ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ pawiki https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AE%E0%A9%81%E0%A9%B1%E0%A8%96_%E0%A8%B8%E0%A8%AB%E0%A8%BC%E0%A8%BE MediaWiki 1.39.0-wmf.22 first-letter ਮੀਡੀਆ ਖ਼ਾਸ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਤਸਵੀਰ ਤਸਵੀਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਮੀਡੀਆਵਿਕੀ ਮੀਡੀਆਵਿਕੀ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਫਰਮਾ ਫਰਮਾ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਮਦਦ ਮਦਦ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਫਾਟਕ ਫਾਟਕ ਗੱਲ-ਬਾਤ TimedText TimedText talk ਮੌਡਿਊਲ ਮੌਡਿਊਲ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਗੈਜਟ ਗੈਜਟ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਗੈਜਟ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਗੈਜਟ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਗੱਲ-ਬਾਤ Topic 27 ਜੁਲਾਈ 0 4171 609386 525155 2022-07-27T16:07:40Z Nachhattardhammu 5032 /* ਦਿਹਾਂਤ */ wikitext text/x-wiki {{ਜੁਲਾਈ ਕਲੰਡਰ|float=right}} '''27 ਜੁਲਾਈ''' [[ਗ੍ਰੈਗਰੀ ਕਲੰਡਰ]] ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਸਾਲ ਦਾ 208ਵਾਂ ([[ਲੀਪ ਸਾਲ]] ਵਿੱਚ 209ਵਾਂ) ਦਿਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਸਾਲ ਦੇ 157 ਦਿਨ ਬਾਕੀ ਹਨ। ==ਵਾਕਿਆ== *[[1739]]&ndash; [[ਭਾਈ ਬੋਤਾ ਸਿੰਘ]] ਤੇ [[ਭਾਈ ਗਰਜਾ ਸਿੰਘ]] ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿਤਾ ਹੈ। *[[1965]]&ndash; [[ਅਮਰੀਕਾ]] ਵਿੱਚ ਸਿਗਰਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਤਮਾਕੂ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ '''ਇਹ ਸਿਹਤ ਵਾਸਤੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ।''' ‘ਤੇ ਵਾਰਨਿੰਗ ਲਿਖੀ ਜਾਏ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। *[[1974]]&ndash; [[ਅਮਰੀਕਨ ਕਾਂਗਰਸ]] ਨੇ [[ਵਾਟਰਗੇਟ ਜਾਸੂਸੀ ਕਾਂਡ]] ਵਿੱਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਹੋਣ ਕਰ ਕੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ [[ਰਿਚਰਡ ਨਿਕਸਨ]] ਤੇ [[ਮਹਾਂ-ਮੁਕੱਦਮਾ]] ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ। *[[2001]]&ndash; [[ਡਾਲਸ]] ([[ਅਮਰੀਕਾ]]) ਵਿੱਚ ਅਮੈਰੀਕਨ ਏਅਰਲਾਈਨ ਸੈਂਟਰ ਦਾ ਦਫ਼ਤਰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਵੇਲੇ ਰਿਬਨ ਕੱਟਣ ਦੀ ਰਸਮ ਅਦਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ 3 ਮੀਲ ਲੰਮੇ ਰਿਬਨ ਨੂੰ ਕੱਟਣ ਦੀ ਰਸਮ 2000 ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਏਨਾ ਲੰਮਾ ਰਿਬਨ ਅਤੇ ਏਨੇ ਲੋਕਾਂ ਵਲੋਂ ਕੱਟਣ ਦਾ ਰੀਕਾਰਡ ਵੀ ਕਾਇਮ ਹੋਇਆ। *[[2003]]&ndash; [[ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ.]] ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ‘ਲੌਚ ਨੈਸ’ ਨਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਦੈਂਤ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ। 14 ਸੌ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਦੈਂਤ ਹੈ। *[[2006]]&ndash; [[ਇਨਟੈੱਲ|ਇੰਟੈਲ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ]] ਨੇ [[ਕੰਪਿਊਟਰ]] ਦਾ ‘[[ਕੋਰ ਡੂਓ 2]]′ [[ਪਰੋਸੈਸਰ]] ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ। ==ਜਨਮ== *[[1835]]&ndash; ਇਤਾਲਵੀ ਕਵੀ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕ [[ਜੋਸ਼ੂਏ ਕਾਰਦੂਚੀ]] ਦਾ ਜਨਮ। *[[1884]]&ndash; ਪੰਜਾਬੀ ਗ਼ਦਰੀ ਆਗੂ [[ਭਗਵਾਨ ਸਿੰਘ ਗਿਆਨੀ]] ਦਾ ਜਨਮ। *[[1913]]&ndash; ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗ੍ਰਾਮ ਦੀਆਂ ਉਘੀਆਂ ਵੀਰਾਂਗਣਾਂ [[ਕਲਪਨਾ ਦੱਤ]] ਦਾ ਜਨਮ। *[[1927]]&ndash; ਹਿੰਦੀ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਗਦ-ਸਾਹਿਤ ਲੇਖਕ [[ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਬਲਦੇਵ ਵੈਦ]] ਦਾ ਜਨਮ। ==ਦਿਹਾਂਤ== [[File:A. P. J. Abdul Kalam in 2008.jpg|120px|thumb|[[ਏ.ਪੀ.ਜੇ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ|ਡਾ ਕਲਾਮ]]]] *[[1841]]&ndash; ਰੂਸੀ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਲੇਖਕ, ਕਵੀ ਅਤੇ ਚਿੱਤਰਕਾਰ [[ਮਿਖਾਇਲ ਲਰਮਨਤੋਵ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1844]] &ndash; ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨੀ [[ਜੋਹਨ ਡਾਲਟਨ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। *[[1873]]&ndash; ਰੂਸ ਦੇ ਰੁਮਾਂਟਿਕ ਸ਼ਾਇਰਾਂ [[ਫ਼ਿਓਦਰ ਤਿਊਤਚੇਵ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1987]] &ndash; ਭਾਰਤੀ ਪੰਛੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤਵਾਦੀ [[ਸਲੀਮ ਅਲੀ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1992]] &ndash; ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮਾੀ ਐਕਟਰ [[ਅਮਜਦ ਖ਼ਾਨ]] ਉਰਫ [[ਗੱਬਰ ਸਿੰਘ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। *[[1980]]&ndash; ਇਰਾਨ ਦਾ ਹੁਕਮਰਾਨ [[ਮੁਹੰਮਦ ਰਜ਼ਾ ਪਹਿਲਵੀ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1988]] &ndash; ਭਾਰਤੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ [[ਐਮ ਕਲਿਆਣਸੁੰਦਰਮ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[2002]] &ndash; ਭਾਰਤ ਦਾ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਦਸਵਾਂ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਤੀ [[ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕਾਂਤ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[2012]] &ndash; ਨੇਪਾਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਰਕਤ ਦਾਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜਕ ਕਰਮਚਾਰੀ [[ਤਾਰਾ ਦੇਵੀ ਤੁਲਾਧਰ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। *[[2015]]&ndash; ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨੀ [[ਏ.ਪੀ.ਜੇ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜੁਲਾਈ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਾਲ ਦੇ ਦਿਨ]] rkkzhul8j54nuqe4oncvq3llpascc99 609387 609386 2022-07-27T16:10:58Z Nachhattardhammu 5032 /* ਵਾਕਿਆ */ wikitext text/x-wiki {{ਜੁਲਾਈ ਕਲੰਡਰ|float=right}} '''27 ਜੁਲਾਈ''' [[ਗ੍ਰੈਗਰੀ ਕਲੰਡਰ]] ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਸਾਲ ਦਾ 208ਵਾਂ ([[ਲੀਪ ਸਾਲ]] ਵਿੱਚ 209ਵਾਂ) ਦਿਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਸਾਲ ਦੇ 157 ਦਿਨ ਬਾਕੀ ਹਨ। ==ਵਾਕਿਆ== *[[1739]]&ndash; [[ਭਾਈ ਬੋਤਾ ਸਿੰਘ]] ਤੇ [[ਭਾਈ ਗਰਜਾ ਸਿੰਘ]] ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿਤਾ ਹੈ। * [[1916]] &ndash; [[ਮੈਸੂਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। *[[1965]]&ndash; [[ਅਮਰੀਕਾ]] ਵਿੱਚ ਸਿਗਰਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਤਮਾਕੂ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ '''ਇਹ ਸਿਹਤ ਵਾਸਤੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ।''' ‘ਤੇ ਵਾਰਨਿੰਗ ਲਿਖੀ ਜਾਏ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। *[[1974]]&ndash; [[ਅਮਰੀਕਨ ਕਾਂਗਰਸ]] ਨੇ [[ਵਾਟਰਗੇਟ ਘੋਟਾਲਾ|ਵਾਟਰਗੇਟ ਜਾਸੂਸੀ ਕਾਂਡ]] ਵਿੱਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਹੋਣ ਕਰ ਕੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ [[ਰਿਚਰਡ ਨਿਕਸਨ]] ਤੇ [[ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਕੇਸ]] ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ। *[[2001]]&ndash; [[ਡਾਲਸ]] ([[ਅਮਰੀਕਾ]]) ਵਿੱਚ ਅਮੈਰੀਕਨ ਏਅਰਲਾਈਨ ਸੈਂਟਰ ਦਾ ਦਫ਼ਤਰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਵੇਲੇ ਰਿਬਨ ਕੱਟਣ ਦੀ ਰਸਮ ਅਦਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ 3 ਮੀਲ ਲੰਮੇ ਰਿਬਨ ਨੂੰ ਕੱਟਣ ਦੀ ਰਸਮ 2000 ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਏਨਾ ਲੰਮਾ ਰਿਬਨ ਅਤੇ ਏਨੇ ਲੋਕਾਂ ਵਲੋਂ ਕੱਟਣ ਦਾ ਰੀਕਾਰਡ ਵੀ ਕਾਇਮ ਹੋਇਆ। *[[2003]]&ndash; [[ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ.]] ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ‘ਲੌਚ ਨੈਸ’ ਨਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਦੈਂਤ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ। 14 ਸੌ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਦੈਂਤ ਹੈ। *[[2006]]&ndash; [[ਇਨਟੈੱਲ|ਇੰਟੈਲ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ]] ਨੇ [[ਕੰਪਿਊਟਰ]] ਦਾ ‘[[ਕੋਰ ਡੂਓ 2]]′ [[ਪਰੋਸੈਸਰ]] ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ। ==ਜਨਮ== *[[1835]]&ndash; ਇਤਾਲਵੀ ਕਵੀ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕ [[ਜੋਸ਼ੂਏ ਕਾਰਦੂਚੀ]] ਦਾ ਜਨਮ। *[[1884]]&ndash; ਪੰਜਾਬੀ ਗ਼ਦਰੀ ਆਗੂ [[ਭਗਵਾਨ ਸਿੰਘ ਗਿਆਨੀ]] ਦਾ ਜਨਮ। *[[1913]]&ndash; ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗ੍ਰਾਮ ਦੀਆਂ ਉਘੀਆਂ ਵੀਰਾਂਗਣਾਂ [[ਕਲਪਨਾ ਦੱਤ]] ਦਾ ਜਨਮ। *[[1927]]&ndash; ਹਿੰਦੀ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਗਦ-ਸਾਹਿਤ ਲੇਖਕ [[ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਬਲਦੇਵ ਵੈਦ]] ਦਾ ਜਨਮ। ==ਦਿਹਾਂਤ== [[File:A. P. J. Abdul Kalam in 2008.jpg|120px|thumb|[[ਏ.ਪੀ.ਜੇ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ|ਡਾ ਕਲਾਮ]]]] *[[1841]]&ndash; ਰੂਸੀ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਲੇਖਕ, ਕਵੀ ਅਤੇ ਚਿੱਤਰਕਾਰ [[ਮਿਖਾਇਲ ਲਰਮਨਤੋਵ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1844]] &ndash; ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨੀ [[ਜੋਹਨ ਡਾਲਟਨ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। *[[1873]]&ndash; ਰੂਸ ਦੇ ਰੁਮਾਂਟਿਕ ਸ਼ਾਇਰਾਂ [[ਫ਼ਿਓਦਰ ਤਿਊਤਚੇਵ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1987]] &ndash; ਭਾਰਤੀ ਪੰਛੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤਵਾਦੀ [[ਸਲੀਮ ਅਲੀ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1992]] &ndash; ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮਾੀ ਐਕਟਰ [[ਅਮਜਦ ਖ਼ਾਨ]] ਉਰਫ [[ਗੱਬਰ ਸਿੰਘ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। *[[1980]]&ndash; ਇਰਾਨ ਦਾ ਹੁਕਮਰਾਨ [[ਮੁਹੰਮਦ ਰਜ਼ਾ ਪਹਿਲਵੀ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1988]] &ndash; ਭਾਰਤੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ [[ਐਮ ਕਲਿਆਣਸੁੰਦਰਮ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[2002]] &ndash; ਭਾਰਤ ਦਾ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਦਸਵਾਂ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਤੀ [[ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕਾਂਤ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[2012]] &ndash; ਨੇਪਾਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਰਕਤ ਦਾਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜਕ ਕਰਮਚਾਰੀ [[ਤਾਰਾ ਦੇਵੀ ਤੁਲਾਧਰ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। *[[2015]]&ndash; ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨੀ [[ਏ.ਪੀ.ਜੇ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜੁਲਾਈ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਾਲ ਦੇ ਦਿਨ]] 1e1mqd3upll2811gnlttpnkgxb5m3x1 609388 609387 2022-07-27T16:16:39Z Nachhattardhammu 5032 /* ਜਨਮ */ wikitext text/x-wiki {{ਜੁਲਾਈ ਕਲੰਡਰ|float=right}} '''27 ਜੁਲਾਈ''' [[ਗ੍ਰੈਗਰੀ ਕਲੰਡਰ]] ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਸਾਲ ਦਾ 208ਵਾਂ ([[ਲੀਪ ਸਾਲ]] ਵਿੱਚ 209ਵਾਂ) ਦਿਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਸਾਲ ਦੇ 157 ਦਿਨ ਬਾਕੀ ਹਨ। ==ਵਾਕਿਆ== *[[1739]]&ndash; [[ਭਾਈ ਬੋਤਾ ਸਿੰਘ]] ਤੇ [[ਭਾਈ ਗਰਜਾ ਸਿੰਘ]] ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿਤਾ ਹੈ। * [[1916]] &ndash; [[ਮੈਸੂਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। *[[1965]]&ndash; [[ਅਮਰੀਕਾ]] ਵਿੱਚ ਸਿਗਰਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਤਮਾਕੂ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ '''ਇਹ ਸਿਹਤ ਵਾਸਤੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ।''' ‘ਤੇ ਵਾਰਨਿੰਗ ਲਿਖੀ ਜਾਏ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। *[[1974]]&ndash; [[ਅਮਰੀਕਨ ਕਾਂਗਰਸ]] ਨੇ [[ਵਾਟਰਗੇਟ ਘੋਟਾਲਾ|ਵਾਟਰਗੇਟ ਜਾਸੂਸੀ ਕਾਂਡ]] ਵਿੱਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਹੋਣ ਕਰ ਕੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ [[ਰਿਚਰਡ ਨਿਕਸਨ]] ਤੇ [[ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਕੇਸ]] ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ। *[[2001]]&ndash; [[ਡਾਲਸ]] ([[ਅਮਰੀਕਾ]]) ਵਿੱਚ ਅਮੈਰੀਕਨ ਏਅਰਲਾਈਨ ਸੈਂਟਰ ਦਾ ਦਫ਼ਤਰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਵੇਲੇ ਰਿਬਨ ਕੱਟਣ ਦੀ ਰਸਮ ਅਦਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ 3 ਮੀਲ ਲੰਮੇ ਰਿਬਨ ਨੂੰ ਕੱਟਣ ਦੀ ਰਸਮ 2000 ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਏਨਾ ਲੰਮਾ ਰਿਬਨ ਅਤੇ ਏਨੇ ਲੋਕਾਂ ਵਲੋਂ ਕੱਟਣ ਦਾ ਰੀਕਾਰਡ ਵੀ ਕਾਇਮ ਹੋਇਆ। *[[2003]]&ndash; [[ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ.]] ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ‘ਲੌਚ ਨੈਸ’ ਨਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਦੈਂਤ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ। 14 ਸੌ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਦੈਂਤ ਹੈ। *[[2006]]&ndash; [[ਇਨਟੈੱਲ|ਇੰਟੈਲ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ]] ਨੇ [[ਕੰਪਿਊਟਰ]] ਦਾ ‘[[ਕੋਰ ਡੂਓ 2]]′ [[ਪਰੋਸੈਸਰ]] ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ। ==ਜਨਮ== * [[1724]] &ndash; ਮੇਵਾੜ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਸ਼ਿਸ਼ੋਦਿਆ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕ [[ਰਾਣਾ ਅਰੀ ਸਿੰਘ ਦੂਜਾ]] ਦਾ ਜਨਮ। *[[1835]]&ndash; ਇਤਾਲਵੀ ਕਵੀ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕ [[ਜੋਸ਼ੂਏ ਕਾਰਦੂਚੀ]] ਦਾ ਜਨਮ। *[[1884]]&ndash; ਪੰਜਾਬੀ ਗ਼ਦਰੀ ਆਗੂ [[ਭਗਵਾਨ ਸਿੰਘ ਗਿਆਨੀ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1907]] &ndash; ਅਮਰੀਕੀ ਸਟੇਜ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰ [[ਰੌਸ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1911]] &ndash; ਭਾਰਤੀ ਸੋਸ਼ਲ ਵਰਕਰ ਅਤੇ ਸੰਸਦ ਦੀ ਮੈਂਬਰ [[ਸੰਗਮ ਲਕਸ਼ਮੀ ਬਾਈ]] ਦਾ ਜਨਮ। *[[1913]]&ndash; ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗ੍ਰਾਮ ਦੀਆਂ ਉਘੀਆਂ ਵੀਰਾਂਗਣਾਂ [[ਕਲਪਨਾ ਦੱਤ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1920]] &ndash; ਭਾਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਟੈਕਨਾਲੋਜਿਸਟ [[ਕਪਿਲ ਦੇਵ ਸ਼ਰਮਾ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1925]] &ndash; ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੇਰਲਾ ਰਾਜ ਤੋਂ ਇੱਕ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਅਨੁਵਾਦਕ [[ਨੀਲੀਨਾ ਅਬਰਾਹਮ]] ਦਾ ਜਨਮ। *[[1927]]&ndash; ਹਿੰਦੀ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਗਦ-ਸਾਹਿਤ ਲੇਖਕ [[ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਬਲਦੇਵ ਵੈਦ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1929]] &ndash; ਫ੍ਰੈਂਚ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰੀ, ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਸਿਧਾਂਤਕਾਰ [[ਯਾਂ ਬੌਦਲਿਆਰ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1946]] &ndash; ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕਵੀ [[ਪੀਟਰ ਰੀਡਿੰਗ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1953]] &ndash; ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਦਲਿਤ ਕਵੀ, ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਕਾਰਕੁੰਨ [[ਕੱਟੀ ਪਦਮਾ ਰਾਓ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1963]] &ndash; ਸੰਗੀਤਕਾਰ [[ਕੇ.ਐਸ. ਚਿੱਤਰਾ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1967]] &ndash; ਭਾਰਤੀ ਫ਼ਿਲਮ, ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ, ਅਤੇ ਥੀਏਟਰ ਅਦਾਕਾਰ [[ਆਸਿਫ਼ ਬਸਰਾ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1983]] &ndash; ਭਾਰਤੀ ਡਿਸਕਸ ਥਰੋਅਰ [[ਸੀਮਾ ਅੰਟਿਲ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1983]] &ndash; ਅਸਲੀ ਸ਼ੋਅ ਸੈਕਰਡ ਗੇਮਸ ਵਿੱਚ ਕੁੱਕੂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ [[ਕੁਬਰਾ ਸੈਤ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1987]] &ndash; ਆਸਟਰੇਲੀਆਈ ਬੌਬਸਲੇਡਰ ਅਤੇ ਰਗਬੀ ਖਿਡਾਰੀ [[ਸਾਈਮਨ ਡਨ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1988]] &ndash; ਪੰਜਾਬੀ ਗੀਤਕਾਰ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਕਬੱਡੀ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀ [[ਵਿੱਕੀ ਧਾਲੀਵਾਲ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1994]] &ndash; ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ ਭਾਰਤ ਪੇਸ਼ਾ ਅਦਾਕਾਰਾ [[ਪਾਪਰੀ ਘੋਸ਼]] ਦਾ ਜਨਮ। ==ਦਿਹਾਂਤ== [[File:A. P. J. Abdul Kalam in 2008.jpg|120px|thumb|[[ਏ.ਪੀ.ਜੇ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ|ਡਾ ਕਲਾਮ]]]] *[[1841]]&ndash; ਰੂਸੀ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਲੇਖਕ, ਕਵੀ ਅਤੇ ਚਿੱਤਰਕਾਰ [[ਮਿਖਾਇਲ ਲਰਮਨਤੋਵ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1844]] &ndash; ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨੀ [[ਜੋਹਨ ਡਾਲਟਨ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। *[[1873]]&ndash; ਰੂਸ ਦੇ ਰੁਮਾਂਟਿਕ ਸ਼ਾਇਰਾਂ [[ਫ਼ਿਓਦਰ ਤਿਊਤਚੇਵ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1987]] &ndash; ਭਾਰਤੀ ਪੰਛੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤਵਾਦੀ [[ਸਲੀਮ ਅਲੀ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1992]] &ndash; ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮਾੀ ਐਕਟਰ [[ਅਮਜਦ ਖ਼ਾਨ]] ਉਰਫ [[ਗੱਬਰ ਸਿੰਘ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। *[[1980]]&ndash; ਇਰਾਨ ਦਾ ਹੁਕਮਰਾਨ [[ਮੁਹੰਮਦ ਰਜ਼ਾ ਪਹਿਲਵੀ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1988]] &ndash; ਭਾਰਤੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ [[ਐਮ ਕਲਿਆਣਸੁੰਦਰਮ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[2002]] &ndash; ਭਾਰਤ ਦਾ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਦਸਵਾਂ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਤੀ [[ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕਾਂਤ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[2012]] &ndash; ਨੇਪਾਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਰਕਤ ਦਾਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜਕ ਕਰਮਚਾਰੀ [[ਤਾਰਾ ਦੇਵੀ ਤੁਲਾਧਰ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। *[[2015]]&ndash; ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨੀ [[ਏ.ਪੀ.ਜੇ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜੁਲਾਈ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਾਲ ਦੇ ਦਿਨ]] tkd6afygpw4rwjsn61dam5ony01dzu1 28 ਜੁਲਾਈ 0 4172 609459 525162 2022-07-28T10:50:33Z Nachhattardhammu 5032 /* ਦਿਹਾਂਤ */ wikitext text/x-wiki {{ਜੁਲਾਈ ਕਲੰਡਰ|float=right}} '''28 ਜੁਲਾਈ''' [[ਗ੍ਰੈਗਰੀ ਕਲੰਡਰ]] ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਸਾਲ ਦਾ 209ਵਾਂ ([[ਲੀਪ ਸਾਲ]] ਵਿੱਚ 210ਵਾਂ) ਦਿਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਸਾਲ ਦੇ 156 ਦਿਨ ਬਾਕੀ ਹਨ। == ਵਾਕਿਆ == [[File:Bhagat Singh's execution Lahore Tribune Front page.jpg|120px|border|thumb|[[ਦ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ]]]] *[[1794]]&ndash; [[ਫ਼ਰਾਂਸ]] ਵਿੱਚ ਕਈ ਇਨਕਲਾਬ ਲਿਆਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ [[ਰਾਬਸਪੀਅਰ]] ਦਾ ਸਿਰ ਕਲਮ ਕਰ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿਤੀ ਗਈ। *[[1925]]&ndash; ਗੁਰਦਵਾਰਾ ਐਕਟ ਗਵਰਨਰ ਵਲੋਂ ਦਸਤਖ਼ਤ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਇਹ ਬਿੱਲ ਐਕਟ ਬਣ ਗਿਆ। *[[1945]]&ndash; ਬੀ-25 ਮਿੱਸ਼ਲ ਬੰਬਾਰ ਜਹਾਜ਼ [[ਨਿਊਯਾਰਕ]] ਦੀ [[ਐਂਪਾਇਰ ਸਟੇਟ ਬਿਲਡਿੰਗ]] ਵਿੱਚ ਵੱਜਣ ਕਰ ਕੇ 14 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਇਹ ਜਹਾਜ਼ ਧੁੰਧ ਕਾਰਨ 79ਵੀਂ ਅਤੇ 80ਵੀਂ ਮੰਜ਼ਿਲ ਵਿੱਚ ਜਾ ਵੱਜਾ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਅੱਗ ਵੀ ਲਗ ਗਈ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 45 ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬੁਝਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। 102 ਮੀਜ਼ਲਾਂ ਦੀ ਇਹ ਇਮਾਰਤ 381 ਮੀਟਰ ਉਚੀ ਹੈ ਤੇ 1931 ਵਿੱਚ ਬਣੀ ਸੀ। ਸੰਨ 1972 ਤਕ ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉਚੀ ਇਮਾਰਤ ਸੀ। *[[1951]]&ndash; [[ਵਾਲਟ ਡਿਜ਼ਨੀ]] ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ‘[[ਐਲਿਸਜ਼ ਅਡਵੈਂਚਰਜ ਇਨ ਵੰਡਰਲੈਂਡ|ਐਲਿਸ ਇਨ ਵੰਡਲੈਂਡ]]’ ਰੀਲੀਜ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ। *[[1979]]&ndash; ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੰਜਵੇਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ [[ਚੌਧਰੀ ਚਰਨ ਸਿੰਘ]] ਨੇ ਆਪਣਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ। *[[1998]]&ndash; ਇੰਟਰਨੈੱਟ ’ਤੇ [[ਦ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ]] ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਲਾਂਚ ਹੋਈਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਲਾਂਚ ਹੋਈ। *[[2012]]&ndash; [[ਹਰਿਆਣਾ]] ਵਿੱਚ [[ਹੋਦ ਚਿੱਲੜ ਕਾਂਡ]] ਵਾਪਰਿਆ। *[[2012]]&ndash; [[ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ]] ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਵਰਕਸ਼ਾਪ [[ਲੁਧਿਆਣਾ]] ਵਿਖੇ ਲਾਈ ਗਈ। == ਜਨਮ == *[[1804]]&ndash; ਜਰਮਨ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਅਤੇ ਨਰਵਿਗਿਆਨੀ [[ਲੁਡਵਿਗ ਫ਼ਿਊਰਬਾਖ]] ਦਾ ਜਨਮ। *[[1954]]&ndash; ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ [[ਹੂਗੋ ਚਾਵੇਜ਼]] ਦਾ ਜਨਮ। *[[1902]]&ndash; ਆਸਤ੍ਰਿਆਈ-ਬਰਤਾਨਵੀ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ [[ਕਾਰਲ ਪੌਪਰ]] ਦਾ ਜਨਮ। *[[1881]]&ndash; ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜੰਮਿਆ, ਲੰਦਨ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਨੇਤਾ [[ਮਨੀਲਾਲ ਡਾਕਟਰ]] ਦਾ ਜਨਮ। ==ਦਿਹਾਂਤ== *[[1741]]&ndash; ਇਤਾਲਵੀ ਬਰੋਕ ਕੰਪੋਜ਼ਰ, ਅਧਿਆਪਕ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਆਗੂ [[ਆਂਤੋਨੀਓ ਵਿਵਾਲਦੀ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। *[[1750]]&ndash; ਬਾਰੋਕ ਕਾਲ ਦਾ ਜਰਮਨ ਸੰਗੀਤਕਾਰ, ਅਰਗਨਿਸਟ ਅਤੇ ਵਾਇਲਿਨ ਵਾਦਕ [[ਯੋਹਾਨ ਸੇਬਾਸਤੀਅਨ ਬਾਖ਼]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1794]] &ndash; ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ [[ਮੈਕਸਮਿਲੀਅਨ ਰੋਬਸਪਾਏਰੀ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1922]] &ndash; ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਸੋਸ਼ਲਿਸਟ ਲਹਿਰ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਦਾ ਇੱਕ ਨੇਤਾ, ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ [[ਜੂਲ ਗੇਡ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1970]] &ndash; ਗਦਰੀ [[ਬਾਬਾ ਬੂਝਾ ਸਿੰਘ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1990]] &ndash; ਲਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਸ਼ਾਇਰ [[ਯੂਸਫ਼ ਮੌਜ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1998]] &ndash; ਪੋਲਿਸ਼ ਕਵੀ, ਨਿਬੰਧਕਾਰ, ਡਰਾਮਾ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕ ਫ਼ਿਲਾਸਫ਼ਰ [[ਜਿਬਗਨਿਉ ਹਰਬਰਟ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[2004]] &ndash; ਅੰਗਰੇਜ਼ ਮੋਲੀਕਿਊਲਰ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨੀ, ਬਾਇਓ ਭੌਤਿਕ-ਵਿਗਿਆਨੀ, ਅਤੇ ਨਿਊਰੋ ਵਿਗਿਆਨੀ [[ਫਰਾਂਸਿਸ ਕ੍ਰਿਕ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[2005]] &ndash; ਅਧਿਆਪਕ, ਲੇਖਕ [[ਆਤਮ ਹਮਰਾਹੀ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[2009]] &ndash; ਭਾਰਤੀ ਅਦਾਕਾਰਾ [[ਲੀਲਾ ਨਾਇਡੂ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[2007]] &ndash; ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਸੰਪਾਦਕ [[ਦਲਬੀਰ ਸਿੰਘ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜੁਲਾਈ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਾਲ ਦੇ ਦਿਨ]] tfw7hvvht9s0zq329l9yrq1dbmrswyz 609460 609459 2022-07-28T10:54:38Z Nachhattardhammu 5032 /* ਜਨਮ */ wikitext text/x-wiki {{ਜੁਲਾਈ ਕਲੰਡਰ|float=right}} '''28 ਜੁਲਾਈ''' [[ਗ੍ਰੈਗਰੀ ਕਲੰਡਰ]] ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਸਾਲ ਦਾ 209ਵਾਂ ([[ਲੀਪ ਸਾਲ]] ਵਿੱਚ 210ਵਾਂ) ਦਿਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਸਾਲ ਦੇ 156 ਦਿਨ ਬਾਕੀ ਹਨ। == ਵਾਕਿਆ == [[File:Bhagat Singh's execution Lahore Tribune Front page.jpg|120px|border|thumb|[[ਦ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ]]]] *[[1794]]&ndash; [[ਫ਼ਰਾਂਸ]] ਵਿੱਚ ਕਈ ਇਨਕਲਾਬ ਲਿਆਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ [[ਰਾਬਸਪੀਅਰ]] ਦਾ ਸਿਰ ਕਲਮ ਕਰ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿਤੀ ਗਈ। *[[1925]]&ndash; ਗੁਰਦਵਾਰਾ ਐਕਟ ਗਵਰਨਰ ਵਲੋਂ ਦਸਤਖ਼ਤ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਇਹ ਬਿੱਲ ਐਕਟ ਬਣ ਗਿਆ। *[[1945]]&ndash; ਬੀ-25 ਮਿੱਸ਼ਲ ਬੰਬਾਰ ਜਹਾਜ਼ [[ਨਿਊਯਾਰਕ]] ਦੀ [[ਐਂਪਾਇਰ ਸਟੇਟ ਬਿਲਡਿੰਗ]] ਵਿੱਚ ਵੱਜਣ ਕਰ ਕੇ 14 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਇਹ ਜਹਾਜ਼ ਧੁੰਧ ਕਾਰਨ 79ਵੀਂ ਅਤੇ 80ਵੀਂ ਮੰਜ਼ਿਲ ਵਿੱਚ ਜਾ ਵੱਜਾ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਅੱਗ ਵੀ ਲਗ ਗਈ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 45 ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬੁਝਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। 102 ਮੀਜ਼ਲਾਂ ਦੀ ਇਹ ਇਮਾਰਤ 381 ਮੀਟਰ ਉਚੀ ਹੈ ਤੇ 1931 ਵਿੱਚ ਬਣੀ ਸੀ। ਸੰਨ 1972 ਤਕ ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉਚੀ ਇਮਾਰਤ ਸੀ। *[[1951]]&ndash; [[ਵਾਲਟ ਡਿਜ਼ਨੀ]] ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ‘[[ਐਲਿਸਜ਼ ਅਡਵੈਂਚਰਜ ਇਨ ਵੰਡਰਲੈਂਡ|ਐਲਿਸ ਇਨ ਵੰਡਲੈਂਡ]]’ ਰੀਲੀਜ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ। *[[1979]]&ndash; ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੰਜਵੇਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ [[ਚੌਧਰੀ ਚਰਨ ਸਿੰਘ]] ਨੇ ਆਪਣਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ। *[[1998]]&ndash; ਇੰਟਰਨੈੱਟ ’ਤੇ [[ਦ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ]] ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਲਾਂਚ ਹੋਈਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਲਾਂਚ ਹੋਈ। *[[2012]]&ndash; [[ਹਰਿਆਣਾ]] ਵਿੱਚ [[ਹੋਦ ਚਿੱਲੜ ਕਾਂਡ]] ਵਾਪਰਿਆ। *[[2012]]&ndash; [[ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ]] ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਵਰਕਸ਼ਾਪ [[ਲੁਧਿਆਣਾ]] ਵਿਖੇ ਲਾਈ ਗਈ। == ਜਨਮ == * [[1165]] &ndash; ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਮੁਮਤਾਜ਼ ਸੂਫ਼ੀ, ਆਰਿਫ਼, ਖੋਜੀ, [[ਇਬਨ ਅਲ-ਅਰਬ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1635]] &ndash; ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕੁਦਰਤੀ ਫ਼ਿਲਾਸਫ਼ਰ, ਆਰਕੀਟੈਕਟ [[ਰਾਬਰਟ ਹੁੱਕ]] ਦਾ ਜਨਮ। *[[1804]]&ndash; ਜਰਮਨ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਅਤੇ ਨਰਵਿਗਿਆਨੀ [[ਲੁਡਵਿਗ ਫ਼ਿਊਰਬਾਖ]] ਦਾ ਜਨਮ। *[[1881]]&ndash; ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜੰਮਿਆ, ਲੰਦਨ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਨੇਤਾ [[ਮਨੀਲਾਲ ਡਾਕਟਰ]] ਦਾ ਜਨਮ। *[[1902]]&ndash; ਆਸਤ੍ਰਿਆਈ-ਬਰਤਾਨਵੀ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ [[ਕਾਰਲ ਪੌਪਰ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1926]] &ndash; ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਆਲੋਚਨਾ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹਸ‍ਤਾਖਰ, ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਅਤੇ ਸਿਧਾਂਤਕਾਰ [[ਨਾਮਵਰ ਸਿੰਘ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1930]] &ndash; ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਨਜ਼ਰੁੱਲ ਸੰਗੀਤ ਗਾਇਕ [[ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਾ ਬੇਗਮ (ਗਾਇਕ)|ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਾ ਬੇਗਮ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1932]] &ndash; ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ ਅਤੇ ਗੀਤਕਾਰ [[ਹੀਰੇਨ ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1940]] &ndash; ਲੇਖਕ [[ਅਨਿਲ ਜੋਸ਼ੀ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1946]] &ndash; ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਉਰਦੂ ਲੇਖਕ, ਕਵੀ, ਅਤੇ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਕਾਰਕੁਨ [[ਫ਼ਹਿਮੀਦਾ ਰਿਆਜ਼]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1949]] &ndash; ਅਮਰੀਕੀ ਹਾਇਕੂ ਕਵੀ [[ਲੀ ਗੁਰਗਾ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1949]] &ndash; ਕਲਾਕਾਰ [[ਕਿਸ਼ੋਰ ਨਮਿਤ ਕਪੂਰ]] ਦਾ ਜਨਮ। *[[1954]]&ndash; ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ [[ਹੂਗੋ ਚਾਵੇਜ਼]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1970]] &ndash; ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੀ ਜਰਮਨ ਫਾਰਮਾਸੋਲੋਜਿਸਟ ਅਤੇ ਹੈਡਲਬਰਗ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਫਾਰਮਾਕੋਲੋਜੀ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ [[ਰੋਹਿਨੀ ਕੂਨਰ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1972]] &ndash; ਫ਼ਿਲਮੀ ਐਕਟਰੈਸ [[ਆਇਸ਼ਾ ਜੁਲਕਾ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1986]] &ndash; ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰਾ ਅਤੇ ਮਾਡਲ [[ਹੁਮਾ ਕੁਰੈਸ਼ੀ]] ਦਾ ਜਨਮ। * [[1993]] &ndash; ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਫੁੱਟਬਾਲ ਖਿਡਾਰੀ [[ਹੈਰੀ ਕੇਨ]] ਦਾ ਜਨਮ। ==ਦਿਹਾਂਤ== *[[1741]]&ndash; ਇਤਾਲਵੀ ਬਰੋਕ ਕੰਪੋਜ਼ਰ, ਅਧਿਆਪਕ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਆਗੂ [[ਆਂਤੋਨੀਓ ਵਿਵਾਲਦੀ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। *[[1750]]&ndash; ਬਾਰੋਕ ਕਾਲ ਦਾ ਜਰਮਨ ਸੰਗੀਤਕਾਰ, ਅਰਗਨਿਸਟ ਅਤੇ ਵਾਇਲਿਨ ਵਾਦਕ [[ਯੋਹਾਨ ਸੇਬਾਸਤੀਅਨ ਬਾਖ਼]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1794]] &ndash; ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ [[ਮੈਕਸਮਿਲੀਅਨ ਰੋਬਸਪਾਏਰੀ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1922]] &ndash; ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਸੋਸ਼ਲਿਸਟ ਲਹਿਰ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਦਾ ਇੱਕ ਨੇਤਾ, ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ [[ਜੂਲ ਗੇਡ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1970]] &ndash; ਗਦਰੀ [[ਬਾਬਾ ਬੂਝਾ ਸਿੰਘ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1990]] &ndash; ਲਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਸ਼ਾਇਰ [[ਯੂਸਫ਼ ਮੌਜ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[1998]] &ndash; ਪੋਲਿਸ਼ ਕਵੀ, ਨਿਬੰਧਕਾਰ, ਡਰਾਮਾ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕ ਫ਼ਿਲਾਸਫ਼ਰ [[ਜਿਬਗਨਿਉ ਹਰਬਰਟ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[2004]] &ndash; ਅੰਗਰੇਜ਼ ਮੋਲੀਕਿਊਲਰ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨੀ, ਬਾਇਓ ਭੌਤਿਕ-ਵਿਗਿਆਨੀ, ਅਤੇ ਨਿਊਰੋ ਵਿਗਿਆਨੀ [[ਫਰਾਂਸਿਸ ਕ੍ਰਿਕ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[2005]] &ndash; ਅਧਿਆਪਕ, ਲੇਖਕ [[ਆਤਮ ਹਮਰਾਹੀ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[2009]] &ndash; ਭਾਰਤੀ ਅਦਾਕਾਰਾ [[ਲੀਲਾ ਨਾਇਡੂ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। * [[2007]] &ndash; ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਸੰਪਾਦਕ [[ਦਲਬੀਰ ਸਿੰਘ]] ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ। [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜੁਲਾਈ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਾਲ ਦੇ ਦਿਨ]] 3tzuhfukoi6cs57qvojjxyr3uaps83b ਗੱਲ-ਬਾਤ:ਪੰਜਾਬੀ 1 5139 609399 608948 2022-07-28T01:40:29Z Xqbot 927 Bot: Fixing double redirect to [[ਗੱਲ-ਬਾਤ:ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ]] wikitext text/x-wiki #ਰੀਡਿਰੈਕਟ [[ਗੱਲ-ਬਾਤ:ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ]] kew392gun3vwyi8j968cqasj4v4j8v4 ਗੱਲ-ਬਾਤ:ਪੰਜਾਬੀ/پنجابی 1 5206 609400 608949 2022-07-28T01:40:34Z Xqbot 927 Bot: Fixing double redirect to [[ਗੱਲ-ਬਾਤ:ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ]] wikitext text/x-wiki #ਰੀਡਿਰੈਕਟ [[ਗੱਲ-ਬਾਤ:ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ]] kew392gun3vwyi8j968cqasj4v4j8v4 ਬਾਗਬਾਨੀ ਕੋਡ 0 13343 609374 579756 2022-07-27T14:56:43Z Nitesh Gill 8973 wikitext text/x-wiki {{ਬੇ-ਹਵਾਲਾ|}} '''ਬਾਗਬਾਨੀ ਕੋਡ''' ਕਾਸ਼ਤਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਥੋਕ ਦੇ ਵਪਾਰੀਆਂ (ਵਪਾਰੀਆਂ) ਵਿਚਕਾਰ ਬਾਗਬਾਨੀ ਉਪਜ ਦੇ ਵਪਾਰ ’ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬਾਗਬਾਨੀ ਉਪਜ ਨੂੰ ਅਨਪ੍ਰਾਸੈੱਸਡ ਫਲ, ਸਬਜੀਆਂ (ਖੁੰਭਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖਾਣਯੌਗ ਫਫੂੰਦ ਸਮੇਤ), ਗਿਰੀਦਾਰ ਫਲ, ਬੂਟੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖਾਣਯੋਗ ਪੌਦਿਆਂ ਵਾਸਤੇ ਪਰਿਭਾਸ਼ਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਬਾਗਬਾਨੀ ਉਪਜ ਵਿੱਚ ਨਰਸਰੀ ਉਪਜਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ। == ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ == [http://www.accc.gov.au/content/item.phtml?itemId=785208&nodeId=4458d16d86041034614417cc9781c5e3&fn=Horticulture+Code+overview+-+Punjabi.pdf ਅਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਬਾਗਬਾਨੀ ਕੋਡ ]{{ਮੁਰਦਾ ਕੜੀ|date=ਅਕਤੂਬਰ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{ਅਧਾਰ}} 0h777nl3bsr12gr9jahgnce3t2l5mlb ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕ 14 13786 609462 79458 2022-07-28T10:59:48Z Speakerweekly 42709 wikitext text/x-wiki [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਲਾਕਾਰ]] ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ ਵਿਰਦੀ q0mn0d5unwvzeh2fm2u528f7966jb4h ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ 14 13939 609445 560335 2022-07-28T10:00:28Z Speakerweekly 42709 ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਕਾਮਿਲ ਨਿਰ ਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤੂਫਾਨ wikitext text/x-wiki [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਲਾਕਾਰ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ]] ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਘਣਗਸ ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਕਾਮਿਲ ਨਿਰ ਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤੂਫਾਨ q1uvbpqy6qu0fjlrh4x9pgzmmtklwr9 609446 609445 2022-07-28T10:02:26Z Speakerweekly 42709 ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਕਾਮਿਲ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤੂਫਾਨ wikitext text/x-wiki [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਲਾਕਾਰ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ]] ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਘਣਗਸ ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਕਾਮਿਲ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤੂਫਾਨ 32xz0oyni7f9c373lt6sjp7wkji8vte 609461 609446 2022-07-28T10:55:56Z Speakerweekly 42709 wikitext text/x-wiki [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਲਾਕਾਰ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ]] ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਘਣਗਸ ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਕਾਮਿਲ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤੂਫਾਨ ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ ਵਿਰਦੀ limmio3722v8izpi7vkq1n1xbve0ctg ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਗ਼ਜ਼ਲਗੋ 14 14705 609447 559874 2022-07-28T10:05:17Z Speakerweekly 42709 wikitext text/x-wiki ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਕਾਮਿਲ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤੂਫਾਨ ਗੁਰਭਜਨ ਗਿੱਲ ਜਗਤਾਰ ਸੁਲੱਖਣ ਸਰਹੱਦੀ [[Category:ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ]] *[[ਪਾਲੀ ਖ਼ਾਦਿਮ]] b3sw5lqkak2qeyp929zxeqs0p7ct9fm 609448 609447 2022-07-28T10:11:55Z Speakerweekly 42709 wikitext text/x-wiki ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਕਾਮਿਲ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ "ਤੂਫਾਨ" Avtar Singh Toofan ਗੁਰਭਜਨ ਗਿੱਲ ਜਗਤਾਰ ਸੁਲੱਖਣ ਸਰਹੱਦੀ [[Category:ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ]] *[[ਪਾਲੀ ਖ਼ਾਦਿਮ]] fe28avmbi2brljim7a10wqj0zyb3tc6 ਰੁਦਾਲੀ (1993 ਫਿਲਮ) 0 22959 609321 244491 2022-07-27T12:05:35Z Charan Gill 4603 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name =ਰੁਦਾਲੀ | image = Rudaali.jpg | image_size = | caption = ''ਰੁਦਾਲੀ'' ਦਾ ਡੀ ਵੀ ਡੀ ਕਵਰ | director = [[ਕਲਪਨਾ ਲਾਜਮੀ]] | producer = ਰਵੀ ਗੁਪਤਾ<br />ਰਵੀ ਮਲਿਕ | writer = [[ਮਹਾਸਵੇਤੀ ਦੇਵੀ]] (ਕਹਾਣੀ)<br />[[ਗੁਲਜ਼ਾਰ]] | narrator = | starring = [[ਡਿੰਪਲ ਕਪਾਡੀਆ]]<br />[[ਰਾਖੀ]]<br />[[ਅਮਜਦ ਖਾਨ]] | music = [[ਭੂਪੇਨ ਹਜ਼ਾਰਿਕਾ]] | cinematography = | genre = ਡਰਾਮਾ | label = | released = [[1993]] | runtime = 128 ਮਿੰਟ | country = [[ਭਾਰਤ]] | language = [[ਹਿੰਦੀ]] | budget = | preceded_by = | followed_by = }} ''''' ਰੁਦਾਲੀ''''' ਬੰਗਾਲੀ ਸਾਹਿਤਕਾਰਾ [[ਮਹਾਸਵੇਤੀ ਦੇਵੀ]] ਦੀ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਨਿੱਕੀ ਕਹਾਣੀ ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ ਗਈ ਅਤੇ [[ਕਲਪਨਾ ਲਾਜਮੀ]] ਦੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ 1993 ਦੀ ਇੱਕ ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮ ਹੈ। ਫਿਲਮ ਦਾ ਸੰਗੀਤ ਭੁਪੇਨ ਹਜ਼ਾਰਿਕਾ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਡਿੰਪਲ ਕਪਾੜੀਆ, ਰਾਖੀ, ਰਾਜ ਬੱਬਰ ਅਤੇ ਅਮਜਦ ਖਾਨ ਨੇ ਨਿਭਾਈਆਂ ਹਨ। == ਮੁੱਖ ਕਲਾਕਾਰ == * [[ਰਾਖੀ]] * [[ਡਿੰਪਲ ਕਪਾੜੀਆ]] - ਸ਼ਨਿਚਰੀ * [[ਰਾਜ ਬੱਬਰ]] * [[ਰਘੁਵੀਰ ਯਾਦਵ]] * [[ਸੁਸਮਿਤਾ ਮੁਖਰਜੀ]] * [[ਮਨੋਹਰ ਸਿੰਹ]] - ਪੰਡਿਤ ਮੋਹਨ ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ * ਰਾਜੇਸ਼ ਸਿੰਹ * [[ਮੀਤਾ ਵਸ਼ਿਸ਼ਟ]] * [[ਅਮਜ਼ਦ ਖ਼ਾਨ]] * ਊਸ਼ਾ ਬੈਨਰਜੀ * [[ਰਵੀ ਝੰਕਾਲ]] * ਸੁਨੀਲ ਸਿਨ੍ਹਾ ==ਪਲਾਟ== ਠਾਕੁਰ ਰਾਮਾਵਤਾਰ ਸਿੰਘ, ਬਰਨਾ (ਰਾਜਸਥਾਨ ਦਾ ਇੱਕ ਪਿੰਡ) ਦਾ ਜ਼ਿਮੀਦਾਰ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਦੇ ਬਿਸਤਰੇ 'ਤੇ, ਵਿਰਲਾਪ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਉਸ ਲਈ ਹੰਝੂ ਨਹੀਂ ਵਹਾਏਗਾ। ਉਹ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਗ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਭਿਕਨੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਰੁਦਾਲੀ ਨੂੰ ਬੁਲਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਭਿਕਨੀ ਠਾਕੁਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਵਿਧਵਾ ਸ਼ਨਿਚਰੀ ਕੋਲ਼ ਠਹਿਰਦੀ ਹੈ। ਜਿਉਂ-ਜਿਉਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੋਸਤੀ ਵਧਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਸ਼ਨੀਚਾਰੀ ਭਿਕਨੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਫਲੈਸ਼ਬੈਕ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਨਿੱਚਰੀ ਪਿੰਡ ਦੇ ਬਾਹਰਵਾਰ ਇਕ ਕੱਚੇ ਜਿਹੇ ਕੋਠੇ ਵਿੱਚ ਇਕੱਲੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਮਨਹੂਸ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦਾ ਨਾਂ ਸ਼ਨੀਚਰੀ ਪੈ ਗਿਆ ਪਰ ਜੀਵਨ ਵੀ ਸ਼ਨਿੱਚਰ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸ਼ਨਿਚਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਵਾਪਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਹਰ ਬੁਰਾਈ ਲਈ ਪਿੰਡ ਵਾਲ਼ੇ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਉਂਦੇ ਹਨ- ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਪੀਵਲੀ ਦੇ ਇੱਕ ਥੀਏਟਰ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਘਰੋਂ ਭੱਜ ਜਾਣ ਤੱਕ। ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਿਆਂ ਸਾਰ ਹੀ ਮਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ। ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਹੀ, ਸ਼ਨੀਚਾਰੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਇੱਕ ਸ਼ਰਾਬੀ ਗੰਜੂ ਨਾਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਬੇਟਾ, ਬੁਧੂਆ, ਜਿਸਨੂੰ ਉਹ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਪੀਵਲੀ ਵਾਂਗ, ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਉਦੇਸ਼ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਸੱਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਰਾਤੋ ਰਾਤ ਉਸਦਾ ਸਸਕਾਰ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਰੋਂਦੀ ਨਹੀ। ਸੱਸ ਦੇ ਸਸਕਾਰ ਵੇਲੇ ਗੰਜੂ ਪੁਲਸ ਨੇ ਫੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਦੁੱਖ ਨਹੀਂ ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਠਾਕੁਰ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਲਕਸ਼ਮਣ ਸਿੰਘ ਉਸ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਕੋਲ ਨੌਕਰਾਣੀ ਵਜੋਂ ਰੱਖ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੀ ਹਵੇਲੀ ਵਿੱਚ, ਲਕਸ਼ਮਣ ਸ਼ਨੀਚਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਉਸਨੂੰ "ਅੱਖਾਂ ਉੱਚੀਆਂ ਰੱਖਣ" ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਰਾਤ, ਸ਼ਨੀਚਾਰੀ ਵਲੋਂ ਹਵੇਲੀ ਵਿੱਚ ਗਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਦੋ ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਇੱਕ ਘਰ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਿੱਚ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਪਿੰਡ ਦੇ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਗੰਜੂ ਦੀ ਹੈਜ਼ੇ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਨਿਰਧਾਰਤ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪਿੰਡ ਦੇ ਪੰਡਤ ਦੁਆਰਾ ਗਾਲਾਂ ਅਤੇ ਧਮਕੀਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਰਾਮਾਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤੋਂ ਰਸਮਾਂ ਨਿਭਾਉਣ ਲਈ 50 ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਬਦਲੇ ਇੱਕ ਬੰਧੂਆ ਮਜ਼ਦੂਰ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਵੱਡਾ ਹੋਇਆ ਬੁਧੂਆ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੁੰਗਰੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਵੇਸਵਾ ਨੂੰ ਘਰ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਨੀਚਰੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਰੁਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈਉਹ ਗਰਭਵਤੀ ਹੈ। ਪਰ ਪਿੰਡ ਦੇ ਪੰਡਤ ਅਤੇ ਦੁਕਾਨਦਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਘਿਣਾਉਣੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਦੋ ਔਰਤਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਲੜਾਈ ਪੁਆ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੁੱਸੇ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਮੁੰਗਰੀ ਬੱਚੇ ਦਾ ਗਰਭਪਾਤ ਕਰਵਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਬੁਧੂਆ ਘਰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਨੀਚਰੀ ਭਿਕਨੀ ਨੂੰ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਦੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਉਸ ਨੂੰ ਰੁਆਇਆ ਨਹੀਂ। ਭਿਕ੍ਨੀ ਸ਼ਨਿੱਚਰੀ ਕੋਲ ਰਹਿ ਕੇ ਠਾਕੁਰ ਦੇ ਮਰਨ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕੇ ਜਿਸ ਕੰਮ ਲਈ ਉਸ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਆਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਪਰ ਠਾਕੁਰ ਦੇ ਮਰਨ ਵਿਚ ਹਾਲੇ ਸਮਾਂ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਰਲ ਮਿਲ ਕੇ ਇਹ ਸਮਾਂ ਗੁਜ਼ਾਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਕ ਰਾਤ ਭੀਸ਼ਮਦਾਤਾ ਨਾਂ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਭਿਕਨੀ ਨੂੰ ਲਾਗਲੇ ਪਿੰਡ ਬੁਲਾਇਆ। ਰਾਮਾਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਬਾਅਦ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਸ਼ਨੀਚਰੀ ਲਕਸ਼ਮਣ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਵਿਦਾਈ ਦੇਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਪਿੰਡ ਛੱਡਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਦੂਤ ਪਲੇਗ ਨਾਲ ਭਿਕਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਨੀਚਰੀ ਨੂੰ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਿਕਨੀ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਪੀਵਲੀ ਸੀ। ਸ਼ਨੀਚਰੀ ਫਿਰ ਬਹੁਤ ਰੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਠਾਕੁਰ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ 'ਤੇ ਰੋਂਦੇ ਹੋਏ, ਨਵੀਂ ਰੁਦਾਲੀ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ==ਹਵਾਲੇ== {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਹਿੰਦੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ]] kf2e7wgl45mli0hzaei3zsnu8yp7j4w 609322 609321 2022-07-27T12:09:37Z Charan Gill 4603 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name =ਰੁਦਾਲੀ | image = Rudaali.jpg | image_size = | caption = ''ਰੁਦਾਲੀ'' ਦਾ ਡੀ ਵੀ ਡੀ ਕਵਰ | director = [[ਕਲਪਨਾ ਲਾਜਮੀ]] | producer = ਰਵੀ ਗੁਪਤਾ<br />ਰਵੀ ਮਲਿਕ | writer = [[ਮਹਾਸਵੇਤੀ ਦੇਵੀ]] (ਕਹਾਣੀ)<br />[[ਗੁਲਜ਼ਾਰ]] | narrator = | starring = [[ਡਿੰਪਲ ਕਪਾਡੀਆ]]<br />[[ਰਾਖੀ]]<br />[[ਅਮਜਦ ਖਾਨ]] | music = [[ਭੂਪੇਨ ਹਜ਼ਾਰਿਕਾ]] | cinematography = | genre = ਡਰਾਮਾ | label = | released = [[1993]] | runtime = 128 ਮਿੰਟ | country = [[ਭਾਰਤ]] | language = [[ਹਿੰਦੀ]] | budget = | preceded_by = | followed_by = }} ''''' ਰੁਦਾਲੀ''''' ਬੰਗਾਲੀ ਸਾਹਿਤਕਾਰਾ [[ਮਹਾਸਵੇਤੀ ਦੇਵੀ]] ਦੀ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਨਿੱਕੀ ਕਹਾਣੀ ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ ਗਈ ਅਤੇ [[ਕਲਪਨਾ ਲਾਜਮੀ]] ਦੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ 1993 ਦੀ ਇੱਕ ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮ ਹੈ। ਫਿਲਮ ਦਾ ਸੰਗੀਤ ਭੁਪੇਨ ਹਜ਼ਾਰਿਕਾ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਡਿੰਪਲ ਕਪਾੜੀਆ, ਰਾਖੀ, ਰਾਜ ਬੱਬਰ ਅਤੇ ਅਮਜਦ ਖਾਨ ਨੇ ਨਿਭਾਈਆਂ ਹਨ। == ਮੁੱਖ ਕਲਾਕਾਰ == * [[ਰਾਖੀ]] * [[ਡਿੰਪਲ ਕਪਾੜੀਆ]] - ਸ਼ਨਿੱਚਰੀ * [[ਰਾਜ ਬੱਬਰ]] * [[ਰਘੁਵੀਰ ਯਾਦਵ]] * [[ਸੁਸਮਿਤਾ ਮੁਖਰਜੀ]] * [[ਮਨੋਹਰ ਸਿੰਹ]] - ਪੰਡਿਤ ਮੋਹਨ ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ * ਰਾਜੇਸ਼ ਸਿੰਹ * [[ਮੀਤਾ ਵਸ਼ਿਸ਼ਟ]] * [[ਅਮਜ਼ਦ ਖ਼ਾਨ]] * ਊਸ਼ਾ ਬੈਨਰਜੀ * [[ਰਵੀ ਝੰਕਾਲ]] * ਸੁਨੀਲ ਸਿਨ੍ਹਾ ==ਪਲਾਟ== ਠਾਕੁਰ ਰਾਮਾਵਤਾਰ ਸਿੰਘ, ਬਰਨਾ (ਰਾਜਸਥਾਨ ਦਾ ਇੱਕ ਪਿੰਡ) ਦਾ ਜ਼ਿਮੀਦਾਰ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਦੇ ਬਿਸਤਰੇ 'ਤੇ, ਵਿਰਲਾਪ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਉਸ ਲਈ ਹੰਝੂ ਨਹੀਂ ਵਹਾਏਗਾ। ਉਹ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਗ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਭਿਕਨੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਰੁਦਾਲੀ ਨੂੰ ਬੁਲਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਭਿਕਨੀ ਠਾਕੁਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਵਿਧਵਾ ਸ਼ਨਿੱਚਰੀ ਕੋਲ਼ ਠਹਿਰਦੀ ਹੈ। ਜਿਉਂ-ਜਿਉਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੋਸਤੀ ਵਧਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਸ਼ਨਿੱਚਰੀ ਭਿਕਨੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਫਲੈਸ਼ਬੈਕ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਨਿੱਚਰੀ ਪਿੰਡ ਦੇ ਬਾਹਰਵਾਰ ਇਕ ਕੱਚੇ ਜਿਹੇ ਕੋਠੇ ਵਿੱਚ ਇਕੱਲੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਮਨਹੂਸ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦਾ ਨਾਂ ਸ਼ਨਿੱਚਰੀ ਪੈ ਗਿਆ ਪਰ ਜੀਵਨ ਵੀ ਸ਼ਨਿੱਚਰ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸ਼ਨਿੱਚਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਵਾਪਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਹਰ ਬੁਰਾਈ ਲਈ ਪਿੰਡ ਵਾਲ਼ੇ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਉਂਦੇ ਹਨ- ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਪੀਵਲੀ ਦੇ ਇੱਕ ਥੀਏਟਰ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਘਰੋਂ ਭੱਜ ਜਾਣ ਤੱਕ। ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਿਆਂ ਸਾਰ ਹੀ ਮਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ। ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਹੀ, ਸ਼ਨਿੱਚਰੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਇੱਕ ਸ਼ਰਾਬੀ ਗੰਜੂ ਨਾਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਬੇਟਾ, ਬੁਧੂਆ, ਜਿਸਨੂੰ ਉਹ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਪੀਵਲੀ ਵਾਂਗ, ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਉਦੇਸ਼ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਸੱਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਰਾਤੋ ਰਾਤ ਉਸਦਾ ਸਸਕਾਰ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਰੋਂਦੀ ਨਹੀ। ਸੱਸ ਦੇ ਸਸਕਾਰ ਵੇਲੇ ਗੰਜੂ ਪੁਲਸ ਨੇ ਫੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਦੁੱਖ ਨਹੀਂ ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਠਾਕੁਰ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਲਕਸ਼ਮਣ ਸਿੰਘ ਉਸ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਕੋਲ ਨੌਕਰਾਣੀ ਵਜੋਂ ਰੱਖ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੀ ਹਵੇਲੀ ਵਿੱਚ, ਲਕਸ਼ਮਣ ਸ਼ਨਿੱਚਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਉਸਨੂੰ "ਅੱਖਾਂ ਉੱਚੀਆਂ ਰੱਖਣ" ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਰਾਤ, ਸ਼ਨਿੱਚਰੀ ਵਲੋਂ ਹਵੇਲੀ ਵਿੱਚ ਗਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਦੋ ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਇੱਕ ਘਰ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਿੱਚ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਪਿੰਡ ਦੇ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਗੰਜੂ ਦੀ ਹੈਜ਼ੇ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਨਿਰਧਾਰਤ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪਿੰਡ ਦੇ ਪੰਡਤ ਦੁਆਰਾ ਗਾਲਾਂ ਅਤੇ ਧਮਕੀਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਰਾਮਾਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤੋਂ ਰਸਮਾਂ ਨਿਭਾਉਣ ਲਈ 50 ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਬਦਲੇ ਇੱਕ ਬੰਧੂਆ ਮਜ਼ਦੂਰ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਵੱਡਾ ਹੋਇਆ ਬੁਧੂਆ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੁੰਗਰੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਵੇਸਵਾ ਨੂੰ ਘਰ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਨਿੱਚਰੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਰੁਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈਉਹ ਗਰਭਵਤੀ ਹੈ। ਪਰ ਪਿੰਡ ਦੇ ਪੰਡਤ ਅਤੇ ਦੁਕਾਨਦਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਘਿਣਾਉਣੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਦੋ ਔਰਤਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਲੜਾਈ ਪੁਆ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੁੱਸੇ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਮੁੰਗਰੀ ਬੱਚੇ ਦਾ ਗਰਭਪਾਤ ਕਰਵਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਬੁਧੂਆ ਘਰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਨਿੱਚਰੀ ਭਿਕਨੀ ਨੂੰ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਦੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਉਸ ਨੂੰ ਰੁਆਇਆ ਨਹੀਂ। ਭਿਕ੍ਨੀ ਸ਼ਨਿੱਚਰੀ ਕੋਲ ਰਹਿ ਕੇ ਠਾਕੁਰ ਦੇ ਮਰਨ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕੇ ਜਿਸ ਕੰਮ ਲਈ ਉਸ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਆਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਪਰ ਠਾਕੁਰ ਦੇ ਮਰਨ ਵਿਚ ਹਾਲੇ ਸਮਾਂ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਰਲ ਮਿਲ ਕੇ ਇਹ ਸਮਾਂ ਗੁਜ਼ਾਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਕ ਰਾਤ ਭੀਸ਼ਮਦਾਤਾ ਨਾਂ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਭਿਕਨੀ ਨੂੰ ਲਾਗਲੇ ਪਿੰਡ ਬੁਲਾਇਆ। ਰਾਮਾਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਬਾਅਦ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਸ਼ਨਿੱਚਰੀ ਲਕਸ਼ਮਣ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਵਿਦਾਈ ਦੇਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਪਿੰਡ ਛੱਡਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਦੂਤ ਪਲੇਗ ਨਾਲ ਭਿਕਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਨਿੱਚਰੀ ਨੂੰ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਿਕਨੀ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਪੀਵਲੀ ਸੀ। ਸ਼ਨਿੱਚਰੀ ਫਿਰ ਬਹੁਤ ਰੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਠਾਕੁਰ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ 'ਤੇ ਰੋਂਦੇ ਹੋਏ, ਨਵੀਂ ਰੁਦਾਲੀ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ==ਹਵਾਲੇ== {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਹਿੰਦੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ]] oj7qofoz42vqoyet69xmd6wqwle6lg7 ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਗੱਲ-ਬਾਤ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ 15 28249 609452 148594 2022-07-28T10:23:18Z Speakerweekly 42709 /* ਪੰਥਕ ਕਵਿੱਤਰੀ ਨਿਰ ਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ */ ਨਵਾਂ ਭਾਗ wikitext text/x-wiki == ਸ਼ੈਖ਼ ਫ਼ਰੀਦ ==--[[ਵਰਤੌਂਕਾਰ:Gurminder Singh Bajwa|Gurminder Singh Bajwa]] ([[ਵਰਤੌਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Gurminder Singh Bajwa|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) ੦੮:੫੯, ੩ ਦਸੰਬਰ ੨੦੧੩ (UTC) ਸ਼ੈਖ਼ ਫ਼ਰੀਦ ਜੀ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ ਸ਼ੇਖ਼ ਫ਼ਰੀਦੁਦੀਨ ਮਸਊਦ ਸ਼ਕਰਗੰਜ ਚਿਸ਼ਤੀ ਸੀ | ਸ਼ੈਖ਼ ਫ਼ਰੀਦ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਕੋਠੀਵਾਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੁਲਤਾਨ,ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਖੇ 1173 ੲੀ ਵਿਚ ਹੋਿੲਅਾ | == ਪੰਥਕ ਕਵਿੱਤਰੀ ਨਿਰ ਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ == * ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਰਚੇਤਾ, ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਪੰਜਾਬੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਲੁਧਿਆਣਾ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮੈਂਬਰ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ * ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਰਚੇਤਾ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਪੱਤਰਕਾਰ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮੈਂਬਰ ਬਣਨ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਪੰਥਕ ਕਵਿੱਤਰੀ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਸ੍ਵਰਗੀ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਨਿਰਅੰਜਨ "ਅਵਤਾਰ" ਕੌਰ ਨੇ ਉਸ ਉਮਰ ਵਿਚ ਸਟੇਜਾਂ ਤੇ ਕਵਿਤਾ ਬੋਲਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਜਦ ਅਕਸਰ ਲੜਕੀਆਂ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਘੱਟ ਹੀ ਨਿਕਲਦੀਆਂ ਸਨ ਜਦਕਿ ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਘੁੰਡ ਕੱਢਕੇ ਰਖਦੀਆਂ ਸਨ । ਮਿਤੀ 5 ਅਕਤੂਬਰ 1934 ਨੂੰ ਮੀਰਪੁਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਖੇ ਪਿਤਾ ਡਾਕਟਰ ਨਾਨਕ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਪ੍ਰਮੇਸ਼ਰ ਕੌਰ ਦੇ ਘਰ ਜਨਮੀ ਇਸ ਮਹਾਨ ਕਵਿੱਤਰੀ ਦੀ ਉਮਰ ਮਸਾਂ 9/10 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਹੀ ਹੋਵੇਗੀ ਜਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮੁਹੱਲੇ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਇਕ ਧਾਰਮਿਕ ਕਵਿਤਾ ਪੜ੍ਹੀ ਜਿਥੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਟੇਜ ਤੇ ਬੇਝਿਜਕ ਖੜ੍ਹ ਕੇ ਬੋਲਣ ਦਾ ਸੁਭਾਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ । ਗੁਰੂ ਘਰ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖਣ ਅਤੇ ਬੋਲਣ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਗੁੜ੍ਹਤੀ ਮਿਲੀ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਵਰਦਾਨ ਸਾਬਿਤ ਹੋਈ । ਜਦੋਂ ਕਦੇ ਵੀ ਕੋਈ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਾਗਮ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਸ਼ਬਦ ਜਾਂ ਕਵਿਤਾ ਸੁਣਾ ਕੇ ਉਸ ਵਿਚ ਹਾਜ਼ਰੀ ਜ਼ਰੂਰ ਲਗਵਾਉਂਦੇ । ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਰੰਗ ਕਹੀਏ ਜਾਂ ਇਤਫ਼ਾਕ ਦੀ ਗੱਲ ਕਿ 1951 ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਦੀ ਇਕ ਸਾਹਿਤਕ ਪ੍ਰਵਾਰ ਵਿਚ ਹੋ ਗਈ ਕਿਉਂ ਜੋ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਸਹੁਰਾ ਸਾਹਿਬ ਸ੍ਰ. ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ “ਕਾਮਿਲ” ਉਰਦੂ ਦੇ ਇਕ ਮੰਨੇ ਹੋਏ ਸ਼ਾਇਰ ਸਨ ਅਤੇ ਪਤੀ ਸ੍ਰ. ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤੂਫ਼ਾਨ ਵੀ ਕਵੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਕਹਾਣੀਕਾਰ ਅਤੇ ਨਾਵਲਕਾਰ ਸਨ । ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਦੀ ਉਸ ਵਕਤ ਹੋ ਗਈ ਜਦ ਅਜੇ ਤੂਫਾਨ ਸਾਹਿਬ ਆਰੀਆ ਕਾਲਜ ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿਖੇ ਐੱਫ. ਏ. ਦੇ ਵਿਿਦਆਰਥੀ ਸਨ ਤੇ ‘ਦ ਆਰੀਅਨ’ ਕਾਲਜ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਅਤੇ ਖਿਡਾਰੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਨ । ਇਸ ਲਈ ਕਈ ਲਿਖਾਰੀਆਂ ਦਾ ਘਰ ਵਿਚ ਆਉਣਾ ਜਾਣਾ ਲਗਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ । ਕਾਮਿਲ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਰਹਿਨੁਮਾਈ ਅਤੇ ਤੂਫਾਨ ਜੀ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਸਦਕਾ ਇਸ ਸ਼ਾਇਰਾ ਦੀਆਂ ਕਾਵਿਕ ਇਛਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉੱਡਣ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਖੰਭ ਲਗੇ ਕਿ ਉਹ ਸਾਹਿਤਕ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਆਕਾਸ਼ ਵਿਚ ਉੱਚੀਆਂ ਉਡਾਰੀਆਂ ਭਰਨ ਲਗ ਪਏ । ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਕਾਮਿਲ ਸਾਹਿਬ 1953 ਵਿੱਚ ਅਚਨਚੇਤੀ ਅਕਾਲ ਚਲਾਣਾ ਕਰ ਗਏ ਸਨ ਪਰ ਸਾਹਿਤਕ ਹਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਲਿਖਾਰੀ ਜੋੜੀ ਦੇ ਖੂਬ ਚਰਚੇ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਏ ਜਦ ਭਾਈ ਸੰਪੂਰਨ ਸਿੰਘ ਐਂਡ ਸੰਨਜ਼ ਪਬਲੀਸ਼ਰ ਵਲੋਂ ਸੰਨ 1955 ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਾਹਿਤਕ ਜੋੜੀ ਦੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਚਾਰ ਪੁਸਤਕਾਂ “ਪੰਥਕ ਸ਼ਾਨਾਂ”, “ਜਾਗੋ ਤੇ ਜਗਾਓ”,“ਬਾਬਾ ਲੰਗੋਟੀ ਵਾਲਾ”, ਅਤੇ “ਚਾਰ ਸਾਥੀ” ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਕੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰੀਆਂ ਗਈਆਂ । ਸੰਨ 1961 ਵਿਚ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਵਲੋਂ "ਤ੍ਰਿੰਞਣ" ਨਾਂ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਮਾਸਿਕ ਪੱਤਰ (ੰੋਨਟਹਲੇ ੰੳਜ਼ਨਿੲ) ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿਸ ਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਈ ਨਵੇਂ ਉਭਰਦੇ ਸਾਹਿਤਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਨ ਵੀ ਕੀਤਾ । ਇਸ ਮਾਸਿਕ ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਇੱਕ “ਤਰਹ ਮਿਸ਼ਰਾ” ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੁਖ ਰਖ ਕੇ ਨਾਮਵਰ ਸ਼ਾਇਰ ਵੀ ਆਪਣੀਆਂ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਲਿਖ ਕੇ ਅਨੰਦਿਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਲਿਖਾਰੀ ਸੇਧ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਰਹੇ । ਇਹਨਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਲੋਂ “ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਪੰਜਾਬੀ ਲਿਖਾਰੀ ਸਭਾ” ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਿਸ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਅਣਥੱੱਕ ਯਤਨਾਂ ਸਦਕਾ ਤਤਕਾਲੀਨ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਇੱਕ ਕਵੀ ਤੇ ਸੰਗੀਤ ਦਰਬਾਰ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਜਿਸਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਲਿਖਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਰਥਿਕ ਲਾਭ ਹੋਇਆ । ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਕਾਵਿ ਜੋੜੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰੇਕ ਸੂਬੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬਾਨ ਵਿਚ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਤੇ ਹੋਏ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਾਗਮਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਧਾਰਮਿਕ ਕਵਿਤਾਵਾਂ, ਗੀਤਾਂ ਅਤੇ ਵਾਰਾਂ ਦੀ ਮਹਿਕ ਖਿਲਾਰੀ ਤੇ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤਾਂ ਦਾ ਪਿਆਰ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਪਰ ਗੈਰ ਧਾਰਮਿਕ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਸੀ । ਨਿਰਅੰਜਨ ਜੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤਰਨੁੰਮ ਵਿਚ ਹੀ ਕਵਿਤਾ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਨ । ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਖੇ ਹੋਏ ਤ੍ਰੈਭਾਸ਼ੀ ਮੁਸ਼ਾਇਰਿਆਂ ਵਿਚ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਮਵਰ ਸ਼ਾਇਰਾਂ ਨਾਲ ਸਟੇਜਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰਨ ਦਾ ਕਈ ਵਾਰ ਸੁਭਾਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ । ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗਾਇਕਾ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਜਗਮੋਹਨ ਕੌਰ, ਨਰਿੰਦਰ ਬੀਬਾ, ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਕੋਇਲ ਅਤੇ ਸ੍ਰ. ਰਛਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪਾਲ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿਚ ਇਸ ਸ਼ਾਇਰਾ ਦੇ ਲਿਖੇ ਕਈ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਲੋਂ ਰਿਕਾਰਡ ਬੱਧ ਕਰਕੇ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦਕਿ ਕਈ ਨਾਮਵਰ ਗਾਇਕਾਂ/ਗਾਇਕਾਵਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਿਖੇ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਸਟੇਜਾਂ ਤੇ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੇ ਕੇ ਮਾਣ ਬਖਸ਼ਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਸ੍ਵਰਗੀ ਮਹਾਨ ਗਾਇਕਾ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੌਰ, ਸ੍ਰ. ਆਸਾ ਸਿੰਘ ਮਸਤਾਨਾ, ਸ੍ਰ. ਹਰਚਰਨ ਗਰੇਵਾਲ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ । ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕ ਸ਼੍ਰੀ ਸੁਰਿੰਦਰ ਛਿੰਦਾ ਸ੍ਰ. ਗੁਰਿਵੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸ਼ੇਰਗਿਲ ਅਤੇ ਅਸ਼ਵਨੀ ਵਰਮਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਤੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਲੋਂ ਗਾਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਿਖੇ ਕੁਝ ਗੀਤ ਸਟੇਜ ਦਾ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਬਣੇ ਜਦਕਿ ਪ੍ਹ੍ਸਿੱਧ ਗਾਇਕਾ ਜਸਪਿੰਦਰ ਨਰੂਲਾ ਦੇ ਸ੍ਵਰਗੀ ਪਿਤਾ ਸ੍ਰ ਕੇਸਰ ਸਿੰਘ ਨਰੂਲਾ ਜੋ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਸਨ ਵਲੋਂ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਲਿਖੇ ਕਈ ਗੀਤ ਆਪਣੇ ਸੰਗੀਤ ਨਾਲ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਕੇ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਯੂ ਟਿਊਬ ਤੇ ਸਰਚ ਕੀਤਿਆਂ ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ਰੇਡੀਓ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਲੰਧਰ ਅਤੇ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿਚ ਹੁੰਦੇ ਮੁਸ਼ਾਇਰਿਆਂ ਵਿਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ । ਸੰਨ 1971 ਵਿਚ ਜਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਲੁਧਿਆਣਾ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਚੁਣੇ ਗਏ । ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਅੱਜ ਕਲ੍ਹ ਕੌਂਸਲਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਉਸ ਵਕਤ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਦੀ ਥਾਂ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਜਿਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ । ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੁਧਿਆਣਾ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਦਾ ਮਾਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ । ਸੰਨ 1974 ਵਿੱਚ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਦੀ ਇੱਕ ਸਾਹਿਤਕ ਪੁਸਤਕ “ਅੰਬਰ ਦੀ ਫੁਲਕਾਰੀ” ਜਦ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਤਾਂ ਉਸ ਵਿਚ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਇੱਕ ਗੀਤ “ਨੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀਏ ਬੋਲੀਏ ਪੰਜਾਬੀਏ ਨੀ”……… ਬਹੁਤ ਸਲਾਹਿਆ ਗਿਆ । ਸੰਨ 1977 ਵਿਚ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵਲੋਂ ਜਦ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਨਿਰੰਕਾਰੀ ਮੋਰਚਾ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਜੋ ਉਸ ਵਕਤ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਇਸਤ੍ਰੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਜੋ ਬੀਬੀਆਂ ਦੇ ਜੱਥੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਤਾਂ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਵਲੋਂ ਕੀਤੇ ਲਾਠੀਚਾਰਜ ਤੇ ਛੱਡੀ ਗਈ ਅੱਥਰੂ ਗੈਸ ਦੀ ਜੱਦ ਵਿਚ ਆ ਗਏ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਚੋਟ ਲੱਗ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਡਿੱਗ ਪਏ ਅਤੇ ਪੁਲੀਸ ਨੇ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਿਹਾੜ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ । ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਮੁਢਲਾ ਇਲਾਜ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦਾ ਬੀਬੀ ਜੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਭਾਰੀ ਖਮਿਆਜ਼ਾ ਭੁਗਤਣਾ ਪਿਆ । ਉਸ ਵਕਤ ਇਹ ਖਬਰ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਸਮੂਹ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਦੀ ਸੁਰਖੀ ਵੀ ਬਣੀ ਸੀ । ਭਾਵੇਂ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਪਰ ਨਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਚੋਟ ਨੇ ਹੋਲੀ ਹੋਲੀ ਆਪਣਾ ਅਜਿਹਾ ਅਸਰ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਸੱਜਾ ਹੱਥ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰਨੋਂ ਜੁਆਬ ਦੇ ਗਿਆ ਭਾਵ ਡੈੱਡ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰ ਇਸ ਕਵਿੱਤਰੀ ਨੇ ਹਾਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀ ਤੇ ਲਗਭਗ 45/46 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਮੁੜ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿਚ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ੱਮਾਤ ਗੰਗਾ ਤੋਂ ਮਾਤ ਗੁਜਰੀੱ ਨਾਂ ਦੇ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ । ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਭਾਗ ਪੰਜਾਬ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਮਾਇਕ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਮਾਰਚ 1978 ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਦੀ ਇਹ ਪੁਸਤਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਤਾਂ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਹੱਥੋ ਹੱਥੀ ਵਿਕ ਗਈਆਂ । ਇਸ ਉਪਰੰਤ ਕਈ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਜੱਥੇਬੰਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ੱਪੰਥਕ ਕਵਿੱਤਰੀੱ ਦੇ ਖਿਤਾਬ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਆ ਗਿਆ । ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਮਹਿਲਾ ਲਿਖਾਰੀ ਵਲੋਂ ਪਹਿਲਾ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਲਿਖੇ ਜਾਣ ਦਾ ਰੁਤਬਾ ਇਸ ਸ਼ਾਇਰਾ ਨੂੰ ਹੀ ਹਾਸਲ ਹੋਇਆ ਜਿਸ ਦੀ ਪ੍ਰੋੜਤਾ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਨਾਮਵਰ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਸ੍ਵਰਗੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਨੇ “ੱਮਾਤ ਗੰਗਾ ਤੋਂ ਮਾਤ ਗੁਜਰੀ” ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਦੇ ਮੁਖ ਬੰਦ ਵਿਚ ਖੁਦ ਲਿਖ ਕੇ ਕੀਤੀ ਹੈ । ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਦੀ ਚਰਚਾ ਦੇਸ਼ਾਂ ਬਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਖੂਬ ਹੋਈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੱਦੇ ਤੇ ਮਈ 1981 ਵਿਚ ਇਸ ਲਿਖਾਰੀ ਜੋੜੀ ਵਲੋਂ ਥਾਈਲੈਂਡ, ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਆਦਿ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਅਰੰਭਿਆ ਗਿਆ ਜਿਥੇ ਲਗਭਗ ਪੰਜ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਇਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਧਾਰਿਮਕ ਿਲਖਤਾਂ ਸਬੰਧੀ ਵਿੱਚ ਉਚੇਚੇ ਸਮਾਗਮ ਕਰਵਾਏ ਗਏ । ਭਾਵੇਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪੰਜਾਬੀ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਨੇ ਨਿੱਘਾ ਪਿਆਰ ਤੇ ਮਾਣ ਸਤਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਹੋਣੀ ਨੂੰ ਕੁਝ ਹੋਰ ਹੀ ਮੰਜ਼ੂਰ ਸੀ । ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿਖੇ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਜੀ ਦਾ ਪੈਰ ਫਿਸਲਣ ਕਾਰਨ ਖੱਬੀ ਬਾਂਹ ਫ੍ਰੈਕਚਰ ਹੋ ਗਈ ਜਦਕਿ ਸੱਜਾ ਹੱਥ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਨਕਾਰਾ ਹੋ ਚੁਕਿਆ ਸੀ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਿਆਲ ਓਹੜਦੇ ਤੇ ਜਜ਼ਬਾਤ ਉਮਡਦੇ ਹੋਣਗੇ ਕਿ ਕੁਝ ਗੀਤ ਲਿਖਾਂ ਜਾਂ ਗ਼ਜ਼ਲ ਜਾਂ ਕਵਿਤਾ ਪਰ ਬੇਬਸ । ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲੇ ਆਪ ਹੀ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਵਕਤ ਇਕ ਸ਼ਾਇਰਾ ਦੀ ਦਿਮਾਗੀ ਹਾਲਤ ਕੀ ਹੋਵੇਗੀ ? ਸੱਚਮੁਚ ਕੁਦਰਤ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਬੜੀ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਕੀਤੀ । ਖੈਰ ਸੀ. ਐੱਮ. ਸੀ. ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿਖੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਦਾ ਅਪੇ੍ਰਸ਼ਨ ਹੋਇਆ । ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਮੁੜ ਸਾਹਿਤਕ ਕਾਰਜ ਅਰੰਭ ਦਿੱਤੇ । ਤੂਫਾਨ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਨਿਰਅੰਜਨ ਜੀ ਦੀ ਲਿਖਾਰੀ ਜੋੜੀ ਵਲੋਂ ਆਪਣੀ ਇਸ ਵਿਦੇਸ਼ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੁਸਤਕ “ਸਾਡਾ ਥਾਈ ਸਫਰਨਾਮਾ” ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਕਲੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ਤੇ ਕਲਮਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜੋ ਸੰਨ 1994 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ । ਜਿਥੇ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਅਸੀਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੀ ਉਥੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ ਦਰਜ ਬਾਣੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ੁਬਾਨੀ ਕੰਠ ਸੀ । ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਪਿੰਗਲ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਗਿਆਨ ਸੀ । ਮਿਤੀ 23 ਅਗਸਤ 1997 ਨੂੰ ਤੂਫਾਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਦਿਹਾਂਤ ਮਗਰੋਂ ਭਾਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦਿਨ ਬਦਿਨ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੀ ਗਈ ਅਤੇ ਹੱਥ ਵੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਲਿਖ ਸਕਦੇ ਸਨ ਪਰ ਫੇਰ ਵੀ ਇਸ ਕਵਿੱਤਰੀ ਨੇ ਕਲਮ ਨੂੰ ਹੀ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਬਣਾਈ ਰਖਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਦਾ ਅਣਮੋਲ ਖਜ਼ਾਨਾ ਛਡਦੇ ਹੋਏ 13 ਮਾਰਚ 2004 ਨੂੰ ਇਸ ਫਾਨੀ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਉਹ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਗਏ । ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਲੋਂ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਦੇ ਲਿਖੇ ਗਏ ਧਾਰਮਿਕ ਗੀਤ, ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੀ ਨਵੀਂ ਪੁਸਤਕ “ਪੰਥਕ ਕਾਵਿ ਫੁਲਕਾਰੀ” ਮਾਰਚ, 2022 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜੋ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਲਈ ਜਿੱਥੇ ਵੱਡਮੁਲੀ ਦੇਣ ਹੈ ਉਥੇ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸ੍ਰੋਤ ਵੀ ਹੈ । [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Speakerweekly|Speakerweekly]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Speakerweekly|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 10:23, 28 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC) nrumc3moiw2o1rt9720vz1oc8ms5dgr 609454 609452 2022-07-28T10:24:13Z Speakerweekly 42709 wikitext text/x-wiki == ਸ਼ੈਖ਼ ਫ਼ਰੀਦ ==--[[ਵਰਤੌਂਕਾਰ:Gurminder Singh Bajwa|Gurminder Singh Bajwa]] ([[ਵਰਤੌਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Gurminder Singh Bajwa|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) ੦੮:੫੯, ੩ ਦਸੰਬਰ ੨੦੧੩ (UTC) ਸ਼ੈਖ਼ ਫ਼ਰੀਦ ਜੀ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ ਸ਼ੇਖ਼ ਫ਼ਰੀਦੁਦੀਨ ਮਸਊਦ ਸ਼ਕਰਗੰਜ ਚਿਸ਼ਤੀ ਸੀ | ਸ਼ੈਖ਼ ਫ਼ਰੀਦ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਕੋਠੀਵਾਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੁਲਤਾਨ,ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਖੇ 1173 ੲੀ ਵਿਚ ਹੋਿੲਅਾ | == ਪੰਥਕ ਕਵਿੱਤਰੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ == * ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਰਚੇਤਾ, ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਪੰਜਾਬੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਲੁਧਿਆਣਾ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮੈਂਬਰ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ * ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਰਚੇਤਾ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਪੱਤਰਕਾਰ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮੈਂਬਰ ਬਣਨ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਪੰਥਕ ਕਵਿੱਤਰੀ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਸ੍ਵਰਗੀ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਨਿਰਅੰਜਨ "ਅਵਤਾਰ" ਕੌਰ ਨੇ ਉਸ ਉਮਰ ਵਿਚ ਸਟੇਜਾਂ ਤੇ ਕਵਿਤਾ ਬੋਲਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਜਦ ਅਕਸਰ ਲੜਕੀਆਂ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਘੱਟ ਹੀ ਨਿਕਲਦੀਆਂ ਸਨ ਜਦਕਿ ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਘੁੰਡ ਕੱਢਕੇ ਰਖਦੀਆਂ ਸਨ । ਮਿਤੀ 5 ਅਕਤੂਬਰ 1934 ਨੂੰ ਮੀਰਪੁਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਖੇ ਪਿਤਾ ਡਾਕਟਰ ਨਾਨਕ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਪ੍ਰਮੇਸ਼ਰ ਕੌਰ ਦੇ ਘਰ ਜਨਮੀ ਇਸ ਮਹਾਨ ਕਵਿੱਤਰੀ ਦੀ ਉਮਰ ਮਸਾਂ 9/10 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਹੀ ਹੋਵੇਗੀ ਜਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮੁਹੱਲੇ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਇਕ ਧਾਰਮਿਕ ਕਵਿਤਾ ਪੜ੍ਹੀ ਜਿਥੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਟੇਜ ਤੇ ਬੇਝਿਜਕ ਖੜ੍ਹ ਕੇ ਬੋਲਣ ਦਾ ਸੁਭਾਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ । ਗੁਰੂ ਘਰ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖਣ ਅਤੇ ਬੋਲਣ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਗੁੜ੍ਹਤੀ ਮਿਲੀ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਵਰਦਾਨ ਸਾਬਿਤ ਹੋਈ । ਜਦੋਂ ਕਦੇ ਵੀ ਕੋਈ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਾਗਮ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਸ਼ਬਦ ਜਾਂ ਕਵਿਤਾ ਸੁਣਾ ਕੇ ਉਸ ਵਿਚ ਹਾਜ਼ਰੀ ਜ਼ਰੂਰ ਲਗਵਾਉਂਦੇ । ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਰੰਗ ਕਹੀਏ ਜਾਂ ਇਤਫ਼ਾਕ ਦੀ ਗੱਲ ਕਿ 1951 ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਦੀ ਇਕ ਸਾਹਿਤਕ ਪ੍ਰਵਾਰ ਵਿਚ ਹੋ ਗਈ ਕਿਉਂ ਜੋ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਸਹੁਰਾ ਸਾਹਿਬ ਸ੍ਰ. ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ “ਕਾਮਿਲ” ਉਰਦੂ ਦੇ ਇਕ ਮੰਨੇ ਹੋਏ ਸ਼ਾਇਰ ਸਨ ਅਤੇ ਪਤੀ ਸ੍ਰ. ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤੂਫ਼ਾਨ ਵੀ ਕਵੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਕਹਾਣੀਕਾਰ ਅਤੇ ਨਾਵਲਕਾਰ ਸਨ । ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਦੀ ਉਸ ਵਕਤ ਹੋ ਗਈ ਜਦ ਅਜੇ ਤੂਫਾਨ ਸਾਹਿਬ ਆਰੀਆ ਕਾਲਜ ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿਖੇ ਐੱਫ. ਏ. ਦੇ ਵਿਿਦਆਰਥੀ ਸਨ ਤੇ ‘ਦ ਆਰੀਅਨ’ ਕਾਲਜ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਅਤੇ ਖਿਡਾਰੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਨ । ਇਸ ਲਈ ਕਈ ਲਿਖਾਰੀਆਂ ਦਾ ਘਰ ਵਿਚ ਆਉਣਾ ਜਾਣਾ ਲਗਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ । ਕਾਮਿਲ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਰਹਿਨੁਮਾਈ ਅਤੇ ਤੂਫਾਨ ਜੀ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਸਦਕਾ ਇਸ ਸ਼ਾਇਰਾ ਦੀਆਂ ਕਾਵਿਕ ਇਛਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉੱਡਣ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਖੰਭ ਲਗੇ ਕਿ ਉਹ ਸਾਹਿਤਕ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਆਕਾਸ਼ ਵਿਚ ਉੱਚੀਆਂ ਉਡਾਰੀਆਂ ਭਰਨ ਲਗ ਪਏ । ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਕਾਮਿਲ ਸਾਹਿਬ 1953 ਵਿੱਚ ਅਚਨਚੇਤੀ ਅਕਾਲ ਚਲਾਣਾ ਕਰ ਗਏ ਸਨ ਪਰ ਸਾਹਿਤਕ ਹਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਲਿਖਾਰੀ ਜੋੜੀ ਦੇ ਖੂਬ ਚਰਚੇ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਏ ਜਦ ਭਾਈ ਸੰਪੂਰਨ ਸਿੰਘ ਐਂਡ ਸੰਨਜ਼ ਪਬਲੀਸ਼ਰ ਵਲੋਂ ਸੰਨ 1955 ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਾਹਿਤਕ ਜੋੜੀ ਦੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਚਾਰ ਪੁਸਤਕਾਂ “ਪੰਥਕ ਸ਼ਾਨਾਂ”, “ਜਾਗੋ ਤੇ ਜਗਾਓ”,“ਬਾਬਾ ਲੰਗੋਟੀ ਵਾਲਾ”, ਅਤੇ “ਚਾਰ ਸਾਥੀ” ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਕੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰੀਆਂ ਗਈਆਂ । ਸੰਨ 1961 ਵਿਚ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਵਲੋਂ "ਤ੍ਰਿੰਞਣ" ਨਾਂ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਮਾਸਿਕ ਪੱਤਰ (ੰੋਨਟਹਲੇ ੰੳਜ਼ਨਿੲ) ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿਸ ਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਈ ਨਵੇਂ ਉਭਰਦੇ ਸਾਹਿਤਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਨ ਵੀ ਕੀਤਾ । ਇਸ ਮਾਸਿਕ ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਇੱਕ “ਤਰਹ ਮਿਸ਼ਰਾ” ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੁਖ ਰਖ ਕੇ ਨਾਮਵਰ ਸ਼ਾਇਰ ਵੀ ਆਪਣੀਆਂ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਲਿਖ ਕੇ ਅਨੰਦਿਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਲਿਖਾਰੀ ਸੇਧ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਰਹੇ । ਇਹਨਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਲੋਂ “ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਪੰਜਾਬੀ ਲਿਖਾਰੀ ਸਭਾ” ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਿਸ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਅਣਥੱੱਕ ਯਤਨਾਂ ਸਦਕਾ ਤਤਕਾਲੀਨ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਇੱਕ ਕਵੀ ਤੇ ਸੰਗੀਤ ਦਰਬਾਰ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਜਿਸਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਲਿਖਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਰਥਿਕ ਲਾਭ ਹੋਇਆ । ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਕਾਵਿ ਜੋੜੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰੇਕ ਸੂਬੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬਾਨ ਵਿਚ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਤੇ ਹੋਏ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਾਗਮਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਧਾਰਮਿਕ ਕਵਿਤਾਵਾਂ, ਗੀਤਾਂ ਅਤੇ ਵਾਰਾਂ ਦੀ ਮਹਿਕ ਖਿਲਾਰੀ ਤੇ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤਾਂ ਦਾ ਪਿਆਰ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਪਰ ਗੈਰ ਧਾਰਮਿਕ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਸੀ । ਨਿਰਅੰਜਨ ਜੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤਰਨੁੰਮ ਵਿਚ ਹੀ ਕਵਿਤਾ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਨ । ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਖੇ ਹੋਏ ਤ੍ਰੈਭਾਸ਼ੀ ਮੁਸ਼ਾਇਰਿਆਂ ਵਿਚ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਮਵਰ ਸ਼ਾਇਰਾਂ ਨਾਲ ਸਟੇਜਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰਨ ਦਾ ਕਈ ਵਾਰ ਸੁਭਾਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ । ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗਾਇਕਾ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਜਗਮੋਹਨ ਕੌਰ, ਨਰਿੰਦਰ ਬੀਬਾ, ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਕੋਇਲ ਅਤੇ ਸ੍ਰ. ਰਛਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪਾਲ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿਚ ਇਸ ਸ਼ਾਇਰਾ ਦੇ ਲਿਖੇ ਕਈ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਲੋਂ ਰਿਕਾਰਡ ਬੱਧ ਕਰਕੇ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦਕਿ ਕਈ ਨਾਮਵਰ ਗਾਇਕਾਂ/ਗਾਇਕਾਵਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਿਖੇ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਸਟੇਜਾਂ ਤੇ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੇ ਕੇ ਮਾਣ ਬਖਸ਼ਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਸ੍ਵਰਗੀ ਮਹਾਨ ਗਾਇਕਾ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੌਰ, ਸ੍ਰ. ਆਸਾ ਸਿੰਘ ਮਸਤਾਨਾ, ਸ੍ਰ. ਹਰਚਰਨ ਗਰੇਵਾਲ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ । ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕ ਸ਼੍ਰੀ ਸੁਰਿੰਦਰ ਛਿੰਦਾ ਸ੍ਰ. ਗੁਰਿਵੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸ਼ੇਰਗਿਲ ਅਤੇ ਅਸ਼ਵਨੀ ਵਰਮਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਤੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਲੋਂ ਗਾਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਿਖੇ ਕੁਝ ਗੀਤ ਸਟੇਜ ਦਾ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਬਣੇ ਜਦਕਿ ਪ੍ਹ੍ਸਿੱਧ ਗਾਇਕਾ ਜਸਪਿੰਦਰ ਨਰੂਲਾ ਦੇ ਸ੍ਵਰਗੀ ਪਿਤਾ ਸ੍ਰ ਕੇਸਰ ਸਿੰਘ ਨਰੂਲਾ ਜੋ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਸਨ ਵਲੋਂ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਲਿਖੇ ਕਈ ਗੀਤ ਆਪਣੇ ਸੰਗੀਤ ਨਾਲ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਕੇ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਯੂ ਟਿਊਬ ਤੇ ਸਰਚ ਕੀਤਿਆਂ ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ਰੇਡੀਓ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਲੰਧਰ ਅਤੇ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿਚ ਹੁੰਦੇ ਮੁਸ਼ਾਇਰਿਆਂ ਵਿਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ । ਸੰਨ 1971 ਵਿਚ ਜਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਲੁਧਿਆਣਾ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਚੁਣੇ ਗਏ । ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਅੱਜ ਕਲ੍ਹ ਕੌਂਸਲਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਉਸ ਵਕਤ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਦੀ ਥਾਂ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਜਿਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ । ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੁਧਿਆਣਾ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਦਾ ਮਾਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ । ਸੰਨ 1974 ਵਿੱਚ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਦੀ ਇੱਕ ਸਾਹਿਤਕ ਪੁਸਤਕ “ਅੰਬਰ ਦੀ ਫੁਲਕਾਰੀ” ਜਦ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਤਾਂ ਉਸ ਵਿਚ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਇੱਕ ਗੀਤ “ਨੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀਏ ਬੋਲੀਏ ਪੰਜਾਬੀਏ ਨੀ”……… ਬਹੁਤ ਸਲਾਹਿਆ ਗਿਆ । ਸੰਨ 1977 ਵਿਚ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵਲੋਂ ਜਦ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਨਿਰੰਕਾਰੀ ਮੋਰਚਾ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਜੋ ਉਸ ਵਕਤ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਇਸਤ੍ਰੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਜੋ ਬੀਬੀਆਂ ਦੇ ਜੱਥੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਤਾਂ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਵਲੋਂ ਕੀਤੇ ਲਾਠੀਚਾਰਜ ਤੇ ਛੱਡੀ ਗਈ ਅੱਥਰੂ ਗੈਸ ਦੀ ਜੱਦ ਵਿਚ ਆ ਗਏ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਚੋਟ ਲੱਗ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਡਿੱਗ ਪਏ ਅਤੇ ਪੁਲੀਸ ਨੇ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਿਹਾੜ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ । ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਮੁਢਲਾ ਇਲਾਜ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦਾ ਬੀਬੀ ਜੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਭਾਰੀ ਖਮਿਆਜ਼ਾ ਭੁਗਤਣਾ ਪਿਆ । ਉਸ ਵਕਤ ਇਹ ਖਬਰ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਸਮੂਹ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਦੀ ਸੁਰਖੀ ਵੀ ਬਣੀ ਸੀ । ਭਾਵੇਂ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਪਰ ਨਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਚੋਟ ਨੇ ਹੋਲੀ ਹੋਲੀ ਆਪਣਾ ਅਜਿਹਾ ਅਸਰ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਸੱਜਾ ਹੱਥ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰਨੋਂ ਜੁਆਬ ਦੇ ਗਿਆ ਭਾਵ ਡੈੱਡ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰ ਇਸ ਕਵਿੱਤਰੀ ਨੇ ਹਾਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀ ਤੇ ਲਗਭਗ 45/46 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਮੁੜ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿਚ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ੱਮਾਤ ਗੰਗਾ ਤੋਂ ਮਾਤ ਗੁਜਰੀੱ ਨਾਂ ਦੇ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ । ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਭਾਗ ਪੰਜਾਬ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਮਾਇਕ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਮਾਰਚ 1978 ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਦੀ ਇਹ ਪੁਸਤਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਤਾਂ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਹੱਥੋ ਹੱਥੀ ਵਿਕ ਗਈਆਂ । ਇਸ ਉਪਰੰਤ ਕਈ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਜੱਥੇਬੰਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ੱਪੰਥਕ ਕਵਿੱਤਰੀੱ ਦੇ ਖਿਤਾਬ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਆ ਗਿਆ । ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਮਹਿਲਾ ਲਿਖਾਰੀ ਵਲੋਂ ਪਹਿਲਾ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਲਿਖੇ ਜਾਣ ਦਾ ਰੁਤਬਾ ਇਸ ਸ਼ਾਇਰਾ ਨੂੰ ਹੀ ਹਾਸਲ ਹੋਇਆ ਜਿਸ ਦੀ ਪ੍ਰੋੜਤਾ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਨਾਮਵਰ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਸ੍ਵਰਗੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਨੇ “ੱਮਾਤ ਗੰਗਾ ਤੋਂ ਮਾਤ ਗੁਜਰੀ” ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਦੇ ਮੁਖ ਬੰਦ ਵਿਚ ਖੁਦ ਲਿਖ ਕੇ ਕੀਤੀ ਹੈ । ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਦੀ ਚਰਚਾ ਦੇਸ਼ਾਂ ਬਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਖੂਬ ਹੋਈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੱਦੇ ਤੇ ਮਈ 1981 ਵਿਚ ਇਸ ਲਿਖਾਰੀ ਜੋੜੀ ਵਲੋਂ ਥਾਈਲੈਂਡ, ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਆਦਿ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਅਰੰਭਿਆ ਗਿਆ ਜਿਥੇ ਲਗਭਗ ਪੰਜ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਇਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਧਾਰਿਮਕ ਿਲਖਤਾਂ ਸਬੰਧੀ ਵਿੱਚ ਉਚੇਚੇ ਸਮਾਗਮ ਕਰਵਾਏ ਗਏ । ਭਾਵੇਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪੰਜਾਬੀ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਨੇ ਨਿੱਘਾ ਪਿਆਰ ਤੇ ਮਾਣ ਸਤਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਹੋਣੀ ਨੂੰ ਕੁਝ ਹੋਰ ਹੀ ਮੰਜ਼ੂਰ ਸੀ । ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿਖੇ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਜੀ ਦਾ ਪੈਰ ਫਿਸਲਣ ਕਾਰਨ ਖੱਬੀ ਬਾਂਹ ਫ੍ਰੈਕਚਰ ਹੋ ਗਈ ਜਦਕਿ ਸੱਜਾ ਹੱਥ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਨਕਾਰਾ ਹੋ ਚੁਕਿਆ ਸੀ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਿਆਲ ਓਹੜਦੇ ਤੇ ਜਜ਼ਬਾਤ ਉਮਡਦੇ ਹੋਣਗੇ ਕਿ ਕੁਝ ਗੀਤ ਲਿਖਾਂ ਜਾਂ ਗ਼ਜ਼ਲ ਜਾਂ ਕਵਿਤਾ ਪਰ ਬੇਬਸ । ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲੇ ਆਪ ਹੀ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਵਕਤ ਇਕ ਸ਼ਾਇਰਾ ਦੀ ਦਿਮਾਗੀ ਹਾਲਤ ਕੀ ਹੋਵੇਗੀ ? ਸੱਚਮੁਚ ਕੁਦਰਤ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਬੜੀ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਕੀਤੀ । ਖੈਰ ਸੀ. ਐੱਮ. ਸੀ. ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿਖੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਦਾ ਅਪੇ੍ਰਸ਼ਨ ਹੋਇਆ । ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਮੁੜ ਸਾਹਿਤਕ ਕਾਰਜ ਅਰੰਭ ਦਿੱਤੇ । ਤੂਫਾਨ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਨਿਰਅੰਜਨ ਜੀ ਦੀ ਲਿਖਾਰੀ ਜੋੜੀ ਵਲੋਂ ਆਪਣੀ ਇਸ ਵਿਦੇਸ਼ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੁਸਤਕ “ਸਾਡਾ ਥਾਈ ਸਫਰਨਾਮਾ” ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਕਲੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ਤੇ ਕਲਮਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜੋ ਸੰਨ 1994 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ । ਜਿਥੇ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਅਸੀਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੀ ਉਥੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ ਦਰਜ ਬਾਣੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ੁਬਾਨੀ ਕੰਠ ਸੀ । ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਪਿੰਗਲ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਗਿਆਨ ਸੀ । ਮਿਤੀ 23 ਅਗਸਤ 1997 ਨੂੰ ਤੂਫਾਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਦਿਹਾਂਤ ਮਗਰੋਂ ਭਾਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦਿਨ ਬਦਿਨ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੀ ਗਈ ਅਤੇ ਹੱਥ ਵੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਲਿਖ ਸਕਦੇ ਸਨ ਪਰ ਫੇਰ ਵੀ ਇਸ ਕਵਿੱਤਰੀ ਨੇ ਕਲਮ ਨੂੰ ਹੀ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਬਣਾਈ ਰਖਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਦਾ ਅਣਮੋਲ ਖਜ਼ਾਨਾ ਛਡਦੇ ਹੋਏ 13 ਮਾਰਚ 2004 ਨੂੰ ਇਸ ਫਾਨੀ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਉਹ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਗਏ । ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਲੋਂ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਦੇ ਲਿਖੇ ਗਏ ਧਾਰਮਿਕ ਗੀਤ, ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੀ ਨਵੀਂ ਪੁਸਤਕ “ਪੰਥਕ ਕਾਵਿ ਫੁਲਕਾਰੀ” ਮਾਰਚ, 2022 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜੋ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਲਈ ਜਿੱਥੇ ਵੱਡਮੁਲੀ ਦੇਣ ਹੈ ਉਥੇ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸ੍ਰੋਤ ਵੀ ਹੈ । [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Speakerweekly|Speakerweekly]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Speakerweekly|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 10:23, 28 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC) fwtx61j0l5k6m5rag85kto5hnuymebn ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਕਵੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ 0 28302 609439 602906 2022-07-28T08:49:17Z Speakerweekly 42709 ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਪੁਸਤਕਾਂ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ । wikitext text/x-wiki ਅਮਰਜੀਤ ਟਾਂਡਾ ==ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ== *ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਕਾਮਿਲ *ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ *[[ਅਮਰਜੀਤ ਟਾਂਡਾ]] *[[ਅਜਮੇਰ ਰੋਡੇ]] *[[ਅਮਰਜੀਤ ਚੰਦਨ]] *ਅਮਰਜੀਤ ਕੌਂਕੇ *ਕੁਲਵਿੰਦਰ ਵਿਰਕ *[[ਅਮਿਤੋਜ]] *[[ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ]] *[[ਅਰਜ਼ਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ]] *[[ਉਸਤਾਦ ਦਾਮਨ]] *[[ਕਾਦਰਯਾਰ]] *[[ਗ਼ੁਲਾਮ ਫ਼ਰੀਦ]] *[[ਗਿਆਨੀ ਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਮੁਸਾਫਿਰ]] *[[ਗੁਰਚਰਨ ਰਾਮਪੁਰੀ]] *[[ਚਮਨ ਲਾਲ ਚਮਨ]] *[[ਜਗਤਾਰ]] *[[ਜਸਵਿੰਦਰ (ਗ਼ਜ਼ਲਗੋ)]] *[[ਜਸਵੰਤ ਜ਼ਫਰ]] *[[ਜਸਵੰਤ ਦੀਦ]] *[[ਜੱਲ੍ਹਣ ਜੱਟ]] *[[ਡਾ. ਦੀਵਾਨ ਸਿੰਘ]] *[[ਤਾਰਾ ਸਿੰਘ]] *[[ਦਮੋਦਰ ਦਾਸ ਅਰੋੜਾ]] *[[ਦੀਪਕ ਜੈਤੋਈ]] *[[ਦੇਵਨੀਤ]] *[[ਨਵਤੇਜ ਭਾਰਤੀ]] *[[ਨੰਦ ਲਾਲ ਨੂਰਪੁਰੀ]] *[[ਪਰਮਜੀਤ ਕੌਰ ਸਰਹਿੰਦ]] *[[ਪਰਮਿੰਦਰ ਸੋਢੀ]] *[[ਪਾਲ ਕੌਰ]] *[[ਪਾਸ਼]] *[[ਪੂਰਨ ਸਿੰਘ]] *[[ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਿੰਘ ਸਫ਼ੀਰ]] *[[ਪਾਲੀ ਖ਼ਾਦਿਮ]] *[[ਫ਼ਿਰੋਜ਼ ਦੀਨ ਸ਼ਰਫ਼]] *[[ਬਾਵਾ ਬਲਵੰਤ]] *[[ਬਿਸਮਿਲ ਫ਼ਰੀਦਕੋਟੀ]] *[[ਬੁੱਲ੍ਹੇ ਸ਼ਾਹ]] *[[ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ]] *[[ਮਜ਼ਹਰ ਤਿਰਮਜ਼ੀ]] *[[ਮਦਨ ਲਾਲ ਦੀਦੀ]] *[[ਮੀਆਂ ਮੁਹੰਮਦ ਬਖ਼ਸ਼]] *[[ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦੀਵਾਨਾ]] *[[ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਦਿਲ]] *[[ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ]] *[[ਸਚਲ ਸਰਮਸਤ]] *[[ਸਵਿਤੋਜ]] *[[ਸ਼ਮੀਲ]] *[[ਸ਼ਰੀਫ਼ ਕੁੰਜਾਹੀ]] *[[ਸ਼ਾਹ ਮੁਹੰਮਦ]] *[[ਸ਼ਿਵ ਕੁਮਾਰ ਬਟਾਲਵੀ]] *[[ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਹਮਦਰਦ]] *[[ਸੁਖਬੀਰ]] *[[ਸੁਖਪਾਲ ਸੰਘੇੜਾ]] *[[ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ]] *[[ਸੁਰਜੀਤ ਪਾਤਰ]] *[[ਸੁਰਜੀਤ ਹਾਂਸ]] *[[ਸੁਲਤਾਨ ਬਾਹੂ]] *[[ਸੁਲੱਖਣ ਮੀਤ]] *[[ਸੇਵਾ ਸਿੰਘ ਭਾਸ਼ੋ]] *[[ਸੋਹਣ ਸਿੰਘ ਮੀਸ਼ਾ]] *[[ਸੋਹਣ ਸਿੰਘ ਸੀਤਲ]] *[[ਸੰਤ ਰਾਮ ਉਦਾਸੀ]] *[[ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ (ਕਵੀ)]] *[[ਹਾਸ਼ਮ ਸ਼ਾਹ]] *[[ਹਰਵਿੰਦਰ ਭੰਡਾਲ]] *[[ਹਰਮਨ]] *[[ਸੁਰਜੀਤ ਜੱਜ]] *ਜਗਵਿੰਦਰ ਜੋਧਾ *ਸ਼ਬਦੀਸ਼ *ਮਨਦੀਪ ਸਨੇਹੀ *[[ਭੁਪਿੰਦਰਪ੍ਰੀਤ]] *ਵਿਪਨ ਗਿੱਲ *ਵਿਸ਼ਾਲ *ਆਸੀ *[[ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਚਾਹਲ]] *[[ਦੇਵਨੀਤ]] *[[ਗੁਰ ਪ੍ਰੀਤ]] *[[ਦੇਵ]] *[[ਮਨਮੋਹਨ]] *[[ਸਵਰਾਜਬੀਰ]] *ਰਾਜਵੰਤ ਰਾਜ *ਹਰਦਮ ਸਿੰਘ ਮਾਨ *ਗੁਰਤੇਜ ਕੋਹਾਰਵਾਲਾ *ਵਿਜੇ ਵਿਵੇਕ *ਜਸਪਾਲ ਘਈ *ਰਾਜਿੰਦਰਜੀਤ *ਸੁਰਿੰਦਰਪ੍ਰੀਤ ਘਣੀਆਂ *ਦਰਸ਼ਨ ਬੁੱਟਰ * ਲਖਵਿੰਦਰ ਜੌਹਲ *[[ਰਾਜ ਲਾਲੀ ਬਟਾਲਾ]] == ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ == * [http://www.punjabi-poetry.com/ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾ] * [http://www.puncham.com ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀਆਂ/ਲੇਖਕਾਂ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਦੁਰਲਭ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ] *  [http://www.apnaorg.com ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਅਕੈਡਮੀ (ਅਪਨਾ)] * Punjabi Poets Poetry[ punjabizone.net ਵੈਬਸਾਈਟ] == ਹੋਰ ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲਾ == * Sufi Poets of the Punjab Pakistan (Their Thought and Contribution) ਪ੍ਰੋ ਐਮ ਅਸ਼ਰਫ ਚੌਧਰੀ. ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੁੱਕ ਫਾਊਡੇਸ਼ਨ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ। [[:en:Special:BookSources/9789693703139|ISBN 978-969-37-0313-9]] * "Great Sufi Poets of The Punjab" by R. M. Chopra, (1999) ਇਰਾਨ ਸਮਾਜ, ਕਲਕੱਤਾ. [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ]] oouang0760an5mpydp4zsrgh2bfy8is 609440 609439 2022-07-28T08:51:59Z Speakerweekly 42709 /* ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ */ wikitext text/x-wiki ਅਮਰਜੀਤ ਟਾਂਡਾ ==ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ== *ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਕਾਮਿਲ *ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ *ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤੂਫਾਨ *[[ਅਮਰਜੀਤ ਟਾਂਡਾ]] *[[ਅਜਮੇਰ ਰੋਡੇ]] *[[ਅਮਰਜੀਤ ਚੰਦਨ]] *ਅਮਰਜੀਤ ਕੌਂਕੇ *ਕੁਲਵਿੰਦਰ ਵਿਰਕ *[[ਅਮਿਤੋਜ]] *[[ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ]] *[[ਅਰਜ਼ਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ]] *[[ਉਸਤਾਦ ਦਾਮਨ]] *[[ਕਾਦਰਯਾਰ]] *[[ਗ਼ੁਲਾਮ ਫ਼ਰੀਦ]] *[[ਗਿਆਨੀ ਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਮੁਸਾਫਿਰ]] *[[ਗੁਰਚਰਨ ਰਾਮਪੁਰੀ]] *[[ਚਮਨ ਲਾਲ ਚਮਨ]] *[[ਜਗਤਾਰ]] *[[ਜਸਵਿੰਦਰ (ਗ਼ਜ਼ਲਗੋ)]] *[[ਜਸਵੰਤ ਜ਼ਫਰ]] *[[ਜਸਵੰਤ ਦੀਦ]] *[[ਜੱਲ੍ਹਣ ਜੱਟ]] *[[ਡਾ. ਦੀਵਾਨ ਸਿੰਘ]] *[[ਤਾਰਾ ਸਿੰਘ]] *[[ਦਮੋਦਰ ਦਾਸ ਅਰੋੜਾ]] *[[ਦੀਪਕ ਜੈਤੋਈ]] *[[ਦੇਵਨੀਤ]] *[[ਨਵਤੇਜ ਭਾਰਤੀ]] *[[ਨੰਦ ਲਾਲ ਨੂਰਪੁਰੀ]] *[[ਪਰਮਜੀਤ ਕੌਰ ਸਰਹਿੰਦ]] *[[ਪਰਮਿੰਦਰ ਸੋਢੀ]] *[[ਪਾਲ ਕੌਰ]] *[[ਪਾਸ਼]] *[[ਪੂਰਨ ਸਿੰਘ]] *[[ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਿੰਘ ਸਫ਼ੀਰ]] *[[ਪਾਲੀ ਖ਼ਾਦਿਮ]] *[[ਫ਼ਿਰੋਜ਼ ਦੀਨ ਸ਼ਰਫ਼]] *[[ਬਾਵਾ ਬਲਵੰਤ]] *[[ਬਿਸਮਿਲ ਫ਼ਰੀਦਕੋਟੀ]] *[[ਬੁੱਲ੍ਹੇ ਸ਼ਾਹ]] *[[ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ]] *[[ਮਜ਼ਹਰ ਤਿਰਮਜ਼ੀ]] *[[ਮਦਨ ਲਾਲ ਦੀਦੀ]] *[[ਮੀਆਂ ਮੁਹੰਮਦ ਬਖ਼ਸ਼]] *[[ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦੀਵਾਨਾ]] *[[ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਦਿਲ]] *[[ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ]] *[[ਸਚਲ ਸਰਮਸਤ]] *[[ਸਵਿਤੋਜ]] *[[ਸ਼ਮੀਲ]] *[[ਸ਼ਰੀਫ਼ ਕੁੰਜਾਹੀ]] *[[ਸ਼ਾਹ ਮੁਹੰਮਦ]] *[[ਸ਼ਿਵ ਕੁਮਾਰ ਬਟਾਲਵੀ]] *[[ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਹਮਦਰਦ]] *[[ਸੁਖਬੀਰ]] *[[ਸੁਖਪਾਲ ਸੰਘੇੜਾ]] *[[ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ]] *[[ਸੁਰਜੀਤ ਪਾਤਰ]] *[[ਸੁਰਜੀਤ ਹਾਂਸ]] *[[ਸੁਲਤਾਨ ਬਾਹੂ]] *[[ਸੁਲੱਖਣ ਮੀਤ]] *[[ਸੇਵਾ ਸਿੰਘ ਭਾਸ਼ੋ]] *[[ਸੋਹਣ ਸਿੰਘ ਮੀਸ਼ਾ]] *[[ਸੋਹਣ ਸਿੰਘ ਸੀਤਲ]] *[[ਸੰਤ ਰਾਮ ਉਦਾਸੀ]] *[[ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ (ਕਵੀ)]] *[[ਹਾਸ਼ਮ ਸ਼ਾਹ]] *[[ਹਰਵਿੰਦਰ ਭੰਡਾਲ]] *[[ਹਰਮਨ]] *[[ਸੁਰਜੀਤ ਜੱਜ]] *ਜਗਵਿੰਦਰ ਜੋਧਾ *ਸ਼ਬਦੀਸ਼ *ਮਨਦੀਪ ਸਨੇਹੀ *[[ਭੁਪਿੰਦਰਪ੍ਰੀਤ]] *ਵਿਪਨ ਗਿੱਲ *ਵਿਸ਼ਾਲ *ਆਸੀ *[[ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਚਾਹਲ]] *[[ਦੇਵਨੀਤ]] *[[ਗੁਰ ਪ੍ਰੀਤ]] *[[ਦੇਵ]] *[[ਮਨਮੋਹਨ]] *[[ਸਵਰਾਜਬੀਰ]] *ਰਾਜਵੰਤ ਰਾਜ *ਹਰਦਮ ਸਿੰਘ ਮਾਨ *ਗੁਰਤੇਜ ਕੋਹਾਰਵਾਲਾ *ਵਿਜੇ ਵਿਵੇਕ *ਜਸਪਾਲ ਘਈ *ਰਾਜਿੰਦਰਜੀਤ *ਸੁਰਿੰਦਰਪ੍ਰੀਤ ਘਣੀਆਂ *ਦਰਸ਼ਨ ਬੁੱਟਰ * ਲਖਵਿੰਦਰ ਜੌਹਲ *[[ਰਾਜ ਲਾਲੀ ਬਟਾਲਾ]] == ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ == * [http://www.punjabi-poetry.com/ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾ] * [http://www.puncham.com ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀਆਂ/ਲੇਖਕਾਂ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਦੁਰਲਭ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ] *  [http://www.apnaorg.com ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਅਕੈਡਮੀ (ਅਪਨਾ)] * Punjabi Poets Poetry[ punjabizone.net ਵੈਬਸਾਈਟ] == ਹੋਰ ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲਾ == * Sufi Poets of the Punjab Pakistan (Their Thought and Contribution) ਪ੍ਰੋ ਐਮ ਅਸ਼ਰਫ ਚੌਧਰੀ. ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੁੱਕ ਫਾਊਡੇਸ਼ਨ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ। [[:en:Special:BookSources/9789693703139|ISBN 978-969-37-0313-9]] * "Great Sufi Poets of The Punjab" by R. M. Chopra, (1999) ਇਰਾਨ ਸਮਾਜ, ਕਲਕੱਤਾ. [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ]] a5ty5h3ggmrnz3j59qjbwm1mv3ugxg6 609441 609440 2022-07-28T08:56:23Z Speakerweekly 42709 /* ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ */ wikitext text/x-wiki ਅਮਰਜੀਤ ਟਾਂਡਾ ==ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ== *ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਕਾਮਿਲ *ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ *ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤੂਫਾਨ *[[ਅਮਰਜੀਤ ਟਾਂਡਾ]] *[[ਅਜਮੇਰ ਰੋਡੇ]] *[[ਅਮਰਜੀਤ ਚੰਦਨ]] *ਅਮਰਜੀਤ ਕੌਂਕੇ *ਕੁਲਵਿੰਦਰ ਵਿਰਕ *[[ਅਮਿਤੋਜ]] *[[ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ]] *ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ ਵਿਰਦੀ *[[ਅਰਜ਼ਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ]] *[[ਉਸਤਾਦ ਦਾਮਨ]] *[[ਕਾਦਰਯਾਰ]] *[[ਗ਼ੁਲਾਮ ਫ਼ਰੀਦ]] *[[ਗਿਆਨੀ ਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਮੁਸਾਫਿਰ]] *[[ਗੁਰਚਰਨ ਰਾਮਪੁਰੀ]] *[[ਚਮਨ ਲਾਲ ਚਮਨ]] *[[ਜਗਤਾਰ]] *[[ਜਸਵਿੰਦਰ (ਗ਼ਜ਼ਲਗੋ)]] *[[ਜਸਵੰਤ ਜ਼ਫਰ]] *[[ਜਸਵੰਤ ਦੀਦ]] *[[ਜੱਲ੍ਹਣ ਜੱਟ]] *[[ਡਾ. ਦੀਵਾਨ ਸਿੰਘ]] *[[ਤਾਰਾ ਸਿੰਘ]] *[[ਦਮੋਦਰ ਦਾਸ ਅਰੋੜਾ]] *[[ਦੀਪਕ ਜੈਤੋਈ]] *[[ਦੇਵਨੀਤ]] *[[ਨਵਤੇਜ ਭਾਰਤੀ]] *[[ਨੰਦ ਲਾਲ ਨੂਰਪੁਰੀ]] *[[ਪਰਮਜੀਤ ਕੌਰ ਸਰਹਿੰਦ]] *[[ਪਰਮਿੰਦਰ ਸੋਢੀ]] *[[ਪਾਲ ਕੌਰ]] *[[ਪਾਸ਼]] *[[ਪੂਰਨ ਸਿੰਘ]] *[[ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਿੰਘ ਸਫ਼ੀਰ]] *[[ਪਾਲੀ ਖ਼ਾਦਿਮ]] *[[ਫ਼ਿਰੋਜ਼ ਦੀਨ ਸ਼ਰਫ਼]] *[[ਬਾਵਾ ਬਲਵੰਤ]] *[[ਬਿਸਮਿਲ ਫ਼ਰੀਦਕੋਟੀ]] *[[ਬੁੱਲ੍ਹੇ ਸ਼ਾਹ]] *[[ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ]] *[[ਮਜ਼ਹਰ ਤਿਰਮਜ਼ੀ]] *[[ਮਦਨ ਲਾਲ ਦੀਦੀ]] *[[ਮੀਆਂ ਮੁਹੰਮਦ ਬਖ਼ਸ਼]] *[[ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦੀਵਾਨਾ]] *[[ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਦਿਲ]] *[[ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ]] *[[ਸਚਲ ਸਰਮਸਤ]] *[[ਸਵਿਤੋਜ]] *[[ਸ਼ਮੀਲ]] *[[ਸ਼ਰੀਫ਼ ਕੁੰਜਾਹੀ]] *[[ਸ਼ਾਹ ਮੁਹੰਮਦ]] *[[ਸ਼ਿਵ ਕੁਮਾਰ ਬਟਾਲਵੀ]] *[[ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਹਮਦਰਦ]] *[[ਸੁਖਬੀਰ]] *[[ਸੁਖਪਾਲ ਸੰਘੇੜਾ]] *[[ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ]] *[[ਸੁਰਜੀਤ ਪਾਤਰ]] *[[ਸੁਰਜੀਤ ਹਾਂਸ]] *[[ਸੁਲਤਾਨ ਬਾਹੂ]] *[[ਸੁਲੱਖਣ ਮੀਤ]] *[[ਸੇਵਾ ਸਿੰਘ ਭਾਸ਼ੋ]] *[[ਸੋਹਣ ਸਿੰਘ ਮੀਸ਼ਾ]] *[[ਸੋਹਣ ਸਿੰਘ ਸੀਤਲ]] *[[ਸੰਤ ਰਾਮ ਉਦਾਸੀ]] *[[ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ (ਕਵੀ)]] *[[ਹਾਸ਼ਮ ਸ਼ਾਹ]] *[[ਹਰਵਿੰਦਰ ਭੰਡਾਲ]] *[[ਹਰਮਨ]] *[[ਸੁਰਜੀਤ ਜੱਜ]] *ਜਗਵਿੰਦਰ ਜੋਧਾ *ਸ਼ਬਦੀਸ਼ *ਮਨਦੀਪ ਸਨੇਹੀ *[[ਭੁਪਿੰਦਰਪ੍ਰੀਤ]] *ਵਿਪਨ ਗਿੱਲ *ਵਿਸ਼ਾਲ *ਆਸੀ *[[ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਚਾਹਲ]] *[[ਦੇਵਨੀਤ]] *[[ਗੁਰ ਪ੍ਰੀਤ]] *[[ਦੇਵ]] *[[ਮਨਮੋਹਨ]] *[[ਸਵਰਾਜਬੀਰ]] *ਰਾਜਵੰਤ ਰਾਜ *ਹਰਦਮ ਸਿੰਘ ਮਾਨ *ਗੁਰਤੇਜ ਕੋਹਾਰਵਾਲਾ *ਵਿਜੇ ਵਿਵੇਕ *ਜਸਪਾਲ ਘਈ *ਰਾਜਿੰਦਰਜੀਤ *ਸੁਰਿੰਦਰਪ੍ਰੀਤ ਘਣੀਆਂ *ਦਰਸ਼ਨ ਬੁੱਟਰ * ਲਖਵਿੰਦਰ ਜੌਹਲ *[[ਰਾਜ ਲਾਲੀ ਬਟਾਲਾ]] == ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ == * [http://www.punjabi-poetry.com/ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾ] * [http://www.puncham.com ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀਆਂ/ਲੇਖਕਾਂ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਦੁਰਲਭ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ] *  [http://www.apnaorg.com ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਅਕੈਡਮੀ (ਅਪਨਾ)] * Punjabi Poets Poetry[ punjabizone.net ਵੈਬਸਾਈਟ] == ਹੋਰ ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲਾ == * Sufi Poets of the Punjab Pakistan (Their Thought and Contribution) ਪ੍ਰੋ ਐਮ ਅਸ਼ਰਫ ਚੌਧਰੀ. ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੁੱਕ ਫਾਊਡੇਸ਼ਨ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ। [[:en:Special:BookSources/9789693703139|ISBN 978-969-37-0313-9]] * "Great Sufi Poets of The Punjab" by R. M. Chopra, (1999) ਇਰਾਨ ਸਮਾਜ, ਕਲਕੱਤਾ. [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ]] 2o5kteseeu6myl7ve6pk9ra4kw28090 609455 609441 2022-07-28T10:31:01Z Speakerweekly 42709 /* ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ */ wikitext text/x-wiki ਅਮਰਜੀਤ ਟਾਂਡਾ ==ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ== *ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਕਾਮਿਲ *ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ *ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤੂਫਾਨ *[[ਅਮਰਜੀਤ ਟਾਂਡਾ]] *[[ਅਜਮੇਰ ਰੋਡੇ]] *[[ਅਮਰਜੀਤ ਚੰਦਨ]] *ਅਮਰਜੀਤ ਕੌਂਕੇ *ਕੁਲਵਿੰਦਰ ਵਿਰਕ *[[ਅਮਿਤੋਜ]] *[[ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ]] *[[ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ ਵਿਰਦੀ]] *[[ਅਰਜ਼ਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ]] *[[ਉਸਤਾਦ ਦਾਮਨ]] *[[ਕਾਦਰਯਾਰ]] *[[ਗ਼ੁਲਾਮ ਫ਼ਰੀਦ]] *[[ਗਿਆਨੀ ਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਮੁਸਾਫਿਰ]] *[[ਗੁਰਚਰਨ ਰਾਮਪੁਰੀ]] *[[ਚਮਨ ਲਾਲ ਚਮਨ]] *[[ਜਗਤਾਰ]] *[[ਜਸਵਿੰਦਰ (ਗ਼ਜ਼ਲਗੋ)]] *[[ਜਸਵੰਤ ਜ਼ਫਰ]] *[[ਜਸਵੰਤ ਦੀਦ]] *[[ਜੱਲ੍ਹਣ ਜੱਟ]] *[[ਡਾ. ਦੀਵਾਨ ਸਿੰਘ]] *[[ਤਾਰਾ ਸਿੰਘ]] *[[ਦਮੋਦਰ ਦਾਸ ਅਰੋੜਾ]] *[[ਦੀਪਕ ਜੈਤੋਈ]] *[[ਦੇਵਨੀਤ]] *[[ਨਵਤੇਜ ਭਾਰਤੀ]] *[[ਨੰਦ ਲਾਲ ਨੂਰਪੁਰੀ]] *[[ਪਰਮਜੀਤ ਕੌਰ ਸਰਹਿੰਦ]] *[[ਪਰਮਿੰਦਰ ਸੋਢੀ]] *[[ਪਾਲ ਕੌਰ]] *[[ਪਾਸ਼]] *[[ਪੂਰਨ ਸਿੰਘ]] *[[ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਿੰਘ ਸਫ਼ੀਰ]] *[[ਪਾਲੀ ਖ਼ਾਦਿਮ]] *[[ਫ਼ਿਰੋਜ਼ ਦੀਨ ਸ਼ਰਫ਼]] *[[ਬਾਵਾ ਬਲਵੰਤ]] *[[ਬਿਸਮਿਲ ਫ਼ਰੀਦਕੋਟੀ]] *[[ਬੁੱਲ੍ਹੇ ਸ਼ਾਹ]] *[[ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ]] *[[ਮਜ਼ਹਰ ਤਿਰਮਜ਼ੀ]] *[[ਮਦਨ ਲਾਲ ਦੀਦੀ]] *[[ਮੀਆਂ ਮੁਹੰਮਦ ਬਖ਼ਸ਼]] *[[ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦੀਵਾਨਾ]] *[[ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਦਿਲ]] *[[ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ]] *[[ਸਚਲ ਸਰਮਸਤ]] *[[ਸਵਿਤੋਜ]] *[[ਸ਼ਮੀਲ]] *[[ਸ਼ਰੀਫ਼ ਕੁੰਜਾਹੀ]] *[[ਸ਼ਾਹ ਮੁਹੰਮਦ]] *[[ਸ਼ਿਵ ਕੁਮਾਰ ਬਟਾਲਵੀ]] *[[ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਹਮਦਰਦ]] *[[ਸੁਖਬੀਰ]] *[[ਸੁਖਪਾਲ ਸੰਘੇੜਾ]] *[[ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ]] *[[ਸੁਰਜੀਤ ਪਾਤਰ]] *[[ਸੁਰਜੀਤ ਹਾਂਸ]] *[[ਸੁਲਤਾਨ ਬਾਹੂ]] *[[ਸੁਲੱਖਣ ਮੀਤ]] *[[ਸੇਵਾ ਸਿੰਘ ਭਾਸ਼ੋ]] *[[ਸੋਹਣ ਸਿੰਘ ਮੀਸ਼ਾ]] *[[ਸੋਹਣ ਸਿੰਘ ਸੀਤਲ]] *[[ਸੰਤ ਰਾਮ ਉਦਾਸੀ]] *[[ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ (ਕਵੀ)]] *[[ਹਾਸ਼ਮ ਸ਼ਾਹ]] *[[ਹਰਵਿੰਦਰ ਭੰਡਾਲ]] *[[ਹਰਮਨ]] *[[ਸੁਰਜੀਤ ਜੱਜ]] *ਜਗਵਿੰਦਰ ਜੋਧਾ *ਸ਼ਬਦੀਸ਼ *ਮਨਦੀਪ ਸਨੇਹੀ *[[ਭੁਪਿੰਦਰਪ੍ਰੀਤ]] *ਵਿਪਨ ਗਿੱਲ *ਵਿਸ਼ਾਲ *ਆਸੀ *[[ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਚਾਹਲ]] *[[ਦੇਵਨੀਤ]] *[[ਗੁਰ ਪ੍ਰੀਤ]] *[[ਦੇਵ]] *[[ਮਨਮੋਹਨ]] *[[ਸਵਰਾਜਬੀਰ]] *ਰਾਜਵੰਤ ਰਾਜ *ਹਰਦਮ ਸਿੰਘ ਮਾਨ *ਗੁਰਤੇਜ ਕੋਹਾਰਵਾਲਾ *ਵਿਜੇ ਵਿਵੇਕ *ਜਸਪਾਲ ਘਈ *ਰਾਜਿੰਦਰਜੀਤ *ਸੁਰਿੰਦਰਪ੍ਰੀਤ ਘਣੀਆਂ *ਦਰਸ਼ਨ ਬੁੱਟਰ * ਲਖਵਿੰਦਰ ਜੌਹਲ *[[ਰਾਜ ਲਾਲੀ ਬਟਾਲਾ]] == ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ == * [http://www.punjabi-poetry.com/ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾ] * [http://www.puncham.com ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀਆਂ/ਲੇਖਕਾਂ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਦੁਰਲਭ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ] *  [http://www.apnaorg.com ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਅਕੈਡਮੀ (ਅਪਨਾ)] * Punjabi Poets Poetry[ punjabizone.net ਵੈਬਸਾਈਟ] == ਹੋਰ ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲਾ == * Sufi Poets of the Punjab Pakistan (Their Thought and Contribution) ਪ੍ਰੋ ਐਮ ਅਸ਼ਰਫ ਚੌਧਰੀ. ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੁੱਕ ਫਾਊਡੇਸ਼ਨ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ। [[:en:Special:BookSources/9789693703139|ISBN 978-969-37-0313-9]] * "Great Sufi Poets of The Punjab" by R. M. Chopra, (1999) ਇਰਾਨ ਸਮਾਜ, ਕਲਕੱਤਾ. [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ]] 9r3ypbpqr3r4padjqszn4utm81qjfgb ਚੌਰੀ ਚੌਰਾ ਕਾਂਡ 0 28630 609369 262754 2022-07-27T14:52:43Z Nitesh Gill 8973 wikitext text/x-wiki {{ਬੇ-ਹਵਾਲਾ|}} [[ਤਸਵੀਰ:Chauri chaura new photo.jpg|right|thumb|250px|ਚੌਰੀ ਚੌਰਾ ਦੀ ਸ਼ਹੀਦੀ ਯਾਦਗਾਰ]] '''ਚੌਰੀ ਚੌਰਾ''' ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਗੋਰਖਪੁਰ ਦੇ ਕੋਲ ਦਾ ਇੱਕ ਕਸਬਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ 4 ਫਰਵਰੀ 1922 ਨੂੰ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੇ ਬਰਤਾਨਵੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਪੁਲਿਸ ਚੌਕੀ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਉਸ ਵਿੱਚ ਛੁਪੇ 22 ਪੁਲਿਸ ਕਰਮਚਾਰੀ ਜਿੰਦਾ ਜਲ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਚੌਰੀਚੌਰਾ ਕਾਂਡ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਪਰਿਣਾਮਸਰੂਪ ਗਾਂਧੀ-ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਹਿੰਸਾ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਸਹਿਯੋਗ ਅੰਦੋਲਨ ਪ੍ਰਸੰਗਕ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ। {{ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕਾਂਡ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦਾ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮ]] otdfmmkw1xmr0zme3j61qdh2pq1oalj ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ 0 28785 609389 534613 2022-07-27T16:28:55Z InternetArchiveBot 37445 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.8 wikitext text/x-wiki [[File:World population growth (lin-log scale).png|right|400px|thumb|ਵਿਸ਼ਵ ਜਨਸੰਖਿਆ,<ref>See also: Historical demography.</ref> 10,000 ਈਃ ਪੂਃ ਤੌਂ 2,000 ਈਃ ਤੱਕ। ਜੰਨਸੰਖਿਆ ਪੈਮਾਨਾ ਲੋਗਰਿਥਮਕ ਹੈ।]] '''ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ''' (ਜਾਂ ਮਾਨਵਤਾ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ), ਜਿਸਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਪੱਥਰ ਯੁੱਗ (ਪੈਲਿਓਲਿਥਕ) ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ (''ਇਸ ਵਿੱਚ ਭੂ-ਗਰਭ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਇਨਸਾਨ ਪੂਰਵ ਸਮੇਂ ਦਿਆਂ ਜੈਵਿਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ'') ਤੋਂ ਅਲੱਗ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚੀਨ ਕਾਲ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਪੁਰਾਤਾਤਵਿਕ ਅਤੇ ਲਿਖੇ ਹੋਏ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਪ੍ਰਚੀਨ ਰਿਕਾਰਡ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਲਿਖਣ ਕਲਾ ਦੀ ਕਾਢ ਤੋਂ ਸੂਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।<ref>According to David Diringer ("Writing", ''Encyclopedia Americana'', 1986 ed., vol. 29, p. 558), "Writing gives permanence to men's knowledge and enables them to communicate over great distances.... The complex society of a higher civilization would be impossible without the art of writing."</ref><ref name="WebsterWH">Webster, H. (1921). [http://books.google.com/books?id=cboXAAAAIAAJ ''World history'' ]. Boston: D.C. Heath. [http://books.google.com/books?id=cboXAAAAIAAJ&amp;pg=PR5&amp;pg=PA27 Page 27].</ref> ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੱਭਿਅਤਾ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਲਿਖਣ ਕਲਾ ਦੀ ਕਾਢ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਹਨ। ਪੂਰਵ-ਇਤਿਹਾਸਕ [[ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੱਥਰ ਯੁੱਗ]] (ਪਾਸ਼ਣ ਕਾਲ) ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ [[ਨਵਾਂ ਪੱਥਰ ਯੁੱਗ]] (ਨਿਓਲਿਥਕ) ਅਤੇ ਉਪਜਾਊ ਅਰੱਧਚੰਦਰ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ (8000 ਅਤੇ 5000 ਈਃ ਪੂਃ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ) ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਨਵ ਪੱਥਰ ਯੁੱਗ ਕ੍ਰਾਂਤੀ (ਨਿਓਲਿਥਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ) ਨਾਲ ਮਾਨਵ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਬਦਲਾਅ ਆਇਆ ਅਤੇ ਮਾਨਵ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਵਸਥਿਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਜੀਵ ਜੰਤੂਆਂ ਦਾ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।<ref name="Tudge">{{cite book | last = Tudge | first = Colin | authorlink = Colin Tudge | title = [[Neanderthals, Bandits and Farmers|Neanderthals, Bandits and Farmers: How Agriculture Really Began]] | year = 1998 | publisher = Weidenfeld & Nicolson | location = London | isbn = 0-297-84258-7 }}</ref><ref>Bellwood, Peter. (2004). ''First Farmers: The Origins of Agricultural Societies'', Blackwell Publishers. ISBN 0-631-20566-7</ref><ref>Cohen, Mark Nathan (1977) ''The Food Crisis in Prehistory: Overpopulation and the Origins of Agriculture'', New Haven and London: Yale University Press. ISBN 0-300-02016-3.</ref> ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਕਾਫੀ ਇਨਸਾਨਾਂ ਨੇ ਖਾਨਾਬਦੋਸ਼ ਜੀਵਨ ਛੱਡ ਕੇ ਸਥਾਈ ਆਬਾਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੀਵਨ ਆਰੰਭ ਕੀਤਾ। ਕੁਝ ਥਾਵਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੁੰਨਸਾਨ ਖੇਤਰ ਜਿੱਥੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯੋਗ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ, ਖਾਨਾਬਦੌਸ਼ ਜੀਵਨ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ।<ref>See Jared Diamond, ''Guns, Germs and Steel'' .</ref> ਪਰ ਕਿਸਾਨੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਮੁਕਾਬਲਾਤਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦੇ ਕਾਰਨ ਮਾਨਵ ਕਬੀਲਿਆਂ ਦਾ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਡੀਆਂ ਇਕਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਹੁੰਦਾ ਰਿਹਾ। ਪਰਿਵਾਹਨ ਦੇ ਸਾਧਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤਰੱਕੀ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਪਾਇਆ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੋਇਆ, ਅਨਾਜ ਦੇ ਖੇਤੀ ਹੋਰ ਵੀ ਜਟਿਲ ਹੁੰਦੀ ਗਈ ਅਤੇ ਪੈਦਾਵਾਰ ਕਾਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਅਨਾਜ ਜਮਾਂ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਦੂਰੀ ਵੰਡ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਮਜਦੂਰੀ ਵੰਡ ਨੇ ਅਰਾਮਦਾਈਕ ਜਿੰਦਗੀ ਜਿਉਣ ਵਾਲੇ ਉੱਚ ਵਰਗ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਮਾਨਵ ਸਮਾਜ ਦੇ ਵਧ ਰਹੇ ਗੁਝੰਲਪਣ ਨੇ ਲਿਖਣ ਅਤੇ ਲੇਖਾ ਜੋਖ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ।<ref name="DSB-AO">{{cite journal | author=Schmandt-Besserat, Denise| authorlink=Denise Schmandt-Besserat| title=Signs of Life| journal=Archaeology Odyssey| year=January–February 2002| url=https://webspace.utexas.edu/dsbay/Docs/SignsofLife.pdf| pages=6–7, 63}}</ref> ਨਦੀਆਂ ਅਤੇ ਝੀਲਾਂ ਦੇ ਕੰਢਿਆਂ 'ਤੇ ਕਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੋਇਆ। ਲਗਪਗ some of the first prominent, well-developed settlements had arisen in Mesopotamia,<ref name="McNeill-Sumer">{{cite book | last = McNeill | first = Willam H. | authorlink = William Hardy McNeill | title = A World History | origyear = 1967 | edition = 4th | year = 1999 | publisher = [[Oxford University Press]] | location = New York | isbn = 0-19-511615-1 | page = 15 | chapter = In The Beginning }}</ref> on the banks of ਮਿਸਰ ਦੀ ਨੀਲ ਨਦੀ,<ref>{{cite book|author=[[John Baines|Baines, John]] and Jaromir Malek|title=The Cultural Atlas of Ancient Egypt|edition=revised|publisher=Facts on File|year=2000|isbn=0-8160-4036-2}}</ref><ref>{{cite book | last = Bard | first = KA | title = Encyclopedia of the Archaeology of Ancient Egypt | publisher = Routledge | location = NY, NY | year = 1999|isbn=0-415-18589-0}}</ref><ref name="grimal1992">{{cite book|first=Nicolas|last=Grimal|title=A History of Ancient Egypt|publisher=Blackwell Books|year=1992|isbn=0-631-19396-0}}</ref> ਦੇ ਕੰਢੇ ਅਤੇ ਸਿੰਧੂ ਨਦੀ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 3000 ਈਃ ਪੂਃ ਵਿੱਚ ਮੈਸੋਪੋਤਾਮਿਯਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਕੁਝ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੇ ਮੁੱਖ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਕਿਸਤ ਬਸਤੀਆਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੋਇਆ।<ref>{{cite book |last=[[F. Raymond Allchin|Allchin, Raymond]] (ed.) |year=1995 |title=The Archaeology of Early Historic South Asia: The Emergence of Cities and States |location=New York |publisher=[[Cambridge University Press]]}}</ref><ref>{{cite book |first=D. K. |last=Chakrabarti |year=2004 |title=Indus Civilization Sites in India: New Discoveries |publisher=Marg Publications |location=Mumbai |isbn=81-85026-63-7}}</ref><ref>{{cite book |authorlink=Ahmad Hasan Dani |last=Dani |first=Ahmad Hassan |coauthors=Mohen, J-P. (eds.) |year=1996 |title=History of Humanity, Volume III, From the Third Millennium to the Seventh Century BC |location=New York/Paris |publisher=Routledge/UNESCO |isbn=0-415-09306-6}}</ref> ਸਮਾਨ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਸੱਭਿਆਤਾਵਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਸ਼ਾਇਦ ਚੀਨ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਦੇ ਕੰਢਿਆਂ ਤੇ ਹੋਇਆ, ਪਰ ਇਥੇ ਵਿਆਪਕ ਸ਼ਹਿਰੀ ਨਿਰਿਮਾਣ ਦੇ ਪੁਰਾਤਤਵ ਸਬੂਤਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਗੱਲ ਚੰਗੀ ਤਰਾਂ ਸਾਬਿਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਪੁਰਾਣੀ ਦੁਨੀਆ (ਖਾਸ ਕਰ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਮੈਡੀਟੇਰੀਅਨ) ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ 476 ਈਸਵੀ ਤੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਇਤਿਹਾਸ (ਜਾਂ "ਪੁਰਾਤਨਤਾ"); 5ਵੀ ਸਦੀ ਤੋਂ 15ਵੀ ਸਦੀ ਤੱਕ ਮੱਧ ਕਾਲ (ਜਾਂ "ਪੋਸਟ ਕਲਾਸੀਕਲ ਸਮਾਂ"<ref>{{cite web|url=http://www.fordham.edu/halsall/ |title=Internet Medieval Sourcebook Project |publisher=Fordham.edu |date= |accessdate=2009-04-18}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.the-orb.net/ |title=The Online Reference Book of Medieval Studies |publisher=The-orb.net |date= |accessdate=2009-04-18}}</ref>), ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮੀ ਸੁਨਿਹਰਾ ਕਾਲ (750 ਈਃ – 1258 ਈਃ) ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਯੂਰਪੀ ਪੂਨਰ ਜਾਗਰਣ (ਲੱਗਭਗ 1300 ਈਃ ਵਿੱਚ ਆਰੰਭ) ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।<ref>Burckhardt, Jacob (1878), [http://www.boisestate.edu/courses/hy309/docs/burckhardt/burckhardt.html ''The Civilization of the Renaissance in Italy'' ], trans S.G.C Middlemore, republished in 1990 ISBN 0-14-044534-X</ref><ref>{{cite web|url=http://www.uni-mannheim.de/mateo/camenaref/cmh/cmh.html |title='&#39;The Cambridge Modern History. Vol 1: The Renaissance (1902) |publisher=Uni-mannheim.de |date= |accessdate=2009-04-18}}</ref> 15ਵੀ ਸਦੀ ਤੋਂ ਲੇ ਕੇ 18ਵੀ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਆਧੁਨਿਕ ਕਾਲ,<ref name="rice1970">{{cite book|last=Rice|first=Eugene, F., Jr.|title=The Foundations of Early Modern Europe: 1460–1559|year=1970|publisher=W.W. Norton & Co.|authorlink=Eugene F. Rice, Jr.}}</ref> ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਬੁੱਧਤਾ ਦਾ ਯੁੱਗ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ; ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਤੋਂ ਲੇ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਭੂਤ ਪੂਰਵ ਅਧੁਨਿਕ ਕਾਲ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਮਕਾਲੀ ਇਤਿਹਾਸ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ, ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਪ੍ਰ ਨਿਕਟ ਪੂਰਵ,<ref>William W. Hallo &amp; William Kelly Simpson, ''The Ancient Near East: A History'', Holt Rinehart and Winston Publishers, 1997</ref><ref>Jack Sasson, ''The Civilizations of the Ancient Near East'', New York, 1995</ref><ref>Marc Van de Mieroop, ''History of the Ancient Near East: Ca. '' ''3000–323 BC.'', Blackwell Publishers, 2003</ref> ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਯੂਨਾਨ (ਗਰੀਕ), ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪ੍ਰ ਰੋਮ ਪੁਰਤਨਤਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਪੁਰਾਣੀ ਦੁਨੀਆਂ, ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਚੀਨ<ref>{{cite web|url=http://www.automaticfreeweb.com/index.cfm?s=ancientasianworld |title=Ancient Asian World |publisher=Automaticfreeweb.com |date= |accessdate=2009-04-18}}</ref> ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਭਾਰਤ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਵੱਖਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਹੋਇਆ। ਹਲਾਂਕਿ 18ਵੀ ਤੱਕ, ਵਿਆਪਕ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਉਪਨਿਵੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਅਧਿਕਾਂਸ਼ ਸੱਭਿਆਤਾਵਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਵਿੱਰ ਰਲ ਗਏ (ਦੇਖੋ ਵਿਸ਼ਵਿਕਰਨ). ਆਖਰੀ ਇੱਕ ਚੌਥਾਈ ਹਜ਼ਾਰ-ਸਾਲ ਵਿੱਚ, ਜਨਸੰਖਿਆ, ਗਿਆਨ, ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਕਾਮਰਸ, ਹੱਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਮਾਰੂਪਣ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪਤਨ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦੀ ਦਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਤੀਵਰਤਾ ਆਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਸ ਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਮਾਨਵ ਸਮਾਜ ਲਈ ਕਈ ਮੌਕਾ ਅਤੇ ਸੰਕਟ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।<ref>[http://stateoftheworld.reuters.com Reuters – The State of the World] The story of the 21st century</ref><ref>{{cite web|url=http://www.sciam.com/article.cfm?chanID=sa006&articleID=00031010-F7DA-1304-B72683414B7F0000 |title=Scientific American Magazine (September 2005 Issue) The Climax of Humanity |publisher=Sciam.com |date=2005-08-22 |accessdate=2009-04-18}}</ref> ==ਹਵਾਲੇ== {{ਹਵਾਲੇ}} ==ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ== * Louis-Henri FOURNET, "Diagrammatic Chart of World History", Editions Sides (1986) ISBN 978-2-868-61096-6 * David Landes, "The Wealth and Poverty of Nations: Why Some Are So Rich and Some So Poor", New York, W. W. Norton & Company (1999) ISBN 978-0-393-31888-3 * David Landes, [http://pubs.aeaweb.org/doi/pdfplus/10.1257/jep.20.2.3 "Why Europe and the West? ][http://pubs.aeaweb.org/doi/pdfplus/10.1257/jep.20.2.3 Why Not China?"], ''Journal of Economic Perspectives'', 20:2, 3, 2006. * [http://www.blackwell-synergy.com/doi/pdf/10.1111/j.1540-5923.2006.00168.x?cookieSet=1 Ricardo Duchesne, "Asia First?", ''The Journal of the Historical Society'', Vol. 6, Issue 1 (March 2006), pp. 69–91] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181215223133/http://www.blackwell-synergy.com/doi/pdf/10.1111/j.1540-5923.2006.00168.x?cookieSet=1 |date=2018-12-15 }} (PDF) * William H. McNeill, ''The Rise of the West: A History of the Human Community'', Chicago, University of Chicago Press, 1963. * Larry Gonick, ''The Cartoon History of the Universe'', Volume One, Main Street Books, 1997, ISBN 978-0-385-26520-1, Volume Two, Main Street Books, 1994, ISBN 978-0-385-42093-8, Volume Three, W. W. Norton & Company, 2002, ISBN 978-0-393-32403-7. ==ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ== * [https://www.youtube.com/playlist?list=PLBDA2E52FB1EF80C9 Crash Course World History] * British Museum - [http://www.britishmuseum.org/channel/object_stories/a_history_of_the_world.aspx A History of the World] * [http://documentarystorm.com/civilisation/%20 Civilisation] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਇਤਿਹਾਸ]] pecbfgvh4fku5cpyk7pmk5mmvnx63kp ਪੰਜਾਬੀ ਕਹਾਣੀਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ 0 28841 609407 582654 2022-07-28T03:42:51Z Speakerweekly 42709 ਸ੍ਵਰਗੀ ਸ੍ਰ. ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤੂਫਾਨ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਜਸੂਸੀ ਨਾਵਲਕਾਰ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1961 ਵਿਚ ਖੂਨੀ ਕਵੀ ਨਾਂ ਦੇ ਜਸੂਸੀ ਨਾਵਲ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਕੀਤੀ ਸੀ, 03 ਜੁਲਾਈ 1932 ਨੂੰ ਜੇਹਲਮ ਪੰਜਾਬ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ) ਵਿਖੇ ਉਰਦੂ ਦੇ ਨਾਮਵਰ ਸ਼ਾਇਰ ਸ੍ਰ. ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਕਾਮਿਲ ਦੇ ਘਰ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਇਸ ਬਹੁਪੱਖੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਹਾਣੀਆਂ, ਕਵਿਤਾਵਾਂ, ਨਾਵਲ, ਹਾਸ ਵਿਅੰਗ, ਬਾਲ ਸਾਹਿਤ, ਨਾਟਕ ਆਦਿ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀਆਂ ਨਾਮਵਰ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਵਿਚ ਅਕਸਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੁੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਜਦਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ "ਖੂਨੀ ਕਵੀ" (ਜਸੂਸੀ ਨਾਵਲ), "ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਕੀ ਵੀ ਬਣੇ" (ਹਾਸ ਵਿਅੰਗ), "ਭੜਾਸਾਂ" (ਕਹਾਣੀਆਂ), "ਸਿ... wikitext text/x-wiki ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤੂਫਾਨ 1932-1997 ==ਪੰਜਾਬੀ ਕਹਾਣੀਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ== *[[ਅਜੀਤ ਕੌਰ]] *[[ਅਤਰਜੀਤ ਕਹਾਣੀਕਾਰ]] *[[ਅਮਨਪਾਲ ਸਾਰਾ]] ==ਕ== *[[ਕਰਤਾਰ ਸਿੰਘ ਦੁੱਗਲ]] *[[ਕਿਰਪਾਲ ਕਜ਼ਾਕ]] *[[ਕੁਲਜੀਤ ਮਾਨ]] *[[ਕੁਲਵੰਤ ਸਿੰਘ ਵਿਰਕ]] *[[ਕੇਸਰਾ ਰਾਮ]] ਗ *[[ਗਿਆਨੀ ਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਮੁਸਾਫਿਰ]] *[[ਗੁਰਦਿਆਲ ਦਲਾਲ]] *[[ਗੁਰਦਿਆਲ ਸਿੰਘ]] *[[ਗੁਰਦੇਵ ਰੁਪਾਣਾ]] *[[ਗੁਰਬਖਸ਼ ਸਿੰਘ ਪ੍ਰੀਤਲੜੀ]] *[[ਗੁਰਬਚਨ ਸਿੰਘ ਭੁੱਲਰ]] *[[ਗੁਰਮੀਤ ਕੜਿਆਲਵੀ]] *[[ਗੁਰਮੇਲ ਮਡਾਹੜ]] *[[ਗੁਰਸੇਵਕ ਸਿੰਘ ਪ੍ਰੀਤ]] *[[ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ]] ==ਚ== *[[ਚੰਦਨ ਨੇਗੀ]] ==ਜ== *[[ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ (ਕਹਾਣੀਕਾਰ)]] *[[ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਕੰਵਲ]] *[[ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਵਿਰਦੀ]] *[[ਜਿੰਦਰ ਕਹਾਣੀਕਾਰ]] *ਜਸਬੀਰ ਕਲਸੀ ਧਰਮਕੋਟ ==ਡ== *[[ਡਾ. ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ]] ==ਤ== *[[ਤਰਸੇਮ ਨੀਲਗਿਰੀ]] ==ਨ== *[[ਨਵਤੇਜ ਸਿੰਘ ਪ੍ਰੀਤਲੜੀ]] *[[ਨਾਨਕ ਸਿੰਘ]] *[[ਨੌਰੰਗ ਸਿੰਘ]] ==ਬ== *[[ਬਲਜਿੰਦਰ ਨਸਰਾਲੀ]] *[[ਬਲਵਿੰਦਰ ਗਰੇਵਾਲ]] ==ਮ== *[[ਮਨਮੋਹਨ ਬਾਵਾ]] *[[ਮਨਿੰਦਰ ਕਾਂਗ]] *[[ਮੋਹਨ ਭੰਡਾਰੀ]] *[[ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਵੈਦ]] ==ਰ== *[[ਰੁਪਿੰਦਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ]] ==ਵ== *[[ਵਰਿਆਮ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ]] *[[ਵੀਨਾ ਵਰਮਾ]] ==ਸ== *[[ਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਉੱਪਲ]] *[[ਸੁਕੀਰਤ ਆਨੰਦ]] *[[ਸੁਖਬੀਰ]] *[[ਸੁਜਾਨ ਸਿੰਘ]] *[[ਸੁਰਜੀਤ ਕਲਸੀ]] *[[ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸੇਠੀ]] *[[ਸੁਲੱਖਣ ਮੀਤ]] *[[ਸੰਤ ਸਿੰਘ ਸੇਖੋਂ]] *[[ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਧੀਰ]] ==ਹ== *[[ਹਰਜਿੰਦਰ ਸੂਰੇਵਾਲੀਆ]] *[[ਹਰਜੀਤ ਅਟਵਾਲ]] *[[ਹਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਨਰੂਲਾ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਹਾਣੀਕਾਰ]] 7p3tve73zgeme0gjbvp13hw56rii8x4 ਪ੍ਰੀਤ ਨਗਰ 0 28908 609372 536775 2022-07-27T14:55:09Z Nitesh Gill 8973 wikitext text/x-wiki {{ਬੇ-ਹਵਾਲਾ|}} '''ਪ੍ਰੀਤ ਨਗਰ''' ਸਰਦਾਰ ਗੁਰਬਖਸ਼ ਸਿੰਘ ਪ੍ਰੀਤਲੜੀ ਦੁਆਰਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੇ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵਸਾਏ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਦਾ ਨਾਂ ਸੀ। ਇਸਨੂੰ ਲੇਖਕਾ ਦਾ ਮੱਕਾ ਕਰਕੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। {{ਅਧਾਰ}} rl57fii1cim638oph7dwyu3g16o87ke ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਨਾਰੰਗ 0 29544 609451 531032 2022-07-28T10:21:55Z Charan Gill 4603 wikitext text/x-wiki {{Infobox writer <!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] --> | name = ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਨਾਰੰਗ | image = Fellowship-Photograph.jpg | imagesize = | alt = | caption = ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਨਾਰੰਗ ''ਖੱਬੇ'' ਸਾਹਿਤ ਅਕੈਡਮੀ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ | pseudonym = | birth_name = | birth_date = {{Birth date |df=yes|1931|02|11}} | birth_place = [[ਦੁੱਕੀ]], [[ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ]] | death_date = {{Death date and age|df=yes|2022|06|15|1931|02|11}} | death_place = [[ਸ਼ਾਰਲਟ]], [[ਉੱਤਰੀ ਕੈਰੋਲੀਨਾ]], ਅਮਰੀਕਾ | occupation = ਉਰਦੂ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਲੇਖਕ | nationality = ਭਾਰਤੀ | ethnicity = | citizenship = | education = | alma_mater = [[ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] | period = | genre = | subject = | movement = | notableworks = | spouse = | partner = | children = | relatives = | awards = [[ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ]], 2004 [[ਸਾਹਿਤ ਅਕੈਡਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ]], 1993 [[ਗ਼ਾਲਿਬ ਪੁਰਸਕਾਰ]], 1985 [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਗੋਲਡ ਮੈਡਲ]], 1977 [[ਇਕਬਾਲ ਸਨਮਾਨ]], 2011 [[ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਇਮੇਰਿਟਸ, ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]], 2005– [[ਮੂਰਤੀ ਦੇਵੀ ਅਵਾਰਡ]], 2012 | website = http://www.gopichandnarang.com | portaldisp = }} '''ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਨਾਰੰਗ''' (ਜਨਮ 11 ਫਰਵਰੀ 1931) ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਇੱਕ ਸਿਧਾਂਤਕਾਰ, ਉਰਦੂ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤਕ ਆਲੋਚਕ ਅਤੇ ਵਿਦਵਾਨ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਮੁਕੀਮ ਹਨ ਮਗਰ ਉਹ ਬਾਕਾਇਦਗੀ ਨਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਉਰਦੂ ਅਦਬੀ ਮਹਫ਼ਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰੀਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਥੇ ਉਸ ਦੀ ਵਿਦਵਤਾ ਨੂੰ ਨਿਹਾਇਤ ਸਨਮਾਨ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਨਾਲ ਵੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਰਦੂ ਜਲਸਿਆਂ ਅਤੇ ਗੋਸ਼ਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਹ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਥੇ ਉਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਮਿਲ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ ਉਥੇ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕ ਇਨਾਮਾਂ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨਾਂ ਨਾਲ ਨਵਾਜ਼ਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। == ਸਿੱਖਿਆ == ਨਾਰੰਗ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1958 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪੀਐਚਡੀ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਤੋਂ ਖੋਜ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। == ਟੀਚਿੰਗ ਕੈਰੀਅਰ == ਨਾਰੰਗ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਨਿਯੁਕਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੇਂਟ ਸਟੀਫਨਜ਼ ਕਾਲਜ (1957–58) ਵਿੱਚ ਉਰਦੂ ਸਾਹਿਤ ਪੜ੍ਹਾਇਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ 1961 ਵਿੱਚ ਰੀਡਰ ਬਣ ਗਿਆ। 1963 ਅਤੇ 1968 ਵਿੱਚ ਉਹ ਵਿਸਕੌਨਸਿਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਵਿਜ਼ਿਟਿੰਗ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸੀ। ਉਹ [[ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਮਿਨੇਸੋਟਾ]] ਅਤੇ [[ਓਸਲੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਵਿੱਚ ਵੀ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ। ਨਾਰੰਗ 1974 ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਜਾਮੀਆ ਮਿਲੀਆ ਇਸਲਾਮੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਬਤੌਰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨਿਯੁਕਤ ਹੋਇਆ, 1986–1995 ਵਿੱਚ ਫਿਰ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ। 2005 ਵਿਚ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਐਮੇਰਿਟਸ ਨਾਮਜਦ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਨਾਰੰਗ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ (''ਦਿੱਲੀ ਉਰਦੂ ਦਾ ਕਰਖੰਡਰੀ ਡਾਇਲੈਕਟ'') 1961 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਅਣਗੌਲੀ ਬੋਲੀ ਦਾ [[ਸਮਾਜ-ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨ | ਸਮਾਜ-ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨਕ]] ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਉਰਦੂ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ [[ਹਿੰਦੀ]] ਵਿੱਚ 60 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ==ਰਚਨਾਵਾਂ== ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਨਾਰੰਗ ਚੌਂਹਠ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੇ ਲੇਖਕ ਹਨ। ਇਸ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਤਾਲੀ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ, ਬਾਰਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਸੱਤ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਨਾਰੰਗ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਸਾਖ਼ਤੀਆਤ, ਪਸ ਸਾਖ਼ਤੀਆਤ, ਮਸ਼ਰਿਕੀ ਸ਼ੇਅਰੀਆਤ ਉੱਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਚੋਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਈ ਤਹਰੀਰਾਂ ਨੂੰ ਚੁਰਾਈਆਂ ਅਤੇ ਮਸ਼ਕੂਕ ਕ਼ਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਹਕੀਕਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਦੇ ਇਹ ਹਵਾਲੇ ਨਾਰੰਗ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਚਿੰਤਕਾਂ ਦੇ ਸਿੱਧੇ ਮੁਤਾਲੇ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਪਾਠਕ ਅੱਗੇ ਚੱਲ ਕੇ ਵੇਖਣਗੇ ਕਿ ਸੇਲਡਨ ਦੀ ਜਿਸ ਕਿਤਾਬ ਤੋਂ ਨਾਰੰਗ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਚੋਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਟੂਕਾਂ ਸੇਲਡਨ ਨੇ ਪਾਠਕਾਂ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਪੜਤਾਲ ਲਈ ਮਾਬਾਦ ਆਧੁਨਿਕ ਚਿੰਤਕਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ, ਨਾਰੰਗ ਨੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਵਾਲੇ ਸੇਲਡਨ ਜਾਂ ਦੂਜੇ ਸੁਹਜ ਚਿੰਤਕਾਂ ਨੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਦਾਹਵੇ ਝੂਠੇ ਦੱਸੇ ਗਏ ਹਨ।<ref>https://cafedissensusblog.com/2018/04/25/how-author-and-critic-gopi-chand-narang-survived-a-maligning-campaign/</ref> ਇਮਰਾਨ ਸ਼ਾਹਿਦ ਭਿੰਡਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸੀ.ਐੱਮ. [[ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਦੇ ਨੈਮ ਨੇ ਸਾਹਿਤਕ ਚੋਰੀ ਦੇ ਸਬੂਤਾਂ ਵਜੋਂ ਪਾਠ ਦੇ ਸਬੂਤ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਹਨ।<ref>{{cite web|url=http://www.outlookindia.com/article/Plagiarize-And-Prosper/260108 |title=Plagiarize And Prosper &#124; C.M. Naim |publisher=Outlookindia.com |date= |accessdate=2014-08-20}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.outlookindia.com/article/The-Emperors-New-Clothes/261517 |title=The Emperor's New Clothes &#124; C.M. Naim |publisher=Outlookindia.com |date= |accessdate=2014-08-20}}</ref> ==ਹਵਾਲੇ== {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਉਰਦੂ ਲੇਖਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿਧਾਂਤਕਾਰ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1931]] d9gnzc7xd713pqojuh5wphvbxx5frow 609453 609451 2022-07-28T10:23:48Z Charan Gill 4603 wikitext text/x-wiki {{Infobox writer <!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] --> | name = ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਨਾਰੰਗ | image = Fellowship-Photograph.jpg | imagesize = | alt = | caption = ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਨਾਰੰਗ ''ਖੱਬੇ'' ਸਾਹਿਤ ਅਕੈਡਮੀ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ | pseudonym = | birth_name = | birth_date = {{Birth date |df=yes|1931|02|11}} | birth_place = [[ਦੁੱਕੀ]], [[ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ]] | death_date = {{Death date and age|df=yes|2022|06|15|1931|02|11}} | death_place = [[ਸ਼ਾਰਲਟ]], [[ਉੱਤਰੀ ਕੈਰੋਲੀਨਾ]], ਅਮਰੀਕਾ | occupation = ਉਰਦੂ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਲੇਖਕ | nationality = ਭਾਰਤੀ | ethnicity = | citizenship = | education = | alma_mater = [[ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] | period = | genre = | subject = | movement = | notableworks = | spouse = | partner = | children = | relatives = | awards = [[ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ]], 2004 [[ਸਾਹਿਤ ਅਕੈਡਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ]], 1993 [[ਗ਼ਾਲਿਬ ਪੁਰਸਕਾਰ]], 1985 [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਗੋਲਡ ਮੈਡਲ]], 1977 [[ਇਕਬਾਲ ਸਨਮਾਨ]], 2011 [[ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਇਮੇਰਿਟਸ, ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]], 2005– [[ਮੂਰਤੀ ਦੇਵੀ ਅਵਾਰਡ]], 2012 | website = http://www.gopichandnarang.com | portaldisp = }} '''ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਨਾਰੰਗ''' (11 ਫਰਵਰੀ 1931 - 15 ਜੂਨ 2022) ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਇੱਕ ਸਿਧਾਂਤਕਾਰ, ਉਰਦੂ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤਕ ਆਲੋਚਕ ਅਤੇ ਵਿਦਵਾਨ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਮੁਕੀਮ ਹਨ ਮਗਰ ਉਹ ਬਾਕਾਇਦਗੀ ਨਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਉਰਦੂ ਅਦਬੀ ਮਹਫ਼ਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰੀਕ ਹੁੰਦਾ ਰਿਹਾ ਜਿਥੇ ਉਸ ਦੀ ਵਿਦਵਤਾ ਨੂੰ ਨਿਹਾਇਤ ਸਨਮਾਨ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਨਾਲ ਵੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਰਦੂ ਜਲਸਿਆਂ ਅਤੇ ਗੋਸ਼ਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਹ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਜਿਥੇ ਉਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਮਿਲ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ ਉਥੇ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕ ਇਨਾਮਾਂ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨਾਂ ਨਾਲ ਨਵਾਜ਼ਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। == ਸਿੱਖਿਆ == ਨਾਰੰਗ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1958 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪੀਐਚਡੀ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਤੋਂ ਖੋਜ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। == ਟੀਚਿੰਗ ਕੈਰੀਅਰ == ਨਾਰੰਗ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਨਿਯੁਕਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੇਂਟ ਸਟੀਫਨਜ਼ ਕਾਲਜ (1957–58) ਵਿੱਚ ਉਰਦੂ ਸਾਹਿਤ ਪੜ੍ਹਾਇਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ 1961 ਵਿੱਚ ਰੀਡਰ ਬਣ ਗਿਆ। 1963 ਅਤੇ 1968 ਵਿੱਚ ਉਹ ਵਿਸਕੌਨਸਿਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਵਿਜ਼ਿਟਿੰਗ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸੀ। ਉਹ [[ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਮਿਨੇਸੋਟਾ]] ਅਤੇ [[ਓਸਲੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਵਿੱਚ ਵੀ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ। ਨਾਰੰਗ 1974 ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਜਾਮੀਆ ਮਿਲੀਆ ਇਸਲਾਮੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਬਤੌਰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨਿਯੁਕਤ ਹੋਇਆ, 1986–1995 ਵਿੱਚ ਫਿਰ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ। 2005 ਵਿਚ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਐਮੇਰਿਟਸ ਨਾਮਜਦ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਨਾਰੰਗ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ (''ਦਿੱਲੀ ਉਰਦੂ ਦਾ ਕਰਖੰਡਰੀ ਡਾਇਲੈਕਟ'') 1961 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਅਣਗੌਲੀ ਬੋਲੀ ਦਾ [[ਸਮਾਜ-ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨ | ਸਮਾਜ-ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨਕ]] ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਉਰਦੂ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ [[ਹਿੰਦੀ]] ਵਿੱਚ 60 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ==ਰਚਨਾਵਾਂ== ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਨਾਰੰਗ ਚੌਂਹਠ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੇ ਲੇਖਕ ਹਨ। ਇਸ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਤਾਲੀ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ, ਬਾਰਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਸੱਤ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਨਾਰੰਗ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਸਾਖ਼ਤੀਆਤ, ਪਸ ਸਾਖ਼ਤੀਆਤ, ਮਸ਼ਰਿਕੀ ਸ਼ੇਅਰੀਆਤ ਉੱਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਚੋਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਈ ਤਹਰੀਰਾਂ ਨੂੰ ਚੁਰਾਈਆਂ ਅਤੇ ਮਸ਼ਕੂਕ ਕ਼ਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਹਕੀਕਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਦੇ ਇਹ ਹਵਾਲੇ ਨਾਰੰਗ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਚਿੰਤਕਾਂ ਦੇ ਸਿੱਧੇ ਮੁਤਾਲੇ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਪਾਠਕ ਅੱਗੇ ਚੱਲ ਕੇ ਵੇਖਣਗੇ ਕਿ ਸੇਲਡਨ ਦੀ ਜਿਸ ਕਿਤਾਬ ਤੋਂ ਨਾਰੰਗ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਚੋਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਟੂਕਾਂ ਸੇਲਡਨ ਨੇ ਪਾਠਕਾਂ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਪੜਤਾਲ ਲਈ ਮਾਬਾਦ ਆਧੁਨਿਕ ਚਿੰਤਕਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ, ਨਾਰੰਗ ਨੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਵਾਲੇ ਸੇਲਡਨ ਜਾਂ ਦੂਜੇ ਸੁਹਜ ਚਿੰਤਕਾਂ ਨੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਦਾਹਵੇ ਝੂਠੇ ਦੱਸੇ ਗਏ ਹਨ।<ref>https://cafedissensusblog.com/2018/04/25/how-author-and-critic-gopi-chand-narang-survived-a-maligning-campaign/</ref> ਇਮਰਾਨ ਸ਼ਾਹਿਦ ਭਿੰਡਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸੀ.ਐੱਮ. [[ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਦੇ ਨੈਮ ਨੇ ਸਾਹਿਤਕ ਚੋਰੀ ਦੇ ਸਬੂਤਾਂ ਵਜੋਂ ਪਾਠ ਦੇ ਸਬੂਤ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਹਨ।<ref>{{cite web|url=http://www.outlookindia.com/article/Plagiarize-And-Prosper/260108 |title=Plagiarize And Prosper &#124; C.M. Naim |publisher=Outlookindia.com |date= |accessdate=2014-08-20}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.outlookindia.com/article/The-Emperors-New-Clothes/261517 |title=The Emperor's New Clothes &#124; C.M. Naim |publisher=Outlookindia.com |date= |accessdate=2014-08-20}}</ref> ==ਹਵਾਲੇ== {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਉਰਦੂ ਲੇਖਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿਧਾਂਤਕਾਰ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1931]] 0e6wvff8eonltss29l825x69jqv7bhr ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ 0 30400 609437 484766 2022-07-28T08:25:56Z Speakerweekly 42709 wikitext text/x-wiki {{ਰਲਾਓ|ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਕਵੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ}} #[[ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ]] #[[ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ]] #[[ਸ਼ਾਹ ਹੁਸੈਨ]] #[[ਬੁਲੇ ਸ਼ਾਹ]] #[[ਸੁਲਤਾਨ ਬਾਹੂ]] #[[ਗੁਲਾਮ ਫਰੀਦ]] #[[ਦਮੋਦਰ]] #[[ਵਾਰਿਸ਼ ਸ਼ਾਹ]] #[[ਪੀਲੂ]] #[[ਕਾਦਰਯਾਰ]] #[[ਹਾਫਿਜ਼ ਬਰਖੁਰਦਾਰ]] #[[ਅਹਮਦ ਯਾਰ]] #[[ਮੀਆਂ ਚਿਰਾਗ]] #[[ਸ਼ਾਹ ਮੁਹੰਮਦ]] #[[ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਕਾਮਿਲ]] #[[ਹੀਰਾ ਸਿੰਘ ਦਰਦ]] #[[ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਕਮਲਾ ਅਕਾਲੀ]] #[[ਫਿਰੋਜ਼ਦੀਨ ਸ਼ਰਫ]] #[[ਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਮੁਸਾਫਰ]] #[[ਸੋਹਣ ਸਿੰਘ ਜੋਸ਼]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ]] 52lts4kmvolxi82dxx9h1h1ue4omiz2 ਬਲਾੜੀ ਕਲਾਂ/ਬੰਬੇ ਮਾਜਰਾ 0 42711 609370 537879 2022-07-27T14:53:47Z Nitesh Gill 8973 wikitext text/x-wiki {{ਬੇ-ਹਵਾਲਾ|}} {{Infobox settlement | name = ਬਲਾੜੀ ਕਲਾਂ/ਬੰਬੇ ਮਾਜਰਾ | native_name = | native_name_lang = | other_name = | nickname = | settlement_type = ਪਿੰਡ | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | pushpin_map = India Punjab | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ | latd = 30.634571 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 76.485665 | longm = | longs = | longEW = E | coordinates_display = | subdivision_type =ਦੇਸ਼ | subdivision_name = {{flag|ਭਾਰਤ}} | subdivision_type1 =ਰਾਜ | subdivision_name1 = [[ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ|ਪੰਜਾਬ]] | subdivision_type2 = [[ਭਾਰਤ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ|ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ]] | subdivision_name2 = [[ਫ਼ਤਹਿਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ|ਫ਼ਤਿਹਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ]] | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | parts_type = [[ਬਲਾਕ]] | parts = [[ਖੇੜਾ]] | government_type = | governing_body = | unit_pref = Metric | area_footnotes = | area_rank = | area_total_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_total = | population_as_of = | population_rank = | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_footnotes = | demographics_type1 = ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ | demographics1_title1 = ਸਰਕਾਰੀ | demographics1_info1 =[[ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਪੰਜਾਬੀ]] | timezone1 = [[ਭਾਰਤੀ ਮਿਆਰੀ ਸਮਾਂ]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type =[[ਪੋਸਟਲ ਇੰਡੈਕਸ ਨੰਬਰ|ਪਿੰਨ]] | postal_code = | registration_plate = | blank1_name_sec1 = ਨੇੜੇ ਦਾ ਸ਼ਹਿਰ | blank1_info_sec1 = [[ਸਰਹੰਦ]] | website = | footnotes = }} '''ਬਲਾੜੀ ਕਲਾਂ/ਬੰਬੇ ਮਾਜਰਾ''' ਭਾਰਤੀ [[ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ|ਪੰਜਾਬ]] ਦੇ [[ਫ਼ਤਹਿਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ|ਫ਼ਤਹਿਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ]] ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ [[ਖੇੜਾ]] ਬਲਾਕ ਦਾ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਹੈ। {{ਅਧਾਰ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਫਤਿਹਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ]] 5f7pneurazn2wel8yos380nd2nzmvyk ਭੂ ਗਰਭ ਵਿਗਿਆਨ 0 51085 609395 208892 2022-07-28T01:40:09Z Xqbot 927 Bot: Fixing double redirect to [[ਭੂ ਵਿਗਿਆਨ]] wikitext text/x-wiki #ਰੀਡਿਰੈਕਟ [[ਭੂ ਵਿਗਿਆਨ]] 2hi43covg905bew7uuyctx0op0lv4dn ਗੱਲ-ਬਾਤ:ਭੂ ਗਰਭ ਵਿਗਿਆਨ 1 51086 609401 208894 2022-07-28T01:40:39Z Xqbot 927 Bot: Fixing double redirect to [[ਗੱਲ-ਬਾਤ:ਭੂ ਵਿਗਿਆਨ]] wikitext text/x-wiki #ਰੀਡਿਰੈਕਟ [[ਗੱਲ-ਬਾਤ:ਭੂ ਵਿਗਿਆਨ]] rwwxnedgh7thrwg2ry69awpfrsv13hh ਭੂਵਿਗਿਆਨ 0 51087 609397 208895 2022-07-28T01:40:19Z Xqbot 927 Bot: Fixing double redirect to [[ਭੂ ਵਿਗਿਆਨ]] wikitext text/x-wiki #ਰੀਡਿਰੈਕਟ [[ਭੂ ਵਿਗਿਆਨ]] 2hi43covg905bew7uuyctx0op0lv4dn ਮੌਲਾਨਾ ਆਜ਼ਾਦ ਨੈਸ਼ਨਲ ਉਰਦੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ 0 54312 609414 524670 2022-07-28T05:36:10Z Charan Gill 4603 wikitext text/x-wiki {{Infobox University |name = ਮੌਲਾਨਾ ਆਜ਼ਾਦ ਨੈਸ਼ਨਲ ਉਰਦੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ |image_name = Maulana_Azad_National_Urdu_University_Logo.png |motto = |established = 1998 |chancellor = [[Sri M]]<ref>{{Cite web | url=https://telanganatoday.com/mumtaz-ali-nominated-as-chancellor-for-manuu | title=Mumtaz Ali nominated as Chancellor for MANUU | date=31 January 2022 }}</ref> | vice_chancellor = [[Syed Ainul Hasan]]<ref>{{Cite news|date=July 23, 2021|title=President Ram Nath Kovind approves appointments of vice chancellors of 12 central universities: Ministry of education|work=[[The Times of India]] 13:29 IST|url=https://timesofindia.indiatimes.com/india/president-ram-nath-kovind-approves-appointments-of-vice-chancellors-of-12-central-universities-ministry-of-education/articleshow/84671693.cms|access-date=July 23, 2021}}</ref> |city = [[ਹੈਦਰਾਬਾਦ, ਭਾਰਤ|ਹੈਦਰਾਬਾਦ]], [[ਤੇਲੰਗਾਨਾ]] ਰਾਜ, [[ਭਾਰਤ]] |country = |students = |type = [[ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ|ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] |campus = [[ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰ|ਸ਼ਹਿਰੀ]] (200 ੲੇਕਡ਼) |affiliations = [[ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਗ੍ਰਾਂਟਸ ਕਮਿਸ਼ਨ]] |website = [http://www.manuu.ac.in www.manuu.ac.in] }} '''ਮੌਲਾਨਾ ਆਜ਼ਾਦ ਨੈਸ਼ਨਲ ਉਰਦੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ''' ([[ਉਰਦੂ]]: '''مولانا آزاد نيشنل أردو يونيورسٹی''', [[ਹਿੰਦੀ]]: मौलाना आज़ाद नेशनल यूनिवर्सिटी) ਇੱਕ [[ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ|ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਹੈ, ਜੋ [[ਭਾਰਤ]] ਦੇ ਸੂਬੇ [[ਤੇਲੰਗਾਨਾ]] ਦੇ [[ਹੈਦਰਾਬਾਦ, ਭਾਰਤ|ਹੈਦਰਾਬਾਦ]] ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਸਲਾਮ ਅਤੇ ਉਰਦੂ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਵੱਡੇ ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਆਗੂ [[ਮੌਲਾਨਾ ਅਬੁਲ ਕਲਾਮ ਆਜ਼ਾਦ]], ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਦੇ ਇੱਕ ਐਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ 1998 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਮਕਸਦ ਉਰਦੂ ਜ਼ਬਾਨ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਅਤੇ ਫ਼ਰੋਗ਼ ਸੀ।<ref>http://www.manuu.ac.in</ref> ==ਹਵਾਲੇ== {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1998]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ]] 8ythpc5928d8n1gcz4xgz90f2bcvsbv 609416 609414 2022-07-28T05:39:49Z Charan Gill 4603 wikitext text/x-wiki [[ਤਸਵੀਰ:MANUU.jpg|thumb]] {{Infobox University |name = ਮੌਲਾਨਾ ਆਜ਼ਾਦ ਨੈਸ਼ਨਲ ਉਰਦੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ |image_name = Maulana_Azad_National_Urdu_University_Logo.png |motto = |established = 1998 |chancellor = [[Sri M]]<ref>{{Cite web | url=https://telanganatoday.com/mumtaz-ali-nominated-as-chancellor-for-manuu | title=Mumtaz Ali nominated as Chancellor for MANUU | date=31 January 2022 }}</ref> | vice_chancellor = [[Syed Ainul Hasan]]<ref>{{Cite news|date=July 23, 2021|title=President Ram Nath Kovind approves appointments of vice chancellors of 12 central universities: Ministry of education|work=[[The Times of India]] 13:29 IST|url=https://timesofindia.indiatimes.com/india/president-ram-nath-kovind-approves-appointments-of-vice-chancellors-of-12-central-universities-ministry-of-education/articleshow/84671693.cms|access-date=July 23, 2021}}</ref> |city = [[ਹੈਦਰਾਬਾਦ, ਭਾਰਤ|ਹੈਦਰਾਬਾਦ]], [[ਤੇਲੰਗਾਨਾ]] ਰਾਜ, [[ਭਾਰਤ]] |country = |students = |type = [[ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ|ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] |campus = [[ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰ|ਸ਼ਹਿਰੀ]] (200 ੲੇਕਡ਼) |affiliations = [[ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਗ੍ਰਾਂਟਸ ਕਮਿਸ਼ਨ]] |website = [http://www.manuu.ac.in www.manuu.ac.in] }} '''ਮੌਲਾਨਾ ਆਜ਼ਾਦ ਨੈਸ਼ਨਲ ਉਰਦੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ''' ([[ਉਰਦੂ]]: '''مولانا آزاد نيشنل أردو يونيورسٹی''', [[ਹਿੰਦੀ]]: मौलाना आज़ाद नेशनल यूनिवर्सिटी) ਇੱਕ [[ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ|ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਹੈ, ਜੋ [[ਭਾਰਤ]] ਦੇ ਸੂਬੇ [[ਤੇਲੰਗਾਨਾ]] ਦੇ [[ਹੈਦਰਾਬਾਦ, ਭਾਰਤ|ਹੈਦਰਾਬਾਦ]] ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਸਲਾਮ ਅਤੇ ਉਰਦੂ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਵੱਡੇ ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਆਗੂ [[ਮੌਲਾਨਾ ਅਬੁਲ ਕਲਾਮ ਆਜ਼ਾਦ]], ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਦੇ ਇੱਕ ਐਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ 1998 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਮਕਸਦ ਉਰਦੂ ਜ਼ਬਾਨ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਅਤੇ ਫ਼ਰੋਗ਼ ਸੀ।<ref>http://www.manuu.ac.in</ref> ==ਹਵਾਲੇ== {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1998]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ]] eye73x5py8hu0u7eby72yfm0engtmze ਆਬੂਗੀਦਾ 0 54932 609390 572098 2022-07-27T19:38:18Z ਜੋਗਾ ਸਿੰਘ ਵਿਰਕ 37073 wikitext text/x-wiki {{ਬੇ-ਹਵਾਲਾ|}} '''ਆਬੂਗੀਦਾ''' ਅਜਿਹੀਆਂ ਲਿਪੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ [[ਸਵਰ]] ਅਤੇ [[ਵਿਅੰਜਨ]] ਇੱਕ ਇਕਾਈ ਵਜੋਂ ਲਿਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ: ਹਰ ਇਕਾਈ ਵਿਅੰਜਨ ਉੱਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਵਰ ਸੰਕੇਤਕ ਚਿੰਨ੍ਹ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੂਰਨ ਵਰਣਮਾਲਾ ਤੋਂ ਭਿੰਨ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਵਰ ਅਤੇ ਵਿਅੰਜਨ ਦਾ ਬਰਾਬਰ ਦਾ ਸਥਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ [[ਅਬਜਦ]] ਤੋਂ ਵੀ ਭਿੰਨ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਵਰ ਸੰਕੇਤਕ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ(ਲਾਜ਼ਮੀ ਨਹੀਂ)। ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ [[ਗੁਰਮੁਖੀ ਲਿਪੀ|ਗੁਰਮੁਖੀ]] ਇਕ ਆਬੂਗੀਦਾ ਲਿੱਪੀ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਇਸ ਵਿਚ "ਸ" ਵਿਅੰਜਨ ਧੁਨੀ ਨਾਲ "ਈ" ਸਵਰ ਧੁਨੀ ਜੋੜਨੀ ਹੋਵੇ ਤੇ/ਤਾਂ ਇਹ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿਖੀ ਜਾਵੇਗੀ -"ਸੀ"। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬ੍ਰਹਮੀ ਲਿੱਪੀ ਤੋਂ ਉਪਜੀਆਂ ਬਾਕੀ ਹੋਰਨਾਂ ਲਿੱਪੀਆਂ ਵੀ ਆਬੂਗੀਦਾ ਲਿੱਪੀਆਂ ਵਿਚ ਹੀ ਅਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਜਾਂ ਹੋਰ ਹੋਰ ਯੂਰਪੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਲਈ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਲਿੱਪੀਆਂ ਜੋ [[ਰੋਮਨ ਲਿੱਪੀ|ਰੋਮਨ]] ਤੋਂ ਉਪਜੀਆਂ ਹਨ ਆਬੂਗੀਦਾ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਅਉਂਦੀਆਂ। ਮਿਸਾਲ ਦੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਜੇਕਰ ਪੰਜਾਬੀ ਦਾ ਇਹ ਹੀ "ਸੀ"( ਸ+ਈ ) ਸ਼ਬਦ ਰੋਮਨ ਵਿਚ ਲਿਖਣਾ ਹੋਵੇ ਤੇ ਇਹ "S"(ਸ) + "I"(ਈ) = "Si"(ਸੀ) ਲਿਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਅਜ਼ਾਦ ਰੂਪ ਵਿਚ ਹੀ ਵਿਚਰਨਗੇ। == ਹਵਾਲੇ == {{Reflist|}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਆਬੂਗੀਦਾ ਲਿਪੀਆਂ]] 74dcmwlztui3rxlrxrewxzmy4oi6196 ਜਾਦਵ ਪਾਏਂਗ 0 63875 609362 602870 2022-07-27T14:44:36Z Nachhattardhammu 5032 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name = ਜਾਦਵ ਪਾਏਂਗ |image = Jadav Payeng.png |caption = 2012 ਵਿੱਚ ਜਾਦਵ ਪਾਏਂਗ |birth_name = ਜਾਦਵ ਪਾਏਂਗ |birth_date = 31 ਅਕਤੂਬਰ, 1963 |birth_place = [[ਅਸਾਮ]], ਭਾਰਤ |other names = ਮੋਲਾਈ |occupation = Forester |years active = 1979–ਵਰਤਮਾਨ |spouse = ਬੀਨੀਤਾ ਪਾਏਂਗ |children = |awards = ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ (2015) }} ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ '''ਜਾਦਵ "ਮੋਲਾਈ" ਪਾਏਂਗ''' ({{lang-as|যাদৱ পায়েং}}) (ਜਨਮ 31 ਅਕਤੂਬਰ, 1963) [[ਮਿਸ਼ਿੰਗ ਕਬੀਲਾ|ਮਿਸ਼ਿੰਗ]] ਕਬੀਲੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ<ref>{{cite web |url=http://www.sanctuaryasia.com/magazines/features/9122-the-strange-obsession-of-jadav-payeng.html |title=The Strange Obsession of Jadav Payeng |access-date=2015-08-14 |archive-date=2019-07-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190711153414/https://www.sanctuaryasia.com/magazines/features/9122-the-strange-obsession-of-jadav-payeng.html |dead-url=yes }}</ref> ਵਾਤਾਵਰਨ ਸੁਧਾਰਕ<ref name="Jadav Molai Payeng – the 'Forest Man of India', Current Science, 25 February 2014 ">{{cite web | url=http://www.currentscience.ac.in/Volumes/106/04/0499.pdf | title=Jadav Molai Payeng – the 'Forest Man of India', Current Science, 25 February 2014 | accessdate=21 March 2014}}</ref> ਅਤੇ ਜੰਗਲਾਤ ਮਹਿਕਮੇ ਦਾ ਇੱਕ ਕਰਮਚਾਰੀ ਹੈ ਜੋ [[ਜੋਰਹਾਟ]], ਭਾਰਤ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।<ref>{{cite news | url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2012-04-01/special-report/31269649_1_forest-wild-elephants-red-ants | work=The Times of India | title=The man who made a forest – The Times of India | access-date=2015-08-14 | archive-date=2012-04-06 | archive-url=https://web.archive.org/web/20120406001621/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2012-04-01/special-report/31269649_1_forest-wild-elephants-red-ants | dead-url=yes }}</ref><ref>{{cite news| url=http://www.cbc.ca/strombo/alt-news/this-guys-a-one-man-forest-planting-machine.html | work=CBC News | title=Strombo – This Guy's A One-Man Forest-Planting Machine}}</ref> ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਉਸਨੇ [[ਬਰਹਮਪੁੱਤਰ]] ਨਹਿਰ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦਰਖ਼ਤ ਲਗਾਏ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਦੇਖ ਭਾਲ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਜੰਗਲ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਨਾਂ ਉੱਤੇ [[ਮੋਲਾਈ ਜੰਗਲ]] ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ<ref name="greenjacketmoments.com">{{cite web|url=http://greenjacketmoments.com/2012/06/29/jadav-molai-payeng/|title=Jadav "Molai" Payeng|publisher=greenjacketmoments.com|accessdate=3 November 2012|archive-date=25 ਜਨਵਰੀ 2013|archive-url=https://archive.today/20130125023823/http://greenjacketmoments.com/2012/06/29/jadav-molai-payeng/|dead-url=yes}}</ref> ਇਹ ਜੋਰਹਾਟ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕੋਕੀਲਾਮੁੱਖ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਜੰਗਲ 1,360 ਕਿੱਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।<ref name="huffingtonpost2012">{{cite news | url=http://www.huffingtonpost.com/2012/04/03/indian-man-jadav-molai-pa_n_1399930.html?utm_hp_ref=fb&src=sp&comm_ref=false | title=Indian Man, Jadav "Molai" Payeng, Single-Handedly Plants A 1,360 Acre Forest in Assam | publisher=huffingtonpost.com | accessdate=6 March 2013 | first=Dominique | last=Mosbergen | date=3 April 2012}}</ref><ref name=toi14>{{cite web | title = 30-year journey from tribal boy to Forest Man | url = http://timesofindia.indiatimes.com/home/environment/developmental-issues/30-year-journey-from-tribal-boy-to-Forest-Man/articleshow/39510215.cms |date=Aug 3, 2014| accessdate = 2014-11-12 | publisher = The Times of India }}</ref> 2015 ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ [[ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ]], ਭਾਰਤ ਦਾ ਚੌਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸਨਮਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।<ref>{{cite web|url=http://www.assamtribune.com/scripts/detailsnew.asp?id=jan2615/at055|title=Padma Bhushan for Jahnu Barua, Padma Shri for Dr LN Bora, Jadav Payeng|access-date=2021-10-12|archive-date=2015-01-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20150131165807/http://www.assamtribune.com/scripts/detailsnew.asp?id=jan2615%2Fat055|dead-url=yes}}</ref> ==ਕਰੀਅਰ== 1979 ਵਿੱਚ ਪਾਏਂਗ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਹੜ੍ਹ ਕਰ ਕੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸੱਪ ਇੱਕ ਬਿਨਾਂ ਰੁੱਖਾਂ ਵਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਤੇ ਪਹੁੰਚਕੇ ਮਰ ਗਏ ਸਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਸਨੇ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਤੇ ਬਾਂਸ ਦੇ 20 ਬੂਟੇ ਲਗਾਏ।<ref name=toi14/><ref name="SuccessStories">{{cite web | url=http://www.successstories.co.in/incredible-story-of-persistence-and-devotion-jadav-payeng-single-handedly-converts-a-sandbar-into-a-prosperous-1360-acre-forest/ | title=Incredible story of Persistence and Devotion: Jadav Payeng Single-handedly Converts a Sandbar into a Prosperous 1,360-acre Forest | publisher=[[Success Stories]] | accessdate=11 February 2014}}</ref> ਉਸਨੇ 1979 ਵਿੱਚ ਜੰਗਲ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਗੋਲਾਘਾਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਸਮਾਜਕ ਜੰਗਲਾਤ ਡਵੀਜ਼ਨ ਨੇ ਜੋਰਹਾਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਕੋਕਿਲਾਮੁਖ ਤੋਂ 5 {{ਕਿਮੀ}} ਦੀ ਦੂਰੀ ਉੱਤੇ ਅਰੁਣਾ ਚਾਪੋਰੀ ਵਿਖੇ ਲਗਭਗ 500 ਕਿੱਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਖ਼ਤ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਸਕੀਮ ਚਲਾਈ। ਪਾਏਂਗ ਉਸ 5 ਸਾਲਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਹ ਪੌਦਿਆਂ ਦਾ ਖ਼ਿਆਲ ਰੱਖਦਾ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਉਸ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੇਂ ਬੂਟੇ ਲਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ। ਇਸ ਜੰਗਲ ਨੂੰ ਹੁਣ ਮੋਲਾਈ ਜੰਗਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇੱਥੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਨੌਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ==ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ== ਪਾਏਂਗ ਅਸਾਮ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਮਿਸ਼ਿੰਗ ਕਬੀਲੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਜੰਗਲ ਦੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ 3 ਬੱਚਿਆਂ ਸਮੇਤ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਝੌਂਪੜੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।<ref name="huffingtonpost2012"/> ==ਹਵਾਲੇ== {{ਹਵਾਲੇ}} bi3z47gsmlna2ordbd8x3c7ktm9ukrl 609363 609362 2022-07-27T14:46:39Z Nachhattardhammu 5032 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name = ਜਾਦਵ ਪਾਏਂਗ |image = Jadav Payeng.png |caption = 2012 ਵਿੱਚ ਜਾਦਵ ਪਾਏਂਗ |birth_name = ਜਾਦਵ ਪਾਏਂਗ |birth_date = 31 ਅਕਤੂਬਰ, 1963 |birth_place = [[ਅਸਾਮ]], ਭਾਰਤ |other names = ਮੋਲਾਈ |occupation = Forester |years active = 1979–ਵਰਤਮਾਨ |spouse = ਬੀਨੀਤਾ ਪਾਏਂਗ |children = |awards = ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ (2015) }} ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ '''ਜਾਦਵ "ਮੋਲਾਈ" ਪਾਏਂਗ''' ({{lang-as|যাদৱ পায়েং}}) (ਜਨਮ 31 ਅਕਤੂਬਰ, 1963) [[ਮਿਸ਼ਿੰਗ ਕਬੀਲਾ|ਮਿਸ਼ਿੰਗ]] ਕਬੀਲੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ<ref>{{cite web |url=http://www.sanctuaryasia.com/magazines/features/9122-the-strange-obsession-of-jadav-payeng.html |title=The Strange Obsession of Jadav Payeng |access-date=2015-08-14 |archive-date=2019-07-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190711153414/https://www.sanctuaryasia.com/magazines/features/9122-the-strange-obsession-of-jadav-payeng.html |dead-url=yes }}</ref> ਵਾਤਾਵਰਨ ਸੁਧਾਰਕ<ref name="Jadav Molai Payeng – the 'Forest Man of India', Current Science, 25 February 2014 ">{{cite web | url=http://www.currentscience.ac.in/Volumes/106/04/0499.pdf | title=Jadav Molai Payeng – the 'Forest Man of India', Current Science, 25 February 2014 | accessdate=21 March 2014}}</ref> ਅਤੇ ਜੰਗਲਾਤ ਮਹਿਕਮੇ ਦਾ ਇੱਕ ਕਰਮਚਾਰੀ ਹੈ ਜੋ [[ਜੋਰਹਾਟ]], ਭਾਰਤ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।<ref>{{cite news | url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2012-04-01/special-report/31269649_1_forest-wild-elephants-red-ants | work=The Times of India | title=The man who made a forest – The Times of India | access-date=2015-08-14 | archive-date=2012-04-06 | archive-url=https://web.archive.org/web/20120406001621/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2012-04-01/special-report/31269649_1_forest-wild-elephants-red-ants | dead-url=yes }}</ref><ref>{{cite news| url=http://www.cbc.ca/strombo/alt-news/this-guys-a-one-man-forest-planting-machine.html | work=CBC News | title=Strombo – This Guy's A One-Man Forest-Planting Machine}}</ref> ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਉਸਨੇ [[ਬ੍ਰਹਮਪੁੱਤਰ ਦਰਿਆ|ਬ੍ਰਹਮਪੁੱਤਰ]] ਨਹਿਰ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦਰਖ਼ਤ ਲਗਾਏ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਦੇਖ ਭਾਲ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਜੰਗਲ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਨਾਂ ਉੱਤੇ [[ਮੋਲਾਈ ਜੰਗਲ]] ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ<ref name="greenjacketmoments.com">{{cite web|url=http://greenjacketmoments.com/2012/06/29/jadav-molai-payeng/|title=Jadav "Molai" Payeng|publisher=greenjacketmoments.com|accessdate=3 November 2012|archive-date=25 ਜਨਵਰੀ 2013|archive-url=https://archive.today/20130125023823/http://greenjacketmoments.com/2012/06/29/jadav-molai-payeng/|dead-url=yes}}</ref> ਇਹ ਜੋਰਹਾਟ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕੋਕੀਲਾਮੁੱਖ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਜੰਗਲ 1,360 ਕਿੱਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।<ref name="huffingtonpost2012">{{cite news | url=http://www.huffingtonpost.com/2012/04/03/indian-man-jadav-molai-pa_n_1399930.html?utm_hp_ref=fb&src=sp&comm_ref=false | title=Indian Man, Jadav "Molai" Payeng, Single-Handedly Plants A 1,360 Acre Forest in Assam | publisher=huffingtonpost.com | accessdate=6 March 2013 | first=Dominique | last=Mosbergen | date=3 April 2012}}</ref><ref name=toi14>{{cite web | title = 30-year journey from tribal boy to Forest Man | url = http://timesofindia.indiatimes.com/home/environment/developmental-issues/30-year-journey-from-tribal-boy-to-Forest-Man/articleshow/39510215.cms |date=Aug 3, 2014| accessdate = 2014-11-12 | publisher = The Times of India }}</ref> 2015 ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ [[ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ]], ਭਾਰਤ ਦਾ ਚੌਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸਨਮਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।<ref>{{cite web|url=http://www.assamtribune.com/scripts/detailsnew.asp?id=jan2615/at055|title=Padma Bhushan for Jahnu Barua, Padma Shri for Dr LN Bora, Jadav Payeng|access-date=2021-10-12|archive-date=2015-01-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20150131165807/http://www.assamtribune.com/scripts/detailsnew.asp?id=jan2615%2Fat055|dead-url=yes}}</ref> ==ਕਰੀਅਰ== 1979 ਵਿੱਚ ਪਾਏਂਗ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਹੜ੍ਹ ਕਰ ਕੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸੱਪ ਇੱਕ ਬਿਨਾਂ ਰੁੱਖਾਂ ਵਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਤੇ ਪਹੁੰਚਕੇ ਮਰ ਗਏ ਸਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਸਨੇ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਤੇ ਬਾਂਸ ਦੇ 20 ਬੂਟੇ ਲਗਾਏ।<ref name=toi14/><ref name="SuccessStories">{{cite web | url=http://www.successstories.co.in/incredible-story-of-persistence-and-devotion-jadav-payeng-single-handedly-converts-a-sandbar-into-a-prosperous-1360-acre-forest/ | title=Incredible story of Persistence and Devotion: Jadav Payeng Single-handedly Converts a Sandbar into a Prosperous 1,360-acre Forest | publisher=[[Success Stories]] | accessdate=11 February 2014}}</ref> ਉਸਨੇ 1979 ਵਿੱਚ ਜੰਗਲ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਗੋਲਾਘਾਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਸਮਾਜਕ ਜੰਗਲਾਤ ਡਵੀਜ਼ਨ ਨੇ ਜੋਰਹਾਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਕੋਕਿਲਾਮੁਖ ਤੋਂ 5 {{ਕਿਮੀ}} ਦੀ ਦੂਰੀ ਉੱਤੇ ਅਰੁਣਾ ਚਾਪੋਰੀ ਵਿਖੇ ਲਗਭਗ 500 ਕਿੱਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਖ਼ਤ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਸਕੀਮ ਚਲਾਈ। ਪਾਏਂਗ ਉਸ 5 ਸਾਲਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਹ ਪੌਦਿਆਂ ਦਾ ਖ਼ਿਆਲ ਰੱਖਦਾ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਉਸ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੇਂ ਬੂਟੇ ਲਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ। ਇਸ ਜੰਗਲ ਨੂੰ ਹੁਣ ਮੋਲਾਈ ਜੰਗਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇੱਥੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਨੌਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ==ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ== ਪਾਏਂਗ ਅਸਾਮ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਮਿਸ਼ਿੰਗ ਕਬੀਲੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਜੰਗਲ ਦੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ 3 ਬੱਚਿਆਂ ਸਮੇਤ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਝੌਂਪੜੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।<ref name="huffingtonpost2012"/> ==ਹਵਾਲੇ== {{ਹਵਾਲੇ}} e2qdq2fc5sh7km25jmac2acy8pt68zm ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ 0 64393 609442 572037 2022-07-28T09:04:06Z Speakerweekly 42709 /* ਸ */ wikitext text/x-wiki {{ਬੇ-ਹਵਾਲਾ}} ==ੳ== ==ਅ== *[[ਆਸਾ ਸਿੰਘ ਮਸਤਾਨਾ]] *[[ਆਲਮ ਲੋਹਾਰ|ਆਲਮ ਲੁਹਾਰ]] *[[ਆਰਿਫ਼ ਲੋਹਾਰ|ਆਰਿਫ਼ ਲੋਹਰ]] * [[ਅਮਰਿੰਦਰ ਗਿੱਲ]] * [[ਅਲੀ ਜ਼ਫਰ]] *[[ਅਤਾਉਲਾਹ ਖਾਨ]] *[[ਐਮੀ ਵਿਰਕ]] *[[ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਮਾਨ]] *[[ਅਬਰਾਰ-ਉਲ-ਹੱਕ|ਅਬਰਾਰ-ਉਲ-ਹਕ]] * [[ਅੰਗਰੇਜ਼ ਅਲੀ]] * [[ਅਲਫਾਜ਼]] *[[ਆਤਿਫ਼ ਅਸਲਮ]] * [[ਅਮਾਨਤ ਅਲੀ ਖਾਨ]] * [[ਅਦੀਤਿਆ ਯਾਦਵ]] * [[ਅਹਮਦ ਰੁਸ਼ਦੀ]] * [[ਅਬੀਦਾ ਪਰਵੀਨ]] * [[ਅਜਰਾ ਜਿਹਨ]] *[[ਅਮਰ ਅਰਸ਼ੀ]] *[[ਅਮਨ ਆਇਰ|ਅਮਨ ਹੇਅਰ]] ==ੲ== *[[ਇੰਦਰਜੀਤ ਨਿੱਕੂ]] *[[ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ (ਗਾਇਕ)|ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ]] ==ਸ== * [[ਸਤਿੰਦਰ ਸਰਤਾਜ]] *[[ਸੰਗਤਾਰ]] *[[ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੌਰ]] *[[ਸੁਖਸ਼ਿੰਦਰ ਸ਼ਿੰਦਾ|ਸੁਖਜਿੰਦਰ ਸ਼ਿੰਦਾ]] * [[ਸੁਰਿੰਦਰ ਸ਼ਿੰਦਾ]] * [[ਸਰਦੂਲ ਸਿਕੰਦਰ]] * [[ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ]] *[[ਸਿੱਧੂ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ]] *[[ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ ਵਿਰਦੀ]] *[[ਸਰਬਜੀਤ ਚੀਮਾ]] *[[ਸਤਿੰਦਰ ਸੱਤੀ]] * [[ਸੁਖਬੀਰ]] *[[ਸੈਈਨ ਜ਼ਹੂਰ]] *[[ਸ਼ੌਖ਼ਤ ਅਲੀ]] *[[ਸਲੀਮ ਰਜ਼ਾ]] *[[ਸ਼ੰਨੋ ਖੁਰਾਨਾ]] *[[ਸੁਰਜੀਤ ਖਾਨ]] *[[ਸੋਨੀ ਪਾਬਲਾ]] *[[ਸੁਰਜੀਤ ਬਿੰਦਰਖੀਆ|ਸੁਰਜੀਤ ਬਿੰਦਰਅਖੀਆ]] *[[ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਪੰਛੀ]] *[[ਸਤਵਿੰਦਰ ਬਿੱਟੀ]] *[[ਸ਼ਾਜ਼ੀਆ ਮਨਜ਼ੂਰ]] *[[ਸੁਰਜ ਸਹੋਤਾ]] *[[ਸਾਜਿਦ ਅਲੀ]] ==ਹ== *[[ਹਨੀ ਸਿੰਘ]] *[[ਹਰਭਜਨ ਮਾਨ]] * [[ਹੰਸ ਰਾਜ ਹੰਸ]] * [[ਹਰਜੀਤ ਹਰਮਨ]] *[[ਹਰਸ਼ਦੀਪ ਕੌਰ]] *[[ਹਾਰਡੀ ਸੰਧੂ]] *[[ਹਦੀਕਾ ਕਿਆਨਾ]] *[[ਐੱਚ-ਧਾਮੀ]] ==ਕ== *[[ਕਮਲ ਹੀਰ]] *[[ਕੰਠ ਕਲੇਰ]] *[[ਕੁਲਦੀਪ ਮਾਣਕ]] *[[ਕਨਿਕਾ ਕਪੂਰ|ਕਣਿਕਾ ਕਪੂਰ]] *[[ਕਿਰਨ ਆਹਲੂਵਾਲੀਆ|ਕਿਰਨ ਅਹਲੂਵਾਲੀਆ]] *[[ਕੇ. ਐਸ. ਮੱਖਣ|ਕਸ਼ਮੀਰ ਐਸ ਮੱਖਣ]] *[[ਕੁਲਵਿੰਦਰ ਢਿੱਲੋਂ]] *[[ਕਰਨੈਲ ਗਿੱਲ]] *[[ਕਰਨ ਔਜਲਾ]] ==ਖ== *[[ਖਾਨ ਸਾਬ]] ==ਗ== *[[ਗੁਰਦਾਸ ਮਾਨ]] *[[ਗੁਰਮੀਤ ਬਾਵਾ]] * [[ਗੁਲਾਮ ਅਲੀ]] * [[ਗਿੱਪੀ ਗਰੇਵਾਲ]] *[[ਗਗਨ ਕੋਕਰੀ]] *[[ਗੈਰੀ ਸੰਧੂ]] *[[ਗੁਨਤਾਸ ਗੈਵੀ]] ==ਚ== * [[ਅਮਰ ਸਿੰਘ ਚਮਕੀਲਾ|ਚਮਕੀਲਾ]] *[[ਚੰਨੀ ਸਿੰਘ]] ==ਜ== * [[ਜਸਪਿੰਦਰ ਨਰੂਲਾ]] * [[ਜਵਾਦ ਅਹਮਦ]] *[[ਜਸਬੀਰ ਜੱਸੀ]] *[[ਜੱਸੀ ਸਿੱਧੂ]] *[[ਜੈਜ਼ੀ ਬੀ|ਜੈਜੀ-ਬੀ]] *[[ਜੁੱਗੀ ਡੀ|ਜੁੱਗੀ-ਡੀ]] *[[ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ]] *[[ਜਸਵਿੰਦਰ ਬਰਾੜ]] *[[ਜੇ ਸੀਨ]] *[[ਜੁਬੈਦਾ ਖਾਨੁਮ]] *[[ਜੈਜ਼ ਧਾਮੀ]] ==ਡ== *[[ਡਾਕਟਰ ਜ਼ਿਊਸ]] ==ਤ== *[[ਤਰਸੇਮ ਸਿੰਘ ਸੈਨੀ]] * [[ਤੁਫੈਲ ਨਿਆਜ਼ੀ]] ==ਦ== ਦਲਜੀਤ ਹੰਸ * [[ਦੀਦਾਰ ਸੰਧੂ]] *[[ਦੇਬੀ ਮਖਸੂਸਪੁਰੀ]] *[[ਦਿਲਸ਼ਾਦ ਅਖਤਰ]] *[[ਦਲਜੀਤ ਦੋਸਾਂਝ]] *[[ਦਲੇਰ ਮਹਿੰਦੀ]] *[[ਦੇਵ ਢਿੱਲੋਂ]] ==ਨ== *[[ਨੁਸਰਤ ਫ਼ਤਿਹ ਅਲੀ ਖ਼ਾਨ|ਨੁਸਰਤ ਫ਼ਤਿਹ ਅਲੀ ਖਾਨ]] *[[ਨਹੀਦ ਅਖਤਰ]] *[[ਨਰਿੰਦਰ ਬੀਬਾ]] *[[ਨਛੱਤਰ ਗਿੱਲ]] *[[ਨਿਮਰਤ ਖਹਿਰਾ|ਨਿਮਰਤ ਖ਼ੈਰਾ]] * [[ਨਿਸ਼ਾਵਨ ਭੁੱਲਰ]] *[[ਨੂਰ ਜਹਾਂ (ਗਾਇਕਾ)|ਨੂਰ ਜਹਾਂ]] *[[ਨਿੰਜਾ (ਗਾਇਕ)|ਨਿੰਜਾ]] *[[ਨਸੀਮ ਬੇਗਮ]] *[[ਨਵ ਇੰਦਰ]] ==ਪ== * [[ਪੰਮੀ ਬਾਈ]] *[[ਪ੍ਰੀਤ ਹਰਪਾਲ]] * [[ਪੰਜਾਬੀ ਐੱੱਮ ਸੀ|ਪੰਜਾਬੀ ਐੱਮ ਸੀ]] ==ਫ== * [[ਫਰੀਦਾ ਖਾਨੁਮ]] * [[ਫਾਰੀਹਾ ਪਰਵੇਜ਼]] ==ਬ== * [[ਬੱਬੂ ਮਾਨ]] *[[ਬਾਲੀ ਸੱਗੂ|ਬੱਲੀ ਸਗੂ]] * [[ਬੋਹੀਮੀਆ]] * [[ਈਆਨਤ ਹੁਸੈਨ ਭੱਟੀ]] * [[ਬੇਂਜਾਮਿਨ ਸਿਸਟਰਜ਼]] *[[ਬਿਕਰਮ ਸਿੰਘ]] * [[ਹਾਮਿਦ ਅਲੀ ਬੇਲਾ]] *[[ਬਲਜੀਤ ਮਾਲਵਾ]] ==ਭ== * [[ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ]] ==ਮ== *[[ਮਨਮੋਹਨ ਵਾਰਿਸ]] *[[ਮਿਸ ਪੂਜਾ]] *[[ਮੁਨੀਰ ਹੁਸੈਨ]] *[[ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ]] *[[ਮਲਕੀਤ ਸਿੰਘ]] *[[ਮਾਲਾ (ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਗਾਇਕ)|ਮਾਲਾ]] * [[ਮਹਿਨਾਜ਼]] *[[ਮਹਿਦੀ ਹਸਨ]] * [[ਮਾਸਟਰ ਸਲੀਮ]] *[[ਮੁਸਰਤ ਮਿਸਾਲ]] *[[ਮਸੂਦ ਰਾਨਾ]] == ਯ == * [[ਯੁਵਰਾਜ ਹੰਸ]] ==ਰ== *[[ਰਵਿੰਦਰ ਗਰੇਵਾਲ]] *[[ਰਣਜੀਤ ਬਾਵਾ]] *[[ਰੌਸ਼ਨ ਪ੍ਰਿੰਸ|ਰੋਸ਼ਨ ਪ੍ਰਿੰਸ]] * [[ਰੇਸ਼ਮਾ]] * [[ਰਾਹਤ ਫ਼ਤਿਹ ਅਲੀ ਖ਼ਾਨ]] *[[ਰੋਚ ਕਿਲਾ]] ==ਲ== *[[ਲਾਲ ਚੰਦ ਯਮਲਾ ਜੱਟ]] *[[ਲਾਭ ਜੰਜੂਆ|ਲਾਭ ਜੰਜੁਆ]] *[[ਲੈਮਬਰ ਹੁਸੈਨਪੁਰੀ]] *[[ਲਖਵਿੰਦਰ ਵਡਾਲੀ]] ==ਹਵਾਲੇ== {{ਹਵਾਲੇ}} {{ਆਧਾਰ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕ]] gsveagsylqoh2nrdwdzansunkparm1j ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨ 0 67725 609394 272389 2022-07-28T01:40:04Z Xqbot 927 Bot: Fixing double redirect to [[ਭੂ ਵਿਗਿਆਨ]] wikitext text/x-wiki #ਰੀਡਿਰੈਕਟ [[ਭੂ ਵਿਗਿਆਨ]] 2hi43covg905bew7uuyctx0op0lv4dn ਆਤਮ ਹਮਰਾਹੀ 0 77717 609444 526632 2022-07-28T10:00:27Z Nachhattardhammu 5032 wikitext text/x-wiki '''ਆਤਮ ਹਮਰਾਹੀ''' (9 ਫਰਵਰੀ 1936 - 28 ਜੁਲਾਈ 2005) ਦਾ ਜਨਮ ਪੱਤੀ ਦੁੰਨੇ ਕੀ, ਮੋਗਾ ਵਿਖੇ ਮਾਤਾ ਰਾਮ ਕੌਰ ਦੀ ਕੁੱਖੋਂ ਪਿਤਾ ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ। ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਉਹ ਲੰਮਾ ਸਮਾਂ ਅਧਿਆਪਨ ਦੇ ਕਿੱਤੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹੇ। 28 ਜੁਲਾਈ 2005 ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ।<ref>ਪ੍ਰੋ. ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਿੰਘ, ਲੇਖਕ ਕੋਸ਼, ਪੇਜ 87</ref> ==ਰਚਨਾਵਾਂ== *ਬਿਹਾਗ(1968), *ਜ਼ਿਕਰ(1976) *ਈਮਾਨ(1980) *ਅੱਟਣਾਂ ਦੀ ਗਾਥਾ(1982) *ਨਿਆਜ਼(1987) *ਬਾਵਨੀ(1989 ਕਾਵਿ ਰੇਖਾ-ਚਿੱਤਰ) *ਉਤਰ ਬਾਵਨੀ(1992) *ਬਰਤਾਨਵੀ ਸੱਜਣ ਸੁਹੇਲੜੇ(1994) *ਚੌਵੀ ਕੈਰੇਟ(1996) *ਪ੍ਰੋਟੋਨ(1999) *ਪ੍ਰੇਰਣਾ(2000) *ਖ਼ਤਾ(2000) *ਰਹਾਓ(2000) *ਰਹਿਮਤ(2001) *ਆਤਮ ਸੰਜੀਵਨੀ(ਸਮੁੱਚੀ ਰਚਨਾ)<ref>ਡਾ. ਰਾਜਿੰਦਰਪਾਲ ਸਿੰਘ, ਆਧੁਨਿਕ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ, ਪੰਨਾ 189</ref> ==ਵਿਸ਼ੇ== ਡਾ. ਆਤਮ ਹਮਰਾਹੀ ਨੇ ਗਦਮਈ ਕਾਵਿ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਬਾਵਨੀਆਂ ਲਿਖਣ ਦੀ ਨਵੀਂ ਰੀਤ ਤੋਰੀ ਹੈ, ਜੋ ਮੱਧਕਾਲ ਦੇ ਸਤੋਤਰ ਕਾਵਿ ਰੂਪ ਦਾ ਆਧੁਨਿਕ ਰੁਪਾਂਤਰਣ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਵਿਲੱਖਣ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਉਪਮਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਸੰਬੰਧੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੁਪਕਾਂ ਤੇ ਢੁਕਵੀਆਂ ਉਪਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣਦਾ ਹੈ ਪਰ ਵਰਤਮਾਨ ਯੁਗ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਸਤੋਤਰ ਕਾਵਿ ਦੀ ਉਪਮਾ ਦਾ ਭਾਗੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਇਸ ਲਈ ਉਸਦੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਉੱਤਮ ਤੇ ਨਿਮਨ ਕੋਟੀ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦਾ ਅੰਤਰ ਪ੍ਰਤੱਖ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਇਹ ਤੌਖਲਾ ਉਤਪੰਨ ਗੋਣਾ ਬੜਾ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦਾ '''ਬਾਵਨੀ''' ਕਾਵਿ ਕਿਤੇ ਬਾਮਣ ਕਾਵਿ ਦਾ ਰੂਪ ਨਾ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲਏ।<ref>ਪ੍ਰੋ. ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਕਸੇਲ ਅਤੇ ਡਾ. ਪਰਮਿੰਦਰ ਸਿੰਘ, ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਉਤਪਤੀ ਤੇ ਵਿਕਾਸ, ਪੰਨਾ 507</ref> ==ਪੁਰਸਕਾਰ ਤੇ ਸਨਮਾਨ== *ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਉੱਤਮ ਸਕੂਲ ਅਧਿਆਪਕ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਸਟੇਟ ਅਵਾਰਡ, 1976 *ਸਾਹਿਤ ਟਰੱਸਟ ਢੁੱਡੀਕੇ ਵੱਲੋਂ ਬਾਵਨੀ ਉੱਤੇ ਬਾਵਾ ਬਲਵੰਤ ਪੁਰਸਸਾਰ, 1992 *ਬਾਬਾ ਬੋਹੜ ਪੁਰਸਕਾਰ, 1994 *ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵੱਲੋਂ ਫ਼ੈਲੋਸ਼ਿਪ, 1998 ਤੋਂ 2000 ਤਕ *ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਭਾਗ ਪੰਜਾਬ ਵੱਲੋਂ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਪੁਰਸਕਾਰ, 1999<ref>ਪ੍ਰੋ ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਿੰਘ, ਲੇਖਕ ਕੋਸ਼, ਪੰਨਾ 87</ref> ==ਹਵਾਲੇ== {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1936]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 2005]] 5mdgexac18vieo8xf9yq1d1psqaf17r ਫੋਸ ਬਨਾਮ ਹਰਬੋਟਲ 0 78708 609371 474441 2022-07-27T14:54:43Z Nitesh Gill 8973 wikitext text/x-wiki {{ਬੇ-ਹਵਾਲਾ|}} {{Infobox court case | name =ਫੋਸ ਬਨਾਮ ਹਰਬੋਟਲ | court = | image = EdgarWoodBuilding.jpg | date decided = | full name = | citations = (1843) 67 ER 189, (1843) 2 Hare 461 | judges = | prior actions = | subsequent actions = | opinions = [[Wigram VC]] | transcripts = | keywords = [[Derivative action]], separate legal personality }} '''ਫੋਸ ਬਨਾਮ ਹਰਬੋਟਲ''' ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਦਾ ਇੱਕ ਕੇਸ ਹੈ। ਇਹ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਸ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ==ਹਵਾਲੇ== {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕਾਨੂੰਨ]] a4g1bxj5os86wa3awnk0yhoxre52pvr ਵਰਤੋਂਕਾਰ:V(g) 2 83891 609403 608950 2022-07-28T01:40:49Z Xqbot 927 Bot: Fixing double redirect to [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:G(x)]] wikitext text/x-wiki #ਰੀਡਿਰੈਕਟ [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:G(x)]] 1tgbwtv5f3nzrywt3vbdwl58t1x0etk ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ ਗਾਇਕ 14 85456 609466 346534 2022-07-28T11:03:02Z Speakerweekly 42709 wikitext text/x-wiki ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ ਗਾਇਕ [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕ]] ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ ਵਿਰਦੀ nmchc9yzqccmjewl6kscrztnsyxnp0u ਮੁਜ਼ਤਰ ਖ਼ੈਰਾਬਾਦੀ 0 90549 609457 580522 2022-07-28T10:32:00Z Charan Gill 4603 wikitext text/x-wiki {{Infobox writer | name = ਮੁਜ਼ਤਰ ਖ਼ੈਰਾਬਾਦੀ <br /><small>{{Nastaliq|'''مضطر خیرآبادی'''}} | image = Muztar Khairabadi.jpg | imagesize = | alt = | caption = | pseudonym = | birth_name = ਇਫਤੀਖਾਰ ਹੁਸੈਨ | birth_date = 1862 | birth_place = [[ਖ਼ੈਰਾਬਾਦ, ਸੀਤਾਪੁਰ|ਖ਼ੈਰਾਬਾਦ]] | death_date = 1927 | death_place = [[ਗਵਾਲੀਅਰ]] | resting_place = | occupation = | language = ਉਰਦੂ | nationality = ਭਾਰਤੀ | ethnicity = | citizenship = | education = | alma_mater = | period = | genre = ਗ਼ਜ਼ਲ | subject = | movement = | notableworks = | spouse = | partner = | children = [[ਜਾਂ ਨਿਸਾਰ ਅਖ਼ਤਰ]] | relatives = [[ਫਜ਼ਲ-ਏ-ਹੱਕ ਖ਼ੈਰਾਬਾਦੀ]] (ਦਾਦਾ)<br>[[ਜਾਵੇਦ ਅਖ਼ਤਰ]], [[ਸਲਮਾਨ ਅਖ਼ਤਰ]] (ਪੋਤਰੇ) <br> [[ਫਰਹਾਨ ਅਖ਼ਤਰ]], [[ਜ਼ੋਆ ਅਖ਼ਤਰ]], [[ਕਬੀਰ ਅਖ਼ਤਰ]] (ਪੜਪੋਤੇ-ਪੜਪੋਤੀਆਂ) | influences = | influenced = | awards = | signature = | signature_alt = | website = | portaldisp = }} '''ਇਫਤੀਖਾਰ ਹੁਸੈਨ''', ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਲਮੀ ਨਾਮ '''ਮੁਜ਼ਤਰ ਖ਼ੈਰਾਬਾਦੀ''' ([[ਉਰਦੂ]],[[ਨਸਤਾਲੀਕ]]:'''مضطر خیرآبادی''') (ਜਨਮ 1862–ਮੌਤ 1927), ਇੱਕ [[ਭਾਰਤ|ਭਾਰਤੀ]] [[ਉਰਦੂ ਭਾਸ਼ਾ|ਉਰਦੂ]] [[ਕਵੀ]] ਸੀ।<ref name="tribuneindia.com">{{cite news|url=http://www.tribuneindia.com/2005/20050102/mailbag.htm|title=Incorrect verses|newspaper=The Tribune India.com|date=2005-01-02|accessdate=2012-07-02}}</ref><ref name="thehindu.com">{{cite news|url=http://www.hindu.com/thehindu/mag/2002/06/23/stories/2002062300250300.htm|title=A vein of grief|newspaper=The Hindu.com|date=2002-06-23|accessdate=2012-07-02|archive-date=2003-07-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20030703062345/http://www.hindu.com/thehindu/mag/2002/06/23/stories/2002062300250300.htm|dead-url=yes}}</ref> ਉਹ  ਕਵੀ ਅਤੇ ਗੀਤਕਾਰ [[ਜਾਂਨਿਸਾਰ ਅਖ਼ਤਰ|ਜਨ ਨਿਸਾਰ ਅਖਤਰ]] ਦੇ ਪਿਤਾ ਸੀ ਅਤੇ [[ਜਾਵੇਦ ਅਖ਼ਤਰ|ਜਾਵੇਦ ਅਖਤਰ]] ਅਤੇ ਸਲਮਾਨ ਅਖਤਰ ਦੇ ਦਾਦਾ ਸਨ।<ref name="urdushayari.in">http://www.urdushayari.in/2011/11/muztar-khairabadi.html</ref><ref name="rekhta">{{Cite web|url=http://rekhta.org/poets/muztar-khairabadi/profile|title=Muztar Khairabadi: Grand father of noted lyricist Jawed Akhtar|website=rekhta.org|access-date=18 September 2014}}</ref> ਉਸ ਦੇ ਪੜਪੋਤੇ ਪੜਪੋਤੀਆਂ ਵਿੱਚ[[ਫ਼ਰਹਾਨ ਅਖ਼ਤਰ| ਫਰਹਾਨ ਅਖਤਰ]], ਜ਼ੋਯਾ[[ਜੋਇਆ ਅਖ਼ਤਰ| ਅਖਤਰ]], ਕਬੀਰ ਅਖਤਰ, ਅਤੇ ਨਿਸ਼ਾਤ ਅਖਤਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। == ਜੀਵਨੀ == === ਪੁਸਤਕਾਂ === ਉਸ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ: * ''ਨਜ਼ਰ-ਏ-ਖ਼ੁਦਾ''  (ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ) * ''ਮੀਲਾਦ-ਏ-ਮੁਸਤਫਾ ''(ਨਾਅਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ) * ''ਬਹਰ-ਏ-ਤਵੀਲ'', ਇੱਕ ਕਵਿਤਾ * ''ਮਰਗ-ਏ-ਗ਼ਲਤ ਕੀ  ਫਰਯਾਦ'', ਇੱਕ ਗ਼ਜ਼ਲ == ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ == * [[ਉਰਦੂ ਸ਼ਾਇਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ| ਉਰਦੂ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਸ਼ਾਇਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ]] == ਹਵਾਲੇ == {{reflist}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] kf1c0o85bllfmpq4ra4ujxxxunnrxom ਮੌਨੀ ਰਾਏ 0 91882 609415 580731 2022-07-28T05:36:59Z Jagseer S Sidhu 18155 /* ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name= ਮੌਨੀ ਰਾਏ | image = Mouni Roy at TSA.jpg | caption = 2016 ਵਿੱਚ ਮੌਨੀ ਰਾਏ | birth_date = {{Birth date and age|1985|9|28|df=y}}<ref>{{cite web|title=Mouni Roy's birthday celebration|url=http://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/tv/Pics-Mouni-Roys-birthday-celebration/videoshow/49153854.cms?from=mdr| work=[[Lehren]]|publisher=Times of India|accessdate=3 March 2016|date=29 September 2015}}</ref> | birth_place = [[ਕੂਚ ਬਿਹਾਰ]], [[ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ]], ਭਾਰਤ<ref name=toi1>{{cite web | url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-09-03/news-interviews/41724962_1_mouni-roy-nach-baliye-mohit-raina | title=Mouni Roy and Mohit Raina approached for Nach Baliye 6 | publisher=Times of India | date=3 September 2013 | accessdate=13 November 2013 | author=Agarwal, Stuti | archive-date=13 ਨਵੰਬਰ 2013 | archive-url=https://web.archive.org/web/20131113130858/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-09-03/news-interviews/41724962_1_mouni-roy-nach-baliye-mohit-raina | dead-url=yes }}</ref> | nationality = ਭਾਰਤੀ | education = ਮਿਰਾਂਡਾ ਹਾਉਸ, ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ | occupation = ਮਾਡਲ, ਅਭਿਨੇਤਰੀ | years_active = 2007—ਵਰਤਮਾਨ }} '''ਮੌਨੀ ਰਾਏ '''ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਟੈਲੀਵਿਜਨ ਅਦਾਕਾਰਾ ਅਤੇ ਮਾਡਲ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਇਸਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ''ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਸ ਭੀ ਕਭੀ ਬਹੂ ਥੀ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਤੁਲਸੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਕਾਰਨ ਪਛਾਣ ਮਿਲੀ'', ਅਤੇ ਦੇਵੋ ਕੇ ਦੇਵ...ਮਹਾਦੇਵ ਵਿੱਚ [[ਸਤੀ (ਦੇਵੀ)|ਸਤੀ]] ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਅਤੇ ''[[ਨਾਗਿਨ (ਟੀਵੀ ਲੜੀ 2015)|ਨਾਗਿਨ]]''<ref name="toi2">{{Cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/Teachers-Day-Smriti-Irani-was-Mouni-Roys-teacher/articleshow/41780479.cms?|title=Teacher's Day: Smriti Irani was Mouni Roy's teacher!|last=Tejashree Bhopatkar|date=5 September 2014|website=The Times of India|access-date=3 March 2016}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/tv/news-interviews/Mohit-Raina-dating-Mouni-Roy/articleshow/18830800.cms|title=Mohit Raina dating Mouni Roy?|last=Naithani, Priyanka|date=7 March 2013|publisher=Times of India|access-date=27 May 2014}}</ref> ਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਵਾਨਿਆ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵਾਂਗੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਇਸਨੇ ''ਜਨੂਨ – ਐਸੀ ਨਫ਼ਰਤ ਤੋ ਕੈਸਾ ਇਸ਼ਕ ''<ref>{{Cite web|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-06-08/tv/39833847_1_mouni-roy-fatal-accident-ruk-jaana-nahin|title=Mouni Roy bereaved|last=Maheshwri, Neha|date=8 June 2013|publisher=Times of India|access-date=13 November 2013|archive-date=14 ਜੂਨ 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130614140902/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-06-08/tv/39833847_1_mouni-roy-fatal-accident-ruk-jaana-nahin|dead-url=yes}}</ref> ਵਿੱਚ ਬਤੌਰ ਮੀਰਾ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕੀਤੀ। ਇਹ 2014 ''ਝਲਕ ਦਿਖਲਾ ਜਾ''  ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਯੋਗੀ ਅਤੇ ਆਖ਼ਰੀ ਦਾਅਵੇਦਾਰ ਰਹੀ। ਮੌਨੀ ਟ੍ਰੇਂਡ [[ਕਥਕ]] ਡਾਂਸਰ ਹੈ। <ref>{{Cite web|url=http://www.rediff.com/movies/report/slide-show-1-i-hope-jhalak-dhikhhla-jaa-increases-my-fan-base-tv/20140612.htm|title='I hope Jhalak Dhikhhla Jaa increases my fan base'|last=Hegde|first=Rajul|date=12 June 2014|website=Rediff|access-date=2016-07-21}}</ref> == ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ == ਰਾਏ 28 ਸਤੰਬਰ 1985 ਨੂੰ ਇਕ ਬੰਗਾਲੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਚ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਕੂਚ ਬਿਹਾਰ ਦੀ ਗਾਂਧੀ ਬਸਤੀ ਵਿਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸੀ। == ਕੈਰੀਅਰ == ਮੌਨੀ ਰਾਏ ਨੇ 2007 ਵਿੱਚ [[ਏਕਤਾ ਕਪੂਰ]] ''ਦੇ ਡਰਾਮੇ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਸ ਭੀ ਕਭੀ ਬਹੂ ਥੀ''  ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਤੁਲਸੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ''ਫਿਰ ਇਸਨੇ ਜ਼ਰਾ ਨਚਕੇ ਦਿਖਾ'' ਦੀ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਸ਼ੋਅ ਨੂੰ ਜਿੱਤਿਆ। ਮੌਨੀ ਨੇ ਫਿਰ ''ਕਸਤੂਰੀ ਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।'' == ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ == {| class="wikitable plainrowheaders sortable" style="margin-bottom: 10px;" ! scope="col" |ਸਾਲ<br> ! scope="col" |ਸਿਰਲੇਖ<br> ! scope="col" |ਭੂਮਿਕਾ<br> ! scope="col" |ਨੋਟਸ<br> ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref(s)|Reference(s)}} |- |2007–08 ! scope="row" | ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਸ ਭੀ ਕਭੀ ਬਹੂ ਥੀ<br> | ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਤੁਲਸੀ/<br> | style="text-align: center;" | |- |2008 ! scope="row" | ਜ਼ਰਾ ਨਚਕੇ ਦਿਖਾ<br> |ਪ੍ਰਤਿਯੋਗੀ<br> |- |2008 ! scope="row" | ''ਕਸਤੂਰੀ'' | ਸ਼ਿਵਾਨੀ<br> ਸਬਰਵਾਲ<br> |- |2009 ! scope="row" | ''ਪਤੀ ਪਤਨੀ ਔਰ ਵੋ'' |ਪ੍ਰਤਿਯੋਗੀ<br> |- |2010 ! scope="row" | ਦੋ ਸਹੇਲੀਆਂ<br> |ਰੂਪ<br> |- |2010 ! scope="row" | ''ਸ਼ਸ਼ਸ਼... ਫ਼ਿਰ ਕੋਈ ਹੈ (ਲੜੀ 3)'' |ਕੋਇਨਾ<br> |- |2011–14 ! scope="row" |''ਦੇਵੋ ਕੇ ਦੇਵਵ.... ਮਹਾਦੇਵ<br> '' |ਸਤੀ<br> |- |2012–13 ! scope="row" | ''ਜਨੂਨ-ਐਸੀ ਨਫ਼ਰਤ ਤੋ ਕੈਸਾ ਇਸ਼ਕ਼'' |ਮੀਰਾ<br> |- |2014 ! scope="row" | ਝਲਕ ਦਿਖਲਾ ਜਾ 7<br> |ਪ੍ਰਤਿਯੋਗੀ<br> | style="text-align: center;" |<ref>{{Cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/Purab-Kohli-Mouni-Roy-is-someone-to-look-out-for-in-Jhalak-Dikhhla-Jaa/articleshow/37087436.cms?|title=Purab Kohli: Mouni Roy is someone to look out for in Jhalak Dikhhla Jaa|last=Vijaya Tiwari|date=24 June 2014|website=The Times of India|access-date=3 March 2016}}</ref> |- | 2014 ! scope="row" | ''[[ਬਿੱਗ ਬੌਸ (ਸੀਜ਼ਨ 8)]]'' |ਮੌਨੀ<br> |ਖ਼ਾਸ ਪੇਸ਼ੀ |- |2015-16 ! scope="row" | ''[[ਨਾਗਿਨ (ਟੀਵੀ ਲੜੀ 2015)|ਨਾਗਿਨ]]'' | ਸ਼ਿਵਾਨਿਆ<br> (ਨਾਗਿਨ) |- |2015 ! scope="row" |ਮੇਰੀ ਆਸ਼ਿਕੀ ਤੁਮ ਸੇ ਹੀ<br> |ਮੌਨੀ<br> |<br> |- |2015 ! scope="row" | ''ਕੁਮਕੁਮ ਭਾਗਿਆ'' |ਸ਼ਿਵਾਨਿਆ<br> |ਖ਼ਾਸ ਪੇਸ਼ੀ |- |2015–16 ! scope="row" | ''[[ਬਿੱਗ ਬੌਸ (ਸੀਜ਼ਨ 9)]]'' |ਮੌਨੀ<br> |ਖ਼ਾਸ ਪੇਸ਼ੀ |- | 2016 ! scope="row" | ''[[ਟਸ਼ਨ-ਏ-ਇਸ਼ਕ]]'' |ਮੌਨੀ<br> |ਖ਼ਾਸ ਪੇਸ਼ੀ |- | 2016 ! scope="row" | ਏਕ ਥਾ ਰਾਜਾ ਏਕ ਥੀ ਰਾਨੀ<br> |ਮੌਨੀ<br> | ਖ਼ਾਸ ਪੇਸ਼ੀ |- | 2016 ! scope="row" |ਕਾਮੇਡੀ ਨਾਇਟਸ ਲਾਇਵ<br> |ਮੌਨੀ<br> |ਮਹਿਮਾਨ<br> |- | 2016 ! scope="row" |ਕਾਮੇਡੀ ਨਾਇਟਸ ਬਚਾਓ<br> |ਮੌਨੀ<br> |ਮਹਿਮਾਨ<br> |- | 2016 ! scope="row" | ਸੋ ਯੂ ਥਿੰਕ ਯੂ ਕੈਨ ਡਾਂਸ<br> |ਮੰਚ ਸੰਚਾਲਕ<br> | style="text-align: center;" |<ref>{{Cite web|url=http://indianexpress.com/article/entertainment/television/rithvik-dhanjani-mouni-roy-to-host-indian-so-you-think-you-can-dance/|title=Rithvik Dhanjani, Mouni Roy to host Indian 'So You Think You Can Dance'|date=5 April 2016|website=The Indian Express|access-date=9 April 2016}}</ref> |- |2016 ! scope="row" |ਝਲਕ ਦਿਖਲਾ ਜਾ 9<br> |ਮੌਨੀ<br> | ਡਾਂਸ ਪਾਟਨਰ ਅਰਜੁਨ ਬਿਜਲਾਨੀ (ਮਹਿਮਾਨ) |- |2016–present ! scope="row" | ''[[ਨਾਗਿਨ (ਟੀਵੀ ਲੜੀ 2015)]]'' |ਸ਼ਿਵਾਨਿਆ/ ਸ਼ਿਵਾਂਗੀ ਰਹੇਜਾ (ਨਾਗਿਨ) | style="text-align: center;" |<ref>{{Cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/Naagin-season-2-to-be-back-in-less-than-100-days/articleshow/52544669.cms|title=Naagin season 2 to be back in less than 100 days|date=1 June 2016|website=The Times of India|access-date=25 June 2016}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/Mouni-Roy-in-a-double-role-in-Naagin2/articleshow/54048382.cms|title=Mouni Roy in a double role in Naagin 2|date=8 September 2016|website=The Times of India|access-date=8 September 2016}}</ref> |- |2016 ! scope="row" | ''[[ਬਿੱਗ ਬੌਸ (ਸੀਜ਼ਨ 10)]]'' |ਮੌਨੀ<br> |ਖ਼ਾਸ<br> ਪੇਸ਼ੀ<br> |} == ਫ਼ਿਲਮਾਂ == {| class="wikitable plainrowheaders sortable" style="margin-bottom: 15px;" ! scope="col" |ਸਾਲ<br> ! scope="col" |ਸਿਰਲੇਖ<br> ! scope="col" |ਭੂਮਿਕਾ<br> ! scope="col" |ਨੋਟਸ<br> |- | 2011 ! scope="row" |''ਹੀਰੋ ਹਿਟਲਰ ਇਨ ਲਵ<br> '' |ਸਾਹਿਬਾਨ<br> |- | 2016 ! scope="row" |''ਤੁਮ ਬਿਨ II'' |ਮੌਨੀ<br> |"ਨਚਣਾ ਆਉਂਦਾ ਨਹੀਂ" ਗਾਣੇ ਵਿੱਚ ਖ਼ਾਸ ਪੇਸ਼ੀ<br> |} == ਦੇਖੋ == * List of Indian television actresses == ਹਵਾਲੇ == {{Reflist|30em}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1985]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਬੰਗਾਲੀ ਲੋਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]] 7f6jzpwo8j28no51flsip4t5bzkg43f ਤਰਹ ਮਿਸਰਾ 0 93169 609368 533697 2022-07-27T14:51:10Z Nitesh Gill 8973 wikitext text/x-wiki {{ਬੇ-ਹਵਾਲਾ|}} ਤਰਹ(ਤਰ੍ਹਾ)ਮਿਸਰਾ ਉਰਦੂ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਪਰੰਪਰਾਵਾਦੀ ਜਾਂ ਰਵਾਇਤੀ ਕਵੀ ਕਿਸੇ ਮਿਸਰ ਦਾ ਇੱਕ ਮਿਸਰਾ(ਪੰਕਤੀ)ਨਮੂਨੇ ਵਜੋਂ ਦੇ ਦਿੰਦੇ ਹਨ,ਉਸ ਪੰਕਤੀ ਦੇ ਤੋਲ(ਬਹਿਰ),ਕਾਫੀਆਂ ਅਤੇ ਰਦੀਫ ਨੂੰ ਸਾਮ੍ਹਣੇ ਰੱਖ ਕੇ ਕਿਸੇ ਕਵੀ ਦਰਬਾਰ ਜਾਂ ਮੁਸ਼ਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਕਵੀ ਆਪਣੀ ਆਪਣੀ ਗਜਲ ਜਾਂ ਕਵਿਤਾ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਨ।ਉਸ ਮੂਲ ਮਿਸਰੇ ਨੂੰ "ਤਰਹ ਮਿਸਰਾ" ਆਖਦੇ ਹਨ।ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਵੰਨਗੀ ਵੀ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। nnqpnvpv2iefgywo5nqm5pfn4lkhwvd ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਕੋਹਲੀ 0 106336 609438 529959 2022-07-28T08:36:37Z Nitesh Gill 8973 wikitext text/x-wiki {{Infobox MP |honorific-prefix =ਸੈਨੇਟਰ |name = ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਕੋਹਲੀ |office = [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸੈਨੇਟ]] ਦੀ ਮੈਂਬਰ |term_start = 12 ਮਾਰਚ 2018 |term_end = |constituency = | birth_date = {{Birth date and age |1979|2|1|df=y}} |nickname = ਕਿਸ਼ੂ ਬਾਈ<ref name="dawn/15march2018">{{cite news|last1=Agha|first1=Bilal|title=Living Colours: ‘My first priority is health, education of Thari women’|url=https://www.dawn.com/news/1395331|accessdate=18 March 2018|work=DAWN.COM|date=15 March 2018}}</ref> |nationality = ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ |party = [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪੀਪਲਜ਼ ਪਾਰਟੀ]] (ਪੀ.ਪੀ.ਪੀ.) |alma_mater = [[ਸਿੰਧ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] }} '''ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ Kumari ਕੋਹਲੀ''' ([[ਸਿੰਧੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਸਿੰਧੀ]]: ڪرشن ڪماري ڪوهلي, ਉਰਦੂ, ਨਸਤਾਲੀਕ:کرشنا کماری کوہلی) (ਜਨਮ 1 ਫਰਵਰੀ 1979), ਜਿਸਨੂੰ ਉਪਨਾਮ ਕਿਸ਼ੂ ਬਾਈ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ]] [[ਸਿਆਸਤਦਾਨ]] ਹੈ ਜੋ ਮਾਰਚ 2018 ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸੈਨੇਟ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਹੈ। ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਹਿੰਦੂ ਦਲਿਤ ਔਰਤ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਹਿੰਦੂ ਔਰਤ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਅਹੁਦੇ ਤੇ ਪਹੁੰਚੀ ਹੈ। ਉਹ [[ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹੱਕ|ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ]] ਲਈ ਅਤੇ ਬੰਧੂਆ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਦੀ ਗੰਦੀ ਰਵਾਇਤ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਆਪਣੀਆਂ ਜਦੋਜਹਿਦਾਂ ਦੇ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।  == ਮੁਢਲਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ == ਕੋਹਲੀ ਦਾ ਜਨਮ 1 ਫਰਵਰੀ 1979 ਨੂੰ<ref name="dawn/4march2018">{{cite news|url=https://www.dawn.com/news/1393129/in-historic-first-a-thari-hindu-woman-has-been-elected-to-the-senate|title=In historic first, a Thari Hindu woman has been elected to the Senate|date=4 March 2018|work=DAWN.COM|accessdate=4 March 2018}}</ref> ਨਗਰਪਾਰਕਰ ਦੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਦੇ ਇੱਕ ਗਰੀਬ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।<ref name="dawn/4feb2018">{{Cite web|url=https://www.dawn.com/news/1387270|title=PPP nominates Thari woman to contest Senate polls on general seat|last=Samoon|first=Hanif|date=4 February 2018|website=Dawn|access-date=4 March 2018}}</ref> ਜਦੋਂ ਉਹ ਅਜੇ ਬੱਚੀ ਸੀ ਅਤੇ ਗ੍ਰੇਡ ਤਿੰਨ ਦੀ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਸੀ, ਉਸ ਨੂੰ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਉਮਾਰਕਾਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਇੱਕ ਜਾਗੀਰਦਾਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਲਕੀਅਤ ਹੇਠਲੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬੰਧੂਆ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਕੈਦ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ।<ref name="dawn/4feb2018" /><ref name="dailypakistan/3march2018" /> ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਮਾਲਕ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਛਾਪੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਿਹਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਉਮੇਰਕੋਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ ਅਤੇ ਫਿਰ ਮੀਰਪੁਰਖਾਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਸੀ।<ref name="dawn/4march2018" /> ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਗਰੇਡ ਨੌ' ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਸਿੱਖਿਆ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ ਅਤੇ 2013 ਵਿੱਚ ਸਿੰਧ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।  2007 ਵਿਚ, ਉਸ ਨੇ [[ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ]] ਵਿੱਚ ਤੀਜੇ ਮੇਹਰਗੜ ਹਿਊਮਨ ਰਾਈਟਸ ਯੂਥ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਰਵਾਸ, ਰਣਨੀਤਕ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਕ ਬਦਲਾਅ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲੇ ਸਾਧਨਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। 2010 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਕੁੰਨ ਡਾ. ਫੌਜ਼ੀਆ ਸਈਦ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ<ref>https://www.geo.tv/latest/185263-krishna-kohli-recalls-tough-journey-to-senate</ref> ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਟੰਗ ਕਰਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਕਾਨੂੰਨ ਪਾਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੇ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਮੁਫਤ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਹਾਇਤਾ ਅਤੇ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਲਈ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕੇਂਦਰ ਵੀ ਚਲਾਇਆ। == ਸਿਆਸੀ ਕਰੀਅਰ == ਕੋਹਲੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ [[ਥਾਰ]] ਖੇਤਰ ਵਿਚਲੇ ਹਾਸ਼ੀਏ ਉੱਤੇ ਧੱਕੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਕੁਨ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪੀਪਲਜ਼ ਪਾਰਟੀ]] (ਪੀ.ਪੀ.ਪੀ.) ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ। ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ, [[ਬੰਧੂਆ ਮਜ਼ਦੂਰੀ]] ਬੰਧੂਆ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਦੀ ਲਾਹਨਤ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਅਤੇ ਕੰਮ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਤੇ ਯੌਨ ਉਤਪੀੜਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਵੀ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਚਲਾਉਂਦੀ ਹੈ। 2015 ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਭਰਾ ਵੀਰਜੀ ਕੋਹਲੀ ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵਜੋਂ ਯੂਨੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਦੀ ਸੀਟ ਜਿੱਤ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪੀਪਲਜ਼ ਪਾਰਟੀ (ਪੀਪੀਪੀ) ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਮਾਹੌਲ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਲਈ ਸਿਆਸੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਲੈਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ ਅਤੇ 2018 ਵਿਚ, ਉਹ ਸਿੰਧ ਤੋਂ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਰਾਖਵੀਂ ਸੀਟ ਤੇ ਪੀਪੀਪੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੈਨੇਟ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸੈਨੇਟ ਲਈ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸੀ।<ref>{{Cite news|url=https://tribune.com.pk/story/1649842/1-live-polling-begins-52-senate-seats/|title=LIVE: PML-N-backed independent candidates lead in Punjab, PPP in Sindh - The Express Tribune|date=3 March 2018|work=The Express Tribune|access-date=3 March 2018}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.dawn.com/news/1393083/pml-n-gains-senate-control-amid-surprise-ppp-showing|title=PML-N gains Senate control amid surprise PPP showing|last=Khan|first=Iftikhar A.|date=4 March 2018|work=DAWN.COM|access-date=4 March 2018}}</ref> ਉਸਨੇ 12 ਮਾਰਚ 2018 ਨੂੰ ਸੈਨੇਟਰ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ।<ref>{{Cite news|url=https://www.thenews.com.pk/latest/291451-51-newly-elected-senators-take-oath-pml-n-finalises-raja-zafarul-haq-for-chairman|title=Senate elect opposition-backed Sanjrani chairman and Mandviwala his deputy|date=12 March 2018|work=The News|access-date=12 March 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180312085816/https://www.thenews.com.pk/latest/291451-51-newly-elected-senators-take-oath-pml-n-finalises-raja-zafarul-haq-for-chairman|archive-date=12 March 2018|dead-url=no|language=en}}</ref> ਸੈਨੇਟ ਲਈ ਚੁਣੀ ਗਈ ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ [[ਦਲਿਤ]] ਹਿੰਦੂ ਔਰਤ ਹੈ ਅਤੇ [[ਰਤਨਾ ਭਗਵਾਨਦਾ ਚਾਵਲਾ]] ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੂਜੀ ਹਿੰਦੂ ਔਰਤ। <ref name="dailypakistan/3march2018">{{Cite web|url=https://en.dailypakistan.com.pk/pakistan/krishna-kumari-becomes-first-hindu-dalit-woman-senator-of-pakistan/|title=Krishna Kumari becomes first Hindu Dalit woman senator of Pakistan|last=Dawood Rehman|date=3 March 2018|website=Daily Pakistan Global}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == {{reflist|30em}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1979]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਔਰਤਾਂ]] 0ia5baz19qqnh5x4n68keenqrioay8x ਭੋਂ ਵਿਗਿਆਨ 0 109313 609398 439092 2022-07-28T01:40:24Z Xqbot 927 Bot: Fixing double redirect to [[ਭੂ ਵਿਗਿਆਨ]] wikitext text/x-wiki #ਰੀਡਿਰੈਕਟ [[ਭੂ ਵਿਗਿਆਨ]] 2hi43covg905bew7uuyctx0op0lv4dn ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੁਨੀਵਰਸ 0 121452 609373 609279 2022-07-27T14:55:30Z Randeepxsingh 37151 wikitext text/x-wiki {{Infobox media franchise |italic_title = no |title = {{noitalic|ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸ}} |image = Marvel Cinematic Universe logo.png |imagesize = 250px |caption = |creator = [[ਮਾਰਵਲ ਸਟੂਡੀਓਜ਼]] |origin = ''[[ਆਇਰਨ ਮੈਨ (2008 ਫ਼ਿਲਮ)|ਆਇਰਨ ਮੈਨ]]'' (2008) |owner = ਵਾਲਟ ਡਿਜ਼ਨੀ ਕੰਪਨੀ |books = |novels = |comics = ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸ<br />ਟਾਈ-ਇਨ ਕਾਮਿਕਸ |magazines = |strips = |films = ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸ ਫਿਲਮਾਂ |shorts = ਮਾਰਵਲ ਵਨ-ਸ਼ਾਟਸ |tv = ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੀ ਲੜੀ |wtv = ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸ ਡਿਜੀਟਲ ਲੜੀ |atv = |tv_specials = |plays = |musicals = |games = |rpgs = |vgs = |radio = |soundtracks = |music = ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸਦਾ ਸੰਗੀਤ |toys = |attractions = |otherlabel1 = |otherdata1 = |otherlabel2 = |otherdata2 = }} '''ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੁਨੀਵਰਸ (ਐੱਮਸੀਯੂ)''' ''(ਪੰਜਾਬੀ ਤਰਜਮਾ: "ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮਾਈ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ")'' ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਮੀਡੀਆ ਫ੍ਰੈਂਚਾਇਜ਼ ਅਤੇ ਸਾਂਝਾ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ [[ਮਾਰਵਲ ਸਟੂਡੀਓਜ਼]] ਵੱਲੋਂ ਸਿਰਜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸੂਪਰਹੀਰੋ ਫ਼ਿਲਮਾਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ। ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦਾ ਅਧਾਰ [[ਮਾਰਵਲ ਕੌਮਿਕਸ]] ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਰਦਾਰ ਹਨ। ਫ੍ਰੈਂਚਾਇਜ਼ ਵਿੱਚ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਤੋਂ ਅੱਡ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜ੍ਹੀਆਂ, ਛੋਟੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ, ਡਿਜੀਟਲ ਲੜ੍ਹੀਆਂ, ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਂਝਾ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ, ਮਾਰਵਲ ਕੌਮਿਕਸ ਦੇ ਮਾਰਵਲ ਯੁਨੀਵਰਸ ਵਾਂਗ ਹੀ ਹੈ। [[ਮਾਰਵਲ ਸਟੂਡੀਓਜ਼]] ਆਪਣੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ "ਪੜਾਵਾਂ" ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨ ਪੜਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਿਆਂ "ਦ ਇਨਫ਼ਿਨਿਟੀ ਸਾਗਾ" ਅਤੇ ਗਾਹਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਪੜਾਵਾਂ ਨੂੰ "ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਸਾਗਾ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਐੱਮਸੀਯੂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫ਼ਿਲਮ, [[ਆਇਰਨ ਮੈਨ (2008 ਫ਼ਿਲਮ)|ਆਇਰਨ ਮੈਨ]] (2008) ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਅੰਤ 2012 ਵਿੱਚ [[ਦ ਅਵੈਂਜਰਜ਼ (2012 ਫ਼ਿਲਮ)|ਦ ਅਵੈਂਜਰਜ਼]] ਫ਼ਿਲਮ ਨਾਲ਼ ਹੋਇਆ। ਦੂਜਾ ਪੜਾਅ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ [[ਆਇਰਨ ਮੈਨ 3]] (2013) ਨੇ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਅੰਤ [[ਐਂਟ-ਮੈਨ (ਫ਼ਿਲਮ)|ਐਂਟ-ਮੈਨ]] (2015) ਨਾਲ਼ ਹੋਈ। ਤੀਜੇ ਪੜਾਅ ਦਾ ਮੁੱਢ [[ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਸਿਵਿਲ ਵੌਰ]] (2016) ਨੇ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਮਾਪਤੀ [[ਸਪਾਇਡਰ-ਮੈਨ: ਫਾਰ ਫ੍ਰੌਮ ਹੋਮ]] ਨੇ। ਚੌਥਾ ਪੜਾਅ 2021 ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ [[ਬਲੈਕ ਵਿਡੋ (2021 ਫ਼ਿਲਮ)|ਬਲੈਕ ਵਿਡੋ]] ਦੇ ਨਾਲ਼ ਹੋਈ ਅਤੇ ਅੰਤ ਨਵੰਬਰ 2022 ਵਿੱਚ ਫ਼ਿਲਮ, ਬਲੈਕ ਪੈਂਥਰ: ਵਕਾਂਡਾ ਫੌਰਐਵਰ ਨਾਲ਼ ਹੋਵੇਗਾ। ਐਂਟ-ਮੈਨ ਐਂਡ ਦ ਵਾਸਪ: ਕੁਐਂਟਮੇਨੀਆ (2023‌) ਪੰਜਵੇਂ ਪੜਾਅ ਦਾ ਮੁੱਢ ਰੱਖੇਗੀ, ਅਤੇ ਇਹ ਪੜਾਅ 2024 ਵਿੱਚ ਥੰਡਰਬੋਲਟ ਫ਼ਿਲਮ ਨਾਲ਼ ਸਮਾਪਤ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਛੇਵਾਂ ਪੜਾਅ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ 2024 ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਂਟੈਸਟਿਕ ਫ਼ੋਰ ਨਾਲ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ "ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਸਾਗਾ" 2025 ਦੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ, ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਦ ਕੈਂਗ ਡਾਇਨੈਸਟੀ ਅਤੇ ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਸੀਕ੍ਰੇਟ ਵੌਰਜ਼ ਨਾਲ਼ ਖ਼ਤਮ ਹੋਵੇਗਾ। ਮਾਰਵਲ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨੇ ਐੱਮਸੀਯੂ ਦਾ ਪਸਾਰਾ ਹੋਰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ, ਏਜੈਂਟਸ ਔਫ਼ ਐੱਸ.ਐੱਚ.ਆਈ.ਈ.ਐੱਲ.ਡੀ. ਏਬੀਸੀ 'ਤੇ 2013 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਨਾਲ਼ ਹੀ ਨਾਲ਼ ਕਈ ਹੋਰ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜ੍ਹੀਆਂ ਨੈੱਟਫਲਿਕਸ ਅਤੇ ਹੂਲੂ 'ਤੇ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਮਾਰਵਲ ਸਟੂਡੀਓਜ਼ ਨੇ ਡਿਜ਼ਨੀ+ ਸਟ੍ਰੀਮਿੰਗ ਸੇਵਾ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜ੍ਹੀਆਂ ਵੀ ਬਨਾਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ, ਜਿਸ ਦੇ ਹੇਠ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ [[ਵੌਂਡਾਵਿਜ਼ਨ]] 2021 ਵਿੱਚ ਚੌਥੇ ਪੜਾਅ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵੱਜੋਂ ਜਾਰੀ ਹੋਈ। ਐੱਮਸੀਯੂ ਇੱਕ ਫ੍ਰੈਂਚਾਇਜ਼ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨਾਲ਼ ਤਾਂ ਸਫ਼ਲ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਬਥੇਰਾ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨੇ ਕਈ ਹੋਰ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਅਤੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸਟੂਡੀਓਜ਼ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣਾ ਇੱਕ ਸਾਂਝਾ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਬਨਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। == ਫਿਲਮਾਂ == === ਦ ਇਨਫ਼ਿਨਿਟੀ ਸਾਗਾ === ਐੱਮਸੀਯੂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨ ਪੜਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਿਆਂ "ਦ ਇਨਫ਼ਿਨਿਟੀ ਸਾਗਾ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ [[ਆਇਰਨ ਮੈਨ (2008 ਫ਼ਿਲਮ)|ਆਇਰਨ ਮੈਨ]] (2008), [[ਦ ਇਨਕ੍ਰੈਡੀਬਲ ਹਲਕ (ਫਿਲਮ)|ਦ ਇਨਕ੍ਰੈਡੀਬਲ ਹਲਕ]] (2008), [[ਆਇਰਨ ਮੈਨ 2]] (2010), [[ਥੌਰ (ਫਿਲਮ)|ਥੌਰ]] (2011), [[ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਦ ਫਰਸਟ ਅਵੈਂਜਰ]] (2011) ਅਤੇ [[ਦ ਅਵੈਂਜਰਜ਼ (2012 ਫ਼ਿਲਮ)|ਦ ਅਵੈਂਜਰਜ਼]] (2012) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ [[ਆਇਰਨ ਮੈਨ 3]] (2013), [[ਥੌਰ: ਦ ਡਾਰਕ ਵਰਲਡ]] (2013), [[ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਦਿ ਵਿੰਟਰ ਸੋਲਜਰ|ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਦ ਵਿੰਟਰ ਸੋਲਜਰ]] (2014), [[ਗਾਰਡੀਅਨਜ਼ ਔਫ਼ ਦ ਗੈਲੈਕਸੀ]] (2014), [[ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਏਜ ਔਫ਼ ਅਲਟ੍ਰੌਨ]] (2015), [[ਐਂਟ-ਮੈਨ (ਫ਼ਿਲਮ)|ਐਂਟ-ਮੈਨ]] (2015) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਤੀਜਾ ਪੜਾਅ [[ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਸਿਵਿਲ ਵੌਰ|ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਦ ਸਿਵਿਲ ਵੌਰ]] (2016) ਨਾਲ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ [[ਡੌਕਟਰ ਸਟ੍ਰੇਂਜ]] (2016), [[ਗਾਰਡੀਅਨਜ਼ ਔਫ਼ ਦ ਗੈਲੈਕਸੀ 2]] (2017), [[ਸਪਾਇਡਰ-ਮੈਨ: ਹੋਮਕਮਿੰਗ]] (2017), [[ਥੌਰ: ਰੈਗਨਾਰੋਕ|ਥੌਰ: ਰੈਗਨਾਰੌਕ]] (2017), [[ਬਲੈਕ ਪੈਂਥਰ (ਫਿਲਮ)|ਬਲੈਕ ਪੈਂਥਰ]] (2018), [[ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਇਨਫ਼ਿਨਿਟੀ ਵੌਰ]] (2018), [[ਐਂਟ-ਮੈਨ ਐਂਡ ਦ ਵਾਸਪ]] (2018), [[ਕੈਪਟਨ ਮਾਰਵਲ (ਫਿਲਮ)|ਕੈਪਟਨ ਮਾਰਵਲ]] (2019), [[ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਐਂਡਗੇਮ]] (2019), ਅਤੇ [[ਸਪਾਇਡਰ-ਮੈਨ: ਫਾਰ ਫ੍ਰੌਮ ਹੋਮ|ਸਪਾਇਡਰ-ਮੈਨ: ਫਾਰ ਫ੍ਰੌਰ ਹੋਮ]] (2019) ਜਾਰੀ ਹੋਈਆਂ। === ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਸਾਗਾ === ਐੱਮਸੀਯੂ ਦੇ ਚੌਥੇ, ਪੰਜਵੇਂ ਅਤੇ ਛੇਵੇਂ ਪੜਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਿਆਂ "ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਸਾਗਾ" ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਡਿਜ਼ਨੀ+ ਦੀਆਂ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜ੍ਹੀਆਂ ਵੀ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਚੌਥੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ [[ਬਲੈਕ ਵਿਡੋ (2021 ਫ਼ਿਲਮ)|ਬਲੈਕ ਵਿਡੋ]] (2021), [[ਸ਼ਾਂਗ-ਚੀ ਐਂਡ ਦ ਲੈਜੈਂਡ ਔਫ਼ ਦ ਟੈੱਨ ਰਿੰਗਜ਼|ਸ਼ਾਂਗ-ਚੀ ਐਂਡ ਦ ਲੈਜੈਂਡ ਔਫ਼ ਦ ਟੈਨ ਰਿੰਗਜ਼]] (2021), [[ਇਟਰਨਲਜ਼ (ਫ਼ਿਲਮ)|ਇਟਰਨਲਜ਼]] (2021), [[ਸਪਾਇਡਰ-ਮੈਨ: ਨੋ ਵੇ ਹੋਮ]] (2021), [[ਡੌਕਟਰ ਸਟਰੇਂਜ ਇਨ ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਔਫ਼ ਮੈਡਨੈੱਸ|ਡੌਕਟਰ ਸਟ੍ਰੇਂਜ ਇਨ ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਔਫ਼ ਮੈਡਨੈੱਸ]] (2022), [[ਥੌਰ: ਲਵ ਐਂਡ ਥੰਡਰ]] (2022), ਅਤੇ ਬਲੈਕ ਪੈਂਥਰ: ਵਕਾਂਡਾ ਫੌਰਐਵਰ (2022) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਪੰਜਵਾਂ ਪੜਾਅ ਐਂਟ-ਮੈਨ ਐਂਡ ਦ ਵਾਸਪ ਕੁਆਂਟਮੇਨੀਆ (2023) ਨਾਲ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਾਰਡੀਅਨਜ਼ ਔਫ਼ ਦ ਗੈਲੈਕਸੀ 3 (2023), ਦ ਮਾਰਵਲਜ਼ (2023), ਬਲੇਡ (2023), ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਨਿਊ ਵਰਲਡ ਔਰਡਰ (2024), ਅਤੇ ਥੰਡਰਬੋਲਟਸ (2024) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਛੇਵਾਂ ਪੜਾਅ ਫੈਂਟੈਸਟਿਕ ਫ਼ੋਰ (2024) ਨਾਲ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਦ ਕੈਂਗ ਡਾਇਨੈਸਟੀ (2025), ਅਤੇ ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਸੀਕਰੇਟ ਵੌਰਜ਼ (2025) ਨਾਲ਼ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗਾ। [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:Pages with unreviewed translations]] 3llct82a56n1gixkcg4dvgcobdkce9u 609377 609373 2022-07-27T15:07:13Z Randeepxsingh 37151 wikitext text/x-wiki {{Infobox media franchise |italic_title = no |title = {{noitalic|ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸ}} |image = Marvel Cinematic Universe logo.png |imagesize = 250px |caption = |creator = [[ਮਾਰਵਲ ਸਟੂਡੀਓਜ਼]] |origin = ''[[ਆਇਰਨ ਮੈਨ (2008 ਫ਼ਿਲਮ)|ਆਇਰਨ ਮੈਨ]]'' (2008) |owner = ਵਾਲਟ ਡਿਜ਼ਨੀ ਕੰਪਨੀ |books = |novels = |comics = ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸ<br />ਟਾਈ-ਇਨ ਕਾਮਿਕਸ |magazines = |strips = |films = ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸ ਫਿਲਮਾਂ |shorts = ਮਾਰਵਲ ਵਨ-ਸ਼ਾਟਸ |tv = ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੀ ਲੜੀ |wtv = ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸ ਡਿਜੀਟਲ ਲੜੀ |atv = |tv_specials = |plays = |musicals = |games = |rpgs = |vgs = |radio = |soundtracks = |music = ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸਦਾ ਸੰਗੀਤ |toys = |attractions = |otherlabel1 = |otherdata1 = |otherlabel2 = |otherdata2 = }} '''ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੁਨੀਵਰਸ (ਐੱਮਸੀਯੂ)''' ''(ਪੰਜਾਬੀ ਤਰਜਮਾ: "ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮਾਈ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ")'' ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਮੀਡੀਆ ਫ੍ਰੈਂਚਾਇਜ਼ ਅਤੇ ਸਾਂਝਾ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ [[ਮਾਰਵਲ ਸਟੂਡੀਓਜ਼]] ਵੱਲੋਂ ਸਿਰਜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸੂਪਰਹੀਰੋ ਫ਼ਿਲਮਾਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ। ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦਾ ਅਧਾਰ [[ਮਾਰਵਲ ਕੌਮਿਕਸ]] ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਰਦਾਰ ਹਨ। ਫ੍ਰੈਂਚਾਇਜ਼ ਵਿੱਚ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਤੋਂ ਅੱਡ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜ੍ਹੀਆਂ, ਛੋਟੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ, ਡਿਜੀਟਲ ਲੜ੍ਹੀਆਂ, ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਂਝਾ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ, ਮਾਰਵਲ ਕੌਮਿਕਸ ਦੇ ਮਾਰਵਲ ਯੁਨੀਵਰਸ ਵਾਂਗ ਹੀ ਹੈ। [[ਮਾਰਵਲ ਸਟੂਡੀਓਜ਼]] ਆਪਣੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ "ਪੜਾਵਾਂ" ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨ ਪੜਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਿਆਂ "ਦ ਇਨਫ਼ਿਨਿਟੀ ਸਾਗਾ" ਅਤੇ ਗਾਹਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਪੜਾਵਾਂ ਨੂੰ "ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਸਾਗਾ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਐੱਮਸੀਯੂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫ਼ਿਲਮ, [[ਆਇਰਨ ਮੈਨ (2008 ਫ਼ਿਲਮ)|ਆਇਰਨ ਮੈਨ]] (2008) ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਅੰਤ 2012 ਵਿੱਚ [[ਦ ਅਵੈਂਜਰਜ਼ (2012 ਫ਼ਿਲਮ)|ਦ ਅਵੈਂਜਰਜ਼]] ਫ਼ਿਲਮ ਨਾਲ਼ ਹੋਇਆ। ਦੂਜਾ ਪੜਾਅ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ [[ਆਇਰਨ ਮੈਨ 3]] (2013) ਨੇ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਅੰਤ [[ਐਂਟ-ਮੈਨ (ਫ਼ਿਲਮ)|ਐਂਟ-ਮੈਨ]] (2015) ਨਾਲ਼ ਹੋਈ। ਤੀਜੇ ਪੜਾਅ ਦਾ ਮੁੱਢ [[ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਸਿਵਿਲ ਵੌਰ]] (2016) ਨੇ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਮਾਪਤੀ [[ਸਪਾਇਡਰ-ਮੈਨ: ਫਾਰ ਫ੍ਰੌਮ ਹੋਮ]] ਨੇ। ਚੌਥਾ ਪੜਾਅ 2021 ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ [[ਬਲੈਕ ਵਿਡੋ (2021 ਫ਼ਿਲਮ)|ਬਲੈਕ ਵਿਡੋ]] ਦੇ ਨਾਲ਼ ਹੋਈ ਅਤੇ ਅੰਤ ਨਵੰਬਰ 2022 ਵਿੱਚ ਫ਼ਿਲਮ, ਬਲੈਕ ਪੈਂਥਰ: ਵਕਾਂਡਾ ਫੌਰਐਵਰ ਨਾਲ਼ ਹੋਵੇਗਾ। ਐਂਟ-ਮੈਨ ਐਂਡ ਦ ਵਾਸਪ: ਕੁਐਂਟਮੇਨੀਆ (2023‌) ਪੰਜਵੇਂ ਪੜਾਅ ਦਾ ਮੁੱਢ ਰੱਖੇਗੀ, ਅਤੇ ਇਹ ਪੜਾਅ 2024 ਵਿੱਚ ਥੰਡਰਬੋਲਟ ਫ਼ਿਲਮ ਨਾਲ਼ ਸਮਾਪਤ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਛੇਵਾਂ ਪੜਾਅ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ 2024 ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਂਟੈਸਟਿਕ ਫ਼ੋਰ ਨਾਲ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ "ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਸਾਗਾ" 2025 ਦੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ, ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਦ ਕੈਂਗ ਡਾਇਨੈਸਟੀ ਅਤੇ ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਸੀਕ੍ਰੇਟ ਵੌਰਜ਼ ਨਾਲ਼ ਖ਼ਤਮ ਹੋਵੇਗਾ। ਮਾਰਵਲ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨੇ ਐੱਮਸੀਯੂ ਦਾ ਪਸਾਰਾ ਹੋਰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ, ਏਜੈਂਟਸ ਔਫ਼ ਐੱਸ.ਐੱਚ.ਆਈ.ਈ.ਐੱਲ.ਡੀ. ਏਬੀਸੀ 'ਤੇ 2013 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਨਾਲ਼ ਹੀ ਨਾਲ਼ ਕਈ ਹੋਰ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜ੍ਹੀਆਂ ਨੈੱਟਫਲਿਕਸ ਅਤੇ ਹੂਲੂ 'ਤੇ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਮਾਰਵਲ ਸਟੂਡੀਓਜ਼ ਨੇ ਡਿਜ਼ਨੀ+ ਸਟ੍ਰੀਮਿੰਗ ਸੇਵਾ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜ੍ਹੀਆਂ ਵੀ ਬਨਾਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ, ਜਿਸ ਦੇ ਹੇਠ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ [[ਵੌਂਡਾਵਿਜ਼ਨ]] 2021 ਵਿੱਚ ਚੌਥੇ ਪੜਾਅ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵੱਜੋਂ ਜਾਰੀ ਹੋਈ। ਐੱਮਸੀਯੂ ਇੱਕ ਫ੍ਰੈਂਚਾਇਜ਼ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨਾਲ਼ ਤਾਂ ਸਫ਼ਲ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਬਥੇਰਾ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨੇ ਕਈ ਹੋਰ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਅਤੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸਟੂਡੀਓਜ਼ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣਾ ਇੱਕ ਸਾਂਝਾ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਬਨਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। == ਫਿਲਮਾਂ == === ਦ ਇਨਫ਼ਿਨਿਟੀ ਸਾਗਾ === ਐੱਮਸੀਯੂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨ ਪੜਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਿਆਂ "ਦ ਇਨਫ਼ਿਨਿਟੀ ਸਾਗਾ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ [[ਆਇਰਨ ਮੈਨ (2008 ਫ਼ਿਲਮ)|ਆਇਰਨ ਮੈਨ]] (2008), [[ਦ ਇਨਕ੍ਰੈਡੀਬਲ ਹਲਕ (ਫਿਲਮ)|ਦ ਇਨਕ੍ਰੈਡੀਬਲ ਹਲਕ]] (2008), [[ਆਇਰਨ ਮੈਨ 2]] (2010), [[ਥੌਰ (ਫਿਲਮ)|ਥੌਰ]] (2011), [[ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਦ ਫਰਸਟ ਅਵੈਂਜਰ]] (2011) ਅਤੇ [[ਦ ਅਵੈਂਜਰਜ਼ (2012 ਫ਼ਿਲਮ)|ਦ ਅਵੈਂਜਰਜ਼]] (2012) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ [[ਆਇਰਨ ਮੈਨ 3]] (2013), [[ਥੌਰ: ਦ ਡਾਰਕ ਵਰਲਡ]] (2013), [[ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਦਿ ਵਿੰਟਰ ਸੋਲਜਰ|ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਦ ਵਿੰਟਰ ਸੋਲਜਰ]] (2014), [[ਗਾਰਡੀਅਨਜ਼ ਔਫ਼ ਦ ਗੈਲੈਕਸੀ]] (2014), [[ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਏਜ ਔਫ਼ ਅਲਟ੍ਰੌਨ]] (2015), [[ਐਂਟ-ਮੈਨ (ਫ਼ਿਲਮ)|ਐਂਟ-ਮੈਨ]] (2015) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਤੀਜਾ ਪੜਾਅ [[ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਸਿਵਿਲ ਵੌਰ|ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਦ ਸਿਵਿਲ ਵੌਰ]] (2016) ਨਾਲ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ [[ਡੌਕਟਰ ਸਟ੍ਰੇਂਜ]] (2016), [[ਗਾਰਡੀਅਨਜ਼ ਔਫ਼ ਦ ਗੈਲੈਕਸੀ 2]] (2017), [[ਸਪਾਇਡਰ-ਮੈਨ: ਹੋਮਕਮਿੰਗ]] (2017), [[ਥੌਰ: ਰੈਗਨਾਰੋਕ|ਥੌਰ: ਰੈਗਨਾਰੌਕ]] (2017), [[ਬਲੈਕ ਪੈਂਥਰ (ਫਿਲਮ)|ਬਲੈਕ ਪੈਂਥਰ]] (2018), [[ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਇਨਫ਼ਿਨਿਟੀ ਵੌਰ]] (2018), [[ਐਂਟ-ਮੈਨ ਐਂਡ ਦ ਵਾਸਪ]] (2018), [[ਕੈਪਟਨ ਮਾਰਵਲ (ਫਿਲਮ)|ਕੈਪਟਨ ਮਾਰਵਲ]] (2019), [[ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਐਂਡਗੇਮ]] (2019), ਅਤੇ [[ਸਪਾਇਡਰ-ਮੈਨ: ਫਾਰ ਫ੍ਰੌਮ ਹੋਮ|ਸਪਾਇਡਰ-ਮੈਨ: ਫਾਰ ਫ੍ਰੌਰ ਹੋਮ]] (2019) ਜਾਰੀ ਹੋਈਆਂ। === ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਸਾਗਾ === ਐੱਮਸੀਯੂ ਦੇ ਚੌਥੇ, ਪੰਜਵੇਂ ਅਤੇ ਛੇਵੇਂ ਪੜਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਿਆਂ "ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਸਾਗਾ" ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਡਿਜ਼ਨੀ+ ਦੀਆਂ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜ੍ਹੀਆਂ ਵੀ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਚੌਥੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ [[ਬਲੈਕ ਵਿਡੋ (2021 ਫ਼ਿਲਮ)|ਬਲੈਕ ਵਿਡੋ]] (2021), [[ਸ਼ਾਂਗ-ਚੀ ਐਂਡ ਦ ਲੈਜੈਂਡ ਔਫ਼ ਦ ਟੈੱਨ ਰਿੰਗਜ਼|ਸ਼ਾਂਗ-ਚੀ ਐਂਡ ਦ ਲੈਜੈਂਡ ਔਫ਼ ਦ ਟੈਨ ਰਿੰਗਜ਼]] (2021), [[ਇਟਰਨਲਜ਼ (ਫ਼ਿਲਮ)|ਇਟਰਨਲਜ਼]] (2021), [[ਸਪਾਇਡਰ-ਮੈਨ: ਨੋ ਵੇ ਹੋਮ]] (2021), [[ਡੌਕਟਰ ਸਟਰੇਂਜ ਇਨ ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਔਫ਼ ਮੈਡਨੈੱਸ|ਡੌਕਟਰ ਸਟ੍ਰੇਂਜ ਇਨ ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਔਫ਼ ਮੈਡਨੈੱਸ]] (2022), [[ਥੌਰ: ਲਵ ਐਂਡ ਥੰਡਰ]] (2022), ਅਤੇ ਬਲੈਕ ਪੈਂਥਰ: ਵਕਾਂਡਾ ਫੌਰਐਵਰ (2022) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਪੰਜਵਾਂ ਪੜਾਅ ਐਂਟ-ਮੈਨ ਐਂਡ ਦ ਵਾਸਪ ਕੁਆਂਟਮੇਨੀਆ (2023) ਨਾਲ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਾਰਡੀਅਨਜ਼ ਔਫ਼ ਦ ਗੈਲੈਕਸੀ 3 (2023), ਦ ਮਾਰਵਲਜ਼ (2023), ਬਲੇਡ (2023), ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਨਿਊ ਵਰਲਡ ਔਰਡਰ (2024), ਅਤੇ ਥੰਡਰਬੋਲਟਸ (2024) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਛੇਵਾਂ ਪੜਾਅ ਫੈਂਟੈਸਟਿਕ ਫ਼ੋਰ (2024) ਨਾਲ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਦ ਕੈਂਗ ਡਾਇਨੈਸਟੀ (2025), ਅਤੇ ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਸੀਕਰੇਟ ਵੌਰਜ਼ (2025) ਨਾਲ਼ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗਾ। == ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜ੍ਹੀਆਂ == === ਮਾਰਵਲ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜ੍ਹੀਆਂ === ਮਾਰਵਲ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨੇ ਐੱਮਸੀਯੂ ਦੀਆਂ ਹਿੱਸੇਦਾਰ ਕਈ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜ੍ਹੀਆਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਕਿ ਕਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਟ੍ਰੀਮਿੰਗ ਸੇਵਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਚੱਲੀਆਂ। ਏਜੈਂਟਸ ਔਫ਼ ਦ ਐੱਸ.ਐੱਚ.ਆਈ.ਈ.ਐੱਲ.ਡੀ. (2013-2020), ਏਜੈਂਟ ਕਾਰਟਰ (2015-2016), ਅਤੇ ਇਨਹਿਊਮਨਜ਼ (2017) ਏਬੀਸੀ 'ਤੇ ਜਾਰੀ ਹੋਈਆਂ; ਡੇਅਰਡੈਵਿਲ (2015-2018), ਜੈੱਸਿਕਾ ਜੋਨਜ਼ (2015-2019), ਲਿਊਕ ਕੇਜ (2016-2018), ਆਇਰਨ ਫ਼ਿਸਟ (2017-2018), ਦ ਡਿਫ਼ੈਂਡਰਜ਼ (2017), ਦ ਪਨਿਸ਼ਰ (2017-2019) ਨੈੱਟਫ਼ਲਿਕਸ 'ਤੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ; ਰਨਅਵੇਜ਼ (2017-2019) ਹੂਲੂ ਸਟ੍ਰੀਮਿੰਗ ਸੇਵਾ 'ਤੇ ਜਾਰੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਕਲੋਕ ਐਂਡ ਡੈਗਰ (2018-2019) ਫ੍ਰੀਫੌਰਮ 'ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਈ ਗਈ। [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:Pages with unreviewed translations]] t5t8lmdpjqaic4isjk0q5krzd8r9ako 609418 609377 2022-07-28T05:44:55Z Randeepxsingh 37151 wikitext text/x-wiki {{Infobox media franchise |italic_title = no |title = {{noitalic|ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸ}} |image = Marvel Cinematic Universe logo.png |imagesize = 250px |caption = |creator = [[ਮਾਰਵਲ ਸਟੂਡੀਓਜ਼]] |origin = ''[[ਆਇਰਨ ਮੈਨ (2008 ਫ਼ਿਲਮ)|ਆਇਰਨ ਮੈਨ]]'' (2008) |owner = ਵਾਲਟ ਡਿਜ਼ਨੀ ਕੰਪਨੀ |books = |novels = |comics = ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸ<br />ਟਾਈ-ਇਨ ਕਾਮਿਕਸ |magazines = |strips = |films = ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸ ਫਿਲਮਾਂ |shorts = ਮਾਰਵਲ ਵਨ-ਸ਼ਾਟਸ |tv = ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੀ ਲੜੀ |wtv = ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸ ਡਿਜੀਟਲ ਲੜੀ |atv = |tv_specials = |plays = |musicals = |games = |rpgs = |vgs = |radio = |soundtracks = |music = ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸਦਾ ਸੰਗੀਤ |toys = |attractions = |otherlabel1 = |otherdata1 = |otherlabel2 = |otherdata2 = }} '''ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੁਨੀਵਰਸ (ਐੱਮਸੀਯੂ)''' ''(ਪੰਜਾਬੀ ਤਰਜਮਾ: "ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮਾਈ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ")'' ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਮੀਡੀਆ ਫ੍ਰੈਂਚਾਇਜ਼ ਅਤੇ ਸਾਂਝਾ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ [[ਮਾਰਵਲ ਸਟੂਡੀਓਜ਼]] ਵੱਲੋਂ ਸਿਰਜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸੂਪਰਹੀਰੋ ਫ਼ਿਲਮਾਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ। ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦਾ ਅਧਾਰ [[ਮਾਰਵਲ ਕੌਮਿਕਸ]] ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਰਦਾਰ ਹਨ। ਫ੍ਰੈਂਚਾਇਜ਼ ਵਿੱਚ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਤੋਂ ਅੱਡ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜ੍ਹੀਆਂ, ਛੋਟੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ, ਡਿਜੀਟਲ ਲੜ੍ਹੀਆਂ, ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਂਝਾ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ, ਮਾਰਵਲ ਕੌਮਿਕਸ ਦੇ ਮਾਰਵਲ ਯੁਨੀਵਰਸ ਵਾਂਗ ਹੀ ਹੈ। [[ਮਾਰਵਲ ਸਟੂਡੀਓਜ਼]] ਆਪਣੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ "ਪੜਾਵਾਂ" ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨ ਪੜਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਿਆਂ "ਦ ਇਨਫ਼ਿਨਿਟੀ ਸਾਗਾ" ਅਤੇ ਗਾਹਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਪੜਾਵਾਂ ਨੂੰ "ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਸਾਗਾ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਐੱਮਸੀਯੂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫ਼ਿਲਮ, [[ਆਇਰਨ ਮੈਨ (2008 ਫ਼ਿਲਮ)|ਆਇਰਨ ਮੈਨ]] (2008) ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਅੰਤ 2012 ਵਿੱਚ [[ਦ ਅਵੈਂਜਰਜ਼ (2012 ਫ਼ਿਲਮ)|ਦ ਅਵੈਂਜਰਜ਼]] ਫ਼ਿਲਮ ਨਾਲ਼ ਹੋਇਆ। ਦੂਜਾ ਪੜਾਅ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ [[ਆਇਰਨ ਮੈਨ 3]] (2013) ਨੇ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਅੰਤ [[ਐਂਟ-ਮੈਨ (ਫ਼ਿਲਮ)|ਐਂਟ-ਮੈਨ]] (2015) ਨਾਲ਼ ਹੋਈ। ਤੀਜੇ ਪੜਾਅ ਦਾ ਮੁੱਢ [[ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਸਿਵਿਲ ਵੌਰ]] (2016) ਨੇ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਮਾਪਤੀ [[ਸਪਾਇਡਰ-ਮੈਨ: ਫਾਰ ਫ੍ਰੌਮ ਹੋਮ]] ਨੇ। ਚੌਥਾ ਪੜਾਅ 2021 ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ [[ਬਲੈਕ ਵਿਡੋ (2021 ਫ਼ਿਲਮ)|ਬਲੈਕ ਵਿਡੋ]] ਦੇ ਨਾਲ਼ ਹੋਈ ਅਤੇ ਅੰਤ ਨਵੰਬਰ 2022 ਵਿੱਚ ਫ਼ਿਲਮ, ਬਲੈਕ ਪੈਂਥਰ: ਵਕਾਂਡਾ ਫੌਰਐਵਰ ਨਾਲ਼ ਹੋਵੇਗਾ। ਐਂਟ-ਮੈਨ ਐਂਡ ਦ ਵਾਸਪ: ਕੁਐਂਟਮੇਨੀਆ (2023‌) ਪੰਜਵੇਂ ਪੜਾਅ ਦਾ ਮੁੱਢ ਰੱਖੇਗੀ, ਅਤੇ ਇਹ ਪੜਾਅ 2024 ਵਿੱਚ ਥੰਡਰਬੋਲਟ ਫ਼ਿਲਮ ਨਾਲ਼ ਸਮਾਪਤ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਛੇਵਾਂ ਪੜਾਅ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ 2024 ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਂਟੈਸਟਿਕ ਫ਼ੋਰ ਨਾਲ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ "ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਸਾਗਾ" 2025 ਦੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ, ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਦ ਕੈਂਗ ਡਾਇਨੈਸਟੀ ਅਤੇ ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਸੀਕ੍ਰੇਟ ਵੌਰਜ਼ ਨਾਲ਼ ਖ਼ਤਮ ਹੋਵੇਗਾ। ਮਾਰਵਲ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨੇ ਐੱਮਸੀਯੂ ਦਾ ਪਸਾਰਾ ਹੋਰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ, ਏਜੈਂਟਸ ਔਫ਼ ਐੱਸ.ਐੱਚ.ਆਈ.ਈ.ਐੱਲ.ਡੀ. ਏਬੀਸੀ 'ਤੇ 2013 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਨਾਲ਼ ਹੀ ਨਾਲ਼ ਕਈ ਹੋਰ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜ੍ਹੀਆਂ ਨੈੱਟਫਲਿਕਸ ਅਤੇ ਹੂਲੂ 'ਤੇ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਮਾਰਵਲ ਸਟੂਡੀਓਜ਼ ਨੇ ਡਿਜ਼ਨੀ+ ਸਟ੍ਰੀਮਿੰਗ ਸੇਵਾ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜ੍ਹੀਆਂ ਵੀ ਬਨਾਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ, ਜਿਸ ਦੇ ਹੇਠ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ [[ਵੌਂਡਾਵਿਜ਼ਨ]] 2021 ਵਿੱਚ ਚੌਥੇ ਪੜਾਅ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵੱਜੋਂ ਜਾਰੀ ਹੋਈ। ਐੱਮਸੀਯੂ ਇੱਕ ਫ੍ਰੈਂਚਾਇਜ਼ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨਾਲ਼ ਤਾਂ ਸਫ਼ਲ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਬਥੇਰਾ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨੇ ਕਈ ਹੋਰ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਅਤੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸਟੂਡੀਓਜ਼ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣਾ ਇੱਕ ਸਾਂਝਾ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਬਨਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। == ਫਿਲਮਾਂ == === ਦ ਇਨਫ਼ਿਨਿਟੀ ਸਾਗਾ === ਐੱਮਸੀਯੂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨ ਪੜਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਿਆਂ "ਦ ਇਨਫ਼ਿਨਿਟੀ ਸਾਗਾ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ [[ਆਇਰਨ ਮੈਨ (2008 ਫ਼ਿਲਮ)|ਆਇਰਨ ਮੈਨ]] (2008), [[ਦ ਇਨਕ੍ਰੈਡੀਬਲ ਹਲਕ (ਫਿਲਮ)|ਦ ਇਨਕ੍ਰੈਡੀਬਲ ਹਲਕ]] (2008), [[ਆਇਰਨ ਮੈਨ 2]] (2010), [[ਥੌਰ (ਫਿਲਮ)|ਥੌਰ]] (2011), [[ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਦ ਫਰਸਟ ਅਵੈਂਜਰ]] (2011) ਅਤੇ [[ਦ ਅਵੈਂਜਰਜ਼ (2012 ਫ਼ਿਲਮ)|ਦ ਅਵੈਂਜਰਜ਼]] (2012) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ [[ਆਇਰਨ ਮੈਨ 3]] (2013), [[ਥੌਰ: ਦ ਡਾਰਕ ਵਰਲਡ]] (2013), [[ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਦਿ ਵਿੰਟਰ ਸੋਲਜਰ|ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਦ ਵਿੰਟਰ ਸੋਲਜਰ]] (2014), [[ਗਾਰਡੀਅਨਜ਼ ਔਫ਼ ਦ ਗੈਲੈਕਸੀ]] (2014), [[ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਏਜ ਔਫ਼ ਅਲਟ੍ਰੌਨ]] (2015), [[ਐਂਟ-ਮੈਨ (ਫ਼ਿਲਮ)|ਐਂਟ-ਮੈਨ]] (2015) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਤੀਜਾ ਪੜਾਅ [[ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਸਿਵਿਲ ਵੌਰ|ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਦ ਸਿਵਿਲ ਵੌਰ]] (2016) ਨਾਲ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ [[ਡੌਕਟਰ ਸਟ੍ਰੇਂਜ]] (2016), [[ਗਾਰਡੀਅਨਜ਼ ਔਫ਼ ਦ ਗੈਲੈਕਸੀ 2]] (2017), [[ਸਪਾਇਡਰ-ਮੈਨ: ਹੋਮਕਮਿੰਗ]] (2017), [[ਥੌਰ: ਰੈਗਨਾਰੋਕ|ਥੌਰ: ਰੈਗਨਾਰੌਕ]] (2017), [[ਬਲੈਕ ਪੈਂਥਰ (ਫਿਲਮ)|ਬਲੈਕ ਪੈਂਥਰ]] (2018), [[ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਇਨਫ਼ਿਨਿਟੀ ਵੌਰ]] (2018), [[ਐਂਟ-ਮੈਨ ਐਂਡ ਦ ਵਾਸਪ]] (2018), [[ਕੈਪਟਨ ਮਾਰਵਲ (ਫਿਲਮ)|ਕੈਪਟਨ ਮਾਰਵਲ]] (2019), [[ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਐਂਡਗੇਮ]] (2019), ਅਤੇ [[ਸਪਾਇਡਰ-ਮੈਨ: ਫਾਰ ਫ੍ਰੌਮ ਹੋਮ|ਸਪਾਇਡਰ-ਮੈਨ: ਫਾਰ ਫ੍ਰੌਰ ਹੋਮ]] (2019) ਜਾਰੀ ਹੋਈਆਂ। === ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਸਾਗਾ === ਐੱਮਸੀਯੂ ਦੇ ਚੌਥੇ, ਪੰਜਵੇਂ ਅਤੇ ਛੇਵੇਂ ਪੜਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਿਆਂ "ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਸਾਗਾ" ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਡਿਜ਼ਨੀ+ ਦੀਆਂ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜ੍ਹੀਆਂ ਵੀ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਚੌਥੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ [[ਬਲੈਕ ਵਿਡੋ (2021 ਫ਼ਿਲਮ)|ਬਲੈਕ ਵਿਡੋ]] (2021), [[ਸ਼ਾਂਗ-ਚੀ ਐਂਡ ਦ ਲੈਜੈਂਡ ਔਫ਼ ਦ ਟੈੱਨ ਰਿੰਗਜ਼|ਸ਼ਾਂਗ-ਚੀ ਐਂਡ ਦ ਲੈਜੈਂਡ ਔਫ਼ ਦ ਟੈਨ ਰਿੰਗਜ਼]] (2021), [[ਇਟਰਨਲਜ਼ (ਫ਼ਿਲਮ)|ਇਟਰਨਲਜ਼]] (2021), [[ਸਪਾਇਡਰ-ਮੈਨ: ਨੋ ਵੇ ਹੋਮ]] (2021), [[ਡੌਕਟਰ ਸਟਰੇਂਜ ਇਨ ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਔਫ਼ ਮੈਡਨੈੱਸ|ਡੌਕਟਰ ਸਟ੍ਰੇਂਜ ਇਨ ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਔਫ਼ ਮੈਡਨੈੱਸ]] (2022), [[ਥੌਰ: ਲਵ ਐਂਡ ਥੰਡਰ]] (2022), ਅਤੇ ਬਲੈਕ ਪੈਂਥਰ: ਵਕਾਂਡਾ ਫੌਰਐਵਰ (2022) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਪੰਜਵਾਂ ਪੜਾਅ ਐਂਟ-ਮੈਨ ਐਂਡ ਦ ਵਾਸਪ ਕੁਆਂਟਮੇਨੀਆ (2023) ਨਾਲ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਾਰਡੀਅਨਜ਼ ਔਫ਼ ਦ ਗੈਲੈਕਸੀ 3 (2023), ਦ ਮਾਰਵਲਜ਼ (2023), ਬਲੇਡ (2023), ਕੈਪਟਨ ਅਮੈਰਿਕਾ: ਨਿਊ ਵਰਲਡ ਔਰਡਰ (2024), ਅਤੇ ਥੰਡਰਬੋਲਟਸ (2024) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਛੇਵਾਂ ਪੜਾਅ ਫੈਂਟੈਸਟਿਕ ਫ਼ੋਰ (2024) ਨਾਲ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਦ ਕੈਂਗ ਡਾਇਨੈਸਟੀ (2025), ਅਤੇ ਅਵੈਂਜਰਜ਼: ਸੀਕਰੇਟ ਵੌਰਜ਼ (2025) ਨਾਲ਼ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗਾ। == ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜ੍ਹੀਆਂ == === ਮਾਰਵਲ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜ੍ਹੀਆਂ === ਮਾਰਵਲ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨੇ ਐੱਮਸੀਯੂ ਦੀਆਂ ਹਿੱਸੇਦਾਰ ਕਈ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜ੍ਹੀਆਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਕਿ ਕਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਟ੍ਰੀਮਿੰਗ ਸੇਵਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਚੱਲੀਆਂ। ਏਜੈਂਟਸ ਔਫ਼ ਦ ਐੱਸ.ਐੱਚ.ਆਈ.ਈ.ਐੱਲ.ਡੀ. (2013-2020), ਏਜੈਂਟ ਕਾਰਟਰ (2015-2016), ਅਤੇ ਇਨਹਿਊਮਨਜ਼ (2017) ਏਬੀਸੀ 'ਤੇ ਜਾਰੀ ਹੋਈਆਂ; ਡੇਅਰਡੈਵਿਲ (2015-2018), ਜੈੱਸਿਕਾ ਜੋਨਜ਼ (2015-2019), ਲਿਊਕ ਕੇਜ (2016-2018), ਆਇਰਨ ਫ਼ਿਸਟ (2017-2018), ਦ ਡਿਫ਼ੈਂਡਰਜ਼ (2017), ਦ ਪਨਿਸ਼ਰ (2017-2019) ਨੈੱਟਫ਼ਲਿਕਸ 'ਤੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ; ਰਨਅਵੇਜ਼ (2017-2019) ਹੂਲੂ ਸਟ੍ਰੀਮਿੰਗ ਸੇਵਾ 'ਤੇ ਜਾਰੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਕਲੋਕ ਐਂਡ ਡੈਗਰ (2018-2019) ਫ੍ਰੀਫੌਰਮ 'ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਈ ਗਈ। === ਮਾਰਵਲ ਸਟੂਡੀਓਜ਼ ਲੜ੍ਹੀਆਂ === ਚੌਥੇ ਪੜਾਅ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਾਲ਼, ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜ੍ਹੀਆਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਕਿ ਡਿਜ਼ਨੀ+ 'ਤੇ ਜਾਰੀ ਹੋਈਆਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੜਾਵਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਗਿਣਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਿਆ। ਚੌਥੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ [[ਵੌਂਡਾਵਿਜ਼ਨ]] (2021), [[ਦ ਫੈਲਕਨ ਐਂਡ ਦ ਵਿੰਟਰ ਸੋਲਜਰ]] (2021), [[ਲੋਕੀ (ਟੀਵੀ ਲੜ੍ਹੀ)|ਲੋਕੀ]] ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾਬ (2021) [[ਵਟ ਇਫ...? (ਟੀਵੀ ਲੜ੍ਹੀ)|ਵਟ ਇਫ...?]] ਐਨੀਮੇਟਡ ਲੜ੍ਹੀ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾਬ (2021), [[ਹੌਕਆਈ (2021 ਟੀਵੀ ਲੜ੍ਹੀ)|ਹੌਕਆਈ]] (2021), [[ਮੂਨ ਨਾਈਟ (ਟੀਵੀ ਲੜੀ)|ਮੂਨ ਨਾਈਟ]] (2022), [[ਮਿਸ ਮਾਰਵਲ (ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜੀ)|ਮਿਸ ਮਾਰਵਲ]] (2022) ਜਾਰੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ [[ਸ਼ੀ-ਹਲਕ: ਅਟਰਨੀ ਐਟ ਲੌਅ]] (2022), ਹੈਲੋਵੀਨ ਸਪੈਸ਼ਲ (2022), ਦ ਗਾਰਡੀਅਨਜ਼ ਔਫ਼ ਦ ਗੈਲੈਕਸੀ ਹੌਲੀਡੇ ਸਪੈਸ਼ਲ (2022) ਜਾਰੀ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਪੰਜਵੇਂ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਵਟ ਇਫ...? (2023) ਲੜ੍ਹੀ ਦਾ ਦੂਜਾ ਬਾਬ, ਸੀਕਰੇਟ ਇਨਵੇਜ਼ਨ (2023), ਈਕੋ (2023), ਲੋਕੀ (2023) ਦਾ ਦੂਜਾ ਬਾਬ, ਆਇਰਨਹਾਰਟ (2023), ਐਗੈਥਾ: ਕੋਵਨ ਔਫ਼ ਕੇਔਸ (2023/2024), ਅਤੇ ਡੇਅਰਡੈਵਿਲ: ਬਬੌਰਨ ਅਗੇਨ (2024) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਾਰਵਲ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:Pages with unreviewed translations]] g9pn0klp26f49zbtwx0gki3d1bzhkob ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:CCavadov 3 135629 609404 566995 2022-07-28T01:40:54Z Xqbot 927 Bot: Fixing double redirect to [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Grenzsoldat]] wikitext text/x-wiki #ਰੀਡਿਰੈਕਟ [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Grenzsoldat]] rsmvsmk1bpqj3p6gmw27whkizsj84wf ਸ਼ਰਮਿਨ ਅਖ਼ਤਰ 0 136934 609375 572021 2022-07-27T15:01:38Z Nitesh Gill 8973 /* ਕਰੀਅਰ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox cricketer | name = Sharmin Akhter | female = true | image = Sharmin Akhter.jpg | caption = Bangladesh Women's Cricket Batsman Sharmin Akhter | country = Bangladesh | fullname = Sharmin Akhter Supta | nickname = | birth_date = {{Birth date and age|1995|12|31|df=yes}} | birth_place = [[Gaibandha District|Gaibanda]], [[Bangladesh]] | heightft = | heightinch = | batting = Right-handed | bowling = | role = [[Batsman]] | international = true | testdebutdate = | testdebutyear = | testdebutagainst = | testcap = | lasttestdate = | lasttestyear = | lasttestagainst = | odidebutdate = 26 November | odidebutyear = 2011 | odidebutagainst = Ireland | odicap = 8 | lastodidate = 2 November | lastodiyear = 2019 | lastodiagainst = Pakistan | odishirt = | T20Idebutdate = 28 August | T20Idebutyear = 2012 | T20Idebutagainst = Ireland | T20Icap = 10 | lastT20Idate = 30 October | lastT20Iyear = 2019 | lastT20Iagainst = Pakistan | club1 = Dhaka Division Women | year1 = 2009/10-2010/11 | club2 = Abahani Limited Women | year2 = 2011-present | club3 = | year3 = | deliveries = | columns = 2 | column1 = [[Women's One Day International cricket|WODI]] | matches1 = 20 | runs1 = 298 | bat avg1 = 15.68 | 100s/50s1 = 0/3 | top score1 = 74 | deliveries1 = - | wickets1 = - | bowl avg1 = - | fivefor1 = - | tenfor1 = - | best bowling1 = - | catches/stumpings1 = 2/- | column2 = [[Women's Twenty20 International|WT20I]] | matches2 = 12 | runs2 = 117 | bat avg2 = 11.70 | 100s/50s2 = 0/0 | top score2 = 35 | deliveries2 = - | wickets2 = - | bowl avg2 = - | fivefor2 = - | tenfor2 = - | best bowling2 = - | catches/stumpings2 = 1/– | date = 2 November 2019 | source = http://www.espncricinfo.com/bangladesh/content/player/535868.html ESPN Cricinfo | module = {{Infobox medal templates | titlestyle = background-color: lightsteelblue; | expand=yes | medals = {{MedalCountry| {{BAN}}}} {{MedalSport|Women's [[Cricket]]}} {{MedalCompetition|[[Asian Games]]}} {{MedalSilver|[[2014 Asian Games|2014 Incheon]]|[[Cricket at the 2014 Asian Games|Team]]}} }} }} '''ਸ਼ਰਮਿਨ ਅਖ਼ਤਰ ਸੁਪਤਾ''' ( {{Lang-bn|শারমিন আক্তার সুপ্ত}} ) (ਸ਼ਰਮੀਨ ਅਖ਼ਤਰ ਸੁਪਤਾ) (ਜਨਮ: 31 ਦਸੰਬਰ 1995, ਗਾਇਬਾਂਦਾ) ਇੱਕ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਮਹਿਲਾ [[ਕ੍ਰਿਕਟ|ਕ੍ਰਿਕਟਰ]] ਹੈ, ਜੋ [[ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਮਹਿਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ]] ਲਈ ਖੇਡਦੀ ਹੈ।<ref>{{Cite news|url=http://archive.thedailystar.net/beta2/news/bd-womens-sa-camp-from-sunday/|title=BD women's SA camp from Sunday|date=2013-08-23|work=The Daily Star|access-date=2014-03-08}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.samakal.net/2014/01/19/33630|work=Samakal|access-date=2014-03-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20140221180514/http://www.samakal.net/2014/01/19/33630|archive-date=2014-02-21|language=bn|script-title=bn:নারী ক্রিকেটের প্রাথমিক দল ঘোষণা {{pipe}} খেলাধুলা}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://sportbangla.com/index.php?option=com_content&view=article&id=713:2014-01-10-05-08-33&catid=34:cricket&Itemid=27|title=মহিলা ক্রিকেটারদের ক্যাম্প শুরু|date=2014-01-10|publisher=Sportbangla.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20140222042848/http://sportbangla.com/index.php?option=com_content&view=article&id=713:2014-01-10-05-08-33&catid=34:cricket&Itemid=27|archive-date=2014-02-22|access-date=2014-03-08}}</ref> ਉਹ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਦੀ [[ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ (ਕ੍ਰਿਕਟ)|ਬੱਲੇਬਾਜ਼]] ਹੈ। == ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਿਛੋਕੜ == ਸ਼ਰਮਿਨ ਦਾ ਜਨਮ ਗਾਇਬਾਂਡਾ, [[ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://cricketarchive.com/Archive/Players/924/924530/924530.html|title=The Home of CricketArchive|date=1996-04-01|publisher=Cricketarchive.com|access-date=2014-03-08}}</ref> == ਕਰੀਅਰ == ਸ਼ਰਮੀਨ ਨੇ 26 ਨਵੰਬਰ 2011 ਨੂੰ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਆਪਣਾ ਵਨਡੇ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸ਼ਰਮੀਨ ਨੇ 28 ਅਗਸਤ 2012 ਨੂੰ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਆਪਣਾ ਟੀ-20 ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਡੈਬਿਊ ਵੀ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਅਕਤੂਬਰ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਵਿੱਚ 2018 ਆਈਸੀਸੀ ਮਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਟੀ-20 ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{cite web|url=http://www.tigercricket.com.bd/2018/10/09/media-release-icc-womens-world-t20-west-indies-2018-bangladesh-squad-announced/ |title=Media Release: ICC WOMEN'S WORLD T20 WEST INDIES 2018: Bangladesh Squad Announced |work=Bangladesh Cricket Board |access-date=9 October 2018}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.icc-cricket.com/news/876996 |title=Bangladesh announce Women's World T20 squad |work=International Cricket Council |access-date=9 October 2018}}</ref> ਨਵੰਬਰ 2021 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਜ਼ਿੰਬਾਬਵੇ ਵਿੱਚ 2021 ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਕੁਆਲੀਫਾਇਰ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{cite web|url=http://www.tigercricket.com.bd/2021/11/04/media-release-icc-womens-world-cup-qualifier-2021-bangladesh-squad-announced/ |title=Media Release : ICC Women's World Cup Qualifier 2021: Bangladesh Squad announced |work=Bangladesh Cricket Board |access-date=4 November 2021}}</ref> ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਕੁਆਲੀਫਾਇਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਮੈਚ ਵਿੱਚ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਸਲਾਮੀ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਸ਼ਰਮੀਨ ਅਕਤਰ ਨੇ 141 ਗੇਂਦਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜੇਤੂ 130 ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਅਤੇ 50 ਓਵਰਾਂ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨੂੰ 322-5 ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਇਆ,<ref>{{Cite web|url=https://bdnews24.com/cricket/2021/11/23/sharmin-akhter-scores-first-odi-century-for-bangladesh-womens-cricket-team|title=Sharmin Akhter scores first ODI century for Bangladesh Women’s cricket team|website=bdnews24.com}}</ref> ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ 11 ਚੌਕੇ ਲਗਾਏ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਟੀਮ ਲਈ ਵਨਡੇ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਸੈਂਚੁਰੀਅਨ ਬਣ ਗਈ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.thedailystar.net/sports/cricket/news/sharmin-the-first-ever-centurion-odis-tigresses-2900931|title=Sharmin ton helps Tigresses amass 322 against USA|first=Star Sports|last=Report|date=November 23, 2021|website=The Daily Star}}</ref> ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ 26ਵਾਂ ਮੈਚ ਖੇਡ ਕੇ ਇਹ ਉਪਲਬਧੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਵਨਡੇ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੀਆਂ ਸਰਵੋਤਮ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਪਾਰੀਆਂ 75 ਦੌੜਾਂ ਸਨ।<ref>{{Cite web|url=https://www.cricfrenzy.com/bn/article/139222/Sharmin-Akhter-hits-ton-in-WC-qualifications|title=Sharmin Akhter hits ton in WC qualifications|first=Online Desk|last=Cricfrenzy.com|website=cricfrenzy.com}}</ref> ਜਨਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ 2022 ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੁਆਲੀਫਾਇਰ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{cite web|url=https://www.cricbuzz.com/cricket-news/120579/bangladesh-drop-jahanara-for-cwc-qualifiers |title=Bangladesh drop Jahanara for CWC qualifiers |work=CricBuzz |access-date=7 January 2022}}</ref> ਉਸੇ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ 2022 ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਲਈ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।<ref>{{cite web|url=https://www.bdcrictime.com/jahanara-returns-to-bangladesh-squad-for-world-cup |title=Jahanara returns to Bangladesh for World Cup |work=BD Crictime |access-date=28 January 2022}}</ref> === ਵਨਡੇ ਕਰੀਅਰ === ਸ਼ਰਮਿਨ ਨੇ 26 ਨਵੰਬਰ, 2011 ਨੂੰ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਆਪਣਾ ਵਨਡੇ ਕਰੀਅਰ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। === ਟੀ -20 ਕਰੀਅਰ === ਸ਼ਰਮਿਨ ਨੇ 28 ਅਗਸਤ, 2012 ਨੂੰ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਆਪਣਾ ਟੀ -20 ਕਰੀਅਰ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਅਕਤੂਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਵਿੱਚ 2018 ਆਈ.ਸੀ.ਸੀ. ਮਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਟੀ-20 ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=http://www.tigercricket.com.bd/2018/10/09/media-release-icc-womens-world-t20-west-indies-2018-bangladesh-squad-announced/|title=Media Release: ICC WOMEN'S WORLD T20 WEST INDIES 2018: Bangladesh Squad Announced|website=Bangladesh Cricket Board|access-date=9 October 2018}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.icc-cricket.com/news/876996|title=Bangladesh announce Women's World T20 squad|website=International Cricket Council|access-date=9 October 2018}}</ref> == ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ == * {{cricinfo|id=535868}} * {{cricketarchive|id=924540}} == ਹਵਾਲੇ == {{ਹਵਾਲੇ}} == ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ == * {{Cricinfo|ref=ci/content/player/535868.html}} * {{Cricketarchive|ref=Archive/Players/924/924540/924540.html}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1995]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖਿਡਾਰੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖਿਡਾਰੀ]] 7z0z8eggc02dgnemxgopim2pg7uyc0m 609376 609375 2022-07-27T15:01:53Z Nitesh Gill 8973 /* ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox cricketer | name = Sharmin Akhter | female = true | image = Sharmin Akhter.jpg | caption = Bangladesh Women's Cricket Batsman Sharmin Akhter | country = Bangladesh | fullname = Sharmin Akhter Supta | nickname = | birth_date = {{Birth date and age|1995|12|31|df=yes}} | birth_place = [[Gaibandha District|Gaibanda]], [[Bangladesh]] | heightft = | heightinch = | batting = Right-handed | bowling = | role = [[Batsman]] | international = true | testdebutdate = | testdebutyear = | testdebutagainst = | testcap = | lasttestdate = | lasttestyear = | lasttestagainst = | odidebutdate = 26 November | odidebutyear = 2011 | odidebutagainst = Ireland | odicap = 8 | lastodidate = 2 November | lastodiyear = 2019 | lastodiagainst = Pakistan | odishirt = | T20Idebutdate = 28 August | T20Idebutyear = 2012 | T20Idebutagainst = Ireland | T20Icap = 10 | lastT20Idate = 30 October | lastT20Iyear = 2019 | lastT20Iagainst = Pakistan | club1 = Dhaka Division Women | year1 = 2009/10-2010/11 | club2 = Abahani Limited Women | year2 = 2011-present | club3 = | year3 = | deliveries = | columns = 2 | column1 = [[Women's One Day International cricket|WODI]] | matches1 = 20 | runs1 = 298 | bat avg1 = 15.68 | 100s/50s1 = 0/3 | top score1 = 74 | deliveries1 = - | wickets1 = - | bowl avg1 = - | fivefor1 = - | tenfor1 = - | best bowling1 = - | catches/stumpings1 = 2/- | column2 = [[Women's Twenty20 International|WT20I]] | matches2 = 12 | runs2 = 117 | bat avg2 = 11.70 | 100s/50s2 = 0/0 | top score2 = 35 | deliveries2 = - | wickets2 = - | bowl avg2 = - | fivefor2 = - | tenfor2 = - | best bowling2 = - | catches/stumpings2 = 1/– | date = 2 November 2019 | source = http://www.espncricinfo.com/bangladesh/content/player/535868.html ESPN Cricinfo | module = {{Infobox medal templates | titlestyle = background-color: lightsteelblue; | expand=yes | medals = {{MedalCountry| {{BAN}}}} {{MedalSport|Women's [[Cricket]]}} {{MedalCompetition|[[Asian Games]]}} {{MedalSilver|[[2014 Asian Games|2014 Incheon]]|[[Cricket at the 2014 Asian Games|Team]]}} }} }} '''ਸ਼ਰਮਿਨ ਅਖ਼ਤਰ ਸੁਪਤਾ''' ( {{Lang-bn|শারমিন আক্তার সুপ্ত}} ) (ਸ਼ਰਮੀਨ ਅਖ਼ਤਰ ਸੁਪਤਾ) (ਜਨਮ: 31 ਦਸੰਬਰ 1995, ਗਾਇਬਾਂਦਾ) ਇੱਕ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਮਹਿਲਾ [[ਕ੍ਰਿਕਟ|ਕ੍ਰਿਕਟਰ]] ਹੈ, ਜੋ [[ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਮਹਿਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ]] ਲਈ ਖੇਡਦੀ ਹੈ।<ref>{{Cite news|url=http://archive.thedailystar.net/beta2/news/bd-womens-sa-camp-from-sunday/|title=BD women's SA camp from Sunday|date=2013-08-23|work=The Daily Star|access-date=2014-03-08}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.samakal.net/2014/01/19/33630|work=Samakal|access-date=2014-03-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20140221180514/http://www.samakal.net/2014/01/19/33630|archive-date=2014-02-21|language=bn|script-title=bn:নারী ক্রিকেটের প্রাথমিক দল ঘোষণা {{pipe}} খেলাধুলা}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://sportbangla.com/index.php?option=com_content&view=article&id=713:2014-01-10-05-08-33&catid=34:cricket&Itemid=27|title=মহিলা ক্রিকেটারদের ক্যাম্প শুরু|date=2014-01-10|publisher=Sportbangla.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20140222042848/http://sportbangla.com/index.php?option=com_content&view=article&id=713:2014-01-10-05-08-33&catid=34:cricket&Itemid=27|archive-date=2014-02-22|access-date=2014-03-08}}</ref> ਉਹ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਦੀ [[ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ (ਕ੍ਰਿਕਟ)|ਬੱਲੇਬਾਜ਼]] ਹੈ। == ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਿਛੋਕੜ == ਸ਼ਰਮਿਨ ਦਾ ਜਨਮ ਗਾਇਬਾਂਡਾ, [[ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://cricketarchive.com/Archive/Players/924/924530/924530.html|title=The Home of CricketArchive|date=1996-04-01|publisher=Cricketarchive.com|access-date=2014-03-08}}</ref> == ਕਰੀਅਰ == ਸ਼ਰਮੀਨ ਨੇ 26 ਨਵੰਬਰ 2011 ਨੂੰ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਆਪਣਾ ਵਨਡੇ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸ਼ਰਮੀਨ ਨੇ 28 ਅਗਸਤ 2012 ਨੂੰ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਆਪਣਾ ਟੀ-20 ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਡੈਬਿਊ ਵੀ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਅਕਤੂਬਰ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਵਿੱਚ 2018 ਆਈਸੀਸੀ ਮਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਟੀ-20 ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{cite web|url=http://www.tigercricket.com.bd/2018/10/09/media-release-icc-womens-world-t20-west-indies-2018-bangladesh-squad-announced/ |title=Media Release: ICC WOMEN'S WORLD T20 WEST INDIES 2018: Bangladesh Squad Announced |work=Bangladesh Cricket Board |access-date=9 October 2018}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.icc-cricket.com/news/876996 |title=Bangladesh announce Women's World T20 squad |work=International Cricket Council |access-date=9 October 2018}}</ref> ਨਵੰਬਰ 2021 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਜ਼ਿੰਬਾਬਵੇ ਵਿੱਚ 2021 ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਕੁਆਲੀਫਾਇਰ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{cite web|url=http://www.tigercricket.com.bd/2021/11/04/media-release-icc-womens-world-cup-qualifier-2021-bangladesh-squad-announced/ |title=Media Release : ICC Women's World Cup Qualifier 2021: Bangladesh Squad announced |work=Bangladesh Cricket Board |access-date=4 November 2021}}</ref> ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਕੁਆਲੀਫਾਇਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਮੈਚ ਵਿੱਚ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਸਲਾਮੀ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਸ਼ਰਮੀਨ ਅਕਤਰ ਨੇ 141 ਗੇਂਦਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜੇਤੂ 130 ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਅਤੇ 50 ਓਵਰਾਂ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨੂੰ 322-5 ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਇਆ,<ref>{{Cite web|url=https://bdnews24.com/cricket/2021/11/23/sharmin-akhter-scores-first-odi-century-for-bangladesh-womens-cricket-team|title=Sharmin Akhter scores first ODI century for Bangladesh Women’s cricket team|website=bdnews24.com}}</ref> ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ 11 ਚੌਕੇ ਲਗਾਏ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਟੀਮ ਲਈ ਵਨਡੇ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਸੈਂਚੁਰੀਅਨ ਬਣ ਗਈ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.thedailystar.net/sports/cricket/news/sharmin-the-first-ever-centurion-odis-tigresses-2900931|title=Sharmin ton helps Tigresses amass 322 against USA|first=Star Sports|last=Report|date=November 23, 2021|website=The Daily Star}}</ref> ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ 26ਵਾਂ ਮੈਚ ਖੇਡ ਕੇ ਇਹ ਉਪਲਬਧੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਵਨਡੇ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੀਆਂ ਸਰਵੋਤਮ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਪਾਰੀਆਂ 75 ਦੌੜਾਂ ਸਨ।<ref>{{Cite web|url=https://www.cricfrenzy.com/bn/article/139222/Sharmin-Akhter-hits-ton-in-WC-qualifications|title=Sharmin Akhter hits ton in WC qualifications|first=Online Desk|last=Cricfrenzy.com|website=cricfrenzy.com}}</ref> ਜਨਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ 2022 ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੁਆਲੀਫਾਇਰ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{cite web|url=https://www.cricbuzz.com/cricket-news/120579/bangladesh-drop-jahanara-for-cwc-qualifiers |title=Bangladesh drop Jahanara for CWC qualifiers |work=CricBuzz |access-date=7 January 2022}}</ref> ਉਸੇ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ 2022 ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਲਈ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।<ref>{{cite web|url=https://www.bdcrictime.com/jahanara-returns-to-bangladesh-squad-for-world-cup |title=Jahanara returns to Bangladesh for World Cup |work=BD Crictime |access-date=28 January 2022}}</ref> === ਵਨਡੇ ਕਰੀਅਰ === ਸ਼ਰਮਿਨ ਨੇ 26 ਨਵੰਬਰ, 2011 ਨੂੰ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਆਪਣਾ ਵਨਡੇ ਕਰੀਅਰ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। === ਟੀ -20 ਕਰੀਅਰ === ਸ਼ਰਮਿਨ ਨੇ 28 ਅਗਸਤ, 2012 ਨੂੰ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਆਪਣਾ ਟੀ -20 ਕਰੀਅਰ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਅਕਤੂਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਵਿੱਚ 2018 ਆਈ.ਸੀ.ਸੀ. ਮਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਟੀ-20 ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=http://www.tigercricket.com.bd/2018/10/09/media-release-icc-womens-world-t20-west-indies-2018-bangladesh-squad-announced/|title=Media Release: ICC WOMEN'S WORLD T20 WEST INDIES 2018: Bangladesh Squad Announced|website=Bangladesh Cricket Board|access-date=9 October 2018}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.icc-cricket.com/news/876996|title=Bangladesh announce Women's World T20 squad|website=International Cricket Council|access-date=9 October 2018}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == {{ਹਵਾਲੇ}} == ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ == * {{Cricinfo|ref=ci/content/player/535868.html}} * {{Cricketarchive|ref=Archive/Players/924/924540/924540.html}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1995]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖਿਡਾਰੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖਿਡਾਰੀ]] 9jxjqszoprifye3qrw4pktentt42ca5 ਕਪਿਲ ਦੇਵ ਸ਼ਰਮਾ 0 141388 609380 601704 2022-07-27T15:30:00Z Nachhattardhammu 5032 wikitext text/x-wiki {{Infobox person|image=Kapil Dev Sharma.jpg|resting_place=|spouse=ਨਿਰਮਲ ਸ਼ਰਮਾ|occupation=|ethnicity=|nationality=ਭਾਰਤੀ|residence=|resting_place_coordinates=|body_discovered=|image_size=150px|death_place=|death_date={{dda|df=y|2006|10|13|1920|7|27}}<ref>{{cite journal|title=Kapil Dev Sharma|journal=Transactions of the Indian Ceramic Society|volume=65|issue=4|pages=228|doi=10.1080/0371750X.2006.11012308|year=2006|s2cid=219554820}}</ref>|birth_place=[[ਗੁਜਰਾਂਵਾਲਾ]], [[ਗੁਜਰਾਂਵਾਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ]], ਪਾਕਿਸਤਾਨ|birth_date={{Birth date|1920|7|27|df=y}}|caption=ਕਪਿਲ ਦੇਵ ਸ਼ਰਮਾ|alt=|children=2}} [[Category:Pages using infobox person with unknown empty parameters|ethnicityKapil Dev Sharma]] [[Category:Pages using infobox person with unknown empty parameters|residenceKapil Dev Sharma]] [[Category:Articles with hCards]] '''ਕਪਿਲ ਦੇਵ ਸ਼ਰਮਾ''' (27 ਜੁਲਾਈ, 1920-13 ਅਕਤੂਬਰ, 2006) ਦਾ ਜਨਮ ਗੁਜਰਾਂਵਾਲਾ (ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਟੈਕਨਾਲੋਜਿਸਟ ਸਨ ਜੋ ਇੱਕ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਦੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜਿਸਟ ਵਜੋਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਨ। == ਸਿੱਖਿਆ == ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ [[ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ|ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਤੋਂ ਬੀ.ਐਸ.ਸੀ. ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ, [[ਬਨਾਰਸ ਹਿੰਦੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਵਿੱਚ ਐਮ.ਐਸ.ਸੀ. (ਗਲਾਸ ਟੈਕ.) ਕੀਤੀ; ਅਤੇ ਸ਼ੈਫੀਲਡ ਤੋਂ ਐਮਐਸਸੀ (ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ)।<ref name="CGCRI">{{Cite web|url=http://www.cgcri.res.in/page.php?id=303|title=Kapil Dev Sharma|date=11 May 2010|publisher=[[Central Glass and Ceramic Research Institute]]|access-date=1 February 2017}}</ref> == ਕੈਰੀਅਰ == ਉਸਨੇ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਸਾਲ ਕੱਚ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 1945 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਦਵਾਨ ਵਜੋਂ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਯੂ.ਕੇ. ਚਲੇ ਗਏ। ਉਸਨੇ ਸ਼ੈਫੀਲਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋ. WES ਟਰਨਰ, FRS, ਅਤੇ ਪ੍ਰੋ. ਐਚ. ਮੂਰ। ਉਸਨੇ ਰੌਕਵੇਅਰ ਗਲਾਸ ਲਿਮਟਿਡ, ਗ੍ਰੀਨਫੋਰਡ, ਯੂਕੇ ਅਤੇ Karhula lasitehdas ਦੇ ਕੱਚ ਦੇ ਪਲਾਂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।, ਫਿਨਲੈਂਡ। ਸ਼ਰਮਾ ਸਤੰਬਰ, 1948 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਅਤੇ ਲਗਭਗ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹੇ। 1953-54 ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਗੈਸਟ ਵਰਕਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬਿਊਰੋ ਆਫ਼ ਸਟੈਂਡਰਡਜ਼, ਯੂਐਸ ਦੇ ਗਲਾਸ ਸੈਕਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਹ 1954 ਵਿੱਚ ਅਸਿਸਟੈਂਟ ਡਾਇਰੈਕਟਰ, 1960 ਵਿੱਚ ਡਿਪਟੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਤੇ 1967 ਤੋਂ 1980 ਤੱਕ ਸੈਂਟਰਲ ਗਲਾਸ ਐਂਡ ਸਿਰੇਮਿਕ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਰਹੇ।<ref name="CGCRI">{{Cite web|url=http://www.cgcri.res.in/page.php?id=303|title=Kapil Dev Sharma|date=11 May 2010|publisher=[[Central Glass and Ceramic Research Institute]]|access-date=1 February 2017}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.cgcri.res.in/page.php?id=303 "Kapil Dev Sharma"]. </cite></ref> ਉਸਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਦੇ ਮਾਹਰ ਵਜੋਂ [[ਕਿਊਬਾ]] ਅਤੇ [[ਜਮੈਕਾ]] ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਛੋਟੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਵੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। == ਸਾਥੀ == ਸੋਸਾਇਟੀ ਆਫ਼ ਗਲਾਸ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ, ਯੂ.ਕੇ.; ਵਸਰਾਵਿਕਸ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ, ਯੂਕੇ; ਪ੍ਰਧਾਨ, ਭਾਰਤੀ ਵਸਰਾਵਿਕ ਸੰਸਥਾਨ; ਪ੍ਰਧਾਨ, ਭਾਰਤੀ ਸਿਰੇਮਿਕ ਸੁਸਾਇਟੀ।<ref name="CGCRI">{{Cite web|url=http://www.cgcri.res.in/page.php?id=303|title=Kapil Dev Sharma|date=11 May 2010|publisher=[[Central Glass and Ceramic Research Institute]]|access-date=1 February 2017}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.cgcri.res.in/page.php?id=303 "Kapil Dev Sharma"]. </cite></ref> == ਮੈਂਬਰ == ਉਸਨੇ 1959 ਵਿੱਚ ਆਪਟੀਕਲ ਅਤੇ ਨੇਤਰ ਦੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਦੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਮਾਹਿਰ ਟੀਮ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਯੂ.ਐਸ.ਐਸ.ਆਰ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। ਉਹ 1962 ਵਿੱਚ NPC ਦੇ ਬਦਲਵੇਂ ਨੇਤਾ ਵਜੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਕੇ ਵੀ ਗਿਆ ਸੀ{{ਸਪਸ਼ਟੀਕਰਨ|What does this stand for?|date=March 2019}} ਗਲਾਸ ਉਦਯੋਗ 'ਤੇ ਅਧਿਐਨ ਟੀਮ; ਮੈਂਬਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਆਨ ਗਲਾਸ ; ਅਤੇ ਆਈਐਸਆਈ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ{{ਸਪਸ਼ਟੀਕਰਨ|What does this stand for?|date=March 2019}} ਗਲਾਸਵੇਅਰ ਲਈ ਸੈਕਸ਼ਨਲ ਕਮੇਟੀ।<ref name="CGCRI">{{Cite web|url=http://www.cgcri.res.in/page.php?id=303|title=Kapil Dev Sharma|date=11 May 2010|publisher=[[Central Glass and Ceramic Research Institute]]|access-date=1 February 2017}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.cgcri.res.in/page.php?id=303 "Kapil Dev Sharma"]. </cite></ref> == ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ == ਉਸ ਨੂੰ ਐਮ.ਐਸ. ਵੱਲੋਂ ਆਰ.ਜੀ.ਨੇਲ ਗੋਲਡ ਮੈਡਲ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ{{ਸਪਸ਼ਟੀਕਰਨ|What does this stand for?|date=March 2019}} ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਬੜੌਦਾ।<ref name="CGCRI">{{Cite web|url=http://www.cgcri.res.in/page.php?id=303|title=Kapil Dev Sharma|date=11 May 2010|publisher=[[Central Glass and Ceramic Research Institute]]|access-date=1 February 2017}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.cgcri.res.in/page.php?id=303 "Kapil Dev Sharma"]. </cite></ref> "ਕੇ.ਡੀ. ਸ਼ਰਮਾ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਲੈਕਚਰ" ਵੀ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।<ref name="CGCRI">{{Cite web|url=http://www.cgcri.res.in/page.php?id=303|title=Kapil Dev Sharma|date=11 May 2010|publisher=[[Central Glass and Ceramic Research Institute]]|access-date=1 February 2017}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.cgcri.res.in/page.php?id=303 "Kapil Dev Sharma"]. </cite></ref> ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਸੈਂਟਰਲ ਗਲਾਸ ਅਤੇ ਸਿਰੇਮਿਕ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਕੰਪਲੈਕਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਲਟੀਪਰਪਜ਼ ਹਾਲ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=http://www.dgmarketvietnam.org.vn/tenders/np-notice.do~3005896|title=dgMarket-Vietnam|access-date=16 March 2011|archive-date=21 ਮਾਰਚ 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120321105437/http://www.dgmarketvietnam.org.vn/tenders/np-notice.do~3005896|dead-url=yes}}</ref> == ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਯੋਗਦਾਨ == # ਆਪਟੀਕਲ ਗਲਾਸ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਨ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਰੱਖਿਆ ਸਮੱਗਰੀ ਹੈ # ਫੋਮ ਗਲਾਸ ਦਾ ਵਿਕਾਸ # ਪਰਮਾਣੂ ਰਿਐਕਟਰਾਂ ਅਤੇ ਕੱਚ ਪਿਘਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਭੱਠੀਆਂ ਲਈ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਸ਼ੀਲਡਿੰਗ ਵਿੰਡੋਜ਼ # ਕੱਚ ਦੇ ਕੱਚੇ ਮਾਲ # ਉਤਪਾਦਕਤਾ # 3 ਪੇਟੈਂਟ ਦਾਇਰ ਕੀਤੇ।<ref name="CGCRI">{{Cite web|url=http://www.cgcri.res.in/page.php?id=303|title=Kapil Dev Sharma|date=11 May 2010|publisher=[[Central Glass and Ceramic Research Institute]]|access-date=1 February 2017}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.cgcri.res.in/page.php?id=303 "Kapil Dev Sharma"]. </cite></ref> == ਫੁਟਕਲ == ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, " ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੌਣ ਹੈ "। == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 2006]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1920]] 9vbix4qeo30qa9ag658oz9jihqofmw7 ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Manjit Singh/100wikidays 2 141593 609467 609290 2022-07-28T11:26:15Z Manjit Singh 12163 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable sortable" |- ! colspan=3| 1<sup>st</sup> round: 01.05.2022– |- ! No. !! Article !! Date |- | 1 || [[ਇੰਦਰ]] || 01-05-2022 |- | 2 || [[ਸਹਦੇਵ]] || 02-05-2022 |- | 3 || [[ਅਸ਼ਵਿਨੀ ਕੁਮਾਰ]] || 03-05-2022 |- | 4 || [[ਸ਼ਿਸ਼ੂਪਾਲ]] || 04-05-2022 |- | 5 || [[ਦੁਸ਼ਾਸਨ]] || 05-05-2022 |- | 6 || [[ਅਸ਼ਵਥਾਮਾ]] || 06-05-2022 |- | 7 || [[ਵਿਰਾਟ]] || 7-05-2022 |- | 8 || [[ਕਸ਼ਯਪ]] || 8-05-2022 |- | 9 || [[ਵਿਦੁਰ]] || 9-05-2022 |- | 10 || [[ਵਿਕਰਨ]] || 10-05-2022 |- | 11 || [[ਸੰਜਯ]] || 11-05-2022 |- | 12 || [[ਬਕਾਸੁਰ]] || 12-05-2022 |- | 13 || [[ਉਗ੍ਰਸੇਨ]] || 13-05-2022 |- | 14 || [[ਦੁਸ਼ਯੰਤ]] || 14-05-2022 |- | 15 || [[ਮੇਨਕਾ]] || 15-05-2022 |- | 16 || [[ਵਿਚਿਤਰਵੀਰਯ]] || 16-05-2022 |- | 17 || [[ਹਿਡਿੰਬ]] || 17-05-2022 |- | 18 || [[ਪ੍ਰਤੀਪ]] || 18-05-2022 |- | 19 || [[ਯਯਾਤੀ]] || 19-05-2022 |- | 20 || [[ਰੁਕਮੀ]] || 20-05-2022 |- | 21 || [[ਸੰਵਰਣ]] || 21-05-2022 |- | 22 || [[ਰੰਭਾ (ਅਪਸਰਾ)]] || 22-05-2022 |- | 23 || [[ਰਾਜਾ ਪੁਰੂ]] || 23-05-2022 |- | 24 || [[ਵੇਨਾ (ਹਿੰਦੂ ਰਾਜਾ)]] || 24-05-2022 |- | 25 || [[ਭਗਦੱਤ]] || 25-05-2022 |- | 26 || [[ਨਰਕਾਸੁਰ]] || 26-05-2022 |- | 27 || [[ਹਿਰਣਯਾਕਸ਼]] || 27-05-2022 |- | 28 || [[ਹਿਰਣਯਾਕਸ਼ਪ]] || 28-05-2022 |- | 29 || [[ਪ੍ਰਹਿਲਾਦ]] || 29-05-2022 |- | 30 || [[ਅੰਧਕਾਸੁਰ]] || 30-05-2022 |- | 31 || [[ਅਸੁਰ]] || 31-05-2022 |- | 32 || [[ਵਜਰਯਾਨ]] || 1-0-2022 |- | 33 || [[ਕਸ਼ੀਰ ਸਾਗਰ]] || 2-06-2022 |- | 34 || [[ਸ਼ੇਸ਼]] || 3-06-2022, |- | 35 || [[ਵਾਸੁਕੀ]] || 4-06-2022 |- | 36 || [[ਮੈਡਸਟੋਨ (ਲੋਕਧਾਰਾ)]] || 5-06-2022 |- | 37 || [[ਕਾਲੀਆ]] || 06-06-2022 |- | 38 || [[ਕੁਰਮ]] || 7-06-2022 |- | 39 || [[ਵਾਮਨ]] || 8-06-2022 |- | 40 || [[ਪਿੱਤਰ]] || 9-06-2022 |- | 41 || [[ਰਘੂ]] || 10-06-2022 |- | 42 || [[ਅਤਰੀ]] || 11-06-2022 |- | 43 || [[ਗੌਤਮ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ]] || 12-06-2022 |- | 44 ||[[ਜਮਦਗਨੀ]] || 13-06-2022 |- | 45 || [[ਨਰ-ਨਾਰਾਇਣ]] || 14-06-2022 |- | 46 || [[ਸ਼ੁਕਰਚਾਰੀਆ]] || 15-06-2022 |- | 47 || [[ਭ੍ਰਿਗੁ]] || 16-06-2022 |- | 48 || [[ਸ਼ਕਤੀ (ਰਿਸ਼ੀ)]] || 17-06-2022 |- | 49 || [[ਪ੍ਰਜਾਪਤੀ]] || 18-06-2022 |- | 50 || [[ਦਕਸ਼]] || 19-6-2022 |- | 51 || [[ਆਦਿਤਿਆ]] || 20-6-2022 |- | 52 || [[ਮਤਸਯ ਪੁਰਾਣ]] || 21-6-2022 |- | 53 || [[ਤਮਸ (ਦਰਸ਼ਨ)]] || 22-6-2022 |- | 54 || [[ਕੇਦਾਰਨਾਥ]] || 23-6-2022 |- | 55 || [[ਚਾਰ ਧਾਮ]] || 24-06-2022 |- | 56 || [[ਜੁਮਾ ਨਮਾਜ਼]] || 25-06-2022 |- | 57 || [[ਰਾਮਾਨਾਥਸਵਾਮੀ ਮੰਦਰ]] || 26-06-2022 |- | 58 || [[ਦਵਾਰਕਾਧੀਸ਼ ਮੰਦਰ]] || 27-06-2022 |- | 59 || [[ਸ਼੍ਰੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਨਰਸਿਮਹਾ ਮੰਦਰ]] || 28-06-2022 |- | 60 || [[ਮਰੀਚੀ]] || 29-06-2022 |- | 61 || [[ਯੱਗ]] || 30-06-2022 |- | 62 || [[ਰਸਮ]] || 01-07-2022 |- | 63 || [[ਮਥੁਰਾ]] || 02-07-2022 |- | 64 || [[ਧਨੁਸ਼ਕੋਡੀ]] || 03-07-2022 |- | 65 || [[ਅਸ਼ੋਕ ਵਾਟਿਕਾ]] || 04-07-2022 |- | 66 || [[ਕਾਲਿੰਗਾ (ਮਹਾਭਾਰਤ)]] || 05-07-2022 |- | 67 || [[ਰਾਜਗੀਰ]] || 06-07-2022 |- | 68 || [[ਕੰਸ]] || 07-07-2022 |- | 69 || [[ਗੋਕੁਲ]] || 08-07-2022 |- | 70 || [[ਗੋਵਰਧਨ]] || 09-07-2022 |- | 71 || [[ਗੋਵਰਧਨ ਪਰਬਤ]] || 10-07-2022 |- | 72 || [[ਵ੍ਰਿੰਦਾਵਨ]] || 11-07-2022 |- | 73 || [[ਯਮੁਨੋਤਰੀ]] || 12-07-2022 |- | 74 || [[ਯਮੁਨਾ (ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ)]] || 13-07-2022 |- | 75 || [[ਮੁਚਲਿੰਦਾ]] || 14-07-2022 |- | 76 || [[ਅਵਤਾਰ]] || 15-07-2022 |- | 77 || [[ਜੈਨ ਮੰਦਰ]] || 16-07-2022 |- | 78 || [[ਭਗੀਰਥ]] || 17-07-2022 |- | 79 || [[ਸਗਰ (ਰਾਜਾ)]] || 18-07-2022 |- | 80 || [[ਸ਼ਿਵਨਾਥ ਨਦੀ]] || 19-07-2022 |- | 81 || [[ਮੰਦਾਕਿਨੀ ਨਦੀ]] || 20-07-2022 |- | 82 || [[ਤੁੰਗਨਾਥ]] || 21-07-2022 |- | 83 || [[ਰਘੁਨਾਥ ਰਾਓ]] || 22-07-2022 |- | 84 || [[ਆਨੰਦੀਬਾਈ]] || 23-07-2022 |- | 85 || [[ਸ਼ਮਸ਼ੇਰ ਬਹਾਦੁਰ I (ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਰਾਓ)]] || 24-07-2022 |- | 86 || [[ਮਲਹਾਰ ਰਾਓ ਹੋਲਕਰ]] || 25-07-2022 |- | 87 || [[ਬਾਲਾਜੀ ਵਿਸ਼ਵਨਾਥ]] || 26-07-2022 |- | 88 || [[ਛਤਰਪਤੀ ਸ਼ਾਹੂ]] || 27-07-2022 |- | 89 || [[ਜੈ ਸਿੰਘ I]] || 28-07-2022 |} q7ifh31w5k55096b9fy0dwczbmvvx4t ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Jagvir Kaur/100wikidays 2 142629 609329 608432 2022-07-27T12:43:48Z Jagvir Kaur 10759 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable sortable" |- ! colspan=3| 2nd round: 16.06.2022– |- ! No. !! Article !! Date |- !|1 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਤੱਲ੍ਹਣ ਸਾਹਿਬ]] |16 June 2022 |- !2 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਝੂਲਣੇ ਮਹਿਲ]] !17 June 2022 |- !3 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਅਚਲ ਸਾਹਿਬ]] ‎ !18 June 2022 |- !4 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਮਨੀਕਰਨ ਸਾਹਿਬ]] ‎ !19 June 2022 |- !5 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਾਹਿਨ ਸਾਹਿਬ ਸੱਚੀ ਮੰਜੀ]] !20 June 2022 |- !6 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਬਾ ਬਕਾਲਾ]] !21 June 2022 |- !7 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਨਾਗੀਆਣਾ ਸਾਹਿਬ]] !22 June 2022 |- !8 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਰੀਠਾ ਸਾਹਿਬ]] !23 June 2022 |- !9 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਛੇਹਰਟਾ ਸਾਹਿਬ]] !24 June 2022 |- !10 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਗੁਰੂ ਕਾ ਬਾਗ ']] ‎ !25 June 2022 |- !11 ![[ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ]] !26 June 2022 |- !12 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਓਲੀ ਸਾਹਿਬ]] !27 June 2022 |- !13 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਗੁਰੂ ਕਾ ਮਹਿਲ]] !28 June 2022 |- !14 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਸਾਹਿਬ ਜੀ]] !29 June 2022 |- !15 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਗੁਰੂ ਕੀ ਵਡਾਲੀ]] !30 June 2022 |- !16 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਟਾਹਲੀ ਸਾਹਿਬ(ਸੰਤੋਖਸਰ)]] !1 July 2022 |- !17 ![[ਕੌਲਸਰ ਸਾਹਿਬ]] !2 July 2022 |- !18 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਟੋਭਾ ਭਾਈ ਸਾਲ੍ਹੋ ਜੀ]] !3 July 2022 |- !19 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਰਛਾ ਸਾਹਿਬ]] !4 July 2022 |- !20 ![[ਕਹਾਣੀ ਦਰਬਾਰ]] !5 July 2022 |- !21 ![[ਬੰਬੇ ਬਾਰ]] !6 July 2022 |- !22 ![[ਉਹ ਕੌਣ ਸੀ]] !7 July 2022 |- !23 ![[ਜਮਰੌਦ(ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ)]] !8 July 2022 |- !24 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸੰਨ੍ਹ ਸਾਹਿਬ]] !9 July 2022 |- !25 ![[ਨਾਨਕਿਆਨਾ ਸਾਹਿਬ]] !10 July 2022 |- !26 ![[ਪਾਗਲ ਲੋਕ]] !11 July 2022 |- !27 ![[ਅਮਾਨ ਹਕੀਮ ਖਾਨ]] !12 July 2022 |- !28 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਡਰੋਲੀ ਭਾਈ ਕੀ]] !13 July 2022 |- !29 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਜੋੜਾ ਸਾਹਿਬ ਗੁਰੂਸਰ ਸੁਧਾਰ]] !14 July 2022 |- !30 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਰਾਮਸਰ ਸਾਹਿਬ]] !15 July 2022 |- !31 ! ! |- !32 ![[ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਜਨਮ ਅਸਥਾਨ ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ]] !17 July 2022 |- !33 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕੰਧ ਸਾਹਿਬ]] !18 July 2022 |- !34 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਨਾਨਕਲਾਮਾ]] !19 July 2022 |- !35 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਗੋਬਿੰਦ ਘਾਟ]] !20 July 2022 |- !36 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਘਈ ਘਾਟ]] ‎ !21 July 2022 |- !37 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਟੋਕਾ ਸਾਹਿਬ]] !22 July 2022 |- !38 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਭਾਈ ਮੰਝ ਜੀ]] !23 July 2022 |- !39 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਖੂਨੀ ਸਾਹਿਬ]] !24 July 2022 |- !40 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਗੁਰੂ ਸਿੰਘ ਸਭਾ ਕੇਦਲੀ ਕਲਾਂ]] !25 July 2022 |- !41 ![[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲੀ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਸਾਹਿਬ ,ਲਖਪਤ]] !26 July 2022 |- !42 ! !27 July 2022 |- !43 ! !28 July 2022 |} [https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B5%E0%A8%B0%E0%A8%A4%E0%A9%8B%E0%A8%82%E0%A8%95%E0%A8%BE%E0%A8%B0:Jagvir_Kaur/100wikidays?action=edit# ਲਿਪਾਂਤਰਨ] cich7okmgb3cxcj7nqnmg6muq5lbmhd ਅਰਸਤੂ ਦੇ ਕਾਵਿ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੀ ਪੁਨਰ ਪੜਤ 0 142836 609393 608947 2022-07-28T01:39:59Z Xqbot 927 Bot: Fixing double redirect to [[ਅਰਸਤੂ ਦੇ ਕਾਵਿ-ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੀ ਪੁਨਰ ਪੜਤ]] wikitext text/x-wiki #ਰੀਡਿਰੈਕਟ [[ਅਰਸਤੂ ਦੇ ਕਾਵਿ-ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੀ ਪੁਨਰ ਪੜਤ]] 6r4e2ae30s0hk9byemqwnayu55c1kx0 ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Arash.mohie/100wikidays 2 143000 609383 608439 2022-07-27T15:37:13Z Arash.mohie 42198 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable sortable" |- ! colspan=3| 1st round: 26.06.2022– |- ! No. !! Article !! Date |- !|1 ![[ਉਮਰਾਨ ਮਲਿਕ|ਉਮਰਾਨ ਮਲਿਕ]] !|26 June 2022 |- !2 ![[ਅਰਸ਼ਦੀਪ ਸਿੰਘ]] !|27 June 2022 |- !3 ![[ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਬਰਾੜ]] !|28 June 2022 |- !4 ![[ਸ਼ਾਹਰੁਖ ਖਾਨ (ਕ੍ਰਿਕਟਰ)]] !|29 June 2022 |- !5 ![[ਰਾਜ ਬਾਵਾ ( ਕ੍ਰਿਕਟਰ )]] !|30 June 2022 |- !6 ![[ਜਿਤੇਸ਼ ਸ਼ਰਮਾ(ਕ੍ਰਿਕਟਰ)]] !01 July 2022 |- !7 ![[ਸੰਦੀਪ ਸ਼ਰਮਾ(ਕ੍ਰਿਕਟਰ)]] !02 July 2022 |- !8 ![[ਭਾਨੂਕਾ ਰਾਜਪਕਸ਼ੇ]] !03 July 2022 |- !9 ![[ਰਿਸ਼ੀ ਧਵਨ]] !04 July 2022 |- !10 ![[ਹਾਜੀ ਲੋਕ ਮੱਕੇ ਵੱਲ ਜਾਂਦੇ]] !05 July 2022 |- !11 ![[ਮੁਰੂਗਨ ਅਸ਼ਵਿਨ]] !06 July 2022 |- !12 ![[ਸ਼ਿਵ ਕੁਮਾਰ ਬਟਾਲਵੀ]] !07 July 2022 |- !13 ![[ਪ੍ਰੇਰਕ ਮਾਂਕੜ]] !08 July 2022 |- !14 ![[ਯੂਸਫ਼ ਅਬਦੁੱਲਾ]] !09 July 2022 |- !15 ![[ਲਲਿਤ ਯਾਦਵ (ਦਿੱਲੀ ਕ੍ਰਿਕਟਰ)]] !10 July 2022 |- !16 ![[ਪ੍ਰਭਸਿਮਰਨ ਸਿੰਘ]] !11 July 2022 |- !17 ![[ਵੈਭਵ ਅਰੋੜਾ]] !12 July 2022 |- !18 ![[ਤਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ (ਕ੍ਰਿਕਟਰ)]] !13 July 2022 |- !19 ![[ਬਲਤੇਜ ਸਿੰਘ(ਕ੍ਰਿਕਟਰ)]] !14 July 2022 |- !20 ![[ਸਿਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ(ਕ੍ਰਿਕਟਰ)]] !15 July 2022 |- !21 ![[ਮੁਕੇਸ਼ ਚੌਧਰੀ]] !16 July 2022 |- !22 ![[ਓਡੀਨ ਸਮਿਥ]] !17 July 2022 |- !23 ![[ਅਗਨੀਵੇਸ਼ ਅਯਾਚੀ]] !18 July 2022 |- !24 ![[ਮਨਦੀਪ ਸਿੰਘ (ਕ੍ਰਿਕਟਰ)]] !19 July 2022 |- !25 ![[ਮਨਜੋਤ ਕਾਲੜਾ]] !20 July 2022 |- !26 ![[ਮਹੀਪਾਲ ਲੋਮਰੋਰ]] !21 July 2022 |- !27 ![[ਅਨੁੰਜ ਰਾਵਤ]] !22 July 2022 |- !28 ![[ਪ੍ਰਵੀਨ ਦੂਬੇ]] !23 July 2022 |- !29 ![[ਅਰਸ਼ਦ ਖਾਨ]] !24 July 2022 |- !30 ![[ਤੇਜਸ ਬਰੋਕਾ]] !25 July 2022 |- !31 ![[ਸਵਪਨਿਲ ਅਸਨੋਦਕਰ]] !26 July 2022 |- !32 ![[ਖਲੀਲ ਅਹਿਮਦ (ਕ੍ਰਿਕਟਰ )]] !27 July 2022 |- ! ! ! |- ! ! ! |- ! ! ! |} q9ygru0oimj0b04y8xpzptpsjthq7rk ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Arash.mohie /100wikidays 2 143040 609382 608438 2022-07-27T15:37:00Z Arash.mohie 42198 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable sortable" |- ! colspan=3| 1st round: 26.06.2022– |- ! No. !! Article !! Date |- !|1 ![[ਉਮਰਾਨ ਮਲਿਕ|ਉਮਰਾਨ ਮਲਿਕ]] !|26 June 2022 |- !2 ![[ਅਰਸ਼ਦੀਪ ਸਿੰਘ]] !|27 June 2022 |- !3 ![[ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਬਰਾੜ]] !|28 June 2022 |- !4 ![[ਸ਼ਾਹਰੁਖ ਖਾਨ (ਕ੍ਰਿਕਟਰ)]] !|29 June 2022 |- !5 ![[ਰਾਜ ਬਾਵਾ ( ਕ੍ਰਿਕਟਰ )]] !|30 June 2022 |- !6 ![[ਜਿਤੇਸ਼ ਸ਼ਰਮਾ(ਕ੍ਰਿਕਟਰ)]] !01 july 2022 |- !7 ![[ਸੰਦੀਪ ਸ਼ਰਮਾ(ਕ੍ਰਿਕਟਰ)]] !02 july 2022 |- !8 ![[ਭਾਨੂਕਾ ਰਾਜਪਕਸ਼ੇ]] !03 July 2022 |- !9 ![[ਰਿਸ਼ੀ ਧਵਨ]] !04 July 2022 |- !10 ![[ਹਾਜੀ ਲੋਕ ਮੱਕੇ ਵੱਲ ਜਾਂਦੇ]] !05 July 2022 |- !11 ![[ਮੁਰੂਗਨ ਅਸ਼ਵਿਨ]] !06 July 2022 |- !12 ![[ਸ਼ਿਵ ਕੁਮਾਰ ਬਟਾਲਵੀ]] !07 July 2022 |- !13 ![[ਪ੍ਰੇਰਕ ਮਾਂਕੜ]] !08 July 2022 |- !14 ![[ਯੂਸਫ਼ ਅਬਦੁੱਲਾ]] !09 July 2022 |- !15 ![[ਲਲਿਤ ਯਾਦਵ (ਦਿੱਲੀ ਕ੍ਰਿਕਟਰ)]] !10 July 2022 |- !16 ![[ਪ੍ਰਭਸਿਮਰਨ ਸਿੰਘ]] !11 July 2022 |- !17 ![[ਵੈਭਵ ਅਰੋੜਾ]] !12 July 2022 |- !18 ![[ਤਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ (ਕ੍ਰਿਕਟਰ)]] !13 July 2022 |- !19 ![[ਬਲਤੇਜ ਸਿੰਘ(ਕ੍ਰਿਕਟਰ)]] !14 July 2022 |- !20 ![[ਸਿਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ(ਕ੍ਰਿਕਟਰ)]] !15 July 2022 |- !21 ![[ਮੁਕੇਸ਼ ਚੌਧਰੀ]] !16 July 2022 |- !22 ![[ਓਡੀਨ ਸਮਿਥ]] !17 July 2022 |- !23 ![[ਅਗਨੀਵੇਸ਼ ਅਯਾਚੀ]] !18 July 2022 |- !24 ![[ਮਨਦੀਪ ਸਿੰਘ (ਕ੍ਰਿਕਟਰ)]] !19 July 2022 |- !25 ![[ਮਨਜੋਤ ਕਾਲੜਾ]] !20 July 2022 |- !26 ![[ਮਹੀਪਾਲ ਲੋਮਰੋਰ]] !21 July 2022 |- !27 ![[ਅਨੁੰਜ ਰਾਵਤ]] !22 July 2022 |- !28 ![[ਪ੍ਰਵੀਨ ਦੂਬੇ]] !23 July 2022 |- !29 ![[ਅਰਸ਼ਦ ਖਾਨ]] !24 July 2022 |- !30 ![[ਤੇਜਸ ਬਰੋਕਾ]] !25 July 2022 |- !31 ![[ਸਵਪਨਿਲ ਅਸਨੋਦਕਰ]] !26 July 2022 |- !32 ![[ਖਲੀਲ ਅਹਿਮਦ (ਕ੍ਰਿਕਟਰ )]] !27 July 2022 |- ! ! ! |- ! ! ! |- ! ! ! |} ql652a3739uja7ospc3jrbeoq1fz4n2 ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Dugal harpreet/100wikidays 2 143299 609381 609068 2022-07-27T15:35:40Z Dugal harpreet 17460 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable sortable" |- ! colspan=3| 1<sup>st</sup> round: 17.06.2022 |- ! No. !! Article !! Date |- | 1 || [[ ਉੜਦ]] || 17-06-2022 |- | 2 || [[ਜਿਮੀਕੰਦ]] || 18-06-2022 |- | 3 || [[ਬਰਗੇਨੀਆ]] || 19-06-2022 |- | 4 || [[ਕਲੀਵੀਆ]] || 20-06-2022 |- | 5 || [[ਲੂਮਾ (ਪੌਦਾ)]] || 21-06-2022 |- | 6 || [[ਅਰੁਮ]] || 22-06-2022 |- | 7 || [[ਬੇਲੇਵਾਲੀਆ]] || 23-06-2022 |- | 8 || [[ਅਰਬੀਅਨ ਜੈਸਮੀਨ]] || 24-06-2022 |- | 9 || [[ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਦਿਵਸ]] || 25-06-2022 |- | 10 || [[ਪੂਰਨਾ ਨਦੀ (ਗੁਜਰਾਤ)]] || 26-06-2022 |- | 11 || [[ਗਲੈਡੀਓਲਸ]] || 27-06-2022 |- | 12 || [[ਨਾਗ ਕੇਸਰ]] || 28-06-2022 |- | 13 || [[ਜੰਗਲੀ ਗੁਲਾਬ ਵਰਜੀਨੀਆ]] || 29-06-2022 |- | 14 || [[ਚਾਗਰੇਸ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ]] || 30-06-2022 |- | 15 || [[ਰੁਬੀਏਸੀ]] || 01-07-2022 |- | 16 || [[ਜ਼ਾਮੀਆ]] || 02-07-2022 |- | 17 || [[ਚੁਕੰਦਰ]] || 03-07-2022 |- | 18 || [[ਆਬੂਜਮਾੜ]] || 04-07-2022 |- | 19 || [[ਪਾਲ ਗੋਗਾਂ]] || 05-07-2022 |- | 20 || [[ਸਮਰਸੈੱਟ ਮਾਮ]] || 06-07-2022 |- | 21 || [[ਬਾਂਦੀਪੁਰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ]] || 07-07-2022 |- | 22 || [[ਮੋਲਾਈ ਜੰਗਲ]] || 08-07-2022 |- | 23 || [[ਨਾਮਦਾਫਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਕ]] || 09-07-2022 |- | 24 || [[ਨਮੰਗਲਮ ਰਿਜ਼ਰਵ ਜੰਗਲ]] || 10-07-2022 |- | 25 || [[ਕੀਬੁਲ ਲਾਮਜਾਓ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਕ]] || 11-07-2022 |- | 26 || [[ਕੁਕਰੈਲ ਰਾਖਵਾਂ ਜੰਗਲ]] || 12-07-2022 |- | 27 || [[ਸਾਰੰਡਾ ਜੰਗਲ]] || 13-07-2022 |- | 28 || [[ਵੈਂਡਲੁਰ ਰਾਖਵਾਂ ਜੰਗਲ]] || 14-07-2022 |- | 29 || [[ਸ਼ੈਟੀਹੱਲੀ]] || 15-07-2022 |- | 30 || [[ਵਾਇਨਾਡ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਅਸਥਾਨ]] || 16-07-2022 |- | 31 || [[ਤਾਡੋਬਾ ਅੰਧੇਰੀ ਟਾਈਗਰ ਰਿਜ਼ਰਵ]] || 17-07-2022 |- | 32 || [[ਬੈਕੁੰਠਪੁਰ ਜੰਗਲ ]] || 18-07-2022 |- | 33 || [[ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਅਸਥਾਨ ਅਤੇ ਮੋਲੇਮ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਕ ]] || 19-07-2022 |- | 34 || [[ਭੀਤਰਕਾਣਿਕਾ ਮੈਂਗਰੋਵਜ਼]] || 20-07-2022 |- | 35 || [[ਬੋਂਡਲਾ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਅਸਥਾਨ]] || 21-07-2022 |- | 36 || [[ਕੋਤੀਗਾਓ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਅਸਥਾਨ ]] || 22-07-2022 |- | 37 || [[ਮਹਾਦੇਈ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਅਸਥਾਨ ]] || 23-07-2022 |- | 38 || [[ ਨਗਰਹੋਲ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਕ ]] || 24-07-2022 |- | 39 || [[ ਨੇਤਰਾਵਲੀ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਅਸਥਾਨ ]] || 25-07-2022 |- | 40 || [[ ਨਵਾਂ ਅਮਰੰਬਲਮ ਰਾਖਵਾਂ ਜੰਗਲ ]] || 26-07-2022 |- | 41 || [[ ਸਲੀਮ ਅਲੀ ਪੰਛੀ ਅਸਥਾਨ ]] || 27-07-2022 |} 4sqtji3vt3c97n0y7bvuw3jcdq7d2u7 ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਜਨਮ ਅਸਥਾਨ ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ 0 143388 609334 608547 2022-07-27T12:55:15Z Jagvir Kaur 10759 added [[Category:ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਜਨਮ ਅਸਥਾਨ ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ ਸਾਹਿਬ''' ਪਿੰਡ [[ਕੱਥੂਨੰਗਲ]], ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ [[ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ|ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ]] ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। [[ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ|ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ]] ਬਟਾਲਾ ਰੋਡ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਇਹ [[ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ]] ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਜਨਮ ਸਥਾਨ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.historicalgurudwaras.com/GurudwaraDetail.aspx?gid=4151|title=Gurudwara Detail}}</ref> == ਇਤਿਹਾਸ == ਬਾਬਾ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਇੱਥੇ ਪਿਤਾ ਸੁਘਾ ਰੰਧਾਵਾ ਜੀ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਗੌਰਾਂ ਜੀ ਦੀ ਕੁੱਖੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬਾਬਾ ਜੀ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ '''''ਬੂਡਾ''''' ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਸ੍ਰੀ [[ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ|ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ]] ਜੀ ਨਾਲ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ [[ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ]] ਸਾਹਿਬ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਣ ਲੱਗੇ। ਜਦੋ ਬਾਬਾ ਜੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਛਕਾਉਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਉਹਨਾ ਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਪੁਛਿਆ ਕਿ "''ਮੌਤ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਪੁਛਿਆ ਕਿ ਤੂੰ ਇਹ ਸਵਾਲ ਕਿਉ ਪੁਛ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਬਾਬਾ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੱਲ ਮੈਂ ਲੱਕੜਾ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲੱਗਦੀ ਦੇਖੀ ਤਾਂ ਅੱਗ ਪਹਿਲਾ ਛੋਟੀਆਂ ਲੱਕੜਾ ਨੂੰ ਲੱਗੀ ਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀਆ ਲੱਕੜਾ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਮੌਤ ਵੀ ਤਾਂ ਏਦਾਂ ਤਾਂ ਨਹੀ ਕਿ ਛੋਟਿਆਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾ ਆਊ ਤੇ ਵੱਡਿਆ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ "'' ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਬੂਡਾ ਨਹੀ ਤੂੰ ਤਾਂ '''ਬੁੱਢਾ''' ਹੈ। ਇਸ ਤਰਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਨਾਮ '''ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ''' ਪਿਆ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=pQXifcNP290|title=history}}</ref> ਜਦੋਂ ਸ੍ਰੀ [[ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ|ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ]] ਜੀ ਨੇ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਪਹਿਲੇ [[ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ|ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ]] ਦਾ ਸੰਕਲਨ ਕੀਤਾ ਤਾਂ [[ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ]] ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਪਹਿਲੇ [[ਹੈੱਡ ਗ੍ਰੰਥੀ]] ਸਾਹਿਬ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। [[ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ]] ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ [[ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ|ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਦੇਵ]] ਜੀ ਤੋਂ ਸ਼੍ਰੀ [[ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ|ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ]] ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਤੱਕ ਤਿਲੱਕ ਅਤੇ ਗੁਰਗੱਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਦਾ ਮਾਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸੀ। == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ]] heimt0q4bezdnukv14rx1ajcffn14nx 609335 609334 2022-07-27T12:56:00Z Jagvir Kaur 10759 added [[Category:ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਜਨਮ ਅਸਥਾਨ ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ ਸਾਹਿਬ''' ਪਿੰਡ [[ਕੱਥੂਨੰਗਲ]], ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ [[ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ|ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ]] ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। [[ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ|ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ]] ਬਟਾਲਾ ਰੋਡ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਇਹ [[ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ]] ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਜਨਮ ਸਥਾਨ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.historicalgurudwaras.com/GurudwaraDetail.aspx?gid=4151|title=Gurudwara Detail}}</ref> == ਇਤਿਹਾਸ == ਬਾਬਾ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਇੱਥੇ ਪਿਤਾ ਸੁਘਾ ਰੰਧਾਵਾ ਜੀ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਗੌਰਾਂ ਜੀ ਦੀ ਕੁੱਖੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬਾਬਾ ਜੀ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ '''''ਬੂਡਾ''''' ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਸ੍ਰੀ [[ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ|ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ]] ਜੀ ਨਾਲ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ [[ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ]] ਸਾਹਿਬ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਣ ਲੱਗੇ। ਜਦੋ ਬਾਬਾ ਜੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਛਕਾਉਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਉਹਨਾ ਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਪੁਛਿਆ ਕਿ "''ਮੌਤ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਪੁਛਿਆ ਕਿ ਤੂੰ ਇਹ ਸਵਾਲ ਕਿਉ ਪੁਛ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਬਾਬਾ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੱਲ ਮੈਂ ਲੱਕੜਾ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲੱਗਦੀ ਦੇਖੀ ਤਾਂ ਅੱਗ ਪਹਿਲਾ ਛੋਟੀਆਂ ਲੱਕੜਾ ਨੂੰ ਲੱਗੀ ਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀਆ ਲੱਕੜਾ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਮੌਤ ਵੀ ਤਾਂ ਏਦਾਂ ਤਾਂ ਨਹੀ ਕਿ ਛੋਟਿਆਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾ ਆਊ ਤੇ ਵੱਡਿਆ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ "'' ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਬੂਡਾ ਨਹੀ ਤੂੰ ਤਾਂ '''ਬੁੱਢਾ''' ਹੈ। ਇਸ ਤਰਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਨਾਮ '''ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ''' ਪਿਆ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=pQXifcNP290|title=history}}</ref> ਜਦੋਂ ਸ੍ਰੀ [[ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ|ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ]] ਜੀ ਨੇ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਪਹਿਲੇ [[ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ|ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ]] ਦਾ ਸੰਕਲਨ ਕੀਤਾ ਤਾਂ [[ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ]] ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਪਹਿਲੇ [[ਹੈੱਡ ਗ੍ਰੰਥੀ]] ਸਾਹਿਬ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। [[ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ]] ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ [[ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ|ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਦੇਵ]] ਜੀ ਤੋਂ ਸ਼੍ਰੀ [[ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ|ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ]] ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਤੱਕ ਤਿਲੱਕ ਅਤੇ ਗੁਰਗੱਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਦਾ ਮਾਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸੀ। == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ]] ls3c8ui9m6vnzerfksj3ouk063y92st ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਨਾਨਕਲਾਮਾ 0 143432 609336 608931 2022-07-27T13:11:03Z Jagvir Kaur 10759 added [[Category:ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਨਾਨਕਲਾਮਾ''' ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਅਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ [[ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ]] ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਚਰਨ ਛੋਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਤਿੱਬਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ [[ਭਾਈ ਬਾਲਾ ਜੀ]] ਅਤੇ ਮਰਦਾਨਾ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ਸਨ। == ਦੰਤਕਥਾ == ਇਸ ਮਨਮੋਹਕ ਅਸਥਾਨ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ 'ਚੰਗੀ' ਕਿਹਾ, ਜਿਸ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ 'ਚ ਅਰਥ ਹੈ ਸੁੰਦਰ ਸਥਾਨ। ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਇਥੇ ਪਹੁੰਚੇ ਦਾਨਵ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਅਤੇ ਈਰਖਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੱਟਾਨ ਉਸਦੇ ਉੱਤੇ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤੀ ਪਰ ਗੁਰੂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੋਟੀ ਦੀ ਇੱਕ ਲਹਿਰ ਨਾਲ ਚੱਟਾਨ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਬਾਲਾ ਜੀ ਮਰਦਾਨਾ ਜੀ ਫਿਰ ਚੱਟਾਨ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹ ਗਏ ਅਤੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਭਜਨ ਗਾਉਣ ਲੱਗੇ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਦੈਂਤ ਨੇ ਸੁਰੀਲੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਸੁਣੀ, ਆਪਣੇ ਕਰਮਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਹੋਇਆ, ਉਸਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਤੋਂ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗੀ। ਇਸ ਚੱਟਾਨ 'ਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਬੈਠੇ ਸਨ, ਅੱਜ ਵੀ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵੱਡੀ ਚੱਟਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਚਸ਼ਮੇ ਵਿੱਚੋਂ ਵਗਦਾ ਪਾਣੀ ਨਾ ਤਾਂ ਚੱਟਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਘੱਟਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਸਮਾਨ ਜਾਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਅਜੇ ਵੀ ਇਸ ਚੱਟਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਦੱਬੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਚੁੰਗਥਾਂਗ ਵਿੱਚ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਅੱਗੇ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਟੋਰੇ ਵਿੱਚੋਂ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁੱਠੀ ਭਰੀ ਦਾਣਾ ਕੱਢ ਕੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਤੋਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਭਰਪੂਰ ਖੇਤੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਅੱਜ ਵੀ ਚੁੰਗਥਾਂਗ ਵਿੱਚ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਚੰਗੀ ਖੇਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਚੱਟਾਨ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 50 ਫੁੱਟ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ, ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤੁਰਨ ਵਾਲੀ ਸੋਟੀ (ਖੁੰਡੀ) ਨੂੰ ਦਫਨਾਇਆ ਸੀ ਜੋ ਅੱਜ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਰੁੱਖ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਰੱਖਤ ਦੀਆਂ ਟਾਹਣੀਆਂ ਇੱਕ ਸੈਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸੋਟੀ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਰੁੱਖ ਨੂੰ ਖੁੰਡੀ ਸਾਹਿਬ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ 17120 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਗੁਰੂਡੋਂਗਮਾਰ ਝੀਲ ਦੇ ਵੀ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ। ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਚਰਵਾਹੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਅੱਗੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ। ਅੱਤ ਦੇ ਠੰਢੇ ਮੌਸਮ ਕਾਰਨ ਝੀਲ ਦਾ ਪਾਣੀ ਜੰਮ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਆਜੜੀਆਂ ਨੂੰ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਲਈ ਬਰਫ਼ ਪਿਘਲਣੀ ਪੈਂਦੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਸੁਣ ਕੇ, ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤੁਰਨ ਵਾਲੀ ਸੋਟੀ (ਡਾਂਗ) ਚੁੱਕੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੰਮੀ ਹੋਈ ਝੀਲ ਨੂੰ ਛੂਹਿਆ, ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਪਿਘਲ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ 30 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਚਲਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਵੀ ਇਹ ਕਦੇ ਜੰਮਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਚਮਤਕਾਰੀ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਝੀਲ ਨੂੰ 'ਗੁਰੂਡੋਂਗਮਾਰ ਝੀਲ' ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ-ਤਿੱਬਤ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ 'ਤੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਹੇਠ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਝੀਲ ਦਾ ਪਾਣੀ ਅੱਜ ਵੀ ਪਵਿੱਤਰ (ਅੰਮ੍ਰਿਤ) ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। == ਇਤਿਹਾਸ == 1969 ਵਿੱਚ ਆਸਾਮ ਰਾਈਫਲਾਂ ਨੇ ਤਾਸਾ ਤਾਂਗੇ ਲੇਪਚਾ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਵਿਧਾਇਕ ਨੇ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਣਵਾਇਆ, ਹੁਣ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਮਾਰਗ ਰਤਨ ਬਾਬਾ ਹਰਬੰਸ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬਾਬਾ ਬਚਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬਾਬਾ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬਾਬਾ ਬਚਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬਾਬਾ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਡੇਰਾ ਕਾਰ ਸੇਵਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬੰਗਲਾਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਨੇੜੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। <ref>{{Cite web|url=https://books.google.co.in/books?id=_Nf4AAAAIAAJ&redir_esc=y|title=article}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਗੁਰਦੁਆਰੇ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ]] 83et1vc8qm03kyb4vzxbl7x8wmyjd41 609337 609336 2022-07-27T13:11:21Z Jagvir Kaur 10759 added [[Category:ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਨਾਨਕਲਾਮਾ''' ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਅਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ [[ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ]] ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਚਰਨ ਛੋਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਤਿੱਬਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ [[ਭਾਈ ਬਾਲਾ ਜੀ]] ਅਤੇ ਮਰਦਾਨਾ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ਸਨ। == ਦੰਤਕਥਾ == ਇਸ ਮਨਮੋਹਕ ਅਸਥਾਨ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ 'ਚੰਗੀ' ਕਿਹਾ, ਜਿਸ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ 'ਚ ਅਰਥ ਹੈ ਸੁੰਦਰ ਸਥਾਨ। ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਇਥੇ ਪਹੁੰਚੇ ਦਾਨਵ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਅਤੇ ਈਰਖਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੱਟਾਨ ਉਸਦੇ ਉੱਤੇ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤੀ ਪਰ ਗੁਰੂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੋਟੀ ਦੀ ਇੱਕ ਲਹਿਰ ਨਾਲ ਚੱਟਾਨ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਬਾਲਾ ਜੀ ਮਰਦਾਨਾ ਜੀ ਫਿਰ ਚੱਟਾਨ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹ ਗਏ ਅਤੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਭਜਨ ਗਾਉਣ ਲੱਗੇ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਦੈਂਤ ਨੇ ਸੁਰੀਲੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਸੁਣੀ, ਆਪਣੇ ਕਰਮਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਹੋਇਆ, ਉਸਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਤੋਂ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗੀ। ਇਸ ਚੱਟਾਨ 'ਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਬੈਠੇ ਸਨ, ਅੱਜ ਵੀ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵੱਡੀ ਚੱਟਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਚਸ਼ਮੇ ਵਿੱਚੋਂ ਵਗਦਾ ਪਾਣੀ ਨਾ ਤਾਂ ਚੱਟਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਘੱਟਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਸਮਾਨ ਜਾਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਅਜੇ ਵੀ ਇਸ ਚੱਟਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਦੱਬੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਚੁੰਗਥਾਂਗ ਵਿੱਚ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਅੱਗੇ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਟੋਰੇ ਵਿੱਚੋਂ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁੱਠੀ ਭਰੀ ਦਾਣਾ ਕੱਢ ਕੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਤੋਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਭਰਪੂਰ ਖੇਤੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਅੱਜ ਵੀ ਚੁੰਗਥਾਂਗ ਵਿੱਚ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਚੰਗੀ ਖੇਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਚੱਟਾਨ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 50 ਫੁੱਟ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ, ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤੁਰਨ ਵਾਲੀ ਸੋਟੀ (ਖੁੰਡੀ) ਨੂੰ ਦਫਨਾਇਆ ਸੀ ਜੋ ਅੱਜ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਰੁੱਖ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਰੱਖਤ ਦੀਆਂ ਟਾਹਣੀਆਂ ਇੱਕ ਸੈਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸੋਟੀ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਰੁੱਖ ਨੂੰ ਖੁੰਡੀ ਸਾਹਿਬ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ 17120 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਗੁਰੂਡੋਂਗਮਾਰ ਝੀਲ ਦੇ ਵੀ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ। ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਚਰਵਾਹੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਅੱਗੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ। ਅੱਤ ਦੇ ਠੰਢੇ ਮੌਸਮ ਕਾਰਨ ਝੀਲ ਦਾ ਪਾਣੀ ਜੰਮ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਆਜੜੀਆਂ ਨੂੰ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਲਈ ਬਰਫ਼ ਪਿਘਲਣੀ ਪੈਂਦੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਸੁਣ ਕੇ, ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤੁਰਨ ਵਾਲੀ ਸੋਟੀ (ਡਾਂਗ) ਚੁੱਕੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੰਮੀ ਹੋਈ ਝੀਲ ਨੂੰ ਛੂਹਿਆ, ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਪਿਘਲ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ 30 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਚਲਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਵੀ ਇਹ ਕਦੇ ਜੰਮਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਚਮਤਕਾਰੀ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਝੀਲ ਨੂੰ 'ਗੁਰੂਡੋਂਗਮਾਰ ਝੀਲ' ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ-ਤਿੱਬਤ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ 'ਤੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਹੇਠ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਝੀਲ ਦਾ ਪਾਣੀ ਅੱਜ ਵੀ ਪਵਿੱਤਰ (ਅੰਮ੍ਰਿਤ) ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। == ਇਤਿਹਾਸ == 1969 ਵਿੱਚ ਆਸਾਮ ਰਾਈਫਲਾਂ ਨੇ ਤਾਸਾ ਤਾਂਗੇ ਲੇਪਚਾ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਵਿਧਾਇਕ ਨੇ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਣਵਾਇਆ, ਹੁਣ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਮਾਰਗ ਰਤਨ ਬਾਬਾ ਹਰਬੰਸ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬਾਬਾ ਬਚਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬਾਬਾ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬਾਬਾ ਬਚਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬਾਬਾ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਡੇਰਾ ਕਾਰ ਸੇਵਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬੰਗਲਾਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਨੇੜੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। <ref>{{Cite web|url=https://books.google.co.in/books?id=_Nf4AAAAIAAJ&redir_esc=y|title=article}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਗੁਰਦੁਆਰੇ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ]] br8b20lvhiq47trswc8xor7bfdswod2 609338 609337 2022-07-27T13:11:40Z Jagvir Kaur 10759 added [[Category:ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਨਾਨਕਲਾਮਾ''' ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਅਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ [[ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ]] ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਚਰਨ ਛੋਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਤਿੱਬਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ [[ਭਾਈ ਬਾਲਾ ਜੀ]] ਅਤੇ ਮਰਦਾਨਾ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ਸਨ। == ਦੰਤਕਥਾ == ਇਸ ਮਨਮੋਹਕ ਅਸਥਾਨ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ 'ਚੰਗੀ' ਕਿਹਾ, ਜਿਸ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ 'ਚ ਅਰਥ ਹੈ ਸੁੰਦਰ ਸਥਾਨ। ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਇਥੇ ਪਹੁੰਚੇ ਦਾਨਵ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਅਤੇ ਈਰਖਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੱਟਾਨ ਉਸਦੇ ਉੱਤੇ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤੀ ਪਰ ਗੁਰੂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੋਟੀ ਦੀ ਇੱਕ ਲਹਿਰ ਨਾਲ ਚੱਟਾਨ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਬਾਲਾ ਜੀ ਮਰਦਾਨਾ ਜੀ ਫਿਰ ਚੱਟਾਨ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹ ਗਏ ਅਤੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਭਜਨ ਗਾਉਣ ਲੱਗੇ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਦੈਂਤ ਨੇ ਸੁਰੀਲੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਸੁਣੀ, ਆਪਣੇ ਕਰਮਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਹੋਇਆ, ਉਸਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਤੋਂ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗੀ। ਇਸ ਚੱਟਾਨ 'ਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਬੈਠੇ ਸਨ, ਅੱਜ ਵੀ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵੱਡੀ ਚੱਟਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਚਸ਼ਮੇ ਵਿੱਚੋਂ ਵਗਦਾ ਪਾਣੀ ਨਾ ਤਾਂ ਚੱਟਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਘੱਟਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਸਮਾਨ ਜਾਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਅਜੇ ਵੀ ਇਸ ਚੱਟਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਦੱਬੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਚੁੰਗਥਾਂਗ ਵਿੱਚ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਅੱਗੇ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਟੋਰੇ ਵਿੱਚੋਂ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁੱਠੀ ਭਰੀ ਦਾਣਾ ਕੱਢ ਕੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਤੋਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਭਰਪੂਰ ਖੇਤੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਅੱਜ ਵੀ ਚੁੰਗਥਾਂਗ ਵਿੱਚ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਚੰਗੀ ਖੇਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਚੱਟਾਨ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 50 ਫੁੱਟ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ, ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤੁਰਨ ਵਾਲੀ ਸੋਟੀ (ਖੁੰਡੀ) ਨੂੰ ਦਫਨਾਇਆ ਸੀ ਜੋ ਅੱਜ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਰੁੱਖ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਰੱਖਤ ਦੀਆਂ ਟਾਹਣੀਆਂ ਇੱਕ ਸੈਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸੋਟੀ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਰੁੱਖ ਨੂੰ ਖੁੰਡੀ ਸਾਹਿਬ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ 17120 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਗੁਰੂਡੋਂਗਮਾਰ ਝੀਲ ਦੇ ਵੀ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ। ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਚਰਵਾਹੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਅੱਗੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ। ਅੱਤ ਦੇ ਠੰਢੇ ਮੌਸਮ ਕਾਰਨ ਝੀਲ ਦਾ ਪਾਣੀ ਜੰਮ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਆਜੜੀਆਂ ਨੂੰ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਲਈ ਬਰਫ਼ ਪਿਘਲਣੀ ਪੈਂਦੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਸੁਣ ਕੇ, ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤੁਰਨ ਵਾਲੀ ਸੋਟੀ (ਡਾਂਗ) ਚੁੱਕੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੰਮੀ ਹੋਈ ਝੀਲ ਨੂੰ ਛੂਹਿਆ, ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਪਿਘਲ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ 30 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਚਲਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਵੀ ਇਹ ਕਦੇ ਜੰਮਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਚਮਤਕਾਰੀ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਝੀਲ ਨੂੰ 'ਗੁਰੂਡੋਂਗਮਾਰ ਝੀਲ' ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ-ਤਿੱਬਤ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ 'ਤੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਹੇਠ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਝੀਲ ਦਾ ਪਾਣੀ ਅੱਜ ਵੀ ਪਵਿੱਤਰ (ਅੰਮ੍ਰਿਤ) ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। == ਇਤਿਹਾਸ == 1969 ਵਿੱਚ ਆਸਾਮ ਰਾਈਫਲਾਂ ਨੇ ਤਾਸਾ ਤਾਂਗੇ ਲੇਪਚਾ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਵਿਧਾਇਕ ਨੇ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਣਵਾਇਆ, ਹੁਣ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਮਾਰਗ ਰਤਨ ਬਾਬਾ ਹਰਬੰਸ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬਾਬਾ ਬਚਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬਾਬਾ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬਾਬਾ ਬਚਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬਾਬਾ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਡੇਰਾ ਕਾਰ ਸੇਵਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬੰਗਲਾਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਨੇੜੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। <ref>{{Cite web|url=https://books.google.co.in/books?id=_Nf4AAAAIAAJ&redir_esc=y|title=article}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਗੁਰਦੁਆਰੇ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ]] rmru4dikty0vrgrg294jcr4uz93sdz2 609339 609338 2022-07-27T13:11:56Z Jagvir Kaur 10759 removed [[Category:ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਨਾਨਕਲਾਮਾ''' ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਅਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ [[ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ]] ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਚਰਨ ਛੋਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਤਿੱਬਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ [[ਭਾਈ ਬਾਲਾ ਜੀ]] ਅਤੇ ਮਰਦਾਨਾ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ਸਨ। == ਦੰਤਕਥਾ == ਇਸ ਮਨਮੋਹਕ ਅਸਥਾਨ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ 'ਚੰਗੀ' ਕਿਹਾ, ਜਿਸ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ 'ਚ ਅਰਥ ਹੈ ਸੁੰਦਰ ਸਥਾਨ। ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਇਥੇ ਪਹੁੰਚੇ ਦਾਨਵ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਅਤੇ ਈਰਖਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੱਟਾਨ ਉਸਦੇ ਉੱਤੇ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤੀ ਪਰ ਗੁਰੂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੋਟੀ ਦੀ ਇੱਕ ਲਹਿਰ ਨਾਲ ਚੱਟਾਨ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਬਾਲਾ ਜੀ ਮਰਦਾਨਾ ਜੀ ਫਿਰ ਚੱਟਾਨ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹ ਗਏ ਅਤੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਭਜਨ ਗਾਉਣ ਲੱਗੇ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਦੈਂਤ ਨੇ ਸੁਰੀਲੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਸੁਣੀ, ਆਪਣੇ ਕਰਮਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਹੋਇਆ, ਉਸਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਤੋਂ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗੀ। ਇਸ ਚੱਟਾਨ 'ਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਬੈਠੇ ਸਨ, ਅੱਜ ਵੀ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵੱਡੀ ਚੱਟਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਚਸ਼ਮੇ ਵਿੱਚੋਂ ਵਗਦਾ ਪਾਣੀ ਨਾ ਤਾਂ ਚੱਟਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਘੱਟਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਸਮਾਨ ਜਾਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਅਜੇ ਵੀ ਇਸ ਚੱਟਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਦੱਬੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਚੁੰਗਥਾਂਗ ਵਿੱਚ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਅੱਗੇ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਟੋਰੇ ਵਿੱਚੋਂ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁੱਠੀ ਭਰੀ ਦਾਣਾ ਕੱਢ ਕੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਤੋਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਭਰਪੂਰ ਖੇਤੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਅੱਜ ਵੀ ਚੁੰਗਥਾਂਗ ਵਿੱਚ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਚੰਗੀ ਖੇਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਚੱਟਾਨ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 50 ਫੁੱਟ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ, ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤੁਰਨ ਵਾਲੀ ਸੋਟੀ (ਖੁੰਡੀ) ਨੂੰ ਦਫਨਾਇਆ ਸੀ ਜੋ ਅੱਜ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਰੁੱਖ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਰੱਖਤ ਦੀਆਂ ਟਾਹਣੀਆਂ ਇੱਕ ਸੈਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸੋਟੀ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਰੁੱਖ ਨੂੰ ਖੁੰਡੀ ਸਾਹਿਬ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ 17120 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਗੁਰੂਡੋਂਗਮਾਰ ਝੀਲ ਦੇ ਵੀ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ। ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਚਰਵਾਹੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਅੱਗੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ। ਅੱਤ ਦੇ ਠੰਢੇ ਮੌਸਮ ਕਾਰਨ ਝੀਲ ਦਾ ਪਾਣੀ ਜੰਮ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਆਜੜੀਆਂ ਨੂੰ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਲਈ ਬਰਫ਼ ਪਿਘਲਣੀ ਪੈਂਦੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਸੁਣ ਕੇ, ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤੁਰਨ ਵਾਲੀ ਸੋਟੀ (ਡਾਂਗ) ਚੁੱਕੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੰਮੀ ਹੋਈ ਝੀਲ ਨੂੰ ਛੂਹਿਆ, ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਪਿਘਲ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ 30 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਚਲਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਵੀ ਇਹ ਕਦੇ ਜੰਮਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਚਮਤਕਾਰੀ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਝੀਲ ਨੂੰ 'ਗੁਰੂਡੋਂਗਮਾਰ ਝੀਲ' ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ-ਤਿੱਬਤ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ 'ਤੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਹੇਠ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਝੀਲ ਦਾ ਪਾਣੀ ਅੱਜ ਵੀ ਪਵਿੱਤਰ (ਅੰਮ੍ਰਿਤ) ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। == ਇਤਿਹਾਸ == 1969 ਵਿੱਚ ਆਸਾਮ ਰਾਈਫਲਾਂ ਨੇ ਤਾਸਾ ਤਾਂਗੇ ਲੇਪਚਾ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਵਿਧਾਇਕ ਨੇ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਣਵਾਇਆ, ਹੁਣ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਮਾਰਗ ਰਤਨ ਬਾਬਾ ਹਰਬੰਸ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬਾਬਾ ਬਚਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬਾਬਾ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬਾਬਾ ਬਚਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬਾਬਾ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਡੇਰਾ ਕਾਰ ਸੇਵਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬੰਗਲਾਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਨੇੜੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। <ref>{{Cite web|url=https://books.google.co.in/books?id=_Nf4AAAAIAAJ&redir_esc=y|title=article}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਗੁਰਦੁਆਰੇ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ]] j1lvewwkvt1zdeeu82df91wu397ped0 ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਗੋਬਿੰਦ ਘਾਟ 0 143452 609340 608744 2022-07-27T13:13:11Z Jagvir Kaur 10759 added [[Category:ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਘਾਟ''', ਜਿਸ ਨੂੰ [[ਗੁਰਦੁਆਰਾ]] ਕੰਗਣ ਘਾਟ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, [[ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ]] ਤੋਂ ਲਗਭਗ 650 ਮੀਟਰ (710 ਗਜ਼) ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ [[ਗੰਗਾ ਦਰਿਆ|ਗੰਗਾ ਨਦੀ]] ਦੇ ਕੰਢੇ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਸਿੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://takhatpatnasahib.in/en/|title=ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ}}</ref> == ਇਤਿਹਾਸ == ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਰੋਤਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਉਹ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿੱਥੇ [[ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ]] ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੋਨੇ ਦੀ ਚੂੜੀ (ਕੰਗਨ) ਸੁੱਟੀ ਸੀ ਅਤੇ ਸ੍ਰੀ [[ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ|ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ]] ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਗਿਆਨ [[ਰਾਮ|ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ ਚੰਦਰ]] ਦੇ ਇੱਕ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਪੰਡਿਤ ਸ਼ਿਵ ਦੱਤ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20151212051909/http://archimedespress.co.uk/books|title=archimedespress.co.uk}}</ref> ਇਹ ਘਾਟ ਬਿਹਾਰ ਰਾਜ ਵਿੱਚ [[ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ|ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ]] ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਉੱਪਰ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਗੇਟਵੇ ਦੁਆਰਾ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਗੁਰਦੁਆਰੇ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ]] 1obapm387dhes105ppzdp7us7lnqaiw ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਗਉ ਘਾਟ 0 143473 609341 608804 2022-07-27T13:36:45Z Jagvir Kaur 10759 wikitext text/x-wiki ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾੜਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਘਈ ਘਾਟ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾੜਾ [[ਬਿਹਾਰ]], [[ਪਟਨਾ]] ਦੇ [[ਆਲਮਗੰਜ]] ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਘਈਘਾਟ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਿੱਖ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਗੁਰੂ ਘਰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ "ਗੁਰੂ ਸਰਕਟ" ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਿੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੋੜਦੀ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=TMZTg9-hRFo|title=History of GURUDWARA GAU GHAT}}</ref> == ਇਤਿਹਾਸ == ਇਸ ਸਥਾਨ ਤੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਉਦਾਸੀ ਸਮੇਂ ਆਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਭਾਈ ਜੈਤਾਮਲ ਨਾਲ ਹੋਈ। ਗੁਰੂ ਘਰ ਇੱਕ ਘਰ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਭਗਤ ਜੈਤਾਮਲ ਦਾ ਘਰ ਸੀ। ਜੈਤਮਾਲ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ ਜੋ ਮਿਠਾਈਆਂ ਦਾ ਵਪਾਰ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਘਰ ਦਾ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਬਣ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨੂੰ ਧਰਮਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਸਥਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੁਆਰਾ 1509 ਈ. ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1666 ਈ. ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਸਮੇਤ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਦੁਆਰਾ ਚਰਨ ਛੂਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਨੂੰ "ਗਾਈ" (ਗਊ) ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜੈਤਾਮਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਇਆ, ਜੋ ਬੁਢਾਪੇ ਕਾਰਨ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਹੀ ਇਸ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਨਾਂ ‘ਗੁਰਦੁਆਰਾ 'ਗਾਉ ਘਾਟ’ ਪੈ ਗਿਆ। 1980 ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਥਾਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਚੌਰਸ ਹਾਲ ਵਾਲੀ ਨਵੀਂ ਇਮਾਰਤ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਅਸ਼ੋਕ ਰਾਜ ਮਾਰਗ 'ਤੇ [[ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ]] ਤੋਂ ਲਗਭਗ 4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=TMZTg9-hRFo|title=History of GURUDWARA GAU GHAT}}</ref> ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਪਰ ਥੰਮ ਸਾਹਿਬ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਵਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਜੋ ਵੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਥੰਮਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਲਾਵੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰੇਗਾ ਉਸ ਦੀ ਮਨੋਕਾਮਨਾ ਜਰੁਰ ਪੂਰੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਪਰ ਹੀ ਕਿੱਲਾ ਸਾਹਿਬ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਅਪਣਾ ਘੋੜਾ ਬੰਨਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਗੁਰੂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਤਾਕੀ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਦੀ ਚੱਕੀ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=TMZTg9-hRFo&t=189s|title=History of GURUDWARA GAU GHAT}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == 68hmq8yy9w787mfcuukajaqqo0unl0s 609342 609341 2022-07-27T13:38:30Z Jagvir Kaur 10759 added [[Category:ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾੜਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਘਈ ਘਾਟ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾੜਾ [[ਬਿਹਾਰ]], [[ਪਟਨਾ]] ਦੇ [[ਆਲਮਗੰਜ]] ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਘਈਘਾਟ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਿੱਖ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਗੁਰੂ ਘਰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ "ਗੁਰੂ ਸਰਕਟ" ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਿੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੋੜਦੀ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=TMZTg9-hRFo|title=History of GURUDWARA GAU GHAT}}</ref> == ਇਤਿਹਾਸ == == ਇਤਿਹਾਸ == ਇਸ ਸਥਾਨ ਤੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਉਦਾਸੀ ਸਮੇਂ ਆਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਭਾਈ ਜੈਤਾਮਲ ਨਾਲ ਹੋਈ। ਗੁਰੂ ਘਰ ਇੱਕ ਘਰ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਭਗਤ ਜੈਤਾਮਲ ਦਾ ਘਰ ਸੀ। ਜੈਤਮਾਲ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ ਜੋ ਮਿਠਾਈਆਂ ਦਾ ਵਪਾਰ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਘਰ ਦਾ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਬਣ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨੂੰ ਧਰਮਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਸਥਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੁਆਰਾ 1509 ਈ. ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1666 ਈ. ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਸਮੇਤ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਦੁਆਰਾ ਚਰਨ ਛੂਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਨੂੰ "ਗਾਈ" (ਗਊ) ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜੈਤਾਮਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਇਆ, ਜੋ ਬੁਢਾਪੇ ਕਾਰਨ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਹੀ ਇਸ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਨਾਂ ‘ਗੁਰਦੁਆਰਾ 'ਗਾਉ ਘਾਟ’ ਪੈ ਗਿਆ। 1980 ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਥਾਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਚੌਰਸ ਹਾਲ ਵਾਲੀ ਨਵੀਂ ਇਮਾਰਤ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਅਸ਼ੋਕ ਰਾਜ ਮਾਰਗ 'ਤੇ [[ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ]] ਤੋਂ ਲਗਭਗ 4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=TMZTg9-hRFo|title=History of GURUDWARA GAU GHAT}}</ref> ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਪਰ ਥੰਮ ਸਾਹਿਬ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਵਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਜੋ ਵੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਥੰਮਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਲਾਵੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰੇਗਾ ਉਸ ਦੀ ਮਨੋਕਾਮਨਾ ਜਰੁਰ ਪੂਰੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਪਰ ਹੀ ਕਿੱਲਾ ਸਾਹਿਬ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਅਪਣਾ ਘੋੜਾ ਬੰਨਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਗੁਰੂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਤਾਕੀ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਦੀ ਚੱਕੀ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=TMZTg9-hRFo&t=189s|title=History of GURUDWARA GAU GHAT}}</ref> == ਸਥਾਨ == ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾੜਾ ਪਟਨਾ ਦੇ ਆਲਮਗੰਜ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਘਈਘਾਟ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਿੱਖ ਅਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਹੈ। 1980 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਅਸਥਾਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਚੌਰਸ ਹਾਲ ਵਾਲੀ ਨਵੀਂ ਇਮਾਰਤ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਅਸ਼ੋਕ ਰਾਜ ਮਾਰਗ 'ਤੇ ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਹੈ। [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ]] o5w7rn2c15r83r9wzqow0j9qytdkwl3 609343 609342 2022-07-27T13:38:50Z Jagvir Kaur 10759 added [[Category:ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾੜਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਘਈ ਘਾਟ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾੜਾ [[ਬਿਹਾਰ]], [[ਪਟਨਾ]] ਦੇ [[ਆਲਮਗੰਜ]] ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਘਈਘਾਟ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਿੱਖ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਗੁਰੂ ਘਰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ "ਗੁਰੂ ਸਰਕਟ" ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਿੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੋੜਦੀ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=TMZTg9-hRFo|title=History of GURUDWARA GAU GHAT}}</ref> == ਇਤਿਹਾਸ == == ਇਤਿਹਾਸ == ਇਸ ਸਥਾਨ ਤੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਉਦਾਸੀ ਸਮੇਂ ਆਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਭਾਈ ਜੈਤਾਮਲ ਨਾਲ ਹੋਈ। ਗੁਰੂ ਘਰ ਇੱਕ ਘਰ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਭਗਤ ਜੈਤਾਮਲ ਦਾ ਘਰ ਸੀ। ਜੈਤਮਾਲ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ ਜੋ ਮਿਠਾਈਆਂ ਦਾ ਵਪਾਰ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਘਰ ਦਾ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਬਣ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨੂੰ ਧਰਮਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਸਥਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੁਆਰਾ 1509 ਈ. ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1666 ਈ. ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਸਮੇਤ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਦੁਆਰਾ ਚਰਨ ਛੂਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਨੂੰ "ਗਾਈ" (ਗਊ) ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜੈਤਾਮਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਇਆ, ਜੋ ਬੁਢਾਪੇ ਕਾਰਨ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਹੀ ਇਸ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਨਾਂ ‘ਗੁਰਦੁਆਰਾ 'ਗਾਉ ਘਾਟ’ ਪੈ ਗਿਆ। 1980 ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਥਾਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਚੌਰਸ ਹਾਲ ਵਾਲੀ ਨਵੀਂ ਇਮਾਰਤ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਅਸ਼ੋਕ ਰਾਜ ਮਾਰਗ 'ਤੇ [[ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ]] ਤੋਂ ਲਗਭਗ 4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=TMZTg9-hRFo|title=History of GURUDWARA GAU GHAT}}</ref> ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਪਰ ਥੰਮ ਸਾਹਿਬ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਵਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਜੋ ਵੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਥੰਮਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਲਾਵੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰੇਗਾ ਉਸ ਦੀ ਮਨੋਕਾਮਨਾ ਜਰੁਰ ਪੂਰੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਪਰ ਹੀ ਕਿੱਲਾ ਸਾਹਿਬ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਅਪਣਾ ਘੋੜਾ ਬੰਨਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਗੁਰੂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਤਾਕੀ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਦੀ ਚੱਕੀ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=TMZTg9-hRFo&t=189s|title=History of GURUDWARA GAU GHAT}}</ref> == ਸਥਾਨ == ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾੜਾ ਪਟਨਾ ਦੇ ਆਲਮਗੰਜ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਘਈਘਾਟ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਿੱਖ ਅਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਹੈ। 1980 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਅਸਥਾਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਚੌਰਸ ਹਾਲ ਵਾਲੀ ਨਵੀਂ ਇਮਾਰਤ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਅਸ਼ੋਕ ਰਾਜ ਮਾਰਗ 'ਤੇ ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਹੈ। [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ]] 75rnfd8trwxx4xipdrga0ece9oywlss 609344 609343 2022-07-27T13:39:19Z Jagvir Kaur 10759 wikitext text/x-wiki ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾੜਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਘਈ ਘਾਟ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾੜਾ [[ਬਿਹਾਰ]], [[ਪਟਨਾ]] ਦੇ [[ਆਲਮਗੰਜ]] ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਘਈਘਾਟ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਿੱਖ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਗੁਰੂ ਘਰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ "ਗੁਰੂ ਸਰਕਟ" ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਿੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੋੜਦੀ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=TMZTg9-hRFo|title=History of GURUDWARA GAU GHAT}}</ref> == ਇਤਿਹਾਸ == ਇਸ ਸਥਾਨ ਤੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਉਦਾਸੀ ਸਮੇਂ ਆਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਭਾਈ ਜੈਤਾਮਲ ਨਾਲ ਹੋਈ। ਗੁਰੂ ਘਰ ਇੱਕ ਘਰ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਭਗਤ ਜੈਤਾਮਲ ਦਾ ਘਰ ਸੀ। ਜੈਤਮਾਲ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ ਜੋ ਮਿਠਾਈਆਂ ਦਾ ਵਪਾਰ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਘਰ ਦਾ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਬਣ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨੂੰ ਧਰਮਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਸਥਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੁਆਰਾ 1509 ਈ. ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1666 ਈ. ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਸਮੇਤ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਦੁਆਰਾ ਚਰਨ ਛੂਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਨੂੰ "ਗਾਈ" (ਗਊ) ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜੈਤਾਮਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਇਆ, ਜੋ ਬੁਢਾਪੇ ਕਾਰਨ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਹੀ ਇਸ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਨਾਂ ‘ਗੁਰਦੁਆਰਾ 'ਗਾਉ ਘਾਟ’ ਪੈ ਗਿਆ। 1980 ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਥਾਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਚੌਰਸ ਹਾਲ ਵਾਲੀ ਨਵੀਂ ਇਮਾਰਤ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਅਸ਼ੋਕ ਰਾਜ ਮਾਰਗ 'ਤੇ [[ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ]] ਤੋਂ ਲਗਭਗ 4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=TMZTg9-hRFo|title=History of GURUDWARA GAU GHAT}}</ref> ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਪਰ ਥੰਮ ਸਾਹਿਬ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਵਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਜੋ ਵੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਥੰਮਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਲਾਵੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰੇਗਾ ਉਸ ਦੀ ਮਨੋਕਾਮਨਾ ਜਰੁਰ ਪੂਰੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਪਰ ਹੀ ਕਿੱਲਾ ਸਾਹਿਬ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਅਪਣਾ ਘੋੜਾ ਬੰਨਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਗੁਰੂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਤਾਕੀ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਦੀ ਚੱਕੀ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=TMZTg9-hRFo&t=189s|title=History of GURUDWARA GAU GHAT}}</ref> == ਸਥਾਨ == ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾੜਾ ਪਟਨਾ ਦੇ ਆਲਮਗੰਜ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਘਈਘਾਟ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਿੱਖ ਅਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਹੈ। 1980 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਅਸਥਾਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਚੌਰਸ ਹਾਲ ਵਾਲੀ ਨਵੀਂ ਇਮਾਰਤ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਅਸ਼ੋਕ ਰਾਜ ਮਾਰਗ 'ਤੇ ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਹੈ। [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ]] roegag5mqcswhcumcp1ptoxee0wqsn8 609345 609344 2022-07-27T13:39:56Z Jagvir Kaur 10759 Jagvir Kaur ਨੇ ਸਫ਼ਾ [[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਘਈ ਘਾਟ]] ਨੂੰ [[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਗਉ ਘਾਟ]] ’ਤੇ ਭੇਜਿਆ wikitext text/x-wiki ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾੜਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਘਈ ਘਾਟ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾੜਾ [[ਬਿਹਾਰ]], [[ਪਟਨਾ]] ਦੇ [[ਆਲਮਗੰਜ]] ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਘਈਘਾਟ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਿੱਖ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਗੁਰੂ ਘਰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ "ਗੁਰੂ ਸਰਕਟ" ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਿੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੋੜਦੀ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=TMZTg9-hRFo|title=History of GURUDWARA GAU GHAT}}</ref> == ਇਤਿਹਾਸ == ਇਸ ਸਥਾਨ ਤੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਉਦਾਸੀ ਸਮੇਂ ਆਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਭਾਈ ਜੈਤਾਮਲ ਨਾਲ ਹੋਈ। ਗੁਰੂ ਘਰ ਇੱਕ ਘਰ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਭਗਤ ਜੈਤਾਮਲ ਦਾ ਘਰ ਸੀ। ਜੈਤਮਾਲ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ ਜੋ ਮਿਠਾਈਆਂ ਦਾ ਵਪਾਰ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਘਰ ਦਾ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਬਣ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨੂੰ ਧਰਮਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਸਥਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੁਆਰਾ 1509 ਈ. ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1666 ਈ. ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਸਮੇਤ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਦੁਆਰਾ ਚਰਨ ਛੂਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਨੂੰ "ਗਾਈ" (ਗਊ) ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜੈਤਾਮਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਇਆ, ਜੋ ਬੁਢਾਪੇ ਕਾਰਨ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਹੀ ਇਸ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਨਾਂ ‘ਗੁਰਦੁਆਰਾ 'ਗਾਉ ਘਾਟ’ ਪੈ ਗਿਆ। 1980 ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਥਾਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਚੌਰਸ ਹਾਲ ਵਾਲੀ ਨਵੀਂ ਇਮਾਰਤ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਅਸ਼ੋਕ ਰਾਜ ਮਾਰਗ 'ਤੇ [[ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ]] ਤੋਂ ਲਗਭਗ 4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=TMZTg9-hRFo|title=History of GURUDWARA GAU GHAT}}</ref> ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਪਰ ਥੰਮ ਸਾਹਿਬ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਵਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਜੋ ਵੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਥੰਮਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਲਾਵੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰੇਗਾ ਉਸ ਦੀ ਮਨੋਕਾਮਨਾ ਜਰੁਰ ਪੂਰੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਪਰ ਹੀ ਕਿੱਲਾ ਸਾਹਿਬ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਅਪਣਾ ਘੋੜਾ ਬੰਨਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਗੁਰੂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਤਾਕੀ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਦੀ ਚੱਕੀ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=TMZTg9-hRFo&t=189s|title=History of GURUDWARA GAU GHAT}}</ref> == ਸਥਾਨ == ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾੜਾ ਪਟਨਾ ਦੇ ਆਲਮਗੰਜ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਘਈਘਾਟ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਿੱਖ ਅਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਹੈ। 1980 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਅਸਥਾਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਚੌਰਸ ਹਾਲ ਵਾਲੀ ਨਵੀਂ ਇਮਾਰਤ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਅਸ਼ੋਕ ਰਾਜ ਮਾਰਗ 'ਤੇ ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਹੈ। [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ]] roegag5mqcswhcumcp1ptoxee0wqsn8 609347 609345 2022-07-27T13:40:42Z Jagvir Kaur 10759 added [[Category:ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੁਆਰੇ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾੜਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਘਈ ਘਾਟ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾੜਾ [[ਬਿਹਾਰ]], [[ਪਟਨਾ]] ਦੇ [[ਆਲਮਗੰਜ]] ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਘਈਘਾਟ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਿੱਖ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਗੁਰੂ ਘਰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ "ਗੁਰੂ ਸਰਕਟ" ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਿੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੋੜਦੀ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=TMZTg9-hRFo|title=History of GURUDWARA GAU GHAT}}</ref> == ਇਤਿਹਾਸ == ਇਸ ਸਥਾਨ ਤੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਉਦਾਸੀ ਸਮੇਂ ਆਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਭਾਈ ਜੈਤਾਮਲ ਨਾਲ ਹੋਈ। ਗੁਰੂ ਘਰ ਇੱਕ ਘਰ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਭਗਤ ਜੈਤਾਮਲ ਦਾ ਘਰ ਸੀ। ਜੈਤਮਾਲ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ ਜੋ ਮਿਠਾਈਆਂ ਦਾ ਵਪਾਰ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਘਰ ਦਾ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਬਣ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨੂੰ ਧਰਮਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਸਥਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੁਆਰਾ 1509 ਈ. ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1666 ਈ. ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਸਮੇਤ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਦੁਆਰਾ ਚਰਨ ਛੂਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਨੂੰ "ਗਾਈ" (ਗਊ) ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜੈਤਾਮਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਇਆ, ਜੋ ਬੁਢਾਪੇ ਕਾਰਨ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਹੀ ਇਸ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਨਾਂ ‘ਗੁਰਦੁਆਰਾ 'ਗਾਉ ਘਾਟ’ ਪੈ ਗਿਆ। 1980 ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਥਾਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਚੌਰਸ ਹਾਲ ਵਾਲੀ ਨਵੀਂ ਇਮਾਰਤ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਅਸ਼ੋਕ ਰਾਜ ਮਾਰਗ 'ਤੇ [[ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ]] ਤੋਂ ਲਗਭਗ 4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=TMZTg9-hRFo|title=History of GURUDWARA GAU GHAT}}</ref> ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਪਰ ਥੰਮ ਸਾਹਿਬ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਵਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਜੋ ਵੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਥੰਮਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਲਾਵੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰੇਗਾ ਉਸ ਦੀ ਮਨੋਕਾਮਨਾ ਜਰੁਰ ਪੂਰੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਪਰ ਹੀ ਕਿੱਲਾ ਸਾਹਿਬ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਅਪਣਾ ਘੋੜਾ ਬੰਨਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਗੁਰੂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਤਾਕੀ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਦੀ ਚੱਕੀ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=TMZTg9-hRFo&t=189s|title=History of GURUDWARA GAU GHAT}}</ref> == ਸਥਾਨ == ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾੜਾ ਪਟਨਾ ਦੇ ਆਲਮਗੰਜ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਘਈਘਾਟ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਿੱਖ ਅਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਹੈ। 1980 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਅਸਥਾਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਚੌਰਸ ਹਾਲ ਵਾਲੀ ਨਵੀਂ ਇਮਾਰਤ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਅਸ਼ੋਕ ਰਾਜ ਮਾਰਗ 'ਤੇ ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਹੈ। [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੁਆਰੇ]] kfefd3mvj906iem090rjejfawgqu66w ਭੂਗਰਭ ਵਿਗਿਆਨ 0 143561 609396 609121 2022-07-28T01:40:14Z Xqbot 927 Bot: Fixing double redirect to [[ਭੂ ਵਿਗਿਆਨ]] wikitext text/x-wiki #ਰੀਡਿਰੈਕਟ [[ਭੂ ਵਿਗਿਆਨ]] 2hi43covg905bew7uuyctx0op0lv4dn ਗੱਲ-ਬਾਤ:ਭੂਗਰਭ ਵਿਗਿਆਨ 1 143562 609402 609123 2022-07-28T01:40:44Z Xqbot 927 Bot: Fixing double redirect to [[ਗੱਲ-ਬਾਤ:ਭੂ ਵਿਗਿਆਨ]] wikitext text/x-wiki #ਰੀਡਿਰੈਕਟ [[ਗੱਲ-ਬਾਤ:ਭੂ ਵਿਗਿਆਨ]] rwwxnedgh7thrwg2ry69awpfrsv13hh ਹੀਰੋ ਹਿਟਲਰ ਇਨ ਲਵ 0 143617 609411 609311 2022-07-28T05:34:33Z Jagseer S Sidhu 18155 wikitext text/x-wiki '''ਹੀਰੋ ਹਿਟਲਰ ਇਨ ਲਵ''' ਸੁਖਵੰਤ ਢੱਡਾ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਅਤੇ ਬੱਬੂ ਮਾਨ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ ਗਈ ਇੱਕ 2011 ਦੀ ਭਾਰਤੀ ਪੰਜਾਬੀ-ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਅਤੇ ਐਕਸ਼ਨ ਫਿਲਮ ਹੈ।<ref name="bb">{{cite web|url=http://theback-benchers.com/babbu-maans-new-movie-hero-hitler-in-love-reviews-releasing-date-trailer-wallpapers/ |title=Babbu Maan's New Movie Hero Hitler in Love reviews, releasing date, trailer, wallpapers |publisher=theback-benchers.com |date=5 September 2011 |access-date=17 May 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120610223231/http://theback-benchers.com/babbu-maans-new-movie-hero-hitler-in-love-reviews-releasing-date-trailer-wallpapers/ |archive-date=10 June 2012 |df=dmy-all }}</ref> ਇਸ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ [[ਬੱਬੂ ਮਾਨ]], [[ਮੌਨੀ ਰਾਏ]] ਅਤੇ [[ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ]] ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਇਹ ਫਿਲਮ ਬੱਬੂ ਮਾਨ ਦੇ ਬੈਨਰ ਮਾਨ ਫ਼ਿਲਮਜ਼ ਹੇਠ ਹੀ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ [[ਮਿਰਜ਼ਾ ਸਾਹਿਬਾਂ]] ਦੀ ਲੋਕ-ਕਥਾ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ ਅਤੇ 18 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ।<ref name="boi">{{cite web|url=http://boxofficeindia.com/boxnewsdetail.php?page=shownews&articleid=3717&nCat= |title=Hero Hitler in Love (2011) |publisher=boxofficeindia.com |date=21 September 2011 |access-date=17 May 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120425231624/http://boxofficeindia.com/boxnewsdetail.php?page=shownews&articleid=3717&nCat= |archive-date=25 April 2012 |df=dmy-all }}</ref> ==ਹਵਾਲੇ== rhw5uunampy8sn7vmpsmlec59je1ygv 609413 609411 2022-07-28T05:35:07Z Jagseer S Sidhu 18155 added [[Category:2011 ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''ਹੀਰੋ ਹਿਟਲਰ ਇਨ ਲਵ''' ਸੁਖਵੰਤ ਢੱਡਾ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਅਤੇ ਬੱਬੂ ਮਾਨ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ ਗਈ ਇੱਕ 2011 ਦੀ ਭਾਰਤੀ ਪੰਜਾਬੀ-ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਅਤੇ ਐਕਸ਼ਨ ਫਿਲਮ ਹੈ।<ref name="bb">{{cite web|url=http://theback-benchers.com/babbu-maans-new-movie-hero-hitler-in-love-reviews-releasing-date-trailer-wallpapers/ |title=Babbu Maan's New Movie Hero Hitler in Love reviews, releasing date, trailer, wallpapers |publisher=theback-benchers.com |date=5 September 2011 |access-date=17 May 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120610223231/http://theback-benchers.com/babbu-maans-new-movie-hero-hitler-in-love-reviews-releasing-date-trailer-wallpapers/ |archive-date=10 June 2012 |df=dmy-all }}</ref> ਇਸ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ [[ਬੱਬੂ ਮਾਨ]], [[ਮੌਨੀ ਰਾਏ]] ਅਤੇ [[ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ]] ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਇਹ ਫਿਲਮ ਬੱਬੂ ਮਾਨ ਦੇ ਬੈਨਰ ਮਾਨ ਫ਼ਿਲਮਜ਼ ਹੇਠ ਹੀ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ [[ਮਿਰਜ਼ਾ ਸਾਹਿਬਾਂ]] ਦੀ ਲੋਕ-ਕਥਾ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ ਅਤੇ 18 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ।<ref name="boi">{{cite web|url=http://boxofficeindia.com/boxnewsdetail.php?page=shownews&articleid=3717&nCat= |title=Hero Hitler in Love (2011) |publisher=boxofficeindia.com |date=21 September 2011 |access-date=17 May 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120425231624/http://boxofficeindia.com/boxnewsdetail.php?page=shownews&articleid=3717&nCat= |archive-date=25 April 2012 |df=dmy-all }}</ref> ==ਹਵਾਲੇ== [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:2011 ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ]] 27uz1jozy4d0kn6f8eqdj8lhe1i54al ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ 0 143621 609317 2022-07-27T12:02:56Z Manjit Singh 12163 "[[:en:Special:Redirect/revision/1081870052|Gopal Mittal]]" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ wikitext text/x-wiki {{Infobox person|name=ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ<br /><small>{{Nastaliq|گوپال مِتّل}}</small>|image=|alt=|caption=|birth_name=ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ|birth_date={{birth year|1906}}|birth_place=[[ਮਾਲੇਰਕੋਟਲਾ]], [[ਪੰਜਾਬ]] ਭਾਰਤ|death_date={{death year and age|1993|1906}}|death_place=[[ਦਿੱਲੀ]], [[ਭਾਰਤ]]|nationality=ਭਾਰਤੀ|other_names=|known_for=[[ਨਜ਼ਮ]], [[ਗ਼ਜ਼ਲ]]|occupation=ਕਵੀ, ਲੇਖਕ, ਪੱਤਰਕਾਰ}} [[Category:Articles with hCards]] '''ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ''' (1906–1993)<ref>{{Cite web|url=http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|title=Gopal Mittal; maintained by National Council for Promotion of Urdu, Govt. of India, Ministry of Human Resource Development|last=Urdu Authors: Date list as on 31 May 2006 – S.No. 673|archive-url=https://web.archive.org/web/20120301184839/http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|archive-date=1 March 2012|access-date=28 September 2012}}</ref> ([[ਉਰਦੂ]] : گوپال مِتّل) [[ਉਰਦੂ ਸ਼ਾਇਰੀ|ਉਰਦੂ ਕਵੀ]], ਲੇਖਕ, ਆਲੋਚਕ ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੀ। == ਜੀਵਨ == ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ 6 ਜੂਨ 1906 ' ਤੇ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ [[ਮਾਲੇਰਕੋਟਲਾ|(]], [[ਪੰਜਾਬ (ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ)|ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਾਂਤ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]]. ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ, ਵਲੈਤੀ ਰਾਮ ਜੈਨ, ਦੇ ਇੱਕ [[ਯੂਨਾਨੀ ਇਲਾਜ]] ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪ੍ਰੈਕਟੀਸ਼ਨਰ ਸੀ । ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਜੋਂ ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਕੂਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਅਤੇ 1932 ਵਿੱਚ ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਕਾਲਜ, ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਜੋਂ ਕਾਲਜ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਲੁਧਿਆਣਾ ਤੋਂ ਛਪਦੇ ਇੱਕ ਅਖਬਾਰ "ਸੁਬਾਹ ਏ ਉਮਿਦ" ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਜੋ ਛੇਤੀ ਹੀ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ। ਫਿਰ ਉਹ ਲਾਹੌਰ ਤੋਂ ਮੌਲਾਨਾ ਤਾਜਵਰ ਨਜੀਬਾਬਾਦੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ "ਸ਼ਾਹਕਾਰ" ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਫਿਲਮ-ਮੈਗਜ਼ੀਨ "ਜਗਤ ਲਕਸ਼ਮੀ" ਲਈ ਵੀ ਲਿਖਿਆ। ਉਹ ਅਗਸਤ 1947 ਤੱਕ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਲੀ ਚਲਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਉਰਦੂ ਅਖਬਾਰਾਂ, "ਮਿਲਾਪ" ਅਤੇ "ਤੇਜ" ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। 1953 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਇਹ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਮਾਸਿਕ ਤਹਿਰੀਕ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਿਸਦਾ ਉਸਨੇ ਸੰਪਾਦਨ ਵੀ ਕੀਤਾ।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?isbn=8120728939|title=Masterpieces of Patriotic Urdu Poetry: Text, Translation, and Transliteration – K. C. Kanda – Google Books|date=|access-date=28 September 2012}}</ref><ref name="google12">{{cite book|url=https://books.google.com/books?isbn=8126011947|title=Encyclopaedia of Indian Literature: devraj to jyoti – Amaresh Datta – Google Books|date=|access-date=28 September 2012}}</ref> 1956 ਤੋਂ 1979 ਤੱਕ ਮਖਮੂਰ ਸਈਦੀ ਇਸ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਜੁਆਇੰਟ ਐਡੀਟਰ ਰਹੇ। ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ ਦੀ ਮੌਤ 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1993 ਨੂੰ 87 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਹੋਈ। == ਸਾਹਿਤਕ ਜੀਵਨ == ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ ਇੱਕ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਸਿਰਜਣਾਤਮਕ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ "ਮਨੁੱਖ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਤਕਦੀਰ" ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਉੱਤਮ ਆਇਤਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ। "1994 ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਉਸ ਦੀਆਂ ਪੂਰੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿਚ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ, ਨਜ਼ਮਾਂ ਅਤੇ ਕਾਤਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸ਼ੈਤਾਨੀ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਆਇਤਾਂ ਦਾ ਭਰਪੂਰ ਵੇਰਵਾ ਹੈ। ਉਹ ਨਜ਼ਮਾਂ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਵਾਹਸ਼ੀਲ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਅੱਜ ਤੱਕ ਉਸ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਮਾਂ, ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਅਤੇ ਕੱਤਾਂ ਦੇ ਚਾਰ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਉਹ ਹਨ- 1) ਦੋਰਾਹਾ, 2) ਸਹਾਰਾ ਮੈਂ ਅਜ਼ਾਨ, 3) ਸ਼ਾਰੜ ਏ ਨਗਮਾ ਅਤੇ 4) ਸਚੇ ਬੋਲੇ। == ਪੁਸਤਕ ਸੂਚੀ == ਉਰਦੂ ਕਵਿਤਾ: * ''ਦੋਰਾਹਾ'' (1944) * ''ਸਾਹਾਰਾ ਮੇਂ ਅਜ਼ਾਨ'' (1970) * ''ਸ਼ਰਾਰ ਏ ਨਗਮਾ'' (1984) * ਸੱਚੇ ਬੋਲ (1988) * ''ਕੁਲੀਯਾਤੀ ਏ ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ'' (1994) == ਹਵਾਲੇ == {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1993]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1906]] q2lzsoizwf50fswufvmnva6wlcwjnpb 609318 609317 2022-07-27T12:03:37Z Manjit Singh 12163 added [[Category:ਕਵੀ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Infobox person|name=ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ<br /><small>{{Nastaliq|گوپال مِتّل}}</small>|image=|alt=|caption=|birth_name=ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ|birth_date={{birth year|1906}}|birth_place=[[ਮਾਲੇਰਕੋਟਲਾ]], [[ਪੰਜਾਬ]] ਭਾਰਤ|death_date={{death year and age|1993|1906}}|death_place=[[ਦਿੱਲੀ]], [[ਭਾਰਤ]]|nationality=ਭਾਰਤੀ|other_names=|known_for=[[ਨਜ਼ਮ]], [[ਗ਼ਜ਼ਲ]]|occupation=ਕਵੀ, ਲੇਖਕ, ਪੱਤਰਕਾਰ}} [[Category:Articles with hCards]] '''ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ''' (1906–1993)<ref>{{Cite web|url=http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|title=Gopal Mittal; maintained by National Council for Promotion of Urdu, Govt. of India, Ministry of Human Resource Development|last=Urdu Authors: Date list as on 31 May 2006 – S.No. 673|archive-url=https://web.archive.org/web/20120301184839/http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|archive-date=1 March 2012|access-date=28 September 2012}}</ref> ([[ਉਰਦੂ]] : گوپال مِتّل) [[ਉਰਦੂ ਸ਼ਾਇਰੀ|ਉਰਦੂ ਕਵੀ]], ਲੇਖਕ, ਆਲੋਚਕ ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੀ। == ਜੀਵਨ == ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ 6 ਜੂਨ 1906 ' ਤੇ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ [[ਮਾਲੇਰਕੋਟਲਾ|(]], [[ਪੰਜਾਬ (ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ)|ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਾਂਤ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]]. ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ, ਵਲੈਤੀ ਰਾਮ ਜੈਨ, ਦੇ ਇੱਕ [[ਯੂਨਾਨੀ ਇਲਾਜ]] ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪ੍ਰੈਕਟੀਸ਼ਨਰ ਸੀ । ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਜੋਂ ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਕੂਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਅਤੇ 1932 ਵਿੱਚ ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਕਾਲਜ, ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਜੋਂ ਕਾਲਜ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਲੁਧਿਆਣਾ ਤੋਂ ਛਪਦੇ ਇੱਕ ਅਖਬਾਰ "ਸੁਬਾਹ ਏ ਉਮਿਦ" ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਜੋ ਛੇਤੀ ਹੀ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ। ਫਿਰ ਉਹ ਲਾਹੌਰ ਤੋਂ ਮੌਲਾਨਾ ਤਾਜਵਰ ਨਜੀਬਾਬਾਦੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ "ਸ਼ਾਹਕਾਰ" ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਫਿਲਮ-ਮੈਗਜ਼ੀਨ "ਜਗਤ ਲਕਸ਼ਮੀ" ਲਈ ਵੀ ਲਿਖਿਆ। ਉਹ ਅਗਸਤ 1947 ਤੱਕ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਲੀ ਚਲਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਉਰਦੂ ਅਖਬਾਰਾਂ, "ਮਿਲਾਪ" ਅਤੇ "ਤੇਜ" ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। 1953 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਇਹ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਮਾਸਿਕ ਤਹਿਰੀਕ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਿਸਦਾ ਉਸਨੇ ਸੰਪਾਦਨ ਵੀ ਕੀਤਾ।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?isbn=8120728939|title=Masterpieces of Patriotic Urdu Poetry: Text, Translation, and Transliteration – K. C. Kanda – Google Books|date=|access-date=28 September 2012}}</ref><ref name="google12">{{cite book|url=https://books.google.com/books?isbn=8126011947|title=Encyclopaedia of Indian Literature: devraj to jyoti – Amaresh Datta – Google Books|date=|access-date=28 September 2012}}</ref> 1956 ਤੋਂ 1979 ਤੱਕ ਮਖਮੂਰ ਸਈਦੀ ਇਸ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਜੁਆਇੰਟ ਐਡੀਟਰ ਰਹੇ। ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ ਦੀ ਮੌਤ 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1993 ਨੂੰ 87 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਹੋਈ। == ਸਾਹਿਤਕ ਜੀਵਨ == ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ ਇੱਕ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਸਿਰਜਣਾਤਮਕ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ "ਮਨੁੱਖ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਤਕਦੀਰ" ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਉੱਤਮ ਆਇਤਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ। "1994 ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਉਸ ਦੀਆਂ ਪੂਰੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿਚ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ, ਨਜ਼ਮਾਂ ਅਤੇ ਕਾਤਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸ਼ੈਤਾਨੀ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਆਇਤਾਂ ਦਾ ਭਰਪੂਰ ਵੇਰਵਾ ਹੈ। ਉਹ ਨਜ਼ਮਾਂ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਵਾਹਸ਼ੀਲ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਅੱਜ ਤੱਕ ਉਸ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਮਾਂ, ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਅਤੇ ਕੱਤਾਂ ਦੇ ਚਾਰ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਉਹ ਹਨ- 1) ਦੋਰਾਹਾ, 2) ਸਹਾਰਾ ਮੈਂ ਅਜ਼ਾਨ, 3) ਸ਼ਾਰੜ ਏ ਨਗਮਾ ਅਤੇ 4) ਸਚੇ ਬੋਲੇ। == ਪੁਸਤਕ ਸੂਚੀ == ਉਰਦੂ ਕਵਿਤਾ: * ''ਦੋਰਾਹਾ'' (1944) * ''ਸਾਹਾਰਾ ਮੇਂ ਅਜ਼ਾਨ'' (1970) * ''ਸ਼ਰਾਰ ਏ ਨਗਮਾ'' (1984) * ਸੱਚੇ ਬੋਲ (1988) * ''ਕੁਲੀਯਾਤੀ ਏ ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ'' (1994) == ਹਵਾਲੇ == {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1993]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1906]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕਵੀ]] g5vh1v2yrjvsqww8f3xzmayjns2irlf 609319 609318 2022-07-27T12:04:01Z Manjit Singh 12163 added [[Category:ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Infobox person|name=ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ<br /><small>{{Nastaliq|گوپال مِتّل}}</small>|image=|alt=|caption=|birth_name=ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ|birth_date={{birth year|1906}}|birth_place=[[ਮਾਲੇਰਕੋਟਲਾ]], [[ਪੰਜਾਬ]] ਭਾਰਤ|death_date={{death year and age|1993|1906}}|death_place=[[ਦਿੱਲੀ]], [[ਭਾਰਤ]]|nationality=ਭਾਰਤੀ|other_names=|known_for=[[ਨਜ਼ਮ]], [[ਗ਼ਜ਼ਲ]]|occupation=ਕਵੀ, ਲੇਖਕ, ਪੱਤਰਕਾਰ}} [[Category:Articles with hCards]] '''ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ''' (1906–1993)<ref>{{Cite web|url=http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|title=Gopal Mittal; maintained by National Council for Promotion of Urdu, Govt. of India, Ministry of Human Resource Development|last=Urdu Authors: Date list as on 31 May 2006 – S.No. 673|archive-url=https://web.archive.org/web/20120301184839/http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|archive-date=1 March 2012|access-date=28 September 2012}}</ref> ([[ਉਰਦੂ]] : گوپال مِتّل) [[ਉਰਦੂ ਸ਼ਾਇਰੀ|ਉਰਦੂ ਕਵੀ]], ਲੇਖਕ, ਆਲੋਚਕ ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੀ। == ਜੀਵਨ == ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ 6 ਜੂਨ 1906 ' ਤੇ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ [[ਮਾਲੇਰਕੋਟਲਾ|(]], [[ਪੰਜਾਬ (ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ)|ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਾਂਤ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]]. ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ, ਵਲੈਤੀ ਰਾਮ ਜੈਨ, ਦੇ ਇੱਕ [[ਯੂਨਾਨੀ ਇਲਾਜ]] ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪ੍ਰੈਕਟੀਸ਼ਨਰ ਸੀ । ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਜੋਂ ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਕੂਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਅਤੇ 1932 ਵਿੱਚ ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਕਾਲਜ, ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਜੋਂ ਕਾਲਜ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਲੁਧਿਆਣਾ ਤੋਂ ਛਪਦੇ ਇੱਕ ਅਖਬਾਰ "ਸੁਬਾਹ ਏ ਉਮਿਦ" ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਜੋ ਛੇਤੀ ਹੀ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ। ਫਿਰ ਉਹ ਲਾਹੌਰ ਤੋਂ ਮੌਲਾਨਾ ਤਾਜਵਰ ਨਜੀਬਾਬਾਦੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ "ਸ਼ਾਹਕਾਰ" ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਫਿਲਮ-ਮੈਗਜ਼ੀਨ "ਜਗਤ ਲਕਸ਼ਮੀ" ਲਈ ਵੀ ਲਿਖਿਆ। ਉਹ ਅਗਸਤ 1947 ਤੱਕ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਲੀ ਚਲਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਉਰਦੂ ਅਖਬਾਰਾਂ, "ਮਿਲਾਪ" ਅਤੇ "ਤੇਜ" ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। 1953 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਇਹ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਮਾਸਿਕ ਤਹਿਰੀਕ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਿਸਦਾ ਉਸਨੇ ਸੰਪਾਦਨ ਵੀ ਕੀਤਾ।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?isbn=8120728939|title=Masterpieces of Patriotic Urdu Poetry: Text, Translation, and Transliteration – K. C. Kanda – Google Books|date=|access-date=28 September 2012}}</ref><ref name="google12">{{cite book|url=https://books.google.com/books?isbn=8126011947|title=Encyclopaedia of Indian Literature: devraj to jyoti – Amaresh Datta – Google Books|date=|access-date=28 September 2012}}</ref> 1956 ਤੋਂ 1979 ਤੱਕ ਮਖਮੂਰ ਸਈਦੀ ਇਸ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਜੁਆਇੰਟ ਐਡੀਟਰ ਰਹੇ। ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ ਦੀ ਮੌਤ 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1993 ਨੂੰ 87 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਹੋਈ। == ਸਾਹਿਤਕ ਜੀਵਨ == ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ ਇੱਕ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਸਿਰਜਣਾਤਮਕ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ "ਮਨੁੱਖ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਤਕਦੀਰ" ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਉੱਤਮ ਆਇਤਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ। "1994 ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਉਸ ਦੀਆਂ ਪੂਰੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿਚ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ, ਨਜ਼ਮਾਂ ਅਤੇ ਕਾਤਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸ਼ੈਤਾਨੀ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਆਇਤਾਂ ਦਾ ਭਰਪੂਰ ਵੇਰਵਾ ਹੈ। ਉਹ ਨਜ਼ਮਾਂ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਵਾਹਸ਼ੀਲ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਅੱਜ ਤੱਕ ਉਸ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਮਾਂ, ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਅਤੇ ਕੱਤਾਂ ਦੇ ਚਾਰ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਉਹ ਹਨ- 1) ਦੋਰਾਹਾ, 2) ਸਹਾਰਾ ਮੈਂ ਅਜ਼ਾਨ, 3) ਸ਼ਾਰੜ ਏ ਨਗਮਾ ਅਤੇ 4) ਸਚੇ ਬੋਲੇ। == ਪੁਸਤਕ ਸੂਚੀ == ਉਰਦੂ ਕਵਿਤਾ: * ''ਦੋਰਾਹਾ'' (1944) * ''ਸਾਹਾਰਾ ਮੇਂ ਅਜ਼ਾਨ'' (1970) * ''ਸ਼ਰਾਰ ਏ ਨਗਮਾ'' (1984) * ਸੱਚੇ ਬੋਲ (1988) * ''ਕੁਲੀਯਾਤੀ ਏ ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ'' (1994) == ਹਵਾਲੇ == {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1993]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1906]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ]] czgf3eygh6al72p9pbgium9z006m9w1 609320 609319 2022-07-27T12:05:06Z Manjit Singh 12163 added [[Category:ਵਿਕੀ ਲਵਸ ਲਿਟਰੇਚਰ 2022]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Infobox person|name=ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ<br /><small>{{Nastaliq|گوپال مِتّل}}</small>|image=|alt=|caption=|birth_name=ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ|birth_date={{birth year|1906}}|birth_place=[[ਮਾਲੇਰਕੋਟਲਾ]], [[ਪੰਜਾਬ]] ਭਾਰਤ|death_date={{death year and age|1993|1906}}|death_place=[[ਦਿੱਲੀ]], [[ਭਾਰਤ]]|nationality=ਭਾਰਤੀ|other_names=|known_for=[[ਨਜ਼ਮ]], [[ਗ਼ਜ਼ਲ]]|occupation=ਕਵੀ, ਲੇਖਕ, ਪੱਤਰਕਾਰ}} [[Category:Articles with hCards]] '''ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ''' (1906–1993)<ref>{{Cite web|url=http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|title=Gopal Mittal; maintained by National Council for Promotion of Urdu, Govt. of India, Ministry of Human Resource Development|last=Urdu Authors: Date list as on 31 May 2006 – S.No. 673|archive-url=https://web.archive.org/web/20120301184839/http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|archive-date=1 March 2012|access-date=28 September 2012}}</ref> ([[ਉਰਦੂ]] : گوپال مِتّل) [[ਉਰਦੂ ਸ਼ਾਇਰੀ|ਉਰਦੂ ਕਵੀ]], ਲੇਖਕ, ਆਲੋਚਕ ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੀ। == ਜੀਵਨ == ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ 6 ਜੂਨ 1906 ' ਤੇ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ [[ਮਾਲੇਰਕੋਟਲਾ|(]], [[ਪੰਜਾਬ (ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ)|ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਾਂਤ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]]. ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ, ਵਲੈਤੀ ਰਾਮ ਜੈਨ, ਦੇ ਇੱਕ [[ਯੂਨਾਨੀ ਇਲਾਜ]] ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪ੍ਰੈਕਟੀਸ਼ਨਰ ਸੀ । ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਜੋਂ ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਕੂਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਅਤੇ 1932 ਵਿੱਚ ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਕਾਲਜ, ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਜੋਂ ਕਾਲਜ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਲੁਧਿਆਣਾ ਤੋਂ ਛਪਦੇ ਇੱਕ ਅਖਬਾਰ "ਸੁਬਾਹ ਏ ਉਮਿਦ" ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਜੋ ਛੇਤੀ ਹੀ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ। ਫਿਰ ਉਹ ਲਾਹੌਰ ਤੋਂ ਮੌਲਾਨਾ ਤਾਜਵਰ ਨਜੀਬਾਬਾਦੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ "ਸ਼ਾਹਕਾਰ" ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਫਿਲਮ-ਮੈਗਜ਼ੀਨ "ਜਗਤ ਲਕਸ਼ਮੀ" ਲਈ ਵੀ ਲਿਖਿਆ। ਉਹ ਅਗਸਤ 1947 ਤੱਕ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਲੀ ਚਲਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਉਰਦੂ ਅਖਬਾਰਾਂ, "ਮਿਲਾਪ" ਅਤੇ "ਤੇਜ" ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। 1953 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਇਹ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਮਾਸਿਕ ਤਹਿਰੀਕ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਿਸਦਾ ਉਸਨੇ ਸੰਪਾਦਨ ਵੀ ਕੀਤਾ।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?isbn=8120728939|title=Masterpieces of Patriotic Urdu Poetry: Text, Translation, and Transliteration – K. C. Kanda – Google Books|date=|access-date=28 September 2012}}</ref><ref name="google12">{{cite book|url=https://books.google.com/books?isbn=8126011947|title=Encyclopaedia of Indian Literature: devraj to jyoti – Amaresh Datta – Google Books|date=|access-date=28 September 2012}}</ref> 1956 ਤੋਂ 1979 ਤੱਕ ਮਖਮੂਰ ਸਈਦੀ ਇਸ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਜੁਆਇੰਟ ਐਡੀਟਰ ਰਹੇ। ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ ਦੀ ਮੌਤ 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1993 ਨੂੰ 87 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਹੋਈ। == ਸਾਹਿਤਕ ਜੀਵਨ == ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ ਇੱਕ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਸਿਰਜਣਾਤਮਕ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ "ਮਨੁੱਖ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਤਕਦੀਰ" ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਉੱਤਮ ਆਇਤਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ। "1994 ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਉਸ ਦੀਆਂ ਪੂਰੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿਚ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ, ਨਜ਼ਮਾਂ ਅਤੇ ਕਾਤਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸ਼ੈਤਾਨੀ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਆਇਤਾਂ ਦਾ ਭਰਪੂਰ ਵੇਰਵਾ ਹੈ। ਉਹ ਨਜ਼ਮਾਂ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਵਾਹਸ਼ੀਲ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਅੱਜ ਤੱਕ ਉਸ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਮਾਂ, ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਅਤੇ ਕੱਤਾਂ ਦੇ ਚਾਰ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਉਹ ਹਨ- 1) ਦੋਰਾਹਾ, 2) ਸਹਾਰਾ ਮੈਂ ਅਜ਼ਾਨ, 3) ਸ਼ਾਰੜ ਏ ਨਗਮਾ ਅਤੇ 4) ਸਚੇ ਬੋਲੇ। == ਪੁਸਤਕ ਸੂਚੀ == ਉਰਦੂ ਕਵਿਤਾ: * ''ਦੋਰਾਹਾ'' (1944) * ''ਸਾਹਾਰਾ ਮੇਂ ਅਜ਼ਾਨ'' (1970) * ''ਸ਼ਰਾਰ ਏ ਨਗਮਾ'' (1984) * ਸੱਚੇ ਬੋਲ (1988) * ''ਕੁਲੀਯਾਤੀ ਏ ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ'' (1994) == ਹਵਾਲੇ == {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1993]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1906]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਵਿਕੀ ਲਵਸ ਲਿਟਰੇਚਰ 2022]] 625s3mqpv4t63p6nn8bdbszad5flb8s 609367 609320 2022-07-27T14:48:35Z Manjit Singh 12163 added [[Category:ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਵੀ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Infobox person|name=ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ<br /><small>{{Nastaliq|گوپال مِتّل}}</small>|image=|alt=|caption=|birth_name=ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ|birth_date={{birth year|1906}}|birth_place=[[ਮਾਲੇਰਕੋਟਲਾ]], [[ਪੰਜਾਬ]] ਭਾਰਤ|death_date={{death year and age|1993|1906}}|death_place=[[ਦਿੱਲੀ]], [[ਭਾਰਤ]]|nationality=ਭਾਰਤੀ|other_names=|known_for=[[ਨਜ਼ਮ]], [[ਗ਼ਜ਼ਲ]]|occupation=ਕਵੀ, ਲੇਖਕ, ਪੱਤਰਕਾਰ}} [[Category:Articles with hCards]] '''ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ''' (1906–1993)<ref>{{Cite web|url=http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|title=Gopal Mittal; maintained by National Council for Promotion of Urdu, Govt. of India, Ministry of Human Resource Development|last=Urdu Authors: Date list as on 31 May 2006 – S.No. 673|archive-url=https://web.archive.org/web/20120301184839/http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|archive-date=1 March 2012|access-date=28 September 2012}}</ref> ([[ਉਰਦੂ]] : گوپال مِتّل) [[ਉਰਦੂ ਸ਼ਾਇਰੀ|ਉਰਦੂ ਕਵੀ]], ਲੇਖਕ, ਆਲੋਚਕ ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੀ। == ਜੀਵਨ == ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ 6 ਜੂਨ 1906 ' ਤੇ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ [[ਮਾਲੇਰਕੋਟਲਾ|(]], [[ਪੰਜਾਬ (ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ)|ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਾਂਤ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]]. ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ, ਵਲੈਤੀ ਰਾਮ ਜੈਨ, ਦੇ ਇੱਕ [[ਯੂਨਾਨੀ ਇਲਾਜ]] ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪ੍ਰੈਕਟੀਸ਼ਨਰ ਸੀ । ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਜੋਂ ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਕੂਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਅਤੇ 1932 ਵਿੱਚ ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਕਾਲਜ, ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਜੋਂ ਕਾਲਜ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਲੁਧਿਆਣਾ ਤੋਂ ਛਪਦੇ ਇੱਕ ਅਖਬਾਰ "ਸੁਬਾਹ ਏ ਉਮਿਦ" ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਜੋ ਛੇਤੀ ਹੀ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ। ਫਿਰ ਉਹ ਲਾਹੌਰ ਤੋਂ ਮੌਲਾਨਾ ਤਾਜਵਰ ਨਜੀਬਾਬਾਦੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ "ਸ਼ਾਹਕਾਰ" ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਫਿਲਮ-ਮੈਗਜ਼ੀਨ "ਜਗਤ ਲਕਸ਼ਮੀ" ਲਈ ਵੀ ਲਿਖਿਆ। ਉਹ ਅਗਸਤ 1947 ਤੱਕ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਲੀ ਚਲਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਉਰਦੂ ਅਖਬਾਰਾਂ, "ਮਿਲਾਪ" ਅਤੇ "ਤੇਜ" ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। 1953 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਇਹ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਮਾਸਿਕ ਤਹਿਰੀਕ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਿਸਦਾ ਉਸਨੇ ਸੰਪਾਦਨ ਵੀ ਕੀਤਾ।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?isbn=8120728939|title=Masterpieces of Patriotic Urdu Poetry: Text, Translation, and Transliteration – K. C. Kanda – Google Books|date=|access-date=28 September 2012}}</ref><ref name="google12">{{cite book|url=https://books.google.com/books?isbn=8126011947|title=Encyclopaedia of Indian Literature: devraj to jyoti – Amaresh Datta – Google Books|date=|access-date=28 September 2012}}</ref> 1956 ਤੋਂ 1979 ਤੱਕ ਮਖਮੂਰ ਸਈਦੀ ਇਸ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਜੁਆਇੰਟ ਐਡੀਟਰ ਰਹੇ। ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ ਦੀ ਮੌਤ 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1993 ਨੂੰ 87 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਹੋਈ। == ਸਾਹਿਤਕ ਜੀਵਨ == ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ ਇੱਕ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਸਿਰਜਣਾਤਮਕ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ "ਮਨੁੱਖ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਤਕਦੀਰ" ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਉੱਤਮ ਆਇਤਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ। "1994 ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਉਸ ਦੀਆਂ ਪੂਰੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿਚ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ, ਨਜ਼ਮਾਂ ਅਤੇ ਕਾਤਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸ਼ੈਤਾਨੀ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਆਇਤਾਂ ਦਾ ਭਰਪੂਰ ਵੇਰਵਾ ਹੈ। ਉਹ ਨਜ਼ਮਾਂ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਵਾਹਸ਼ੀਲ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਅੱਜ ਤੱਕ ਉਸ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਮਾਂ, ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਅਤੇ ਕੱਤਾਂ ਦੇ ਚਾਰ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਉਹ ਹਨ- 1) ਦੋਰਾਹਾ, 2) ਸਹਾਰਾ ਮੈਂ ਅਜ਼ਾਨ, 3) ਸ਼ਾਰੜ ਏ ਨਗਮਾ ਅਤੇ 4) ਸਚੇ ਬੋਲੇ। == ਪੁਸਤਕ ਸੂਚੀ == ਉਰਦੂ ਕਵਿਤਾ: * ''ਦੋਰਾਹਾ'' (1944) * ''ਸਾਹਾਰਾ ਮੇਂ ਅਜ਼ਾਨ'' (1970) * ''ਸ਼ਰਾਰ ਏ ਨਗਮਾ'' (1984) * ਸੱਚੇ ਬੋਲ (1988) * ''ਕੁਲੀਯਾਤੀ ਏ ਗੋਪਾਲ ਮਿੱਤਲ'' (1994) == ਹਵਾਲੇ == {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1993]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1906]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਵਿਕੀ ਲਵਸ ਲਿਟਰੇਚਰ 2022]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਵੀ]] lxb1hsfo66l3b3emoor4p2t15gf8c7h ਰਿਸ਼ੀ ਪਟਿਆਲਵੀ 0 143622 609323 2022-07-27T12:20:17Z Manjit Singh 12163 "[[:en:Special:Redirect/revision/1079558622|Rishi Patialvi]]" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ wikitext text/x-wiki '''ਰਿਸ਼ੀ ਪਟਿਆਲਵੀ ''' ({{ਉਰਦੂ|{{Nastaliq|رِشی پٹیالوی}}}}) (1917-1999), ਜਨਮ ਸਮੇਂ ਨਾਮ ਬਮ ਦੇਵ ਸ਼ਰਮਾ, [[ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ]] ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ (ਪੰਜਾਬ) ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ, [[ਦਾਗ ਦੇਹਲਵੀ]] ਦੀ ਵੰਸ਼ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਉਰਦੂ ਕਵੀ ਸੀ। ਉਹ ਨਸ਼ੀਮ ਨੂਰਮਹਿਲੀ ਦਾ ਚੇਲਾ ਸੀ ਜੋ ਮਿਰਜ਼ਾ ਖਾਂ ਦਾਗ ਦੇਹਲਵੀ ਦਾ ਚੇਲਾ ਲਭੁ ਰਾਮ ਜੋਸ਼ ਮਲਸਿਆਣੀ (1883-1976) ਦਾ ਚੇਲਾ ਸੀ। 26 ਦਸੰਬਰ, 1999 ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਵਿਖੇ 82 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ । <ref>{{Cite web|url=http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_r.htm|title=Urdu Authors: Date list as on 31-05-2006publisher=National Council for Promotion of Urdu, Govt. of India, Ministry of Human Resource Development|archive-url=https://archive.today/20071211163323/http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_r.htm|archive-date=11 December 2007}}</ref> <ref>{{Cite news|url=http://www.tribuneindia.com/1999/99dec27/cth2.htm|title=A grand era ends|publisher=The Tribune, Chandigarh}}</ref> [[ਤਸਵੀਰ:At_Zia_Fatehabadi.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/At_Zia_Fatehabadi.jpg/220px-At_Zia_Fatehabadi.jpg|right|thumb|ਜ਼ਿਆ ਫਤਿਹਾਬਾਦੀ ਦੇ ਘਰ ਕਵੀਆਂ/ਲੇਖਕਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਇਕੱਠ ਦੀ ਦੁਰਲੱਭ ਫੋਟੋ-ਪ੍ਰਿੰਟ 1965 ਵਿੱਚ ਖੱਬੇ ਤੋਂ ਸੱਜੇ ਵੇਖੇ ਗਏ:- [[ਨਰੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਸ਼ਾਦ]], [[ਕੈਲਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਨਾਜ਼]], [[ਤਾਲਿਬ ਦੇਹਲਵੀ]], ਖੁਸ਼ਤਾਰ ਗਿਰਾਮੀ, ਬਲਰਾਜ ਹੇਅਰਤ, ਸੱਗਰ ਨਿਜ਼ਾਮੀ, [[ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ|ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ,]] [[ਮੁਨਾਵੱਰ ਲਖਨਵੀ]], ਮਲਿਕ ਰਾਮ, ਜੈਨੇਂਦਰ ਕੁਮਾਰ, ਜ਼ਿਆ ਫਤਿਹਾਬਾਦੀ, ਰਿਸ਼ੀ ਪਟਿਆਲਵੀ, ਬਹਾਰ ਬਰਨੀ, ਜੋਗਿੰਦਰ ਪਾਲ, [[ਉਨਵਾਨ ਚਿਸ਼ਤੀ]] ਅਤੇ [[ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਮੋਹਨ]]।]] ਰਿਸ਼ੀ ਪਟਿਆਲਵੀ ਦੇ ਜੀਵਨ-ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੇ ਪੰਜ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜੋ ਕਿ :<ref>{{Cite web|url=https://openlibrary.org/authors/OL1647807A/Rishi_Patialvi|title=Open Library – Rishi Patialvi|publisher=Open Library}}</ref>- * 1.''ਰੇਗ-ਏ-ਰਵਾਨ'' (1972) ਬਿਸ਼ਵਿਨ ਸਾਦੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ 184 ਪੰਨੇ * 2.''ਫੂਲ ਉਨਕੀ ਮੁਕਾਨੋਂ ਕੇ'' (1978) ਪੰਜਾਬ ਉਰਦੂ ਅਕੈਡਮੀ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ 136 ਪੰਨੇ * 3.''ਰੋਸ਼ਨੀ ਕਿਤਨੀ'' (1979) ਰਿਸ਼ੀ ਪਬਲਿਸ਼ਿੰਗ ਹਾਊਸ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ 196 ਸਫ਼ੇ. * 4.ਚੀਰ ਗਈ ''ਜੋ ਬਾਤ ਉਨਕੀ'' (1980) –-152 ਸਫ਼ੇ * 5.''ਸ਼ਫਾਕ ਰੰਗ ਆਂਸੂ'' (1981) ਨਓ ਬਹਾਰਹਵਾਲੇ, ਪਟਿਆਲਾ 328 ਪੰਨੇ == ਹਵਾਲੇ == {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1999]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1917]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] bi9hjve4kxsoscqdb1qcb3f3u9wsa17 609324 609323 2022-07-27T12:20:48Z Manjit Singh 12163 added [[Category:ਵਿਕੀ ਲਵਸ ਲਿਟਰੇਚਰ 2022]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''ਰਿਸ਼ੀ ਪਟਿਆਲਵੀ ''' ({{ਉਰਦੂ|{{Nastaliq|رِشی پٹیالوی}}}}) (1917-1999), ਜਨਮ ਸਮੇਂ ਨਾਮ ਬਮ ਦੇਵ ਸ਼ਰਮਾ, [[ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ]] ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ (ਪੰਜਾਬ) ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ, [[ਦਾਗ ਦੇਹਲਵੀ]] ਦੀ ਵੰਸ਼ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਉਰਦੂ ਕਵੀ ਸੀ। ਉਹ ਨਸ਼ੀਮ ਨੂਰਮਹਿਲੀ ਦਾ ਚੇਲਾ ਸੀ ਜੋ ਮਿਰਜ਼ਾ ਖਾਂ ਦਾਗ ਦੇਹਲਵੀ ਦਾ ਚੇਲਾ ਲਭੁ ਰਾਮ ਜੋਸ਼ ਮਲਸਿਆਣੀ (1883-1976) ਦਾ ਚੇਲਾ ਸੀ। 26 ਦਸੰਬਰ, 1999 ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਵਿਖੇ 82 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ । <ref>{{Cite web|url=http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_r.htm|title=Urdu Authors: Date list as on 31-05-2006publisher=National Council for Promotion of Urdu, Govt. of India, Ministry of Human Resource Development|archive-url=https://archive.today/20071211163323/http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_r.htm|archive-date=11 December 2007}}</ref> <ref>{{Cite news|url=http://www.tribuneindia.com/1999/99dec27/cth2.htm|title=A grand era ends|publisher=The Tribune, Chandigarh}}</ref> [[ਤਸਵੀਰ:At_Zia_Fatehabadi.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/At_Zia_Fatehabadi.jpg/220px-At_Zia_Fatehabadi.jpg|right|thumb|ਜ਼ਿਆ ਫਤਿਹਾਬਾਦੀ ਦੇ ਘਰ ਕਵੀਆਂ/ਲੇਖਕਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਇਕੱਠ ਦੀ ਦੁਰਲੱਭ ਫੋਟੋ-ਪ੍ਰਿੰਟ 1965 ਵਿੱਚ ਖੱਬੇ ਤੋਂ ਸੱਜੇ ਵੇਖੇ ਗਏ:- [[ਨਰੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਸ਼ਾਦ]], [[ਕੈਲਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਨਾਜ਼]], [[ਤਾਲਿਬ ਦੇਹਲਵੀ]], ਖੁਸ਼ਤਾਰ ਗਿਰਾਮੀ, ਬਲਰਾਜ ਹੇਅਰਤ, ਸੱਗਰ ਨਿਜ਼ਾਮੀ, [[ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ|ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ,]] [[ਮੁਨਾਵੱਰ ਲਖਨਵੀ]], ਮਲਿਕ ਰਾਮ, ਜੈਨੇਂਦਰ ਕੁਮਾਰ, ਜ਼ਿਆ ਫਤਿਹਾਬਾਦੀ, ਰਿਸ਼ੀ ਪਟਿਆਲਵੀ, ਬਹਾਰ ਬਰਨੀ, ਜੋਗਿੰਦਰ ਪਾਲ, [[ਉਨਵਾਨ ਚਿਸ਼ਤੀ]] ਅਤੇ [[ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਮੋਹਨ]]।]] ਰਿਸ਼ੀ ਪਟਿਆਲਵੀ ਦੇ ਜੀਵਨ-ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੇ ਪੰਜ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜੋ ਕਿ :<ref>{{Cite web|url=https://openlibrary.org/authors/OL1647807A/Rishi_Patialvi|title=Open Library – Rishi Patialvi|publisher=Open Library}}</ref>- * 1.''ਰੇਗ-ਏ-ਰਵਾਨ'' (1972) ਬਿਸ਼ਵਿਨ ਸਾਦੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ 184 ਪੰਨੇ * 2.''ਫੂਲ ਉਨਕੀ ਮੁਕਾਨੋਂ ਕੇ'' (1978) ਪੰਜਾਬ ਉਰਦੂ ਅਕੈਡਮੀ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ 136 ਪੰਨੇ * 3.''ਰੋਸ਼ਨੀ ਕਿਤਨੀ'' (1979) ਰਿਸ਼ੀ ਪਬਲਿਸ਼ਿੰਗ ਹਾਊਸ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ 196 ਸਫ਼ੇ. * 4.ਚੀਰ ਗਈ ''ਜੋ ਬਾਤ ਉਨਕੀ'' (1980) –-152 ਸਫ਼ੇ * 5.''ਸ਼ਫਾਕ ਰੰਗ ਆਂਸੂ'' (1981) ਨਓ ਬਹਾਰਹਵਾਲੇ, ਪਟਿਆਲਾ 328 ਪੰਨੇ == ਹਵਾਲੇ == {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1999]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1917]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਵਿਕੀ ਲਵਸ ਲਿਟਰੇਚਰ 2022]] 911oqqc67j3vgys4grh3miygitj9nhy 609325 609324 2022-07-27T12:21:12Z Manjit Singh 12163 added [[Category:ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''ਰਿਸ਼ੀ ਪਟਿਆਲਵੀ ''' ({{ਉਰਦੂ|{{Nastaliq|رِشی پٹیالوی}}}}) (1917-1999), ਜਨਮ ਸਮੇਂ ਨਾਮ ਬਮ ਦੇਵ ਸ਼ਰਮਾ, [[ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ]] ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ (ਪੰਜਾਬ) ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ, [[ਦਾਗ ਦੇਹਲਵੀ]] ਦੀ ਵੰਸ਼ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਉਰਦੂ ਕਵੀ ਸੀ। ਉਹ ਨਸ਼ੀਮ ਨੂਰਮਹਿਲੀ ਦਾ ਚੇਲਾ ਸੀ ਜੋ ਮਿਰਜ਼ਾ ਖਾਂ ਦਾਗ ਦੇਹਲਵੀ ਦਾ ਚੇਲਾ ਲਭੁ ਰਾਮ ਜੋਸ਼ ਮਲਸਿਆਣੀ (1883-1976) ਦਾ ਚੇਲਾ ਸੀ। 26 ਦਸੰਬਰ, 1999 ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਵਿਖੇ 82 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ । <ref>{{Cite web|url=http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_r.htm|title=Urdu Authors: Date list as on 31-05-2006publisher=National Council for Promotion of Urdu, Govt. of India, Ministry of Human Resource Development|archive-url=https://archive.today/20071211163323/http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_r.htm|archive-date=11 December 2007}}</ref> <ref>{{Cite news|url=http://www.tribuneindia.com/1999/99dec27/cth2.htm|title=A grand era ends|publisher=The Tribune, Chandigarh}}</ref> [[ਤਸਵੀਰ:At_Zia_Fatehabadi.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/At_Zia_Fatehabadi.jpg/220px-At_Zia_Fatehabadi.jpg|right|thumb|ਜ਼ਿਆ ਫਤਿਹਾਬਾਦੀ ਦੇ ਘਰ ਕਵੀਆਂ/ਲੇਖਕਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਇਕੱਠ ਦੀ ਦੁਰਲੱਭ ਫੋਟੋ-ਪ੍ਰਿੰਟ 1965 ਵਿੱਚ ਖੱਬੇ ਤੋਂ ਸੱਜੇ ਵੇਖੇ ਗਏ:- [[ਨਰੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਸ਼ਾਦ]], [[ਕੈਲਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਨਾਜ਼]], [[ਤਾਲਿਬ ਦੇਹਲਵੀ]], ਖੁਸ਼ਤਾਰ ਗਿਰਾਮੀ, ਬਲਰਾਜ ਹੇਅਰਤ, ਸੱਗਰ ਨਿਜ਼ਾਮੀ, [[ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ|ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ,]] [[ਮੁਨਾਵੱਰ ਲਖਨਵੀ]], ਮਲਿਕ ਰਾਮ, ਜੈਨੇਂਦਰ ਕੁਮਾਰ, ਜ਼ਿਆ ਫਤਿਹਾਬਾਦੀ, ਰਿਸ਼ੀ ਪਟਿਆਲਵੀ, ਬਹਾਰ ਬਰਨੀ, ਜੋਗਿੰਦਰ ਪਾਲ, [[ਉਨਵਾਨ ਚਿਸ਼ਤੀ]] ਅਤੇ [[ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਮੋਹਨ]]।]] ਰਿਸ਼ੀ ਪਟਿਆਲਵੀ ਦੇ ਜੀਵਨ-ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੇ ਪੰਜ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜੋ ਕਿ :<ref>{{Cite web|url=https://openlibrary.org/authors/OL1647807A/Rishi_Patialvi|title=Open Library – Rishi Patialvi|publisher=Open Library}}</ref>- * 1.''ਰੇਗ-ਏ-ਰਵਾਨ'' (1972) ਬਿਸ਼ਵਿਨ ਸਾਦੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ 184 ਪੰਨੇ * 2.''ਫੂਲ ਉਨਕੀ ਮੁਕਾਨੋਂ ਕੇ'' (1978) ਪੰਜਾਬ ਉਰਦੂ ਅਕੈਡਮੀ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ 136 ਪੰਨੇ * 3.''ਰੋਸ਼ਨੀ ਕਿਤਨੀ'' (1979) ਰਿਸ਼ੀ ਪਬਲਿਸ਼ਿੰਗ ਹਾਊਸ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ 196 ਸਫ਼ੇ. * 4.ਚੀਰ ਗਈ ''ਜੋ ਬਾਤ ਉਨਕੀ'' (1980) –-152 ਸਫ਼ੇ * 5.''ਸ਼ਫਾਕ ਰੰਗ ਆਂਸੂ'' (1981) ਨਓ ਬਹਾਰਹਵਾਲੇ, ਪਟਿਆਲਾ 328 ਪੰਨੇ == ਹਵਾਲੇ == {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1999]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1917]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਵਿਕੀ ਲਵਸ ਲਿਟਰੇਚਰ 2022]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] qvrmngbp2bnqqzy4psj2z3rq5m56ok1 609366 609325 2022-07-27T14:48:10Z Manjit Singh 12163 added [[Category:ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਵੀ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''ਰਿਸ਼ੀ ਪਟਿਆਲਵੀ ''' ({{ਉਰਦੂ|{{Nastaliq|رِشی پٹیالوی}}}}) (1917-1999), ਜਨਮ ਸਮੇਂ ਨਾਮ ਬਮ ਦੇਵ ਸ਼ਰਮਾ, [[ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ]] ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ (ਪੰਜਾਬ) ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ, [[ਦਾਗ ਦੇਹਲਵੀ]] ਦੀ ਵੰਸ਼ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਉਰਦੂ ਕਵੀ ਸੀ। ਉਹ ਨਸ਼ੀਮ ਨੂਰਮਹਿਲੀ ਦਾ ਚੇਲਾ ਸੀ ਜੋ ਮਿਰਜ਼ਾ ਖਾਂ ਦਾਗ ਦੇਹਲਵੀ ਦਾ ਚੇਲਾ ਲਭੁ ਰਾਮ ਜੋਸ਼ ਮਲਸਿਆਣੀ (1883-1976) ਦਾ ਚੇਲਾ ਸੀ। 26 ਦਸੰਬਰ, 1999 ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਵਿਖੇ 82 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ । <ref>{{Cite web|url=http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_r.htm|title=Urdu Authors: Date list as on 31-05-2006publisher=National Council for Promotion of Urdu, Govt. of India, Ministry of Human Resource Development|archive-url=https://archive.today/20071211163323/http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_r.htm|archive-date=11 December 2007}}</ref> <ref>{{Cite news|url=http://www.tribuneindia.com/1999/99dec27/cth2.htm|title=A grand era ends|publisher=The Tribune, Chandigarh}}</ref> [[ਤਸਵੀਰ:At_Zia_Fatehabadi.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/At_Zia_Fatehabadi.jpg/220px-At_Zia_Fatehabadi.jpg|right|thumb|ਜ਼ਿਆ ਫਤਿਹਾਬਾਦੀ ਦੇ ਘਰ ਕਵੀਆਂ/ਲੇਖਕਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਇਕੱਠ ਦੀ ਦੁਰਲੱਭ ਫੋਟੋ-ਪ੍ਰਿੰਟ 1965 ਵਿੱਚ ਖੱਬੇ ਤੋਂ ਸੱਜੇ ਵੇਖੇ ਗਏ:- [[ਨਰੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਸ਼ਾਦ]], [[ਕੈਲਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਨਾਜ਼]], [[ਤਾਲਿਬ ਦੇਹਲਵੀ]], ਖੁਸ਼ਤਾਰ ਗਿਰਾਮੀ, ਬਲਰਾਜ ਹੇਅਰਤ, ਸੱਗਰ ਨਿਜ਼ਾਮੀ, [[ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ|ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ,]] [[ਮੁਨਾਵੱਰ ਲਖਨਵੀ]], ਮਲਿਕ ਰਾਮ, ਜੈਨੇਂਦਰ ਕੁਮਾਰ, ਜ਼ਿਆ ਫਤਿਹਾਬਾਦੀ, ਰਿਸ਼ੀ ਪਟਿਆਲਵੀ, ਬਹਾਰ ਬਰਨੀ, ਜੋਗਿੰਦਰ ਪਾਲ, [[ਉਨਵਾਨ ਚਿਸ਼ਤੀ]] ਅਤੇ [[ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਮੋਹਨ]]।]] ਰਿਸ਼ੀ ਪਟਿਆਲਵੀ ਦੇ ਜੀਵਨ-ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੇ ਪੰਜ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜੋ ਕਿ :<ref>{{Cite web|url=https://openlibrary.org/authors/OL1647807A/Rishi_Patialvi|title=Open Library – Rishi Patialvi|publisher=Open Library}}</ref>- * 1.''ਰੇਗ-ਏ-ਰਵਾਨ'' (1972) ਬਿਸ਼ਵਿਨ ਸਾਦੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ 184 ਪੰਨੇ * 2.''ਫੂਲ ਉਨਕੀ ਮੁਕਾਨੋਂ ਕੇ'' (1978) ਪੰਜਾਬ ਉਰਦੂ ਅਕੈਡਮੀ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ 136 ਪੰਨੇ * 3.''ਰੋਸ਼ਨੀ ਕਿਤਨੀ'' (1979) ਰਿਸ਼ੀ ਪਬਲਿਸ਼ਿੰਗ ਹਾਊਸ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ 196 ਸਫ਼ੇ. * 4.ਚੀਰ ਗਈ ''ਜੋ ਬਾਤ ਉਨਕੀ'' (1980) –-152 ਸਫ਼ੇ * 5.''ਸ਼ਫਾਕ ਰੰਗ ਆਂਸੂ'' (1981) ਨਓ ਬਹਾਰਹਵਾਲੇ, ਪਟਿਆਲਾ 328 ਪੰਨੇ == ਹਵਾਲੇ == {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1999]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1917]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਵਿਕੀ ਲਵਸ ਲਿਟਰੇਚਰ 2022]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਵੀ]] gzl5ywrtgogtf98nqk3572gdq5j1w8d ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Balkarandeepgill 3 143623 609326 2022-07-27T12:27:37Z New user message 10694 Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page wikitext text/x-wiki {{Template:Welcome|realName=|name=Balkarandeepgill}} -- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 12:27, 27 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC) aggylyu1tskailmtnriqh4rezvvj4qg ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:DarkMatterMan4500 3 143624 609327 2022-07-27T12:34:56Z New user message 10694 Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page wikitext text/x-wiki {{Template:Welcome|realName=|name=DarkMatterMan4500}} -- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 12:34, 27 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC) sv83ftbcc8w0yjj5sz0ykiho0yvx889 609328 609327 2022-07-27T12:35:18Z DarkMatterMan4500 42699 Reply wikitext text/x-wiki {{Template:Welcome|realName=|name=DarkMatterMan4500}} -- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 12:34, 27 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC) :Hello there. [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:DarkMatterMan4500|DarkMatterMan4500]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:DarkMatterMan4500|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 12:35, 27 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC) 0n4nmz5vbotf0nbwvbn8cyezxu591v9 ਤਾਲਿਬ ਚਕਵਾਲੀ 0 143625 609330 2022-07-27T12:50:35Z Manjit Singh 12163 "[[:en:Special:Redirect/revision/1083805868|Talib Chakwali]]" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ wikitext text/x-wiki [[Category:Articles with hCards]] {{Infobox person|name=ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ|native_name={{طالب چکوالی }}|image=|alt=|caption=|birth_name=ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਕਪੂਰ|birth_date={{birth year|1900}}|birth_place=[[ਚੱਕਵਾਲ]], [[ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]]|death_date={{death year and age|1988|1900}}|death_place=[[ਦਿੱਲੀ]], ਭਾਰਤ|children=4|other_names=|known_for=|occupation=}} '''ਤਾਲਿਬ ਚਕਾਲੀ''' (1900-1988)<ref>{{Cite web|url=http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|title=Urdu Authors: Date list|date=2006-05-31|publisher=National Council for Promotion of Urdu, Govt. of India, Ministry of Human Resource Development|archive-url=https://web.archive.org/web/20120301184839/http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|archive-date=2012-03-01}}</ref>, ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਰਦੂ ਗ਼ਜ਼ਲ ਕਵੀ ਅਤੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਚਕਵਾਲ, ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਨਜ਼ਮ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਮ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਕਪੂਰ ਸੀ ਪਰ ਉਸਨੇ ਤਾਲਿਬ ਚਕਵਾਲੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤਖਾਲਸ (ਕਲਮ ਨਾਮ) ਵਜੋਂ ਵਰਤਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.ranjish.com/shayari/urdu-poets/talib-chakwali|title=Talib Chakwali Poetry|website=Ranjish.com|access-date=2021-09-21}}</ref> == ਜੀਵਨ == ਚਕਵਾਲੀ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਕਪੂਰ ਦਾ ਤਖੱਲਸ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਜਨਮ 13 ਮਈ 1900 ਨੂੰ [[ਚਕਵਾਲ]], [[ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ|ਪੰਜਾਬ,]] [[ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]] (ਹੁਣ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪਾਕਿਸਤਾਨ)]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਬਾਲ ਮੁਕੰਦ ਕਪੂਰ ਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ, ਜੋ ਜਨਮ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਅਨਾਥ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਦਾਦਾ, ਈਸ਼ਵਰ ਦਾਸ, ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰ ਦੁਆਰਾ ਪਾਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ [[ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ|ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ]] ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸ਼ਹਿਰ [[ਬਲਖ਼|ਬਲਖ]] ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਚੱਕਵਾਲ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ [[ਪਿਸ਼ਾਵਰ]] ਚਲਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਚਕਵਾਲ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਸਕੂਲ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ 1921 ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਲਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]] ਤੋਂ ਬੀਏ (ਆਨਰਜ਼) ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ 1923 ਵਿੱਚ [[ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲਹੌਰ|ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਲਾਅ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਐਲਐਲਬੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ 1923 ਤੋਂ 1936 ਤੱਕ ਚਕਵਾਲ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਕੀਤੀ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ [[ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ]] ਚਲੇ ਗਏ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਮਾਰਤੀ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਥੋਕ ਸਪਲਾਇਰ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ; ੧੯੪੭ ਵਿੱਚ [[ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ|ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]] ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ [[ਦਿੱਲੀ]] ਚਲਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ੧੯੮੮ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। [[ਤਸਵੀਰ:At_Zia_Fatehabadi.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/At_Zia_Fatehabadi.jpg/220px-At_Zia_Fatehabadi.jpg|right|thumb|ਜ਼ਿਆ ਫਤਿਹਾਬਾਦੀ ਦੇ ਘਰ ਕਵੀਆਂ/ਲੇਖਕਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਇਕੱਠ ਦੀ ਦੁਰਲੱਭ ਫੋਟੋ-ਪ੍ਰਿੰਟ 1965 ਵਿੱਚ ਖੱਬੇ ਤੋਂ ਸੱਜੇ ਵੇਖੇ ਗਏ:- [[ਨਰੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਸ਼ਾਦ]], [[ਕੈਲਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਨਾਜ਼]], [[ਤਾਲਿਬ ਦੇਹਲਵੀ]], ਖੁਸ਼ਤਾਰ ਗਿਰਾਮੀ, ਬਲਰਾਜ ਹੇਅਰਤ, ਸੱਗਰ ਨਿਜ਼ਾਮੀ, [[ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ|ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ,]] [[ਮੁਨਾਵੱਰ ਲਖਨਵੀ]], ਮਲਿਕ ਰਾਮ, ਜੈਨੇਂਦਰ ਕੁਮਾਰ, ਜ਼ਿਆ ਫਤਿਹਾਬਾਦੀ, [[ਰਿਸ਼ੀ ਪਟਿਆਲਵੀ]], ਬਹਾਰ ਬਰਨੀ, ਜੋਗਿੰਦਰ ਪਾਲ, [[ਉਨਵਾਨ ਚਿਸ਼ਤੀ]] ਅਤੇ [[ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਮੋਹਨ]]।]] ਜਦੋਂ ਉਹ [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]] ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਚਕਵਾਲੀ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਿਆ। 1932 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਬਜ਼ਮ ਏ ਅਦਬ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਦੀ ਕਵਿਤਾ [[ਵਰਡਜ਼ਵਰਥ ਦੀ ਕਾਵਿ ਭਾਸ਼ਾ|ਵਰਡਜ਼ਵਰਥ]], ਸ਼ੈਲੀ, [[ਮੁਹੰਮਦ ਇਬਰਾਹਿਮ ਜ਼ੌਕ|ਜ਼ੌਕ]], [[ਮਿਰਜ਼ਾ ਗ਼ਾਲਿਬ|ਗਾਲਿਬ]] ਅਤੇ [[ਮੁਹੰਮਦ ਇਕਬਾਲ|ਇਕਬਾਲ]] ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਅਨਵਰ ਏ ਹਕੀਕਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਚੌਧਰੀ ਜ਼ਕੱਲਾਹ ਦੀ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਹੈ, 1929 ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ।<ref>{{Cite book|url=https://openlibrary.org/works/OL15663436W/Zaviyah_e_nigaah|title=Zaviyaha e nigaah|last=Zia Fatehabadi|year=1982|pages=72 to 77|quote=“1921 mein unki shaadii rai sahib karam chand talwar ki dukhtar e nek krishnawati se huii..shuroo shroo mein Punjabi aur angrezii zabaan mein sh’er kahate rahe magar jab urdu shairi kaa daaman pakadaa to phir aajtak haath nahin chhodaa..saari umr shairaan e karaam kii sohbat haasil rahi..chakwal aur Rawalpindi mein choudhary zakallah bismil, mohammaddin adeeb, barq jilani, abdulaziz fitrat, qateel shifai, haji sarhadi aur delhi mein munnawar lucknavi aura man lucknavi se bahut qareeb rahe tilok chand mehroom aur rana jagi ki sohbaten unhen wahaan bhi aur yahaan bhi myassar aaiin..talib kii zahnii parvarish mein angrezi ke mumtaz shair wordsworth, shelly aur Byron aur urdu ke shair mir, zauq, ghalib aur iqbal ke asraat kaa badaa hissa hai…unkii awaliin tasneef anwaar e haqiqat ke naam se 1929 mein shayaa huii..taqriz zakallah bismil kii qalam se hai..unkii doosarii tasneef barg e sabz hai jo 1965 mein chap kar maqbool e khwaas o aam huii…unke kalaam ki ek numaayaan khasusiyat ye hai ki us mein qaarii ko aawurd kaa ahsaas bahut kam hotaa hai..unkaa tazkiraah lala sri ram ke murattab kare kumkhana e javed kii aakhrii panchwin jild mein mojood hai..”}}</ref><ref>Khumkhana e Javed Vol 5 of Lala Sri Ram</ref><ref>{{Cite book|title=Mor pankh|last=Chakwali|first=Talib|publisher=Sadhana|year=1987|location=New Delhi}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1988]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1900]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] 2gn6wbi02oa1ypwvx0a4zdjjji9edg3 609331 609330 2022-07-27T12:50:53Z Manjit Singh 12163 added [[Category:ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki [[Category:Articles with hCards]] {{Infobox person|name=ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ|native_name={{طالب چکوالی }}|image=|alt=|caption=|birth_name=ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਕਪੂਰ|birth_date={{birth year|1900}}|birth_place=[[ਚੱਕਵਾਲ]], [[ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]]|death_date={{death year and age|1988|1900}}|death_place=[[ਦਿੱਲੀ]], ਭਾਰਤ|children=4|other_names=|known_for=|occupation=}} '''ਤਾਲਿਬ ਚਕਾਲੀ''' (1900-1988)<ref>{{Cite web|url=http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|title=Urdu Authors: Date list|date=2006-05-31|publisher=National Council for Promotion of Urdu, Govt. of India, Ministry of Human Resource Development|archive-url=https://web.archive.org/web/20120301184839/http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|archive-date=2012-03-01}}</ref>, ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਰਦੂ ਗ਼ਜ਼ਲ ਕਵੀ ਅਤੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਚਕਵਾਲ, ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਨਜ਼ਮ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਮ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਕਪੂਰ ਸੀ ਪਰ ਉਸਨੇ ਤਾਲਿਬ ਚਕਵਾਲੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤਖਾਲਸ (ਕਲਮ ਨਾਮ) ਵਜੋਂ ਵਰਤਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.ranjish.com/shayari/urdu-poets/talib-chakwali|title=Talib Chakwali Poetry|website=Ranjish.com|access-date=2021-09-21}}</ref> == ਜੀਵਨ == ਚਕਵਾਲੀ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਕਪੂਰ ਦਾ ਤਖੱਲਸ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਜਨਮ 13 ਮਈ 1900 ਨੂੰ [[ਚਕਵਾਲ]], [[ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ|ਪੰਜਾਬ,]] [[ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]] (ਹੁਣ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪਾਕਿਸਤਾਨ)]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਬਾਲ ਮੁਕੰਦ ਕਪੂਰ ਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ, ਜੋ ਜਨਮ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਅਨਾਥ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਦਾਦਾ, ਈਸ਼ਵਰ ਦਾਸ, ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰ ਦੁਆਰਾ ਪਾਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ [[ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ|ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ]] ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸ਼ਹਿਰ [[ਬਲਖ਼|ਬਲਖ]] ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਚੱਕਵਾਲ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ [[ਪਿਸ਼ਾਵਰ]] ਚਲਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਚਕਵਾਲ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਸਕੂਲ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ 1921 ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਲਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]] ਤੋਂ ਬੀਏ (ਆਨਰਜ਼) ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ 1923 ਵਿੱਚ [[ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲਹੌਰ|ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਲਾਅ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਐਲਐਲਬੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ 1923 ਤੋਂ 1936 ਤੱਕ ਚਕਵਾਲ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਕੀਤੀ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ [[ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ]] ਚਲੇ ਗਏ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਮਾਰਤੀ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਥੋਕ ਸਪਲਾਇਰ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ; ੧੯੪੭ ਵਿੱਚ [[ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ|ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]] ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ [[ਦਿੱਲੀ]] ਚਲਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ੧੯੮੮ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। [[ਤਸਵੀਰ:At_Zia_Fatehabadi.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/At_Zia_Fatehabadi.jpg/220px-At_Zia_Fatehabadi.jpg|right|thumb|ਜ਼ਿਆ ਫਤਿਹਾਬਾਦੀ ਦੇ ਘਰ ਕਵੀਆਂ/ਲੇਖਕਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਇਕੱਠ ਦੀ ਦੁਰਲੱਭ ਫੋਟੋ-ਪ੍ਰਿੰਟ 1965 ਵਿੱਚ ਖੱਬੇ ਤੋਂ ਸੱਜੇ ਵੇਖੇ ਗਏ:- [[ਨਰੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਸ਼ਾਦ]], [[ਕੈਲਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਨਾਜ਼]], [[ਤਾਲਿਬ ਦੇਹਲਵੀ]], ਖੁਸ਼ਤਾਰ ਗਿਰਾਮੀ, ਬਲਰਾਜ ਹੇਅਰਤ, ਸੱਗਰ ਨਿਜ਼ਾਮੀ, [[ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ|ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ,]] [[ਮੁਨਾਵੱਰ ਲਖਨਵੀ]], ਮਲਿਕ ਰਾਮ, ਜੈਨੇਂਦਰ ਕੁਮਾਰ, ਜ਼ਿਆ ਫਤਿਹਾਬਾਦੀ, [[ਰਿਸ਼ੀ ਪਟਿਆਲਵੀ]], ਬਹਾਰ ਬਰਨੀ, ਜੋਗਿੰਦਰ ਪਾਲ, [[ਉਨਵਾਨ ਚਿਸ਼ਤੀ]] ਅਤੇ [[ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਮੋਹਨ]]।]] ਜਦੋਂ ਉਹ [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]] ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਚਕਵਾਲੀ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਿਆ। 1932 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਬਜ਼ਮ ਏ ਅਦਬ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਦੀ ਕਵਿਤਾ [[ਵਰਡਜ਼ਵਰਥ ਦੀ ਕਾਵਿ ਭਾਸ਼ਾ|ਵਰਡਜ਼ਵਰਥ]], ਸ਼ੈਲੀ, [[ਮੁਹੰਮਦ ਇਬਰਾਹਿਮ ਜ਼ੌਕ|ਜ਼ੌਕ]], [[ਮਿਰਜ਼ਾ ਗ਼ਾਲਿਬ|ਗਾਲਿਬ]] ਅਤੇ [[ਮੁਹੰਮਦ ਇਕਬਾਲ|ਇਕਬਾਲ]] ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਅਨਵਰ ਏ ਹਕੀਕਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਚੌਧਰੀ ਜ਼ਕੱਲਾਹ ਦੀ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਹੈ, 1929 ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ।<ref>{{Cite book|url=https://openlibrary.org/works/OL15663436W/Zaviyah_e_nigaah|title=Zaviyaha e nigaah|last=Zia Fatehabadi|year=1982|pages=72 to 77|quote=“1921 mein unki shaadii rai sahib karam chand talwar ki dukhtar e nek krishnawati se huii..shuroo shroo mein Punjabi aur angrezii zabaan mein sh’er kahate rahe magar jab urdu shairi kaa daaman pakadaa to phir aajtak haath nahin chhodaa..saari umr shairaan e karaam kii sohbat haasil rahi..chakwal aur Rawalpindi mein choudhary zakallah bismil, mohammaddin adeeb, barq jilani, abdulaziz fitrat, qateel shifai, haji sarhadi aur delhi mein munnawar lucknavi aura man lucknavi se bahut qareeb rahe tilok chand mehroom aur rana jagi ki sohbaten unhen wahaan bhi aur yahaan bhi myassar aaiin..talib kii zahnii parvarish mein angrezi ke mumtaz shair wordsworth, shelly aur Byron aur urdu ke shair mir, zauq, ghalib aur iqbal ke asraat kaa badaa hissa hai…unkii awaliin tasneef anwaar e haqiqat ke naam se 1929 mein shayaa huii..taqriz zakallah bismil kii qalam se hai..unkii doosarii tasneef barg e sabz hai jo 1965 mein chap kar maqbool e khwaas o aam huii…unke kalaam ki ek numaayaan khasusiyat ye hai ki us mein qaarii ko aawurd kaa ahsaas bahut kam hotaa hai..unkaa tazkiraah lala sri ram ke murattab kare kumkhana e javed kii aakhrii panchwin jild mein mojood hai..”}}</ref><ref>Khumkhana e Javed Vol 5 of Lala Sri Ram</ref><ref>{{Cite book|title=Mor pankh|last=Chakwali|first=Talib|publisher=Sadhana|year=1987|location=New Delhi}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1988]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1900]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ]] 3lbs9k7uh0nre7z4ma2qlusahgzt0ua 609332 609331 2022-07-27T12:51:32Z Manjit Singh 12163 added [[Category:ਵਿਕੀ ਲਵਸ ਲਿਟਰੇਚਰ 2022]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki [[Category:Articles with hCards]] {{Infobox person|name=ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ|native_name={{طالب چکوالی }}|image=|alt=|caption=|birth_name=ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਕਪੂਰ|birth_date={{birth year|1900}}|birth_place=[[ਚੱਕਵਾਲ]], [[ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]]|death_date={{death year and age|1988|1900}}|death_place=[[ਦਿੱਲੀ]], ਭਾਰਤ|children=4|other_names=|known_for=|occupation=}} '''ਤਾਲਿਬ ਚਕਾਲੀ''' (1900-1988)<ref>{{Cite web|url=http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|title=Urdu Authors: Date list|date=2006-05-31|publisher=National Council for Promotion of Urdu, Govt. of India, Ministry of Human Resource Development|archive-url=https://web.archive.org/web/20120301184839/http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|archive-date=2012-03-01}}</ref>, ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਰਦੂ ਗ਼ਜ਼ਲ ਕਵੀ ਅਤੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਚਕਵਾਲ, ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਨਜ਼ਮ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਮ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਕਪੂਰ ਸੀ ਪਰ ਉਸਨੇ ਤਾਲਿਬ ਚਕਵਾਲੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤਖਾਲਸ (ਕਲਮ ਨਾਮ) ਵਜੋਂ ਵਰਤਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.ranjish.com/shayari/urdu-poets/talib-chakwali|title=Talib Chakwali Poetry|website=Ranjish.com|access-date=2021-09-21}}</ref> == ਜੀਵਨ == ਚਕਵਾਲੀ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਕਪੂਰ ਦਾ ਤਖੱਲਸ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਜਨਮ 13 ਮਈ 1900 ਨੂੰ [[ਚਕਵਾਲ]], [[ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ|ਪੰਜਾਬ,]] [[ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]] (ਹੁਣ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪਾਕਿਸਤਾਨ)]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਬਾਲ ਮੁਕੰਦ ਕਪੂਰ ਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ, ਜੋ ਜਨਮ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਅਨਾਥ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਦਾਦਾ, ਈਸ਼ਵਰ ਦਾਸ, ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰ ਦੁਆਰਾ ਪਾਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ [[ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ|ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ]] ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸ਼ਹਿਰ [[ਬਲਖ਼|ਬਲਖ]] ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਚੱਕਵਾਲ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ [[ਪਿਸ਼ਾਵਰ]] ਚਲਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਚਕਵਾਲ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਸਕੂਲ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ 1921 ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਲਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]] ਤੋਂ ਬੀਏ (ਆਨਰਜ਼) ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ 1923 ਵਿੱਚ [[ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲਹੌਰ|ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਲਾਅ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਐਲਐਲਬੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ 1923 ਤੋਂ 1936 ਤੱਕ ਚਕਵਾਲ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਕੀਤੀ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ [[ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ]] ਚਲੇ ਗਏ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਮਾਰਤੀ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਥੋਕ ਸਪਲਾਇਰ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ; ੧੯੪੭ ਵਿੱਚ [[ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ|ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]] ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ [[ਦਿੱਲੀ]] ਚਲਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ੧੯੮੮ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। [[ਤਸਵੀਰ:At_Zia_Fatehabadi.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/At_Zia_Fatehabadi.jpg/220px-At_Zia_Fatehabadi.jpg|right|thumb|ਜ਼ਿਆ ਫਤਿਹਾਬਾਦੀ ਦੇ ਘਰ ਕਵੀਆਂ/ਲੇਖਕਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਇਕੱਠ ਦੀ ਦੁਰਲੱਭ ਫੋਟੋ-ਪ੍ਰਿੰਟ 1965 ਵਿੱਚ ਖੱਬੇ ਤੋਂ ਸੱਜੇ ਵੇਖੇ ਗਏ:- [[ਨਰੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਸ਼ਾਦ]], [[ਕੈਲਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਨਾਜ਼]], [[ਤਾਲਿਬ ਦੇਹਲਵੀ]], ਖੁਸ਼ਤਾਰ ਗਿਰਾਮੀ, ਬਲਰਾਜ ਹੇਅਰਤ, ਸੱਗਰ ਨਿਜ਼ਾਮੀ, [[ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ|ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ,]] [[ਮੁਨਾਵੱਰ ਲਖਨਵੀ]], ਮਲਿਕ ਰਾਮ, ਜੈਨੇਂਦਰ ਕੁਮਾਰ, ਜ਼ਿਆ ਫਤਿਹਾਬਾਦੀ, [[ਰਿਸ਼ੀ ਪਟਿਆਲਵੀ]], ਬਹਾਰ ਬਰਨੀ, ਜੋਗਿੰਦਰ ਪਾਲ, [[ਉਨਵਾਨ ਚਿਸ਼ਤੀ]] ਅਤੇ [[ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਮੋਹਨ]]।]] ਜਦੋਂ ਉਹ [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]] ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਚਕਵਾਲੀ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਿਆ। 1932 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਬਜ਼ਮ ਏ ਅਦਬ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਦੀ ਕਵਿਤਾ [[ਵਰਡਜ਼ਵਰਥ ਦੀ ਕਾਵਿ ਭਾਸ਼ਾ|ਵਰਡਜ਼ਵਰਥ]], ਸ਼ੈਲੀ, [[ਮੁਹੰਮਦ ਇਬਰਾਹਿਮ ਜ਼ੌਕ|ਜ਼ੌਕ]], [[ਮਿਰਜ਼ਾ ਗ਼ਾਲਿਬ|ਗਾਲਿਬ]] ਅਤੇ [[ਮੁਹੰਮਦ ਇਕਬਾਲ|ਇਕਬਾਲ]] ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਅਨਵਰ ਏ ਹਕੀਕਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਚੌਧਰੀ ਜ਼ਕੱਲਾਹ ਦੀ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਹੈ, 1929 ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ।<ref>{{Cite book|url=https://openlibrary.org/works/OL15663436W/Zaviyah_e_nigaah|title=Zaviyaha e nigaah|last=Zia Fatehabadi|year=1982|pages=72 to 77|quote=“1921 mein unki shaadii rai sahib karam chand talwar ki dukhtar e nek krishnawati se huii..shuroo shroo mein Punjabi aur angrezii zabaan mein sh’er kahate rahe magar jab urdu shairi kaa daaman pakadaa to phir aajtak haath nahin chhodaa..saari umr shairaan e karaam kii sohbat haasil rahi..chakwal aur Rawalpindi mein choudhary zakallah bismil, mohammaddin adeeb, barq jilani, abdulaziz fitrat, qateel shifai, haji sarhadi aur delhi mein munnawar lucknavi aura man lucknavi se bahut qareeb rahe tilok chand mehroom aur rana jagi ki sohbaten unhen wahaan bhi aur yahaan bhi myassar aaiin..talib kii zahnii parvarish mein angrezi ke mumtaz shair wordsworth, shelly aur Byron aur urdu ke shair mir, zauq, ghalib aur iqbal ke asraat kaa badaa hissa hai…unkii awaliin tasneef anwaar e haqiqat ke naam se 1929 mein shayaa huii..taqriz zakallah bismil kii qalam se hai..unkii doosarii tasneef barg e sabz hai jo 1965 mein chap kar maqbool e khwaas o aam huii…unke kalaam ki ek numaayaan khasusiyat ye hai ki us mein qaarii ko aawurd kaa ahsaas bahut kam hotaa hai..unkaa tazkiraah lala sri ram ke murattab kare kumkhana e javed kii aakhrii panchwin jild mein mojood hai..”}}</ref><ref>Khumkhana e Javed Vol 5 of Lala Sri Ram</ref><ref>{{Cite book|title=Mor pankh|last=Chakwali|first=Talib|publisher=Sadhana|year=1987|location=New Delhi}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1988]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1900]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਵਿਕੀ ਲਵਸ ਲਿਟਰੇਚਰ 2022]] sv3m0wwizcymiob7mmd3cnjlo4ssncb 609333 609332 2022-07-27T12:51:44Z Manjit Singh 12163 added [[Category:ਕਵੀ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki [[Category:Articles with hCards]] {{Infobox person|name=ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ|native_name={{طالب چکوالی }}|image=|alt=|caption=|birth_name=ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਕਪੂਰ|birth_date={{birth year|1900}}|birth_place=[[ਚੱਕਵਾਲ]], [[ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]]|death_date={{death year and age|1988|1900}}|death_place=[[ਦਿੱਲੀ]], ਭਾਰਤ|children=4|other_names=|known_for=|occupation=}} '''ਤਾਲਿਬ ਚਕਾਲੀ''' (1900-1988)<ref>{{Cite web|url=http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|title=Urdu Authors: Date list|date=2006-05-31|publisher=National Council for Promotion of Urdu, Govt. of India, Ministry of Human Resource Development|archive-url=https://web.archive.org/web/20120301184839/http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|archive-date=2012-03-01}}</ref>, ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਰਦੂ ਗ਼ਜ਼ਲ ਕਵੀ ਅਤੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਚਕਵਾਲ, ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਨਜ਼ਮ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਮ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਕਪੂਰ ਸੀ ਪਰ ਉਸਨੇ ਤਾਲਿਬ ਚਕਵਾਲੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤਖਾਲਸ (ਕਲਮ ਨਾਮ) ਵਜੋਂ ਵਰਤਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.ranjish.com/shayari/urdu-poets/talib-chakwali|title=Talib Chakwali Poetry|website=Ranjish.com|access-date=2021-09-21}}</ref> == ਜੀਵਨ == ਚਕਵਾਲੀ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਕਪੂਰ ਦਾ ਤਖੱਲਸ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਜਨਮ 13 ਮਈ 1900 ਨੂੰ [[ਚਕਵਾਲ]], [[ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ|ਪੰਜਾਬ,]] [[ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]] (ਹੁਣ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪਾਕਿਸਤਾਨ)]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਬਾਲ ਮੁਕੰਦ ਕਪੂਰ ਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ, ਜੋ ਜਨਮ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਅਨਾਥ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਦਾਦਾ, ਈਸ਼ਵਰ ਦਾਸ, ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰ ਦੁਆਰਾ ਪਾਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ [[ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ|ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ]] ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸ਼ਹਿਰ [[ਬਲਖ਼|ਬਲਖ]] ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਚੱਕਵਾਲ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ [[ਪਿਸ਼ਾਵਰ]] ਚਲਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਚਕਵਾਲ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਸਕੂਲ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ 1921 ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਲਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]] ਤੋਂ ਬੀਏ (ਆਨਰਜ਼) ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ 1923 ਵਿੱਚ [[ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲਹੌਰ|ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਲਾਅ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਐਲਐਲਬੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ 1923 ਤੋਂ 1936 ਤੱਕ ਚਕਵਾਲ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਕੀਤੀ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ [[ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ]] ਚਲੇ ਗਏ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਮਾਰਤੀ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਥੋਕ ਸਪਲਾਇਰ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ; ੧੯੪੭ ਵਿੱਚ [[ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ|ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]] ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ [[ਦਿੱਲੀ]] ਚਲਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ੧੯੮੮ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। [[ਤਸਵੀਰ:At_Zia_Fatehabadi.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/At_Zia_Fatehabadi.jpg/220px-At_Zia_Fatehabadi.jpg|right|thumb|ਜ਼ਿਆ ਫਤਿਹਾਬਾਦੀ ਦੇ ਘਰ ਕਵੀਆਂ/ਲੇਖਕਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਇਕੱਠ ਦੀ ਦੁਰਲੱਭ ਫੋਟੋ-ਪ੍ਰਿੰਟ 1965 ਵਿੱਚ ਖੱਬੇ ਤੋਂ ਸੱਜੇ ਵੇਖੇ ਗਏ:- [[ਨਰੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਸ਼ਾਦ]], [[ਕੈਲਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਨਾਜ਼]], [[ਤਾਲਿਬ ਦੇਹਲਵੀ]], ਖੁਸ਼ਤਾਰ ਗਿਰਾਮੀ, ਬਲਰਾਜ ਹੇਅਰਤ, ਸੱਗਰ ਨਿਜ਼ਾਮੀ, [[ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ|ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ,]] [[ਮੁਨਾਵੱਰ ਲਖਨਵੀ]], ਮਲਿਕ ਰਾਮ, ਜੈਨੇਂਦਰ ਕੁਮਾਰ, ਜ਼ਿਆ ਫਤਿਹਾਬਾਦੀ, [[ਰਿਸ਼ੀ ਪਟਿਆਲਵੀ]], ਬਹਾਰ ਬਰਨੀ, ਜੋਗਿੰਦਰ ਪਾਲ, [[ਉਨਵਾਨ ਚਿਸ਼ਤੀ]] ਅਤੇ [[ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਮੋਹਨ]]।]] ਜਦੋਂ ਉਹ [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]] ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਚਕਵਾਲੀ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਿਆ। 1932 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਬਜ਼ਮ ਏ ਅਦਬ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਦੀ ਕਵਿਤਾ [[ਵਰਡਜ਼ਵਰਥ ਦੀ ਕਾਵਿ ਭਾਸ਼ਾ|ਵਰਡਜ਼ਵਰਥ]], ਸ਼ੈਲੀ, [[ਮੁਹੰਮਦ ਇਬਰਾਹਿਮ ਜ਼ੌਕ|ਜ਼ੌਕ]], [[ਮਿਰਜ਼ਾ ਗ਼ਾਲਿਬ|ਗਾਲਿਬ]] ਅਤੇ [[ਮੁਹੰਮਦ ਇਕਬਾਲ|ਇਕਬਾਲ]] ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਅਨਵਰ ਏ ਹਕੀਕਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਚੌਧਰੀ ਜ਼ਕੱਲਾਹ ਦੀ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਹੈ, 1929 ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ।<ref>{{Cite book|url=https://openlibrary.org/works/OL15663436W/Zaviyah_e_nigaah|title=Zaviyaha e nigaah|last=Zia Fatehabadi|year=1982|pages=72 to 77|quote=“1921 mein unki shaadii rai sahib karam chand talwar ki dukhtar e nek krishnawati se huii..shuroo shroo mein Punjabi aur angrezii zabaan mein sh’er kahate rahe magar jab urdu shairi kaa daaman pakadaa to phir aajtak haath nahin chhodaa..saari umr shairaan e karaam kii sohbat haasil rahi..chakwal aur Rawalpindi mein choudhary zakallah bismil, mohammaddin adeeb, barq jilani, abdulaziz fitrat, qateel shifai, haji sarhadi aur delhi mein munnawar lucknavi aura man lucknavi se bahut qareeb rahe tilok chand mehroom aur rana jagi ki sohbaten unhen wahaan bhi aur yahaan bhi myassar aaiin..talib kii zahnii parvarish mein angrezi ke mumtaz shair wordsworth, shelly aur Byron aur urdu ke shair mir, zauq, ghalib aur iqbal ke asraat kaa badaa hissa hai…unkii awaliin tasneef anwaar e haqiqat ke naam se 1929 mein shayaa huii..taqriz zakallah bismil kii qalam se hai..unkii doosarii tasneef barg e sabz hai jo 1965 mein chap kar maqbool e khwaas o aam huii…unke kalaam ki ek numaayaan khasusiyat ye hai ki us mein qaarii ko aawurd kaa ahsaas bahut kam hotaa hai..unkaa tazkiraah lala sri ram ke murattab kare kumkhana e javed kii aakhrii panchwin jild mein mojood hai..”}}</ref><ref>Khumkhana e Javed Vol 5 of Lala Sri Ram</ref><ref>{{Cite book|title=Mor pankh|last=Chakwali|first=Talib|publisher=Sadhana|year=1987|location=New Delhi}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1988]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1900]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਵਿਕੀ ਲਵਸ ਲਿਟਰੇਚਰ 2022]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕਵੀ]] nwmgbr513m3fr5od5yrg2mwdch0kw1o 609365 609333 2022-07-27T14:47:40Z Manjit Singh 12163 added [[Category:ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਵੀ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki [[Category:Articles with hCards]] {{Infobox person|name=ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ|native_name={{طالب چکوالی }}|image=|alt=|caption=|birth_name=ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਕਪੂਰ|birth_date={{birth year|1900}}|birth_place=[[ਚੱਕਵਾਲ]], [[ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]]|death_date={{death year and age|1988|1900}}|death_place=[[ਦਿੱਲੀ]], ਭਾਰਤ|children=4|other_names=|known_for=|occupation=}} '''ਤਾਲਿਬ ਚਕਾਲੀ''' (1900-1988)<ref>{{Cite web|url=http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|title=Urdu Authors: Date list|date=2006-05-31|publisher=National Council for Promotion of Urdu, Govt. of India, Ministry of Human Resource Development|archive-url=https://web.archive.org/web/20120301184839/http://www.urducouncil.nic.in/urdu_wrld/u_auth/index_all.htm|archive-date=2012-03-01}}</ref>, ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਰਦੂ ਗ਼ਜ਼ਲ ਕਵੀ ਅਤੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਚਕਵਾਲ, ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਨਜ਼ਮ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਮ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਕਪੂਰ ਸੀ ਪਰ ਉਸਨੇ ਤਾਲਿਬ ਚਕਵਾਲੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤਖਾਲਸ (ਕਲਮ ਨਾਮ) ਵਜੋਂ ਵਰਤਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.ranjish.com/shayari/urdu-poets/talib-chakwali|title=Talib Chakwali Poetry|website=Ranjish.com|access-date=2021-09-21}}</ref> == ਜੀਵਨ == ਚਕਵਾਲੀ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਕਪੂਰ ਦਾ ਤਖੱਲਸ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਜਨਮ 13 ਮਈ 1900 ਨੂੰ [[ਚਕਵਾਲ]], [[ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ|ਪੰਜਾਬ,]] [[ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]] (ਹੁਣ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪਾਕਿਸਤਾਨ)]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਬਾਲ ਮੁਕੰਦ ਕਪੂਰ ਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ, ਜੋ ਜਨਮ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਅਨਾਥ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਦਾਦਾ, ਈਸ਼ਵਰ ਦਾਸ, ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰ ਦੁਆਰਾ ਪਾਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ [[ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ|ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ]] ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸ਼ਹਿਰ [[ਬਲਖ਼|ਬਲਖ]] ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਚੱਕਵਾਲ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ [[ਪਿਸ਼ਾਵਰ]] ਚਲਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਚਕਵਾਲ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਸਕੂਲ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ 1921 ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਲਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]] ਤੋਂ ਬੀਏ (ਆਨਰਜ਼) ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ 1923 ਵਿੱਚ [[ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲਹੌਰ|ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਲਾਅ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਐਲਐਲਬੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ 1923 ਤੋਂ 1936 ਤੱਕ ਚਕਵਾਲ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਕੀਤੀ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ [[ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ]] ਚਲੇ ਗਏ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਮਾਰਤੀ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਥੋਕ ਸਪਲਾਇਰ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ; ੧੯੪੭ ਵਿੱਚ [[ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ|ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]] ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ [[ਦਿੱਲੀ]] ਚਲਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ੧੯੮੮ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। [[ਤਸਵੀਰ:At_Zia_Fatehabadi.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/At_Zia_Fatehabadi.jpg/220px-At_Zia_Fatehabadi.jpg|right|thumb|ਜ਼ਿਆ ਫਤਿਹਾਬਾਦੀ ਦੇ ਘਰ ਕਵੀਆਂ/ਲੇਖਕਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਇਕੱਠ ਦੀ ਦੁਰਲੱਭ ਫੋਟੋ-ਪ੍ਰਿੰਟ 1965 ਵਿੱਚ ਖੱਬੇ ਤੋਂ ਸੱਜੇ ਵੇਖੇ ਗਏ:- [[ਨਰੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਸ਼ਾਦ]], [[ਕੈਲਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਨਾਜ਼]], [[ਤਾਲਿਬ ਦੇਹਲਵੀ]], ਖੁਸ਼ਤਾਰ ਗਿਰਾਮੀ, ਬਲਰਾਜ ਹੇਅਰਤ, ਸੱਗਰ ਨਿਜ਼ਾਮੀ, [[ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ|ਤਾਲਿਬ ਚੱਕਵਾਲੀ,]] [[ਮੁਨਾਵੱਰ ਲਖਨਵੀ]], ਮਲਿਕ ਰਾਮ, ਜੈਨੇਂਦਰ ਕੁਮਾਰ, ਜ਼ਿਆ ਫਤਿਹਾਬਾਦੀ, [[ਰਿਸ਼ੀ ਪਟਿਆਲਵੀ]], ਬਹਾਰ ਬਰਨੀ, ਜੋਗਿੰਦਰ ਪਾਲ, [[ਉਨਵਾਨ ਚਿਸ਼ਤੀ]] ਅਤੇ [[ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਮੋਹਨ]]।]] ਜਦੋਂ ਉਹ [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]] ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਚਕਵਾਲੀ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਿਆ। 1932 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਬਜ਼ਮ ਏ ਅਦਬ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਦੀ ਕਵਿਤਾ [[ਵਰਡਜ਼ਵਰਥ ਦੀ ਕਾਵਿ ਭਾਸ਼ਾ|ਵਰਡਜ਼ਵਰਥ]], ਸ਼ੈਲੀ, [[ਮੁਹੰਮਦ ਇਬਰਾਹਿਮ ਜ਼ੌਕ|ਜ਼ੌਕ]], [[ਮਿਰਜ਼ਾ ਗ਼ਾਲਿਬ|ਗਾਲਿਬ]] ਅਤੇ [[ਮੁਹੰਮਦ ਇਕਬਾਲ|ਇਕਬਾਲ]] ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਅਨਵਰ ਏ ਹਕੀਕਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਚੌਧਰੀ ਜ਼ਕੱਲਾਹ ਦੀ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਹੈ, 1929 ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ।<ref>{{Cite book|url=https://openlibrary.org/works/OL15663436W/Zaviyah_e_nigaah|title=Zaviyaha e nigaah|last=Zia Fatehabadi|year=1982|pages=72 to 77|quote=“1921 mein unki shaadii rai sahib karam chand talwar ki dukhtar e nek krishnawati se huii..shuroo shroo mein Punjabi aur angrezii zabaan mein sh’er kahate rahe magar jab urdu shairi kaa daaman pakadaa to phir aajtak haath nahin chhodaa..saari umr shairaan e karaam kii sohbat haasil rahi..chakwal aur Rawalpindi mein choudhary zakallah bismil, mohammaddin adeeb, barq jilani, abdulaziz fitrat, qateel shifai, haji sarhadi aur delhi mein munnawar lucknavi aura man lucknavi se bahut qareeb rahe tilok chand mehroom aur rana jagi ki sohbaten unhen wahaan bhi aur yahaan bhi myassar aaiin..talib kii zahnii parvarish mein angrezi ke mumtaz shair wordsworth, shelly aur Byron aur urdu ke shair mir, zauq, ghalib aur iqbal ke asraat kaa badaa hissa hai…unkii awaliin tasneef anwaar e haqiqat ke naam se 1929 mein shayaa huii..taqriz zakallah bismil kii qalam se hai..unkii doosarii tasneef barg e sabz hai jo 1965 mein chap kar maqbool e khwaas o aam huii…unke kalaam ki ek numaayaan khasusiyat ye hai ki us mein qaarii ko aawurd kaa ahsaas bahut kam hotaa hai..unkaa tazkiraah lala sri ram ke murattab kare kumkhana e javed kii aakhrii panchwin jild mein mojood hai..”}}</ref><ref>Khumkhana e Javed Vol 5 of Lala Sri Ram</ref><ref>{{Cite book|title=Mor pankh|last=Chakwali|first=Talib|publisher=Sadhana|year=1987|location=New Delhi}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1988]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1900]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਵਿਕੀ ਲਵਸ ਲਿਟਰੇਚਰ 2022]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕਵੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਵੀ]] nbouiwmtm9c9z4bgeg7ta4t7jiq31wr ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਘਈ ਘਾਟ 0 143626 609346 2022-07-27T13:39:56Z Jagvir Kaur 10759 Jagvir Kaur ਨੇ ਸਫ਼ਾ [[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਘਈ ਘਾਟ]] ਨੂੰ [[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਗਉ ਘਾਟ]] ’ਤੇ ਭੇਜਿਆ wikitext text/x-wiki #ਰੀਡਿਰੈਕਟ [[ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਗਉ ਘਾਟ]] bmtj2e6z6hit96mflfrm9vihacrarpf ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Nanblog 3 143627 609348 2022-07-27T14:09:23Z New user message 10694 Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page wikitext text/x-wiki {{Template:Welcome|realName=|name=Nanblog}} -- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 14:09, 27 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC) 193hhgslaxvjeul3znjrqruwpuahfbd ਖਲੀਲ ਅਹਿਮਦ (ਕ੍ਰਿਕਟਰ ) 0 143628 609349 2022-07-27T14:15:26Z Arash.mohie 42198 "'''ਖਲੀਲ ਅਹਿਮਦ''' (ਜਨਮ 5 ਦਸੰਬਰ 1997) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ [[ਕ੍ਰਿਕਟ|ਕ੍ਰਿਕਟਰ]] ਹੈ। ਉਸਨੇ ਸਤੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਲਈ ਆਪਣਾ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/player/khaleel-ahmed-942645|title=khaleel-ahmed}}</ref> == ਸ਼ਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਿਛੋਕ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ wikitext text/x-wiki '''ਖਲੀਲ ਅਹਿਮਦ''' (ਜਨਮ 5 ਦਸੰਬਰ 1997) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ [[ਕ੍ਰਿਕਟ|ਕ੍ਰਿਕਟਰ]] ਹੈ। ਉਸਨੇ ਸਤੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਲਈ ਆਪਣਾ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/player/khaleel-ahmed-942645|title=khaleel-ahmed}}</ref> == ਸ਼ਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਿਛੋਕੜ == ਖਲੀਲ ਦੇ ਪਿਤਾ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਅਹਿਮਦ ਸਨ, ਜੋ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਟੋਂਕ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ [[ਹਸਪਤਾਲ]] ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ [[ਡਾਕਟਰ]] ਬਣੇ, ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ [[ਕ੍ਰਿਕਟ]] ਅਕੈਡਮੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦੇ ਸਨ।<ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/sports/cricket/i-tried-to-tell-him-to-give-up-cricket-but-his-passion-for-the-game-grew-every-passing-day/|title=article/sports/cricket}}</ref> == ਘਰੇਲੂ ਕਰੀਅਰ == ਉਸਨੇ 5 ਫਰਵਰੀ 2017 ਨੂੰ 2016-17 ਇੰਟਰ ਸਟੇਟ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿੱਚ [[ਰਾਜਸਥਾਨ]] ਲਈ ਆਪਣਾ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/inter-state-twenty-20-2016-17-1079273/railways-vs-rajasthan-central-zone-1079337/full-scorecard|title=railways-vs-rajasthan-central-zone}}</ref> ਆਪਣੇ ਟੀ-20 ਡੈਬਿਊ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਹ 2016 ਅੰਡਰ-19 ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੀਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ishan-kishan-to-lead-india-at-u19-world-cup-954021|title=ishan-kishan-to-lead-india-at-u19-world-cup}}</ref> ਉਸਨੇ 6 ਅਕਤੂਬਰ 2017 ਨੂੰ 2017-18 [[ਰਣਜੀ ਟਰਾਫੀ]] ਵਿੱਚ [[ਰਾਜਸਥਾਨ]] ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/ranji-trophy-2017-18-1118604/rajasthan-vs-jammu-kashmir-group-b-1118616/full-scorecard|title=ranji-trophy-2017-18}}</ref> ਜਨਵਰੀ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2018 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ|ਆਈਪੀਐਲ]] ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਸਨਰਾਈਜ਼ਰਸ ਹੈਦਰਾਬਾਦ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2018-player-auction-list-of-sold-and-unsold-players-1134446|title=ipl-2018-player-auction-list-of-sold-and-unsold-players}}</ref> ਉਸਨੇ 5 ਫਰਵਰੀ 2018 ਨੂੰ 2017-18 ਵਿਜੇ ਹਜ਼ਾਰੇ ਟਰਾਫੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਸਥਾਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਲਿਸਟ ਏ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/vijay-hazare-trophy-2017-18-1118606/andhra-vs-rajasthan-group-c-1118713/full-scorecard|title=vijay-hazare-trophy-2017-18}}</ref> ਫਰਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2022 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]] ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਦਿੱਲੀ ਕੈਪੀਟਲਸ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players-1300689|title=ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players}}</ref> == ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਰੀਅਰ == ਸਤੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2018 [[ਏਸ਼ੀਆ ਕੱਪ]] ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ (ODI) ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/india-rest-virat-kohli-for-asia-cup-rohit-sharma-to-lead-uncapped-khaleel-ahmed-called-up-1158018|title=india-rest-virat-kohli-for-asia-cup-rohit-sharma-to-lead-uncapped-khaleel-ahmed-called-up}}</ref> ਉਸਨੇ 18 ਸਤੰਬਰ 2018 ਨੂੰ [[ਹਾਂਗਕਾਂਗ]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ [[ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਭਾਰਤ]] ਲਈ ਆਪਣਾ ਵਨਡੇ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/asia-cup-2018-1153237/hong-kong-vs-india-4th-match-group-a-1153246/full-scorecard|title=asia-cup-2018}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/sport/cricket/2018/sep/23/asia-cup-2018-inclusion-of-left-arm-pacer-khaleel-ahmed-makes-right-impression-for-india-1875873.html|title=left-arm-pacer-khaleel-ahmed-makes-right-impression-for-india}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.hindustantimes.com/cricket/asia-cup-2018-india-vs-pakistan-khaleel-ahmed-emulates-idol-zaheer-khan-on-debut-pakistan-next-on-radar/story-r7RZ11I5vnEeH77h3WnWCN.html|title=asia-cup-2018-india-vs-pakistan-khaleel-ahmed-emulates-idol-zaheer-khan-on-debut-pakistan-next-on-radar}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cricbuzz.com/live-cricket-scorecard/20742/india-vs-hong-kong-4th-match-group-a-asia-cup-2018|title=india-vs-hong-kong-4th-match-group-a-asia-cup}}</ref> ਅਕਤੂਬਰ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ [[ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ (T20I) ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ms-dhoni-not-part-of-t20i-squad-to-face-west-indies-and-australia-1163297|title=ms-dhoni-not-part-of-t20i-squad-to-face-west-indies-and-australia}}</ref> ਉਸਨੇ 4 ਨਵੰਬਰ 2018 ਨੂੰ [[ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਭਾਰਤ ਲਈ ਆਪਣਾ (T20I) ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/west-indies-in-india-2018-19-1157747/india-vs-west-indies-1st-t20i-1157759/full-scorecard|title=west-indies-in-india-2018-19}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == 543yfazz6zw63doq764sl33yh2e1rsw 609351 609349 2022-07-27T14:28:44Z Arash.mohie 42198 wikitext text/x-wiki {{Infobox cricketer | name = ਖਲੀਲ ਅਹਿਮਦ | image = | country = ਭਾਰਤ | international = ਭਾਰਤ | internationalspan = 2018–ਵਰਤਮਾਨ | fullname = ਖਲੀਲ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਅਹਿਮਦ | birth_date = {{birth date and age|1997|12|5|df=yes}} | birth_place = [[ਟੋਂਕ, ਰਾਜਸਥਾਨ|ਟੋਂਕ]], [[ਰਾਜਸਥਾਨ]], ਭਾਰਤ | death_date = | death_place = | heightm = 1.86 | batting = ਸੱਜਾ-ਹੱਥ | bowling = ਖੱਬੀ-ਬਾਂਹ [[ਤੇਜ਼ ਗੇਦਬਾਜ|ਤੇਜ਼-ਔਸਤਨ]] | role = Bowler | odidebutdate = 18 ਸਤੰਬਰ | odidebutyear = 2018 | odidebutagainst = ਹਾਂਗਕਾਂਗ | lastodidate = 14 ਅਗਸਤ | lastodiyear = 2019 | lastodiagainst = ਵੈਸਟ-ਇੰਡੀਜ਼ | odicap = 222 | T20Idebutdate = 4 ਨਵੰਬਰ | T20Idebutyear = 2018 | T20Idebutagainst = ਵੈਸਟ-ਇੰਡੀਜ਼ | T20Icap = 77 | lastT20Idate = 10 ਨਵੰਬਰ | lastT20Iyear = 2019 | lastT20Iagainst = ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ | club1 = [[ਰਾਜਸਥਾਨ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ |ਰਾਜਸਥਾਨ]] | year1 = 2016–ਵਰਤਮਾਨ | club2 = [[ਦਿੱਲੀ ਡੇਅਰਡੇਵਿਲ]] | year2 = 2016–2017 | club3 = [[ਸਨਰਾਈਜ਼ਰਸ ਹੈਦਰਾਬਾਦ]] | year3 = 2018–2021 | club4 = [[ਦਿੱਲੀ ਕੈਪੀਟਲ]] | year4 = 2022 | columns = 4 | column1 = [[ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ|ODI]] | column2 = [[ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ|T20I]] | column3 = [[ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਕ੍ਰਿਕਟ|FC]] | column4 = [[ਲਿਸਟ A ਕ੍ਰਿਕਟ|LA]] | matches1 = 11 | matches2 = 14 | matches3 = 6 | matches4 = 43 | runs1 = 9 | runs2 = 1 | runs3 = 41 | runs4 = 37 | bat avg1 = 4.50 | bat avg2 = - | bat avg3 = 13.66 | bat avg4 = 4.62 | 100s/50s1 = 0/0 | 100s/50s2 = 0/0 | 100s/50s3 = 0/0 | 100s/50s4 = 0/0 | top score1 = 5 | top score2 = 1[[not out|*]] | top score3 = 18[[not out|*]] | top score4 = 15 | deliveries1 = 480 | deliveries2 = 312 | deliveries3 = 1061 | deliveries4 = 2004 | wickets1 = 15 | wickets2 = 13 | wickets3 = 11 | wickets4 = 67 | bowl avg1 = 31.00 | bowl avg2 = 35.30 | bowl avg3 = 46.72 | bowl avg4 = 26.16 | fivefor1 = 0 | fivefor2 = 0 | fivefor3 = 0 | fivefor4 = 0 | tenfor1 = 0 | tenfor2 = 0 | tenfor3 = 0 | tenfor4 = 0 | best bowling1 = 3/13 | best bowling2 = 2/27 | best bowling3 = 3/33 | best bowling4 = 4/35 | catches/stumpings1 = 1/– | catches/stumpings2 = 3/– | catches/stumpings3 = 1/– | catches/stumpings4 = 7/– | date = 10 April 2022 | source = http://www.espncricinfo.com/ci/content/player/942645.html Cricinfo }} '''ਖਲੀਲ ਅਹਿਮਦ''' (ਜਨਮ 5 ਦਸੰਬਰ 1997) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ [[ਕ੍ਰਿਕਟ|ਕ੍ਰਿਕਟਰ]] ਹੈ। ਉਸਨੇ ਸਤੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਲਈ ਆਪਣਾ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/player/khaleel-ahmed-942645|title=khaleel-ahmed}}</ref> == ਸ਼ਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਿਛੋਕੜ == ਖਲੀਲ ਦੇ ਪਿਤਾ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਅਹਿਮਦ ਸਨ, ਜੋ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਟੋਂਕ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ [[ਹਸਪਤਾਲ]] ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ [[ਡਾਕਟਰ]] ਬਣੇ, ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ [[ਕ੍ਰਿਕਟ]] ਅਕੈਡਮੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦੇ ਸਨ।<ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/sports/cricket/i-tried-to-tell-him-to-give-up-cricket-but-his-passion-for-the-game-grew-every-passing-day/|title=article/sports/cricket}}</ref> == ਘਰੇਲੂ ਕਰੀਅਰ == ਉਸਨੇ 5 ਫਰਵਰੀ 2017 ਨੂੰ 2016-17 ਇੰਟਰ ਸਟੇਟ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿੱਚ [[ਰਾਜਸਥਾਨ]] ਲਈ ਆਪਣਾ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/inter-state-twenty-20-2016-17-1079273/railways-vs-rajasthan-central-zone-1079337/full-scorecard|title=railways-vs-rajasthan-central-zone}}</ref> ਆਪਣੇ ਟੀ-20 ਡੈਬਿਊ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਹ 2016 ਅੰਡਰ-19 ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੀਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ishan-kishan-to-lead-india-at-u19-world-cup-954021|title=ishan-kishan-to-lead-india-at-u19-world-cup}}</ref> ਉਸਨੇ 6 ਅਕਤੂਬਰ 2017 ਨੂੰ 2017-18 [[ਰਣਜੀ ਟਰਾਫੀ]] ਵਿੱਚ [[ਰਾਜਸਥਾਨ]] ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/ranji-trophy-2017-18-1118604/rajasthan-vs-jammu-kashmir-group-b-1118616/full-scorecard|title=ranji-trophy-2017-18}}</ref> ਜਨਵਰੀ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2018 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ|ਆਈਪੀਐਲ]] ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਸਨਰਾਈਜ਼ਰਸ ਹੈਦਰਾਬਾਦ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2018-player-auction-list-of-sold-and-unsold-players-1134446|title=ipl-2018-player-auction-list-of-sold-and-unsold-players}}</ref> ਉਸਨੇ 5 ਫਰਵਰੀ 2018 ਨੂੰ 2017-18 ਵਿਜੇ ਹਜ਼ਾਰੇ ਟਰਾਫੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਸਥਾਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਲਿਸਟ ਏ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/vijay-hazare-trophy-2017-18-1118606/andhra-vs-rajasthan-group-c-1118713/full-scorecard|title=vijay-hazare-trophy-2017-18}}</ref> ਫਰਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2022 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]] ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਦਿੱਲੀ ਕੈਪੀਟਲਸ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players-1300689|title=ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players}}</ref> == ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਰੀਅਰ == ਸਤੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2018 [[ਏਸ਼ੀਆ ਕੱਪ]] ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ (ODI) ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/india-rest-virat-kohli-for-asia-cup-rohit-sharma-to-lead-uncapped-khaleel-ahmed-called-up-1158018|title=india-rest-virat-kohli-for-asia-cup-rohit-sharma-to-lead-uncapped-khaleel-ahmed-called-up}}</ref> ਉਸਨੇ 18 ਸਤੰਬਰ 2018 ਨੂੰ [[ਹਾਂਗਕਾਂਗ]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ [[ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਭਾਰਤ]] ਲਈ ਆਪਣਾ ਵਨਡੇ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/asia-cup-2018-1153237/hong-kong-vs-india-4th-match-group-a-1153246/full-scorecard|title=asia-cup-2018}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/sport/cricket/2018/sep/23/asia-cup-2018-inclusion-of-left-arm-pacer-khaleel-ahmed-makes-right-impression-for-india-1875873.html|title=left-arm-pacer-khaleel-ahmed-makes-right-impression-for-india}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.hindustantimes.com/cricket/asia-cup-2018-india-vs-pakistan-khaleel-ahmed-emulates-idol-zaheer-khan-on-debut-pakistan-next-on-radar/story-r7RZ11I5vnEeH77h3WnWCN.html|title=asia-cup-2018-india-vs-pakistan-khaleel-ahmed-emulates-idol-zaheer-khan-on-debut-pakistan-next-on-radar}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cricbuzz.com/live-cricket-scorecard/20742/india-vs-hong-kong-4th-match-group-a-asia-cup-2018|title=india-vs-hong-kong-4th-match-group-a-asia-cup}}</ref> ਅਕਤੂਬਰ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ [[ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ (T20I) ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ms-dhoni-not-part-of-t20i-squad-to-face-west-indies-and-australia-1163297|title=ms-dhoni-not-part-of-t20i-squad-to-face-west-indies-and-australia}}</ref> ਉਸਨੇ 4 ਨਵੰਬਰ 2018 ਨੂੰ [[ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਭਾਰਤ ਲਈ ਆਪਣਾ (T20I) ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/west-indies-in-india-2018-19-1157747/india-vs-west-indies-1st-t20i-1157759/full-scorecard|title=west-indies-in-india-2018-19}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == m87jcz71jh6ugw8ca4v3gw1x416njte 609352 609351 2022-07-27T14:29:12Z Arash.mohie 42198 added [[Category:ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖਿਡਾਰੀ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Infobox cricketer | name = ਖਲੀਲ ਅਹਿਮਦ | image = | country = ਭਾਰਤ | international = ਭਾਰਤ | internationalspan = 2018–ਵਰਤਮਾਨ | fullname = ਖਲੀਲ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਅਹਿਮਦ | birth_date = {{birth date and age|1997|12|5|df=yes}} | birth_place = [[ਟੋਂਕ, ਰਾਜਸਥਾਨ|ਟੋਂਕ]], [[ਰਾਜਸਥਾਨ]], ਭਾਰਤ | death_date = | death_place = | heightm = 1.86 | batting = ਸੱਜਾ-ਹੱਥ | bowling = ਖੱਬੀ-ਬਾਂਹ [[ਤੇਜ਼ ਗੇਦਬਾਜ|ਤੇਜ਼-ਔਸਤਨ]] | role = Bowler | odidebutdate = 18 ਸਤੰਬਰ | odidebutyear = 2018 | odidebutagainst = ਹਾਂਗਕਾਂਗ | lastodidate = 14 ਅਗਸਤ | lastodiyear = 2019 | lastodiagainst = ਵੈਸਟ-ਇੰਡੀਜ਼ | odicap = 222 | T20Idebutdate = 4 ਨਵੰਬਰ | T20Idebutyear = 2018 | T20Idebutagainst = ਵੈਸਟ-ਇੰਡੀਜ਼ | T20Icap = 77 | lastT20Idate = 10 ਨਵੰਬਰ | lastT20Iyear = 2019 | lastT20Iagainst = ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ | club1 = [[ਰਾਜਸਥਾਨ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ |ਰਾਜਸਥਾਨ]] | year1 = 2016–ਵਰਤਮਾਨ | club2 = [[ਦਿੱਲੀ ਡੇਅਰਡੇਵਿਲ]] | year2 = 2016–2017 | club3 = [[ਸਨਰਾਈਜ਼ਰਸ ਹੈਦਰਾਬਾਦ]] | year3 = 2018–2021 | club4 = [[ਦਿੱਲੀ ਕੈਪੀਟਲ]] | year4 = 2022 | columns = 4 | column1 = [[ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ|ODI]] | column2 = [[ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ|T20I]] | column3 = [[ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਕ੍ਰਿਕਟ|FC]] | column4 = [[ਲਿਸਟ A ਕ੍ਰਿਕਟ|LA]] | matches1 = 11 | matches2 = 14 | matches3 = 6 | matches4 = 43 | runs1 = 9 | runs2 = 1 | runs3 = 41 | runs4 = 37 | bat avg1 = 4.50 | bat avg2 = - | bat avg3 = 13.66 | bat avg4 = 4.62 | 100s/50s1 = 0/0 | 100s/50s2 = 0/0 | 100s/50s3 = 0/0 | 100s/50s4 = 0/0 | top score1 = 5 | top score2 = 1[[not out|*]] | top score3 = 18[[not out|*]] | top score4 = 15 | deliveries1 = 480 | deliveries2 = 312 | deliveries3 = 1061 | deliveries4 = 2004 | wickets1 = 15 | wickets2 = 13 | wickets3 = 11 | wickets4 = 67 | bowl avg1 = 31.00 | bowl avg2 = 35.30 | bowl avg3 = 46.72 | bowl avg4 = 26.16 | fivefor1 = 0 | fivefor2 = 0 | fivefor3 = 0 | fivefor4 = 0 | tenfor1 = 0 | tenfor2 = 0 | tenfor3 = 0 | tenfor4 = 0 | best bowling1 = 3/13 | best bowling2 = 2/27 | best bowling3 = 3/33 | best bowling4 = 4/35 | catches/stumpings1 = 1/– | catches/stumpings2 = 3/– | catches/stumpings3 = 1/– | catches/stumpings4 = 7/– | date = 10 April 2022 | source = http://www.espncricinfo.com/ci/content/player/942645.html Cricinfo }} '''ਖਲੀਲ ਅਹਿਮਦ''' (ਜਨਮ 5 ਦਸੰਬਰ 1997) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ [[ਕ੍ਰਿਕਟ|ਕ੍ਰਿਕਟਰ]] ਹੈ। ਉਸਨੇ ਸਤੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਲਈ ਆਪਣਾ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/player/khaleel-ahmed-942645|title=khaleel-ahmed}}</ref> == ਸ਼ਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਿਛੋਕੜ == ਖਲੀਲ ਦੇ ਪਿਤਾ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਅਹਿਮਦ ਸਨ, ਜੋ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਟੋਂਕ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ [[ਹਸਪਤਾਲ]] ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ [[ਡਾਕਟਰ]] ਬਣੇ, ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ [[ਕ੍ਰਿਕਟ]] ਅਕੈਡਮੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦੇ ਸਨ।<ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/sports/cricket/i-tried-to-tell-him-to-give-up-cricket-but-his-passion-for-the-game-grew-every-passing-day/|title=article/sports/cricket}}</ref> == ਘਰੇਲੂ ਕਰੀਅਰ == ਉਸਨੇ 5 ਫਰਵਰੀ 2017 ਨੂੰ 2016-17 ਇੰਟਰ ਸਟੇਟ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿੱਚ [[ਰਾਜਸਥਾਨ]] ਲਈ ਆਪਣਾ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/inter-state-twenty-20-2016-17-1079273/railways-vs-rajasthan-central-zone-1079337/full-scorecard|title=railways-vs-rajasthan-central-zone}}</ref> ਆਪਣੇ ਟੀ-20 ਡੈਬਿਊ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਹ 2016 ਅੰਡਰ-19 ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੀਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ishan-kishan-to-lead-india-at-u19-world-cup-954021|title=ishan-kishan-to-lead-india-at-u19-world-cup}}</ref> ਉਸਨੇ 6 ਅਕਤੂਬਰ 2017 ਨੂੰ 2017-18 [[ਰਣਜੀ ਟਰਾਫੀ]] ਵਿੱਚ [[ਰਾਜਸਥਾਨ]] ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/ranji-trophy-2017-18-1118604/rajasthan-vs-jammu-kashmir-group-b-1118616/full-scorecard|title=ranji-trophy-2017-18}}</ref> ਜਨਵਰੀ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2018 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ|ਆਈਪੀਐਲ]] ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਸਨਰਾਈਜ਼ਰਸ ਹੈਦਰਾਬਾਦ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2018-player-auction-list-of-sold-and-unsold-players-1134446|title=ipl-2018-player-auction-list-of-sold-and-unsold-players}}</ref> ਉਸਨੇ 5 ਫਰਵਰੀ 2018 ਨੂੰ 2017-18 ਵਿਜੇ ਹਜ਼ਾਰੇ ਟਰਾਫੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਸਥਾਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਲਿਸਟ ਏ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/vijay-hazare-trophy-2017-18-1118606/andhra-vs-rajasthan-group-c-1118713/full-scorecard|title=vijay-hazare-trophy-2017-18}}</ref> ਫਰਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2022 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]] ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਦਿੱਲੀ ਕੈਪੀਟਲਸ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players-1300689|title=ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players}}</ref> == ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਰੀਅਰ == ਸਤੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2018 [[ਏਸ਼ੀਆ ਕੱਪ]] ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ (ODI) ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/india-rest-virat-kohli-for-asia-cup-rohit-sharma-to-lead-uncapped-khaleel-ahmed-called-up-1158018|title=india-rest-virat-kohli-for-asia-cup-rohit-sharma-to-lead-uncapped-khaleel-ahmed-called-up}}</ref> ਉਸਨੇ 18 ਸਤੰਬਰ 2018 ਨੂੰ [[ਹਾਂਗਕਾਂਗ]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ [[ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਭਾਰਤ]] ਲਈ ਆਪਣਾ ਵਨਡੇ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/asia-cup-2018-1153237/hong-kong-vs-india-4th-match-group-a-1153246/full-scorecard|title=asia-cup-2018}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/sport/cricket/2018/sep/23/asia-cup-2018-inclusion-of-left-arm-pacer-khaleel-ahmed-makes-right-impression-for-india-1875873.html|title=left-arm-pacer-khaleel-ahmed-makes-right-impression-for-india}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.hindustantimes.com/cricket/asia-cup-2018-india-vs-pakistan-khaleel-ahmed-emulates-idol-zaheer-khan-on-debut-pakistan-next-on-radar/story-r7RZ11I5vnEeH77h3WnWCN.html|title=asia-cup-2018-india-vs-pakistan-khaleel-ahmed-emulates-idol-zaheer-khan-on-debut-pakistan-next-on-radar}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cricbuzz.com/live-cricket-scorecard/20742/india-vs-hong-kong-4th-match-group-a-asia-cup-2018|title=india-vs-hong-kong-4th-match-group-a-asia-cup}}</ref> ਅਕਤੂਬਰ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ [[ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ (T20I) ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ms-dhoni-not-part-of-t20i-squad-to-face-west-indies-and-australia-1163297|title=ms-dhoni-not-part-of-t20i-squad-to-face-west-indies-and-australia}}</ref> ਉਸਨੇ 4 ਨਵੰਬਰ 2018 ਨੂੰ [[ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਭਾਰਤ ਲਈ ਆਪਣਾ (T20I) ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/west-indies-in-india-2018-19-1157747/india-vs-west-indies-1st-t20i-1157759/full-scorecard|title=west-indies-in-india-2018-19}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖਿਡਾਰੀ]] ira60tdrz5jer96ojpm042ineufgczm 609353 609352 2022-07-27T14:29:25Z Arash.mohie 42198 added [[Category:ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Infobox cricketer | name = ਖਲੀਲ ਅਹਿਮਦ | image = | country = ਭਾਰਤ | international = ਭਾਰਤ | internationalspan = 2018–ਵਰਤਮਾਨ | fullname = ਖਲੀਲ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਅਹਿਮਦ | birth_date = {{birth date and age|1997|12|5|df=yes}} | birth_place = [[ਟੋਂਕ, ਰਾਜਸਥਾਨ|ਟੋਂਕ]], [[ਰਾਜਸਥਾਨ]], ਭਾਰਤ | death_date = | death_place = | heightm = 1.86 | batting = ਸੱਜਾ-ਹੱਥ | bowling = ਖੱਬੀ-ਬਾਂਹ [[ਤੇਜ਼ ਗੇਦਬਾਜ|ਤੇਜ਼-ਔਸਤਨ]] | role = Bowler | odidebutdate = 18 ਸਤੰਬਰ | odidebutyear = 2018 | odidebutagainst = ਹਾਂਗਕਾਂਗ | lastodidate = 14 ਅਗਸਤ | lastodiyear = 2019 | lastodiagainst = ਵੈਸਟ-ਇੰਡੀਜ਼ | odicap = 222 | T20Idebutdate = 4 ਨਵੰਬਰ | T20Idebutyear = 2018 | T20Idebutagainst = ਵੈਸਟ-ਇੰਡੀਜ਼ | T20Icap = 77 | lastT20Idate = 10 ਨਵੰਬਰ | lastT20Iyear = 2019 | lastT20Iagainst = ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ | club1 = [[ਰਾਜਸਥਾਨ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ |ਰਾਜਸਥਾਨ]] | year1 = 2016–ਵਰਤਮਾਨ | club2 = [[ਦਿੱਲੀ ਡੇਅਰਡੇਵਿਲ]] | year2 = 2016–2017 | club3 = [[ਸਨਰਾਈਜ਼ਰਸ ਹੈਦਰਾਬਾਦ]] | year3 = 2018–2021 | club4 = [[ਦਿੱਲੀ ਕੈਪੀਟਲ]] | year4 = 2022 | columns = 4 | column1 = [[ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ|ODI]] | column2 = [[ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ|T20I]] | column3 = [[ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਕ੍ਰਿਕਟ|FC]] | column4 = [[ਲਿਸਟ A ਕ੍ਰਿਕਟ|LA]] | matches1 = 11 | matches2 = 14 | matches3 = 6 | matches4 = 43 | runs1 = 9 | runs2 = 1 | runs3 = 41 | runs4 = 37 | bat avg1 = 4.50 | bat avg2 = - | bat avg3 = 13.66 | bat avg4 = 4.62 | 100s/50s1 = 0/0 | 100s/50s2 = 0/0 | 100s/50s3 = 0/0 | 100s/50s4 = 0/0 | top score1 = 5 | top score2 = 1[[not out|*]] | top score3 = 18[[not out|*]] | top score4 = 15 | deliveries1 = 480 | deliveries2 = 312 | deliveries3 = 1061 | deliveries4 = 2004 | wickets1 = 15 | wickets2 = 13 | wickets3 = 11 | wickets4 = 67 | bowl avg1 = 31.00 | bowl avg2 = 35.30 | bowl avg3 = 46.72 | bowl avg4 = 26.16 | fivefor1 = 0 | fivefor2 = 0 | fivefor3 = 0 | fivefor4 = 0 | tenfor1 = 0 | tenfor2 = 0 | tenfor3 = 0 | tenfor4 = 0 | best bowling1 = 3/13 | best bowling2 = 2/27 | best bowling3 = 3/33 | best bowling4 = 4/35 | catches/stumpings1 = 1/– | catches/stumpings2 = 3/– | catches/stumpings3 = 1/– | catches/stumpings4 = 7/– | date = 10 April 2022 | source = http://www.espncricinfo.com/ci/content/player/942645.html Cricinfo }} '''ਖਲੀਲ ਅਹਿਮਦ''' (ਜਨਮ 5 ਦਸੰਬਰ 1997) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ [[ਕ੍ਰਿਕਟ|ਕ੍ਰਿਕਟਰ]] ਹੈ। ਉਸਨੇ ਸਤੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਲਈ ਆਪਣਾ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/player/khaleel-ahmed-942645|title=khaleel-ahmed}}</ref> == ਸ਼ਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਿਛੋਕੜ == ਖਲੀਲ ਦੇ ਪਿਤਾ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਅਹਿਮਦ ਸਨ, ਜੋ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਟੋਂਕ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ [[ਹਸਪਤਾਲ]] ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ [[ਡਾਕਟਰ]] ਬਣੇ, ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ [[ਕ੍ਰਿਕਟ]] ਅਕੈਡਮੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦੇ ਸਨ।<ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/sports/cricket/i-tried-to-tell-him-to-give-up-cricket-but-his-passion-for-the-game-grew-every-passing-day/|title=article/sports/cricket}}</ref> == ਘਰੇਲੂ ਕਰੀਅਰ == ਉਸਨੇ 5 ਫਰਵਰੀ 2017 ਨੂੰ 2016-17 ਇੰਟਰ ਸਟੇਟ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿੱਚ [[ਰਾਜਸਥਾਨ]] ਲਈ ਆਪਣਾ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/inter-state-twenty-20-2016-17-1079273/railways-vs-rajasthan-central-zone-1079337/full-scorecard|title=railways-vs-rajasthan-central-zone}}</ref> ਆਪਣੇ ਟੀ-20 ਡੈਬਿਊ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਹ 2016 ਅੰਡਰ-19 ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੀਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ishan-kishan-to-lead-india-at-u19-world-cup-954021|title=ishan-kishan-to-lead-india-at-u19-world-cup}}</ref> ਉਸਨੇ 6 ਅਕਤੂਬਰ 2017 ਨੂੰ 2017-18 [[ਰਣਜੀ ਟਰਾਫੀ]] ਵਿੱਚ [[ਰਾਜਸਥਾਨ]] ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/ranji-trophy-2017-18-1118604/rajasthan-vs-jammu-kashmir-group-b-1118616/full-scorecard|title=ranji-trophy-2017-18}}</ref> ਜਨਵਰੀ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2018 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ|ਆਈਪੀਐਲ]] ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਸਨਰਾਈਜ਼ਰਸ ਹੈਦਰਾਬਾਦ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2018-player-auction-list-of-sold-and-unsold-players-1134446|title=ipl-2018-player-auction-list-of-sold-and-unsold-players}}</ref> ਉਸਨੇ 5 ਫਰਵਰੀ 2018 ਨੂੰ 2017-18 ਵਿਜੇ ਹਜ਼ਾਰੇ ਟਰਾਫੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਸਥਾਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਲਿਸਟ ਏ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/vijay-hazare-trophy-2017-18-1118606/andhra-vs-rajasthan-group-c-1118713/full-scorecard|title=vijay-hazare-trophy-2017-18}}</ref> ਫਰਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2022 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]] ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਦਿੱਲੀ ਕੈਪੀਟਲਸ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players-1300689|title=ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players}}</ref> == ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਰੀਅਰ == ਸਤੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2018 [[ਏਸ਼ੀਆ ਕੱਪ]] ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ (ODI) ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/india-rest-virat-kohli-for-asia-cup-rohit-sharma-to-lead-uncapped-khaleel-ahmed-called-up-1158018|title=india-rest-virat-kohli-for-asia-cup-rohit-sharma-to-lead-uncapped-khaleel-ahmed-called-up}}</ref> ਉਸਨੇ 18 ਸਤੰਬਰ 2018 ਨੂੰ [[ਹਾਂਗਕਾਂਗ]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ [[ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਭਾਰਤ]] ਲਈ ਆਪਣਾ ਵਨਡੇ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/asia-cup-2018-1153237/hong-kong-vs-india-4th-match-group-a-1153246/full-scorecard|title=asia-cup-2018}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/sport/cricket/2018/sep/23/asia-cup-2018-inclusion-of-left-arm-pacer-khaleel-ahmed-makes-right-impression-for-india-1875873.html|title=left-arm-pacer-khaleel-ahmed-makes-right-impression-for-india}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.hindustantimes.com/cricket/asia-cup-2018-india-vs-pakistan-khaleel-ahmed-emulates-idol-zaheer-khan-on-debut-pakistan-next-on-radar/story-r7RZ11I5vnEeH77h3WnWCN.html|title=asia-cup-2018-india-vs-pakistan-khaleel-ahmed-emulates-idol-zaheer-khan-on-debut-pakistan-next-on-radar}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cricbuzz.com/live-cricket-scorecard/20742/india-vs-hong-kong-4th-match-group-a-asia-cup-2018|title=india-vs-hong-kong-4th-match-group-a-asia-cup}}</ref> ਅਕਤੂਬਰ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ [[ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ (T20I) ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ms-dhoni-not-part-of-t20i-squad-to-face-west-indies-and-australia-1163297|title=ms-dhoni-not-part-of-t20i-squad-to-face-west-indies-and-australia}}</ref> ਉਸਨੇ 4 ਨਵੰਬਰ 2018 ਨੂੰ [[ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਭਾਰਤ ਲਈ ਆਪਣਾ (T20I) ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/west-indies-in-india-2018-19-1157747/india-vs-west-indies-1st-t20i-1157759/full-scorecard|title=west-indies-in-india-2018-19}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖਿਡਾਰੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]] i0zztn3nx7ai5g4ibxv2x2dzxkj558z 609354 609353 2022-07-27T14:29:37Z Arash.mohie 42198 added [[Category:ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ ਟੀਮਾਂ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Infobox cricketer | name = ਖਲੀਲ ਅਹਿਮਦ | image = | country = ਭਾਰਤ | international = ਭਾਰਤ | internationalspan = 2018–ਵਰਤਮਾਨ | fullname = ਖਲੀਲ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਅਹਿਮਦ | birth_date = {{birth date and age|1997|12|5|df=yes}} | birth_place = [[ਟੋਂਕ, ਰਾਜਸਥਾਨ|ਟੋਂਕ]], [[ਰਾਜਸਥਾਨ]], ਭਾਰਤ | death_date = | death_place = | heightm = 1.86 | batting = ਸੱਜਾ-ਹੱਥ | bowling = ਖੱਬੀ-ਬਾਂਹ [[ਤੇਜ਼ ਗੇਦਬਾਜ|ਤੇਜ਼-ਔਸਤਨ]] | role = Bowler | odidebutdate = 18 ਸਤੰਬਰ | odidebutyear = 2018 | odidebutagainst = ਹਾਂਗਕਾਂਗ | lastodidate = 14 ਅਗਸਤ | lastodiyear = 2019 | lastodiagainst = ਵੈਸਟ-ਇੰਡੀਜ਼ | odicap = 222 | T20Idebutdate = 4 ਨਵੰਬਰ | T20Idebutyear = 2018 | T20Idebutagainst = ਵੈਸਟ-ਇੰਡੀਜ਼ | T20Icap = 77 | lastT20Idate = 10 ਨਵੰਬਰ | lastT20Iyear = 2019 | lastT20Iagainst = ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ | club1 = [[ਰਾਜਸਥਾਨ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ |ਰਾਜਸਥਾਨ]] | year1 = 2016–ਵਰਤਮਾਨ | club2 = [[ਦਿੱਲੀ ਡੇਅਰਡੇਵਿਲ]] | year2 = 2016–2017 | club3 = [[ਸਨਰਾਈਜ਼ਰਸ ਹੈਦਰਾਬਾਦ]] | year3 = 2018–2021 | club4 = [[ਦਿੱਲੀ ਕੈਪੀਟਲ]] | year4 = 2022 | columns = 4 | column1 = [[ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ|ODI]] | column2 = [[ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ|T20I]] | column3 = [[ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਕ੍ਰਿਕਟ|FC]] | column4 = [[ਲਿਸਟ A ਕ੍ਰਿਕਟ|LA]] | matches1 = 11 | matches2 = 14 | matches3 = 6 | matches4 = 43 | runs1 = 9 | runs2 = 1 | runs3 = 41 | runs4 = 37 | bat avg1 = 4.50 | bat avg2 = - | bat avg3 = 13.66 | bat avg4 = 4.62 | 100s/50s1 = 0/0 | 100s/50s2 = 0/0 | 100s/50s3 = 0/0 | 100s/50s4 = 0/0 | top score1 = 5 | top score2 = 1[[not out|*]] | top score3 = 18[[not out|*]] | top score4 = 15 | deliveries1 = 480 | deliveries2 = 312 | deliveries3 = 1061 | deliveries4 = 2004 | wickets1 = 15 | wickets2 = 13 | wickets3 = 11 | wickets4 = 67 | bowl avg1 = 31.00 | bowl avg2 = 35.30 | bowl avg3 = 46.72 | bowl avg4 = 26.16 | fivefor1 = 0 | fivefor2 = 0 | fivefor3 = 0 | fivefor4 = 0 | tenfor1 = 0 | tenfor2 = 0 | tenfor3 = 0 | tenfor4 = 0 | best bowling1 = 3/13 | best bowling2 = 2/27 | best bowling3 = 3/33 | best bowling4 = 4/35 | catches/stumpings1 = 1/– | catches/stumpings2 = 3/– | catches/stumpings3 = 1/– | catches/stumpings4 = 7/– | date = 10 April 2022 | source = http://www.espncricinfo.com/ci/content/player/942645.html Cricinfo }} '''ਖਲੀਲ ਅਹਿਮਦ''' (ਜਨਮ 5 ਦਸੰਬਰ 1997) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ [[ਕ੍ਰਿਕਟ|ਕ੍ਰਿਕਟਰ]] ਹੈ। ਉਸਨੇ ਸਤੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਲਈ ਆਪਣਾ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/player/khaleel-ahmed-942645|title=khaleel-ahmed}}</ref> == ਸ਼ਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਿਛੋਕੜ == ਖਲੀਲ ਦੇ ਪਿਤਾ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਅਹਿਮਦ ਸਨ, ਜੋ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਟੋਂਕ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ [[ਹਸਪਤਾਲ]] ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ [[ਡਾਕਟਰ]] ਬਣੇ, ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ [[ਕ੍ਰਿਕਟ]] ਅਕੈਡਮੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦੇ ਸਨ।<ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/sports/cricket/i-tried-to-tell-him-to-give-up-cricket-but-his-passion-for-the-game-grew-every-passing-day/|title=article/sports/cricket}}</ref> == ਘਰੇਲੂ ਕਰੀਅਰ == ਉਸਨੇ 5 ਫਰਵਰੀ 2017 ਨੂੰ 2016-17 ਇੰਟਰ ਸਟੇਟ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿੱਚ [[ਰਾਜਸਥਾਨ]] ਲਈ ਆਪਣਾ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/inter-state-twenty-20-2016-17-1079273/railways-vs-rajasthan-central-zone-1079337/full-scorecard|title=railways-vs-rajasthan-central-zone}}</ref> ਆਪਣੇ ਟੀ-20 ਡੈਬਿਊ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਹ 2016 ਅੰਡਰ-19 ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੀਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ishan-kishan-to-lead-india-at-u19-world-cup-954021|title=ishan-kishan-to-lead-india-at-u19-world-cup}}</ref> ਉਸਨੇ 6 ਅਕਤੂਬਰ 2017 ਨੂੰ 2017-18 [[ਰਣਜੀ ਟਰਾਫੀ]] ਵਿੱਚ [[ਰਾਜਸਥਾਨ]] ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/ranji-trophy-2017-18-1118604/rajasthan-vs-jammu-kashmir-group-b-1118616/full-scorecard|title=ranji-trophy-2017-18}}</ref> ਜਨਵਰੀ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2018 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ|ਆਈਪੀਐਲ]] ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਸਨਰਾਈਜ਼ਰਸ ਹੈਦਰਾਬਾਦ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2018-player-auction-list-of-sold-and-unsold-players-1134446|title=ipl-2018-player-auction-list-of-sold-and-unsold-players}}</ref> ਉਸਨੇ 5 ਫਰਵਰੀ 2018 ਨੂੰ 2017-18 ਵਿਜੇ ਹਜ਼ਾਰੇ ਟਰਾਫੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਸਥਾਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਲਿਸਟ ਏ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/vijay-hazare-trophy-2017-18-1118606/andhra-vs-rajasthan-group-c-1118713/full-scorecard|title=vijay-hazare-trophy-2017-18}}</ref> ਫਰਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2022 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]] ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਦਿੱਲੀ ਕੈਪੀਟਲਸ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players-1300689|title=ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players}}</ref> == ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਰੀਅਰ == ਸਤੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2018 [[ਏਸ਼ੀਆ ਕੱਪ]] ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ (ODI) ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/india-rest-virat-kohli-for-asia-cup-rohit-sharma-to-lead-uncapped-khaleel-ahmed-called-up-1158018|title=india-rest-virat-kohli-for-asia-cup-rohit-sharma-to-lead-uncapped-khaleel-ahmed-called-up}}</ref> ਉਸਨੇ 18 ਸਤੰਬਰ 2018 ਨੂੰ [[ਹਾਂਗਕਾਂਗ]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ [[ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਭਾਰਤ]] ਲਈ ਆਪਣਾ ਵਨਡੇ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/asia-cup-2018-1153237/hong-kong-vs-india-4th-match-group-a-1153246/full-scorecard|title=asia-cup-2018}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/sport/cricket/2018/sep/23/asia-cup-2018-inclusion-of-left-arm-pacer-khaleel-ahmed-makes-right-impression-for-india-1875873.html|title=left-arm-pacer-khaleel-ahmed-makes-right-impression-for-india}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.hindustantimes.com/cricket/asia-cup-2018-india-vs-pakistan-khaleel-ahmed-emulates-idol-zaheer-khan-on-debut-pakistan-next-on-radar/story-r7RZ11I5vnEeH77h3WnWCN.html|title=asia-cup-2018-india-vs-pakistan-khaleel-ahmed-emulates-idol-zaheer-khan-on-debut-pakistan-next-on-radar}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cricbuzz.com/live-cricket-scorecard/20742/india-vs-hong-kong-4th-match-group-a-asia-cup-2018|title=india-vs-hong-kong-4th-match-group-a-asia-cup}}</ref> ਅਕਤੂਬਰ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ [[ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ (T20I) ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ms-dhoni-not-part-of-t20i-squad-to-face-west-indies-and-australia-1163297|title=ms-dhoni-not-part-of-t20i-squad-to-face-west-indies-and-australia}}</ref> ਉਸਨੇ 4 ਨਵੰਬਰ 2018 ਨੂੰ [[ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਭਾਰਤ ਲਈ ਆਪਣਾ (T20I) ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/west-indies-in-india-2018-19-1157747/india-vs-west-indies-1st-t20i-1157759/full-scorecard|title=west-indies-in-india-2018-19}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖਿਡਾਰੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ ਟੀਮਾਂ]] hskytlgxvuhui2606w5yt85u705xetx 609355 609354 2022-07-27T14:30:06Z Arash.mohie 42198 added [[Category:ਵਿਕੀਪਰਿਯੋਜਨਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਹੇਠ ਬਣਾਏ ਸਫ਼ੇ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Infobox cricketer | name = ਖਲੀਲ ਅਹਿਮਦ | image = | country = ਭਾਰਤ | international = ਭਾਰਤ | internationalspan = 2018–ਵਰਤਮਾਨ | fullname = ਖਲੀਲ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਅਹਿਮਦ | birth_date = {{birth date and age|1997|12|5|df=yes}} | birth_place = [[ਟੋਂਕ, ਰਾਜਸਥਾਨ|ਟੋਂਕ]], [[ਰਾਜਸਥਾਨ]], ਭਾਰਤ | death_date = | death_place = | heightm = 1.86 | batting = ਸੱਜਾ-ਹੱਥ | bowling = ਖੱਬੀ-ਬਾਂਹ [[ਤੇਜ਼ ਗੇਦਬਾਜ|ਤੇਜ਼-ਔਸਤਨ]] | role = Bowler | odidebutdate = 18 ਸਤੰਬਰ | odidebutyear = 2018 | odidebutagainst = ਹਾਂਗਕਾਂਗ | lastodidate = 14 ਅਗਸਤ | lastodiyear = 2019 | lastodiagainst = ਵੈਸਟ-ਇੰਡੀਜ਼ | odicap = 222 | T20Idebutdate = 4 ਨਵੰਬਰ | T20Idebutyear = 2018 | T20Idebutagainst = ਵੈਸਟ-ਇੰਡੀਜ਼ | T20Icap = 77 | lastT20Idate = 10 ਨਵੰਬਰ | lastT20Iyear = 2019 | lastT20Iagainst = ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ | club1 = [[ਰਾਜਸਥਾਨ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ |ਰਾਜਸਥਾਨ]] | year1 = 2016–ਵਰਤਮਾਨ | club2 = [[ਦਿੱਲੀ ਡੇਅਰਡੇਵਿਲ]] | year2 = 2016–2017 | club3 = [[ਸਨਰਾਈਜ਼ਰਸ ਹੈਦਰਾਬਾਦ]] | year3 = 2018–2021 | club4 = [[ਦਿੱਲੀ ਕੈਪੀਟਲ]] | year4 = 2022 | columns = 4 | column1 = [[ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ|ODI]] | column2 = [[ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ|T20I]] | column3 = [[ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਕ੍ਰਿਕਟ|FC]] | column4 = [[ਲਿਸਟ A ਕ੍ਰਿਕਟ|LA]] | matches1 = 11 | matches2 = 14 | matches3 = 6 | matches4 = 43 | runs1 = 9 | runs2 = 1 | runs3 = 41 | runs4 = 37 | bat avg1 = 4.50 | bat avg2 = - | bat avg3 = 13.66 | bat avg4 = 4.62 | 100s/50s1 = 0/0 | 100s/50s2 = 0/0 | 100s/50s3 = 0/0 | 100s/50s4 = 0/0 | top score1 = 5 | top score2 = 1[[not out|*]] | top score3 = 18[[not out|*]] | top score4 = 15 | deliveries1 = 480 | deliveries2 = 312 | deliveries3 = 1061 | deliveries4 = 2004 | wickets1 = 15 | wickets2 = 13 | wickets3 = 11 | wickets4 = 67 | bowl avg1 = 31.00 | bowl avg2 = 35.30 | bowl avg3 = 46.72 | bowl avg4 = 26.16 | fivefor1 = 0 | fivefor2 = 0 | fivefor3 = 0 | fivefor4 = 0 | tenfor1 = 0 | tenfor2 = 0 | tenfor3 = 0 | tenfor4 = 0 | best bowling1 = 3/13 | best bowling2 = 2/27 | best bowling3 = 3/33 | best bowling4 = 4/35 | catches/stumpings1 = 1/– | catches/stumpings2 = 3/– | catches/stumpings3 = 1/– | catches/stumpings4 = 7/– | date = 10 April 2022 | source = http://www.espncricinfo.com/ci/content/player/942645.html Cricinfo }} '''ਖਲੀਲ ਅਹਿਮਦ''' (ਜਨਮ 5 ਦਸੰਬਰ 1997) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ [[ਕ੍ਰਿਕਟ|ਕ੍ਰਿਕਟਰ]] ਹੈ। ਉਸਨੇ ਸਤੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਲਈ ਆਪਣਾ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/player/khaleel-ahmed-942645|title=khaleel-ahmed}}</ref> == ਸ਼ਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਿਛੋਕੜ == ਖਲੀਲ ਦੇ ਪਿਤਾ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਅਹਿਮਦ ਸਨ, ਜੋ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਟੋਂਕ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ [[ਹਸਪਤਾਲ]] ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ [[ਡਾਕਟਰ]] ਬਣੇ, ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ [[ਕ੍ਰਿਕਟ]] ਅਕੈਡਮੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦੇ ਸਨ।<ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/sports/cricket/i-tried-to-tell-him-to-give-up-cricket-but-his-passion-for-the-game-grew-every-passing-day/|title=article/sports/cricket}}</ref> == ਘਰੇਲੂ ਕਰੀਅਰ == ਉਸਨੇ 5 ਫਰਵਰੀ 2017 ਨੂੰ 2016-17 ਇੰਟਰ ਸਟੇਟ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿੱਚ [[ਰਾਜਸਥਾਨ]] ਲਈ ਆਪਣਾ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/inter-state-twenty-20-2016-17-1079273/railways-vs-rajasthan-central-zone-1079337/full-scorecard|title=railways-vs-rajasthan-central-zone}}</ref> ਆਪਣੇ ਟੀ-20 ਡੈਬਿਊ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਹ 2016 ਅੰਡਰ-19 ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੀਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ishan-kishan-to-lead-india-at-u19-world-cup-954021|title=ishan-kishan-to-lead-india-at-u19-world-cup}}</ref> ਉਸਨੇ 6 ਅਕਤੂਬਰ 2017 ਨੂੰ 2017-18 [[ਰਣਜੀ ਟਰਾਫੀ]] ਵਿੱਚ [[ਰਾਜਸਥਾਨ]] ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/ranji-trophy-2017-18-1118604/rajasthan-vs-jammu-kashmir-group-b-1118616/full-scorecard|title=ranji-trophy-2017-18}}</ref> ਜਨਵਰੀ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2018 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ|ਆਈਪੀਐਲ]] ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਸਨਰਾਈਜ਼ਰਸ ਹੈਦਰਾਬਾਦ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2018-player-auction-list-of-sold-and-unsold-players-1134446|title=ipl-2018-player-auction-list-of-sold-and-unsold-players}}</ref> ਉਸਨੇ 5 ਫਰਵਰੀ 2018 ਨੂੰ 2017-18 ਵਿਜੇ ਹਜ਼ਾਰੇ ਟਰਾਫੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਸਥਾਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਲਿਸਟ ਏ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/vijay-hazare-trophy-2017-18-1118606/andhra-vs-rajasthan-group-c-1118713/full-scorecard|title=vijay-hazare-trophy-2017-18}}</ref> ਫਰਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2022 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]] ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਦਿੱਲੀ ਕੈਪੀਟਲਸ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players-1300689|title=ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players}}</ref> == ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਰੀਅਰ == ਸਤੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2018 [[ਏਸ਼ੀਆ ਕੱਪ]] ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ (ODI) ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/india-rest-virat-kohli-for-asia-cup-rohit-sharma-to-lead-uncapped-khaleel-ahmed-called-up-1158018|title=india-rest-virat-kohli-for-asia-cup-rohit-sharma-to-lead-uncapped-khaleel-ahmed-called-up}}</ref> ਉਸਨੇ 18 ਸਤੰਬਰ 2018 ਨੂੰ [[ਹਾਂਗਕਾਂਗ]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ [[ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਭਾਰਤ]] ਲਈ ਆਪਣਾ ਵਨਡੇ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/asia-cup-2018-1153237/hong-kong-vs-india-4th-match-group-a-1153246/full-scorecard|title=asia-cup-2018}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/sport/cricket/2018/sep/23/asia-cup-2018-inclusion-of-left-arm-pacer-khaleel-ahmed-makes-right-impression-for-india-1875873.html|title=left-arm-pacer-khaleel-ahmed-makes-right-impression-for-india}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.hindustantimes.com/cricket/asia-cup-2018-india-vs-pakistan-khaleel-ahmed-emulates-idol-zaheer-khan-on-debut-pakistan-next-on-radar/story-r7RZ11I5vnEeH77h3WnWCN.html|title=asia-cup-2018-india-vs-pakistan-khaleel-ahmed-emulates-idol-zaheer-khan-on-debut-pakistan-next-on-radar}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cricbuzz.com/live-cricket-scorecard/20742/india-vs-hong-kong-4th-match-group-a-asia-cup-2018|title=india-vs-hong-kong-4th-match-group-a-asia-cup}}</ref> ਅਕਤੂਬਰ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ [[ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ (T20I) ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ms-dhoni-not-part-of-t20i-squad-to-face-west-indies-and-australia-1163297|title=ms-dhoni-not-part-of-t20i-squad-to-face-west-indies-and-australia}}</ref> ਉਸਨੇ 4 ਨਵੰਬਰ 2018 ਨੂੰ [[ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਭਾਰਤ ਲਈ ਆਪਣਾ (T20I) ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/west-indies-in-india-2018-19-1157747/india-vs-west-indies-1st-t20i-1157759/full-scorecard|title=west-indies-in-india-2018-19}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖਿਡਾਰੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ ਟੀਮਾਂ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਵਿਕੀਪਰਿਯੋਜਨਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਹੇਠ ਬਣਾਏ ਸਫ਼ੇ]] pd76pdcenot3bq4l9ly4amq9iumucw8 609356 609355 2022-07-27T14:30:16Z Arash.mohie 42198 added [[Category:ਵਿਕੀਪਰਿਯੋਜਨਾ ਕ੍ਰਿਕਟ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Infobox cricketer | name = ਖਲੀਲ ਅਹਿਮਦ | image = | country = ਭਾਰਤ | international = ਭਾਰਤ | internationalspan = 2018–ਵਰਤਮਾਨ | fullname = ਖਲੀਲ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਅਹਿਮਦ | birth_date = {{birth date and age|1997|12|5|df=yes}} | birth_place = [[ਟੋਂਕ, ਰਾਜਸਥਾਨ|ਟੋਂਕ]], [[ਰਾਜਸਥਾਨ]], ਭਾਰਤ | death_date = | death_place = | heightm = 1.86 | batting = ਸੱਜਾ-ਹੱਥ | bowling = ਖੱਬੀ-ਬਾਂਹ [[ਤੇਜ਼ ਗੇਦਬਾਜ|ਤੇਜ਼-ਔਸਤਨ]] | role = Bowler | odidebutdate = 18 ਸਤੰਬਰ | odidebutyear = 2018 | odidebutagainst = ਹਾਂਗਕਾਂਗ | lastodidate = 14 ਅਗਸਤ | lastodiyear = 2019 | lastodiagainst = ਵੈਸਟ-ਇੰਡੀਜ਼ | odicap = 222 | T20Idebutdate = 4 ਨਵੰਬਰ | T20Idebutyear = 2018 | T20Idebutagainst = ਵੈਸਟ-ਇੰਡੀਜ਼ | T20Icap = 77 | lastT20Idate = 10 ਨਵੰਬਰ | lastT20Iyear = 2019 | lastT20Iagainst = ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ | club1 = [[ਰਾਜਸਥਾਨ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ |ਰਾਜਸਥਾਨ]] | year1 = 2016–ਵਰਤਮਾਨ | club2 = [[ਦਿੱਲੀ ਡੇਅਰਡੇਵਿਲ]] | year2 = 2016–2017 | club3 = [[ਸਨਰਾਈਜ਼ਰਸ ਹੈਦਰਾਬਾਦ]] | year3 = 2018–2021 | club4 = [[ਦਿੱਲੀ ਕੈਪੀਟਲ]] | year4 = 2022 | columns = 4 | column1 = [[ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ|ODI]] | column2 = [[ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ|T20I]] | column3 = [[ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਕ੍ਰਿਕਟ|FC]] | column4 = [[ਲਿਸਟ A ਕ੍ਰਿਕਟ|LA]] | matches1 = 11 | matches2 = 14 | matches3 = 6 | matches4 = 43 | runs1 = 9 | runs2 = 1 | runs3 = 41 | runs4 = 37 | bat avg1 = 4.50 | bat avg2 = - | bat avg3 = 13.66 | bat avg4 = 4.62 | 100s/50s1 = 0/0 | 100s/50s2 = 0/0 | 100s/50s3 = 0/0 | 100s/50s4 = 0/0 | top score1 = 5 | top score2 = 1[[not out|*]] | top score3 = 18[[not out|*]] | top score4 = 15 | deliveries1 = 480 | deliveries2 = 312 | deliveries3 = 1061 | deliveries4 = 2004 | wickets1 = 15 | wickets2 = 13 | wickets3 = 11 | wickets4 = 67 | bowl avg1 = 31.00 | bowl avg2 = 35.30 | bowl avg3 = 46.72 | bowl avg4 = 26.16 | fivefor1 = 0 | fivefor2 = 0 | fivefor3 = 0 | fivefor4 = 0 | tenfor1 = 0 | tenfor2 = 0 | tenfor3 = 0 | tenfor4 = 0 | best bowling1 = 3/13 | best bowling2 = 2/27 | best bowling3 = 3/33 | best bowling4 = 4/35 | catches/stumpings1 = 1/– | catches/stumpings2 = 3/– | catches/stumpings3 = 1/– | catches/stumpings4 = 7/– | date = 10 April 2022 | source = http://www.espncricinfo.com/ci/content/player/942645.html Cricinfo }} '''ਖਲੀਲ ਅਹਿਮਦ''' (ਜਨਮ 5 ਦਸੰਬਰ 1997) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ [[ਕ੍ਰਿਕਟ|ਕ੍ਰਿਕਟਰ]] ਹੈ। ਉਸਨੇ ਸਤੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਲਈ ਆਪਣਾ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/player/khaleel-ahmed-942645|title=khaleel-ahmed}}</ref> == ਸ਼ਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਿਛੋਕੜ == ਖਲੀਲ ਦੇ ਪਿਤਾ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਅਹਿਮਦ ਸਨ, ਜੋ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਟੋਂਕ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ [[ਹਸਪਤਾਲ]] ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ [[ਡਾਕਟਰ]] ਬਣੇ, ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ [[ਕ੍ਰਿਕਟ]] ਅਕੈਡਮੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦੇ ਸਨ।<ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/sports/cricket/i-tried-to-tell-him-to-give-up-cricket-but-his-passion-for-the-game-grew-every-passing-day/|title=article/sports/cricket}}</ref> == ਘਰੇਲੂ ਕਰੀਅਰ == ਉਸਨੇ 5 ਫਰਵਰੀ 2017 ਨੂੰ 2016-17 ਇੰਟਰ ਸਟੇਟ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿੱਚ [[ਰਾਜਸਥਾਨ]] ਲਈ ਆਪਣਾ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/inter-state-twenty-20-2016-17-1079273/railways-vs-rajasthan-central-zone-1079337/full-scorecard|title=railways-vs-rajasthan-central-zone}}</ref> ਆਪਣੇ ਟੀ-20 ਡੈਬਿਊ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਹ 2016 ਅੰਡਰ-19 ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੀਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ishan-kishan-to-lead-india-at-u19-world-cup-954021|title=ishan-kishan-to-lead-india-at-u19-world-cup}}</ref> ਉਸਨੇ 6 ਅਕਤੂਬਰ 2017 ਨੂੰ 2017-18 [[ਰਣਜੀ ਟਰਾਫੀ]] ਵਿੱਚ [[ਰਾਜਸਥਾਨ]] ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/ranji-trophy-2017-18-1118604/rajasthan-vs-jammu-kashmir-group-b-1118616/full-scorecard|title=ranji-trophy-2017-18}}</ref> ਜਨਵਰੀ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2018 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ|ਆਈਪੀਐਲ]] ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਸਨਰਾਈਜ਼ਰਸ ਹੈਦਰਾਬਾਦ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2018-player-auction-list-of-sold-and-unsold-players-1134446|title=ipl-2018-player-auction-list-of-sold-and-unsold-players}}</ref> ਉਸਨੇ 5 ਫਰਵਰੀ 2018 ਨੂੰ 2017-18 ਵਿਜੇ ਹਜ਼ਾਰੇ ਟਰਾਫੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਸਥਾਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਲਿਸਟ ਏ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/vijay-hazare-trophy-2017-18-1118606/andhra-vs-rajasthan-group-c-1118713/full-scorecard|title=vijay-hazare-trophy-2017-18}}</ref> ਫਰਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2022 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]] ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਦਿੱਲੀ ਕੈਪੀਟਲਸ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players-1300689|title=ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players}}</ref> == ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਰੀਅਰ == ਸਤੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2018 [[ਏਸ਼ੀਆ ਕੱਪ]] ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ (ODI) ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/india-rest-virat-kohli-for-asia-cup-rohit-sharma-to-lead-uncapped-khaleel-ahmed-called-up-1158018|title=india-rest-virat-kohli-for-asia-cup-rohit-sharma-to-lead-uncapped-khaleel-ahmed-called-up}}</ref> ਉਸਨੇ 18 ਸਤੰਬਰ 2018 ਨੂੰ [[ਹਾਂਗਕਾਂਗ]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ [[ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਭਾਰਤ]] ਲਈ ਆਪਣਾ ਵਨਡੇ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/asia-cup-2018-1153237/hong-kong-vs-india-4th-match-group-a-1153246/full-scorecard|title=asia-cup-2018}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/sport/cricket/2018/sep/23/asia-cup-2018-inclusion-of-left-arm-pacer-khaleel-ahmed-makes-right-impression-for-india-1875873.html|title=left-arm-pacer-khaleel-ahmed-makes-right-impression-for-india}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.hindustantimes.com/cricket/asia-cup-2018-india-vs-pakistan-khaleel-ahmed-emulates-idol-zaheer-khan-on-debut-pakistan-next-on-radar/story-r7RZ11I5vnEeH77h3WnWCN.html|title=asia-cup-2018-india-vs-pakistan-khaleel-ahmed-emulates-idol-zaheer-khan-on-debut-pakistan-next-on-radar}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cricbuzz.com/live-cricket-scorecard/20742/india-vs-hong-kong-4th-match-group-a-asia-cup-2018|title=india-vs-hong-kong-4th-match-group-a-asia-cup}}</ref> ਅਕਤੂਬਰ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ [[ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ (T20I) ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ms-dhoni-not-part-of-t20i-squad-to-face-west-indies-and-australia-1163297|title=ms-dhoni-not-part-of-t20i-squad-to-face-west-indies-and-australia}}</ref> ਉਸਨੇ 4 ਨਵੰਬਰ 2018 ਨੂੰ [[ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼]] ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਭਾਰਤ ਲਈ ਆਪਣਾ (T20I) ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/west-indies-in-india-2018-19-1157747/india-vs-west-indies-1st-t20i-1157759/full-scorecard|title=west-indies-in-india-2018-19}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖਿਡਾਰੀ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ ਟੀਮਾਂ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਵਿਕੀਪਰਿਯੋਜਨਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਹੇਠ ਬਣਾਏ ਸਫ਼ੇ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਵਿਕੀਪਰਿਯੋਜਨਾ ਕ੍ਰਿਕਟ]] 6botxlli9533c2yvc1by7hh2a6ydjzh ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Vulpomoto 3 143629 609350 2022-07-27T14:17:36Z New user message 10694 Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page wikitext text/x-wiki {{Template:Welcome|realName=|name=Vulpomoto}} -- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 14:17, 27 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC) lc08c5ugkk25b52u5tqg5yiwmltfgwn ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Harwantdad 3 143630 609357 2022-07-27T14:38:08Z New user message 10694 Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page wikitext text/x-wiki {{Template:Welcome|realName=|name=Harwantdad}} -- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 14:38, 27 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC) qg4nud0yvucrlh1v4htfmo5h6lr6jul ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Seloloving 3 143631 609358 2022-07-27T14:39:07Z New user message 10694 Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page wikitext text/x-wiki {{Template:Welcome|realName=|name=Seloloving}} -- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 14:39, 27 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC) 4j15euzeftoiywg68i6z2weeuslhvkr ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਅਨੰਦ 0 143632 609359 2022-07-27T14:40:13Z Manjit Singh 12163 "[[:en:Special:Redirect/revision/1094751224|Jernail Singh Anand]]" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ wikitext text/x-wiki {{Infobox person|name=ਡਾ. ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਅਨੰਦ|image=[[File:Jernail Singh Poet.png|250px]]|alt=<!-- descriptive text for use by speech synthesis (text-to-speech) software -->|caption=|birth_name=<!-- only use if different from name -->|birth_date=1955|birth_place=ਲੁਧਿਆਣਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ|death_date=<!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (DEATH date then BIRTH date) -->|death_place=|nationality=[[ਭਾਰਤੀ]]|other_names=|occupation=ਕਵੀ, ਲੇਖਕ, ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ, ਅਧਿਆਤਮਵਾਦੀ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰੇਮੀ|years_active=|known_for=|notable_works=}} '''ਡਾ.ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਅਨੰਦ''' ਇਕ ਕਵੀ ਹੈ.<ref>{{Cite news|url=https://jamiededes.com/2017/10/19/dr-jernail-s-anand-poet-writing-in-the-virtual-world-by-aprilia-zank-ph-d/|title="Dr. Jernail S. Anand (Poet), Writing in the Virtual World" by Aprilia Zank, Ph.D.|date=2017-10-19|work=THE POET BY DAY|access-date=2018-04-30|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://verbumlandiart.com/dr-jernail-singh-anand-a-philosopher-of-language-life-and-literature-essay-of-italian-poetess-claudia-piccinno/|title=Dr JERNAIL SINGH ANAND ….a philosopher of Language Life and Literature / Essay of Italian poetess Claudia Piccinno – VERBUMLANDIART|website=verbumlandiof Maharaja Ranjit Singh College, art.com|language=it-IT|access-date=2018-04-30}}</ref>ਡਾ. ਆਨੰਦ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕਵਿਤਾ, ਗਲਪ, [[ਗੈਰ-ਗਲਪ]] ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਕਤਾ ਦੀਆਂ 140 ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ।<ref>{{Cite news|url=https://atunispoetry.com/2016/09/14/dr-jernail-s-anand/|title=Dr. Jernail S. ANAND|date=2016-09-14|work=Galaktika Poetike "ATUNIS"|access-date=2018-04-30|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bol.com/nl/p/a-million-destinies/9200000014175757/|title=A Million Destinies [Poems], Dr Jernail Singh Anand {{!}} 9781484831342 {{!}} Boeken|website=www.bol.com|language=nl-NL|access-date=2018-04-30}}</ref>ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਲ 2000 ਵਿੱਚ [[ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ]] ਵੱਲੋਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਪੀਐਚਡੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਹ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰੇਮੀ ਅਤੇ ਕਾਲਮ ਲੇਖਕ ਹੈ। ਉਹ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਏ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਯੂਰਪੀਅਨ ਰੋਮਾ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਐਂਡ ਰਿਸਰਚ, ਕ੍ਰਾਈਮਜ਼ ਅਗੇਂਸਟ ਹਿਊਮੈਨਿਟੀ ਐਂਡ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਅ, ਬੇਲਗ੍ਰੇਡ, ਸਰਬੀਆ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਐਮਰੀਟਸ ਦੇ ਆਨਰੇਰੀ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਹਨ। ਡਾ. ਆਨੰਦ ਨੇ ਇਕ ਇਰਾਨੀ ਵਿਦਵਾਨ ਡਾ. ਰੋਗਯੇਹ ਫਾਰਸੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕ੍ਰਿਟੀਕਲ ਥਿਊਰੀ ਵਿਚ ਬਾਇਓ-ਟੈਕਸਟ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਸਹਿ-ਕਾਢ ਕੱਢੀ ਹੈ। ਉਹ ਅਕਤੂਬਰ 2019 ਵਿੱਚ ਬਠਿੰਡਾ ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਵਿਸ਼ਵ ਕਵਿਤਾ ਸੰਮੇਲਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਨ।<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=dxlgDwAAQBAJ&dq=%22Philosophique+Poetica%22&pg=PT655|title=Complexion Based Discriminations: Global Insights|last=Dayal|first=Dr Deen|date=15 June 2018|publisher=Notion Press|isbn=9781643242323}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://atunispoetry.com/2019/07/01/world-poetry-conference-poet-in-the-service-of-mankind-philosophique-poetica-and-grand-productions-canada-world-poetry-conference-13th-and-14-th-october-2019/|title=World Poetry Conference: Poet in the service of mankind conference 13th and 14th October 2019|last=Agronsh|first=Agronsh|date=2019-07-01|website=ATUNIS|access-date=2019-08-12}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.worldliterature.in/|title=Philosophique Poetica|last=Aggarwal|first=S|date=2019-08-12|website=World Literature India|access-date=2019-08-12}}</ref> == ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ == 1955 ਵਿੱਚ ਲੁਧਿਆਣਾ, ਪੰਜਾਬ ਵਿਖੇ ਜਨਮੇ ਅਤੇ ਸੰਗਰੂਰ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜੱਦੀ ਪਿੰਡ ਲੌਂਗੋਵਾਲ ਵਿਖੇ ਵੱਡੇ ਹੋਏ, ਆਨੰਦ ਨੇ ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਲਜ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ ਤੋਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰਜ਼ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite news|url=https://atunispoetry.com/2016/07/06/the-interview-of-dr-j-s-anand-with-the-turkish-tv-building-bridges/|title=The Interview of Dr J.S. Anand with the Turkish TV. Building Bridges.|date=2016-07-06|work=Galaktika Poetike "ATUNIS"|access-date=2018-04-30|language=en-US}}</ref> ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵਾਲਟ ਵਿਟਮੈਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋ ਪੂਰਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਰਹੱਸਵਾਦ ਬਾਰੇ ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ ਲਈ 2000 ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ ਆਫ਼ ਫਿਲਾਸਫੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ। == ਕੈਰੀਅਰ == ਡਾ ਆਨੰਦ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ [[ਜੀਜੀਐਨ ਖਾਲਸਾ ਕਾਲਜ]], [[ਲੁਧਿਆਣਾ]] ਤੋਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਦੇ ਲੈਕਚਰਾਰ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ। ਫਿਰ ਉਹ ਡੀਏਵੀ ਕਾਲਜ ਬਠਿੰਡਾ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਬਣੇ ਅਤੇ 10 ਸਾਲ ਉੱਥੇ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=http://www.punjabcolleges.com/49495-indiacolleges-MG-DAV-College-Bathinda-(Bhatinda)/|title=Principal of DAV College|last=Anand|first=Dr Jernail Singh|date=2018-07-12|website=punjabcolleges.com}}</ref> ਉਸਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਫਾਰ ਪੀਸ ਦੀ ਸਹਿ-ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 2013 ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਆਬਜ਼ਰਵੇਟਰੀ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਉਪ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਨ। 2016 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਵਰਲਡ ਯੂਨੀਅਨ ਆਫ ਪੋਇਟਸ [<nowiki/>[[ਇਟਲੀ]]] ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ 2016 ਦੇ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਦੀ ਜਿਊਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite news|url=http://www.boloji.com/articles/49111/beyond-life-beyond-death|title=Beyond Life Beyond Death by Durga Patva|work=Boloji|access-date=2018-04-30}}</ref> ਉਸਨੇ ਫਰਵਰੀ 2016 ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ [[ਪਾਬਲੋ ਨੇਰੂਦਾ]] ਲਿਟਰੇਰੀ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ, [[ਟੋਰਾਂਟੋ|ਟਰਾਂਟੋ]], ਇਟਲੀ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਕਿਬਾਟੇਕ 39 ਕਵਿਤਾ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ [[ਭਾਰਤ]] ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਨਵੰਬਰ 2016 ਵਿੱਚ ਵਰਲਡ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਪੀਸ ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਵੱਲੋਂ ਆਯੋਜਿਤ ਵਰਲਡ ਪੀਸ ਸੈਮੀਨਾਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=http://www.wnwu.org/index.php/en/our-members/188-chief-advisor-to-the-president-of-the-world-nations-writars-union-in-kazakhstan-on-contemporary-world-literature-3|title=Chief Advisor To The President of the World Nations Writars' Union in Kazakhstan on Contemporary World Literature|website=www.wnwu.org|language=en-gb|access-date=2018-04-30}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1955]] 0oak1kp75c9t8jfcpq96dkkv13vnnpp 609361 609359 2022-07-27T14:42:28Z Manjit Singh 12163 added [[Category:ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਵੀ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Infobox person|name=ਡਾ. ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਅਨੰਦ|image=[[File:Jernail Singh Poet.png|250px]]|alt=<!-- descriptive text for use by speech synthesis (text-to-speech) software -->|caption=|birth_name=<!-- only use if different from name -->|birth_date=1955|birth_place=ਲੁਧਿਆਣਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ|death_date=<!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (DEATH date then BIRTH date) -->|death_place=|nationality=[[ਭਾਰਤੀ]]|other_names=|occupation=ਕਵੀ, ਲੇਖਕ, ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ, ਅਧਿਆਤਮਵਾਦੀ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰੇਮੀ|years_active=|known_for=|notable_works=}} '''ਡਾ.ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਅਨੰਦ''' ਇਕ ਕਵੀ ਹੈ.<ref>{{Cite news|url=https://jamiededes.com/2017/10/19/dr-jernail-s-anand-poet-writing-in-the-virtual-world-by-aprilia-zank-ph-d/|title="Dr. Jernail S. Anand (Poet), Writing in the Virtual World" by Aprilia Zank, Ph.D.|date=2017-10-19|work=THE POET BY DAY|access-date=2018-04-30|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://verbumlandiart.com/dr-jernail-singh-anand-a-philosopher-of-language-life-and-literature-essay-of-italian-poetess-claudia-piccinno/|title=Dr JERNAIL SINGH ANAND ….a philosopher of Language Life and Literature / Essay of Italian poetess Claudia Piccinno – VERBUMLANDIART|website=verbumlandiof Maharaja Ranjit Singh College, art.com|language=it-IT|access-date=2018-04-30}}</ref>ਡਾ. ਆਨੰਦ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕਵਿਤਾ, ਗਲਪ, [[ਗੈਰ-ਗਲਪ]] ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਕਤਾ ਦੀਆਂ 140 ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ।<ref>{{Cite news|url=https://atunispoetry.com/2016/09/14/dr-jernail-s-anand/|title=Dr. Jernail S. ANAND|date=2016-09-14|work=Galaktika Poetike "ATUNIS"|access-date=2018-04-30|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bol.com/nl/p/a-million-destinies/9200000014175757/|title=A Million Destinies [Poems], Dr Jernail Singh Anand {{!}} 9781484831342 {{!}} Boeken|website=www.bol.com|language=nl-NL|access-date=2018-04-30}}</ref>ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਲ 2000 ਵਿੱਚ [[ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ]] ਵੱਲੋਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਪੀਐਚਡੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਹ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰੇਮੀ ਅਤੇ ਕਾਲਮ ਲੇਖਕ ਹੈ। ਉਹ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਏ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਯੂਰਪੀਅਨ ਰੋਮਾ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਐਂਡ ਰਿਸਰਚ, ਕ੍ਰਾਈਮਜ਼ ਅਗੇਂਸਟ ਹਿਊਮੈਨਿਟੀ ਐਂਡ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਅ, ਬੇਲਗ੍ਰੇਡ, ਸਰਬੀਆ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਐਮਰੀਟਸ ਦੇ ਆਨਰੇਰੀ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਹਨ। ਡਾ. ਆਨੰਦ ਨੇ ਇਕ ਇਰਾਨੀ ਵਿਦਵਾਨ ਡਾ. ਰੋਗਯੇਹ ਫਾਰਸੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕ੍ਰਿਟੀਕਲ ਥਿਊਰੀ ਵਿਚ ਬਾਇਓ-ਟੈਕਸਟ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਸਹਿ-ਕਾਢ ਕੱਢੀ ਹੈ। ਉਹ ਅਕਤੂਬਰ 2019 ਵਿੱਚ ਬਠਿੰਡਾ ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਵਿਸ਼ਵ ਕਵਿਤਾ ਸੰਮੇਲਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਨ।<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=dxlgDwAAQBAJ&dq=%22Philosophique+Poetica%22&pg=PT655|title=Complexion Based Discriminations: Global Insights|last=Dayal|first=Dr Deen|date=15 June 2018|publisher=Notion Press|isbn=9781643242323}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://atunispoetry.com/2019/07/01/world-poetry-conference-poet-in-the-service-of-mankind-philosophique-poetica-and-grand-productions-canada-world-poetry-conference-13th-and-14-th-october-2019/|title=World Poetry Conference: Poet in the service of mankind conference 13th and 14th October 2019|last=Agronsh|first=Agronsh|date=2019-07-01|website=ATUNIS|access-date=2019-08-12}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.worldliterature.in/|title=Philosophique Poetica|last=Aggarwal|first=S|date=2019-08-12|website=World Literature India|access-date=2019-08-12}}</ref> == ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ == 1955 ਵਿੱਚ ਲੁਧਿਆਣਾ, ਪੰਜਾਬ ਵਿਖੇ ਜਨਮੇ ਅਤੇ ਸੰਗਰੂਰ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜੱਦੀ ਪਿੰਡ ਲੌਂਗੋਵਾਲ ਵਿਖੇ ਵੱਡੇ ਹੋਏ, ਆਨੰਦ ਨੇ ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਲਜ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ ਤੋਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰਜ਼ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite news|url=https://atunispoetry.com/2016/07/06/the-interview-of-dr-j-s-anand-with-the-turkish-tv-building-bridges/|title=The Interview of Dr J.S. Anand with the Turkish TV. Building Bridges.|date=2016-07-06|work=Galaktika Poetike "ATUNIS"|access-date=2018-04-30|language=en-US}}</ref> ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵਾਲਟ ਵਿਟਮੈਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋ ਪੂਰਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਰਹੱਸਵਾਦ ਬਾਰੇ ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ ਲਈ 2000 ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ ਆਫ਼ ਫਿਲਾਸਫੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ। == ਕੈਰੀਅਰ == ਡਾ ਆਨੰਦ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ [[ਜੀਜੀਐਨ ਖਾਲਸਾ ਕਾਲਜ]], [[ਲੁਧਿਆਣਾ]] ਤੋਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਦੇ ਲੈਕਚਰਾਰ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ। ਫਿਰ ਉਹ ਡੀਏਵੀ ਕਾਲਜ ਬਠਿੰਡਾ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਬਣੇ ਅਤੇ 10 ਸਾਲ ਉੱਥੇ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=http://www.punjabcolleges.com/49495-indiacolleges-MG-DAV-College-Bathinda-(Bhatinda)/|title=Principal of DAV College|last=Anand|first=Dr Jernail Singh|date=2018-07-12|website=punjabcolleges.com}}</ref> ਉਸਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਫਾਰ ਪੀਸ ਦੀ ਸਹਿ-ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 2013 ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਆਬਜ਼ਰਵੇਟਰੀ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਉਪ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਨ। 2016 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਵਰਲਡ ਯੂਨੀਅਨ ਆਫ ਪੋਇਟਸ [<nowiki/>[[ਇਟਲੀ]]] ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ 2016 ਦੇ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਦੀ ਜਿਊਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite news|url=http://www.boloji.com/articles/49111/beyond-life-beyond-death|title=Beyond Life Beyond Death by Durga Patva|work=Boloji|access-date=2018-04-30}}</ref> ਉਸਨੇ ਫਰਵਰੀ 2016 ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ [[ਪਾਬਲੋ ਨੇਰੂਦਾ]] ਲਿਟਰੇਰੀ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ, [[ਟੋਰਾਂਟੋ|ਟਰਾਂਟੋ]], ਇਟਲੀ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਕਿਬਾਟੇਕ 39 ਕਵਿਤਾ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ [[ਭਾਰਤ]] ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਨਵੰਬਰ 2016 ਵਿੱਚ ਵਰਲਡ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਪੀਸ ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਵੱਲੋਂ ਆਯੋਜਿਤ ਵਰਲਡ ਪੀਸ ਸੈਮੀਨਾਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=http://www.wnwu.org/index.php/en/our-members/188-chief-advisor-to-the-president-of-the-world-nations-writars-union-in-kazakhstan-on-contemporary-world-literature-3|title=Chief Advisor To The President of the World Nations Writars' Union in Kazakhstan on Contemporary World Literature|website=www.wnwu.org|language=en-gb|access-date=2018-04-30}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1955]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਵੀ]] 7ukpz8ixp89z04d4kkgbvl4trvrr1zn ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Shruti bhala 3 143633 609360 2022-07-27T14:40:24Z New user message 10694 Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page wikitext text/x-wiki {{Template:Welcome|realName=|name=Shruti bhala}} -- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 14:40, 27 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC) iqhg0lblbx41jtv2r02vmcpsvbuuhsu ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਵੀ 14 143634 609364 2022-07-27T14:47:00Z Manjit Singh 12163 "ਇਸ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਵਸਦੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿਚ ਕਵਿਤਾ, ਗ਼ਜ਼ਲ, ਨਜ਼ਮ ਆਦਿ ਵਿਧਾਵਾਂ ਵਿਚ ਰਚਨਾਵਾਂ ਰਚਣ ਵਾਲੇ ਕਵੀਆਂ ਦੇ ਲੇਖ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।" ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ wikitext text/x-wiki ਇਸ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਵਸਦੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿਚ ਕਵਿਤਾ, ਗ਼ਜ਼ਲ, ਨਜ਼ਮ ਆਦਿ ਵਿਧਾਵਾਂ ਵਿਚ ਰਚਨਾਵਾਂ ਰਚਣ ਵਾਲੇ ਕਵੀਆਂ ਦੇ ਲੇਖ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। oi4harzq5lyffr75o89gy3f0cdup1ds ਨਵਾਂ ਅਮਰੰਬਲਮ ਰਾਖਵਾਂ ਜੰਗਲ 0 143635 609378 2022-07-27T15:15:29Z Dugal harpreet 17460 "[[:en:Special:Redirect/revision/1072395167|New Amarambalam Reserved Forest]]" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ wikitext text/x-wiki '''ਨਵਾਂ ਅਮਰੰਬਲਮ ਰਾਖਵਾਂ ਜੰਗਲ''' [[ਪੱਛਮੀ ਘਾਟ]] ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਾਖਵਾਂ ਜੰਗਲ ਹੈ, ਜੋ [[ਭਾਰਤ]] ਦੇ [[ਕੇਰਲਾ]] ਰਾਜ ਦੇ ਮਲੱਪੁਰਮ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਪਲੱਕੜ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਸਾਈਲੈਂਟ ਵੈਲੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਵੱਲ [[ਤਮਿਲ਼ ਨਾਡੂ|ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ]] ਦੇ ਨੀਲਗਿਰੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਨਾਦੁਗਾਨੀ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਕਰੀਮਪੁਝਾ ਵਾਈਲਡਲਾਈਫ ਸੈਂਚੁਰੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੈ।<ref name="The Hindu">{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/news/national/kerala/karimpuzha-sanctuary-comes-into-being/article31984618.ece|title=Karimpuzha sanctuary comes into being|date=3 July 2020|work=The Hindu|access-date=4 September 2020}}</ref> [[ਤਸਵੀਰ:Munnar_-_views_from_Munnar_(7).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Munnar_-_views_from_Munnar_%287%29.jpg/170px-Munnar_-_views_from_Munnar_%287%29.jpg|thumb| ''ਹੇਮੀਟ੍ਰਗਸ ਹਾਈਲੋਕ੍ਰੀਅਸ'', ਮੁੰਨਾਰ]] [[ਤਸਵੀਰ:Lion-tailed_macaque_by_N._A._Naseer.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Lion-tailed_macaque_by_N._A._Naseer.jpg/170px-Lion-tailed_macaque_by_N._A._Naseer.jpg|thumb| ''ਮਕਾਕਾ ਸਿਲੇਨਸ'']] == ਭੂਗੋਲ == ਨਵਾਂ ਅਮਰੰਬਲਮ [[ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ]] ਵਿੱਚ [[ਕੇਰਲਾ]] ਦੇ ਕਰੀਮਪੁਝਾ ਡਬਲਯੂਐਲਐਸ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ {{Convert|40|m|ft|0}} ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਉੱਚੀ ਉਚਾਈ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤੋਂ {{Convert|2554|m|ft|0}}, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਖੇਤਰ ਉੱਚ ਵਰਖਾ ਅਤੇ ਸੰਘਣੇ ਜੰਗਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਮਰੰਬਲਮ ਸਾਈਲੈਂਟ ਵੈਲੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ ਦੇ ਨਾਲ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਨੀਲਗਿਰੀ ਬਾਇਓਸਫੇਅਰ ਰਿਜ਼ਰਵ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਵੀ ਬਣਦਾ ਹੈ। == ਪੰਛੀ ਅਸਥਾਨ == ਇੰਡੀਅਨ ਬਰਡ ਕੰਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਨੈੱਟਵਰਕ (ਆਈਬੀਸੀਐਨ) ਨੇ ਨੀਲਾਂਬੁਰ ਅਤੇ ਅਮਰੰਬਲਮ ਜੰਗਲਾਂ ਤੋਂ ਪੰਛੀਆਂ ਦੀਆਂ 212 ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਮਰੰਬਲਮ ਨੂੰ ਪੱਛਮੀ ਘਾਟ ਸਧਾਰਣ ਪੰਛੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੰਛੀ ਖੇਤਰ (IBS) ਵਜੋਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿੱਥੇ 16 ਪ੍ਰਤਿਬੰਧਿਤ ਰੇਂਜ ਕਿਸਮਾਂ (RRS) ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ; ਅਮਰੰਬਲਮ ਵਿੱਚ ਅੱਠ ਕਿਸਮਾਂ ਵੇਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। RRS ਦੇ ਇਲਾਵਾ, ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਾਲੀਆਂ ਅਤੇ ਦੋ ਕਮਜ਼ੋਰ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਹਨ। 2001 ਵਿੱਚ ਬਰਡਲਾਈਫ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ 52 ਨੇੜੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਾਲੀਆਂ ਨਸਲਾਂ (NTS) ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਹੈ। NTS ਪੰਛੀਆਂ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਕਿਸਮਾਂ IBA ਵਿੱਚ ਪਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਰ ਵੀ ਲੱਭੇ ਜਾਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਬਰਡਲਾਈਫ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਦੁਆਰਾ ਵਰਗੀਕ੍ਰਿਤ, ਅਮਰੰਬਲਮ ਰਿਜ਼ਰਵ ਜੰਗਲ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੇ ਗਰਮ ਖੰਡੀ ਨਮੀ ਵਾਲੇ ਜੰਗਲ (ਬਾਇਓਮ -10) ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ: 15 ਪੰਛੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਬਾਇਓਮ ਅਸੈਂਬਲੇਜ ਵਜੋਂ ਪਛਾਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਆਈਬੀਏ ਵਿੱਚ 12 ਕਿਸਮਾਂ ਪਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। 2003 ਵਿੱਚ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਪੀ.ਓ. ਨਾਮੀਰ, ਕੇਰਲ ਐਗਰੀਕਲਚਰਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ,<ref name="kau-nameer">{{Cite web|url=http://www.kau.in/people-profile/nameer-po|title=Nameer PO, Associate Professor & Head|publisher=[[Kerala Agricultural University]]|access-date=2016-01-04}}</ref> ਨੇ 11 ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਲੱਕੜਹਾਰੇ, 11 ਕਿਸਮਾਂ ਫਲਾਈਕੈਚਰ, ਨੌਂ ਜਾਤੀਆਂ, ਬੱਬਲਾਂ ਦੀਆਂ ਸੱਤ ਕਿਸਮਾਂ, ਅਤੇ ਬਾਰਬੇਟਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇਖੇ ਜਾਣ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ। 2004 ਤੱਕ, [[ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਤੀ ਸੰਭਾਲ਼ ਸੰਘ|IUCN]] ਵਰਗੀਕਰਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ''ਗੰਭੀਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਾਲੀਆਂ'' / ''ਕਮਜ਼ੋਰ'' ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ''ਘੱਟ ਚਿੰਤਾ'' ਵਾਲੀਆਂ 10 IBA ਟ੍ਰਿਗਰ ਸਪੀਸੀਜ਼ ਅਤੇ IBA ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ''A1'' ਤੋਂ ''A3'' ਤੱਕ ਦੀਆਂ 10 ਆਈਬੀਏ ਟ੍ਰਿਗਰ ਸਪੀਸੀਜ਼ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਸੀ, ਅਰਥਾਤ ਘੱਟ ਸਹਾਇਕ ( ''ਲੇਪਟੋਪਟੀਲੋਸ ਜਾਵੈਨਿਕਸ'' ), ਚਿੱਟੇ-ਰੰਪਡ ਗਿਰਝ ( ''ਜਿਪਸ ਬੇਂਗਲ'' ), ਨੀਲਗਿਰੀ ਲੱਕੜ-ਕਬੂਤਰ ( ''ਕੋਲੰਬਾ'' ਐਲਫਿੰਸਟੋਨੀ), ਮਾਲਾਬਾਰ ਪੈਰਾਕੀਟ ( ''ਸਾਈਟਾਕੁਲਾ ਕੋਲੰਬੋਇਡਜ਼'' ), ਮਾਲਾਬਾਰ ਸਲੇਟੀ-ਹੌਰਨਬਿਲ ( ''ਓਸੀਸੇਰੋਸ'' ਗ੍ਰੀਸੀਅਸ), ਸਫੈਦ-ਬੇਲੀ ਵਾਲਾ ਟ੍ਰੀਪੀ ( ''ਡੈਂਡਰੋਸਿਟਾ'' ਲਿਊਕੋਗਾਸਟ੍ਰਾ), ਸਲੇਟੀ-ਹੇਡਡ ਬੁਲਬੁਲ ( ''ਪਾਈਕਨੋਟਸ'' ਬਾਏਕਨੋਟਸ ''ਬਾਊਸਫੁਸਲਰ'' ), ਰੂਫੂਸਫੁਸਡਰਸ ਸਫੈਦ-ਬੇਲੀ ਵਾਲਾ ਨੀਲਾ-ਫਲਾਈ ਕੈਚਰ ( ''ਸਾਈਰਨੀਸ ਪੈਲੀਪਸ'' ) ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਮਸਨ-ਬੈਕਡ ਸਨਬਰਡ ( ''ਨੈਕਟਰੀਨੀਆ ਮਿਨੀਮਾ'' ) ਵੀ ਦੇਖੇ ਗਏ। ਪੰਛੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੇ ਉਚੇਚੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਮੁੱਚਤਾ ਦਿਖਾਈ। ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਦੀ ਅਮੀਰੀ ਨਵੰਬਰ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਸੂਚਕਾਂਕ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। == ਹਵਾਲੇ == 65fj9hd6mtz2sgu8vam0zx0tjqmui15 ਸਲੀਮ ਅਲੀ ਪੰਛੀ ਅਸਥਾਨ 0 143636 609379 2022-07-27T15:26:36Z Dugal harpreet 17460 "[[:en:Special:Redirect/revision/1083388512|Salim Ali Bird Sanctuary]]" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ wikitext text/x-wiki '''ਸਲੀਮ ਅਲੀ ਪੰਛੀ ਅਸਥਾਨ''' ਇੱਕ ਸਮੁੰਦਰੀ [[ਜਵਾਰੀ ਬੇਲਾ|ਮੈਂਗਰੋਵ]] ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਨ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਪੰਛੀਆਂ ਦੀ ਸੈੰਕਚੂਰੀ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ [[ਭਾਰਤ]] ਵਿੱਚ [[ਮਹਾਂਦੇਈ ਨਦੀ|ਮੰਡੋਵੀ ਨਦੀ]], [[ਗੋਆ]] ਦੇ ਨਾਲ ਚੋਰਾਓ ਟਾਪੂ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਸਿਰੇ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਦਾ ਨਾਂ ਉੱਘੇ ਭਾਰਤੀ ਪੰਛੀ ਵਿਗਿਆਨੀ [[ਸਲੀਮ ਅਲੀ]] ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਿਬੈਂਡਰ ਅਤੇ ਚੋਰਾਓ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਚੱਲ ਰਹੀ ਇੱਕ ਕਿਸ਼ਤੀ ਸੇਵਾ ਦੁਆਰਾ ਅਸਥਾਨ ਅਤੇ ਟਾਪੂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸੈੰਕਚੂਰੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੱਕੀ ਸੈਰ ਹੈ ਜੋ ''ਰਾਈਜ਼ੋਫੋਰਾ ਮੁਕਰੋਨਾਟਾ'', ''ਐਵੀਸੀਨੀਆ ਆਫਿਸਿਨਲਿਸ'' ਅਤੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਦੇ ਮੈਂਗਰੋਵਜ਼ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਚੱਲਦੀ ਹੈ। == ਵਰਣਨ == [[ਤਸਵੀਰ:Salim_ali_sanctuary_walkway.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Salim_ali_sanctuary_walkway.jpg/220px-Salim_ali_sanctuary_walkway.jpg|right|thumb| ਪਾਵਨ ਅਸਥਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪੱਕਾ ਰਸਤਾ]] ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਦਾ ਆਕਾਰ {{Convert|178|ha|acre|abbr=on}} ਹੈ। ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਨੀਵੇਂ [[ਜਵਾਰੀ ਬੇਲਾ|ਮੈਂਗਰੋਵ]] ਜੰਗਲ ਨਾਲ ਢੱਕਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। == ਬਨਸਪਤੀ ਅਤੇ ਜੀਵ ਜੰਤੂ == [[ਤਸਵੀਰ:India_Goa_Chapora_River_Colony_of_Birds.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/India_Goa_Chapora_River_Colony_of_Birds.jpg/220px-India_Goa_Chapora_River_Colony_of_Birds.jpg|thumb| ਸਲੀਮ ਅਲੀ ਪੰਛੀ ਅਸਥਾਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪੰਛੀਆਂ ਦੇ ਸੈੰਕਚੂਰੀ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।]] ਇਥੇ ਪੰਛੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਆਮ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਟਰਾਈਟਡ ਬਗਲਾ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਰੀਫ ਬਗਲਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਹੋਰ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਜੋ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਟਲ ਬਿਟਰਨ, ਬਲੈਕ ਬਿਟਰਨ, ਲਾਲ ਗੰਢ, ਜੈਕ ਸਨਾਈਪ ਅਤੇ ਪਾਈਡ ਐਵੋਕੇਟ (ਅਸਥਾਈ ਸੈਂਡਬੈਂਕਸ ਉੱਤੇ) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।<ref>{{Cite journal|last=Borges, S.D. & A.B.Shanbhag|year=2007|title=Additions to the avifauna of Goa, India|journal=Journal of the Bombay Natural History Society|volume=104|issue=1|pages=98–101}}</ref> ਸੈੰਕਚੂਰੀ ਮਡਸਕਿੱਪਰ, ਫਿੱਡਲਰ ਕੇਕੜੇ ਅਤੇ ਹੋਰ [[ਜਵਾਰੀ ਬੇਲਾ|ਮੈਂਗਰੋਵ]] ਨਿਵਾਸ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਵੀ ਹੈ। ''ਕ੍ਰਸਟੇਸ਼ੀਅਨ ਟੈਲੀਓਟੈਨਿਸ ਇੰਡੀਅਨਿਸ'' ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਦਾ ਵਰਣਨ ਅਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਮੂਨਿਆਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite journal|last=Larsen, Kim|last2=Gobardhan Sahoo|last3=Zakir Ali Ansari|year=2013|title=Description of a new mangrove root dwelling species of ''Teleotanais'' (Crustacea: Peracarida: Tanaidacea) from India, with a key to Teleotanaidae|url=http://drs.nio.org/drs/bitstream/2264/4435/1/Species_Diversity_18_237a.pdf|journal=Species Diversity|volume=18|pages=237–243}}</ref> == ਮੀਡੀਆ == <gallery> ਤਸਵੀਰ:Mangrove_crab_01.JPG|ਅਣ-id'ed ਕੇਕੜਾ ਤਸਵੀਰ:Mangrove_crab_02.JPG|ਪੋਰਸਿਲੇਨ ਫਿੱਡਲਰ ਤਸਵੀਰ:Mangrove_mudskipper.JPG|ਮਡਸਕੀਪਰ ਤਸਵੀਰ:Mangrove_crab_04.JPG|ਅਣ-id'ed ਕੇਕੜਾ ਤਸਵੀਰ:Rhizophora_mucronata13.JPG|ਰਾਈਜ਼ੋਫੋਰਾ ਮੁਕਰੋਨਾਟਾ ਫਲ ਤਸਵੀਰ:Rhizophora_mucronata11.JPG|ਰਾਈਜ਼ੋਫੋਰਾ ਮੁਕਰੋਨਾਟਾ ਪੱਤੇ </gallery> == ਹਵਾਲੇ == qdh02ldruy2mxpbgfufhv7do033k6cy ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Alnazeer Ahmed 3 143637 609384 2022-07-27T15:43:17Z New user message 10694 Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page wikitext text/x-wiki {{Template:Welcome|realName=|name=Alnazeer Ahmed}} -- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 15:43, 27 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC) 53cafh9v1rvrq64vtxr9zntm0wpnqo5 ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Alex.VG79 3 143638 609385 2022-07-27T15:59:52Z New user message 10694 Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page wikitext text/x-wiki {{Template:Welcome|realName=|name=Alex.VG79}} -- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 15:59, 27 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC) irzrqonbjqgy2f02zucq23y2onybsmp ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Navtejs 3 143639 609391 2022-07-27T20:16:20Z New user message 10694 Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page wikitext text/x-wiki {{Template:Welcome|realName=|name=Navtejs}} -- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 20:16, 27 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC) jgxgbytfp3e2dq96s2jam7bv4kv89da ਐਂਡਰਿਆ ਯੀਅਰਵੁੱਡ 0 143640 609392 2022-07-28T00:45:43Z Simranjeet Sidhu 8945 "[[:en:Special:Redirect/revision/1095049496|Andraya Yearwood]]" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ wikitext text/x-wiki {{Infobox person|name=Andraya Yearwood|birth_place=[[Niger]]<ref>{{Cite web|url=https://www.cecetelfer.com/about|title = About}}</ref>|alma_mater=[[North Carolina Central University]]|years_active=2017{{ndash}}present|website=|module={{Infobox sportsperson|embed=yes | country = United States | sport = [[Track and field]] | event = | collegeteam = | coach = }}}} [[Category:Articles with hCards]] '''ਐਂਡਰਿਆ ਯੀਅਰਵੁੱਡ''' (ਜਨਮ 2002) ਕਨੈਕਟੀਕਟ ਤੋਂ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ [[ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ]] ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਐਥਲੀਟ ਹੈ। ਯੀਅਰਵੁੱਡ ਨੇ ਅਪ੍ਰੈਲ 2017 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਲੜਕੀਆਂ ਦੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਲੜਕੀਆਂ ਦੀ 100- ਅਤੇ 200-ਮੀਟਰ ਡੈਸ਼ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਸਥਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। 4 ਜੂਨ, 2017 ਨੂੰ ਕਨੈਕਟੀਕਟ ਇੰਟਰਸਕੋਲਾਸਟਿਕ ਐਥਲੈਟਿਕ ਕਾਨਫਰੰਸ (ਸੀ.ਆਈ.ਏ.ਸੀ.) 100-ਯਾਰਡ ਡੈਸ਼ ਫਾਈਨਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਯੀਅਰਵੁੱਡ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਨੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੇ ਪਿੱਛੇ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ। ਕਨੈਕਟੀਕਟ ਰਾਜ ਦੀ ਯੀਅਰਵੁੱਡ ਨੂੰ ਮਹਿਲਾ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਟਾਈਟਲ IX ਅਤੇ ਟਰਾਂਸ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਬਹਿਸ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹੈ। 2018 ਵਿੱਚ, ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ [[ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ]] ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਲਿਖਣਾ, ਈ.ਐਸ.ਪੀ.ਐਨ. ਨੇ ਯੀਅਰਵੁੱਡ ਅਤੇ ਮੁੱਠੀ ਭਰ ਹੋਰ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਐਥਲੀਟਾਂ ਨੂੰ "ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਫੋਕਲ ਪੁਆਇੰਟ" ਕਿਹਾ। ਯੀਅਰਵੁੱਡ ਨੇ ਹਾਰਮੋਨਸ ਜਾਂ ਜਵਾਨੀ ਬਲੌਕਰਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਵਾਈਸ ਮੀਡੀਆ ਅਨੁਸਾਰ, "ਇੱਕ ਫਾਇਦੇ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਸਕਦਾ ਸੀ"। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਵਾਈਸ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਐਥਲੀਟਾਂ ਲਈ ਮੈਡੀਕਲ ਇਲਾਜ ਦੀ ਲੋੜ ਵਾਲੇ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਲਾਜ ਦੇ ਖ਼ਰਚੇ ਕਾਰਨ ਦਾਖਲੇ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਯੀਅਰਵੁੱਡ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਤਿੰਨ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੇ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਐਥਲੀਟਾਂ ਨੂੰ ਕਨੈਕਟੀਕਟ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਟੀਮਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਕੱਦਮਾ ਦਾਇਰ ਕੀਤਾ; ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਗੈਰ-ਲਾਭਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ, ਅਲਾਇੰਸ ਡਿਫੈਂਡਿੰਗ ਫ੍ਰੀਡਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਅਪਰੈਲ 2021 ਵਿੱਚ ਮੁਕੱਦਮੇ ਨੂੰ ਖ਼ਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.ctpost.com/news/article/Federal-judge-dismisses-lawsuit-seeking-to-bar-16128048.php|title=Federal judge dismisses lawsuit seeking to bar transgender athletes from CT girls sports|last=Rondinone|first=Nicholas|date=2021-04-25|website=Connecticut Post|language=en-US|access-date=2021-05-04}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://adflegal.org/case/soule-v-connecticut-association-schools|title=Soule v. Connecticut Association of Schools|website=adflegal.org|language=en|access-date=2021-05-04}}</ref> 2021 ਵਿੱਚ, ਬਿਡੇਨ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਸਾਬਕਾ ਅਟਾਰਨੀ ਜਨਰਲ ਵਿਲੀਅਮ ਬਾਰ ਦੇ ਯੀਅਰਵੁੱਡ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ, ਇੱਕ ਔਰਤ ਵਜੋਂ ਉਸਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਖੇਡਾਂ ਖੇਡਣ ਦੇ ਉਸਦੇ ਅਧਿਕਾਰ 'ਤੇ ਮੁੜ ਵਿਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ।<ref>{{Cite web|url=https://www.outsports.com/2021/2/24/22298858/biden-justice-connecticut-trans-student-athletes-federal-lawsuit-adf-terry-miller-andraya-yearwood|title=Biden Justice Dept. Quits federal lawsuit opposing trans athletes|date=24 February 2021}}</ref> ਯੀਅਰਵੁੱਡ ਨੇ ਐਨ.ਸੀ.ਏ.ਏ. ਵਿੱਚ ਟ੍ਰੈਕ ਅਤੇ ਫੀਲਡ ਚਲਾਉਣ ਲਈ [[ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]], ਕਨੈਕਟੀਕਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਸਪਰਿੰਗਫੀਲਡ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਵੈਸਟ ਪੁਆਇੰਟ ਤੋਂ ਭਰਤੀ ਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਇਸ ਵੇਲੇ  ਉੱਤਰੀ ਕੈਰੋਲੀਨਾ ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹੈ। == ਹਵਾਲੇ == <references group="" responsive="1"> </references> [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 2002]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]] t913p097ph2fkktc6stih4v02gx89lk ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Tyulif 3 143641 609405 2022-07-28T02:34:54Z New user message 10694 Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page wikitext text/x-wiki {{Template:Welcome|realName=|name=Tyulif}} -- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 02:34, 28 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC) ajkb81trl34b4dwor4lsiszpg2bs0o9 ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Speakerweekly 3 143642 609406 2022-07-28T03:11:28Z New user message 10694 Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page wikitext text/x-wiki {{Template:Welcome|realName=|name=Speakerweekly}} -- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 03:11, 28 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC) k9ai4k9dl404fdlxm7agl0m2gava0tt ਸਾਗ਼ਰ ਖ਼ਿਆਮੀ 0 143643 609408 2022-07-28T05:11:31Z Charan Gill 4603 "{{Infobox person | name = | image = | alt = | caption = | birth_name = ਰਾਸ਼ਿਦ ਅਲ ਹਸਨ | birth_date = 1938<ref>https://rekhta.org/poets/saghar-khayyami</ref> | birth_place = ਲਖਨਊ | death_date = 18 ਜੂਨ 2008 | death_place = ਮੁੰਬਈ | nationality = ਭਾਰਤੀ | other_names = | occupation = | years_active = | known_for = ਮਜ਼ਾਹੀਆ ਸ਼ਾਇਰੀ | notable_works = }} '''ਸਾਗ਼ਰ ਖ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = | image = | alt = | caption = | birth_name = ਰਾਸ਼ਿਦ ਅਲ ਹਸਨ | birth_date = 1938<ref>https://rekhta.org/poets/saghar-khayyami</ref> | birth_place = ਲਖਨਊ | death_date = 18 ਜੂਨ 2008 | death_place = ਮੁੰਬਈ | nationality = ਭਾਰਤੀ | other_names = | occupation = | years_active = | known_for = ਮਜ਼ਾਹੀਆ ਸ਼ਾਇਰੀ | notable_works = }} '''ਸਾਗ਼ਰ ਖ਼ਿਆਮੀ''' [[ਉਰਦੂ]] ਦਾ ਇੱਕ ਮੁਮਤਾਜ਼ ਮਜ਼ਾਹੀਆ ਸ਼ਾਇਰ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਤਨਜ਼-ਮਜ਼ਾਹ ਦੇ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਨ। ਉਸਦਾ ਹਕੀਕੀ ਨਾਮ ਰਾਸ਼ਿਦ ਅਲ ਹਸਨ ਸੀ। == ਇੰਤਕਾਲ == [[18 ਜੂਨ]] [[2008]] ਨੂੰ 70 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਸਾਗ਼ਰ ਪਯਾਮੀ ਦਾ ਇੰਤਕਾਲ ਦਿਲ ਦੇ ਰੋਗ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ਼ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਨਾਨਾਵਤੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>[https://urduindia.wordpress.com/page/6/ The World of Urdu Poetry, Literature & News | Ghazals, Nazms in Urdu, Hindi (Devanagari) and Roman scripts apart from news about Urdu literary world, Urdu Shaa'eri ka Haseen I...]</ref> == ਨਮੂਨਾ ਕਲਾਮ == === ਦਿੱਲੀ ਕਾ ਕੁੱਤਾ === :ਯੇ ਬੋਲਾ ਦਿੱਲੀ ਕੇ ਕੁੱਤੇ ਸੇ ਗਾਉਂ ਕਾ ਕੁੱਤਾ :ਕਹਾਂ ਸੇ ਸਿੱਖੀ ਅਦਾ ਤੁਮ ਨੇ ਦੁਮ ਦਬਾਨੇ ਕੀ :ਵੋਹ ਬੋਲਾ ਦੁਮ ਕੇ ਦਬਾਨੇ ਕੋ ਬੁਜ਼ਦਿਲੀ ਨਾ ਸਮਝ :ਜਗ੍ਹਾ ਕਹਾਂ ਹੈ ਯਹਾਂ ਦੁਮ ਹਿਲਾਨੇ ਕੀ === ਆਸ਼ਕ-ਏ-ਅਸਰ-ਏ-ਹਾਜ਼ਿਰ=== :ਯੇ ਇਸ਼ਕ ਨਹੀਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਬੱਸ ਇਤਨਾ ਸਮਝ ਲੀਜਏ :ਕਬ [[ਆਗ ਕਾ ਦਰਿਆ]] ਹੈ, ਕਬ ਡੁੱਬ ਕੇ ਜਾਣਾ ਹੈ :ਮਾਯੂਸ ਨਾ ਹੋ ਆਸ਼ਿਕ, ਮਿਲ ਜਾਏਗੀ ਮਾਸ਼ੂਕਾ :ਬੱਸ ਇਤਨੀ ਸੀ ਜ਼ਹਿਮਤ ਹੈ, ਮੁਬਾਇਲ ਉਠਾਨਾ ਹੈ ==ਹਵਾਲੇ== {{ਹਵਾਲੇ}} bxz60s0m9gnhj073s5ywlkdid3qwv52 609409 609408 2022-07-28T05:11:58Z Charan Gill 4603 added [[Category:ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = | image = | alt = | caption = | birth_name = ਰਾਸ਼ਿਦ ਅਲ ਹਸਨ | birth_date = 1938<ref>https://rekhta.org/poets/saghar-khayyami</ref> | birth_place = ਲਖਨਊ | death_date = 18 ਜੂਨ 2008 | death_place = ਮੁੰਬਈ | nationality = ਭਾਰਤੀ | other_names = | occupation = | years_active = | known_for = ਮਜ਼ਾਹੀਆ ਸ਼ਾਇਰੀ | notable_works = }} '''ਸਾਗ਼ਰ ਖ਼ਿਆਮੀ''' [[ਉਰਦੂ]] ਦਾ ਇੱਕ ਮੁਮਤਾਜ਼ ਮਜ਼ਾਹੀਆ ਸ਼ਾਇਰ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਤਨਜ਼-ਮਜ਼ਾਹ ਦੇ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਨ। ਉਸਦਾ ਹਕੀਕੀ ਨਾਮ ਰਾਸ਼ਿਦ ਅਲ ਹਸਨ ਸੀ। == ਇੰਤਕਾਲ == [[18 ਜੂਨ]] [[2008]] ਨੂੰ 70 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਸਾਗ਼ਰ ਪਯਾਮੀ ਦਾ ਇੰਤਕਾਲ ਦਿਲ ਦੇ ਰੋਗ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ਼ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਨਾਨਾਵਤੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>[https://urduindia.wordpress.com/page/6/ The World of Urdu Poetry, Literature & News | Ghazals, Nazms in Urdu, Hindi (Devanagari) and Roman scripts apart from news about Urdu literary world, Urdu Shaa'eri ka Haseen I...]</ref> == ਨਮੂਨਾ ਕਲਾਮ == === ਦਿੱਲੀ ਕਾ ਕੁੱਤਾ === :ਯੇ ਬੋਲਾ ਦਿੱਲੀ ਕੇ ਕੁੱਤੇ ਸੇ ਗਾਉਂ ਕਾ ਕੁੱਤਾ :ਕਹਾਂ ਸੇ ਸਿੱਖੀ ਅਦਾ ਤੁਮ ਨੇ ਦੁਮ ਦਬਾਨੇ ਕੀ :ਵੋਹ ਬੋਲਾ ਦੁਮ ਕੇ ਦਬਾਨੇ ਕੋ ਬੁਜ਼ਦਿਲੀ ਨਾ ਸਮਝ :ਜਗ੍ਹਾ ਕਹਾਂ ਹੈ ਯਹਾਂ ਦੁਮ ਹਿਲਾਨੇ ਕੀ === ਆਸ਼ਕ-ਏ-ਅਸਰ-ਏ-ਹਾਜ਼ਿਰ=== :ਯੇ ਇਸ਼ਕ ਨਹੀਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਬੱਸ ਇਤਨਾ ਸਮਝ ਲੀਜਏ :ਕਬ [[ਆਗ ਕਾ ਦਰਿਆ]] ਹੈ, ਕਬ ਡੁੱਬ ਕੇ ਜਾਣਾ ਹੈ :ਮਾਯੂਸ ਨਾ ਹੋ ਆਸ਼ਿਕ, ਮਿਲ ਜਾਏਗੀ ਮਾਸ਼ੂਕਾ :ਬੱਸ ਇਤਨੀ ਸੀ ਜ਼ਹਿਮਤ ਹੈ, ਮੁਬਾਇਲ ਉਠਾਨਾ ਹੈ ==ਹਵਾਲੇ== {{ਹਵਾਲੇ}} [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਉਰਦੂ ਕਵੀ]] gacr1zxw4iiztaeqzl0fftsnzpxttyj ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Sidhu Balwant Singh 3 143644 609410 2022-07-28T05:13:40Z New user message 10694 Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page wikitext text/x-wiki {{Template:Welcome|realName=|name=Sidhu Balwant Singh}} -- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 05:13, 28 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC) i4c2j5jhrfn985yveykn1ql4wv5tua1 ਜੈ ਸਿੰਘ I 0 143645 609412 2022-07-28T05:34:41Z Manjit Singh 12163 "[[:en:Special:Redirect/revision/1092160060|Jai Singh I]]" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ wikitext text/x-wiki  {{Infobox royalty|title=[[Jaipur State#Rulers|Raja of Amber]]|image=Jai Singh I.png|caption=ਰਾਜਾ ਜੈ ਸਿੰਘ I|reign=13 ਦਸੰਬਰ 1621 – 28 ਅਗਸਤ 1667|succession=[[ਜੈਪੁਰ#Rulers|ਅੰਬਰ ਦਾ ਰਾਜਾ]]|predecessor=[[ਭਾਊ ਸਿੰਘ]]|successor=[[ਰਾਮ ਸਿੰਘ I]]|birth_date={{birth date|1611|07|15|df=y}}|birth_place=[[Amer, India|Amber]], [[Jaipur State|Kingdom of Amber]] (present-day [[ਰਾਜਸਥਾਨ]], [[ਭਾਰਤ]])|death_date={{death date and age|1667|08|28|1611|07|15|df=y}}|death_place=[[Burhanpur]], [[Khandesh subah]], [[Mughal Empire]] (present-day [[Madhya Pradesh]], India)|spouse={{plainlist| * Rani Sukmati (1622–1700) * Rajiba bai (d.1667) *Mirgavati Bai of [[Marwar]](m.1622) *Anand Kunwar Chauhan }}|issue={{plainlist| * 5 daughters and 2 sons, including: * [[Ram Singh I]] * Sukijawati bai (1641–1693) }}|father=ਰਾਜਾ ਮਹਾ ਸਿੰਘ<ref>{{cite book |last=Sarkar |first=J. N. |author-link=Jadunath Sarkar |orig-year=1984 |edition=Reprinted |year=1994 |title=A History of Jaipur |publisher=Orient Longman |isbn=81-250-0333-9 |pages=99 |url=https://books.google.com/books?id=O0oPIo9TXKcC&pg=PA31}}</ref>|mother=[[ਉਦੈ ਸਿੰਘ{{!}}]] ਦੀ ਦਮਯੰਤੀ|religion=[[ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ]]}} '''ਜੈ ਸਿੰਘ''' ਪਹਿਲਾ (15 ਜੁਲਾਈ 1611 - 28 ਅਗਸਤ 1667) ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਇੱਕ ਉਚ- ਜਰਨੈਲ ("ਮਿਰਜ਼ਾ ਰਾਜਾ") ਅਤੇ ਅੰਬਰ ਰਾਜ ਦਾ ਰਾਜਾ (ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜੈਪੁਰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ) ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪੂਰਵਗਾਮੀ ਉਸ ਦਾ ਚਾਚਾ, ਰਾਜਾ ਭਾਊ ਸਿੰਘ ਸੀ। == ਤਾਜਪੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕਰੀਅਰ == [[ਤਸਵੀਰ:Maharaja_Jai_Singh_of_Amber_and_Maharaja_Gaj_Singh_of_Marwar,_1630.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Maharaja_Jai_Singh_of_Amber_and_Maharaja_Gaj_Singh_of_Marwar%2C_1630.jpg/200px-Maharaja_Jai_Singh_of_Amber_and_Maharaja_Gaj_Singh_of_Marwar%2C_1630.jpg|right|thumb|246x246px|ਅੰਬਰ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਜੈ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਰਵਾੜ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਗਜ ਸਿੰਘ - ਅੰਬਰ ਐਲਬਮ ਤੋਂ ਫੋਲੀਓ, ਲਗਭਗ 1630।]] 10 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ ਅੰਬਰ ਦਾ ਰਾਜਾ ਅਤੇ ਕਛਵਾਹਾ ਰਾਜਪੂਤਾਂ ਦਾ ਮੁਖੀ ਬਣ ਗਿਆ। ਉਸ ਦਾ ਫੌਜੀ ਕੈਰੀਅਰ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਦੇ ਪੂਰੇ ਰਾਜ ਅਤੇ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਰਾਜ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜੈ ਸਿੰਘ ਦਾ ਮਹਾਨਤਾ ਵੱਲ ਵਧਣ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ (1627) ਦੇ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ 'ਤੇ ਹੋਇਆ। ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਦੀ ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਡੈੱਕਨ ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ, ਖਾਨ ਜਹਾਨ ਲੋਦੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਫਗਾਨ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਬਗਾਵਤ ਕੀਤੀ। ਪਰ ਰਾਜਪੂਤ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਲਿਆਂਦਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਜਿਸਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਬਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 4000 ਦਾ ਕਮਾਂਡਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। 1636 ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਸਲਤਨਤਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮੋਹਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ - ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸੇ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਗੋਂਡ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਫਲ ਉੱਦਮਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਲਈ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 5000 ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਚਤਸੂ (ਅਜਮੇਰ ਵਿੱਚ) ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੰਬਰ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਮੀਓ ਡਾਕੂ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ, ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਦੇ ਰਾਜ ਦੇ ਆਕਾਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ। 1641 ਈ. ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਪਹਾੜੀ ਰਾਜ ਮਊ-ਪੈਥਨ (ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼) ਦੇ ਰਾਜਾ ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਪਠਾਣੀਆ ਦੀ ਬਗਾਵਤ ਨੂੰ ਦਬਾ ਦਿੱਤਾ। == ਮੁਗਲ ਭਵਨ ਨਿਰਮਾਣ ਕਲਾ == 1657 ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਗਿਆ, ਇਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕਿ ਉਹ ਅਸਮਰੱਥ ਹੋ ਗਿਆ। ਦਾਰਾ ਦੇ ਤਿੰਨ ਛੋਟੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਗੱਦੀ ਹਥਿਆਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ। ਬੰਗਾਲ ਵਿਚ ਸ਼ਾਹ ਸ਼ੁਜਾ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿਚ ਮੁਰਾਦ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਦਾ ਤਾਜ ਪਹਿਨਾਇਆ, ਪਰ ਚਲਾਕ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਖਾਤਰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਇਰਾਦੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 1657 ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਗਿਆ, ਇਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕਿ ਉਹ ਅਸਮਰੱਥ ਹੋ ਗਿਆ। ਦਾਰਾ ਦੇ ਤਿੰਨ ਛੋਟੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਗੱਦੀ ਹਥਿਆਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ। ਬੰਗਾਲ ਵਿਚ ਸ਼ਾਹ ਸ਼ੁਜਾ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿਚ ਮੁਰਾਦ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਦਾ ਤਾਜ ਪਹਿਨਾਇਆ, ਪਰ ਚਲਾਕ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਖਾਤਰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਇਰਾਦੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। == ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ == ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਦੋ ਮੁੱਖ ਰਾਣੀਆਂ ਰਾਣੀ ਸੁਕਮਤੀ ਅਤੇ ਰਾਜੀਬਾ ਬਾਈ ਅਤੇ 7 ਬੱਚੇ ਸਨ; 5 ਧੀਆਂ ਅਤੇ 2 ਪੁੱਤਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਪਹਿਲਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। == ਹਵਾਲੇ == <references /> efl49os4s5hhstz8ysxfriu4y3hs0oh 609456 609412 2022-07-28T10:31:52Z Manjit Singh 12163 "[[:en:Special:Redirect/revision/1092160060|Jai Singh I]]" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ wikitext text/x-wiki  {{Infobox royalty|title=[[Jaipur State#Rulers|Raja of Amber]]|image=Jai Singh I.png|caption=ਰਾਜਾ ਜੈ ਸਿੰਘ I|reign=13 ਦਸੰਬਰ 1621 – 28 ਅਗਸਤ 1667|succession=[[ਜੈਪੁਰ#Rulers|ਅੰਬਰ ਦਾ ਰਾਜਾ]]|predecessor=[[ਭਾਊ ਸਿੰਘ]]|successor=[[ਰਾਮ ਸਿੰਘ I]]|birth_date={{birth date|1611|07|15|df=y}}|birth_place=[[Amer, India|Amber]], [[Jaipur State|Kingdom of Amber]] (present-day [[ਰਾਜਸਥਾਨ]], [[ਭਾਰਤ]])|death_date={{death date and age|1667|08|28|1611|07|15|df=y}}|death_place=[[Burhanpur]], [[Khandesh subah]], [[Mughal Empire]] (present-day [[Madhya Pradesh]], India)|spouse={{plainlist| * Rani Sukmati (1622–1700) * Rajiba bai (d.1667) *Mirgavati Bai of [[Marwar]](m.1622) *Anand Kunwar Chauhan }}|issue={{plainlist| * 5 daughters and 2 sons, including: * [[Ram Singh I]] * Sukijawati bai (1641–1693) }}|father=ਰਾਜਾ ਮਹਾ ਸਿੰਘ<ref>{{cite book |last=Sarkar |first=J. N. |author-link=Jadunath Sarkar |orig-year=1984 |edition=Reprinted |year=1994 |title=A History of Jaipur |publisher=Orient Longman |isbn=81-250-0333-9 |pages=99 |url=https://books.google.com/books?id=O0oPIo9TXKcC&pg=PA31}}</ref>|mother=[[ਉਦੈ ਸਿੰਘ{{!}}]] ਦੀ ਦਮਯੰਤੀ|religion=[[ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ]]}} '''ਜੈ ਸਿੰਘ''' ਪਹਿਲਾ (15 ਜੁਲਾਈ 1611 - 28 ਅਗਸਤ 1667) ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਇੱਕ ਉਚ- ਜਰਨੈਲ ("ਮਿਰਜ਼ਾ ਰਾਜਾ") ਅਤੇ ਅੰਬਰ ਰਾਜ ਦਾ ਰਾਜਾ (ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜੈਪੁਰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ) ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪੂਰਵਗਾਮੀ ਉਸ ਦਾ ਚਾਚਾ, ਰਾਜਾ ਭਾਊ ਸਿੰਘ ਸੀ। == ਤਾਜਪੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕਰੀਅਰ == [[ਤਸਵੀਰ:Maharaja_Jai_Singh_of_Amber_and_Maharaja_Gaj_Singh_of_Marwar,_1630.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Maharaja_Jai_Singh_of_Amber_and_Maharaja_Gaj_Singh_of_Marwar%2C_1630.jpg/200px-Maharaja_Jai_Singh_of_Amber_and_Maharaja_Gaj_Singh_of_Marwar%2C_1630.jpg|right|thumb|246x246px|ਅੰਬਰ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਜੈ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਰਵਾੜ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਗਜ ਸਿੰਘ - ਅੰਬਰ ਐਲਬਮ ਤੋਂ ਫੋਲੀਓ, ਲਗਭਗ 1630।]] 10 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ ਅੰਬਰ ਦਾ ਰਾਜਾ ਅਤੇ ਕਛਵਾਹਾ ਰਾਜਪੂਤਾਂ ਦਾ ਮੁਖੀ ਬਣ ਗਿਆ। ਉਸ ਦਾ ਫੌਜੀ ਕੈਰੀਅਰ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਦੇ ਪੂਰੇ ਰਾਜ ਅਤੇ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਰਾਜ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜੈ ਸਿੰਘ ਦਾ ਮਹਾਨਤਾ ਵੱਲ ਵਧਣ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ (1627) ਦੇ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ 'ਤੇ ਹੋਇਆ। ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਦੀ ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਡੈੱਕਨ ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ, ਖਾਨ ਜਹਾਨ ਲੋਦੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਫਗਾਨ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਬਗਾਵਤ ਕੀਤੀ। ਪਰ ਰਾਜਪੂਤ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਲਿਆਂਦਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਜਿਸਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਬਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 4000 ਦਾ ਕਮਾਂਡਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। 1636 ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਸਲਤਨਤਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮੋਹਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ - ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸੇ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਗੋਂਡ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਫਲ ਉੱਦਮਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਲਈ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 5000 ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਚਤਸੂ (ਅਜਮੇਰ ਵਿੱਚ) ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੰਬਰ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਮੀਓ ਡਾਕੂ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ, ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਦੇ ਰਾਜ ਦੇ ਆਕਾਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ। 1641 ਈ. ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਪਹਾੜੀ ਰਾਜ ਮਊ-ਪੈਥਨ (ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼) ਦੇ ਰਾਜਾ ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਪਠਾਣੀਆ ਦੀ ਬਗਾਵਤ ਨੂੰ ਦਬਾ ਦਿੱਤਾ। == ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆਈ ਅਭਿਆਨ == 1638 ਵਿੱਚ '''ਕੰਧਾਰ''' ਦਾ ਕਿਲ੍ਹਾ ਇਸ ਦੇ ਸਫਾਵਿਦ [[ਫਾਰਸੀ]] ਕਮਾਂਡਰ ਅਲੀ ਮਰਦਾਨ ਖਾਂ ਨੇ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸ਼ੁਜਾ, ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਸਪੁਰਦਗੀ ਲੈਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਫ਼ਾਰਸੀ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਇਸ ਕੰਮ ਵਿਚ ਦਖ਼ਲ ਦੇਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਨੇ ਕਾਬੁਲ ਵਿਚ 50,000 ਤਕੜੀ ਫ਼ੌਜ ਇਕੱਠੀ ਕਰ ਲਈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਤੋਂ ਮਿਰਜ਼ਾ ਰਾਜੇ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਉਪਾਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਅਕਬਰ ਦੁਆਰਾ ਅੰਬਰ ਦੇ ਆਪਣੇ ਦਾਦਾ ਰਾਜਾ ਮਾਨ ਸਿੰਘ ਪਹਿਲੇ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। 1647 ਈ. ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਦੇ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਬਲਖ ਅਤੇ ਬਦਾਖਸ਼ਾਨ ਉੱਤੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ। . == ਮੁਗਲ ਭਵਨ ਨਿਰਮਾਣ ਕਲਾ == 1657 ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਗਿਆ, ਇਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕਿ ਉਹ ਅਸਮਰੱਥ ਹੋ ਗਿਆ। ਦਾਰਾ ਦੇ ਤਿੰਨ ਛੋਟੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਗੱਦੀ ਹਥਿਆਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ। ਬੰਗਾਲ ਵਿਚ ਸ਼ਾਹ ਸ਼ੁਜਾ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿਚ ਮੁਰਾਦ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਦਾ ਤਾਜ ਪਹਿਨਾਇਆ, ਪਰ ਚਲਾਕ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਖਾਤਰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਇਰਾਦੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 1657 ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਗਿਆ, ਇਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕਿ ਉਹ ਅਸਮਰੱਥ ਹੋ ਗਿਆ। ਦਾਰਾ ਦੇ ਤਿੰਨ ਛੋਟੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਗੱਦੀ ਹਥਿਆਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ। ਬੰਗਾਲ ਵਿਚ ਸ਼ਾਹ ਸ਼ੁਜਾ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿਚ ਮੁਰਾਦ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਦਾ ਤਾਜ ਪਹਿਨਾਇਆ, ਪਰ ਚਲਾਕ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਖਾਤਰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਇਰਾਦੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। == ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ == ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਦੋ ਮੁੱਖ ਰਾਣੀਆਂ ਰਾਣੀ ਸੁਕਮਤੀ ਅਤੇ ਰਾਜੀਬਾ ਬਾਈ ਅਤੇ 7 ਬੱਚੇ ਸਨ; 5 ਧੀਆਂ ਅਤੇ 2 ਪੁੱਤਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਪਹਿਲਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। == ਹਵਾਲੇ == <references /> jlon4okum5y77fnp09h3fc4vw0w7gpm 609458 609456 2022-07-28T10:43:30Z Manjit Singh 12163 wikitext text/x-wiki  {{Infobox royalty|title=[[Jaipur State#Rulers|Raja of Amber]]|image=Jai Singh I.png|caption=ਰਾਜਾ ਜੈ ਸਿੰਘ I|reign=13 ਦਸੰਬਰ 1621 – 28 ਅਗਸਤ 1667|succession=[[ਜੈਪੁਰ#Rulers|ਅੰਬਰ ਦਾ ਰਾਜਾ]]|predecessor=[[ਭਾਊ ਸਿੰਘ]]|successor=[[ਰਾਮ ਸਿੰਘ I]]|birth_date={{birth date|1611|07|15|df=y}}|birth_place=[[Amer, India|Amber]], [[Jaipur State|Kingdom of Amber]] (present-day [[ਰਾਜਸਥਾਨ]], [[ਭਾਰਤ]])|death_date={{death date and age|1667|08|28|1611|07|15|df=y}}|death_place=[[Burhanpur]], [[Khandesh subah]], [[Mughal Empire]] (present-day [[Madhya Pradesh]], India)|spouse={{plainlist| * Rani Sukmati (1622–1700) * Rajiba bai (d.1667) *Mirgavati Bai of [[Marwar]](m.1622) *Anand Kunwar Chauhan }}|issue={{plainlist| * 5 daughters and 2 sons, including: * [[Ram Singh I]] * Sukijawati bai (1641–1693) }}|father=ਰਾਜਾ ਮਹਾ ਸਿੰਘ<ref>{{cite book |last=Sarkar |first=J. N. |author-link=Jadunath Sarkar |orig-year=1984 |edition=Reprinted |year=1994 |title=A History of Jaipur |publisher=Orient Longman |isbn=81-250-0333-9 |pages=99 |url=https://books.google.com/books?id=O0oPIo9TXKcC&pg=PA31}}</ref>|mother=[[ਉਦੈ ਸਿੰਘ{{!}}]] ਦੀ ਦਮਯੰਤੀ|religion=[[ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ]]}} '''ਜੈ ਸਿੰਘ''' ਪਹਿਲਾ (15 ਜੁਲਾਈ 1611 - 28 ਅਗਸਤ 1667) [[ਮੁਗਲ ਸਲਤਨਤ|ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ]] ਦਾ ਇੱਕ ਉਚ- ਜਰਨੈਲ ("ਮਿਰਜ਼ਾ ਰਾਜਾ") ਅਤੇ ਅੰਬਰ ਰਾਜ ਦਾ ਰਾਜਾ (ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ [[ਜੈਪੁਰ]] ਕਿਹਾ ਗਿਆ) ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪੂਰਵਗਾਮੀ ਉਸ ਦਾ ਚਾਚਾ, ਰਾਜਾ ਭਾਊ ਸਿੰਘ ਸੀ। == ਤਾਜਪੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕਰੀਅਰ == [[ਤਸਵੀਰ:Maharaja_Jai_Singh_of_Amber_and_Maharaja_Gaj_Singh_of_Marwar,_1630.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Maharaja_Jai_Singh_of_Amber_and_Maharaja_Gaj_Singh_of_Marwar%2C_1630.jpg/200px-Maharaja_Jai_Singh_of_Amber_and_Maharaja_Gaj_Singh_of_Marwar%2C_1630.jpg|right|thumb|246x246px|ਅੰਬਰ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਜੈ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਰਵਾੜ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਗਜ ਸਿੰਘ - ਅੰਬਰ ਐਲਬਮ ਤੋਂ ਫੋਲੀਓ, ਲਗਭਗ 1630।]] 10 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ ਅੰਬਰ ਦਾ ਰਾਜਾ ਅਤੇ ਕਛਵਾਹਾ ਰਾਜਪੂਤ ਦਾ ਮੁਖੀ ਬਣ ਗਿਆ। ਉਸ ਦਾ ਫੌਜੀ ਕੈਰੀਅਰ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਦੇ ਪੂਰੇ ਰਾਜ ਅਤੇ [[ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ]] ਦੇ ਰਾਜ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜੈ ਸਿੰਘ ਦਾ ਮਹਾਨਤਾ ਵੱਲ ਵਧਣ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] (1627) ਦੇ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ 'ਤੇ ਹੋਇਆ। ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਦੀ ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਡੈੱਕਨ ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ, ਖਾਨ ਜਹਾਨ ਲੋਦੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਫਗਾਨ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਬਗਾਵਤ ਕੀਤੀ। ਪਰ ਰਾਜਪੂਤ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਲਿਆਂਦਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਜਿਸਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਬਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 4000 ਦਾ ਕਮਾਂਡਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। 1636 ਵਿੱਚ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਸਲਤਨਤਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮੋਹਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ - ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸੇ ਸੈਨਾ ਨੂੰ [[ਗੋਂਡ ਲੋਕ|ਗੋਂਡ]] ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਫਲ ਉੱਦਮਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਲਈ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 5000 ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਚਤਸੂ ([[ਅਜਮੇਰ]] ਵਿੱਚ) ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੰਬਰ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਮੀਓ ਡਾਕੂ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ, ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਦੇ ਰਾਜ ਦੇ ਆਕਾਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ। 1641 ਈ. ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਪਹਾੜੀ ਰਾਜ ਮਊ-ਪੈਥਨ ([[ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼|ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼)]] ਦੇ ਰਾਜਾ ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਪਠਾਣੀਆ ਦੀ ਬਗਾਵਤ ਨੂੰ ਦਬਾ ਦਿੱਤਾ। == ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆਈ ਅਭਿਆਨ == 1638 ਵਿੱਚ '''ਕੰਧਾਰ''' ਦਾ ਕਿਲ੍ਹਾ ਇਸ ਦੇ ਸਫਾਵਿਦ [[ਫਾਰਸੀ]] ਕਮਾਂਡਰ ਅਲੀ [[ਮਰਦਾਨ ਖਾਂ]] ਨੇ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸ਼ੁਜਾ, ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਸਪੁਰਦਗੀ ਲੈਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। [[ਫ਼ਾਰਸੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਫ਼ਾਰਸੀ]] ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਇਸ ਕੰਮ ਵਿਚ ਦਖ਼ਲ ਦੇਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਨੇ [[ਕਾਬੁਲ]] ਵਿਚ 50,000 ਤਕੜੀ ਫ਼ੌਜ ਇਕੱਠੀ ਕਰ ਲਈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੂੰ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] ਤੋਂ ਮਿਰਜ਼ਾ ਰਾਜੇ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਉਪਾਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਅਕਬਰ ਦੁਆਰਾ ਅੰਬਰ ਦੇ ਆਪਣੇ ਦਾਦਾ ਰਾਜਾ ਮਾਨ ਸਿੰਘ ਪਹਿਲੇ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। 1647 ਈ. ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] ਦੇ [[ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ]] ਵਿੱਚ [[ਬਲਖ਼|ਬਲਖ]] ਅਤੇ [[ਬਦਖਸ਼ਾਨ|ਬਦਾਖਸ਼ਾਨ]] ਉੱਤੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ। . == ਮੁਗਲ ਭਵਨ ਨਿਰਮਾਣ ਕਲਾ == 1657 ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਗਿਆ, ਇਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕਿ ਉਹ ਅਸਮਰੱਥ ਹੋ ਗਿਆ। ਦਾਰਾ ਦੇ ਤਿੰਨ ਛੋਟੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਗੱਦੀ ਹਥਿਆਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ। [[ਬੰਗਾਲ]] ਵਿਚ [[ਸ਼ਾਹ ਸ਼ੁਜਾ]] ਅਤੇ [[ਗੁਜਰਾਤ]] ਵਿਚ ਮੁਰਾਦ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਦਾ ਤਾਜ ਪਹਿਨਾਇਆ, ਪਰ ਚਲਾਕ [[ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ]] ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਖਾਤਰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਇਰਾਦੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੀਹਰੇ ਖਤਰਿਆਂ ਦੇ ਸਾਮ੍ਹਣੇ, ਦਾਰਾ ਸ਼ਿਕੋਹ ਨੂੰ ਹੁਣ ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੀ ਯਾਦ ਆ ਗਈ - ਰਾਜਪੂਤ ਮੁਖੀ ਨੂੰ 6000 ਦਾ ਕਮਾਂਡਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਦਾਰਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸੁਲੇਮਾਨ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨ ਜਨਰਲ ਦਿਲੇਰ ਖਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। == ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ == ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਦੋ ਮੁੱਖ ਰਾਣੀਆਂ ਰਾਣੀ ਸੁਕਮਤੀ ਅਤੇ ਰਾਜੀਬਾ ਬਾਈ ਅਤੇ 7 ਬੱਚੇ ਸਨ; 5 ਧੀਆਂ ਅਤੇ 2 ਪੁੱਤਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਪਹਿਲਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। == ਹਵਾਲੇ == <references /> 0fnwhml8p1axdz45h65tird2dpblbie 609463 609458 2022-07-28T11:00:22Z Manjit Singh 12163 added [[Category:ਰਾਜੇ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki  {{Infobox royalty|title=[[Jaipur State#Rulers|Raja of Amber]]|image=Jai Singh I.png|caption=ਰਾਜਾ ਜੈ ਸਿੰਘ I|reign=13 ਦਸੰਬਰ 1621 – 28 ਅਗਸਤ 1667|succession=[[ਜੈਪੁਰ#Rulers|ਅੰਬਰ ਦਾ ਰਾਜਾ]]|predecessor=[[ਭਾਊ ਸਿੰਘ]]|successor=[[ਰਾਮ ਸਿੰਘ I]]|birth_date={{birth date|1611|07|15|df=y}}|birth_place=[[Amer, India|Amber]], [[Jaipur State|Kingdom of Amber]] (present-day [[ਰਾਜਸਥਾਨ]], [[ਭਾਰਤ]])|death_date={{death date and age|1667|08|28|1611|07|15|df=y}}|death_place=[[Burhanpur]], [[Khandesh subah]], [[Mughal Empire]] (present-day [[Madhya Pradesh]], India)|spouse={{plainlist| * Rani Sukmati (1622–1700) * Rajiba bai (d.1667) *Mirgavati Bai of [[Marwar]](m.1622) *Anand Kunwar Chauhan }}|issue={{plainlist| * 5 daughters and 2 sons, including: * [[Ram Singh I]] * Sukijawati bai (1641–1693) }}|father=ਰਾਜਾ ਮਹਾ ਸਿੰਘ<ref>{{cite book |last=Sarkar |first=J. N. |author-link=Jadunath Sarkar |orig-year=1984 |edition=Reprinted |year=1994 |title=A History of Jaipur |publisher=Orient Longman |isbn=81-250-0333-9 |pages=99 |url=https://books.google.com/books?id=O0oPIo9TXKcC&pg=PA31}}</ref>|mother=[[ਉਦੈ ਸਿੰਘ{{!}}]] ਦੀ ਦਮਯੰਤੀ|religion=[[ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ]]}} '''ਜੈ ਸਿੰਘ''' ਪਹਿਲਾ (15 ਜੁਲਾਈ 1611 - 28 ਅਗਸਤ 1667) [[ਮੁਗਲ ਸਲਤਨਤ|ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ]] ਦਾ ਇੱਕ ਉਚ- ਜਰਨੈਲ ("ਮਿਰਜ਼ਾ ਰਾਜਾ") ਅਤੇ ਅੰਬਰ ਰਾਜ ਦਾ ਰਾਜਾ (ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ [[ਜੈਪੁਰ]] ਕਿਹਾ ਗਿਆ) ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪੂਰਵਗਾਮੀ ਉਸ ਦਾ ਚਾਚਾ, ਰਾਜਾ ਭਾਊ ਸਿੰਘ ਸੀ। == ਤਾਜਪੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕਰੀਅਰ == [[ਤਸਵੀਰ:Maharaja_Jai_Singh_of_Amber_and_Maharaja_Gaj_Singh_of_Marwar,_1630.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Maharaja_Jai_Singh_of_Amber_and_Maharaja_Gaj_Singh_of_Marwar%2C_1630.jpg/200px-Maharaja_Jai_Singh_of_Amber_and_Maharaja_Gaj_Singh_of_Marwar%2C_1630.jpg|right|thumb|246x246px|ਅੰਬਰ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਜੈ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਰਵਾੜ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਗਜ ਸਿੰਘ - ਅੰਬਰ ਐਲਬਮ ਤੋਂ ਫੋਲੀਓ, ਲਗਭਗ 1630।]] 10 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ ਅੰਬਰ ਦਾ ਰਾਜਾ ਅਤੇ ਕਛਵਾਹਾ ਰਾਜਪੂਤ ਦਾ ਮੁਖੀ ਬਣ ਗਿਆ। ਉਸ ਦਾ ਫੌਜੀ ਕੈਰੀਅਰ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਦੇ ਪੂਰੇ ਰਾਜ ਅਤੇ [[ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ]] ਦੇ ਰਾਜ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜੈ ਸਿੰਘ ਦਾ ਮਹਾਨਤਾ ਵੱਲ ਵਧਣ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] (1627) ਦੇ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ 'ਤੇ ਹੋਇਆ। ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਦੀ ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਡੈੱਕਨ ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ, ਖਾਨ ਜਹਾਨ ਲੋਦੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਫਗਾਨ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਬਗਾਵਤ ਕੀਤੀ। ਪਰ ਰਾਜਪੂਤ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਲਿਆਂਦਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਜਿਸਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਬਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 4000 ਦਾ ਕਮਾਂਡਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। 1636 ਵਿੱਚ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਸਲਤਨਤਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮੋਹਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ - ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸੇ ਸੈਨਾ ਨੂੰ [[ਗੋਂਡ ਲੋਕ|ਗੋਂਡ]] ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਫਲ ਉੱਦਮਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਲਈ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 5000 ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਚਤਸੂ ([[ਅਜਮੇਰ]] ਵਿੱਚ) ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੰਬਰ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਮੀਓ ਡਾਕੂ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ, ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਦੇ ਰਾਜ ਦੇ ਆਕਾਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ। 1641 ਈ. ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਪਹਾੜੀ ਰਾਜ ਮਊ-ਪੈਥਨ ([[ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼|ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼)]] ਦੇ ਰਾਜਾ ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਪਠਾਣੀਆ ਦੀ ਬਗਾਵਤ ਨੂੰ ਦਬਾ ਦਿੱਤਾ। == ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆਈ ਅਭਿਆਨ == 1638 ਵਿੱਚ '''ਕੰਧਾਰ''' ਦਾ ਕਿਲ੍ਹਾ ਇਸ ਦੇ ਸਫਾਵਿਦ [[ਫਾਰਸੀ]] ਕਮਾਂਡਰ ਅਲੀ [[ਮਰਦਾਨ ਖਾਂ]] ਨੇ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸ਼ੁਜਾ, ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਸਪੁਰਦਗੀ ਲੈਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। [[ਫ਼ਾਰਸੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਫ਼ਾਰਸੀ]] ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਇਸ ਕੰਮ ਵਿਚ ਦਖ਼ਲ ਦੇਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਨੇ [[ਕਾਬੁਲ]] ਵਿਚ 50,000 ਤਕੜੀ ਫ਼ੌਜ ਇਕੱਠੀ ਕਰ ਲਈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੂੰ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] ਤੋਂ ਮਿਰਜ਼ਾ ਰਾਜੇ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਉਪਾਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਅਕਬਰ ਦੁਆਰਾ ਅੰਬਰ ਦੇ ਆਪਣੇ ਦਾਦਾ ਰਾਜਾ ਮਾਨ ਸਿੰਘ ਪਹਿਲੇ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। 1647 ਈ. ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] ਦੇ [[ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ]] ਵਿੱਚ [[ਬਲਖ਼|ਬਲਖ]] ਅਤੇ [[ਬਦਖਸ਼ਾਨ|ਬਦਾਖਸ਼ਾਨ]] ਉੱਤੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ। . == ਮੁਗਲ ਭਵਨ ਨਿਰਮਾਣ ਕਲਾ == 1657 ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਗਿਆ, ਇਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕਿ ਉਹ ਅਸਮਰੱਥ ਹੋ ਗਿਆ। ਦਾਰਾ ਦੇ ਤਿੰਨ ਛੋਟੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਗੱਦੀ ਹਥਿਆਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ। [[ਬੰਗਾਲ]] ਵਿਚ [[ਸ਼ਾਹ ਸ਼ੁਜਾ]] ਅਤੇ [[ਗੁਜਰਾਤ]] ਵਿਚ ਮੁਰਾਦ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਦਾ ਤਾਜ ਪਹਿਨਾਇਆ, ਪਰ ਚਲਾਕ [[ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ]] ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਖਾਤਰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਇਰਾਦੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੀਹਰੇ ਖਤਰਿਆਂ ਦੇ ਸਾਮ੍ਹਣੇ, ਦਾਰਾ ਸ਼ਿਕੋਹ ਨੂੰ ਹੁਣ ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੀ ਯਾਦ ਆ ਗਈ - ਰਾਜਪੂਤ ਮੁਖੀ ਨੂੰ 6000 ਦਾ ਕਮਾਂਡਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਦਾਰਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸੁਲੇਮਾਨ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨ ਜਨਰਲ ਦਿਲੇਰ ਖਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। == ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ == ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਦੋ ਮੁੱਖ ਰਾਣੀਆਂ ਰਾਣੀ ਸੁਕਮਤੀ ਅਤੇ ਰਾਜੀਬਾ ਬਾਈ ਅਤੇ 7 ਬੱਚੇ ਸਨ; 5 ਧੀਆਂ ਅਤੇ 2 ਪੁੱਤਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਪਹਿਲਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। == ਹਵਾਲੇ == <references /> [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਰਾਜੇ]] 66tjpmpwmsxo4l9nd5iqx0jiqovbf5s 609464 609463 2022-07-28T11:00:44Z Manjit Singh 12163 added [[Category:ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਰਾਜਪੂਤ ਪਰਿਵਾਰ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki  {{Infobox royalty|title=[[Jaipur State#Rulers|Raja of Amber]]|image=Jai Singh I.png|caption=ਰਾਜਾ ਜੈ ਸਿੰਘ I|reign=13 ਦਸੰਬਰ 1621 – 28 ਅਗਸਤ 1667|succession=[[ਜੈਪੁਰ#Rulers|ਅੰਬਰ ਦਾ ਰਾਜਾ]]|predecessor=[[ਭਾਊ ਸਿੰਘ]]|successor=[[ਰਾਮ ਸਿੰਘ I]]|birth_date={{birth date|1611|07|15|df=y}}|birth_place=[[Amer, India|Amber]], [[Jaipur State|Kingdom of Amber]] (present-day [[ਰਾਜਸਥਾਨ]], [[ਭਾਰਤ]])|death_date={{death date and age|1667|08|28|1611|07|15|df=y}}|death_place=[[Burhanpur]], [[Khandesh subah]], [[Mughal Empire]] (present-day [[Madhya Pradesh]], India)|spouse={{plainlist| * Rani Sukmati (1622–1700) * Rajiba bai (d.1667) *Mirgavati Bai of [[Marwar]](m.1622) *Anand Kunwar Chauhan }}|issue={{plainlist| * 5 daughters and 2 sons, including: * [[Ram Singh I]] * Sukijawati bai (1641–1693) }}|father=ਰਾਜਾ ਮਹਾ ਸਿੰਘ<ref>{{cite book |last=Sarkar |first=J. N. |author-link=Jadunath Sarkar |orig-year=1984 |edition=Reprinted |year=1994 |title=A History of Jaipur |publisher=Orient Longman |isbn=81-250-0333-9 |pages=99 |url=https://books.google.com/books?id=O0oPIo9TXKcC&pg=PA31}}</ref>|mother=[[ਉਦੈ ਸਿੰਘ{{!}}]] ਦੀ ਦਮਯੰਤੀ|religion=[[ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ]]}} '''ਜੈ ਸਿੰਘ''' ਪਹਿਲਾ (15 ਜੁਲਾਈ 1611 - 28 ਅਗਸਤ 1667) [[ਮੁਗਲ ਸਲਤਨਤ|ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ]] ਦਾ ਇੱਕ ਉਚ- ਜਰਨੈਲ ("ਮਿਰਜ਼ਾ ਰਾਜਾ") ਅਤੇ ਅੰਬਰ ਰਾਜ ਦਾ ਰਾਜਾ (ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ [[ਜੈਪੁਰ]] ਕਿਹਾ ਗਿਆ) ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪੂਰਵਗਾਮੀ ਉਸ ਦਾ ਚਾਚਾ, ਰਾਜਾ ਭਾਊ ਸਿੰਘ ਸੀ। == ਤਾਜਪੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕਰੀਅਰ == [[ਤਸਵੀਰ:Maharaja_Jai_Singh_of_Amber_and_Maharaja_Gaj_Singh_of_Marwar,_1630.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Maharaja_Jai_Singh_of_Amber_and_Maharaja_Gaj_Singh_of_Marwar%2C_1630.jpg/200px-Maharaja_Jai_Singh_of_Amber_and_Maharaja_Gaj_Singh_of_Marwar%2C_1630.jpg|right|thumb|246x246px|ਅੰਬਰ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਜੈ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਰਵਾੜ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਗਜ ਸਿੰਘ - ਅੰਬਰ ਐਲਬਮ ਤੋਂ ਫੋਲੀਓ, ਲਗਭਗ 1630।]] 10 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ ਅੰਬਰ ਦਾ ਰਾਜਾ ਅਤੇ ਕਛਵਾਹਾ ਰਾਜਪੂਤ ਦਾ ਮੁਖੀ ਬਣ ਗਿਆ। ਉਸ ਦਾ ਫੌਜੀ ਕੈਰੀਅਰ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਦੇ ਪੂਰੇ ਰਾਜ ਅਤੇ [[ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ]] ਦੇ ਰਾਜ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜੈ ਸਿੰਘ ਦਾ ਮਹਾਨਤਾ ਵੱਲ ਵਧਣ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] (1627) ਦੇ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ 'ਤੇ ਹੋਇਆ। ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਦੀ ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਡੈੱਕਨ ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ, ਖਾਨ ਜਹਾਨ ਲੋਦੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਫਗਾਨ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਬਗਾਵਤ ਕੀਤੀ। ਪਰ ਰਾਜਪੂਤ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਲਿਆਂਦਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਜਿਸਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਬਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 4000 ਦਾ ਕਮਾਂਡਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। 1636 ਵਿੱਚ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਸਲਤਨਤਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮੋਹਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ - ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸੇ ਸੈਨਾ ਨੂੰ [[ਗੋਂਡ ਲੋਕ|ਗੋਂਡ]] ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਫਲ ਉੱਦਮਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਲਈ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 5000 ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਚਤਸੂ ([[ਅਜਮੇਰ]] ਵਿੱਚ) ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੰਬਰ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਮੀਓ ਡਾਕੂ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ, ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਦੇ ਰਾਜ ਦੇ ਆਕਾਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ। 1641 ਈ. ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਪਹਾੜੀ ਰਾਜ ਮਊ-ਪੈਥਨ ([[ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼|ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼)]] ਦੇ ਰਾਜਾ ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਪਠਾਣੀਆ ਦੀ ਬਗਾਵਤ ਨੂੰ ਦਬਾ ਦਿੱਤਾ। == ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆਈ ਅਭਿਆਨ == 1638 ਵਿੱਚ '''ਕੰਧਾਰ''' ਦਾ ਕਿਲ੍ਹਾ ਇਸ ਦੇ ਸਫਾਵਿਦ [[ਫਾਰਸੀ]] ਕਮਾਂਡਰ ਅਲੀ [[ਮਰਦਾਨ ਖਾਂ]] ਨੇ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸ਼ੁਜਾ, ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਸਪੁਰਦਗੀ ਲੈਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। [[ਫ਼ਾਰਸੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਫ਼ਾਰਸੀ]] ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਇਸ ਕੰਮ ਵਿਚ ਦਖ਼ਲ ਦੇਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਨੇ [[ਕਾਬੁਲ]] ਵਿਚ 50,000 ਤਕੜੀ ਫ਼ੌਜ ਇਕੱਠੀ ਕਰ ਲਈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੂੰ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] ਤੋਂ ਮਿਰਜ਼ਾ ਰਾਜੇ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਉਪਾਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਅਕਬਰ ਦੁਆਰਾ ਅੰਬਰ ਦੇ ਆਪਣੇ ਦਾਦਾ ਰਾਜਾ ਮਾਨ ਸਿੰਘ ਪਹਿਲੇ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। 1647 ਈ. ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] ਦੇ [[ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ]] ਵਿੱਚ [[ਬਲਖ਼|ਬਲਖ]] ਅਤੇ [[ਬਦਖਸ਼ਾਨ|ਬਦਾਖਸ਼ਾਨ]] ਉੱਤੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ। . == ਮੁਗਲ ਭਵਨ ਨਿਰਮਾਣ ਕਲਾ == 1657 ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਗਿਆ, ਇਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕਿ ਉਹ ਅਸਮਰੱਥ ਹੋ ਗਿਆ। ਦਾਰਾ ਦੇ ਤਿੰਨ ਛੋਟੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਗੱਦੀ ਹਥਿਆਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ। [[ਬੰਗਾਲ]] ਵਿਚ [[ਸ਼ਾਹ ਸ਼ੁਜਾ]] ਅਤੇ [[ਗੁਜਰਾਤ]] ਵਿਚ ਮੁਰਾਦ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਦਾ ਤਾਜ ਪਹਿਨਾਇਆ, ਪਰ ਚਲਾਕ [[ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ]] ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਖਾਤਰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਇਰਾਦੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੀਹਰੇ ਖਤਰਿਆਂ ਦੇ ਸਾਮ੍ਹਣੇ, ਦਾਰਾ ਸ਼ਿਕੋਹ ਨੂੰ ਹੁਣ ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੀ ਯਾਦ ਆ ਗਈ - ਰਾਜਪੂਤ ਮੁਖੀ ਨੂੰ 6000 ਦਾ ਕਮਾਂਡਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਦਾਰਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸੁਲੇਮਾਨ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨ ਜਨਰਲ ਦਿਲੇਰ ਖਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। == ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ == ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਦੋ ਮੁੱਖ ਰਾਣੀਆਂ ਰਾਣੀ ਸੁਕਮਤੀ ਅਤੇ ਰਾਜੀਬਾ ਬਾਈ ਅਤੇ 7 ਬੱਚੇ ਸਨ; 5 ਧੀਆਂ ਅਤੇ 2 ਪੁੱਤਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਪਹਿਲਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। == ਹਵਾਲੇ == <references /> [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਰਾਜੇ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਰਾਜਪੂਤ ਪਰਿਵਾਰ]] 7b8tp0ab9htlg4dq9jyjgsumxh4ivj2 609465 609464 2022-07-28T11:01:00Z Manjit Singh 12163 added [[Category:ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਲੋਕ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki  {{Infobox royalty|title=[[Jaipur State#Rulers|Raja of Amber]]|image=Jai Singh I.png|caption=ਰਾਜਾ ਜੈ ਸਿੰਘ I|reign=13 ਦਸੰਬਰ 1621 – 28 ਅਗਸਤ 1667|succession=[[ਜੈਪੁਰ#Rulers|ਅੰਬਰ ਦਾ ਰਾਜਾ]]|predecessor=[[ਭਾਊ ਸਿੰਘ]]|successor=[[ਰਾਮ ਸਿੰਘ I]]|birth_date={{birth date|1611|07|15|df=y}}|birth_place=[[Amer, India|Amber]], [[Jaipur State|Kingdom of Amber]] (present-day [[ਰਾਜਸਥਾਨ]], [[ਭਾਰਤ]])|death_date={{death date and age|1667|08|28|1611|07|15|df=y}}|death_place=[[Burhanpur]], [[Khandesh subah]], [[Mughal Empire]] (present-day [[Madhya Pradesh]], India)|spouse={{plainlist| * Rani Sukmati (1622–1700) * Rajiba bai (d.1667) *Mirgavati Bai of [[Marwar]](m.1622) *Anand Kunwar Chauhan }}|issue={{plainlist| * 5 daughters and 2 sons, including: * [[Ram Singh I]] * Sukijawati bai (1641–1693) }}|father=ਰਾਜਾ ਮਹਾ ਸਿੰਘ<ref>{{cite book |last=Sarkar |first=J. N. |author-link=Jadunath Sarkar |orig-year=1984 |edition=Reprinted |year=1994 |title=A History of Jaipur |publisher=Orient Longman |isbn=81-250-0333-9 |pages=99 |url=https://books.google.com/books?id=O0oPIo9TXKcC&pg=PA31}}</ref>|mother=[[ਉਦੈ ਸਿੰਘ{{!}}]] ਦੀ ਦਮਯੰਤੀ|religion=[[ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ]]}} '''ਜੈ ਸਿੰਘ''' ਪਹਿਲਾ (15 ਜੁਲਾਈ 1611 - 28 ਅਗਸਤ 1667) [[ਮੁਗਲ ਸਲਤਨਤ|ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ]] ਦਾ ਇੱਕ ਉਚ- ਜਰਨੈਲ ("ਮਿਰਜ਼ਾ ਰਾਜਾ") ਅਤੇ ਅੰਬਰ ਰਾਜ ਦਾ ਰਾਜਾ (ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ [[ਜੈਪੁਰ]] ਕਿਹਾ ਗਿਆ) ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪੂਰਵਗਾਮੀ ਉਸ ਦਾ ਚਾਚਾ, ਰਾਜਾ ਭਾਊ ਸਿੰਘ ਸੀ। == ਤਾਜਪੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕਰੀਅਰ == [[ਤਸਵੀਰ:Maharaja_Jai_Singh_of_Amber_and_Maharaja_Gaj_Singh_of_Marwar,_1630.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Maharaja_Jai_Singh_of_Amber_and_Maharaja_Gaj_Singh_of_Marwar%2C_1630.jpg/200px-Maharaja_Jai_Singh_of_Amber_and_Maharaja_Gaj_Singh_of_Marwar%2C_1630.jpg|right|thumb|246x246px|ਅੰਬਰ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਜੈ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਰਵਾੜ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਗਜ ਸਿੰਘ - ਅੰਬਰ ਐਲਬਮ ਤੋਂ ਫੋਲੀਓ, ਲਗਭਗ 1630।]] 10 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ ਅੰਬਰ ਦਾ ਰਾਜਾ ਅਤੇ ਕਛਵਾਹਾ ਰਾਜਪੂਤ ਦਾ ਮੁਖੀ ਬਣ ਗਿਆ। ਉਸ ਦਾ ਫੌਜੀ ਕੈਰੀਅਰ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਦੇ ਪੂਰੇ ਰਾਜ ਅਤੇ [[ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ]] ਦੇ ਰਾਜ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜੈ ਸਿੰਘ ਦਾ ਮਹਾਨਤਾ ਵੱਲ ਵਧਣ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] (1627) ਦੇ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ 'ਤੇ ਹੋਇਆ। ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਦੀ ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਡੈੱਕਨ ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ, ਖਾਨ ਜਹਾਨ ਲੋਦੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਫਗਾਨ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਬਗਾਵਤ ਕੀਤੀ। ਪਰ ਰਾਜਪੂਤ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਲਿਆਂਦਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਜਿਸਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਬਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 4000 ਦਾ ਕਮਾਂਡਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। 1636 ਵਿੱਚ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਸਲਤਨਤਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮੋਹਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ - ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸੇ ਸੈਨਾ ਨੂੰ [[ਗੋਂਡ ਲੋਕ|ਗੋਂਡ]] ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਫਲ ਉੱਦਮਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਲਈ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 5000 ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਚਤਸੂ ([[ਅਜਮੇਰ]] ਵਿੱਚ) ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੰਬਰ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਮੀਓ ਡਾਕੂ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ, ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਦੇ ਰਾਜ ਦੇ ਆਕਾਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ। 1641 ਈ. ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਪਹਾੜੀ ਰਾਜ ਮਊ-ਪੈਥਨ ([[ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼|ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼)]] ਦੇ ਰਾਜਾ ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਪਠਾਣੀਆ ਦੀ ਬਗਾਵਤ ਨੂੰ ਦਬਾ ਦਿੱਤਾ। == ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆਈ ਅਭਿਆਨ == 1638 ਵਿੱਚ '''ਕੰਧਾਰ''' ਦਾ ਕਿਲ੍ਹਾ ਇਸ ਦੇ ਸਫਾਵਿਦ [[ਫਾਰਸੀ]] ਕਮਾਂਡਰ ਅਲੀ [[ਮਰਦਾਨ ਖਾਂ]] ਨੇ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸ਼ੁਜਾ, ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਸਪੁਰਦਗੀ ਲੈਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। [[ਫ਼ਾਰਸੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਫ਼ਾਰਸੀ]] ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਇਸ ਕੰਮ ਵਿਚ ਦਖ਼ਲ ਦੇਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਨੇ [[ਕਾਬੁਲ]] ਵਿਚ 50,000 ਤਕੜੀ ਫ਼ੌਜ ਇਕੱਠੀ ਕਰ ਲਈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨੂੰ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] ਤੋਂ ਮਿਰਜ਼ਾ ਰਾਜੇ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਉਪਾਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਅਕਬਰ ਦੁਆਰਾ ਅੰਬਰ ਦੇ ਆਪਣੇ ਦਾਦਾ ਰਾਜਾ ਮਾਨ ਸਿੰਘ ਪਹਿਲੇ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। 1647 ਈ. ਵਿੱਚ ਜੈ ਸਿੰਘ [[ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ|ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ]] ਦੇ [[ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ]] ਵਿੱਚ [[ਬਲਖ਼|ਬਲਖ]] ਅਤੇ [[ਬਦਖਸ਼ਾਨ|ਬਦਾਖਸ਼ਾਨ]] ਉੱਤੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ। . == ਮੁਗਲ ਭਵਨ ਨਿਰਮਾਣ ਕਲਾ == 1657 ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਗਿਆ, ਇਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕਿ ਉਹ ਅਸਮਰੱਥ ਹੋ ਗਿਆ। ਦਾਰਾ ਦੇ ਤਿੰਨ ਛੋਟੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਗੱਦੀ ਹਥਿਆਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ। [[ਬੰਗਾਲ]] ਵਿਚ [[ਸ਼ਾਹ ਸ਼ੁਜਾ]] ਅਤੇ [[ਗੁਜਰਾਤ]] ਵਿਚ ਮੁਰਾਦ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਦਾ ਤਾਜ ਪਹਿਨਾਇਆ, ਪਰ ਚਲਾਕ [[ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ]] ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਖਾਤਰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਇਰਾਦੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੀਹਰੇ ਖਤਰਿਆਂ ਦੇ ਸਾਮ੍ਹਣੇ, ਦਾਰਾ ਸ਼ਿਕੋਹ ਨੂੰ ਹੁਣ ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੀ ਯਾਦ ਆ ਗਈ - ਰਾਜਪੂਤ ਮੁਖੀ ਨੂੰ 6000 ਦਾ ਕਮਾਂਡਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਦਾਰਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸੁਲੇਮਾਨ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨ ਜਨਰਲ ਦਿਲੇਰ ਖਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। == ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ == ਜੈ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਦੋ ਮੁੱਖ ਰਾਣੀਆਂ ਰਾਣੀ ਸੁਕਮਤੀ ਅਤੇ ਰਾਜੀਬਾ ਬਾਈ ਅਤੇ 7 ਬੱਚੇ ਸਨ; 5 ਧੀਆਂ ਅਤੇ 2 ਪੁੱਤਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਪਹਿਲਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। == ਹਵਾਲੇ == <references /> [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਰਾਜੇ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਰਾਜਪੂਤ ਪਰਿਵਾਰ]] [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਲੋਕ]] m0h8jsi6a6wbykdate38dh2x29elvzv ਵਟਸ ਇਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ 0 143646 609417 2022-07-28T05:44:47Z Jagseer S Sidhu 18155 "[[:en:Special:Redirect/revision/1098600128|What's Eating Gilbert Grape]]" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ wikitext text/x-wiki '''''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ''''' ਇੱਕ 1993 ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰਾਮਾ ਫਿਲਮ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]], [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]], ਜੂਲੀਏਟ ਲੇਵਿਸ ਅਤੇ ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ 25-ਸਾਲਾ ਗਿਲਬਰਟ (ਜੌਨੀ) ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਵਿੱਚ ਕਲਰਕ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟੀ]] ਮਾਂ (ਕੇਟਸ) ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੌਧਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਛੋਟੇ ਭਰਾ (ਲਿਓਨਾਰਡੋ) ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੀਟਰ ਹੇਜੇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ 1991 ਦੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਦੇ ਨਾਵਲ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੀ ਪਟਕਥਾ ਲਿਖੀ। ਇਸਦਾ ਫਿਲਮਾਂਕਣ ਨਵੰਬਰ 1992 ਤੋਂ ਜਨਵਰੀ 1993 ਤੱਕ [[ਟੈਕਸਸ|ਟੈਕਸਾਸ]] ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। b82uv2cn3p0yl2k21jv9zwkqboba2el 609420 609417 2022-07-28T05:47:31Z Jagseer S Sidhu 18155 "[[:en:Special:Redirect/revision/1098600128|What's Eating Gilbert Grape]]" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ wikitext text/x-wiki '''''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ''''' ਇੱਕ 1993 ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰਾਮਾ ਫਿਲਮ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]], [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]], ਜੂਲੀਏਟ ਲੇਵਿਸ ਅਤੇ ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ 25-ਸਾਲਾ ਗਿਲਬਰਟ (ਜੌਨੀ) ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਵਿੱਚ ਕਲਰਕ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟੀ]] ਮਾਂ (ਕੇਟਸ) ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੌਧਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਛੋਟੇ ਭਰਾ (ਲਿਓਨਾਰਡੋ) ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੀਟਰ ਹੇਜੇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ 1991 ਦੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਦੇ ਨਾਵਲ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੀ ਪਟਕਥਾ ਲਿਖੀ। ਇਸਦਾ ਫਿਲਮਾਂਕਣ ਨਵੰਬਰ 1992 ਤੋਂ ਜਨਵਰੀ 1993 ਤੱਕ [[ਟੈਕਸਸ|ਟੈਕਸਾਸ]] ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਭਰਵਾਂ ਹੁੰਘਾਰਾ ਮਿਲਿਆ। 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਨੇ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਬਣ ਗਿਆ। odl6g6ub4hi81g14o7vsmm7clfqvnu1 609421 609420 2022-07-28T06:02:37Z Jagseer S Sidhu 18155 "[[:en:Special:Redirect/revision/1098600128|What's Eating Gilbert Grape]]" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ wikitext text/x-wiki '''''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ''''' ਇੱਕ 1993 ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰਾਮਾ ਫਿਲਮ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]], [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]], ਜੂਲੀਏਟ ਲੇਵਿਸ ਅਤੇ ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ 25-ਸਾਲਾ ਗਿਲਬਰਟ (ਜੌਨੀ) ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਵਿੱਚ ਕਲਰਕ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟੀ]] ਮਾਂ (ਕੇਟਸ) ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੌਧਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਛੋਟੇ ਭਰਾ (ਲਿਓਨਾਰਡੋ) ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੀਟਰ ਹੇਜੇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ 1991 ਦੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਦੇ ਨਾਵਲ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੀ ਪਟਕਥਾ ਲਿਖੀ। ਇਸਦਾ ਫਿਲਮਾਂਕਣ ਨਵੰਬਰ 1992 ਤੋਂ ਜਨਵਰੀ 1993 ਤੱਕ [[ਟੈਕਸਸ|ਟੈਕਸਾਸ]] ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਭਰਵਾਂ ਹੁੰਘਾਰਾ ਮਿਲਿਆ। 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਨੇ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਬਣ ਗਿਆ। == ਪਲਾਟ == ਐਂਡੋਰਾ, [[ਆਇਓਵਾ]] ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਆਪਣੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਏਅਰਸਟ੍ਰੀਮਰਸ ਕਲੱਬ ਦੇ ਇੱਕਠ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਸਤਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਫਾਹਾ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ<ref>{{Cite book|title=What's Eating Gilbert Grape (film)|date=1993|page=1 hour 11 minutes}}</ref> ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਬੋਨੀ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਸੋਫੇ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ ਲੱਗੀ। ਬੋਨੀ ਦੇ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟਾਪੇ]] ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ, ਗਿਲਬਰਟ ਉੱਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਘਰ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਆਰਨੀ ਟਾਊਨ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ ਅਤੇ ਦਰੱਖਤਾਂ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦਤ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਐਮੀ ਅਤੇ ਏਲਨ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਫੂਡਲੈਂਡ ਸੁਪਰਮਾਰਕੀਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੀ ਕਮਾਈ ਬਹੁਤ ਘਟ ਗਈ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗਿਲਬਰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤ ਬੈਟੀ ਕਾਰਵਰ ਨਾਲ ਅਫੇਅਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਾਰਵੈਸਟਰ ਟ੍ਰੈਵਲਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਨੂੰ ਖਿੱਚ ਰਿਹਾ ਦੀ ਤਾਂ ਬੇਕੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁਟਿਆਰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਏ ਸਨ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੇ ਔਖ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਭਰਦੇ ਰੋਮਾਂਸ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਅੜਿੱਕਾ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਬੇਕੀ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਅਤੇ ਡੁੱਬਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਇਕੱਲੇ ਨੂੰ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ਹੋਏ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਆਰਨੀ ਅਜੇ ਵੀ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਹ ਹੁਣ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਕਰਕੇ ਕੰਬ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਗਿਲਬਰਟ ਨਾਲ਼ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਰਨੀ ਦਾਐਕਵਾਫੋਬੀਆ ਵਧਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੈਟੀ ਨਾਲ ਉਸਦਾ ਸਬੰਧ ਉਦੋਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੀਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵੈਡਿੰਗ ਪੂਲ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੇਕੀ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਆਰਨੀ ਵਾਪਸ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਟਾਵਰ ਦੇ ਸਿਖਰ ਤੋਂ ਬਚਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲ਼ੇ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਸਬੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹਾਸੇ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1993 ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ]] evewr1k5dhly4vl6ssiy5wlmf6cjj83 609422 609421 2022-07-28T06:07:50Z Jagseer S Sidhu 18155 "[[:en:Special:Redirect/revision/1098600128|What's Eating Gilbert Grape]]" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ wikitext text/x-wiki '''''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ''''' ਇੱਕ 1993 ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰਾਮਾ ਫਿਲਮ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]], [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]], ਜੂਲੀਏਟ ਲੇਵਿਸ ਅਤੇ ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ 25-ਸਾਲਾ ਗਿਲਬਰਟ (ਜੌਨੀ) ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਵਿੱਚ ਕਲਰਕ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟੀ]] ਮਾਂ (ਕੇਟਸ) ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੌਧਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਛੋਟੇ ਭਰਾ (ਲਿਓਨਾਰਡੋ) ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੀਟਰ ਹੇਜੇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ 1991 ਦੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਦੇ ਨਾਵਲ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੀ ਪਟਕਥਾ ਲਿਖੀ। ਇਸਦਾ ਫਿਲਮਾਂਕਣ ਨਵੰਬਰ 1992 ਤੋਂ ਜਨਵਰੀ 1993 ਤੱਕ [[ਟੈਕਸਸ|ਟੈਕਸਾਸ]] ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਭਰਵਾਂ ਹੁੰਘਾਰਾ ਮਿਲਿਆ। 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਨੇ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਬਣ ਗਿਆ। == ਪਲਾਟ == ਐਂਡੋਰਾ, [[ਆਇਓਵਾ]] ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਆਪਣੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਏਅਰਸਟ੍ਰੀਮਰਸ ਕਲੱਬ ਦੇ ਇੱਕਠ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਸਤਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਫਾਹਾ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ<ref>{{Cite book|title=What's Eating Gilbert Grape (film)|date=1993|page=1 hour 11 minutes}}</ref> ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਬੋਨੀ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਸੋਫੇ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ ਲੱਗੀ। ਬੋਨੀ ਦੇ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟਾਪੇ]] ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ, ਗਿਲਬਰਟ ਉੱਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਘਰ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਆਰਨੀ ਟਾਊਨ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ ਅਤੇ ਦਰੱਖਤਾਂ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦਤ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਐਮੀ ਅਤੇ ਏਲਨ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਫੂਡਲੈਂਡ ਸੁਪਰਮਾਰਕੀਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੀ ਕਮਾਈ ਬਹੁਤ ਘਟ ਗਈ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗਿਲਬਰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤ ਬੈਟੀ ਕਾਰਵਰ ਨਾਲ ਅਫੇਅਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਾਰਵੈਸਟਰ ਟ੍ਰੈਵਲਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਨੂੰ ਖਿੱਚ ਰਿਹਾ ਦੀ ਤਾਂ ਬੇਕੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁਟਿਆਰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਏ ਸਨ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੇ ਔਖ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਭਰਦੇ ਰੋਮਾਂਸ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਅੜਿੱਕਾ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਬੇਕੀ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਅਤੇ ਡੁੱਬਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਇਕੱਲੇ ਨੂੰ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ਹੋਏ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਆਰਨੀ ਅਜੇ ਵੀ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਹ ਹੁਣ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਕਰਕੇ ਕੰਬ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਗਿਲਬਰਟ ਨਾਲ਼ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਰਨੀ ਦਾਐਕਵਾਫੋਬੀਆ ਵਧਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੈਟੀ ਨਾਲ ਉਸਦਾ ਸਬੰਧ ਉਦੋਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੀਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵੈਡਿੰਗ ਪੂਲ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੇਕੀ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਆਰਨੀ ਵਾਪਸ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਟਾਵਰ ਦੇ ਸਿਖਰ ਤੋਂ ਬਚਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲ਼ੇ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਸਬੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹਾਸੇ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਅਰਨੀ ਨੇ ਜਨਮਦਿਨ ਦੇ ਦੋ ਮਹਿੰਗੇ ਕੇਕ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਨਹਾਉਣ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਅਰਨੀ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁੱਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਗਲਾਨੀ ਅਤੇ ਘਬਰਾਹਟ ਕਰਕੇ ਗਿਲਬਰਟ ਭੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਟਰੱਕ ਵਿਚ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਰਨੀ ਵੀ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਭੱਜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਕੋਲ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਉਸਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇਕਵਾਫੋਬੀਆ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਉਸਨੂੰ ਲੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਕੁਝ ਪਿਆਰਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੀ 18 ਵੀਂ ਜਨਮਦਿਨ ਪਾਰਟੀ 'ਤੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਰਨੀ ਤੋਂ ਮਾਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਲਈ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਦੁਖੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇਣ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਬੋਝ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਬੇਕੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦਾ ਸੀ। == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1993 ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ]] 5neulmz0mnz7wcowchop38eyl2bd4e4 609423 609422 2022-07-28T06:12:27Z Jagseer S Sidhu 18155 "[[:en:Special:Redirect/revision/1098600128|What's Eating Gilbert Grape]]" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ wikitext text/x-wiki '''''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ''''' ਇੱਕ 1993 ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰਾਮਾ ਫਿਲਮ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]], [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]], ਜੂਲੀਏਟ ਲੇਵਿਸ ਅਤੇ ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ 25-ਸਾਲਾ ਗਿਲਬਰਟ (ਜੌਨੀ) ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਵਿੱਚ ਕਲਰਕ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟੀ]] ਮਾਂ (ਕੇਟਸ) ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੌਧਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਛੋਟੇ ਭਰਾ (ਲਿਓਨਾਰਡੋ) ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੀਟਰ ਹੇਜੇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ 1991 ਦੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਦੇ ਨਾਵਲ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੀ ਪਟਕਥਾ ਲਿਖੀ। ਇਸਦਾ ਫਿਲਮਾਂਕਣ ਨਵੰਬਰ 1992 ਤੋਂ ਜਨਵਰੀ 1993 ਤੱਕ [[ਟੈਕਸਸ|ਟੈਕਸਾਸ]] ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਭਰਵਾਂ ਹੁੰਘਾਰਾ ਮਿਲਿਆ। 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਨੇ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ਼਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਬਣ ਗਿਆ। == ਪਲਾਟ == ਐਂਡੋਰਾ, [[ਆਇਓਵਾ]] ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਆਪਣੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਏਅਰਸਟ੍ਰੀਮਰਸ ਕਲੱਬ ਦੇ ਇੱਕਠ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਸਤਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਫਾਹਾ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ<ref>{{Cite book|title=What's Eating Gilbert Grape (film)|date=1993|page=1 hour 11 minutes}}</ref> ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਬੋਨੀ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਸੋਫੇ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ ਲੱਗੀ। ਬੋਨੀ ਦੇ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟਾਪੇ]] ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ, ਗਿਲਬਰਟ ਉੱਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਘਰ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਆਰਨੀ ਟਾਊਨ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ ਅਤੇ ਦਰੱਖਤਾਂ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦਤ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਐਮੀ ਅਤੇ ਏਲਨ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਫੂਡਲੈਂਡ ਸੁਪਰਮਾਰਕੀਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੀ ਕਮਾਈ ਬਹੁਤ ਘਟ ਗਈ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗਿਲਬਰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤ ਬੈਟੀ ਕਾਰਵਰ ਨਾਲ਼ ਅਫੇਅਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਾਰਵੈਸਟਰ ਟ੍ਰੈਵਲਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਨੂੰ ਖਿੱਚ ਰਿਹਾ ਦੀ ਤਾਂ ਬੇਕੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁਟਿਆਰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਏ ਸਨ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੇ ਔਖ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਭਰਦੇ ਰੋਮਾਂਸ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਅੜਿੱਕਾ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਅਤੇ ਡੁੱਬਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਇਕੱਲੇ ਨੂੰ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ਹੋਏ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਆਰਨੀ ਅਜੇ ਵੀ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਹ ਹੁਣ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਕਰਕੇ ਕੰਬ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਗਿਲਬਰਟ ਨਾਲ਼ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਰਨੀ ਦਾਐਕਵਾਫੋਬੀਆ ਵਧਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੈਟੀ ਨਾਲ਼ ਉਸਦਾ ਸਬੰਧ ਉਦੋਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੀਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵੈਡਿੰਗ ਪੂਲ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੇਕੀ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਆਰਨੀ ਵਾਪਸ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਟਾਵਰ ਦੇ ਸਿਖਰ ਤੋਂ ਬਚਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲ਼ੇ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਸਬੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹਾਸੇ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਆਰਨੀ ਨੇ ਜਨਮਦਿਨ ਦੇ ਦੋ ਮਹਿੰਗੇ ਕੇਕ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਨਹਾਉਣ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁੱਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਗਲਾਨੀ ਅਤੇ ਘਬਰਾਹਟ ਕਰਕੇ ਗਿਲਬਰਟ ਭੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਟਰੱਕ ਵਿਚ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਵੀ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਭੱਜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਕੋਲ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਉਸਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇਕਵਾਫੋਬੀਆ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਉਸਨੂੰ ਲੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਕੁਝ ਪਿਆਰਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੀ 18 ਵੀਂ ਜਨਮਦਿਨ ਪਾਰਟੀ 'ਤੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਤੋਂ ਮਾਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਲਈ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਦੁਖੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇਣ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਬੋਝ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਬੇਕੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ਼ ਮਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦਾ ਸੀ। ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੋਨੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਬੈੱਡਰੂਮ ਦੀਆਂ ਪੌੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹੀ। ਆਰਨੀ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਜਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ਾਮ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਪੁਲਿਸ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਇੱਕ ਕ੍ਰੇਨ ਨਾਲ਼ ਉਸਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਮਜ਼ਾਕ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣੇ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਪਰਿਵਾਰ ਘਰ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਘਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਸਸਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਐਮੀ ਨੂੰ ਡੇਸ ਮੋਇਨੇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੇਕਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਐਲਨ ਆਪਣਾ ਸਕੂਲ ਬਦਲਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਸੜਕ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਟੂਰਿਸਟ ਟ੍ਰੇਲਰਾਂ ਦੇ ਦੁਬਾਰਾ ਆਉਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਹੁਣ 19 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਫਲੇ ਵਿੱਚ ਬੇਕੀ ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਨਾਲ਼ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ਼ ਬਿਠਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1993 ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ]] el3gk4m4z30x29un3ydkuaqx3z13n4x 609424 609423 2022-07-28T06:14:49Z Jagseer S Sidhu 18155 "[[:en:Special:Redirect/revision/1098600128|What's Eating Gilbert Grape]]" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ wikitext text/x-wiki '''''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ''''' ਇੱਕ 1993 ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰਾਮਾ ਫਿਲਮ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]], [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]], ਜੂਲੀਏਟ ਲੇਵਿਸ ਅਤੇ ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ 25-ਸਾਲਾ ਗਿਲਬਰਟ (ਜੌਨੀ) ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਵਿੱਚ ਕਲਰਕ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟੀ]] ਮਾਂ (ਕੇਟਸ) ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੌਧਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਛੋਟੇ ਭਰਾ (ਲਿਓਨਾਰਡੋ) ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੀਟਰ ਹੇਜੇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ 1991 ਦੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਦੇ ਨਾਵਲ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੀ ਪਟਕਥਾ ਲਿਖੀ। ਇਸਦਾ ਫਿਲਮਾਂਕਣ ਨਵੰਬਰ 1992 ਤੋਂ ਜਨਵਰੀ 1993 ਤੱਕ [[ਟੈਕਸਸ|ਟੈਕਸਾਸ]] ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਭਰਵਾਂ ਹੁੰਘਾਰਾ ਮਿਲਿਆ। 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਨੇ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ਼਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਬਣ ਗਿਆ। == ਪਲਾਟ == ਐਂਡੋਰਾ, [[ਆਇਓਵਾ]] ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਆਪਣੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਏਅਰਸਟ੍ਰੀਮਰਸ ਕਲੱਬ ਦੇ ਇੱਕਠ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਸਤਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਫਾਹਾ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ<ref>{{Cite book|title=What's Eating Gilbert Grape (film)|date=1993|page=1 hour 11 minutes}}</ref> ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਬੋਨੀ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਸੋਫੇ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ ਲੱਗੀ। ਬੋਨੀ ਦੇ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟਾਪੇ]] ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ, ਗਿਲਬਰਟ ਉੱਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਘਰ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਆਰਨੀ ਟਾਊਨ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ ਅਤੇ ਦਰੱਖਤਾਂ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦਤ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਐਮੀ ਅਤੇ ਏਲਨ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਫੂਡਲੈਂਡ ਸੁਪਰਮਾਰਕੀਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੀ ਕਮਾਈ ਬਹੁਤ ਘਟ ਗਈ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗਿਲਬਰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤ ਬੈਟੀ ਕਾਰਵਰ ਨਾਲ਼ ਅਫੇਅਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਾਰਵੈਸਟਰ ਟ੍ਰੈਵਲਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਨੂੰ ਖਿੱਚ ਰਿਹਾ ਦੀ ਤਾਂ ਬੇਕੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁਟਿਆਰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਏ ਸਨ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੇ ਔਖ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਭਰਦੇ ਰੋਮਾਂਸ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਅੜਿੱਕਾ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਅਤੇ ਡੁੱਬਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਇਕੱਲੇ ਨੂੰ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ਹੋਏ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਆਰਨੀ ਅਜੇ ਵੀ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਹ ਹੁਣ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਕਰਕੇ ਕੰਬ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਗਿਲਬਰਟ ਨਾਲ਼ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਰਨੀ ਦਾਐਕਵਾਫੋਬੀਆ ਵਧਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੈਟੀ ਨਾਲ਼ ਉਸਦਾ ਸਬੰਧ ਉਦੋਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੀਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵੈਡਿੰਗ ਪੂਲ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੇਕੀ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਆਰਨੀ ਵਾਪਸ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਟਾਵਰ ਦੇ ਸਿਖਰ ਤੋਂ ਬਚਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲ਼ੇ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਸਬੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹਾਸੇ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਆਰਨੀ ਨੇ ਜਨਮਦਿਨ ਦੇ ਦੋ ਮਹਿੰਗੇ ਕੇਕ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਨਹਾਉਣ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁੱਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਗਲਾਨੀ ਅਤੇ ਘਬਰਾਹਟ ਕਰਕੇ ਗਿਲਬਰਟ ਭੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਟਰੱਕ ਵਿਚ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਵੀ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਭੱਜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਕੋਲ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਉਸਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇਕਵਾਫੋਬੀਆ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਉਸਨੂੰ ਲੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਕੁਝ ਪਿਆਰਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੀ 18 ਵੀਂ ਜਨਮਦਿਨ ਪਾਰਟੀ 'ਤੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਤੋਂ ਮਾਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਲਈ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਦੁਖੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇਣ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਬੋਝ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਬੇਕੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ਼ ਮਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦਾ ਸੀ। ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੋਨੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਬੈੱਡਰੂਮ ਦੀਆਂ ਪੌੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹੀ। ਆਰਨੀ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਜਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ਾਮ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਪੁਲਿਸ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਇੱਕ ਕ੍ਰੇਨ ਨਾਲ਼ ਉਸਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਮਜ਼ਾਕ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣੇ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਪਰਿਵਾਰ ਘਰ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਘਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਸਸਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਐਮੀ ਨੂੰ ਡੇਸ ਮੋਇਨੇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੇਕਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਐਲਨ ਆਪਣਾ ਸਕੂਲ ਬਦਲਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਸੜਕ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਟੂਰਿਸਟ ਟ੍ਰੇਲਰਾਂ ਦੇ ਦੁਬਾਰਾ ਆਉਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਹੁਣ 19 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਫਲੇ ਵਿੱਚ ਬੇਕੀ ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਨਾਲ਼ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ਼ ਬਿਠਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। == ਸਿਤਾਰੇ == * [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]] ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਜੂਲੀਅਟ ਲੇਵਿਸ ਰੇਬੇਕਾ "ਬੇਕੀ" ਵਜੋਂ * [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਅਰਨੋਲਡ "ਆਰਨੀ" ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਸਟੀਨਬਰਗਨ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ "ਬੈਟੀ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਬੌਨੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਲੌਰਾ ਹੈਰਿੰਗਟਨ ਐਮੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਕੇਟ ਸ਼ੈਲਹਾਰਟ ਐਲਨ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਕੇਵਿਨ ਟਿਘੇ ਕੇਨੇਥ "ਕੇਨ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਜੌਨ ਸੀ. ਰੀਲੀ ਟਕਰ ਵੈਨ ਡਾਈਕ ਵਜੋਂ * ਕ੍ਰਿਸਪਿਨ ਗਲੋਵਰ ਰੌਬਰਟ "ਬੌਬੀ" ਮੈਕਬਰਨੀ ਵਜੋਂ * ਪੇਨੇਲੋਪ ਬ੍ਰੈਨਿੰਗ ਬੇਕੀ ਦੀ ਦਾਦੀ ਵਜੋਂ * ਲਿਬੀ ਵਿਲਾਰੀ ਵੇਟਰਸ ਵਜੋਂ <ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1993 ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ]] enhmmidte1r0ul1kmvep63nr2bvrx84 609425 609424 2022-07-28T06:17:20Z Jagseer S Sidhu 18155 "[[:en:Special:Redirect/revision/1098600128|What's Eating Gilbert Grape]]" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ wikitext text/x-wiki '''''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ''''' ਇੱਕ 1993 ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰਾਮਾ ਫਿਲਮ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]], [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]], ਜੂਲੀਏਟ ਲੇਵਿਸ ਅਤੇ ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ 25-ਸਾਲਾ ਗਿਲਬਰਟ (ਜੌਨੀ) ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਵਿੱਚ ਕਲਰਕ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟੀ]] ਮਾਂ (ਕੇਟਸ) ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੌਧਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਛੋਟੇ ਭਰਾ (ਲਿਓਨਾਰਡੋ) ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੀਟਰ ਹੇਜੇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ 1991 ਦੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਦੇ ਨਾਵਲ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੀ ਪਟਕਥਾ ਲਿਖੀ। ਇਸਦਾ ਫਿਲਮਾਂਕਣ ਨਵੰਬਰ 1992 ਤੋਂ ਜਨਵਰੀ 1993 ਤੱਕ [[ਟੈਕਸਸ|ਟੈਕਸਾਸ]] ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਭਰਵਾਂ ਹੁੰਘਾਰਾ ਮਿਲਿਆ। 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਨੇ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ਼਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਬਣ ਗਿਆ। == ਪਲਾਟ == ਐਂਡੋਰਾ, [[ਆਇਓਵਾ]] ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਆਪਣੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਏਅਰਸਟ੍ਰੀਮਰਸ ਕਲੱਬ ਦੇ ਇੱਕਠ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਸਤਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਫਾਹਾ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ<ref>{{Cite book|title=What's Eating Gilbert Grape (film)|date=1993|page=1 hour 11 minutes}}</ref> ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਬੋਨੀ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਸੋਫੇ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ ਲੱਗੀ। ਬੋਨੀ ਦੇ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟਾਪੇ]] ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ, ਗਿਲਬਰਟ ਉੱਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਘਰ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਆਰਨੀ ਟਾਊਨ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ ਅਤੇ ਦਰੱਖਤਾਂ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦਤ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਐਮੀ ਅਤੇ ਏਲਨ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਫੂਡਲੈਂਡ ਸੁਪਰਮਾਰਕੀਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੀ ਕਮਾਈ ਬਹੁਤ ਘਟ ਗਈ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗਿਲਬਰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤ ਬੈਟੀ ਕਾਰਵਰ ਨਾਲ਼ ਅਫੇਅਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਾਰਵੈਸਟਰ ਟ੍ਰੈਵਲਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਨੂੰ ਖਿੱਚ ਰਿਹਾ ਦੀ ਤਾਂ ਬੇਕੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁਟਿਆਰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਏ ਸਨ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੇ ਔਖ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਭਰਦੇ ਰੋਮਾਂਸ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਅੜਿੱਕਾ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਅਤੇ ਡੁੱਬਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਇਕੱਲੇ ਨੂੰ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ਹੋਏ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਆਰਨੀ ਅਜੇ ਵੀ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਹ ਹੁਣ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਕਰਕੇ ਕੰਬ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਗਿਲਬਰਟ ਨਾਲ਼ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਰਨੀ ਦਾਐਕਵਾਫੋਬੀਆ ਵਧਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੈਟੀ ਨਾਲ਼ ਉਸਦਾ ਸਬੰਧ ਉਦੋਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੀਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵੈਡਿੰਗ ਪੂਲ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੇਕੀ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਆਰਨੀ ਵਾਪਸ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਟਾਵਰ ਦੇ ਸਿਖਰ ਤੋਂ ਬਚਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲ਼ੇ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਸਬੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹਾਸੇ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਆਰਨੀ ਨੇ ਜਨਮਦਿਨ ਦੇ ਦੋ ਮਹਿੰਗੇ ਕੇਕ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਨਹਾਉਣ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁੱਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਗਲਾਨੀ ਅਤੇ ਘਬਰਾਹਟ ਕਰਕੇ ਗਿਲਬਰਟ ਭੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਟਰੱਕ ਵਿਚ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਵੀ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਭੱਜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਕੋਲ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਉਸਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇਕਵਾਫੋਬੀਆ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਉਸਨੂੰ ਲੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਕੁਝ ਪਿਆਰਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੀ 18 ਵੀਂ ਜਨਮਦਿਨ ਪਾਰਟੀ 'ਤੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਤੋਂ ਮਾਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਲਈ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਦੁਖੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇਣ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਬੋਝ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਬੇਕੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ਼ ਮਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦਾ ਸੀ। ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੋਨੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਬੈੱਡਰੂਮ ਦੀਆਂ ਪੌੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹੀ। ਆਰਨੀ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਜਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ਾਮ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਪੁਲਿਸ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਇੱਕ ਕ੍ਰੇਨ ਨਾਲ਼ ਉਸਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਮਜ਼ਾਕ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣੇ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਪਰਿਵਾਰ ਘਰ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਘਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਸਸਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਐਮੀ ਨੂੰ ਡੇਸ ਮੋਇਨੇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੇਕਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਐਲਨ ਆਪਣਾ ਸਕੂਲ ਬਦਲਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਸੜਕ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਟੂਰਿਸਟ ਟ੍ਰੇਲਰਾਂ ਦੇ ਦੁਬਾਰਾ ਆਉਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਹੁਣ 19 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਫਲੇ ਵਿੱਚ ਬੇਕੀ ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਨਾਲ਼ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ਼ ਬਿਠਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। == ਸਿਤਾਰੇ == * [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]] ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਜੂਲੀਅਟ ਲੇਵਿਸ ਰੇਬੇਕਾ "ਬੇਕੀ" ਵਜੋਂ * [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਅਰਨੋਲਡ "ਆਰਨੀ" ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਸਟੀਨਬਰਗਨ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ "ਬੈਟੀ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਬੌਨੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਲੌਰਾ ਹੈਰਿੰਗਟਨ ਐਮੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਕੇਟ ਸ਼ੈਲਹਾਰਟ ਐਲਨ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਕੇਵਿਨ ਟਿਘੇ ਕੇਨੇਥ "ਕੇਨ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਜੌਨ ਸੀ. ਰੀਲੀ ਟਕਰ ਵੈਨ ਡਾਈਕ ਵਜੋਂ * ਕ੍ਰਿਸਪਿਨ ਗਲੋਵਰ ਰੌਬਰਟ "ਬੌਬੀ" ਮੈਕਬਰਨੀ ਵਜੋਂ * ਪੇਨੇਲੋਪ ਬ੍ਰੈਨਿੰਗ ਬੇਕੀ ਦੀ ਦਾਦੀ ਵਜੋਂ * ਲਿਬੀ ਵਿਲਾਰੀ ਵੇਟਰਸ ਵਜੋਂ <ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}</ref> == ਨਿਰਮਾਣ == ਵਟਸ ''ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ'' ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ 2 ਨਵੰਬਰ, 1992 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਅਤੇ ਜਨਵਰੀ 1993 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਈ।<ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE "What's Eating Gilbert Grape"]. American Film Institute<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 12,</span> 2021</span>.</cite></ref> ਇਹ ਟੈਕਸਾਸ ਵਿੱਚ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਸਬਿਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ; [[ਆਸਟਿਨ, ਟੈਕਸਸ|ਔਸਟਿਨ]] ਅਤੇ ਪਫਲੂਗਰਵਿਲ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਥਾਨ ਸਨ, ਨਾਲ ਹੀ ਮਨੋਰ, ਜਿੱਥੇ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਪਾਣੀ ਦਾ ਟਾਵਰ ਸਥਿਤ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=http://www.slackerwood.com/node/2628|title=Lone Star Cinema: What's Eating Gilbert Grape|last=Clinchy, Don|date=December 13, 2011|website=Slackerwood|access-date=January 11, 2016}}</ref> ''ਫਿਲਮ ਰਿਵਿਊ'' ਨੇ ਅਦਾਕਾਰ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ: {{Quote|I had to really research and get into the mind of somebody with a disability like that. So I spent a few days at a home for mentally ill teens. We just talked and I watched their mannerisms. People have these expectations that mentally retarded children are really crazy, but it's not so. It's refreshing to see them because everything's so new to them.<ref name=Cameron-Wilson148 />}} == ਰਿਸੈਪਸ਼ਨ == [[ਤਸਵੀਰ:Leonardo_DiCaprio.jpeg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Leonardo_DiCaprio.jpeg/170px-Leonardo_DiCaprio.jpeg|right|thumb| [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਮਿਲੀ ਅਤੇ 19-ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਡਿਕੈਪਰੀਓ ਨੇ ਇੱਕ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨਾਲ਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਹੋਇਆ।]] ਫਿਲਮ 17 ਦਸੰਬਰ 1993 ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਰਿਲੀਜ਼ ਅਤੇ 4 ਮਾਰਚ 1994 ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=weekend&id=gilbertgrape.htm|title=What's Eating Gilbert Grape (1993) - Weekend Box Office Results|website=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</ref> ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਵੀਕੈਂਡ 'ਤੇ $2,104,938 ਦੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ ਬੰਬ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮ ਦੀ ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਕਮਾਈ $10,032,765 ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸਨੇ ਹੋਰ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ।<ref><nowiki>{{cite Though it was a box office flop, considering its $11 million budget it gained much more popularity on video in large part due to Dicaprio's nomination for Best Actor in a Supporting Role at the Oscars and the film still remains popular as a vehicle for Depp and DiCaprio. ,web|url=</nowiki>https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=gilbertgrape.htm%7Ctitle=What's<nowiki> Eating Gilbert Grape (1993)|publisher=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</nowiki></ref> == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1993 ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ]] okke9d3kugn928m41o828jhymzcbks5 609426 609425 2022-07-28T06:20:52Z Jagseer S Sidhu 18155 "[[:en:Special:Redirect/revision/1098600128|What's Eating Gilbert Grape]]" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ wikitext text/x-wiki '''''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ''''' ਇੱਕ 1993 ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰਾਮਾ ਫਿਲਮ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]], [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]], ਜੂਲੀਏਟ ਲੇਵਿਸ ਅਤੇ ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ 25-ਸਾਲਾ ਗਿਲਬਰਟ (ਜੌਨੀ) ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਵਿੱਚ ਕਲਰਕ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟੀ]] ਮਾਂ (ਕੇਟਸ) ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੌਧਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਛੋਟੇ ਭਰਾ (ਲਿਓਨਾਰਡੋ) ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੀਟਰ ਹੇਜੇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ 1991 ਦੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਦੇ ਨਾਵਲ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੀ ਪਟਕਥਾ ਲਿਖੀ। ਇਸਦਾ ਫਿਲਮਾਂਕਣ ਨਵੰਬਰ 1992 ਤੋਂ ਜਨਵਰੀ 1993 ਤੱਕ [[ਟੈਕਸਸ|ਟੈਕਸਾਸ]] ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਭਰਵਾਂ ਹੁੰਘਾਰਾ ਮਿਲਿਆ। 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਨੇ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ਼਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਬਣ ਗਿਆ। == ਪਲਾਟ == ਐਂਡੋਰਾ, [[ਆਇਓਵਾ]] ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਆਪਣੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਏਅਰਸਟ੍ਰੀਮਰਸ ਕਲੱਬ ਦੇ ਇੱਕਠ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਸਤਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਫਾਹਾ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ<ref>{{Cite book|title=What's Eating Gilbert Grape (film)|date=1993|page=1 hour 11 minutes}}</ref> ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਬੋਨੀ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਸੋਫੇ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ ਲੱਗੀ। ਬੋਨੀ ਦੇ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟਾਪੇ]] ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ, ਗਿਲਬਰਟ ਉੱਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਘਰ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਆਰਨੀ ਟਾਊਨ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ ਅਤੇ ਦਰੱਖਤਾਂ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦਤ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਐਮੀ ਅਤੇ ਏਲਨ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਫੂਡਲੈਂਡ ਸੁਪਰਮਾਰਕੀਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੀ ਕਮਾਈ ਬਹੁਤ ਘਟ ਗਈ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗਿਲਬਰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤ ਬੈਟੀ ਕਾਰਵਰ ਨਾਲ਼ ਅਫੇਅਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਾਰਵੈਸਟਰ ਟ੍ਰੈਵਲਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਨੂੰ ਖਿੱਚ ਰਿਹਾ ਦੀ ਤਾਂ ਬੇਕੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁਟਿਆਰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਏ ਸਨ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੇ ਔਖ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਭਰਦੇ ਰੋਮਾਂਸ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਅੜਿੱਕਾ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਅਤੇ ਡੁੱਬਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਇਕੱਲੇ ਨੂੰ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ਹੋਏ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਆਰਨੀ ਅਜੇ ਵੀ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਹ ਹੁਣ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਕਰਕੇ ਕੰਬ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਗਿਲਬਰਟ ਨਾਲ਼ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਰਨੀ ਦਾਐਕਵਾਫੋਬੀਆ ਵਧਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੈਟੀ ਨਾਲ਼ ਉਸਦਾ ਸਬੰਧ ਉਦੋਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੀਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵੈਡਿੰਗ ਪੂਲ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੇਕੀ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਆਰਨੀ ਵਾਪਸ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਟਾਵਰ ਦੇ ਸਿਖਰ ਤੋਂ ਬਚਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲ਼ੇ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਸਬੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹਾਸੇ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਆਰਨੀ ਨੇ ਜਨਮਦਿਨ ਦੇ ਦੋ ਮਹਿੰਗੇ ਕੇਕ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਨਹਾਉਣ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁੱਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਗਲਾਨੀ ਅਤੇ ਘਬਰਾਹਟ ਕਰਕੇ ਗਿਲਬਰਟ ਭੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਟਰੱਕ ਵਿਚ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਵੀ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਭੱਜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਕੋਲ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਉਸਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇਕਵਾਫੋਬੀਆ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਉਸਨੂੰ ਲੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਕੁਝ ਪਿਆਰਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੀ 18 ਵੀਂ ਜਨਮਦਿਨ ਪਾਰਟੀ 'ਤੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਤੋਂ ਮਾਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਲਈ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਦੁਖੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇਣ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਬੋਝ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਬੇਕੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ਼ ਮਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦਾ ਸੀ। ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੋਨੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਬੈੱਡਰੂਮ ਦੀਆਂ ਪੌੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹੀ। ਆਰਨੀ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਜਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ਾਮ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਪੁਲਿਸ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਇੱਕ ਕ੍ਰੇਨ ਨਾਲ਼ ਉਸਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਮਜ਼ਾਕ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣੇ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਪਰਿਵਾਰ ਘਰ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਘਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਸਸਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਐਮੀ ਨੂੰ ਡੇਸ ਮੋਇਨੇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੇਕਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਐਲਨ ਆਪਣਾ ਸਕੂਲ ਬਦਲਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਸੜਕ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਟੂਰਿਸਟ ਟ੍ਰੇਲਰਾਂ ਦੇ ਦੁਬਾਰਾ ਆਉਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਹੁਣ 19 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਫਲੇ ਵਿੱਚ ਬੇਕੀ ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਨਾਲ਼ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ਼ ਬਿਠਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। == ਸਿਤਾਰੇ == * [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]] ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਜੂਲੀਅਟ ਲੇਵਿਸ ਰੇਬੇਕਾ "ਬੇਕੀ" ਵਜੋਂ * [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਅਰਨੋਲਡ "ਆਰਨੀ" ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਸਟੀਨਬਰਗਨ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ "ਬੈਟੀ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਬੌਨੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਲੌਰਾ ਹੈਰਿੰਗਟਨ ਐਮੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਕੇਟ ਸ਼ੈਲਹਾਰਟ ਐਲਨ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਕੇਵਿਨ ਟਿਘੇ ਕੇਨੇਥ "ਕੇਨ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਜੌਨ ਸੀ. ਰੀਲੀ ਟਕਰ ਵੈਨ ਡਾਈਕ ਵਜੋਂ * ਕ੍ਰਿਸਪਿਨ ਗਲੋਵਰ ਰੌਬਰਟ "ਬੌਬੀ" ਮੈਕਬਰਨੀ ਵਜੋਂ * ਪੇਨੇਲੋਪ ਬ੍ਰੈਨਿੰਗ ਬੇਕੀ ਦੀ ਦਾਦੀ ਵਜੋਂ * ਲਿਬੀ ਵਿਲਾਰੀ ਵੇਟਰਸ ਵਜੋਂ <ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}</ref> == ਨਿਰਮਾਣ == ਵਟਸ ''ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ'' ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ 2 ਨਵੰਬਰ, 1992 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਅਤੇ ਜਨਵਰੀ 1993 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਈ।<ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE "What's Eating Gilbert Grape"]. American Film Institute<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 12,</span> 2021</span>.</cite></ref> ਇਹ ਟੈਕਸਾਸ ਵਿੱਚ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਸਬਿਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ; [[ਆਸਟਿਨ, ਟੈਕਸਸ|ਔਸਟਿਨ]] ਅਤੇ ਪਫਲੂਗਰਵਿਲ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਥਾਨ ਸਨ, ਨਾਲ ਹੀ ਮਨੋਰ, ਜਿੱਥੇ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਪਾਣੀ ਦਾ ਟਾਵਰ ਸਥਿਤ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=http://www.slackerwood.com/node/2628|title=Lone Star Cinema: What's Eating Gilbert Grape|last=Clinchy, Don|date=December 13, 2011|website=Slackerwood|access-date=January 11, 2016}}</ref> ''ਫਿਲਮ ਰਿਵਿਊ'' ਨੇ ਅਦਾਕਾਰ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ: {{Quote|I had to really research and get into the mind of somebody with a disability like that. So I spent a few days at a home for mentally ill teens. We just talked and I watched their mannerisms. People have these expectations that mentally retarded children are really crazy, but it's not so. It's refreshing to see them because everything's so new to them.<ref name=Cameron-Wilson148 />}} == ਰਿਸੈਪਸ਼ਨ == [[ਤਸਵੀਰ:Leonardo_DiCaprio.jpeg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Leonardo_DiCaprio.jpeg/170px-Leonardo_DiCaprio.jpeg|right|thumb| [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਮਿਲੀ ਅਤੇ 19-ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਡਿਕੈਪਰੀਓ ਨੇ ਇੱਕ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨਾਲ਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਹੋਇਆ।]] ਫਿਲਮ 17 ਦਸੰਬਰ 1993 ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਰਿਲੀਜ਼ ਅਤੇ 4 ਮਾਰਚ 1994 ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=weekend&id=gilbertgrape.htm|title=What's Eating Gilbert Grape (1993) - Weekend Box Office Results|website=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</ref> ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਵੀਕੈਂਡ 'ਤੇ $2,104,938 ਦੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ ਬੰਬ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮ ਦੀ ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਕਮਾਈ $10,032,765 ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸਨੇ ਹੋਰ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ।<ref><nowiki>{{cite Though it was a box office flop, considering its $11 million budget it gained much more popularity on video in large part due to Dicaprio's nomination for Best Actor in a Supporting Role at the Oscars and the film still remains popular as a vehicle for Depp and DiCaprio. ,web|url=</nowiki>https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=gilbertgrape.htm%7Ctitle=What's<nowiki> Eating Gilbert Grape (1993)|publisher=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</nowiki></ref> ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੇ ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਮੁੱਖ ਅਦਾਕਾਰ ਡੇਪ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਸੀ। ਰੋਟਨ ਟਮਾਟੋਜ਼ 'ਤੇ, ਫਿਲਮ ਨੂੰ 50 ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 90% "ਸਰਟੀਫਾਈਡ ਫਰੈਸ਼" ਸਕੋਰ ਅਤੇ 7.40/10 ਦੀ ਔਸਤ ਰੇਟਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸਾਈਟ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ: "ਇਹ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲ਼ੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਕੋਮਲ ਮਾਹੌਲ ਅਤੇ''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਦੇ'' ਦਿਲ 'ਤੇ ਚੱਲਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਛੋਟੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਹਨ।" <ref>{{Cite web|url=https://www.rottentomatoes.com/m/whats_eating_gilbert_grape/|title=What's Eating Gilbert Grape Movie Reviews, Pictures - Rotten Tomatoes|website=Rotten Tomatoes|access-date=April 10, 2021}}</ref> ਮੈਟਾਕ੍ਰਿਟਿਕ ਨੇ "ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਨੁਕੂਲ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ" ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, 20 ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 100 ਵਿੱਚੋਂ 73 ਦੇ ਔਸਤ ਸਕੋਰ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.metacritic.com/movie/whats-eating-gilbert-grape|title=What's Eating Gilbert Grape Reviews|website=[[Metacritic]]|publisher=[[CBS Interactive]]|access-date=February 28, 2022}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1993 ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ]] gcn4fv97hkw5v3y4pfrf50ofra1n061 609427 609426 2022-07-28T06:25:43Z Jagseer S Sidhu 18155 "[[:en:Special:Redirect/revision/1098600128|What's Eating Gilbert Grape]]" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ wikitext text/x-wiki '''''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ''''' ਇੱਕ 1993 ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰਾਮਾ ਫਿਲਮ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]], [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]], ਜੂਲੀਏਟ ਲੇਵਿਸ ਅਤੇ ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ 25-ਸਾਲਾ ਗਿਲਬਰਟ (ਜੌਨੀ) ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਵਿੱਚ ਕਲਰਕ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟੀ]] ਮਾਂ (ਕੇਟਸ) ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੌਧਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਛੋਟੇ ਭਰਾ (ਲਿਓਨਾਰਡੋ) ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੀਟਰ ਹੇਜੇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ 1991 ਦੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਦੇ ਨਾਵਲ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੀ ਪਟਕਥਾ ਲਿਖੀ। ਇਸਦਾ ਫਿਲਮਾਂਕਣ ਨਵੰਬਰ 1992 ਤੋਂ ਜਨਵਰੀ 1993 ਤੱਕ [[ਟੈਕਸਸ|ਟੈਕਸਾਸ]] ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਭਰਵਾਂ ਹੁੰਘਾਰਾ ਮਿਲਿਆ। 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਨੇ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ਼਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਬਣ ਗਿਆ। == ਪਲਾਟ == ਐਂਡੋਰਾ, [[ਆਇਓਵਾ]] ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਆਪਣੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਏਅਰਸਟ੍ਰੀਮਰਸ ਕਲੱਬ ਦੇ ਇੱਕਠ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਸਤਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਫਾਹਾ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ<ref>{{Cite book|title=What's Eating Gilbert Grape (film)|date=1993|page=1 hour 11 minutes}}</ref> ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਬੋਨੀ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਸੋਫੇ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ ਲੱਗੀ। ਬੋਨੀ ਦੇ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟਾਪੇ]] ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ, ਗਿਲਬਰਟ ਉੱਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਘਰ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਆਰਨੀ ਟਾਊਨ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ ਅਤੇ ਦਰੱਖਤਾਂ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦਤ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਐਮੀ ਅਤੇ ਏਲਨ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਫੂਡਲੈਂਡ ਸੁਪਰਮਾਰਕੀਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੀ ਕਮਾਈ ਬਹੁਤ ਘਟ ਗਈ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗਿਲਬਰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤ ਬੈਟੀ ਕਾਰਵਰ ਨਾਲ਼ ਅਫੇਅਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਾਰਵੈਸਟਰ ਟ੍ਰੈਵਲਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਨੂੰ ਖਿੱਚ ਰਿਹਾ ਦੀ ਤਾਂ ਬੇਕੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁਟਿਆਰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਏ ਸਨ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੇ ਔਖ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਭਰਦੇ ਰੋਮਾਂਸ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਅੜਿੱਕਾ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਅਤੇ ਡੁੱਬਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਇਕੱਲੇ ਨੂੰ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ਹੋਏ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਆਰਨੀ ਅਜੇ ਵੀ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਹ ਹੁਣ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਕਰਕੇ ਕੰਬ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਗਿਲਬਰਟ ਨਾਲ਼ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਰਨੀ ਦਾਐਕਵਾਫੋਬੀਆ ਵਧਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੈਟੀ ਨਾਲ਼ ਉਸਦਾ ਸਬੰਧ ਉਦੋਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੀਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵੈਡਿੰਗ ਪੂਲ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੇਕੀ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਆਰਨੀ ਵਾਪਸ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਟਾਵਰ ਦੇ ਸਿਖਰ ਤੋਂ ਬਚਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲ਼ੇ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਸਬੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹਾਸੇ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਆਰਨੀ ਨੇ ਜਨਮਦਿਨ ਦੇ ਦੋ ਮਹਿੰਗੇ ਕੇਕ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਨਹਾਉਣ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁੱਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਗਲਾਨੀ ਅਤੇ ਘਬਰਾਹਟ ਕਰਕੇ ਗਿਲਬਰਟ ਭੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਟਰੱਕ ਵਿਚ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਵੀ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਭੱਜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਕੋਲ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਉਸਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇਕਵਾਫੋਬੀਆ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਉਸਨੂੰ ਲੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਕੁਝ ਪਿਆਰਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੀ 18 ਵੀਂ ਜਨਮਦਿਨ ਪਾਰਟੀ 'ਤੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਤੋਂ ਮਾਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਲਈ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਦੁਖੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇਣ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਬੋਝ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਬੇਕੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ਼ ਮਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦਾ ਸੀ। ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੋਨੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਬੈੱਡਰੂਮ ਦੀਆਂ ਪੌੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹੀ। ਆਰਨੀ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਜਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ਾਮ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਪੁਲਿਸ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਇੱਕ ਕ੍ਰੇਨ ਨਾਲ਼ ਉਸਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਮਜ਼ਾਕ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣੇ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਪਰਿਵਾਰ ਘਰ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਘਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਸਸਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਐਮੀ ਨੂੰ ਡੇਸ ਮੋਇਨੇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੇਕਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਐਲਨ ਆਪਣਾ ਸਕੂਲ ਬਦਲਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਸੜਕ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਟੂਰਿਸਟ ਟ੍ਰੇਲਰਾਂ ਦੇ ਦੁਬਾਰਾ ਆਉਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਹੁਣ 19 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਫਲੇ ਵਿੱਚ ਬੇਕੀ ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਨਾਲ਼ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ਼ ਬਿਠਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। == ਸਿਤਾਰੇ == * [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]] ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਜੂਲੀਅਟ ਲੇਵਿਸ ਰੇਬੇਕਾ "ਬੇਕੀ" ਵਜੋਂ * [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਅਰਨੋਲਡ "ਆਰਨੀ" ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਸਟੀਨਬਰਗਨ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ "ਬੈਟੀ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਬੌਨੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਲੌਰਾ ਹੈਰਿੰਗਟਨ ਐਮੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਕੇਟ ਸ਼ੈਲਹਾਰਟ ਐਲਨ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਕੇਵਿਨ ਟਿਘੇ ਕੇਨੇਥ "ਕੇਨ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਜੌਨ ਸੀ. ਰੀਲੀ ਟਕਰ ਵੈਨ ਡਾਈਕ ਵਜੋਂ * ਕ੍ਰਿਸਪਿਨ ਗਲੋਵਰ ਰੌਬਰਟ "ਬੌਬੀ" ਮੈਕਬਰਨੀ ਵਜੋਂ * ਪੇਨੇਲੋਪ ਬ੍ਰੈਨਿੰਗ ਬੇਕੀ ਦੀ ਦਾਦੀ ਵਜੋਂ * ਲਿਬੀ ਵਿਲਾਰੀ ਵੇਟਰਸ ਵਜੋਂ <ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}</ref> == ਨਿਰਮਾਣ == ਵਟਸ ''ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ'' ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ 2 ਨਵੰਬਰ, 1992 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਅਤੇ ਜਨਵਰੀ 1993 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਈ।<ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE "What's Eating Gilbert Grape"]. American Film Institute<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 12,</span> 2021</span>.</cite></ref> ਇਹ ਟੈਕਸਾਸ ਵਿੱਚ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਸਬਿਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ; [[ਆਸਟਿਨ, ਟੈਕਸਸ|ਔਸਟਿਨ]] ਅਤੇ ਪਫਲੂਗਰਵਿਲ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਥਾਨ ਸਨ, ਨਾਲ ਹੀ ਮਨੋਰ, ਜਿੱਥੇ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਪਾਣੀ ਦਾ ਟਾਵਰ ਸਥਿਤ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=http://www.slackerwood.com/node/2628|title=Lone Star Cinema: What's Eating Gilbert Grape|last=Clinchy, Don|date=December 13, 2011|website=Slackerwood|access-date=January 11, 2016}}</ref> ''ਫਿਲਮ ਰਿਵਿਊ'' ਨੇ ਅਦਾਕਾਰ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ: {{Quote|I had to really research and get into the mind of somebody with a disability like that. So I spent a few days at a home for mentally ill teens. We just talked and I watched their mannerisms. People have these expectations that mentally retarded children are really crazy, but it's not so. It's refreshing to see them because everything's so new to them.<ref name=Cameron-Wilson148 />}} == ਰਿਸੈਪਸ਼ਨ == [[ਤਸਵੀਰ:Leonardo_DiCaprio.jpeg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Leonardo_DiCaprio.jpeg/170px-Leonardo_DiCaprio.jpeg|right|thumb| [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਮਿਲੀ ਅਤੇ 19-ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਡਿਕੈਪਰੀਓ ਨੇ ਇੱਕ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨਾਲ਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਹੋਇਆ।]] ਫਿਲਮ 17 ਦਸੰਬਰ 1993 ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਰਿਲੀਜ਼ ਅਤੇ 4 ਮਾਰਚ 1994 ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=weekend&id=gilbertgrape.htm|title=What's Eating Gilbert Grape (1993) - Weekend Box Office Results|website=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</ref> ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਵੀਕੈਂਡ 'ਤੇ $2,104,938 ਦੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ ਬੰਬ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮ ਦੀ ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਕਮਾਈ $10,032,765 ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸਨੇ ਹੋਰ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ।<ref><nowiki>{{cite Though it was a box office flop, considering its $11 million budget it gained much more popularity on video in large part due to Dicaprio's nomination for Best Actor in a Supporting Role at the Oscars and the film still remains popular as a vehicle for Depp and DiCaprio. ,web|url=</nowiki>https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=gilbertgrape.htm%7Ctitle=What's<nowiki> Eating Gilbert Grape (1993)|publisher=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</nowiki></ref> ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੇ ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਮੁੱਖ ਅਦਾਕਾਰ ਡੇਪ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਸੀ। ਰੋਟਨ ਟਮਾਟੋਜ਼ 'ਤੇ, ਫਿਲਮ ਨੂੰ 50 ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 90% "ਸਰਟੀਫਾਈਡ ਫਰੈਸ਼" ਸਕੋਰ ਅਤੇ 7.40/10 ਦੀ ਔਸਤ ਰੇਟਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸਾਈਟ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ: "ਇਹ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲ਼ੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਕੋਮਲ ਮਾਹੌਲ ਅਤੇ''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਦੇ'' ਦਿਲ 'ਤੇ ਚੱਲਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਛੋਟੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਹਨ।"<ref>{{Cite web|url=https://www.rottentomatoes.com/m/whats_eating_gilbert_grape/|title=What's Eating Gilbert Grape Movie Reviews, Pictures - Rotten Tomatoes|website=Rotten Tomatoes|access-date=April 10, 2021}}</ref> ਮੈਟਾਕ੍ਰਿਟਿਕ ਨੇ "ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਨੁਕੂਲ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ" ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, 20 ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 100 ਵਿੱਚੋਂ 73 ਦੇ ਔਸਤ ਸਕੋਰ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.metacritic.com/movie/whats-eating-gilbert-grape|title=What's Eating Gilbert Grape Reviews|website=[[Metacritic]]|publisher=[[CBS Interactive]]|access-date=February 28, 2022}}</ref> ''[[ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼]]'' ਦੀ ਫਿਲਮ ਆਲੋਚਕ ਜੈਨੇਟ ਮਾਸਲਿਨ ਨੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਿਆ, "ਫਿਲਮ ਦਾ ਅਸਲ ਸ਼ੋਅ-ਸਟਾਪਿੰਗ ਮੋੜ ਮਿਸਟਰ ਡੀਕੈਪਰੀਓ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ... ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸਟੀਕ ਹੈ, ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਅੰਤ ਤੱਕ ਹਤਾਸ਼ ਤੀਬਰਤਾ।<ref>{{Cite news|url=http://movies.nytimes.com/movie/review?res=9F0CE0D61631F934A25751C1A965958260|title=Movie Review: What's Eating Gilbert Grape|last=Maslin|first=Janet|date=1993-12-17|work=The New York Times|access-date=2008-12-30}}</ref> ''ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਸਨ-ਟਾਈਮਜ਼'' ਦੇ ਰੋਜਰ ਐਬਰਟ ਨੇ ਇਸਨੂੰ "... ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਨਮੋਹਕ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ" ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਸਰਵੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਸੀ ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.rogerebert.com/reviews/whats-eating-gilbert-grape-1994|title=What's Eating Gilbert Grape|last=Ebert|first=Roger|date=1994-03-04|website=Roger Ebert|publisher=rogerebert.com|access-date=2021-08-23}}</ref> ''ਵੈਰਾਇਟੀ'' ਦੇ ਟੌਡ ਮੈਕਕਾਰਥੀ ਨੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ "ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਤੇ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦ੍ਰਿਸ਼" ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ "ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪਿਆਰੀ, ਆਕਰਸ਼ਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਸੈਂਟਰ ਸਕ੍ਰੀਨ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਸੰਭਾਲਦਾ ਹੈ।"<ref>{{Cite magazine|last=McCarthy|first=Todd|date=1993-12-06|title=What's Eating Gilbert Grape Review|url=https://www.variety.com/review/VE1117902133.html?categoryid=31&cs=1|magazine=Variety|access-date=2008-12-30}}</ref> ''[[ਦ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ|ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ]]'' {{'}} ਡੇਸਨ ਹਾਵੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਫਿਲਮ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਪਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਉਣ ਯੋਗ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸੀ।<ref>{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/longterm/movies/videos/whatseatinggilbertgrapepg13howe_a0b036.htm|title=What's Eating Gilbert Grape|last=Howe|first=Desson|date=1994-03-04|work=Washington Post|access-date=2008-12-30}}</ref> ''ਫਿਲਮ ਰਿਵਿਊ'' ਨੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀ ਕੈਪਰੀਓ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਭਰਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ, ਇਸ ਨੂੰ "ਅਚੰਭੇ ਵਾਲੀ ਮਾਸੂਮੀਅਤ ਅਤੇ ਸੁਭਾਵਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ" ਕਿਹਾ, "ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਦਿਲੋਂ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਨਾਲ਼ ਨਿਭਾਇਆ" ਕਿਹਾ।<ref name="Cameron-Wilson148">{{Cite book|title=Film Review 1994-5|last=Cameron-Wilson|first=James|last2=Speed|first2=F. Maurice|publisher=Virgin Books|year=1994|isbn=0-86369-842-5|location=Great Britain|page=148}}</ref> == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1993 ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ]] pukwelg81fz7np6q1df7rmhursjb8ri 609428 609427 2022-07-28T06:26:21Z Jagseer S Sidhu 18155 "[[:en:Special:Redirect/revision/1098600128|What's Eating Gilbert Grape]]" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ wikitext text/x-wiki '''''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ''''' ਇੱਕ 1993 ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰਾਮਾ ਫਿਲਮ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]], [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]], ਜੂਲੀਏਟ ਲੇਵਿਸ ਅਤੇ ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ 25-ਸਾਲਾ ਗਿਲਬਰਟ (ਜੌਨੀ) ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਵਿੱਚ ਕਲਰਕ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟੀ]] ਮਾਂ (ਕੇਟਸ) ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੌਧਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਛੋਟੇ ਭਰਾ (ਲਿਓਨਾਰਡੋ) ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੀਟਰ ਹੇਜੇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ 1991 ਦੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਦੇ ਨਾਵਲ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੀ ਪਟਕਥਾ ਲਿਖੀ। ਇਸਦਾ ਫਿਲਮਾਂਕਣ ਨਵੰਬਰ 1992 ਤੋਂ ਜਨਵਰੀ 1993 ਤੱਕ [[ਟੈਕਸਸ|ਟੈਕਸਾਸ]] ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਭਰਵਾਂ ਹੁੰਘਾਰਾ ਮਿਲਿਆ। 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਨੇ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ਼਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਬਣ ਗਿਆ। == ਪਲਾਟ == ਐਂਡੋਰਾ, [[ਆਇਓਵਾ]] ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਆਪਣੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਏਅਰਸਟ੍ਰੀਮਰਸ ਕਲੱਬ ਦੇ ਇੱਕਠ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਸਤਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਫਾਹਾ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ<ref>{{Cite book|title=What's Eating Gilbert Grape (film)|date=1993|page=1 hour 11 minutes}}</ref> ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਬੋਨੀ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਸੋਫੇ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ ਲੱਗੀ। ਬੋਨੀ ਦੇ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟਾਪੇ]] ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ, ਗਿਲਬਰਟ ਉੱਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਘਰ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਆਰਨੀ ਟਾਊਨ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ ਅਤੇ ਦਰੱਖਤਾਂ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦਤ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਐਮੀ ਅਤੇ ਏਲਨ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਫੂਡਲੈਂਡ ਸੁਪਰਮਾਰਕੀਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੀ ਕਮਾਈ ਬਹੁਤ ਘਟ ਗਈ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗਿਲਬਰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤ ਬੈਟੀ ਕਾਰਵਰ ਨਾਲ਼ ਅਫੇਅਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਾਰਵੈਸਟਰ ਟ੍ਰੈਵਲਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਨੂੰ ਖਿੱਚ ਰਿਹਾ ਦੀ ਤਾਂ ਬੇਕੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁਟਿਆਰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਏ ਸਨ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੇ ਔਖ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਭਰਦੇ ਰੋਮਾਂਸ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਅੜਿੱਕਾ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਅਤੇ ਡੁੱਬਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਇਕੱਲੇ ਨੂੰ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ਹੋਏ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਆਰਨੀ ਅਜੇ ਵੀ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਹ ਹੁਣ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਕਰਕੇ ਕੰਬ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਗਿਲਬਰਟ ਨਾਲ਼ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਰਨੀ ਦਾਐਕਵਾਫੋਬੀਆ ਵਧਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੈਟੀ ਨਾਲ਼ ਉਸਦਾ ਸਬੰਧ ਉਦੋਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੀਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵੈਡਿੰਗ ਪੂਲ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੇਕੀ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਆਰਨੀ ਵਾਪਸ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਟਾਵਰ ਦੇ ਸਿਖਰ ਤੋਂ ਬਚਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲ਼ੇ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਸਬੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹਾਸੇ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਆਰਨੀ ਨੇ ਜਨਮਦਿਨ ਦੇ ਦੋ ਮਹਿੰਗੇ ਕੇਕ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਨਹਾਉਣ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁੱਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਗਲਾਨੀ ਅਤੇ ਘਬਰਾਹਟ ਕਰਕੇ ਗਿਲਬਰਟ ਭੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਟਰੱਕ ਵਿਚ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਵੀ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਭੱਜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਕੋਲ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਉਸਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇਕਵਾਫੋਬੀਆ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਉਸਨੂੰ ਲੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਕੁਝ ਪਿਆਰਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੀ 18 ਵੀਂ ਜਨਮਦਿਨ ਪਾਰਟੀ 'ਤੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਤੋਂ ਮਾਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਲਈ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਦੁਖੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇਣ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਬੋਝ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਬੇਕੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ਼ ਮਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦਾ ਸੀ। ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੋਨੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਬੈੱਡਰੂਮ ਦੀਆਂ ਪੌੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹੀ। ਆਰਨੀ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਜਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ਾਮ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਪੁਲਿਸ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਇੱਕ ਕ੍ਰੇਨ ਨਾਲ਼ ਉਸਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਮਜ਼ਾਕ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣੇ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਪਰਿਵਾਰ ਘਰ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਘਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਸਸਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਐਮੀ ਨੂੰ ਡੇਸ ਮੋਇਨੇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੇਕਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਐਲਨ ਆਪਣਾ ਸਕੂਲ ਬਦਲਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਸੜਕ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਟੂਰਿਸਟ ਟ੍ਰੇਲਰਾਂ ਦੇ ਦੁਬਾਰਾ ਆਉਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਹੁਣ 19 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਫਲੇ ਵਿੱਚ ਬੇਕੀ ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਨਾਲ਼ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ਼ ਬਿਠਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। == ਸਿਤਾਰੇ == * [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]] ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਜੂਲੀਅਟ ਲੇਵਿਸ ਰੇਬੇਕਾ "ਬੇਕੀ" ਵਜੋਂ * [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਅਰਨੋਲਡ "ਆਰਨੀ" ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਸਟੀਨਬਰਗਨ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ "ਬੈਟੀ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਬੌਨੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਲੌਰਾ ਹੈਰਿੰਗਟਨ ਐਮੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਕੇਟ ਸ਼ੈਲਹਾਰਟ ਐਲਨ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਕੇਵਿਨ ਟਿਘੇ ਕੇਨੇਥ "ਕੇਨ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਜੌਨ ਸੀ. ਰੀਲੀ ਟਕਰ ਵੈਨ ਡਾਈਕ ਵਜੋਂ * ਕ੍ਰਿਸਪਿਨ ਗਲੋਵਰ ਰੌਬਰਟ "ਬੌਬੀ" ਮੈਕਬਰਨੀ ਵਜੋਂ * ਪੇਨੇਲੋਪ ਬ੍ਰੈਨਿੰਗ ਬੇਕੀ ਦੀ ਦਾਦੀ ਵਜੋਂ * ਲਿਬੀ ਵਿਲਾਰੀ ਵੇਟਰਸ ਵਜੋਂ <ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}</ref> == ਨਿਰਮਾਣ == ਵਟਸ ''ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ'' ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ 2 ਨਵੰਬਰ, 1992 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਅਤੇ ਜਨਵਰੀ 1993 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਈ।<ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE "What's Eating Gilbert Grape"]. American Film Institute<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 12,</span> 2021</span>.</cite></ref> ਇਹ ਟੈਕਸਾਸ ਵਿੱਚ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਸਬਿਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ; [[ਆਸਟਿਨ, ਟੈਕਸਸ|ਔਸਟਿਨ]] ਅਤੇ ਪਫਲੂਗਰਵਿਲ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਥਾਨ ਸਨ, ਨਾਲ ਹੀ ਮਨੋਰ, ਜਿੱਥੇ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਪਾਣੀ ਦਾ ਟਾਵਰ ਸਥਿਤ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=http://www.slackerwood.com/node/2628|title=Lone Star Cinema: What's Eating Gilbert Grape|last=Clinchy, Don|date=December 13, 2011|website=Slackerwood|access-date=January 11, 2016}}</ref> ''ਫਿਲਮ ਰਿਵਿਊ'' ਨੇ ਅਦਾਕਾਰ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ: {{Quote|I had to really research and get into the mind of somebody with a disability like that. So I spent a few days at a home for mentally ill teens. We just talked and I watched their mannerisms. People have these expectations that mentally retarded children are really crazy, but it's not so. It's refreshing to see them because everything's so new to them.<ref name=Cameron-Wilson148 />}} == ਰਿਸੈਪਸ਼ਨ == [[ਤਸਵੀਰ:Leonardo_DiCaprio.jpeg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Leonardo_DiCaprio.jpeg/170px-Leonardo_DiCaprio.jpeg|right|thumb| [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਮਿਲੀ ਅਤੇ 19-ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਡਿਕੈਪਰੀਓ ਨੇ ਇੱਕ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨਾਲ਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਹੋਇਆ।]] ਫਿਲਮ 17 ਦਸੰਬਰ 1993 ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਰਿਲੀਜ਼ ਅਤੇ 4 ਮਾਰਚ 1994 ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=weekend&id=gilbertgrape.htm|title=What's Eating Gilbert Grape (1993) - Weekend Box Office Results|website=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</ref> ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਵੀਕੈਂਡ 'ਤੇ $2,104,938 ਦੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ ਬੰਬ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮ ਦੀ ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਕਮਾਈ $10,032,765 ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸਨੇ ਹੋਰ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ।<ref><nowiki>{{cite Though it was a box office flop, considering its $11 million budget it gained much more popularity on video in large part due to Dicaprio's nomination for Best Actor in a Supporting Role at the Oscars and the film still remains popular as a vehicle for Depp and DiCaprio. ,web|url=</nowiki>https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=gilbertgrape.htm%7Ctitle=What's<nowiki> Eating Gilbert Grape (1993)|publisher=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</nowiki></ref> ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੇ ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਮੁੱਖ ਅਦਾਕਾਰ ਡੇਪ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਸੀ। ਰੋਟਨ ਟਮਾਟੋਜ਼ 'ਤੇ, ਫਿਲਮ ਨੂੰ 50 ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 90% "ਸਰਟੀਫਾਈਡ ਫਰੈਸ਼" ਸਕੋਰ ਅਤੇ 7.40/10 ਦੀ ਔਸਤ ਰੇਟਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸਾਈਟ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ: "ਇਹ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲ਼ੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਕੋਮਲ ਮਾਹੌਲ ਅਤੇ''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਦੇ'' ਦਿਲ 'ਤੇ ਚੱਲਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਛੋਟੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਹਨ।"<ref>{{Cite web|url=https://www.rottentomatoes.com/m/whats_eating_gilbert_grape/|title=What's Eating Gilbert Grape Movie Reviews, Pictures - Rotten Tomatoes|website=Rotten Tomatoes|access-date=April 10, 2021}}</ref> ਮੈਟਾਕ੍ਰਿਟਿਕ ਨੇ "ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਨੁਕੂਲ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ" ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, 20 ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 100 ਵਿੱਚੋਂ 73 ਦੇ ਔਸਤ ਸਕੋਰ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.metacritic.com/movie/whats-eating-gilbert-grape|title=What's Eating Gilbert Grape Reviews|website=[[Metacritic]]|publisher=[[CBS Interactive]]|access-date=February 28, 2022}}</ref> ''[[ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼]]'' ਦੀ ਫਿਲਮ ਆਲੋਚਕ ਜੈਨੇਟ ਮਾਸਲਿਨ ਨੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਿਆ, "ਫਿਲਮ ਦਾ ਅਸਲ ਸ਼ੋਅ-ਸਟਾਪਿੰਗ ਮੋੜ ਮਿਸਟਰ ਡੀਕੈਪਰੀਓ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ... ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸਟੀਕ ਹੈ, ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਅੰਤ ਤੱਕ ਹਤਾਸ਼ ਤੀਬਰਤਾ।<ref>{{Cite news|url=http://movies.nytimes.com/movie/review?res=9F0CE0D61631F934A25751C1A965958260|title=Movie Review: What's Eating Gilbert Grape|last=Maslin|first=Janet|date=1993-12-17|work=The New York Times|access-date=2008-12-30}}</ref> ''ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਸਨ-ਟਾਈਮਜ਼'' ਦੇ ਰੋਜਰ ਐਬਰਟ ਨੇ ਇਸਨੂੰ "... ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਨਮੋਹਕ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ" ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਸਰਵੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਸੀ ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.rogerebert.com/reviews/whats-eating-gilbert-grape-1994|title=What's Eating Gilbert Grape|last=Ebert|first=Roger|date=1994-03-04|website=Roger Ebert|publisher=rogerebert.com|access-date=2021-08-23}}</ref> ''ਵੈਰਾਇਟੀ'' ਦੇ ਟੌਡ ਮੈਕਕਾਰਥੀ ਨੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ "ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਤੇ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦ੍ਰਿਸ਼" ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ "ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪਿਆਰੀ, ਆਕਰਸ਼ਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਸੈਂਟਰ ਸਕ੍ਰੀਨ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਸੰਭਾਲਦਾ ਹੈ।"<ref>{{Cite magazine|last=McCarthy|first=Todd|date=1993-12-06|title=What's Eating Gilbert Grape Review|url=https://www.variety.com/review/VE1117902133.html?categoryid=31&cs=1|magazine=Variety|access-date=2008-12-30}}</ref> ''[[ਦ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ|ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ]]'' {{'}} ਡੇਸਨ ਹਾਵੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਫਿਲਮ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਪਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਉਣ ਯੋਗ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸੀ।<ref>{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/longterm/movies/videos/whatseatinggilbertgrapepg13howe_a0b036.htm|title=What's Eating Gilbert Grape|last=Howe|first=Desson|date=1994-03-04|work=Washington Post|access-date=2008-12-30}}</ref> ''ਫਿਲਮ ਰਿਵਿਊ'' ਨੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀ ਕੈਪਰੀਓ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਭਰਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ, ਇਸ ਨੂੰ "ਅਚੰਭੇ ਵਾਲੀ ਮਾਸੂਮੀਅਤ ਅਤੇ ਸੁਭਾਵਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ" ਕਿਹਾ, "ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਦਿਲੋਂ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਨਾਲ਼ ਨਿਭਾਇਆ" ਕਿਹਾ।<ref name="Cameron-Wilson148">{{Cite book|title=Film Review 1994-5|last=Cameron-Wilson|first=James|last2=Speed|first2=F. Maurice|publisher=Virgin Books|year=1994|isbn=0-86369-842-5|location=Great Britain|page=148}}</ref> ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਸਿਨੇਮਾ ਆਲੋਚਕਾਂ ਦੇ ਬੈਲਜੀਅਨ ਸਿੰਡੀਕੇਟ ਦੇ ਵੱਕਾਰੀ ਗ੍ਰੈਂਡ ਪ੍ਰਿਕਸ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।{{ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ|date=October 2018}} == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1993 ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ]] cn4n3wqsaac0fqcv1jr1aq3mp14u89l 609429 609428 2022-07-28T06:31:19Z Jagseer S Sidhu 18155 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = ਵਟਸ ਇਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ | image = What's Eating Gilbert Grape poster.png | caption = ਫ਼ਿਲਮ ਦਾ ਪੋਸਟਰ | director = [[Lasse Hallström]] | producer = Bertil Ohlsson<br>David Matalon<br>[[Meir Teper]] | writer = | screenplay = [[Peter Hedges]] | based_on = {{Based on|''ਵਟਸ ਇਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ''|Peter Hedges}} | starring = {{Plainlist| * [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ]] * [[ਜੂਲੀਏਟ ਲੁਈਸ]] * [[ਮੈਰੀ ਸਟੀਨਬਰਗਨ]] * [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ]] * [[ਜਾਨ ਸੀ. ਰੀਲੀ]]}} | music = ਐਲਨ ਪਾਰਕਰ<br> Björn Isfält | cinematography = ਸਵੈਨ ਨਾਇਕਵਿਸਟ | editing = ਐਂਡਰਿਊ ਮੋਂਡਸ਼ੀਨ | studio = ਮੈਟਲਾਨ ਟੇਪਰ ਓਹਲਸਨ | distributor = {{Plainlist| *ਪੈਰਾਮਾਉਂਟ ਪਿਕਚਰਜ਼ (ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ) * ਮੇਰਿਆਦ ਪਿਕਚਰਜ਼ (ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ)<ref name=AFI/> }} | released = {{Film date|1993|12|17}} | runtime = 118 minutes | country = United States | language = English | budget = $11 million<ref>{{cite web|url=https://www.the-numbers.com/movies/1993/0WHTS.php|title=What's Eating Gilbert Grape - Box Office Data |publisher=The Numbers|access-date=2011-07-28}}</ref> | gross = $10 million (US)<ref>{{cite web|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=gilbertgrape.htm|title=What's Eating Gilbert Grape (1993)|website=Box Office Mojo|access-date=2011-07-23}}</ref> }} '''''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ''''' ਇੱਕ 1993 ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰਾਮਾ ਫਿਲਮ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ]], [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ]], ਜੂਲੀਏਟ ਲੇਵਿਸ ਅਤੇ ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ 25-ਸਾਲਾ ਗਿਲਬਰਟ (ਜੌਨੀ) ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਵਿੱਚ ਕਲਰਕ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟੀ]] ਮਾਂ (ਕੇਟਸ) ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੌਧਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਛੋਟੇ ਭਰਾ (ਲਿਓਨਾਰਡੋ) ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੀਟਰ ਹੇਜੇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ 1991 ਦੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਦੇ ਨਾਵਲ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੀ ਪਟਕਥਾ ਲਿਖੀ। ਇਸਦਾ ਫਿਲਮਾਂਕਣ ਨਵੰਬਰ 1992 ਤੋਂ ਜਨਵਰੀ 1993 ਤੱਕ [[ਟੈਕਸਸ|ਟੈਕਸਾਸ]] ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਭਰਵਾਂ ਹੁੰਘਾਰਾ ਮਿਲਿਆ। 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਨੇ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ਼਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਬਣ ਗਿਆ। == ਪਲਾਟ == ਐਂਡੋਰਾ, [[ਆਇਓਵਾ]] ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਆਪਣੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਏਅਰਸਟ੍ਰੀਮਰਸ ਕਲੱਬ ਦੇ ਇੱਕਠ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਸਤਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਫਾਹਾ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ<ref>{{Cite book|title=What's Eating Gilbert Grape (film)|date=1993|page=1 hour 11 minutes}}</ref> ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਬੋਨੀ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਸੋਫੇ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ ਲੱਗੀ। ਬੋਨੀ ਦੇ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟਾਪੇ]] ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ, ਗਿਲਬਰਟ ਉੱਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਘਰ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਆਰਨੀ ਟਾਊਨ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ ਅਤੇ ਦਰੱਖਤਾਂ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦਤ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਐਮੀ ਅਤੇ ਏਲਨ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਫੂਡਲੈਂਡ ਸੁਪਰਮਾਰਕੀਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੀ ਕਮਾਈ ਬਹੁਤ ਘਟ ਗਈ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗਿਲਬਰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤ ਬੈਟੀ ਕਾਰਵਰ ਨਾਲ਼ ਅਫੇਅਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਾਰਵੈਸਟਰ ਟ੍ਰੈਵਲਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਨੂੰ ਖਿੱਚ ਰਿਹਾ ਦੀ ਤਾਂ ਬੇਕੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁਟਿਆਰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਏ ਸਨ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੇ ਔਖ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਭਰਦੇ ਰੋਮਾਂਸ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਅੜਿੱਕਾ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਅਤੇ ਡੁੱਬਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਇਕੱਲੇ ਨੂੰ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ਹੋਏ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਆਰਨੀ ਅਜੇ ਵੀ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਹ ਹੁਣ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਕਰਕੇ ਕੰਬ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਗਿਲਬਰਟ ਨਾਲ਼ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਰਨੀ ਦਾਐਕਵਾਫੋਬੀਆ ਵਧਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੈਟੀ ਨਾਲ਼ ਉਸਦਾ ਸਬੰਧ ਉਦੋਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੀਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵੈਡਿੰਗ ਪੂਲ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੇਕੀ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਆਰਨੀ ਵਾਪਸ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਟਾਵਰ ਦੇ ਸਿਖਰ ਤੋਂ ਬਚਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲ਼ੇ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਸਬੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹਾਸੇ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਆਰਨੀ ਨੇ ਜਨਮਦਿਨ ਦੇ ਦੋ ਮਹਿੰਗੇ ਕੇਕ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਨਹਾਉਣ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁੱਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਗਲਾਨੀ ਅਤੇ ਘਬਰਾਹਟ ਕਰਕੇ ਗਿਲਬਰਟ ਭੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਟਰੱਕ ਵਿਚ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਵੀ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਭੱਜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਕੋਲ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਉਸਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇਕਵਾਫੋਬੀਆ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਉਸਨੂੰ ਲੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਕੁਝ ਪਿਆਰਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੀ 18 ਵੀਂ ਜਨਮਦਿਨ ਪਾਰਟੀ 'ਤੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਤੋਂ ਮਾਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਲਈ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਦੁਖੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇਣ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਬੋਝ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਬੇਕੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ਼ ਮਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦਾ ਸੀ। ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੋਨੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਬੈੱਡਰੂਮ ਦੀਆਂ ਪੌੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹੀ। ਆਰਨੀ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਜਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ਾਮ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਪੁਲਿਸ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਇੱਕ ਕ੍ਰੇਨ ਨਾਲ਼ ਉਸਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਮਜ਼ਾਕ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣੇ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਪਰਿਵਾਰ ਘਰ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਘਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਸਸਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਐਮੀ ਨੂੰ ਡੇਸ ਮੋਇਨੇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੇਕਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਐਲਨ ਆਪਣਾ ਸਕੂਲ ਬਦਲਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਸੜਕ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਟੂਰਿਸਟ ਟ੍ਰੇਲਰਾਂ ਦੇ ਦੁਬਾਰਾ ਆਉਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਹੁਣ 19 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਫਲੇ ਵਿੱਚ ਬੇਕੀ ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਨਾਲ਼ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ਼ ਬਿਠਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। == ਸਿਤਾਰੇ == * [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]] ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਜੂਲੀਅਟ ਲੇਵਿਸ ਰੇਬੇਕਾ "ਬੇਕੀ" ਵਜੋਂ * [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਅਰਨੋਲਡ "ਆਰਨੀ" ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਸਟੀਨਬਰਗਨ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ "ਬੈਟੀ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਬੌਨੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਲੌਰਾ ਹੈਰਿੰਗਟਨ ਐਮੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਕੇਟ ਸ਼ੈਲਹਾਰਟ ਐਲਨ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਕੇਵਿਨ ਟਿਘੇ ਕੇਨੇਥ "ਕੇਨ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਜੌਨ ਸੀ. ਰੀਲੀ ਟਕਰ ਵੈਨ ਡਾਈਕ ਵਜੋਂ * ਕ੍ਰਿਸਪਿਨ ਗਲੋਵਰ ਰੌਬਰਟ "ਬੌਬੀ" ਮੈਕਬਰਨੀ ਵਜੋਂ * ਪੇਨੇਲੋਪ ਬ੍ਰੈਨਿੰਗ ਬੇਕੀ ਦੀ ਦਾਦੀ ਵਜੋਂ * ਲਿਬੀ ਵਿਲਾਰੀ ਵੇਟਰਸ ਵਜੋਂ <ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}</ref> == ਨਿਰਮਾਣ == ਵਟਸ ''ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ'' ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ 2 ਨਵੰਬਰ, 1992 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਅਤੇ ਜਨਵਰੀ 1993 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਈ।<ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE "What's Eating Gilbert Grape"]. American Film Institute<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 12,</span> 2021</span>.</cite></ref> ਇਹ ਟੈਕਸਾਸ ਵਿੱਚ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਸਬਿਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ; [[ਆਸਟਿਨ, ਟੈਕਸਸ|ਔਸਟਿਨ]] ਅਤੇ ਪਫਲੂਗਰਵਿਲ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਥਾਨ ਸਨ, ਨਾਲ ਹੀ ਮਨੋਰ, ਜਿੱਥੇ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਪਾਣੀ ਦਾ ਟਾਵਰ ਸਥਿਤ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=http://www.slackerwood.com/node/2628|title=Lone Star Cinema: What's Eating Gilbert Grape|last=Clinchy, Don|date=December 13, 2011|website=Slackerwood|access-date=January 11, 2016}}</ref> ''ਫਿਲਮ ਰਿਵਿਊ'' ਨੇ ਅਦਾਕਾਰ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ: {{Quote|I had to really research and get into the mind of somebody with a disability like that. So I spent a few days at a home for mentally ill teens. We just talked and I watched their mannerisms. People have these expectations that mentally retarded children are really crazy, but it's not so. It's refreshing to see them because everything's so new to them.<ref name=Cameron-Wilson148 />}} == ਰਿਸੈਪਸ਼ਨ == [[ਤਸਵੀਰ:Leonardo_DiCaprio.jpeg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Leonardo_DiCaprio.jpeg/170px-Leonardo_DiCaprio.jpeg|right|thumb| [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਮਿਲੀ ਅਤੇ 19-ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਡਿਕੈਪਰੀਓ ਨੇ ਇੱਕ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨਾਲ਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਹੋਇਆ।]] ਫਿਲਮ 17 ਦਸੰਬਰ 1993 ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਰਿਲੀਜ਼ ਅਤੇ 4 ਮਾਰਚ 1994 ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=weekend&id=gilbertgrape.htm|title=What's Eating Gilbert Grape (1993) - Weekend Box Office Results|website=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</ref> ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਵੀਕੈਂਡ 'ਤੇ $2,104,938 ਦੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ ਬੰਬ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮ ਦੀ ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਕਮਾਈ $10,032,765 ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸਨੇ ਹੋਰ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ।<ref><nowiki>{{cite Though it was a box office flop, considering its $11 million budget it gained much more popularity on video in large part due to Dicaprio's nomination for Best Actor in a Supporting Role at the Oscars and the film still remains popular as a vehicle for Depp and DiCaprio. ,web|url=</nowiki>https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=gilbertgrape.htm%7Ctitle=What's<nowiki> Eating Gilbert Grape (1993)|publisher=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</nowiki></ref> ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੇ ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਮੁੱਖ ਅਦਾਕਾਰ ਡੇਪ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਸੀ। ਰੋਟਨ ਟਮਾਟੋਜ਼ 'ਤੇ, ਫਿਲਮ ਨੂੰ 50 ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 90% "ਸਰਟੀਫਾਈਡ ਫਰੈਸ਼" ਸਕੋਰ ਅਤੇ 7.40/10 ਦੀ ਔਸਤ ਰੇਟਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸਾਈਟ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ: "ਇਹ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲ਼ੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਕੋਮਲ ਮਾਹੌਲ ਅਤੇ''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਦੇ'' ਦਿਲ 'ਤੇ ਚੱਲਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਛੋਟੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਹਨ।"<ref>{{Cite web|url=https://www.rottentomatoes.com/m/whats_eating_gilbert_grape/|title=What's Eating Gilbert Grape Movie Reviews, Pictures - Rotten Tomatoes|website=Rotten Tomatoes|access-date=April 10, 2021}}</ref> ਮੈਟਾਕ੍ਰਿਟਿਕ ਨੇ "ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਨੁਕੂਲ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ" ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, 20 ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 100 ਵਿੱਚੋਂ 73 ਦੇ ਔਸਤ ਸਕੋਰ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.metacritic.com/movie/whats-eating-gilbert-grape|title=What's Eating Gilbert Grape Reviews|website=[[Metacritic]]|publisher=[[CBS Interactive]]|access-date=February 28, 2022}}</ref> ''[[ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼]]'' ਦੀ ਫਿਲਮ ਆਲੋਚਕ ਜੈਨੇਟ ਮਾਸਲਿਨ ਨੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਿਆ, "ਫਿਲਮ ਦਾ ਅਸਲ ਸ਼ੋਅ-ਸਟਾਪਿੰਗ ਮੋੜ ਮਿਸਟਰ ਡੀਕੈਪਰੀਓ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ... ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸਟੀਕ ਹੈ, ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਅੰਤ ਤੱਕ ਹਤਾਸ਼ ਤੀਬਰਤਾ।<ref>{{Cite news|url=http://movies.nytimes.com/movie/review?res=9F0CE0D61631F934A25751C1A965958260|title=Movie Review: What's Eating Gilbert Grape|last=Maslin|first=Janet|date=1993-12-17|work=The New York Times|access-date=2008-12-30}}</ref> ''ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਸਨ-ਟਾਈਮਜ਼'' ਦੇ ਰੋਜਰ ਐਬਰਟ ਨੇ ਇਸਨੂੰ "... ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਨਮੋਹਕ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ" ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਸਰਵੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਸੀ ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.rogerebert.com/reviews/whats-eating-gilbert-grape-1994|title=What's Eating Gilbert Grape|last=Ebert|first=Roger|date=1994-03-04|website=Roger Ebert|publisher=rogerebert.com|access-date=2021-08-23}}</ref> ''ਵੈਰਾਇਟੀ'' ਦੇ ਟੌਡ ਮੈਕਕਾਰਥੀ ਨੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ "ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਤੇ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦ੍ਰਿਸ਼" ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ "ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪਿਆਰੀ, ਆਕਰਸ਼ਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਸੈਂਟਰ ਸਕ੍ਰੀਨ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਸੰਭਾਲਦਾ ਹੈ।"<ref>{{Cite magazine|last=McCarthy|first=Todd|date=1993-12-06|title=What's Eating Gilbert Grape Review|url=https://www.variety.com/review/VE1117902133.html?categoryid=31&cs=1|magazine=Variety|access-date=2008-12-30}}</ref> ''[[ਦ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ|ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ]]'' {{'}} ਡੇਸਨ ਹਾਵੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਫਿਲਮ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਪਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਉਣ ਯੋਗ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸੀ।<ref>{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/longterm/movies/videos/whatseatinggilbertgrapepg13howe_a0b036.htm|title=What's Eating Gilbert Grape|last=Howe|first=Desson|date=1994-03-04|work=Washington Post|access-date=2008-12-30}}</ref> ''ਫਿਲਮ ਰਿਵਿਊ'' ਨੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀ ਕੈਪਰੀਓ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਭਰਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ, ਇਸ ਨੂੰ "ਅਚੰਭੇ ਵਾਲੀ ਮਾਸੂਮੀਅਤ ਅਤੇ ਸੁਭਾਵਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ" ਕਿਹਾ, "ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਦਿਲੋਂ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਨਾਲ਼ ਨਿਭਾਇਆ" ਕਿਹਾ।<ref name="Cameron-Wilson148">{{Cite book|title=Film Review 1994-5|last=Cameron-Wilson|first=James|last2=Speed|first2=F. Maurice|publisher=Virgin Books|year=1994|isbn=0-86369-842-5|location=Great Britain|page=148}}</ref> ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਸਿਨੇਮਾ ਆਲੋਚਕਾਂ ਦੇ ਬੈਲਜੀਅਨ ਸਿੰਡੀਕੇਟ ਦੇ ਵੱਕਾਰੀ ਗ੍ਰੈਂਡ ਪ੍ਰਿਕਸ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।{{ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ|date=October 2018}} == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1993 ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ]] tvvz2u2vdtu8g5fu2hl7td5m7sluxb1 609430 609429 2022-07-28T06:32:55Z Jagseer S Sidhu 18155 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = ਵਟਸ ਇਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ | image = What's Eating Gilbert Grape poster.png | caption = ਫ਼ਿਲਮ ਦਾ ਪੋਸਟਰ | director = [[Lasse Hallström]] | producer = ਬੇਰਟਿਲ ਓਹਲਸਨ<br>ਡੇਵਿਡ ਮੈਟਲਾਨ<br>ਮੇਇਰ ਟੇਪਰ | writer = | screenplay = ਪੀਟਰ ਹੇਜਸ | based_on = ਪੀਟਰ ਹੇਜਸ ਦੇ ''ਵਟਸ ਇਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ'' ਉੱਤੇ ਅਧਾਰਿਤ | starring = {{Plainlist| * [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ]] * [[ਜੂਲੀਏਟ ਲੁਈਸ]] * [[ਮੈਰੀ ਸਟੀਨਬਰਗਨ]] * [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ]] * [[ਜਾਨ ਸੀ. ਰੀਲੀ]]}} | music = ਐਲਨ ਪਾਰਕਰ<br> Björn Isfält | cinematography = ਸਵੈਨ ਨਾਇਕਵਿਸਟ | editing = ਐਂਡਰਿਊ ਮੋਂਡਸ਼ੀਨ | studio = ਮੈਟਲਾਨ ਟੇਪਰ ਓਹਲਸਨ | distributor = {{Plainlist| *ਪੈਰਾਮਾਉਂਟ ਪਿਕਚਰਜ਼ (ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ) * ਮੇਰਿਆਦ ਪਿਕਚਰਜ਼ (ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ)<ref name=AFI/> }} | released = {{Film date|1993|12|17}} | runtime = 118 minutes | country = United States | language = English | budget = $11 million<ref>{{cite web|url=https://www.the-numbers.com/movies/1993/0WHTS.php|title=What's Eating Gilbert Grape - Box Office Data |publisher=The Numbers|access-date=2011-07-28}}</ref> | gross = $10 million (US)<ref>{{cite web|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=gilbertgrape.htm|title=What's Eating Gilbert Grape (1993)|website=Box Office Mojo|access-date=2011-07-23}}</ref> }} '''''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ''''' ਇੱਕ 1993 ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰਾਮਾ ਫਿਲਮ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ]], [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ]], ਜੂਲੀਏਟ ਲੇਵਿਸ ਅਤੇ ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ 25-ਸਾਲਾ ਗਿਲਬਰਟ (ਜੌਨੀ) ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਵਿੱਚ ਕਲਰਕ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟੀ]] ਮਾਂ (ਕੇਟਸ) ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੌਧਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਛੋਟੇ ਭਰਾ (ਲਿਓਨਾਰਡੋ) ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੀਟਰ ਹੇਜੇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ 1991 ਦੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਦੇ ਨਾਵਲ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੀ ਪਟਕਥਾ ਲਿਖੀ। ਇਸਦਾ ਫਿਲਮਾਂਕਣ ਨਵੰਬਰ 1992 ਤੋਂ ਜਨਵਰੀ 1993 ਤੱਕ [[ਟੈਕਸਸ|ਟੈਕਸਾਸ]] ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਭਰਵਾਂ ਹੁੰਘਾਰਾ ਮਿਲਿਆ। 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਨੇ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ਼਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਬਣ ਗਿਆ। == ਪਲਾਟ == ਐਂਡੋਰਾ, [[ਆਇਓਵਾ]] ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਆਪਣੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਏਅਰਸਟ੍ਰੀਮਰਸ ਕਲੱਬ ਦੇ ਇੱਕਠ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਸਤਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਫਾਹਾ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ<ref>{{Cite book|title=What's Eating Gilbert Grape (film)|date=1993|page=1 hour 11 minutes}}</ref> ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਬੋਨੀ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਸੋਫੇ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ ਲੱਗੀ। ਬੋਨੀ ਦੇ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟਾਪੇ]] ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ, ਗਿਲਬਰਟ ਉੱਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਘਰ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਆਰਨੀ ਟਾਊਨ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ ਅਤੇ ਦਰੱਖਤਾਂ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦਤ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਐਮੀ ਅਤੇ ਏਲਨ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਫੂਡਲੈਂਡ ਸੁਪਰਮਾਰਕੀਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੀ ਕਮਾਈ ਬਹੁਤ ਘਟ ਗਈ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗਿਲਬਰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤ ਬੈਟੀ ਕਾਰਵਰ ਨਾਲ਼ ਅਫੇਅਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਾਰਵੈਸਟਰ ਟ੍ਰੈਵਲਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਨੂੰ ਖਿੱਚ ਰਿਹਾ ਦੀ ਤਾਂ ਬੇਕੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁਟਿਆਰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਏ ਸਨ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੇ ਔਖ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਭਰਦੇ ਰੋਮਾਂਸ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਅੜਿੱਕਾ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਅਤੇ ਡੁੱਬਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਇਕੱਲੇ ਨੂੰ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ਹੋਏ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਆਰਨੀ ਅਜੇ ਵੀ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਹ ਹੁਣ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਕਰਕੇ ਕੰਬ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਗਿਲਬਰਟ ਨਾਲ਼ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਰਨੀ ਦਾਐਕਵਾਫੋਬੀਆ ਵਧਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੈਟੀ ਨਾਲ਼ ਉਸਦਾ ਸਬੰਧ ਉਦੋਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੀਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵੈਡਿੰਗ ਪੂਲ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੇਕੀ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਆਰਨੀ ਵਾਪਸ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਟਾਵਰ ਦੇ ਸਿਖਰ ਤੋਂ ਬਚਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲ਼ੇ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਸਬੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹਾਸੇ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਆਰਨੀ ਨੇ ਜਨਮਦਿਨ ਦੇ ਦੋ ਮਹਿੰਗੇ ਕੇਕ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਨਹਾਉਣ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁੱਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਗਲਾਨੀ ਅਤੇ ਘਬਰਾਹਟ ਕਰਕੇ ਗਿਲਬਰਟ ਭੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਟਰੱਕ ਵਿਚ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਵੀ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਭੱਜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਕੋਲ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਉਸਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇਕਵਾਫੋਬੀਆ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਉਸਨੂੰ ਲੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਕੁਝ ਪਿਆਰਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੀ 18 ਵੀਂ ਜਨਮਦਿਨ ਪਾਰਟੀ 'ਤੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਤੋਂ ਮਾਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਲਈ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਦੁਖੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇਣ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਬੋਝ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਬੇਕੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ਼ ਮਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦਾ ਸੀ। ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੋਨੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਬੈੱਡਰੂਮ ਦੀਆਂ ਪੌੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹੀ। ਆਰਨੀ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਜਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ਾਮ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਪੁਲਿਸ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਇੱਕ ਕ੍ਰੇਨ ਨਾਲ਼ ਉਸਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਮਜ਼ਾਕ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣੇ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਪਰਿਵਾਰ ਘਰ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਘਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਸਸਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਐਮੀ ਨੂੰ ਡੇਸ ਮੋਇਨੇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੇਕਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਐਲਨ ਆਪਣਾ ਸਕੂਲ ਬਦਲਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਸੜਕ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਟੂਰਿਸਟ ਟ੍ਰੇਲਰਾਂ ਦੇ ਦੁਬਾਰਾ ਆਉਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਹੁਣ 19 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਫਲੇ ਵਿੱਚ ਬੇਕੀ ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਨਾਲ਼ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ਼ ਬਿਠਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। == ਸਿਤਾਰੇ == * [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]] ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਜੂਲੀਅਟ ਲੇਵਿਸ ਰੇਬੇਕਾ "ਬੇਕੀ" ਵਜੋਂ * [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਅਰਨੋਲਡ "ਆਰਨੀ" ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਸਟੀਨਬਰਗਨ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ "ਬੈਟੀ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਬੌਨੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਲੌਰਾ ਹੈਰਿੰਗਟਨ ਐਮੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਕੇਟ ਸ਼ੈਲਹਾਰਟ ਐਲਨ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਕੇਵਿਨ ਟਿਘੇ ਕੇਨੇਥ "ਕੇਨ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਜੌਨ ਸੀ. ਰੀਲੀ ਟਕਰ ਵੈਨ ਡਾਈਕ ਵਜੋਂ * ਕ੍ਰਿਸਪਿਨ ਗਲੋਵਰ ਰੌਬਰਟ "ਬੌਬੀ" ਮੈਕਬਰਨੀ ਵਜੋਂ * ਪੇਨੇਲੋਪ ਬ੍ਰੈਨਿੰਗ ਬੇਕੀ ਦੀ ਦਾਦੀ ਵਜੋਂ * ਲਿਬੀ ਵਿਲਾਰੀ ਵੇਟਰਸ ਵਜੋਂ <ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}</ref> == ਨਿਰਮਾਣ == ਵਟਸ ''ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ'' ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ 2 ਨਵੰਬਰ, 1992 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਅਤੇ ਜਨਵਰੀ 1993 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਈ।<ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE "What's Eating Gilbert Grape"]. American Film Institute<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 12,</span> 2021</span>.</cite></ref> ਇਹ ਟੈਕਸਾਸ ਵਿੱਚ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਸਬਿਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ; [[ਆਸਟਿਨ, ਟੈਕਸਸ|ਔਸਟਿਨ]] ਅਤੇ ਪਫਲੂਗਰਵਿਲ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਥਾਨ ਸਨ, ਨਾਲ ਹੀ ਮਨੋਰ, ਜਿੱਥੇ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਪਾਣੀ ਦਾ ਟਾਵਰ ਸਥਿਤ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=http://www.slackerwood.com/node/2628|title=Lone Star Cinema: What's Eating Gilbert Grape|last=Clinchy, Don|date=December 13, 2011|website=Slackerwood|access-date=January 11, 2016}}</ref> ''ਫਿਲਮ ਰਿਵਿਊ'' ਨੇ ਅਦਾਕਾਰ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ: {{Quote|I had to really research and get into the mind of somebody with a disability like that. So I spent a few days at a home for mentally ill teens. We just talked and I watched their mannerisms. People have these expectations that mentally retarded children are really crazy, but it's not so. It's refreshing to see them because everything's so new to them.<ref name=Cameron-Wilson148 />}} == ਰਿਸੈਪਸ਼ਨ == [[ਤਸਵੀਰ:Leonardo_DiCaprio.jpeg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Leonardo_DiCaprio.jpeg/170px-Leonardo_DiCaprio.jpeg|right|thumb| [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਮਿਲੀ ਅਤੇ 19-ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਡਿਕੈਪਰੀਓ ਨੇ ਇੱਕ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨਾਲ਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਹੋਇਆ।]] ਫਿਲਮ 17 ਦਸੰਬਰ 1993 ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਰਿਲੀਜ਼ ਅਤੇ 4 ਮਾਰਚ 1994 ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=weekend&id=gilbertgrape.htm|title=What's Eating Gilbert Grape (1993) - Weekend Box Office Results|website=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</ref> ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਵੀਕੈਂਡ 'ਤੇ $2,104,938 ਦੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ ਬੰਬ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮ ਦੀ ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਕਮਾਈ $10,032,765 ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸਨੇ ਹੋਰ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ।<ref><nowiki>{{cite Though it was a box office flop, considering its $11 million budget it gained much more popularity on video in large part due to Dicaprio's nomination for Best Actor in a Supporting Role at the Oscars and the film still remains popular as a vehicle for Depp and DiCaprio. ,web|url=</nowiki>https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=gilbertgrape.htm%7Ctitle=What's<nowiki> Eating Gilbert Grape (1993)|publisher=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</nowiki></ref> ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੇ ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਮੁੱਖ ਅਦਾਕਾਰ ਡੇਪ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਸੀ। ਰੋਟਨ ਟਮਾਟੋਜ਼ 'ਤੇ, ਫਿਲਮ ਨੂੰ 50 ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 90% "ਸਰਟੀਫਾਈਡ ਫਰੈਸ਼" ਸਕੋਰ ਅਤੇ 7.40/10 ਦੀ ਔਸਤ ਰੇਟਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸਾਈਟ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ: "ਇਹ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲ਼ੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਕੋਮਲ ਮਾਹੌਲ ਅਤੇ''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਦੇ'' ਦਿਲ 'ਤੇ ਚੱਲਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਛੋਟੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਹਨ।"<ref>{{Cite web|url=https://www.rottentomatoes.com/m/whats_eating_gilbert_grape/|title=What's Eating Gilbert Grape Movie Reviews, Pictures - Rotten Tomatoes|website=Rotten Tomatoes|access-date=April 10, 2021}}</ref> ਮੈਟਾਕ੍ਰਿਟਿਕ ਨੇ "ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਨੁਕੂਲ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ" ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, 20 ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 100 ਵਿੱਚੋਂ 73 ਦੇ ਔਸਤ ਸਕੋਰ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.metacritic.com/movie/whats-eating-gilbert-grape|title=What's Eating Gilbert Grape Reviews|website=[[Metacritic]]|publisher=[[CBS Interactive]]|access-date=February 28, 2022}}</ref> ''[[ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼]]'' ਦੀ ਫਿਲਮ ਆਲੋਚਕ ਜੈਨੇਟ ਮਾਸਲਿਨ ਨੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਿਆ, "ਫਿਲਮ ਦਾ ਅਸਲ ਸ਼ੋਅ-ਸਟਾਪਿੰਗ ਮੋੜ ਮਿਸਟਰ ਡੀਕੈਪਰੀਓ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ... ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸਟੀਕ ਹੈ, ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਅੰਤ ਤੱਕ ਹਤਾਸ਼ ਤੀਬਰਤਾ।<ref>{{Cite news|url=http://movies.nytimes.com/movie/review?res=9F0CE0D61631F934A25751C1A965958260|title=Movie Review: What's Eating Gilbert Grape|last=Maslin|first=Janet|date=1993-12-17|work=The New York Times|access-date=2008-12-30}}</ref> ''ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਸਨ-ਟਾਈਮਜ਼'' ਦੇ ਰੋਜਰ ਐਬਰਟ ਨੇ ਇਸਨੂੰ "... ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਨਮੋਹਕ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ" ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਸਰਵੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਸੀ ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.rogerebert.com/reviews/whats-eating-gilbert-grape-1994|title=What's Eating Gilbert Grape|last=Ebert|first=Roger|date=1994-03-04|website=Roger Ebert|publisher=rogerebert.com|access-date=2021-08-23}}</ref> ''ਵੈਰਾਇਟੀ'' ਦੇ ਟੌਡ ਮੈਕਕਾਰਥੀ ਨੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ "ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਤੇ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦ੍ਰਿਸ਼" ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ "ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪਿਆਰੀ, ਆਕਰਸ਼ਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਸੈਂਟਰ ਸਕ੍ਰੀਨ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਸੰਭਾਲਦਾ ਹੈ।"<ref>{{Cite magazine|last=McCarthy|first=Todd|date=1993-12-06|title=What's Eating Gilbert Grape Review|url=https://www.variety.com/review/VE1117902133.html?categoryid=31&cs=1|magazine=Variety|access-date=2008-12-30}}</ref> ''[[ਦ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ|ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ]]'' {{'}} ਡੇਸਨ ਹਾਵੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਫਿਲਮ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਪਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਉਣ ਯੋਗ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸੀ।<ref>{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/longterm/movies/videos/whatseatinggilbertgrapepg13howe_a0b036.htm|title=What's Eating Gilbert Grape|last=Howe|first=Desson|date=1994-03-04|work=Washington Post|access-date=2008-12-30}}</ref> ''ਫਿਲਮ ਰਿਵਿਊ'' ਨੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀ ਕੈਪਰੀਓ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਭਰਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ, ਇਸ ਨੂੰ "ਅਚੰਭੇ ਵਾਲੀ ਮਾਸੂਮੀਅਤ ਅਤੇ ਸੁਭਾਵਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ" ਕਿਹਾ, "ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਦਿਲੋਂ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਨਾਲ਼ ਨਿਭਾਇਆ" ਕਿਹਾ।<ref name="Cameron-Wilson148">{{Cite book|title=Film Review 1994-5|last=Cameron-Wilson|first=James|last2=Speed|first2=F. Maurice|publisher=Virgin Books|year=1994|isbn=0-86369-842-5|location=Great Britain|page=148}}</ref> ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਸਿਨੇਮਾ ਆਲੋਚਕਾਂ ਦੇ ਬੈਲਜੀਅਨ ਸਿੰਡੀਕੇਟ ਦੇ ਵੱਕਾਰੀ ਗ੍ਰੈਂਡ ਪ੍ਰਿਕਸ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।{{ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ|date=October 2018}} == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1993 ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ]] hi4re7zn1jwc7ahc1oer44sqftekygp 609431 609430 2022-07-28T06:33:53Z Jagseer S Sidhu 18155 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = ਵਟਸ ਇਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ | image = What's Eating Gilbert Grape poster.png | caption = ਫ਼ਿਲਮ ਦਾ ਪੋਸਟਰ | director = ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ | producer = ਬੇਰਟਿਲ ਓਹਲਸਨ<br>ਡੇਵਿਡ ਮੈਟਲਾਨ<br>ਮੇਇਰ ਟੇਪਰ | writer = | screenplay = ਪੀਟਰ ਹੇਜਸ | based_on = ਪੀਟਰ ਹੇਜਸ ਦੇ ''ਵਟਸ ਇਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ'' ਉੱਤੇ ਅਧਾਰਿਤ | starring = {{Plainlist| * [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ]] * [[ਜੂਲੀਏਟ ਲੁਈਸ]] * [[ਮੈਰੀ ਸਟੀਨਬਰਗਨ]] * [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ]] * [[ਜਾਨ ਸੀ. ਰੀਲੀ]]}} | music = ਐਲਨ ਪਾਰਕਰ<br> Björn Isfält | cinematography = ਸਵੈਨ ਨਾਇਕਵਿਸਟ | editing = ਐਂਡਰਿਊ ਮੋਂਡਸ਼ੀਨ | studio = ਮੈਟਲਾਨ ਟੇਪਰ ਓਹਲਸਨ | distributor = {{Plainlist| *ਪੈਰਾਮਾਉਂਟ ਪਿਕਚਰਜ਼ (ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ) * ਮੇਰਿਆਦ ਪਿਕਚਰਜ਼ (ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ)<ref name=AFI/> }} | released = {{Film date|1993|12|17}} | runtime = 118 ਮਿੰਟ | country = ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ | language = ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ | budget = $11 ਮਿਲੀਅਨ<ref>{{cite web|url=https://www.the-numbers.com/movies/1993/0WHTS.php|title=What's Eating Gilbert Grape - Box Office Data |publisher=The Numbers|access-date=2011-07-28}}</ref> | gross = $10 ਮਿਲੀਅਨ (US)<ref>{{cite web|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=gilbertgrape.htm|title=What's Eating Gilbert Grape (1993)|website=Box Office Mojo|access-date=2011-07-23}}</ref> }} '''''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ''''' ਇੱਕ 1993 ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰਾਮਾ ਫਿਲਮ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ]], [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ]], ਜੂਲੀਏਟ ਲੇਵਿਸ ਅਤੇ ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ 25-ਸਾਲਾ ਗਿਲਬਰਟ (ਜੌਨੀ) ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਵਿੱਚ ਕਲਰਕ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟੀ]] ਮਾਂ (ਕੇਟਸ) ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੌਧਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਛੋਟੇ ਭਰਾ (ਲਿਓਨਾਰਡੋ) ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੀਟਰ ਹੇਜੇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ 1991 ਦੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਦੇ ਨਾਵਲ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੀ ਪਟਕਥਾ ਲਿਖੀ। ਇਸਦਾ ਫਿਲਮਾਂਕਣ ਨਵੰਬਰ 1992 ਤੋਂ ਜਨਵਰੀ 1993 ਤੱਕ [[ਟੈਕਸਸ|ਟੈਕਸਾਸ]] ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਭਰਵਾਂ ਹੁੰਘਾਰਾ ਮਿਲਿਆ। 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਨੇ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ਼਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਬਣ ਗਿਆ। == ਪਲਾਟ == ਐਂਡੋਰਾ, [[ਆਇਓਵਾ]] ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਆਪਣੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਏਅਰਸਟ੍ਰੀਮਰਸ ਕਲੱਬ ਦੇ ਇੱਕਠ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਸਤਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਫਾਹਾ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ<ref>{{Cite book|title=What's Eating Gilbert Grape (film)|date=1993|page=1 hour 11 minutes}}</ref> ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਬੋਨੀ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਸੋਫੇ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ ਲੱਗੀ। ਬੋਨੀ ਦੇ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟਾਪੇ]] ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ, ਗਿਲਬਰਟ ਉੱਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਘਰ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਆਰਨੀ ਟਾਊਨ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ ਅਤੇ ਦਰੱਖਤਾਂ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦਤ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਐਮੀ ਅਤੇ ਏਲਨ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਫੂਡਲੈਂਡ ਸੁਪਰਮਾਰਕੀਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੀ ਕਮਾਈ ਬਹੁਤ ਘਟ ਗਈ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗਿਲਬਰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤ ਬੈਟੀ ਕਾਰਵਰ ਨਾਲ਼ ਅਫੇਅਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਾਰਵੈਸਟਰ ਟ੍ਰੈਵਲਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਨੂੰ ਖਿੱਚ ਰਿਹਾ ਦੀ ਤਾਂ ਬੇਕੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁਟਿਆਰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਏ ਸਨ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੇ ਔਖ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਭਰਦੇ ਰੋਮਾਂਸ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਅੜਿੱਕਾ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਅਤੇ ਡੁੱਬਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਇਕੱਲੇ ਨੂੰ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ਹੋਏ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਆਰਨੀ ਅਜੇ ਵੀ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਹ ਹੁਣ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਕਰਕੇ ਕੰਬ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਗਿਲਬਰਟ ਨਾਲ਼ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਰਨੀ ਦਾਐਕਵਾਫੋਬੀਆ ਵਧਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੈਟੀ ਨਾਲ਼ ਉਸਦਾ ਸਬੰਧ ਉਦੋਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੀਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵੈਡਿੰਗ ਪੂਲ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੇਕੀ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਆਰਨੀ ਵਾਪਸ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਟਾਵਰ ਦੇ ਸਿਖਰ ਤੋਂ ਬਚਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲ਼ੇ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਸਬੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹਾਸੇ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਆਰਨੀ ਨੇ ਜਨਮਦਿਨ ਦੇ ਦੋ ਮਹਿੰਗੇ ਕੇਕ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਨਹਾਉਣ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁੱਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਗਲਾਨੀ ਅਤੇ ਘਬਰਾਹਟ ਕਰਕੇ ਗਿਲਬਰਟ ਭੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਟਰੱਕ ਵਿਚ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਵੀ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਭੱਜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਕੋਲ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਉਸਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇਕਵਾਫੋਬੀਆ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਉਸਨੂੰ ਲੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਕੁਝ ਪਿਆਰਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੀ 18 ਵੀਂ ਜਨਮਦਿਨ ਪਾਰਟੀ 'ਤੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਤੋਂ ਮਾਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਲਈ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਦੁਖੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇਣ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਬੋਝ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਬੇਕੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ਼ ਮਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦਾ ਸੀ। ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੋਨੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਬੈੱਡਰੂਮ ਦੀਆਂ ਪੌੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹੀ। ਆਰਨੀ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਜਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ਾਮ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਪੁਲਿਸ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਇੱਕ ਕ੍ਰੇਨ ਨਾਲ਼ ਉਸਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਮਜ਼ਾਕ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣੇ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਪਰਿਵਾਰ ਘਰ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਘਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਸਸਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਐਮੀ ਨੂੰ ਡੇਸ ਮੋਇਨੇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੇਕਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਐਲਨ ਆਪਣਾ ਸਕੂਲ ਬਦਲਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਸੜਕ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਟੂਰਿਸਟ ਟ੍ਰੇਲਰਾਂ ਦੇ ਦੁਬਾਰਾ ਆਉਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਹੁਣ 19 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਫਲੇ ਵਿੱਚ ਬੇਕੀ ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਨਾਲ਼ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ਼ ਬਿਠਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। == ਸਿਤਾਰੇ == * [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]] ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਜੂਲੀਅਟ ਲੇਵਿਸ ਰੇਬੇਕਾ "ਬੇਕੀ" ਵਜੋਂ * [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਅਰਨੋਲਡ "ਆਰਨੀ" ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਸਟੀਨਬਰਗਨ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ "ਬੈਟੀ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਬੌਨੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਲੌਰਾ ਹੈਰਿੰਗਟਨ ਐਮੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਕੇਟ ਸ਼ੈਲਹਾਰਟ ਐਲਨ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਕੇਵਿਨ ਟਿਘੇ ਕੇਨੇਥ "ਕੇਨ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਜੌਨ ਸੀ. ਰੀਲੀ ਟਕਰ ਵੈਨ ਡਾਈਕ ਵਜੋਂ * ਕ੍ਰਿਸਪਿਨ ਗਲੋਵਰ ਰੌਬਰਟ "ਬੌਬੀ" ਮੈਕਬਰਨੀ ਵਜੋਂ * ਪੇਨੇਲੋਪ ਬ੍ਰੈਨਿੰਗ ਬੇਕੀ ਦੀ ਦਾਦੀ ਵਜੋਂ * ਲਿਬੀ ਵਿਲਾਰੀ ਵੇਟਰਸ ਵਜੋਂ <ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}</ref> == ਨਿਰਮਾਣ == ਵਟਸ ''ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ'' ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ 2 ਨਵੰਬਰ, 1992 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਅਤੇ ਜਨਵਰੀ 1993 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਈ।<ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE "What's Eating Gilbert Grape"]. American Film Institute<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 12,</span> 2021</span>.</cite></ref> ਇਹ ਟੈਕਸਾਸ ਵਿੱਚ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਸਬਿਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ; [[ਆਸਟਿਨ, ਟੈਕਸਸ|ਔਸਟਿਨ]] ਅਤੇ ਪਫਲੂਗਰਵਿਲ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਥਾਨ ਸਨ, ਨਾਲ ਹੀ ਮਨੋਰ, ਜਿੱਥੇ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਪਾਣੀ ਦਾ ਟਾਵਰ ਸਥਿਤ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=http://www.slackerwood.com/node/2628|title=Lone Star Cinema: What's Eating Gilbert Grape|last=Clinchy, Don|date=December 13, 2011|website=Slackerwood|access-date=January 11, 2016}}</ref> ''ਫਿਲਮ ਰਿਵਿਊ'' ਨੇ ਅਦਾਕਾਰ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ: {{Quote|I had to really research and get into the mind of somebody with a disability like that. So I spent a few days at a home for mentally ill teens. We just talked and I watched their mannerisms. People have these expectations that mentally retarded children are really crazy, but it's not so. It's refreshing to see them because everything's so new to them.<ref name=Cameron-Wilson148 />}} == ਰਿਸੈਪਸ਼ਨ == [[ਤਸਵੀਰ:Leonardo_DiCaprio.jpeg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Leonardo_DiCaprio.jpeg/170px-Leonardo_DiCaprio.jpeg|right|thumb| [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਮਿਲੀ ਅਤੇ 19-ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਡਿਕੈਪਰੀਓ ਨੇ ਇੱਕ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨਾਲ਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਹੋਇਆ।]] ਫਿਲਮ 17 ਦਸੰਬਰ 1993 ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਰਿਲੀਜ਼ ਅਤੇ 4 ਮਾਰਚ 1994 ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=weekend&id=gilbertgrape.htm|title=What's Eating Gilbert Grape (1993) - Weekend Box Office Results|website=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</ref> ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਵੀਕੈਂਡ 'ਤੇ $2,104,938 ਦੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ ਬੰਬ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮ ਦੀ ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਕਮਾਈ $10,032,765 ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸਨੇ ਹੋਰ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ।<ref><nowiki>{{cite Though it was a box office flop, considering its $11 million budget it gained much more popularity on video in large part due to Dicaprio's nomination for Best Actor in a Supporting Role at the Oscars and the film still remains popular as a vehicle for Depp and DiCaprio. ,web|url=</nowiki>https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=gilbertgrape.htm%7Ctitle=What's<nowiki> Eating Gilbert Grape (1993)|publisher=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</nowiki></ref> ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੇ ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਮੁੱਖ ਅਦਾਕਾਰ ਡੇਪ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਸੀ। ਰੋਟਨ ਟਮਾਟੋਜ਼ 'ਤੇ, ਫਿਲਮ ਨੂੰ 50 ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 90% "ਸਰਟੀਫਾਈਡ ਫਰੈਸ਼" ਸਕੋਰ ਅਤੇ 7.40/10 ਦੀ ਔਸਤ ਰੇਟਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸਾਈਟ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ: "ਇਹ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲ਼ੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਕੋਮਲ ਮਾਹੌਲ ਅਤੇ''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਦੇ'' ਦਿਲ 'ਤੇ ਚੱਲਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਛੋਟੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਹਨ।"<ref>{{Cite web|url=https://www.rottentomatoes.com/m/whats_eating_gilbert_grape/|title=What's Eating Gilbert Grape Movie Reviews, Pictures - Rotten Tomatoes|website=Rotten Tomatoes|access-date=April 10, 2021}}</ref> ਮੈਟਾਕ੍ਰਿਟਿਕ ਨੇ "ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਨੁਕੂਲ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ" ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, 20 ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 100 ਵਿੱਚੋਂ 73 ਦੇ ਔਸਤ ਸਕੋਰ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.metacritic.com/movie/whats-eating-gilbert-grape|title=What's Eating Gilbert Grape Reviews|website=[[Metacritic]]|publisher=[[CBS Interactive]]|access-date=February 28, 2022}}</ref> ''[[ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼]]'' ਦੀ ਫਿਲਮ ਆਲੋਚਕ ਜੈਨੇਟ ਮਾਸਲਿਨ ਨੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਿਆ, "ਫਿਲਮ ਦਾ ਅਸਲ ਸ਼ੋਅ-ਸਟਾਪਿੰਗ ਮੋੜ ਮਿਸਟਰ ਡੀਕੈਪਰੀਓ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ... ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸਟੀਕ ਹੈ, ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਅੰਤ ਤੱਕ ਹਤਾਸ਼ ਤੀਬਰਤਾ।<ref>{{Cite news|url=http://movies.nytimes.com/movie/review?res=9F0CE0D61631F934A25751C1A965958260|title=Movie Review: What's Eating Gilbert Grape|last=Maslin|first=Janet|date=1993-12-17|work=The New York Times|access-date=2008-12-30}}</ref> ''ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਸਨ-ਟਾਈਮਜ਼'' ਦੇ ਰੋਜਰ ਐਬਰਟ ਨੇ ਇਸਨੂੰ "... ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਨਮੋਹਕ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ" ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਸਰਵੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਸੀ ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.rogerebert.com/reviews/whats-eating-gilbert-grape-1994|title=What's Eating Gilbert Grape|last=Ebert|first=Roger|date=1994-03-04|website=Roger Ebert|publisher=rogerebert.com|access-date=2021-08-23}}</ref> ''ਵੈਰਾਇਟੀ'' ਦੇ ਟੌਡ ਮੈਕਕਾਰਥੀ ਨੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ "ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਤੇ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦ੍ਰਿਸ਼" ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ "ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪਿਆਰੀ, ਆਕਰਸ਼ਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਸੈਂਟਰ ਸਕ੍ਰੀਨ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਸੰਭਾਲਦਾ ਹੈ।"<ref>{{Cite magazine|last=McCarthy|first=Todd|date=1993-12-06|title=What's Eating Gilbert Grape Review|url=https://www.variety.com/review/VE1117902133.html?categoryid=31&cs=1|magazine=Variety|access-date=2008-12-30}}</ref> ''[[ਦ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ|ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ]]'' {{'}} ਡੇਸਨ ਹਾਵੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਫਿਲਮ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਪਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਉਣ ਯੋਗ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸੀ।<ref>{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/longterm/movies/videos/whatseatinggilbertgrapepg13howe_a0b036.htm|title=What's Eating Gilbert Grape|last=Howe|first=Desson|date=1994-03-04|work=Washington Post|access-date=2008-12-30}}</ref> ''ਫਿਲਮ ਰਿਵਿਊ'' ਨੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀ ਕੈਪਰੀਓ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਭਰਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ, ਇਸ ਨੂੰ "ਅਚੰਭੇ ਵਾਲੀ ਮਾਸੂਮੀਅਤ ਅਤੇ ਸੁਭਾਵਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ" ਕਿਹਾ, "ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਦਿਲੋਂ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਨਾਲ਼ ਨਿਭਾਇਆ" ਕਿਹਾ।<ref name="Cameron-Wilson148">{{Cite book|title=Film Review 1994-5|last=Cameron-Wilson|first=James|last2=Speed|first2=F. Maurice|publisher=Virgin Books|year=1994|isbn=0-86369-842-5|location=Great Britain|page=148}}</ref> ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਸਿਨੇਮਾ ਆਲੋਚਕਾਂ ਦੇ ਬੈਲਜੀਅਨ ਸਿੰਡੀਕੇਟ ਦੇ ਵੱਕਾਰੀ ਗ੍ਰੈਂਡ ਪ੍ਰਿਕਸ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।{{ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ|date=October 2018}} == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1993 ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ]] e5l8u0t7fg55x2stu1j703ggtyfzam9 609432 609431 2022-07-28T06:34:50Z Jagseer S Sidhu 18155 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = ਵਟਸ ਇਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ | image = What's Eating Gilbert Grape poster.png | caption = ਫ਼ਿਲਮ ਦਾ ਪੋਸਟਰ | director = ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ | producer = ਬੇਰਟਿਲ ਓਹਲਸਨ<br>ਡੇਵਿਡ ਮੈਟਲਾਨ<br>ਮੇਇਰ ਟੇਪਰ | writer = | screenplay = ਪੀਟਰ ਹੇਜਸ | based_on = ਪੀਟਰ ਹੇਜਸ ਦੇ ''ਵਟਸ ਇਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ'' ਉੱਤੇ ਅਧਾਰਿਤ | starring = {{Plainlist| * [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ]] * ਜੂਲੀਏਟ ਲੁਈਸ * ਮੈਰੀ ਸਟੀਨਬਰਗਨ * [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ]] * ਜਾਨ ਸੀ. ਰੀਲੀ}} | music = ਐਲਨ ਪਾਰਕਰ<br> ਬਯੋਰਨ ਇਸਫਾਲਟੀ | cinematography = ਸਵੈਨ ਨਾਇਕਵਿਸਟ | editing = ਐਂਡਰਿਊ ਮੋਂਡਸ਼ੀਨ | studio = ਮੈਟਲਾਨ ਟੇਪਰ ਓਹਲਸਨ | distributor = {{Plainlist| *ਪੈਰਾਮਾਉਂਟ ਪਿਕਚਰਜ਼ (ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ) * ਮੇਰਿਆਦ ਪਿਕਚਰਜ਼ (ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ)<ref name=AFI/> }} | released = {{Film date|1993|12|17}} | runtime = 118 ਮਿੰਟ | country = ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ | language = ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ | budget = $11 ਮਿਲੀਅਨ<ref>{{cite web|url=https://www.the-numbers.com/movies/1993/0WHTS.php|title=What's Eating Gilbert Grape - Box Office Data |publisher=The Numbers|access-date=2011-07-28}}</ref> | gross = $10 ਮਿਲੀਅਨ (US)<ref>{{cite web|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=gilbertgrape.htm|title=What's Eating Gilbert Grape (1993)|website=Box Office Mojo|access-date=2011-07-23}}</ref> }} '''''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ''''' ਇੱਕ 1993 ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰਾਮਾ ਫਿਲਮ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ]], [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ]], ਜੂਲੀਏਟ ਲੇਵਿਸ ਅਤੇ ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ 25-ਸਾਲਾ ਗਿਲਬਰਟ (ਜੌਨੀ) ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਵਿੱਚ ਕਲਰਕ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟੀ]] ਮਾਂ (ਕੇਟਸ) ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੌਧਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਛੋਟੇ ਭਰਾ (ਲਿਓਨਾਰਡੋ) ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੀਟਰ ਹੇਜੇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ 1991 ਦੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਦੇ ਨਾਵਲ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੀ ਪਟਕਥਾ ਲਿਖੀ। ਇਸਦਾ ਫਿਲਮਾਂਕਣ ਨਵੰਬਰ 1992 ਤੋਂ ਜਨਵਰੀ 1993 ਤੱਕ [[ਟੈਕਸਸ|ਟੈਕਸਾਸ]] ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਭਰਵਾਂ ਹੁੰਘਾਰਾ ਮਿਲਿਆ। 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਨੇ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ਼਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਬਣ ਗਿਆ। == ਪਲਾਟ == ਐਂਡੋਰਾ, [[ਆਇਓਵਾ]] ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਆਪਣੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਏਅਰਸਟ੍ਰੀਮਰਸ ਕਲੱਬ ਦੇ ਇੱਕਠ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਸਤਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਫਾਹਾ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ<ref>{{Cite book|title=What's Eating Gilbert Grape (film)|date=1993|page=1 hour 11 minutes}}</ref> ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਬੋਨੀ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਸੋਫੇ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ ਲੱਗੀ। ਬੋਨੀ ਦੇ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟਾਪੇ]] ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ, ਗਿਲਬਰਟ ਉੱਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਘਰ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਆਰਨੀ ਟਾਊਨ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ ਅਤੇ ਦਰੱਖਤਾਂ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦਤ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਐਮੀ ਅਤੇ ਏਲਨ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਫੂਡਲੈਂਡ ਸੁਪਰਮਾਰਕੀਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੀ ਕਮਾਈ ਬਹੁਤ ਘਟ ਗਈ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗਿਲਬਰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤ ਬੈਟੀ ਕਾਰਵਰ ਨਾਲ਼ ਅਫੇਅਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਾਰਵੈਸਟਰ ਟ੍ਰੈਵਲਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਨੂੰ ਖਿੱਚ ਰਿਹਾ ਦੀ ਤਾਂ ਬੇਕੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁਟਿਆਰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਏ ਸਨ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੇ ਔਖ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਭਰਦੇ ਰੋਮਾਂਸ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਅੜਿੱਕਾ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਅਤੇ ਡੁੱਬਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਇਕੱਲੇ ਨੂੰ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ਹੋਏ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਆਰਨੀ ਅਜੇ ਵੀ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਹ ਹੁਣ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਕਰਕੇ ਕੰਬ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਗਿਲਬਰਟ ਨਾਲ਼ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਰਨੀ ਦਾਐਕਵਾਫੋਬੀਆ ਵਧਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੈਟੀ ਨਾਲ਼ ਉਸਦਾ ਸਬੰਧ ਉਦੋਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੀਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵੈਡਿੰਗ ਪੂਲ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੇਕੀ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਆਰਨੀ ਵਾਪਸ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਟਾਵਰ ਦੇ ਸਿਖਰ ਤੋਂ ਬਚਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲ਼ੇ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਸਬੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹਾਸੇ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਆਰਨੀ ਨੇ ਜਨਮਦਿਨ ਦੇ ਦੋ ਮਹਿੰਗੇ ਕੇਕ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਨਹਾਉਣ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁੱਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਗਲਾਨੀ ਅਤੇ ਘਬਰਾਹਟ ਕਰਕੇ ਗਿਲਬਰਟ ਭੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਟਰੱਕ ਵਿਚ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਵੀ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਭੱਜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਕੋਲ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਉਸਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇਕਵਾਫੋਬੀਆ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਉਸਨੂੰ ਲੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਕੁਝ ਪਿਆਰਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੀ 18 ਵੀਂ ਜਨਮਦਿਨ ਪਾਰਟੀ 'ਤੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਤੋਂ ਮਾਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਲਈ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਦੁਖੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇਣ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਬੋਝ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਬੇਕੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ਼ ਮਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦਾ ਸੀ। ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੋਨੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਬੈੱਡਰੂਮ ਦੀਆਂ ਪੌੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹੀ। ਆਰਨੀ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਜਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ਾਮ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਪੁਲਿਸ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਇੱਕ ਕ੍ਰੇਨ ਨਾਲ਼ ਉਸਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਮਜ਼ਾਕ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣੇ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਪਰਿਵਾਰ ਘਰ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਘਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਸਸਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਐਮੀ ਨੂੰ ਡੇਸ ਮੋਇਨੇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੇਕਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਐਲਨ ਆਪਣਾ ਸਕੂਲ ਬਦਲਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਸੜਕ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਟੂਰਿਸਟ ਟ੍ਰੇਲਰਾਂ ਦੇ ਦੁਬਾਰਾ ਆਉਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਹੁਣ 19 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਫਲੇ ਵਿੱਚ ਬੇਕੀ ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਨਾਲ਼ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ਼ ਬਿਠਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। == ਸਿਤਾਰੇ == * [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]] ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਜੂਲੀਅਟ ਲੇਵਿਸ ਰੇਬੇਕਾ "ਬੇਕੀ" ਵਜੋਂ * [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਅਰਨੋਲਡ "ਆਰਨੀ" ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਸਟੀਨਬਰਗਨ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ "ਬੈਟੀ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਬੌਨੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਲੌਰਾ ਹੈਰਿੰਗਟਨ ਐਮੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਕੇਟ ਸ਼ੈਲਹਾਰਟ ਐਲਨ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਕੇਵਿਨ ਟਿਘੇ ਕੇਨੇਥ "ਕੇਨ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਜੌਨ ਸੀ. ਰੀਲੀ ਟਕਰ ਵੈਨ ਡਾਈਕ ਵਜੋਂ * ਕ੍ਰਿਸਪਿਨ ਗਲੋਵਰ ਰੌਬਰਟ "ਬੌਬੀ" ਮੈਕਬਰਨੀ ਵਜੋਂ * ਪੇਨੇਲੋਪ ਬ੍ਰੈਨਿੰਗ ਬੇਕੀ ਦੀ ਦਾਦੀ ਵਜੋਂ * ਲਿਬੀ ਵਿਲਾਰੀ ਵੇਟਰਸ ਵਜੋਂ <ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}</ref> == ਨਿਰਮਾਣ == ਵਟਸ ''ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ'' ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ 2 ਨਵੰਬਰ, 1992 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਅਤੇ ਜਨਵਰੀ 1993 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਈ।<ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE "What's Eating Gilbert Grape"]. American Film Institute<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 12,</span> 2021</span>.</cite></ref> ਇਹ ਟੈਕਸਾਸ ਵਿੱਚ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਸਬਿਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ; [[ਆਸਟਿਨ, ਟੈਕਸਸ|ਔਸਟਿਨ]] ਅਤੇ ਪਫਲੂਗਰਵਿਲ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਥਾਨ ਸਨ, ਨਾਲ ਹੀ ਮਨੋਰ, ਜਿੱਥੇ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਪਾਣੀ ਦਾ ਟਾਵਰ ਸਥਿਤ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=http://www.slackerwood.com/node/2628|title=Lone Star Cinema: What's Eating Gilbert Grape|last=Clinchy, Don|date=December 13, 2011|website=Slackerwood|access-date=January 11, 2016}}</ref> ''ਫਿਲਮ ਰਿਵਿਊ'' ਨੇ ਅਦਾਕਾਰ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ: {{Quote|I had to really research and get into the mind of somebody with a disability like that. So I spent a few days at a home for mentally ill teens. We just talked and I watched their mannerisms. People have these expectations that mentally retarded children are really crazy, but it's not so. It's refreshing to see them because everything's so new to them.<ref name=Cameron-Wilson148 />}} == ਰਿਸੈਪਸ਼ਨ == [[ਤਸਵੀਰ:Leonardo_DiCaprio.jpeg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Leonardo_DiCaprio.jpeg/170px-Leonardo_DiCaprio.jpeg|right|thumb| [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਮਿਲੀ ਅਤੇ 19-ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਡਿਕੈਪਰੀਓ ਨੇ ਇੱਕ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨਾਲ਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਹੋਇਆ।]] ਫਿਲਮ 17 ਦਸੰਬਰ 1993 ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਰਿਲੀਜ਼ ਅਤੇ 4 ਮਾਰਚ 1994 ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=weekend&id=gilbertgrape.htm|title=What's Eating Gilbert Grape (1993) - Weekend Box Office Results|website=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</ref> ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਵੀਕੈਂਡ 'ਤੇ $2,104,938 ਦੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ ਬੰਬ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮ ਦੀ ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਕਮਾਈ $10,032,765 ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸਨੇ ਹੋਰ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ।<ref><nowiki>{{cite Though it was a box office flop, considering its $11 million budget it gained much more popularity on video in large part due to Dicaprio's nomination for Best Actor in a Supporting Role at the Oscars and the film still remains popular as a vehicle for Depp and DiCaprio. ,web|url=</nowiki>https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=gilbertgrape.htm%7Ctitle=What's<nowiki> Eating Gilbert Grape (1993)|publisher=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</nowiki></ref> ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੇ ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਮੁੱਖ ਅਦਾਕਾਰ ਡੇਪ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਸੀ। ਰੋਟਨ ਟਮਾਟੋਜ਼ 'ਤੇ, ਫਿਲਮ ਨੂੰ 50 ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 90% "ਸਰਟੀਫਾਈਡ ਫਰੈਸ਼" ਸਕੋਰ ਅਤੇ 7.40/10 ਦੀ ਔਸਤ ਰੇਟਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸਾਈਟ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ: "ਇਹ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲ਼ੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਕੋਮਲ ਮਾਹੌਲ ਅਤੇ''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਦੇ'' ਦਿਲ 'ਤੇ ਚੱਲਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਛੋਟੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਹਨ।"<ref>{{Cite web|url=https://www.rottentomatoes.com/m/whats_eating_gilbert_grape/|title=What's Eating Gilbert Grape Movie Reviews, Pictures - Rotten Tomatoes|website=Rotten Tomatoes|access-date=April 10, 2021}}</ref> ਮੈਟਾਕ੍ਰਿਟਿਕ ਨੇ "ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਨੁਕੂਲ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ" ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, 20 ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 100 ਵਿੱਚੋਂ 73 ਦੇ ਔਸਤ ਸਕੋਰ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.metacritic.com/movie/whats-eating-gilbert-grape|title=What's Eating Gilbert Grape Reviews|website=[[Metacritic]]|publisher=[[CBS Interactive]]|access-date=February 28, 2022}}</ref> ''[[ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼]]'' ਦੀ ਫਿਲਮ ਆਲੋਚਕ ਜੈਨੇਟ ਮਾਸਲਿਨ ਨੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਿਆ, "ਫਿਲਮ ਦਾ ਅਸਲ ਸ਼ੋਅ-ਸਟਾਪਿੰਗ ਮੋੜ ਮਿਸਟਰ ਡੀਕੈਪਰੀਓ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ... ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸਟੀਕ ਹੈ, ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਅੰਤ ਤੱਕ ਹਤਾਸ਼ ਤੀਬਰਤਾ।<ref>{{Cite news|url=http://movies.nytimes.com/movie/review?res=9F0CE0D61631F934A25751C1A965958260|title=Movie Review: What's Eating Gilbert Grape|last=Maslin|first=Janet|date=1993-12-17|work=The New York Times|access-date=2008-12-30}}</ref> ''ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਸਨ-ਟਾਈਮਜ਼'' ਦੇ ਰੋਜਰ ਐਬਰਟ ਨੇ ਇਸਨੂੰ "... ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਨਮੋਹਕ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ" ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਸਰਵੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਸੀ ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.rogerebert.com/reviews/whats-eating-gilbert-grape-1994|title=What's Eating Gilbert Grape|last=Ebert|first=Roger|date=1994-03-04|website=Roger Ebert|publisher=rogerebert.com|access-date=2021-08-23}}</ref> ''ਵੈਰਾਇਟੀ'' ਦੇ ਟੌਡ ਮੈਕਕਾਰਥੀ ਨੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ "ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਤੇ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦ੍ਰਿਸ਼" ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ "ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪਿਆਰੀ, ਆਕਰਸ਼ਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਸੈਂਟਰ ਸਕ੍ਰੀਨ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਸੰਭਾਲਦਾ ਹੈ।"<ref>{{Cite magazine|last=McCarthy|first=Todd|date=1993-12-06|title=What's Eating Gilbert Grape Review|url=https://www.variety.com/review/VE1117902133.html?categoryid=31&cs=1|magazine=Variety|access-date=2008-12-30}}</ref> ''[[ਦ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ|ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ]]'' {{'}} ਡੇਸਨ ਹਾਵੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਫਿਲਮ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਪਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਉਣ ਯੋਗ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸੀ।<ref>{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/longterm/movies/videos/whatseatinggilbertgrapepg13howe_a0b036.htm|title=What's Eating Gilbert Grape|last=Howe|first=Desson|date=1994-03-04|work=Washington Post|access-date=2008-12-30}}</ref> ''ਫਿਲਮ ਰਿਵਿਊ'' ਨੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀ ਕੈਪਰੀਓ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਭਰਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ, ਇਸ ਨੂੰ "ਅਚੰਭੇ ਵਾਲੀ ਮਾਸੂਮੀਅਤ ਅਤੇ ਸੁਭਾਵਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ" ਕਿਹਾ, "ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਦਿਲੋਂ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਨਾਲ਼ ਨਿਭਾਇਆ" ਕਿਹਾ।<ref name="Cameron-Wilson148">{{Cite book|title=Film Review 1994-5|last=Cameron-Wilson|first=James|last2=Speed|first2=F. Maurice|publisher=Virgin Books|year=1994|isbn=0-86369-842-5|location=Great Britain|page=148}}</ref> ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਸਿਨੇਮਾ ਆਲੋਚਕਾਂ ਦੇ ਬੈਲਜੀਅਨ ਸਿੰਡੀਕੇਟ ਦੇ ਵੱਕਾਰੀ ਗ੍ਰੈਂਡ ਪ੍ਰਿਕਸ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।{{ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ|date=October 2018}} == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1993 ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ]] jolv7ybh4mjsi42e8kmuzzuvab55et4 609434 609432 2022-07-28T06:36:54Z Jagseer S Sidhu 18155 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = ਵਟਸ ਇਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ | image = What's Eating Gilbert Grape poster.png | caption = ਫ਼ਿਲਮ ਦਾ ਪੋਸਟਰ | director = ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ | producer = ਬੇਰਟਿਲ ਓਹਲਸਨ<br>ਡੇਵਿਡ ਮੈਟਲਾਨ<br>ਮੇਇਰ ਟੇਪਰ | writer = | screenplay = ਪੀਟਰ ਹੇਜਸ | based_on = ਪੀਟਰ ਹੇਜਸ ਦੇ ''ਵਟਸ ਇਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ'' ਉੱਤੇ ਅਧਾਰਿਤ | starring = {{Plainlist| * [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ]] * ਜੂਲੀਏਟ ਲੁਈਸ * ਮੈਰੀ ਸਟੀਨਬਰਗਨ * [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ]] * ਜਾਨ ਸੀ. ਰੀਲੀ}} | music = ਐਲਨ ਪਾਰਕਰ<br> ਬਯੋਰਨ ਇਸਫਾਲਟੀ | cinematography = ਸਵੈਨ ਨਾਇਕਵਿਸਟ | editing = ਐਂਡਰਿਊ ਮੋਂਡਸ਼ੀਨ | studio = ਮੈਟਲਾਨ ਟੇਪਰ ਓਹਲਸਨ | distributor = {{Plainlist| *ਪੈਰਾਮਾਉਂਟ ਪਿਕਚਰਜ਼ (ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ) * ਮੇਰਿਆਦ ਪਿਕਚਰਜ਼ (ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ) }} | released = {{Film date|1993|12|17}} | runtime = 118 ਮਿੰਟ | country = ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ | language = ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ | budget = $11 ਮਿਲੀਅਨ<ref>{{cite web|url=https://www.the-numbers.com/movies/1993/0WHTS.php|title=What's Eating Gilbert Grape - Box Office Data |publisher=The Numbers|access-date=2011-07-28}}</ref> | gross = $10 ਮਿਲੀਅਨ (US)<ref>{{cite web|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=gilbertgrape.htm|title=What's Eating Gilbert Grape (1993)|website=Box Office Mojo|access-date=2011-07-23}}</ref> }} '''''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ''''' ਇੱਕ 1993 ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰਾਮਾ ਫਿਲਮ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ]], [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ]], ਜੂਲੀਏਟ ਲੇਵਿਸ ਅਤੇ ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ 25-ਸਾਲਾ ਗਿਲਬਰਟ (ਜੌਨੀ) ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਵਿੱਚ ਕਲਰਕ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟੀ]] ਮਾਂ (ਕੇਟਸ) ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੌਧਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਛੋਟੇ ਭਰਾ (ਲਿਓਨਾਰਡੋ) ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੀਟਰ ਹੇਜੇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ 1991 ਦੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਦੇ ਨਾਵਲ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੀ ਪਟਕਥਾ ਲਿਖੀ। ਇਸਦਾ ਫਿਲਮਾਂਕਣ ਨਵੰਬਰ 1992 ਤੋਂ ਜਨਵਰੀ 1993 ਤੱਕ [[ਟੈਕਸਸ|ਟੈਕਸਾਸ]] ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਭਰਵਾਂ ਹੁੰਘਾਰਾ ਮਿਲਿਆ। 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਨੇ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ਼਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਬਣ ਗਿਆ। == ਪਲਾਟ == ਐਂਡੋਰਾ, [[ਆਇਓਵਾ]] ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਆਪਣੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਏਅਰਸਟ੍ਰੀਮਰਸ ਕਲੱਬ ਦੇ ਇੱਕਠ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਸਤਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਫਾਹਾ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ<ref>{{Cite book|title=What's Eating Gilbert Grape (film)|date=1993|page=1 hour 11 minutes}}</ref> ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਬੋਨੀ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਸੋਫੇ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ ਲੱਗੀ। ਬੋਨੀ ਦੇ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟਾਪੇ]] ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ, ਗਿਲਬਰਟ ਉੱਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਘਰ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਆਰਨੀ ਟਾਊਨ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ ਅਤੇ ਦਰੱਖਤਾਂ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦਤ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਐਮੀ ਅਤੇ ਏਲਨ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਫੂਡਲੈਂਡ ਸੁਪਰਮਾਰਕੀਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੀ ਕਮਾਈ ਬਹੁਤ ਘਟ ਗਈ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗਿਲਬਰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤ ਬੈਟੀ ਕਾਰਵਰ ਨਾਲ਼ ਅਫੇਅਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਾਰਵੈਸਟਰ ਟ੍ਰੈਵਲਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਨੂੰ ਖਿੱਚ ਰਿਹਾ ਦੀ ਤਾਂ ਬੇਕੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁਟਿਆਰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਏ ਸਨ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੇ ਔਖ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਭਰਦੇ ਰੋਮਾਂਸ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਅੜਿੱਕਾ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਅਤੇ ਡੁੱਬਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਇਕੱਲੇ ਨੂੰ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ਹੋਏ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਆਰਨੀ ਅਜੇ ਵੀ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਹ ਹੁਣ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਕਰਕੇ ਕੰਬ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਗਿਲਬਰਟ ਨਾਲ਼ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਰਨੀ ਦਾਐਕਵਾਫੋਬੀਆ ਵਧਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੈਟੀ ਨਾਲ਼ ਉਸਦਾ ਸਬੰਧ ਉਦੋਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੀਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵੈਡਿੰਗ ਪੂਲ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੇਕੀ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਆਰਨੀ ਵਾਪਸ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਟਾਵਰ ਦੇ ਸਿਖਰ ਤੋਂ ਬਚਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲ਼ੇ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਸਬੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹਾਸੇ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਆਰਨੀ ਨੇ ਜਨਮਦਿਨ ਦੇ ਦੋ ਮਹਿੰਗੇ ਕੇਕ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਨਹਾਉਣ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁੱਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਗਲਾਨੀ ਅਤੇ ਘਬਰਾਹਟ ਕਰਕੇ ਗਿਲਬਰਟ ਭੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਟਰੱਕ ਵਿਚ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਵੀ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਭੱਜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਕੋਲ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਉਸਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇਕਵਾਫੋਬੀਆ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਉਸਨੂੰ ਲੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਕੁਝ ਪਿਆਰਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੀ 18 ਵੀਂ ਜਨਮਦਿਨ ਪਾਰਟੀ 'ਤੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਤੋਂ ਮਾਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਲਈ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਦੁਖੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇਣ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਬੋਝ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਬੇਕੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ਼ ਮਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦਾ ਸੀ। ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੋਨੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਬੈੱਡਰੂਮ ਦੀਆਂ ਪੌੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹੀ। ਆਰਨੀ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਜਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ਾਮ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਪੁਲਿਸ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਇੱਕ ਕ੍ਰੇਨ ਨਾਲ਼ ਉਸਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਮਜ਼ਾਕ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣੇ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਪਰਿਵਾਰ ਘਰ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਘਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਸਸਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਐਮੀ ਨੂੰ ਡੇਸ ਮੋਇਨੇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੇਕਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਐਲਨ ਆਪਣਾ ਸਕੂਲ ਬਦਲਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਸੜਕ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਟੂਰਿਸਟ ਟ੍ਰੇਲਰਾਂ ਦੇ ਦੁਬਾਰਾ ਆਉਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਹੁਣ 19 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਫਲੇ ਵਿੱਚ ਬੇਕੀ ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਨਾਲ਼ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ਼ ਬਿਠਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। == ਸਿਤਾਰੇ == * [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]] ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਜੂਲੀਅਟ ਲੇਵਿਸ ਰੇਬੇਕਾ "ਬੇਕੀ" ਵਜੋਂ * [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਅਰਨੋਲਡ "ਆਰਨੀ" ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਸਟੀਨਬਰਗਨ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ "ਬੈਟੀ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਬੌਨੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਲੌਰਾ ਹੈਰਿੰਗਟਨ ਐਮੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਕੇਟ ਸ਼ੈਲਹਾਰਟ ਐਲਨ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਕੇਵਿਨ ਟਿਘੇ ਕੇਨੇਥ "ਕੇਨ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਜੌਨ ਸੀ. ਰੀਲੀ ਟਕਰ ਵੈਨ ਡਾਈਕ ਵਜੋਂ * ਕ੍ਰਿਸਪਿਨ ਗਲੋਵਰ ਰੌਬਰਟ "ਬੌਬੀ" ਮੈਕਬਰਨੀ ਵਜੋਂ * ਪੇਨੇਲੋਪ ਬ੍ਰੈਨਿੰਗ ਬੇਕੀ ਦੀ ਦਾਦੀ ਵਜੋਂ * ਲਿਬੀ ਵਿਲਾਰੀ ਵੇਟਰਸ ਵਜੋਂ <ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}</ref> == ਨਿਰਮਾਣ == ਵਟਸ ''ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ'' ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ 2 ਨਵੰਬਰ, 1992 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਅਤੇ ਜਨਵਰੀ 1993 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਈ।<ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE "What's Eating Gilbert Grape"]. American Film Institute<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 12,</span> 2021</span>.</cite></ref> ਇਹ ਟੈਕਸਾਸ ਵਿੱਚ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਸਬਿਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ; [[ਆਸਟਿਨ, ਟੈਕਸਸ|ਔਸਟਿਨ]] ਅਤੇ ਪਫਲੂਗਰਵਿਲ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਥਾਨ ਸਨ, ਨਾਲ ਹੀ ਮਨੋਰ, ਜਿੱਥੇ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਪਾਣੀ ਦਾ ਟਾਵਰ ਸਥਿਤ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=http://www.slackerwood.com/node/2628|title=Lone Star Cinema: What's Eating Gilbert Grape|last=Clinchy, Don|date=December 13, 2011|website=Slackerwood|access-date=January 11, 2016}}</ref> ''ਫਿਲਮ ਰਿਵਿਊ'' ਨੇ ਅਦਾਕਾਰ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ: {{Quote|I had to really research and get into the mind of somebody with a disability like that. So I spent a few days at a home for mentally ill teens. We just talked and I watched their mannerisms. People have these expectations that mentally retarded children are really crazy, but it's not so. It's refreshing to see them because everything's so new to them.<ref name=Cameron-Wilson148 />}} == ਰਿਸੈਪਸ਼ਨ == [[ਤਸਵੀਰ:Leonardo_DiCaprio.jpeg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Leonardo_DiCaprio.jpeg/170px-Leonardo_DiCaprio.jpeg|right|thumb| [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਮਿਲੀ ਅਤੇ 19-ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਡਿਕੈਪਰੀਓ ਨੇ ਇੱਕ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨਾਲ਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਹੋਇਆ।]] ਫਿਲਮ 17 ਦਸੰਬਰ 1993 ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਰਿਲੀਜ਼ ਅਤੇ 4 ਮਾਰਚ 1994 ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=weekend&id=gilbertgrape.htm|title=What's Eating Gilbert Grape (1993) - Weekend Box Office Results|website=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</ref> ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਵੀਕੈਂਡ 'ਤੇ $2,104,938 ਦੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ ਬੰਬ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮ ਦੀ ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਕਮਾਈ $10,032,765 ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸਨੇ ਹੋਰ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ।<ref><nowiki>{{cite Though it was a box office flop, considering its $11 million budget it gained much more popularity on video in large part due to Dicaprio's nomination for Best Actor in a Supporting Role at the Oscars and the film still remains popular as a vehicle for Depp and DiCaprio. ,web|url=</nowiki>https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=gilbertgrape.htm%7Ctitle=What's<nowiki> Eating Gilbert Grape (1993)|publisher=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</nowiki></ref> ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੇ ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਮੁੱਖ ਅਦਾਕਾਰ ਡੇਪ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਸੀ। ਰੋਟਨ ਟਮਾਟੋਜ਼ 'ਤੇ, ਫਿਲਮ ਨੂੰ 50 ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 90% "ਸਰਟੀਫਾਈਡ ਫਰੈਸ਼" ਸਕੋਰ ਅਤੇ 7.40/10 ਦੀ ਔਸਤ ਰੇਟਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸਾਈਟ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ: "ਇਹ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲ਼ੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਕੋਮਲ ਮਾਹੌਲ ਅਤੇ''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਦੇ'' ਦਿਲ 'ਤੇ ਚੱਲਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਛੋਟੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਹਨ।"<ref>{{Cite web|url=https://www.rottentomatoes.com/m/whats_eating_gilbert_grape/|title=What's Eating Gilbert Grape Movie Reviews, Pictures - Rotten Tomatoes|website=Rotten Tomatoes|access-date=April 10, 2021}}</ref> ਮੈਟਾਕ੍ਰਿਟਿਕ ਨੇ "ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਨੁਕੂਲ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ" ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, 20 ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 100 ਵਿੱਚੋਂ 73 ਦੇ ਔਸਤ ਸਕੋਰ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.metacritic.com/movie/whats-eating-gilbert-grape|title=What's Eating Gilbert Grape Reviews|website=[[Metacritic]]|publisher=[[CBS Interactive]]|access-date=February 28, 2022}}</ref> ''[[ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼]]'' ਦੀ ਫਿਲਮ ਆਲੋਚਕ ਜੈਨੇਟ ਮਾਸਲਿਨ ਨੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਿਆ, "ਫਿਲਮ ਦਾ ਅਸਲ ਸ਼ੋਅ-ਸਟਾਪਿੰਗ ਮੋੜ ਮਿਸਟਰ ਡੀਕੈਪਰੀਓ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ... ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸਟੀਕ ਹੈ, ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਅੰਤ ਤੱਕ ਹਤਾਸ਼ ਤੀਬਰਤਾ।<ref>{{Cite news|url=http://movies.nytimes.com/movie/review?res=9F0CE0D61631F934A25751C1A965958260|title=Movie Review: What's Eating Gilbert Grape|last=Maslin|first=Janet|date=1993-12-17|work=The New York Times|access-date=2008-12-30}}</ref> ''ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਸਨ-ਟਾਈਮਜ਼'' ਦੇ ਰੋਜਰ ਐਬਰਟ ਨੇ ਇਸਨੂੰ "... ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਨਮੋਹਕ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ" ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਸਰਵੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਸੀ ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.rogerebert.com/reviews/whats-eating-gilbert-grape-1994|title=What's Eating Gilbert Grape|last=Ebert|first=Roger|date=1994-03-04|website=Roger Ebert|publisher=rogerebert.com|access-date=2021-08-23}}</ref> ''ਵੈਰਾਇਟੀ'' ਦੇ ਟੌਡ ਮੈਕਕਾਰਥੀ ਨੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ "ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਤੇ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦ੍ਰਿਸ਼" ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ "ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪਿਆਰੀ, ਆਕਰਸ਼ਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਸੈਂਟਰ ਸਕ੍ਰੀਨ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਸੰਭਾਲਦਾ ਹੈ।"<ref>{{Cite magazine|last=McCarthy|first=Todd|date=1993-12-06|title=What's Eating Gilbert Grape Review|url=https://www.variety.com/review/VE1117902133.html?categoryid=31&cs=1|magazine=Variety|access-date=2008-12-30}}</ref> ''[[ਦ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ|ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ]]'' {{'}} ਡੇਸਨ ਹਾਵੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਫਿਲਮ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਪਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਉਣ ਯੋਗ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸੀ।<ref>{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/longterm/movies/videos/whatseatinggilbertgrapepg13howe_a0b036.htm|title=What's Eating Gilbert Grape|last=Howe|first=Desson|date=1994-03-04|work=Washington Post|access-date=2008-12-30}}</ref> ''ਫਿਲਮ ਰਿਵਿਊ'' ਨੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀ ਕੈਪਰੀਓ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਭਰਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ, ਇਸ ਨੂੰ "ਅਚੰਭੇ ਵਾਲੀ ਮਾਸੂਮੀਅਤ ਅਤੇ ਸੁਭਾਵਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ" ਕਿਹਾ, "ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਦਿਲੋਂ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਨਾਲ਼ ਨਿਭਾਇਆ" ਕਿਹਾ।<ref name="Cameron-Wilson148">{{Cite book|title=Film Review 1994-5|last=Cameron-Wilson|first=James|last2=Speed|first2=F. Maurice|publisher=Virgin Books|year=1994|isbn=0-86369-842-5|location=Great Britain|page=148}}</ref> ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਸਿਨੇਮਾ ਆਲੋਚਕਾਂ ਦੇ ਬੈਲਜੀਅਨ ਸਿੰਡੀਕੇਟ ਦੇ ਵੱਕਾਰੀ ਗ੍ਰੈਂਡ ਪ੍ਰਿਕਸ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।{{ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ|date=October 2018}} == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1993 ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ]] 45jn633z28q2byt93jwteopkpovbpio 609435 609434 2022-07-28T06:38:50Z Jagseer S Sidhu 18155 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = ਵਟਸ ਇਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ | image = What's Eating Gilbert Grape poster.png | caption = ਫ਼ਿਲਮ ਦਾ ਪੋਸਟਰ | director = ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ | producer = ਬੇਰਟਿਲ ਓਹਲਸਨ<br>ਡੇਵਿਡ ਮੈਟਲਾਨ<br>ਮੇਇਰ ਟੇਪਰ | writer = | screenplay = ਪੀਟਰ ਹੇਜਸ | based_on = ਪੀਟਰ ਹੇਜਸ ਦੇ ''ਵਟਸ ਇਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ'' ਉੱਤੇ ਅਧਾਰਿਤ | starring = {{Plainlist| * [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ]] * ਜੂਲੀਏਟ ਲੁਈਸ * ਮੈਰੀ ਸਟੀਨਬਰਗਨ * [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ]] * ਜਾਨ ਸੀ. ਰੀਲੀ}} | music = ਐਲਨ ਪਾਰਕਰ<br> ਬਯੋਰਨ ਇਸਫਾਲਟੀ | cinematography = ਸਵੈਨ ਨਾਇਕਵਿਸਟ | editing = ਐਂਡਰਿਊ ਮੋਂਡਸ਼ੀਨ | studio = ਮੈਟਲਾਨ ਟੇਪਰ ਓਹਲਸਨ | distributor = {{Plainlist| *ਪੈਰਾਮਾਉਂਟ ਪਿਕਚਰਜ਼ (ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ) * ਮੇਰਿਆਦ ਪਿਕਚਰਜ਼ (ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ) }} | released = {{Film date|1993|12|17}} | runtime = 118 ਮਿੰਟ | country = ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ | language = ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ | budget = $11 ਮਿਲੀਅਨ<ref>{{cite web|url=https://www.the-numbers.com/movies/1993/0WHTS.php|title=What's Eating Gilbert Grape - Box Office Data |publisher=The Numbers|access-date=2011-07-28}}</ref> | gross = $10 ਮਿਲੀਅਨ (US)<ref>{{cite web|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=gilbertgrape.htm|title=What's Eating Gilbert Grape (1993)|website=Box Office Mojo|access-date=2011-07-23}}</ref> }} '''''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ''''' ਇੱਕ 1993 ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰਾਮਾ ਫਿਲਮ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਲਾਸੇ ਹਾਲਸਟ੍ਰੋਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ]], [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ]], ਜੂਲੀਏਟ ਲੇਵਿਸ ਅਤੇ ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ 25-ਸਾਲਾ ਗਿਲਬਰਟ (ਜੌਨੀ) ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਵਿੱਚ ਕਲਰਕ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟੀ]] ਮਾਂ (ਕੇਟਸ) ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੌਧਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਛੋਟੇ ਭਰਾ (ਲਿਓਨਾਰਡੋ) ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੀਟਰ ਹੇਜੇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ 1991 ਦੇ ਇਸੇ ਨਾਮ ਦੇ ਨਾਵਲ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੀ ਪਟਕਥਾ ਲਿਖੀ। ਇਸਦਾ ਫਿਲਮਾਂਕਣ ਨਵੰਬਰ 1992 ਤੋਂ ਜਨਵਰੀ 1993 ਤੱਕ [[ਟੈਕਸਸ|ਟੈਕਸਾਸ]] ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਭਰਵਾਂ ਹੁੰਘਾਰਾ ਮਿਲਿਆ। 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਨੇ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ਼਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਬਣ ਗਿਆ। == ਪਲਾਟ == ਐਂਡੋਰਾ, [[ਆਇਓਵਾ]] ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਆਪਣੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਏਅਰਸਟ੍ਰੀਮਰਸ ਕਲੱਬ ਦੇ ਇੱਕਠ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਸਤਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਫਾਹਾ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ<ref>{{Cite book|title=What's Eating Gilbert Grape (film)|date=1993|page=1 hour 11 minutes}}</ref> ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਬੋਨੀ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਸੋਫੇ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ ਲੱਗੀ। ਬੋਨੀ ਦੇ [[ਮੋਟਾਪਾ|ਮੋਟਾਪੇ]] ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ, ਗਿਲਬਰਟ ਉੱਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਘਰ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਆਰਨੀ ਟਾਊਨ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ ਅਤੇ ਦਰੱਖਤਾਂ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦਤ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਐਮੀ ਅਤੇ ਏਲਨ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਫੂਡਲੈਂਡ ਸੁਪਰਮਾਰਕੀਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੀ ਕਮਾਈ ਬਹੁਤ ਘਟ ਗਈ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਲੈਮਸਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗਿਲਬਰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤ ਬੈਟੀ ਕਾਰਵਰ ਨਾਲ਼ ਅਫੇਅਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਾਰਵੈਸਟਰ ਟ੍ਰੈਵਲਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਨੂੰ ਖਿੱਚ ਰਿਹਾ ਦੀ ਤਾਂ ਬੇਕੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁਟਿਆਰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਏ ਸਨ। ਗਿਲਬਰਟ ਦੇ ਔਖ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਭਰਦੇ ਰੋਮਾਂਸ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਅੜਿੱਕਾ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਅਤੇ ਡੁੱਬਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਇਕੱਲੇ ਨੂੰ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ਹੋਏ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਆਰਨੀ ਅਜੇ ਵੀ ਬਾਥ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਹ ਹੁਣ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਕਰਕੇ ਕੰਬ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਗਿਲਬਰਟ ਨਾਲ਼ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਰਨੀ ਦਾਐਕਵਾਫੋਬੀਆ ਵਧਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੈਟੀ ਨਾਲ਼ ਉਸਦਾ ਸਬੰਧ ਉਦੋਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੀਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵੈਡਿੰਗ ਪੂਲ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੇਕੀ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਆਰਨੀ ਵਾਪਸ ਵਾਟਰ ਟਾਵਰ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਟਾਵਰ ਦੇ ਸਿਖਰ ਤੋਂ ਬਚਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲ਼ੇ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਸਬੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹਾਸੇ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਆਰਨੀ ਨੇ ਜਨਮਦਿਨ ਦੇ ਦੋ ਮਹਿੰਗੇ ਕੇਕ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਨਹਾਉਣ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁੱਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਗਲਾਨੀ ਅਤੇ ਘਬਰਾਹਟ ਕਰਕੇ ਗਿਲਬਰਟ ਭੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਟਰੱਕ ਵਿਚ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਵੀ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਭੱਜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੇਕੀ ਕੋਲ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਉਸਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇਕਵਾਫੋਬੀਆ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਉਸਨੂੰ ਲੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੇਕੀ ਨਾਲ਼ ਕੁਝ ਪਿਆਰਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੀ 18 ਵੀਂ ਜਨਮਦਿਨ ਪਾਰਟੀ 'ਤੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰਨੀ ਤੋਂ ਮਾਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਲਈ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਦੁਖੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇਣ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਬੋਝ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਬੇਕੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ਼ ਮਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦਾ ਸੀ। ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੋਨੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਬੈੱਡਰੂਮ ਦੀਆਂ ਪੌੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹੀ। ਆਰਨੀ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਜਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ਾਮ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਪੁਲਿਸ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਇੱਕ ਕ੍ਰੇਨ ਨਾਲ਼ ਉਸਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਮਜ਼ਾਕ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣੇ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਪਰਿਵਾਰ ਘਰ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਘਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਸਸਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਐਮੀ ਨੂੰ ਡੇਸ ਮੋਇਨੇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੇਕਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਐਲਨ ਆਪਣਾ ਸਕੂਲ ਬਦਲਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਬਰਟ ਆਰਨੀ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਸੜਕ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਟੂਰਿਸਟ ਟ੍ਰੇਲਰਾਂ ਦੇ ਦੁਬਾਰਾ ਆਉਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਰਨੀ ਹੁਣ 19 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਫਲੇ ਵਿੱਚ ਬੇਕੀ ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਨਾਲ਼ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ਼ ਬਿਠਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। == ਸਿਤਾਰੇ == * [[ਜੌਨੀ ਡੈੱਪ|ਜੌਨੀ ਡੈਪ]] ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਜੂਲੀਅਟ ਲੇਵਿਸ ਰੇਬੇਕਾ "ਬੇਕੀ" ਵਜੋਂ * [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਅਰਨੋਲਡ "ਆਰਨੀ" ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਸਟੀਨਬਰਗਨ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ "ਬੈਟੀ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਡਾਰਲੀਨ ਕੇਟਸ ਬੌਨੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਲੌਰਾ ਹੈਰਿੰਗਟਨ ਐਮੀ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਮੈਰੀ ਕੇਟ ਸ਼ੈਲਹਾਰਟ ਐਲਨ ਗ੍ਰੇਪ ਵਜੋਂ * ਕੇਵਿਨ ਟਿਘੇ ਕੇਨੇਥ "ਕੇਨ" ਕਾਰਵਰ ਵਜੋਂ * ਜੌਨ ਸੀ. ਰੀਲੀ ਟਕਰ ਵੈਨ ਡਾਈਕ ਵਜੋਂ * ਕ੍ਰਿਸਪਿਨ ਗਲੋਵਰ ਰੌਬਰਟ "ਬੌਬੀ" ਮੈਕਬਰਨੀ ਵਜੋਂ * ਪੇਨੇਲੋਪ ਬ੍ਰੈਨਿੰਗ ਬੇਕੀ ਦੀ ਦਾਦੀ ਵਜੋਂ * ਲਿਬੀ ਵਿਲਾਰੀ ਵੇਟਰਸ ਵਜੋਂ <ref name="AFI">{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}</ref> == ਨਿਰਮਾਣ == ਵਟਸ ''ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ'' ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ 2 ਨਵੰਬਰ, 1992 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਅਤੇ ਜਨਵਰੀ 1993 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਈ।<ref>{{Cite web|url=https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE|title=What's Eating Gilbert Grape|publisher=American Film Institute|access-date=May 12, 2021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://catalog.afi.com/Film/59706-WHATS-EATINGGILBERTGRAPE "What's Eating Gilbert Grape"]. American Film Institute</ref> ਇਹ ਟੈਕਸਾਸ ਵਿੱਚ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਸਬਿਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ; [[ਆਸਟਿਨ, ਟੈਕਸਸ|ਔਸਟਿਨ]] ਅਤੇ ਪਫਲੂਗਰਵਿਲ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਥਾਨ ਸਨ, ਨਾਲ ਹੀ ਮਨੋਰ, ਜਿੱਥੇ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਪਾਣੀ ਦਾ ਟਾਵਰ ਸਥਿਤ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=http://www.slackerwood.com/node/2628|title=Lone Star Cinema: What's Eating Gilbert Grape|last=Clinchy, Don|date=December 13, 2011|website=Slackerwood|access-date=January 11, 2016}}</ref> ''ਫਿਲਮ ਰਿਵਿਊ'' ਨੇ ਅਦਾਕਾਰ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ: {{Quote|I had to really research and get into the mind of somebody with a disability like that. So I spent a few days at a home for mentally ill teens. We just talked and I watched their mannerisms. People have these expectations that mentally retarded children are really crazy, but it's not so. It's refreshing to see them because everything's so new to them.<ref name=Cameron-Wilson148 />}} == ਰਿਸੈਪਸ਼ਨ == [[ਤਸਵੀਰ:Leonardo_DiCaprio.jpeg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Leonardo_DiCaprio.jpeg/170px-Leonardo_DiCaprio.jpeg|right|thumb| [[ਲਿਓਨਾਰਦੋ ਦੀਕੈਪਰੀਓ|ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀਕੈਪਰੀਓ]] ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਮਿਲੀ ਅਤੇ 19-ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਡਿਕੈਪਰੀਓ ਨੇ ਇੱਕ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨਾਲ਼ ਉਹ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਹੋਇਆ।]] ਫਿਲਮ 17 ਦਸੰਬਰ 1993 ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਰਿਲੀਜ਼ ਅਤੇ 4 ਮਾਰਚ 1994 ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=weekend&id=gilbertgrape.htm|title=What's Eating Gilbert Grape (1993) - Weekend Box Office Results|website=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</ref> ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਵੀਕੈਂਡ 'ਤੇ $2,104,938 ਦੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ ਬੰਬ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮ ਦੀ ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਕਮਾਈ $10,032,765 ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸਨੇ ਹੋਰ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ।<ref><nowiki>{{cite Though it was a box office flop, considering its $11 million budget it gained much more popularity on video in large part due to Dicaprio's nomination for Best Actor in a Supporting Role at the Oscars and the film still remains popular as a vehicle for Depp and DiCaprio. ,web|url=</nowiki>https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=gilbertgrape.htm%7Ctitle=What's<nowiki> Eating Gilbert Grape (1993)|publisher=Box Office Mojo|access-date=2008-12-30}}</nowiki></ref> ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੇ ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਮੁੱਖ ਅਦਾਕਾਰ ਡੇਪ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਸੀ। ਰੋਟਨ ਟਮਾਟੋਜ਼ 'ਤੇ, ਫਿਲਮ ਨੂੰ 50 ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 90% "ਸਰਟੀਫਾਈਡ ਫਰੈਸ਼" ਸਕੋਰ ਅਤੇ 7.40/10 ਦੀ ਔਸਤ ਰੇਟਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸਾਈਟ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ: "ਇਹ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲ਼ੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਕੋਮਲ ਮਾਹੌਲ ਅਤੇ''ਵਟਸ ਈਟਿੰਗ ਗਿਲਬਰਟ ਗ੍ਰੇਪ ਦੇ'' ਦਿਲ 'ਤੇ ਚੱਲਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਛੋਟੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਹਨ।"<ref>{{Cite web|url=https://www.rottentomatoes.com/m/whats_eating_gilbert_grape/|title=What's Eating Gilbert Grape Movie Reviews, Pictures - Rotten Tomatoes|website=Rotten Tomatoes|access-date=April 10, 2021}}</ref> ਮੈਟਾਕ੍ਰਿਟਿਕ ਨੇ "ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਨੁਕੂਲ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ" ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, 20 ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 100 ਵਿੱਚੋਂ 73 ਦੇ ਔਸਤ ਸਕੋਰ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕੀਤੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.metacritic.com/movie/whats-eating-gilbert-grape|title=What's Eating Gilbert Grape Reviews|website=[[Metacritic]]|publisher=[[CBS Interactive]]|access-date=February 28, 2022}}</ref> ''[[ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼]]'' ਦੀ ਫਿਲਮ ਆਲੋਚਕ ਜੈਨੇਟ ਮਾਸਲਿਨ ਨੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਿਆ, "ਫਿਲਮ ਦਾ ਅਸਲ ਸ਼ੋਅ-ਸਟਾਪਿੰਗ ਮੋੜ ਮਿਸਟਰ ਡੀਕੈਪਰੀਓ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਆਰਨੀ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ... ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸਟੀਕ ਹੈ, ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਅੰਤ ਤੱਕ ਹਤਾਸ਼ ਤੀਬਰਤਾ।<ref>{{Cite news|url=http://movies.nytimes.com/movie/review?res=9F0CE0D61631F934A25751C1A965958260|title=Movie Review: What's Eating Gilbert Grape|last=Maslin|first=Janet|date=1993-12-17|work=The New York Times|access-date=2008-12-30}}</ref> ''ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਸਨ-ਟਾਈਮਜ਼'' ਦੇ ਰੋਜਰ ਐਬਰਟ ਨੇ ਇਸਨੂੰ "... ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਨਮੋਹਕ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ" ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਸਰਵੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਸੀ ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://www.rogerebert.com/reviews/whats-eating-gilbert-grape-1994|title=What's Eating Gilbert Grape|last=Ebert|first=Roger|date=1994-03-04|website=Roger Ebert|publisher=rogerebert.com|access-date=2021-08-23}}</ref> ''ਵੈਰਾਇਟੀ'' ਦੇ ਟੌਡ ਮੈਕਕਾਰਥੀ ਨੇ ਫਿਲਮ ਨੂੰ "ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਤੇ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦ੍ਰਿਸ਼" ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ "ਜੌਨੀ ਡੈਪ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪਿਆਰੀ, ਆਕਰਸ਼ਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਸੈਂਟਰ ਸਕ੍ਰੀਨ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਸੰਭਾਲਦਾ ਹੈ।"<ref>{{Cite magazine|last=McCarthy|first=Todd|date=1993-12-06|title=What's Eating Gilbert Grape Review|url=https://www.variety.com/review/VE1117902133.html?categoryid=31&cs=1|magazine=Variety|access-date=2008-12-30}}</ref> ''[[ਦ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ|ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ]]'' {{'}} ਡੇਸਨ ਹਾਵੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਫਿਲਮ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਪਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਉਣ ਯੋਗ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸੀ।<ref>{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/longterm/movies/videos/whatseatinggilbertgrapepg13howe_a0b036.htm|title=What's Eating Gilbert Grape|last=Howe|first=Desson|date=1994-03-04|work=Washington Post|access-date=2008-12-30}}</ref> ''ਫਿਲਮ ਰਿਵਿਊ'' ਨੇ ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਡੀ ਕੈਪਰੀਓ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਭਰਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ, ਇਸ ਨੂੰ "ਅਚੰਭੇ ਵਾਲੀ ਮਾਸੂਮੀਅਤ ਅਤੇ ਸੁਭਾਵਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ" ਕਿਹਾ, "ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਦਿਲੋਂ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਨਾਲ਼ ਨਿਭਾਇਆ" ਕਿਹਾ।<ref name="Cameron-Wilson148">{{Cite book|title=Film Review 1994-5|last=Cameron-Wilson|first=James|last2=Speed|first2=F. Maurice|publisher=Virgin Books|year=1994|isbn=0-86369-842-5|location=Great Britain|page=148}}</ref> ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਸਿਨੇਮਾ ਆਲੋਚਕਾਂ ਦੇ ਬੈਲਜੀਅਨ ਸਿੰਡੀਕੇਟ ਦੇ ਵੱਕਾਰੀ ਗ੍ਰੈਂਡ ਪ੍ਰਿਕਸ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।{{ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ|date=October 2018}} == ਹਵਾਲੇ == [[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1993 ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ]] j6xyn2izpa31zazmoqv8dbwztxntu1i ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1993 ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ 14 143647 609419 2022-07-28T05:45:38Z Jagseer S Sidhu 18155 ਖ਼ਾਲੀ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 ਤਸਵੀਰ:What's Eating Gilbert Grape poster.png 6 143648 609433 2022-07-28T06:35:48Z Jagseer S Sidhu 18155 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Carlytuan 3 143649 609436 2022-07-28T06:43:04Z New user message 10694 Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page wikitext text/x-wiki {{Template:Welcome|realName=|name=Carlytuan}} -- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 06:43, 28 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC) cy5jp7g3fe5zc5ywx26rtekttrogttk ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਕਾਮਿਲ 0 143650 609443 2022-07-28T09:44:12Z Speakerweekly 42709 "ਸ੍ਵਰਗ ਸਫ਼ਰ ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਕਾਮਿਲ ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਉਰਦੂ ਦੇ ਮਹਾਨ ਸ਼ਾਇਰ ਹੋਏ ਹਨ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਸੰਨ 1901 ਵਿਚ ਜਿਹਲਮ ਲਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ) ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ ਸੀ । ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਕਲਮੀ ਨਾਂ "ਕਾਮਿਲ ਜਿਹਲਮੀ" ਸੀ ਤੇ ਉਸ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ wikitext text/x-wiki ਸ੍ਵਰਗ ਸਫ਼ਰ ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਕਾਮਿਲ ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਉਰਦੂ ਦੇ ਮਹਾਨ ਸ਼ਾਇਰ ਹੋਏ ਹਨ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਸੰਨ 1901 ਵਿਚ ਜਿਹਲਮ ਲਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ) ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ ਸੀ । ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਕਲਮੀ ਨਾਂ "ਕਾਮਿਲ ਜਿਹਲਮੀ" ਸੀ ਤੇ ਉਸ ਵਕਤ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰਸਾਲੇ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਅਕਸਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਸਨ । ਪੇਸ਼ੇ ਵਜੋਂ ਇਹ ਹਕੀਮ ਸਨ ਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਉਪਰੰਤ 1947 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 1953 ਤੱਕ ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਸਿਵਿਲ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਸਰਕਾਰੀ ਤੌਰ ਤੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸ਼ਫ਼ਾ ਨਾਲ ਸਿਹਤਯਾਬ ਕਰਦੇ ਰਹੇ । ਉਰਦੂ ਦੇ ਨਾਮਵਰ ਸ਼ਾਇਰ "ਅਕਬਰ ਇਲਾਹਾਬਾਦੀ" ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਉਸਤਾਦ ਸਨ ਇਸ ਲਈ ਕਾਮਿਲ ਸਾਹਿਬ ਦੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ, ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ, ਅਤੇ ਵਾਰਾਂ ਪੜਨ ਤੋਂ ਹੀ ਪਤਾ ਲਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਛੰਦਾਬੰਦੀ ਅਤੇ ਪਿੰਗਲ ਦਾ ਪੂਰਨ ਗਿਆਨ ਸੀ । ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਭਾਗ ਪੰਜਾਬ ਵਲੋਂ 60ਵਿਆਂ ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ਾਇਰਾਂ ਦੀਆਂ ਨੌਂ ਵਾਰਾਂ ਨਾਮੀ ਇਕ ਪੁਸਤਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲਿਖੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਤੇ ਲਿਖੀ ਇਕ ਵਾਰ ਬਹੁਤ ਮਕਬੂਲ ਹੋਈ । "ਨੂਰੀ ਬਾਣੀ" ਅਤੇ "ਬੁੱਢਾ ਪਿੱਪਲ" ਨਾਂ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਪੜ੍ਹਨਯੋਗ ਹਨ । a6gq2xulg9klxk5wui8a6b0yphjyzwg ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਗੱਲ-ਬਾਤ:ਪੰਜਾਬੀ ਗ਼ਜ਼ਲਗੋ 15 143651 609449 2022-07-28T10:13:38Z Speakerweekly 42709 "* ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਰਚੇਤਾ, ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਪੰਜਾਬੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ wikitext text/x-wiki * ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਰਚੇਤਾ, ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਪੰਜਾਬੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਲੁਧਿਆਣਾ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮੈਂਬਰ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ * ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਰਚੇਤਾ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਪੱਤਰਕਾਰ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮੈਂਬਰ ਬਣਨ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਪੰਥਕ ਕਵਿੱਤਰੀ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਸ੍ਵਰਗੀ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਨਿਰਅੰਜਨ "ਅਵਤਾਰ" ਕੌਰ ਨੇ ਉਸ ਉਮਰ ਵਿਚ ਸਟੇਜਾਂ ਤੇ ਕਵਿਤਾ ਬੋਲਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਜਦ ਅਕਸਰ ਲੜਕੀਆਂ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਘੱਟ ਹੀ ਨਿਕਲਦੀਆਂ ਸਨ ਜਦਕਿ ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਘੁੰਡ ਕੱਢਕੇ ਰਖਦੀਆਂ ਸਨ । ਮਿਤੀ 5 ਅਕਤੂਬਰ 1934 ਨੂੰ ਮੀਰਪੁਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਖੇ ਪਿਤਾ ਡਾਕਟਰ ਨਾਨਕ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਪ੍ਰਮੇਸ਼ਰ ਕੌਰ ਦੇ ਘਰ ਜਨਮੀ ਇਸ ਮਹਾਨ ਕਵਿੱਤਰੀ ਦੀ ਉਮਰ ਮਸਾਂ 9/10 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਹੀ ਹੋਵੇਗੀ ਜਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮੁਹੱਲੇ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਇਕ ਧਾਰਮਿਕ ਕਵਿਤਾ ਪੜ੍ਹੀ ਜਿਥੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਟੇਜ ਤੇ ਬੇਝਿਜਕ ਖੜ੍ਹ ਕੇ ਬੋਲਣ ਦਾ ਸੁਭਾਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ । ਗੁਰੂ ਘਰ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖਣ ਅਤੇ ਬੋਲਣ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਗੁੜ੍ਹਤੀ ਮਿਲੀ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਵਰਦਾਨ ਸਾਬਿਤ ਹੋਈ । ਜਦੋਂ ਕਦੇ ਵੀ ਕੋਈ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਾਗਮ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਸ਼ਬਦ ਜਾਂ ਕਵਿਤਾ ਸੁਣਾ ਕੇ ਉਸ ਵਿਚ ਹਾਜ਼ਰੀ ਜ਼ਰੂਰ ਲਗਵਾਉਂਦੇ । ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਰੰਗ ਕਹੀਏ ਜਾਂ ਇਤਫ਼ਾਕ ਦੀ ਗੱਲ ਕਿ 1951 ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਦੀ ਇਕ ਸਾਹਿਤਕ ਪ੍ਰਵਾਰ ਵਿਚ ਹੋ ਗਈ ਕਿਉਂ ਜੋ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਸਹੁਰਾ ਸਾਹਿਬ ਸ੍ਰ. ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ “ਕਾਮਿਲ” ਉਰਦੂ ਦੇ ਇਕ ਮੰਨੇ ਹੋਏ ਸ਼ਾਇਰ ਸਨ ਅਤੇ ਪਤੀ ਸ੍ਰ. ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤੂਫ਼ਾਨ ਵੀ ਕਵੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਕਹਾਣੀਕਾਰ ਅਤੇ ਨਾਵਲਕਾਰ ਸਨ । ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਦੀ ਉਸ ਵਕਤ ਹੋ ਗਈ ਜਦ ਅਜੇ ਤੂਫਾਨ ਸਾਹਿਬ ਆਰੀਆ ਕਾਲਜ ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿਖੇ ਐੱਫ. ਏ. ਦੇ ਵਿਿਦਆਰਥੀ ਸਨ ਤੇ ‘ਦ ਆਰੀਅਨ’ ਕਾਲਜ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਅਤੇ ਖਿਡਾਰੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਨ । ਇਸ ਲਈ ਕਈ ਲਿਖਾਰੀਆਂ ਦਾ ਘਰ ਵਿਚ ਆਉਣਾ ਜਾਣਾ ਲਗਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ । ਕਾਮਿਲ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਰਹਿਨੁਮਾਈ ਅਤੇ ਤੂਫਾਨ ਜੀ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਸਦਕਾ ਇਸ ਸ਼ਾਇਰਾ ਦੀਆਂ ਕਾਵਿਕ ਇਛਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉੱਡਣ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਖੰਭ ਲਗੇ ਕਿ ਉਹ ਸਾਹਿਤਕ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਆਕਾਸ਼ ਵਿਚ ਉੱਚੀਆਂ ਉਡਾਰੀਆਂ ਭਰਨ ਲਗ ਪਏ । ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਕਾਮਿਲ ਸਾਹਿਬ 1953 ਵਿੱਚ ਅਚਨਚੇਤੀ ਅਕਾਲ ਚਲਾਣਾ ਕਰ ਗਏ ਸਨ ਪਰ ਸਾਹਿਤਕ ਹਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਲਿਖਾਰੀ ਜੋੜੀ ਦੇ ਖੂਬ ਚਰਚੇ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਏ ਜਦ ਭਾਈ ਸੰਪੂਰਨ ਸਿੰਘ ਐਂਡ ਸੰਨਜ਼ ਪਬਲੀਸ਼ਰ ਵਲੋਂ ਸੰਨ 1955 ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਾਹਿਤਕ ਜੋੜੀ ਦੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਚਾਰ ਪੁਸਤਕਾਂ “ਪੰਥਕ ਸ਼ਾਨਾਂ”, “ਜਾਗੋ ਤੇ ਜਗਾਓ”,“ਬਾਬਾ ਲੰਗੋਟੀ ਵਾਲਾ”, ਅਤੇ “ਚਾਰ ਸਾਥੀ” ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਕੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰੀਆਂ ਗਈਆਂ । ਸੰਨ 1961 ਵਿਚ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਵਲੋਂ "ਤ੍ਰਿੰਞਣ" ਨਾਂ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਮਾਸਿਕ ਪੱਤਰ (ੰੋਨਟਹਲੇ ੰੳਜ਼ਨਿੲ) ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿਸ ਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਈ ਨਵੇਂ ਉਭਰਦੇ ਸਾਹਿਤਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਨ ਵੀ ਕੀਤਾ । ਇਸ ਮਾਸਿਕ ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਇੱਕ “ਤਰਹ ਮਿਸ਼ਰਾ” ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੁਖ ਰਖ ਕੇ ਨਾਮਵਰ ਸ਼ਾਇਰ ਵੀ ਆਪਣੀਆਂ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਲਿਖ ਕੇ ਅਨੰਦਿਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਲਿਖਾਰੀ ਸੇਧ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਰਹੇ । ਇਹਨਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਲੋਂ “ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਪੰਜਾਬੀ ਲਿਖਾਰੀ ਸਭਾ” ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਿਸ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਅਣਥੱੱਕ ਯਤਨਾਂ ਸਦਕਾ ਤਤਕਾਲੀਨ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਇੱਕ ਕਵੀ ਤੇ ਸੰਗੀਤ ਦਰਬਾਰ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਜਿਸਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਲਿਖਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਰਥਿਕ ਲਾਭ ਹੋਇਆ । ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਕਾਵਿ ਜੋੜੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰੇਕ ਸੂਬੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬਾਨ ਵਿਚ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਤੇ ਹੋਏ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਾਗਮਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਧਾਰਮਿਕ ਕਵਿਤਾਵਾਂ, ਗੀਤਾਂ ਅਤੇ ਵਾਰਾਂ ਦੀ ਮਹਿਕ ਖਿਲਾਰੀ ਤੇ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤਾਂ ਦਾ ਪਿਆਰ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਪਰ ਗੈਰ ਧਾਰਮਿਕ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਸੀ । ਨਿਰਅੰਜਨ ਜੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤਰਨੁੰਮ ਵਿਚ ਹੀ ਕਵਿਤਾ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਨ । ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਖੇ ਹੋਏ ਤ੍ਰੈਭਾਸ਼ੀ ਮੁਸ਼ਾਇਰਿਆਂ ਵਿਚ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਮਵਰ ਸ਼ਾਇਰਾਂ ਨਾਲ ਸਟੇਜਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰਨ ਦਾ ਕਈ ਵਾਰ ਸੁਭਾਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ । ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗਾਇਕਾ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਜਗਮੋਹਨ ਕੌਰ, ਨਰਿੰਦਰ ਬੀਬਾ, ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਕੋਇਲ ਅਤੇ ਸ੍ਰ. ਰਛਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪਾਲ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿਚ ਇਸ ਸ਼ਾਇਰਾ ਦੇ ਲਿਖੇ ਕਈ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਲੋਂ ਰਿਕਾਰਡ ਬੱਧ ਕਰਕੇ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦਕਿ ਕਈ ਨਾਮਵਰ ਗਾਇਕਾਂ/ਗਾਇਕਾਵਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਿਖੇ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਸਟੇਜਾਂ ਤੇ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੇ ਕੇ ਮਾਣ ਬਖਸ਼ਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਸ੍ਵਰਗੀ ਮਹਾਨ ਗਾਇਕਾ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੌਰ, ਸ੍ਰ. ਆਸਾ ਸਿੰਘ ਮਸਤਾਨਾ, ਸ੍ਰ. ਹਰਚਰਨ ਗਰੇਵਾਲ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ । ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕ ਸ਼੍ਰੀ ਸੁਰਿੰਦਰ ਛਿੰਦਾ ਸ੍ਰ. ਗੁਰਿਵੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸ਼ੇਰਗਿਲ ਅਤੇ ਅਸ਼ਵਨੀ ਵਰਮਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਤੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਲੋਂ ਗਾਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਿਖੇ ਕੁਝ ਗੀਤ ਸਟੇਜ ਦਾ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਬਣੇ ਜਦਕਿ ਪ੍ਹ੍ਸਿੱਧ ਗਾਇਕਾ ਜਸਪਿੰਦਰ ਨਰੂਲਾ ਦੇ ਸ੍ਵਰਗੀ ਪਿਤਾ ਸ੍ਰ ਕੇਸਰ ਸਿੰਘ ਨਰੂਲਾ ਜੋ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਸਨ ਵਲੋਂ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਲਿਖੇ ਕਈ ਗੀਤ ਆਪਣੇ ਸੰਗੀਤ ਨਾਲ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਕੇ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਯੂ ਟਿਊਬ ਤੇ ਸਰਚ ਕੀਤਿਆਂ ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ਰੇਡੀਓ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਲੰਧਰ ਅਤੇ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿਚ ਹੁੰਦੇ ਮੁਸ਼ਾਇਰਿਆਂ ਵਿਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ । ਸੰਨ 1971 ਵਿਚ ਜਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਲੁਧਿਆਣਾ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਚੁਣੇ ਗਏ । ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਅੱਜ ਕਲ੍ਹ ਕੌਂਸਲਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਉਸ ਵਕਤ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਦੀ ਥਾਂ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਜਿਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ । ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੁਧਿਆਣਾ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਦਾ ਮਾਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ । ਸੰਨ 1974 ਵਿੱਚ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਦੀ ਇੱਕ ਸਾਹਿਤਕ ਪੁਸਤਕ “ਅੰਬਰ ਦੀ ਫੁਲਕਾਰੀ” ਜਦ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਤਾਂ ਉਸ ਵਿਚ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਇੱਕ ਗੀਤ “ਨੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀਏ ਬੋਲੀਏ ਪੰਜਾਬੀਏ ਨੀ”……… ਬਹੁਤ ਸਲਾਹਿਆ ਗਿਆ । ਸੰਨ 1977 ਵਿਚ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵਲੋਂ ਜਦ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਨਿਰੰਕਾਰੀ ਮੋਰਚਾ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਜੋ ਉਸ ਵਕਤ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਇਸਤ੍ਰੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਜੋ ਬੀਬੀਆਂ ਦੇ ਜੱਥੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਤਾਂ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਵਲੋਂ ਕੀਤੇ ਲਾਠੀਚਾਰਜ ਤੇ ਛੱਡੀ ਗਈ ਅੱਥਰੂ ਗੈਸ ਦੀ ਜੱਦ ਵਿਚ ਆ ਗਏ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਚੋਟ ਲੱਗ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਡਿੱਗ ਪਏ ਅਤੇ ਪੁਲੀਸ ਨੇ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਿਹਾੜ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ । ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਮੁਢਲਾ ਇਲਾਜ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦਾ ਬੀਬੀ ਜੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਭਾਰੀ ਖਮਿਆਜ਼ਾ ਭੁਗਤਣਾ ਪਿਆ । ਉਸ ਵਕਤ ਇਹ ਖਬਰ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਸਮੂਹ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਦੀ ਸੁਰਖੀ ਵੀ ਬਣੀ ਸੀ । ਭਾਵੇਂ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਪਰ ਨਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਚੋਟ ਨੇ ਹੋਲੀ ਹੋਲੀ ਆਪਣਾ ਅਜਿਹਾ ਅਸਰ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਸੱਜਾ ਹੱਥ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰਨੋਂ ਜੁਆਬ ਦੇ ਗਿਆ ਭਾਵ ਡੈੱਡ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰ ਇਸ ਕਵਿੱਤਰੀ ਨੇ ਹਾਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀ ਤੇ ਲਗਭਗ 45/46 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਮੁੜ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿਚ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ੱਮਾਤ ਗੰਗਾ ਤੋਂ ਮਾਤ ਗੁਜਰੀੱ ਨਾਂ ਦੇ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ । ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਭਾਗ ਪੰਜਾਬ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਮਾਇਕ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਮਾਰਚ 1978 ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਦੀ ਇਹ ਪੁਸਤਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਤਾਂ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਹੱਥੋ ਹੱਥੀ ਵਿਕ ਗਈਆਂ । ਇਸ ਉਪਰੰਤ ਕਈ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਜੱਥੇਬੰਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ੱਪੰਥਕ ਕਵਿੱਤਰੀੱ ਦੇ ਖਿਤਾਬ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਆ ਗਿਆ । ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਮਹਿਲਾ ਲਿਖਾਰੀ ਵਲੋਂ ਪਹਿਲਾ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਲਿਖੇ ਜਾਣ ਦਾ ਰੁਤਬਾ ਇਸ ਸ਼ਾਇਰਾ ਨੂੰ ਹੀ ਹਾਸਲ ਹੋਇਆ ਜਿਸ ਦੀ ਪ੍ਰੋੜਤਾ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਨਾਮਵਰ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਸ੍ਵਰਗੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਨੇ “ੱਮਾਤ ਗੰਗਾ ਤੋਂ ਮਾਤ ਗੁਜਰੀ” ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਦੇ ਮੁਖ ਬੰਦ ਵਿਚ ਖੁਦ ਲਿਖ ਕੇ ਕੀਤੀ ਹੈ । ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਦੀ ਚਰਚਾ ਦੇਸ਼ਾਂ ਬਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਖੂਬ ਹੋਈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੱਦੇ ਤੇ ਮਈ 1981 ਵਿਚ ਇਸ ਲਿਖਾਰੀ ਜੋੜੀ ਵਲੋਂ ਥਾਈਲੈਂਡ, ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਆਦਿ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਅਰੰਭਿਆ ਗਿਆ ਜਿਥੇ ਲਗਭਗ ਪੰਜ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਇਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਧਾਰਿਮਕ ਿਲਖਤਾਂ ਸਬੰਧੀ ਵਿੱਚ ਉਚੇਚੇ ਸਮਾਗਮ ਕਰਵਾਏ ਗਏ । ਭਾਵੇਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪੰਜਾਬੀ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਨੇ ਨਿੱਘਾ ਪਿਆਰ ਤੇ ਮਾਣ ਸਤਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਹੋਣੀ ਨੂੰ ਕੁਝ ਹੋਰ ਹੀ ਮੰਜ਼ੂਰ ਸੀ । ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿਖੇ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਜੀ ਦਾ ਪੈਰ ਫਿਸਲਣ ਕਾਰਨ ਖੱਬੀ ਬਾਂਹ ਫ੍ਰੈਕਚਰ ਹੋ ਗਈ ਜਦਕਿ ਸੱਜਾ ਹੱਥ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਨਕਾਰਾ ਹੋ ਚੁਕਿਆ ਸੀ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਿਆਲ ਓਹੜਦੇ ਤੇ ਜਜ਼ਬਾਤ ਉਮਡਦੇ ਹੋਣਗੇ ਕਿ ਕੁਝ ਗੀਤ ਲਿਖਾਂ ਜਾਂ ਗ਼ਜ਼ਲ ਜਾਂ ਕਵਿਤਾ ਪਰ ਬੇਬਸ । ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲੇ ਆਪ ਹੀ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਵਕਤ ਇਕ ਸ਼ਾਇਰਾ ਦੀ ਦਿਮਾਗੀ ਹਾਲਤ ਕੀ ਹੋਵੇਗੀ ? ਸੱਚਮੁਚ ਕੁਦਰਤ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਬੜੀ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਕੀਤੀ । ਖੈਰ ਸੀ. ਐੱਮ. ਸੀ. ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿਖੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਦਾ ਅਪੇ੍ਰਸ਼ਨ ਹੋਇਆ । ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਮੁੜ ਸਾਹਿਤਕ ਕਾਰਜ ਅਰੰਭ ਦਿੱਤੇ । ਤੂਫਾਨ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਨਿਰਅੰਜਨ ਜੀ ਦੀ ਲਿਖਾਰੀ ਜੋੜੀ ਵਲੋਂ ਆਪਣੀ ਇਸ ਵਿਦੇਸ਼ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੁਸਤਕ “ਸਾਡਾ ਥਾਈ ਸਫਰਨਾਮਾ” ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਕਲੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ਤੇ ਕਲਮਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜੋ ਸੰਨ 1994 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ । ਜਿਥੇ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਅਸੀਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੀ ਉਥੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ ਦਰਜ ਬਾਣੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ੁਬਾਨੀ ਕੰਠ ਸੀ । ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਪਿੰਗਲ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਗਿਆਨ ਸੀ । ਮਿਤੀ 23 ਅਗਸਤ 1997 ਨੂੰ ਤੂਫਾਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਦਿਹਾਂਤ ਮਗਰੋਂ ਭਾਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦਿਨ ਬਦਿਨ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੀ ਗਈ ਅਤੇ ਹੱਥ ਵੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਲਿਖ ਸਕਦੇ ਸਨ ਪਰ ਫੇਰ ਵੀ ਇਸ ਕਵਿੱਤਰੀ ਨੇ ਕਲਮ ਨੂੰ ਹੀ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਬਣਾਈ ਰਖਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਦਾ ਅਣਮੋਲ ਖਜ਼ਾਨਾ ਛਡਦੇ ਹੋਏ 13 ਮਾਰਚ 2004 ਨੂੰ ਇਸ ਫਾਨੀ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਉਹ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਗਏ । ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਲੋਂ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਦੇ ਲਿਖੇ ਗਏ ਧਾਰਮਿਕ ਗੀਤ, ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੀ ਨਵੀਂ ਪੁਸਤਕ “ਪੰਥਕ ਕਾਵਿ ਫੁਲਕਾਰੀ” ਮਾਰਚ, 2022 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜੋ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਲਈ ਜਿੱਥੇ ਵੱਡਮੁਲੀ ਦੇਣ ਹੈ ਉਥੇ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸ੍ਰੋਤ ਵੀ ਹੈ । tcro7xogbf3w3x317nlwyr0kh8eks6g 609450 609449 2022-07-28T10:15:24Z Speakerweekly 42709 wikitext text/x-wiki ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ: *ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਰਚੇਤਾ, ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਪੰਜਾਬੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਲੁਧਿਆਣਾ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮੈਂਬਰ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ * ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਰਚੇਤਾ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਪੱਤਰਕਾਰ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮੈਂਬਰ ਬਣਨ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਪੰਥਕ ਕਵਿੱਤਰੀ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਸ੍ਵਰਗੀ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਨਿਰਅੰਜਨ "ਅਵਤਾਰ" ਕੌਰ ਨੇ ਉਸ ਉਮਰ ਵਿਚ ਸਟੇਜਾਂ ਤੇ ਕਵਿਤਾ ਬੋਲਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਜਦ ਅਕਸਰ ਲੜਕੀਆਂ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਘੱਟ ਹੀ ਨਿਕਲਦੀਆਂ ਸਨ ਜਦਕਿ ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਘੁੰਡ ਕੱਢਕੇ ਰਖਦੀਆਂ ਸਨ । ਮਿਤੀ 5 ਅਕਤੂਬਰ 1934 ਨੂੰ ਮੀਰਪੁਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਖੇ ਪਿਤਾ ਡਾਕਟਰ ਨਾਨਕ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਪ੍ਰਮੇਸ਼ਰ ਕੌਰ ਦੇ ਘਰ ਜਨਮੀ ਇਸ ਮਹਾਨ ਕਵਿੱਤਰੀ ਦੀ ਉਮਰ ਮਸਾਂ 9/10 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਹੀ ਹੋਵੇਗੀ ਜਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮੁਹੱਲੇ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਇਕ ਧਾਰਮਿਕ ਕਵਿਤਾ ਪੜ੍ਹੀ ਜਿਥੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਟੇਜ ਤੇ ਬੇਝਿਜਕ ਖੜ੍ਹ ਕੇ ਬੋਲਣ ਦਾ ਸੁਭਾਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ । ਗੁਰੂ ਘਰ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖਣ ਅਤੇ ਬੋਲਣ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਗੁੜ੍ਹਤੀ ਮਿਲੀ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਵਰਦਾਨ ਸਾਬਿਤ ਹੋਈ । ਜਦੋਂ ਕਦੇ ਵੀ ਕੋਈ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਾਗਮ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਸ਼ਬਦ ਜਾਂ ਕਵਿਤਾ ਸੁਣਾ ਕੇ ਉਸ ਵਿਚ ਹਾਜ਼ਰੀ ਜ਼ਰੂਰ ਲਗਵਾਉਂਦੇ । ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਰੰਗ ਕਹੀਏ ਜਾਂ ਇਤਫ਼ਾਕ ਦੀ ਗੱਲ ਕਿ 1951 ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਦੀ ਇਕ ਸਾਹਿਤਕ ਪ੍ਰਵਾਰ ਵਿਚ ਹੋ ਗਈ ਕਿਉਂ ਜੋ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਸਹੁਰਾ ਸਾਹਿਬ ਸ੍ਰ. ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ “ਕਾਮਿਲ” ਉਰਦੂ ਦੇ ਇਕ ਮੰਨੇ ਹੋਏ ਸ਼ਾਇਰ ਸਨ ਅਤੇ ਪਤੀ ਸ੍ਰ. ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤੂਫ਼ਾਨ ਵੀ ਕਵੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਕਹਾਣੀਕਾਰ ਅਤੇ ਨਾਵਲਕਾਰ ਸਨ । ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਦੀ ਉਸ ਵਕਤ ਹੋ ਗਈ ਜਦ ਅਜੇ ਤੂਫਾਨ ਸਾਹਿਬ ਆਰੀਆ ਕਾਲਜ ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿਖੇ ਐੱਫ. ਏ. ਦੇ ਵਿਿਦਆਰਥੀ ਸਨ ਤੇ ‘ਦ ਆਰੀਅਨ’ ਕਾਲਜ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਅਤੇ ਖਿਡਾਰੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਨ । ਇਸ ਲਈ ਕਈ ਲਿਖਾਰੀਆਂ ਦਾ ਘਰ ਵਿਚ ਆਉਣਾ ਜਾਣਾ ਲਗਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ । ਕਾਮਿਲ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਰਹਿਨੁਮਾਈ ਅਤੇ ਤੂਫਾਨ ਜੀ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਸਦਕਾ ਇਸ ਸ਼ਾਇਰਾ ਦੀਆਂ ਕਾਵਿਕ ਇਛਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉੱਡਣ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਖੰਭ ਲਗੇ ਕਿ ਉਹ ਸਾਹਿਤਕ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਆਕਾਸ਼ ਵਿਚ ਉੱਚੀਆਂ ਉਡਾਰੀਆਂ ਭਰਨ ਲਗ ਪਏ । ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਕਾਮਿਲ ਸਾਹਿਬ 1953 ਵਿੱਚ ਅਚਨਚੇਤੀ ਅਕਾਲ ਚਲਾਣਾ ਕਰ ਗਏ ਸਨ ਪਰ ਸਾਹਿਤਕ ਹਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਲਿਖਾਰੀ ਜੋੜੀ ਦੇ ਖੂਬ ਚਰਚੇ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਏ ਜਦ ਭਾਈ ਸੰਪੂਰਨ ਸਿੰਘ ਐਂਡ ਸੰਨਜ਼ ਪਬਲੀਸ਼ਰ ਵਲੋਂ ਸੰਨ 1955 ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਾਹਿਤਕ ਜੋੜੀ ਦੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਚਾਰ ਪੁਸਤਕਾਂ “ਪੰਥਕ ਸ਼ਾਨਾਂ”, “ਜਾਗੋ ਤੇ ਜਗਾਓ”,“ਬਾਬਾ ਲੰਗੋਟੀ ਵਾਲਾ”, ਅਤੇ “ਚਾਰ ਸਾਥੀ” ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਕੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰੀਆਂ ਗਈਆਂ । ਸੰਨ 1961 ਵਿਚ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਵਲੋਂ "ਤ੍ਰਿੰਞਣ" ਨਾਂ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਮਾਸਿਕ ਪੱਤਰ (ੰੋਨਟਹਲੇ ੰੳਜ਼ਨਿੲ) ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿਸ ਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਈ ਨਵੇਂ ਉਭਰਦੇ ਸਾਹਿਤਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਨ ਵੀ ਕੀਤਾ । ਇਸ ਮਾਸਿਕ ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਇੱਕ “ਤਰਹ ਮਿਸ਼ਰਾ” ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੁਖ ਰਖ ਕੇ ਨਾਮਵਰ ਸ਼ਾਇਰ ਵੀ ਆਪਣੀਆਂ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਲਿਖ ਕੇ ਅਨੰਦਿਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਲਿਖਾਰੀ ਸੇਧ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਰਹੇ । ਇਹਨਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਲੋਂ “ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਪੰਜਾਬੀ ਲਿਖਾਰੀ ਸਭਾ” ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਿਸ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਅਣਥੱੱਕ ਯਤਨਾਂ ਸਦਕਾ ਤਤਕਾਲੀਨ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਇੱਕ ਕਵੀ ਤੇ ਸੰਗੀਤ ਦਰਬਾਰ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਜਿਸਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਲਿਖਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਰਥਿਕ ਲਾਭ ਹੋਇਆ । ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਕਾਵਿ ਜੋੜੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰੇਕ ਸੂਬੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬਾਨ ਵਿਚ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਤੇ ਹੋਏ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਾਗਮਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਧਾਰਮਿਕ ਕਵਿਤਾਵਾਂ, ਗੀਤਾਂ ਅਤੇ ਵਾਰਾਂ ਦੀ ਮਹਿਕ ਖਿਲਾਰੀ ਤੇ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤਾਂ ਦਾ ਪਿਆਰ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਪਰ ਗੈਰ ਧਾਰਮਿਕ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਸੀ । ਨਿਰਅੰਜਨ ਜੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤਰਨੁੰਮ ਵਿਚ ਹੀ ਕਵਿਤਾ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਨ । ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਖੇ ਹੋਏ ਤ੍ਰੈਭਾਸ਼ੀ ਮੁਸ਼ਾਇਰਿਆਂ ਵਿਚ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਮਵਰ ਸ਼ਾਇਰਾਂ ਨਾਲ ਸਟੇਜਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰਨ ਦਾ ਕਈ ਵਾਰ ਸੁਭਾਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ । ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗਾਇਕਾ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਜਗਮੋਹਨ ਕੌਰ, ਨਰਿੰਦਰ ਬੀਬਾ, ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਕੋਇਲ ਅਤੇ ਸ੍ਰ. ਰਛਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪਾਲ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿਚ ਇਸ ਸ਼ਾਇਰਾ ਦੇ ਲਿਖੇ ਕਈ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਲੋਂ ਰਿਕਾਰਡ ਬੱਧ ਕਰਕੇ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦਕਿ ਕਈ ਨਾਮਵਰ ਗਾਇਕਾਂ/ਗਾਇਕਾਵਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਿਖੇ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਸਟੇਜਾਂ ਤੇ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੇ ਕੇ ਮਾਣ ਬਖਸ਼ਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਸ੍ਵਰਗੀ ਮਹਾਨ ਗਾਇਕਾ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੌਰ, ਸ੍ਰ. ਆਸਾ ਸਿੰਘ ਮਸਤਾਨਾ, ਸ੍ਰ. ਹਰਚਰਨ ਗਰੇਵਾਲ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ । ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕ ਸ਼੍ਰੀ ਸੁਰਿੰਦਰ ਛਿੰਦਾ ਸ੍ਰ. ਗੁਰਿਵੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸ਼ੇਰਗਿਲ ਅਤੇ ਅਸ਼ਵਨੀ ਵਰਮਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਤੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਲੋਂ ਗਾਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਿਖੇ ਕੁਝ ਗੀਤ ਸਟੇਜ ਦਾ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਬਣੇ ਜਦਕਿ ਪ੍ਹ੍ਸਿੱਧ ਗਾਇਕਾ ਜਸਪਿੰਦਰ ਨਰੂਲਾ ਦੇ ਸ੍ਵਰਗੀ ਪਿਤਾ ਸ੍ਰ ਕੇਸਰ ਸਿੰਘ ਨਰੂਲਾ ਜੋ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਸਨ ਵਲੋਂ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਲਿਖੇ ਕਈ ਗੀਤ ਆਪਣੇ ਸੰਗੀਤ ਨਾਲ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਕੇ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਯੂ ਟਿਊਬ ਤੇ ਸਰਚ ਕੀਤਿਆਂ ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ਰੇਡੀਓ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਲੰਧਰ ਅਤੇ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿਚ ਹੁੰਦੇ ਮੁਸ਼ਾਇਰਿਆਂ ਵਿਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ । ਸੰਨ 1971 ਵਿਚ ਜਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਲੁਧਿਆਣਾ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਚੁਣੇ ਗਏ । ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਅੱਜ ਕਲ੍ਹ ਕੌਂਸਲਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਉਸ ਵਕਤ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਦੀ ਥਾਂ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਜਿਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ । ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੁਧਿਆਣਾ ਮਿਉਂਸੀਪਲ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਦਾ ਮਾਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ । ਸੰਨ 1974 ਵਿੱਚ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਦੀ ਇੱਕ ਸਾਹਿਤਕ ਪੁਸਤਕ “ਅੰਬਰ ਦੀ ਫੁਲਕਾਰੀ” ਜਦ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਤਾਂ ਉਸ ਵਿਚ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਇੱਕ ਗੀਤ “ਨੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀਏ ਬੋਲੀਏ ਪੰਜਾਬੀਏ ਨੀ”……… ਬਹੁਤ ਸਲਾਹਿਆ ਗਿਆ । ਸੰਨ 1977 ਵਿਚ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵਲੋਂ ਜਦ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਨਿਰੰਕਾਰੀ ਮੋਰਚਾ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਜੋ ਉਸ ਵਕਤ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਇਸਤ੍ਰੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਜੋ ਬੀਬੀਆਂ ਦੇ ਜੱਥੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਤਾਂ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਵਲੋਂ ਕੀਤੇ ਲਾਠੀਚਾਰਜ ਤੇ ਛੱਡੀ ਗਈ ਅੱਥਰੂ ਗੈਸ ਦੀ ਜੱਦ ਵਿਚ ਆ ਗਏ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਚੋਟ ਲੱਗ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਡਿੱਗ ਪਏ ਅਤੇ ਪੁਲੀਸ ਨੇ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਿਹਾੜ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ । ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਮੁਢਲਾ ਇਲਾਜ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦਾ ਬੀਬੀ ਜੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਭਾਰੀ ਖਮਿਆਜ਼ਾ ਭੁਗਤਣਾ ਪਿਆ । ਉਸ ਵਕਤ ਇਹ ਖਬਰ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਸਮੂਹ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਦੀ ਸੁਰਖੀ ਵੀ ਬਣੀ ਸੀ । ਭਾਵੇਂ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਪਰ ਨਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਚੋਟ ਨੇ ਹੋਲੀ ਹੋਲੀ ਆਪਣਾ ਅਜਿਹਾ ਅਸਰ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਸੱਜਾ ਹੱਥ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰਨੋਂ ਜੁਆਬ ਦੇ ਗਿਆ ਭਾਵ ਡੈੱਡ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰ ਇਸ ਕਵਿੱਤਰੀ ਨੇ ਹਾਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀ ਤੇ ਲਗਭਗ 45/46 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਮੁੜ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿਚ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ੱਮਾਤ ਗੰਗਾ ਤੋਂ ਮਾਤ ਗੁਜਰੀੱ ਨਾਂ ਦੇ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ । ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਭਾਗ ਪੰਜਾਬ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਮਾਇਕ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਮਾਰਚ 1978 ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਦੀ ਇਹ ਪੁਸਤਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਤਾਂ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਹੱਥੋ ਹੱਥੀ ਵਿਕ ਗਈਆਂ । ਇਸ ਉਪਰੰਤ ਕਈ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਜੱਥੇਬੰਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ੱਪੰਥਕ ਕਵਿੱਤਰੀੱ ਦੇ ਖਿਤਾਬ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਆ ਗਿਆ । ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਮਹਿਲਾ ਲਿਖਾਰੀ ਵਲੋਂ ਪਹਿਲਾ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਲਿਖੇ ਜਾਣ ਦਾ ਰੁਤਬਾ ਇਸ ਸ਼ਾਇਰਾ ਨੂੰ ਹੀ ਹਾਸਲ ਹੋਇਆ ਜਿਸ ਦੀ ਪ੍ਰੋੜਤਾ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਨਾਮਵਰ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਸ੍ਵਰਗੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਨੇ “ੱਮਾਤ ਗੰਗਾ ਤੋਂ ਮਾਤ ਗੁਜਰੀ” ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਦੇ ਮੁਖ ਬੰਦ ਵਿਚ ਖੁਦ ਲਿਖ ਕੇ ਕੀਤੀ ਹੈ । ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ ਦੀ ਚਰਚਾ ਦੇਸ਼ਾਂ ਬਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਖੂਬ ਹੋਈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੱਦੇ ਤੇ ਮਈ 1981 ਵਿਚ ਇਸ ਲਿਖਾਰੀ ਜੋੜੀ ਵਲੋਂ ਥਾਈਲੈਂਡ, ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਆਦਿ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਅਰੰਭਿਆ ਗਿਆ ਜਿਥੇ ਲਗਭਗ ਪੰਜ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਇਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਧਾਰਿਮਕ ਿਲਖਤਾਂ ਸਬੰਧੀ ਵਿੱਚ ਉਚੇਚੇ ਸਮਾਗਮ ਕਰਵਾਏ ਗਏ । ਭਾਵੇਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪੰਜਾਬੀ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਨੇ ਨਿੱਘਾ ਪਿਆਰ ਤੇ ਮਾਣ ਸਤਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਹੋਣੀ ਨੂੰ ਕੁਝ ਹੋਰ ਹੀ ਮੰਜ਼ੂਰ ਸੀ । ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿਖੇ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਜੀ ਦਾ ਪੈਰ ਫਿਸਲਣ ਕਾਰਨ ਖੱਬੀ ਬਾਂਹ ਫ੍ਰੈਕਚਰ ਹੋ ਗਈ ਜਦਕਿ ਸੱਜਾ ਹੱਥ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਨਕਾਰਾ ਹੋ ਚੁਕਿਆ ਸੀ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਿਆਲ ਓਹੜਦੇ ਤੇ ਜਜ਼ਬਾਤ ਉਮਡਦੇ ਹੋਣਗੇ ਕਿ ਕੁਝ ਗੀਤ ਲਿਖਾਂ ਜਾਂ ਗ਼ਜ਼ਲ ਜਾਂ ਕਵਿਤਾ ਪਰ ਬੇਬਸ । ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲੇ ਆਪ ਹੀ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਵਕਤ ਇਕ ਸ਼ਾਇਰਾ ਦੀ ਦਿਮਾਗੀ ਹਾਲਤ ਕੀ ਹੋਵੇਗੀ ? ਸੱਚਮੁਚ ਕੁਦਰਤ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਬੜੀ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਕੀਤੀ । ਖੈਰ ਸੀ. ਐੱਮ. ਸੀ. ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿਖੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਦਾ ਅਪੇ੍ਰਸ਼ਨ ਹੋਇਆ । ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਮੁੜ ਸਾਹਿਤਕ ਕਾਰਜ ਅਰੰਭ ਦਿੱਤੇ । ਤੂਫਾਨ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਨਿਰਅੰਜਨ ਜੀ ਦੀ ਲਿਖਾਰੀ ਜੋੜੀ ਵਲੋਂ ਆਪਣੀ ਇਸ ਵਿਦੇਸ਼ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੁਸਤਕ “ਸਾਡਾ ਥਾਈ ਸਫਰਨਾਮਾ” ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਕਲੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ਤੇ ਕਲਮਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜੋ ਸੰਨ 1994 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ । ਜਿਥੇ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਅਸੀਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੀ ਉਥੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ ਦਰਜ ਬਾਣੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ੁਬਾਨੀ ਕੰਠ ਸੀ । ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਪਿੰਗਲ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਗਿਆਨ ਸੀ । ਮਿਤੀ 23 ਅਗਸਤ 1997 ਨੂੰ ਤੂਫਾਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਦਿਹਾਂਤ ਮਗਰੋਂ ਭਾਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦਿਨ ਬਦਿਨ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੀ ਗਈ ਅਤੇ ਹੱਥ ਵੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਲਿਖ ਸਕਦੇ ਸਨ ਪਰ ਫੇਰ ਵੀ ਇਸ ਕਵਿੱਤਰੀ ਨੇ ਕਲਮ ਨੂੰ ਹੀ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਬਣਾਈ ਰਖਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਦਾ ਅਣਮੋਲ ਖਜ਼ਾਨਾ ਛਡਦੇ ਹੋਏ 13 ਮਾਰਚ 2004 ਨੂੰ ਇਸ ਫਾਨੀ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਉਹ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਗਏ । ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਲੋਂ ਬੀਬੀ ਨਿਰਅੰਜਨ ਅਵਤਾਰ ਕੌਰ ਦੇ ਲਿਖੇ ਗਏ ਧਾਰਮਿਕ ਗੀਤ, ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੀ ਨਵੀਂ ਪੁਸਤਕ “ਪੰਥਕ ਕਾਵਿ ਫੁਲਕਾਰੀ” ਮਾਰਚ, 2022 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜੋ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਲਈ ਜਿੱਥੇ ਵੱਡਮੁਲੀ ਦੇਣ ਹੈ ਉਥੇ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸ੍ਰੋਤ ਵੀ ਹੈ । gvwcv3bts1chp26gjy874wxtmd6n6ye