Википеди oswiki https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%C3%A6%D0%B9%D1%80%D0%B0%D0%B3_%D1%84%D0%B0%D1%80%D1%81 MediaWiki 1.39.0-wmf.26 first-letter Медиа Сæрмагонд Тæрхон Архайæг Архайæджы ныхас Википеди Википедийы тæрхон Файл Файлы тæрхон MediaWiki MediaWiki-йы тæрхон Хуызæг Хуызæджы тæрхон Æххуыс Æххуысы тæрхон Категори Категорийы тæрхон TimedText TimedText talk Модуль Обсуждение модуля Гаджет Обсуждение гаджета Определение гаджета Обсуждение определения гаджета 0 8 526812 519416 2022-08-25T01:08:31Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Дзæуджыхъæу |Оригиналон ном = {{lang-ru|Владикавказ}} |Ныв = View of Vladikavkaz.jpg |Ном = Дзæуджыхъæуы уынд |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = Coat of arms of Vladikavkaz.gif |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg = 43 |lat_min = 01 |lat_sec = 00 |lon_deg = 44 |lon_min = 39 |lon_sec = 00 |CoordAddon = type:city_region:RU |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Цæгат Ирыстон |Регион таблицæйы = Цæгат Ирыстон |Районы тип = Цæгат Ирыстоны административон дих{{!}}Сахары зылд |Район = Дзæуджыхъæу |Район таблицæйы = Дзæуджыхъæу |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Мидæг дихкæнынад = 4 муниципалон зылды |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = 1784 |Фыццаг кой = |Раздæры нæмттæ = {{НП-ПН|1931|Владикавказ|1944|Орджоникидзе|1954|Дзауджикау|1990|Орджоникидзе}} |Статус кæдæй = 1860 |Фæзуат = 291 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = 700 |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Владикавказ | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Владикавказ | г }} |Æнгомад = |Агломераци = |Националон сконд = [[ирон адæм|ирæттæ]], [[уырыссаг адæм|уырыссæгтæ]], [[сомихаг адæм|сомихæгтæ]] æмæ ин. |Динон сконд = |Сахатон таг = |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = 362000 |Автомобилон код = 15 |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Дзæуджыхъæу''', [[дыгурон диалект|дыгур.]] '''Дзæуæгигъæу''' ({{lang-ru|Владикавказ}}) у [[Цæгат Ирыстон]]ы сæйраг [[сахар]]. Цæрынц дзы 307 мин адæймагæй фылдæр (республикæйы цæрджытæй се ’мбис). Сахары бынæттон хиуынаффæйады администрацийы сæргълæууæг у [[Æлбегаты Барис]]. == Ном == [[уырыссаг æвзаг|Уырыссагау]] Дзæуджыхъæу у ''Владикавказ'', ома «Кавказы хицауиуæггæнæг сахар». [[Ирон æвзаг|Ирон]] ном йæн сæвæрдтой [[Быгъуылты Дзæуыг|Быгъуылты Дзæуыгæй]] номæн, таурæгъмæ гæсгæ уый у Дзæуджыхъæуы бындурæвæрæг. Советон рæстæджы, 1931-1944 æмæ 1954-1990 азты, уырыссаг æмæ ирон æвзаджы сахар хуындис '''Орджоникидзе'''. 1944-1954 азты сахары ном уыдис Дзæуджыхъæу (уырыссагау дæр — {{lang-ru|Дзауджикау}}). 1990-æм азы 20 июлы, «Цæгат Ирыстоны АССР-ы Паддзахадон суверенитеты тыххæй деклараци»-мæ гæсгæ горатæн раздæхтой йæ раздæры нæмттæ: '''Дзæуджыхъæу''' иронау æмæ '''Владикавказ''' уырыссагау. == Истори == Уырыссаг фидар ''Владикавказ'' бындурæвæрæд æрцыд [[1784-æм аз]]ы ирон хъæу Дзæуджыхъæуы фарс, куыд фидар [[Арвыком]]ы мидæгмæ. Сахары статус радтой [[1861-æм аз]]ы. [[1903-æм аз]]мæ уый ахста 740 [[дæсæтин]]ы фæзуат, уыдис дзы 103 уынджы, цæрджыты нымæц уыд 53 минæй фылдæр<ref name="tram">Н. М. Семенов. Владикавказскому трамваю — 100 // Пантограф. 2005 г. №№ 1 (15), 4 (18)[http://laser09.narod.ru/Semenov_Vlad_100let.htm]</ref>. Дзæуджыхъæуы фидары бындурдзинады иукæны, [[Уæрæсе|Уырыс]] æмæ [[Гуырдзыстон|Гуырдзыйы]] æхсæн æмбалдзинады рæстæджы. [[1783-æм аз]]ы 24 июлы [[Гуым]]ы уыд къухфыст акт Гуырдзыстоны Уырысы хъахъæнæны тыхæй. Уыцы цау бацахста сæйраг пълан фарста Кавказ æмæ Фæскавказ æнцон æмæ æнæфыдбалазон иукæнын. Фидарæн ном радта (ус-паддзах) иператрицæ Цытджын Екатеринæ. Дзæуджыхъæуы чырыстон сыгъдæгдзинад æрцыд [[1784-æм аз]]ы 6 майы. Бахъахъахъæнæн хаххы æвæрд [[Мæздæг]]æй Кавказмæ февзæрын тынг æнææхцондзинад хохæгты хаймæ, уымæн æмæ уый дих кодтата фæндаг, кæцыйыл уыдон истон Гуырдзыстонæй ахстоныбадæгты æмæ цæ хизын кодта уæймæ Эндеримæ æмæ [[Анапæ]]мæ. 1785 азы феæвзæрд Кавказаг рæнхъы арв-нæрæн, хохæгтæ арæхтæр байдыдтой фыдми бабырстытæ фидармæ. Мæздæгæй Дзæуджыхъæумæ гарнизоны нæ уыдысты амал бахъахъæнын Гуырдзыйы фæндаг фыдми бабырстытæй. Фидар бынат базонæн уыд нырыккон агъуызттытимæ Хицауады хæдзар, 5-æм скъола-гимназ, Пушкины скверæй, Сæрибары фæзæй æмæ иннæ уынгтæй. Фидар йæ алфамбылай æмæ йæ цæрджыты нымæц стыр æмæ парахтдæр кодта уæдæй раразмæ уæкæнын хъуыддаг, æмæ уæйкæнын адæмы хонын байдыта. Дзæуджыхъæуы æддаг хуыз ивын райдыдта, фæзындысты дзы афицерты, мещанты, æлхæнджыты рæсугъд хæдзæрттæ. 1861 азы 31 мартъийы Дзæуджыхъæу райста сахары статус æмæ тагъд рæстæджы сси [[Терчы облæст]]ы административон центр ([[1863]]). Ам дæр æрбынат кодта къæнцылар, Терчы хъазахъхъаг хæстонады атам. Сахары размæцæуынæн бахуыс 1875 азы йæ кæй ба иуы кодта [[Ростов-Доныл|Ростовимæ]] æфсæнвæндагимæ. Алы азты ам Дзæуджыхъæуы цардысты æмæ куыстой [[Хетæгкаты Къоста]], культурæйы архайджытæ, [[Гæдиаты Секъа]], [[Коцойты Арсен]], [[Тугъанты Махарбег]], [[Вахтангов Евгений]]. Дзæуджыхъæуы ма уыдысты Уырысы культурæйы стыр архайджытæ [[Грибоедов, Александр Сергейы фырт|Грибоедов]], [[Пушкин, Александр Сергейы фырт|Пушкин]], [[Лермонтов, Михаил Юрийы фырт|Лермонтов]], [[Толстой, Лев Николайы фырт|Толстой]], [[Островский]], [[Чехов, Антон Павлы фырт|Чехов]], [[Булгаков, Михаил Афанасийы фырт|Булгаков]], [[Шаляпин, Фёдор Иваны фырт|Шаляпин]]. [[1904-æм аз]]ы [[16 августы]] скуыста [[трамвай]]ы фыццаг хахх<ref name="tram"/><ref>«3 августа открыто движение электрического трамвая во Владикавказе. Весь доход от продажи билетов, как в этот день, так и в следующий день, 4 августа, будет внесен в пользу чинов действующей армии и флота на Дальнем Востоке и их семейств». // Газет «Кавказ». 1904-æм азы 5 (18) августы [http://forum.tr.ru/read.php?1,486638,page=8]</ref>. XX æнусы райдайæны Дзæуджыхъæу у революцион æзмæлынæдты центртæй иу. === Советон период === Мидхæсты фæстæ цыбыр рæстæгмæ Дзæуджыхъæу уыдис, Терчы облæст æмæ Хъобаны облæсты иу хай чи баиу кодта, уыцы [[Хохаг Автономон Социалистон Советон Республикæ]]йы сæйраг сахар. 1931-æм азы 2 сентябры сахар райста нæуæг ном — Орджоникидзе, зындгонд [[Орджоникидзе, Серго|революционер Серго Орджоникидзейы кадæн]]. 1933-æм азы Орджоникидзе сси административон центр Цæгат Ирыстонæн. Сахары уыд лæмбынæг фылдæр индустриалон хайæдтæ, кæцытæ разындысты хъæддых индустриалон базæйæ Цæгат Ирыстонæн æмæ фæтагъд кадрты процесс. 1935 азы 10 ноябры æрцыд бæрæгбонджын гомдзинад Цæгат Ирыстоны драмон театрæн. 1936 - 1941 азмæ сценæйыл æвæрд æрцыд 38 пьесæ, 16 ирон авторы фыстытæй. Сахары сабыр цард хæлд æрцыд [[Фыдыбæстæйы Стыр хæст|хæстæй]]. Немыц сарæзтой тыхджын группировкæ сахар бацахсынæн. 1942 азы 2 ноябры [[салдат]] [[Пётр Барбашов]] йæхи буарæй бахкæдта æзнæгты дзоты амбразурæ. Радтой ын [[Советон Цæдисы Хъæбатыр]]ы ном. Хæсты азты 30 мин Дзæуджыхъæуы цæрæджы скадджын сты ордентæ æмæ [[майдан]]тæй. Сахар радта паддзахадæн 22 Советон Цæдисы Хъæбатыры æмæ 11 инæлары. Уæрæсейы Федерацийы уынафæмæ гæсгæ 2007 азы 8 октябры Дзæуджыхъæуæн радтой «[[Хæстон намысы сахар]]»-ы ном. Хæсты фæстæ уæлдай лæмбынæг кодтой адæмон ахуырадмæ. Ногæй кусын райдыдтой музейтæ, библиотекæтæ, клубтæ. 1980-азты кæронмæ сахары уыд тыхджын индустрион базæ. Размæ цæуын байдыта машинæамайæнад æмæ [[згъæркусæн индустри]], электрон индустри, машинæты цæлцæг, алыхуызон æмæ химион индустри, хъæд æмбырдкæнæн æмæ амайæн индустри. == Цæрджытæ == {{ Цæрджытæ | Владикавказ | график }} == Административон дих == Дзæуджыхъæу дихгонд у цыппар зылдыл: # [[Ирыстойнаг муниципалон зылд]] (раздæры Ленины район) # [[Промышленнон муниципалон зылд]] # [[Терчыфалейы муниципалон зылд]] (раздæры Советон район) # [[Цæгат-Ныгуылæн муниципалон зылд]] == Фенддæгтæ == * Сомихаг [[Сыгъдæг Григор-Рухстауæджы аргъуан]] ([[1868]]) * [[Илиайы аргъуан (Дзæуджыхъæу)|Илиайы аргъуан]] * [[Сыгъдæг Мады Майрæмы Иры аргъуан]] * [[Мухтаровы мæзджыт]] == Уынгтæ == {{main|Дзæуджыхъæуы уынгты номхыгъд}} == Транспорт == * [[Дзæуджыхъæуы трамвай]] ([[1904-æм аз]]ы августæй, ныр дæр кусы). * [[Дзæуджыхъæуы троллейбус]] ([[1977-æм аз]]ы февралæй [[2010-æм аз]]ы онг, нал кусы). == Æфсымæрон сахартæ == * {{АИШ-ы тырыса|20px}} [[Эшвилл]] ([[АИШ]]) * {{Болгарийы тырыса|20px}} [[Кырджали]] ([[Болгари]]; æрмæстдæр советон дуджы, 1991-æм азæй фæстæмæ бастдзинæдтæ нæй) * {{Уæрæсейы тырыса|20px}} [[Налцыкк]] ([[Уæрæсе]]) * {{Уæрæсейы тырыса|20px}} [[Махачкала]] (Уæрæсе) * {{Уæрæсейы тырыса|20px}} [[Владивосток]] (Уæрæсе)<ref>[http://news.vl.ru/vlad/2009/11/27/pobratimy/ Владивосток и Владикавказ стали городами-побратимами]</ref> == Спорт == Дзæуджыхъæуы ис дыууæ [[футбол]]он клубы — [[Алани (футболон клуб)|«Алани»]] æмæ [[Автодор (футболон клуб)|«Автодор»]]. == Къамты галерей == <gallery> Ныв:Vladikavkaz Pamiatnik David-Soslan.JPG|Нарты Сослан Ныв:Vladikavkaz.JPG|Фашистон æфсад [[1942]]-æм азы кæм æрлæууын кодтой, уыцы ран Дзæуыджыхъæуы æдде |[[Быгъуылты Дзæуг]], хъæуы бындурæвæрæг Ныв:Kirov-monumento-Vladikavkaz.jpg|[[Сергей Киров]]æн монумент Кировы уынджы Ныв:Театр во Владикавказе.jpg|Оперæ æмæ балеты паддзахадон театр </gallery> == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Дзæуджыхъæу}} {{Цæгат Ирыстоны сахартæ}} {{Цæгат Ирыстоны районтæ}} {{Дзæуджыхъæу}} {{Хæстон намысы сахар}} [[Категори:Дзæуджыхъæу|*]] pb6bznejam8q716nc8lhbfz6lw3yiqs 0 2212 526728 494845 2022-08-24T22:51:41Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Баймак |Оригиналон ном = {{lang-ba|Баймаҡ}} |Ныв = Баймак.JPG |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = 150 |lat_deg = 52 | lat_min = 35 | lat_sec = 00 |lon_deg = 58 | lon_min = 19 | lon_sec = 00 |CoordAddon = type:city_region:RU |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Башкортостан |Регион таблицæйы = Башкортостан |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = 1938 |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Баймак | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Баймак | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5 |DST = |Телефонон код = +7 34751 |Посты индекстæ = 453630 |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Баймак''' у сахар [[Уæрæсе]]йы [[Башкортостан|Башкортостаны]]. Цæрынц дзы 17,1 мин адæймаджы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Уæрæсе}} {{Башкортостаны сахартæ}} [[Категори:Башкортостаны сахартæ]] pw5qdj0tq4jxq7gxmc57olc48f68egk 0 2221 526845 497783 2022-08-25T11:10:11Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Административон зылд |Ирон ном = Зеленоград |Оригиналон ном = {{lang-ru|Зеленоград}} |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = Zelenograd_district_of_Moscow_coa.png |Тырыса = Flag of Zelenograd (Moscow).svg |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg = 55 |lat_min = 59 |lat_sec = 52.5 |lon_deg = 37 |lon_min = 11 |lon_sec = 25.5 |CoordAddon = type:city |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Мæскуы |Регион таблицæйы = Мæскуы |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Мидæг дихкæнынад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = 1958 |Фыццаг кой = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фæзуат = 37,2 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Климат = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Зеленоград | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Зеленоград | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = +7 499 |Посты индекстæ = 124xxx |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Зеленогра́д''' у [[Мæскуы]]йы административон зылд, кæддæры [[сахар]]. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Уæрæсе}} [[Категори:Мæскуы]] m9qjt3naqufysk6gsnrzkeh9hiqxmsp 0 2278 526843 517656 2022-08-25T11:07:33Z Taamu 795 /* Истори */ wikitext text/x-wiki {{coord|display=title|58|39|0|N|70|7|0|E|type:country_region:RU}} {{Паддзахад |Ирон ном = Уæрæсе (Уæрæсейы Федераци) |Оригиналон ном = Россия (Российская Федерация) |Тырыса = Flag of Russia.svg{{!}}border |Герб = Coat of Arms of the Russian Federation.svg |Фæзынд = [[862]] азы<ref>«Вариæгты æрхуынды» аз. Нырыккон формæйы Уæрæсе фæзынди [[1917]] азы, нырыккон номæй хуынд [[1991]] азæй.</ref> |Аудио = Russian Anthem chorus.ogg |Картæ = Russia on the globe (+claims hatched) (Russia centered).svg |Æвзаг = [[Уырыссаг æвзаг|уырыссаг]] |Сæйраг сахар = [[Мæскуы]] |Стырдæр сахартæ = [[Мæскуы]], [[Бетъырбух]], [[Новосибирск]], [[Екатеринбург]], [[Дæллаг Новгород]], [[Хъазан]], [[Самарæ]], [[Омск]], [[Челябинск]], [[Ростов-Доныл]] |Хицауиуæджы хуыз = [[Хæццæ республикæ|Республикæ]] |Хицæутты титултæ = Президент<br />Хицауады сæргълæууæг |Хицæуттæ = [[Путин, Владимир Владимиры фырт|Владимир Путин]]<br />[[Мишустин, Михаил Владимиры фырт|Михаил Мишустин]] |ÆМП = 1,746 трлн. <ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/rs.html ЦРУ-йы Дунейы факттыл чиныгмæ гæсгæ]</ref> |ÆМП хынцыны аз = 2006 |Бынат ÆМП-мæ гæсгæ = 9 |ÆМП иу адæймагмæ = 13 210 <ref>[http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2007/01/data/weorept.aspx?sy=2004&ey=2008&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=922&s=NGDP_R%2CNGDP_RPCH%2CNGDP%2CNGDPD%2CNGDP_D%2CNGDPRPC%2CNGDPPC%2CNGDPDPC%2CPPPWGT%2CPPPPC%2CPPPSH%2CPPPEX%2CPCPI%2CPCPIPCH%2CLP%2CBCA%2CBCA_NGDPD&grp=0&a=&pr.x=67&pr.y=14 IMF report data (april 2007)] </ref> |Фæзуат = 17 125 187 |Доны процент = 4,22 |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Россия | тс }} |Бахыгъды аз = {{ Цæрджытæ | Россия | г }} |Цæрджытæ сфыстмæ гæсгæ = 142 856 536 |Сфысты аз = 2010 |Æнгомад = 8,39 |Домен = [[.ru]], [[.su]], [[.рф]] <ref>Кириллон, скусдзæн [[2009]] азы сæрдæй.</ref> |Валютæ = [[Уæрæсейы сом]] |Телефонон код = 7 |Сахатон таг = [[UTC+2]] — [[UTC+12]] |Фиппаинæгтæ = <div class="references-small"><references/></div> }} '''Уæрæсе'''<ref>Æндæр арæх ном ирон æвзаджы у '''Уырыс'''.</ref> ({{lang-ru|Россия}}) кæнæ '''Уæрæсейы Федераци''' ({{lang-ru|Российская Федерация}}) у федералон [[æрдæгпрезидентон республикæ]] [[Еврази]]йы цæгаты. Ныгуылæнæй скæсæнмæ æмарæн у [[Норвеги]], [[Финлянди]], [[Эстони]], [[Латви]], [[Литва]], [[Польшæ]], [[Белорусси]], [[Украинæ]], [[Абхаз]], [[Гуырдзыстон]], [[Хуссар Ирыстон]], [[Азербайджан]], [[Хъазахстан]], [[Китай]], [[Монголи]] æмæ [[Цæгат Корей]]имæ. Доныл ын ис арæн [[АИШ]]-ы штат [[Аляскæ]]имæ æмæ [[Япон]]имæ. 17 милуан квадратон километр ахсгæйæ, Уæрæсе у дунейы стырдæр бæстæ. Йæ цæрджыты нымæцмæ гæсгæ та у дунейы фарæстæм. Цæры дзы 142 милуан адæймаджы. Йæ сæйраг æмæ стырдæр сахар у [[Мæскуы]]. Уæрæсе у минералон æмæ энергион ресурсты стырдæр дарæг, [[нефт]] æмæ [[æрдзон газ]]ы стырдæр къахджытæй иу. == Цæрджытæ == Æдæппæтæй цæрджыты нымæц у 141&nbsp;888,9 мин адæймаджы (1 июны [[2008]]), дунейы цæрджытæй 2,13 %. Уыдонæй 4/5 цæрынц бæстæйы европæйаг хайы ([[Урал]]имæ). Адæмæй 73% цæрынц сахарты. Уæрæсейы цæрынц 180 адæмыхаттæй фылдæр, уыдонæй [[уырыссаг адæм|уырыс]] сты 81,5% ([[2002]]-æм азы сфыстмæ гæсгæ). [[Ирон адæм|Ирæттæй]] сæ фылдæр хай цæрынц Уæрæсейы ([[Цæгат Ирыстон]] æмæ æндæр регионты). == Истори == * [[Рагон Уырыс]] ({{lang-ru|Древняя Русь}}), [[Киевы Уырыс]] ([[862]]—[[1242]]) * [[Владимиры кънйазад]] ([[1157]]—[[1389]]) * [[Мæскуыйы кънйазад]] ([[1246]]—[[1389]]) * [[Стыр Мæскуыйы кънйазад]] ([[1389]]—[[1547]]) * [[Уырысы паддзахад]] ([[1547-æм аз]]ы [[16 январы]] — [[1721-æм аз]]ы [[22 октябры]]) * [[Уæрæсейы импери]] ([[1721-æм аз]]ы [[22 октябры]] — [[1917-æм аз]]ы [[1 сентябры]]) * [[Уæрæсейы республикæ]] ([[1 сентябры]] — [[1917-æм аз]]ы [[25 октябры]] ([[7 ноябры]])) * [[Уæрæсейы Советон Федеративон Социалистон Республикæ]] (сырæзт 25 октябры (7 ноябры) 1917-æм азы, 1922—1991 Советон Цæдисы сконды) * [[Советон Социалистон Республикæты Цæдис]] ([[1922-æм аз]]ы [[30 декабры]] — [[1991-æм аз]]ы [[26 декабры]]) * [[Уæрæсейы Федераци]] ([[1991-æм аз]]ы [[25 декабры]] — ныры рæстæг) === Сæйраг сахæртæ === * [[862]]—[[882]] — [[Новгород]] * [[882]]—[[1243]] — [[Киев]] * [[1243]]—[[1389]] — [[Владимир (сахар)|Владимир]] * [[1389]]—[[1712]] — [[Мæскуы]] * [[1712]] [[21 майы]]—[[1728]] — [[Бетъырбух]] * [[1728]]—[[1732]] — [[Мæскуы]] * [[1732]]—[[1918]] — [[Бетъырбух]] ([[1914-æм аз]]ы [[18 августы|18 августæй]] йæ ном уыд [[Петроград]]) * [[1918-æм аз]]ы [[12 мартъийы|12 мартъийæ]] ныры рæстæгмæ — [[Мæскуы]] == Президенттæ == * [[Ельцин, Борис Николайы фырт|Борис Ельцин]] ([[10 июлы]] [[1991]]— [[5 ноябры]] [[1996]]) * [[Черномырдин, Виктор Степаны фырт|Виктор Черномырдин]] (Хæстæ æххæстгæнæг; [[5 ноябры|5]] — [[6 ноябры]] [[1996]]) * [[Ельцин, Борис Николайы фырт|Борис Ельцин]] ([[6 ноябры]] [[1996]]— [[31 декабры]] [[1999]]) * [[Путин, Владимир Владимиры фырт|Владимир Путин]] ([[31 декабры]] [[1999]]— [[7 майы]] [[2008]]) * [[Медведев, Дмитрий Анатолийы фырт|Дмитрий Медведев]] ([[7 майы]] [[2008]]— [[7 майы]] [[2012]]) * [[Путин, Владимир Владимиры фырт|Владимир Путин]] ([[7 майы]] [[2012]] — ныры онг) == Æрдз == === Цæдтæ === [[Байкал]] у дунейы арфдæр [[цад]], стырдæр æрдзон æдзæхх донуат. [[Ладогæйы цад]] у [[Европæ]]йы стырдæр æдзæхх цад. == Кæс ноджы == * [[Уæрæсейы сахартæ цæрджыты нымæцмæ гæсгæ]] * [[Уæрæсейы стырдæр хъæуты номхыгъд‎]] [[Файл:Russland Relief.png|мини|250px|Уæрæсейы картæ]] [[Файл:Russia 87.74494E 66.20034N.jpg|мини|250px|Уæрæсе]] [[Файл:Ladoga1911.jpg|250px|рахиз|мини|[[Ног Ладогæ]]йы уынд]] [[Файл:Za Rodinu.jpg|мини|250px|Фыдыбæстæйы сæрвæлтау!]] [[Файл:Clocher d'Ivan le Grand.jpg|мини|250px|Мæскуыйы Кремль]] == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{commons|Russia}} {{къæртт-Уæрæсе}} {{Уæрæсейы федеративон арæзт}} {{ХПÆ}} {{Европæ}} {{Ази}} [[Категори:Уæрæсе|*]] r3365br8avnkxc2j8bu2lvizze8dmhi 0 3438 526799 461391 2022-08-25T00:51:46Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Файл:Ossetian towers in Fiagdon.jpg|thumb|right|300px|[[Куырттаты ком]]ы мæсгуытæ]] '''Архитекту́рæ''' у арæзтады зонад æмæ аивад. Рагон ромаг архитектор Витрувий куыд загъта, архитектурæйæн æртæ бындуры сты: ''фидардзинад'', ''пайда'' æмæ ''рæсугъддзинад''. == Кæс ноджы == * [[Ирон архитектурæ]] {{къæртт}} [[Категори:Архитектурæ|*]] erl1uqsrdoajj400x6ii0f0l2ga3zvt 0 3549 526726 491742 2022-08-24T22:50:54Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Уфа |Оригиналон ном = {{lang-ba|Өфө}} |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg =54 |lat_min =44 |lat_sec = 00 |lon_deg =55 |lon_min =58 |lon_sec = 00 |CoordAddon = type:city_region:RU |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Башкортостан |Регион таблицæйы = Башкортостан |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = 1574 |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = 1586 |Фыццаг кой = |Фæзуат = 855,7 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{Цæрджытæ|Уфа|тс}} |Сфысты аз = {{Цæрджытæ|Уфа|г}} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5 |DST = |Телефонон код = +7 347 |Посты индекстæ = 450000—450999 |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Уфа́''' ({{lang-ba|Өфө}}) у стыр сахар [[Уæрæсе|Уæрæсейы]], [[Башкортостан]]ы сæйраг сахар. == Æддаг æрмæг == * [http://www.ufacity.info Уфайы администрацийы сайт] == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-географи}} {{Башкортостаны сахартæ}} [[Категори:Башкортостаны сахартæ]] 88c8lcbxaklxbd8cqiutnpn80u37swq 0 4556 526810 457243 2022-08-25T00:58:26Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Файл:The Great Sphinx-2.jpg|thumb|270px|Егъау Сфинксы сæр, йæ буар та змисы бын. XIX æнусы литографи]] '''Гизæйы Егъау Сфинкс''' у [[мысыр]]аг [[сфинкс|сфинкстæй]] æппæты рагондæр æмæ егъаудæр иу, лæууы фараон [[Хефрен]]ы пирамидæ-зæппадзы фарсмæ. Кæддæр йæ сæрыл уыд паддзахы худ дæр, йæ ныхыл та — калмы фæлгонц, бартæ æмæ уæларвон тых, зонындзинæдтæ уымæ кæй сты, уый нысанæн. Йæ даргъ [[боцъо]] та æвдыста, паддзахиуæггæнæг уый кæй у. Йæ боцъойы хæйттæ — дуры къæрттытæ кæддæр ракъкъахтой йæ разы змисы бынæй, паддзахы худ æмæ калмæй ницыуал баззад, æрмæст ма сæрыл ис сæ фæдтæ. Хъыгдард баййæфта паддзахы бæрæгбоны [[сæрæмбæрзæн]] дæр. Сфинкс æвæрд у хурыскæсæнæй хурныгуылæнмæ, йæ чъылдыммæ сты пирамидæтæ, йе ’ргом здæхт у [[Нил (цæугæдон)|цæугæдон Нилмæ]]. Йæ [[цæсгом]] у цыппæрдигъонау, фæтæн рустимæ, йæ хъустæ фæстиау. Кæй цæсгом у? Ацы фарстæн дзуапп ссарыны тыххæй америкаг ахуыргонд-египтолог М. Лернер [[компьютер]]ы бавæрдта Сфинксы сæры къам æмæ Хефрены фæлгонцтæ, алыхуызон нывты нæм чи æрхæццæ, уыдоны. Кæрæдзиуыл сæ фæрабар-бабары фæcтæ æрцыд иу хатдзæгмæ — иу адæймаджы цæсгом сты. Цымæ æнусты сусæгдзинад нæ раргом. Уымæн æмæ мысырæгтæ сæхæдæг дæр фыстой, Егъау Сфинкс Хефренæй нæ, фæлæ æппæт пирамидæтæй дæр рагондæр кæй у. Йæ равзæрд та æмбæхст ис рæстæджы фæлмы. Рæстæг æгъатыр у. Змисджын тых дымгæтæ, уадтæ йæ æнусты дæргъы дауынц иуæрдæм, иннæрдæм. Иу æмæ йæ дыууæ хатты нæ фæкодтой [[змис]]ы бын. Змисджын тыгъд быдыры æрдзыхъæдæн зын ныффæразæн у: бон дзы тæвдæй сулæфæн нæй, æхсæв ихæнæй фæлæууæн. Тæвд æмæ уазал кæрæдзи сонтивд кæй кæнынц, уый фыдæй афæстытæ. Уæдæ 3,5 мин азы размæ Астæуккаг денджызы зылды бирæ [[зæххæнкъуыст|зæххæнкъуыстытæ]] уыд, фæстагмæ [[сакъадах]] [[Крит]]ы фарсмæ срæмыгъта [[вулкан]] [[Санторин]]. Уæд зæхх афтæ тынг нызмæлыд, æмæ Егъау Сфинксы сæр бынтондæр бынмæ æрхауд. Змисы бынæй йæ къахын райдыдта фараон [[Аменхотеп II]], адарддæр æй кодта [[Тутмос IV]]. Мысыры фæстаг паддзæхтæ хорз аудыдтой сæ рагон кувæндæттыл, фæлæ сæм фæстæдæр тых кæнынмæ цæуын райдыдтой фыццаг ассирийæгтæ, стæй персайнæгтæ, бердзейнæгтæ, ромæгтæ, византийæгтæ, араббæгтæ. Мысыраг историк [[аль-Махъризи]]йы фыстытæм гæсгæ [[1378]] азы суфиаг фанатик Мухаммад Саим аль-Дахр, бынаттон зæххкусджыты куы федта сфинксæн кувгæ, тынг смасты æмæ асаста сфинксы фындз. [[XVIII æнус|XVIII æнусы]] Мысыр уыд мамлюкты къухы — уыдон, сæхи [[сармадзан|сармадзанæй]] æхсыныл ахуыр кæнгæйæ, нысанæн равзæрстой Егъау Сфинксы сæр. Æмæ йæ, æвæццæгæн, иу æмæ дыууæ хатты нæ акъуырдтой. Фæстæдæр уыдоны бафæзмыдтой [[Наполеон]]ы сармадзанæй æхсджытæ дæр. [[1920-тæ|1920-æм азты]] Егъау Сфинкс [[реставраци]]гонд æрцыд. {{commons|Egyptian sphinx}} {{Рæстдзинад}} [[Категори:Рагон Мысыры культурæ]] [[Категори:Дунеон хæзна алфавитмæ гæсгæ]] d3tf1n10036j9199nq28411cnzcyj37 0 4557 526809 466606 2022-08-25T00:57:49Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Ныв:Sphinxes.jpg|thumb|240px|Сфинкстæ [[Бетъырбухы аивæдты академи|Аивæдты академийы]] раз Бетъырбухы, Невайы былгæрон. Максим Воробьёвы ныв ([[1835]])]] '''Сфинкс''' ({{lang-grc|Σφίγξ, Σφιγγός}}) у [[мифологи|мифон]] [[цæрæгой]], йæ скульптурæтæ кодтой рагон мысырæгтæ ингæнтæ хъахъхъæнынмæ. Сфинкс, зæгъгæ, ахæм ном сын радтой [[бердзенаг адæм|бердзейнæгтæ]], сæ адæмон сфæлдыстады сфинкс у таурæгъон цæрæгой, адæмы дæр чи хæры, ахæм. [[Мысыр]]ы абоны горæт [[Гизæ|Гизæйы]] фараон Хефрены пирамидæйы фарсмæ цы [[Гизæйы Егъау Сфинкс|Егъау Сфинкс]] ис, уый ныр фондз мин азы бæрц рæстæг йæхиуыл дис кæнын кæны фæлтæрты. Иуæй йæ кондæй: йæ гуырыконд у домбайы (цомахъы), йæ сæр та таурæгъон адæймаджы æнгæс; иннæмæй та йæ асæй: йæ бæрзæнд у 20 [[метр]]ы, йæ дæргъ 57 метры, йæ уæхсчыты цур йæ фæтæн 11 метры бæрц, йæ сæр адæймаджы сæрæй у 30 хатты стырдæр. Уымæй арæзт у хохы фахсæй рафтаугæ иу дурæй. Бынтон диссаг та у йæ цæстæнгас — цыдæр сусæг хъуыды дзы цыма æмбæхст ис æмæ нын æй æргом барæй нæ зæгъы, уæхи зонд æй æрцахсæд, зæгъгæ, ныл сæрыстырæй йæхимид худы. Сфинкстæ Мысыры бирæ ис. Æвæрд сты фараонты пирамидæты цур æмæ рагон кувæн галуантæм фæндæгтыл, раст цыма сæ хъахъхъæнгæ кæнынц, уыйау. Фæлæ ахуыргæндтæ куыд зæгъынц, афтæмæй сфинкстæ пирамидæтæ æмæ галуантæй раздæр арæзт æрцыдысты. [[1832-æм аз]]ы дзы дыууæ [[Аменхотеп III]] кувæн галуаны цурæй æрбаластой [[Бетъырбух]]мæ æмæ сæ [[1834-æм аз]]ы равæрдтой [[Нева (цæугæдон)|цæугæдон Невайы]] былгæрон. Ацы сфинкстыл цæуы 3,5 мин азæй фылдæр. Кæс сæрмагонд статья: [[Гизæйы Егъау Сфинкс]]. {{commons|Egyptian sphinx}} {{Рæстдзинад}} [[Категори:Грекъаг мифологи]] [[Категори:Мысираг мифологи]] l24fojd3awm9fwlwarxwzk7zw1785ut 0 4721 526754 425492 2022-08-24T23:16:58Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Файл:Neva-StPetersburg2.JPG|thumb|240px|Пётр æмæ Павелы гæнах Невайы ’рдыгæй]] '''Пётр æмæ Павелы гæнах''' ([[уырыссаг æвзаг|уырыссагау]] ''Петропавловская крепость'') лæууы [[Бетъырбух]]ы тæккæ астæу, у сахарæн йæ фыццаг арæзтад. Райдыдтой йæ аразын [[1703]]-æм азы [[27 майы]] — æмæ уыцы бон нымад у Бетъырбухы бындурæвæрды бон. Уæд цыди [[Стыр Цæгатаг хæст]], æмæ исдуг [[гæнах]] уыд ахадгæ хъахъхъæныны мадзæл [[Швеци]]йы ’фсады ныхмæ. Фæлæ азтæ куы цыдысты, гæнахæн йæ хæстон нысаниуæг фæкъаддæр и. Бирæ азты дæргъы Пётр æмæ Павелы гæнах уыд политикон [[ахæстон]]. Ныр гæнах сси [[музей]]. Алы бон дæр гæнахы сисæй ахсынц [[сармадзан|сармадзанæй]], æмбисбон куы у, уæд. {{къæртт-Бетъырбух}} [[Категори:Бетъырбух]] [[Категори:Гæнахтæ]] f7shzqpm4zau43ygvsaan5dkoi29p9h 0 6369 526735 502093 2022-08-24T22:54:34Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Стерлитамак |Оригиналон ном = {{lang-ba|Стәрлетамаҡ}} |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = Coat of Arms of Sterlitamak (Bashkortostan).png |Тырыса = Flag of Sterlitamak (Bashkortostan).png |Гербы уæрх = 80 |Тырысайы уæрх = 150 |lat_deg =53 |lat_min =38 |lat_sec = 00 |lon_deg =55 |lon_min =57 |lon_sec = 00 |CoordAddon = type:city_region:RU |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Башкортостан |Регион таблицæйы = Башкортостан |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = 1766 |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = 1781 |Фыццаг кой = |Фæзуат = 108,52 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Стерлитамак | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Стерлитамак | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5 |DST = |Телефонон код = +7 3473 |Посты индекстæ = 453100 |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Стерлитама́к''' ({{lang-ba|Стәрлетамаҡ}}) у сахар [[Уæрæсе]]йы [[Башкортостан|Башкортостаны]], [[Стерлитамачы район]]ы административон центр. Цæрынц дзы 279,7 мин адæймаджы (2016). == Истори == Бындурæвæрд [[1766-æм аз]]ы. Статус [[1782-æм аз]]æй. == Индустри == Сахары индустрийы сæйрагдæр у химион къабаз. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{Башкортостаны сахартæ}} [[Категори:Башкортостаны сахартæ]] h0w1srwnlpdfdt8k23xhyqt6frqu3wa 526741 526735 2022-08-24T22:58:10Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Стерлитамак |Оригиналон ном = {{lang-ba|Стәрлетамаҡ}} |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = Coat of Arms of Sterlitamak (Bashkortostan).png |Тырыса = Flag of Sterlitamak (Bashkortostan).png |Гербы уæрх = 80 |Тырысайы уæрх = 150 |lat_deg =53 |lat_min =38 |lat_sec = 00 |lon_deg =55 |lon_min =57 |lon_sec = 00 |CoordAddon = type:city_region:RU |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Башкортостан |Регион таблицæйы = Башкортостан |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = 1766 |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = 1781 |Фыццаг кой = |Фæзуат = 108,52 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Стерлитамак | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Стерлитамак | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5 |DST = |Телефонон код = +7 3473 |Посты индекстæ = 453100 |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Стерлитама́к''' ({{lang-ba|Стәрлетамаҡ}}) у сахар [[Уæрæсе]]йы [[Башкортостан|Башкортостаны]], [[Стерлитамачы район]]ы административон центр. Цæрынц дзы 279,7 мин адæймаджы (2016). == Истори == Бындурæвæрд [[1766-æм аз]]ы. Статус [[1782-æм аз]]æй. == Индустри == Сахары индустрийы сæйрагдæр у химион къабаз. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{Башкортостаны сахартæ}} [[Категори:Стерлитамак|*]] 77p9zg59qp0088veep05865pmurh9ur 0 6397 526734 495010 2022-08-24T22:54:19Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Салават |Оригиналон ном = {{lang-ba|Салауат}} |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = Coat of Arms of Salavat.png |Тырыса = Flag of Salavat (Bashkortostan).png |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = 150 |lat_deg = 53 |lat_min = 22 |lat_sec = |lon_deg = 55 |lon_min = 56 |lon_sec = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Башкортостан |Регион таблицæйы = Башкортостан |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = 1948 |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = 1954 |Фыццаг кой = |Фæзуат = 106,23 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Салават | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Салават | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5 |DST = |Телефонон код = +7 3476 |Посты индекстæ = 453250-453265 |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Салава́т''' ({{lang-ba|Салауат}}) у сахар [[Уæрæсе]]йы, [[Башкортостан]]ы стырдæр индустриалон центртæй иу. Цæрынц дзы 150,5 мин адæймаджы ([[2020]]). Сахары уынгты цæуынц [[автобус]]тæ æмæ [[трамвай]]тæ. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{Башкортостаны сахартæ}} [[Категори:Башкортостаны сахартæ]] hy0kcxlyhvicyt039ysmsls8qn8fmj5 0 6416 526731 495001 2022-08-24T22:53:24Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Нефтекамск |Оригиналон ном = {{lang-ba|Нефтекама}} |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = Coat_of_Arms_of_Neftekamsk_(Bashkortostan).png |Тырыса = Flag_of_Neftekamsk_(Bashkortostan).png |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = 150 |lat_deg = 56|lat_min = 05 |lat_sec = 20 |lon_deg = 54|lon_min = 14 |lon_sec = 47 |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Башкортостан |Регион таблицæйы = Башкортостан |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = 1963 |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 147,25 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Нефтекамск | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Нефтекамск | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5 |DST = |Телефонон код = +7 34783 |Посты индекстæ = 452680 |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Нефтека́мск''' ({{lang-ba|Нефтекама}}) у сахар [[Уæрæсе]]йы [[Башкортостан|Башкортостаны]]. Цæрынц дзы 131,1 мин адæймаджы (2020). == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-географи}} {{Башкортостаны сахартæ}} [[Категори:Башкортостаны сахартæ]] lvp3pvv8r0tbobhleljhevddkamfov7 14 6510 526737 438868 2022-08-24T22:55:19Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Cities in Bashkortostan}} [[Категори:Башкортостан|Сахартæ]] [[Категори:Уæрæсейы сахартæ]] gegfkx5en1275n04oc9zovzai281tm5 14 6684 526743 45580 2022-08-24T23:03:42Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Категори:Буряти|Сахартæ]] [[Категори:Уæрæсейы сахартæ]] cctghaizjpb5w90hcr837fd3xxys1ym 0 6842 526732 495012 2022-08-24T22:53:48Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Октябрьский |Оригиналон ном = {{lang-ba|Нефтекама}} |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = Coat of Arms of Oktyabrsky (Bashkortostan).png |Тырыса = Flag of Oktyabrsky (Bashkortostan).svg |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = 150 |lat_deg = 54|lat_min = 29|lat_sec = 00 |lon_deg = 53|lon_min = 29|lon_sec = 00 |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Башкортостан |Регион таблицæйы = Башкортостан |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = 1937 |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = 1946 |Фыццаг кой = |Фæзуат = 105,83 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Октябрьский (город) | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Октябрьский (город) | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5 |DST = |Телефонон код = +7 34767 |Посты индекстæ = 452600-452616 |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Октя́брьский''' у сахар [[Уæрæсе]]йы [[Башкортостан|Башкортостаны]]. Цæрынц дзы 114,1 мин адæймаджы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{Къæртт-Уæрæсе}} {{Башкортостаны сахартæ}} [[Категори:Башкортостаны сахартæ]] rhzjyou5z44z9k1979lv8e2wr4xnzk2 526733 526732 2022-08-24T22:54:03Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Октябрьский |Оригиналон ном = {{lang-ba|Октябрьский}} |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = Coat of Arms of Oktyabrsky (Bashkortostan).png |Тырыса = Flag of Oktyabrsky (Bashkortostan).svg |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = 150 |lat_deg = 54|lat_min = 29|lat_sec = 00 |lon_deg = 53|lon_min = 29|lon_sec = 00 |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Башкортостан |Регион таблицæйы = Башкортостан |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = 1937 |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = 1946 |Фыццаг кой = |Фæзуат = 105,83 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Октябрьский (город) | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Октябрьский (город) | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5 |DST = |Телефонон код = +7 34767 |Посты индекстæ = 452600-452616 |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Октя́брьский''' у сахар [[Уæрæсе]]йы [[Башкортостан|Башкортостаны]]. Цæрынц дзы 114,1 мин адæймаджы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{Къæртт-Уæрæсе}} {{Башкортостаны сахартæ}} [[Категори:Башкортостаны сахартæ]] hw512wwhos1oihfsq8y1i3l8ceow1bc 0 8483 526723 483186 2022-08-24T22:48:51Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{coord|display=title|38|35|0|N|71|22|0|E|type:country_region:TJ}} {{Паддзахад |Ирон ном = Таджикистаны Республикæ |Оригиналон ном = Ҷумҳурии Тоҷикистон |Тырыса = Flag of Tajikistan.svg |Герб = Coat of arms of Tajikistan.svg |Гимны ном = |Хицауиуæджы хуыз = [[Республикæ]] |Картæ = Tajikistan_on_the_globe_(Eurasia_centered).svg |Æвзаг = [[Таджикаг æвзаг|таджикаг]] |Хæдбар сси = [[1991]] [[Советон Цæдис]]æй |Сæйраг сахар = [[Душанбе]] |Стырдæр сахартæ = [[Душанбе]], [[Худжанд]], [[Куляб]], [[Бохтар]] |Хицæутты титултæ = Президент<br />Премьер-министр |Хицæуттæ = [[Эмомали Рахмон]]<br />[[Кохир Расулзода]] |Фæзуат = 142 000 |Доны процент = 0,3 |Цæрджытæ = 7 616 400 |Сфысты аз = 2011 |Æнгомад = 53,3 |ÆМП = 8,802 млрд. |ÆМП хынцыны аз = 2005 |Бынат ÆМП-мæ гæсгæ = 139 |ÆМП иу адæймагмæ = 1388 |Валютæ = [[Сомони]] (TJS) |Домен = [[.tj]] |Телефонон код = 992 |Сахатон таг = +5 }} '''Таджикистан''', официалон ном у '''Таджикистаны Республикæ''' ({{Lang-tg|Ҷумҳурии Тоҷикистон}}) у паддзахад [[Ази]]йы, кæддæры советон социалистон республикæ, [[Узбекистан]], [[Хъиргъиз]], [[Китай]] æмæ [[Афгъанистан]]ы 'хсæн. Йæ [[сæйраг сахар]] у [[Душанбе]]. Цæрынц дзы 7 163 506 адæймаджы ([[2005]]). {{Commonscat|Tajikistan}} {{къæртт-географи}} {{Ази}} {{ХПÆ}} [[Категори:Таджикистан|*]] si24tc9ucsv9fkre2mepi3yr2wtrzt3 526724 526723 2022-08-24T22:49:00Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{coord|display=title|38|35|0|N|71|22|0|E|type:country_region:TJ}} {{Паддзахад |Ирон ном = Таджикистаны Республикæ |Оригиналон ном = Ҷумҳурии Тоҷикистон |Тырыса = Flag of Tajikistan.svg |Герб = Coat of arms of Tajikistan.svg |Гимны ном = |Хицауиуæджы хуыз = [[Республикæ]] |Картæ = Tajikistan_on_the_globe_(Eurasia_centered).svg |Æвзаг = [[Таджикаг æвзаг|таджикаг]] |Хæдбар сси = [[1991]] [[Советон Цæдис]]æй |Сæйраг сахар = [[Душанбе]] |Стырдæр сахартæ = [[Душанбе]], [[Худжанд]], [[Куляб]], [[Бохтар]] |Хицæутты титултæ = Президент<br />Премьер-министр |Хицæуттæ = [[Эмомали Рахмон]]<br />[[Кохир Расулзода]] |Фæзуат = 142 000 |Доны процент = 0,3 |Цæрджытæ = 7 616 400 |Сфысты аз = 2011 |Æнгомад = 53,3 |ÆМП = 8,802 млрд. |ÆМП хынцыны аз = 2005 |Бынат ÆМП-мæ гæсгæ = 139 |ÆМП иу адæймагмæ = 1388 |Валютæ = [[Сомони]] (TJS) |Домен = [[.tj]] |Телефонон код = 992 |Сахатон таг = +5 }} '''Таджикистан''', официалон ном у '''Таджикистаны Республикæ''' ({{Lang-tg|Ҷумҳурии Тоҷикистон}}) у паддзахад [[Ази]]йы, кæддæры советон социалистон республикæ, [[Узбекистан]], [[Хъиргъиз]], [[Китай]] æмæ [[Афгъанистан]]ы 'хсæн. Йæ [[сæйраг сахар]] у [[Душанбе]]. Цæрынц дзы 7 163 506 адæймаджы ([[2005]]). {{къæртт-географи}} {{Ази}} {{ХПÆ}} [[Категори:Таджикистан|*]] 98rdfp0d0qxsiqp9ev6k9asm634c83l 0 8534 526683 462231 2022-08-24T21:06:13Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Паддзахад |Ирон ном=Доминиканæйы Республикæ |Оригиналон ном=República Dominicana |Тырыса=Flag of the Dominican Republic.svg |Герб=Coat of arms of the Dominican Republic.svg |Девиз=Dios, patria, libertad (Хуыцау, фыдыбæстæ, сæрибардзинад) |Гимны ном=Quisqueyanos valientes |Картæ = Dominican_Republic_on_the_globe_%28Americas_centered%29.svg |Æвзаг=[[испайнаг æвзаг|испайнаг]] |Хæдбар сси=[[1844]] азы [[27 февралы]] |Сæйраг сахар=[[Санто-Доминго]] |Стырдæр сахартæ=[[Санто-Доминго]] |Хицауиуæджы хуыз=[[Республикæ]] |Хицæутты титултæ = Президент |Хицæуттæ = Луис Абинадер |Фæзуат=48 730 |Доны процент=1,6 |Цæрджытæ = 10 464 474 |Сфысты аз = 2012 |Æнгомад = 215 |ÆМП=60 042 млн |ÆМП хынцыны аз=2004 |Бынат ÆМП-мæ гæсгæ=68 |ÆМП иу адæймагмæ=6 767 |Валютæ=[[Доминиканæйаг песо]] (DOP) |Домен=[[.do]] |Телефонон код=1-809, 1-829 |Сахатон таг= -4 }} '''Доминиканæйы Республикæ''' ({{lang-es|República Dominicana}}), кæнæ '''Доминиканæ''' у [[Карибы денджыз]]ы паддзахад. {{Вест-Инди}} [[Категори:Доминиканæйы Республикæ| ]] 7kxlficav1kto23gm6hn4qq2jy2g2kv 0 9550 526844 520158 2022-08-25T11:09:32Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Паддзахадон архайæг | имя = Медведев Дмитрий Анатолийы фырт | изображение = | герб = - | титул = [[Уæрæсейы Федерацийы Хицауады Сæрдар]] | порядок = 10 | флаг = Flag of Russia.svg | периодначало = [[2012 аз]]ы [[8 майы]] | периодконец = [[2020 аз]]ы [[16 январы]] | президент = [[Путин, Владимир Владимиры фырт|Владимир Путин]] | предшественник = [[Путин, Владимир Владимиры фырт|Владимир Путин]] | преемник = [[Мишустин, Михаил Владимиры фырт|Михаил Мишустин]] | титул_2 = [[Уæрæсейы Федерацийы президент]] | порядок_2 = 3 | периодначало_2 = [[2008]] азы [[7 майы]] | периодконец_2 = [[2012]] азы [[7 майы]] | предшественник_2 = [[Путин, Владимир Владимиры фырт|Владимир Путин]] | преемник_2 = [[Путин, Владимир Владимиры фырт|Владимир Путин]] | премьер_2 = [[Зубков, Виктор Алексейы фырт|Виктор Зубков]] <br /> (х. æ. 2008 азы 8 майы онг) <br /> [[Путин, Владимир Владимиры фырт|Владимир Путин]] <br /> (2008 азы 8 майæ) | флаг_2 = Standard of the President of the Russian Federation.svg{{!}}border | титул_3 = Уæрæсейы Федерацийы Хицауады сæрдары фыццаг хæдивæг | периодначало_3 = [[2005]] азы [[14 ноябры]] | периодконец_3 = [[2008]] азы [[7 майы]] | флаг_3 = Flag_of_Russia.svg{{!}}border | премьер_3 = [[Фрадков, Михаил Ефимы фырт|Михаил Фрадков]] <br /> [[Зубков, Виктор Алексейы фырт|Виктор Зубков]] | титул_4 = Уæрæсейы Президенты администрацийы разамонæг | порядок_4 = 8 | периодначало_4 = [[2003]] азы [[30 октябры]] | периодконец_4 = [[2005]] азы [[14 ноябры]] | порядок _4 = | президент_4 = [[Путин, Владимир Владимиры фырт|Владимир Путин]] | предшественник_4 = [[Волошин, Александр Сталийы фырт|Александр Волошин]] | преемник_4 = [[Собянин, Сергей Семёны фырт|Сергей Собянин]] | флаг_4 = Standard of the President of the Russian Federation.svg{{!}}border | супруга = [[Медведева, Светланæ Владимиры чызг|Светланæ Медведева, райгуырдæй Линник]] | дети = '''фырт''' Илья Медведев | фыд = Медведев Афанасийы фырт Анатолий | мать = Шапошникова Вениамины чызг Юлия | дата рождения = | место рождения = | дата смерти = | место смерти = | партия = нæй | национальность = [[Уырыссаг адæм|уырыссаг]]<ref>официалон биографимæ гæсгæ</ref> | образование = [[Бетъырбухы паддзахадон университет|ЛПУ]] | профессия = [[юрист]] | вероисповедание = [[Растуырнæг дин]]<small><ref name="_01">[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/7136556.stm]</ref></small> | автограф = Medvedev signature.png | награды = | сайт = }} '''Медведев Анатолийы фырт Дмитрий''' ({{lang-ru|Дмитрий Анатольевич Медведев}}; райгуырдис [[1965-æм аз]]ы [[14 сентябры]] [[Ленинград]]ы) у политикон æмæ паддзахадон архайæг, юридикон зонæдты кандидат, [[2008-æм аз]]ы [[7 майы|7 майæй]] — [[2012-æм аз]]ы [[7 майы]] онг уыдис [[Уæрæсе]]йы æртыккаг [[президент]], уыцы азы [[8 майы|8 майæ]] 2020-æм азы 16 январы онг та уыдис хицауады сæрдар. Йæ кармæ гæсгæ у Уæрæсейы тæккæ æрыгондæр сæргълæууæг ([[1917-æм аз]]æй ныры онг). Райгуырдис Ленинграды, каст фæцис скъола, университеты райста юристы дæсныйад. Куыста сахары администрацийы æмæ кастис лекцитæ [[Бетъырбухы паддзахадон университет]]ы юридикон факультеты. [[1999-æм аз]]æй фæстæмæ кусы [[Мæскуы]]йы. Медведев у [[уырыссаг адæм|уырыссаг]]. Йæ фыдæлтæ, мады мыггагæй æмæ фыды мыггагæй дæр, уыдысты [[Курсчы губернæ]]йы зæхкусджытæ. Йæ фыд — Афанасийы фырт Анатолий ([[1926]]—[[2004]]) — Ленсоветы номыл Ленинграды технологион институты профессор<ref>[http://www.rost.ru/official/2008/01/240000_12571.shtml Стенограмма беседы Первого заместителя Председателя Правительства РФ Дмитрия Медведева с представителями СМИ Центрального ФО]</ref>. Йæ мад — Вениамины чызг Юлия (р. [[1939]]) — филолог, ахуыргæнæгæй куыста [[Уæрæсейы паддзахадон педагогон университет|Герцены номыл Педагогон институты]], фæстæдæр та — куыд музейы экскурсиамонæг. 2008 азы [[26 августы]] Дмитрий Медведев бафыста дыууæ барамынды: «[[Абхаз|Республикæ Абхаз]] банымайыны тыххæй» æмæ «Республикæ [[Хуссар Ирыстон]] банымайыны тыххæй». Уыцы бармындтытæм гæсгæ Уæрæсейы Федераци уыцы дыууæ республикæйы базыдта куыд «суверенон æмæ хæдбар паддзахад»<ref>[http://www.kremlin.ru/text/docs/2008/08/205759.shtml Указ «О признании Республики Абхазия».]</ref><ref>[http://www.kremlin.ru/text/docs/2008/08/205758.shtml Указ «О признании Республики Южная Осетия».]</ref>. Дмитрий Медведев активонæй пайда кæны [[интернет]]æй. Ис ын [[видеоблог]]<ref name="blogLJ">[http://community.livejournal.com/blog_medvedev/profile blog_medvedev — Community Profile]</ref>. Кæд йæхæдæг комментаритæм дзуапп нæ дæтты, йæ администрацийы кусджытæ комментаритæ кæсынц æмæ интернеты пайдагæнджытæ ныридæгæн иуæй-иу хатт Медведевы блогмæ бахæссынц сæ хъæстытæ. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-цардафыст}} [[Категори:Уæрæсейы политиктæ]] [[Категори:Уæрæсейы президенттæ]] [[Категори:XXI æнусы политиктæ]] 93c10ors5necige6qixr9bann98g2pf 14 9868 526837 518824 2022-08-25T11:03:55Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Категори:Ростовы облæсты цæрæнрæттæ|*]] [[Категори:Уæрæсейы сахартæ]] 0z59igzlz7v184440aoj70fwwtxn6zn 0 10076 526819 91893 2022-08-25T10:17:59Z Taamu 795 Taamu переименовал страницу [[РЦИ — Аланийы наукæйы сгуыхт архайæг]] в [[РЦИ — Аланийы зонады сгуыхт архайæг]] wikitext text/x-wiki Кадджын ном '''«РЦИ – Аланийы наукæйы (зонады) сгуыхт архайæг»''' у [[Республикæ Цæгат Ирыстон — Алани]]йы паддзахадон хæрзиуæг. Дæттынц æй [[зонæдты доктор]]ы ахуыргонд къæпхæн кæмæ ис, зонадон-иртасæн институтты азмæ кусæндæтты, уæлдæр скьолаты, стæй зонадон-куыстадон иугæндты уыцы кусджытæн уæлдай пайдайагдæр зонадон куыстыты, зæрдиаг зонадон-практикон æмæ зонадон-популяризаторон архайды, стæй зонадон кадртæ æмæ дæсны специалистты цæттæ кæныны тыххæй. Кадджын ном дæттыны фæтк бæлвырд кæны [[Цæгат Ирыстоны паддзахадон хæрзиуджытæ|Республикæ Цæгат Ирыстон — Аланийы закъон «РЦИ – Аланийы паддзахадон хæрзиуджыты тыххæй»]]. [[Категори:Хæрзиуджытæ]] [[Категори:РЦИ — Аланийы наукæйы сгуыхт архайджытæ|*]] qcco4kzuyg0nex8gjjcon5e43900rid 526821 526819 2022-08-25T10:18:27Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki Кадджын ном '''«РЦИ – Аланийы зонады (наукæйы) сгуыхт архайæг»''' у [[Республикæ Цæгат Ирыстон — Алани]]йы паддзахадон хæрзиуæг. Дæттынц æй [[зонæдты доктор]]ы ахуыргонд къæпхæн кæмæ ис, зонадон-иртасæн институтты азмæ кусæндæтты, уæлдæр скьолаты, стæй зонадон-куыстадон иугæндты уыцы кусджытæн уæлдай пайдайагдæр зонадон куыстыты, зæрдиаг зонадон-практикон æмæ зонадон-популяризаторон архайды, стæй зонадон кадртæ æмæ дæсны специалистты цæттæ кæныны тыххæй. Кадджын ном дæттыны фæтк бæлвырд кæны [[Цæгат Ирыстоны паддзахадон хæрзиуджытæ|Республикæ Цæгат Ирыстон — Аланийы закъон «РЦИ – Аланийы паддзахадон хæрзиуджыты тыххæй»]]. {{къæртт}} [[Категори:Хæрзиуджытæ]] [[Категори:РЦИ — Аланийы наукæйы сгуыхт архайджытæ|*]] rejo2e6veg8qib5hp1exctuzp5nmumt 526825 526821 2022-08-25T10:19:15Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki Кадджын ном '''«РЦИ – Аланийы зонады (наукæйы) сгуыхт архайæг»''' у [[Республикæ Цæгат Ирыстон — Алани]]йы паддзахадон хæрзиуæг. Дæттынц æй [[зонæдты доктор]]ы ахуыргонд къæпхæн кæмæ ис, зонадон-иртасæн институтты азмæ кусæндæтты, уæлдæр скьолаты, стæй зонадон-куыстадон иугæндты уыцы кусджытæн уæлдай пайдайагдæр зонадон куыстыты, зæрдиаг зонадон-практикон æмæ зонадон-популяризаторон архайды, стæй зонадон кадртæ æмæ дæсны специалистты цæттæ кæныны тыххæй. Кадджын ном дæттыны фæтк бæлвырд кæны [[Цæгат Ирыстоны паддзахадон хæрзиуджытæ|Республикæ Цæгат Ирыстон — Аланийы закъон «РЦИ – Аланийы паддзахадон хæрзиуджыты тыххæй»]]. {{къæртт}} [[Категори:Хæрзиуджытæ]] [[Категори:РЦИ — Аланийы зонады сгуыхт архайджытæ|*]] 0c5dumt6my6ubhgafchq8xz2prdrfbh 0 10134 526826 181472 2022-08-25T10:19:35Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki '''Владимир Вагин''' ({{lang-ru|Владимир Стефанович Вагин}}, райгуырд [[1956]] азы [[20 сентябры]]) у [[Цæгат Кавказы хæххон-металлургион институт]]ы ректор, [[Цæгат Ирыстон — Аланийы парламент]]ы депутат, йæ регламенты фæдыл къамисы сæрдар æмæ зонады, ахуырад æмæ информацион политикæйы фæдыл комитеты уæнг. Ис æм дыууæ уæлдæр ахуырады: «физик» æмæ «инженер-эколог». Куыста Цæгат Ирыстоны алфамбылай æрдз хъахъхъæныны министрæй. Экономикон зонæдты доктор, профессор. Владимир Вагин хорзæхджынгонд у куыд [[РЦИ — Аланийы наукæйы сгуыхт архайæг]]. Ис æм бинонтæ, у дыууæ сывæллоны фыд. {{къæртт-цардафыст}} [[Категори:ЦКХМИ-йы ректортæ]] [[Категори:Цæгат Ирыстоны парламенты депутаттæ]] [[Категори:РЦИ — Аланийы зонады сгуыхт архайджытæ]] 54tochprflir9ecbfoh5xnxv1k3py35 526828 526826 2022-08-25T10:24:11Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki '''Владимир Вагин''' ({{lang-ru|Владимир Стефанович Вагин}}, райгуырд [[1956-æм аз]]ы [[20 сентябры]] [[Ростовы облæст]]ы Нижнетиховскийы хутæры) у [[Цæгат Кавказы хæххон-металлургион институт]]ы ректор, [[Цæгат Ирыстон — Аланийы парламент]]ы депутат, йæ регламенты фæдыл къамисы сæрдар æмæ зонады, ахуырад æмæ информацион политикæйы фæдыл комитеты уæнг. Ис æм дыууæ уæлдæр ахуырады: «физик» æмæ «инженер-эколог». Куыста Цæгат Ирыстоны алфамбылай æрдз хъахъхъæныны министрæй. Экономикон зонæдты доктор, профессор. Владимир Вагин хорзæхджынгонд у куыд [[РЦИ — Аланийы наукæйы сгуыхт архайæг]]. Ис æм бинонтæ, у дыууæ сывæллоны фыд. {{къæртт-цардафыст}} [[Категори:ЦКХМИ-йы ректортæ]] [[Категори:Цæгат Ирыстоны парламенты депутаттæ]] [[Категори:РЦИ — Аланийы зонады сгуыхт архайджытæ]] [[Категори:Ростовы облæсты чи райгуырдис, уыдон]] hw2i9mtn0ajgk15t2vqg1v735nbunse 526829 526828 2022-08-25T10:24:17Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki '''Владимир Вагин''' ({{lang-ru|Владимир Стефанович Вагин}}, райгуырдис [[1956-æм аз]]ы [[20 сентябры]] [[Ростовы облæст]]ы Нижнетиховскийы хутæры) у [[Цæгат Кавказы хæххон-металлургион институт]]ы ректор, [[Цæгат Ирыстон — Аланийы парламент]]ы депутат, йæ регламенты фæдыл къамисы сæрдар æмæ зонады, ахуырад æмæ информацион политикæйы фæдыл комитеты уæнг. Ис æм дыууæ уæлдæр ахуырады: «физик» æмæ «инженер-эколог». Куыста Цæгат Ирыстоны алфамбылай æрдз хъахъхъæныны министрæй. Экономикон зонæдты доктор, профессор. Владимир Вагин хорзæхджынгонд у куыд [[РЦИ — Аланийы наукæйы сгуыхт архайæг]]. Ис æм бинонтæ, у дыууæ сывæллоны фыд. {{къæртт-цардафыст}} [[Категори:ЦКХМИ-йы ректортæ]] [[Категори:Цæгат Ирыстоны парламенты депутаттæ]] [[Категори:РЦИ — Аланийы зонады сгуыхт архайджытæ]] [[Категори:Ростовы облæсты чи райгуырдис, уыдон]] 6vc3h45u4tw6vlc7qiog9i5sw0nrvti 526830 526829 2022-08-25T10:24:40Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki '''Вагин Стефаны фырт Владимир''' ({{lang-ru|Владимир Стефанович Вагин}}, райгуырдис [[1956-æм аз]]ы [[20 сентябры]] [[Ростовы облæст]]ы Нижнетиховскийы хутæры) у [[Цæгат Кавказы хæххон-металлургион институт]]ы ректор, [[Цæгат Ирыстон — Аланийы парламент]]ы депутат, йæ регламенты фæдыл къамисы сæрдар æмæ зонады, ахуырад æмæ информацион политикæйы фæдыл комитеты уæнг. Ис æм дыууæ уæлдæр ахуырады: «физик» æмæ «инженер-эколог». Куыста Цæгат Ирыстоны алфамбылай æрдз хъахъхъæныны министрæй. Экономикон зонæдты доктор, профессор. Владимир Вагин хорзæхджынгонд у куыд [[РЦИ — Аланийы наукæйы сгуыхт архайæг]]. Ис æм бинонтæ, у дыууæ сывæллоны фыд. {{къæртт-цардафыст}} [[Категори:ЦКХМИ-йы ректортæ]] [[Категори:Цæгат Ирыстоны парламенты депутаттæ]] [[Категори:РЦИ — Аланийы зонады сгуыхт архайджытæ]] [[Категори:Ростовы облæсты чи райгуырдис, уыдон]] od2dqkljaunxn5d5ts6vly3zovyt4sd 526831 526830 2022-08-25T10:58:33Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki '''Вагин Стефаны фырт Владимир''' ({{lang-ru|Владимир Стефанович Вагин}}, райгуырдис [[1956-æм аз]]ы [[20 сентябры]] [[Ростовы облæст]]ы [[Нижнетиховский]]ы хутæры) у [[Цæгат Кавказы хæххон-металлургион институт]]ы ректор, [[Цæгат Ирыстон — Аланийы парламент]]ы депутат, йæ регламенты фæдыл къамисы сæрдар æмæ зонады, ахуырад æмæ информацион политикæйы фæдыл комитеты уæнг. Ис æм дыууæ уæлдæр ахуырады: «физик» æмæ «инженер-эколог». Куыста Цæгат Ирыстоны алфамбылай æрдз хъахъхъæныны министрæй. Экономикон зонæдты доктор, профессор. Владимир Вагин хорзæхджынгонд у куыд [[РЦИ — Аланийы наукæйы сгуыхт архайæг]]. Ис æм бинонтæ, у дыууæ сывæллоны фыд. {{къæртт-цардафыст}} [[Категори:ЦКХМИ-йы ректортæ]] [[Категори:Цæгат Ирыстоны парламенты депутаттæ]] [[Категори:РЦИ — Аланийы зонады сгуыхт архайджытæ]] [[Категори:Ростовы облæсты чи райгуырдис, уыдон]] f4rrl9dhg239qem6ofpo8ueb7mf7oxb 526838 526831 2022-08-25T11:04:30Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki '''Вагин Стефаны фырт Владимир''' ({{lang-ru|Владимир Стефанович Вагин}}, райгуырдис [[1956-æм аз]]ы [[20 сентябры]] [[Ростовы облæст]]ы [[Нижнетиховский]]ы хутæры) у [[Цæгат Кавказы хæххон-металлургион институт]]ы ректор, [[Цæгат Ирыстон — Аланийы парламент]]ы депутат, йæ регламенты фæдыл къамисы сæрдар æмæ зонады, ахуырад æмæ информацион политикæйы фæдыл комитеты уæнг. Ис æм дыууæ уæлдæр ахуырады: «физик» æмæ «инженер-эколог». Куыста Цæгат Ирыстоны алфамбылай æрдз хъахъхъæныны министрæй. Экономикон зонæдты доктор, профессор. Владимир Вагин хорзæхджынгонд у куыд [[РЦИ — Аланийы зонады сгуыхт архайæг]]. Ис æм бинонтæ, у дыууæ сывæллоны фыд. {{къæртт-цардафыст}} [[Категори:ЦКХМИ-йы ректортæ]] [[Категори:Цæгат Ирыстоны парламенты депутаттæ]] [[Категори:РЦИ — Аланийы зонады сгуыхт архайджытæ]] [[Категори:Ростовы облæсты чи райгуырдис, уыдон]] 1tjiwvfuexcnrqvzrgn5phdxrkq7uh1 14 10857 526755 439890 2022-08-24T23:17:36Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Категори:Фыдыбæстæйы Стыр хæст]] [[Категори:Бетъырбухы истори]] nzxgjo9nejdtzqg307d9xjtur60qwfy 0 11267 526776 520432 2022-08-25T00:28:31Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Асеновград |Оригиналон ном = {{Lang-bg|Асеновград}} |Паддзахад = Болгари |Герб = |Гербы уæрх = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = |CoordAddon = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Болгарийы административон дих{{!}}Облæст |Регион = Пловдивы облæст |Регион таблицæйы = Пловдивы облæст |Районы тип = Болгарийы хъæубæстæтæ{{!}}Хъæубæстæ |Район = Асеновград |Район таблицæйы = Асеновград (хъæубæстæ){{!}}Асеновград |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Æмбалад таблицæйы = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Фыццаг кой = |Раздæры нæмттæ = Станимакæ |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = 269 |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Национ сконд = [[болгайрæгтæ]], [[туркæгтæ]] (~20%), [[цигайнæгтæ]] |Сахатон таг = +2 |DST = +3 |Телефонон код = +359 331 |Посты индекстæ = 4230 |Автомобилон код = РВ |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Асеновгра́д''' ({{Lang-bg|Асеновград}}; [[1934]] азмæ — ''Станимакæ'') у сахар [[Болгари]]йы хуссары [[Пловдивы облæст]]ы, [[Пловдив]]æй 19 км æдде. Уый у облæсты дыккæгæм стырдæр сахар æмæ [[Асеновград (хъæубæстæ)|Асеновграды хъæубæстæйы]] административон центр. Сахары мидæг æмæ йæ алфамбылай бирæ [[аргъуан]]тæ æмæ [[моладзандæттæ]] ис, уый тыххæй Асеновграды иуæй-иу хатт хонынц Чысылдæр Иерусалим<ref>[http://www.asgr.hit.bg/html/jerusalem.html малкия Йерусалим]</ref>. Сахары цур лæууы Болгарийы дыккаг стырдæр моладзандон — [[Сыгъдæг Мадымайрæмы Бачковски моладзандон]]. Уыцы моладзандоны бындур сæвæрдтой [[1083-æм аз]]ы дыууæ [[гуырдзиаг адæм|гуырдзиаг]] лæджы — [[Григол Бакуриани]] ([[византи]]аг æфсæддон) æмæ йе ’фсымæр Абазий. Асеновграды цæрынц, иннæ болгайраг сахартимæ абаргæйæ, бирæ [[туркæгтæ]] (цæрджытæй 20%-ы бæрц), кусы иу [[мæзджыт]], иу мæзджыт ма аразынц. Асеновград æмæ Пловдив кæрæдзийы ’рдæм рæзынц, æмæ сомбоны иу [[агломераци]] уыдзысты. == Æфсымæрон сахартæ == Асеновградмæ ис æфсымæрон кæнæ сæрмагонд æххæстытæ мæнæ уыцы сахартимæ:<ref>[http://www.namrb.org/filesystem.php?id=12.xls Списък на побратимени градове]</ref> * [[Ныв:Flag of Turkey.svg|20px]] [[Бергама]] ([[Турк]]) * [[Ныв:Flag of Greece.svg|20px]] [[Негуш]] ([[Грекъ]]) * [[Ныв:Flag of Greece.svg|20px]] [[Кукуш]] ([[Грекъ]])<ref name="http://www.tova-e-bulgaria.com/Plovdiv/Asenovgrad/"> [http://www.tova-e-bulgaria.com/Plovdiv/Asenovgrad/AsenovgradBG.html http://www.tova-e-bulgaria.com/Plovdiv/Asenovgrad/]</ref> * [[Ныв:Flag of North Macedonia.svg|20px]] [[Прилеп (сахар)|Прилеп]] ([[Цæгат Македони]])<ref name="http://www.tova-e-bulgaria.com/Plovdiv/Asenovgrad/"> [http://www.tova-e-bulgaria.com/Plovdiv/Asenovgrad/AsenovgradBG.html http://www.tova-e-bulgaria.com/Plovdiv/Asenovgrad/]</ref> == Галерей == <br clear=all> <gallery> Ныв:Asenova-krepost1-ifb.JPG|Астæузаманы болгайраг аргъуан Асеновы фидары Ныв:Asenovgrad-30.JPG|Уынджы Ныв:Asenovgrad Hram Sveta Troica.jpg|Сыгъдæг Троицæйы аргъуан (1857—1862) Ныв:Bachkovski manastir2.jpg|[[Бачковски моладзандон]]ы мидæг кæрт </gallery> == Æддаг æрмæг == * [http://www.assenovgrad.com/ Асеновграды хъæубæстæйы сайт] * [http://www.asenovgrad.info/ Асеновграды портал] == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Болгари}} {{Болгарийы сахартæ}} [[Категори:Пловдивы облæсты сахартæ]] 2ai6189cg1bi5jgkclb6lh89tfwndha 0 12609 526792 428395 2022-08-25T00:42:18Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Æфсæддон архайæг |имя = Александр Чавчавадзе |оригинал имени = {{lang-ka|ალექსანდრე ჭავჭავაძე}} |дата рождения = |дата смерти = |место рождения = |место смерти = |изображение = |прозвище = |принадлежность = |годы службы = 1809—1846 |звание = [[инæлар-лейтенант]] |род войск = [[кавалери]] |командовал = - |часть = |сражения = - |награды = |связи = |в отставке = }} '''Чавчавадзе (Чъавчъавадзе) Гарсеваны фырт Александр''' уыд зындгонд [[гуырдзиаг адæм|гуырдзиаг]] [[поэзи|поэт]]-романтик, политикон æмæ æфсæддон архайæг. == Хæдзарвæндаг == Поэт райгуырдис [[Бетъырбух]]ы [[1786-æм аз]]ы. Йæ фыд кънйаз Гарсеван Чавчавадзе — йæ заманы зæнгæ политикон архайæг, 18 азы дæргъы уыди гуырдзиаг паддзæхтæ [[Иракъли II]] æмæ [[Георги XII]]-ы минæвар [[Уæрæсе]]йы. Фæзиан и [[1811-æм аз]]ы æмæ ныгæд æрцыд Бетъырбухы [[Александр Невскийы моладзандон]]ы. Александры мад Мария (Майа) Авалишвили нымад уыди æвæджиауы рæсугъд æмæ иттæг ахуыргонд сылгоймагыл. Фæцарди Мария [[1836-æм аз]]мæ, ныгæд æрцыд [[Къахет]]ы, моладзандон Шуамтайы. == Цардвæндаг == Александр уыди Гарсеван æмæ Марияйы иунæг сывæллон. Ахуыр кодта суинаг поэт Бетъырбухы тæккæ хуыздæр приватон пансионтæй иуы ([[1795]]–[[1799-æм аз]]ты). Мадæлон æвзаг æмæ литературæ сахуыр кодта йæ мады фæрцы. Фæстæдæр йæ ахуыргæнæг сси йæ мадыфсымæр Георгий Авалишвили — зындгонд географ, драматург æмæ тæлмацгæнæг. [[1799-æм аз]]ы бинонтæ æрыздæхтысты райгуырæн бæстæмæ æмæ Александр йæ ахуыр адарддæр кодта ныййарджытæ æмæ фæсарæйнаг гувернерты цæстдардæй. [[1804-æм аз]]ы Александр æстдæсаздзыдæй алыгъди йæ хæдзарæй æмæ баиу ис, гуырдзиаг падзахиуæг ногæй сфидар кæнынæн [[Хады ком]]ы (Мтиулетийы) растад чи саразта, уыцы гуырдзиаг паддзахыфырт [[Парнаоз]]ы къордимæ. Растады архайджытæ, уыдонимæ Александр Чавчавадзейы, бакодтой ахæстоны. Лæппуйы æрластой [[Тбилис]]мæ æмæ йын рахастой [[Тамбов]]мæ ахæссыны тæрхон. Тамбовы бирæ нæ фæци: йæ фыды курдиатмæ гæсгæ [[император]] [[Александр I]] суагъд кодта лæппуйы. Суинаг поэтмæ фæсидтысты Бетъырбухмæ æмæ уым ист æрцыд [[Пажты корпус]]мæ. [[1809-æм аз]]ы Александр райста дæлпоручикы цин æмæ сси лейб-гвардийы гусарты полчъы афицер. [[1811-æм аз]]ы Чавчавадзе, [[поручик]]ы цинимæ æрыздæхти Гуырдзыстонмæ æмæ архайдта Кавказы цы хæстæмбæлдтытæ уыди, уыдоны. [[1813]]–[[1814-æм аз]]ты архайдта [[Наполеон]]ы ныхмæ хæсты æмæ [[Париж]]ы байсты. Уæды рæстæг Александр уыди сæйраг командыгæнæг М. Б. Барклай де Толлийы адъютант. [[Лейпциг]]гæрон хæстæмбæлды хæцыны тыххæй Чавчавадзейы схорзæхджын кодтой, «За храбрость», зæгъгæ, фыст кæуыл уыди, ахæм сыгъзæрин хотыхæй. Уымæй уæдай ма йын лæвæрд æрцыд францаг «Намысы легионы» орден. Исдуг Чавчавадзеимæ иу полчъы фæслужбæ кодтой П. Я. Чаадаев, Н. Н. Раевский и П. П. Каверин. [[1817-æм аз]]ы Чавчавадзе булкъоны цинимæ раздæхти [[Гуырдзыстон]]мæ. 1821–1822-æм азты та уыди номдзыд нижегородаг драгунты полчъы командир. Александр Чавчавадзе æхсарæй архайдта уырыссаг-персаг æмæ уырыссаг-туркаг хæстыты. Фесгуыхти фидæрттæ Диадин, Топрах-кале æмæ Баязеты байстыты. Фæслужбæ кодта Чавчавадзе суанг [[инæлар-лейтенант]]ы цин райсыны онг. [[1832-æм аз]]ы сусæгвæнды тыххæй слест куы фæци, уымæй чысыл фæстæдæр А. Чавчавадзе хаст æрцыд Тамбовмæ, фæлæ уым бирæ нæ фæци æмæ йæм фæсидтысты Бетъырбухмæ. Цалдæр азы фæстæ Александр ссыди фæстæмæ йæ райгуырæн бæстæмæ. Александр Чавчавадзе йæ цардæй ахицæн [[1848-æм аз]]ы [[6 ноябры]], æнæнхъæлæджы чи ’рцыд, ахæм æнамонд цауы тыххæй: тарст бæхты æрсабыр кæнынмæ бæхтæрæгæн æххуыс куы кодта, уæд йæ коляскæйæ рахауди æмæ дурастæрдыл йæ сæр ныццæвгæйæ дзыхъмард фæци. Баныгæдтой йæ Къахеты, рагон моладзандон Шуамтайы, сæ мыггагон зæппадзы. == Сфæлдыстад == Александр Чавчавадзе у фыццаг гуырдзиаг романтиктæй иу. Йæ иуæй-иу æмдзæвгæтæй сарæзтæуыд, популярон чи ссис, ахæм зарджытæ. Чавчавадзе ма уыди дæсны тæлмацгæнæг. Гуырдзиаг æвзагмæ ратæлмац кодта [[Расин]]ы, [[Вольтер]]ы, [[Саади]]йы, [[Пушкин, Сергейы фырт Александр|Пушкины]] æмæ æндæрты уацмыстæ == Æнæуый информаци == Чавчавадзе уыди йæ заманы Гуырдзыстоны тæккæ ахуыргонддæр адæймæгтæй иу. Гуырдзиаг æмæ [[уырыссаг æвзаг]]æй уæлдай уый зыдта [[францаг æвзаг|францаг]], [[немыцаг æвзаг|немыцаг]], [[туркаг æвзаг|туркаг]] æмæ [[персайнаг æвзаг|персайнаг æвзæгтæ]]. Йæ калакаг хæдзар уыди, уырыссаг æмæ гуырдзиаг аивады зынгæ архайджытæ кæм зонгæ кодтой æмæ æмбæлыдысты кæрæдзиимæ, ахæм культурон артдзæст. [[Категори:Гуырдзиаг поэттæ]] l2yq5lo69hyi8b6ei5vb4b7gqyx8y74 0 13378 526780 428556 2022-08-25T00:30:48Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Ныв:Kutaisi gelati.jpg|thumb|right|300px|Гелаты моладзандон]] '''Мады Майрæмы моладзандон Гелаты''' ([[Кутаис]]ы цур) — [[Гуырдзыстон]]ы тæккæ зынгæдæр астæузаманон моладзандон. Динон æмæ культурон царды артдзæст. [[XVI æнус]]ы дыккаг æмбисæй [[1814-æм аз]]ы онг уыди [[католикос]]ы резиденци. [[1994-æм аз]]ы хаст æрцыд, [[ЮНЕСКО]]-йы дæлбазыр чи ис, уыцы [[Дунеон хæзнадон]]мæ. Моладзандоны бындур æрæвæрдта [[Дауыт Аразæг]] [[1106-æм аз]]ы. Йæ амæлæты фæстæ йын ам скодтой йæ [[зæппадз]]. Моладзандоны сæйраг аргъуан кæронмæ арæзт æрцыд [[1125-æм аз]]ы, стæй уый фæстæ ма фондз азы йæ фæлыстой, æгас [[Фæскавказ]]ы хуыздæрыл нымад чи у, уыцы [[мозаикæ]]йæ. Уæды заманты моладзандон уыди Гелаты академийы цæрæнран. [[XIII æнус]]ы моладзандоны ансамбльмæ бафтыдæуыд [[Сыгъдæг Никъала]] æмæ [[Сыгъдæг Георги]]йы аргъуантæ, стæй æртææддæгуæлæ дзæнгæрæгдон. Моладзандоны къулнывтæ арæзт цыдысты æндæр æмæ æндæр дугты — [[XII æнус]]æй [[XVIII æнус]]мæ. Уыдонæй уæлдай цымыдисагдæр сты паддзæхты нывтæ. Раздæр моладзандоны уыди бирæ зынаргъ [[иконæ]]тæ æмæ практикон аивады дзаумæттæ, фæлæ сæ советон заман уырдыгæй райстой æмæ байуæрстой музейтыл. {{къæртт-Гуырдзыстон}} [[Категори:Моладзандæттæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Гуырдзыстоны моландзандæттæ]] dm967afd8f6z5u6ay5pgvmiwhphrfr6 14 13496 526803 438003 2022-08-25T00:54:01Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Architecture of Iran}} [[Категори:Архитектурæ бæстæмæ гæсгæ]] [[Категори:Иран|Архитектурæ]] nrnildktfodfnpn9st6wsxpxl2osm8a 14 13630 526791 520665 2022-08-25T00:36:22Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Monasteries in Georgia}} [[Категори:Гуырдзыстон|Моландзандæттæ]] [[Категори:Моладзандæттæ бæстæмæ гæсгæ]] hta2pa8yvococku86rrjeqmltmu31r7 10 14254 526758 439131 2022-08-24T23:24:21Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{#switch:{{{1}}} |name = Ленинграды облæст |top = 61.5 |bottom = 58.2 |left = 26.7 |right = 35.9 |image = {{#switch:{{{2|}}} |physical = Relief Map of Leningrad Oblast.png |#default = Outline Map of Leningrad Oblast.svg }} }}<noinclude>{{ПозКартæ/Инфо|Уæрæсе}} </noinclude> bqqw7pl8abonsm3wd0sb16g2q0mpbjk 0 14278 526815 515537 2022-08-25T10:06:48Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Нишапур |Оригиналон ном = {{lang-fa|نیشابور}} |Паддзахад = Иран |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg = 36|lat_min = 12|lat_sec = 24 |lon_deg = 58|lon_min = 48|lon_sec = 15 |CoordAddon = type:city_region:IR |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Ираны административон дих{{!}}Остан |Регион = Хорасан-Резави |Регион таблицæйы = Хорасан-Резави |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Фыццаг кой = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Климат = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Переписы аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +3:30 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Нишапу́р''' ({{lang-fa|نیشابور}} — ''Neyšâbur'') у сахар [[Иран]]ы цæгат-ыскæсæны. Ис [[Хорасан-Резави]]йы провинцийы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Иран}} [[Категори:Нишапур|*]] 4bk758qjqqdjjxqm3btdq7npuhw9jho 0 14663 526688 518460 2022-08-24T21:13:38Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Санто-Доминго |Оригиналон ном = {{lang-es|Santo Domingo de Guzmán}} |Паддзахад = Доминиканæйы Республикæ |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_dir=N | lat_deg=18 | lat_min=28 | lat_sec=35 |lon_dir=W | lon_deg=69 | lon_min=53 | lon_sec=36 |CoordAddon = type:city_region:DO |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 0 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = |Регион = |Регион таблицæйы = |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = 1494 |Раздæры нæмттæ = {{НП-ПН|1930|Санто-Доминго|1961|Сьюдад-Трухильо}} |Сахар кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 104,44 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Переписы аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = -4 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Са́нто-Доми́нго''' ({{lang-es|Santo Domingo de Guzmán}}) у [[Доминиканæйы Республикæ]]йы сæйраг сахар. Сахары цæрджыты нымæц у 2,2 милуанæй фылдæр. Уыдонæй 70% бæрц сты мулаттæ, 10% — негртæ, æндæртæ европæйæгтæ. [[2008-æм аз]]ы [[27 февралы]] скуыста [[Санто-Домингойы метро]], йæ иунæг хаххы дæргъ у 14,5 км, ис дзы 16 станцæйы. {{къæртт}} {{Цæгат Америкæйы сæйраг сахартæ}} [[Категори:Доминиканæйы Республикæйы сахартæ]] fh6ahmo028b3mg11vvhft0pjpek5ka2 0 14989 526739 429109 2022-08-24T22:56:57Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Файл:Проспект Ленина, г. Стерлитамак.jpg|thumb|right|300px|Ленины проспект]] '''Ленины проспект''' ({{lang-ru|Проспект Ленина}}) у [[Стерлитамак|Стерлитамачы]] сæйраг [[уынг]]. Йæ дæргъ у 3,87 км. == Кæс ноджы == * [[Стерлитамак]] * [[Ленины проспект]] * [[Худайбердины уынг (Стерлитамак)]] {{къæртт}} [[Категори:Стерлитамак]] [[Категори:Ленины номыл объекттæ]] 8tjg4uuz7q8vd74k5lk2eihp5nr1m40 0 14995 526730 495015 2022-08-24T22:52:30Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Ишимбай |Оригиналон ном = {{lang-ba|Ишембай}} |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = Coat_of_Arms_of_Ishimbai_(Bashkortostan).png |Тырыса = Flag_of_Ishimbai_(Bashkortostan).png |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = 150 |lat_deg = 53|lat_min=27|lat_sec=16 |lon_deg = 56|lon_min=02|lon_sec=38 |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Башкортостан |Регион таблицæйы = Башкортостан |Районы тип = Муниципалон район |Район = Ишимбайы район |Район таблицæйы = Ишимбайы район |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = 1932 |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Ишимбай | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Ишимбай | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5 |DST = |Телефонон код = +7 34794 |Посты индекстæ = 453200—453215 |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Ишимба́й''' ({{lang-ba|Ишембай}}) у [[Башкортостан]]ы сахар, [[Ишимбайы район]]ы административон центр. Цæрджыты нымæц ([[2020-æм аз]]) — 64,4 мин адæймаджы. [[Стерлитамак]]æй 21 км æдде. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{Башкортостаны сахартæ}} [[Категори:Башкортостаны сахартæ]] 7irkzvz6qk4eqz9p2d78trd9sml9oni 0 14997 526736 495007 2022-08-24T22:55:03Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Учалы |Оригиналон ном = {{lang-ba|Учалы}} |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = Uchaly COA (2013).jpg |Тырыса = Flag of Uchaly (Bashkortostan).png |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = 150 |lat_deg = 54|lat_min = 19 |lat_sec = 00 |lon_deg = 59|lon_min = 23 |lon_sec = 00 |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Башкортостан |Регион таблицæйы = Башкортостан |Районы тип = Муниципалон район (Уæрæсе){{!}}Муниципалон район |Район = Учалыйы район |Район таблицæйы = Учалыйы район |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = 1955 |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = 1963 |Фыццаг кой = |Фæзуат = 56 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Учалы | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Учалы | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5 |DST = |Телефонон код = +7 34791 |Посты индекстæ = 45370x |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Учалы''' ({{lang-ba|Учалы}}) у сахар [[Уæрæсе]]йы [[Башкортостан]]ы, [[Учалыйы район|Учалыйы районы]] административон центр. Цæрынц дзы 35 мин адæймаджы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Уæрæсе}} {{Башкортостаны сахартæ}} [[Категори:Башкортостаны сахартæ]] jm5ttejn31p1wgnyxdanep280t459nf 0 15002 526727 511347 2022-08-24T22:51:21Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Агидель |Оригиналон ном = {{lang-ba|Ағиҙел}} |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = Coat of Arms of Agidel (Bashkortostan).png |Тырыса = Flag of Agidel.svg |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = 150 |lat_deg =55 |lat_min =54 |lat_sec = 00 |lon_deg =53 |lon_min =56 |lon_sec = 00 |CoordAddon = type:city_region:RU |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Башкортостан |Регион таблицæйы = Башкортостан |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = 1980 |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = 1991 |Фыццаг кой = |Фæзуат = 66,5 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Агидель | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Агидель | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5 |DST = |Телефонон код = +7 3473 |Посты индекстæ = 452920 |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Агиде́ль''' ({{lang-ba|Ағиҙел}}) у [[Уæрæсе]]йы сахар [[Башкортостан]]ы цæгат-ныгуылæны. Сахар хуыйны, кæй былтыл лæууы, уыцы цæугæдон Белаяйы былтыл. Цæрынц дзы 14,2 мин адæймаджы (2020). == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{Башкортостаны сахартæ}} {{Цæугæдон Камæйыл сахартæ}} [[Категори:Башкортостаны сахартæ]] c1wjifo7meyrsvwjj27as1w900dpovz 0 15005 526729 495016 2022-08-24T22:51:56Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Давлеканово |Оригиналон ном = {{lang-ba|Дәүләкән}} |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = 150 |lat_deg = 54 | lat_min = 13 | lat_sec = 00 |lon_deg = 55 | lon_min = 02 | lon_sec = 00 |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Башкортостан |Регион таблицæйы = Башкортостан |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = 1942 |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Давлеканово | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Давлеканово | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5 |DST = |Телефонон код = +7 34768 |Посты индекстæ = 453400—453406, 453409 |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Давлека́ново''' ({{lang-ba|Дәүләкән}}) у [[Башкортостан]]ы сахар, Давлекановойы районы административон центр. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-географи}} {{Башкортостаны сахартæ}} [[Категори:Башкортостаны сахартæ]] ls1pk8d36oykaz8o3k0nayuf2nl5ckj 0 15157 526693 495939 2022-08-24T21:20:49Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Амритсар |Оригиналон ном = {{lang-pa|ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ}}, {{lang-hi|अमृतसर}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_dir = N|lat_deg = 31|lat_min = 37|lat_sec = |lon_dir = E|lon_deg = 74|lon_min = 51|lon_sec = |CoordAddon = type:city_region:IN |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Пенджаб |Регион таблицæйы = Пенджаб (Инди){{!}}Пенджаб |Бындурæвæрд = 1574 |Центры бæрзæнд = 218 |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Сахатон таг = +5:30 |Телефонон код = +91 183 |Посты индекс = 143-0xx |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = }} '''Амритсар''' ({{lang-pa|ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ}}, {{lang-hi|अमृतसर}}) у [[Инди]]йы цæгат-ныгуылæны сахар, [[штат]] [[Пенджаб (Инди)|Пенджабы]]. Цæрынц дзы 3,7 милуан адæймаджы (2007). Амритсар у [[сикхизм|сикхæгты]] табуйаг сахар. Ис дзы сикхаг дины сæйрагдæр кувæндон (зындгонд куыд Сыгъзæрин Кувæндон). == Æддаг æрмæг == * [http://www.indostan.ru/indiya-sever/13_0.html Путеводитель по Амритсару на Индостан.ру] {{ru}} * [http://www.sikhism.ru/glava-7.-guru-ardzhan-dev-pyatyiy-guru/zavershehie-stroitelhyih-rabot.html#amritsar Что такое Амритсар] {{ru}} {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Индийы Пенджабы сахартæ]] msqx9dminm03sex74280ib5i550whe6 526694 526693 2022-08-24T21:21:07Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Амритсар |Оригиналон ном = {{lang-pa|ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ}}, {{lang-hi|अमृतसर}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_dir = N|lat_deg = 31|lat_min = 37|lat_sec = |lon_dir = E|lon_deg = 74|lon_min = 51|lon_sec = |CoordAddon = type:city_region:IN |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Пенджаб |Регион таблицæйы = Пенджаб (Инди){{!}}Пенджаб |Бындурæвæрд = 1574 |Центры бæрзæнд = 218 |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Сахатон таг = +5:30 |Телефонон код = +91 183 |Посты индекс = 143-0xx |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = }} '''Амритсар''' ({{lang-pa|ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ}}, {{lang-hi|अमृतसर}}) у [[Инди]]йы цæгат-ныгуылæны сахар, [[штат]] [[Пенджаб (Инди)|Пенджабы]]. Цæрынц дзы 3,7 милуан адæймаджы (2007). Амритсар у [[сикхизм|сикхæгты]] табуйаг сахар. Ис дзы сикхаг дины сæйрагдæр кувæндон (зындгонд куыд Сыгъзæрин Кувæндон). == Æддаг æрмæг == * [http://www.sikhism.ru/glava-7.-guru-ardzhan-dev-pyatyiy-guru/zavershehie-stroitelhyih-rabot.html#amritsar Что такое Амритсар] {{ru}} {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Индийы Пенджабы сахартæ]] j52457joc5sorjs1jtklfhyuehk14w4 0 15694 526814 519862 2022-08-25T01:15:10Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Æндæр нысаниуæг|Алагиры районы хъæуы тыххæй кæс [[Цыми (Алагиры район)]].}} {{НП-3 |Статус = Хъæу |Ирон ном = Цыми |Оригиналон ном = |Ныв = G. Vladikavkaz, Respublika Severnaya Osetiya-Alaniya, Russia - panoramio (1).jpg |Ном = |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg = 42 |lat_min = 51 |lat_sec = 04 |lon_deg = 44|lon_min = 38 |lon_sec = 10 |CoordAddon = type:city |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Цæгат Ирыстон |Регион таблицæйы = Цæгат Ирыстон |Районы тип = Цæгат Ирыстоны административон дих{{!}}Сахары зылд |Район = Дзæуджыхъæу |Район таблицæйы = Дзæуджыхъæу |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Чми | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Чми | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = 362903 |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Цыми''' ({{lang-ru|Чми}}) у [[Цæгат Ирыстон]]ы хъæу. Ис [[Арвыком|Арвыкомы (Дайраны комы)]]. Лæууы цæугæдон [[Терк|Терчы]] галиу былыл, [[Арвыкомы фæндаг]]ыл. == Сыхтæ == * Дæллаг Цыми<ref name="toponimi">[[Цагъаты Анастасия]]. Цæгат Ирыстоны топоними. II-æм хай. Дзæуджыхъæу, 1975.</ref> кæнæ Багиры хъæу<ref name="toponimi"/> * Уæллаг Цыми<ref name="toponimi"/> == Цæрджытæ == {{ Цæрджытæ | Чми }} {{ Цæрджытæ | Чми | График }} [[Файл:Чми 2012.jpg|thumb|300px|left|Цымимæ бацæуæн]] == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} == Æддаг æрмæг == * [http://static.panoramio.com/photos/original/1936013.jpg Цымийы къам] {{къæртт-ирон}} {{Дзæуджыхъæу}} [[Категори:Цæгат Ирыстоны цæрæнрæттæ]] 1hj3j68rkvzqkcbepi5fsapnhlyei90 0 15697 526752 497558 2022-08-24T23:14:03Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Æндæр нысаниуæг|Ацы статья у бæстæйы тыххæй. Адæмы хатты тыххæй кæс: [[Кæсгон адæм]].}} [[Ныв:Kabarda4.gif|thumb|right|Кæсæджы герб]] '''Кæсæг''' ({{lang-kbd|Къэбэрдей}}, {{lang-ru|Кабарда}}) у [[кæсгон адæм]]ы историон бæстæ, нырыккон [[Кæсæг-Балхъар]]ы хай. == Истори == Кæсæг дих кодта дыууæ хайыл: * '''Стыр (Ыстыр) Кæсæг''' кæнæ '''Биаслантæ'''<ref name="Мах дуг">[[Леонтий Стедер]] — Мæздæджы фидарæй Мидкавказмæ балцæн, 1781 аз. Журнал «[[Мах дуг]]», 1993 аз, №2, 119-æм фарс</ref> * '''Чысыл Кæсæг''' кæнæ '''Челæхсанатæ'''<ref name="Мах дуг"/><ref>[[Дзиццойты Юри]]. Опыт историко-культурологического анализа преданий о Хетаге. Журнал «[[Nartamongæ]]», 2020, №1,2</ref> == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-истори}} [[Категори:Кæсæг-Балхъары истори]] [[Категори:Кавказы истори]] k7a91jokl4otupcwvp0qqoq1f9u7h6m 0 16153 526745 478229 2022-08-24T23:05:16Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Файл:Шамхальство Тарковское.jpg|мини]] '''Тархъы шамхалад'''<ref>Бязырты А. Нарты таурæгъты истори. — Дзæуджыхъæу: Ир, 1992 — 167 ф.</ref> (''Таркийы шамхалад'') у [[феодализм|феодалон]] æлдарад историон [[Дагъистан]]ы цæгат-скæсæны. Йæ сæйраг сахар уыдис [[Тарки]]. Тархъы шамхалад фæзындис [[XV-æм æнус]]ы, [[хъуымыхъхъаг адæм|хъуымыхъхъæгтæ]] кæм цардысты, уыцы ран. Уый уыди [[Хъазхъуымыхъхъы шамхалад]]ы дæлбар, фæлæ [[1642-æм аз]]ы Хъазхъуымыхъхъæй ахицæн ис. Тархъы шамхалад æмæ [[Дагъистан]]ы æндæр территоритæ [[Уæрæсейы импери]]йы скондмæ бацыдысты [[1813-æм аз]]ы [[Гюлистаны фидыды бадзырд]]мæ гæсгæ. [[1867-æм аз]]ы шамхалад æппæрст æрцыдис, йæ бæсты та арæзт æрцыдис [[Дагъистаны облæст]]ы [[Темыр-Хъан-Шурайы зылд]]. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-истори}} [[Категори:Дагъистаны истори]] 4nhsws258r9drni0dioc7mbzzyd9an6 0 16299 526813 516921 2022-08-25T01:14:05Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Ныв:Чми 2012.jpg|thumb|right|300px|Арвыкомы фæндаг [[Цыми]]йы]] '''Арвыкомы фæндаг''', вариант: ''Паддзахы фæндаг''<ref>[[Калоты Барис|Калоев Б.А.]] Осетины Восточной Осетии и районов Грузии (Историко-этнографические очерки). — Владикавказ: Ир, 2012 — 160 с.</ref> ({{lang-ru|Военно-Грузинская дорога}}, {{lang-ka|საქართველოს სამხედრო გზა}}) у фæндаг [[Уæрæсе]] æмæ [[Гуырдзыстон]]ы ’хсæн. 2006-æм азы 11 июлы фæндаг æхгæд æрцыдис Уæрæсейы ’рдыгæй, Уæллаг Ларсы таможнæ рацаразыны охыл<ref>[http://www.newsru.com/finance/12mar2007/lars.html Российско-грузинский таможенный пункт «Верхний Ларс» будет закрыт до 2008 года].</ref><ref>[http://www.rian.ru/world/20090523/172061988.html Армения надеется, что Грузия откроет КПП «Верхний Ларс»].</ref>. [[2009-æм аз]]ы ноябры фæндаг ногæй скуыста, Гуырдзыстон æмæ Уæрæсейы ’хсæн арæн куы байгом, уый фæрцы<ref>[http://www.regnum.ru/news/1225254.html Регнум: Грузия приняла решение открыть КПП «Верхний Ларс»]</ref>. [[Уæллаг Ларс]]ы таможнæ скуыста [[2010-æм аз]]ы [[1 мартъийы]]<ref>[http://ossetia.ru/news/politics/detail.php?ID=3347 РФ открыла прямое сухопутное сообщение с Грузией]</ref>. == Кæс ноджы == * [[Арвыком]] * [[Тæгиаты æхсæнад]] * [[Уæлладжыры фæндаг]] * [[Хиу]] == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт}} [[Категори:Арвыком]] [[Категори:Цæгат Ирыстоны транспорт]] [[Категори:Гуырдзыстоны транспорт]] o3hkwj1ifjnmxanalhv56wbpz3ybuzo 0 16797 526744 461552 2022-08-24T23:04:26Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki '''Дагъистан æмæ Цæцæны имам''' у титул, кæцы æвæрдтой адæмон-сæрибарон тохы дины разамонæгыл [[Кавказы хæст]]ы рæстæджы. У [[Цæгат Кавказы эмирад]]ы æмæ [[Цæгат Кавказы имамад|Имамады]] уæлдæр архайæг. == Имамтæ == * [[Дагъистан]]ы фыццæгæм имам — [[Гази-Мæхæмæт]]. У [[Цæгат Кавказы имамад]]ы бындурæвæрæг. * Дагъистаны дыккæгæм имам — [[Хамзатбег]] * Дагъистан æмæ Цæцæны æртыккæгæм имам — [[Имам Шамил|Шамил]]. Уыди [[1834-æм аз|1834]]-[[1859-æм аз]]ты дæргъы [[Цæгат Кавказы имамад]]ы сæргълæууæг. Йæ уацары æрцахсты фæстæ Имамад фехæлдис. * Дагъистан æмæ Цæцæны цыппæрæм имам — [[Алданов, Алыбег-Хадзы|Алыбег-Хадзы]]. Уыд [[1877-æм аз]]ы [[Цæцæн]] æмæ [[Салатави]]йы растады разамонæг. Архайдта Имамад ногæй рацаразыныл. [[Категори:Дагъистаны истори]] [[Категори:Цæцæны истори]] [[Категори:Кавказы истори]] pu9bn88l53bvkb87cyxtbtbbatsalds 0 17105 526839 511638 2022-08-25T11:05:45Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Хъæу |Ирон ном = Дачнæй |Оригиналон ном = |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg = 43|lat_min = 5 |lat_sec = 24 |lon_deg = 44|lon_min = 44|lon_sec = 9 |CoordAddon = type:city |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Цæгат Ирыстон |Регион таблицæйы = Цæгат Ирыстон |Районы тип = Цæгат Ирыстоны административон дих{{!}}Муниципалон район |Район = Горæтгæроны район |Район таблицæйы = Горæтгæроны район |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Дачное (Северная Осетия) | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Дачное (Северная Осетия) | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = 363101 |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Дачнæй''' ({{lang-ru|Дачное}}) у [[Цæгат Ирыстон]]ы [[Горæтгæроны район]]ы хъæу. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} {{Горæтгæроны районы цæрæнрæттæ}} [[Категори:Горæтгæроны районы цæрæнрæттæ]] afurtbj6hqb1lpqdogvwgmm8fn0vuxn 0 19661 526824 321509 2022-08-25T10:19:08Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki '''Хуадонты Муссæйы фырт Зураб''' (райгуырдис [[1940-æм аз]]ы [[1 сентябры]], [[Цыкола]]йы) у техникон [[зонæдты доктор]], [[профессор]] ([[1992]]), [[Цæгат Ирыстон]]ы æмæ [[Уæрæсе]]йы [[РЦИ — Аланийы наукæйы сгуыхт архайæг|зонад æмæ техникæйы сгуыхт кусæг]], æхсæнадон архайæг. Хуадонты Зураб райгуырдис Цæгат Ирыстоны, Цыколайы хъæуы. Скъолайы сахуыры фæстæ бацыдис [[Цæгат Кавказы хæххон-металлургон институт]]мæ (уырыс. ''СКГМИ''). Каст æй фæцис 1963-æм азы. 1967–1970-æм азты Хуадоны-фырт ахуыр кодта Мæскуыйы инженерон-арæзтадон институты. [[1971-æм аз]]ы дзы бахъахъхъæдта кандидатон диссертаци. Ирыстонмæ сыздæхгæйæ, райдыдта кусын ассистентæй [[Цæгат Кавказы хæххон-металлургон институт]]ы аразыны куыстады технологийы кафедрæйы (уырыс. ''кафедра технологии строительного производства''). 1973-æм азы Зураб ссис доцент, 1977-æм азæй нырмæ у кафедрæйы сæргълæууæг. 1992-æм азы йын лæвæрд æрцыдис профессоры ном. Хуадоны-фырт бирæ азты дæргъы уыдис Хæххон-металлургон институты ректор. Хуадонты Зураб мыхуыры рауагъта 100 куыстæй фылдæр, уыдоны ’хсæн 4 монографиы, ахуыргæнæн чингуытæ. Хуадоны-фырт у [[Информатизацийы æхсæнадæмон академи]]йы æмæ [[Уæлдæр скъолайы зонæдты академи]]йы уæнг. 1995-æм азы Æрдз æмæ æхсæнады зонæдты æхсæнадæмон академи схорзæхджын æй кодта Цытджын Пётры номыл майданæй. Хуадонты Зураб у национ [[Нарты фæткъуы (преми)|преми «Нарты фæткъуы»-йы]] бындурæвæрæг. [[Категори:Цæгат Ирыстоны профессортæ]] [[Категори:Цæгат Ирыстоны ахуыргæндтæ]] [[Категори:Цæгат Ирыстоны уæлдæр скъолайы кусджытæ]] [[Категори:Цæгат Ирыстоны æхсæнадон архайджытæ]] [[Категори:РЦИ — Аланийы зонады сгуыхт архайджытæ]] [[Категори:Хуадонтæ|Зураб]] [[Категори:Цыколайы чи райгуырдис, уыдон]] njql88jmijvnchhtqzl1gh16k3h3vws 526827 526824 2022-08-25T10:19:43Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki '''Хуадонты Муссæйы фырт Зураб''' (райгуырдис [[1940-æм аз]]ы [[1 сентябры]], [[Цыкола]]йы) у техникон [[зонæдты доктор]], [[профессор]] ([[1992]]), [[Цæгат Ирыстон]]ы æмæ [[Уæрæсе]]йы [[РЦИ — Аланийы наукæйы сгуыхт архайæг|зонад æмæ техникæйы сгуыхт кусæг]], æхсæнадон архайæг. Хуадонты Зураб райгуырдис Цæгат Ирыстоны, Цыколайы хъæуы. Скъолайы сахуыры фæстæ бацыдис [[Цæгат Кавказы хæххон-металлургон институт]]мæ (уырыс. ''СКГМИ''). Каст æй фæцис 1963-æм азы. 1967–1970-æм азты Хуадоны-фырт ахуыр кодта Мæскуыйы инженерон-арæзтадон институты. [[1971-æм аз]]ы дзы бахъахъхъæдта кандидатон диссертаци. Ирыстонмæ сыздæхгæйæ, райдыдта кусын ассистентæй [[Цæгат Кавказы хæххон-металлургон институт]]ы аразыны куыстады технологийы кафедрæйы (уырыс. ''кафедра технологии строительного производства''). 1973-æм азы Зураб ссис доцент, 1977-æм азæй нырмæ у кафедрæйы сæргълæууæг. 1992-æм азы йын лæвæрд æрцыдис профессоры ном. Хуадоны-фырт бирæ азты дæргъы уыдис Хæххон-металлургон институты ректор. Хуадонты Зураб мыхуыры рауагъта 100 куыстæй фылдæр, уыдоны ’хсæн 4 монографиы, ахуыргæнæн чингуытæ. Хуадоны-фырт у [[Информатизацийы æхсæнадæмон академи]]йы æмæ [[Уæлдæр скъолайы зонæдты академи]]йы уæнг. 1995-æм азы Æрдз æмæ æхсæнады зонæдты æхсæнадæмон академи схорзæхджын æй кодта Цытджын Пётры номыл майданæй. Хуадонты Зураб у национ [[Нарты фæткъуы (преми)|преми «Нарты фæткъуы»-йы]] бындурæвæрæг. {{къæртт-цардафыст}} [[Категори:Цæгат Ирыстоны профессортæ]] [[Категори:Цæгат Ирыстоны ахуыргæндтæ]] [[Категори:Цæгат Ирыстоны уæлдæр скъолайы кусджытæ]] [[Категори:Цæгат Ирыстоны æхсæнадон архайджытæ]] [[Категори:РЦИ — Аланийы зонады сгуыхт архайджытæ]] [[Категори:Хуадонтæ|Зураб]] [[Категори:Цыколайы чи райгуырдис, уыдон]] 2frai83nkhd3qvgrstz4owtsn3ynzlm 0 20500 526759 457567 2022-08-24T23:25:03Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Ладогæйы цад |Национальное название = ru/Ладожское озеро/krl/Luadogu/fi/Laatokka/vep/Ladoganjärv |Изображение = Sortavalan saaristoa.jpg |Подпись изображения = |Координаты = 60.8429/31.4597 |CoordScale = 1000000 |Страна = Уæрæсе |Регион = Ленинграды облæст/Карелийы Республикæ |Район = |Высота над уровнем моря = 4,84 |Длина = 219 |Ширина = 125 |Площадь = 17 870 |Объём = 838 |Длина береговой линии = 1570 |Наибольшая глубина = 230 |Средняя глубина = 46,9 |Тип минерализации = æдзæхх |Солёность = 0,06 |Прозрачность = 2,3–3,9 |Площадь водосбора = 258 600 |Впадающие реки = Свирь (цæугæдон)/Волхов/Вуокса (цæугæдон)/Сясь/Назия (цæугæдон)/Морье (цæугæдон) |Вытекающие реки = Нева |Позиционная карта = Уæрæсе Ленинграды облæст |Позиционная карта 1 = 0 | Вставка = }} '''Ладогæйы цад''' кæнæ '''Ладогæ''' ({{lang-ru|Ладожское озеро}}) у [[Европæ]]йы стырдæр æдзæхх [[цад]]. Цады фылдæр хай хауы [[Уæрæсе]]йы [[Ленинграды облæст]]мæ, æндæр хай та — [[Карелийы Республикæ]]мæ (уый дæр Уæрæсейы сконды). Ладогæ æрæмбырд кæны 32 цæугæдоны дон, уымæй та рацæуы æрмæстдæр иу — [[Нева (цæугæдон)|Нева]]. Нева æфты [[Балты денджыз]]мæ. Цады фæзуат у 17,6 мин км² (æд сакъадæхтæ — 18,1 мин км²); доны бæрцуат — 908 км³; цæгатæй хуссармæ дæргъ — 219 км. Ладогæйы цадыл арæх сты штормтæ, стыр уылæнтæ. Цыдæриддæр цæугæдойнон науæн Ладогæйыл цæуæн нæй. [[Фыдыбæстæйы Стыр хæст]]ы рæстæг Ладогæйы ихыл уыдис, [[Ленинграды блокадæ|блокадæгонд Ленинград]] бæстæимæ чи баста, иунæг ахæм фæндаг (кæс [[Царды фæндаг]]). [[Ныв:Ладогӕйы цад.png|thumb|left|300px|Ладогæйы цады картæ]] {{къæртт-Уæрæсейы-географи}} [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] 3bj677q431fwl341c0kbqjc3wmqswdn 526764 526759 2022-08-24T23:33:57Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Ладогæйы цад |Национальное название = ru/Ладожское озеро/krl/Luadogu/fi/Laatokka/vep/Ladoganjärv |Изображение = Sortavalan saaristoa.jpg |Подпись изображения = |Координаты = 60.8429/31.4597 |CoordScale = 1000000 |Страна = Уæрæсе |Регион = Ленинграды облæст/Карелийы Республикæ |Район = |Высота над уровнем моря = 4,84 |Длина = 219 |Ширина = 125 |Площадь = 17 870 |Объём = 838 |Длина береговой линии = 1570 |Наибольшая глубина = 230 |Средняя глубина = 46,9 |Тип минерализации = æдзæхх |Солёность = 0,06 |Прозрачность = 2,3–3,9 |Площадь водосбора = 258 600 |Впадающие реки = Свирь (цæугæдон)/Волхов/Вуокса (цæугæдон)/Сясь/Назия (цæугæдон)/Морье (цæугæдон) |Вытекающие реки = Нева |Позиционная карта = Уæрæсе Цæгат-Ныгуылæн федералон зылд |Позиционная карта 1 = 0 | Вставка = }} '''Ладогæйы цад''' кæнæ '''Ладогæ''' ({{lang-ru|Ладожское озеро}}) у [[Европæ]]йы стырдæр æдзæхх [[цад]]. Цады фылдæр хай хауы [[Уæрæсе]]йы [[Ленинграды облæст]]мæ, æндæр хай та — [[Карелийы Республикæ]]мæ (уый дæр Уæрæсейы сконды). Ладогæ æрæмбырд кæны 32 цæугæдоны дон, уымæй та рацæуы æрмæстдæр иу — [[Нева (цæугæдон)|Нева]]. Нева æфты [[Балты денджыз]]мæ. Цады фæзуат у 17,6 мин км² (æд сакъадæхтæ — 18,1 мин км²); доны бæрцуат — 908 км³; цæгатæй хуссармæ дæргъ — 219 км. Ладогæйы цадыл арæх сты штормтæ, стыр уылæнтæ. Цыдæриддæр цæугæдойнон науæн Ладогæйыл цæуæн нæй. [[Фыдыбæстæйы Стыр хæст]]ы рæстæг Ладогæйы ихыл уыдис, [[Ленинграды блокадæ|блокадæгонд Ленинград]] бæстæимæ чи баста, иунæг ахæм фæндаг (кæс [[Царды фæндаг]]). [[Ныв:Ладогӕйы цад.png|thumb|left|300px|Ладогæйы цады картæ]] {{къæртт-Уæрæсейы-географи}} [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] h0w56qlsakk4szza14q4erkafehq7oa 0 23939 526795 518087 2022-08-25T00:44:02Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki '''Чавчавадзетæ''' кæнæ '''Чъавчъавадзе''' ({{lang-ka|ჭავჭავაძე}}) сты [[Къахет]]ы кънйæзты мыггаг. Зындгонд сты XV æнусæй. Кънйæзты титул та æрфидар чындис [[Картли-Къахеты паддзахад|Картли-Къахеты]] паддзах Константинæй лæвæрд грамотæйы 1726-æм азы, æмæ бавдыстæуыд, [[Иракли II]] 1783-æм азы Уæрæсеимæ цы [[Гуымы трактат|трактат]] бафыста, ууыл æфтыд номхыгъды. XVI æнусы мыггаг адихтæ ис дыууæ къабазыл: хистæр — [[Хъуарел]]ы æмæ [[Цинандали]]йы. == Мыггаджы минæвæрттæ == * Чавчавадзе, Гарсеван Реуазы фырт (1757—1811) — кънйаз, паддзах Иракли II-æмы инæлар-адъютант, йæ номæй Георгиевсчы трактатыл йæ къух чи æрфыста, уый. Йæ фырт: ** [[Чавчавадзе, Александр|Чавчавадзе, Александр Гарсеваны фырт]] (1784—1846) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар æмæ гуырдзиаг поэт. Йæ цот: *** Чавчавадзе, Нинæ Александры чызг — уырыссаг поэт æмæ дипломат Александр Грибоедовы бинойнаг. *** Чавчавадзе, Екатеринæ Александры чызг (1816 — 1882) — Мегрелийы хицауиуæггæнæг (йе ’нæхъомыл фырт Никъалайы цур, 1853—1866), Мегрелийы суверен Давид I Дадианийы бинойнаг. *** Чавчавадзе, Давид Александры фырт (1817—1884) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар, [[Кавказы хæст]]ы архайæг. * Чавчавадзе, Арчил Гульбаты фырт (1841—1902) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар, [[уырысы-турчы хæст (1877—1878 азтæ)|1877—1878 азты уырысы-турчы хæст]]ы хъайтар. * Чавчавадзе, Захари Гульбаты фырт (1825—1905) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар, 1877—1878 азты уырысы-турчы æмæ [[Хъырымы хæст]]ыты хъайтар. Йæ фырт: ** Чавчавадзе, Александр Захарийы фырт (1870—1930) — кънйаз, Туземаг дивизийы Черкесы полчъы командир. * Чавчавадзе, Иван Сульханы фырт (1826—1913) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар, 1877—1878 азты уырысы-турчы æмæ [[Хъырымы хæст]]ыты хъайтар. * [[Чавчавадзе, Илья Григорийы фырт]] (1837—1907) — кънйаз, гуырдзиаг фыссæг æмæ æхсæнадон архайæг. * Чавчавадзе, Николай Зурабы фырт (1830—1897) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар, [[Кавказы хæст]]ы архайæг. * Чавчавадзе, Еленæ Никъалайы чызг — уырыссаг журналист, режиссёр, сценарист. * Чавчавадзе, Тамарæ Ираклийы чызг (1896—1968) — гуырдзиаг актрисæ, [[Гуырдзыстоны адæмон артист|Гуырдзыстоны адæмон артисткæ]] (1943). * Чавчавадзе, Ясон Иваны фырт (1803—1857) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар, [[Хъырымы хæст|Хъырымы]] æмæ [[Кавказы хæст|Кавказы]] хæстыты архайæг. [[Категори:Мыггæгтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Гуырдзиаг мыггæгтæ]] [[Категори:Гуырдзыстоны дворяйнаг мыггæгтæ]] [[Категори:Уæрæсейы дворяйнаг мыггæгтæ]] [[Категори:Чавчавадзе]] bvbuzrkwqcgpynbj5rxu4nvxph2ys80 526798 526795 2022-08-25T00:47:54Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki '''Чавчавадзетæ''' кæнæ '''Чъавчъавадзе''' ({{lang-ka|ჭავჭავაძე}}) сты [[Къахет]]ы кънйæзты мыггаг. Зындгонд сты XV æнусæй. Кънйæзты титул та æрфидар чындис [[Картли-Къахеты паддзахад|Картли-Къахеты]] паддзах Константинæй лæвæрд грамотæйы 1726-æм азы, æмæ бавдыстæуыд, [[Иракли II]] 1783-æм азы Уæрæсеимæ цы [[Гуымы трактат|трактат]] бафыста, ууыл æфтыд номхыгъды. XVI æнусы мыггаг адихтæ ис дыууæ къабазыл: хистæр — [[Хъуарел]]ы æмæ [[Цинандали]]йы. == Мыггаджы минæвæрттæ == * Чавчавадзе, Гарсеван Реуазы фырт (1757—1811) — кънйаз, паддзах Иракли II-æмы инæлар-адъютант, йæ номæй Георгиевсчы трактатыл йæ къух чи æрфыста, уый. Йæ фырт: ** [[Чавчавадзе, Александр|Чавчавадзе, Александр Гарсеваны фырт]] (1784—1846) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар æмæ гуырдзиаг поэт. Йæ цот: *** Чавчавадзе, Нинæ Александры чызг — уырыссаг поэт æмæ дипломат Александр Грибоедовы бинойнаг. *** Чавчавадзе, Екатеринæ Александры чызг (1816 — 1882) — Мегрелийы хицауиуæггæнæг (йе ’нæхъомыл фырт Никъалайы цур, 1853—1866), Мегрелийы суверен Давид I Дадианийы бинойнаг. *** Чавчавадзе, Давид Александры фырт (1817—1884) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар, [[Кавказы хæст]]ы архайæг. * Чавчавадзе, Арчил Гульбаты фырт (1841—1902) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар, [[Уырыс-Турчы хæст (1877—1878)|1877—1878 азты уырысы-турчы хæст]]ы хъайтар. * Чавчавадзе, Захари Гульбаты фырт (1825—1905) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар, 1877—1878 азты уырысы-турчы æмæ [[Хъырымы хæст]]ыты хъайтар. Йæ фырт: ** Чавчавадзе, Александр Захарийы фырт (1870—1930) — кънйаз, Туземаг дивизийы Черкесы полчъы командир. * Чавчавадзе, Иван Сульханы фырт (1826—1913) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар, 1877—1878 азты уырысы-турчы æмæ [[Хъырымы хæст]]ыты хъайтар. * [[Чавчавадзе, Илья Григорийы фырт]] (1837—1907) — кънйаз, гуырдзиаг фыссæг æмæ æхсæнадон архайæг. * Чавчавадзе, Николай Зурабы фырт (1830—1897) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар, [[Кавказы хæст]]ы архайæг. * Чавчавадзе, Еленæ Никъалайы чызг — уырыссаг журналист, режиссёр, сценарист. * Чавчавадзе, Тамарæ Ираклийы чызг (1896—1968) — гуырдзиаг актрисæ, [[Гуырдзыстоны адæмон артист|Гуырдзыстоны адæмон артисткæ]] (1943). * Чавчавадзе, Ясон Иваны фырт (1803—1857) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар, [[Хъырымы хæст|Хъырымы]] æмæ [[Кавказы хæст|Кавказы]] хæстыты архайæг. [[Категори:Мыггæгтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Гуырдзиаг мыггæгтæ]] [[Категори:Гуырдзыстоны дворяйнаг мыггæгтæ]] [[Категори:Уæрæсейы дворяйнаг мыггæгтæ]] [[Категори:Чавчавадзе]] 9v51k02hs1jtue1pk8ehqnfwwqiwz2j 526811 526798 2022-08-25T01:05:51Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki '''Чавчавадзе''' кæнæ '''Чъавчъавадзе''' ({{lang-ka|ჭავჭავაძე}}) — [[Къахет]]ы кънйæзты мыггаг. Зындгонд сты XV æнусæй. Кънйæзты титул та æрфидар чындис [[Картли-Къахеты паддзахад|Картли-Къахеты]] паддзах Константинæй лæвæрд грамотæйы 1726-æм азы, æмæ бавдыстæуыд, [[Иракли II]] 1783-æм азы Уæрæсеимæ цы [[Гуымы трактат|трактат]] бафыста, ууыл æфтыд номхыгъды. XVI æнусы мыггаг адихтæ ис дыууæ къабазыл: хистæр — [[Хъуарел]]ы æмæ [[Цинандали]]йы. == Мыггаджы минæвæрттæ == * Чавчавадзе, Гарсеван Реуазы фырт (1757—1811) — кънйаз, паддзах Иракли II-æмы инæлар-адъютант, йæ номæй Гуымы трактатыл йæ къух чи æрфыста, уый. Йæ фырт: ** [[Чавчавадзе, Александр|Чавчавадзе, Александр Гарсеваны фырт]] (1784—1846) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар æмæ гуырдзиаг поэт. Йæ цот: *** Чавчавадзе, Нинæ Александры чызг — уырыссаг поэт æмæ дипломат Александр Грибоедовы бинойнаг. *** Чавчавадзе, Екатеринæ Александры чызг (1816 — 1882) — Мегрелийы хицауиуæггæнæг (йе ’нæхъомыл фырт Никъалайы цур, 1853—1866), Мегрелийы суверен Давид I Дадианийы бинойнаг. *** Чавчавадзе, Давид Александры фырт (1817—1884) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар, [[Кавказы хæст]]ы архайæг. * Чавчавадзе, Арчил Гульбаты фырт (1841—1902) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар, [[Уырыс-Турчы хæст (1877—1878)|1877—1878 азты уырысы-турчы хæст]]ы хъайтар. * Чавчавадзе, Захари Гульбаты фырт (1825—1905) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар, 1877—1878 азты уырысы-турчы æмæ [[Хъырымы хæст]]ыты хъайтар. Йæ фырт: ** Чавчавадзе, Александр Захарийы фырт (1870—1930) — кънйаз, Туземаг дивизийы Черкесы полчъы командир. * Чавчавадзе, Иван Сульханы фырт (1826—1913) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар, 1877—1878 азты уырысы-турчы æмæ [[Хъырымы хæст]]ыты хъайтар. * [[Чавчавадзе, Илья Григорийы фырт]] (1837—1907) — кънйаз, гуырдзиаг фыссæг æмæ æхсæнадон архайæг. * Чавчавадзе, Николай Зурабы фырт (1830—1897) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар, [[Кавказы хæст]]ы архайæг. * Чавчавадзе, Еленæ Никъалайы чызг — уырыссаг журналист, режиссёр, сценарист. * Чавчавадзе, Тамарæ Ираклийы чызг (1896—1968) — гуырдзиаг актрисæ, [[Гуырдзыстоны адæмон артист|Гуырдзыстоны адæмон артисткæ]] (1943). * Чавчавадзе, Ясон Иваны фырт (1803—1857) — кънйаз, Уæрæсейы инæлар, [[Хъырымы хæст|Хъырымы]] æмæ [[Кавказы хæст|Кавказы]] хæстыты архайæг. [[Категори:Мыггæгтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Гуырдзиаг мыггæгтæ]] [[Категори:Гуырдзыстоны дворяйнаг мыггæгтæ]] [[Категори:Уæрæсейы дворяйнаг мыггæгтæ]] [[Категори:Чавчавадзе]] 5wfubsfbblb7rhkmabl78wbbj3cns7c 0 26636 526842 495786 2022-08-25T11:06:53Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Хъæу |Ирон ном = Къæхтысæр |Оригиналон ном = |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg = 42|lat_min = 52|lat_sec = 48 |lon_deg = 44|lon_min = 27|lon_sec = 3 |CoordAddon = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Цæгат Ирыстон |Регион таблицæйы = |Районы тип = Цæгат Ирыстоны административон дих{{!}}Муниципалон район |Район = Горæтгæроны район |Район таблицæйы = Горæтгæроны район |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Мидæг дихкæнынад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Фыццаг кой = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Къæхтысæр''' у [[Цæгат Ирыстон]]ы [[Горæтгæроны район]]ы хъæу. {{къæртт-ирон}} {{Горæтгæроны районы цæрæнрæттæ}} [[Категори:Горæтгæроны районы цæрæнрæттæ]] 7zburjeob1n8nyzapcv0ex30agi28vf 0 27193 526725 502463 2022-08-24T22:49:24Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Худжанд |Оригиналон ном = {{lang-tg|Хуҷанд}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Таджикистан |Герб = The symbol of Khujand.svg |Тырыса = Flag of Khujand.svg |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = 175px |lat_deg= 40|lat_min= 17|lat_sec= |lon_deg= 69|lon_min= 37|lon_sec= |CoordAddon = type:city_region:TJ |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Таджикистаны административон дих{{!}}Облæст |Регион = Согъды облæст |Регион таблицæйы = Согъды облæст |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = Александрия Эсхата,<br />Ходжент,<br />Ленинабад |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 40 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5 |DST = |Телефонон код = +992 3422 |Посты индекстæ = |Автомобилон код = 02РТ |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Худжа́нд''' ({{lang-tg|Хуҷанд}}, {{lang-sog|''kwc'nth''}}, {{lang-grc|Ἀλεξάνδρεια Ἐσχάτη}}, {{lang-fa|خجند}}) у рагон сахар [[Таджикистан]]ы. Уый у [[Согъды облæст]]ы административон центр. Æрбынат кодта паддзахады цæгаты. {{къæртт-Таджикистан}} [[Категори:Таджикистаны сахартæ]] 3l4ihmonym2omgnp0hj5a3no3dhc66r 0 27419 526840 517710 2022-08-25T11:06:03Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Хъæу |Ирон ном = Алханчурт |Оригиналон ном = |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg = 43|lat_min = 8|lat_sec = 19 |lon_deg = 44|lon_min = 35|lon_sec = 31 |CoordAddon = type:city |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Цæгат Ирыстон |Регион таблицæйы = Цæгат Ирыстон |Районы тип = Цæгат Ирыстоны административон дих{{!}}Муниципалон район |Район = Горæтгæроны район |Район таблицæйы = Горæтгæроны район |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Алханчурт (Северная Осетия) | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Алханчурт (Северная Осетия) | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = 363112 |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Алханчурт''' у хъæу [[Цæгат Ирыстон]]ы [[Цæгат Ирыстоны Горæтгæроны район|Горæтгæроны районы]]. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} == Литературæ == * {{З.Д. Цховребова/Ойконимия Осетии}} {{къæртт-ирон}} {{Горæтгæроны районы цæрæнрæттæ}} [[Категори:Горæтгæроны районы цæрæнрæттæ]] 57rnm9v6dbztm1yvewm0cgyqpgqqphe 0 27697 526750 506276 2022-08-24T23:11:39Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Адæм |название = Бацбийæгтæ |изображение = Batsbi people.jpg |описание изображения = |самоназвание = |численность = |расселение = | вымер = | архкультура = | язык = [[бацбийаг æвзаг|бацбийаг]], [[гуырдзиаг æвзаг|гуырдзиаг]] | раса = | религия = [[чырыстон дин]] | родственные = [[мæхъхъæлон адæм]] | происхождение = }} '''Бацбийæгтæ''' кæнæ '''цъова-тушæгтæ''' ({{lang-ru |Бацбийцы}}, {{lang-ka|ბაცბები}} кæнæ {{lang|ka|წოვათუშები}}) сты чысыл адæм, [[мæхъхъæлон адæм]]ы хæстæджытæ, цæрынц [[Гуырдзыстон]]ы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт}} [[Категори:Гуырдзыстоны адæмтæ]] [[Категори:Мæхъхъæлы истори]] idyfn2zgpkykpcie9bzxjfnmtau8oxq 0 27757 526742 464204 2022-08-24T22:59:26Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Файл:Str rail bridge.jpg|thumb|right|300px|Худайбердины уынг]] '''Худайбердины уынг''' ({{lang-ru|Улица Худайбердина}}) у [[уынг]] [[Стерлитамак|Стерлитамачы]]. Йæ дæргъ у 5,11 км. == Кæс ноджы == * [[Стерлитамак]] * [[Ленины проспект (Стерлитамак)]] {{къæртт}} [[Категори:Стерлитамак]] oqd3of1pnbjmpt4cy8mfzn5iq7h9xgv 0 30395 526846 513560 2022-08-25T11:12:51Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Хъæу |Ирон ном = Джизи |Оригиналон ном = |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg = 42|lat_min = 54|lat_sec = 11 |lon_deg = 44|lon_min = 24|lon_sec = 29 |CoordAddon = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Цæгат Ирыстон |Регион таблицæйы = Цæгат Ирыстон |Районы тип = Цæгат Ирыстоны административон дих{{!}}Муниципалон район |Район = Горæтгæроны район |Район таблицæйы = Горæтгæроны район |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Мидæг дихкæнынад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Фыццаг кой = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = 0 |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Джизи''' у хъæу [[Цæгат Ирыстон]]ы [[Горæтгæроны район]]ы. Ис [[Джизигом]]ы. [[1914-æм аз]]ы Джизийы цардысты 167 адæймаджы.<ref>Список населённых мест Терской области (по данным к 1 июля 1914 года). Издание Терского Областного Статистического Комитета — Владикавказ, 1915</ref> == Мыггæгтæ == Цардысты дзы [[Битартæ]], [[Богъатæ]], [[Джимитæ]], [[Кцойтæ]], [[Созанатæ]], [[Тæтæратæ]], [[Хъариатæ]], [[Хуыриатæ]], [[Цоколатæ]].<ref>[[Гаглойты Зинæ]]. Ирон мыггæгтæ: Дзæуджыхъæу: Ир, 2005. 243 ф.</ref> == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} == Литературæ == * {{З.Д. Цховребова/Ойконимия Осетии}} * [[Цагъаты Анастасия]]. Цæгат Ирыстоны топоними. II-æм хай. Дзæуджыхъæу, 1975 {{къæртт-ирон}} {{Горæтгæроны районы цæрæнрæттæ}} [[Категори:Горæтгæроны районы цæрæнрæттæ]] nzonz0iujp2yivxp5njp16ukcfcn397 14 32288 526822 328774 2022-08-25T10:18:50Z Taamu 795 Taamu переименовал страницу [[Категори:РЦИ — Аланийы наукæйы сгуыхт архайджытæ]] в [[Категори:РЦИ — Аланийы зонады сгуыхт архайджытæ]] wikitext text/x-wiki [[Категори:Цæгат Ирыстоны ахуыргæндтæ]] [[Категори:Хæрзиуджытæ]] 6n7annbqjz4o64qlwx4kq37acp9bxk0 14 32870 526746 438320 2022-08-24T23:07:58Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Commonscat|History of Dagestan}} [[Категори:Дагъистан|Истори]] [[Категори:Кавказы истори|Дагъистан]] [[Категори:Уæрæсейы истори регионмæ гæсгæ]] pivh0154j6lpzkfw0o5ap9by5ejjsu4 14 34436 526749 517976 2022-08-24T23:09:40Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Категори:Цæцæн|Истори]] [[Категори:Кавказы истори]] [[Категори:Уæрæсейы истори регионмæ гæсгæ]] tckztoalerx51jux35s11pz2eaeskb5 14 35342 526804 498886 2022-08-25T00:54:14Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Architects from Iran}} [[Категори:Архитектортæ бæстæмæ гæсгæ]] [[Категори:Ираны архитектурæ|Архитектортæ]] e4od9mt9wihils1ppko5h28mfa8rhay 14 35343 526800 439762 2022-08-25T00:52:54Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Architecture of Azerbaijan}} [[Категори:Архитектурæ бæстæмæ гæсгæ]] [[Категори:Азербайджан|Архитектурæ]] 2398bl2bmxw23qwy49lgi00mb29tnvc 0 39106 526841 511485 2022-08-25T11:06:25Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Хъæу |Ирон ном = Новое |Оригиналон ном = |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg = 43|lat_min = 11|lat_sec = 02 |lon_deg = 44|lon_min = 44|lon_sec = 22 |CoordAddon = type:city |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Цæгат Ирыстон |Регион таблицæйы = Цæгат Ирыстон |Районы тип = Цæгат Ирыстоны административон дих{{!}}Муниципалон район |Район = Горæтгæроны район |Район таблицæйы = Горæтгæроны район |Æмбалады тип = Хъæууон цæрæнран |Æмбалад = Черменыхъæуы хъæууон цæрæнран |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = 2007 |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Новое (Северная Осетия) | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Новое (Северная Осетия) | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = [[мæхъхъæлæттæ]] |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = +7 8672 |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Новое''' у хъæу [[Цæгат Ирыстон]]ы [[Горæтгæроны район]]ы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} == Æддаг æрмæг == * [http://www.prigams.ru/img/pic_ter_plan/1.gif Хъæу Горæтгæроны районы картæйыл] {{ru}} * [http://www.caucasus-news.ru/index.php?option=com_content&task=view&id=877&Itemid=53 Народы Кавказа] {{ru}} {{къæртт-ирон}} {{Горæтгæроны районы цæрæнрæттæ}} [[Категори:Горæтгæроны районы цæрæнрæттæ]] k74p3rrhlwnbi5hpeajbvg9p05edmt0 0 39733 526768 511256 2022-08-24T23:36:51Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Административон иуæг |Хуыз1 = {{Хуыз|Уæрæсе}} |Хуыз2 = |Ирон ном = Чъародайы район |Оригиналон ном = {{lang-ru|Чародинский район}} |Герб = Герб_чародинского_района.gif |Тырыса = |Паддзахад = [[Уæрæсе]] |Гимн = |Статус = Муниципалон район |Кæй сконды у = [[Дагъистан]] |Датæ = 1929 |Йæ дæлхæйттæ = |Сæйраг сахар = [[Цъуриб]] |СтырдæрСахартæ = |Сæргълæууæг = |Сæргълæууæджы титул = |Сæргълæууæг2 = |Сæргълæууæджы титул2 = |ÆМП = |Год ВВП = |Бынат ÆМП-мæ гæсгæ = |ÆМП иу адæймагмæ = |Бынат ÆМП иу адæймагмæ гæсгæ = |Æвзаг = |Æвзæгтæ = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Чародинский район | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Чародинский район | г }} |Цæрджыты нымæцмæ гæсгæ бынат = |Æнгомдзинад = |Националон сконд = [[солиаг адæм|солы]], [[арчийаг адæм|арчийæгтæ]], [[лакаг адæм|лакæгтæ]] |Динмæ гæсгæ = |Фæзуат = 1010 |Фæзуатмæ гæсгæ бынат = |Картæ = Charodinsky_district_locator_map.png |Картæйы ас = 300px |СахатонТаг = {{MSK+0}} |ISO = |Автомобилон код = |Сайт = |ВикиКъæбицы категори = }} '''Чъародайы район''' ({{lang-ru|Чародинский район}}) у [[Дагъистан]]ы районтæй иу. Районы административон центр у [[Цъуриб]]. == Административон дих == {| class="wikitable" |+ Чъародайы районы административон дих !Хъæусоветтæ !Административон<br />центр !Хъæутæ |- |1. [[Арчибы хъæусовет]] |хъæу [[Арчиб]] |хъæу [[Арчиб]], хъæу [[Кубатль]], хъæу [[Алчуниб]], хъæу [[Хилих]], хъæу [[Кесериб]], хъæу [[Хитаб]], хъæу [[Калиб]] |- |2. [[Гилибы хъæусовет]] |хъæу [[Гилиб]] |хъæу [[Гилиб]], хъæу [[Кутих]], хъæу [[Цемер]], хъæу [[Тлярабазутль]], хъæу [[Доронуб]], хъæу [[Карануб]], хъæу [[Гоаб]], хъæу [[Ритляб]] |- |3. [[Гочадайы хъæусовет]] |хъæу [[Гочада]] |хъæу [[Гочада]], хъæу [[Гунух]], хъæу [[Мурух]], хъæу [[Талух]], хъæу [[Тлярош]] |- |4. [[Гочобы хъæусовет]] |хъæу [[Гочоб]] |хъæу [[Гочоб]], хъæу [[Урух-Сота]] |- |5. [[Дусрахы хъæусовет]] |хъæу [[Дусрах]] |хъæу [[Дусрах]], хъæу [[Косрода]], хъæу [[Могроб]], хъæу [[Чильдаб]], хъæу [[Чвадаб]], хъæу [[Читаб]], хъæу [[Чанаб]] |- |6. [[Ирибы хъæусовет]] |хъæу [[Ириб]] |хъæу [[Ириб]], хъæу [[Хинуб]], хъæу [[Нукуш]], хъæу [[Рулдаб]] |- |7. [[Магары хъæусовет]] |хъæу [[Магар (Дагъистан)|Магар]] |хъæу [[Магар (Дагъистан)|Магар]], хъæу [[Ценеб]], хъæу [[Мукутль]], хъæу [[Багинуб]], хъæу [[Кучраб]], хъæу [[Хурух]], хъæу [[Чуниб]] |- |8. хъæу [[Мугурух]] |хъæу [[Мугурух]] |хъæу [[Мугурух]] |- |9. [[Суметайы хъæусовет]] |хъæу [[Сумета]] |хъæу [[Сумета]], хъæу [[Цулда]], хъæу [[Утлух]], хъæу [[Гонтлоб]], хъæу [[Сачада]] |- |10. [[Цъурибы хъæусовет]] |хъæу [[Цъуриб]] |хъæу [[Цъуриб]], хъæу [[Содаб]], хъæу [[Мощоб]], хъæу [[Гидиб]] |- |11. хъæу [[Чъарода]] |хъæу [[Чъарода]] |хъæу [[Чъарода]] |- |12. хъæу [[Шалиб]] |хъæу [[Шалиб]] |хъæу [[Шалиб]] |- |13. хъæу [[Цадах]] |хъæу [[Цадах]] |хъæу [[Цадах]] |} == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Дагъистан}} {{Дагъистаны районтæ}} [[Категори:Чъародайы район|*]] jz0mizg71bi8gevjqvs37jll0utc15s 828 44917 526760 526277 2022-08-24T23:29:57Z Taamu 795 Scribunto text/plain local langs = { ["or"] = {"ория", "Ория (язык)"}, aa = {"афар.", "Афарский язык"}, ab = {"абх.", "Абхазаг æвзаг"}, abq = {"абаз.", "Абазинский язык"}, ace = {"ачех.", "Ачехский язык"}, ady = {"адыг.", "Адыгейский язык"}, ae = {"авест.", "Авестийский язык"}, af = {"африк.", "Африкаанс", "африкаансе"}, agx = {'агул.', 'Агульский язык'}, ain = {"айн.", "Айнский язык"}, ak = {"акан", "Акан"}, akk = {"аккад.", "Аккадский язык"}, ale = {"алеут.", "Алеутский язык"}, als = {"алем.", "Алеманнский диалект", "алеманнском диалекте немецкого языка"}, alt = {"алт.", "алтайский язык"}, am = {"амх.", "Амхарский язык"}, an = {"арагон.", "Арагонский язык"}, ang = {"др.-англ.", "Древнеанглийский язык"}, ar = {"арабб.", "Араббаг æвзаг"}, arc = {"арам.", "Арамейский язык"}, -- перенаправление специально arn = {"мап.", "Мапуче (язык)"}, art = {"словио", "Словио", "языке словио"}, as = {"ассам.", "Ассамский язык"}, ast = {"астур.", "Астурийский язык"}, atj = {"атикамек", "Атикамек (язык)", "на языке атикамек"}, atv = {"сев.-алт.", "Северно-алтайский язык"}, av = {"сол.", "Солиаг æвзаг"}, avk = {"котава", "Котава"}, ay = {"аймара", "Аймара (язык)"}, az = {"азерб.", "Азербайджайнаг æвзаг"}, azb = {"юж.-азерб.", "Южноазербайджанский язык", "иранском варианте азербайджанского языка"}, -- перенаправление специально ba = {"башк.", "Башкирский язык"}, bal = {"белудж.", "Белуджский язык"}, ban = {"балийск.", "Балийский язык"}, bar = {"бав.", "Баварский диалект", "баварском диалекте немецкого языка"}, bcl = {"центр. бик.", "Центральный бикольский язык"}, be = {"белор.", "Белорусский язык"}, ber = {"бербер.", "Берберский язык"}, bg = {"болг.", "Болгарский язык"}, bho = {"бходжп.", "Бходжпури"}, bi = {"бисл.", "Бислама"}, bjn = {"бандж.", "Банджарский язык"}, bm = {"бам.", "Бамана"}, bms = {"бан.", "Баньюмасанский язык"}, bn = {"бенг.", "Бенгальский язык"}, bo = {"тиб.", "Тибетский язык"}, bpy = {"биш.-ман.", "Бишнуприя-манипури"}, br = {"брет.", "Бретонаг æвзаг"}, bs = {"босн.", "Боснийский язык"}, bua = {"бур.", "Бурятаг æвзаг"}, bug = {"буг.", "Бугийский язык"}, ca = {"кат.", "Каталанский язык"}, cant = {"кант.", "Кантабрийский диалект", "кантабрийском диалекте"}, ce = {"цæц.", "Цæцæйнаг æвзаг"}, ceb = {"себ.", "Себуанский язык"}, ch = {"чамор.", "Чаморро (язык)"}, chg = {"чагат.", "Чагатайский язык"}, chm = {"мар.", "Марийский язык"}, chr = {"чероки", "Чероки (язык)"}, chu = {"церк.-слав.", "Церковнославянский язык"}, chv = {"чуваш.", "Чувашаг æвзаг"}, chy = {"шайен.", "Шайенский язык"}, cja = {"з.-чам.", "Западночамский язык"}, cjm = {"вост.-чам.", "Восточночамский язык"}, cjs = {"шорск.", "Шорский язык"}, ckb = {"сорани", "Сорани"}, ckt = {"чук.", "Чукотский язык"}, clw = {"чулым.", "Чулымский язык"}, cmn = {"сев.-кит.", "Севернокитайский язык"}, cnr = {"черногор.", "Черногорский язык"}, co = {"корс.", "Корсиканский язык"}, cop = {"копт.", "Коптаг æвзаг"}, cr = {"кри", "Кри (язык)"}, crh = {"крымскотат.", "Крымскотатарский язык"}, crs = {"сейш.", "Сейшельский креольский язык", "сейшельском креольском языке"}, cs = {"чех.", "Чехаг æвзаг"}, csb = {"кашуб.", "Кашубский язык"}, cu = {"ст.-слав.", "Старославянский язык", "старославянском языке"}, cv = {"чуваш.", "Чувашский язык"}, cy = {"валл.", "Валлийский язык"}, da = {"дан.", "Даниаг æвзаг"}, dar = {"дарг.", "Даргинский литературный язык", "литературном варианте даргинского языка"}, de = {"нем.", "Немыцаг æвзаг"}, din = {"динка", "Динка (язык)", "языке динка"}, diq = {"юж. зазаки", "Южный зазаки"}, dng = {"дунг.", "Дунганский язык"}, dsb = {"ниж.-луж.", "Нижнелужицкий язык"}, dty = {"дотияли", "Дотияли"}, dv = {"мальд.", "Мальдиваг æвзаг"}, dz = {"дзонг-кэ", "Дзонг-кэ"}, ee = {"эве", "Эве (язык)"}, egy = {"егип.", "Египетский язык"}, el = {"грекъ.", "Грекъаг æвзаг"}, elx = {"эламск.", "Эламский язык"}, eml = {"эмил.-ром.", "Эмилиано-романьольский язык"}, en = {"англ.", "Англисаг æвзаг"}, enm = {"ср.-англ.", "Среднеанглийский язык"}, eo = {"эспер.", "Эсперанто", 'эсперанто'}, es = {"исп.", "Испайнаг æвзаг"}, ess = {"чапл.", "Чаплинский язык"}, esx = {"эским.", "Эскимосско-алеутские языки"}, et = {"эст.", "Эстонский язык"}, eu = {"баск.", "Баскский язык"}, eve = {"эвенск.", "Эвенский язык"}, evn = {"эвенк.", "Эвенкийский язык"}, fa = {"перс.", "Персайнаг æвзаг"}, ff = {"фула", "Фула (язык)", "языке фула"}, fi = {"фин.", "Финнаг æвзаг"}, fil = {"филипп.", "Филиппинский язык"}, fj = {"фидж.", "Фиджийский язык"}, fkv = {'квен.', 'Квенский язык'}, fo = {"фар.", "Фарераг æвзаг"}, fr = {"фр.", "Францаг æвзаг"}, frm = {"ср.-франц.", "Среднефранцузский язык"}, fro = {"старофр.", "Старофранцузский язык"}, frr = {"сев.-фриз.","Севернофризский язык"}, fur = {"фриул.","Фриульский язык"}, fy = {"зап.-фриз.", "Западнофризский язык"}, ga = {"ирл.", "Ирландский язык"}, gag = {"гаг.", "Гагаузский язык"}, gan = {"гань", "Гань", "языке гань"}, gcr = {"гвиан.", "Гвианский креольский язык"}, gd = {"гэльск.", "Шотландский язык (кельтский)", "шотландском гэльском"}, gez = {"геэз", "Геэз"}, gil = {"кириб.", "Кирибати (язык)"}, gkm = {"ср.-греч.", "Среднегреческий язык"}, gl = {"галис.", "Галисийский язык"}, glk = {"гил.", "Гилянский язык"}, gmh = {"ср.-верхненем.", "Средневерхненемецкий язык"}, gn = {"гуар.", "Гуарани (язык)"}, goh = {"др.-верхненем.", "Древневерхненемецкий язык"}, gos = {"грон.", "Гронингенское наречие"}, got = {"готск.", "Готский язык"}, grc = {"др.-греч.", "Древнегреческий язык"}, gu = {"гудж.", "Гуджарати"}, gv = {"мэнск.", "Мэнский язык"}, ha = {"хауса", "Хауса (язык)"}, hai = {"хайда", "Хайда (язык)"}, hak = {"хакка", "Хакка (язык)", 'языке хакка'}, haw = {"гав.", "Гавайский язык"}, he = {"ивр.", "Иврит", "иврите"}, hi = {"хинди", "Хинди", "хинди"}, hif = {"фидж. хинди", "Фиджийский хинди"}, ho = {"хири-моту", "Хири-моту"}, hr = {"хорв.", "Хорватаг æвзаг"}, hsb = {"верхнелуж.", "Верхнелужицкий язык"}, ht = {"гаит.", "Гаитянский креольский язык"}, hu = {"венг.", "Венгерский язык"}, hy = {"арм.", "Армянский язык"}, hyw = {"з.-арм.", "Западноармянский язык"}, hz = {"гер.", "Гереро (язык)"}, ia = {"интерл.", "Интерлингва"}, IAST = {"IAST", "Международный алфавит транслитерации санскрита"}, id = {"индон.", "Индонезийский язык"}, ie = {"окц.", "Интерлингве", "интерлингве (окцидентале)"}, ig = {"игбо", "Игбо (язык)"}, ik = {"инуитск.", "Инупиак"}, -- перенаправление специально ilo = {"илок.", "Илоканский язык"}, ine = {"венет. др.", "Венетский язык (древний)", "древнем венетском языке"}, inh = {"мæхъхъ.", "Мæхъхъæлон æвзаг"}, io = {"идо", "Идо"}, is = {"исл.", "Исландиаг æвзаг"}, it = {"итал.", "Итальянский язык"}, itl = {"ительм.", "Ительменский язык"}, iu = {"инуктитут", "Инуктитут", "инуктитуте"}, izh = {'ижор.', 'Ижорский язык'}, ja = {"яп.", "Япойнаг æвзаг"}, jbo = {"ложб.", "Ложбан"}, jdt = {"гор.-евр.", "Горско-еврейский язык"}, jmy = {"сев.-зап. мар.", "Северо-западный марийский язык"}, jv = {"яв.", "Яванский язык"}, ka = {"гуырдз.", "Гуырдзиаг æвзаг"}, kaa = {"каракалп.", "Каракалпакский язык"}, kab = {"кабильск.", "Кабильский язык"}, kbd = {"кабард.-черк.", "Кабардино-черкесский язык"}, kbp = {"кабье", "Кабье (язык)", "языке кабье"}, kca = {"хант.", "Хантыйский язык"}, kdr = {"караимск.", "Караимский язык"}, ket = {"кет.", "Кетский язык"}, kg = {"конго", "Конго (язык)"}, khw = {"кховар", "Кховар"}, ki = {"кикуйю", "Кикуйю (язык)", "языке кикуйю"}, kj = {"кван.", "Кваньяма (язык)", "языке кваньяма"}, kjh = {"хак.", "Хакасский язык"}, kk = {"хъаз.", "Хъазахаг æвзаг"}, kl = {"гренл.", "Гренландаг æвзаг"}, km = {"кхмер.", "Кхмераг æвзаг"}, kn = {"каннада", "Каннада"}, ko = {"кор.", "Корейаг æвзаг"}, koi = {"коми-пермяцк.", "Коми-пермяцкий язык"}, kok = {"конкани", "Конкани (язык)"}, kpy = {"корякск.", "Корякский язык"}, kr = {"канур.", "Канури (язык)", "языке канури"}, krc = {"хъæр.-балхъ.", "Хъæрæсейаг-балхъайраг æвзаг"}, krk = {"керек.", "Керекский язык"}, krio = {"крио", "Крио", "языке крио"}, krl = {"карел.", "Карелаг æвзаг"}, ks = {"кашм.", "Кашмирский язык"}, ksh = {"рип.", "Рипуарский язык"}, ktv = {"кату", "Восточнокатуйский язык"}, ku = {"курд.", "Курдский язык", "курдском языке"}, -- перенаправление специально kua = {"кваньяма", "Кваньяма (язык)"}, kuf = {"зап.-кат.", "Западнокатуйский язык"}, kum = {"кум.", "Кумыкский язык"}, kv = {"коми", "Коми-зырянский язык"}, kw = {"корнск.", "Корнский язык"}, ky = {"кирг.", "Киргизский язык"}, la = {"лат.", "Латинский язык"}, lad = {"сеф.", "Сефардский язык"}, lb = {"люксемб.", "Люксембургский язык"}, lbe = {"лакск.", "Лакский язык"}, lez = {"лезг.", "Лезгинский язык"}, lg = {"луг.", "Луганда", "языке луганда"}, li = {"лимб.", "Лимбургский язык"}, lij = {"лиг.", "Лигурский язык"}, liv = {"лив.", "Ливский язык"}, lkt = {"лакота", "Лакота (язык)"}, lld = {"ладинск.", "Ладинский язык"}, lmo = {"ломб.", "Ломбардский язык"}, ln = {"лингала", "Лингала"}, lo = {"лаос.", "Лаосский язык"}, lrc = {"сев.-лур.", "Северный лурский язык"}, lt = {"лит.", "Литоваг æвзаг"}, ltg = {"латг.", "Латгальский язык"}, lu = {"луба-катанга", "Луба-катанга", "языке луба-катанга"}, lv = {"латв.", "Латвиаг æвзаг"}, lzh = {"классич. кит.", "Вэньянь", "классическом китайском языке"}, mad = {"мадур.", "Мадурский язык"}, mah = {"марш.", "Маршалльский язык"}, mdf = {"мокш.", "Мокшанский язык"}, mg = {"малаг.", "Малагасийский язык"}, mh = {"марш.", "Маршалльский язык "}, mhr = {"луг.-мар.", "Луговомарийский язык"}, -- перенаправление специально mi = {"маори", "Маори (язык)"}, min = {"мин.", "Минангкабау (язык)"}, mk = {"макед.", "Македонский язык"}, mkh = {"кар", "Кар (язык)"}, ml = {"малаялам", "Малаялам"}, mn = {"манг.", "Мангойлаг æвзаг"}, mni = {"манип.", "Манипури (язык)"}, mns = {"манс.", "Мансийский язык"}, mnw = {"мон.", "Монский язык"}, mo = {"молд.", "Молдавский язык"}, mr = {"маратхи", "Маратхи (язык)"}, mrj = {"гор.-мар.", "Горномарийский язык"}, ms = {"малайск.", "Малайский язык"}, mt = {"мальт.", "Мальтийский язык"}, mwl = {"мирандск.", "Мирандский язык"}, my = {"бирм.", "Бирманский язык"}, myv = {"эрз.", "Эрзянский язык"}, mzn = {"маз.", "Мазандеранский язык"}, na = {"наур.", "Науруанский язык"}, nah = {"аст.", "Астекский язык"}, -- перенаправление специально nap = {"неап.", "Неаполитанский язык"}, naq = {"нама", "Нама"}, nb = {"бук.", 'Букмол'}, nbf = {"наси", "Наси (æвзаг)"}, nd = {"сев. ндеб.", "Северный ндебеле", "языке северный ндебеле"}, nds = {"ниж.-нем.", "Нижненемецкий язык"}, ne = {"непальск.", "Непальский язык"}, new = {"нев.", "Неварский язык"}, nia = {"ниас.", "Ниасский язык"}, nio = {"нган.", "Нганасанский язык"}, niu = {"ниуэ", "Ниуэ (язык)"}, niv = {"нивх.", "Нивхский язык"}, nl = {"нидерл.", "Нидерландаг æвзаг"}, nn = {"нюнорск", "Новонорвежский язык"}, no = {"норв.", "Норвежский язык"}, nog = {"ног.", "Ногайский язык"}, non = {"др.-сканд.", "Древнескандинавский язык"}, nox = {"англо-норм.", "Англо-нормандский язык"}, nr = {"юж. ндеб.", "Южный ндебеле", "языке южный ндебеле"}, nrf = {"норм.", "Нормандский язык"}, nso = {"сев. сото", "Северный сото"}, nqo = {"нко", "Нко (язык)", "на койнизированной форме нко языков манден"}, -- sic! nv = {"навахо", "Навахо (язык)", "языке навахо"}, ny = {"ньянджа", "Ньянджа"}, oac = {"ороч.", "Орочский язык"}, oc = {"окс.", "Окситайнаг æвзаг"}, oci = {"гаск.", "Окситайнаг æвзаг"}, oj = {"одж.", "Оджибве (язык)", "языке оджибве"}, olo = {"лив.-карельск.", "Ливвиковский язык", "ливвиковском диалекте карельского языка"}, -- перенаправление специально om = {"оромо", "Оромо (язык)"}, orv = {"др.-рус.", "Древнерусский язык"}, os = {"ир.", "Ирон æвзаг"}, ota = {"осман.", "Османский язык"}, pa = {"вост. пандж.", "Восточный панджаби"}, -- перенаправление специально pal = {"пехл.", "Среднеперсидский язык"}, pam = {"кап.", "Капампанганский язык"}, pap = {"папьям.", "Папьяменто"}, pcd = {'пик.', 'Пикардский язык'}, peo = {"др.-перс.", "Древнеперсидский язык"}, phg = {"фыонг", "Фыонг"}, phn = {"финик.", "Финикийский язык"}, pi = {"пали", "Пали"}, pl = {"пол.", "Польшæйаг æвзаг"}, pms = {"пьем.", "Пьемонтский язык"}, pnb = {"зап. пандж.", "Западный панджаби"}, pol = {"пол.", "Польшæйаг æвзаг"}, pro = {"др.-пров.", "Древнепровансальский язык"}, prs = {"дари", "Дари"}, ps = {"пушту", "Пушту"}, pt = {"порт.", "Португайлаг æвзаг"}, qu = {"кечуа", "Кечуа (язык)", "языке кечуа"}, -- перенаправление специально qya = {"кв.", "Квенья", "языке квенья"}, raj = {"радж.", "Раджастхани"}, rap = {"рап.", "Рапануйский язык"}, rar = {"кукск.", "Кукский язык"}, rm = {"ромш.", "Романшский язык"}, rn = {"рунди", "Рунди (язык)"}, ro = {"рум.", "Румынский язык"}, rom = {"цыг.", "Цыганский язык"}, ru = {"уырыс.", "Уырыссаг æвзаг"}, rue = {"русин.", "Русинский язык"}, rup = {'арум.', 'Арумынский язык'}, rut = {"рут.", "Рутульский язык"}, rw = {"руанда", "Руанда (язык)"}, ryu = {'окив.', 'Окинавский язык'}, sa = {"санскр.", "Санскрит",'санскрите'}, sah = {"якут.", "Якутский язык"}, sc = {"сард.", "Сардинский язык"}, scn = {"сиц.", "Сицилийский язык"}, sco = {"скотс.", "Шотландский язык (германский)"}, sd = {"синдхи", "Синдхи (язык)"}, se = {"сев.-саамск.", "Северносаамский язык"}, sel = {"селькупск.", "Селькупский язык"}, sg = {"санго", "Санго"}, sga = {"др.-ирл.", "Древнеирландский язык"}, sgh = {"шугн.", "Шугнанский язык"}, sgs = {"жем.", "Жемайтский язык"}, -- перенаправление специально sh = {"сербохорв.", "Сербохорватский язык"}, shn = {"шан.", "Шанский язык"}, si = {"сингальск.", "Сингальский язык"}, sjd = {"кильд. ", "Кильдинский саамский язык", "кильдинском саамском языке"}, sjn = {'синд.', 'Синдарин'}, sk = {"словацк.", "Словацкий язык"}, skr = {"сирайки", "Сирайки (язык)", "языке сирайки"}, sl = {"словен.", "Словенский язык"}, sm = {"самоан.", "Самоанский язык"}, sme = {"с.-саамск.", "Северносаамский язык"}, smj = {"луле-саамск.", "Луле-саамский язык"}, smn = {"инари-саамск.", "Инари-саамский язык"}, sms = {"колтта-саамск.", "Колтта-саамский язык"}, sn = {"шона", "Шона (язык)"}, so = {"сомали", "Сомалийский язык"}, sog = {"согд.", "Согдийский язык"}, sq = {"алб.", "Албанский язык"}, sr = {"серб.", "Сербский язык"}, ss = {"свази", "Свати"}, st = {"сесото", "Сесото"}, stq = {"вост.-фриз.","Восточнофризский язык"}, sty = {"сиб.-тат.","Сибирско-татарский язык"}, su = {"сунд.", "Сунданский язык"}, sux = {"шум.", "Шумерский язык"}, sv = {"швед.", "Шведаг æвзаг"}, sw = {"суахили", "Суахили"}, syr = {"новоарам.", "Новоарамейский язык"}, -- перенаправление специально szl = {"силез.", "Силезский язык"}, ta = {"там.", "Тамильский язык"}, tab = {"таб.", "Табасаранский язык"}, tah = {"таит.", "Таитянский язык"}, tara = {"тар.", "Тарантинский язык"}, te = {"телугу", "Телугу"}, tet = {"тетум", "Тетум", "языке тетум"}, tg = {"тадж.", "Таджикаг æвзаг"}, th = {"тайск.", "Тайский язык"}, ti = {"тигринья", "Тигринья"}, tk = {"туркм.", "Туркменаг æвзаг"}, tkr = {"цахур.", "Цахурский язык"}, tl = {"тагальск.", "Тагальский язык"}, tly = {"тал.", "Талышский язык"}, tn = {"тсвана", "Тсвана (язык)"}, to = {"тонг.", "Тонганский язык"}, tpi = {"ток-писин", "Ток-писин"}, tr = {"тур.", "Турецкий язык"}, ts = {"тсонга", "Тсонга (язык)", "языке тсонга"}, tt = {"тат.", "Татарский язык"}, tw = {"чви", "Чви"}, ty = {"таит.", "Таитянский язык"}, tyv = {"тув.", "Тувинский язык"}, udi = {'удин.', 'Удинский язык'}, udm = {"удм.", "Удмуртский язык"}, ug = {"уйг.", "Уйгурский язык"}, uk = {"укр.", "Украинаг æвзаг"}, ur = {"урду", "Урду", 'урду'}, uz = {"узб.", "Узбекский язык"}, ve = {"венда", "Венда (язык)"}, vec = {"венет. совр.", "Венетский язык (современный)", "венетском (современном) языке" }, -- перенаправление специально vep = {"вепс.", "Вепсаг æвзаг"}, vi = {"вьетн.", "Вьетнамаг æвзаг"}, vls = {"зап.-флам.", "Западнофламандский язык"}, vo = {"волапюк", "Волапюк", "волапюке"}, vot = {"водск.", "Водский язык"}, vro = {"вырус.", "Выруский диалект", "выруском диалекте эстонского языка"}, wa = {"валлон.", "Валлонский язык"}, war = {"вар.", "Варайский язык"}, wo = {"волоф", "Волоф (язык)"}, wuu = {"у", "У (язык)", 'языке у'}, wni = {"ком.", "Коморский язык"}, xal = {"калм.", "Калмыцкий язык"}, xh = {"коса", "Коса (язык)"}, xmf = {"мег.", "Мегрельский язык"}, yi = {"идиш", "Идиш", "идише"}, ykg = {"северноюк.", "Северноюкагирский язык"}, ynk = {"наук.", "Науканский язык"}, yo = {"йоруба", "Йоруба (язык)"}, yrk = {"нен.", "Ненецкий язык"}, ysr = {"сиреник.", "Сиреникский язык"}, yua = {"юкатек.", "Юкатекский язык"}, yue = {"юэ", "Юэ (язык)", "юэском языке"}, yux = {"южноюк.", "Южноюкагирский язык"}, za = {"чжуанск.", "Чжуанский язык"}, zea = {"зел.", "Зеландский язык"}, zh = {"кит.", "Китайский язык"}, zu = {"зулу", "Зулу"}, -- псевдокоды и диалекты ['be-tarask'] = {"тарашк.", "Белорусский язык (тарашкевица)", "белорусском языке (тарашкевица)"}, ['de-at'] = {"австр.", "Австрийский немецкий язык", "австрийском варианте немецкого языка"}, ['de-ch'] = {"швц.-нем.", "Швейцарский немецкий язык", "швейцарском варианте немецкого языка"}, ["en-gb"] = {"брит. англ.", "Британский английский язык"}, ["en-us"] = {"амер. англ.", "Американский английский язык"}, ['ko-kp'] = {"кор.", "Корейский язык", "Корейском языке"}, -- имеются различия в написании буквы «тхиыт» ['nds-nl'] = {"нид. ниж.-сакс.", "Нидерландский нижнесаксонский язык"}, -- перенаправление специально ['pt-br'] = {"бр. порт.", "Бразильский португальский язык"}, ['ru-old'] = {"рус. дореф.", "Русская дореформенная орфография", "русском языке (в дореформенной орфографии)"}, ['zh-hans'] = {"кит. упр.", "Упрощённый китайский язык", "упрощённом варианте китайского языка"}, -- перенаправление специально ['zh-hant'] = {"кит. трад.", "Традиционный китайский язык", "традиционном варианте китайского языка"}, -- перенаправление специально ['zh-tw'] = {"кит. тайв.", "Гоюй", "тайваньском варианте китайского языка"}, arq = {"араб. алжир.", "Алжирский арабский язык", "алжирском диалекте арабского языка"}, ary = {"араб. марок.", "Марокканский арабский язык", "марокканском диалекте арабского языка"}, arz = {"араб. егип.", "Египетский арабский язык", "египетском диалекте арабского языка"}, cg = {"черног.", "Черногорский язык"}, -- пока(?) не имеет кода в ISO 639; предложенный код — cg; у нас есть Шаблон:Lang-cg gal = {"галло", "Галло (язык)", "языке галло"}, mnp = {"сев.-миньск.", "Северноминьский язык", "северноминьском языке (диалекте)"}, nan = {"юж.-миньск.", "Южноминьский язык (диалект)", "южноминьском языке (диалекте)"}, pdc = {"пенсильв. нем.", "Пенсильванско-немецкий диалект", "пенсильванско-немецком диалекте"}, simple = {"англ. упрощ.", "Упрощённый английский язык", "упрощённом варианте английского языка"}, mul = {"мн.", "Множество языков", "множестве языков"} -- Термин из ISO 639. Статьи нет и вряд ли появится. } -- Псевдонимы (aliases) langs['arm'] = langs['hy'] langs['bat-smg'] = langs['sgs']; langs['be-x-old'] = langs['be-tarask']; langs['bh'] = langs['bho']; langs['bur'] = langs['my']; langs['mya'] = langs['my']; langs['bxm'] = langs['bua']; langs['bxr'] = langs['bua']; langs['bxu'] = langs['bua']; langs['es2'] = langs['es']; langs['fij'] = langs['fj']; langs['fiu-vro'] = langs['vro']; langs['kaz'] = langs['kk']; langs['lat'] = langs['la'] langs['map-bms'] = langs['bms']; langs['mri'] = langs['mi']; langs['nep'] = langs['ne']; langs['roa-nor'] = langs['nox']; langs['roa-tara'] = langs['tara']; langs['smi'] = langs['sjd']; langs['smo'] = langs['sm']; langs['ton'] = langs['to']; langs['zh2'] = langs['zh']; langs['zh-classical'] = langs['lzh']; langs['zh-min-nan'] = langs['nan']; langs['zh-yue'] = langs['yue']; langs['рус'] = langs['ru']; langs['рус.'] = langs['ru']; -- Legacy codes langs['als'] = langs['gsw']; langs['jp'] = langs['ja']; langs['me'] = langs['cnr']; return langs; 2yl4pjxbup9wg7gkmu6qd5aimzqpv8z 14 46093 526748 469243 2022-08-24T23:09:25Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Категори:Цæгат Ирыстон|Истори]] [[Категори:Ирыстоны истори]] [[Категори:Уæрæсейы истори регионмæ гæсгæ]] rpoilo1zd62cyd6lfso2phpl23p4cb3 526756 526748 2022-08-24T23:17:57Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Категори:Цæгат Ирыстон|Истори]] [[Категори:Ирыстоны истори]] [[Категори:Кавказы истори]] [[Категори:Уæрæсейы истори регионмæ гæсгæ]] 8ezmbd3g13u9u815841px6kn4ntgp6w 0 46429 526767 520405 2022-08-24T23:36:38Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Административон иуæг |Хуыз1 = {{Хуыз|Уæрæсе}} |Хуыз2 = |Ирон ном = Табасараны район |Оригиналон ном = {{lang-tab|Табасаран район}} |Герб = Герб Табасаранского района.jpg |Тырыса = |Паддзахад = [[Уæрæсе]] |Гимн = |Статус = Муниципалон район |Кæй сконды у = [[Дагъистан]] |Датæ = [[1929]] |Йæ дæлхæйттæ = |Сæйраг сахар = [[Хучни]] |СтырдæрСахартæ = |Сæргълæууæг = |Сæргълæууæджы титул = |Сæргълæууæг2 = |Сæргълæууæджы титул2 = |ÆМП = |Год ВВП = |Бынат ÆМП-мæ гæсгæ = |ÆМП иу адæймагмæ = |Бынат ÆМП иу адæймагмæ гæсгæ = |Æвзаг = |Æвзæгтæ = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Табасаранский район | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Табасаранский район | г }} |Цæрджыты нымæцмæ гæсгæ бынат = |Æнгомдзинад = |Националон сконд = [[табасарайнæгтæ]], [[азербайджайнæгтæ]] |Динмæ гæсгæ = |Фæзуат = 803,10 |Фæзуатмæ гæсгæ бынат = |Картæ = Tabasaransky district locator map.png |Картæйы ас = 300px |СахатонТаг = {{MSK+0}} |ISO = |Автомобилон код = |Сайт = |ВикиКъæбицы категори = }} '''Табасараны район''' ({{lang-tab|Табасаран район}}, {{lang-ru|Табасаранский район}}) у район [[Дагъистан]]ы хуссары. Йæ административон центр у [[Хучни]]. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Дагъистан}} {{Дагъистаны районтæ}} [[Категори:Табасараны район|*]] 4tmi7d4r8pd0waignsii6djqvl1x6v2 0 46526 526679 470234 2022-08-24T20:57:11Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар-метрополи |Ирон ном = Кванджу |Оригиналон ном = {{lang-ko|광주}} |Ныв = |Нывы ас = |Ном = |Паддзахад = Хуссар Корей |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg = 35|lat_min = 10|lat_sec = 00 |lon_deg = 126|lon_min = 50|lon_sec = 00 |CoordAddon = type:city |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Корейы административон дих{{!}}Регион |Регион = Хонам (регион) |Регион таблицæйы = Хонам (регион){{!}}Хонам |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 501,36 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +9 |DST = |Телефонон код = +82 053 |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Кванджу́''' ({{lang-ko|광주}} {{IPA|[kwaŋ.dʑu]}}) у [[Хуссар Корей]]ы стырдæр сахартæй иу. Цæрынц дзы 1 477 780 адæймаджы ([[2014]]). == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Хуссар Корей}} [[Категори:Хуссар Корейы сахартæ]] 2s5fslzzexb7iakp2gzjyfzofcrsmct 0 46527 526689 470235 2022-08-24T21:15:15Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар-метрополи |Ирон ном = Тэджон |Оригиналон ном = {{lang-ko|대전}} |Ныв = |Нывы ас = |Ном = |Паддзахад = Хуссар Корей |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg = 36|lat_min = 20|lat_sec = 30 |lon_deg = 127|lon_min = 24|lon_sec = 33 |CoordAddon = type:city |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Корейы административон дих{{!}}Регион |Регион = Хосо |Регион таблицæйы = Хосо |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 539,84 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +9 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Кванджу́''' ({{lang-ko|대전}} {{IPA|[tɛ̝.dʑʌn]}}) у [[Хуссар Корей]]ы стырдæр сахартæй иу. Цæрынц дзы 1 512 189 адæймаджы ([[2017]]). {{къæртт-Хуссар Корей}} [[Категори:Хуссар Корейы сахартæ]] m9acazng5qer0h8a4n9kcnivyocwc65 526690 526689 2022-08-24T21:15:42Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар-метрополи |Ирон ном = Тэджон |Оригиналон ном = {{lang-ko|대전}} |Ныв = |Нывы ас = |Ном = |Паддзахад = Хуссар Корей |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg = 36|lat_min = 20|lat_sec = 30 |lon_deg = 127|lon_min = 24|lon_sec = 33 |CoordAddon = type:city |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Корейы административон дих{{!}}Регион |Регион = Хосо |Регион таблицæйы = Хосо |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 539,84 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +9 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Тэджо́н''' ({{lang-ko|대전}} {{IPA|[tɛ̝.dʑʌn]}}) у [[Хуссар Корей]]ы стырдæр сахартæй иу. Цæрынц дзы 1 512 189 адæймаджы ([[2017]]). == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Хуссар Корей}} [[Категори:Хуссар Корейы сахартæ]] 9qzsszqw213etkrhwcz5i3yx7mm56l0 0 51832 526774 516748 2022-08-25T00:24:40Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Севан |Национальное название = hy/Սևանա լիճ |Изображение = Lake Sevan from space.jpg |Подпись изображения = |Координаты = 40.3106/45.3492 |CoordScale = 5000 |Страна = Сомих |Регион = Гехаркуник |Район = |Высота над уровнем моря = 1898 |Длина = 78 |Ширина = 56 |Площадь = 1240 |Объём = 36,088 |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 79,7 |Средняя глубина = 26,8 |Тип минерализации = |Солёность = |Прозрачность = 4,5 |Площадь водосбора = 4890 |Впадающие реки = Варденис (цæугæдон)/Мартуни (цæугæдон)/Аргичи/Астхадзор (цæугæдон)/Гаварагет/Цаккар/Дзкнагет |Вытекающие реки = Раздан (цæугæдон) }} '''Сева́н''' ({{Lang-hy|Սևանա լիճ}}) у [[Кавказ|Кавказы]] стæрдæр цад, йæ фæзуат у 1240 км² фылдæр. У [[Сомих]]ы зындгонддæр фенддæгтæй иу. Цадæй рацæуы цæугæдон [[Раздан (цæугæдон)|Раздан]]. Севан æмæ Разданы дæттæй пайда кæны Севаны гидроэлектростанцæты каскад. Цæмæй Севаны фылдæр дон уа, уымæн сарæзтæуыд 48 километрæй фылдæр йæ дæргъ кæмæн у, ахæм тъунел. 1978-æм азæй Севаны алфамбылай зæххытæй скодтой цады æмном [[национ парк]]. Цадæн йæ ном нысан кæны «сау моладзандон» (сев «сау», ванк «моладзандон»), афтæ уырныдта адæмы, фæлæ куыд рабæрæг, уый [[адæмон этимологи]] у, æмæ Севаны ном урартаг ныхас ''суниа''-йæ равзæрдис, кæцы нысан кодта хуымæтæджы «цад». Цадæн йæ уæлвæз у денджызы æмвæзадæй 1898 метры бæрзонддæр<ref name="bre">{{БРЭ|статья=Севан|id=3542664|автор=|год=|ref=}}</ref>. Рæстæмбис арф у 26,8 м, максималон та — 80 м. Цады фæзуат ивы, уый тыххæй æмæ йæ уæлвæз цадæггай рæзы, цад-иу раивылы. Цады дон у æдзæхх, регионы инны стыр цæдтæй хъауджыдæр, йæ минерализаци у 700 мг/л къаддæр. 1933-æм азы Сомихы райдыдтой Севанæй фылдæр дон исын, цæмæй дзы пайда уа [[Хъæууон хæдзарад|хъæууон хæдзарады]] æмæ цæмæй Севаны бынæй зæххытæ ссур кæной. Къахтой дæлзæхх тъунелтæ, уыцы куыст куы фæци, уæд республикæйы экономикæйæн стыр ахъаз уыдис. 1933-æм азы кæронмæ цады æмвæзад 10 м фæныллæгдæр кодта. Фыдыбæстæйы Стыр хæст фæкъуылымпы кодта уыцы архайд, æмæ йыл ногæй кусын райдыдтой 1949-æм азы. Уæд цады æмвæзад алы аз дæр ныллæгдæр кодта афæдз иу метр. Фæстæдæр куыд рабæрæг, Севан ссур кæныны куыст цады экологийæн тæссаг уыдис. Цадмæ калдтой бырæттæ, сæрдыгон рæстæг йæ дон цъæх кæнын райдыдта, кæддæры сыгъдæг дон [[эвтрофикаци]]йæ кодта æвзæрæй æвзæрдæр<ref>[https://books.google.ru/books?id=0q_NAAAAMAAJ&hl=ru Биологический журнал Армении. Издание АН АрмССР. 1977]</ref>. 1961-æм азы Сомихы ССР-йы зонæдты академи уынаффæ рахæста, цад ныллæгдæр кæнын кæй нал хъæуы, уый тыххæй. Ссардтой доны гуырæн, цæмæй йæ бафтауой цадмæ — аразын байдыдтой цæугæдæттæ Воротан æмæ Арпæйæ дон исæн тъунелтæ. Уæдæй нырмæ Севаны æмвæзад алы аз цадæггай бæрзонддæр кæны, афæдз 25-35 см. == Къамтæ == <gallery caption="" widths="160px" heights="200px" style="text-align: center;"> G. Bashinjaghyan. Rainy day in Sevan.jpg|«Севаны цад къæвда бон» [[Башинджагян, Геворк Захары фырт|Г. Башинджагян]], 1899 Sevanavanq2.jpg|Моладзандон [[Севанаванк]] Hayravank Monastery.jpg|[[Моладзандон Айраванк]] NoraduzKhachkars.JPG|Астæузаманы уæлмæрдтæ [[Норатус (уæлмæрдтæ)|Норатус]] цады былгæрон Vanevan Church.JPG|Ваневаны аргъуан Kotavank2.JPG|Моладзандон Котаванк </gallery> == Литературæ == * ''Гульельми М.'' Озеро Гокча и производимое въ немъ рыболовство. 1888. * Севанское гидрометеорологическое бюро: Материалы по исследованию озера Севан и его бассейна / Под ред. В.&amp;nbsp;Г.&amp;nbsp;Глушкова и В. К. Давыдова. — Л., 1932—1938. — Части I—XVIII. * Результаты комплексных исследований по Севанской проблеме / АН АрмССР, Институт водных проблем. — Ереван, 1961—1962. — Том 1-3. * ''Мхитарян А. М.'' Будущий водный баланс озера Севан и изменения его активной отдачи // Известия АН АрмССР, серия Механика. — 1967. — Т. 20, № 4. — С. 12-28. * Секоян В. Озеро Севан : Туристский путеводитель (рус.). — Ереван, 1969. * ''Багдасарян А. Б., Чилингарян Л. А.'' О проблеме озера Севан // Водные ресурсы. — 1979. — № 1. — С. 74-81. * ''Чилингарян Л. А.'' Прогноз повышения уровня и изменения элементов водохозяйственного баланса озера Севан. — Ереван: Айастан, 1992. * ''Мнацаканян Б. П.'' Водный баланс Армении. — Ереван: Зангак, 2005. * ''Бабаян Г. Г., Агабабян К. А.'' Современное экологическое состояние водных объектов Республики Армения // Водные ресурсы. — М., 2008. — Т. 35, № 2. — С. 245—250. * Бабаян Г. Г., Агабабян К. А. О некоторых причинах ухудшения качества воды озера Севан в настоящее время // Водоснабжение и канализация. — 2009. — № 1. — С. 9—15. Архивировано 16 декабря 2012 года. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} [[Категори:Сомихы цæдтæ]] 27vtcgqx4y4e95lkqszoluxdxrfg6dw 526775 526774 2022-08-25T00:25:13Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Севан |Национальное название = hy/Սևանա լիճ |Изображение = Lake Sevan from space.jpg |Подпись изображения = |Координаты = 40.3106/45.3492 |CoordScale = 5000 |Страна = Сомих |Регион = Гехаркуник |Район = |Высота над уровнем моря = 1898 |Длина = 78 |Ширина = 56 |Площадь = 1240 |Объём = 36,088 |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 79,7 |Средняя глубина = 26,8 |Тип минерализации = |Солёность = |Прозрачность = 4,5 |Площадь водосбора = 4890 |Впадающие реки = Варденис (цæугæдон)/Мартуни (цæугæдон)/Аргичи/Астхадзор (цæугæдон)/Гаварагет/Цаккар/Дзкнагет |Вытекающие реки = Раздан (цæугæдон) }} '''Сева́н''' ({{Lang-hy|Սևանա լիճ}}) у [[Кавказ|Кавказы]] стырдæр цад, йæ фæзуат у 1240 км² фылдæр. У [[Сомих]]ы зындгонддæр фенддæгтæй иу. Цадæй рацæуы цæугæдон [[Раздан (цæугæдон)|Раздан]]. Севан æмæ Разданы дæттæй пайда кæны Севаны гидроэлектростанцæты каскад. Цæмæй Севаны фылдæр дон уа, уымæн сарæзтæуыд 48 километрæй фылдæр йæ дæргъ кæмæн у, ахæм тъунел. 1978-æм азæй Севаны алфамбылай зæххытæй скодтой цады æмном [[национ парк]]. Цадæн йæ ном нысан кæны «сау моладзандон» (сев «сау», ванк «моладзандон»), афтæ уырныдта адæмы, фæлæ куыд рабæрæг, уый [[адæмон этимологи]] у, æмæ Севаны ном урартаг ныхас ''суниа''-йæ равзæрдис, кæцы нысан кодта хуымæтæджы «цад». Цадæн йæ уæлвæз у денджызы æмвæзадæй 1898 метры бæрзонддæр<ref name="bre">{{БРЭ|статья=Севан|id=3542664|автор=|год=|ref=}}</ref>. Рæстæмбис арф у 26,8 м, максималон та — 80 м. Цады фæзуат ивы, уый тыххæй æмæ йæ уæлвæз цадæггай рæзы, цад-иу раивылы. Цады дон у æдзæхх, регионы инны стыр цæдтæй хъауджыдæр, йæ минерализаци у 700 мг/л къаддæр. 1933-æм азы Сомихы райдыдтой Севанæй фылдæр дон исын, цæмæй дзы пайда уа [[Хъæууон хæдзарад|хъæууон хæдзарады]] æмæ цæмæй Севаны бынæй зæххытæ ссур кæной. Къахтой дæлзæхх тъунелтæ, уыцы куыст куы фæци, уæд республикæйы экономикæйæн стыр ахъаз уыдис. 1933-æм азы кæронмæ цады æмвæзад 10 м фæныллæгдæр кодта. Фыдыбæстæйы Стыр хæст фæкъуылымпы кодта уыцы архайд, æмæ йыл ногæй кусын райдыдтой 1949-æм азы. Уæд цады æмвæзад алы аз дæр ныллæгдæр кодта афæдз иу метр. Фæстæдæр куыд рабæрæг, Севан ссур кæныны куыст цады экологийæн тæссаг уыдис. Цадмæ калдтой бырæттæ, сæрдыгон рæстæг йæ дон цъæх кæнын райдыдта, кæддæры сыгъдæг дон [[эвтрофикаци]]йæ кодта æвзæрæй æвзæрдæр<ref>[https://books.google.ru/books?id=0q_NAAAAMAAJ&hl=ru Биологический журнал Армении. Издание АН АрмССР. 1977]</ref>. 1961-æм азы Сомихы ССР-йы зонæдты академи уынаффæ рахæста, цад ныллæгдæр кæнын кæй нал хъæуы, уый тыххæй. Ссардтой доны гуырæн, цæмæй йæ бафтауой цадмæ — аразын байдыдтой цæугæдæттæ Воротан æмæ Арпæйæ дон исæн тъунелтæ. Уæдæй нырмæ Севаны æмвæзад алы аз цадæггай бæрзонддæр кæны, афæдз 25-35 см. == Къамтæ == <gallery caption="" widths="160px" heights="200px" style="text-align: center;"> G. Bashinjaghyan. Rainy day in Sevan.jpg|«Севаны цад къæвда бон» [[Башинджагян, Геворк Захары фырт|Г. Башинджагян]], 1899 Sevanavanq2.jpg|Моладзандон [[Севанаванк]] Hayravank Monastery.jpg|[[Моладзандон Айраванк]] NoraduzKhachkars.JPG|Астæузаманы уæлмæрдтæ [[Норатус (уæлмæрдтæ)|Норатус]] цады былгæрон Vanevan Church.JPG|Ваневаны аргъуан Kotavank2.JPG|Моладзандон Котаванк </gallery> == Литературæ == * ''Гульельми М.'' Озеро Гокча и производимое въ немъ рыболовство. 1888. * Севанское гидрометеорологическое бюро: Материалы по исследованию озера Севан и его бассейна / Под ред. В.&amp;nbsp;Г.&amp;nbsp;Глушкова и В. К. Давыдова. — Л., 1932—1938. — Части I—XVIII. * Результаты комплексных исследований по Севанской проблеме / АН АрмССР, Институт водных проблем. — Ереван, 1961—1962. — Том 1-3. * ''Мхитарян А. М.'' Будущий водный баланс озера Севан и изменения его активной отдачи // Известия АН АрмССР, серия Механика. — 1967. — Т. 20, № 4. — С. 12-28. * Секоян В. Озеро Севан : Туристский путеводитель (рус.). — Ереван, 1969. * ''Багдасарян А. Б., Чилингарян Л. А.'' О проблеме озера Севан // Водные ресурсы. — 1979. — № 1. — С. 74-81. * ''Чилингарян Л. А.'' Прогноз повышения уровня и изменения элементов водохозяйственного баланса озера Севан. — Ереван: Айастан, 1992. * ''Мнацаканян Б. П.'' Водный баланс Армении. — Ереван: Зангак, 2005. * ''Бабаян Г. Г., Агабабян К. А.'' Современное экологическое состояние водных объектов Республики Армения // Водные ресурсы. — М., 2008. — Т. 35, № 2. — С. 245—250. * Бабаян Г. Г., Агабабян К. А. О некоторых причинах ухудшения качества воды озера Севан в настоящее время // Водоснабжение и канализация. — 2009. — № 1. — С. 9—15. Архивировано 16 декабря 2012 года. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} [[Категори:Сомихы цæдтæ]] ji0huh09qeonzkbmtncpuajo6xotmqs 0 52015 526781 506488 2022-08-25T00:31:11Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Файл:Sevanavanq5.jpg|рахиз|300px|мини|<center>Севаны моладзандон</center>]] '''Севанаванк''' ({{Lang-hy|Սեւանավանք}}) — моладзандон [[Севан|Севаны]] цады донгæрон цæгат-ныгуылæны ’рдыгæй, [[Гехаркуник|Гехаркуникы]] провинци [[Сомих|Сомихы.]] Арæзтыты комплекс æрбынат кодта æрдæгсакъадах Севаныл — уый раздæр уыд къаннæг сакъадах<ref>http://www.armenica.org/cgi-bin/armenica.cgi?=2=ba=1====baz0020 Armenica.org: Sevanavank</ref>. == Истори == [[IX æнус]]ы размæ моладзандон арæзтæуыд дыууæ аргъуанæй: гыццыл Сыгъдæг Карапеты аргъуан æмæ уæрæх Сыгъдæг Арутюны (Зæрдæвæрæны аргъуан). Уыдон самадта [[305-æм аз]]ы муртат дзуары бынаты Горигор Лусаворчи. Ашот Багратунийы хицауиуæджы заманы æмæ йæ фæстæ, 200 æзты дæргъ Баргратуниты рæстæджы нысангонд уыд экономикæйы мæ культурæйы рæзт, райдыдтой аргъуантæ 'мæ моладзондæттæ амайын, се ’хсæн Севанаванк дæр. [[VIII æнус]]ы кæроны сакъадах Севаны æрбынат кодтой цалдæр моладзаны, уыдон самадтой уым сæ кельятæ 'мæ аргъуангонд. Сакъадах хорз бынаты кæй уæвы, уый руаджы моладзанты бæрц фæфылдæр, райдыдта моладзандоны активон арæзтад. Моладзантæ самадтой æртæ аргъуаны, цæрæнбынæттæ æмæ хæдзарадон агъуысттæ. [[Файл:1927-soil-map-Sevan.jpg|мини|Моладзандон Севанаванк картæйыл 1927-æм аз.]] Моладзандонæн бындур æрæвæдта принцессæ Мириам<ref>http://www.armenianheritage.org/ru/monument/Sevanavank/526 Ус-паддзах Мириам æмæ Севаны моладзандон</ref> [[874-æм аз|874-æм азы]] — Ашот I Багратуни чызг æмæ йæ кънйаз Гегаркуникы Васак Габуры<ref> Sergio La Porta. Monasticism and the construction of the Armenian intellectual tradition // Monasticism in Eastern Europe and the Former Soviet Republics / Edited by Ines Angeli Murzaku. — Routledge, 2015. — P. 332 "''One of the earliest instances of a princely foundation for a monastic complex was the monastery of Sewan. Its foundation also provides the earliest explicit reference to the use of the Basilian Rule, translated in the sixth century, by an Armenian monasctic community (Garsoian 2005—7: 183). The monastery was built in 874 on the island of Sewan in Lake Sewan by Princess Mariam, daughter of Prince of Princes Ašot Bagratuni and widow of Prince Vasak Gabur Siwni (Pogossian 2012).'' ''Mariam's example was followed by her son Grigor Sup'an II as well as by other members of the Bagratuni royal family and princess of Siwnik'.''"</ref> æмкъай. Цыдæр рæстæг дзы цард Сомихы паддзах Ашот II Æфсæйнаг. Моладзандоны къулты цур тох кодта араббаг хæстонтимæ, Севаны былмæ куы бацыдысты, уæд. Севаны хæсты хайад истой Севанаванкайы моладзантæ дæр. XVI—XVII æнусты моладзандоны къултæ фехæлдтой, 1930-æм азы та сакъадахæй ацыд фæстаг моладзан. Абон моладзандон ногæй кусы, уыймæй уæлдай ма дзы ис семинар [[Вазген I]] номыл. <gallery widths="150" heights="190" class="center"> Файл:Sevanavank-Arakelots.jpg|<center>Сурб Аракелоц</center> Файл:Sevanavank Sourp Astvatsatsin.jpg|<center>Сруб Астватсатсин</center> Файл:Sevanavank-Astvatsatsin.jpg|<center>Сурб Карапет</center> Файл:Սևանավանք126.JPG|<center>Севаны фенд</center> </gallery> [[Файл:Sevan peninsula, Armenia, panoramic view (June 2015).jpg|1000px|thumb|center|<center>Севаны моладзандоны панорамæ</center>]] == Фиппаинæгтæ == {{Фиппаинæгтæ}} == Ноджы кæс == * [[Сомихы архитектурæ]] * [[Сомихы аргъуанты номхыгъд]] == Æрвитæнтæ == * [http://www.armenica.org/cgi-bin/armenica.cgi?=2=ba=1====baz0020 Sevanavank at Armenica.org] * [http://armeniaphotos.info/photos/armenia_sights/sevan Sevan Pictures at Armenia Photos.info] [[Категори:Моладзандæттæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Сомихы моладзандæттæ]] l8lsp3pgfachm6uj3cigicaoc3z3uxj 0 52016 526783 482916 2022-08-25T00:32:43Z Taamu 795 Taamu переименовал страницу [[Моладзандон Кобайр]] в [[Кобайр]] wikitext text/x-wiki [[Файл:Kobayr-raffi kojian-DCP 4499.JPG|рахиз|300px|мини|<center>Койбары моладзандон</center>]] '''Кобайр''' ({{Lang-hy|Քոբայր}}) — астæузаманы сомихаг моладзандон. Æрбынат кодта сахар [[Туманян]]ы цур [[Сомих]]ы [[Лори (облæст)|Лорийы облæсты]]. == Æвæрдад == Аргъуан æрбынат кодта Сомихы, сахар Алавердийæ дæс километры дæрддзæгыл хуссары ’рдыгæй, cахар Туманяны цур [[Лори (облæст)|Лорийы облæсты]]. Кобайр лæууы [[Дебеды цæугæдон]]ы комы сæрмæ, базалтон Лорийы хæхты фæхстыл<ref>Дрампян И.П // Фрески Кобайра // Советакан грох, 1979 — стр. 6 (27){{oq|ru|На склонах суровых базальтовых Лорийских гор, высокой стеной замыкающих живописное ущелье реки Дебед, километрах в десяти южнее города Алаверди, находится средневековый монастырский комплекс Кобайр. Совершенно голые в своей верхней части, горы эти у подножья покрыты густой растительностью. С ней почти сливаются три базнликальных сооружения, обращенные к ущелью восточными торцами; это главная группа кобайрских памятников, датируемая XII — XIII веками. Здесь, в Большом храме и в примыкающем к нему с севера приделе, сохранились фрески XIII века, которым и посвящена настоящая книга. Крутые склоны, обеспечивавшие монастырю необходимую изолированность от окружающего мира, естественные пещеры, служившие, по-видимому, самыми ранними помещениями обители}}</ref>. Уæллаг хайы ’рдыгæй сты бынтон бæгънæг, фæлæ сæ рæбын у бæзджын зайæгхалæй æмбæрзт. == Фæсистори == [[Багратионтæ|Багратионты]] [[Георгий III]] æмæ йæ чызг [[Тамар (ус-паддзах)|Тамары]] хицауиуæджы заманы [[Гуырдзыстон|Гуырдзыстоны]], сомихæгты æмæ гуырдзиаг паддзахады бастдзинад ноджы тынгдæр фæфидар ис. Сомихы цæгатаг хай сси Гуырдзиаг паддзахады хай. Хъалон æнæфидгæйæ пайда кодтой мидæггаг хæдуынаффæйæ. Уыцы заманы сбæрзонд сты сомихаг кънйазтæ Захаридты мыггагæй. Уыдон бирæ фæлтæрты дæргъы ахстой иуыл ахсджиаг бынæттæ æмæ уыдысты гуырдзиаг паддзахады иуыл зынгæ æмæ номдзыд архайджыты ’хсæн. == Моладзандоны истори == [[Файл:Kobayr_monastery.jpg|рахиз|мини|200x200пкс|Кобайры сис]] Моладзандон Кобайры бындур æрæвæрдтой XI-æм æнусы паддзахы устытæ Кюрикянты сомихаг мыггагæй. Сæ къухты йæ дардтой XII-æм æнусы дæргъы, æмæ ма гæнæн ис æмæ [[XIII æнус|XIII]]-æм райдайæны дæ. Моладзандоны моладзантæ истой активон хайад сомихаг аргъуаны царды. XII-æм æнусы кæрон сомихаг аргъуаны цыдис аргъуаны гæрзты законддзинады тыххæй хъаугъатæ. Хъаугъайы хайад райстой Кобайры моладзантæ дæр. Уый тыххæй ныффыста йæ фыстæгы Киликийы Сомихы къарол Левон II-мæ архиепископ Тарса Нерсес Ламбронаци, кæцы бахъаст кодта Ани, Ахталы æмæ Кобайры моладзантыл сæ критикæйы тыххæй<ref>[http://www.vostlit.info/Texts/rus15/Istor_vencenoscev/frametext2.htm История и восхваление венценосцев. Тбилиси. АН ГрузССР. 1954]</ref>. [[Файл:Kobayr_Christ.jpg|галиу|мини|150x150пкс|Чырысти моладзандоны фрескæйыл]] Фæндзай æзты æмбисы XIII æнусы Кюрикянты мыггаджы нæлгоймæгты хахх аскъуыдис, фæлæ куыд зыны афтæмæй, уый размæ, Кобайр сси Захаридты хистæр къалиуы мыгаггон моладзандон. 1261-æм азы монголтæ амардтой Захарийы, Шаханшийы хистæр фырты, фæстаг не сфæразта йæ фырты мæлæт æмæ йæхæдæг дæр амард. Шаханшах 1197-æм азы кæй райгуырд, уый куы банымайæм, уæд афтæ уайы æмæ Захаридтæ моладзандон сæхи бакодтой 220-æм æмæ 1261-æм æзты ’хсæн. 1276-æм - 1282-æм азы онг бынæттон моладзан Григоры хъæппæрисмæ гæсгæ моладзандоны самадтой агъуыстытæ, нывондхæссæн та срæсугъд кодтой фрескатæй. 1297-æм азы Захаридты бадзырдмæ гæсгæ самадтой дзæнгæрæгдон, уый фæстæдæр сси сæ мыггагон зæппадз. Цасдæр рæстæджы фæстæ сомихаг халкидонитæ ныууагътой моладзандон, æмæ уый баззад рохуаты. Кобай, нырма цалдæр æзты дæргъы æвдæлон куы уыд, уæд раздæхтис Сомихаг апостолон аргъуанмæ, ногæй бакодта йæ дыууæрттæ [[XVII æнус|XVII]]—[[XVIII æнус|XVIII æнусты]]. 1971-æм азы советон реставратортæ ногæй рацæразтой моладзандоны фрескæтæ. == Архитектурæ == [[Файл:Kobair_3.jpg|рахиз|мини|200x200пкс|Моладзандоны иумæйаг ахизæн]] Кобайры моладзандоны комплексы сæйраг агъуыстытæ сты XII—[[XIV æнус|XIV]] æнусты амад. Уыдонмæ хауынц централон стыр аргъуан, дыууæ аргъуангонды, дзæнгæрагдон-зæппадз, хæрæндон æмæ уæлмæрд. Моладзандоны къултыл ис сомихаг æвзагыл фыстытæ, уыдон уыдысты арæзт аргъуан халкедониан куы сси, уый размæ. Кобайр сомихаг халкедониты куы сси, уый фæстæ фыстытæ арæзтой гуырдзиаг æвзагыл. Моладзандоны хæлддзæгтæ зындгонд сты сæ уникалон къулы фыстытæй — фрескæтæ, сомихаг, византиаг æмæ гуырдзиаг нывкæнынады традицийы арæзт. Фрескæтæ баззадыты стыр æмæ гыццыл аргъуанты, иумæйаг ахизæнæй баст. Уыдон нывгонд æрцыдысты Шаханшахы æмкъай моладзандон сомихаг халкедонитæм куы радта, уæд. Фæстаг иртасæнтæм гæсгæ гыццыл аргъуаны нывтæ фæзындтысты Шаханшахы мæлæты фæстæ, [[1261-æм аз|1261-æм азмæ]] ’ввахс. == Галерей == <gallery class="center"> Файл:Georgian fresco (Kobairi) 2.jpg|<center>Гуырдзиаг фрескæтæ Койбары</center> Файл:Kobair 4.jpg|<center>Моладзандоны халддзæгтæ</center> Файл:Georgian inscriptions (Kobairi) 1.jpg|<center>Моладзандоны къул, гуырдзиаг æвзагыл фыст</center> Файл:Kobayr Monastery Fresco.jpg|<center>Сыгъдæгты фрескæ</center> </gallery> == Фиппаинæгтæ == {{Фиппаинæгтæ}} == Æрвитæнтæ == * [http://top.turystyka.pl//?s=galeria&id=433 Фотографии монастыря] * [http://pik.tv/ru/experts/story/16585-lori-poteriannaia-gruziia-v-armenii Лори — Потерянная Грузия в Армении // Канал ПИК] * [http://www.kavkaz-uzel.ru/articles/190700/ Неопределенность статуса пяти монастырей на границе Грузии и Армении создает напряженность между странами] [[Категори:Моладзандонтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Сомихы моладзандонтæ]] [[Категори:Сомихаг моладзандонтæ]] 3blku4nzwbwjlol17439ls4jtijr6nx 526785 526783 2022-08-25T00:33:39Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Файл:Kobayr-raffi kojian-DCP 4499.JPG|рахиз|300px|мини|<center>Койбары моладзандон</center>]] '''Кобайр''' ({{Lang-hy|Քոբայր}}) — астæузаманы сомихаг моладзандон. Æрбынат кодта сахар [[Туманян]]ы цур [[Сомих]]ы [[Лори (облæст)|Лорийы облæсты]]. == Æвæрдад == Аргъуан æрбынат кодта Сомихы, сахар Алавердийæ дæс километры дæрддзæгыл хуссары ’рдыгæй, cахар Туманяны цур [[Лори (облæст)|Лорийы облæсты]]. Кобайр лæууы [[Дебеды цæугæдон]]ы комы сæрмæ, базалтон Лорийы хæхты фæхстыл<ref>Дрампян И.П // Фрески Кобайра // Советакан грох, 1979 — стр. 6 (27){{oq|ru|На склонах суровых базальтовых Лорийских гор, высокой стеной замыкающих живописное ущелье реки Дебед, километрах в десяти южнее города Алаверди, находится средневековый монастырский комплекс Кобайр. Совершенно голые в своей верхней части, горы эти у подножья покрыты густой растительностью. С ней почти сливаются три базнликальных сооружения, обращенные к ущелью восточными торцами; это главная группа кобайрских памятников, датируемая XII — XIII веками. Здесь, в Большом храме и в примыкающем к нему с севера приделе, сохранились фрески XIII века, которым и посвящена настоящая книга. Крутые склоны, обеспечивавшие монастырю необходимую изолированность от окружающего мира, естественные пещеры, служившие, по-видимому, самыми ранними помещениями обители}}</ref>. Уæллаг хайы ’рдыгæй сты бынтон бæгънæг, фæлæ сæ рæбын у бæзджын зайæгхалæй æмбæрзт. == Фæсистори == [[Багратионтæ|Багратионты]] [[Георгий III]] æмæ йæ чызг [[Тамар (ус-паддзах)|Тамары]] хицауиуæджы заманы [[Гуырдзыстон|Гуырдзыстоны]], сомихæгты æмæ гуырдзиаг паддзахады бастдзинад ноджы тынгдæр фæфидар ис. Сомихы цæгатаг хай сси Гуырдзиаг паддзахады хай. Хъалон æнæфидгæйæ пайда кодтой мидæггаг хæдуынаффæйæ. Уыцы заманы сбæрзонд сты сомихаг кънйазтæ Захаридты мыггагæй. Уыдон бирæ фæлтæрты дæргъы ахстой иуыл ахсджиаг бынæттæ æмæ уыдысты гуырдзиаг паддзахады иуыл зынгæ æмæ номдзыд архайджыты ’хсæн. == Моладзандоны истори == [[Файл:Kobayr_monastery.jpg|рахиз|мини|200x200пкс|Кобайры сис]] Моладзандон Кобайры бындур æрæвæрдтой XI-æм æнусы паддзахы устытæ Кюрикянты сомихаг мыггагæй. Сæ къухты йæ дардтой XII-æм æнусы дæргъы, æмæ ма гæнæн ис æмæ [[XIII æнус|XIII]]-æм райдайæны дæ. Моладзандоны моладзантæ истой активон хайад сомихаг аргъуаны царды. XII-æм æнусы кæрон сомихаг аргъуаны цыдис аргъуаны гæрзты законддзинады тыххæй хъаугъатæ. Хъаугъайы хайад райстой Кобайры моладзантæ дæр. Уый тыххæй ныффыста йæ фыстæгы Киликийы Сомихы къарол Левон II-мæ архиепископ Тарса Нерсес Ламбронаци, кæцы бахъаст кодта Ани, Ахталы æмæ Кобайры моладзантыл сæ критикæйы тыххæй<ref>[http://www.vostlit.info/Texts/rus15/Istor_vencenoscev/frametext2.htm История и восхваление венценосцев. Тбилиси. АН ГрузССР. 1954]</ref>. [[Файл:Kobayr_Christ.jpg|галиу|мини|150x150пкс|Чырысти моладзандоны фрескæйыл]] Фæндзай æзты æмбисы XIII æнусы Кюрикянты мыггаджы нæлгоймæгты хахх аскъуыдис, фæлæ куыд зыны афтæмæй, уый размæ, Кобайр сси Захаридты хистæр къалиуы мыгаггон моладзандон. 1261-æм азы монголтæ амардтой Захарийы, Шаханшийы хистæр фырты, фæстаг не сфæразта йæ фырты мæлæт æмæ йæхæдæг дæр амард. Шаханшах 1197-æм азы кæй райгуырд, уый куы банымайæм, уæд афтæ уайы æмæ Захаридтæ моладзандон сæхи бакодтой 220-æм æмæ 1261-æм æзты ’хсæн. 1276-æм - 1282-æм азы онг бынæттон моладзан Григоры хъæппæрисмæ гæсгæ моладзандоны самадтой агъуыстытæ, нывондхæссæн та срæсугъд кодтой фрескатæй. 1297-æм азы Захаридты бадзырдмæ гæсгæ самадтой дзæнгæрæгдон, уый фæстæдæр сси сæ мыггагон зæппадз. Цасдæр рæстæджы фæстæ сомихаг халкидонитæ ныууагътой моладзандон, æмæ уый баззад рохуаты. Кобай, нырма цалдæр æзты дæргъы æвдæлон куы уыд, уæд раздæхтис Сомихаг апостолон аргъуанмæ, ногæй бакодта йæ дыууæрттæ [[XVII æнус|XVII]]—[[XVIII æнус|XVIII æнусты]]. 1971-æм азы советон реставратортæ ногæй рацæразтой моладзандоны фрескæтæ. == Архитектурæ == [[Файл:Kobair_3.jpg|рахиз|мини|200x200пкс|Моладзандоны иумæйаг ахизæн]] Кобайры моладзандоны комплексы сæйраг агъуыстытæ сты XII—[[XIV æнус|XIV]] æнусты амад. Уыдонмæ хауынц централон стыр аргъуан, дыууæ аргъуангонды, дзæнгæрагдон-зæппадз, хæрæндон æмæ уæлмæрд. Моладзандоны къултыл ис сомихаг æвзагыл фыстытæ, уыдон уыдысты арæзт аргъуан халкедониан куы сси, уый размæ. Кобайр сомихаг халкедониты куы сси, уый фæстæ фыстытæ арæзтой гуырдзиаг æвзагыл. Моладзандоны хæлддзæгтæ зындгонд сты сæ уникалон къулы фыстытæй — фрескæтæ, сомихаг, византиаг æмæ гуырдзиаг нывкæнынады традицийы арæзт. Фрескæтæ баззадыты стыр æмæ гыццыл аргъуанты, иумæйаг ахизæнæй баст. Уыдон нывгонд æрцыдысты Шаханшахы æмкъай моладзандон сомихаг халкедонитæм куы радта, уæд. Фæстаг иртасæнтæм гæсгæ гыццыл аргъуаны нывтæ фæзындтысты Шаханшахы мæлæты фæстæ, [[1261-æм аз|1261-æм азмæ]] ’ввахс. == Галерей == <gallery class="center"> Файл:Georgian fresco (Kobairi) 2.jpg|<center>Гуырдзиаг фрескæтæ Койбары</center> Файл:Kobair 4.jpg|<center>Моладзандоны халддзæгтæ</center> Файл:Georgian inscriptions (Kobairi) 1.jpg|<center>Моладзандоны къул, гуырдзиаг æвзагыл фыст</center> Файл:Kobayr Monastery Fresco.jpg|<center>Сыгъдæгты фрескæ</center> </gallery> == Фиппаинæгтæ == {{Фиппаинæгтæ}} == Æрвитæнтæ == * [http://www.kavkaz-uzel.ru/articles/190700/ Неопределенность статуса пяти монастырей на границе Грузии и Армении создает напряженность между странами] [[Категори:Моладзандæттæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Сомихы моладзандæттæ]] fkei8yqefhtycmdwxvbg74lgqemddf4 14 52017 526777 482735 2022-08-25T00:29:17Z Taamu 795 Taamu переименовал страницу [[Категори:Моладзандонтæ алфавитмæ гæсгæ]] в [[Категори:Моладзандæттæ алфавитмæ гæсгæ]] wikitext text/x-wiki [[Категори:Моладзандонтæ|*Алфавит]] [[Категори:Амаддзæгтæ æмæ арæзтыты категоритæ алфавитмæ гæсгæ]] 4nlpq8pbz2zcbmsrayj05mn57eto2m3 526782 526777 2022-08-25T00:31:45Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Категори:Моладзандæттæ|*Алфавит]] [[Категори:Амаддзæгтæ æмæ арæзтыты категоритæ алфавитмæ гæсгæ]] jhe743hgogk92epmlwnyjuzljv5k6j5 14 52020 526787 482743 2022-08-25T00:34:45Z Taamu 795 Taamu переименовал страницу [[Категори:Сомихы моладзандонтæ]] в [[Категори:Сомихы моладзандæттæ]] wikitext text/x-wiki [[Категори:Чырыстон дин Сомихы]] [[Категори:Моладзандонтæ бæстæмæ гæсгæ]] r4tywbre0c1cr2qoo7pf7sikghc2oxn 526789 526787 2022-08-25T00:34:57Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Категори:Чырыстон дин Сомихы]] [[Категори:Моладзандæттæ бæстæмæ гæсгæ]] 8x7uh9zhk19jch8nb6xrpje4e7wwfdu 0 53062 526676 508830 2022-08-24T15:17:42Z CommonsDelinker 165 Replacing Flag_of_Karnataka.svg with [[File:Flag_of_the_Kannada_people.svg]] (by [[:c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] because: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR3|Criterion 3]] (obvious error)). wikitext text/x-wiki {{Административон иуæг |Хуыз1 = {{Хуыз|Инди}} |Хуыз2 = |Ирон ном = Карнатакæ |Оригиналон ном = {{lang-kn|ಕರ್ನಾಟಕ}}<br>{{lang-en|Karnataka}} |Герб = Seal of Karnataka.svg |Тырыса = Flag of the Kannada people.svg |Паддзахад = [[Инди]] |Статус = [[Штат]] |Сæйраг сахар = [[Бангалор]] |Стырдæр сахар = [[Бангалор]], [[Хубли]], [[Майсур]], [[Мангалор]], [[Гулбарга]] |Сæргълæууæг = |Сæргълæууæджы титул = |Сæргълæууæг2 = |Сæргълæууæджы титул2 = |Æвзаг = [[каннадæ]] |Æвзæгтæ = |Цæрджытæ = 61 130 704 |Сфысты аз = 2011 |Цæрджыты нымæцмæ гæсгæ бынат = 9 |Æнгомдзинад = |Фæзуат = 191 791 |Фæзуатмæ гæсгæ бынат = 7 |Административон иуæджы картæ = Karnataka in India.svg |Сахатон таг = |Аббревиатура = |ISO = IN-KA |Сайт = |ВикиКъæбицы категори = }} '''Карна́такæ''' ({{lang-kn|ಕರ್ನಾಟಕ}}; {{lang-en|Karnataka}}) у [[штат]] [[Инди]]йы хуссар-ныгуылæны. Штаты сæйраг сахар у [[Бангалор]]. {{къæртт-Инди}} {{Индийы штаттæ æмæ территоритæ}} [[Категори:Карнатакæ|*]] 4oqejqz8lhd1mlx794n8vztskc80t96 0 53064 526680 508833 2022-08-24T20:57:40Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Бангалор |Оригиналон ном = {{lang-kn|ಬೆಂಗಳೂರು}}<br>{{lang-en|Bangalore}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg = 12 |lat_min = 58 |lat_sec = |lon_deg = 77 |lon_min = 34 |lon_sec = |CoordAddon = type:city_region:IN |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Карнатакæ |Регион таблицæйы = Карнатакæ |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = 1537 |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 741 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = +91 80 |Посты индекстæ = 5600xx |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Бангало́р''' ({{lang-kn|ಬೆಂಗಳೂರು}}) у стыр сахар [[Инди]]йы хуссары. Бангалор у [[Карнатакæ]]йы [[штат]]ы административон центр. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Карнатакæйы сахартæ]] iseueiy0guxux1ncz6p8nl52tajh1e3 0 53741 526765 520396 2022-08-24T23:35:40Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Хъæу |Ирон ном = Хучни |Оригиналон ном = |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg = 41.948307 |lon_deg = 47.946159 |CoordAddon = type:city_region:RU |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Дагъистан |Регион таблицæйы = Дагъистан |Районы тип = Дагъистаны административон дих{{!}}Муниципалон район |Район = Табасараны район |Район таблицæйы = Табасараны район |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Хучни | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Хучни | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = [[азербайджайнæгтæ]], [[табасарайнæгтæ]] |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = +7 87249 |Посты индекстæ = 368650 |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Хучни''' ({{lang-tab|Хючна}}, {{lang-az|Xuçni}}) у хъæу [[Дагъистан]]ы, [[Табасараны район]]ы административон центр. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Дагъистан}} [[Категори:Табасараны районы цæрæнрæттæ]] 9lf14pivrrdnyv8djy8t5kkfot84ica 0 54490 526714 490243 2022-08-24T22:23:53Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Административон иуæг |Хуыз1 = {{Хуыз|Инди}} |Хуыз2 = |Ирон ном = Джаркханд |Оригиналон ном = {{lang-hi|झारखंड}}<br />{{lang-en|Jharkhand}} |Герб = |Тырыса = |Паддзахад = [[Инди]] |Статус = [[Штат]] |Сæйраг сахар = [[Ранчи]] |Стырдæр сахар = [[Джамшедпур]] |Сæргълæууæг = |Сæргълæууæджы титул = |Сæргълæууæг2 = |Сæргълæууæджы титул2 = |Æвзаг = [[хинди]], [[бихараг взæгтæ|бихараг]] |Æвзæгтæ = |Цæрджытæ = 32 966 238 |Сфысты аз = 2011 |Цæрджыты нымæцмæ гæсгæ бынат = |Æнгомдзинад = |Фæзуат = 79 714 |Фæзуатмæ гæсгæ бынат = 15 |Административон иуæджы картæ = Jharkhand in India (disputed hatched).svg |Сахатон таг = |Аббревиатура = |ISO = IN-JH |Сайт = |ВикиКъæбицы категори = }} '''Джаркха́нд''' ({{lang-hi|झारखंड}}; {{lang-en|Jharkhand}}) у [[штат]] [[Инди]]йы скæсæны. Штаты сæйраг сахар у [[Ранчи]]. Æндæр стыр сахартæ сты [[Джамшедпур]], [[Дханбад]]. {{къæртт-Инди}} {{Индийы штаттæ æмæ территоритæ}} [[Категори:Джаркханд|*]] 7gd86zrj0nm7oqvrerhmzchelscmitq 0 56101 526695 508797 2022-08-24T21:21:34Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Ахмадабад |Оригиналон ном = {{lang-gu|અમદાવાદ}}<br />{{lang-en|Ahmedabad}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_dir = N|lat_deg = 23|lat_min = 2|lat_sec = |lon_dir = E|lon_deg = 72|lon_min = 37|lon_sec = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Гуджарат |Регион таблицæйы = Гуджарат |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = Ашавал |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 505 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = +91 79 |Посты индекстæ = 3800xx |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Ахмадаба́д''' ({{lang-gu|અમદાવાદ}} — ''Amdāvād'', {{lang-en|Ahmedabad}}, {{lang-hi|अहमदाबाद}} — ''Ahmadābād'') у сахар [[Инди]]йы ныгуылæны, [[Гуджарат]]ы [[штат]]ы сæйраг сахар. Цæрынц дзы 5,5 милуан адæймаджы (2011). {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Гуджараты сахартæ]] 1032ew36zqkpzfxe3a4t4tjzstcupni 0 56105 526704 495928 2022-08-24T21:24:14Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Праяградж |Оригиналон ном = {{lang-hi|इलाहाबाद}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_dir = N|lat_deg = 25|lat_min = 27|lat_sec = |lon_dir = E|lon_deg = 81|lon_min = 51|lon_sec = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Уттар-Прадеш |Регион таблицæйы = Уттар-Прадеш |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = {{НП-ПН|2018|Аллахабад}} |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 365 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = +91 532 |Посты индекстæ = 211xxx |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Праяградж''' ({{lang-hi|इलाहाबाद}}, {{lang-en|Prayagraj}}, {{Lang-ur|پڑیگا}}), [[2018-æм аз]]ы агъоммæ — '''Аллахабад''' ({{Lang-ur|الہ آباد}}) у сахар [[Инди]]йы ныгуылæны, [[штат]] [[Уттар-Прадеш]]ы. Цæрынц дзы 1,2 милуан адæймаджы (2011). {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Уттар-Прадешы сахартæ]] 6833erythnur3nf6yfeh9w6l71lnd08 526705 526704 2022-08-24T21:24:25Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Праяградж |Оригиналон ном = {{lang-hi|इलाहाबाद}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_dir = N|lat_deg = 25|lat_min = 27|lat_sec = |lon_dir = E|lon_deg = 81|lon_min = 51|lon_sec = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Уттар-Прадеш |Регион таблицæйы = Уттар-Прадеш |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = {{НП-ПН|2018|Аллахабад}} |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 365 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = +91 532 |Посты индекстæ = 211xxx |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Праяградж''' ({{lang-hi|इलाहाबाद}}, {{lang-en|Prayagraj}}, {{Lang-ur|پڑیگا}}), [[2018-æм аз]]ы агъоммæ — '''Аллахабад''' ({{Lang-ur|الہ آباد}}) у сахар [[Инди]]йы ныгуылæны, [[штат]] [[Уттар-Прадеш]]ы. Цæрынц дзы 1,2 милуан адæймаджы (2011). == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Уттар-Прадешы сахартæ]] nx0zq8awi1ph0sbumsq0lyanr63xtl9 0 56118 526691 495936 2022-08-24T21:19:45Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Джайпур |Оригиналон ном = {{lang-hi|जयपुर}}<br>{{lang-en|Jaipur}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_dir = N|lat_deg = 26|lat_min = 55|lat_sec = |lon_dir = E|lon_deg = 75|lon_min = 52|lon_sec = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Раджастан |Регион таблицæйы = Раджастан |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = 1727 |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 467 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = +91 141 |Посты индекстæ = 3020xx |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Джайпур''' ({{lang-hi|जयपुर}}, {{lang-en|Jaipur}}) у сахар [[Инди]]йы цæгат-ныгуылæны, [[Раджастан]]ы [[штат]]ы административон центр. Цæрынц дзы 3,1 милуан адæймаджы (2011). {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Раджастаны сахартæ]] 5zh4dcybuhwhr89oc8y0kbxs8hryc8e 526692 526691 2022-08-24T21:19:59Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Джайпур |Оригиналон ном = {{lang-hi|जयपुर}}<br>{{lang-en|Jaipur}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_dir = N|lat_deg = 26|lat_min = 55|lat_sec = |lon_dir = E|lon_deg = 75|lon_min = 52|lon_sec = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Раджастан |Регион таблицæйы = Раджастан |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = 1727 |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 467 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = +91 141 |Посты индекстæ = 3020xx |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Джайпур''' ({{lang-hi|जयपुर}}, {{lang-en|Jaipur}}) у сахар [[Инди]]йы цæгат-ныгуылæны, [[Раджастан]]ы [[штат]]ы административон центр. Цæрынц дзы 3,1 милуан адæймаджы (2011). == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Раджастаны сахартæ]] iundykojlesew7xr5q7uvrpgjcb95z2 14 57003 526808 498890 2022-08-25T00:56:26Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Architects from Turkey}} [[Категори:Архитектортæ бæстæмæ гæсгæ]] [[Категори:Турчы архитектурæ|Архитектортæ]] hi8pxq3svz9iwsp77fat2ctif2w05gn 14 57994 526738 502089 2022-08-24T22:55:34Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Категори:Башкортостан|Районтæ]] [[Категори:Уæрæсейы районтæ]] icg14ib5e5gt6x40k6l2o67hhbb9zgj 0 58472 526709 508864 2022-08-24T21:25:30Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Æндæр нысаниуджытæ|Хайдарабад}} {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Хайдарабад |Оригиналон ном = {{lang-te|హైదరాబాదు}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_dir = N|lat_deg = 17|lat_min = 22|lat_sec = |lon_dir = E|lon_deg = 78|lon_min = 28|lon_sec = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Телинганæ |Регион таблицæйы = Телинганæ |Районы тип = Зылд (Инди){{!}}Зылд |Район = Хайдарабад |Район таблицæйы = Хайдарабад (зылд, Инди){{!}}Хайдарабад |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = +91 40 |Посты индекстæ = 3020xx |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Хайдараба́д''' кæнæ '''Хайдераба́д''' ({{lang-te|హైదరాబాదు}}, {{lang-ur|حیدر آباد}}, {{lang-en|Hyderabad}}) у сахар [[Инди]]йы, [[Телинганæ]]йы [[штат]]ы административон центр. Цæрынц дзы 6,8 милуан адæймаджы (2011). == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Телинганæйы сахартæ]] rzo5we53nuiofh80ip1z4wtr50cfhlq 0 58528 526779 516144 2022-08-25T00:30:13Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Файл:David Gareja Monastery 2, Georgia.jpg|thumb|right|300px|Давид-Гареджайы моладзандоны комплекс]] '''Давид-Гареджа''' ({{lang-ka|დავითგარეჯა}}) у лæгæтты мидæг кæй сарæзтой, ахæм моладзандоны комплекс [[Къахет]]ы æдзæрæг быдыры. Арæзтад райдыдта V æнусы æмæ ахæццæ IX æнусмæ. [[Файл:300px-Georgia Kakheti Gareja map.png|thumb|250px]] Советон дуджы моладзандоны иу хай бахаудис [[Азербайджан]]ы территоримæ, æмæ 1991-æм азæй фæстæмæ сси дыууæ паддзахады ’хсæн ахастдзинæдты дайуаг фарста<ref name="az-dispute2">{{cite web |title = Ancient monastery starts modern-day feud in Caucasus |publisher = [[Middle East Times]] |author = Mainville M. |date = 2007-05-03 |url = http://www.metimes.com/storyview.php?StoryID=20070503-033409-4589r |accessdate = 2007-06-23 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20070929095720/http://www.metimes.com/storyview.php?StoryID=20070503-033409-4589r |archivedate = 2007-09-29 }}</ref>. Гуырдзыстоны хицауады фæндыдис ацы ахсджиаг зæхх иннæмæй баивын<ref name="az-dispute">{{cite web | title = Georgia, Azerbaijan Debate Control of Ancient Monastery's Territory | publisher = Eurasia.Net | author = Petriashvili D., Ismayilov R. | date = 2006-11-03 | url = http://www.eurasianet.org/departments/insight/articles/eav110306b.shtml | deadlink = yes | accessdate = 2007-06-23 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20070607000610/http://www.eurasianet.org/departments/insight/articles/eav110306b.shtml | archivedate = 2007-06-07 }}</ref>. [[Баку]]йы та ууыл нæ разы кодта, уый тыххæй æмæ, аргъуан цы бæрзондыл лæууы, уымæн ис стратегион ахадындзинад <ref name="az-dispute3">{{cite web | title = Monastery Divides Georgia and Azerbaijan | publisher = [[Institute for War and Peace Reporting]] | author = Abbasov I., Akhvlediani D. | date = 2007-03-29 | url =http://iwpr.net/report-news/monastery-divides-georgia-and-azerbaijan | accessdate = 2007-06-23 }}</ref>. 2006-æм азы Азербайджаны фæсарæйнаг хъуыддæгты министры хæдивæг цæхгæрæй загъта, территоритæй баивыны тыххæй ныхас кæнæн кæй нæй, уый<ref name="az-dispute" />. Азербайджаны зонæдты академийы Историйы институты директор [[Махмудов, Ягуб Микаил оглы|Ягуб Махмудов]] загъта, зæгъгæ, канд Давид Гареджийы моладзандоны зæххытæ нæ, фæлæ ма æппæт Скæсæйнаг Гуырдзыстон рагон Азербайджаны зæххытæ кæй сты, Тифлис та — рагон азербайджайнаг сахар. Махмудовы ныхæстæм гæсгæ, Азербайджан аргъ кæны дыууæ адæмы ’хсæн цы хæлардзинад ис, уымæн, æмæ уый тыххæй йæ зæхх фæстæмæ нæ домы, цалынмæ гуырдзыйы ’рдыгæй провокацитæ нæй.<ref>{{Cite web|lang=|url=https://minval.az/news/123906636|title=Ягуб Махмудов: Тифлис — древний азербайджанский город. Пусть грузинские экстремисты проявят свой «героизм» в Джавахетии|author=|website=|date=22.07.2019|publisher=minval.az}}</ref> Азербайджан æмæ Гуырдзыстон хæдбар паддзахæдтæ куы систы, уæд сарæзтой арæн бæлвырдгæнæг къамистæ. Сæ иумæйаг арæны 480 км æрцыдысты бæлвырдгонд, бæлвырдгæнинаг ма сты 166 километры. Дыууæ бæстæйы депутаттæ рæгъмæ рахастой аргъуаны тыххæй бафидауыны фæндон<ref>{{cite web|url=https://www.apsny.ge/2019/pol/1556252627.php|title=Делимитация грузино-азербайджанской границы}}</ref>. 2019-æм азы апрелы, [[Куадзæн]]ы рæстæг, Азербайджаны арæнгæстæ ногæй сæхгæдтой Удабнойы моладзандонмæ фæндаг, нæ дзы уагътой сауджынтæ, уырнджытæ æмæ туристтæ Гуырдзыстоны ’рдыгæй. Удабнойы фæндаг байгом чындæуыд дыууæ паддзахады фæсарæйнаг хъуыддæгты министртæ куы аныхас кодтой ацы фарстайыл, уæд<ref>{{Cite web|url=https://www.kavkaz-uzel.eu/articles/334781/|title=Спор о границе Грузии и Азербайджана спровоцировал конфликт у монастыря Удабно|publisher=Кавказский узел|accessdate=2019-08-21}}</ref>. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Гуырдзыстон}} [[Категори:Моладзандæттæ алфавитмæ гæсгæ]] mov3l8se5emhaopdqt4sev6ha9p19pc 0 58657 526786 506378 2022-08-25T00:34:26Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Ныв:Tatev Monastery from a distance.jpg|thumb|320px|Татевы моладзандон]] '''Татевы моладзандон''' ({{Lang-hy|Տաթևի վանք}}) — [[Сомихаг адæм|сомихаг]] моладзандон комплекс IX-æм æнусы кæроны—X-æм æнуcы райдианы [[Сюник|Сюничы бæстæйы]] [[Сомих|Сомихы]], сахар Горисæй 20 км дарддæр. Сæдæ æзты дæргъы уыдис Сюничы дины центр<ref name="Vauchez">André Vauchez, Richard Barrie Dobson, Michael Lapidge./ Encyclopedia of the Middle Ages: A-J. — Fitzroy Dearborn Publishers, Incorporated, 2000. — P. 107</ref>. Моладзандон у стыр туристон комплексы хай, кæцы ма конд у Татевы æдзæрæгранæй, канатон фæндагæй «Татевы базыртæ», æрдзон хид, Сатани Камураджы лæгæт æмæ бирæ æндæр фентæгтæ. Моладзандоны реставраци, йæ ахуырадон нысаниуæг æмæ царды сæндидзæн – уыдон сты «Татевы сæндидзæны» программæйы сæйраг нысæнттæ, се ’хсæн канатон фæндаг «Татевы базыртæ» дæр. == Истори == [[Файл:Tatev,_Engraving.jpg|галиу|мини|220x220пкс]] Татевы моладзандонæн 895-906-æм æзты бындур сæвæрдтой Сюничы сюзерентæ Ашото æмæ йæ бинойнаг Шушан, уыдонимæ ма Гегаркуникы æлдар Григоро Супано II æмæ æлдар Балка Дзагик. X-æм æнусы дзы цардис минмæ ’ввахс адæймаджы. XIII-æм æнусы моладзандон æмбырд кодта хъалон 608 алфамбылай хъæутæй. Моладзандон уыдис астæузаманы зонадоны æмæ рухсады ахсджиаг центрæй сæ иу. Тамерланы бабырст цы раууат æрхаста XIV-æм—XVæм æнусты, уымæ ’нæгæсгæ Татевæ ныууагъта стыр феодалон центры ном<ref name="Грекова">Под ред. Б. Д. Грекова (отв. ред.), Л. В. Черепнина, В. Т. Пашуто — М.: Изд. АН СССР, 1953. — Т. II. — фарс 719.</ref>. 1373-æм азы дзы [[Ованес Воротнеци|Ованес Воротнеци]] сæвæрдта [[Татевы университет]]ы бындур, кæцы æрдæг æнусы дæргъы уыд иунæ кусаг университет Скæсæн Сомихы<ref name="Hacikyan">Agop J. Hacikyan, Gabriel Basmajian, Edward S. Franchuk./The Heritage of Armenian Literature, Vol. 2: From the Sixth to the Eighteenth Century. — Wayne State University Press, 2002. — P. 652. </ref>. Университетимæ иумæ ма парахат кодта Татевы скъолайы миниатюрæ. 1435-æм азы моладзандон басыгъдта Шахрухы бæхæфсад, [[Тамерлан|Тимуры]] кæстæр фырт æмæ фæдон. 1921-æм азы 27 апрелы моладзандоны съезды расидын кодтой Хæххон Сомихы Республикæ. Моладзандон тынг фехæлд 1931-æм азы зæххæнкъуысты. Нырыккон рæстæджы йæ территорийыл цæуы реставраци æмæ рацаразæны куыстытæ. Моладзандон æрбацæуæгтæн гом у æнæ арæнæвæрдтæй. == Номы этимологи == Моладзандоны номы фæзындыл ис дыууæ версийы. Иумæ гæсгæ,«Татев» [[Сомихаг æвзаг|сомихагæй]] тæлмац кæны куыд «Раддзæн базыртæ». Дзурынц ма, æмæ амайæг куыст куы фæцис, уæд слæууыд комы былыл, йæхиуыл дзуæрттæ афтыдта æмæ загъта: «Огни, Сурб, та тэв» («Сыгъдæг дзуар нын базыртæ куыд радта!»), — æмæ йæхи аппæрста былæй. Амайæгыл разадис базыртæ æмæ атахтис. Цы моладзандон самадта, уый та схуыдтой Татаев. Дыккаг верси баст у сыгъдæг Евстатеосы (Евстафийы) номимæ, [[Апостол Фаддей|апостол Фаддейы]] ахуыргæнинагимæ, кæцы амыдта дин Сомихы. == Сæйраг амæдтытæ == [[Файл:Tatev_-_Drum.jpg|рахиз|мини|330x330пкс|Татевы моладзандон]] * Аргъуан Сурб Погос-Петрос кæнæ сыгъдæг апостолты Павлы æмæ Пётры. Моладзандоны сæйраг амаддзаг сарæзтæуыд 895—906-æм азты. * Григор Татевацийы зæппадз кæнæ Сыгъдæг Григор Татевацийы. Татеваци уыдис зындгонд астæузамны ахуыргонд, теолог, педагог æмæ Татевы университеты ректор. 1390-æм азæй Татевы моладзандоны арвыста 20 азы фылдæр, суанг йæ мæлæты онг 1409-æм азы. * Григор Лусаворичы аргъуан кæнæ Сыгъдæг Григори Рухстауæджы. * Аствацацины аргъуан кæнæ Мад Мæйрæмы. Татевы моладзандоны æртæ аргъуантæй иуыл чысылæр. Самадтой йæ 80-æм азты XI æнусы рагон моладзандонон зæппæдзы сæрмæ. * Татевы æдзæрæг бынат. Йæ бындурæвæрджытæ уыдысты Аранцы моладзандоны моладзантæ XIV-æм æнусы. == Татевы университет == 1373-æм азы Татевы моладзандоны [[Ованес Воротнеци]] сывæрдта [[Татевы университет|университеты]] бындур — Хуссар Кавказы иуыл стырдæр университеттæй иу. Университеты ахуыр кодтой философи, теологи, грамматикæ, физикæ, математик æмæ астрономи, каллиграфи, литературæ, истори æмæ архитектура, миниатюрæ æмæ къулыл къухфысты аивад, нывгæнын бындур æмæ æнд. Ахуыр цыдист 7-8 азы.500 моладзанæй уæлдай, Татевы цардис философстæ, музыканттæ, фыссæджытæ æмæ нывгæнджытæ. == Галерей == <gallery widths="150" heights="150" class="center"> Файл:Tatev monastery 1881.png|Татевы нывгонд, 1881-æм аз Файл:DJI-Tatev.jpg Файл:Monasterio de Tatev, Armenia, 2016-10-01, DD 89-91 HDR.jpg Файл:Tatev Monastery closeup.jpg Файл:479 Le monastère de Tatév.JPG Файл:Tatev - Armenia (2916566982).jpg Файл:Tatev - Drum 1.jpg Файл:Տաթևի Ճոճվող սյունը.jpg| Файл:2014 Prowincja Sjunik, Klasztor Tatew (10).jpg Файл:2014 Prowincja Sjunik, Klasztor Tatew (02).jpg Файл:2014 Prowincja Sjunik, Klasztor Tatew (65).jpg Файл:2014 Prowincja Sjunik, Klasztor Tatew (37).jpg Файл:2014 Prowincja Sjunik, Klasztor Tatew (13).jpg Файл:Monasterio de Tatev, Armenia, 2016-10-01, DD 70.jpg Файл:Monasterio de Tatev, Armenia, 2016-10-01, DD 83-85 HDR.jpg Файл:Monasterio de Tatev, Armenia, 2016-10-01, DD 80-82 HDR.jpg Файл:St. Poghos Petros Church Tatev Monastery by Daniel B.jpg </gallery> == Фиппаинæгтæ == {{Фиппаинæгтæ|4}} [[Категори:Моладзандæттæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Сомихы моладзандæттæ]] 266d6oj6g4a8quzdsp923dn9kdssdge 14 59585 526806 508460 2022-08-25T00:55:38Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Architects from France}} [[Категори:Архитектортæ бæстæмæ гæсгæ]] [[Категори:Францы архитектурæ|Архитектортæ]] 61jcma8r9dymzsvygym6y3ofhty9k1d 0 59711 526706 508817 2022-08-24T21:24:46Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Райпур |Оригиналон ном = {{lang-hi|रायपुर}}<br>{{lang-en|Raipur}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_deg =21 |lat_min =14 |lat_sec = |lon_deg =81 |lon_min =38 |lon_sec = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Чхаттисгарх |Регион таблицæйы = Чхаттисгарх |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 226 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = +91 771 |Посты индекстæ = 492xxx |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Райпу́р''' ({{lang-hi|रायपुर}}, {{lang-en|Raipur}}) у сахар [[Инди]]йы, [[Чхаттисгарх]]ы [[штат]]ы административон центр. Цæрынц дзы 1 милуан адæймаджы (2011). {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Индийы сахартæ]] aq2ngyt79xsbyvpsaiszi2ye6etw5jx 0 59722 526702 508836 2022-08-24T21:23:33Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Лакхнау |Оригиналон ном = {{lang-hi|लखनऊ}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_deg =26 |lat_min =51 |lat_sec =38 |lon_deg =80 |lon_min =54 |lon_sec =57 |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Уттар-Прадеш |Регион таблицæйы = Уттар-Прадеш |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 631 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = +91 522 |Посты индекстæ = 226 xxx |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Лакхна́у''' ({{lang-hi|लखनऊ}}) у сахар [[Инди]]йы, [[Уттар-Прадеш]]ы [[штат]]ы административон центр. Цæрынц дзы 2,9 милуан адæймаджы (2011). {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Уттар-Прадешы сахартæ]] a12tx9q3ipewwjifrpploeyvkdqi44h 526703 526702 2022-08-24T21:23:43Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Лакхнау |Оригиналон ном = {{lang-hi|लखनऊ}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_deg =26 |lat_min =51 |lat_sec =38 |lon_deg =80 |lon_min =54 |lon_sec =57 |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Уттар-Прадеш |Регион таблицæйы = Уттар-Прадеш |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 631 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = +91 522 |Посты индекстæ = 226 xxx |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Лакхна́у''' ({{lang-hi|लखनऊ}}) у сахар [[Инди]]йы, [[Уттар-Прадеш]]ы [[штат]]ы административон центр. Цæрынц дзы 2,9 милуан адæймаджы (2011). == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Уттар-Прадешы сахартæ]] qsicdxn19x9mfsg0alpa2jxrgqvkf57 0 59725 526701 508841 2022-08-24T21:23:19Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Канпур |Оригиналон ном = {{lang-hi|कानपुर}}<br />{{lang-ur|کان پور}}<br />{{lang-en|Kanpur}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_deg =26 |lat_min =28 |lat_sec =21 |lon_deg =80 |lon_min =19 |lon_sec =52 |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Уттар-Прадеш |Регион таблицæйы = Уттар-Прадеш |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 403 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = хинди |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = +91 512 |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Канпу́р''' ({{lang-hi|कानपुर}}, {{lang-ur|کان پور}}, {{lang-en|Kanpur}}) у сахар [[Инди]]йы, [[Уттар-Прадеш]]ы стырдæр сахар. Цæрынц дзы 2,9 милуан адæймаджы (2011). {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Уттар-Прадешы сахартæ]] 5gzzpd7ya5p4g7q753v8cs96n7j1i84 0 59728 526699 508850 2022-08-24T21:22:53Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Индаур |Оригиналон ном = {{lang-hi|इंदौर}}<br />{{lang-en|Indore}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_deg =22 |lat_min =43 |lat_sec =14 |lon_deg =75 |lon_min =50 |lon_sec =50 |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Мадхья-Прадеш |Регион таблицæйы = Мадхья-Прадеш |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 525 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = хинди |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Инда́ур''' ({{lang-hi|इंदौर}}) у сахар [[Инди]]йы, [[Мадхья-Прадеш]]ы стырдæр сахартæй иу. Цæрынц дзы 1,9 милуан адæймаджы (2011). {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Мадхья-Прадешы сахартæ]] j56b1iha086jiaui7vog6tiy43cpr1f 526700 526699 2022-08-24T21:23:01Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Индаур |Оригиналон ном = {{lang-hi|इंदौर}}<br />{{lang-en|Indore}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_deg =22 |lat_min =43 |lat_sec =14 |lon_deg =75 |lon_min =50 |lon_sec =50 |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Мадхья-Прадеш |Регион таблицæйы = Мадхья-Прадеш |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 525 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = хинди |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Инда́ур''' ({{lang-hi|इंदौर}}) у сахар [[Инди]]йы, [[Мадхья-Прадеш]]ы стырдæр сахартæй иу. Цæрынц дзы 1,9 милуан адæймаджы (2011). == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Мадхья-Прадешы сахартæ]] pr5so7lhhdrlljyu83f8qqd99klixoh 0 59731 526696 508854 2022-08-24T21:21:56Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Бхопал |Оригиналон ном = {{lang-en|Bhopal}}<br>{{lang-hi|भोपाल}}<br>{{lang-ur|بھوپال}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_deg =23 |lat_min =20 |lat_sec = |lon_deg =77 |lon_min =36 |lon_sec = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Мадхья-Прадеш |Регион таблицæйы = Мадхья-Прадеш |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 463 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = хинди |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Бхопа́л''' ({{lang-hi|भोपाल}}, {{lang-ur|بھوپال}}) у сахар [[Инди]]йы, [[Мадхья-Прадеш]]ы штаты сæйраг сахартæй иу. Цæрынц дзы 1,8 милуан адæймаджы (2011). {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Мадхья-Прадешы сахартæ]] 0fodcncyg0rg4y7ibt7dy7patihwj5o 526697 526696 2022-08-24T21:22:06Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Бхопал |Оригиналон ном = {{lang-en|Bhopal}}<br>{{lang-hi|भोपाल}}<br>{{lang-ur|بھوپال}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_deg =23 |lat_min =20 |lat_sec = |lon_deg =77 |lon_min =36 |lon_sec = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Мадхья-Прадеш |Регион таблицæйы = Мадхья-Прадеш |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 463 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = хинди |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Бхопа́л''' ({{lang-hi|भोपाल}}, {{lang-ur|بھوپال}}) у сахар [[Инди]]йы, [[Мадхья-Прадеш]]ы штаты сæйраг сахартæй иу. Цæрынц дзы 1,8 милуан адæймаджы (2011). == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Мадхья-Прадешы сахартæ]] aj7pqp4q8yhwq4ag0sz5p22kj1x4oyu 0 59798 526707 509021 2022-08-24T21:24:59Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Сурат |Оригиналон ном = {{lang-gu|સુરત}}<br />{{lang-en|Surat}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_dir =N |lat_deg =21 |lat_min =10 |lat_sec =12 |lon_dir =E |lon_deg =72 |lon_min =49 |lon_sec =48 |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Гуджарат |Регион таблицæйы = Гуджарат |Районы тип = Зылд (Инди){{!}}Зылд |Район = Сурат |Район таблицæйы = Сурат (зылд){{!}}Сурат |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 327 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = +91 261 |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Сура́т''' ({{lang-gu|સુરત}}, {{lang-en|Surat}}) у сахар [[Инди]]йы [[Гуджарат]]ы, [[Сурат (зылд)|Сураты]] зылды административон центр. Цæрынц дзы 4,4 милуан адæймаджы (2011). {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Гуджараты сахартæ]] nhaxmghla4mr5pk80pwnc767nedeza1 526708 526707 2022-08-24T21:25:09Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Сурат |Оригиналон ном = {{lang-gu|સુરત}}<br />{{lang-en|Surat}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_dir =N |lat_deg =21 |lat_min =10 |lat_sec =12 |lon_dir =E |lon_deg =72 |lon_min =49 |lon_sec =48 |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Гуджарат |Регион таблицæйы = Гуджарат |Районы тип = Зылд (Инди){{!}}Зылд |Район = Сурат |Район таблицæйы = Сурат (зылд){{!}}Сурат |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 327 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = +91 261 |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Сура́т''' ({{lang-gu|સુરત}}, {{lang-en|Surat}}) у сахар [[Инди]]йы [[Гуджарат]]ы, [[Сурат (зылд)|Сураты]] зылды административон центр. Цæрынц дзы 4,4 милуан адæймаджы (2011). == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Гуджараты сахартæ]] dczkjhrdryw5v2ybo2c2wt6zvfq2op3 0 59799 526698 509023 2022-08-24T21:22:27Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Вадодарæ |Оригиналон ном = {{lang-gu|વડોદરા}}<br />{{lang-en|Vadodara}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_dir =N |lat_deg =22 |lat_min =18 |lat_sec = |lon_dir =E |lon_deg =73 |lon_min =12 |lon_sec = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Гуджарат |Регион таблицæйы = Гуджарат |Районы тип = Зылд (Инди){{!}}Зылд |Район = Вадодарæ |Район таблицæйы = Вадодарæ (зылд){{!}}Вадодарæ |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = 154 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = +91 265 |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Вадо́дарæ''' ({{lang-gu|વડોદરા}}, {{lang-en|Vadodara}}) у сахар [[Инди]]йы [[Гуджарат]]ы, [[Вадодарæ (зылд)|Вадодарæйы]] зылды административон центр. Цæрынц дзы 1,8 милуан адæймаджы (2011). {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Гуджараты сахартæ]] by3ssffgoepsp4p2x1axxnvc90zdu4u 10 65427 526677 2022-08-24T19:43:05Z Ymblanter 6212 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «Моллюск Tridacna maxima, Шарм-эш-Шейх, Египет» wikitext text/x-wiki Моллюск Tridacna maxima, Шарм-эш-Шейх, Египет j47pimw523d3xqnrwte2eq2z4ysgqml 10 65428 526678 2022-08-24T19:43:18Z Ymblanter 6212 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «Almeja gigante (Tridacna maxima), Temple, Sharm el-Sheij, Egipto, 2022-03-26, DD 33.jpg» wikitext text/x-wiki Almeja gigante (Tridacna maxima), Temple, Sharm el-Sheij, Egipto, 2022-03-26, DD 33.jpg 0ci9rzwizgp9xkerw8k7ajancxb968v 10 65429 526681 2022-08-24T21:00:40Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{ref-lang|канн.||каннада|в={{#ifeq: {{{1|}}} | в | 1 }}}}<noinclude>{{Ref-lang/doc-template|kn}}</noinclude>» wikitext text/x-wiki {{ref-lang|канн.||каннада|в={{#ifeq: {{{1|}}} | в | 1 }}}}<noinclude>{{Ref-lang/doc-template|kn}}</noinclude> e5btc0li49aoi07p426qzf8nj9mnhmp 526682 526681 2022-08-24T21:01:54Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{ref-lang|канн.|||каннадæ|}}<noinclude>[[Категори:Википеди:Шаблонтæ:Æддæмæ æрвитæнтæ|kn]]</noinclude> c0k74rz4p8vrkqd66fp7oaxquwkaw30 0 65430 526684 2022-08-24T21:09:12Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Сантьяго-де-лос-Кабальерос |Оригиналон ном = {{lang-es|Santiago de los Caballeros}} |Паддзахад = Доминиканæйы Республикæ |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæр...» wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Сантьяго-де-лос-Кабальерос |Оригиналон ном = {{lang-es|Santiago de los Caballeros}} |Паддзахад = Доминиканæйы Республикæ |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_dir=N | lat_deg= | lat_min= | lat_sec= |lon_dir=W | lon_deg= | lon_min= | lon_sec= |CoordAddon = type:city_region:DO |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Доминиканæйы Республикæйы административон дих{{!}}Провинци |Регион = Сантьяго |Регион таблицæйы = Сантьяго (провинци, Доминиканæйы Республикæ){{!}}Сантьяго |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Сахар кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Переписы аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = -4 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Сантья́го-де-лос-Кабалье́рос''' ({{lang-es|Santiago de los Caballeros}}) у сахар [[Доминиканæйы Республикæ]]йы, [[Сантьяго (провинци, Доминиканæйы Республикæ)|Сантьягойы провинцийы]] административон центр. {{къæртт}} [[Категори:Доминиканæйы Республикæйы сахартæ]] 6bzb0h6gz9wvcc415el4ccahubpiv63 0 65431 526685 2022-08-24T21:10:04Z Taamu 795 Фарс æрвыст æрцыд [[Сантьяго-де-лос-Кабальерос|Сантьяго-де-лос-Кабальеросмæ]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT[[Сантьяго-де-лос-Кабальерос]] lxhksd2cr2uhx5sqvrnadtgffkre84e 0 65432 526686 2022-08-24T21:11:25Z Taamu 795 Фарс æрвыст æрцыд [[Сантьяго-де-лос-Кабальерос|Сантьяго-де-лос-Кабальеросмæ]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT[[Сантьяго-де-лос-Кабальерос]] lxhksd2cr2uhx5sqvrnadtgffkre84e 0 65433 526687 2022-08-24T21:12:10Z Taamu 795 Фарс æрвыст æрцыд [[Санто-Доминго|Санто-Домингомæ]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT[[Санто-Доминго]] lrozro4um2k0n1lpf4gc3v0u87lojbu 0 65434 526710 2022-08-24T22:21:46Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Ранчи |Оригиналон ном = {{lang-hi|राँची}}<br />{{lang-en|Ranchi}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_dir = N|lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |lon_dir = E|lon_deg = |lon_min = |lon_sec = |CoordScale = |Пад...» wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Ранчи |Оригиналон ном = {{lang-hi|राँची}}<br />{{lang-en|Ranchi}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_dir = N|lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |lon_dir = E|lon_deg = |lon_min = |lon_sec = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Джаркханд |Регион таблицæйы = Джаркханд |Районы тип = Зылд (Инди){{!}}Зылд |Район = Ранчи |Район таблицæйы = Ранчи (зылд){{!}}Ранчи |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = +91 651 |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Ра́нчи''' ({{lang-hi|राँची}}) у сахар [[Инди]]йы, [[Джаркханд]]ы штаты административон центр. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Джаркханды сахартæ]] c78h9uljisozhcfq3uni2m43q2l4slu 526711 526710 2022-08-24T22:22:09Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Ранчи |Оригиналон ном = {{lang-hi|राँची}}<br />{{lang-en|Ranchi}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_dir = N|lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |lon_dir = E|lon_deg = |lon_min = |lon_sec = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Джаркханд |Регион таблицæйы = Джаркханд |Районы тип = Зылд (Инди){{!}}Зылд |Район = Ранчи |Район таблицæйы = Ранчи (зылд){{!}}Ранчи |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = +91 651 |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Ра́нчи''' ({{lang-hi|राँची}}) у сахар [[Инди]]йы, [[Джаркханд]]ы штаты административон центр. {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Джаркханды сахартæ]] mrqehxyfepf0hlpst24extogcs1puzs 14 65435 526712 2022-08-24T22:22:37Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категори:Джаркханд|Сахартæ]] [[Категори:Индийы сахартæ]]» wikitext text/x-wiki [[Категори:Джаркханд|Сахартæ]] [[Категори:Индийы сахартæ]] apjpz91qccjbrfkrlucbp66grxmz0lx 14 65436 526713 2022-08-24T22:23:21Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категори:Индийы штаттæ æмæ территоритæ]]» wikitext text/x-wiki [[Категори:Индийы штаттæ æмæ территоритæ]] 7h1o34m3bf3kwetzfs51vjm8s03wpjx 0 65437 526715 2022-08-24T22:26:01Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Джамшедпур |Оригиналон ном = {{lang-hi|जमशेदपुर}}<br />{{lang-en|Jamshedpur}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_dir = N|lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |lon_dir = E|lon_deg = |lon_min = |lon_sec = |CoordScale...» wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Джамшедпур |Оригиналон ном = {{lang-hi|जमशेदपुर}}<br />{{lang-en|Jamshedpur}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_dir = N|lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |lon_dir = E|lon_deg = |lon_min = |lon_sec = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Джаркханд |Регион таблицæйы = Джаркханд |Районы тип = Зылд (Инди){{!}}Зылд |Район = Скæсæн Сингхбхум |Район таблицæйы = Скæсæн Сингхбхум |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = +91 657 |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Джамшедпу́р''' кæнæ '''Татанагар''' ({{lang-hi|जमशेदपुर}}, {{lang-bn|জামশেদপুর}}, {{lang-en|Jamshedpur}}) у сахар [[Инди]]йы. Ис [[Джаркханд]]ы штаты. {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Джаркханды сахартæ]] op6qf4i92qzbwgw71knrnjx102uwj7d 0 65438 526716 2022-08-24T22:26:31Z Taamu 795 Фарс æрвыст æрцыд [[Джамшедпур|Джамшедпурмæ]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT[[Джамшедпур]] 44xtcwj3udlz71h2qhnjxfomnly264p 10 65439 526717 2022-08-24T22:27:07Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{#switch:{{{1}}} |name = Джаркханд |top = 25.40 |bottom = 21.87 |left = 83.28 |right = 88.02 |image = {{#switch:{{{2|}}} | physical = India Jharkhand relief map.png | #default = India Jharkhand location map.svg }} }}<noinclude>{{ПозКартæ/Инфо|Инди}} </noinclude>» wikitext text/x-wiki {{#switch:{{{1}}} |name = Джаркханд |top = 25.40 |bottom = 21.87 |left = 83.28 |right = 88.02 |image = {{#switch:{{{2|}}} | physical = India Jharkhand relief map.png | #default = India Jharkhand location map.svg }} }}<noinclude>{{ПозКартæ/Инфо|Инди}} </noinclude> ssbex55rj8neqrfg47c9yrjeks0n03r 0 65440 526718 2022-08-24T22:28:55Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Дханбад |Оригиналон ном = {{lang-hi|धनबाद}}<br />{{lang-en|Dhanbad}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_dir = N|lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |lon_dir = E|lon_deg = |lon_min = |lon_sec = |CoordScale = |П...» wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Сахар |Ирон ном = Дханбад |Оригиналон ном = {{lang-hi|धनबाद}}<br />{{lang-en|Dhanbad}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Инди |lat_dir = N|lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |lon_dir = E|lon_deg = |lon_min = |lon_sec = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Индийы административон дих{{!}}Штат |Регион = Джаркханд |Регион таблицæйы = Джаркханд |Районы тип = Зылд (Инди){{!}}Зылд |Район = Дханбад |Район таблицæйы = Дханбад (зылд){{!}}Дханбад |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +5:30 |DST = |Телефонон код = +91 326 |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Дханбад''' ({{lang-hi|धनबाद}}, {{lang-bn|ধানবাদ}}, {{lang-en|Dhanbad}}) у сахар [[Инди]]йы. Ис [[Джаркханд]]ы штаты. {{къæртт-Инди}} {{Индийы сахартæ-миллионертæ}} [[Категори:Джаркханды сахартæ]] h3jwwt8vfomebxr7wk77hhcxi7d3dom 0 65441 526719 2022-08-24T22:39:43Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Æвзаг |хуыз = Алтайаг |ном = Хъыргъызаг æвзаг |хином = Кыргыз тили |бæстæтæ = [[Хъиргъиз]], [[Узбекистан]], [[Китай]], [[Таджикистан]] |официалон æвзаг = [[Хъиргъиз]] |дзурджыты нымæц = 4,5 млн. |рейтинг = |категори = [[Евразийы æвзæгтæ]] |классификаци = Алт...» wikitext text/x-wiki {{Æвзаг |хуыз = Алтайаг |ном = Хъыргъызаг æвзаг |хином = Кыргыз тили |бæстæтæ = [[Хъиргъиз]], [[Узбекистан]], [[Китай]], [[Таджикистан]] |официалон æвзаг = [[Хъиргъиз]] |дзурджыты нымæц = 4,5 млн. |рейтинг = |категори = [[Евразийы æвзæгтæ]] |классификаци = [[Алтайаг æвзæгтæ]] : [[Тюркаг æвзæгтæ]] :: [[Кыпчакаг æвзæгтæ|Кыпчакаг къорд]] ::: [[Хъыргъызаг-кыпчакаг æвзæгтæ|Хъыргъызаг-кыпчакаг дæлкъорд]] |фыссынад = [[кириллон алфавит]] |ISO1 = ky |ISO2 = kir |ISO3 = kir |картæ = [[File:Verbreitungsgebiet der kirgisischen Sprache.PNG|300px|center]] }} '''Хъыргъызаг æвзаг''' (''кыргыз тили'' {{IPA|[qɯɾʁɯz tili]}}) у [[хъыргъызаг адæм]]ы æвзаг. Уый у [[тюркаг æвзæгтæ]]й иу, [[Хъиргъиз]]ы официалон æвзаг. {{къæртт-æвзаг}} [[Категори:Тюркаг æвзæгтæ]] 7ktks9yn4wv6hg2knebzpe5ebtv5u8p 0 65442 526720 2022-08-24T22:40:40Z Taamu 795 Фарс æрвыст æрцыд [[Хъыргъызаг æвзаг|Хъыргъызаг æвзагмæ]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT[[Хъыргъызаг æвзаг]] 0p8yhgqvzjp9qilvf9o7f6pr4mdusg4 0 65443 526721 2022-08-24T22:41:30Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Æвзаг |хуыз = Алтайаг |ном = Хъыргъызаг æвзаг |хином = Кыргыз тили |бæстæтæ = [[Хъиргъиз]], [[Узбекистан]], [[Китай]], [[Таджикистан]] |официалон æвзаг = [[Хъиргъиз]] |дзурджыты нымæц = 4,5 млн. |рейтинг = |категори = [[Евразийы æвзæгтæ]] |классификаци = Алт...» wikitext text/x-wiki {{Æвзаг |хуыз = Алтайаг |ном = Хъыргъызаг æвзаг |хином = Кыргыз тили |бæстæтæ = [[Хъиргъиз]], [[Узбекистан]], [[Китай]], [[Таджикистан]] |официалон æвзаг = [[Хъиргъиз]] |дзурджыты нымæц = 4,5 млн. |рейтинг = |категори = [[Евразийы æвзæгтæ]] |классификаци = [[Алтайаг æвзæгтæ]] : [[Тюркаг æвзæгтæ]] :: [[Кыпчакаг æвзæгтæ|Кыпчакаг къорд]] ::: [[Хъыргъызаг-кыпчакаг æвзæгтæ|Хъыргъызаг-кыпчакаг дæлкъорд]] |фыссынад = [[кириллон алфавит]] |ISO1 = ky |ISO2 = kir |ISO3 = kir |картæ = [[File:Verbreitungsgebiet der kirgisischen Sprache.PNG|300px|center]] }} '''Хъыргъызаг æвзаг''' (''кыргыз тили'' {{IPA|[qɯɾʁɯz tili]}}) у [[хъыргъызаг адæм]]ы æвзаг. Уый у [[тюркаг æвзæгтæ]]й иу, [[Хъиргъиз]]ы официалон æвзаг. {{къæртт-æвзаг}} [[Категори:Тюркаг æвзæгтæ]] 7ktks9yn4wv6hg2knebzpe5ebtv5u8p 526722 526721 2022-08-24T22:47:24Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Æвзаг |хуыз = Алтайаг |ном = Узбекаг æвзаг |хином = Oʻzbek tili |бæстæтæ = [[Узбекистан]], [[Афгъанистан]], [[Таджикистан]], [[Хъиргъиз]], [[Хъазахстан]], [[Туркменистан]], [[Уæрæсе]], [[Китай]] ([[Синьцзян-Уйгуры автономон район]]) |официалон æвзаг = {{UZ}}<br>{{AFG}} |дзурджыты нымæц = 44 млн. |рейтинг = |категори = [[Евразийы æвзæгтæ]] |классификаци = [[Алтайаг æвзæгтæ]] : [[Тюркаг æвзæгтæ]] :: [[Карлукаг æвзæгтæ|Карлукаг къорд]] ::: [[Карлукаг-хорезмаг æвзæгтæ|Карлукаг-хорезмаг дæлкъорд]] |фыссынад = [[латинаг алфавит]], [[кириллон алфавит]], [[араббаг алфавит]] |ISO1 = uz |ISO2 = uzb |ISO3 = uzb |картæ = [[File:Uzbek language.png|300px|center]] }} '''Узбекаг æвзаг''' (''Оʻzbek tili'', ''Ўзбек тили'', [[араббаг алфавит|арабб. алф.]]: ئۇزبېك تیلى) у [[узбекаг адæм]]ы æвзаг. Уый у [[тюркаг æвзæгтæ]]й иу. {{къæртт-æвзаг}} [[Категори:Тюркаг æвзæгтæ]] 46h1p337ola1xkkccv75hozjp1xxxpi 14 65444 526740 2022-08-24T22:57:42Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категори:Башкортостаны сахартæ]]» wikitext text/x-wiki [[Категори:Башкортостаны сахартæ]] e1x6lczn6wjoartxmcxhe58bckhh1zp 14 65445 526747 2022-08-24T23:08:20Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категори:Уæрæсейы истори|*]]» wikitext text/x-wiki [[Категори:Уæрæсейы истори|*]] r1melws81b0ckjwaio61ufbddvkv7st 14 65446 526751 2022-08-24T23:11:54Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категори:Мæхъхъæл|Истори]] [[Категори:Кавказы истори]] [[Категори:Уæрæсейы истори регионмæ гæсгæ]]» wikitext text/x-wiki [[Категори:Мæхъхъæл|Истори]] [[Категори:Кавказы истори]] [[Категори:Уæрæсейы истори регионмæ гæсгæ]] 4i3f7s04w443a5m9hgxnvhhzgo1waj6 14 65447 526753 2022-08-24T23:14:41Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категори:Кæсæг-Балхъар|Истори]] [[Категори:Кавказы истори]] [[Категори:Уæрæсейы истори регионмæ гæсгæ]]» wikitext text/x-wiki [[Категори:Кæсæг-Балхъар|Истори]] [[Категори:Кавказы истори]] [[Категори:Уæрæсейы истори регионмæ гæсгæ]] hcnkeyraymp70ehn40stth6iumooj9g 14 65448 526757 2022-08-24T23:18:34Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категори:Бетъырбух|Истори]] [[Категори:Уæрæсейы истори регионмæ гæсгæ]]» wikitext text/x-wiki [[Категори:Бетъырбух|Истори]] [[Категори:Уæрæсейы истори регионмæ гæсгæ]] i7jcely9wrm1jv6lvsov68yg4grj1wl 10 65449 526761 2022-08-24T23:32:37Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{#switch:{{{1}}} | name = Цæгат-Ныгуылæн федералон зылд | type = custom |image = {{#switch:{{{2|}}} |physical = Relief Map of Northwestern Federal District.jpg |#default = Outline Map of Northwestern Federal District.svg }} }}<noinclude>{{ПозКартæ/Инфо|Уæрæсе}} </noinclude>» wikitext text/x-wiki {{#switch:{{{1}}} | name = Цæгат-Ныгуылæн федералон зылд | type = custom |image = {{#switch:{{{2|}}} |physical = Relief Map of Northwestern Federal District.jpg |#default = Outline Map of Northwestern Federal District.svg }} }}<noinclude>{{ПозКартæ/Инфо|Уæрæсе}} </noinclude> dzb6ed7frlz1457qafjkn4qgsyf7vwh 10 65450 526762 2022-08-24T23:33:09Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{#expr: 50 + 190.9859317 * (1.588221132 - ({{{2}}}*pi / 180)) * sin(0.924174135 * ({{{1}}} - 39) * pi / 180) * 1.244166667}}<noinclude> </noinclude>» wikitext text/x-wiki {{#expr: 50 + 190.9859317 * (1.588221132 - ({{{2}}}*pi / 180)) * sin(0.924174135 * ({{{1}}} - 39) * pi / 180) * 1.244166667}}<noinclude> </noinclude> c6gj7yebfl8qnm3rp4merherby63pjt 10 65451 526763 2022-08-24T23:33:30Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{#expr: 50 - 190.9859317 * (0.401397241 - (1.588221132 - ({{{2}}}*pi / 180)) * cos(0.924174135 * ({{{1}}} - 39) * pi / 180))}}<noinclude> </noinclude>» wikitext text/x-wiki {{#expr: 50 - 190.9859317 * (0.401397241 - (1.588221132 - ({{{2}}}*pi / 180)) * cos(0.924174135 * ({{{1}}} - 39) * pi / 180))}}<noinclude> </noinclude> 2dkikrs9zvdd885re2xnghnaditee1e 14 65452 526766 2022-08-24T23:36:01Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категори:Дагъистаны цæрæнрæттæ]] [[Категори:Табасараны район|Цæрæнрæттæ]]» wikitext text/x-wiki [[Категори:Дагъистаны цæрæнрæттæ]] [[Категори:Табасараны район|Цæрæнрæттæ]] d5qvxfj23nndgka0ll1c1gpg6st2zvw 0 65453 526769 2022-08-24T23:55:26Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Æвзаг |хуыз = уралаг |ном = Карелаг æвзаг |хином = karjalan kieli |мыртæ = |бæстæтæ = [[Уæрæсе]], [[Финлянди]] |официалон æвзаг = {{Флагификаци|Карели}}<br>{{Флагификаци|Финлянди}} |дзурджыты нымæц = 35 600 (''2010'') |...» wikitext text/x-wiki {{Æвзаг |хуыз = уралаг |ном = Карелаг æвзаг |хином = karjalan kieli |мыртæ = |бæстæтæ = [[Уæрæсе]], [[Финлянди]] |официалон æвзаг = {{Флагификаци|Карели}}<br>{{Флагификаци|Финлянди}} |дзурджыты нымæц = 35 600 (''2010'') |рейтинг = |категори = [[Евразийы æвзæгтæ]] |классификаци = [[Уралаг æвзæгтæ|Уралаг мыггаг]] :[[Финнаг-угораг æвзæгтæ|Финнаг-угораг къорд]] ::[[Финнаг-волгæйаг æвзæгтæ|Финнаг-волгæйаг къорд]] :::[[Прибалтикæйаг-финнаг æвзæгтæ|Прибалтикæйаг-финнаг дæлкъорд]] | фыссынад = [[латинаг алфавит]] | ГОСТ 7.75–97 = кас 285 | ISO1 = | ISO2 = krl | ISO3 = krl | картæ = [[File:Idioma carelio.png|300px|center]] }} '''Карелаг æвзаг''' (''karjalan kieli'') у [[карелаг адæм]]ы мадæлон æвзаг. Дзурынц ыл 40—50 мин адæймаджы<ref>{{Cite web|lang=ru|url=https://www.karjalansivistysseura.fi/%d0%ba%d0%b0%d1%80%d0%b5%d0%bb%d1%8c%d1%81%d0%ba%d0%b8%d0%b9-%d1%8f%d0%b7%d1%8b%d0%ba/|title=Карельский язык {{!}} Karjalan Sivistysseura|accessdate=2020-05-07|archive-date=2020-02-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20200221214726/http://www.karjalansivistysseura.fi/%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9-%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA/|deadlink=no}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.ethnologue.com/language/krl |title=Karelian {{!}} Ethnologue<!-- Заголовок добавлен ботом --> |access-date=2015-10-07 |archive-date=2015-10-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151009034918/http://www.ethnologue.com/language/krl |deadlink=no }}</ref>, сæ фылдæр — [[Уæрæсе]]йы æмæ [[Финлянди]]йы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-æвзаг}} [[Категори:Финнаг-угораг æвзæгтæ]] bgjrzri1hzgnkmd47zgmm001kaa71o8 0 65454 526770 2022-08-25T00:02:38Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Æвзаг |хуыз = уралаг |ном = Вепсаг æвзаг |хином = vepsän kel' |мыртæ = |бæстæтæ = [[Уæрæсе]] ([[Карели]], [[Ленинграды облæст]], [[Вологдæйы облæст]] |официалон æвзаг = {{Флагификаци|Карели}}<br>Вепсаг национ хъæ...» wikitext text/x-wiki {{Æвзаг |хуыз = уралаг |ном = Вепсаг æвзаг |хином = vepsän kel' |мыртæ = |бæстæтæ = [[Уæрæсе]] ([[Карели]], [[Ленинграды облæст]], [[Вологдæйы облæст]] |официалон æвзаг = {{Флагификаци|Карели}}<br>[[Вепсаг национ хъæууон цæрæнран]] |дзурджыты нымæц = 3613 (''2010'')<ref name="Перепись2010-языки">[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab6.xls Население Российской Федерации по владению языками] // Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года на сайте Федеральной службы государственной статистики.{{V|30|12|2011}}</ref> |рейтинг = |категори = [[Евразийы æвзæгтæ]] |классификаци = [[Уралаг æвзæгтæ|Уралаг мыггаг]] :[[Финнаг-угораг æвзæгтæ|Финнаг-угораг къорд]] ::[[Финнаг-волгæйаг æвзæгтæ|Финнаг-волгæйаг къорд]] :::[[Прибалтикæйаг-финнаг æвзæгтæ|Прибалтикæйаг-финнаг дæлкъорд]] | фыссынад = [[латинаг алфавит]] | ГОСТ 7.75–97 = веп 135 | ISO1 = | ISO2 = | ISO3 = vep | картæ = }} '''Вепсаг æвзаг''' (''vepsän kel'') у [[вепсаг адæм]]ы мадæлон æвзаг, [[финнаг-угораг æвзæгтæ]]й иу. Дзурынц ыл 3613 адæймаджы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-æвзаг}} [[Категори:Финнаг-угораг æвзæгтæ]] 06wt19l03xnomzdvdvqvupripw322xf 526771 526770 2022-08-25T00:03:12Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki {{Æвзаг |хуыз = уралаг |ном = Вепсаг æвзаг |хином = vepsän kel' |мыртæ = |бæстæтæ = [[Уæрæсе]] ([[Карели]], [[Ленинграды облæст]], [[Вологдæйы облæст]]) |официалон æвзаг = {{Флагификаци|Карели}}<br>[[Вепсаг национ хъæууон цæрæнран]] |дзурджыты нымæц = 3613 (''2010'')<ref name="Перепись2010-языки">[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab6.xls Население Российской Федерации по владению языками] // Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года на сайте Федеральной службы государственной статистики.{{V|30|12|2011}}</ref> |рейтинг = |категори = [[Евразийы æвзæгтæ]] |классификаци = [[Уралаг æвзæгтæ|Уралаг мыггаг]] :[[Финнаг-угораг æвзæгтæ|Финнаг-угораг къорд]] ::[[Финнаг-волгæйаг æвзæгтæ|Финнаг-волгæйаг къорд]] :::[[Прибалтикæйаг-финнаг æвзæгтæ|Прибалтикæйаг-финнаг дæлкъорд]] | фыссынад = [[латинаг алфавит]] | ГОСТ 7.75–97 = веп 135 | ISO1 = | ISO2 = | ISO3 = vep | картæ = }} '''Вепсаг æвзаг''' (''vepsän kel'') у [[вепсаг адæм]]ы мадæлон æвзаг, [[финнаг-угораг æвзæгтæ]]й иу. Дзурынц ыл 3613 адæймаджы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-æвзаг}} [[Категори:Финнаг-угораг æвзæгтæ]] s7akvfvvdifujmlsfacqzelz1vqcxi0 0 65455 526772 2022-08-25T00:03:59Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «* Адæмы тыххæй кæс [[Карелаг адæм]]. * Æвзаджы тыххæй кæс [[Карелаг æвзаг]]. {{disambig}}» wikitext text/x-wiki * Адæмы тыххæй кæс [[Карелаг адæм]]. * Æвзаджы тыххæй кæс [[Карелаг æвзаг]]. {{disambig}} 3ynmxipp1is7t6pyp5ogkagz8p5w172 0 65456 526773 2022-08-25T00:04:07Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «* Адæмы тыххæй кæс [[Вепсаг адæм]]. * Æвзаджы тыххæй кæс [[Вепсаг æвзаг]]. {{disambig}}» wikitext text/x-wiki * Адæмы тыххæй кæс [[Вепсаг адæм]]. * Æвзаджы тыххæй кæс [[Вепсаг æвзаг]]. {{disambig}} 34qlduuf73ts511heqx2pt9ufirjuh2 0 65458 526784 2022-08-25T00:32:44Z Taamu 795 Taamu переименовал страницу [[Моладзандон Кобайр]] в [[Кобайр]] wikitext text/x-wiki #ÆРВИТÆН [[Кобайр]] cf8xsz8nw6tfr6nl6k8ggh27pt8l6kf 14 65460 526790 2022-08-25T00:35:40Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категори:Моладзандæттæ|*]]» wikitext text/x-wiki [[Категори:Моладзандæттæ|*]] 0ebhpzn064kskej6htxix7xe8wb0mh6 14 65461 526793 2022-08-25T00:42:34Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{birthyr|178|6}}» wikitext text/x-wiki {{birthyr|178|6}} lmuc32qzqnrtquerooj6gwjnxnsolb5 14 65462 526794 2022-08-25T00:42:57Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{deathyr|184|6}}» wikitext text/x-wiki {{deathyr|184|6}} fl18hkytt5l2qaudtt4734el6yqmyrm 0 65463 526796 2022-08-25T00:45:38Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{НП-3 |Статус = Хъæу |Ирон ном = Цинандали |Оригиналон ном = {{lang-ka|წინანდალი}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Гуырдзыстон |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы...» wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Хъæу |Ирон ном = Цинандали |Оригиналон ном = {{lang-ka|წინანდალი}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Гуырдзыстон |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_dir = N|lat_deg = 41|lat_min = 53|lat_sec = 41 |lon_dir = E|lon_deg = 45|lon_min = 34|lon_sec = 32 |CoordAddon = type:city_region:GE |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Гуырдзыстоны административон дих{{!}}Регион |Регион = Къахет |Регион таблицæйы = Къахет |Районы тип = Гуырдзыстоны муниципалитеттæ{{!}}Муниципалитет |Район = Телауы муниципалитет |Район таблицæйы = Телауы муниципалитет |Æмбалады тип = |Æмбалад = |мидæг дихкæнынад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Фыццаг кой = |Раздæры нæмттæ = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Климат = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = 2675<ref name="აღწერა 2014">{{cite web|url=http://www.geostat.ge/index.php?action=page&p_id=2152&lang=geo|title=მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014|date=ნოემბერი 2014|publisher=საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური|accessdate=27 ივლისი 2016}}</ref> |Сфысты аз = 2014 |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +4 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Цинандали''' ({{lang-ka|წინანდალი}}) у хъæу [[Гуырдзыстон]]ы [[Телауы муниципалитет]]ы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Гуырдзыстон}} {{Телауы муниципалитет}} [[Категори:Телауы муниципалитеты цæрæнрæттæ]] k68di3wg1fyvijl102c2x0jwgmfyrtp 0 65464 526797 2022-08-25T00:46:36Z Taamu 795 Фарс æрвыст æрцыд [[Цинандали|Цинандалимæ]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT[[Цинандали]] 62kqwtd9l0dxw8ede5curd4h54xu4dn 14 65465 526801 2022-08-25T00:53:24Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категория:Архитектурæ|*Бæстæ]] [[Категори:Аивад бæстæмæ гæсгæ|*Архитектурæ]]» wikitext text/x-wiki [[Категория:Архитектурæ|*Бæстæ]] [[Категори:Аивад бæстæмæ гæсгæ|*Архитектурæ]] ih2x1zc6locdce7jo00a3p3f1x34h87 526802 526801 2022-08-25T00:53:42Z Taamu 795 wikitext text/x-wiki [[Категори:Архитектурæ|*Бæстæ]] [[Категори:Аивад бæстæмæ гæсгæ|*Архитектурæ]] 84xr9zt7lc760tiagxugr3nwum3fy7y 14 65466 526805 2022-08-25T00:55:15Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat|Architecture of France}} [[Категори:Архитектурæ бæстæмæ гæсгæ]] [[Категори:Франц|Архитектурæ]]» wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Architecture of France}} [[Категори:Архитектурæ бæстæмæ гæсгæ]] [[Категори:Франц|Архитектурæ]] 17rly2yiuctvt8fihhj9wq0m61h7uii 14 65467 526807 2022-08-25T00:56:05Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat|Architecture of Turkey}} [[Категори:Архитектурæ бæстæмæ гæсгæ]] [[Категори:Турк|Архитектурæ]]» wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Architecture of Turkey}} [[Категори:Архитектурæ бæстæмæ гæсгæ]] [[Категори:Турк|Архитектурæ]] miw4bjtm46p7e7tp2fh4n6r8773wofp 14 65468 526816 2022-08-25T10:07:46Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категори:Нишапур|Зындгонд адæм]] [[Категори:Хорасан-Резавийы зындгонд адæм]]» wikitext text/x-wiki [[Категори:Нишапур|Зындгонд адæм]] [[Категори:Хорасан-Резавийы зындгонд адæм]] igwkjyddn46i23dtplfhpxjtw0xtfb7 14 65469 526817 2022-08-25T10:08:17Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категори:Хорасан-Резави|Зындгонд адæм]] [[Категори:Ираны зындгонд адæм]]» wikitext text/x-wiki [[Категори:Хорасан-Резави|Зындгонд адæм]] [[Категори:Ираны зындгонд адæм]] 9pdp2jba1q6s5l14edi9vs8re48dwjp 14 65470 526818 2022-08-25T10:15:23Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категори:Цæгат Ирыстоны ахуыргæндтæ|Математиктæ]]» wikitext text/x-wiki [[Категори:Цæгат Ирыстоны ахуыргæндтæ|Математиктæ]] 64eqc6lvp6p2s7tbh2o8z6qjdady8mz 0 65471 526820 2022-08-25T10:17:59Z Taamu 795 Taamu переименовал страницу [[РЦИ — Аланийы наукæйы сгуыхт архайæг]] в [[РЦИ — Аланийы зонады сгуыхт архайæг]] wikitext text/x-wiki #ÆРВИТÆН [[РЦИ — Аланийы зонады сгуыхт архайæг]] bh2nfm0v9x3df9ae3w21nmzjtfxqgpe 0 65473 526832 2022-08-25T11:01:32Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{НП-3 |Статус = Хутæр |Ирон ном = Нижнетиховский |Оригиналон ном = {{lang-ru|Нижнетиховский}} |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |l...» wikitext text/x-wiki {{НП-3 |Статус = Хутæр |Ирон ном = Нижнетиховский |Оригиналон ном = {{lang-ru|Нижнетиховский}} |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = |CoordAddon = type:city_region:RU |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Ростовы облæст |Регион таблицæйы = Ростовы облæст |Районы тип = Муниципалон район (Уæрæсе){{!}}Муниципалон район |Район = Уæллаг Доны район |Район таблицæйы = Уæллаг Доны район |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Нижнетиховский (Верхнедонской район) | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Нижнетиховский (Верхнедонской район) | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Нижнетиховский''' ({{lang-ru|Нижнетиховский}}) у хутæр [[Ростовы облæст]]ы [[Уæллаг Доны район]]ы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Уæрæсе}} [[Категори:Ростовы облæсты цæрæнрæттæ]] 4fheuqsw7kkb5ifwn8muhxu6p0acwkz 10 65474 526833 2022-08-25T11:02:19Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[http://rostov.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/rostov/resources/1f0ab3804de41dc58578dd440b9ac47d/Том+1.+Численность+и+размещение+населения+Ростовской+области.pdf Итоги Всероссийской переписи населения 2010 года. Том 1. Численность и размещение населения Ростовской области]<noinclude> Кат...» wikitext text/x-wiki [http://rostov.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/rostov/resources/1f0ab3804de41dc58578dd440b9ac47d/Том+1.+Численность+и+размещение+населения+Ростовской+области.pdf Итоги Всероссийской переписи населения 2010 года. Том 1. Численность и размещение населения Ростовской области]<noinclude> [[Категори:Шаблонтæ:Цæрджытæ]] </noinclude> 4zrgqc58sue3zhlfh4yhr6eeatmgyu5 526834 526833 2022-08-25T11:02:27Z Taamu 795 Taamu переименовал страницу [[Хуызæг:Население/2010BJ]] в [[Хуызæг:Цæрджытæ/2010BJ]] wikitext text/x-wiki [http://rostov.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/rostov/resources/1f0ab3804de41dc58578dd440b9ac47d/Том+1.+Численность+и+размещение+населения+Ростовской+области.pdf Итоги Всероссийской переписи населения 2010 года. Том 1. Численность и размещение населения Ростовской области]<noinclude> [[Категори:Шаблонтæ:Цæрджытæ]] </noinclude> 4zrgqc58sue3zhlfh4yhr6eeatmgyu5 10 65475 526835 2022-08-25T11:02:27Z Taamu 795 Taamu переименовал страницу [[Хуызæг:Население/2010BJ]] в [[Хуызæг:Цæрджытæ/2010BJ]] wikitext text/x-wiki #ÆРВИТÆН [[Хуызæг:Цæрджытæ/2010BJ]] 4re2vhfmjzndzxkprpylwap0h0qsbfr 14 65476 526836 2022-08-25T11:03:16Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категори:Ростовы облæст|Цæрæнрæттæ]] [[Категори:Уæрæсейы Федерацийы цæрæнрæттæ субъекттæм гæсгæ]]» wikitext text/x-wiki [[Категори:Ростовы облæст|Цæрæнрæттæ]] [[Категори:Уæрæсейы Федерацийы цæрæнрæттæ субъекттæм гæсгæ]] a8727yirkiv1dgllxtkzciuxhce38lm