Wikipedia nnwiki https://nn.wikipedia.org/wiki/Hovudside MediaWiki 1.39.0-wmf.21 first-letter Filpeikar Spesial Diskusjon Brukar Brukardiskusjon Wikipedia Wikipedia-diskusjon Fil Fildiskusjon MediaWiki MediaWiki-diskusjon Mal Maldiskusjon Hjelp Hjelpdiskusjon Kategori Kategoridiskusjon Tema Temadiskusjon TimedText TimedText talk Modul Moduldiskusjon Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 224 3395098 3305837 2022-07-22T03:31:29Z AprilDass 121794 wikitext text/x-wiki {{infoboks biografi | bilete =Shrine-of-Bahaullah.jpg | bilettekst =Bahá'u'lláhs helligdom }} '''Bahá'u'lláh''' ({{levde|12. november|1817|29. mai|1892|Bahaulla}}) var grunnleggjaren av [[bahai]]-religionen. Det opphavlege namnet hans var Mirza Husayn-Ali Núri, men han tok det [[arabisk språk|arabiske]] namnet Bahá'u'lláh som tyder ''Guds herlegdom''. Innan bahai blir Bahá'u'lláh rekna for å vera [[Gud]]s bodberar for menneskja i dag. Mirza Husayn-Ali Núri var fødd i [[Teheran]] i [[Iran]]. Han var ein tilhengjar av [[Báb]]en, som grunnla religionen [[babisme]]. Ein av læresetningane i religionen var at «han som Gud skal syna fram» skal sameina alle menneske og religionar. I [[1863]] i [[Bagdad]] openberra Bahá'u'lláh seg som den utvalde, den som babismen, og etter hans syn alle andre tidlegare religionar, hadde lova. Han skreiv brev til [[konge|kongar]] og [[president]]ar og formana dei om å leggje bort konfliktar og usemje og minske skattebyrda for dei fattige. Han bad dei komma saman til ein stor konferanse for å leggje fundamentet for «den største freden». Da dei ikkje lydde boda hans, erklærte han at dei kjem til å miste rikdommane sine. [[Krig]]ar og [[katastrofe|katastrofar]] skal fortære land og område føre verdas likevekt blir oppnådd. Bahá'u'lláh vart landsforvist frå [[Persia]] (noverande [[Iran]]) i 1850-åra, og reiste gjennom noverande [[Irak]] og [[Tyrkia]] i [[Det osmanske riket]] til [[Akko]] i det noverande [[Israel]]), der han døydde i [[1892]]. == Verk == Den viktigaste boka hans, ''[[Kitáb-i-Aqdas]]'' (Den heilagaste boka), inneheld 190 vers med utførlege kommentarar. Denne boka blir i [[Bahai|bahaitrua]] rekna som verdenscharteret for menneskja. Andre sentrale bøker er ''[[Kitáb-i-Iqan]]'' (Boka av vissheiter) og ''Dei skjulte ord'' (utgjeve posthumt). Ein del av bøkene hans er omsette til norsk. ==Kjelder== {{manglar kjelder}} == Bakgrunnsstoff == * [http://www.bahai.no/ Bahá'í-samfunnet i Noreg] * [http://www.bahai.org/ International Bahá'í Community] {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Bahai]] [[Kategori:Profetar]] [[Kategori:Religionsstiftarar]] [[Kategori:Iranske religiøse leiarar]] bgsovzz47p97dkjd989pny8i4pkr25u 0 6848 3395064 3233621 2022-07-21T17:52:57Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{infoboks musikar}} '''Geirr Tveitt''' ({{levde|19. oktober|1908|1. februar|1981|Tveitt, Geirr}}), fødd '''Nils Tveit''', var ein [[Noreg|norsk]] [[komponist]] og [[pianist]]. Han skreiv [[klaverkonsert]]ar, [[ballett]]ar, [[opera]]er, viser og songar, og verk for [[kor]] og [[orkester]]. Velkjente<ref name=SNL/> verk er mellom anna «[[Hundrad folketonar frå Hardanger]]» og visa «[[Vi skal ikkje sova burt sumarnatta]]». I 1973 vann Tveitt [[Årets verk]] for ''«7 sanger til tekster av [[Ragnvald Skrede]]»''. I [[Store Norske Leksikon]] skreiv [[Sverre Edvardsen]] at komponisten var eigenarta, og i musikken hans møtest det norske og det kontinentale i ein fruktbar syntese, og "''Særlig karakteristisk er hans bruk av modale tonearter (kirketonearter), åpne klanger og taktvekslinger''".<ref name=SNL>https://snl.no/Geirr_Tveitt Vitja 2018-05-12</ref> == Liv == === Dei første åra === [[fil:Norheimsund i Kvam.JPG|mini|Tveitt hadde tette band til [[Norheimsund]], der familiegarden låg. Garden Tveit ligg i Vikøy innanfor odden ein ser til høgre i biletet.]] Geirr Tveitt vart fødd på [[Nordnes]] i [[Bergen]] der familien budde til han var fire år. Han vaks opp òg i Drammen; Faren Lars Tveit var styrar på Danvik kristelege ungdomsskule i noverande [[Drammen]] i ni år, før han vart [[lærar]] i heimbygda Kvam i Hardanger. Familien dreiv framleis garden Tveit om sommaren, også medan dei budde i Drammen. I Hardanger kom Tveitt tidleg i kontakt med [[vokal]] [[folkemusikk]] og [[hardingfele]]. [[Gymnas]]tida hadde han på [[Voss]] der han leidde sitt eige orkester, ''Vesle-Frikk'', og der han freista seg med sine første symfoniar og operaer. Han fekk undervisning både i [[fiolin]] og [[klaver]], og vart følgd opp av [[Christian Sinding]]. Han vart døypt [[Nils]] [[Tveit]], men skifta i ungdomen [[førenamn]], først til ''[[Nidvu]]'' og deretter til ''[[Geir]]r'', og la på ein ekstra «t» i [[etternamn]]et. === Studiar i Tyskland === [[Fil:Christian Sinding.jpeg|mini|[[Christian Sinding]] var ein viktig rådgjevar for Geirr Tveitt]] Etter råd frå Christian Sinding drog Tveitt i 1928 til [[Leipzig]] i [[Tyskland]] for å studere, slik [[Edvard Grieg]] og andre nordmenn hadde gjort før han. Han fekk undervisning i komposisjon av [[Hermann Grabner]] på [[Leipzig-konservatoriet]]. Han forlét Leipzig etter fire år. I dei komande åra studerte han periodevis i [[Paris]] der han fekk undervisning i komposisjon og orkestrering av [[Arthur Honegger]] og den [[brasil]]ianske komponisten [[Heitor Villa-Lobos]]. I [[Wien]] fekk han undervisning av [[Egon Wellesz]] før han flytta tilbake til Noreg. === Debut === Komponistdebuten fann stad i april 1931 med ''Klaverkonsert i f-moll''. Den inneheld tre satsar og varer om lag 20 minutt. [[Alfred Szendrei]] dirigerte [[Leipzig symfoniorkester]] og [[USA|amerikanaren]] [[Herman Berlinski]] var solist. Året etter spelte [[Ingebjørg Gresvik]], den framtidige kona hans, verket i Oslo. [[Harald Sæverud]] skreiv i ''[[Bergens Tidende]]'' at «Konserten er et forsøk på å fylle de store former med uforfalsket norsk musikk, med folkevisestemning og slåtter som bærende grunnlag... Som helhet var verket meget velskapt, morsomt og takknemlig.» Til å vere ein klaverkonsert er verket oppbygt utradisjonelt med ein roleg første sats, ein [[tranquillo]], deretter følgjer ein spenstig [[giocoso]] som andre sats. Finalen har òg eit roleg preg, ein [[lento]]. === Gjennombrot === Tveitt stilte for første gong sjølv som konsertpianist i Noreg den 2. mars 1934 i [[Handelens og Sjøfartens Hus]] med nye klaverstykke inspirert av norsk folkemusikk, deriblant [[kadens]]ar til tre klaverkonsertar, der òg [[fele]]spelaren [[Halldor Meland]] medverka. Nokre dagar seinare presenterte [[Harald Heide]] og [[Harmoniens orkester]] i Bergen ''Konsert for strykekvartett og orkester'', som skapte begeistring blant kritikarane. Tveitt arbeidde òg med [[musikkteori]] og fekk ros av dirigenten [[Felix Weingartner]] og andre musikkekspertar, som den franske komponisten [[Florent Schmitt]], for ei avhandling som han ville ta [[doktorgrad]]en på: «Tonalitätstheorie des. parallellen Leittonssystems» (Gyldendal, 1937). Men han kom på kant med juryen som han meinte ikkje hadde nok fagkunnskap, og han trekte difor avhandlinga attende. I dei seks åra var han busett i Oslo og til han forlét byen, følgde ein straum av komposisjonar med balletten ''Baldurs Draumar'' som høgdepunktet. Operaen ''Dragaredokko'' skriv seg også frå denne perioden. Den vart framført av Harmonien og av Filharmonisk Selskaps Orkester vinteren 1940-1941. [[Fil:Baldr.jpg|mini|''Baldurs Draumar'' handlar om den norrøne guden [[Balder]]. Eit dramatisk høgdepunkt er der Balder vert drepen av [[Hod]] og [[Loke]].]] === Norrøn kulturarv og eget verk ''Baldurs Draumar'' === Balletten ''Baldurs Draumar'', vart urframført i klaverversjon i 1935. Stykket var eit koreografisk drama i to versjonar for klaver og for symfonisk besetning, med eller utan songsolistar. Oppføring med dans lukkast det ikkje å få i stand. Tveitt framførte sjølv pianoversjonen i Leipzig og Berlin i 1935. Verket vart framførte to gonger i Oslo i 1938. Komponisten dirigerte sjølv, og orkesteret hadde ved det høve så mykje som 100 musikarar. ''Baldurs Draumar'' vart vurdert som den viktigaste musikalske hendinga i Oslo det året. Verket er storfeldt lagt opp og hentar emnet sitt frå [[norrøn mytologi]], det vil seie frå [[den eldre Edda|den eldre]] og [[den yngre Edda|yngre Edda]]. Delar av verket vart seinare oppført i København og Paris. Tveitt skaffa seg tidleg god kjennskap til [[den norrøne kulturarv]]en og lærte seg til å tale [[norrønt]]. Trass i den kristelege ættebakgrunhnen såg han på seg sjølv som ein slags [[heidning]] og innførte si eiga [[tidrekning]] etter oppdaginga av [[Vinland]] av [[Leiv Eiriksson]] . == Politiske haldningar og kulturpolitisk virke == Han hjelpte jødiske musikarar og slost for mellom anna [[jødisk musikk|jødisk]] og [[russisk musikk]].<ref>Hans Jørgen Hurum: ''Musikken under okkupasjonen'', Oslo 1946, og Storaas, Reidar 2008 s. 174-88, kapittelet «Oppgjer på livet laus».</ref> [[Fil:Tveitt-stubbebryteren.jpg|mini|Tveitt var engasjert i NS si frivillige arbeidsteneste før krigen.]] Geirr Tveitts interesse for det norrøne gjekk attende til barndomen, og hadde bakgrunn i det folkehøgskulemiljøet han voks opp i. Likevel har denne interessa, saman med interessa for Ragnarok-miljøet, ført til at han vart mistenkt for å ha nazisympatiar, også etter at han braut med dei. Hausten 1940 lét Tveitt seg velje til formann i Departementets mellombelse konsultative råd i kunstnarlege spørsmål. Det var eit ubetalt verv. Sjølv om dei andre i rådet seinare trekte seg, heldt han fram som musikkonsulent i staten fram til 1942]. Grunnen var at ''Norsk Musikerforbund'' bad han å bli som ei motvekt mot [[okkupasjon]]smakta som ville innføre det dei kalla nyordningar: ::«Så seint som sommaren 1941 hadde formannen [i Norsk Musikerforbund], Gustav Hammerstrøm, innstendig oppmoda Tveitt om å stå på post for så langt som råd var å berga musikklivet mot øydeleggjande nyordningar.»<ref>Storaas, Reidar 2008, s. 175. Storaas legg fram tidlegare upublisert materiale i denne boka.</ref> Verksemda som konsultativt råd fekk langvarige negative følgjer for komponisten, sjølv om han motarbeidde Nasjonal Samling og aldri var medlem der. I protest mot okkupasjonsstyret og den nazistiske musikkpolitikken sa han frå seg vervet som musikkkonsulent i 1942. Høgsterettsdomar Erik Solem skriv i eit brev til Utanriksdepartementet av 06.02.1947: «det er vel få som så tydelig og inngående har sagt 'kulturdepartementet' sin mening som Tveitt har gjort i fryktesløse vendinger.»<ref>''Klassekampen'' 26.01.08.</ref> Han fekk [[kunstnarlønn]] frå 1941. Forslaget om kunstnarlønn til Geirr Tveitt, som var underskrive av eit ti-tals framståande kulturpersonlegdomar, vart handsama av [[regjeringa Nygaardsvold]] i 1938. Det var nett då uheldigvis ingen gasje ledig. Det vart lova at han skulle ha den neste kunstnarløna som vart ledig, og då [[Iver Holter]] døydde, «arva» Geirr Tveitt denne. Dette skjedde to veker etter at okkupasjonen var eit faktum. Embetsverket iverksette då ei avgjerd som altså allereie låg der frå tida før okkupasjonen. Under den sterke polariseringa etter okkupasjonen vart ikkje denne bakgrunnen akseptert, og Geirr Tveitt vart fråteke kunstnarlønna. Han fekk att kunstnarlønna først i 1958. Geirr Tveitt flytta frå Oslo til Norheimsund i 1942. I Hardanger stødde Tveitt motstandsarbeidet. Tveitt hyste mellom anna motstandsfolk i heimen sin.<ref>Arnfinn Haga: ''Det regner i fjellet'' (1974) ISBN 82-514-0111-9.</ref> Likevel vart han ekskludert frå [[TONO]] og [[Norsk Komponistforening]] i eitt år etter krigen. Tveitt oppfatta dette som eit [[justismord]]. Han ønskte sjølv at tilhøvet hans skulle granskast av den uavhengige rådgjevande nemnda for opprydding i kunstnarorganisasjonar. Nemnda, som var nedsett av [[Justisdepartementet]], frifann Tveitt for klagar om unasjonal haldning, men gav noko kritikk for at han hadde motteke kunstnarlønn og arbeidsstipend. Frå 1947 var han igjen på repertoara til dei store institusjonane i utlandet. === Av granskingsnemnda sitt dokument === Skrivet frå den uavhengige rådgjevande nemnda for opprydding i kunstnarorganisasjonar er datert 6. mai 1946 og er underskrive av Erik Solem, Leif S. Rode og Fr. H Winsnes. Etter å ha lista opp i alt fire punkt som gjaldt Geirr Tveitts gjeremål under den tyske okkupasjonen, blir det konkludert på følgjande måte: «Nemnden finner ikke at Geirr Tveitt ved sitt forhold i noen av disse punkter har forrådt Norges sak.» Nemnda uttalar vidare at Geirr Tveitt dreiv direkte antinazistisk arbeid og skriv «at det neppe er tvilsomt at Tveit har vært til hjelp for den nasjonale front i sitt arbeid i det konsultative råd, og at en må godskrive ham, i alle fall delvis, at en rekke nazistiske tiltak strandet. Videre er den samd i at Tveitt i det hele synes å ha benyttet alle midler som var til rådighet for å holde sin linje, og har ført en kraftig og uredd penn med risiko for sin egen sikkerhet. Til slutt har han uten omsvøp sagt klart fra om grunnene for sin fratreden.» (Dvs. at Tveitt, på ein måte som ikkje var til å misforstå, har sagt klårt frå om kvifor han gjekk ut av det konsultative råd). == Karrieren etter krigen == Attende i Hardanger kvarv Tveitt frå rampelyset. Han la no ned eit stort arbeid i å teikne ned vokalmelodiar frå folketradisjonen, i hovudsak frå Hardangerregionen. Han samla i løpet av livet sitt rundt 1000 slike. Dette materialet vart grunnlaget for det populære instrumentalverket «Hundrad hardingtonar frå Hardanger». === NRK === På 1960- og 1970-talet arbeidde Tveitt i [[NRK radio]] som [[programsekretær]], og det er frå denne perioden at mange av dei mest kjende songane skriv seg, til poesi av lyrikarar som han presenterte i programma, mellom anna [[Arnulf Øverland]], [[Aslaug Vaa]] og [[Herman Wildenvey]]. I NRK har han òg, på karakteristisk vis, sunge inn nokre av folketonane han samla inn. === Turné i Europa === I åra 1947-54 turnerte Geirr Tveitt ei rekkje stader i Sør-Europa, mellom anna var han fleire gonger i [[Paris]]. Han var omtykt, og mange av konsertane var store suksessar. Som pianist framførte han verk av [[Edvard Grieg]], [[Frédéric Chopin]] og [[Franz Liszt]], attåt eigne komposisjonar. Han skreiv kompliserte orkesterpartitur mest utan kladd eller skisser. Hans andre konsert for hardingfele og orkester, «Tri fjordar», vart skriven rett ned. Solisten som skulle urframføre konserten sa seinare at notane var så fint skrivne at han trudde det måtte liggje eit omfattande skissearbeid bak. Tveitt var òg svært impulsiv. Han kunne brått finne på å endre eit verk under ei framføring dersom han fekk eit godt innfall. Illustrerande for hans improvisatoriske evne er ein situasjon frå 1947 då han skulle spele eit Grieg-stykke direkte på [[BBC#På radio|BBC radio]] i [[London]]. Medan han sat og venta på klårsignalet, fekk han brått jarnteppe og hugsa ingenting. Han improviserte då eit «nytt» Grieg-stykke på direkten. Han er òg kjent for folketonar frå Hardanger. Desse finst i ein klaverversjon med 50 nummer, og som fire orkestersuitar med til saman 60 nummer. Han fekk òg stor åtgaum for klaversonaten sin nr. 29, ''Sonata eterar'', og den fjerde klaverkonserten, ''Aurora Borealis'' (Nordljos) som er eit av dei mest modernistiske verka hans. Her blir nordlyset skildra i tre satsar: ''Nordljoset vaknar yvir haustfargane'' - ''Det glitrar pao vinterhimlen'' - ''og siglar burt i vårnatti'' === Ulykker === Ei rekke ulykker følgde Tveitt. Det partituret til ''Baldurs draumar'' som vart brukt i Paris, vart borte i eit [[flyåtak]] over London under krigen. Huset hans [[Bjødnabrakane]] (230 meter over havet) i Norheimsund vart knust av [[snøras]] i 1960. Ti år seinare [[brann]] bustadhuset på Tveit (heimgarden i Norheimsund) ned. I denne katastrofen vart så godt som alle originale nedteikningar av folketonar borte. I tillegg brann om lag 80&nbsp;% av den samla musikalske produksjonen hans opp. Ein del av den musikken som gjekk tapt, er seinare blitt rekonstruert på grunnlag av [[arkiv]]materiale, radioopptak og liknande. Rundt 90 verk er difor framleis tilgjengelege. Tapet av musikken gjekk sterkt inn på Tveitt, som heilt miste lysta til å arbeida i dei store formata. Han heldt likevel fram arbeidet sitt i NRK og laga ei rekkje kulturprogram med eigen musikk. == Inspirasjonskjelder == Musikken Tveitt komponerte er for ein stor del inspirert av norsk natur og [[folkemusikk]], særleg frå [[Hardanger]]. Nokre arbeid er direkte basert på overleverte folketonar. Men like ofte er temaet hans eige, men kan ha ein folkemusikalsk svip. Han tok òg sterke inntrykk av europeisk kunstmusikk og særleg av impresjonismen der [[Maurice Ravel|Ravel]] har vore eit førebilete. [[Aram Khatsjaturjan]] ser òg ut til å ha gjeve han kompositoriske idear. Tveitt er ofte inspirert av tekst, og særleg dei tidlege komposisjonane har referansar til norrøn dikting. Desse er så godt som fråverande i verka etter krigen. Han var skrivefør og utforma gjerne tekstgrunnlaget for komposisjonane sjølv. Ein stor del av musikken har [[modal toneart|modale toneartar]], gjerne kalla [[kyrkjetoneart]]ar, som [[dorisk modus|dorisk]], [[frygisk modus|frygisk]] og [[lydisk modus|lydisk]]. Det musikalske livsverket hans var prega av sterke motsetnader. Han var uttalt kritisk mot [[modernisme]]n, men likevel oppfatta som radikal i samtida. Av enkelte komponistar som var prega av eit nazistisk kunstsyn vart han vurdert som «[[Entartete Kunst|entartet]]».<ref>Hans Jørgen Hurum: ''Musikken under okkupasjonen''</ref> Tveitt skildra sjølv bakgrunnen for musikken sin eit stykke på veg i det musikkteoretiske verket ''Tonalitätstheorie des parallellen Leittonsystems'' i 1937. == Dei siste årå og død == Han budde i [[Norheimsund]] i [[Kvam|Kvam herad]] i [[Hardanger]], dei siste 40 åra av livet sitt, der han òg hadde røter. I 1980 vart Geirr Tveitt i tillegg påskjøna med [[Lindemanprisen]] [[1. februar]] [[1981]] døydde han i [[Oslo]], 73 år gammal. Han er gravlagd på [[Vikøy kyrkje]]gard i Kvam i Hardanger. == Familie == Tveitt gifte seg første gong i 1936 med pianisten Ingebjørg Marie Gresvik (1908-2000). Ekteskapet, som var barnlaust, vart oppløyst i 1941. Han gifta seg andre gong i 1944 med Karen Margrethe («Tullemor») Berg-Olsen (1918-1997). I det andre ekteskapet fekk han borna Gyri og Haoko. Etter Tveitts daud la enkja og dei to borna mykje arbeid i å samle og få fram igjen tapte verk. I dei seinare åra er til dømes ''Baldurs Draumar'' rekonstruert på grunnlag av lydopptak. == Musikalsk ettermæle == Interessa for produksjon til Geirr Tveitt har vore stigande etter hans død, òg internasjonalt, og dei fleste av dei attverande orkesterverka og konsertane hans er no innspelt på platemerka [[BIS]] og [[NAXOS]], mange av verka hans er òg utgjevne av det norske selskapet [[Simax]]. Pianistar som har Tveitt på repertoaret er mellom anna [[Håvard Gimse]], [[Leif Ove Andsnes]], og [[Einar Røttingen]]. Musikkprofessor [[Hallgjerd Aksnes]] ved Universitetet i Oslo uttalte til Aftenposten at «Som musikar er han etter mi meining absolutt ein av dei viktigaste i norsk musikkhistorie i det 20. hundreåret». ==Verk i utval== Om lag 90 verk er igjen frå den store produksjonen til Geirr Tveitt. Dei viktigaste er: * Pianokonsert nr. 1, op. 5 (1927) * ''Prillar'' i G lydisk op. 8 (1931) * Pianokonsert nr. 3 * Pianokonsert nr. 4, ''Nordljos'', op. 130 * ''Variasjonar yvir ei folkevisa frao Hardanger fyre 2 klaver og orkester'' (1937) * ''Baldurs draumar'', [[ballett]] ([[1938]]) * ''Solgud-symfoni: Tre orkesterstykke frå Baldurs draumar'', op. 81 * ''Femti folkatonar frao Hardanger nr. 1 - 50 samla, nedskriven og teskjipa aot piano ...'', op. 150 (1950) * Suitene 1, 2, 4, 5 fra ''Hundrad Folkatonar frao Hardanger, op. 151'' (mange av desse er arrangement frå op. 150) * Pianokonsert nr. 5, op. 156 (1954) * Harpekonsert op. 170 * ''Nykken'', [[Symfonisk dikt]], op. 187 * ''Jeppe på berget'', [[Opera]], op. 250 (1965) * [[Hardingfele]]konsert nr 1 op.163 (1955) * Hardingfelekonsert nr 2, ''Tri fjordar'', op. 252 * ''Telemarkin'', kantate, (1974) * Toner til viser som «Vi skal ikkje sova burt somarnatta», «Fløytelåt» og «God natt» ==Kjelder== * [http://www.norgeslexi.com/krigslex/t/t3.html#tveitt-geirr «Tveit, Geirr» i NorgesLexi/Norsk krigsleksikon] * [http://home.online.no/~trold/biotveitt.html Kort biografi] * [http://www.nrk.no/programmer/tv/drommen_om_norge/4689293.html Biografi på nrk.no] ===Referansar=== {{fotnoteliste}} {{refopning}} *''Delar av denne artikkelen bygger på «[[:nb:Geirr Tveitt|Geirr Tveitt]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, den 2. januar 2008.'' {{refslutt}} ==Bakgrunnsstoff== {{commonskat}} * ''Norges musikkhistorie'' &ndash; hovuddredaktør: Arvid O. Vollsnes &ndash; Bind 4 : «1914-50 : inn i mediealderen», s. 116&ndash;128. Oslo, 2000, Aschehoug. ISBN 82-03-22382-6 * [http://www.mic.no/nmi.nsf/pic/tveitt_geirr_liggende/$file/tveitt_geirr_liggende.jpg Bilete] {{Autoritetsdata}} {{tidlegare utvald|år=2008}} [[Kategori:Norske komponistar]] [[Kategori:Norske pianistar]] [[Kategori:Folk frå Kvam]] [[Kategori:Folk frå Bergen]] hcq4twtda23hfqxhucoveqysstm0y8a 0 7721 3395056 3273166 2022-07-21T17:49:11Z Ranveig 39 /* Kjelder */rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{Infoboks militære konfliktar |konflikt=Den store nordiske krigen |del av=[[russisk-svenske krigar]], [[polsk-svenske krigar]] og [[dansk-svenske krigar]] |bilete=Суриков Осударева дорога.jpg |bilettekst=Folka til [[Peter den store]] dreg utstyr mot [[Sjlisselburg|Nöteborg (Sjlisselburg)]]. Måleri av [[Vasilij Surikov]] frå 1872. |dato=Februar 1700–1721 |stad=[[Europa]] |årsak=[[Tsardømet Russland]] og [[Det svenske imperiet|Sverige]] kjempa om hegemoniet i Aust-Europa. |landområde=Russland tok dei tre svenske områda [[Estland]], [[Livland]], [[Ingermanland]] og delar av [[Kexholm]] og [[Provinsen Vyborg|Viborg]]. Preussen fekk delar av [[Svensk Pommern]]. Hannover fekk [[Bremen-Verden]]. Det danske kongehuset fekk kontroll over [[Schleswig-Holstein]] som eit hertugdøme under kongen. |resultat=Koalisjonssiger Tsardømet Russland markerte seg som ei ny stormakt i Europa. Polen-Litauen vart mindre viktig. |part1={{flaggikon|Sverige|1562}} [[Det svenske imperiet]]<br />[[Fil:Wappen Herzogtum Holstein 1703.gif|20px]] [[Holstein-Gottorp]]<br />{{flaggbilete|Chorągiew_królewska_króla_Zygmunta_III_Wazy.svg}} [[Det polsk-litauiske samveldet|Polen-Litauen]] (1704–09)<br />{{flagg|Det osmanske riket|1453}} (1710–14)<br />[[Fil:Flag of the Cossack Hetmanat.svg|25px]] [[Det kosakkiske hetmanatet]] (1708–1709)</sup><br />{{flagg|Storbritannia}} (1700, 1719–) |part2={{flaggikon|Russland}} [[Tsardømet Russland]]<br />{{flaggikon|Danmark}} [[Danmark–Noreg]]<br />(1700, 1709–)<br />{{flagg|Kurfyrstedømet Sachsen|kurfyrstedøme}}<br />(1700–06, 1709–)<br />{{flaggbilete|Chorągiew_królewska_króla_Zygmunta_III_Wazy.svg}} [[Det polsk-litauiske samveldet|Polen-Litauen]]<br />(1700–04, 1709–)<br />[[Fil:Flag of the Cossack Hetmanat.svg|25px]] [[Det kosakkiske hetmanatet]] (1700–1708)<br />{{flagg|Preussen|1701}} (1715–)<br />{{flaggikon|Hannover|1692}} [[Kurfyrstedømet Hannover|Hannover]] (1715–)</sup> <br />{{flagg|Storbritannia}} (1717–1719) |kommandant1={{flaggikon|Sverige|1562}} [[Karl XII av Sverige|Karl XII]] {{KIA}}<br />{{flaggikon|Sverige|1562}} [[Carl Gustav Rehnskiöld|Rehnskiöld]]<br />{{flaggikon|Sverige|1562}} [[Magnus Stenbock|Stenbock]]<br />{{flaggikon|Sverige|1562}} [[Adam Ludwig Lewenhaupt|Lewenhaupt]]<br />[[Fil:Wappen Herzogtum Holstein 1703.gif|20px]] [[Fredrik IV av Holstein-Gottorp|Fredrik IV]] {{KIA}}<br />{{flaggbilete|Chorągiew_królewska_króla_Zygmunta_III_Wazy.svg}} [[Stanisław Leszczyński]]<br />{{flaggikon|Det osmanske riket|1453}} [[Ahmed III]]<br />[[Fil:Flag of the Cossack Hetmanat.svg|25px]] [[Ivan Masepa]] |kommandant2={{flaggikon|Russland}} [[Peter I av Russland|Peter den store]]<br />{{flaggikon|Russland}} [[Aleksandr Danilovitsj Mensjikov|Aleksandr Mensjikov]]<br />{{flaggikon|Russland}} [[Boris Sjeremetev|Sjeremetev]]<br />{{flaggikon|Danmark}} [[Fredrik IV av Danmark|Fredrik IV]]<br /><table style="background:none"><tr><td>{{flaggikon|Kurfyrstedømet Sachsen}}<br />{{flaggbilete|Chorągiew_królewska_króla_Zygmunta_III_Wazy.svg}}</td><td>[[August den sterke]]<br />^{(personalunion)}</td></tr></table>{{flaggikon|Preussen|1701}} [[Fredrik Wilhelm I av Preussen|Fredrik Wilhelm I]]<br /><table style="background:none"><tr><td>{{flaggikon|Hannover|1692}}<br />{{flaggikon|Storbritannia}}</td><td>[[Georg I av Storbritannia|Georg I]]<br />^{(personalunion)}</td></tr></table> |styrke1=77&nbsp;000–393&nbsp;400<br />77&nbsp;000–135&nbsp;000 svenske soldatar over heile landet, inkludert garnisonar og milits<br />(respektive 1700 og 1707)<br />100&nbsp;000–200&nbsp;000 osmanarar (deltok berre i eitt slag og var passive resten av krigen)<br />8&nbsp;000–40&nbsp;000 kosakkar<br />16&nbsp;000 polakkar (1708) |styrke2=Minst 360&nbsp;000<br />170&nbsp;000 russarar (mot svenskane, garnisonar er ikkje medrekna)<br />+40&nbsp;000 danskar/nordmenn<br />+100&nbsp;000 polakkar og saksarar (på det meste)<br />rundt 50&nbsp;000 (42 regiment) prøyssarar<br />ukjende mengder frå Hannover<ref>{{Cite web|url=http://www.tacitus.nu/karoliner/armeer/preussen.htm |title=Den preussiska arméns fälttåg 1702-1715 |publisher=Tacitus.nu |accessdate=13. november 2010}}</ref> |tap1=Om lag 25&nbsp;000 svenskar mista livet i kamp, estimert 175&nbsp;000 mista livet i svolt, sjukdom og utmatting.<ref>Ericson, Lars, Svenska knektar (2004) Lund: Historiska media</ref> |tap2=Ukjend.<br />Minst 75&nbsp;000 russarar, 14&nbsp;000–20&nbsp;000 polakkar og saksarar, 8&nbsp;000 danskar drepne i dei store slaga, 60&nbsp;000 danskar totalt mellom 1709–1719.<ref>Lindegren, Jan, Det danska och svenska resurssystemet i komparation (1995) Umeå : Björkås : Mitthögsk</ref> |slag vunne1=21 |slag vunne2=5 }} {{Den store nordiske krigen}} {{Dansk-svenske krigar}} {{Polsk-svenske krigar}} {{Russisk-svenske krigar}} {{Russisk-osmanske krigar}} '''Den store nordiske krigen''' ([[1700]]–[[1721]]) var ein storkrig der ein koalisjon av mange statar klarte å stå imot [[Det svenske imperiet|den svenske overmakta]] nord i [[Sentral-Europa|Sentral-]] og [[Aust-Europa]]. I starten bestod alliansen mot Sverige av [[Peter den store]] frå [[Tsardømet Russland|Russland]], [[Fredrik IV av Danmark-Noreg|Fredrik IV]] frå [[Danmark-Noreg]] og [[August den sterke]] frå [[Kurfyrstedømet Sachsen|Sachsen]]-[[Det polsk-litauiske samveldet|Polen-Litauen]]. Fredrik IV og August den sterke vart tvungne ut av alliansen i respektive 1700 og 1706, men kom inn att i 1709. [[Georg I av Storbritannia|Georg I]] av [[Braunschweig-Lüneburg]] (Hannover) slo seg saman med koalisjonen i 1714 for Hannover og 1717 for Storbritannia og [[Fredrik Wilhelm I av Preussen|Fredrik Wilhelm I]] frå [[Brandenburg-Preussen]] i 1715. På den svenske sida var [[Holstein-Gottorp]], mellom 1704 og 1710 fleire polske og litauiske magnatar under [[Stanisław Leszczyński]] og mellom 1708 og 1710 [[kosakk]]ar under [[Ivan Masepa]]. [[Det osmanske riket]] støtta ei kort stund [[Karl XII av Sverige]] og gjekk til kamp mot Peter den store. Krigen starta med eit tredobbelt åtak der Danmark-Noreg gjekk inn i Holstein-Gottorp, Sachsen-Polen-Litauen tok [[Svensk Livland]] og Russland tok svenske [[Ingermanland]]. Sverige kom seg unna det dansk-norske og russiske åtaket ved [[Freden i Travendal|Travendal]] og [[Slaget ved Narva i 1700|Narva]] og med ein motoffensiv pressa dei styrkane til August den sterke gjennom Litauen og Polen til Sachsen, og kasta August av trona på vegen og tvinga han til å godta nederlaget i [[Altranstädt-traktaten|Altranstädt]]. Peter den store hadde samstundes kome seg på fote att og vann terreng i dei svenske provinsane i [[Baltikum]], der han styrkte tilkomsten Russland fekk til [[Austersjøen]] med å grunnleggje [[St. Petersburg]]. Karl XII flytta frå Sachsen [[Karl XII-invasjonen av Russland|og gjekk inn i Russland]] for å møte Peter, men felttoget enda med at den svenske hovudarmeen vart utsletta i [[Slaget ved Poltava|Poltava]] og Karl XII hamna i eksil i osmanske [[Bender]]. Russarane følgde etter han, men vart [[Pruth-feltoget|stogga ved Pruth]] av den osmanske armeen. Etter Poltava, vart den opphavlege koalisjonen mot Sverige gjenoppretta og med seg fekk dei Hannover og Preussen. Dei gjenverande svenske styrkane sør og aust for Austersjøen vart driven ut frå dei [[svenske maktområde|svenske maktområda]], som dei alliere delte seg i mellom. Sjølve Sverige vart invadert av Danmark-Noreg frå vest og Russland frå aust. Sjølv om dei danske åtaka vart [[Slaget ved Helsingborg i 1710|slått attende]], klarte Russland å [[Den store ufreden|okkupere Finland]] og påførte den svenske marinen og kystforta deira store tap. Karl XII [[Den store nordiske krigen og Noreg|starta ein front mot Noreg]], men vart drepen i [[Fredriksten]] i 1718. Krigen enda med nederlag for Sverige, og Russland vart den nye stormakta i Austersjøen og ei viktig brikke i europeisk politikk. Den formelle avsluttinga på krigen vart markert med den svensk-hannoveranske og svensk-prøyssiske [[Stockholm-traktaten i 1719|Stockholm-traktaten]] (1719), den dansk-svenske [[Fredriksborg-traktaten]] (1720) og den russisk-svenske [[Nystad-traktaten]] (1721). Her avstod Sverige fritakinga frå [[Öresundtollen]], alle maktområda deira bortsett frå nordlege delar av [[Svensk Pommern]] og braut banda med Holstein-Gottorp. Hannover fekk [[Bremen-Verden]], Brandenburg-Preussen fekk [[Oder]]-estuaret, Russland sikra seg provinsane i [[Baltikum]] og Danmark fekk [[Schleswig-Holstein]]. I Sverige hadde [[eineveldet]] kome til ein slutt då Karl XII døydde og [[fridomstida]] starta. == Bakgrunn == Mellom 1560 og 1658 skapte [[Sverige]] eit [[Baltikum|baltisk]] rike rundt [[Finskebukta]] som bestod av provinsane [[Karelen]], [[Ingermanland]], [[Estland]] og [[Livland]]. Under [[trettiårskrigen]] fekk Sverige òg område i [[Tyskland]], mellom anna det vestlege [[Pommern]], [[Wismar]], [[Hertugdømet Bremen]] og [[Verden i Tyskland|Verden]]. I same periode erobra Sverige dei dansk-norske [[Skåne|provinsane]] nord for [[Øresund]] (1645; 1658). Desse sigrane kan tilskrivast den gode armeen til Sverige, som sjølv om han var langt mindre enn dei kontinentale armeane, var langt meir profesjonelle og betre trent. Særleg klarte dei å avfyre skota sine raskare enn fienden på grunn av dyktig [[eksersis]]. Dei svenske styresmaktene klarte ikkje å støtte og oppretthalde armeen sin i den lange krigen. Felttoga på kontinentet vart sett i gang på grunnlag av at armeen kunne vere sjølvforsørgande gjennom plyndring og skattlegging av dei nyvunne områda. Prisen for krigføringa viste seg derimot å vere langt høgare enn det dei okkuperte landa kunne klare å betale og dei svenske pengeskrina gjekk tomme. Sverige blanda seg inn i Russland under [[den store urotida]] og fekk gevinst i [[Stolbovo-traktaten]] (1617), som gjorde at Russland ikkje lenger hadde direkte tilkomst til Austersjøen. Dette gjorde igjen at Russland ikkje var i stand til å utfordre det svenske [[hegemoni]]et i regionen. Lukka til russarane snudde seg på andre halvdel av 1600-talet, først og fremst då [[Peter I av Russland|Peter den store]] kom til makta. Han ønskte å vinne attende områda russarane tidlegare hadde tapt og ønskte å få tilkomst til Austersjøen att. Seint i 1690-åra klarte eventyraren [[Johann Patkul]] å alliere Russland med Danmark og Sachsen via [[Preobrazjenskoje-traktaten]] og i 1700 gjekk dei tre statane til åtak. == Stridande partar == === Svenskane === [[Karl XII av Sverige]]<ref group=nb name=cousins>[[Karl XII av Sverige]], [[Fredrik IV av Holstein-Gottorp]], [[August den sterke]] og [[Fredrik IV av Danmark-Noreg]] var alle barnebarn av [[Fredrik III av Danmark-Noreg]]</ref> etterfølgde [[Karl XI av Sverige]] i 1697, 14 år gammal. Frå føregangaren overtok han Det svenske imperiet som ein einveldig monark. Karl XI hadde prøvd å halde imperiet borte frå krigar og konsentrerte seg om reformer innariks som [[svenske reduksjonar|reduksjon]] og [[svenske inndelingsverket|inndelingsverket]], som hadde styrkt statusen til monarken og den militære dugleiken til imperiet. Karl XII såg på seg sjølv i same tradisjon som riddarane i mellomalderen og var kjend for å vere rettferdig og mislike den [[barokken|barokke]] levemåten, som alle former for luksus, [[alkohol]] og bruk av [[fransk språk]].{{kjelde manglar}} I staden føretrekte han å leve som ein vanleg soldat på hesteryggen borte frå dei vanlege barokke hoffmiljøa. På uaktsamt vis strevde han etter å ha avsette motstandarane sine. Han såg på desse som uverdige for tronene sine fordi dei hadde brote lovnader dei i mellom, og han avslo fleire tilbod om å gjere fred med dei. Denne haldninga vart rekna som stor av somme, og galskap av andre. Det er usikkert kva retning kula som tok livet av han i 1718 kom frå. Under krigen var den viktigaste svenske kommandanten ved sidan av kongen den nære venen [[Carl Gustav Rehnskiöld]], samt [[Magnus Stenbock]] og [[Adam Ludwig Lewenhaupt]]. [[Fredrik IV av Holstein-Gottorp]] og søskenbarn av Karl XII,<ref group=nb name=cousins/> var gift med [[Hedvig Sophia av Sverige|Hedvig Sophia]], dotter til Karl XI av Sverige, i 1698. Sonen hans og etterfølgjaren frå 1702, [[Karl Fredrik av Holstein-Gottorp|Karl Fredrik]] gjorde krav på den svenske trona då Karl XII døydde, men måtte avstå kravet til [[Ulrika Eleonora av Sverige|Ulrika Eleonora]]. Han var gift med dotter til Peter den store, [[Anna Petrovna]]. [[Ivan Masepa]] var ein [[kosakk]]isk hetman som kjempa side om side med Peter den store, men i 1708 hoppa han over til Karl XII. Han døydde i 1710 medan han var i eksil i Det osmanske riket. === Dei allierte === [[Fil:Karl XII 1706.jpg|mini|Karl XII av Sverige]] [[Fil:Peter der-Grosse 1838.jpg|mini|[[Peter den store]] av [[Tsardømet Russland|Russland]]]] [[Peter den store]] etterfølgde [[Ivan V av Russland]] i 1696 og etter ei [[danningsreise]] til [[Vest-Europa]] heldt han fram reformene som føregangarane hans hadde starta med å omforme [[Tsardømet Russland|Det russiske tsardømet]] til [[Det russiske imperiet|eit moderne imperium]] som var tre gonger så stort. Han klarte å gje landet tilgang til [[Austersjøen]], [[Svartehavet]] og [[Kaspihavet]]. Tilnamnet hans kjem av desse bragdene. Dei viktigaste russiske kommandantane utanom Peter var [[Aleksandr Danilovitsj Mensjikov]] og [[Boris Sjeremetev]]. [[August den sterke]], [[Kurfyrstedømet Sachsen|kurfyrste av Sachsen]] og eit anna syskenbarn av Karl XII,<ref group=nb name=cousins/> fekk den polske krona etter at [[Jan Sobieski]] døydde i 1696. Han levde eit liv på barokk vis, omgjorde hovudstaden hans [[Dresden]] til ein verdskjend barokkby og hadde godt over hundre barn. Han hadde ambisjonar om å omgjere [[Det polsk-litauiske samveldet]] til eit eineveldig monarki, men mislukkast. Møtet med Peter den store i [[Rava-Ruska|Rava]] i september 1698, der dei la planar om å angripe Sverige, var så dekadent at det vart legendarisk. Han fekk tilnamnet sitt fordi han var så fysisk sterk. [[Fil:August II of Poland and Friedrich Wilhelm I of Prussia.PNG|mini|venstre|200px|[[August den sterke]] (venstre) og [[Fredrik Wilhelm I av Preussen]] (høgre)]] [[Fredrik IV av Danmark-Noreg]], eit anna syskenbarn av Karl XII,<ref group=nb name=cousins/> etterfølgde [[Kristian V av Danmark-Noreg|Kristian V]] i 1699 og førte vidare den antisvenske linja. Etter tilbakeslaga i 1700, fokuserte han på å omforme staten sin, eit eineveldig monarki, på liknande måte som Karl XI av Sverige hadde gjort. Han klarte ikkje hovudmålet sitt om å ta attende dei tidlegare austlege danske provinsane som svenskane hadde teke på 1600-talet, og klarte heller ikkje å sikre seg det nordlege Svenske Pommern, som var dansk frå 1715 til 1720. Likevel enda han den svenske trugselen sør for Danmark og klarte å gjere slutt på at Sverige ikkje skulle betale [[Øresundtollen]]. [[Fredrik Wilhelm I av Preussen|Fredrik Wilhelm I]] gjekk inn i krigen som [[Kurfyrstedømet Brandenburg|kurfyrste av Brandenburg]] og [[Kongedømet Preussen|konge i Preussen]] - kongetittelen hadde han fått i 1701. Han var bestemt på å ta [[Oder]]-estuaret for å få direkte tilkomst til [[Austersjøen]] for kjerneområda i Brandenburg. Dette hadde vore målet til Brandenburg [[striden mellom Brandenburg og Pommern|i fleire hundreår]]. [[Georg I av Storbritannia|Georg I]] frå [[Huset Hannover]], kurfyrste av [[Braunschweig-Lüneburg]] og etter 1714 konge av [[Storbritannia]] og [[Irland]], nytta høvet til å knyte det kystlause tyske kurfyrstedømet sitt til [[Nordsjøen]]. === Armeane === [[Fil:Frederik den 4.jpg|mini|150px|[[Fredrik IV av Danmark-Noreg]]]] I 1700 hadde Karl XII ein [[ståande hær]] som trente årleg. Hæren bestod av 77&nbsp;000 mann, men i 1707 hadde talet stige til minst 120&nbsp;000 trass tap. Russland klarte å mobilisere ein langt større arme, men klarte ikkje å sette alle av dei ut i krigen samstundes. I tillegg var det russiske mobiliseringssystemet ineffektivt og no når nasjonen vart utvida i alle retningar, måtte det forsvarast overalt. Garnisonane trong støtte og krigen måtte betalast for. Ei stor mobilisering som dekte dei enorme områda til Russland ville vore urealistisk. Peter den store prøvde å få moralen i hæren sin opp til svenske nivå. Danmark-Noreg medverka med 20&nbsp;000 mann i invasjonen deira av Holstein-Gottorp og fleire hadde dei i andre frontar. Polen og Sachsen klarte i lag å mobilisere minst 100&nbsp;000 mann. == 1700: Danmark, Riga og Narva == {{detaljar|omleiringa av Tönning|freden i Travendal|slaget ved Narva i 1700}} [[Fredrik IV av Danmark|Fredrik IV]] av [[Danmark-Noreg]] regisserte det første åtaket mot den svenske allierte [[Holstein-Gottorp]] sør for riket sitt. Alt i 1697 hadde dei danske styrkane jamna fleire av festningane til Gottorp med jorda og i mars 1700 kom igjen ein dansk arme inn i området og [[omleiringa av Tönning|kringsette Tönning]].<ref>Frost (2000), s. 227-228</ref> Samstundes rykte styrkane til [[August den sterke]] fram gjennom [[Svensk Livland]], erobra [[Dünamünde]] og kringsette [[Riga]]. Dei første forsøka på å storme Riga vart gjort alt i desember 1699.<ref>Frost (2000), s. 228-229</ref> [[Fil:Narva (Gustaf Cederström) - Nationalmuseum - 18638.tif|mini|venstre|[[Slaget ved Narva i 1700|Narva (1700)]]]] [[Karl XII av Sverige]] fokuserte først på det danske åtaket. Den svenske marinen klarte å utmanøvrere den danske blokaden av [[Øresund]] og sette ein arme i stilling nær den danske hovudstaden [[København]]. Dette overraskande trekket og trykket frå [[dei maritime maktene]] tvinga Danmark-Noreg til å trekke seg frå krigen i august 1700 med [[freden i Travendal]].<ref name=Frost229>Frost (2000), s. 229</ref> Karl XII kunne no raskt flytte armeen sin til austkysten av [[Austersjøen]] og møte dei gjenverande fiendane sine, som utanom armeen til August den sterke i Livland, var armeen til [[Tsardømet Russland|den russiske tsaren]] [[Peter den store]], som alt var på veg til å invadere det svenske [[Ingermanland]],<ref name=Frost229/> dei dei kringsette [[Narva]] i oktober. I november møttest dei russiske og svenske armeane og Russland leid eit stort nederlag i [[Slaget ved Narva i 1700|det første slaget ved Narva]].<ref name=Frost230>Frost (2000), s. 230</ref> Etter at den første koalisjonen vart oppløyst gjennom [[freden i Travendal]] og etter sigeren ved Narva, rekna den svenske kanslaren [[Benedict Oxenstjerna]] at dette var så gunstig for Sverige at no når [[Frankrike]] og dei maritime maktene var på randen av [[den spanske arvefølgjekrigen]], så hadde Sverige eit gyllent høve til å ende krigen og gjere Karl til meklar for Europa. == 1701–1706: Sachsen-Polen-Litauen == [[Fil:Mányoki Stanislaus Leszczyński.png|[[Stanisław Leszczyński]]|venstre|mini]] [[Fil:August II the Strong.PNG|[[August den sterke]]|mini]] {{detaljar|kryssinga av Düna|slaget ved Kliszów|slaget ved Fraustadt|Narva-traktaten|Warszawa-traktaten i 1705|Altranstädt-traktaten}} Karl XII vendte seg så sørover for å møte den siste motstandaren som enno ikkje hadde lidd nederlag, [[August den sterke]], [[Kurfyrstedømet Sachsen|kurfyrste av Sachsen]], [[Kongedømet Polen|konge av Polen]] og [[storhertugdømet Litauen|storhertug av Litauen]]. Karl [[kryssinga av Düna|kryssa inn i]] [[Det polsk-litauiske samveldet]] og slo den saksisk-polske styrken i det avgjerande [[slaget ved Kliszów]] i 1702, slik at han kunne kaste August den sterke av trona og erstatte han med ein av hans eigne favorittkandidatar, [[Stanisław Leszczyński]], i 1704. August den sterke gjorde motstand, men vart igjen slått i [[slaget ved Fraustadt]] i 1706. Dette tvinga han til [[Altranstädt-traktaten i 1706|Altranstädt-traktaten]] same året.<ref>Frost (2000), s. 230, 263ff</ref> == 1702–1710: Russland og dei baltiske provinsane == [[Fil:Storm of Noteburg 1702.jpg|mini|venstre|[[Peter den store]] tar [[Nöteborg]] (kalla ''Sjlisselburg''=«nøkkelborg»)]] [[Fil:Peter the Greate in Battle of Poltava.jpg|mini|venstre|Den russiske [[Slaget ved Poltava|sigeren ved Poltava]]]] {{detaljar|slaget ved Erastfer|invasjonen til Karl XII av Russland|slaget ved Lesnaja|slaget ved Poltava|kapituleringa til Estland og Livland}} [[Slaget ved Narva i 1700|Slaget ved Narva]] var eit stort tilbakeslag for [[Peter den store]], men då armeen til Karl XII vendte seg mot Sachsen-Polen-Litauen gav det han høvet til å kome seg på fotet att og vinne terreng i dei baltiske provinsane. Dei russiske sigrane i [[slaget ved Erastfer|Erastfer]] og [[Sjlisselburg|Nöteborg (Sjlisselburg)]] gav dei tilgang til [[Ingermanland]] i 1703, der Peter bygde den nye hovudstaden sin [[St. Petersburg]].<ref name=Frost230/> Han starta å byggje ein [[marine]] og ein moderne arme, der infanteriet vart drilla i bruk av skytevåpen. I 1707 tilbydde Peter I å gje attende alt utanom St. Petersburg og linja langs [[Neva]], men Karl XII avslo. I staden drog han frå Sachsen [[invasjonen til Karl XII av Russland|for å invadere Russland]]. Målet hans var [[Moskva]], men styrken hans vart underminert av det kalde vêret og [[brente jords taktikk]]en til Peter. Då hovudarmeen vendte sørover for å ta seg inn att i [[Ukraina]], vart den andre armeen med forsyningar og forsterkingar avskoren og utsletta i [[Slaget ved Lesnaja|Lesnaja]]. Det same vart forsyningane og forsterkingane til den svenske allierte [[Ivan Masepa]] i [[Baturyn]]. Karl vart slått stort av ein større russisk styrke under Peter I i [[slaget ved Poltava]] og flykta til [[Det osmanske riket]] der restane av armeen hans [[overgjevinga i Perevolotsjna|overgav seg i Perevolotsjna]].<ref>Frost (200), s. 231, 286ff</ref> Dette rystande nederlaget enda ikkje krigen, men vart avgjerande. Danmark og Sachsen gjekk igjen inn i krigen og August den sterke, med dei listige planane til [[Boris Kurakin]], tok igjen over den polske trona. Peter heldt fram felttoga sine i Baltikum og bygde etter kvart opp ein mektig marine. I 1710 tok dei russiske styrkane [[Riga]] og [[Tallinn]]. Dei baltiske provinsane vart innlemma i Det russiske imperiet med [[kapituleringa til Estland og Livland]]. == Den nye alliansen mot Sverige == Etter Poltava, allierte Peter den store og August den sterke seg igjen med [[Thorn-traktaten i 1709]], Fredrik IV av Danmark-Noreg med August den sterke i [[Dresden-traktaten i 1709]] og Russland med Danmark-Noreg i [[København-traktaten i 1709|København-traktaten]]. Med [[Hannover-traktaten i 1710]] vart [[Braunschweig-Lüneburg]] ([[Huset Hannover|Hannover]]) alliert med Russland. Kurfyrsten her hadde vorte [[Georg I av Storbritannia]]. I 1713 vart [[Brandenburg-Preussen]] alliert med Russland med [[Schwedt-traktaten]]. Samstundes gjekk kongen av Storbritannia, Georg I av Hannover inn i tre alliansar i 1715: [[Berlin-traktaten i 1715|Berlin-traktaten]] med Danmark-Noreg, [[Stettin-traktaten i 1715|Stettin-traktaten]] med Brandenburg-Preussen og [[Greifswald-traktaten]] med Russland. == 1709–1714: Det osmanske riket == {{detaljar|Pruth-felttoget|trefninga i Bender}} Då armeen hans overgav seg, rømde Karl XII av Sverige og nokre få soldatar til [[Det osmanske riket|osmanske område]] og grunnla ein koloni føre [[Bender]] i [[Moldova]]. Peter den store kravde at Karl XII skulle kastast ut og då sultanen nekta, [[Pruth-felttoget|invaderte Peter Det osmanske riket]]. Armeen hans vart derimot fanga av ein stor osmansk arme ved elva [[Pruth]]. Peter den store klarte å forhandle fram ei tilbaketrekking ved å lage nokre få områdekonsesjonar og love å trekke styrkane sine ut av [[Det tysk-romerske riket]], i tillegg til å la Karl XII dra tilbake til Sverige. Vilkåra var ein del av [[Adrianopel-traktaten i 1713]]. Karl XII viste derimot ingen interesse i å dra tilbake og oppretta eit provisorisk hoff i kolonien sin og prøvde å overtale osmanarane til å delta i eit samla åtak mot Russland i lag med Sverige. Sultanen avslo forslaget, og det vart slutt på gjestfridomen. [[trefninga i Bender|Sultanen fekk kongen arrestert]] i det som vart kalla ein «kalabalik» i 1713. Karl XII vart så innesperra i Timurtash-borga og [[Didymótikho|Demotika (i dag Didymótikho)]], før han gav opp håpet om ein osmansk front og reiste attende til Sverige, ein ridetur som tok fjorten dagar.<ref>Petersen (2007), s.268-272, 275; Bengtsson (1960), s. 393ff, 409ff, 420-445</ref> == 1710–1716: Nord-Tyskland == [[Fil:Altona.brand.1713.jpg|mini|Danske [[Altona i Hamburg|Altona]] brende ned under felttoget til [[Magnus Stenbock|Stenbock]] (1713). Russiske styrkar tok hemn med å setje svenske [[Wolgast]] i brann same år.]] {{detaljar|omleiringa av Stralsund (1711–1715)|slaget ved Gadebusch|omleiringa av Tönning}} I 1710 hadde den svenske armeen i Polen trekt seg attende til [[Svensk Pommern]] og var forfølgd av koalisjonen. I 1711 [[omleiringa av Stralsund (1711–1715)|vart Stralsund kringsett]]. Byen vart ikkje erobra fordi svenskane sendte forsterkningar, som sikra den pommerske lomma før han snudde vestover og slo den allierte armeen i [[slaget ved Gadebusch]]. Den svenske armen vart forfølgd av dei allierte og overgav seg under [[omleiringa av Tönning]].<ref>Wilson (1998), s.140</ref> I 1714 reiste Karl attende frå Det osmanske riket, og kom til [[Stralsund]] i november. I nærleiken av [[Greifswald]], som alt var tapt til Sverige, hadde den russiske tsaren [[Peter den store]] og den britiske kongen [[Georg I av Storbritannia|Georg I]], i stillinga som [[Kurfyrstedømet Braunschweig-Lüneburg|kurfyrste av Hannover]], nettopp gått inn ein allianse den 17. oktober.<ref>Torke (2005), s.165</ref> [[Brandenburg-Preussen]] hadde vore involvert i felttoga i Pommern som ein formelt nøytral stat, men gjekk no opent inn i koalisjonen med å erklære krig mot Sverige sommaren 1715.<ref>Meier (2008), s.23</ref> Karl var då i krig med heile Nord-Europa og Stralsund var dømd til nederlag. Karl vart verande der fram til desember 1715, og [[Slaget ved Stralsund i 1715|rømde berre dagar før Stralsund fall]]. Då [[Wismar]] overgav seg i 1716, hadde Sverige mista alle områda sine i Baltikum og Tyskland.<ref>North (2008), s.53</ref> == 1716–1718: Noreg == [[Fil:Fredriksten4159.JPG|mini|[[Karl XII av Sverige]] vart skoten under omleiringa av [[Fredriksten festning]] i 1718.]] {{detaljar|den store nordiske krigen og Noreg|Fredriksten festning|den karolinske dødsmarsjen}} Etter at Karl XII kom attende frå Det osmanske riket og tok personleg kontroll over krigen, sette han i gang to [[Den store nordiske krigen og Noreg|norske felttog]], eitt i februar 1716 for å tvinge Danmark-Noreg til ein separat fredsavtale. I tillegg prøvde han å hindre [[Storbritannia]], der kong [[Georg I av Storbritannia|Georg I]] alt var i krig med Sverige som [[Braunschweig-Lüneburg|hertug av Hannover]], tilkomst til Austersjøen. Karl XII leita etter allierte og forhandla med dei britiske [[jakobittopprøret|jakobittane]]. Dette førte til at Storbritannia erklærte krig mot Sverige i 1717. I Noreg førte denne krigen til oppstand fleire stader, av di utgiftene til krigen vart store, og skattane urimelege som følgje av dette. Bøndene sette seg imot, av di dei både vart tvangsutskrivne til den dansk-norske hæren, og laut huse soldatar i heimane sine, noko dei ikkje hadde hug til. Attåt finn ein at svenske troppar herja over austlandsbygdene og i [[Trøndelag]]. I Hallingdal førte skattlegginga under krigen til oppstand i [[1713]], ført av bygdehovdingen [[Elling Nilsson Villand]], og i [[Telemark]] sette bøndene seg imot tvangsutskriving og hard framferd frå framande offiserar. Her vart oppstanden ført av [[Olav Hovdejord]]. Mykje av årsaka til dette, kan ein finne i at nordmennene på mange vis ikkje kjende at dette var deira krig, men snarare eit oppgjer mellom Danmark og Sverige. Eit kompani svenske soldatar vart stogga på [[Norderhov]] i [[1716]] ([[Anna Kolbjørnsdotter]]). Krigshandlingane i Noreg gjekk for det meste føre seg aust i landet. Svenskehæren gjekk mellom anna til åtak på [[Halden]] fleire gonger, og byen vart brend av borgarane der, leia av [[Peder Kolbjørnsen]]. Det norske felttoget stoppa opp og [[den karolinske dødsmarsjen|armeen trekt tilbake]] då Karl XII vart skoten og døydde under omleiringa av [[Fredriksten festning]] den 30. november 1718. Han vart etterfølgd av syster si [[Ulrika Eleonora av Sverige|Ulrika Eleonora]].<ref name=Frost295296>Frost (2000), s. 295-296</ref> Eit kompani [[karolinarane|karolinske]] soldatar sette livet til på fjellovergangen ved [[Tydal]] i [[Trøndelag]] vinteren [[1716]]. Desse hendingane var med på å svekke tiltrua til den svenske hærleiinga. == 1713–1721: Finland == [[Fil:Battle of Gangut-Bakua.jpg|mini|venstre|[[Slaget ved Hangöudd]] (Hangö)<ref>''Den russiske sigeren ved [[Slaget ved Hangöudd|Hangöudd]] (Hangö), 1714'' av [[Maurice Baquoi]], etsa i 1724</ref>]] {{detaljar|slaget ved Hangöudd|den store ufreden|slaget ved Ledsund}} I 1714 klarte gallionane til Peter å erobre ein liten avdeling av den svenske marinen i [[Slaget ved Hangöudd|den første russiske marinesigeren]] nær [[Hangö]]udd. Den russiske armeen okkuperte [[Finland]] i 1713-1714, [[Viborg]] hadde alt vorte erobra i 1710. Den siste motstanden til dei finske soldatane var i [[slaget ved Storkyro|slaget ved Napue]] tidleg i 1714 i [[Isokyrö]] i [[Österbotten]]. Okkupasjonstida i Finland frå 1714 til 1721 vert kalla [[den store ufreden]] (finsk ''isoviha''). == 1719-1721: Sverige == Etter at Karl XII døydde nekta Sverige framleis å gjere fred med Russland på Peter sine vilkår. I 1719 plyndra den russiske gallionsflåten den svenske austkysten. Fleire byar vart angripne og nesten alle bygningane på øyane kring Stockholm vart brende. Ein mindre russisk styrke rykte fram mot den svenske hovudstaden, men vart stogga i [[slaget ved Stäket]] den 13. august. Russarane kom attende i 1720 og 1721, men nærværet til den britiske marinen avgrensa raida deira. Etter at Storbritannia gjorde fred med Sverige i 1719, hadde britane vist ei antirussisk haldning i Austersjøen. == Fred == {{detaljar|freden i Frederiksborg|freden i Stockholm|freden i Nystad}} [[Fil:Great Northern War Part1.png|mini|Felttog og endringar i landområda i 1700-1709]] [[Fil:Great Northern War Part2.png|mini|Felttog og endringar i landområda i 1709-1721]] Då [[Karl XII av Sverige|Karl XII]] døydde vart dei allierte mot Sverige i aukande grad usamde om korleis dei skulle dele områda som svenskane hadde etterlate seg. Georg I og Fredrik IV ønskte begge hegemoni i Nord-Tyskland, medan August den sterke var uroa over Fredrik Wilhelm I sine ønske om område på søraustkysten av Austersjøen. Peter den store, som hadde styrkar spreidd over heile Austersjøen, ønskte hegemoni i det austlege Sentral-Europa og prøvde å opprette marinebasar så langt vest som [[Mecklenburg]]. I januar 1719 underteikna Georg I, August den sterke og keisar [[Karl VI av Det tysk-romerske riket|Karl VI]] ein [[Wien-traktaten i 1719|avtale i Wien]] med mål om å redusere grensene til Russland til slik dei hadde vore før krigen.<ref name=Frost295296/> Hannover-Storbritannia og Brandenburg-Preussen forhandla fram separate fredsavtalar med Sverige, med [[Stockholm-traktaten i Den store nordiske krigen|avtalar i Stockholm]] i 1719 og tidleg i 1720, som delte dei svenske områda i Nord-Tyskland mellom dei to statane. [[Frankrike|Franske]] diplomatar var meklarar under forhandlingane. Dei prøvde å hindre at stillingane til Sverige på sørsida av Austersjøen kollapsa heilt og klarte å få Sverige til å behalde [[Wismar]] og nordlege område av [[Svensk Pommern]]. Hannover fekk svenske [[Bremen-Verden]], Brandenburg-Preussen [[Provinsen Pommern (1653-1815)|innlemma]] sørlege område av Svensk Pommern.<ref name=Frost296>Frost (2000), s. 296</ref> I tillegg til rivaliseringa i koalisjonen, var det rivalisering internt i Sverige mellom [[Karl Fredrik av Holstein-Gottorp]] og [[Fredrik I av Sverige|Fredrik I av Hessen-Kassel]] om den svenske trona. Gottorp-selskapet kasta inn handkledet og Ulrika Eleonora gav makta til ektemannen, Fredrik I, i mai 1720. Då freden vart underteikna med Danmark, hadde den antisvenske koalisjonen alt falle saman og Danmark var ikkje i ei militær stilling til å forhandle tilbake dei tidlegare områda dei hadde hatt på austsida av [[Østersund]]. Fredrik I var derimot villig til å avstå den svenske støtta til Holstein-Gottorp, som kom under dansk kontroll og dei nordlege områda vart annektert. I tillegg vart ikkje svenskane lenger unntatt [[Øresundtollen]]. Alt dette kom saman i [[Fredriksborg-traktaten]] i juni 1720.<ref name=Frost296/> Då Sverige slutta fred med Hannover, Storbritannia, Brandenburg-Preussen og Danmark-Noreg, var håpet at den antirussiske stemninga hos dei som skreiv under Wien-avtalen og hos Frankrike, skulle enda med at dei fekk attende dei austlege områda russarane hadde teke. Dette skjedde derimot ikkje, hovudsakleg på grunn av indre stridar i Storbritannia og Frankrike. Dermed vart krigen endeleg over med [[freden i Nystad]] mellom Russland og Sverige i [[Nystad]] den 30. august 1721. Finland vart gjeven attende til Sverige, medan svenske [[Estland]], [[Svensk Livland|Livland]], [[Ingermanland]], [[Kexholm]] og det meste av [[Karelia]] vart avstått til Russland. Sverige var misnøgd med resultatet og gjorde fleire forsøk på å ta attende dei tapte områda sine det neste hundreåret, slik som [[den russisk-svenske krigen 1741-1743]] og [[den russisk-svenske krigen 1788-1790]].<ref name=Frost296/> Sachsen-Polen-Litauen og Sverige skreiv ikkje under ein formell fredsavtale, men fornya i staden [[freden i Oliva]] som hadde enda [[Karl Gustav-krigane]] i 1660.<ref>Donnert (1997), s. 510</ref> Sverige hadde mista det mest av sine «oversjøiske» område dei hadde fått på 1600-talet og var ikkje lenger ei stormakt. Russland hadde fått dei baltiske områda og vart den sterkaste makta i [[Aust-Europa]]. == Fotnotar == <references group=nb /> == Kjelder == {{refopning}} * ''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Great Northern War|Great Northern War]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 13. november 2010.'' ** ''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:'' ** Baskakov, Benjamin I. (1890) (russisk). [http://new.runivers.ru/lib/book3168/10095/ The Northern War of 1700-1721. Campaign from Grodno to Poltava 1706-1709] på [[Runivers.ru]] i [[DjVu]]- og [[PDF]]-format ** {{Cite book|last=Bengtsson|first=Frans Gunnar|title=The sword does not jest. The heroic life of King Karl XII of Sweden|publisher=St. Martin's Press|year=1960}} ** {{Cite book|last=Donnert|first=Erich|title=Europa in der Frühen Neuzeit: Festschrift für Günter Mühlpfordt|publisher=Böhlau|year=1997|series=Aufbruch zur Moderne|volume=3|isbn=3412006971|language=tysk}} ** {{Cite book|title=The Northern Wars. War, State and Society in Northeastern Europe 1558-1721|first=Robert I|last=Frost|publisher=Longman|year=2000|isbn=978-0-582-06429-4}} ** {{Cite book|last=Meier|first=Martin |title=Vorpommern nördlich der Peene unter dänischer Verwaltung 1715 bis 1721. Aufbau einer Verwaltung und Herrschaftssicherung in einem eroberten Gebiet|volume=65|series=Beiträge zur Militär- und Kriegsgeschichte|publisher=Oldenbourg Wissenschaftsverlag|location=Munich|year=2008|isbn=3486582852|language=tysk}} ** {{Cite book|last=North|first=Michael|title=Geschichte Mecklenburg-Vorpommerns|publisher=CH Beck|year=2008|series=Beck Wissen|volume=2608|isbn=3406577679|language=tysk}} ** {{Cite book|last=Peterson|first=Gary Dean|title=Warrior kings of Sweden. The rise of an empire in the sixteenth and seventeenth centuries|publisher=McFarland|year=2007|isbn=0786428732}} ** {{Cite book|last=Torke|first=Hans-Joachim|title=Die russischen Zaren 1547-1917|publisher=C.H.Beck|year=2005|edition=3|isbn=3406421059| language=tysk}} ** {{Cite book|last=Wilson|first=Peter Hamish|title=German armies. War and German politics, 1648-1806 |publisher=Routledge|year=1998|series=Warfare og history|isbn=1857281063}} ** {{1911|Great Nordic War}} ** ''Sweden and the Baltic, 1523 – 1721'', av Andrina Stiles, Hodder & Stoughton, 1992 ISBN 0-340-54644-1 ** ''The Struggle for Supremacy in the Baltic: 1600-1725'' av Jill Lisk; Funk & Wagnalls, New York, 1967 ** ''Norges festninger'' av Guthorm Kavli; Universitetsforlaget; 1987; ISBN 82-00-18430-7 ** ''Admiral Thunderbolt'' av Hans Christian Adamson, Chilton Company, 1958 ** ''East Norway and its Frontier'' av Frank Noel Stagg, George Allen & Unwin, Ltd. 1956 {{refslutt}} {{Fotnoteliste}} == Sjå òg == * [[Karl XII av Sverige]] * [[August II av Polen|August II den sterke av Polen]] * [[Peter I av Russland|Peter I den store av Russland]] * [[Freden i Nystad]] == Bakgrunnsstoff == {{Commons|Great Northern War}} * [http://www.algonet.se/~hogman/slkrig_swe17b.htm Summering av det Stora Nordiska Kriget 1700 - 1721] * [http://home.student.uu.se/o/orma1967/teman/krig/stora_nordiska_kriget.htm Stora nordiska kriget] * [http://members.tripod.com/Bengt_Nilsson/Marinhistoria/stora.htm Det stora nordiska kriget (1700-1721)] * [http://www.timelines.info/history/conflict_and_war/18th_&_19th_century_conflicts/great_northern_war/ Great Northern War Timeline] * [http://www.smb.nu/index.php/svenskakrig Svenskt Militärhistoriskt Biblioteks summering av Stora Nordiska Kriget] {{Avtalar i den store nordiske krigen}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Den store nordiske krigen| ]] [[Kategori:Konfliktar i 1700-åra]] [[Kategori:Danske krigar]] [[Kategori:Polske krigar]] [[Kategori:Prøyssiske krigar]] [[Kategori:Osmanske krigar]] [[Kategori:Russiske krigar]] [[Kategori:Saksiske krigar]] [[Kategori:Svenske krigar]] [[Kategori:Norske krigar]] [[Kategori:Konfliktar i 1710-åra]] [[Kategori:Konfliktar i 1720-åra]] [[Kategori:Utvalde artiklar 2013]] [[Kategori:1700-åra i Europa]] [[Kategori:1710-åra i Europa]] [[Kategori:1720-åra i Europa]] nddq98dh6mlirlhkh1anisz4jc2be34 0 25280 3395089 3167004 2022-07-21T18:19:43Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{om|den geologiske formasjonen|guden|guden Vulkan|planeten|planeten Vulkan}} <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:300px;"> [[Fil:Volcano scheme.svg|300px]] {| class="thumbcaption" style="background:transparent;" ! colspan="2" | '''Vulkan''': |- valign="top" | 1. Stort magmakammer<br />2. Grunnfjell<br />3. Kanal<br />4. Base<br />5. Lagergang<br />6. Forgreiningsrøyr<br />7. Lag av oske kasta ut av vulkanen<br />8. Flanke | 9. Lag av lava sende ut av vulkanen<br />10. Hals<br />11. Parasittkjegle<br />12. Lavastraum<br />13. Ventil<br />14. Krater<br />15. Oskesky |}</div></div> [[Fil:MtCleveland ISS013-E-24184.jpg|mini|[[Clevelandvulkanen]] i [[Aleutane]] i [[Alaska]] frå [[Den internasjonale romstasjonen]]]] Ein '''vulkan''' eller '''eldberg''' er ei opning eller sprekk i jordoverflata eller jordskorpa, som gjer at varm, smelta stein, oske og gassar slepp ut frå under overflata. Vulkansk aktivitet der stein vert kasta ut formar ofte fjell eller fjelliknande trekk over ein lengre periode. Vulkanar finn ein vanlegvis der [[jordskorpeplate]]r dreg frå kvarandre eller møter kvarandre. Ein [[midthavsrygg]], til dømes [[Den midtatlantiske ryggen]], kan ha vulkanar som vert skapt av jordskorpeplater som dreg frå kvarandre. [[Eldringen i Stillehavet]] er døme på vulkanar skapt av møtande plater. I motsetnad vert vanlegvis ikkje vulkanar danna der to tektoniske plater glir på langs av kvarandre. Vulkanar kan òg dannast der jordskorpa vert strekt eller tynna ut, slik som [[Riftdalen]] i [[Afrika]] og [[Rio Grande-rifta]] i [[Nord-Amerika]]. Vulkanar kan dannast av [[mantelplum]]mar. Desse såkalla [[heiteflekk]]ane, til dømes ved Hawaii, kan dannast langt frå plategrensene. Heiteflekkvulkanar finn ein òg andre stader i [[solsystemet]], særleg på steinplanater og månar. === Divergerande plategrenser === På midthavsryggar driv to [[jordskorpeplate]]r frå kvarandre. Ny [[havskorpe]] vert danna av varm, smelta stein som sakte vert avkjøla og størknar. Skorpa er svært tynn på midthavsryggar sidan platene dreg i kvar sin retning. Trykket vert frigjeve på grunn av den tynne skorpa og fører til [[adiabatisk prosess|adiabatisk]] utviding og delvis smelting av [[mantel]]en. Denne smeltinga fører til vulkanisme og dannar ny havskorpe. Dei fleste divergente plategrensene finst på havbotn og derfor skjer mesteparten av vulkanaktiviteten under sjøen. [[Black smoker]] eller svartrøykarar er døme å denne typen vulkansk aktivitet. Der midthavsryggen kjem over havnivå vert det danna vulkanske øyar, som til dømes [[Island]]. === Konvergente plategrenser === [[Subduksjonssoner]] er stader der to plater, vanlegvis ei havplate og ei kontinentalplate kolliderer. I dette tilfellet forsvinn havplata under kontinentalplata og dannar ei djup havgrøft like utanfor kysten. Skorpa vil då smelte på grunn av varmen frå mantelen og verte [[magma]]. Dette kjem av at vassinnhaldet fører til lågare smeltepunkt. Magmaen som vert danna her er ofte veldig [[viskositet|viskøs]] på grunn av det store innhaldet av [[silika]] og kjem sjeldan til overflata, men vert kjølt ned i djupet. Når han derimot kjem til overflata vert det danna ein vulkan. Typiske døme på denne typen vulkanar er [[Etna]] og vulkanane i [[Eldringen i Stillehavet]]. === Heiteflekk === [[Heiteflekk]]ar ligg vanlegvis ikkje på ryggane til jordskorpeplatene, men over [[mantelplum]]mar, der [[konveksjon]] i jorda sin [[mantel]] dannar søyler med varmt stoff som stig til dei møter jordskorpa, som har ein tendens til å vere tynnare enn i andre stader på Jorda. Temperaturen i plummen får skorpa til å smelte og danne kanalar der [[magma]]en kan trenge gjennom. Sidan jordskorpeplatene flyttar seg medan mantelplummane er stasjonære vil kvar vulkan etter kvart verte sovande og ein ny vulkan vert danna der jordskorpa flyttar seg over heiteflekken. Ein meiner at [[Hawaiiøyane]] har vorte danna på denne måten. == Eigenskapar == [[Fil:Pu`u `O`o crater 2007.jpg|mini|venstre|Innsida av eit krater til vulkanen Pu{{okina}}u {{okina}}Ō{{okina}}ō sett frå lufta]] Den vanlegaste oppfatninga av ein vulkan er eit kjegleforma fjell som spyr ut [[lava]] og giftige [[vulkangass|gassar]] frå eit [[vulkankrater|krater]] på toppen. Dette skildrar berre ein av mange typar vulkanar og eigenskapane til vulkanar er langt meir komplisert. Oppbygginga og åtferden til vulkanar er avhengig av mange faktorar. Nokre vulkanar har kuperte toppar forma av [[lavadom]]ar i staden for eit krater på toppen, medan andre vulkanar har landskap som massive [[platå]]. Ventilar som støter ut vulkansk materiale (lava, som er namnet til magma som har kome opp på overflata, og [[vulkansk oske|oske]]) og gassar (hovudsakleg damp og magmatiske gassar) kan ein finne kor som helst på vulkanen. Mange av desse ventilane dannar mindre kjegler som den i [[Pu'u 'Ō'ō|Pu{{okina}}u {{okina}}Ō{{okina}}ō]] på eine sida av [[Kīlauea]] på [[Hawaii]]. [[Fil:Rinjani 1994.jpg|mini|[[Indonesia]] - [[Lombok]]: [[Rinjani]] - utbrot i 1995]] Andre vulkantypar er mellom anna [[kryovulkan]]ar (eller isvulkanar), særleg på nokre månar av [[Jupiter]], [[Saturn]] og [[Neptun]]; og [[slamvulkan]]ar, som er formasjonar som ofte ikkje er assosiert med magmatisk aktivitet. Aktive slamvulkanar har ofte lågare temperaturar enn eldvulkanar, bortsett frå når slamvulkanar eigentleg er ventilar på ein eldvulkan. === Skjoldvulkan === [[Fil:PahoehoeLava.jpg|mini|Arm av ein [[lava|pāhoehoe]] strekkjer seg over ein veg i [[Kalapana på Hawaii|Kalapana]] i den austlege riftsonen til vulkanen [[Kilauea|Kīlauea]] på [[Hawaii]].]] {{detaljar|Skjoldvulkan}} [[Hawaii]] og [[Island]] er døme på stader der vulkanar støter ut store mengder [[basalt]]isk [[lava]] i ikkje-eksplosive utbrot som gradvis byggjer opp vide fjell med ein skjoldliknande profil. Lavaen deira er generelt svært varm og flytande og kan derfor strøyme over lange avstandar. Den største skjoldvulkanen på Jorda, [[Mauna Loa]], stig over 9&nbsp;000 m opp frå djuphavsbotn, er 120 km i diameter og og dannar ein del av sjølve øya [[Øya Hawaii|Hawaii]], i lag med andre skjoldvulkanar som [[Mauna Kea]] og [[Kīlauea]]. [[Olympus Mons]] på [[Planeten Mars|Mars]] er den største skjoldvulkanane i [[solsystemet]]. Mindre utgåver av skjoldvulkanar er ''lavakjegler'' og ''lavahaugar''. === Sinderkjegle === {{detaljar|Vulkankjegle}} ''[[Vulkankjegle]]r'' eller ''[[sinderkjegle]]r'' oppstår i samband med utbrot som stort sett kastar ut små bitar av [[vulkansk slagg|slagg]] eller [[tuff|pyroklastisk]] stein (begge ser ut som slagg eller [[sinders]] og derfor namnet på vulkantypen), som byggjer seg opp rundt opninga. Desse utbrota kan vere forholdsvis kortvarige og produsere kjegleforma åsar med høgder på 30 til 400 meter. Dei fleste sinderkjeglene har berre eitt utbrot. Sinderkjegler kan dannast som sideventilar til større vulkanar eller oppstå på eiga hand. [[Parícutin]] i [[Mexico]] og [[Sunset Crater]] i [[Arizona]] er døme på sinderkjegler. === Stratovulkanar === [[Fil:Aa large.jpg|mini|I motsetnad til pāhoehoe dannar ʻAʻā (utalt A-a) grov og taggete lavastraum.]] {{detaljar|stratovulkan}} ''[[Stratovulkan]]ar'' er høge, kjegleforma fjell som består av lavastraumar og anna som er kasta ut av vulkanen i forskjellige lag. Det er dei forskjellige laga (stratum) som har gjeve namn til denne typen vulkanar. Stratovulkanar vert òg kalla komposittvulkanar. Klassiske døme er [[Fuji-fjellet]] i [[Japan]], [[Mayon]] på [[Filippinane]] og [[Vesuv]] og [[Stromboli]] i [[Italia]]. === Supervulkanar === {{detaljar|Supervulkan}} ''Supervulkan'' er eit populært uttrykk for ein stor vulkan som vanlegvis har ein større [[kaldera]] og som potensielt kan skape katastrofar på enorm, stundom kontinental, skala. Slike utbrot kan føre til lågare global temperatur i mange år etter utbrotet på grunn av dei store mengdene med [[svovel]] og [[oske]] som vert kasta ut. Dette er den farlegaste av alle vulkantypar. Døme på denne typen vulkanar er [[Yellowstone Caldera]] i [[Yellowstone nasjonalpark]] vest i [[USA]], [[Lake Taupo]] i [[New Zealand]] og [[Tobasjøen]] på [[Sumatra]] i [[Indonesia]]. Supervulkanar er vanskeleg å identifisere på grunn av dei store områda dei dekkjer. [[Store vulkanområde]] vert òg rekna som supervulkanar på grunn av dei store mengdene [[basalt]]isk lava som vert kasta ut. === Undersjøiske vulkanar === {{detaljar|Undersjøisk vulkan}} [[Fil:Nur05018-Pillow lavas off Hawaii.jpg|mini|venstre|Putelava ([[NOAA]])]] ''[[Undersjøisk vulkan|Undersjøiske vulkanar]]'' er vanlege på djuphavsbotn. Nokre er aktive og i grunt vatn kan dei kasta ut damp og stein høgt over havoverflata. Mange andre ligg på så store djup at den enorme vekta av alt vatnet over dei hindrar eksplosive utbrot av damp og gassar, men ein kan oppdaga dei med [[hydrofon]]ar og misfarging av vatnet på grunn av [[vulkansk gass|vulkanske gassar]]. Sjølv store undersjøiske utbrot kan oppstå utan at ein merkar det på overflata. Som følgje av rask avkjøling i vatn samanlikna med luft og auka oppdrift dannar undersjøiske utbrot ofte bratte søyler over vulkanventilane deira samanlikna med vulkanar på landoverflata. Dei kan verte så høge at dei bryt havoverflata og dannar nye øyar. [[Lava|Putelava]] er vanleg i samband med undersjøiske vulkanar. === Subglasiale vulkanar === {{detaljar|Subglasial vulkan}} [[Fil:Herðubreið-Iceland-2.jpg|mini|[[Herðubreið]], ein av [[tuya]]ene på [[Island]] ]] ''[[Subglasial vulkan|Subglasiale vulkanar]]'' oppstår under ein [[iskalott]]. Dei består av flat lavautstrøyming på toppen av utstrekt putelava og [[palagonitt]]. Når iskalotten smeltar kollapsar lavaen på toppen og dannar fjell med flate toppar. Så kollapsar putelavaen og gjev ei fjellside med vinkel på 37,5 °. Desse vulkanane vert òg kalla [[platåfjell]], [[tuya]] eller (meir sjeldan) moberg. Gode døme på denne typen vulkanar finn ein på Island og [[British Columbia]]. Opphavet til uttrykket kjem frå [[Tuya Butte]], som er ein av fleire tuyaer i området ved [[elva Tuya]] og [[Tuyafjella]] nord i British Columbia. Tuya Butte var den første av denne typen vulkan som vart analysert og namnet har derfor sidan vorte nytta på alle vulkanformasjonar av denne typen. == Vulkansk materiale == === Lavasamansetting === [[Fil:Lava channel overflow.JPG|mini|Pāhoehoe [[lava]]straum på [[øya Hawaii]]. Bilete viser få overløp av hovudkanalen til lavaen.]] Ein annan måte å klassifisere vulkanar på er etter kva samansetting [[lava]]en som veltar ut har, sidan dette påverkar forma til vulkanen. Lava kan generelt klassifiserast i fire forskjellige grupper (Cas & Wright, 1987): * Viss [[magma]]en inneheld mykje (>63 %) med [[silika]] vert lavaen kalla [[felsisk]]. ** Felsisk lava (eller [[rhyolitt]]ar) er ofte svært [[viskositet|viskøs]] (renn sakte) og vert spydd ut som kuplar eller eller korte, avgrensa straumar. Viskøs lava dannar som regel [[stratovulkan]]ar eller [[lavadom]]ar. [[Lassen Peak]] i [[California]] er eit døme på ein vulkan danna av felsisk lava og er eigentleg ein stor lavadom. ** Sidan silikat magma er så viskøs fangar dei ofte flyktige gassar, som kan føre til katastrofale utbrot og etter kvart danne stratovulkanar. [[Pyroklastisk straum|Pyroklastiske straumar]] ([[ignimbritt]]ar) er særs farlege produkt ved slike vulkanar, sidan dei består av smelta vulkansk oske som er for tung til å gå opp i atmosfæren slik at dei i staden raser ned fjellsida og kan fare langt unna ventilane under store utbrot. Ein har registrert temperaturar opp til 1&nbsp;200&nbsp;°C i pyroklastiske straumar, noko som vil sette fyr på alt som kjem i vegen og kan ofte dekke eit område med fleire meter med oske. I [[Alaska]] finn ein [[Valley of Ten Thousand Smokes]], som vart skapt av utbrotet til [[Novarupta]] nær [[Katmai]] i [[1912]] og er eit døme på avleiring etter ein tjukk pyroklastisk straum eller [[ignimbritt]]avleiringar. Vulkansk oske som er lett nok til å verte kasta opp i atmosfæren kan fare mange kilometer før ho fell til bakken som [[tuff]]. * Om magmaen inneheld 52–63 % silika, har lavaen ein ''intermediær'' samansetting. ** Desse «[[Andesitt|andesittiske]]» vulkanane oppstår generelt berre over [[subduksjonssone]]r (t.d. [[Merapi]] i [[Indonesia]]). * Om magmaen inneheld mellom 52 % og 45 % silika vert lavaen kalla [[mafisk]] (fordi han inneheld større mengder [[magnesium]] (Mg) og [[jern]] (Fe) eller [[basalt]]ar. Denne typen lava er vanlegvis mykje mindre viskøs enn rhyolittisk lava etter kva [[temperatur]] dei har under utbrotet. Dei er òg som regel varmare enn felsisk lava. Mafisk lava oppstår mange stader: ** [[Midthavsrygg]]ar, der to havplater dreg frå kvarandre og basaltisk lava pressar seg opp som lavaputer mellom dei for å fylle gapet. ** [[Skjoldvulkan]]ar (t.d. [[Hawaii]], inkludert [[Mauna Loa]] og [[Kīlauea]]), både på land og i havet. ** Som [[Flodbasalt|kontinentale flodbasaltar]]. * Magma med mindre enn 45 % silika produserer [[ultramafisk]] lava. Ultramafiske straumar, òg kalla [[komatiitt]]ar, er svært sjeldne, og svært få har faktisk hatt utbrot på jordoverflata sidan [[proterozoikum]] då varmen frå jorda var kraftigare. Dei er (eller var) den varmaste typen lava og truleg meir flytande enn vanleg mafisk lava. === Lavastruktur === To typar lava har fått namn etter overflatestrukturen deira: {{okina}}A{{okina}}a (uttale {{IPA|[ʔaʔa]}}) og [[pāhoehoe]] (uttalt {{IPA|[paːho͡eːho͡eː]}}). Begge orda har opphav frå [[Hawaii]]. {{okina}}A{{okina}}a har ei ru og klinkeaktig overflate, og dei fleste typar viskøs og varm lava ser slik ut. Sjølv basaltisk eller mafisk straum kan ha lavastruktur som {{okina}}a{{okina}}a, særleg i utbrot der mykje masse vert kasta ut på ein gong og fjellsida er bratt. Pāhoehoe er lava med glatt og ofte trådaktig eller rynktete overflate og oppstår vanlegvis frå meir flytande lava. Vanlegvis er det berre mafiske straumar som dannar pāhoehoe sidan dei ofte har utbrot med høgare temperaturar eller har den rette kjemiske blandinga som gjer at dei er tynnare. == Vulkansk aktivitet == [[Fil:Volcano q.jpg|mini|[[Sprekkvulkan]] og lavakanal.]] [[Fil:Volcano.jpeg|mini|[[Mount St. Helens]] i mai 1980, kort tid etter [[utbrotet til Mount St. Helens i 1980|utbrotet 18. mai]]]] Ein populær måte å klassifisere magmatiske vulkanar på er etter kor ofte dei har utbrot. Dei som ofte har utbrot vert kalla '''aktive''', og dei som har hatt utbrot tidlegare, men som no er rolege vert kalla '''[[sovande vulkan|sovande]]'''. Dei som ikkje har hatt utbrot i historisk tid vert kalla '''utdøydd'''. Desse populære klassifiseringane, og særleg å klassifisere ein vulkan som utdøydd, har inga meining for forskarar. Dei nytta klassifiseringar som viser til prosessane som forma ein spesifikk vulkan og prosessane under utbrota som skapte forma han har. Det finst eigentleg ikkje ein konsensus hos vulkanologar om korleis ein skal definere ein «aktiv» vulkan. Levetida til ein vulkan kan variere frå månader til fleire millionar år og slike karakteristikkar er stundom meingingslause samanlikna med levetida til menneske eller til og med sivilisasjonar. Til dømes har mange av Jorda sine vulkanar hatt mange utbrot dei siste par tusen åra, men mange viser ikkje fortida teikn på utbrot. Med tanke på den lange levetida til slike vulkanar er dei særs aktive. I løpet av eit menneskeliv er dei derimot ikkje særleg aktive. Forskarar reknar vanlegvis ein vulkan som '''aktiv''' om han er i utbrot eller syner teikn på uro, som uvanleg jordskjelvsaktivitet eller vesentleg gassutslepp. Mange forskarar reknar òg ein vulkan som aktiv om han har hatt utbrot i historisk tid. Det er viktig å merke seg at lengda på historisk tid varierer frå region til region, i [[Middelhavet|Middelhavsområdet]] meir enn 3000 år bakover i tid, men på Hawai berre litt meir enn 200 år. Smithsonian Global Volcanism Program sin definisjon for ein aktiv vulkan er at han har hatt utbrot i løpet av dei siste 10&nbsp;000 åra. '''Sovande''' vulkanar er dei som ikkje er aktive no for tida (som definert over), men kan verte aktive eller få nye utbrot igjen. Det hender derimot ofte at vulkanar som forskarar reknar som ''aktive'' vert omtalt som ''sovande'' av ikkje-fagpersonar eller i media. '''Utdøydde''' vulkanar er dei som forskarane reknar ikkje vil få utbrot igjen. Om ein vulkan verkeleg er utdøydd eller ikkje er ofte vanskeleg å avgjere. Sidan [[kaldera]]en til «supervulkanar» kan ha ein utbrotssyklus på millionar av år kan ein kaldera som ikkje har hatt utbrot på titusenvis av år vert rekna som sovande og ikkje utdøydd. [[Yellowstone Caldera]] i [[Yellowstone nasjonalpark]] er minst to millionar år gammal, men har ikkje hatt kraftige utbrot i om lag 640&nbsp;000 år, sjølv om det har vore noko aktivitet i nyare tid. Det har vore hydrotermale utbrot for mindre enn 10&nbsp;000 år sidan og lavastraumar for om lag 70&nbsp;000 år sidan. På grunn av dette vert ikkje Yellowstone Caldera rekna som utdøydd. Faktisk produserer kalderaen ofte [[jordskjelv]], har eit særs aktivt geotermisk system og fører til at jordoverflata hever seg. == Kjende vulkanar == {{detaljar|Vulkanar i verda}} Dei 16 noverande [[dekadevulkan]]ane er: :{| | width=50% | * [[Avatsjinskij]]-[[Korjakskij]], [[Kamtsjatkahalvøya|Kamtsjatka]] i [[Russland]] * [[Vulkanen Colima|Colima]] i [[Mexico]] * [[Etna]] på [[Sicilia]] i [[Italia]] * [[Galeras]] i [[Colombia]] * [[Mauna Loa]] på [[Hawaii]] i [[USA]] * [[Mount Merapi på Sentral-Java|Merapi]] på [[Indonesia]] * [[Nyiragongo]] i [[Den demokratiske republikken Kongo]] * [[Mount Rainier]] i [[Washington]] i [[USA]] | width=50% | * [[Sakurajima]] på [[Japan]] * [[Vulkanen Santamaria|Santamaria/Santiaguito]] i [[Guatemala]] * [[Santoríni]] i [[Hellas]] * [[Vulkanen Taal|Taal]], [[Filippinane]] * [[Teide]] på [[Kanariøyane]] i [[Spania]] * [[Ulawun]] i [[Papua New Guinea]] * [[Unzen]] i [[Japan]] * [[Vesuv]] i [[Italia]] |} == Konsekvensar av vulkanutbrot == [[Fil:Volcanic injection.svg|mini|venstre|Vulkansk «innsprøyting»]] [[Fil:Mauna Loa atmospheric transmission.png|mini|Solstrålingsreduksjon på grunn av vulkanutbrot.]] [[Fil:TOMS SO2 time nov03.png|mini|Svoveldioksidutslepp frå vulkanar.]] [[Fil:SO2 Galapagos 20051101.jpg|mini|Gjennomsnittleg svoveldioksidkonsentrasjon ver Sierra Negra-vulkanen på [[Galapagos]] frå 23. oktober til 1. november 2005]] Det er mange forskjellige former for vulkansk aktivitet og utbrot, som [[freatisk utbrot]] (dampgenererete utbrot), eksplosive utbrot med høgsilikalava (t.d. [[rhyolitt]], utstrøymande utbrot av lågsikilalava (t.d. [[basalt]]), [[pyroklastisk straum]], [[lahar]] (gravitetsstraum) og [[karbondioksid]]utslepp. Alle desse aktivitetane kan utgjere fare for menneske. [[Jordskjelv]], [[varmekjelde]]r, [[fumarole]]r, gjørmehol og [[geysir]]ar er ofte tilknytt vulkansk aktivitet. Konsentrasjonen av forskjellige vulkanske gassar kan varierer stort frå ein vulkan til ein annan. [[Vassdamp]] utgjer vanlegvis den største delen av vulkanske gassar, etterfølgd av [[karbondioksid]] og [[svoveldioksid]]. Andre viktige vulkanske gassar er [[hydrogensulfid]], [[hydrogenklorid]] og [[flussyre]]. Mange andre mindre spor av andre gassar er òg ein del av vulkanutbrot, som [[hydrogen]], [[karbonmonoksid]], [[halokarbon]]ar, organiske stoff og flytkige metallklorid. Store, eksplosive vulkanske utbrot sprøytar vassdamp, karbondioksid, svoveldioksid, hydrogenklorid, flussyre og oske (pulverisert stein og [[pimpstein]]) inn i [[stratosfære]]n til høgder omkring 16-32 km over jordoverflata. Den viktigaste innverknaden av desse injeksjonane er omdanninga av svoveldioksid til [[svovelsyre]], som raskt kondenserer i stratosfæren til ørsmå [[sulfat]][[aerosol]]ar. Aerosolane aukar [[albedo]]en til Jorda, altså refleksjonen av solstrålene tilbake til verdsrommet, og på den måten vert den nedre delen av [[jordatmosfæren]] eller [[troposfæren]]. Dei absorberer også varmestråling frå jordoverflata slik at stratosfæren vert oppvarma. Fleire utbrot dei siste hundreåra har ført til eit fall i den gjennomsnittlege temperaturen på jordoverflata i periodar på eitt til tre år. Sulfataerosolane skapar òg kompliserte kjemiske forhold på overflata si, som endrar dei kjemiske klor- og nitogenstoffa i stratosfæren. Denne effekten, i lag med auka stratosfærisk klornivået frå [[KFK]]-forureining, skapar klormonoksid som øydelegg [[ozon]]. Når aerosolane veks og koagulerer fell dei ned i den øvre troposfæren der dei fungerer som [[kondensasjonskjerne]]r for [[cirrus]]skyer og slik påverkar strålingsbalansen til Jorda. Det meste av hydrogekloriden og flussyra vert løyst opp i vassdropane og fell ned til overflata som [[sur nedbør]]. Den injiserte oska fell òg gradvis frå stratosfæren og det meste av denne er borte i løpet av nokre dagar eller eit par veker. I tillegg til alt dette sprøytar vulkanar ut [[drivhusgass]]en karbondioksid og er slik ei kjelde for [[karbon]] i biogeokjemiske syklusar. Gassutslepp frå vulkanar er ein natuleg medverknad til sur nedbør. Vulkanar slepp ut om lag 130 til 230 teragram karbondioksid kvart år.<ref>{{kjelde www|url=http://volcanoes.usgs.gov/Hazards/What/VolGas/volgas.html|tittel=Volcanic Gases and Their Effects|vitja=16. juni 2007|utgjevar=U.S. Geological Survey|format=HTML}}</ref> Vulkanutbrot kan sprøyte ut store mengder aerosolar i jordatmosfæren. Store utslepp kan skape visuelle effektar som uvanleg fargerike solnedgangar og påverke det globale klimaet ved nedkjøling. Vulkanutbrot kan òg vere nyttig ved at dei tilfører næringsstoff til jordsmonnet via forvitring av vulkansk stein. Desse frodige jordsmonna gjev gode vekstviklår for planter og forskjellige avlingar. Vulkanutbrot kan òg skape nye øyar då magmaen vert avkjølt når det kjem i kontakt med vatn. == Vulkanar på andre himmelekamar == [[Fil:Olympus Mons.jpeg|mini|[[Olympus Mons]] er det høgaste kjende fjellet i [[solsystemet]] vårt og ligg på [[planeten Mars]].]] [[Månen]] til jorda har ingen store vulkanar og ingen noverande vulkansk aktivitet, men det er spor her som tyder på at han framleis har ein delvis smelta kjerne.<ref>{{artikkelkjelde| forfattar=M. A. Wieczorek| forfattar2= B.L. Jolliff| forfattar3=A. Khan| forfattar4=M.E. Pritchard| forfattar5=B. P. Weiss| forfattar6=J.G. Williams| forfattar7=L.L. Hood| forfattar8=K. Righter| forfattar9=C.R. Neal| forfattar10=C.K. Shearer| forfattar11= I. S. McCallum| forfattar12= S. Tompkins| forfattar13=B.R. Hawke| forfattar14=C. Peterson| forfattar15= J. Gillis| forfattar16= B. Bussey | tittel=The Constitution and Structure of the Lunar Interior | publikasjon=Reviews in Mineralogy and Geochemistry | utgjevingsår=2006 | bind=60 | nummer=1 | side=221–364 | url=http://rimg.geoscienceworld.org/cgi/content/extract/60/1/221|vitja=2006-09-05 }}</ref> Månen har derimot mange vulkanske kjenneteikn som [[månehav]] (dei mørkare felta ein kan sjå på overflata), [[rille]]r og [[månekuppel|kuplar]]. [[Planeten Venus|Venus]] har ei overflate som består av 90 % [[basalt]], noko som indikerer at vulkanisme spelte ei stor rolle i utforminga av overflata. Planeten kan ha hatt store vulkanske utbrot for om lag 500 millionar år sidan<ref>{{kjelde www| forfattar=D.L. Bindschadler | år = 1995 | url = http://www.agu.org/journals/rg/rg9504S/95RG00281/index.html | tittel = Magellan: A new view of Venus' geology and geophysics | utgjevar = American Geophysical Union | språk = engelsk | vitja = 4. september 2006}}</ref> ut frå det forskarane kan sei om tettleiken av nedslagskrater på overflata. Lavastraumane er omfattande og former for vulkanisme som ein ikkje ser på jorda kan òg oppstå. Endringar i planeten sin atmosfære og observasjonar av lynnedslag kan tyde på vulkansk aktivitet, men det er ikkje stadfesta at Venus er vulkansk aktiv. Radarbilete av [[Magellansonden]] synte at det nyleg hadde vore vulkansk aktivitet frå den høgaste vulkanen på Venus, [[Maat Mons]], i form av oskestraumar nær toppen og på nordsida. Det er fleire utdøydde vulkanar på [[planeten Mars|Mars]].Fire av desse er enorme skjoldvulkanar som er langt større enn dei ein finn på jorda. Desse er [[Arsia Mons]], [[Ascraeus Mons]], [[Hecates Tholus]], [[Olympus Mons]] og [[Pavonis Mons]]. Desse vulkanane har vore utdøydde i mange millionar år,<ref name="ESAmarsvolcanoes">{{kjelde www|url=http://www.esa.int/esaMI/Mars_Express/SEMLF6D3M5E_0.html|tittel=Glacial, volcanic and fluvial activity on Mars: latest images |utgjevar=[[European Space Agency]]|vitja=17. august 2006|dato=25. februar 2005}}</ref> men den europeiske «[[Mars Express]]» har funne spor etter mogeleg vulkansk aktivitet på Mars i nyare tid.<ref name="ESAmarsvolcanoes"/> [[Fil:Tvashtarvideo.gif|mini|venstre|Vulkanen [[Tvashtar Paterae|Tvashtar]] sprøytar ut materiale på overflata av [[planeten Jupiter|jupiterm]]ånen [[jupitermånen Io|Io]].]] [[planeten Jupiter|Jupiter]] sin [[måne]] [[månen Io|Io]] er den mest vulkansk aktive lekamen i solsystemet på grunn av tidvasskreftene frå Jupiter. Han er dekt med vulkanar som spyr ut [[svovel]], [[svoveldioksid]] og [[silikat]]steinar og som følgje av dette endrar Io overflate konstant. Lavaen her er den varmaste ein kjenner til i heile solsystemet med temperaturar over 1500&nbsp;°C. I februar 2001 oppstod det største vulkanske utbrotet i solsystemet på Io.<ref>[http://www2.keck.hawaii.edu/news/archive/eruption/ ''Exceptionally Bright Eruption on lo Rivals Largest in Solar System'', Nov. 13, 2002]</ref> [[Månen Europa|Europa]], den minste av dei fire store Jupitermånane ser òg ut til å ha eit aktivt vulkansystem, bortsett frå at vulkanaktiviteten berre består av vatn, som frys til is på den iskalde overflata. Denne prosessen vert kalla [[kryovulkanisme]] og er tilsynelatande mest vanleg på dei ytre planetane i [[solsystemet]]. I 1989 observerte romsonden [[Voyager 2]] [[kryovulkan]]ar (isvulkanar) på [[månen Triton|Triton]], ein av [[planeten Neptun|Neptun]] sin måne og i 2005 fotograferte sonden [[Cassini-Huygens]] [[månen Enceladus|utbrot av ispartiklar frå Enceladus]], ein av [[Saturn]] sin månar.<ref>[http://www.pparc.ac.uk/Nw/enceladus.asp PPARC, ''Cassini Finds an Atmosphere on Saturn's Moon Enceladus'']</ref> Utsleppet bestod av [[vatn]], [[flytande nitrogen]], støv og [[metan]]samansettingar. Cassini-Huygens fann òg bevis for ein kryovulkan som slapp ut metan på Saturnmånen [[månen Titan|Titan]], og ein meiner at dette er ei av dei viktigaste kjeldene for at det finst metan i atmosfæren til månen.<ref>[http://www.newscientist.com/article.ns?id=dn7489 NewScientist, ''Hydrocarbon volcano discovered on Titan'', 8th June 2005]</ref> Det finst òg ein teori om at det kryovulkanisme på Kuiperbeltelekamen [[50000 Quaoar|Quaoar]]. == Etymologi == Ein meiner at ordet ''vulkan'' kjem frå [[Vulcano]], ei vulkansk øy i [[Dei eoliske øyane]] i [[Italia]], som igjen har fått namnet sitt frå [[Vulcan]], [[eld]]guden i [[romersk mytologi]]. Studiet av vulkanar vert kalla [[vulkanologi]]. == I kultur == === Tidlegare tru === [[Fil:Kircherearthfires.jpg|mini|Kircher sin modell for Jorda sine indre brannar, frå ''Mundus Subterraneus'']] Mange kjelder i antikken tileigna vulkanutbrot overnaturlege årsaker, som at det var handlinga til ein [[gud]] eller [[halvgud]]. Ein av dei første forslaga ein veit om som prøver seg på ein meir vitskapleg løysing er [[jesuittar|jesuitten]] [[Athanasius Kircher]] (1602–1680), som var vitne til utbrot på [[Etna]] og [[Stromboli]], og som så vitja krateret ved [[Vesuv]]. Han gav ut ein artikkel der han meinte at ein brann i senter av Jorda var forbunde til fleire andre mindre brannar ved å brenne [[svovel]], [[asfalt]] og [[kol]]. Det kom fleire forklaringar til kvifor vulkanar oppfører seg som dei gjer før ein utvikla teorien om [[mantel]]en som eit halvsolid stoff. I fleire tiår etter at ein kjende til samanpressing og [[radioaktivitet|radioaktive]] stoff som varmekjelder vart ikkje desse rekna som mogelege kjelder til varmen under jorda. Ein trudde lenge at vulkansk aktivitet kom av kjemiske reaksjonar og eit tynt lag av smelta stein nær overflata. === Heraldikk === Vulkanar framtrer som eit [[våpenbilete]] i [[heraldikk]]. [[Fil:DirkvdM irazu 1.jpg|mini|590px|center|[[Irazú]] på Costa Rica]] == Sjå òg == * [[Plinisk utbrot]] * [[Typar vulkanutbrot]] * [[Varsling av vulkansk aktivitet]] * [[Vulkanobservatorium]] * [[Geomorfologi]] * [[Geovitskap]] * [[Vulkansk slette]] * [[Vulkansk gass]] * [[Tsunami]] '''Lister''' * [[Vulkanar på Jorda]] * [[Utanomjordiske vulkanar]] * [[Vulkaneksplosivitetsindeks]] * [[Typar vulkanutbrot]] * [[Dødlegaste naturkatastrofar]] == Litteratur == * {{kjelde bok | forfattar=Marti, Joan and Ernst, Gerald. | tittel=Volcanoes and the Environment | forlag=Cambridge University Press | utgjeve=2005 | id=ISBN 0-521-59254-2}} * Macdonald, Gordon A., and Agatin T. Abbott. (1970). <cite>Volcanoes in the Sea</cite>. University of Hawaii Press, Honolulu. s. 441. * Ollier, Cliff. (1988). <cite>Volcanoes</cite>. Basil Blackwell, Oxford, UK, ISBN 0-631-15664-X (hardback), ISBN 0-631-15977-0 (paperback). * [[Haraldur Sigurðsson]], ed. (1999) ''Encyclopedia of Volcanoes''. Academic Press. ISBN 0-12-643140-X. * Cas, R.A.F. and J.V. Wright, 1987. <cite>Volcanic Successions</cite>. Unwin Hyman Inc. 528p. ISBN 0-04-552022-4 == Fotnotar == {{fotnoteliste}} == Bakgrunnsstoff == {{commons2|Volcano}} * [http://www.volcano.si.edu/ Smithsonian Institution - Global Volcanism Program] * [http://volcano.und.nodak.edu/vwdocs/glossary.html Vulkanske og geologiske uttrykk frå vulkanologien] * [http://www.whoi.edu/page.do?pid=12461 Vulkaninformasjon frå Deep Ocean Exploration Institute], [[Woods Hole Oceanographic Institution]] * [http://science.howstuffworks.com/volcano.htm/printable ''How Volcanoes Work'' av Tom Harris] * [http://www.volcanolive.com/ Volcano Live - John Seach] * [http://video.google.com/videoplay?docid=7454889662266170860&q Google Video: Vulkanutbrot] * [http://www.worldvolcanoes.info/map.html Vulkanar i verda på Google Maps] * [http://video.nationalgeographic.com/video/player/environment.html?bctref=volcano-eruptions Vulkanvideoar frå National Geographic] {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Vulkanar| ]] [[Kategori:Platetektonikk]] [[Kategori:Vulkanologi]] [[Kategori:Geologiske prosessar]] [[Kategori:Geologiske farar]] [[Kategori:Klimapådrag]] [[Kategori:Økologisk rekkefølge]] [[Kategori:Utvalde artiklar 2012]] rp9ncbve1qbaz7jg8nhtsywf26ggdmf 0 39880 3395112 3336163 2022-07-22T11:38:55Z 194.19.36.2 Endret fra finsk til kvensk (stedsnavn), da stedsnavnet Rässikäinen er vedtatt som et kvensk stedsnavn iht. stedsnavnloven, og etter kvenske rettskrivingsprinsipper. wikitext text/x-wiki {{Infoboks norsk stad |namn = Sørkjosen |bilete = |biletstorleik = |bilettekst = |kart = |kartstorleik = |karttekst = |kommune = Nordreisa |fylke = Troms og Finnmark |tettstadnummer = 8181 |latd=69 |latm=47 |lats=21 |latNS= |longd=20 |longm=57 |longs=3 |longEW= |postnummer = 9152 SØRKJOSEN |ferdselsårer = {{Europaveg|6}} |innbyggjarnemning = |preposisjon = i }} '''Sørkjosen''' (samisk: Reaššegeahči, [[kvensk]]: Rässikäinen <ref>Jørn Sandnes og Ola Stemhaug (red): ''Norsk stadnamnleksikon''. Det Norske Samlaget, Oslo, 1997. ISBN 82-521-4905-7</ref>) er ein [[tettstad]] med {{beftett|8181}} i [[Nordreisa kommune]] i [[Troms og Finnmark fylke|Troms og Finnmark]]. Staden ligg ved [[Reisafjorden]], om lag 5 km nordvestom [[Storslett]]. [[E6]] går gjennom Sørkjosen. Sørkjosen har også flyplass som dekkjer Nordreisa, Kvænangen, Skjærvøy og delar av Kåfjord kommune. Widerøe har ruter til Tromsø, Hammerfest og Kirkenes frå [[Sørkjosen lufthamn]]. == Kjelder == * [http://www.ssb.no/emner/01/01/20/tettstedkart/fylke19.pdf Kart frå SSB over tettstadgrenser i Troms.] == Referansar == {{fotnoteliste}} {{spire|geografi|Troms og Finnmark}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Busetnader i Nordreisa]] [[Kategori:Tettstader i Troms og Finnmark]] qn9zimctce3dv6tl7uyob5eflpmg84o 0 89417 3395029 3271524 2022-07-21T13:07:19Z 85.165.254.197 Http link endret wikitext text/x-wiki {{koord|59|13|05|N|10|27|47|E|type:isle_region:NO-07|vising=tittel}} [[Fil:Barneskjær fra Fjærholmen.jpg|mini|Barneskjær sett frå [[Fjærholmen]]{{foto|Lars Åge Kamfjord}}]] '''Barneskjær''' er ei øy i [[Færder kommune]] i [[Vestfold og Telemark fylke|Vestfold og Telemark]].<ref>{{Kjelde www |url = https://stadnamn.kartverket.no/fakta/426034|tittel = Barneskjær |vitja = 2018-01-24| utgjevar = Kartverket / Faktaark}}</ref> Ho ligg rett utanfor [[Nesbrygga]] på [[Øya Nøtterøy|Nøtterøy]], sør for [[Føynland]]. Øya har eit areal på om lag 39 [[dekar]]. Tidlegare [[Nøtterøy kommune]] kjøpte øya av Markus O. Korsnes for 200&nbsp;000 kroner i [[1968]] til bruk som friareal. Barneskjær er mykje vitja av skuleklassar og organisasjonar. Det er eitt hus på øya bygd i [[1924]], og det vert leigd ut for kortare periodar. Det er ikkje straum på øya, så kjøkenutstyret i det [[stavernsgul]]e huset vert drive av gass. Det er ei brygge på øya med plass til 4-5 båtar. På Barneskjær er det òg fleire [[Tyskland|tyske]] [[bunkers]]ar i fjellet som stammar frå [[andre verdskrigen]]. == Kjelder == {{refstart}} {{refslutt}} https://www.berganvel.no/web/bv.nsf/prod/faq.htm s8svrcqb346dovm1rvpdb7x2atedhxs 3395031 3395029 2022-07-21T13:44:48Z Ranveig 39 Attenderulla endring gjord av [[Special:Contributions/85.165.254.197|85.165.254.197]] ([[User talk:85.165.254.197|diskusjon]]) til siste versjonen av [[User:Anne-Sophie Ofrim|Anne-Sophie Ofrim]] wikitext text/x-wiki {{koord|59|13|05|N|10|27|47|E|type:isle_region:NO-07|vising=tittel}} [[Fil:Barneskjær fra Fjærholmen.jpg|mini|Barneskjær sett frå [[Fjærholmen]]{{foto|Lars Åge Kamfjord}}]] '''Barneskjær''' er ei øy i [[Færder kommune]] i [[Vestfold og Telemark fylke|Vestfold og Telemark]].<ref>{{Kjelde www |url = https://stadnamn.kartverket.no/fakta/426034|tittel = Barneskjær |vitja = 2018-01-24| utgjevar = Kartverket / Faktaark}}</ref> Ho ligg rett utanfor [[Nesbrygga]] på [[Øya Nøtterøy|Nøtterøy]], sør for [[Føynland]]. Øya har eit areal på om lag 39 [[dekar]]. Tidlegare [[Nøtterøy kommune]] kjøpte øya av Markus O. Korsnes for 200&nbsp;000 kroner i [[1968]] til bruk som friareal. Barneskjær er mykje vitja av skuleklassar og organisasjonar. Det er eitt hus på øya bygd i [[1924]], og det vert leigd ut for kortare periodar. Det er ikkje straum på øya, så kjøkenutstyret i det [[stavernsgul]]e huset vert drive av gass. Det er ei brygge på øya med plass til 4-5 båtar. På Barneskjær er det òg fleire [[Tyskland|tyske]] [[bunkers]]ar i fjellet som stammar frå [[andre verdskrigen]]. == Kjelder == {{refstart}} {{refslutt}} == Bakgrunnsstoff == * [http://www.vcode.no/Notes%20data/BerganVel.nsf/0/3F849BA648CAD0FEC12570FB00014876?OpenDocument Bergan Vel – Barneskjær] {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Øyar i Færder]] [[Kategori:Færder nasjonalpark]] 2vd3kh7lw0cs7uluqytrh68jzbqzee6 3395032 3395031 2022-07-21T13:45:21Z Ranveig 39 /* Bakgrunnsstoff */ Oppdat. wikitext text/x-wiki {{koord|59|13|05|N|10|27|47|E|type:isle_region:NO-07|vising=tittel}} [[Fil:Barneskjær fra Fjærholmen.jpg|mini|Barneskjær sett frå [[Fjærholmen]]{{foto|Lars Åge Kamfjord}}]] '''Barneskjær''' er ei øy i [[Færder kommune]] i [[Vestfold og Telemark fylke|Vestfold og Telemark]].<ref>{{Kjelde www |url = https://stadnamn.kartverket.no/fakta/426034|tittel = Barneskjær |vitja = 2018-01-24| utgjevar = Kartverket / Faktaark}}</ref> Ho ligg rett utanfor [[Nesbrygga]] på [[Øya Nøtterøy|Nøtterøy]], sør for [[Føynland]]. Øya har eit areal på om lag 39 [[dekar]]. Tidlegare [[Nøtterøy kommune]] kjøpte øya av Markus O. Korsnes for 200&nbsp;000 kroner i [[1968]] til bruk som friareal. Barneskjær er mykje vitja av skuleklassar og organisasjonar. Det er eitt hus på øya bygd i [[1924]], og det vert leigd ut for kortare periodar. Det er ikkje straum på øya, så kjøkenutstyret i det [[stavernsgul]]e huset vert drive av gass. Det er ei brygge på øya med plass til 4-5 båtar. På Barneskjær er det òg fleire [[Tyskland|tyske]] [[bunkers]]ar i fjellet som stammar frå [[andre verdskrigen]]. == Kjelder == {{refstart}} {{refslutt}} == Bakgrunnsstoff == * [https://www.berganvel.no/web/bv.nsf/prod/faq.htm Bergan Vel – Barneskjær] {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Øyar i Færder]] [[Kategori:Færder nasjonalpark]] 4stvepve7w6hl4gysc08gh9d37cwacd 0 96177 3395091 2791976 2022-07-21T18:20:48Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki [[Fil:Liste archevêques Canterbury.jpg|mini|Lista over erkebiskopar i Canterburykatedralen]] '''Erkebiskopen av Canterbury''' er den viktigaste av dei to [[erkebiskop]]ane i [[Den engelske kyrkja]] med tittelen «[[primas|Primate of all England]]», og [[preses]] for [[Den anglikanske kyrkja]]. Alle overhyrdane i Canterbury erkebispedømme blir rekna med i ei ubroten rekkje heilt sidan katolsk tid. == Katolske erkebiskopar (601&ndash;1532) == * [[Augustin av Canterbury|St. Augustin]] (601&ndash;605) * [[Laurentius av Canterbury|Laurentius]] ([[605]]&ndash;[[619]]) * [[Mellitus av Canterbury|St. Mellitus]] (619&ndash;624) * [[Justus av Canterbury|St. Justus]] ([[624]]&ndash;[[627]]) * [[Honorius av Canterbury|St. Honorius]] (627&ndash;653) * [[Deusdedit av Canterbury|St. Deusdedit]] ([[655]]&ndash;[[664]]) * [[Wighard av Canterbury|Wighard]] (664) * [[Adrian av Canterbury|Adrian]] ([[664]]) * ''[[Sede vacante|vakant]]'' (664&ndash;668) * [[Theodor av Tarsus|St. Theodor]] ([[668]]&ndash;[[690]]) * [[Bertwald av Canterbury|St. Bertwald]] (693&ndash;731) * [[Tatwin av Canterbury|St. Tatwin]] (731&ndash;734) * [[Nothelm av Canterbury|St. Nothelm]] (734&ndash;740) * [[Cuthbert of Canterbury|St. Cuthbert]] ([[740]]&ndash;[[758]]) * [[Bregwin av Canterbury|St. Bregwin]] ([[759]]&ndash;[[762]]) * [[Jaenbert av Canterbury|St. Jaenbert]] ([[763]]&ndash;[[790]]) * [[Aethelhard av Canterbury|St. Aethelhard]] (790&ndash;803) * [[Wulfred av Canterbury|Wulfred]] ([[803]]&ndash;[[829]]) * [[Feologild av Canterbury|Feologild]] (829&ndash;830) * [[Ceolnoth av Canterbury|Ceolnoth]] ([[830]]&ndash;[[870]]) * [[Aethelred av Canterbury|Aethelred]] (870&ndash;889) * [[Plegmund av Canterbury|Plegmund]] ([[891]]&ndash;[[923]]) * [[Athelm av Canterbury|Athelm]] (923&ndash;925) * [[Wulfhelm av Canterbury|Wulfhelm]] ([[928]]&ndash;[[941]]) * [[Oda av Canterbury|St. Oda den strenge]] (St) (942&ndash;958) * [[Ælfsige av Canterbury|Ælfsige]] ([[958]]&ndash;[[959]]) * [[Dunstan av Canterbury|St. Dunstan]] (960&ndash;988) * [[Athelgar av Canterbury|Athelgar]] ([[988]]&ndash;[[989]]) * [[Sigeric av Canterbury|Sigeric den alvorlege]] (990&ndash;994) * [[Aelfric av Canterbury|Aelfric]] ([[995]]&ndash;[[1005]]) * [[Alphege av Canterbury|St. Alphege]]) (1006&ndash;1012) * [[Lyfing av Canterbury|Lyfing]] ([[1013]]&ndash;[[1020]]) * [[Aethelnoth av Canterbury|Aethelnoth]] ([[1020]]&ndash;[[1038]]) * [[Edsige av Canterbury|Edsige]] ([[1038]]&ndash;[[1050]]) * [[Robert av Jumieges|Robert]] ([[1051]]&ndash;[[1052]]) * [[Stigand av Canterbury|Stigand]] ([[1052]]&ndash;[[1070]]) * [[Lanfranc av Canterbury|Lanfranc]] ([[1070]]&ndash;[[1089]]) * [[Anselm av Canterbury|St. Anselm]] ([[1093]]&ndash;[[1109]]) * [[Ralph d'Escures]] ([[1114]]&ndash;[[1122]]) * [[William de Corbeil]] ([[1123]]&ndash;[[1136]]) * [[Theobald av Bec]] ([[1139]]&ndash;[[1161]]) * [[Thomas Becket|St. Thomas Becket]] ([[1162]]&ndash;[[1170]]) * [[Richard av Dover]] ([[1174]]&ndash;[[1184]]) * [[Baldwin of Exeter]] ([[1185]]&ndash;[[1190]]) * [[Reginald Fitz-Jocelin]] ([[1191]]) * [[Hubert Walter]] ([[1193]]&ndash;[[1205]]) * [[Stephen Langton]] ([[1207]]&ndash;[[1228]]) * [[Walter d'Eynsham]] ([[1229]]&ndash;[[1231]]) * [[Edmund Rich|St. Edmund Rich]] (St) ([[1233]]&ndash;[[1240]]) * [[Bonifatius av Savoy]] ([[1240]]&ndash;[[1270]]) * [[Robert Kilwardby]] ([[1273]]&ndash;[[1278]]) * [[John Peckham]] ([[1279]]&ndash;[[1292]]) * [[Robert Winchelsey]] ([[1293]]&ndash;[[1313]]) * [[Walter Reynolds]] ([[1313]]&ndash;[[1327]]) * [[Simon Mepeham]] ([[1327]]&ndash;[[1333]]) * [[John de Stratford]] ([[1333]]&ndash;[[1348]]) * [[John de Ufford]] ([[1348]]&ndash;[[1349]]) * [[Thomas Bradwardine]] ([[1349]]) * [[Simon Islip]] ([[1349]]&ndash;[[1366]]) * [[Simon Langham]] ([[1366]]&ndash;[[1368]]) * [[William Whittlesey]] ([[1368]]&ndash;[[1374]]) * [[Simon Sudbury]] ([[1375]]&ndash;[[1381]]) * [[William Courtenay]] ([[1381]]&ndash;[[1396]]) * [[Thomas Arundel]] ([[1396]]&ndash;[[1414]]) * [[Henry Chicheley]] ([[1414]]&ndash;[[1443]]) * [[John Stafford]] ([[1443]]&ndash;[[1452]]) * [[John Kemp]] ([[1452]]&ndash;[[1454]]) * [[Thomas Bourchier]] ([[1454]]&ndash;[[1486]]) * [[John Morton]] ([[1486]]&ndash;[[1500]]) * [[Henry Deane]] ([[1501]]&ndash;[[1503]]) * [[William Warham]] ([[1503]]&ndash;[[1532]]) == Anglikansk erkebiskop 1533&ndash;1556 == * [[Thomas Cranmer]] ([[1533]]&ndash;[[1556]]) == Katolsk erkebiskop 1556&ndash;1558 == * [[Reginald Pole|Kardinal Reginald Pole]] ([[1556]]&ndash;[[1558]]) == Anglikanske erkebiskopar frå 1559 == * [[Matthew Parker]] ([[1559]]&ndash;[[1575]]) * [[Edmund Grindal]] ([[1575]]&ndash;[[1583]]) * [[John Whitgift]] ([[1583]]&ndash;[[1604]]) * [[Richard Bancroft]] ([[1604]]&ndash;[[1610]]) * [[George Abbot (biskop)|George Abbot]] ([[1611]]&ndash;[[1633]]) * [[William Laud]] ([[1633]]&ndash;[[1645]]) * [[William Juxon]] ([[1660]]&ndash;[[1663]]) * [[Gilbert Sheldon]] ([[1663]]&ndash;[[1667]]) * [[William Sancroft]] ([[1678]]&ndash;[[1691]]) * [[John Tillotson]] ([[1691]]&ndash;[[1694]]) * [[Thomas Tenison]] ([[1694]]&ndash;[[1715]]) * [[William Wake]] ([[1716]]&ndash;[[1737]]) * [[John Potter]] ([[1737]]&ndash;[[1747]]) * [[Thomas Herring]] ([[1747]]&ndash;[[1757]]) * [[Matthew Hutton]] ([[1757]]&ndash;[[1758]]) * [[Thomas Secker]] ([[1758]]&ndash;[[1768]]) * [[Frederick Cornwallis]] ([[1768]]&ndash;[[1783]]) * [[John Moore (Archbishop)|John Moore]] ([[1783]]&ndash;[[1805]]) * [[Charles Manners-Sutton]] ([[1805]]&ndash;[[1828]]) * [[William Howley]] ([[1828]]&ndash;[[1848]]) * [[John Bird Sumner]] ([[1848]]&ndash;[[1862]]) * [[Charles Thomas Longley]] ([[1862]]&ndash;[[1868]]) * [[Archibald Campbell Tait]] ([[1868]]&ndash;[[1882]]) * [[Edward White Benson]] ([[1882]]&ndash;[[1896]]) * [[Frederick Temple]] ([[1896]]&ndash;[[1902]]) * [[Randall Thomas Davidson]] ([[1903]]&ndash;[[1928]]) * [[Cosmo Lang|Cosmo Gordon Lang]] ([[1928]]&ndash;[[1942]]) * [[William Temple (archbishop)|William Temple]] ([[1942]]&ndash;[[1944]]) * [[Geoffrey Francis Fisher]] ([[1945]]&ndash;[[1961]]) * [[Arthur Michael Ramsey]] ([[1961]]&ndash;[[1974]]) * [[Frederick Donald Coggan]] ([[1974]]&ndash;[[1980]]) * [[Robert Runcie|Robert Alexander Kennedy Runcie]] ([[1980]]&ndash;[[1991]]) * [[George Leonard Carey]] ([[1991]]&ndash;[[2002]]) * [[Rowan Williams]] (2002&ndash;2012) * [[Justin Welby]] (2012&ndash;) ==Bakgrunnsstoff== *[http://www.archbishopofcanterbury.org/ archbishopofcanterbury.org] [[Kategori:Erkebiskopar av Canterbury| ]] [[Kategori:Den engelske kyrkja]] [[Kategori:Den anglikanske kyrkja]] 3fgezyzzcd6fwf13w8ved7ols1s4rvr 0 110343 3395090 2930524 2022-07-21T18:20:25Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{taksoboksLua |taksonomi_WD=ja }} '''Tevsoppar''' eller '''åtselsoppar''', også kalla '''stanksoppar''', er ein [[biologisk familie|familie]] [[soppar]] som produserer ei illeluktande, stangforma vekst. Dei høyrer til ordenen ''Phallales''. [[Formeiring]]smetoden deira er forskjellig frå dei fleste soppar, som nyttar lufta til å spreie [[spore til formeiring|sporane]]. Dei produserer i staden sporar på toppen som har ei lukt som kan minne om åtsel eller avfall. Dette trekkjer til seg [[fluger]] som dermed tar sporene med seg. Soppane byrja å gro som nokre små runde knollar eller «egg». Desse har inga lukt, og kan i enkelte tilfelle etast. Dei har stundom vorte forveksla med [[Fuglar|fugle]][[egg]]. Ut av desse veks seinare seinare den høge soppen, som kan ha ein viss likskap med ein [[penis]]. Han har ofte ei kvalmande lukt. I [[Noreg]] veks fleire artar tevsopp, som arten vanleg stanksopp, ''Phallus impudicus''. Det finst òg artar med mindre lukt. == Kjelder == {{refopning}} * ''Denne artikkelen bygger på «[[:nb:Stanksopp|Stanksopp]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, den 16. oktober 2008.'' {{refslutt}} == Bakgrunnsstoff == {{Commonskat}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Tevsoppordenen]] [[Kategori:Stilksporesoppfamiliar]] c8lsrlkuiwwpzh6wo8xhvl8qhrddk95 0 113789 3395092 3178218 2022-07-21T18:31:25Z Mosbatho 108917 ([[c:GR|GR]]) [[c:COM:FR|File renamed]]: [[File:A01 7185.JPG]] → [[File:Cathedral of the Dormition and belltower, Ryazan Kremlin, Russia.jpg]] [[c:COM:FR#FR2|Criterion 2]] (meaningless or ambiguous name) wikitext text/x-wiki {{Infoboks by Russland |offisielt_namn =Rjazan |russisk namn =Ряза́нь |bilet_horisont = Cathedral of the Dormition and belltower, Ryazan Kremlin, Russia.jpg |bilettekst = Uspenskijkatedralen i Rjazan |bilet_byvåpen = Coat of Arms of Ryazan small.png |bilet_flagg = Flag of Ryazan (Ryazan oblast).png |føderasjonssubjekt = Rjazan oblast |kartposisjon2 = Rjazan oblast |etablert_tittel = Først nemnd i<br />Bystatus |etablert_dato =[[1096]]<br />[[1719]] |totalareal = 224 |innbyggjarar_i_år = 2007 |innbyggjarar_totalt = 512200 |latd=54 |latm=37 |lats= |longd=39 |longm=43 |longs= |høgd = 130 |utc_skilnad =+3 |postnummer =(+7)4912 |retningsnummer =390000–390048 |bilnummer =62 |nettside = www.admrzn.ru }} '''Rjazan''' ([[russisk skrift|russisk]] Ряза́нь) er ein by i og administrativt senter for [[Rjazan oblast]] i [[Russland]]. Byen ligg ved elva [[Oka]], rundt 196&nbsp;km søraust for [[Moskva]]. Han har like over 510&nbsp;000 innbyggjarar (2007). == Historie == Byen blei grunnlagd i 1095 som ''Perejaslavl-Rjazanskij'', 55 [[kilometer|km]] søraust for den noverande byen.<ref name="snl">{{Kilde www|forfatter=Arild Moe|tittel=Rjazan – by|url=https://snl.no/Rjazan_-_by|utgiver=[[Store norske leksikon]]|dato=21. oktober 2015|besøksdato=7. juni 2018}}</ref> Han blei flytt til den noverande staden sin etter å ha blitt øydelagd av tartarane i 1237.<ref name="snl" /> Han var først bygd i tre, men gradvis erstatta av stein. Den eldste bevarte delen av [[kreml]]et i byen er frå 1400-talet. Byen vert nemnd i historiske dokument i 1301, som ''Pereslavl-Rjazanskij''. På den tida var han ein del av [[Fyrstedømet Rjazan]], som var sjølvstendig frå 1129. Den første herskaren av Rjazan var Jaroslav Svjatoslavitsj, fyrste av [[Tsjernigov]]. Rjazan-området, som ligg i overgangen mellom skog- og steppesonene, var utsett for mange invasjonar frå sør: [[khazarar]], [[petsjenegar]] og [[kiptsjakar]]. Hovudstaden i fyrstedømet var den første russiske byen som møtte [[mongolar|mongolane]] til [[Batu Khan]]. [[21. desember]] [[1237]] vart han øydelagd og klarte aldri å vinne tilbake den tidlegare posisjonen sin. Denne staden er no kjend som Staraja Rjazan (Gamle Rjazan) og ligg rundt 50&nbsp;km frå dagens Rjazan (då kalla Pereslavl-Rjazanskij). I [[Slaget ved Kulikovo]] i 1380, som er ei viktig hending i russisk historie, kjempa storfyrste [[Oleg av Rjazan]] og hans menn som allierte til [[Mamaj]], ein tartarhøvding under [[Den gylne horden]], mot dei russiske armeane under kommando av storfyrsten av [[Vladimir]], [[Dmitrij Donskoj]]. På slutten av 1200-talet flytta Rjazanfyrstane hovudstaden sin til Pereslavl, som er kjend som Rjazan frå 1500-talet av (men offisielt først frå 1778). Fyrstedømet vart endeleg lagt under [[storfyrstedømet Moskva]] i [[1521]]. == Økonomi og næringsliv == Rjazan er eit viktig industrisenter og står for 60 % av bruttoproduksjonen i oblasten. Den viktigaste industrigreina er maskinbygging, men annan tungindustri, eit oljeraffineri og jordbruksretta industri er representert. Rjazan er stasjoneringsby for den russiske fallskjermjegerskulen. Den strategiske bombeflybasen [[Djagilevo]] ligg like vest for byen og den nå nedlagde [[Aleksandrovo flybase]] ligg i søraust, i likskap med den vesle [[Rjazan Turlatovo lufthamn]]. Byen har ei elvehamn ved Oka og er eit knutepunkt for jernbanelinjer i distriktet. == Administrativ inndeling == Byen Rjazan er delt inn i fire administrative distrikt: Moskovskij, Oktjabrskij, Sovetskij og Zjeleznodorozjnij. == Attraksjonar i Rjazan == * Rjazans kreml * [[Ivan Pavlov|Pavlov]]-museet * Arkitektonisk museum * Kunstmuseum * Dramateater * Pjanijparken == Kjende personar frå Rjazan == * [[Ivan Pavlov]], medisinar, fysiolog, nobelprisvinnar. * [[Konstantin Tsiolkovskij]], rakettforskar. * [[Sergej Jesenin]], dikter. * [[Andrej Markov]], matematikar. == Kjelder == {{refstart}} * ''Denne artikkelen bygger på «[[:nb:Rjazan|Rjazan]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, den 15. november 2008.'' {{refslutt}} == Bakgrunnsstoff == {{Commonskat|Ryazan}} * [http://www.gorod.ryazan.ru/ Offisiell nettstad for Rjazan] (russisk) * [http://www.ruzgd.ru/ryazan.shtml Rjazan si historie] (russisk) * [http://www.rzz.ru/ Rjazan-portal] (russisk) * [http://www.photo-city.info/ryazan/ Foto frå Rjazan] * [http://www.photo-city.info/ryazan/Uspenskiy_cathedral/photos.html Uspenskij-katedralen] * [http://www.moscow-city.ru/download/source/Muscovy%20Russland.pdf/56-59.pdf Reiseinfo for Rjazan] (pdf-fil) {{Byar i Rjazan oblast}} h6nnefjxu4yoo3z5mb1l3qj3828k5js 0 127879 3395059 3297589 2022-07-21T17:50:33Z Ranveig 39 /* top */rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{koord|60|41|50|N|4|55|38|E|type:landmark|vising=tittel}} {{Infoboks kyrkje | namn = Hordabø kyrkje | bilete = Hordabø kirke 2.jpg | land = Noreg | fylke = Vestland | kommune = Alver | kyrkjesamfunn = Den norske kyrkja | bispedøme = [[Bjørgvin bispedømme|Bjørgvin]] | prosti = [[Nordhordland prosti|Nordhordland]] | prestegjeld = [[Manger prestegjeld|Manger]] | fellesråd = [[Radøy kommune|Radøy]] | sokn = [[Radøy sokn|Radøy]] | innvigd = 5. august 1875<ref name=NK>{{kjelde www|url=http://niku.pdc.no/index.php?m=1&seks_id=61215|tittel=Norges Kirker: «Hordabø kirke» på nettstaden til Norsk institutt for kulturminneforskning|kommentar=Vitja 29. mars 2009}}</ref> | endringar = 1949 og 1976-78 | kyrkjegard = Ved kyrkje | type = [[Langkyrkje]] | periode = | arkitekt = [[Jacob Wilhelm Nordan]]<ref name=NK/> | teknikk = | materiale = Tre | mål = | tårn = | preikestol = | døypefont = | altartavle = | sitjeplassar = 400<ref>Redaktør: Alf Henry Rasmussen &ndash; ''Våre kirker : norsk kirkeleksikon''. Vanebo Forlag, Kirkenær 1993. ISBN 82-7527-022-7 - «Hordabø kyrkje», s. 370</ref> | diverse = }} '''Hordabø kyrkje''' står i [[Bøvågen på Radøy|Bøvågen]] i [[Alver kommune]] i [[Vestland fylke]], og er ei [[langkyrkje]] bygd i tre i 1875. Kyrkja heitte fram til 1925 ''Bø kyrkje''.<ref name=NK/> {{Kartposisjon |Hordaland |tekst = |lat_grad = 60 |lat_min = 41 |lat_sek = 50 |lon_grad= 4 |lon_min = 55 |lon_sek = 38 |karttekst =Plasseringa til {{SIDENAMN}} |flyt= left |breidde=180}} [[Fil:Hordabø kirke.jpg|mini|venstre|{{byline|B Ystebo}}]] Kyrkja er teikna av [[Jacob Wilhelm Nordan]]. Det har vore kyrkje på staden sidan mellomalderen, og Bø-kyrkja er nemnd i [[Bergens kalvskinn]] frå kring 1350. Den fyrste kyrkja ein kjenner til var truleg ei stavkyrkje. Hordabø kyrkje høyrer til [[Radøy sokn]] i [[Nordhordland prosti]]. == Kjelder == * [http://niku.pdc.no/index.php?m=1&seks_id=61215 Norges Kirker: «Hordabø kyrkje» på nettstaden til Norsk institutt for kulturminneforsking] == Fotnotar == {{fotnoteliste}} == Bakgrunnsstoff == * [http://www.radoysokn.no/kyrkjer/hordabo/hordaboe_kyrkje_100_aar.html ''Soga om Hordabø kyrkje (1875&ndash;1975)'' på nettstaden til Radøy sokn] * [http://www.scandion.no/hordaland/radoy/kyrkja/hordabo/1.html «Hordabø kyrkje» på nettstaden scandion.no] * [http://www.kyrkja.no/?event=showSokn&pSoknId=s07070701 Om Radøy sokn på nettstaden til Den norske kyrkja] * [http://digitalarkivet.uib.no/geistleg/kart3b.htm Kart frå 1979 som viser soknegrenser og kyrkjestader, på nettstaden til Universitetet i Bergen] * [http://www.arkivverket.no/arkivverket/kilder/medier/mikrofilm/mikrokort/kb-hordaland.html#Manger «Kirkebøker, Hordaland» på nettstaden til Arkivverket] * [http://www.arkivverket.no/URN:kb_read?idx_fylke=12&idx_kommune=Alle&idx_kilde=Alle&idx_periode=&idx_textsearch=&js=j Skanna kyrkjebøker frå Hordaland på nettstaden til Arkivverket] * [http://www.disnorge.no/gravminner/vis.php?mode=gp&id=1260 Oversyn over gravminne i Radøy kommune på nettstaden disnorge.no] *{{kulturminne|84630}} * {{Kirkesøk}} {{Manger prestegjeld}} {{Kyrkjer i Nordhordland prosti}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Kyrkjer i Alver]] [[Kategori:Kyrkjer i Nordhordland prosti]] [[Kategori:Langkyrkjer i Bjørgvin]] [[Kategori:Jacob Wilhelm Nordan]] [[Kategori:Norske kyrkjer frå 1870-åra]] [[Kategori:Kulturminne i Alver]] [[Kategori:1875 i Noreg]] c1q97amoq5t3jini7xclxf9alelfqww 0 133778 3395047 3070948 2022-07-21T17:44:19Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki '''Toril''', '''Torill''' og '''Torild''' er norske kvinnenamn danna som variantar av ''[[Torhild]]'', som har norrønt opphav. Det norrøne namnet ''Þórildr'' er sett saman av gudenamnet [[Tor]] (''Þórr'') og ''hildr'', som betyr 'slag' eller 'strid'. Toril har [[namnedag]] den [[16. juni]]. Torill var mykje brukt for norske jenter fødde i 1940- og 1950-åra. == Namneberarar == [[Fil:Torild Skard (cropped).jpeg|mini|[[Torild Skard]]]] * [[Torild Skard]] (f. 1936), norsk politikar * [[Torill Thorstad Hauger]] (f. 1943), norsk forfattar og kunstnar * [[Toril Brekke]] (f. 1949), norsk forfattar * [[Torild Wardenær]] (f. 1951), norsk forfattar * [[Toril Moi]] (f. 1953), norsk litteraturforskar * [[Torill Rolstad Larsen]] (f. 1953), norsk politikar * [[Torill Skaftnesmo]] (f. 1953), norsk politikar * [[Torild Skogsholm]] (f. 1959), norsk politikar * [[Toril Carlsen]] (f. 1968), norsk operasongar == Kjelder == {{refopning}} * ''Denne artikkelen bygger på «[[:nb:Toril|Toril]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, den 16. juni 2009.'' {{refslutt}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Kvinnenamn]] [[Kategori:Norske førenamn]] [[Kategori:Førenamn av norrønt opphav]] [[Kategori:Namn knytte til gudar]] [[Kategori:Namn knytte til åsatru]] [[Kategori:Namn knytte til strid]] pv03ycqd3gbqleyf8fx30i71qknodvw 0 138141 3395038 3062188 2022-07-21T17:33:57Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki [[Fil:Zeitgenössige_Lithografie_der_Nationalversammlung_in_der_Paulskirche.jpg|thumb|Parlamentet blir samla i Pauluskyrkja i Frankfurt]] '''Frankfurtparlamentet''' ([[tysk]] ''Frankfurter Nationalversammlung'') er namnet på [[parlamentet]] som var samla i [[Tyskland]] i samband med [[revolusjonane i 1848]]. Parlamentet var samla i [[Frankfurter Paulskirche|Pauluskyrkja]] i [[Frankfurt am Main]], og bestod av delegatar frå heile Tyskland (inkludert dagens [[Austerrike]]). Frankfurtparlamentet var det første forsøket på samle dei tyske landa i eit sameint Tyskland. Parlamentet sprang ut av den liberale middelklassa, etter at revolusjonane i 1848 hadde sett ein mellombels stopp for den tradisjonelle makta til aristokratane. Frankfurtparlamentet kan ikkje kallast demokratisk i moderne forstand, men var heller eit forsøk frå [[borgarskap]]et si side for å halde på den nyvunne makta si, og på å halde ute ein veksande [[arbeidarklasse]].<ref>Hamerow (1961), side 15</ref> Arbeidet til parlamentet var hemma av indre motsetnader. Spesielt var det strid mellom dei som ynskte å innleme [[Austerrike]] i Tyskland (ei «[[Den stortyske løysinga|stortysk løysing]]») og dei som ynskte eit Tyskland utan Austerrike (ei «[[Den småtyske løysinga|småtysk løysing]]»). Frankfurtparlamentet kom trass i dette fram til ei grunnlov. Denne var svært progressiv etter datidas standardar, og innførte praktisk talt allmenn røysterett for menn. Kong [[Fredrik Vilhelm IV av Preussen]] vart tilbode keisarkrona som eit resultat av at den småtyske løysinga vart valt. Kongen aksepterte likevel ikkje tilbodet, noko som gjorde at Frankfurtparlamentet vart oppløyst utan å ha skapt varige resultat. == Interimparlamentet == [[Fil:Adolf Friedrich Erdmann von Menzel 005.jpg|mini|Oppstanden i Berlin i mars 1848. Måleri av [[Adolph Menzel]], olje på lerret, Kunsthalle, [[Hamburg]]]] Tilhengarar av konstitusjonalisme kom saman i [[Heidelberg]] den 5. mars 1848 for å leggje grunnlaget for ei ny styreform. Dei innsåg fort at regionale møte ikkje var effektivt, og bestemte seg raskt for å innkalle liberalarar frå heile Tyskland til ei alltysk forsamling. Den 31. mars vart interimparlamentet samla i Frankfurt. Denne forsamlinga hadde ikkje klart mandat, og ein tvilsam juridisk status. Likevel gjorde kaoset og svekkinga av kongemakta at forsamlinga kunne utnytte det politiske vakuumet. Ekstremistar prøvde raskt å kuppe forsamlinga. Moderate krefter fekk likevel fleirtal, og eit forslag om at interimparlamentet skulle få ein permanent status vart nedstemt med 368 mot 143 røyster. Seinare braut 40 representantar på venstrefløya ut av parlamentet, med mål om å snakke direkte til folket. Den 12. april prøvde dei å organisere ein oppstand i [[Konstanz]], men denne fekk lite oppslutnad. Det tok ikkje lang tid før oppstanden i det sørlege [[Baden]] vart slått ned. == Strid om røysterett == Etter at kupplanane var slått ned, kunne forsamlinga konsentrere seg om kjerneoppgåvene. Ho vart samd om at delegatar til parlamentet skulle veljast i valkretsar à 50&nbsp;000 innbyggjarar, men sidan folketeljinga tretti år tidlegare vart lagt til grunn låg den verkelege mengda veljarar rundt 75&nbsp;000 per delegat. Sterke krefter ynskte direkte val, men dette forslaget fall med 317 mot 194 røyster. Det vart difor vedteke at statane sjølv kunne styre dette. Innleiingsvis arbeidde dei for at røysteretten ikkje skulle kunne avgrensast på bakgrunn av klasse, eigedom eller religion. I referata frå debatten stod det at «alle vaksne borgarar» skulle få røysterett, medan det i den endelege resolusjonen var endra til at «alle vaksne ''uavhengige'' borgarar» skulle få røyste. Karl Mittermeier, leiar for sekretariatet, hevda seinare at klausulen om «uavhengige» borgarar var det det vart røysta over, men at referatet diverre vart feil.<ref>Hamerow (1958), side 120</ref> Sjølv om det ikkje var eksplisitt nemnt i reglane, var det berre menn som kunne røyste. == Valet == [[Fil:Deutscher Bund.svg|thumb|Tyskland på Frankfurtparlamentets tid]] Dei vage reglane for røysterett førte til mange ulike lokale tolkingar. I [[Hannover]] og [[Württemberg]] vart arbeidarar vurdert som ikkje «uavhengige» sidan dei var lønnsarbeidarar. I [[Sachsen]] og [[Baden]] vart tenarar og arbeidarar i [[landbruk]]et hindra frå å røyste. I [[Bayern]] kunne berre dei som betalte skatt røyste. I [[Preussen]] fekk ikkje dei som mottok nokon form for private, velgjerande bidrag røyste. I [[Hohenzollern-Hechingen]] fekk ikkje ungkarar eller [[jødar]] røyste. Dei fleste statane la òg strikte definisjonar av statsborgarskap til grunn for å hindre flest moglege fattige frå å bruke røysteretten. I [[Hamburg]] måtte dei etterkvart gje etter for presset, og den 16. april avgjorde dei at òg arbeidarar skulle få røyste. Samstundes sette ein tidspunktet for valet til perioden 18.-20. april, slik at arbeidarklassen ikkje skulle få tid til å samle seg rundt nokre kandidatar. Valkampen viste seg å vere prega av apati, og få veljarar nytta seg av røysteretten. I [[Annaberg]] møtte berre 500 av dei 2&nbsp;000 røysteføre opp. I [[Leipzig]] var frammøtet 6&nbsp;000 av 15&nbsp;000. Dei fleste delegatane som vart valde var moderate. Likesæla rådde i dei lågare klassane, slik at borgarskapet hadde få problem med å få valt inn kandidatane sine. I [[Kassel]] vann den moderate Philipp Schwarzenberg over den republikanske motkandidat sin med 7&nbsp;862 mot 57 røystar. Det var berre einskilde stader, som i [[Rhinland]], at [[proletariatet]] var interessert i valkampen. == Samansetjinga av parlamentet == [[Fil:Frankfurt Paulskirche Tafel.JPG|mini|portrett|Minnetavle utanfor Pauluskyrkja i Frankfurt]] I samtida vart Frankfurtparlamentet ofte omtalt som «Professorparlamentet» ([[tysk]] ''Professorenparlament''), sjølv om denne nemninga ikkje er heilt presis. Av dei 330 delegatane var det faktisk berre 49 universitetsprofessorar. Den største gruppa av akademikarar var dei over 200 juristane. Dessutan møtte 40 rektorar og lærarar, 35 forfattarar og journalistar, 30 forretningsfolk, 26 geistlege og 12 lækjarar. Det var ikkje skeivskapar i valsystemet som førte til den store overvekta av akademikarar i forsamlinga, men heller den høge sosiale statusen universitetsutdanna hadde i Tyskland på den tida.<ref>Kitchen, side 79</ref> Fleirtalet av delegatane var moderate liberalarar. Kompromisslause konservative som [[Otto von Bismarck]], Hermann Wagener og Leopold von Gerlach deltok ikkje, høgrefløya i parlamentet bestod difor av relativt sett progressive konservative som Georg von Vincke, Maximilian von Schwerin-Putzar og [[Joseph von Radowitz]]. Venstresida var like svak som høgresida. Leiande radikale delegatar som Friedrich Kapp og Saul Buchsweiler vart sett ned på av den moderate majoriteten. Desse måtte gå så langt som å droppe fanesaka si – republikken – for å bli respektert. Liberale krefter kom til å dominere. Desse organiserte seg i fleire fraksjonar, blant anna «Kasino», «Landsberg», «Augsburger Hof» og «Württemberger Hof». Trass i religiøse skilnader og ulike økonomiske interesser var fleirtalet av dei moderate knytt til ein av desse partia. Fraksjoneringa på venstresida og høgresida sin fåfengde kamp mot konstitusjonalismen gjorde at dei moderate liberale fekk fleirtalet. Dei moderate samla seg rundt kampen mot høgresida sine forsøk på å stoppe revolusjonen og på venstresida sine forsøk på å utvide han. == Presidentar for Frankfurtparlamentet == * [[Friedrich Lang]] som alderspresident (18. mai 1848 til 19. mai 1848) * [[Heinrich von Gagern]] (19. mai 1848 til 16. desember 1848) * [[Eduard von Simson|Eduard Simson]] (18. desember 1848 til 11. mai 1849) * [[Jacob Ludwig Theodor Reh|Theodor Reh]] (12. mai 1849 til 30. mai 1849) * [[Wilhelm Loewe|Friedrich Wilhelm Löwe]] (6. juni 1849 til 18. juni 1849) == Ei mellombels sentralregjering == [[Fil:HeinrichVonGagern1848.jpg|thumb|upright|[[Heinrich von Gagern]] var ein sentral figur i Frankfurtparlamentet]] Parlamentet i [[Det tyske forbund]] hadde vist seg handlingslamma når det galdt å stoppe uroa. I april avgjorde difor leiarskapen i Frankfurtparlamentet at dei måtte danne ein eksekutivkomité. Dei prøvde først å samarbeide med statane i å danne ein slik, men dette viste seg å vere vanskeleg. [[Heinrich von Gagern]] kom difor med eit framlegg om at Frankfurtparlamentet sjølv skulle utpeike ei mellombels regjering. Dette vart vedteke den 28. juni. Dagen etter vart [[Austerrike|austerrikaren]] [[Erkehertug Johann av Austerrike|Erkehertug Johann]] utpeikt til [[riksforstandar]]. Johann fekk fullmakt til å organisere diplomatiske samband med framande makter, og til å gjennomføre Frankfurtparlamentets innanrikspolitiske vedtak. === Statsministrar === * [[Karl zu Leiningen]] (15. juli 1848 til 5. september 1848) * [[Anton von Schmerling]] (24. september 1848 til 15. desember 1848) * [[Heinrich von Gagern]] (17. desember 1848 til 10. mai 1849) == Rettigheitserklæringa == Etter å ha utpeikt ei mellombels regjering gjekk Frankfurtparlamentet inn for å diskutere prinsippa for ei [[grunnlov]] for Tyskland, og dessutan prinsipp for dei tyske statane sine eigne grunnlover. Først vart ei fråsegn om rettar for folket diskutert. Denne skulle fungere som ein modell for grunnlovene i dei ulike tyske statane. Blant temaa som vart diskutert var likskap for loven, [[ytringsfridom]], religionsfridom, reglar for statsborgarskap og prinsippa den lovgivande og utøvande makta skulle bli basert på. Dessutan gjekk dei inn for å bli kvitt dei siste restane av [[føydalisme|føydalsystemet]]. Denne diskusjonen viste seg å ta nesten seks månader. Diskusjonane byrja den 3. juli, og vart ikkje avslutta før den 21. desember. Rettigheitserklæringa vart publisert den 28. desember. == Grunnlova == [[Fil:Karikatur reichsschneiderei1849.jpg|thumb|Parlamentarikarane prøver å sy saman ei tysk eining. Frå venstre [[Heinrich von Gagern|von Gagern]], [[Alexander von Soiron|von Soiron]], [[Carl Theodor Welcker|Welcker]] og [[Friedrich Daniel Bassermann|Bassermann]]. Samtidig [[karikatur]]teikning.]] Grunnlova var i hovudsak basert på liberale prinsipp. Frankfurtparlamentet gjekk inn for ein føderal union, sterk nok til å kunne motstå angrep utanfrå og innanfrå. Keisaren skulle ta seg av utanrikspolitikk og krigar. Han skulle òg leie dei militære styrkane, og fekk òg ansvaret for å sørgje for indre tryggleik. Makta til keisaren skulle likevel avgrensast av parlamentet. Parlamentet skulle få einerett til å vedta lover, skattar, traktatar og budsjett. Parlamentet skulle òg utpeike ministrar, og fekk retten til å avsetje dei. Parlamentet fekk òg retten til å overstyre vetoretten til keisaren. Det vart òg vedteke at ein eigen føderal domstol skulle opprettast. Denne skulle løyse disputtar mellom sentralregjeringa og delstatane, og konfliktar mellom delstatar. Domstolen fekk òg fullmakt til å slå ned på overgrep mot einskildmenneske frå delstatane si side. Det mest radikale med den nye grunnlova var røysteretten. Den 12. april 1849 vart loven om val til underhuset vedteke. Denne loven gav noko i nærleiken av allmenn røysterett for menn. Det var berre sinnsjuke, kriminelle, folk som var konkurs og dei lutfattige som ikkje fekk røysterett. Dei aller fleste arbeidarane og bøndene fekk røysterett. Røysteretten kom som ei følgje av radikale som spelte den austerrikskvenlege ''[[den stortyske løysing|grossdeutsch]]''-fraksjonen og den prøyssiske ''[[den småtyske løysinga|kleindeutsch]]''-fraksjonen opp mot kvarandre. Først slo dei radikale seg saman med austerrikarane. Austerrikarane ynskte å gjere konstitusjonen såpass demokratisk at han vart uråd å godta for kong [[Fredrik Vilhelm IV av Preussen]]. I mars skifta likevel dei radikale side. Dei allierte seg no med delegatane som gjekk inn for ei ''kleindeutsch''-løysing, i byte mot at den prøyssiske kongen skulle få tilbod om keisarkrona. == Frihandel == Tradisjonelt sett hadde det vore tungvint å drive handel på [[Rhinen]]. Denne elva var ei naturleg transportåre i det vestlege Tyskland, men det var problematisk at alle bystatar og små fyrstedømme kunne krevje inn [[toll]] på eiga hand. Skulle ein til dømes føre ei last frå [[Mannheim]] ut i [[Nordsjøen]] måtte ein stoppe i kvar minste vesle byen på vegen og betale ein separat tariff. Det vart fort fleire titals ulike tariffar som måtte betalast før ein kom fram til målet. Dette hemma naturleg nok eksportindustrien. Det vart difor vedteke at alle tariffar måtte opphøyre på elvehandel internt i Tyskland. Utanlandske skip skulle enno kunne skattleggjast. Byane i nord hadde svært ulike interesser samanlikna med dei industrialiserte stadene i sør. Byar som [[Lübeck]], [[Stettin]], [[Danzig]], [[Königsberg]] og [[Memel]] levde i stor grad av utanrikshandel, og var naturleg nok interessert i eit enkelt regelverk med låge tollsatsar. I sør var dei meir interessert i ei [[proteksjonisme|proteksjonistisk]] løysing som kunne verne industrien. Etter at forretningsmannen Arnold Duckwitz frå [[Bremen]] vart vald til handelsminister i den mellombels regjeringa tippa dragkampen i favøren til kystbyane. Den 16. desember 1848 fekk han fleirtalet med seg på at han skulle få vide fullmakter til å inngå handelsavtaler med [[Dei sameinte statane]], [[Belgia]], [[Frankrike]] og [[Nederland]]. == Ei stortysk eller småtysk løysing? == [[Fil:Eduard_von_Simson_by_Fritz_Paulsen.jpg|thumb|upright|[[Eduard von Simson|Eduard Simson]], president for Frankfurtparlamentet og skapar av omgrepet stortysk, måla av Fritz Paulsen 1880, Nationalgalerie i [[Berlin]]]] Ei stor kampsak var definisjonen av kva som var Tyskland. Det første problemet var [[Schleswig-Holstein]], som var under den danske krona. Samstundes som Frankfurtparlamentet var samla hadde danskane si eiga grunnlovsforsamling samla i [[København]]. Desse ynskte å samle dei ulike danske områda i éitt rike. Folkesetnaden i området var ei blanding av tyskarar og danskar, og den tyske folkesetnaden ynskte ingen union med [[Danmark]]. Det danske forsøket på å innleme Slesvig førte til at [[Preussen]] greip inn på tysk side, noko som førte til den [[første slesvigske krig]]en. Krigen løyste likevel ikkje problemet, som først vart avgjort i 1864 til tysk fordel med den [[andre slesvigske krig]]en. Det største problemet låg likevel andre stader. Austlege delar av Preussen og store delar av [[Austerrike-Ungarn]] låg utanfor det tyske språkområdet, og folkesetnaden der hadde lita interesse av å bli med i ein tysk nasjonalstat. Frankfurtparlamentet bestemde at dei hovudsaklege tsjekkisktalande områda [[Böhmen]] og [[Mähren]] skulle reknast med til Tyskland, i tillegg til [[Posen]] med sin store polske folkesetnad. Dette vart naturleg nok møtt med motstand av gruppene det galdt. Det var to moglege løysingar på problema. Den eine var [[den småtyske løysinga]]. Denne løysinga sa at Austerrike ikkje skulle bli med i det sameinte Tyskland. Slik unngjekk ein problemet med den ikkje-tyske halvdelen av riket. Tilhengarar av [[den stortyske løysing]] ynskte å inkludere Austerrike. Ein føresetnad for dette var å splitte opp [[habsburg]]arane sitt område i to. Den 27. oktober gjekk fleirtalet i parlamentet inn for den stortyske løysinga. [[Ferdinand I av Austerrike]] var likevel fast bestemt på at riket hans ikkje skulle splittast opp. Den 27. november presiserte den austerrikske statsministeren [[Felix zu Schwarzenberg]] overfor parlamentet at denne løysinga ikkje var akseptabel. Det vart difor klart at ein måtte satse på den småtyske løysinga, med Preussen som den dominerande makta. Dei sørgde likevel for å opne for ein seinare austerriksk entré ved å tilpasse lovverket for dette høvet. == Parlamentet blir oppløyst == [[Fil:Kaiserdeputation berlin 1849.jpg|thumb|Samtidig framstilling av keisardeputasjonen, [[tresnitt]]]] Som eit resultat av at den småtyske løysinga vart vald vart Preussens konge Frederik Vilhelm tilbode keisarkrona etter ei avstemming den 28. mars. Fleirtalet var på 290 mot 248 røyster. Det var delegatane frå Sør-Tyskland med Austerrike som gjekk imot. Den 3. april 1849 sende Frankfurtparlamentet ei gruppe på 32 delegatar til kongen, den såkalla [[keisardeputasjonen]]. Kongen tok likevel ikkje imot tilbodet til delegasjonen. Kongen grunngav dette med at han ikkje ville motta keisarmakta frå andre enn frå [[aristokratiet]]. Dette markerte Franfurtparlamentets nederlag, då det vart klart at dei ikkje kunne kome fram til ei løysing som alle partar aksepterte. Den 5. april trekte dei austerrikske delegatane seg frå parlamentet. Den 14. mai trekte prøyssarane seg. Etterkvart trekte fleire og fleire av dei liberale og konservative delegatane seg. Det var difor etter eit bel berre radikale delegatar att. Vedtaka til forsamlinga vart ikkje lenger respektert av delstatane. Den 18. juni 1849 okkuperte militære styrkar møtelokala, noko som vart slutten på Frankfurtparlamentet. == Referansar == {{refopning}} * ''Denne artikkelen bygger på «[[:nb:Frankfurtparlamentet|Frankfurtparlamentet]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, den 22. april 2012.'' ** ''{{Wikipedia-utgåve|nb}} oppgav desse kjeldene:'' {{refslutt}} {{reflist}} == Litteratur == * {{Kjelde bok | forfattar= Eyck, Frank | år= 1969 | tittel= Frankfurt Parliament | forlag=St. Martin´s Press | isbn=0-312-30345-9 }} * {{Kjelde bok | forfattar= Hamerow, Theodore S. | år= 1958 | tittel= Restoration, Revolution, Reaction: Economics and Politics in Germany, 1815-1871 | stad=Princeton i New Jersey | forlag=Princeton University Press | isbn=0-691-00755-1 }} * {{Kjelde artikkel | forfattar= Hamerow, Theodore S. | utgjevingsår= 1961 | tittel= The Elections to the Frankfurt Parliament | publikasjon= The Journal of Modern History | bind=33 | nummer= 1 | side= 15-32 | url=http://links.jstor.org/sici?sici=0022-2801%28196103%2933%3A1%3C15%3ATETTFP%3E2.0.CO%3B2-Q }} * {{Kjelde bok | forfattar= Kitchen, Martin | år= 2006 | tittel= A History Of Modern Germany 1800-2000 | stad=Oxford | forlag=Blackwell Publishing | isbn=1-4051-0041-9 }} * {{Kjelde bok | forfattar= Lewald, Fanny | år= 1997 | tittel= A Year of Revolutions: Fanny Lewald's Recollections of 1848 | forlag=Berghahn Books | isbn=1-57181-099-4 }} * {{Kjelde bok | forfattar= Valentin, Veit | år= 1930 | tittel= Geschichte der Deutschen Revolution | stad=Berlin | forlag=Verlag Ullstein }} * {{Kjelde bok | forfattar= Vick, Brian E. | år= 2002 | tittel= Defining Germany: The 1848 Frankfurt Parliamentarians and National Identity | forlag=Harvard University Press | isbn=0-674-00911-8 }} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Tysk historie]] [[Kategori:Frankfurt am Main]] [[Kategori:Tysk politikk]] [[Kategori:Opphavleg omsett med Apertium]] [[Kategori:Skipingar i 1848]] [[Kategori:Nedleggingar i 1849]] kydgw5j9ih1obfvnq1c0433jse6gk1v 3395041 3395038 2022-07-21T17:41:27Z Ranveig 39 Samsvar wikitext text/x-wiki [[Fil:Zeitgenössige_Lithografie_der_Nationalversammlung_in_der_Paulskirche.jpg|thumb|Parlamentet blir samla i Pauluskyrkja i Frankfurt]] '''Frankfurtparlamentet''' ([[tysk]] ''Frankfurter Nationalversammlung'') er namnet på [[parlamentet]] som var samla i [[Tyskland]] i samband med [[revolusjonane i 1848]]. Parlamentet var samla i [[Frankfurter Paulskirche|Pauluskyrkja]] i [[Frankfurt am Main]], og bestod av delegatar frå heile Tyskland (inkludert dagens [[Austerrike]]). Frankfurtparlamentet var det første forsøket på samle dei tyske landa i eit sameint Tyskland. Parlamentet sprang ut av den liberale middelklassa, etter at revolusjonane i 1848 hadde sett ein mellombels stopp for den tradisjonelle makta til aristokratane. Frankfurtparlamentet kan ikkje kallast demokratisk i moderne forstand, men var heller eit forsøk frå [[borgarskap]]et si side for å halde på den nyvunne makta si, og på å halde ute ein veksande [[arbeidarklasse]].<ref>Hamerow (1961), side 15</ref> Arbeidet til parlamentet var hemma av indre motsetnader. Spesielt var det strid mellom dei som ynskte å innleme [[Austerrike]] i Tyskland (ei «[[Den stortyske løysinga|stortysk løysing]]») og dei som ynskte eit Tyskland utan Austerrike (ei «[[Den småtyske løysinga|småtysk løysing]]»). Frankfurtparlamentet kom trass i dette fram til ei grunnlov. Denne var svært progressiv etter datidas standardar, og innførte praktisk talt allmenn røysterett for menn. Kong [[Fredrik Vilhelm IV av Preussen]] vart tilboden keisarkrona som eit resultat av at den småtyske løysinga vart valt. Kongen aksepterte likevel ikkje tilbodet, noko som gjorde at Frankfurtparlamentet vart oppløyst utan å ha skapt varige resultat. == Interimparlamentet == [[Fil:Adolf Friedrich Erdmann von Menzel 005.jpg|mini|Oppstanden i Berlin i mars 1848. Måleri av [[Adolph Menzel]], olje på lerret, Kunsthalle, [[Hamburg]]]] Tilhengarar av konstitusjonalisme kom saman i [[Heidelberg]] den 5. mars 1848 for å leggje grunnlaget for ei ny styreform. Dei innsåg fort at regionale møte ikkje var effektivt, og bestemte seg raskt for å innkalle liberalarar frå heile Tyskland til ei alltysk forsamling. Den 31. mars vart interimparlamentet samla i Frankfurt. Denne forsamlinga hadde ikkje klart mandat, og ein tvilsam juridisk status. Likevel gjorde kaoset og svekkinga av kongemakta at forsamlinga kunne utnytte det politiske vakuumet. Ekstremistar prøvde raskt å kuppe forsamlinga. Moderate krefter fekk likevel fleirtal, og eit forslag om at interimparlamentet skulle få ein permanent status vart nedstemt med 368 mot 143 røyster. Seinare braut 40 representantar på venstrefløya ut av parlamentet, med mål om å snakke direkte til folket. Den 12. april prøvde dei å organisere ein oppstand i [[Konstanz]], men denne fekk lite oppslutnad. Det tok ikkje lang tid før oppstanden i det sørlege [[Baden]] vart slått ned. == Strid om røysterett == Etter at kupplanane var slått ned, kunne forsamlinga konsentrere seg om kjerneoppgåvene. Ho vart samd om at delegatar til parlamentet skulle veljast i valkretsar à 50&nbsp;000 innbyggjarar, men sidan folketeljinga tretti år tidlegare vart lagt til grunn låg den verkelege mengda veljarar rundt 75&nbsp;000 per delegat. Sterke krefter ynskte direkte val, men dette forslaget fall med 317 mot 194 røyster. Det vart difor vedteke at statane sjølv kunne styre dette. Innleiingsvis arbeidde dei for at røysteretten ikkje skulle kunne avgrensast på bakgrunn av klasse, eigedom eller religion. I referata frå debatten stod det at «alle vaksne borgarar» skulle få røysterett, medan det i den endelege resolusjonen var endra til at «alle vaksne ''uavhengige'' borgarar» skulle få røyste. Karl Mittermeier, leiar for sekretariatet, hevda seinare at klausulen om «uavhengige» borgarar var det det vart røysta over, men at referatet diverre vart feil.<ref>Hamerow (1958), side 120</ref> Sjølv om det ikkje var eksplisitt nemnt i reglane, var det berre menn som kunne røyste. == Valet == [[Fil:Deutscher Bund.svg|thumb|Tyskland på Frankfurtparlamentets tid]] Dei vage reglane for røysterett førte til mange ulike lokale tolkingar. I [[Hannover]] og [[Württemberg]] vart arbeidarar vurdert som ikkje «uavhengige» sidan dei var lønnsarbeidarar. I [[Sachsen]] og [[Baden]] vart tenarar og arbeidarar i [[landbruk]]et hindra frå å røyste. I [[Bayern]] kunne berre dei som betalte skatt røyste. I [[Preussen]] fekk ikkje dei som mottok nokon form for private, velgjerande bidrag røyste. I [[Hohenzollern-Hechingen]] fekk ikkje ungkarar eller [[jødar]] røyste. Dei fleste statane la òg strikte definisjonar av statsborgarskap til grunn for å hindre flest moglege fattige frå å bruke røysteretten. I [[Hamburg]] måtte dei etterkvart gje etter for presset, og den 16. april avgjorde dei at òg arbeidarar skulle få røyste. Samstundes sette ein tidspunktet for valet til perioden 18.-20. april, slik at arbeidarklassen ikkje skulle få tid til å samle seg rundt nokre kandidatar. Valkampen viste seg å vere prega av apati, og få veljarar nytta seg av røysteretten. I [[Annaberg]] møtte berre 500 av dei 2&nbsp;000 røysteføre opp. I [[Leipzig]] var frammøtet 6&nbsp;000 av 15&nbsp;000. Dei fleste delegatane som vart valde var moderate. Likesæla rådde i dei lågare klassane, slik at borgarskapet hadde få problem med å få valt inn kandidatane sine. I [[Kassel]] vann den moderate Philipp Schwarzenberg over den republikanske motkandidat sin med 7&nbsp;862 mot 57 røystar. Det var berre einskilde stader, som i [[Rhinland]], at [[proletariatet]] var interessert i valkampen. == Samansetjinga av parlamentet == [[Fil:Frankfurt Paulskirche Tafel.JPG|mini|portrett|Minnetavle utanfor Pauluskyrkja i Frankfurt]] I samtida vart Frankfurtparlamentet ofte omtalt som «Professorparlamentet» ([[tysk]] ''Professorenparlament''), sjølv om denne nemninga ikkje er heilt presis. Av dei 330 delegatane var det faktisk berre 49 universitetsprofessorar. Den største gruppa av akademikarar var dei over 200 juristane. Dessutan møtte 40 rektorar og lærarar, 35 forfattarar og journalistar, 30 forretningsfolk, 26 geistlege og 12 lækjarar. Det var ikkje skeivskapar i valsystemet som førte til den store overvekta av akademikarar i forsamlinga, men heller den høge sosiale statusen universitetsutdanna hadde i Tyskland på den tida.<ref>Kitchen, side 79</ref> Fleirtalet av delegatane var moderate liberalarar. Kompromisslause konservative som [[Otto von Bismarck]], Hermann Wagener og Leopold von Gerlach deltok ikkje, høgrefløya i parlamentet bestod difor av relativt sett progressive konservative som Georg von Vincke, Maximilian von Schwerin-Putzar og [[Joseph von Radowitz]]. Venstresida var like svak som høgresida. Leiande radikale delegatar som Friedrich Kapp og Saul Buchsweiler vart sett ned på av den moderate majoriteten. Desse måtte gå så langt som å droppe fanesaka si – republikken – for å bli respektert. Liberale krefter kom til å dominere. Desse organiserte seg i fleire fraksjonar, blant anna «Kasino», «Landsberg», «Augsburger Hof» og «Württemberger Hof». Trass i religiøse skilnader og ulike økonomiske interesser var fleirtalet av dei moderate knytt til ein av desse partia. Fraksjoneringa på venstresida og høgresida sin fåfengde kamp mot konstitusjonalismen gjorde at dei moderate liberale fekk fleirtalet. Dei moderate samla seg rundt kampen mot høgresida sine forsøk på å stoppe revolusjonen og på venstresida sine forsøk på å utvide han. == Presidentar for Frankfurtparlamentet == * [[Friedrich Lang]] som alderspresident (18. mai 1848 til 19. mai 1848) * [[Heinrich von Gagern]] (19. mai 1848 til 16. desember 1848) * [[Eduard von Simson|Eduard Simson]] (18. desember 1848 til 11. mai 1849) * [[Jacob Ludwig Theodor Reh|Theodor Reh]] (12. mai 1849 til 30. mai 1849) * [[Wilhelm Loewe|Friedrich Wilhelm Löwe]] (6. juni 1849 til 18. juni 1849) == Ei mellombels sentralregjering == [[Fil:HeinrichVonGagern1848.jpg|thumb|upright|[[Heinrich von Gagern]] var ein sentral figur i Frankfurtparlamentet]] Parlamentet i [[Det tyske forbundet]] hadde vist seg handlingslamma når det galdt å stoppe uroa. I april avgjorde difor leiarskapen i Frankfurtparlamentet at dei måtte danne ein eksekutivkomité. Dei prøvde først å samarbeide med statane i å danne ein slik, men dette viste seg å vere vanskeleg. [[Heinrich von Gagern]] kom difor med eit framlegg om at Frankfurtparlamentet sjølv skulle utpeike ei mellombels regjering. Dette vart vedteke den 28. juni. Dagen etter vart [[Austerrike|austerrikaren]] [[Erkehertug Johann av Austerrike|Erkehertug Johann]] utpeikt til [[riksforstandar]]. Johann fekk fullmakt til å organisere diplomatiske samband med framande makter, og til å gjennomføre Frankfurtparlamentets innanrikspolitiske vedtak. === Statsministrar === * [[Karl zu Leiningen]] (15. juli 1848 til 5. september 1848) * [[Anton von Schmerling]] (24. september 1848 til 15. desember 1848) * [[Heinrich von Gagern]] (17. desember 1848 til 10. mai 1849) == Rettigheitserklæringa == Etter å ha utpeikt ei mellombels regjering gjekk Frankfurtparlamentet inn for å diskutere prinsippa for ei [[grunnlov]] for Tyskland, og dessutan prinsipp for dei tyske statane sine eigne grunnlover. Først vart ei fråsegn om rettar for folket diskutert. Denne skulle fungere som ein modell for grunnlovene i dei ulike tyske statane. Blant temaa som vart diskuterte var likskap for loven, [[ytringsfridom]], religionsfridom, reglar for statsborgarskap og prinsippa den lovgivande og utøvande makta skulle bli basert på. Dessutan gjekk dei inn for å bli kvitt dei siste restane av [[føydalisme|føydalsystemet]]. Denne diskusjonen viste seg å ta nesten seks månader. Diskusjonane byrja den 3. juli, og vart ikkje avslutta før den 21. desember. Rettigheitserklæringa vart publisert den 28. desember. == Grunnlova == [[Fil:Karikatur reichsschneiderei1849.jpg|thumb|Parlamentarikarane prøver å sy saman ei tysk eining. Frå venstre [[Heinrich von Gagern|von Gagern]], [[Alexander von Soiron|von Soiron]], [[Carl Theodor Welcker|Welcker]] og [[Friedrich Daniel Bassermann|Bassermann]]. Samtidig [[karikatur]]teikning.]] Grunnlova var i hovudsak basert på liberale prinsipp. Frankfurtparlamentet gjekk inn for ein føderal union, sterk nok til å kunne motstå angrep utanfrå og innanfrå. Keisaren skulle ta seg av utanrikspolitikk og krigar. Han skulle òg leie dei militære styrkane, og fekk òg ansvaret for å sørgje for indre tryggleik. Makta til keisaren skulle likevel avgrensast av parlamentet. Parlamentet skulle få einerett til å vedta lover, skattar, traktatar og budsjett. Parlamentet skulle òg utpeike ministrar, og fekk retten til å avsetje dei. Parlamentet fekk òg retten til å overstyre vetoretten til keisaren. Det vart òg vedteke at ein eigen føderal domstol skulle opprettast. Denne skulle løyse disputtar mellom sentralregjeringa og delstatane, og konfliktar mellom delstatar. Domstolen fekk òg fullmakt til å slå ned på overgrep mot einskildmenneske frå delstatane si side. Det mest radikale med den nye grunnlova var røysteretten. Den 12. april 1849 vart loven om val til underhuset vedteke. Denne loven gav noko i nærleiken av allmenn røysterett for menn. Det var berre sinnsjuke, kriminelle, folk som var konkurs og dei lutfattige som ikkje fekk røysterett. Dei aller fleste arbeidarane og bøndene fekk røysterett. Røysteretten kom som ei følgje av radikale som spelte den austerrikskvenlege ''[[den stortyske løysing|grossdeutsch]]''-fraksjonen og den prøyssiske ''[[den småtyske løysinga|kleindeutsch]]''-fraksjonen opp mot kvarandre. Først slo dei radikale seg saman med austerrikarane. Austerrikarane ynskte å gjere konstitusjonen såpass demokratisk at han vart uråd å godta for kong [[Fredrik Vilhelm IV av Preussen]]. I mars skifta likevel dei radikale side. Dei allierte seg no med delegatane som gjekk inn for ei ''kleindeutsch''-løysing, i byte mot at den prøyssiske kongen skulle få tilbod om keisarkrona. == Frihandel == Tradisjonelt sett hadde det vore tungvint å drive handel på [[Rhinen]]. Denne elva var ei naturleg transportåre i det vestlege Tyskland, men det var problematisk at alle bystatar og små fyrstedømme kunne krevje inn [[toll]] på eiga hand. Skulle ein til dømes føre ei last frå [[Mannheim]] ut i [[Nordsjøen]] måtte ein stoppe i kvar minste vesle byen på vegen og betale ein separat tariff. Det vart fort fleire titals ulike tariffar som måtte betalast før ein kom fram til målet. Dette hemma naturleg nok eksportindustrien. Det vart difor vedteke at alle tariffar måtte opphøyre på elvehandel internt i Tyskland. Utanlandske skip skulle enno kunne skattleggjast. Byane i nord hadde svært ulike interesser samanlikna med dei industrialiserte stadene i sør. Byar som [[Lübeck]], [[Stettin]], [[Danzig]], [[Königsberg]] og [[Memel]] levde i stor grad av utanrikshandel, og var naturleg nok interessert i eit enkelt regelverk med låge tollsatsar. I sør var dei meir interessert i ei [[proteksjonisme|proteksjonistisk]] løysing som kunne verne industrien. Etter at forretningsmannen Arnold Duckwitz frå [[Bremen]] vart vald til handelsminister i den mellombels regjeringa tippa dragkampen i favøren til kystbyane. Den 16. desember 1848 fekk han fleirtalet med seg på at han skulle få vide fullmakter til å inngå handelsavtaler med [[Dei sameinte statane]], [[Belgia]], [[Frankrike]] og [[Nederland]]. == Ei stortysk eller småtysk løysing? == [[Fil:Eduard_von_Simson_by_Fritz_Paulsen.jpg|thumb|upright|[[Eduard von Simson|Eduard Simson]], president for Frankfurtparlamentet og skapar av omgrepet stortysk, måla av Fritz Paulsen 1880, Nationalgalerie i [[Berlin]]]] Ei stor kampsak var definisjonen av kva som var Tyskland. Det første problemet var [[Schleswig-Holstein]], som var under den danske krona. Samstundes som Frankfurtparlamentet var samla hadde danskane si eiga grunnlovsforsamling samla i [[København]]. Desse ynskte å samle dei ulike danske områda i éitt rike. Folkesetnaden i området var ei blanding av tyskarar og danskar, og den tyske folkesetnaden ynskte ingen union med [[Danmark]]. Det danske forsøket på å innleme Slesvig førte til at [[Preussen]] greip inn på tysk side, noko som førte til den [[første slesvigske krig]]en. Krigen løyste likevel ikkje problemet, som først vart avgjort i 1864 til tysk fordel med den [[andre slesvigske krig]]en. Det største problemet låg likevel andre stader. Austlege delar av Preussen og store delar av [[Austerrike-Ungarn]] låg utanfor det tyske språkområdet, og folkesetnaden der hadde lita interesse av å bli med i ein tysk nasjonalstat. Frankfurtparlamentet bestemde at dei hovudsaklege tsjekkisktalande områda [[Böhmen]] og [[Mähren]] skulle reknast med til Tyskland, i tillegg til [[Posen]] med sin store polske folkesetnad. Dette vart naturleg nok møtt med motstand av gruppene det galdt. Det var to moglege løysingar på problema. Den eine var [[den småtyske løysinga]]. Denne løysinga sa at Austerrike ikkje skulle bli med i det sameinte Tyskland. Slik unngjekk ein problemet med den ikkje-tyske halvdelen av riket. Tilhengarar av [[den stortyske løysing]] ynskte å inkludere Austerrike. Ein føresetnad for dette var å splitte opp [[habsburg]]arane sitt område i to. Den 27. oktober gjekk fleirtalet i parlamentet inn for den stortyske løysinga. [[Ferdinand I av Austerrike]] var likevel fast bestemt på at riket hans ikkje skulle splittast opp. Den 27. november presiserte den austerrikske statsministeren [[Felix zu Schwarzenberg]] overfor parlamentet at denne løysinga ikkje var akseptabel. Det vart difor klart at ein måtte satse på den småtyske løysinga, med Preussen som den dominerande makta. Dei sørgde likevel for å opne for ein seinare austerriksk entré ved å tilpasse lovverket for dette høvet. == Parlamentet blir oppløyst == [[Fil:Kaiserdeputation berlin 1849.jpg|thumb|Samtidig framstilling av keisardeputasjonen, [[tresnitt]]]] Som eit resultat av at den småtyske løysinga vart vald vart kong Frederik Vilhelm av Preussen tilboden keisarkrona etter ei avstemming den 28. mars. Fleirtalet var på 290 mot 248 røyster. Det var delegatane frå Sør-Tyskland med Austerrike som gjekk imot. Den 3. april 1849 sende Frankfurtparlamentet ei gruppe på 32 delegatar til kongen, den såkalla [[keisardeputasjonen]]. Kongen tok likevel ikkje imot tilbodet til delegasjonen. Kongen grunngav dette med at han ikkje ville motta keisarmakta frå andre enn frå [[aristokratiet]]. Dette markerte Franfurtparlamentets nederlag, då det vart klart at dei ikkje kunne kome fram til ei løysing som alle partar aksepterte. Den 5. april trekte dei austerrikske delegatane seg frå parlamentet. Den 14. mai trekte prøyssarane seg. Etterkvart trekte fleire og fleire av dei liberale og konservative delegatane seg. Det var difor etter eit bel berre radikale delegatar att. Vedtaka til forsamlinga vart ikkje lenger respekterte av delstatane. Den 18. juni 1849 okkuperte militære styrkar møtelokala, noko som vart slutten på Frankfurtparlamentet. == Referansar == {{refopning}} * ''Denne artikkelen bygger på «[[:nb:Frankfurtparlamentet|Frankfurtparlamentet]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, den 22. april 2012.'' ** ''{{Wikipedia-utgåve|nb}} oppgav desse kjeldene:'' {{refslutt}} {{reflist}} == Litteratur == * {{Kjelde bok | forfattar= Eyck, Frank | år= 1969 | tittel= Frankfurt Parliament | forlag=St. Martin´s Press | isbn=0-312-30345-9 }} * {{Kjelde bok | forfattar= Hamerow, Theodore S. | år= 1958 | tittel= Restoration, Revolution, Reaction: Economics and Politics in Germany, 1815-1871 | stad=Princeton i New Jersey | forlag=Princeton University Press | isbn=0-691-00755-1 }} * {{Kjelde artikkel | forfattar= Hamerow, Theodore S. | utgjevingsår= 1961 | tittel= The Elections to the Frankfurt Parliament | publikasjon= The Journal of Modern History | bind=33 | nummer= 1 | side= 15-32 | url=http://links.jstor.org/sici?sici=0022-2801%28196103%2933%3A1%3C15%3ATETTFP%3E2.0.CO%3B2-Q }} * {{Kjelde bok | forfattar= Kitchen, Martin | år= 2006 | tittel= A History Of Modern Germany 1800-2000 | stad=Oxford | forlag=Blackwell Publishing | isbn=1-4051-0041-9 }} * {{Kjelde bok | forfattar= Lewald, Fanny | år= 1997 | tittel= A Year of Revolutions: Fanny Lewald's Recollections of 1848 | forlag=Berghahn Books | isbn=1-57181-099-4 }} * {{Kjelde bok | forfattar= Valentin, Veit | år= 1930 | tittel= Geschichte der Deutschen Revolution | stad=Berlin | forlag=Verlag Ullstein }} * {{Kjelde bok | forfattar= Vick, Brian E. | år= 2002 | tittel= Defining Germany: The 1848 Frankfurt Parliamentarians and National Identity | forlag=Harvard University Press | isbn=0-674-00911-8 }} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Tysk historie]] [[Kategori:Frankfurt am Main]] [[Kategori:Tysk politikk]] [[Kategori:Opphavleg omsett med Apertium]] [[Kategori:Skipingar i 1848]] [[Kategori:Nedleggingar i 1849]] qjhlzidqd152r7o9ktxe9f1qws5vlut 0 138920 3395039 2515204 2022-07-21T17:34:14Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{geoboks|bukt}} '''Ceutabukta''' er ei bukt på den [[afrika]]nske sida av [[Gibraltarsundet]]. Ho utgjer største delen av nordkysten av den [[Spania|spanske]] byen [[Ceuta]]. Bukta strekkjer seg frå Punta Blanca i vest til [[Isla de Santa Catalina]], utanfor kysten av [[Península de Almina]] i aust, eit stykke på åtte kilometer. Hamna til Ceuta ligg i bukta. == Kjelder == {{refopning}} * ''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Bay of Ceuta|Bay of Ceuta]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 21. september 2009.'' {{refslutt}} [[Kategori:Bukter i Spania]] 0dfehdqh8af284hmypnk72ihy975f4v 0 146230 3395065 3003735 2022-07-21T17:53:22Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{Infoboks militære konfliktar |konflikt=Raidet mot Rochefort |del av=[[sjuårskrigen]] |dato=September 1757 |stad= [[Rochefort i Charente-Maritime|Rochefort]] i [[Frankrike]] |resultat= Fransk siger, britane trekte seg attende utan å erobre Rochefort. |part1={{flagg|Storbritannia|1606}} |part2={{flagg|Frankrike|tidleg}} |kommandant1={{flaggikon|Storbritannia|1606}} [[John Mordaunt]] <br /> {{flaggikon|Storbritannia|1606}} [[Edward Hawke]] |kommandant2= |styrke1= 8400 |styrke2= 3000 }} {{Sjuårskrigen: Europa}} '''Raidet mot Rochefort''' var eit britisk [[amfibisk krigføring|amfibisk]] forsøk på å ta den [[Frankrike|franske]] hamnebyen [[Rochefort i Charente-Maritime|Rochefort]] i september 1757 under [[sjuårskrigen]]. Under raidet prøvde britane ein ny taktikk mot franskekysten, sett i gang av [[William Pitt den eldre|William Pitt]] som hadde vorte statsminister nokre månader tidlegare. Etter eit par forseinkingar nådde toktet den franske kysten og erobra øya [[Île-d'Aix]]. Då kommandanten [[John Mordaunt]] ikkje ønskte å gå i land, segla styrken heim att. Raidet vart mislukka, men det vart etterfølgd av liknande operasjonar dei neste åra. == Bakgrunn == Storbritannia hadde kome dårleg ut i sjuårskrigen og tapt fleire slag mot franskmennene i [[Nord-Amerika]], samt at den store marinebasen deira på [[Menorca]] i [[Middelhavet]] vart [[omleiringa av Menorca|erobra av ein fransk styrke]]. I tillegg stod den britiske allierte [[Hannover]] ovanfor ein fransk invasjon. Etter desse nederlaga vart [[William Pitt den eldre|William Pitt]] statsminister i juli 1757.<ref>Rodger s.263-68</ref> Pitt ønskte eit modig åtak som gjorde at franskemennene måtte ta ein del av soldatane som skulle nyttast i invasjonen til å verne franskekysten i staden. Han håpte òg å gjere folket som protesterte høglydt mot eit slikt felttog nøgd.<ref name="Rodger s.268">Rodger s.268</ref> [[Fredrik II av Preussen|Fredrik den store]] av den einast store allierte britane hadde, og han bad innstendig om at britane sette i verk ein slik operasjon, sidan han såg at det ville ta noko av trykket bort frå den venta franske invasjonen av [[Kongedømet Preussen|Preussen]].<ref>Brumwell s.128</ref> Målet som vart vald ut var hamnebyen [[Rochefort i Charente-Maritime|Rochefort]], som den britiske ingeniøroffiseren Robert Clark såg som særleg dårleg forsvart og sårbar overfor eit overraskande britisk åtak.<ref>Brumwell s.128-29</ref> Pitt søkte støtte for toktet hos [[Georg II av Storbritannia|Georg II]] og [[hertugen av Newcastle]], som begge gav støtta si. Begge hadde derimot tvil om planen let seg utføre. Då situasjonen i Hannover forverra seg, bad begge seinare om at dei segla til den tyske hamnebyen [[Stade]] i staden, der dei kunne gje støtte til Hannover, men Pitt ønskte ikkje å endra mål.<ref>Corbett s.197-200</ref> == Samling og reise == Kommandant for landstyrkane vart [[John Mordaunt]], med [[Edward Cornwallis]] og [[Henry Conway]] som nestkommanderande. [[Edward Hawke]] vart kommandant for marinen, og skulle eskortere styrkane til Mordaunt, sette dei i land på fransekysten og så evakuere styrkane så snart toktet var over. [[James Wolfe]] vart utpeikt til [[generalintendant]] for toktet. Ekspedisjonen vart samla på [[Isle of Wight]] i juli og august 1757. Det vart raskt fleire forseinkingar og avreisedatoen utsett fleire gonger. 7. september, ein månad etter dei opphavlege skulle av stad, segla styrken frå Storbritannia mot [[Biscayabukta]]. Han nådde fram utanfor Rochefort den 20. september, men på grunn av tett [[skodde]] klarte ikkje styrken å gå i land før fleire dagar seinare.<ref>Brumwell s.131</ref> Hawke og marineoffiserane hans var alt særs uroa over det dårlege vêret, og frykta at hauststormane skulle gjere sjøen enno farlegare etter kvart som tida gjekk.<ref name="Rodger s.268"/> == Landgang == [[Fil:AixRamparts.JPG|mini|venstre|Landsbyen Aix bak festningsvollane.]] Med hjelp av Joseph Thierry, ein [[hugenott]] og [[elvelos]], segla to britiske krigsskip til fortet som dominerte Île-d'Aix. Kanonane i fortet vart bombarderte av HMS «Magnanime», kommandert av [[Richard Howe]] og etter to timar var øya, som vart rekna som eit naudsynt utgangspunkt for vidare åtak mot Rochefort, falle til britane.<ref>Syrett s.16</ref> Wolfe gjorde ei omfattande rekognosering og stadfesta av det franske forsvaret av Rochefort var svakt.<ref>Brumwell s.131-33</ref> Franskmennene var ikkje førebudd på eit åtak i det heile og hadde vart fullstendig overraska då britane gjekk i land. Wolfe ønskte eit raskt åtak mot Fort Fouras i Rochefort, samt eit skinnåtak mot den nærliggande [[La Rochelle]] for å forvirre franskmennene om intensjonane sine. Mordaunt var einig,m en trekte seg då han oppdaga at vatnet rundt var for grunt til at skipa til Hawke kunne komme nær nok til å bombardere fortet. Ein annan landgangsstad ved Chatelaillon langs kysten vart så vald ut, men òg her var vatnet for grunt, og Mordaunt frykta at ein stor fransk styrke låg i lur og venta bak sanddynene.<ref>Brumwell s.133</ref> Den 26. september heldt Mordaunt eit krigsråd, der Wolfe sine optimistiske estimat om der svakt Fort Fouras var vart avviste, basert på rapportar frå to franske fangar, som meinte at fortet hadde eit sterkt forsvar. På grunn av dette vart forsøket på å ta Rochefort gjeve opp, men dei håpte likevel at franskmennene ville la seg skremme av dei britiske styrkane. General Conway klarte så å overbevise Mordaunt om eit nytt åtak på Fouras, men dette vart avlyst då det blåste opp til uvêr og landgangen ikkje var mogeleg. Wolfe pressa på for å få gjennomført eit nytt åtak, sjølv om overraskingsmomentet no var borte, men Mordaunt var nølande.<ref>Brumwell s.134</ref> == Tilbaketrekking == [[Fil:James Wolfe from NPG.jpg|mini|Oberst [[James Wolfe]] deltok som [[generalintendant]], men var frustrert over at det ikkje vart gjort noko. Han utmerkte seg for Pitt, som forfremma han og sende han avstad for å erobre [[omleiringa av Louisbourg i 1758|Louisbourg]].]] Hawke vart utolmodig og stilte eit ultimatum til Mordaunt. Om armeen ikkje var klar til å gå i land, så trekte han seg attende til Storbritannia. Mordaunt sa seg så einig i ei tilbaketrekking.<ref>Brumwell s.133-34</ref> Den 6. oktober forlet styrken Rochefort, evakuerte frå Île-d'Aix og kom tilbake til England nokre dagar seinare. Mordaunt rettferdigjorde avgjersla si ved å sei at marinen måtte dekke ein innkommande fransk flåte frå [[Vestindia]] i staden for å sitte i ro ved Rochefort i lang tid.<ref>Brumwell s134</ref> Mordaunt fekk kraftig kritikk av mange offiserar som hadde teke del i operasjonen og mange meinte at det framleis hadde vore mogeleg å gå i land sjølv etter overraskingsmomentet var tapt. Wolfe og Howe fekk god støtte for gjerningane sine, men nederlaget i Rochefort vart samanlikna med tapet av Menorca året før, som [[John Byng|admiral Byng]] vart skoten for. == Etterverknad == [[Fil:AixMainStreet.JPG|mini|venstre|Hovudgata i landsbyen.]] Det mislukka toktet førte til at Mordaunt vart stilt for [[krigsrett]] seinare på året.<ref>Black s.171</ref> Trass i sterk press frå ålmenta, vart Mordaunt reinvaska då retten kom fram til at planlegginga av operasjonen var for dårleg. Frikjenninga gjorde Georg II rasande og han meinte at Mordaunt burde seiast opp. Pitt var heller ikkje nøgd med avgjersla, sidan retten slik antyda at han hadde skulda for den mislukka operasjonen.<ref>Simms s.446</ref> Pitt heldt fram med å sende tokt nedover franskekysten. Året etter sende britane ein ekspedisjon mot [[St. Malo]] og klarte å okkupere [[Raidet mot Cherbourg|Cherbourg ei kort stund]]. Eit resultat av raidet, som britane ikkje hadde føresett, var at dei franske handelskonvoiane frå Vestindia såg på Rochefort som utrygg og i staden starta å gå til [[Brest i Frankrike|Brest]]<ref>Rodger s.268-69</ref>, der dei var eit lettare bytte for britiske krigsskip. Øya [[Île-d'Aix]] vart igjen erobra av britiske styrkar i 1759 etter [[slaget ved Quiberonbukta]] og okkupert til slutten av krigen i 1763. == Kjelder == {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Raid on Rochefort|Raid on Rochefort]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 9. januar 2010.'' **''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:'' ** Anderson, Fred. ''Crucible of War: The Seven Years War og the Fate of Empire in British North America, 1754-1766''. Faber og Faber, 2000. ** Black, Jeremy. ''British Lives: William Pitt''. Cambridge University Press, 1992. ** Brumwell, Stephen. ''Paths of Glory: James Wolfe''. Hambledon, 2006. ** Corbett, Julian Stafford. ''England in the Sjuårskrigen: A study in Combined Operations. Volume I''. London, 1907. ** Rodger N.A.M. ''Command of the Ocean: A Naval History of Britain, 1649-1815''. Penguin Books, 2006. **[[Simms, Brendan]]. ''Three Victories og a Defeat: The Rise og Fall of the First British Empire.'' Penguin Books (2008) ** Syrett, David. ''Admiral Lord Howe: A Biography''. Spellmount, 2006. {{refslutt}} {{fotnoteliste}} [[Kategori:Konfliktar i 1757]] [[Kategori:Slag i sjuårskrigen]] 1ieblmj49pgicctpjfm6lzgw4fs6zy3 0 152804 3395052 3381843 2022-07-21T17:47:14Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{geoboks|øygruppe}} [[Fil:Northisles.PNG|mini|Shetland med North Isles i raudt.]] '''North Isles''' er dei nordlege øyane i [[Shetlandsøyane]] i [[Skottland]]. Hovudøya i gruppa er [[Yell]], [[Unst]] og [[Fetlar]]. Stundom vert øyane i [[Yell Sound]] rekna med i denne gruppa. Yell og Unst er den nest største og den tredje største øya av Shetlandsøyane, og den tredje og fjerde mest folkerike. Samla dannar dei eit større areal enn resten av Shetlandsøyane (utanom Mainland). [[Fil:Huney.jpg|mini|venstre|Huney frå Unst og nokre av North Isles]] [[Fil:Yellferries.jpg|mini|Ferjene som går mellom [[Toft på Shetland|Toft]] på Mainland og Yell]] == Geografiske ytterpunkt == I gruppa finn ein de nordlegaste punktet i [[Storbritannia]] og Shetland ved [[Out Stack]] nær [[Muckle Flugga]] og den nordlegaste busetnaden [[Skaw]] på [[Unst]]. På Fetlar finn ein òg dei austlegaste punkta i Skottland, med unntak av [[Out Skerries]] og det meste av Fetlar og Unst er mindre enn 350&nbsp;km frå [[Noreg]]. Ein kan reise direkte nordover frå Out Stack til [[Nordpolen]] utan å treffe andre landmassar. Her finn ein òg det nordlegaste slottet ([[Muness Castle]]), det nordlegaste postkontoret ([[Baltasound]]), det nordlegaste fyret ([[Muckle Flugga]]), den nordlegaste vegen, det nordlegaste bryggeriet ([[Valhalla Brewery]]), den nordlegaste kyrkja (Haroldswick Methodist Church<ref>{{cite web| url=http://www.undiscoveredSkottland.co.uk/unst/haroldswickchurch/index.html| title=Haroldswick Methodist Church, Unst| publisher=Undiscovered Skottland| accessdate=24. mars 2010}}</ref>), den nordlegaste ferjeruta ([[Gutcher]] (Yell) til [[Belmont på Shetland|Belmont]] (Unst)) og den nordlegaste «skogen» (nær [[Baltasound]]<ref>{{cite book| author=Blackadder, Jill Slee| title=Shetland| series=Colin Baxter Island Guides| year=2003| publisher=Colin Baxter Photography| location=Strathspey| isbn=1-84107-125-0}}</ref>) i Storbritannia == Kjelder == {{refopning}} * ''Denne artikkelen bygger på «[[:en:North Isles|North Isles]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 24. mars 2010.'' **''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:'' {{refslutt}} {{fotnoteliste}} {{Shetland}} {{koord|60|40|N|1|0|W|region:GB_scale:300000|vising=tittel}} [[Kategori:Øyar i Shetlandsøyane]] [[Kategori:Shetlandsøyane]] 4292vulrb3iwuj7u7lygbflkf3ofq4w 0 153128 3395054 2827503 2022-07-21T17:47:47Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{om|fjellet i Albulafjella|andre fjell}} {{Geoboks|fjell | andre namn = Flüela Schwarzhorn | bilete = Schwarzhorn.jpg | bilettekst = Schwarzhorn sett frå grannetoppen 'Radüner Rothorn' | høgdenivå = 3146 | land = Sveits | fjellkjede = [[Albulafjella]] | koordinatar = {{koord|46|44|6|N|9|56|30|E|region:CH_type:mountain|vising=pålinje,tittel}} | lat_d = 46 | lat_m = 44 | lat_s =6 | lat_NS = N | long_d =9 | long_m = 56 | long_s =30 | long_EW = E | kart = Switzerland location map.svg | kartposisjon = Sveits }} '''Schwarzhorn''' eller '''Flüela Schwarzhorn''' er eit 3&nbsp;146 meter høgt fjell i [[kanton]]en [[Graubünden]] i [[Sveits]]. Fjellet, som er det høgste i nærleiken av [[Davos]] og høyrer til [[Albulafjella]], ligg i kring to kilometer sør for [[Flüelapasset]]. Frå fjelltoppen har ein eit vidt utsyn. I klart ver skal ein kunne sjå både [[Mont Blanc]], så vel som [[Großglockner|Grossglockner]]. == Kjelder == {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:de:Schwarzhorn|Schwarzhorn]]» frå {{Wikipedia-utgåve|de}}, den 29. mars 2010.'' {{refslutt}} [[Fil:Bernina-Flüela Schwarzhorn.jpg|mini|500px|center|Utsikt mot Berninafjella frå Schwarzhorn.]] {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Fjell i Alpane]] [[Kategori:Fjell i Sveits]] [[Kategori:Fjell i Graubünden]] nj9jt9hbxlb2lylx6i3jlulsqc4w6kg 0 158164 3395095 3394991 2022-07-21T21:55:41Z Andreasv 1840 /* {{VL-fylke|Møre og Romsdal}} */ mal frustrasjon wikitext text/x-wiki {{Infoboks norsk veg | logo = [[Fil:Riksvei_E_39.svg|x75px|Vegnummerskilt riksveg E 39]] | bilete = | kart = {{Alternativbilete2|[Alternativt kart]| {{Standardbilete|Stamveier Norge.svg|E39 gjennom Noreg|Loc E39 Norway.svg}} {{Alternativbilete|Map E39 (Norway).svg|E39 gjennom fylka}}}} | lengd = 1330 km | motorveg = 19 km | ferjer = 8 | strekning = [[Trondheim]] – [[Kristiansand]] | tilstøytande = {{riksveg|E6}} {{riksveg|E16}} {{riksveg|E18}} {{riksveg|E134}} {{riksveg|E136}}<br />{{riksveg|5}} {{riksveg|13}} {{riksveg|15}} {{riksveg|44}} {{riksveg|70}} {{riksveg|509}} {{riksveg|510}} {{riksveg|555}} {{riksveg|580}} | status = [[riksveg]] | kvalitet = | bomvegar = 13 | comcat = E39 }} '''Europaveg 39 i Noreg''' (''E39'', òg kalla ''Kyststamvegen'') er ein [[Noreg|norsk]] [[stamveg]] som går mellom [[Trondheim]] og [[Kristiansand]]. Vegen er del av [[europaveg 39]]. Vegen startar i nord ved [[Klettkrysset]] der han møter [[europaveg 6]], frå [[Klett]] går han vestover gjennom [[Møre og Romsdal]], [[Sogn og Fjordane]], [[Hordaland]] og [[Rogaland]] til han endar i [[Kristiansand]]. Europaveg 39 har åtte ferjeoverfartar i Noreg. Heile traseen er som følgjer: [[Klettkrysset|Klett]] - [[Orkanger]] - [[Vinjeøra]] - [[Liabø]] - [[Halsa]] {{Ferje}} [[Kanestraum]] - [[Krifast]] - [[Batnfjordsøra]] - [[Molde]] {{Ferje}} [[Vestnes]] - [[Sjøholt]] - [[Spjelkavik]] ([[Ålesund]]) - [[Solavågsbygda|Solavågen]] {{Ferje}} [[Festøya]] - [[Ørsta]] - [[Volda]] {{Ferje}} [[Folkestad]] - [[Nordfjordeid]] - [[Anda i Gloppen|Anda]] {{Ferje}} [[Lote]] - [[Sandane]] - [[Førde]] - [[Lavik]] {{Ferje}} [[Ytre Oppedal]] - [[Instefjord]] - [[Knarvik]] - [[Bergen]] - [[Os i Hordaland|Os]] - [[Halhjem]] {{ferje}} [[Sandvikvåg]] - [[Stord]] - [[Leirvik]] - [[Sveio]] - [[Aksdal]] - [[Bokn]] - [[Arsvågen]] {{Ferje}} [[Mortavika]] - [[Rennesøy]] - [[Randaberg]] - [[Stavanger]] - [[Sandnes]] - [[Vikeså]] - [[Helleland]] - [[Flekkefjord]] - [[Lyngdal]] - [[Mandal]] - [[Kristiansand]]. == Historikk == Strekninga Trondheim – Ålesund – Bergen – Stavanger – Kristiansand vart skilta ''E39'' i [[2000]]. Strekninga Kristiansund – Ålesund – Bergen – Stavanger var før ''riksveg 1'' og strekninga Stavanger – Kristiansand var [[E18]]. Før 1992 var strekninga Ålesund – Bergen – Stavanger skilta ''riksveg 14''. I [[1992]] då vegen var Riksveg 1, opna [[Krifast]], to bruer og ein undersjøisk tunnel erstatta to ferjer. Same år opna [[Rennfast]] nær Stavanger, inkludert to tunnelar på til saman 10,5&nbsp;km. I [[1994]] opna [[Nordhordlandsbrua]], erstatta ei ferje. I [[2001]] vart [[Trekantsambandet]] i Hordaland opna. Det består av ein undersjøisk tunnel og to [[hengebru]]er som knyt Bømlo og Stord med fastlandet i Sveio. Den [[30. juni]] [[2005]] vart [[motortrafikkveg]]en mellom Melhus og Orkdal opna, med ei lengd på 22&nbsp;km. Den gamle strekninga vart nedgradert til [[fylkesveg]] og har er {{fylkesveg|6642}}. I [[2006]] opna ny veg [[E39 Lyngdal-Flekkefjord|Flekkefjord-Lyngdal]], 10&nbsp;km kortare enn før. == Større ombyggingsplanar == === Vedtekne prosjekt === * [[Fil:Rogaland våpen.svg|20px|Rogaland]] {{Motorveg-start}} Fire-felts motorveg mellom [[Stangeland]] og [[Sandved]] i Sandnes (utreia og endeleg vedteke, ferdig [[2010]]){{utgår|2010|09|01}}. * [[Fil:Agder våpen.svg|20px|Agder]] {{Motortrafikkveg-start}} Ny motortrafikkveg vest for Vigeland i [[Lindesnes kommune|Lindesnes]], klar [[2010]]{{utgår|2011|01|01}}. * [[Fil:Trøndelag våpen.svg|20px|Trøndelag]] [[Fil:Møre_og_Romsdal_våpen.svg|20px|Møre og Romsdal]] 15&nbsp;km ny E39 frå Staurset til Renndalen i [[Hemne]] og [[Halsa]]. Opnar oktober [[2010]]. * [[Fil:Møre_og_Romsdal_våpen.svg|20px|Møre og Romsdal]] {{tunnel}} Tunnel gjennom Gjemnesaksla (705 m) og 3,9&nbsp;km ny veg. Byggestart haust 2009, ferdig desember 2010.{{utgår|2010|12|01 }}. * [[Fil:Hordaland_våpen.svg|20px|Hordaland]] {{tunnel}} I [[2009]] startar bygginga av ein ny tunnel - Eikåstunnelen som opnar i [[2011]] for trafikk. Denne vil seinare ikkje vere på {{riksveg|E39}} på grunn av Nyborg-Klauvaneset. * [[Fil:Møre_og_Romsdal_våpen.svg|20px|Møre og Romsdal]] [[Fil:Sogn og Fjordane våpen.svg|20px|Sogn og Fjordane]] Ferjefri veg {{riksveg|E39}} [[Volda]]-[[Austefjorden (Volda)|Austefjord]]-[[Grodås]] og vidare langs dagens {{fylkesveg|60}} [[Grodås]]-[[Stryn]]-[[Byrkjelo]] i Sogn og Fjordane fylke, eventuelt med ny bro over [[Nordfjord (fjord)|Nordfjord]] ved [[Anda i Gloppen|Anda]] i [[Gloppen kommune]]. Strekninga er planlagt opna omkring [[2012]]{{utgår|2012|01|01}}. * [[Fil:Sogn og Fjordane våpen.svg|20px|Sogn og Fjordane]] {{tunnel}} Ny veg med tunnel ved Torvund i [[Høyanger]], klar [[2012]]. * [[Fil:Hordaland_våpen.svg|20px|Hordaland]] {{Motorveg-start}} Fire-felts [[motorveg]] [[Svegatjørn-Rådal|mellom Os og Bergen]]. * [[Fil:Hordaland_våpen.svg|20px|Hordaland]] {{Motorveg-start}} Fire-felts [[motorveg]] frå [[Åsane]] til [[Nordhordlandsbrua]]. [[Nyborg-Klauvaneset]] startar opp bygginga i [[2014]], og står dermed ferdig i [[2017]]. === Prosjekt under planlegging === * [[Fil:Rogaland våpen.svg|20px|Rogaland]] {{Motorveg-start}} Ny tunnel under [[Boknafjorden]], kalla [[Rogfast]]. Den vert eventuelt ca 24&nbsp;km lang og 350&nbsp;m dyp, og den klart lengste undersjøiske vegtunnel i verda. * [[Fil:Rogaland våpen.svg|20px|Rogaland]] {{Motorveg-start}} Motorveg frå Kannik til Smiene i Stavanger (under utreiing).{{utgår|20110701}} * [[Fil:Hordaland_våpen.svg|20px|Hordaland]] Ny veg mellom [[Bergen]] og [[Stord]], kalla [[Hordfast]]. Denne er det tre alternativ til, som enno ikkje er klargjort. * [[Fil:Rogaland våpen.svg|20px|Rogaland]] {{Motorveg-start}} Motorveg mellom [[Sandved]] og [[Hove i Sandnes|Hove]] i Sandnes, med ny [[Kvelluren bru]] (reguleringsplan). * [[Fil:Sogn og Fjordane våpen.svg|20px|Sogn og Fjordane]] Bru over Nordfjorden mellom Anda og Lote. Ingen dato, ikkje før 2020.<ref>[http://www.nrk.no/nyheter/distrikt/nrk_sogn_og_fjordane/1.2219557 Brua kostar to milliardar]</ref> * [[Fil:Møre_og_Romsdal_våpen.svg|20px|Sogn og Fjordane]] Tunnel under [[Romsdalsfjorden]] ved [[Molde]] eller ved [[Midsund]]. sjå [[Møreaksen]]. Ingen dato, ikkje før 2020. * [[Fil:Møre_og_Romsdal_våpen.svg|20px|Møre og Romsdal]] [[Fil:Sogn og Fjordane våpen.svg|20px|Sogn og Fjordane]] [[Fil:Hordaland_våpen.svg|20px|Hordaland]] [[Fil:Rogaland våpen.svg|20px|Rogaland]] På lang sikt finst det planer på å bygge om alle ferjesamband på {{riksveg|E39}} unntatt [[Skagerrak]] med bru eller tunnel. 54,7&nbsp;km av {{riksveg|E39}} består av motorvegar og motortrafikkvegar, men talet vil meir enn doble seg dei neste ti åra. == Kommunar og knutepunkt == === {{VL-fylke|Trøndelag}} === {{VL-kommune|Trondheim|Rv}} * {{rundkøyring}} {{riksveg|E6}} {{fylkesveg|707}} [[Klettkrysset]] * {{bru}} [[Udduvoll bru]] {{VL-kommune|Melhus|Rv}} :{{Motortrafikkveg-start}} [[Motortrafikkveg]] Øysand – Thamshamn/Orkanger * {{Vegkryss-tofeltsveg||Reitbakken}} {{fylkesveg|6606}} til {{fylkesveg|6612}} Melhus sentrum * {{Avgift}} Bomstasjon [[Øysand]] * {{Vegkryss-tofeltsveg||Øysandkrysset}} → {{fylkesveg|6642}} til Thamshamn {{VL-kommune|Skaun|Rv||Brekkt.}} * {{Tunnel}} [[Brekktunnelen]] (1201 m) * {{Tunnel}} [[Buviktunnelen]] (140 m) [[Fil:Skaun roads.jpg|mini|[[riksveg 709|Fylkesveg 737]] kryssar under E39 ved [[Børsa]]]] * {{bru}} [[Saltnesbrua]] (210 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||Buvikkrysset}} {{fylkesveg|6646}} til {{fylkesveg|6642}} [[Buvika]] og til {{fylkesveg|708}} Aunet * {{bru}} [[Hammersbrua]] (180 m) * {{Tunnel}} [[Mannsfjelltunnelen]] (1726 m) * {{Tunnel}} [[Svalnestunnelen]] (722 m) * {{Tunnel}} [[Nausttunnelen]] (278 m) * {{bru}} [[Rossvollbrua]] (110 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||Børskrysset}} {{fylkesveg|709}} {{fylkesveg|6648}} til {{fylkesveg|6642}} [[Børsa]] * {{Tunnel}} [[Viggjatunnelen]] (2711 m) * {{bru}} [[Kallfossbrua]] (140 m) * {{Tunnel}} [[Storsandtunnelen]] (3653 m) [[Fil:Vinjeøra.JPG|mini|[[Vinjeøra]], E39 med bru over Fjelna til venstre]] {{VL-kommune|Orkdal|Rv}} * {{Avgift}} Bomstasjon [[Thamshamn]] * {{Vegkryss-tofeltsveg||Thamshamnkrysset}} {{fylkesveg|6642}} (berre frå nord/aust) * {{Vegkryss-tofeltsveg||Thamshamnkrysset}} {{Motortrafikkveg-slutt}} {{fylkesveg|6642}} (mot nord/aust), frå/mot sør/vest) * {{fylkesveg|65}} [[Orkanger]] * {{fylkesveg|6482}} frå Gjølmesli til {{fylkesveg|65}} Forve bru * {{fylkesveg|6478}} frå Gjølme til Orkanger hamn * {{fylkesveg|710}} [[Gjølme]] * {{fylkesveg|6480}} frå Snausen til {{fylkesveg|6484}} Ødynhaug * {{tunnel}} Harangstunnelen (785 m) * {{fylkesveg|714}} Stokkhaugen * {{fylkesveg|6484}} frå Høgkjølen til {{fylkesveg|65}} [[Fannrem]] {{VL-kommune|Hemne|Rv}} * {{fylkesveg|680}} [[Stormyra i Hemne|Stormyra]] * [[Vinjeøra]] * {{bru}} Fjelna === {{VL-fylke|Møre og Romsdal}} === [[Fil:Halsa.jpg|mini|Ferjeleiet på [[Halsa]]]] [[Fil:Bergsoysundbrua-gjemnes-norway.JPG|mini|[[Bergsøysundbrua]]]] {{VL-kommune|Halsa|Rv}} * {{fylkesveg|354||Møre og Romsdal}} frå Leirvika rundt [[Valsøyfjorden]] til Hestnes * {{bru}} [[Valsøybrua]] * {{fylkesveg|354||Møre og Romsdal}} Hestnes * {{fylkesveg|682}} [[Hennset]] * {{fylkesveg|352||Møre og Romsdal}} frå Taknes langs stranda til Liabøen (14,0&nbsp;km) * {{fylkesveg|352||Møre og Romsdal}} [[Liabø]]en * {{fylkesveg|65}} [[Betna]] * {{fylkesveg|350||Møre og Romsdal}} frå Åsletta til Korsneset (9,4&nbsp;km) * {{fylkesveg|351||Møre og Romsdal}} frå Halsanausta til Innreitan (3,2&nbsp;km) * {{ferje}} Ferje frå [[Halsanaustan]] (20 min, 2 turar/time) {{VL-kommune|Tingvoll|Rv}} * til [[Kanestraum]] {{v-namn|Straumsnesvegen}} * {{fylkesveg|298||Møre og Romsdal}} frå Kanestraum langs stranda til Beiteråsen (22,4&nbsp;km) * {{fylkesveg|298||Møre og Romsdal}} Beiteråsen * {{riksveg|70}} [[Øydegard]], vidare felles trasé til Kråkneset {{v-namn|Tingvollvegen}} * {{bru}} [[Straumsundbrua]] (412 m) * {{fylkesveg|296||Møre og Romsdal}} frå Arnvikbukta langs stranda til Hagen (13,0&nbsp;km) * {{fylkesveg|296||Møre og Romsdal}} Hagen * {{bru}} [[Bergsøysundbrua]] (931 m), frå [[Aspøya i Tingvoll|Aspøya]] {{VL-kommune|Gjemnes|Rv||Gjemnes}} {{v-namn|Tingvollvegen}} [[Fil:Gjemnessundbrua2-Norway.jpg|mini|[[Gjemnessundbrua]]]] * til [[Bergsøya (Gjemnes)|Bergsøya]] * {{fylkesveg|285||Møre og Romsdal}} frå Leitet rundt Bergsøya til Hamna (7,4&nbsp;km) * {{fylkesveg|285||Møre og Romsdal}} Hamna * {{rundkøyring}} {{riksveg|70}} [[Kråkneset]], {{Avgift}} [[Bompengefinansierte vegar i Noreg|bomstasjon Krifast]] {{v-namn|Nordmørsvegen}} * {{bru}} [[Gjemnessundbrua]] (1257 m) * {{fylkesveg|279||Møre og Romsdal}} frå Hognes via Svanvika til {{fylkesveg|64}} Eide * {{tunnel}} Tunnel gjennom Gjemnesaksla (705 m) * {{fylkesveg|286||Møre og Romsdal}} frå Astad til Bjerkeset (8,2&nbsp;km) * {{fylkesveg|666}} frå [[Batnfjordsøra]] via [[Torvikbukt]], [[Angvik]], til {{fylkesveg|62}} [[Tiltereide]] * {{fylkesveg|286||Møre og Romsdal}} Bjerkeset {{VL-kommune|Molde|Rv}} {{v-namn|Batnfjordvegen}} [[Fil:Molde.jpg|mini|Molde, ferja har nettopp lagt til]] * {{fylkesveg|62}} [[Gujorda]] * {{fylkesveg|64}} [[Årø]], vidare felles trasé til Lergrovik * Arm til {{Lufthamn|[[Molde lufthamn, Årø]]}} (0,2&nbsp;km) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|64}} [[Lergrovik]], [[Fannefjordstunnelen]] til [[Åndalsnes]] * {{fylkesveg|404||Møre og Romsdal}} frå Kviltorp til {{fylkesveg|405||Møre og Romsdal}} Øvre Berg (0,9&nbsp;km) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|662}} [[Moldegard]]svegen * {{fylkesveg|400||Møre og Romsdal}} Fannestrandvegen frå Grandfjøra til {{fylkesveg|662}} Reknes * {{ferje}} Ferje frå [[Molde]] (35 min, 2 turar/time) {{VL-kommune|Vestnes|Rv}} * {{ferje}} til [[Furneset]] {{v-namn|Furnesvegen}} * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|661}} [[Vestnes]] {{v-namn|Stokkelandsvegen}} * {{bru}} Vestnesbrua (120 m) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|160||Møre og Romsdal}} frå Helland til {{fylkesveg|661}} Flatekrysset (5,5&nbsp;km) {{v-namn}} * {{Tunnel}} Hellandtunnelen (overbygg) (150 m) * {{Tunnel}} Remmemtunnelen (overbygg) (59 m) * {{riksveg|E136}} fra Remmem til {{riksveg|E6}} [[Dombås]] i [[Dovre]], felles trasé til Spjelkavik * {{fylkesveg|163||Møre og Romsdal}} frå [[Brastad i Vestnes|Brastad]] til {{riksveg|E136}} Vikebukt {{VL-kommune|Ørskog|Rv}} [[Fil:Sjoholt2-Norway-HH.jpg|mini|[[Ørskog]] og [[Sjøholt]]]] * {{fylkesveg|103||Møre og Romsdal}} frå Gjerde til {{fylkesveg|650}} Giskemo (1,5&nbsp;km) * {{fylkesveg|650}} [[Sjøholt]] * {{fylkesveg|104||Møre og Romsdal}} frå Sjøholt til {{fylkesveg|661}} Skodjevåg i [[Skodje]] (8,5&nbsp;km) {{VL-kommune|Skodje|Rv}} * {{fylkesveg|661}} [[Solnør]] * {{fylkesveg|656}} [[Valle i Skodje|Valle]] * {{fylkesveg|661}} [[Digernes]] * {{fylkesveg|111||Møre og Romsdal}} frå Brusdal til {{riksveg|E136}} [[Spjelkavik]] i [[Ålesund]] {{VL-kommune|Ålesund|Rv}} [[Fil:E39-E136 utanför Ålesund.JPG|mini|{{riksveg|E39}} utanfor [[Ålesund]]]] * {{vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|110||Møre og Romsdal}} Ytterolen, {{fylkesveg|398||Møre og Romsdal}} Lerstadvegen til {{riksveg|E136}} Lerstad * {{rundkøyring}} {{riksveg|E136}} [[Breivika]]/[[Spjelkavik]], {{fylkesveg|392||Møre og Romsdal}} til {{fylkesveg|398||Møre og Romsdal}} Lerstadvegen (0,2&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Moatunnelen]] (560 m) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|391||Møre og Romsdal}} Nedrevollbrua frå Nedregarden til [[Blindheim i Ålesund|Blindheim]] (2,6&nbsp;km), {{fylkesveg|396||Møre og Romsdal}} til {{riksveg|E136}} Åsestranda * {{Tunnel}} [[Blindheimstunnelen]] (839 m) * {{vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|60}} {{fylkesveg|391||Møre og Romsdal}} [[Blindheim i Ålesund|Blindheim]] * {{vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|397||Møre og Romsdal}} Tørlevegen frå Skytterholm til Humla (3,7&nbsp;km) * {{bru}} [[Vegsundbrua]] {{VL-kommune|Sula|Rv}} * {{fylkesveg|61}} [[Solevågseid]] * {{ferje}} Ferje frå [[Solavågsbygda|Solavågen]] (20 min, 2-3 turar/time) {{VL-kommune|Ørsta|Rv}} * til [[Festøya]] * {{fylkesveg|5914}} via {{ferje}} ferje frå Festøya til {{fylkesveg|60}} Vik * {{fylkesveg |5912}} frå Festøya til Store-Standal (15,7&nbsp;km) * {{fylkesveg|5910}} frå Romestrand via Erdalen til Melbøen (5,6&nbsp;km) * [[Barstadvik]]a * {{fylkesveg|5910}} Melbøen * [[Masdal]] * [[Nordre Vartdal]] * {{fylkesveg|5908}} frå Nordre Vartdal til [[Årskog i Vartdal|Årskog]] * {{fylkesveg|5906}} frå Sætre til Kvia * [[Vartdal]] * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|655}} [[Ørsta]] * {{fylkesveg|5902}} Melsvegen frå Ose til {{fylkesveg|655}} Indre-Åm (5,2&nbsp;km) * {{fylkesveg|5896}} Ytrehovdevegen frå Rystene til Ekset (21,7&nbsp;km) * {{fylkesveg|5898}} Torvmyrane til {{Lufthamn|[[Ørsta/Volda lufthamn, Hovden]]}} (0,3&nbsp;km) {{VL-kommune|Volda|Rv}} {{v-namn|Ørstavegen}} {{v-tunnel|Furenetunnelen|47}} {{v-kryss|type=rund|[[Furene]]|{{fylkesveg|653}}|Eiksundvegen|via {{tunnel}} [[Eiksundsambandet]] mot {{fylkesveg|61}} i [[Ulstein]]}} {{v-kryss|Ekset|{{fylkesveg|5896}}|Berknesvegen|mot Rystene i [[Ørsta]]}} {{v-kryss||{{riksveg|651}}||mot {{ferje}} [[Ferjesambandet Volda–Folkestad|Volda–Folkestad]] → {{riksveg|E39}} {{riksveg|15}} i [[Eid]]}} {{v-namn|Sjøgata}} {{v-namn|Hamnegata}} {{v-namn|Holmen}} {{v-bru|Kvennabakkbrua|Øyraelva|34}} {{v-namn|Elvegata}} {{v-kryss|type=rund|Sjukehuskrysset|{{fylkesveg|5894}}|Vikebygdvegen mot {{fylkesveg|655}} Brautaset i [[Ørsta]]|lengde=8,2 km}}(8,2&nbsp;km) {{v-namn|Austefjordvegen}} {{v-bru|Mylnebrua|Øyraelva|34}} {{v-tunnel|[[Rotsethorntunnelen]]|4026|arm= {{v-tunnel|Tunnelarm Grevsneset i Rotsethorntunnelen|271}} {{v-rad|{{rundkøyring}} endepunkt Greifsneset}} }} {{v-tunnel|[[Hjartåbergtunnelen]]|3504}} {{v-rasteplass|Hjartåbergtunnelen|wc=ja}} {{v-kryss|Hunneset|kommunal veg|Aldalsvegen|til {{fylkesveg|655}} Vatne i [[Ørsta]]|lengde=10,5 km}} {{v-tunnel|[[Årsettunnelen]]|273}} {{v-rasteplass|Aurstadelva}} {{v-kryss|Geitvik|Kommunal veg 651|Fyrdsvegen|til {{fylkesveg|651}} Fyrde}} {{v-namn|[[Kvivsvegen]]}} {{v-tunnel|[[Fyrdsbergtunnelen]]|1185}} {{v-kryss|Fyrdsberget|{{fylkesveg|651}}|Fyrdsvegen|mot {{riksveg|651}} Straumshamn}} {{v-tunnel|[[Damfosstunnelen]]|218}} {{v-kryss|Eidsvatnet|Kommunal veg|Månanesvegen|til {{fylkesveg|41||Møre og Romsdal}} {{fylkesveg|42||Møre og Romsdal}} Kalvatn}} {{v-tunnel|[[Eidsnakktunnelen]]|1631}} {{v-kryss|Kalvatn|{{fylkesveg|5892}}|Bueidsvegen|til Viddal i [[Volda]] |veg2={{v-veg|{{fylkesveg|41||Møre og Romsdal}}|Osdalsvegen|til {{fylkesveg|42||Møre og Romsdal}} Kalvatn}}}} {{v-tunnel|[[Kvivstunnelen]]|6578}}<noinclude> {{v-bru|Kvivsbrua/Storelvbrua|[[Horndøla]]|144|komm=<ref name=Kvivsvegen>[http://www.vegvesen.no/_attachment/375798/binary/642329 E39 Kvivsvegen – knyter folk saman] – Statens vegvesen.</ref><ref>Omtalt som «Storelvabrua» reguleringsplanen, «Kvivsbrua» er foreslått som alternativ (''Fjordingen'', 22. februar 2012, s.13).</ref>}} {{v-kryss|Lønsøyane|{{fylkesveg|60}}||til {{riksveg|E39}} i [[Ålesund]], erstatta av E39 til Hola/Kjøs bru}} {{v-kryss|'''[[Grodås]]'''|{{fylkesveg|664||Sogn og Fjordane}}||til [[Otterdal]]}} {{v-tunnel|[[Kjøshammartunnelen]]|813}} {{v-rasteplass|Kongsvik}} {{v-rasteplass|Kjøs}} {{v-kryss|Hola/Kjøs bru|{{riksveg|15}}||mot {{fylkesveg|60}} i [[Stryn]] → {{riksveg|E6}} [[Otta]] i [[Sel]], felles trasé til Nordfjordeid i [[Eid]] ''(E39 svinger i krysset)''}} {{v-rasteplass|Kjøs bru}} === {{VL-fylke|Vestland}} === {{VL-kommune|Eid|Rv}} {{v-tunnel|[[Kongenestunnelen]]|1118}} {{v-tunnel|[[Breisvortunnelen]]|1382}} {{v-tunnel|[[Marajøltunnelen]]|855}} {{v-tunnel|[[Lisjejøltunnelen]]|219}} {{v-rasteplass|Furneset}} {{v-kryss|Nor|{{fylkesveg|663||Sogn og Fjordane}}||til Skipenes}} {{v-rasteplass|Nor bru}} {{v-bru|Nor bru|Eidselva|27}} {{v-kryss|Fossebakken|{{fylkesveg|664||Sogn og Fjordane}}||til Navelsaker}} {{v-kryss|Hjelle bru|{{riksveg|651}}||mot {{ferje}} [[Ferjesambandet Volda–Folkestad|Folkestad–Volda]] i [[Volda]], ny og gammel trasé møtes}} * {{rundkøyring}} {{riksveg|15}} [[Nordfjordeid]] * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|662||Sogn og Fjordane}} Rådhusvegen frå Nordfjordeid til Torheim [[Fil:Nordfjorden.jpg|mini|Anda-Lote over [[fjorden Nordfjord|Nordfjorden]]<br />{{byline|C. Hill}}]] * {{fylkesveg|663||Sogn og Fjordane}} frå Skipenes til {{riksveg|15}} Nor (5,3&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Lotetunnelen]] (2857 m) * {{fylkesveg|698||Sogn og Fjordane}} frå Lote til Hennebygda * {{ferje}} Ferje frå [[Lote]] (10 min, 1-2 turar/time) {{VL-kommune|Gloppen|Rv}} * til [[Anda i Gloppen|Anda]] [[Fil:Vereide - Archaeological grave site.jpg|mini|''[[Vereide]] - rekonstruksjon av gravrøys ved E39''<br />{{byline|C. Hill, 2007}}]] * {{fylkesveg|699||Sogn og Fjordane}} frå Hjelmeset til {{Lufthamn|[[Sandane lufthamn, Anda]]}} (0,4&nbsp;km) * {{fylkesveg|700||Sogn og Fjordane}} frå Andenes til {{fylkesveg|615}} [[Sandane]] (8,2&nbsp;km) ** {{attraksjon}} [[Vereide kyrkje]] * Kv76 frå [[Vereide]] til Ryssfjæra ** Kommunal veg til {{fylkesveg|700||Sogn og Fjordane}} * Kv74 frå [[Austrheim i Gloppen|Austrheim]] til Solheim ** Austrheimsbakken til {{fylkesveg|700||Sogn og Fjordane}} * {{fylkesveg|615}} [[Sandane]] * {{attraksjon}} [[Eidsfossen]] * {{fylkesveg|696||Sogn og Fjordane}} frå Vassenden til {{fylkesveg|615}} Storebru (5,6&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Breimsfjelltunnelene]] II og I (867 og 170 m) * {{fylkesveg|692||Sogn og Fjordane}} frå Hetle bru til {{fylkesveg|60}} Øvreset (4,2&nbsp;km) * {{fylkesveg|694||Sogn og Fjordane}} frå [[Reed]] til Årdal * {{fylkesveg|695||Sogn og Fjordane}} Jordanger ** {{attraksjon}} [[Norsk Fjordhestgard]] * {{fylkesveg|60}} [[Byrkjelo]] * {{fylkesveg|695||Sogn og Fjordane}} frå Teita til {{fylkesveg|694||Sogn og Fjordane}} Seime bru {{VL-kommune|Jølster|Rv}} * {{fylkesveg|453||Sogn og Fjordane}} frå Klakegg til Fonn (13,8&nbsp;km) * {{rundkøyring}} {{riksveg|5}} [[Skei i Jølster|Skei]], felles trasé mot sør til Førde, mot aust via [[Sogndal]] til [[Lærdal]] * {{fylkesveg|454||Sogn og Fjordane}} frå Ålhus til Indrebø og tilbake (5,7&nbsp;km) * {{fylkesveg|454||Sogn og Fjordane}} Ålhus * {{fylkesveg|451||Sogn og Fjordane}} frå Vassenden via {{bru}} [[Kjøsnesbrua]] til {{riksveg|5}} Kjøsnes (22,6&nbsp;km) {{VL-kommune|Førde|Rv}} * {{fylkesveg|13}} [[Moskog]] * {{fylkesveg|482||Sogn og Fjordane}} frå Sunde til Masdal (7,0&nbsp;km) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|484||Sogn og Fjordane}} frå Krohnborg til Vie <!-- det er vel en rundkøyring til i detteområdet --> * {{rundkøyring}} {{riksveg|5}} [[Førde]] * {{fylkesveg|609}} [[Førde]] {{VL-kommune|Gaular|Rv}} [[Fil:Viksdalsvatnet-Norway.jpg|mini|Viksdalsvatnet i Gaular sett frå [[Riksveg 610|Rv610]] langs sørsida av vatnet. Gardane [[Nes i Viksdalen|Nes]] og [[Hatlestad i Viksdalen|Hatlestad]] ligg på andre sidan av vatnet. {{Byline|Peter John Acklam}}]] [[Fil:Vadheim.jpg|mini|I [[Vadheim]] møtes {{riksveg|E39}} og {{fylkesveg|55}}.]] * {{fylkesveg|57}} [[Espeland i Gaular|Espeland]] * {{fylkesveg|610}} [[Sande i Sunnfjord|Sande]], felles trasé til Steien * {{fylkesveg|610}} [[Steien]] {{VL-kommune|Høyanger|Rv||Bogst.}} [[Fil:Oppedal.JPG|mini|Oppedal ferjekai i [[Høyanger]].]] * {{fylkesveg|55}} [[Vadheim]] * {{fylkesveg|93||Sogn og Fjordane}} frå Vadheim til {{fylkesveg|57}} Nautsund i [[Fjaler]] * {{Tunnel}} [[Bogstunnelen]] (3&nbsp;482 m) {{Veg under planlegging| * {{tunnel}} Ny veg med tunnel ved Torvund, klar 2012}} * [[Lavik]] * {{fylkesveg|607}} til [[Leirvik i Hyllestad|Leirvik]] * {{ferje}} Ferje frå [[Lavik]] (20 min, 1-2 turar/time) {{VL-kommune|Gulen|Rv}} * til [[Ytre Oppedal]] ([[Lavik-Oppedal|artikkel om ferjesambandet]]) * {{fylkesveg|8||Sogn og Fjordane}} frå Ytre Oppedal til {{fylkesveg|92||Sogn og Fjordane}} Hest i [[Høyanger]] * {{Tunnel}} [[Skrikebergtunnelen]] (1&nbsp;508 m) * Sætre * [[Asseim|Asheim]] * {{fylkesveg|1||Sogn og Fjordane}} frå Instefjord til {{fylkesveg|57}} [[Rutledal]] * {{fylkesveg|5||Sogn og Fjordane}} frå Kringla til fylkesgrensen ved Geirevatnet (1,5&nbsp;km) → {{fylkesveg|379||Hordaland}} ([[Hordaland]]) til {{fylkesveg|570}} Mollandseid i [[Masfjorden]] * {{Tunnel}} [[Jernfjelltunnelen]] (2&nbsp;391 m) {{VL-kommune|Masfjorden|Rv}} * {{bru}} Hopsdalen (ca. 170 m) * {{Tunnel}} [[Sandviktunnelen]] (394 m) * [[Haugsvær]], kommunal veg til {{fylkesveg|379||Hordaland}} Solheim * Trodal * {{Tunnel}} [[Trodaltunnelen]] (848 m) * {{Tunnel}} [[Matrebergtunnelen]] (1&nbsp;352 m) * {{bru}} Matreselva (ca. 60 m) * {{fylkesveg|381||Hordaland}} frå Seten til fylkesgrensa ved Stordalsvatnet (15,2&nbsp;km) → {{fylkesveg|92||Sogn og Fjordane}} ([[Sogn og Fjordane]]) vidare via Hest og Bjordal til Ortnevik, {{stenging}} vinterstenging mellom Seten og Hest * {{fylkesveg|382||Hordaland}} frå Matre Kraft til [[Matre i Masfjorden|Matre]] → {{fylkesveg|383||Hordaland}} * {{Tunnel}} [[Lille-Matretunnelen]] (65 m) * {{Tunnel}} [[Masfjordtunnelen]] (4&nbsp;110 m) * Kommunal veg frå Fjon til Haugsdal → {{fylkesveg|383||Hordaland}} {{VL-kommune|Lindås|Rv||Nipet.}} {{Veg under planlegging| Forbedra veg mellom Romarheim og Eikefet, tidspunkt for byggestart ikkje planlagt **Romarheim **Eikefet }} * {{Tunnel}} [[Nipetunnelen]] (988 m) * {{fylkesveg|569}} [[Flotane]] * {{Tunnel}} [[Litle-Urdalstunnelen]] (438 m) * {{Tunnel}} [[Vikesundtunnelen]] (316 m) * {{Tunnel}} [[Vikanestunnelen]] (264 m) * {{Tunnel}} [[Mitnestunnelen]] (181 m) * {{Tunnel}} [[Utnestunnelen]] (263 m) * {{Tunnel}} [[Lille Eikefettunnelen]] (428 m) * {{Tunnel}} [[Eikefettunnelen]] (4910 m) * {{fylkesveg|570}} [[Odnåstjørni]] * {{Tunnel}} [[Bjørsviktunnelen]] (844 m) * {{fylkesveg|393||Hordaland}} frå Eidetræ til Eikanger, {{fylkesveg|394||Hordaland}} til Nesbø (11,8&nbsp;km) * {{fylkesveg|395||Hordaland}} frå Bjørndal til Hindenes * {{fylkesveg|397||Hordaland}} frå Eikanger til Sævråsvåg [[Fil:Hagelsundbrua.JPG|mini|[[Hagelsundbrua]] sett frå [[Isdalstø]]. Hagelsundbrua knyt kommunane Lindås og Meland og er hovudvegen frå Lindås kommune langs [[E39]] til Bergen. I bakgrunnen kan ein sjå [[Nordhordlandsbrua]] der E39 held fram mot Bergen. {{foto|Anders Larsen}}]] [[Fil:Nordhordlandsbrua 2009 2.JPG|mini|[[Nordhordlandsbrua]] knyt [[Nordhordland]] tettare saman med Bergen, og er den lengste brua på E39.]] * {{fylkesveg|393||Hordaland}} Eikanger * {{Tunnel}} [[Sauåstunnelen]] (223 m) * {{Tunnel}} [[Hjelmåstunnelen]] (289 m) * {{fylkesveg|391||Hordaland}} Hjelmås * {{Tunnel}} [[Apaltunnelen]] (153 m) * {{fylkesveg|391||Hordaland}} Hellesvågen * {{fylkesveg|391||Hordaland}} frå Leknes til {{fylkesveg|389||Hordaland}} Vaet * {{Tunnel}} [[Mundalsbergtunnelen]] (1&nbsp;085 m) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|57}} [[Knarvik]] * {{bru}} [[Hagelsundbrua]] (623 m) {{VL-kommune|Meland|Rv||Nordhordlandsb.}} * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|564}} [[Flatøy]] <!--*{{Avgift}} Bomstasjon [[Nordhordlandsbrua]] (midlertidig(?) nedlagt)--> * {{bru}} [[Nordhordlandsbrua]] (1614 m) {{VL-kommune|Bergen|Rv}} [[Fil:Ulriken view of Bergen Norway 2009 4.JPG|mini|[[Bergen]]]] {{Veg under planlegging| :{{Motorveg-start}} Nordhordlandsbrua – Åsane planlagt (ny trasé) (6,8 km), tidspunkt for byggestart ikkje planlagt * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} Klauvaneset {{fylkesveg|243||Hordaland}} Tellevikvegen frå Tellevik til {{fylkesveg|564}} [[Salhus]] (1,8 km) * {{tunnel}} [[Nyborgtunnelen]] (4,3 km) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} [[Nyborg i Bergen|Nyborg]] * {{rundkøyring}} {{riksveg|E16}} Nyborg, felles trasé til [[Nygårdstangen]] :{{Motorveg-slutt}} Nyborg}} ;&nbsp; <small>Steinestøvegen</small> * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|243||Hordaland}} [[Tellevikvegen]] frå [[Tellevik]] til {{fylkesveg|564}} [[Salhus]] (1,8&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Hordviktunnelen]] (795 m) * {{fylkesveg|269||Hordaland}} frå Langemyrane til Steinestø kai (1,4&nbsp;km) * {{fylkesveg|567}} [[Haukås]] {{Veg under bygging| **{{Vegkryss-tofeltsveg||}} Eikås * {{tunnel}}[[Eikåstunnelen]] (byrjar 2010 - ferdig 2011) **{{rundkøyring}} {{riksveg|E16}} [[Vågsbotn]], felles trasé til Nygårdstangen }} * {{rundkøyring}} {{riksveg|E16}} [[Vågsbotn]], felles trasé til Nygårdstangen, {{fylkesveg|267||Hordaland}} til Biskopshamn <span id="Glaskart."><small>Åsanevegen</small></span> * {{fylkesveg|564}} [[Forvasshaugen]], [[Åsane]] {{fylkesveg|267||Hordaland}} Åsamyrane {{veg under planlegging| * Endepunkt planlagt motorveg }} :{{Motorveg-start}} [[Motorveg]] Åsane – Eidsvåg * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} Åsane Senter/{{fylkesveg|240||Hordaland}} [[Hesthaugvegen]] til {{fylkesveg|564}} Salhusvegen/{{fylkesveg|267||Hordaland}} [[Åsamyrane]] * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|267||Hordaland}} Åsamyrane/{{fylkesveg|241||Hordaland}} Tertnesvegen til Kvernavika og til {{fylkesveg|240||Hordaland}} Hesthaugvegen (avkøyring berre mot nord, påkøyring berre mot sør) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|267||Hordaland}} Åsamyrane * {{Tunnel}} [[Glaskartunnelen]] (592 m) * {{Tunnel}} [[Selviktunnelen]] (124 m) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|267||Hordaland}} [[Eidsvågsveien]]/[[Ervikveien]] * {{Motorveg-slutt}} {{Tunnel}} [[Eidsvågtunnelen]] (854 m) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|267||Hordaland}} [[Helleveien]] til Vågsbotn * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} [[Nyhamnsveien]] [[Gamle Bergen]] * {{Avgift}} Bomstasjon [[Sandviken]] i sørleg retning * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|585}} [[Sandviken]] (inga avkøyring i nordgåande retning) * {{Tunnel}} [[Fløyfjellstunnelen]] (to løp, 3195 og 3825 m) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{riksveg|E16}} {{Riksveg|555}} [[Nygårdstangen]] <small>Fjøsangervegen</small> {{Veg under planlegging| :{{Motorveg-start}} Danmarks plass - Fjøsanger planlagt (særs usikkert prosjekt) * {{tunnel}} [[Mindetunnelen]] (2,7 km) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} [[Arnatunnelen]] (8 km) :{{Motorveg-slutt}} Fjøsanger}} ;&nbsp; * {{Avgift}} Bomstasjon [[Solheimsviken]] i nordleg retning * {{fylkesveg|256||Hordaland}} [[Nygårdsgaten]] via {{Avgift}} Bomstasjon i nordleg retning til Strømgaten * {{fylkesveg|582}} [[Danmarksplass]], felles trasé cirka 200 meter, {{fylkesveg|255||Hordaland}} [[Ibsens gate i Bergen|Ibsens gate]] til {{fylkesveg|585}} Haukelandsvegen (1,5&nbsp;km) [[Fil:E39SouthOfGamlehaugen.jpg|mini|[[Fritz C. Riebers veg]], mot [[Nordåsvatnet]].]] [[Fil:MF Bergensfjord.JPG|mini|[[MF «Bergensfjord»]] i trafikk mellom Halhjem og Sandvikvåg]] * {{fylkesveg|582}} [[Bjørnsons gate]] * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|253||Hordaland}} [[Minde allé]] til {{fylkesveg|582}} [[Storetveitveien]] (0,5&nbsp;km) * {{rundkøyring}} Arm [[Conrad Mohrs vei]]/[[Kanalveien]] (0,2&nbsp;km) * {{Avgift}} Bomstasjon [[Fjøsangerveien]] i nordleg retning <small>[[Fritz C. Riebers veg]]</small> {{veg under planlegging| * Endepunkt planlagt motorveg }} * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|556}} [[Fjøsanger]], {{fylkesveg|189||Hordaland}} [[Statsminister Michelsens veg]] til {{fylkesveg|582}} [[Paradis i Bergen|Paradis]] (1,4&nbsp;km) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|580}} {{Riksveg|580}} [[Hop]] → til {{lufthamn|[[Bergen lufthamn, Flesland]]}} (E39 tar av frå hovudleden), felles trasé med riksveg 580 til Nesttun. {{Veg under planlegging| :{{Motorveg-start}} Rådal (Bergen) – Svegatjørn (Os) (13 km) planlagt, tidspunkt for byggestart ikkje planlagt * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{Riksveg|580}} [[Nordås]] → til [[Lagunen Storsenter]] (E39 tar av frå [[Fritz C. Riebers veg]], felles trasé med riksveg 580 til Søråstunnelen.) * {{tunnel}} Søråstunnelen * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{Riksveg|580}} Rådalskrysset → til {{lufthamn|[[Bergen lufthamn, Flesland]].}} <small>Lysevegen</small> * {{tunnel}} Stendafjelltunnelen (3,1 km) * [[Hamre]] * {{bru}} Hamrebrua (120 m) * {{tunnel}} Lysehorntunnelen (6,6 km) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} Endelausmarka → til [[Lyse kloster]] * {{tunnel}} Skogafjelltunnelen (1,4 km) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} Svegatjørn {{fylkesveg|552}} til [[Osøyro]] :{{Motorveg-slutt}} Svegatjørn}} ;&nbsp; * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|582}} [[Troldhaugvegen]] * {{Tunnel}} [[Hopstunnelen]] (758 m) * {{Tunnel}} [[Nesttuntunnelen]] (603 m) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|580}} [[Hardangervegen]], [[Nesttun]] * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|582}} [[Lundhaugvegen]], Nesttun, felles trasé cirka 200 meter * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|582}} [[Fanavegen]], {{fylkesveg|181||Hordaland}} [[Apeltunvegen]] til [[Smørås]] (2,9&nbsp;km) <small>Osvegen</small> * {{fylkesveg|184||Hordaland}} [[Elvensvegen]] til [[Midttun]] * {{fylkesveg|167||Hordaland}} [[Hamrevegen]] til {{fylkesveg|546}} Fana kyrkje * {{fylkesveg|165||Hordaland}} [[Bontveitvegen]] frå [[Kaland i Bergen|Kaland]] til [[Bontveit]] (9,6&nbsp;km) * {{fylkesveg|164||Hordaland}} [[Hausdalsvegen]] frå [[Kalandseid]] til [[Haugsdal]] (10,1&nbsp;km) {{VL-kommune|Os i Hordaland|Rv|Os}} <small>Byvegen</small> [[Fil:Uføretunnelen.JPG|mini|[[Uføretunnelen]]]] * [[Søfteland]] * {{fylkesveg|160||Hordaland}} Ulvenvegen frå Ulven til Lønnevågen * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|552}} Ulven * {{rundkøyring}} Arm til {{fylkesveg|160||Hordaland}} Myrketjørna (46 m) {{veg under planlegging| * Endepunkt planlagt motorveg }} * {{bru}} Mobergsbrua (234 m) * {{tunnel}} Liafjellstunnelen (340 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|552}} Moberg * {{fylkesveg|158||Hordaland}} Lepsøyvegen frå Lekven til Røttingen * Moberg * {{fylkesveg|49}} [[Halhjem]] {{ferje}} ferje til Våge * {{ferje}} Ferje frå [[Halhjem]] (55 min, 2 turar/time) {{Veg under planlegging| **{{Motorveg-start}} Ny veg med tunnelar og bruer mellom [[Bergen]] og [[Stord]]. Denne er det to alternativ til, som enno ikkje er klargjort, tidspunkt for byggestart ikkje planlagt. **{{tunnel}} {{bru}} [[Hordfast]]}} {{VL-kommune|Fitjar|Rv||Uføret.}} * til [[Sandvikvåg]] ([[Halhjem-Sandvikvåg|artikkel om ferjen]]) * {{fylkesveg|546}} [[Sandvikvåg]] {{ferje}} [[Husavik-Sandvikvåg|ferje til Husavik]] * {{fylkesveg|545}} [[Sandvikvåg]] {{VL-kommune|Stord|Rv||Stordab.}} * {{fylkesveg|49}} [[Jektevik]] {{ferje}} ferje til Hodnanes * {{Tunnel}} [[Uføretunnelen]] (610 m) * {{fylkesveg|61||Hordaland}} Rommetveitvegen frå Førland til {{fylkesveg|544}} Ominggard * {{fylkesveg|58||Hordaland}} Vestlivegen frå Ådland til {{fylkesveg|61||Hordaland}} Haga (1,6&nbsp;km) * {{fylkesveg|544}} [[Kattatveit]] * {{fylkesveg|67||Hordaland}} Gruvevegen frå Lønning via [[Litlabø]] til {{fylkesveg|545}} [[Sagvåg]] (6,3&nbsp;km) * {{fylkesveg|544}} [[Tveita i Stord|Tveita]], felles trasé til Skjersholmane * {{fylkesveg|59||Hordaland}} frå Tveita til Eldøyane (3,0&nbsp;km) [[Fil:StordBridge.jpg|mini|[[Stordabrua]]]] [[Fil:Bømlafjordtunnelen.jpg|mini|[[Bømlafjordtunnelen]]]] * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|545}} Meatjørna → til {{lufthamn|[[Stord lufthamn, Sørstokken]]}} * Arm frå Meatjørna til Skjersholmane (2,7&nbsp;km) ** {{fylkesveg|544}} via {{ferje}} ferje til Ranavik i [[Kvinnherad]] ** {{fylkesveg|62||Hordaland}} via {{ferje}} ferje til Sydnes i [[Kvinnherad]] * {{Tunnel}} [[Digernestunnelen]] (142 m) * {{bru}} [[Stordabrua]] (1076 m) * {{Avgift}} Bomstasjon [[Trekantsambandet]] (sørover) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}}{{fylkesveg|542}} [[Føyno]] * {{Avgift}} Bomstasjon [[Trekantsambandet]] (nordover) * {{Tunnel}} [[Bømlafjordtunnelen]] (7&nbsp;888 m, 262,5 muh.) {{VL-kommune|Sveio|Rv}} * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|9||Hordaland}} frå Dalshovda til Tittelsnes * {{fylkesveg|8||Hordaland}} frå Vihovda til Viken (5,3&nbsp;km) * {{fylkesveg|8||Hordaland}} Viken * {{fylkesveg|1||Hordaland}} frå [[Førde i Sveio|Førde]] til {{fylkesveg|47}} Våga * {{fylkesveg|6||Hordaland}} frå Rød til {{fylkesveg|47}} Krossleitet * {{fylkesveg|47}} [[Bjelland i Sveio|Bjelland]] * {{fylkesveg|5||Hordaland}} frå Krossgott til {{fylkesveg|1||Hordaland}} Våga (2,4&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Fjontunnelen]] (194 m) * {{fylkesveg|1||Hordaland}} Fjon * {{fylkesveg|1||Hordaland}} Raudkleiv === {{VL-fylke|Rogaland}} === {{VL-kommune|Tysvær|Rv}} * {{Avgift}} Bomstasjon [[Lilland]] * {{vegkryss-tofeltsveg||}} {{riksveg|E134}} [[Våg]], felles trasé til Aksdal * {{fylkesveg|515}} [[Grinde]] * {{rundkøyring}} {{riksveg|E134}} [[Aksdal]] * {{fylkesveg|780||Rogaland}} frå Krabbatveit til Kårstø vest * {{fylkesveg|774||Rogaland}} frå Odland til Vikjo (7,6&nbsp;km) * {{bru}} [[Mjåsundbrua i Tysvær|Mjåsundbrua]] (ca. 190 m) [[Fil:Ognasundbrua.JPG|mini|[[Ognasundbrua]]]] [[Fil:Boknasundbrua4.jpg|mini|[[Boknasundbrua]]]] * {{fylkesveg|780||Rogaland}} Slåttevik * {{fylkesveg|798||Rogaland}} frå Eikje til Kårstø aust * {{vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|780||Rogaland}} Susort * {{bru}} [[Frekasundbrua]] (ca. 300 m) {{VL-kommune|Bokn|Rv}} * {{bru}} [[Ognasundbrua]] (420 m) * {{Tunnel}} [[Håklepptunnelen]] (608 m) * {{fylkesveg|897||Rogaland}} frå Boknasund bru til Våga * {{bru}} [[Boknasundbrua]] (385 m) * {{fylkesveg|890||Rogaland}} frå Knarholmkrysset til Føresvik * {{ferje}} Ferje frå [[Arsvågen]] (25 min, 2 turar/time) {{Veg under planlegging| **{{Motorveg-start}} Ny tunnel under [[Boknafjorden]]. **{{tunnel}} [[Rogfast]] (24 000 m, 350 muh.)}} {{VL-kommune|Rennesøy|Rv||Mastrafjordt.}} * til [[Mortavika]] * {{fylkesveg|573||Rogaland}} Sørbø * {{fylkesveg|519}} [[Nordbø]] [[Fil:Byfjordtunnelen.jpg|mini|[[Byfjordtunnelen]]]] * {{vegkryss-tofeltsveg||}}{{fylkesveg|573||Rogaland}} Bergekrossen, {{fylkesveg|574||Rogaland}} til [[Riksveg 519|Fv575]] austhusvik * {{Tunnel}} [[Mastrafjordtunnelen]] (4&nbsp;424 m, 133 muh.) * {{fylkesveg|561||Rogaland}} frå Askje til {{attraksjon}} [[Utstein kloster]] * {{bru}} [[Askjesundet bru]] (170 m) * {{fylkesveg|441||Rogaland}} frå [[Sokn i Rogaland|Sokn]] til [[Austre Åmøy]] i [[Stavanger]] * {{Tunnel}} [[Byfjordtunnelen]] (5&nbsp;875 m, 223 muh.) {{VL-kommune|Randaberg|Rv}} * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|521}} [[Harestad]], {{fylkesveg|481||Rogaland}} Harestadvegen til {{fylkesveg|480||Rogaland}} Idrettshuset (1,2&nbsp;km) * {{fylkesveg|410||Rogaland}} Grødemvegen frå Grødem til {{fylkesveg|413||Rogaland}} Finnestad * {{fylkesveg|479||Rogaland}} Ryggvegen frå Rygg til {{fylkesveg|410||Rogaland}} Grødem (0,4&nbsp;km) * {{fylkesveg|413||Rogaland}} Finnestadgeilen frå Grødem til {{avgift}} Tasta {{VL-kommune|Stavanger|Rv}} * {{fylkesveg|480||Rogaland}} Randabergvegen frå Høye til Tungevika i [[Randaberg]] (7,0&nbsp;km) <small>Randabergvegen</small> * {{fylkesveg|409||Rogaland}} Kvernevikvegen frå Tastatorget til {{riksveg|509}} [[Sunde]]krossen * {{Avgift}} Bomstasjon [[Tastatorget]] (Sørover) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|413||Rogaland}} Eskelandsvegen, Tasta <small>Ytre Ringveg Vest</small> * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|446||Rogaland}} Randabergvegen frå Nedre Tasta til {{fylkesveg|509}} Stavanger Sykehus * {{Tunnel}} [[Byhaugtunnelen]] (638 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|415||Rogaland}} Nedre Stokkaveg * {{fylkesveg|416||Rogaland}} Øvre Stokkaveg til {{fylkesveg|415||Rogaland}} Stokkavegen (0,7&nbsp;km) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|417||Rogaland}} Adjunkt Hauglands Gate til {{fylkesveg|415||Rogaland}} Gustav Vigelands Vei (1,3&nbsp;km) * {{rundkøyring}} {{riksveg|509}}/{{fylkesveg|509}} Tjensvollkrysset <small>Henrik Ibsens gate</small> * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|402||Rogaland}} Ullandhaugvegen frå Mosvangen til {{riksveg|509}} Madlakrossen og → {{turistkontor}} Stavanger <small>Ullandhaugvegen</small> * {{rundkøyring}} {{riksveg|E39}} <span id="Auglendshøgden t.">Arm (1,3&nbsp;km)</span> ** {{rundkøyring}} {{fylkesveg|44}} [[Bekkefaret (Stavanger)|Bekkefaret]] ** {{Motorveg-start}} [[Motorveg]] Schancheholen – Kannik ** {{Motorveg-slutt}} {{rundkøyring}} {{fylkesveg|509}} Kannik → {{turistkontor}} Stavanger :{{Motorveg-start}} [[Motorveg]] Schancheholen – Stangeland <small>Motorvegen</small> * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{riksveg|E39|N}} tek av frå hovudtrasé (berre nordgåande) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|393||Rogaland}} Auglendsvegen * {{Tunnel}} [[Auglendshøgden tunnel]] (359 m) * {{bru}} Hinna bru * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{Riksveg|510}} → {{lufthamn|[[Stavanger lufthamn, Sola]]}}, {{riksveg|44}} Diagonalen → {{fylkesveg|44}} * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} [[Jåttå]], Næringsvegen * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} [[Forus]], {{fylkesveg|443||Rogaland}} Forusbeen {{VL-kommune|Sandnes|Rv}} <small>''Utan namn''</small> * {{Avgift}} [[Stokka (Sandnes)|Stokka]] (Nordover) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} [[Lura]] Nord, {{fylkesveg|349||Rogaland}} [[Løwenstrasse (Sandnes)|Løwenstrasse]] → {{fylkesveg|44}} [[Forussletta (Sandnes)|Forussletta]] (aust), {{lufthamn|[[Stavanger lufthamn, Sola]]}} (vest) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|44}} Stavangervegen → {{turistkontor}} [[Kvadrat (kjøpesenter)|Kvadrat]] * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{riksveg|44}}, {{fylkesveg|509}} → {{lufthamn|[[Stavanger lufthamn, Sola]]}} [[Smeaheia]] (berre sørgåande) * {{bru}} Smeaheia Vest bru :{{Motortrafikkveg-start}} [[Motortrafikkveg]] Stangeland – Myra {{Veg under bygging| * {{Motorveg-start}} Utviding av tofelts motortrafikkveg til motorveg på strekninga Stangeland – Sandved. Oppstart 2009, opnar 2010{{utgår|2010|07|01}}}} * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|509|S}} [[Stangeland]] → {{turistkontor}} Sandnes sentrum, {{fylkesveg|509|N}} → {{lufthamn|[[Stavanger lufthamn, Sola]]}} og {{riksveg|44}} * {{bru}} [[Skeiene|Skeiane bru]] * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|325||Rogaland}} [[Sandved]] * {{bru}} [[Kvelluren bru]] (352 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{Riksveg|13}} [[Hove]] * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} Brattebø, {{fylkesveg|334||Rogaland}} Håbafjellvegen frå Brattebø til {{fylkesveg|44}} [[Sandnes sentrum stasjon]] * {{Motortrafikkveg-slutt}} Myra * [[Fylkesveg 333 (Rogaland)|Fv333 Espelandvegen]] frå Bråstein via {{Attraksjon}} [[Rogaland Arboret]] til {{fylkesveg|315||Rogaland}} [[Sviland]] (4,1&nbsp;km) * {{Avgift}} [[Bråstein]] (Nordover) * {{Info}} [[Stavanger/Sandnes]] (berre nordgående) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|220||Rogaland}} Figgjo nord * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|220||Rogaland}} Figgenvegen frå [[Figgjo]] til {{fylkesveg|505}} Håbakken i [[Klepp]] {{VL-kommune|Gjesdal|Rv}} <small>Sandnesvegen</small> * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{Attraksjon}} [[Kongeparken]], [[Opstad]] * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|290||Rogaland}} Ole Nielsens Vei frå Skokk bru til {{fylkesveg|506}} Ålgard sør * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|506}} [[Ålgard]] → {{turistkontor}} Gjesdal * {{fylkesveg|45}} [[Vaulekrossen]] <small>''Utan namn''</small> [[Fil:Runaskaret.jpg|mini|Runaskaret]] * {{fylkesveg|286||Rogaland}} frå Vaula bru til Bjellandshei * {{fylkesveg|201||Rogaland}} frå Bollestad til {{fylkesveg|505}} [[Undheim]] i [[Time kommune|Time]] (17,6&nbsp;km) * {{fylkesveg|111||Rogaland}} frå Søyland til Birkeland i [[Bjerkreim]] {{VL-kommune|Bjerkreim|Rv}} * {{fylkesveg|504}} [[Bue i Bjerkreim|Bue]] * Runaskaret {{info}} det høgaste punktet på strekninga, 265 moh * {{fylkesveg|503}} [[Vikeså]] * {{fylkesveg|102||Rogaland}} frå Vikeså til Røysland * {{fylkesveg|121||Rogaland}} frå Geitreim til {{fylkesveg|110||Rogaland}} Bjerkreim * {{fylkesveg|121||Rogaland}} Byrkjemo * {{fylkesveg|110||Rogaland}} frå Bjerkreim til Urdalen * {{fylkesveg|51||Rogaland}} frå Bjerkreim til {{fylkesveg|44}} Tengs i [[Eigersund]] * {{fylkesveg|108||Rogaland}} frå Sakså til Vinningland (3,3&nbsp;km) {{VL-kommune|Eigersund|Rv}} * {{Tunnel}} [[Bryningslandstunnelen]] (227 m) * {{riksveg|42}} [[Krossmoen]] * {{fylkesveg|42}} [[Helleland]] * {{fylkesveg|32||Rogaland}} frå Helleland til {{fylkesveg|501}} Eia i [[Sokndal]] * {{fylkesveg|75||Rogaland}} frå Årrestad til {{fylkesveg|42}} Terland (5,0&nbsp;km) {{VL-kommune|Lund i Rogaland|Rv|Lund}} * {{fylkesveg|14||Rogaland}} frå Refsland til Bjørnemo (2,7&nbsp;km) * {{fylkesveg|12||Rogaland}} frå Ualand til Byrkjemo * {{fylkesveg|16||Rogaland}} [[Heskestad]] * {{Tunnel}} [[Heskestadtunnelen]] III (308 m) * {{fylkesveg|501}} [[Eide i Lund|Eide]] * {{fylkesveg|3||Rogaland}} frå Råse bru til fylkesgrensen → Fv985 ([[Aust-Agder]]) → {{fylkesveg|42}} Bjørnestad i [[Sirdal]] * {{fylkesveg|1||Rogaland}} frå Haukland til {{fylkesveg|44}} Åmot i [[Sokndal]] * {{fylkesveg|3||Rogaland}} Skjerpe * {{fylkesveg|3||Rogaland}} [[Moi]] * {{fylkesveg|15||Rogaland}} frå Hamrebakken til [[Moi stasjon]] (2,3&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Tronviktunnelen]] (202 m) *{{attraksjon}} [[Tronåsen|Tronåsvegen]] frå Tronvik til {{fylkesveg|946||Vest-Agder}} Skogen i [[Flekkefjord]] * {{Tunnel}} [[Lundevatntunnelen]] (80 m) === {{VL-fylke|Agder}} === {{VL-kommune|Flekkefjord|Rv}} * {{Tunnel}} [[Djupedalstunnelen]] (161 m) * {{Tunnel}} [[Gjeilenetunnelen]] (297 m) * {{Tunnel}} [[Siratunnelen]] (358 m) * {{fylkesveg|467}} [[Skjeggestad i Flekkefjord|Skjeggestad]] * {{Tunnel}} [[Skjeggestadtunnelen]] (585 m) * {{fylkesveg|953||Vest-Agder}} frå Eide til {{fylkesveg|44}} Trolldalen (9,7&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Eietunnelen]] (68 m) * {{Tunnel}} [[Lavolltunnelen]] (373 m) * {{fylkesveg|466}} {{fylkesveg|953||Vest-Agder}} [[Flikka]] * {{fylkesveg|953||Vest-Agder}} [[Loga]] * {{Tunnel}} [[Logatunnelen]] (833 m) * {{Tunnel}} [[Drangeidtunnelen]] (767 m) * {{Tunnel}} [[Austadtunnelen]] (1040 m) * {{vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|44}} [[Trolldalen i Flekkefjord|Trolldalen]] * {{fylkesveg|929||Vest-Agder}} frå Nuland til Rødland (6,3&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Gaupåstunnelen]] (309 m) {{VL-kommune|Kvinesdal|Rv||Fosselandst.}} * {{Tunnel}} [[Fosselandstunnelen]] (612 m) * {{Tunnel}} [[Svindlandstunnelen]] (350 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|804||Vest-Agder}} frå [[Svindland]] til Hangelandsvika * {{Tunnel}} [[Lindelandstunnelen]] (250 m) * {{bru}} [[Birkeland bru]] (264 m) [[Fil:Fedafjordbridge2(Jarvin).jpg|mini|400px|[[Fedafjorden bru]]]] * {{bru}} [[Refsti bru]] (257 m) * {{Tunnel}} [[Fedaheitunnelen]] (1434 m) ** {{Vegkryss-tofeltsveg||}} Arm til Hangelandsvika, inne i tunnelen, felles trasé med {{fylkesveg|465}} til Opofte *** {{rundkøyring}} {{fylkesveg|465}} {{fylkesveg|804||Vest-Agder}} Hangelandsvika * {{bru}} [[Fedafjorden bru]] (566 m) * {{Tunnel}} [[Teistedalstunnelen]] (1925 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|465}} [[Opofte]] * {{Tunnel}} [[Opoftetunnelen]] (130 m) * {{Tunnel}} [[Vatlandstunnelen]] (3184 m) {{VL-kommune|Lyngdal|Rv}} * {{fylkesveg|551||Vest-Agder}} Tjomsland * {{Tunnel}} [[Handelandtunnelen]] (190 m) <!--*Gammel trasé ** [[Feda]] ** {{Tunnel}} [[Breiviktunnelen]] (48 m) ** {{tunnel}} [[Lerviktunnelen]] (778 m) ** {{Tunnel}} [[Kleventunnelen]] (206 m) ** {{fylkesveg|465}} [[Kvinesdal]] ** {{fylkesveg|461}} [[Førland]]--> * {{fylkesveg|461}} [[Handeland]] * {{Avgift}} Bomstasjon [[Røysgardsletta]] * {{Tunnel}} [[Åtlandstunnelen]] (360 m) * {{fylkesveg|464}} [[Møska bru]] * {{fylkesveg|43}} [[Lyngdal]], Kirkevegen * {{fylkesveg|43}} Lyngdal, Fibovegen * {{fylkesveg|554||Vest-Agder}} frå Optedal til {{fylkesveg|43}} Moi (13,8&nbsp;km) * {{fylkesveg|575||Vest-Agder}} frå Optedal til {{fylkesveg|553||Vest-Agder}} Fokvelland (3,5&nbsp;km) {{VL-kommune|Lindesnes kommune|Rv|Lindesnes}} {{Veg under planlegging| * Ny motortrafikkveg vest for Vigeland , klar 2010{{utgår|2010|08|01}}}} * {{fylkesveg|402||Vest-Agder}} frå [[Vigeland]] til {{fylkesveg|460}} Tryland * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|460}} [[Valle kyrkje i Vest-Agder|Valle kyrkje]], {{fylkesveg|407||Vest-Agder}} til Tjøm (6,0&nbsp;km) * {{fylkesveg|408||Vest-Agder}} frå Trædal til Skogsfjord (6,6&nbsp;km) * {{fylkesveg|430||Vest-Agder}} frå Fasseland til Støle (3,6&nbsp;km) {{VL-kommune|Mandal|Rv||Kirkeheit.}} * Arm Ramsetroa (0,3&nbsp;km) * {{fylkesveg|202||Vest-Agder}} Hogganvikvegen frå Reibakken til {{fylkesveg|201||Vest-Agder}} Fridtjof Nansens Vei * {{fylkesveg|408||Vest-Agder}} Skogsfjord * {{fylkesveg|205||Vest-Agder}} Halsevegen frå Hald til {{fylkesveg|458}} Malmøy * {{Tunnel}} [[Kirkeheitunnelen]] (849 m) * {{bru}} [[Skarvøybroene|Vestre Skarvøy bro]] * Arm til Marnavegen (0,3&nbsp;km) ** {{fylkesveg|201||Vest-Agder}} Skarvøy, til sentrum og til Øyslebø i [[Marnardal]] * {{bru}} [[Skarvøybroene|Østre Skarvøy bru]] * {{fylkesveg|458}} [[Skinnsnes]] * {{fylkesveg|455}} [[Ime]] * {{fylkesveg|203||Vest-Agder}} Tregdevegen frå Ime til {{fylkesveg|204||Vest-Agder}} Dugan * {{fylkesveg|233||Vest-Agder}} Aurebekkvegen frå Storåker til Aurebekk (1,2&nbsp;km) * {{fylkesveg|204||Vest-Agder}} Skolevegen frå Valand til {{fylkesveg|455}} Lindland * {{fylkesveg|204||Vest-Agder}} Harkmarksvegen frå Monen til Lunde * {{bru}} Røyrsundbroa (14 m) * {{fylkesveg|459}} [[Døle bru]] {{VL-kommune|Søgne|Rv}} * {{fylkesveg|151||Vest-Agder}} frå Try til Kjerr (5,6&nbsp;km) * {{fylkesveg|155||Vest-Agder}} frå Holmen til {{fylkesveg|114||Vest-Agder}} Lonelia (4,6&nbsp;km) * {{fylkesveg|114||Vest-Agder}} frå Knibe til Brennåsen * Arm til {{fylkesveg|204||Vest-Agder}} [[Lunde i Søgne|Lunde]] (44 m) * {{fylkesveg|456}} [[Tangvall]] {{VL-kommune|Songdalen|Rv}} * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|114||Vest-Agder}} Brennåsen * {{fylkesveg|461}} [[Brennåsen]] {{VL-kommune|Kristiansand|Rv||Hannevikt.}} * {{Vegkryss-tofeltsveg||Rigetjønnvegen}} * {{rundkøyring}} Hellemyrbakken * {{fylkesveg|456}} {{Vegkryss-tofeltsveg||}} [[Hannevika]] * {{Tunnel}} [[Hanneviktunnelen]] (299 m) (berre vestleg retning) * {{Vegkryss-tofeltsveg||Vestervegen}} * {{Avgift}} Bomstasjon [[Falconbridge]] * {{riksveg|E18}} {{Vegkryss-tofeltsveg||[[Vesterbrua]]}} (berre mot/frå vest) (E39 forlater hovudvegen) * {{Tunnel}} [[Vestervegtunnelen]] (221 m) (berre vestleg retning) * {{rundkøyring}} {{riksveg|E18}} Vestervegen, {{fylkesveg|30||Vest-Agder}} Møllevatnsvegen frå Bellevue til {{riksveg|9}} Setesdalsvegen (1,8&nbsp;km) * Kristiansand ferjehamn * {{riksgrense}} {{ferje}} Ferje frå Kristiansand til [[Hirtshals]] i [[Danmark]] ([[Color Line]], 3 t 15 min, 2 turar/dag. == Sjå òg == * [[Europaveg 39 i Danmark]] * [[Europaveg 39]] == Kjelder == <div class="references-small"> *''Denne artikkelen bygger på «[[:nb:Europavei 39 (Norge)|Europavei 39 (Norge)]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, den 22. mai 2010.'' **''{{Wikipedia-utgåve|nb}} oppgav desse kjeldene:'' </div> {{fotnoteliste}} == Bakgrunnsstoff == * [http://geoweb.no/vegbok/docs/ruter/route002.pdf NAFs Vegbok: Kristiansand – Stavanger – Bergen] «Kyst-Europavegen» vegrute [[Europaveg 39|E39]]: ''Gamle E18 er omklassifisert til E39, og går langs kysten helt til Klett sør for Trondheim.'' * [http://geoweb.no/vegbok/docs/ruter/route026.pdf NAFs Vegbok: Stavanger – Haugesund – Sveio] vegrute [[Europaveg 39|E39]] – [[Riksveg 521|R521]] – [[Riksveg 47|R47]]: ''Et kysteventyr til Ryvarden og Sveio – midt i leio.'' * [http://geoweb.no/vegbok/docs/ruter/route075.pdf NAFs Vegbok: Trondheim – Surnadal – Kristiansund] vegrute [[Europaveg 6|E6]] – [[Europaveg 39|E39]] – [[Riksveg 65|R65]] – [[Europaveg 39|E39]]: ''Vestover via Orkdalen, Rindalen og Surnadal til Nordmøre.'' * [http://geoweb.no/vegbok/docs/ruter/route075.pdf NAFs Vegbok: Trondheim – Surnadal – Kristiansund] vegrute [[Europaveg 6|E6]] – [[Europaveg 39|E39]] – [[Riksveg 65|R65]] – [[Europaveg 39|E39]]: ''Vestover via Orkdalen, Rindalen og Surnadal til Nordmøre.'' * [http://geoweb.no/vegbok/docs/ruter/route038.pdf NAFs Vegbok: Bergen – Kristiansund – Trondheim] vegrute [[Europaveg 39|E39]]: ''Gamle RV1, Kystriksvegen, går frå Kristiansand til Trondheim og har Europaveg-status. E39 tilsvarer den gamle kystriksvegen, RV1, og er vidareført til Kristiansund og Klett på E6 like sør for Trondheim.'' {{Trafikkinformasjon|Ev|39}} * [http://www.toppomania.info/vegstatus.php?liste=nyeveger&vegtype=Europaveg&vegnummer=39 Info om vegprosjekter] * [http://www.orkdalsvegen.no/ orkdalsvegen.no - Ny veg Klett - Bårdshaug] * [http://www.vegdekke.no/norge/prosjekter/samferdsel/veg/article3086.ece Veidekke, OPS E39 Lyngdal - Flekkefjord] * [http://www.google.no/search?q=kvivsvegen+OR+kvivsvegen/ Ny veg Volda-Grodås] * [http://www.google.no/search?q=Halsa+Kanestraum Ferjeinfo Halsa-Kanestraum] * [http://www.google.no/search?q=Molde+Furneset Ferjeinfo Molde-Furneset] * [http://www.google.no/search?q=Solavågen+Festøya Ferjeinfo Solavågen-Festøya] * [http://www.google.no/search?q=Volda+Folkestad Ferjeinfo Volda-Folkestad] * [http://www.google.no/search?q=Lote+Anda Ferjeinfo Lote-Anda] * [http://www.google.no/search?q=Lavik+Oppedal Ferjeinfo Lavik-Oppedal] * [http://www.google.no/search?q=Halhjem+Sandvikvåg Ferjeinfo Halhjem-Sandvikvåg] * [http://www.google.no/search?q=Arsvågen+Mortavika Ferjeinfo Arsvågen-Mortavika] * [http://www.google.no/search?q=Kristiansand+Hirtshals Ferjeinfo Kristiansand-Hirtshals] * [http://www.fjord1.no/ Fjord1, alle ferjer unntatt Volda-Folkestad] * [http://www.tide.no/ Tide ferjer] * [http://www.rogtraf.no/ Stavangerske ferjer] * [http://www.colorline.no/ Color Line] {{riksvegar}} {{DEFAULTSORT:E039}} [[Kategori:Europaveg 39| ]] [[Kategori:Europavegar]] [[Kategori:Riksvegar]] [[Kategori:Vegar i Trøndelag]] [[Kategori:Vegar i Trondheim]] [[Kategori:Vegar i Melhus]] [[Kategori:Vegar i Skaun]] [[Kategori:Vegar i Orkland]] [[Kategori:Vegar i Møre og Romsdal]] [[Kategori:Vegar i Tingvoll]] [[Kategori:Vegar i Gjemnes]] [[Kategori:Vegar i Molde]] [[Kategori:Vegar i Vestnes]] [[Kategori:Vegar i Ålesund]] [[Kategori:Vegar i Sula]] [[Kategori:Vegar i Ørsta]] [[Kategori:Vegar i Volda]] [[Kategori:Vegar i Vestland]] [[Kategori:Vegar i Stad]] [[Kategori:Vegar i Gloppen]] [[Kategori:Vegar i Sunnfjord]] [[Kategori:Vegar i Høyanger]] [[Kategori:Vegar i Gulen]] [[Kategori:Vegar i Masfjorden]] [[Kategori:Vegar i Alver]] [[Kategori:Vegar i Bergen]] [[Kategori:Vegar i Bjørnafjorden]] [[Kategori:Vegar i Fitjar]] [[Kategori:Vegar i Stord]] [[Kategori:Vegar i Sveio]] [[Kategori:Vegar i Rogaland]] [[Kategori:Vegar i Tysvær]] [[Kategori:Vegar i Bokn]] [[Kategori:Vegar i Rennesøy]] [[Kategori:Vegar i Randaberg]] [[Kategori:Vegar i Stavanger]] [[Kategori:Vegar i Sandnes]] [[Kategori:Vegar i Gjesdal]] [[Kategori:Vegar i Bjerkreim]] [[Kategori:Vegar i Eigersund]] [[Kategori:Vegar i Lund]] [[Kategori:Vegar i Agder]] [[Kategori:Vegar i Flekkefjord]] [[Kategori:Vegar i Kvinesdal]] [[Kategori:Vegar i Lyngdal]] [[Kategori:Vegar i Lindesnes]] [[Kategori:Vegar i Kristiansand]] [[Kategori:Bomvegar i Noreg]] [[Kategori:Vegar i Heim]] 5r16y6o18yyk2g8ok2yx7sdvvir9pde 3395096 3395095 2022-07-21T21:59:40Z Andreasv 1840 /* {{VL-fylke|Møre og Romsdal}} */ wikitext text/x-wiki {{Infoboks norsk veg | logo = [[Fil:Riksvei_E_39.svg|x75px|Vegnummerskilt riksveg E 39]] | bilete = | kart = {{Alternativbilete2|[Alternativt kart]| {{Standardbilete|Stamveier Norge.svg|E39 gjennom Noreg|Loc E39 Norway.svg}} {{Alternativbilete|Map E39 (Norway).svg|E39 gjennom fylka}}}} | lengd = 1330 km | motorveg = 19 km | ferjer = 8 | strekning = [[Trondheim]] – [[Kristiansand]] | tilstøytande = {{riksveg|E6}} {{riksveg|E16}} {{riksveg|E18}} {{riksveg|E134}} {{riksveg|E136}}<br />{{riksveg|5}} {{riksveg|13}} {{riksveg|15}} {{riksveg|44}} {{riksveg|70}} {{riksveg|509}} {{riksveg|510}} {{riksveg|555}} {{riksveg|580}} | status = [[riksveg]] | kvalitet = | bomvegar = 13 | comcat = E39 }} '''Europaveg 39 i Noreg''' (''E39'', òg kalla ''Kyststamvegen'') er ein [[Noreg|norsk]] [[stamveg]] som går mellom [[Trondheim]] og [[Kristiansand]]. Vegen er del av [[europaveg 39]]. Vegen startar i nord ved [[Klettkrysset]] der han møter [[europaveg 6]], frå [[Klett]] går han vestover gjennom [[Møre og Romsdal]], [[Sogn og Fjordane]], [[Hordaland]] og [[Rogaland]] til han endar i [[Kristiansand]]. Europaveg 39 har åtte ferjeoverfartar i Noreg. Heile traseen er som følgjer: [[Klettkrysset|Klett]] - [[Orkanger]] - [[Vinjeøra]] - [[Liabø]] - [[Halsa]] {{Ferje}} [[Kanestraum]] - [[Krifast]] - [[Batnfjordsøra]] - [[Molde]] {{Ferje}} [[Vestnes]] - [[Sjøholt]] - [[Spjelkavik]] ([[Ålesund]]) - [[Solavågsbygda|Solavågen]] {{Ferje}} [[Festøya]] - [[Ørsta]] - [[Volda]] {{Ferje}} [[Folkestad]] - [[Nordfjordeid]] - [[Anda i Gloppen|Anda]] {{Ferje}} [[Lote]] - [[Sandane]] - [[Førde]] - [[Lavik]] {{Ferje}} [[Ytre Oppedal]] - [[Instefjord]] - [[Knarvik]] - [[Bergen]] - [[Os i Hordaland|Os]] - [[Halhjem]] {{ferje}} [[Sandvikvåg]] - [[Stord]] - [[Leirvik]] - [[Sveio]] - [[Aksdal]] - [[Bokn]] - [[Arsvågen]] {{Ferje}} [[Mortavika]] - [[Rennesøy]] - [[Randaberg]] - [[Stavanger]] - [[Sandnes]] - [[Vikeså]] - [[Helleland]] - [[Flekkefjord]] - [[Lyngdal]] - [[Mandal]] - [[Kristiansand]]. == Historikk == Strekninga Trondheim – Ålesund – Bergen – Stavanger – Kristiansand vart skilta ''E39'' i [[2000]]. Strekninga Kristiansund – Ålesund – Bergen – Stavanger var før ''riksveg 1'' og strekninga Stavanger – Kristiansand var [[E18]]. Før 1992 var strekninga Ålesund – Bergen – Stavanger skilta ''riksveg 14''. I [[1992]] då vegen var Riksveg 1, opna [[Krifast]], to bruer og ein undersjøisk tunnel erstatta to ferjer. Same år opna [[Rennfast]] nær Stavanger, inkludert to tunnelar på til saman 10,5&nbsp;km. I [[1994]] opna [[Nordhordlandsbrua]], erstatta ei ferje. I [[2001]] vart [[Trekantsambandet]] i Hordaland opna. Det består av ein undersjøisk tunnel og to [[hengebru]]er som knyt Bømlo og Stord med fastlandet i Sveio. Den [[30. juni]] [[2005]] vart [[motortrafikkveg]]en mellom Melhus og Orkdal opna, med ei lengd på 22&nbsp;km. Den gamle strekninga vart nedgradert til [[fylkesveg]] og har er {{fylkesveg|6642}}. I [[2006]] opna ny veg [[E39 Lyngdal-Flekkefjord|Flekkefjord-Lyngdal]], 10&nbsp;km kortare enn før. == Større ombyggingsplanar == === Vedtekne prosjekt === * [[Fil:Rogaland våpen.svg|20px|Rogaland]] {{Motorveg-start}} Fire-felts motorveg mellom [[Stangeland]] og [[Sandved]] i Sandnes (utreia og endeleg vedteke, ferdig [[2010]]){{utgår|2010|09|01}}. * [[Fil:Agder våpen.svg|20px|Agder]] {{Motortrafikkveg-start}} Ny motortrafikkveg vest for Vigeland i [[Lindesnes kommune|Lindesnes]], klar [[2010]]{{utgår|2011|01|01}}. * [[Fil:Trøndelag våpen.svg|20px|Trøndelag]] [[Fil:Møre_og_Romsdal_våpen.svg|20px|Møre og Romsdal]] 15&nbsp;km ny E39 frå Staurset til Renndalen i [[Hemne]] og [[Halsa]]. Opnar oktober [[2010]]. * [[Fil:Møre_og_Romsdal_våpen.svg|20px|Møre og Romsdal]] {{tunnel}} Tunnel gjennom Gjemnesaksla (705 m) og 3,9&nbsp;km ny veg. Byggestart haust 2009, ferdig desember 2010.{{utgår|2010|12|01 }}. * [[Fil:Hordaland_våpen.svg|20px|Hordaland]] {{tunnel}} I [[2009]] startar bygginga av ein ny tunnel - Eikåstunnelen som opnar i [[2011]] for trafikk. Denne vil seinare ikkje vere på {{riksveg|E39}} på grunn av Nyborg-Klauvaneset. * [[Fil:Møre_og_Romsdal_våpen.svg|20px|Møre og Romsdal]] [[Fil:Sogn og Fjordane våpen.svg|20px|Sogn og Fjordane]] Ferjefri veg {{riksveg|E39}} [[Volda]]-[[Austefjorden (Volda)|Austefjord]]-[[Grodås]] og vidare langs dagens {{fylkesveg|60}} [[Grodås]]-[[Stryn]]-[[Byrkjelo]] i Sogn og Fjordane fylke, eventuelt med ny bro over [[Nordfjord (fjord)|Nordfjord]] ved [[Anda i Gloppen|Anda]] i [[Gloppen kommune]]. Strekninga er planlagt opna omkring [[2012]]{{utgår|2012|01|01}}. * [[Fil:Sogn og Fjordane våpen.svg|20px|Sogn og Fjordane]] {{tunnel}} Ny veg med tunnel ved Torvund i [[Høyanger]], klar [[2012]]. * [[Fil:Hordaland_våpen.svg|20px|Hordaland]] {{Motorveg-start}} Fire-felts [[motorveg]] [[Svegatjørn-Rådal|mellom Os og Bergen]]. * [[Fil:Hordaland_våpen.svg|20px|Hordaland]] {{Motorveg-start}} Fire-felts [[motorveg]] frå [[Åsane]] til [[Nordhordlandsbrua]]. [[Nyborg-Klauvaneset]] startar opp bygginga i [[2014]], og står dermed ferdig i [[2017]]. === Prosjekt under planlegging === * [[Fil:Rogaland våpen.svg|20px|Rogaland]] {{Motorveg-start}} Ny tunnel under [[Boknafjorden]], kalla [[Rogfast]]. Den vert eventuelt ca 24&nbsp;km lang og 350&nbsp;m dyp, og den klart lengste undersjøiske vegtunnel i verda. * [[Fil:Rogaland våpen.svg|20px|Rogaland]] {{Motorveg-start}} Motorveg frå Kannik til Smiene i Stavanger (under utreiing).{{utgår|20110701}} * [[Fil:Hordaland_våpen.svg|20px|Hordaland]] Ny veg mellom [[Bergen]] og [[Stord]], kalla [[Hordfast]]. Denne er det tre alternativ til, som enno ikkje er klargjort. * [[Fil:Rogaland våpen.svg|20px|Rogaland]] {{Motorveg-start}} Motorveg mellom [[Sandved]] og [[Hove i Sandnes|Hove]] i Sandnes, med ny [[Kvelluren bru]] (reguleringsplan). * [[Fil:Sogn og Fjordane våpen.svg|20px|Sogn og Fjordane]] Bru over Nordfjorden mellom Anda og Lote. Ingen dato, ikkje før 2020.<ref>[http://www.nrk.no/nyheter/distrikt/nrk_sogn_og_fjordane/1.2219557 Brua kostar to milliardar]</ref> * [[Fil:Møre_og_Romsdal_våpen.svg|20px|Sogn og Fjordane]] Tunnel under [[Romsdalsfjorden]] ved [[Molde]] eller ved [[Midsund]]. sjå [[Møreaksen]]. Ingen dato, ikkje før 2020. * [[Fil:Møre_og_Romsdal_våpen.svg|20px|Møre og Romsdal]] [[Fil:Sogn og Fjordane våpen.svg|20px|Sogn og Fjordane]] [[Fil:Hordaland_våpen.svg|20px|Hordaland]] [[Fil:Rogaland våpen.svg|20px|Rogaland]] På lang sikt finst det planer på å bygge om alle ferjesamband på {{riksveg|E39}} unntatt [[Skagerrak]] med bru eller tunnel. 54,7&nbsp;km av {{riksveg|E39}} består av motorvegar og motortrafikkvegar, men talet vil meir enn doble seg dei neste ti åra. == Kommunar og knutepunkt == === {{VL-fylke|Trøndelag}} === {{VL-kommune|Trondheim|Rv}} * {{rundkøyring}} {{riksveg|E6}} {{fylkesveg|707}} [[Klettkrysset]] * {{bru}} [[Udduvoll bru]] {{VL-kommune|Melhus|Rv}} :{{Motortrafikkveg-start}} [[Motortrafikkveg]] Øysand – Thamshamn/Orkanger * {{Vegkryss-tofeltsveg||Reitbakken}} {{fylkesveg|6606}} til {{fylkesveg|6612}} Melhus sentrum * {{Avgift}} Bomstasjon [[Øysand]] * {{Vegkryss-tofeltsveg||Øysandkrysset}} → {{fylkesveg|6642}} til Thamshamn {{VL-kommune|Skaun|Rv||Brekkt.}} * {{Tunnel}} [[Brekktunnelen]] (1201 m) * {{Tunnel}} [[Buviktunnelen]] (140 m) [[Fil:Skaun roads.jpg|mini|[[riksveg 709|Fylkesveg 737]] kryssar under E39 ved [[Børsa]]]] * {{bru}} [[Saltnesbrua]] (210 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||Buvikkrysset}} {{fylkesveg|6646}} til {{fylkesveg|6642}} [[Buvika]] og til {{fylkesveg|708}} Aunet * {{bru}} [[Hammersbrua]] (180 m) * {{Tunnel}} [[Mannsfjelltunnelen]] (1726 m) * {{Tunnel}} [[Svalnestunnelen]] (722 m) * {{Tunnel}} [[Nausttunnelen]] (278 m) * {{bru}} [[Rossvollbrua]] (110 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||Børskrysset}} {{fylkesveg|709}} {{fylkesveg|6648}} til {{fylkesveg|6642}} [[Børsa]] * {{Tunnel}} [[Viggjatunnelen]] (2711 m) * {{bru}} [[Kallfossbrua]] (140 m) * {{Tunnel}} [[Storsandtunnelen]] (3653 m) [[Fil:Vinjeøra.JPG|mini|[[Vinjeøra]], E39 med bru over Fjelna til venstre]] {{VL-kommune|Orkdal|Rv}} * {{Avgift}} Bomstasjon [[Thamshamn]] * {{Vegkryss-tofeltsveg||Thamshamnkrysset}} {{fylkesveg|6642}} (berre frå nord/aust) * {{Vegkryss-tofeltsveg||Thamshamnkrysset}} {{Motortrafikkveg-slutt}} {{fylkesveg|6642}} (mot nord/aust), frå/mot sør/vest) * {{fylkesveg|65}} [[Orkanger]] * {{fylkesveg|6482}} frå Gjølmesli til {{fylkesveg|65}} Forve bru * {{fylkesveg|6478}} frå Gjølme til Orkanger hamn * {{fylkesveg|710}} [[Gjølme]] * {{fylkesveg|6480}} frå Snausen til {{fylkesveg|6484}} Ødynhaug * {{tunnel}} Harangstunnelen (785 m) * {{fylkesveg|714}} Stokkhaugen * {{fylkesveg|6484}} frå Høgkjølen til {{fylkesveg|65}} [[Fannrem]] {{VL-kommune|Hemne|Rv}} * {{fylkesveg|680}} [[Stormyra i Hemne|Stormyra]] * [[Vinjeøra]] * {{bru}} Fjelna === {{VL-fylke|Møre og Romsdal}} === [[Fil:Halsa.jpg|mini|Ferjeleiet på [[Halsa]]]] [[Fil:Bergsoysundbrua-gjemnes-norway.JPG|mini|[[Bergsøysundbrua]]]] {{VL-kommune|Halsa|Rv}} * {{fylkesveg|354||Møre og Romsdal}} frå Leirvika rundt [[Valsøyfjorden]] til Hestnes * {{bru}} [[Valsøybrua]] * {{fylkesveg|354||Møre og Romsdal}} Hestnes * {{fylkesveg|682}} [[Hennset]] * {{fylkesveg|352||Møre og Romsdal}} frå Taknes langs stranda til Liabøen (14,0&nbsp;km) * {{fylkesveg|352||Møre og Romsdal}} [[Liabø]]en * {{fylkesveg|65}} [[Betna]] * {{fylkesveg|350||Møre og Romsdal}} frå Åsletta til Korsneset (9,4&nbsp;km) * {{fylkesveg|351||Møre og Romsdal}} frå Halsanausta til Innreitan (3,2&nbsp;km) * {{ferje}} Ferje frå [[Halsanaustan]] (20 min, 2 turar/time) {{VL-kommune|Tingvoll|Rv}} * til [[Kanestraum]] {{v-namn|Straumsnesvegen}} * {{fylkesveg|298||Møre og Romsdal}} frå Kanestraum langs stranda til Beiteråsen (22,4&nbsp;km) * {{fylkesveg|298||Møre og Romsdal}} Beiteråsen * {{riksveg|70}} [[Øydegard]], vidare felles trasé til Kråkneset {{v-namn|Tingvollvegen}} * {{bru}} [[Straumsundbrua]] (412 m) * {{fylkesveg|296||Møre og Romsdal}} frå Arnvikbukta langs stranda til Hagen (13,0&nbsp;km) * {{fylkesveg|296||Møre og Romsdal}} Hagen * {{bru}} [[Bergsøysundbrua]] (931 m), frå [[Aspøya i Tingvoll|Aspøya]] {{VL-kommune|Gjemnes|Rv||Gjemnes}} {{v-namn|Tingvollvegen}} [[Fil:Gjemnessundbrua2-Norway.jpg|mini|[[Gjemnessundbrua]]]] * til [[Bergsøya (Gjemnes)|Bergsøya]] * {{fylkesveg|285||Møre og Romsdal}} frå Leitet rundt Bergsøya til Hamna (7,4&nbsp;km) * {{fylkesveg|285||Møre og Romsdal}} Hamna * {{rundkøyring}} {{riksveg|70}} [[Kråkneset]], {{Avgift}} [[Bompengefinansierte vegar i Noreg|bomstasjon Krifast]] {{v-namn|Nordmørsvegen}} * {{bru}} [[Gjemnessundbrua]] (1257 m) * {{fylkesveg|279||Møre og Romsdal}} frå Hognes via Svanvika til {{fylkesveg|64}} Eide * {{tunnel}} Tunnel gjennom Gjemnesaksla (705 m) * {{fylkesveg|286||Møre og Romsdal}} frå Astad til Bjerkeset (8,2&nbsp;km) * {{fylkesveg|666}} frå [[Batnfjordsøra]] via [[Torvikbukt]], [[Angvik]], til {{fylkesveg|62}} [[Tiltereide]] * {{fylkesveg|286||Møre og Romsdal}} Bjerkeset {{VL-kommune|Molde|Rv}} {{v-namn|Batnfjordvegen}} [[Fil:Molde.jpg|mini|Molde, ferja har nettopp lagt til]] * {{fylkesveg|62}} [[Gujorda]] * {{fylkesveg|64}} [[Årø]], vidare felles trasé til Lergrovik * Arm til {{Lufthamn|[[Molde lufthamn, Årø]]}} (0,2&nbsp;km) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|64}} [[Lergrovik]], [[Fannefjordstunnelen]] til [[Åndalsnes]] * {{fylkesveg|404||Møre og Romsdal}} frå Kviltorp til {{fylkesveg|405||Møre og Romsdal}} Øvre Berg (0,9&nbsp;km) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|662}} [[Moldegard]]svegen * {{fylkesveg|400||Møre og Romsdal}} Fannestrandvegen frå Grandfjøra til {{fylkesveg|662}} Reknes * {{ferje}} Ferje frå [[Molde]] (35 min, 2 turar/time) {{VL-kommune|Vestnes|Rv}} * {{ferje}} til [[Furneset]] {{v-namn|Furnesvegen}} * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|661}} [[Vestnes]] {{v-namn|Stokkelandsvegen}} * {{bru}} Vestnesbrua (120 m) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|160||Møre og Romsdal}} frå Helland til {{fylkesveg|661}} Flatekrysset (5,5&nbsp;km) {{v-namn}} * {{Tunnel}} Hellandtunnelen (overbygg) (150 m) * {{Tunnel}} Remmemtunnelen (overbygg) (59 m) * {{riksveg|E136}} fra Remmem til {{riksveg|E6}} [[Dombås]] i [[Dovre]], felles trasé til Spjelkavik * {{fylkesveg|163||Møre og Romsdal}} frå [[Brastad i Vestnes|Brastad]] til {{riksveg|E136}} Vikebukt {{VL-kommune|Ørskog|Rv}} [[Fil:Sjoholt2-Norway-HH.jpg|mini|[[Ørskog]] og [[Sjøholt]]]] * {{fylkesveg|103||Møre og Romsdal}} frå Gjerde til {{fylkesveg|650}} Giskemo (1,5&nbsp;km) * {{fylkesveg|650}} [[Sjøholt]] * {{fylkesveg|104||Møre og Romsdal}} frå Sjøholt til {{fylkesveg|661}} Skodjevåg i [[Skodje]] (8,5&nbsp;km) {{VL-kommune|Skodje|Rv}} * {{fylkesveg|661}} [[Solnør]] * {{fylkesveg|656}} [[Valle i Skodje|Valle]] * {{fylkesveg|661}} [[Digernes]] * {{fylkesveg|111||Møre og Romsdal}} frå Brusdal til {{riksveg|E136}} [[Spjelkavik]] i [[Ålesund]] {{VL-kommune|Ålesund|Rv}} [[Fil:E39-E136 utanför Ålesund.JPG|mini|{{riksveg|E39}} utanfor [[Ålesund]]]] * {{vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|110||Møre og Romsdal}} Ytterolen, {{fylkesveg|398||Møre og Romsdal}} Lerstadvegen til {{riksveg|E136}} Lerstad * {{rundkøyring}} {{riksveg|E136}} [[Breivika]]/[[Spjelkavik]], {{fylkesveg|392||Møre og Romsdal}} til {{fylkesveg|398||Møre og Romsdal}} Lerstadvegen (0,2&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Moatunnelen]] (560 m) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|391||Møre og Romsdal}} Nedrevollbrua frå Nedregarden til [[Blindheim i Ålesund|Blindheim]] (2,6&nbsp;km), {{fylkesveg|396||Møre og Romsdal}} til {{riksveg|E136}} Åsestranda * {{Tunnel}} [[Blindheimstunnelen]] (839 m) * {{vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|60}} {{fylkesveg|391||Møre og Romsdal}} [[Blindheim i Ålesund|Blindheim]] * {{vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|397||Møre og Romsdal}} Tørlevegen frå Skytterholm til Humla (3,7&nbsp;km) * {{bru}} [[Vegsundbrua]] {{VL-kommune|Sula|Rv}} * {{fylkesveg|61}} [[Solevågseid]] * {{ferje}} Ferje frå [[Solavågsbygda|Solavågen]] (20 min, 2-3 turar/time) {{VL-kommune|Ørsta|Rv}} * til [[Festøya]] * {{fylkesveg|5914}} via {{ferje}} ferje frå Festøya til {{fylkesveg|60}} Vik * {{fylkesveg |5912}} frå Festøya til Store-Standal (15,7&nbsp;km) * {{fylkesveg|5910}} frå Romestrand via Erdalen til Melbøen (5,6&nbsp;km) * [[Barstadvik]]a * {{fylkesveg|5910}} Melbøen * [[Masdal]] * [[Nordre Vartdal]] * {{fylkesveg|5908}} frå Nordre Vartdal til [[Årskog i Vartdal|Årskog]] * {{fylkesveg|5906}} frå Sætre til Kvia * [[Vartdal]] * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|655}} [[Ørsta]] * {{fylkesveg|5902}} Melsvegen frå Ose til {{fylkesveg|655}} Indre-Åm (5,2&nbsp;km) * {{fylkesveg|5896}} Ytrehovdevegen frå Rystene til Ekset (21,7&nbsp;km) * {{fylkesveg|5898}} Torvmyrane til {{Lufthamn|[[Ørsta/Volda lufthamn, Hovden]]}} (0,3&nbsp;km) {{VL-kommune|Volda|Rv}} {{v-namn|Ørstavegen}} {{v-tunnel|Furenetunnelen|47}} {{v-kryss|type=rund|[[Furene]]|{{fylkesveg|653}}|Eiksundvegen|via {{tunnel}} [[Eiksundsambandet]] mot {{fylkesveg|61}} i [[Ulstein]]}} {{v-kryss|Ekset|{{fylkesveg|5896}}|Berknesvegen|mot Rystene i [[Ørsta]]}} {{v-kryss||{{riksveg|651}}|Stigedalsvegen|mot {{ferje}} [[Ferjesambandet Volda–Folkestad|Volda–Folkestad]] → {{riksveg|E39}} {{riksveg|15}} i [[Eid]]}} {{v-namn|Sjøgata}} {{v-namn|Hamnegata}} {{v-namn|Holmen}} {{v-bru|Kvennabakkbrua|Øyraelva|34}} {{v-namn|Elvegata}} {{v-kryss|type=rund|Sjukehuskrysset|{{fylkesveg|5894}}|Vikebygdvegen mot {{fylkesveg|655}} Brautaset i [[Ørsta]]|lengde=8,2 km}}(8,2&nbsp;km) {{v-namn|Austefjordvegen}} {{v-bru|Mylnebrua|Øyraelva|34}} {{v-tunnel|[[Rotsethorntunnelen]]|4026|arm= {{v-tunnel|Tunnelarm Grevsneset i Rotsethorntunnelen|271}} {{v-rad|{{rundkøyring}} endepunkt Greifsneset}} }} {{v-tunnel|[[Hjartåbergtunnelen]]|3504}} {{v-rasteplass|Hjartåbergtunnelen|wc=ja}} {{v-kryss|Hunneset|kommunal veg|Aldalsvegen|til {{fylkesveg|655}} Vatne i [[Ørsta]]|lengde=10,5 km}} {{v-tunnel|[[Årsettunnelen]]|273}} {{v-rasteplass|Aurstadelva}} {{v-kryss|Geitvik|Kommunal veg 651|Fyrdsvegen|til {{fylkesveg|651}} Fyrde}} {{v-namn|[[Kvivsvegen]]}} {{v-tunnel|[[Fyrdsbergtunnelen]]|1185}} {{v-kryss|Fyrdsberget|{{fylkesveg|651}}|Fyrdsvegen|mot {{riksveg|651}} Straumshamn}} {{v-tunnel|[[Damfosstunnelen]]|218}} {{v-kryss|Eidsvatnet|Kommunal veg|Månanesvegen|til {{fylkesveg|41||Møre og Romsdal}} {{fylkesveg|42||Møre og Romsdal}} Kalvatn}} {{v-tunnel|[[Eidsnakktunnelen]]|1631}} {{v-kryss|Kalvatn|{{fylkesveg|5892}}|Bueidsvegen|til Viddal i [[Volda]] |veg2={{v-veg|{{fylkesveg|41||Møre og Romsdal}}|Osdalsvegen|til {{fylkesveg|42||Møre og Romsdal}} Kalvatn}}}} {{v-tunnel|[[Kvivstunnelen]]|6578}}<noinclude> {{v-bru|Kvivsbrua/Storelvbrua|[[Horndøla]]|144|komm=<ref name=Kvivsvegen>[http://www.vegvesen.no/_attachment/375798/binary/642329 E39 Kvivsvegen – knyter folk saman] – Statens vegvesen.</ref><ref>Omtalt som «Storelvabrua» reguleringsplanen, «Kvivsbrua» er foreslått som alternativ (''Fjordingen'', 22. februar 2012, s.13).</ref>}} {{v-kryss|Lønsøyane|{{fylkesveg|60}}||til {{riksveg|E39}} i [[Ålesund]], erstatta av E39 til Hola/Kjøs bru}} {{v-kryss|'''[[Grodås]]'''|{{fylkesveg|664||Sogn og Fjordane}}||til [[Otterdal]]}} {{v-tunnel|[[Kjøshammartunnelen]]|813}} {{v-rasteplass|Kongsvik}} {{v-rasteplass|Kjøs}} {{v-kryss|Hola/Kjøs bru|{{riksveg|15}}||mot {{fylkesveg|60}} i [[Stryn]] → {{riksveg|E6}} [[Otta]] i [[Sel]], felles trasé til Nordfjordeid i [[Eid]] ''(E39 svinger i krysset)''}} {{v-rasteplass|Kjøs bru}} === {{VL-fylke|Vestland}} === {{VL-kommune|Eid|Rv}} {{v-tunnel|[[Kongenestunnelen]]|1118}} {{v-tunnel|[[Breisvortunnelen]]|1382}} {{v-tunnel|[[Marajøltunnelen]]|855}} {{v-tunnel|[[Lisjejøltunnelen]]|219}} {{v-rasteplass|Furneset}} {{v-kryss|Nor|{{fylkesveg|663||Sogn og Fjordane}}||til Skipenes}} {{v-rasteplass|Nor bru}} {{v-bru|Nor bru|Eidselva|27}} {{v-kryss|Fossebakken|{{fylkesveg|664||Sogn og Fjordane}}||til Navelsaker}} {{v-kryss|Hjelle bru|{{riksveg|651}}||mot {{ferje}} [[Ferjesambandet Volda–Folkestad|Folkestad–Volda]] i [[Volda]], ny og gammel trasé møtes}} * {{rundkøyring}} {{riksveg|15}} [[Nordfjordeid]] * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|662||Sogn og Fjordane}} Rådhusvegen frå Nordfjordeid til Torheim [[Fil:Nordfjorden.jpg|mini|Anda-Lote over [[fjorden Nordfjord|Nordfjorden]]<br />{{byline|C. Hill}}]] * {{fylkesveg|663||Sogn og Fjordane}} frå Skipenes til {{riksveg|15}} Nor (5,3&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Lotetunnelen]] (2857 m) * {{fylkesveg|698||Sogn og Fjordane}} frå Lote til Hennebygda * {{ferje}} Ferje frå [[Lote]] (10 min, 1-2 turar/time) {{VL-kommune|Gloppen|Rv}} * til [[Anda i Gloppen|Anda]] [[Fil:Vereide - Archaeological grave site.jpg|mini|''[[Vereide]] - rekonstruksjon av gravrøys ved E39''<br />{{byline|C. Hill, 2007}}]] * {{fylkesveg|699||Sogn og Fjordane}} frå Hjelmeset til {{Lufthamn|[[Sandane lufthamn, Anda]]}} (0,4&nbsp;km) * {{fylkesveg|700||Sogn og Fjordane}} frå Andenes til {{fylkesveg|615}} [[Sandane]] (8,2&nbsp;km) ** {{attraksjon}} [[Vereide kyrkje]] * Kv76 frå [[Vereide]] til Ryssfjæra ** Kommunal veg til {{fylkesveg|700||Sogn og Fjordane}} * Kv74 frå [[Austrheim i Gloppen|Austrheim]] til Solheim ** Austrheimsbakken til {{fylkesveg|700||Sogn og Fjordane}} * {{fylkesveg|615}} [[Sandane]] * {{attraksjon}} [[Eidsfossen]] * {{fylkesveg|696||Sogn og Fjordane}} frå Vassenden til {{fylkesveg|615}} Storebru (5,6&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Breimsfjelltunnelene]] II og I (867 og 170 m) * {{fylkesveg|692||Sogn og Fjordane}} frå Hetle bru til {{fylkesveg|60}} Øvreset (4,2&nbsp;km) * {{fylkesveg|694||Sogn og Fjordane}} frå [[Reed]] til Årdal * {{fylkesveg|695||Sogn og Fjordane}} Jordanger ** {{attraksjon}} [[Norsk Fjordhestgard]] * {{fylkesveg|60}} [[Byrkjelo]] * {{fylkesveg|695||Sogn og Fjordane}} frå Teita til {{fylkesveg|694||Sogn og Fjordane}} Seime bru {{VL-kommune|Jølster|Rv}} * {{fylkesveg|453||Sogn og Fjordane}} frå Klakegg til Fonn (13,8&nbsp;km) * {{rundkøyring}} {{riksveg|5}} [[Skei i Jølster|Skei]], felles trasé mot sør til Førde, mot aust via [[Sogndal]] til [[Lærdal]] * {{fylkesveg|454||Sogn og Fjordane}} frå Ålhus til Indrebø og tilbake (5,7&nbsp;km) * {{fylkesveg|454||Sogn og Fjordane}} Ålhus * {{fylkesveg|451||Sogn og Fjordane}} frå Vassenden via {{bru}} [[Kjøsnesbrua]] til {{riksveg|5}} Kjøsnes (22,6&nbsp;km) {{VL-kommune|Førde|Rv}} * {{fylkesveg|13}} [[Moskog]] * {{fylkesveg|482||Sogn og Fjordane}} frå Sunde til Masdal (7,0&nbsp;km) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|484||Sogn og Fjordane}} frå Krohnborg til Vie <!-- det er vel en rundkøyring til i detteområdet --> * {{rundkøyring}} {{riksveg|5}} [[Førde]] * {{fylkesveg|609}} [[Førde]] {{VL-kommune|Gaular|Rv}} [[Fil:Viksdalsvatnet-Norway.jpg|mini|Viksdalsvatnet i Gaular sett frå [[Riksveg 610|Rv610]] langs sørsida av vatnet. Gardane [[Nes i Viksdalen|Nes]] og [[Hatlestad i Viksdalen|Hatlestad]] ligg på andre sidan av vatnet. {{Byline|Peter John Acklam}}]] [[Fil:Vadheim.jpg|mini|I [[Vadheim]] møtes {{riksveg|E39}} og {{fylkesveg|55}}.]] * {{fylkesveg|57}} [[Espeland i Gaular|Espeland]] * {{fylkesveg|610}} [[Sande i Sunnfjord|Sande]], felles trasé til Steien * {{fylkesveg|610}} [[Steien]] {{VL-kommune|Høyanger|Rv||Bogst.}} [[Fil:Oppedal.JPG|mini|Oppedal ferjekai i [[Høyanger]].]] * {{fylkesveg|55}} [[Vadheim]] * {{fylkesveg|93||Sogn og Fjordane}} frå Vadheim til {{fylkesveg|57}} Nautsund i [[Fjaler]] * {{Tunnel}} [[Bogstunnelen]] (3&nbsp;482 m) {{Veg under planlegging| * {{tunnel}} Ny veg med tunnel ved Torvund, klar 2012}} * [[Lavik]] * {{fylkesveg|607}} til [[Leirvik i Hyllestad|Leirvik]] * {{ferje}} Ferje frå [[Lavik]] (20 min, 1-2 turar/time) {{VL-kommune|Gulen|Rv}} * til [[Ytre Oppedal]] ([[Lavik-Oppedal|artikkel om ferjesambandet]]) * {{fylkesveg|8||Sogn og Fjordane}} frå Ytre Oppedal til {{fylkesveg|92||Sogn og Fjordane}} Hest i [[Høyanger]] * {{Tunnel}} [[Skrikebergtunnelen]] (1&nbsp;508 m) * Sætre * [[Asseim|Asheim]] * {{fylkesveg|1||Sogn og Fjordane}} frå Instefjord til {{fylkesveg|57}} [[Rutledal]] * {{fylkesveg|5||Sogn og Fjordane}} frå Kringla til fylkesgrensen ved Geirevatnet (1,5&nbsp;km) → {{fylkesveg|379||Hordaland}} ([[Hordaland]]) til {{fylkesveg|570}} Mollandseid i [[Masfjorden]] * {{Tunnel}} [[Jernfjelltunnelen]] (2&nbsp;391 m) {{VL-kommune|Masfjorden|Rv}} * {{bru}} Hopsdalen (ca. 170 m) * {{Tunnel}} [[Sandviktunnelen]] (394 m) * [[Haugsvær]], kommunal veg til {{fylkesveg|379||Hordaland}} Solheim * Trodal * {{Tunnel}} [[Trodaltunnelen]] (848 m) * {{Tunnel}} [[Matrebergtunnelen]] (1&nbsp;352 m) * {{bru}} Matreselva (ca. 60 m) * {{fylkesveg|381||Hordaland}} frå Seten til fylkesgrensa ved Stordalsvatnet (15,2&nbsp;km) → {{fylkesveg|92||Sogn og Fjordane}} ([[Sogn og Fjordane]]) vidare via Hest og Bjordal til Ortnevik, {{stenging}} vinterstenging mellom Seten og Hest * {{fylkesveg|382||Hordaland}} frå Matre Kraft til [[Matre i Masfjorden|Matre]] → {{fylkesveg|383||Hordaland}} * {{Tunnel}} [[Lille-Matretunnelen]] (65 m) * {{Tunnel}} [[Masfjordtunnelen]] (4&nbsp;110 m) * Kommunal veg frå Fjon til Haugsdal → {{fylkesveg|383||Hordaland}} {{VL-kommune|Lindås|Rv||Nipet.}} {{Veg under planlegging| Forbedra veg mellom Romarheim og Eikefet, tidspunkt for byggestart ikkje planlagt **Romarheim **Eikefet }} * {{Tunnel}} [[Nipetunnelen]] (988 m) * {{fylkesveg|569}} [[Flotane]] * {{Tunnel}} [[Litle-Urdalstunnelen]] (438 m) * {{Tunnel}} [[Vikesundtunnelen]] (316 m) * {{Tunnel}} [[Vikanestunnelen]] (264 m) * {{Tunnel}} [[Mitnestunnelen]] (181 m) * {{Tunnel}} [[Utnestunnelen]] (263 m) * {{Tunnel}} [[Lille Eikefettunnelen]] (428 m) * {{Tunnel}} [[Eikefettunnelen]] (4910 m) * {{fylkesveg|570}} [[Odnåstjørni]] * {{Tunnel}} [[Bjørsviktunnelen]] (844 m) * {{fylkesveg|393||Hordaland}} frå Eidetræ til Eikanger, {{fylkesveg|394||Hordaland}} til Nesbø (11,8&nbsp;km) * {{fylkesveg|395||Hordaland}} frå Bjørndal til Hindenes * {{fylkesveg|397||Hordaland}} frå Eikanger til Sævråsvåg [[Fil:Hagelsundbrua.JPG|mini|[[Hagelsundbrua]] sett frå [[Isdalstø]]. Hagelsundbrua knyt kommunane Lindås og Meland og er hovudvegen frå Lindås kommune langs [[E39]] til Bergen. I bakgrunnen kan ein sjå [[Nordhordlandsbrua]] der E39 held fram mot Bergen. {{foto|Anders Larsen}}]] [[Fil:Nordhordlandsbrua 2009 2.JPG|mini|[[Nordhordlandsbrua]] knyt [[Nordhordland]] tettare saman med Bergen, og er den lengste brua på E39.]] * {{fylkesveg|393||Hordaland}} Eikanger * {{Tunnel}} [[Sauåstunnelen]] (223 m) * {{Tunnel}} [[Hjelmåstunnelen]] (289 m) * {{fylkesveg|391||Hordaland}} Hjelmås * {{Tunnel}} [[Apaltunnelen]] (153 m) * {{fylkesveg|391||Hordaland}} Hellesvågen * {{fylkesveg|391||Hordaland}} frå Leknes til {{fylkesveg|389||Hordaland}} Vaet * {{Tunnel}} [[Mundalsbergtunnelen]] (1&nbsp;085 m) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|57}} [[Knarvik]] * {{bru}} [[Hagelsundbrua]] (623 m) {{VL-kommune|Meland|Rv||Nordhordlandsb.}} * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|564}} [[Flatøy]] <!--*{{Avgift}} Bomstasjon [[Nordhordlandsbrua]] (midlertidig(?) nedlagt)--> * {{bru}} [[Nordhordlandsbrua]] (1614 m) {{VL-kommune|Bergen|Rv}} [[Fil:Ulriken view of Bergen Norway 2009 4.JPG|mini|[[Bergen]]]] {{Veg under planlegging| :{{Motorveg-start}} Nordhordlandsbrua – Åsane planlagt (ny trasé) (6,8 km), tidspunkt for byggestart ikkje planlagt * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} Klauvaneset {{fylkesveg|243||Hordaland}} Tellevikvegen frå Tellevik til {{fylkesveg|564}} [[Salhus]] (1,8 km) * {{tunnel}} [[Nyborgtunnelen]] (4,3 km) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} [[Nyborg i Bergen|Nyborg]] * {{rundkøyring}} {{riksveg|E16}} Nyborg, felles trasé til [[Nygårdstangen]] :{{Motorveg-slutt}} Nyborg}} ;&nbsp; <small>Steinestøvegen</small> * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|243||Hordaland}} [[Tellevikvegen]] frå [[Tellevik]] til {{fylkesveg|564}} [[Salhus]] (1,8&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Hordviktunnelen]] (795 m) * {{fylkesveg|269||Hordaland}} frå Langemyrane til Steinestø kai (1,4&nbsp;km) * {{fylkesveg|567}} [[Haukås]] {{Veg under bygging| **{{Vegkryss-tofeltsveg||}} Eikås * {{tunnel}}[[Eikåstunnelen]] (byrjar 2010 - ferdig 2011) **{{rundkøyring}} {{riksveg|E16}} [[Vågsbotn]], felles trasé til Nygårdstangen }} * {{rundkøyring}} {{riksveg|E16}} [[Vågsbotn]], felles trasé til Nygårdstangen, {{fylkesveg|267||Hordaland}} til Biskopshamn <span id="Glaskart."><small>Åsanevegen</small></span> * {{fylkesveg|564}} [[Forvasshaugen]], [[Åsane]] {{fylkesveg|267||Hordaland}} Åsamyrane {{veg under planlegging| * Endepunkt planlagt motorveg }} :{{Motorveg-start}} [[Motorveg]] Åsane – Eidsvåg * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} Åsane Senter/{{fylkesveg|240||Hordaland}} [[Hesthaugvegen]] til {{fylkesveg|564}} Salhusvegen/{{fylkesveg|267||Hordaland}} [[Åsamyrane]] * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|267||Hordaland}} Åsamyrane/{{fylkesveg|241||Hordaland}} Tertnesvegen til Kvernavika og til {{fylkesveg|240||Hordaland}} Hesthaugvegen (avkøyring berre mot nord, påkøyring berre mot sør) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|267||Hordaland}} Åsamyrane * {{Tunnel}} [[Glaskartunnelen]] (592 m) * {{Tunnel}} [[Selviktunnelen]] (124 m) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|267||Hordaland}} [[Eidsvågsveien]]/[[Ervikveien]] * {{Motorveg-slutt}} {{Tunnel}} [[Eidsvågtunnelen]] (854 m) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|267||Hordaland}} [[Helleveien]] til Vågsbotn * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} [[Nyhamnsveien]] [[Gamle Bergen]] * {{Avgift}} Bomstasjon [[Sandviken]] i sørleg retning * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|585}} [[Sandviken]] (inga avkøyring i nordgåande retning) * {{Tunnel}} [[Fløyfjellstunnelen]] (to løp, 3195 og 3825 m) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{riksveg|E16}} {{Riksveg|555}} [[Nygårdstangen]] <small>Fjøsangervegen</small> {{Veg under planlegging| :{{Motorveg-start}} Danmarks plass - Fjøsanger planlagt (særs usikkert prosjekt) * {{tunnel}} [[Mindetunnelen]] (2,7 km) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} [[Arnatunnelen]] (8 km) :{{Motorveg-slutt}} Fjøsanger}} ;&nbsp; * {{Avgift}} Bomstasjon [[Solheimsviken]] i nordleg retning * {{fylkesveg|256||Hordaland}} [[Nygårdsgaten]] via {{Avgift}} Bomstasjon i nordleg retning til Strømgaten * {{fylkesveg|582}} [[Danmarksplass]], felles trasé cirka 200 meter, {{fylkesveg|255||Hordaland}} [[Ibsens gate i Bergen|Ibsens gate]] til {{fylkesveg|585}} Haukelandsvegen (1,5&nbsp;km) [[Fil:E39SouthOfGamlehaugen.jpg|mini|[[Fritz C. Riebers veg]], mot [[Nordåsvatnet]].]] [[Fil:MF Bergensfjord.JPG|mini|[[MF «Bergensfjord»]] i trafikk mellom Halhjem og Sandvikvåg]] * {{fylkesveg|582}} [[Bjørnsons gate]] * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|253||Hordaland}} [[Minde allé]] til {{fylkesveg|582}} [[Storetveitveien]] (0,5&nbsp;km) * {{rundkøyring}} Arm [[Conrad Mohrs vei]]/[[Kanalveien]] (0,2&nbsp;km) * {{Avgift}} Bomstasjon [[Fjøsangerveien]] i nordleg retning <small>[[Fritz C. Riebers veg]]</small> {{veg under planlegging| * Endepunkt planlagt motorveg }} * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|556}} [[Fjøsanger]], {{fylkesveg|189||Hordaland}} [[Statsminister Michelsens veg]] til {{fylkesveg|582}} [[Paradis i Bergen|Paradis]] (1,4&nbsp;km) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|580}} {{Riksveg|580}} [[Hop]] → til {{lufthamn|[[Bergen lufthamn, Flesland]]}} (E39 tar av frå hovudleden), felles trasé med riksveg 580 til Nesttun. {{Veg under planlegging| :{{Motorveg-start}} Rådal (Bergen) – Svegatjørn (Os) (13 km) planlagt, tidspunkt for byggestart ikkje planlagt * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{Riksveg|580}} [[Nordås]] → til [[Lagunen Storsenter]] (E39 tar av frå [[Fritz C. Riebers veg]], felles trasé med riksveg 580 til Søråstunnelen.) * {{tunnel}} Søråstunnelen * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{Riksveg|580}} Rådalskrysset → til {{lufthamn|[[Bergen lufthamn, Flesland]].}} <small>Lysevegen</small> * {{tunnel}} Stendafjelltunnelen (3,1 km) * [[Hamre]] * {{bru}} Hamrebrua (120 m) * {{tunnel}} Lysehorntunnelen (6,6 km) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} Endelausmarka → til [[Lyse kloster]] * {{tunnel}} Skogafjelltunnelen (1,4 km) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} Svegatjørn {{fylkesveg|552}} til [[Osøyro]] :{{Motorveg-slutt}} Svegatjørn}} ;&nbsp; * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|582}} [[Troldhaugvegen]] * {{Tunnel}} [[Hopstunnelen]] (758 m) * {{Tunnel}} [[Nesttuntunnelen]] (603 m) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|580}} [[Hardangervegen]], [[Nesttun]] * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|582}} [[Lundhaugvegen]], Nesttun, felles trasé cirka 200 meter * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|582}} [[Fanavegen]], {{fylkesveg|181||Hordaland}} [[Apeltunvegen]] til [[Smørås]] (2,9&nbsp;km) <small>Osvegen</small> * {{fylkesveg|184||Hordaland}} [[Elvensvegen]] til [[Midttun]] * {{fylkesveg|167||Hordaland}} [[Hamrevegen]] til {{fylkesveg|546}} Fana kyrkje * {{fylkesveg|165||Hordaland}} [[Bontveitvegen]] frå [[Kaland i Bergen|Kaland]] til [[Bontveit]] (9,6&nbsp;km) * {{fylkesveg|164||Hordaland}} [[Hausdalsvegen]] frå [[Kalandseid]] til [[Haugsdal]] (10,1&nbsp;km) {{VL-kommune|Os i Hordaland|Rv|Os}} <small>Byvegen</small> [[Fil:Uføretunnelen.JPG|mini|[[Uføretunnelen]]]] * [[Søfteland]] * {{fylkesveg|160||Hordaland}} Ulvenvegen frå Ulven til Lønnevågen * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|552}} Ulven * {{rundkøyring}} Arm til {{fylkesveg|160||Hordaland}} Myrketjørna (46 m) {{veg under planlegging| * Endepunkt planlagt motorveg }} * {{bru}} Mobergsbrua (234 m) * {{tunnel}} Liafjellstunnelen (340 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|552}} Moberg * {{fylkesveg|158||Hordaland}} Lepsøyvegen frå Lekven til Røttingen * Moberg * {{fylkesveg|49}} [[Halhjem]] {{ferje}} ferje til Våge * {{ferje}} Ferje frå [[Halhjem]] (55 min, 2 turar/time) {{Veg under planlegging| **{{Motorveg-start}} Ny veg med tunnelar og bruer mellom [[Bergen]] og [[Stord]]. Denne er det to alternativ til, som enno ikkje er klargjort, tidspunkt for byggestart ikkje planlagt. **{{tunnel}} {{bru}} [[Hordfast]]}} {{VL-kommune|Fitjar|Rv||Uføret.}} * til [[Sandvikvåg]] ([[Halhjem-Sandvikvåg|artikkel om ferjen]]) * {{fylkesveg|546}} [[Sandvikvåg]] {{ferje}} [[Husavik-Sandvikvåg|ferje til Husavik]] * {{fylkesveg|545}} [[Sandvikvåg]] {{VL-kommune|Stord|Rv||Stordab.}} * {{fylkesveg|49}} [[Jektevik]] {{ferje}} ferje til Hodnanes * {{Tunnel}} [[Uføretunnelen]] (610 m) * {{fylkesveg|61||Hordaland}} Rommetveitvegen frå Førland til {{fylkesveg|544}} Ominggard * {{fylkesveg|58||Hordaland}} Vestlivegen frå Ådland til {{fylkesveg|61||Hordaland}} Haga (1,6&nbsp;km) * {{fylkesveg|544}} [[Kattatveit]] * {{fylkesveg|67||Hordaland}} Gruvevegen frå Lønning via [[Litlabø]] til {{fylkesveg|545}} [[Sagvåg]] (6,3&nbsp;km) * {{fylkesveg|544}} [[Tveita i Stord|Tveita]], felles trasé til Skjersholmane * {{fylkesveg|59||Hordaland}} frå Tveita til Eldøyane (3,0&nbsp;km) [[Fil:StordBridge.jpg|mini|[[Stordabrua]]]] [[Fil:Bømlafjordtunnelen.jpg|mini|[[Bømlafjordtunnelen]]]] * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|545}} Meatjørna → til {{lufthamn|[[Stord lufthamn, Sørstokken]]}} * Arm frå Meatjørna til Skjersholmane (2,7&nbsp;km) ** {{fylkesveg|544}} via {{ferje}} ferje til Ranavik i [[Kvinnherad]] ** {{fylkesveg|62||Hordaland}} via {{ferje}} ferje til Sydnes i [[Kvinnherad]] * {{Tunnel}} [[Digernestunnelen]] (142 m) * {{bru}} [[Stordabrua]] (1076 m) * {{Avgift}} Bomstasjon [[Trekantsambandet]] (sørover) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}}{{fylkesveg|542}} [[Føyno]] * {{Avgift}} Bomstasjon [[Trekantsambandet]] (nordover) * {{Tunnel}} [[Bømlafjordtunnelen]] (7&nbsp;888 m, 262,5 muh.) {{VL-kommune|Sveio|Rv}} * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|9||Hordaland}} frå Dalshovda til Tittelsnes * {{fylkesveg|8||Hordaland}} frå Vihovda til Viken (5,3&nbsp;km) * {{fylkesveg|8||Hordaland}} Viken * {{fylkesveg|1||Hordaland}} frå [[Førde i Sveio|Førde]] til {{fylkesveg|47}} Våga * {{fylkesveg|6||Hordaland}} frå Rød til {{fylkesveg|47}} Krossleitet * {{fylkesveg|47}} [[Bjelland i Sveio|Bjelland]] * {{fylkesveg|5||Hordaland}} frå Krossgott til {{fylkesveg|1||Hordaland}} Våga (2,4&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Fjontunnelen]] (194 m) * {{fylkesveg|1||Hordaland}} Fjon * {{fylkesveg|1||Hordaland}} Raudkleiv === {{VL-fylke|Rogaland}} === {{VL-kommune|Tysvær|Rv}} * {{Avgift}} Bomstasjon [[Lilland]] * {{vegkryss-tofeltsveg||}} {{riksveg|E134}} [[Våg]], felles trasé til Aksdal * {{fylkesveg|515}} [[Grinde]] * {{rundkøyring}} {{riksveg|E134}} [[Aksdal]] * {{fylkesveg|780||Rogaland}} frå Krabbatveit til Kårstø vest * {{fylkesveg|774||Rogaland}} frå Odland til Vikjo (7,6&nbsp;km) * {{bru}} [[Mjåsundbrua i Tysvær|Mjåsundbrua]] (ca. 190 m) [[Fil:Ognasundbrua.JPG|mini|[[Ognasundbrua]]]] [[Fil:Boknasundbrua4.jpg|mini|[[Boknasundbrua]]]] * {{fylkesveg|780||Rogaland}} Slåttevik * {{fylkesveg|798||Rogaland}} frå Eikje til Kårstø aust * {{vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|780||Rogaland}} Susort * {{bru}} [[Frekasundbrua]] (ca. 300 m) {{VL-kommune|Bokn|Rv}} * {{bru}} [[Ognasundbrua]] (420 m) * {{Tunnel}} [[Håklepptunnelen]] (608 m) * {{fylkesveg|897||Rogaland}} frå Boknasund bru til Våga * {{bru}} [[Boknasundbrua]] (385 m) * {{fylkesveg|890||Rogaland}} frå Knarholmkrysset til Føresvik * {{ferje}} Ferje frå [[Arsvågen]] (25 min, 2 turar/time) {{Veg under planlegging| **{{Motorveg-start}} Ny tunnel under [[Boknafjorden]]. **{{tunnel}} [[Rogfast]] (24 000 m, 350 muh.)}} {{VL-kommune|Rennesøy|Rv||Mastrafjordt.}} * til [[Mortavika]] * {{fylkesveg|573||Rogaland}} Sørbø * {{fylkesveg|519}} [[Nordbø]] [[Fil:Byfjordtunnelen.jpg|mini|[[Byfjordtunnelen]]]] * {{vegkryss-tofeltsveg||}}{{fylkesveg|573||Rogaland}} Bergekrossen, {{fylkesveg|574||Rogaland}} til [[Riksveg 519|Fv575]] austhusvik * {{Tunnel}} [[Mastrafjordtunnelen]] (4&nbsp;424 m, 133 muh.) * {{fylkesveg|561||Rogaland}} frå Askje til {{attraksjon}} [[Utstein kloster]] * {{bru}} [[Askjesundet bru]] (170 m) * {{fylkesveg|441||Rogaland}} frå [[Sokn i Rogaland|Sokn]] til [[Austre Åmøy]] i [[Stavanger]] * {{Tunnel}} [[Byfjordtunnelen]] (5&nbsp;875 m, 223 muh.) {{VL-kommune|Randaberg|Rv}} * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|521}} [[Harestad]], {{fylkesveg|481||Rogaland}} Harestadvegen til {{fylkesveg|480||Rogaland}} Idrettshuset (1,2&nbsp;km) * {{fylkesveg|410||Rogaland}} Grødemvegen frå Grødem til {{fylkesveg|413||Rogaland}} Finnestad * {{fylkesveg|479||Rogaland}} Ryggvegen frå Rygg til {{fylkesveg|410||Rogaland}} Grødem (0,4&nbsp;km) * {{fylkesveg|413||Rogaland}} Finnestadgeilen frå Grødem til {{avgift}} Tasta {{VL-kommune|Stavanger|Rv}} * {{fylkesveg|480||Rogaland}} Randabergvegen frå Høye til Tungevika i [[Randaberg]] (7,0&nbsp;km) <small>Randabergvegen</small> * {{fylkesveg|409||Rogaland}} Kvernevikvegen frå Tastatorget til {{riksveg|509}} [[Sunde]]krossen * {{Avgift}} Bomstasjon [[Tastatorget]] (Sørover) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|413||Rogaland}} Eskelandsvegen, Tasta <small>Ytre Ringveg Vest</small> * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|446||Rogaland}} Randabergvegen frå Nedre Tasta til {{fylkesveg|509}} Stavanger Sykehus * {{Tunnel}} [[Byhaugtunnelen]] (638 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|415||Rogaland}} Nedre Stokkaveg * {{fylkesveg|416||Rogaland}} Øvre Stokkaveg til {{fylkesveg|415||Rogaland}} Stokkavegen (0,7&nbsp;km) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|417||Rogaland}} Adjunkt Hauglands Gate til {{fylkesveg|415||Rogaland}} Gustav Vigelands Vei (1,3&nbsp;km) * {{rundkøyring}} {{riksveg|509}}/{{fylkesveg|509}} Tjensvollkrysset <small>Henrik Ibsens gate</small> * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|402||Rogaland}} Ullandhaugvegen frå Mosvangen til {{riksveg|509}} Madlakrossen og → {{turistkontor}} Stavanger <small>Ullandhaugvegen</small> * {{rundkøyring}} {{riksveg|E39}} <span id="Auglendshøgden t.">Arm (1,3&nbsp;km)</span> ** {{rundkøyring}} {{fylkesveg|44}} [[Bekkefaret (Stavanger)|Bekkefaret]] ** {{Motorveg-start}} [[Motorveg]] Schancheholen – Kannik ** {{Motorveg-slutt}} {{rundkøyring}} {{fylkesveg|509}} Kannik → {{turistkontor}} Stavanger :{{Motorveg-start}} [[Motorveg]] Schancheholen – Stangeland <small>Motorvegen</small> * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{riksveg|E39|N}} tek av frå hovudtrasé (berre nordgåande) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|393||Rogaland}} Auglendsvegen * {{Tunnel}} [[Auglendshøgden tunnel]] (359 m) * {{bru}} Hinna bru * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{Riksveg|510}} → {{lufthamn|[[Stavanger lufthamn, Sola]]}}, {{riksveg|44}} Diagonalen → {{fylkesveg|44}} * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} [[Jåttå]], Næringsvegen * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} [[Forus]], {{fylkesveg|443||Rogaland}} Forusbeen {{VL-kommune|Sandnes|Rv}} <small>''Utan namn''</small> * {{Avgift}} [[Stokka (Sandnes)|Stokka]] (Nordover) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} [[Lura]] Nord, {{fylkesveg|349||Rogaland}} [[Løwenstrasse (Sandnes)|Løwenstrasse]] → {{fylkesveg|44}} [[Forussletta (Sandnes)|Forussletta]] (aust), {{lufthamn|[[Stavanger lufthamn, Sola]]}} (vest) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|44}} Stavangervegen → {{turistkontor}} [[Kvadrat (kjøpesenter)|Kvadrat]] * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{riksveg|44}}, {{fylkesveg|509}} → {{lufthamn|[[Stavanger lufthamn, Sola]]}} [[Smeaheia]] (berre sørgåande) * {{bru}} Smeaheia Vest bru :{{Motortrafikkveg-start}} [[Motortrafikkveg]] Stangeland – Myra {{Veg under bygging| * {{Motorveg-start}} Utviding av tofelts motortrafikkveg til motorveg på strekninga Stangeland – Sandved. Oppstart 2009, opnar 2010{{utgår|2010|07|01}}}} * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|509|S}} [[Stangeland]] → {{turistkontor}} Sandnes sentrum, {{fylkesveg|509|N}} → {{lufthamn|[[Stavanger lufthamn, Sola]]}} og {{riksveg|44}} * {{bru}} [[Skeiene|Skeiane bru]] * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|325||Rogaland}} [[Sandved]] * {{bru}} [[Kvelluren bru]] (352 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{Riksveg|13}} [[Hove]] * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} Brattebø, {{fylkesveg|334||Rogaland}} Håbafjellvegen frå Brattebø til {{fylkesveg|44}} [[Sandnes sentrum stasjon]] * {{Motortrafikkveg-slutt}} Myra * [[Fylkesveg 333 (Rogaland)|Fv333 Espelandvegen]] frå Bråstein via {{Attraksjon}} [[Rogaland Arboret]] til {{fylkesveg|315||Rogaland}} [[Sviland]] (4,1&nbsp;km) * {{Avgift}} [[Bråstein]] (Nordover) * {{Info}} [[Stavanger/Sandnes]] (berre nordgående) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|220||Rogaland}} Figgjo nord * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|220||Rogaland}} Figgenvegen frå [[Figgjo]] til {{fylkesveg|505}} Håbakken i [[Klepp]] {{VL-kommune|Gjesdal|Rv}} <small>Sandnesvegen</small> * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{Attraksjon}} [[Kongeparken]], [[Opstad]] * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|290||Rogaland}} Ole Nielsens Vei frå Skokk bru til {{fylkesveg|506}} Ålgard sør * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|506}} [[Ålgard]] → {{turistkontor}} Gjesdal * {{fylkesveg|45}} [[Vaulekrossen]] <small>''Utan namn''</small> [[Fil:Runaskaret.jpg|mini|Runaskaret]] * {{fylkesveg|286||Rogaland}} frå Vaula bru til Bjellandshei * {{fylkesveg|201||Rogaland}} frå Bollestad til {{fylkesveg|505}} [[Undheim]] i [[Time kommune|Time]] (17,6&nbsp;km) * {{fylkesveg|111||Rogaland}} frå Søyland til Birkeland i [[Bjerkreim]] {{VL-kommune|Bjerkreim|Rv}} * {{fylkesveg|504}} [[Bue i Bjerkreim|Bue]] * Runaskaret {{info}} det høgaste punktet på strekninga, 265 moh * {{fylkesveg|503}} [[Vikeså]] * {{fylkesveg|102||Rogaland}} frå Vikeså til Røysland * {{fylkesveg|121||Rogaland}} frå Geitreim til {{fylkesveg|110||Rogaland}} Bjerkreim * {{fylkesveg|121||Rogaland}} Byrkjemo * {{fylkesveg|110||Rogaland}} frå Bjerkreim til Urdalen * {{fylkesveg|51||Rogaland}} frå Bjerkreim til {{fylkesveg|44}} Tengs i [[Eigersund]] * {{fylkesveg|108||Rogaland}} frå Sakså til Vinningland (3,3&nbsp;km) {{VL-kommune|Eigersund|Rv}} * {{Tunnel}} [[Bryningslandstunnelen]] (227 m) * {{riksveg|42}} [[Krossmoen]] * {{fylkesveg|42}} [[Helleland]] * {{fylkesveg|32||Rogaland}} frå Helleland til {{fylkesveg|501}} Eia i [[Sokndal]] * {{fylkesveg|75||Rogaland}} frå Årrestad til {{fylkesveg|42}} Terland (5,0&nbsp;km) {{VL-kommune|Lund i Rogaland|Rv|Lund}} * {{fylkesveg|14||Rogaland}} frå Refsland til Bjørnemo (2,7&nbsp;km) * {{fylkesveg|12||Rogaland}} frå Ualand til Byrkjemo * {{fylkesveg|16||Rogaland}} [[Heskestad]] * {{Tunnel}} [[Heskestadtunnelen]] III (308 m) * {{fylkesveg|501}} [[Eide i Lund|Eide]] * {{fylkesveg|3||Rogaland}} frå Råse bru til fylkesgrensen → Fv985 ([[Aust-Agder]]) → {{fylkesveg|42}} Bjørnestad i [[Sirdal]] * {{fylkesveg|1||Rogaland}} frå Haukland til {{fylkesveg|44}} Åmot i [[Sokndal]] * {{fylkesveg|3||Rogaland}} Skjerpe * {{fylkesveg|3||Rogaland}} [[Moi]] * {{fylkesveg|15||Rogaland}} frå Hamrebakken til [[Moi stasjon]] (2,3&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Tronviktunnelen]] (202 m) *{{attraksjon}} [[Tronåsen|Tronåsvegen]] frå Tronvik til {{fylkesveg|946||Vest-Agder}} Skogen i [[Flekkefjord]] * {{Tunnel}} [[Lundevatntunnelen]] (80 m) === {{VL-fylke|Agder}} === {{VL-kommune|Flekkefjord|Rv}} * {{Tunnel}} [[Djupedalstunnelen]] (161 m) * {{Tunnel}} [[Gjeilenetunnelen]] (297 m) * {{Tunnel}} [[Siratunnelen]] (358 m) * {{fylkesveg|467}} [[Skjeggestad i Flekkefjord|Skjeggestad]] * {{Tunnel}} [[Skjeggestadtunnelen]] (585 m) * {{fylkesveg|953||Vest-Agder}} frå Eide til {{fylkesveg|44}} Trolldalen (9,7&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Eietunnelen]] (68 m) * {{Tunnel}} [[Lavolltunnelen]] (373 m) * {{fylkesveg|466}} {{fylkesveg|953||Vest-Agder}} [[Flikka]] * {{fylkesveg|953||Vest-Agder}} [[Loga]] * {{Tunnel}} [[Logatunnelen]] (833 m) * {{Tunnel}} [[Drangeidtunnelen]] (767 m) * {{Tunnel}} [[Austadtunnelen]] (1040 m) * {{vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|44}} [[Trolldalen i Flekkefjord|Trolldalen]] * {{fylkesveg|929||Vest-Agder}} frå Nuland til Rødland (6,3&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Gaupåstunnelen]] (309 m) {{VL-kommune|Kvinesdal|Rv||Fosselandst.}} * {{Tunnel}} [[Fosselandstunnelen]] (612 m) * {{Tunnel}} [[Svindlandstunnelen]] (350 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|804||Vest-Agder}} frå [[Svindland]] til Hangelandsvika * {{Tunnel}} [[Lindelandstunnelen]] (250 m) * {{bru}} [[Birkeland bru]] (264 m) [[Fil:Fedafjordbridge2(Jarvin).jpg|mini|400px|[[Fedafjorden bru]]]] * {{bru}} [[Refsti bru]] (257 m) * {{Tunnel}} [[Fedaheitunnelen]] (1434 m) ** {{Vegkryss-tofeltsveg||}} Arm til Hangelandsvika, inne i tunnelen, felles trasé med {{fylkesveg|465}} til Opofte *** {{rundkøyring}} {{fylkesveg|465}} {{fylkesveg|804||Vest-Agder}} Hangelandsvika * {{bru}} [[Fedafjorden bru]] (566 m) * {{Tunnel}} [[Teistedalstunnelen]] (1925 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|465}} [[Opofte]] * {{Tunnel}} [[Opoftetunnelen]] (130 m) * {{Tunnel}} [[Vatlandstunnelen]] (3184 m) {{VL-kommune|Lyngdal|Rv}} * {{fylkesveg|551||Vest-Agder}} Tjomsland * {{Tunnel}} [[Handelandtunnelen]] (190 m) <!--*Gammel trasé ** [[Feda]] ** {{Tunnel}} [[Breiviktunnelen]] (48 m) ** {{tunnel}} [[Lerviktunnelen]] (778 m) ** {{Tunnel}} [[Kleventunnelen]] (206 m) ** {{fylkesveg|465}} [[Kvinesdal]] ** {{fylkesveg|461}} [[Førland]]--> * {{fylkesveg|461}} [[Handeland]] * {{Avgift}} Bomstasjon [[Røysgardsletta]] * {{Tunnel}} [[Åtlandstunnelen]] (360 m) * {{fylkesveg|464}} [[Møska bru]] * {{fylkesveg|43}} [[Lyngdal]], Kirkevegen * {{fylkesveg|43}} Lyngdal, Fibovegen * {{fylkesveg|554||Vest-Agder}} frå Optedal til {{fylkesveg|43}} Moi (13,8&nbsp;km) * {{fylkesveg|575||Vest-Agder}} frå Optedal til {{fylkesveg|553||Vest-Agder}} Fokvelland (3,5&nbsp;km) {{VL-kommune|Lindesnes kommune|Rv|Lindesnes}} {{Veg under planlegging| * Ny motortrafikkveg vest for Vigeland , klar 2010{{utgår|2010|08|01}}}} * {{fylkesveg|402||Vest-Agder}} frå [[Vigeland]] til {{fylkesveg|460}} Tryland * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|460}} [[Valle kyrkje i Vest-Agder|Valle kyrkje]], {{fylkesveg|407||Vest-Agder}} til Tjøm (6,0&nbsp;km) * {{fylkesveg|408||Vest-Agder}} frå Trædal til Skogsfjord (6,6&nbsp;km) * {{fylkesveg|430||Vest-Agder}} frå Fasseland til Støle (3,6&nbsp;km) {{VL-kommune|Mandal|Rv||Kirkeheit.}} * Arm Ramsetroa (0,3&nbsp;km) * {{fylkesveg|202||Vest-Agder}} Hogganvikvegen frå Reibakken til {{fylkesveg|201||Vest-Agder}} Fridtjof Nansens Vei * {{fylkesveg|408||Vest-Agder}} Skogsfjord * {{fylkesveg|205||Vest-Agder}} Halsevegen frå Hald til {{fylkesveg|458}} Malmøy * {{Tunnel}} [[Kirkeheitunnelen]] (849 m) * {{bru}} [[Skarvøybroene|Vestre Skarvøy bro]] * Arm til Marnavegen (0,3&nbsp;km) ** {{fylkesveg|201||Vest-Agder}} Skarvøy, til sentrum og til Øyslebø i [[Marnardal]] * {{bru}} [[Skarvøybroene|Østre Skarvøy bru]] * {{fylkesveg|458}} [[Skinnsnes]] * {{fylkesveg|455}} [[Ime]] * {{fylkesveg|203||Vest-Agder}} Tregdevegen frå Ime til {{fylkesveg|204||Vest-Agder}} Dugan * {{fylkesveg|233||Vest-Agder}} Aurebekkvegen frå Storåker til Aurebekk (1,2&nbsp;km) * {{fylkesveg|204||Vest-Agder}} Skolevegen frå Valand til {{fylkesveg|455}} Lindland * {{fylkesveg|204||Vest-Agder}} Harkmarksvegen frå Monen til Lunde * {{bru}} Røyrsundbroa (14 m) * {{fylkesveg|459}} [[Døle bru]] {{VL-kommune|Søgne|Rv}} * {{fylkesveg|151||Vest-Agder}} frå Try til Kjerr (5,6&nbsp;km) * {{fylkesveg|155||Vest-Agder}} frå Holmen til {{fylkesveg|114||Vest-Agder}} Lonelia (4,6&nbsp;km) * {{fylkesveg|114||Vest-Agder}} frå Knibe til Brennåsen * Arm til {{fylkesveg|204||Vest-Agder}} [[Lunde i Søgne|Lunde]] (44 m) * {{fylkesveg|456}} [[Tangvall]] {{VL-kommune|Songdalen|Rv}} * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|114||Vest-Agder}} Brennåsen * {{fylkesveg|461}} [[Brennåsen]] {{VL-kommune|Kristiansand|Rv||Hannevikt.}} * {{Vegkryss-tofeltsveg||Rigetjønnvegen}} * {{rundkøyring}} Hellemyrbakken * {{fylkesveg|456}} {{Vegkryss-tofeltsveg||}} [[Hannevika]] * {{Tunnel}} [[Hanneviktunnelen]] (299 m) (berre vestleg retning) * {{Vegkryss-tofeltsveg||Vestervegen}} * {{Avgift}} Bomstasjon [[Falconbridge]] * {{riksveg|E18}} {{Vegkryss-tofeltsveg||[[Vesterbrua]]}} (berre mot/frå vest) (E39 forlater hovudvegen) * {{Tunnel}} [[Vestervegtunnelen]] (221 m) (berre vestleg retning) * {{rundkøyring}} {{riksveg|E18}} Vestervegen, {{fylkesveg|30||Vest-Agder}} Møllevatnsvegen frå Bellevue til {{riksveg|9}} Setesdalsvegen (1,8&nbsp;km) * Kristiansand ferjehamn * {{riksgrense}} {{ferje}} Ferje frå Kristiansand til [[Hirtshals]] i [[Danmark]] ([[Color Line]], 3 t 15 min, 2 turar/dag. == Sjå òg == * [[Europaveg 39 i Danmark]] * [[Europaveg 39]] == Kjelder == <div class="references-small"> *''Denne artikkelen bygger på «[[:nb:Europavei 39 (Norge)|Europavei 39 (Norge)]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, den 22. mai 2010.'' **''{{Wikipedia-utgåve|nb}} oppgav desse kjeldene:'' </div> {{fotnoteliste}} == Bakgrunnsstoff == * [http://geoweb.no/vegbok/docs/ruter/route002.pdf NAFs Vegbok: Kristiansand – Stavanger – Bergen] «Kyst-Europavegen» vegrute [[Europaveg 39|E39]]: ''Gamle E18 er omklassifisert til E39, og går langs kysten helt til Klett sør for Trondheim.'' * [http://geoweb.no/vegbok/docs/ruter/route026.pdf NAFs Vegbok: Stavanger – Haugesund – Sveio] vegrute [[Europaveg 39|E39]] – [[Riksveg 521|R521]] – [[Riksveg 47|R47]]: ''Et kysteventyr til Ryvarden og Sveio – midt i leio.'' * [http://geoweb.no/vegbok/docs/ruter/route075.pdf NAFs Vegbok: Trondheim – Surnadal – Kristiansund] vegrute [[Europaveg 6|E6]] – [[Europaveg 39|E39]] – [[Riksveg 65|R65]] – [[Europaveg 39|E39]]: ''Vestover via Orkdalen, Rindalen og Surnadal til Nordmøre.'' * [http://geoweb.no/vegbok/docs/ruter/route075.pdf NAFs Vegbok: Trondheim – Surnadal – Kristiansund] vegrute [[Europaveg 6|E6]] – [[Europaveg 39|E39]] – [[Riksveg 65|R65]] – [[Europaveg 39|E39]]: ''Vestover via Orkdalen, Rindalen og Surnadal til Nordmøre.'' * [http://geoweb.no/vegbok/docs/ruter/route038.pdf NAFs Vegbok: Bergen – Kristiansund – Trondheim] vegrute [[Europaveg 39|E39]]: ''Gamle RV1, Kystriksvegen, går frå Kristiansand til Trondheim og har Europaveg-status. E39 tilsvarer den gamle kystriksvegen, RV1, og er vidareført til Kristiansund og Klett på E6 like sør for Trondheim.'' {{Trafikkinformasjon|Ev|39}} * [http://www.toppomania.info/vegstatus.php?liste=nyeveger&vegtype=Europaveg&vegnummer=39 Info om vegprosjekter] * [http://www.orkdalsvegen.no/ orkdalsvegen.no - Ny veg Klett - Bårdshaug] * [http://www.vegdekke.no/norge/prosjekter/samferdsel/veg/article3086.ece Veidekke, OPS E39 Lyngdal - Flekkefjord] * [http://www.google.no/search?q=kvivsvegen+OR+kvivsvegen/ Ny veg Volda-Grodås] * [http://www.google.no/search?q=Halsa+Kanestraum Ferjeinfo Halsa-Kanestraum] * [http://www.google.no/search?q=Molde+Furneset Ferjeinfo Molde-Furneset] * [http://www.google.no/search?q=Solavågen+Festøya Ferjeinfo Solavågen-Festøya] * [http://www.google.no/search?q=Volda+Folkestad Ferjeinfo Volda-Folkestad] * [http://www.google.no/search?q=Lote+Anda Ferjeinfo Lote-Anda] * [http://www.google.no/search?q=Lavik+Oppedal Ferjeinfo Lavik-Oppedal] * [http://www.google.no/search?q=Halhjem+Sandvikvåg Ferjeinfo Halhjem-Sandvikvåg] * [http://www.google.no/search?q=Arsvågen+Mortavika Ferjeinfo Arsvågen-Mortavika] * [http://www.google.no/search?q=Kristiansand+Hirtshals Ferjeinfo Kristiansand-Hirtshals] * [http://www.fjord1.no/ Fjord1, alle ferjer unntatt Volda-Folkestad] * [http://www.tide.no/ Tide ferjer] * [http://www.rogtraf.no/ Stavangerske ferjer] * [http://www.colorline.no/ Color Line] {{riksvegar}} {{DEFAULTSORT:E039}} [[Kategori:Europaveg 39| ]] [[Kategori:Europavegar]] [[Kategori:Riksvegar]] [[Kategori:Vegar i Trøndelag]] [[Kategori:Vegar i Trondheim]] [[Kategori:Vegar i Melhus]] [[Kategori:Vegar i Skaun]] [[Kategori:Vegar i Orkland]] [[Kategori:Vegar i Møre og Romsdal]] [[Kategori:Vegar i Tingvoll]] [[Kategori:Vegar i Gjemnes]] [[Kategori:Vegar i Molde]] [[Kategori:Vegar i Vestnes]] [[Kategori:Vegar i Ålesund]] [[Kategori:Vegar i Sula]] [[Kategori:Vegar i Ørsta]] [[Kategori:Vegar i Volda]] [[Kategori:Vegar i Vestland]] [[Kategori:Vegar i Stad]] [[Kategori:Vegar i Gloppen]] [[Kategori:Vegar i Sunnfjord]] [[Kategori:Vegar i Høyanger]] [[Kategori:Vegar i Gulen]] [[Kategori:Vegar i Masfjorden]] [[Kategori:Vegar i Alver]] [[Kategori:Vegar i Bergen]] [[Kategori:Vegar i Bjørnafjorden]] [[Kategori:Vegar i Fitjar]] [[Kategori:Vegar i Stord]] [[Kategori:Vegar i Sveio]] [[Kategori:Vegar i Rogaland]] [[Kategori:Vegar i Tysvær]] [[Kategori:Vegar i Bokn]] [[Kategori:Vegar i Rennesøy]] [[Kategori:Vegar i Randaberg]] [[Kategori:Vegar i Stavanger]] [[Kategori:Vegar i Sandnes]] [[Kategori:Vegar i Gjesdal]] [[Kategori:Vegar i Bjerkreim]] [[Kategori:Vegar i Eigersund]] [[Kategori:Vegar i Lund]] [[Kategori:Vegar i Agder]] [[Kategori:Vegar i Flekkefjord]] [[Kategori:Vegar i Kvinesdal]] [[Kategori:Vegar i Lyngdal]] [[Kategori:Vegar i Lindesnes]] [[Kategori:Vegar i Kristiansand]] [[Kategori:Bomvegar i Noreg]] [[Kategori:Vegar i Heim]] t598018ku91z1gp2supb1p0jh2779m6 3395097 3395096 2022-07-21T22:26:12Z Andreasv 1840 /* {{VL-fylke|Møre og Romsdal}} */ vegnamn wikitext text/x-wiki {{Infoboks norsk veg | logo = [[Fil:Riksvei_E_39.svg|x75px|Vegnummerskilt riksveg E 39]] | bilete = | kart = {{Alternativbilete2|[Alternativt kart]| {{Standardbilete|Stamveier Norge.svg|E39 gjennom Noreg|Loc E39 Norway.svg}} {{Alternativbilete|Map E39 (Norway).svg|E39 gjennom fylka}}}} | lengd = 1330 km | motorveg = 19 km | ferjer = 8 | strekning = [[Trondheim]] – [[Kristiansand]] | tilstøytande = {{riksveg|E6}} {{riksveg|E16}} {{riksveg|E18}} {{riksveg|E134}} {{riksveg|E136}}<br />{{riksveg|5}} {{riksveg|13}} {{riksveg|15}} {{riksveg|44}} {{riksveg|70}} {{riksveg|509}} {{riksveg|510}} {{riksveg|555}} {{riksveg|580}} | status = [[riksveg]] | kvalitet = | bomvegar = 13 | comcat = E39 }} '''Europaveg 39 i Noreg''' (''E39'', òg kalla ''Kyststamvegen'') er ein [[Noreg|norsk]] [[stamveg]] som går mellom [[Trondheim]] og [[Kristiansand]]. Vegen er del av [[europaveg 39]]. Vegen startar i nord ved [[Klettkrysset]] der han møter [[europaveg 6]], frå [[Klett]] går han vestover gjennom [[Møre og Romsdal]], [[Sogn og Fjordane]], [[Hordaland]] og [[Rogaland]] til han endar i [[Kristiansand]]. Europaveg 39 har åtte ferjeoverfartar i Noreg. Heile traseen er som følgjer: [[Klettkrysset|Klett]] - [[Orkanger]] - [[Vinjeøra]] - [[Liabø]] - [[Halsa]] {{Ferje}} [[Kanestraum]] - [[Krifast]] - [[Batnfjordsøra]] - [[Molde]] {{Ferje}} [[Vestnes]] - [[Sjøholt]] - [[Spjelkavik]] ([[Ålesund]]) - [[Solavågsbygda|Solavågen]] {{Ferje}} [[Festøya]] - [[Ørsta]] - [[Volda]] {{Ferje}} [[Folkestad]] - [[Nordfjordeid]] - [[Anda i Gloppen|Anda]] {{Ferje}} [[Lote]] - [[Sandane]] - [[Førde]] - [[Lavik]] {{Ferje}} [[Ytre Oppedal]] - [[Instefjord]] - [[Knarvik]] - [[Bergen]] - [[Os i Hordaland|Os]] - [[Halhjem]] {{ferje}} [[Sandvikvåg]] - [[Stord]] - [[Leirvik]] - [[Sveio]] - [[Aksdal]] - [[Bokn]] - [[Arsvågen]] {{Ferje}} [[Mortavika]] - [[Rennesøy]] - [[Randaberg]] - [[Stavanger]] - [[Sandnes]] - [[Vikeså]] - [[Helleland]] - [[Flekkefjord]] - [[Lyngdal]] - [[Mandal]] - [[Kristiansand]]. == Historikk == Strekninga Trondheim – Ålesund – Bergen – Stavanger – Kristiansand vart skilta ''E39'' i [[2000]]. Strekninga Kristiansund – Ålesund – Bergen – Stavanger var før ''riksveg 1'' og strekninga Stavanger – Kristiansand var [[E18]]. Før 1992 var strekninga Ålesund – Bergen – Stavanger skilta ''riksveg 14''. I [[1992]] då vegen var Riksveg 1, opna [[Krifast]], to bruer og ein undersjøisk tunnel erstatta to ferjer. Same år opna [[Rennfast]] nær Stavanger, inkludert to tunnelar på til saman 10,5&nbsp;km. I [[1994]] opna [[Nordhordlandsbrua]], erstatta ei ferje. I [[2001]] vart [[Trekantsambandet]] i Hordaland opna. Det består av ein undersjøisk tunnel og to [[hengebru]]er som knyt Bømlo og Stord med fastlandet i Sveio. Den [[30. juni]] [[2005]] vart [[motortrafikkveg]]en mellom Melhus og Orkdal opna, med ei lengd på 22&nbsp;km. Den gamle strekninga vart nedgradert til [[fylkesveg]] og har er {{fylkesveg|6642}}. I [[2006]] opna ny veg [[E39 Lyngdal-Flekkefjord|Flekkefjord-Lyngdal]], 10&nbsp;km kortare enn før. == Større ombyggingsplanar == === Vedtekne prosjekt === * [[Fil:Rogaland våpen.svg|20px|Rogaland]] {{Motorveg-start}} Fire-felts motorveg mellom [[Stangeland]] og [[Sandved]] i Sandnes (utreia og endeleg vedteke, ferdig [[2010]]){{utgår|2010|09|01}}. * [[Fil:Agder våpen.svg|20px|Agder]] {{Motortrafikkveg-start}} Ny motortrafikkveg vest for Vigeland i [[Lindesnes kommune|Lindesnes]], klar [[2010]]{{utgår|2011|01|01}}. * [[Fil:Trøndelag våpen.svg|20px|Trøndelag]] [[Fil:Møre_og_Romsdal_våpen.svg|20px|Møre og Romsdal]] 15&nbsp;km ny E39 frå Staurset til Renndalen i [[Hemne]] og [[Halsa]]. Opnar oktober [[2010]]. * [[Fil:Møre_og_Romsdal_våpen.svg|20px|Møre og Romsdal]] {{tunnel}} Tunnel gjennom Gjemnesaksla (705 m) og 3,9&nbsp;km ny veg. Byggestart haust 2009, ferdig desember 2010.{{utgår|2010|12|01 }}. * [[Fil:Hordaland_våpen.svg|20px|Hordaland]] {{tunnel}} I [[2009]] startar bygginga av ein ny tunnel - Eikåstunnelen som opnar i [[2011]] for trafikk. Denne vil seinare ikkje vere på {{riksveg|E39}} på grunn av Nyborg-Klauvaneset. * [[Fil:Møre_og_Romsdal_våpen.svg|20px|Møre og Romsdal]] [[Fil:Sogn og Fjordane våpen.svg|20px|Sogn og Fjordane]] Ferjefri veg {{riksveg|E39}} [[Volda]]-[[Austefjorden (Volda)|Austefjord]]-[[Grodås]] og vidare langs dagens {{fylkesveg|60}} [[Grodås]]-[[Stryn]]-[[Byrkjelo]] i Sogn og Fjordane fylke, eventuelt med ny bro over [[Nordfjord (fjord)|Nordfjord]] ved [[Anda i Gloppen|Anda]] i [[Gloppen kommune]]. Strekninga er planlagt opna omkring [[2012]]{{utgår|2012|01|01}}. * [[Fil:Sogn og Fjordane våpen.svg|20px|Sogn og Fjordane]] {{tunnel}} Ny veg med tunnel ved Torvund i [[Høyanger]], klar [[2012]]. * [[Fil:Hordaland_våpen.svg|20px|Hordaland]] {{Motorveg-start}} Fire-felts [[motorveg]] [[Svegatjørn-Rådal|mellom Os og Bergen]]. * [[Fil:Hordaland_våpen.svg|20px|Hordaland]] {{Motorveg-start}} Fire-felts [[motorveg]] frå [[Åsane]] til [[Nordhordlandsbrua]]. [[Nyborg-Klauvaneset]] startar opp bygginga i [[2014]], og står dermed ferdig i [[2017]]. === Prosjekt under planlegging === * [[Fil:Rogaland våpen.svg|20px|Rogaland]] {{Motorveg-start}} Ny tunnel under [[Boknafjorden]], kalla [[Rogfast]]. Den vert eventuelt ca 24&nbsp;km lang og 350&nbsp;m dyp, og den klart lengste undersjøiske vegtunnel i verda. * [[Fil:Rogaland våpen.svg|20px|Rogaland]] {{Motorveg-start}} Motorveg frå Kannik til Smiene i Stavanger (under utreiing).{{utgår|20110701}} * [[Fil:Hordaland_våpen.svg|20px|Hordaland]] Ny veg mellom [[Bergen]] og [[Stord]], kalla [[Hordfast]]. Denne er det tre alternativ til, som enno ikkje er klargjort. * [[Fil:Rogaland våpen.svg|20px|Rogaland]] {{Motorveg-start}} Motorveg mellom [[Sandved]] og [[Hove i Sandnes|Hove]] i Sandnes, med ny [[Kvelluren bru]] (reguleringsplan). * [[Fil:Sogn og Fjordane våpen.svg|20px|Sogn og Fjordane]] Bru over Nordfjorden mellom Anda og Lote. Ingen dato, ikkje før 2020.<ref>[http://www.nrk.no/nyheter/distrikt/nrk_sogn_og_fjordane/1.2219557 Brua kostar to milliardar]</ref> * [[Fil:Møre_og_Romsdal_våpen.svg|20px|Sogn og Fjordane]] Tunnel under [[Romsdalsfjorden]] ved [[Molde]] eller ved [[Midsund]]. sjå [[Møreaksen]]. Ingen dato, ikkje før 2020. * [[Fil:Møre_og_Romsdal_våpen.svg|20px|Møre og Romsdal]] [[Fil:Sogn og Fjordane våpen.svg|20px|Sogn og Fjordane]] [[Fil:Hordaland_våpen.svg|20px|Hordaland]] [[Fil:Rogaland våpen.svg|20px|Rogaland]] På lang sikt finst det planer på å bygge om alle ferjesamband på {{riksveg|E39}} unntatt [[Skagerrak]] med bru eller tunnel. 54,7&nbsp;km av {{riksveg|E39}} består av motorvegar og motortrafikkvegar, men talet vil meir enn doble seg dei neste ti åra. == Kommunar og knutepunkt == === {{VL-fylke|Trøndelag}} === {{VL-kommune|Trondheim|Rv}} * {{rundkøyring}} {{riksveg|E6}} {{fylkesveg|707}} [[Klettkrysset]] * {{bru}} [[Udduvoll bru]] {{VL-kommune|Melhus|Rv}} :{{Motortrafikkveg-start}} [[Motortrafikkveg]] Øysand – Thamshamn/Orkanger * {{Vegkryss-tofeltsveg||Reitbakken}} {{fylkesveg|6606}} til {{fylkesveg|6612}} Melhus sentrum * {{Avgift}} Bomstasjon [[Øysand]] * {{Vegkryss-tofeltsveg||Øysandkrysset}} → {{fylkesveg|6642}} til Thamshamn {{VL-kommune|Skaun|Rv||Brekkt.}} * {{Tunnel}} [[Brekktunnelen]] (1201 m) * {{Tunnel}} [[Buviktunnelen]] (140 m) [[Fil:Skaun roads.jpg|mini|[[riksveg 709|Fylkesveg 737]] kryssar under E39 ved [[Børsa]]]] * {{bru}} [[Saltnesbrua]] (210 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||Buvikkrysset}} {{fylkesveg|6646}} til {{fylkesveg|6642}} [[Buvika]] og til {{fylkesveg|708}} Aunet * {{bru}} [[Hammersbrua]] (180 m) * {{Tunnel}} [[Mannsfjelltunnelen]] (1726 m) * {{Tunnel}} [[Svalnestunnelen]] (722 m) * {{Tunnel}} [[Nausttunnelen]] (278 m) * {{bru}} [[Rossvollbrua]] (110 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||Børskrysset}} {{fylkesveg|709}} {{fylkesveg|6648}} til {{fylkesveg|6642}} [[Børsa]] * {{Tunnel}} [[Viggjatunnelen]] (2711 m) * {{bru}} [[Kallfossbrua]] (140 m) * {{Tunnel}} [[Storsandtunnelen]] (3653 m) [[Fil:Vinjeøra.JPG|mini|[[Vinjeøra]], E39 med bru over Fjelna til venstre]] {{VL-kommune|Orkdal|Rv}} * {{Avgift}} Bomstasjon [[Thamshamn]] * {{Vegkryss-tofeltsveg||Thamshamnkrysset}} {{fylkesveg|6642}} (berre frå nord/aust) * {{Vegkryss-tofeltsveg||Thamshamnkrysset}} {{Motortrafikkveg-slutt}} {{fylkesveg|6642}} (mot nord/aust), frå/mot sør/vest) * {{fylkesveg|65}} [[Orkanger]] * {{fylkesveg|6482}} frå Gjølmesli til {{fylkesveg|65}} Forve bru * {{fylkesveg|6478}} frå Gjølme til Orkanger hamn * {{fylkesveg|710}} [[Gjølme]] * {{fylkesveg|6480}} frå Snausen til {{fylkesveg|6484}} Ødynhaug * {{tunnel}} Harangstunnelen (785 m) * {{fylkesveg|714}} Stokkhaugen * {{fylkesveg|6484}} frå Høgkjølen til {{fylkesveg|65}} [[Fannrem]] {{VL-kommune|Hemne|Rv}} * {{fylkesveg|680}} [[Stormyra i Hemne|Stormyra]] * [[Vinjeøra]] * {{bru}} Fjelna === {{VL-fylke|Møre og Romsdal}} === [[Fil:Halsa.jpg|mini|Ferjeleiet på [[Halsa]]]] [[Fil:Bergsoysundbrua-gjemnes-norway.JPG|mini|[[Bergsøysundbrua]]]] {{VL-kommune|Halsa|Rv}} * {{fylkesveg|354||Møre og Romsdal}} frå Leirvika rundt [[Valsøyfjorden]] til Hestnes * {{bru}} [[Valsøybrua]] * {{fylkesveg|354||Møre og Romsdal}} Hestnes * {{fylkesveg|682}} [[Hennset]] * {{fylkesveg|352||Møre og Romsdal}} frå Taknes langs stranda til Liabøen (14,0&nbsp;km) * {{fylkesveg|352||Møre og Romsdal}} [[Liabø]]en * {{fylkesveg|65}} [[Betna]] * {{fylkesveg|350||Møre og Romsdal}} frå Åsletta til Korsneset (9,4&nbsp;km) * {{fylkesveg|351||Møre og Romsdal}} frå Halsanausta til Innreitan (3,2&nbsp;km) * {{ferje}} Ferje frå [[Halsanaustan]] (20 min, 2 turar/time) {{VL-kommune|Tingvoll|Rv}} * til [[Kanestraum]] {{v-namn|Straumsnesvegen}} * {{fylkesveg|298||Møre og Romsdal}} frå Kanestraum langs stranda til Beiteråsen (22,4&nbsp;km) * {{fylkesveg|298||Møre og Romsdal}} Beiteråsen * {{riksveg|70}} [[Øydegard]], vidare felles trasé til Kråkneset {{v-namn|Tingvollvegen}} * {{bru}} [[Straumsundbrua]] (412 m) * {{fylkesveg|296||Møre og Romsdal}} frå Arnvikbukta langs stranda til Hagen (13,0&nbsp;km) * {{fylkesveg|296||Møre og Romsdal}} Hagen * {{bru}} [[Bergsøysundbrua]] (931 m), frå [[Aspøya i Tingvoll|Aspøya]] {{VL-kommune|Gjemnes|Rv||Gjemnes}} {{v-namn|Tingvollvegen}} [[Fil:Gjemnessundbrua2-Norway.jpg|mini|[[Gjemnessundbrua]]]] * til [[Bergsøya (Gjemnes)|Bergsøya]] * {{fylkesveg|285||Møre og Romsdal}} frå Leitet rundt Bergsøya til Hamna (7,4&nbsp;km) * {{fylkesveg|285||Møre og Romsdal}} Hamna * {{rundkøyring}} {{riksveg|70}} [[Kråkneset]], {{Avgift}} [[Bompengefinansierte vegar i Noreg|bomstasjon Krifast]] {{v-namn|Nordmørsvegen}} * {{bru}} [[Gjemnessundbrua]] (1257 m) * {{fylkesveg|279||Møre og Romsdal}} frå Hognes via Svanvika til {{fylkesveg|64}} Eide * {{tunnel}} Tunnel gjennom Gjemnesaksla (705 m) * {{fylkesveg|286||Møre og Romsdal}} frå Astad til Bjerkeset (8,2&nbsp;km) * {{fylkesveg|666}} frå [[Batnfjordsøra]] via [[Torvikbukt]], [[Angvik]], til {{fylkesveg|62}} [[Tiltereide]] * {{fylkesveg|286||Møre og Romsdal}} Bjerkeset {{VL-kommune|Molde|Rv}} {{v-namn|Batnfjordvegen}} [[Fil:Molde.jpg|mini|Molde, ferja har nettopp lagt til]] * {{fylkesveg|62}} [[Gujorda]] * {{fylkesveg|64}} [[Årø]], vidare felles trasé til Lergrovik * Arm til {{Lufthamn|[[Molde lufthamn, Årø]]}} (0,2&nbsp;km) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|64}} [[Lergrovik]], [[Fannefjordstunnelen]] til [[Åndalsnes]] * {{fylkesveg|404||Møre og Romsdal}} frå Kviltorp til {{fylkesveg|405||Møre og Romsdal}} Øvre Berg (0,9&nbsp;km) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|662}} [[Moldegard]]svegen * {{fylkesveg|400||Møre og Romsdal}} Fannestrandvegen frå Grandfjøra til {{fylkesveg|662}} Reknes * {{ferje}} Ferje frå [[Molde]] (35 min, 2 turar/time) {{VL-kommune|Vestnes|Rv}} * {{ferje}} til [[Furneset]] {{v-namn|Furnesvegen}} * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|661}} [[Vestnes]] {{v-namn|Stokkelandsvegen}} * {{bru}} Vestnesbrua (120 m) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|160||Møre og Romsdal}} frå Helland til {{fylkesveg|661}} Flatekrysset (5,5&nbsp;km) {{v-namn}} * {{Tunnel}} Hellandtunnelen (overbygg) (150 m) * {{Tunnel}} Remmemtunnelen (overbygg) (59 m) * {{riksveg|E136}} fra Remmem til {{riksveg|E6}} [[Dombås]] i [[Dovre]], felles trasé til Spjelkavik * {{fylkesveg|163||Møre og Romsdal}} frå [[Brastad i Vestnes|Brastad]] til {{riksveg|E136}} Vikebukt {{VL-kommune|Ørskog|Rv}} [[Fil:Sjoholt2-Norway-HH.jpg|mini|[[Ørskog]] og [[Sjøholt]]]] * {{fylkesveg|103||Møre og Romsdal}} frå Gjerde til {{fylkesveg|650}} Giskemo (1,5&nbsp;km) * {{fylkesveg|650}} [[Sjøholt]] * {{fylkesveg|104||Møre og Romsdal}} frå Sjøholt til {{fylkesveg|661}} Skodjevåg i [[Skodje]] (8,5&nbsp;km) {{VL-kommune|Skodje|Rv}} * {{fylkesveg|661}} [[Solnør]] * {{fylkesveg|656}} [[Valle i Skodje|Valle]] * {{fylkesveg|661}} [[Digernes]] * {{fylkesveg|111||Møre og Romsdal}} frå Brusdal til {{riksveg|E136}} [[Spjelkavik]] i [[Ålesund]] {{VL-kommune|Ålesund|Rv}} [[Fil:E39-E136 utanför Ålesund.JPG|mini|{{riksveg|E39}} utanfor [[Ålesund]]]] * {{vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|110||Møre og Romsdal}} Ytterolen, {{fylkesveg|398||Møre og Romsdal}} Lerstadvegen til {{riksveg|E136}} Lerstad * {{rundkøyring}} {{riksveg|E136}} [[Breivika]]/[[Spjelkavik]], {{fylkesveg|392||Møre og Romsdal}} til {{fylkesveg|398||Møre og Romsdal}} Lerstadvegen (0,2&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Moatunnelen]] (560 m) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|391||Møre og Romsdal}} Nedrevollbrua frå Nedregarden til [[Blindheim i Ålesund|Blindheim]] (2,6&nbsp;km), {{fylkesveg|396||Møre og Romsdal}} til {{riksveg|E136}} Åsestranda * {{Tunnel}} [[Blindheimstunnelen]] (839 m) * {{vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|60}} {{fylkesveg|391||Møre og Romsdal}} [[Blindheim i Ålesund|Blindheim]] * {{vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|397||Møre og Romsdal}} Tørlevegen frå Skytterholm til Humla (3,7&nbsp;km) * {{bru}} [[Vegsundbrua]] {{VL-kommune|Sula|Rv}} * {{fylkesveg|61}} [[Solevågseid]] * {{ferje}} Ferje frå [[Solavågsbygda|Solavågen]] (20 min, 2-3 turar/time) {{VL-kommune|Ørsta|Rv}} * til [[Festøya]] * {{fylkesveg|5914}} via {{ferje}} ferje frå Festøya til {{fylkesveg|60}} Vik * {{fylkesveg |5912}} frå Festøya til Store-Standal (15,7&nbsp;km) * {{fylkesveg|5910}} frå Romestrand via Erdalen til Melbøen (5,6&nbsp;km) * [[Barstadvik]]a * {{fylkesveg|5910}} Melbøen * [[Masdal]] * [[Nordre Vartdal]] * {{fylkesveg|5908}} frå Nordre Vartdal til [[Årskog i Vartdal|Årskog]] * {{fylkesveg|5906}} frå Sætre til Kvia * [[Vartdal]] * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|655}} [[Ørsta]] * {{fylkesveg|5902}} Melsvegen frå Ose til {{fylkesveg|655}} Indre-Åm (5,2&nbsp;km) * {{fylkesveg|5896}} Ytrehovdevegen frå Rystene til Ekset (21,7&nbsp;km) * {{fylkesveg|5898}} Torvmyrane til {{Lufthamn|[[Ørsta/Volda lufthamn, Hovden]]}} (0,3&nbsp;km) {{VL-kommune|Volda|Rv}} {{v-namn|Ørstavegen}} {{v-tunnel|Furenetunnelen|47}} {{v-kryss|type=rund|[[Furene]]|{{fylkesveg|653}}|Eiksundvegen|via {{tunnel}} [[Eiksundsambandet]] mot {{fylkesveg|61}} i [[Ulstein]]}} {{v-kryss|Ekset|{{fylkesveg|5896}}|Berknesvegen|mot Rystene i [[Ørsta]]}} {{v-kryss||{{riksveg|651}}|Stigedalsvegen|mot {{ferje}} [[Ferjesambandet Volda–Folkestad|Volda–Folkestad]] → {{riksveg|E39}} {{riksveg|15}} i [[Eid]]}} {{v-namn|Sjøgata}} {{v-namn|Hamnegata}} {{v-namn|Holmen}} {{v-bru|Kvennabakkbrua|Øyraelva|34}} {{v-namn|Elvegata}} {{v-kryss|type=rund|Sjukehuskrysset|{{fylkesveg|5894}}|Vikebygdvegen mot {{fylkesveg|655}} Brautaset i [[Ørsta]]|lengde=8,2 km}}(8,2&nbsp;km) {{v-namn|Austefjordvegen}} {{v-bru|Mylnebrua|Øyraelva|34}} {{v-tunnel|[[Rotsethorntunnelen]]|4026|arm= {{v-tunnel|Tunnelarm Grevsneset i Rotsethorntunnelen|271}} {{v-rad|{{rundkøyring}} endepunkt Greifsneset}} }} {{v-tunnel|[[Hjartåbergtunnelen]]|3504}} {{v-rasteplass|Hjartåbergtunnelen|wc=ja}} {{v-kryss|Hunneset|kommunal veg|Aldalsvegen|til {{fylkesveg|655}} Vatne i [[Ørsta]]|lengde=10,5 km}} {{v-tunnel|[[Årsettunnelen]]|273}} {{v-rasteplass|Aurstadelva}} {{v-kryss|Geitvik|Kommunal veg 651|Fyrdsvegen|til {{fylkesveg|651}} Fyrde}} {{v-namn|[[Kvivsvegen]]}} {{v-tunnel|[[Fyrdsbergtunnelen]]|1185}} {{v-kryss|Fyrdsberget|{{fylkesveg|651}}|Fyrdsvegen|mot {{riksveg|651}} Straumshamn}} {{v-tunnel|[[Damfosstunnelen]]|218}} {{v-kryss|Eidsvatnet|Kommunal veg|Månanesvegen|til {{fylkesveg|41||Møre og Romsdal}} {{fylkesveg|42||Møre og Romsdal}} Kalvatn}} {{v-tunnel|[[Eidsnakktunnelen]]|1631}} {{v-kryss|Kalvatn|{{fylkesveg|5892}}|Bueidsvegen|til Viddal i [[Volda]] |veg2={{v-veg|{{fylkesveg|41||Møre og Romsdal}}|Osdalsvegen|til {{fylkesveg|42||Møre og Romsdal}} Kalvatn}}}} {{v-tunnel|[[Kvivstunnelen]]|6578}}<noinclude> {{v-bru|Kvivsbrua/Storelvbrua|[[Horndøla]]|144|komm=<ref name=Kvivsvegen>[http://www.vegvesen.no/_attachment/375798/binary/642329 E39 Kvivsvegen – knyter folk saman] – Statens vegvesen.</ref><ref>Omtalt som «Storelvabrua» reguleringsplanen, «Kvivsbrua» er foreslått som alternativ (''Fjordingen'', 22. februar 2012, s.13).</ref>}} {{v-kryss|Lønsøyane|{{fylkesveg|60}}|Hornindalsvegen |til {{riksveg|E39}} i [[Ålesund]], erstatta av E39 til Hola/Kjøs bru}} {{v-kryss|'''[[Grodås]]'''|{{fylkesveg|664||Sogn og Fjordane}}|Ytrehornsvegen|til [[Otterdal]]}} {{v-tunnel|[[Kjøshammartunnelen]]|813}} {{v-rasteplass|Kongsvik}} {{v-rasteplass|Kjøs}} {{v-kryss|Hola/Kjøs bru|{{riksveg|15}}|Nordfjordvegen|mot {{fylkesveg|60}} i [[Stryn]] → {{riksveg|E6}} [[Otta]] i [[Sel]], felles trasé til Nordfjordeid i [[Eid]] ''(E39 svinger i krysset)''}} {{v-rasteplass|Kjøs bru}} === {{VL-fylke|Vestland}} === {{VL-kommune|Eid|Rv}} {{v-tunnel|[[Kongenestunnelen]]|1118}} {{v-tunnel|[[Breisvortunnelen]]|1382}} {{v-tunnel|[[Marajøltunnelen]]|855}} {{v-tunnel|[[Lisjejøltunnelen]]|219}} {{v-rasteplass|Furneset}} {{v-kryss|Nor|{{fylkesveg|663||Sogn og Fjordane}}||til Skipenes}} {{v-rasteplass|Nor bru}} {{v-bru|Nor bru|Eidselva|27}} {{v-kryss|Fossebakken|{{fylkesveg|664||Sogn og Fjordane}}||til Navelsaker}} {{v-kryss|Hjelle bru|{{riksveg|651}}||mot {{ferje}} [[Ferjesambandet Volda–Folkestad|Folkestad–Volda]] i [[Volda]], ny og gammel trasé møtes}} * {{rundkøyring}} {{riksveg|15}} [[Nordfjordeid]] * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|662||Sogn og Fjordane}} Rådhusvegen frå Nordfjordeid til Torheim [[Fil:Nordfjorden.jpg|mini|Anda-Lote over [[fjorden Nordfjord|Nordfjorden]]<br />{{byline|C. Hill}}]] * {{fylkesveg|663||Sogn og Fjordane}} frå Skipenes til {{riksveg|15}} Nor (5,3&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Lotetunnelen]] (2857 m) * {{fylkesveg|698||Sogn og Fjordane}} frå Lote til Hennebygda * {{ferje}} Ferje frå [[Lote]] (10 min, 1-2 turar/time) {{VL-kommune|Gloppen|Rv}} * til [[Anda i Gloppen|Anda]] [[Fil:Vereide - Archaeological grave site.jpg|mini|''[[Vereide]] - rekonstruksjon av gravrøys ved E39''<br />{{byline|C. Hill, 2007}}]] * {{fylkesveg|699||Sogn og Fjordane}} frå Hjelmeset til {{Lufthamn|[[Sandane lufthamn, Anda]]}} (0,4&nbsp;km) * {{fylkesveg|700||Sogn og Fjordane}} frå Andenes til {{fylkesveg|615}} [[Sandane]] (8,2&nbsp;km) ** {{attraksjon}} [[Vereide kyrkje]] * Kv76 frå [[Vereide]] til Ryssfjæra ** Kommunal veg til {{fylkesveg|700||Sogn og Fjordane}} * Kv74 frå [[Austrheim i Gloppen|Austrheim]] til Solheim ** Austrheimsbakken til {{fylkesveg|700||Sogn og Fjordane}} * {{fylkesveg|615}} [[Sandane]] * {{attraksjon}} [[Eidsfossen]] * {{fylkesveg|696||Sogn og Fjordane}} frå Vassenden til {{fylkesveg|615}} Storebru (5,6&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Breimsfjelltunnelene]] II og I (867 og 170 m) * {{fylkesveg|692||Sogn og Fjordane}} frå Hetle bru til {{fylkesveg|60}} Øvreset (4,2&nbsp;km) * {{fylkesveg|694||Sogn og Fjordane}} frå [[Reed]] til Årdal * {{fylkesveg|695||Sogn og Fjordane}} Jordanger ** {{attraksjon}} [[Norsk Fjordhestgard]] * {{fylkesveg|60}} [[Byrkjelo]] * {{fylkesveg|695||Sogn og Fjordane}} frå Teita til {{fylkesveg|694||Sogn og Fjordane}} Seime bru {{VL-kommune|Jølster|Rv}} * {{fylkesveg|453||Sogn og Fjordane}} frå Klakegg til Fonn (13,8&nbsp;km) * {{rundkøyring}} {{riksveg|5}} [[Skei i Jølster|Skei]], felles trasé mot sør til Førde, mot aust via [[Sogndal]] til [[Lærdal]] * {{fylkesveg|454||Sogn og Fjordane}} frå Ålhus til Indrebø og tilbake (5,7&nbsp;km) * {{fylkesveg|454||Sogn og Fjordane}} Ålhus * {{fylkesveg|451||Sogn og Fjordane}} frå Vassenden via {{bru}} [[Kjøsnesbrua]] til {{riksveg|5}} Kjøsnes (22,6&nbsp;km) {{VL-kommune|Førde|Rv}} * {{fylkesveg|13}} [[Moskog]] * {{fylkesveg|482||Sogn og Fjordane}} frå Sunde til Masdal (7,0&nbsp;km) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|484||Sogn og Fjordane}} frå Krohnborg til Vie <!-- det er vel en rundkøyring til i detteområdet --> * {{rundkøyring}} {{riksveg|5}} [[Førde]] * {{fylkesveg|609}} [[Førde]] {{VL-kommune|Gaular|Rv}} [[Fil:Viksdalsvatnet-Norway.jpg|mini|Viksdalsvatnet i Gaular sett frå [[Riksveg 610|Rv610]] langs sørsida av vatnet. Gardane [[Nes i Viksdalen|Nes]] og [[Hatlestad i Viksdalen|Hatlestad]] ligg på andre sidan av vatnet. {{Byline|Peter John Acklam}}]] [[Fil:Vadheim.jpg|mini|I [[Vadheim]] møtes {{riksveg|E39}} og {{fylkesveg|55}}.]] * {{fylkesveg|57}} [[Espeland i Gaular|Espeland]] * {{fylkesveg|610}} [[Sande i Sunnfjord|Sande]], felles trasé til Steien * {{fylkesveg|610}} [[Steien]] {{VL-kommune|Høyanger|Rv||Bogst.}} [[Fil:Oppedal.JPG|mini|Oppedal ferjekai i [[Høyanger]].]] * {{fylkesveg|55}} [[Vadheim]] * {{fylkesveg|93||Sogn og Fjordane}} frå Vadheim til {{fylkesveg|57}} Nautsund i [[Fjaler]] * {{Tunnel}} [[Bogstunnelen]] (3&nbsp;482 m) {{Veg under planlegging| * {{tunnel}} Ny veg med tunnel ved Torvund, klar 2012}} * [[Lavik]] * {{fylkesveg|607}} til [[Leirvik i Hyllestad|Leirvik]] * {{ferje}} Ferje frå [[Lavik]] (20 min, 1-2 turar/time) {{VL-kommune|Gulen|Rv}} * til [[Ytre Oppedal]] ([[Lavik-Oppedal|artikkel om ferjesambandet]]) * {{fylkesveg|8||Sogn og Fjordane}} frå Ytre Oppedal til {{fylkesveg|92||Sogn og Fjordane}} Hest i [[Høyanger]] * {{Tunnel}} [[Skrikebergtunnelen]] (1&nbsp;508 m) * Sætre * [[Asseim|Asheim]] * {{fylkesveg|1||Sogn og Fjordane}} frå Instefjord til {{fylkesveg|57}} [[Rutledal]] * {{fylkesveg|5||Sogn og Fjordane}} frå Kringla til fylkesgrensen ved Geirevatnet (1,5&nbsp;km) → {{fylkesveg|379||Hordaland}} ([[Hordaland]]) til {{fylkesveg|570}} Mollandseid i [[Masfjorden]] * {{Tunnel}} [[Jernfjelltunnelen]] (2&nbsp;391 m) {{VL-kommune|Masfjorden|Rv}} * {{bru}} Hopsdalen (ca. 170 m) * {{Tunnel}} [[Sandviktunnelen]] (394 m) * [[Haugsvær]], kommunal veg til {{fylkesveg|379||Hordaland}} Solheim * Trodal * {{Tunnel}} [[Trodaltunnelen]] (848 m) * {{Tunnel}} [[Matrebergtunnelen]] (1&nbsp;352 m) * {{bru}} Matreselva (ca. 60 m) * {{fylkesveg|381||Hordaland}} frå Seten til fylkesgrensa ved Stordalsvatnet (15,2&nbsp;km) → {{fylkesveg|92||Sogn og Fjordane}} ([[Sogn og Fjordane]]) vidare via Hest og Bjordal til Ortnevik, {{stenging}} vinterstenging mellom Seten og Hest * {{fylkesveg|382||Hordaland}} frå Matre Kraft til [[Matre i Masfjorden|Matre]] → {{fylkesveg|383||Hordaland}} * {{Tunnel}} [[Lille-Matretunnelen]] (65 m) * {{Tunnel}} [[Masfjordtunnelen]] (4&nbsp;110 m) * Kommunal veg frå Fjon til Haugsdal → {{fylkesveg|383||Hordaland}} {{VL-kommune|Lindås|Rv||Nipet.}} {{Veg under planlegging| Forbedra veg mellom Romarheim og Eikefet, tidspunkt for byggestart ikkje planlagt **Romarheim **Eikefet }} * {{Tunnel}} [[Nipetunnelen]] (988 m) * {{fylkesveg|569}} [[Flotane]] * {{Tunnel}} [[Litle-Urdalstunnelen]] (438 m) * {{Tunnel}} [[Vikesundtunnelen]] (316 m) * {{Tunnel}} [[Vikanestunnelen]] (264 m) * {{Tunnel}} [[Mitnestunnelen]] (181 m) * {{Tunnel}} [[Utnestunnelen]] (263 m) * {{Tunnel}} [[Lille Eikefettunnelen]] (428 m) * {{Tunnel}} [[Eikefettunnelen]] (4910 m) * {{fylkesveg|570}} [[Odnåstjørni]] * {{Tunnel}} [[Bjørsviktunnelen]] (844 m) * {{fylkesveg|393||Hordaland}} frå Eidetræ til Eikanger, {{fylkesveg|394||Hordaland}} til Nesbø (11,8&nbsp;km) * {{fylkesveg|395||Hordaland}} frå Bjørndal til Hindenes * {{fylkesveg|397||Hordaland}} frå Eikanger til Sævråsvåg [[Fil:Hagelsundbrua.JPG|mini|[[Hagelsundbrua]] sett frå [[Isdalstø]]. Hagelsundbrua knyt kommunane Lindås og Meland og er hovudvegen frå Lindås kommune langs [[E39]] til Bergen. I bakgrunnen kan ein sjå [[Nordhordlandsbrua]] der E39 held fram mot Bergen. {{foto|Anders Larsen}}]] [[Fil:Nordhordlandsbrua 2009 2.JPG|mini|[[Nordhordlandsbrua]] knyt [[Nordhordland]] tettare saman med Bergen, og er den lengste brua på E39.]] * {{fylkesveg|393||Hordaland}} Eikanger * {{Tunnel}} [[Sauåstunnelen]] (223 m) * {{Tunnel}} [[Hjelmåstunnelen]] (289 m) * {{fylkesveg|391||Hordaland}} Hjelmås * {{Tunnel}} [[Apaltunnelen]] (153 m) * {{fylkesveg|391||Hordaland}} Hellesvågen * {{fylkesveg|391||Hordaland}} frå Leknes til {{fylkesveg|389||Hordaland}} Vaet * {{Tunnel}} [[Mundalsbergtunnelen]] (1&nbsp;085 m) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|57}} [[Knarvik]] * {{bru}} [[Hagelsundbrua]] (623 m) {{VL-kommune|Meland|Rv||Nordhordlandsb.}} * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|564}} [[Flatøy]] <!--*{{Avgift}} Bomstasjon [[Nordhordlandsbrua]] (midlertidig(?) nedlagt)--> * {{bru}} [[Nordhordlandsbrua]] (1614 m) {{VL-kommune|Bergen|Rv}} [[Fil:Ulriken view of Bergen Norway 2009 4.JPG|mini|[[Bergen]]]] {{Veg under planlegging| :{{Motorveg-start}} Nordhordlandsbrua – Åsane planlagt (ny trasé) (6,8 km), tidspunkt for byggestart ikkje planlagt * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} Klauvaneset {{fylkesveg|243||Hordaland}} Tellevikvegen frå Tellevik til {{fylkesveg|564}} [[Salhus]] (1,8 km) * {{tunnel}} [[Nyborgtunnelen]] (4,3 km) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} [[Nyborg i Bergen|Nyborg]] * {{rundkøyring}} {{riksveg|E16}} Nyborg, felles trasé til [[Nygårdstangen]] :{{Motorveg-slutt}} Nyborg}} ;&nbsp; <small>Steinestøvegen</small> * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|243||Hordaland}} [[Tellevikvegen]] frå [[Tellevik]] til {{fylkesveg|564}} [[Salhus]] (1,8&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Hordviktunnelen]] (795 m) * {{fylkesveg|269||Hordaland}} frå Langemyrane til Steinestø kai (1,4&nbsp;km) * {{fylkesveg|567}} [[Haukås]] {{Veg under bygging| **{{Vegkryss-tofeltsveg||}} Eikås * {{tunnel}}[[Eikåstunnelen]] (byrjar 2010 - ferdig 2011) **{{rundkøyring}} {{riksveg|E16}} [[Vågsbotn]], felles trasé til Nygårdstangen }} * {{rundkøyring}} {{riksveg|E16}} [[Vågsbotn]], felles trasé til Nygårdstangen, {{fylkesveg|267||Hordaland}} til Biskopshamn <span id="Glaskart."><small>Åsanevegen</small></span> * {{fylkesveg|564}} [[Forvasshaugen]], [[Åsane]] {{fylkesveg|267||Hordaland}} Åsamyrane {{veg under planlegging| * Endepunkt planlagt motorveg }} :{{Motorveg-start}} [[Motorveg]] Åsane – Eidsvåg * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} Åsane Senter/{{fylkesveg|240||Hordaland}} [[Hesthaugvegen]] til {{fylkesveg|564}} Salhusvegen/{{fylkesveg|267||Hordaland}} [[Åsamyrane]] * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|267||Hordaland}} Åsamyrane/{{fylkesveg|241||Hordaland}} Tertnesvegen til Kvernavika og til {{fylkesveg|240||Hordaland}} Hesthaugvegen (avkøyring berre mot nord, påkøyring berre mot sør) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|267||Hordaland}} Åsamyrane * {{Tunnel}} [[Glaskartunnelen]] (592 m) * {{Tunnel}} [[Selviktunnelen]] (124 m) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|267||Hordaland}} [[Eidsvågsveien]]/[[Ervikveien]] * {{Motorveg-slutt}} {{Tunnel}} [[Eidsvågtunnelen]] (854 m) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|267||Hordaland}} [[Helleveien]] til Vågsbotn * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} [[Nyhamnsveien]] [[Gamle Bergen]] * {{Avgift}} Bomstasjon [[Sandviken]] i sørleg retning * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|585}} [[Sandviken]] (inga avkøyring i nordgåande retning) * {{Tunnel}} [[Fløyfjellstunnelen]] (to løp, 3195 og 3825 m) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{riksveg|E16}} {{Riksveg|555}} [[Nygårdstangen]] <small>Fjøsangervegen</small> {{Veg under planlegging| :{{Motorveg-start}} Danmarks plass - Fjøsanger planlagt (særs usikkert prosjekt) * {{tunnel}} [[Mindetunnelen]] (2,7 km) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} [[Arnatunnelen]] (8 km) :{{Motorveg-slutt}} Fjøsanger}} ;&nbsp; * {{Avgift}} Bomstasjon [[Solheimsviken]] i nordleg retning * {{fylkesveg|256||Hordaland}} [[Nygårdsgaten]] via {{Avgift}} Bomstasjon i nordleg retning til Strømgaten * {{fylkesveg|582}} [[Danmarksplass]], felles trasé cirka 200 meter, {{fylkesveg|255||Hordaland}} [[Ibsens gate i Bergen|Ibsens gate]] til {{fylkesveg|585}} Haukelandsvegen (1,5&nbsp;km) [[Fil:E39SouthOfGamlehaugen.jpg|mini|[[Fritz C. Riebers veg]], mot [[Nordåsvatnet]].]] [[Fil:MF Bergensfjord.JPG|mini|[[MF «Bergensfjord»]] i trafikk mellom Halhjem og Sandvikvåg]] * {{fylkesveg|582}} [[Bjørnsons gate]] * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|253||Hordaland}} [[Minde allé]] til {{fylkesveg|582}} [[Storetveitveien]] (0,5&nbsp;km) * {{rundkøyring}} Arm [[Conrad Mohrs vei]]/[[Kanalveien]] (0,2&nbsp;km) * {{Avgift}} Bomstasjon [[Fjøsangerveien]] i nordleg retning <small>[[Fritz C. Riebers veg]]</small> {{veg under planlegging| * Endepunkt planlagt motorveg }} * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|556}} [[Fjøsanger]], {{fylkesveg|189||Hordaland}} [[Statsminister Michelsens veg]] til {{fylkesveg|582}} [[Paradis i Bergen|Paradis]] (1,4&nbsp;km) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|580}} {{Riksveg|580}} [[Hop]] → til {{lufthamn|[[Bergen lufthamn, Flesland]]}} (E39 tar av frå hovudleden), felles trasé med riksveg 580 til Nesttun. {{Veg under planlegging| :{{Motorveg-start}} Rådal (Bergen) – Svegatjørn (Os) (13 km) planlagt, tidspunkt for byggestart ikkje planlagt * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{Riksveg|580}} [[Nordås]] → til [[Lagunen Storsenter]] (E39 tar av frå [[Fritz C. Riebers veg]], felles trasé med riksveg 580 til Søråstunnelen.) * {{tunnel}} Søråstunnelen * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{Riksveg|580}} Rådalskrysset → til {{lufthamn|[[Bergen lufthamn, Flesland]].}} <small>Lysevegen</small> * {{tunnel}} Stendafjelltunnelen (3,1 km) * [[Hamre]] * {{bru}} Hamrebrua (120 m) * {{tunnel}} Lysehorntunnelen (6,6 km) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} Endelausmarka → til [[Lyse kloster]] * {{tunnel}} Skogafjelltunnelen (1,4 km) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} Svegatjørn {{fylkesveg|552}} til [[Osøyro]] :{{Motorveg-slutt}} Svegatjørn}} ;&nbsp; * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|582}} [[Troldhaugvegen]] * {{Tunnel}} [[Hopstunnelen]] (758 m) * {{Tunnel}} [[Nesttuntunnelen]] (603 m) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|580}} [[Hardangervegen]], [[Nesttun]] * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|582}} [[Lundhaugvegen]], Nesttun, felles trasé cirka 200 meter * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|582}} [[Fanavegen]], {{fylkesveg|181||Hordaland}} [[Apeltunvegen]] til [[Smørås]] (2,9&nbsp;km) <small>Osvegen</small> * {{fylkesveg|184||Hordaland}} [[Elvensvegen]] til [[Midttun]] * {{fylkesveg|167||Hordaland}} [[Hamrevegen]] til {{fylkesveg|546}} Fana kyrkje * {{fylkesveg|165||Hordaland}} [[Bontveitvegen]] frå [[Kaland i Bergen|Kaland]] til [[Bontveit]] (9,6&nbsp;km) * {{fylkesveg|164||Hordaland}} [[Hausdalsvegen]] frå [[Kalandseid]] til [[Haugsdal]] (10,1&nbsp;km) {{VL-kommune|Os i Hordaland|Rv|Os}} <small>Byvegen</small> [[Fil:Uføretunnelen.JPG|mini|[[Uføretunnelen]]]] * [[Søfteland]] * {{fylkesveg|160||Hordaland}} Ulvenvegen frå Ulven til Lønnevågen * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|552}} Ulven * {{rundkøyring}} Arm til {{fylkesveg|160||Hordaland}} Myrketjørna (46 m) {{veg under planlegging| * Endepunkt planlagt motorveg }} * {{bru}} Mobergsbrua (234 m) * {{tunnel}} Liafjellstunnelen (340 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|552}} Moberg * {{fylkesveg|158||Hordaland}} Lepsøyvegen frå Lekven til Røttingen * Moberg * {{fylkesveg|49}} [[Halhjem]] {{ferje}} ferje til Våge * {{ferje}} Ferje frå [[Halhjem]] (55 min, 2 turar/time) {{Veg under planlegging| **{{Motorveg-start}} Ny veg med tunnelar og bruer mellom [[Bergen]] og [[Stord]]. Denne er det to alternativ til, som enno ikkje er klargjort, tidspunkt for byggestart ikkje planlagt. **{{tunnel}} {{bru}} [[Hordfast]]}} {{VL-kommune|Fitjar|Rv||Uføret.}} * til [[Sandvikvåg]] ([[Halhjem-Sandvikvåg|artikkel om ferjen]]) * {{fylkesveg|546}} [[Sandvikvåg]] {{ferje}} [[Husavik-Sandvikvåg|ferje til Husavik]] * {{fylkesveg|545}} [[Sandvikvåg]] {{VL-kommune|Stord|Rv||Stordab.}} * {{fylkesveg|49}} [[Jektevik]] {{ferje}} ferje til Hodnanes * {{Tunnel}} [[Uføretunnelen]] (610 m) * {{fylkesveg|61||Hordaland}} Rommetveitvegen frå Førland til {{fylkesveg|544}} Ominggard * {{fylkesveg|58||Hordaland}} Vestlivegen frå Ådland til {{fylkesveg|61||Hordaland}} Haga (1,6&nbsp;km) * {{fylkesveg|544}} [[Kattatveit]] * {{fylkesveg|67||Hordaland}} Gruvevegen frå Lønning via [[Litlabø]] til {{fylkesveg|545}} [[Sagvåg]] (6,3&nbsp;km) * {{fylkesveg|544}} [[Tveita i Stord|Tveita]], felles trasé til Skjersholmane * {{fylkesveg|59||Hordaland}} frå Tveita til Eldøyane (3,0&nbsp;km) [[Fil:StordBridge.jpg|mini|[[Stordabrua]]]] [[Fil:Bømlafjordtunnelen.jpg|mini|[[Bømlafjordtunnelen]]]] * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|545}} Meatjørna → til {{lufthamn|[[Stord lufthamn, Sørstokken]]}} * Arm frå Meatjørna til Skjersholmane (2,7&nbsp;km) ** {{fylkesveg|544}} via {{ferje}} ferje til Ranavik i [[Kvinnherad]] ** {{fylkesveg|62||Hordaland}} via {{ferje}} ferje til Sydnes i [[Kvinnherad]] * {{Tunnel}} [[Digernestunnelen]] (142 m) * {{bru}} [[Stordabrua]] (1076 m) * {{Avgift}} Bomstasjon [[Trekantsambandet]] (sørover) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}}{{fylkesveg|542}} [[Føyno]] * {{Avgift}} Bomstasjon [[Trekantsambandet]] (nordover) * {{Tunnel}} [[Bømlafjordtunnelen]] (7&nbsp;888 m, 262,5 muh.) {{VL-kommune|Sveio|Rv}} * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|9||Hordaland}} frå Dalshovda til Tittelsnes * {{fylkesveg|8||Hordaland}} frå Vihovda til Viken (5,3&nbsp;km) * {{fylkesveg|8||Hordaland}} Viken * {{fylkesveg|1||Hordaland}} frå [[Førde i Sveio|Førde]] til {{fylkesveg|47}} Våga * {{fylkesveg|6||Hordaland}} frå Rød til {{fylkesveg|47}} Krossleitet * {{fylkesveg|47}} [[Bjelland i Sveio|Bjelland]] * {{fylkesveg|5||Hordaland}} frå Krossgott til {{fylkesveg|1||Hordaland}} Våga (2,4&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Fjontunnelen]] (194 m) * {{fylkesveg|1||Hordaland}} Fjon * {{fylkesveg|1||Hordaland}} Raudkleiv === {{VL-fylke|Rogaland}} === {{VL-kommune|Tysvær|Rv}} * {{Avgift}} Bomstasjon [[Lilland]] * {{vegkryss-tofeltsveg||}} {{riksveg|E134}} [[Våg]], felles trasé til Aksdal * {{fylkesveg|515}} [[Grinde]] * {{rundkøyring}} {{riksveg|E134}} [[Aksdal]] * {{fylkesveg|780||Rogaland}} frå Krabbatveit til Kårstø vest * {{fylkesveg|774||Rogaland}} frå Odland til Vikjo (7,6&nbsp;km) * {{bru}} [[Mjåsundbrua i Tysvær|Mjåsundbrua]] (ca. 190 m) [[Fil:Ognasundbrua.JPG|mini|[[Ognasundbrua]]]] [[Fil:Boknasundbrua4.jpg|mini|[[Boknasundbrua]]]] * {{fylkesveg|780||Rogaland}} Slåttevik * {{fylkesveg|798||Rogaland}} frå Eikje til Kårstø aust * {{vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|780||Rogaland}} Susort * {{bru}} [[Frekasundbrua]] (ca. 300 m) {{VL-kommune|Bokn|Rv}} * {{bru}} [[Ognasundbrua]] (420 m) * {{Tunnel}} [[Håklepptunnelen]] (608 m) * {{fylkesveg|897||Rogaland}} frå Boknasund bru til Våga * {{bru}} [[Boknasundbrua]] (385 m) * {{fylkesveg|890||Rogaland}} frå Knarholmkrysset til Føresvik * {{ferje}} Ferje frå [[Arsvågen]] (25 min, 2 turar/time) {{Veg under planlegging| **{{Motorveg-start}} Ny tunnel under [[Boknafjorden]]. **{{tunnel}} [[Rogfast]] (24 000 m, 350 muh.)}} {{VL-kommune|Rennesøy|Rv||Mastrafjordt.}} * til [[Mortavika]] * {{fylkesveg|573||Rogaland}} Sørbø * {{fylkesveg|519}} [[Nordbø]] [[Fil:Byfjordtunnelen.jpg|mini|[[Byfjordtunnelen]]]] * {{vegkryss-tofeltsveg||}}{{fylkesveg|573||Rogaland}} Bergekrossen, {{fylkesveg|574||Rogaland}} til [[Riksveg 519|Fv575]] austhusvik * {{Tunnel}} [[Mastrafjordtunnelen]] (4&nbsp;424 m, 133 muh.) * {{fylkesveg|561||Rogaland}} frå Askje til {{attraksjon}} [[Utstein kloster]] * {{bru}} [[Askjesundet bru]] (170 m) * {{fylkesveg|441||Rogaland}} frå [[Sokn i Rogaland|Sokn]] til [[Austre Åmøy]] i [[Stavanger]] * {{Tunnel}} [[Byfjordtunnelen]] (5&nbsp;875 m, 223 muh.) {{VL-kommune|Randaberg|Rv}} * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|521}} [[Harestad]], {{fylkesveg|481||Rogaland}} Harestadvegen til {{fylkesveg|480||Rogaland}} Idrettshuset (1,2&nbsp;km) * {{fylkesveg|410||Rogaland}} Grødemvegen frå Grødem til {{fylkesveg|413||Rogaland}} Finnestad * {{fylkesveg|479||Rogaland}} Ryggvegen frå Rygg til {{fylkesveg|410||Rogaland}} Grødem (0,4&nbsp;km) * {{fylkesveg|413||Rogaland}} Finnestadgeilen frå Grødem til {{avgift}} Tasta {{VL-kommune|Stavanger|Rv}} * {{fylkesveg|480||Rogaland}} Randabergvegen frå Høye til Tungevika i [[Randaberg]] (7,0&nbsp;km) <small>Randabergvegen</small> * {{fylkesveg|409||Rogaland}} Kvernevikvegen frå Tastatorget til {{riksveg|509}} [[Sunde]]krossen * {{Avgift}} Bomstasjon [[Tastatorget]] (Sørover) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|413||Rogaland}} Eskelandsvegen, Tasta <small>Ytre Ringveg Vest</small> * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|446||Rogaland}} Randabergvegen frå Nedre Tasta til {{fylkesveg|509}} Stavanger Sykehus * {{Tunnel}} [[Byhaugtunnelen]] (638 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|415||Rogaland}} Nedre Stokkaveg * {{fylkesveg|416||Rogaland}} Øvre Stokkaveg til {{fylkesveg|415||Rogaland}} Stokkavegen (0,7&nbsp;km) * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|417||Rogaland}} Adjunkt Hauglands Gate til {{fylkesveg|415||Rogaland}} Gustav Vigelands Vei (1,3&nbsp;km) * {{rundkøyring}} {{riksveg|509}}/{{fylkesveg|509}} Tjensvollkrysset <small>Henrik Ibsens gate</small> * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|402||Rogaland}} Ullandhaugvegen frå Mosvangen til {{riksveg|509}} Madlakrossen og → {{turistkontor}} Stavanger <small>Ullandhaugvegen</small> * {{rundkøyring}} {{riksveg|E39}} <span id="Auglendshøgden t.">Arm (1,3&nbsp;km)</span> ** {{rundkøyring}} {{fylkesveg|44}} [[Bekkefaret (Stavanger)|Bekkefaret]] ** {{Motorveg-start}} [[Motorveg]] Schancheholen – Kannik ** {{Motorveg-slutt}} {{rundkøyring}} {{fylkesveg|509}} Kannik → {{turistkontor}} Stavanger :{{Motorveg-start}} [[Motorveg]] Schancheholen – Stangeland <small>Motorvegen</small> * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{riksveg|E39|N}} tek av frå hovudtrasé (berre nordgåande) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|393||Rogaland}} Auglendsvegen * {{Tunnel}} [[Auglendshøgden tunnel]] (359 m) * {{bru}} Hinna bru * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{Riksveg|510}} → {{lufthamn|[[Stavanger lufthamn, Sola]]}}, {{riksveg|44}} Diagonalen → {{fylkesveg|44}} * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} [[Jåttå]], Næringsvegen * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} [[Forus]], {{fylkesveg|443||Rogaland}} Forusbeen {{VL-kommune|Sandnes|Rv}} <small>''Utan namn''</small> * {{Avgift}} [[Stokka (Sandnes)|Stokka]] (Nordover) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} [[Lura]] Nord, {{fylkesveg|349||Rogaland}} [[Løwenstrasse (Sandnes)|Løwenstrasse]] → {{fylkesveg|44}} [[Forussletta (Sandnes)|Forussletta]] (aust), {{lufthamn|[[Stavanger lufthamn, Sola]]}} (vest) * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|44}} Stavangervegen → {{turistkontor}} [[Kvadrat (kjøpesenter)|Kvadrat]] * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{riksveg|44}}, {{fylkesveg|509}} → {{lufthamn|[[Stavanger lufthamn, Sola]]}} [[Smeaheia]] (berre sørgåande) * {{bru}} Smeaheia Vest bru :{{Motortrafikkveg-start}} [[Motortrafikkveg]] Stangeland – Myra {{Veg under bygging| * {{Motorveg-start}} Utviding av tofelts motortrafikkveg til motorveg på strekninga Stangeland – Sandved. Oppstart 2009, opnar 2010{{utgår|2010|07|01}}}} * {{Vegkryss-fleirfeltsveg||}} {{fylkesveg|509|S}} [[Stangeland]] → {{turistkontor}} Sandnes sentrum, {{fylkesveg|509|N}} → {{lufthamn|[[Stavanger lufthamn, Sola]]}} og {{riksveg|44}} * {{bru}} [[Skeiene|Skeiane bru]] * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|325||Rogaland}} [[Sandved]] * {{bru}} [[Kvelluren bru]] (352 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{Riksveg|13}} [[Hove]] * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} Brattebø, {{fylkesveg|334||Rogaland}} Håbafjellvegen frå Brattebø til {{fylkesveg|44}} [[Sandnes sentrum stasjon]] * {{Motortrafikkveg-slutt}} Myra * [[Fylkesveg 333 (Rogaland)|Fv333 Espelandvegen]] frå Bråstein via {{Attraksjon}} [[Rogaland Arboret]] til {{fylkesveg|315||Rogaland}} [[Sviland]] (4,1&nbsp;km) * {{Avgift}} [[Bråstein]] (Nordover) * {{Info}} [[Stavanger/Sandnes]] (berre nordgående) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|220||Rogaland}} Figgjo nord * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|220||Rogaland}} Figgenvegen frå [[Figgjo]] til {{fylkesveg|505}} Håbakken i [[Klepp]] {{VL-kommune|Gjesdal|Rv}} <small>Sandnesvegen</small> * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{Attraksjon}} [[Kongeparken]], [[Opstad]] * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|290||Rogaland}} Ole Nielsens Vei frå Skokk bru til {{fylkesveg|506}} Ålgard sør * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|506}} [[Ålgard]] → {{turistkontor}} Gjesdal * {{fylkesveg|45}} [[Vaulekrossen]] <small>''Utan namn''</small> [[Fil:Runaskaret.jpg|mini|Runaskaret]] * {{fylkesveg|286||Rogaland}} frå Vaula bru til Bjellandshei * {{fylkesveg|201||Rogaland}} frå Bollestad til {{fylkesveg|505}} [[Undheim]] i [[Time kommune|Time]] (17,6&nbsp;km) * {{fylkesveg|111||Rogaland}} frå Søyland til Birkeland i [[Bjerkreim]] {{VL-kommune|Bjerkreim|Rv}} * {{fylkesveg|504}} [[Bue i Bjerkreim|Bue]] * Runaskaret {{info}} det høgaste punktet på strekninga, 265 moh * {{fylkesveg|503}} [[Vikeså]] * {{fylkesveg|102||Rogaland}} frå Vikeså til Røysland * {{fylkesveg|121||Rogaland}} frå Geitreim til {{fylkesveg|110||Rogaland}} Bjerkreim * {{fylkesveg|121||Rogaland}} Byrkjemo * {{fylkesveg|110||Rogaland}} frå Bjerkreim til Urdalen * {{fylkesveg|51||Rogaland}} frå Bjerkreim til {{fylkesveg|44}} Tengs i [[Eigersund]] * {{fylkesveg|108||Rogaland}} frå Sakså til Vinningland (3,3&nbsp;km) {{VL-kommune|Eigersund|Rv}} * {{Tunnel}} [[Bryningslandstunnelen]] (227 m) * {{riksveg|42}} [[Krossmoen]] * {{fylkesveg|42}} [[Helleland]] * {{fylkesveg|32||Rogaland}} frå Helleland til {{fylkesveg|501}} Eia i [[Sokndal]] * {{fylkesveg|75||Rogaland}} frå Årrestad til {{fylkesveg|42}} Terland (5,0&nbsp;km) {{VL-kommune|Lund i Rogaland|Rv|Lund}} * {{fylkesveg|14||Rogaland}} frå Refsland til Bjørnemo (2,7&nbsp;km) * {{fylkesveg|12||Rogaland}} frå Ualand til Byrkjemo * {{fylkesveg|16||Rogaland}} [[Heskestad]] * {{Tunnel}} [[Heskestadtunnelen]] III (308 m) * {{fylkesveg|501}} [[Eide i Lund|Eide]] * {{fylkesveg|3||Rogaland}} frå Råse bru til fylkesgrensen → Fv985 ([[Aust-Agder]]) → {{fylkesveg|42}} Bjørnestad i [[Sirdal]] * {{fylkesveg|1||Rogaland}} frå Haukland til {{fylkesveg|44}} Åmot i [[Sokndal]] * {{fylkesveg|3||Rogaland}} Skjerpe * {{fylkesveg|3||Rogaland}} [[Moi]] * {{fylkesveg|15||Rogaland}} frå Hamrebakken til [[Moi stasjon]] (2,3&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Tronviktunnelen]] (202 m) *{{attraksjon}} [[Tronåsen|Tronåsvegen]] frå Tronvik til {{fylkesveg|946||Vest-Agder}} Skogen i [[Flekkefjord]] * {{Tunnel}} [[Lundevatntunnelen]] (80 m) === {{VL-fylke|Agder}} === {{VL-kommune|Flekkefjord|Rv}} * {{Tunnel}} [[Djupedalstunnelen]] (161 m) * {{Tunnel}} [[Gjeilenetunnelen]] (297 m) * {{Tunnel}} [[Siratunnelen]] (358 m) * {{fylkesveg|467}} [[Skjeggestad i Flekkefjord|Skjeggestad]] * {{Tunnel}} [[Skjeggestadtunnelen]] (585 m) * {{fylkesveg|953||Vest-Agder}} frå Eide til {{fylkesveg|44}} Trolldalen (9,7&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Eietunnelen]] (68 m) * {{Tunnel}} [[Lavolltunnelen]] (373 m) * {{fylkesveg|466}} {{fylkesveg|953||Vest-Agder}} [[Flikka]] * {{fylkesveg|953||Vest-Agder}} [[Loga]] * {{Tunnel}} [[Logatunnelen]] (833 m) * {{Tunnel}} [[Drangeidtunnelen]] (767 m) * {{Tunnel}} [[Austadtunnelen]] (1040 m) * {{vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|44}} [[Trolldalen i Flekkefjord|Trolldalen]] * {{fylkesveg|929||Vest-Agder}} frå Nuland til Rødland (6,3&nbsp;km) * {{Tunnel}} [[Gaupåstunnelen]] (309 m) {{VL-kommune|Kvinesdal|Rv||Fosselandst.}} * {{Tunnel}} [[Fosselandstunnelen]] (612 m) * {{Tunnel}} [[Svindlandstunnelen]] (350 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|804||Vest-Agder}} frå [[Svindland]] til Hangelandsvika * {{Tunnel}} [[Lindelandstunnelen]] (250 m) * {{bru}} [[Birkeland bru]] (264 m) [[Fil:Fedafjordbridge2(Jarvin).jpg|mini|400px|[[Fedafjorden bru]]]] * {{bru}} [[Refsti bru]] (257 m) * {{Tunnel}} [[Fedaheitunnelen]] (1434 m) ** {{Vegkryss-tofeltsveg||}} Arm til Hangelandsvika, inne i tunnelen, felles trasé med {{fylkesveg|465}} til Opofte *** {{rundkøyring}} {{fylkesveg|465}} {{fylkesveg|804||Vest-Agder}} Hangelandsvika * {{bru}} [[Fedafjorden bru]] (566 m) * {{Tunnel}} [[Teistedalstunnelen]] (1925 m) * {{Vegkryss-tofeltsveg||}} {{fylkesveg|465}} [[Opofte]] * {{Tunnel}} [[Opoftetunnelen]] (130 m) * {{Tunnel}} [[Vatlandstunnelen]] (3184 m) {{VL-kommune|Lyngdal|Rv}} * {{fylkesveg|551||Vest-Agder}} Tjomsland * {{Tunnel}} [[Handelandtunnelen]] (190 m) <!--*Gammel trasé ** [[Feda]] ** {{Tunnel}} [[Breiviktunnelen]] (48 m) ** {{tunnel}} [[Lerviktunnelen]] (778 m) ** {{Tunnel}} [[Kleventunnelen]] (206 m) ** {{fylkesveg|465}} [[Kvinesdal]] ** {{fylkesveg|461}} [[Førland]]--> * {{fylkesveg|461}} [[Handeland]] * {{Avgift}} Bomstasjon [[Røysgardsletta]] * {{Tunnel}} [[Åtlandstunnelen]] (360 m) * {{fylkesveg|464}} [[Møska bru]] * {{fylkesveg|43}} [[Lyngdal]], Kirkevegen * {{fylkesveg|43}} Lyngdal, Fibovegen * {{fylkesveg|554||Vest-Agder}} frå Optedal til {{fylkesveg|43}} Moi (13,8&nbsp;km) * {{fylkesveg|575||Vest-Agder}} frå Optedal til {{fylkesveg|553||Vest-Agder}} Fokvelland (3,5&nbsp;km) {{VL-kommune|Lindesnes kommune|Rv|Lindesnes}} {{Veg under planlegging| * Ny motortrafikkveg vest for Vigeland , klar 2010{{utgår|2010|08|01}}}} * {{fylkesveg|402||Vest-Agder}} frå [[Vigeland]] til {{fylkesveg|460}} Tryland * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|460}} [[Valle kyrkje i Vest-Agder|Valle kyrkje]], {{fylkesveg|407||Vest-Agder}} til Tjøm (6,0&nbsp;km) * {{fylkesveg|408||Vest-Agder}} frå Trædal til Skogsfjord (6,6&nbsp;km) * {{fylkesveg|430||Vest-Agder}} frå Fasseland til Støle (3,6&nbsp;km) {{VL-kommune|Mandal|Rv||Kirkeheit.}} * Arm Ramsetroa (0,3&nbsp;km) * {{fylkesveg|202||Vest-Agder}} Hogganvikvegen frå Reibakken til {{fylkesveg|201||Vest-Agder}} Fridtjof Nansens Vei * {{fylkesveg|408||Vest-Agder}} Skogsfjord * {{fylkesveg|205||Vest-Agder}} Halsevegen frå Hald til {{fylkesveg|458}} Malmøy * {{Tunnel}} [[Kirkeheitunnelen]] (849 m) * {{bru}} [[Skarvøybroene|Vestre Skarvøy bro]] * Arm til Marnavegen (0,3&nbsp;km) ** {{fylkesveg|201||Vest-Agder}} Skarvøy, til sentrum og til Øyslebø i [[Marnardal]] * {{bru}} [[Skarvøybroene|Østre Skarvøy bru]] * {{fylkesveg|458}} [[Skinnsnes]] * {{fylkesveg|455}} [[Ime]] * {{fylkesveg|203||Vest-Agder}} Tregdevegen frå Ime til {{fylkesveg|204||Vest-Agder}} Dugan * {{fylkesveg|233||Vest-Agder}} Aurebekkvegen frå Storåker til Aurebekk (1,2&nbsp;km) * {{fylkesveg|204||Vest-Agder}} Skolevegen frå Valand til {{fylkesveg|455}} Lindland * {{fylkesveg|204||Vest-Agder}} Harkmarksvegen frå Monen til Lunde * {{bru}} Røyrsundbroa (14 m) * {{fylkesveg|459}} [[Døle bru]] {{VL-kommune|Søgne|Rv}} * {{fylkesveg|151||Vest-Agder}} frå Try til Kjerr (5,6&nbsp;km) * {{fylkesveg|155||Vest-Agder}} frå Holmen til {{fylkesveg|114||Vest-Agder}} Lonelia (4,6&nbsp;km) * {{fylkesveg|114||Vest-Agder}} frå Knibe til Brennåsen * Arm til {{fylkesveg|204||Vest-Agder}} [[Lunde i Søgne|Lunde]] (44 m) * {{fylkesveg|456}} [[Tangvall]] {{VL-kommune|Songdalen|Rv}} * {{rundkøyring}} {{fylkesveg|114||Vest-Agder}} Brennåsen * {{fylkesveg|461}} [[Brennåsen]] {{VL-kommune|Kristiansand|Rv||Hannevikt.}} * {{Vegkryss-tofeltsveg||Rigetjønnvegen}} * {{rundkøyring}} Hellemyrbakken * {{fylkesveg|456}} {{Vegkryss-tofeltsveg||}} [[Hannevika]] * {{Tunnel}} [[Hanneviktunnelen]] (299 m) (berre vestleg retning) * {{Vegkryss-tofeltsveg||Vestervegen}} * {{Avgift}} Bomstasjon [[Falconbridge]] * {{riksveg|E18}} {{Vegkryss-tofeltsveg||[[Vesterbrua]]}} (berre mot/frå vest) (E39 forlater hovudvegen) * {{Tunnel}} [[Vestervegtunnelen]] (221 m) (berre vestleg retning) * {{rundkøyring}} {{riksveg|E18}} Vestervegen, {{fylkesveg|30||Vest-Agder}} Møllevatnsvegen frå Bellevue til {{riksveg|9}} Setesdalsvegen (1,8&nbsp;km) * Kristiansand ferjehamn * {{riksgrense}} {{ferje}} Ferje frå Kristiansand til [[Hirtshals]] i [[Danmark]] ([[Color Line]], 3 t 15 min, 2 turar/dag. == Sjå òg == * [[Europaveg 39 i Danmark]] * [[Europaveg 39]] == Kjelder == <div class="references-small"> *''Denne artikkelen bygger på «[[:nb:Europavei 39 (Norge)|Europavei 39 (Norge)]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, den 22. mai 2010.'' **''{{Wikipedia-utgåve|nb}} oppgav desse kjeldene:'' </div> {{fotnoteliste}} == Bakgrunnsstoff == * [http://geoweb.no/vegbok/docs/ruter/route002.pdf NAFs Vegbok: Kristiansand – Stavanger – Bergen] «Kyst-Europavegen» vegrute [[Europaveg 39|E39]]: ''Gamle E18 er omklassifisert til E39, og går langs kysten helt til Klett sør for Trondheim.'' * [http://geoweb.no/vegbok/docs/ruter/route026.pdf NAFs Vegbok: Stavanger – Haugesund – Sveio] vegrute [[Europaveg 39|E39]] – [[Riksveg 521|R521]] – [[Riksveg 47|R47]]: ''Et kysteventyr til Ryvarden og Sveio – midt i leio.'' * [http://geoweb.no/vegbok/docs/ruter/route075.pdf NAFs Vegbok: Trondheim – Surnadal – Kristiansund] vegrute [[Europaveg 6|E6]] – [[Europaveg 39|E39]] – [[Riksveg 65|R65]] – [[Europaveg 39|E39]]: ''Vestover via Orkdalen, Rindalen og Surnadal til Nordmøre.'' * [http://geoweb.no/vegbok/docs/ruter/route075.pdf NAFs Vegbok: Trondheim – Surnadal – Kristiansund] vegrute [[Europaveg 6|E6]] – [[Europaveg 39|E39]] – [[Riksveg 65|R65]] – [[Europaveg 39|E39]]: ''Vestover via Orkdalen, Rindalen og Surnadal til Nordmøre.'' * [http://geoweb.no/vegbok/docs/ruter/route038.pdf NAFs Vegbok: Bergen – Kristiansund – Trondheim] vegrute [[Europaveg 39|E39]]: ''Gamle RV1, Kystriksvegen, går frå Kristiansand til Trondheim og har Europaveg-status. E39 tilsvarer den gamle kystriksvegen, RV1, og er vidareført til Kristiansund og Klett på E6 like sør for Trondheim.'' {{Trafikkinformasjon|Ev|39}} * [http://www.toppomania.info/vegstatus.php?liste=nyeveger&vegtype=Europaveg&vegnummer=39 Info om vegprosjekter] * [http://www.orkdalsvegen.no/ orkdalsvegen.no - Ny veg Klett - Bårdshaug] * [http://www.vegdekke.no/norge/prosjekter/samferdsel/veg/article3086.ece Veidekke, OPS E39 Lyngdal - Flekkefjord] * [http://www.google.no/search?q=kvivsvegen+OR+kvivsvegen/ Ny veg Volda-Grodås] * [http://www.google.no/search?q=Halsa+Kanestraum Ferjeinfo Halsa-Kanestraum] * [http://www.google.no/search?q=Molde+Furneset Ferjeinfo Molde-Furneset] * [http://www.google.no/search?q=Solavågen+Festøya Ferjeinfo Solavågen-Festøya] * [http://www.google.no/search?q=Volda+Folkestad Ferjeinfo Volda-Folkestad] * [http://www.google.no/search?q=Lote+Anda Ferjeinfo Lote-Anda] * [http://www.google.no/search?q=Lavik+Oppedal Ferjeinfo Lavik-Oppedal] * [http://www.google.no/search?q=Halhjem+Sandvikvåg Ferjeinfo Halhjem-Sandvikvåg] * [http://www.google.no/search?q=Arsvågen+Mortavika Ferjeinfo Arsvågen-Mortavika] * [http://www.google.no/search?q=Kristiansand+Hirtshals Ferjeinfo Kristiansand-Hirtshals] * [http://www.fjord1.no/ Fjord1, alle ferjer unntatt Volda-Folkestad] * [http://www.tide.no/ Tide ferjer] * [http://www.rogtraf.no/ Stavangerske ferjer] * [http://www.colorline.no/ Color Line] {{riksvegar}} {{DEFAULTSORT:E039}} [[Kategori:Europaveg 39| ]] [[Kategori:Europavegar]] [[Kategori:Riksvegar]] [[Kategori:Vegar i Trøndelag]] [[Kategori:Vegar i Trondheim]] [[Kategori:Vegar i Melhus]] [[Kategori:Vegar i Skaun]] [[Kategori:Vegar i Orkland]] [[Kategori:Vegar i Møre og Romsdal]] [[Kategori:Vegar i Tingvoll]] [[Kategori:Vegar i Gjemnes]] [[Kategori:Vegar i Molde]] [[Kategori:Vegar i Vestnes]] [[Kategori:Vegar i Ålesund]] [[Kategori:Vegar i Sula]] [[Kategori:Vegar i Ørsta]] [[Kategori:Vegar i Volda]] [[Kategori:Vegar i Vestland]] [[Kategori:Vegar i Stad]] [[Kategori:Vegar i Gloppen]] [[Kategori:Vegar i Sunnfjord]] [[Kategori:Vegar i Høyanger]] [[Kategori:Vegar i Gulen]] [[Kategori:Vegar i Masfjorden]] [[Kategori:Vegar i Alver]] [[Kategori:Vegar i Bergen]] [[Kategori:Vegar i Bjørnafjorden]] [[Kategori:Vegar i Fitjar]] [[Kategori:Vegar i Stord]] [[Kategori:Vegar i Sveio]] [[Kategori:Vegar i Rogaland]] [[Kategori:Vegar i Tysvær]] [[Kategori:Vegar i Bokn]] [[Kategori:Vegar i Rennesøy]] [[Kategori:Vegar i Randaberg]] [[Kategori:Vegar i Stavanger]] [[Kategori:Vegar i Sandnes]] [[Kategori:Vegar i Gjesdal]] [[Kategori:Vegar i Bjerkreim]] [[Kategori:Vegar i Eigersund]] [[Kategori:Vegar i Lund]] [[Kategori:Vegar i Agder]] [[Kategori:Vegar i Flekkefjord]] [[Kategori:Vegar i Kvinesdal]] [[Kategori:Vegar i Lyngdal]] [[Kategori:Vegar i Lindesnes]] [[Kategori:Vegar i Kristiansand]] [[Kategori:Bomvegar i Noreg]] [[Kategori:Vegar i Heim]] emjojsm7evy73gyt7vn85mcmk4yf1l0 0 175729 3395043 3161941 2022-07-21T17:42:42Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{Infoboks_Eurovision_Song_Contest |namn = Eurovision Song Contest 1976 |semifinalar = |finale = {{sorterbar dato|1976|04|03}} |stad = [[Congresgebouw]]<br />{{flaggikon|Nederland}} [[Haag]] i [[Nederland]] |programleiar = [[Corry Brokken]] |programleiarar = |kringkasting = {{flaggikon|Nederland}} NOS |deltakarland = 18 |vinnar = {{flaggikon|Storbritannia}} «Save Your Kisses for Me» |vinnarar = |debutantar = |debuterar = |debuterte = |attende = {{flagg|Hellas|lenke}}<br />{{flagg|Austerrike|lenke}} |trekk_seg = |trekte seg = {{flagg|Sverige|lenke}}<br />{{flagg|Malta|lenke}}<br />{{flagg|Tyrkia|lenke}} |ikkje_med = {{flagg|Danmark|lenkje}} |førre = [[Eurovision Song Contest 1975|1975]] |neste = [[Eurovision Song Contest 1977|1977]] }} [[Fil:ESC 1976 Map.svg|thumb|{{legend|#22b14c|Land som deltok i konkurransen}}{{legend|#ffc20e|Land som ikkje deltok i konkurransen}}]] '''Eurovision Song Contest 1976''' ('''ESC 1976''') var den 21. gongen [[Eurovision Song Contest]] blei arrangert. Konkurransen blei halden i [[Congresgebouw]] i [[Haag]] i [[Nederland]]. Finalen fann stad laurdag [[3. april]]. [[Storbritannia]] vann konkurransen med songen «Save Your Kisses for Me», framført av [[Brotherhood of Man]] på [[engelsk]]. [[Liechtenstein]] ynskte å delta i Eurovision Song Contest dette året, men fekk ikkje løyve fordi landet ikkje hadde eigen kringkastar. Det liechtensteinske bidraget i konkurransen ville ha vore «[[My Little Cowboy]]» av [[Biggi Bachmann]]. [[Malta]] valde Enzo Guzman og «Sing Your Song, Country Boy» som sitt bidrag for deretter å trekkje seg frå konkurransen av ukjende årsaker. Det greske bidraget var kontroversielt sidan det handla om [[Tyrkia]] sin okkupasjon av [[Nord-Kypros]]. [[Hellas]] hadde trekt seg frå konkurransen året før nettopp på grunn av denne okkupasjonen. [[Sverige]] trekte seg frå konkurransen, av di [[Sveriges Radio]] ikkje hadde råd til å arrangere konkurransen om dei skulle vinna to gonger på rad. Det hadde også vore demonstrasjonar i Sverige mot konkurransen. Som følgje av dette blei det seinare introdusert ein regel som krev at alle kringkastarane i vertslandet må vere med og bidra økonomisk til arrangøren av konkurransen. == Bidraga == === Finale === * Finalen blei halden den [[3. april]] [[1976]] i [[Congresgebouw]]. * [[Storbritannia]] vann konkurransen for tredje gong. * [[Noreg]] sitt bidrag, [[Mata Hari av Anne-Karine Strøm|Mata Hari]] av [[Anne-Karine Strøm]] kom på sisteplass med sju poeng. * Ein funksjonær fekk ikkje med seg dei fire poenga [[Frankrike]] gav [[Jugoslavia]] under avstemminga. Viss ein reknar desse poenga med, kom Jugoslavia på 17. plass med 10 poeng. Ulike kjelder uttaler seg forskjellig om desse poenga skal reknast med eller ikkje. Dei offisielle EBU-resultata ignorerer dei. {| class="wikitable" |- bgcolor="#CCCCCC" ! Nr. || Land || Artist || Song || Språk || Plass || Poeng |- bgcolor=gold | 1.|| {{flagg|Storbritannia|lenke}} || [[Brotherhood of Man]] || «Save Your Kisses for Me» || [[Engelsk]] || 1 || 164 |- | 2.|| {{flagg|Sveits|lenke}} || [[Peter, Sue and Marc]] || «Djambo, Djambo» || [[Engelsk]] || 4 || 91 |- | 3.|| {{flagg|Vest-Tyskland|lenke}} || [[Les Humphries Singers]] || «Sing Sang Song» || [[Tysk]] || 15 || 12 |- | 4.|| {{flagg|Israel|lenke}} || [[Chocolat, Menta, Mastik]] || «אמור שלום» («Emor Shalom») || [[Hebraisk]] || 6 || 77 |- | 5.|| {{flagg|Luxembourg|lenke}} || [[Jürgen Marcus]] || «Chansons pour ceux qui s'aiment» || [[Fransk]] || 14 || 17 |- | 6.|| {{flagg|Belgia|lenke}} || [[Pierre Rapsat]] || «Judy et Cie» || [[Fransk]] || 8 || 68 |- | 7.|| {{flagg|Irland|lenke}} || [[Red Hurley]] || «When» || [[Engelsk]] || 10 || 54 |- | 8.|| {{flagg|Nederland|lenke}} || [[Sandra Reemer]] || «The Party's Over» || [[Engelsk]] || 9 || 56 |- | 9.|| {{flagg|Noreg|lenke}} || [[Anne-Karine Strøm]] || «Mata Hari» || [[Engelsk]] || 18 || 7 |- | 10.|| {{flagg|Hellas|lenke}} || [[Mariza Koch]] || «Παναγιά μου, Παναγιά μου» («Panagia Mou, Panagia Mou») || [[Gresk]] || 13 || 20 |- | 11.|| {{flagg|Finland|lenke}} || [[Fredi & Friends]] || «Pump-Pump» || [[Engelsk]] || 11 || 44 |- | 12.|| {{flagg|Spania|lenke}} || [[Braulio]] || «Sobran las palabras» || [[Spansk]] || 16 || 11 |- | 13.|| {{flagg|Italia|lenke}} || [[Al Bano]] & [[Romina Power]] || «We'll Live It All Again» || [[Engelsk]], [[italiensk]] || 7 || 69 |- | 14.|| {{flagg|Austerrike|lenke}} || [[Waterloo & Robinson]] || «My Little World» || [[Engelsk]] || 5 || 80 |- | 15.|| {{flagg|Portugal|lenke}} || [[Carlos do Carmo]] || «Uma flor de verde pinho» || [[Portugisisk]] || 12 || 25 |- bgcolor=#cc9966 | 16.|| {{flagg|Monaco|lenke}} || [[Mary Christy]] || «Toi, la musique et moi» || [[Fransk]] || 3 || 93 |- bgcolor=silver | 17.|| {{flagg|Frankrike|lenke}} || [[Catherine Ferry]] || «Un, deux, trois» || [[Fransk]] || 2 || 147 |- | 18.|| {{flagg|Jugoslavia|lenke}} || [[Ambasadori]] || «Ne mogu skriti svoju bol» || [[Serbokroatisk]] || 18 || 6 |} == Kjelder == {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:nb:Eurovision Song Contest 1976|ESC 1976]]» og «[[:en:Eurovision Song Contest 1976|ESC 1976]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}} og [http://www.vg.no/musikk/grand-prix/artikkel.php?artid=10007462 VG.no], den 12. februar 2011.'' {{refslutt}} {{Eurovision Song Contest 1976}} {{Eurovision Song Contest}} [[Kategori:Musikk i 1976]] [[Kategori:Eurovision Song Contest etter år]] fh8ita2e2y98mdzpwnjq2mcl7i15j0f 0 178281 3395055 3384046 2022-07-21T17:48:05Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{Infoboks musikkalbum | tittel = Are You Experienced | omslag = Are You Experienced - US cover.jpg | bilettekst = Plateomslaget til den amerikanske utgåva | format = Studioalbum | artist = [[The Jimi Hendrix Experience]] | utgjeve = 12. mai 1967 <small>([[Storbritannia]])</small><br />23. august 1967 <small>([[USA]])</small> | innspeling = 26. oktober 1966&nbsp;– 3. april 1967 i London, i [[De Lane Lea Studios|De Lane Lea]], CBS & [[Olympic Studios]]. | sjanger = [[Psykedelisk rock]], [[bluesrock]], [[hardrock]] | lengd = 40:12 | selskap = [[Track Records|Track]] (mono), [[Barclay Records|Barclay]] (mono), [[Polydor]] (Europe - [[Stereo|falsk stereo]]), [[Reprise Records|Reprise]], [[MCA Records|MCA]] | produsent = [[Chas Chandler]] | kritikk = *[[Allmusic]] {{Rating|5|5}} <small>(U.K.)</small> [{{Allmusic|class=album|id=r669307|pure_url=yes}} lenkje] *[[Allmusic]] {{Rating|5|5}} <small>(U.S.)</small> [{{Allmusic|class=album|id=r669305|pure_url=yes}} lenkje] *[[BBC]] (positiv) [http://www.bbc.co.uk/music/reviews/c3gb lenkje] *''[[musikkmagasinet Blender|Blender]]'' {{Rating|5|5}} [http://www.robertchristgau.com/xg/cdrev/hendrix-ble.php lenkje] *[[musikkmagasinet Q|Q]] {{Rating|5|5}} (12/01/1993) *''[[Rolling Stone]]'' {{Rating|5|5}} [http://www.rollingstone.com/artists/jimihendrix/albums/album/104963/review/5946256/are_you_experienced lenkje] | kronologi = ja | førre = | neste = ''[[Axis: Bold as Love]]''<br />(1967) }} '''''Are You Experienced''''' er debutalbumet til det engelsk/amerikanske-rockebandet [[The Jimi Hendrix Experience]]. Det kom ut i [[1967]] og var den første utgjevinga til [[Track Records]]. Albumet kasta lys over den [[Rhythm and blues|R&B]]-baserte, [[psykedelisk rock|psykedeliske]], forvrengde og [[feedback]]-tunge elektrisk gitarstilen til [[Jimi Hendrix]], og lanserte han som ei ny, stor internasjonal stjerne. ''Are You Experienced'' fekk god kritikk og selde godt då det kom ut, og har halde fram denne trenden gjennom åra. Det nådde andreplassen på lista i Storbritannia, berre bak [[The Beatles]] sitt ''[[Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band]]''. Den amerikanske versjonen av albumet inneheld nokre av dei mest kjende songane til Hendrix, «[[Purple Haze]]», «[[Hey Joe]]» og «[[Fire av Jimi Hendrix|Fire]]». Albumet har vorte hylla som eit av dei beste gjennom tidene. I 2003 rangert ''[[Rolling Stone]]'' albumet på 15. plass på lista deira over dei 500 største albuma gjennom tidene. Albumet var det mestseljande i USA i 1968. I 2005 vart ''Are You Experienced'' vald ut for permanent bevaring i [[National Recording Registry]] av [[Library of Congress]] i USA. ==Produksjon== Hendrix hadde danna the Jimi Hendrix Experience i England i 1966, med [[Mitch Mitchell]] på trommer og [[Noel Redding]] på bass, og hadde signert ein kontrakt med [[Track Records]], nyleg danna av [[The Who]]-managerane [[Kit Lambert]] og [[Chris Stamp]]. Bandet spelte inn tre singlar produserte av [[Chas Chandler]]: «[[Hey Joe]]»/«[[Stone Free]]» (desember 1966 - gjeven ut via [[Polydor Records]] fordi Track ikkje enno var i drift), «[[Purple Haze]]»/«51st Anniversary» (mars 1967, den første utgjevinga til det nye [[Track Records]]) og «[[The Wind Cries Mary]]»/«Highway Chile» (mai 1967). Alle tre nådde Topp 10 i Storbritannia. Under innspelinga av desse singlane, spelte Jimi Hendrix Experience òg inn songane som vart debutalbumet deira, med Chandler som produsent og Eddie Kramer som lydteknikar. ==Utgjeving== Albumet kom ut i Storbritannia i mai 1967 utan dei tre singlane, slik det var vanleg i Storbritannia på denne tida, og albumet nådde andreplassen her. Det vart først etter at bandet hadde stole merksemda på [[Monterey Pop Festival]] i juni 1967 at det amerikanske og kanadiske selskapet [[Reprise Records]] gjorde albumet klart for utgjeving i Nord-Amerika. Dei endra plateomslag og gav ut albumet med dei tre hitsinglane, medan «Red House», «Can You See Me» og «Remember» vart fjerna. Songane vart òg miksa på nytt i stereo. Albumet nådde femteplassen i USA i oktober 1968, og på grunn av dei høge salstala her, vart det neste albumet, ''[[Axis: Bold as Love]]'', utsett til desember. ==Mottaking== ''Are You Experienced'' har vorte skildra som eit av dei beste debutalbuma i heile rockehistoria. [[VH1]] kåra albumet til det femte beste gjennom tidene i 2001. I 2003 vart den amerikanske utgåva av albumet rangert på 15. plass på lista til ''[[Rolling Stone]]'' over dei 500 største albuma gjennom tidene, medan same magasin sette albumet på 5. plass på lista deira over dei beste albuma dei siste 20 åra i 1987.''[[magasinet Guitarist|Guitarist]]'' kåra albumet til det viktigaste gitaralbumet gjennom tidene i 1994.<ref>[http://www.rocklistmusic.co.uk/50.html#guitaral The Top 50 Most Influential Guitar Albums Of All Time Ever!]. ''Rocklist''.</ref> og ''[[magasinet Mojo|Mojo]]'' gjorde det same i 2003.<ref>{{cite news |url=http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/music/news/hendrix-heads-list-of-100-guitar-greats-with-are-you-experienced-587496.html |title=Hendrix heads list of 100 gitar greats with 'Are You Experienced' |last1=Barnes |first1=Anthony |date=July 21, 2003 |work=The Independent |accessdate=16. mars 2011}}</ref> ''[[Creem]]'' kåra albumet til det sjette beste metal-albumet frå 1960-åra.<ref>{{cite web|url=http://www.rocklistmusic.co.uk/50.html#creem |title=Rocklist.net...Guitar Lists |publisher=Rocklistmusic.co.uk |date= |accessdate=16. mars 2011}}</ref> [[magasinet Vibe|''Vibe'']] (12/99, s.&nbsp;156) hadde albumet med på lista over 100 essensielle album frå 1900-talet. ''[[NME]]'' (10/2/93, s.&nbsp;29) rangerte det i 1993 på 29. plass på lista over dei største albuma gjennom tidene.<ref>{{cite web|url=http://www.cduniverse.com/productinfo.asp?pid=1104015 |title=Jimi Hendrix Are You Experienced? CD |publisher=Cduniverse.com |date=April 22, 1997 |accessdate=16. mars 2011}}</ref> I mars 2000 i kåra lesarane til [[Guitar World]] ''Are You Experienced'' til det største albumet på 1900-talet.<ref>http://www.rocklistmusic.co.uk/50.html#solo</ref> ==Innhald== All songs written and composed by ===Britisk og internasjonal utgåve=== {{sporliste | overskrift = Side ein | alle songar = [[Jimi Hendrix]], bortsett frå «Hey Joe» av [[Billy Roberts]]. | tittel1 = [[Foxy Lady]] | lengd1 = 3:22 | tittel2 = Manic Depression | lengd2 = 3:46 | tittel3 = Red House | lengd3 = 3:53 | tittel4 = Can You See Me | lengd4 = 2:35 | tittel5 = Love or Confusion | lengd5 = 3:17 | tittel6 = I Don't Live Today | lengd6 = 3:58 }} {{sporliste | overskrift = Side to | tittel7 = May This Be Love | lengd7 = 3:14 | tittel8 = [[Fire av Jimi Hendrix|Fire]] | lengd8 = 2:47 | tittel9 = Third Stone from the Sun | lengd9 = 6:50 | tittel10 = Remember lengd10 = 2:53 | tittel11 = Are You Experienced? | lengd11 = 4:17 }} {{sporliste | overskrift = Bonusspor | tittel12 = [[Hey Joe]] | lengd12 = 3:30 | tittel13 = [[Stone Free]] | lengd13 = 3:36 | tittel14 = [[Purple Haze]] | lengd14 = 2:51 | tittel15 = 51st Anniversary | lengd15 = 3:15 | tittel16 = [[The Wind Cries Mary]] | lengd16 = 3:20 | tittel17 = Highway Chile | lengd17 = 3:32 }} ===Nordamerikansk utgåve=== {{sporliste | overskrift = Side ein | tittel1 = Purple Haze | lengd1 = 2:46 | tittel2 = Manic Depression | lengd2 = 3:46 | tittel3 = Hey Joe | lengd3 = 3:23 | tittel4 = Love or Confusion | lengd4 = 3:15 | tittel5 = May This Be Love | lengd5 = 3:14 | tittel6 = I Don't Live Today | lengd6 = 3:55 }} {{sporliste | overskrift = Side to | tittel7 = The Wind Cries Mary | lengd7 = 3:21 | tittel8 = Fire | lengd8 = 2:34 | tittel9 = 3rd Stone from the Sun | lengd9 = 6:40 | tittel10 = Foxy Lady | lengd10 = 3:15 | tittel11 = Are You Experienced? | lengd11 = 3:55 }} {{sporliste | overskrift = Bonusspor | tittel12 = Stone Free | lengd12 = 3:35 | tittel13 = 51st Anniversary | lengd13 = 3:15 | tittel14 = Highway Chile | lengd14 = 3:32 | tittel15 = Can You See Me | lengd15 = 2:32 | tittel16 = Remember | lengd16 = 2:48 | tittel17 = Red House | lengd17 = 3:51 }} ==Medverkande== *[[Jimi Hendrix]]&nbsp;– [[Solovokalist|solovokal]], [[gitar]], [[Korvokalist|korvokal]], [[klapping]], [[piano]] på spor 11 *[[Noel Redding]]&nbsp;– [[Bassgitar|bass]], korvokal *[[Mitch Mitchell]]&nbsp;– [[trommer]], [[tamburin]], korvokal på spor 6, [[kubjølle]] ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Are You Experienced|Are You Experienced]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 15. mars 2011.'' **''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:'' {{refslutt}} {{fotnoteliste}} ==Bakgrunnsstoff== * [http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=6491823 NPR] om utvelginga av album til [[National Recording Registry]] i 2005 {{RS500-2020|30 | album = Are You Experienced | artist = Jimi Hendrix | førre album = [[Kind of Blue]] | førre artist = [[Miles Davis]] | neste album = [[White Album]] | neste artist = [[The Beatles]] }} {{RS500|15 | album = Are You Experienced | artist = The Jimi Hendrix Experience | førre album = [[Blood on the Tracks]] | førre artist = [[Bob Dylan]] | neste album = [[Abbey Road av The Beatles|Abbey Road]] | neste artist = [[The Beatles]] }} {{Jimi Hendrix}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Debutalbum frå 1967]] [[Kategori:Jimi Hendrix-album]] [[Kategori:Beste album gjennom tidene hos Rolling Stone 2012| 015]] [[Kategori:Beste album gjennom tidene hos Rolling Stone 2020| 030]] ayna2pgyumduacgnfhyenrjtz4k8hqf 0 182429 3395049 3219773 2022-07-21T17:45:13Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{Infoboks musikkartist| |namn= Sara Varga |bakgrunn = soloartist |bilete= SaraVarga.JPG |verkeleg namn= Sara Varga Madeleine Jonsson |fødd= [[14. april]] [[1982]] |fødestad = [[Stockholm]] i [[Sverige]] }} '''Sara Varga''' ({{fødd|14. april|1982|Varga, Sara}}) er ein [[Sverige|svensk]] songar, låtskrivar, DJ og forfattar. I [[2011]] kom ho på niandeplass i [[Sverige i Eurovision Song Contest 2011|Melodifestivalen]]. ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:sv:Sara Varga|Sara Varga]]» frå {{Wikipedia-utgåve|sv}}, den 10. mai 2011.'' {{refslutt}} {{Sverige i Eurovision Song Contest 2011}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Svenske songarar]] [[Kategori:Svenske låtskrivarar]] [[Kategori:Svenske forfattarar]] [[Kategori:Melodifestivalen 2011-deltakarar]] [[Kategori:Folk frå Stockholm]] ec942rskyu1b5jy08qf00xb2ojujbnc 0 191868 3395053 3170237 2022-07-21T17:47:35Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki [[Fil:Ibsen_photography.jpg|mini|upright|[[Henrik Ibsen]] (1828-1906) levde på ei tid då kinnskjegg var vanleg.]] '''Kinnskjegg''', '''øyreskjegg''', '''whiskers''' eller bokmål ''bakkenbartar'' er ein [[frisyre|skjeggfrisyre]] der [[skjegg]]et dekkar øvste og/eller bakre del av [[ansikt]]et. Storleiken kan variere frå små striper føre øyrene til fyldige busker som dekker halve ansiktet. Kinnskjegget kan vere bunde saman med ein [[bart]], men [[hake|haka]] og den nedste delen av ansiktet er alltid [[glattbarbert]]. Eit [[slang]]uttrykk for kinnskjegg for «kotelettar». Med dette meiner ein særleg den større typen, som [[rockabilly]]-entusiaster ofte nyttar. ==Historie== Gjennom tidene har ulike folkegrupper hatt kinnskjegg. Skjeggmoten blei utbreidd i Vest-Europa under [[napoleon]]stida inspirert av dei ungarske [[husar]]ane, og var først brukt av militære. Stilen spreidde seg både aust til [[Meiji|Meiji-Japan]] og vest til Amerika. Mange latinamerikanske fridomsheltar som er kjende frå ulike framstillingar, som [[José de San Martín]], [[Manuel Belgrano]], [[Antonio José de Sucre]], [[Bernardo O'Higgins]], [[José Miguel Carrera]] og [[Antonio Nariño]], hadde kinnskjegg. Norske personlegdommar frå 1800-talet, som [[Henrik Ibsen|Ibsen]], [[Bjørnstjerne Bjørnson|Bjørnson]] og [[Henrik Wergeland|Wergeland]], er også kjende for å ha hatt kinnskjegg. Ved byrjinga av 1900-talet blei det mindre vanleg å ha skjegg, men kinnskjegg kom tilbake som mote ved midten av hundreåret då førebilete som [[James Dean]] og [[Elvis Presley]] hadde det. Kinnskjegg blei eit opprørsk ungdomsuttrykk brukt av [[rock]]arar, [[hippie|hippiar]] og [[skinheads]]. Det blei også vanleg ved [[homseklubb]]ar i San Francisco og Sydney. [[Fil:Ambrose Everett Burnside.jpg|mini|upright|[[Ambrose Burnside]] (1824-1881) med «sideburns».]] ==Ulike ord for kinnskjegg== '''Engelsk''' På engelsk kan kinnskjegg heita ''(mutton-chop) whiskers'', ''sideburns'' (også ''burnsides'') eller ''sideboards''. «Mutton chop» er om lag det same som [[kotelett]], og viser til forma på nokre typar kinnskjegg. «Whisker» kjem frå [[børste]] eller [[kost]] og kunne tidlegare visa til all hårvekst i andletet; i dag kan det også visa til [[vêrhår]] og hårliknande vekstar i andletet på dyr. «Sideboard» tyder også [[reiebord]]. Omgrepet «sideburns» er avleidd av «burnsides» og kjem frå den [[USA|amerikanske]] [[general]]en og [[guvernør]]en [[Ambrose Everett Burnside]]. '''Fransk''' På fransk kan kinnskjegg heita ''favoris'', ''côtelettes'', ''rouflaquettes'' (eit slanguttrykk danna som ei samantrekking av ''roufles favoris'') eller ''pattes'' ('fot', som kaninfot). '''Tysk''' Det tyske ordet «Backenbart» tyder bokstaveleg 'kinnskjegg' og er opphav til dansk og norsk «bakkenbart». På tysk er skjeggtypen òg kalla ''Koteletten'', ''Kontur'' og tidlegare ''Favoris''. {{clear}} == Biletdøme == <gallery> Fil:Alexander Mosaic-high res fragment.jpg|[[Aleksander den store]] (356-323 f.Kr.) Fil:OskarI.-Schweden-Norwegen.jpg|Kong [[Oscar I av Sverige og Noreg]] (1799-1859) Fil:Franz Joseph of Austria 1910.jpg|Keisar [[Frans Josef I av Austerrike-Ungarn]] (1830-1916) Portrait of Wilhelm Siemens (1823-1883), Engineer (2551105129).jpg|Ingeniøren [[Wilhelm Siemens]] (1823-1883) Fil:Portrett av Bjørnstjerne Bjørnson, 1909 - no-nb digifoto 20150129 00043 bldsa BB0791 - Restoration.jpg|[[Bjørnstjerne Bjørnson]] (1832–1910) Fil:Miguel_Grau_01.jpg|[[Miguel Grau Seminario]] (1834-1879) Fil:Elvis_Presley_1970.jpg|[[Elvis Presley]] (1935-1977) Fil:John Lennon NY 1964.png|[[John Lennon]] (1940-1980) Fil:Fotothek df n-11 0000668.jpg|Austtysk metallarbeidar i 1976 Fil:Tendance live show-saint lô-21 juin 2009-Monsieur Roux-010.JPG|[[Monsieur Roux|M. Roux]] i 2009 </gallery> ==Kjelder== {{refopning}} *«Burnside, burnside, n.», «sideboard, n.», «side-burn n.» «whisker, n.¹» i ''Oxford English Dictionary'' (vitja 9. april 2012) *[http://www.nob-ordbok.uio.no/perl/ordbok.cgi?OPP=kinnskjegg&begge=+&ordbok=begge&ava=ava&type=fritekst Søk på kinnskjegg] i ''Bokmåls- og Nynorskordboka'' *[http://www.linternaute.com/homme/soins-beaute/dossier/tout-sur-les-barbes-et-les-moustaches/les-favoris-ou-rouflaquettes.shtml Les favoris ou rouflaquettes] ved www.linternaute.com *[http://fr.wiktionary.org/wiki/rouflaquette rouflaquette] i franske ''Wiktionnaire'' *{{citation|title=5 Things You Didn’t Know: Sideburns|journal=AskMen|author=Ryan McKee|url=http://uk.askmen.com/entertainment/special_feature_250/261_5-things-you-didnt-know-sideburns.html}} ---- *''Delar av denne artikkelen bygger på «[[:nb:Sideburns|Sideburns]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, den 10. august 2011.'' *''Delar av denne artikkelen bygger på «[[:en:Sideburns|Sideburns]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 9. april 2012.'' *''Delar av denne artikkelen bygger på «[[:de:Koteletten|Koteletten]]» frå {{Wikipedia-utgåve|de}}, den 9. april 2012.'' {{refslutt}} ==Bakgrunnsstoff== {{commonskat}} [[Kategori:Frisyrar]] 73hhqm61ygd5mspmcws4r0miheb8xlj 0 197859 3395068 3008718 2022-07-21T17:54:30Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{Infoboks musikkartist | namn = Ken Mary | instrument = [[Trommer]], [[Synging|vokal]], [[perkusjon]] | nettstad = www.sonicphish.com | bakgrunn = instrumentalist }} '''Ken Mary''' er ein [[heavy metal]]-trommeslagar som er kjend frå mange artistar og grupper som [[Accept]], [[Fifth Angel]], [[Chastain]], [[TKO]], [[Impellitteri]], [[bandet House of Lords|House of Lords]], [[Bonfire]] og [[Alice Cooper]]. Han er no profesjonell lydteknikar og driv Sonic Phish Studios i Phoenix i Arizona og Los Angeles i California. ==Diskografi== ===Fifth Angel=== * 1986 - ''Fifth Angel'' * 1989 - ''Time Will Tell'' ===TKO=== * 1985 - ''[[Below The Belt]]'' ===Chastain=== * 1986 - ''[[Ruler of the Wasteland]]'' * 1987 - ''[[The 7th of Never]]'' * 1988 - ''[[The Voice of the Cult]]'' * 1989 - ''[[Instrumental Variations]]'' ===Alice Cooper=== * 1986 - ''[[Constrictor]]'' * 1987 - ''[[Raise Your Fist and Yell]]'' * 1987 - ''[[The Nightmare Returns]]'' * 1989 - ''[[Prince of Darkness av Alice Cooper|Prince of Darkness]]'' * 1999 - ''[[The Life and Crimes of Alice Cooper]]'' ===Impellitteri=== * 1992 - ''[[Grin and Bear It]]'' * 1993 - ''[[Victim of the System]]'' * 1994 - ''[[Answer to the Master]]'' * 1996 - ''[[Screaming Symphony]]'' * 1997 - ''[[Fuel for the Fire (EP)|Fuel for the Fire]]'' * 1998 - ''[[Eye of the Hurricane av Impellitteri|Eye of the Hurricane]]'' ===House of Lords=== * 1988 - ''[[House of Lords av House of Lords|House of Lords]]'' * 1990 - ''[[Sahara av House of Lords|Sahara]]'' * 2004 - ''[[The Power and the Myth]]'' * 2007 - ''[[Live in the UK av House of Lords|Live in the U.K.]]'' ===Samarbeid === * 1991 - [[banmdet Bad Moon Rising|Bad Moon Rising]] - ''Bad Moon Rising'' * 1991 - [[bandet Tuff |Tuff]] - ''[[What Comes Around Goes Around av Tuff|What Comes Around Goes Around]]'' * 1987 - [[Bonfire]] - ''Fireworks'' * 2004 - [[Robin Beck]] - ''Wonderland'' * 2001 - [[David Glen Eisley]] - ''The Lost Tapes'' * 2009 - [[Northern Light Orcehstra]] ==Bakgrunnsstoff== * [http://www.sonicphish.com SonicPhish.com Recording Studio] * [http://www.Aboutus.org/Sonicphish.com Studios in Phoenix] {{Autoritetsdata}} [[Kategori:USA-amerikanske trommeslagarar]] b846tl0ask89bzhpmdqb75cips3gz16 0 198197 3395048 3216161 2022-07-21T17:44:33Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{Infoboks musikkartist| |namn= Hera Björk |bakgrunn = soloartist |bilete= Hera Björk - Island (cropped).jpg |verkeleg namn= Hera Björk Þórhallsdóttir |alias= Hera Björk |fødd= [[29. mars]] [[1972]] |fødestad = [[Reykjavík]] på [[Island]] |aktive år= 1986– |sjanger= [[Pop]] og [[soul]] |yrke= Songar |selskap=HandsUpMusic }} '''Hera Björk Þórhallsdóttir''' ({{fødd|29. mars|1972|Hera Bjørk|fødestad=i [[Reykjavík]]}}) er ein [[island]]sk songar. ==Dansk Melodi Grand Prix== Hera Björk deltok i [[Danmark i Eurovision Song Contest 2009|Dansk Melodi Grand Prix 2009]] med songen «[[Someday]]» og enda på andreplass. Ho representerte [[Danmark]] i [[OGAE Second Chance Contest 2009]] med den same songen som i Dansk Melodi Grand Prix, og denne gongen vann ho. ==Söngvakeppni Sjónvarpsins== Ho vann [[Island i Eurovision Song Contest 2009|Söngvakeppni Sjónvarpsins 2009]] med songen «[[Je ne sais quoi]]» og fekk representere Island i [[Eurovision Song Contest 2010]]. Som opningsnummer i [[Island i Eurovision Song Contest 2012|Söngvakeppni Sjónvarpsins 2012]] song ho vinnarsongane frå [[Eurovision Song Contest 2007]] og [[Eurovision Song Contest 1988|1988]], høvesvis «[[Molitva]]» og «[[Ne partez pas sans moi]]». ==Eurovision Song Contest== Ho var støttevokalist for [[Eurobandið]] i [[Eurovision Song Contest 2008]] og for [[Jóhanna Guðrún Jónsdóttir]] i [[Eurovision Song Contest 2009]]. Båe bidraga representerte Island. Etter å ha vunne Söngvakeppni Sjónvarpsins 2010 representerte ho Island i Eurovision Song Contest 2010 med songen «[[Je ne sais quoi]]». I den fyrste semifinalen fekk bidraget 19. poeng og enda på tredjeplass av totalt 17 bidrag og i finalen fekk bidraget 41 poeng og enda på 19. plass av totalt 25 bidrag. ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Hera Björk|Hera Björk]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 29. oktober 2011.'' {{refslutt}} {{Vinnarar av OGAE Second Chance Contest}} {{Eurovision Song Contest 2010}} {{Island i Eurovision Song Contest 2012}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Folk frå Reykjavík]] [[Kategori:Islandske songarar]] [[Kategori:Islandske Eurovision Song Contest-deltakarar]] [[Kategori:Vinnarar av OGAE Second Chance Contest]] [[Kategori:Deltakarar i OGAE Second Chance Contest]] [[Kategori:Söngvakeppni Sjónvarpsins-deltakarar]] [[Kategori:Dansk Melodi Grand Prix-deltakarar]] [[Kategori:Söngvakeppni Sjónvarpsins-vinnarar]] [[Kategori:Eurovision Song Contest 2010-deltakarar]] mo7sxcuj9zoaecduh7u2ekytwkk20os 0 202881 3395050 3223604 2022-07-21T17:45:59Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{infoboks idrettsutøvar}} '''Verena «Vreni» Schneider''' ({{fødd|26. november|1964|Schneider, Verena}}) er ein [[sveits]]isk tidlegare skirennar. Ho vann [[verdscupen i alpine greiner]] tre gongar og heile 55 enkeltrenn. Seks gongar gjekk ho til topps i olympiske leikar og verdsmeisterskap. Ho vann i alt elleve medaljar i vinter-OL og ski-VM. Schneider er frå landsbyen Elm i [[Glarus Süd]], der ho også bur. Ho driv ein skiskule på heimstaden Elm og ein sportsbutikk i [[Glarus]]. ==Aktiv== Schneider slo gjennom då ho i desember 1984 vann verdscuprennet i storslalåm i [[Santa Caterina]]. Ho lukkast ikkje i verdsmeisterskapen 1985 i [[Bormio]], ein 12. plass i storslalåm var det heile. På tampen av gjennombrotssesongen vann ho i Waterville Valley sitt verdscuprenn nummer to. I 1986-sesongen vann ho tre renn i verdscupen, alle i storslalåm. Første sigeren i eit slalåmrenn i verdscupen kom i [[Courmayeur]] i desember 1986. Schneider vart verdsmeister i storslalåm 1987 i [[Crans-Montana]]. Til saman i sesongen vann ho seks verdscuprenn. I OL-sesongen 1988 vann ho einast to renn, men vart i [[Calgary]] olympiameister i både storslalåm og slalåm. I verdscupen 1989 vann ho 14 verdenscuprenn, fleire sigrar enn nokon annan alpinist har prestert i ein og same sesongen. Ho vann då både verdscupen, slalåmcupen og storslalåmcupen. Under verdsmeisterskapen i [[Vail]] vann ho storslalåmtevlinga for tredje gong på rad (VM 1987, OL 1988, VM 1989), og sølvmedaljane i slalåm og den alpine kombinasjonen. I 1990-sesongen gjekk ho til topps i fem verdscuprenn, alle i storslalåm. Sesongane 1991 og 1992 vann Schneider høvesvis tre og fem sigrar i verdscupen. Mellom desse var hennar tjuande og siste siger i storslalåm, i [[Oberstaufen]] på nyåret 1992. På skotårsdagen 1992 vann ho verdscuprennet i slalåm i [[Narvik]], hennar einaste siger på norsk snø. I 1993 vann ho fire slalåmrenn i verdscupen, og i OL-sesongen 1994 sju slalåmrenn. Under [[vinter-OL]] på [[Lillehammer]] fekk ho sølv i kombinasjonen og bronse i storslalåm. I sin siste sesong vann ho fire slalåmtevlingar i verdscupen, den siste under verdscupavslutninga i [[Bormio]] 18. mars 1995. Ei veke seinare vart ho sveitsisk meister i slalåm, og melde då frå om at ho slutta som aktiv utøvar. ===OL=== *[[Alpine greiner under Vinter-OL 1988|Vinter-OL 1988]]: Gullmedalje i [[slalåm]] og [[storslalåm]] *[[Alpine greiner under Vinter-OL 1992|Vinter-OL 1992]]: Nr 7 i slalåm *[[Alpine greiner under Vinter-OL 1994|Vinter-OL 1994]]: Gullmedalje i slalåm, sølv i alpin kombinasjon og bronse i storslalåm ===VM=== *[[VM i alpine greiner 1987|VM i alpint 1987]]: Gullmedalje i storslalåm *[[VM i alpine greiner 1989|VM i alpint 1989]]: Gullmedalje i storslalåm, sølv i slalåm og kombinasjonen *[[VM i alpine greiner 1991|VM i alpint 1991]]: Gullmedalje i slalåm, bronse i kombinasjonen ===Verdscupen=== *Vinnar: 1989, 1994, 1995. Nr 2: 1987. Nr 3: 1991 *Vinnar av slalåmcupen: 1989, 1990, 1992, 1993, 1994, 1995 *Vinnar av storslalåmcupen: 1986, 1987, 1989, 1991, 1995 Schneider noterte seg for 55 sigrar i enkeltrenn i verdscupen; 34 kom i slalåm, 20 i storslalåm og ein i kombinasjon. 100 gongar kunne ho klive opp på plallen etter verdscuprenn. Schneider la opp i 1995, etter å hå vore i verdseliten i alpint i elleve sesongar. ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Vreni Schneider|Vreni Schneider]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 14. januar 2012.'' {{refslutt}} == Bakgrunnsstoff == {{FISDB|AL|54768}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Sveitsiske alpinistar]] [[Kategori:Olympiske meistrar for Sveits]] [[Kategori:Alpinistar under vinter-OL 1992]] [[Kategori:Alpinistar under vinter-OL 1994]] [[Kategori:Deltakarar under vinter-OL 1988]] 3nkxdob9d3kju5kz4grn7hjtu7bdqik 0 208714 3395069 3240139 2022-07-21T17:57:41Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{infoboks kunstnar}} '''Marie Louise Catherine Breslau''' ({{levde|6. desember|1856|12. mai|1927|Breslau}}) var ein [[tysk]]-[[sveits]]isk [[litografi|litograf]], teiknar og pastellmålar. ==Liv og gjerning== [[Fil:Breslau - At home or Intimacy.jpg|mini|venstre|''Heime eller intimitet'', 1885 (eit måleri av Breslau med henne sjølv og mora)]] [[Fil:Selbstporträt - Louise Catherine Breslau.jpg|venstre|mini|''Sjølvportrett'', 1885]] Breslau var fødd i [[München]], som dotter til ein lege og ei [[adel]]skvinne. I 1858 flytta foreldra til [[Zürich]] då faren fekk stilling som overlege i obstetrikk og gynekologi ved Universitetet i Zürich. Etter faren døydde i desember 1866, smitta av ein [[infeksjon]] han arbeidde med, vart dottera utdanna i eit [[kloster]] nær [[Bodensjøen]]. Sine første teiknetimar fekk Breslau av målaren Eduard Pfyffer, som rådde henne til å halde fram studiane i [[Paris]]. Saman med mora reiste ho i 1876 til Frankrike for å gå i lære hos Tony Robert-Fleury ved det prestisjetunge Academie Julian i Paris. På akademiet fekk ho merksemd for sitt store talent for teikning. Nokre medstudentar skal ha vore avundsjuke, særleg den russiske målaren [[Marija Basjkirtseva]]. Breslau stilte ut på salongen i Paris første gongen i 1879, og deltok så der regelmessig fram til 1891. Både i 1889 og 1900 fekk ho gullmedalje for måleri ho stilte ut på verdsutstillingane. Fram mot slutten av hundreåret var Paris det kunstnariske referansepunkt for Breslau. Der utveksla ho synspunkt og vennskap med [[Edgar Degas]], [[Henri Fantin-Latour]], [[Jules Bastien-Lepage]] og [[Jean-Louis Forain]]. På ein studietur til [[Bretagne]] vart ho kjend med den svenske målaren [[Ernst Josephson]], seinare hadde ho eit nært forhold til bilethoggaren [[Emile-Antoine Bourdelle]]. Frå 1890-åra byrja Breslau vende seg meir mot Sveits, fram til 1929 deltok ho ofte på den nasjonale kunstutstillinga. I 1900 flytta Breslau og den mangeårige kollegaen, handverkaren Madeleine Zillhardt, til eit atelier i [[Neuilly-sur-Seine]]. Zillhardt var både hennar muse, modell og fortrulege støttespelar. Etter utbrotet av første verdskrigen mista dei to den tette kontakten til Paris og dermed publisiteten omkring kunsten sin. Einast i 1921 med eit portrett av filosofen [[Anatole France]] fekk ho atter større, offentleg interesse. Louise Catherine Breslau døydde i mai 1927 i Neuilly-sur-Seine, etter lengre tids sjukdom. ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:de:Louise-Catherine Breslau|Louise-Catherine Breslau]]» frå {{Wikipedia-utgåve|de}}, den 29. februar 2012.'' {{refslutt}} ==Bakgrunnsstoff== {{commonskat}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Sveitsiske målarar]] [[Kategori:Tyske målarar]] c5oxrjbjekwk9y83pnqgplmfywitzmx 0 221301 3395074 3143094 2022-07-21T18:01:56Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{infoboks skodespelar}} '''Helen McCrory''' ({{datoar}}) er ein engelsk skodespelar som mellom anna har spelt i filmen ''[[The Queen]]'' og hadde rolla som Narcissa Malfang i dei tre siste filmane i ''[[Harry Potter]]''-serien. == Filmografi == {| class="wikitable" |- style="background:#b0c4de; text-align:center;" ! År ! Film ! Rolle ! Merknad |- | rowspan="2"| [[1993]] | ''Full Stretch'' | Vicki Goodall | Ein episode - Risky Business |- | ''[[Performance]]'' | Jean Rice | Ein episode - The Entertainer |- | rowspan="2"| [[1994]] | ''[[Interview with the Vampire: The Vampire Chronicles|Interview with the Vampire]]'' | 2nd Whore | aka ''Interview with the Vampire: The Vampire Chronicles'' |- | ''[[Uncovered (film)|Uncovered]]'' | Lola | aka ''La Tabla de Flandes'' |- | [[1995]] | ''[[Streetlife]]'' | Jo | '''Vann''' [[BAFTA|BAFTA Award]] for Best Actress |- | rowspan="2"| [[1996]] | ''The Fragile Heart'' | Nicola Pascoe | |- | ''Witness Against Hitler'' |[[Freya von Moltke]] | |- | rowspan="2"| [[1997]] | ''[[The James Gang]]'' | Bernadette James | |- | ''[[Trial & Retribution]]'' | Anita Harris | |- | rowspan="3"| [[1998]] | ''[[Spoonface Steinberg]]'' | Mora | |- | ''[[Stand and Deliver]]'' | Christina | |- | ''[[Dad Savage]]'' | Chris | |- | [[1999]] | ''[[Split Second]]'' | Angie Anderson | aka ''The Cyclist'' |- | rowspan="3"| [[2000]] | ''Anna Karenina'' | Anna Karenina | TV-miniserie |- | ''[[Hotel Splendide (film)|Hotel Splendide]]'' | Lorna Bull | |- | ''[[North Square]]'' | Rose Fitzgerald | Åtte episodea - Episode (#1.1-#1.8)<br />'''Vann''' Broadcasting Press Guild Award for Best Actress |- | rowspan="2"|[[2001]] | ''In a Land of Plenty'' | Mary Freeman | TV Mini-Series |- | ''[[Charlotte Gray (film)|Charlotte Gray]]'' | Francoise | aka ''Die Liebe der Charlotte Gray'' |- | rowspan="5"| [[2002]] | ''[[The Count of Monte Cristo (2002)|The Count of Monte Cristo]]'' | Valentina Villefort | aka ''Alexandre Dumas' The Count of Monte Cristo'' |- | ''The Jury'' | Rose Davies | TV Mini-Series |- | ''[[Deep Down]]'' | Dana | |- | ''[[Dead Gorgeous]]'' | Antonia Ashton | |- | ''[[Uncle Vanya]]'' | Yelena | Stage Production |- | rowspan="4"| [[2003]] | ''Does God Play Football'' | Sarah Ward | |- | ''[[Lucky Jim]]'' | Margaret Peel | TV Movie |- | ''Carla'' | Carla | |- | ''[[Charles II: The Power & the Passion]]'' | Barbara Villiers | Nominert til [[Satellite|Golden Satellite Award]] |- | rowspan="3"|[[2004]] | ''[[Enduring Love (film)|Enduring Love]]'' | Mrs. Logan | |- | ''[[Sherlock Holmes and the Case of the Silk Stocking]]'' | Mrs. Vandeleur | |- | ''[[Old Times]]'' | Anna | Stage Production |- | rowspan="2"|[[2005]] | ''Messiah'' | Dr. Rachel Price | |- | ''[[Casanova (2005 film)|Casanova]]'' | Casanova's Mother | aka ''Femur'' |- | rowspan="3"|[[2006]] | ''[[Normal for Norfolk]]'' | Clare | |- | ''[[The Queen (film)|The Queen]]'' | [[Cherie Blair]] | Nominert til ALFS Award |- | ''[[As You Like It]]'' | Rosalind | Stage Production |- | rowspan="2"|[[2007]] | ''[[Becoming Jane]]'' | [[Ann Radcliffe|Mrs. Radcliffe]] | |- | ''[[Frankenstein (2007 film)|Frankenstein]]'' | Dr. Victoria Frankenstein | |- | [[2008]] | ''[[Flashbacks of a Fool]]'' | Peggy Tickell | |- | rowspan="3"|[[2009]] | ''[[Harry Potter and the Half-Blood Prince (film)|Harry Potter and the Half-Blood Prince]]'' | Narcissa Malfoy | |- | ''[[Fantastic Mr. Fox (film)|Fantastic Mr. Fox]]'' | Mrs. Bean | (røyst) |- | ''[[TV-serien Life på NBC|Life]]'' | Mickey Rayborn’s security specialist Amanda Puryer | Fjernsynsserie |- | rowspan="4"|[[2010]] | ''[[Doctor Who]] | Rosanna Calvierri | Ein episode - ''The Vampires of Venice'' |- | ''[[4.3.2.1]] | Mrs. Jones | |- | ''[[The Special Relationship (film)|The Special Relationship]]'' | [[Cherie Blair]] | |- | ''[[Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 1]]'' | Narcissa Malfoy | |- | rowspan="2"|[[2011]] | ''[[Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 2]]'' | Narcissa Malfoy | |- |''[[Hugo (2011)|Hugo]]'' | Mama [[Jeanne d'Alcy|Jeanne]] | |- | rowspan="1"|[[2012]] |''[[Skyfall (2012)|Skyfall]]'' | Clair Dowar | Filming |} == Kjelder == {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Helen McCrory|Helen McCrory]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 16. juli 2012.'' {{refslutt}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Skodespelarar i Harry Potter]] [[Kategori:Engelske skodespelarar]] [[Kategori:Skodespelarar frå London]] nwk23514teiyn04xekqofdnjdhqvmac 0 222612 3395073 3345101 2022-07-21T18:00:45Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{Infoboks musikkartist |namn = Marillion |bilete = Marillion2.jpg |bilettekst = Marillion, 2009. V-H: Ian Mosley, Pete Trewavas, Steve Hogarth, Mark Kelly og Steve Rothery. |bakgrunn = gruppe |opphav = [[Aylesbury]] i [[Buckinghamshire]] i England |sjanger = [[Progressiv rock]], [[neo-progressiv rock]], [[alternativ rock]], [[poprock]], [[akustisk rock]] |selskap=[[EMI Records|EMI]], [[Capitol Records|Capitol]], [[Castle Communications|Castle]], Racket Records (Intact), [[IRS Records|IRS]], [[Caroline Records|Caroline]], [[Sanctuary Records|Sanctuary]], [[E1 Music|Velvel/Koch]], [[Edel Music|Edel]], [[Liberty Records|Liberty]], [[Pony Canyon]] |tilknytta artistar = [[Fish]], [[Steve Hogarth]], [[How We Live]], [[The Europeans]], [[Steve Rothery|The Wishing Tree]], [[musikkgruppa Arena|Arena]], [[musikkgruppa Iris|Iris]], [[Ian Mosley]] &amp; [[Ben Castle]], [[Transatlantic]], [[Kino frå Storbritannia|Kino]], [[Edison's Children]] |aktive år = 1979 til i dag |medlemmar = [[Steve Rothery]]<br/>[[Mark Kelly]]<br/>[[Pete Trewavas]]<br/>[[Ian Mosley]]<br/>[[Steve Hogarth]] |tidlegare medlemmar = [[Mick Pointer]]<br/>Brian Jelliman<br/>Doug Irvine<br/>[[Fish]]<br/>Diz Minnett<br/>Andy Ward<br/>John Marter<br/>[[Jonathan Mover]] |nettside = www.marillion.com }} '''Marillion''' er eit britisk rockeband, danna i [[Aylesbury]] i [[Buckinghamshire]] i England i 1979. Dei har gjeve ut 16 studioalbum sidan 1982 og har hatt to forskjellige periodar, ein med frontmannen [[Fish]], som forlet bandet i 1988, og ein med erstattaren hans [[Steve Hogarth]] som kom inn tidleg i 1989. Dei fire albuma som vart gjevne ut med Fish selde bra og bandet hadde fleire hitsinglar, mellom anna den verdsomspennande hitten «[[Kayleigh]]» frå 1985. Sjølv om bandet ikkje fekk store hitsinglar med Hogarth, vart det første albumet hans med bandet, ''[[Seasons End av Marillion|Seasons End]]'', ein hit, og albuma deira nådde generelt høg på salslistene i 1990-åra. Bandet gjort eit comeback på midten av 2000-talet,<ref>[{{Allmusic|class=album|id=r711230|pure_url=yes}} Allmusic review of ''Marbles'']</ref> og fekk den første hitsingelen sin i heimlandet med Hogarth. Marillion har heile vegen ikkje vore særleg godt likt i musikkpressa, men har hatt ein sterk tilhengjarskare,<ref>[{{Allmusic|class=album|id=mw0000584040|pure_url=yes}} Allmusic review of ''Marbles Live'']</ref> og vart av [[magasinet Classic Rock|''Classic Rock'']] rangert på 38. plass på lista deira over dei 50 beste konsertartistane i 2008.<ref>[http://www.rocklistmusic.co.uk/steveparker/classicrock.htm 50 Best Live Acts of All Time (April 2008)]. ''[[Classic Rock (magazine)|Classic Rock Magazine]]''. Henta 31. juli 2012.</ref> == Besetning og stilendringar == Kjernen i bandet<ref>{{cite web|url=http://www.separatedout.com/FTree.html |title=Marillion lineup |publisher=Separatedout.com |accessdate= 31. juli 2012 }}</ref> med [[Steve Rothery]] (sologitar, og det einaste medlemmet som var med før Fish), [[Pete Trewavas]] (bass), [[Mark Kelly]] (tangentinstrument) og [[Ian Mosley]] (trommer) har ikkje endra seg sidan 1984. Bandet har hatt fleire hitar i Storbritannia og har seld kring 15 millionar album på verdsbasis.<ref name="website">{{cite web|url=http://www.marillion.com/press/before.htm |title=Marillion's official website |publisher=Marillion.com |accessdate= 31. juli 2012 }}</ref>. Musikken til Marillion har endra stil gjennom karrieren deira. Den opphavlege stilen deira (med [[Fish]] på vokal) er best skildra som gitar- og keyboarddominert [[progressiv rock]] eller «[[neo-prog]]», og vert stundom samanlikna med [[Peter Gabriel|Gabriel]]-perioden til [[Genesis]].<ref>{{cite web|url=http://www.marillion.com/music/albums/script.htm |title=MUSIC – Diskografi – Script for a Jester's Tear |publisher=marillion.com |date=19 juni 1997 |accessdate= 31. juli 2012 }}</ref><ref name=autogenerated2>{{cite web|url=http://www.marillion.com/music/albums/radiation.htm |title=MUSIC – Diskografi – Radiation |publisher=marillion.com |date=15 oktober 1998 |accessdate= 31. juli 2012 }}</ref> I Nyar tid har stilen deira vorte samanlikna med [[Radiohead]], [[Massive Attack]], [[Keane]], [[Crowded House]], [[The Blue Nile]] og [[Talk Talk]], sjølv om dei ikkje konsistent kan samanliknast med nokre av desse artistane. Marillion var eit av dei første større banda i musikkindustrien<ref name="autogenerated1">{{cite web|author=Big George Webley |url=http://www.soundonsound.com/sos/sep03/articles/marillion.htm |title=Sound On Sound |publisher=Sound On Sound. |accessdate= 31. juli 2012 }}</ref> som såg potensialet i ha kontakt med tilhengjarane sine via Internett, noko dei byrja med kring 1996.<ref>{{cite web|url=http://www.resolutionmag.com/pdfs/BUSINESS/SELFRE~1.PDF |title=Web Cottage Industry |format=PDF |accessdate= 31. juli 2012 }}</ref> Bandet er òg kjend for å ha ein særs dedisert tilhengjarskare<ref name="autogenerated1" /> (som ofte kallar seg sjølv 'Freaks'), noko som dels kjem av det tette bandet mellom gruppa og tilhengjarane på nettsida deira.<ref>{{cite web|url=http://www.marillionweekend.com |title=weekend Marillion convention website |publisher=Marillionweekend.com |accessdate= 31. juli 2012 }}</ref>. ==Historie== ===Fish-perioden=== Marillion vart starta i 1979 som ''Silmarillion'', etter [[J. R. R. Tolkien|J.R.R. Tolkien]]-boka ''[[Silmarillion]]'', av Mick Pointer, Steve Rothery og andre. Dei spelte den første konserten sin i [[Berkhamsted]] Civic Centre i [[Hertfordshire]] den 1. mars 1980.<ref>{{cite book|title=Market Square Heroes – The Authorised Story of Marillion|author=Mick Wall|publisher=Sidgwick & Jackson Ltd|year=1987|ISBN=978-0-283-99426-5|page=28|authorlink=Mick Wall}}</ref> Bandnamnet vart korta ned til ''Marillion'' i 1981<ref>{{cite web|url=http://www.progfreaks.com/Marillion/Biography/Chapter1.htm |archiveurl=http://web.archive.org/web/20080604002321/http://www.progfreaks.com/Marillion/Biography/Chapter1.htm|title=Chapter 1 – Writing Down The Script| author=Marcelo Silveyra| publisher=ProgFreaks.com|work=Season's End – The True Marillion Story| year=2002| archivedate=4 juni 2008}}</ref> og samstundes kom Fish og bassist Diz Minnett med i bandet etter ei prøvespeling i Leyland Farm Studios i Buckinghamshire den 2. januar 1981. Rothery og klaverspelar Brian Jelliman utgjorde resten av den første besetninga. Den første konserten deira vart spelt i Red Lion Pub i [[Bicester]] i [[Oxfordshire]], den 14. mars 1981. Mot slutten av 1981 hadde Kelly erstatta Jelliman, medan Trewavas hadde erstatta Minnett i 1982. Den første innspelinga til Marillion var eit demo-lydband spelt inn av Les Payne i juli 1981 med tidlege versjonar av «He Knows You Know», «Garden Party» og «Charting the Single» med ein stil som reflekterte påverknadskjeldene til bandet, som [[Queen]], tidleg [[Genesis]], [[Pink Floyd]], [[Van der Graaf Generator]], [[Rush]] og [[bandet Yes|Yes]]. Etter å ha spelt på [[Friday Rock Show]] vart dei signert av [[EMI]]. Dei gav ut den første singelen sin, «[[Market Square Heroes]]», i 1982. Debutalbumet deira ''[[Script for a Jester's Tear]]'' kom ut året etter, i 1983. Under turneen etter albumet vart Mick Pointer sparka frå bandet. Det andre albumet ''[[Fugazi av Marillion|Fugazi]]'' bygde vidare på det første med eit meir elektronisk lydbilete. I november 1984 gav Marillion ut det første konsertalbumet sitt, ''[[Real to Reel av Marillion|Real to Reel]]''. Dette albumet nådde åttandeplassen på albumlista i Storbritannia. [[Fil:Marillion Fish OpenAir Mannheim Maimarktgelaende 1986 06 21.jpg|mini|Marillion med [[Fish]] (1986)]] Det tredje og bestseljande albumet deira var ''[[Misplaced Childhood]]''. Bandet gjekk bort frå stilen på dei førre albuma og lagde ein meir kommersiell stil. Den første singelen frå albumet, «[[Kayleigh]]», vart mykje spelt på britisk radio og nådde til slutt andreplassen på singellista i Storbritannia, medan albumet gjekk heilt til topps på albumlista. Albumet hamna på sjetteplass på lista til [[Kerrang!]] over årets album for 1985. «Kayleigh» gjekk òg opp til 74. plass på den amerikanske [[Billboard Hot 100]]-lista, den einaste gongen dei gjekk inn på denne lista. Det fjerde studioalbumet deira, ''[[Clutching at Straws]]'', heldt fram popstilen frå det førre albumet, men hadde òg mørkare element. Albumet selde godt og den første singelen frå albumet, «Incommunicado», nådde sjetteplassen i Storbritannia. Albumet hamna på sjetteplass på lista til [[Kerrang!]] over årets album for 1987. På grunn av dei omfattande turneane, som manageren deira tente langt betre på enn bandet sjølv, slutta Fish i bandet. Fish gav bandet eit ultimatum om å velje anten han sjølv eller manageren, og bandet valde då manageren. Fish har sidan starta ein solokarriere. Den siste konserten hans med bandet vart i [[Craigtoun Country Park]] den 23. juli 1988.<ref>{{cite web | url= http://www.the-company.com/tourhist/1988.htm | title= Tour history 1988}}</ref> ===Steve Hogarth-perioden=== Etter Fish forlet bandet, fann dei Steve Hogarth, tidlegare klaverspelar og stundom vokalist i [[The Europeans]]. Hogarth kom frå ein [[New Wave]]-bakgrunn i staden for progressiv rock og hadde faktisk aldri eigd eit Marillion-album før han vart med i bandet.<ref name=Ling2001>Dave Ling (May 2001) [http://www.daveling.co.uk/docmarillion.htm Interview with Steve Hogarth] ''Classic Rock Magazine''</ref> Det første albumet han medverka på var ''[[Seasons End av Marillion|Seaons End]]'', som bestod av songar som bandet alt hadde spelt inn demoversjonar av før Hogarth kom med i bandet. Han skreiv derimot tekstane til songane. Det andre albumet til Hogarth med bandet, ''[[Holidays In Eden]]'', var det første han skreiv i lag med heile bandet. Albumet var det mest popaktige bandet spelte inn<ref>{{cite web|url=http://www.marillion.com/music/albums/holidays.htm |title=MUSIC – Diskografi – Holidays in Eden |publisher=marillion.com |accessdate= 31. juli 2012 }}</ref>, men gjorde det likevel heller dårleg. ''Holidays in Eden'' vart følgd opp med ''[[Brave av Marillion|Brave]]'', eit mørkt og komplekst [[konseptalbum]]. Dette var det første av mange Marillion-album som vart produsert av [[Dave Meegan]]. Albumet fekk god kritikk, men selde dårleg. Det neste albumet, ''[[Afraid of Sunlight]]'', vart det siste albumet til bandet på EMI. Nok ein gong selde albumet dårleg, på grunn av dårleg marknadsføring. Det er likevel eit av dei mest kritikarroste albuma til bandet og var med på lista til ''[[musikkmagasinet Q|Q]]'' over dei 50 beste albuma i 1995.<ref>''Q'', februar 1996.</ref> Albumet vart følgd opp av ei rekkje album der Marillion prøvde å finne sin stad i musikkindustrien. ''[[This Strange Engine]]'' kom ut i 1997 med liten marknadsføring frå det nye selskapet deira [[Castle Records]], og bandet hadde ikkje råd til å turnere i USA. Dei amerikanske tilhengjarane klarte derimot å samle inn kring $60 000 på nettet for å få bandet over.<ref>{{cite web|url=http://www.marillion.com/press/anorak.htm |title=NEWS – Press Room – Anoraknophobia |publisher=marillion.com |accessdate= 31. juli 2012 }}</ref> På det tiande albumet til bandet, ''[[Radiation]]'', tok bandet ei ny retning, og tilhengjarane tok i mot det med blanda reaksjonar.<ref name=autogenerated2 /> ''[[marillion.com]]'' kom ut året etter og heldt fram i same retninga. Bandet var framleis misnøgd med handsaminga plateselskapet gav dei. Bandet valte så eit radikalt eksperiment og bad tilhengjarane om hjelp til å få midlar til innspelinga av det neste albumet med å bestille det på førehand, sjølv før innspelinga hadde starta. Resultatet var over 12 000 førehandsbesetillingar som gav bandet nok pengar til å spele inn og gje ut ''[[Anoraknophobia]]'' i 2001.<ref>{{cite web|url=http://www.marillion.com/music/albums/anorak.htm |title=MUSIC – Diskografi – Anoraknophobia |publisher=marillion.com |accessdate= 31. juli 2012 }}</ref> Bandet klarte så å få ein avtale med EMI for å distribuere albumet. Albumet vart ein suksess og bandet klarte å finansiere det neste albumet på eiga hand, men valte å igjen søke støtte hos tilhengjarane for å få midlar til å marknadsføre det nye albumet. Denne gongen kom det inn 18 000 førehandsbestillingar.<ref>{{cite web|url=http://www.marillion.com/music/albums/marbles.htm |title=MUSIC – Diskografi – Marbles |publisher=marillion.com |accessdate= 31. juli 2012 }}</ref> ''[[Marbles]]'' kom ut i 2004 med ein dobbel_CD som berre var tilgjengeleg på nettsida til Marillion - ein slags takk for hjelpa til dei over 18 000 tilhengjarane som førehandsbestilte. I tillegg vart namna til desse 18 000 trykte i plateomslaget. [[Fil:MarillionEmpik2007.jpg|mini|275px| Marillion in 2007, venstre til høgre: Steve Rothery, Steve Hogarth, Pete Trewavas (føre), Mark Kelly, Ian Mosley (bak)]] Bandet gav ut «[[You're Gone av Marillion|You're Gone]]» som den første singelen frå albumet, og denne nådde sjuandeplassen på singellista i Storbritannia, den første singelen deira på Topp 10 sidan «[[Incommunicado av Marillion|Incommunicado]]» i 1987. Den andre singelen frå albumet, «Don't Hurt Yourself», nådde 16. plass. I april 2007 kom det fjortande albumet til Marillion ut, ''[[Somewhere Else av Marillion|Somewhere Else]]'', og dette var det første albumet deira på 10 år som nådde Topp 30 på albumlista i Storbritannia. I juli 2008 starta bandet ein konkurranse for tilhengjarane om å lage ein musikkvideo for singelen «Whatever is Wrong with You»", og poste han på [[YouTube]]. Premien til vinnaren var £5 000.<ref>{{cite news |url=http://www.shropshirestar.com/latest/2008/11/12/marillion-bringing-happiness-to-jbs/ |title=Marillion bringing Happiness to JB’s |newspaper=[[Shropshire Star]] |date=12 november 2008}}</ref><ref>{{cite web |title=Marillion – Whatever is Wrong with You? – Video Contest |date=26 juli 2008|url=http://www.whateveriswrongwithyou.com |archiveurl=http://web.archive.org/web/20080726005757/http:www.whateveriswrongwithyou.com/ |archivedate=26 juli 2008}}</ref> ''[[Happiness Is the Road]]'' kom ut i oktober 2008. Albumet var det første som kunne lastast ned på førehand via P2P-nettverk frå bandet sjølv. Når ein prøvde å opne fila, fekk ein sjå ein video som forklarte kvifor bandet hadde gått denne vegen. Nedlastarane fekk så høve til å kjøpe albumet til ein brukar-definert pris eller velje å laste ned DRM-frie filer gratis, i byte mot epostadressa til brukaren. Bandet forklarte at dei ikkje støtta ulovleg nedlasting, men at dei forstod av musikken deira ville verte distribuert på denne måten uansett og ønskte å gjere det beste ut av situasjonen.<ref>Marillion Press Release (2008-09-11) [http://www.antimusic.com/news/08/sep/11Marillion_Use_P2P_for_Album_Release.shtml "Marillion Use P2P for Album Release]" ''Anti Music''</ref> 2. oktober 2009 gav bandet ut eit akustisk album med nye arrangement av tidlegare songar (utanom ein ny song). Albumet heitte ''[[Less Is More av Marillion|Less Is More]]''. I september 2012 kjem det syttande studioalbumet til bandet, kalla ''[[Sounds That Can't Be Made]]''. Delar av albumet vart spelt inn i Peter Gabriel sitt [[Real World Studios]] i 2011. ==Medlemmar == ;Noverande medlemmar *[[Steve Rothery]] – elektrisk gitar, akustisk gitar <small>(1979 til i dag)</small> *[[Mark Kelly]] – tangentinstrument, samplingar og effektar, korvokal, programmering <small>(1981 til i dag)</small> *[[Pete Trewavas]] – bassgitar, korvokal, gitar, samplingar og effektar <small>(1982 til i dag)</small> *[[Ian Mosley]] – trommer, perkusjon <small>(1984 til i dag)</small> *[[Steve Hogarth]] (aka "h") – solovokal, tekstar, tangentinstrument, gitar, perkusjon <small>(1989 til i dag)</small> ;Tidlegare medlemmar *[[Mick Pointer]] – trommer <small>(1979–1983)</small> *Brian Jelliman – tangentinstrument <small>(1979–1981)</small> *Doug 'Rastus' Irvine – bassgitar, solovokal <small>(1979–1980)</small> *[[Fish]] (Derek W. Dick) – solovokal, tekstar, perkusjon <small>(1981–1988)</small> *Diz Minnitt – bassgitar <small>(1981–1982)</small> *[[Andy Ward]] – trommer, perkusjon <small>(1983)</small> *John Marter (aka Martyr) – trommer <small>(1983)</small> *[[Jonathan Mover]] – trommer <small>(1983)</small> ==Diskografi== ===Studioalbum=== *''[[Script for a Jester's Tear]]'' (1983) *''[[Fugazi av Marillion|Fugazi]]'' (1984) *''[[Misplaced Childhood]]'' (1985) *''[[Clutching at Straws]]'' (1987) *''[[Seasons End]]'' (1989) *''[[Holidays in Eden]]'' (1991) *''[[Brave av Marillion|Brave]]'' (1994) *''[[Afraid of Sunlight]]'' (1995) *''[[This Strange Engine]]'' (1997) *''[[Radiation]]'' (1998) *''[[marillion.com]]'' (1999) *''[[Anoraknophobia]]'' (2001) *''[[Marbles]]'' (2004) *''[[Somewhere Else av Marillion|Somewhere Else]]'' (2007) *''[[Happiness Is the Road]]'' (2008) *''[[Less Is More av Marillion|Less Is More]]'' (2009) *''[[Sounds That Can't Be Made]]'' (2012) * ''Fuck Everyone and Run (F E A R)'' (2016) * ''With Friends from the Orchestra'' (2019) * ''An Hour Before It's Dark'' (2022) ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Marillion|Marillion]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 31. juli 2012.'' **''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene: {{refslutt}} {{fotnoteliste}} ==Bakgrunnsstoff== *[http://www.marillion.com/ Offisiell nettstad] *[http://www.billfrech.com/tourhistory/ The Story So Far... – Marillion si turnéhistorie] {{Marillion}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Britiske progrockband]] [[Kategori:Musikkgrupper skipa i 1979]] [[Kategori:Kunstrockgrupper]] qo9x0mo4cditx8q39py5t1eqkaujw06 0 227192 3395067 2839051 2022-07-21T17:53:49Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{geoboks|by |land = Tyrkia |regiontype = [[Regionar i Tyrkia|Region]] |region = Marmararegionen |distrikttype=[[Provinsar i Tyrkia|Provins]] |distrikt = [[provinsen Kocaeli|Kocaeli]] |kartposisjon =Tyrkia |kart = Turkey location map.svg |lat_d = 40 |lat_m = 47 |lat_NS = N |long_d = 29 |long_m = 32 |long_EW = E | folketal = 41643 | folketal_i_år = 2008 }} '''Dilovası''' er ein by og eit distrikt i [[provinsen Kocaeli]] i [[Marmararegionen]] i [[Tyrkia]]. Han var fram til 2008 ein del av distriktet [[Gebze]]. Byen har kring 40 000 innbyggjarar (2009). ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Dilovası|Dilovası]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 27. august 2012.'' {{refslutt}} == Bakgrunnsstoff == * [http://www.dilovasi.gov.tr/ Offisiell nettstad] {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Busetnader i provinsen Kocaeli]] [[Kategori:Byar i Tyrkia]] 3l03gcen9kjf87o9elns4h8q9d5pbcw 0 230253 3395072 3379131 2022-07-21T18:00:12Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{infoboks musikkartist |namn = Nick D'Virgilio |bilete = NickD-07.jpg |bilettekst = Nick D'Virgilio på scenen med Spock's Beard ved BB Kings i New York City i 2007 |bakgrunn = soloartist |verkeleg namn = Nicholas D'Virgilio |fødd = {{fødselsdato og alder|mf=yes|1968|11|12}} |fødestad = |origin = [[Whittier i California]] |instrument = [[Trommer]], [[synging|vokal]], [[klaverinstrument]], [[gitar]], [[trompet]], [[bassgitar]] |aktive år = 1992 til i dag |sjanger = [[Progressiv rock]] |occupation = [[Musikar]] |tilknytta_artistar = [[Spock's Beard]], [[Genesis]], [[Big Big Train]], [[Mystery]] |selskap = |website = http://www.ndvmusic.com/ |kjende instrument = }} '''Nick D'Virgilio''' er ein [[USA|amerikansk]] trommeslagar og multiinstrumentalist, ofte kalla berre NDV, og mest kjend som tidlegare medlem av progrockbandet [[Spock's Beard]].<ref>[http://www.ndvmusic.com/november-18-2011 Nick D'Virgilio leaves Spock's Beard,. november 18, 2011]</ref> Han var òg ein av to trommeslagar som erstatta [[Phil Collins]] i [[Genesis]] på albumet ''[[Calling All Stations]]'' i 1997. Han har spelt for mange andre artistar som [[Tears for Fears]] og [[Mystery]], og er offisielt medlem av [[Big Big Train]]. D'Virgilio var trommeslagar i Spock's Beard sidan tidleg i 1990-åra og han vart òg songaren i bandet i 2002 då [[Neal Morse]] forlét bandet. Han slutta sjølv i bandet i 2011. ==Diskografi== ===Soloalbum=== * ''Karma'' (2001) * ''Pieces'' (EP) (2011) ===Med Spock's Beard=== ====Studioalbum==== * ''[[The Light av Spock's Beard|The Light]]'' (1995) * ''[[Beware of Darkness]]'' (1996) * ''[[The Kindness of Strangers av Spock's Beard|The Kindness of Strangers]]'' (1998) * ''[[Day for Night av Spock's Beard|Day for Night]]'' (1999) * ''[[V av Spock's Beard|V]]'' (2000) * ''[[Snow av Spock's Beard|Snow]]'' (2002) * ''[[Feel Euphoria]]'' (2003) * ''[[Octane]]'' (2005) * ''[[Spock's Beard av Spock's Beard|Spock's Beard]]'' (2006) * ''[[X av Spock's Beard|X]]'' (2010) ===Med Genesis=== * ''[[Calling All Stations]]'' (1997) ===Med Mike Keneally Band=== * ''A Fair Forgery of Pink Floyd'' (2003) (''Astronomy Domine'') * ''Dog'' (2004) ===Med Big Big Train=== * ''[[The Difference Machine]]'' (2007) * ''[[The Underfall Yard]]'' (2009) * ''[[Far Skies Deep Time]]'' (2010) * ''[[English Electric av Big Big Train|English Electric]]'' (2012) ===Rewiring Genesis=== * ''[[A Tribute to the Lamb Lies Down on Broadway]]'' (2008) ===Med Mystery=== *''[[The World is a Game]]'' (2012) ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Nick D&#39;Virgilio|Nick D&#39;Virgilio]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 21. september 2012.'' **''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:'' {{refslutt}} {{fotnoteliste}} ==Bakgrunnsstoff== *[http://www.ndvmusic.com/ Offisiell nettstad] {{Genesis}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:USA-amerikanske trommeslagarar]] [[Kategori:Genesis-medlemmar]] [[Kategori:Folk frå California]] 131qv9xxw9qdgfi76iob1x2y9dvffr5 0 232010 3395045 3235641 2022-07-21T17:43:34Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{infoboks biografi}} [[Fil:NadelhornFromNE.JPG|mini|Nadelhorn, høgste fjelltoppen Andenmatten var med å fyrstebestige]] '''Franz Josef Andenmatten''', ({{levde|?|1823|?|1883|Andenmatten}}) var ein [[sveits]]isk fjellklatrarar og -førar. Han vart både fødd og døydde i [[Saas-Almagell]] i [[kanton]]en [[Valais|Wallis]]. Andenmatten hadde ry for å vere ein påliteleg fjellførar og samstundes rimeleg å leige. Han var kjend for å nytte seg av ei uvanleg stor isøks på fjellferdene sine. Dei britiske fjellklivarane [[Martin Conway]] og [[Leslie Stephen]] var mellom dei som nytta seg av tenestene hans. Han døydde etter å ha vorte forkjøla under ein tur mellom Saas og [[Zermatt]]. ===Fyrstebestigingar=== * [[Strahlhorn]] - 5. august 1854, samam med Christopher Smyth, Ulrich Lauener og Edmund J. Grenville * [[Lagginhorn]] - 26. august 1856, saman med Edward L. Ames og [[Johann Josef Imseng]] * [[Allalinhorn]] - 28. august 1856, saman med Edward L. Ames og Johann Josef Imseng * [[Nadelhorn]] - 16. september 1858, saman med Baptiste Epiney, Aloys Supersaxo og J. Zimmermann * [[Piz Bernina]], fyrstebestiging over søraustegga - 23. juni 1866, saman med [[Francis Fox Tuckett]], F.A.Y. Browne og [[Christian Almer]] ==Kelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:fr:Franz Andenmatten|Franz Andenmatten]]» frå {{Wikipedia-utgåve|fr}}, den 8. oktober 2012.'' {{refslutt}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Sveitsiske fjellklatrarar]] 2syezaasr0v0hv0ekjxfc4zoibr955u 0 235310 3395040 3381562 2022-07-21T17:35:06Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{geoboks|øy | name = Window Island | kartlokasjon = Antarktis | lat_d = 62 | lat_m = 33 | lat_s = 55.5 | lat_NS = S | long_d = 61 | long_m = 7 | long_s = 25.3 | long_EW = W | regiontype = Øygruppe | region = [[Sør-Shetlandsøyane]] | areal_eining = ha| areal = 23 | lengd = | breidde = | høgdenivå = 72 | folketal = 0 | land = Antarktis | fritype = Administrert under |fri = [[Antarktistraktaten]] }} '''Window Island''' er ei lita isfri øy utanfor nordkysten av [[Ray Promontory]] nordvest for [[Byers Peninsula]] på [[Livingston Island]] i [[Sør-Shetlandsøyane]] i [[Antarktis]]. Øya dekkjer eit areal på 23&nbsp;[[hektar]]<ref name=area>L.L. Ivanov. [http://apcbg.org/image023.jpg Antarctica: Livingston Island and Greenwich, Robert, Snow and Smith Islands.] Scale 1:120000 topographic map. Troyan: Manfred Wörner Foundation, 2009. ISBN 978-954-92032-6-4</ref> og har ei høgd på 72&nbsp;moh. Ho var kjend for selfangarar tidleg på 1800-talet som opererte frå Byers Peninsula. Øya vart kartlagd og namngjeven av kaptein [[George Powell]] på det britiske selfartøyet «Dove» som vitja Sør-Shetlandsøyane i 1820-22. [[Fil:Livingston-Island-Map-2010.jpg|mini|venstre|Topografisk kart over Livingston, Greenwich, Robert, Snow og Smith-øyane.]] Window Island ligg 3,32&nbsp;km aust-nordaust for [[Essex Point]], 1,79&nbsp;km nordaust for [[Voyteh Point]], 9,16&nbsp;km nordvest for [[Nedelya Point]] og 20,9&nbsp;km sørvest for [[Cape Shirreff]]. == Sjå òg == * [[Composite Antarctic Gazetteer]] * [[Antarktiske og subantarktiske øyar#Antarktiske øyar sør for 60 °S|Antarktiske øyar sør for 60 °S]] * [[Scientific Committee on Antarctic Research|SCAR]] * [[Kravområde i Antarktis]] ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Window Island|Window Island]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 3. november 2012.'' **''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:'' {{refslutt}} {{fotnoteliste}} == Bakgrunnsstoff == * [http://data.aad.gov.au/aadc/gaz/scar/ SCAR Composite Antarctic Gazetteer]. {{Sør-Shetlandsøyane}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Øyar ved Livingston Island]] 6nam5y32llk8a5l1omdzbqtrjpns8sa 0 243796 3395037 3341937 2022-07-21T17:26:04Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{taksoboksLua|taksonomi_WD=ja | bilete = Geospiza fuliginosa 976.jpg | bilettekst = [[Småjordsporv]], ''Geospiza fuliginosa''{{foto|Flickr-brukar: putneymark}} }} '''''Geospiza''''' er ei [[biologisk slekt]] av [[fuglar]] i [[tanagarfamilien]], Thraupidae. Alle [[art]]ar i slekta er [[endemisk]]e til [[Galápagosøyane]], og saman med tre tilhøyrande slekter, er dei kollektivt kjente som [[Darwins finkar]]. Sjølv i det siste, var dei klassifiserte i [[busksporvfamilien]], Emberizidae, men no har nyare studium vist at dei høyrer heime i tanagarfamilien. == Artslista == ''Geospiza'' darwinfinkar i rekkjefølgje etter [[IOC World Bird List]] V11.2, 2021,<ref name="ioc"/> med norske namn etter ''Norske navn på verdens fugler''.<ref name="nof2020"/> * [[Småjordsporv]], ''Geospiza fuliginosa'', Small Ground Finch, <small>Gould, 1837, (LC)</small> * [[Spissnebbjordsporv]], ''Geospiza difficilis'', Sharp-beaked Ground Finch, <small>Sharpe, 1888, (LC)</small> * [[Genovesajordsporv]], ''Geospiza acutirostris'', Genovesa Ground Finch, <small>Ridgway, 1894, (VU)</small> * [[Vampyrjordsporv]], ''Geospiza septentrionalis'', Vampire Ground Finch, <small>Rothschild & Hartert, E, 1899, (VU)</small> * [[Storkaktussporv]], ''Geospiza conirostris'', Espanola Cactus Finch, <small>Ridgway, 1890, (VU)</small> * [[Genovesakaktussporv]], ''Geospiza propinqua'', Genovesa Cactus Finch, <small>Ridgway, 1894, (VU)</small> * [[Storjordsporv]], ''Geospiza magnirostris'', Large Ground Finch, <small>Gould, 1837, (LC)</small> * [[Småkaktussporv]], ''Geospiza scandens'', Common Cactus Finch, <small>(Gould, 1837), (LC)</small> * [[Mellomjordsporv]], ''Geospiza fortis'', Medium Ground Finch, <small>Gould, 1837, (LC)</small> == Kjelder == {{refopning}} * ''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Geospiza|Geospiza]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 4. februar 2013.'' {{refslutt}} ;Referansar {{reflist|refs= <ref name="nof2020">{{Referanse:NorskeFuglenamn2020}}</ref> <ref name="ioc">Gill F, D Donsker & P Rasmussen (Eds). 2021. ''[https://www.worldbirdnames.org/new/ioc-lists/master-list-2/ IOC World Bird List (v11.2)]''. doi : 10.14344/IOC.ML.11.2 Henta 26. september 2021</ref> }} == Bakgrunnsstoff == {{commonskat}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Tanagarfamilien]] [[Kategori:Fuglar endemiske til Galápagosøyane]] [[Kategori:Fugleslekter]] gn4cvcggswl3i66zcl5026f0185fnkb 0 252213 3395071 3214794 2022-07-21T17:59:42Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{Infoboks skodespelar | namn = Amitabh Bachchan<br/> |fødenamn=[[devanagari]] अमिताभ बच्चन, uttalt [əmɪˈtaːbʱ ˈbəttʃən] | filnamn = BACHCHAN Amitabh 03-24x30-2009b.jpg | fødd = {{Fødselsdato og alder|1942|10|11}} | fødestad = [[Allahabad]] i [[Uttar Pradesh]] i {{flagg|Britisk India}} | yrke = Skodespelar | ektefelle = [[Jaya Bachchan]] | born = [[Abhishek Bachchan]] <br/>Shweta Bachchan-Nanda }} '''Amitabh Bachchan''' ({{fødd|11. oktober|1942|Bachchan}}) er ein [[India|indisk]] [[skodespelar]] som er blitt verdskjend gjennom opptredenar i over 180 [[hindi]]språklege [[film]]ar gjennom fire tiår. Bachchan har også produsert film, sunge filmmusikk og vore programleiar på fjernsyn. På 1980-talet var han ei kort tid politisk aktiv. Amitabh Bachchan er superstjerne i India, og er blant dei mest populære skodespelarane i [[Bollywood]]. Han har vunne ei rekkje prisar, mellom anna indiske [[National Film Award]] tre gonger og [[Filmfare Awards]] fjorten gonger. Han blei tildelt den nasjonale utmerkinga [[Padma Shri]] i 1984 og [[Padma Bhushan]] i 2001 for sine bidrag til indiske kulturliv. Bachchan starta filmkarrieren sin i 1969 som forteljarstemme i ''Bhuvan Shome'' og som skodespelar i ''Saat Hindustani''. Han vann sin første filmpris for rolla si i ''Anand'' (1971). Med hovudrolla som inspektør Vijay Khanna i ''Zanjeer'' (1973) grunnla han ryet sitt som filmstjerne og for rollefiguren «sint ung mann» som han spelte i fleire av filmane sine.<ref name=angryyoungman/> Han fekk sin første Filmfare-nominasjon for beste skodespelar for rolla i ''Zanjeer''. I 1975 spelte Bachchan i to viktige filmar i hindifilmhistorie: ''Deewaar'', regissert av [[Yash Chopra]], som gav han ein ny Filmfare-nominasjon, og ''Sholay'', den besttenande filmen i India det året.<ref name=boxoffice/> I begge filmane spelte han mot [[Shashi Kapoor]]. 1970-talet var ei stordomstid for Bachchan, medan filmar han spelte i på 1980-talet hadde mindre suksess. Han blei også råka av skader og sjukdom: I 1982 blei han livstruande skada under eit [[stunt]]opptak under innspelinga av filmen ''Coolie''. Året etter blei venstrehanda stygt skadd då ein kinaputt gjekk av i handa hans. Då han seinare fekk diagnosen [[myasthenia gravis]] bestemte han seg for å forlata skodespelaryrket.<ref name=helse/> 1992 til 1997 spelte han ikkje inn nokre filmar. I 1984 stilte han til parlamentsval ([[Lok Sabha]]) til støtte for [[Rajiv Gandhi]], ein god ven. Han blei vald inn med ein stor majoritet (68,2&nbsp;%), men trekte seg tilbake frå politikken etter tre år. Bachchan har seinare gjeve offentleg støtte til [[Samajwadi-partiet]] frå heimstaten Uttar Pradesh. Medan Bachchan hadde slutta som filmskodespelar, prøvde han seg i staden som produsent. I 1996 skipa han Amitabh Bachchan Corporation, Ltd. (A.B.C.L.). I løpet av få år hadde selskapet store tap, og var nær ved å gå [[konkurs]]. Bachchan arbeidde hardt for å betala kreditorane gjennom roller i film, reklame og som programleiar på fjernsyn, og hindra konkursen.<ref name=konkurs/> Amitabh Bachchan er kjend for sin djupe stemme. Han har vore forteljarstemme i fleire filmar, mellom anna i ''[[Shatranj Ke Khilari]]'' ('Sjakkspelarane', 1977) av den kjende regissøren [[Satyajit Ray]] og i hindiversjonen av ''[[Pingvinenes marsj]]'' (2005). I 2000 byrja Bachchan ein karriere som programleiar for den indiske versjonen av ''[[Vil du bli millionær?]]'', ''Kaun Banega Crorepati''.<ref name=crore/> Han har også opptredd i fleire filmar som seg sjølv. Bachchan har også vore med i filmar utanfor Bollywood, til dømes [[malayalam]]filmen ''Kandahar'' frå 2010 og Hollywood-filmen ''The Great Gatsby'' (forventa premiere mai 2013). Amitabh Bachchan er gift med skodespelaren Jaya Bachchan. Paret har to born saman, sonen [[Abhishek Bachchan]], som også er ein kjend skodespelar, og dottera Shweta Bachchan-Nanda, som har vore programleiar. ==Kjelder== {{refstart|liste= <ref name=angryyoungman>{{citation|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/1945451.stm |title=Film legend promotes Bollywood |publisher=BBC News |date=2002-04-23 |accessdate=2010-01-15}}</ref> <ref name=boxoffice>{{citation|title=Sholay |url=http://www.ibosnetwork.com/asp/filmbodetails.asp?id=Sholay |publisher=International Business Overview Standard |accessdate=2007-12-06}}</ref> <ref name=crore>{{citation|last=Saxena|first=Poonam|title=Five crore question: What makes KBC work?|url=http://www.hindustantimes.com/Entertainment/Television/Five-crore-question-What-makes-KBC-work/Article1-771297.aspx|work=Hindustan Times |accessdate=24. november 2011|date=19. november 2011}}</ref> <ref name=helse> {{citation|url=http://www.masala.com/7577-the-history-of-big-bs-ill-health |title=What exactly is wrong with Amitabh Bachchan? A flashback to recall what has happened since his 1982 accident...|first= Pranav|last= Mankermi}}</ref> <ref name=konkurs> {{citation|url=http://www.bemoneyaware.com/blog/amitabh-bachchan-from-bankruptcy-to-crorepati/|title=Amitabh Bachchan – from bankruptcy to crorepati}} </ref> }} {{refslutt}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Indiske skodespelarar]] [[Kategori:Folk frå Allahabad]] [[Kategori:Folk frå Uttar Pradesh]] im7bfjhk5be7v0ongg9piw4i86ptw4j 0 257941 3395063 2818120 2022-07-21T17:52:41Z Ranveig 39 /* Kjelder */rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki '''Idrottsföreningen Kamraterna Göteborg''' er ein fotballklubb i [[Göteborg]] i [[Sverige]]. Klubben vart skipa i 1904 og har for størstedelen av si tid spela i [[Allsvenskan]], den øvste divisjonen i Sverige. IFK, som klubben ofte vert kalla, har spela fast i Allsvensken, mykje lenger enn noko annan klubb. IFK Göteborg har vunne 18 seriemeisterskap, fem nasjonale cupmeisterskap, samt [[UEFA-cupen]] to gongar. IFK Göteborg er den fotballklubben i Sverige og Norden som har hausta dei største triumfane. Klubben vann UEFA-cupen i 1982 og 1987, einast [[Malmö FF]] har nådd ein finale i ei stor europeisk fotballturnering. IFK Göteborg spela i blå- og kvitstripete trøyer. Sidan 2009 har IFK spela heimekampane på det nyrenoverte stadion Gamla Ullevi. ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:IFK Göteborg|IFK Göteborg]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 20. mai 2013.'' {{refslutt}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Svenske fotballag]] [[Kategori:Skipingar i 1904]] [[Kategori:Idrett i Göteborg]] d2f34hi3sbsqk3cohcjk1wd35slzg9o 0 259471 3395070 2813151 2022-07-21T17:58:48Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{Infoboks musikkartist| |namn= Thorleifs |bilete= |biletstorleik= |bilettekst= |tidlegare namn= |alias= |land= {{Flaggikon|Sverige}} [[Sverige]] |aktive år= [[1962]]-[[2012]] |sjanger=[[Danseband]] |medlemmer= |selskap= |siste medlemmer= |tidlegare medlemmer= |internettside= }} '''Thorleifs''' var eit [[danseband]] frå [[Sverige]].<ref>[http://www.discogs.com/artist/794496-Thorleifs Discogs]</ref> == Diskografi == === Album (vinyl) === *''Kommer hem till dig'' (1973) *''En dag i juni'' (1974) *''Gråt inga tårar'' (1975) *''Skänk mig dina tankar'' (1976) *''Alltid tillsammans'' (1976) *''Thorleifs bästa 72-75'' (1977) *''Du bara du'' (1977) *''Kurragömma'' (1978) *''Sköt om dej'' (1979) *''12 Golden Hits'' (1979) *''När dina ögon ler'' (1980) *''Johnny Blue'' (1981) *''Aurora'' (1982) *''Till Folkets Park'' (1987) === Saxgodingar === *''Saxgodingar instrumentalt'' (1981) *''Saxgodingar 2'' (1983) *''Saxgodingar 3'' (1987) *''Historien Thorleifs saxgodingar'' (1996) *''Saxgodingar 4'' (1998) === Album (CD) === *''Stadens ende speleman'' (1988) *''Halva mitt hjärta'' (1989) *''Tillsammans'' (1991) *''Med dej vill jag leva'' (1992) *''Och du tände stjärnorna'' (1994) *''[[Historien Thorleifs]]'' (1995) *''På opfordring'' (1995) *''En liten ängel'' (1997) *''En lille engel'' (1997) *''En liten ängel - Live i Lillehammer'' (1997) *''Thorleifs Jul'' (1998) *''Thorleifs Karaoke'' (1998) *''På opfordring 2'' (1999) *''Ingen är som Du. ..'' (2000) *''Mit dir will ich leben'' (2002) *''Thorleifs Hit Collection'' (2002) === Singlar === *''Ra-ta-ta / Vårvinden'' (1970) *''Varför flyttar alla in till stan / Sommar vill vi ha'' (1971) *''I Mexicos land / Alla är små i vår värld'' (1971) *''Tom, Tom käre vän / Vad jag saknar dig'' (1971) *''Så minns jag / Alla gillar dig'' (1972) *''Ge mig svar / Nu är det som vanligt igen'' (1972) *''En dag i juni / En äkta rock'n roll'' (1973) *''Gråt inga tårar / Jag är så gla''' (1974) *''Skänk mig dina tankar / Lorna'' (1975) *''True love / Auld lang syne'' (1976) *''Gott Nytt År 1977'' (1976) *''Steammachine bump / Aquador'' (1977) *''Om du lämnar mig / Tonio'' (1977) *''God jul 1977 från Thorleifs / Silent Night / Broken Souvenirs'' (1977) *''Julsånger / Skateboard'' (1978) *''Ra ta ta / Vårvinden'' (1979) *''Julhälsning / Ta' det lungt med min kompis / Blue Christmas'' (1980) *''34:an / Ta´det lungt med min kompis'' (1980) *''Die fogelsong / Torlurfarnas julvisor'' (1981) *''Älska mig ikväll / Kan jag hjälpa att jag älskar dig ännu'' (1982) *''Du sköna jord/Swing'n Rock'' (1983) *''Ett paradis / A Morning at Cornwall'' (1988) *''Jul / A Morning at Cornwall'' (1989) *''Spar dina tårar / A morning at Cornwall'' (1989) *''Jag tror på dig / Simon & Garfunkel mix'' (1991) *''Då klappar hjärtan / Lite av din tid, lite av din kärlek / Ingen får mej att längta som du'' (1992) *''Jag vill ge dig en sång'' (1994) *''Och du tände stjärnorna'' (1994) *''Gråt inga tårar'' (Jubileum 1995) *''Med dig vil jeg leve / Fem røde roser till dej / Jag dansar med en ängel'' (Danmark 1995) *''Tre gringos / Hur är det möligt'' (1996) *''Græd ingen tårer'' (Danmark) *''En liten ängel'' (1997) *''Följ mej'' *''Hvem behøver guld og penge'' (Danmark) *''Ser du stjärnan i det blå'' *''Alle smukke glade dage'' (Danmark) *''Det halve af mit hjerte'' (Danmark) == Svensktoppen-hittar == *''I Mexicos land'' (1971) *''Gråt inga tårar'' (1975) *''Halva mitt hjärta'' (1989) *''Med dej vill jag leva'' (1993) *''Ingen får mig att längta som du'' (1993) *''Och du tände stjärnorna'' (1994) *''Du gav mig kärlek'' (1995) *''Flyg bort min fågel'' (1995) *''Tre Gringos'' (1996) *''En liten ängel'' (1996) *''Gröna blad'' (1997) *''Följ mej'' (1997) *''Älskar du mig än som förr'' (2000) *''Ingen är som du min kära'' (2001) *''Att glömma är inte så enkelt'' (2002) == Fotnotar == {{fotnoteliste}} ==Bakgrunnsstoff== * [http://www.thorleifs.se/ Thorleifs] {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Svenske danseband]] [[Kategori:Musikkgrupper skipa i 1962]] lhihjm8c0j3mer6ypajnzuzaz5fz8ts 0 262001 3395036 3379310 2022-07-21T17:25:40Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{Infoboks musikkalbum | tittel = 20 Golden Greats | format = Samlealbum | artist = [[Creedence Clearwater Revival]] | utgjeve = 1979 | innspeling = | sjanger = [[Rock]] | lengd = 68:31 | selskap = [[Fantasy Records]] }} '''''20 Golden Greats''''' var eit samlealbum med hittar av [[Creedence Clearwater Revival]] som kom ut på [[Fantasy Records]] i Australia i 1979. Albumet låg to veker på toppen av albumlista i Australia i 1980. ==Innhald== #«[[Proud Mary]]» – 3:08 #«[[Who'll Stop the Rain]]» – 2:28 #«Hey Tonight» – 2:42 #«[[Travelin' Band]]» – 2:09 #«[[Lookin' Out My Back Door]]» – 2:32 #«[[I Heard It Through the Grapevine]]» – 11:05 #«[[Ooby Dooby]]» – 2:07 #«[[Born on the Bayou]]» – 5:16 #«[[I Put a Spell on You]]» – 4:31 #«[[Sweet Hitch-Hiker]]» – 2:55 #«[[songen Green River|Green River]]» – 2:34 #«[[Bad Moon Rising]]» – 2:19 #«Lodi» – 3:11 #«[[Down on the Corner]]» – 2:44 #«[[Fortunate Son]]» – 2:19 #«Long as I Can See the Light» – 3:32 #«[[Run Through the Jungle]]» – 3:06 #«[[Up Around the Bend]]» – 2:40 #«[[Have You Ever Seen the Rain]]» – 2:39 #«[[Susie Q]]» – 4:34 ==Lister== {| class="wikitable" !År !Liste !Plassering |- |1980 |[[Kent Music Report|Australian Kent Music Report]] Albums Chart |1 |- |} ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:20 Golden Greats (Creedence Clearwater Revival album)|20 Golden Greats (Creedence Clearwater Revival album)]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 17. august 2013.'' **''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:'' {{refslutt}} {{fotnoteliste}} {{Creedence}} [[Kategori:Samlealbum frå 1979]] [[Kategori:Creedence Clearwater Revival-album]] [[Kategori:Album produserte av John Fogerty]] [[Kategori:Fantasy Records-album]] [[Kategori:Nummer-ein-album i Australia]] j6f8zg9k93bdk4brc2oonsxvarjvaw3 0 262634 3395075 3237460 2022-07-21T18:02:49Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{infoboks kunstnar |bilete=Sofonisba Anguissola 002.jpg|bilettekst=''Sjølvportrett'', 1554 }} '''Sofonisba Anguissola''' ({{levde|ca|1532|16. november|1625|Anguissola}}) var ein italiensk portrettmålar frå [[Cremona]]. Ho var den mest etterspurde kvinnelege målaren i samtida. I [[portrett]]a sine med dempa fargeskala var ho særleg påverka av [[Correggio]]. ==Liv og gjerning== [[Fil:Sofonisba Anguissola 001.jpg|mini|venstre|'Tre born med hund', ca. 1570-90]] Sofonisba Anguissola var dotter til adelsmannen Amilcare Anguissola. Borna hans fekk namn henta frå [[antikken]] og vart oppfostra i samsvar med [[humanisme|humanistiske]] [[Renessansen|renessanse]]-ideal. Både Sofonisba og systera Elena studerte hos målarane Bernardino Campi og Bernardino Gatti i Cremona. Sofonisba skal sjølv ha undervist den yngre systera Lucia, også ho kjend som ein gåverik målar. Anguissola reiste til [[Roma]] og møtte [[Michelangelo]], som omgåande såg talentet hennar. Vidare for ho til [[Milano]], der ho måla [[hertug]]en av [[Alba]]. I 1559 reiste ho til [[Madrid]] og det spanske kongehoffet, då ho hadde fått i oppdrag å måle den spanske kongen og familien hans. Samstundes skulle ho vere hoffdame for den pur unge spanske dronninga, Elizabeth of Valois, som var ein ivrig amatørmålar. Seinare vart Anguissola offisiell hoffmålar i Spania. Ho tilpassa då stilen sin til dei meir formelle krava for offisielle, spanske hoffportrett. I kontrakten hennar lova hoffet å skaffe henne ein standsmessig mann. Etter dronninga var død, hjelpte kongen til med å arrangere giftarmål med ein adelsmann, og Anguissola flytta til [[Palermo]] med sin [[Sicilia|sicilianske]] ektemann. Etter han var død, reiste ho tilbake til Spania. På reisa møtte ho Orazio Lomellini, gifta seg med han og slo seg ned i [[Genova]]. Ho dreiv der vidare verksemda som leiande portrettmålar. Jamnast laga Anguissola portrett av enkeltpersonar eller familiar, men seinare i livet måla ho også religiøse tema. Mange av dei religiøse bileta har gått tapt. Etter ein augesjukdom vart ho svært nærsynt, og tillegg plaga med [[revmatisme]]. Då synet svikta, var Anguissola ein rik mesen for målarkunst. Ho døydde i Palermo, i kring 93 år gammal. Livsverket hennar hadde ein varande innverknad for dei etterfylgjande generasjonane av målarar. Hennar store suksess opna vegen for fleire kvinner til å gjere levebrød av si målargjerning. Anguissola var ein av dei fyrste kvinnelege målarane med internasjonalt ry. ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:nb:Sofonisba Anguissola|Sofonisba Anguissola]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, den 1. september 2013.'' {{refslutt}} ==Bakgrunnsstoff== {{commonskat}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Italienske målarar]] [[Kategori:målarar frå 1500-talet]] gkeggt4hccep3q4omcma4itb5r2t82f 0 263760 3395076 3239068 2022-07-21T18:03:14Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{infoboks kunstnar |bilete=Gwen John - Self-Portrait.jpg |bilettekst=''Sjølvportrett'', 1902 }} '''Gwendolen Mary John''' ({{levde|22. juni|1876|18. september|1939|John}}) var ein [[Storbritannia|britisk]] målar, fødd i [[Haverfordwest]] i [[Wales]], som i størstedelen av livet måla i [[Frankrike]]. ==Liv og gjerning== Gwen John studerte i tre år på Slade School of Art i London, før ho i fire månader var i lære hos [[James Whistler]] i Paris. I 1899 reiste ho tilbake til London, men slo seg i 1904 for godt ned i Frankrike. Frå 1911 budde ho i [[Meudon]], ein forstad til Paris. Ho konverterte til [[katolisisme]]n i 1913: «Religionen min og kunsten min er livet mitt». [[Fil:Gwen John - The Convalescent.jpg|mini|venstre|'Rekonvalesenten', ca. 1923-24]] [[Fil:The Cat - Gwen John.jpg|mini|'Katt', 1904-08]] Arbeida hennar omfattar i hovudsak portrett av unge kvinner, mellom dei også av nonner. Nesten alle dei 158 kjende oljemåleria er i småformat, berre sjeldan over 60 centimeter i lengde eller høgde. Derimot finst det i tusental av teikningar og ei heil mengd akvarellar. Offentleg var Gwen John lite kjend i samtida, hennar einaste separatutstilling fann stad på New Chenil Galleries i London. Frå 1960-åra har verk av henne vorte synt fram på fleire store utstillingar. Ho døydde i [[Dieppe]], straks etter utbrotet av [[andre verdskrigen]]. ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:de:Gwen John|Gwen John]]» frå {{Wikipedia-utgåve|de}}, den 2. oktober 2013.'' {{refslutt}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Britiske målarar]] [[Kategori:Walisiske målarar]] [[Kategori:målarar frå 1800-talet]] [[Kategori:målarar frå 1900-talet]] nql3cqy89206xuq2kcx2w1new8x7hkb 0 264025 3395077 3237459 2022-07-21T18:03:34Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{infoboks biografi}} [[Fil:Lovis Corinth - Familie Rumpf - Google Art Project.jpg|mini|Familien Rumpf, 1901]] [[Fil:Lovis Corinth - Female Semi-Nude with Hat - Google Art Project.jpg|mini|''Halvnaken kvinne med hatt'', ca. 1910]] [[Fil:Lovis Corinth Ostern am Walchensee 1922.jpg|mini|''Påske ved Walchensee'', 1922]] '''Lovis Corinth''', opphavleg '''Franz Heinrich Louis Corinth''', ({{levde|21. juli|1858|17. juli|1925|Corinth}}) var ein [[Tyskland|tysk]] målar og [[grafikk|grafikar]] som i sine modne arbeid sameina [[ekspresjonisme]] og [[impresjonisme]]. ===Liv og gjerning=== Corinth var fødd i [[Gvardejsk|Tapiau]] i [[Aust-Preussen]]. Talentet hans for teikning førte til at han i 1880 kom inn på kunstakademiet i [[München]], med lærarar som var påverka av [[Barbizon-skulen]]. Corinth reiste seinare vidare til Paris og Académie Julian, der han studerte hos William-Adolphe Bouguereau. Dei tidlege måleria til Corinth vart skapte i ein [[naturalismen|naturalistisk]] stil, han interesserte seg lite for dei samtidige, impresjonistiske straumdraga. I 1891 returnerte han til kunstakademiet i München, men året etter gav han opp akademi-studiane. I staden slo han seg i lag med andre frie kunstnarar og danna ein eigen organisasjon i 1894, kalla Berlin Sezession. År 1900 flytta Corinth til [[Berlin]], der han hadde separatutstilling hos galleristen Paul Cassirer. 43 år gammal starta han ein teikne- og måleskule for kvinner i den tyske hovudstaden, og gifta seg med ein av dei første elevane sine. Corinth vart i 1911 råka av hjerneslag. Hjerneslaget delvis lamma han, men kona hans hjelpte han slik at han i løpet av eitt år trena seg opp til å måle med høgrehanda. Han var likevel ute av stand til å arbeide på same måten som før, noko som førte til at målestilen hans vart mjukare og meir fargerik. Han fekk mykje ros for desse nye måleria, både for portretta og landskapsbileta. Landskapsmåleriet fekk elles ein meir framskoten plass i produksjonen hans. Som svartkvit-kunstnar prøvde Corinth alle kjende grafiske teknikkar, med unnatak for akvatint. Han laga si første etsing i 1891 og første litografien i 1894. Av tresnitt finst einast 11, alle laga omkring 1919. Dei siste 15 leveåra laga han meir enn 900 grafiske arbeid, derimellom 60 sjølvportrett. I 1925 reiste Picabia til [[Nederland]] for å sjå nærare på verk av gamle hollandske meistermålarar På turen fekk han lungebetennelse og døydde i [[Zandvoort]]. == Bakgrunnsstoff == ==Kjelder== <div class="references-small"> *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Lovis Corinth|Lovis Corinth]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 13. oktober 2013.'' </div> {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Tyske målarar]] 24t3ab4iov0itojyhuvcym488976jp9 3395078 3395077 2022-07-21T18:05:02Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{infoboks kunstnar}} '''Lovis Corinth''', opphavleg '''Franz Heinrich Louis Corinth''', ({{levde|21. juli|1858|17. juli|1925|Corinth, Lovis}}) var ein [[Tyskland|tysk]] målar og [[grafikk|grafikar]] som i sine modne arbeid sameina [[ekspresjonisme]] og [[impresjonisme]]. ==Liv og gjerning== [[Fil:Lovis Corinth - Familie Rumpf - Google Art Project.jpg|mini|venstre|Familien Rumpf, 1901]] [[Fil:Lovis Corinth - Female Semi-Nude with Hat - Google Art Project.jpg|mini|venstre|''Halvnaken kvinne med hatt'', ca. 1910]] [[Fil:Lovis Corinth Ostern am Walchensee 1922.jpg|mini|''Påske ved Walchensee'', 1922]] Corinth var fødd i [[Gvardejsk|Tapiau]] i [[Aust-Preussen]]. Talentet hans for teikning førte til at han i 1880 kom inn på kunstakademiet i [[München]], med lærarar som var påverka av [[Barbizon-skulen]]. Corinth reiste seinare vidare til Paris og Académie Julian, der han studerte hos William-Adolphe Bouguereau. Dei tidlege måleria til Corinth vart skapte i ein [[naturalismen|naturalistisk]] stil, han interesserte seg lite for dei samtidige, impresjonistiske straumdraga. I 1891 returnerte han til kunstakademiet i München, men året etter gav han opp akademi-studiane. I staden slo han seg i lag med andre frie kunstnarar og danna ein eigen organisasjon i 1894, kalla Berlin Sezession. År 1900 flytta Corinth til [[Berlin]], der han hadde separatutstilling hos galleristen Paul Cassirer. 43 år gammal starta han ein teikne- og måleskule for kvinner i den tyske hovudstaden, og gifta seg med ein av dei første elevane sine. Corinth vart i 1911 råka av hjerneslag. Hjerneslaget delvis lamma han, men kona hans hjelpte han slik at han i løpet av eitt år trena seg opp til å måle med høgrehanda. Han var likevel ute av stand til å arbeide på same måten som før, noko som førte til at målestilen hans vart mjukare og meir fargerik. Han fekk mykje ros for desse nye måleria, både for portretta og landskapsbileta. Landskapsmåleriet fekk elles ein meir framskoten plass i produksjonen hans. Som svartkvit-kunstnar prøvde Corinth alle kjende grafiske teknikkar, med unnatak for akvatint. Han laga si første etsing i 1891 og første litografien i 1894. Av tresnitt finst einast 11, alle laga omkring 1919. Dei siste 15 leveåra laga han meir enn 900 grafiske arbeid, derimellom 60 sjølvportrett. I 1925 reiste Picabia til [[Nederland]] for å sjå nærare på verk av gamle hollandske meistermålarar På turen fekk han lungebetennelse og døydde i [[Zandvoort]]. ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Lovis Corinth|Lovis Corinth]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 13. oktober 2013.'' {{refslutt}} == Bakgrunnsstoff == {{commonskat}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Tyske målarar]] [[Kategori:Målarar frå 1800-talet]] [[Kategori:Målarar frå 1900-talet]] 14xhppim2vtsicsuhr0dytthge5ou5b 0 268287 3395061 3020768 2022-07-21T17:51:32Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{kursiv tittel}} {{Infoboks film | tittel = Tante Pose | opphavsland = Noreg | språk = [[Norsk]] | regissør = [[Leif Sinding]] | produsent =Gustav Martinsen | manus = [[Gabriel Scott]], Leif Sinding | musikk = [[Jolly Kramer-Johansen]] | foto = | klipp = | filmselskap = [[Merkur Film AS]] | utgjevingsår = [[1940]] | lengd = 92 | imdb_id = 0033134 }} '''''Tante Pose''''' er ein norsk filmkomedie frå [[1940]] regissert av [[Leif Sinding]] og produsert av [[Merkur Film AS]] ved Gustav Martinsen. Han byggjer på ei forteljing av [[Gabriel Scott]]. Filmen hade premiere 27. august 1940, og har sidan blitt send fleire gonger på norsk fjernsyn til [[jul]]. Han blei send på fjernsyn første gong i jula 1970.<ref>[http://helevg.teknograd.no/viewPage.php?part=&timestamp=30852000&page=21 VG - Radio og TV (24.12.1970, s. 21)]</ref> Musikken i filmen, mellom anna tittelsongen «Tante Pose», blei komponert av [[Jolly Kramer-Johansen]]. ==Handling== Filmen byrjar under [[julestri]]a i hushaldninga til [[sorenskrivar]] Nicolai Bals ([[Einar Vaage]]). Uventa melder systera hans, Blanca ([[Henny Skjønberg]]) med kallenamnet «Tante Pose», at ho vil koma på besøk. Tante Pose viser seg å vera ei gretten gamal [[peparmøy]] som ligg i konflikt med svigerfaren til sorenskrivaren og ungdommen i huset. ==Roller== *[[Henny Skjønberg]] - Blanca Bals, «Tante Pose» *[[Einar Vaage]]- sorenskrivar Nicolai Bals *[[Miriam Neels-Hansson]]- Rakel Bals, kona til sorenskrivaren *[[Thora Neels-Hansson]] ([[Nøste Schwab]])- Antoinette Bals, dotter *[[Eva Lunde]]- Ruth Bals, dotter *[[Ellen Nicola]] - Kirsten Bals, dotter *[[Sten Steenfeldt-Foss]]- Vesle-Thor Bals, son *[[Beth Birkedal]] - Sigrid Bals, dotter *[[Hans Bille]]- Oberst Hans Thue, far til Rakel *[[Ragna Breda]] - Marianne, hushalderske *[[Lizzie Prahl]] - Mademoiselle de Polignac, guvernanta til barna *[[Georg Richter]] - Fredrik Münster, stud. jur. *[[Knut Wigert]] - Paul Waage, stud. med. *[[Joachim Holst-Jensen]]- sakførar Plum *[[Tryggve Larssen]]- doktoren *[[Thorleif Mikkelsen]] - Ola husmann *[[Folkman Schaanning]] - prosten *[[Liv Uchermann Selmer]] - prostinna *[[Lars Nordrum]] - Olaf, sonen til prosten ==Høyrespelversjon== I 1939 produserte og sende [[NRK Radio]] ein tre timar lang [[høyrespel]]versjon dramatisert av [[Peter Lykke-Seest]]. [[Gunnar Neels-Hansson]] var instruktør. Denne blei send 1. nyttårsdag 1940.<ref>Aftenposten aften Radiobilag - 1 nyttårsdag (29.12.1939, s.4)</ref> ==Kjelder== {{Refstart}} *{{imdb tittel|tittel=Tante Pose|id=0033134}} ---- *''Denne artikkelen bygger på «[[:nb:Tante Pose|Tante Pose]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, den 27. desember 2013.'' {{refslutt}} ==Bakgrunnsstoff== *{{imdb tittel|tittel=Tante Pose|id=0033134}} *[http://www.filmarkivet.no/film/details.aspx?filmid=400334 Klipp av filmen ved Filmarkivet] {{kursiv tittel}} [[Kategori:Filmar frå 1940]] [[Kategori:Norske filmar frå 1940-åra]] [[Kategori:Norske filmkomediar]] [[Kategori:Julefilmar]] [[Kategori:Norskspråklege filmar]] [[Kategori:Norske filmar]] nsc57dd9j56t20r6yy4chib85cd4idx 0 281361 3395058 2841863 2022-07-21T17:50:00Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{geoboks|landsby |namn = |andre namn = فيروزه | kart = {{posisjonskart|Syria}} |kartposisjon = Syria | land = Syria |regiontype = [[Guvernement i Syria|Guvernement]] |region = [[Homs guvernement|Homs]] |distrikttype = [[Distrikt i Syria|Distrikt]] |distrikt = [[Homs-distriktet|Homs]] |kommunetype = [[Nahiyah]] |kommune = [[Homs]] |folketal_i_år = 2004 |folketal = 6456 |lat_d=34|lat_m=42|lat_s=08|lat_NS=N |long_d=36|long_m=45|long_s=32|long_EW=E |høgdenivå = 550 }} '''Fairouzeh''' ([[arabisk]]: فيروزه) er ein landsby nær byen Homs. Han ligg 5&nbsp;km søraust for Homs. På grunn av den urbane utviklinga i området vert Fairouzeh, som den nærliggande [[Zaydal]], i dag rekna som ein forstad til Homs. I 2004 hadde han eit folketal på6&nbsp;456.<ref name="CBS">[http://www.cbssyr.org/new%20web%20-åraite/General_census/census_2004/NH/TAB04-1-2004.htm Folketeljing 2004]. Syrisk statistisk sentralbyrå (CBS). Homs guvernement. {{språkikon|arabisk}}</ref> Innbyggjarane er hovudsakleg etniske [[assyrarar]].<ref>Smith, 1841, s. 175.</ref> == Etymologi == Opphavleg til namnet «Fairouzeh» er omdiskutert. Mange meiner at det kjem frå ordet ''fayruz'', som tyder «[[turkis]]» på [[syrisk]], ein dialekt av [[arameisk]] språk som framleis vert nytta av folk i kyrkja si. Den turkise fargen syner til grønfargen i det omliggande landskapet. Andre historikarar meiner at namnet kjem frå Gamletestamentet der det kan vere byen kalla «[[Berothah]]» ([[Samuelsbøkene|2. Samuelsboka]], 8:8). ==Gamle Fairouzeh== Dei fleste innbyggjarane i landsbyen var bønder. Dei fleste eigde nok land til å dyrke kveite, bygg, linser, oliventre og vindruer. Nesten alle familiane heldt sauer, geiter og høner. Dei opphavlege bøndene hadde òg hestar, eslar og kyr. Vatn fekk dei frå djupe brunnar (18 til 20 meter). Dei to mest kjende brunnane (Jub) var Jub Hamza og Jub Jaaber. Utan desse to brunnane hadde det ikkje vore mogeleg å leve i Fayruzah. Jub Hamza står framleis midt i landsbyen som eit monument for framtidige generasjonar. [[Fil:Dair Mar Elias.jpg|mini|St. Elias syrisk-ortodokse kyrkje]] ==Dagens Fairouzeh== Frå slutten av [[fyrste verdskrigen]] fram til etter 1960-åra, flytta mange innbyggjarar i Fayruzah til [[Sør-Amerika]] og [[USA]], der dei søkte betre levevilkår. I dag bur det samfunn med folk frå Fairouzeh i [[Los Angeles]], [[Detroit]], [[Jacksonville]] og [[Miami]]. ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Fairouzeh|Fairouzeh]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 5. juli 2014.'' **''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:'' *{{cite book|first1=Eli|last1=Smith|first2=Edward|last2=Robinson|title=Biblical Researches in Palestine, Mount Sinai and Arabia Petraea: A Journal of Travels in the Year 1838|url=http://books.google.com/books?id=Vt0uAAAAQAAJ&dq=d'Helfaya&source=gbs_navlinks_s|publisher=Crocker and Brewster|volume=3|år=1841}} {{fotnoteliste}} {{refslutt}} ==Bakgrunnsstoff== * http://www.dorgalli.com * http://www.fayrozah-sy.net * http://www.fairouzah.com * http://www.fairoza4u.com {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Busetnader i Homs-distriktet]] [[Kategori:Assyriske busetnader]] [[Kategori:Landsbyar i Syria]] lkzfi31xwnbzzybx57syjm2p8z9mh4j 0 285485 3395046 3232927 2022-07-21T17:43:51Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{infoboks biografi | namn = Yannis Tsaroukhis | fødd = [[13. januar]] [[1910]] | fødestad = [[Piraeus]] i [[Hellas]] | død = {{dødsdato og alder|1989|7|20|1910|1|13}} | dødsstad = [[Aten]] i Hellas | yrke = målar }} '''Yannis Tsaroukhis''' ({{levde-lua|fødd 13. januar 1910, død 20. juli 1989}}) var ein [[Hellas|gresk]] [[målar]]. ==Biografi== Han var fødd i [[Pireus]] og studerte ved [[Kunstakademiet i Aten]] (1929–1935). Han gjekk i lære hos [[Photios Kontoglou]], som introduserte han for [[Austromarriket|bysantinsk]] [[ikonografi]]. I lag med [[Dimitris Pikionis]], Kontoglou og [[Angeliki Hatzimichali]] leia han rørsla som innførte greske tradisjonar i måling. Frå 1935 til 1936 vitja han [[Istanbul]], [[Paris]] og [[Italia]]. Han kom i kontakt med [[renessansekunst]] og [[impresjonisme]]. Han oppdaga verka til [[Theophilos Hatzimihail]] og møtte kunstnarar som [[Henri Matisse]] og [[Alberto Giacometti]]. Han kom attende til Hellas i 1936 og to år seinare sette han opp den første personlege kunstutstillinga si i Aten. Han kjempa seinare i [[den gresk-italienske krigen]] i 1940. I 1949 oppretta han og andre kunstnarar, som [[Nikos Hadjikyriakos-Ghikas]], [[Yannis Moralis]], [[Nikos Nikolaou]], [[Nikos Engonopoulos]] og [[Panayiotis Tetsis]], kunstgruppa «Armos». I 1951 heldt han utstillingar i [[Paris]] og [[London]]. Han flytta til Paris i 1967. Han døydde i Aten i 1989. ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Yannis Tsaroukhis|Yannis Tsaroukhis]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 4. september 2014.'' **''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:'' * Den greske Wikipedia-artikkelen {{fotnoteliste}} {{refslutt}} ==Bakgrunnsstoff== *[http://www.tsarouchis.gr Tsaroukhis Foundation] {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Folk frå Pireus]] [[Kategori:Greske målarar]] [[Kategori:Målarar frå 1900-talet]] 8wjlg2z3m3yi6inkpt1gkowkef8xo92 0 292021 3395060 3194442 2022-07-21T17:51:12Z Ranveig 39 /* Kjelder */rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki '''Den thailandske hæren''' ([[thai]] กองทัพบกไทย, ''Kongthap Bok Thai'') er [[hær]]en i [[Thailand]] og den eldste og største greina av [[det thailandske forsvaret]]. Hærsjefen er [[Apirat Kongsompong]].<ref>{{kjelde www|url=https://www.bangkokpost.com/thailand/general/1724391/army-chief-ridicules-claim-thailand-behind-chemical-attack-in-japan |tittel=Army chief ridicules claim Thailand behind chemical attack in Japan|avis= [[Bangkok Post]]|vitja=2019-08-04}}</ref> ==Historie== Hæren blei skipa i 1874, dels som svar på nye trugsmål som følgje av Bowring-traktaten med Storbritannia. Traktaten frå 1855 opna opp landet for [[internasjonal handel]]. Hæren har tradisjonelt hatt stor politisk makt i Thailand. Offiserar frå hæren har utført [[statskupp]] i 1957, 1959, 1976 og 2006. 22. mai 2014 avsette hæren styresmaktene i Thailand og innsette offiserar i [[Ratthasapha|nasjonalforsamlinga]]. 21. august valde denne forsamlinga hærleiaren [[Prayuth Chan-ocha]] til ny [[statsminister]]. Generalen hadde sagt at det skulle haldast nasjonale val etter politiske reformer som kom til å ta minst eitt år å fullføra.<ref name="ThailandPM">{{cite news|title=Thailand's Junta Chief Chosen as Prime Minister|url=http://www.voanews.com/content/thai-coup-leader-nominated-prime-minister/2422964.html|date=21 August 2014|accessdate=23. september 2014|publisher=[[Voice of America]]}}</ref> ==Kjelder== {{refstart}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Royal Thai Army|Royal Thai Army]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 31. desember 2014.'' {{refslutt}} {{spire|militær|samfunn|Thailand}} {{autoritetsdata}} [[Kategori:Thailandsk historie|Hæren]] [[Kategori:Thailandsk samfunn|Hæren]] [[Kategori:Hærar etter land|Thailand]] [[Kategori:Thailandsk militærhistorie]] [[Kategori:Det thailandske forsvaret]] 1nag4elkodustltqdkue7tiihs8slcr 0 306049 3395066 3373845 2022-07-21T17:53:34Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{geoboks|kommune|land=Dei palestinske territoria| |namn=Kufeirit |andre namn=كفيرت |lat_d=32|lat_m=26|lat_s=38.34|lat_NS=N |long_d=35|long_m=12|long_s = 11.28|long_EW=E |regiontype = Guvernement | region = Jenin guvernement |folketal=2446 |folketal_i_år=2006 |kartposisjon = Palestina | kart = {{posisjonskart|Palestina}} }} '''Kufeirit ''' ([[arabisk]] كفيرت) er ein [[Dei palestinske territoria|palestinsk]] landsby på Vestbreidda, 16&nbsp;km vest for byen [[Jenin]] nord på [[Vestbreidda]]. I følgje [[Palestinsk statistisk sentralbyrå]] hadde byen eit folketal på 2&nbsp;446 innbyggjarar i 2006.<ref>[http://www.pcbs.gov.ps/Portals/_pcbs/populati/pop01.aspx Projected Mid -Year Population for Jenin guvernement by Locality 2004- 2006] [[Palestinsk statistisk sentralbyrå]]</ref> ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Kufeirit|Kufeirit]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 25. september 2015.'' **''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:'' {{fotnoteliste}} {{refslutt}} {{Jenin guvernement}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Landsbyar på Vestbreidda]] [[Kategori:Jenin guvernement]] 30qsxxpmcxv1llwe6ki2s99zi8n19dy 0 310113 3395057 2793288 2022-07-21T17:49:44Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki [[Fil:Håkon jarl.jpg|thumb|Håkon jarl den mektige. Teikning av av [[Christian Krohg]] til [[Heimskringla]] i 1899]] '''Vellekla'''<ref>[https://books.google.no/books?id=gmgAAAAAcAAJ&printsec=frontcover&dq=Axel+Olof+Freuenthal:+Einar+Sk%C3%A5laglams+Vellekla,&hl=no&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Axel%20Olof%20Freuenthal%3A%20Einar%20Sk%C3%A5laglams%20Vellekla%2C&f=false Einar Skålaglams Vellekla] av Axel Olof Freuenthalöf (Helsingfors 1865)</ref><ref>[http://www.nb.no/nbsok/nb/fe0486880391557543c92629d267c960?index=3#48 Edda- og skaldekvad] forarbeider til kommentar av [[Magnus Olsen]] (1962)</ref> er eit [[island]]sk [[skaldekvad]] – ei [[dråpa]] – dikta av [[skald]]en [[Einar Skålaglam]]<ref group="Note">Einar Helgason Skålaglam (norrønt: ''Einarr Helgason skálaglamm''), var ein islandsk skald som levde på slutten av 900-tallet. Han var ein av hirdskaldane hjå [[Håkon Sigurdsson Jarl]].</ref> , truleg gjort ferdig litt etter år [[986]]. Det er eit hyllingsdikt til ladejarlen [[Håkon Sigurdsson Jarl|Håkon Sigurdsson]] den mektige. Namnet Vellekla blir oftast tolka til å bety ''gull-mangel''. [[Versemål]]et i Vellekla er ''dróttkvætt''<ref>[https://snl.no/drottkv%C3%A6tt drottkvætt] STORE NORSKE LEKSIKON</ref>. Slik vi kjenner diktet i dag, er det ei samanstiling av vers som finst i [[Heimskringla]], [[Fagerskinna]], [[Den yngre Edda]] og [[Jomsvikingsoga]]. Truleg har diktet hatt deler som er komne bort. Dei første versa fortel om kampane Håkon jarl hadde mot [[Eirikssønene]], om korleis han tok hemn for drapet på faren og om korleis han fekk herredømmet over landet. Jarlen blir prisa fordi gudane har vendt attende til landet og det fred og gode år i riket: {| | : ''No ligg under jarlen'' : ''alt nordanfor Vika,'' : ''herredømet åt Håkon,'' : ''hærkjempa, vidt seg breier'' | : ''Nú liggr allt und jarli : ''(ímunborðs) fyr norðan : ''(veðrgœðis stendr víða) : ''Vík (Hôkunar ríki). | |} {| | : ''Ingen høgboren krigar '' : ''på jorda er fødd'' : ''som gjorde slik fred, '' : ''utanom Frode'' | : '' Engi varð á jǫrðu : '' ættum góðr nema Fróði : '' gæti-Njǫrðr, sás gerði, : '' geirbríkar, frið slíkan. | |} Vidare i [[Danevirke]]-bolken blir det fortalt om striden i Danmark, der Håkon fekk siger og jaga den tyske keisaren [[Otto II]] på flukt. Dei siste versa har motiv som tyder på at dei kan ha vore lagt til etter at Håkon jarl fekk siger i [[slaget i Hjørungavåg]] (Jomsvikingslaget). == Notar == <references group="Note"/> == Referansar == <references/> == Bakgrunnsstoff == * [https://nbl.snl.no/Einar_Helgason_Sk%C3%A5laglam Einar Skålaglam] NORSK BIOGRAFISK LEKSIKON * [http://www.abdn.ac.uk/skaldic/m.php?p=text&i=1181 Vellekla] av Einar Skålaglam (Skaldic Project) * [http://www.heimskringla.no/wiki/Vellekla_(Einarr_skálaglamm) Vellekla] på dansk, frå heimskringla.no * [http://www.hi.is/~eybjorn/ugm/skindex/eskal.html Einarr skálaglamm] Alle diktene til Einar med korte notiser om skalden på islandsk [[Kategori:Skaldekvad]] nj83g9lynlvtbzscx6yl1uh5tkr84k2 0 313179 3395079 3382775 2022-07-21T18:06:58Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{infoboks musikkartist | namn = Stephen W Tayler | verkeleg namn = Stephen William Tayler | fødestad =Buckinghamshire i Storbritannia | fødd = 1953 | yrke = lydteknikar, miksar, produsent, musikar, komponist, digital artist | instrument = gitarar, klaverinstrument, treblåseinstrument, elektronikk | aktive år = 1974 til i dag | nettside = www.chimera-arts.com | bakgrunn=instrumentalist }} '''Stephen Tayler''' er ein lydteknikar, plateprodusent, musikar, låtskrivar og lyddesignar som har arbeidd for mange artistar, som [[Kate Bush]], [[Suzanne Vega]], [[Peter Gabriel]], [[Underworld]], [[Duncan Sheik]], [[Howard Jones]], [[Stevie Nicks]], [[Milla Jovovich]], [[musikkgruppa Rush|Rush]], [[Bob Geldof]], [[Rupert Hine]] og [[Tina Turner]]. Tayler har arbeidd tett med produsenten, filmskaparen og artisten [[Sadia Sadia]]. Etter å ha starta med analoge teknikkar på lydband, byrha han tidleg å ta i bruk syntetisk og digital teknologi. ===Karriere=== Tayler gjekk gradene i [[Trident Studios]] i London, frå å lage te til assisterande lydteknikar, og i løpet av to år vart han ein av lydteknikarane ved studioet. Her arbeide han på album med [[Tommy Bolin]],<ref>{{cite web |url=http://www.tbolin.com/history/private_eyes.html |title="Private Eyes» Tommy Bolin}}</ref> [[Bill Bruford]], [[musikkgruppa UK|UK]], [[Rod Argent]], [[Claude Francois]], [[Brand X]] og [[Peter Gabriel]] i tillegg til mange andre. Etter to år til hadde han blitt sjefslydteknikar ved Trident. Etter kvart som disco-bølgja velta over Europa, fann Tayler ut at det byrja å bli for keisamt, og han slutta for å søke etter nye utfordringar. Kort tid etter vart han introdusert for produsenten [[Rupert Hine]], som han stundom hadde arbeidd for ved Trident. I lag arbeidde dei på album for [[The Fixx]], [[Chris de Burgh]], [[musikkgruppa Saga|Saga]], [[Howard Jones]], [[Tina Turner]], [[Jonah Lewie]], [[Thompson Twins]], [[The Waterboys]], [[Underworld]] og [[Bob Geldof]]. Tayler arbeidde òg med [[The Lords of the New Church]], [[Jethro Tull]], [[Trooper]], [[Frozen Ghost]], [[David Wilcox]] med produsenten [[Sadia Sadia]], [[Honeymoon Suite]], [[The Proclaimers]], [[Judie Tzuke]] og [[musikkgruppa T'Pau|T’Pau]], og mange fleire. Tayler og Hine byrja å reise internasjonalt seint i 1980-åra og arbeidde med artistar som [[Stevie Nicks]] i USA og [[musikkgruppa Rush|Rush]] <ref>{{cite web |url= http://www.2112.net/powerwindows/main/PRESTOlyrics.htm |title=Rush «Presto"}}</ref> i Canada. I 1990 reiste han verda rundt i lag med Rupert Hine for [[BBC]]-produksjonen ''[[One World One Voice]]'' som gjorde innspelingar og filma over 400 musikarar. Ved å strekkje studioteknologien så langt som det var mogeleg på den tida, var Tayler med på å skape ein musikalsk collage for ein times TV-program, regissert av [[Kevin Godley]]. Artistane som var med på prosjektet var mellom andre [[Sting]], [[Lou Reed]], [[David A. Stewart|Dave Stewart]], [[Suzanne Vega]], [[Chrissie Hynde]], [[Joe Strummer]], [[The Kodo Drummers]], Leningrad symfoniorkester, [[Wayne Shorter]], [[Salif Keita]], [[Eddy Grant]] og mange fleire. I 1990-åra arbeidde Tayler som lydteknikar for [[Duncan Sheik]], [[Milla Jovovich]] og [[Katey Sagal]], og fortsette å arbeide med [[Bob Geldof]] <ref>{{cite web |url=http://www.discogs.com/Bob-Geldof-The-Vegetarians-Of-Love/release/1350636 |title="The Vegetarians of Love» credits}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.discogs.com/Bob-Geldof-The-Happy-Club/release/838244 |title="The Happy Club» credits}}</ref> og [[musikkgruppa Rush|Rush]]<ref>{{cite web |url=http://www.2112.net/powerwindows/main/RTBlyrics.htm|title=Rush «Roll The Bones}}</ref> med fleire album for begge desse artistane. I 2000-åra fortsette Tayler å arbeide med Hine og Sadia Sadia. I 2010 miksa Tayler dei fleste songane for det første nye albumet til [[Kate Bush]] på seks år, ''[[Director's Cut av Kate Bush|Director's Cut]]'' og i 2011 miksa han heile albumet hennar, ''[[50 Words for Snow]]''.<ref>{{cite web |url=http://www.katebush.com/ |title=Kate Bush website}}</ref> ==Utvald diskografi== ===1970-åra=== {{Multicol}} *[[Tommy Bolin]] - ''[[Private Eyes av Tommy Bolin|Private Eyes]]'' album (1976) *[[musikkgruppa Gong|Gong]] - ''[[Gazeuse!]]'' album (1976) *[[Brand X]] - ''[[Moroccan Roll]]'' album (1976) *[[Bill Bruford]] - ''[[Feels Good to Me]]'' album (1976) *[[City Boy]] - «5.7.0.5.» singel (1977) *[[Claude Francois]] - ''Quelquefois'' - album (1977) *[[musikkgruppa UK|UK]] - ''[[U.K. av UK|UK]]'' album (1977) *[[musikkgruppa Voyage|Voyage]] - ''[[Voyage av Voyage|Voyage]]'' album (1977 {{Multicol-break}} *[[Bill Bruford]] - ''[[One of a Kind av Bill Bruford|One of a Kind]]'' album (1978) *[[Brand X]] - ''[[Masques av Brand X|Masques]]'' album (1978) *[[Peter Gabriel]] - ''[[Peter Gabriel (1978)|Peter Gabriel 2 (Scratch)]]'' albumspor (1978) *[[Rod Argent]] - ''Moving Home'' album (1978) *[[Stomu Yamashta]] - ''[[Go Too]]'' album (1978) *[[musikkgruppa Voyage|Voyage]] - ''[[Fly Away (Voyage album)|Fly Away]]'' album (1978) *[[Peter Gabriel]] - «I Don’t Remember» singel B-side (1979) {{Multicol-end}} ===1980-åra=== {{Multicol}} *[[Edward Reekers]] - ''The Last Forest'' album (1980) *[[Rupert Hine]] - ''[[Immunity av Rupert Hine|Immunity]]'' album (1981) *The Planets - «Intensive Care» - singel (1981) *[[The Fixx]] - ''[[Shuttered Room]]'' album (1981) *[[Jonah Lewie]] - ''Heart Skips Beat'' album (1981) *[[musikkgruppa Models|Models]] - ''[[Local and/or General]]'' album (1981) *[[musikkgruppa Caravan|Caravan]] - ''[[The Album av Caravan|The Album]]'' album (1981) *[[musikkgruppa Saga|Saga]] - ''[[Worlds Apart av Saga|Words Apart]]'' album (1981) *[[Chris de Burgh]] - ''[[The Getaway av Chris de Burgh|The Getaway]]'' album (1982) *[[Phil Collins]] - ''Live at Perkins Palace'' - concert video (1982) *[[The Waterboys]] - ''[[The Waterboys av The Waterboys|The Waterboys]]'' albumspor (1982) *[[Rupert Hine]] - ''[[Waving Not Drowning av Rupert Hine|Waving Not Drowning]]'' album (1983) *[[musikkgruppa Saga|Saga]] - ''[[Heads or Tales]]'' album (1983) *[[The Fixx]] - ''[[Reach the Beach]]'' album (1983) *The Little Heroes (australsk band) - ''Watch The World'' album (1983) *[[The Lords of the New Church]] - ''The Lords of the New Church'' album (1983) *[[The Waterboys]] - ''[[A Pagan Place]]'' albumspor (1984) *[[Chris de Burgh]] - ''[[Man on the Line]]'' album (1984) *[[Honeymoon Suite]] - ''[[Honeymoon Suite av Honeymoon Suite|Honeymoon Suite]]'' album (1984) *[[Howard Jones]] - ''[[Human's Lib|Human’s Lib]]'' album (1984) *[[The Lords of the New Church]] - ''Is Nothing Sacred?'' album (1984) *[[Tina Turner]] - ''[[Private Dancer]]'' albumspor (1984) *[[Howard Jones]] - ''[[The 12 Inch Album]]'' album (1985) *[[Rupert Hine]] - ''[[Wildest Wish to Fly]]'' album (1985) {{Multicol-break}} *[[The Fixx]] - ''[[Phantoms av The Fixx|Phantoms]]'' album (1985) *[[Bob Geldof]] - ''[[Deep in the Heart of Nowhere]]'' album (1986) *[[Howard Jones]] - ''[[Dream into Action]]'' album (1986) *[[Kate Bush]], [[Bob Geldof]] - ''The Secret Policeman’s Third Ball'' video sound mix (1986) *Martin Ansell - ''The Englishman Abroad'' - album (1986) *[[The Fixx]] - ''[[Walkabout av The Fixx|Walkabout]]'' album (1986) *[[Tina Turner]] - ''[[Break Every Rule]]'' albumspor (1986) *''[[filmen Better Off Dead|Better Off Dead]]'' - filmmusikk (1987) *[[David Wilcox]] - ''Breakfast at the Circus'' album (1987) *[[Eight Seconds]] - ''Almacantar'' album (1987) *[[Frozen Ghost]] - ''[[Frozen Ghost av Frozen Ghost|Frozen Ghost]]'' album (1987) *[[Jethro Tull]] - ''[[Crest of a Knave]]'' albumspor (1987) *[[Thompson Twins]] - ''[[Close to the Bone av Thompson Twins|Close to the Bone]]'' (1987) *[[Thinkman]] - ''The Formula'' album (1987) *Brian Spence - ''Reputation'' album (1987) *[[Frozen Ghost]] - ''[[Nice Place to Visit]]'' album (1988) *[[Honeymoon Suite]] - ''[[The Big Prize]]'' album (1988) *[[Judie Tzuke]] - ''[[Turning Stones]]'' album (1988) *[[Liz Larin|Rebel Heels]] - ''One by One by One'' album (1988) *[[musikkgruppa T'Pau|T’Pau]] - ''[[Rage av T'Pau|Rage]]'' album (1988) *[[Underworld]] - ''[[Underneath the Radar]]'' album (1988) *[[musikkgruppa Rush|Rush]] - ''[[Presto av Rush|Presto]]'' album (1989) *[[Stevie Nicks]] - ''[[The Other Side of the Mirror av Stevie Nicks|The Other Side of the Mirror]]'' album (1989) *[[Thinkman]] - ''Life is a Full Time Occupation'' album (1989) *[[Trooper]] - ''[[The Last of the Gypsies av Trooper|The Last of the Gypsies]]'' album (1989) {{Multicol-end}} ===1990-åra=== {{Multicol}} *[[Bob Geldof]] - ''[[Vegetarians of Love|The Vegetarians of Love]]'' album (1990) *Forskjellige artistar ([[Sting]], [[Lou Reed]], [[David A. Stewart|Dave Stewart]], [[Suzanne Vega]] etc.) - ''[[One World One Voice]]'' Album, TV (1990) *[[Guesch Patti]] - ''Nomades'' albumspor (1990) *[[Judie Tzuke]] - ''[[Left Hand Talking]]'' album (1990) *[[Nick Kamen]] - «[[I Promised Myself]]» singel (1990) *[[Thinkman]] - ''Hard Hat Zone'' album (1990) *[[musikkgruppa Bliss|Bliss]] - ''A Change in the Weather'' album (1991) *[[Frozen Ghost]] - ''[[Shake Your Spirit]]'' album (1991) *[[Remmy Ongala]] - ''Mambo'' album (1991) *[[musikkgruppa Rush|Rush]] - ''[[Roll the Bones]]'' album (1991) *[[The Fixx]] - ''[[Ink av The Fixx|Ink]]'' albumspor (1991) *[[Thomas Anders]] - ''[[Whispers av Thomas Anders|Whispers]]'' album (1991) *[[musikkgruppa Trooper|Trooper]] - ''[[Ten av Trooper|Ten]]'' album (1991) *Forskjellige artistar - ''A Week in the Real World - part 1''<ref>{{cite web |url=https://realworldrecords.com/release/59/a-week-in-the-real-world-part-1// |title=A Week in the Real World part 1}}</ref> albumspor (1991) *[[Bob Geldof]] - ''[[The Happy Club]]'' album (1992) *[[Chris de Burgh]] - ''[[Power of Ten av Chris de Burgh|Power of Ten]]'' album (1992) *Forskjellige artistar - ''A Week or Two in the Real World''<ref>{{cite web |url=https://realworldrecords.com/release/64/a-week-or-two-in-the-real-world/|title=A Week or Two in the Real World}}</ref> albumspor (1992) *[[David Wilcox]] - ''Collected Works'' albumspor (1993) *[[Katey Sagal]] - ''[[Well...]]'' album (1993) *[[Milla Jovovich]] - ''[[The Divine Comedy av Milla Jovovich|The Divine Comedy]]'' albumspor (1993) *Spin 1ne 2wo - ''Spin 1ne 2wo'' album (1993) *[[This Picture]] - ''City of Sin'' album (1993) *[[Renato Zero]] - ''L’Imperfetto'' album (1994) *[[musikkgruppa Ezio|Ezio]] - ''[[Black Boots on Latin Feet]]'' album (1994) *[[Les Negresses Vertes]] - ''Zig-Zague'' album (1994) *[[MichaelBall]] - ''One Careful Owner'' albumspor (1994) *[[Laura Pausini]] - «Solitudine» (English version) singel (1994) *[[Rupert Hine]] - ''[[The Deep End av Rupert Hine|The Deep End]]'' album (1994) *[[The Fixx]] - ''Missing Linxx'' albumspor (1994) *Touch! (fransk band) - ''Marche Avec Moi'' album (1994) *Vylinda - ''The Kiss'' album (1994) {{Multicol-break}} *[[Equa]] - ''Equa'' album (1995) *[[Howard Jones]] - ''[[Live Acoustic America]]'' album (1995) *[[Marian Gold]] - ''[[United av Marian Gold|United]]'' album (1995) *Noa ([[Achinoam Nini]]) - ''Calling'' album (1995) *[[Massimo Di Cataldo]] - ''Siamo Nati Liberi'' album (1995) *Celtus - ''Moonchild'' album (1996) *[[Claudio Baglioni]] - ''Attori e Spettatore'' triple album and concert video (1996) *[[Duncan Sheik]] - ''[[Duncan Sheik av Duncan Sheik|Duncan Sheik]]'' album (1996) *[[Justin Hayward]] - ''[[The View from the Hill av Justin Hayward|The View from the Hill]]'' album (1996) *United Against Racism - «R.E.S.P.E.C.T.» singel (1996) *Massimo Di Cataldo - ''Anime'' album (1996) *[[Anna Oxa]] - «Storie» singel (1997) *[[Eric Serra]] ''[[The Fifth Element]]'' - filmmusikk (1997) *[[Eric Serra]] ''R.X.R.A.'' album (1997) *[[Howard Jones]] - ''[[Angels & Lovers|Angels and Lovers]]'' albumspor (1997) *Mario Lavezzi - ''Voci e Chittara'' album (1997) *Massimo Di Cataldo - ''Crescendo'' album (1997) *Paola e Chiara - ''Ci Chiamano Bambine'' album (1997) *[[The Fixx]] - ''[[Happy Landings and Lost Tracks]]'' tracks (1997) *Phil Palmer Project - ''Trei Uomini e Una Gamba'' score, album (1997) *[[Anna Oxa]] - ''Senza Pieta'' album (1998) *[[Claudio Baglioni]] - ''A-Live at Olympic Stadium'' double album (1998) *[[Justin Hayward]] - ''[[Live in San Juan Capistrano]]'' concert video and album (1998) *[[Khadja Nin]] - ''Ya'' album (1998) *Rat Bat Blue - ''Greatest Hits Volume 1 - The Hungry Years'' album (1998) *[[Renato Zero]] - ''Amore Doppo Amore'' album (1998) *[[The Moody Blues]] - ''[[Strange Times av The Moody Blues|Strange Times]]'' albumspor (1999) *[[Howard Jones]] og [[Duncan Sheik]] - «Someone You Need» singel (1999) *[[Howard Jones]] - ''[[Perform.00|Pafawm]]'' album (1999) *[[Claudio Baglioni]] - ''Viaggaitore'' albumspor (1999) *[[Renato Zero]] - ''Tour Doppo Tour'' concert video and album (1999) {{Multicol-end}} ===2000 til i dag=== {{Multicol}} *[[Howard Jones]] - ''[[Perform.00|Perform 2000]]'' album (2000) *[[Nadiya]] - «J’ai Confiance en Toi» singel (2000) *[[Equa]] - ''Bimboland Soundtrack'' movie tracks, albumspor (2000) *[[songaren Ron|Ron]] - ''Ron 1970-2000'' album (2000) *[[Suzanne Vega]] - ''[[Songs in Red and Gray]]'' album (2001) *[[Renato Zero]] - '' La Curva Dell’Angelo'' album (2001) *[[Nadiya]] - ''[[Changer les Choses]]'' album (2001) *[[songaren Ron|Ron]] - ''Cuori di Vetro'' album (2001) *[[Martin Grech]] - ''[[Open Heart Zoo]]'' album (2002) *Massimo Di Cataldo - ''Veramente'' album (2002) *[[Teitur]] - ''[[Poetry & Aeroplanes|Poetry and Aeroplanes]]'' album (2003) *[[Howard Jones]] - ''Live Salt Lake City'' concert DVD (2003) *[[Renato Zero]] - ''Figli de Sogno Live 2004'' concert DVD and album (2004) *[[Howard Jones]] - ''20th Anniversary Concert'' <ref>{{cite web |url=http://www.imdb.com/title/tt0907854/ |title=Howard Jones 20th Anniversary Show: Shepherds Bush}}</ref> concert DVD (2005) *[[Renato Zero]] - ''Il Dono'' album (2005) *[[Renato Zero]] - ''Zeromovimento'' concert DVD and album (2006) *[[Howard Jones]] - ''[[Revolution Remixed & Surrounded|Revolution:Remixed and surrounded]]'' remix DVD (2006) {{Multicol-break}} *[[Nominjin]] - ''untitled'' album (2007) *Walk on Water - ''Pets'' album (2008) *The Lost T-shirts of Atlantis - ''The Day is Yours'' album (2008) *[[Equa]] - ''[[The Noon Gun]], Original Soundtrack'' album (2008) *[[Clark Datchler]] - ''Tomorrow'' album (2008) *[[Howard Jones]] - ''25th Anniversary Concert'' concert triple CD (2008) *[[Clark Datchler]] - ''Fishing for Souls'' album (2010) *Mattia de Luca - ''Dreamers'' album (2010) *[[Kate Bush]] - [[Director's Cut av Kate Bush|''Director's Cut'']] albumspor (2011) *[[Kate Bush]] - ''[[50 Words for Snow]]'' album (2011) *[[The Fixx]] - ''[[Beautiful Friction]]'' album (2012) *[[Kate Bush]] - ''[[Running Up That Hill]]'' (A Deal With God) Remix (2012) *Stephen W Tayler - ''Ostinato'' album (2012) *[[Johnny Hates Jazz]] - ''Magnetized'' album (2013) *Jennifer Crook - ''Carnforth Station'' album (2014) *Forskjellige artistar - ''The Art of Peace - Songs for Tibet II'' album (2015) {{Multicol-end}} ==Kjelder== <div class="references-small"> *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Stephen W Tayler|Stephen W Tayler]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 22. april 2016.'' **''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:'' </div> {{fotnoteliste}} ==Bakgrunnsstoff== *[http://www.chimera-arts.com/homepage.html Chimera Arts] *[http://www.imdb.com/name/nm1656760/ IMDb om] Stephen W Tayler {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Britiske plateprodusentar]] [[Kategori:Britiske låtskrivarar]] [[Kategori:Elevar ved Royal College of Music]] [[Kategori:Folk frå Buckinghamshire]] 5vbtpevs9l7k4xqnpqyz6lq5hms9zjw 0 315143 3395062 3375360 2022-07-21T17:51:47Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{geoboks|distrikt |namn =Qishn-distriktet |other_name =قشن |andre namn = قاشن |kategori = [[Distrikt i Jemen|Distrikt]] |land = Jemen |regiontype =[[Guvernement i Jemen|Guvernement]] |region = [[Al Mahrah guvernement|Al Mahrah]] |folketal i år = 2003 |folketal = 11441 |tidssone = Jemen standardtid |utc_skilnad = +3 |lat_d=15|lat_m=30|lat_NS=N |long_d=51|long_m=35|long_EW=E |kartposisjon = Jemen | kart = {{posisjonskart|Jemen}} }} '''Qishn-distriktet''' er eit [[Distrikt i Jemen|distrikt]] i [[Al Mahrah guvernement]] i [[Jemen]]. I 2003 hadde distriktet eit folketal på 11&nbsp;441 innbyggjarar.<ref>{{cite web|url=http://www.statoids.com/yye.html|title=Districts of Yemen|publisher=Statoids|accessdate=29. mai 2016}}</ref> ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Qishn District|Qishn District]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 30. mai 2016.'' **''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:'' {{refslutt}} {{fotnoteliste}} {{Al Mahrah guvernement}} [[Kategori:Distrikt i Jemen]] [[Kategori:Al Mahrah guvernement]] aphgxgmzh322tn93caoa1k3wromniw0 0 316029 3395042 3376725 2022-07-21T17:42:14Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{om|landsbyen i Jemen|landsbyen i Iran|Khamr i Iran}} {{geoboks|landsby | namn = Khamr | land = Jemen | regiontype = [[Guvernement i Jemen|Guvernement]] | region = [[San‘a’ guvernement|San‘a’]] | folketal_i_år = | folketal = | tidssone = Jemen standardtid | utc_skilnad = +3 |kartposisjon = Jemen | kart = {{posisjonskart|Jemen}} |lat_d=15|lat_m=59|lat_NS=N |long_d=43|long_m=57|long_EW=E }} '''Khamr''' er ein landsby vest i det sentrale [[Jemen]]. Han ligg i [[San‘a’ guvernement]]. Khamr (خمر) er arabisk for «gjæra druesaft», eller vin frå druer. ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Khamr, Yemen|Khamr, Yemen]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 1. juni 2016.'' **''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:'' {{fotnoteliste}} {{refslutt}} ==Bakgrunnsstoff== *[http://www.tageo.com/index-e-ym-v-16.htm Byar og landsbyar i San‘a’ guvernement] {{Sana'a guvernement}} [[Kategori:Busetnader i Sana'a guvernement]] tul2c7ferosww3rx531ld4rw5r6539a 0 329514 3395080 3307672 2022-07-21T18:07:35Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{infoboks forfattar |verkeleg namn=Тарас Григорович Шевченко, Taras Hryhorovytsj Sjevtsjenko }} '''Taras Hryhorovytsj Sjevtsjenko''' (fødd {{JULGREGDATO|9|3|1814|Lenke="sann"}}, død {{JULGREGDATO|10|3|1861|Lenke="sann"}}) var ein [[Ukraina|ukrainsk]] [[diktar]], [[kunstnar]] og [[humanist]]. Mange reknar han som Ukraina sin nasjonalskald. == Biografi == [[Fil:1845 09 - Taras Shevchenko - Avtoportret -.jpg|mini|venstre|Sjølvportrett av Taras Sjevtsjenko frå 1845]] Sjevtsjenko var fødd i 1814 i ein [[liveigen]] familie i landsbyen [[Moryntsi]] i [[Tsjerkasy oblast]], sentralt i Ukraina. I 1816 flytta familien tilbake til faren sin heimstad Kyrylivka. Taras byrja å læra noko grammatikk hjå ein lokal geistleg (''[[dyak]]'') og å måla, med motiv som hestar og soldatar.<ref name="ReferenceA">Works in 10 volumes. Vol.3. 169-170; Vol.7. Book 2. 347</ref> Mora til Taras døydde i 1823.<ref name="Osnova 1862. Book 3. 5">"Osnova" 1862. Book 3. 5</ref><ref>Archives, fund 127, descr. 1012, case 1511, sheet 95</ref><ref name="Works in 10 volumes. Vol.2. 229">Works in 10 volumes. Vol.2. 229</ref> Faren gifta seg opp att med ei enkje, men døydde sjølv berre to år seinare.<ref name="Osnova 1862. Book 3. 5"/><ref>Works in 10 volumes. Vol.3. 170</ref><ref name="Works in 10 volumes. Vol.2. 229"/><ref name="EoU">{{cite web|url=http://www.encyclopediaofukraine.com/display.asp?AddButton=pages\S\H\ShevchenkoTaras.htm |title=Shevchenko, Taras |accessdate=March 22, 2007 |work=Encyclopedia of Ukraine |publisher= |pages= }}</ref><ref>"Osnova" 1862. Book 3. 6</ref><ref>Archives, fund 127, descr. 1013, case 164, sheet 798</ref> Taras var elleve. Taras hadde allereie reist med faren som omreisande handelsmann (tsjumak) i 1824. Dei hadde vitja [[Zvenyhorodka]], [[Uman i Ukraina|Uman]] og Jelisavetgrad (dagens [[Kropyvnytskyj]]).<ref>Works in 10 volumes. Vol.3. 129</ref> Som foreldrelaus tente han fleire stader, mellom anna hjå presten i Kyrylivka. I 1828 tente han hjå ein stormann i [[Vilsjana]], men hadde også høve til å ta målartimar. Då Taras Sjevtsjenko var 14 døydde eigaren av Kyrylivka, Vasiliy Engelgardt. Sonen Pavel Engelgardt arva han,<ref>Cherkasy Archives. fund 661. case 120. sheet 3-4</ref> og Sjevtsjenko blei tenar for ein ny herre. Ein kveld i desember 1829 tok Pavel Engelgardt han i å måla eit portrett av [[kosakk]]en [[Matvej Platov]]. Han slo til guten og gav ordre om at han skulle [[pryl]]ast med stokk.<ref>Works in 10 volumes. Vol.7. Book 2. 349</ref><ref name="Works in 10 volumes. Vol.5. 188">Works in 10 volumes. Vol.5. 188</ref> [[Fil:PVEngelgardt.jpg|mini|venstre|Pavel Engelgardt måla av Taras Sjevtsjenko.]] Frå hausten 1828 til 1831 var Sjevtsjenko med Engelgardt i Vilno ([[Vilnius]]). Få detaljar er kjend om opphaldet. I 1831 drog dei til [[St. Petersburg]]. Her sende Engelgardt Sjevtsjenko til målaren Vasiliij Sjiriajev for å få opplæring i målarkunst. På fritida si kunne Sjevtsjenko vitja Sommarhagen, der han avbilda statuane. Han var med på å måla for [[Bolsjojteateret]]<ref>Burachek, M. ''Great national artist''. Kharkiv: "Mystetsvo", 1939. page 13.</ref> og laga ein teikning til ei tevling ved [[Det russiske kunstakademiet]].<ref> "Collection of materials for the history of Imperial St Petersburg Academy of Arts for hundred years of its existence". Vol.2. Saint Petersburg, 1865. page 251 </ref><ref>Works in 10 volumes. Vol.2. Book 1. 6</ref> I 1833 måla Sjevtsjenko eit portrett av Engelgardt. Det var medan han var i St. Petersburg at Sjevtsjenko byrja skriva dikt.<ref name="Works in 10 volumes. Vol.5. 188"/><ref>Works in 10 volumes. Vol.1. 3-8</ref><ref name=vol7_book2>Works in 10 volumes. Vol.7. Book 2. 350, 353</ref> Gjennom den ukrainske kunstnaren [[Ivan Sosjenko]] blei han kjend med andre ukrainarar som [[Jevhen Hrebinka]] og [[Vasyl Hryhorovytsj]] og dei russiske målarane [[Aleksej Venetsianov]] og [[Karl Brjulov]]. Sistnemnde donerte sitt portrett av diktaren [[Vasilij Zjukovskij]] som pris i eit lotteri der inntektene blei brukte til å frikjøpa Sjevtsjenko frå liveigenskapet den 5. mai 1838.<ref name="EoU"/> Same året blei han teken inn ved det russiske kunstakademiet og studerte under Brjulov. I 1847 blei Sjevtsjenko arrestert i Kiev for å vera med i den [[slavofil]]e politiske rørsla «Kyrill-Metodius-brorskapen». Diktet hans ''Son'' ('Draum') vekte harme hjå tsarmakta, og han blei dømd til soldatteneste i [[Orenburg]]. Seinare blei han halden fanga i festningen [[Novopetrovsk]]. Først i 1857 blei han fri frå den brutale forvisinga, men helsa hans var då øydelagd. Han døydde fire år seinare, 47 år gammal. Sjevtsjenko blei gravlagd på ein ås ved elva [[Dnepr]] nær den ukrainske byen [[Kaniv]]. Åsen er blitt kjend som [[Tarasåsen]]. == Dikting == [[Fil:1844 - Wirszy T Shewczenka - Kobzar Hajdamaki Hamalija.pdf|mini|Illustrert diktsamling av Sjevtsjenko frå 1844.]] Diktinga til Sjevtsjenko spegler vanskane både i hans eige liv og i [[ukrainsk historie]], og er prega av human idealisme. Han skildrar idyllisk ukrainsk natur, det tapte frie [[kosakk]]livet og det sosiale elendet i samtida. Det største episke verket hans, ''Hajdamaki'' (1841), handlar om det kosakkiske bondeopprøret ved Dnepr i 1768. Sjevtsjenko er særleg kjend for sine poetiske forteljingar om ulykkelege kvinneskjebnar, ''Katerina og Najmytsjka'' ('Tenestejenta'), og for kunstnarisk omarbeidde folkeforteljingar som ''Rusalka'' («Elva») og ''Poppelen'' (med «Lenore»-motivet i ei anna form). ==Minnesmerke== [[Tarasåsen]] er blitt eit nasjonalt minnesmerke og nasjonalreservat i Ukraina. Det er reist ei bronsebyste i parken [[Østre Anlæg i København|Østre Anlæg]] i [[København]] til minne om diktaren, utført av Sergej Boguslavskij.<ref>[http://www.kk.dk/da/om-kommunen/nyhedsliste/2012/1-kvartal/mindesmaerke-for-ukraines-nationaldigter ''Mindesmærke for Ukraines nationaldigter''], kk.dk/da. Besøkt 18. febr. 2014</ref> == Kjelder== {{fotnoteliste}} {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:nb:Taras Sjevtsjenko|Taras Sjevtsjenko]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, og «[[:en:Taras Shevchenko|Taras Shevchenko]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}} den 15. januar 2017.'' {{refslutt}} == Bakgrunnsstoff== {{commonskat|Taras Shevchenko}} {{Wikiquote|Шевченко Тарас Григорович|Taras Shevchenko (Ukrainian)|uk}} * [http://polyhymnion.org/lit/shevchenko Engelske oversettelser av Sjevtsjenko] * [http://www.encyclopediaofukraine.com/pages/S/H/ShevchenkoTaras.htm Encyclopedia of Ukraine: Sjevtsjenko, Taras] * [http://www.infoukes.com/shevchenkomuseum/bio.htm Taras Shevchenko Museum of Canada] — Detaljert biografi * [http://www.chass.utoronto.ca/%7Etarn/courses/429-sp.html Selvportretter av Taras Sjevtsjenko] {{Autoritetsdata}} {{STANDARDSORTERING:Sjevtsjenko, Taras}} [[Kategori:Ukrainske forfattarar]] [[Kategori:Folk frå Tsjerkasy oblast]] [[Kategori:Fødde i 1814]] [[Kategori:Døde i 1861]] e0la03vihytus1n9wddknb9d5gdrm8a 0 335916 3395081 2956419 2022-07-21T18:08:21Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{Infoboks musikkartist| |namn=Ben Massarella |instrument=[[Trommer]], [[perkusjon]] |sjanger=[[rock]] }} '''Ben Massarella''' er ein [[USA|amerikansk]] [[tromme]]slagar og [[perkusjon]]ist. Han er mest kjend for arbeidet sitt med banda [[Califone]] og [[Red Red Meat]]. Han har òg jobba med [[oRSo]]. Massarella spela perkusjon på fire spor på albumet [[The Moon & Antarctica]] (2000) og på albumet [[Strangers to Ourselves]] (2015) av bandet [[Modest Mouse]], og var på turné med dei.<ref>Valania, Jonathan. [http://www.buzzfeed.com/jonathanvalania/modest-mouses-isaac-brock-wants-to-be-more-than-a-myth Modest Mouse’s Isaac Brock Wants To Be More Than A Myth]. (30. mars 2015). ''Buzzfeed''. Henta 19. mars 2016.</ref> ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Ben Massarella|Ben Massarella]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}} den 19. mars 2017.'' {{refslutt}} {{fotnoteliste}} {{spire}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:USA-amerikanske musikarar]] 7mrk0l5adq0hpoo9f9vy6uelf460zq8 0 340459 3395082 3378393 2022-07-21T18:09:34Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{infoboks musikkartist | namn = The Moonglows | bilete =The Moonglows 1956.jpg |bilettekst=The Moonglows i 1956 | bakgrunn = gruppe | land = [[Cleveland]], [[Ohio]], USA | sjanger = [[Rhythm and blues|R&B]],<ref name="Music">{{cite book | first= Paul | last= Du Noyer | year= 2003 | title= The Illustrated Encyclopedia of Music | edition= | publisher= Flame Tree Publishing | location= Fulham, London | isbn= 1-904041-96-5 | page= 181}}</ref> [[doo-wop]] | aktive år = 1953–1958; 1970-1972 | selskap = Champaign, [[Chance Records|Chance]], [[Chess Records|Chess]], [[RCA Records|RCA]] | tilknytta artistar = [[Alan Freed]] | tidlegare medlemmer = [[Harvey Fuqua]]<br/> Bobby Lester<br/> Pete Graves<br/> [[Prentiss Barnes]]<br/> Billy Johnson<br/> [[Marvin Gaye]]<br/> Danny Coggins }} '''The Moonglows''' var ei amerikansk [[Rhythm and blues|R&B]]-gruppe i 1950-åra. Songen deira «[[Sincerely]]» gjekk til topps på ''Billboard'' [[Hot R&B/Hip-Hop Songs|R&B-lista]] og 20. plassen på ''Billboard'' Juke Box chart. Dei vart innlemma i [[Rock and Roll Hall of Fame]] i 2000.<ref name="rock hall">{{cite web|url=http://rockhall.com/inductees/the-moonglows/|title=The Moonglows: Inducted in 2000|website=Rockhall.com|accessdate=3. juli 2017}}</ref> ==Medlemmar== *[[Harvey Fuqua]], vokal (1953–1958) *Bobby Lester, vokal (1953–1958) *Alexander «Pete» Walton (eller Graves), vokal (1953–1958) *[[Prentiss Barnes]], vokal (1953–1958) *Billy Johnson, gitar (1953–1958) *Danny Coogins, vokal (1953–1953) ==Singlar== {| class="wikitable" |- ! rowspan="2"| År ! rowspan="2"| Singel (A-side, B-side) <small>Begge sider frå same album, utanom der anna er indikert.</small> ! colspan="2"| Singellister ! rowspan="2"| Album |- ! style="width:45px;"|<small>[[Billboard Hot 100|US]]</small> ! style="width:45px;"|<small>US R&B</small> |- |1953 | «Just A Lonely Christmas» <small>med «Hey, Santa Claus»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | rowspan="4"|Ingen album |- |rowspan="4"|1954 |«Secret Love» <small>med «Real Gone Mama»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- |«I Was Wrong» <small>med «Ooo Rockin' Daddy»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- |«219 Train» <small>med «My Gal»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- |«[[Sincerely]]» <small>med «Tempting» (ingen album)</small> | style="text-align:center;"| 20 | style="text-align:center;"| 1 |''«Rock, Rock, Rock» soundtrack'' |- |rowspan="3"| 1955 |«Most Of All» <small>med «She's Gone» (ingen album)</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| 5 |''The Best Of Bobby Lester and The Moonglows'' |- |«Starlite» <small>med «In Love»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |rowspan="2"|Ingen album |- |«Lover, Love Me» <small>med «In My Diary» (frå ''The Best Of Bobby Lester and The Moonglows'')</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- | rowspan="4"| 1956 |«We Go Together» <small>med «Chickie Um Bah» (ingen album)</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| 9 |''The Best Of Bobby Lester and The Moonglows'' |- |«When I'm With You» / | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| 15 |''Look! It's The Moonglows'' |- |«See Saw» | style="text-align:center;"| 25 | style="text-align:center;"| 6 |rowspan=«2"|''"Rock, Rock, Rock» soundtrack'' |- |«Over and Over Again» <small>med «I Knew From The Start»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- |rowspan="3"| 1957 |«Don't Say Goodbye» <small>med «I'm Afraid The Masquerade Is Over» (ingen album)</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |rowspan="2"|''The Best Of Bobby Lester and The Moonglows'' |- |«[[Please Send Me Someone to Love]]» <small>med «Mr. Engineer (Bring Her Back To Me)» (ingen album)</small> | style="text-align:center;"| 73 | style="text-align:center;"| 5 |- |«The Beating Of My Heart» <small>med «Confess It To Your Heart»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |rowspan="3"|Ingen album |- |rowspan="3"| 1958 |«Here I Am» <small>med «Too Late»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- |«In the Middle of the Night» <small>med «Soda Pop»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- |«Ten Commandments of Love» <small>med «Mean Old Blues»</small> | style="text-align:center;"| 22 | style="text-align:center;"| 9 |''Look! It's The Moonglows'' |- |1959 |«Mama Loocie» <small>med «Unemployment»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |Ingen album |- | 1972 |«Sincerely» <small>med «I Was Wrong»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| 43 |''The Return Of The Moonglows'' |} ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:The Moonglows|The Moonglows]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 3. juli 2017.'' **''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:'' {{refslutt}} {{fotnoteliste}} ==Bakgrunnsstoff== * [http://www.vocalgroup.org/inductees/the_moonglows.html Vocal Group Hall of Fame om Moonglows] * [http://doowopy.de/02page/M/eMoonglows.html The Moonglows] * [http://www.rockabilly.nl/references/messages/moonglows.htm Rockabilly.NL om Moonglows] * {{Allmusic|class=artist|id=p24616}} {{Autoritetsdata}} {{DEFAULTSORT:Moonglows, The}} [[Kategori:Doo-wop-grupper]] [[Kategori:USA-amerikanske R&B-grupper]] [[Kategori:Rock and Roll Hall of Fame]] [[Kategori:Musikkgrupper skipa i 1953]] [[Kategori:Musikkgrupper oppløyste i 1958]] 56jm19ego3k2o2x0rw42wpcslirb3y5 0 340882 3395083 3380374 2022-07-21T18:12:13Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{infoboks musikkartist | namn = The Flamingos | bilete = | bilettekst = | bakgrunn = gruppe | land = [[Chicago]] | sjanger = [[Rhythm and blues]], [[doo-wop]] | aktive år = 1953 til i dag | selskap = [[Chance Records|Chance]], [[Parrot Records (blues label)|Parrot]],Checker [[London Records|London]], [[Decca Records|Decca]], [[End Records|End]], Ronze | nettstad = www.theflamingos.com | medlemmar = '''The Flamingos<ref name="tess2.uspto.gov">[http://tsdr.uspto.gov/#caseNumber=77569732&caseSearchType=US_APPLICATION&caseType=DEFAULT&searchType=statusSearch The USA Patent and Trademark Office, US Registration Number:3751169] </ref> med Terry Johnson''' [[Terry «Buzzy» Johnson]] Starling Newsome Stan Prinston Theresa Trigg - musikalsk leiar | tidlegare medlemmar = Ezikial Carey (avdød) Jacob Carey (avdød) [[Johnny Carter]] (avdød) [[Tommy Hunt]] Earl Lewis (avdød) Sollie McElroy (avdød) Nate Nelson (avdød) Paul Wilson (avdød) }} '''The Flamingos''' er ei [[doo-wop]]-gruppe frå [[USA]], som var mest populær siste halvdel av 1950-åra, og mest kjend for versjonen sin av «[[I Only Have Eyes for You]]» i 1959. ''Billboard'' skreiv: «Overalt hylla som ei av dei beste og mest innverknadsrike vokalgruppene i pophistoria. The Flamingos definerte doo-wop på sitt mest elegante og sofistikerte.»<ref>{{cite web|url=http://www.billboard.com/artist/407203/flamingos/biography |title=The Flamingos - Biography |publisher=Billboard |date= |accessdate=10. juli 2017}}</ref> Bandet vart innlemma i [[Rock and Roll Hall of Fame]].<ref>{{cite web|url=http://rockhall.com/inductees/the-flamingos/bio/ |title=The Flamingos Biography &#124; The Rock and Roll Hall of Fame and Museum |publisher=Rockhall.com |date=2013-04-15 |accessdate=10. juli 2017}}</ref> ==Singlar== {| class="wikitable" |- ! rowspan="2"| År ! rowspan="2"| Titlar (A-side, B-side) <small>Begge sider frå same albumet, med mindre anna er nemnt</small> ! colspan="2"| Lister ! rowspan="2"| Album |- ! style="width:45px;"|<small>[[Billboard Hot 100|US]]</small> ! style="width:45px;"|<small>US R&B</small> |- | rowspan="4"|1953 |«Someday, Someway» <small>b/w «If I Can't Have You»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left" rowspan="3"|''The Flamingos Meet The Moonglows (On The Dusty Road Of Hits)'' |- |«That's My Desire» <small>b/w «Hurry Home Baby» (ikkje på album)</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- |«Golden Teardrops» <small>b/w «Carried Away»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- |«Plan For Love» <small>b/w «You Ain't Ready»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left"|ikkje på album |- | rowspan="4"|1954 |«Cross Over The Bridge» <small>b/w «Listen To My Plea» (ikkje på album)</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left"|''The Flamingos Meet The Moonglows (On The Dusty Road Of Hits)'' |- |«Dream Of A Lifetime» <small>b/w «On My Merry Way»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left"|''Flamingos'' |- |«Jump Children» <small>b/w «Blues In A Letter»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left"|ikkje på album |- |«I Really Don't Want To Know» <small>b/w «Get With It» (ikkje på album)</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left"|''Flamingos''<small> (1976-utgåva)</small> |- | rowspan="3"|1955 |«I'm Yours» <small>b/w «Ko Ko Mo» (frå ''Flamingos'')</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left" rowspan="3"|ikkje på album |- |«When» <small>b/w «That's My Baby» (frå ''Flamingos'')</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- |«I Want To Love You» <small>b/w «Please Come Back Home»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- |rowspan="4"| 1956 |«A Kiss From Your Lips» <small>b/w «Get With It» (ikkje på album)</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| 12 | align="left" rowspan="4"|''«Rock Rock Rock» soundtrack'' |- |«[[I'll Be Home]]» <small>b/w «Need Your Love» (ikkje på album)</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| 5 |- |«The Vow» <small>b/w «Shilly Dilly» (frå ''Flamingos'')</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- |«Would I Be Crying» <small>b/w «Just For A Kick» (ikkje på album)</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- | rowspan="2"|1957 |«The Ladder Of Love» <small>b/w «Let's Make Up»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left" rowspan="3"|ikkje på album |- |«Helpless» <small>b/w «My Faith In You»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- | 1958 |«Where Mary Go» <small>b/w «The Rock and Roll March»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- | rowspan="6"| 1959 |«Dream Of A Lifetime» <small>b/w «Whispering Stars»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left"|''Flamingos'' |- |«(They're Writing Songs Of Love) But Not For Me» <small>b/w «I Shed A Tear At Your Wedding» (ikkje på album)</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left"|''Flamingo Serenade'' |- |«Ever Since I Met Lucy» <small>b/w «Kiss-A-Me»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left"|ikkje på album |- |«[[I Only Have Eyes For You]]» <small>Original B-side: «Goodnight Sweetheart»</small> Later B-side: «Love Walked In» | style="text-align:center;"| 11 | style="text-align:center;"| 3 | align="left" rowspan="2"|''Flamingo Serenade'' |- |«[[Love Walked In]]» <small>Original B-side: «At The Prom» (ikkje på album)</small> Later B-side: «Yours» | style="text-align:center;"| 88 | style="text-align:center;"| — |- |«Lovers Never Say Goodbye» <small>b/w «That Love Is You»</small> | style="text-align:center;"| 52 | style="text-align:center;"| 25 | align="left"|ikkje på album |- | rowspan="6"| 1960 |«I Was Such A Fool (To Fall In Love With You)» <small>b/w «Heavenly Angel» (frå ''Flamingo Favorites'')</small> | style="text-align:center;"| 71 | style="text-align:center;"| — | align="left"|''Requestfully Yours'' |- |«Mio Amore» <small>Original B-side: «You, Me and The Sea» (frå ''Requestfully Yours'')</small> Later B-side: «At Night» (frå ''Requestfully Yours'') | style="text-align:center;"| 74 | style="text-align:center;"| 27 | align="left"|''Flamingo Favorites'' |- |«Nobody Loves Me Like You» <small>Original B-side: «You, Me and The Sea»</small> Later B-side: «Besame Mucho» (frå ''Flamingo Favorites'') | style="text-align:center;"| 30 | style="text-align:center;"| 23 | align="left"|''Requestfully Yours'' |- |«Besame Mucho» <small>b/w «You, Me and The Sea» (frå ''Requestfully Yours'')</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left"|''Flamingo Favorites'' |- |«Beside You» <small>b/w «When I Fall In Love»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left"|''Requestfully Yours'' |- |«Your Other Love» <small>b/w «Lovers Gotta Cry»</small> | style="text-align:center;"| 54 | style="text-align:center;"| — | align="left" rowspan="2"|ikkje på album |- | rowspan="4"| 1961 |«[[Ko Ko Mo (I Love You So)|Kokomo]]» <small>b/w «That's Why I Love You» (frå ''Flamingo Favorites'')</small> | style="text-align:center;"| 92 | style="text-align:center;"| — |- |«Time Was» <small>b/w «Dream Girl» (frå ''Flamingo Favorites'')</small> | style="text-align:center;"| 45 | style="text-align:center;"| — | align="left"|''Flamingo Serenade'' |- |«Golden Teardrops» <small>b/w «Carried Away»</small> Vee-Jay reissue | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left"|''The Flamingos Meet The Moonglows (On The Dusty Road Of Hits)'' |- |«My Memories Of You» <small>b/w «I Want To Love You» | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left" rowspan="3"|ikkje på album |- | rowspan="2"|1962 |«It Must Be Love» <small>b/w «I'm No Fool Anymore»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- |«Near You» <small>b/w «For All We Know»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- | rowspan="3"|1963 |«I Know Better» <small>b/w «Flame Of Love»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |align="left"|''The Sound Of The Flamingos'' |- |«(Talk About) True Love» <small>b/w «Come On To My Party»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left"|ikkje på album |- |«Ol' Man River» -- Part I <small>b/w Part II</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left"|''The Sound Of The Flamingos'' |- | rowspan="2"| 1964 |«Lover, Come Back To Me» <small>b/w «Your Little Guy»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left"|ikkje på album |- |«Goodnight Sweetheart» <small>b/w «Does It Really Matter» (ikkje på album)</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left"|''Flamingo Serenade'' |- | 1965 |«Call Her On The Phone» <small>b/w «Temptation»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left"|ikkje på album |- | rowspan="3"|1966 |«The Boogaloo Party»^A <small>b/w «The Nearness Of You» </small> | style="text-align:center;"| 93 | style="text-align:center;"| 22 | align="left" rowspan="2"|''Their Hits Then and Now'' |- |«Brooklyn Boogaloo» <small>b/w «Since My Baby Put Me Down»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- |«She Shook My World» <small>b/w «Itty Bitty Baby»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left" rowspan="3"|ikkje på album |- | rowspan="2"| 1967 |«Koo Koo» <small>b/w «It Keeps The Doctor Away»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- |«Oh Mary Don't Your Worry» <small>b/w «Do It, To It»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- | 1969 |«Dealin' (Groovin' With A Feelin')» <small>b/w «Dealin' All The Way»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| 48 | align="left"|''Color Them Beautiful'' |- | 1970 |«Buffalo Soldier»<small> (kort versjon)</small> <small>b/w «Buffalo Soldier» (lang versjon)</small> | style="text-align:center;"| 86 | style="text-align:center;"| 28 | align="left"|ikkje på album |- | 1971 |«Welcome Home» <small>b/w «Gotta Have All Your Lovin'»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left"|''Color Them Beautiful'' |- | 1974 |«Think About Me» Part 1 <small>b/w Part 2</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — | align="left" rowspan="3"|ikkje på album |- | 1975 |«Someone To Watch Over Me» <small>b/w «Heavy Hips»</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- | 1976 |«Love Keeps The Doctor Away»<small> (Long version)</small> <small>b/w Short version of A-side</small> | style="text-align:center;"| — | style="text-align:center;"| — |- |} * ^A«The Boogaloo Party» nådde òg 26. plassen på [[UK Singles Chart]] og 94. plassen på kanadiske RPM Top Tracks-lista ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:The Flamingos|The Flamingos]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 10. juli 2017.'' **''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:'' {{refslutt}} {{fotnoteliste}} ==Bakgrunnsstoff== *[http://www.theflamingos.com The Flamingos] *[http://www.vocalgroup.org/inductees/the_flamingos.html 'The Flamingos' på Vocal Group Hall of Fame] *[http://rockhall.com/inductees/the-flamingos/bio/ 'The Flamingos' på Rock and Roll Hall of Fame] *[http://www.harveyrobbins.net/hallOfFameCeremonies.htm Doo-Wopp Hall of Fame] *{{Imdb namn|1702475}} *[http://www.gavagai.de/musik/HHM1601.htm Diskografi] *[http://home.att.net/~marvart/Delknights/delknights.html Marv Goldberg article of the Del-Knights] {{Autoritetsdata}} {{DEFAULTSORT:Flamingos, The}} [[Kategori:Doo-wop-grupper]] [[Kategori:Afroamerikanske musikkgrupper]] [[Kategori:Rock and Roll Hall of Fame]] bosaguypnuqvi0zmaninypbahe070vb 0 342577 3395051 3193407 2022-07-21T17:46:39Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{koord|62|56|30.462|N|10|39|2.0088|E|type:landmark|vising=tittel}} {{Infoboks kyrkje | namn = Singsås kyrkje | bilete = Singsås kirke.jpg | kyrkjesamfunn = Den norske kyrkja | bispedøme = [[Nidaros bispedøme|Nidaros]] | prosti = [[Gauldal prosti|Gauldal]] | fellesråd = [[Støren]] | sokn = Singsås | innvigd = 24. oktober 1884 | endringar = Rest. 1950-åra ved John Tverdahl | kyrkjegard = Ja | type = [[Langkyrkje]] | periode = Nygotikk | arkitekt = [[Johan Peter Digre]] | byggmeister = Jacob Digre | materiale = Tre | altartavle = Christen Brun (1884) e. [[Adolph Tidemand]] | orgel = Rieger-Kloss (1972) | sitjeplassar = 400 }} '''Singsås kyrkje''' er ei [[langkyrkje]] frå 1884 i [[Midtre Gauldal kommune]] i [[Trøndelag fylke]]. Byggverket er i tømmer og har 400 sitjeplasser. Det er kyrkjegard ved kyrkja. == Kjelder == {{refopning}} * {{Kjelde bok |forfattar= Ivar Grytdal | redaktør= | utgjeve= 1984 | artikkel= | tittel= Singsås kirke 1884–1984 | stad= | forlag=Singsås meighetsråd | side= | isbn= | url=http://urn.nb.no/URN:NBN:no-nb_digibok_2014031208115}} * {{Kjelde bok |forfattar= Alf Henry Rasmussen | redaktør= | utgjeve= 1993 | artikkel= Singsås kirke | tittel= Våre kirker. Norsk kirkeleksikon | stad=Kirkenær | forlag=Vanebo forlag | side=234 | isbn=82-75-27022-7 | url=https://www.nb.no/items/URN:NBN:no-nb_digibok_2014121107543?page=235}} ---- *''Denne artikkelen bygger på «[[:nb:Singsås kyrkje|Singsås kyrkje]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, den 17. september 2017.'' {{refslutt}} == Bakgrunnsstoff == * [https://kirkesok.no/kirke/164800301 Kyrkjesøk – Singsås kirke] * {{Kulturminne|85432}} {{Kyrkjene i Gauldal prosti}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Kyrkjer i Gauldal prosti]] [[Kategori:Kyrkjer i Midtre Gauldal]] [[Kategori:Norske kyrkjer frå 1880-åra]] [[Kategori:Kulturminne i Midtre Gauldal]] [[Kategori:Langkyrkjer i Nidaros bispedømme]] [[Kategori:1884 i Noreg]] 09zq7g7nbtg5orboh5non35bz7d3x8r 0 349548 3395084 3379113 2022-07-21T18:12:59Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{Infoboks musikkartist |namn = Manfred Mann |bilete = Manfred Mann.png |bilettekst = Manfred Mann, 1966. |bakgrunn = gruppe |land = London |sjanger = [[Beatmusikk|Beat]], [[rhythm and blues]], [[psykedelisk pop]] |aktive år = 1962–1969 |selskap = [[His Master's Voice|HMV]], [[EMI]], [[Capitol Records|Capitol]], Ascot (USA), [[Fontana Records|Fontana]], [[Mercury Records|Mercury]] (USA) |tilknytta artistar = [[Manfred Mann Chapter Three]], [[Manfred Mann's Earth Band]], [[The Blues Band]], [[The Manfreds]], [[McGuinness Flint]] |alias = Mann-Hugg Blues Brothers |tidlegare medlemmer = [[musikaren Manfred Mann|Manfred Mann]]<br />[[Mike Hugg]]<br />[[Mike Vickers]]<br />[[Dave Richmond]]<br />[[Paul Jones]]<br />[[Mike d'Abo]]<br />[[Klaus Voormann]]<br />[[Jack Bruce]]<br />[[Tom McGuinness]] }} '''Manfred Mann''' var eit engelsk rockeband frå 1960-åra, kalla opp etter klaverspelaren [[musikaren Manfred Mann|Manfred Mann]], som seinare leia den suksessrike gruppa [[Manfred Mann's Earth Band]] i 1970-åra.<ref name="The Great Rock Discography" /> Gruppa hadde to forskjellige solovokalistar gjennom suksessperioden sin, [[Paul Jones]] frå 1962 til 1966, og [[Mike d'Abo]] frå 1966 til 1969. Manfred Mann var ofte på hitlistene i 1960-åra. Tre av dei mest suksessrike singlane deira, «[[Do Wah Diddy Diddy]]», «[[Pretty Flamingo]]» og «[[Quinn the Eskimo (The Mighty Quinn)|Mighty Quinn]]», toppa [[UK Singles Chart]].<ref name="British Hit Singles & Albums" /> Dei var den første sør-engelske gruppa som toppa den amerikanske [[Billboard Hot 100|''Billboard'' Hot 100]]-lista under [[den britiske bølgja]].<ref name="British Hit Singles & Albums" /> == Historie == === Byrjinga (1962–1963) === '''Mann-Hugg Blues Brothers''' vart skipa i London<ref name="Guinness Rockopedia">{{cite book| first= David | last= Roberts| year= 1998| title= Guinness Rockopedia | edition= 1st| publisher= Guinness Publishing Ltd.| location= London| page= 258| isbn= 0-85112-072-5}}</ref> av klaverspelaren [[musikaren Manfred Mann|Manfred Mann]] og trommeslagaren/[[vibrafon]]spelaren/pianisten [[Mike Hugg]],<ref name="The Great Rock Discography">{{cite book| first= Martin C.| last= Strong| year= 2000 | title= The Great Rock Discography| edition= 5th| publisher= Mojo Books| location= Edinburgh| pages= 603–606| isbn= 1-84195-017-3}}</ref> og dei vart eit husband i [[Clacton-on-Sea]] med [[Graham Bond]].<ref name="retrosellers1">{{cite web|url=http://www.retrosellers.com/features62.htm |title=Interview with Mike Hugg |publisher=Retrosellers.com |accessdate=1. april 2018 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110927182315/http://www.retrosellers.com/features62.htm |archivedate=27. september 2011 |df= }}</ref> Dei hadde ein felles interesse for jazz som dei tok med eg til den [[britisk blues|britiske blues]]-boomen, og dei byrja å spele på nattklubbar i London. Resten av besetninga var [[Mike Vickers]] på gitar, [[altsaksofon]] og fløyte, bassist [[Dave Richmond]] og [[Paul Jones]] som solovokalist og [[munnspelspelarar]].<ref name="The Great Rock Discography" /> På denne tida hadde dei endra namn til Manfred Mann & the Manfreds. Dei helt mange konsertar seint i 1962 og tidleg i 1963 og tiltrekte seg raskt merksemd for sin særeigne stil. Etter å ha endra namn til Manfred Mann etter produsenten deira John Burgess, bad dei om det, vart dei signerte til [[His Master's Voice]] i mars 1963 og byrja å spele inn musikk i juli med den langsame, bluesaktige [[instrumental]]-singelen «Why Should We Not?», som dei framførte første gongen dei var på fjernsyn på eit nyårsaftanshow.<ref name="NME Rock 'N' Roll Years">{{cite book | first= John | last= Tobler | year= 1992 | title= NME Rock 'N' Roll Years | edition= 1st | publisher= Reed International Books Ltd | location= London | page= 121 | id= CN 5585}}</ref> Singelen gjekk ikkje inn på hitlista, og det gjorde heller ikkje oppfølgjaren (med vokal), «Cock-a-Hoop.»<ref name="The Great Rock Discography" /> Med blåsarar, vibrafon, munnspel og to klaverspelarar var det ei tyngde i lyden til gruppa og dei synte ein jazzinspirert teknikk som dei var stolte av.<ref name="retrosellers1" /> === Første suksess (1964–1965) === I 1964 vart gruppa beden om å lage ein kjenningsmelodi til eit musikkprogram på ITV, ''[[Ready Steady Go!]]''.<ref name="Guinness Rockopedia" /> Dei svarte med «5-4-3-2-1» og sidan han vart spelt på TV kvar veke, steig han til femteplassen på [[UK Singles Chart]].<ref name="British Hit Singles & Albums">{{cite book | first= David | last= Roberts | year= 2006 | title= British Hit Singles & Albums | edition= 19th | publisher= Guinness World Records Limited | location= London | isbn= 1-904994-10-5 | pages= 345–346}}</ref> Kort tid etter «5-4-3-2-1» vart spelt inn, slutta Richmond i bandet,<ref>[http://www.daverichmond.co.uk/ Jazz4now – The Dave Richmond Home Page] «Please note that »5-4-3-2-1« was recorded before I left the band, in fact I still receive [[Phonographic Performance Limited|PPL]] payments every time it is broadcast» – Dave Richmond</ref> men han var stundom i studio med dei seinare. Han vart erstatta av venen til Jones, [[Tom McGuinness]] - den første av mange endringar. Etter ein ny, sjølvskriven hit, «Hubble Bubble (Toil and Trouble)», slo bandet verkeleg gjennom med «[[Do Wah Diddy Diddy]]», ein coverversjon av [[The Exciters]] sin vesle hit frå tidlegare på året.<ref name="Guinness Rockopedia" /> Songen nådde toppen av hitlista i Storbritannia, Canada og USA. Med suksessen til «Do Wah Diddy Diddy» gjekk stilen deira bort frå den jazz- og bluesaktige stilen frå den første tida til ein pophybrid som førte til fleire hitversjonar av andre sine songar. Dei nådde tredjeplassen med ein annan jentegruppe-song, «Sha La La»,<ref name="British Hit Singles & Albums" /> (opphavleg av [[The Shirelles]]) som nådde 12. plassen i USA og Canada og følgde opp med den sentimentale «Come Tomorrow» (opphavleg av [[Marie Knight]]) men begge var langt lettare enn dei tidlege songane deira. Samstundes synte dei denne tidlege stilen på B-sider og på [[Extended play|EP-ar]]. Gruppa vende òg attende til [[jazz]]- og R&B-tema på albuma deira. Det første albumet, ''[[The Five Faces of Manfred Mann]]'' frå 1964, inneheldt [[bluesstandard|standardar]] som «[[Smokestack Lightning]]»<ref name="Guinness Rockopedia" /> medan det andre og siste med denne besetninga, ''[[Mann Made]]'', bestod av sjølvlaga instrumentalar og ein versjon av «[[Stormy Monday Blues]]» i tillegg til meir pop-aktige songar og balladar. Med ein versjon av [[Maxine Brown]] sin «[[Oh No Not My Baby]]» byrja ein fase med meir djupne og sofistikerte arrangement på singlane deira. Gruppa fekk ei rekkje hittar med [[Bob Dylan]]-songar med «[[With God on Our Side]]», som nådde andreplassen i Storbritannia, og med «[[If You Gotta Go, Go Now]]».<ref name="British Hit Singles & Albums" /> Dei gav så ut «[[Pretty Flamingo]]» som gjekk heilt til topps på den britiske singellista, produsert av [[John Burgess]]. Paul Jones ytra så ønske om å satse på ein solokarriere, men ville vente til gruppa hadde funne ein erstattar, og vart verande med bandet eit år til. I løpet av dette året slutta [[Mike Vickers]]. McGuinness flytta til gitar, det originale instrumentet hans, og spelte [[National Steel Guitar]] på «If You Gotta Go, Go Now» og «Pretty Flamingo», og vart erstatta på bass av [[Jack Bruce]], som hadde spelt for [[Graham Bond Organisation]]<ref name="British Hit Singles & Albums" /> ei stund, før han hadde ein kort periode i [[John Mayall's Bluesbreakers]]. I den korte perioden hans i Manfred Mann, før han slutta for å skipe [[Cream]], spelte Bruce på «Pretty Flamingo» og på EP-en ''[[Instrumental Asylum]]'' (der Jack Bruce og blåserekkja med Henry Lowther og Lyn Dobson vart med i gruppa på plateomslaget). Bruce vart erstatta av [[Klaus Voormann]].<ref name="Guinness Rockopedia" /> Bandet endra plateselskap like etter, sjølv om EMI raskt gav ut ein EP med songar som ikkje var gjevne ut før, kalla ''As Was''. Fleire av songane var ikkje ferdige, og EMI hyrte inn studiomusikarar for å fullføre dei. «You Gave Me Somebody To Love» med B-sida «Poison Ivy» (begge sungen av Paul Jones) nådde 36. plassen på den britiske singellista, noko som forarga bandet. På omslaget for den neste plata deira for det nye selskapet stod det derfor, «Manfreds disown new single» (Manfred nektar å vedkjenne seg den nye singelen). === Mike d'Abo-åra (1966–1969) === [[Fil:ManfredMannAmsterdam.jpg|mini|Manfred Mann & The Beatgirls (Amsterdam, 1968)]] Jones vart erstatta av [[Mike d'Abo]] i juli 1966<ref name="NME Rock 'N' Roll Years 2">{{cite book | first= John | last= Tobler | year= 1992 | title= NME Rock 'N' Roll Years | edition= 1st | publisher= Reed International Books Ltd | location= London | page= 160 | id= CN 5585}}</ref> og gruppa byta selskap til [[Fontana Records]],<ref name="NME Rock 'N' Roll Years 2" /> der dei vart produserte av [[Shel Talmy]].<ref name="NME Rock 'N' Roll Years 2" /> Den første Fontana-singelen deira, Dylan sin «[[Just Like a Woman]]», kom ut i juli og nådde nesten topp 10 i Storbritannia og gjekk heilt til topps i Sverige. Albumet ''[[As Is]]'', kom så ut i oktober.<ref>{{cite web|author=George Starostin|title=«That's the trick – finally start writing original material... As Is was definitely the best Manfred Mann album so far... As Is pretty much drops all the pretense and completely erases any borders that still existed between Manfred Mann the Commercially Successful Singles Band and Manfred Mann the Seriously Out of Touch LP Ensemble».|url=http://starling.rinet.ru/music/mann.htm|publisher=Starling.rinet.ru|accessdate=1. april 2018}}</ref> Dei neste to singlane, «Semi-Detached, Suburban Mr James» og «Ha Ha Said The Clown» nådde begge topp 5 i heimlandet. I desember kom ein ny EP med instrumentalar, ''[[Instrumental Assassination]]''.<ref>{{cite web|url=http://www.45cat.com/record/te17483 |title=Manfred Mann – Instrumental Assassination – Fontana – UK – TE 17483 |publisher=45cat |date=24. juni 2011 |accessdate=1. april 2018}}</ref> Dette hadde med det originale medlemmet Dave Richmond på kontrabass, men ikkje Mike d'Abo, noko som indikerer at innspelinga skjedde noko tidlegare i 1966. Ein instrumental versjon av [[Tommy Roe]] sin «[[Sweet Pea]]» nådde berre 36. plassen då han kom ut på singel og oppfølgjaren, [[Randy Newman]] sin «So Long, Dad», med eit intrikat klaverarrangement, nådde heller ikkje Topp 20. 1967 var derfor eit dårleg salsår for bandet, og berre «Ha Ha Said the Clown» nådde den britiske singellista tidleg i 1967. Det kom ikkje noko album det året, sidan Mann og Hugg var opptekne med andre ting i karrieren sin. Plateselskapet deira sette saman eit billig samlealbum, ''What A Mann'' (Fontana SFL 13003), ei samling med hovudsakleg instrumentalar, eit par av dei nyare singlane og instrumentale EP-spor. Året etter, i 1968, kom det to album. [[Up the Junction av Manfred Mann|Mann-Hugg sin musikk]] frå filmen ''[[filmen Up the Junction|Up the Junction]]'' kom i februar og tittelsporet vart gjeven ut på singel med B-sida «Sleepy Hollow», men selde dårleg. I juli kom albumet ''[[Mighty Garvey!]]''. Dei fekk stor suksess med «[[Quinn the Eskimo (The Mighty Quinn)|Mighty Quinn]]», den tredje hitten deira på toppen av den britiske singellista og den tredje hitte med ein Dylan-song.<ref name="British Hit Singles & Albums" /> Singelen nådde tredjeplassen i Canada og 10. plassen i USA. I juni 1968 kom singelen «[[My Name is Jack]]» av [[John Simon]], men denne vart kalla attende då det amerikanske selskapet [[Mercury Records]] klaga å uttrykket «Super Spade» i teksten, som refererer til ein dopseljar i [[Haight-Ashbury]]. Utgjevinga vart forseinka ei veke medan vokalen vart spelt inn på ny med teksten «Superman» i staden for.<ref name="NME Rock 'N' Roll Years 3">{{cite book | first= John | last= Tobler | year= 1992 | title= NME Rock 'N' Roll Years | edition= 1st | publisher= Reed International Books Ltd | location= London | page= 185 | id= CN 5585}}</ref> I Storbritannia vart den originale innspelinga gjeven ut. I desember 1968 kom «[[Fox on the Run av Manfred Mann|Fox on the Run]]», og denne nådde femteplassen i Storbritannia.<ref name="The Great Rock Discography" /> Gruppa vart oppløyst i 1969 medan den siste hitten deira, «Ragamuffin Man», framleis låg på topp 10.<ref name="British Hit Singles & Albums" /> === Tida etter === Mann og Hugg skreiv alt [[reklamemusikk]] i lag då gruppa vart oppløyst, men fortsette å spele i lag som ei gruppe<ref name="The Great Rock Discography" /> med [[Manfred Mann Chapter Three]], eit eksperimentelt [[jazzrock]]band som av Mann vart skildra som ein overreaskjon på hitfabrikken som gruppa Manfred Mann hadde blitt.<ref>[http://www.platform-end.co.uk/html/history.html Manfred Mann's Earth Band – History Of The Band] Platform End On-Line</ref> I ein augneblink smelta dei musikalske verdene deira saman: ein TV-reklame for eit sigarmerke, eit langt spor frå debutalbumet til Chapter Three, ''Travellin' Lady'' og «A 'B' Side», B-sida til den siste singelen til Manfred Man, brukte alle det same riffet. Den nye gruppa vart derimot kortvarig og innan 1971, etter eit andre album, var dei oppløyst og Mann hadde danna ei ny gruppe. Den originale besetninga av den nye gruppa bestod av [[Mick Rogers]] (gitar og vokal), Manfred Mann (orgel, synthesizer og vokal), [[Colin Pattenden]] (bassgitar) og Chris Slade (trommer og vokal). Heilt i starten vart dei berre kalla «Manfred Mann» og fungerte slik som eit framhald av 60-talsgruppa. Kvartetten (som «Manfred Mann») gav ut den første singelen sin, «Please Mrs. Henry», i 1971. Den andre singelen, [[Randy Newman]] sin «Living Without You,» vart òg gjeven ut som «Manfred Mann» i Europa, men av «Manfred Mann's Earth Band» i USA, der songen vart ein liten hit. Frå 1972 og frametter var bandnamnet Manfred Mann's Earth Band og dei vert rekna som eit anna band enn Manfred Mann. I juni 1983 vart det originale Manfred Mann igjen samla att for ein konsert på [[Marquee Club]] i London, i høvet 25-årsjubileet til klubben.<ref name="NME Rock 'N' Roll Years 4">{{cite book | first= John | last= Tobler | year= 1992 | title= NME Rock 'N' Roll Years | edition= 1st | publisher= Reed International Books Ltd | location= London | page= 381 | id= CN 5585}}</ref> I 1990-åra vart dei fleste frå den originale besetninga samla att som [[The Manfreds]], men utan Manfred Mann sjølv (derfor det alternative namnet), og dei spelte mest gamle 60-talssongar og eit par jazzinstrumentalar, stundom med både [[Paul Jones]] og [[Mike d'Abo]] som songarar.<ref name="Guinness Rockopedia" /> McGuinness skipa [[McGuinness Flint]] i 1970 og fekk nokre hittar før dei vart oppløyste i 1975. Både Jones og McGuinnes har spelt i [[The Blues Band]], som dei var med å skipe i 1978.<ref name="Guinness Rockopedia" /> I 2009 spelte [[The Manfreds]] med [[Mike d'Abo]], [[Mike Hugg]], [[Paul Jones]] og [[Tom McGuinness]], i lag med [[Klaus Voormann]], ein versjon av «[[Quinn the Eskimo (Mighty Quinn)|Mighty Quinn]]» for den første solosamlinga til Voormann, ''A Sideman's Journey'', som var tilskriven «Voormann & Friends.» ==Medlemmar== [[Fil:Fanclub1967ManfredMann1.jpg|mini|Manfred Mann (Nederlandsk fjernsyn, 1967)]] * [[musikaren Manfred Mann|Manfred Mann]] – klaverinstrument (1962–1969) * [[Mike Hugg]] – trommer, vibrafon, klaverinstrument (1962–1969) * [[Dave Richmond]] – bass (1962–1964) * [[Mike Vickers]] – gitar, altsaksofon, fløyte (1962–1965) * [[Paul Jones]] – vokal, munnspel (1962–1966) * [[Tom McGuinness]] – gitar, bass (1964–1969) * [[Jack Bruce]] – bass (1965–1966) * [[Klaus Voormann]] – bass (1966–1969) * [[Mike d'Abo]] – vokal, klaverinstrument (1966–1969) * Glyn Thomas – trommer (Mann Hugg Blues Brothers; 1960–1962) * Tony Smith – bass (Mann Hugg Blues Brothers; 1960–1962) === Tidslinje === Mer: Berre dei viktigaste rollene er nemnt. Dei fleste medlemmane spelte fleire instrument. <timeline> ImageSize = width:800 height:auto barincrement:18 PlotArea = left:100 bottom:110 top:0 right:0 Alignbars = justify DateFormat = dd/mm/yyyy Period = from:01/01/1962 till:01/01/1969 TimeAxis = orientation:horizontal format:yyyy Colors = id:vokal value:red legend:Vokal id:guitar value:green legend:Gitar id:klaverinstrument value:purple legend:Klaverinstrument id:bass value:blue legend:Bass id:trommer value:orange legend:Trommer id:lines value:black legend:Studioalbum id:bars value:gray(0.92) Legend = orientation:vertical position:bottom columns:3 BackgroundColors = bars:bars ScaleMajor = increment:2 start:1962 ScaleMinor = increment:1 start:1962 LineData = at:11/09/1964 color:black layer:back #The Five Faces of Manfred Mann at:15/10/1965 color:black layer:back #Mann made (dato uviss) at:21/10/1966 color:black layer:back #As Is at:23/02/1968 color:black layer:back #Up The Junction at:28/06/1968 color:black layer:back #Mighty Garvey BarData = bar:PauJon text:Paul Jones bar:MikDab text:Mike d'Abo bar:MikVic text:Mike Vickers bar:DavRic text:Dave Richmond bar:TomMcg text:Tom McGuinness bar:JacBru text:Jack Bruce bar:KlaVoo text:Klaus Voormann bar:ManMan text:Manfred Mann bar:MikHug text:Mike Hugg PlotData= width:10 textcolor:black align:left anchor:from shift:(10,-4) bar:ManMan from:01/01/1962 till:end color:klaverinstrument bar:PauJon from:01/01/1962 till:01/07/1966 color:Vokal bar:MikDab from:01/07/1966 till:end color:Vokal bar:MikVic from:01/01/1962 till:01/07/1965 color:Guitar bar:TomMcg from:01/07/1965 till:end color:Guitar bar:TomMcg from:01/07/1964 till:01/07/1965 color:Bass bar:DavRic from:01/01/1962 till:01/07/1964 color:Bass bar:JacBru from:01/07/1965 till:01/07/1966 color:Bass bar:KlaVoo from:01/07/1966 till:end color:Bass bar:MikHug from:01/01/1962 till:end color:trommer bar:MikHug from:01/01/1962 till:end color:klaverinstrument width:3 </timeline> == Diskografi == * ''[[The Five Faces of Manfred Mann]]'' (1964) * ''[[Mann Made]]'' (1965) * ''[[As Is]]'' (1966) * ''[[Soul of Mann]]'' (1967) * ''[[Up the Junction av Manfred Mann|Up the Junction]]'' (1968) * ''[[Mighty Garvey!]]'' (1968) ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Manfred Mann|Manfred Mann]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 2. april 2018.'' **''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:'' {{refslutt}} {{fotnoteliste}} == Bakgrunnsstoff == {{Wikiquote|språk=en}} {{Commonscat|Manfred Mann}} {{Manfred Mann}} {{Autoritetsdata}} {{DEFAULTSORT:Mann, Manfred}} [[Kategori:Manfred Mann| ]] [[Kategori:Beat-grupper]] [[Kategori:Artistar i den britiske bølgja]] [[Kategori:Britiske R&B-grupper]] [[Kategori:Britiske rhythm and blues boom-musikarar]] [[Kategori:Engelske popgrupper]] [[Kategori:Musikkgrupper skipa i 1962]] [[Kategori:Musikkgrupper oppløyste i 1969]] [[Kategori:Musikkgrupper frå London]] [[Kategori:Psykedeliske popgrupper]] 4qxnvya6ws8mnbr6gjg4m3c5kpkh5x8 0 357704 3395085 3092017 2022-07-21T18:16:14Z Ranveig 39 Rette titlar wikitext text/x-wiki {{språkvask}} {{opprydding}} {{infoboks forfattar}} '''Antoine de Saint-Exupéry'''<ref>Fødselsattesten og andre offentlege franske dokument skriv namnet ''Antoine Jean-Baptiste Marie Roger de Saint Exupéry'', utan bindestrek.</ref> ({{levde-lua|fødd 29. juni 1900, daud 31. juli 1944}}) var ein [[Frankrike|fransk]] aristokrat, forfattar og flygar. Han mottok fleire av Frankrikes fremste litterære prisar og fekk òg den amerikanske nasjonale bokprisen. han er best hugsa for sin lange novelle ''Den lillle prinsen'' (''Le Petit Prince'') der han særleg viser sin [[Humanisme|humanistiske]] filosofi.<ref> «1939 Book Awards Given by Critics: Elgin Groseclose's 'Ararat' is Picked as Work Which Failed to Get Due Recognition», ''The New York Times'', 14. februar 1940, s. 25. via ProQuest Historical Newspapers: The New York Times (1851–2007).</ref> Den populære barneboka ''Den lille prinsen'', utgjeve med forfattarens eigne [[Illustrasjon|teikningar]] i 1943, verta òg lese, eller kanskje især, av vaksne. Boka har vorte omsett til ei lang rekkje språk, og kom på norsk i [[Inger Hagerup|Inger Hagerups]] omsetjing i [[1962]]. Fleire av bøkene er utgjeven posthumt. == Biografi == Saint-Exupéry var ein vellukka kommersiell flygar før den [[andre verdskrigen]], flaug luftpostrutene i [[Europa]], [[Afrika]] og [[Sør-Amerika|Sør-Amerika.]] Ved utbrotet av krigen gjekk han inn det franske flyvåpenet (''Armée dei l'Air''), flaug rekognoseringoppdrag fram til [[Frankrike|Frankrikes]] våpenstillstand med [[Det tredje riket|Nazi-Tyskland]] i [[1940]]. [[Fil:Antoine_de_Saint-Exupéry.jpg|venstre|mini|Antoine de Saint-Exupéry]] Etter å ha vorte demobilisert frå flyvåpenet, reiste han til [[USA]] for å bidra til å overtala den amerikanske regjeringa å gå til krig mot Nazi-Tyskland. Etter opphaldet på 27 månader i Nord-Amerika, der han skreiv tre av sina viktigaste verkar, melde han seg inn i ''Force d' Aériennes Françaises Libres'' (FAFL), Det frie franske flyvåpenet i Nord-Afrika, skjønt han var langt over maksimalalderen for slike pilotar og med skrantande helse. Saint-Exupérys rekognoseringsfly, ein amerikansk F-5B-1-LO, forsvann over [[Middelhavet]] under eit alliert rekognoseringstokt den [[31. juli]] [[1944]]. Han vart truleg observert av ein tysk kompanisjef frå fjelltoppen [[Tête de Chien]] overfor [[Monaco|Monaco.]] I år 2000 vart vrakrestane av flyet funne av dykkere utanfor [[Marseille]]. Før krigen hadde Saint-Exupéry vorte berømt i Frankrike som flyvar. Hans litterære verk, blant dem ''Den lille prinsen'', omsett til over 250 språk og dialektar, fremja hans omdømme etter hans død til nasjonalhelt i Frankrike.<ref>Shattuck, Kathryn (3. april 2005): [http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9F07E3DE1E3FF930A35757C0A9639C8B63&pagewanted=all «A Prince Eternal»], ''The New York Times''.</ref><ref> Mun-Delsalle, Y-Jean (mars 2011): [http://www.fondation-antoine-de-saint-exupery.org/sites/default/files/pdf/ARTICLE_THE%20PEAK%20MAGAZINE_ASIA_03-2011.pdf «Guardians of the Future»] (PDF), ''The Peak Magazine'', s. 63.</ref> Han fekk ytterlegare ry med dei mange omsetjingane av sine andre tekster. Hans filosofiske memoarer ''Terre des homme'' vart namnet på ei betydeleg humanitær gruppe, og vart òg nytta for å skapa det sentrale temaet (''Terre des homme''—'' Menneskets Verd'') for den mest vellykte verdsutstillingar på [[1900-talet]], [[Expo 67]] i [[Montreal|Montréal]], [[Canada]].<ref> Berton, Pierre (1967): ''The Last Good Year''. </ref> ҙ== Bibliografi == * 1925: ''Manon, danseuse et autres textes inédits'' – utgitt i [[2007]], fransk ISBN 2070119297 * 1926: ''L'évasion de Jacques Bernis'' eller ''L'aviateur'', fragmenter som skal brukes i ''Courrier sud'' * 1929: ''Courrier sud'', fransk ISBN 2070360806 * 1931: ''Vol de nuit'', fransk ISBN 2070256588 – norsk oversettelse ved [[Henrik Groth]]: ''Flyvere i natten'' (1932) * 1939: ''Terre des hommes'', fransk ISBN 2070256596 – norsk oversettelse ved [[Andreas Hoell]]: ''Sand, vind og stjerner'' (1952) * 1942: ''Pilote de guerre'', fransk ISBN 2070105016 – norsk oversettelse ved [[Haakon Bugge Mohrt]]: ''Speiding over Arras'' (1945) * 1944: ''Lettre à un otage'', fransk ISBN 2070256618 * 1945 (fyrst gjeven ut i 1943 i New York): ''Le Petit Prince'', fransk ISBN 2070116271 – norsk omsetjing ved [[Inger Hagerup]]: ''Den lille prinsen'' (1962), norsk ISBN 9788203247163 * 1948: ''Citadelle'' – filosofisk roman, fransk ISBN 2070256634 * 1953: ''Lettres de jeunesse, 1923-1931'', fransk ISBN 2070256642 – utgitt på nytt i [[1976]] med tittelen ''Lettres de jeunesse à l'amie inventée, 1923-1931'', fransk ISBN 2070368548 * 1953: ''Carnets'', fransk ISBN 2070256642 – full utgave i [[1975]], fransk ISBN 2070406121 * 1955: ''Lettres à sa mère'', fransk ISBN 2070702669 * 1956: ''Un sens à la vie'', fransk ISBN 2070256677 * 1962: ''Pages choisies'', fransk ISBN 2070256685 * 1982: ''Écrits de guerre 1939-1944'', fransk ISBN 2070258939 === Spesialsamlinger og andre utgjevingar === * 1953: ''Œuvres : Courrier Sud – Vol de nuit – Terre des hommes – Pilote de guerre – Lettre à un otage – Le Petit Prince – Citadelle'', fransk ISBN 2070105032 * 1980: ''Cahiers Saint-Exupéry (№ 1)'', fransk ISBN 2070207102 * 1981: ''Cahiers Saint-Exupéry (№ 2)'', fransk ISBN 2070258394 * 1994: ''Œuvres complètes, Tome I : Textes de jeunesse. Romans et récits&nbsp;: L'Aviateur – Courrier Sud – Vol de nuit – Terre des hommes. Écrits de circonstance&nbsp;: Articles – Reportages – Préfaces. Écrits personnels&nbsp;: Carnets – Correspondance'', fransk ISBN 2070113108 * 1994: ''Œuvres complètes, Tome II&nbsp;: Écrits de guerre – Œuvres littéraires&nbsp;: Pilote de guerre, Le Petit Prince – Testament posthume&nbsp;: Citadelle – Écrits personnels&nbsp;: Correspondance privée – Appendice&nbsp;: Saint-Exupéry et le cinéma'', fransk ISBN 2070113116 * 1998: ''En røst fra århundrets samvittighet'' – utval av skriftene til Antoine de Saint-Exupéry, norsk ISBN 9788203178108 * 1999: ''Cher [[Jean Renoir]]'' – filmprosjekt lest av Antoine de Saint-Exupéry i 1941, fransk ISBN 2070754618 * 1999: ''Saint-Exupéry raconte ''Terre des hommes'' à Jean Renoir'' – filmprosjekt lese av Antoine de Saint-Exupéry i 1941 (CD) == Prisar (utval) == * 1931 – Prix Femina == Referansar == <references /> ==Kjelder== <div class="references-small"> *''Denne artikkelen bygger på «[[:nb:Antoine de Saint-Exupéry|Antoine de Saint-Exupéry]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, den 16. oktober 2018.'' </div> == Litteratur == * Chevrier, Pierre (psevdonym for Hélène (Nelly) dei Vogüé) (1950): [http://books.google.ca/books?id=XvRcAAAAMAAJ ''Antoine de Saint-Exupéry.''] Montreal, Quebec, Canada: La librairie Gallimard dei Montréal. * Migeo, Marcel (1960): ''Saint-Exupéry.'' New York: McGraw-Hill. * Peyre, Henri (1967): ''French Novelists of Today.'' New York: Oxford UP. * Robinson, Joy D. Marie (1984): [http://books.google.com/books?id=qPVcAAAAMAAJ ''Antoine dei Saint Exupéry''] (Twayne's World Authors serie sin: French literature). Boston: Twayne Publishers, s. 120–142. * Rumbold, Richard & Stewart, Lady Margaret (1955): The Winged Life: A Portrait of Antoine de Saint-Exupéry, Poet and Airman. New York: D. McKay. * Smith, Maxwell A. (1956): Knight of the Air: The Life and Works of Antoine de Saint-Exupéry. New York: Pageant Press. [[Kategori:Franske forfattarar]] [[Kategori:Folk frå Lyon]] [[Kategori:Maskinomsette artiklar som treng gjennomgang]] mduu7fkudb52tiv1bdbpso4fwy82szz 3395086 3395085 2022-07-21T18:17:52Z Ranveig 39 /* Biografi */ wikitext text/x-wiki {{språkvask}} {{opprydding}} {{infoboks forfattar}} '''Antoine de Saint-Exupéry'''<ref>Fødselsattesten og andre offentlege franske dokument skriv namnet ''Antoine Jean-Baptiste Marie Roger de Saint Exupéry'', utan bindestrek.</ref> ({{levde-lua|fødd 29. juni 1900, daud 31. juli 1944}}) var ein [[Frankrike|fransk]] aristokrat, forfattar og flygar. Han mottok fleire av Frankrikes fremste litterære prisar og fekk òg den amerikanske nasjonale bokprisen. han er best hugsa for sin lange novelle ''Den lillle prinsen'' (''Le Petit Prince'') der han særleg viser sin [[Humanisme|humanistiske]] filosofi.<ref> «1939 Book Awards Given by Critics: Elgin Groseclose's 'Ararat' is Picked as Work Which Failed to Get Due Recognition», ''The New York Times'', 14. februar 1940, s. 25. via ProQuest Historical Newspapers: The New York Times (1851–2007).</ref> Den populære barneboka ''Den lille prinsen'', utgjeve med forfattarens eigne [[Illustrasjon|teikningar]] i 1943, verta òg lese, eller kanskje især, av vaksne. Boka har vorte omsett til ei lang rekkje språk, og kom på norsk i [[Inger Hagerup|Inger Hagerups]] omsetjing i [[1962]]. Fleire av bøkene er utgjeven posthumt. == Biografi == Saint-Exupéry var ein vellukka kommersiell flygar før den [[andre verdskrigen]], flaug luftpostrutene i [[Europa]], [[Afrika]] og [[Sør-Amerika]]. Ved utbrotet av krigen gjekk han inn det franske flyvåpenet (''Armée dei l'Air''), flaug rekognoseringoppdrag fram til Frankrike gjekk med på våpenstillstand med [[Det tredje riket|Nazi-Tyskland]] i 1940. [[Fil:Antoine_de_Saint-Exupéry.jpg|venstre|mini|Antoine de Saint-Exupéry]] Etter å ha vorte demobilisert frå flyvåpenet, reiste han til [[USA]] for å bidra til å overtala den amerikanske regjeringa å gå til krig mot Nazi-Tyskland. Etter opphaldet på 27 månader i Nord-Amerika, der han skreiv tre av dei viktigaste verka sine, melde han seg inn i ''Force d' Aériennes Françaises Libres'' (FAFL), Det frie franske flyvåpenet i Nord-Afrika, skjønt han var langt over maksimalalderen for slike pilotar og med skrantande helse. Saint-Exupérys rekognoseringsfly, ein amerikansk F-5B-1-LO, forsvann over [[Middelhavet]] under eit alliert rekognoseringstokt den 31. juli 1944. Han vart truleg observert av ein tysk kompanisjef frå fjelltoppen [[Tête de Chien]] overfor [[Monaco|Monaco.]] I år 2000 vart vrakrestane av flyet funne av dykkarar utanfor [[Marseille]]. Før krigen hadde Saint-Exupéry vorte berømt i Frankrike som flyvar. Hans litterære verk, blant dem ''Den lille prinsen'', omsett til over 250 språk og dialektar, fremja hans omdømme etter hans død til nasjonalhelt i Frankrike.<ref>Shattuck, Kathryn (3. april 2005): [http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9F07E3DE1E3FF930A35757C0A9639C8B63&pagewanted=all «A Prince Eternal»], ''The New York Times''.</ref><ref> Mun-Delsalle, Y-Jean (mars 2011): [http://www.fondation-antoine-de-saint-exupery.org/sites/default/files/pdf/ARTICLE_THE%20PEAK%20MAGAZINE_ASIA_03-2011.pdf «Guardians of the Future»] (PDF), ''The Peak Magazine'', s. 63.</ref> Han fekk ytterlegare ry med dei mange omsetjingane av sine andre tekster. Hans filosofiske memoarer ''Terre des homme'' vart namnet på ei betydeleg humanitær gruppe, og vart òg nytta for å skapa det sentrale temaet (''Terre des homme''—'' Menneskets Verd'') for den mest vellukka verdsutstillinga på 1900-talet, [[Expo 67]] i [[Montreal|Montréal]] i [[Canada]].<ref> Berton, Pierre (1967): ''The Last Good Year''. </ref> == Bibliografi == * 1925: ''Manon, danseuse et autres textes inédits'' – utgitt i [[2007]], fransk ISBN 2070119297 * 1926: ''L'évasion de Jacques Bernis'' eller ''L'aviateur'', fragmenter som skal brukes i ''Courrier sud'' * 1929: ''Courrier sud'', fransk ISBN 2070360806 * 1931: ''Vol de nuit'', fransk ISBN 2070256588 – norsk oversettelse ved [[Henrik Groth]]: ''Flyvere i natten'' (1932) * 1939: ''Terre des hommes'', fransk ISBN 2070256596 – norsk oversettelse ved [[Andreas Hoell]]: ''Sand, vind og stjerner'' (1952) * 1942: ''Pilote de guerre'', fransk ISBN 2070105016 – norsk oversettelse ved [[Haakon Bugge Mohrt]]: ''Speiding over Arras'' (1945) * 1944: ''Lettre à un otage'', fransk ISBN 2070256618 * 1945 (fyrst gjeven ut i 1943 i New York): ''Le Petit Prince'', fransk ISBN 2070116271 – norsk omsetjing ved [[Inger Hagerup]]: ''Den lille prinsen'' (1962), norsk ISBN 9788203247163 * 1948: ''Citadelle'' – filosofisk roman, fransk ISBN 2070256634 * 1953: ''Lettres de jeunesse, 1923-1931'', fransk ISBN 2070256642 – utgitt på nytt i [[1976]] med tittelen ''Lettres de jeunesse à l'amie inventée, 1923-1931'', fransk ISBN 2070368548 * 1953: ''Carnets'', fransk ISBN 2070256642 – full utgave i [[1975]], fransk ISBN 2070406121 * 1955: ''Lettres à sa mère'', fransk ISBN 2070702669 * 1956: ''Un sens à la vie'', fransk ISBN 2070256677 * 1962: ''Pages choisies'', fransk ISBN 2070256685 * 1982: ''Écrits de guerre 1939-1944'', fransk ISBN 2070258939 === Spesialsamlinger og andre utgjevingar === * 1953: ''Œuvres : Courrier Sud – Vol de nuit – Terre des hommes – Pilote de guerre – Lettre à un otage – Le Petit Prince – Citadelle'', fransk ISBN 2070105032 * 1980: ''Cahiers Saint-Exupéry (№ 1)'', fransk ISBN 2070207102 * 1981: ''Cahiers Saint-Exupéry (№ 2)'', fransk ISBN 2070258394 * 1994: ''Œuvres complètes, Tome I : Textes de jeunesse. Romans et récits&nbsp;: L'Aviateur – Courrier Sud – Vol de nuit – Terre des hommes. Écrits de circonstance&nbsp;: Articles – Reportages – Préfaces. Écrits personnels&nbsp;: Carnets – Correspondance'', fransk ISBN 2070113108 * 1994: ''Œuvres complètes, Tome II&nbsp;: Écrits de guerre – Œuvres littéraires&nbsp;: Pilote de guerre, Le Petit Prince – Testament posthume&nbsp;: Citadelle – Écrits personnels&nbsp;: Correspondance privée – Appendice&nbsp;: Saint-Exupéry et le cinéma'', fransk ISBN 2070113116 * 1998: ''En røst fra århundrets samvittighet'' – utval av skriftene til Antoine de Saint-Exupéry, norsk ISBN 9788203178108 * 1999: ''Cher [[Jean Renoir]]'' – filmprosjekt lest av Antoine de Saint-Exupéry i 1941, fransk ISBN 2070754618 * 1999: ''Saint-Exupéry raconte ''Terre des hommes'' à Jean Renoir'' – filmprosjekt lese av Antoine de Saint-Exupéry i 1941 (CD) == Prisar (utval) == * 1931 – Prix Femina == Referansar == <references /> ==Kjelder== <div class="references-small"> *''Denne artikkelen bygger på «[[:nb:Antoine de Saint-Exupéry|Antoine de Saint-Exupéry]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, den 16. oktober 2018.'' </div> == Litteratur == * Chevrier, Pierre (psevdonym for Hélène (Nelly) dei Vogüé) (1950): [http://books.google.ca/books?id=XvRcAAAAMAAJ ''Antoine de Saint-Exupéry.''] Montreal, Quebec, Canada: La librairie Gallimard dei Montréal. * Migeo, Marcel (1960): ''Saint-Exupéry.'' New York: McGraw-Hill. * Peyre, Henri (1967): ''French Novelists of Today.'' New York: Oxford UP. * Robinson, Joy D. Marie (1984): [http://books.google.com/books?id=qPVcAAAAMAAJ ''Antoine dei Saint Exupéry''] (Twayne's World Authors serie sin: French literature). Boston: Twayne Publishers, s. 120–142. * Rumbold, Richard & Stewart, Lady Margaret (1955): The Winged Life: A Portrait of Antoine de Saint-Exupéry, Poet and Airman. New York: D. McKay. * Smith, Maxwell A. (1956): Knight of the Air: The Life and Works of Antoine de Saint-Exupéry. New York: Pageant Press. [[Kategori:Franske forfattarar]] [[Kategori:Folk frå Lyon]] [[Kategori:Maskinomsette artiklar som treng gjennomgang]] im82jyoxo4x8volev2tivonbjobv7hj 0 362798 3395044 3132582 2022-07-21T17:43:23Z Ranveig 39 rydda/retta using [[Project:AWB|AWB]] wikitext text/x-wiki {{geoboks|by}} '''Gmünd''' er ein by og ein kommune i distriktet [[Distriktet Gmünd|med same namn]] i forbundslandet [[Niederösterreich]] i [[Austerrike]]. Kommunen har ei flatevidd på 25,2&nbsp;km² og i kring 5&nbsp;400 ibuarar. Gmünd, som ligg ei 100&nbsp;km nordvest om hovudstaden [[Wien]], grensar i vest opp mot [[Tsjekkia]]. ==Kjelder== {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:de:Gmünd (Niederösterreich|Gmünd (Niederösterreich]]» frå {{Wikipedia-utgåve|de}}, den 19. april 2019.'' {{refslutt}} [[Kategori:Byar i Austerrike]] [[Kategori:Kommunar i Niederösterreich]] 70oxbx1pdv9b785afmas0jk5z8xjttj 0 364882 3395087 3140178 2022-07-21T18:18:57Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{Infoboks helgen |tittel= Biskop av Lindisfarne }} Heilage '''Aidan av Lindisfarne''' var ein irsk munk og misjonær i [[øya Storbritannia|Storbritannia]]. Han var den første biskopen av [[Lindisfarne]], og er best kjend for å ha grunnlagd [[Lindisfarne kloster]].<ref name=":0">{{Webbref|url=https://global.britannica.com/biography/Saint-Aidan|titel=Saint Aidan|hämtdatum=2016-08-21|verk=Encyclopedia Britannica}}</ref><ref>{{Webbref|url=https://www.lindisfarne.org.uk/general/aidan.htm|titel=Saint Aidan of Lindisfarne|hämtdatum=2016-08-21|verk=The holy island of Lindisfarne}}</ref> Aidan har fått æra for å ha innført kristendommen igjen til [[Northumbria]], og er blitt kalla «Northumbrias [[apostel]]». Han reiste mykje gjennom landet og misjonerte, både blant kongar og adelege og blant dei fattige og mateslause, medrekna barn og slavar. Han grunnlag eit kloster med domkyrkje på øya Lindisfarne, kjend som [[Lindisfarne kloster]], og var den første biskopen der. Han Han er rekna som helgen i [[den anglikanske kyrkja]], [[den katolske kyrkja]] og [[ortodoks kristendom]]. ==Bakgrunn== Aidan stamma frå Irland, og namnet hans var eigentleg det [[gammalirsk]]e ''Áedán''. [[Beda]], som gjev ei lang og detaljert skildring av livet hans, har lite å seia om bakgrunnen hans. Han var munk ved øya [[Iona]] utanfor vestkysten av Skottland frå relativt ung alder.<ref>Bede, ''[http://www.fordham.edu/halsall/basis/bede-book3.asp Ecclesiastical History of the English Nation]'' (Book III) ''Medieval Sourcebook''; David Hugh Farmer, ''The Oxford Dictionary of Saints.'' (Oxford; New York: Oxford University Press, 1997), s. 8.</ref> Han var kjend for å vera strengt [[asket]]isk.<ref name=oca>[http://oca.org/saints/lives/2014/08/31/102445-st-aidan-the-bishop-of-lindesfarne "St. Aidan the Bishop of Lindisfarne", Orthodox Church in America]</ref> I åra før Aidan verka som misjonær hadde kristendommen, som hadde spreidd seg i Storbritannia udnder [[Romersk Britannia|romartida]], gått tilbake og i stor grad blitt fortrengd av [[angelsaksisk heidenskap]]. Som ungdom i eksil budde den framtidige kong [[Oswald of Northumbria]] på Iona, der [[heilage Columba]] frå Irland hadde skipa eit kloster. Oswald blei døypt og svor å bringa kristendommen tilbake til folket sitt. I 634 fekk han sjansen til dette då han vann trona i Northumbria.<ref>Baring-Gould, s, 63–70.</ref> Oswald bad om å få misjonærar frå Iona, i staden for dei romersk-tilknytte klostera i Sør-England.<ref name=oca/> Først sende dei han biskopen Cormán, men han var særs streng og blei dårleg likt av folket. Han vende tilbake til Iona og melde at folk i Northumbria var for stae til å bli omvende. Aidan kritiserte metodane til Cormán, og blei så send i hans stad.<ref>[http://justus.anglican.org/resources/bio/52.html Kiefer, James E., «Aidan of Lindisfarne, Missionary», ''Biographical Sketches of memorable Christians of the past'', Society of Archbishop Justus. 29. august 1999]</ref> Han blei biskop i 635.<ref name=Handbook219>Fryde, et al. ''Handbook of British Chronology'' s. 219</ref> <gallery widths="192" heights="144"> Fil:Lindisfarne Priory ruins and St. Aidan statue.jpg|Statue av Aidans ved Lindisfarne klosterruinar </gallery> == Kjelder== {{fotnoteliste}} {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:sv:Aidan av Lindisfarne|Aidan av Lindisfarne]]» frå {{Wikipedia-utgåve|sv}}, og «[[:en:Aidan of Lindisfarne|Aidan of Lindisfarne]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}} den 22. mai 2019.'' **''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene: &nbsp;'' ---- * Attwater, Donald and Catherine Rachel John. ''The Penguin Dictionary of Saints''. 3rd edition. New York: Penguin Books, 1993. {{ISBN|0-14-051312-4}}. * Baring-Gould, S. (Sabine). ''The Lives of the Saints''. With introduction and additional Lives of English martyrs, Cornish, Scottish, and Welsh saints, and a full index to the entire work. Edinburgh: J. Grant, 1914. * Butler, Alban. ''Lives of the Saints'', Edited, revised, and supplemented by Herbert Thurston and Donald Attwater. Palm Publishers, 1956. * {{cite book|last=Farmer|first=David Hugh|title=The Oxford dictionary of saints|publisher=Oxford University Press|location=Oxford|isbn=9780199596607|edition=5th ed. Rev.}} * {{cite book |author1=Fryde, E. B. |author2=Greenway, D. E. |author3=Porter, S. |author4=Roy, I. |title=Handbook of British Chronology|edition=Third revised |publisher=Cambridge University Press |location=Cambridge, UK |year=1996 |isbn=0-521-56350-X }} {{refslutt}} {{autoritetsdata}} [[Kategori:Engelske helgenar]] [[Kategori:Irske helgenar]] [[Kategori:Engelske biskopar]] pl24k11ban8gwbrbmcu8ynro3gf787e 0 370666 3395088 3376008 2022-07-21T18:19:17Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{infoboks musikkartist|bakgrunn=soloartist}} '''Brian Hopper''' ({{datoar}}) er ein britisk gitarist og saksofonist. Han er den eldre broren til bassisten [[Hugh Hopper]] og i lag var dei medlemmar i [[Canterbury scene]]-bandet [[Wilde Flowers]]. Han spelte òg saksofon på [[Soft Machine]]-albumet ''[[Volume Two av The Soft Machine|Volume Two]]'' og var medlåtskrivar på fleire av songane på [[The Soft Machine av Soft Machine|debutplata deira]]. Då to av bandkollegaene hans døydde tidleg i 1970-åra, gav Hopper opp musikkarrieren og byrja å arbeide innan jordbruksforsking i staden.<ref>{{cite web |url=http://calyx.club.fr/mus/hopper_brian.html |title=Archived copy |accessdate=2007-07-14 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070922041734/http://calyx.club.fr/mus/hopper_brian.html |archivedate=22. september 2007 |df=dmy-all }}</ref> Først seint i 1990-åra byrja Hopper å spele musikk att. ==Diskografi== {| cellspacing="0" cellpadding="2" border="0" |- style="background:#ffdead;" |width=70px|År |width=350px|Artist |Title |- |1962||forskjellige artistar ||''[[Canterburied Sounds, Vol.s 1-4]]'' (utgjeve 1998) |- |1965||[[The Wilde Flowers]]||''The Wilde Flowers'' (utgjeve 1994) |- |1969||[[Soft Machine]]||''[[Volume Two av The Soft Machine|Volume Two]]'' |- |2003||Brian Hopper (med Robert Fenner)||''Virtuality'' |- |2004||Brian Hopper||''If Ever I Am'' |- |2006||Brian Hopper & Robert Fenner||''Just Desserts''<ref>[https://www.burningshed.com/store/brianhopper/product/102/485/ Burning Shed]</ref> |} ==Filmar== * 2015: ''[[Romantic Warriors III: Canterbury Tales]]'' (DVD) ==Kjelder== <div class="references-small"> *''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Brian Hopper|Brian Hopper]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 22. juli 2019.'' **''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:'' {{fotnoteliste}} </div> ==Bakgrunnsstoff== *[http://www.calyx-canterbury.fr/mus/hopper_brian.html Brian Hopper] på [http://www.calyx-canterbury.fr Calyx] *{{Allmusic|class=artist|id=p87825}} {{Soft Machine}} {{Autoritetsdata}} {{DEFAULTSORT:Hopper, Brian}} [[Kategori:Folk frå Whitstable]] [[Kategori:Engelske jazzgitaristar]] [[Kategori:Engelske gitaristar]] [[Kategori:Engelske saksofonistar]] [[Kategori:Canterbury scene]] [[Kategori:The Wilde Flowers-medlemmar]] 3e7l58imslo7j7v8d2jrhfraz9t0qdc 0 375494 3395033 3194009 2022-07-21T15:34:53Z Kjersti Lie 12656 skr.feil wikitext text/x-wiki {{infoboks biografi}} '''Shulamith Firestone''' ({{datoar}}) var ein [[Canada|kanadisk]]-[[USA|amerikansk]] [[Feminisme|feministisk]] teoretikar og [[forfattar]].<ref>http://www.thevillager.com/?p=7172 The Villager - </ref> Ho var kjend som ei av opphavskvinnene til den såkalla andre bølgja av amerikansk feminisme (kalla [[radikalfeminisme]]) og ein av dei mest framtredande figurane i henne på 1970-talet. Livet hennar blei filmatisert i kortfilmen ''Shulie'' frå 1997 av regissøren [[Elisabeth Subrin]]. Shulamith Firestone freista å sameina [[Marxisme|marxistiske]] teoriar om [[klassekamp]] med oppfattinga om at den mest grunnleggjande oppdelinga av menneske var skiljet mellom [[kjønn]], i staden for dei økonomiske relasjonane som [[Karl Marx]] hadde peikt på. Ho rekonstruerte Marx sine teoriar om historia til menneske ut frå dette synet. Til skilnad frå dei fleste andre feministar såg ikkje Firestone på kultur og politikk som skapt av [[patriarkatet]], men at utforming deira var eit resultat av patriarkatet. Hosrekna årsaka til at [[den russiske revolusjonen]] og andre [[Sosialisme|sosialistiske]] revolusjonar enda i fiasko var at ein ikkje har lukkast i å sameina dei tre plana sosialistisk revolusjon, feministisk revolusjon og kulturrevolusjon til ei einaste revolusjonær kraft – og dermed ikkje kunna oppnå eit tilstrekkeleg stor [[Revolusjon|revolusjonær]] potential til å kunna realisera sosialismen uten at rørsla gjekk tilbake og blei byråkratisert. Shulamith Firestone meinte at kvinner og menn tilhøyrer ulike klassar. Ho meinte at barndommen var eit uttrykk for det klasseskiljet som gutar gjekk gjennom frå dei som barn hadde tilhøyrt klassen til kvinna til dei som vaksne tilhøyrde klassen til mannen. Ho meinte likevel ikkje at kjønnsklassane måtte forvekslast med dei økonomiske klassene, ei forveksling som lett kan oppstå om ein nyttar lausrivne sitat av henne. 1969 danna Firestone og [[Ellen Willis]] rørsla [[Redstockings of the Women's Liberation Movement]], dei såkalla raudstrømpane. == Bibliografi == * 1970: ''The Dialectic of Sex'' * 1998: ''Airless Spaces'' == Kjelder == <references /> {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:sv:Shulamith Firestone|Shulamith Firestone]]» frå {{Wikipedia-utgåve|sv}}, den 27. januar 2020.'' {{refslutt}} {{autoritetsdata}} [[Kategori:USA-amerikanske feministar]] [[Kategori:Kanadiske feministar]] [[Kategori:Folk frå Ottawa]] 0jt1to0rpnnpmcwgdsl7ssabb6yprri 3395034 3395033 2022-07-21T15:36:17Z Kjersti Lie 12656 – og en skrivefeil til wikitext text/x-wiki {{infoboks biografi}} '''Shulamith Firestone''' ({{datoar}}) var ein [[Canada|kanadisk]]-[[USA|amerikansk]] [[Feminisme|feministisk]] teoretikar og [[forfattar]].<ref>http://www.thevillager.com/?p=7172 The Villager - </ref> Ho var kjend som ei av opphavskvinnene til den såkalla andre bølgja av amerikansk feminisme (kalla [[radikalfeminisme]]) og ein av dei mest framtredande figurane i henne på 1970-talet. Livet hennar blei filmatisert i kortfilmen ''Shulie'' frå 1997 av regissøren [[Elisabeth Subrin]]. Shulamith Firestone freista å sameina [[Marxisme|marxistiske]] teoriar om [[klassekamp]] med oppfattinga om at den mest grunnleggjande oppdelinga av menneske var skiljet mellom [[kjønn]], i staden for dei økonomiske relasjonane som [[Karl Marx]] hadde peikt på. Ho rekonstruerte Marx sine teoriar om historia til menneske ut frå dette synet. Til skilnad frå dei fleste andre feministar såg ikkje Firestone på kultur og politikk som skapt av [[patriarkatet]], men at utforming deira var eit resultat av patriarkatet. Ho rekna årsaka til at [[den russiske revolusjonen]] og andre [[Sosialisme|sosialistiske]] revolusjonar enda i fiasko var at ein ikkje har lukkast i å sameina dei tre plana sosialistisk revolusjon, feministisk revolusjon og kulturrevolusjon til ei einaste revolusjonær kraft – og dermed ikkje kunna oppnå eit tilstrekkeleg stor [[Revolusjon|revolusjonær]] potential til å kunna realisera sosialismen uten at rørsla gjekk tilbake og blei byråkratisert. Shulamith Firestone meinte at kvinner og menn tilhøyrer ulike klassar. Ho meinte at barndommen var eit uttrykk for det klasseskiljet som gutar gjekk gjennom frå dei som barn hadde tilhøyrt klassen til kvinna til dei som vaksne tilhøyrde klassen til mannen. Ho meinte likevel ikkje at kjønnsklassane måtte forvekslast med dei økonomiske klassene, ei forveksling som lett kan oppstå om ein nyttar lausrivne sitat av henne. 1969 danna Firestone og [[Ellen Willis]] rørsla [[Redstockings of the Women's Liberation Movement]], dei såkalla raudstrømpane. == Bibliografi == * 1970: ''The Dialectic of Sex'' * 1998: ''Airless Spaces'' == Kjelder == <references /> {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:sv:Shulamith Firestone|Shulamith Firestone]]» frå {{Wikipedia-utgåve|sv}}, den 27. januar 2020.'' {{refslutt}} {{autoritetsdata}} [[Kategori:USA-amerikanske feministar]] [[Kategori:Kanadiske feministar]] [[Kategori:Folk frå Ottawa]] ia9wr3uo7fcutx0apvolhu46d6jmbs2 3395035 3395034 2022-07-21T17:15:09Z Ranveig 39 Bytta infoboks wikitext text/x-wiki {{infoboks vitskapsfolk}} '''Shulamith Firestone''' ({{datoar}}) var ein [[Canada|kanadisk]]-[[USA|amerikansk]] [[Feminisme|feministisk]] teoretikar og [[forfattar]].<ref>[http://www.thevillager.com/?p=7172 The Villager]</ref> Ho var kjend som ei av opphavskvinnene til den såkalla andre bølgja av amerikansk feminisme (kalla [[radikalfeminisme]]) og ein av dei mest framtredande figurane i henne på 1970-talet. Livet hennar blei filmatisert i kortfilmen ''Shulie'' frå 1997 av regissøren [[Elisabeth Subrin]]. Shulamith Firestone freista å sameina [[Marxisme|marxistiske]] teoriar om [[klassekamp]] med oppfattinga om at den mest grunnleggjande oppdelinga av menneske var skiljet mellom [[kjønn]], i staden for dei økonomiske relasjonane som [[Karl Marx]] hadde peikt på. Ho rekonstruerte Marx sine teoriar om historia til menneske ut frå dette synet. Til skilnad frå dei fleste andre feministar såg ikkje Firestone på kultur og politikk som skapt av [[patriarkatet]], men at utforming deira var eit resultat av patriarkatet. Ho rekna årsaka til at [[den russiske revolusjonen]] og andre [[Sosialisme|sosialistiske]] revolusjonar enda i fiasko var at ein ikkje har lukkast i å sameina dei tre plana sosialistisk revolusjon, feministisk revolusjon og kulturrevolusjon til ei einaste revolusjonær kraft – og dermed ikkje kunna oppnå eit tilstrekkeleg stort [[Revolusjon|revolusjonært]] potensial til å kunna realisera sosialismen uten at rørsla gjekk tilbake og blei byråkratisert. Shulamith Firestone meinte at kvinner og menn tilhøyrer ulike klassar. Ho meinte at barndommen var eit uttrykk for det klasseskiljet som gutar gjekk gjennom frå dei som barn hadde tilhøyrt klassen til kvinna til dei som vaksne tilhøyrde klassen til mannen. Ho meinte likevel ikkje at kjønnsklassane måtte forvekslast med dei økonomiske klassene, ei forveksling som lett kan oppstå om ein nyttar lausrivne sitat av henne. 1969 danna Firestone og [[Ellen Willis]] rørsla [[Redstockings of the Women's Liberation Movement]], dei såkalla raudstrømpane. == Bibliografi == * 1970: ''The Dialectic of Sex'' * 1998: ''Airless Spaces'' == Kjelder == <references /> {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:sv:Shulamith Firestone|Shulamith Firestone]]» frå {{Wikipedia-utgåve|sv}}, den 27. januar 2020.'' {{refslutt}} {{autoritetsdata}} [[Kategori:USA-amerikanske feministar]] [[Kategori:Kanadiske feministar]] [[Kategori:Folk frå Ottawa]] t7j8mkty8ucgegiyu6mquokj9iddky0 0 395251 3395093 3394983 2022-07-21T21:06:42Z 90sveped 53941 /* Kvartfinalar */ wikitext text/x-wiki '''Europameisterskapen i fotball for kvinner 2022''' vil vere det 13. [[europameisterskapen i fotball for kvinner]] og vert arrangert av [[UEFA]] frå 6. til 31. juli 2022 i [[England]]. Meisterskapen skulle opprinneleg arrangerast i 2021, men på grunn av [[koronaviruspandemien i 2019–2020]] vedtok UEFA å utsette [[EM i fotball 2021|meisterskapen for herrane til 2021]] og meisterskapen for kvinner til 2022.<ref>{{cite news |url=https://www.uefa.com/womenseuro/news/025c-0f3d8be5c46b-a606252552ee-1000--/ |title=UEFA Women's EURO moved to July 2022 |publisher=[[UEFA]] |date=2020-04-23 |access-date=2020-04-23 |language=en }}</ref> 28. februar 2022 vart russiske klubb- og landslag suspendert av [[FIFA]] og [[UEFA]] frå å delta i internasjonale turneringar på ubestemt tid, som følgje av den russiske invasjonen av Ukraina 24. februar 2022. [[Det russiske kvinnelandslaget i fotball|Det russiske kvinnelandslaget]] var kvalifisert til europameisterskapen og skulle ha spelt i gruppe C.<ref name="Russland">{{cite news |url=https://www.uefa.com/insideuefa/mediaservices/mediareleases/news/0272-148df1faf082-6e50b5ea1f84-1000--fifa-uefa-suspend-russian-clubs-and-national-teams-from-all-com/|title=FIFA/UEFA suspend Russian clubs and national teams from all competitions|publisher=[[UEFA]] |date=2022-02-28 |access-date=2022-02-28 |language=en }}</ref> [[Det portugisiske kvinnelandslaget i fotball|Portugal]] overtok plassen til Russland i gruppe C.<ref name="Russland2022-23">{{cite news |url=https://www.uefa.com/insideuefa/mediaservices/mediareleases/news/0275-150c9887cacb-882c686f407f-1000--uefa-decisions-for-upcoming-competitions-relating-to-the-ongoin/|title=UEFA decisions for upcoming competitions relating to the ongoing suspension of Russian national teams and clubs|publisher=[[UEFA]] |date=2022-05-02 |access-date=2022-05-02 |language=en }}</ref> ==Arenaar== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! [[Manchester]] ! [[Southampton]] ! [[Brighton and Hove]] ! [[Milton Keynes]] ! [[Brentford]] |- | [[Old Trafford]] | [[St Mary's Stadium]] | [[Falmer Stadium]] | [[Stadium MK]] | [[Brentford Community Stadium]] |- | Kapasitet: '''{{formatnum:74879}}''' | Kapasitet: '''{{formatnum:32505}}''' | Kapasitet: '''{{formatnum:30750}}''' | Kapasitet: '''{{formatnum:30500}}''' | Kapasitet: '''{{formatnum:17250}}''' |- | [[File:Old Trafford inside 20060726 1.jpg|150px]] | [[File:St Mary's Stadium (2).jpg|150px]] | [[File:Amex Community Stadium.jpg|150px]] | [[File:Stadium North & East Stands.jpg|150px]] | [[File:Brentford Community Stadium 2020.jpg|150px]] |} {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! [[Sheffield]] ! [[Leigh]] ! [[Rotherham]] ! [[Manchester]] ! [[London]] |- | [[Bramall Lane]] | [[Leigh Sports Village]] | [[New York Stadium]] | [[Academy Stadium]] | [[Wembley stadion|Wembley Stadion]] |- | Kapasitet: '''{{formatnum:32702}}''' | Kapasitet: '''{{formatnum:12000}}''' | Kapasitet: '''{{formatnum:12021}}''' | Kapasitet: '''{{formatnum:7000}}''' | Kapasitet: '''{{formatnum:90000}}''' |- | [[File:John Street Stand.jpg|150px]] | [[File:LeighStadium-May2008.jpg|150px]] | [[File:New York Stadium (8688620836).jpg|150px]] | [[File:Academy Stadium 02.jpg|150px]] | [[File:New Wembley Stadium and Arch from Olympic Way - geograph.org.uk - 2406320.jpg|150px]] |} == Gruppespelet == === Gruppe A === {{Football table start}} {{fbt-row |#=1|team={{fotballflagg2|kv=1|England}} |bg=a |w=3 |d=0 |l=0 |gf=14|ga=0 }} {{fbt-row |#=2|team={{fotballflagg2|kv=1|Austerrike}} |bg=a |w=2 |d=0 |l=1 |gf=3 |ga=1 }} {{fbt-row |#=3|team={{fotballflagg2|kv=1|Noreg}} |bg= |w=1 |d=0 |l=2 |gf=4 |ga=10 }} {{fbt-row |#=4|team={{fotballflagg2|kv=1|Nord-Irland}} |bg= |w=0 |d=0 |l=3 |gf=1 |ga=11 }} {{Football table end}} {{Fotballresultater |bg= |dato=6. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|England}} |bilde1= |resultat=1&ndash;0 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Austerrike}} |bilde2= |stadion=[[Old Trafford]], [[Manchester]] |tilskodarar={{Formatnum:68871}} |dommar=Marta Huerta de Aza (Spania) |mål1=[[Beth Mead|Mead]] {{goal|16}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032206--england-vs-austria/ Rapport] |mål2= }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=7. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Noreg}} |bilde1= |resultat=4&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Nord-Irland}} |bilde2= |stadion=[[St. Mary's Stadium]], [[Southampton]] |tilskodarar={{Formatnum:9146}} |dommar=Lina Lehtovaara (Finland) |mål1=[[Julie Blakstad|Blakstad]] {{goal|10}}<br>[[Frida Maanum|Maanum]] {{goal|13}}<br>[[Caroline Graham Hansen|Graham Hansen]] {{goal|31|[[straffespark|str.]]}}<br>[[Guro Reiten|Reiten]] {{goal|54}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032207--norway-vs-northern-ireland/ Rapport] |mål2=[[Julie Nelson|Nelson]] {{goal|49}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=11. juli 2022<br>17:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Austerrike}} |bilde1= |resultat=2&ndash;0 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Nord-Irland}} |bilde2= |stadion=[[St. Mary's Stadium]], [[Southampton]] |tilskodarar={{Formatnum:9268}} |dommar=Emikar Calderas Barrera (Venezuela) |mål1=[[Katharina Schiechtl|Schiechtl]] {{goal|19}}<br>[[Katharina Naschenweng|Naschenweng]] {{goal|88}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032208/ Rapport] |mål2= }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=11. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|England}} |bilde1= |resultat=8&ndash;0 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Noreg}} |bilde2= |stadion=[[Falmer Stadium]], [[Brighton and Hove]] |tilskodarar={{Formatnum:28847}} |dommar=Riem Hussein (Tyskland) |mål1=[[Georgia Stanway|Stanway]] {{goal|12|[[straffespark|str.]]}}<br>[[Lauren Hemp|Hemp]] {{goal|15}}<br>[[Ellen White|White]] {{goal|29||41}}<br>[[Beth Mead|Mead]] {{goal|34||38||61}}<br>[[Alessia Russo|Russo]] {{goal|66}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032209/ Rapport] |mål2= }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=15. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Nord-Irland}} |bilde1= |resultat=0&ndash;5 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|England}} |bilde2= |stadion=[[St. Mary's Stadium]], [[Southampton]] |tilskodarar={{Formatnum:30785}} |dommar=Esther Staubli (Sveits) |mål1= |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032210/ Rapport] |mål2=[[Fran Kirby|Kirby]] {{goal|41}}<br>[[Beth Mead|Mead]] {{goal|45}}<br>[[Alessia Russo|Russo]] {{goal|48||53}}<br>[[Kelsie Burrows|Burrows]] {{goal|76|[[sjølvmål|sm.]]}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=15. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Austerrike}} |bilde1= |resultat=1&ndash;0 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Noreg}} |bilde2= |stadion=[[Falmer Stadium]], [[Brighton and Hove]] |tilskodarar={{Formatnum:12667}} |dommar=Kateryna Monzul (Ukraina) |mål1=[[Nicole Billa|Billa]] {{goal|37}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032211/ Rapport] |mål2= }} ---- === Gruppe B === {{Football table start}} {{fbt-row |#=1|team={{fotballflagg2|kv=1|Tyskland}} |bg=a |w=3 |d=0 |l=0 |gf=9 |ga=0 }} {{fbt-row |#=2|team={{fotballflagg2|kv=1|Spania}} |bg=a |w=2 |d=0 |l=1 |gf=5 |ga=3 }} {{fbt-row |#=3|team={{fotballflagg2|kv=1|Danmark}} |bg= |w=1 |d=0 |l=2 |gf=1 |ga=5 }} {{fbt-row |#=4|team={{fotballflagg2|kv=1|Finland}} |bg= |w=0 |d=0 |l=3 |gf=1 |ga=8 }} {{Football table end}} {{Fotballresultater |bg= |dato=8. juli 2022<br>17:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Spania}} |bilde1= |resultat=4&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Finland}} |bilde2= |stadion=[[Stadium MK]], [[Milton Keynes]] |tilskodarar={{Formatnum:16819}} |dommar=Kateryna Monzul (Ukraina) |mål1=[[Irene Paredes|Paredes]] {{goal|26}}<br>[[Aitana Bonmatí|Bonmatí]] {{goal|41}}<br>[[Lucía García|L. García]] {{goal|75}}<br>[[Mariona Caldentey|Caldentey]] {{goal|90+5|[[straffespark|str.]]}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032212--spain-vs-finland/ Rapport] |mål2=[[Linda Sällström|Sällström]] {{goal|1}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=8. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Tyskland}} |bilde1= |resultat=4&ndash;0 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Danmark}} |bilde2= |stadion=[[Brentford Community Stadium]], [[Brentford]] |tilskodarar={{Formatnum:15736}} |dommar=Esther Staubli (Sveits) |mål1=[[Lina Magull|Magull]] {{goal|21}}<br>[[Lea Schüller|Schüller]] {{goal|57}}<br>[[Lena Lattwein|Lattwein]] {{goal|78}}<br>[[Alexandra Popp|Popp]] {{goal|86}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032213--germany-vs-denmark/ Rapport] |mål2= }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=12. juli 2022<br>17:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Danmark}} |bilde1= |resultat=1&ndash;0 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Finland}} |bilde2= |stadion=[[Stadium MK]], [[Milton Keynes]] |tilskodarar={{Formatnum:11615}} |dommar=Iuliana Demetrescu (Romania) |mål1=[[Pernille Harder|Harder]] {{goal|72}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032214/ Rapport] |mål2= }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=12. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Tyskland}} |bilde1= |resultat=2&ndash;0 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Spania}} |bilde2= |stadion=[[Brentford Community Stadium]], [[Brentford]] |tilskodarar={{Formatnum:16037}} |dommar=Stéphanie Frappart (Frankrike) |mål1=[[Klara Bühl|Bühl]] {{goal|3}}<br>[[Alexandra Popp|Popp]] {{goal|37}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032215/ Rapport] |mål2= }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=16. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Finland}} |bilde1= |resultat=0&ndash;3 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Tyskland}} |bilde2= |stadion=[[Stadium MK]], [[Milton Keynes]] |tilskodarar={{Formatnum:20721}} |dommar=Emikar Calderas Barrera (Venezuela) |mål1= |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032216/ Rapport] |mål2=[[Sophia Kleinherne|Kleinherne]] {{goal|40}}<br>[[Alexandra Popp|Popp]] {{goal|48}}<br>[[Nicole Anyomi|Anyomi]] {{goal|63}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=16. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Danmark}} |bilde1= |resultat=0&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Spania}} |bilde2= |stadion=[[Brentford Community Stadium]], [[Brentford]] |tilskodarar={{Formatnum:16041}} |dommar=Rebecca Welch (England) |mål1= |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032217/ Rapport] |mål2=[[Marta Cardona|Cardona]] {{goal|90}} }} ---- === Gruppe C === [[Det russiske kvinnelandslaget i fotball|Det russiske kvinnelandslaget]] var kvalifisert til europameisterskapen og skulle ha spelt i gruppe C. Men 2. mai 2022 vart det stadfesta at Russland ikkje fekk delta i meisterskapen, på grunn av den russiske invasjonen av Ukraina 24. februar 2022.<ref name="Russland"/> [[Det portugisiske kvinnelandslaget i fotball|Portugal]] overtok plassen til Russland i gruppe C.<ref name="Russland2022-23"/> {{Football table start}} {{fbt-row |#=1|team={{fotballflagg2|kv=1|Sverige}} |bg=a |w=2 |d=1 |l=0 |gf=8 |ga=2 }} {{fbt-row |#=2|team={{fotballflagg2|kv=1|Nederland}} |bg=a |w=2 |d=1 |l=0 |gf=8 |ga=4 }} {{fbt-row |#=3|team={{fotballflagg2|kv=1|Sveits}} |bg= |w=0 |d=1 |l=2 |gf=4 |ga=8 }} {{fbt-row |#=4|team={{fotballflagg2|kv=1|Portugal}} |bg= |w=0 |d=1 |l=2 |gf=4 |ga=10}} {{Football table end}} {{Fotballresultater |bg= |dato=9. juli 2022<br>17:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Portugal}} |bilde1= |resultat=2&ndash;2 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Sveits}} |bilde2= |stadion=[[Leigh Sports Village]], [[Leigh]] |tilskodarar={{Formatnum:5902}} |dommar=Jana Adámková (Tsjekkia) |mål1=[[Diana Gomes|Gomes]] {{goal|58}}<br>[[Jéssica Silva|J. Silva]] {{goal|66}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032219/ Rapport] |mål2=[[Coumba Sow|Sow]] {{goal|2}}<br>[[Rahel Kiwic|Kiwic]] {{goal|5}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=9. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Nederland}} |bilde1= |resultat=1&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Sverige}} |bilde2= |stadion=[[Bramall Lane]], [[Sheffield]] |tilskodarar={{Formatnum:21342}} |dommar=Cheryl Foster (Wales) |mål1=[[Jill Roord|Roord]] {{goal|52}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032218/ Rapport] |mål2=[[Jonna Andersson|Andersson]] {{goal|36}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=13. juli 2022<br>17:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Sverige}} |bilde1= |resultat=2&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Sveits}} |bilde2= |stadion=[[Bramall Lane]], [[Sheffield]] |tilskodarar={{Formatnum:12914}} |dommar=Marta Huerta de Aza (Spania) |mål1=[[Fridolina Rolfö|Rolfö]] {{goal|53}}<br>[[Hanna Bennison|Bennison]] {{goal|79}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032220/ Rapport] |mål2=[[Ramona Bachmann|Bachmann]] {{goal|55}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=13. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Nederland}} |bilde1= |resultat=3&ndash;2 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Portugal}} |bilde2= |stadion=[[Leigh Sports Village]], [[Leigh]] |tilskodarar={{Formatnum:6966}} |dommar=Ivana Martinčić (Kroatia) |mål1=[[Damaris Egurrola|Egurrola]] {{goal|7}}<br>[[Stefanie van der Gragt|van der Gragt]] {{goal|16}}<br>[[Daniëlle van de Donk|van de Donk]] {{goal|62}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032221/ Rapport] |mål2=[[Carole Costa|C. Costa]] {{goal|38|[[Straffespark|str.]]}}<br>[[Diana Silva|Di. Silva]] {{goal|47}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=17. juli 2022<br>17:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Sveits}} |bilde1= |resultat=1&ndash;4 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Nederland}} |bilde2= |stadion=[[Bramall Lane]], [[Sheffield]] |tilskodarar={{Formatnum:22596}} |dommar=Iuliana Demetrescu ([[Federaţia Română de Fotbal|Romania]]) |mål1=[[Géraldine Reuteler|Reuteler]] {{goal|53}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032222/ Rapport] |mål2=[[Ana-Maria Crnogorčević|Crnogorčević]] {{goal|49|[[sjølvmål|sm.]]}}<br>[[Romée Leuchter|Leuchter]] {{goal|84||90+5}}<br>[[Victoria Pelova|Pelova]] {{goal|89}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=17. juli 2022<br>17:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Sverige}} |bilde1= |resultat=5&ndash;0 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Portugal}} |bilde2= |stadion=[[Leigh Sports Village]], [[Leigh]] |tilskodarar={{Formatnum:7118}} |dommar=Stéphanie Frappart ([Frankrike) |mål1=[[Filippa Angeldal|Angeldal]] {{goal|21||45}}<br>[[Carole Costa|C. Costa]] {{goal|45+7|[[sjølvmål|sm.]]}}<br>[[Kosovare Asllani|Asllani]] {{goal|54|[[Straffespark|str.]]}}<br>[[Stina Blackstenius|Blackstenius]] {{goal|90+1}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032223/ Rapport] |mål2= }} ---- === Gruppe D === {{Football table start}} {{fbt-row |#=1|team={{fotballflagg2|kv=1|Frankrike}} |bg=a |w=2 |d=1 |l=0 |gf=8 |ga=3 }} {{fbt-row |#=2|team={{fotballflagg2|kv=1|Belgia}} |bg=a |w=1 |d=1 |l=1 |gf=3 |ga=3 }} {{fbt-row |#=3|team={{fotballflagg2|kv=1|Island}} |bg= |w=0 |d=3 |l=0 |gf=3 |ga=3 }} {{fbt-row |#=4|team={{fotballflagg2|kv=1|Italia}} |bg= |w=0 |d=1 |l=2 |gf=2 |ga=7 }} {{Football table end}} {{Fotballresultater |bg= |dato=10. juli 2022<br>17:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Belgia}} |bilde1= |resultat=1&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Island}} |bilde2= |stadion=[[Academy Stadium]], [[Manchester]] |tilskodarar={{Formatnum:3859}} |dommar=Tess Olofsson (Sverige) |mål1=[[Justine Vanhaevermaet|Vanhaevermaet]] {{goal|67|[[Straffespark|str.]]}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032225/ Rapport] |mål2=[[Berglind Björg Þorvaldsdóttir|Þorvaldsdóttir]] {{goal|50}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=10. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Frankrike}} |bilde1= |resultat=5&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Italia}} |bilde2= |stadion=[[New York Stadium]], [[Rotherham]] |tilskodarar={{Formatnum:8541}} |dommar=Rebecca Welch (England) |mål1=[[Grace Geyoro|Geyoro]] {{goal|9||40||45}}<br>[[Marie-Antoinette Katoto|Katoto]] {{goal|12}}<br>[[Delphine Cascarino|Cascarino]] {{goal|38}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032224/ Rapport] |mål2=[[Martina Piemonte|Piemonte]] {{goal|76}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=14. juli 2022<br>17:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Italia}} |bilde1= |resultat=1&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Island}} |bilde2= |stadion=[[Academy Stadium]], [[Manchester]] |tilskodarar={{Formatnum:4029}} |dommar=Lina Lehtovaara (Finland) |mål1=[[Valentina Bergamaschi|Bergamaschi]] {{goal|62}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032227/ Rapport] |mål2=[[Karólína Lea Vilhjálmsdóttir|Vilhjálmsdóttir]] {{goal|3}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=14. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Frankrike}} |bilde1= |resultat=2&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Belgia}} |bilde2= |stadion=[[New York Stadium]], [[Rotherham]] |tilskodarar={{Formatnum:8173}} |dommar=Cheryl Foster (Wales) |mål1=[[Kadidiatou Diani|Diani]] {{goal|6}}<br>[[Griedge Mbock Bathy|Mbock Bathy]] {{goal|31}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032226/ Rapport] |mål2=[[Janice Cayman|Cayman]] {{goal|36}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=18. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Island}} |bilde1= |resultat=1&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Frankrike}} |bilde2= |stadion=[[New York Stadium]], [[Rotherham]] |tilskodarar={{Formatnum:7392}} |dommar=Jana Adámková (Tsjekkia) |mål1=[[Dagný Brynjarsdóttir|Brynjarsdóttir]] {{goal|90+12|[[straffespark|str.]]}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032228/ Rapport] |mål2=[[Melvine Malard|Malard]] {{goal|1}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=18. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Italia}} |bilde1= |resultat=0&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Belgia}} |bilde2= |stadion=[[Academy Stadium]], [[Manchester]] |tilskodarar={{Formatnum:3919}} |dommar=Ivana Martinčić (Kroatia) |mål1= |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032229/ Rapport] |mål2=[[Tine De Caigny|De Caigny]] {{goal|49}} }} ---- == Sluttspelet == === Kvartfinalar === {{Fotballresultater |bg= |dato=20. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|England}} |bilde1= |resultat=2&ndash;1 (e.e.o.) |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Spania}} |bilde2= |stadion=[[Falmer Stadium]], [[Brighton and Hove]] |tilskodarar={{Formatnum:28994}} |dommar=Stéphanie Frappart (Frankrike) |mål1=[[Ella Toone|Toone]] {{goal|84}}<br>[[Georgia Stanway|Stanway]] {{goal|96}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032230/ Rapport] |mål2=[[Esther González|González]] {{goal|54}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=21. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Tyskland}} |bilde1= |resultat=2&ndash;0 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Austerrike}} |bilde2= |stadion=[[Brentford Community Stadium]], [[Brentford]] |tilskodarar={{Formatnum:16025}} |dommar=Rebecca Welch (England) |mål1=[[Lina Magull|Magull]] {{goal|25}}<br>[[Alexandra Popp|Popp]] {{goal|90}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032231/ Rapport] |mål2= }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=22. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Sverige}} |bilde1= |resultat=&ndash; |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Belgia}} |bilde2= |stadion=[[Leigh Sports Village]], [[Leigh]] |tilskodarar={{Formatnum:}} |dommar= |mål1= |rapport= |mål2= }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=23. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Frankrike}} |bilde1= |resultat=&ndash; |lag2={{fotballflagg|kv=1|Nederland}} |bilde2= |stadion=[[New York Stadium]], [[Rotherham]] |tilskodarar={{Formatnum:}} |dommar= |mål1= |rapport= |mål2= }} ---- === Semifinalar === {{Fotballresultater |bg= |dato=26. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|England}} |bilde1= |resultat=&ndash; |lag2=Vinnar kvartfinale 1 |bilde2= |stadion=[[Bramall Lane]], [[Sheffield]] |tilskodarar={{Formatnum:}} |dommar= |mål1= |rapport= |mål2= }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=27. juli 2022<br>20:00 |lag1=Vinnar kvartfinale 4 |bilde1= |resultat=&ndash; |lag2=Vinnar kvartfinale 2 |bilde2= |stadion=[[Stadium MK]], [[Milton Keynes]] |tilskodarar={{Formatnum:}} |dommar= |mål1= |rapport= |mål2= }} ---- === Finale === {{Fotballresultater |bg= |dato=31. juli 2022<br>17:00 |lag1=Vinnar semifinale 1 |bilde1= |resultat=&ndash; |lag2=Vinnar semifinale 2 |bilde2= |stadion=[[Wembley Stadium]], [[London]] |tilskodarar={{Formatnum:}} |dommar= |mål1= |rapport= |mål2= }} == Referansar == {{refstart}} {{refslutt}} {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:nb:EM i fotball for kvinner 2022|EM i fotball for kvinner 2022]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, den 1. desember 2021.'' {{refslutt}} == Bakgrunnsstoff == * [https://www.uefa.com/womenseuro/ Nettstaden til UEFA Women's Euro 2022] {{EM i fotball for kvinner}} {{autoritetsdata}} [[Kategori:Europameisterskapar i fotball]] [[Kategori:Fotball i 2022]] todgeawn8e42bssb92722mojbliqjkv 3395094 3395093 2022-07-21T21:06:51Z 90sveped 53941 /* Semifinalar */ wikitext text/x-wiki '''Europameisterskapen i fotball for kvinner 2022''' vil vere det 13. [[europameisterskapen i fotball for kvinner]] og vert arrangert av [[UEFA]] frå 6. til 31. juli 2022 i [[England]]. Meisterskapen skulle opprinneleg arrangerast i 2021, men på grunn av [[koronaviruspandemien i 2019–2020]] vedtok UEFA å utsette [[EM i fotball 2021|meisterskapen for herrane til 2021]] og meisterskapen for kvinner til 2022.<ref>{{cite news |url=https://www.uefa.com/womenseuro/news/025c-0f3d8be5c46b-a606252552ee-1000--/ |title=UEFA Women's EURO moved to July 2022 |publisher=[[UEFA]] |date=2020-04-23 |access-date=2020-04-23 |language=en }}</ref> 28. februar 2022 vart russiske klubb- og landslag suspendert av [[FIFA]] og [[UEFA]] frå å delta i internasjonale turneringar på ubestemt tid, som følgje av den russiske invasjonen av Ukraina 24. februar 2022. [[Det russiske kvinnelandslaget i fotball|Det russiske kvinnelandslaget]] var kvalifisert til europameisterskapen og skulle ha spelt i gruppe C.<ref name="Russland">{{cite news |url=https://www.uefa.com/insideuefa/mediaservices/mediareleases/news/0272-148df1faf082-6e50b5ea1f84-1000--fifa-uefa-suspend-russian-clubs-and-national-teams-from-all-com/|title=FIFA/UEFA suspend Russian clubs and national teams from all competitions|publisher=[[UEFA]] |date=2022-02-28 |access-date=2022-02-28 |language=en }}</ref> [[Det portugisiske kvinnelandslaget i fotball|Portugal]] overtok plassen til Russland i gruppe C.<ref name="Russland2022-23">{{cite news |url=https://www.uefa.com/insideuefa/mediaservices/mediareleases/news/0275-150c9887cacb-882c686f407f-1000--uefa-decisions-for-upcoming-competitions-relating-to-the-ongoin/|title=UEFA decisions for upcoming competitions relating to the ongoing suspension of Russian national teams and clubs|publisher=[[UEFA]] |date=2022-05-02 |access-date=2022-05-02 |language=en }}</ref> ==Arenaar== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! [[Manchester]] ! [[Southampton]] ! [[Brighton and Hove]] ! [[Milton Keynes]] ! [[Brentford]] |- | [[Old Trafford]] | [[St Mary's Stadium]] | [[Falmer Stadium]] | [[Stadium MK]] | [[Brentford Community Stadium]] |- | Kapasitet: '''{{formatnum:74879}}''' | Kapasitet: '''{{formatnum:32505}}''' | Kapasitet: '''{{formatnum:30750}}''' | Kapasitet: '''{{formatnum:30500}}''' | Kapasitet: '''{{formatnum:17250}}''' |- | [[File:Old Trafford inside 20060726 1.jpg|150px]] | [[File:St Mary's Stadium (2).jpg|150px]] | [[File:Amex Community Stadium.jpg|150px]] | [[File:Stadium North & East Stands.jpg|150px]] | [[File:Brentford Community Stadium 2020.jpg|150px]] |} {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! [[Sheffield]] ! [[Leigh]] ! [[Rotherham]] ! [[Manchester]] ! [[London]] |- | [[Bramall Lane]] | [[Leigh Sports Village]] | [[New York Stadium]] | [[Academy Stadium]] | [[Wembley stadion|Wembley Stadion]] |- | Kapasitet: '''{{formatnum:32702}}''' | Kapasitet: '''{{formatnum:12000}}''' | Kapasitet: '''{{formatnum:12021}}''' | Kapasitet: '''{{formatnum:7000}}''' | Kapasitet: '''{{formatnum:90000}}''' |- | [[File:John Street Stand.jpg|150px]] | [[File:LeighStadium-May2008.jpg|150px]] | [[File:New York Stadium (8688620836).jpg|150px]] | [[File:Academy Stadium 02.jpg|150px]] | [[File:New Wembley Stadium and Arch from Olympic Way - geograph.org.uk - 2406320.jpg|150px]] |} == Gruppespelet == === Gruppe A === {{Football table start}} {{fbt-row |#=1|team={{fotballflagg2|kv=1|England}} |bg=a |w=3 |d=0 |l=0 |gf=14|ga=0 }} {{fbt-row |#=2|team={{fotballflagg2|kv=1|Austerrike}} |bg=a |w=2 |d=0 |l=1 |gf=3 |ga=1 }} {{fbt-row |#=3|team={{fotballflagg2|kv=1|Noreg}} |bg= |w=1 |d=0 |l=2 |gf=4 |ga=10 }} {{fbt-row |#=4|team={{fotballflagg2|kv=1|Nord-Irland}} |bg= |w=0 |d=0 |l=3 |gf=1 |ga=11 }} {{Football table end}} {{Fotballresultater |bg= |dato=6. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|England}} |bilde1= |resultat=1&ndash;0 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Austerrike}} |bilde2= |stadion=[[Old Trafford]], [[Manchester]] |tilskodarar={{Formatnum:68871}} |dommar=Marta Huerta de Aza (Spania) |mål1=[[Beth Mead|Mead]] {{goal|16}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032206--england-vs-austria/ Rapport] |mål2= }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=7. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Noreg}} |bilde1= |resultat=4&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Nord-Irland}} |bilde2= |stadion=[[St. Mary's Stadium]], [[Southampton]] |tilskodarar={{Formatnum:9146}} |dommar=Lina Lehtovaara (Finland) |mål1=[[Julie Blakstad|Blakstad]] {{goal|10}}<br>[[Frida Maanum|Maanum]] {{goal|13}}<br>[[Caroline Graham Hansen|Graham Hansen]] {{goal|31|[[straffespark|str.]]}}<br>[[Guro Reiten|Reiten]] {{goal|54}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032207--norway-vs-northern-ireland/ Rapport] |mål2=[[Julie Nelson|Nelson]] {{goal|49}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=11. juli 2022<br>17:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Austerrike}} |bilde1= |resultat=2&ndash;0 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Nord-Irland}} |bilde2= |stadion=[[St. Mary's Stadium]], [[Southampton]] |tilskodarar={{Formatnum:9268}} |dommar=Emikar Calderas Barrera (Venezuela) |mål1=[[Katharina Schiechtl|Schiechtl]] {{goal|19}}<br>[[Katharina Naschenweng|Naschenweng]] {{goal|88}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032208/ Rapport] |mål2= }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=11. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|England}} |bilde1= |resultat=8&ndash;0 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Noreg}} |bilde2= |stadion=[[Falmer Stadium]], [[Brighton and Hove]] |tilskodarar={{Formatnum:28847}} |dommar=Riem Hussein (Tyskland) |mål1=[[Georgia Stanway|Stanway]] {{goal|12|[[straffespark|str.]]}}<br>[[Lauren Hemp|Hemp]] {{goal|15}}<br>[[Ellen White|White]] {{goal|29||41}}<br>[[Beth Mead|Mead]] {{goal|34||38||61}}<br>[[Alessia Russo|Russo]] {{goal|66}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032209/ Rapport] |mål2= }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=15. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Nord-Irland}} |bilde1= |resultat=0&ndash;5 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|England}} |bilde2= |stadion=[[St. Mary's Stadium]], [[Southampton]] |tilskodarar={{Formatnum:30785}} |dommar=Esther Staubli (Sveits) |mål1= |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032210/ Rapport] |mål2=[[Fran Kirby|Kirby]] {{goal|41}}<br>[[Beth Mead|Mead]] {{goal|45}}<br>[[Alessia Russo|Russo]] {{goal|48||53}}<br>[[Kelsie Burrows|Burrows]] {{goal|76|[[sjølvmål|sm.]]}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=15. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Austerrike}} |bilde1= |resultat=1&ndash;0 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Noreg}} |bilde2= |stadion=[[Falmer Stadium]], [[Brighton and Hove]] |tilskodarar={{Formatnum:12667}} |dommar=Kateryna Monzul (Ukraina) |mål1=[[Nicole Billa|Billa]] {{goal|37}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032211/ Rapport] |mål2= }} ---- === Gruppe B === {{Football table start}} {{fbt-row |#=1|team={{fotballflagg2|kv=1|Tyskland}} |bg=a |w=3 |d=0 |l=0 |gf=9 |ga=0 }} {{fbt-row |#=2|team={{fotballflagg2|kv=1|Spania}} |bg=a |w=2 |d=0 |l=1 |gf=5 |ga=3 }} {{fbt-row |#=3|team={{fotballflagg2|kv=1|Danmark}} |bg= |w=1 |d=0 |l=2 |gf=1 |ga=5 }} {{fbt-row |#=4|team={{fotballflagg2|kv=1|Finland}} |bg= |w=0 |d=0 |l=3 |gf=1 |ga=8 }} {{Football table end}} {{Fotballresultater |bg= |dato=8. juli 2022<br>17:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Spania}} |bilde1= |resultat=4&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Finland}} |bilde2= |stadion=[[Stadium MK]], [[Milton Keynes]] |tilskodarar={{Formatnum:16819}} |dommar=Kateryna Monzul (Ukraina) |mål1=[[Irene Paredes|Paredes]] {{goal|26}}<br>[[Aitana Bonmatí|Bonmatí]] {{goal|41}}<br>[[Lucía García|L. García]] {{goal|75}}<br>[[Mariona Caldentey|Caldentey]] {{goal|90+5|[[straffespark|str.]]}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032212--spain-vs-finland/ Rapport] |mål2=[[Linda Sällström|Sällström]] {{goal|1}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=8. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Tyskland}} |bilde1= |resultat=4&ndash;0 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Danmark}} |bilde2= |stadion=[[Brentford Community Stadium]], [[Brentford]] |tilskodarar={{Formatnum:15736}} |dommar=Esther Staubli (Sveits) |mål1=[[Lina Magull|Magull]] {{goal|21}}<br>[[Lea Schüller|Schüller]] {{goal|57}}<br>[[Lena Lattwein|Lattwein]] {{goal|78}}<br>[[Alexandra Popp|Popp]] {{goal|86}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032213--germany-vs-denmark/ Rapport] |mål2= }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=12. juli 2022<br>17:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Danmark}} |bilde1= |resultat=1&ndash;0 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Finland}} |bilde2= |stadion=[[Stadium MK]], [[Milton Keynes]] |tilskodarar={{Formatnum:11615}} |dommar=Iuliana Demetrescu (Romania) |mål1=[[Pernille Harder|Harder]] {{goal|72}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032214/ Rapport] |mål2= }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=12. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Tyskland}} |bilde1= |resultat=2&ndash;0 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Spania}} |bilde2= |stadion=[[Brentford Community Stadium]], [[Brentford]] |tilskodarar={{Formatnum:16037}} |dommar=Stéphanie Frappart (Frankrike) |mål1=[[Klara Bühl|Bühl]] {{goal|3}}<br>[[Alexandra Popp|Popp]] {{goal|37}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032215/ Rapport] |mål2= }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=16. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Finland}} |bilde1= |resultat=0&ndash;3 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Tyskland}} |bilde2= |stadion=[[Stadium MK]], [[Milton Keynes]] |tilskodarar={{Formatnum:20721}} |dommar=Emikar Calderas Barrera (Venezuela) |mål1= |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032216/ Rapport] |mål2=[[Sophia Kleinherne|Kleinherne]] {{goal|40}}<br>[[Alexandra Popp|Popp]] {{goal|48}}<br>[[Nicole Anyomi|Anyomi]] {{goal|63}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=16. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Danmark}} |bilde1= |resultat=0&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Spania}} |bilde2= |stadion=[[Brentford Community Stadium]], [[Brentford]] |tilskodarar={{Formatnum:16041}} |dommar=Rebecca Welch (England) |mål1= |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032217/ Rapport] |mål2=[[Marta Cardona|Cardona]] {{goal|90}} }} ---- === Gruppe C === [[Det russiske kvinnelandslaget i fotball|Det russiske kvinnelandslaget]] var kvalifisert til europameisterskapen og skulle ha spelt i gruppe C. Men 2. mai 2022 vart det stadfesta at Russland ikkje fekk delta i meisterskapen, på grunn av den russiske invasjonen av Ukraina 24. februar 2022.<ref name="Russland"/> [[Det portugisiske kvinnelandslaget i fotball|Portugal]] overtok plassen til Russland i gruppe C.<ref name="Russland2022-23"/> {{Football table start}} {{fbt-row |#=1|team={{fotballflagg2|kv=1|Sverige}} |bg=a |w=2 |d=1 |l=0 |gf=8 |ga=2 }} {{fbt-row |#=2|team={{fotballflagg2|kv=1|Nederland}} |bg=a |w=2 |d=1 |l=0 |gf=8 |ga=4 }} {{fbt-row |#=3|team={{fotballflagg2|kv=1|Sveits}} |bg= |w=0 |d=1 |l=2 |gf=4 |ga=8 }} {{fbt-row |#=4|team={{fotballflagg2|kv=1|Portugal}} |bg= |w=0 |d=1 |l=2 |gf=4 |ga=10}} {{Football table end}} {{Fotballresultater |bg= |dato=9. juli 2022<br>17:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Portugal}} |bilde1= |resultat=2&ndash;2 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Sveits}} |bilde2= |stadion=[[Leigh Sports Village]], [[Leigh]] |tilskodarar={{Formatnum:5902}} |dommar=Jana Adámková (Tsjekkia) |mål1=[[Diana Gomes|Gomes]] {{goal|58}}<br>[[Jéssica Silva|J. Silva]] {{goal|66}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032219/ Rapport] |mål2=[[Coumba Sow|Sow]] {{goal|2}}<br>[[Rahel Kiwic|Kiwic]] {{goal|5}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=9. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Nederland}} |bilde1= |resultat=1&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Sverige}} |bilde2= |stadion=[[Bramall Lane]], [[Sheffield]] |tilskodarar={{Formatnum:21342}} |dommar=Cheryl Foster (Wales) |mål1=[[Jill Roord|Roord]] {{goal|52}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032218/ Rapport] |mål2=[[Jonna Andersson|Andersson]] {{goal|36}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=13. juli 2022<br>17:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Sverige}} |bilde1= |resultat=2&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Sveits}} |bilde2= |stadion=[[Bramall Lane]], [[Sheffield]] |tilskodarar={{Formatnum:12914}} |dommar=Marta Huerta de Aza (Spania) |mål1=[[Fridolina Rolfö|Rolfö]] {{goal|53}}<br>[[Hanna Bennison|Bennison]] {{goal|79}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032220/ Rapport] |mål2=[[Ramona Bachmann|Bachmann]] {{goal|55}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=13. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Nederland}} |bilde1= |resultat=3&ndash;2 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Portugal}} |bilde2= |stadion=[[Leigh Sports Village]], [[Leigh]] |tilskodarar={{Formatnum:6966}} |dommar=Ivana Martinčić (Kroatia) |mål1=[[Damaris Egurrola|Egurrola]] {{goal|7}}<br>[[Stefanie van der Gragt|van der Gragt]] {{goal|16}}<br>[[Daniëlle van de Donk|van de Donk]] {{goal|62}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032221/ Rapport] |mål2=[[Carole Costa|C. Costa]] {{goal|38|[[Straffespark|str.]]}}<br>[[Diana Silva|Di. Silva]] {{goal|47}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=17. juli 2022<br>17:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Sveits}} |bilde1= |resultat=1&ndash;4 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Nederland}} |bilde2= |stadion=[[Bramall Lane]], [[Sheffield]] |tilskodarar={{Formatnum:22596}} |dommar=Iuliana Demetrescu ([[Federaţia Română de Fotbal|Romania]]) |mål1=[[Géraldine Reuteler|Reuteler]] {{goal|53}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032222/ Rapport] |mål2=[[Ana-Maria Crnogorčević|Crnogorčević]] {{goal|49|[[sjølvmål|sm.]]}}<br>[[Romée Leuchter|Leuchter]] {{goal|84||90+5}}<br>[[Victoria Pelova|Pelova]] {{goal|89}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=17. juli 2022<br>17:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Sverige}} |bilde1= |resultat=5&ndash;0 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Portugal}} |bilde2= |stadion=[[Leigh Sports Village]], [[Leigh]] |tilskodarar={{Formatnum:7118}} |dommar=Stéphanie Frappart ([Frankrike) |mål1=[[Filippa Angeldal|Angeldal]] {{goal|21||45}}<br>[[Carole Costa|C. Costa]] {{goal|45+7|[[sjølvmål|sm.]]}}<br>[[Kosovare Asllani|Asllani]] {{goal|54|[[Straffespark|str.]]}}<br>[[Stina Blackstenius|Blackstenius]] {{goal|90+1}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032223/ Rapport] |mål2= }} ---- === Gruppe D === {{Football table start}} {{fbt-row |#=1|team={{fotballflagg2|kv=1|Frankrike}} |bg=a |w=2 |d=1 |l=0 |gf=8 |ga=3 }} {{fbt-row |#=2|team={{fotballflagg2|kv=1|Belgia}} |bg=a |w=1 |d=1 |l=1 |gf=3 |ga=3 }} {{fbt-row |#=3|team={{fotballflagg2|kv=1|Island}} |bg= |w=0 |d=3 |l=0 |gf=3 |ga=3 }} {{fbt-row |#=4|team={{fotballflagg2|kv=1|Italia}} |bg= |w=0 |d=1 |l=2 |gf=2 |ga=7 }} {{Football table end}} {{Fotballresultater |bg= |dato=10. juli 2022<br>17:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Belgia}} |bilde1= |resultat=1&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Island}} |bilde2= |stadion=[[Academy Stadium]], [[Manchester]] |tilskodarar={{Formatnum:3859}} |dommar=Tess Olofsson (Sverige) |mål1=[[Justine Vanhaevermaet|Vanhaevermaet]] {{goal|67|[[Straffespark|str.]]}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032225/ Rapport] |mål2=[[Berglind Björg Þorvaldsdóttir|Þorvaldsdóttir]] {{goal|50}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=10. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Frankrike}} |bilde1= |resultat=5&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Italia}} |bilde2= |stadion=[[New York Stadium]], [[Rotherham]] |tilskodarar={{Formatnum:8541}} |dommar=Rebecca Welch (England) |mål1=[[Grace Geyoro|Geyoro]] {{goal|9||40||45}}<br>[[Marie-Antoinette Katoto|Katoto]] {{goal|12}}<br>[[Delphine Cascarino|Cascarino]] {{goal|38}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032224/ Rapport] |mål2=[[Martina Piemonte|Piemonte]] {{goal|76}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=14. juli 2022<br>17:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Italia}} |bilde1= |resultat=1&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Island}} |bilde2= |stadion=[[Academy Stadium]], [[Manchester]] |tilskodarar={{Formatnum:4029}} |dommar=Lina Lehtovaara (Finland) |mål1=[[Valentina Bergamaschi|Bergamaschi]] {{goal|62}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032227/ Rapport] |mål2=[[Karólína Lea Vilhjálmsdóttir|Vilhjálmsdóttir]] {{goal|3}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=14. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Frankrike}} |bilde1= |resultat=2&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Belgia}} |bilde2= |stadion=[[New York Stadium]], [[Rotherham]] |tilskodarar={{Formatnum:8173}} |dommar=Cheryl Foster (Wales) |mål1=[[Kadidiatou Diani|Diani]] {{goal|6}}<br>[[Griedge Mbock Bathy|Mbock Bathy]] {{goal|31}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032226/ Rapport] |mål2=[[Janice Cayman|Cayman]] {{goal|36}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=18. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Island}} |bilde1= |resultat=1&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Frankrike}} |bilde2= |stadion=[[New York Stadium]], [[Rotherham]] |tilskodarar={{Formatnum:7392}} |dommar=Jana Adámková (Tsjekkia) |mål1=[[Dagný Brynjarsdóttir|Brynjarsdóttir]] {{goal|90+12|[[straffespark|str.]]}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032228/ Rapport] |mål2=[[Melvine Malard|Malard]] {{goal|1}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=18. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Italia}} |bilde1= |resultat=0&ndash;1 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Belgia}} |bilde2= |stadion=[[Academy Stadium]], [[Manchester]] |tilskodarar={{Formatnum:3919}} |dommar=Ivana Martinčić (Kroatia) |mål1= |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032229/ Rapport] |mål2=[[Tine De Caigny|De Caigny]] {{goal|49}} }} ---- == Sluttspelet == === Kvartfinalar === {{Fotballresultater |bg= |dato=20. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|England}} |bilde1= |resultat=2&ndash;1 (e.e.o.) |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Spania}} |bilde2= |stadion=[[Falmer Stadium]], [[Brighton and Hove]] |tilskodarar={{Formatnum:28994}} |dommar=Stéphanie Frappart (Frankrike) |mål1=[[Ella Toone|Toone]] {{goal|84}}<br>[[Georgia Stanway|Stanway]] {{goal|96}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032230/ Rapport] |mål2=[[Esther González|González]] {{goal|54}} }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=21. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Tyskland}} |bilde1= |resultat=2&ndash;0 |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Austerrike}} |bilde2= |stadion=[[Brentford Community Stadium]], [[Brentford]] |tilskodarar={{Formatnum:16025}} |dommar=Rebecca Welch (England) |mål1=[[Lina Magull|Magull]] {{goal|25}}<br>[[Alexandra Popp|Popp]] {{goal|90}} |rapport=[https://www.uefa.com/womenseuro/match/2032231/ Rapport] |mål2= }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=22. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Sverige}} |bilde1= |resultat=&ndash; |lag2={{fotballflagg2|kv=1|Belgia}} |bilde2= |stadion=[[Leigh Sports Village]], [[Leigh]] |tilskodarar={{Formatnum:}} |dommar= |mål1= |rapport= |mål2= }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=23. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Frankrike}} |bilde1= |resultat=&ndash; |lag2={{fotballflagg|kv=1|Nederland}} |bilde2= |stadion=[[New York Stadium]], [[Rotherham]] |tilskodarar={{Formatnum:}} |dommar= |mål1= |rapport= |mål2= }} ---- === Semifinalar === {{Fotballresultater |bg= |dato=26. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|England}} |bilde1= |resultat=&ndash; |lag2=Vinnar kvartfinale 1 |bilde2= |stadion=[[Bramall Lane]], [[Sheffield]] |tilskodarar={{Formatnum:}} |dommar= |mål1= |rapport= |mål2= }} ---- {{Fotballresultater |bg= |dato=27. juli 2022<br>20:00 |lag1={{fotballflagg-h|kv=1|Tyskland}} |bilde1= |resultat=&ndash; |lag2=Vinnar kvartfinale 2 |bilde2= |stadion=[[Stadium MK]], [[Milton Keynes]] |tilskodarar={{Formatnum:}} |dommar= |mål1= |rapport= |mål2= }} ---- === Finale === {{Fotballresultater |bg= |dato=31. juli 2022<br>17:00 |lag1=Vinnar semifinale 1 |bilde1= |resultat=&ndash; |lag2=Vinnar semifinale 2 |bilde2= |stadion=[[Wembley Stadium]], [[London]] |tilskodarar={{Formatnum:}} |dommar= |mål1= |rapport= |mål2= }} == Referansar == {{refstart}} {{refslutt}} {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:nb:EM i fotball for kvinner 2022|EM i fotball for kvinner 2022]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, den 1. desember 2021.'' {{refslutt}} == Bakgrunnsstoff == * [https://www.uefa.com/womenseuro/ Nettstaden til UEFA Women's Euro 2022] {{EM i fotball for kvinner}} {{autoritetsdata}} [[Kategori:Europameisterskapar i fotball]] [[Kategori:Fotball i 2022]] 9ca7mmnpoljg5gwqb2uemek763kcbkr 0 399762 3395111 3394185 2022-07-22T10:03:42Z 90sveped 53941 wikitext text/x-wiki {{Infoboks biografi}} '''Onfim''' (gammalnovgorodisk ''онѳиме'') var ein gut frå [[Novgorod]] som etterlet seg ei rekkje [[neverdokument]] som har vorte bevarte i [[leire|leirjord]]. Han skreiv på den [[Gammalnovgorodisk|gammalnovgorodiske dialekta]] av [[gammalaustslavisk]], og skal ha vore mellom seks og sju år gammal då han skreiv verka sine ein gong mellom 1234 og 1268.<ref>{{Kilde www|url=https://ftimes.ru/401292-v-2021-godu-ispolnilos-70-let-so-dnya-obnaruzheniya-pervoj-berestyanoj-gramoty.html|tittel=В 2021 году исполнилось 70 лет со дня обнаружения первой берестяной грамоты|besøksdato=2022-07-11|dato=2021-08-02|språk=ru|verk=FTimes.ru - свежие новости России и мира сегодня}}</ref> Verka inkluderer blant anna notata hans, diverse lese- og skriveoppgåver, i tillegg til diverse teikningar av kampscenar, sjølvportrett og teikningar av læraren sin.{{sfn|Chambers|2008|s=184}} Dei fleste dokumenta vart funne 13. og 14. juli 1956.<ref>{{Kilde www|url=https://regnum.ru/news/cultura/1968429.html|tittel=Уличная скульптура «Онфим» открылась в Великом Новгороде|besøksdato=2022-07-11|språk=ru|verk=ИА REGNUM|sitat=Напомним, мальчик Онфим, проживавший в Новгороде в XIII веке, известен как автор берестяных грамот и рисунков. Почерком Онфима написано 12 грамот, большинство которых были найдены на раскопках в Новгороде 13−14 июля 1956 года.}}</ref> Desse vart funne samla, noko som tyder på at han mista alle samla og samtidig.<ref>{{Kilde www|url=https://polit.ru/article/2012/10/04/zaliznyak/|tittel=Новгородская Русь по берестяным грамотам: взгляд из 2012 г.|besøksdato=2022-07-11|verk=polit.ru}}</ref> Dokumenta vart gjevne til Det statlege historiske museet i Novgorod, der dei er ein del av den faste samlinga.<ref>{{Kilde www|url=http://nav.shm.ru/en/exhibits/1714/|tittel=Onfim’s Birch bark manuscript: an image of a horseman defeating with a spear an enemy|besøksdato=2022-07-18|verk=nav.shm.ru}}</ref> == Bakgrunn == Då Onfim levde skal det ha vore veldig vanleg å kunne lese og skrive i Republikken Novgorod, sjølv på tvers av både samfunnsklassar og kjønn, samanlikna med resten av Europa.<ref>{{Kjelde bok|url=https://www.cambridge.org/core/books/cambridge-history-of-russia/F527C755BDC941F3CA7B68032259F1AB|tittel=The Cambridge History of Russia: Volume 1: From Early Rus' to 1689|dato=2006|forlag=Cambridge University Press|isbn=978-1-107-63942-3|redaktør=Maureen Perrie|serie=The Cambridge History of Russia|bind=1|stad=Cambridge|side=206|doi=10.1017/chol9780521812276}}</ref> Byen [[Novgorod]] er også omringa av [[bjørk|bjørkeskogar]], og [[bork|borken]] frå desse trea har i fleire hundre år vore i bruk som skrivemateriale, ettersom han er mjuk og dimed relativt lett å skrive på.{{sfn|Chambers|2008|s=184}} Sidan 1951 har over 1100 neverdokument vorte funne.{{sfn|Schaeken|2012|s=7}} Dette, i tillegg til den tilsvarande mengda skriveverktøy som også er funne,{{sfn|Schaeken|2012|s=35}} er ein av grunnane til at det verkar som at Republikken Novgorod hadde ein uvanleg sterk skriftkultur.{{sfn|Chambers|2008|s=184}} == Verk av Onfim == Onfim etterlet seg 17 neverdokument. Tolv av desse har illustrasjonar på seg, mens fem av dei har tekst på seg. Ei av teikningane avbildar ein riddar på ein hest som stikk nokon på bakken med ei lanse. Ein går ut frå at riddaren skal vere Onfim sjølv, ettersom namnet hans står skrive til høgre for figuren. Fleire av tekstene er typiske lese- og skriveoppgåver, som viser at han øvde blant anna på å skrive alfabetet, gjenta stavingar, i tillegg til å skrive diverse utdrag frå diverse salmar som han kunne.{{sfn|Schaeken|2012|s=101}} Tekstene hans inkluderer blant anna frasar som for eksempel «Herre, hjelp din tenar Onfim», men mesteparten av tekstene hans er utdrag frå [[Salmane]],{{sfn|Franklin|2010|s=203}} blant anna 6,2 og 27,3.{{sfn|Schaeken|2012|s=103}} Teikningane til Omfin inkluderer blant anna riddarar, hestar, pilar og fiendar sigra over i kamp. På dokument nummer 199, eit av bileta som skal avbilde han sjølv forkledd som eit fantasidyr, viser eit bilete av eit dyr med ein lang hals, spisse øre og ein hale. Dyret skal også ha ei pil med fjør på enden i munnen, men det kan også hende at dette skal avbilde at dyret pustar ut eld. Teksta gitt saman med bilete seier «eg er eit villdyr» og «Helsingar frå Onfim til Danilo», som truleg var ein ven eller medelev til Onfim.{{sfn|Schaeken|2012|s=102}} Talet på fingrar avbilda på teikningane hans varierer mellom tre og åtte per hand, kanskje fordi han ikkje hadde lært å telle endå.<ref>{{Kilde www|url=http://www.flibusta.is/b/254935/read|tittel=Берестяная почта столетий (fb2) {{!}} Флибуста|besøksdato=2022-07-11|verk=www.flibusta.is|sitat=Грамота № 202. На ней изображены два человека. Их поднятые руки напоминают грабли. Число пальцев-зубцов на них – от трех до восьми. Онфим еще не умеет считать. Рядом надпись: «На Домире взяти доложзиве» – «На Домире взять, доложив». Еще не умея считать, Онфим делает выписки из документа о взятии долгов.}}</ref> På den andre siden av dokument nummer 199 er det ei alfabetoppgåve. På dokument nummer 205 skreiv Onfim ut [[det kyrilliske alfabetet]] og signerte det med «On[f]».{{sfn|Schaeken|2012|s=105}} Under det er ei teikning som ein går ut frå er ein båt med årar.{{sfn|Schaeken|2012|s=104}} Dokument nummer 204 har endå ein alfabetoppgåve og avbildar Onfim og fleire av venane hans.<ref>{{Kilde bok|url=https://books.google.no/books?id=jU3fwyjqS5UC&pg=PA522&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|tittel=Encyclopedia of Library and Information Science: Volume 27 - Scientific and Technical Libraries to Slavic Paleography|forfatter= Allen Kent|forfatter2= Harold Lancour|forfatter3= Jay E Daily|dato=1979-08-01|utgiver=CRC Press|isbn=978-0-8247-2027-8|side=522|språk=en}}</ref> I tillegg til at tekstene hans viser korleis utdanning foregjekk i Novgorod, har tekstene hans også verdi frå eit lingvistisk perspektiv. I teksta han sjølv skriv brukar Onfim aldri bokstavane ''ъ'' og ''ь''; dei vart konsekvent erstatta med ''о'' og ''е'', til trass for at han skriv ''ъ'' og ''ь'' i alfabetoppgåvene sine. Dette tyder på at uttalen til ''ъ'' og ''ь'' har falle saman med ''о'' og ''е''. ''ъ'' og ''ь'' førekom framleis, men berre i tekster skrivne i eit høgare register. For enkle og uformelle neverdokument, var tydelegvis dette ortografiske skiljet ikkje verdt å få fram. Men trass i dette, vart Onfim lært opp til å kunne dei gamle bokstavane også, for å også kunne lese eldre tekster.<ref>{{Kjelde bok|url=https://books.google.no/books?id=w4VADwAAQBAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false|tittel=The Tyranny of Writing: Ideologies of the Written Word|etternamn=Weth|fornamn=Constanze|etternamn2=Juffermans|fornamn2=Kasper|dato=2018-01-25|utgjevar=Bloomsbury Publishing|isbn=978-1-4742-9245-0|språk=en}}</ref> == Galleri == <gallery mode="packed" heights="250px"> File:Bb199 right.gif|Dokument nummer 199, med «ѧ ꙁвѣре» ('eg er eit villdyr') skrive midt på. File:Birch bark manuscript 200 Novgorod GIM.jpg|Dokument nummer 200 skal vere eit sjølvportrett som avbildar Onfim som riddar, med namnet hans «онѳиме» skrive til høgre for hovudfiguren i teikninga. File:Birch bark manuscript 201 Novgorod GIM.jpg|Dokument nummer 201 inneheld alfabetet og diverse stavingar. Denne kan ha tilhøyrt ein medelev av Onfim. File:Birch bark document 210.jpg|Dokument nummer 202, truleg med foreldra til Onfim avbilda.<ref>{{Kilde www|url=http://gramoty.ru/birchbark/document/show/novgorod/202/|tittel=Грамота №202 – Древнерусские берестяные грамоты|besøksdato=2022-07-11|verk=gramoty.ru}}</ref><ref>{{Kilde www|url=https://arheologija.ru/artsihovskiy-berestyanyie-gramotyi-malchika-onfima/|tittel=Арциховский А.В. Берестяные грамоты мальчика Онфима|besøksdato=2022-07-11|språk=ru-RU}}</ref> File:Onfim.jpg|Diverse andre teikningar. File:Bb206.gif|Dokument nummer 206 inneheld teksten «dei som på den sjette dagen og timen», noko som er eit ufullstendig forsøk på å skrive ein dato,<ref>{{Kilde artikkel|tittel=К интерпретации некоторых берестяных грамот.|publikasjon=Труды Института русского языка им. ВВ Виноградова|url=https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/64392868/Sitchinava_2020_beresta-with-cover-page-v2.pdf?Expires=1657611228&Signature=beF99D1ApjLDRc0R8U94o1TW7gwPYOrHix9eVXabReEW6CWx8Y8V8QBEwtTzkBIRxz1biOPZiBeOWvzxCuAdMZNa0j3hreCVvCuMVE9PUJuaKzCw0BrPs2ig5nQWeLSP51oETSngt8XfFgwayq-R7wHCDePy8PKOsUJvlgoQ08B-WkpmBaVEoah0NWCTtudSf6OSmG4JeM7YFRzpZkhdc6ASKTrXsjpVs83hX9f469PTR9qCPyK-UzCAFWvrJqF90nX8kIaVACWVv1QdCOb4lcTxjvlz1UKvn90QAaXtX8Bxq~LmmqlX6xnwpnotJELLkXtJVQkyYeFuGYwSJSHjqA__&Key-Pair-Id=APKAJLOHF5GGSLRBV4ZA|dato=2020|forfattere=Сичинава, Д. В.}}</ref> deretter ei rekkje stavingar, og til slutt ein illustrasjon som antakeleg skal avbilde Onfim og venane eller klassekameratane hans.<ref>{{Kilde artikkel|tittel=Theatrical Performance and the Archaeological Imagination: A Transformational Journey|publikasjon=Anthropology and Humanism|doi=10.1111/anhu.12215|url=https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/anhu.12215|dato=2018-12|fornavn=Daniel Bird|etternavn=Tobin|etternavn2=Bird|fornavn2=S. Elizabeth|serie=2|språk=en|bind=43|sider=196–210|issn=1559-9167|dato=2022-07-12}}</ref> </gallery> == Referansar == {{fotnoteliste}} {{refopning}} *''Denne artikkelen bygger på «[[:nb:Onfim|Onfim]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, den 11. juli 2022.'' {{refslutt}} == Litteratur == * {{kjelde bok|url=https://books.google.com/books?id=Ih4rqkrcp70C&pg=PA184|tittel=Everyone's History|forfattar= John Chambers|dato=16. oktober 2008|forlag=Xlibris|isbn=978-1-4628-2167-9|ref={{SfnRef|Chambers|2008}}}} * {{kjelde bok|url=https://books.google.com/books?id=WSjrvm_c57kC&pg=RA1-PA103|tittel=Stemmen Op Berkenbast: Berichten Uit Middeleeuws Rusland: Dagelijks Leven en Communicatie|forfattar= Jos Schaeken|forlag=Amsterdam UP|år=2012|isbn=9789087281618|ref={{SfnRef|Schaeken|2012}}}} * {{kjelde bok|url=https://books.google.com/books?id=1OmOUqbdZ6wC&pg=PA203|tittel=Writing, Society and Culture in Early Rus, c.950-1300|forfattar=Simon Franklin|forlag=Cambridge UP|år=2010|isbn=978-1-139-43454-6|ref={{SfnRef|Franklin|2010}}}} * {{Kjelde artikkel|tittel=Нарисовал на бересте и подписал в уголке...|publikasjon=Казус: Индивидуальное и уникальное в истории — 2018. Вып. 13|url=https://www.academia.edu/41945071/%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BB_%D0%BD%D0%B0_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B5_%D0%B8_%D0%BF%D0%BE%D0%B4%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%B0%D0%BB_%D0%B2_%D1%83%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D0%BA%D0%B5_|dato=2018-01-01|fornamn=Игорь|etternamn=Данилевский|etternamn2=Стаменова|fornamn2=Албена|besøksdato=2022-07-12}} * {{Kjelde bok|url=http://archnov.com/wp-content/uploads/2015/12/YAnin-V.L.-YA-poslal-tebe-berestu...-YAzyk.-Semiotika.-Kultura.-1998.pdf|tittel=Я послал тебе бересту|etternamn=Янин|fornamn=В.Л.|dato=1998|forlag=Языки русской культуры|isbn=5-7859-0044-0|stad=Moskva|oclc=41572484}} ==Bakgrunnsstoff== {{Commonskat}} * [http://gramoty.ru/birchbark/ Katalog over neverdokument funne i Novgorod] {{autoritetsdata}} [[Kategori:Russarar]] [[Kategori:Folk frå Novgorod]] 0yzvqxpxtpfzs4elt4iaqx0vnpkffcs 0 399993 3395030 3395011 2022-07-21T13:44:41Z Ranveig 39 wikitext text/x-wiki {{infoboks idrettsutøvar}} '''Lena Solli Reimann''' ({{fødd|21. september|1969|Solli, Lena}}) er ein tidlegare [[friidrett]]sutøvar frå [[Skien]] som tevla i hekkeløp. Perioden 1991-96 vart ho firfaldig noregsmeister i 100 meter hekk. Ho var medlem i IF Herkules, Lambertseter IF og frå 1994 [[SK Vidar]]. ==Aktiv== Solli sette i 1990 personbeste i 100 meter hekk med 13,71 sekund. Året etter flytta ho bestetida til 13,68, dessutan sikra ho seg sin fyrste NM-tittel i øvinga etter eit jamnt løp med [[Anne Brit Skjæveland]]. Solli forsvarte i 1992 NM-tittelen med minst mogleg margin, 0,01 sekund, i kamp med [[Monica Grefstad]]. I 1993 forbetra ho bestetida si til 13,59 sekund. Den store framgangen kom i 1995-sesongen. Ho flytta den personlege rekorden til 13,40 i april, deretter til 13,32 og 13,26 i løpet av juni. Midt i august fekk ho notert 13,22, før ho seks dagar seinare smekka til med 13,02 under noregsmeisterskapen på [[Lillehammer]]. Den 24. mai 1996 forbetra ho den norske rekorden til 12,94 sekund då ho sigra i eit stemne i tyske [[Rhede]]. Ho fekk delta i dei [[Sommar-OL 1996|olympiske leikane]] i [[Atlanta]] der ho tok seg vidare frå forsøket med tida 13,13. I kvartfinalen sprang ho på 13,30 og vart nr 31. Etter å ha vunne sitt fjerde NM-gull var ho plaga med skade, og la opp. ===Medaljar i noregsmeisterskap=== *[[NM i friidrett 1990|1990]] i [[Moss]]: Sølv – 14,12, bakom [[Anne Brit Skjæveland]] (14,05) *[[NM i friidrett 1991|1991]] i [[Fana]]: Gull – 13,79, framom [[Anne Brit Skjæveland]] (13,87) *[[NM i friidrett 1992|1992]] i [[Mosjøen]]: Gull – 13,69, framom [[Monica Grefstad]] (13,70) *[[NM i friidrett 1994|1994]] på [[Jessheim]]: Sølv – 13,99, bakom [[Monica Grefstad]] (13,45) *[[NM i friidrett 1995|1995]] på Lillehammer: Gull – 13,02, framom [[Monica Grefstad]] (13,20) *[[NM i friidrett 1996|1996]] i [[Kristiansand]]: Gull – 13,14, framom [[Monica Grefstad]] (13,61) Lena Solli gifta seg med ein sveitsar og utvandra til [[Sveits]]. ==Kjelder== {{refopning}} *[https://www.friidrett.no/aktivitet/statistikk/arsstatistikker/tidligere-ar/ friidrett.no] {{refslutt}} {{Autoritetsdata}} [[Kategori:Norske friidrettsutøvarar]] [[Kategori:Norske hekkeløparar]] [[Kategori:Noregsmeistrar i friidrett]] enqi7ly6ofubanmgm262u9uxe7386u4 2 399995 3395099 2022-07-22T03:32:00Z AprilDass 121794 Oppretta sida med «[[Image:PokemonXY Logo.png|thumb]]» wikitext text/x-wiki [[Image:PokemonXY Logo.png|thumb]] jb12a2kkon1bfx7vf3030nxwn6lv2or 0 399996 3395100 2022-07-22T08:23:54Z Migne 2086 Oppretta sida med «'''Ole Einar Stavrum''' ({{fødd|22. mai|1940|Stavrum, O}}) er ein tidlegare fotballspelar frå [[Kristiansund]] som vart seriemeister 1964 med Oslo-klubben Lyn. Han fekk tilnamnet «Dukkopp» grunna si evne til å vere på rett plass framom mål og så skåre. Også sønene Ole Erik og [[Arild Stavrum]] spelte fotball på høgste nivå i Noreg. ===Klubbspel=== Stavrum spelte på [[Clausenengen FK]] til 1960. Sommaren 1960 flytta han til Oslo og byrja studere filolo…» wikitext text/x-wiki '''Ole Einar Stavrum''' ({{fødd|22. mai|1940|Stavrum, O}}) er ein tidlegare fotballspelar frå [[Kristiansund]] som vart seriemeister 1964 med Oslo-klubben Lyn. Han fekk tilnamnet «Dukkopp» grunna si evne til å vere på rett plass framom mål og så skåre. Også sønene Ole Erik og [[Arild Stavrum]] spelte fotball på høgste nivå i Noreg. ===Klubbspel=== Stavrum spelte på [[Clausenengen FK]] til 1960. Sommaren 1960 flytta han til Oslo og byrja studere [[filologi]]. Året etter melde han seg inn i SFk Lyn, debuterte med å skåre dei to fyrste måla då [[Frigg]] vart slått 3–1 i Hovudserien den 2. august. Åra 1961–67 skåra han 82 mål på 96 kampar. Lyn vart seriemeister i 1964, ein sesong der Stavrum skåra 18 av lagets 39 mål og vart toppskårar i 1. divisjon. Han var med då Lyn tapte [[NM-finalen 1966]] mot [[Fredrikstad FK]] med 2 mot 3, utlikna til 2–2 i andre omgang. I juni 1967 flytta Stavrum heim til Kristiansund og byrja spele på Clausenengen, som då hadde rykka opp i 3. divisjon. Han var toppskårar i Møre-avdelinga både i 1970 og 1971. I 1971-sesongen stod han for 15 av lagets 26 nettkjenningar i serien og syrgde slik for at klubben rykte opp i 2. divisjon for aller fyrste gong. Han var spelande trenar til 1974, då det vart nedrykk. I 1975 var han aktiv i Nordlandet, frå 1976 trente han [[Kristiansund Fotballklubb]]. ===Landslagsspel=== Stavrum fekk sin landslagsdebut då Noreg vann 3 – 2 over [[Sveits]] på [[Brann stadion]] den 1. juli 1964, også rekkekamerat [[Harald Berg]] debuterte på landslaget då. Fram til august 1966 deltok Stavrum i 8 landskampar, skåra i 1965 mål mot [[Danmark]] på heimebane og mot [[Jugoslavia]] i [[Beograd]], begge oppgjera enda uavgjort. ===Merittar=== *Seriemeister: 1964 med Lyn *Tapande NM-finalist: 1966 med Lyn ==Kjelder== *[https://eu-football.info/_player.php?id=19987 eu-football] dosrbbro974o458kabsp175aowkr29a 3395101 3395100 2022-07-22T08:25:00Z Migne 2086 /* Klubbspel */ wikitext text/x-wiki '''Ole Einar Stavrum''' ({{fødd|22. mai|1940|Stavrum, O}}) er ein tidlegare fotballspelar frå [[Kristiansund]] som vart seriemeister 1964 med Oslo-klubben Lyn. Han fekk tilnamnet «Dukkopp» grunna si evne til å vere på rett plass framom mål og så skåre. Også sønene Ole Erik og [[Arild Stavrum]] spelte fotball på høgste nivå i Noreg. ===Klubbspel=== Stavrum spelte på [[Clausenengen Fotballklubb|Clausenengen FK]] til 1960. Sommaren 1960 flytta han til Oslo og byrja studere [[filologi]]. Året etter melde han seg inn i SFk Lyn, debuterte med å skåre dei to fyrste måla då [[Frigg]] vart slått 3–1 i Hovudserien den 2. august. Åra 1961–67 skåra han 82 mål på 96 kampar. Lyn vart seriemeister i 1964, ein sesong der Stavrum skåra 18 av lagets 39 mål og vart toppskårar i 1. divisjon. Han var med då Lyn tapte [[NM-finalen 1966]] mot [[Fredrikstad FK]] med 2 mot 3, utlikna til 2–2 i andre omgang. I juni 1967 flytta Stavrum heim til Kristiansund og byrja spele på Clausenengen, som då hadde rykka opp i 3. divisjon. Han var toppskårar i Møre-avdelinga både i 1970 og 1971. I 1971-sesongen stod han for 15 av lagets 26 nettkjenningar i serien og syrgde slik for at klubben rykte opp i 2. divisjon for aller fyrste gong. Han var spelande trenar til 1974, då det vart nedrykk. I 1975 var han aktiv i Nordlandet, frå 1976 trente han [[Kristiansund Fotballklubb]]. ===Landslagsspel=== Stavrum fekk sin landslagsdebut då Noreg vann 3 – 2 over [[Sveits]] på [[Brann stadion]] den 1. juli 1964, også rekkekamerat [[Harald Berg]] debuterte på landslaget då. Fram til august 1966 deltok Stavrum i 8 landskampar, skåra i 1965 mål mot [[Danmark]] på heimebane og mot [[Jugoslavia]] i [[Beograd]], begge oppgjera enda uavgjort. ===Merittar=== *Seriemeister: 1964 med Lyn *Tapande NM-finalist: 1966 med Lyn ==Kjelder== *[https://eu-football.info/_player.php?id=19987 eu-football] jxjm4gwgcf3drb6poepjk61fr8c0cvg 3395102 3395101 2022-07-22T08:28:43Z Migne 2086 /* Klubbspel */ wikitext text/x-wiki '''Ole Einar Stavrum''' ({{fødd|22. mai|1940|Stavrum, O}}) er ein tidlegare fotballspelar frå [[Kristiansund]] som vart seriemeister 1964 med Oslo-klubben Lyn. Han fekk tilnamnet «Dukkopp» grunna si evne til å vere på rett plass framom mål og så skåre. Også sønene Ole Erik og [[Arild Stavrum]] spelte fotball på høgste nivå i Noreg. ===Klubbspel=== Stavrum spelte på [[Clausenengen Fotballklubb|Clausenengen FK]] til 1960. Sommaren 1960 flytta han til Oslo og byrja studere [[filologi]]. Året etter melde han seg inn i SFk Lyn, debuterte med å skåre dei to fyrste måla då [[Frigg]] vart slått 3–1 i Hovudserien den 2. august. Åra 1961–67 skåra han 82 mål på 96 kampar. Lyn vart seriemeister i 1964, ein sesong der Stavrum skåra 18 av lagets 39 mål og vart toppskårar i 1. divisjon. Han var med då Lyn tapte [[Noregsmeisterskapen i fotball for menn 1966|NM-finalen 1966]] mot [[Fredrikstad FK]] med 2 mot 3, utlikna til 2–2 i andre omgang. I juni 1967 flytta Stavrum heim til Kristiansund og byrja spele på Clausenengen, som då hadde rykka opp i 3. divisjon. Han var toppskårar i Møre-avdelinga både i 1970 og 1971. I 1971-sesongen stod han for 15 av lagets 26 nettkjenningar i serien og syrgde slik for at klubben rykte opp i 2. divisjon for aller fyrste gong. Han var spelande trenar til 1974, då det vart nedrykk. I 1975 var han aktiv i Nordlandet, frå 1976 trente han [[Kristiansund Fotballklubb]]. ===Landslagsspel=== Stavrum fekk sin landslagsdebut då Noreg vann 3 – 2 over [[Sveits]] på [[Brann stadion]] den 1. juli 1964, også rekkekamerat [[Harald Berg]] debuterte på landslaget då. Fram til august 1966 deltok Stavrum i 8 landskampar, skåra i 1965 mål mot [[Danmark]] på heimebane og mot [[Jugoslavia]] i [[Beograd]], begge oppgjera enda uavgjort. ===Merittar=== *Seriemeister: 1964 med Lyn *Tapande NM-finalist: 1966 med Lyn ==Kjelder== *[https://eu-football.info/_player.php?id=19987 eu-football] 3xd6e371ym5mk32o1ksmnlg0nwadmg3 3395103 3395102 2022-07-22T08:29:04Z Migne 2086 la til [[Kategori:Norske landslagsspelarar i fotball]] med [[WP:HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''Ole Einar Stavrum''' ({{fødd|22. mai|1940|Stavrum, O}}) er ein tidlegare fotballspelar frå [[Kristiansund]] som vart seriemeister 1964 med Oslo-klubben Lyn. Han fekk tilnamnet «Dukkopp» grunna si evne til å vere på rett plass framom mål og så skåre. Også sønene Ole Erik og [[Arild Stavrum]] spelte fotball på høgste nivå i Noreg. ===Klubbspel=== Stavrum spelte på [[Clausenengen Fotballklubb|Clausenengen FK]] til 1960. Sommaren 1960 flytta han til Oslo og byrja studere [[filologi]]. Året etter melde han seg inn i SFk Lyn, debuterte med å skåre dei to fyrste måla då [[Frigg]] vart slått 3–1 i Hovudserien den 2. august. Åra 1961–67 skåra han 82 mål på 96 kampar. Lyn vart seriemeister i 1964, ein sesong der Stavrum skåra 18 av lagets 39 mål og vart toppskårar i 1. divisjon. Han var med då Lyn tapte [[Noregsmeisterskapen i fotball for menn 1966|NM-finalen 1966]] mot [[Fredrikstad FK]] med 2 mot 3, utlikna til 2–2 i andre omgang. I juni 1967 flytta Stavrum heim til Kristiansund og byrja spele på Clausenengen, som då hadde rykka opp i 3. divisjon. Han var toppskårar i Møre-avdelinga både i 1970 og 1971. I 1971-sesongen stod han for 15 av lagets 26 nettkjenningar i serien og syrgde slik for at klubben rykte opp i 2. divisjon for aller fyrste gong. Han var spelande trenar til 1974, då det vart nedrykk. I 1975 var han aktiv i Nordlandet, frå 1976 trente han [[Kristiansund Fotballklubb]]. ===Landslagsspel=== Stavrum fekk sin landslagsdebut då Noreg vann 3 – 2 over [[Sveits]] på [[Brann stadion]] den 1. juli 1964, også rekkekamerat [[Harald Berg]] debuterte på landslaget då. Fram til august 1966 deltok Stavrum i 8 landskampar, skåra i 1965 mål mot [[Danmark]] på heimebane og mot [[Jugoslavia]] i [[Beograd]], begge oppgjera enda uavgjort. ===Merittar=== *Seriemeister: 1964 med Lyn *Tapande NM-finalist: 1966 med Lyn ==Kjelder== *[https://eu-football.info/_player.php?id=19987 eu-football] [[Kategori:Norske landslagsspelarar i fotball]] p2qxzusway25emvqz66tgpxacr1dwkk 3395104 3395103 2022-07-22T08:29:22Z Migne 2086 la til [[Kategori:Clausenengen-spelarar]] med [[WP:HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''Ole Einar Stavrum''' ({{fødd|22. mai|1940|Stavrum, O}}) er ein tidlegare fotballspelar frå [[Kristiansund]] som vart seriemeister 1964 med Oslo-klubben Lyn. Han fekk tilnamnet «Dukkopp» grunna si evne til å vere på rett plass framom mål og så skåre. Også sønene Ole Erik og [[Arild Stavrum]] spelte fotball på høgste nivå i Noreg. ===Klubbspel=== Stavrum spelte på [[Clausenengen Fotballklubb|Clausenengen FK]] til 1960. Sommaren 1960 flytta han til Oslo og byrja studere [[filologi]]. Året etter melde han seg inn i SFk Lyn, debuterte med å skåre dei to fyrste måla då [[Frigg]] vart slått 3–1 i Hovudserien den 2. august. Åra 1961–67 skåra han 82 mål på 96 kampar. Lyn vart seriemeister i 1964, ein sesong der Stavrum skåra 18 av lagets 39 mål og vart toppskårar i 1. divisjon. Han var med då Lyn tapte [[Noregsmeisterskapen i fotball for menn 1966|NM-finalen 1966]] mot [[Fredrikstad FK]] med 2 mot 3, utlikna til 2–2 i andre omgang. I juni 1967 flytta Stavrum heim til Kristiansund og byrja spele på Clausenengen, som då hadde rykka opp i 3. divisjon. Han var toppskårar i Møre-avdelinga både i 1970 og 1971. I 1971-sesongen stod han for 15 av lagets 26 nettkjenningar i serien og syrgde slik for at klubben rykte opp i 2. divisjon for aller fyrste gong. Han var spelande trenar til 1974, då det vart nedrykk. I 1975 var han aktiv i Nordlandet, frå 1976 trente han [[Kristiansund Fotballklubb]]. ===Landslagsspel=== Stavrum fekk sin landslagsdebut då Noreg vann 3 – 2 over [[Sveits]] på [[Brann stadion]] den 1. juli 1964, også rekkekamerat [[Harald Berg]] debuterte på landslaget då. Fram til august 1966 deltok Stavrum i 8 landskampar, skåra i 1965 mål mot [[Danmark]] på heimebane og mot [[Jugoslavia]] i [[Beograd]], begge oppgjera enda uavgjort. ===Merittar=== *Seriemeister: 1964 med Lyn *Tapande NM-finalist: 1966 med Lyn ==Kjelder== *[https://eu-football.info/_player.php?id=19987 eu-football] [[Kategori:Norske landslagsspelarar i fotball]] [[Kategori:Clausenengen-spelarar]] 0gz4rp83a6ztfi06mn3o253s7xoo4dy 3395105 3395104 2022-07-22T08:29:33Z Migne 2086 la til [[Kategori:Lyn-spelarar]] med [[WP:HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''Ole Einar Stavrum''' ({{fødd|22. mai|1940|Stavrum, O}}) er ein tidlegare fotballspelar frå [[Kristiansund]] som vart seriemeister 1964 med Oslo-klubben Lyn. Han fekk tilnamnet «Dukkopp» grunna si evne til å vere på rett plass framom mål og så skåre. Også sønene Ole Erik og [[Arild Stavrum]] spelte fotball på høgste nivå i Noreg. ===Klubbspel=== Stavrum spelte på [[Clausenengen Fotballklubb|Clausenengen FK]] til 1960. Sommaren 1960 flytta han til Oslo og byrja studere [[filologi]]. Året etter melde han seg inn i SFk Lyn, debuterte med å skåre dei to fyrste måla då [[Frigg]] vart slått 3–1 i Hovudserien den 2. august. Åra 1961–67 skåra han 82 mål på 96 kampar. Lyn vart seriemeister i 1964, ein sesong der Stavrum skåra 18 av lagets 39 mål og vart toppskårar i 1. divisjon. Han var med då Lyn tapte [[Noregsmeisterskapen i fotball for menn 1966|NM-finalen 1966]] mot [[Fredrikstad FK]] med 2 mot 3, utlikna til 2–2 i andre omgang. I juni 1967 flytta Stavrum heim til Kristiansund og byrja spele på Clausenengen, som då hadde rykka opp i 3. divisjon. Han var toppskårar i Møre-avdelinga både i 1970 og 1971. I 1971-sesongen stod han for 15 av lagets 26 nettkjenningar i serien og syrgde slik for at klubben rykte opp i 2. divisjon for aller fyrste gong. Han var spelande trenar til 1974, då det vart nedrykk. I 1975 var han aktiv i Nordlandet, frå 1976 trente han [[Kristiansund Fotballklubb]]. ===Landslagsspel=== Stavrum fekk sin landslagsdebut då Noreg vann 3 – 2 over [[Sveits]] på [[Brann stadion]] den 1. juli 1964, også rekkekamerat [[Harald Berg]] debuterte på landslaget då. Fram til august 1966 deltok Stavrum i 8 landskampar, skåra i 1965 mål mot [[Danmark]] på heimebane og mot [[Jugoslavia]] i [[Beograd]], begge oppgjera enda uavgjort. ===Merittar=== *Seriemeister: 1964 med Lyn *Tapande NM-finalist: 1966 med Lyn ==Kjelder== *[https://eu-football.info/_player.php?id=19987 eu-football] [[Kategori:Norske landslagsspelarar i fotball]] [[Kategori:Clausenengen-spelarar]] [[Kategori:Lyn-spelarar]] t9ywdhual67bvjbzjn6j3lnklw84c9w 0 399997 3395106 2022-07-22T09:00:29Z Migne 2086 Oppretta sida med «'''Fotballkampen Sverige–Noreg i 1952''' var ein utslagskamp i 1. runde under [[Sommar-OL 1952]]. Kampen vart avvikla måndag 21. juli på Ratina stadion i [[Tampere]] med 4&nbsp;072 tilskodarar på tribunane. ===Kampen=== Noreg stilte med [[Tom Blohm]] i mål, backane [[Erik Holmberg]] og [[Harry Boye Karlsen]], halfrekka Thorleif Olsen, [[Thorbjørn Svenssen]] (kaptein), [[Bjørn Spydevold]] og løparrekka [[Ragnar Hvidsten]], [[Gunnar Thoresen]], Odd Wang Søre…» wikitext text/x-wiki '''Fotballkampen Sverige–Noreg i 1952''' var ein utslagskamp i 1. runde under [[Sommar-OL 1952]]. Kampen vart avvikla måndag 21. juli på Ratina stadion i [[Tampere]] med 4&nbsp;072 tilskodarar på tribunane. ===Kampen=== Noreg stilte med [[Tom Blohm]] i mål, backane [[Erik Holmberg]] og [[Harry Boye Karlsen]], halfrekka Thorleif Olsen, [[Thorbjørn Svenssen]] (kaptein), [[Bjørn Spydevold]] og løparrekka [[Ragnar Hvidsten]], [[Gunnar Thoresen]], [[Odd Wang Sørensen]], [[Henry Johannessen]], Gunnar Dahlen. Sverige leia 2–0 ved pause etter skåringar av Yngve Brodd. Ti minutt før full tid la Ingvar Rydell på til 3-0, Odd Wang Sørensen reduserte omågande til 1–3. I sluttminuttet fastsette Sylve Bengtsson resultatet til 4-1. «Det norske laget... spilte pent ute på banen og var slett ikke underlegent i lagspillet, men våre gutter klarte ikke å avslute.»<ref>[https://www.nb.no/items/b2d88bfc7c0497770faac77eede09aa9?page=5&searchText=tammerfors Arbeiderbladet 22. juli 1952]</ref> ==Kjelder== *[https://eu-football.info/_match.php?id=14306 eu-football] {{fotnoteliste}} f3hixolda6oqn4dsbxq6wemf9oz6nps 3395107 3395106 2022-07-22T09:01:31Z Migne 2086 la til [[Kategori:Det norske fotballandslaget]] med [[WP:HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''Fotballkampen Sverige–Noreg i 1952''' var ein utslagskamp i 1. runde under [[Sommar-OL 1952]]. Kampen vart avvikla måndag 21. juli på Ratina stadion i [[Tampere]] med 4&nbsp;072 tilskodarar på tribunane. ===Kampen=== Noreg stilte med [[Tom Blohm]] i mål, backane [[Erik Holmberg]] og [[Harry Boye Karlsen]], halfrekka Thorleif Olsen, [[Thorbjørn Svenssen]] (kaptein), [[Bjørn Spydevold]] og løparrekka [[Ragnar Hvidsten]], [[Gunnar Thoresen]], [[Odd Wang Sørensen]], [[Henry Johannessen]], Gunnar Dahlen. Sverige leia 2–0 ved pause etter skåringar av Yngve Brodd. Ti minutt før full tid la Ingvar Rydell på til 3-0, Odd Wang Sørensen reduserte omågande til 1–3. I sluttminuttet fastsette Sylve Bengtsson resultatet til 4-1. «Det norske laget... spilte pent ute på banen og var slett ikke underlegent i lagspillet, men våre gutter klarte ikke å avslute.»<ref>[https://www.nb.no/items/b2d88bfc7c0497770faac77eede09aa9?page=5&searchText=tammerfors Arbeiderbladet 22. juli 1952]</ref> ==Kjelder== *[https://eu-football.info/_match.php?id=14306 eu-football] {{fotnoteliste}} [[Kategori:Det norske fotballandslaget]] rvoi5r95i33tjhzmgcoewfwkt6hmm8m 3395108 3395107 2022-07-22T09:01:44Z Migne 2086 la til [[Kategori:Sommar-OL 1952]] med [[WP:HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''Fotballkampen Sverige–Noreg i 1952''' var ein utslagskamp i 1. runde under [[Sommar-OL 1952]]. Kampen vart avvikla måndag 21. juli på Ratina stadion i [[Tampere]] med 4&nbsp;072 tilskodarar på tribunane. ===Kampen=== Noreg stilte med [[Tom Blohm]] i mål, backane [[Erik Holmberg]] og [[Harry Boye Karlsen]], halfrekka Thorleif Olsen, [[Thorbjørn Svenssen]] (kaptein), [[Bjørn Spydevold]] og løparrekka [[Ragnar Hvidsten]], [[Gunnar Thoresen]], [[Odd Wang Sørensen]], [[Henry Johannessen]], Gunnar Dahlen. Sverige leia 2–0 ved pause etter skåringar av Yngve Brodd. Ti minutt før full tid la Ingvar Rydell på til 3-0, Odd Wang Sørensen reduserte omågande til 1–3. I sluttminuttet fastsette Sylve Bengtsson resultatet til 4-1. «Det norske laget... spilte pent ute på banen og var slett ikke underlegent i lagspillet, men våre gutter klarte ikke å avslute.»<ref>[https://www.nb.no/items/b2d88bfc7c0497770faac77eede09aa9?page=5&searchText=tammerfors Arbeiderbladet 22. juli 1952]</ref> ==Kjelder== *[https://eu-football.info/_match.php?id=14306 eu-football] {{fotnoteliste}} [[Kategori:Det norske fotballandslaget]] [[Kategori:Sommar-OL 1952]] 3ypm3omruiknb2gwwnzi0cd1snerxm7 3395109 3395108 2022-07-22T09:02:05Z Migne 2086 la til [[Kategori:Fotball i 1952]] med [[WP:HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''Fotballkampen Sverige–Noreg i 1952''' var ein utslagskamp i 1. runde under [[Sommar-OL 1952]]. Kampen vart avvikla måndag 21. juli på Ratina stadion i [[Tampere]] med 4&nbsp;072 tilskodarar på tribunane. ===Kampen=== Noreg stilte med [[Tom Blohm]] i mål, backane [[Erik Holmberg]] og [[Harry Boye Karlsen]], halfrekka Thorleif Olsen, [[Thorbjørn Svenssen]] (kaptein), [[Bjørn Spydevold]] og løparrekka [[Ragnar Hvidsten]], [[Gunnar Thoresen]], [[Odd Wang Sørensen]], [[Henry Johannessen]], Gunnar Dahlen. Sverige leia 2–0 ved pause etter skåringar av Yngve Brodd. Ti minutt før full tid la Ingvar Rydell på til 3-0, Odd Wang Sørensen reduserte omågande til 1–3. I sluttminuttet fastsette Sylve Bengtsson resultatet til 4-1. «Det norske laget... spilte pent ute på banen og var slett ikke underlegent i lagspillet, men våre gutter klarte ikke å avslute.»<ref>[https://www.nb.no/items/b2d88bfc7c0497770faac77eede09aa9?page=5&searchText=tammerfors Arbeiderbladet 22. juli 1952]</ref> ==Kjelder== *[https://eu-football.info/_match.php?id=14306 eu-football] {{fotnoteliste}} [[Kategori:Det norske fotballandslaget]] [[Kategori:Sommar-OL 1952]] [[Kategori:Fotball i 1952]] bvkeclbwvkfoq5gc0oz49ksagusvwsp 3395110 3395109 2022-07-22T09:02:20Z Migne 2086 la til [[Kategori:Idrettstilskipingar i Finland]] med [[WP:HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''Fotballkampen Sverige–Noreg i 1952''' var ein utslagskamp i 1. runde under [[Sommar-OL 1952]]. Kampen vart avvikla måndag 21. juli på Ratina stadion i [[Tampere]] med 4&nbsp;072 tilskodarar på tribunane. ===Kampen=== Noreg stilte med [[Tom Blohm]] i mål, backane [[Erik Holmberg]] og [[Harry Boye Karlsen]], halfrekka Thorleif Olsen, [[Thorbjørn Svenssen]] (kaptein), [[Bjørn Spydevold]] og løparrekka [[Ragnar Hvidsten]], [[Gunnar Thoresen]], [[Odd Wang Sørensen]], [[Henry Johannessen]], Gunnar Dahlen. Sverige leia 2–0 ved pause etter skåringar av Yngve Brodd. Ti minutt før full tid la Ingvar Rydell på til 3-0, Odd Wang Sørensen reduserte omågande til 1–3. I sluttminuttet fastsette Sylve Bengtsson resultatet til 4-1. «Det norske laget... spilte pent ute på banen og var slett ikke underlegent i lagspillet, men våre gutter klarte ikke å avslute.»<ref>[https://www.nb.no/items/b2d88bfc7c0497770faac77eede09aa9?page=5&searchText=tammerfors Arbeiderbladet 22. juli 1952]</ref> ==Kjelder== *[https://eu-football.info/_match.php?id=14306 eu-football] {{fotnoteliste}} [[Kategori:Det norske fotballandslaget]] [[Kategori:Sommar-OL 1952]] [[Kategori:Fotball i 1952]] [[Kategori:Idrettstilskipingar i Finland]] 23x3t5zc3qdhg2em890n5g6s9r0zg1b