Wikipedia
niawiki
https://nia.wikipedia.org/wiki/Olayama
MediaWiki 1.39.0-wmf.23
first-letter
Media
Si tohude
Huhuo
Sangoguna
Huhuo zangoguna
Wikipedia
Huhuo Wikipedia
Berkas
Huhuo berkas
MediaWiki
Huhuo MediaWiki
Templat
Huhuo templat
Fanolo
Huhuo wanolo
Kategori
Huhuo kategori
Portal
Huhuo portal
TimedText
TimedText talk
Modul
Pembicaraan Modul
Gadget
Gadget talk
Gadget definition
Gadget definition talk
Banua niha Keriso
0
84
17491
12756
2022-08-06T18:00:34Z
Slaia
39
mangehaogö nösi
wikitext
text/x-wiki
'''Banua Niha Keriso''' no töi ni'oguna'ö ba wangali fehede ''gereja'' ba li Niha bakha ba [[Gereja Protestan]]. Andrö wa so [[Banua Niha Keriso Protestan]] ma asese te'adogo'ö [[BNKP]] eluahania sambua denominasi gereja Protestan si so dadaomania ba Danö Niha.
Sindruhunia fehede gereja ma ba li Yunani ἐκκλησία (famoligö ya'ia ''ekklesia'') abölö faudu börö me oya te'oguna'ö ia bakha ba zura Gamabu'ulali Sibohou (114 kali). Duma-dumania ba HalZin 11:26 tesura, ''Ba tobali döfi wa'ara falukha-lukha ira ba mbanua andrö...'', sindruhunia tenga ba mbanua tesura ba da'ö bahiza ba gereja ma ἐκκλησία.
Ba li Indonesia te'gouna'ö göi wehede ''umat'' ma ''jemaat'' nihalö moroi ba li Arab si fagölö eluaha ba wehede ἐκκλησία ba li Yunani. Bahiza asese alua wa ''umat'' ma ''jemaat'' la'oguna'ö ba wanötöi niha Keriso ero zamösana, eluahania ndroto-ndroto gereja sauri, ba la'oguna'ö ''gereja'' ba wanötöi ''institusi'' ma zui ba wanötöi ''omo Lowalangi'' nifazökhi moroi ba gara ba semen.
Bakha ba Gereja Katolik, na lasura ia faoma hurufo side-ide simane gereja, eluahania omo Lowalangi. Ba na lasura ia faoma hurufo sebua simane Gereja, eluahania institusi ma angowuloa niha samati simane Gereja [[Keuskupan Sibolga]], [[Gereja Katolik]] Indonesia. Ba gotalua ndra niha Katolik ba Danö Niha no to'ölö la'oguna'ö wehede gereja manö, lö la'oguna'ö wehede banua niha Keriso.
Baero da'ö so nasa geluaha bö'ö wehede banua ba Zura Ni'amoni'ö ni'ali [[Heinrich Sundermann|Sundermann]], ya'ia da'ö simane ''banua Lowalangi'' (''amatöröŵa Lowalangi'' na ba liturgi Katolik ba Danö Niha). Bahiza lö irai so wamatörö samösa razo ba Danö Niha, andrö wa ambö ta'ila nifotöi ''kerajaan'' ba li Indonesia, ya'ia da'ö fefu mbanua si so barö wamatörö samösa razo. Börö da'ö i'oguna'ö manö Sundermann wehede ''banua'' ba wo'ali fehede ''kerajaan'' ba li Niha (''banua Lowalangi''). Bahiza ambö fagöna wo'ali simane. Duma-dumania na tamane banua Roma, ba si so fönada ba no sambua banua ba tenga ''kerajaan'' Roma, samatörö fefu danö i'otarai Eropa irugi Palestina ba ginötö Yesu. Ba zimane abölö faudu ''amatöröŵa'' Roma.
== Faigi ==
* [[Niha Keriso]]
* [[Gereja Protestan]]
* [[Misi Protestan ba Danö Niha]]
== Umbu ==
<references />
[[Kategori:Agama Kristen]]
[[Kategori:Agama Niha Keriso]]
71acpad0csdphvhw0xrl104ohxdiswx
Niha Keriso
0
320
17485
12758
2022-08-06T16:05:52Z
Slaia
39
mangehaogö nösi
wikitext
text/x-wiki
'''Niha Keriso''' no töi nibe'e khö ndra solohi khö Keriso. Molo'ö zura [[Halöŵö Zinenge]] (''Protestan'') ma [[Halöŵö ndra Rasul]] (''Katolik''), te'oguna'ö wanötöi andre si föföna sibai ba mbanua [[Antiokhia]] (HalZin 11:26 ma HalRas 11:26). Aefa we'amöi tou Geheha Ni'amoni'ö yaŵa ndra nifahaö Yesu (HalZin 2 ma HalRas 2) muzawili [[Turia Somuso Dödö|Duria Somuso Dödö]] khö Yesu andrö ba gotalua niha si tenga niha Yahudi. Molo'ö ''tradisi'' ndra niha Keriso föna alio sibai monönö wa'ato niha Keriso irege ba zi lö arara so tölu nahia si tobali ''pusat'' wa'anihakeriso ba ginötö da'ö, ya'ia ba [[Roma]], [[Antiokhia]] ba [[Alexandria]].<ref>Furi hö monönö [[Konstantinopel]] ba ngaotu ndröfi si-4 awö [[Yerusalem]] ba ngaotu ndröfi si-5. Lima kota andre tobali dadaoma wa'anihakeriso nifotöi ''patriarkat'' (moroi ba li Yunani πατριαρχεῖον, patriarcheîon) ndra rasul: Patriarkat [[Roma]], Patriarkat [[Antiokhia]], Patriarkat [[Alexandria]], Patriarkat [[Konstatinopel]] ba Patriarkat [[Yerusalem]].</ref> Ba Antiokhia andre si föföna sibai latötöi ndra samati khö Yesu andrö ''niha Keriso''.
Töi Keriso sindruhunia tenga töi simane töi niha, bahiza no töi wa'abalugu.<ref>Faigi Mat 1:16; Mrk 8:27-30; Luk 9:18-21</ref> Börö da'ö töi Keriso no töi fa'abalugu nibe'e khö Yesu, ba li Yunani χριστός ma famoligö ya'ia ''Christos'', eluahania nibaoyoini.<ref>No to'ölö wa ena'ö tobali razo samösa niha silötolalö'ö tebayoini ia faoma fanikha, sambua ''tradisi'' si tebörögö khö Dawido samösa, me ibayoini ia fanikha Samu'eli (1Sam 16) ba mbuku Gamabu'ulali Siföföna. Dawido no razo si föföna sibai, moroi khönia te'ozui ''tradisi'' wa'arazo andre irege ifaduhu'ö Amabu'ulali Sibohou wa Yesu andrö no ma'uwu Dawido, ba no razo ia göi, nibayoini Lowalangi samösa me ibe'e maoso ia moroi ba wa'amate.</ref> Na laŵa'ö wa Yesu andrö no Keriso, eluahania no ibayonini ia Lowalangi tobali razo ndra niha solo'ö khönia. Da'a dane-dane wamati ba fa'anihakeriso, ya'ia da'ö manema wa Yesu andrö no razo, bakha ba gamatöröŵania auri zolohi khönia ba la'o'ö goroisania.
Töi fa'abalugu simane ba li Ibrani latötöi מָשִׁיחַ (famoligö ya'ia māšīyaḥ ma ''Mesiah''). Moroi ba li Ibrani andre ofeta ia khöda ba li Indonesia ni'ohe li Arab مسيح (famoligö ya'ia masîḥ ma asese laŵa'ö ''Almasih''). Terongo ia göi ba wangerai ndröfi Masehi, eluahania ndröfi i'otarai wa'atumbu Keriso.
Ba zi ngahönö fakhe si föföna tola taŵa'ö ha sambua ndra niha Keriso, heŵa'ae no tedönia'ö ira ba zi lima ''patriarkat'' i'otarai ngaotu fakhe si-5: Patriarkat [[Roma]], Patriarkat [[Antiokhia]], Patriarkat [[Alexandria]], Patriarkat [[Konstatinopel]] ba Patriarkat [[Yerusalem]]. Ya'ira andre fefu no Gereja si ha sambua irege aboto dania Gereja tobali dombua me 1054: niha Keriso Ortodoks (moroi ba Patriarkat Konstantinopel) ba niha Keriso Katolik, börö wabagosali ba wamahaö nifotöi ''filioque''. Lima ngaotu fakhe aefa da'ö aboto zui Gereja andre aefa Konsili Trente (1545–1563) tobali niha Keriso Katolik ba niha Keriso Protestan, solo'ö khö Martin Luther, samörötaigö wamahaö nifotöi ''sola fide'' ba ''sola scriptura'' me 1517.<ref>Ba wanörötö reformasi Luther me 31 Oktober 1999, la'osara'ö dödöra Gereja Katolik faoma "Federasi Gereja Lutheran Sedunia" wanguma'ö wa sindruhunia lö fabö'ö wamati niha Katolik ba niha Protestan sanandrösa ba nifotöi ''ajaran pembenaran'' si no tobali tuho reformasi Luther. Lasura da'a bakha ba sambua deklarasi nifotöi ''Joint Declaration on the Doctrine of Justification'' (faigi khai-khai baero). Baero gereja-gereja si tefaböbö ba Gereja Lutheran, no göi itema nösi deklarasi andre Gereja Metodis nifaeha'ö ''Dewan Metodis Dunia'' me 18 Juli 2006.</ref> Aefa da'ö agaboto zui Gereja Protestan tobali oya sibai nifotöi denominasi.
Ero röfi i'otarai 18 irugi 25 mbawa si sara, lafalua ya'ira Gereja-Gereja Kristen migu wangandrö ba wa'asambua niha Keriso, si no tobali to'ölöa i'otarai 1908. Börö simane niŵa'ö Yesu samösa, hewisa tola faduhu dödö niha gulidanö khö ndra niha Keriso na oi fabö'ö-bö'ö ira ma gerejara? Töra moroi ba da'ö itaria na i la'uduni nawöra. Na simanö gamuatara, hewisa tola la'ila niha wa ya'ira andre sindruhu solohi khö Yesu? Börö da'ö heŵa'ae no oi fabö'ö-bö'ö gereja si so ma'ökhö, lö aetu itörö dödöra wangandrö Yesu samösa me imane,''... tenga ha salahi ndra nifaha'ögu mangandrö ndra'o, bahiza göi salahi ndra niha samati khögu, börö duria nifa'emara, ena'ö ha sambua ira. Simane ya'ugö ama ba ha sambua khögu ba ya'o ha sambua khöu, ya simanö göi ira ha sambua ba khöda, ena'ö faduhu dödö niha gulidanö, wa ya'ugö zamatenge ya'o. No ube'e khöra lakhömi andrö, nibe'eu khögu, ena'ö ha sambua dödöra, simane tödöda andrö, si ha sambua.'' (Yoh 17:20-22) Da'ö mbörö wa so nifotöi ''ekumene'', si tobali lala ba wangosambua'ö mangawuli ndra niha Keriso si no agaboto ba oi fabö'ö-bö'ö.
== Umbu ==
<references />
== Khai-khai baero ==
* [https://www.lutheranworld.org/content/resource-joint-declaration-doctrine-justification ''Joint Declaration on the Doctrine of Justification''], The Lutheran World Federation, 2000, mufaigi me 6 Agustus 2022.
[[Kategori:Agama Kristen]]
[[Kategori:Agama niha Keriso]]
nn8ra1ojo1q7g1sd8z4vrahk3vhzaq9
Wikipedia:Sura amilita
4
1549
17488
17441
2022-08-06T16:47:24Z
Slaia
39
monönö nösi
wikitext
text/x-wiki
Faigi [[Wikipedia:Sura amilita/doc|lala wama'anö zura amilita]] tou ba gahe zura andre.
Migu si-52: [[/52|???]]
Migu si-51: [[/51|???]]
Migu si-50: [[/50|???]]
Migu si-49: [[/49|???]]
Migu si-48: [[/48|???]]
Migu si-47: [[/47|???]]
Migu si-46: [[/46|???]]
Migu si-45: [[/45|???]]
Migu si-44: [[/44|???]]
Migu si-43: [[/43|???]]
Migu si-42: [[/42|???]]
Migu si-41: [[/41|???]]
Migu si-40: [[/40|???]]
Migu si-39: [[/39|???]]
Migu si-38: [[/38|???]]
Migu si-37: [[/37|???]]
Migu si-36: [[/36|???]]
Migu si-35: [[/35|Niha Keriso]]
Migu si-34: [[/34|Fangesa Sebua]]
Migu si-33: [[/33|YouTube]]
Migu si-32: [[/32|Fökhö mbua]]
Migu si-31: [[/31|Fulu Goroisa Lowalangi]]
Migu si-30: [[/30|Instagram]]
Migu si-29: [[/29|Rafarafa]]
Migu si-28: [[/28|???]]
Migu si-27: [[/27|???]]
Migu si-26: [[/26|???]]
Migu si-25: [[/25|???]]
Migu si-24: [[/24|???]]
Migu si-23: [[/23|???]]
Migu si-22: [[/22|???]]
Migu si-21: [[/21|???]]
Migu si-20: [[/20|???]]
Migu si-19: [[/19|???]]
Migu si-18: [[/18|???]] Hong Kong
Migu si-17: [[/17|???]] Tuo
Migu si-16: [[/16|???]] Astronomi
Migu si-15: [[/15|???]] YouTube
Migu si-14: [[/14|Fökhö gulo]]
Migu si-13: [[/13|Famohu niha]]
Migu si-12: [[/12|Harimbale]]
Migu si-11: [[/11|Gowirio]]
Migu si-10: [[/10|Amaedola]]
Migu si-9: [[/9|Fangowalu]]
Migu si-8: [[/8|???]]
Migu si-7: [[/7|???]]
Migu si-6: [[/6|???]]
Migu si-5: [[/5|???]]
Migu si-4: [[/4|???]]
Migu si-3: [[/3|???]]
Migu si-2: [[/2|???]]
Migu si-1: [[/1|???]]
== Lala wanura ==
Baso [[/doc|hewisa wama'anö zura amilita]]
0vryv5ik9qgqjgs2rdedo29iavbrh3f
Wikipedia:Sura amilita/35
4
3789
17486
2022-08-06T16:15:34Z
Slaia
39
sura amilita migu si-35
wikitext
text/x-wiki
[[Berkas:Juan Sánchez Cotán - Baptism of Christ, 1600–27.jpg|jmpl|106x150px]]'''Niha Keriso''' no töi nibe'e khö ndra solohi khö [[Keriso]]. Molo'ö zura [[Halöŵö Zinenge]], te'oguna'ö wanötöi andre si föföna sibai ba mbanua [[Antiokhia]] (HalZin 11:26. Aefa we'amöi tou [[Eheha Ni'amoni'ö|Geheha Ni'amoni'ö]] yaŵa ndra nifahaö Yesu (HalZin 2) muzawili [[Turia Somuso Dödö|Duria Somuso Dödö]] khö Yesu andrö ba gotalua niha si tenga niha Yahudi, i'otarai [[Yerusalema]] irugi [[Roma]]. Molo'ö ''tradisi'' ndra niha Keriso föna alio sibai monönö wa'ato niha Keriso irege ba zi lö arara so tölu nahia si tobali ''pusat'' wa'anihakeriso ba ginötö da'ö, ya'ia ba [[Roma]], [[Antiokhia]] ba [[Alexandria]]. Ba Antiokhia andre si föföna sibai latötöi ndra samati khö Yesu andrö ''niha Keriso''. ([[Niha Keriso|''Baso dohu-tohunia...'']])
3cyif94mhw0b9exjuoo9nnlhyk4mecy
17489
17486
2022-08-06T16:48:21Z
Slaia
39
wikitext
text/x-wiki
[[Berkas:Juan Sánchez Cotán - Baptism of Christ, 1600–27.jpg|jmpl|106x150px]]'''Niha Keriso''' no töi nibe'e khö ndra solohi khö [[Keriso]]. Molo'ö zura [[Halöŵö Zinenge]], te'oguna'ö wanötöi andre si föföna sibai ba mbanua [[Antiokhia]] (HalZin 11:26). Aefa we'amöi tou [[Eheha Ni'amoni'ö|Geheha Ni'amoni'ö]] yaŵa ndra nifahaö Yesu (HalZin 2) muzawili [[Turia Somuso Dödö|Duria Somuso Dödö]] khö Yesu andrö ba gotalua niha si tenga niha Yahudi, i'otarai [[Yerusalema]] irugi [[Roma]]. Molo'ö ''tradisi'' ndra niha Keriso föna alio sibai monönö wa'ato niha Keriso irege ba zi lö arara so tölu nahia si tobali ''pusat'' wa'anihakeriso ba ginötö da'ö, ya'ia ba [[Roma]], [[Antiokhia]] ba [[Alexandria]]. Ba Antiokhia andre si föföna sibai latötöi ndra samati khö Yesu andrö ''niha Keriso''. ([[Niha Keriso|''Baso dohu-tohunia...'']])
hmsu2h9cdhmsnai826845qesh6q4xd3
17490
17489
2022-08-06T16:49:59Z
Slaia
39
wikitext
text/x-wiki
[[Berkas:Juan Sánchez Cotán - Baptism of Christ, 1600–27.jpg|jmpl|106x150px]]'''Niha Keriso''' no töi nibe'e khö ndra solohi khö [[Keriso]]. Molo'ö zura [[Halöŵö Zinenge]], te'oguna'ö wanötöi andre si föföna sibai ba mbanua [[Antiokhia]] (HalZin 11:26). Aefa we'amöi tou [[Eheha Ni'amoni'ö|Geheha Ni'amoni'ö]] yaŵa ndra nifahaö Yesu (HalZin 2) muzawili [[Turia Somuso Dödö|Duria Somuso Dödö]] khö Yesu andrö ba gotalua niha si tenga niha Yahudi, i'otarai [[Yerusalema]] irugi [[Roma]]. Molo'ö ''tradisi'' ndra niha Keriso föna alio sibai monönö wa'ato niha Keriso irege ba zi lö arara so tölu nahia si tobali ''pusat'' wa'anihakeriso ba ginötö da'ö, ya'ia ba [[Roma]], [[Antiokhia]] ba ba [[Alexandria]]. Ba mbanua Antiokhia andre tebörögö tetötöi ndra samati khö Yesu andrö ''niha Keriso''. ([[Niha Keriso|''Baso dohu-tohunia...'']])
quevqvkipmeqc7gh9uixc66kv62dz6y
Huhuo zangoguna:MdsShakil/header
3
3790
17487
2022-08-06T16:27:00Z
Pathoschild
417
create header for talk page ([[m:Synchbot|requested by MdsShakil]])
wikitext
text/x-wiki
<div style="display: flex; flex-wrap: wrap; justify-content: center; align-items: center; margin: 16px 0; border: 1px solid #aaaaaa;">
<div style="padding: 12px;">[[File:Circle-icons-megaphone.svg|75px|link=[[m:User_talk:MdsShakil]]]]</div>
<div style="flex: 1; padding: 12px; background-color: #dddddd; color: #555555;">
<div style="font-weight: bold; font-size: 150%; color: red; font-family: 'Comic Sans MS'">Welcome to my talk page!</div>
<div style="max-width: 700px">Hey! I am Shakil Hosen. I patrol many projects, and where I don't know the language I only act in cases of serious vandalism. If you think I have done anything wrong, feel free to [[m:User talk:MdsShakil|message me]] on Meta wiki. If you don't like that you can leave me messages here too, but since I do not watch all of my talk pages, your message might not get a timely response. Thanks! [[File:Face-smile.svg|18px|link=[[m:User:MdsShakil]]]]</div>
</div>
</div>
6ns6eellkw7iqc4yteyjnszfjmo2yio
Huhuo zangoguna:MdsShakil
3
3791
17492
2022-08-06T18:00:44Z
Pathoschild
417
add talk page header ([[m:Synchbot|requested by MdsShakil]])
wikitext
text/x-wiki
{{User talk:MdsShakil/header}}
tbo8m2n1p4y1shpmyu07h1k0g9pq65d
17493
17492
2022-08-07T06:49:56Z
Yasanto Lase
30
/* Mangandrö Saohagölö */ bagian baru
wikitext
text/x-wiki
{{User talk:MdsShakil/header}}
== Mangandrö Saohagölö ==
No baga sibai zikhala nahia wonganga afo da, tola mifa'ema zara afo naso zedöna ta fahuhuoisi [[Sangoguna:Yasanto Lase|Yasanto Lase]] ([[Huhuo zangoguna:Yasanto Lase|talk]]) 7 Agustus 2022 13.49 (WIB)
i1rp6ynmte5ge0vrmcabb01gcmz4i5y
17494
17493
2022-08-07T06:55:43Z
Yasanto Lase
30
/* Mangandrö Saohagölö */
wikitext
text/x-wiki
{{User talk:MdsShakil/header}}
== Mangandrö Saohagölö ==
No baga sibai zikhala nahia wonganga afo da, tola mifa'ema zara afo naso zedöna ta fahuhuoisi, khö [[User:MdsShakil]], ma'andro saohagölö me no molombase ba wohörö-hörögö nahiama ba ngawalö zinurama, ba hegöi ya'aga sanura. Na so zedöna tefa'ema so naha gangombakhata ma höndrögö manö ba da'a
lb2hlmplb9zajkx3s691uwf7mxvo0of
17495
17494
2022-08-07T06:56:28Z
Yasanto Lase
30
/* Mangandrö Saohagölö */
wikitext
text/x-wiki
{{User talk:MdsShakil/header}}
== Mangandrö Saohagölö ==
No baga sibai zikhala nahia wonganga afo da, tola mifa'ema zara afo naso zedöna ta fahuhuoisi, khö [[User:MdsShakil]], ma'andro saohagölö me no molombase ba wohörö-hörögö nahiama ba ngawalö zinurama, ba hegöi ya'aga sanura. Na so zedöna tefa'ema so naha gangombakhata ma höndrögö manö ba [[Wikipedia:Angombakhata|da'a]]
ondb33s9jcfbwjdy1pgzrjvwtt0wixa
17496
17495
2022-08-07T06:57:02Z
Yasanto Lase
30
/* Mangandrö Saohagölö */
wikitext
text/x-wiki
{{User talk:MdsShakil/header}}
== Mangandrö Saohagölö ==
No baga sibai zikhala nahia wonganga afo da, tola mifa'ema zara afo naso zedöna ta fahuhuoisi, khö [[User:MdsShakil]], ma'andro saohagölö me no molombase ba wohörö-hörögö nahiama ba ngawalö zinurama, ba hegöi ya'aga sanura. Na so zedöna tefa'ema so naha gangombakhata ma höndrögö manö ba [[Wikipedia:Angombakhata|da'a]] Saohagölö [[Sangoguna:Yasanto Lase|Yasanto Lase]] ([[Huhuo zangoguna:Yasanto Lase|talk]]) 7 Agustus 2022 13.57 (WIB)
nf4pvy2dg134x5s1m2mc8aoift6z65c
Böni
0
3792
17497
2022-08-07T07:15:21Z
Yasanto Lase
30
←Membuat halaman berisi '[[Berkas:Canine scabies mite.JPG|jmpl|ka|''Sarcoptes scabiei var. canis'' penyebab kudis pada anjing]] '''Böni''' sambua wökhö guli sali-ali sibai. Böni andre, ba li Indonesia asese latötöi ia ''Kudis'' ma ''skabies (Gudikan)'' ba sambua wökhö guli nifa'aso ''tungau - Sarcoptes scabiei'' si no i'usu ba oroma ba guli niha soböni mowo'a-wo'a ma ''keropeng'', lö bu ba wetaro mböni, ba no maulu wa'ali-ali.<ref name=BD>Barhoom S and Dalaab AH. 2009. Clinic...'
wikitext
text/x-wiki
[[Berkas:Canine scabies mite.JPG|jmpl|ka|''Sarcoptes scabiei var. canis'' penyebab kudis pada anjing]]
'''Böni''' sambua wökhö guli sali-ali sibai. Böni andre, ba li Indonesia asese latötöi ia ''Kudis'' ma ''skabies (Gudikan)'' ba sambua wökhö guli nifa'aso ''tungau - Sarcoptes scabiei'' si no i'usu ba oroma ba guli niha soböni mowo'a-wo'a ma ''keropeng'', lö bu ba wetaro mböni, ba no maulu wa'ali-ali.<ref name=BD>Barhoom S and Dalaab AH. 2009. Clinico-pathological and Control Studies of Mange Caused by sarcoptes scabie in Naturally Infected Sheep and Goats Tulkarem Governorate</ref>
''Sarcoptes scabiei'' ya'ia da'ö ''tungau'' si tobali ''ciri-ciri'' ma sikhalania owulo-wulo, so 8 rozi gahenia ba no adogo-dogo, so ba zi 300–600 x 250-400 μm ba zihene ba 200-240 x 150-200 μm ba simatua, hiza uröfi da'a auri ia ba narö guli niha ma ba wenaeta guli ''epidermis''.<ref name=Subronto>Subronto. 2006. Penyakit Infeksi Parasit dan Mikrob pada Anjing dan Kucing. Yogyakarta: Gadjah Mada University</ref> Tete ''dorsal tungau'' lö oroma ifaogö ia ba watö-fatö guli niha irege böni itaria oroma hulö zitölu sagi ia ba guli.<ref name=Lapage>Lapaga Goffrey. 1962. Monnig’s Veterinary Helminthology and Entomology. 5th ed. London: Bailliere, Tindall and Cox. P: 516-528</ref> Baero da'ö, ba zihene ''tungau'' da'a so khönia tölu ''bulu cambuk'' ba gahe si tölu ba si öfa na simatuania, ''bulu cambuk'' ha ba wetaro tuturu gahe si tölu.<ref name=Iskandar>{{Cite web |url=http://peternakan.litbang.deptan.go.id./ |title=Iskandar T. 2000. Masalah Skabies Pada Hewan dan Manusia serta Penanggulangannya. |access-date=2021-05-10 |archive-date=2014-10-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141022043554/http://peternakan.litbang.deptan.go.id/ |dead-url=yes }}</ref>
== Umbu ==
[[Kategori:Nias]]
[[Kategori:Bohou tesura]]
hnwb7utrwoga1oq2kls0eqetznr7dpq
17498
17497
2022-08-07T07:58:37Z
Yasanto Lase
30
wikitext
text/x-wiki
[[Berkas:Canine scabies mite.JPG|jmpl|ka|''Sarcoptes scabiei var. canis'' Sanga'asogö '''Böni''' ba nasu]]
'''Böni''' sambua wökhö guli sali-ali sibai. Böni andre, ba li Indonesia asese latötöi ia ''Kudis'' ma ''skabies (Gudikan)'' ba sambua wökhö guli nifa'aso ''tungau - Sarcoptes scabiei'' si no i'usu ba oroma ba guli niha soböni mowo'a-wo'a ma ''keropeng'', lö bu ba wetaro mböni, ba no maulu wa'ali-ali.<ref name=BD>Barhoom S and Dalaab AH. 2009. Clinico-pathological and Control Studies of Mange Caused by sarcoptes scabie in Naturally Infected Sheep and Goats Tulkarem Governorate</ref>
''Sarcoptes scabiei'' ya'ia da'ö ''tungau'' si tobali ''ciri-ciri'' ma sikhalania owulo-wulo, so 8 rozi gahenia ba no adogo-dogo, so ba zi 300–600 x 250-400 μm ba zihene ba 200-240 x 150-200 μm ba simatua, hiza uröfi da'a auri ia ba narö guli niha ma ba wenaeta guli ''epidermis''.<ref name=Subronto>Subronto. 2006. Penyakit Infeksi Parasit dan Mikrob pada Anjing dan Kucing. Yogyakarta: Gadjah Mada University</ref> Tete ''dorsal tungau'' lö oroma ifaogö ia ba watö-fatö guli niha irege böni itaria oroma hulö zitölu sagi ia ba guli.<ref name=Lapage>Lapaga Goffrey. 1962. Monnig’s Veterinary Helminthology and Entomology. 5th ed. London: Bailliere, Tindall and Cox. P: 516-528</ref> Baero da'ö, ba zihene ''tungau'' da'a so khönia tölu ''bulu cambuk'' ba gahe si tölu ba si öfa na simatuania, ''bulu cambuk'' ha ba wetaro tuturu gahe si tölu.<ref name=Iskandar>{{Cite web |url=http://peternakan.litbang.deptan.go.id./ |title=Iskandar T. 2000. Masalah Skabies Pada Hewan dan Manusia serta Penanggulangannya. |access-date=2021-05-10 |archive-date=2014-10-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141022043554/http://peternakan.litbang.deptan.go.id/ |dead-url=yes }}</ref>
== Waö-waö wökhö ==
[[Berkas:Sarcoptes_scabiei_1950_000.jpg|jmpl|180px|''Sarcoptes scabiei'' itöla'ö guli niha]]
So waö-waö wökhö mböni andre simane si no lasura ba da a tou:<ref name=Subronto/>
* Simane si no tefa'ema moroi yaŵa wa so zangusu ma so gurifö side-ide ma tola lamane ia [[Tungö]] moroi ba ''tungau'' si alawe ma ''nimfa'' na no ''stadium kedua'' itögi narö guli niha ba wenaeta ''epidermis'' ba wenaeta ''lapisan tanduk''. Ba zi no latöla'ö, laröi gadulora 2-3 ngawua ero ma'ökhö.
* Adulo zi no falemba ba narö guli mamoto ba zi 2-4 ngaluo, irege tobali ''larva'' si so ahe 6 rozi.
* Ba zi 1-2 ngaluo ''larva'' tobali ia ''nimfa stadium pertama'' aefa da'ö idugu tedou wa'ebuania tobali ''nimfa stadium kedua'', so ahe si 8 rozi. * ''Nymfa'' da'a ya'ia da'ö ''tungau betina muda'', si no tola zua mangadulo ia moroi khö zimatuania.
* ''Tungau'' fa'atedounia alio sibai ha ba zi 2-4 ngaluo.
== Umbu ==
[[Kategori:Nias]]
[[Kategori:Bohou tesura]]
7xmd5vi0xvsly893wqvoqj8cwhat9bg
17499
17498
2022-08-07T07:58:56Z
Yasanto Lase
30
wikitext
text/x-wiki
[[Berkas:Canine scabies mite.JPG|jmpl|ka|''Sarcoptes scabiei var. canis'' Sanga'asogö '''Böni''' ba nasu]]
'''Böni''' sambua wökhö guli sali-ali sibai. Böni andre, ba li Indonesia asese latötöi ia ''Kudis'' ma ''skabies (Gudikan)'' ba sambua wökhö guli nifa'aso ''tungau - Sarcoptes scabiei'' si no i'usu ba oroma ba guli niha soböni mowo'a-wo'a ma ''keropeng'', lö bu ba wetaro mböni, ba no maulu wa'ali-ali.<ref name=BD>Barhoom S and Dalaab AH. 2009. Clinico-pathological and Control Studies of Mange Caused by sarcoptes scabie in Naturally Infected Sheep and Goats Tulkarem Governorate</ref>
''Sarcoptes scabiei'' ya'ia da'ö ''tungau'' si tobali ''ciri-ciri'' ma sikhalania owulo-wulo, so 8 rozi gahenia ba no adogo-dogo, so ba zi 300–600 x 250-400 μm ba zihene ba 200-240 x 150-200 μm ba simatua, hiza uröfi da'a auri ia ba narö guli niha ma ba wenaeta guli ''epidermis''.<ref name=Subronto>Subronto. 2006. Penyakit Infeksi Parasit dan Mikrob pada Anjing dan Kucing. Yogyakarta: Gadjah Mada University</ref> Tete ''dorsal tungau'' lö oroma ifaogö ia ba watö-fatö guli niha irege böni itaria oroma hulö zitölu sagi ia ba guli.<ref name=Lapage>Lapaga Goffrey. 1962. Monnig’s Veterinary Helminthology and Entomology. 5th ed. London: Bailliere, Tindall and Cox. P: 516-528</ref> Baero da'ö, ba zihene ''tungau'' da'a so khönia tölu ''bulu cambuk'' ba gahe si tölu ba si öfa na simatuania, ''bulu cambuk'' ha ba wetaro tuturu gahe si tölu.<ref name=Iskandar>{{Cite web |url=http://peternakan.litbang.deptan.go.id./ |title=Iskandar T. 2000. Masalah Skabies Pada Hewan dan Manusia serta Penanggulangannya. |access-date=2021-05-10 |archive-date=2014-10-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141022043554/http://peternakan.litbang.deptan.go.id/ |dead-url=yes }}</ref>
== Waö-waö wökhö ==
[[Berkas:Sarcoptes_scabiei_1950_000.jpg|jmpl|180px|''Sarcoptes scabiei'' itöla'ö guli niha]]
So waö-waö wökhö mböni andre simane si no lasura ba da a tou:<ref name=Subronto/>
* Simane si no tefa'ema moroi yaŵa wa so zangusu ma so gurifö side-ide ma tola lamane ia [[Tungö]] moroi ba ''tungau'' si alawe ma ''nimfa'' na no ''stadium kedua'' itögi narö guli niha ba wenaeta ''epidermis'' ba wenaeta ''lapisan tanduk''. Ba zi no latöla'ö, laröi gadulora 2-3 ngawua ero ma'ökhö.
* Adulo zi no falemba ba narö guli mamoto ba zi 2-4 ngaluo, irege tobali ''larva'' si so ahe 6 rozi.
* Ba zi 1-2 ngaluo ''larva'' tobali ia ''nimfa stadium pertama'' aefa da'ö idugu tedou wa'ebuania tobali ''nimfa stadium kedua'', so ahe si 8 rozi. * ''Nymfa'' da'a ya'ia da'ö ''tungau betina muda'', si no tola zua mangadulo ia moroi khö zimatuania.
* ''Tungau'' fa'atedounia alio sibai ha ba zi 2-4 ngaluo.
== Umbu ==
[[Kategori:Nias]]
[[Kategori:Bohou tesura]]
bwlh17lqpozs4dyadyhn6r94aby62md