विकिपिडिया newiki https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%AA%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0 MediaWiki 1.39.0-wmf.21 first-letter मीडिया विशेष वार्तालाप प्रयोगकर्ता प्रयोगकर्ता वार्ता विकिपिडिया विकिपिडिया वार्ता चित्र चित्र वार्ता मीडियाविकि मीडियाविकि वार्ता ढाँचा ढाँचा वार्ता मद्दत मद्दत वार्ता श्रेणी श्रेणी वार्ता पोर्टल पोर्टल वार्ता मस्यौदा मस्यौदा वार्ता TimedText TimedText talk मोड्युल मोड्युल वार्तालाप Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 4892 1070614 1068376 2022-07-24T04:44:24Z 2407:5200:601:D876:B93B:1075:7EA7:B61 wikitext text/x-wiki {{other uses}} {{Infobox ethnic group |group = थापा | image = <div style="white-space:nowrap;"> [[Image:Amar Singh Thapa Badakaji.jpg|x130px]][[Image:Bhakti Thapa.jpg|x130px]][[Image:Bhimsen-thapa-painting (cropped).jpg|x130px]] <br /> [[Image:Portrait of mathabar singh thapa.jpg|x130px]][[Image:Lakhan Thapa Magar.jpg|x130px]]<br />[[Image:Sagar Thapa.jpg|x150px]][[Image:Gagan Thapa ICIMOD (cropped).jpg|x150px]] | image_caption =<small>माथि: [[अमरसिंह थापा]]{{·}}[[भक्ति थापा]]{{·}}[[भीमसेन थापा]] <br/>बीच: [[माथवरसिंह थापा]]{{·}}[[लखन थापा मगर]]<br/>तल:[[सागर थापा]]{{·}}[[गगन थापा]]</small> |population = १०,७४,३४५ विश्वव्यापी <ref name="forebears">{{Cite web|url=http://forebears.io/surnames/thapa|title=थापा:वैश्विक प्रोफाइल|accessdate=2017-03-10}}</ref> |regions= {{flag|नेपाल}} |languages = [[नेपाली भाषा]], [[मगर भाषा]] |religions = क्षत्रीहरू [[हिन्दू धर्म|हिन्दु धर्म]] र [[मष्टो देवता]] पुजा<ref>{{Cite web|title=मष्टो देवता पुजा|url=http://www.karma99.com/2015/03/masto-god-kuldevta.html?m=1|accessdate=2017-03-24}}</ref><br> मगरहरू [[मगर जाति]]को परम्परा |related= [[बस्नेत]], [[पाण्डे|पाँडे]], [[कुँवर]], [[बिष्ट]] }} '''थापा''' एक [[नेपाली]] मूलनिवासी पहाडी समुदायको थर हो। यो थरको उत्पति [[खस]] साम्राज्यबाट भएको पाइन्छ। मगर थापाहरूको उत्पति पनि खसहरूबाट नै भएको पाइन्छ। थापा [[थर]]का व्यक्तिहरू [[क्षेत्री]] र [[मगर जाति|मगर]] हुन्छन्।<ref name="forebears"/> यिनीहरूलाई नेपालका समुदायहरूमा एउटा भारदारी जातिको रूपमा लिइन्छ। ऐतिहासिक रूपमा थापा चार पुस्त्यौनी [[काजी]] परिवारहरू मध्ये एक हो। अन्य तीन परिवारहरू [[पाँडे वंश]], [[कुँवर परिवार]] र [[बस्न्यात परिवार|बस्न्यात वंश]] हुन्। राजनीतिक [[थापा वंश|थापा खलक]]को [[पाँडे वंश|पाँडे खलक]]सँग ऐतिहासिक दुस्मनी छ।<ref name="worldlibrary">{{Cite web|url=http://www.worldlibrary.org/article/whebn0023761662/kaji%20(nepal)|title= विभिन्न काजी परिवारहरू|accessdate=2017-03-24}}</ref> नेपालभरि सर्वत्र बसोबास गर्ने थापाहरू नेपालको ठूलो जनसङ्ख्यामा पाइन्छन्। फोरबियर्स वेबसाइटको अनुसार सन् २०१४ मा थापा नेपालको दोस्रो ठूलो थर थियो।<ref name="forebears"/> नेपालमा [[क्षेत्री]]हरू थापा भनी थर लेख्ने गर्छन् र थापा मगरहरू चाहिँ थापा मगर लेख्ने गर्छन्। त्यसैले विभाजन गर्दा क्षेत्रीहरूलाई [[थापा काजी]] भनिन्छ र थापा मगरहरूलाई मगर भनिन्छ। नेपालमा [[थापा वंश|थापा खलक]]हरूको विशेष राजनितिक पहुँच पनि रहि आएको छ। आधुनिक नेपालको निर्माणसँगै प्रधान सेनापति, भारदार र मन्त्रीहरू क्षेत्री थापा थिए। नेपालको हुकुमी व्यवस्थामा प्रमुख शक्तिमा [[बस्नेत]] र [[पाण्डे]]हरूसँग प्रतिस्पर्धा गर्दै थापा क्षेत्रीहरू एक शक्तिशाली भारदारी परिवार बन्न पुगेका थिए। [[भीमसेन थापा|भिमसेन थापा]] नेपालको सबैभन्दा लामो समयसम्म [[प्रधानमन्त्री]] भएका थिए जो थापा नै थिए। बडाकाजी [[अमरसिंह थापा]] नेपालको महानायकमा गनिन्छन्। त्यस्तै सरदार [[भक्ति थापा]] पनि [[नेपालका राष्ट्रिय विभूतिहरू]]मध्ये एक हुन्।<ref name="nepalitimes"/><ref name="imnepal">{{Cite web|title=National heroes of Nepal|url=http://www.imnepal.com/national-heroes-nepal/|accessdate=2017-03-24}}</ref> हुकुमी शासनकालमा मात्र नभई [[पञ्चायती व्यवस्था|पञ्चायतकाल]]मा पनि [[सूर्यबहादुर थापा|सुर्यबहादुर]], [[विश्वबन्धु थापा|विश्वबन्धु]], चिरण शम्शेर, सुशिला, निराजन र [[कमल थापा]]हरूको वर्चस्व रहेको थियो। यसको नाइके भने पाँच पटकसम्मका प्रधानमन्त्री सुर्यबहादुर नै हुन्। त्यस्तै एक समयमा सन् २००३ मा नेपाली सेनाका प्रधान सेनापति [[धर्मपालवरसिँह थापा]], नेपाल प्रहरीका महानिरीक्षक [[श्याम भक्त थापा|श्यामभक्त थापा]] र सशस्त्र प्रहरी प्रमुख सहवीर थापा तथा प्रधानमन्त्री [[सूर्यबहादुर थापा]] रहँदा एकैपटक ४ सर्वोच्च पदमा शासनसत्ता सम्पूर्ण थापाहरूको नियन्त्रणमा भएको थियो। यसले प्रजातान्त्रिक व्यवस्थामा पनि थापा क्षेत्रीहरूको शासकत्व वर्णन गर्दछ।<ref name="nepalitimes">{{Cite web|url=http://nepalitimes.com/news.php?id=3344#.WEf4-svA7qA|title=क्षेत्री थापाको ऐतिहासिक र राजनीतिक प्रभुत्व|accessdate=2017-03-10}}</ref> == क्षत्रिय थापा काजी == क्षत्री थापाहरू प्राचिन [[खस राज्य]] तथा नेपालका सेनापती तथा योद्दाहरू हुन्। क्षेत्री थापाहरू भारतीय आर्यन भाषिक गण र [[क्षत्रिय]] वर्णभित्र पर्दछन्। क्षेत्री थापाहरू [[हिन्दू धर्म|हिन्दू]] क्षत्रिय धर्म निर्वाह गर्छन्। यस क्षेत्री थापाभित्र पनि थुप्रै कुलघरानहरू रहेका छन् - जसमध्ये पनि [[बगाले थापा]], [[गोदार थापा]], [[लामिछाने थापा]], [[सुयल (थापा)]], [[पुँवर थापा]], ऋक्सेन थापा, गाम्ले थापा, कालिकोटे थापा, छन्।<ref name="karma99b">{{Cite web|url=http://www.karma99.com/2013/01/chettri-surnames.html?m=1|title=क्षेत्री थापाको प्रकार|accessdate=2017-03-10}}</ref> === बगाले थापा === {{main|बगाले थापा}} [[बगाले थापा]] क्षेत्री थापाहरूको एक कुलघरान हो । यस कुलका गोत्र [[आत्रेय गोत्र]] हो । यस कुलका मूलपुरुष डोटी-ताकमका राजा [[कालु थापा क्षत्री|कालु थापा]] हुन् ।<ref>http://annapurnapost.com/news/70416</ref> राजा [[कालु थापा क्षत्री|कालु थापा]]ले [[म्याग्दी जिल्ला|म्याग्दी क्षेत्र]]मा रहेको [[ताकम]]मा शासन गरेको पाइन्छ ।<ref name="ddcmyagdi">http://ddcmyagdi.gov.np/</ref> बगाले थापाहरू इतिहासदेखि सशक्त पदहरू जस्तै मुखिया, जिम्मल, पञ्चप्रधान, बडाहाकिम, काजी आदिबाट सुशोभित छन्। उनीहरू नेपाली राजनीतिको वृतमा अग्रज देखिन्छन्। <ref name="worldlibrary" /> कान्तिपुरका सेनापति काजी [[काशीराम थापा]] पलाञ्चोकका बगाले थापा हुन् ।{{sfn|रेग्मी|१९७८|p=२८}}{{sfn|पाँडे|१९७७}} ''ज्युँदो बाघ'' भनिएका बडाकाजी [[अमरसिंह थापा]] गोरखा सिरानचोकका बगाले थापा हुन्।{{sfn|हमाल|१९९५|p=१९१}} मुख्तियार जर्नेल प्र.म.[[भीमसेन थापा]] गोरखा पिपलथोक, फिनाम र बोर्लाङमा रहेका बगाले थापा परिवारका हुन्।{{sfn|प्रधान|२०१२}} उनका भतिजा [[माथवरसिंह थापा]] पनि [[नेपालका प्रधानमन्त्रीहरूको सूची|नेपालको प्रधानमन्त्री]] हुन्। पछिल्लो समयमा नेपाली सेनाका प्रधान सेनापति भएका [[धर्मपालवरसिँह थापा]] पनि बगाले थापा नै हुन्।<ref name="abbreviations">{{Cite web|url=http://www.abbreviations.com/thapa|title=थापा परिवारका व्यक्तित्वहरू|accessdate=2017-03-11}}</ref> पुर्ख्यौली शासन भएको [[म्याग्दी जिल्ला]], [[बागलुङ जिल्ला|बाग्लुङ जिल्ला]], [[पर्वत जिल्ला]]मा बगाले थापाहरूको सर्वाधिक ठूलो सङ्ख्या पाइन्छ । [[गोरखा जिल्ला]]को [[सिरानचोक गाउँपालिका|सिरानचोक]], [[फिनाम]], [[बोर्लाङ]] गाउँहरूमा बगाले थापाहरूकै राजनीतिक [[थापा वंश|थापा खलक]]हरूले बसोबास गरे। त्यस्तै [[पलाञ्चोक]] क्षेत्रमा बस्ने '''पलाञ्चोके थापा'''हरू बगाले नै हुन् । [[ओखलढुङ्गा जिल्ला]]को [[पोखरे]] गाविसमा पर्ने हिलेछाप चिसङ्खुगढीमा बगाले थापाहरू लामो समयदेखि बसिआएका छन् । त्यस्तै, [[रामेछाप जिल्ला]]को [[भलुवाजोर]]मा पनि बगाले थापाहरू धेरै अघि देखि बस्दै आएका छन् । ===पुँवर थापा=== {{main|पुँवर थापा}} पुँवर थापाहरू कपिल गोत्रका हुन् । सरदार [[भक्ति थापा]] [[लमजुङ जिल्ला]]का कुलीन पुँवर थापा थिए। पुँवर थापा क्षेत्री समाजले उनीलाई सहिद घोषणा गराउने माग राखेको छ ।<ref>https://thehimalayantimes.com/kathmandu/plea-to-declare-bhakti-thapa-a-martyr/</ref><ref>http://www.tarunkhabar.com/article/475/jag.html?fb_comment_id=871531282949564_877672022335490#f22310f6e056aa</ref> सार्क महासचिव [[अर्जुन बहादुर थापा]] सरदार [[भक्ति थापा]]का आठौँ पुस्ता हुन् ।<ref>https://www.nepal.ekantipur.com/ampnews/2013-12-15/6239.html</ref> ===लामिछाने थापा=== {{main|लामिछाने थापा}} [[चित्र:Dharmaraj Thapa.jpg|thumb|upright|जनकवि केशरी [[धर्मराज थापा]], एक लामिछाने थापा क्षत्री]] लामिछाने थापाहरू [[गर्ग गोत्र]]का हुन्।<ref name="karma99b" /> सरदार रामकृष्ण थापा लामिछाने थापा थिए । उनी राजा [[पृथ्वीनारायण शाह]]को आदेशमा युद्ध लड्ने हेतूले पोखराबाट गोरखा हुँदै धनकुटाको थाक्लेमा आइपुगेका थिए । पछि फेरि मुगा गाउँमा बसाइँ सरे र तिनका पुस्ताहरूलाई मुगाली थापा भनियो ।<ref>http://enepalese.com/2016/11/106465.html</ref> धनकुटा मूलघर भएका नेपालको सर्वाधिक ५ पटकको प्रधानमन्त्री [[सूर्यबहादुर थापा]], जनकवि केशरी [[धर्मराज थापा]], [[नगेन्द्र थापा]] र [[सुनिलबहादुर थापा]] [[शेरबहादुर थापा]] लामिछाने थापा हुन्।<ref name="abbreviations" /> ===गोदार थापा=== {{main|गोदार थापा}} [[गोदार थापा]] क्षेत्री थापा अर्थात् थापा काजीहरूको एक कुलघरान हो । [[गोदार थापा]] क्षेत्री थापाहरूको कैरन वा कुलघरान हो । [[कश्यप गोत्र]]का हुन्। <ref name="karma99b" /> गोदार थापा सर्वत्र पाईने सत्तारूढ सामन्त वर्गका थापा हुन्। स्वास्थ्य मन्त्री तथा प्रबल युवा नेता [[गगन थापा]] पनि गोदार थापा हुन्। हालका प्रधान सेनापती पुर्ण चन्द्र थापा गोदार थापा हुन ।राणा प्रधानसेनापति खड्ग, रण तथा राणा प्रधानमन्त्री महाराजाहरू देव, चन्द्र र भीम सहित ५ भाइ छोराकी माता तथा धीर शमशेर राणाका पत्नी रानी नन्दकुमारी थापा गोदार थापा हुन् । उनका पिता काजी हेमदलसिंह थापा तथा भाइ काजी कर्णेल केशरसिंह थापा यस गोदार थापा कुलका हुन् । गोदार थापा सर्वत्र पाईने सत्तारूढ सामन्त वर्गका थापा हुन् मल्लकालमा बनेपाका गोदार थापा खलक भक्तपुरका शक्तिशाली खलक भएको । स्वास्थ्य मन्त्री तथा प्रबल युवा नेता गगन थापा पनि गोदार थापा हुन् । प्रधान सेनापती पुर्ण चन्द्र थापा गोदार थापा हुन । {{quote box||align=right|width=22em|title= गोदार थापा वंशावली |quote = नेपालमा गोदार तथा गोदार थापाका रुपमा चिनिने वंशको उत्पत्तिस्थल गोबद्र्धन गिरि मानिन्छ । गोवद्र्धन गिरि इरान, इराक र आर्मेनियाको बीचमा पर्दछ । यसलाई केदार पर्वत पनि भनिन्छ । गोवद्र्धन गिरि र त्यसको आसपासको मूमिमा गोदार जातिका पूर्वजहरु वैदिककाल (करिव ६ हजार वर्ष) पूर्व नै अस्तित्वमा रहेको बुझिन्छ । मानव सृष्टिको इतिहासमा गोदार वंश अत्यन्तै प्राचिन पहिचान भएको एउटा महत्वपूर्ण वंश हो । गोवद्र्धन गिरिमा रहने गोदारवंशजका पूर्वजहरुको मुख्य पेशा गाईको सेवा गर्नु थियो । गाईका सेवाक र रक्षक भएकाले गोदार वंशको उत्पत्तिलाई कामधेनु गाईसँग जोड्ने गरेको प्रसङ्ग पनि पाइन्छ । यस वंशमा गाईलाई माता समान मानिन्छ । गाईका रक्षक भएकाले गोदार वंश तेजस्वी रह्यो र गाईका सेवक भएकोले यस वंशमा क्षेत्रिय स्वाभावको विकास भएको हो । गोदार वा गोदार थापा थर भएका यस जातिको गोत्र काश्यप हो । यिनीहरु बाह््र मष्टलाई आफ्नो कुलदेवता मान्दछन् । यिनीहरु क्षेत्री हुन् । वैदिक युगको चातुर्वष्यमा गोदार वंश पनि पर्दछ । इमान्दार, कर्तब्यनिष्ठ र भक्तिभावले युक्त गोदार वंशका पूर्वजमा क्षेत्रिय धर्मका गुणहरु थिए । त्यसैले गोदार वंशले वैदिक युगदेखि नै क्षेत्रिय धर्मलाई पालना गर्दै आए र वर्तमानसम्म यिनीहरुले आफ्नो धर्मलाई कायम राखेका छन् । गोदार तथा गोदार थापाहरु हिन्दू धर्मका अनुयायी हुन् । मानव इतिहासको लामो कालखण्ड पार गरिसक्दा पनि आफ्नो वंश धर्म र संस्कारलाई एकनासले जीवन्त राख्न सक्नु यस वंशको एउटा महत्वपूर्ण विशेषता हो । गोदार थापा वंशको इतिहास गौरव लायक छ । हजारौ वर्षको समयावधिमा कैयौ वंशहरु अज्ञात गर्भमा बिलाए । कैयौ वंशले आफ्नो धर्म र परम्परालाई भुलेर अनेत्र मिसिन पुगे । संसारमा सधै अमर रहन सक्छु भन्ने घमण्डले चुर हुने वंश पनि विनाश भए । संसारको इतिहास निर्माण गर्न कसिएको वंशले आफ्नो इतिहाससम्म कायम राख्न सकेनन् । कति वंशको उदय भयो कतिको अन्त । सबैको लेखाजोखा गर्न पुराना धार्मिक ग्रन्थहरुको अध्ययन गर्नुपर्दछ । तर गोदार थापा वंशले मानव विकासको इतिहासका पानामा सधैं आफूलाई सुरक्षित राखेको छ । आफू भलो त जगतै भलो भन्ने आदर्शलाई आफ्नो मूलमन्त्र ठान्ने गोदार थापाका पूर्वजहरुले कहिल्यै कसैको कुभलो गरेनन् । त्यसैले यस वंशले कहिल्यै खतराको सामना गर्नु परेन । हजारौं वर्षको इतिहासमा कैयौं कुराको हेरफेर भयो, तर यस वंशलाई केही फरक परेन । त्यसैले यो वंश सधै सुरक्षित रह्यो । राष्ट्र, राष्ट्रिया, धर्म, संस्कृति र सेवामा समर्पित रहनु गोदार थापा वंशको मुख्य विशेषता हो । प्राचिन ग्रन्थहरुमा उल्लेख भएको भारतवर्ष भन्नाले वर्तमान संसारको दक्षिण एसियालाई मान्नुपर्छ । त्यसकारण गोदार थापाका पूर्वजहरुको प्राचीन इतिहास खोज्न यिनै क्षेत्रभित्र चहार्नुपर्छ । गोदार थापाहरु रजपुत खलक भएको पनि पाइन्छ । नेपाल एकीकरण हुँदासम्म जुन नेपाली जहाँ पुगेका थिए, त्यही नै घुमन्ते जीवनको अन्त्य भएकाले पछिल्लो ठेगानालाई आफ्नो जन्मभूमिको रुपमा स्वीकार गरी आ–आफ्नो वंशावली निर्माण गर्ने प्रवृत्तिअनुसार नै गोदार थापाहरुको उत्पत्ति स्थलका बारेमा पनि गोर्खा, पाल्पा, जुम्ला, दैलेख, डोटी, कुमाउ, गढवाल तथा राजपुतनाको चितौड आदि स्थलहरुको प्रसङ्ग उठाउने गरिएको छ । माथि उल्लेख गरिएका सबै भूमिमा गोदार थापा वंशको पनि इतिहास गाँसिएको छ । समय जति अगाडि बढ्यो त्यति नै पुराना कुराहरु अज्ञात हुँदै गए । जसले जतिसम्मको इतिहास थाहा पाउन सक्यो त्यसै स्थानलाई गोदार थापा वंशको उत्पत्स्थिल मान्दै गए । त्यसैले गोदार थापाको उत्पत्तिका बारेमा माथि उल्लेख गरिएका सबै स्थलहरु गलत छैनन् । तर गोदार बंशको इतिहास निक्कै प्राचीन भएकोले अध्ययनको तह जति प्राचीनतातर्फ लम्बन्छ त्यति नै वास्तविकताको नजिक पुग्न लागिएको ठान्नुपर्छ । |source = Godar Thapa Vamsāwali <ref name="Naraharinath">{{Cite book|first= Yogi |last=Naraharinath |title=Itihas Prakash |volume =1 |year =1955 |location = Kathmandu |publisher = Itihas Prakash Mandal }}</ref> }} ===ऋक्सेन थापा=== यस थापाहरू [[भारद्वाज गोत्र]]का हुन् । प्रसिद्ध नाथ योगी राष्ट्र गुरु [[योगी नरहरिनाथ]] यस कुलघरानका थापा हुन् ।<ref>http://www.prasashan.com/2016/12/05/7194/</ref> ===सुयल थापा=== [[सुयल (थापा)]]हरू [[वशिष्ठ गोत्र]]का हुन्।<ref name="savitri">http://savitri.com.np/gotra-and-thars-surname-in-nepal/</ref> जहा सुयलहरूको सुरुवात् पान्थर भए पनि जिजु बाजे नै भारतको आसाम तर्फ लागेकाले गर्दा मध्य तिर कुनै नाम निशान नै नरहेको र समय सँगै केही पुस्ता पछि आएर [[सुनसरी जिल्ला|सुनसरी]], [[भोजपुर]], शंखुवासभा र [[झापा जिल्ला|झापा]] जिल्लालाई प्रमुख् बास स्थान् बनाउदै आएका छन्। ==मगर थापा== [[File:Biraj Thapa Magar.jpg|thumb|upright|काजी [[विराज थापा मगर]] छातीमा खुकुरीसहित]] यस थापाहरू भोट-बर्मेली भाषिक जाति [[मगर जाति|मगर]]भित्र पर्दछन् । उनीहरू [[मगर भाषा]] अर्थात् भोट-बर्मेली भाषा प्रयोग गर्छन् । यस जातिका थापाहरू योद्धा प्रवृत्तिका हुन्छन् । प्रायः [[पुरानो गोरख गण]]बाट लड्ने यिनीहरूले संसारका विभिन्न स्थानमा लडी युद्ध विजय गरेका छन् । यिनीहरूको रहनसहन सम्पूर्ण [[मगर जाति]]को जस्तै हुन्छ ।<ref>http://www.historynepal.com/2010/07/general-introduction-of-magae-caste.html</ref> [[विराज थापा मगर]] पृथ्वीनारायण शाहका पहिलो सेनापति हुन्। मगर सेना ले लिम्बुवानको योध मा लिम्बु सेना लाई सन्धी गर्नु मजबुर गरेकाथिए इ जाती लिम्बूवन जित्ने जात पनि भनिन्छ । [[लखन थापा मगर]] नेपालको पहिलो सहिद हुन्। [[कूलबीर थापा]], [[नेत्रबहादुर थापा]] र [[लालबहादुर थापा]] [[भिक्टोरिया क्रस]] विजेता हुन् । सहबिर थापा , ससस्त्र महा निरीक्षक ससस्त्र प्रहरि बल । उप रथी प्रेम प्रकाष थापा ,नेपाली सेना । ==उल्लेखनीय थापाहरू== {{main|थापा थर भएका व्यक्तिहरूको सूची}}[[Image:Bhakti Thapa Sardar.jpg|thumb|upright|सरदार [[भक्ति थापा]], [[लमजुङ जिल्ला|लमजुङ]]का पुँवर थापा]] [[File:Mathabar Simha Thapa.jpg|300px|thumb|प्रधानमन्त्री [[माथवरसिंह थापा]], एक [[बगाले (स्पष्टता)|बगाले]] थापा [[काजी]]]] ==सन्दर्भ सामग्री== {{reflist}} ===पुस्तक=== *{{citation | last = प्रधान | first = कुमार लाल | title = थापा पोलिटिक्स इन नेपाल: विथ स्पेशल रिफरेन्स टू भीमसेन थापा, १८०६–१८३९ | publisher = कन्शेप्ट पब्लिसिङ्ग कम्पनी | year = 2012 | isbn = 9788180698132 | location = नयाँ दिल्ली | url = https://books.google.com/books?id=7PP1yElRzIUC&dq=the+assassination+of+rana+bahadur+shah&source=gbs_navlinks_s }} *{{citation| author= योगी नरहरिनाथ| title= इतिहास प्रकाश |year = 1955| volume = १ | publisher = इतिहास प्रकाश मण्डल छापाखाना | location = काठमाडौँ}} *{{citation| author= महेशचन्द्र रेग्मी| title=रेग्मी रिसर्च सिरिज |year = 1978 | publisher = | location = काठमाडौँ|url =https://books.google.com.np/books?id=bmJDAAAAYAAJ&dq=kashiram+thapa&focus=searchwithinvolume&q=Bagale+thapa}} *{{citation| author= भीमबहादुर पाँडे| title=राष्ट्रभक्तिको झलक: पाँडे वंशको भूमिका |year = 1977 | publisher = रत्न पुस्तक भण्डार | location = काठमाडौँ|url = https://books.google.com.np/books?id=5VQtAQAAIAAJ&q=%E0%A4%AC%E0%A4%97%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A5%87+%E0%A4%A5%E0%A4%BE%E0%A4%AA%E0%A4%BE&dq=%E0%A4%AC%E0%A4%97%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A5%87+%E0%A4%A5%E0%A4%BE%E0%A4%AA%E0%A4%BE&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjq9s2q9sfVAhWGExoKHVMFC0QQ6AEILDAC}} *{{citation| last = हमाल|first =लक्ष्मण ब.| title= मिलिट्री हिस्ट्री अफ नेपाल | year = 1995 | publisher = शारदा पुस्तक भण्डर | location = https://books.google.com.np/books?id=O3RuAAAAMAAJ&q=bagale+thapa&dq=bagale+thapa&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiOlo_npf3SAhUMvY8KHSuSDZkQ6AEINjAG}} *{{citation| last = अधिकारी|first =सूर्यमणि| title= नेपाल तथा एसियाली अनुसन्धान केन्द्र | year = 1996 | publisher = त्रिभुवन विश्वविद्यालय | location = कीर्तिपुर}} ==बाह्य सूत्र== *[https://ourgalkot.com/local/bagale-thapa-program-held| बगाले थापा कार्यक्रम गलकोट, बाग्लुङ] *http://www.nepalitimes.com.np/issue/2007/01/05/Culture/13063 *[http://www.nationalarchives.gov.uk/documentsonline/victoriacross.asp| शेरबहादुर थापाको भिक्टोरिया क्रस] ==यो पनि हेर्नुहोला== *[[कुँवर]] *[[खड्का]] *[[पाण्डे|पाँडे]] [[श्रेणी:नेपाल]] [[श्रेणी:नेपालका जातिहरू]] [[श्रेणी:थरहरू]] [[श्रेणी:संस्कृति]] d8qoetd2xsonew5rgwu0z3dhurqgnxq 0 5131 1070622 1037262 2022-07-24T05:34:05Z Kapil samant7 58935 जिल्ला बाट डिभिजन wikitext text/x-wiki {{Orphan|date=जुन २०११}} '''वन तथा भू-संरक्षण मन्त्रालय''' [[नेपाल सरकार]]को वन तथा वन पैदावरको संरक्षम, उपयोग तथा व्यवस्थापन कार्यगर्ने सर्वोच्च कार्यालय हो। वनक्षेत्रको संरक्षण, सम्बर्धन तथा समुचित सदुपयोगबाट देशको आर्थिक, सामाजिकविकास गरी स्थानीय तथा राष्ट्रिय अर्थतन्त्रमा योगदान पुर्‍याउन एवम् पिछडिएको समुदाय तथा महिलाहरू समेतको जीविकोपार्जनका अवसरहरू बढाउने उद्देश्य सहित यसको स्थापना भएको हो। ===उद्देश्यहरू=== *जनमानसमा वातावरणीय स्वच्छताको चेतना बर्ढाई भौतिक विकास सम्बन्धी क्रियाकलापहरूबाट वातावरणमा पर्न जाने प्रतिकूल असरहरू पर्न नदिन एवम् वातावरणको संरक्षण गरी वन, वनस्पति र वन्यजन्तुको संरक्षण गर्ने। *वन सम्पदाको दिगो व्यवस्थापन गरी र्सवसाधारण जनता र [[वन पैदावार]]मा आधारित उद्योग तथा व्यवसायको लागि समते आवश्यक पर्ने वन पैदावारहरूको नियमित आपूर्ति व्यवस्था मिलाउने। *जडीवुटी लगायत अन्य वन पैदावारहरूको आर्थिक रूपमा प्रतिस्पर्धा एवम् आधुनिक खेती विकास तथा बिस्तार गरी स्थानीय रोजगारी एवम् आय आर्जनका अवसरहरू सृजना गर्ने। *जलाधार क्षेत्रहरूको व्यवस्थापनबाट भू-क्षय नियन्त्रण गरी जमीनको उर्वरा शक्ति कायम राख्न टेवा पुर्‍याउने। *राष्ट्रिय जैविक विविधता नीति अनुरूप पर्वतीय घाँसे मैदान, वन, सिमसार, राष्ट्रिय निकुन्ज तथा आरक्षहरूको जैविक विविधता एवम् वानस्पतिक स्रोतको संरक्षण, सर्म्बर्द्धन तथा सदुपयोगबाट प्राकृतिक पारिस्थितिकीय सन्तुलन कायम राखी राष्ट्रिय तथा स्थानीय अर्थतन्त्रमा टेवा पुर्‍याउने। *जनसहभागितामूलक पद्धति अपनाई वनमा आधारित विकास कार्यक्रमहरू मार्फत गरीब, महिला तथा पिछडिएका वर्गको आयआर्जन र रोजगारीका अवसरहरू सिर्जना गरी गरीबी घटाउन टेवा पुर्‍याउने। ===कार्यक्षेत्र र जिम्मेवारी=== नेपाल सरकार (कार्य विभाजन) नियमावली, २०५७ बमोजिम वन तथा भू-संरक्षण मन्त्रालयले सम्पादन गर्नुपर्ने कार्यहरू निम्नप्रकार छन्। *वन सम्बन्धी नीति, योजना र *सरकारी वन, धार्मिक वन, सामुदायिक वन, कबुलियती वन, निजी वन आदि, *सरकारी र गैरसरकारी वन क्षेत्रको र्सर्वेक्षण, नाप नक्सा र सीमा निर्धारण, *भू-उपयोग, वन जङ्गल र वन पैदावारको उपयोग, संरक्षण तथा सर्म्बर्द्धन, *वन पैदावार विकास सम्बन्धी *वनजन्य उद्योग र वनजन्य कच्चा पदार्थहरूको प्रबन्ध तथा खोटो उद्योग सम्बन्धी, *वन अनुसन्धान तथा वृक्षरोपण र सोको संरक्षण एवम् व्यवस्थापन, *वन्यजन्तु एवम् पशुपंक्षीको संरक्षण र सदुपयोग सम्बन्धी, *राष्ट्रिय निकुन्ज, वन्यजन्तु आरक्ष र शिकार क्षेत्र, *हात्तीसार र चिडियाखाना सम्बन्धी, *भू तथा जलाधार क्षेत्र संरक्षण, सर्म्बर्द्धन, विकास र समन्वय सम्बन्धी, *प्राकृतिक वातावरणको संरक्षण र सन्तुलन सम्बन्धी, *वनस्पति र जडीबुटी सम्बन्धी नीति, सर्वेक्षण, सङ्कलन प्रवर्धन, प्रशोधन, उत्पादन र उपयागे सम्बन्धी अनुसन्धान, *शाही वनस्पति उद्यान, जडीबुटी उद्योग सम्बन्धी, *वनस्पति संग्राहलयो सम्बन्धी, *वन, वनस्पति, वन्यजन्तु, जलाधार संरक्षण र भू-संरक्षण सम्बन्धी राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय तालीम, सम्मेलन, गोष्ठी र प्रदर्शनीहरू तथा प्रचार प्रसार, *वन, वनस्पति, वन्यजन्तु, जलाधार संरक्षण र भू-संरक्षण सम्बन्धी राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय सङ्घसंस्थाहरूसँग सर्म्पर्क, *महेन्द्र प्रकृति संरक्षण कोष, *नेपाल वन सेवा सम्बन्धी नियुक्ति, सरुवा, बढुवा, शुरु नियुक्तिको न्यूनतम शैक्षिक योग्यता र *बढुवामा गणना हुने सम्बन्धित विषयको शैक्षिक योग्यताको निर्धारण तथा विभागीय कारवाही। ===मन्त्रालय अर्न्तर्गतका निकायहरू=== ====विभागहरू==== *[[वन विभाग]] *[[वन अनुसन्धान तथा र्सर्वेक्षण विभाग]] *[[वनस्पति विभाग]] *[[भू तथा जलाधार संरक्षण विभाग]]। *[[राष्ट्रिय निकुन्ज तथा वन्यजन्तु संरक्षण विभाग]]। ====कार्यालयहरू==== *[[क्षेत्रिय वन निर्देशनालय]] - ५ *[[क्षेत्रीय तालीम केन्द्र]] - ५ *[[जिल्ला वन कार्यालय|डिभिजन वन कार्यालय]] - ७४ *[[जिल्ला भू संरक्षण कार्यालय|डिभिजन भू संरक्षण कार्यालय]] -६१ *[[जिल्ला वनस्पति कार्यालय]] - ७ *[[सशस्त्र वन रक्षक तालीम केन्द्र]] - १ * ====समिति, संस्थान र कम्पनी==== *[[वन पैदावार विकास समिति]] *[[द टिम्बर कर्पोरेसन अफ नेपाल लि.]] *[[जडीवुटी उत्पादन तथा प्रशोधन कम्पनी लि.]] ===सम्पर्क ठेगाना=== नेपाल सरकार<br/> बन तथा भुसंरक्षण मन्त्रालय<br/> सिंहदरवार, काठमाडौ, नेपाल<br/> फोन नं. : ४२२००६७<br/> फ्याक्स : ९७७-१-४२२३८६८ ९७७-१-४२२३८६८<br/> इमेल : info@mofsc.gov.np, webmaster@mofsc.gov.np ===आधिकारीक वेबसाइट=== [http://www.mofsc.gov.np www.mofsc.gov.np] [[श्रेणी:नेपाल सरकारका मन्त्रालयहरू]] [[श्रेणी:नेपाल सरकार]] ikwda9a1h3uru9046hjprzuzt5jrwsx 0 6324 1070599 1067403 2022-07-23T16:01:37Z 2400:1A00:BD20:AC3A:F118:6E2:C0AF:81CD wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement <!--See the table at Infobox settlement for all fields and descriptions of usage--> <!-- Basic info ----------------> |official_name = धरान |other_name = |native_name = |nickname = धरान बजार |settlement_type = उपमहानगरपालिका |motto = <!-- images and maps -----------> |image_skyline = Dharan.jpg |imagesize = |image_caption = |flag_size = 150px |image_caption = |image_flag = |image_seal =[[चित्र:Emblem of Dharan Sub Metropolitan City.jpg|125px]] |seal_size = |image_shield = |shield_size = |image_blank_emblem = |blank_emblem_type = |blank_emblem_size = |image_map = |mapsize = |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = Nepal<!-- the name of a location map as per http://en.wikipedia.org/wiki/Template:Location_map --> |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map_caption = नेपालको नक्सामा धरान |pushpin_mapsize =300 <!-- Location ------------------> |coordinates_display = inline,title |coordinates_region = NP |subdivision_type = देश |subdivision_name = {{flag|नेपाल}} |subdivision_type1 = [[नेपालका अञ्चलहरू|अञ्चल]] |subdivision_name1 = [[कोशी अञ्चल]] |subdivision_type2 = [[नेपालका जिल्लाहरू|जिल्ला]] |subdivision_name2 = [[सुनसरी जिल्ला]] <!-- Politics -----------------> |established_title = उपमहानगरपालिका घोषणा |established_date = २०७१ मङ्सिर १६ |government_footnotes = |government_type = |governing_body = धरान उपमहानगरपालिका |leader_title = [[मेयर]] |leader_name = तिलक राई |leader_title1 = [[उपमेयर|उप मेयर]] |leader_name1 = श्रीमती मञ्जु भण्डारी (सुवेदी) |leader_title2 = |leader_name2 = |leader_title3 = |leader_name3 = |leader_title4 = |leader_name4 = |established_title = <!-- Settled --> |established_date = |established_title2 = <!-- Incorporated (town) --> |established_date2 = |established_title3 = <!-- Incorporated (city) --> |established_date3 = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = |unit_pref = Imperial <!--Enter: Imperial, if Imperial (metric) is desired--> |area_footnotes = |area_total_km2 = 103.38 <!-- ALL fields dealing with a measurements are subject to automatic unit conversion--> |area_land_km2 = <!--See table @ Template:Infobox settlement for details on automatic unit conversion--> |area_water_km2 = 4.4 |area_total_sq_mi = |area_land_sq_mi = |area_water_sq_mi = |area_water_percent = |area_urban_km2 = |area_urban_sq_mi = |area_metro_km2 = |area_metro_sq_mi = |area_blank1_title = |area_blank1_km2 = |area_blank1_sq_mi = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = २०६८ |population_footnotes = |population_note = |population_total = १४०,३८१ |population_density_km2 = |population_density_sq_mi = |population_metro = |population_density_metro_km2 = |population_density_metro_sq_mi = |population_urban = |population_density_urban_km2 = |population_density_urban_sq_mi = |population_blank1_title = जातिहरू (मुख्य) |population_blank1 = [[लिम्बु जाति|लिम्बु]], याक्खा, राई, सुनुवार, नेवार, बाहुन, क्षेत्री, |population_blank2_title = जातिहरू (अन्य) |population_blank2 = मगर, तामाङ, गुरुङ, भुजेल, मुसलमान, शेर्पा, भोटे |population_blank3_title = धर्मालम्बी |population_blank3 = किराँत, हिन्दु, बौद्ध, इसाई |population_density_blank1_km2 = |population_density_blank1_sq_mi = <!-- General information ---------------> |timezone = GMT +5:45 |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = |latd=26 |latm=49 |lats=0 |latNS=N |longd=87 |longm=16 |longs=0 |longEW=E |elevation_footnotes = <!--for references: use <ref> tags--> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = हुलाक कोड |postal_code = ५६७०० (सुनसरी), ५६७०२ (मंगलबारे) |area_code = ०२५ |official_language = नेपाली |blank_name = |blank_info = |blank1_name = |blank1_info = |website = [http://www.dharan.gov.np www.dharan.gov.np] |footnotes = }} '''धरान''' [[नेपाल|नेपालको]] [[कोशी अञ्चल|कोशी]] अञ्चल , [[सुनसरी जिल्ला|सुनसरी]] जिल्लाको एक उपमहानगरपालिका हो।<ref name="थप नगरपालिका">{{cite web | url=http://ujyaaloonline.com/news/38556/Nagarpalika/ | title=६१ वटा नगरपालिका र ७ वटा उपमहानगरपालिका थप (सूचीसहित) | accessdate= मंसिर १६,२०७१}}</ref> <ref name="नेपालमा थप नगरपालिका ">{{cite web | url= http://www.nagariknews.com/main-story/story/28789.html | title= ६१ नगरपालिका र ७ उपमहानगरपालिका घोषणा (नाम र गाभिएका गाविससहित | accessdate मंसिर १६,२०७१}}</ref> यहाँ [[लिम्बु जाति|लिम्बु]], [[राई जाति|राई]], [[सुनुवार जाति|सुनुवार]], [[याक्खा]] जनजातिहरूको बाहुल्यता छ तथापि विविध जाति तथा जनजातिहरूको बसोबास स्थल र कला, साहित्य, संस्कृति तथा खेलकुदको क्षेत्रमा ख्याति प्राप्त धरान हाल आएर शिक्षा, स्वास्थ्य, पर्यटकीय तथा व्यापारिक पूर्वाधारयुक्त सुन्दर सहरको रूपमा विकास हुँदै पूर्वाञ्चलको मात्र नभइ नेपालकै नमुना सहर बन्न प्रयासरत छ। धरान [[महाभारत पर्वत शृङ्खला|महाभारत पर्वत श्रृङ्खला]]को छेउमा अवस्थित छ एवम् उत्तरको पहाड र दक्षिणको तराई आएर मिलेको ठाँउ हो। यसको ऊँचाई ११४८ फिट (३४९ मी.) छ। यो सहर तराई र पहाडी क्षेत्र बीच एउटा ब्यापारिक केन्द्रको रूपमा छ। यो सहरमा पहिले पुर्वीय नेपालको लागि गोर्खा सैनिक भर्ती केन्द्रको रूपमा परिचित थियोे, जसको स्थापना सन् १९५३ मा भएको हो । धरानमा गोर्खा सैनिक भर्ती केन्द्र बन्द भई सकेको छ र त्यस भर्ती केन्द्रले उपयोग गरेको जग्गाजमिन एवम् स्थानको प्रयोग [[वी.पी. कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान]]ले थप केही नयाँ भवनहरु निर्माण एवम् पुरानाहरूको मर्मतसम्भार गरी सन् १९९३ देखि भोगचलन गर्दै आइरहेको छ। नेपाल सरकारको मन्त्री परिषदले २०७१ वैशाख २५ गते धरान नगर पालिकामा [[पाँचकन्या]] गा.वि.स. (पानमारा)लाई समावेश गरेको एवं २०७१, मंगसीर १६ गते ६१ वटा नगरपालिका थप गर्ने र ७ वटा नगरपालिकालाई उपमहानगरपालिका बनाउने निर्णय गरेकोमा धरानलाई पनि नगरपालिकाबाट उपमहानगरपालिकामा विस्तार गरिएको हो । धरानलाई उपमहानगरपालिका घोषित गर्दा यसमा [[बिष्णुपादुका]] गाविसलाई समावेश गरिएको छ । [[चित्र:धरान बजार.jpg|200px|thumb|right|धरान बजार]] ==नामकरण== हालको आधुनिक धरान सहर रहेको स्थानमा पहिले घना जङ्गल रहेको र सो जङ्गल फँडानीका क्रममा काठ चिर्ने आरावालाहरूले तयार गर्ने गरेको धरान (धराप)बाट नै आजको धरान सहरको नामकरण भएको भन्ने भनाई छ। == इतिहास == गोर्खाली राजा [[पृथ्वीनारायण शाह]]ले एकिकरण गर्ने क्रममा नेपाल अधिराज्यमा गाभिनु भन्दा अगाडि धरान विजयपुर [[लिम्बुवान]] राज्यमा पर्दथियो। [[ बुद्धिकर्ण राय खेवाङ ]] विजयपुरका अन्तिम [[लिम्बु जाति|लिम्बु]] राजा हुन । वि.स. १९५० तिर घना जङ्गल फँडानी गरेर सानो बस्तीबाट सुरूवात भएको धरान, वि.स. १९५९ मा तत्कालीन राणा प्रधानमन्त्री [[चन्द्र शमशेर जङ्गबहादुर राणा|चन्द्र शमशेर]]ले चन्द्रनगर (हाल पुरानो बजार) र वि.सं १९९० को भुइँचालामा धरान ध्वस्त भएकाले [[जुद्ध शमशेर जङ्गबहादुर राणा|जुद्ध शमशेर]]ले जुद्ध नगर (हालको नयाँ बजार) बसालेको इतिहासमा पाइन्छ। वि.स. २०१० सालमा पूर्वाञ्चलको लागि ब्रिटिस गोर्खा भर्ती केन्द्र धरानमा स्थापना भए पछि मुख्य रूपमा धरानमा बसोबास तथा चहलपहल बढेको पाइन्छ। नेपाल गजेट (मार्ग ६ गते २०१६) मा धरान नगरपालिका घोषित भएको भनिएको छ। वि.सं. २०१७ मङ्सिर १ गते घोषणा भएको धरान नगरपालिकाको पहिलो नेतृत्व दिने व्यक्तित्वमा स्वर्गीय केदारनाथ खनाल (प्रमुख) र कृष्णप्रसाद श्रेष्ठ (उपप्रमुख) हुनुहुन्थ्यो। वि.स. २०१८ सालमा नेपाललाई १४ अञ्चल ७५ जिल्लामा विभाजन गर्दा कोशी अञ्चलको सदरमुकाम समेत घोषित भएको थियो। सुरूमा ११ वडाहरू मात्र रहेको धरानलाई वि.स. २०३५ सालमा पूर्वतर्फ रहेको बाँझगरा गाउँ पञ्चायत र पश्चिम तर्फ रहेको घोपा गाउँ पञ्चायतलाई गाभेर क्षेत्र विस्तार गरी १९ वडामा विभाजन गरियो र हालमा २७ वडासम्म कायम रहेकोमा हाल २७ वडालाई समायोजन गरेर २० वटा वडा बनाईएको छ । == जनसङ्ख्या == नेपालको सन् २०११को जनगणना अनुसार धरानको जनसङ्ख्या ११९,९१५ छ।<ref name="census">{{cite web | accessdate = मे १९, २००७ | url = http://www.cbs.gov.np/Population/National%20Report%202001/VDC.pdf | title = नेपाल जनगणना २०११}}</ref> यस मध्ये पुरुष ४८%, र महिला ५२% छन्। नेपालको जनसङ्ख्याका हिसावले छैठौ ठूलो सहर हो। धरानमा २०,४२८ वटा घरधुरी छन्। == ऐतिहासिक एवम् धार्मिक महत्त्वका स्थलहरू == [[File:Budhasubba.jpg|thumb|धरानमा रहेको बुढासुब्बा मन्दिर]] ऐतिहासिक महत्त्व बोकेको धरान सहरको सुरूवात विक्रम संवत् १९५० तिर विजयपुर डाँडामुनिको घनाजङ्गल फाड्ने क्रमबाट सुरू भएको हो। पूर्वाञ्चल क्षेत्रको शैक्षिक केन्द्र एवम् व्यापारिक मार्ग तथा पर्यटकीय नगरी धरान चारकोसे जङ्गलदेखि उत्तर महाभारत डाँडादेखि दक्षिण र स्थानीय सर्दुखोलादेखि पूर्व तथा सेउती खोलादेखि पश्चिमतर्फको भू-भाग समुद्र सतहदेखि ३६५ मिटर माथिको उचाइमा छ। दुई हजार ११२ हेक्टर क्षेत्रफलमा फैलिएको धरानमा [[दन्तकाली मन्दिर|दन्तकाली]], [[बुढासुब्बा मन्दिर|बुढासुब्बा]], पञ्चकन्या, [[पिण्डेश्वर मन्दिर|पिण्डेश्वर]], विश्वकर्मा मन्दिर लगायत ३६ मठमन्दिर तथा देवस्थल छन्। == प्रमुख शैक्षिक प्रतिष्ठानहरू == [[महेन्द्र बहुमुखी क्याम्पस, धरान|महेन्द्र बहुमुखी क्याम्पस]], पिण्डेश्वर संस्कृत विद्यापीठ, [[केन्द्रीय प्रविधि क्याम्पस, धरान|केन्द्रीय प्रविधि क्याम्पस]], [[पूर्वाञ्चल इन्जिनियरिङ क्याम्पस]], [[वी.पी. कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान]] लगायत अन्य थुप्रै सरकारी तथा निजी शैक्षिक संस्था यो सहरमा छन् । == प्रमुख आकर्षण केन्द्र == धरानभित्र तथा बाहिरबाट धरान भित्रिने पर्यटकहरू धरानको देखि केही माथि रहेको [[धनकुटा जिल्ला]]मा अवस्थित [[भेडेटार]] चढने गर्दछन, जहाबाट धरान नगर तथा [[सुनसरी जिल्ला|सुनसरी]] र [[मोरङ जिल्ला|मोरङ]] जिल्लाका अधिकांश स्थान देख्न सकिन्छ । धरान सहर भित्रै रहेको आकर्षक घन्टाघर तथा भुकम्प स्मारक धरानका गहना भएर रहेका छन। धरान [[कोशी टप्पु वन्यजन्तु आरक्ष]]को पूर्व दिशा तर्फको द्वार समेत रहेकाले पर्यटक आवागमन पनि भइनै रहेको हुन्छ। पूर्वाञ्चलको प्रमुख वाणिज्य केन्द्र धरान पूर्वाञ्चलको सबै भन्दा महत्त्वपूर्ण शिक्षा तथा स्वास्थ्यको पनि केन्द्र हो। धरान जनसङ्ख्याको हिसाबले नेपालका [[काठमाडौँ (स्पष्टता)|काठमाडौँ]], [[पोखरा महानगरपालिका|पोखरा]], [[ललितपुर जिल्ला|ललितपुर]], बिराटनगर र वीरगंज पछि छैठौ ठूलो सहर हो। धरानमा आधुनीक सहरमा हुनुपर्ने सञ्चार सुविधा, इमेल, इन्टरनेट, मोवाइल, एस टि डी, आइ एस डि लगायतका टेलीफोन सेवा तथा सबै प्रकारका यातायात सेवा उपलब्ध छन। धरानको टेलीफोन कोड ०२५ हो। यहाँ भारत सरकारको सहयोगमा २०२९ सालमा २०२ रोपनी औध्योगिक क्षेत्रमा स्थापना भएका २५ उद्योगमध्ये हालसम्म पनि आधीभन्दा बढी उद्योग सञ्चालनमा छन्। ==धरानका विशेषताहरु== १) तीनतिर डाँडोले घेरेको, दक्षिण तिर चारकोशे झाडी रहेको र दुवै तर्फ खोलाले घेरेको । २) पहाड र तराईको संगम स्थल (भाबर प्रदेश) तथा समशीतोष्ण प्रकारको हावापानी पाईने । ३) थोरै दूरीमा पनि उचाइको धेरै फरक रहेको । (४ कि.मि.को दूरीमा ३०५ मी‌ देखि ७०० मी सम्म)। ४) नेपालको दोश्रो धेरै पानी पर्ने स्थान (२६२६ मि.मि./वर्ष) । ५) धरान नयाँ शैलीका फेसन, घर, सडक र सरसफाइ आदीले पनि प्रसिद्ध छ। ६) यो नेपालको सुन्दर ठाऊँ हो । ==सन्दर्भ सूची== {{reflist}} ==बाह्य कडीहरू== *[http://www.dharan.gov.np धरान नगरपालिकाको आधिकारीक वेबसाइट] ==यो पनि हेर्नुहोस्== {{सुनसरी जिल्लाका स्थानीय तहहरू}} {{नेपालका महानगरीय नगरपालिकाहरू}} [[श्रेणी:नेपालका सहरहरू]] [[श्रेणी:नगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:नेपालका नगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:तराईका नगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:नेपालका प्रमुख स्थानहरू]] [[श्रेणी:नेपालका प्रमुख पर्यटकीय स्थलहरू]] [[श्रेणी:नेपालका उपमहानगरपालिकाहरू]] a926kt1hw1r16i7ece66gxhktia19sa 1070600 1070599 2022-07-23T16:07:12Z 2400:1A00:BD20:AC3A:F118:6E2:C0AF:81CD wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement <!--See the table at Infobox settlement for all fields and descriptions of usage--> <!-- Basic info ----------------> |official_name = धरान |other_name = |native_name = |nickname = धरान बजार |settlement_type = उपमहानगरपालिका |motto = <!-- images and maps -----------> |image_skyline = Dharan.jpg |imagesize = |image_caption = |flag_size = 150px |image_caption = |image_flag = [[File:Flag of Nepal.svg|125px]] |image_seal =[[चित्र:Emblem of Dharan Sub Metropolitan City.jpg|125px]] |seal_size = |image_shield = |shield_size = |image_blank_emblem = |blank_emblem_type = |blank_emblem_size = |image_map = |mapsize = |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = Nepal<!-- the name of a location map as per http://en.wikipedia.org/wiki/Template:Location_map --> |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map_caption = नेपालको नक्सामा धरान |pushpin_mapsize =300 <!-- Location ------------------> |coordinates_display = inline,title |coordinates_region = NP |subdivision_type = देश |subdivision_name = {{flag|नेपाल}} |subdivision_type1 = [[नेपालका अञ्चलहरू|अञ्चल]] |subdivision_name1 = [[कोशी अञ्चल]] |subdivision_type2 = [[नेपालका जिल्लाहरू|जिल्ला]] |subdivision_name2 = [[सुनसरी जिल्ला]] <!-- Politics -----------------> |established_title = उपमहानगरपालिका घोषणा |established_date = २०७१ मङ्सिर १६ |government_footnotes = |government_type = |governing_body = धरान उपमहानगरपालिका |leader_title = [[मेयर]] |leader_name = तिलक राई |leader_title1 = [[उपमेयर|उप मेयर]] |leader_name1 = श्रीमती मञ्जु भण्डारी (सुवेदी) |leader_title2 = |leader_name2 = |leader_title3 = |leader_name3 = |leader_title4 = |leader_name4 = |established_title = <!-- Settled --> |established_date = |established_title2 = <!-- Incorporated (town) --> |established_date2 = |established_title3 = <!-- Incorporated (city) --> |established_date3 = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = |unit_pref = Imperial <!--Enter: Imperial, if Imperial (metric) is desired--> |area_footnotes = |area_total_km2 = 103.38 <!-- ALL fields dealing with a measurements are subject to automatic unit conversion--> |area_land_km2 = <!--See table @ Template:Infobox settlement for details on automatic unit conversion--> |area_water_km2 = 4.4 |area_total_sq_mi = |area_land_sq_mi = |area_water_sq_mi = |area_water_percent = |area_urban_km2 = |area_urban_sq_mi = |area_metro_km2 = |area_metro_sq_mi = |area_blank1_title = |area_blank1_km2 = |area_blank1_sq_mi = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = २०६८ |population_footnotes = |population_note = |population_total = १४०,३८१ |population_density_km2 = |population_density_sq_mi = |population_metro = |population_density_metro_km2 = |population_density_metro_sq_mi = |population_urban = |population_density_urban_km2 = |population_density_urban_sq_mi = |population_blank1_title = जातिहरू (मुख्य) |population_blank1 = [[लिम्बु जाति|लिम्बु]], याक्खा, राई, सुनुवार, नेवार, बाहुन, क्षेत्री, |population_blank2_title = जातिहरू (अन्य) |population_blank2 = मगर, तामाङ, गुरुङ, भुजेल, मुसलमान, शेर्पा, भोटे |population_blank3_title = धर्मालम्बी |population_blank3 = किराँत, हिन्दु, बौद्ध, इसाई |population_density_blank1_km2 = |population_density_blank1_sq_mi = <!-- General information ---------------> |timezone = GMT +5:45 |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = |latd=26 |latm=49 |lats=0 |latNS=N |longd=87 |longm=16 |longs=0 |longEW=E |elevation_footnotes = <!--for references: use <ref> tags--> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = हुलाक कोड |postal_code = ५६७०० (सुनसरी), ५६७०२ (मंगलबारे) |area_code = ०२५ |official_language = नेपाली |blank_name = |blank_info = |blank1_name = |blank1_info = |website = [http://www.dharan.gov.np www.dharan.gov.np] |footnotes = }} '''धरान''' [[नेपाल|नेपालको]] [[कोशी अञ्चल|कोशी]] अञ्चल , [[सुनसरी जिल्ला|सुनसरी]] जिल्लाको एक उपमहानगरपालिका हो।<ref name="थप नगरपालिका">{{cite web | url=http://ujyaaloonline.com/news/38556/Nagarpalika/ | title=६१ वटा नगरपालिका र ७ वटा उपमहानगरपालिका थप (सूचीसहित) | accessdate= मंसिर १६,२०७१}}</ref> <ref name="नेपालमा थप नगरपालिका ">{{cite web | url= http://www.nagariknews.com/main-story/story/28789.html | title= ६१ नगरपालिका र ७ उपमहानगरपालिका घोषणा (नाम र गाभिएका गाविससहित | accessdate मंसिर १६,२०७१}}</ref> यहाँ [[लिम्बु जाति|लिम्बु]], [[राई जाति|राई]], [[सुनुवार जाति|सुनुवार]], [[याक्खा]] जनजातिहरूको बाहुल्यता छ तथापि विविध जाति तथा जनजातिहरूको बसोबास स्थल र कला, साहित्य, संस्कृति तथा खेलकुदको क्षेत्रमा ख्याति प्राप्त धरान हाल आएर शिक्षा, स्वास्थ्य, पर्यटकीय तथा व्यापारिक पूर्वाधारयुक्त सुन्दर सहरको रूपमा विकास हुँदै पूर्वाञ्चलको मात्र नभइ नेपालकै नमुना सहर बन्न प्रयासरत छ। धरान [[महाभारत पर्वत शृङ्खला|महाभारत पर्वत श्रृङ्खला]]को छेउमा अवस्थित छ एवम् उत्तरको पहाड र दक्षिणको तराई आएर मिलेको ठाँउ हो। यसको ऊँचाई ११४८ फिट (३४९ मी.) छ। यो सहर तराई र पहाडी क्षेत्र बीच एउटा ब्यापारिक केन्द्रको रूपमा छ। यो सहरमा पहिले पुर्वीय नेपालको लागि गोर्खा सैनिक भर्ती केन्द्रको रूपमा परिचित थियोे, जसको स्थापना सन् १९५३ मा भएको हो । धरानमा गोर्खा सैनिक भर्ती केन्द्र बन्द भई सकेको छ र त्यस भर्ती केन्द्रले उपयोग गरेको जग्गाजमिन एवम् स्थानको प्रयोग [[वी.पी. कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान]]ले थप केही नयाँ भवनहरु निर्माण एवम् पुरानाहरूको मर्मतसम्भार गरी सन् १९९३ देखि भोगचलन गर्दै आइरहेको छ। नेपाल सरकारको मन्त्री परिषदले २०७१ वैशाख २५ गते धरान नगर पालिकामा [[पाँचकन्या]] गा.वि.स. (पानमारा)लाई समावेश गरेको एवं २०७१, मंगसीर १६ गते ६१ वटा नगरपालिका थप गर्ने र ७ वटा नगरपालिकालाई उपमहानगरपालिका बनाउने निर्णय गरेकोमा धरानलाई पनि नगरपालिकाबाट उपमहानगरपालिकामा विस्तार गरिएको हो । धरानलाई उपमहानगरपालिका घोषित गर्दा यसमा [[बिष्णुपादुका]] गाविसलाई समावेश गरिएको छ । [[चित्र:धरान बजार.jpg|200px|thumb|right|धरान बजार]] ==नामकरण== हालको आधुनिक धरान सहर रहेको स्थानमा पहिले घना जङ्गल रहेको र सो जङ्गल फँडानीका क्रममा काठ चिर्ने आरावालाहरूले तयार गर्ने गरेको धरान (धराप)बाट नै आजको धरान सहरको नामकरण भएको भन्ने भनाई छ। == इतिहास == गोर्खाली राजा [[पृथ्वीनारायण शाह]]ले एकिकरण गर्ने क्रममा नेपाल अधिराज्यमा गाभिनु भन्दा अगाडि धरान विजयपुर [[लिम्बुवान]] राज्यमा पर्दथियो। [[ बुद्धिकर्ण राय खेवाङ ]] विजयपुरका अन्तिम [[लिम्बु जाति|लिम्बु]] राजा हुन । वि.स. १९५० तिर घना जङ्गल फँडानी गरेर सानो बस्तीबाट सुरूवात भएको धरान, वि.स. १९५९ मा तत्कालीन राणा प्रधानमन्त्री [[चन्द्र शमशेर जङ्गबहादुर राणा|चन्द्र शमशेर]]ले चन्द्रनगर (हाल पुरानो बजार) र वि.सं १९९० को भुइँचालामा धरान ध्वस्त भएकाले [[जुद्ध शमशेर जङ्गबहादुर राणा|जुद्ध शमशेर]]ले जुद्ध नगर (हालको नयाँ बजार) बसालेको इतिहासमा पाइन्छ। वि.स. २०१० सालमा पूर्वाञ्चलको लागि ब्रिटिस गोर्खा भर्ती केन्द्र धरानमा स्थापना भए पछि मुख्य रूपमा धरानमा बसोबास तथा चहलपहल बढेको पाइन्छ। नेपाल गजेट (मार्ग ६ गते २०१६) मा धरान नगरपालिका घोषित भएको भनिएको छ। वि.सं. २०१७ मङ्सिर १ गते घोषणा भएको धरान नगरपालिकाको पहिलो नेतृत्व दिने व्यक्तित्वमा स्वर्गीय केदारनाथ खनाल (प्रमुख) र कृष्णप्रसाद श्रेष्ठ (उपप्रमुख) हुनुहुन्थ्यो। वि.स. २०१८ सालमा नेपाललाई १४ अञ्चल ७५ जिल्लामा विभाजन गर्दा कोशी अञ्चलको सदरमुकाम समेत घोषित भएको थियो। सुरूमा ११ वडाहरू मात्र रहेको धरानलाई वि.स. २०३५ सालमा पूर्वतर्फ रहेको बाँझगरा गाउँ पञ्चायत र पश्चिम तर्फ रहेको घोपा गाउँ पञ्चायतलाई गाभेर क्षेत्र विस्तार गरी १९ वडामा विभाजन गरियो र हालमा २७ वडासम्म कायम रहेकोमा हाल २७ वडालाई समायोजन गरेर २० वटा वडा बनाईएको छ । == जनसङ्ख्या == नेपालको सन् २०११को जनगणना अनुसार धरानको जनसङ्ख्या ११९,९१५ छ।<ref name="census">{{cite web | accessdate = मे १९, २००७ | url = http://www.cbs.gov.np/Population/National%20Report%202001/VDC.pdf | title = नेपाल जनगणना २०११}}</ref> यस मध्ये पुरुष ४८%, र महिला ५२% छन्। नेपालको जनसङ्ख्याका हिसावले छैठौ ठूलो सहर हो। धरानमा २०,४२८ वटा घरधुरी छन्। == ऐतिहासिक एवम् धार्मिक महत्त्वका स्थलहरू == [[File:Budhasubba.jpg|thumb|धरानमा रहेको बुढासुब्बा मन्दिर]] ऐतिहासिक महत्त्व बोकेको धरान सहरको सुरूवात विक्रम संवत् १९५० तिर विजयपुर डाँडामुनिको घनाजङ्गल फाड्ने क्रमबाट सुरू भएको हो। पूर्वाञ्चल क्षेत्रको शैक्षिक केन्द्र एवम् व्यापारिक मार्ग तथा पर्यटकीय नगरी धरान चारकोसे जङ्गलदेखि उत्तर महाभारत डाँडादेखि दक्षिण र स्थानीय सर्दुखोलादेखि पूर्व तथा सेउती खोलादेखि पश्चिमतर्फको भू-भाग समुद्र सतहदेखि ३६५ मिटर माथिको उचाइमा छ। दुई हजार ११२ हेक्टर क्षेत्रफलमा फैलिएको धरानमा [[दन्तकाली मन्दिर|दन्तकाली]], [[बुढासुब्बा मन्दिर|बुढासुब्बा]], पञ्चकन्या, [[पिण्डेश्वर मन्दिर|पिण्डेश्वर]], विश्वकर्मा मन्दिर लगायत ३६ मठमन्दिर तथा देवस्थल छन्। == प्रमुख शैक्षिक प्रतिष्ठानहरू == [[महेन्द्र बहुमुखी क्याम्पस, धरान|महेन्द्र बहुमुखी क्याम्पस]], पिण्डेश्वर संस्कृत विद्यापीठ, [[केन्द्रीय प्रविधि क्याम्पस, धरान|केन्द्रीय प्रविधि क्याम्पस]], [[पूर्वाञ्चल इन्जिनियरिङ क्याम्पस]], [[वी.पी. कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान]] लगायत अन्य थुप्रै सरकारी तथा निजी शैक्षिक संस्था यो सहरमा छन् । == प्रमुख आकर्षण केन्द्र == धरानभित्र तथा बाहिरबाट धरान भित्रिने पर्यटकहरू धरानको देखि केही माथि रहेको [[धनकुटा जिल्ला]]मा अवस्थित [[भेडेटार]] चढने गर्दछन, जहाबाट धरान नगर तथा [[सुनसरी जिल्ला|सुनसरी]] र [[मोरङ जिल्ला|मोरङ]] जिल्लाका अधिकांश स्थान देख्न सकिन्छ । धरान सहर भित्रै रहेको आकर्षक घन्टाघर तथा भुकम्प स्मारक धरानका गहना भएर रहेका छन। धरान [[कोशी टप्पु वन्यजन्तु आरक्ष]]को पूर्व दिशा तर्फको द्वार समेत रहेकाले पर्यटक आवागमन पनि भइनै रहेको हुन्छ। पूर्वाञ्चलको प्रमुख वाणिज्य केन्द्र धरान पूर्वाञ्चलको सबै भन्दा महत्त्वपूर्ण शिक्षा तथा स्वास्थ्यको पनि केन्द्र हो। धरान जनसङ्ख्याको हिसाबले नेपालका [[काठमाडौँ (स्पष्टता)|काठमाडौँ]], [[पोखरा महानगरपालिका|पोखरा]], [[ललितपुर जिल्ला|ललितपुर]], बिराटनगर र वीरगंज पछि छैठौ ठूलो सहर हो। धरानमा आधुनीक सहरमा हुनुपर्ने सञ्चार सुविधा, इमेल, इन्टरनेट, मोवाइल, एस टि डी, आइ एस डि लगायतका टेलीफोन सेवा तथा सबै प्रकारका यातायात सेवा उपलब्ध छन। धरानको टेलीफोन कोड ०२५ हो। यहाँ भारत सरकारको सहयोगमा २०२९ सालमा २०२ रोपनी औध्योगिक क्षेत्रमा स्थापना भएका २५ उद्योगमध्ये हालसम्म पनि आधीभन्दा बढी उद्योग सञ्चालनमा छन्। ==धरानका विशेषताहरु== १) तीनतिर डाँडोले घेरेको, दक्षिण तिर चारकोशे झाडी रहेको र दुवै तर्फ खोलाले घेरेको । २) पहाड र तराईको संगम स्थल (भाबर प्रदेश) तथा समशीतोष्ण प्रकारको हावापानी पाईने । ३) थोरै दूरीमा पनि उचाइको धेरै फरक रहेको । (४ कि.मि.को दूरीमा ३०५ मी‌ देखि ७०० मी सम्म)। ४) नेपालको दोश्रो धेरै पानी पर्ने स्थान (२६२६ मि.मि./वर्ष) । ५) धरान नयाँ शैलीका फेसन, घर, सडक र सरसफाइ आदीले पनि प्रसिद्ध छ। ६) यो नेपालको सुन्दर ठाऊँ हो । ==सन्दर्भ सूची== {{reflist}} ==बाह्य कडीहरू== *[http://www.dharan.gov.np धरान नगरपालिकाको आधिकारीक वेबसाइट] ==यो पनि हेर्नुहोस्== {{सुनसरी जिल्लाका स्थानीय तहहरू}} {{नेपालका महानगरीय नगरपालिकाहरू}} [[श्रेणी:नेपालका सहरहरू]] [[श्रेणी:नगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:नेपालका नगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:तराईका नगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:नेपालका प्रमुख स्थानहरू]] [[श्रेणी:नेपालका प्रमुख पर्यटकीय स्थलहरू]] [[श्रेणी:नेपालका उपमहानगरपालिकाहरू]] ibomsy8t98jdwhzmcj1ftw1kzzwtxhs 1070601 1070600 2022-07-23T16:09:46Z 2400:1A00:BD20:AC3A:F118:6E2:C0AF:81CD wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement <!--See the table at Infobox settlement for all fields and descriptions of usage--> <!-- Basic info ----------------> |official_name = धरान |other_name = |native_name = |nickname = धरान बजार |settlement_type = उपमहानगरपालिका |motto = <!-- images and maps -----------> |image_skyline = Dharan.jpg |imagesize = |image_caption = |flag_size = 150px |image_caption = |image_flag = |image_seal =[[चित्र:Emblem of Dharan Sub Metropolitan City.jpg|125px]] |seal_size = |image_shield = |shield_size = |image_blank_emblem = |blank_emblem_type = |blank_emblem_size = |image_map = |mapsize = |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = Nepal<!-- the name of a location map as per http://en.wikipedia.org/wiki/Template:Location_map --> |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map_caption = नेपालको नक्सामा धरान |pushpin_mapsize =300 <!-- Location ------------------> |coordinates_display = inline,title |coordinates_region = NP |subdivision_type = देश |subdivision_name = {{flag|नेपाल}} |subdivision_type1 = [[नेपालका अञ्चलहरू|अञ्चल]] |subdivision_name1 = [[कोशी अञ्चल]] |subdivision_type2 = [[नेपालका जिल्लाहरू|जिल्ला]] |subdivision_name2 = [[सुनसरी जिल्ला]] <!-- Politics -----------------> |established_title = उपमहानगरपालिका घोषणा |established_date = २०७१ मङ्सिर १६ |government_footnotes = |government_type = |governing_body = धरान उपमहानगरपालिका |leader_title = [[मेयर]] |leader_name = तिलक राई |leader_title1 = [[उपमेयर|उप मेयर]] |leader_name1 = श्रीमती मञ्जु भण्डारी (सुवेदी) |leader_title2 = |leader_name2 = |leader_title3 = |leader_name3 = |leader_title4 = |leader_name4 = |established_title = <!-- Settled --> |established_date = |established_title2 = <!-- Incorporated (town) --> |established_date2 = |established_title3 = <!-- Incorporated (city) --> |established_date3 = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = |unit_pref = Imperial <!--Enter: Imperial, if Imperial (metric) is desired--> |area_footnotes = |area_total_km2 = 103.38 <!-- ALL fields dealing with a measurements are subject to automatic unit conversion--> |area_land_km2 = <!--See table @ Template:Infobox settlement for details on automatic unit conversion--> |area_water_km2 = 4.4 |area_total_sq_mi = |area_land_sq_mi = |area_water_sq_mi = |area_water_percent = |area_urban_km2 = |area_urban_sq_mi = |area_metro_km2 = |area_metro_sq_mi = |area_blank1_title = |area_blank1_km2 = |area_blank1_sq_mi = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = २०६८ |population_footnotes = |population_note = |population_total = १४०,३८१ |population_density_km2 = |population_density_sq_mi = |population_metro = |population_density_metro_km2 = |population_density_metro_sq_mi = |population_urban = |population_density_urban_km2 = |population_density_urban_sq_mi = |population_blank1_title = जातिहरू (मुख्य) |population_blank1 = [[लिम्बु जाति|लिम्बु]], याक्खा, राई, सुनुवार, नेवार, बाहुन, क्षेत्री, |population_blank2_title = जातिहरू (अन्य) |population_blank2 = मगर, तामाङ, गुरुङ, भुजेल, मुसलमान, शेर्पा, भोटे |population_blank3_title = धर्मालम्बी |population_blank3 = किराँत, हिन्दु, बौद्ध, इसाई |population_density_blank1_km2 = |population_density_blank1_sq_mi = <!-- General information ---------------> |timezone = GMT +5:45 |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = |latd=26 |latm=49 |lats=0 |latNS=N |longd=87 |longm=16 |longs=0 |longEW=E |elevation_footnotes = <!--for references: use <ref> tags--> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = हुलाक कोड |postal_code = ५६७०० (सुनसरी), ५६७०२ (मंगलबारे) |area_code = ०२५ |official_language = नेपाली |blank_name = |blank_info = |blank1_name = |blank1_info = |website = [http://www.dharan.gov.np www.dharan.gov.np] |footnotes = }} '''धरान''' [[नेपाल|नेपालको]] [[कोशी अञ्चल|कोशी]] अञ्चल , [[सुनसरी जिल्ला|सुनसरी]] जिल्लाको एक उपमहानगरपालिका हो।<ref name="थप नगरपालिका">{{cite web | url=http://ujyaaloonline.com/news/38556/Nagarpalika/ | title=६१ वटा नगरपालिका र ७ वटा उपमहानगरपालिका थप (सूचीसहित) | accessdate= मंसिर १६,२०७१}}</ref> <ref name="नेपालमा थप नगरपालिका ">{{cite web | url= http://www.nagariknews.com/main-story/story/28789.html | title= ६१ नगरपालिका र ७ उपमहानगरपालिका घोषणा (नाम र गाभिएका गाविससहित | accessdate मंसिर १६,२०७१}}</ref> यहाँ [[लिम्बु जाति|लिम्बु]], [[राई जाति|राई]], [[सुनुवार जाति|सुनुवार]], [[याक्खा]] जनजातिहरूको बाहुल्यता छ तथापि विविध जाति तथा जनजातिहरूको बसोबास स्थल र कला, साहित्य, संस्कृति तथा खेलकुदको क्षेत्रमा ख्याति प्राप्त धरान हाल आएर शिक्षा, स्वास्थ्य, पर्यटकीय तथा व्यापारिक पूर्वाधारयुक्त सुन्दर सहरको रूपमा विकास हुँदै पूर्वाञ्चलको मात्र नभइ नेपालकै नमुना सहर बन्न प्रयासरत छ। धरान [[महाभारत पर्वत शृङ्खला|महाभारत पर्वत श्रृङ्खला]]को छेउमा अवस्थित छ एवम् उत्तरको पहाड र दक्षिणको तराई आएर मिलेको ठाँउ हो। यसको ऊँचाई ११४८ फिट (३४९ मी.) छ। यो सहर तराई र पहाडी क्षेत्र बीच एउटा ब्यापारिक केन्द्रको रूपमा छ। यो सहरमा पहिले पुर्वीय नेपालको लागि गोर्खा सैनिक भर्ती केन्द्रको रूपमा परिचित थियोे, जसको स्थापना सन् १९५३ मा भएको हो । धरानमा गोर्खा सैनिक भर्ती केन्द्र बन्द भई सकेको छ र त्यस भर्ती केन्द्रले उपयोग गरेको जग्गाजमिन एवम् स्थानको प्रयोग [[वी.पी. कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान]]ले थप केही नयाँ भवनहरु निर्माण एवम् पुरानाहरूको मर्मतसम्भार गरी सन् १९९३ देखि भोगचलन गर्दै आइरहेको छ। नेपाल सरकारको मन्त्री परिषदले २०७१ वैशाख २५ गते धरान नगर पालिकामा [[पाँचकन्या]] गा.वि.स. (पानमारा)लाई समावेश गरेको एवं २०७१, मंगसीर १६ गते ६१ वटा नगरपालिका थप गर्ने र ७ वटा नगरपालिकालाई उपमहानगरपालिका बनाउने निर्णय गरेकोमा धरानलाई पनि नगरपालिकाबाट उपमहानगरपालिकामा विस्तार गरिएको हो । धरानलाई उपमहानगरपालिका घोषित गर्दा यसमा [[बिष्णुपादुका]] गाविसलाई समावेश गरिएको छ । [[चित्र:धरान बजार.jpg|200px|thumb|right|धरान बजार]] ==नामकरण== हालको आधुनिक धरान सहर रहेको स्थानमा पहिले घना जङ्गल रहेको र सो जङ्गल फँडानीका क्रममा काठ चिर्ने आरावालाहरूले तयार गर्ने गरेको धरान (धराप)बाट नै आजको धरान सहरको नामकरण भएको भन्ने भनाई छ। == इतिहास == गोर्खाली राजा [[पृथ्वीनारायण शाह]]ले एकिकरण गर्ने क्रममा नेपाल अधिराज्यमा गाभिनु भन्दा अगाडि धरान विजयपुर [[लिम्बुवान]] राज्यमा पर्दथियो। [[ बुद्धिकर्ण राय खेवाङ ]] विजयपुरका अन्तिम [[लिम्बु जाति|लिम्बु]] राजा हुन । वि.स. १९५० तिर घना जङ्गल फँडानी गरेर सानो बस्तीबाट सुरूवात भएको धरान, वि.स. १९५९ मा तत्कालीन राणा प्रधानमन्त्री [[चन्द्र शमशेर जङ्गबहादुर राणा|चन्द्र शमशेर]]ले चन्द्रनगर (हाल पुरानो बजार) र वि.सं १९९० को भुइँचालामा धरान ध्वस्त भएकाले [[जुद्ध शमशेर जङ्गबहादुर राणा|जुद्ध शमशेर]]ले जुद्ध नगर (हालको नयाँ बजार) बसालेको इतिहासमा पाइन्छ। वि.स. २०१० सालमा पूर्वाञ्चलको लागि ब्रिटिस गोर्खा भर्ती केन्द्र धरानमा स्थापना भए पछि मुख्य रूपमा धरानमा बसोबास तथा चहलपहल बढेको पाइन्छ। नेपाल गजेट (मार्ग ६ गते २०१६) मा धरान नगरपालिका घोषित भएको भनिएको छ। वि.सं. २०१७ मङ्सिर १ गते घोषणा भएको धरान नगरपालिकाको पहिलो नेतृत्व दिने व्यक्तित्वमा स्वर्गीय केदारनाथ खनाल (प्रमुख) र कृष्णप्रसाद श्रेष्ठ (उपप्रमुख) हुनुहुन्थ्यो। वि.स. २०१८ सालमा नेपाललाई १४ अञ्चल ७५ जिल्लामा विभाजन गर्दा कोशी अञ्चलको सदरमुकाम समेत घोषित भएको थियो। सुरूमा ११ वडाहरू मात्र रहेको धरानलाई वि.स. २०३५ सालमा पूर्वतर्फ रहेको बाँझगरा गाउँ पञ्चायत र पश्चिम तर्फ रहेको घोपा गाउँ पञ्चायतलाई गाभेर क्षेत्र विस्तार गरी १९ वडामा विभाजन गरियो र हालमा २७ वडासम्म कायम रहेकोमा हाल २७ वडालाई समायोजन गरेर २० वटा वडा बनाईएको छ । == जनसङ्ख्या == नेपालको सन् २०११को जनगणना अनुसार धरानको जनसङ्ख्या ११९,९१५ छ।<ref name="census">{{cite web | accessdate = मे १९, २००७ | url = http://www.cbs.gov.np/Population/National%20Report%202001/VDC.pdf | title = नेपाल जनगणना २०११}}</ref> यस मध्ये पुरुष ४८%, र महिला ५२% छन्। नेपालको जनसङ्ख्याका हिसावले छैठौ ठूलो सहर हो। धरानमा २०,४२८ वटा घरधुरी छन्। == ऐतिहासिक एवम् धार्मिक महत्त्वका स्थलहरू == [[File:Budhasubba.jpg|thumb|धरानमा रहेको बुढासुब्बा मन्दिर]] ऐतिहासिक महत्त्व बोकेको धरान सहरको सुरूवात विक्रम संवत् १९५० तिर विजयपुर डाँडामुनिको घनाजङ्गल फाड्ने क्रमबाट सुरू भएको हो। पूर्वाञ्चल क्षेत्रको शैक्षिक केन्द्र एवम् व्यापारिक मार्ग तथा पर्यटकीय नगरी धरान चारकोसे जङ्गलदेखि उत्तर महाभारत डाँडादेखि दक्षिण र स्थानीय सर्दुखोलादेखि पूर्व तथा सेउती खोलादेखि पश्चिमतर्फको भू-भाग समुद्र सतहदेखि ३६५ मिटर माथिको उचाइमा छ। दुई हजार ११२ हेक्टर क्षेत्रफलमा फैलिएको धरानमा [[दन्तकाली मन्दिर|दन्तकाली]], [[बुढासुब्बा मन्दिर|बुढासुब्बा]], पञ्चकन्या, [[पिण्डेश्वर मन्दिर|पिण्डेश्वर]], विश्वकर्मा मन्दिर लगायत ३६ मठमन्दिर तथा देवस्थल छन्। == प्रमुख शैक्षिक प्रतिष्ठानहरू == [[महेन्द्र बहुमुखी क्याम्पस, धरान|महेन्द्र बहुमुखी क्याम्पस]], पिण्डेश्वर संस्कृत विद्यापीठ, [[केन्द्रीय प्रविधि क्याम्पस, धरान|केन्द्रीय प्रविधि क्याम्पस]], [[पूर्वाञ्चल इन्जिनियरिङ क्याम्पस]], [[वी.पी. कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान]] लगायत अन्य थुप्रै सरकारी तथा निजी शैक्षिक संस्था यो सहरमा छन् । == प्रमुख आकर्षण केन्द्र == धरानभित्र तथा बाहिरबाट धरान भित्रिने पर्यटकहरू धरानको देखि केही माथि रहेको [[धनकुटा जिल्ला]]मा अवस्थित [[भेडेटार]] चढने गर्दछन, जहाबाट धरान नगर तथा [[सुनसरी जिल्ला|सुनसरी]] र [[मोरङ जिल्ला|मोरङ]] जिल्लाका अधिकांश स्थान देख्न सकिन्छ । धरान सहर भित्रै रहेको आकर्षक घन्टाघर तथा भुकम्प स्मारक धरानका गहना भएर रहेका छन। धरान [[कोशी टप्पु वन्यजन्तु आरक्ष]]को पूर्व दिशा तर्फको द्वार समेत रहेकाले पर्यटक आवागमन पनि भइनै रहेको हुन्छ। पूर्वाञ्चलको प्रमुख वाणिज्य केन्द्र धरान पूर्वाञ्चलको सबै भन्दा महत्त्वपूर्ण शिक्षा तथा स्वास्थ्यको पनि केन्द्र हो। धरान जनसङ्ख्याको हिसाबले नेपालका [[काठमाडौँ (स्पष्टता)|काठमाडौँ]], [[पोखरा महानगरपालिका|पोखरा]], [[ललितपुर जिल्ला|ललितपुर]], बिराटनगर र वीरगंज पछि छैठौ ठूलो सहर हो। धरानमा आधुनीक सहरमा हुनुपर्ने सञ्चार सुविधा, इमेल, इन्टरनेट, मोवाइल, एस टि डी, आइ एस डि लगायतका टेलीफोन सेवा तथा सबै प्रकारका यातायात सेवा उपलब्ध छन। धरानको टेलीफोन कोड ०२५ हो। यहाँ भारत सरकारको सहयोगमा २०२९ सालमा २०२ रोपनी औध्योगिक क्षेत्रमा स्थापना भएका २५ उद्योगमध्ये हालसम्म पनि आधीभन्दा बढी उद्योग सञ्चालनमा छन्। ==धरानका विशेषताहरु== १) तीनतिर डाँडोले घेरेको, दक्षिण तिर चारकोशे झाडी रहेको र दुवै तर्फ खोलाले घेरेको । २) पहाड र तराईको संगम स्थल (भाबर प्रदेश) तथा समशीतोष्ण प्रकारको हावापानी पाईने । ३) थोरै दूरीमा पनि उचाइको धेरै फरक रहेको । (४ कि.मि.को दूरीमा ३०५ मी‌ देखि ७०० मी सम्म)। ४) नेपालको दोश्रो धेरै पानी पर्ने स्थान (२६२६ मि.मि./वर्ष) । ५) धरान नयाँ शैलीका फेसन, घर, सडक र सरसफाइ आदीले पनि प्रसिद्ध छ। ६) यो नेपालको सुन्दर ठाऊँ हो । ==सन्दर्भ सूची== {{reflist}} ==बाह्य कडीहरू== *[http://www.dharan.gov.np धरान नगरपालिकाको आधिकारीक वेबसाइट] ==यो पनि हेर्नुहोस्== {{सुनसरी जिल्लाका स्थानीय तहहरू}} {{नेपालका महानगरीय नगरपालिकाहरू}} [[श्रेणी:नेपालका सहरहरू]] [[श्रेणी:नगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:नेपालका नगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:तराईका नगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:नेपालका प्रमुख स्थानहरू]] [[श्रेणी:नेपालका प्रमुख पर्यटकीय स्थलहरू]] [[श्रेणी:नेपालका उपमहानगरपालिकाहरू]] 1okcqolw077en4tiq7mgadl5hgi4vdu 0 8894 1070593 1067770 2022-07-23T13:48:36Z 2400:1A00:BD20:AC3A:94D:A190:81E7:598B wikitext text/x-wiki {{विशेष लेख}} {{Infobox settlement | name = | native_name = | native_name_lang = | other_name = | settlement_type = [[महानगरपालिका]]<br/>[[सदरमुकाम]] <!-- images and maps -->| image_skyline = Bharatpur-02-Stadttor-2013-gje.jpg | imagesize = 300px | image_caption = भरतपुर सहरी क्षेत्रभित्र रहेको एक प्रवेशद्वारको दृश्य | image_flag = | image_seal = [[चित्र:Emblem of BMC345-09.jpg|125px]] | image_map = | map_caption = | pushpin_map = Nepal Bagmati Pradesh#Nepal | pushpin_label_position = bottom | pushpin_mapsize = 300 | pushpin_map_caption = नक्सामा {{पृष्ठको नाम}}को अवस्थिति <!-- Location -->| coordinates = {{coord|27|41|N|84|26|E|display=inline}} | subdivision_type = देश | subdivision_name = {{झण्डा|नेपाल}} | subdivision_type1 = [[नेपालका प्रदेशहरू|प्रदेश]] | subdivision_type2 = [[नेपालका जिल्लाहरू|जिल्ला]] | subdivision_name1 = [[बागमती प्रदेश|वाग्मती प्रदेश]] | subdivision_name2 = [[चितवन जिल्ला]] | established_title = नगर पञ्चायत | established_date = वि.सं. २०३५ माघ १५<ref name="नगर">{{cite news|title=नगर पञ्चायत ऐन २०१९ बमोजिम दाङ जिल्ला अन्तर्गत त्रिभुवन नगर पञ्चायतक्षेत्र घोषित गरेको |url=http://rajpatra.dop.gov.np/welcome/book/?ref=9927 |date=वि.सं. २०३५ माघ १५ |accessdate=वि.सं. २०७८ माघ २९ |agency=नेपाल सरकार |language=नेपाली |publisher=नेपाल राजपत्र}}</ref> | established_title1 = समावेश गाउँ पञ्चायत | established_date1 = नारायणगढ र कल्याणपुर (आंशिक भाग) | established_title2 = उपमहानगरपालिका | established_date2 = वि.सं. २०७१ पुस २८<ref name="उपमहानगर">{{cite news|title=शंखरापुर लगायत बिभिन्न नगरपालिका घोषणा |url=http://rajpatra.dop.gov.np/welcome/book/?ref=22634 |date=वि.सं. २०७१ पुस २८ |accessdate=वि.सं. २०७८ माघ २९ |agency=नेपाल सरकार |language=नेपाली |publisher=नेपाल राजपत्र}}</ref> | established_title3 = सम्मिलित ([[गाउँ विकास समिति (नेपाल)|गाविस]]) | established_date3 = [[मङ्गलपुर]], [[फुलबारी, चितवन|फुलबारी]], [[गीतानगर]], [[पटिहानी]] तथा [[शिवनगर, चितवन|शिवनगर]] | established_title4 = महानगरपालिका | established_date4 = वि.सं. २०७३ फाल्गुण २७<ref name="महानगर">{{cite news|title=गाउँपालिका नगरपालिका उपमहानगरपालिका र महानगरपालिकाको क्षेत्र तोकी केन्द्र कायम गरेको |url=http://rajpatra.dop.gov.np/welcome/book/?ref=22690 |date=वि.सं. २०७३ फाल्गुण २७ |accessdate=वि.सं. २०७८ माघ २९ |agency=नेपाल सरकार |language=नेपाली |publisher=नेपाल राजपत्र}}</ref> | established_title5 = सम्मिलित क्षेत्रहरू | established_date5 = भरतपुर, [[नारायणी नगरपालिका|नारायणी]], [[चित्रवन नगरपालिका|चित्रवन]] र [[कविलास, चितवन|कविलास]] | government_type = | governing_body = | leader_title = [[मेयर|प्रमुख]] | leader_name = [[रेणु दाहाल]] ([[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी|नेकपा]]) | leader_title1 = [[उपप्रमुख]] | leader_name1 = चित्रसेन अधिकारी ([[नेपाली कांग्रेस|नेका]]) | leader_title3 = प्रमुख जिल्ला अधिकारी | leader_name3 = अस्मान तामाङ<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=कर्मचारी विवरण|युआरएल=https://daochitwan.moha.gov.np/members|कार्य=|प्रकाशक=जिल्ला प्रशासन कार्यालय, चितवन|वेबसाइट=|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> | area_total_km2 = 433 | elevation_footnotes = | elevation_m = 208 <!-- Population -->| population_total = 280502<ref name="नेपालको राष्ट्रिय जनगणना">{{cite news|url=https://web.archive.org/web/20130731124937/http://cbs.gov.np/wp-content/uploads/2012/11/VDC_Municipality.pdf|title=नेपालको राष्ट्रिय जनगणना २०६८|date=वि.सं. २०७२ मङ्सिर २४|accessdate=वि.सं. २०७८ माघ २८|publisher=[[राष्ट्रिय योजना आयोग (नेपाल)|राष्ट्रिय योजना आयोग]]|agency=नेपाल सरकार|ref=केन्द्रीय तथ्याङ्क विभाग}}</ref> | population_as_of = [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८|राष्ट्रिय जनगणना २०६८]] | population_footnotes = | population_density_km2 = auto <!-- General information -->| postal_code_type = हुलाकी सङ्केत | postal_code = ४४२००, ४४२०७ | area_code = ०५६ | blank_name_sec1 = मौसम | blank_info_sec1 = आर्द्र अर्ध-कटिबन्धीय जलवायु | website = {{URL|http://www.bharatpurmun.gov.np/}} | timezone = [[नेपालको प्रमाणिक समय]] | utc_offset = +५:४५ | timezone_DST = | utc_offset_DST = }} '''भरतपुर''' नेपालको [[बागमती प्रदेश]]मा पर्ने [[चितवन जिल्ला|चितवन]] जिल्लाको [[सदरमुकाम]]<ref name="सदरमुकाम">{{cite news|title=नेपाल अधिराज्यलाई १४ अंचल, ७५ जिल्लामा विभाजित |url=http://rajpatra.dop.gov.np/welcome/download?ref=2685 |date=वि.सं. २०१९ पौष २ |accessdate=वि.सं. २०७८ माघ २९ |agency=नेपाल सरकार |language=नेपाली |page=५ |publisher=नेपाल राजपत्र}}</ref> तथा [[महानगरपालिका]] हो। नेपालको मध्य भूभागमा रहेको भरतपुर महानगर देशकै [[नेपालका सहरहरूको सूची|चौथौ ठूलो सहर]] हो। यो नेपालको सबैभन्दा तीव्र गतिले विकास भइरहेको सहरहरू मध्येको एक हो। [[गण्डकी नदी|नारायणी नदी]]को तटमा अवस्थित रहेको यो सहर चितवन लगायत केन्द्रीय नेपालको व्यापारिक केन्द्र हो। यो महानगरपालिका क्षेत्रभित्र पर्ने [[नारायणगढ]] सहरमा मुख्य व्यापारिक पसल र ठूला होटेलहरू रहेका छन् भने अन्य आवश्यक पूर्वाधारका साधनहरू नगरको अन्य क्षेत्रहरूमा रहेका छन्। कुल २९ वटा वडा रहेको भरतपुरको जनसङ्ख्या [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८|वि.सं. २०६८ को जनगणना]] अनुसार २,८०,५०२ रहेको छ भने यो सहर ४३२.९५ वर्ग किलोमिटरमा फैलिएको छ। यहाँको साक्षरता दर ९८.५४ प्रतिशत रहेको छ जसमध्ये महिलाको साक्षरता दर ९७.८४% छ भने पुरुषको साक्षरता दर ९९.१४% रहेको छ।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=भरतपुर साक्षर नगर घोषणा|युआरएल=https://echitwanpost.com/13958/2014080702/22/35/|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=चितवन पोस्ट|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> प्रत्येक पाँच वर्षमा हुने [[प्रतिनिधि सभा (नेपाल)|प्रतिनिधि सभा]]को निर्वाचनको लागि भरतपुर महानगरपालिकालाई चितवन निर्वचन क्षेत्र १ र निर्वाचन क्षेत्र ३ मा विभाजन गरिएको छ भने [[गण्डकी प्रदेश सभा]]को लागि चितवन निर्वचन क्षेत्र २ (क), (ख) र चितवन निर्वचन क्षेत्र ३ (क), (ख) मा विभाजन गरिएको छ।<ref>{{Cite web |url=https://saurahaonline.com/2017/09/32986/ |title=चितवनको निर्वाचन क्षेत्र निर्धारण, प्रदेशको क्षेत्र निर्धारण प्रति नेकपा एमालेको असहमति |website=सौराहा अनलाइन |language=नेपाली |accessdate=2020-12-08}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://synergyfm.com.np/2017/12/17139/ |title=चितवनको कुन ठाउँ कुन निर्वाचन क्षेत्रमा, मतदाता कति ? |last=सिनर्जी एफएम |date=2017-12-07 |website=सिनर्जी एफएम |language=नेपाली |accessdate=2020-12-08}}</ref> वि.सं. २०७३ फागुन २२ गते नेपाल सरकारको निर्णय तथा वि.सं. २०७३ फागुन २७ गते नेपाल राजपत्रमा प्रकाशित सूचना अनुसार भरतपुरलाई महानगरपालिकामा स्तरोन्नति गर्दा साविकका भरतपुर क्षेत्र, [[नारायणी नगरपालिका]], [[चित्रवन नगरपालिका]] र [[कविलास, चितवन|कविलास]] [[गाउँ विकास समिति (नेपाल)|गाउँ विकास समिति]]लाई यसमा गाभिएको थियो।<ref name="महानगर"/><ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=स्थानीय निकायहरू - भरतपुर महानगरपालिका|युआरएल=https://lgisnepal.com/ne/body/377|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref><ref>{{वेब स्रोत |युआरएल=https://thahakhabar.com/news/11620/ |शीर्षक=यस्ता छन् नेपालका चार महानगरपालिका, कुन महानगरको विशेषता के? |वेबसाइट=थाहा खबर |भाषा=नेपाली |पहुँचमिति=2020-12-07}}</ref> वि.सं. २०७४ साउन २१ गतेको निर्वाचन परिणामअनुसार महनगरपालिकाको नगर प्रमुख पदमा [[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी]]की [[रेणु दाहाल]] र उप नगरप्रमुख पदमा [[नेपाली कांग्रेस|नेपाली काङ्ग्रेस]]की पार्वती शाह विजयी भएका थिए।<ref>{{वेब स्रोत |युआरएल=http://annapurnapost.com/news/76953 |शीर्षक=भरतपुर महानगरको मेयरमा प्रचण्ड पुत्री रेणु दाहाल विजयी |वेबसाइट=अन्नपूर्ण पोस्ट |भाषा=नेपाली |पहुँचमिति=२०२०-१२-०९}}</ref> [[कृषि तथा वन विश्वविद्यालय]]ले [[धुर्मुस सुन्तली फाउण्डेशन|धुर्मुस सुन्तली फाउन्डेसन]]लाई सहयोग गरेको भरतपुरको वडा नं. १६ रामपुरस्थित २० विगाहा ८ कठ्ठा क्षेत्रफलमा [[गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट रङ्गशाला]] बनिरहेको छ।<ref>{{cite web|url=http://radionepal.gov.np/news-details/23295/2019-01-30|title=चितवनमा रङ्गशाला बनाउने धुर्मुस सुन्तली फाउन्डेसनको घोषणा |author=परेश सापकोटा|date=|work=[[रेडियो नेपाल]]|accessdate=१६ माघ २०७५}}</ref> == इतिहास == वि.सं. २००० को दशकसम्म घनाजङ्गलको रूपमा रहेको भरतपुरको बजार क्षेत्रमा [[थारु जाति|थारु]], बोटे, [[दराई जाति|दराई]] समुदायको मानिसहरूको बसोबास रहेको थियो।<ref name="चितवन0">{{Cite web|url=https://www.onlinekhabar.com/2019/04/756087|title=बदलिँदो चितवन : ७० वर्षको कायाकल्प कथा|website=अनलाइन खबर|language=नेपाली|accessdate=2020-12-07}}</ref>सानो नाकाको रूपमा रहेको भरतपुरको विकासमा वि.सं. २०१२ मा तत्कालीन सरकारद्वारा ल्याइएको ‘राप्ती दुन विकास योजना’ ले गर्दा बस्ती बसाउने कार्यको थालनी भएको थियो। [[संयुक्त राज्य अमेरिका|अमेरिकी]] सहयोगमा सुरु गरिएको सो आयोजनाको प्रमुख कृष्ण बम मल्ल थिए। योजनावद्ध रूपमा नभएता पनि यसै परियोजनाको फलस्वरुप भरतपुरमा अस्पताल, [[विद्यालय]] र सरकारी कार्यालयहरूको लागि जग्गा खाली राखेर सर्वसाधारणहरूलाई जग्गा बाँडी बसोबास गर्न प्रोत्साहित गरिएको थियो।<ref name="चितवन0"/> नगर पञ्चायत ऐन २०१९ बमोजिम तत्कालिन सरकारले वि.सं. २०३५ साल माघ १५ गते तत्कालीन भरतपुर गाउँ [[पञ्चायती व्यवस्था|पञ्चायत]] र नारायणगढ गाउँ पञ्चायतको सबै भाग र कल्याणपुर गाउँ पञ्चायतको आंशिक भागलाई मिलाएर भरतपुर नगर पञ्चायत बनाएको थियो। भरतपुर नगर पञ्चायतको पहिलो नगरप्रमुख मुक्तिलाल चुके थिए।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=मुक्तिलाल चुकेको निधनपछि आँखा दान|युआरएल=https://www.safalkhabar.com/news/27862|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=सफल खबर|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref><ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=भरतपुरका संस्थापक मेयर मुक्तिलाल चुके रहेनन्|युआरएल=https://www.safalkhabar.com/news/27829|कार्य=|प्रकाशक=सफल खबर|वेबसाइट=|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> वि.सं. २०४७ सालमा देशमा [[नेपाल अधिराज्यको संविधान २०४७]] लागु भएपछि नगरपालिकाको लागि चाहिने आवश्यक पूर्वाधार तथा जनशक्ति भएको कारणले भरतपुर स्वतः नगरपालिका बन्न पुगेको थियो।<ref name="चितवन0"/> यो नगर चितवन जिल्लाकै पहिलो नगरपालिका समेत हो। नगरपालिका बनेपछि यहाँ सडक विकासको काममा तीव्रता आएको थियो। वि.सं. २०७१ मङ्सिर १३ गते [[नेपालको मन्त्रिपरिषद्]] अन्तर्गतको सामाजिक समितिले ६१ वटा नगरपालिका थप गर्ने र ७ वटा नगरपालिकालाई उपमहानगरपालिका बनाउने सिफारिस गरे अनुरूप [[नेपाल सरकार]]को निर्णय बमोजिम वि.सं. २०७१ पुस २८ गते नेपाल राजपत्रमा प्रकाशित सूचना अनुसार भरतपुर पनि नगरपालिकाबाट उपमहानगरपालिकामा विस्तार भएको थियो।<ref name="उपमहानगर"/> उक्त समयमा भरतपुरलाई उपमहानगरपालिका घोषित गर्दा यसमा [[मङ्गलपुर]], [[फुलबारी, चितवन|फुलबारी]], [[गीतानगर]], [[पटिहानी]] तथा [[शिवनगर, चितवन|शिवनगर]] गाविसलाई समावेश गरिएको थियो। [[नेपालको संविधान २०७२]] अनुसार स्थानीय सरकारको गठन भएपछि वि.सं. २०७३ फाल्गुण २७ गते भरतपुरलाई महानगरपालिकामा स्तरोन्नति गरेपछि हाल यस महानगरपालिकामा २९ वटा वडाहरू छन्।<ref name="महानगर"/><ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=भरतपुर महानगरपालिकाको संक्षिप्त परिचय|युआरएल=https://bharatpurmun.gov.np/ne/node/26|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=भरतपुर महानगरपालिका|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> == अवस्थिति == यो सहर समुद्री सतहबाट १४० मिटरदेखि ३९० मिटर उचाइसम्म फैलिएको छ। यो नगर २७° ३२' ५८" देखि २७° ४५' ४०" उत्तरी अक्षांश र ८४° ९' ४१" देखि ८४° २९' ५" पूर्वी देशान्तरमा पर्दछ। यसको पूर्वमा [[रत्ननगर नगरपालिका]], [[कालिका नगरपालिका]], [[इच्छाकामना गाउँपालिका]] रहेका छन्<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=उत्तर फर्के हिमाल, दक्षिण हेरे फाँट, पहाडकी रानी – इच्छाकामना गाउँ|युआरएल=https://echitwanpost.com/81943/2019032408/36/01/|कार्य=|प्रकाशक=चितवन पोस्ट|वेबसाइट=|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> भने पश्चिमतर्फ [[विश्व सम्पदा क्षेत्र]]मा सूचीकृत [[चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज]] र [[नवलपुर जिल्ला]] उत्तरतर्फ [[तनहुँ जिल्ला]] र [[इच्छाकामना गाउँपालिका]] तथा दक्षिण तर्फ [[चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज]] नै पर्दछ। यसको तल्लो समथर सतहमा वडा नं. १, २, ३ र ४ तथा ५ को भू-भागहरू पर्दछ। == जलवायु == समुद्री सतहबाट कम उचाइमा, तल्लो समथर भू–भागमा र [[महाभारत पर्वत शृङ्खला|महाभारत पर्वत]]को नजिकै रहेको कारण भरतपुर क्षेत्रमा औसत [[तापक्रम]] बढी, [[आद्रता]]युक्त [[जलवायु परिवर्तन|जलवायु]] भएको पाइन्छ। यहाँ पुस, माघ महिनामा अत्याधिक जाडो हुन्छ भने सो समयमा न्यूनतम तापक्रम १० डिग्री सेल्सियस सम्म पुग्ने गर्दछ। यहाँ वैशाख, जेठ र असार महिनामा सर्वाधिक गर्मी हुन्छ भने उक्त समयमा यहाँको तापक्रम ४० डिग्री सेल्सियससम्म पुग्ने गरेको पाइन्छ। भरतपुरमा वार्षिक औसत [[वर्षा]] १,५०० मिलिमिटर हुने गर्दछ। वि.सं. २०६८ साउन ३२ मा, यहाँ हालसम्मकै सर्वाधिक अर्थात् २४ घन्टामा लगभग ३११ मिलिमिटर पानी परेको थियो।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=किन बढ्दै छ भरतपुरमा डुबान ?|युआरएल=https://www.nayapatrikadaily.com/news-details/52606/2020-10-07|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=नयाँ पत्रिका|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=६ डिसेम्बर २०२०}}</ref> साधारणतया वैशाख र जेठ याममा यहाँ बढी सुख्खा हुने गर्दछ।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=जिल्लाको जानकारी|युआरएल=https://daochitwan.moha.gov.np/en/page/introduction-of-chitwan-1|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> == जनसङ्ख्या == नेपालको [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८|वि.सं. २०६८ को जनगणना]] अनुसार भरतपुरको जनसङ्ख्या २,८०,५०२ रहेको थियो जसमध्ये [[पुरुष]]को जनसङ्ख्या १,४६,५०१ र [[महिला]] १,३४,००१ रहेको थियो।<ref name=चितवन/> भरतपुरमामा मुख्यतया [[थारु जाति|थारू]], [[दराई जाति|दराई]], बोटे, [[गुरुङ जाति|गुरुङ]], [[मगर जाति|मगर]], [[चेपाङ जाति|चेपाङ]], [[तामाङ जाति|तामाङ]] रहेका छन् भने यहाँ थोरै सङ्ख्यामा [[राई जाति|राई]], [[लिम्बु जाति|लिम्बु]] लगायत [[बराल]], [[पौडेल]], [[अधिकारी]], [[थापा]], [[बोहरा|बोहोरा]] थर भएका [[ब्राह्मण|बाहुन]] तथा [[क्षेत्री]] जाति बसोबास गर्छन्। यहाँ [[श्रेष्ठ]], प्रधान, [[महर्जन]], शाही लगायतका थर भएका [[नेवार जाति|नेवार]] जातिका मानिसहरूका साथै नेपालमा रहेका अन्य सबै जातजातिका मानिसहरू बसोबास गर्दछन्।<ref name=चितवन>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=भौगोलिक र जातीय विविधायुक्त भरतपुर|युआरएल=https://echitwanpost.com/50108/2017031409/18/53/|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=चितवन पोस्ट|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> === जनसङ्ख्या वर्गीकरण<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=भरतपुर महानगरपालिकाको विस्तृत तथ्याङ्क|युआरएल=https://bharatpurmun.gov.np/sites/bharatpurmun.gov.np/files/documents/%E0%A4%AD%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%B0%20%E0%A4%AE%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%97%E0%A4%B0%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE%20Profile%20%E0%A5%A8%E0%A5%A6%E0%A5%AD%E0%A5%AC_0.pdf|कार्य=|प्रकाशक=भरतपुर महानगरपालिका|वेबसाइट=|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> === {{Historical populations |type = US |source = [http://himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/contributions/pdf/CNAS_28_02_03.pdf सोधपत्र] |वि.सं.२०३८ |२७६०२ |वि.सं.२०४८ |५४६७० |वि.सं.२०५८ |१२५११२ |वि.सं.२०६८ |२८०,५०२ }} {{Bar chart | title = जातिगत जनसङ्ख्या विवरण, वि.सं.२०६८ जनगणना अनुसार | label_type = जाति | data_type = जनसङ्ख्या | bar_width = 35 | width_units = em | data_max = 100000 | label1 = ब्राह्मण | data1 = ९६,२५५ | label2 = क्षेत्री | data2 = ३५,३८५ | label3 = गुरुङ | data3 = २४,४८५ | label4 = सार्की, कामी | data4 = १८,९६३ | label5 = नेवार | data5 = १७,२४२ | label6 = थारू | data6 = १७,१५६ | label7 = मगर | data7 = १४,४९० | label8 = कुमाल | data8 = ६,७७१ | label9 = दमाई | data9 = ६,२७० | label10 = घर्ती | data10 = २,१०२ }} == यातायात तथा सडक सञ्जाल == भरतपुर महानगर अन्तरर्गत [[महेन्द्र राजमार्ग|पूर्व-पश्चिम राजमार्ग]] तथा मुग्लिन नारायणगढ सडक खण्ड रहेको छ। दुई ठुला राजमार्ग र देशको केन्द्र भएकाले यहाँबाट मुलुकको हरेक भागमा जानका लागि [[बस]], माइक्रो बस, भाडाको कार, [[ट्याक्सी]], लगायत लामो दुरीका यातायात साधन उपलब्ध छन्। महानगरले यातायात व्यवस्थापनमा समस्या देखिएको भन्दै बि.स. २०७६ जेठमा तीन पाङ्ग्रे सवारीलाई प्रमुख मार्गमा सञ्चालन हुनबाट रोकेको थियो<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=भरतपुरका यी ठाउँमा चल्न नपाउने भए तीनपांग्रे|युआरएल=https://thahakhabar.com/news/23193/|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=थाह खबर|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> भने यसको विरोधमा प्रदर्शन समेत भएको थियो।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=तीनपांग्रे साधन व्यवस्थापन गर्न खोज्दा भरतपुरमा तनाव‍,गाेली चल्याे|युआरएल=https://ujyaaloonline.com/story/3325|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=उज्यालो अनलाइन|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> यातायातको प्रमुख साधन सडक सञ्जालद्वारा भरतपुरबाट नेपालको पूर्व पश्चिम भागमा जान सकिने सहजता भएता पनि यहाँ रहेको [[भरतपुर विमानस्थल]]ले नेपालको प्रमुख सहर [[काठमाडौँ]] र [[पोखरा महानगरपालिका|पोखरा]]लाई जोड्ने गर्दछ।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=भरतपुर विमानस्थल आजदेखि १० दिन बन्द हुने|कार्य=बाग्मती खबर|प्रकाशक=|युआरएल=https://www.bagamatikhabar.com/country/5741|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> यस्तै सरकारले यहाँको सीमा सुरक्षा कार्यालय नजिकै यातायात व्यवस्था कार्यालय खोल्ने जनाएको थियो, तथापि यो हालसम्म सञ्चालनमा आएको छैन।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=यातायात व्यवस्था कार्यालय भरतपुरको कार्यालय आँपटारीमा|युआरएल=http://kalikanews.com/news/133745|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=कालिका समाचार|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> == उद्योग-धन्दा == भरतपुर महानगरपालिकामा चितवन उद्योग सङ्घमा दर्ता भएका जम्मा ४६४ उद्योगहरू रहेको छन्।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=संस्थागत सदस्यता|युआरएल=http://www.cainepal.org.np/institutional-membership|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=चितवन उद्योग सङ्घ|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> भरतपुरमा [[कोका-कोला]]<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=कोक र सानमिगेल बियरले तिरेनन् स्थानीय विकास शुल्क|युआरएल=https://echitwanpost.com/26049/2015072902/35/40/|कार्य=|प्रकाशक=चितवन पोस्ट|वेबसाइट=|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref>, [[सान मिगेल बियर]]<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=भरतपुर आन्तरिक राजश्व कार्यालयको राजश्व स्रोत मदिरा मात्रै किन धेरै ?|युआरएल=http://sharelagani.com/%E0%A4%AD%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%B0-%E0%A4%86%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%95-%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B5-%E0%A4%95%E0%A4%BE/|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=सेयर लगानी|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref>, कृषि क्षेत्रको विकास र विस्तार गर्नको लागि डेरीका लागि आवश्यक सम्पूर्ण सामान उत्पादन गर्ने कम्पनी ह्वाइट हिमालयन इन्जिनियरिङ<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=दुग्ध अनुदान पाँच गुणा बढाउन कृषकको माग|युआरएल=https://www.ghatanarabichar.com/73702?amp_markup=1|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=घटना र विचार|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref>,जस्ता दुईचार वटा बहुराष्ट्रिय [[उद्योग]]का साथै ठूलासाना अरू उद्योगहरू पनि रहेका छन्, तर यो सहर मुख्यतया सेवा उद्योगमा प्रसिद्धि कमाउँदै गइरहेको छ। महानगरपालिकाले उद्योग प्रवर्द्धन र अन्य प्रायोजनका लागि आर्थिक वर्ष वि.स. २०७७/०७८ को लागि ४ अर्ब १५ करोड ६४ लाख ८९ हजार आयव्ययको अनुमान प्रस्तुत गरेको थियो।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=भरतपुर महानगरको बजेट चार अर्ब १५ करोड|युआरएल=http://www.ichchhakamanafm.org/news/1897|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=इच्छाकामना एफएम|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> == सञ्चार तथा सूचना क्षेत्र == === एफएम स्टेसनहरू === {| class="wikitable" |- ! रेडियोको नाम !! ठेगाना !! मेघाहर्ज !! प्रसारण संस्था |- | कालिका एफएम ९५.२ र कालिका ९१ || भरतपुर-१० || २००० वाट || कालिका एफएम प्रा.लि. |- | हाम्रो एफएम || भरतपुर-११ || २००० वाट || हाम्रो एफएम प्रा.लि. |- | रेडियो त्रिवेणी || भरतपुर-११ || २००० वाट || त्रिवेणी एफएम प्रा.लि. |- | सिनर्जी एफएम || भरतपुर-१० || २००० वाट || सिनर्जी एफएम प्रा.लि. |- | रेडियो सम्पदा ९०.५ || भरतपुर-६ || २५० वाट || रेडियो सम्पदा प्रालि |- | रेडियो भरतपुर १०५.२ || भरतपुर-७ || ५०० वाट || रेस नेपाल |- | रेडियो शिवशक्ति ९८.३ || भरतपुर-१४ || ५०० वाट || शिवशक्ति सामुदायिक संस्था |- | रेडियो प्रभाव ९२.४ || भरतपुर-२१ || २०० वाट || रेडियो प्रभाव प्रा.लि. |- | सेफर्ड एफएम ८९.२ || भरतपुर-२५ || १०० वाट || सेफर्ड मिडिया प्रा.लि. |} === टेलिभिजन स्टेसनहरू === {| class="wikitable" |- ! टेलिभिजनको नाम !! ठेगाना !! प्रसारण संस्था |- | बेसो || भरतपुर-२ || एकता सञ्चार नेपाल प्रा.लि. |- | कृस्टल || भरतपुर-१० || कृस्टल सञ्चार सहकारी संस्था लिमिटेड |- | आभाष || भरतपुर-२ || ग्रिनलाइन मिडिया प्रा.लि. |- | टिभी कालिका || भरतपुर-१० || टिभी कालिका प्रा.लि. |- | नमस्ते || भरतपुर-२ || सोनुसम्राट मिडिया प्रा.लि. |} ==प्रमुख शैक्षिक प्रतिष्ठानहरू== ===कृषि तथा वन विश्वविद्यालय=== [[त्रिभुवन विश्वविद्यालय|त्रिभुवन विश्वविद्यालय]] अन्तर्गतको [[कृषि तथा पशु विज्ञान अध्ययन संस्थान]]को [[रामपुर नगरपालिका|रामपुर]]स्थित केन्द्रीय क्याम्पस र [[हेटौँडा उपमहानगरपालिका|हेटौँडा]]मा रहेको [[कृषि तथा पशु विज्ञान अध्ययन संस्थान|कृषि तथा पशु विज्ञान अध्यान संस्थान]]को केन्द्रीय क्याम्पस तथा [[पोखरा महानगरपालिका|पोखरा]] अवस्थित वन विज्ञान क्याम्पस मिलेर बनेको विश्वविद्यालय हो।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=आङ्गिक क्याम्पस विस्तार गर्दै कृषि विश्वविद्यालय|युआरएल=https://www.kharibot.com/news-details/17661/kharibot|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=खरिबोट|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> ===वीरेन्द्र बहुमुखी क्याम्पस=== {{मुख्य|वीरेन्द्र बहुमुखी क्याम्पस}} [[नेपाल]]को [[चितवन जिल्ला]] स्थित [[भरतपुर महानगरपालिका|भरतपुर]] वडा नं. १० मा अवस्थित एक सरकारी तथा बहु-सङ्काय सञ्चालित क्याम्पस हो। यो क्याम्पसको स्थापना वि.सं. २०२२ सालमा भएको थियो। [[नारायणगढ]] बजारबाट भरतपुर उकालोको देब्रेपट्टी पर्ने यो क्याम्पस भरतपुर सहरको केन्द्रमै अवस्थित छ। हाल ९-१० वर्षदेखि क्याम्पसले उसको स्नात्तकोतर तहको कक्षाहरू भरतपुरको वडा १०, ११ र १२ को बीचमा बाइपास सडकसँगै रहेको क्याम्पसको जग्गामा भवन बनाई सञ्चालन गर्दै आएको छ। यो क्याम्पस [[त्रिभुवन विश्वविद्यालय]]को आङ्गिक क्याम्पस हो।<ref name="वीरेन्द्र बहुमुखी क्याम्पस">{{वेब स्रोत|शीर्षक=वीरेन्द्र बहुमुखी क्याम्पस|युआरएल=http://bmc.ed.np|वेबसाइट= आधिकारिक वेबसाइट|प्रकाशक=|मिति=२४ नोभेम्बर २०२०}}</ref> ===बालकुमारी कलेज=== {{मुख्य|बालकुमारी कलेज}} त्रिभुवन विश्वविद्यालयको सम्बन्धन रहेको यो सामुदायिक कलेज [[नारायणगढ]]को क्याम्पाचौरमा रहेको छ। यहाँ मानविकी तथा व्यवस्थापनमा स्नातकोतर तथा स्नातक सम्मको अध्यापन हुने गरेको छ।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=बालकुमारी कलेज|युआरएल=https://www.balkumaricollege.edu.np/|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> ===सप्तगण्डकी बहुमुखी क्याम्पस=== {{मुख्य|सप्तगण्डकी बहुमुखी क्याम्पस}} त्रिभुवन विश्वविद्यालयको सम्बन्धन रहेको यो दोस्रो सामुदायीक क्याम्पस [[भरतपुर अस्पताल]] नजिकै रहेको छ। यहा मानविकी तथा व्यवस्थापनमा स्नातकोतर तथा स्नातक सम्मको अध्यापन हुने गरेको छ।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=सप्तगण्डकी बहुमुखी क्याम्पसको कौशलता विकास सम्वन्धी तालिम|युआरएल=https://radiobharatpur.com/archives/1809|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=रेडियो भरतपुर|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> ===पुरानो मेडिकल कलेज=== यो भरतपुरको पहिलो मेडिकल कलेज हो जसको स्थापना वि.सं. २०५० सालमा भएको थियो।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=पुरानो मेडिकल कलेज चितवनको प्राविधिक सहयोग|युआरएल=https://www.sunakharinews.com/31235/|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=सुनाखरी|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> == प्रमुख पर्यटकीय गन्तव्यहरू == === चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज === {{मुख्य|चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज}} चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज [[नेपाल]]को सबैभन्दा पहिलो तथा सबैभन्दा पुरानो राष्ट्रिय निकुञ्ज हो। यसको स्थापना सन् १९७३ मा गरिएको थियो। जैविक विविधताको धनी यो निकुञ्ज नेपालको मध्य [[तराई]]मा अवस्थित छ। यहाँ ३० भन्दा बढी ठूला जातका स्तनधारी जीवजन्तुहरू पाइन्छन्। चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज विश्वमै दुर्लभ मानिएका [[एकसिङ्गे गैँडा]] र ठूला [[हात्ती]]हरूको पनि बासस्थान हो। यस निकुञ्जको प्रधान कार्यालय कसरामा रहेको छ जसकारण सबै प्रकारका प्रशासनिक कामहरू कसराबाटै हुने गर्दछ।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज नियमावली|युआरएल=http://www.moljpa.gov.np/wp-content/uploads/2019/06/%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A4%B5%E0%A4%A8-%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%AF-%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%81%E0%A4%9E%E0%A5%8D%E0%A4%9C-%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%B2%E0%A5%80-%E0%A5%A8%E0%A5%A6%E0%A5%A9%E0%A5%A6.pdf|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> यसलाई विश्व स्तरमै प्रमुख पर्यटकीय गन्तव्यको रूपमा लिइन्छ।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=विश्व सम्पदा सुचिमा सुचिकृत ६३० मध्ये १०|युआरएल=https://loksewanepal.com/general-knowledge/19832|कार्य=|प्रकाशक=लोकसेवा सहयोगी|वेबसाइट=|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> === नारायणी नदी === {{मुख्य|गण्डकी नदी}} यो सहरको उत्तर पश्चिम हुँदै बग्ने नारायणी नदी भरतपुरको प्रमुख जलधारा हो यो नदीको किनारामा सूर्योदय एवम् सूर्यास्त हेर्न तथा पवित्र देवघाट स्नानका लागि पर्यटक तथा भक्तजन यो नदी किनारमा पुगेका हुन्छन्।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=रङ्गिन बन्दै नारायणी नदी किनार|युआरएल=https://hamrakura.com/news-details/90786/2020-11-20|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> यहाँ राफटिङ र डुङ्गा विहार पनि उपलब्ध छन्।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=नारायणी नदीमा 'स्पीड मोटरवोट' संचालनमा|युआरएल=https://www.janatapati.com/news-detail/28024|कार्य=|प्रकाशक=जनपाटी|वेबसाइट=|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> नारायणी नदीको किनारमा चितवन महोत्सव पनि हुने गर्दछ।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=चितवन महोत्सवकाे अाकर्षण पर्यटक गाइड बुक|युआरएल=https://nagariknews.nagariknetwork.com/economy/168380-1546920180.html|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=नागरिक दैनिक|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> === राप्ती नदी === {{मुख्य|राप्ती नदी}} चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जको किनारामा बग्ने यो नदी पर्यटकमाझ लोकप्रिय छ। यो नदीको किनारामा सूर्योदय एवम् सूर्यास्त हेर्न तथा जल यात्राका लागि पर्यटकहरूलाई आकर्षित गर्दछ। यहाँ गोही संरक्षण क्षेत्र समेत रहेको छ।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=गोही संरक्षणमा चुनौती, राप्ति र नारायणीमा छाडिएका तीन गोहीको मृत्यु|युआरएल=https://www.hamropatro.com/news/details/5658976888684544?ns=|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=खबर हब|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> === बीस हजारी ताल === {{मुख्य|बीस हजारी ताल}} विश्वप्रसिद्ध सिमसार क्षेत्र विसहजारी ताल पन्छी प्रेमीहरू माझ प्रसिद्ध छ। यो क्षेत्र [[साइबेरिया]]देखि [[श्रीलङ्का]]सम्म चक्ककर लागउने फिरन्ता चराहरूको एक प्रमुख विश्रामस्थल हुनुका साथै स्थानीय चराहरू र गोहीको पनि केन्द्र हो।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=चितवनको सुन्दर पर्यटकीय गन्तव्य बीस हजारी ताल|युआरएल=https://nepalpatra.com/visit/93904/|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=नेपाल पत्र|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> === मेघौली === मेघौली [[चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज]]को पश्चिमी प्रवेशद्वार हो।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=रामशरण गैरे|शीर्षक=मेघौलीमा पर्यटकको चहलपहल|युआरएल=https://echitwanpost.com/116125/2020092808/01/54/|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=चितवन पोस्ट|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> यसले हरेक वर्ष हजारौँ दर्शकहरूलाई आकर्षित गर्दछ। नारायणी र राप्तीको दोभान गोलाघाट (मेघौली) सूर्यास्तको अवलोकनका लागि नेपालमै ख्याति प्राप्त क्षेत्र मानिन्छ।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=भरतपुरको मेघौलीमा आन्तरिक पर्यटक भित्रीन थाले|युआरएल=http://kalikanews.com/news/134587|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=कालिका एफएम|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> स्थानीय आदिवासी थारू व्यक्तिहरू बारे थप जान्नका लागि पनि यो एउटा रमाईलो ठाउँ हो। यो परम्परागत बस्तीको राम्रो संरक्षण उदाहरण हो। यहाँ [[हात्ती पोलो]] विश्वकप समेत हुने गरेको छ।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=शुरु भयो मेघौलीमा पाचौँ मेघौँली पर्यटन महोत्सब २०७६|युआरएल=https://www.londonkathmandu.com/2020/03/02/%E0%A4%B6%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%81-%E0%A4%AD%E0%A4%AF%E0%A5%8B-%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%98%E0%A5%8C%E0%A4%B2%E0%A5%80%E0%A4%AE%E0%A4%BE-%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%9A%E0%A5%8C%E0%A4%81-%E0%A4%AE/|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref><ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=दश वर्षपछि मेघौली पर्यटन महोत्सव|युआरएल=https://www.radiotriveni.org/news/3273|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=रेडियो त्रिवेणी|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> === विक्रम बाबा === विक्रम बाबा मेला चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज भित्र प्रत्येक वर्ष लाग्ने गर्दछ। सामान्यतया यो प्रत्येक वर्षको चैते दशैँबाट सुरु हुन्छ।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=सुरु भयो चितवनमा पवित्र बिक्रम बाबा मेला|युआरएल=https://www.cinepatra.com/holloy-bolloy/411/|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=सिनेपत्र|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> मेलामा चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जभित्र अवस्थित सालको रुखको फेदमा पूजा गर्ने गरिन्छ।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=चितवनमा विक्रम बाबा मेला सुरु|युआरएल=https://www.onlinekhabar.com/2017/03/563024|कार्य=|प्रकाशक=अनलाइन खबर|वेबसाइट=|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> मेला हेर्न स्थानीय पर्यटकहरूका साथसाथै भारत तथा अन्य देशहरूबाट पनि भक्तजनहरू आउने गरेका छन्। वि.सं. २०७६ सालमा भने १५ दिनसम्म चल्ने मेला कोरोनाका कारण स्थगित गरिएको थियो।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=कोरोना भाइरसको कारण चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज भित्र लाग्ने बिक्रम बाबा मेला स्थगित|युआरएल=https://a2zsamachar.com/104186|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=ए टु जेट समाचार|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> == उल्लेखनीय भवनहरू == ===दियालो बङ्गला राजदरबार=== {{मुख्य|दियालो बङ्गला राजदरबार}} नेपालको तत्कालीन [[नेपालका राजाहरूको सूची|राजा]] [[महेन्द्र वीर विक्रम शाह|महेन्द्र]]ले निर्माण गर्न लगाएको यो दरबार शाह राजाहरूको सितकालीन दरबारको रूपमा रहेको थियो। यो दरबार भरतपुर भएर बग्ने नारायणी नदी किनारमा अवस्थित छ।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=ओझेलमा दियालो बङ्गला|युआरएल=https://ratopati.com/story/5948|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=रातोपाटी|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> वि.सं. २०२६ मा निर्माण सम्पन्न भएको यो दरबारमा राजपरिवारका सदस्यहरूको विश्राम गर्ने मुख्य गन्तव्य बनेको थियो।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=राजाले विश्राम गर्ने दियालो बङ्गला किन ओझेल पर्‍यो ?|युआरएल=http://newskoseli.com/archives/39844|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=न्युज कोशेली|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> ===कसरा दरबार=== नेपालका [[राणा शासन|राणा शासक]]हरू यस क्षेत्रमा सिकार गर्ने भएकोले विश्रामस्थलको रूपमा यो दरबार बनाइएको थियो। वर्तमान समयमा यो दरबारभित्र [[चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज]]को कार्यलय हुनुका साथै सङ्ग्रहालय रहेको छ।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=आजीवन जङ्गलमा|युआरएल=https://nepalmag.com.np/miscellaneous/2017/06/12/20170612192416|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=नेपाल म्याग|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> ===भरतपुर कभर्ड हल=== भरतपुरमा भित्री खेलहरू खेल्नका लागि बनाइएको यो कर्भडहल सहरको मध्य भागमा रहेको गेस्टहाउस मैदानको किनारमा रहेको छ। [[स्थानीय तह निर्वाचन, २०७४]]मा यहाँ मतपत्र गणना समेत गरिएको थियो।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=भरतपुर मत गणनास्थलभित्र ४६ जनाको टोली प्रवेश|युआरएल=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/123206-1496307000.html|कार्य=|प्रकाशक=नागरिक दैनिक|वेबसाइट=|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> ===उपरदाङगढी‎=== {{मुख्य|उपरदाङगढी‎}} ढुङ्गाले बनाइएको चित्तार्कषक यो गढी वडामाहाराज [[पृथ्वीनारायण शाह]]का माहिला छोरा राजकुमार [[बहादुर शाह]]का छोरा शत्रुभञ्जन शाहले बनाएका थिए। यो गढी भर्खरै [[नेपालको एकीकरणकाल|एकीकरण]] हुँदै गरेको नेपालको [[इस्ट इन्डिया कम्पनी|अङ्ग्रेज]]सँग हुनसक्ने सम्भावित भिडन्तलाई मध्यनजर गरि बनाइएको थियो।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=नेपाल-अङ्ग्रेज युद्धस्थल उपरदाङगढी|युआरएल=https://www.onlinekhabar.com/2016/10/495229|कार्य=|प्रकाशक=अनलाइन खबर|वेबसाइट=|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> चितवन जिल्लाको पुरानो सदरमुकाम रहेको यो [[गढी]]को निर्माण सम्पन्न भएपछि यो प्रशासनिक र व्यापारिक केन्द्र बनेको थियो। उपरदाङगढी‎ [[पहाड]]को टाकुरामा रहेको गढी र [[यातायात]]को असुविधाले गर्दा वि.सं. २०१८ सालदेखि वि.सं. २०२४ सालसम्ममा यहाँबाट सदरमुकाम भरतपुर सारिएको थियो।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=ऐतिहासिक उपरदाङगढी संरक्षण गरिने|युआरएल=https://www.prasashan.com/2019/01/20/101397/|कार्य=|प्रकाशक=प्रशासन|वेबसाइट=|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref><ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=उपरदाङगढी चितवनको प्रमुख एक ऐतिहासिक स्थल|युआरएल=http://krishiabhiyan.com/archives/6538|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=कृषि अभियान|भाषा=नेपाली|मिति=|पहुँचमिति=१० नोभेम्बर २०२०}}</ref> ==खेलकुद== नगरका युवाहरू माझ [[भकुन्डो|फुटबल]], [[क्रिकेट]] र [[भलिबल]] खेल लोकप्रिय रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2019/02/742360 |title=प्रदेश ३ स्तरीय खेलकुद प्रतियोगिता चितवनमा हुने |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2020-12-09}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://stardainik.com/news/848 |title=भरतपुरमा प्रदेश स्तरीय खेलकुद प्रतियोगिता सुरु |website=स्टार दैनिक |language=नेपाली |accessdate=2020-12-09}}</ref> जम्मा १५ वटा खेल मैदान रहेको यो नगरको मुख्य खेलहरू वर्तमान समयमा क्याम्पा चौर र कभर्ड हल, गेस्ट हाउस चौरमा हुने गरेको छ। क्रिकेट खेलको बढ्दो लोकप्रियताका कारण चौतर्फी सामाजिक प्रयासमा यस नगरमा अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको क्रिकेट रङ्गशाला बनाउने कार्यलाई अघि सारिएको छ।<ref>{{Cite web |url=https://ratopati.com/story/76593 |title=चितवनमा गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट रंगशाला निर्माणको काम सुरु |website=रातोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2020-12-09}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.setopati.com/sports/cricket/198280/ |title=चितवन प्रिमियर लिग माघ १७ देखि |website=सेतोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2020-12-09}}</ref> [[गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट रङ्गशाला]] नाम राखिएको यो क्रिकेट रङ्गशालालाई वि.सं. २०७८ सम्ममा पुरा गर्ने लक्ष्य राखिएको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.setopati.com/sports/cricket/196497/ |title=चितवनमा क्रिकेट रंगशाला बनाउन निजामती कर्मचारीले दिए ७ लाख |website=सेतोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2020-12-09}}</ref> क्रिकेटमात्र नभएर फुटबल खेलमा समेत नाम कमाएको भरतपुरमा वि.सं. २०७६ देखि [[भरतपुर गोल्डकप]] आयोजना हुँदै आएको छ। यो चितवनकै सर्वाधिक पुरस्कार राशिको फुटबल प्रतियोगितासमेत हो।<ref>{{Cite web |url=https://echitwanpost.com/26631/2015081601/20/58/ |title=भरतपुर गोल्ड कप हुने |date=2015-08-16 |website=चितवन पोस्ट दैनिक |language=नेपाली |accessdate=2020-12-09}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://thahakhabar.com/news/90592/ |title=फागुन २४ देखि भरतपुर गोल्डकप, विजेतालाई १० लाख |website=थाहा खबर |language=नेपाली |accessdate=2020-12-09}}</ref> == उल्लेखनीय व्यक्तिहरू == * [[पुष्पकमल दाहाल]] - नेपाली राजनीतिज्ञ र पूर्व प्रधानमन्त्री * [[सृष्टी श्रेष्ठ]] - मिस नेपाल २०१२ र नेपाली अभिनेत्री * [[सन्दीप लामिछाने]] - अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट खेलाडी * [[कमलबहादुर अधिकारी]] - अन्तर्राष्ट्रिय भारोत्तोलक * [[रेणु दाहाल]] - नेपाली राजनीतिज्ञ र पहिलो महिला मेयर * [[मरिष्का पोखरेल]] - नेपाली चलचित्र अभिनेत्री * [[नीलकण्ठ उप्रेती]] - पूर्व प्रमुख निर्वाचन आयुक्त ==चित्र दीर्घाहरू== <gallery mode="packed"> चित्र:Narayani bridge in Gaindakot.jpg|नारायणी पुलको दृश्य चित्र:Beautiful Bishazaari Lake.jpg|बीस हजारी ताल चित्र:Hattipolo.jpg|हात्ती पोलोको विश्वकप प्रतियोगिता चित्र:Chitwan national park. It was taken inside the chitwan national park. This was taken while safari.jpg|जङ्गल सफारी चित्र:Chitwan 8 April - (02) 2.jpg|भरतपुर विमानस्थल </gallery> == सन्दर्भ सामग्रीहरू == {{सन्दर्भसूची}} ==यो पनि हेर्नुहोस्== {{नेपालका ठूला सहरहरू}} {{नेपालका महानगरीय नगरपालिकाहरू}} {{चितवन जिल्लाका स्थानीय तहहरू}} [[श्रेणी:नेपालका जिल्ला सदरमुकामहरू]] [[श्रेणी:नेपालका महानगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:चितवन जिल्लाका नगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:वि.सं. २०३५ मा स्थापित नगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:नेपालका पूर्व नगर पञ्चायतहरू]] grviooetlv82u9bahxtw6nav4ybs8xt 1 30020 1070592 1070586 2022-07-23T13:43:40Z Bada Kaji 52836 सूचित गर्दै wikitext text/x-wiki {{Talk header}} == मुख्य पृष्ठको नयाँ रुप == नमस्ते! मैले [[मुख्य पृष्ठ]]लाई नयाँ रूप दिएको छु। तपाईंले यसलाई [[प्रयोगकर्ता:Bada Kaji/प्रयोगस्थल|यहाँ देख्न सक्नुहुन्छ]]। यदि तपाइँसँग कुनै प्रतिक्रिया छ भने मलाई थाहा दिनुहोला। धन्यवाद! --[[User:Bada Kaji|बडा काजी]] ([[User talk:Bada Kaji|कुरा गर्ने]]) १८:१७, २२ जुलाई २०२२ (नेपाली समय) :सूचित गर्दै: {{u|Biplab Anand}}, {{u|Saroj Uprety}}, {{u|पर्वत सुबेदी}}, {{u|Tulsi}}, {{u|Nirjal stha}}, {{u|BRPever}}, {{u|सरोज कुमार ढकाल}}, {{u|Pitambar Bhattarai}} --[[User:Bada Kaji|बडा काजी]] ([[User talk:Bada Kaji|कुरा गर्ने]]) १९:२८, २३ जुलाई २०२२ (नेपाली समय) 07ux1aqt6zy840zgkmhuzb8317cb7fy 1070596 1070592 2022-07-23T14:28:18Z पर्वत सुबेदी 31224 /* मुख्य पृष्ठको नयाँ रुप */ wikitext text/x-wiki {{Talk header}} == मुख्य पृष्ठको नयाँ रुप == नमस्ते! मैले [[मुख्य पृष्ठ]]लाई नयाँ रूप दिएको छु। तपाईंले यसलाई [[प्रयोगकर्ता:Bada Kaji/प्रयोगस्थल|यहाँ देख्न सक्नुहुन्छ]]। यदि तपाइँसँग कुनै प्रतिक्रिया छ भने मलाई थाहा दिनुहोला। धन्यवाद! --[[User:Bada Kaji|बडा काजी]] ([[User talk:Bada Kaji|कुरा गर्ने]]) १८:१७, २२ जुलाई २०२२ (नेपाली समय) :सूचित गर्दै: {{u|Biplab Anand}}, {{u|Saroj Uprety}}, {{u|पर्वत सुबेदी}}, {{u|Tulsi}}, {{u|Nirjal stha}}, {{u|BRPever}}, {{u|सरोज कुमार ढकाल}}, {{u|Pitambar Bhattarai}} {{u|हिमाल सुबेदी}} --[[User:Bada Kaji|बडा काजी]] ([[User talk:Bada Kaji|कुरा गर्ने]]) १९:२८, २३ जुलाई २०२२ (नेपाली समय) * बडा काजी ज्युद्वारा बनाइएको प्रमुख पृष्ठको परिमार्जित नयाँ स्वरुप राम्रो लाग्यो मलाई। [[प्रयोगकर्ता:पर्वत सुबेदी|'''<font color="#FF7F00"><b>पर्वत सुबेदी</b></font>''']] [[प्रयोगकर्ता वार्ता:पर्वत सुबेदी|(<small>'''कुरा गर्ने'''</small>)]] २०:१३, २३ जुलाई २०२२ (नेपाली समय) igdito4mb69a9dc7p2gl897ub0jnrgv 1070603 1070596 2022-07-23T17:40:03Z Saroj Uprety 31493 /* मुख्य पृष्ठको नयाँ रुप */ टिप्पणी wikitext text/x-wiki {{Talk header}} == मुख्य पृष्ठको नयाँ रुप == नमस्ते! मैले [[मुख्य पृष्ठ]]लाई नयाँ रूप दिएको छु। तपाईंले यसलाई [[प्रयोगकर्ता:Bada Kaji/प्रयोगस्थल|यहाँ देख्न सक्नुहुन्छ]]। यदि तपाइँसँग कुनै प्रतिक्रिया छ भने मलाई थाहा दिनुहोला। धन्यवाद! --[[User:Bada Kaji|बडा काजी]] ([[User talk:Bada Kaji|कुरा गर्ने]]) १८:१७, २२ जुलाई २०२२ (नेपाली समय) :सूचित गर्दै: {{u|Biplab Anand}}, {{u|Saroj Uprety}}, {{u|पर्वत सुबेदी}}, {{u|Tulsi}}, {{u|Nirjal stha}}, {{u|BRPever}}, {{u|सरोज कुमार ढकाल}}, {{u|Pitambar Bhattarai}} {{u|हिमाल सुबेदी}} --[[User:Bada Kaji|बडा काजी]] ([[User talk:Bada Kaji|कुरा गर्ने]]) १९:२८, २३ जुलाई २०२२ (नेपाली समय) * बडा काजी ज्युद्वारा बनाइएको प्रमुख पृष्ठको परिमार्जित नयाँ स्वरुप राम्रो लाग्यो मलाई। [[प्रयोगकर्ता:पर्वत सुबेदी|'''<font color="#FF7F00"><b>पर्वत सुबेदी</b></font>''']] [[प्रयोगकर्ता वार्ता:पर्वत सुबेदी|(<small>'''कुरा गर्ने'''</small>)]] २०:१३, २३ जुलाई २०२२ (नेपाली समय) * प्रस्तावित मुख्य पृष्ठ राम्रो देखिन्छ। [[ढाँचा:सुरुआत खण्ड]]लाई [[ढाँचा:सुरुवात खण्ड]]मा परिवर्तन गर्न सुझाव दिन्छु। सुरुवात खण्डमा अङ्ग्रेजी मिति पनि थप्दा राम्रो हुनेछ।--[[User:Saroj Uprety|Saroj Uprety]] ([[User talk:Saroj Uprety|कुरा गर्ने]]) २३:२५, २३ जुलाई २०२२ (नेपाली समय) pz4pm32kl94x0y9ej7lwqeg0e2ut26f 0 36001 1070607 1070465 2022-07-24T02:43:44Z Bishaldev100 28807 /* चक्र व्युह */ wikitext text/x-wiki {{श्रेणी:पौराणिक पात्र}} {{infobox deity | image = Uttara Abhimanyu.jpg | alt = Abhimanyu | caption = अभिमन्यु युद्धको लागि जादाँ शोक गर्दै [[उत्तरा]] | spouse = [[उत्तरा]] | children = [[परिक्षित]] | parents = [[अर्जुन]] (पिता)<br />[[सुभद्रा]] (माता) | siblings = [[उपपाण्डव]] }} हिन्दुहरूको पौराणिक कथा [[महाभारत]]को एक महत्त्वपूर्ण पात्र '''अभिमन्यु''' [[पूरु]] कुलको राजा तथा पञ्च [[पाण्डव|पाण्डवहरू]]मध्ये [[अर्जुन]]का पुत्र थिए। कथामा उनको छलद्वारा कारुणिक अन्त देखाइएको छ । == जन्म र प्रारम्भिक जीवन == अभिमन्यु महाभारतको नायक अर्जुन र [[सुभद्रा]]का पुत्र तथा [[बलराम]] र [[कृष्ण]] भान्जा (बहिनी छोरा) थिए। 'अभी' (=निर्भय) र 'मन्यु' (=क्रोधी) भएकाले यस बालकको नाम अभिमन्यु राखिएको थियो।<ref name=":0" /> उनलाई चंद्र देवताको पुत्र पनि मानिन्छ। भनिन्छ कि समस्त देवताहरूले आफ्नो पुत्रहरूलाई [[अवतार]]का रूपमा धर्तीमा पठाएका थिए तर [[चन्द्रदेव]]ले भने कि म आफ्नो पुत्रको वियोग सहन गर्न सक्दैन अतः उनको पुत्रलाई मानव योनिमा मात्र सोह्र वर्षको आयु दिए। अभिमन्युको बाल्यकाल आफ्नो मामाघर [[द्वारका]]मा नै बीत्यो। === विवाह === उनको विवाह महाराज [[बिराट राजा|विराट]]की पुत्री [[उत्तरा]]संग भयो। अभिमन्युको पुत्र [[परीक्षित]], जसको जन्म अभिमन्युको मृत्यु उपरान्त भयो, कुरुवंश का एकमात्र जीवित सदस्य पुरुष थिए जसले युद्धको समाप्ति पश्चात पाण्डव वंशलाई अगाडि बढाए। == कुरुक्षेत्र युद्ध == अभिमन्यु एक असाधारण योद्धा थिए। === चक्र व्युह === उनले [[कौरव]] पक्षको व्यूह रचना [[चक्रव्युह|चक्रव्यूह]]को भेदन गरेका थिए। कथा अनुसार अभिमन्युले आफ्नो माताको कोखमा रहँदा नै अर्जुनको मुखबाट चक्रव्यूह भेदन गर्ने रहस्य जानेका थिए। तर सुभद्रा बिचैमा निदाएकोले उनी व्यूह भन्दा बाहिर आउने विधि सुन्न पाएका थिएनन्। अभिमन्युको मृत्युको कारण [[जयद्रथ]] थियो जसले अन्य पाण्डवहरू लाई व्यूहमा प्रवेश गर्नबाट रोकेको थियो। संभवतः त्यसैको लाभ उठाएर व्यूहको अन्तिम चरणमा कौरव पक्ष का सबै महारथी [[युद्ध]]को मापदण्डहरूलाई भुलाएर उक्त बालक माथि बर्सिए, जसको कारण उनले [[वीरगति]] प्राप्त गरे। अभिमन्युको मृत्युको प्रतिशोध लिनको लागि अर्जुनले जयद्रथको वधको शपथ लिएका थिए। [[चित्र:Abhimanyu_battling_alone_in_the_Chakravyuha.jpg|thumb|रथको चक्का लिएर युद्धरत अभिमन्यु]] तेह्रौं दिन संशप्तहरूले अर्जुनलाई युद्धका लागि हाँक दिए। अर्जुन उनीहरूसँग भिड्दै दक्षिण दिशातर्फ गए। निश्चित स्थानमा पुगेपछि अर्जुन र [[संशप्त]]हरूको घोर सङ्ग्राम भयो।अर्जुन दक्षिण तर्फ गएपछि द्रोणाचार्यले कौरव सेनाको चक्रव्युहमा फेरबदल गरेर युधिष्ठिरमाथि आक्रमण गरे। युधिष्ठिरका तर्फबाट [[भीम]], [[सात्यकि|सात्यकी]], [[चेकितान]], [[धृष्ट्द्युम्न]], [[कुन्तीभोज]], [[उत्तमौजा]], [[बिराट राजा|विराटराज]], [[कैकेय]] आदि अन्य पनि निकै सुबिख्यात महारथिहरूले द्रोणाचार्यको आक्रमणको वाढी रोक्न जीउ-ज्यानले कोसिस गरे। तैपनी द्रोणको वेगलाई उनीहरूले रोक्न सकेनन् । यस्तो देखेर पाण्डवतर्फका सबै महारथीहरू चिन्तित भए। सुभद्रा पुत्र अभिमन्यु बालकै थिए। तैपनि आफ्नो रणकुशलता र शूरतामा प्रसिद्ध भैसकेका थिए। मानिसहरू उनलाई कृष्ण र अर्जुनको बराबरी सम्झन्थे। युधिष्ठिरले ती वीर बालकलाई बोलाएर भने- "बाबू! द्रोणाचार्यले हामीलाई निकै दु:ख दिइरहेका छन्। हामीले हार्नुपर्यो भने त अर्जुनले हाम्रो निन्दा गर्ने छन्। द्रोणले रचेको चक्रव्यूहलाई हामीमध्ये अन्य कसैले पनि तोड्न सक्दैन। त्यसलाई तोड्न तिमीबाट मात्र सम्भव छ। त्यासले आज तिमी द्रोणको सेनामा आक्रमण गर्न तयार होऊ।" युधिष्ठिरको कुरालाई समर्थन गर्दै भीमसेनले भने-" तिम्रो ठीक पछि पछि म हिड्ने छु। धृषद्युम्न, सात्यकी आदि वीर पनि आ-आफ्ना सेनाका साथ तिम्रो अनुकरण गर्ने छन्। एक पटक तिनीले व्यूह तोडिदियौ भने यो निश्चित सम्झ, हामी सबैए कौरव सेनालाई तहस नहस गरिदिने छौ।" यस्तो सुने निकै उत्साहका साथ अभिमन्युले भने- "म आफ्नो वीरता र पराक्रमद्वारा मामा र पिताजीलाई अवश्य प्रसन्न गर्ने छु।" आफ्नो सारथीलाई उत्साहित गर्दै अभिमन्युले भने-"सुमित्र! उता हेर! द्रोणाचार्यको रथको ध्वजालाई। त्यसैतर्फ चलाऊ। छिटो गर"। सारथीले आज्ञा पाएर त्यसै तर्फ रथ चलाए। रथको गतिमा सन्तुष्ट नभएर अभिमन्युले सारथिलाई अझै छिटो हिँडाउन उत्तेजित गराए। उत्साहमा आएर उनी बारम्बार भन्न थाले- "छिटो हिँडाऊ, छिटो हिँडाऊ।" यसपछि सारथिले नम्रभावमा भने- "महाराज युधिष्ठिरले तपाईंमाथि यत्रो ठूलो जिम्मेवारी दिनु भएको छ। मेरो विचारमा त तपाईँले अलिबेर विचार गरेर मात्र व्यूहमा प्रवेश गर्ने निश्चय गर्नुहोस्। द्रोणाचार्य अस्त्रविद्याको महान् आचार्य हुनुहुन्छ र महाबली पनि। तपाईं त अहिले केवल बालकमात्र हुनुहुन्छ।" ===सुधार=== यस्तो सुनेर अभिमन्यु हाँसे र भबे-"सुमित्र! मेरा मामा श्रीकृष्ण र मता महारथी अर्जुन हुन् भन्ने कुरा तिमीले बुझ्नुपर्छ । शत्रु पक्षका सबै वीरहरूको शक्ति मेरो शक्तिको सोह्रौँ भाग पनि छैन। तिमी पिर नगर। रथ तेज सँग द्रोणाचार्यको सेना तर्फ लैजाऊ। निकै तेजसँग रथ चलाऊ। " अभिमन्युको आज्ञाअ पाएर सारथिले उतैतिर रथ बढाए। === वीरगति === बालक अभिमन्युको वीरता/ पराक्रम देखेर कौरव-सेना आर्त्तस्वरमा हाहाकार मच्चियो। "पापी अभिमन्युको क्षण वध गर।" दुर्योधनले चिच्चाएर भने र [[द्रोणाचार्य|द्रोण]], [[कृपाचार्य]], [[कर्ण (महाभारत)|कर्ण]], [[अश्वत्थामा]], [[वृहदबल]], [[कृतवर्मा]] आदि छ महारथिले अभिमन्युलाई चारैतिर बाट घेरे। द्रोणले [[कर्ण (महाभारत)|कर्ण]]को नजिक गैर भने - "यिनको कवच अभेद्य छ । ठीकसँग निशाना लगाएर यिनको रथको घोदाको लगाम काट र पछाडी बाट यिनी बाट अस्त्र चलाउ।" व्यूहको अन्तिम चरणमा कौरव पक्षको सबै महारथी युद्धको मापदण्डहरूलाई भुलाएर उक्त बालक माथि बर्सिए, जसको कारण उनले [[वीरगति]] प्राप्त गरे।<ref name=":0">[https://hi.krishnakosh.org/कृष्ण/अभिमन्यु अभिमन्यु]</ref> [[चित्र:Halebid२.JPG|left|अभिमन्यु चक्रव्यूह मा।|link=Special:FilePath/Halebid२.JPG]] ==यो पनि हेर्नुहोस्== {{महाभारत}} {{कुरुक्षेत्र युद्ध का योद्धा}} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} {{Commonscat|Abhimanyu}} [[श्रेणी:हिन्दू धर्म]] [[श्रेणी:धर्मग्रन्थ]] [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:इतिहास]] [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] [[श्रेणी:पौराणिक कथाएँ]] nco0qzjj5h21rbaib08cebtu1z2qeqw 1070608 1070607 2022-07-24T02:51:28Z Bishaldev100 28807 /* सुधार */ wikitext text/x-wiki {{श्रेणी:पौराणिक पात्र}} {{infobox deity | image = Uttara Abhimanyu.jpg | alt = Abhimanyu | caption = अभिमन्यु युद्धको लागि जादाँ शोक गर्दै [[उत्तरा]] | spouse = [[उत्तरा]] | children = [[परिक्षित]] | parents = [[अर्जुन]] (पिता)<br />[[सुभद्रा]] (माता) | siblings = [[उपपाण्डव]] }} हिन्दुहरूको पौराणिक कथा [[महाभारत]]को एक महत्त्वपूर्ण पात्र '''अभिमन्यु''' [[पूरु]] कुलको राजा तथा पञ्च [[पाण्डव|पाण्डवहरू]]मध्ये [[अर्जुन]]का पुत्र थिए। कथामा उनको छलद्वारा कारुणिक अन्त देखाइएको छ । == जन्म र प्रारम्भिक जीवन == अभिमन्यु महाभारतको नायक अर्जुन र [[सुभद्रा]]का पुत्र तथा [[बलराम]] र [[कृष्ण]] भान्जा (बहिनी छोरा) थिए। 'अभी' (=निर्भय) र 'मन्यु' (=क्रोधी) भएकाले यस बालकको नाम अभिमन्यु राखिएको थियो।<ref name=":0" /> उनलाई चंद्र देवताको पुत्र पनि मानिन्छ। भनिन्छ कि समस्त देवताहरूले आफ्नो पुत्रहरूलाई [[अवतार]]का रूपमा धर्तीमा पठाएका थिए तर [[चन्द्रदेव]]ले भने कि म आफ्नो पुत्रको वियोग सहन गर्न सक्दैन अतः उनको पुत्रलाई मानव योनिमा मात्र सोह्र वर्षको आयु दिए। अभिमन्युको बाल्यकाल आफ्नो मामाघर [[द्वारका]]मा नै बीत्यो। === विवाह === उनको विवाह महाराज [[बिराट राजा|विराट]]की पुत्री [[उत्तरा]]संग भयो। अभिमन्युको पुत्र [[परीक्षित]], जसको जन्म अभिमन्युको मृत्यु उपरान्त भयो, कुरुवंश का एकमात्र जीवित सदस्य पुरुष थिए जसले युद्धको समाप्ति पश्चात पाण्डव वंशलाई अगाडि बढाए। == कुरुक्षेत्र युद्ध == अभिमन्यु एक असाधारण योद्धा थिए। === चक्र व्युह === उनले [[कौरव]] पक्षको व्यूह रचना [[चक्रव्युह|चक्रव्यूह]]को भेदन गरेका थिए। कथा अनुसार अभिमन्युले आफ्नो माताको कोखमा रहँदा नै अर्जुनको मुखबाट चक्रव्यूह भेदन गर्ने रहस्य जानेका थिए। तर सुभद्रा बिचैमा निदाएकोले उनी व्यूह भन्दा बाहिर आउने विधि सुन्न पाएका थिएनन्। अभिमन्युको मृत्युको कारण [[जयद्रथ]] थियो जसले अन्य पाण्डवहरू लाई व्यूहमा प्रवेश गर्नबाट रोकेको थियो। संभवतः त्यसैको लाभ उठाएर व्यूहको अन्तिम चरणमा कौरव पक्ष का सबै महारथी [[युद्ध]]को मापदण्डहरूलाई भुलाएर उक्त बालक माथि बर्सिए, जसको कारण उनले [[वीरगति]] प्राप्त गरे। अभिमन्युको मृत्युको प्रतिशोध लिनको लागि अर्जुनले जयद्रथको वधको शपथ लिएका थिए। [[चित्र:Abhimanyu_battling_alone_in_the_Chakravyuha.jpg|thumb|रथको चक्का लिएर युद्धरत अभिमन्यु]] तेह्रौं दिन संशप्तहरूले अर्जुनलाई युद्धका लागि हाँक दिए। अर्जुन उनीहरूसँग भिड्दै दक्षिण दिशातर्फ गए। निश्चित स्थानमा पुगेपछि अर्जुन र [[संशप्त]]हरूको घोर सङ्ग्राम भयो।अर्जुन दक्षिण तर्फ गएपछि द्रोणाचार्यले कौरव सेनाको चक्रव्युहमा फेरबदल गरेर युधिष्ठिरमाथि आक्रमण गरे। युधिष्ठिरका तर्फबाट [[भीम]], [[सात्यकि|सात्यकी]], [[चेकितान]], [[धृष्ट्द्युम्न]], [[कुन्तीभोज]], [[उत्तमौजा]], [[बिराट राजा|विराटराज]], [[कैकेय]] आदि अन्य पनि निकै सुबिख्यात महारथिहरूले द्रोणाचार्यको आक्रमणको वाढी रोक्न जीउ-ज्यानले कोसिस गरे। तैपनी द्रोणको वेगलाई उनीहरूले रोक्न सकेनन् । यस्तो देखेर पाण्डवतर्फका सबै महारथीहरू चिन्तित भए। सुभद्रा पुत्र अभिमन्यु बालकै थिए। तैपनि आफ्नो रणकुशलता र शूरतामा प्रसिद्ध भैसकेका थिए। मानिसहरू उनलाई कृष्ण र अर्जुनको बराबरी सम्झन्थे। युधिष्ठिरले ती वीर बालकलाई बोलाएर भने- "बाबू! द्रोणाचार्यले हामीलाई निकै दु:ख दिइरहेका छन्। हामीले हार्नुपर्यो भने त अर्जुनले हाम्रो निन्दा गर्ने छन्। द्रोणले रचेको चक्रव्यूहलाई हामीमध्ये अन्य कसैले पनि तोड्न सक्दैन। त्यसलाई तोड्न तिमीबाट मात्र सम्भव छ। त्यासले आज तिमी द्रोणको सेनामा आक्रमण गर्न तयार होऊ।" युधिष्ठिरको कुरालाई समर्थन गर्दै भीमसेनले भने-" तिम्रो ठीक पछि पछि म हिड्ने छु। धृषद्युम्न, सात्यकी आदि वीर पनि आ-आफ्ना सेनाका साथ तिम्रो अनुकरण गर्ने छन्। एक पटक तिनीले व्यूह तोडिदियौ भने यो निश्चित सम्झ, हामी सबैए कौरव सेनालाई तहस नहस गरिदिने छौ।" यस्तो सुने निकै उत्साहका साथ अभिमन्युले भने- "म आफ्नो वीरता र पराक्रमद्वारा मामा र पिताजीलाई अवश्य प्रसन्न गर्ने छु।" आफ्नो सारथीलाई उत्साहित गर्दै अभिमन्युले भने-"सुमित्र! उता हेर! द्रोणाचार्यको रथको ध्वजालाई। त्यसैतर्फ चलाऊ। छिटो गर"। सारथीले आज्ञा पाएर त्यसै तर्फ रथ चलाए। रथको गतिमा सन्तुष्ट नभएर अभिमन्युले सारथिलाई अझै छिटो हिँडाउन उत्तेजित गराए। उत्साहमा आएर उनी बारम्बार भन्न थाले- "छिटो हिँडाऊ, छिटो हिँडाऊ।" यसपछि सारथिले नम्रभावमा भने- "महाराज युधिष्ठिरले तपाईंमाथि यत्रो ठूलो जिम्मेवारी दिनु भएको छ। मेरो विचारमा त तपाईँले अलिबेर विचार गरेर मात्र व्यूहमा प्रवेश गर्ने निश्चय गर्नुहोस्। द्रोणाचार्य अस्त्रविद्याको महान् आचार्य हुनुहुन्छ र महाबली पनि। तपाईं त अहिले केवल बालकमात्र हुनुहुन्छ।" यस्तो सुनेर अभिमन्यु हाँसे र भबे-"सुमित्र! मेरा मामा श्रीकृष्ण र मता महारथी अर्जुन हुन् भन्ने कुरा तिमीले बुझ्नुपर्छ । शत्रु पक्षका सबै वीरहरूको शक्ति मेरो शक्तिको सोह्रौँ भाग पनि छैन। तिमी पिर नगर। रथ तेज सँग द्रोणाचार्यको सेना तर्फ लैजाऊ। निकै तेजसँग रथ चलाऊ। " अभिमन्युको आज्ञाअ पाएर सारथिले उतैतिर रथ बढाए। ===सुधार=== तीन-तीन वर्षका राम्रा र वेगवान घोडाले त्यो सुनौलो रथलाई निकै द्रुत गतिमा कौरव सेना तर्फ दौडाए। कौरव सेनामा हलचल मच्चियो-अभिमन्यु आए। उनको पछाडि पाण्डव वीर सेनाहरू आइरहेका छन्।" अभिमन्युको रथलाई आफूतर्फ वेगले आइरहेको देखेर कौरव सेनाको मन आत्तियो। सबै मन मनै भन्न थाले-"वीरतामा अभिमन्यु अर्जुनभन्दा पनि बढी भए जस्तो लाग्छ। आजको दिनमा भ्गवान नै रक्षक हुनुहुन्छ।" सिंहको बच्चाले हात्ती लाई झम्टेजसरी अभिमन्युअको रथ अघि बढ्यो। द्रोणाचार्यले हेर्दाहेर्दै उनले बनाएको व्यूह भङ्ग भयो र अभिमन्यु व्यूहभित्र पुगे। कौरव वीरहरू एक-एक गरेर अभिमन्युसँग लड्न भनी आउँदै गए र आगोमा परेका पुतलीजस्तै गरि भस्म हुँदै गए। जो पनि अगाडि पर्थ्यो, उक्त वीर बालकको वाणले मारिन्थ्यो। === वीरगति === बालक अभिमन्युको वीरता/ पराक्रम देखेर कौरव-सेना आर्त्तस्वरमा हाहाकार मच्चियो। "पापी अभिमन्युको क्षण वध गर।" दुर्योधनले चिच्चाएर भने र [[द्रोणाचार्य|द्रोण]], [[कृपाचार्य]], [[कर्ण (महाभारत)|कर्ण]], [[अश्वत्थामा]], [[वृहदबल]], [[कृतवर्मा]] आदि छ महारथिले अभिमन्युलाई चारैतिर बाट घेरे। द्रोणले [[कर्ण (महाभारत)|कर्ण]]को नजिक गैर भने - "यिनको कवच अभेद्य छ । ठीकसँग निशाना लगाएर यिनको रथको घोदाको लगाम काट र पछाडी बाट यिनी बाट अस्त्र चलाउ।" व्यूहको अन्तिम चरणमा कौरव पक्षको सबै महारथी युद्धको मापदण्डहरूलाई भुलाएर उक्त बालक माथि बर्सिए, जसको कारण उनले [[वीरगति]] प्राप्त गरे।<ref name=":0">[https://hi.krishnakosh.org/कृष्ण/अभिमन्यु अभिमन्यु]</ref> [[चित्र:Halebid२.JPG|left|अभिमन्यु चक्रव्यूह मा।|link=Special:FilePath/Halebid२.JPG]] ==यो पनि हेर्नुहोस्== {{महाभारत}} {{कुरुक्षेत्र युद्ध का योद्धा}} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} {{Commonscat|Abhimanyu}} [[श्रेणी:हिन्दू धर्म]] [[श्रेणी:धर्मग्रन्थ]] [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:इतिहास]] [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] [[श्रेणी:पौराणिक कथाएँ]] rpi1mt3z4lbbpheul8fio88q0ywzypk 1070623 1070608 2022-07-24T06:17:24Z Bishaldev100 28807 wikitext text/x-wiki {{श्रेणी:पौराणिक पात्र}} {{infobox deity | image = Uttara Abhimanyu.jpg | alt = Abhimanyu | caption = अभिमन्यु युद्धको लागि जादाँ शोक गर्दै [[उत्तरा]] | spouse = [[उत्तरा]] | children = [[परिक्षित]] | parents = [[अर्जुन]] (पिता)<br />[[सुभद्रा]] (माता) | siblings = [[उपपाण्डव]] }} हिन्दुहरूको पौराणिक कथा [[महाभारत]]को एक महत्त्वपूर्ण पात्र '''अभिमन्यु''' [[पूरु]] कुलको राजा तथा पञ्च [[पाण्डव|पाण्डवहरू]]मध्ये [[अर्जुन]]का पुत्र थिए। कथामा उनको छलद्वारा कारुणिक अन्त देखाइएको छ । == जन्म र प्रारम्भिक जीवन == अभिमन्यु महाभारतको नायक अर्जुन र [[सुभद्रा]]का पुत्र तथा [[बलराम]] र [[कृष्ण]] भान्जा (बहिनी छोरा) थिए। 'अभी' (=निर्भय) र 'मन्यु' (=क्रोधी) भएकाले यस बालकको नाम अभिमन्यु राखिएको थियो।<ref name=":0" /> उनलाई चंद्र देवताको पुत्र पनि मानिन्छ। भनिन्छ कि समस्त देवताहरूले आफ्नो पुत्रहरूलाई [[अवतार]]का रूपमा धर्तीमा पठाएका थिए तर [[चन्द्रदेव]]ले भने कि म आफ्नो पुत्रको वियोग सहन गर्न सक्दैन अतः उनको पुत्रलाई मानव योनिमा मात्र सोह्र वर्षको आयु दिए। अभिमन्युको बाल्यकाल आफ्नो मामाघर [[द्वारका]]मा नै बीत्यो। === विवाह === उनको विवाह महाराज [[बिराट राजा|विराट]]की पुत्री [[उत्तरा]]संग भयो। अभिमन्युको पुत्र [[परीक्षित]], जसको जन्म अभिमन्युको मृत्यु उपरान्त भयो, कुरुवंश का एकमात्र जीवित सदस्य पुरुष थिए जसले युद्धको समाप्ति पश्चात पाण्डव वंशलाई अगाडि बढाए। == कुरुक्षेत्र युद्ध == अभिमन्यु एक असाधारण योद्धा थिए। === चक्र व्युह === उनले [[कौरव]] पक्षको व्यूह रचना [[चक्रव्युह|चक्रव्यूह]]को भेदन गरेका थिए। कथा अनुसार अभिमन्युले आफ्नो माताको कोखमा रहँदा नै अर्जुनको मुखबाट चक्रव्यूह भेदन गर्ने रहस्य जानेका थिए। तर सुभद्रा बिचैमा निदाएकोले उनी व्यूह भन्दा बाहिर आउने विधि सुन्न पाएका थिएनन्। अभिमन्युको मृत्युको कारण [[जयद्रथ]] थियो जसले अन्य पाण्डवहरू लाई व्यूहमा प्रवेश गर्नबाट रोकेको थियो। संभवतः त्यसैको लाभ उठाएर व्यूहको अन्तिम चरणमा कौरव पक्ष का सबै महारथी [[युद्ध]]को मापदण्डहरूलाई भुलाएर उक्त बालक माथि बर्सिए, जसको कारण उनले [[वीरगति]] प्राप्त गरे। अभिमन्युको मृत्युको प्रतिशोध लिनको लागि अर्जुनले जयद्रथको वधको शपथ लिएका थिए। [[चित्र:Abhimanyu_battling_alone_in_the_Chakravyuha.jpg|thumb|रथको चक्का लिएर युद्धरत अभिमन्यु]] तेह्रौं दिन संशप्तहरूले अर्जुनलाई युद्धका लागि हाँक दिए। अर्जुन उनीहरूसँग भिड्दै दक्षिण दिशातर्फ गए। निश्चित स्थानमा पुगेपछि अर्जुन र [[संशप्त]]हरूको घोर सङ्ग्राम भयो।अर्जुन दक्षिण तर्फ गएपछि द्रोणाचार्यले कौरव सेनाको चक्रव्युहमा फेरबदल गरेर युधिष्ठिरमाथि आक्रमण गरे। युधिष्ठिरका तर्फबाट [[भीम]], [[सात्यकि|सात्यकी]], [[चेकितान]], [[धृष्ट्द्युम्न]], [[कुन्तीभोज]], [[उत्तमौजा]], [[बिराट राजा|विराटराज]], [[कैकेय]] आदि अन्य पनि निकै सुबिख्यात महारथिहरूले द्रोणाचार्यको आक्रमणको वाढी रोक्न जीउ-ज्यानले कोसिस गरे। तैपनी द्रोणको वेगलाई उनीहरूले रोक्न सकेनन् । यस्तो देखेर पाण्डवतर्फका सबै महारथीहरू चिन्तित भए। सुभद्रा पुत्र अभिमन्यु बालकै थिए। तैपनि आफ्नो रणकुशलता र शूरतामा प्रसिद्ध भैसकेका थिए। मानिसहरू उनलाई कृष्ण र अर्जुनको बराबरी सम्झन्थे। युधिष्ठिरले ती वीर बालकलाई बोलाएर भने- "बाबू! द्रोणाचार्यले हामीलाई निकै दु:ख दिइरहेका छन्। हामीले हार्नुपर्यो भने त अर्जुनले हाम्रो निन्दा गर्ने छन्। द्रोणले रचेको चक्रव्यूहलाई हामीमध्ये अन्य कसैले पनि तोड्न सक्दैन। त्यसलाई तोड्न तिमीबाट मात्र सम्भव छ। त्यासले आज तिमी द्रोणको सेनामा आक्रमण गर्न तयार होऊ।" युधिष्ठिरको कुरालाई समर्थन गर्दै भीमसेनले भने-" तिम्रो ठीक पछि पछि म हिड्ने छु। धृषद्युम्न, सात्यकी आदि वीर पनि आ-आफ्ना सेनाका साथ तिम्रो अनुकरण गर्ने छन्। एक पटक तिनीले व्यूह तोडिदियौ भने यो निश्चित सम्झ, हामी सबैए कौरव सेनालाई तहस नहस गरिदिने छौ।" यस्तो सुने निकै उत्साहका साथ अभिमन्युले भने- "म आफ्नो वीरता र पराक्रमद्वारा मामा र पिताजीलाई अवश्य प्रसन्न गर्ने छु।" आफ्नो सारथीलाई उत्साहित गर्दै अभिमन्युले भने-"सुमित्र! उता हेर! द्रोणाचार्यको रथको ध्वजालाई। त्यसैतर्फ चलाऊ। छिटो गर"। सारथीले आज्ञा पाएर त्यसै तर्फ रथ चलाए। रथको गतिमा सन्तुष्ट नभएर अभिमन्युले सारथिलाई अझै छिटो हिँडाउन उत्तेजित गराए। उत्साहमा आएर उनी बारम्बार भन्न थाले- "छिटो हिँडाऊ, छिटो हिँडाऊ।" यसपछि सारथिले नम्रभावमा भने- "महाराज युधिष्ठिरले तपाईंमाथि यत्रो ठूलो जिम्मेवारी दिनु भएको छ। मेरो विचारमा त तपाईँले अलिबेर विचार गरेर मात्र व्यूहमा प्रवेश गर्ने निश्चय गर्नुहोस्। द्रोणाचार्य अस्त्रविद्याको महान् आचार्य हुनुहुन्छ र महाबली पनि। तपाईं त अहिले केवल बालकमात्र हुनुहुन्छ।" यस्तो सुनेर अभिमन्यु हाँसे र भबे-"सुमित्र! मेरा मामा श्रीकृष्ण र पिता महारथी अर्जुन हुन् भन्ने कुरा तिमीले बुझ्नुपर्छ । शत्रु पक्षका सबै वीरहरूको शक्ति मेरो शक्तिको सोह्रौँ भाग पनि छैन। तिमी पिर नगर। रथ तेज सँग द्रोणाचार्यको सेना तर्फ लैजाऊ। निकै तेजसँग रथ चलाऊ। " अभिमन्युको आज्ञा पाएर सारथिले उतैतिर रथ बढाए। तीन-तीन वर्षका राम्रा र वेगवान घोडाले त्यो सुनौलो रथलाई निकै द्रुत गतिमा कौरव सेना तर्फ दौडाए। कौरव सेनामा हलचल मच्चियो-"अभिमन्यु आए। उनको पछाडि पाण्डव वीर सेनाहरू आइरहेका छन्।" अभिमन्युको रथलाई आफूतर्फ वेगले आइरहेको देखेर कौरव सेनाको मन आत्तियो। सबै मन मनै भन्न थाले-"वीरतामा अभिमन्यु अर्जुनभन्दा पनि बढी भए जस्तो लाग्छ। आजको दिनमा भ्गवान नै रक्षक हुनुहुन्छ।" सिंहको बच्चाले हात्ती लाई झम्टेजसरी अभिमन्युको रथ अघि बढ्यो। द्रोणाचार्यले हेर्दाहेर्दै उनले बनाएको व्यूह भङ्ग भयो र अभिमन्यु व्यूहभित्र पुगे। कौरव वीरहरू एक-एक गरेर अभिमन्युसँग लड्न भनी आउँदै गए र आगोमा परेका पुतलीजस्तै गरि भस्म हुँदै गए। जो पनि अगाडि पर्थ्यो, उक्त वीर बालकको वाणले मारिन्थ्यो। === सुधार === === वीरगति === बालक अभिमन्युको वीरता/ पराक्रम देखेर कौरव-सेना आर्त्तस्वरमा हाहाकार मच्चियो। "पापी अभिमन्युको क्षण वध गर।" दुर्योधनले चिच्चाएर भने र [[द्रोणाचार्य|द्रोण]], [[कृपाचार्य]], [[कर्ण (महाभारत)|कर्ण]], [[अश्वत्थामा]], [[वृहदबल]], [[कृतवर्मा]] आदि छ महारथिले अभिमन्युलाई चारैतिर बाट घेरे। द्रोणले [[कर्ण (महाभारत)|कर्ण]]को नजिक गैर भने - "यिनको कवच अभेद्य छ । ठीकसँग निशाना लगाएर यिनको रथको घोदाको लगाम काट र पछाडी बाट यिनी बाट अस्त्र चलाउ।" व्यूहको अन्तिम चरणमा कौरव पक्षको सबै महारथी युद्धको मापदण्डहरूलाई भुलाएर उक्त बालक माथि बर्सिए, जसको कारण उनले [[वीरगति]] प्राप्त गरे।<ref name=":0">[https://hi.krishnakosh.org/कृष्ण/अभिमन्यु अभिमन्यु]</ref> [[चित्र:Halebid२.JPG|left|अभिमन्यु चक्रव्यूह मा।|link=Special:FilePath/Halebid२.JPG]] ==यो पनि हेर्नुहोस्== {{महाभारत}} {{कुरुक्षेत्र युद्ध का योद्धा}} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} {{Commonscat|Abhimanyu}} [[श्रेणी:हिन्दू धर्म]] [[श्रेणी:धर्मग्रन्थ]] [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:इतिहास]] [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] [[श्रेणी:पौराणिक कथाएँ]] 6yb0ehthujtmd5df4wzydmzp1dzn2nk 1070624 1070623 2022-07-24T06:18:41Z Bishaldev100 28807 /* चक्र व्युह */ wikitext text/x-wiki {{श्रेणी:पौराणिक पात्र}} {{infobox deity | image = Uttara Abhimanyu.jpg | alt = Abhimanyu | caption = अभिमन्यु युद्धको लागि जादाँ शोक गर्दै [[उत्तरा]] | spouse = [[उत्तरा]] | children = [[परिक्षित]] | parents = [[अर्जुन]] (पिता)<br />[[सुभद्रा]] (माता) | siblings = [[उपपाण्डव]] }} हिन्दुहरूको पौराणिक कथा [[महाभारत]]को एक महत्त्वपूर्ण पात्र '''अभिमन्यु''' [[पूरु]] कुलको राजा तथा पञ्च [[पाण्डव|पाण्डवहरू]]मध्ये [[अर्जुन]]का पुत्र थिए। कथामा उनको छलद्वारा कारुणिक अन्त देखाइएको छ । == जन्म र प्रारम्भिक जीवन == अभिमन्यु महाभारतको नायक अर्जुन र [[सुभद्रा]]का पुत्र तथा [[बलराम]] र [[कृष्ण]] भान्जा (बहिनी छोरा) थिए। 'अभी' (=निर्भय) र 'मन्यु' (=क्रोधी) भएकाले यस बालकको नाम अभिमन्यु राखिएको थियो।<ref name=":0" /> उनलाई चंद्र देवताको पुत्र पनि मानिन्छ। भनिन्छ कि समस्त देवताहरूले आफ्नो पुत्रहरूलाई [[अवतार]]का रूपमा धर्तीमा पठाएका थिए तर [[चन्द्रदेव]]ले भने कि म आफ्नो पुत्रको वियोग सहन गर्न सक्दैन अतः उनको पुत्रलाई मानव योनिमा मात्र सोह्र वर्षको आयु दिए। अभिमन्युको बाल्यकाल आफ्नो मामाघर [[द्वारका]]मा नै बीत्यो। === विवाह === उनको विवाह महाराज [[बिराट राजा|विराट]]की पुत्री [[उत्तरा]]संग भयो। अभिमन्युको पुत्र [[परीक्षित]], जसको जन्म अभिमन्युको मृत्यु उपरान्त भयो, कुरुवंश का एकमात्र जीवित सदस्य पुरुष थिए जसले युद्धको समाप्ति पश्चात पाण्डव वंशलाई अगाडि बढाए। == कुरुक्षेत्र युद्ध == अभिमन्यु एक असाधारण योद्धा थिए। === चक्र व्युह === उनले [[कौरव]] पक्षको व्यूह रचना [[चक्रव्युह|चक्रव्यूह]]को भेदन गरेका थिए। कथा अनुसार अभिमन्युले आफ्नो माताको कोखमा रहँदा नै अर्जुनको मुखबाट चक्रव्यूह भेदन गर्ने रहस्य जानेका थिए। तर सुभद्रा बिचैमा निदाएकोले उनी व्यूह भन्दा बाहिर आउने विधि सुन्न पाएका थिएनन्। अभिमन्युको मृत्युको कारण [[जयद्रथ]] थियो जसले अन्य पाण्डवहरू लाई व्यूहमा प्रवेश गर्नबाट रोकेको थियो। संभवतः त्यसैको लाभ उठाएर व्यूहको अन्तिम चरणमा कौरव पक्ष का सबै महारथी [[युद्ध]]को मापदण्डहरूलाई भुलाएर उक्त बालक माथि बर्सिए, जसको कारण उनले [[वीरगति]] प्राप्त गरे। अभिमन्युको मृत्युको प्रतिशोध लिनको लागि अर्जुनले जयद्रथको वधको शपथ लिएका थिए। [[चित्र:Abhimanyu_battling_alone_in_the_Chakravyuha.jpg|thumb|रथको चक्का लिएर युद्धरत अभिमन्यु]] तेह्रौं दिन संशप्तहरूले अर्जुनलाई युद्धका लागि हाँक दिए। अर्जुन उनीहरूसँग भिड्दै दक्षिण दिशातर्फ गए। निश्चित स्थानमा पुगेपछि अर्जुन र [[संशप्त]]हरूको घोर सङ्ग्राम भयो।अर्जुन दक्षिण तर्फ गएपछि द्रोणाचार्यले कौरव सेनाको चक्रव्युहमा फेरबदल गरेर युधिष्ठिरमाथि आक्रमण गरे। युधिष्ठिरका तर्फबाट [[भीम]], [[सात्यकि|सात्यकी]], [[चेकितान]], [[धृष्ट्द्युम्न]], [[कुन्तीभोज]], [[उत्तमौजा]], [[बिराट राजा|विराटराज]], [[कैकेय]] आदि अन्य पनि निकै सुबिख्यात महारथिहरूले द्रोणाचार्यको आक्रमणको वाढी रोक्न जीउ-ज्यानले कोसिस गरे। तैपनी द्रोणको वेगलाई उनीहरूले रोक्न सकेनन् । यस्तो देखेर पाण्डवतर्फका सबै महारथीहरू चिन्तित भए। सुभद्रा पुत्र अभिमन्यु बालकै थिए। तैपनि आफ्नो रणकुशलता र शूरतामा प्रसिद्ध भैसकेका थिए। मानिसहरू उनलाई कृष्ण र अर्जुनको बराबरी सम्झन्थे। युधिष्ठिरले ती वीर बालकलाई बोलाएर भने- "बाबू! द्रोणाचार्यले हामीलाई निकै दु:ख दिइरहेका छन्। हामीले हार्नुपर्यो भने त अर्जुनले हाम्रो निन्दा गर्ने छन्। द्रोणले रचेको चक्रव्यूहलाई हामीमध्ये अन्य कसैले पनि तोड्न सक्दैन। त्यसलाई तोड्न तिमीबाट मात्र सम्भव छ। त्यासले आज तिमी द्रोणको सेनामा आक्रमण गर्न तयार होऊ।" युधिष्ठिरको कुरालाई समर्थन गर्दै भीमसेनले भने-" तिम्रो ठीक पछि पछि म हिड्ने छु। [[धृष्टद्युम्न|धृषद्युम्न]], [[सात्यकि|सात्यकी]] आदि वीर पनि आ-आफ्ना सेनाका साथ तिम्रो अनुकरण गर्ने छन्। एक पटक तिनीले व्यूह तोडिदियौ भने यो निश्चित सम्झ, हामी सबैए कौरव सेनालाई तहस नहस गरिदिने छौ।" यस्तो सुने निकै उत्साहका साथ अभिमन्युले भने- "म आफ्नो वीरता र पराक्रमद्वारा मामा र पिताजीलाई अवश्य प्रसन्न गर्ने छु।" आफ्नो सारथीलाई उत्साहित गर्दै अभिमन्युले भने-"सुमित्र! उता हेर! द्रोणाचार्यको रथको ध्वजालाई। त्यसैतर्फ चलाऊ। छिटो गर"। सारथीले आज्ञा पाएर त्यसै तर्फ रथ चलाए। रथको गतिमा सन्तुष्ट नभएर अभिमन्युले सारथिलाई अझै छिटो हिँडाउन उत्तेजित गराए। उत्साहमा आएर उनी बारम्बार भन्न थाले- "छिटो हिँडाऊ, छिटो हिँडाऊ।" यसपछि सारथिले नम्रभावमा भने- "महाराज युधिष्ठिरले तपाईंमाथि यत्रो ठूलो जिम्मेवारी दिनु भएको छ। मेरो विचारमा त तपाईँले अलिबेर विचार गरेर मात्र व्यूहमा प्रवेश गर्ने निश्चय गर्नुहोस्। द्रोणाचार्य अस्त्रविद्याको महान् आचार्य हुनुहुन्छ र महाबली पनि। तपाईं त अहिले केवल बालकमात्र हुनुहुन्छ।" यस्तो सुनेर अभिमन्यु हाँसे र भबे-"सुमित्र! मेरा मामा श्रीकृष्ण र पिता महारथी अर्जुन हुन् भन्ने कुरा तिमीले बुझ्नुपर्छ । शत्रु पक्षका सबै वीरहरूको शक्ति मेरो शक्तिको सोह्रौँ भाग पनि छैन। तिमी पिर नगर। रथ तेज सँग द्रोणाचार्यको सेना तर्फ लैजाऊ। निकै तेजसँग रथ चलाऊ। " अभिमन्युको आज्ञा पाएर सारथिले उतैतिर रथ बढाए। तीन-तीन वर्षका राम्रा र वेगवान घोडाले त्यो सुनौलो रथलाई निकै द्रुत गतिमा कौरव सेना तर्फ दौडाए। कौरव सेनामा हलचल मच्चियो-"अभिमन्यु आए। उनको पछाडि पाण्डव वीर सेनाहरू आइरहेका छन्।" अभिमन्युको रथलाई आफूतर्फ वेगले आइरहेको देखेर कौरव सेनाको मन आत्तियो। सबै मन मनै भन्न थाले-"वीरतामा अभिमन्यु अर्जुनभन्दा पनि बढी भए जस्तो लाग्छ। आजको दिनमा भगवान नै रक्षक हुनुहुन्छ।" सिंहको बच्चाले हात्ती लाई झम्टे जसरी अभिमन्युको रथ अघि बढ्यो। द्रोणाचार्यले हेर्दाहेर्दै उनले बनाएको व्यूह भङ्ग भयो र अभिमन्यु व्यूहभित्र पुगे। कौरव वीरहरू एक-एक गरेर अभिमन्युसँग लड्न भनी आउँदै गए र आगोमा परेका पुतलीजस्तै गरि भस्म हुँदै गए। जो पनि अगाडि पर्थ्यो, उक्त वीर बालकको वाणले मारिन्थ्यो। === सुधार === === वीरगति === बालक अभिमन्युको वीरता/ पराक्रम देखेर कौरव-सेना आर्त्तस्वरमा हाहाकार मच्चियो। "पापी अभिमन्युको क्षण वध गर।" दुर्योधनले चिच्चाएर भने र [[द्रोणाचार्य|द्रोण]], [[कृपाचार्य]], [[कर्ण (महाभारत)|कर्ण]], [[अश्वत्थामा]], [[वृहदबल]], [[कृतवर्मा]] आदि छ महारथिले अभिमन्युलाई चारैतिर बाट घेरे। द्रोणले [[कर्ण (महाभारत)|कर्ण]]को नजिक गैर भने - "यिनको कवच अभेद्य छ । ठीकसँग निशाना लगाएर यिनको रथको घोदाको लगाम काट र पछाडी बाट यिनी बाट अस्त्र चलाउ।" व्यूहको अन्तिम चरणमा कौरव पक्षको सबै महारथी युद्धको मापदण्डहरूलाई भुलाएर उक्त बालक माथि बर्सिए, जसको कारण उनले [[वीरगति]] प्राप्त गरे।<ref name=":0">[https://hi.krishnakosh.org/कृष्ण/अभिमन्यु अभिमन्यु]</ref> [[चित्र:Halebid२.JPG|left|अभिमन्यु चक्रव्यूह मा।|link=Special:FilePath/Halebid२.JPG]] ==यो पनि हेर्नुहोस्== {{महाभारत}} {{कुरुक्षेत्र युद्ध का योद्धा}} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} {{Commonscat|Abhimanyu}} [[श्रेणी:हिन्दू धर्म]] [[श्रेणी:धर्मग्रन्थ]] [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:इतिहास]] [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] [[श्रेणी:पौराणिक कथाएँ]] 71ro86nzj5846haxx3wyot1sashxs6e 10 41667 1070602 1070553 2022-07-23T16:11:44Z Bada Kaji 52836 सफाइ गरियो wikitext text/x-wiki <includeonly>{{#tag:ref|{{Harvard citation no brackets<!-- -->{{#if: {{{1|}}} | {{!}}{{{1|}}} | }}<!-- -->{{#if: {{{2|}}} | {{!}}{{{2|}}} | }}<!-- -->{{#if: {{{3|}}} | {{!}}{{{3|}}} | }}<!-- -->{{#if: {{{4|}}} | {{!}}{{{4|}}} | }}<!-- -->{{#if: {{{5|}}} | {{!}}{{{5|}}} | }}<!-- -->{{#if: {{{id|}}} | {{!}}id={{{id|}}} | }}<!-- -->{{#if: {{{text|}}} | {{!}}text={{{text|}}} | }}<!-- -->{{#if: {{{p|}}} | {{!}}p={{{p|}}} | }}<!-- -->{{#if: {{{pp|}}} | {{!}}p={{{pp|}}} | }}<!-- -->{{#if: {{{loc|}}} | {{!}}loc={{{loc|}}} | }}<!-- -->}}. <!-- -->{{#if: {{{ps|}}} | {{{ps|}}} |}}<!-- -->|name={{trim|{{{1|}}}}}{{trim|{{{2|}}}}}{{trim|{{{3|}}}}}{{trim|{{{4|}}}}}{{trim|{{{5|}}}}}{{{id|}}}{{{text|}}}{{{p|}}}{{{pp|}}}{{{loc|}}}{{{ps|}}}<!-- -->|group={{{groupe|{{{group|{{{gr|}}}}}}}}}<!-- -->}}</includeonly><noinclude> {{documentation}} </noinclude> q2yan2k6y408vafltq8z3tji9x49gsh 0 47987 1070626 1068666 2022-07-24T09:31:03Z Livansh 58936 शन्तनु लाइ शान्तनु बनाएको wikitext text/x-wiki {{Infobox character | series = [[महाभारत]] | image = File:Santanu and Ganga.JPG | alt = शन्तनु | caption = शन्तनु र गङ्गाको भेट | family = [[प्रतीप]] (पिता) सुनन्दा (माता) [[देवापि]] (भाइ) [[वाह्लिक (महाभारत)|वाह्लिक]] (भाइ) | spouse = [[हिन्दु धर्ममा गङ्गा|गङ्गा]] र [[सत्यवती]] | children = [[भीष्म]], [[चित्राङ्गद]] र [[विचित्रवीर्य]] | name = | franchise = | first_major = | first_minor = | first_issue = | first_date = | last_major = | last_minor = | last_issue = | last_date = | first = | firstgame = | last = | creator = | based_on = | adapted_by = | portrayer = | voice = | full_name = | origin = | color = }} व्यास रचित [[महाभारत]]का अनुसार '''शान्तनु''' [[हस्तिनापुर]]का चन्द्रवंशी राजा थिए। उनी राजा [[भरत (बहुविकल्पी)|भरत]]का वंशज र राजा प्रतीपका कान्छा छोरा थिए। ==शान्तनुको जन्म== कुरु राजा प्रतीपका तीन छोरा थिए। जेठो छोरा देवापि कुष्ठ रोगी भएकाले जङ्गलमा गई सन्यासी जीवन बिताउन थाले। माहिलो छोरा वाह्लिक आफ्ना मामाका साथमा वल्ख देशमा बस्न गए र पछि त्यहीँको राजा भए। राजा प्रतीपको जीवनको उत्तरार्द्धमा रानी सुनन्दाको कोखबाट कान्छो राजकुमार शान्तनुको जन्म भयो। कुनै दिन ध्यानमग्न रहेको अवस्थामा पूर्वकर्महरुद्वारा प्रेरित गङ्गा सुन्दर स्त्रीरुप धारण गरी उनको समीपमा आइन् र विवाहको प्रस्ताव राख्ने उद्देश्यले उनको दायाँ काखमा बसिन्। तर परम्परा अनुसार दायाँ पार्श्व पत्नीको नभई छोरी वा बुहारीको स्थान भएकाले राजाले गङ्गालाई आफ्नो पुत्रवधु बन्न सुझाए। सो कुरा स्वीकार गरी गङ्गा पुनः आफ्नो यथास्थानमा फर्किइन्। ==गङ्गासँग विवाह== [[File:Shantanu Meets Goddess Ganga by Warivick Goble.jpg|alt=|left|thumb|शान्तनु देवी गङ्गालाई भेट्दै]] शान्तनुले गङ्गा (गङ्गा) नदीको तट नजिक एउटी सुन्दर महिलालाई देखे र उससँग विवाह गर्नका लागि प्रस्ताव राखे। उनले पनि कुरा मानिन तर एउटा शर्तका साथ: कि शान्तनु उनले कार्यहरुका बारेमा कुनै प्रश्न कहिल्यै पनि गर्ने छैनन् भनेर यदि त्यसो गर्यो भने उनी वहाँलाई छोडेर जानेछिन्। उनको सर्त माने शान्तनुले अनि तिनीहरुको विवाह भयो र पछी उनले एउटा छोरालाई जन्म दिए। तर उनले बच्चालाई नदीमा लगेर डुबाइ दिईन्। शान्तनु उनीसँग कारण सोध्न पनि सक्दैनथे, किनकि वहाँले वाचा गरेका थिए, यदि त्यसो गर्यो भने उनी वहाँलाई छोडेर जानेछिन् । एकपछी अर्को, सात पुत्र उनले जन्म दिए र गङ्गा नदीमा डुबाउँदै गरिन्। जब गङ्गा ८ औं पुत्रलाई डुबाउन लागिरहेकी थिइन्, तब शान्तनुले, स्वयम् लाई रोक्न नसकेर सोधी नै हाले। अन्तमा, गङ्गाले राजा शान्तनुलाई महाभिषेक र उनकोद्वारा दिइएको ब्रह्माका श्रापका बारेमा समझाएका थिए। तब उसले वहाँलाई बताए कि उनलाई आठ वटा बच्चा आठ [[वसु]] थिए, जसलाई वशिष्ठले पृथ्वीमा नश्वर मानवका रूपमा जन्म लिने भन्ने श्राप दिएका थिए। यद्यपि जब उनले वहाँलाई शान्त गरे, तर उसले आफ्नो श्रापलाई सीमित गरिदिएका थिए र उनलाई बताए कि तिनीहरु मनुष्यका रूपमा आफ्नो जन्मको एक साल भित्र नै यस अभिशापबाट मुक्त हुनेछन्। यसका लागि उसले ती सबै मध्ये सात बच्चालाई यस जीवनबाट मुक्त गरिदिएकी हुन्। यद्यपि वासु दायसलाई एउटा लामो जीवन बाँच्न र कहिल्यै पनि पत्नी वा बच्चा नहुने श्राप दिइएका थिए। तर ऋषिले उसलाई एउटा वरदान पनि दिए कि ऊ सबै धर्मग्रन्थहरुका साथ सदाचारी, वार्तालाप गर्ने र आफ्ना पिताका आज्ञाकारी पुत्र पनि हुनेछन्। गङ्गाले भनेकी थिइन् कि उनी त्यस राजाका सिंहासन र स्थितिका लागि राम्ररी प्रशिक्षित गर्नका लागि स्वर्ग लिएर जानेछिन्। यस शब्दहरुका साथ, उनी बच्चाको साथ हराएकी थिइन्, जबकि शान्तनु दु:ख का साथ उसको जीवनका बाँकी समय बिताउनका बारेमा सोचेर मरिएका थिए। [[File:Raja Ravi Varma, Ganga and Shantanu (1890).jpg|thumb|180px|गङ्गा आफ्ना पुत्र देवव्रत (भविष्यको भीष्म) लाई आफ्ना पिता शान्तनु समक्ष पेश गर्दै]] ==आफ्नो छोरासँगको पुनर्मिलन== आफ्नो पत्नी र पुत्रको हानीले दुःखले भरिएका शान्तनुले ब्रह्मचर्यको पालन गर्न शुरू गरिदिए अनि आफ्नो राज्यमा धेरै नै राम्रो शासन गरे। केवल सदाचारी व्यवहारलाई अपनाएर, शान्तनु बिना हतियार उठाइकानै पुरा दुनियामाथि सजिलै जीत हासिल गर्न सक्दथे। सब राजाहरुले शान्तनुलाई सम्राट घोषित गरे अनि उनको शासनकाल शान्तिपूर्ण नै थियो। शान्तनुले शिकार गर्न छोडे अनि आफ्ना प्रजाबाट लोकप्रियता हासिल गरे। एक दिन, गङ्गाको किनारामा घुम्दै गर्दा शान्तनुले देखे कि नदी उल्टापुल्टा जस्तो भएको छ। यस घटनाका कारणको खोजी गर्दै, वहाँ एउटी सुन्दर युवा केटोका साथ आए, जसले आफ्नो आकाशीय हतियारबाट नदीको प्रवाहलाई जाँच गरेको थियो। युवा केटो उसकै छोरा थियो, यद्यपि वहाँले उसलाई चिन्न सकेनन् किनकि उनले उसलाई जन्म हुनुको केहि समय पछी मात्र देखेका थिए। केटोले चिनिहाल्यो कि वहाँ उसको पिता हो भनेर, यद्यपि उसले उसलाई प्रकट गरेन्, यस बाहेक ऊ त्यस भ्रमको शक्तिको उपयोग गर्दै उसको दृष्टिभन्दा पर हटी हाले। शान्तनुले यो देखेर आश्चर्य गरे कि के त्यो केटो वास्तवमा उनकै पुत्र थियो र उसले गङ्गालाई भने कि त्यो केटो वहाँलाई देखाओस्। यस प्रकार गङ्गा प्रकट भएर, वहाँलाई थाहा भयो कि त्यो बालक वास्तवमा उनकै पुत्र देवव्रत थिए र उसलाई ऋषि वशिष्ठद्वारा पवित्र शास्त्रको ज्ञान र परशुरामद्वारा युद्धको कला सिकाइएको थियो। देवव्रतका बारेमा सत्यताको खुलासा भएपछी उसले शान्तनुलाई हस्तिनापुर लिएर आउन भनेका थिए। राजधानी पुगेपछी शान्तनुले सिंहासनका उत्तराधिकारीका रूपमा देवव्रतलाई ताज पहिर्याएका थिए। यद्यपि शान्तनुलाई गङ्गाबाट अलग हुने पीडा भयो, तर वहाँलाई यस प्रकारको एउटा कुशल पुत्र प्राप्त हुनुमा ज्यादै खुशी पनि लागेको थियो। वहाँले देवव्रतको सहयोगबाट यमुनाको तटमा सात अश्वमेध यज्ञ पनि गरेका थिए। ==सत्यवतीसँगको विवाह== चार वर्षपछी, शान्तनुले यमुनाका किनाराको यात्रा गर्ने समयमा एउटा अज्ञात दिशाबाट आएको वास्नालाई सुगन्ध लिएका थिए। सुगन्धको कारण खोज्दै जाँदा, वहाँ सत्यवतीका नजिक पुगेका थिए, जहाँबाट सुगन्ध आइरहेको थियो। सत्यवती आफ्नो गाउँका माछ मार्नेहरुका प्रमुखको एउटी धर्मपुत्री थिइन्। उनलाई देख्दा खेरि नै शान्तनुलाई उनीसँग माया बसीहाल्यो अनि वहाँ उनीसँग विवाह गर्न चाहन्थे । उनको सहमति सोधे पश्चात, उनका पिता यस शर्तमा विवाहका लागि राजी भए कि सत्यवतीका छोरा हस्तिनापुराको गद्दी सम्हालनेछन्। राजा शान्तनु, आफ्नो ठुलो छोरा देवव्रतलाई सिंहासनका उत्तराधिकारीका रूपमा आफ्नो कुरा भन्नमा असमर्थ थिए। यद्यपि, देवव्रतलाई आफ्नो नैतिकताको कारण थाहा भयो अनि आफ्ना पिताका लागि, आफ्नो मुखियालाई वचन दियो कि वहाँ सत्यवतीका बच्चाका पक्षमा आफ्ना सबै दाबीहरुको त्याग गरी दिनेछन्। संशयवादी प्रमुखलाई आश्वस्त गर्नका लागि, उनले यो सुनिश्चित गर्नलाई आजीवन ब्रह्मचर्यको पनि वाचा गराई आउने भावी पीढीलाई सत्यवतीका साथ जन्म हुने सन्तानहरुलाई पनि चुनौती दिइने गर्दैनन्। यस व्रतलाई सुनेर वहाँ तुरुन्त सत्यवती र शान्तनुका विवाहका लागि राजी भए। उनको द्वारा लिइएको भयानक शपथका कारण खगोलीय धारावाहिकहरुद्वारा देवव्रतका नाम भीष्मका रूपमा लिइएको थियो (जो कि एउटा भयानक प्रतिज्ञा लिइसकेका थिए) । सत्यवतीका साथ हस्तिनापुरा फिर्ता भएपछी उसले आफ्ना पितासँग आफ्नो व्रतका बारेमा बताएका थिए। यस बारेमा सुनेर शान्तनु धेरै प्रभावित भए अनि उनलाई वरदान दिए कि यदि ऊ चाहन्छ त्यतिबेला मात्र उसको मृत्यु हुनेछ। शान्तनु र सत्यवतीका दुईटा पुत्र थियो, चित्राङ्गद र विचित्रवीर्य। शान्तनुको मृत्यु पश्चात, विचित्रवीर्य हस्तिनापुरको राजा बने किनकि चित्राङ्गदको हत्या उसैको नाम भएको एउटा गन्धर्वद्वारा गरिएको थियो जब कि शान्तनु त्सयतिबेलासम्म पनि जीवित थिए। ==साहित्य== ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} ==बाह्य कडीहरू== ==यो पनि हेर्नुहोस्== [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] hwmx2i25iejb8yrz0792ucitgnxbwm1 0 64964 1070627 729119 2022-07-24T11:48:59Z 2001:2D8:E615:20D2:C1E8:1059:8A1D:5889 wikitext text/x-wiki {{Taxobox | image =Magnolia_wieseneri.jpg | image_caption = कनकचम्पाको फूल | regnum = [[वनस्पति]] जगत | unranked_divisio = [[फूल फुल्ने]] | unranked_classis = [[Magnoliid]]s | ordo = [[Magnoliales]] | familia = [[Magnoliaceae]] | genus = '''''Magnolia''''' | genus_authority = [[Carolus Linnaeus|L.]] | subdivision_ranks = Species | subdivision = See text |}} '''कनकचम्पा''' ''म्याग्नोलियासिया'' (Magnolia) परिवारमा पर्ने एक प्रकारको फूल हो। यसको सबैभन्दा बढी २१० वटा प्रजातिहरू पाइन्छन्। यसको धेरै प्रजातिहरू मुख्यतया दक्षिणपूर्वी [[एसिया|एसिया]]मा साथै [[उत्तर अमेरिका]], [[मध्य अमेरिका]] र [[वेस्ट इण्डिज]] तथा केही प्राजातिहरू [[दक्षिण अमेरिका]]मा पनि पाइन्छन्। {{ठुटो}} ==सन्दर्भ सूची== {{reflist}} ==बाहिरी कडीहरू== {{commons|Magnolia}} {{wikispecies|Magnolia}} {{Commonscat|Magnolia}} [[श्रेणी:फूलहरू]] [[श्रेणी:वनस्पतिहरू]] [[श्रेणी:औषधि]] tfydg1bfbq94cukzjgqucmjbqushlc1 0 99844 1070628 969352 2022-07-24T11:58:15Z Janak Bhatta 10885 #WPWP wikitext text/x-wiki {{Infobox Hindu temple | name = मौलाकालिका मन्दिर | image = File:Maulakalika.jpg | alt = | caption = मौलाकालिका मन्दिरको पछाडिको दृश्य | pushpin_map = | map_caption = | coordinates = {{coord|27.7275|N|84.4088|E|type:landmark_region:NP|display=inline,title}} | other_names = | proper_name = मौलाकालिका मन्दिर | pushpin_map = | map_caption = | coordinates = {{coord|27.7275|N|84.4088|E|type:landmark_region:NP|display=inline,title}} | other_names = | proper_name = मौलाकालिका मन्दिर | country = {{झण्डा|नेपाल}} | district = [[नवलपरासी जिल्ला|नवलपरासी]] | locale = [[गैंडाकोट नगरपालिका|गैंडाकोट]] | elevation_m = ५६१ | deity = [[कालिका (स्पष्टता)|कालिका]] | important_festivals= | architecture = | number_of_temples = | number_of_monuments= | inscriptions = | date_built = | creator = | website = http://www.maulakalika.org.np/ }} '''मौलाकालिका मन्दिर''' एक प्रसिद्ध माता कालिकाको हिन्दु मन्दिर हो जुन नेपालको [[नवलपरासी जिल्ला|नवलपरासी]] जिल्लाको [[गैंडाकोट नगरपालिका|गैंडाकोट]]मा अवस्थित छ। यो मन्दिर १ हजार ८ सय ८२ खुड्किला चढेर पुग्न सकिन्छ।<ref>{{cite web|url=http://nepal.himalayadainik.com/news/13262|title=१ हजार ८ सय ८२ खुड्किला चढेर पुगिने मौला कालिका मन्दिर जसले तपाईको सारा कष्ट नास गर्नेछिन ! भिडियो हेर्नुहोस र दर्शन स्वरुप ॐ लेखी सेयर गरौ|author=|date=|work=हिमालय दैनिक|accessdate=५ असार २०७६}}</ref> ==अवस्थिति== यो मन्दिर नवलपरासी जिल्ला, [[गैंडाकोट नगरपालिका]] अन्तर्गत, पूर्व पश्चिम महेन्द्र राजमार्गको नारायणी–पुलबाट उत्तर तर्फ करिब ४ कि.मि. टाडा समुद्र सतह देखि ५६१ मिटर उचाई पहाडी बनको धुरीमा मौलाकालिका भगवतीको मन्दिर अवस्थित रहेको छ । ==इतिहास== ऐतिहासिक रूपमा, यो भनिएको छ कि १६ औँ शताब्दीमा पाल्पा राजाले देवी कलिकाको नाममा "प्रतीक" को प्रतीकात्मक प्रस्तुति स्थल सिर्जना गरे पछि पर्वत (मौला पहाड) को नाम राखियको थियो । यो मानिन्छ, हिन्दू पौराणिक कथाअनुसार देवी काली वा कलिका माईलाई ऊर्जा, शक्ति र नयाँ शुरुवात को प्रतीक मानिन्छ । मन्दिरलाई स्थानीय स्थानबाट धेरै पटक पुनःस्थापित गरिएको छ । थप आगन्तुकहरू समायोजन गर्न आधार क्षेत्र विस्तार गरिएको छ । मन्दिर व्यवस्थापन समितिले हालै जनावरहरूको बलिदान रोक लगाएको छ । ==लोकप्रियता== मौलाकालिका मन्दिर लोकप्रिय हुनु भन्दा अगाडि गैंडाकोटका स्थानीय मानिसहरूले मौलाकालिका मन्दिरको धेरै दशक देखिनै पुजा गर्दै आएका थिए । हाल अवस्थित मन्दिर १९९० को दशकमा मात्र बनेको थियो । मौलाकलिका मन्दिरमा हरेक वर्ष नेपाल र छिमेकी मुलुकबाट हजारौं धार्मिक आस्था राख्ने मानिसहरू पुजा गर्न आउने गरेका छन् । नेपालका पूर्व राष्ट्रपति [[रामवरण यादव]], पूर्व राजा / राजकुमार र नेपालका वित्त मन्त्री [[रामशरण महत]] सहित उच्च श्रेणीका सरकारी अधिकारीहरूले मन्दिर भ्रमण गरेका छन् । भारतका विश्व प्रसिद्ध योग गुरु बाबा राम देबले पनि मन्दिरको २०११ मा भ्रमण गरिसकेका छन् । नेपालका पहिलो महिला राष्ट्रपति [[विद्यादेवी भण्डारी]] २० अप्रिल २०१६ मा मन्दिरको भ्रमण गर्नुभयो र मन्दिरहरूको आवासीय सुविधाको उद्घाटन गर्नु भएको थियो । ==पैदल यात्रा== [[गैंडाकोट नगरपालिका|गैंडाकोट]], [[नारायणगढ]], [[भरतपुर महानगरपालिका|भरतपुर]] र [[चितवन जिल्ला|चितवन]] नजिकैका नियमित पर्यटकहरु यस स्थानमा चिसो बतास को महसुस, जंगल को विस्तृत मनोरम दृश्यहरु को अवलोकन गर्न यहाँ आउने गर्दछन् । सहासिक र रोमाञ्चक यात्राको अनुभव गर्न धर्मावलम्बीहरु २००० मिटर लामो सिढि चढेर पर्यटकहरु मन्दिरमा पुगेर पुजा अर्चन गर्दछन् । ==टेलिफोन सुबिधा== [[नेपाल टेलिकम]]ले मौलाकालिका मन्दिरमा तार रहित ट्रान्सीवर टावर स्थापना गरेको छ । तपाईँ जीएसएम, सीडीएमए फोन कल र ३ जी कनेक्टिविटीको आनन्द लिन सक्नुहुन्छ । रोमिङ सुबिधाको पनि प्रयोग गर्न सकिन्छ । ==पानी र विद्युतको सुबिधा== एक स्वचालित हाइड्रोलिक दबाव लगातार मन्दिरसम्म पानी पम्प गर्दछ । उपकरण उत्तरी ढलानमा ५०० मीटर तल सुचारु गरिएको छ । पानी आपूर्ति निरन्तर रूपमा भैरहेको छ । यहाँ पोल आधारित विद्युतीय प्रणाली जडान गरिएको छ । ==यातायात== मौलाकालीका मन्दिरको उकालो मा भएको कारण मुख्य मन्दिरमा पुग्न कुनै पनि यातायातको सुबिधा छैन र मन्दिर पुग्न सबै धर्मावलम्बीहरूले पौदल यात्रा गर्नु पर्ने हुन्छ । ==चित्र दिर्धा== <gallery> File:Stone carving1.jpg|thumb| File:Stone carving3.jpg|thumb| File:Stone carving4.jpg|thumb| File:Stone carving5.jpg|thumb| File:Stone carving6.jpg|thumb| File:Stone carving7.jpg|thumb| File:Stone carving8.jpg|thumb| File:Stone Carving11.jpg|thumb| File:Stone carving12.jpg|thumb| File:Stone Carving 2.jpg|thumb| File:Stone carving9 2.jpg|thumb| </gallery> ==सन्दर्भ सामाग्री== {{सन्दर्भसूची}} ==बाह्य कडीहरू== * [http://www.maulakalika.org.np/ मौलाकालीकाको आधिकारिक वेबसाइट नेपाली भाषामा] {{नेपालका मन्दिरहरू}} [[श्रेणी:नेपालका मन्दिरहरू]] [[श्रेणी:नेपालका धार्मिक तथा पर्यटकीय स्थलहरू]] [[श्रेणी:नेपालका पुरातात्विक स्थलहरू]] oj13mmkm2ti2syi5y03st09f48k23hh 0 100701 1070590 895720 2022-07-23T13:29:02Z Túrelio 5223 ([[c:GR|GR]]) [[c:COM:Duplicate|Duplicate]]: [[File:Inside View of Festival Time at Petronas Twin Tower.jpg]] → [[File:Inside View of Festival Time.jpg]] Exact or scaled-down duplicate: [[c::File:Inside View of Festival Time.jpg]] wikitext text/x-wiki {{Infobox building | mapframe-zoom = १६ | name = पेट्रोनस जुम्ल्याहा टावर | native_name = मेनारा बेर्केम्बर पेट्रोनस | highest_prev = [[विलिस टावर]] | highest_reflabel = emporis | highest_next = [[ताइपेइ १०१]] | highest_start = १९९८. | highest_end = २००४ | location = [[जलान अम्पांग]], [[क्वालालम्पुर]], [[मलेसिया]] | coordinates = {{Coord|3.158|101.712|type:landmark_scale:3000|display=inline,title}} | image = File:Petronas_Panorama_II.jpg | groundbreaking_date ={{start date|df=yes|1 January 1992}} | start_date = {{start date|df=yes|1 March 1993}} | completion_date = {{start date|df=yes|1 March 1996}} | inauguration_date = {{start date|df=yes| 31 August 1999}} | renovation_date = {{start date|df=yes|15 September 2011}} | building_type = व्यापारिक कार्यालय तथा पर्यटकीय आकर्षण |architectural_style = उत्तर आधुनिक | architectural = {{convert|451.9 |m|abbr=on}}<ref name=skyscraperCenter>{{cite web |url=http://skyscrapercenter.com/kuala-lumpur/petronas-tower-1/ |title=Petronas Towers – The Skyscraper Center |work=Council on Tall Buildings and Urban Habitat |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120524040847/http://skyscrapercenter.com/kuala-lumpur/petronas-tower-1 |archivedate=24 May 2012 |df=dmy-all }}</ref> | tip = {{convert|451.9|m|ft|abbr=on}} | roof = {{convert|378.6|m|abbr=on}} | top_floor = {{convert|375|m|abbr=on}}<ref name=skyscraperCenter/> | floor_count = ८८ (+५ भूमिगत)<ref name=skyscraperCenter/> | elevator_count = ४० | cost = {{US$|1.6 billion}}<ref>{{cite web|url=http://edition.cnn.com/2013/08/06/travel/25-great-skyscrapers/index.html|title=25 world-famous skyscapers - CNN Travel|author=|date=6 August 2013|website=cnn.com}}</ref> | floor_area = {{convert|395000|m2|sqft|-3|abbr=on}} | architect = सिजर पिली<ref name=skyscraperCenter/> | structural_engineer= थोर्न्तन तोमसेत्ति<ref name=skyscraperCenter/> | main_contractor = टावर १: [[हाजमा कर्पोरेसन]] <br/>टावर २: [[सामसुङ इन्गीनीरिंग एण्ड कन्स्ट्रक्सन]] र कुक्दोंग इन्गीनीरिंग एण्ड कन्स्ट्रक्सन<br/>सिटि सेन्टर r: [[बि.एल. हर्बर्ट इन्टर्नेशनलl]] | developer = के.एल.सी.सी होल्डिंग एस.डी.एन. Bhd<ref name=skyscraperCenter/> | owner = के.एल.सी.सी होल्डिंग एस.डी.एन. Bhd | management = | references =<ref name=skyscraperCenter/><ref name="emporis">{{note label|emporis}}{{emporis|100172|complex=yes}}</ref><ref>{{glasssteelandstone|191}}</ref><ref>{{skyscraperpage|22}}</ref><ref>{{structurae|s0000053}}</ref> }} पेट्रोनस टावरलाई (मलाया भाषा: ''Menara Petronas'', or ''Menara Berkembar Petronas'') पेट्रोनस जुम्ल्याहा टावर भनेर पनि चिनिन्छ । [[क्वालालम्पुर]] ,[[मलेसिया|मलेशिया]]मा रहेको छ । उच्च भवन तथा सहरी बस्ति परिषदको परिभाषा र  मूल्याङ्कन अनुसार यो १९९८ देखि २००४ सम्म विश्वको सबैभन्दा अग्लो भवन रहेको थियो र हालसम्मकै अग्लो जोडी टावर हो। भवनहरू क्वालालम्पुर टावरको नजिकै रहेको  क्वालालम्पुरको ऐतिहासिक स्थल हो। == इतिहास == यो टावरको डिजाइन अर्जेन्टिनी बस्तुविद [[सिजर पिली]]ले गरेका हुन् । पेट्रोनस टावरको योजना १ जनवरी १९९२ मा सुरु भएको  थियो । डिजाइनको वायुको गतिको परीक्षण संरचना भर परीक्षण गरिएको थियो ।  माटो उत्खननको लागि ५०० ट्रकहरु प्रयोगमा थिए र प्रत्येक रात सतहबाट {{Convert|30|m}}खनिन्थ्यो । जटिल संरचनाको निर्माण १ अप्रिल १९९४ मा सकियो । फर्निचर र आन्तरिक सजावटको कम १ जनवरी १९९६ मा सकियो , टावर १ र २ को  शिखरको (गजुर)को काम १ मार्च १९९६ मा सकियो । भवनको आधिकारिक उद्घाटन मलेसियाका प्रधानमन्त्री [[महाथीर मोहम्मद|डा. महाथीर बिन मोहम्मद ले १ अगस्ट १९९९ मा गरे]] ।<ref>{{cite book|last=Sebestyén|first=Gyula|page=205|title=Construction: Craft to Industry|location=London|publisher=Taylor & Francis|year=1998|isbn=978-0-419-20920-1}}</ref> यो जुम्ल्याहा टावरको निर्माण क्वालालम्पुर रेस ट्रयाकको स्थलमा गरिएको थियो ।<ref>{{cite book|last=Žaknić|first=Ivan|author2=Smith, Matthew; Rice, Doleres B.|page=208|title=100 of the World's Tallest Buildings|location=Mulgrave, Victoria|publisher=Images Publishing|year=1998|isbn=978-1-875498-32-1}}CS1 maint: Multiple names: authors list ([//en.wikipedia.org/wiki/Category:CS1_maint:_Multiple_names:_authors_list link]) [[Category:CS1 maint: Multiple names: authors list|Category:CS1 maint: Multiple names: authors list]]</ref> === उल्लेखनीय घटनाहरू === [[चित्र:Petronas_Towers_by_Day.jpg|right|thumb|250x250px|सतहबाटहेर्दापेट्रोनसटावर]] * [[चित्र:Night_at_Petronas_Twin_Tower.jpg|thumb|पेट्रोनस जुम्ल्याहा टावरको रातको दृश्य]]१५ अप्रिल १९९९ मा, [[फेलिक्स बौमगार्टनर]] पेट्रोनस टावरको सफा गर्ने क्रेनबाट हाम फालेर बेस जम्पिंगको बिस्व किर्तिमान कायम गरे । <ref>{{cite web|url=http://www.heraldsun.com.au/technology/sci-tech/skydiver-felix-baumgartner-fabulous-feats/story-fn5iztw3-1226496220972|title=Planes, caves and skyscrapers among fearless skydiver Felix Baumgartner's fabulous feats|last=Crerar|first=Simon|date=15 October 2012|work=heraldsun.com.au|publisher=Herald Sun|accessdate=21 October 2012}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www2.felixbaumgartner.com/index.php?id=54&tx_ttnews%5bpS%5d=915145200&tx_ttnews%5bpL%5d=31535999&tx_ttnews%5barc%5d=1&tx_ttnews%5btt_news%5d=48&tx_ttnews%5bbackPid%5d=33&cHash=7c1597d667|title=Petronas Towers (451 Meters), Malaysia|work=felixbaumgartner.com|publisher=Felix Baumgartner|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100922072134/http://felixbaumgartner.com/index.php?id=54&tx_ttnews[pS]=915145200&tx_ttnews[pL]=31535999&tx_ttnews[arc]=1&tx_ttnews[tt_news]=48&tx_ttnews[backPid]=33&cHash=7c1597d667|archivedate=22 September 2010|accessdate=21 October 2012|deadurl=yes|df=dmy-all}}</ref> * [[सेप्टेम्बर ११ को हमला]]मा वोर्ल्ड ट्रेड सेन्टर ध्वस्त भए पछि १२ सेप्टेम्बरमा हजारौ मानिसलाई हटाएर खाली गरियो । बम निस्क्रिय पर्ने टोलीले कुनै बम फेला पारेन । भवन खाली गर्ने क्रममा कुनै क्षति भएन। <ref>{{cite news|author=Sean Yoong|title=World's tallest towers, IBM building in Malaysia evacuated after threats|url=http://www.avalanchejournal.com/stories/091201/upd_worldevacs.shtml|archive-url=https://archive.is/20120719154930/http://www.avalanchejournal.com/stories/091201/upd_worldevacs.shtml|dead-url=yes|archive-date=19 July 2012|work=The Avalanche Journal|date=12 September 2001|accessdate=11 January 2011}}</ref> * ४ नोबेम्बर २००५ साँझ, मा सिनेमा कम्प्लेक्समा आगलागी भयो तर कुनै क्षति भएन ।<ref>{{cite news|author=|title=Fire Forces Evacuation at Malaysia Towers|url=http://www.cbsnews.com/stories/2005/11/04/ap/world/mainD8DLSFK00.shtml|work=CBS News|date=4 November 2005|accessdate=11 January 2011}}</ref> * १ सेप्टेम्बर २००९ को बिहान , फ्रेन्च आरोहीले बिना कुनै सुरक्षा सामग्री खाली खुट्टा र हातले मात्र टावर २ को चुचुरोमा दुई घण्टामा पुगे ।<ref>{{cite news|author=staff writers|title='Spiderman' scales Malaysia tower|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/8231076.stm|work=BBC News|date=1 September 2009|accessdate=11 January 2011}}</ref> <ref>{{cite news|author=St|title='Spiderman' has another go at Twin Tower|url=http://thestar.com.my/news/story.asp?file=/2007/3/21/nation/17205712&sec=nation|work=The Star|date=20 March 2007|accessdate=11 January 2011|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110622031327/http://thestar.com.my/news/story.asp?file=%2F2007%2F3%2F21%2Fnation%2F17205712&sec=nation|archivedate=22 June 2011|df=dmy-all}}</ref> == विशेषता == === सुरिया के.एल.सी.सी === [[चित्र:Suria_KLCC_(park_entrance_2),_Kuala_Lumpur.jpg|left|thumb|सुरिया के.एल.सी.सीको प्रवेशद्वार|alt=]] सुरिया के.एल.सी.सी {{convert|140000|m2|abbr=on}}  पेट्रोनस टावरको आधारमा फैलिएको सुपर मार्केट हो ।<ref>{{cite book|last=de Ledesma|first=Charles|author2=Lewis, Mark; Savage, Pauline|title=Rough guide to Malaysia, Singapore & Brunei|page=132|location=New York; London; Delphi|publisher=Rough Guides|year=2003|isbn=1-84353-094-5}}CS1 maint: Multiple names: authors list ([//en.wikipedia.org/wiki/Category:CS1_maint:_Multiple_names:_authors_list link]) [[Category:CS1 maint: Multiple names: authors list|Category:CS1 maint: Multiple names: authors list]]</ref>  === के.एल.सी.सी पार्क === [[चित्र:KLCC_Park_2010.jpg|left|thumb|के.एल.सी.सी.पार्क]] {{convert|17|acre}} मा फैलिएको यो पार्कमा पानीको फोहोरा , बिजुली बत्तिको नाजारा , पौडी पोखरी र बालबच्चाको खेल्न ठाउँ छ । === आकाशे पुल === <gallery widths="200" heights="200"> चित्र:Skybridge petronas twin towers kl.jpg|दुई टावरलाई जोड्ने आकासे पुल चित्र:SkyBridge.JPG|आकाशे पुलको भित्रि दृश्य चित्र:KLCC skybridge view.jpg|आकाशे पुल बाटको उत्तर पश्चिमको दृश्य चित्र:Petronas Tower spire.JPG|पेट्रोनस टावरको एक गजुर चित्र:Inside View of Festival Time.jpg|पेट्रोनस टावरमा मेलाको समयको दृश्य </gallery> === सेवा भवन। === सेवा भवन पेट्रोनस टावरको पुर्व तर्फ रहेको छ र यहाँ पेट्रोनस टावरलाई शितल बनाउन चिलर प्लान्ट रहेको छ । == तस्बिरहरू == <gallery> |KLCC Petronas Towers File:The Petronas Twin Towers in Kuala Lumpur (Malaysia).JPG|पेट्रोनस जुम्ल्याहा टावर क्वालालम्पुर मलेसिया File:Petronas Towers, Kuala Lumpur (3323152170).jpg|२९ औ तला File:Petronas Panorama II.jpg|पेट्रोनस टावरको रातको दृश्य File:Petronas Towers Night (cuadrado - square).jpg|पेट्रोनस टावरको रातको दृश्य File:Petronas Towers at Night - from the base upwards.jpg|मलेसियाली झण्डा File:Petronas Towers at sunset.JPG|पेट्रोनस टावर क्वालालम्पुर मलेसिया सूर्यास्तको दृश्य File:Petronas towers.JPG|पेट्रोनस टावर क्वालालम्पुर मलेसिया माथितिर हेर्दा File:Petronas Twin Towers, Kuala Lumpur.jpg|पछाडीबाट खिचिएको पेट्रोनस टावरको रातको दृश्य File:Petronas Towers.JPG|पेट्रोनस टावर क्वालालम्पुर मलेसिया</gallery> == सन्दर्भ सामग्री == {{reflist|30em}} [[श्रेणी:मलेशिया]] [[श्रेणी:गगनचुम्बी भवन]] [[श्रेणी:गगनचुम्बी भवनहरू]] isbpm8q42ysunolbnbw1fzgr1diasu2 0 104163 1070610 1070277 2022-07-24T03:11:40Z Bhupendra Shrestha 28317 /* पदक तालिका */ wikitext text/x-wiki {{Infobox games | Name = नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७९ | Logo =9th National Game Nepal 2079.webp | Size = 300px | Optional caption = नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७९ को आधिकारिक लोगो | country = {{NEP}} | Host city = [[पोखरा महानगरपालिका|पोखरा]], [[कास्की जिल्ला]]<ref>[https://www.khelpati.com/national-games-8th/7983 नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद गण्डकी प्रदेशमा हुने पक्का (khelpati.com)]</ref> | Provinces and cities participating = [[पोखरा]] | Athletes participating = ११ टिम | Events = ३६ खेल | Opening ceremony = २०७९ जेठ २२ | Closing ceremony = २०७९ जेठ २८ | Officially opened by = | Athlete's Oath = | Judge's Oath = एकताबद्ध देश, खेलकुदको सन्देश | Olympic Torch = | Stadium = [[पोखरा रङ्गशाला]] |previous =[[आठौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७५-०७६|''२०७५-७६'']] | next = [[दसौं राष्ट्रिय खेलकुद २०८१|'''२०८`''']] }} '''नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७९''' [[नेपाल राष्ट्रिय खेलकुद]]को नवौँ संस्करण हो । यस बृहत् राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता [[गण्डकी प्रदेश]]मा २०७९ जेठ २२ देखि २८ गतेसम्म आयोजना हुनेछ<ref>[https://nepalkhabar.com/np/news/sports/60474/ नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता गण्डकी प्रदेशमा हुने (nepalkhabar.com)]</ref> । ==उद्घाटन समारोह== ==सहभागी टोलीहरू== ==सहभागी खेलहरू== ;नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगितामा ३६ खेल सहभागी गराइएका छन् । *[[File:Athletics pictogram.svg|35px]] एथलेटिक्स *[[File:Badminton pictogram.svg|35px]] ब्याडमिन्टन *[[File:Table-Tennis pictogram.svg|35px]] टेबल–टेनिस *[[File:Cricket pictogram.svg|35px]] क्रिकेट *[[File:Football pictogram.svg|35px]] फुटबल *टेनिस *हक्की *बक्सिङ *भलिवल *कबड्डी *भारत्तोलन *सुटिङ *जिम्नास्टीक *पौडी *ह्याण्डबल *जुडो *कुस्ती *सफ्ट टेनिस *स्क्वास *तेक्वान्दो *उसु *बास्केटबल *शाररक सुगठन *बुद्धिचाल *खो–खो *कराँते *फुल कन्ट्याक्ट कराँते *आईटिएफ टेक्वान्दो *सेपाक्टाक्रो *गल्फ *आचरी *साईक्लिङ *फेन्सीङ *ट्राईथेलेन *प्याराग्लाईपिडङ *रग्बी ७ ए साईट ==खेल तालिका== ==पदक तालिका== ==अन्तिम पदक तालिका== ;'''नवौं राष्ट्रिय खेलकुद २०७९''' को अन्तिम पदक तालिका {| {{RankedMedalTable|team=टिम|class=wikitable sortable}} |- bgcolor=FFF68F |_ |_ |_ |_ |_ |- |कुल |_ |_ |_ |_ |} ==लोगो तथा मस्कट== नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिताको लोगो र मस्कट सार्बजनिक २०७९ बैशाख २४ शनिबार, युवा तथा खेलकुद मन्त्री महेश्वर गहतराजले नवौंसार्बजनिक गरेका थिए । [[File:9th National Games Most.jpg|thumb|300px|नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिताको लोगो र मस्कट]] यस मस्कट गण्डकी प्रदेशमा पनि पाइने लोपन्मुख तथा संरक्षित प्राणि [[कस्तुरी|कस्तुरी, मृगको]] बनाइएको छ । त्यस्तै, लोगो [[गण्डकी|गण्डकी प्रदेश]]को राजधानी [[पोखरा]] र देशकै शोभा [[माछापुच्छ्रे हिमाल|माछापुछ्रे]]लाई देखाइएको छ । त्यसको तल आकाशे निलो रेखाले परोक्ष रुपबाट शान्तिको प्रतिक परेवालाई प्रतिबिम्बित गर्छ भने रातो रंगको चार धर्साले परेवाको पखेटा दर्शाई परेवाको आकृतिलाई पूर्णता प्रदान गरेको छ ।साथै लोगोमा रहेको चन्द्र सुर्यले राष्ट्रिय ध्वजालाई प्रतिबिम्बित गर्नुका साथै सहभागी हुने सबै टिमको प्रतिनिधित्व गरेको छ । ==यो पनि हेर्नुहोस्== *[[राष्ट्रपति रनिङ शिल्ड २०७९]] ==सन्दर्भ सामाग्रीहरू== {{reflist}} ==बाह्य सुत्रहरू== {{नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७९}} {{नेपाल राष्ट्रिय खेलकुद}} [[श्रेणी:नेपाल राष्ट्रिय खेलकुद]] [[श्रेणी:नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७७]] [[श्रेणी:गण्डकी प्रदेशमा खेलकुद]] ijlhniqfs7suhndwshtd2znvbxcjxdc 1070611 1070610 2022-07-24T03:11:59Z Bhupendra Shrestha 28317 /* अन्तिम पदक तालिका */ wikitext text/x-wiki {{Infobox games | Name = नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७९ | Logo =9th National Game Nepal 2079.webp | Size = 300px | Optional caption = नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७९ को आधिकारिक लोगो | country = {{NEP}} | Host city = [[पोखरा महानगरपालिका|पोखरा]], [[कास्की जिल्ला]]<ref>[https://www.khelpati.com/national-games-8th/7983 नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद गण्डकी प्रदेशमा हुने पक्का (khelpati.com)]</ref> | Provinces and cities participating = [[पोखरा]] | Athletes participating = ११ टिम | Events = ३६ खेल | Opening ceremony = २०७९ जेठ २२ | Closing ceremony = २०७९ जेठ २८ | Officially opened by = | Athlete's Oath = | Judge's Oath = एकताबद्ध देश, खेलकुदको सन्देश | Olympic Torch = | Stadium = [[पोखरा रङ्गशाला]] |previous =[[आठौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७५-०७६|''२०७५-७६'']] | next = [[दसौं राष्ट्रिय खेलकुद २०८१|'''२०८`''']] }} '''नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७९''' [[नेपाल राष्ट्रिय खेलकुद]]को नवौँ संस्करण हो । यस बृहत् राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता [[गण्डकी प्रदेश]]मा २०७९ जेठ २२ देखि २८ गतेसम्म आयोजना हुनेछ<ref>[https://nepalkhabar.com/np/news/sports/60474/ नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता गण्डकी प्रदेशमा हुने (nepalkhabar.com)]</ref> । ==उद्घाटन समारोह== ==सहभागी टोलीहरू== ==सहभागी खेलहरू== ;नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगितामा ३६ खेल सहभागी गराइएका छन् । *[[File:Athletics pictogram.svg|35px]] एथलेटिक्स *[[File:Badminton pictogram.svg|35px]] ब्याडमिन्टन *[[File:Table-Tennis pictogram.svg|35px]] टेबल–टेनिस *[[File:Cricket pictogram.svg|35px]] क्रिकेट *[[File:Football pictogram.svg|35px]] फुटबल *टेनिस *हक्की *बक्सिङ *भलिवल *कबड्डी *भारत्तोलन *सुटिङ *जिम्नास्टीक *पौडी *ह्याण्डबल *जुडो *कुस्ती *सफ्ट टेनिस *स्क्वास *तेक्वान्दो *उसु *बास्केटबल *शाररक सुगठन *बुद्धिचाल *खो–खो *कराँते *फुल कन्ट्याक्ट कराँते *आईटिएफ टेक्वान्दो *सेपाक्टाक्रो *गल्फ *आचरी *साईक्लिङ *फेन्सीङ *ट्राईथेलेन *प्याराग्लाईपिडङ *रग्बी ७ ए साईट ==खेल तालिका== ==पदक तालिका== ==अन्तिम पदक तालिका== ;'''नवौं राष्ट्रिय खेलकुद २०७९''' को अन्तिम पदक तालिका {| {{RankedMedalTable|team=टिम|class=wikitable sortable}} |- bgcolor=FFF68F |- |_ |_ |_ |_ |_ |- |कुल |_ |_ |_ |_ |} ==लोगो तथा मस्कट== नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिताको लोगो र मस्कट सार्बजनिक २०७९ बैशाख २४ शनिबार, युवा तथा खेलकुद मन्त्री महेश्वर गहतराजले नवौंसार्बजनिक गरेका थिए । [[File:9th National Games Most.jpg|thumb|300px|नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिताको लोगो र मस्कट]] यस मस्कट गण्डकी प्रदेशमा पनि पाइने लोपन्मुख तथा संरक्षित प्राणि [[कस्तुरी|कस्तुरी, मृगको]] बनाइएको छ । त्यस्तै, लोगो [[गण्डकी|गण्डकी प्रदेश]]को राजधानी [[पोखरा]] र देशकै शोभा [[माछापुच्छ्रे हिमाल|माछापुछ्रे]]लाई देखाइएको छ । त्यसको तल आकाशे निलो रेखाले परोक्ष रुपबाट शान्तिको प्रतिक परेवालाई प्रतिबिम्बित गर्छ भने रातो रंगको चार धर्साले परेवाको पखेटा दर्शाई परेवाको आकृतिलाई पूर्णता प्रदान गरेको छ ।साथै लोगोमा रहेको चन्द्र सुर्यले राष्ट्रिय ध्वजालाई प्रतिबिम्बित गर्नुका साथै सहभागी हुने सबै टिमको प्रतिनिधित्व गरेको छ । ==यो पनि हेर्नुहोस्== *[[राष्ट्रपति रनिङ शिल्ड २०७९]] ==सन्दर्भ सामाग्रीहरू== {{reflist}} ==बाह्य सुत्रहरू== {{नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७९}} {{नेपाल राष्ट्रिय खेलकुद}} [[श्रेणी:नेपाल राष्ट्रिय खेलकुद]] [[श्रेणी:नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७७]] [[श्रेणी:गण्डकी प्रदेशमा खेलकुद]] g143xhj4blnij8w0r1oqnczsqgiiejx 1070612 1070611 2022-07-24T03:13:57Z Bhupendra Shrestha 28317 /* सहभागी खेलहरू */ wikitext text/x-wiki {{Infobox games | Name = नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७९ | Logo =9th National Game Nepal 2079.webp | Size = 300px | Optional caption = नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७९ को आधिकारिक लोगो | country = {{NEP}} | Host city = [[पोखरा महानगरपालिका|पोखरा]], [[कास्की जिल्ला]]<ref>[https://www.khelpati.com/national-games-8th/7983 नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद गण्डकी प्रदेशमा हुने पक्का (khelpati.com)]</ref> | Provinces and cities participating = [[पोखरा]] | Athletes participating = ११ टिम | Events = ३६ खेल | Opening ceremony = २०७९ जेठ २२ | Closing ceremony = २०७९ जेठ २८ | Officially opened by = | Athlete's Oath = | Judge's Oath = एकताबद्ध देश, खेलकुदको सन्देश | Olympic Torch = | Stadium = [[पोखरा रङ्गशाला]] |previous =[[आठौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७५-०७६|''२०७५-७६'']] | next = [[दसौं राष्ट्रिय खेलकुद २०८१|'''२०८`''']] }} '''नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७९''' [[नेपाल राष्ट्रिय खेलकुद]]को नवौँ संस्करण हो । यस बृहत् राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता [[गण्डकी प्रदेश]]मा २०७९ जेठ २२ देखि २८ गतेसम्म आयोजना हुनेछ<ref>[https://nepalkhabar.com/np/news/sports/60474/ नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता गण्डकी प्रदेशमा हुने (nepalkhabar.com)]</ref> । ==उद्घाटन समारोह== ==सहभागी टोलीहरू== ==सहभागी खेलहरू== ;नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगितामा ३६ खेल सहभागी गराइएका छन् । {{Col-Start}} {{Col-3}} *[[File:Athletics pictogram.svg|35px]] एथलेटिक्स *[[File:Badminton pictogram.svg|35px]] ब्याडमिन्टन *टेबल–टेनिस *[[File:Cricket pictogram.svg|35px]] क्रिकेट *[[File:Football pictogram.svg|35px]] फुटबल *टेनिस *हक्की *बक्सिङ *भलिवल *कबड्डी *भारत्तोलन *सुटिङ {{Col-3}} *जिम्नास्टीक *पौडी *ह्याण्डबल *जुडो *कुस्ती *सफ्ट टेनिस *स्क्वास *तेक्वान्दो *उसु *बास्केटबल *शाररक सुगठन *बुद्धिचाल {{Col-3}} *खो–खो *कराँते *फुल कन्ट्याक्ट कराँते *आईटिएफ टेक्वान्दो *सेपाक्टाक्रो *गल्फ *आचरी *साईक्लिङ *फेन्सीङ *ट्राईथेलेन *प्याराग्लाईपिडङ *रग्बी ७ ए साईट {{Col-end}} ==खेल तालिका== ==पदक तालिका== ==अन्तिम पदक तालिका== ;'''नवौं राष्ट्रिय खेलकुद २०७९''' को अन्तिम पदक तालिका {| {{RankedMedalTable|team=टिम|class=wikitable sortable}} |- bgcolor=FFF68F |- |_ |_ |_ |_ |_ |- |कुल |_ |_ |_ |_ |} ==लोगो तथा मस्कट== नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिताको लोगो र मस्कट सार्बजनिक २०७९ बैशाख २४ शनिबार, युवा तथा खेलकुद मन्त्री महेश्वर गहतराजले नवौंसार्बजनिक गरेका थिए । [[File:9th National Games Most.jpg|thumb|300px|नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिताको लोगो र मस्कट]] यस मस्कट गण्डकी प्रदेशमा पनि पाइने लोपन्मुख तथा संरक्षित प्राणि [[कस्तुरी|कस्तुरी, मृगको]] बनाइएको छ । त्यस्तै, लोगो [[गण्डकी|गण्डकी प्रदेश]]को राजधानी [[पोखरा]] र देशकै शोभा [[माछापुच्छ्रे हिमाल|माछापुछ्रे]]लाई देखाइएको छ । त्यसको तल आकाशे निलो रेखाले परोक्ष रुपबाट शान्तिको प्रतिक परेवालाई प्रतिबिम्बित गर्छ भने रातो रंगको चार धर्साले परेवाको पखेटा दर्शाई परेवाको आकृतिलाई पूर्णता प्रदान गरेको छ ।साथै लोगोमा रहेको चन्द्र सुर्यले राष्ट्रिय ध्वजालाई प्रतिबिम्बित गर्नुका साथै सहभागी हुने सबै टिमको प्रतिनिधित्व गरेको छ । ==यो पनि हेर्नुहोस्== *[[राष्ट्रपति रनिङ शिल्ड २०७९]] ==सन्दर्भ सामाग्रीहरू== {{reflist}} ==बाह्य सुत्रहरू== {{नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७९}} {{नेपाल राष्ट्रिय खेलकुद}} [[श्रेणी:नेपाल राष्ट्रिय खेलकुद]] [[श्रेणी:नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७७]] [[श्रेणी:गण्डकी प्रदेशमा खेलकुद]] 0ab7wsohs8f19z3zwr341fzwfciljbt 1070613 1070612 2022-07-24T03:15:17Z Bhupendra Shrestha 28317 /* सहभागी खेलहरू */ wikitext text/x-wiki {{Infobox games | Name = नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७९ | Logo =9th National Game Nepal 2079.webp | Size = 300px | Optional caption = नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७९ को आधिकारिक लोगो | country = {{NEP}} | Host city = [[पोखरा महानगरपालिका|पोखरा]], [[कास्की जिल्ला]]<ref>[https://www.khelpati.com/national-games-8th/7983 नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद गण्डकी प्रदेशमा हुने पक्का (khelpati.com)]</ref> | Provinces and cities participating = [[पोखरा]] | Athletes participating = ११ टिम | Events = ३६ खेल | Opening ceremony = २०७९ जेठ २२ | Closing ceremony = २०७९ जेठ २८ | Officially opened by = | Athlete's Oath = | Judge's Oath = एकताबद्ध देश, खेलकुदको सन्देश | Olympic Torch = | Stadium = [[पोखरा रङ्गशाला]] |previous =[[आठौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७५-०७६|''२०७५-७६'']] | next = [[दसौं राष्ट्रिय खेलकुद २०८१|'''२०८`''']] }} '''नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७९''' [[नेपाल राष्ट्रिय खेलकुद]]को नवौँ संस्करण हो । यस बृहत् राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता [[गण्डकी प्रदेश]]मा २०७९ जेठ २२ देखि २८ गतेसम्म आयोजना हुनेछ<ref>[https://nepalkhabar.com/np/news/sports/60474/ नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता गण्डकी प्रदेशमा हुने (nepalkhabar.com)]</ref> । ==उद्घाटन समारोह== ==सहभागी टोलीहरू== ==सहभागी खेलहरू== ;नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगितामा ३६ खेल सहभागी गराइएका छन् । {{col-start}} {{col-3}} *[[File:Athletics pictogram.svg|35px]] एथलेटिक्स *[[File:Badminton pictogram.svg|35px]] ब्याडमिन्टन *टेबल–टेनिस *[[File:Cricket pictogram.svg|35px]] क्रिकेट *[[File:Football pictogram.svg|35px]] फुटबल *टेनिस *हक्की *बक्सिङ *भलिवल *कबड्डी *भारत्तोलन *सुटिङ {{col-3}} *जिम्नास्टीक *पौडी *ह्याण्डबल *जुडो *कुस्ती *सफ्ट टेनिस *स्क्वास *तेक्वान्दो *उसु *बास्केटबल *शाररक सुगठन *बुद्धिचाल {{col-3}} *खो–खो *कराँते *फुल कन्ट्याक्ट कराँते *आईटिएफ टेक्वान्दो *सेपाक्टाक्रो *गल्फ *आचरी *साईक्लिङ *फेन्सीङ *ट्राईथेलेन *प्याराग्लाईपिडङ *रग्बी ७ ए साईट {{col-end}} ==खेल तालिका== ==पदक तालिका== ==अन्तिम पदक तालिका== ;'''नवौं राष्ट्रिय खेलकुद २०७९''' को अन्तिम पदक तालिका {| {{RankedMedalTable|team=टिम|class=wikitable sortable}} |- bgcolor=FFF68F |- |_ |_ |_ |_ |_ |- |कुल |_ |_ |_ |_ |} ==लोगो तथा मस्कट== नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिताको लोगो र मस्कट सार्बजनिक २०७९ बैशाख २४ शनिबार, युवा तथा खेलकुद मन्त्री महेश्वर गहतराजले नवौंसार्बजनिक गरेका थिए । [[File:9th National Games Most.jpg|thumb|300px|नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिताको लोगो र मस्कट]] यस मस्कट गण्डकी प्रदेशमा पनि पाइने लोपन्मुख तथा संरक्षित प्राणि [[कस्तुरी|कस्तुरी, मृगको]] बनाइएको छ । त्यस्तै, लोगो [[गण्डकी|गण्डकी प्रदेश]]को राजधानी [[पोखरा]] र देशकै शोभा [[माछापुच्छ्रे हिमाल|माछापुछ्रे]]लाई देखाइएको छ । त्यसको तल आकाशे निलो रेखाले परोक्ष रुपबाट शान्तिको प्रतिक परेवालाई प्रतिबिम्बित गर्छ भने रातो रंगको चार धर्साले परेवाको पखेटा दर्शाई परेवाको आकृतिलाई पूर्णता प्रदान गरेको छ ।साथै लोगोमा रहेको चन्द्र सुर्यले राष्ट्रिय ध्वजालाई प्रतिबिम्बित गर्नुका साथै सहभागी हुने सबै टिमको प्रतिनिधित्व गरेको छ । ==यो पनि हेर्नुहोस्== *[[राष्ट्रपति रनिङ शिल्ड २०७९]] ==सन्दर्भ सामाग्रीहरू== {{reflist}} ==बाह्य सुत्रहरू== {{नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७९}} {{नेपाल राष्ट्रिय खेलकुद}} [[श्रेणी:नेपाल राष्ट्रिय खेलकुद]] [[श्रेणी:नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७७]] [[श्रेणी:गण्डकी प्रदेशमा खेलकुद]] 7zsgxvfca727mbvmcal4vv3na980tv9 2 116144 1070617 951405 2022-07-24T04:48:57Z QueerEcofeminist 35826 QueerEcofeminist द्वारा [[प्रयोगकर्ता:Kushalpok01]] पृष्ठलाई [[प्रयोगकर्ता:Tspielberg]] मा सारियो: Automatically moved page while renaming the user "[[Special:CentralAuth/Kushalpok01|Kushalpok01]]" to "[[Special:CentralAuth/Tspielberg|Tspielberg]]" wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 3 119013 1070615 998410 2022-07-24T04:48:57Z QueerEcofeminist 35826 QueerEcofeminist द्वारा [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Kushalpok01]] पृष्ठलाई [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Tspielberg]] मा सारियो: Automatically moved page while renaming the user "[[Special:CentralAuth/Kushalpok01|Kushalpok01]]" to "[[Special:CentralAuth/Tspielberg|Tspielberg]]" wikitext text/x-wiki {|style="border:2px solid blue; width:100%;" cellpadding="5" cellspacing="5" |- |[[File:Namaste.gif|100px|left|नमस्ते]] [[File:How to write in Nepali wiki.ogv ‎|400px|right|thumb|सम्पादन सहायताका लागि यो भिडियो हेर्नुहोस्।]] '''नमस्ते!<br/> {{PAGENAME}} ज्यू''' समस्त [[विकिपिडिया]] समुदायको तर्फबाट तपाईँलाई [[मुख्य पृष्ठ|नेपाली विकिपिडिया]]मा हार्दिक [[विकिपिडिया:स्वागत/नव आगन्तुक|स्वागत]] छ। विकिपिडिया एउटा खुला [[विश्वकोष|विश्वकोश]] हो जसमा विभिन्न विषयका जानकारीहरू सङ्ग्रहित हुन्छन्। *हालसम्म नेपाली विकिपिडियामा '''{{NUMBEROFARTICLES}}''' लेखहरू छन्। यसलाई बढाउन तपाईँ हामी सबैको योगदानको आवश्यकता रहेको छ। आउनुहोस् हामी सबै मिलेर नेपाली विकिपिडियालाई विश्वका अन्य प्रमुख भाषाका विकिपिडिया जत्ति कै धनी बनाऔँ। *विकिपिडियाले कुनै पनि व्यक्तिलाई [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा/सम्पादन|सम्पादन]] गर्ने अधिकार दिन्छ। तपाईँ पनि यहाँ नयाँ लेख लेख्न अथवा पहिले देखि नै भएका लेखमा सामग्री थप्न सक्नुहुन्छ, तर विकिपिडियामा तपाईँद्वारा सृजना गरिएका कुनै पनि [[विज्ञापन]] वा [[आत्मकथा]] स्वीकृत हुँदैन। *सबैभन्दा पहिले दुईवटा लेख [[विकिपिडिया:प्राय सोधिने प्रश्नहरू|प्राय सोधिने प्रश्नहरू]] र [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा|स्वशिक्षा]] पढ्नुहोस् अथवा [http://www.youtube.com/watch?v=Ucm583Rd3Cs यो भिडियो हेर्नुहोस्]। *आफ्नो परिचय दिनको लागि तपाईँको [[:user:{{PAGENAME}}|प्रयोगकर्ता पृष्ठ]] बनाउनुहोला। '''(परिचय दिइरहनु आवश्यक नै भने छैन)''' *विकिपिडियामा नयाँ लेख लेख्न तथा भएका लेखहरू सम्पादन गर्न यहाँलाई केही अप्ठ्यारो परे अथवा विकिको विषयमा केही प्रश्न, सुझाव, गुनासो आदि भएमा [[विकिपिडिया:चौतारी|चौतारी]] अथवा [[विकिपीडिया:प्रश्नहरू|प्रश्नहरू]] पृष्ठ सम्पादन गरेर आफ्नो प्रश्न, सुझाव आदि राख्नु होला। *विकिपिडिया सम्बन्धी सामान्य जानकारीहरूका लागि [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा|परिचय]] पृष्ठ हेर्नुहोस्। *कुनै सहयोग चाहिएमा [[विकिपिडिया:सहायता|सहायता]] पृष्ठ हेर्नुहोस्। *परीक्षणको लागि [{{fullurl:Special:Mypage/प्रयोगस्थल|action=edit&preload=Template:User_Sandbox/preload}} आफ्नो प्रयोगस्थल] पृष्ठमा अभ्यास गर्नुहोस। {|class="wikitable" style="background:#CBCFF4; border:0pix solid; text-align:left; width:50%;" |- |rowspan=5| [[चित्र:Wiki Nepal.png|100px|center]] |bgcolor="CBCFF7"|[[विकिपिडिया:स्वागत/नव आगन्तुक|<font size="+1"> स्वागत</font>]] |- style="background:CBCFF5;" |[[विकिपिडिया:नेपाली दुतावास|<font size="+1">विकिपिडिया:नेपाली दूतावास</font>]] |- style="background:#CBCFF3;" |<font size="+1"> [[विकिपिडिया:प्रयोगस्थल|प्रयोगस्थल]]</font> |- style="background:CBCFF6;" |<font size="+1"> [[विकिपिडिया:चौतारी|चौतारी]] |- style="background:CBCFF7;" |<font size="+1"> [[मद्दत:सहायता विषयसूचि|सहायता]] |- |} *हामीलाई विश्वास छ तपाईँले एउटा विकिपिडियन बनेर यहाँका लेखहरू सम्पादन गर्न रमाईलो मान्नु हुनेछ। *कृपया वार्तालाप पृष्ठमा चारवटा वक्र (<nowiki>~~~~</nowiki>) प्रयोग गरि हस्ताक्षर गर्नुहोला। यसो गर्नाले वार्तालाप पृष्ठमा स्वत: तपाईँको नाम, वार्ता पृष्ठसूत्र र मिति थपिने छ। *यदि तपाईँलाई विकिपिडियामा केही समस्या परेको छ भने आफ्नो वार्तालाप पृष्ठमा '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' राख्नु होला। कसैले तपाईँको समस्याको समाधान बताउने छ। *अन्य समस्याको लागि [[Special:ListAdmins|प्रबन्धक]]हरूसँग सम्पर्क राख्न सक्नुहुन्छ। <b>धन्यवाद!</b> </font> |} [[User:Saroj Uprety|Saroj Uprety]] ([[User talk:Saroj Uprety|कुरा गर्ने]]) १७:१२, १९ नोभेम्बर २०२० (नेपाली समय) ==[[:Kushalpok01/sandbox]] [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने]]मा मनोनित== [[File:Information icon4.svg|48px|left|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>यदि यो तपाईँले सृजना गर्नुभएको पहिलो लेख हो भने, तपाईँ [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा|लेखन सहयोग स्वशिक्षा]] पढ्न सक्नुहुन्छ।</p><p>लेख सृजना गर्न मद्दत गर्ने [[विकिपिडिया:लेख विजार्ड|लेख सहायिका]] पनि तपाईँ प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।</p>|width=20%|align=right}} नमस्कार, तथा तपाईँलाई विकिपिडियामा स्वागत छ। तपाईँद्वारा सृजित पृष्ठ, [[:Kushalpok01/sandbox]], परिक्षण पृष्ठ सरह, [[वि:शीमे#सा२|सा२]] अन्तर्गत चिह्नित गरिएकोले मेटाइयो वा शीघ्र मेटाइनेछ भनि यो सूचित गरिन्छ। तपाईँले गर्न चाहनुहुने कुनै पनि अन्य परीक्षणहरूको लागि कृपया [[विकिपिडिया:प्रयोगस्थल|प्रयोगस्थल]]को प्रयोग गर्नुहोला। यदि तपाईँ हाम्रो ज्ञानकोशमा योगदान पुर्‍याउने बारेमा बढी जान्न चाहानुहुन्छ भने [[विकिपिडिया:स्वागत/नव आगन्तुक|स्वागत]] पृष्ठमा हेर्नुहोस्। यदि तपाईँलाई लाग्छ पृष्ठलाई यस कारणले मेटाउनु हुँदैन, तपाईँ '''नामाङ्कन विरोध गर्न''' [[:Kushalpok01/sandbox|पृष्ठमा गएर]] आफ्नो विचार राख्नुहोला। यसले तपाईँलाई पृष्ठ किन मेटाउनु हुँदैन वर्णन गर्ने अवसर दिनेछ। यद्यपि, याद रहोस्, एक पटक पृष्ठ शीघ्र मेटाउन अङ्कित भएमा, यो तत्काल मेटाइनेछ। कृपया पृष्ठबाट शीघ्र मेटाउने चिनो आफैंले नहटाउनुहोला, तर विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरूको सूची|नीति तथा दिशानिर्देशहरू]] अनुरूप जानकारी थप्न नहिचकिचाउनुहोला। यदि पृष्ठ मेटिसकिएको, र भविष्यका सन्दर्भ वा सुधारको लागि तपाईँ मेटाइएको सामग्री पुनःप्राप्त गर्न चाहनुहुन्छ भने, कृपया {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=Kushalpok01%2Fsandbox|मेटाउने प्रशासकलाई सम्पर्क गर्न सक्नुहुन्छ}}, वा यदि तपाईँले पहिल्यै त्यसो गरिसक्नुभएमा, एउटा अनुरोध तपाईँ [[विकिपिडिया:मेटाइएको संशोधन|यहाँ राख्न सक्नुहुन्छ]]। <!-- Template:Db-test-notice --><!-- Template:Db-csd-notice-custom --> [[User:Saroj Uprety|Saroj Uprety]] ([[User talk:Saroj Uprety|कुरा गर्ने]]) १६:४३, ४ जनवरी २०२१ (नेपाली समय) == विश्वव्यापी आचार संहिता (छोटकरी रूप: युसिओसी)को दोस्रो चरण सम्बन्धमा == {{fmbox | image =[[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|60px|link=]] | imageright= | style = | textstyle = | text = <center>'''सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#विश्वव्यापी_आचार_संहिता_(छोटकरी_रूप:_युसिओसी)को_दोस्रो_चरण_सम्बन्धमा|चौतारी]]मा छलफल भइरहेकोले आफ्नो सुझाव राख्नुहुन अनुरोध गर्दछौँ।'''</center> }} --[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) ११:१३, २० जनवरी २०२१ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Saroj Uprety@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Saroj_Uprety/MassMessage&oldid=985625 --> == विकिमिडिया फाउन्डेसन सामुदायिक समिति सिट: प्रतिक्रियाको लागि बैठक == विकिमिडिया फाउन्डेसन न्यासी समितिले सन् २०२१ फेब्रुअरी १ देखि मार्च १ सम्म सामुदायिक चयन प्रक्रियाहरूको बारेमा प्रतिक्रियाको लागि बैठकको आयोजना गरिरहेको छ। विकिमिडिया फाउन्डेसन र विकिमिडिया अभियान विगत १० बर्षमा लगभग पाँच गुणाले वृद्धि भएको छ भने यसको समितिको संरचना र प्रक्रियाहरू मूल रूपमा उस्तै रहिरहेको छ। वर्तमान समितिको संरचनामा हाम्रो क्षमता, प्रदर्शन, र अभियानको विविधता अनुसार प्रतिनिधित्वको अभाव एउटा समस्याको रूपमा रहेको छ। प्रत्यक्ष निर्वाचनले गर्दा अग्रणी भाषा समुदायका उम्मेदवारहरूको पक्ष लिने गरेको छ र उनीहरूको सीप र अनुभवद्वारा समिति सदस्यको रूपमा सेवा दिन कतिको सान्दर्भिक हुन सक्छ वा समितिको विशिष्ट उत्तरदायित्वहरू निर्वाह गर्ने क्षमतामा योगदान पुर्‍याइरहेको छ। तथ्यहरूलाई नियाल्दा वर्तमान प्रक्रियाहरूले उत्तर अमेरिका र पश्चिम युरोपका स्वयंसेवकहरूको पक्ष लिएको छ। वास्तवमा भन्ने हो भने, दक्षिण एसियाबाट अहिलेसम्मको इतिहासमा हेर्दा जम्मा एक जना सदस्यले मात्र समितिमा स्थान बनाउन सकेको छ। आउँदो महिनाहरूमा हामीलाई तीन सामुदायिक सिटहरू नवीकरण गर्नुपर्नेछ र नयाँ सिटमा तीन थप समुदायिक सदस्यहरू नियुक्त गर्नुपर्नेछ। यो प्रतिक्रियात्मक बैठकमा हामीहरू सबै मिलेर हाम्रो अभियानलाई कसरी प्रतिनिधित्व गर्ने र अनुभव, सीप, र विश्वासका साथ अन्तरदृष्टिसहित तैयार भएका उम्मेदवारहरू छनौट गर्न प्रारूप रेखा तयार गर्न सक्छौं? यस सम्बन्धमा, प्रस्तावित विचारहरूमाथि छलफल गर्न र हामी हाम्रो विचारहरू साझा गर्न, प्रतिक्रिया दिन र प्रक्रियामा योगदान दिनको लागि सामुदायिक छलफल गर्नु राम्रो हुनेछ। यसै विषयमा छलफल गर्न, हामीले यही मार्च १३ को साँझ ७ बजे देखि ८ बजेसम्म बैठक आयोजित भइरहेको छ। बैठकको कडी निम्नलिखित रहेको छ: https://meet.google.com/ugf-xyyk-ifi नेपालसँग सम्बन्धित भाषाहरूमा योगदान पुर्‍याइरहेका सम्पूर्ण भाषाका विकिपिडियन र विकिमिडियनलाई यो बैठकमा आफ्नो विचार राख्न स्वागत गरिन्छ। धन्यवाद, [[User:KCVelaga (WMF)]], ११:४२, ७ मार्च २०२१ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21193233 --> gl4fl5beouo6fu9zpt2mb41tl0ah9ac 2 119856 1070616 980197 2022-07-24T04:48:57Z QueerEcofeminist 35826 QueerEcofeminist द्वारा [[प्रयोगकर्ता:Kushalpok01/प्रयोगस्थल]] पृष्ठलाई [[प्रयोगकर्ता:Tspielberg/प्रयोगस्थल]] मा सारियो: Automatically moved page while renaming the user "[[Special:CentralAuth/Kushalpok01|Kushalpok01]]" to "[[Special:CentralAuth/Tspielberg|Tspielberg]]" wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 0 126172 1070609 1070287 2022-07-24T03:08:49Z Bhupendra Shrestha 28317 wikitext text/x-wiki {{Infobox games | Name = राष्ट्रपति रनिङ शिल्ड २०७९ | Logo =चित्र:Nepal Sports Council Logo.jpg | Optional caption = राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् (राखेप)को लोगो | country = {{NEP}} | Host city = [[पोखरा महानगरपालिका|पोखरा]], [[कास्की जिल्ला]] | Provinces and cities participating = [[पोखरा]] | Athletes participating = ७ टिम<br>५००+ खेलाडीहरु | Events = ६ खेल | Opening ceremony = | Closing ceremony = | Officially opened by = | Athlete's Oath = | Judge's Oath = | Olympic Torch = | Stadium = |previous = | next = }} '''राष्ट्रपति रनिङ शिल्ड २०७९''' केन्द्रीय स्तरीय [[राष्ट्रपति रनिङ शिल्ड]] खेलकुद प्रतियोगिताको १२ औं संस्करण हो । [[राखेप|राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् (राखेप)]] को आयोजनामा संचालन भएको थियो । ==सहभागी टिमहरु== ;राष्ट्रपति रनिङ शिल्ड २०७९ सहभागी टिमहरु *[[लुम्बिनी प्रदेश]] *[[बागमती प्रदेश]] *[[सुदूरपश्चिम प्रदेश]] *[[गण्डकी प्रदेश]] *[[कर्णाली प्रदेश]] ==समावेशी खेलहरू== ;राष्ट्रपति रनिङ शिल्ड २०७९ मा समावेश ६ खेलहरू: {{col-start}} {{col-2}} *[[File:Volleyball pictogram.svg|35px]]भलिबल *[[File:Kabaddi pictogram.svg|35px]]कबड्डी *मार्सल-आर्ट्स {{col-2}} *[[File:Karate pictogram.svg|35px]] कराते *[[File:Taekwondo pictogram.svg|35px]]तेक्वान्दो *[[File:Wushu pictogram.svg|35px]]उसु {{col-end}} ==अन्तिम पदक तालिका== ;'''राष्ट्रपति रनिङ शिल्ड २०७९''' को अन्तिम पदक तालिका<ref>{{cite web |title=राष्ट्रपति रनिङ शिल्ड : लुम्बिनी टिम च्याम्पियन |url=https://www.khelpati.com/sports-organization/36410|website=खेलपाती|accessdate=बिहीबार, असार ३०, २०७९}}</ref> {| {{RankedMedalTable|team=टिम|class=wikitable sortable}} |- bgcolor=FFF68F |१. |[[लुम्बिनी प्रदेश]] |१६ |११ |११ |३७ |- |[[बागमती प्रदेश]] |१६ |९ |२० |४५ |- |[[सुदूरपश्चिम प्रदेश]] |८ |९ |८ |२५ |- |[[गण्डकी प्रदेश]] |५ |११ |११ |२७ |- |[[कर्णाली प्रदेश]] |५ |१० |१५ |३० |- |कुल |५० |५० |६५ |१६५ |} ==नयाँ किर्तिमानहरु== ==यो पनि हेर्नुहोस्== *[[नवौं राष्ट्रिय खेलकुद २०७९]] ==सन्दर्भ सामाग्री== {{Reflist}} [[श्रेणी:राष्ट्रपति रनिङ शिल्ड]] 4y5e5rebdhvh3mceun2kejh2r6suovq 0 126226 1070591 1070577 2022-07-23T13:40:54Z 110.34.27.228 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name= शोभना |image=Shobana perfomence (cropped).jpg |caption=भरतनाट्यम गर्दै शोभना |birth_name= शोभना चन्द्रकुमार पिल्लई |birth_date={{Birth date and age|1970|03|21|df=y}}<ref name=IC1>{{cite news |url=https://www.india.com/showbiz/malayalam-actress-shobana-to-get-hitched-at-the-age-of-47-2239493/ |title=Malayalam actress Shobana to get hitched at the age of 47? |date=15 June 2017 |publisher=India.com |first=Maggie |last=Davis |access-date=1 March 2019}}</ref><ref>{{cite news |title=Happy Birthday Shobana: Five movies of the actress from 'Manichithrathazhu' to 'Makalkku' that you should watch right away |url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/happy-birthday-shobana-five-movies-of-the-actress-from-agnisakshi-to-makalkku-that-you-should-watch-right-away/photostory/74736006.cms |access-date=3 March 2021 |work=The Times of India |date=21 March 2020 |language=en}}</ref> |birth_place= [[त्रिवेन्द्रम, केरला]], भारत |death_date= |occupation={{hlist|अभिनेत्री | डान्सर | कोरियोग्राफर}} |parents= |children= १ (अपनाइएको) |years active= १९८०-वर्तमान |awards= [[पद्मश्री]] (२००६) |relatives=[[List of South Indian film families#Travancore family|Travancore family]] |website={{URL|https://www.actressshobana.com}} }} [[Category:Articles with hCards]] '''शोभना चन्द्रकुमार पिल्लई''' (जन्म २१ मार्च १९७०) एक भारतीय अभिनेत्री र [[भरतनाट्यम्|भरतनाट्यम]] नर्तक हुन्। उनी मुख्यतया [[मलयालम]] चलचित्र हरुमा [[तेलुगु भाषा|तेलुगु]] र [[तमिल भाषा|तमिल]] चलचित्र हरुका साथ केही [[हिन्दी]], [[कन्नड भाषा|कन्नड]] र अंग्रेजी चलचित्र हरुमा अभिनय गर्छिन्। उनले दुई [[राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार]], एक केरला राज्य चलचित्र पुरस्कार, दुई [[फिल्मफेयर पुरस्कार]], तीन विभिन्न दक्षिण भारतीय भाषाहरुमा सर्वश्रेष्ठ अभिनेत्री श्रेणीको लागि १४ नामांकनहरु, २०११ मा तमिलनाडु राज्यको कालाइमानी पुरस्कार र अन्य धेरै पुरस्कारहरु जितिन्। <ref name="thehindu.com">{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-tamilnadu/i-am-an-introvert-says-shobana/article27544308.ece|title=I am an introvert, says Shobana|date=29 December 2005|work=The Hindu|via=www.thehindu.com}}</ref> <ref name="in.com">{{Cite web|url=http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html|title=In pics: Shobana dedicates her dance to 'Krishna'|website=IBNLive|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120816014525/http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html|archivedate=16 August 2012|accessdate=31 March 2015}}</ref> शोभनाले सन् १९८० र १९९० को दशकमा आफूलाई प्रमुख अभिनेत्रीको रूपमा स्थापित गरिन् । मलयालम चलचित्र ''मणिचित्रथाझु'' (१९९३) र अंग्रेजी चलचित्र ''मित्र, माई फ्रेन्ड'' (२००१) मा उनको अभिनयको लागि उनले दुई पटक सर्वश्रेष्ठ अभिनेत्रीको लागि राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार जितिन्। सन् १९९९ पछि, शोभना आफ्ना चलचित्र हरुका लागि एकदमै छनोटमा परिन्। <ref name="hindu.com">{{Cite news|url=http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm|title=Metro Plus Bangalore / Personality : Thinking actress|date=6 April 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=31 March 2015|archive-url=https://archive.today/20131017210657/http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm|archive-date=17 October 2013}}</ref> <ref name="snehamayfrancis">{{Cite news|url=http://gulfnews.com/arts-entertainment/celebrity/shobana-s-mystical-twist-to-an-epic-1.151094|title=Shobana's mystical twist to an epic|last=Francis|first=Sneha May|date=31 December 2008|work=Gulf News|access-date=31 March 2015}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/shobana-i-dont-feel-bad-if-i-dont-act-in-a-film-as-long-as-people-are-making-great-films/articleshow/63949715.cms|title=Shobana: I don't feel bad if I don't act in a film, as long as people are making great films|last=Prakash|first=Asha|date=28 April 2018|work=The Times of India|access-date=28 February 2021|language=en}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/shobana-extends-her-support-for-metoo-movement/articleshow/66508632.cms|title=Shobana extends her support for #MeToo movement|last=Jayaram|first=Deepika|date=5 November 2018|work=The Times of India|access-date=28 February 2021|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.filmfare.com/site/march97/south.htm|title=SHOBANA - IN FINE FORM|last=Mahadevan|first=Sangeeta|website=Filmfare|archiveurl=https://web.archive.org/web/19990203082708/http://www.filmfare.com/site/march97/south.htm|archivedate=3 February 1999|accessdate=30 November 2020}}</ref> शोभनाले भरत नाट्यम नर्तक चित्रा विश्वेश्वरन र पद्मा सुब्रह्मण्यम अन्तर्गत तालिम लिएकी थिइन्। उनी आफ्नो बीसको दशकमा एक स्वतन्त्र कलाकार र कोरियोग्राफरको रूपमा उभिएकी थिइन् र हाल [[चेन्नई|चेन्नईमा]] एक नृत्य स्कूल, ''कलार्पना चलाउँछिन्'' । <ref name="hindu.com">{{Cite news|url=http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm|title=Metro Plus Bangalore / Personality : Thinking actress|date=6 April 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=31 March 2015|archive-url=https://archive.today/20131017210657/http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm|archive-date=17 October 2013}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://archive.today/20131017210657/http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm "Metro Plus Bangalore / Personality : Thinking actress"]. </cite></ref> २००६ मा, भारत सरकारले उनको कला को लागी योगदान को लागी [[पद्म श्री|पद्मश्री]] संग सम्मानित गर्यो। <ref>{{Cite web|url=http://india.gov.in/myindia/advsearch_awards.php?start=0&award_year=&state=&field=3&p_name=Chandrakumar&award=All|title=Padma Awards|publisher=[[Ministry of Communications and Information Technology (India)|Ministry of Communications and Information Technology]]|accessdate=23 July 2009}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.sify.com/movies/malayalam/interview.php?id=6005874&cid=2408|title=Welcome to Sify.com|website=sify.com|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131215141026/http://www.sify.com/movies/malayalam/interview.php?id=6005874&cid=2408|archivedate=15 December 2013|accessdate=31 March 2015}}</ref> २०१४ मा, केरला राज्य सरकारले उनलाई कला रत्न पुरस्कारले सम्मान गर्‍यो। २०१९ मा, उनलाई [[डॉ. एम.जी.आर. शैक्षिक एवं अनुसन्धान विश्वविद्यालय|डा. एमजीआर शैक्षिक र अनुसन्धान संस्थानबाट मानार्थ]] डक्टरेट प्रदान गरिएको थियो। <ref name="doctorate">{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/national/tamil-nadu/honorary-doctorate-conferred-on-cm/article29753091.ece|title=Honorary doctorate conferred on CM|date=21 October 2019|website=[[The Hindu]]|accessdate=1 February 2020}}</ref> २०२२ मा, उनलाई [[श्री शंकराचार्य संस्कृत विश्वविद्यालय|संस्कृतको श्री शंकराचार्य विश्वविद्यालयबाट]] डाक्टर अफ लेटर डिग्री प्रदान गरिएको थियो। <ref>{{Cite news|url=https://english.mathrubhumi.com/news/kerala/kalady-sanskrit-university-row-1.6321047|title=Governor approved varsity syndicate's recommendation to grant D Litt to three people|last=Ragin|first=S|date=1 January 2022|work=Mathrubhumi|access-date=29 April 2022|language=en}}</ref> == व्यक्तिगत जीवन == उनी त्रावणकोर बहिनीहरु - ललिता, [[पद्मिनी (अभिनेत्री)|पद्मिनी]] र रागिनीकी भान्जी हुन्, जो सबै भारतीय शास्त्रीय नर्तकहरु र अभिनेत्रीहरु थिए। <ref>{{Cite web|url=http://www.shobana.in/about.html/|title=About|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110908050716/http://www.shobana.in/about.html|archivedate=8 September 2011}}</ref> अभिनेत्री सुकुमारी उनकी बुवा थिइन् । मलयालम अभिनेत्री अम्बिका सुकुमारन उनको आफन्त हुन्। मलयालम अभिनेता विनीथ उनको भतिजा र कृष्णा भतिजा हुन्। <ref name="mangalam.com">{{Cite web|url=http://www.mangalam.com/mangalam-varika/138375|title=ജീവിതത്തിന്‌ ഇപ്പോള്‍ എന്തൊരു രുചി...!|website=mangalam.com|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141110192952/http://www.mangalam.com/mangalam-varika/138375|archivedate=10 November 2014|accessdate=31 March 2015}}</ref> २०११ मा, शोबानाले अनन्था नारायणी नामक केटीलाई धर्मपुत्री ग्रहण गरिन् र उनी अन्यथा {{As of|2022|lc=y}} अविवाहित रहिन् । <ref>{{Cite news|url=https://zeenews.india.com/entertainment/celebrity/womens-day-2016-popular-celebrities-who-broke-all-stereotypes-and-adopted-children_1863275.html|title=Women's Day 2016: Popular celebrities who broke all stereotypes and adopted children|date=7 March 2016|work=Zee News|access-date=2 February 2020|language=en}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.sify.com/movies/shobhana-adopts-a-baby-girl-imagegallery-malayalam-kfzrbujfibhsi.html|title=Shobhana adopts a baby girl|work=Sify|access-date=2 February 2020|language=en}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/features/friday-review/dance/life-on-her-own-terms/article5966113.ece|title=Life on her own terms|last=Mahesh|first=Chitra|date=1 May 2014|work=The Hindu|access-date=9 August 2020|language=en-IN|issn=0971-751X}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.india.com/entertainment/is-actress-shobana-really-getting-married-or-is-this-just-a-rumour-2242724/|title=Is actress Shobana really getting married or is this just a rumour?|last=Davis|first=Maggie|date=16 June 2017|work=India News|access-date=5 January 2021|language=en}}</ref> == करियर == === चलचित्र करियर === [[चित्र:Shobhana_(cropped).jpg|right|thumb| भरतनाट्यम गर्दै शोभना।]] शोभनाले बाल कलाकारको रुपमा डेब्यु गरेकी थिइन् । श्रीकान्त र केआर विजया अभिनीत कृष्णन-पन्जु द्वारा निर्देशित १९७९ मा तमिल चलचित्र ''मंगला न्यागीमा'' उनको मुख्य भूमिका थियो, जुन हिन्दी चलचित्र साजन बिना सुहागनको रिमेक थियो, जसको लागि उनले उत्कृष्ट बाल कलाकारको पुरस्कार जितेकी थिइन्। <ref>{{Cite web|url=https://theeternalenchantress.tumblr.com/post/35558659577/shobanas-tamil-debut-mangala-nayagi-1979-for/amp|title=Shobana's Tamil Debut Mangala Nayagi}}</ref> उनले १९८२ मा तेलुगु चलचित्र भक्त ध्रुव मार्केन्डयामा पनि अभिनय गरिन्, जुन तमिल र तेलुगु दुवै भाषामा बनेको सबै बाल चलचित्रहरु हुन्। <ref>{{Cite web|url=https://moviegq.com/movie/bhakta-dhruva-markandeya-1634|title=Bhakta Dhruva Markandeya 1982 Telugu Movie Wiki,Cast Crew,Songs,Videos,Release Date|website=MovieGQ|language=en|accessdate=7 November 2021}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.moviebuff.com/bhakta-dhruva-markandeya|title=Bhakta Dhruva Markandeya on Moviebuff.com|website=Moviebuff.com|accessdate=7 November 2021}}</ref> <ref>{{Citation|title=Bhakta Dhruva Markandeya|url=https://www.imdb.com/title/tt0260738/|access-date=7 November 2021}}</ref> वयस्कको रूपमा, उनी निर्देशक बालचन्द्र मेनन द्वारा ''अप्रिल १८'' मा मलयालम चलचित्र मार्फत चलचित्र उद्योगमा परिचय गराएकी थिइन्। एक साधारण केटी-नेक्स्ट-डोरको उनको यथार्थवादी चित्रणले दर्शकहरुलाई अपील गर्यो र उनले धेरै चलचित्रहरुमा काम गरिन्। सोही वर्ष, उनले तमिल चलचित्र उद्योगमा प्रवेश गरिन् र एसपी मुथुरामनद्वारा निर्देशित ''एनाकुल ओरुवानमा'' अभिनय गरिन्। <ref name="snehamayfrancis">{{Cite news|url=http://gulfnews.com/arts-entertainment/celebrity/shobana-s-mystical-twist-to-an-epic-1.151094|title=Shobana's mystical twist to an epic|last=Francis|first=Sneha May|date=31 December 2008|work=Gulf News|access-date=31 March 2015}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFFrancis2008">Francis, Sneha May (31 December 2008). </cite></ref> ''एनाकुल ओरुवानले'' बक्स अफिसमा राम्रो प्रदर्शन गर्न सकेन र मलयालम चलचित्र हरुमा फर्किएपछि शोभनाको व्यावसायिक अवतरण रोकियो। उनी ९० को दशकको प्रारम्भमा सत्यराज (मल्लु ''वेट्टी माइनर, वाथियार भितु पिल्लई'' ), भाग्यराज (इथु नम्मा ''आलु'' ) र विजयकान्त ( पोनमाना ''सेल्वान'', ''एन किट्टा'' मोथाथे) विरुद्ध सामयिक तमिल चलचित्र हरुमा अभिनय गर्न फर्किइन् - यी भूमिकाहरु सामान्यतया ग्लैमरस थिए। शोभनाले सामान्यतया सुन्दर, पोश र घमण्डी सहरकी केटीको रूपमा अभिनय गरेकी थिइन् जसलाई अन्ततः गाउँको केटाले मोहित पार्छ। <ref>{{Cite news|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-features/tp-metroplus/in-her-own-groove/article4060229.ece|title=In her own groove|date=3 November 2012|work=The Hindu|access-date=31 March 2015}}</ref> उनका अन्य प्रमुख चलचित्र हरुमा रुद्रवीणा (१९८८), ''मेलेपरम्बिल आनवेदु'', ''कानमारायाथु'', इथिरी पूवे ''चुवन्ना'' ''पूवे'', यात्रा (१९८५), ''अनन्तराम, नादोडिक्कट्टु'' ''(''१९८७), ''वेल्लानाकालुडे नाडु'' (१९८८), ''इधु'' नाम्माल (१९८८), इधू ''नाममाल'' (१९८८), समावेश छन्। ''इन्नाले'' (१९९०), कालिक्कलम (१९९०), ''थालपाथी'' (१९९१), पप्पयुदे स्वंथम अपूस (१९९२), ''मणिचित्रथाझु'' (१९९३), ''तेन्माभिन'' कोम्बथ (१९९४), ''मिन्नारम'' (१९९४), ''मजायेथुम मुन्पे'' ''(''१९९५), हिटलर (१९९६) ''साक्षी'' (१९९९), ''डान्स लाइक अ म्यान'' (२००३), ''मकाल्कु'' (२००५), ''थिरा'' (२०१३) र ''वराने अवश्यामुंड'' (२०२०)। ''अविदुते पोल इभिदेयुमदेखि उपहारमसम्म'' ''शोभनाले'' एकै वर्ष <ref>{{Cite web|url=http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-10.html|title=In pics: Shobana dedicates her dance to 'Krishna'|website=IBNLive|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120816014213/http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-10.html|archivedate=16 August 2012|accessdate=31 March 2015}}</ref> ९८५ मा सोह्रवटा चलचित्र गरिन्। शोभनाले तमिल पिरियड चलचित्र ''कोचादाइयाँमा'' पनि अभिनय गरेकी थिइन्। <ref name="in.com">{{Cite web|url=http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html|title=In pics: Shobana dedicates her dance to 'Krishna'|website=IBNLive|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120816014525/http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html|archivedate=16 August 2012|accessdate=31 March 2015}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20120816014525/http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html "In pics: Shobana dedicates her dance to 'Krishna'"]. </cite></ref> शोभनाले एएम फाजिलको मणिचित्रथाझुमा ''उनको'' अभिनयको लागि १९९३ मा सर्वश्रेष्ठ अभिनेत्रीको लागि उनको पहिलो राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार जितिन्। चलचित्र मा गंगा नकुलन र अल्टर-इगो नागवल्लीको उनको चित्रणलाई समीक्षकहरुले "स्पेल बाइन्डिङ" भनेर वर्णन गरे। <ref>{{Cite news|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-kerala/sequel-fails-to-impress/article5359956.ece|title=Sequel fails to impress|last=S.R. Praveen|date=17 November 2013|work=The Hindu|access-date=31 March 2015}}</ref> उनले रेवती द्वारा निर्देशित भारतीय अंग्रेजी भाषाको चलचित्र ''मित्र, माई फ्रेन्डमा'' उनको भूमिकाको लागि २००१ मा सर्वश्रेष्ठ अभिनेत्रीको लागि दोस्रो राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार प्राप्त गरे। १९९३ को नेशनल अवार्डको फलस्वरूप, शोभना आफ्ना चलचित्र हरुको बारेमा अत्यन्तै छनौटमा परिन्। <ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/thehindu/mp/2003/02/03/stories/2003020300240200.htm|title=Shobhana changing track|date=3 February 2003|work=[[The Hindu]]|access-date=31 March 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20030701131237/http://www.hindu.com/thehindu/mp/2003/02/03/stories/2003020300240200.htm|archive-date=1 July 2003}}</ref> === शास्त्रीय नृत्य करियर === [[चित्र:The_President,_Dr._A.P.J._Abdul_Kalam_presenting_the_Padma_Shri_Award_–_2006_to_Ms._Shobana_Chandrakumar,_a_well-known_Classical_dancer,_Choreographer_teacher_and_actress,_in_New_Delhi_on_March_20,_2006.jpg|thumb| तत्कालीन भारतका राष्ट्रपति डा. एपीजे अब्दुल कलामले २० मार्च २००६ मा शोभनालाई पद्मश्री पुरस्कार प्रदान गर्दै।]] शोभना एक निपुण [[भरतनाट्यम्|भरत नाट्यम]] नर्तक हुन्। <ref>{{Cite web|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=15440435&programId=3982928&channelId=-1073750705&BV_ID=@@@&tabId=3|title=Manorama Online – Movies – News|website=manoramaonline.com|accessdate=31 March 2015}}</ref> उनले चित्रा विश्वेश्वरनको नेतृत्वमा [[चेन्नई]], [[तमिलनाडु|तमिलनाडुको]] चिदम्बरम एकेडेमीमा नृत्य प्रशिक्षण लिएकी थिइन्। शोभनाले ''अभिनय नाचिन्'', [[भरतनाट्यम्|भरत नाट्यमको मुख्य]] तत्व हो। उनी विजय टिभीमा प्रसारण हुने नृत्यको रियालिटी शो ''जोडी नम्बर १'' मा निर्णायकहरु मध्ये एक थिइन्। उनले १९८९ मा आफ्नै नृत्य विद्यालय " <ref name="thehindu.com">{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-tamilnadu/i-am-an-introvert-says-shobana/article27544308.ece|title=I am an introvert, says Shobana|date=29 December 2005|work=The Hindu|via=www.thehindu.com}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-tamilnadu/i-am-an-introvert-says-shobana/article27544308.ece "I am an introvert, says Shobana"]. </cite></ref> " सुरु गरिन र १९९२ मा दर्ता गरिन। उनले तबलावादक [[जाकिर हुसेन]], विक्कु विनायकराम र मन्डोलिन श्रीनिवास जस्ता सहयोगी उद्यमहरुमा काम गरिन्। विदेशमा उनको गायनहरुमा विश्व मलयाली सम्मेलनमा, संयुक्त राज्य अमेरिकामा १९८५ र १९९५ मा, मलेसियाका राजा र रानीको अगाडि [[क्वालालम्पुर|क्वालालम्पुरमा]], संयुक्त राज्य अमेरिका, युरोप, दक्षिण पूर्व एशिया र अष्ट्रेलियाका धेरै शहरहरु समावेश छन्। <ref>{{Cite web|url=http://www.artindia.net/shobana/|title=SHOBANA – exponent of Bharata Natyam – Indian classical performing arts|publisher=Artindia.net|accessdate=12 July 2012}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://thiraseela.com/main/specialStories.php?id=473|title=Bharathanatyam concert by Padma shri Shobana|publisher=Thiraseela.com|accessdate=28 September 2013}}</ref> सन् १९९४ देखि सूर्य कृष्णमूर्तिद्वारा आयोजित सूर्य संगीत र नृत्य महोत्सवमा प्रस्तुति दिन थालेकी थिइन्। १९९९ मा, शोभना र [[प्रभु देवा]] र [[ए आर रहमान|एआर रहमानले]] [[म्युनिख]], जर्मनीमा " माइकल ज्याक्सन एण्ड फ्रेन्ड्स " कन्सर्टमा तमिल चलचित्र को नृत्य समूहसँग प्रदर्शन गरे। उनी सन् २००० मा मणिरत्नमको स्टेज शो ''नेत्रु, इन्द्रु, नालाईको'' पनि एक हिस्सा थिइन्। १९९४ मा, शोबानाले [[चेन्नई|चेन्नईमा]] शास्त्रीय नृत्य [[भरतनाट्यम्|भरत]] नाट्यमको लागि ''कलर्पना'' नामक विद्यालय स्थापना गरे। <ref>{{Cite web|url=http://movies.bizhat.com/actress/shobana.php|title=BizHat.com – Malayalam Film Actress Shobana k|accessdate=28 September 2013}}</ref> == फिल्मोग्राफी == [[चित्र:Pragyan_2014_infotainment_shobana.jpg|thumb| 2014 मा शास्त्रीय नृत्य प्रस्तुत गर्दै शोभना।]] [[चित्र:Shobana_Chandrakumar.jpg|thumb| स्टेज शो मा प्रस्तुति गर्दै शोभना।]] === मलयालम === {| class="wikitable sortable" !Year !Title !Role !Sources |- | rowspan="4" |1984 |''April 18'' |Shobana |Debut in lead role |- |''Kanamarayathu'' |Sherly | |- |''Ithiri Poove Chuvanna Poove'' |Subhadra | |- |''Alakadalinakkare'' |Daisy | |- | rowspan="16" |1985 |''Avidathepole Ivideyum'' |Sujatha | |- |''Vasantha Sena'' |Merlin | |- |''Thozhil Allengil Jail'' | | |- |''Akkacheyude Kunjuvava'' |Mridula | |- |''Meenamasathile Sooryan'' |Revathi | |- |''Azhiyatha Bandhangal'' |Geetha | |- |''Eeran Sandhya'' |Prabha | |- |''Thammil Thammil'' |Kavitha | |- |''Anubandham'' |Vijayalakshmi | |- |''Ee Thanalil Ithiri Nerum'' |Soudamini | |- |''Ee Shabdam Innathe Shabdam'' |Sharada | |- |''Ayanam'' |Alice | |- |''Yathra'' |Thulasi | |- |''Rangam'' |Chandrika | |- |''Oru Naal Innorunaal'' |Rajani | |- |''Upaharam'' |Maggie Fernandez | |- | rowspan="14" |1986 |''Udayam Padinjaru'' |Renu | |- |''T. P. Balagopalan M.A.'' |Anitha | |- |''Kunjattakilikal'' |Usha | |- |''Iniyum Kurukshethram'' |Lekha | |- |''Aayiram Kannukal'' |Anu | |- |''Ente Entethu Mathrem'' |Ambili | |- |''Abhayam Thedi'' |Meera/Miranda | |- |''Kshamichu Ennoru Vakku'' |Indu | |- |''Aalorungi Arangorungi'' |Geetha | |- |''Nyayavidhi'' |Geetha | |- |''Ee Kaikalil'' |Viji Balakrishnan | |- |''Padayani'' |Radha | |- |''Chilambu'' |Ambika | |- |''Rareeram'' |Meera | |- | rowspan="6" |1987 |''Vrutham'' |Nancy | |- |''Nadodikattu'' |Radha | |- |''Ithrayum Kaalam'' |Savithri | |- |''Kalam Mari Katha Mari'' |Ummu Kolzu | |- |''Anantaram'' |Suma, Nalini | |- |''Naalkavala'' |Sainabha | |- | rowspan="9" |1988 |''Vicharana'' |Anitha | |- |''Vellanakalude Nadu'' |Radha | |- |''Janmandharam'' |Sridevi | |- |''Aryan'' |Aswathy | |- |''Aparan'' |Ambili | |- |''Dhwani'' |Devi | |- |''Oru Vivaada Vishayam'' | | |- |''Alila Kuruvikal'' |Bhavana | |- |''Mukthi'' |Radhika | |- |1989 |''Charithram'' |Cicily | |- | rowspan="4" |1990 |''Innale'' |Maya/Gowri | |- |''Iyer the Great'' |Amala | |- |''Sasneham'' |Saraswathi | |- |''Kalikkalam'' |Annie | |- | rowspan="4" |1991 |''Vasthuhara'' |Young Bhavani | |- |''Ulladakkam'' |Annie | |- |''Adayalam'' |Malini | |- |''Kankettu'' |Sujatha | |- | rowspan="3" |1992 |''Oru Kochu Bhoomikulukkam'' |Indu | |- |'' Naaga Panchami'' |Panchami | |- |''Pappayude Swantham Appoos'' |Bhama | |- | rowspan="4" |1993 |''Maya Mayuram'' |Bhadra | |- |''Meleparambil Aanveedu'' |Pavizham | |- |''Golanthara Vartha'' |Lekha | |- |''Manichitrathazhu'' |Ganga/Nagavalli | |- | rowspan="7" |1994 |''Pavithram'' |Meera | |- |''Commissioner'' |Indu Kurup | |- |''Thenmavin Kombathu'' |Karthumbi | |- |''Pakshe'' |Nandini Menon | |- |''Minnaram'' |Neena | |- |''Vishnu'' |Susanna Mathews | |- |''Manathe Vellitheru'' |Merlin | |- | rowspan="3" |1995 |''Sindoora Rekha'' |Arundhathi | |- |''Mazhayethum Munpe'' |Uma Maheshwari | |- |''Minnaminuginum Minnukettu'' |Radhika | |- | rowspan="4" |1996 |''Kumkumacheppu'' |Indu | |- |''Aramana Veedum Anjoorekkarum'' |Alli | |- |''Rajaputhran'' |Veni | |- |''Hitler'' |Gowri | |- | rowspan="3" |1997 |''Superman'' |Nithya | |- |''Kalyana Kacheri'' |Gopika | |- |''Kaliyoonjal'' |Gowri | |- |1999 |''Agni Sakshi'' |Devaki Manampalli | |- | rowspan="2" |2000 |''Sradha'' |Suma | |- |''Valliettan'' |Devi | |- |2004 |''Mambazhakkalam'' |Indira | |- |2005 |''Makalkku'' |Killeri | |- |2009 |''Sagar alias Jacky Reloaded'' |Indu | |- |2013 |''Thira'' |Dr. Rohini Pranab | |- |2020 |''Varane Avashyamund'' |Neena | |} === तेलुगु === [[चित्र:Shobana_(cropped).jpg|thumb| १२ सेप्टेम्बर २००८ मा आयोजित बैंगलोरमा शोभनाको माया रावणको प्रदर्शन।]] {| class="wikitable sortable" !Year !Title !Role !Sources |- |1982 |''Bhakta Dhruva Markandeya'' |Sunithi Devi |Children's film |- |1985 |''Marana Sasanam'' |Lalitha | |- | rowspan="5" |1986 |''Srimathi Kanuka'' |Padma | |- |''Vijrumbhana'' |Shobha | |- |''Vikram'' |Radha | |- |''Marchandi Mana Chattalu'' |Uma | |- |''Asthram'' |Padmini | |- | rowspan="5" |1987 |''Dagudu Moothalu'' |Radha | |- |''Muddula Manavudu'' |Hemalatha | |- |''Manavadostunnaadu'' |Roopa | |- |''Ajeyudu'' |Rekha | |- |''Trimurtulu'' |Latha | |- | rowspan="3" |1988 |''Rudraveena'' |Lalita Shiva Jyoti | |- |''Abhinandana'' |Rani | |- |''Praja Pratinidhi'' |Bharathi | |- | rowspan="6" |1990 |''Paapa Kosam'' |Swapna | |- |''Nari Nari Naduma Murari'' |Shobha | |- |''Kokila'' |Kokila | |- |''Shourya chakra'' |Bharathi | |- |''Neti Siddhartha'' |Jyoti | |- |''Alludugaru'' |Kalyani | |- | rowspan="10" |1991 |''April 1st Vidudhala'' |Bhuvaneshwari | |- |''Appula Appa Rao'' |Subba Laxmi | |- |''Rowdy Gaari Pellam'' |Janaki | |- |''Minor Raja'' |Santhana Lakshmi | |- |''Manchi Roju'' |Padma | |- |''Rowdy Alludu'' |Sita | |- |''Hello Darling'' |Bharathi | |- |''Alludu Diddina Kapuram'' |Sita | |- |''Keechu Raallu'' |Monica | |- |''Muvva Gopaladu'' |Krishna veni | |- | rowspan="5" |1992 |''Ahankari'' |Shobana | |- |''Asadhyulu'' |Jyoti | |- |''Champion'' |Sandhya | |- |''Sivaratri'' |Gayatrhi | |- |''Gangwar'' |Pavithra | |- | rowspan="6" |1993 |''Rowdy Gaari Teacher'' |Malli | |- |''Naga Jyoti'' |Naga rani | |- |''Kannayya Kittayya'' |Saroja | |- |''Nippu Ravva'' |Guest appearance in a song | |- |''Rendilla Poojari'' |Radha | |- |''Rakshana'' |Padma | |- |1997 |''Surya Putrulu'' |Ragini | |- |2006 |''Game'' |Uma | |- |} === तमिल === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! भूमिका ! स्रोतहरू |- | rowspan="2" | 1980 | ''मंगला नायकी'' | - | बाल कलाकार |- | ''मन्मथ रगांगल'' | - | बाल कलाकार |- | सन् १९८४ | ''ईनाकुल ओरुवान'' | कल्पना | |- | 1985 | ''मारुधानी'' | मारुधानी | |- | rowspan="3" | सन् १९८८ | ''ओरे थाई ओरे कुलम'' | ईश्वरी | |- | ''काधल गीतम'' | रानी | |- | ''इधु नम्मा आलु'' | बानु | |- | rowspan="5" | १९८९ | ''सट्टाथिन थिराप्पु विझा'' | राधा | |- | ''पट्टुक्कु ओरु थालाइवन'' | शान्ति | |- | ''शिव'' | पार्वती | |- | ''पोनमना सेल्भान'' | पार्वती | |- | ''वाथियार भिट्टु पिल्लई'' | गीता | |- | rowspan="3" | 1990 | ''एन्किता मोथाथे'' | मल्लिका | |- | ''मल्लु वेट्टी माइनर'' | सन्तना लक्ष्मी | |- | ''सत्य वाक्कु'' | मीना | |- | rowspan="2" | सन् १९९१ | ''महामायी'' | महामायी | |- | ''थालापाठी'' | सुभलक्ष्मी | |- | सन् १९९३ | ''शिवरात्रि'' | गायत्री | |- | सन् १९९६ | ''थुरैमुगम'' | रुकुमणी | |- | २०१२ | ''पोडा पोडी'' | वीणा | |- | २०१४ | ''कोचादाईयान'' | याघवी | |} === कन्नड === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! भूमिका ! स्रोतहरू |- | 1985 | ''गिरी बाले'' | नीलावेनी | |- | 1990 | ''शिवशंकर'' | गिरिजा | |- |} === हिन्दी === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! भूमिका ! स्रोतहरू |- | 1998 | ''स्वामी विवेकानन्द'' | डान्सर | |- | 2007 | ''आफ्नो अस्मान'' | पद्मिनी कुमार | |- | 2008 | ''मेरे बाप पहिले आप'' | अनुराधा जोशी (अन्न) | |- |} === अंग्रेजी === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! भूमिका ! नोटहरू |- | 2002 | ''मित्र, मेरो साथी'' | लक्ष्मी | अभिनेत्री रेवतीको निर्देशनमा डेब्यु |- | 2003 | ''मानिस जस्तै नाच्नुहोस्'' | रत्न पारेख | |- | 2008 | ''एउटा सानो सपना'' | सुन्दरकी आमा | [[भारतको राष्ट्रपति|भारतीय पूर्व राष्ट्रपति]] [[अब्दुल कलाम|एपीजे अब्दुल कलामको]] यात्राको बारेमा वृत्तचित्र |- |} == पुरस्कार र मान्यता == === उपाधि र सम्मान === {| class="wikitable plainrowheaders" style="width:80%;" ! scope="col" style="width:1%;" |वर्ष ! scope="col" style="width:25%;" | सम्मान ! scope="col" style="width:25%;" | सम्मान शरीर ! scope="col" style="width:1%;" | {{Abbr|Ref(s)|Reference(s)}} |- ! scope="row" | २००० | ग्रेड ए शीर्ष | [[दूरदर्शन]] | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=http://www.lakshmansruthi.com/chennaiyil-thiruvaiyaru/2009/profiles/shobana.asp|title=About Shobana|website=lakshmansruthi.com}}</ref> |- ! scope="row" | 2006 | [[पद्म श्री|पद्मश्री]] | [[भारत सरकार]] | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=http://www.dashboard-padmaawards.gov.in/?Year=2006-2006&Field=Art&Award=Padma%20Shri|title=Padma Awardees|website=Padma Awards - Ministry of Home Affairs|accessdate=1 February 2020}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.kutcheribuzz.com/news/general/1274-padma-shri-shobana|title=Padmashri for Shobana|website=kutcheribuzz.com}}</ref> |- ! scope="row" | २०११ | कालाइमानी | तमिलनाडु इयाल इसाई नाटक मनरम, तमिलनाडु सरकार | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=http://www.shobana.info/about-shobana/|title=Shobana Awards|website=Shobana.info - Kalarpana|accessdate=1 February 2020}}</ref> |- ! scope="row" | २०१२ | उत्कृष्टता को आर्क | अखिल भारतीय उपलब्धि सम्मेलन | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/cities/chennai/aiac-excellence-awards-presented/article3696305.ece|title=AIAC Excellence Awards presented|date=28 July 2012|website=[[The Hindu]]|accessdate=1 February 2020}}</ref> |- ! scope="row" | २०१३ | कलरथना | केरला संगीता नाटक अकादमी | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=http://www.keralasangeethanatakaakademi.in/fa.php|title=Fellowship List - Dance|website=Kerala Sangeetha Nataka Akademi|accessdate=1 February 2020}}</ref> |- ! scope="row" | २०१५ | कला प्रदर्शन को लागी ग्लोबल उपलब्धि | सबै मलेशिया मलयाली संघ | style="text-align:center;" | |- ! scope="row" | २०१९ | मानार्थ डक्टरेट ( डी. लिट ) | [[डॉ. एम.जी.आर. शैक्षिक एवं अनुसन्धान विश्वविद्यालय|एमजीआर शैक्षिक तथा अनुसन्धान संस्थानका डा]] | style="text-align:center;" | <ref name="doctorate">{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/national/tamil-nadu/honorary-doctorate-conferred-on-cm/article29753091.ece|title=Honorary doctorate conferred on CM|date=21 October 2019|website=[[The Hindu]]|accessdate=1 February 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.thehindu.com/news/national/tamil-nadu/honorary-doctorate-conferred-on-cm/article29753091.ece "Honorary doctorate conferred on CM"]. </cite></ref> |} === अन्य पुरस्कारहरु === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! पुरस्कार र नामांकनहरू ! श्रेणी ! चलचित्र ! नतिजा |- | सन् १९८४ | rowspan="8" | [[फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण]] | rowspan="3" | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''कानमरायथु'' ||{{Nominated}} |- | 1985 | ''यात्रा'' ||{{Nominated}} |- | सन् १९८६ | ''चिलम्बु'' ||{{Nominated}} |- | rowspan="2" | सन् १९८८ | उत्कृष्ट अभिनेत्री - तेलुगु | ''रुद्रवीणा'' ||{{Nominated}} |- | उत्कृष्ट अभिनेत्री - तमिल | ''इधु नम्मा आलु'' ||{{Nominated}} |- | rowspan="2" | 1990 | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''इनाल'' ||{{Won}} |- | rowspan="2" | उत्कृष्ट अभिनेत्री - तेलुगु | ''अल्लुदुगारु'' ||{{Nominated}} |- | सन् १९९१ | ''राउडी गारी पेल्लम'' ||{{Nominated}} |- | rowspan="3" | सन् १९९३ | [[राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार]] | उत्कृष्ट अभिनेत्री | rowspan="2" | ''मणिचित्रथाझु'' ||{{Won}} |- | केरला राज्य फिल्म पुरस्कार | उत्कृष्ट अभिनेत्री ||{{Won}} |- | rowspan="4" | [[फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण]] | rowspan="4" | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''मणिचित्रथाझु'' ||{{Nominated}} |- | 1994 | ''तबमाभिन कोम्बाथ'' ||{{Won}} |- | सन् १९९६ | ''कुमकुमाचेप्पु'' ||{{Nominated}} |- | सन् १९९९ | ''अग्निसाक्षी'' ||{{Nominated}} |- | 2002 | राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार | उत्कृष्ट अभिनेत्री | ''मित्र, मेरो साथी'' ||{{Won}} |- | 2005 | [[फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण]] | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''मकाल्कु'' ||{{Nominated}} |- | rowspan="2" | २०१३ | वनिता फिल्म अवार्ड | उत्कृष्ट अभिनेत्री | rowspan="2" | ''तिरा'' ||{{Won}}<ref>{{cite news |last1=V.P |first1=Nicy |title=Shobana to Play Lead in 'Thira' Sequel |url=https://www.ibtimes.co.in/shobana-play-lead-thira-sequel-608682 |access-date=28 March 2021 |work=www.ibtimes.co.in |date=9 September 2014 |language=en}}</ref> |- | [[फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण]] | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम ||{{Nominated}} |- | २०२१ | 10 औं दक्षिण भारतीय अन्तर्राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''वराणे अवश्यमुण्ड'' ||{{Won}} |} {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! च्यानल ! भाषा ! नोटहरू |- | सन् १९९१ | ''पेन'' | डीडी पोधिगाई | [[तमिल भाषा|तमिल]] | सिरियल |- | सन् १९९९ | ''उराभुगल'' | विजय टिभी | तमिल | सिरियल |- | 2010 | ''जोडी नम्बर एक सिजन 5'' | विजय टिभी | तमिल | रियालिटी शो जजको रुपमा |- | 2010 | ''सुपर जोडी'' | सूर्य टिभी | मलयालम | रियालिटी शो जजको रुपमा |- | २०१५ | ''D ३''<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> (ग्र्यान्ड फिनाले) | माझभिल मनोरमा | मलयालम | रियालिटी शो जजको रुपमा |- | 2017 | ''मिडुक्की'' | माझभिल मनोरमा | मलयालम | रियालिटी शो जजको रुपमा |- | २०२१ | ''मार्गाझी थिङगल'' | [[युट्युब|YouTube]] | तमिल | म्युजिक भिडियो <ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/tamil/music/nine-actresses-come-together-to-render-thiruppavai-and-celebrate-the-spirit-of-margazhi/articleshow/80141506.cms|title=Nine actresses come together to render Thiruppavai and celebrate the spirit of Margazhi - Times of India|last=CR|first=Sharanya|date=7 January 2021|work=The Times of India|access-date=10 January 2021|last2=Vijayakumar|first2=Sindhu|language=en}}</ref> |- | २०२१ | ''मधुराम शोभनम'' | जी केरलम | मलयालम | |} == सन्दर्भहरु == {{Reflist}} == बाह्य लिङ्कहरू == * {{Commons category-inline}} * {{Official website|http://www.shobana.info/}} * {{IMDb name|id=0811794|name=Shobana}} {{Padma Shri Award Recipients in Art}}{{FilmfareMalayalamBestActress}}{{KeralaStateAwardForBestActress}}{{National Film Award for Best Actress}} [[श्रेणी:हिन्दी चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:कन्नड चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण विजेताहरू]] [[श्रेणी:मलयालम चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:तेलुगु चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:तमिल चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:भारतीय चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] [[श्रेणी:सन् १९७० मा जन्म]] [[श्रेणी:पुनरावलोकन नगरिएको अनुवादहरू रहेको पृष्ठ]] auih7jkqvh2kp2viyy6f2e0me2tqo6k 1070594 1070591 2022-07-23T14:09:17Z 110.34.27.228 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name= शोभना |image=Shobana perfomence (cropped).jpg |caption=भरतनाट्यम गर्दै शोभना |birth_name= शोभना चन्द्रकुमार पिल्लई |birth_date={{Birth date and age|1970|03|21|df=y}}<ref name=IC1>{{cite news |url=https://www.india.com/showbiz/malayalam-actress-shobana-to-get-hitched-at-the-age-of-47-2239493/ |title=Malayalam actress Shobana to get hitched at the age of 47? |date=15 June 2017 |publisher=India.com |first=Maggie |last=Davis |access-date=1 March 2019}}</ref><ref>{{cite news |title=Happy Birthday Shobana: Five movies of the actress from 'Manichithrathazhu' to 'Makalkku' that you should watch right away |url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/happy-birthday-shobana-five-movies-of-the-actress-from-agnisakshi-to-makalkku-that-you-should-watch-right-away/photostory/74736006.cms |access-date=3 March 2021 |work=The Times of India |date=21 March 2020 |language=en}}</ref> |birth_place= [[त्रिवेन्द्रम, केरला]], भारत |death_date= |occupation={{hlist|अभिनेत्री | नर्तक | कोरियोग्राफर}} |parents= |children= १ (अपनाइएको) |years active= १९८०-वर्तमान |awards= [[पद्मश्री]] (२००६) |relatives=[[List of South Indian film families#Travancore family|Travancore family]] |website={{URL|https://www.actressshobana.com}} }} [[Category:Articles with hCards]] '''शोभना चन्द्रकुमार पिल्लई''' (जन्म २१ मार्च १९७०) एक भारतीय अभिनेत्री र [[भरतनाट्यम्|भरतनाट्यम]] नर्तक हुन्। उनी मुख्यतया [[मलयालम]] चलचित्र हरुमा [[तेलुगु भाषा|तेलुगु]] र [[तमिल भाषा|तमिल]] चलचित्र हरुका साथ केही [[हिन्दी]], [[कन्नड भाषा|कन्नड]] र अंग्रेजी चलचित्र हरुमा अभिनय गर्छिन्। उनले दुई [[राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार]], एक केरला राज्य चलचित्र पुरस्कार, दुई [[फिल्मफेयर पुरस्कार]], तीन विभिन्न दक्षिण भारतीय भाषाहरुमा सर्वश्रेष्ठ अभिनेत्री श्रेणीको लागि १४ नामांकनहरु, २०११ मा तमिलनाडु राज्यको कालाइमानी पुरस्कार र अन्य धेरै पुरस्कारहरु जितिन्। <ref name="thehindu.com">{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-tamilnadu/i-am-an-introvert-says-shobana/article27544308.ece|title=I am an introvert, says Shobana|date=29 December 2005|work=The Hindu|via=www.thehindu.com}}</ref> <ref name="in.com">{{Cite web|url=http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html|title=In pics: Shobana dedicates her dance to 'Krishna'|website=IBNLive|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120816014525/http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html|archivedate=16 August 2012|accessdate=31 March 2015}}</ref> शोभनाले सन् १९८० र १९९० को दशकमा आफूलाई प्रमुख अभिनेत्रीको रूपमा स्थापित गरिन् । मलयालम चलचित्र ''मणिचित्रथाझु'' (१९९३) र अंग्रेजी चलचित्र ''मित्र, माई फ्रेन्ड'' (२००१) मा उनको अभिनयको लागि उनले दुई पटक सर्वश्रेष्ठ अभिनेत्रीको लागि राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार जितिन्। सन् १९९९ पछि, शोभना आफ्ना चलचित्र हरुका लागि एकदमै छनोटमा परिन्। <ref name="hindu.com">{{Cite news|url=http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm|title=Metro Plus Bangalore / Personality : Thinking actress|date=6 April 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=31 March 2015|archive-url=https://archive.today/20131017210657/http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm|archive-date=17 October 2013}}</ref> <ref name="snehamayfrancis">{{Cite news|url=http://gulfnews.com/arts-entertainment/celebrity/shobana-s-mystical-twist-to-an-epic-1.151094|title=Shobana's mystical twist to an epic|last=Francis|first=Sneha May|date=31 December 2008|work=Gulf News|access-date=31 March 2015}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/shobana-i-dont-feel-bad-if-i-dont-act-in-a-film-as-long-as-people-are-making-great-films/articleshow/63949715.cms|title=Shobana: I don't feel bad if I don't act in a film, as long as people are making great films|last=Prakash|first=Asha|date=28 April 2018|work=The Times of India|access-date=28 February 2021|language=en}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/shobana-extends-her-support-for-metoo-movement/articleshow/66508632.cms|title=Shobana extends her support for #MeToo movement|last=Jayaram|first=Deepika|date=5 November 2018|work=The Times of India|access-date=28 February 2021|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.filmfare.com/site/march97/south.htm|title=SHOBANA - IN FINE FORM|last=Mahadevan|first=Sangeeta|website=Filmfare|archiveurl=https://web.archive.org/web/19990203082708/http://www.filmfare.com/site/march97/south.htm|archivedate=3 February 1999|accessdate=30 November 2020}}</ref> शोभनाले भरत नाट्यम नर्तक चित्रा विश्वेश्वरन र पद्मा सुब्रह्मण्यम अन्तर्गत तालिम लिएकी थिइन्। उनी आफ्नो बीसको दशकमा एक स्वतन्त्र कलाकार र कोरियोग्राफरको रूपमा उभिएकी थिइन् र हाल [[चेन्नई|चेन्नईमा]] एक नृत्य स्कूल, ''कलार्पना चलाउँछिन्'' । <ref name="hindu.com">{{Cite news|url=http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm|title=Metro Plus Bangalore / Personality : Thinking actress|date=6 April 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=31 March 2015|archive-url=https://archive.today/20131017210657/http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm|archive-date=17 October 2013}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://archive.today/20131017210657/http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm "Metro Plus Bangalore / Personality : Thinking actress"]. </cite></ref> २००६ मा, भारत सरकारले उनको कला को लागी योगदान को लागी [[पद्म श्री|पद्मश्री]] संग सम्मानित गर्यो। <ref>{{Cite web|url=http://india.gov.in/myindia/advsearch_awards.php?start=0&award_year=&state=&field=3&p_name=Chandrakumar&award=All|title=Padma Awards|publisher=[[Ministry of Communications and Information Technology (India)|Ministry of Communications and Information Technology]]|accessdate=23 July 2009}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.sify.com/movies/malayalam/interview.php?id=6005874&cid=2408|title=Welcome to Sify.com|website=sify.com|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131215141026/http://www.sify.com/movies/malayalam/interview.php?id=6005874&cid=2408|archivedate=15 December 2013|accessdate=31 March 2015}}</ref> २०१४ मा, केरला राज्य सरकारले उनलाई कला रत्न पुरस्कारले सम्मान गर्‍यो। २०१९ मा, उनलाई [[डॉ. एम.जी.आर. शैक्षिक एवं अनुसन्धान विश्वविद्यालय|डा. एमजीआर शैक्षिक र अनुसन्धान संस्थानबाट मानार्थ]] डक्टरेट प्रदान गरिएको थियो। <ref name="doctorate">{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/national/tamil-nadu/honorary-doctorate-conferred-on-cm/article29753091.ece|title=Honorary doctorate conferred on CM|date=21 October 2019|website=[[The Hindu]]|accessdate=1 February 2020}}</ref> २०२२ मा, उनलाई [[श्री शंकराचार्य संस्कृत विश्वविद्यालय|संस्कृतको श्री शंकराचार्य विश्वविद्यालयबाट]] डाक्टर अफ लेटर डिग्री प्रदान गरिएको थियो। <ref>{{Cite news|url=https://english.mathrubhumi.com/news/kerala/kalady-sanskrit-university-row-1.6321047|title=Governor approved varsity syndicate's recommendation to grant D Litt to three people|last=Ragin|first=S|date=1 January 2022|work=Mathrubhumi|access-date=29 April 2022|language=en}}</ref> == व्यक्तिगत जीवन == उनी त्रावणकोर बहिनीहरु - ललिता, [[पद्मिनी (अभिनेत्री)|पद्मिनी]] र रागिनीकी भान्जी हुन्, जो सबै भारतीय शास्त्रीय नर्तकहरु र अभिनेत्रीहरु थिए। <ref>{{Cite web|url=http://www.shobana.in/about.html/|title=About|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110908050716/http://www.shobana.in/about.html|archivedate=8 September 2011}}</ref> अभिनेत्री सुकुमारी उनकी बुवा थिइन् । मलयालम अभिनेत्री अम्बिका सुकुमारन उनको आफन्त हुन्। मलयालम अभिनेता विनीथ उनको भतिजा र कृष्णा भतिजा हुन्। <ref name="mangalam.com">{{Cite web|url=http://www.mangalam.com/mangalam-varika/138375|title=ജീവിതത്തിന്‌ ഇപ്പോള്‍ എന്തൊരു രുചി...!|website=mangalam.com|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141110192952/http://www.mangalam.com/mangalam-varika/138375|archivedate=10 November 2014|accessdate=31 March 2015}}</ref> २०११ मा, शोबानाले अनन्था नारायणी नामक केटीलाई धर्मपुत्री ग्रहण गरिन् र उनी अन्यथा {{As of|2022|lc=y}} अविवाहित रहिन् । <ref>{{Cite news|url=https://zeenews.india.com/entertainment/celebrity/womens-day-2016-popular-celebrities-who-broke-all-stereotypes-and-adopted-children_1863275.html|title=Women's Day 2016: Popular celebrities who broke all stereotypes and adopted children|date=7 March 2016|work=Zee News|access-date=2 February 2020|language=en}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.sify.com/movies/shobhana-adopts-a-baby-girl-imagegallery-malayalam-kfzrbujfibhsi.html|title=Shobhana adopts a baby girl|work=Sify|access-date=2 February 2020|language=en}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/features/friday-review/dance/life-on-her-own-terms/article5966113.ece|title=Life on her own terms|last=Mahesh|first=Chitra|date=1 May 2014|work=The Hindu|access-date=9 August 2020|language=en-IN|issn=0971-751X}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.india.com/entertainment/is-actress-shobana-really-getting-married-or-is-this-just-a-rumour-2242724/|title=Is actress Shobana really getting married or is this just a rumour?|last=Davis|first=Maggie|date=16 June 2017|work=India News|access-date=5 January 2021|language=en}}</ref> == करियर == === चलचित्र करियर === [[चित्र:Shobhana_(cropped).jpg|right|thumb| भरतनाट्यम गर्दै शोभना।]] शोभनाले बाल कलाकारको रुपमा डेब्यु गरेकी थिइन् । श्रीकान्त र केआर विजया अभिनीत कृष्णन-पन्जु द्वारा निर्देशित १९७९ मा तमिल चलचित्र ''मंगला न्यागीमा'' उनको मुख्य भूमिका थियो, जुन हिन्दी चलचित्र साजन बिना सुहागनको रिमेक थियो, जसको लागि उनले उत्कृष्ट बाल कलाकारको पुरस्कार जितेकी थिइन्। <ref>{{Cite web|url=https://theeternalenchantress.tumblr.com/post/35558659577/shobanas-tamil-debut-mangala-nayagi-1979-for/amp|title=Shobana's Tamil Debut Mangala Nayagi}}</ref> उनले १९८२ मा तेलुगु चलचित्र भक्त ध्रुव मार्केन्डयामा पनि अभिनय गरिन्, जुन तमिल र तेलुगु दुवै भाषामा बनेको सबै बाल चलचित्रहरु हुन्। <ref>{{Cite web|url=https://moviegq.com/movie/bhakta-dhruva-markandeya-1634|title=Bhakta Dhruva Markandeya 1982 Telugu Movie Wiki,Cast Crew,Songs,Videos,Release Date|website=MovieGQ|language=en|accessdate=7 November 2021}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.moviebuff.com/bhakta-dhruva-markandeya|title=Bhakta Dhruva Markandeya on Moviebuff.com|website=Moviebuff.com|accessdate=7 November 2021}}</ref> <ref>{{Citation|title=Bhakta Dhruva Markandeya|url=https://www.imdb.com/title/tt0260738/|access-date=7 November 2021}}</ref> वयस्कको रूपमा, उनी निर्देशक बालचन्द्र मेनन द्वारा ''अप्रिल १८'' मा मलयालम चलचित्र मार्फत चलचित्र उद्योगमा परिचय गराएकी थिइन्। एक साधारण केटी-नेक्स्ट-डोरको उनको यथार्थवादी चित्रणले दर्शकहरुलाई अपील गर्यो र उनले धेरै चलचित्रहरुमा काम गरिन्। सोही वर्ष, उनले तमिल चलचित्र उद्योगमा प्रवेश गरिन् र एसपी मुथुरामनद्वारा निर्देशित ''एनाकुल ओरुवानमा'' अभिनय गरिन्। <ref name="snehamayfrancis">{{Cite news|url=http://gulfnews.com/arts-entertainment/celebrity/shobana-s-mystical-twist-to-an-epic-1.151094|title=Shobana's mystical twist to an epic|last=Francis|first=Sneha May|date=31 December 2008|work=Gulf News|access-date=31 March 2015}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFFrancis2008">Francis, Sneha May (31 December 2008). </cite></ref> ''एनाकुल ओरुवानले'' बक्स अफिसमा राम्रो प्रदर्शन गर्न सकेन र मलयालम चलचित्र हरुमा फर्किएपछि शोभनाको व्यावसायिक अवतरण रोकियो। उनी ९० को दशकको प्रारम्भमा सत्यराज (मल्लु ''वेट्टी माइनर, वाथियार भितु पिल्लई'' ), भाग्यराज (इथु नम्मा ''आलु'' ) र विजयकान्त ( पोनमाना ''सेल्वान'', ''एन किट्टा'' मोथाथे) विरुद्ध सामयिक तमिल चलचित्र हरुमा अभिनय गर्न फर्किइन् - यी भूमिकाहरु सामान्यतया ग्लैमरस थिए। शोभनाले सामान्यतया सुन्दर, पोश र घमण्डी सहरकी केटीको रूपमा अभिनय गरेकी थिइन् जसलाई अन्ततः गाउँको केटाले मोहित पार्छ। <ref>{{Cite news|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-features/tp-metroplus/in-her-own-groove/article4060229.ece|title=In her own groove|date=3 November 2012|work=The Hindu|access-date=31 March 2015}}</ref> उनका अन्य प्रमुख चलचित्र हरुमा रुद्रवीणा (१९८८), ''मेलेपरम्बिल आनवेदु'', ''कानमारायाथु'', इथिरी पूवे ''चुवन्ना'' ''पूवे'', यात्रा (१९८५), ''अनन्तराम, नादोडिक्कट्टु'' ''(''१९८७), ''वेल्लानाकालुडे नाडु'' (१९८८), ''इधु'' नाम्माल (१९८८), इधू ''नाममाल'' (१९८८), समावेश छन्। ''इन्नाले'' (१९९०), कालिक्कलम (१९९०), ''थालपाथी'' (१९९१), पप्पयुदे स्वंथम अपूस (१९९२), ''मणिचित्रथाझु'' (१९९३), ''तेन्माभिन'' कोम्बथ (१९९४), ''मिन्नारम'' (१९९४), ''मजायेथुम मुन्पे'' ''(''१९९५), हिटलर (१९९६) ''साक्षी'' (१९९९), ''डान्स लाइक अ म्यान'' (२००३), ''मकाल्कु'' (२००५), ''थिरा'' (२०१३) र ''वराने अवश्यामुंड'' (२०२०)। ''अविदुते पोल इभिदेयुमदेखि उपहारमसम्म'' ''शोभनाले'' एकै वर्ष <ref>{{Cite web|url=http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-10.html|title=In pics: Shobana dedicates her dance to 'Krishna'|website=IBNLive|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120816014213/http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-10.html|archivedate=16 August 2012|accessdate=31 March 2015}}</ref> ९८५ मा सोह्रवटा चलचित्र गरिन्। शोभनाले तमिल पिरियड चलचित्र ''कोचादाइयाँमा'' पनि अभिनय गरेकी थिइन्। <ref name="in.com">{{Cite web|url=http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html|title=In pics: Shobana dedicates her dance to 'Krishna'|website=IBNLive|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120816014525/http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html|archivedate=16 August 2012|accessdate=31 March 2015}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20120816014525/http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html "In pics: Shobana dedicates her dance to 'Krishna'"]. </cite></ref> शोभनाले एएम फाजिलको मणिचित्रथाझुमा ''उनको'' अभिनयको लागि १९९३ मा सर्वश्रेष्ठ अभिनेत्रीको लागि उनको पहिलो राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार जितिन्। चलचित्र मा गंगा नकुलन र अल्टर-इगो नागवल्लीको उनको चित्रणलाई समीक्षकहरुले "स्पेल बाइन्डिङ" भनेर वर्णन गरे। <ref>{{Cite news|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-kerala/sequel-fails-to-impress/article5359956.ece|title=Sequel fails to impress|last=S.R. Praveen|date=17 November 2013|work=The Hindu|access-date=31 March 2015}}</ref> उनले रेवती द्वारा निर्देशित भारतीय अंग्रेजी भाषाको चलचित्र ''मित्र, माई फ्रेन्डमा'' उनको भूमिकाको लागि २००१ मा सर्वश्रेष्ठ अभिनेत्रीको लागि दोस्रो राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार प्राप्त गरे। १९९३ को नेशनल अवार्डको फलस्वरूप, शोभना आफ्ना चलचित्र हरुको बारेमा अत्यन्तै छनौटमा परिन्। <ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/thehindu/mp/2003/02/03/stories/2003020300240200.htm|title=Shobhana changing track|date=3 February 2003|work=[[The Hindu]]|access-date=31 March 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20030701131237/http://www.hindu.com/thehindu/mp/2003/02/03/stories/2003020300240200.htm|archive-date=1 July 2003}}</ref> === शास्त्रीय नृत्य करियर === [[चित्र:The_President,_Dr._A.P.J._Abdul_Kalam_presenting_the_Padma_Shri_Award_–_2006_to_Ms._Shobana_Chandrakumar,_a_well-known_Classical_dancer,_Choreographer_teacher_and_actress,_in_New_Delhi_on_March_20,_2006.jpg|thumb| तत्कालीन भारतका राष्ट्रपति डा. एपीजे अब्दुल कलामले २० मार्च २००६ मा शोभनालाई पद्मश्री पुरस्कार प्रदान गर्दै।]] शोभना एक निपुण [[भरतनाट्यम्|भरत नाट्यम]] नर्तक हुन्। <ref>{{Cite web|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=15440435&programId=3982928&channelId=-1073750705&BV_ID=@@@&tabId=3|title=Manorama Online – Movies – News|website=manoramaonline.com|accessdate=31 March 2015}}</ref> उनले चित्रा विश्वेश्वरनको नेतृत्वमा [[चेन्नई]], [[तमिलनाडु|तमिलनाडुको]] चिदम्बरम एकेडेमीमा नृत्य प्रशिक्षण लिएकी थिइन्। शोभनाले ''अभिनय नाचिन्'', [[भरतनाट्यम्|भरत नाट्यमको मुख्य]] तत्व हो। उनी विजय टिभीमा प्रसारण हुने नृत्यको रियालिटी शो ''जोडी नम्बर १'' मा निर्णायकहरु मध्ये एक थिइन्। उनले १९८९ मा आफ्नै नृत्य विद्यालय " <ref name="thehindu.com">{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-tamilnadu/i-am-an-introvert-says-shobana/article27544308.ece|title=I am an introvert, says Shobana|date=29 December 2005|work=The Hindu|via=www.thehindu.com}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-tamilnadu/i-am-an-introvert-says-shobana/article27544308.ece "I am an introvert, says Shobana"]. </cite></ref> " सुरु गरिन र १९९२ मा दर्ता गरिन। उनले तबलावादक [[जाकिर हुसेन]], विक्कु विनायकराम र मन्डोलिन श्रीनिवास जस्ता सहयोगी उद्यमहरुमा काम गरिन्। विदेशमा उनको गायनहरुमा विश्व मलयाली सम्मेलनमा, संयुक्त राज्य अमेरिकामा १९८५ र १९९५ मा, मलेसियाका राजा र रानीको अगाडि [[क्वालालम्पुर|क्वालालम्पुरमा]], संयुक्त राज्य अमेरिका, युरोप, दक्षिण पूर्व एशिया र अष्ट्रेलियाका धेरै शहरहरु समावेश छन्। <ref>{{Cite web|url=http://www.artindia.net/shobana/|title=SHOBANA – exponent of Bharata Natyam – Indian classical performing arts|publisher=Artindia.net|accessdate=12 July 2012}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://thiraseela.com/main/specialStories.php?id=473|title=Bharathanatyam concert by Padma shri Shobana|publisher=Thiraseela.com|accessdate=28 September 2013}}</ref> सन् १९९४ देखि सूर्य कृष्णमूर्तिद्वारा आयोजित सूर्य संगीत र नृत्य महोत्सवमा प्रस्तुति दिन थालेकी थिइन्। १९९९ मा, शोभना र [[प्रभु देवा]] र [[ए आर रहमान|एआर रहमानले]] [[म्युनिख]], जर्मनीमा " माइकल ज्याक्सन एण्ड फ्रेन्ड्स " कन्सर्टमा तमिल चलचित्र को नृत्य समूहसँग प्रदर्शन गरे। उनी सन् २००० मा मणिरत्नमको स्टेज शो ''नेत्रु, इन्द्रु, नालाईको'' पनि एक हिस्सा थिइन्। १९९४ मा, शोबानाले [[चेन्नई|चेन्नईमा]] शास्त्रीय नृत्य [[भरतनाट्यम्|भरत]] नाट्यमको लागि ''कलर्पना'' नामक विद्यालय स्थापना गरे। <ref>{{Cite web|url=http://movies.bizhat.com/actress/shobana.php|title=BizHat.com – Malayalam Film Actress Shobana k|accessdate=28 September 2013}}</ref> == फिल्मोग्राफी == [[चित्र:Pragyan_2014_infotainment_shobana.jpg|thumb| 2014 मा शास्त्रीय नृत्य प्रस्तुत गर्दै शोभना।]] [[चित्र:Shobana_Chandrakumar.jpg|thumb| स्टेज शो मा प्रस्तुति गर्दै शोभना।]] === मलयालम === {| class="wikitable sortable" !Year !Title !Role !Sources |- | rowspan="4" |1984 |''April 18'' |Shobana |Debut in lead role |- |''Kanamarayathu'' |Sherly | |- |''Ithiri Poove Chuvanna Poove'' |Subhadra | |- |''Alakadalinakkare'' |Daisy | |- | rowspan="16" |1985 |''Avidathepole Ivideyum'' |Sujatha | |- |''Vasantha Sena'' |Merlin | |- |''Thozhil Allengil Jail'' | | |- |''Akkacheyude Kunjuvava'' |Mridula | |- |''Meenamasathile Sooryan'' |Revathi | |- |''Azhiyatha Bandhangal'' |Geetha | |- |''Eeran Sandhya'' |Prabha | |- |''Thammil Thammil'' |Kavitha | |- |''Anubandham'' |Vijayalakshmi | |- |''Ee Thanalil Ithiri Nerum'' |Soudamini | |- |''Ee Shabdam Innathe Shabdam'' |Sharada | |- |''Ayanam'' |Alice | |- |''Yathra'' |Thulasi | |- |''Rangam'' |Chandrika | |- |''Oru Naal Innorunaal'' |Rajani | |- |''Upaharam'' |Maggie Fernandez | |- | rowspan="14" |1986 |''Udayam Padinjaru'' |Renu | |- |''T. P. Balagopalan M.A.'' |Anitha | |- |''Kunjattakilikal'' |Usha | |- |''Iniyum Kurukshethram'' |Lekha | |- |''Aayiram Kannukal'' |Anu | |- |''Ente Entethu Mathrem'' |Ambili | |- |''Abhayam Thedi'' |Meera/Miranda | |- |''Kshamichu Ennoru Vakku'' |Indu | |- |''Aalorungi Arangorungi'' |Geetha | |- |''Nyayavidhi'' |Geetha | |- |''Ee Kaikalil'' |Viji Balakrishnan | |- |''Padayani'' |Radha | |- |''Chilambu'' |Ambika | |- |''Rareeram'' |Meera | |- | rowspan="6" |1987 |''Vrutham'' |Nancy | |- |''Nadodikattu'' |Radha | |- |''Ithrayum Kaalam'' |Savithri | |- |''Kalam Mari Katha Mari'' |Ummu Kolzu | |- |''Anantaram'' |Suma, Nalini | |- |''Naalkavala'' |Sainabha | |- | rowspan="9" |1988 |''Vicharana'' |Anitha | |- |''Vellanakalude Nadu'' |Radha | |- |''Janmandharam'' |Sridevi | |- |''Aryan'' |Aswathy | |- |''Aparan'' |Ambili | |- |''Dhwani'' |Devi | |- |''Oru Vivaada Vishayam'' | | |- |''Alila Kuruvikal'' |Bhavana | |- |''Mukthi'' |Radhika | |- |1989 |''Charithram'' |Cicily | |- | rowspan="4" |1990 |''Innale'' |Maya/Gowri | |- |''Iyer the Great'' |Amala | |- |''Sasneham'' |Saraswathi | |- |''Kalikkalam'' |Annie | |- | rowspan="4" |1991 |''Vasthuhara'' |Young Bhavani | |- |''Ulladakkam'' |Annie | |- |''Adayalam'' |Malini | |- |''Kankettu'' |Sujatha | |- | rowspan="3" |1992 |''Oru Kochu Bhoomikulukkam'' |Indu | |- |'' Naaga Panchami'' |Panchami | |- |''Pappayude Swantham Appoos'' |Bhama | |- | rowspan="4" |1993 |''Maya Mayuram'' |Bhadra | |- |''Meleparambil Aanveedu'' |Pavizham | |- |''Golanthara Vartha'' |Lekha | |- |''Manichitrathazhu'' |Ganga/Nagavalli | |- | rowspan="7" |1994 |''Pavithram'' |Meera | |- |''Commissioner'' |Indu Kurup | |- |''Thenmavin Kombathu'' |Karthumbi | |- |''Pakshe'' |Nandini Menon | |- |''Minnaram'' |Neena | |- |''Vishnu'' |Susanna Mathews | |- |''Manathe Vellitheru'' |Merlin | |- | rowspan="3" |1995 |''Sindoora Rekha'' |Arundhathi | |- |''Mazhayethum Munpe'' |Uma Maheshwari | |- |''Minnaminuginum Minnukettu'' |Radhika | |- | rowspan="4" |1996 |''Kumkumacheppu'' |Indu | |- |''Aramana Veedum Anjoorekkarum'' |Alli | |- |''Rajaputhran'' |Veni | |- |''Hitler'' |Gowri | |- | rowspan="3" |1997 |''Superman'' |Nithya | |- |''Kalyana Kacheri'' |Gopika | |- |''Kaliyoonjal'' |Gowri | |- |1999 |''Agni Sakshi'' |Devaki Manampalli | |- | rowspan="2" |2000 |''Sradha'' |Suma | |- |''Valliettan'' |Devi | |- |2004 |''Mambazhakkalam'' |Indira | |- |2005 |''Makalkku'' |Killeri | |- |2009 |''Sagar alias Jacky Reloaded'' |Indu | |- |2013 |''Thira'' |Dr. Rohini Pranab | |- |2020 |''Varane Avashyamund'' |Neena | |} === तेलुगु === [[चित्र:Shobana_(cropped).jpg|thumb| १२ सेप्टेम्बर २००८ मा आयोजित बैंगलोरमा शोभनाको माया रावणको प्रदर्शन।]] {| class="wikitable sortable" !Year !Title !Role !Sources |- |1982 |''Bhakta Dhruva Markandeya'' |Sunithi Devi |Children's film |- |1985 |''Marana Sasanam'' |Lalitha | |- | rowspan="5" |1986 |''Srimathi Kanuka'' |Padma | |- |''Vijrumbhana'' |Shobha | |- |''Vikram'' |Radha | |- |''Marchandi Mana Chattalu'' |Uma | |- |''Asthram'' |Padmini | |- | rowspan="5" |1987 |''Dagudu Moothalu'' |Radha | |- |''Muddula Manavudu'' |Hemalatha | |- |''Manavadostunnaadu'' |Roopa | |- |''Ajeyudu'' |Rekha | |- |''Trimurtulu'' |Latha | |- | rowspan="3" |1988 |''Rudraveena'' |Lalita Shiva Jyoti | |- |''Abhinandana'' |Rani | |- |''Praja Pratinidhi'' |Bharathi | |- | rowspan="6" |1990 |''Paapa Kosam'' |Swapna | |- |''Nari Nari Naduma Murari'' |Shobha | |- |''Kokila'' |Kokila | |- |''Shourya chakra'' |Bharathi | |- |''Neti Siddhartha'' |Jyoti | |- |''Alludugaru'' |Kalyani | |- | rowspan="10" |1991 |''April 1st Vidudhala'' |Bhuvaneshwari | |- |''Appula Appa Rao'' |Subba Laxmi | |- |''Rowdy Gaari Pellam'' |Janaki | |- |''Minor Raja'' |Santhana Lakshmi | |- |''Manchi Roju'' |Padma | |- |''Rowdy Alludu'' |Sita | |- |''Hello Darling'' |Bharathi | |- |''Alludu Diddina Kapuram'' |Sita | |- |''Keechu Raallu'' |Monica | |- |''Muvva Gopaladu'' |Krishna veni | |- | rowspan="5" |1992 |''Ahankari'' |Shobana | |- |''Asadhyulu'' |Jyoti | |- |''Champion'' |Sandhya | |- |''Sivaratri'' |Gayatrhi | |- |''Gangwar'' |Pavithra | |- | rowspan="6" |1993 |''Rowdy Gaari Teacher'' |Malli | |- |''Naga Jyoti'' |Naga rani | |- |''Kannayya Kittayya'' |Saroja | |- |''Nippu Ravva'' |Guest appearance in a song | |- |''Rendilla Poojari'' |Radha | |- |''Rakshana'' |Padma | |- |1997 |''Surya Putrulu'' |Ragini | |- |2006 |''Game'' |Uma | |- |} === तमिल === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! भूमिका ! स्रोतहरू |- | rowspan="2" | 1980 | ''मंगला नायकी'' | - | बाल कलाकार |- | ''मन्मथ रगांगल'' | - | बाल कलाकार |- | सन् १९८४ | ''ईनाकुल ओरुवान'' | कल्पना | |- | 1985 | ''मारुधानी'' | मारुधानी | |- | rowspan="3" | सन् १९८८ | ''ओरे थाई ओरे कुलम'' | ईश्वरी | |- | ''काधल गीतम'' | रानी | |- | ''इधु नम्मा आलु'' | बानु | |- | rowspan="5" | १९८९ | ''सट्टाथिन थिराप्पु विझा'' | राधा | |- | ''पट्टुक्कु ओरु थालाइवन'' | शान्ति | |- | ''शिव'' | पार्वती | |- | ''पोनमना सेल्भान'' | पार्वती | |- | ''वाथियार भिट्टु पिल्लई'' | गीता | |- | rowspan="3" | 1990 | ''एन्किता मोथाथे'' | मल्लिका | |- | ''मल्लु वेट्टी माइनर'' | सन्तना लक्ष्मी | |- | ''सत्य वाक्कु'' | मीना | |- | rowspan="2" | सन् १९९१ | ''महामायी'' | महामायी | |- | ''थालापाठी'' | सुभलक्ष्मी | |- | सन् १९९३ | ''शिवरात्रि'' | गायत्री | |- | सन् १९९६ | ''थुरैमुगम'' | रुकुमणी | |- | २०१२ | ''पोडा पोडी'' | वीणा | |- | २०१४ | ''कोचादाईयान'' | याघवी | |} === कन्नड === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! भूमिका ! स्रोतहरू |- | 1985 | ''गिरी बाले'' | नीलावेनी | |- | 1990 | ''शिवशंकर'' | गिरिजा | |- |} === हिन्दी === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! भूमिका ! स्रोतहरू |- | 1998 | ''स्वामी विवेकानन्द'' | डान्सर | |- | 2007 | ''आफ्नो अस्मान'' | पद्मिनी कुमार | |- | 2008 | ''मेरे बाप पहिले आप'' | अनुराधा जोशी (अन्न) | |- |} === अंग्रेजी === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! भूमिका ! नोटहरू |- | 2002 | ''मित्र, मेरो साथी'' | लक्ष्मी | अभिनेत्री रेवतीको निर्देशनमा डेब्यु |- | 2003 | ''मानिस जस्तै नाच्नुहोस्'' | रत्न पारेख | |- | 2008 | ''एउटा सानो सपना'' | सुन्दरकी आमा | [[भारतको राष्ट्रपति|भारतीय पूर्व राष्ट्रपति]] [[अब्दुल कलाम|एपीजे अब्दुल कलामको]] यात्राको बारेमा वृत्तचित्र |- |} == पुरस्कार र मान्यता == === उपाधि र सम्मान === {| class="wikitable plainrowheaders" style="width:80%;" ! scope="col" style="width:1%;" |वर्ष ! scope="col" style="width:25%;" | सम्मान ! scope="col" style="width:25%;" | सम्मान शरीर ! scope="col" style="width:1%;" | {{Abbr|Ref(s)|Reference(s)}} |- ! scope="row" | २००० | ग्रेड ए शीर्ष | [[दूरदर्शन]] | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=http://www.lakshmansruthi.com/chennaiyil-thiruvaiyaru/2009/profiles/shobana.asp|title=About Shobana|website=lakshmansruthi.com}}</ref> |- ! scope="row" | 2006 | [[पद्म श्री|पद्मश्री]] | [[भारत सरकार]] | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=http://www.dashboard-padmaawards.gov.in/?Year=2006-2006&Field=Art&Award=Padma%20Shri|title=Padma Awardees|website=Padma Awards - Ministry of Home Affairs|accessdate=1 February 2020}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.kutcheribuzz.com/news/general/1274-padma-shri-shobana|title=Padmashri for Shobana|website=kutcheribuzz.com}}</ref> |- ! scope="row" | २०११ | कालाइमानी | तमिलनाडु इयाल इसाई नाटक मनरम, तमिलनाडु सरकार | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=http://www.shobana.info/about-shobana/|title=Shobana Awards|website=Shobana.info - Kalarpana|accessdate=1 February 2020}}</ref> |- ! scope="row" | २०१२ | उत्कृष्टता को आर्क | अखिल भारतीय उपलब्धि सम्मेलन | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/cities/chennai/aiac-excellence-awards-presented/article3696305.ece|title=AIAC Excellence Awards presented|date=28 July 2012|website=[[The Hindu]]|accessdate=1 February 2020}}</ref> |- ! scope="row" | २०१३ | कलरथना | केरला संगीता नाटक अकादमी | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=http://www.keralasangeethanatakaakademi.in/fa.php|title=Fellowship List - Dance|website=Kerala Sangeetha Nataka Akademi|accessdate=1 February 2020}}</ref> |- ! scope="row" | २०१५ | कला प्रदर्शन को लागी ग्लोबल उपलब्धि | सबै मलेशिया मलयाली संघ | style="text-align:center;" | |- ! scope="row" | २०१९ | मानार्थ डक्टरेट ( डी. लिट ) | [[डॉ. एम.जी.आर. शैक्षिक एवं अनुसन्धान विश्वविद्यालय|एमजीआर शैक्षिक तथा अनुसन्धान संस्थानका डा]] | style="text-align:center;" | <ref name="doctorate">{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/national/tamil-nadu/honorary-doctorate-conferred-on-cm/article29753091.ece|title=Honorary doctorate conferred on CM|date=21 October 2019|website=[[The Hindu]]|accessdate=1 February 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.thehindu.com/news/national/tamil-nadu/honorary-doctorate-conferred-on-cm/article29753091.ece "Honorary doctorate conferred on CM"]. </cite></ref> |} === अन्य पुरस्कारहरु === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! पुरस्कार र नामांकनहरू ! श्रेणी ! चलचित्र ! नतिजा |- | सन् १९८४ | rowspan="8" | [[फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण]] | rowspan="3" | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''कानमरायथु'' ||{{Nominated}} |- | 1985 | ''यात्रा'' ||{{Nominated}} |- | सन् १९८६ | ''चिलम्बु'' ||{{Nominated}} |- | rowspan="2" | सन् १९८८ | उत्कृष्ट अभिनेत्री - तेलुगु | ''रुद्रवीणा'' ||{{Nominated}} |- | उत्कृष्ट अभिनेत्री - तमिल | ''इधु नम्मा आलु'' ||{{Nominated}} |- | rowspan="2" | 1990 | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''इनाल'' ||{{Won}} |- | rowspan="2" | उत्कृष्ट अभिनेत्री - तेलुगु | ''अल्लुदुगारु'' ||{{Nominated}} |- | सन् १९९१ | ''राउडी गारी पेल्लम'' ||{{Nominated}} |- | rowspan="3" | सन् १९९३ | [[राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार]] | उत्कृष्ट अभिनेत्री | rowspan="2" | ''मणिचित्रथाझु'' ||{{Won}} |- | केरला राज्य फिल्म पुरस्कार | उत्कृष्ट अभिनेत्री ||{{Won}} |- | rowspan="4" | [[फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण]] | rowspan="4" | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''मणिचित्रथाझु'' ||{{Nominated}} |- | 1994 | ''तबमाभिन कोम्बाथ'' ||{{Won}} |- | सन् १९९६ | ''कुमकुमाचेप्पु'' ||{{Nominated}} |- | सन् १९९९ | ''अग्निसाक्षी'' ||{{Nominated}} |- | 2002 | राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार | उत्कृष्ट अभिनेत्री | ''मित्र, मेरो साथी'' ||{{Won}} |- | 2005 | [[फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण]] | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''मकाल्कु'' ||{{Nominated}} |- | rowspan="2" | २०१३ | वनिता फिल्म अवार्ड | उत्कृष्ट अभिनेत्री | rowspan="2" | ''तिरा'' ||{{Won}}<ref>{{cite news |last1=V.P |first1=Nicy |title=Shobana to Play Lead in 'Thira' Sequel |url=https://www.ibtimes.co.in/shobana-play-lead-thira-sequel-608682 |access-date=28 March 2021 |work=www.ibtimes.co.in |date=9 September 2014 |language=en}}</ref> |- | [[फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण]] | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम ||{{Nominated}} |- | २०२१ | 10 औं दक्षिण भारतीय अन्तर्राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''वराणे अवश्यमुण्ड'' ||{{Won}} |} {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! च्यानल ! भाषा ! नोटहरू |- | सन् १९९१ | ''पेन'' | डीडी पोधिगाई | [[तमिल भाषा|तमिल]] | सिरियल |- | सन् १९९९ | ''उराभुगल'' | विजय टिभी | तमिल | सिरियल |- | 2010 | ''जोडी नम्बर एक सिजन 5'' | विजय टिभी | तमिल | रियालिटी शो जजको रुपमा |- | 2010 | ''सुपर जोडी'' | सूर्य टिभी | मलयालम | रियालिटी शो जजको रुपमा |- | २०१५ | ''D ३''<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> (ग्र्यान्ड फिनाले) | माझभिल मनोरमा | मलयालम | रियालिटी शो जजको रुपमा |- | 2017 | ''मिडुक्की'' | माझभिल मनोरमा | मलयालम | रियालिटी शो जजको रुपमा |- | २०२१ | ''मार्गाझी थिङगल'' | [[युट्युब|YouTube]] | तमिल | म्युजिक भिडियो <ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/tamil/music/nine-actresses-come-together-to-render-thiruppavai-and-celebrate-the-spirit-of-margazhi/articleshow/80141506.cms|title=Nine actresses come together to render Thiruppavai and celebrate the spirit of Margazhi - Times of India|last=CR|first=Sharanya|date=7 January 2021|work=The Times of India|access-date=10 January 2021|last2=Vijayakumar|first2=Sindhu|language=en}}</ref> |- | २०२१ | ''मधुराम शोभनम'' | जी केरलम | मलयालम | |} == सन्दर्भहरु == {{Reflist}} == बाह्य लिङ्कहरू == * {{Commons category-inline}} * {{Official website|http://www.shobana.info/}} * {{IMDb name|id=0811794|name=Shobana}} {{Padma Shri Award Recipients in Art}}{{FilmfareMalayalamBestActress}}{{KeralaStateAwardForBestActress}}{{National Film Award for Best Actress}} [[श्रेणी:हिन्दी चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:कन्नड चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण विजेताहरू]] [[श्रेणी:मलयालम चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:तेलुगु चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:तमिल चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:भारतीय चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] [[श्रेणी:सन् १९७० मा जन्म]] [[श्रेणी:पुनरावलोकन नगरिएको अनुवादहरू रहेको पृष्ठ]] c7a5uwreivu0hxfao9c5dvq6d5d0ukd 1070595 1070594 2022-07-23T14:23:24Z 110.34.27.228 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name= शोभना |image=Shobana perfomence (cropped).jpg |caption=भरतनाट्यम गर्दै शोभना |birth_name= शोभना चन्द्रकुमार पिल्लई |birth_date={{Birth date and age|1970|03|21|df=y}}<ref name=IC1>{{cite news |url=https://www.india.com/showbiz/malayalam-actress-shobana-to-get-hitched-at-the-age-of-47-2239493/ |title=Malayalam actress Shobana to get hitched at the age of 47? |date=15 June 2017 |publisher=India.com |first=Maggie |last=Davis |access-date=1 March 2019}}</ref><ref>{{cite news |title=Happy Birthday Shobana: Five movies of the actress from 'Manichithrathazhu' to 'Makalkku' that you should watch right away |url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/happy-birthday-shobana-five-movies-of-the-actress-from-agnisakshi-to-makalkku-that-you-should-watch-right-away/photostory/74736006.cms |access-date=3 March 2021 |work=The Times of India |date=21 March 2020 |language=en}}</ref> |birth_place= [[त्रिवेन्द्रम, केरला]], भारत |death_date= |occupation={{hlist|अभिनेत्री | नर्तक | कोरियोग्राफर}} |parents= |children= १ (अपनाइएको) |years active= १९८०-वर्तमान |awards= [[पद्मश्री]] (२००६) |relatives=[[List of South Indian film families#Travancore family|Travancore family]] |website={{URL|https://www.actressshobana.com}} }} [[Category:Articles with hCards]] '''शोभना चन्द्रकुमार पिल्लई''' (जन्म २१ मार्च १९७०) एक भारतीय अभिनेत्री र [[भरतनाट्यम्|भरतनाट्यम]] नर्तक हुन्। उनी मुख्यतया [[मलयालम]] चलचित्र हरुमा [[तेलुगु भाषा|तेलुगु]] र [[तमिल भाषा|तमिल]] चलचित्र हरुका साथ केही [[हिन्दी]], [[कन्नड भाषा|कन्नड]] र अंग्रेजी चलचित्र हरुमा अभिनय गर्छिन्। उनले दुई [[राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार]], एक केरला राज्य चलचित्र पुरस्कार, दुई [[फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण]], तीन विभिन्न दक्षिण भारतीय भाषाहरुमा सर्वश्रेष्ठ अभिनेत्री श्रेणीको लागि १४ नामांकनहरु, २०११ मा तमिलनाडु राज्यको कालाइमानी पुरस्कार र अन्य धेरै पुरस्कारहरु जितिन्। <ref name="thehindu.com">{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-tamilnadu/i-am-an-introvert-says-shobana/article27544308.ece|title=I am an introvert, says Shobana|date=29 December 2005|work=The Hindu|via=www.thehindu.com}}</ref> <ref name="in.com">{{Cite web|url=http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html|title=In pics: Shobana dedicates her dance to 'Krishna'|website=IBNLive|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120816014525/http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html|archivedate=16 August 2012|accessdate=31 March 2015}}</ref> शोभनाले सन् १९८० र १९९० को दशकमा आफूलाई प्रमुख अभिनेत्रीको रूपमा स्थापित गरिन् । मलयालम चलचित्र ''मणिचित्रथाझु'' (१९९३) र अंग्रेजी चलचित्र ''मित्र, माई फ्रेन्ड'' (२००१) मा उनको अभिनयको लागि उनले दुई पटक सर्वश्रेष्ठ अभिनेत्रीको लागि राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार जितिन्। सन् १९९९ पछि, शोभना आफ्ना चलचित्र हरुका लागि एकदमै छनोटमा परिन्। <ref name="hindu.com">{{Cite news|url=http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm|title=Metro Plus Bangalore / Personality : Thinking actress|date=6 April 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=31 March 2015|archive-url=https://archive.today/20131017210657/http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm|archive-date=17 October 2013}}</ref> <ref name="snehamayfrancis">{{Cite news|url=http://gulfnews.com/arts-entertainment/celebrity/shobana-s-mystical-twist-to-an-epic-1.151094|title=Shobana's mystical twist to an epic|last=Francis|first=Sneha May|date=31 December 2008|work=Gulf News|access-date=31 March 2015}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/shobana-i-dont-feel-bad-if-i-dont-act-in-a-film-as-long-as-people-are-making-great-films/articleshow/63949715.cms|title=Shobana: I don't feel bad if I don't act in a film, as long as people are making great films|last=Prakash|first=Asha|date=28 April 2018|work=The Times of India|access-date=28 February 2021|language=en}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/shobana-extends-her-support-for-metoo-movement/articleshow/66508632.cms|title=Shobana extends her support for #MeToo movement|last=Jayaram|first=Deepika|date=5 November 2018|work=The Times of India|access-date=28 February 2021|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.filmfare.com/site/march97/south.htm|title=SHOBANA - IN FINE FORM|last=Mahadevan|first=Sangeeta|website=Filmfare|archiveurl=https://web.archive.org/web/19990203082708/http://www.filmfare.com/site/march97/south.htm|archivedate=3 February 1999|accessdate=30 November 2020}}</ref> शोभनाले भरत नाट्यम नर्तक चित्रा विश्वेश्वरन र पद्मा सुब्रह्मण्यम अन्तर्गत तालिम लिएकी थिइन्। उनी आफ्नो बीसको दशकमा एक स्वतन्त्र कलाकार र कोरियोग्राफरको रूपमा उभिएकी थिइन् र हाल [[चेन्नई|चेन्नईमा]] एक नृत्य स्कूल, ''कलार्पना चलाउँछिन्'' । <ref name="hindu.com">{{Cite news|url=http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm|title=Metro Plus Bangalore / Personality : Thinking actress|date=6 April 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=31 March 2015|archive-url=https://archive.today/20131017210657/http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm|archive-date=17 October 2013}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://archive.today/20131017210657/http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm "Metro Plus Bangalore / Personality : Thinking actress"]. </cite></ref> २००६ मा, भारत सरकारले उनको कला को लागी योगदान को लागी [[पद्म श्री|पद्मश्री]] संग सम्मानित गर्यो। <ref>{{Cite web|url=http://india.gov.in/myindia/advsearch_awards.php?start=0&award_year=&state=&field=3&p_name=Chandrakumar&award=All|title=Padma Awards|publisher=[[Ministry of Communications and Information Technology (India)|Ministry of Communications and Information Technology]]|accessdate=23 July 2009}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.sify.com/movies/malayalam/interview.php?id=6005874&cid=2408|title=Welcome to Sify.com|website=sify.com|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131215141026/http://www.sify.com/movies/malayalam/interview.php?id=6005874&cid=2408|archivedate=15 December 2013|accessdate=31 March 2015}}</ref> २०१४ मा, केरला राज्य सरकारले उनलाई कला रत्न पुरस्कारले सम्मान गर्‍यो। २०१९ मा, उनलाई [[डॉ. एम.जी.आर. शैक्षिक एवं अनुसन्धान विश्वविद्यालय|डा. एमजीआर शैक्षिक र अनुसन्धान संस्थानबाट मानार्थ]] डक्टरेट प्रदान गरिएको थियो। <ref name="doctorate">{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/national/tamil-nadu/honorary-doctorate-conferred-on-cm/article29753091.ece|title=Honorary doctorate conferred on CM|date=21 October 2019|website=[[The Hindu]]|accessdate=1 February 2020}}</ref> २०२२ मा, उनलाई [[श्री शंकराचार्य संस्कृत विश्वविद्यालय|संस्कृतको श्री शंकराचार्य विश्वविद्यालयबाट]] डाक्टर अफ लेटर डिग्री प्रदान गरिएको थियो। <ref>{{Cite news|url=https://english.mathrubhumi.com/news/kerala/kalady-sanskrit-university-row-1.6321047|title=Governor approved varsity syndicate's recommendation to grant D Litt to three people|last=Ragin|first=S|date=1 January 2022|work=Mathrubhumi|access-date=29 April 2022|language=en}}</ref> == व्यक्तिगत जीवन == उनी त्रावणकोर बहिनीहरु - ललिता, [[पद्मिनी (अभिनेत्री)|पद्मिनी]] र रागिनीकी भान्जी हुन्, जो सबै भारतीय शास्त्रीय नर्तकहरु र अभिनेत्रीहरु थिए। <ref>{{Cite web|url=http://www.shobana.in/about.html/|title=About|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110908050716/http://www.shobana.in/about.html|archivedate=8 September 2011}}</ref> अभिनेत्री सुकुमारी उनकी बुवा थिइन् । मलयालम अभिनेत्री अम्बिका सुकुमारन उनको आफन्त हुन्। मलयालम अभिनेता विनीथ उनको भतिजा र कृष्णा भतिजा हुन्। <ref name="mangalam.com">{{Cite web|url=http://www.mangalam.com/mangalam-varika/138375|title=ജീവിതത്തിന്‌ ഇപ്പോള്‍ എന്തൊരു രുചി...!|website=mangalam.com|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141110192952/http://www.mangalam.com/mangalam-varika/138375|archivedate=10 November 2014|accessdate=31 March 2015}}</ref> २०११ मा, शोबानाले अनन्था नारायणी नामक केटीलाई धर्मपुत्री ग्रहण गरिन् र उनी अन्यथा {{As of|2022|lc=y}} अविवाहित रहिन् । <ref>{{Cite news|url=https://zeenews.india.com/entertainment/celebrity/womens-day-2016-popular-celebrities-who-broke-all-stereotypes-and-adopted-children_1863275.html|title=Women's Day 2016: Popular celebrities who broke all stereotypes and adopted children|date=7 March 2016|work=Zee News|access-date=2 February 2020|language=en}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.sify.com/movies/shobhana-adopts-a-baby-girl-imagegallery-malayalam-kfzrbujfibhsi.html|title=Shobhana adopts a baby girl|work=Sify|access-date=2 February 2020|language=en}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/features/friday-review/dance/life-on-her-own-terms/article5966113.ece|title=Life on her own terms|last=Mahesh|first=Chitra|date=1 May 2014|work=The Hindu|access-date=9 August 2020|language=en-IN|issn=0971-751X}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.india.com/entertainment/is-actress-shobana-really-getting-married-or-is-this-just-a-rumour-2242724/|title=Is actress Shobana really getting married or is this just a rumour?|last=Davis|first=Maggie|date=16 June 2017|work=India News|access-date=5 January 2021|language=en}}</ref> == करियर == === चलचित्र करियर === [[चित्र:Shobhana_(cropped).jpg|right|thumb| भरतनाट्यम गर्दै शोभना।]] शोभनाले बाल कलाकारको रुपमा डेब्यु गरेकी थिइन् । श्रीकान्त र केआर विजया अभिनीत कृष्णन-पन्जु द्वारा निर्देशित १९७९ मा तमिल चलचित्र ''मंगला न्यागीमा'' उनको मुख्य भूमिका थियो, जुन हिन्दी चलचित्र साजन बिना सुहागनको रिमेक थियो, जसको लागि उनले उत्कृष्ट बाल कलाकारको पुरस्कार जितेकी थिइन्। <ref>{{Cite web|url=https://theeternalenchantress.tumblr.com/post/35558659577/shobanas-tamil-debut-mangala-nayagi-1979-for/amp|title=Shobana's Tamil Debut Mangala Nayagi}}</ref> उनले १९८२ मा तेलुगु चलचित्र भक्त ध्रुव मार्केन्डयामा पनि अभिनय गरिन्, जुन तमिल र तेलुगु दुवै भाषामा बनेको सबै बाल चलचित्रहरु हुन्। <ref>{{Cite web|url=https://moviegq.com/movie/bhakta-dhruva-markandeya-1634|title=Bhakta Dhruva Markandeya 1982 Telugu Movie Wiki,Cast Crew,Songs,Videos,Release Date|website=MovieGQ|language=en|accessdate=7 November 2021}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.moviebuff.com/bhakta-dhruva-markandeya|title=Bhakta Dhruva Markandeya on Moviebuff.com|website=Moviebuff.com|accessdate=7 November 2021}}</ref> <ref>{{Citation|title=Bhakta Dhruva Markandeya|url=https://www.imdb.com/title/tt0260738/|access-date=7 November 2021}}</ref> वयस्कको रूपमा, उनी निर्देशक बालचन्द्र मेनन द्वारा ''अप्रिल १८'' मा मलयालम चलचित्र मार्फत चलचित्र उद्योगमा परिचय गराएकी थिइन्। एक साधारण केटी-नेक्स्ट-डोरको उनको यथार्थवादी चित्रणले दर्शकहरुलाई अपील गर्यो र उनले धेरै चलचित्रहरुमा काम गरिन्। सोही वर्ष, उनले तमिल चलचित्र उद्योगमा प्रवेश गरिन् र एसपी मुथुरामनद्वारा निर्देशित ''एनाकुल ओरुवानमा'' अभिनय गरिन्। <ref name="snehamayfrancis">{{Cite news|url=http://gulfnews.com/arts-entertainment/celebrity/shobana-s-mystical-twist-to-an-epic-1.151094|title=Shobana's mystical twist to an epic|last=Francis|first=Sneha May|date=31 December 2008|work=Gulf News|access-date=31 March 2015}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFFrancis2008">Francis, Sneha May (31 December 2008). </cite></ref> ''एनाकुल ओरुवानले'' बक्स अफिसमा राम्रो प्रदर्शन गर्न सकेन र मलयालम चलचित्र हरुमा फर्किएपछि शोभनाको व्यावसायिक अवतरण रोकियो। उनी ९० को दशकको प्रारम्भमा सत्यराज (मल्लु ''वेट्टी माइनर, वाथियार भितु पिल्लई'' ), भाग्यराज (इथु नम्मा ''आलु'' ) र विजयकान्त ( पोनमाना ''सेल्वान'', ''एन किट्टा'' मोथाथे) विरुद्ध सामयिक तमिल चलचित्र हरुमा अभिनय गर्न फर्किइन् - यी भूमिकाहरु सामान्यतया ग्लैमरस थिए। शोभनाले सामान्यतया सुन्दर, पोश र घमण्डी सहरकी केटीको रूपमा अभिनय गरेकी थिइन् जसलाई अन्ततः गाउँको केटाले मोहित पार्छ। <ref>{{Cite news|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-features/tp-metroplus/in-her-own-groove/article4060229.ece|title=In her own groove|date=3 November 2012|work=The Hindu|access-date=31 March 2015}}</ref> उनका अन्य प्रमुख चलचित्र हरुमा रुद्रवीणा (१९८८), ''मेलेपरम्बिल आनवेदु'', ''कानमारायाथु'', इथिरी पूवे ''चुवन्ना'' ''पूवे'', यात्रा (१९८५), ''अनन्तराम, नादोडिक्कट्टु'' ''(''१९८७), ''वेल्लानाकालुडे नाडु'' (१९८८), ''इधु'' नाम्माल (१९८८), इधू ''नाममाल'' (१९८८), समावेश छन्। ''इन्नाले'' (१९९०), कालिक्कलम (१९९०), ''थालपाथी'' (१९९१), पप्पयुदे स्वंथम अपूस (१९९२), ''मणिचित्रथाझु'' (१९९३), ''तेन्माभिन'' कोम्बथ (१९९४), ''मिन्नारम'' (१९९४), ''मजायेथुम मुन्पे'' ''(''१९९५), हिटलर (१९९६) ''साक्षी'' (१९९९), ''डान्स लाइक अ म्यान'' (२००३), ''मकाल्कु'' (२००५), ''थिरा'' (२०१३) र ''वराने अवश्यामुंड'' (२०२०)। ''अविदुते पोल इभिदेयुमदेखि उपहारमसम्म'' ''शोभनाले'' एकै वर्ष <ref>{{Cite web|url=http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-10.html|title=In pics: Shobana dedicates her dance to 'Krishna'|website=IBNLive|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120816014213/http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-10.html|archivedate=16 August 2012|accessdate=31 March 2015}}</ref> ९८५ मा सोह्रवटा चलचित्र गरिन्। शोभनाले तमिल पिरियड चलचित्र ''कोचादाइयाँमा'' पनि अभिनय गरेकी थिइन्। <ref name="in.com">{{Cite web|url=http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html|title=In pics: Shobana dedicates her dance to 'Krishna'|website=IBNLive|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120816014525/http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html|archivedate=16 August 2012|accessdate=31 March 2015}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20120816014525/http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html "In pics: Shobana dedicates her dance to 'Krishna'"]. </cite></ref> शोभनाले एएम फाजिलको मणिचित्रथाझुमा ''उनको'' अभिनयको लागि १९९३ मा सर्वश्रेष्ठ अभिनेत्रीको लागि उनको पहिलो राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार जितिन्। चलचित्र मा गंगा नकुलन र अल्टर-इगो नागवल्लीको उनको चित्रणलाई समीक्षकहरुले "स्पेल बाइन्डिङ" भनेर वर्णन गरे। <ref>{{Cite news|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-kerala/sequel-fails-to-impress/article5359956.ece|title=Sequel fails to impress|last=S.R. Praveen|date=17 November 2013|work=The Hindu|access-date=31 March 2015}}</ref> उनले रेवती द्वारा निर्देशित भारतीय अंग्रेजी भाषाको चलचित्र ''मित्र, माई फ्रेन्डमा'' उनको भूमिकाको लागि २००१ मा सर्वश्रेष्ठ अभिनेत्रीको लागि दोस्रो राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार प्राप्त गरे। १९९३ को नेशनल अवार्डको फलस्वरूप, शोभना आफ्ना चलचित्र हरुको बारेमा अत्यन्तै छनौटमा परिन्। <ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/thehindu/mp/2003/02/03/stories/2003020300240200.htm|title=Shobhana changing track|date=3 February 2003|work=[[The Hindu]]|access-date=31 March 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20030701131237/http://www.hindu.com/thehindu/mp/2003/02/03/stories/2003020300240200.htm|archive-date=1 July 2003}}</ref> === शास्त्रीय नृत्य करियर === [[चित्र:The_President,_Dr._A.P.J._Abdul_Kalam_presenting_the_Padma_Shri_Award_–_2006_to_Ms._Shobana_Chandrakumar,_a_well-known_Classical_dancer,_Choreographer_teacher_and_actress,_in_New_Delhi_on_March_20,_2006.jpg|thumb| तत्कालीन भारतका राष्ट्रपति डा. एपीजे अब्दुल कलामले २० मार्च २००६ मा शोभनालाई पद्मश्री पुरस्कार प्रदान गर्दै।]] शोभना एक निपुण [[भरतनाट्यम्|भरत नाट्यम]] नर्तक हुन्। <ref>{{Cite web|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=15440435&programId=3982928&channelId=-1073750705&BV_ID=@@@&tabId=3|title=Manorama Online – Movies – News|website=manoramaonline.com|accessdate=31 March 2015}}</ref> उनले चित्रा विश्वेश्वरनको नेतृत्वमा [[चेन्नई]], [[तमिलनाडु|तमिलनाडुको]] चिदम्बरम एकेडेमीमा नृत्य प्रशिक्षण लिएकी थिइन्। शोभनाले ''अभिनय नाचिन्'', [[भरतनाट्यम्|भरत नाट्यमको मुख्य]] तत्व हो। उनी विजय टिभीमा प्रसारण हुने नृत्यको रियालिटी शो ''जोडी नम्बर १'' मा निर्णायकहरु मध्ये एक थिइन्। उनले १९८९ मा आफ्नै नृत्य विद्यालय " <ref name="thehindu.com">{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-tamilnadu/i-am-an-introvert-says-shobana/article27544308.ece|title=I am an introvert, says Shobana|date=29 December 2005|work=The Hindu|via=www.thehindu.com}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-tamilnadu/i-am-an-introvert-says-shobana/article27544308.ece "I am an introvert, says Shobana"]. </cite></ref> " सुरु गरिन र १९९२ मा दर्ता गरिन। उनले तबलावादक [[जाकिर हुसेन]], विक्कु विनायकराम र मन्डोलिन श्रीनिवास जस्ता सहयोगी उद्यमहरुमा काम गरिन्। विदेशमा उनको गायनहरुमा विश्व मलयाली सम्मेलनमा, संयुक्त राज्य अमेरिकामा १९८५ र १९९५ मा, मलेसियाका राजा र रानीको अगाडि [[क्वालालम्पुर|क्वालालम्पुरमा]], संयुक्त राज्य अमेरिका, युरोप, दक्षिण पूर्व एशिया र अष्ट्रेलियाका धेरै शहरहरु समावेश छन्। <ref>{{Cite web|url=http://www.artindia.net/shobana/|title=SHOBANA – exponent of Bharata Natyam – Indian classical performing arts|publisher=Artindia.net|accessdate=12 July 2012}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://thiraseela.com/main/specialStories.php?id=473|title=Bharathanatyam concert by Padma shri Shobana|publisher=Thiraseela.com|accessdate=28 September 2013}}</ref> सन् १९९४ देखि सूर्य कृष्णमूर्तिद्वारा आयोजित सूर्य संगीत र नृत्य महोत्सवमा प्रस्तुति दिन थालेकी थिइन्। १९९९ मा, शोभना र [[प्रभु देवा]] र [[ए आर रहमान|एआर रहमानले]] [[म्युनिख]], जर्मनीमा " माइकल ज्याक्सन एण्ड फ्रेन्ड्स " कन्सर्टमा तमिल चलचित्र को नृत्य समूहसँग प्रदर्शन गरे। उनी सन् २००० मा मणिरत्नमको स्टेज शो ''नेत्रु, इन्द्रु, नालाईको'' पनि एक हिस्सा थिइन्। १९९४ मा, शोबानाले [[चेन्नई|चेन्नईमा]] शास्त्रीय नृत्य [[भरतनाट्यम्|भरत]] नाट्यमको लागि ''कलर्पना'' नामक विद्यालय स्थापना गरे। <ref>{{Cite web|url=http://movies.bizhat.com/actress/shobana.php|title=BizHat.com – Malayalam Film Actress Shobana k|accessdate=28 September 2013}}</ref> == फिल्मोग्राफी == [[चित्र:Pragyan_2014_infotainment_shobana.jpg|thumb| 2014 मा शास्त्रीय नृत्य प्रस्तुत गर्दै शोभना।]] [[चित्र:Shobana_Chandrakumar.jpg|thumb| स्टेज शो मा प्रस्तुति गर्दै शोभना।]] === मलयालम === {| class="wikitable sortable" !Year !Title !Role !Sources |- | rowspan="4" |1984 |''April 18'' |Shobana |Debut in lead role |- |''Kanamarayathu'' |Sherly | |- |''Ithiri Poove Chuvanna Poove'' |Subhadra | |- |''Alakadalinakkare'' |Daisy | |- | rowspan="16" |1985 |''Avidathepole Ivideyum'' |Sujatha | |- |''Vasantha Sena'' |Merlin | |- |''Thozhil Allengil Jail'' | | |- |''Akkacheyude Kunjuvava'' |Mridula | |- |''Meenamasathile Sooryan'' |Revathi | |- |''Azhiyatha Bandhangal'' |Geetha | |- |''Eeran Sandhya'' |Prabha | |- |''Thammil Thammil'' |Kavitha | |- |''Anubandham'' |Vijayalakshmi | |- |''Ee Thanalil Ithiri Nerum'' |Soudamini | |- |''Ee Shabdam Innathe Shabdam'' |Sharada | |- |''Ayanam'' |Alice | |- |''Yathra'' |Thulasi | |- |''Rangam'' |Chandrika | |- |''Oru Naal Innorunaal'' |Rajani | |- |''Upaharam'' |Maggie Fernandez | |- | rowspan="14" |1986 |''Udayam Padinjaru'' |Renu | |- |''T. P. Balagopalan M.A.'' |Anitha | |- |''Kunjattakilikal'' |Usha | |- |''Iniyum Kurukshethram'' |Lekha | |- |''Aayiram Kannukal'' |Anu | |- |''Ente Entethu Mathrem'' |Ambili | |- |''Abhayam Thedi'' |Meera/Miranda | |- |''Kshamichu Ennoru Vakku'' |Indu | |- |''Aalorungi Arangorungi'' |Geetha | |- |''Nyayavidhi'' |Geetha | |- |''Ee Kaikalil'' |Viji Balakrishnan | |- |''Padayani'' |Radha | |- |''Chilambu'' |Ambika | |- |''Rareeram'' |Meera | |- | rowspan="6" |1987 |''Vrutham'' |Nancy | |- |''Nadodikattu'' |Radha | |- |''Ithrayum Kaalam'' |Savithri | |- |''Kalam Mari Katha Mari'' |Ummu Kolzu | |- |''Anantaram'' |Suma, Nalini | |- |''Naalkavala'' |Sainabha | |- | rowspan="9" |1988 |''Vicharana'' |Anitha | |- |''Vellanakalude Nadu'' |Radha | |- |''Janmandharam'' |Sridevi | |- |''Aryan'' |Aswathy | |- |''Aparan'' |Ambili | |- |''Dhwani'' |Devi | |- |''Oru Vivaada Vishayam'' | | |- |''Alila Kuruvikal'' |Bhavana | |- |''Mukthi'' |Radhika | |- |1989 |''Charithram'' |Cicily | |- | rowspan="4" |1990 |''Innale'' |Maya/Gowri | |- |''Iyer the Great'' |Amala | |- |''Sasneham'' |Saraswathi | |- |''Kalikkalam'' |Annie | |- | rowspan="4" |1991 |''Vasthuhara'' |Young Bhavani | |- |''Ulladakkam'' |Annie | |- |''Adayalam'' |Malini | |- |''Kankettu'' |Sujatha | |- | rowspan="3" |1992 |''Oru Kochu Bhoomikulukkam'' |Indu | |- |'' Naaga Panchami'' |Panchami | |- |''Pappayude Swantham Appoos'' |Bhama | |- | rowspan="4" |1993 |''Maya Mayuram'' |Bhadra | |- |''Meleparambil Aanveedu'' |Pavizham | |- |''Golanthara Vartha'' |Lekha | |- |''Manichitrathazhu'' |Ganga/Nagavalli | |- | rowspan="7" |1994 |''Pavithram'' |Meera | |- |''Commissioner'' |Indu Kurup | |- |''Thenmavin Kombathu'' |Karthumbi | |- |''Pakshe'' |Nandini Menon | |- |''Minnaram'' |Neena | |- |''Vishnu'' |Susanna Mathews | |- |''Manathe Vellitheru'' |Merlin | |- | rowspan="3" |1995 |''Sindoora Rekha'' |Arundhathi | |- |''Mazhayethum Munpe'' |Uma Maheshwari | |- |''Minnaminuginum Minnukettu'' |Radhika | |- | rowspan="4" |1996 |''Kumkumacheppu'' |Indu | |- |''Aramana Veedum Anjoorekkarum'' |Alli | |- |''Rajaputhran'' |Veni | |- |''Hitler'' |Gowri | |- | rowspan="3" |1997 |''Superman'' |Nithya | |- |''Kalyana Kacheri'' |Gopika | |- |''Kaliyoonjal'' |Gowri | |- |1999 |''Agni Sakshi'' |Devaki Manampalli | |- | rowspan="2" |2000 |''Sradha'' |Suma | |- |''Valliettan'' |Devi | |- |2004 |''Mambazhakkalam'' |Indira | |- |2005 |''Makalkku'' |Killeri | |- |2009 |''Sagar alias Jacky Reloaded'' |Indu | |- |2013 |''Thira'' |Dr. Rohini Pranab | |- |2020 |''Varane Avashyamund'' |Neena | |} === तेलुगु === [[चित्र:Shobana_(cropped).jpg|thumb| १२ सेप्टेम्बर २००८ मा आयोजित बैंगलोरमा शोभनाको माया रावणको प्रदर्शन।]] {| class="wikitable sortable" !Year !Title !Role !Sources |- |1982 |''Bhakta Dhruva Markandeya'' |Sunithi Devi |Children's film |- |1985 |''Marana Sasanam'' |Lalitha | |- | rowspan="5" |1986 |''Srimathi Kanuka'' |Padma | |- |''Vijrumbhana'' |Shobha | |- |''Vikram'' |Radha | |- |''Marchandi Mana Chattalu'' |Uma | |- |''Asthram'' |Padmini | |- | rowspan="5" |1987 |''Dagudu Moothalu'' |Radha | |- |''Muddula Manavudu'' |Hemalatha | |- |''Manavadostunnaadu'' |Roopa | |- |''Ajeyudu'' |Rekha | |- |''Trimurtulu'' |Latha | |- | rowspan="3" |1988 |''Rudraveena'' |Lalita Shiva Jyoti | |- |''Abhinandana'' |Rani | |- |''Praja Pratinidhi'' |Bharathi | |- | rowspan="6" |1990 |''Paapa Kosam'' |Swapna | |- |''Nari Nari Naduma Murari'' |Shobha | |- |''Kokila'' |Kokila | |- |''Shourya chakra'' |Bharathi | |- |''Neti Siddhartha'' |Jyoti | |- |''Alludugaru'' |Kalyani | |- | rowspan="10" |1991 |''April 1st Vidudhala'' |Bhuvaneshwari | |- |''Appula Appa Rao'' |Subba Laxmi | |- |''Rowdy Gaari Pellam'' |Janaki | |- |''Minor Raja'' |Santhana Lakshmi | |- |''Manchi Roju'' |Padma | |- |''Rowdy Alludu'' |Sita | |- |''Hello Darling'' |Bharathi | |- |''Alludu Diddina Kapuram'' |Sita | |- |''Keechu Raallu'' |Monica | |- |''Muvva Gopaladu'' |Krishna veni | |- | rowspan="5" |1992 |''Ahankari'' |Shobana | |- |''Asadhyulu'' |Jyoti | |- |''Champion'' |Sandhya | |- |''Sivaratri'' |Gayatrhi | |- |''Gangwar'' |Pavithra | |- | rowspan="6" |1993 |''Rowdy Gaari Teacher'' |Malli | |- |''Naga Jyoti'' |Naga rani | |- |''Kannayya Kittayya'' |Saroja | |- |''Nippu Ravva'' |Guest appearance in a song | |- |''Rendilla Poojari'' |Radha | |- |''Rakshana'' |Padma | |- |1997 |''Surya Putrulu'' |Ragini | |- |2006 |''Game'' |Uma | |- |} === तमिल === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! भूमिका ! स्रोतहरू |- | rowspan="2" | 1980 | ''मंगला नायकी'' | - | बाल कलाकार |- | ''मन्मथ रगांगल'' | - | बाल कलाकार |- | सन् १९८४ | ''ईनाकुल ओरुवान'' | कल्पना | |- | 1985 | ''मारुधानी'' | मारुधानी | |- | rowspan="3" | सन् १९८८ | ''ओरे थाई ओरे कुलम'' | ईश्वरी | |- | ''काधल गीतम'' | रानी | |- | ''इधु नम्मा आलु'' | बानु | |- | rowspan="5" | १९८९ | ''सट्टाथिन थिराप्पु विझा'' | राधा | |- | ''पट्टुक्कु ओरु थालाइवन'' | शान्ति | |- | ''शिव'' | पार्वती | |- | ''पोनमना सेल्भान'' | पार्वती | |- | ''वाथियार भिट्टु पिल्लई'' | गीता | |- | rowspan="3" | 1990 | ''एन्किता मोथाथे'' | मल्लिका | |- | ''मल्लु वेट्टी माइनर'' | सन्तना लक्ष्मी | |- | ''सत्य वाक्कु'' | मीना | |- | rowspan="2" | सन् १९९१ | ''महामायी'' | महामायी | |- | ''थालापाठी'' | सुभलक्ष्मी | |- | सन् १९९३ | ''शिवरात्रि'' | गायत्री | |- | सन् १९९६ | ''थुरैमुगम'' | रुकुमणी | |- | २०१२ | ''पोडा पोडी'' | वीणा | |- | २०१४ | ''कोचादाईयान'' | याघवी | |} === कन्नड === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! भूमिका ! स्रोतहरू |- | 1985 | ''गिरी बाले'' | नीलावेनी | |- | 1990 | ''शिवशंकर'' | गिरिजा | |- |} === हिन्दी === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! भूमिका ! स्रोतहरू |- | 1998 | ''स्वामी विवेकानन्द'' | डान्सर | |- | 2007 | ''आफ्नो अस्मान'' | पद्मिनी कुमार | |- | 2008 | ''मेरे बाप पहिले आप'' | अनुराधा जोशी (अन्न) | |- |} === अंग्रेजी === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! भूमिका ! नोटहरू |- | 2002 | ''मित्र, मेरो साथी'' | लक्ष्मी | अभिनेत्री रेवतीको निर्देशनमा डेब्यु |- | 2003 | ''मानिस जस्तै नाच्नुहोस्'' | रत्न पारेख | |- | 2008 | ''एउटा सानो सपना'' | सुन्दरकी आमा | [[भारतको राष्ट्रपति|भारतीय पूर्व राष्ट्रपति]] [[अब्दुल कलाम|एपीजे अब्दुल कलामको]] यात्राको बारेमा वृत्तचित्र |- |} == पुरस्कार र मान्यता == === उपाधि र सम्मान === {| class="wikitable plainrowheaders" style="width:80%;" ! scope="col" style="width:1%;" |वर्ष ! scope="col" style="width:25%;" | सम्मान ! scope="col" style="width:25%;" | सम्मान शरीर ! scope="col" style="width:1%;" | {{Abbr|Ref(s)|Reference(s)}} |- ! scope="row" | २००० | ग्रेड ए शीर्ष | [[दूरदर्शन]] | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=http://www.lakshmansruthi.com/chennaiyil-thiruvaiyaru/2009/profiles/shobana.asp|title=About Shobana|website=lakshmansruthi.com}}</ref> |- ! scope="row" | 2006 | [[पद्म श्री|पद्मश्री]] | [[भारत सरकार]] | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=http://www.dashboard-padmaawards.gov.in/?Year=2006-2006&Field=Art&Award=Padma%20Shri|title=Padma Awardees|website=Padma Awards - Ministry of Home Affairs|accessdate=1 February 2020}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.kutcheribuzz.com/news/general/1274-padma-shri-shobana|title=Padmashri for Shobana|website=kutcheribuzz.com}}</ref> |- ! scope="row" | २०११ | कालाइमानी | तमिलनाडु इयाल इसाई नाटक मनरम, तमिलनाडु सरकार | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=http://www.shobana.info/about-shobana/|title=Shobana Awards|website=Shobana.info - Kalarpana|accessdate=1 February 2020}}</ref> |- ! scope="row" | २०१२ | उत्कृष्टता को आर्क | अखिल भारतीय उपलब्धि सम्मेलन | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/cities/chennai/aiac-excellence-awards-presented/article3696305.ece|title=AIAC Excellence Awards presented|date=28 July 2012|website=[[The Hindu]]|accessdate=1 February 2020}}</ref> |- ! scope="row" | २०१३ | कलरथना | केरला संगीता नाटक अकादमी | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=http://www.keralasangeethanatakaakademi.in/fa.php|title=Fellowship List - Dance|website=Kerala Sangeetha Nataka Akademi|accessdate=1 February 2020}}</ref> |- ! scope="row" | २०१५ | कला प्रदर्शन को लागी ग्लोबल उपलब्धि | सबै मलेशिया मलयाली संघ | style="text-align:center;" | |- ! scope="row" | २०१९ | मानार्थ डक्टरेट ( डी. लिट ) | [[डॉ. एम.जी.आर. शैक्षिक एवं अनुसन्धान विश्वविद्यालय|एमजीआर शैक्षिक तथा अनुसन्धान संस्थानका डा]] | style="text-align:center;" | <ref name="doctorate">{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/national/tamil-nadu/honorary-doctorate-conferred-on-cm/article29753091.ece|title=Honorary doctorate conferred on CM|date=21 October 2019|website=[[The Hindu]]|accessdate=1 February 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.thehindu.com/news/national/tamil-nadu/honorary-doctorate-conferred-on-cm/article29753091.ece "Honorary doctorate conferred on CM"]. </cite></ref> |} === अन्य पुरस्कारहरु === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! पुरस्कार र नामांकनहरू ! श्रेणी ! चलचित्र ! नतिजा |- | सन् १९८४ | rowspan="8" | [[फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण]] | rowspan="3" | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''कानमरायथु'' ||{{Nominated}} |- | 1985 | ''यात्रा'' ||{{Nominated}} |- | सन् १९८६ | ''चिलम्बु'' ||{{Nominated}} |- | rowspan="2" | सन् १९८८ | उत्कृष्ट अभिनेत्री - तेलुगु | ''रुद्रवीणा'' ||{{Nominated}} |- | उत्कृष्ट अभिनेत्री - तमिल | ''इधु नम्मा आलु'' ||{{Nominated}} |- | rowspan="2" | 1990 | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''इनाल'' ||{{Won}} |- | rowspan="2" | उत्कृष्ट अभिनेत्री - तेलुगु | ''अल्लुदुगारु'' ||{{Nominated}} |- | सन् १९९१ | ''राउडी गारी पेल्लम'' ||{{Nominated}} |- | rowspan="3" | सन् १९९३ | [[राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार]] | उत्कृष्ट अभिनेत्री | rowspan="2" | ''मणिचित्रथाझु'' ||{{Won}} |- | केरला राज्य फिल्म पुरस्कार | उत्कृष्ट अभिनेत्री ||{{Won}} |- | rowspan="4" | [[फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण]] | rowspan="4" | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''मणिचित्रथाझु'' ||{{Nominated}} |- | 1994 | ''तबमाभिन कोम्बाथ'' ||{{Won}} |- | सन् १९९६ | ''कुमकुमाचेप्पु'' ||{{Nominated}} |- | सन् १९९९ | ''अग्निसाक्षी'' ||{{Nominated}} |- | 2002 | राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार | उत्कृष्ट अभिनेत्री | ''मित्र, मेरो साथी'' ||{{Won}} |- | 2005 | [[फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण]] | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''मकाल्कु'' ||{{Nominated}} |- | rowspan="2" | २०१३ | वनिता फिल्म अवार्ड | उत्कृष्ट अभिनेत्री | rowspan="2" | ''तिरा'' ||{{Won}}<ref>{{cite news |last1=V.P |first1=Nicy |title=Shobana to Play Lead in 'Thira' Sequel |url=https://www.ibtimes.co.in/shobana-play-lead-thira-sequel-608682 |access-date=28 March 2021 |work=www.ibtimes.co.in |date=9 September 2014 |language=en}}</ref> |- | [[फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण]] | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम ||{{Nominated}} |- | २०२१ | 10 औं दक्षिण भारतीय अन्तर्राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''वराणे अवश्यमुण्ड'' ||{{Won}} |} {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! च्यानल ! भाषा ! नोटहरू |- | सन् १९९१ | ''पेन'' | डीडी पोधिगाई | [[तमिल भाषा|तमिल]] | सिरियल |- | सन् १९९९ | ''उराभुगल'' | विजय टिभी | तमिल | सिरियल |- | 2010 | ''जोडी नम्बर एक सिजन 5'' | विजय टिभी | तमिल | रियालिटी शो जजको रुपमा |- | 2010 | ''सुपर जोडी'' | सूर्य टिभी | मलयालम | रियालिटी शो जजको रुपमा |- | २०१५ | ''D ३''<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> (ग्र्यान्ड फिनाले) | माझभिल मनोरमा | मलयालम | रियालिटी शो जजको रुपमा |- | 2017 | ''मिडुक्की'' | माझभिल मनोरमा | मलयालम | रियालिटी शो जजको रुपमा |- | २०२१ | ''मार्गाझी थिङगल'' | [[युट्युब|YouTube]] | तमिल | म्युजिक भिडियो <ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/tamil/music/nine-actresses-come-together-to-render-thiruppavai-and-celebrate-the-spirit-of-margazhi/articleshow/80141506.cms|title=Nine actresses come together to render Thiruppavai and celebrate the spirit of Margazhi - Times of India|last=CR|first=Sharanya|date=7 January 2021|work=The Times of India|access-date=10 January 2021|last2=Vijayakumar|first2=Sindhu|language=en}}</ref> |- | २०२१ | ''मधुराम शोभनम'' | जी केरलम | मलयालम | |} == सन्दर्भहरु == {{Reflist}} == बाह्य लिङ्कहरू == * {{Commons category-inline}} * {{Official website|http://www.shobana.info/}} * {{IMDb name|id=0811794|name=Shobana}} {{Padma Shri Award Recipients in Art}}{{FilmfareMalayalamBestActress}}{{KeralaStateAwardForBestActress}}{{National Film Award for Best Actress}} [[श्रेणी:हिन्दी चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:कन्नड चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण विजेताहरू]] [[श्रेणी:मलयालम चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:तेलुगु चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:तमिल चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:भारतीय चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] [[श्रेणी:सन् १९७० मा जन्म]] [[श्रेणी:पुनरावलोकन नगरिएको अनुवादहरू रहेको पृष्ठ]] 2sf9aaorlqs32dpu0gt053vy94dmeaq 1070597 1070595 2022-07-23T14:48:43Z 110.34.27.228 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name= शोभना |image=Shobana perfomence (cropped).jpg |caption=भरतनाट्यम गर्दै शोभना |birth_name= शोभना चन्द्रकुमार पिल्लई |birth_date={{Birth date and age|1970|03|21|df=y}}<ref name=IC1>{{cite news |url=https://www.india.com/showbiz/malayalam-actress-shobana-to-get-hitched-at-the-age-of-47-2239493/ |title=Malayalam actress Shobana to get hitched at the age of 47? |date=15 June 2017 |publisher=India.com |first=Maggie |last=Davis |access-date=1 March 2019}}</ref><ref>{{cite news |title=Happy Birthday Shobana: Five movies of the actress from 'Manichithrathazhu' to 'Makalkku' that you should watch right away |url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/happy-birthday-shobana-five-movies-of-the-actress-from-agnisakshi-to-makalkku-that-you-should-watch-right-away/photostory/74736006.cms |access-date=3 March 2021 |work=The Times of India |date=21 March 2020 |language=en}}</ref> |birth_place= [[त्रिवेन्द्रम, केरला]], भारत |death_date= |occupation={{hlist|अभिनेत्री | नर्तक | कोरियोग्राफर}} |parents= |children= १ (अपनाइएको) |years active= १९८०-वर्तमान |awards= [[पद्मश्री]] (२००६) |relatives=[[List of South Indian film families#Travancore family|Travancore family]] |website={{URL|https://www.actressshobana.com}} }} [[Category:Articles with hCards]] '''शोभना चन्द्रकुमार पिल्लई''' (जन्म २१ मार्च १९७०) एक भारतीय अभिनेत्री र [[भरतनाट्यम्|भरतनाट्यम]] नर्तक हुन्। उनी मुख्यतया [[मलयालम]] चलचित्र हरुमा [[तेलुगु भाषा|तेलुगु]] र [[तमिल भाषा|तमिल]] चलचित्र हरुका साथ केही [[हिन्दी]], [[कन्नड भाषा|कन्नड]] र अंग्रेजी चलचित्र हरुमा अभिनय गर्छिन्। उनले दुई [[राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार]], एक केरला राज्य चलचित्र पुरस्कार, दुई [[फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण]], तीन विभिन्न दक्षिण भारतीय भाषाहरुमा सर्वश्रेष्ठ अभिनेत्री श्रेणीको लागि १४ नामांकनहरु, २०११ मा तमिलनाडु राज्यको कालाइमानी पुरस्कार र अन्य धेरै पुरस्कारहरु जितिन्। <ref name="thehindu.com">{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-tamilnadu/i-am-an-introvert-says-shobana/article27544308.ece|title=I am an introvert, says Shobana|date=29 December 2005|work=The Hindu|via=www.thehindu.com}}</ref> <ref name="in.com">{{Cite web|url=http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html|title=In pics: Shobana dedicates her dance to 'Krishna'|website=IBNLive|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120816014525/http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html|archivedate=16 August 2012|accessdate=31 March 2015}}</ref> शोभनाले सन् १९८० र १९९० को दशकमा आफूलाई प्रमुख अभिनेत्रीको रूपमा स्थापित गरिन् । मलयालम चलचित्र ''मणिचित्रथाझु'' (१९९३) र अंग्रेजी चलचित्र ''मित्र, माई फ्रेन्ड'' (२००१) मा उनको अभिनयको लागि उनले दुई पटक सर्वश्रेष्ठ अभिनेत्रीको लागि राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार जितिन्। सन् १९९९ पछि, शोभना आफ्ना चलचित्र हरुका लागि एकदमै छनोटमा परिन्। <ref name="hindu.com">{{Cite news|url=http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm|title=Metro Plus Bangalore / Personality : Thinking actress|date=6 April 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=31 March 2015|archive-url=https://archive.today/20131017210657/http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm|archive-date=17 October 2013}}</ref> <ref name="snehamayfrancis">{{Cite news|url=http://gulfnews.com/arts-entertainment/celebrity/shobana-s-mystical-twist-to-an-epic-1.151094|title=Shobana's mystical twist to an epic|last=Francis|first=Sneha May|date=31 December 2008|work=Gulf News|access-date=31 March 2015}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/shobana-i-dont-feel-bad-if-i-dont-act-in-a-film-as-long-as-people-are-making-great-films/articleshow/63949715.cms|title=Shobana: I don't feel bad if I don't act in a film, as long as people are making great films|last=Prakash|first=Asha|date=28 April 2018|work=The Times of India|access-date=28 February 2021|language=en}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/shobana-extends-her-support-for-metoo-movement/articleshow/66508632.cms|title=Shobana extends her support for #MeToo movement|last=Jayaram|first=Deepika|date=5 November 2018|work=The Times of India|access-date=28 February 2021|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.filmfare.com/site/march97/south.htm|title=SHOBANA - IN FINE FORM|last=Mahadevan|first=Sangeeta|website=Filmfare|archiveurl=https://web.archive.org/web/19990203082708/http://www.filmfare.com/site/march97/south.htm|archivedate=3 February 1999|accessdate=30 November 2020}}</ref> शोभनाले भरत नाट्यम नर्तक चित्रा विश्वेश्वरन र पद्मा सुब्रह्मण्यम अन्तर्गत तालिम लिएकी थिइन्। उनी आफ्नो बीसको दशकमा एक स्वतन्त्र कलाकार र कोरियोग्राफरको रूपमा उभिएकी थिइन् र हाल [[चेन्नई|चेन्नईमा]] एक नृत्य स्कूल, ''कलार्पना चलाउँछिन्'' । <ref name="hindu.com">{{Cite news|url=http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm|title=Metro Plus Bangalore / Personality : Thinking actress|date=6 April 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=31 March 2015|archive-url=https://archive.today/20131017210657/http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm|archive-date=17 October 2013}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://archive.today/20131017210657/http://www.hindu.com/mp/2005/04/06/stories/2005040600820300.htm "Metro Plus Bangalore / Personality : Thinking actress"]. </cite></ref> २००६ मा, भारत सरकारले उनको कला को लागी योगदान को लागी [[पद्म श्री|पद्मश्री]] संग सम्मानित गर्यो। <ref>{{Cite web|url=http://india.gov.in/myindia/advsearch_awards.php?start=0&award_year=&state=&field=3&p_name=Chandrakumar&award=All|title=Padma Awards|publisher=[[Ministry of Communications and Information Technology (India)|Ministry of Communications and Information Technology]]|accessdate=23 July 2009}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.sify.com/movies/malayalam/interview.php?id=6005874&cid=2408|title=Welcome to Sify.com|website=sify.com|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131215141026/http://www.sify.com/movies/malayalam/interview.php?id=6005874&cid=2408|archivedate=15 December 2013|accessdate=31 March 2015}}</ref> २०१४ मा, केरला राज्य सरकारले उनलाई कला रत्न पुरस्कारले सम्मान गर्‍यो। २०१९ मा, उनलाई [[डॉ. एम.जी.आर. शैक्षिक एवं अनुसन्धान विश्वविद्यालय|डा. एमजीआर शैक्षिक र अनुसन्धान संस्थानबाट मानार्थ]] डक्टरेट प्रदान गरिएको थियो। <ref name="doctorate">{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/national/tamil-nadu/honorary-doctorate-conferred-on-cm/article29753091.ece|title=Honorary doctorate conferred on CM|date=21 October 2019|website=[[The Hindu]]|accessdate=1 February 2020}}</ref> २०२२ मा, उनलाई [[श्री शंकराचार्य संस्कृत विश्वविद्यालय|संस्कृतको श्री शंकराचार्य विश्वविद्यालयबाट]] डाक्टर अफ लेटर डिग्री प्रदान गरिएको थियो। <ref>{{Cite news|url=https://english.mathrubhumi.com/news/kerala/kalady-sanskrit-university-row-1.6321047|title=Governor approved varsity syndicate's recommendation to grant D Litt to three people|last=Ragin|first=S|date=1 January 2022|work=Mathrubhumi|access-date=29 April 2022|language=en}}</ref> == व्यक्तिगत जीवन == उनी त्रावणकोर बहिनीहरु - ललिता, [[पद्मिनी (अभिनेत्री)|पद्मिनी]] र रागिनीकी भान्जी हुन्, जो सबै भारतीय शास्त्रीय नर्तकहरु र अभिनेत्रीहरु थिए। <ref>{{Cite web|url=http://www.shobana.in/about.html/|title=About|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110908050716/http://www.shobana.in/about.html|archivedate=8 September 2011}}</ref> अभिनेत्री सुकुमारी उनकी बुवा थिइन् । मलयालम अभिनेत्री अम्बिका सुकुमारन उनको आफन्त हुन्। मलयालम अभिनेता विनीथ उनको भतिजा र कृष्णा भतिजा हुन्। <ref name="mangalam.com">{{Cite web|url=http://www.mangalam.com/mangalam-varika/138375|title=ജീവിതത്തിന്‌ ഇപ്പോള്‍ എന്തൊരു രുചി...!|website=mangalam.com|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141110192952/http://www.mangalam.com/mangalam-varika/138375|archivedate=10 November 2014|accessdate=31 March 2015}}</ref> २०११ मा, शोबानाले अनन्था नारायणी नामक केटीलाई धर्मपुत्री ग्रहण गरिन् र उनी अन्यथा {{As of|2022|lc=y}} अविवाहित रहिन् । <ref>{{Cite news|url=https://zeenews.india.com/entertainment/celebrity/womens-day-2016-popular-celebrities-who-broke-all-stereotypes-and-adopted-children_1863275.html|title=Women's Day 2016: Popular celebrities who broke all stereotypes and adopted children|date=7 March 2016|work=Zee News|access-date=2 February 2020|language=en}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.sify.com/movies/shobhana-adopts-a-baby-girl-imagegallery-malayalam-kfzrbujfibhsi.html|title=Shobhana adopts a baby girl|work=Sify|access-date=2 February 2020|language=en}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/features/friday-review/dance/life-on-her-own-terms/article5966113.ece|title=Life on her own terms|last=Mahesh|first=Chitra|date=1 May 2014|work=The Hindu|access-date=9 August 2020|language=en-IN|issn=0971-751X}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.india.com/entertainment/is-actress-shobana-really-getting-married-or-is-this-just-a-rumour-2242724/|title=Is actress Shobana really getting married or is this just a rumour?|last=Davis|first=Maggie|date=16 June 2017|work=India News|access-date=5 January 2021|language=en}}</ref> == करियर == === चलचित्र करियर === [[चित्र:Shobhana_(cropped).jpg|right|thumb| भरतनाट्यम गर्दै शोभना।]] शोभनाले बाल कलाकारको रुपमा डेब्यु गरेकी थिइन् । श्रीकान्त र केआर विजया अभिनीत कृष्णन-पन्जु द्वारा निर्देशित १९७९ मा तमिल चलचित्र ''मंगला न्यागीमा'' उनको मुख्य भूमिका थियो, जुन हिन्दी चलचित्र साजन बिना सुहागनको रिमेक थियो, जसको लागि उनले उत्कृष्ट बाल कलाकारको पुरस्कार जितेकी थिइन्। <ref>{{Cite web|url=https://theeternalenchantress.tumblr.com/post/35558659577/shobanas-tamil-debut-mangala-nayagi-1979-for/amp|title=Shobana's Tamil Debut Mangala Nayagi}}</ref> उनले १९८२ मा तेलुगु चलचित्र भक्त ध्रुव मार्केन्डयामा पनि अभिनय गरिन्, जुन तमिल र तेलुगु दुवै भाषामा बनेको सबै बाल चलचित्रहरु हुन्। <ref>{{Cite web|url=https://moviegq.com/movie/bhakta-dhruva-markandeya-1634|title=Bhakta Dhruva Markandeya 1982 Telugu Movie Wiki,Cast Crew,Songs,Videos,Release Date|website=MovieGQ|language=en|accessdate=7 November 2021}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.moviebuff.com/bhakta-dhruva-markandeya|title=Bhakta Dhruva Markandeya on Moviebuff.com|website=Moviebuff.com|accessdate=7 November 2021}}</ref> <ref>{{Citation|title=Bhakta Dhruva Markandeya|url=https://www.imdb.com/title/tt0260738/|access-date=7 November 2021}}</ref> वयस्कको रूपमा, उनी निर्देशक बालचन्द्र मेनन द्वारा ''अप्रिल १८'' मा मलयालम चलचित्र मार्फत चलचित्र उद्योगमा परिचय गराएकी थिइन्। एक साधारण केटी-नेक्स्ट-डोरको उनको यथार्थवादी चित्रणले दर्शकहरुलाई अपील गर्यो र उनले धेरै चलचित्रहरुमा काम गरिन्। सोही वर्ष, उनले तमिल चलचित्र उद्योगमा प्रवेश गरिन् र एसपी मुथुरामनद्वारा निर्देशित ''एनाकुल ओरुवानमा'' अभिनय गरिन्। <ref name="snehamayfrancis">{{Cite news|url=http://gulfnews.com/arts-entertainment/celebrity/shobana-s-mystical-twist-to-an-epic-1.151094|title=Shobana's mystical twist to an epic|last=Francis|first=Sneha May|date=31 December 2008|work=Gulf News|access-date=31 March 2015}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFFrancis2008">Francis, Sneha May (31 December 2008). </cite></ref> ''एनाकुल ओरुवानले'' बक्स अफिसमा राम्रो प्रदर्शन गर्न सकेन र मलयालम चलचित्र हरुमा फर्किएपछि शोभनाको व्यावसायिक अवतरण रोकियो। उनी ९० को दशकको प्रारम्भमा सत्यराज (मल्लु ''वेट्टी माइनर, वाथियार भितु पिल्लई'' ), भाग्यराज (इथु नम्मा ''आलु'' ) र विजयकान्त ( पोनमाना ''सेल्वान'', ''एन किट्टा'' मोथाथे) विरुद्ध सामयिक तमिल चलचित्र हरुमा अभिनय गर्न फर्किइन् - यी भूमिकाहरु सामान्यतया ग्लैमरस थिए। शोभनाले सामान्यतया सुन्दर, पोश र घमण्डी सहरकी केटीको रूपमा अभिनय गरेकी थिइन् जसलाई अन्ततः गाउँको केटाले मोहित पार्छ। <ref>{{Cite news|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-features/tp-metroplus/in-her-own-groove/article4060229.ece|title=In her own groove|date=3 November 2012|work=The Hindu|access-date=31 March 2015}}</ref> उनका अन्य प्रमुख चलचित्र हरुमा रुद्रवीणा (१९८८), ''मेलेपरम्बिल आनवेदु'', ''कानमारायाथु'', इथिरी पूवे ''चुवन्ना'' ''पूवे'', यात्रा (१९८५), ''अनन्तराम, नादोडिक्कट्टु'' ''(''१९८७), ''वेल्लानाकालुडे नाडु'' (१९८८), ''इधु'' नाम्माल (१९८८), इधू ''नाममाल'' (१९८८), समावेश छन्। ''इन्नाले'' (१९९०), कालिक्कलम (१९९०), ''थालपाथी'' (१९९१), पप्पयुदे स्वंथम अपूस (१९९२), ''मणिचित्रथाझु'' (१९९३), ''तेन्माभिन'' कोम्बथ (१९९४), ''मिन्नारम'' (१९९४), ''मजायेथुम मुन्पे'' ''(''१९९५), हिटलर (१९९६) ''साक्षी'' (१९९९), ''डान्स लाइक अ म्यान'' (२००३), ''मकाल्कु'' (२००५), ''थिरा'' (२०१३) र ''वराने अवश्यामुंड'' (२०२०)। ''अविदुते पोल इभिदेयुमदेखि उपहारमसम्म'' ''शोभनाले'' एकै वर्ष <ref>{{Cite web|url=http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-10.html|title=In pics: Shobana dedicates her dance to 'Krishna'|website=IBNLive|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120816014213/http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-10.html|archivedate=16 August 2012|accessdate=31 March 2015}}</ref> ९८५ मा सोह्रवटा चलचित्र गरिन्। शोभनाले तमिल पिरियड चलचित्र ''कोचादाइयाँमा'' पनि अभिनय गरेकी थिइन्। <ref name="in.com">{{Cite web|url=http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html|title=In pics: Shobana dedicates her dance to 'Krishna'|website=IBNLive|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120816014525/http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html|archivedate=16 August 2012|accessdate=31 March 2015}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20120816014525/http://ibnlive.in.com/photogallery/7156-4.html "In pics: Shobana dedicates her dance to 'Krishna'"]. </cite></ref> शोभनाले एएम फाजिलको मणिचित्रथाझुमा ''उनको'' अभिनयको लागि १९९३ मा सर्वश्रेष्ठ अभिनेत्रीको लागि उनको पहिलो राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार जितिन्। चलचित्र मा गंगा नकुलन र अल्टर-इगो नागवल्लीको उनको चित्रणलाई समीक्षकहरुले "स्पेल बाइन्डिङ" भनेर वर्णन गरे। <ref>{{Cite news|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-kerala/sequel-fails-to-impress/article5359956.ece|title=Sequel fails to impress|last=S.R. Praveen|date=17 November 2013|work=The Hindu|access-date=31 March 2015}}</ref> उनले रेवती द्वारा निर्देशित भारतीय अंग्रेजी भाषाको चलचित्र ''मित्र, माई फ्रेन्डमा'' उनको भूमिकाको लागि २००१ मा सर्वश्रेष्ठ अभिनेत्रीको लागि दोस्रो राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार प्राप्त गरे। १९९३ को नेशनल अवार्डको फलस्वरूप, शोभना आफ्ना चलचित्र हरुको बारेमा अत्यन्तै छनौटमा परिन्। <ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/thehindu/mp/2003/02/03/stories/2003020300240200.htm|title=Shobhana changing track|date=3 February 2003|work=[[The Hindu]]|access-date=31 March 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20030701131237/http://www.hindu.com/thehindu/mp/2003/02/03/stories/2003020300240200.htm|archive-date=1 July 2003}}</ref> === शास्त्रीय नृत्य करियर === [[चित्र:The_President,_Dr._A.P.J._Abdul_Kalam_presenting_the_Padma_Shri_Award_–_2006_to_Ms._Shobana_Chandrakumar,_a_well-known_Classical_dancer,_Choreographer_teacher_and_actress,_in_New_Delhi_on_March_20,_2006.jpg|thumb| तत्कालीन भारतका राष्ट्रपति डा. एपीजे अब्दुल कलामले २० मार्च २००६ मा शोभनालाई पद्मश्री पुरस्कार प्रदान गर्दै।]] शोभना एक निपुण [[भरतनाट्यम्|भरत नाट्यम]] नर्तक हुन्। <ref>{{Cite web|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=15440435&programId=3982928&channelId=-1073750705&BV_ID=@@@&tabId=3|title=Manorama Online – Movies – News|website=manoramaonline.com|accessdate=31 March 2015}}</ref> उनले चित्रा विश्वेश्वरनको नेतृत्वमा [[चेन्नई]], [[तमिलनाडु|तमिलनाडुको]] चिदम्बरम एकेडेमीमा नृत्य प्रशिक्षण लिएकी थिइन्। शोभनाले ''अभिनय नाचिन्'', [[भरतनाट्यम्|भरत नाट्यमको मुख्य]] तत्व हो। उनी विजय टिभीमा प्रसारण हुने नृत्यको रियालिटी शो ''जोडी नम्बर १'' मा निर्णायकहरु मध्ये एक थिइन्। उनले १९८९ मा आफ्नै नृत्य विद्यालय " <ref name="thehindu.com">{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-tamilnadu/i-am-an-introvert-says-shobana/article27544308.ece|title=I am an introvert, says Shobana|date=29 December 2005|work=The Hindu|via=www.thehindu.com}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-tamilnadu/i-am-an-introvert-says-shobana/article27544308.ece "I am an introvert, says Shobana"]. </cite></ref> " सुरु गरिन र १९९२ मा दर्ता गरिन। उनले तबलावादक [[जाकिर हुसेन]], विक्कु विनायकराम र मन्डोलिन श्रीनिवास जस्ता सहयोगी उद्यमहरुमा काम गरिन्। विदेशमा उनको गायनहरुमा विश्व मलयाली सम्मेलनमा, संयुक्त राज्य अमेरिकामा १९८५ र १९९५ मा, मलेसियाका राजा र रानीको अगाडि [[क्वालालम्पुर|क्वालालम्पुरमा]], संयुक्त राज्य अमेरिका, युरोप, दक्षिण पूर्व एशिया र अष्ट्रेलियाका धेरै शहरहरु समावेश छन्। <ref>{{Cite web|url=http://www.artindia.net/shobana/|title=SHOBANA – exponent of Bharata Natyam – Indian classical performing arts|publisher=Artindia.net|accessdate=12 July 2012}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://thiraseela.com/main/specialStories.php?id=473|title=Bharathanatyam concert by Padma shri Shobana|publisher=Thiraseela.com|accessdate=28 September 2013}}</ref> सन् १९९४ देखि सूर्य कृष्णमूर्तिद्वारा आयोजित सूर्य संगीत र नृत्य महोत्सवमा प्रस्तुति दिन थालेकी थिइन्। १९९९ मा, शोभना र [[प्रभु देवा]] र [[ए आर रहमान|एआर रहमानले]] [[म्युनिख]], जर्मनीमा " माइकल ज्याक्सन एण्ड फ्रेन्ड्स " कन्सर्टमा तमिल चलचित्र को नृत्य समूहसँग प्रदर्शन गरे। उनी सन् २००० मा मणिरत्नमको स्टेज शो ''नेत्रु, इन्द्रु, नालाईको'' पनि एक हिस्सा थिइन्। १९९४ मा, शोबानाले [[चेन्नई|चेन्नईमा]] शास्त्रीय नृत्य [[भरतनाट्यम्|भरत]] नाट्यमको लागि ''कलर्पना'' नामक विद्यालय स्थापना गरे। <ref>{{Cite web|url=http://movies.bizhat.com/actress/shobana.php|title=BizHat.com – Malayalam Film Actress Shobana k|accessdate=28 September 2013}}</ref> == फिल्मोग्राफी == [[चित्र:Pragyan_2014_infotainment_shobana.jpg|thumb| २०१४ मा शास्त्रीय नृत्य प्रस्तुत गर्दै शोभना।]] [[चित्र:Shobana_Chandrakumar.jpg|thumb| स्टेज शो मा प्रस्तुति गर्दै शोभना।]] === मलयालम === {| class="wikitable sortable" !Year !Title !Role !Sources |- | rowspan="4" |1984 |''April 18'' |Shobana |Debut in lead role |- |''Kanamarayathu'' |Sherly | |- |''Ithiri Poove Chuvanna Poove'' |Subhadra | |- |''Alakadalinakkare'' |Daisy | |- | rowspan="16" |1985 |''Avidathepole Ivideyum'' |Sujatha | |- |''Vasantha Sena'' |Merlin | |- |''Thozhil Allengil Jail'' | | |- |''Akkacheyude Kunjuvava'' |Mridula | |- |''Meenamasathile Sooryan'' |Revathi | |- |''Azhiyatha Bandhangal'' |Geetha | |- |''Eeran Sandhya'' |Prabha | |- |''Thammil Thammil'' |Kavitha | |- |''Anubandham'' |Vijayalakshmi | |- |''Ee Thanalil Ithiri Nerum'' |Soudamini | |- |''Ee Shabdam Innathe Shabdam'' |Sharada | |- |''Ayanam'' |Alice | |- |''Yathra'' |Thulasi | |- |''Rangam'' |Chandrika | |- |''Oru Naal Innorunaal'' |Rajani | |- |''Upaharam'' |Maggie Fernandez | |- | rowspan="14" |1986 |''Udayam Padinjaru'' |Renu | |- |''T. P. Balagopalan M.A.'' |Anitha | |- |''Kunjattakilikal'' |Usha | |- |''Iniyum Kurukshethram'' |Lekha | |- |''Aayiram Kannukal'' |Anu | |- |''Ente Entethu Mathrem'' |Ambili | |- |''Abhayam Thedi'' |Meera/Miranda | |- |''Kshamichu Ennoru Vakku'' |Indu | |- |''Aalorungi Arangorungi'' |Geetha | |- |''Nyayavidhi'' |Geetha | |- |''Ee Kaikalil'' |Viji Balakrishnan | |- |''Padayani'' |Radha | |- |''Chilambu'' |Ambika | |- |''Rareeram'' |Meera | |- | rowspan="6" |1987 |''Vrutham'' |Nancy | |- |''Nadodikattu'' |Radha | |- |''Ithrayum Kaalam'' |Savithri | |- |''Kalam Mari Katha Mari'' |Ummu Kolzu | |- |''Anantaram'' |Suma, Nalini | |- |''Naalkavala'' |Sainabha | |- | rowspan="9" |1988 |''Vicharana'' |Anitha | |- |''Vellanakalude Nadu'' |Radha | |- |''Janmandharam'' |Sridevi | |- |''Aryan'' |Aswathy | |- |''Aparan'' |Ambili | |- |''Dhwani'' |Devi | |- |''Oru Vivaada Vishayam'' | | |- |''Alila Kuruvikal'' |Bhavana | |- |''Mukthi'' |Radhika | |- |1989 |''Charithram'' |Cicily | |- | rowspan="4" |1990 |''Innale'' |Maya/Gowri | |- |''Iyer the Great'' |Amala | |- |''Sasneham'' |Saraswathi | |- |''Kalikkalam'' |Annie | |- | rowspan="4" |1991 |''Vasthuhara'' |Young Bhavani | |- |''Ulladakkam'' |Annie | |- |''Adayalam'' |Malini | |- |''Kankettu'' |Sujatha | |- | rowspan="3" |1992 |''Oru Kochu Bhoomikulukkam'' |Indu | |- |'' Naaga Panchami'' |Panchami | |- |''Pappayude Swantham Appoos'' |Bhama | |- | rowspan="4" |1993 |''Maya Mayuram'' |Bhadra | |- |''Meleparambil Aanveedu'' |Pavizham | |- |''Golanthara Vartha'' |Lekha | |- |''Manichitrathazhu'' |Ganga/Nagavalli | |- | rowspan="7" |1994 |''Pavithram'' |Meera | |- |''Commissioner'' |Indu Kurup | |- |''Thenmavin Kombathu'' |Karthumbi | |- |''Pakshe'' |Nandini Menon | |- |''Minnaram'' |Neena | |- |''Vishnu'' |Susanna Mathews | |- |''Manathe Vellitheru'' |Merlin | |- | rowspan="3" |1995 |''Sindoora Rekha'' |Arundhathi | |- |''Mazhayethum Munpe'' |Uma Maheshwari | |- |''Minnaminuginum Minnukettu'' |Radhika | |- | rowspan="4" |1996 |''Kumkumacheppu'' |Indu | |- |''Aramana Veedum Anjoorekkarum'' |Alli | |- |''Rajaputhran'' |Veni | |- |''Hitler'' |Gowri | |- | rowspan="3" |1997 |''Superman'' |Nithya | |- |''Kalyana Kacheri'' |Gopika | |- |''Kaliyoonjal'' |Gowri | |- |1999 |''Agni Sakshi'' |Devaki Manampalli | |- | rowspan="2" |2000 |''Sradha'' |Suma | |- |''Valliettan'' |Devi | |- |2004 |''Mambazhakkalam'' |Indira | |- |2005 |''Makalkku'' |Killeri | |- |2009 |''Sagar alias Jacky Reloaded'' |Indu | |- |2013 |''Thira'' |Dr. Rohini Pranab | |- |2020 |''Varane Avashyamund'' |Neena | |} === तेलुगु === [[चित्र:Shobana_(cropped).jpg|thumb| १२ सेप्टेम्बर २००८ मा आयोजित बैंगलोरमा शोभनाको माया रावणको प्रदर्शन।]] {| class="wikitable sortable" !Year !Title !Role !Sources |- |1982 |''Bhakta Dhruva Markandeya'' |Sunithi Devi |Children's film |- |1985 |''Marana Sasanam'' |Lalitha | |- | rowspan="5" |1986 |''Srimathi Kanuka'' |Padma | |- |''Vijrumbhana'' |Shobha | |- |''Vikram'' |Radha | |- |''Marchandi Mana Chattalu'' |Uma | |- |''Asthram'' |Padmini | |- | rowspan="5" |1987 |''Dagudu Moothalu'' |Radha | |- |''Muddula Manavudu'' |Hemalatha | |- |''Manavadostunnaadu'' |Roopa | |- |''Ajeyudu'' |Rekha | |- |''Trimurtulu'' |Latha | |- | rowspan="3" |1988 |''Rudraveena'' |Lalita Shiva Jyoti | |- |''Abhinandana'' |Rani | |- |''Praja Pratinidhi'' |Bharathi | |- | rowspan="6" |1990 |''Paapa Kosam'' |Swapna | |- |''Nari Nari Naduma Murari'' |Shobha | |- |''Kokila'' |Kokila | |- |''Shourya chakra'' |Bharathi | |- |''Neti Siddhartha'' |Jyoti | |- |''Alludugaru'' |Kalyani | |- | rowspan="10" |1991 |''April 1st Vidudhala'' |Bhuvaneshwari | |- |''Appula Appa Rao'' |Subba Laxmi | |- |''Rowdy Gaari Pellam'' |Janaki | |- |''Minor Raja'' |Santhana Lakshmi | |- |''Manchi Roju'' |Padma | |- |''Rowdy Alludu'' |Sita | |- |''Hello Darling'' |Bharathi | |- |''Alludu Diddina Kapuram'' |Sita | |- |''Keechu Raallu'' |Monica | |- |''Muvva Gopaladu'' |Krishna veni | |- | rowspan="5" |1992 |''Ahankari'' |Shobana | |- |''Asadhyulu'' |Jyoti | |- |''Champion'' |Sandhya | |- |''Sivaratri'' |Gayatrhi | |- |''Gangwar'' |Pavithra | |- | rowspan="6" |1993 |''Rowdy Gaari Teacher'' |Malli | |- |''Naga Jyoti'' |Naga rani | |- |''Kannayya Kittayya'' |Saroja | |- |''Nippu Ravva'' |Guest appearance in a song | |- |''Rendilla Poojari'' |Radha | |- |''Rakshana'' |Padma | |- |1997 |''Surya Putrulu'' |Ragini | |- |2006 |''Game'' |Uma | |- |} === तमिल === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! भूमिका ! स्रोतहरू |- | rowspan="2" | 1980 | ''मंगला नायकी'' | - | बाल कलाकार |- | ''मन्मथ रगांगल'' | - | बाल कलाकार |- | सन् १९८४ | ''ईनाकुल ओरुवान'' | कल्पना | |- | 1985 | ''मारुधानी'' | मारुधानी | |- | rowspan="3" | सन् १९८८ | ''ओरे थाई ओरे कुलम'' | ईश्वरी | |- | ''काधल गीतम'' | रानी | |- | ''इधु नम्मा आलु'' | बानु | |- | rowspan="5" | १९८९ | ''सट्टाथिन थिराप्पु विझा'' | राधा | |- | ''पट्टुक्कु ओरु थालाइवन'' | शान्ति | |- | ''शिव'' | पार्वती | |- | ''पोनमना सेल्भान'' | पार्वती | |- | ''वाथियार भिट्टु पिल्लई'' | गीता | |- | rowspan="3" | 1990 | ''एन्किता मोथाथे'' | मल्लिका | |- | ''मल्लु वेट्टी माइनर'' | सन्तना लक्ष्मी | |- | ''सत्य वाक्कु'' | मीना | |- | rowspan="2" | सन् १९९१ | ''महामायी'' | महामायी | |- | ''थालापाठी'' | सुभलक्ष्मी | |- | सन् १९९३ | ''शिवरात्रि'' | गायत्री | |- | सन् १९९६ | ''थुरैमुगम'' | रुकुमणी | |- | २०१२ | ''पोडा पोडी'' | वीणा | |- | २०१४ | ''कोचादाईयान'' | याघवी | |} === कन्नड === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! भूमिका ! स्रोतहरू |- | 1985 | ''गिरी बाले'' | नीलावेनी | |- | 1990 | ''शिवशंकर'' | गिरिजा | |- |} === हिन्दी === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! भूमिका ! स्रोतहरू |- | 1998 | ''स्वामी विवेकानन्द'' | डान्सर | |- | 2007 | ''आफ्नो अस्मान'' | पद्मिनी कुमार | |- | 2008 | ''मेरे बाप पहिले आप'' | अनुराधा जोशी (अन्न) | |- |} === अंग्रेजी === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! भूमिका ! नोटहरू |- | 2002 | ''मित्र, मेरो साथी'' | लक्ष्मी | अभिनेत्री रेवतीको निर्देशनमा डेब्यु |- | 2003 | ''मानिस जस्तै नाच्नुहोस्'' | रत्न पारेख | |- | 2008 | ''एउटा सानो सपना'' | सुन्दरकी आमा | [[भारतको राष्ट्रपति|भारतीय पूर्व राष्ट्रपति]] [[अब्दुल कलाम|एपीजे अब्दुल कलामको]] यात्राको बारेमा वृत्तचित्र |- |} == पुरस्कार र मान्यता == === उपाधि र सम्मान === {| class="wikitable plainrowheaders" style="width:80%;" ! scope="col" style="width:1%;" |वर्ष ! scope="col" style="width:25%;" | सम्मान ! scope="col" style="width:25%;" | सम्मान शरीर ! scope="col" style="width:1%;" | {{Abbr|Ref(s)|Reference(s)}} |- ! scope="row" | २००० | ग्रेड ए शीर्ष | [[दूरदर्शन]] | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=http://www.lakshmansruthi.com/chennaiyil-thiruvaiyaru/2009/profiles/shobana.asp|title=About Shobana|website=lakshmansruthi.com}}</ref> |- ! scope="row" | 2006 | [[पद्म श्री|पद्मश्री]] | [[भारत सरकार]] | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=http://www.dashboard-padmaawards.gov.in/?Year=2006-2006&Field=Art&Award=Padma%20Shri|title=Padma Awardees|website=Padma Awards - Ministry of Home Affairs|accessdate=1 February 2020}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.kutcheribuzz.com/news/general/1274-padma-shri-shobana|title=Padmashri for Shobana|website=kutcheribuzz.com}}</ref> |- ! scope="row" | २०११ | कालाइमानी | तमिलनाडु इयाल इसाई नाटक मनरम, तमिलनाडु सरकार | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=http://www.shobana.info/about-shobana/|title=Shobana Awards|website=Shobana.info - Kalarpana|accessdate=1 February 2020}}</ref> |- ! scope="row" | २०१२ | उत्कृष्टता को आर्क | अखिल भारतीय उपलब्धि सम्मेलन | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/cities/chennai/aiac-excellence-awards-presented/article3696305.ece|title=AIAC Excellence Awards presented|date=28 July 2012|website=[[The Hindu]]|accessdate=1 February 2020}}</ref> |- ! scope="row" | २०१३ | कलरथना | केरला संगीता नाटक अकादमी | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite web|url=http://www.keralasangeethanatakaakademi.in/fa.php|title=Fellowship List - Dance|website=Kerala Sangeetha Nataka Akademi|accessdate=1 February 2020}}</ref> |- ! scope="row" | २०१५ | कला प्रदर्शन को लागी ग्लोबल उपलब्धि | सबै मलेशिया मलयाली संघ | style="text-align:center;" | |- ! scope="row" | २०१९ | मानार्थ डक्टरेट ( डी. लिट ) | [[डॉ. एम.जी.आर. शैक्षिक एवं अनुसन्धान विश्वविद्यालय|एमजीआर शैक्षिक तथा अनुसन्धान संस्थानका डा]] | style="text-align:center;" | <ref name="doctorate">{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/national/tamil-nadu/honorary-doctorate-conferred-on-cm/article29753091.ece|title=Honorary doctorate conferred on CM|date=21 October 2019|website=[[The Hindu]]|accessdate=1 February 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.thehindu.com/news/national/tamil-nadu/honorary-doctorate-conferred-on-cm/article29753091.ece "Honorary doctorate conferred on CM"]. </cite></ref> |} === अन्य पुरस्कारहरु === {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! पुरस्कार र नामांकनहरू ! श्रेणी ! चलचित्र ! नतिजा |- | सन् १९८४ | rowspan="8" | [[फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण]] | rowspan="3" | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''कानमरायथु'' ||{{Nominated}} |- | 1985 | ''यात्रा'' ||{{Nominated}} |- | सन् १९८६ | ''चिलम्बु'' ||{{Nominated}} |- | rowspan="2" | सन् १९८८ | उत्कृष्ट अभिनेत्री - तेलुगु | ''रुद्रवीणा'' ||{{Nominated}} |- | उत्कृष्ट अभिनेत्री - तमिल | ''इधु नम्मा आलु'' ||{{Nominated}} |- | rowspan="2" | 1990 | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''इनाल'' ||{{Won}} |- | rowspan="2" | उत्कृष्ट अभिनेत्री - तेलुगु | ''अल्लुदुगारु'' ||{{Nominated}} |- | सन् १९९१ | ''राउडी गारी पेल्लम'' ||{{Nominated}} |- | rowspan="3" | सन् १९९३ | [[राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार]] | उत्कृष्ट अभिनेत्री | rowspan="2" | ''मणिचित्रथाझु'' ||{{Won}} |- | केरला राज्य फिल्म पुरस्कार | उत्कृष्ट अभिनेत्री ||{{Won}} |- | rowspan="4" | [[फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण]] | rowspan="4" | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''मणिचित्रथाझु'' ||{{Nominated}} |- | 1994 | ''तबमाभिन कोम्बाथ'' ||{{Won}} |- | सन् १९९६ | ''कुमकुमाचेप्पु'' ||{{Nominated}} |- | सन् १९९९ | ''अग्निसाक्षी'' ||{{Nominated}} |- | 2002 | राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार | उत्कृष्ट अभिनेत्री | ''मित्र, मेरो साथी'' ||{{Won}} |- | 2005 | [[फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण]] | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''मकाल्कु'' ||{{Nominated}} |- | rowspan="2" | २०१३ | वनिता फिल्म अवार्ड | उत्कृष्ट अभिनेत्री | rowspan="2" | ''तिरा'' ||{{Won}}<ref>{{cite news |last1=V.P |first1=Nicy |title=Shobana to Play Lead in 'Thira' Sequel |url=https://www.ibtimes.co.in/shobana-play-lead-thira-sequel-608682 |access-date=28 March 2021 |work=www.ibtimes.co.in |date=9 September 2014 |language=en}}</ref> |- | [[फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण]] | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम ||{{Nominated}} |- | २०२१ | 10 औं दक्षिण भारतीय अन्तर्राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार | उत्कृष्ट अभिनेत्री - मलयालम | ''वराणे अवश्यमुण्ड'' ||{{Won}} |} {| class="wikitable sortable" !वर्ष ! शीर्षक ! च्यानल ! भाषा ! नोटहरू |- | सन् १९९१ | ''पेन'' | डीडी पोधिगाई | [[तमिल भाषा|तमिल]] | सिरियल |- | सन् १९९९ | ''उराभुगल'' | विजय टिभी | तमिल | सिरियल |- | 2010 | ''जोडी नम्बर एक सिजन 5'' | विजय टिभी | तमिल | रियालिटी शो जजको रुपमा |- | 2010 | ''सुपर जोडी'' | सूर्य टिभी | मलयालम | रियालिटी शो जजको रुपमा |- | २०१५ | ''D ३''<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> (ग्र्यान्ड फिनाले) | माझभिल मनोरमा | मलयालम | रियालिटी शो जजको रुपमा |- | 2017 | ''मिडुक्की'' | माझभिल मनोरमा | मलयालम | रियालिटी शो जजको रुपमा |- | २०२१ | ''मार्गाझी थिङगल'' | [[युट्युब|YouTube]] | तमिल | म्युजिक भिडियो <ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/tamil/music/nine-actresses-come-together-to-render-thiruppavai-and-celebrate-the-spirit-of-margazhi/articleshow/80141506.cms|title=Nine actresses come together to render Thiruppavai and celebrate the spirit of Margazhi - Times of India|last=CR|first=Sharanya|date=7 January 2021|work=The Times of India|access-date=10 January 2021|last2=Vijayakumar|first2=Sindhu|language=en}}</ref> |- | २०२१ | ''मधुराम शोभनम'' | जी केरलम | मलयालम | |} == सन्दर्भहरु == {{Reflist}} == बाह्य लिङ्कहरू == * {{Commons category-inline}} * {{Official website|http://www.shobana.info/}} * {{IMDb name|id=0811794|name=Shobana}} {{Padma Shri Award Recipients in Art}}{{FilmfareMalayalamBestActress}}{{KeralaStateAwardForBestActress}}{{National Film Award for Best Actress}} [[श्रेणी:हिन्दी चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:कन्नड चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:फिल्मफेयर पुरस्कार दक्षिण विजेताहरू]] [[श्रेणी:मलयालम चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:तेलुगु चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:तमिल चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:भारतीय चलचित्र अभिनेत्रीहरू]] [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] [[श्रेणी:सन् १९७० मा जन्म]] [[श्रेणी:पुनरावलोकन नगरिएको अनुवादहरू रहेको पृष्ठ]] oj9peuffftc0h2btskseh7kqo172zm2 3 126228 1070598 2022-07-23T15:25:24Z नेपाली विकिपिडिया स्वागत 28168 [[ढाँचा:नमस्ते|स्वागतम्]] wikitext text/x-wiki {{ढाँचा:नमस्ते|realName=|name=Krishna Paudel22}} -- [[User:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|नेपाली विकिपिडिया स्वागत]] ([[User talk:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|कुरा गर्ने]]) २१:१०, २३ जुलाई २०२२ (नेपाली समय) 68npkb02l5to0sx4kxj03h7ch67qh0c 0 126229 1070604 2022-07-23T20:56:11Z Wikilingual 57782 "[[:en:Special:Redirect/revision/1097377762|English Wikipedia]]" पृष्ठलाई अनुवाद गरि सृजना गरियो wikitext text/x-wiki {{Infobox website | name = English Wikipedia | logo = Wikipedia-logo-v2-en.svg | logo_size = 85% | logo_caption = | screenshot = English Wikipedia screenshot.png | caption = [[Main Page]] of the English Wikipedia in April 2021 | screenshot_alt = The homepage of the English Wikipedia | collapsible = Yes | type = [[Internet encyclopedia]] | owner = [[Wikimedia Foundation]] | author = | url = {{URL|https://en.wikipedia.org/}} | commercial = No | registration = Optional; required for certain tasks | users = {{NUMBEROFUSERS}} users, {{NUMBEROFADMINS}} administrators as of {{Date}} | launch_date = {{start date and age|df=yes|2001|1|15}} | content_license = {{nobr|[[Creative Commons licenses|Creative Commons Attribution/<br />Share-Alike]] 3.0}} (most text also dual-licensed under [[GFDL]])<br />Media licensing varies }} '''अङ्ग्रेजी विकिपिडिया''', सरल अंग्रेजी विकिपीडिया संगै, [[विकिपिडिया|विकिपीडिया]] को दुई [[अङ्ग्रेजी भाषा|अंग्रेजी भाषा]] संस्करणहरु मध्ये एक, एक अनलाइन विश्वकोश हो। यो १५ जनवरी २००१ मा विकिपिडियाको पहिलो संस्करणको रूपमा स्थापित भएको थियो र, {{Date}} सम्म, कुनै पनि संस्करणको सबैभन्दा धेरै लेखहरू छन्, ६,५४७,४५१ मा। July २०२२ को अनुसार,{{Percentage|{{NUMBEROF|ARTICLES|en}}|{{NUMBEROF|ARTICLES|total}}}}सबै विकिपीडियाहरूमा लेखहरू अंग्रेजी-भाषा संस्करणका हुन्; यो शेयर २००३ मा ५०% भन्दा बढी थियो। <ref>{{Cite web|url=http://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=List_of_Wikipedias&oldid=520778|title=List of Wikipedias|last=Wikimedia Meta-Wiki|date=21 September 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20151103140707/https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=List_of_Wikipedias&oldid=520778|archivedate=3 November 2015|accessdate=21 September 2008}}</ref> संस्करणको एक अर्बौं सम्पादन १३ जनवरी २०२१ मा गरिएको थियो। <ref name="vice.com">{{Cite web|url=https://www.vice.com/en/article/k7appn/the-english-language-wikipedia-just-had-its-billionth-edit|title=The English Language Wikipedia Just Had Its Billionth Edit|date=15 January 2021|website=[[Vice (magazine)|Vice]]|language=en|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210115145145/https://www.vice.com/en/article/k7appn/the-english-language-wikipedia-just-had-its-billionth-edit|archivedate=15 January 2021|accessdate=26 February 2021}}</ref> == यो पनि हेर्नुहोस् == == फुटनोटहरू == <references group="" responsive="1"></references> == सन्दर्भहरू == * {{Cite book|title=How Wikipedia Works: And how You Can be a Part of it|url=https://archive.org/details/howwikipediawork00ayer_0/page/345}} * {{Cite journal|title=Wikitruth Through Wikiorder}} * {{Cite journal|title=Secrets of Greatness: Great Teams|url=https://money.cnn.com/2006/05/31/magazines/fortune/mysql_greatteams_fortune/index.htm}} * {{Cite book|title=The Wikipedia Revolution: How a Bunch of Nobodies Created the World's Greatest Encyclopedia|location=New York City|doi=Andrew Lih|url=https://archive.org/details/wikipediarevolut00liha}} (alkaline paper). == बाह्य लिङ्कहरू == * {{Official website}} * [[metawiki:English Wikipedia|English Wikipedia on Meta-Wiki]] {{Wikipedia}} [[श्रेणी:भाषा अनुसार विकिपिडियाहरू]] 736fmofiqtjdea36vjn8ocw9l5dfycz 1070605 1070604 2022-07-23T21:06:01Z Wikilingual 57782 wikitext text/x-wiki {{Infobox website | name = अङ्ग्रेजी विकिपिडिया | logo = Wikipedia-logo-v2-en.svg | logo_size = 85% | logo_caption = | screenshot = English Wikipedia screenshot.png | caption = [[w:Main Page|मुख्य पृष्ठ]] अङ्ग्रेजी विकिपिडियाको अप्रिल २०२१ मा | screenshot_alt = अङ्ग्रेजी विकिपिडियाको गृहपृष्ठ | collapsible = yes | type = [[इन्टरनेट विश्वकोश परियोजना]] | owner = [[विकिमिडिया फाउन्डेसन]] | author = | url = {{URL|https://en.wikipedia.org|ईएन.विकिपिडिया.ओर्ग}} | commercial = छैन | registration = ऐच्छिक; निश्चित कार्यहरूको लागि आवश्यक छ | users = {{NUMBEROFUSERS}} users, {{NUMBEROFADMINS}} administrators as of {{Date}} | launch_date = {{start date and age|df=yes|2001|1|15}} | content_license = {{nobr|[[Creative Commons licenses|Creative Commons Attribution/<br />Share-Alike]] 3.0}} (most text also dual-licensed under [[GFDL]])<br />Media licensing varies }} '''अङ्ग्रेजी विकिपिडिया''', ([[अङ्ग्रेजी भाषा|अङ्ग्रेजी]]: English Wikipedia) सरल अंग्रेजी विकिपीडिया संगै, [[विकिपिडिया|विकिपीडिया]] को दुई [[अङ्ग्रेजी भाषा|अंग्रेजी भाषा]] संस्करणहरु मध्ये एक, एक अनलाइन विश्वकोश हो। यो १५ जनवरी २००१ मा विकिपिडियाको पहिलो संस्करणको रूपमा स्थापित भएको थियो र, {{Date}} सम्म, कुनै पनि संस्करणको सबैभन्दा धेरै लेखहरू छन्, ६,५४७,४५१ मा। July २०२२ को अनुसार,{{Percentage|{{NUMBEROF|ARTICLES|en}}|{{NUMBEROF|ARTICLES|total}}}}सबै विकिपीडियाहरूमा लेखहरू अंग्रेजी-भाषा संस्करणका हुन्; यो शेयर २००३ मा ५०% भन्दा बढी थियो। <ref>{{Cite web|url=http://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=List_of_Wikipedias&oldid=520778|title=List of Wikipedias|last=Wikimedia Meta-Wiki|date=21 September 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20151103140707/https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=List_of_Wikipedias&oldid=520778|archivedate=3 November 2015|accessdate=21 September 2008}}</ref> संस्करणको एक अर्बौं सम्पादन १३ जनवरी २०२१ मा गरिएको थियो। <ref name="vice.com">{{Cite web|url=https://www.vice.com/en/article/k7appn/the-english-language-wikipedia-just-had-its-billionth-edit|title=The English Language Wikipedia Just Had Its Billionth Edit|date=15 January 2021|website=[[Vice (magazine)|Vice]]|language=en|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210115145145/https://www.vice.com/en/article/k7appn/the-english-language-wikipedia-just-had-its-billionth-edit|archivedate=15 January 2021|accessdate=26 February 2021}}</ref> == यो पनि हेर्नुहोस् == == फुटनोटहरू == <references group="" responsive="1"></references> == सन्दर्भहरू == * {{Cite book|title=How Wikipedia Works: And how You Can be a Part of it|url=https://archive.org/details/howwikipediawork00ayer_0/page/345}} * {{Cite journal|title=Wikitruth Through Wikiorder}} * {{Cite journal|title=Secrets of Greatness: Great Teams|url=https://money.cnn.com/2006/05/31/magazines/fortune/mysql_greatteams_fortune/index.htm}} * {{Cite book|title=The Wikipedia Revolution: How a Bunch of Nobodies Created the World's Greatest Encyclopedia|location=New York City|doi=Andrew Lih|url=https://archive.org/details/wikipediarevolut00liha}} (alkaline paper). == बाह्य लिङ्कहरू == * {{Official website}} * [[metawiki:English Wikipedia|English Wikipedia on Meta-Wiki]] {{Wikipedia}} [[श्रेणी:भाषा अनुसार विकिपिडियाहरू]] ldgxv5s131ifxgxz8dywndpw1cuzsqe 3 126230 1070606 2022-07-24T00:56:03Z नेपाली विकिपिडिया स्वागत 28168 [[ढाँचा:नमस्ते|स्वागतम्]] wikitext text/x-wiki {{ढाँचा:नमस्ते|realName=|name=Niyamoli}} -- [[User:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|नेपाली विकिपिडिया स्वागत]] ([[User talk:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|कुरा गर्ने]]) ०६:४१, २४ जुलाई २०२२ (नेपाली समय) haq8jsutvnyrygsuuhauuq332crnfmk 2 126231 1070618 2022-07-24T04:48:57Z QueerEcofeminist 35826 QueerEcofeminist द्वारा [[प्रयोगकर्ता:Kushalpok01/प्रयोगस्थल]] पृष्ठलाई [[प्रयोगकर्ता:Tspielberg/प्रयोगस्थल]] मा सारियो: Automatically moved page while renaming the user "[[Special:CentralAuth/Kushalpok01|Kushalpok01]]" to "[[Special:CentralAuth/Tspielberg|Tspielberg]]" wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[प्रयोगकर्ता:Tspielberg/प्रयोगस्थल]] rcdegg8yf0cbvem6geau7ocal20ejfr 3 126232 1070619 2022-07-24T04:48:57Z QueerEcofeminist 35826 QueerEcofeminist द्वारा [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Kushalpok01]] पृष्ठलाई [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Tspielberg]] मा सारियो: Automatically moved page while renaming the user "[[Special:CentralAuth/Kushalpok01|Kushalpok01]]" to "[[Special:CentralAuth/Tspielberg|Tspielberg]]" wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Tspielberg]] 0xtfoe7ex3xryrfgqbyhly5r59g2sbk 2 126233 1070620 2022-07-24T04:48:57Z QueerEcofeminist 35826 QueerEcofeminist द्वारा [[प्रयोगकर्ता:Kushalpok01]] पृष्ठलाई [[प्रयोगकर्ता:Tspielberg]] मा सारियो: Automatically moved page while renaming the user "[[Special:CentralAuth/Kushalpok01|Kushalpok01]]" to "[[Special:CentralAuth/Tspielberg|Tspielberg]]" wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[प्रयोगकर्ता:Tspielberg]] k3seghkdnorvv4ktcn8qzdywmewm3c3 3 126234 1070621 2022-07-24T05:16:37Z नेपाली विकिपिडिया स्वागत 28168 [[ढाँचा:नमस्ते|स्वागतम्]] wikitext text/x-wiki {{ढाँचा:नमस्ते|realName=|name=Kapil samant7}} -- [[User:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|नेपाली विकिपिडिया स्वागत]] ([[User talk:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|कुरा गर्ने]]) ११:०१, २४ जुलाई २०२२ (नेपाली समय) 6jbxe35s4f8p0slfewpc45rqqsn2ljp 3 126235 1070625 2022-07-24T09:15:15Z नेपाली विकिपिडिया स्वागत 28168 [[ढाँचा:नमस्ते|स्वागतम्]] wikitext text/x-wiki {{ढाँचा:नमस्ते|realName=|name=Livansh}} -- [[User:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|नेपाली विकिपिडिया स्वागत]] ([[User talk:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|कुरा गर्ने]]) १५:००, २४ जुलाई २०२२ (नेपाली समय) nkisugfhipawqfmilkyraljg8ine3jy