदीको बांध क्षेत्र, ताल, पोखरी, जलाशय एवं धानवालीसमेत पर्छ । विश्व सीमसार क्षेत्रफलको आँकलन गरिए अनुसार विश्व संरक्षण अनुगमन केन्द्र ५७० लाख हेक्टर -२ प्रतिशत) ताल, ३० प्रतिशत भनस, २६ प्रतिशत दलदल, २० प्रतिशत धाप, १५ प्रतिशत बाँध क्षेत्र छन् । १९९९ रामसार पक्ष सातौँ सम्मेलन ७४८ देखि ७७८ लाख हेक्टर, २००४ भूमण्डलीय ताल तथा सीमसार तथ्याङ्क भण्डार अनुसार ९१७ लाख हेक्टर र १९९९ भूमण्डलीय सीमसार स्रोतको सिंहावलोकन र सीमसार सूचना सङ्कलनले १२८० लाख हेक्टर आँकलन गरिएको छ । नेपालमा रहेको सीमसार नेपालमा ५३५८ ताल, हिमनदीका रूपमा ३२५२ वटा, हिमताल २३२३ वटा, ताल ५००० वटा, जलाधार १३८०, पोखरी ५१८३ वटा र तराईमा १६३ सीमसार छन् भने पहाडमा ७९ वटा छन् । सीमसार क्षेत्र घुमन्ते चरा, माछा, उभयचर, कीटपतङ्ग र बोटका लागि महत्त्वपूर्ण मानिन्छ । सीमसारको प्रकारलाई हेर्दा तीन किसिमको छ जस्तै सामुदि्रक किनार, भू-भागीय र मावन निर्मित हुन् तर पनि माटो, भू-वनौट, जलवायु, जलचर, जलवायु, जल परिचालन र जल रसायन, वनस्पति र मानवीय कारणले ५ प्रकारको सीमसार हुन्छन् । ती हुन् * कम गहिरो ताल, * दलदल वा धाप , * बाढ क्षेत्र -कोसी टप्पु र नारायणी नदीको बाँदरझुला, * नदी मुख, सामुदि्रक किनार -यो अस्टे्रलियाको मुगाको चट्टान * मावन निर्मित-सुनसरी सप्तरी बाँध, जगदीसपुर जलाशय, नवल परासीको गण्डकी बाँध र मकवानपुरको इन्द्र सरोवर । सिमसार अत्यन्त उत्पादनशील पारिस्थिकीय प्रणाली हो । पारिस्थिकीय प्रणालीमा अनगिन्ती सङ्ख्यामा जीवाणु, वनस्पति, कीटपतङ, उभयचर, घस्रने प्राणी, चरा, माछा र स्तनधारी जीवहरू पाइन्छन् । जलवायु, भौगोलिक स्वरूप भूगर्भ र जल परिचालनलगायत भौतिक एवम् रासायनिक प्रक्रियाले सिमसारमा वनस्पति र जनावरको उच्चतम विविधता पाइन्छ । सिमसारभित्र जल परिचालन र शुद्धीकरण प्रक्रिया निरन्तर चलिरहने हुनाले यसलाई प्रकृतिको मृगौला भन्ने गरिन्छ । जमीनमा बग्ने सतहको भल सिमसारमा मिसिएपछि त्यसबाट बगाएर ल्याएका रासायनिक पौष्टिक तत्त्वहरू समेत सिमसारले सोसेर लिन्छ । यसले गर्दा शुद्धीकरण हुनुको साथै माछालगायतका जलचरलाई प्रशस्त आहार प्राप्त हुन्छ । नेपालमा सिमसार क्षेत्र अत्यधिक उपभोगका कारण बिग्रँदै गएको छ । यो अत्यधिक चरण, जडीबुटी सङ्कलन, पानीको प्रयोग र आवश्यकताभन्दा बढी दोहन थलोका रूपमा प्रयोग, प्रदूषणग्रस्त, धार्मिक पर्व, मेलापातमा तीर्थालुले जथाभावी पूजासामग्री विसर्जन गर्नु, वरपरका खेतमा रासायनिक मल तथा विषादी प्रयोगले सिमसार दूषित बन्दै गएको छ । बाहृय प्रजातिका माछा छाडिनाले स्थानीय जातका माछा विस्थापित हुन थालेका छन् । भूमि अतिक्रमणले सिमासार क्षेत्र हराउन थालेको छ । भूक्षय सिमसारका लागि अर्वुद रोगजत्तिकै खतरनाक भएको छ । वरपरबाट बगेर आउने भेलसँगै ढुङ्गा, बालुवा, पाङ्गो माटो थुपि्रएर सिमसार सुक्ने सम्भावना रहन्छ । मनाङको तिलिचो ताल वा तराईका पोखरीहरू भूक्षयले चुनौतीपूर्ण बन्न पुगेको छ । दैवीप्रकोपले गर्दा सिमसारले थेग्नै नसकिनेगरी बाढी, पहिरो र पानी सम्स्याका रूपमा आएको देखिन्छ । नेपालमा उच्च पहाडी क्षेत्रमा ७८, मध्य पहाडीमा ८६ र तराईमा १६३ वटा गरी ३२७ ताल तथा सीमसार क्षेत्र छन् । नेपालको नौवटा रामसार क्षेत्रमध्ये कोसीटप्पु वन्यजन्तु आरक्ष कोसी नदीको बाँध क्षेत्र हो । नेपालका ९ वटा रामसार क्षेत्रले कुल ३४ हजार ४५५ हेक्टर क्षेत्रफल रहेको छ जसमा कोसीटप्पु वन्यजन्तु आरक्ष ५१ प्रतिशत ओगटेको छ । सुनसरी, सप्तरी र उदयपुरको बीचमा रहेको कोसीटप्पु वन्यजन्तु आरक्ष कोसीमा ४८५ प्रजातिको माछा, विश्वबाटै लोप हुन लागेको ३० प्रजातिको चरामध्ये २१ प्रजाति र राजगिद्धसमेत पाइन्छ । त्यसैगरी सबभन्दा कम क्षेत्र ओगटेको इलाम जिल्लामा अवस्थित माई पोखरीले ०.२६ हेक्टर क्षेत्रफल मात्रै रहेको पाइन्छ । यसमा प्राकृतिक मूलका साथै वषरातको पानी प्रमुख स्रोत हो । यहँा चिलाउने, कटुस, खसु्र जातिका वनस्पतिले ढाकेको छ । यो क्षेत्रमा हरियो छेपारो, चीरबाघ, ओतलगायतका वन्यजन्तु पाइन्छ । यो मात्रै पहाडको रामसार क्षेत्र हो । कैलाली जिल्लाको घोडाघोडी ताल क्षेत्र ठूला भए पनि गहिरो कम रहेको ताल हो । दलदल, धापका साथै चुरे क्षेत्रमा वन, सानाठूला गरी २० वटा तालतलैया छन् । यहाँ सङ्कटापन्न कछुवा, औत, गोही, चरा, हाँस र अन्य स्थनधारी बाघ र मृग पनि पाइन्छ । त्यसैगरी कमल, सुनाखरी, जङ्गली धानसहितका ४४५ प्रजातिका वनस्पति, २९ प्रजातिका माछा, ३२ प्रजातिका पुतली, ७ प्रजातिका सरिसृप र १४० प्रजातिका रैथाने र घुमन्ते चरा पाइन्छ । कपिलवस्तु जिल्लाको जगदीश्वर जलाशय वाणगंगा सिँचाइको नहरद्वारा आपूर्ति गरिरहेको र वरिपरि खेत, सामुदायिक वन र केही स-सना पोखरीलगायत नहर संरचना छन् । हिउँदेमा बसाइँ [[कोशी टप्पु वन्यजन्तु आरक्ष|कोशीटप्पु]] सरी आउने चराहरु जलकौवा, बकुल्ला, स्टोर्क, हाँस २० प्रजातिका माछा, डुबुल्की चरा, सिद्रेचरा, जकेवा, भुडीभोर, लोभीपपी गरुड, १३ प्रजातिका पानी हाँस, र ४२ प्रजातिका रैथाने र घुमन्ते चरा यहाँ पाइन्छ । उता चितवन जिल्लाको बीस हजारी ताल समूह १७ प्रजातिका माछासहितका, गरुड पाइन्छ । जिल्लाको रारा तालको लम्बाइ ५.१ । चौडाई २.७ किलो मिटर र गहिरो १६७ मिटर रहेको छ । ठूला उच्च पर्वतीय क्षेत्रमा अवस्थित यो तालमा प्रशस्त जलचर पाइन्छ । खतराको सूचीमा रहेका वनस्पति पाँच औले, जटामसी र कुटकी पाइन्छ । २३५ प्रजातिका पक्षीहरू पाइन्छ ८ प्रजातिका माछा पाइन्छ । फोक्सुण्डो तालमा चितुवा पाइन्छ । १५५ प्रजातिका वनस्पति कुटकी, भ्याकुर, विष, जटामसी, लघुपत्र र हिमाली साग तथा पक्षीमा सुनजुरे हाँस, चखेवा चखेवी, वगाले सीमकुखुरा, मरुल, सिन्दुरेहाँस र खोयाँ हाँस आदि पाइन्छ । गोसाइकुण्ड ताल १०० प्रजातिको वनस्पति र हिउँदमा [[हाब्रे]] र कस्तुरी मृग देखा पर्छ । सीमसार तथा रामसारमा परेको गोक्यो ताल समूह कुटकी, शर्मा गुरु, कपाले फूल, क्यासर जस्ताका दुर्लभ वनस्पतिका पाइन्छ । ==सन्दर्भ सामग्री== {{reflist}} ==यी पनि हेर्नुहोस== * [[रामसार सन्धि|रामसार संन्धि]] {{Commonscat|Wetlands|सिमसार क्षेत्र}} [[श्रेणी:भूगोल]] [[श्रेणी:वातावरण]] 0y7kiy0eo4awmq2pmo2x7gwqc93w6eh 0 36001 1070459 1070437 2022-07-21T05:17:52Z Bishaldev100 28807 /* कुरुक्षेत्र युद्ध */ wikitext text/x-wiki {{श्रेणी:पौराणिक पात्र}} {{infobox deity | image = Uttara Abhimanyu.jpg | alt = Abhimanyu | caption = अभिमन्यु युद्धको लागि जादाँ शोक गर्दै [[उत्तरा]] | spouse = [[उत्तरा]] | children = [[परिक्षित]] | parents = [[अर्जुन]] (पिता)<br />[[सुभद्रा]] (माता) | siblings = [[उपपाण्डव]] }} हिन्दुहरूको पौराणिक कथा [[महाभारत]]को एक महत्त्वपूर्ण पात्र '''अभिमन्यु''' [[पूरु]] कुलको राजा तथा पञ्च [[पाण्डव|पाण्डवहरू]]मध्ये [[अर्जुन]]का पुत्र थिए। कथामा उनको छलद्वारा कारुणिक अन्त देखाइएको छ । == जन्म र प्रारम्भिक जीवन == अभिमन्यु महाभारतको नायक अर्जुन र [[सुभद्रा]]का पुत्र तथा [[बलराम]] र [[कृष्ण]] भान्जा (बहिनी छोरा) थिए। 'अभी' (=निर्भय) र 'मन्यु' (=क्रोधी) भएकाले यस बालकको नाम अभिमन्यु राखिएको थियो।<ref name=":0" /> उनलाई चंद्र देवताको पुत्र पनि मानिन्छ। भनिन्छ कि समस्त देवताहरूले आफ्नो पुत्रहरूलाई [[अवतार]]का रूपमा धर्तीमा पठाएका थिए तर [[चन्द्रदेव]]ले भने कि म आफ्नो पुत्रको वियोग सहन गर्न सक्दैन अतः उनको पुत्रलाई मानव योनिमा मात्र सोह्र वर्षको आयु दिए। अभिमन्युको बाल्यकाल आफ्नो मामाघर [[द्वारका]]मा नै बीत्यो। === विवाह === उनको विवाह महाराज [[बिराट राजा|विराट]]की पुत्री [[उत्तरा]]संग भयो। अभिमन्युको पुत्र [[परीक्षित]], जसको जन्म अभिमन्युको मृत्यु उपरान्त भयो, कुरुवंश का एकमात्र जीवित सदस्य पुरुष थिए जसले युद्धको समाप्ति पश्चात पाण्डव वंशलाई अगाडि बढाए। == कुरुक्षेत्र युद्ध == अभिमन्यु एक असाधारण योद्धा थिए। === चक्र व्युह === उनले [[कौरव]] पक्षको व्यूह रचना [[चक्रव्युह|चक्रव्यूह]]को भेदन गरेका थिए। कथा अनुसार अभिमन्युले आफ्नो माताको कोखमा रहँदा नै अर्जुनको मुखबाट चक्रव्यूह भेदन गर्ने रहस्य जानेका थिए। तर सुभद्रा बिचैमा निदाएकोले उनी व्यूह भन्दा बाहिर आउने विधि सुन्न पाएका थिएनन्। अभिमन्युको मृत्युको कारण [[जयद्रथ]] थियो जसले अन्य पाण्डवहरू लाई व्यूहमा प्रवेश गर्नबाट रोकेको थियो। संभवतः त्यसैको लाभ उठाएर व्यूहको अन्तिम चरणमा कौरव पक्ष का सबै महारथी [[युद्ध]]को मापदण्डहरूलाई भुलाएर उक्त बालक माथि बर्सिए, जसको कारण उनले [[वीरगति]] प्राप्त गरे। अभिमन्युको मृत्युको प्रतिशोध लिनको लागि अर्जुनले जयद्रथको वधको शपथ लिएका थिए। [[चित्र:Abhimanyu_battling_alone_in_the_Chakravyuha.jpg|thumb|रथको चक्का लिएर युद्धरत अभिमन्यु]] तेह्रौं दिन संशप्तहरूले अर्जुनलाई युद्धका लागि हाँक दिए। अर्जुन उनीहरूसँग भिड्दै दक्षिण दिशातर्फ गए। निश्चित स्थानमा पुगेपछि अर्जुन र [[संशप्त]]हरूको घोर सङ्ग्राम भयो।अर्जुन दक्षिण तर्फ गएपछि द्रोणाचार्यले कौरव सेनाको चक्रव्युहमा फेरबदल गरेर युधिष्ठिरमाथि आक्रमण गरे। युधिष्ठिरका तर्फबाट [[भीम]], [[सात्यकि|सात्यकी]], [[चेकितान]], [[धृष्ट्द्युम्न]], [[कुन्तीभोज]], [[उत्तमौजा]], [[बिराट राजा|विराटराज]], [[कैकेय]] आदि अन्य पनि निकै सुबिख्यात महारथिहरूले द्रोणाचार्यको आक्रमणको वाढी रोक्न जीउ-ज्यानले कोसिस गरे। तैपनी द्रोणको वेगलाई उनीहरूले रोक्न सकेनन् । यस्तो देखेर पाण्डवतर्फका सबै महारथीहरू चिन्तित भए। सुभद्रा पुत्र अभिमन्यु बालकै थिए। तैपनि आफ्नो रणकुशलता र शूरतामा प्रसिद्ध भैसकेका थिए। मानिसहरू उनलाई कृष्ण र अर्जुनको बराबरी सम्झन्थे। युधिष्ठिरले ती वीर बालकलाई बोलाएर भने- "बाबू! द्रोणाचार्यले हामीलाई निकै दु:ख दिइरहेका छन्। हामीले हार्नुपर्यो भने त अर्जुनले हाम्रो निन्दा गर्ने छन्। द्रोणले रचेको चक्रव्यूहलाई हामीमध्ये अन्य कसैले पनि तोड्न सक्दैन। त्यसलाई तोड्न तिमीबाट मात्र सम्भव छ। त्यासले आज तिमी द्रोणको सेनामा आक्रमण गर्न तयार होऊ।" युधिष्ठिरको कुरालाई समर्थन गर्दै भीमसेनले भने-" तिम्रो ठीक पछि पछि म हिड्ने छु। धृषद्युम्न, सात्यकी आदि वीर पनि आ-आफ्ना सेनाका साथ तिम्रो अनुकरण गर्ने छन्। एक पटक तिनीले व्यूह तोडिदियौ भने यो निश्चित सम्झ, हामी सबैए कौरव सेनालाई तहस नहस गरिदिने छौ।" यस्तो सुने निकै उत्साहका साथ अभिमन्युले भने- "म आफ्नो वीरता र पराक्रमद्वारा मामा र पिताजीलाई अवश्य प्रसन्न गर्ने छु।" आफ्नो सारथीलाई उत्साहित गर्दै अभिमन्युले भने-"सुमित्र! उता हेर! द्रोणाचार्यको रथको ध्वजालाई। त्यसैतर्फ चलाऊ। छिटो गर"। सारथीले आज्ञा पाएर त्यसै तर्फ रथ चलाए। रथको गतिमा सन्तुष्ट नभएर अभिमन्युले सारथिलाई अझै छिटो हिँडाउन उत्तेजित गराए। उत्साहमा आएर उनी बारम्बार भन्न थाले- "छिटो हिँडाऊ, छिटो हिँडाऊ।" यसपछि सारथिले नम्रभावमा भने- "महाराज युधिष्ठिरले तपाईंमाथि यत्रो ठूलो जिम्मेवारी दिनु भएको छ। मेरो विचारमा त तपाईँले अलिबेर विचार गरेर मात्र व्यूहमा प्रवेश गर्ने निश्चय गर्नुहोस्। द्रोणाचार्य अस्त्रविद्याको महान् आचार्य हुनुहुन्छ र महाबली पनि। तपाईं त अहिले केवल बालकमात्र हुनुहुन्छ।" === वीरगति === बालक अभिमन्युको वीरता/ पराक्रम देखेर कौरव-सेना आर्त्तस्वरमा हाहाकार मच्चियो। "पापी अभिमन्युको क्षण वध गर।" दुर्योधनले चिच्चाएर भने र [[द्रोणाचार्य|द्रोण]], [[अश्वत्थामा]], [[वृहदबल]], [[कृतवर्मा]] आदि छ महारथिले अभिमन्युलाई चारैतिर बाट घेरे। द्रोणले [[कर्ण (महाभारत)|कर्ण]]को नजिक गैर भने - "यिनको कवच अभेद्य छ । ठीकसँग निशाना लगाएर यिनको रथको घोदाको लगाम काट र पछाडी बाट यिनी बाट अस्त्र चलाउ।" व्यूहको अन्तिम चरणमा कौरव पक्षको सबै महारथी युद्धको मापदण्डहरूलाई भुलाएर उक्त बालक माथि बर्सिए, जसको कारण उनले [[वीरगति]] प्राप्त गरे।<ref name=":0">[https://hi.krishnakosh.org/कृष्ण/अभिमन्यु अभिमन्यु]</ref> [[चित्र:Halebid२.JPG|left|अभिमन्यु चक्रव्यूह मा।|link=Special:FilePath/Halebid२.JPG]] ==यो पनि हेर्नुहोस्== {{महाभारत}} {{कुरुक्षेत्र युद्ध का योद्धा}} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} {{Commonscat|Abhimanyu}} [[श्रेणी:हिन्दू धर्म]] [[श्रेणी:धर्मग्रन्थ]] [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:इतिहास]] [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] [[श्रेणी:पौराणिक कथाएँ]] dm82nr3apoj4cck3quuixk74fsed5wy 1070465 1070459 2022-07-21T06:10:59Z Bishaldev100 28807 /* वीरगति */ wikitext text/x-wiki {{श्रेणी:पौराणिक पात्र}} {{infobox deity | image = Uttara Abhimanyu.jpg | alt = Abhimanyu | caption = अभिमन्यु युद्धको लागि जादाँ शोक गर्दै [[उत्तरा]] | spouse = [[उत्तरा]] | children = [[परिक्षित]] | parents = [[अर्जुन]] (पिता)<br />[[सुभद्रा]] (माता) | siblings = [[उपपाण्डव]] }} हिन्दुहरूको पौराणिक कथा [[महाभारत]]को एक महत्त्वपूर्ण पात्र '''अभिमन्यु''' [[पूरु]] कुलको राजा तथा पञ्च [[पाण्डव|पाण्डवहरू]]मध्ये [[अर्जुन]]का पुत्र थिए। कथामा उनको छलद्वारा कारुणिक अन्त देखाइएको छ । == जन्म र प्रारम्भिक जीवन == अभिमन्यु महाभारतको नायक अर्जुन र [[सुभद्रा]]का पुत्र तथा [[बलराम]] र [[कृष्ण]] भान्जा (बहिनी छोरा) थिए। 'अभी' (=निर्भय) र 'मन्यु' (=क्रोधी) भएकाले यस बालकको नाम अभिमन्यु राखिएको थियो।<ref name=":0" /> उनलाई चंद्र देवताको पुत्र पनि मानिन्छ। भनिन्छ कि समस्त देवताहरूले आफ्नो पुत्रहरूलाई [[अवतार]]का रूपमा धर्तीमा पठाएका थिए तर [[चन्द्रदेव]]ले भने कि म आफ्नो पुत्रको वियोग सहन गर्न सक्दैन अतः उनको पुत्रलाई मानव योनिमा मात्र सोह्र वर्षको आयु दिए। अभिमन्युको बाल्यकाल आफ्नो मामाघर [[द्वारका]]मा नै बीत्यो। === विवाह === उनको विवाह महाराज [[बिराट राजा|विराट]]की पुत्री [[उत्तरा]]संग भयो। अभिमन्युको पुत्र [[परीक्षित]], जसको जन्म अभिमन्युको मृत्यु उपरान्त भयो, कुरुवंश का एकमात्र जीवित सदस्य पुरुष थिए जसले युद्धको समाप्ति पश्चात पाण्डव वंशलाई अगाडि बढाए। == कुरुक्षेत्र युद्ध == अभिमन्यु एक असाधारण योद्धा थिए। === चक्र व्युह === उनले [[कौरव]] पक्षको व्यूह रचना [[चक्रव्युह|चक्रव्यूह]]को भेदन गरेका थिए। कथा अनुसार अभिमन्युले आफ्नो माताको कोखमा रहँदा नै अर्जुनको मुखबाट चक्रव्यूह भेदन गर्ने रहस्य जानेका थिए। तर सुभद्रा बिचैमा निदाएकोले उनी व्यूह भन्दा बाहिर आउने विधि सुन्न पाएका थिएनन्। अभिमन्युको मृत्युको कारण [[जयद्रथ]] थियो जसले अन्य पाण्डवहरू लाई व्यूहमा प्रवेश गर्नबाट रोकेको थियो। संभवतः त्यसैको लाभ उठाएर व्यूहको अन्तिम चरणमा कौरव पक्ष का सबै महारथी [[युद्ध]]को मापदण्डहरूलाई भुलाएर उक्त बालक माथि बर्सिए, जसको कारण उनले [[वीरगति]] प्राप्त गरे। अभिमन्युको मृत्युको प्रतिशोध लिनको लागि अर्जुनले जयद्रथको वधको शपथ लिएका थिए। [[चित्र:Abhimanyu_battling_alone_in_the_Chakravyuha.jpg|thumb|रथको चक्का लिएर युद्धरत अभिमन्यु]] तेह्रौं दिन संशप्तहरूले अर्जुनलाई युद्धका लागि हाँक दिए। अर्जुन उनीहरूसँग भिड्दै दक्षिण दिशातर्फ गए। निश्चित स्थानमा पुगेपछि अर्जुन र [[संशप्त]]हरूको घोर सङ्ग्राम भयो।अर्जुन दक्षिण तर्फ गएपछि द्रोणाचार्यले कौरव सेनाको चक्रव्युहमा फेरबदल गरेर युधिष्ठिरमाथि आक्रमण गरे। युधिष्ठिरका तर्फबाट [[भीम]], [[सात्यकि|सात्यकी]], [[चेकितान]], [[धृष्ट्द्युम्न]], [[कुन्तीभोज]], [[उत्तमौजा]], [[बिराट राजा|विराटराज]], [[कैकेय]] आदि अन्य पनि निकै सुबिख्यात महारथिहरूले द्रोणाचार्यको आक्रमणको वाढी रोक्न जीउ-ज्यानले कोसिस गरे। तैपनी द्रोणको वेगलाई उनीहरूले रोक्न सकेनन् । यस्तो देखेर पाण्डवतर्फका सबै महारथीहरू चिन्तित भए। सुभद्रा पुत्र अभिमन्यु बालकै थिए। तैपनि आफ्नो रणकुशलता र शूरतामा प्रसिद्ध भैसकेका थिए। मानिसहरू उनलाई कृष्ण र अर्जुनको बराबरी सम्झन्थे। युधिष्ठिरले ती वीर बालकलाई बोलाएर भने- "बाबू! द्रोणाचार्यले हामीलाई निकै दु:ख दिइरहेका छन्। हामीले हार्नुपर्यो भने त अर्जुनले हाम्रो निन्दा गर्ने छन्। द्रोणले रचेको चक्रव्यूहलाई हामीमध्ये अन्य कसैले पनि तोड्न सक्दैन। त्यसलाई तोड्न तिमीबाट मात्र सम्भव छ। त्यासले आज तिमी द्रोणको सेनामा आक्रमण गर्न तयार होऊ।" युधिष्ठिरको कुरालाई समर्थन गर्दै भीमसेनले भने-" तिम्रो ठीक पछि पछि म हिड्ने छु। धृषद्युम्न, सात्यकी आदि वीर पनि आ-आफ्ना सेनाका साथ तिम्रो अनुकरण गर्ने छन्। एक पटक तिनीले व्यूह तोडिदियौ भने यो निश्चित सम्झ, हामी सबैए कौरव सेनालाई तहस नहस गरिदिने छौ।" यस्तो सुने निकै उत्साहका साथ अभिमन्युले भने- "म आफ्नो वीरता र पराक्रमद्वारा मामा र पिताजीलाई अवश्य प्रसन्न गर्ने छु।" आफ्नो सारथीलाई उत्साहित गर्दै अभिमन्युले भने-"सुमित्र! उता हेर! द्रोणाचार्यको रथको ध्वजालाई। त्यसैतर्फ चलाऊ। छिटो गर"। सारथीले आज्ञा पाएर त्यसै तर्फ रथ चलाए। रथको गतिमा सन्तुष्ट नभएर अभिमन्युले सारथिलाई अझै छिटो हिँडाउन उत्तेजित गराए। उत्साहमा आएर उनी बारम्बार भन्न थाले- "छिटो हिँडाऊ, छिटो हिँडाऊ।" यसपछि सारथिले नम्रभावमा भने- "महाराज युधिष्ठिरले तपाईंमाथि यत्रो ठूलो जिम्मेवारी दिनु भएको छ। मेरो विचारमा त तपाईँले अलिबेर विचार गरेर मात्र व्यूहमा प्रवेश गर्ने निश्चय गर्नुहोस्। द्रोणाचार्य अस्त्रविद्याको महान् आचार्य हुनुहुन्छ र महाबली पनि। तपाईं त अहिले केवल बालकमात्र हुनुहुन्छ।" === वीरगति === बालक अभिमन्युको वीरता/ पराक्रम देखेर कौरव-सेना आर्त्तस्वरमा हाहाकार मच्चियो। "पापी अभिमन्युको क्षण वध गर।" दुर्योधनले चिच्चाएर भने र [[द्रोणाचार्य|द्रोण]], [[कृपाचार्य]], [[कर्ण (महाभारत)|कर्ण]], [[अश्वत्थामा]], [[वृहदबल]], [[कृतवर्मा]] आदि छ महारथिले अभिमन्युलाई चारैतिर बाट घेरे। द्रोणले [[कर्ण (महाभारत)|कर्ण]]को नजिक गैर भने - "यिनको कवच अभेद्य छ । ठीकसँग निशाना लगाएर यिनको रथको घोदाको लगाम काट र पछाडी बाट यिनी बाट अस्त्र चलाउ।" व्यूहको अन्तिम चरणमा कौरव पक्षको सबै महारथी युद्धको मापदण्डहरूलाई भुलाएर उक्त बालक माथि बर्सिए, जसको कारण उनले [[वीरगति]] प्राप्त गरे।<ref name=":0">[https://hi.krishnakosh.org/कृष्ण/अभिमन्यु अभिमन्यु]</ref> [[चित्र:Halebid२.JPG|left|अभिमन्यु चक्रव्यूह मा।|link=Special:FilePath/Halebid२.JPG]] ==यो पनि हेर्नुहोस्== {{महाभारत}} {{कुरुक्षेत्र युद्ध का योद्धा}} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} {{Commonscat|Abhimanyu}} [[श्रेणी:हिन्दू धर्म]] [[श्रेणी:धर्मग्रन्थ]] [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:इतिहास]] [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] [[श्रेणी:पौराणिक कथाएँ]] e9sekxvx31g0qa2y1fhqs7b66ag5zcp 0 45621 1070457 699942 2022-07-21T05:05:05Z सम्झना भण्डारी 58854 वैकुण्ड एक्सप्रेस स्वैरकल्पनात्मक नाटक हो । wikitext text/x-wiki {{Infobox book | name = वैकुण्ठ एक्सप्रेस | image = | image_caption = | author = [[मोहनराज शर्मा]] | title_orig = | translator = | illustrator = | cover_artist = | country = [[नेपाल]] | language = [[नेपाली (स्पष्टता)|नेपाली]] | series = | subject = [[नाटक]] | genre = | publisher = [[साझा प्रकाशन]] | publisher2 = | pub_date = वि.सं. २०४२ | english_pub_date = | media_type = | pages = ९० | awards = [[मदन पुरस्कार]] वि.सं. २०४२ | isbn = | oclc = | dewey = | congress = | preceded_by = | followed_by = | wikisource = }} '''वैकुण्ठ एक्सप्रेस''' [[मोहनराज शर्मा]]द्वारा लेखिएको कृति हो। यस कृतिलाई [[साझा प्रकाशन]]ले बजारमा ल्याएको हो। यो एक नेपाली भाषाको [[नाटक]] हो। <ref>[http://www.sajha.org.np/act_plays.shtml साझा प्रकाशनका नाटकहरू]</ref> यस नाटकलाई समीक्षक अशोक थापाले स्वैरकल्पनाको प्रयोग भएको नाटक भनेका छन् । ==सन्दर्भ सामग्री== {{reflist}} [[श्रेणी:नेपाली नाटकहरू]] [[श्रेणी:पुस्तकहरू]] {{stub}} qfhcrylrov2y74h00i32ww76ls8ifxn 0 46763 1070468 903579 2022-07-21T10:45:56Z 2407:5200:400:BD71:AD23:C2CD:EE93:74E2 wikitext text/x-wiki {{dead end|date=मे २०१३}} {{Orphan|date=अगस्त २०१२}} '''मन्दाक्रान्ता''' [[छन्द]]मा १७वटा अक्षर् र ५वटा गण हुन्छन। येसमा एक १.मगण १.भगण १.नगण २.तगण २.गुरु हुन्छन। मान्दाक्रान्ता छन्दमा प्रयोग भएका गण र तिनीहरूको मात्रा येस प्रकार रहेको छ। यसमा S को अभिप्राय दीर्घ अक्षर र । अभिप्राय को ह्रस्व अक्षर हुन्छ यहाँ S र । गरेर १७ वटा अक्षर छन जसमा ह्रस्व र दीर्घको क्रममा तल प्रस्टसँग बुझाउने प्रयास गरिएको छ । {|class ="wikitable" bordar="2" !गण--!!म!!भ!!न!!त!!त!!ग!!ग |- ||मात्रा--||sss||s॥||॥।||ss।||ss।||s||s |} *यो नेपाली जनमानसमा बसेको शास्त्रीय समपाद छन्द हो। यसका पनि चारै पाउ समान हुन्छन्।<ref name="test">http://pallawa.com.np/?p=16005 (मोदनाथ शास्त्री, छन्दविज्ञान)</ref> *यो छन्दका हरेक पाउमा सत्र अक्षर हुन्छन्। चौथो , दशौँ र सत्रौँ अक्षरमा विश्राम हुन्छन्। यस छन्दमा :मगण SSS :भगण SII :नगण III :तगण SSI :तगण SSI :अन्त्यमा दुईटा गुरू SS यसको लय यसरी तयार हुन्छः :नानानाना SSSS = ४ :नननननना IIIIIS = ६ :नाननानाननाना SISSISS = ७ == उदाहरणः == {{quote|text= मेरा प्यारा सखि विपिनका वल्लरी वृक्षसारा। जो जो बढ्थ्यौ मसँग सुखमा जिन्दगीका सहारा। बाँडी मेरा सुखदुःख भरी भाव , सम्झे मलाई। तिम्रो प्यारो दिलसँग रुँदै लिन्छु ऐले विदाई।। |sign=[[लक्ष्मीप्रसाद देवकोटा]]|source=''[[शाकुन्तल (महाकाव्य)|शाकुन्तल]]}} ==सन्दर्भ सामग्री == {{reflist}} ==यो पनि हेर्नुहोस== {{छन्दहरू}} [[श्रेणी:छन्द]] [[श्रेणी:गीत]] [[श्रेणी:गजल]] [[श्रेणी:साहित्य]] [[श्रेणी:संस्कृत]] sn6x3q5d1s42fe0tbvj7t0k6succ2zn 0 48047 1070460 1070389 2022-07-21T05:21:04Z Bishaldev100 28807 /* अभिमन्युवध पर्व */ wikitext text/x-wiki {{अनुवादित हिन्दी}} द्रोण पर्वका अन्तर्गत ८ उपपर्व र २०२ अध्याय छन्। {| class="wikitable" |- |'''पर्व''' |'''शीर्षक''' |'''उप-पर्व सङ्ख्या''' |'''उप-पर्व सूची''' |'''अध्याय एवम श्लोक सङ्ख्या''' |'''विषय-सूची''' |- |७ | '''द्रोणपर्व''' |७०-७७ |{{Div col|cols=4}} *द्रोणाभिषेक पर्व *संशप्तकवध पर्व *[[अभिमन्यु]]वध पर्व *प्रतिज्ञा पर्व *[[जयद्रथ]]वध पर्व *[[घटोत्कच]]वध पर्व *द्रोणवध पर्व, *नारायणास्त्रमोक्ष पर्व।{{Div col|cols=4}}</div> |१७०/८९०९ | द्रोण पर्वमा [[भीष्म]]का धराशायी भएमा [[कर्ण (महाभारत)|कर्ण]]को आगमन र युद्ध गर्नु, सेनापति पदमा [[द्रोणाचार्य]]को [[अभिषेक]], द्रोणाचार्य द्वारा भयंकर युद्ध, [[अर्जुन]]को संशप्तकहरूसित युद्ध, द्रोणाचार्य द्वारा चक्रव्यूहको निर्माण, [[अभिमन्यु]] द्वारा पराक्रम र व्यूहमा फँसेर एक्लै नि:शस्त्र अभिमन्युको [[कौरव]] महारथिहरू द्वारा वध, षोडशराजकीयोपाख्यान, अभिमन्युका वधदेखि पाण्डव-पक्षमा शोक, संशप्तकहरूका साथ युद्ध गरेर फर्के भए अर्जुन द्वारा [[जयद्रथ]]वधको प्रतिज्ञा, [[कृष्ण]] द्वारा सहयोगको आश्वासन, अर्जुनको द्रोणाचार्य तथा कौरव-सेनादेखि भयानक युद्ध, अर्जुन द्वारा जयद्रथको वध, दुइटै पक्षहरूका वीर योद्धाहरूका बीच भीषण रण, गर्ण द्वारा [[घटोत्कच]]को वध, [[धृष्टद्युम्न]] द्वारा द्रोणाचार्यको वध [[File:Karna, one of the Kauravas, slays the Pandavas' nephew Ghatotkacha with a weapon given to him by Indra, the king of the gods, from a manuscript of the Razmnama.jpg|thumb|Karna, one of the Kauravas, slays the Pandavas' nephew Ghatotkacha with a weapon given to him by Indra, the king of the gods, from a manuscript of the Razmnama]] |- |} == उप-पर्व == === '''द्रोणाभिषेक पर्व''' === === '''संशप्तकवध पर्व''' === === '''[[अभिमन्यु (अर्जुनपुत्र)|अभिमन्यु]]वध पर्व''' === === '''प्रतिज्ञा पर्व''' === === '''[[जयद्रथ]]वध पर्व''' === === '''[[घटोत्कच]]वध पर्व''' === === '''द्रोणवध पर्व,''' === === '''नारायणास्त्रमोक्ष पर्व।''' === ==बाह्य कडीहरू== * [http://www.vedpuran.com/# '''वेद-पुराण'''] - यहाँ चारहरू वेद एवं दस भन्दा अधिक पुराण हिन्दी अर्थ सहित उपलब्ध छन्। *[http://is1.mum.edu/vedicreserve/puran.htm महर्षि प्रबंधन विश्वविद्यालय]-यहाँ सम्पूर्ण वैदिक साहित्य संस्कृतमा उपलब्ध छ। *[http://www.tdil.mit.gov.in/vedicjan04/hDefault.html ज्ञानामृतम्] - वेद, अरण्यक, उपनिषद् आदिमा सम्यक जानकारी *[http://www.aryasamajjamnagar.org/vedang.htm वेद एवं वेदांग] - *[http://www.samaydarpan.com/july/pehal5.aspx जसको उदेश्य छ - '''वेद प्रचार'''] *[http://veda-vidya.com/puran.php वेद-विद्या_डट_कम] {{महाभारत पर्व}} {{महाभारत}} {{पुराण}} {{वैदिक साहित्य}} {{रामायण}} {{हिन्दू धर्म}} [[श्रेणी:धर्मग्रन्थ]] [[श्रेणी:हिन्दू धर्म]] [[श्रेणी:संस्कृत साहित्य]] [[श्रेणी:पुराण]] [[श्रेणी:वेद]] [[श्रेणी:स्मृति]] [[श्रेणी:वैदिक धर्म]] miisd4i05jxjilp5dd9j99gheqg589i 1070461 1070460 2022-07-21T05:22:33Z Bishaldev100 28807 /* अभिमन्युवध पर्व */ wikitext text/x-wiki {{अनुवादित हिन्दी}} द्रोण पर्वका अन्तर्गत ८ उपपर्व र २०२ अध्याय छन्। {| class="wikitable" |- |'''पर्व''' |'''शीर्षक''' |'''उप-पर्व सङ्ख्या''' |'''उप-पर्व सूची''' |'''अध्याय एवम श्लोक सङ्ख्या''' |'''विषय-सूची''' |- |७ | '''द्रोणपर्व''' |७०-७७ |{{Div col|cols=4}} *द्रोणाभिषेक पर्व *संशप्तकवध पर्व *[[अभिमन्यु]]वध पर्व *प्रतिज्ञा पर्व *[[जयद्रथ]]वध पर्व *[[घटोत्कच]]वध पर्व *द्रोणवध पर्व, *नारायणास्त्रमोक्ष पर्व।{{Div col|cols=4}}</div> |१७०/८९०९ | द्रोण पर्वमा [[भीष्म]]का धराशायी भएमा [[कर्ण (महाभारत)|कर्ण]]को आगमन र युद्ध गर्नु, सेनापति पदमा [[द्रोणाचार्य]]को [[अभिषेक]], द्रोणाचार्य द्वारा भयंकर युद्ध, [[अर्जुन]]को संशप्तकहरूसित युद्ध, द्रोणाचार्य द्वारा चक्रव्यूहको निर्माण, [[अभिमन्यु]] द्वारा पराक्रम र व्यूहमा फँसेर एक्लै नि:शस्त्र अभिमन्युको [[कौरव]] महारथिहरू द्वारा वध, षोडशराजकीयोपाख्यान, अभिमन्युका वधदेखि पाण्डव-पक्षमा शोक, संशप्तकहरूका साथ युद्ध गरेर फर्के भए अर्जुन द्वारा [[जयद्रथ]]वधको प्रतिज्ञा, [[कृष्ण]] द्वारा सहयोगको आश्वासन, अर्जुनको द्रोणाचार्य तथा कौरव-सेनादेखि भयानक युद्ध, अर्जुन द्वारा जयद्रथको वध, दुइटै पक्षहरूका वीर योद्धाहरूका बीच भीषण रण, गर्ण द्वारा [[घटोत्कच]]को वध, [[धृष्टद्युम्न]] द्वारा द्रोणाचार्यको वध [[File:Karna, one of the Kauravas, slays the Pandavas' nephew Ghatotkacha with a weapon given to him by Indra, the king of the gods, from a manuscript of the Razmnama.jpg|thumb|Karna, one of the Kauravas, slays the Pandavas' nephew Ghatotkacha with a weapon given to him by Indra, the king of the gods, from a manuscript of the Razmnama]] |- |} == उप-पर्व == === '''द्रोणाभिषेक पर्व''' === === '''संशप्तकवध पर्व''' === === '''[[अभिमन्यु (अर्जुनपुत्र)|अभिमन्यु]]वध पर्व''' === [[कुरुक्षेत्र युद्ध]]को तेह्रौं दिन संशप्तहरूले अर्जुनलाई युद्धका लागि हाँक दिए। अर्जुन उनीहरूसँग भिड्दै दक्षिण दिशातर्फ गए। निश्चित स्थानमा पुगेपछि अर्जुन र [[संशप्त]]हरूको घोर सङ्ग्राम भयो।अर्जुन दक्षिण तर्फ गएपछि द्रोणाचार्यले कौरव सेनाको चक्रव्युहमा फेरबदल गरेर युधिष्ठिरमाथि आक्रमण गरे। युधिष्ठिरका तर्फबाट [[भीम]], [[सात्यकि|सात्यकी]], [[चेकितान]], [[धृष्ट्द्युम्न]], [[कुन्तीभोज]], [[उत्तमौजा]], [[बिराट राजा|विराटराज]], [[कैकेय]] आदि अन्य पनि निकै सुबिख्यात महारथिहरूले द्रोणाचार्यको आक्रमणको वाढी रोक्न जीउ-ज्यानले कोसिस गरे। तैपनी द्रोणको वेगलाई उनीहरूले रोक्न सकेनन् । यस्तो देखेर पाण्डवतर्फका सबै महारथीहरू चिन्तित भए। सुभद्रा पुत्र अभिमन्यु बालकै थिए। तैपनि आफ्नो रणकुशलता र शूरतामा प्रसिद्ध भैसकेका थिए। मानिसहरू उनलाई कृष्ण र अर्जुनको बराबरी सम्झन्थे। युधिष्ठिरले ती वीर बालकलाई बोलाएर भने- "बाबू! द्रोणाचार्यले हामीलाई निकै दु:ख दिइरहेका छन्। हामीले हार्नुपर्यो भने त अर्जुनले हाम्रो निन्दा गर्ने छन्। द्रोणले रचेको चक्रव्यूहलाई हामीमध्ये अन्य कसैले पनि तोड्न सक्दैन। त्यसलाई तोड्न तिमीबाट मात्र सम्भव छ। त्यासले आज तिमी द्रोणको सेनामा आक्रमण गर्न तयार होऊ।" युधिष्ठिरको कुरालाई समर्थन गर्दै भीमसेनले भने-" तिम्रो ठीक पछि पछि म हिड्ने छु। धृषद्युम्न, सात्यकी आदि वीर पनि आ-आफ्ना सेनाका साथ तिम्रो अनुकरण गर्ने छन्। एक पटक तिनीले व्यूह तोडिदियौ भने यो निश्चित सम्झ, हामी सबैए कौरव सेनालाई तहस नहस गरिदिने छौ।" यस्तो सुने निकै उत्साहका साथ अभिमन्युले भने- "म आफ्नो वीरता र पराक्रमद्वारा मामा र पिताजीलाई अवश्य प्रसन्न गर्ने छु।" आफ्नो सारथीलाई उत्साहित गर्दै अभिमन्युले भने-"सुमित्र! उता हेर! द्रोणाचार्यको रथको ध्वजालाई। त्यसैतर्फ चलाऊ। छिटो गर"। सारथीले आज्ञा पाएर त्यसै तर्फ रथ चलाए। रथको गतिमा सन्तुष्ट नभएर अभिमन्युले सारथिलाई अझै छिटो हिँडाउन उत्तेजित गराए। उत्साहमा आएर उनी बारम्बार भन्न थाले- "छिटो हिँडाऊ, छिटो हिँडाऊ।" यसपछि सारथिले नम्रभावमा भने- "महाराज युधिष्ठिरले तपाईंमाथि यत्रो ठूलो जिम्मेवारी दिनु भएको छ। मेरो विचारमा त तपाईँले अलिबेर विचार गरेर मात्र व्यूहमा प्रवेश गर्ने निश्चय गर्नुहोस्। द्रोणाचार्य अस्त्रविद्याको महान् आचार्य हुनुहुन्छ र महाबली पनि। तपाईं त अहिले केवल बालकमात्र हुनुहुन्छ।" === '''प्रतिज्ञा पर्व''' === === '''[[जयद्रथ]]वध पर्व''' === === '''[[घटोत्कच]]वध पर्व''' === === '''द्रोणवध पर्व,''' === === '''नारायणास्त्रमोक्ष पर्व।''' === ==बाह्य कडीहरू== * [http://www.vedpuran.com/# '''वेद-पुराण'''] - यहाँ चारहरू वेद एवं दस भन्दा अधिक पुराण हिन्दी अर्थ सहित उपलब्ध छन्। *[http://is1.mum.edu/vedicreserve/puran.htm महर्षि प्रबंधन विश्वविद्यालय]-यहाँ सम्पूर्ण वैदिक साहित्य संस्कृतमा उपलब्ध छ। *[http://www.tdil.mit.gov.in/vedicjan04/hDefault.html ज्ञानामृतम्] - वेद, अरण्यक, उपनिषद् आदिमा सम्यक जानकारी *[http://www.aryasamajjamnagar.org/vedang.htm वेद एवं वेदांग] - *[http://www.samaydarpan.com/july/pehal5.aspx जसको उदेश्य छ - '''वेद प्रचार'''] *[http://veda-vidya.com/puran.php वेद-विद्या_डट_कम] {{महाभारत पर्व}} {{महाभारत}} {{पुराण}} {{वैदिक साहित्य}} {{रामायण}} {{हिन्दू धर्म}} [[श्रेणी:धर्मग्रन्थ]] [[श्रेणी:हिन्दू धर्म]] [[श्रेणी:संस्कृत साहित्य]] [[श्रेणी:पुराण]] [[श्रेणी:वेद]] [[श्रेणी:स्मृति]] [[श्रेणी:वैदिक धर्म]] 7hd6u4xpqzj6o39wiw07a7sxp680lp9 1070462 1070461 2022-07-21T05:24:14Z Bishaldev100 28807 /* अभिमन्युवध पर्व */ wikitext text/x-wiki {{अनुवादित हिन्दी}} द्रोण पर्वका अन्तर्गत ८ उपपर्व र २०२ अध्याय छन्। {| class="wikitable" |- |'''पर्व''' |'''शीर्षक''' |'''उप-पर्व सङ्ख्या''' |'''उप-पर्व सूची''' |'''अध्याय एवम श्लोक सङ्ख्या''' |'''विषय-सूची''' |- |७ | '''द्रोणपर्व''' |७०-७७ |{{Div col|cols=4}} *द्रोणाभिषेक पर्व *संशप्तकवध पर्व *[[अभिमन्यु]]वध पर्व *प्रतिज्ञा पर्व *[[जयद्रथ]]वध पर्व *[[घटोत्कच]]वध पर्व *द्रोणवध पर्व, *नारायणास्त्रमोक्ष पर्व।{{Div col|cols=4}}</div> |१७०/८९०९ | द्रोण पर्वमा [[भीष्म]]का धराशायी भएमा [[कर्ण (महाभारत)|कर्ण]]को आगमन र युद्ध गर्नु, सेनापति पदमा [[द्रोणाचार्य]]को [[अभिषेक]], द्रोणाचार्य द्वारा भयंकर युद्ध, [[अर्जुन]]को संशप्तकहरूसित युद्ध, द्रोणाचार्य द्वारा चक्रव्यूहको निर्माण, [[अभिमन्यु]] द्वारा पराक्रम र व्यूहमा फँसेर एक्लै नि:शस्त्र अभिमन्युको [[कौरव]] महारथिहरू द्वारा वध, षोडशराजकीयोपाख्यान, अभिमन्युका वधदेखि पाण्डव-पक्षमा शोक, संशप्तकहरूका साथ युद्ध गरेर फर्के भए अर्जुन द्वारा [[जयद्रथ]]वधको प्रतिज्ञा, [[कृष्ण]] द्वारा सहयोगको आश्वासन, अर्जुनको द्रोणाचार्य तथा कौरव-सेनादेखि भयानक युद्ध, अर्जुन द्वारा जयद्रथको वध, दुइटै पक्षहरूका वीर योद्धाहरूका बीच भीषण रण, गर्ण द्वारा [[घटोत्कच]]को वध, [[धृष्टद्युम्न]] द्वारा द्रोणाचार्यको वध [[File:Karna, one of the Kauravas, slays the Pandavas' nephew Ghatotkacha with a weapon given to him by Indra, the king of the gods, from a manuscript of the Razmnama.jpg|thumb|Karna, one of the Kauravas, slays the Pandavas' nephew Ghatotkacha with a weapon given to him by Indra, the king of the gods, from a manuscript of the Razmnama]] |- |} == उप-पर्व == === '''द्रोणाभिषेक पर्व''' === === '''संशप्तकवध पर्व''' === === '''[[अभिमन्यु (अर्जुनपुत्र)|अभिमन्यु]]वध पर्व''' === [[कुरुक्षेत्र युद्ध]]को तेह्रौं दिन संशप्तहरूले अर्जुनलाई युद्धका लागि हाँक दिए। अर्जुन उनीहरूसँग भिड्दै दक्षिण दिशातर्फ गए। निश्चित स्थानमा पुगेपछि अर्जुन र [[संशप्त]]हरूको घोर सङ्ग्राम भयो।अर्जुन दक्षिण तर्फ गएपछि द्रोणाचार्यले कौरव सेनाको चक्रव्युहमा फेरबदल गरेर युधिष्ठिरमाथि आक्रमण गरे। युधिष्ठिरका तर्फबाट [[भीम]], [[सात्यकि|सात्यकी]], [[चेकितान]], [[धृष्ट्द्युम्न]], [[कुन्तीभोज]], [[उत्तमौजा]], [[बिराट राजा|विराटराज]], [[कैकेय]] आदि अन्य पनि निकै सुबिख्यात महारथिहरूले द्रोणाचार्यको आक्रमणको वाढी रोक्न जीउ-ज्यानले कोसिस गरे। तैपनी द्रोणको वेगलाई उनीहरूले रोक्न सकेनन् । यस्तो देखेर पाण्डवतर्फका सबै महारथीहरू चिन्तित भए। सुभद्रा पुत्र अभिमन्यु बालकै थिए। तैपनि आफ्नो रणकुशलता र शूरतामा प्रसिद्ध भैसकेका थिए। मानिसहरू उनलाई कृष्ण र अर्जुनको बराबरी सम्झन्थे। युधिष्ठिरले ती वीर बालकलाई बोलाएर भने- "बाबू! द्रोणाचार्यले हामीलाई निकै दु:ख दिइरहेका छन्। हामीले हार्नुपर्यो भने त अर्जुनले हाम्रो निन्दा गर्ने छन्। द्रोणले रचेको चक्रव्यूहलाई हामीमध्ये अन्य कसैले पनि तोड्न सक्दैन। त्यसलाई तोड्न तिमीबाट मात्र सम्भव छ। त्यासले आज तिमी द्रोणको सेनामा आक्रमण गर्न तयार होऊ।" युधिष्ठिरको कुरालाई समर्थन गर्दै भीमसेनले भने-" तिम्रो ठीक पछि पछि म हिड्ने छु। धृषद्युम्न, सात्यकी आदि वीर पनि आ-आफ्ना सेनाका साथ तिम्रो अनुकरण गर्ने छन्। एक पटक तिनीले व्यूह तोडिदियौ भने यो निश्चित सम्झ, हामी सबैए कौरव सेनालाई तहस नहस गरिदिने छौ।" यस्तो सुने निकै उत्साहका साथ अभिमन्युले भने- "म आफ्नो वीरता र पराक्रमद्वारा मामा र पिताजीलाई अवश्य प्रसन्न गर्ने छु।" आफ्नो सारथीलाई उत्साहित गर्दै अभिमन्युले भने-"सुमित्र! उता हेर! द्रोणाचार्यको रथको ध्वजालाई। त्यसैतर्फ चलाऊ। छिटो गर"। सारथीले आज्ञा पाएर त्यसै तर्फ रथ चलाए। रथको गतिमा सन्तुष्ट नभएर अभिमन्युले सारथिलाई अझै छिटो हिँडाउन उत्तेजित गराए। उत्साहमा आएर उनी बारम्बार भन्न थाले- "छिटो हिँडाऊ, छिटो हिँडाऊ।" यसपछि सारथिले नम्रभावमा भने- "महाराज युधिष्ठिरले तपाईंमाथि यत्रो ठूलो जिम्मेवारी दिनु भएको छ। मेरो विचारमा त तपाईँले अलिबेर विचार गरेर मात्र व्यूहमा प्रवेश गर्ने निश्चय गर्नुहोस्। द्रोणाचार्य अस्त्रविद्याको महान् आचार्य हुनुहुन्छ र महाबली पनि। तपाईं त अहिले केवल बालकमात्र हुनुहुन्छ।"<ref>{{cite book|title=महाभारत कथा|author=ढुण्ढिराज कोइराला|page=२६७|date=फागुन २०६१|publisher=मञ्जरी पब्लिकेशन|isbn=9-789937-006064|url=}}</ref> === '''प्रतिज्ञा पर्व''' === === '''[[जयद्रथ]]वध पर्व''' === === '''[[घटोत्कच]]वध पर्व''' === === '''द्रोणवध पर्व,''' === === '''नारायणास्त्रमोक्ष पर्व।''' === ==बाह्य कडीहरू== * [http://www.vedpuran.com/# '''वेद-पुराण'''] - यहाँ चारहरू वेद एवं दस भन्दा अधिक पुराण हिन्दी अर्थ सहित उपलब्ध छन्। *[http://is1.mum.edu/vedicreserve/puran.htm महर्षि प्रबंधन विश्वविद्यालय]-यहाँ सम्पूर्ण वैदिक साहित्य संस्कृतमा उपलब्ध छ। *[http://www.tdil.mit.gov.in/vedicjan04/hDefault.html ज्ञानामृतम्] - वेद, अरण्यक, उपनिषद् आदिमा सम्यक जानकारी *[http://www.aryasamajjamnagar.org/vedang.htm वेद एवं वेदांग] - *[http://www.samaydarpan.com/july/pehal5.aspx जसको उदेश्य छ - '''वेद प्रचार'''] *[http://veda-vidya.com/puran.php वेद-विद्या_डट_कम] {{महाभारत पर्व}} {{महाभारत}} {{पुराण}} {{वैदिक साहित्य}} {{रामायण}} {{हिन्दू धर्म}} [[श्रेणी:धर्मग्रन्थ]] [[श्रेणी:हिन्दू धर्म]] [[श्रेणी:संस्कृत साहित्य]] [[श्रेणी:पुराण]] [[श्रेणी:वेद]] [[श्रेणी:स्मृति]] [[श्रेणी:वैदिक धर्म]] py6a621fh4sshb3b5xsftlc205w13db 1070463 1070462 2022-07-21T05:26:00Z Bishaldev100 28807 wikitext text/x-wiki {{अनुवादित हिन्दी}} द्रोण पर्वका अन्तर्गत ८ उपपर्व र २०२ अध्याय छन्। [[File:Karna, one of the Kauravas, slays the Pandavas' nephew Ghatotkacha with a weapon given to him by Indra, the king of the gods, from a manuscript of the Razmnama.jpg|thumb|Karna, one of the Kauravas, slays the Pandavas' nephew Ghatotkacha with a weapon given to him by Indra, the king of the gods, from a manuscript of the Razmnama]] {| class="wikitable" |- |'''पर्व''' |'''शीर्षक''' |'''उप-पर्व सङ्ख्या''' |'''उप-पर्व सूची''' |'''अध्याय एवम श्लोक सङ्ख्या''' |'''विषय-सूची''' |- |७ | '''द्रोणपर्व''' |७०-७७ |{{Div col|cols=4}} *द्रोणाभिषेक पर्व *संशप्तकवध पर्व *[[अभिमन्यु]]वध पर्व *प्रतिज्ञा पर्व *[[जयद्रथ]]वध पर्व *[[घटोत्कच]]वध पर्व *द्रोणवध पर्व, *नारायणास्त्रमोक्ष पर्व।{{Div col|cols=4}}</div> |१७०/८९०९ | द्रोण पर्वमा [[भीष्म]]का धराशायी भएमा [[कर्ण (महाभारत)|कर्ण]]को आगमन र युद्ध गर्नु, सेनापति पदमा [[द्रोणाचार्य]]को [[अभिषेक]], द्रोणाचार्य द्वारा भयंकर युद्ध, [[अर्जुन]]को संशप्तकहरूसित युद्ध, द्रोणाचार्य द्वारा चक्रव्यूहको निर्माण, [[अभिमन्यु]] द्वारा पराक्रम र व्यूहमा फँसेर एक्लै नि:शस्त्र अभिमन्युको [[कौरव]] महारथिहरू द्वारा वध, षोडशराजकीयोपाख्यान, अभिमन्युका वधदेखि पाण्डव-पक्षमा शोक, संशप्तकहरूका साथ युद्ध गरेर फर्के भए अर्जुन द्वारा [[जयद्रथ]]वधको प्रतिज्ञा, [[कृष्ण]] द्वारा सहयोगको आश्वासन, अर्जुनको द्रोणाचार्य तथा कौरव-सेनादेखि भयानक युद्ध, अर्जुन द्वारा जयद्रथको वध, दुइटै पक्षहरूका वीर योद्धाहरूका बीच भीषण रण, गर्ण द्वारा [[घटोत्कच]]को वध, [[धृष्टद्युम्न]] द्वारा द्रोणाचार्यको वध |- |} == उप-पर्व == === '''द्रोणाभिषेक पर्व''' === === '''संशप्तकवध पर्व''' === === '''[[अभिमन्यु (अर्जुनपुत्र)|अभिमन्यु]]वध पर्व''' === [[कुरुक्षेत्र युद्ध]]को तेह्रौं दिन संशप्तहरूले अर्जुनलाई युद्धका लागि हाँक दिए। अर्जुन उनीहरूसँग भिड्दै दक्षिण दिशातर्फ गए। निश्चित स्थानमा पुगेपछि अर्जुन र [[संशप्त]]हरूको घोर सङ्ग्राम भयो।अर्जुन दक्षिण तर्फ गएपछि द्रोणाचार्यले कौरव सेनाको चक्रव्युहमा फेरबदल गरेर युधिष्ठिरमाथि आक्रमण गरे। युधिष्ठिरका तर्फबाट [[भीम]], [[सात्यकि|सात्यकी]], [[चेकितान]], [[धृष्ट्द्युम्न]], [[कुन्तीभोज]], [[उत्तमौजा]], [[बिराट राजा|विराटराज]], [[कैकेय]] आदि अन्य पनि निकै सुबिख्यात महारथिहरूले द्रोणाचार्यको आक्रमणको वाढी रोक्न जीउ-ज्यानले कोसिस गरे। तैपनी द्रोणको वेगलाई उनीहरूले रोक्न सकेनन् । यस्तो देखेर पाण्डवतर्फका सबै महारथीहरू चिन्तित भए। सुभद्रा पुत्र अभिमन्यु बालकै थिए। तैपनि आफ्नो रणकुशलता र शूरतामा प्रसिद्ध भैसकेका थिए। मानिसहरू उनलाई कृष्ण र अर्जुनको बराबरी सम्झन्थे। युधिष्ठिरले ती वीर बालकलाई बोलाएर भने- "बाबू! द्रोणाचार्यले हामीलाई निकै दु:ख दिइरहेका छन्। हामीले हार्नुपर्यो भने त अर्जुनले हाम्रो निन्दा गर्ने छन्। द्रोणले रचेको चक्रव्यूहलाई हामीमध्ये अन्य कसैले पनि तोड्न सक्दैन। त्यसलाई तोड्न तिमीबाट मात्र सम्भव छ। त्यासले आज तिमी द्रोणको सेनामा आक्रमण गर्न तयार होऊ।" युधिष्ठिरको कुरालाई समर्थन गर्दै भीमसेनले भने-" तिम्रो ठीक पछि पछि म हिड्ने छु। धृषद्युम्न, सात्यकी आदि वीर पनि आ-आफ्ना सेनाका साथ तिम्रो अनुकरण गर्ने छन्। एक पटक तिनीले व्यूह तोडिदियौ भने यो निश्चित सम्झ, हामी सबैए कौरव सेनालाई तहस नहस गरिदिने छौ।" यस्तो सुने निकै उत्साहका साथ अभिमन्युले भने- "म आफ्नो वीरता र पराक्रमद्वारा मामा र पिताजीलाई अवश्य प्रसन्न गर्ने छु।" आफ्नो सारथीलाई उत्साहित गर्दै अभिमन्युले भने-"सुमित्र! उता हेर! द्रोणाचार्यको रथको ध्वजालाई। त्यसैतर्फ चलाऊ। छिटो गर"। सारथीले आज्ञा पाएर त्यसै तर्फ रथ चलाए। रथको गतिमा सन्तुष्ट नभएर अभिमन्युले सारथिलाई अझै छिटो हिँडाउन उत्तेजित गराए। उत्साहमा आएर उनी बारम्बार भन्न थाले- "छिटो हिँडाऊ, छिटो हिँडाऊ।" यसपछि सारथिले नम्रभावमा भने- "महाराज युधिष्ठिरले तपाईंमाथि यत्रो ठूलो जिम्मेवारी दिनु भएको छ। मेरो विचारमा त तपाईँले अलिबेर विचार गरेर मात्र व्यूहमा प्रवेश गर्ने निश्चय गर्नुहोस्। द्रोणाचार्य अस्त्रविद्याको महान् आचार्य हुनुहुन्छ र महाबली पनि। तपाईं त अहिले केवल बालकमात्र हुनुहुन्छ।"<ref>{{cite book|title=महाभारत कथा|author=ढुण्ढिराज कोइराला|page=२६७|date=फागुन २०६१|publisher=मञ्जरी पब्लिकेशन|isbn=9-789937-006064|url=}}</ref> === '''प्रतिज्ञा पर्व''' === === '''[[जयद्रथ]]वध पर्व''' === === '''[[घटोत्कच]]वध पर्व''' === === '''द्रोणवध पर्व,''' === === '''नारायणास्त्रमोक्ष पर्व।''' === ==बाह्य कडीहरू== * [http://www.vedpuran.com/# '''वेद-पुराण'''] - यहाँ चारहरू वेद एवं दस भन्दा अधिक पुराण हिन्दी अर्थ सहित उपलब्ध छन्। *[http://is1.mum.edu/vedicreserve/puran.htm महर्षि प्रबंधन विश्वविद्यालय]-यहाँ सम्पूर्ण वैदिक साहित्य संस्कृतमा उपलब्ध छ। *[http://www.tdil.mit.gov.in/vedicjan04/hDefault.html ज्ञानामृतम्] - वेद, अरण्यक, उपनिषद् आदिमा सम्यक जानकारी *[http://www.aryasamajjamnagar.org/vedang.htm वेद एवं वेदांग] - *[http://www.samaydarpan.com/july/pehal5.aspx जसको उदेश्य छ - '''वेद प्रचार'''] *[http://veda-vidya.com/puran.php वेद-विद्या_डट_कम] {{महाभारत पर्व}} {{महाभारत}} {{पुराण}} {{वैदिक साहित्य}} {{रामायण}} {{हिन्दू धर्म}} [[श्रेणी:धर्मग्रन्थ]] [[श्रेणी:हिन्दू धर्म]] [[श्रेणी:संस्कृत साहित्य]] [[श्रेणी:पुराण]] [[श्रेणी:वेद]] [[श्रेणी:स्मृति]] [[श्रेणी:वैदिक धर्म]] 3gml6tinnln7cj26tpv419x961tqduj 1070464 1070463 2022-07-21T05:26:22Z Bishaldev100 28807 wikitext text/x-wiki {{अनुवादित हिन्दी}} द्रोण पर्वका अन्तर्गत ८ उपपर्व र २०२ अध्याय छन्। [[File:Karna, one of the Kauravas, slays the Pandavas' nephew Ghatotkacha with a weapon given to him by Indra, the king of the gods, from a manuscript of the Razmnama.jpg|thumb|Karna, one of the Kauravas, slays the Pandavas' nephew Ghatotkacha with a weapon given to him by Indra, the king of the gods, from a manuscript of the Razmnama]] {| class="wikitable" |- |'''पर्व''' |'''शीर्षक''' |'''उप-पर्व सङ्ख्या''' |'''उप-पर्व सूची''' |'''अध्याय एवम श्लोक सङ्ख्या''' |'''विषय-सूची''' |- |७ | '''द्रोणपर्व''' |७०-७७ |{{Div col|cols=4}} *द्रोणाभिषेक पर्व *संशप्तकवध पर्व *[[अभिमन्यु]]वध पर्व *प्रतिज्ञा पर्व *[[जयद्रथ]]वध पर्व *[[घटोत्कच]]वध पर्व *द्रोणवध पर्व, *नारायणास्त्रमोक्ष पर्व।{{Div col|cols=4}}</div> |१७०/८९०९ | द्रोण पर्वमा [[भीष्म]]का धराशायी भएमा [[कर्ण (महाभारत)|कर्ण]]को आगमन र युद्ध गर्नु, सेनापति पदमा [[द्रोणाचार्य]]को [[अभिषेक]], द्रोणाचार्य द्वारा भयंकर युद्ध, [[अर्जुन]]को संशप्तकहरूसित युद्ध, द्रोणाचार्य द्वारा चक्रव्यूहको निर्माण, [[अभिमन्यु]] द्वारा पराक्रम र व्यूहमा फँसेर एक्लै नि:शस्त्र अभिमन्युको [[कौरव]] महारथिहरू द्वारा वध, षोडशराजकीयोपाख्यान, अभिमन्युका वधदेखि पाण्डव-पक्षमा शोक, संशप्तकहरूका साथ युद्ध गरेर फर्के भए अर्जुन द्वारा [[जयद्रथ]]वधको प्रतिज्ञा, [[कृष्ण]] द्वारा सहयोगको आश्वासन, अर्जुनको द्रोणाचार्य तथा कौरव-सेनादेखि भयानक युद्ध, अर्जुन द्वारा जयद्रथको वध, दुइटै पक्षहरूका वीर योद्धाहरूका बीच भीषण रण, गर्ण द्वारा [[घटोत्कच]]को वध, [[धृष्टद्युम्न]] द्वारा द्रोणाचार्यको वध |- |} == उप-पर्व == === '''द्रोणाभिषेक पर्व''' === === '''संशप्तकवध पर्व''' === === '''अभिमन्युवध पर्व''' === [[कुरुक्षेत्र युद्ध]]को तेह्रौं दिन संशप्तहरूले अर्जुनलाई युद्धका लागि हाँक दिए। अर्जुन उनीहरूसँग भिड्दै दक्षिण दिशातर्फ गए। निश्चित स्थानमा पुगेपछि अर्जुन र [[संशप्त]]हरूको घोर सङ्ग्राम भयो।अर्जुन दक्षिण तर्फ गएपछि द्रोणाचार्यले कौरव सेनाको चक्रव्युहमा फेरबदल गरेर युधिष्ठिरमाथि आक्रमण गरे। युधिष्ठिरका तर्फबाट [[भीम]], [[सात्यकि|सात्यकी]], [[चेकितान]], [[धृष्ट्द्युम्न]], [[कुन्तीभोज]], [[उत्तमौजा]], [[बिराट राजा|विराटराज]], [[कैकेय]] आदि अन्य पनि निकै सुबिख्यात महारथिहरूले द्रोणाचार्यको आक्रमणको वाढी रोक्न जीउ-ज्यानले कोसिस गरे। तैपनी द्रोणको वेगलाई उनीहरूले रोक्न सकेनन् । यस्तो देखेर पाण्डवतर्फका सबै महारथीहरू चिन्तित भए। सुभद्रा पुत्र अभिमन्यु बालकै थिए। तैपनि आफ्नो रणकुशलता र शूरतामा प्रसिद्ध भैसकेका थिए। मानिसहरू उनलाई कृष्ण र अर्जुनको बराबरी सम्झन्थे। युधिष्ठिरले ती वीर बालकलाई बोलाएर भने- "बाबू! द्रोणाचार्यले हामीलाई निकै दु:ख दिइरहेका छन्। हामीले हार्नुपर्यो भने त अर्जुनले हाम्रो निन्दा गर्ने छन्। द्रोणले रचेको चक्रव्यूहलाई हामीमध्ये अन्य कसैले पनि तोड्न सक्दैन। त्यसलाई तोड्न तिमीबाट मात्र सम्भव छ। त्यासले आज तिमी द्रोणको सेनामा आक्रमण गर्न तयार होऊ।" युधिष्ठिरको कुरालाई समर्थन गर्दै भीमसेनले भने-" तिम्रो ठीक पछि पछि म हिड्ने छु। धृषद्युम्न, सात्यकी आदि वीर पनि आ-आफ्ना सेनाका साथ तिम्रो अनुकरण गर्ने छन्। एक पटक तिनीले व्यूह तोडिदियौ भने यो निश्चित सम्झ, हामी सबैए कौरव सेनालाई तहस नहस गरिदिने छौ।" यस्तो सुने निकै उत्साहका साथ अभिमन्युले भने- "म आफ्नो वीरता र पराक्रमद्वारा मामा र पिताजीलाई अवश्य प्रसन्न गर्ने छु।" आफ्नो सारथीलाई उत्साहित गर्दै अभिमन्युले भने-"सुमित्र! उता हेर! द्रोणाचार्यको रथको ध्वजालाई। त्यसैतर्फ चलाऊ। छिटो गर"। सारथीले आज्ञा पाएर त्यसै तर्फ रथ चलाए। रथको गतिमा सन्तुष्ट नभएर अभिमन्युले सारथिलाई अझै छिटो हिँडाउन उत्तेजित गराए। उत्साहमा आएर उनी बारम्बार भन्न थाले- "छिटो हिँडाऊ, छिटो हिँडाऊ।" यसपछि सारथिले नम्रभावमा भने- "महाराज युधिष्ठिरले तपाईंमाथि यत्रो ठूलो जिम्मेवारी दिनु भएको छ। मेरो विचारमा त तपाईँले अलिबेर विचार गरेर मात्र व्यूहमा प्रवेश गर्ने निश्चय गर्नुहोस्। द्रोणाचार्य अस्त्रविद्याको महान् आचार्य हुनुहुन्छ र महाबली पनि। तपाईं त अहिले केवल बालकमात्र हुनुहुन्छ।"<ref>{{cite book|title=महाभारत कथा|author=ढुण्ढिराज कोइराला|page=२६७|date=फागुन २०६१|publisher=मञ्जरी पब्लिकेशन|isbn=9-789937-006064|url=}}</ref> === '''प्रतिज्ञा पर्व''' === === '''जयद्रथवध पर्व''' === === '''घटोत्कचवध पर्व''' === === '''द्रोणवध पर्व,''' === === '''नारायणास्त्रमोक्ष पर्व।''' === ==बाह्य कडीहरू== * [http://www.vedpuran.com/# '''वेद-पुराण'''] - यहाँ चारहरू वेद एवं दस भन्दा अधिक पुराण हिन्दी अर्थ सहित उपलब्ध छन्। *[http://is1.mum.edu/vedicreserve/puran.htm महर्षि प्रबंधन विश्वविद्यालय]-यहाँ सम्पूर्ण वैदिक साहित्य संस्कृतमा उपलब्ध छ। *[http://www.tdil.mit.gov.in/vedicjan04/hDefault.html ज्ञानामृतम्] - वेद, अरण्यक, उपनिषद् आदिमा सम्यक जानकारी *[http://www.aryasamajjamnagar.org/vedang.htm वेद एवं वेदांग] - *[http://www.samaydarpan.com/july/pehal5.aspx जसको उदेश्य छ - '''वेद प्रचार'''] *[http://veda-vidya.com/puran.php वेद-विद्या_डट_कम] {{महाभारत पर्व}} {{महाभारत}} {{पुराण}} {{वैदिक साहित्य}} {{रामायण}} {{हिन्दू धर्म}} [[श्रेणी:धर्मग्रन्थ]] [[श्रेणी:हिन्दू धर्म]] [[श्रेणी:संस्कृत साहित्य]] [[श्रेणी:पुराण]] [[श्रेणी:वेद]] [[श्रेणी:स्मृति]] [[श्रेणी:वैदिक धर्म]] ibfc8sng8ik0b5y3ycw3e05kydbdxj7 0 55597 1070450 870788 2022-07-20T19:36:00Z Bada Kaji 52836 Bada Kaji ले [[दमकल]] बाट पुनर्निर्देश हटाएर [[वारुणयन्त्र]] लाई त्यसमाथि सारेको हो: सार्वभौमिक नाम wikitext text/x-wiki [[File:Man Cas 24 (Adamov Fire fighter CZ).JPG|thumb|चेक रिपब्लिकमा एक दमकल]] [[File:Firefighting in Jyväskylä.jpg|thumb| अग्नि नियन्त्रण गर्दै गरेको वारुणयन्त्र]] '''वारुणयन्त्र''' वा '''दमकल''' आगलागी नियन्त्रणमा प्रयोग हुने यन्त्र हो। यो एक किसिमको गाडी हो जसमा पानीको ट्याङ्कर, लामो पाइपहरू, भर्याङ आदिको व्यवस्था हुन्छ। ==नेपालमा दमकल सेवा== {{main|जुद्ध वारूण सेवा}} नेपालमा राणाकालदेखि नै दमकल सेवा सुरू भएको पाइन्छ। हाल जुद्ध वारुणयन्त्रको नाममा काठमाडौँ उपत्यकामा दमकल सेवा सञ्चालनमा छन्। त्यसका अतिरिक्त विभिन्न नगरपालिकाहरूले पनि दमकल सेवा राखेका छन्। {{stub}} ==सन्दर्भ सामग्री== {{reflist}} ==बाह्य सूत्र== [[श्रेणी:वारुणयन्त्र]] l5jfivwj2xyf6y635hcvb67bmbabm9u 1070452 1070450 2022-07-20T19:36:39Z Bada Kaji 52836 सुधार गरियो, सफाइ गरियो wikitext text/x-wiki [[File:Man Cas 24 (Adamov Fire fighter CZ).JPG|thumb|चेक रिपब्लिकमा एक दमकल]] '''वारुणयन्त्र''' वा '''दमकल''' आगलागी नियन्त्रणमा प्रयोग हुने यन्त्र हो। यो एक किसिमको गाडी हो जसमा पानीको ट्याङ्कर, लामो पाइपहरू, भर्याङ आदिको व्यवस्था हुन्छ। ==नेपालमा दमकल सेवा== {{main|जुद्ध वारूण सेवा}} नेपालमा राणाकालदेखि नै दमकल सेवा सुरू भएको पाइन्छ। हाल जुद्ध वारुणयन्त्रको नाममा काठमाडौँ उपत्यकामा दमकल सेवा सञ्चालनमा छन्। त्यसका अतिरिक्त विभिन्न नगरपालिकाहरूले पनि दमकल सेवा राखेका छन्। ==सन्दर्भ सामग्री== {{reflist}} [[श्रेणी:वारुणयन्त्र]] {{stub}} jl6sme5jr7oaonhn5zrwp03ot0ajw2x 0 57216 1070453 974676 2022-07-20T22:09:39Z 109.252.88.235 /* विबरण */ foto wikitext text/x-wiki {{Taxobox | name = तोप बाज | image = Falco_cherrug_(Marek_Szczepanek).jpg | status = EN | status_system = IUCN3.1 | status_ref = <ref>{{IUCN|id=22696495 |title=''Falco cherrug'' |assessors=[[BirdLife International]] |version=2013.2 |year=2013 |accessdate=26 November 2013}}</ref> | regnum = [[जनावर|जन्तु]] जगत | phylum = [[हाड भएका जीव|हाड भएका]] | classis = [[चरा|पंक्षी]] | ordo = [[Falconiformes]] | familia = [[Falconidae]] | genus = ''[[Falcon|Falco]]'' | subgenus = (''[[Hierofalco]]'') | species = '''''F. cherrug''''' | binomial = ''Falco cherrug'' | binomial_authority = [[John Edward Gray|Gray]], 1834 | range_map = Falco cherrug distr.png | range_map_caption = Range of ''F. cherrug'' {{leftlegend|#FEC30A|Breeding range|outline=gray}}{{leftlegend|#89C506|Year-round range|outline=gray}}{{leftlegend|#2749FE|Wintering range|outline=gray}} | synonyms = ''Falco altaicus'' <small>([[Mikhail Aleksandrovich Menzbier|Menzbier]], 1891)</small><br /> ''Hierofalco altaicus'' <small>Menzbier, 1891</small> }} '''तोप बाज''' (''Falco cherrug'') [[नेपाल]]मा पाइने एक प्रकारको [[बाज]]को प्रजातिको चरा हो । [[युरोप]] देखि [[एसिया]] हुँदै [[मंचुरिया]]सम्म पाइने यो प्रजाति हिउँदमा [[एसिया]]का भूभाग तथा [[अरबी उपमहाद्वीप]]सम्म बसाई सराई गर्ने गर्छ। ==विबरण== [[चित्र:Сокол балобан на обучении (Falco cherrug).jpg|thumb|हक-क्यानन मास्को मा प्रशिक्षण मा]] तोप बाज लामा पखेटाहरू र पुच्चार भएको ठूलो आकारको बाज हो। यसको तह उडानमा पङ्खचाल सुस्त हुन्छ जुन उडानकार्य शाही बाजको भन्दा कम फूर्तिलो हुन्छ। यो चार विश्राम अवस्थामा हुँदा पुच्छर प्रष्ट देखिने गरी बन्द पखेटाहरु भन्दा धेरै तल आएको हुन्छ। फिक्का तालु, कम स्पष्ट जुगारेखी र तल्लो भाग कम घना चिन्ह भएको हुन्छ। तोप बाज सामान्यतया ४५ देखि ५७ सेन्टिमिटर (१८ देखि २२ इन्च) लम्बाई भएको तथा पङ्ख फैलाउँदा ९७ देखि १२६ सेन्टिमिटर (३८ देखि ५० इन्च) हुन्छ भाले तोप बाज तौल ७३० देखि ९९० ग्राम (२६ देखि ३५ औँस) तथा पोथीको तौल ९७० देखि १,३०० ग्राम (३४ देखि ४६ औँस) हुन्छ। ==वितरण तथा वासस्थान== यो प्रजाति [[युरोप]] देखि [[एसिया]] हुँदै [[मंचुरिया]]सम्म पाइन्छ। यो प्रजाति हिउँदमा [[नेपाल]], उत्तरी [[पाकिस्तान]], दक्षिणी [[चीन|चिन]], [[इथियोपिया]] तथा [[अरबी उपमहाद्वीप]]सम्म बसाई सराई गर्ने गर्छ। नेपालको सन्दर्भमा यो प्रजाति १५२५ मिटर देखि ३७९५ मिटरको उचाइमा पाइने गर्छ। यो चरा डाँडा र पहाडहरूका अर्धमरूभूमि र सुख्खा बुट्यानहरू भएको खुल्ला क्षेत्रमा बसोबास गर्ने गर्छ। ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} ==बाह्य कडीहरू== {{Commons category|Falco cherrug}} {{Wikispecies|Falco cherrug}} * [http://saker.sciencefornature.org/ saker.sciencefornature.org] * {{BirdLife|22696495|Falco cherrug}} * [http://sakerlife2.mme.hu/en/content/webcam-1 Live 24hr view of a saker falcon nest] * {{Avibase|name=Falco cherrug}} * {{InternetBirdCollection|saker-falcon-falco-cherrug}} * {{VIREO|Saker+Falcon}} * {{Xeno-canto species|Falco|cherrug|Saker falcon}} [[श्रेणी:नेपालमा पाइने चराहरू]] [[श्रेणी:विकी लभ्स बर्ड्स परियोजना अन्तर्गत बनाइएका वा सुधार गरिएका लेखहरू]] doxcy6h54zbzv81c4s78985jrffarrv 0 74799 1070439 882840 2022-07-20T12:02:34Z CommonsDelinker 144 Replacing Coat_of_Arms_of_Norfolk_Island.svg with [[File:Coat_of_arms_of_Norfolk_Island.svg]] (by [[:c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] because: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR3|Criterion 3]] (obvious error)). wikitext text/x-wiki {{Infobox country |native_name = Teratri of Norf'k Ailen<ref>[http://www.info.gov.nf/legislation/ConsolidatedActs/NorfolkIslandBroadcastingAct2001.doc Norfolk Island Broadcasting Act 2001 – Norf'k Ailen Brordkaasen Aekt 2001]</ref> |conventional_long_name = नरफक टापु क्षेत्र |common_name = नरफक टापु |image_flag = Flag of Norfolk Island.svg|125px |image_coat = Coat of arms of Norfolk Island.svg|110px |image_map = Norfolk Island on the globe (Polynesia centered).svg|290px |national_motto = "Inasmuch"<ref>{{cite web | url=http://www.norfolkislandgovernment.com/ | title=The Legislative Assembly of Norfolk Island | accessdate=2014-10-18}}</ref> |national_anthem = "[[God Save the Queen]]" <small>(आधिकारिक)</small><br/>"[[Pitcairn Anthem]]" |official_languages = [[अङ्ग्रेजी भाषा|अङ्ग्रेजी]]<br/>[[नरफक भाषा|नरफक]]<ref name="language act">[http://www.info.gov.nf/legislation/NumberedActs/2004/NorfolkIslandLanguage(Norf'k)Act2004.doc Norfolk Island Language (Norf'k) Act 2004 (Act No. 25 of 2004)]</ref> |demonym = नरफक टापुवासी<ref name="demonym">{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/nf.html |title=Norfolk Island | website=The World Factbook|publisher=Central Intelligence Agency|date=2012-10-16|accessdate=2012-10-27}}</ref> |capital = [[किङ्गस्टोन, नरफक टापु|किङ्गस्टोन]] |latd=29.03 |latm= |latNS=S |longd=167.95 |longm= |longEW=E |largest_city = [[वन्ट पाइन]] |government_type = [[अस्ट्रेलिया]]को [[स्वशासित क्षेत्र]] |leader_title1 = [[अस्ट्रेलियाको शासक|शासक]] |leader_name1 = [[एलिजावेथ द्वितीय]] |leader_title2 = [[नरफक टापुका प्रशासक|प्रशासक]] |leader_name2 = ग्यारी हार्डग्रेभ |leader_title3 = [[नरफक टापुका मुख्य मन्त्री|मुख्य मन्त्री]] |leader_name3 = लिसले स्नेल |legislature = [[नरफक विधान सभा]] |membership_type = [[देश|राष्ट्र]] |membership = [[अस्ट्रेलिया]] |sovereignty_type = [[शासन|स्व-परिचालित इलाका]] |established_event1 = {{nowrap|[[नरफक टापु नियम १९७९|नरफक टापु नियम]]}} |established_date1 = १९७९ |area_rank = २२७औं |area_magnitude = 1 E7 |area_km2 = 34.6 |area_sq_mi = 13.3 |percent_water = नगण्य |population_estimate = |population_estimate_rank = |population_estimate_year = |population_census = 2,302 |population_census_year = 2011 |population_density_km2 = 61.9 |population_density_sq_mi = 161 |population_density_rank = |GDP_PPP = |GDP_PPP_rank = |GDP_PPP_year = |GDP_PPP_per_capita = |GDP_PPP_per_capita_rank = |HDI = |HDI_rank = |HDI_year = |HDI_category = |currency = [[अस्ट्रेलियाली डलर]] |currency_code = AUD |country_code = |time_zone = {{nowrap|एनएफटि}} |utc_offset = +११:३० |time_zone_DST = |utc_offset_DST = |cctld = .nf |drives_on = बायाँ |calling_code = ६७२ }} '''नरफक टापु''' ({{IPAc-en|audio=en-us-Norfolk Island.ogg|ˈ|n|ɔr|f|ə|k|_|ˈ|aɪ|l|ən|d}}; [[नरफक भाषा|नरफक]]: ''Norf'k Ailen''<ref>[http://www.info.gov.nf/adminforms/immigration/Passenger%20Arrival%20Card.pdf NI Arrival Card]</ref>) [[अस्ट्रेलिया]], [[न्युजिल्यान्ड]] र [[न्यु क्यालेडोनिया]]को बीचमा [[प्रशान्त महासागर]]मा अवस्थित एक [[टापु]] हो। यसको क्षेत्रफल ३५ वर्ग किलोमिटर छ। यसको राजधानी [[किङ्स्टन, नरफक टापु|किङ्स्टन]] हो। {{ठुटो}} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} ==बाह्य कडीहरू== {{Sister project links|voy=Norfolk Island}} ; सरकार * [http://www.norfolkisland.gov.nf/ आधिकारिक सरकारी वेबसाइट] * [http://www.dotars.gov.au/terr/norfolk/government.aspx अस्ट्रेलियाली यातायात विभाग र क्षेत्रीय सेवा] ; साधारण जानकारी *{{CIA World Factbook link|nf|Norfolk Island}} *{{dmoz|Regional/Oceania/Norfolk_Island}} *{{wikiatlas|Norfolk Island}} ; यातायात * [http://www.theguidesnorfolkisland.nf/ The Guides to Norfolk Island] ; पुरातत्व र प्रागितिहासमा पोलिनेसियन बस्ती *{{Cite journal |last1=Anderson |first1=Athol |last2=White |first2=Peter |year=2001 |title=The Prehistoric Archaeology of Norfolk Island, Southwest Pacific |journal=Records of the Australian Museum |publisher=Australian Museum |volume= |issue=Supplement 27 |pages=iv+141 |url=http://publications.australianmuseum.net.au/pdf/1334_complete.pdf |doi= }} *{{Cite journal |last1=Anderson |first1=Athol |last2=White |first2=Peter |year=2001 |title=Approaching the Prehistory of Norfolk Island |journal=Records of the Australian Museum |publisher=Australian Museum |volume= |issue=Supplement 27 |pages=1–9 |url=http://publications.australianmuseum.net.au/pdf/1335_complete.pdf |doi= }} *{{Cite journal |last1=Anderson |first1=Athol |last2=Smith |first2=Ian |last3=White |first3=Peter |year=2001 |title=Archaeological Fieldwork on Norfolk Island |journal=Records of the Australian Museum |publisher=Australian Museum |volume= |issue=Supplement 27 |pages=11–32 |url=http://publications.australianmuseum.net.au/pdf/1336_complete.pdf |doi= }} ; अन्य {{Wikisource1911Enc|Norfolk Island|नरफक टापु}} * [http://www.regional.gov.au/territories/publications/files/Report_on_Governance_on_Norfolk_Island_2003.pdf Quis custodiet ipsos custodes?: Inquiry into Governance on Norfolk Island] * [http://www.aph.gov.au/house/committee/ncet/norfolkgovpart2/report.htm Inquiry into Governance on Norfolk Island: Part 2 - Financial Sustainability of Current Governance Arrangements] * [http://anglicanhistory.org/oceania/campbell_norfolk1879.html Norfolk Island and Its Inhabitants] 1879 account by Joseph Campbell * [http://anglicanhistory.org/oceania/ni/ Anglican history on Norfolk Island] Primary texts and photographs {{अस्ट्रेलियाका राज्य तथा भूभागहरू}} [[श्रेणी:अस्ट्रेलियाका राज्य र क्षेत्रहरू]] 09ffjxjw7ldcq9tyy9ah2rfn8amk7iy 0 80702 1070458 967519 2022-07-21T05:15:55Z Bishaldev100 28807 /* यो पनि हेर्नुस */ wikitext text/x-wiki {{Infobox character | series = [[महाभारत]] | image = Virata&#039;s Palace.jpg | alt = राजा विराट | caption = आफ्नओ सभामा राजा विराट | spouse = [[सुदेश्ना]] | family = | children = [[उत्तर (महाभारत)|उत्तर]], [[उत्तरा]], [[स्वेत]], र शंख }} '''बिराट राजा''' [[हिन्दू धर्म]]को महाकाव्य [[महाभारत]] अनुसार पाण्डव पक्षका परम वीर बृद्ध योद्धा थिए । {{ठुटो}} ==सन्दर्भ सामग्री== {{reflist}} ==यो पनि हेर्नुस== * [[विराट राजाको दरवार]] {{महाभारत}} ==बाह्य कडीहरू== [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] hr1c6qshe7b42i47hch5xy2giopxiyk 3 99722 1070467 1070124 2022-07-21T10:18:47Z न्हुछे बहादुर गोसाई 39419 २०७७ बैशाख १२ गते आइतबार (1)विवेक कुस्मा (2)रत्न प्र. कुस्मा 9851004064 (3)तेज श्रेष्ठ (4)कृष्ण सु. बेकोजु (5)रामेश्वर गाईजु (6)राजेश कुस्मा (7)तुल्सिराम छुस्याबाग (8)न्हुछे ब. गोसाई 9851068744 wikitext text/x-wiki कविलास नुवाकोट समूह, == बैठक == २०७७ चैत २५ गते आज चैत २५ गते बेलुका ८:०० बजे राम गोपालको घरतहरामा बैठक बसेको , गएको फागुन १५ गते होली पुर्णीमाका दिन यस समूहका स-परिवारका साथमा पहिलो पटकको सामूहिक भोजमा खर्च भएको रू. ०००/- हाम्रो बचतखाता बाटै खर्च गरिने गरि निर्णयमा उपस्थितहरुको नाम र थर नाम हस्ताक्षर 1, # माथी उल्लेखित विवरणको रू. ०००/- को चेक बुझी लिने गोसाई [[Special:Contributions/103.225.244.124|103.225.244.124]] ([[User talk:103.225.244.124|कुरा गर्ने]]) २०:५५, २ अप्रिल २०२२ (नेपाली समय) == सन्तानरुपी सन्तान == . मृत्युको पर्खाइमा . ---------------------- आमाबुबा कहिले मर्छ , आमाबुबाको नाउँमा भएको सम्पुर्ण सम्पतीको भागबन्डा गरी खाउँ ! " सैतानी सन्तान " [[Special:Contributions/2400:9700:21:2438:18D6:ACBC:706:BF63|2400:9700:21:2438:18D6:ACBC:706:BF63]] ([[User talk:2400:9700:21:2438:18D6:ACBC:706:BF63|कुरा गर्ने]]) ०७:१५, १५ जुलाई २०२२ (नेपाली समय) 5pxzlcr7qu9yqi1u1je0yzuf7lp24cp 0 124460 1070443 1059803 2022-07-20T14:07:16Z Wallflowernepal 51237 wikitext text/x-wiki '''झुमा लिम्बू''' नेपाली सङ्गीतकार र लोक सङ्गीत अनुसन्धानकर्ता हुन्। <ref>{{Cite web|url=https://www.nepalitimes.com/review/eastern-melodies-in-kathmandu/|title=Eastern melodies in Kathmandu|last=Bhattarai|first=Sewa|language=en-US|accessdate=2022-02-10}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://kathmandupost.com/art-culture/2021/04/10/all-set-to-make-a-year-in-music-echoes-in-the-valley-festival-is-back|title=All set to make a year in music: Echoes in the Valley festival is back|website=kathmandupost.com|language=English|accessdate=2022-02-10}}</ref> उनी नेपाली लोक सङ्गीतमा सक्रिय अनुसन्धानकर्ता हुन् । <ref>{{Cite web|url=https://www.nepalitimes.com/review/ghatu-dance-of-lamjung/|title=Ghatu dance of Lamjung|last=Bhattarai|first=Sewa|language=en-US|accessdate=2022-02-10}}</ref> उनले धेरै एल्बमहरू निकालिसकेकी छिन् । उनले लिम्बु धार्मिक ग्रन्थ ''[[मुन्धुम धर्म|मुन्धुमको]]'' अडियो संस्करण पनि जारी गरिन् । उनले नेपाली राष्ट्रिय गान रचना गर्ने प्रख्यात नेपाली सङ्गीतकार [[अम्बर गुरुङ|अम्बर गुरुङसँग]] तालिम लिएकी छिन्। <ref>{{Cite web|url=https://shilapatra.com/detail/72396/|title=झुमा लिम्बूको युग (भिडियाे र फाेटाे)|website=झुमा लिम्बूको युग (भिडियाे र फाेटाे)|accessdate=2022-02-10}}</ref> == प्रारम्भिक जीवन र शिक्षा == उनी पूर्वी [[नेपाल|नेपालको]] [[ताप्लेजुङ जिल्ला|ताप्लेजुङ जिल्लाको]] [[मैवाखोला गाउँपालिका|माइवाखोला गाउँपालिका]] (तत्कालीन ढुङ्गेसाँघु [[गाउँ विकास समिति (नेपाल)|गाविस]] ) मा ६ सन्तानमध्ये कान्छी छोरीका रूपमा जन्मिएकी थिइन्। <ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/others/161956-1539404880.html|title=पोल्टाभरि आशीर्वाद|last=लिम्बु|first=झुमा|website=nagariknews.nagariknetwork.com|language=ne|accessdate=2022-02-10}}</ref> उनले [[लिम्बु जाति|लिम्बू समुदायको]] लोकनृत्य र सङ्गीत चलन ‘धान नाच’ मा सहभागी भएर गाउन थालेकी हुन् । सन् २००१ मा एसएलसी तहको शिक्षा पूरा गरेपछि उनी [[काठमाडौं]] सरिन् । उनले [[रेडियो नेपाल|रेडियो नेपालमा]] भ्वाइस टेस्ट पास गरिन् र काठमाडौं बस्ने निर्णय गरिन्। त्यसपछि उनी [[रत्न राज्यलक्ष्मी क्याम्पस]]मा भर्ना भइन, तर त्यहाँ सङ्गीत कक्षा सञ्चालन गर्ने तरिकामा असन्तुष्टि देखिएपछि केही समयपछि छोडिन् । उनी ललित कलामा आवद्ध भइन् । <ref name=":0">{{Cite web|url=https://kathmandupost.com/art-entertainment/2014/01/09/coming-into-her-own|title=Coming into her own|website=kathmandupost.com|language=English|accessdate=2022-02-10}}</ref> == एल्बमहरू == * ''ए साहिँला'' * ''अम्बर सङ्गीत'' * ''खासाम'' (२०१४) == सन्दर्भहरू == {{Reflist}} [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] [[श्रेणी:नेपाली गायीकाहरू]] g6ht79waxy8oo3nxxok9hkiltfx9yqo 0 125574 1070456 1068859 2022-07-21T05:00:53Z सम्झना भण्डारी 58854 उनले नेपालीका साथै अङ्ग्रेजी भाषामा पनि कलम चलाउँछन् । wikitext text/x-wiki अशोक थापा पेसाले प्राध्यापक हुन् । उनको जन्म गण्डकी प्रदेश, कास्की जिल्ला पोखरा महानगरपालिकामा भएको हो । उनी हाल कीर्तिपुरमा बसोबास गर्छन् । उनको रुचि साहित्यमा छ । उनले समालोचना, कविता र कथाहरू लेखेका छन् । पुस्तकालय विज्ञान स्नातकोत्तर र नेपाली साहित्यमा विद्यावारिधि गरेका थापाको रुचि कवितालेखन र कथालेखन दुवैमा छन् । उनी त्रिभुवन विश्ववदि्यालय नेपाली केन्द्रीय विभागमा प्राध्यापनरत छन् । उनका चारवटा पुस्तक र झन्डै पचास जति समालोचनात्मक लेख प्रकाशित भएको देखिन्छ । उनले नेपाली भाषाका साथै अङ्ग्रेजी भाषामा पनि कलम चलाउँछन् । 1biwd5afhubj5sztzbh0w2qf7lbkz5m 3 126125 1070445 1070136 2022-07-20T15:49:25Z Bada Kaji 52836 अधिसूचना: शीघ्र मेटाउने नामाङ्कन [[:Sanjaya ningleku]]। wikitext text/x-wiki ==[[:Sanjaya ningleku]] [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने]]मा मनोनित== [[Image:Information icon4.svg|48px|left|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>यदि यो तपाईँले सृजना गर्नुभएको पहिलो लेख हो भने, तपाईँ [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा|लेखन सहयोग स्वशिक्षा]] पढ्न सक्नुहुन्छ।</p><p>लेख सृजना गर्न मद्दत गर्ने [[विकिपिडिया:लेख विजार्ड|लेख सहायिका]] पनि तपाईँ प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।</p>|width=20%|align=right}} नमस्कार, [[विकिपिडिया]]मा तपाईँलाई स्वागत छ। पहिले, तपाईँको योगदान '''[[:Sanjaya ningleku]]'''को लागि धन्यवाद; विकिपिडिया तपाईँ जस्तै सम्पादकहरूको प्रयासमा मात्र निर्भर छ। दुर्भाग्यवश, शीघ्र मेट्नुपर्ने मापदण्डको [[वि:शीमे#ले३|ले३]] अनुसार यसलाई मेट्नका लागि नामाङ्कित गरिएको हो। यदि तपाईँलाई लाग्छ पृष्ठलाई यस कारणले मेटाउनु हुँदैन, तपाईँ '''नामाङ्कन विरोध गर्न''' [[:Sanjaya ningleku|पृष्ठमा गएर]] आफ्नो विचार राख्नुहोला। यसले तपाईँलाई पृष्ठ किन मेटाउनु हुँदैन वर्णन गर्ने अवसर दिनेछ। यद्यपि, याद रहोस्, एक पटक पृष्ठ शीघ्र मेटाउन अङ्कित भएमा, यो तत्काल मेटाइनेछ। कृपया पृष्ठबाट शीघ्र मेटाउने चिनो आफैंले नहटाउनुहोला, तर विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरूको सूची|नीति तथा दिशानिर्देशहरू]] अनुरूप जानकारी थप्न नहिचकिचाउनुहोला। यदि पृष्ठ मेटिसकिएको, र भविष्यका सन्दर्भ वा सुधारको लागि तपाईँ मेटाइएको सामग्री पुनःप्राप्त गर्न चाहनुहुन्छ भने, कृपया {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=Sanjaya+ningleku|मेटाउने प्रशासकलाई सम्पर्क गर्न सक्नुहुन्छ}}, वा यदि तपाईँले पहिल्यै त्यसो गरिसक्नुभएमा, एउटा अनुरोध तपाईँ [[विकिपिडिया:मेटाइएको संशोधन|यहाँ राख्न सक्नुहुन्छ]]। <!-- Template:Db-nocontent-notice --> <!-- Template:Db-csd-notice-custom --> [[User:Bada Kaji|बडा काजी]] ([[User talk:Bada Kaji|कुरा गर्ने]]) २१:३४, २० जुलाई २०२२ (नेपाली समय) 2obnj49u92aluw6bw3fd1zavfegt443 0 126127 1070444 1070142 2022-07-20T15:49:24Z Bada Kaji 52836 शीघ्र मेटाउन अनुरोध गरिँदै ([[वि:शीमे#ले३|शीमे ले३]])। wikitext text/x-wiki {{db-nocontent|help=off}} 3ylg2vgczkldkhak3ocq2ekca1unuj4 4 126159 1070446 1070242 2022-07-20T18:32:39Z Bada Kaji 52836 सफाइ गरियो wikitext text/x-wiki {{Wikipedia how-to}} तपाईंले लेख्न सुरु गर्नु अघि, यहाँ केहि चीजहरू छन् जुन तपाईंले यसको बारेमा सोच्नुपर्छ: * निश्चित गर्नुहोस् कि लेखको लागि व्यापक रूपमा उपलब्ध स्रोतहरू छन्। * लेखको विषय बारेमा भरपर्दो स्रोतहरूले के भनेका छन् भनेर मात्र प्रतिबिम्बित गर्नुपर्छ र सबै लेखहरूमा विश्वसनीय स्रोतहरूको सन्दर्भ तपाईले थप्नु गर्नुपर्छ। * तपाईले लेख्नु भएको विषयसँग तपाईको रुचिको द्वन्द्व छ भने, तपाईले यसलाई लेखको वार्ता पृष्ठमा खुलासा गर्नुपर्छ। * यदि तपाइँलाई विकिपिडियामा योगदान गर्न [[भुक्तानी|भुक्तान]] गरिएको छ भने, तपाइँले - [[विकिमिडिया फाउन्डेसन]]को प्रयोगका सर्तहरू अन्तर्गत - तपाइँलाई कसले भुक्तान गरिरहेको छ, ग्राहक को हो, र कुनै अन्य सान्दर्भिक सम्बद्धताहरू खुलासा गर्नुपर्छ। <br/> <inputbox> type=create width=40 buttonlabel= लेख सिर्जना गर्नुहोस् placeholder= लेखको नाम यहाँ लेख्नुहोस् </inputbox> [[श्रेणी:मुख्य पृष्ठ]] 4b2ye4j01zgxijas9iwvga3fs26zcy6 3 126194 1070441 2022-07-20T12:37:52Z नेपाली विकिपिडिया स्वागत 28168 [[ढाँचा:नमस्ते|स्वागतम्]] wikitext text/x-wiki {{ढाँचा:नमस्ते|realName=|name=Dipak Jaishi}} -- [[User:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|नेपाली विकिपिडिया स्वागत]] ([[User talk:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|कुरा गर्ने]]) १८:२२, २० जुलाई २०२२ (नेपाली समय) 5qes3224do2v0oshw7fu8dwbck41fic 10 126195 1070447 2022-07-20T18:51:45Z Bada Kaji 52836 सिर्जना sanitized-css text/css /* https://en.wikipedia.org/wiki/Template:Wikipedia_languages/styles.css */ .wikipedia-languages-complete { font-weight: bold; } .wikipedia-languages ul { margin-left: 0; } .wikipedia-languages ul a { white-space: nowrap; } .wikipedia-languages > ul { list-style: none; text-align: center; clear: both; } .wikipedia-languages-count-container { width: 90%; display: flex; justify-content: center; padding-top: 1em; margin: 0 auto; } .wikipedia-languages-prettybars { width: 100%; height: 1px; margin: 0.5em 0; background-color: #c8ccd1; flex-shrink: 1; align-self: center; } .wikipedia-languages-count { padding: 0 1em; white-space: nowrap; } 6ecvhgpwgqrm61rshgd2ig6iwz0csfs 0 126196 1070451 2022-07-20T19:36:01Z Bada Kaji 52836 Bada Kaji ले [[दमकल]] बाट पुनर्निर्देश हटाएर [[वारुणयन्त्र]] लाई त्यसमाथि सारेको हो: सार्वभौमिक नाम wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[दमकल]] izeo8q6390v6ddlsls2qvlgx2n6vr29 3 126197 1070454 2022-07-21T00:38:32Z नेपाली विकिपिडिया स्वागत 28168 [[ढाँचा:नमस्ते|स्वागतम्]] wikitext text/x-wiki {{ढाँचा:नमस्ते|realName=|name=Anup Rajbanshi (Nepalese)}} -- [[User:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|नेपाली विकिपिडिया स्वागत]] ([[User talk:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|कुरा गर्ने]]) ०६:२३, २१ जुलाई २०२२ (नेपाली समय) szjyrl5vuxenplvwit74aob3v9f80k7 3 126199 1070466 2022-07-21T08:39:56Z नेपाली विकिपिडिया स्वागत 28168 [[ढाँचा:नमस्ते|स्वागतम्]] wikitext text/x-wiki {{ढाँचा:नमस्ते|realName=|name=Kabirajlamsal}} -- [[User:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|नेपाली विकिपिडिया स्वागत]] ([[User talk:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|कुरा गर्ने]]) १४:२४, २१ जुलाई २०२२ (नेपाली समय) onfcfhryss185de8hutbdhiyr7ojjl8