ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="pa">
  <siteinfo>
    <sitename>ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ</sitename>
    <dbname>pawiki</dbname>
    <base>https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AE%E0%A9%81%E0%A9%B1%E0%A8%96_%E0%A8%B8%E0%A8%AB%E0%A8%BC%E0%A8%BE</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.23</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">ਮੀਡੀਆ</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">ਖ਼ਾਸ</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">ਗੱਲ-ਬਾਤ</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">ਵਰਤੋਂਕਾਰ</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਗੱਲ-ਬਾਤ</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">ਤਸਵੀਰ</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">ਤਸਵੀਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">ਮੀਡੀਆਵਿਕੀ</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">ਮੀਡੀਆਵਿਕੀ ਗੱਲ-ਬਾਤ</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">ਫਰਮਾ</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">ਫਰਮਾ ਗੱਲ-ਬਾਤ</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">ਮਦਦ</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">ਮਦਦ ਗੱਲ-ਬਾਤ</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">ਸ਼੍ਰੇਣੀ</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਗੱਲ-ਬਾਤ</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">ਫਾਟਕ</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">ਫਾਟਕ ਗੱਲ-ਬਾਤ</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">ਮੌਡਿਊਲ</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">ਮੌਡਿਊਲ ਗੱਲ-ਬਾਤ</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">ਗੈਜਟ</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">ਗੈਜਟ ਗੱਲ-ਬਾਤ</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">ਗੈਜਟ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">ਗੈਜਟ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਗੱਲ-ਬਾਤ</namespace>
      <namespace key="2600" case="first-letter">Topic</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2684</id>
    <revision>
      <id>610657</id>
      <parentid>608434</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T01:30:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2401:4900:1C6F:1F03:105B:7797:B088:3198</ip>
      </contributor>
      <comment>ਹਿੱਜੇ ਸਹੀ ਕੀਤੇ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27739" xml:space="preserve">

{{Infobox religious text|Sikh religious text
| name = ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ
| image = Sri Guru Granth Sahib Nishan.jpg
| alt = ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ
| caption = [[ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ|ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ]] ਵਿਖੇ [[ਗੁਰ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ]] ਦੀ ਲਿਖਾਈ ਵਿੱਚ ਮੂਲ ਮੰਤਰ ਦਾ ਪੱਤਰਾ
| religion = [[ਸਿੱਖੀ]]
}}

'''ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ''' [[ਸਿੱਖਾਂ]] ਦੇ ਗਿਆਰਵੇਂ[[ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ| ਗੁਰੂ]] ਹਨ।&lt;ref name=ke&gt;{{cite book| last = Keene| first = Michael| title = Online Worksheets| publisher = Nelson Thornes| year = 2003| page = 38| isbn = 0-7487-7159-X}}&lt;/ref&gt; ਇਹ ੧੪੬੯ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ [[1708]] ਤੱਕ [[ਸਿੱਖ]] ਗੁਰੂਆਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਰਚੀ ਅਤੇ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤੀ ਬਾਣੀ ਦਾ 1430 ਅੰਗਾਂ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਵਿਸਤਾਰਮਈ ਗ੍ਰੰਥ ਹੈ।&lt;ref name=ke/&gt; ਇਹ ਅਨੇਕਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਭਾਵ ਬਾਣੀ ਦਾ ਅੰਬਾਰ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਰੱਬ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਨਾਮ ਜਪਣ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਵਰਨਣ ਕਰਦਾ ਹੈ।&lt;ref name=su&gt;{{cite book
| last = Penney| first = Sue| title = Sikhism| publisher = Heinemann| page = 14| isbn = 0-435-30470-4}}&lt;/ref&gt; ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ, [[ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ]] ([[1666]]-[[1708]]) ਨੇ ਜੋਤੀ-ਜੋਤਿ ਸਮਾਉਣ ਵੇਲੇ ਗੁਰਿਆਈ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਕਰ ਕੇ ਨਾਮ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਹੋ ਗਿਆ।&lt;ref name=hugh&gt;{{cite book| last = Partridge| first = Christopher Hugh| title =।ntroduction to World Religions| year = 2005
| page = 223| isbn = }}&lt;/ref&gt; ਇਹ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਗ੍ਰੰਥ ਅਤੇ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਸਦੀਵੀ ਸ਼ਬਦ-ਰੂਪੀ ਗੁਰੂ ਹੈ ਜੋ ਕਿ [[ਸਿੱਖ]] ਗੁਰੂਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੰਤਾਂ-ਭਗਤਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਅੰਬਾਰ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite conference| first = Singh| last = Kashmir| title = SRI GURU GRANTH SAHIB — A JURISTIC PERSON| publisher = Global Sikh Studies| url = http://www.globalsikhstudies.net/articles/iscpapers/Kashmir%20Singh%20-%20SRI%20GURU%20GRANTH%20SAHIB%20-%20A%20Juristic%20Person.doc.| accessdate =2008-04-01}}&lt;/ref&gt; [[ਅਰਦਾਸ]] ਦੇ ਸਰੋਤ ਜਾਂ ਮਾਰਗ-ਦਰਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ [[ਸਿੱਖੀ]] ਵਿੱਚ ਬੰਧਨਾ ਅਤੇ ਭਗਤੀ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਧੁਰਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite book| last = Singh| first = Kushwant| title = A history of the sikhs| publisher = Oxford University Press| year = 2005| isbn = 0-19-567308-5}}&lt;/ref&gt;

ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਸੰਕਲਨ ਪੰਜਵੇਂ ਗੁਰੂ, [[ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ]] (1563-1606) ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਪੰਜ ਗੁਰੂਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਹਾਨ ਸੰਤਾਂ ਜਾਂ ਭਗਤਾਂ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈਆਂ ਦਾ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮ ਨਾਲ ਵਾਸਤਾ ਸੀ, ਦੀ ਬਾਣੀ ਇਕੱਤਰ ਕਰ ਕੇ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਬੀੜ ਨੂੰ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਜੀ ਦੇ ਹੱਥੋਂ ਲਿਖਵਾਇਆ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ਨੂੰ ਇਕੱਤਰ ਕਰ ਕੇ ਤਲਵੰਡੀ ਸਾਬੋ ਵਿਖੇ ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਪਾਸੋਂ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕਰਵਾ ਕੇ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref name=su/&gt; ਦਸਮ ਪਿਤਾ ਦੇ ਜੋਤੀ-ਜੋਤਿ ਸਮਾਉਣ ਪਿੱਛੋਂ [[ਬਾਬਾ ਦੀਪ ਸਿੰਘ]] ਵੱਲੋਂ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਤਾਰੇ ਵੰਡੇ ਗਏ।

ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਲਿਖਾਈ [[ਗੁਰਮੁਖੀ]] ਲਿਪੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਬੋਲੀਆਂ ਅਤੇ ਉਪ-ਬੋਲੀਆਂ&amp;ndash; ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲਹਿੰਦੀ ਪੰਜਾਬੀ, [[ਬ੍ਰਜ ਭਾਸ਼ਾ]], ਖੜ੍ਹੀ ਬੋਲੀ, [[ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ]] ਅਤੇ [[ਫ਼ਾਰਸੀ]] &amp;ndash; ਕਈ ਵਾਰ ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਸੰਤ ਭਾਸ਼ਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;Religion and Nationalism in।ndia By Harnik Deol. Published by Routledge, 2000.।SBN 0-415-20108-X, 9780415201087. Page 22. &quot;Remarkably, neither is the Qur'an written in Urdu language, nor are the Hindu scriptures written in Hindi, whereas the compositions in the Sikh holy book, Adi Granth, are a melange of various dialects, often coalesced under the generic title of Sant Bhasha.&quot;&lt;br&gt;
The making of Sikh scripture by Gurinder Singh Mann. Published by Oxford University Press US, 2001.।SBN 0-19-513024-3,।SBN 978-0-19-513024-9 Page 5. &quot;The language of the hymns recorded in the Adi Granth has been called &quot;Sant Bhasha,&quot; a kind of lingua franca used by the medieval saint-poets of northern।ndia. But the broad range of contributors to the text produced a complex mix of regional dialects.&quot;&lt;br&gt;
History of Punjabi Literature by Surindar Singh Kohli. Page 48. Published by National Book, 1993.।SBN 81-7116-141-3,।SBN 978-81-7116-141-6. &quot;When we go through the hymns and compositions of the Guru written in Sant Bhasha (saint- language), it appears that some।ndian saint of 16th century&quot;.&lt;br&gt;
[http://www.sikhs.nl/downloads/English/Introduction%20to%20the%20Guru%20Granth%20Sahib.pdf।ntroduction: Guru Granth Sahib]{{ਮੁਰਦਾ ਕੜੀ|date=ਅਕਤੂਬਰ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. &quot;The Guru Granth Sahib is written in Gurmukhi script. The language, which is most often Sant Bhasha, is very close to Punjabi.।t is well understood all over northern and northwest।ndia and is popular among the wandering holy men. Persian and some local dialects have also been used. Many hymns contain words of different languages and dialects,depending upon the mother tongue of the writer or the language of the region where they were composed.&quot;&lt;br&gt;
Songs of the Saints from the Adi Granth By Nirmal Dass. Published by SUNY Press, 2000.।SBN 0-7914-4683-2,।SBN 978-0-7914-4683-6. Page 13. &quot;Any attempt at translating songs from the Adi Granth certainly involves working not with one language, but several, along with dialectical differences. The languages used by the saints range from Sanskrit; regional Prakrits; western, eastern and southern Apabhramsa; and Sahaskrit. More particularly, we find sant bhasha, Marathi, Old Hindi, central and Lehndi Panjabi, Sgettland Persian. There are also many dialects deployed, such as Purbi Marwari, Bangru, Dakhni, Malwai, and Awadhi.&quot;&lt;br&gt;
[http://www.sikhwomen.com/sikhism/scriptures/ggs/index.htm Sikhism . The Guru Granth Sahib (GGS)] By Harjinder Singh. &quot;The Guru Granth Sahib also contains hymns which are written in a language known as Sahiskriti as well as Sant Bhasha, it also contains many Persian and Sanskrit words throughout.&quot;&lt;/ref&gt;.

== ਅਹਿਮੀਅਤ ==

[[File:Guru Granth Sahib.jpg|250px|thumb|ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਸਰੂਪ]]
ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਸਿਖਾਂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਗੁਰੂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੂਲ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਗ੍ਰੰਥ, ਜਿਸ ਦਾ ਲਫ਼ਜ਼ੀ ਅਰਥ ਹੈ, ਕਿਤਾਬ। ਸਾਹਿਬ ਤੇ ਸ੍ਰੀ ਸਤਿਕਾਰ ਦੇ ਲਖਾਇਕ ਹਨ; ਗੁਰੂ ਸ਼ਬਦ ਗੁਰਿਆਈ ਦੇ ਵਾਰਸ ਹੋਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਦਿ ਦੇ ਲਫ਼ਜ਼ੀ ਮਾਹਿਨੇ ਹਨ ਮੁੱਢਲਾ ਜਾਂ ਪਹਿਲਾ, ਜੋ ਇਸ ਗ੍ਰੰਥ ਨੂੰ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਦੂਸਰੀ ਪਵਿੱਤਰ ਕਿਤਾਬ [[ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ]], ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਸਵੇਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ਹੈ, ਤੋਂ ਨਿਖੇੜਦਾ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੇ ਰਚਨਹਾਰੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਅਤੇ ਫਿਰਕਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਰੱਖਦੇ ਸਨ; ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ [[ਹਿੰਦੂ]] ਹਨ, [[ਮੁਸਲਮਾਨ]] ਹਨ ਅਤੇ ਨੀਵੀਆਂ ਤੇ ਉੱਚੀਆਂ ਜਾਤਾਂ ਦੇ ਵੀ ਹਨ।

==ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਛਾਪਾ==
[[ਤਸਵੀਰ:Map birth place of Writers of Guru Granth Sahib.jpg|thumbnail|ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਬਾਣੀਕਾਰ]]
ਜਿੰਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਚਨਹਾਰੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹੀਆਂ ਹੀ ਹਨ ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਾਗ ਤੇ ਰਾਗਨੀਆਂ। ਸਾਰੇ ਮਜ਼ਮੂਨਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਵਿ-ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆ ਹੈ। 31 ਰਾਗ ਵਰਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਦਿਆਂ,ਅਸਟਪਦੀਆਂ ਤੇ 4 ਲਾਇਨ੍ਹਾਂ ਵਾਲੇ ਸਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕਲਮਬੰਦ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਲੰਬੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਾਰਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰਾਗਾਂ ਦੇ ਅਧਿਆਇਆਂ ਵਿੱਚ ਕਰਤੇ ਦੇ ਕ੍ਰਮ ਅਨੁਸਾਰ ਰਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। 1430 ਅੰਗਾਂ ਵਾਲੀ ਬੀੜ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਿਖਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਨਿਧ ਸਭਾ ਸ਼ੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਵਲੌਂ ਇਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਛਾਪਣ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਇੱਕ ਮਿਆਰ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੰਨਿਆਂ ਦਾ ਕ੍ਰਮ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ-
{{div col}}
*ਤਤਕਰਾ(1-13)
*ਸਿਰੀ ਰਾਗ(14-93)
*ਮਾਝ ਰਾਗੁ(94-150)
*ਗਉੜੀ ਰਾਗੁ(151-346) 
*ਆਸਾ ਰਾਗੁ(347-488)
*ਗੂਜਰੀ ਰਾਗੁ(489-526)
*ਦੇਵਗੰਧਾਰੀ ਰਾਗੁ(527-536)
*ਬਿਹਾਗੜਾ ਰਾਗੁ(537-556)
*ਵਡਹੰਸ ਰਾਗੁ (557-594)
*ਸੋਰਠ ਰਾਗੁ (595-659)
*ਧਨਾਸਰੀ ਰਾਗੁ (660-695)
*ਜੈਤਸਰੀ ਰਾਗੁ (696-710)
*ਟੋਡੀ ਰਾਗੁ (711-718)
*ਬੈਰਾੜੀ ਰਾਗੁ (719-720)
*ਤਿਲੰਗ ਰਾਗੁ (721-727)
*ਸੂਹੀ ਰਾਗੁ (728-794)
*ਬਿਲਾਵਲ ਰਾਗੁ (795-858)
*ਗੌਂਡ ਰਾਗੁ (854-875)
*ਰਾਮਕਲੀ ਰਾਗੁ (876-974)
*ਨਟ ਨਰਾਇਣ ਰਾਗੁ (975-983)
*ਮਾਲਿ ਗਉੜਾ ਰਾਗੁ (984-988)
*ਮਾਰੂ ਰਾਗੁ(989-1106)
*ਤੁਖਾਰੀ ਰਾਗੁ (1107-1117)
*ਕੇਦਾਰ ਰਾਗੁ (1118-1124)
*ਭੈਰਉ ਰਾਗੁ(1125-1167)
*ਬਸੰਤੁ ਰਾਗੁ (1158-1196)
*ਸਾਰੰਗ ਰਾਗੁ (1197-1253)
*ਮਲਾਰ ਰਾਗੁ (1254-1293)
*ਕਾਨੜਾ ਰਾਗੁ (1294-1318)
*ਕਲਿਆਣ ਰਾਗੁ (1319-1326)
*ਪਰਭਾਤੀ ਰਾਗੁ (1327-1351)
*ਜੈਜਾਵੰਤੀ ਰਾਗੁ (1352-1353)
*ਸਲੋਕ ਸਹਸਕ੍ਰਿਤੀ(1353-1360)
*ਗਾਥਾ,ਫ਼ੁਨਹੇ ਤੇ ਚਉਬੋਲੇ(1360-1364)
*ਸਲੋਕ ਕਬੀਰ(1364-1377)
*ਸਲੋਕ ਫ਼ਰੀਦ(1377-1384)
*ਸਵੱਈਏ(1385-1409)
*ਸਲੋਕ ਵਾਰਾਂ ਤੌਂ ਵਧੀਕ(1410-1429)
*ਮੁੰਦਾਵਣੀ ਤੇ ਰਾਗਮਾਲਾ(1429-1430)
{{div col end}}
==== ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਭਗਤ ਬਾਣੀ ====
{{main|ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਬਾਣੀਕਾਰ ਅਤੇ ਬਾਣੀ}}

ਭਗਤਾਂ ਦੀ ਬਾਣੀ:
ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ 31 ਰਾਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 22 ਰਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਭਗਤਾਂ ਦੀ ਬਾਣੀ ਹੈ। ਭਗਤਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸ਼ਬਦ 349 ਹਨ, ਅਤੇ ਭਗਤ-ਬਾਣੀ ਵਿੱਚ 3 ਸ਼ਬਦ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਭੀ ਹਨ।
{|class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+ ਭਗਤ ਬਾਣੀ
! ਭਗਤ !! ਸ਼ਬਦ !! ਭਗਤ !!ਸ਼ਬਦ
|-
|[[ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ]]|| 224|| [[ਭਗਤ ਭੀਖਨ ਜੀ]]||2
|-
|[[ਭਗਤ ਨਾਮਦੇਵ ਜੀ]]||61||[[ਭਗਤ ਸੂਰਦਾਸ ਜੀ]]||1 (ਸਿਰਫ਼ ਤੁਕ)
|-
|[[ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ ਜੀ]]||40||[[ਭਗਤ ਪਰਮਾਨੰਦ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਤ੍ਰਿਲੋਚਨ ਜੀ]]||4||[[ਭਗਤ ਸੈਣ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਫਰੀਦ ਜੀ]]||4||[[ਭਗਤ ਪੀਪਾ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਬੈਣੀ ਜੀ]]||	3||[[ਭਗਤ ਸਧਨਾ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਧੰਨਾ ਜੀ]]||3||[[ਭਗਤ ਰਾਮਾਨੰਦ|ਭਗਤ ਰਾਮਾਨੰਦ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਜੈਦੇਵ ਜੀ]]||2||ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ||3
|-
|||||ਜੋੜ||352

|}
		 				 		
ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਗਉੜੀ ਰਾਗ ਵਿੱਚ ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ ਦੀਆਂ 3 ਹੋਰ ਬਾਣੀਆਂ ਹਨ-
ਬਾਵਨ ਅਖਰੀ, ਪੰਦ੍ਰਹ ਥਿਤੀ, ਸਤ ਵਾਰ।
ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ ਅਤੇ ਭਗਤ ਫਰੀਦ ਜੀ ਦੇ ਸ਼ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸੰਗ੍ਰਹ ਭੀ ਹਨ:-
ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ = 243 (ਇਹਨਾਂ ਸਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਨ ਦੇ ਭੀ ਕੁਝ) 
ਭਗਤ ਫਰੀਦ ਜੀ = 130 ਸਲੋਕ ਹਨ
ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਕਈ ਨਾਂ ਵਰਤੇ ਗਏ ਜਿਹਨਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ।
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੇ ਅਨੇਕਾਂ ਨਾਮ ਦਾ ਵੇਰਵਾ
!ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਨਾਮ !!ਗਿਣਤੀ!!ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਨਾਮ !!ਗਿਣਤੀ!!ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਨਾਮ !!ਗਿਣਤੀ
|-
|[[ਹਰਿ]]|| 8344|||ਰਾਮ|| 2533|||[[ਪ੍ਰਭੂ]]|| 1371
|-
|[[ਗੋਪਾਲ]]|| 491|||[[ਗੋਬਿੰਦ]]|| 475|||[[ਪਰਮਾਤਮਾ]]|| 324
|-
|[[ਕਰਤਾ]]|| 228|||[[ਠਾਕੁਰ]]|| 216|||ਦਾਤਾ|| 151
|-
|[[ਪਰਮੇਸ਼ਰ]]|| 139|||[[ਮੁਰਾਰੀ]]|| 97|||[[ਨਾਰਾਇਣ]]|| 89
|-
|[[ਅੰਤਰਜਾਮੀ]]|| 61|||[[ਜਗਦੀਸ]]|| 60|||[[ਸਤਿਨਾਮੁ]]|| 59
|-
|[[ਮੋਹਨ]]|| 54|||[[ਅੱਲਾ]]|| 46|||[[ਭਗਵਾਨ]]|| 30
|-
|[[ਨਿਰੰਕਾਰ]]|| 29|||ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ|| 22|||[[ਵਾਹਿਗੁਰੂ]]|| 13
|}

==== [[ਭੱਟ]] ਆਤੇ ਬਾਬਾ ਸੁੰਦਰ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ====
ਬਾਬਾ ਸੁੰਦਰ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ‘ਸਦੁ’ ਰਾਗ ਰਾਮਕਲੀ ਵਿੱਚ ਹੈ। 6 ਪਉੜੀਆਂ।
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਭੱਟਾਂ ਦੇ ਸਵਯੇ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹਨ:-
#ਕੱਲਸਹਾਰ
#ਜਾਲਪ
#ਕੀਰਤ
#ਭਿੱਖਾ
#ਸਲ੍ਹ
#ਭਲ੍ਹ
#ਨਲ੍ਹ
#ਬਲ੍ਹ
#ਗਯੰਦ
#ਹਰਿਬੰਸ
#ਮਥਰਾ

ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਦੀ ਉਗਾਹੀ ਮੂਜਬ ਭਾਦੋਂ ਵਦੀ ਏਕਮ ਸੰਮਤ 1661/1 ਅਗਸਤ 1604 ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਇਹ ਸੰਕਲਨ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਗਰੰਥ ਦਾ ਤਤਕਰਾ ਤੇ ਅੰਗ ਅੰਕਿਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ।7000 ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਇਸ ਸੰਗ੍ਰਿਹ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪਹਿਲੇ ਪੰਜ ਗੁਰੂਆਂ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਖ ਵਖ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ 15 ਭਗਤਾਂ ਤੇ ਸੂਫ਼ੀਆਂ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ [[ਸ਼ੇਖ ਫ਼ਰੀਦ]], ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ [[ਭਗਤ ਕਬੀਰ|ਕਬੀਰ]] ਅਤੇ [[ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ]] ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਦੀ ਬਾਣੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਗਰੰਥ ਦੇ 974 ਪਤਰੇ ਸਨ ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ 12”x8”ਅਕਾਰ ਦੇ 1948 ਪੰਨੇ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਖਾਲੀ ਪੰਨੇ ਵੀ ਸਨ। ਉਹ ਜਗ੍ਹਾਂ ਜਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਇਹ ਗਰੰਥ ਦਾ ਸੰਕਲਨ ਕੀਤਾ ਉੱਥੇ ਹੁਣ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮਸਰ ਸਾਹਿਬ ਸਥਿਤ ਹੈ।

==ਗੁਰਿਆਈ==

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਗੁਰਿਆਈ (ਗੁਰਤਾ ਗੱਦੀ) ਬਾਰੇ ਭੱਟ ਵਹੀ (ਤਾਲੁਦਾ ਜੀਂਦ ਪਰਗਨੇ ਦਾ) ਵਿੱਚ ਇਉਂ ਦਰਜ ਹੈ:-

“ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਮਹਿਲ ਦਸਮਾਂ ਬੇਟਾ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਕਾ ਪੋਤਾ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਕਾ ਪੜਪੋਤਾ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਕਾ ਵਾਰਿਸ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਕੀ ਸੂਰਜਬੰਸਿ ਗੋਸਾਲ ਗੋਤਰ ਸੋਢੀ ਖਤਰੀ ਵਾਸੀ ਆਨੰਦਪੁਰ ਪਰਗਨਾ ਕਹਿਲੂਰ ਮੁਕਾਮ ਨੰਦੇੜ ਤਟ ਗੁਦਾਵਰੀ ਦਖਣ ਦੇਸ ਸੰਮਤ ਸਤਾਰਾ ਸੌ ਪੈਂਸਠ ਕਾਤਿਕ ਮਾਸ ਕੀ ਚੌਥ ਸ਼ੁਕਲ ਪਖੇ ਬੂਦਵਾਰ ਕੇ ਦਿਹੁਰੀ ਭਾਈ ਦਇਆ ਸਿੰਘ ਸੇ ਬਚਨ ਹੋਇਆਂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਲੈ ਆਓ। ਬਚਨ ਪਾਇ ਦਇਆ ਸਿੰਘ ਸ੍ਰੀ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਲੈ ਤਾਏ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਪੰਜ ਪੈਸੇ ਨਰੇਲ ਅਗੇ ਭੇਟਾ ਰਖਾ ਮਥਾ ਟੇਕਾ ਸਰਬਤ ਸੰਗਤ ਸੇ ਕਹਾ ਮੇਰਾ ਹੁਕਮ ਹੈ ਮੇਰਿ ਜਗ੍ਹਾ ਸ੍ਰੀ ਗਰੰਥ ਜਿ ਕੋ ਜਾਨਣਾ। ਜੋ ਸਿਖ ਜਾਣੇਗਾ ਓਸ ਕੀ ਘਾਲ ਥਾਏ ਪਵੇਗੀ ਗੁਰੂ ਤਿਸ ਕੀ ਬਹੁੜੀ ਕਰੇਗਾ।“
[[ਤਸਵੀਰ:Sri Guru Granth Sahib leading a sikh marching column.JPG|thumb|right|250px|ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ 1914 ਦੀ ਸੰਸਾਰ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਮੈਸੋਪਟਾਮੀਆ ਵਿੱਚ ਕਿਧਰੇ ਸਿਖ ਮਾਰਚਿੰਗ ਕਾਲਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹੋਏ]]
‘ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਸਦੀਵੀ ਗੁਰੂ ਹਨ’। ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਸਮਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿੱਖ ਸਮਾਜ ਦੀ ਇਹੀ ਸੋਚ ਤੇ ਅਕੀਦਾ ਹੈ। ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਔਕੜ ਭਰੇ ਸਮੇਂ ਵੀ,ਜਦੋਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਕਨੂੰਨੀ ਕਰਾਰ ਦਿਤਾ ਗਿਆ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਨ ਲੈਣੀ ਪਈ,ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਡਮੁੱਲੀ ਸ਼ੈਅ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਹੀ ਸੀ ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਣ ਸੀ ਅਤੇ ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਜਾਨ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਹਿਫ਼ੂਜ਼ ਰਖਿਆ। ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਪੁਸਤਕ ਦੀ ਬਰਾਬਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨ ਦਿਤੀ।

ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕਾਲ ਵਿੱਚ,ਜਿਸ ਨੇ ਖਾਲਸਾ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਸਾਮਰਾਜ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ,ਸ਼ਖਸੀ ਅਚਾਰ ਵਿੱਚਾਰ ਤੇ ਦਰਬਾਰੀ ਕਾਰ ਵਿਹਾਰ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਉਦਾਲੇ ਹੀ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਸੀ।ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਮਕਾਲੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਤੌਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਆਪਣਾ ਦਿਨ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਇਬਾਦਤ ਤੌਂ ਬਾਦ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਾ ਸੀ।ਦਿਨਾਂ ਦਿਹਾਰਾਂ ਤੇ ਉਹ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਅੱਗੇ ਸੀਸ ਨਿਵਾਉਣ ਜਾਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ।ਸਿੱਖਾਂ ਵਾਸਤੇ ਕੇਵਲ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਹੀ ਇਕੋ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਇਬਾਦਤ ਦਾ ਮਰਕਜ਼ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਯਾ ਚਿਨ੍ਹ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ।

ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਉੱਪਰੰਤ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਪੁਸਤਕ ਨੂੰ ਹੀ ਗੁਰੂ ਕਰ ਕੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

== ਬਾਹਰਲੇ ਜੋੜ ==
*[http://www.panjabdigilib.org/ ਪੰਜਾਬ ਡਿਜੀਟਲ ਲਾਈਬਰੇਰੀ]
*[http://www.srigranth.org/ ਸ੍ਰੀ ਗਰੰਥ]
*[http://www.khojgurbani.org/ ਖੋਜ ਗੁਰਬਾਣੀ, ਕਈ ਤਰਜਮਿਆਂ ਵਾਲ਼ਾ ਮੰਚ]

===ਵੀਡੀਓਆਂ===
*[http://www.sikhvideos.org/sri-guru-granth-sahib-400.htm ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ 400ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ]

===ਆਡੀਓ===
*[http://www.niyarakhalsa.com ਮੁਕੰਮਲ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਸੁਣੋ (66 ਘੰਟੇ), ਮਤਲਬ ਪੜ੍ਹੋ ਅਤੇ ਗੁਰਮਤਿ ਸਾਫ਼ਟਵੇਅਰ ਅਤੇ ਅੱਖਰ ਲਾਹੋ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210613052536/http://niyarakhalsa.com/ |date=2021-06-13 }}
*[http://www.worldgurudwara.com/V2/DownloadGuruGranthSahib.asp (ਆਦਿ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਮੁਕੰਮਲ ਐੱਮ.ਪੀ. 3 ਰੂਪ ਵਾਸਤੇ ਇਸ ਜੋੜ ਨੂੰ ਨੱਪੋ)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100412153826/http://www.worldgurudwara.com/V2/DownloadGuruGranthSahib.asp |date=2010-04-12 }}
*[http://www.jargsahib.com/Katha.html (ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਆਡੀਓ ਜੋੜ)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100830085423/http://www.jargsahib.com/Katha.html |date=2010-08-30 }}

===ਲਿਖਤ===
* ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਤਰਜਮਾ
([http://www.gurbanifiles.org/translations/English%20Translation%20of%20Siri%20Guru%20Granth%20Sahib.pdf PDF] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190809100033/http://www.gurbanifiles.org/translations/English%20Translation%20of%20Siri%20Guru%20Granth%20Sahib.pdf |date=2019-08-09 }})
*[http://www.srigranth.org/ The Guru Granth Sahib in Unicode format]
*[http://www.granthsahib.com Granth Sahib.com]
*[http://fateh.sikhnet.com/Sikhnet/register.nsf/Files/PDABanis/$file/SGGS%20in%20Spanish.doc/ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਸਪੇਨੀ (Español) ਵਿੱਚ ਤਰਜਮਾ]
*[http://gurugranth.blogspot.com/Download The &quot;Oficial Translations of Siri Guru Granth Sahib in Spanish&quot;.Revised / PDF]
*[http://www.sikhnet.com/files/ereader/Siri%20Guru%20Granth%20Sahib%20(Gurmukhi)%20for%20Kindle.pdf ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ (ਗੁਰਮੁਖੀ) PDF]
*[http://www.sikher.com/guru-granth-sahib/ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ, ਗੁਰਮੁਖੀ ਅਤੇ 52 ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਲ਼ੋ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120206210803/http://www.sikher.com/guru-granth-sahib/ |date=2012-02-06 }}

===ਹੋਰ===
*[http://www.allaboutsikhs.com/quotations/ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ]
*[http://searchgurbani.com/ searchgurbani.com]
*[http://www.ProudToBeSikh.com/ ProudToBeSikh.com - ਗੁਰੂ ਗਰੰਥਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪੰਜ ਆਡੀਓ ਸੈੱਟ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160916114858/http://www.proudtobesikh.com/ |date=2016-09-16 }}
*[http://www.gianidarshansinghsohaluk.info/sri-guru-granth-sahib-raag-kosh/ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥਾ ਸਾਹਿਬ ਰਾਗਕੋਸ਼] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150513045607/http://www.gianidarshansinghsohaluk.info/sri-guru-granth-sahib-raag-kosh/ |date=2015-05-13 }}
*[http://www.sikhnet.com/pages/sikhnet-media-products 5 volume printed Set of Siri Guru Granth Sahib Ji with English Translation by Dr. Sant Singh Khalsa]
[http://www.srigurugranthsahib.org/sggs/ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਉਸਤਤਿ]&lt;br /&gt;
[http://www.sikh-heritage.co.uk/Scriptures/Guru%20Granth/Guru%20Granth.htm ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦਾ ਲਿੰਕ]

== ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ ==
ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਧੰਨ ਧੰਨ ਸਾਹਿਬ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਬਾਰੇ ਕਾਫ਼ੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗੀ :- https://www.youtube.com/watch?v=cE6JDietwjg


ਧੰਨ ਧੰਨ ਸਾਹਿਬ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਜਾਨਣ ਲਈ ਇਸ ਲਿੰਕ ਤੇ' ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ --&gt; https://www.youtube.com/watch?v=vnRDuzSvyWM&amp;t=95s

'''https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1'''

'''[[https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1]]'''

&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1&lt;/ref&gt;


{{https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1}}


'''[[https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1]]'''

==ਹਵਾਲੇ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
{{wikisource|ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ}}

{{ਸਿੱਖੀ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖੀ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਗੁਰਮਤਿ ਕਾਵਿ]]</text>
      <sha1>2e2hhu4ud8mv5z5koivew2nxy72quva</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610658</id>
      <parentid>610657</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T01:32:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2401:4900:1C6F:1F03:105B:7797:B088:3198</ip>
      </contributor>
      <comment>ਹਿੱਜੇ ਸਹੀ ਕੀਤੇ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27751" xml:space="preserve">

{{Infobox religious text|Sikh religious text
| name = ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ
| image = Sri Guru Granth Sahib Nishan.jpg
| alt = ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ
| caption = [[ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ|ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ]] ਵਿਖੇ [[ਗੁਰ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ]] ਦੀ ਲਿਖਾਈ ਵਿੱਚ ਮੂਲ ਮੰਤਰ ਦਾ ਪੱਤਰਾ
| religion = [[ਸਿੱਖੀ]]
}}

'''ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ''' [[ਸਿੱਖਾਂ]] ਦੇ ਗਿਆਰਵੇਂ[[ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ| ਗੁਰੂ]] ਹਨ।&lt;ref name=ke&gt;{{cite book| last = Keene| first = Michael| title = Online Worksheets| publisher = Nelson Thornes| year = 2003| page = 38| isbn = 0-7487-7159-X}}&lt;/ref&gt; ਇਹ ੧੪੬੯ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ੧੭੦੮ ਤੱਕ [[ਸਿੱਖ]] ਗੁਰੂਆਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਰਚੀ ਅਤੇ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤੀ ਬਾਣੀ ਦਾ ੧੪੩੦ ਅੰਗਾਂ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਵਿਸਤਾਰਮਈ ਗ੍ਰੰਥ ਹੈ।&lt;ref name=ke/&gt; ਇਹ ਅਨੇਕਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਭਾਵ ਬਾਣੀ ਦਾ ਅੰਬਾਰ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਰੱਬ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਨਾਮ ਜਪਣ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਵਰਨਣ ਕਰਦਾ ਹੈ।&lt;ref name=su&gt;{{cite book
| last = Penney| first = Sue| title = Sikhism| publisher = Heinemann| page = 14| isbn = 0-435-30470-4}}&lt;/ref&gt; ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ, [[ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ]] ([[1666]]-[[1708]]) ਨੇ ਜੋਤੀ-ਜੋਤਿ ਸਮਾਉਣ ਵੇਲੇ ਗੁਰਿਆਈ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਕਰ ਕੇ ਨਾਮ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਹੋ ਗਿਆ।&lt;ref name=hugh&gt;{{cite book| last = Partridge| first = Christopher Hugh| title =।ntroduction to World Religions| year = 2005
| page = 223| isbn = }}&lt;/ref&gt; ਇਹ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਗ੍ਰੰਥ ਅਤੇ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਸਦੀਵੀ ਸ਼ਬਦ-ਰੂਪੀ ਗੁਰੂ ਹੈ ਜੋ ਕਿ [[ਸਿੱਖ]] ਗੁਰੂਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੰਤਾਂ-ਭਗਤਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਅੰਬਾਰ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite conference| first = Singh| last = Kashmir| title = SRI GURU GRANTH SAHIB — A JURISTIC PERSON| publisher = Global Sikh Studies| url = http://www.globalsikhstudies.net/articles/iscpapers/Kashmir%20Singh%20-%20SRI%20GURU%20GRANTH%20SAHIB%20-%20A%20Juristic%20Person.doc.| accessdate =2008-04-01}}&lt;/ref&gt; [[ਅਰਦਾਸ]] ਦੇ ਸਰੋਤ ਜਾਂ ਮਾਰਗ-ਦਰਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ [[ਸਿੱਖੀ]] ਵਿੱਚ ਬੰਧਨਾ ਅਤੇ ਭਗਤੀ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਧੁਰਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite book| last = Singh| first = Kushwant| title = A history of the sikhs| publisher = Oxford University Press| year = 2005| isbn = 0-19-567308-5}}&lt;/ref&gt;

ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਸੰਕਲਨ ਪੰਜਵੇਂ ਗੁਰੂ, [[ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ]] (1563-1606) ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਪੰਜ ਗੁਰੂਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਹਾਨ ਸੰਤਾਂ ਜਾਂ ਭਗਤਾਂ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈਆਂ ਦਾ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮ ਨਾਲ ਵਾਸਤਾ ਸੀ, ਦੀ ਬਾਣੀ ਇਕੱਤਰ ਕਰ ਕੇ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਬੀੜ ਨੂੰ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਜੀ ਦੇ ਹੱਥੋਂ ਲਿਖਵਾਇਆ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ਨੂੰ ਇਕੱਤਰ ਕਰ ਕੇ ਤਲਵੰਡੀ ਸਾਬੋ ਵਿਖੇ ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਪਾਸੋਂ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕਰਵਾ ਕੇ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref name=su/&gt; ਦਸਮ ਪਿਤਾ ਦੇ ਜੋਤੀ-ਜੋਤਿ ਸਮਾਉਣ ਪਿੱਛੋਂ [[ਬਾਬਾ ਦੀਪ ਸਿੰਘ]] ਵੱਲੋਂ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਤਾਰੇ ਵੰਡੇ ਗਏ।

ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਲਿਖਾਈ [[ਗੁਰਮੁਖੀ]] ਲਿਪੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਬੋਲੀਆਂ ਅਤੇ ਉਪ-ਬੋਲੀਆਂ&amp;ndash; ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲਹਿੰਦੀ ਪੰਜਾਬੀ, [[ਬ੍ਰਜ ਭਾਸ਼ਾ]], ਖੜ੍ਹੀ ਬੋਲੀ, [[ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ]] ਅਤੇ [[ਫ਼ਾਰਸੀ]] &amp;ndash; ਕਈ ਵਾਰ ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਸੰਤ ਭਾਸ਼ਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;Religion and Nationalism in।ndia By Harnik Deol. Published by Routledge, 2000.।SBN 0-415-20108-X, 9780415201087. Page 22. &quot;Remarkably, neither is the Qur'an written in Urdu language, nor are the Hindu scriptures written in Hindi, whereas the compositions in the Sikh holy book, Adi Granth, are a melange of various dialects, often coalesced under the generic title of Sant Bhasha.&quot;&lt;br&gt;
The making of Sikh scripture by Gurinder Singh Mann. Published by Oxford University Press US, 2001.।SBN 0-19-513024-3,।SBN 978-0-19-513024-9 Page 5. &quot;The language of the hymns recorded in the Adi Granth has been called &quot;Sant Bhasha,&quot; a kind of lingua franca used by the medieval saint-poets of northern।ndia. But the broad range of contributors to the text produced a complex mix of regional dialects.&quot;&lt;br&gt;
History of Punjabi Literature by Surindar Singh Kohli. Page 48. Published by National Book, 1993.।SBN 81-7116-141-3,।SBN 978-81-7116-141-6. &quot;When we go through the hymns and compositions of the Guru written in Sant Bhasha (saint- language), it appears that some।ndian saint of 16th century&quot;.&lt;br&gt;
[http://www.sikhs.nl/downloads/English/Introduction%20to%20the%20Guru%20Granth%20Sahib.pdf।ntroduction: Guru Granth Sahib]{{ਮੁਰਦਾ ਕੜੀ|date=ਅਕਤੂਬਰ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. &quot;The Guru Granth Sahib is written in Gurmukhi script. The language, which is most often Sant Bhasha, is very close to Punjabi.।t is well understood all over northern and northwest।ndia and is popular among the wandering holy men. Persian and some local dialects have also been used. Many hymns contain words of different languages and dialects,depending upon the mother tongue of the writer or the language of the region where they were composed.&quot;&lt;br&gt;
Songs of the Saints from the Adi Granth By Nirmal Dass. Published by SUNY Press, 2000.।SBN 0-7914-4683-2,।SBN 978-0-7914-4683-6. Page 13. &quot;Any attempt at translating songs from the Adi Granth certainly involves working not with one language, but several, along with dialectical differences. The languages used by the saints range from Sanskrit; regional Prakrits; western, eastern and southern Apabhramsa; and Sahaskrit. More particularly, we find sant bhasha, Marathi, Old Hindi, central and Lehndi Panjabi, Sgettland Persian. There are also many dialects deployed, such as Purbi Marwari, Bangru, Dakhni, Malwai, and Awadhi.&quot;&lt;br&gt;
[http://www.sikhwomen.com/sikhism/scriptures/ggs/index.htm Sikhism . The Guru Granth Sahib (GGS)] By Harjinder Singh. &quot;The Guru Granth Sahib also contains hymns which are written in a language known as Sahiskriti as well as Sant Bhasha, it also contains many Persian and Sanskrit words throughout.&quot;&lt;/ref&gt;.

== ਅਹਿਮੀਅਤ ==

[[File:Guru Granth Sahib.jpg|250px|thumb|ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਸਰੂਪ]]
ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਸਿਖਾਂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਗੁਰੂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੂਲ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਗ੍ਰੰਥ, ਜਿਸ ਦਾ ਲਫ਼ਜ਼ੀ ਅਰਥ ਹੈ, ਕਿਤਾਬ। ਸਾਹਿਬ ਤੇ ਸ੍ਰੀ ਸਤਿਕਾਰ ਦੇ ਲਖਾਇਕ ਹਨ; ਗੁਰੂ ਸ਼ਬਦ ਗੁਰਿਆਈ ਦੇ ਵਾਰਸ ਹੋਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਦਿ ਦੇ ਲਫ਼ਜ਼ੀ ਮਾਹਿਨੇ ਹਨ ਮੁੱਢਲਾ ਜਾਂ ਪਹਿਲਾ, ਜੋ ਇਸ ਗ੍ਰੰਥ ਨੂੰ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਦੂਸਰੀ ਪਵਿੱਤਰ ਕਿਤਾਬ [[ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ]], ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਸਵੇਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ਹੈ, ਤੋਂ ਨਿਖੇੜਦਾ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੇ ਰਚਨਹਾਰੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਅਤੇ ਫਿਰਕਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਰੱਖਦੇ ਸਨ; ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ [[ਹਿੰਦੂ]] ਹਨ, [[ਮੁਸਲਮਾਨ]] ਹਨ ਅਤੇ ਨੀਵੀਆਂ ਤੇ ਉੱਚੀਆਂ ਜਾਤਾਂ ਦੇ ਵੀ ਹਨ।

==ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਛਾਪਾ==
[[ਤਸਵੀਰ:Map birth place of Writers of Guru Granth Sahib.jpg|thumbnail|ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਬਾਣੀਕਾਰ]]
ਜਿੰਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਚਨਹਾਰੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹੀਆਂ ਹੀ ਹਨ ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਾਗ ਤੇ ਰਾਗਨੀਆਂ। ਸਾਰੇ ਮਜ਼ਮੂਨਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਵਿ-ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆ ਹੈ। 31 ਰਾਗ ਵਰਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਦਿਆਂ,ਅਸਟਪਦੀਆਂ ਤੇ 4 ਲਾਇਨ੍ਹਾਂ ਵਾਲੇ ਸਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕਲਮਬੰਦ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਲੰਬੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਾਰਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰਾਗਾਂ ਦੇ ਅਧਿਆਇਆਂ ਵਿੱਚ ਕਰਤੇ ਦੇ ਕ੍ਰਮ ਅਨੁਸਾਰ ਰਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। 1430 ਅੰਗਾਂ ਵਾਲੀ ਬੀੜ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਿਖਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਨਿਧ ਸਭਾ ਸ਼ੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਵਲੌਂ ਇਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਛਾਪਣ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਇੱਕ ਮਿਆਰ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੰਨਿਆਂ ਦਾ ਕ੍ਰਮ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ-
{{div col}}
*ਤਤਕਰਾ(1-13)
*ਸਿਰੀ ਰਾਗ(14-93)
*ਮਾਝ ਰਾਗੁ(94-150)
*ਗਉੜੀ ਰਾਗੁ(151-346) 
*ਆਸਾ ਰਾਗੁ(347-488)
*ਗੂਜਰੀ ਰਾਗੁ(489-526)
*ਦੇਵਗੰਧਾਰੀ ਰਾਗੁ(527-536)
*ਬਿਹਾਗੜਾ ਰਾਗੁ(537-556)
*ਵਡਹੰਸ ਰਾਗੁ (557-594)
*ਸੋਰਠ ਰਾਗੁ (595-659)
*ਧਨਾਸਰੀ ਰਾਗੁ (660-695)
*ਜੈਤਸਰੀ ਰਾਗੁ (696-710)
*ਟੋਡੀ ਰਾਗੁ (711-718)
*ਬੈਰਾੜੀ ਰਾਗੁ (719-720)
*ਤਿਲੰਗ ਰਾਗੁ (721-727)
*ਸੂਹੀ ਰਾਗੁ (728-794)
*ਬਿਲਾਵਲ ਰਾਗੁ (795-858)
*ਗੌਂਡ ਰਾਗੁ (854-875)
*ਰਾਮਕਲੀ ਰਾਗੁ (876-974)
*ਨਟ ਨਰਾਇਣ ਰਾਗੁ (975-983)
*ਮਾਲਿ ਗਉੜਾ ਰਾਗੁ (984-988)
*ਮਾਰੂ ਰਾਗੁ(989-1106)
*ਤੁਖਾਰੀ ਰਾਗੁ (1107-1117)
*ਕੇਦਾਰ ਰਾਗੁ (1118-1124)
*ਭੈਰਉ ਰਾਗੁ(1125-1167)
*ਬਸੰਤੁ ਰਾਗੁ (1158-1196)
*ਸਾਰੰਗ ਰਾਗੁ (1197-1253)
*ਮਲਾਰ ਰਾਗੁ (1254-1293)
*ਕਾਨੜਾ ਰਾਗੁ (1294-1318)
*ਕਲਿਆਣ ਰਾਗੁ (1319-1326)
*ਪਰਭਾਤੀ ਰਾਗੁ (1327-1351)
*ਜੈਜਾਵੰਤੀ ਰਾਗੁ (1352-1353)
*ਸਲੋਕ ਸਹਸਕ੍ਰਿਤੀ(1353-1360)
*ਗਾਥਾ,ਫ਼ੁਨਹੇ ਤੇ ਚਉਬੋਲੇ(1360-1364)
*ਸਲੋਕ ਕਬੀਰ(1364-1377)
*ਸਲੋਕ ਫ਼ਰੀਦ(1377-1384)
*ਸਵੱਈਏ(1385-1409)
*ਸਲੋਕ ਵਾਰਾਂ ਤੌਂ ਵਧੀਕ(1410-1429)
*ਮੁੰਦਾਵਣੀ ਤੇ ਰਾਗਮਾਲਾ(1429-1430)
{{div col end}}
==== ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਭਗਤ ਬਾਣੀ ====
{{main|ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਬਾਣੀਕਾਰ ਅਤੇ ਬਾਣੀ}}

ਭਗਤਾਂ ਦੀ ਬਾਣੀ:
ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ 31 ਰਾਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 22 ਰਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਭਗਤਾਂ ਦੀ ਬਾਣੀ ਹੈ। ਭਗਤਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸ਼ਬਦ 349 ਹਨ, ਅਤੇ ਭਗਤ-ਬਾਣੀ ਵਿੱਚ 3 ਸ਼ਬਦ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਭੀ ਹਨ।
{|class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+ ਭਗਤ ਬਾਣੀ
! ਭਗਤ !! ਸ਼ਬਦ !! ਭਗਤ !!ਸ਼ਬਦ
|-
|[[ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ]]|| 224|| [[ਭਗਤ ਭੀਖਨ ਜੀ]]||2
|-
|[[ਭਗਤ ਨਾਮਦੇਵ ਜੀ]]||61||[[ਭਗਤ ਸੂਰਦਾਸ ਜੀ]]||1 (ਸਿਰਫ਼ ਤੁਕ)
|-
|[[ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ ਜੀ]]||40||[[ਭਗਤ ਪਰਮਾਨੰਦ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਤ੍ਰਿਲੋਚਨ ਜੀ]]||4||[[ਭਗਤ ਸੈਣ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਫਰੀਦ ਜੀ]]||4||[[ਭਗਤ ਪੀਪਾ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਬੈਣੀ ਜੀ]]||	3||[[ਭਗਤ ਸਧਨਾ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਧੰਨਾ ਜੀ]]||3||[[ਭਗਤ ਰਾਮਾਨੰਦ|ਭਗਤ ਰਾਮਾਨੰਦ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਜੈਦੇਵ ਜੀ]]||2||ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ||3
|-
|||||ਜੋੜ||352

|}
		 				 		
ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਗਉੜੀ ਰਾਗ ਵਿੱਚ ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ ਦੀਆਂ 3 ਹੋਰ ਬਾਣੀਆਂ ਹਨ-
ਬਾਵਨ ਅਖਰੀ, ਪੰਦ੍ਰਹ ਥਿਤੀ, ਸਤ ਵਾਰ।
ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ ਅਤੇ ਭਗਤ ਫਰੀਦ ਜੀ ਦੇ ਸ਼ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸੰਗ੍ਰਹ ਭੀ ਹਨ:-
ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ = 243 (ਇਹਨਾਂ ਸਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਨ ਦੇ ਭੀ ਕੁਝ) 
ਭਗਤ ਫਰੀਦ ਜੀ = 130 ਸਲੋਕ ਹਨ
ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਕਈ ਨਾਂ ਵਰਤੇ ਗਏ ਜਿਹਨਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ।
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੇ ਅਨੇਕਾਂ ਨਾਮ ਦਾ ਵੇਰਵਾ
!ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਨਾਮ !!ਗਿਣਤੀ!!ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਨਾਮ !!ਗਿਣਤੀ!!ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਨਾਮ !!ਗਿਣਤੀ
|-
|[[ਹਰਿ]]|| 8344|||ਰਾਮ|| 2533|||[[ਪ੍ਰਭੂ]]|| 1371
|-
|[[ਗੋਪਾਲ]]|| 491|||[[ਗੋਬਿੰਦ]]|| 475|||[[ਪਰਮਾਤਮਾ]]|| 324
|-
|[[ਕਰਤਾ]]|| 228|||[[ਠਾਕੁਰ]]|| 216|||ਦਾਤਾ|| 151
|-
|[[ਪਰਮੇਸ਼ਰ]]|| 139|||[[ਮੁਰਾਰੀ]]|| 97|||[[ਨਾਰਾਇਣ]]|| 89
|-
|[[ਅੰਤਰਜਾਮੀ]]|| 61|||[[ਜਗਦੀਸ]]|| 60|||[[ਸਤਿਨਾਮੁ]]|| 59
|-
|[[ਮੋਹਨ]]|| 54|||[[ਅੱਲਾ]]|| 46|||[[ਭਗਵਾਨ]]|| 30
|-
|[[ਨਿਰੰਕਾਰ]]|| 29|||ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ|| 22|||[[ਵਾਹਿਗੁਰੂ]]|| 13
|}

==== [[ਭੱਟ]] ਆਤੇ ਬਾਬਾ ਸੁੰਦਰ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ====
ਬਾਬਾ ਸੁੰਦਰ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ‘ਸਦੁ’ ਰਾਗ ਰਾਮਕਲੀ ਵਿੱਚ ਹੈ। 6 ਪਉੜੀਆਂ।
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਭੱਟਾਂ ਦੇ ਸਵਯੇ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹਨ:-
#ਕੱਲਸਹਾਰ
#ਜਾਲਪ
#ਕੀਰਤ
#ਭਿੱਖਾ
#ਸਲ੍ਹ
#ਭਲ੍ਹ
#ਨਲ੍ਹ
#ਬਲ੍ਹ
#ਗਯੰਦ
#ਹਰਿਬੰਸ
#ਮਥਰਾ

ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਦੀ ਉਗਾਹੀ ਮੂਜਬ ਭਾਦੋਂ ਵਦੀ ਏਕਮ ਸੰਮਤ 1661/1 ਅਗਸਤ 1604 ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਇਹ ਸੰਕਲਨ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਗਰੰਥ ਦਾ ਤਤਕਰਾ ਤੇ ਅੰਗ ਅੰਕਿਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ।7000 ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਇਸ ਸੰਗ੍ਰਿਹ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪਹਿਲੇ ਪੰਜ ਗੁਰੂਆਂ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਖ ਵਖ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ 15 ਭਗਤਾਂ ਤੇ ਸੂਫ਼ੀਆਂ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ [[ਸ਼ੇਖ ਫ਼ਰੀਦ]], ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ [[ਭਗਤ ਕਬੀਰ|ਕਬੀਰ]] ਅਤੇ [[ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ]] ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਦੀ ਬਾਣੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਗਰੰਥ ਦੇ 974 ਪਤਰੇ ਸਨ ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ 12”x8”ਅਕਾਰ ਦੇ 1948 ਪੰਨੇ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਖਾਲੀ ਪੰਨੇ ਵੀ ਸਨ। ਉਹ ਜਗ੍ਹਾਂ ਜਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਇਹ ਗਰੰਥ ਦਾ ਸੰਕਲਨ ਕੀਤਾ ਉੱਥੇ ਹੁਣ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮਸਰ ਸਾਹਿਬ ਸਥਿਤ ਹੈ।

==ਗੁਰਿਆਈ==

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਗੁਰਿਆਈ (ਗੁਰਤਾ ਗੱਦੀ) ਬਾਰੇ ਭੱਟ ਵਹੀ (ਤਾਲੁਦਾ ਜੀਂਦ ਪਰਗਨੇ ਦਾ) ਵਿੱਚ ਇਉਂ ਦਰਜ ਹੈ:-

“ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਮਹਿਲ ਦਸਮਾਂ ਬੇਟਾ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਕਾ ਪੋਤਾ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਕਾ ਪੜਪੋਤਾ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਕਾ ਵਾਰਿਸ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਕੀ ਸੂਰਜਬੰਸਿ ਗੋਸਾਲ ਗੋਤਰ ਸੋਢੀ ਖਤਰੀ ਵਾਸੀ ਆਨੰਦਪੁਰ ਪਰਗਨਾ ਕਹਿਲੂਰ ਮੁਕਾਮ ਨੰਦੇੜ ਤਟ ਗੁਦਾਵਰੀ ਦਖਣ ਦੇਸ ਸੰਮਤ ਸਤਾਰਾ ਸੌ ਪੈਂਸਠ ਕਾਤਿਕ ਮਾਸ ਕੀ ਚੌਥ ਸ਼ੁਕਲ ਪਖੇ ਬੂਦਵਾਰ ਕੇ ਦਿਹੁਰੀ ਭਾਈ ਦਇਆ ਸਿੰਘ ਸੇ ਬਚਨ ਹੋਇਆਂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਲੈ ਆਓ। ਬਚਨ ਪਾਇ ਦਇਆ ਸਿੰਘ ਸ੍ਰੀ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਲੈ ਤਾਏ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਪੰਜ ਪੈਸੇ ਨਰੇਲ ਅਗੇ ਭੇਟਾ ਰਖਾ ਮਥਾ ਟੇਕਾ ਸਰਬਤ ਸੰਗਤ ਸੇ ਕਹਾ ਮੇਰਾ ਹੁਕਮ ਹੈ ਮੇਰਿ ਜਗ੍ਹਾ ਸ੍ਰੀ ਗਰੰਥ ਜਿ ਕੋ ਜਾਨਣਾ। ਜੋ ਸਿਖ ਜਾਣੇਗਾ ਓਸ ਕੀ ਘਾਲ ਥਾਏ ਪਵੇਗੀ ਗੁਰੂ ਤਿਸ ਕੀ ਬਹੁੜੀ ਕਰੇਗਾ।“
[[ਤਸਵੀਰ:Sri Guru Granth Sahib leading a sikh marching column.JPG|thumb|right|250px|ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ 1914 ਦੀ ਸੰਸਾਰ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਮੈਸੋਪਟਾਮੀਆ ਵਿੱਚ ਕਿਧਰੇ ਸਿਖ ਮਾਰਚਿੰਗ ਕਾਲਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹੋਏ]]
‘ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਸਦੀਵੀ ਗੁਰੂ ਹਨ’। ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਸਮਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿੱਖ ਸਮਾਜ ਦੀ ਇਹੀ ਸੋਚ ਤੇ ਅਕੀਦਾ ਹੈ। ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਔਕੜ ਭਰੇ ਸਮੇਂ ਵੀ,ਜਦੋਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਕਨੂੰਨੀ ਕਰਾਰ ਦਿਤਾ ਗਿਆ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਨ ਲੈਣੀ ਪਈ,ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਡਮੁੱਲੀ ਸ਼ੈਅ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਹੀ ਸੀ ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਣ ਸੀ ਅਤੇ ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਜਾਨ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਹਿਫ਼ੂਜ਼ ਰਖਿਆ। ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਪੁਸਤਕ ਦੀ ਬਰਾਬਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨ ਦਿਤੀ।

ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕਾਲ ਵਿੱਚ,ਜਿਸ ਨੇ ਖਾਲਸਾ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਸਾਮਰਾਜ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ,ਸ਼ਖਸੀ ਅਚਾਰ ਵਿੱਚਾਰ ਤੇ ਦਰਬਾਰੀ ਕਾਰ ਵਿਹਾਰ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਉਦਾਲੇ ਹੀ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਸੀ।ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਮਕਾਲੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਤੌਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਆਪਣਾ ਦਿਨ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਇਬਾਦਤ ਤੌਂ ਬਾਦ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਾ ਸੀ।ਦਿਨਾਂ ਦਿਹਾਰਾਂ ਤੇ ਉਹ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਅੱਗੇ ਸੀਸ ਨਿਵਾਉਣ ਜਾਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ।ਸਿੱਖਾਂ ਵਾਸਤੇ ਕੇਵਲ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਹੀ ਇਕੋ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਇਬਾਦਤ ਦਾ ਮਰਕਜ਼ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਯਾ ਚਿਨ੍ਹ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ।

ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਉੱਪਰੰਤ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਪੁਸਤਕ ਨੂੰ ਹੀ ਗੁਰੂ ਕਰ ਕੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

== ਬਾਹਰਲੇ ਜੋੜ ==
*[http://www.panjabdigilib.org/ ਪੰਜਾਬ ਡਿਜੀਟਲ ਲਾਈਬਰੇਰੀ]
*[http://www.srigranth.org/ ਸ੍ਰੀ ਗਰੰਥ]
*[http://www.khojgurbani.org/ ਖੋਜ ਗੁਰਬਾਣੀ, ਕਈ ਤਰਜਮਿਆਂ ਵਾਲ਼ਾ ਮੰਚ]

===ਵੀਡੀਓਆਂ===
*[http://www.sikhvideos.org/sri-guru-granth-sahib-400.htm ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ 400ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ]

===ਆਡੀਓ===
*[http://www.niyarakhalsa.com ਮੁਕੰਮਲ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਸੁਣੋ (66 ਘੰਟੇ), ਮਤਲਬ ਪੜ੍ਹੋ ਅਤੇ ਗੁਰਮਤਿ ਸਾਫ਼ਟਵੇਅਰ ਅਤੇ ਅੱਖਰ ਲਾਹੋ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210613052536/http://niyarakhalsa.com/ |date=2021-06-13 }}
*[http://www.worldgurudwara.com/V2/DownloadGuruGranthSahib.asp (ਆਦਿ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਮੁਕੰਮਲ ਐੱਮ.ਪੀ. 3 ਰੂਪ ਵਾਸਤੇ ਇਸ ਜੋੜ ਨੂੰ ਨੱਪੋ)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100412153826/http://www.worldgurudwara.com/V2/DownloadGuruGranthSahib.asp |date=2010-04-12 }}
*[http://www.jargsahib.com/Katha.html (ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਆਡੀਓ ਜੋੜ)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100830085423/http://www.jargsahib.com/Katha.html |date=2010-08-30 }}

===ਲਿਖਤ===
* ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਤਰਜਮਾ
([http://www.gurbanifiles.org/translations/English%20Translation%20of%20Siri%20Guru%20Granth%20Sahib.pdf PDF] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190809100033/http://www.gurbanifiles.org/translations/English%20Translation%20of%20Siri%20Guru%20Granth%20Sahib.pdf |date=2019-08-09 }})
*[http://www.srigranth.org/ The Guru Granth Sahib in Unicode format]
*[http://www.granthsahib.com Granth Sahib.com]
*[http://fateh.sikhnet.com/Sikhnet/register.nsf/Files/PDABanis/$file/SGGS%20in%20Spanish.doc/ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਸਪੇਨੀ (Español) ਵਿੱਚ ਤਰਜਮਾ]
*[http://gurugranth.blogspot.com/Download The &quot;Oficial Translations of Siri Guru Granth Sahib in Spanish&quot;.Revised / PDF]
*[http://www.sikhnet.com/files/ereader/Siri%20Guru%20Granth%20Sahib%20(Gurmukhi)%20for%20Kindle.pdf ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ (ਗੁਰਮੁਖੀ) PDF]
*[http://www.sikher.com/guru-granth-sahib/ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ, ਗੁਰਮੁਖੀ ਅਤੇ 52 ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਲ਼ੋ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120206210803/http://www.sikher.com/guru-granth-sahib/ |date=2012-02-06 }}

===ਹੋਰ===
*[http://www.allaboutsikhs.com/quotations/ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ]
*[http://searchgurbani.com/ searchgurbani.com]
*[http://www.ProudToBeSikh.com/ ProudToBeSikh.com - ਗੁਰੂ ਗਰੰਥਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪੰਜ ਆਡੀਓ ਸੈੱਟ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160916114858/http://www.proudtobesikh.com/ |date=2016-09-16 }}
*[http://www.gianidarshansinghsohaluk.info/sri-guru-granth-sahib-raag-kosh/ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥਾ ਸਾਹਿਬ ਰਾਗਕੋਸ਼] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150513045607/http://www.gianidarshansinghsohaluk.info/sri-guru-granth-sahib-raag-kosh/ |date=2015-05-13 }}
*[http://www.sikhnet.com/pages/sikhnet-media-products 5 volume printed Set of Siri Guru Granth Sahib Ji with English Translation by Dr. Sant Singh Khalsa]
[http://www.srigurugranthsahib.org/sggs/ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਉਸਤਤਿ]&lt;br /&gt;
[http://www.sikh-heritage.co.uk/Scriptures/Guru%20Granth/Guru%20Granth.htm ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦਾ ਲਿੰਕ]

== ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ ==
ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਧੰਨ ਧੰਨ ਸਾਹਿਬ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਬਾਰੇ ਕਾਫ਼ੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗੀ :- https://www.youtube.com/watch?v=cE6JDietwjg


ਧੰਨ ਧੰਨ ਸਾਹਿਬ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਜਾਨਣ ਲਈ ਇਸ ਲਿੰਕ ਤੇ' ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ --&gt; https://www.youtube.com/watch?v=vnRDuzSvyWM&amp;t=95s

'''https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1'''

'''[[https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1]]'''

&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1&lt;/ref&gt;


{{https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1}}


'''[[https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1]]'''

==ਹਵਾਲੇ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
{{wikisource|ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ}}

{{ਸਿੱਖੀ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖੀ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਗੁਰਮਤਿ ਕਾਵਿ]]</text>
      <sha1>hhp4ldcbeahnnjvdz9yh87q8aie8j78</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610659</id>
      <parentid>610658</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T01:36:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2401:4900:1C6F:1F03:105B:7797:B088:3198</ip>
      </contributor>
      <comment>ਹਿੱਜੇ ਸਹੀ ਕੀਤੇ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27775" xml:space="preserve">

{{Infobox religious text|Sikh religious text
| name = ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ
| image = Sri Guru Granth Sahib Nishan.jpg
| alt = ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ
| caption = [[ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ|ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ]] ਵਿਖੇ [[ਗੁਰ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ]] ਦੀ ਲਿਖਾਈ ਵਿੱਚ ਮੂਲ ਮੰਤਰ ਦਾ ਪੱਤਰਾ
| religion = [[ਸਿੱਖੀ]]
}}

'''ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ''' [[ਸਿੱਖਾਂ]] ਦੇ ਗਿਆਰਵੇਂ[[ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ| ਗੁਰੂ]] ਹਨ।&lt;ref name=ke&gt;{{cite book| last = Keene| first = Michael| title = Online Worksheets| publisher = Nelson Thornes| year = 2003| page = 38| isbn = 0-7487-7159-X}}&lt;/ref&gt; ਇਹ ੧੪੬੯ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ੧੭੦੮ ਤੱਕ [[ਸਿੱਖ]] ਗੁਰੂਆਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਰਚੀ ਅਤੇ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤੀ ਬਾਣੀ ਦਾ ੧੪੩੦ ਅੰਗਾਂ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਵਿਸਤਾਰਮਈ ਗ੍ਰੰਥ ਹੈ।&lt;ref name=ke/&gt; ਇਹ ਅਨੇਕਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਭਾਵ ਬਾਣੀ ਦਾ ਅੰਬਾਰ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਰੱਬ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਨਾਮ ਜਪਣ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਵਰਨਣ ਕਰਦਾ ਹੈ।&lt;ref name=su&gt;{{cite book
| last = Penney| first = Sue| title = Sikhism| publisher = Heinemann| page = 14| isbn = 0-435-30470-4}}&lt;/ref&gt; ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ, [[ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ]] (੧੬੬੬-੧੭੦੮) ਨੇ ਜੋਤੀ-ਜੋਤਿ ਸਮਾਉਣ ਵੇਲੇ ਗੁਰਿਆਈ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਕਰ ਕੇ ਨਾਮ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਹੋ ਗਿਆ।&lt;ref name=hugh&gt;{{cite book| last = Partridge| first = Christopher Hugh| title =।ntroduction to World Religions| year = 2005
| page = 223| isbn = }}&lt;/ref&gt; ਇਹ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਗ੍ਰੰਥ ਅਤੇ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਸਦੀਵੀ ਸ਼ਬਦ-ਰੂਪੀ ਗੁਰੂ ਹੈ ਜੋ ਕਿ [[ਸਿੱਖ]] ਗੁਰੂਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੰਤਾਂ-ਭਗਤਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਅੰਬਾਰ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite conference| first = Singh| last = Kashmir| title = SRI GURU GRANTH SAHIB — A JURISTIC PERSON| publisher = Global Sikh Studies| url = http://www.globalsikhstudies.net/articles/iscpapers/Kashmir%20Singh%20-%20SRI%20GURU%20GRANTH%20SAHIB%20-%20A%20Juristic%20Person.doc.| accessdate =2008-04-01}}&lt;/ref&gt; [[ਅਰਦਾਸ]] ਦੇ ਸਰੋਤ ਜਾਂ ਮਾਰਗ-ਦਰਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ [[ਸਿੱਖੀ]] ਵਿੱਚ ਬੰਧਨਾ ਅਤੇ ਭਗਤੀ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਧੁਰਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite book| last = Singh| first = Kushwant| title = A history of the sikhs| publisher = Oxford University Press| year = 2005| isbn = 0-19-567308-5}}&lt;/ref&gt;

ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਸੰਕਲਨ ਪੰਜਵੇਂ ਗੁਰੂ, [[ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ]] (੧੫੬੩-੧੬੦੬) ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਪੰਜ ਗੁਰੂਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਹਾਨ ਸੰਤਾਂ ਜਾਂ ਭਗਤਾਂ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈਆਂ ਦਾ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮ ਨਾਲ ਵਾਸਤਾ ਸੀ, ਦੀ ਬਾਣੀ ਇਕੱਤਰ ਕਰ ਕੇ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਬੀੜ ਨੂੰ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਜੀ ਦੇ ਹੱਥੋਂ ਲਿਖਵਾਇਆ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ਨੂੰ ਇਕੱਤਰ ਕਰ ਕੇ ਤਲਵੰਡੀ ਸਾਬੋ ਵਿਖੇ ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਪਾਸੋਂ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕਰਵਾ ਕੇ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref name=su/&gt; ਦਸਮ ਪਿਤਾ ਦੇ ਜੋਤੀ-ਜੋਤਿ ਸਮਾਉਣ ਪਿੱਛੋਂ [[ਬਾਬਾ ਦੀਪ ਸਿੰਘ]] ਵੱਲੋਂ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਤਾਰੇ ਵੰਡੇ ਗਏ।

ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਲਿਖਾਈ [[ਗੁਰਮੁਖੀ]] ਲਿਪੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਬੋਲੀਆਂ ਅਤੇ ਉਪ-ਬੋਲੀਆਂ&amp;ndash; ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲਹਿੰਦੀ ਪੰਜਾਬੀ, [[ਬ੍ਰਜ ਭਾਸ਼ਾ]], ਖੜ੍ਹੀ ਬੋਲੀ, [[ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ]] ਅਤੇ [[ਫ਼ਾਰਸੀ]] &amp;ndash; ਕਈ ਵਾਰ ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਸੰਤ ਭਾਸ਼ਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;Religion and Nationalism in।ndia By Harnik Deol. Published by Routledge, 2000.।SBN 0-415-20108-X, 9780415201087. Page 22. &quot;Remarkably, neither is the Qur'an written in Urdu language, nor are the Hindu scriptures written in Hindi, whereas the compositions in the Sikh holy book, Adi Granth, are a melange of various dialects, often coalesced under the generic title of Sant Bhasha.&quot;&lt;br&gt;
The making of Sikh scripture by Gurinder Singh Mann. Published by Oxford University Press US, 2001.।SBN 0-19-513024-3,।SBN 978-0-19-513024-9 Page 5. &quot;The language of the hymns recorded in the Adi Granth has been called &quot;Sant Bhasha,&quot; a kind of lingua franca used by the medieval saint-poets of northern।ndia. But the broad range of contributors to the text produced a complex mix of regional dialects.&quot;&lt;br&gt;
History of Punjabi Literature by Surindar Singh Kohli. Page 48. Published by National Book, 1993.।SBN 81-7116-141-3,।SBN 978-81-7116-141-6. &quot;When we go through the hymns and compositions of the Guru written in Sant Bhasha (saint- language), it appears that some।ndian saint of 16th century&quot;.&lt;br&gt;
[http://www.sikhs.nl/downloads/English/Introduction%20to%20the%20Guru%20Granth%20Sahib.pdf।ntroduction: Guru Granth Sahib]{{ਮੁਰਦਾ ਕੜੀ|date=ਅਕਤੂਬਰ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. &quot;The Guru Granth Sahib is written in Gurmukhi script. The language, which is most often Sant Bhasha, is very close to Punjabi.।t is well understood all over northern and northwest।ndia and is popular among the wandering holy men. Persian and some local dialects have also been used. Many hymns contain words of different languages and dialects,depending upon the mother tongue of the writer or the language of the region where they were composed.&quot;&lt;br&gt;
Songs of the Saints from the Adi Granth By Nirmal Dass. Published by SUNY Press, 2000.।SBN 0-7914-4683-2,।SBN 978-0-7914-4683-6. Page 13. &quot;Any attempt at translating songs from the Adi Granth certainly involves working not with one language, but several, along with dialectical differences. The languages used by the saints range from Sanskrit; regional Prakrits; western, eastern and southern Apabhramsa; and Sahaskrit. More particularly, we find sant bhasha, Marathi, Old Hindi, central and Lehndi Panjabi, Sgettland Persian. There are also many dialects deployed, such as Purbi Marwari, Bangru, Dakhni, Malwai, and Awadhi.&quot;&lt;br&gt;
[http://www.sikhwomen.com/sikhism/scriptures/ggs/index.htm Sikhism . The Guru Granth Sahib (GGS)] By Harjinder Singh. &quot;The Guru Granth Sahib also contains hymns which are written in a language known as Sahiskriti as well as Sant Bhasha, it also contains many Persian and Sanskrit words throughout.&quot;&lt;/ref&gt;.

== ਅਹਿਮੀਅਤ ==

[[File:Guru Granth Sahib.jpg|250px|thumb|ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਸਰੂਪ]]
ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਸਿਖਾਂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਗੁਰੂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੂਲ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਗ੍ਰੰਥ, ਜਿਸ ਦਾ ਲਫ਼ਜ਼ੀ ਅਰਥ ਹੈ, ਕਿਤਾਬ। ਸਾਹਿਬ ਤੇ ਸ੍ਰੀ ਸਤਿਕਾਰ ਦੇ ਲਖਾਇਕ ਹਨ; ਗੁਰੂ ਸ਼ਬਦ ਗੁਰਿਆਈ ਦੇ ਵਾਰਸ ਹੋਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਦਿ ਦੇ ਲਫ਼ਜ਼ੀ ਮਾਹਿਨੇ ਹਨ ਮੁੱਢਲਾ ਜਾਂ ਪਹਿਲਾ, ਜੋ ਇਸ ਗ੍ਰੰਥ ਨੂੰ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਦੂਸਰੀ ਪਵਿੱਤਰ ਕਿਤਾਬ [[ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ]], ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਸਵੇਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ਹੈ, ਤੋਂ ਨਿਖੇੜਦਾ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੇ ਰਚਨਹਾਰੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਅਤੇ ਫਿਰਕਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਰੱਖਦੇ ਸਨ; ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ [[ਹਿੰਦੂ]] ਹਨ, [[ਮੁਸਲਮਾਨ]] ਹਨ ਅਤੇ ਨੀਵੀਆਂ ਤੇ ਉੱਚੀਆਂ ਜਾਤਾਂ ਦੇ ਵੀ ਹਨ।

==ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਛਾਪਾ==
[[ਤਸਵੀਰ:Map birth place of Writers of Guru Granth Sahib.jpg|thumbnail|ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਬਾਣੀਕਾਰ]]
ਜਿੰਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਚਨਹਾਰੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹੀਆਂ ਹੀ ਹਨ ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਾਗ ਤੇ ਰਾਗਨੀਆਂ। ਸਾਰੇ ਮਜ਼ਮੂਨਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਵਿ-ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆ ਹੈ। 31 ਰਾਗ ਵਰਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਦਿਆਂ,ਅਸਟਪਦੀਆਂ ਤੇ 4 ਲਾਇਨ੍ਹਾਂ ਵਾਲੇ ਸਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕਲਮਬੰਦ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਲੰਬੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਾਰਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰਾਗਾਂ ਦੇ ਅਧਿਆਇਆਂ ਵਿੱਚ ਕਰਤੇ ਦੇ ਕ੍ਰਮ ਅਨੁਸਾਰ ਰਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। 1430 ਅੰਗਾਂ ਵਾਲੀ ਬੀੜ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਿਖਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਨਿਧ ਸਭਾ ਸ਼ੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਵਲੌਂ ਇਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਛਾਪਣ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਇੱਕ ਮਿਆਰ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੰਨਿਆਂ ਦਾ ਕ੍ਰਮ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ-
{{div col}}
*ਤਤਕਰਾ(1-13)
*ਸਿਰੀ ਰਾਗ(14-93)
*ਮਾਝ ਰਾਗੁ(94-150)
*ਗਉੜੀ ਰਾਗੁ(151-346) 
*ਆਸਾ ਰਾਗੁ(347-488)
*ਗੂਜਰੀ ਰਾਗੁ(489-526)
*ਦੇਵਗੰਧਾਰੀ ਰਾਗੁ(527-536)
*ਬਿਹਾਗੜਾ ਰਾਗੁ(537-556)
*ਵਡਹੰਸ ਰਾਗੁ (557-594)
*ਸੋਰਠ ਰਾਗੁ (595-659)
*ਧਨਾਸਰੀ ਰਾਗੁ (660-695)
*ਜੈਤਸਰੀ ਰਾਗੁ (696-710)
*ਟੋਡੀ ਰਾਗੁ (711-718)
*ਬੈਰਾੜੀ ਰਾਗੁ (719-720)
*ਤਿਲੰਗ ਰਾਗੁ (721-727)
*ਸੂਹੀ ਰਾਗੁ (728-794)
*ਬਿਲਾਵਲ ਰਾਗੁ (795-858)
*ਗੌਂਡ ਰਾਗੁ (854-875)
*ਰਾਮਕਲੀ ਰਾਗੁ (876-974)
*ਨਟ ਨਰਾਇਣ ਰਾਗੁ (975-983)
*ਮਾਲਿ ਗਉੜਾ ਰਾਗੁ (984-988)
*ਮਾਰੂ ਰਾਗੁ(989-1106)
*ਤੁਖਾਰੀ ਰਾਗੁ (1107-1117)
*ਕੇਦਾਰ ਰਾਗੁ (1118-1124)
*ਭੈਰਉ ਰਾਗੁ(1125-1167)
*ਬਸੰਤੁ ਰਾਗੁ (1158-1196)
*ਸਾਰੰਗ ਰਾਗੁ (1197-1253)
*ਮਲਾਰ ਰਾਗੁ (1254-1293)
*ਕਾਨੜਾ ਰਾਗੁ (1294-1318)
*ਕਲਿਆਣ ਰਾਗੁ (1319-1326)
*ਪਰਭਾਤੀ ਰਾਗੁ (1327-1351)
*ਜੈਜਾਵੰਤੀ ਰਾਗੁ (1352-1353)
*ਸਲੋਕ ਸਹਸਕ੍ਰਿਤੀ(1353-1360)
*ਗਾਥਾ,ਫ਼ੁਨਹੇ ਤੇ ਚਉਬੋਲੇ(1360-1364)
*ਸਲੋਕ ਕਬੀਰ(1364-1377)
*ਸਲੋਕ ਫ਼ਰੀਦ(1377-1384)
*ਸਵੱਈਏ(1385-1409)
*ਸਲੋਕ ਵਾਰਾਂ ਤੌਂ ਵਧੀਕ(1410-1429)
*ਮੁੰਦਾਵਣੀ ਤੇ ਰਾਗਮਾਲਾ(1429-1430)
{{div col end}}
==== ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਭਗਤ ਬਾਣੀ ====
{{main|ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਬਾਣੀਕਾਰ ਅਤੇ ਬਾਣੀ}}

ਭਗਤਾਂ ਦੀ ਬਾਣੀ:
ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ 31 ਰਾਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 22 ਰਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਭਗਤਾਂ ਦੀ ਬਾਣੀ ਹੈ। ਭਗਤਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸ਼ਬਦ 349 ਹਨ, ਅਤੇ ਭਗਤ-ਬਾਣੀ ਵਿੱਚ 3 ਸ਼ਬਦ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਭੀ ਹਨ।
{|class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+ ਭਗਤ ਬਾਣੀ
! ਭਗਤ !! ਸ਼ਬਦ !! ਭਗਤ !!ਸ਼ਬਦ
|-
|[[ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ]]|| 224|| [[ਭਗਤ ਭੀਖਨ ਜੀ]]||2
|-
|[[ਭਗਤ ਨਾਮਦੇਵ ਜੀ]]||61||[[ਭਗਤ ਸੂਰਦਾਸ ਜੀ]]||1 (ਸਿਰਫ਼ ਤੁਕ)
|-
|[[ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ ਜੀ]]||40||[[ਭਗਤ ਪਰਮਾਨੰਦ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਤ੍ਰਿਲੋਚਨ ਜੀ]]||4||[[ਭਗਤ ਸੈਣ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਫਰੀਦ ਜੀ]]||4||[[ਭਗਤ ਪੀਪਾ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਬੈਣੀ ਜੀ]]||	3||[[ਭਗਤ ਸਧਨਾ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਧੰਨਾ ਜੀ]]||3||[[ਭਗਤ ਰਾਮਾਨੰਦ|ਭਗਤ ਰਾਮਾਨੰਦ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਜੈਦੇਵ ਜੀ]]||2||ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ||3
|-
|||||ਜੋੜ||352

|}
		 				 		
ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਗਉੜੀ ਰਾਗ ਵਿੱਚ ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ ਦੀਆਂ 3 ਹੋਰ ਬਾਣੀਆਂ ਹਨ-
ਬਾਵਨ ਅਖਰੀ, ਪੰਦ੍ਰਹ ਥਿਤੀ, ਸਤ ਵਾਰ।
ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ ਅਤੇ ਭਗਤ ਫਰੀਦ ਜੀ ਦੇ ਸ਼ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸੰਗ੍ਰਹ ਭੀ ਹਨ:-
ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ = 243 (ਇਹਨਾਂ ਸਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਨ ਦੇ ਭੀ ਕੁਝ) 
ਭਗਤ ਫਰੀਦ ਜੀ = 130 ਸਲੋਕ ਹਨ
ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਕਈ ਨਾਂ ਵਰਤੇ ਗਏ ਜਿਹਨਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ।
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੇ ਅਨੇਕਾਂ ਨਾਮ ਦਾ ਵੇਰਵਾ
!ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਨਾਮ !!ਗਿਣਤੀ!!ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਨਾਮ !!ਗਿਣਤੀ!!ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਨਾਮ !!ਗਿਣਤੀ
|-
|[[ਹਰਿ]]|| 8344|||ਰਾਮ|| 2533|||[[ਪ੍ਰਭੂ]]|| 1371
|-
|[[ਗੋਪਾਲ]]|| 491|||[[ਗੋਬਿੰਦ]]|| 475|||[[ਪਰਮਾਤਮਾ]]|| 324
|-
|[[ਕਰਤਾ]]|| 228|||[[ਠਾਕੁਰ]]|| 216|||ਦਾਤਾ|| 151
|-
|[[ਪਰਮੇਸ਼ਰ]]|| 139|||[[ਮੁਰਾਰੀ]]|| 97|||[[ਨਾਰਾਇਣ]]|| 89
|-
|[[ਅੰਤਰਜਾਮੀ]]|| 61|||[[ਜਗਦੀਸ]]|| 60|||[[ਸਤਿਨਾਮੁ]]|| 59
|-
|[[ਮੋਹਨ]]|| 54|||[[ਅੱਲਾ]]|| 46|||[[ਭਗਵਾਨ]]|| 30
|-
|[[ਨਿਰੰਕਾਰ]]|| 29|||ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ|| 22|||[[ਵਾਹਿਗੁਰੂ]]|| 13
|}

==== [[ਭੱਟ]] ਆਤੇ ਬਾਬਾ ਸੁੰਦਰ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ====
ਬਾਬਾ ਸੁੰਦਰ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ‘ਸਦੁ’ ਰਾਗ ਰਾਮਕਲੀ ਵਿੱਚ ਹੈ। 6 ਪਉੜੀਆਂ।
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਭੱਟਾਂ ਦੇ ਸਵਯੇ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹਨ:-
#ਕੱਲਸਹਾਰ
#ਜਾਲਪ
#ਕੀਰਤ
#ਭਿੱਖਾ
#ਸਲ੍ਹ
#ਭਲ੍ਹ
#ਨਲ੍ਹ
#ਬਲ੍ਹ
#ਗਯੰਦ
#ਹਰਿਬੰਸ
#ਮਥਰਾ

ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਦੀ ਉਗਾਹੀ ਮੂਜਬ ਭਾਦੋਂ ਵਦੀ ਏਕਮ ਸੰਮਤ 1661/1 ਅਗਸਤ 1604 ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਇਹ ਸੰਕਲਨ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਗਰੰਥ ਦਾ ਤਤਕਰਾ ਤੇ ਅੰਗ ਅੰਕਿਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ।7000 ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਇਸ ਸੰਗ੍ਰਿਹ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪਹਿਲੇ ਪੰਜ ਗੁਰੂਆਂ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਖ ਵਖ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ 15 ਭਗਤਾਂ ਤੇ ਸੂਫ਼ੀਆਂ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ [[ਸ਼ੇਖ ਫ਼ਰੀਦ]], ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ [[ਭਗਤ ਕਬੀਰ|ਕਬੀਰ]] ਅਤੇ [[ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ]] ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਦੀ ਬਾਣੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਗਰੰਥ ਦੇ 974 ਪਤਰੇ ਸਨ ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ 12”x8”ਅਕਾਰ ਦੇ 1948 ਪੰਨੇ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਖਾਲੀ ਪੰਨੇ ਵੀ ਸਨ। ਉਹ ਜਗ੍ਹਾਂ ਜਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਇਹ ਗਰੰਥ ਦਾ ਸੰਕਲਨ ਕੀਤਾ ਉੱਥੇ ਹੁਣ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮਸਰ ਸਾਹਿਬ ਸਥਿਤ ਹੈ।

==ਗੁਰਿਆਈ==

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਗੁਰਿਆਈ (ਗੁਰਤਾ ਗੱਦੀ) ਬਾਰੇ ਭੱਟ ਵਹੀ (ਤਾਲੁਦਾ ਜੀਂਦ ਪਰਗਨੇ ਦਾ) ਵਿੱਚ ਇਉਂ ਦਰਜ ਹੈ:-

“ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਮਹਿਲ ਦਸਮਾਂ ਬੇਟਾ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਕਾ ਪੋਤਾ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਕਾ ਪੜਪੋਤਾ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਕਾ ਵਾਰਿਸ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਕੀ ਸੂਰਜਬੰਸਿ ਗੋਸਾਲ ਗੋਤਰ ਸੋਢੀ ਖਤਰੀ ਵਾਸੀ ਆਨੰਦਪੁਰ ਪਰਗਨਾ ਕਹਿਲੂਰ ਮੁਕਾਮ ਨੰਦੇੜ ਤਟ ਗੁਦਾਵਰੀ ਦਖਣ ਦੇਸ ਸੰਮਤ ਸਤਾਰਾ ਸੌ ਪੈਂਸਠ ਕਾਤਿਕ ਮਾਸ ਕੀ ਚੌਥ ਸ਼ੁਕਲ ਪਖੇ ਬੂਦਵਾਰ ਕੇ ਦਿਹੁਰੀ ਭਾਈ ਦਇਆ ਸਿੰਘ ਸੇ ਬਚਨ ਹੋਇਆਂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਲੈ ਆਓ। ਬਚਨ ਪਾਇ ਦਇਆ ਸਿੰਘ ਸ੍ਰੀ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਲੈ ਤਾਏ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਪੰਜ ਪੈਸੇ ਨਰੇਲ ਅਗੇ ਭੇਟਾ ਰਖਾ ਮਥਾ ਟੇਕਾ ਸਰਬਤ ਸੰਗਤ ਸੇ ਕਹਾ ਮੇਰਾ ਹੁਕਮ ਹੈ ਮੇਰਿ ਜਗ੍ਹਾ ਸ੍ਰੀ ਗਰੰਥ ਜਿ ਕੋ ਜਾਨਣਾ। ਜੋ ਸਿਖ ਜਾਣੇਗਾ ਓਸ ਕੀ ਘਾਲ ਥਾਏ ਪਵੇਗੀ ਗੁਰੂ ਤਿਸ ਕੀ ਬਹੁੜੀ ਕਰੇਗਾ।“
[[ਤਸਵੀਰ:Sri Guru Granth Sahib leading a sikh marching column.JPG|thumb|right|250px|ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ 1914 ਦੀ ਸੰਸਾਰ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਮੈਸੋਪਟਾਮੀਆ ਵਿੱਚ ਕਿਧਰੇ ਸਿਖ ਮਾਰਚਿੰਗ ਕਾਲਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹੋਏ]]
‘ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਸਦੀਵੀ ਗੁਰੂ ਹਨ’। ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਸਮਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿੱਖ ਸਮਾਜ ਦੀ ਇਹੀ ਸੋਚ ਤੇ ਅਕੀਦਾ ਹੈ। ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਔਕੜ ਭਰੇ ਸਮੇਂ ਵੀ,ਜਦੋਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਕਨੂੰਨੀ ਕਰਾਰ ਦਿਤਾ ਗਿਆ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਨ ਲੈਣੀ ਪਈ,ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਡਮੁੱਲੀ ਸ਼ੈਅ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਹੀ ਸੀ ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਣ ਸੀ ਅਤੇ ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਜਾਨ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਹਿਫ਼ੂਜ਼ ਰਖਿਆ। ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਪੁਸਤਕ ਦੀ ਬਰਾਬਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨ ਦਿਤੀ।

ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕਾਲ ਵਿੱਚ,ਜਿਸ ਨੇ ਖਾਲਸਾ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਸਾਮਰਾਜ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ,ਸ਼ਖਸੀ ਅਚਾਰ ਵਿੱਚਾਰ ਤੇ ਦਰਬਾਰੀ ਕਾਰ ਵਿਹਾਰ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਉਦਾਲੇ ਹੀ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਸੀ।ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਮਕਾਲੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਤੌਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਆਪਣਾ ਦਿਨ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਇਬਾਦਤ ਤੌਂ ਬਾਦ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਾ ਸੀ।ਦਿਨਾਂ ਦਿਹਾਰਾਂ ਤੇ ਉਹ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਅੱਗੇ ਸੀਸ ਨਿਵਾਉਣ ਜਾਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ।ਸਿੱਖਾਂ ਵਾਸਤੇ ਕੇਵਲ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਹੀ ਇਕੋ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਇਬਾਦਤ ਦਾ ਮਰਕਜ਼ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਯਾ ਚਿਨ੍ਹ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ।

ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਉੱਪਰੰਤ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਪੁਸਤਕ ਨੂੰ ਹੀ ਗੁਰੂ ਕਰ ਕੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

== ਬਾਹਰਲੇ ਜੋੜ ==
*[http://www.panjabdigilib.org/ ਪੰਜਾਬ ਡਿਜੀਟਲ ਲਾਈਬਰੇਰੀ]
*[http://www.srigranth.org/ ਸ੍ਰੀ ਗਰੰਥ]
*[http://www.khojgurbani.org/ ਖੋਜ ਗੁਰਬਾਣੀ, ਕਈ ਤਰਜਮਿਆਂ ਵਾਲ਼ਾ ਮੰਚ]

===ਵੀਡੀਓਆਂ===
*[http://www.sikhvideos.org/sri-guru-granth-sahib-400.htm ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ 400ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ]

===ਆਡੀਓ===
*[http://www.niyarakhalsa.com ਮੁਕੰਮਲ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਸੁਣੋ (66 ਘੰਟੇ), ਮਤਲਬ ਪੜ੍ਹੋ ਅਤੇ ਗੁਰਮਤਿ ਸਾਫ਼ਟਵੇਅਰ ਅਤੇ ਅੱਖਰ ਲਾਹੋ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210613052536/http://niyarakhalsa.com/ |date=2021-06-13 }}
*[http://www.worldgurudwara.com/V2/DownloadGuruGranthSahib.asp (ਆਦਿ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਮੁਕੰਮਲ ਐੱਮ.ਪੀ. 3 ਰੂਪ ਵਾਸਤੇ ਇਸ ਜੋੜ ਨੂੰ ਨੱਪੋ)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100412153826/http://www.worldgurudwara.com/V2/DownloadGuruGranthSahib.asp |date=2010-04-12 }}
*[http://www.jargsahib.com/Katha.html (ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਆਡੀਓ ਜੋੜ)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100830085423/http://www.jargsahib.com/Katha.html |date=2010-08-30 }}

===ਲਿਖਤ===
* ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਤਰਜਮਾ
([http://www.gurbanifiles.org/translations/English%20Translation%20of%20Siri%20Guru%20Granth%20Sahib.pdf PDF] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190809100033/http://www.gurbanifiles.org/translations/English%20Translation%20of%20Siri%20Guru%20Granth%20Sahib.pdf |date=2019-08-09 }})
*[http://www.srigranth.org/ The Guru Granth Sahib in Unicode format]
*[http://www.granthsahib.com Granth Sahib.com]
*[http://fateh.sikhnet.com/Sikhnet/register.nsf/Files/PDABanis/$file/SGGS%20in%20Spanish.doc/ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਸਪੇਨੀ (Español) ਵਿੱਚ ਤਰਜਮਾ]
*[http://gurugranth.blogspot.com/Download The &quot;Oficial Translations of Siri Guru Granth Sahib in Spanish&quot;.Revised / PDF]
*[http://www.sikhnet.com/files/ereader/Siri%20Guru%20Granth%20Sahib%20(Gurmukhi)%20for%20Kindle.pdf ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ (ਗੁਰਮੁਖੀ) PDF]
*[http://www.sikher.com/guru-granth-sahib/ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ, ਗੁਰਮੁਖੀ ਅਤੇ 52 ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਲ਼ੋ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120206210803/http://www.sikher.com/guru-granth-sahib/ |date=2012-02-06 }}

===ਹੋਰ===
*[http://www.allaboutsikhs.com/quotations/ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ]
*[http://searchgurbani.com/ searchgurbani.com]
*[http://www.ProudToBeSikh.com/ ProudToBeSikh.com - ਗੁਰੂ ਗਰੰਥਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪੰਜ ਆਡੀਓ ਸੈੱਟ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160916114858/http://www.proudtobesikh.com/ |date=2016-09-16 }}
*[http://www.gianidarshansinghsohaluk.info/sri-guru-granth-sahib-raag-kosh/ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥਾ ਸਾਹਿਬ ਰਾਗਕੋਸ਼] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150513045607/http://www.gianidarshansinghsohaluk.info/sri-guru-granth-sahib-raag-kosh/ |date=2015-05-13 }}
*[http://www.sikhnet.com/pages/sikhnet-media-products 5 volume printed Set of Siri Guru Granth Sahib Ji with English Translation by Dr. Sant Singh Khalsa]
[http://www.srigurugranthsahib.org/sggs/ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਉਸਤਤਿ]&lt;br /&gt;
[http://www.sikh-heritage.co.uk/Scriptures/Guru%20Granth/Guru%20Granth.htm ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦਾ ਲਿੰਕ]

== ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ ==
ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਧੰਨ ਧੰਨ ਸਾਹਿਬ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਬਾਰੇ ਕਾਫ਼ੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗੀ :- https://www.youtube.com/watch?v=cE6JDietwjg


ਧੰਨ ਧੰਨ ਸਾਹਿਬ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਜਾਨਣ ਲਈ ਇਸ ਲਿੰਕ ਤੇ' ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ --&gt; https://www.youtube.com/watch?v=vnRDuzSvyWM&amp;t=95s

'''https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1'''

'''[[https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1]]'''

&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1&lt;/ref&gt;


{{https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1}}


'''[[https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1]]'''

==ਹਵਾਲੇ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
{{wikisource|ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ}}

{{ਸਿੱਖੀ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖੀ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਗੁਰਮਤਿ ਕਾਵਿ]]</text>
      <sha1>0qztw0utjv9oz5kfsg71lqc6ka4ms0v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610745</id>
      <parentid>610659</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T09:53:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jagseer S Sidhu</username>
        <id>18155</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/2401:4900:1C6F:1F03:105B:7797:B088:3198|2401:4900:1C6F:1F03:105B:7797:B088:3198]] ([[User talk:2401:4900:1C6F:1F03:105B:7797:B088:3198|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) ਦੀਆਂ ਸੋਧਾਂ ਵਾਪਸ ਮੋੜ ਕੇ [[User:InternetArchiveBot|InternetArchiveBot]] ਦਾ ਬਣਾਇਆ ਆਖ਼ਰੀ ਰੀਵਿਜ਼ਨ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27731" xml:space="preserve">

{{Infobox religious text|Sikh religious text
| name = ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ
| image = Sri Guru Granth Sahib Nishan.jpg
| alt = ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ
| caption = [[ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ|ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ]] ਵਿਖੇ [[ਗੁਰ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ]] ਦੀ ਲਿਖਾਈ ਵਿੱਚ ਮੂਲ ਮੰਤਰ ਦਾ ਪੱਤਰਾ
| religion = [[ਸਿੱਖੀ]]
}}

'''ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ''' [[ਸਿੱਖਾਂ]] ਦੇ ਗਿਆਰਵੇਂ[[ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ| ਗੁਰੂ]] ਹਨ।&lt;ref name=ke&gt;{{cite book| last = Keene| first = Michael| title = Online Worksheets| publisher = Nelson Thornes| year = 2003| page = 38| isbn = 0-7487-7159-X}}&lt;/ref&gt; ਇਹ 1469 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ [[1708]] ਤੱਕ [[ਸਿੱਖ]] ਗੁਰੂਆਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਰਚੀ ਅਤੇ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤੀ ਬਾਣੀ ਦਾ 1430 ਅੰਗਾਂ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਵਿਸਤਾਰਮਈ ਗ੍ਰੰਥ ਹੈ।&lt;ref name=ke/&gt; ਇਹ ਅਨੇਕਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਭਾਵ ਬਾਣੀ ਦਾ ਅੰਬਾਰ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਰੱਬ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਨਾਮ ਜਪਣ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਵਰਨਣ ਕਰਦਾ ਹੈ।&lt;ref name=su&gt;{{cite book
| last = Penney| first = Sue| title = Sikhism| publisher = Heinemann| page = 14| isbn = 0-435-30470-4}}&lt;/ref&gt; ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ, [[ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ]] ([[1666]]-[[1708]]) ਨੇ ਜੋਤੀ-ਜੋਤਿ ਸਮਾਉਣ ਵੇਲੇ ਗੁਰਿਆਈ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਕਰ ਕੇ ਨਾਮ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਹੋ ਗਿਆ।&lt;ref name=hugh&gt;{{cite book| last = Partridge| first = Christopher Hugh| title =।ntroduction to World Religions| year = 2005
| page = 223| isbn = }}&lt;/ref&gt; ਇਹ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਗ੍ਰੰਥ ਅਤੇ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਸਦੀਵੀ ਸ਼ਬਦ-ਰੂਪੀ ਗੁਰੂ ਹੈ ਜੋ ਕਿ [[ਸਿੱਖ]] ਗੁਰੂਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੰਤਾਂ-ਭਗਤਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਅੰਬਾਰ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite conference| first = Singh| last = Kashmir| title = SRI GURU GRANTH SAHIB — A JURISTIC PERSON| publisher = Global Sikh Studies| url = http://www.globalsikhstudies.net/articles/iscpapers/Kashmir%20Singh%20-%20SRI%20GURU%20GRANTH%20SAHIB%20-%20A%20Juristic%20Person.doc.| accessdate =2008-04-01}}&lt;/ref&gt; [[ਅਰਦਾਸ]] ਦੇ ਸਰੋਤ ਜਾਂ ਮਾਰਗ-ਦਰਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ [[ਸਿੱਖੀ]] ਵਿੱਚ ਬੰਧਨਾ ਅਤੇ ਭਗਤੀ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਧੁਰਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite book| last = Singh| first = Kushwant| title = A history of the sikhs| publisher = Oxford University Press| year = 2005| isbn = 0-19-567308-5}}&lt;/ref&gt;

ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਸੰਕਲਨ ਪੰਜਵੇਂ ਗੁਰੂ, [[ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ]] (1563-1606) ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਪੰਜ ਗੁਰੂਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਹਾਨ ਸੰਤਾਂ ਜਾਂ ਭਗਤਾਂ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈਆਂ ਦਾ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮ ਨਾਲ ਵਾਸਤਾ ਸੀ, ਦੀ ਬਾਣੀ ਇਕੱਤਰ ਕਰ ਕੇ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਬੀੜ ਨੂੰ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਜੀ ਦੇ ਹੱਥੋਂ ਲਿਖਵਾਇਆ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ਨੂੰ ਇਕੱਤਰ ਕਰ ਕੇ ਤਲਵੰਡੀ ਸਾਬੋ ਵਿਖੇ ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਪਾਸੋਂ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕਰਵਾ ਕੇ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref name=su/&gt; ਦਸਮ ਪਿਤਾ ਦੇ ਜੋਤੀ-ਜੋਤਿ ਸਮਾਉਣ ਪਿੱਛੋਂ [[ਬਾਬਾ ਦੀਪ ਸਿੰਘ]] ਵੱਲੋਂ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਤਾਰੇ ਵੰਡੇ ਗਏ।

ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਲਿਖਾਈ [[ਗੁਰਮੁਖੀ]] ਲਿਪੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਬੋਲੀਆਂ ਅਤੇ ਉਪ-ਬੋਲੀਆਂ&amp;ndash; ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲਹਿੰਦੀ ਪੰਜਾਬੀ, [[ਬ੍ਰਜ ਭਾਸ਼ਾ]], ਖੜ੍ਹੀ ਬੋਲੀ, [[ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ]] ਅਤੇ [[ਫ਼ਾਰਸੀ]] &amp;ndash; ਕਈ ਵਾਰ ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਸੰਤ ਭਾਸ਼ਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;Religion and Nationalism in।ndia By Harnik Deol. Published by Routledge, 2000.।SBN 0-415-20108-X, 9780415201087. Page 22. &quot;Remarkably, neither is the Qur'an written in Urdu language, nor are the Hindu scriptures written in Hindi, whereas the compositions in the Sikh holy book, Adi Granth, are a melange of various dialects, often coalesced under the generic title of Sant Bhasha.&quot;&lt;br&gt;
The making of Sikh scripture by Gurinder Singh Mann. Published by Oxford University Press US, 2001.।SBN 0-19-513024-3,।SBN 978-0-19-513024-9 Page 5. &quot;The language of the hymns recorded in the Adi Granth has been called &quot;Sant Bhasha,&quot; a kind of lingua franca used by the medieval saint-poets of northern।ndia. But the broad range of contributors to the text produced a complex mix of regional dialects.&quot;&lt;br&gt;
History of Punjabi Literature by Surindar Singh Kohli. Page 48. Published by National Book, 1993.।SBN 81-7116-141-3,।SBN 978-81-7116-141-6. &quot;When we go through the hymns and compositions of the Guru written in Sant Bhasha (saint- language), it appears that some।ndian saint of 16th century&quot;.&lt;br&gt;
[http://www.sikhs.nl/downloads/English/Introduction%20to%20the%20Guru%20Granth%20Sahib.pdf।ntroduction: Guru Granth Sahib]{{ਮੁਰਦਾ ਕੜੀ|date=ਅਕਤੂਬਰ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. &quot;The Guru Granth Sahib is written in Gurmukhi script. The language, which is most often Sant Bhasha, is very close to Punjabi.।t is well understood all over northern and northwest।ndia and is popular among the wandering holy men. Persian and some local dialects have also been used. Many hymns contain words of different languages and dialects,depending upon the mother tongue of the writer or the language of the region where they were composed.&quot;&lt;br&gt;
Songs of the Saints from the Adi Granth By Nirmal Dass. Published by SUNY Press, 2000.।SBN 0-7914-4683-2,।SBN 978-0-7914-4683-6. Page 13. &quot;Any attempt at translating songs from the Adi Granth certainly involves working not with one language, but several, along with dialectical differences. The languages used by the saints range from Sanskrit; regional Prakrits; western, eastern and southern Apabhramsa; and Sahaskrit. More particularly, we find sant bhasha, Marathi, Old Hindi, central and Lehndi Panjabi, Sgettland Persian. There are also many dialects deployed, such as Purbi Marwari, Bangru, Dakhni, Malwai, and Awadhi.&quot;&lt;br&gt;
[http://www.sikhwomen.com/sikhism/scriptures/ggs/index.htm Sikhism . The Guru Granth Sahib (GGS)] By Harjinder Singh. &quot;The Guru Granth Sahib also contains hymns which are written in a language known as Sahiskriti as well as Sant Bhasha, it also contains many Persian and Sanskrit words throughout.&quot;&lt;/ref&gt;.

== ਅਹਿਮੀਅਤ ==

[[File:Guru Granth Sahib.jpg|250px|thumb|ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਸਰੂਪ]]
ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਸਿਖਾਂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਗੁਰੂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੂਲ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਗ੍ਰੰਥ, ਜਿਸ ਦਾ ਲਫ਼ਜ਼ੀ ਅਰਥ ਹੈ, ਕਿਤਾਬ। ਸਾਹਿਬ ਤੇ ਸ੍ਰੀ ਸਤਿਕਾਰ ਦੇ ਲਖਾਇਕ ਹਨ; ਗੁਰੂ ਸ਼ਬਦ ਗੁਰਿਆਈ ਦੇ ਵਾਰਸ ਹੋਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਦਿ ਦੇ ਲਫ਼ਜ਼ੀ ਮਾਹਿਨੇ ਹਨ ਮੁੱਢਲਾ ਜਾਂ ਪਹਿਲਾ, ਜੋ ਇਸ ਗ੍ਰੰਥ ਨੂੰ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਦੂਸਰੀ ਪਵਿੱਤਰ ਕਿਤਾਬ [[ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ]], ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਸਵੇਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ਹੈ, ਤੋਂ ਨਿਖੇੜਦਾ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੇ ਰਚਨਹਾਰੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਅਤੇ ਫਿਰਕਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਰੱਖਦੇ ਸਨ; ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ [[ਹਿੰਦੂ]] ਹਨ, [[ਮੁਸਲਮਾਨ]] ਹਨ ਅਤੇ ਨੀਵੀਆਂ ਤੇ ਉੱਚੀਆਂ ਜਾਤਾਂ ਦੇ ਵੀ ਹਨ।

==ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਛਾਪਾ==
[[ਤਸਵੀਰ:Map birth place of Writers of Guru Granth Sahib.jpg|thumbnail|ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਬਾਣੀਕਾਰ]]
ਜਿੰਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਚਨਹਾਰੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹੀਆਂ ਹੀ ਹਨ ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਾਗ ਤੇ ਰਾਗਨੀਆਂ। ਸਾਰੇ ਮਜ਼ਮੂਨਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਵਿ-ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆ ਹੈ। 31 ਰਾਗ ਵਰਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਦਿਆਂ,ਅਸਟਪਦੀਆਂ ਤੇ 4 ਲਾਇਨ੍ਹਾਂ ਵਾਲੇ ਸਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕਲਮਬੰਦ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਲੰਬੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਾਰਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰਾਗਾਂ ਦੇ ਅਧਿਆਇਆਂ ਵਿੱਚ ਕਰਤੇ ਦੇ ਕ੍ਰਮ ਅਨੁਸਾਰ ਰਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। 1430 ਅੰਗਾਂ ਵਾਲੀ ਬੀੜ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਿਖਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਨਿਧ ਸਭਾ ਸ਼ੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਵਲੌਂ ਇਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਛਾਪਣ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਇੱਕ ਮਿਆਰ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੰਨਿਆਂ ਦਾ ਕ੍ਰਮ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ-
{{div col}}
*ਤਤਕਰਾ(1-13)
*ਸਿਰੀ ਰਾਗ(14-93)
*ਮਾਝ ਰਾਗੁ(94-150)
*ਗਉੜੀ ਰਾਗੁ(151-346) 
*ਆਸਾ ਰਾਗੁ(347-488)
*ਗੂਜਰੀ ਰਾਗੁ(489-526)
*ਦੇਵਗੰਧਾਰੀ ਰਾਗੁ(527-536)
*ਬਿਹਾਗੜਾ ਰਾਗੁ(537-556)
*ਵਡਹੰਸ ਰਾਗੁ (557-594)
*ਸੋਰਠ ਰਾਗੁ (595-659)
*ਧਨਾਸਰੀ ਰਾਗੁ (660-695)
*ਜੈਤਸਰੀ ਰਾਗੁ (696-710)
*ਟੋਡੀ ਰਾਗੁ (711-718)
*ਬੈਰਾੜੀ ਰਾਗੁ (719-720)
*ਤਿਲੰਗ ਰਾਗੁ (721-727)
*ਸੂਹੀ ਰਾਗੁ (728-794)
*ਬਿਲਾਵਲ ਰਾਗੁ (795-858)
*ਗੌਂਡ ਰਾਗੁ (854-875)
*ਰਾਮਕਲੀ ਰਾਗੁ (876-974)
*ਨਟ ਨਰਾਇਣ ਰਾਗੁ (975-983)
*ਮਾਲਿ ਗਉੜਾ ਰਾਗੁ (984-988)
*ਮਾਰੂ ਰਾਗੁ(989-1106)
*ਤੁਖਾਰੀ ਰਾਗੁ (1107-1117)
*ਕੇਦਾਰ ਰਾਗੁ (1118-1124)
*ਭੈਰਉ ਰਾਗੁ(1125-1167)
*ਬਸੰਤੁ ਰਾਗੁ (1158-1196)
*ਸਾਰੰਗ ਰਾਗੁ (1197-1253)
*ਮਲਾਰ ਰਾਗੁ (1254-1293)
*ਕਾਨੜਾ ਰਾਗੁ (1294-1318)
*ਕਲਿਆਣ ਰਾਗੁ (1319-1326)
*ਪਰਭਾਤੀ ਰਾਗੁ (1327-1351)
*ਜੈਜਾਵੰਤੀ ਰਾਗੁ (1352-1353)
*ਸਲੋਕ ਸਹਸਕ੍ਰਿਤੀ(1353-1360)
*ਗਾਥਾ,ਫ਼ੁਨਹੇ ਤੇ ਚਉਬੋਲੇ(1360-1364)
*ਸਲੋਕ ਕਬੀਰ(1364-1377)
*ਸਲੋਕ ਫ਼ਰੀਦ(1377-1384)
*ਸਵੱਈਏ(1385-1409)
*ਸਲੋਕ ਵਾਰਾਂ ਤੌਂ ਵਧੀਕ(1410-1429)
*ਮੁੰਦਾਵਣੀ ਤੇ ਰਾਗਮਾਲਾ(1429-1430)
{{div col end}}
==== ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਭਗਤ ਬਾਣੀ ====
{{main|ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਬਾਣੀਕਾਰ ਅਤੇ ਬਾਣੀ}}

ਭਗਤਾਂ ਦੀ ਬਾਣੀ:
ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ 31 ਰਾਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 22 ਰਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਭਗਤਾਂ ਦੀ ਬਾਣੀ ਹੈ। ਭਗਤਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸ਼ਬਦ 349 ਹਨ, ਅਤੇ ਭਗਤ-ਬਾਣੀ ਵਿੱਚ 3 ਸ਼ਬਦ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਭੀ ਹਨ।
{|class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+ ਭਗਤ ਬਾਣੀ
! ਭਗਤ !! ਸ਼ਬਦ !! ਭਗਤ !!ਸ਼ਬਦ
|-
|[[ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ]]|| 224|| [[ਭਗਤ ਭੀਖਨ ਜੀ]]||2
|-
|[[ਭਗਤ ਨਾਮਦੇਵ ਜੀ]]||61||[[ਭਗਤ ਸੂਰਦਾਸ ਜੀ]]||1 (ਸਿਰਫ਼ ਤੁਕ)
|-
|[[ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ ਜੀ]]||40||[[ਭਗਤ ਪਰਮਾਨੰਦ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਤ੍ਰਿਲੋਚਨ ਜੀ]]||4||[[ਭਗਤ ਸੈਣ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਫਰੀਦ ਜੀ]]||4||[[ਭਗਤ ਪੀਪਾ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਬੈਣੀ ਜੀ]]||	3||[[ਭਗਤ ਸਧਨਾ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਧੰਨਾ ਜੀ]]||3||[[ਭਗਤ ਰਾਮਾਨੰਦ|ਭਗਤ ਰਾਮਾਨੰਦ ਜੀ]]||1
|-
|[[ਭਗਤ ਜੈਦੇਵ ਜੀ]]||2||ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ||3
|-
|||||ਜੋੜ||352

|}
		 				 		
ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਗਉੜੀ ਰਾਗ ਵਿੱਚ ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ ਦੀਆਂ 3 ਹੋਰ ਬਾਣੀਆਂ ਹਨ-
ਬਾਵਨ ਅਖਰੀ, ਪੰਦ੍ਰਹ ਥਿਤੀ, ਸਤ ਵਾਰ।
ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ ਅਤੇ ਭਗਤ ਫਰੀਦ ਜੀ ਦੇ ਸ਼ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸੰਗ੍ਰਹ ਭੀ ਹਨ:-
ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ = 243 (ਇਹਨਾਂ ਸਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਨ ਦੇ ਭੀ ਕੁਝ) 
ਭਗਤ ਫਰੀਦ ਜੀ = 130 ਸਲੋਕ ਹਨ
ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਕਈ ਨਾਂ ਵਰਤੇ ਗਏ ਜਿਹਨਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ।
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੇ ਅਨੇਕਾਂ ਨਾਮ ਦਾ ਵੇਰਵਾ
!ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਨਾਮ !!ਗਿਣਤੀ!!ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਨਾਮ !!ਗਿਣਤੀ!!ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਨਾਮ !!ਗਿਣਤੀ
|-
|[[ਹਰਿ]]|| 8344|||ਰਾਮ|| 2533|||[[ਪ੍ਰਭੂ]]|| 1371
|-
|[[ਗੋਪਾਲ]]|| 491|||[[ਗੋਬਿੰਦ]]|| 475|||[[ਪਰਮਾਤਮਾ]]|| 324
|-
|[[ਕਰਤਾ]]|| 228|||[[ਠਾਕੁਰ]]|| 216|||ਦਾਤਾ|| 151
|-
|[[ਪਰਮੇਸ਼ਰ]]|| 139|||[[ਮੁਰਾਰੀ]]|| 97|||[[ਨਾਰਾਇਣ]]|| 89
|-
|[[ਅੰਤਰਜਾਮੀ]]|| 61|||[[ਜਗਦੀਸ]]|| 60|||[[ਸਤਿਨਾਮੁ]]|| 59
|-
|[[ਮੋਹਨ]]|| 54|||[[ਅੱਲਾ]]|| 46|||[[ਭਗਵਾਨ]]|| 30
|-
|[[ਨਿਰੰਕਾਰ]]|| 29|||ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ|| 22|||[[ਵਾਹਿਗੁਰੂ]]|| 13
|}

==== [[ਭੱਟ]] ਆਤੇ ਬਾਬਾ ਸੁੰਦਰ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ====
ਬਾਬਾ ਸੁੰਦਰ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ‘ਸਦੁ’ ਰਾਗ ਰਾਮਕਲੀ ਵਿੱਚ ਹੈ। 6 ਪਉੜੀਆਂ।
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਭੱਟਾਂ ਦੇ ਸਵਯੇ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹਨ:-
#ਕੱਲਸਹਾਰ
#ਜਾਲਪ
#ਕੀਰਤ
#ਭਿੱਖਾ
#ਸਲ੍ਹ
#ਭਲ੍ਹ
#ਨਲ੍ਹ
#ਬਲ੍ਹ
#ਗਯੰਦ
#ਹਰਿਬੰਸ
#ਮਥਰਾ

ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਦੀ ਉਗਾਹੀ ਮੂਜਬ ਭਾਦੋਂ ਵਦੀ ਏਕਮ ਸੰਮਤ 1661/1 ਅਗਸਤ 1604 ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਇਹ ਸੰਕਲਨ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਗਰੰਥ ਦਾ ਤਤਕਰਾ ਤੇ ਅੰਗ ਅੰਕਿਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ।7000 ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਇਸ ਸੰਗ੍ਰਿਹ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪਹਿਲੇ ਪੰਜ ਗੁਰੂਆਂ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਖ ਵਖ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ 15 ਭਗਤਾਂ ਤੇ ਸੂਫ਼ੀਆਂ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ [[ਸ਼ੇਖ ਫ਼ਰੀਦ]], ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ [[ਭਗਤ ਕਬੀਰ|ਕਬੀਰ]] ਅਤੇ [[ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ]] ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਦੀ ਬਾਣੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਗਰੰਥ ਦੇ 974 ਪਤਰੇ ਸਨ ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ 12”x8”ਅਕਾਰ ਦੇ 1948 ਪੰਨੇ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਖਾਲੀ ਪੰਨੇ ਵੀ ਸਨ। ਉਹ ਜਗ੍ਹਾਂ ਜਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਇਹ ਗਰੰਥ ਦਾ ਸੰਕਲਨ ਕੀਤਾ ਉੱਥੇ ਹੁਣ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮਸਰ ਸਾਹਿਬ ਸਥਿਤ ਹੈ।

==ਗੁਰਿਆਈ==

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਗੁਰਿਆਈ (ਗੁਰਤਾ ਗੱਦੀ) ਬਾਰੇ ਭੱਟ ਵਹੀ (ਤਾਲੁਦਾ ਜੀਂਦ ਪਰਗਨੇ ਦਾ) ਵਿੱਚ ਇਉਂ ਦਰਜ ਹੈ:-

“ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਮਹਿਲ ਦਸਮਾਂ ਬੇਟਾ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਕਾ ਪੋਤਾ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਕਾ ਪੜਪੋਤਾ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਕਾ ਵਾਰਿਸ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਕੀ ਸੂਰਜਬੰਸਿ ਗੋਸਾਲ ਗੋਤਰ ਸੋਢੀ ਖਤਰੀ ਵਾਸੀ ਆਨੰਦਪੁਰ ਪਰਗਨਾ ਕਹਿਲੂਰ ਮੁਕਾਮ ਨੰਦੇੜ ਤਟ ਗੁਦਾਵਰੀ ਦਖਣ ਦੇਸ ਸੰਮਤ ਸਤਾਰਾ ਸੌ ਪੈਂਸਠ ਕਾਤਿਕ ਮਾਸ ਕੀ ਚੌਥ ਸ਼ੁਕਲ ਪਖੇ ਬੂਦਵਾਰ ਕੇ ਦਿਹੁਰੀ ਭਾਈ ਦਇਆ ਸਿੰਘ ਸੇ ਬਚਨ ਹੋਇਆਂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਲੈ ਆਓ। ਬਚਨ ਪਾਇ ਦਇਆ ਸਿੰਘ ਸ੍ਰੀ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਲੈ ਤਾਏ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਪੰਜ ਪੈਸੇ ਨਰੇਲ ਅਗੇ ਭੇਟਾ ਰਖਾ ਮਥਾ ਟੇਕਾ ਸਰਬਤ ਸੰਗਤ ਸੇ ਕਹਾ ਮੇਰਾ ਹੁਕਮ ਹੈ ਮੇਰਿ ਜਗ੍ਹਾ ਸ੍ਰੀ ਗਰੰਥ ਜਿ ਕੋ ਜਾਨਣਾ। ਜੋ ਸਿਖ ਜਾਣੇਗਾ ਓਸ ਕੀ ਘਾਲ ਥਾਏ ਪਵੇਗੀ ਗੁਰੂ ਤਿਸ ਕੀ ਬਹੁੜੀ ਕਰੇਗਾ।“
[[ਤਸਵੀਰ:Sri Guru Granth Sahib leading a sikh marching column.JPG|thumb|right|250px|ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ 1914 ਦੀ ਸੰਸਾਰ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਮੈਸੋਪਟਾਮੀਆ ਵਿੱਚ ਕਿਧਰੇ ਸਿਖ ਮਾਰਚਿੰਗ ਕਾਲਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹੋਏ]]
‘ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਸਦੀਵੀ ਗੁਰੂ ਹਨ’। ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਸਮਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿੱਖ ਸਮਾਜ ਦੀ ਇਹੀ ਸੋਚ ਤੇ ਅਕੀਦਾ ਹੈ। ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਔਕੜ ਭਰੇ ਸਮੇਂ ਵੀ,ਜਦੋਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਕਨੂੰਨੀ ਕਰਾਰ ਦਿਤਾ ਗਿਆ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਨ ਲੈਣੀ ਪਈ,ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਡਮੁੱਲੀ ਸ਼ੈਅ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਹੀ ਸੀ ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਣ ਸੀ ਅਤੇ ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਜਾਨ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਹਿਫ਼ੂਜ਼ ਰਖਿਆ। ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਪੁਸਤਕ ਦੀ ਬਰਾਬਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨ ਦਿਤੀ।

ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕਾਲ ਵਿੱਚ,ਜਿਸ ਨੇ ਖਾਲਸਾ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਸਾਮਰਾਜ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ,ਸ਼ਖਸੀ ਅਚਾਰ ਵਿੱਚਾਰ ਤੇ ਦਰਬਾਰੀ ਕਾਰ ਵਿਹਾਰ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਉਦਾਲੇ ਹੀ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਸੀ।ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਮਕਾਲੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਤੌਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਆਪਣਾ ਦਿਨ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਇਬਾਦਤ ਤੌਂ ਬਾਦ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਾ ਸੀ।ਦਿਨਾਂ ਦਿਹਾਰਾਂ ਤੇ ਉਹ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਅੱਗੇ ਸੀਸ ਨਿਵਾਉਣ ਜਾਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ।ਸਿੱਖਾਂ ਵਾਸਤੇ ਕੇਵਲ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਹੀ ਇਕੋ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਇਬਾਦਤ ਦਾ ਮਰਕਜ਼ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਯਾ ਚਿਨ੍ਹ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ।

ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਉੱਪਰੰਤ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਪੁਸਤਕ ਨੂੰ ਹੀ ਗੁਰੂ ਕਰ ਕੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

== ਬਾਹਰਲੇ ਜੋੜ ==
*[http://www.panjabdigilib.org/ ਪੰਜਾਬ ਡਿਜੀਟਲ ਲਾਈਬਰੇਰੀ]
*[http://www.srigranth.org/ ਸ੍ਰੀ ਗਰੰਥ]
*[http://www.khojgurbani.org/ ਖੋਜ ਗੁਰਬਾਣੀ, ਕਈ ਤਰਜਮਿਆਂ ਵਾਲ਼ਾ ਮੰਚ]

===ਵੀਡੀਓਆਂ===
*[http://www.sikhvideos.org/sri-guru-granth-sahib-400.htm ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ 400ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ]

===ਆਡੀਓ===
*[http://www.niyarakhalsa.com ਮੁਕੰਮਲ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਸੁਣੋ (66 ਘੰਟੇ), ਮਤਲਬ ਪੜ੍ਹੋ ਅਤੇ ਗੁਰਮਤਿ ਸਾਫ਼ਟਵੇਅਰ ਅਤੇ ਅੱਖਰ ਲਾਹੋ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210613052536/http://niyarakhalsa.com/ |date=2021-06-13 }}
*[http://www.worldgurudwara.com/V2/DownloadGuruGranthSahib.asp (ਆਦਿ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਮੁਕੰਮਲ ਐੱਮ.ਪੀ. 3 ਰੂਪ ਵਾਸਤੇ ਇਸ ਜੋੜ ਨੂੰ ਨੱਪੋ)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100412153826/http://www.worldgurudwara.com/V2/DownloadGuruGranthSahib.asp |date=2010-04-12 }}
*[http://www.jargsahib.com/Katha.html (ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਆਡੀਓ ਜੋੜ)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100830085423/http://www.jargsahib.com/Katha.html |date=2010-08-30 }}

===ਲਿਖਤ===
* ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਤਰਜਮਾ
([http://www.gurbanifiles.org/translations/English%20Translation%20of%20Siri%20Guru%20Granth%20Sahib.pdf PDF] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190809100033/http://www.gurbanifiles.org/translations/English%20Translation%20of%20Siri%20Guru%20Granth%20Sahib.pdf |date=2019-08-09 }})
*[http://www.srigranth.org/ The Guru Granth Sahib in Unicode format]
*[http://www.granthsahib.com Granth Sahib.com]
*[http://fateh.sikhnet.com/Sikhnet/register.nsf/Files/PDABanis/$file/SGGS%20in%20Spanish.doc/ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਸਪੇਨੀ (Español) ਵਿੱਚ ਤਰਜਮਾ]
*[http://gurugranth.blogspot.com/Download The &quot;Oficial Translations of Siri Guru Granth Sahib in Spanish&quot;.Revised / PDF]
*[http://www.sikhnet.com/files/ereader/Siri%20Guru%20Granth%20Sahib%20(Gurmukhi)%20for%20Kindle.pdf ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ (ਗੁਰਮੁਖੀ) PDF]
*[http://www.sikher.com/guru-granth-sahib/ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ, ਗੁਰਮੁਖੀ ਅਤੇ 52 ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਲ਼ੋ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120206210803/http://www.sikher.com/guru-granth-sahib/ |date=2012-02-06 }}

===ਹੋਰ===
*[http://www.allaboutsikhs.com/quotations/ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ]
*[http://searchgurbani.com/ searchgurbani.com]
*[http://www.ProudToBeSikh.com/ ProudToBeSikh.com - ਗੁਰੂ ਗਰੰਥਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪੰਜ ਆਡੀਓ ਸੈੱਟ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160916114858/http://www.proudtobesikh.com/ |date=2016-09-16 }}
*[http://www.gianidarshansinghsohaluk.info/sri-guru-granth-sahib-raag-kosh/ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥਾ ਸਾਹਿਬ ਰਾਗਕੋਸ਼] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150513045607/http://www.gianidarshansinghsohaluk.info/sri-guru-granth-sahib-raag-kosh/ |date=2015-05-13 }}
*[http://www.sikhnet.com/pages/sikhnet-media-products 5 volume printed Set of Siri Guru Granth Sahib Ji with English Translation by Dr. Sant Singh Khalsa]
[http://www.srigurugranthsahib.org/sggs/ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਉਸਤਤਿ]&lt;br /&gt;
[http://www.sikh-heritage.co.uk/Scriptures/Guru%20Granth/Guru%20Granth.htm ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦਾ ਲਿੰਕ]

== ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ ==
ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਧੰਨ ਧੰਨ ਸਾਹਿਬ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਬਾਰੇ ਕਾਫ਼ੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗੀ :- https://www.youtube.com/watch?v=cE6JDietwjg


ਧੰਨ ਧੰਨ ਸਾਹਿਬ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਜਾਨਣ ਲਈ ਇਸ ਲਿੰਕ ਤੇ' ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ --&gt; https://www.youtube.com/watch?v=vnRDuzSvyWM&amp;t=95s

'''https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1'''

'''[[https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1]]'''

&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1&lt;/ref&gt;


{{https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1}}


'''[[https://www.youtube.com/channel/UC2liFk33fIVUD4uOnXbtg9Q?sub_confirmation=1]]'''

==ਹਵਾਲੇ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
{{wikisource|ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ}}

{{ਸਿੱਖੀ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖੀ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਗੁਰਮਤਿ ਕਾਵਿ]]</text>
      <sha1>851wefdy21dmrngvkmgacf4xwe2tpi5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>14192</id>
    <revision>
      <id>610758</id>
      <parentid>606757</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T10:42:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>106.213.21.97</ip>
      </contributor>
      <comment>ਵਿਆਕਰਨ ਸਹੀ ਕੀਤੀ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29114" xml:space="preserve">{{Infobox person
|image = MKGandhi.jpg
|image_size = 200px
|alt = The face of Gandhi in old age—sad wearing condom, and with a white sash over his right shoulder
|birth_name = ਮੋਹਨਦਾਸ ਕਰਮਚੰਦ ਗਾਂਧੀ
|birth_date = {{Birth date|1869|10|2|df=y}}
|birth_place = [[ਪੋਰਬੰਦਰ#ਪੋਰਬੰਦਰ ਰਿਆਸਤ (1600 ਏਡੀ ਤੋਂ)|ਪੋਰਬੰਦਰ]], [[ਕਾਠੀਆਵਾੜ]], [[ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ]]&lt;ref name=&quot;Gandhi DOB&quot;&gt;[[#Rajmohan|Gandhi, Rajmohan (2006)]] [http://books.google.com/?id=FauJL7LKXmkC pp. 1–3].&lt;/ref&gt;
|death_date = {{Death date and age|1948|1|30|1869|10|2|df=y}}
|death_place = ਲਾਨ ਤੇ
|death_cause = ਹਿੰਦੂਵਾਦੀ ਜਨੂੰਨੀ ਦੁਆਰਾ ਗੋਲੀ ਮਾਰਕੇ ਸਿਆਸੀ ਕਤਲ 
|resting_place = [[ਰਾਜਘਾਟ ਵਿੱਚ ਯਾਦਗਾਰਾਂ|ਰਾਜਘਾਟ]], [[ਦਿੱਲੀ]] ਵਿਖੇ ਸਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ
|resting_place_coordinates = {{Coord|28.6415|N|77.2483|E|display=inline}}
|ethnicity = [[ਗੁਜਰਾਤੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਗੁਜਰਾਤੀ]]
|other_names = ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ, ਬਾਪੂ, ਗਾਂਧੀਜੀ
|known_for =[[ਭਾਰਤ ਦਾ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮ|ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮ]] ਦੀ ਕੁਸ਼ਲ ਅਗਵਾਈ,&lt;br /&gt;[[ਸਤਿਆਗ੍ਰਹ]] ਦਾ ਦਰਸ਼ਨ, [[ਅਹਿੰਸਾ]] &lt;br /&gt; [[ਸ਼ਾਂਤੀਵਾਦ]]
|movement = [[ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ]]
|alma_mater = [[ਅਲਫਰੈਡ ਹਾਈ ਸਕੂਲ, ਰਾਜਕੋਟ]], &lt;br /&gt; ਸਮਾਲਦਾਸ ਕਾਲਜ, [[ਭਾਵਨਗਰ]], &lt;br /&gt; [[ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕਾਲਜ, ਲੰਦਨ]] ([[ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕਾਲਜ, ਲੰਦਨ|ਯੂ ਸੀ ਐਲ]])
|religion = [[ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ]], [[ਜੈਨ ਧਰਮ]] ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ, ਪੂਰਨ ਭਾਂਤ ਧਰਮ-ਨਿਰਪੱਖ
|spouse = [[ਕਸਤੂਰਬਾ ਗਾਂਧੀ]]
|children = [[ਹਰੀਲਾਲ ਗਾਂਧੀ|ਹਰੀਲਾਲ]]&lt;br /&gt;[[ਮਨੀਲਾਲ ਗਾਂਧੀ|ਮਨੀਲਾਲ]]&lt;br /&gt;[[ਰਾਮਦਾਸ ਗਾਂਧੀ|ਰਾਮਦਾਸ]]&lt;br /&gt;[[ਦੇਵਦਾਸ ਗਾਂਧੀ|ਦੇਵਦਾਸ]]
|parents = ਪੁਤਲੀ ਬਾਈ (ਮਾਂ)&lt;br /&gt; ਕਰਮਚੰਦ ਗਾਂਧੀ (ਬਾਪੂ)
|awards =
|signature = Gandhi signature.svg
|website =
|footnotes =
}}
{{Quote box| width=29%|align=right|quote=
“ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਸਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਘੱਟ ਹੀ ਇਲਮ ਹੈ ਕਿ ਹਿੰਦ ਤੇ ਅੱਧ ਭੁੱਖੇ ਲੋਕ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੇਬਸੀ ਦੀਆਂ ਨਿਵਾਣਾਂ ਵਿੱਚ ਲਹਿੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਸਣੇ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਵੀ ਅਹਿਸਾਸ ਨਹੀਂ ਕਿ ਜਿਹੜੀ ਘਟੀਆ ਜਿਹੀ ਆਰਾਮਦੇਹ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਹ ਜਿਉਂ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਉਸ ਕੰਮ ਦੀ ਦਲਾਲੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਜਿਹੜਾ ਉਹ ਬਦੇਸ਼ੀ ਲੋਟੂਆਂ ਲਈ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ………ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਨਾਂਅ ਉੱਤੇ ਜਿਹੜੀ [[ਸਰਕਾਰ]] ਬਰਤਾਨਵੀ ਹਿੰਦ ਵਿੱਚ ਕਾਇਮ ਹੈ ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਇਸੇ ਲੁੱਟ ਖਸੁੱਟ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਚਲਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਕੋਈ ਲਫ਼ਜ਼ੀ ਹੇਰਾਫੇਰੀ, ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਕੋਈ ਚਤੁਰਾਈ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਪਿੰਜਰਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਤੋਂ ਪਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਲਿਜਾ ਸਕਦੀ, ਜਿਹੜੇ ਤਾਹਨੂੰ ਸਾਖਿਆਤ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕਿ [[ਇੰਗਲੈਂਡ]] ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਹਿੰਦ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਸਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ, ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਉਸ ਭਿਆਨਕ ਜੁਰਮ ਲਈ ਪਰਮਾਤਮਾ ਅੱਗੇ ਜਵਾਬਦੇਹ ਹੋਣਾ ਪਏਗਾ, ਜਿਸਦੀ ਮਿਸਾਲ ਹਿੰਦ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ।”
|source=&lt;small&gt;1922 ਵਿੱਚ ਅਦਾਲਤ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਬਿਆਨ ਵਿਚੋਂ&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.gandhi-manibhavan.org/gandhicomesalive/speech3.htm |title=ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ |access-date=2013-11-20 |archive-date=2013-09-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130918163606/http://www.gandhi-manibhavan.org/gandhicomesalive/speech3.htm |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt; }}
'''ਮੋਹਨਦਾਸ ਕਰਮਚੰਦ ਗਾਂਧੀ''' (2 ਅਕਤੂਬਰ 1869 - 30 ਜਨਵਰੀ 1948)&lt;ref&gt;http://books.google.co.in/books?id=FauJL7LKXmkC&amp;lpg=PP1&amp;pg=PA1#v=onepage&amp;q&amp;f=false/&lt;/ref&gt;, ਜਾਂ '''ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ''', [[ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ]] ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰਾਜਨੀਤਕ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਕ ਨੇਤਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;http://www.bbc.co.uk/history/historic_figures/gandhi_mohandas.shtml&lt;/ref&gt; ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮਹਾਤਮਾ ([[ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ]]: ਮਹਾਨ ਆਤਮਾ) ਦਾ ਖਿਤਾਬ 1914 ਵਿੱਚ [[ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ]] ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਜੋ ਕਿ ਹੁਣ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।&lt;ref name=rajmohan_gandhi_p172&gt;[[#Rajmohan|Gandhi, Rajmohan (2006)]] [http://books.google.com/?id=FauJL7LKXmkC&amp;pg=PA172 p. 172]: &quot;...&amp;nbsp;Kasturba would accompany Gandhi on his departure from Cape Town for England in July 1914 ''en route'' to India. ... In different South African towns ([[Pretoria]], [[Cape Town]], [[Bloemfontein]], [[Johannesburg]], and the [[KwaZulu-Natal|Natal]] cities of [[Durban]] and [[Verulam, KwaZulu-Natal|Verulam]]), the struggle's martyrs were honoured and the Gandhi's bade farewell. Addresses in Durban and Verulam referred to Gandhi as a 'Mahatma', 'great soul'. He was seen as a great soul because he had taken up the poor's cause. The whites too said good things about Gandhi, who predicted a future for the Empire if it respected justice. (p. 172)&quot;&lt;/ref&gt; ਇਹਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਾਪੂ ([[ਗੁਜਰਾਤੀ ਭਾਸ਼ਾ]]: ਪਿਤਾ ਦੇ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸ਼ਬਦ) ਕਹਿਕੇ ਵੀ ਸੰਬੋਧਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਜਨਮ ਪੱਛਮੀ [[ਭਾਰਤ]] ਦੇ [[ਗੁਜਰਾਤ]] ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਪਾਰੀ [[ਹਿੰਦੂ]] [[ਪਰਿਵਾਰ]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। [[ਲੰਡਨ]] ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਅਹਿੰਸਕ ਸਿਵਲ ਨਾਫਰਮਾਨੀ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤਾ। 1915 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਨੇ ਭਾਰੀ ਲਗਾਨ ਅਤੇ ਸ਼ੋਸ਼ਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗਠਿਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। 1921 ਵਿੱਚ [[ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ]] ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਨੇ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਗਰੀਬੀ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼, ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ, ਧਾਰਮਿਕ ਸਾਂਝ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਛੂਤ-ਛਾਤ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ [[ਸਵਰਾਜ]] (ਆਪਣਾ ਰਾਜ) ਦੇ ਲਈ ਅੰਦੋਲਨ ਚਲਾਏ।

== ਜੀਵਨ ==
[[File:Karamchand Gandhi.jpg|thumb|left|150px|ਕਰਮਚੰਦ ਗਾਂਧੀ]]
'''ਮੋਹਨਦਾਸ ਕਰਮਚੰਦ ਗਾਂਧੀ''' [[ਗੁਜਰਾਤ]], ਭਾਰਤ ਦੇ ਤੱਟੀ ਸ਼ਹਿਰ [[ਪੋਰਬੰਦਰ]] (ਜੋ ਉਦੋਂ ਬੰਬੇ-ਪ੍ਰੈਜੀਡੈਂਸੀ, [[ਬਰਤਾਨਵੀ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ]] ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ) ਵਿੱਚ ਦੋ ਅਕਤੂਬਰ 1869 ਈਸਵੀ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਕਰਮਚੰਦ ਗਾਂਧੀ (1822-1885) ਹਿੰਦੂ ਮੱਧ ਵਰਗ ਵਿੱਚੋਂ ਸਨ ਅਤੇ ਰਿਆਸਤ ਪੋਰਬੰਦਰ ਦੇ ਦਿਵਾਨ ਸਨ।&lt;ref&gt;[[#Rajmohan|Gandhi, Rajmohan (2006)]] pp. 2, 8, 269&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|title=Responses to One Hundred and One Questions on Hinduism By John Renard|year=1999|page=139|url=http://books.google.com/?id=alc0d3Ys-dIC&amp;pg=PA139|isbn=9780809138456|author=Renard, John}}&lt;/ref&gt; ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਪੁਤਲੀ ਬਾਈ ਸੀ ਜੋ ਹਿੰਦੂ ਪਰਿਨਾਮੀ ਵੈਸ਼ਨੂੰ ਫ਼ਿਰਕੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਰੱਖਦੀ ਸੀ। ਘਰ ਵਿੱਚ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦਾ ਆਉਣਾ ਆਮ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite book|author=Rudolph, Susanne Hoeber and Rudolph, Lloyd I. |title=Gandhi: The Traditional Roots of Charisma|url=http://books.google.com/?id=JsPYNLAU9KYC&amp;pg=PA17|year=1983|publisher=University of Chicago Press|page=17|isbn=9780226731360}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਕਰਮਚੰਦ ਦੀ ਚੌਥੀ ਬੀਵੀ ਸੀ&lt;ref&gt;{{cite book|title=Identity and religion: foundations of anti-Islamism in India By Amalendu Misra|year=2004|page=67|url=http://books.google.com/?id=aLgB8pZg0qsC&amp;pg=PA67|isbn=9780761932277|author=Misra, Amalendu}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|title=Mohandas: A True Story of a Man, His People, and an Empire By Gandhi|year=2006|page=5|url=http://books.google.com/?id=TEyXCoc76AEC&amp;pg=PA5|isbn=9780143104117|author=Gandhi, Rajmohan}}&lt;/ref&gt; (ਪਹਿਲੀਆਂ ਤਿੰਨਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਜ਼ਚਗੀ ਦੌਰਾਨ ਹੋ ਗਈ ਸੀ)।&lt;ref&gt;{{cite book|title=Lawyer to Mahatma: Life, Work and Transformation of M. K. Gandhi |year=2001|page=5|url=http://books.google.com/?id=fRq21fNfydIC&amp;pg=PA5|isbn=9788176292931|author=Malhotra, S.L}}&lt;/ref&gt;

1883 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਉਹ 13 ਵਰ੍ਹੇ ਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਾਦੀ 14 ਸਾਲ ਦੀ ਇੱਕ ਕੁੜੀ [[ਕਸਤੂਰਬਾ ਗਾਂਧੀ|ਕਸਤੂਰਬਾ ਮਾਖਨਜੀ]] ਨਾਲ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਸਤੂਰਬਾ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਪਿਆਰ ਨਾਲ '''ਬਾ''' ਕਹਿਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਸ਼ਾਦੀ ਇੱਕ ਬਾਲ ਵਿਆਹ ਸੀ ਜੋ ਉਸ ਵਕਤ ਉਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਆਮ ਰੀਤ ਸੀ। ਪਰ ਨਾਲ ਹੀ ਉਥੇ ਇਹ ਰੀਤੀ ਵੀ ਸੀ ਕਿ ਨਾਬਾਲਗ਼ ਦੁਲਹਨ ਨੂੰ ਪਤੀ ਤੋਂ ਅਲੱਗ ਆਪਣੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਦੇ ਘਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਕਤ ਤੱਕ ਰਹਿਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;Husband&quot;&gt;Gandhi, (1940). [http://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_I/Playing_the_Husband Chapter &quot;Playing the Husband&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120701002125/http://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_I/Playing_the_Husband |date=2012-07-01 }}.&lt;/ref&gt; ਇਸ ਸਾਰੇ ਝੰਜਟ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਸਕੂਲ ਦਾ ਇੱਕ ਸਾਲ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ।&lt;ref name=&quot;Childhood&quot;&gt;Gandhi, (1940). [http://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_I/At_the_High_School Chapter &quot;At the High School&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120630233959/http://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_I/At_the_High_School |date=2012-06-30 }}.&lt;/ref&gt; 1885 ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਗਾਂਧੀ 15 ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ ਤਦ ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਔਲਾਦ ਹੋਈ। ਲੇਕਿਨ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਕੁਛ ਦਿਨ ਹੀ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰਹੀ। ਇਸੇ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਕਰਮਚੰਦ ਦੀ ਵੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।&lt;ref&gt;Gandhi, (1940). [http://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_I/My_Father%27s_Death_and_My_Double_Shame Chapter &quot;My Father's Death and My Double Shame&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170222153037/http://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_I/My_Father%27s_Death_and_My_Double_Shame |date=2017-02-22 }}.&lt;/ref&gt; ਬਾਅਦ ਮੋਹਨ ਦਾਸ ਅਤੇ ਕਸਤੂਰਬਾ ਦੇ ਚਾਰ ਬੇਟੇ ਹੋਏ ਸਨ - ਹਰੀ ਲਾਲ਼ 1888 ਵਿੱਚ, ਮੁਨੀ ਲਾਲ਼ 1892 ਵਿੱਚ, ਰਾਮ ਦਾਸ 1897 ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਦੇਵਦਾਸ 1900 ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ। ਪੋਰਬੰਦਰ ਦੇ ਮਿਡਲ ਸਕੂਲ ਅਤੇ [[ਰਾਜਕੋਟ]] ਦੇ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੱਖੋਂ ਗਾਂਧੀ ਇੱਕ ਔਸਤ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹੀ ਰਿਹਾ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮੈਟ੍ਰਿਕ ਬਦਾਓਨਗਰ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਸਮਲ ਦਾਸ [[ਕਾਲਜ]] ਤੋਂ ਕੁਝ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਪਾਸ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਸਮੇਂ ਉਥੇ ਨਾਖ਼ੁਸ਼ ਹੀ ਰਿਹਾ ਕਿਉਂਕਿ ਪਰਿਵਾਰ ਉਸ ਨੂੰ ਵਕੀਲ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ।

==ਲੰਦਨ ਵਿੱਚ ==
ਮੋਹਨ ਦਾਸ ਗਾਂਧੀ ਅਤੇ ਕਸਤੂਰਬਾ (1902)]] 
4 ਸਤੰਬਰ 1888 ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸ਼ਾਦੀ ਦੀ 19ਵੀਂ ਸਾਲਗਿਰਾਹ ਤੋਂ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ, ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬਰਿਸਟਰ ਬਣਨ ਲਈ, ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੇ [[ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕਾਲਜ ਲੰਦਨ]] ਚਲੇ ਗਏ। ਸ਼ਾਹੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਲੰਦਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜੀਵਨ, ਭਾਰਤ ਛੱਡਦੇ ਵਕਤ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ ਜੈਨ ਭਿਕਸ਼ੂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਕੀਤੇ ਵਾਅਦੇ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤਹਿਤ ਗੋਸ਼ਤ, ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਕਾਮ ਹਾਲਾਂਕਿ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜ ਅਪਣਾਉਣ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਮਿਸਾਲ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ - ਰਕਸ (ਨਾਚ) ਦੀ ਕਲਾਸ ਵਿੱਚ ਜਾਣਾ - ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਕਾਨ ਮਾਲਕਣ ਵਲੋਂ ਪੇਸ਼ ਗੋਸ਼ਤ ਮਿਲਿਆ ਭੋਜਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ। ਸਗੋਂ ਉਹ ਅਕਸਰ ਭੁੱਖਿਆਂ ਰਹਿ ਲੈਂਦੇ ਸਨ। ਆਖਰ ਲੰਦਨ ਵਿੱਚ ਕੁਛ ਖ਼ਾਲਸ ਸਾਕਾਹਾਰੀ ਰੇਸਤਰਾਂ ਮਿਲ ਹੀ ਗਏ। [[ਹੈਨਰੀ ਸਾਲਟ]] ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਤੋਂ ਮੁਤਾਸਿਰ ਹੋ ਕੇ,  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ [[ਸਮਾਜ]] ਦੀ ਮੈਬਰਸ਼ਿਪ ਲੈ ਲਈਅ ਤੇ ਉਸ ਦੀ ਐਗਜ਼ੀਕੇਟਿਵ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣ ਲਿਆ ਗਿਆ।&lt;ref name=&quot;Brown1991&quot;&gt;[[#Brown1991|Brown (1991)]]&lt;/ref&gt; ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦੇ ਵੇਜ਼ਵਾਟਰ (ਕੇਂਦਰੀ ਲੰਦਨ ਵਿੱਚ ਸਿਟੀ ਆਫ ਵੇਸਟਮਿੰਸਟਰ ਬਰੋ ਦਾ ਇੱਕ ਜਿਲ੍ਹਾ) ਚੈਪਟਰ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦ ਰੱਖੀ।&lt;ref name=&quot;Tendulkar1951&quot; /&gt; ਉਹ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਸਮਾਜ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਛ [[ਥੀਓਸੋਫ਼ੀਕਲ ਸੁਸਾਇਟੀ]] ਦੇ ਰੁਕਨ ਸਨ ਜਿਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1875 ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਭਾਈਚਾਰਗੀ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਅਤੇ ਬੁੱਧ ਮੱਤ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ ਮੱਤ ਦੇ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਅਧਿਅਨ ਦੇ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਭਗਵਤ ਗੀਤਾ ਅਸਲ ਅਤੇ ਤਰਜਮਾ ਦੋਨਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਦੇ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਕਰ ਲਿਆ।&lt;ref name=&quot;Brown1991&quot;/&gt;  ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਖ਼ਾਸ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਹੁਣ ਉਹ ਦਿਲਚਸਪੀ ਲੈਣ ਲੱਗੇ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ, ਈਸਾਈ ਧਰਮ ਦੋਵਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲੱਗੇ।

ਜੂਨ 1891 ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਤੇ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਵਾਪਸ ਆ ਗਏ, ਜਿਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਤਾ  ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਇਲਮ ਹੋਇਆ। ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਣ ਬੁਝ ਕੇ ਉਸਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।&lt;ref name=&quot;Brown1991&quot;/&gt;   ਲੇਕਿਨ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਵਕਾਲਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਖ਼ਾਸ ਕਾਮਯਾਬੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਵਕਾਲਤ ਕਰਨਾ ਔਖਾ ਸੀ, ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਮਾਕਲ ਸੁਭਾਅ ਹੋਣ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੋਲਣਾ ਬੜਾ ਔਖਾ ਲੱਗਦਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਇੱਕ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਉਸਤਾਦ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਜ਼ੁਜ਼ਵਕਤੀ ਕੰਮ ਦੇ ਲਈ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਾਅਵੇਦਾਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਲਿਖਣ ਦੇ ਲਈ [[ਰਾਜਕੋਟ]] ਨੂੰ ਹੀ ਅਪਣਾ ਮੁਕਾਮ ਬਣਾ ਲਿਆ ਪਰ ਇੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਅਫ਼ਸਰ ਦੀ ਹਮਾਕਤ ਦੀ  ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਇਹ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵੀ ਛੱਡਣਾ ਪਿਆ।&lt;ref name=&quot;Brown1991&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;Tendulkar1951&quot;/&gt; ਆਪਣੀ ਆਪ ਬੀਤੀ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵਾਕਿਆ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵੱਡੇ ਭਾਈ ਦੀ ਤਰਫ਼ ਤੋਂ ਪੈਰਵੀ ਦੀ ਨਾਕਾਮ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਉਹ ਵਜ੍ਹਾ ਸੀ ਜਿਸ ਕਰਕੇ  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1893 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ਰਮ ਦਾਦਾ ਅਬਦੁੱਲਾ ਐਂਡ ਕੰਪਨੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਾਲਾ ਇਕਰਾਰ ਤੇ ਨੀਟਾਲ, ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਜੋ ਉਸ ਵਕਤ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸਲਤਨਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਜਾਣਾ ਮੰਨ ਲਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;Tendulkar1951&quot;/&gt;

==ਦੱਖਣ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਅੰਦੋਲਨ==
ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਉਮਰ 24 ਸਾਲ ਸੀ ਜਦੋਂ ਦੱਖਣ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ &lt;ref name=&quot;NHOA-193&quot;&gt;{{cite book|author=Giliomee, Hermann and Mbenga, Bernard |title=New History of South Africa|editor=Roxanne Reid|publisher=Tafelberg|year=2007|edition=1st|page=193|chapter=3|isbn=978-0-624-04359-1}}&lt;/ref&gt; ਪ੍ਰੀਟੋਰੀਆ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਵੱਸੇ ਭਾਰਤੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਵਪਾਰੀਆਂ ਦੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਤਿਨਿਧਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪੁੱਜੇ।&lt;ref name=&quot;Gandhi&quot;&gt;{{cite journal|title=Gandhi in South Africa|journal= The Journal of Modern African Studies|year= 1969|jstor=159062|author=Power, Paul F. |volume=7|issue=3|pages=441–55|doi=10.1017/S0022278X00018590}}&lt;/ref&gt; ਉਹਨਾਂ ਦੇ 21 ਸਾਲ ਦੱਖਣ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਲੱਗ ਗਏ। ਉਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤੀ, ਨੈਤਿਕਤਾ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਰਹਿਨੁਮਾਈ ਦੀ ਕੌਸ਼ਲਤਾ ਦੇ ਪਾਠ ਪੜ੍ਹੇ। ਰਾਮਚੰਦਰ ਗੁਹਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ 1914 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਪਰਤੇ ਤਾਂ ਉਹ ਜਨਤਕ ਬੁਲਾਰੇ ਵਜੋਂ, ਫੰਡ ਉਗਰਾਹੁਣ, ਗੱਲਬਾਤ, ਮੀਡੀਆ ਪ੍ਰਬੰਧ ਦੇ, ਅਤੇ ਆਤਮ-ਉਭਾਰ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ &lt;u&gt;ਤਕ&lt;/u&gt; ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। &lt;ref&gt;Guha, Ramachandra (2013) ''Gandhi Before India'', Vol. 1, Ch. 22, Allen Lane, ISBN 0670083879&lt;/ref&gt;

ਦੱਖਣ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨਾਲ ਭੇਦਭਾਵ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਬਾਕਾਇਦਾ ਟਿਕਟ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਡੱਬੇ ਵਿੱਚ ਸਫਰ ਕਰਦਿਆਂ ਟ੍ਰੇਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਾਏਦਾਨ ਉੱਤੇ ਬਾਕੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਯੂਰਪੀ ਮੁਸਾਫਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਉਣ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਮਾਰ ਕੁਟਾਈ ਵੀ ਝਲਣੀ ਪਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਇਸ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਕਠਿਨਾਈਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹੋਟਲਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਈ ਵਰਜਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਦੀ ਇੱਕ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਜੱਜ ਨੇ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੂੰ ਪਗੜੀ ਉਤਾਰਨ ਲਈ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਜਿਸਨੂੰ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ। ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੋੜ ਬਣ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਵਿੱਦਮਾਨ‍ ਸਾਮਾਜਕ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣੀਆਂ ਅਤੇ ਸਾਮਾਜਕ ਸਰਗਰਮੀ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ ਹੋਈਆਂ।

==ਸਾਹਿਤਕ ਲਿਖਤਾਂ==
[[File:Young India.png|thumb|upright|''[[ਯੰਗ ਇੰਡੀਆ]]'', ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੁਆਰਾ 1919 ਤੋਂ 1932 ਤੱਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਇੱਕ ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਰਸਾਲਾ]]

ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ ਗੁਜਰਾਤੀ ਵਿੱਚ &quot;[[ਹਿੰਦ ਸਵਰਾਜ]]&quot; ਸਿਰਲੇਖ ਹੇਠ 1909 ਵਿੱਚ ਛਪੀ। ਇਹ ਕਿਤਾਬ 1910 ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਛਪੀ ਅਤੇ ਇਸ ਉੱਤੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ &quot;ਕੋਈ ਹੱਕ ਰਾਖਵੇਂ ਨਹੀਂ&quot;(No Rights Reserved)।&lt;ref name=ie12&gt;{{cite news|title=Would Gandhi have been a Wikipedian?|url=http://www.indianexpress.com/news/would-gandhi-have-been-a-wikipedian/900506/0|accessdate=26 January 2012|work=The Indian Express|date=17 January 2012}}&lt;/ref&gt; ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਲਈ ਇਸਨੇ ਕਈ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਕੀਤਾ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤੀ, ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ [[ਹਰੀਜਨ (ਅਖ਼ਬਾਰ)|ਹਰੀਜਨ]]; ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ [[ਇੰਡੀਅਨ ਓਪੀਨੀਅਨ]]; ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ [[ਯੰਗ ਇੰਡੀਆ]] ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਆਉਣ ਉੱਤੇ ਗੁਜਰਾਤੀ ਵਿੱਚ ਮਾਸਿਕ ਰਸਾਲਾ [[ਨਵਜੀਵਨ (ਰਸਾਲਾ)|ਨਵਜੀਵਨ]] ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਨਵਜੀਵਨ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਛਪਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਲਗਭਗ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਨੂੰ ਚਿੱਠੀਆਂ ਲਿਖਦਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;[http://www.lifepositive.com/Spirit/masters/mahatma-gandhi/journalist.asp &quot;Peerless Communicator&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070804022748/http://www.lifepositive.com/Spirit/masters/mahatma-gandhi/journalist.asp |date=2007-08-04 }} by V. N. Narayanan. Life Positive Plus, October–December 2002.&lt;/ref&gt;

ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਵੈ -ਜੀਵਨੀ, [[ਮੇਰੇ ਸਚ ਨਾਲ ਤਜਰਬੇ]] (ਗੁਜਰਾਤੀ: સત્યના પ્રયોગો અથવા આત્મકથા) ਸਮੇਤ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵੀ ਲਿਖੀਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਸਵੈ -ਜੀਵਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਬਾਰੇ ''ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸੱਤਿਆਗ੍ਰਹਿ'', ਇੱਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਰਚਾ [[ਹਿੰਦ ਸਵਰਾਜ]],  ਅਤੇ ਜੌਨ ਰਸਕਿਨ ਦੀ ਅੰਟੂ ਦਿਸ ਲਾਸਟ ਦੀ ਗੁਜਰਾਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਆਖਿਆ। ਇਸ ਆਖਰੀ ਲੇਖ ਨੂੰ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ 'ਤੇ ਉਸਦਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰ, ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਸਿਹਤ, ਧਰਮ, ਸਮਾਜਕ ਸੁਧਾਰਾਂ ਆਦਿ ਬਾਰੇ ਵੀ ਵਿਸਤਾਰ ਨਾਲ ਲਿਖਿਆ। ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੁਜਰਾਤੀ ਵਿਚ ਲਿਖਦੇ ਸਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੇ ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸੋਧਿਆ।

ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੀਆਂ ਸੰਪੂਰਨ ਰਚਨਾਵਾਂ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ''ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀਆਂ ਸੰਗ੍ਰਹਿਤ ਰਚਨਾਵਾਂ'' ਦੇ ਨਾਂ ਹੇਠ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਤਕਰੀਬਨ ਸੌ ਖੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ 50,000 ਪੰਨਿਆਂ ਦੇ ਲੇਖ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

==ਬਾਹਰਲੇ ਲਿੰਕ==
*[https://www.youtube.com/watch?v=ao43GrKvkD4 ਭਾਰਤ ਏਕ ਖੋਜ - ਕਿੱਸਾ 49 - ਅਤੇ ਗਾਂਧੀ ਆਏ - ਭਾਗ 1]
*[https://www.mkgandhi.org/ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਇੱਕ ਪੂਰੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ]
*[https://www.gandhiashramsevagram.org/gandhi-literature/collected-works-of-mahatma-gandhi-volume-1-to-98.php ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀਆਂ ਸੰਗ੍ਰਹਿਤ ਰਚਨਾਵਾਂ]

==ਹਵਾਲੇ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
{{ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ}}

{{ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਏ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮੀਏ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਗੁਜਰਾਤੀ ਲੇਖਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਲੀਡਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1869]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1948]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤੀ ਵਕੀਲ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਪਰਵਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ]]</text>
      <sha1>fzjf802l0sibwnq0psxzo1f0fxc8dke</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਕੌਮੀ ਤਰਾਨਾ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>14542</id>
    <revision>
      <id>610686</id>
      <parentid>577131</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T04:21:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4572" xml:space="preserve">'''ਪਾਕ ਸਰਜ਼ਮੀਨ''' [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]] ਦਾ [[ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੀਤ]] ਹੈ। ਇਸਨੂੰ [[ਉਰਦੂ]] ਵਿੱਚ '''ਕੌਮੀ ਤਰਾਨਾ''' (قومی ترانہ) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;eighty&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.infopak.gov.pk/public/govt/basic_facts.html|title=Basic Facts|author=Information Ministry, Government of Pakistan|access-date=2012-09-20|archive-date=2006-04-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20060413082452/http://www.infopak.gov.pk/public/govt/basic_facts.html|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt; ਇਸਨੂੰ [[ਹਫ਼ੀਜ਼ ਜਲੰਧਰੀ|ਹਫ਼ੀਜ ਜਲੰਧਰੀ]] ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ [[ਅਕਬਰ ਮੁਹੰਮਦ]] ਨੇ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਸੰਨ 1954 ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]] ਦੇ [[ਕੌਮੀ ਗੀਤ|ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੀਤ]] ਵਜੋਂ ਕਬੂਲਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ [[ਜਗਨਨਾਥ ਆਜ਼ਾਦ]] ਦਾ ਲਿਖਿਆ ''ਐ ਸਰਜ਼ਮੀਨ-ਏ-ਪਾਕ'' [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]] ਦਾ [[ਕੌਮੀ ਗੀਤ|ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੀਤ]] ਸੀ।&lt;ref name=&quot;p&quot;&gt;{{cite web| url=http://pakistaniat.com/2010/04/19/anthem-jagan-nath-azad/| title=Lyrics of Pakistan’s First National Anthem| publisher=[http://pakistaniat.com Pakistaniat.com]| date=ਅਪਰੈਲ 19, 2010| accessdate=ਸਿਤੰਬਰ 21, 2012}}&lt;/ref&gt;

== ਗੀਤ ==

ਗੀਤ ਵਿੱਚ ਆਮ [[ਉਰਦੂ]] ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ [[ਫ਼ਾਰਸੀ]] ਸ਼ਬਦਾਂ ਉੱਤੇ ਜਿਆਦਾ ਜ਼ੋਰ ਹੈ।
{| cellpadding=&quot;5&quot;
!align=&quot;right&quot;|
:'''ਉਰਦੂ'''
||
:'''ਗੁਰਮੁਖੀ'''
||
:'''ਅਨੁਵਾਦ'''
|-
|style=&quot;font-size:100%&quot; align=&quot;right&quot;|
:{{Nastaliq|ur|پاک سرزمین شاد باد
:كشور حسين شاد باد
:تو نشان عزم علیشان
:! ارض پاکستان
:مرکز یقین شاد باد}}
|style=&quot;font-size:100%&quot;|
:ਪਾਕ ਸਰਜ਼ਮੀਨ ਸ਼ਾਦ ਬਾਦ
:ਕਿਸ਼੍ਵਰ-ਏ-ਹਸੀਨ ਸ਼ਾਦ ਬਾਦ
:ਤੂ ਨਿਸ਼ਾਨ-ਏ-ਅਜ਼ਮ-ਏ-ਆਲੀਸ਼ਾਨ
:ਅਰਜ਼-ਏ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ!
:ਮਰਕਜ਼-ਏ-ਯਕੀਨ ਸ਼ਾਦ ਬਾਦ
|style=&quot;font-size:100%&quot;|
:ਸੁੱਚੀ ਧਰਤੀ ਖੁਸ਼ ਰਹੋ
:ਸੋਹਣੀ ਮਾਤ-ਭੂਮੀ ਖੁਸ਼ ਰਹੋ
:ਤੂੰ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਸੌਗੰਧ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੈ
:ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਦੇਸ਼
:ਧਰਮ ਦੇ ਕੇਂਦਰ, ਖ਼ੁਸ਼ ਰਹੋ
|-
|style=&quot;font-size:100%&quot; align=&quot;right&quot;|
:{{Nastaliq|ur|پاک سرزمین کا نظام
:قوت اخوت عوام
:قوم ، ملک ، سلطنت
:! پائندہ تابندہ باد
:شاد باد منزل مراد}}
|style=&quot;font-size:100%&quot;|
:ਪਾਕ ਸਰਜ਼ਮੀਨ ਕਾ ਨਿਜ਼ਾਮ 
:ਕੂਵੱਤ-ਏ-ਅਖੂਵਤ-ਏ-ਅਵਾਮ
:ਕੌਮ, ਮੁਲਕ, ਸੁਲਤਨਤ
:ਪਾਇੰਦਾ ਤਾਬਿੰਦਾ ਬਾਦ!
:ਸ਼ਾਦ ਬਾਦ ਮੰਜ਼ਿਲ-ਏ-ਮੁਰਾਦ
|style=&quot;font-size:100%&quot;|
:ਪਵਿਤੱਰ ਧਰਤੀ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ
:ਜਨਤਾ ਦੀ ਏਕਤਾ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ
:ਰਾਸ਼ਟਰ, ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ
:ਹਮੇਸ਼ਾ ਚਮਕਦੇ ਰਹੇ!
:ਆਰਜ਼ੂਆਂ ਦੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਖੁਸ਼ ਰਹੋ
|-
|style=&quot;font-size:100%&quot; align=&quot;right&quot;|
:{{Nastaliq|ur|پرچم ستارہ و هلال
:رہبر ترقی و کمال
:ترجمان ماضی شان حال
:! جان استقبال
:سایۂ خدائے ذوالجلال}}
|style=&quot;font-size:100%&quot;|
:ਪਰਚਮ-ਏ-ਸਿਤਾਰਾ-ਓ-ਹਿਲਾਲ
:ਰਹਬਰ-ਏ-ਤਰਾਕੀ-ਓ-ਕਮਾਲ
:ਤਰਜੁਮਾਨ-ਏ-ਮਾਜ਼ੀ, ਸ਼ਾਨ-ਏ-ਹਾਲ
:ਜਾਨ-ਏ-ਇਸਤਕਬਾਲ!
:ਸਾਯਾ-ਏ-ਖ਼ੁਦਾ-ਏ-ਜ਼ੁਲ ਜਲਾਲ
|style=&quot;font-size:100%&quot;|
:ਚੰਨ ਅਤੇ ਤਾਰੇ ਵਾਲਾ ਝੰਡਾ
:ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਸਿੱਧਿ ਦਾ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ ਹੈ
:ਅਤੀਤ ਦਾ ਤਰਜੁਮਾਨ,{{ref|1|1}} ਵਰਤਮਾਨ ਦੀ ਸ਼ਾਨ,
:ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ!
:ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਮਹਾਨ ਰੱਬ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ
|}

==ਹਵਾਲੇ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
{{ਅਧਾਰ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]</text>
      <sha1>c5ol8xmd470sadcfue2aag17i4fz6h2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ:ਸੱਥ</title>
    <ns>4</ns>
    <id>14787</id>
    <revision>
      <id>610746</id>
      <parentid>610478</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T09:55:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jagseer S Sidhu</username>
        <id>18155</id>
      </contributor>
      <comment>/* ਟਿੱਪਣੀਆਂ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="52555" xml:space="preserve">__NEWSECTIONLINK__
	
[[File:Wikimedians at kotkapura 20.JPG|270px|thumb|ਕੋਟਕਪੂਰਾ ਵਿਖੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੀ ਵਰਕਸ਼ਾਪ]]
 &lt;div style=&quot;background:#f9f9f9; border:1px solid #aaaaaa; clear:right; float:right; font-size:90%; margin:0em 0 1em 1em; padding:4px; width:270px;&quot;&gt;
&lt;big&gt;&lt;center&gt;'''ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ:'''&lt;/center&gt;&lt;/big&gt;
* [[ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ:ਸੁਆਗਤ]] ― ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਜੀ ਆਇਆਂ ਨੂੰ।
* [[ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ:ਪੁੱਛ-ਗਿੱਛ]] ― ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਣ ਲਈ।
* [[ਮਦਦ:ਸਮੱਗਰੀ]] ― ਮਦਦ ਲਈ।
* [[ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ:ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਬਣਨ ਲਈ ਬੇਨਤੀਆਂ]] ― ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਬੇਨਤੀਆਂ
* [[ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ:ਮੁੱਖ ਫਰਮੇ]]
* [[ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ:ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਫ਼ੇ|ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਫ਼ੇ]]

ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਕੜੀਆਂ -
*[[:en:Wikipedia:Community Portal|ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਕੀ ਸੱਥ]]
*[[:m:|ਮੈਟਾ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ]]।
&lt;/div&gt;
{| class=&quot;infobox&quot; width=&quot;280px&quot;
|- align=&quot;center&quot;
| [[File:Replacement filing cabinet.svg|100px|Archive]]
'''ਸੱਥ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ:'''
|- align=&quot;center&quot;
| [[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 1|1]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 2|2]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 3|3]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 4|4]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 5|5]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 6|6]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 7|7]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 8|8]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 9|9]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 10|10]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 11|11]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 12|12]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 13|13]]{{h.}}&lt;br/&gt;[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 14|14]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 15|15]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 16|16]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 17|17]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 18|18]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 19|19]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 20|20]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 21|21]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 22|22]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 23|23]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 24|24]]
{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 25|25]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 26|26]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 27|27]]{{h.}}[[/ਪੁਰਾਣੀ ਚਰਚਾ 28|28]]{{h.}}
|}

== ਮਈ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਸੰਬੰਧੀ ==

ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਜੀ,

ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਸਾਰੇ ਠੀਕ ਠਾਕ ਹੋਵੋਂਗੇ। ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿਖੇ ਹੋਈ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਵਿਕੀ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟਾਂ ਬਾਰੇ ਲਗਾਤਾਰ ਅਪਡੇਟ ਦਿੰਦੇ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਆਨਲਾਈਨ ਮੀਟਿੰਗ ਦੀ ਲੜੀ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਤੋਰਦਿਆਂ 28/29 ਮਈ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਦਿਨ ਸ਼ਨੀਵਾਰ/ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ 5 ਤੋਂ 6 ਆਨਲਾਈਨ ਮੀਟਿੰਗ ਰੱਖਣ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਹੈ। ਕਿਰਪਾ ਮੀਟਿੰਗ ਲਈ ਆਪੋ-ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਿਕ ਇੱਕ ਤਾਰੀਖ਼ ਤੇ ਸਮਾਂ ਦਸੋ ਤਾਂ ਜੋ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਸਾਂਝਾ ਦਿਨ ਮਿੱਥ ਸਕੀਏ। ਹੇਠਾਂ ਮੀਟਿੰਗ 'ਚ ਗੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਵਿਸ਼ੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣਾ ਵਿਸ਼ਾ ਵੀ ਇੱਥੇ ਜੋੜ ਸਕਦੇ ਹੋ।

'''ਵਿਸ਼ੇ''':
* ਆਡੀਓਬੁਕਸ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦੀ final meeting - [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Jagseer S Sidhu]]
* Wikimedia Berlin Summit ਵਿੱਚ Punjabi Wikimedia User Group ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ - [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Nitesh Gill]]
* Wikimania 2022 ਬਾਰੇ ਅਪਡੇਟ - - [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Nitesh Gill]]

ਕਿਰਪਾ ਆਪਣੇ ਕੀਮਤੀ ਸਮੇਂ ਵਿਚੋਂ ਸਮਾਂ ਕੱਢ ਕੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਦਵੋ ਜੀ। ਸ਼ੁਕਰੀਆ --[[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Jagseer S Sidhu|Jagseer S Sidhu]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Jagseer S Sidhu|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 15:52, 25 ਮਈ 2022 (UTC)
=== ਟਿੱਪਣੀਆਂ === 


== ਖਰੜਿਆਂ ਦੀ ਸਕੈਨਿੰਗ ਸੰਬੰਧੀ ==

ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਸੱਤਦੀਪ ਗਿੱਲ ਦਵਾਰਾ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਪਿੰਡ ਭਾਈ ਰੂਪਾ ਵਿਖੇ ਪੁਰਾਣੇ ਖਰੜਿਆਂ ਦੀ ਸਕੈਨਿੰਗ ਕਰਨ ਲਈ ਸਿਮਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਇਜਾਜ਼ਤ ਲੈ ਲਈ ਹੈ। ਸਕੈਨਿੰਗ ਕਰਨ ਲਈ ਓਹਨਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਲੰਟੀਅਰ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਮੈਂ(ਹਰਦਰਸ਼ਨ) ਆਪਦਾ ਨਾਮ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਜੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਇਸ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ ਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਆਪਦਾ ਨਾਮ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮਬੰਦੀ ਇਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਬਣਾ ਕੇ CIS-A2K ਤੋਂ ਗ੍ਰਾਂਟ ਵੀ ਲਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਗ੍ਰਾੰਟ ਲਈ ਵੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ। ਜੋ ਵੀ ਇਸ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿਚ ਹੈ ਤਾਂ &lt;nowiki&gt;{{support}}&lt;/nowiki&gt; ਲਿੱਖ ਕੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।--[[File:Hardarshan.gif|frameless|link=User:Benipal hardarshan]]&lt;sup&gt;[[User talk:Benipal hardarshan|Talk]]&lt;/sup&gt; 14:13, 29 ਮਈ 2022 (UTC)
====ਵਲੰਟੀਅਰ ਕੰਮ ਲਈ====
*[[File:Hardarshan.gif|frameless|link=User:Benipal hardarshan]]&lt;sup&gt;[[User talk:Benipal hardarshan|Talk]]&lt;/sup&gt;
* [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Jagseer S Sidhu|Jagseer S Sidhu]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Jagseer S Sidhu|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 02:20, 1 ਜੂਨ 2022 (UTC)

====CIS-A2K ਤੋਂ ਗ੍ਰਾਂਟ ਲਈ ਸਮਰਥਨ====
# {{support}} [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Mulkh Singh|Mulkh Singh]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Mulkh Singh|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 17:25, 29 ਮਈ 2022 (UTC)
#{{support}}[[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Gurtej Chauhan|Gurtej Chauhan]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Gurtej Chauhan|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 06:48, 31 ਮਈ 2022 (UTC)
# {{support}} [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Jagseer S Sidhu|Jagseer S Sidhu]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Jagseer S Sidhu|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 02:20, 1 ਜੂਨ 2022 (UTC)
# {{support}} [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Jagvir Kaur|Jagvir Kaur]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Jagvir Kaur|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 01 :20, 9 ਜੂਨ 2022 (UTC)

== ਪਿੰਡ ਚੌਟਾਲਾ, ਸਿਰਸਾ ਵਿਖੇ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ==

ਮੈਂ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਪਿੰਡ ਚੌਟਾਲਾ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸਿਰਸਾ, ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਖੇ ਅੱਜ 29 ਮਈ 2022 ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਲਗਾਈ ਗਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਅਤੇ [[User: Manpreetsir|Manpreetsir]] ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਵੇਂ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੀ ਮੁੱਢਲੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਇਹ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਸਥਾਨਕ ਸਰਕਾਰੀ ਕੰਨਿਆਂ ਸੀਨੀਅਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ, ਚੌਟਾਲਾ ਵਿੱਚ ਲਗਾਈ ਗਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 14 ਜਣਿਆਂ ਨੇ ਭਾਗ ਲਿਆ ਜੋ ਕਿ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦੇ ਮੈਟਾ ਪੇਜ ਦਾ ਲਿੰਕ [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikipedia_Workshop_at_Village_Chautala,_Sirsa#Discussion_On_VP| ਇੱਥੇ] ਹੈ। ਇਹ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਬਿਲਕੁਲ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਉਲੀਕੀ ਗਈ। ਅਗਲੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਸਲਾਹ ਦੀ ਉਮੀਦ ਤੇ ਉਡੀਕ ਰਹੇਗੀ। 
ਧੰਨਵਾਦ। [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Mulkh Singh|Mulkh Singh]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Mulkh Singh|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 16:35, 29 ਮਈ 2022 (UTC)
=== ਟਿੱਪਣੀ ===

== ਵਿਕੀਮੇਨੀਆ 2022 ਵਿੱਚ ਆਨਲਾਈਨ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਸਬੰਧੀ ==

ਸਤਿ ਸ਼੍ਰੀ ਅਕਾਲ

ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਪ ਸਭ ਜਾਣਦੇ ਹੀ ਹੋ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ (2022) ਦਾ ਵਿਕੀਮੇਨੀਆ ਆਨਲਾਈਨ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਵੱਲੋਂ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਲਈ ਇਹ ਸਹੂਲਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਆਪਾਂ ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਇਸਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਗ੍ਰਾਂਟ ਵੀ ਪੈ ਗਈ ਹੈ। ਆਪ ਜੀ [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimania_2022/Scholarships/Punjabi_Wikimedians ਇਸ ਲਿੰਕ] 'ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਇਸ ਗ੍ਰਾਂਟ ਬਾਰੇ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਖਾਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਮਰਥਨ ਜ਼ਰੂਰ ਦਿਓ ਜੀ ਅਤੇ ਵਿਕੀਮੇਨੀਆ ਸਬੰਧੀ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸਵਾਲ ਜਾਂ ਸੁਝਾਅ ਲਈ ਟਿੱਪਣੀ ਵਾਲੇ ਖਾਨੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਧੰਨਵਾਦ [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Jagseer S Sidhu|Jagseer S Sidhu]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Jagseer S Sidhu|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 08:27, 2 ਜੂਨ 2022 (UTC)

===ਸਮਰਥਨ/ਵਿਰੋਧ===
# {{support}} [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Jagseer S Sidhu|Jagseer S Sidhu]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Jagseer S Sidhu|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 08:27, 2 ਜੂਨ 2022 (UTC)
#{{ss}}[[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Gurtej Chauhan|Gurtej Chauhan]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Gurtej Chauhan|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 08:41, 2 ਜੂਨ 2022 (UTC)
#{{ss}} ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਪੂਰੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਸਮੂਹਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਤੇ ਇਹ ਇਵੈਂਟ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਵੇਗਾ। [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Nitesh Gill|Nitesh Gill]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Nitesh Gill|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 12:03, 3 ਜੂਨ 2022 (UTC)

===ਟਿੱਪਣੀਆਂ===

* ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਪੱਧਰ ਦੀ ਬੈਠਕ ਬਾਰੇ ਥੋੜ੍ਹੀ ਹੋਰ ਵਿਚਾਰ ਚਰਚਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਬੈਠਕ ਦਾ ਮਕਸਦ ਕੀ ਹੈ? ਕਿੱਥੇ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਹੈ? ਕਿੰਨੇ ਲੋਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ? ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਕੀ ਯੋਗਤਾ ਹੋਏਗੀ? ਬੈਠਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀ ਫ਼ਰਕ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ? ਇਹਨਾਂ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਸਟੀਕ ਜਵਾਬਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਅੱਗੇ ਜਾਣਾ ਵਾਜਬ ਨਹੀਂ। ਕਾਹਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ। ਰੈਪਿਡ ਗ੍ਰਾਂਟ ਹਰ ਵਕਤ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਆਪਾਂ ਅੱਧ-ਪੱਕੇ ਪਲੈਨ ਨਾ ਪਾਈਏ ਤਾਂ ਬਿਹਤਰ ਰਹੇਗਾ। --[[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Satdeep Gill|Satdeep Gill]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Satdeep Gill|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 15:04, 3 ਜੂਨ 2022 (UTC)
* ਸ਼ੁਕਰੀਆ ਸੱਤਦੀਪ, ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਤੇ ਅਸਪਸ਼ਟ ਏਜੰਡਾ ਕਾਰਨ ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਸਮਰਥਨ ਵਾਪਿਸ ਲੈਂਦੀ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਪ੍ਰਪਾਜ਼ਲ ਪਾਉਣ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦੇਨੀ ਹਾਂ ਜੋ ਇਸੇ ਮਹੀਨੇ 15 ਜੂਨ ਤੱਕ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਸੋਚੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤਰੀਕਾਂ 'ਤੇ ਹੀ ਇਸ ਇਵੈਂਟ ਨੂੰ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਇਵੈਂਟ movement stategy ਵਰਗੇ ਮੁੱਖ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁੱਦੇ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਧੰਨਵਾਦ [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Nitesh Gill|Nitesh Gill]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Nitesh Gill|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 16:06, 3 ਜੂਨ 2022 (UTC)

== CIS-A2K Newsletter May 2022 ==

[[File:Centre for Internet And Society logo.svg|180px|right|link=]]
Dear Wikimedians,

I hope you are doing well. As you know CIS-A2K updated the communities every month about their previous work through the Newsletter. This message is about May 2022 Newsletter. In this newsletter, we have mentioned our conducted events and ongoing and upcoming events.

; Conducted events
* [[:m:CIS-A2K/Events/Punjabi Wikisource Community skill-building workshop|Punjabi Wikisource Community skill-building workshop]]
* [[:c:Commons:Pune_Nadi_Darshan_2022|Wikimedia Commons workshop for Rotary Water Olympiad team]]

; Ongoing events 
* [[:m:CIS-A2K/Events/Assamese Wikisource Community skill-building workshop|Assamese Wikisource Community skill-building workshop]]

; Upcoming event
* [[:m:User:Nitesh (CIS-A2K)/June Month Celebration 2022 edit-a-thon|June Month Celebration 2022 edit-a-thon]]

Please find the Newsletter link [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/May 2022|here]]. 
&lt;br /&gt;&lt;small&gt;If you want to subscribe/unsubscibe this newsletter, click [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/Subscribe|here]].  &lt;/small&gt;

Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 12:23, 14 June 2022 (UTC)

&lt;small&gt;On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]&lt;/small&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CIS-A2K/Reports/Newsletter/Subscribe/VP&amp;oldid=18069678 --&gt;


==ਜੂਨ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਬਾਰੇ==

ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਜੀ,

ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਆਪ ਸਭ ਠੀਕ ਠਾਕ ਹੋਵੋਂਗੇ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿਚ ਹੋਈ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਹੋਈ ਚਰਚਾ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਤੋਰਦਿਆਂ ਆਪਾਂ ਨੂੰ ਜੂਨ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਦੀ ਤਰੀਖ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਆਪਾਂ ਆਡੀਓਬੁਕਸ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ, ਵਿਕੀਮੇਨੀਆ ਬਰਲਿਨ ਸਮਿਟ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਜਰ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਵਿਕੀਸੋਰਸ ਈਵੈਂਟ ਵਿਚ ਆਪਾਂ ਕਾਫੀ ਕੁਛ ਸੀ  ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਉੱਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ। ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਆਪਾਂ ਵਿਕੀਸੋਰਸ ਈਵੈਂਟ ਚਰਚਾ ਵਿਚ ਰਹੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਬਾਤ ਕਰਾਂਗੇ। ਆਪਣੀ ਇਸ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਆਨਲਾਈਨ ਮੀਟਿੰਗ ਦੀ ਲੜੀ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਤੋਰਦਿਆਂ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਦਾ ਦਿਨ ਐਤਵਾਰ 26 ਜੂਨ ਸਮਾਂ ਸ਼ਾਮ 5 ਤੋਂ 6 ਵਜੇ ਆਨਲਾਈਨ ਮੀਟਿੰਗ ਰੱਖਣ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਮੀਟਿੰਗ ਲਈ ਆਪੋ-ਆਪਣਾ ਸਮਾਂ ਦਸੋ ਤਾਂ ਜੋ ਅਸੀਂ ਸਾਂਝਾ ਸਮਾਂ ਮਿੱਥ ਸਕੀਏ। ਹੇਠਾਂ ਮੀਟਿੰਗ 'ਚ ਗੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਵਿਸ਼ੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣਾ ਵਿਸ਼ਾ ਵੀ ਇੱਥੇ ਜੋੜ ਸਕਦੇ ਹੋ।

'''ਵਿਸ਼ੇ''':

*ਵਿਕੀਸੋਰਸ ਉੱਪਰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਵੈਲੀਡੇਸ਼ਨ ਸੰਬੰਧੀ 
*ਟਰਾਂਸਕਲੂਜ਼ਨ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ
*ਵਿਕੀ ਲਵਸ ਲਿਟਰੇਚਰ ਬਾਰੇ ਸੂਚਨਾ


ਕਿਰਪਾ ਆਪਣੇ ਕੀਮਤੀ ਸਮੇਂ ਵਿਚੋਂ ਸਮਾਂ ਕੱਢ ਕੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਦਵੋ ਜੀ। ਸ਼ੁਕਰੀਆ --[[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Jagvir Kaur|Jagvir Kaur]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Jagvir Kaur|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 9:21, 17 ਜੂਨ  2022 (UTC)
=== ਟਿੱਪਣੀਆਂ ===
# ਸਹਿਮਤ ਜੀ। ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਬੈਠਕ ਦਾ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਸਬੱਬ ਨਹੀਂ ਸੀ ਬਣ ਰਿਹਾ। ਧੰਨਵਾਦ ਜਗਵੀਰ ਜੀ। [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Gaurav Jhammat|Gaurav Jhammat]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Gaurav Jhammat|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 12:46, 19 ਜੂਨ 2022 (UTC)

== ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਕੀਮੀਡੀਅਨਸ ਦਾ contact person ਹੋਣ ਬਾਰੇ ==

ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਜੀ,

ਉਮੀਦ ਹੈ ਤੁਸੀਂ ਠੀਕ ਹੋਵੋਂਗੇ। [[meta:Punjabi Wikimedians|Punjabi Wikimedians]] ਦਾ contact person ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਕੁਝ ਸੁਨੇਹੇ ਲਗਾਤਾਰ ਮੇਲ ਰਾਹੀਂ ਆਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਵਿਕੀਮੀਡੀਆ ਸੰਸਥਾ ਵੱਲੋਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸੁਨੇਹੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਤੱਕ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪਹੁੰਚਣੇ ਜਰੂਰੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਰੁਝੇਵੇਂ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਮੈਂ ਵਿਕੀਮੀਡੀਆ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਤੇ ਸਰਗਰਮ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹਾਂ। ਸੋ, ਮੈਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਮੀਟਿੰਗ ਨੂੰ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣਾ ਨਾਂ contact person ਵਜੋਂ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਹਟਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕਰਕੇ ਨਵਾਂ contact person add ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇਗਾ। ਮੇਰੀ ਗੈਰ ਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿੱਚ {{ping|Nitesh Gill}} {{ping|Manavpreet Kaur}} ਅਤੇ {{ping|Charan Gill}} ਜੀ ਦਾ ਨਾਂ contact persons ਵਜੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਧੰਨਵਾਦ। &lt;font color=&quot;green&quot; face=&quot;Segoe Script&quot; size=&quot;4&quot;&gt;&lt;b&gt; [[User:Satpal Dandiwal|Satpal Dandiwal]] &lt;/b&gt;&lt;/font&gt;&lt;sup&gt;&lt;font face=&quot;Andalus&quot;&gt; ([[User talk:Satpal Dandiwal|talk]]) &amp;#124;[[Special:Contributions/Satpal Dandiwal|Contribs]])&lt;/font&gt;&lt;/sup&gt; 16:31, 17 ਜੂਨ 2022 (UTC)

== ਵਿਕੀ ਲਵਸ ਲਿਟਰੇਚਰ ==

ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿਕੀ ਲਵਸ ਲਿਟਰੇਚਰ ਨਾਂ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨਿਯੋਜਿਤ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ 1 ਜੁਲਾਈ 2022 ਤੋਂ 31 ਜੁਲਾਈ 2022 ਤੱਕ ਚੱਲੇਗੀ। ਉਂਝ ਇਹ ਮੁਹਿੰਮ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਵੀ ਚਲਾਈ ਗਈ ਸੀ ਪਰ ਉਦੋਂ ਇਸ ਦਾ ਮਿਆਰ ਕਾਫ਼ੀ ਸੀਮਿਤ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰ ਕੁਝ ਹੋਰ ਭਾਰਤੀ ਭਾਈਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਵੀ ਇਸ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਉਮੀਦ ਹੈ ਆਪ ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਇਸ ਵਿਚ ਪੂਰਾ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇਵੋਗੇ। ਇਸ ਬਾਬਤ ਬਾਕੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵੀ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਤੇ ਆਪ ਜੀ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B5%E0%A8%BF%E0%A8%95%E0%A9%80%E0%A8%AA%E0%A9%80%E0%A8%A1%E0%A9%80%E0%A8%86:%E0%A8%B5%E0%A8%BF%E0%A8%95%E0%A9%80_%E0%A8%B2%E0%A8%B5%E0%A8%B8_%E0%A8%B2%E0%A8%BF%E0%A8%9F%E0%A8%B0%E0%A9%87%E0%A8%9A%E0%A8%B0_2022 [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Gaurav Jhammat|Gaurav Jhammat]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Gaurav Jhammat|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 12:49, 19 ਜੂਨ 2022 (UTC)

== June Month Celebration 2022 edit-a-thon ==

Dear Wikimedians,

CIS-A2K announced June month mini edit-a-thon which is going to take place on 25 &amp; 26 June 2022 (on this weekend). The motive of conducting this edit-a-thon is to celebrate June Month which is also known as pride month.

This time we will celebrate the month, which is full of notable days, by creating &amp; developing articles on local Wikimedia projects, such as proofreading the content on Wikisource if there are any, items that need to be created on Wikidata [edit Labels &amp; Descriptions], some June month related content must be uploaded on Wikimedia Commons and so on. It will be a two-days long edit-a-thon to increase content about the month of June or related to its days, directly or indirectly. Anyone can participate in this event and the link you can find [[:m: June Month Celebration 2022 edit-a-thon|here]]. Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 12:46, 21 June 2022 (UTC)

&lt;small&gt;On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]&lt;/small&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&amp;oldid=22433435 --&gt;

== Results of Wiki Loves Folklore 2022 is out! ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
{{int:please-translate}}
[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]]

Hi, Greetings

The winners for '''[[c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022|Wiki Loves Folklore 2022]]''' is announced!

We are happy to share with you winning images for this year's edition. This year saw over 8,584 images represented on commons in over 92 countries. Kindly see images '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Winners|here]]'''

Our profound gratitude to all the people who participated and organized local contests and photo walks for this project.

We hope to have you contribute to the campaign next year.

'''Thank you,'''

'''Wiki Loves Folklore International Team'''

--[[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:MediaWiki message delivery|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 16:12, 4 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC)

&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&amp;oldid=23454230 --&gt;

== Propose statements for the 2022 Election Compass ==

: ''[[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
: ''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Hi all,

Community members are invited to ''' [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass]]''' for the [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election.]] 

An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/neutral/disagree). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views.

Here is the timeline for the Election Compass:

* July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass
* July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements
* July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements
* August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements
* August 5 - 12: candidates align themselves with the statements
* August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision

The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on.

Regards,

Movement Strategy &amp; Governance 

''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''

[[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:CSinha (WMF)|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 08:19, 12 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC)

== ਜੁਲਾਈ ਦੀ ਆਫਲਾਈਨ ਮੀਟਿੰਗ ਸਬੰਧੀ ==

ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਜੀ,

ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਠੀਕ ਹੋਵੋਂਗੇ। ਜਿਵੇਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੀ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਅਪਣੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਆਨਲਾਈਨ ਹੀ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਆਫਲਾਈਨ ਕਰਵਾਉਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਈਵੈਂਟਾ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਿਕੀਸਰੋਤ ਦੀ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਾਲੀ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦੀ ਫਾਲੋ-ਅਪ ਮੀਟਿੰਗ ਬਾਰੇ ਵੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਹਨਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ੇ ਜੋੜਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਵਿਚ ਸਾਂਝੇ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਸੁਝਾਅ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਸਾਂਝੇ ਕਰੋ ਤਾਂ ਜੋ ਅਸੀਂ request ਉਪਰ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕੀਏ। ਧੰਨਵਾਦ ਜੀ।  [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Rajdeep ghuman|Rajdeep ghuman]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Rajdeep ghuman|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 13:36, 12 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC)

=== ਟਿੱਪਣੀ ===
# ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਰਾਜਦੀਪ ਜੀ, ਕਿਹੜੀ ਤਰੀਕ ਨਿਸਚਿਤ ਕਰਨੀ ਹੈ ਜੀ? ਜਗਵੀਰ ਕੋਰ
:::[[User:Jagvir Kaur|ਜਗਵੀਰ ਜੀ]], ਇਹ ਮੀਟਿੰਗ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੀ 30 ਤਰੀਕ(ਦਿਨ ਸ਼ਨੀਵਾਰ) ਨੂੰ ਕਰਵਾਈ ਜਾਵੇਗੀ।--[[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Rajdeep ghuman|Rajdeep ghuman]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Rajdeep ghuman|ਗੱਲ-ਬਾਤ]])
# ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਕਰੀਆ [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Rajdeep ghuman|Rajdeep ghuman]], ਇਸ ਦੀ ਪਹਿਲ ਕਰਨ ਲਈ। ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਸਾਥੀ ਚਾਹੁਣ ਤਾਂ ਇਹ ਮੀਟਿੰਗ ਆਫਲਾਈਨ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਸੰਪਾਦਨ ਜਾਂ ਸੰਪਾਦਨ ਸੰਬੰਧੀ ਗਤਿਵਿਧਿਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਹਾਂ। ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਬੈਠ ਕੇ ਕੁਝ ਮੁੱਦਿਆ 'ਤੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਵੀ ਲੋੜ੍ਹ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਦਾ ਸਾਨੂੰ ਜ਼ਰੁਰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਮੇਰਾ  ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਹੈ। [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Nitesh Gill|Nitesh Gill]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Nitesh Gill|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 05:34, 15 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC)
# {{support}} ਰਾਜਦੀਪ ਜੀ, ਲਗਾਤਾਰ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਆਨਲਾਈਨ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਫਲਾਈਨ ਮੀਟਿੰਗ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਵਿਚਾਰ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੀ ਇਸ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਦਾ ਅਸੀਂ ਸਵਾਗਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। --[[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Jagseer S Sidhu|Jagseer S Sidhu]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Jagseer S Sidhu|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 09:07, 15 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC)
# {{support}} ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਲਈ ਤਾਰੀਖ, ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਥਾਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਕੁਝ ਵਿਉਂਤਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਦੱਸ ਦੇਵੋ ਜੀ ਤਾਂ ਕਿ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਬਾਰੇ ਥੋੜ੍ਹਾ ਹੋਰ ਪੱਕਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। - [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Mulkh Singh|Mulkh Singh]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Mulkh Singh|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 01:18, 17 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC)
:::[[User:Mulkh Singh|ਮੁਲਖ ਜੀ]], 30 ਤਰੀਕ ਦਿਨ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਪਟਿਆਲੇ ਵਿਖੇ ਇਹ ਮੀਟਿੰਗ ਕਰਵਾਈ ਜਾਵੇਗੀ। ਬਾਕੀ ਸਮੇਂ ਬਾਰੇ ਆਪਾਂ ਫੇਸਬੁਕ ਗਰੁੱਪ ਵਿਚ ਗੱਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਜੋ ਸਮਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਸਹੀ ਹੋਵੇਗਾ ਉਹ ਚੁਣ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।--[[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Rajdeep ghuman|Rajdeep ghuman]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Rajdeep ghuman|ਗੱਲ-ਬਾਤ]])
# {{support}} [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Gill jassu|Gill jassu]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Gill jassu|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 16:30, 25 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC)

# ਆਫਲਾਇਨ ਮੀਟਿੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਮੈਂ ਇਕ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ ਸੁਝਾਅ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਗਾ। ਪਟਿਆਲੇ ਦੀ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਇਮਾਰਤ 'ਕਿਲਾ ਮੁਬਾਰਕ' ਸੰਬੰਧੀ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਫੋਟੋ ਅਤੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਜਾਂ ਨਾਮਾਤਰ ਹਨ। ਸੁਣਨ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਥਾਂ ਜਲਦੀ ਹੀ ਜਨਤਕ ਪਹੁੰਚ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਉਂਝ ਇਸ ਥਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰਲੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਤੇ ਇਮਾਰਤ ਦੀ ਫੋਟੋ ਤੇ ਵੀਡੀਓਗਰਾਫੀ ਮਨਾਂ ਹੈ ਪਰ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਕੀਮੀਡੀਅਨਜ਼ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮਿਲ ਗਈ ਹੈ। ਪੁਰਾਤਨ ਹੱਥ ਲਿਖਿਤ ਖਰੜਿਆਂ ਦੀ ਸਕੈਨਿੰਗ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਸਾਥ ਦੇਣ ਵੇਲੇ ਸਰਦਾਰ ਸਿਮਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਕਰਕੇ ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੋ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਮੀਟਿੰਗ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਆਪਾਂ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਟਿਆਲੇ ਇਸ ਥਾਂ ਉੱਪਰ ਵੀ ਗੁਜ਼ਾਰੀਏ। ਸਿਮਰ ਜੀ ਇਸ ਫੋਟੋਵਾਕ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਕਿਲੇ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਬਾਬਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵੀ ਦੇਣਗੇ। ਕਿਲੇ ਦੀ ਹਾਲਤ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਜਲਦੀ ਹੀ ਕਰ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।[[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Gaurav Jhammat|Gaurav Jhammat]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Gaurav Jhammat|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 11:54, 21 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC)
:::: ਗੌਰਵ ਜੀ, ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਰਹੇਗਾ। ਪਰ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਕੈਮਰੇ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ। ਕੈਮਰੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਪਾਂ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਇਸਦਾ ਹੱਲ ਵੀ ਸੋਚਣਾ ਪਵੇਗਾ। - &lt;font color=&quot;green&quot; face=&quot;Segoe Script&quot; size=&quot;4&quot;&gt;&lt;b&gt; [[User:Satpal Dandiwal|Satpal Dandiwal]] &lt;/b&gt;&lt;/font&gt;&lt;sup&gt;&lt;font face=&quot;Andalus&quot;&gt; ([[User talk:Satpal Dandiwal|talk]]) &amp;#124;[[Special:Contributions/Satpal Dandiwal|Contribs]])&lt;/font&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 21 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC)
:::::ਹਾਂ ਜੀ। ਫਿਲਹਾਲ ਫੋਟੋਗਰਾਫੀ ਵਾਲਾ ਕੰਮ ਵੀ ਸ਼ਾਇਦ ਰੋਕਣਾ ਪਵੇ। ਕਿਉਂਕਿ ਫੋਟੋਗਰਾਫੀ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮਿਲ ਗਈ ਹੈ ਪਰ ਆਪਾਂ ਸਿਮਰ ਜੀ ਹੁਣਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਹ ਆਪਾਂ ਨੂੰ ਹਾਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਆਪਾਂ ਕਰ ਲਵਾਂਗੇ। ਫਿਲਹਾਲ ਲਈ ਇਸ ਗਤੀਵਿਧੀ ਨੂੰ ਮੁਲਤਵੀ ਸਮਝਿਆ ਜਾਵੇ।[[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Gaurav Jhammat|Gaurav Jhammat]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Gaurav Jhammat|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 07:46, 23 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC)

== CIS-A2K Newsletter June 2022 ==

[[File:Centre for Internet And Society logo.svg|180px|right|link=]]
Dear Wikimedians,

Hope you are doing well. As you know CIS-A2K updated the communities every month about their previous work through the Newsletter. This message is about June 2022 Newsletter. In this newsletter, we have mentioned A2K's conducted events.

; Conducted events
* [[:m:CIS-A2K/Events/Assamese Wikisource Community skill-building workshop|Assamese Wikisource Community skill-building workshop]]
* [[:m:June Month Celebration 2022 edit-a-thon|June Month Celebration 2022 edit-a-thon]]
* [https://pudhari.news/maharashtra/pune/228918/%E0%A4%B8%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%9A%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE-%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A0%E0%A4%AC%E0%A4%B3%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A4%9A-%E0%A4%AE%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A0%E0%A5%80-%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A5%87%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%A0%E0%A5%80-%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%A8-%E0%A4%A1%E0%A5%89-%E0%A4%85%E0%A4%B6%E0%A5%8B%E0%A4%95-%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%A4-%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%9A%E0%A5%87-%E0%A4%AE%E0%A4%A4/ar Presentation in Marathi Literature conference]

Please find the Newsletter link [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/June 2022|here]]. 
&lt;br /&gt;&lt;small&gt;If you want to subscribe/unsubscibe this newsletter, click [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/Subscribe|here]].  &lt;/small&gt;

Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 12:23, 19 July 2022 (UTC)

&lt;small&gt;On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]&lt;/small&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&amp;oldid=22433435 --&gt;

== Board of Trustees - Affiliate Voting Results ==

:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Dear community members,

'''The Affiliate voting process has concluded.''' Representatives from each Affiliate organization learned about the candidates by reading candidates’ statements, reviewing candidates’ answers to questions, and considering the candidates’ ratings provided by the Analysis Committee. The shortlisted 2022 Board of Trustees candidates are:

* Tobechukwu Precious Friday ([[User:Tochiprecious|Tochiprecious]])
* Farah Jack Mustaklem ([[User:Fjmustak|Fjmustak]])
* Shani Evenstein Sigalov ([[User:Esh77|Esh77]])
* Kunal Mehta ([[User:Legoktm|Legoktm]])
* Michał Buczyński ([[User:Aegis Maelstrom|Aegis Maelstrom]])
* Mike Peel ([[User:Mike Peel|Mike Peel]])

See more information about the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|Results]] and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Stats|Statistics]] of this election.

Please take a moment to appreciate the Affiliate representatives and Analysis Committee members for taking part in this process and helping to grow the Board of Trustees in capacity and diversity. Thank you for your participation.

'''The next part of the Board election process is the community voting period.'''  View the  election timeline [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022#Timeline| here]]. To prepare for the community voting period, there are several things community members can engage with, in the following ways:

* [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Read candidates’ statements]] and read the candidates’ answers to the questions posed by the Affiliate Representatives.
* [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Questions_for_Candidates|Propose and select the 6 questions for candidates to answer during their video Q&amp;A]].
* See the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Analysis Committee’s ratings of candidates on each candidate’s statement]].
* [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Community Voting/Election Compass|Propose statements for the Election Compass]] voters can use to find which candidates best fit their principles.
* Encourage others in your community to take part in the election.

Regards,

Movement Strategy and Governance

''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''

[[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:CSinha (WMF)|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 08:59, 20 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC)

== Movement Strategy and Governance News – Issue 7 ==

&lt;section begin=&quot;msg-newsletter&quot;/&gt;
&lt;div style = &quot;line-height: 1.2&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:200%;&quot;&gt;'''Movement Strategy and Governance News'''&lt;/span&gt;&lt;br&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:120%; color:#404040;&quot;&gt;'''Issue 7, July-September 2022'''&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;font-size:120%; float:right;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]&lt;/span&gt; 
----
Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance newsletter! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation.  

The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter.
&lt;/div&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;&quot;&gt; 

* '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]])
* '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]])
* '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]])
* '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]])
* '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]])
* '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]])
* '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]])
* '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]])
* '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]])
* '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]])
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;msg-newsletter&quot;/&gt;

[[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:CSinha (WMF)|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 12:58, 24 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC)


== Vote for Election Compass Statements ==

:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Dear community members,

Volunteers in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to '''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass/Statements|vote for statements to use in the Election Compass]]'''. You can vote for the statements you would like to see included in the Election Compass on Meta-wiki.

An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/neutral/disagree). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views.

Here is the timeline for the Election Compass:

*&lt;s&gt;July 8 - 20: Volunteers propose statements for the Election Compass&lt;/s&gt;
*&lt;s&gt;July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements&lt;/s&gt;
*July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements
*August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements
*August 5 - 12: candidates align themselves with the statements
*August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision

The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August

Regards, 

Movement Strategy and Governance

''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''

[[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:CSinha (WMF)|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 07:04, 26 ਜੁਲਾਈ 2022 (UTC)

== ਅਗਸਤ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਸਬੰਧੀ ==

ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਜੀ, 

ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਠੀਕ ਹੋਵੋਂਗੇ। ਅਸੀਂ ਜੁਲਾਈ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਆਫ਼ਲਾਈਨ ਮੀਟਿੰਗ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਸੀ ਪਰ ਜੁਲਾਈ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਮੀਟਿੰਗ ਅਸੀਂ ਆਫ਼ਲਾਈਨ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਏ ਪਰ 31 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਬੈਠਕ ਆਨਲਾਈਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁੱਦਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਮੁੱਦਾ ਅਗਸਤ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਆਫ਼ ਲਾਈਨ ਮੀਟਿੰਗ ਸੀ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਸੰਖੇਪ 'ਚ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ ਨਾਲ ਅਗਸਤ ਜਾਂ ਸਤੰਬਰ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਕਰਨ ਦਾ ਪਲਾਨ ਹੈ ਜੋ ਉੱਥੇ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ. ਸੁਰਜੀਤ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਸੰਬੰਧੀ ਇੱਕ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਵੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਸੇ ਦੇ ਨਾਲ ਇਹ ਸੁਝਾਅ ਵੀ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਉਂ ਨਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵੀ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕਰ ਲਈ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜੋ ਕੁਝ ਸਾਥੀ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਵੀ ਬਣ ਸਕਣ। ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਸੰਬੰਧੀ ਇਸ ਸੁਝਾਅ 'ਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚਾਰ ਜਾਣਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਅਸੀਂ ਬੈਠਕ ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਕਰਕੇ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਸਾਥੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਸਕੇ ਉਹ ਵੀ ਚੰਗਾ ਰਹੇਗਾ। ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਸੁਝਾਅ ਜ਼ਰੂਰ ਦਿਓ। ਧੰਨਵਾਦ ਜੀ। --[[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Rajdeep ghuman|Rajdeep ghuman]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Rajdeep ghuman|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 21:00, 31 ਜੁਲਾਈ 2022 (IST)

=== ਟਿੱਪਣੀਆਂ ===

===ਸਮਰਥਨ/ਵਿਰੋਧ===
# {{ss}} [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Jagseer S Sidhu|Jagseer S Sidhu]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Jagseer S Sidhu|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 03:46, 2 ਅਗਸਤ 2022 (UTC)
# {{ss}} [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Gill jassu|Gill jassu]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Gill jassu|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 12:28, 2 ਅਗਸਤ 2022 (UTC)

== ਪੰਜਾਬ ਕਾਨਵੈਂਟ ਸਕੂਲ, ਬਾਘਾ ਪੁਰਣਾ ਵਿਖੇ ਵਿਕੀ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸਬੰਧੀ ==

ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ,
ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਆਪ ਸਾਰੇ ਠੀਕ ਹੋਵੋਗੇ। ਮੈਂ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਕਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਮੈਂ ਇੱਕ ਲੋਕਲ ਸਕੂਲ (ਪੰਜਾਬ ਕਾਨਵੈਂਟ ਸਕੂਲ, ਬਾਘਾ ਪੁਰਣਾ) ਵਿੱਚ ਵਿਕੀ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੱਲ੍ਹ (ਸ਼ਨੀਵਾਰ) ਨੂੰ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ਼ ਵਿਕੀ ਸਬੰਧੀ ਸ਼ੈਸ਼ਨ ਕਰਨ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਫ਼ਿਲਹਾਲ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਪ੍ਰਯੋਗ ਵਜੋਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੱਗੇ ਚੱਲ ਕੇ ਆਪ ਸਭ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ਼ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਵਜੋਂ ਕਰਨ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਹੈ। ਆਪ ਜੀ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਹੇਠਾਂ ''ਟਿੱਪਣੀ'' ਖਾਨੇ ਵਿੱਚ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਧੰਨਵਾਦ [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Jagseer S Sidhu|Jagseer S Sidhu]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Jagseer S Sidhu|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 10:20, 5 ਅਗਸਤ 2022 (UTC)

===ਟਿੱਪਣੀਆਂ/ਅਪਡੇਟ===
06/08/2022 ਦਿਨ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ਼ ਇੱਕ ਸੈਸ਼ਨ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਵਿਕੀਸਰੋਤ ਅਤੇ ਕਾਮਨਜ਼ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ। ਅਗਲੀਆਂ ਕਲਾਸਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵੇਰਵੇ ਸਹਿਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਧੰਨਵਾਦ--[[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Jagseer S Sidhu|Jagseer S Sidhu]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Jagseer S Sidhu|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 09:55, 7 ਅਗਸਤ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>9un97xtaapwppj7bdhtst2l6hk28xcq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਏਸ਼ਾ ਦਿਓਲ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16114</id>
    <revision>
      <id>610650</id>
      <parentid>588973</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T18:07:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nitesh Gill</username>
        <id>8973</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18913" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name = ਏਸ਼ਾ ਦਿਓਲ
| image = Esha Deol at the launch of Brickhouse Cafe &amp; Bar at Lokhandwala Complex.jpg
| caption = 2014 ਵਿੱਚ ਏਸ਼ਾ ਦਿਓਲ
| birth_date = {{Birth date and age|1981|11|2|df=y}}&lt;ref&gt;{{Cite web| title = Esha Deol celebrates birthday with hubby and close friends| work = [[Mid Day]]| date = 4 November 2015| accessdate = 30 March 2016| url = http://www.mid-day.com/articles/esha-deol-celebrates-birthday-with-hubby-and-close-friends/16653189}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web| title = I want Esha to have a baby soon: Hema Malini| work = [[The Indian Express]]| date = 2 November 2015| accessdate = 30 March 2016| url = http://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/i-want-esha-to-have-a-baby-soon-hema-malini/}}&lt;/ref&gt;
| birth_place = [[ਬੰਬਈ]], [[ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ]], [[ਭਾਰਤ]]
| residence = ਮੁੰਬਈ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਭਾਰਤ
| nationality = [[ਭਾਰਤੀ ਲੋਕ|ਭਾਰਤੀ]]
| alma_mater = [[ਮਿਠੀਬਾਈ ਕਾਲਜ]]
| occupation = [[ਅਦਾਕਾਰ]]
| yearsactive = 2002–ਵਰਤਮਾਨ
| spouse = ਭਰਤ ਤਾਖਤਾਨੀ (2012–ਵਰਤਮਾਨ)
| parents = [[ਧਰਮੇਂਦਰ]]&lt;br&gt;[[ਹੇਮਾ ਮਾਲਿਨੀ]]
| children = 1
| height = 168.5cm 
| religion = &lt;!-- Must be attributed to a reliably published source with a reputation for editorial oversight. --&gt;
| family = See [[List of Hindi film clans#Deol family|Deol family]]
}}

'''ਏਸ਼ਾ ਦਿਓਲ''' (ਜਨਮ 2 ਨਵੰਬਰ 1981) ਜਿਸਨੂੰ ਕਿ '''ਇਸ਼ਾ ਦਿਓਲ''' ਵੀ ਲਿਖ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ਿਲਮੀ ਅਦਾਕਾਰਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੁੰਬਈ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਹੈ| ਉਹ ਉੱਘੇ ਅਦਾਕਾਰ [[ਧਰਮਿੰਦਰ]] ਅਤੇ ਅਦਾਕਾਰਾ [[ਹੇਮਾ ਮਾਲਿਨੀ]] ਦੀ ਧੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਇੱਕ ਭੈਣ ਅਹਾਨਾ ਦਿਓਲ ਤੇ ਦੋ ਮਤਰੇਏ ਭਰਾ ਸੰਨੀ ਦਿਓਲ ਤੇ ਬੋਬੀ ਦਿਓਲ ਹੈ। ਇਸ਼ਾ ਦਿਓਲ ਹਿੰਦੀ,ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ,ਮਰਾਠੀ,ਤਾਮਿਲ ਭਾਸ਼ਾਵਾ ਤੋ ਜਾਣੁ ਸੀ। ਉਸਨੇ 2002 ਵਿੱਚ ਫ਼ਿਲਮ &quot;ਕੋਈ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਸੇ ਪੂਛੇ&quot; ਤੋਂ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਫ਼ਿਲਮ ਕਾਮਯਾਬ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਪਰ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਉਸਨੇ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਿਸਨੇ ਕਾਰਨ ਉਸਨੇ ਕਈ ਪੁਰਸਕਾਰ ਅਤੇ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਅਵਾਰਡ ਫ਼ਾਰ ਬੇਸਟ ਫ਼ੀਮੇਲ ਡੇਬਿਊ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;2002 Filmfare&quot;&gt;{{cite news|url=http://filmfareawards.indiatimes.com/articleshow/38182384.cms|title=Filmfare Awards: Winners of 2002|accessdate=2012-11-06|work=India Times|archive-date=2012-07-08|archive-url=https://archive.is/20120708173441/http://filmfareawards.indiatimes.com/articleshow/38182384.cms|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੂੰ 2004 ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ &quot;ਧੂਮ&quot; ਤੋਂ ਕਾਮਯਾਬੀ ਮਿਲੀ।

ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਲਈ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਹ &quot;ਐਲਓਸੀ ਕਰਗਿਲ&quot; (2003), &quot;ਯੂਵਾ&quot; (2004), &quot;ਧੂਮ&quot; (2004), &quot;ਇਨਸਾਨ&quot; (2005), &quot;ਕਾਲ&quot; (2005), &quot;ਮੈਂ ਐਸਾ ਹੀ ਹੂੰ&quot; (2005), ਨੋ ਐਂਟਰੀ (2005), ਸ਼ਾਦੀ ਨੰ. 1 (2005) ਅਤੇ ਕੈਸ਼ (2007) ਵਰਗੀਆਂ ਵਪਾਰਕ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ &quot;ਟੈਲ ਮੀ ਓ ਖ਼ੁਦਾ&quot; (2011) ਵਿੱਚ ਵਾਪਸੀ ਕੀਤੀ।

ਉਸਨੇ ਅਜੈ ਦੇਵਗਨ, ਅਕਸ਼ੈ ਕੁਮਾਰ, ਸਲਮਾਨ ਖਾਨ, ਅਤੇ ਸੂਰਿਆ ਸਿਵਕੁਮਰ ਵਰਗੇ ਉੱਘੇ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ।

==ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ==
ਏਸ਼ਾ, ਤਾਮਿਲ ਮੂਲ ਦੀ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਅਦਾਕਾਰਾ [[ਹੇਮਾ ਮਾਲਿਨੀ]] ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਮੂਲ ਦੇ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਅਭਿਨੇਤਾ [[ਧਰਮਿੰਦਰ]] ਦੀ ਧੀ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਭੈਣ ਅਹਾਨਾ ਦਿਓਲ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਸੌਤੇਲੇ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਬੌਬੀ ਦਿਓਲ, ਸਨੀ ਦਿਓਲ, ਵਿਜੇਤਾ ਅਤੇ ਅਜੀਤਾ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਕੌਰ ਹੈ ਜੋ ਧਰਮਿੰਦਰ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪਤਨੀ ਹੈ। ਦਿਓਲ ਨੇ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਮਿਠੀਬਾਈ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਿਲਾ ਲਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਫੈਸ਼ਨ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ ਬਣਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ। ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਰਵਿੰਦਰ ਅਤੀਬੁਧੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਉਸਨੇ ਓਡੀਸੀ ਡਾਂਸਿੰਗ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਸਿਖਲਾਈ ਲਈ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕਲਾਸਿਕੀ ਭਰਤਨਾਟਯਮ ਨਾਚ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਲਈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।

== ਕਰੀਅਰ == 
=== ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੰਮ (2002–2003) ===
ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਅਭਿਨੈ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿਨੈ ਸ਼ੁਕਲਾ ਦੀ ਕੋਈ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਸੇ ਪੁਛੇ (2002) ਵਿੱਚ ਆਫਤਾਬ ਸ਼ਿਵਦਾਸਾਨੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੰਜੇ ਕਪੂਰ, ਜਯਾ ਬੱਚਨ ਅਤੇ ਅਨੁਪਮ ਖੇਰ ਨੇ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ। ਇਹ ਫ਼ਿਲਮ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ 'ਤੇ ਅਸਫਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਦਿਓਲ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ 'ਤੇ ਆਲੋਚਕਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲੀ-ਜੁਲੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਮਿਲੀ। ਰੈਡਿਫ ਦੀ ਸਾਵੇਰਾ ਆਰ ਸੋਮੇਸ਼ਵਰ ਨੇ ਲਿਖਿਆ &quot;ਈਸ਼ਾ, ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਲਗਭਗ ਹੰਕਾਰ 'ਤੇ ਲੱਗਦੀ ਹੈ।&quot; ਉਹ ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। … ਬੇਸ਼ੱਕ, ਉਹ ਵਾਸ਼ਆਊਟ ਹੋਣ ਦੇ ਨੇੜੇ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਉਸਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਗੁਆਏ ਬਿਨਾਂ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਹੋਰ ਪਹਿਲੂਆਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।&quot; ਮਿਸ਼ਰਤ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮਾਂ ਅਤੇ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਦਿਓਲ ਨੇ 48ਵੇਂ ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਅਵਾਰਡਸ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਫੀਮੇਲ ਡੈਬਿਊ ਲਈ ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਅਵਾਰਡ ਸਮੇਤ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਕਈ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤੇ।

ਦਿਓਲ ਦੀ ਦੂਜੀ ਫਿਲਮ ਅਰਜੁਨ ਸਬਲੋਕ ਦੀ ਪ੍ਰੇਮ ਤਿਕੋਣ ਨਾ ਤੁਮ ਜਾਨੋ ਨਾ ਹਮ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੈਫ ਅਲੀ ਖਾਨ ਅਤੇ ਰਿਤਿਕ ਰੋਸ਼ਨ ਸਨ। IndiaFm ਦੇ ਤਰਨ ਆਦਰਸ਼ ਨੇ ਉਸਦੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਲਿਖਿਆ &quot;ਇਹ ਈਸ਼ਾ ਦਿਓਲ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਪਰਿਪੱਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸ ਦੀ ਦਿੱਖ ਅਸੰਗਤ ਹੈ, ਨੌਜਵਾਨ ਬਹੁਤ ਹੀ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕੁਦਰਤੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫਿਲਮ ਨਾਲ ਤੁਲਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ।&quot; ਰੀਡਿਫ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਗਿਆਨੀ ਨੇ ਦਿਓਲ ਦੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਅਤੇ ਡਾਂਸ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਤੁਲਨਾ ਦਿਓਲ ਦੀ ਮਾਂ ਹੇਮਾ ਮਾਲਿਨੀ ਨਾਲ ਕੀਤੀ। ਦਿਓਲ ਦੀ ਸਾਲ ਦੀ ਤੀਜੀ ਅਤੇ ਆਖ਼ਰੀ ਰਿਲੀਜ਼ ਸੰਜੇ ਛੇਲ ਦੀ ਕਿਆ ਦਿਲ ਨੇ ਕਹਾ ਤੁਸ਼ਾਰ ਕਪੂਰ ਦੇ ਨਾਲ ਸੀ। ਇਹ ਦਿਓਲ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਤੀਜੀ ਫਲਾਪ ਫਿਲਮ ਸੀ ਪਰ ਉਸਨੇ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਤਰਨ ਆਦਰਸ਼ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਇਹ ਉਸਦੀ ਪਿਛਲੀਆਂ ਦੋ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਿਹਤਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸੀ। 
ਦਿਓਲ ਦੀਆਂ 2003 ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਦੋ ਫਿਲਮਾਂ: ਕੁਛ ਤੋ ਹੈ ਅਤੇ ਚੂਰਾ ਲੀਆ ਹੈ ਤੁਮਨੇ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ 'ਤੇ ਅਸਫਲ ਰਹੀਆਂ। ਕੁਛ ਤੋ ਹੈ ਲਈ, ਦਿਓਲ ਨੇ ਤਰਨ ਆਦਰਸ਼ ਤੋਂ ਮਿਸ਼ਰਤ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ, ਜਿਸ ਨੇ ਲਿਖਿਆ &quot;ਈਸ਼ਾ ਦਿਓਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਦਿੱਖ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।&quot; ਤਰਨ ਆਦਰਸ਼ ਨੇ ਚੂਰਾ ਲੀਆ ਹੈ ਤੁਮਨੇ ਵਿੱਚ ਦਿਓਲ ਨੂੰ &quot;ਠੀਕ&quot; ਮੰਨਿਆ।
ਦਿਓਲ ਜੇਪੀ ਦੱਤਾ ਦੀ ਮਲਟੀਸਟਾਰਰ ਵਾਰ ਐਪਿਕ ਐਲਓਸੀ ਕਾਰਗਿਲ ਦੀਆਂ ਹੀਰੋਇਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਅਤੇ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਬੱਚਨ ਨਾਲ ਜੋੜੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਦਿਓਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਾਰੀਆਂ ਹੀਰੋਇਨਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਕੋਪ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕਿਆ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਫਿਲਮ ਸਾਲ ਦੀ ਛੇਵੀਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਮਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਫਿਲਮ ਬਣ ਗਈ।

==ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ==
[[File:Esha Deol.jpg|thumb|250px|alt=ਏਸ਼ਾ ਦਿਓਲ|ਦਿਓਲ ਦਾ ਇੱਕ ਅੰਦਾਜ਼]]
ਈਸ਼ਾ ਦਿਓਲ ਦਾ ਜਨਮ 2 ਨਵੰਬਰ, 1981 ਨੂੰ [[ਮੁੰਬਈ]], [[ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ]], [[ਭਾਰਤ]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਈਸ਼ਾ ਸ਼ਬਦ ਓਪਨਿਸ਼ਦਾ ਤੋ ਆਇਆ ਹੈ ਜੋ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ &quot;ਬ੍ਰਹਮ ਪਿਆਰੀ&quot; ਹੈ। ਇਹ ਧਰਮਿੰਦਰ ਅਤੇ ਹੇਮਾ ਮਾਲਿਨੀ ਦੀ ਵੱਡੀ ਧੀ ਹੈ| ਇਸਦੀ ਛੋਟੀ ਭੈਣ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਾਂ ਅਹਾਨਾ ਹੈ। ਈਸ਼ਾ ਦਿਓਲ ਸੰਨੀ ਦਿਓਲ ਤੇ ਬੋਬੀ ਦਿਓਲ ਦੀ ਮਤਰੇਈ ਭੈਣ ਹੈ। ਈਸ਼ਾ ਦਿਓਲ ਸਕੂਲ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਚ ਫੂਟਬਾਲ ਦੀ ਕਪਤਾਨ ਸੀ ਅਤੇ ਕਾਲਜ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਚ ਹੈਂਡਬਾਲ ਦੀ ਖਿਡਾਰਨ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite web|title= Esha attends college annual function|url=http://wn.com/Esha_Deol_at_a_College_Annual_Function}}&lt;/ref&gt;

==ਫ਼ਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
! ਸਾਲ !! ਫ਼ਿਲਮ !! ਭਾਸ਼ਾ !! ਭੂਮਿਕਾ !! ਸਰੋਤ
|-
|2002 || ''[[ਕੋਈ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਸੇ ਪੁਛੇ]]'' || [[ਹਿੰਦੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਹਿੰਦੀ]] || ਇਸ਼ਾ ਸਿੰਘ ||[[ਫ਼ਿਲਮਫ਼ੇਅਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਨਵਾਂ ਅਦਾਕਾਰ]]
|-
|2002 || ''[[ਨਾ ਤੁਮ ਜਾਨੋ ਨਾ ਹਮ]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਇਸ਼ਾ ਮਲਹੋਤਰਾ ||
|-
|2002 || ''[[ਕਯਾ ਦਿਲ ਨੇ ਕਹਾ]]'' || ਹਿੰਦੀ || ਇਸ਼ਾ ||
|-
|2003 || ''[[ਕੁਛ ਤੋ ਹੈ]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਤਾਨਿਆ ||
|-
|2003 || ''[[ਚੁਰਾ ਲਿਯਾ ਹੈ ਤੁਮਨੇ]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਟੀਨਾ ਖੰਨਾ ||
|-
|2003 || ''[[ਐਲਓਸੀ ਕਾਰਗਿਲ]]'' || ਹਿੰਦੀ || ਡਿੰਪਲ ||
|-
|2004 || ''[[ਆਯੁਥਾ ਇਜ਼ਹੁਤੂ]]'' || [[ਤਾਮਿਲ ਭਾਸ਼ਾ|ਤਾਮਿਲ]] || ਗੀਤਾਂਜਲੀ || 
|-
|2004 || ''[[ਯੁਵਾ]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਰਾਧਿਕਾ ||
|-
|2004 || ''[[ਧੂਮ]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਸ਼ੀਨਾ ||
|-
|2005 || ''[[ਇਨਸਾਨ]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਹੀਨਾ ||
|-
|2005 || ''[[ਕਾਲ]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਰੀਆ ਥਾਪਰ ||
|-
|2005 || ''[[ਮੈਂ ਐਸਾ ਹੀ ਹੂੰ]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਮਾਇਆ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ||
|-
|2005 || ''[[ਦਸ]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਨੇਹਾ ||
|-
|2005 || ''[[ਨੋ ਐਂਟਰੀ]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਪੂਜਾ ||
|-
|2005 || ''[[ਸ਼ਾਦੀ ਨੰ. 1]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਦਿਵਿਆ ਸਕਸੇਨਾ ||
|-
|2006 || ''[[ਪਿਆਰੇ ਮੋਹਨ]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਪ੍ਰੀਤੀ ||
|-
|2006 || ''[[ਆਂਖੇ (2006 ਫ਼ਿਲਮ)|ਆਂਖੇ]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਕਾਵਯ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ||
|-
|2007 || ''[[ਜਸਟ ਮੈਰਿਡ (2007 ਫ਼ਿਲਮ)|ਜਸਟ ਮੈਰਿਡ]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਰੀਤਿਕਾ ਖੰਨਾ ||
|-
|2007 || ''[[ਡਾਰਲਿੰਗ (2007 ਭਾਰਤੀ ਫ਼ਿਲਮ)|ਡਾਰਲਿੰਗ]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਗੀਤਾ ਮੈਨਨ || 
|-
|2007 || ''[[Cash (2007 film)|Cash]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਪੂਜਾ ||
|-
|2008 || ''[[ਸੰਡੇ (2008 ਫ਼ਿਲਮ)|ਸੰਡੇ]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਖ਼ੁਦ || [[ਆਈਟਮ ਨੰਬਰ|ਖ਼ਾਸ ਭੂਮਿਕਾ]], &quot;ਕਸ਼ਮਕਸ਼&quot; ਗੀਤ ਵਿੱਚ
|-
|2008 || ''[[ਮਨੀ ਹੈ ਤੋਹ ਹਨੀ ਹੈ]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਖ਼ੁਦ || &quot;ਤਾ ਨਾ ਨਾ&quot; ਵਿੱਚ ਖ਼ਾਸ ਭੂਮਿਕਾ 
|-
|2008 || ''[[ਵਨ ਟੂ ਥ੍ਰੀ]]'' || ਹਿੰਦੀ || ਜੀਆ ||
|-
|2008 || ''[[ਹਾਈਜੈਕ (2008 ਫ਼ਿਲਮ)|ਹਾਈਜੈਕ]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਸਾਇਰਾ ||
|-
|2011 || ''[[ਟੈਲ ਮੀ ਓ ਖ਼ੁਦਾ]]'' || ਹਿੰਦੀ ||ਤਾਨਿਆ ਆਰ. ਕਪੂਰ ||
|-
|rowspan=&quot;3&quot;| 2015 || ''[[ਕੇਅਰ ਆਫ਼ ਫੁਟਪਾਥ 2]]'' || [[ਕੰਨੜ ਭਾਸ਼ਾ|ਕੰਨੜ]] ||rowspan=&quot;3&quot;| ਮੀਰਾ || 
|-
|| ''[[ਕਿੱਲ ਦੈਮ ਯੰਗ]]'' || ਹਿੰਦੀ ||
|-
|| ''ਮਾਂਜਾ'' || [[ਤੇਲਗੂ ਭਾਸ਼ਾ|ਤੇਲਗੂ]] ||
|}

==ਸਨਮਾਨ ਅਤੇ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! ਸਾਲ !! ਸਨਮਾਨ !! ਸ਼੍ਰੇਣੀ !! ਫ਼ਿਲਮ !! ਸਿੱਟਾ
|-
| rowspan=&quot;4&quot;|2003 || [[ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਮੂਵੀ ਅਵਾਰਡਸ]] || [[ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਮੂਵੀ ਅਵਾਰਡ - ਬੇਸਟ ਫ਼ੀਮੇਲ ਡੇਬਿਊ|ਬੇਸਟ ਫ਼ੀਮੇਲ ਡੇਬਿਊ]] || ''[[ਕੋਈ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਸੇ ਪੁਛੇ]]'' || {{won}}
|-
| [[ਫ਼ਿਲਮਫੇਅਰ ਅਵਾਰਡ]] || [[ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਅਵਾਰਡ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਨਵਾਂ ਅਦਾਕਾਰ|ਬੇਸਟ ਫ਼ੀਮੇਲ ਅਦਾਕਾਰ]] || ''ਕੋਈ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਸੇ ਪੁਛੇ'' || {{won}}
|-
| [[ਸਟਾਰ ਸਕ੍ਰੀਨ ਅਵਾਰਡਸ]] || [[ਸਟਾਰ ਸਕ੍ਰੀਨ ਅਵਾਰਡ ਫ਼ਾਰ ਮੋਸਟ ਪ੍ਰੋਮਾਈਜ਼ਿੰਗ ਨਿਊਕਮਰ - ਫ਼ੀਮੇਲ|ਮੋਸਟ ਪ੍ਰੋਮਾਈਜ਼ਿੰਗ ਨਿਊਕਮਰ - ਫ਼ੀਮੇਲ]] || ''ਕੋਈ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਸੇ ਪੁਛੇ''&lt;br&gt;''[[ਨਾ ਤੁਮ ਜਾਨੋ ਨਾ ਹਮ]]''&lt;br&gt;''[[ਕਯਾ ਦਿਲ ਨੇ ਕਹਾ]]'' || {{won}}
|-
| rowspan=&quot;2&quot;|[[ਆਈਫ਼ਾ ਅਵਾਰਡਸ]] || [[ਆਈਫ਼ਾ ਅਵਾਰਡ ਫ਼ਾਰ ਸਟਾਰ ਡੇਬਿਊ ਆਫ਼ ਦ ਈਅਰ - ਫ਼ੀਮੇਲ|ਸਟਾਰ ਡੇਬਿਊ ਆਫ਼ ਦ ਈਅਰ - ਫ਼ੀਮੇਲ]] || ''ਕੋਈ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਸੇ ਪੁਛੇ'' || {{won}}
|-
| 2005 || [[ਆਈਫ਼ਾ ਅਵਾਰਡ ਫ਼ਾਰ ਬੇਸਟ ਸਪੋਰਟਿੰਗ ਐਕਟਰਸ|ਬੇਸਟ ਸਪੋਰਟਿੰਗ ਐਕਟਰਸ]] || ''[[ਧੂਮ]]'' || {{nom}}
|-
|}

;ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
! ਸਾਲ
! ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ
! ਭੂਮਿਕਾ
! ਸਰੋਤ
|-
|2015 || ''[[ਰੋਡੀਜ਼ ਐਕਸ2]]'' || ਗੈਂਗ ਲੀਡਰ ||
|}

== ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ ==
*[[ਭਾਰਤੀ ਫ਼ਿਲਮੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ]]
*[[ਧਰਮਿੰਦਰ]]
*[[ਹੇਮਾ ਮਾਲਿਨੀ]]
*[[ਬੌਬੀ ਦਿਓਲ]]

==ਹਵਾਲੇ==
{{reflist}}

==ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ==
*{{Twitter}}
{{Commons category|Esha Deol}}
{{Commons category|Esha Deol's wedding}}
*{{IMDb name|219968}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਹਿੰਦੀ ਫ਼ਿਲਮੀ ਅਦਾਕਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1981]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤੀ ਲੋਕ]]</text>
      <sha1>aqp81crq14akcnuh9jav45blk6lewm4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਭੇਡ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16200</id>
    <revision>
      <id>610638</id>
      <parentid>610592</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T15:45:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jagseer S Sidhu</username>
        <id>18155</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/2401:4900:4709:53CC:A2C6:3F3B:7C9:59BA|2401:4900:4709:53CC:A2C6:3F3B:7C9:59BA]] ([[User talk:2401:4900:4709:53CC:A2C6:3F3B:7C9:59BA|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) ਦੀਆਂ ਸੋਧਾਂ ਵਾਪਸ ਮੋੜ ਕੇ [[User:2409:4055:4E00:36DF:0:0:3949:CE0E|2409:4055:4E00:36DF:0:0:3949:CE0E]] ਦਾ ਬਣਾਇਆ ਆਖ਼ਰੀ ਰੀਵਿਜ਼ਨ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2872" xml:space="preserve">[[ਤਸਵੀਰ:Schafe Bergweide.jpg|200px|thumbnail|right|ਭੇਡਾਂ]]
'''ਭੇਡ''' ਚਾਰ ਲੱਤਾਂ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਪਾਲਤੂ [[ਥਣਧਾਰੀ]] ਜੀਵ ਹੈ ਪਰ ਇਸਦੀਆਂ ਕੁਛ ਕਿਸਮਾਂ ਜੰਗਲੀ ਵੀ ਹਨ। ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਇੱਕ ਅਰਬ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ। ਭੇਡ ਨੂੰ ਗੋਸ਼ਤ, ਉੰਨ ਅਤੇ ਦੁੱਧ ਲਈ ਪਾਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਭੇਡ ਦੀ ਪਰਖ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਜੰਗਲੀ ਮੋਫ਼ਲਨ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਭੇਡ ਉਹਨਾਂ ਪਹਿਲੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੈ ਵਾਈ ਬੀਜੀ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਪਾਲਤੂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਗੋਸ਼ਤ ਨੂੰ ਛੋਟਾ ਗੋਸ਼ਤ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਫ਼ੈਦਿਆਂ ਤੋਂ ਇਸ ਦੀ ਅਗਸਾਨੀ ਰਹਿਤਲ ਉੱਤੇ ਗੂੜਾ ਅਸਰ ਹੈ।

ਭੇਡ ਇੱਕ ਥਣਧਾਰੀ ਜੀਵ ਹੈ.. ਇਸਦੀ ਉਨ੍ਹ ਬਹੁਤ ਦੀ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਗਰਮ ਕੋਟੀਆਂ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਕੰਮ ਆਉਂਦੀ ਹੈ.. ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਉਨ੍ਹ ਤਕਰੀਬਨ ਇਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਲਾਹੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ.. ਉੱਤਰ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਵਾਲੀ ਨਸਲ ਦੀਆਂ ਭੇਡਾਂ ਪਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿਨ ਚ ਵੀ ਦੋ ਦੋ ਵਾਰ ਮੁੰਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ..ਇਹ ਭੇਡ ਨਸਲ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਦਿੱਲੀ ਚ ਵੀ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ..ਇਹਨਾਂ ਭੇਡਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਜੜੀਆਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਕਾਫੀ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ..
ਕਿਸੇ ਸਿਆਣੇ ਬੰਦੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ 
ਭੇਡਾਂ ਮੁੰਨੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ 
ਪਰ ਸਮਝਾਈਆਂ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ..
  ਅਕਸਰ ਹੀ ਸੁਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ..
ਇਹ ਭੇਡਾਂ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਬੈ ਬੈ ਕਰਦੀਆਂ ਨੇ.. ਪਰ ਮੁੰਨੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਕਈ ਦਿਨ ਕੁੱਸਕਦੀਆਂ ਨਹੀਂ..ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭੇਡ ਪਾਲਣ ਦੇ ਕਿੱਤੇ ਵੱਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ..ਤਾਂ ਜੋ ਭੇਡਾਂ ਹੋਰ ਵੀ ਚੰਗੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਮੁੰਨੀਆਂ ਜਾਣ</text>
      <sha1>cgoxqpiez9ee4nh1u2jfvt5tajvcow5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610639</id>
      <parentid>610638</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T15:45:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jagseer S Sidhu</username>
        <id>18155</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/2409:4055:4E00:36DF:0:0:3949:CE0E|2409:4055:4E00:36DF:0:0:3949:CE0E]] ([[User talk:2409:4055:4E00:36DF:0:0:3949:CE0E|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) ਦੀ ਸੋਧ 610542 ਨਕਾਰੀ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2465" xml:space="preserve">[[ਤਸਵੀਰ:Schafe Bergweide.jpg|200px|thumbnail|right|ਭੇਡਾਂ]]
'''ਭੇਡ''' ਚਾਰ ਲੱਤਾਂ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਪਾਲਤੂ [[ਥਣਧਾਰੀ]] ਜੀਵ ਹੈ ਪਰ ਇਸਦੀਆਂ ਕੁਛ ਕਿਸਮਾਂ ਜੰਗਲੀ ਵੀ ਹਨ। ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਇੱਕ ਅਰਬ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ। ਭੇਡ ਨੂੰ ਗੋਸ਼ਤ, ਉੰਨ ਅਤੇ ਦੁੱਧ ਲਈ ਪਾਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਭੇਡ ਦੀ ਪਰਖ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਜੰਗਲੀ ਮੋਫ਼ਲਨ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਭੇਡ ਉਹਨਾਂ ਪਹਿਲੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੈ ਵਾਈ ਬੀਜੀ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਪਾਲਤੂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਗੋਸ਼ਤ ਨੂੰ ਛੋਟਾ ਗੋਸ਼ਤ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਫ਼ੈਦਿਆਂ ਤੋਂ ਇਸ ਦੀ ਅਗਸਾਨੀ ਰਹਿਤਲ ਉੱਤੇ ਗੂੜਾ ਅਸਰ ਹੈ।

== ਭੇਡ ਪਾਲਣ ==
ਭੇਡ ਦਾ ਮਨੁੱਖ ਤੋਂ ਸੰਬੰਧ ਆਦਿ ਕਾਲ ਨਾਲ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਭੇਡ ਪਾਲਣ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਪੇਸ਼ਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿਚ ਅਲਗ ਅਲਗ ਤਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਸਮਾਂ ਹਨ । ਜਿਂਵੇ ਕੀ ਮੌਦੀ ਭੇਡ , ਕਾਲੀ ਭੇਡ , ਕਾਂਗਰਸੀ ਭੇਡ , ਕਾਮਰੇਡੀ ਭੇਡ ਇਹ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ  ਦੀਆਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਭੇਡਾਂ ਹਨ , 2013 ਵਿਚ ਇਕ ਨਵੀਂ ਬਰੀਡ ਵੀ ਆਈ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਝਾੜੂ ਭੇਡ ਸੀ ਏਹ ਹਿਦੂਸ਼ਤਾਨ  ਵਿਚ ਭਾਰੀ ਮਾਤਰਾ ਚ ਵਧ ਫੂਲ ਈ ਸਕੀ , ਪਰ ਹੁਣ ਪੰਜਾਬ  ਤੇ ਦਿਲੀ ਵਿਚ ਇਸਦੀ ਤਾਦਾਦ ਬੜੀ ਰਫਤਾਰ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ , ਇਸਦੀ ਖਾਸੀਅਤ ਐਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੀ ਉਨ ਦੇ ਨਾਲ ਚਮੜੀ ਵੀ ਉਦੇੜੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਏਹ ਮਹਿਸੂਸ  ਨਹੀ ਕਰਦੀ , ਕੰਜਰੀਵਾਲ ਸਭ ਓ ਉਤਮ ਹੈ ਭੇਡਾਂ ਪਾਲਣ ਵਿਚ ਧੰਨਵਾਦ  ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਸਿੰਘ  

{{ਅਧਾਰ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਥਣਧਾਰੀ]]</text>
      <sha1>delsifrug7q06k4bfdg1r5xecjlcqqo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610641</id>
      <parentid>610639</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T15:45:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jagseer S Sidhu</username>
        <id>18155</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/2409:4055:2E1A:B1AE:F10C:7D20:CD73:C523|2409:4055:2E1A:B1AE:F10C:7D20:CD73:C523]] ([[User talk:2409:4055:2E1A:B1AE:F10C:7D20:CD73:C523|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) ਦੀ ਸੋਧ 597517 ਨਕਾਰੀ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2176" xml:space="preserve">[[ਤਸਵੀਰ:Schafe Bergweide.jpg|200px|thumbnail|right|ਭੇਡਾਂ]]
'''ਭੇਡ''' ਚਾਰ ਲੱਤਾਂ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਪਾਲਤੂ [[ਥਣਧਾਰੀ]] ਜੀਵ ਹੈ ਪਰ ਇਸਦੀਆਂ ਕੁਛ ਕਿਸਮਾਂ ਜੰਗਲੀ ਵੀ ਹਨ। ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਇੱਕ ਅਰਬ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ। ਭੇਡ ਨੂੰ ਗੋਸ਼ਤ, ਉੰਨ ਅਤੇ ਦੁੱਧ ਲਈ ਪਾਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਭੇਡ ਦੀ ਪਰਖ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਜੰਗਲੀ ਮੋਫ਼ਲਨ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਭੇਡ ਉਹਨਾਂ ਪਹਿਲੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੈ ਵਾਈ ਬੀਜੀ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਪਾਲਤੂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਗੋਸ਼ਤ ਨੂੰ ਛੋਟਾ ਗੋਸ਼ਤ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਫ਼ੈਦਿਆਂ ਤੋਂ ਇਸ ਦੀ ਅਗਸਾਨੀ ਰਹਿਤਲ ਉੱਤੇ ਗੂੜਾ ਅਸਰ ਹੈ।

== ਭੇਡ ਪਾਲਣ ==
ਭੇਡ ਦਾ ਮਨੁੱਖ ਤੋਂ ਸੰਬੰਧ ਆਦਿ ਕਾਲ ਨਾਲ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਭੇਡ ਪਾਲਣ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਪੇਸ਼ਾ ਹੈ। ਭੇਡ ਪਾਲਕ ਭੇਡ ਤੋਂ ਉਂਨ ਅਤੇ ਮਾਸ ਤਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੀ ਹੈ, ਭੇਡ ਦੀ ਖਾਦ ਭੂਮੀ ਨੂੰ ਵੀ ਜਿਆਦਾ ਊਪਜਾਊ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਭੇਡ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨਾਲਾਇਕ ਭੂਮੀ ਵਿੱਚ ਚਰਦੀ ਹੈ, ਕਈ ਖਰਪਤਵਾਰ ਆਦਿ ਬੇਲੌੜਾ ਘਾਸੋਂ ਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਂਚਾਈ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਚਰਾਗਾਹ ਜੋਕਿ ਹੋਰ ਪਸ਼ੁਆਂ ਦੇ ਨਾਲਾਇਕ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਭੇਡ ਪਾਲਕ ਭੇਡਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਮੇਮਣੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹੈ।

{{ਅਧਾਰ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਥਣਧਾਰੀ]]</text>
      <sha1>i91850rg669uzntfd3s19pdwhaoqtpb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕਾ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20913</id>
    <revision>
      <id>610625</id>
      <parentid>573657</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T14:41:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gill jassu</username>
        <id>31716</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14898" xml:space="preserve">{{Infobox Continent
|title = ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕਾ
|image = [[File:Latin America (orthographic projection).svg|250px]]
|area = {{convert|21,069,501|km2|abbr=on}}
|population = 572,039,894
|density = {{convert|27|/km2|abbr=on}}
|GDP = US$6,429,981 ਮਿਲੀਅਨ (2100, PPP)
|demonym = ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ, ਅਮਰੀਕੀ
|countries = 19
|dependencies = 1
|languages = [[ਸਪੇਨੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਸਪੇਨੀ]], [[ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਪੁਰਤਗਾਲੀ]], [[ਕੇਚੂਆ ਭਾਸ਼ਾ|ਕੇਚੂਆ]], [[ਮਾਇਅਨ ਬੋਲੀਆਂ]], [[ਗੁਆਰਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਗੁਆਰਾਨੀ]], [[ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ]], [[ਆਈਮਾਰਾ ਭਾਸ਼ਾ|ਆਈਮਾਰਾ]], [[ਨਹੁਆਤਲ]], [[ਇਤਾਲਵੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਇਤਾਲਵੀ]], [[ਜਰਮਨ ਭਾਸ਼ਾ|ਜਰਮਨ]] ਅਤੇ ਹੋਰ।
|time = [[UTC-2]] to [[UTC-8]]
|cities = &lt;ref name=&quot;forstall&quot;&gt;R.L. Forstall, R.P. Greene, and J.B. Pick, [http://www3.interscience.wiley.com/journal/122302376/abstract Which are the largest? Why lists of major urban areas vary so greatly] {{Webarchive|url=https://archive.today/20110624120552/http://www3.interscience.wiley.com/journal/122302376/abstract |date=2011-06-24 }}, ''Tijdschrift voor economische en sociale geografie'' '''100''', 277 (2009), Table 4&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;1.{{Flagicon|ਮੈਕਸੀਕੋ}} [[ਮੈਕਸੀਕੋ ਸ਼ਹਿਰ]]&lt;br /&gt; 2.{{Flagicon|ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ}} [[ਸਾਓ ਪਾਉਲੋ]]&lt;br /&gt; 3.{{Flagicon|ਅਰਜਨਟੀਨਾ}} [[ਬੁਏਨਸ ਆਇਰਸ]]&lt;br /&gt;4.{{Flagicon|ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ}} [[ਰਿਓ ਡੇ ਹਾਨੇਈਰੋ]] &lt;br /&gt;5.{{Flagicon|ਕੋਲੰਬੀਆ}} [[ਬੋਗੋਤਾ]]&lt;br /&gt;6.{{Flagicon|ਪੇਰੂ}} [[ਲੀਮਾ]]&lt;br /&gt;7.{{Flagicon|ਚਿਲੀ}} [[ਸਾਂਤਿਆਗੋ]]&lt;br /&gt;8.{{Flagicon|ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ}} [[ਬੈਲੋ ਓਰੀਸੋਂਤੇ]]&lt;br /&gt; 9.{{Flagicon|ਮੈਕਸੀਕੋ}} [[ਗੁਆਦਾਲਾਹਾਰਾ]]&lt;br /&gt;10.{{Flagicon|ਮੈਕਸੀਕੋ}} [[ਮਾਂਟਰੇ]]
}}

'''ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕਾ''' ({{lang-es|América Latina}} ਜਾਂ ''Latinoamérica''; {{lang-pt|América Latina}}; {{lang-fr|Amérique latine}}, {{lang-nl|Latijns-Amerika}}) [[ਅਮਰੀਕਾ (ਮਹਾਂ-ਮਹਾਂਦੀਪ)|ਅਮਰੀਕਾ]] ਦਾ ਇੱਕ ਖੇਤਰ ਹੈ ਜਿੱਥੇ [[ਰੋਮਾਂਸ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ]] (ਭਾਵ [[ਲਾਤੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਲਾਤੀਨੀ]] ਤੋਂ ਉਪਜੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ)&amp;nbsp;– ਖ਼ਾਸ ਕਰ ਕੇ ਸਪੇਨੀ ਅਤੇ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ&amp;nbsp;– ਬੋਲੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।&lt;ref name=&quot;Colburn&quot;&gt;{{Cite book|title=Latin America at the End of Politics |url=http://books.google.com/?id=qBCVB3mxCK8C&amp;dq=%22latin+america+at+the+end+of+politics%22&amp;pg=PP1 |last=Colburn |first=Forrest D |year=2002 |publisher=[[Princeton University Press]] |isbn=978-0-691-09181-5}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot;Latin America&quot;. ''[[Oxford Dictionary of English|The New Oxford Dictionary of English]]''. Pearsall, J., ed. 2001. Oxford, UK: Oxford University Press; p. 1040: &quot;The parts of the American continent where Spanish or Portuguese is the main national language (i.e. Mexico and, in effect, the whole of Central and South America including many of the Caribbean islands).&quot;&lt;/ref&gt;

==ਮੁਲਕਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ==
{| class=&quot;sortable wikitable&quot;
! style=&quot;line-height:95%; width:2em&quot; class=&quot;unsortable&quot; | [[Flag]]
! style=&quot;line-height:95%; width:2em&quot; class=&quot;unsortable&quot; | [[Coat of arms|Arms]]
! Name
! [[ਖੇਤਰ]]&lt;br /&gt;(km²)
! [[ਆਬਾਦੀ]]&lt;br /&gt;&lt;ref name=&quot;UN pop&quot;&gt;{{Cite web|url = http://esa.un.org/unpd/wpp/Publications/Files/Key_Findings_WPP_2015.pdf|title = World Population Prospects, The 2015 Revision: Key Findings and Advance Tables|date = July 29, 2015|accessdate = January 1, 2016|website = |publisher = United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division|last = |first = |pages = 13–17}}&lt;/ref&gt;
! [[ਆਬਾਦੀ ਘਣਤਾ]]&lt;br /&gt;(per km²)
! [[ਰਾਜਧਾਨੀ]]
! [[ਭਾਸ਼ਾ|ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਨਾਂ]]
! [[ਟਾਈਮ ਜ਼ੋਨ]]
|-|
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|ARG}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Argentina.svg|20px]]
| [[ਅਰਜਨਟੀਨਾ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 2,780,400
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 43,417,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 14.4
| [[Buenos Aires]]
| Argentina
| [[UTC−03:00|UTC/GMT -3 hours]]
|-|
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|Bolivia|state}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Bolivia.svg|20px]]
| [[ਬੋਲੀਵੀਆ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 1,098,581
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 10,725,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 9
| [[Sucre]] and [[La Paz]]
| Bolivia; Buliwya; Wuliwya; Volívia
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|BRA}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Brazil.svg|20px]]
| [[ਬਰਾਜ਼ੀਲ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 8,515,767
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 205,573,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 23.6
| [[Brasília]]
| Brasil
| [[UTC−02:00|UTC/GMT -2 hours]] ([[Fernando de Noronha]])&lt;br&gt;[[UTC−03:00|UTC/GMT -3 hours]] ([[Brasília]])&lt;br&gt;[[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]] ([[Amazonas (Brazilian state)|Amazon]])&lt;br&gt;[[UTC−05:00|UTC/GMT -5 hours]] ([[Acre]])
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|CHL}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Chile.svg|20px]]
| [[ਚੀਲੇ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 756,096
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 17,948,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 23
| [[ਸਾਂਤੀਆਗੋ]]
| Chile
| [[UTC−03:00|UTC/GMT -3 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|COL}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Colombia.svg|20px]]
| [[ਕੋਲੰਬੀਆ]] 
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 1,141,748
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 48,229,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 41.5
| [[ਬੋਗੋਤਾ]]
| Colombia
| [[UTC−05:00|UTC/GMT -5 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|CRI}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Costa Rica.svg|20px]]
| [[ਕੋਸਤਾ ਰੀਕਾ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 51,100 
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 4,808,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 91.3
| [[San José, Costa Rica|San José]]
| Costa Rica
| [[UTC−06:00|UTC/GMT -6 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|CUB}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of Arms of Cuba.svg|20px]]
| [[ਕਿਊਬਾ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 109,884
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 11,390,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 100.6
| [[ਹਵਾਨਾ]]
| Cuba
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|DOM}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of the Dominican Republic.svg|20px]]
| [[Dominican Republic]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 48,442
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 10,528,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 210.9
| [[Santo Domingo]]
| República Dominicana
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|ECU}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Ecuador.svg|20px]]
| [[ਏਕੂਆਦੋਰ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 283,560
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 16,144,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 54.4
| [[Quito]]
| Ecuador
| [[UTC−05:00|UTC/GMT -5 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|SLV}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of El Salvador.svg|20px]]
| [[El Salvador]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 21,040
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 6,127,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 290.3
| [[San Salvador]]
| El Salvador
| [[UTC−06:00|UTC/GMT -6 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|GUF|local}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of French Guyana.svg|20px]]
| [[French Guiana]]*
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 83,534 
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 269,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 3
| [[Cayenne]]
| Guyane française
| [[UTC−03:00|UTC/GMT -3 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|Guadeloupe|local}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Guadeloupe.svg|20px]]
| [[Guadeloupe]]*
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 1,628  
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 468,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 250
| [[Basse-Terre]]
| Guadeloupe
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|GTM}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Guatemala.svg|20px]]
| [[ਗੂਆਤੇਮਾਲਾ]] 
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 108,889 
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 16,343,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 129
| [[Guatemala City]]
| Guatemala
| [[UTC−06:00|UTC/GMT -6 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|Haiti}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Haiti.svg|20px]]
| [[ਹਾਈਟੀ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 27,750
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 10,711,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 350
| [[Port-au-Prince]]
| Haïti; Ayiti
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|HND}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Honduras.svg|20px]]
| [[Honduras]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 112,492
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 8,075,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 76
| [[Tegucigalpa]]
| Honduras
| [[UTC−06:00|UTC/GMT -6 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|Martinique|local}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:BlasonMartinique.svg|20px]]
| [[Martinique]]*
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 1,128
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 396,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 340
| [[Fort-de-France]]
| Martinique
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|MEX}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Mexico.svg|20px]]
| [[ਮੈਕਸੀਕੋ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 1,972,550
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 122,435,500
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 57
| [[ਮੈਕਸੀਕੋ ਸ਼ਹਿਰ]]
| Estados Unidos Mexicanos
| [[UTC−05:00|UTC/GMT -5 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|NIC}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Nicaragua.svg|20px]]
| [[ਨਿਕਾਰਗੂਆ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 130,375
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 6,082,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 44.3
| [[Managua]]
| Nicaragua
| [[UTC−06:00|UTC/GMT -6 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|PAN}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of Arms of Panama.svg|20px]]
| [[ਪਨਾਮਾ]]  
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 75,517
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 3,929,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 54.2
| [[ਪਨਾਮਾ ਸ਼ਹਿਰ]]
| Panamá
| [[UTC−05:00|UTC/GMT -5 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|PRY}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Paraguay.svg|20px]]
| [[Paraguay]] 
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 406,752
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 6,639,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 14.2
| [[Asunción]]
| Paraguay; Tetã Paraguái
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|PER}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Escudo nacional del Perú.svg|20px]]
| [[ਪੇਰੂ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 1,285,216
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 31,377,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 23
| [[ਲੀਮਾ]]
| Perú; Piruw
| [[UTC−05:00|UTC/GMT -5 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|PRI}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of the Commonwealth of Puerto Rico.svg|20px]]
| [[ਪੁਏਰਤੋ ਰੀਕੋ]]*
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 9,104
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 3,683,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 397
| [[San Juan, Puerto Rico|San Juan]]
| Puerto Rico
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-|
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|Saint Barthélemy|local}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Blason St Barthélémy TOM entire.svg|20px]]
| [[Saint Barthélemy]]*
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 53.2
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 9,000&lt;ref&gt;{{Cite web|title = Insee - Populations légales 2011 - Populations légales 2011 des départements et des collectivités d'outre-mer|url = http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/france-departements.asp?annee=2011|website = www.insee.fr|accessdate = 2016-01-02}}&lt;/ref&gt;
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 682
| [[Gustavia, Saint Barthélemy|Gustavia]]
| Saint-Barthélemy
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-|
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|Saint Martin|local}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| 
| [[Collectivity of Saint Martin|Saint Martin]]*
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 25
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 39,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 361
| [[Marigot, Saint Martin|Marigot]]
| Saint-Martin
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-|
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|URY}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Uruguay.svg|20px]]
| [[Uruguay]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 176,215
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 3,432,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 18.87
| [[Montevideo]]
| Uruguay
| [[UTC−03:00|UTC/GMT -3 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|VEN}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| 
| [[Venezuela]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 916,445
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 31,108,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 31.59
| [[Caracas]]
| Venezuela
| [[UTC−04:30|UTC/GMT -4:30 hours]]
|-class=&quot;sortbottom&quot; style=&quot;font-weight:bold;&quot;
| colspan=&quot;3&quot; | Total
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 20,111,457
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 626,741,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 30
|}

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt;: Not a sovereign state

ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕਾ ਸ਼ਬਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1856 ਦੀ ਇੱਕ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸਨੂੰ &quot;ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ: ਆਈਡੀਆ ਫਾਰ ਏ ਫੈਡਰਲ ਕਾਂਗਰਸ ਆਫ ਦ ਰੀਪਬਲਿਕਸ&quot; (ਇਨੀਸੀਏਟਿਵ ਡੇ ਲਾ ਅਮੇਰਿਕਾ। ਆਈਡੀਆ ਡੀ ਅਨ ਕਾਂਗ੍ਰੇਸੋ ਫੈਡਰਲ ਡੇ ਲਾਸ ਰਿਪਬਲਿਕਸ),&lt;ref name=&quot;bilbao f&quot;&gt;{{cite web |last1=Bilbao |first1=Francisco |title=Iniciativa de la América. Idea de un Congreso Federal de las Repúblicas |language=es |location=París |date=June 22, 1856 |via=Proyecto Filosofía en español |url=http://www.filosofia.org/aut/002/fbb1285.htm |access-date=July 16, 2017}}&lt;/ref&gt; ਚਿਲੀ ਦੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ [[ਫ੍ਰਾਂਸਿਸਕੋ ਬਿਲਬਾਓ]] ਦੁਆਰਾ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। 

==ਹਵਾਲੇ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

{{ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਖੇਤਰ}}</text>
      <sha1>4ad1ochrq7snmb540ecdp7fvgd6lof5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610626</id>
      <parentid>610625</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T14:44:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gill jassu</username>
        <id>31716</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14899" xml:space="preserve">{{Infobox Continent
|title = ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕਾ
|image = [[File:Latin America (orthographic projection).svg|250px]]
|area = {{convert|21,069,501|km2|abbr=on}}
|population = 572,039,894
|density = {{convert|27|/km2|abbr=on}}
|GDP = US$6,429,981 ਮਿਲੀਅਨ (2100, PPP)
|demonym = ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ, ਅਮਰੀਕੀ
|countries = 19
|dependencies = 1
|languages = [[ਸਪੇਨੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਸਪੇਨੀ]], [[ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਪੁਰਤਗਾਲੀ]], [[ਕੇਚੂਆ ਭਾਸ਼ਾ|ਕੇਚੂਆ]], [[ਮਾਇਅਨ ਬੋਲੀਆਂ]], [[ਗੁਆਰਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਗੁਆਰਾਨੀ]], [[ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ]], [[ਆਈਮਾਰਾ ਭਾਸ਼ਾ|ਆਈਮਾਰਾ]], [[ਨਹੁਆਤਲ]], [[ਇਤਾਲਵੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਇਤਾਲਵੀ]], [[ਜਰਮਨ ਭਾਸ਼ਾ|ਜਰਮਨ]] ਅਤੇ ਹੋਰ।
|time = [[UTC-2]] to [[UTC-8]]
|cities = &lt;ref name=&quot;forstall&quot;&gt;R.L. Forstall, R.P. Greene, and J.B. Pick, [http://www3.interscience.wiley.com/journal/122302376/abstract Which are the largest? Why lists of major urban areas vary so greatly] {{Webarchive|url=https://archive.today/20110624120552/http://www3.interscience.wiley.com/journal/122302376/abstract |date=2011-06-24 }}, ''Tijdschrift voor economische en sociale geografie'' '''100''', 277 (2009), Table 4&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;1.{{Flagicon|ਮੈਕਸੀਕੋ}} [[ਮੈਕਸੀਕੋ ਸ਼ਹਿਰ]]&lt;br /&gt; 2.{{Flagicon|ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ}} [[ਸਾਓ ਪਾਉਲੋ]]&lt;br /&gt; 3.{{Flagicon|ਅਰਜਨਟੀਨਾ}} [[ਬੁਏਨਸ ਆਇਰਸ]]&lt;br /&gt;4.{{Flagicon|ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ}} [[ਰਿਓ ਡੇ ਹਾਨੇਈਰੋ]] &lt;br /&gt;5.{{Flagicon|ਕੋਲੰਬੀਆ}} [[ਬੋਗੋਤਾ]]&lt;br /&gt;6.{{Flagicon|ਪੇਰੂ}} [[ਲੀਮਾ]]&lt;br /&gt;7.{{Flagicon|ਚਿਲੀ}} [[ਸਾਂਤਿਆਗੋ]]&lt;br /&gt;8.{{Flagicon|ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ}} [[ਬੈਲੋ ਓਰੀਸੋਂਤੇ]]&lt;br /&gt; 9.{{Flagicon|ਮੈਕਸੀਕੋ}} [[ਗੁਆਦਾਲਾਹਾਰਾ]]&lt;br /&gt;10.{{Flagicon|ਮੈਕਸੀਕੋ}} [[ਮਾਂਟਰੇ]]
}}

'''ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕਾ''' ({{lang-es|América Latina}} ਜਾਂ ''Latinoamérica''; {{lang-pt|América Latina}}; {{lang-fr|Amérique latine}}, {{lang-nl|Latijns-Amerika}}) [[ਅਮਰੀਕਾ (ਮਹਾਂ-ਮਹਾਂਦੀਪ)|ਅਮਰੀਕਾ]] ਦਾ ਇੱਕ ਖੇਤਰ ਹੈ ਜਿੱਥੇ [[ਰੋਮਾਂਸ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ]] (ਭਾਵ [[ਲਾਤੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਲਾਤੀਨੀ]] ਤੋਂ ਉਪਜੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ)&amp;nbsp;– ਖ਼ਾਸ ਕਰ ਕੇ ਸਪੇਨੀ ਅਤੇ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ&amp;nbsp;– ਬੋਲੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।&lt;ref name=&quot;Colburn&quot;&gt;{{Cite book|title=Latin America at the End of Politics |url=http://books.google.com/?id=qBCVB3mxCK8C&amp;dq=%22latin+america+at+the+end+of+politics%22&amp;pg=PP1 |last=Colburn |first=Forrest D |year=2002 |publisher=[[Princeton University Press]] |isbn=978-0-691-09181-5}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot;Latin America&quot;. ''[[Oxford Dictionary of English|The New Oxford Dictionary of English]]''. Pearsall, J., ed. 2001. Oxford, UK: Oxford University Press; p. 1040: &quot;The parts of the American continent where Spanish or Portuguese is the main national language (i.e. Mexico and, in effect, the whole of Central and South America including many of the Caribbean islands).&quot;&lt;/ref&gt;

ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕਾ ਸ਼ਬਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1856 ਦੀ ਇੱਕ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸਨੂੰ &quot;ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ: ਆਈਡੀਆ ਫਾਰ ਏ ਫੈਡਰਲ ਕਾਂਗਰਸ ਆਫ ਦ ਰੀਪਬਲਿਕਸ&quot; (ਇਨੀਸੀਏਟਿਵ ਡੇ ਲਾ ਅਮੇਰਿਕਾ। ਆਈਡੀਆ ਡੀ ਅਨ ਕਾਂਗ੍ਰੇਸੋ ਫੈਡਰਲ ਡੇ ਲਾਸ ਰਿਪਬਲਿਕਸ),&lt;ref name=&quot;bilbao f&quot;&gt;{{cite web |last1=Bilbao |first1=Francisco |title=Iniciativa de la América. Idea de un Congreso Federal de las Repúblicas |language=es |location=París |date=June 22, 1856 |via=Proyecto Filosofía en español |url=http://www.filosofia.org/aut/002/fbb1285.htm |access-date=July 16, 2017}}&lt;/ref&gt; ਚਿਲੀ ਦੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ [[ਫ੍ਰਾਂਸਿਸਕੋ ਬਿਲਬਾਓ]] ਦੁਆਰਾ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। 

==ਮੁਲਕਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ==
{| class=&quot;sortable wikitable&quot;
! style=&quot;line-height:95%; width:2em&quot; class=&quot;unsortable&quot; | [[Flag]]
! style=&quot;line-height:95%; width:2em&quot; class=&quot;unsortable&quot; | [[Coat of arms|Arms]]
! Name
! [[ਖੇਤਰ]]&lt;br /&gt;(km²)
! [[ਆਬਾਦੀ]]&lt;br /&gt;&lt;ref name=&quot;UN pop&quot;&gt;{{Cite web|url = http://esa.un.org/unpd/wpp/Publications/Files/Key_Findings_WPP_2015.pdf|title = World Population Prospects, The 2015 Revision: Key Findings and Advance Tables|date = July 29, 2015|accessdate = January 1, 2016|website = |publisher = United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division|last = |first = |pages = 13–17}}&lt;/ref&gt;
! [[ਆਬਾਦੀ ਘਣਤਾ]]&lt;br /&gt;(per km²)
! [[ਰਾਜਧਾਨੀ]]
! [[ਭਾਸ਼ਾ|ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਨਾਂ]]
! [[ਟਾਈਮ ਜ਼ੋਨ]]
|-|
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|ARG}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Argentina.svg|20px]]
| [[ਅਰਜਨਟੀਨਾ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 2,780,400
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 43,417,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 14.4
| [[Buenos Aires]]
| Argentina
| [[UTC−03:00|UTC/GMT -3 hours]]
|-|
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|Bolivia|state}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Bolivia.svg|20px]]
| [[ਬੋਲੀਵੀਆ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 1,098,581
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 10,725,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 9
| [[Sucre]] and [[La Paz]]
| Bolivia; Buliwya; Wuliwya; Volívia
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|BRA}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Brazil.svg|20px]]
| [[ਬਰਾਜ਼ੀਲ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 8,515,767
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 205,573,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 23.6
| [[Brasília]]
| Brasil
| [[UTC−02:00|UTC/GMT -2 hours]] ([[Fernando de Noronha]])&lt;br&gt;[[UTC−03:00|UTC/GMT -3 hours]] ([[Brasília]])&lt;br&gt;[[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]] ([[Amazonas (Brazilian state)|Amazon]])&lt;br&gt;[[UTC−05:00|UTC/GMT -5 hours]] ([[Acre]])
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|CHL}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Chile.svg|20px]]
| [[ਚੀਲੇ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 756,096
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 17,948,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 23
| [[ਸਾਂਤੀਆਗੋ]]
| Chile
| [[UTC−03:00|UTC/GMT -3 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|COL}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Colombia.svg|20px]]
| [[ਕੋਲੰਬੀਆ]] 
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 1,141,748
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 48,229,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 41.5
| [[ਬੋਗੋਤਾ]]
| Colombia
| [[UTC−05:00|UTC/GMT -5 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|CRI}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Costa Rica.svg|20px]]
| [[ਕੋਸਤਾ ਰੀਕਾ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 51,100 
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 4,808,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 91.3
| [[San José, Costa Rica|San José]]
| Costa Rica
| [[UTC−06:00|UTC/GMT -6 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|CUB}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of Arms of Cuba.svg|20px]]
| [[ਕਿਊਬਾ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 109,884
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 11,390,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 100.6
| [[ਹਵਾਨਾ]]
| Cuba
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|DOM}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of the Dominican Republic.svg|20px]]
| [[Dominican Republic]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 48,442
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 10,528,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 210.9
| [[Santo Domingo]]
| República Dominicana
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|ECU}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Ecuador.svg|20px]]
| [[ਏਕੂਆਦੋਰ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 283,560
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 16,144,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 54.4
| [[Quito]]
| Ecuador
| [[UTC−05:00|UTC/GMT -5 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|SLV}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of El Salvador.svg|20px]]
| [[El Salvador]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 21,040
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 6,127,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 290.3
| [[San Salvador]]
| El Salvador
| [[UTC−06:00|UTC/GMT -6 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|GUF|local}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of French Guyana.svg|20px]]
| [[French Guiana]]*
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 83,534 
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 269,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 3
| [[Cayenne]]
| Guyane française
| [[UTC−03:00|UTC/GMT -3 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|Guadeloupe|local}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Guadeloupe.svg|20px]]
| [[Guadeloupe]]*
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 1,628  
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 468,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 250
| [[Basse-Terre]]
| Guadeloupe
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|GTM}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Guatemala.svg|20px]]
| [[ਗੂਆਤੇਮਾਲਾ]] 
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 108,889 
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 16,343,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 129
| [[Guatemala City]]
| Guatemala
| [[UTC−06:00|UTC/GMT -6 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|Haiti}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Haiti.svg|20px]]
| [[ਹਾਈਟੀ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 27,750
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 10,711,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 350
| [[Port-au-Prince]]
| Haïti; Ayiti
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|HND}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Honduras.svg|20px]]
| [[Honduras]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 112,492
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 8,075,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 76
| [[Tegucigalpa]]
| Honduras
| [[UTC−06:00|UTC/GMT -6 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|Martinique|local}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:BlasonMartinique.svg|20px]]
| [[Martinique]]*
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 1,128
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 396,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 340
| [[Fort-de-France]]
| Martinique
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|MEX}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Mexico.svg|20px]]
| [[ਮੈਕਸੀਕੋ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 1,972,550
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 122,435,500
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 57
| [[ਮੈਕਸੀਕੋ ਸ਼ਹਿਰ]]
| Estados Unidos Mexicanos
| [[UTC−05:00|UTC/GMT -5 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|NIC}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Nicaragua.svg|20px]]
| [[ਨਿਕਾਰਗੂਆ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 130,375
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 6,082,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 44.3
| [[Managua]]
| Nicaragua
| [[UTC−06:00|UTC/GMT -6 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|PAN}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of Arms of Panama.svg|20px]]
| [[ਪਨਾਮਾ]]  
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 75,517
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 3,929,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 54.2
| [[ਪਨਾਮਾ ਸ਼ਹਿਰ]]
| Panamá
| [[UTC−05:00|UTC/GMT -5 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|PRY}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Paraguay.svg|20px]]
| [[Paraguay]] 
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 406,752
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 6,639,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 14.2
| [[Asunción]]
| Paraguay; Tetã Paraguái
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|PER}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Escudo nacional del Perú.svg|20px]]
| [[ਪੇਰੂ]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 1,285,216
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 31,377,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 23
| [[ਲੀਮਾ]]
| Perú; Piruw
| [[UTC−05:00|UTC/GMT -5 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|PRI}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of the Commonwealth of Puerto Rico.svg|20px]]
| [[ਪੁਏਰਤੋ ਰੀਕੋ]]*
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 9,104
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 3,683,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 397
| [[San Juan, Puerto Rico|San Juan]]
| Puerto Rico
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-|
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|Saint Barthélemy|local}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Blason St Barthélémy TOM entire.svg|20px]]
| [[Saint Barthélemy]]*
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 53.2
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 9,000&lt;ref&gt;{{Cite web|title = Insee - Populations légales 2011 - Populations légales 2011 des départements et des collectivités d'outre-mer|url = http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/france-departements.asp?annee=2011|website = www.insee.fr|accessdate = 2016-01-02}}&lt;/ref&gt;
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 682
| [[Gustavia, Saint Barthélemy|Gustavia]]
| Saint-Barthélemy
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-|
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|Saint Martin|local}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| 
| [[Collectivity of Saint Martin|Saint Martin]]*
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 25
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 39,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 361
| [[Marigot, Saint Martin|Marigot]]
| Saint-Martin
| [[UTC−04:00|UTC/GMT -4 hours]]
|-|
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|URY}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| [[File:Coat of arms of Uruguay.svg|20px]]
| [[Uruguay]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 176,215
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 3,432,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 18.87
| [[Montevideo]]
| Uruguay
| [[UTC−03:00|UTC/GMT -3 hours]]
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;| {{flagicon|VEN}}
| style=&quot;text-align:center;&quot;| 
| [[Venezuela]]
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 916,445
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 31,108,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 31.59
| [[Caracas]]
| Venezuela
| [[UTC−04:30|UTC/GMT -4:30 hours]]
|-class=&quot;sortbottom&quot; style=&quot;font-weight:bold;&quot;
| colspan=&quot;3&quot; | Total
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 20,111,457
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 626,741,000
| style=&quot;text-align:right;&quot;| 30
|}

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt;: Not a sovereign state


==ਹਵਾਲੇ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

{{ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਖੇਤਰ}}</text>
      <sha1>1j0s1cue0ear4cx1p2xmk35y3aiqh0p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਤੀਆਂ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>21561</id>
    <revision>
      <id>610662</id>
      <parentid>533927</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T01:40:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2401:4900:1C6F:1F03:105B:7797:B088:3198</ip>
      </contributor>
      <comment>ਹਿੱਜੇ ਸਹੀ ਕੀਤੇ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11225" xml:space="preserve">{{Infobox holiday
|holiday_name = ਤੀਆਂ (ਪੰਜਾਬ/ਹਰਿਆਣਾ)
|official name = ਤੀਆਂ ਤੀਜ ਦੀਆਂ
|image =
|type = ਤੀਜ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ
|nickname = ਤੀਜ
|observedby =ਸਿੱਖ ਤੇ ਹਿੰਦੂ

|begins = ਸਾਓੁਣ ਚਾਨਣੀ
|ends =ਸਾਓੁਣ ਪੁੰਨਿਆ 
|date = ਜੁਲਾਈ/ਅਗਸਤ
|dedicatedto = ਮਾਨਸੂਨ
}}
'''ਤੀਆਂ''' ਦਾ ਤਿਓਹਾਰ ਸਾਉਣ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਤੀਜ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ ਸਾਰਾ ਮਹੀਨਾ ਚੱਲਣ ਵਾਲਾਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ ਤਿਓਹਾਰ ਹੈ।

==ਤੀਆਂ ਦਾ ਤਿਓਹਾਰ ਮਨਾਉਣ ਸੰਬੰਧੀ==
ਪੰਜਾਬ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੀ ਧਰਤੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਸਾਉਣ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਮਾਪੇ ਜਿੱਥੇ ਆਪਣੀਆਂ ਵਿਆਂਹਦੜ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਧਾਰੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੱਠੀਆਂ, ਬਿਸਕੁਟ ਤੇ ਹੋਰ ਮਠਿਆਈਆਂ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਸਹੁਰੇ ਘਰ ਬੈਠੀਆਂ ਸਜ-ਵਿਆਹੀਆਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਅੰਦਰ ਆਪਣੇ ਪੇਕੇ ਘਰ ਜਾ ਕੇ ਆਪਣੀਆਂ ਹਾਣੀ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦੀ ਤਾਂਘ ਵੀ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਅਮੀਰ ਪੰਜਾਬੀ ਸੱÎਭਿਆਚਾਰ ‘ਤੇ ਪਏ ਪੱਛਮੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੇ ਪਿੰਡਾਂ ‘ਚੋਂ ਤੀਆਂ ਦੇ ਪਿੜ ਲੋਪ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਤੋਂ ਤਿੰਨ-ਚਾਰ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਪਿੰਡਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਉਣ ਮਹੀਨੇ ਕੁੜੀਆਂ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਇਕੱਠੀਆਂ ਹੋ ਕੇ ਪੀਂਘਾਂ ਝੂਟਦੀਆਂ ਗਿੱਧਾ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਇੱਕ-ਦੂਜੀ ਨਾਲ ਦੁੱਖ ਸਾਂਝੇ ਕਰਦੀਆਂ ਸਨ। ਜਿਹੜੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਤੀਆਂ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਦੇਖਿਆ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਜਾਣ ਦਾ ਚਾਅ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਪਿੰਡਾਂ ਦੀਆਂ ਬਜ਼ੁਰਗ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਦੱਸਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਾਉਣ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਉਡੀਕ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਿਆਰ ਦੀ ਖਿੱਚ ਘਟਣ ਕਰ ਕੇ ਤੀਆਂ ਦਾ ਰੰਗ ਫਿੱਕਾ ਪੈ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਪਿੜਾਂ ਵਿੱਚ ਤੀਆਂ ਦੇ ਖੜਾਕ ਪੈਣ ਦੀ ਥਾਂ ਹੁਣ ਇਹ ਤੀਆਂ ਸਕੂਲਾਂ, ਕਾਲਜਾਂ ਦੀਆਂ ਸਟੇਜਾਂ ਦਾ ਕੁਝ ਘੰਟੇ ਦਾ ਮਹਿਮਾਨ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਪੰਜਾਬੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਹਮਦਰਦ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਜਿਉਂਦਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਉੱਪਰਾਲੇ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਇੱਕਾ-ਦੁੱਕਾ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਤੀਆਂ ਲਵਾ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਟੀ ਵੀ ਚੈਨਲਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਜਿਹੜੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੀਆਂ ਦੇ ਵਿਹੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀਆਂ ਵੀ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਰਹਿਣ-ਸਹਿਣ ਦਾ ਢੰਗ ਪੱਛਮੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਾਲੇ ਹੋਣ ਕਰ ਕੇ ਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲੀ ਧਮਾਲ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ। ਬਜ਼ੁਰਗ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਪੰਜਾਬ ਅੱਤਵਾਦ ਦੀ ਭੱਠੀ ਵਿੱਚ ਝੁਲਸ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਤੀਆਂ ਦੀ ਧਮਾਲ ਪੈਂਦੀ ਸੀ ਪਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਚੱਲੀ ਪੱਛਮੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਹਨੇਰੀ ਅੱਤਵਾਦ ਤੋਂ ਵੀ ਘਾਤਕ ਸਾਬਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇਂ ਇਹ ਤੀਆਂ ਨਿੱਜੀ ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਜਾਂ ਸਕੂਲਾਂ-ਕਾਲਜਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸਟੇਜਾਂ ‘ਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਬਿਊਟੀ ਪਾਰਲਰਾਂ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਹੋ ਕੇ ਬਨਾਉਟੀ ਗਹਿਣੇ ਪਾ ਕੇ ਗਿੱਧਾ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਪੰਜਾਬੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਝਲਕ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ। ਆਉ! ਫਿਰ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਅਮੀਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਸੇ ਨੂੰ ਜਿਉਂਦਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਪੁਰਾਤਨ ਤੀਆਂ ਦੇ ਪਿੜਾਂ ਦੀ ਪਿੰਡ-ਪਿੰਡ ਸਥਾਪਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਈਏ ਤਾਂ ਜੋ ਸਾਡੇ ਅਮੀਰ ਪੰਜਾਬੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿਰਸੇ ਦੀ ਪੁਰਾਤਨ ਧਾਂਕ ਕਾਇਮ ਰੱਖੀ ਜਾ ਸਕੇ।'''&lt;ref name=&quot;ਤੀਆਂ&quot;&gt;{{cite web | url=http://www.teeyandamela.com/ | title=ਤੀਆਂ ਤੀਜ ਦੀਆਂ | accessdate=21 ਜੁਲਾਈ 2016}}&lt;/ref&gt;'''

ਤੀਆਂ ਸਾਉਣ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਤੀਜ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਪੁੰਨਿਆਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਰੀਤ ਮੁਤਾਬਕ ਮਾਪੇ ਆਪਣੀਆਂ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਉਣ ਮਹੀਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪੇਕੇ ਲੈ ਆਉਦੇ ਹਨ। ਕੁੜੀਆਂ ਹੱਥਾਂ ਤੇ ਮਹਿੰਦੀ ਲਾਉਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਨਾਲੇ ਰੰਗ ਬਰੰਗੀਆਂ ਚੂੜੀਆਂ ਵੀ ਚੜਾਉਦੀਆਂ ਹਨ। ਫਿਰ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹੋ ਕੇ ਕਿਸੇ ਸਾਂਝੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਿੱਪਲਾਂ, ਟਾਹਲੀਆਂ ਤੇ ਪੀਘਾਂ ਪਾਉਦੀਆਂ ਹਨ, ਗੋਲ ਘੇਰਾ ਬਣਾ ਕੇ ਗਿੱਧਾ ਪਾਉਦੀਆਂ ਹਨ, ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਬੋਲੀ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਬਾਕੀ ਸਾਰੀਆਂ ਆਖਰੀ ਟੱਪੇ ਨੂੰ ਬਾਰ ਬਾਰ ਦੁਹਰਾ ਕੇ ਬੋਲਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਦੋ ਜਾਂ ਵੱਧ ਘੇਰੇ ਅੰਦਰ ਨੱਚਦੀਆਂ ਹਨ, ਪੁੰਨਿਆਂ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਵੱਅਲੋ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਕੁੜੀਆਂ ਘਰ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਜਾਂਦੀਆਂ ਵਾਰ ਵਾਰ ਰੁਕ ਰੁਕ ਕੇ ਗਿੱਧਾ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਤੇ ਨਾਲੇ ਗੀਤ ਗਾਉਂਦੀਆਂ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਜਾਦੀਆਂ ਹਨ।ਤੀਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਕੁੜੀਆਂ ਆਪਣੇ ਸੌਹਰੇ ਵਾਪਸ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਪੇਕੇ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਕੱਪੜੇ ਤੇ ਬਿਸਕੁਟ ਦੇ ਕੇ ਤੋਰਦੇ ਹਨ |

ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਬਾਹਰਲੇ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪ੍ਰਚੱਲਤ ਹੈ। ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਸਾਉਥਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਤੀਆਂ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸਾਉਣ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਚਾਰ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਖਾਲਸਾ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ।

==ਸ਼ਗਣ==
ਤੀਆਂ ਦੇ ਤਿਓਹਾਰ ਸਮੇਂ ਵਿਆਹੀ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਮਾਪੇ ਘਰੋਂ ਸੂਟ, ਲੱਡੂ, ਮੇਹੰਦੀ ਸ਼ਗਣ ਵਜੋਂ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।&lt;ref name=&quot;autogenerated1&quot;&gt;Alop Ho Raha Punjabi Virsa: Harkesh Singh KehalUnistar Books PVT Ltd {{ISBN|81-7142-869-X}}&lt;/ref&gt; 
&lt;gallery&gt;
File:Boondi laddoo.JPG|ਬੂੰਦੀ ਲੱਡੂ
File:&quot;Bangles..jpg|ਚੂੜੀਆਂ
File:Henna.jpg|ਮੇਹੰਦੀ
File:Shalwar kameez Colours.jpg|ਪੰਜਾਬੀ ਸੂਟ
File:Whitechapel dresses 1.jpg|ਸਾੜੀ
File:Columpio.jpg|ਪੀਂਘ
&lt;/gallery&gt;

==ਗਿੱਧਾ==
ਤੀਆਂ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਕੁੜੀਆਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਖੁਲ੍ਹੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੀਆਂ ਹੋ ਕੇ ਗੀਤ ਗਾ ਕੇ, ਗਿੱਧਾ ਪਾ ਕੇ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਪੀਂਘਾਂ ਦਾ ਖ਼ਾਸ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

&lt;blockquote&gt;&lt;poem&gt;
ਸਾਉਣ ਦਾ ਮਹੀਨਾ, ਬਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਬੋਲਣ ਮੋਰ ਵੇ,
ਅਸਾਂ ਨੀ ਸੌਹਰੇ ਜਾਣਾ, ਗੱਡੀ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਮੋੜ ਵੇ,
ਅਸਾਂ ਨੀ ਸੌਹਰੇ ...........

ਸਾਉਣ ਵੀਰ ਕੱਠੀਆਂ ਕਰੇ,
ਭਾਦੋਂ ਚੰਦਰੀ ਵਿਛੋੜੇ ਪਵੇ,
ਸਾਉਣ ਵੀਰ .......

ਸਾਉਣ ਮਹੀਨਾ ਦਿਨ ਤੀਆਂ ਦੇ,
ਸਭੇ ਸਹੇਲੀਆਂ ਆਈਆਂ,
ਨੀ ਸੰਤੋਂ ਸ਼ਾਮੋ ਹੋਈਆਂ ਕੱਠੀਆਂ,
ਵੱਡੇ ਘਰਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਂਈਆਂ,
ਨੀ ਕਾਲੀਆਂ ਦੀ ਫਿੰਨੋ ਦਾ ਤਾਂ,
ਚਾਅ ਚੁੱਕਿਆਂ ਨਾ ਜਾਵੇ,
ਝੂਟਾ ਦੇ ਦਿਓ ਨੀ,ਦੇ ਦਿਓ ਨੀ,
ਮੇਰਾ ਲੱਕ ਹੁਲਾਰੇ ਖਾਵੇ,
ਝੂਟਾ ਦੇ ........

ਆਉਂਦੀ ਕੁੜੀਏ,ਜਾਂਦੀ ਕੁੜੀਏ,
ਤੁਰਦੀ ਪਿੱਛੇ ਨੂੰ ਜਾਵੇਂ,
ਨੀ ਕਾਹਲੀ ਕਾਹਲੀ ਪੈਰ ਪੱਟ ਲੈ,
ਤੀਆਂ ਲੱਗੀਆਂ ਪਿੱਪਲ ਦੀ ਛਾਵੇਂ,
ਨੀ ਕਾਹਲੀ .......

ਤੀਆਂ ਤੀਜ ਦੀਆਂ,ਵਰ੍ਹੇ ਦਿਨਾਂ ਨੂੰ ਫੇਰ,
ਤੀਆਂ ਤੀਜ ਦੀਆਂ ........
&lt;/poem&gt;&lt;/blockquote&gt;
&lt;gallery&gt;
File:Haryali Teej.jpg|ਤੀਆਂ ਮਨਾਉਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ
|ਪੰਜਾਬਣਾਂ
|ਪੰਜਾਬਣਾਂ
File:Giddha dance Teeyan Punjab Teej India.jpg|ਗਿੱਧਾ
|ਗਿੱਧਾ
File:Giddha dance Teeyan Punjab Teej India 3.jpg|ਗਿੱਧਾ
|ਤੀਆਂ
&lt;/gallery&gt;

==ਹਵਾਲੇ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੇਲੇ]]</text>
      <sha1>g4liaa6z3e9mzyebfkfvl86fawtz4qi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਰਤਨ ਟਾਟਾ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>29338</id>
    <revision>
      <id>610747</id>
      <parentid>610364</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T09:59:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jagseer S Sidhu</username>
        <id>18155</id>
      </contributor>
      <comment>/* ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24392" xml:space="preserve">{{Infobox person
| honorific_prefix   = 
| birth_name         = ਰਤਨ ਨਵਲ ਟਾਟਾ
| name               = ਰਤਨ ਟਾਟਾ
| honorific_suffix   = [[ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਨ]], [[ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ]] ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਆਰਡਰ ਦਾ ਆਨਰੇਰੀ ਨਾਈਟ ਗ੍ਰੈਂਡ ਕਰਾਸ, ਇਤਾਲਵੀ ਗਣਰਾਜ ਦਾ ਆਰਡਰ ਆਫ਼ ਮੈਰਿਟ, ਉਰੂਗਵੇ ਦੇ ਓਰੀਐਂਟਲ ਰੀਪਬਲਿਕ ਦਾ ਮੈਡਲ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਆਰਡਰ ਆਫ ਦਿ ਲੀਜਨ ਆਫ਼ ਆਨਰ, ਫੈਲੋ ਆਫ਼ ਰਾਇਲ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ
| image              = Ratan Tata photo.jpg
| caption            = 2010 ਵਿੱਚ ਰਤਨ ਟਾਟਾ
| birth_date         = {{Birth date and age|1937|12|28|df=yes}}
| birth_place        = [[ਬੰਬੇ]],&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Kapoor |first1=Uday |title=Oral History of Ratan Tata|url=https://www.youtube.com/watch?v=7-ZbWV61uMs&amp;t=2m41s  |archive-url=https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211222/7-ZbWV61uMs |archive-date=2021-12-22 |url-status=live|website=YouTube |publisher=Computer History Museum [live interview 19 January 2017]|access-date=12 September 2018}}{{cbignore}}&lt;/ref&gt; ਬੰਬਈ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ, [[ਬਰਤਾਨਵੀ ਰਾਜ|ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]]&lt;br /&gt;{{small|(ਮੌਜੂਦਾ [[ਮੁੰਬਈ]], [[ਮਹਾਂਰਾਸ਼ਟਰ]], [[ਭਾਰਤ]])}}
| alma_mater         = [[ਕਾਰਨੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] (ਬੈਚਲਰ ਆਫ਼ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ )
| occupation         = {{Hlist|ਕਾਰੋਬਾਰੀ|ਪਰਉਪਕਾਰੀ|ਨਿਵੇਸ਼ਕ}}
| title              = ਚੇਅਰਮੈਨ ਐਮਰੀਟਸ, ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.tata.com/article/inside/tata-sons-chairman-selection-committee|title=Tata Sons Board replaces Mr. Ratan Tata as Chairman, Selection Committee set up for new Chairman via @tatacompanies|last=Tata.com|access-date=24 October 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161024215035/http://tata.com/article/inside/tata-sons-chairman-selection-committee|archive-date=24 October 2016|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
| term               = (1991–2012) &lt;br /&gt;(2016–2017)
| predecessor        = [[ਜਹਾਂਗੀਰ ਰਤਨਜੀ ਦਾਦਾਭਾਈ ਟਾਟਾ|ਜੇਆਰਡੀ ਟਾਟਾ]]
| successor          = ਸਾਇਰਸ ਮਿਸਤਰੀ (2012 -2016) &lt;br /&gt; ਨਟਰਾਜਨ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰਨ (2017–ਹੁਣ ਤੱਕ)
| parents            = ਨਵਲ ਟਾਟਾ
| relations          = [[ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ]] 
| awards             = ਅਸਾਮ ਬੈਭਵ (2021)&lt;br&gt;[[ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ]] (2008)&lt;br&gt;ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਭੂਸ਼ਣ (2006)&lt;br&gt;[[ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ]] (2000)
}} 

'''ਰਤਨ ਨਵਲ ਟਾਟਾ''' (ਜਨਮ 28 ਦਸੰਬਰ 1937) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਉਦਯੋਗਪਤੀ, ਪਰਉਪਕਾਰੀ, ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦਾ ਸਾਬਕਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਹੈ। ਉਹ 1990 ਤੋਂ 2012 ਤੱਕ, ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅਕਤੂਬਰ 2016 ਤੋਂ ਫਰਵਰੀ 2017 ਤੱਕ, ਅੰਤਰਿਮ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵਜੋਂ, ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਚੈਰੀਟੇਬਲ ਟਰੱਸਟਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ।&lt;ref&gt;{{cite news | url=http://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/Ratan-Tata-is-chairman-emeritus-of-Tata-Sonsss/articleshow/17671786.cms | work=The Times of India | title=Ratan Tata is chairman emeritus of Tata Sons | access-date=11 January 2016 | archive-date=11 February 2016 | archive-url=https://web.archive.org/web/20160211181424/http://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/Ratan-Tata-is-chairman-emeritus-of-Tata-Sonsss/articleshow/17671786.cms | url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Masani|first1=Zareer|title=What makes the Tata empire tick?|url=https://www.independent.co.uk/news/business/analysis-and-features/what-makes-the-tata-empire-tick-10024897.html|access-date=30 April 2016|work=The Independent (UK)|date=5 February 2015|archive-date=1 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160601162559/http://www.independent.co.uk/news/business/analysis-and-features/what-makes-the-tata-empire-tick-10024897.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੋ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ [[ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ]] (2008), ਦੂਜਾ ਸਰਵਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ, ਅਤੇ [[ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ]] (2000), ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;List of Fellows&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.raeng.org.uk/about-us/people-council-committees/the-fellowship/list-of-fellows |title=List of Fellows&amp;nbsp;— Royal Academy of Engineering |website=Raeng.org.uk |access-date=2 December 2015 |archive-date=8 June 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160608094405/http://www.raeng.org.uk/about-us/people-council-committees/the-fellowship/list-of-fellows |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; 

ਰਤਨ 1937 ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ [[ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ]] ਦਾ ਵਾਰਸ ਹੈ। ਉਹ ਨਵਲ ਟਾਟਾ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਜਮਸ਼ੇਤਜੀ ਟਾਟਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਰਤਨਜੀ ਟਾਟਾ ਨੇ ਗੋਦ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਕਾਰਨੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕਾਲਜ ਆਫ਼ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਅਤੇ ਹਾਰਵਰਡ ਬਿਜ਼ਨਸ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.tata.com/management-team#//management-team/rnt |title=Leadership Team &amp;#124; Tata group |publisher=Tata.com |date=2012-12-28 |accessdate=2022-01-10 |archive-date=1 May 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200501051021/https://www.tata.com/management-team#//management-team/rnt |url-status=live }}&lt;/ref&gt; ਉਹ 1961 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਟਾਟਾ ਸਟੀਲ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੇ ਫਲੋਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ 1991 ਵਿੱਚ ਜੇ.ਆਰ.ਡੀ. ਟਾਟਾ ਦੀ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਦਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਬਣਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਟਾਟਾ ਟੀ ਨਾਲ਼ ਟੈਟਲੀ ਨੂੰ ਅਤੇ [[ਟਾਟਾ ਮੋਟਰਜ਼]] ਨਾਲ਼ ਜੈਗੁਆਰ ਲੈਂਡ ਰੋਵਰ ਨੂੰ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਸਟੀਲ ਨਾਲ਼ ਕੋਰਸ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਟਾਟਾ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ-ਕੇਂਦਰੀ ਸਮੂਹ ਤੋਂ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ। ਉਸਦੇ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਦਾ ਲਗਭਗ 60-65% ਚੈਰਿਟੀ ਲਈ ਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸ਼ੁਮਾਰ ਹੈ।

==ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ==
{{Main|ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ}}
ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦਾ ਜਨਮ 28 ਦਸੰਬਰ 1937 ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਬੰਬਈ, (ਹੁਣ ਮੁੰਬਈ) ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |last1=Hollar |first1=Sherman |title=Ratan Tata |url=https://www.britannica.com/biography/Ratan-Tata |encyclopedia=Encyclopedia Britannica |access-date=12 September 2018 |archive-date=12 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180912205527/https://www.britannica.com/biography/Ratan-Tata |url-status=live }}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਉਹ [[ਨਵਲ ਟਾਟਾ]] ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਨਾਨੀ ਹੀਰਾਬਾਈ ਟਾਟਾ ਦੀ ਭੈਣ ਸੀ, ਜੋ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਜਮਸ਼ੇਦਜੀ ਟਾਟਾ ਦੀ ਪਤਨੀ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਦਾਦਾ, ਹੋਰਮੁਸਜੀ ਟਾਟਾ, ਵਿਆਪਕ ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਨ। ਰਤਨ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨਵਲ ਅਤੇ ਸੋਨੂ 1948 ਵਿੱਚ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਰਤਨ 10 ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਸਰ ਰਤਨਜੀ ਟਾਟਾ ਦੀ ਵਿਧਵਾ, ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ,ਨਵਜਬਾਈ ਟਾਟਾ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੇ.ਐਨ. ਪੇਟਿਟ ਪਾਰਸੀ ਅਨਾਥ ਆਸ਼ਰਮ ਦੁਆਰਾ ਗੋਦ ਲਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite news|title=Ratan Tata rode the tiger economy and now he drives Jaguar|url=https://www.telegraph.co.uk/comment/personal-view/3556736/Ratan-Tata-rode-the-tiger-economy-and-now-he-drives-Jaguar.html|access-date=31 March 2012|newspaper=[[The Daily Telegraph]]|date=30 March 2008|last=Langley|archive-date=4 October 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20121004183508/http://www.telegraph.co.uk/comment/personal-view/3556736/Ratan-Tata-rode-the-tiger-economy-and-now-he-drives-Jaguar.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਸੌਤੇਲਾ ਭਰਾ, ਨੋਏਲ ਟਾਟਾ (ਸਿਮੋਨ ਟਾਟਾ ਨਾਲ ਨਵਲ ਟਾਟਾ ਦੇ ਦੂਜੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ) ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਉਸਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਸ਼ਾ [[ਗੁਜਰਾਤੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਗੁਜਰਾਤੀ]] ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.rediff.com/money/2008/jan/11sheela.htm|title=Thank you, Mr Tata, for thinking of the common man!|date=1 January 2008|work=[[Rediff.com]]|access-date=27 February 2018|archive-date=14 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180714105501/http://www.rediff.com/money/2008/jan/11sheela.htm|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ਉਸਨੇ ਕੈਂਪੀਅਨ ਸਕੂਲ, ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ 8ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੈਥੇਡ੍ਰਲ ਐਂਡ ਜੌਨ ਕੌਨਨ ਸਕੂਲ, ਮੁੰਬਈ ਅਤੇ ਸ਼ਿਮਲਾ ਦੇ ਬਿਸ਼ਪ ਕਾਟਨ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ&lt;ref name=&quot;toitataschool&quot;&gt;{{cite news|title=Ratan Tata goes back to school|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2009-03-31/india/28031551_1_ratan-tata-nie-tata-group|archive-url=https://web.archive.org/web/20130725200328/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2009-03-31/india/28031551_1_ratan-tata-nie-tata-group|url-status=dead|archive-date=25 July 2013|access-date=31 March 2012|newspaper=[[The Times of India]]|date=31 March 2009}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ 1955 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ ਦੇ ਰਿਵਰਡੇਲ ਕੰਟਰੀ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite document|last1=Philip|first1=Handler|last2=Maddy|first2=Handler|date=June 2009|title=Ratan Tata '59: The Cornell Story|url=https://ecommons.cornell.edu/handle/1813/13622|journal=|access-date=12 March 2018|archive-date=13 March 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180313031411/https://ecommons.cornell.edu/handle/1813/13622|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://issuu.com/riverdalecountryschool/docs/quadspring2010rev_1_/21|title=QUAD Spring 2010|work=Issuu|access-date=12 March 2018}}&lt;/ref&gt; 1959 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਫਿਰ ਕਾਰਨੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1975 ਵਿੱਚ ਹਾਰਵਰਡ ਬਿਜ਼ਨਸ ਸਕੂਲ ਦੇ ਸੱਤ-ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਐਡਵਾਂਸਡ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ।&lt;ref&gt;{{cite web|title=Harvard Business School Receives $50 Million Gift from the Tata Trusts and Companies|url=http://www.hbs.edu/news/releases/Pages/tatagift.aspx|access-date=6 November 2018|archive-date=3 November 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181103025715/https://www.hbs.edu/news/releases/Pages/tatagift.aspx|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Tata Hall HBS Named&quot;&gt;{{cite web|title=Tata Hall Dedicated at HBS|url=http://harvardmagazine.com/2013/12/tata-hall-at-hbs-dedicated|access-date=6 November 2018|date=10 December 2013|archive-date=13 August 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180813113828/https://harvardmagazine.com/2013/12/tata-hall-at-hbs-dedicated|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਮਹਿਕਮੇ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਰਤਨ ਨੇ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਰੇਡੀਓ ਐਂਡ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ (ਨੇਲਕੋ) ਦਾ ਸਾਰੇ ਪਾਸੇ ਵਿਸਥਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਆਰਥਿਕ ਮੰਦੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਨੂੰ ਢਹਿ-ਢੇਰੀ ਹੁੰਦੇ ਦੇਖਿਆ।&lt;ref name=&quot;BS&quot;&gt;{{cite news|last1=Majumdar|first1=Shyamal|title=40 Years Ago... and Now: Ratan Tata increased dare quotient of Tata group|url=http://www.business-standard.com/article/companies/40-years-ago-and-now-ratan-tata-increased-the-dare-quotient-of-the-tata-group-115012000145_1.html|access-date=29 April 2016|work=Business Standard|date=21 January 2015|archive-date=13 May 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160513222040/http://www.business-standard.com/article/companies/40-years-ago-and-now-ratan-tata-increased-the-dare-quotient-of-the-tata-group-115012000145_1.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Ratan Tata and NELCO Crucible&amp;nbsp;– The untold story.|url=https://vivifychangecatalyst.wordpress.com/2013/10/11/ratan-tata-and-nelco-crucible-the-untold-story/|website=vivifychangecatalyst|date=11 October 2013|access-date=29 April 2016|archive-date=11 October 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161011222559/https://vivifychangecatalyst.wordpress.com/2013/10/11/ratan-tata-and-nelco-crucible-the-untold-story/|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 1991 ਵਿੱਚ, ਜੇ.ਆਰ.ਡੀ. ਟਾਟਾ ਨੇ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਰਤਨ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਨਵੀਂ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸੈਟਲ ਹੋ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਬਿਤਾਏ ਸਨ ਅਤੇ ਜੇਆਰਡੀ ਟਾਟਾ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਬਣ ਗਏ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਦੀ ਉਮਰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਦਫਤਰ ਨੂੰ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਨੇ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਬ੍ਰਾਂਡ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਵਰਤਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਲਾਭ ਦਾ ਕੁਝ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਨਵੀਨਤਾ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ।&lt;ref name=&quot;ChrisDeresky&quot;&gt;{{cite book|last1=Christopher|first1=Elizabeth|last2=Deresky|first2=Helen|title=International Management: Managing Cultural Diversity|date=2012|publisher=Pearson Australia|isbn=9781442539679|page=457|edition=Second|url=https://books.google.com/books?id=BSfiBAAAQBAJ&amp;pg=PA460|access-date=30 April 2016|archive-date=9 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200709192857/https://books.google.com/books?id=BSfiBAAAQBAJ&amp;pg=PA460|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ, ਗਰੁੱਪ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਓਵਰਲੈਪਿੰਗ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤਾਲਮੇਲ ਵਾਲੇ ਸਮੁੱਚੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੁਚਾਰੂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ,&lt;ref&gt;{{cite news|title=The Tata group: Out of India|url=https://www.economist.com/node/18285497|access-date=30 April 2016|newspaper=The Economist|date=3 March 2011|archive-date=5 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160605100103/http://www.economist.com/node/18285497|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੂਣ ਤੋਂ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਗਰੁੱਪ ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਗੈਰ-ਸੰਬੰਧਿਤ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਰਿਹਾ ਸੀ।

[[File:Ratan Tata.jpg|thumb|left|ਰਤਨ ਟਾਟਾ (ਸੱਜੇ) ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ, 2005]]
ਉਸਨੇ 21 ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਮਾਲੀਆ 40 ਗੁਣਾ ਅਤੇ ਮੁਨਾਫ਼ਾ 50 ਗੁਣਾ ਵਧ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;BS&quot;/&gt; ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਕਾਰਜਭਾਰ ਸੰਭਾਲਿਆ ਤਾਂ ਸਮੁੱਚੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਕਰੀ ਵਸਤੂਆਂ ਤੋਂ ਆਈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਿਆ ਤਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਕਰੀ ਬ੍ਰਾਂਡਾਂ ਤੋਂ ਆਈ।&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Aiyar|first1=Shankkar|title=Ratan's Tata|url=http://indiatoday.intoday.in/story/tata-group-grows-fourfold-under-ratan-tata-accounts-for-2.4percent-of-gdp/1/206727.html|access-date=30 April 2016|work=India Today|date=24 February 2003|archive-date=31 May 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160531235635/http://indiatoday.intoday.in/story/tata-group-grows-fourfold-under-ratan-tata-accounts-for-2.4percent-of-gdp/1/206727.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|last1=Goldstein|first1=Andrea|title=The Internationalization of Indian Companies: The Case of Tata|url=https://www.ciaonet.org/attachments/830/uploads#page=36|publisher=Center for the Advanced Study of India, University of Pennsylvania|page=36|date=January 2008|access-date=30 April 2016|archive-date=2 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160602122428/https://www.ciaonet.org/attachments/830/uploads#page=36|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਦਲੇਰੀ ਨਾਲ਼ ਟਾਟਾ ਟੀ ਨਾਲ਼ ਟੈਟਲੀ ਨੂੰ, ਟਾਟਾ ਮੋਟਰਜ਼ ਨਾਲ਼ ਜੈਗੁਆਰ ਲੈਂਡ ਰੋਵਰ ਨੂੰ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਸਟੀਲ ਨਾਲ਼ ਕੋਰਸ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਸਭ .ਨਾਲ਼ ਟਾਟਾ ਭਾਰਤ-ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਗਰੁੱਪ ਤੋਂ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ਼ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਚਾਲਨ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਵਿਕਰੀ ਵਿੱਚ 65% ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਲੀਆ ਆਇਆ।&lt;ref name=&quot;BS&quot;/&gt;&lt;ref&gt;Mithas, S. 2015. Making the Elephant Dance: The Tata Way to Innovate, Transform and Globalize (Kindle version is available at https://www.amazon.in/dp/B012G9MSCA{{Dead link|date=June 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}). New Delhi: Penguin Portfolio&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ [[ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ]] ਕਾਰ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ।&lt;ref name=&quot;ChrisDeresky&quot;/&gt; 2015 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਹਾਰਵਰਡ ਬਿਜ਼ਨਸ ਸਕੂਲ ਦੇ ਕ੍ਰੀਏਟਿੰਗ ਐਮਰਜਿੰਗ ਮਾਰਕਿਟ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ, ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਔਸਤ ਭਾਰਤੀ ਖਪਤਕਾਰ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵੀ ਕਾਰ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.hbs.edu/creating-emerging-markets/interviews/Pages/profile.aspx?profile=rntata |title=Interview with Ratan Naval Tata |website=Creating Emerging Markets |publisher=Harvard Business School |access-date=10 December 2017 |archive-date=26 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210126124853/https://www.hbs.edu/creating-emerging-markets/interviews/Pages/profile.aspx?profile=rntata |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

28 ਦਸੰਬਰ 2012 ਨੂੰ 75 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੇ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਬੋਰਡ ਆਫ਼ ਡਾਇਰੈਕਟਰਜ਼ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਸ਼ਾਪੂਰਜੀ ਪਾਲਨਜੀ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਪਲੋਨਜੀ ਮਿਸਤਰੀ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸਾਇਰਸ ਮਿਸਤਰੀ ਨੂੰ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਉਹ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਸ਼ੇਅਰਧਾਰਕ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਦੁਆਰਾ ਗਰੁੱਪ ਨਾਲ਼ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite news|title=Cyrus P Mistry to succeed Ratan Tata|url=http://www.timesnow.tv/videoshow/4389699.cms|access-date=23 November 2011|archive-date=25 July 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130725235226/http://www.timesnow.tv/videoshow/4389699.cms|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bloomberg.com/news/2013-01-03/ratan-tata-india-s-corporate-czar-retires-with-a-500-billion-vision.html|title=Ratan Tata, India's Corporate Czar, Retires With a $500 Billion Vision|publisher=Bloomberg|access-date=27 March 2013|archive-date=20 January 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130120055557/http://www.bloomberg.com/news/2013-01-03/ratan-tata-india-s-corporate-czar-retires-with-a-500-billion-vision.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ਸਨਮਾਨ ਅਤੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ==
ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੂੰ ਸਾਲ 2000 ਵਿਚ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਅਤੇ 2008 ਵਿਚ ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ ਮਿਲਿਆ, ਇਹ ਤੀਸਰਾ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

==ਹਵਾਲੇ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਰਸੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਪਾਰਸੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1937]]</text>
      <sha1>nd91b3tl4qhst7zg3ketv9dyqadw34w</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610748</id>
      <parentid>610747</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T10:01:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jagseer S Sidhu</username>
        <id>18155</id>
      </contributor>
      <comment>/* ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25606" xml:space="preserve">{{Infobox person
| honorific_prefix   = 
| birth_name         = ਰਤਨ ਨਵਲ ਟਾਟਾ
| name               = ਰਤਨ ਟਾਟਾ
| honorific_suffix   = [[ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਨ]], [[ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ]] ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਆਰਡਰ ਦਾ ਆਨਰੇਰੀ ਨਾਈਟ ਗ੍ਰੈਂਡ ਕਰਾਸ, ਇਤਾਲਵੀ ਗਣਰਾਜ ਦਾ ਆਰਡਰ ਆਫ਼ ਮੈਰਿਟ, ਉਰੂਗਵੇ ਦੇ ਓਰੀਐਂਟਲ ਰੀਪਬਲਿਕ ਦਾ ਮੈਡਲ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਆਰਡਰ ਆਫ ਦਿ ਲੀਜਨ ਆਫ਼ ਆਨਰ, ਫੈਲੋ ਆਫ਼ ਰਾਇਲ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ
| image              = Ratan Tata photo.jpg
| caption            = 2010 ਵਿੱਚ ਰਤਨ ਟਾਟਾ
| birth_date         = {{Birth date and age|1937|12|28|df=yes}}
| birth_place        = [[ਬੰਬੇ]],&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Kapoor |first1=Uday |title=Oral History of Ratan Tata|url=https://www.youtube.com/watch?v=7-ZbWV61uMs&amp;t=2m41s  |archive-url=https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211222/7-ZbWV61uMs |archive-date=2021-12-22 |url-status=live|website=YouTube |publisher=Computer History Museum [live interview 19 January 2017]|access-date=12 September 2018}}{{cbignore}}&lt;/ref&gt; ਬੰਬਈ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ, [[ਬਰਤਾਨਵੀ ਰਾਜ|ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]]&lt;br /&gt;{{small|(ਮੌਜੂਦਾ [[ਮੁੰਬਈ]], [[ਮਹਾਂਰਾਸ਼ਟਰ]], [[ਭਾਰਤ]])}}
| alma_mater         = [[ਕਾਰਨੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] (ਬੈਚਲਰ ਆਫ਼ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ )
| occupation         = {{Hlist|ਕਾਰੋਬਾਰੀ|ਪਰਉਪਕਾਰੀ|ਨਿਵੇਸ਼ਕ}}
| title              = ਚੇਅਰਮੈਨ ਐਮਰੀਟਸ, ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.tata.com/article/inside/tata-sons-chairman-selection-committee|title=Tata Sons Board replaces Mr. Ratan Tata as Chairman, Selection Committee set up for new Chairman via @tatacompanies|last=Tata.com|access-date=24 October 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161024215035/http://tata.com/article/inside/tata-sons-chairman-selection-committee|archive-date=24 October 2016|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
| term               = (1991–2012) &lt;br /&gt;(2016–2017)
| predecessor        = [[ਜਹਾਂਗੀਰ ਰਤਨਜੀ ਦਾਦਾਭਾਈ ਟਾਟਾ|ਜੇਆਰਡੀ ਟਾਟਾ]]
| successor          = ਸਾਇਰਸ ਮਿਸਤਰੀ (2012 -2016) &lt;br /&gt; ਨਟਰਾਜਨ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰਨ (2017–ਹੁਣ ਤੱਕ)
| parents            = ਨਵਲ ਟਾਟਾ
| relations          = [[ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ]] 
| awards             = ਅਸਾਮ ਬੈਭਵ (2021)&lt;br&gt;[[ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ]] (2008)&lt;br&gt;ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਭੂਸ਼ਣ (2006)&lt;br&gt;[[ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ]] (2000)
}} 

'''ਰਤਨ ਨਵਲ ਟਾਟਾ''' (ਜਨਮ 28 ਦਸੰਬਰ 1937) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਉਦਯੋਗਪਤੀ, ਪਰਉਪਕਾਰੀ, ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦਾ ਸਾਬਕਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਹੈ। ਉਹ 1990 ਤੋਂ 2012 ਤੱਕ, ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅਕਤੂਬਰ 2016 ਤੋਂ ਫਰਵਰੀ 2017 ਤੱਕ, ਅੰਤਰਿਮ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵਜੋਂ, ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਚੈਰੀਟੇਬਲ ਟਰੱਸਟਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ।&lt;ref&gt;{{cite news | url=http://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/Ratan-Tata-is-chairman-emeritus-of-Tata-Sonsss/articleshow/17671786.cms | work=The Times of India | title=Ratan Tata is chairman emeritus of Tata Sons | access-date=11 January 2016 | archive-date=11 February 2016 | archive-url=https://web.archive.org/web/20160211181424/http://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/Ratan-Tata-is-chairman-emeritus-of-Tata-Sonsss/articleshow/17671786.cms | url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Masani|first1=Zareer|title=What makes the Tata empire tick?|url=https://www.independent.co.uk/news/business/analysis-and-features/what-makes-the-tata-empire-tick-10024897.html|access-date=30 April 2016|work=The Independent (UK)|date=5 February 2015|archive-date=1 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160601162559/http://www.independent.co.uk/news/business/analysis-and-features/what-makes-the-tata-empire-tick-10024897.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੋ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ [[ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ]] (2008), ਦੂਜਾ ਸਰਵਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ, ਅਤੇ [[ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ]] (2000), ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;List of Fellows&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.raeng.org.uk/about-us/people-council-committees/the-fellowship/list-of-fellows |title=List of Fellows&amp;nbsp;— Royal Academy of Engineering |website=Raeng.org.uk |access-date=2 December 2015 |archive-date=8 June 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160608094405/http://www.raeng.org.uk/about-us/people-council-committees/the-fellowship/list-of-fellows |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; 

ਰਤਨ 1937 ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ [[ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ]] ਦਾ ਵਾਰਸ ਹੈ। ਉਹ ਨਵਲ ਟਾਟਾ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਜਮਸ਼ੇਤਜੀ ਟਾਟਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਰਤਨਜੀ ਟਾਟਾ ਨੇ ਗੋਦ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਕਾਰਨੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕਾਲਜ ਆਫ਼ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਅਤੇ ਹਾਰਵਰਡ ਬਿਜ਼ਨਸ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.tata.com/management-team#//management-team/rnt |title=Leadership Team &amp;#124; Tata group |publisher=Tata.com |date=2012-12-28 |accessdate=2022-01-10 |archive-date=1 May 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200501051021/https://www.tata.com/management-team#//management-team/rnt |url-status=live }}&lt;/ref&gt; ਉਹ 1961 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਟਾਟਾ ਸਟੀਲ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੇ ਫਲੋਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ 1991 ਵਿੱਚ ਜੇ.ਆਰ.ਡੀ. ਟਾਟਾ ਦੀ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਦਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਬਣਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਟਾਟਾ ਟੀ ਨਾਲ਼ ਟੈਟਲੀ ਨੂੰ ਅਤੇ [[ਟਾਟਾ ਮੋਟਰਜ਼]] ਨਾਲ਼ ਜੈਗੁਆਰ ਲੈਂਡ ਰੋਵਰ ਨੂੰ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਸਟੀਲ ਨਾਲ਼ ਕੋਰਸ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਟਾਟਾ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ-ਕੇਂਦਰੀ ਸਮੂਹ ਤੋਂ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ। ਉਸਦੇ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਦਾ ਲਗਭਗ 60-65% ਚੈਰਿਟੀ ਲਈ ਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸ਼ੁਮਾਰ ਹੈ।

==ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ==
{{Main|ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ}}
ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦਾ ਜਨਮ 28 ਦਸੰਬਰ 1937 ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਬੰਬਈ, (ਹੁਣ ਮੁੰਬਈ) ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |last1=Hollar |first1=Sherman |title=Ratan Tata |url=https://www.britannica.com/biography/Ratan-Tata |encyclopedia=Encyclopedia Britannica |access-date=12 September 2018 |archive-date=12 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180912205527/https://www.britannica.com/biography/Ratan-Tata |url-status=live }}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਉਹ [[ਨਵਲ ਟਾਟਾ]] ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਨਾਨੀ ਹੀਰਾਬਾਈ ਟਾਟਾ ਦੀ ਭੈਣ ਸੀ, ਜੋ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਜਮਸ਼ੇਦਜੀ ਟਾਟਾ ਦੀ ਪਤਨੀ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਦਾਦਾ, ਹੋਰਮੁਸਜੀ ਟਾਟਾ, ਵਿਆਪਕ ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਨ। ਰਤਨ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨਵਲ ਅਤੇ ਸੋਨੂ 1948 ਵਿੱਚ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਰਤਨ 10 ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਸਰ ਰਤਨਜੀ ਟਾਟਾ ਦੀ ਵਿਧਵਾ, ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ,ਨਵਜਬਾਈ ਟਾਟਾ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੇ.ਐਨ. ਪੇਟਿਟ ਪਾਰਸੀ ਅਨਾਥ ਆਸ਼ਰਮ ਦੁਆਰਾ ਗੋਦ ਲਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite news|title=Ratan Tata rode the tiger economy and now he drives Jaguar|url=https://www.telegraph.co.uk/comment/personal-view/3556736/Ratan-Tata-rode-the-tiger-economy-and-now-he-drives-Jaguar.html|access-date=31 March 2012|newspaper=[[The Daily Telegraph]]|date=30 March 2008|last=Langley|archive-date=4 October 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20121004183508/http://www.telegraph.co.uk/comment/personal-view/3556736/Ratan-Tata-rode-the-tiger-economy-and-now-he-drives-Jaguar.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਸੌਤੇਲਾ ਭਰਾ, ਨੋਏਲ ਟਾਟਾ (ਸਿਮੋਨ ਟਾਟਾ ਨਾਲ ਨਵਲ ਟਾਟਾ ਦੇ ਦੂਜੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ) ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਉਸਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਸ਼ਾ [[ਗੁਜਰਾਤੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਗੁਜਰਾਤੀ]] ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.rediff.com/money/2008/jan/11sheela.htm|title=Thank you, Mr Tata, for thinking of the common man!|date=1 January 2008|work=[[Rediff.com]]|access-date=27 February 2018|archive-date=14 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180714105501/http://www.rediff.com/money/2008/jan/11sheela.htm|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ਉਸਨੇ ਕੈਂਪੀਅਨ ਸਕੂਲ, ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ 8ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੈਥੇਡ੍ਰਲ ਐਂਡ ਜੌਨ ਕੌਨਨ ਸਕੂਲ, ਮੁੰਬਈ ਅਤੇ ਸ਼ਿਮਲਾ ਦੇ ਬਿਸ਼ਪ ਕਾਟਨ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ&lt;ref name=&quot;toitataschool&quot;&gt;{{cite news|title=Ratan Tata goes back to school|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2009-03-31/india/28031551_1_ratan-tata-nie-tata-group|archive-url=https://web.archive.org/web/20130725200328/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2009-03-31/india/28031551_1_ratan-tata-nie-tata-group|url-status=dead|archive-date=25 July 2013|access-date=31 March 2012|newspaper=[[The Times of India]]|date=31 March 2009}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ 1955 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ ਦੇ ਰਿਵਰਡੇਲ ਕੰਟਰੀ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite document|last1=Philip|first1=Handler|last2=Maddy|first2=Handler|date=June 2009|title=Ratan Tata '59: The Cornell Story|url=https://ecommons.cornell.edu/handle/1813/13622|journal=|access-date=12 March 2018|archive-date=13 March 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180313031411/https://ecommons.cornell.edu/handle/1813/13622|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://issuu.com/riverdalecountryschool/docs/quadspring2010rev_1_/21|title=QUAD Spring 2010|work=Issuu|access-date=12 March 2018}}&lt;/ref&gt; 1959 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਫਿਰ ਕਾਰਨੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1975 ਵਿੱਚ ਹਾਰਵਰਡ ਬਿਜ਼ਨਸ ਸਕੂਲ ਦੇ ਸੱਤ-ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਐਡਵਾਂਸਡ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ।&lt;ref&gt;{{cite web|title=Harvard Business School Receives $50 Million Gift from the Tata Trusts and Companies|url=http://www.hbs.edu/news/releases/Pages/tatagift.aspx|access-date=6 November 2018|archive-date=3 November 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181103025715/https://www.hbs.edu/news/releases/Pages/tatagift.aspx|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Tata Hall HBS Named&quot;&gt;{{cite web|title=Tata Hall Dedicated at HBS|url=http://harvardmagazine.com/2013/12/tata-hall-at-hbs-dedicated|access-date=6 November 2018|date=10 December 2013|archive-date=13 August 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180813113828/https://harvardmagazine.com/2013/12/tata-hall-at-hbs-dedicated|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਮਹਿਕਮੇ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਰਤਨ ਨੇ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਰੇਡੀਓ ਐਂਡ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ (ਨੇਲਕੋ) ਦਾ ਸਾਰੇ ਪਾਸੇ ਵਿਸਥਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਆਰਥਿਕ ਮੰਦੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਨੂੰ ਢਹਿ-ਢੇਰੀ ਹੁੰਦੇ ਦੇਖਿਆ।&lt;ref name=&quot;BS&quot;&gt;{{cite news|last1=Majumdar|first1=Shyamal|title=40 Years Ago... and Now: Ratan Tata increased dare quotient of Tata group|url=http://www.business-standard.com/article/companies/40-years-ago-and-now-ratan-tata-increased-the-dare-quotient-of-the-tata-group-115012000145_1.html|access-date=29 April 2016|work=Business Standard|date=21 January 2015|archive-date=13 May 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160513222040/http://www.business-standard.com/article/companies/40-years-ago-and-now-ratan-tata-increased-the-dare-quotient-of-the-tata-group-115012000145_1.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Ratan Tata and NELCO Crucible&amp;nbsp;– The untold story.|url=https://vivifychangecatalyst.wordpress.com/2013/10/11/ratan-tata-and-nelco-crucible-the-untold-story/|website=vivifychangecatalyst|date=11 October 2013|access-date=29 April 2016|archive-date=11 October 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161011222559/https://vivifychangecatalyst.wordpress.com/2013/10/11/ratan-tata-and-nelco-crucible-the-untold-story/|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 1991 ਵਿੱਚ, ਜੇ.ਆਰ.ਡੀ. ਟਾਟਾ ਨੇ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਰਤਨ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਨਵੀਂ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸੈਟਲ ਹੋ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਬਿਤਾਏ ਸਨ ਅਤੇ ਜੇਆਰਡੀ ਟਾਟਾ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਬਣ ਗਏ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਦੀ ਉਮਰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਦਫਤਰ ਨੂੰ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਨੇ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਬ੍ਰਾਂਡ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਵਰਤਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਲਾਭ ਦਾ ਕੁਝ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਨਵੀਨਤਾ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ।&lt;ref name=&quot;ChrisDeresky&quot;&gt;{{cite book|last1=Christopher|first1=Elizabeth|last2=Deresky|first2=Helen|title=International Management: Managing Cultural Diversity|date=2012|publisher=Pearson Australia|isbn=9781442539679|page=457|edition=Second|url=https://books.google.com/books?id=BSfiBAAAQBAJ&amp;pg=PA460|access-date=30 April 2016|archive-date=9 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200709192857/https://books.google.com/books?id=BSfiBAAAQBAJ&amp;pg=PA460|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ, ਗਰੁੱਪ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਓਵਰਲੈਪਿੰਗ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤਾਲਮੇਲ ਵਾਲੇ ਸਮੁੱਚੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੁਚਾਰੂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ,&lt;ref&gt;{{cite news|title=The Tata group: Out of India|url=https://www.economist.com/node/18285497|access-date=30 April 2016|newspaper=The Economist|date=3 March 2011|archive-date=5 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160605100103/http://www.economist.com/node/18285497|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੂਣ ਤੋਂ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਗਰੁੱਪ ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਗੈਰ-ਸੰਬੰਧਿਤ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਰਿਹਾ ਸੀ।

[[File:Ratan Tata.jpg|thumb|left|ਰਤਨ ਟਾਟਾ (ਸੱਜੇ) ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ, 2005]]
ਉਸਨੇ 21 ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਮਾਲੀਆ 40 ਗੁਣਾ ਅਤੇ ਮੁਨਾਫ਼ਾ 50 ਗੁਣਾ ਵਧ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;BS&quot;/&gt; ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਕਾਰਜਭਾਰ ਸੰਭਾਲਿਆ ਤਾਂ ਸਮੁੱਚੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਕਰੀ ਵਸਤੂਆਂ ਤੋਂ ਆਈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਿਆ ਤਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਕਰੀ ਬ੍ਰਾਂਡਾਂ ਤੋਂ ਆਈ।&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Aiyar|first1=Shankkar|title=Ratan's Tata|url=http://indiatoday.intoday.in/story/tata-group-grows-fourfold-under-ratan-tata-accounts-for-2.4percent-of-gdp/1/206727.html|access-date=30 April 2016|work=India Today|date=24 February 2003|archive-date=31 May 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160531235635/http://indiatoday.intoday.in/story/tata-group-grows-fourfold-under-ratan-tata-accounts-for-2.4percent-of-gdp/1/206727.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|last1=Goldstein|first1=Andrea|title=The Internationalization of Indian Companies: The Case of Tata|url=https://www.ciaonet.org/attachments/830/uploads#page=36|publisher=Center for the Advanced Study of India, University of Pennsylvania|page=36|date=January 2008|access-date=30 April 2016|archive-date=2 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160602122428/https://www.ciaonet.org/attachments/830/uploads#page=36|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਦਲੇਰੀ ਨਾਲ਼ ਟਾਟਾ ਟੀ ਨਾਲ਼ ਟੈਟਲੀ ਨੂੰ, ਟਾਟਾ ਮੋਟਰਜ਼ ਨਾਲ਼ ਜੈਗੁਆਰ ਲੈਂਡ ਰੋਵਰ ਨੂੰ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਸਟੀਲ ਨਾਲ਼ ਕੋਰਸ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਸਭ .ਨਾਲ਼ ਟਾਟਾ ਭਾਰਤ-ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਗਰੁੱਪ ਤੋਂ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ਼ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਚਾਲਨ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਵਿਕਰੀ ਵਿੱਚ 65% ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਲੀਆ ਆਇਆ।&lt;ref name=&quot;BS&quot;/&gt;&lt;ref&gt;Mithas, S. 2015. Making the Elephant Dance: The Tata Way to Innovate, Transform and Globalize (Kindle version is available at https://www.amazon.in/dp/B012G9MSCA{{Dead link|date=June 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}). New Delhi: Penguin Portfolio&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ [[ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ]] ਕਾਰ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ।&lt;ref name=&quot;ChrisDeresky&quot;/&gt; 2015 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਹਾਰਵਰਡ ਬਿਜ਼ਨਸ ਸਕੂਲ ਦੇ ਕ੍ਰੀਏਟਿੰਗ ਐਮਰਜਿੰਗ ਮਾਰਕਿਟ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ, ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਔਸਤ ਭਾਰਤੀ ਖਪਤਕਾਰ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵੀ ਕਾਰ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.hbs.edu/creating-emerging-markets/interviews/Pages/profile.aspx?profile=rntata |title=Interview with Ratan Naval Tata |website=Creating Emerging Markets |publisher=Harvard Business School |access-date=10 December 2017 |archive-date=26 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210126124853/https://www.hbs.edu/creating-emerging-markets/interviews/Pages/profile.aspx?profile=rntata |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

28 ਦਸੰਬਰ 2012 ਨੂੰ 75 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੇ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਬੋਰਡ ਆਫ਼ ਡਾਇਰੈਕਟਰਜ਼ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਸ਼ਾਪੂਰਜੀ ਪਾਲਨਜੀ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਪਲੋਨਜੀ ਮਿਸਤਰੀ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸਾਇਰਸ ਮਿਸਤਰੀ ਨੂੰ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਉਹ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਸ਼ੇਅਰਧਾਰਕ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਦੁਆਰਾ ਗਰੁੱਪ ਨਾਲ਼ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite news|title=Cyrus P Mistry to succeed Ratan Tata|url=http://www.timesnow.tv/videoshow/4389699.cms|access-date=23 November 2011|archive-date=25 July 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130725235226/http://www.timesnow.tv/videoshow/4389699.cms|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bloomberg.com/news/2013-01-03/ratan-tata-india-s-corporate-czar-retires-with-a-500-billion-vision.html|title=Ratan Tata, India's Corporate Czar, Retires With a $500 Billion Vision|publisher=Bloomberg|access-date=27 March 2013|archive-date=20 January 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130120055557/http://www.bloomberg.com/news/2013-01-03/ratan-tata-india-s-corporate-czar-retires-with-a-500-billion-vision.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 24 ਅਕਤੂਬਰ 2016 ਨੂੰ, ਸਾਇਰਸ ਮਿਸਤਰੀ ਨੂੰ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੂੰ ਅੰਤਰਿਮ ਚੇਅਰਮੈਨ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਤੀਬਰ ਮੀਡੀਆ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ ਜਿਸਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਚਾਨਕ ਹਟਾਉਣ ਦੇ ਮੂਲ ਕਾਰਨਾਂ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲ਼ੇ ਸੰਕਟ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{cite web | url=https://theconversation.com/can-indias-mega-conglomerate-tata-sons-survive-its-leadership-crisis-67965 | title=Can India's mega-conglomerate Tata Sons survive its leadership crisis? | first=Ranjit | last=Goswami | date=1 November 2016 | access-date=25 January 2017 | work=The Conversation | archive-date=10 January 2022 | archive-url=https://web.archive.org/web/20220110210350/https://theconversation.com/can-indias-mega-conglomerate-tata-sons-survive-its-leadership-crisis-67965 | url-status=live }}&lt;/ref&gt;

== ਸਨਮਾਨ ਅਤੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ==
ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੂੰ ਸਾਲ 2000 ਵਿਚ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਅਤੇ 2008 ਵਿਚ ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ ਮਿਲਿਆ, ਇਹ ਤੀਸਰਾ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

==ਹਵਾਲੇ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਰਸੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਪਾਰਸੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1937]]</text>
      <sha1>89v3q1499o0s43oe80tftgk0zh46pqk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610749</id>
      <parentid>610748</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T10:03:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jagseer S Sidhu</username>
        <id>18155</id>
      </contributor>
      <comment>/* ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27167" xml:space="preserve">{{Infobox person
| honorific_prefix   = 
| birth_name         = ਰਤਨ ਨਵਲ ਟਾਟਾ
| name               = ਰਤਨ ਟਾਟਾ
| honorific_suffix   = [[ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਨ]], [[ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ]] ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਆਰਡਰ ਦਾ ਆਨਰੇਰੀ ਨਾਈਟ ਗ੍ਰੈਂਡ ਕਰਾਸ, ਇਤਾਲਵੀ ਗਣਰਾਜ ਦਾ ਆਰਡਰ ਆਫ਼ ਮੈਰਿਟ, ਉਰੂਗਵੇ ਦੇ ਓਰੀਐਂਟਲ ਰੀਪਬਲਿਕ ਦਾ ਮੈਡਲ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਆਰਡਰ ਆਫ ਦਿ ਲੀਜਨ ਆਫ਼ ਆਨਰ, ਫੈਲੋ ਆਫ਼ ਰਾਇਲ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ
| image              = Ratan Tata photo.jpg
| caption            = 2010 ਵਿੱਚ ਰਤਨ ਟਾਟਾ
| birth_date         = {{Birth date and age|1937|12|28|df=yes}}
| birth_place        = [[ਬੰਬੇ]],&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Kapoor |first1=Uday |title=Oral History of Ratan Tata|url=https://www.youtube.com/watch?v=7-ZbWV61uMs&amp;t=2m41s  |archive-url=https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211222/7-ZbWV61uMs |archive-date=2021-12-22 |url-status=live|website=YouTube |publisher=Computer History Museum [live interview 19 January 2017]|access-date=12 September 2018}}{{cbignore}}&lt;/ref&gt; ਬੰਬਈ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ, [[ਬਰਤਾਨਵੀ ਰਾਜ|ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ]]&lt;br /&gt;{{small|(ਮੌਜੂਦਾ [[ਮੁੰਬਈ]], [[ਮਹਾਂਰਾਸ਼ਟਰ]], [[ਭਾਰਤ]])}}
| alma_mater         = [[ਕਾਰਨੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] (ਬੈਚਲਰ ਆਫ਼ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ )
| occupation         = {{Hlist|ਕਾਰੋਬਾਰੀ|ਪਰਉਪਕਾਰੀ|ਨਿਵੇਸ਼ਕ}}
| title              = ਚੇਅਰਮੈਨ ਐਮਰੀਟਸ, ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.tata.com/article/inside/tata-sons-chairman-selection-committee|title=Tata Sons Board replaces Mr. Ratan Tata as Chairman, Selection Committee set up for new Chairman via @tatacompanies|last=Tata.com|access-date=24 October 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161024215035/http://tata.com/article/inside/tata-sons-chairman-selection-committee|archive-date=24 October 2016|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
| term               = (1991–2012) &lt;br /&gt;(2016–2017)
| predecessor        = [[ਜਹਾਂਗੀਰ ਰਤਨਜੀ ਦਾਦਾਭਾਈ ਟਾਟਾ|ਜੇਆਰਡੀ ਟਾਟਾ]]
| successor          = ਸਾਇਰਸ ਮਿਸਤਰੀ (2012 -2016) &lt;br /&gt; ਨਟਰਾਜਨ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰਨ (2017–ਹੁਣ ਤੱਕ)
| parents            = ਨਵਲ ਟਾਟਾ
| relations          = [[ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ]] 
| awards             = ਅਸਾਮ ਬੈਭਵ (2021)&lt;br&gt;[[ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ]] (2008)&lt;br&gt;ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਭੂਸ਼ਣ (2006)&lt;br&gt;[[ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ]] (2000)
}} 

'''ਰਤਨ ਨਵਲ ਟਾਟਾ''' (ਜਨਮ 28 ਦਸੰਬਰ 1937) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਉਦਯੋਗਪਤੀ, ਪਰਉਪਕਾਰੀ, ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦਾ ਸਾਬਕਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਹੈ। ਉਹ 1990 ਤੋਂ 2012 ਤੱਕ, ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅਕਤੂਬਰ 2016 ਤੋਂ ਫਰਵਰੀ 2017 ਤੱਕ, ਅੰਤਰਿਮ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵਜੋਂ, ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਚੈਰੀਟੇਬਲ ਟਰੱਸਟਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ।&lt;ref&gt;{{cite news | url=http://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/Ratan-Tata-is-chairman-emeritus-of-Tata-Sonsss/articleshow/17671786.cms | work=The Times of India | title=Ratan Tata is chairman emeritus of Tata Sons | access-date=11 January 2016 | archive-date=11 February 2016 | archive-url=https://web.archive.org/web/20160211181424/http://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/Ratan-Tata-is-chairman-emeritus-of-Tata-Sonsss/articleshow/17671786.cms | url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Masani|first1=Zareer|title=What makes the Tata empire tick?|url=https://www.independent.co.uk/news/business/analysis-and-features/what-makes-the-tata-empire-tick-10024897.html|access-date=30 April 2016|work=The Independent (UK)|date=5 February 2015|archive-date=1 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160601162559/http://www.independent.co.uk/news/business/analysis-and-features/what-makes-the-tata-empire-tick-10024897.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੋ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ [[ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ]] (2008), ਦੂਜਾ ਸਰਵਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ, ਅਤੇ [[ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ]] (2000), ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;List of Fellows&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.raeng.org.uk/about-us/people-council-committees/the-fellowship/list-of-fellows |title=List of Fellows&amp;nbsp;— Royal Academy of Engineering |website=Raeng.org.uk |access-date=2 December 2015 |archive-date=8 June 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160608094405/http://www.raeng.org.uk/about-us/people-council-committees/the-fellowship/list-of-fellows |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; 

ਰਤਨ 1937 ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ [[ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ]] ਦਾ ਵਾਰਸ ਹੈ। ਉਹ ਨਵਲ ਟਾਟਾ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਜਮਸ਼ੇਤਜੀ ਟਾਟਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਰਤਨਜੀ ਟਾਟਾ ਨੇ ਗੋਦ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਕਾਰਨੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕਾਲਜ ਆਫ਼ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਅਤੇ ਹਾਰਵਰਡ ਬਿਜ਼ਨਸ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.tata.com/management-team#//management-team/rnt |title=Leadership Team &amp;#124; Tata group |publisher=Tata.com |date=2012-12-28 |accessdate=2022-01-10 |archive-date=1 May 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200501051021/https://www.tata.com/management-team#//management-team/rnt |url-status=live }}&lt;/ref&gt; ਉਹ 1961 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਟਾਟਾ ਸਟੀਲ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੇ ਫਲੋਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ 1991 ਵਿੱਚ ਜੇ.ਆਰ.ਡੀ. ਟਾਟਾ ਦੀ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਦਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਬਣਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਟਾਟਾ ਟੀ ਨਾਲ਼ ਟੈਟਲੀ ਨੂੰ ਅਤੇ [[ਟਾਟਾ ਮੋਟਰਜ਼]] ਨਾਲ਼ ਜੈਗੁਆਰ ਲੈਂਡ ਰੋਵਰ ਨੂੰ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਸਟੀਲ ਨਾਲ਼ ਕੋਰਸ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਟਾਟਾ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ-ਕੇਂਦਰੀ ਸਮੂਹ ਤੋਂ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ। ਉਸਦੇ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਦਾ ਲਗਭਗ 60-65% ਚੈਰਿਟੀ ਲਈ ਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸ਼ੁਮਾਰ ਹੈ।

==ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ==
{{Main|ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ}}
ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦਾ ਜਨਮ 28 ਦਸੰਬਰ 1937 ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਬੰਬਈ, (ਹੁਣ ਮੁੰਬਈ) ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |last1=Hollar |first1=Sherman |title=Ratan Tata |url=https://www.britannica.com/biography/Ratan-Tata |encyclopedia=Encyclopedia Britannica |access-date=12 September 2018 |archive-date=12 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180912205527/https://www.britannica.com/biography/Ratan-Tata |url-status=live }}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਉਹ [[ਨਵਲ ਟਾਟਾ]] ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਨਾਨੀ ਹੀਰਾਬਾਈ ਟਾਟਾ ਦੀ ਭੈਣ ਸੀ, ਜੋ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਜਮਸ਼ੇਦਜੀ ਟਾਟਾ ਦੀ ਪਤਨੀ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਦਾਦਾ, ਹੋਰਮੁਸਜੀ ਟਾਟਾ, ਵਿਆਪਕ ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਨ। ਰਤਨ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨਵਲ ਅਤੇ ਸੋਨੂ 1948 ਵਿੱਚ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਰਤਨ 10 ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਸਰ ਰਤਨਜੀ ਟਾਟਾ ਦੀ ਵਿਧਵਾ, ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ,ਨਵਜਬਾਈ ਟਾਟਾ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੇ.ਐਨ. ਪੇਟਿਟ ਪਾਰਸੀ ਅਨਾਥ ਆਸ਼ਰਮ ਦੁਆਰਾ ਗੋਦ ਲਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite news|title=Ratan Tata rode the tiger economy and now he drives Jaguar|url=https://www.telegraph.co.uk/comment/personal-view/3556736/Ratan-Tata-rode-the-tiger-economy-and-now-he-drives-Jaguar.html|access-date=31 March 2012|newspaper=[[The Daily Telegraph]]|date=30 March 2008|last=Langley|archive-date=4 October 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20121004183508/http://www.telegraph.co.uk/comment/personal-view/3556736/Ratan-Tata-rode-the-tiger-economy-and-now-he-drives-Jaguar.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਸੌਤੇਲਾ ਭਰਾ, ਨੋਏਲ ਟਾਟਾ (ਸਿਮੋਨ ਟਾਟਾ ਨਾਲ ਨਵਲ ਟਾਟਾ ਦੇ ਦੂਜੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ) ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਉਸਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਸ਼ਾ [[ਗੁਜਰਾਤੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਗੁਜਰਾਤੀ]] ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.rediff.com/money/2008/jan/11sheela.htm|title=Thank you, Mr Tata, for thinking of the common man!|date=1 January 2008|work=[[Rediff.com]]|access-date=27 February 2018|archive-date=14 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180714105501/http://www.rediff.com/money/2008/jan/11sheela.htm|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ਉਸਨੇ ਕੈਂਪੀਅਨ ਸਕੂਲ, ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ 8ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੈਥੇਡ੍ਰਲ ਐਂਡ ਜੌਨ ਕੌਨਨ ਸਕੂਲ, ਮੁੰਬਈ ਅਤੇ ਸ਼ਿਮਲਾ ਦੇ ਬਿਸ਼ਪ ਕਾਟਨ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ&lt;ref name=&quot;toitataschool&quot;&gt;{{cite news|title=Ratan Tata goes back to school|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2009-03-31/india/28031551_1_ratan-tata-nie-tata-group|archive-url=https://web.archive.org/web/20130725200328/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2009-03-31/india/28031551_1_ratan-tata-nie-tata-group|url-status=dead|archive-date=25 July 2013|access-date=31 March 2012|newspaper=[[The Times of India]]|date=31 March 2009}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ 1955 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ ਦੇ ਰਿਵਰਡੇਲ ਕੰਟਰੀ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite document|last1=Philip|first1=Handler|last2=Maddy|first2=Handler|date=June 2009|title=Ratan Tata '59: The Cornell Story|url=https://ecommons.cornell.edu/handle/1813/13622|journal=|access-date=12 March 2018|archive-date=13 March 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180313031411/https://ecommons.cornell.edu/handle/1813/13622|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://issuu.com/riverdalecountryschool/docs/quadspring2010rev_1_/21|title=QUAD Spring 2010|work=Issuu|access-date=12 March 2018}}&lt;/ref&gt; 1959 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਫਿਰ ਕਾਰਨੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1975 ਵਿੱਚ ਹਾਰਵਰਡ ਬਿਜ਼ਨਸ ਸਕੂਲ ਦੇ ਸੱਤ-ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਐਡਵਾਂਸਡ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ।&lt;ref&gt;{{cite web|title=Harvard Business School Receives $50 Million Gift from the Tata Trusts and Companies|url=http://www.hbs.edu/news/releases/Pages/tatagift.aspx|access-date=6 November 2018|archive-date=3 November 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181103025715/https://www.hbs.edu/news/releases/Pages/tatagift.aspx|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Tata Hall HBS Named&quot;&gt;{{cite web|title=Tata Hall Dedicated at HBS|url=http://harvardmagazine.com/2013/12/tata-hall-at-hbs-dedicated|access-date=6 November 2018|date=10 December 2013|archive-date=13 August 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180813113828/https://harvardmagazine.com/2013/12/tata-hall-at-hbs-dedicated|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਮਹਿਕਮੇ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਰਤਨ ਨੇ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਰੇਡੀਓ ਐਂਡ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ (ਨੇਲਕੋ) ਦਾ ਸਾਰੇ ਪਾਸੇ ਵਿਸਥਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਆਰਥਿਕ ਮੰਦੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਨੂੰ ਢਹਿ-ਢੇਰੀ ਹੁੰਦੇ ਦੇਖਿਆ।&lt;ref name=&quot;BS&quot;&gt;{{cite news|last1=Majumdar|first1=Shyamal|title=40 Years Ago... and Now: Ratan Tata increased dare quotient of Tata group|url=http://www.business-standard.com/article/companies/40-years-ago-and-now-ratan-tata-increased-the-dare-quotient-of-the-tata-group-115012000145_1.html|access-date=29 April 2016|work=Business Standard|date=21 January 2015|archive-date=13 May 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160513222040/http://www.business-standard.com/article/companies/40-years-ago-and-now-ratan-tata-increased-the-dare-quotient-of-the-tata-group-115012000145_1.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Ratan Tata and NELCO Crucible&amp;nbsp;– The untold story.|url=https://vivifychangecatalyst.wordpress.com/2013/10/11/ratan-tata-and-nelco-crucible-the-untold-story/|website=vivifychangecatalyst|date=11 October 2013|access-date=29 April 2016|archive-date=11 October 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161011222559/https://vivifychangecatalyst.wordpress.com/2013/10/11/ratan-tata-and-nelco-crucible-the-untold-story/|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 1991 ਵਿੱਚ, ਜੇ.ਆਰ.ਡੀ. ਟਾਟਾ ਨੇ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਰਤਨ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਨਵੀਂ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸੈਟਲ ਹੋ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਬਿਤਾਏ ਸਨ ਅਤੇ ਜੇਆਰਡੀ ਟਾਟਾ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਬਣ ਗਏ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਦੀ ਉਮਰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਦਫਤਰ ਨੂੰ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਨੇ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਬ੍ਰਾਂਡ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਵਰਤਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਲਾਭ ਦਾ ਕੁਝ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਨਵੀਨਤਾ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ।&lt;ref name=&quot;ChrisDeresky&quot;&gt;{{cite book|last1=Christopher|first1=Elizabeth|last2=Deresky|first2=Helen|title=International Management: Managing Cultural Diversity|date=2012|publisher=Pearson Australia|isbn=9781442539679|page=457|edition=Second|url=https://books.google.com/books?id=BSfiBAAAQBAJ&amp;pg=PA460|access-date=30 April 2016|archive-date=9 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200709192857/https://books.google.com/books?id=BSfiBAAAQBAJ&amp;pg=PA460|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ, ਗਰੁੱਪ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਓਵਰਲੈਪਿੰਗ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤਾਲਮੇਲ ਵਾਲੇ ਸਮੁੱਚੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੁਚਾਰੂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ,&lt;ref&gt;{{cite news|title=The Tata group: Out of India|url=https://www.economist.com/node/18285497|access-date=30 April 2016|newspaper=The Economist|date=3 March 2011|archive-date=5 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160605100103/http://www.economist.com/node/18285497|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੂਣ ਤੋਂ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਗਰੁੱਪ ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਗੈਰ-ਸੰਬੰਧਿਤ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਰਿਹਾ ਸੀ।

[[File:Ratan Tata.jpg|thumb|left|ਰਤਨ ਟਾਟਾ (ਸੱਜੇ) ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ, 2005]]
ਉਸਨੇ 21 ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਮਾਲੀਆ 40 ਗੁਣਾ ਅਤੇ ਮੁਨਾਫ਼ਾ 50 ਗੁਣਾ ਵਧ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;BS&quot;/&gt; ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਕਾਰਜਭਾਰ ਸੰਭਾਲਿਆ ਤਾਂ ਸਮੁੱਚੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਕਰੀ ਵਸਤੂਆਂ ਤੋਂ ਆਈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਿਆ ਤਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਕਰੀ ਬ੍ਰਾਂਡਾਂ ਤੋਂ ਆਈ।&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Aiyar|first1=Shankkar|title=Ratan's Tata|url=http://indiatoday.intoday.in/story/tata-group-grows-fourfold-under-ratan-tata-accounts-for-2.4percent-of-gdp/1/206727.html|access-date=30 April 2016|work=India Today|date=24 February 2003|archive-date=31 May 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160531235635/http://indiatoday.intoday.in/story/tata-group-grows-fourfold-under-ratan-tata-accounts-for-2.4percent-of-gdp/1/206727.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|last1=Goldstein|first1=Andrea|title=The Internationalization of Indian Companies: The Case of Tata|url=https://www.ciaonet.org/attachments/830/uploads#page=36|publisher=Center for the Advanced Study of India, University of Pennsylvania|page=36|date=January 2008|access-date=30 April 2016|archive-date=2 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160602122428/https://www.ciaonet.org/attachments/830/uploads#page=36|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਦਲੇਰੀ ਨਾਲ਼ ਟਾਟਾ ਟੀ ਨਾਲ਼ ਟੈਟਲੀ ਨੂੰ, ਟਾਟਾ ਮੋਟਰਜ਼ ਨਾਲ਼ ਜੈਗੁਆਰ ਲੈਂਡ ਰੋਵਰ ਨੂੰ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਸਟੀਲ ਨਾਲ਼ ਕੋਰਸ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਸਭ .ਨਾਲ਼ ਟਾਟਾ ਭਾਰਤ-ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਗਰੁੱਪ ਤੋਂ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ਼ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਚਾਲਨ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਵਿਕਰੀ ਵਿੱਚ 65% ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਲੀਆ ਆਇਆ।&lt;ref name=&quot;BS&quot;/&gt;&lt;ref&gt;Mithas, S. 2015. Making the Elephant Dance: The Tata Way to Innovate, Transform and Globalize (Kindle version is available at https://www.amazon.in/dp/B012G9MSCA{{Dead link|date=June 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}). New Delhi: Penguin Portfolio&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ [[ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ]] ਕਾਰ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ।&lt;ref name=&quot;ChrisDeresky&quot;/&gt; 2015 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਹਾਰਵਰਡ ਬਿਜ਼ਨਸ ਸਕੂਲ ਦੇ ਕ੍ਰੀਏਟਿੰਗ ਐਮਰਜਿੰਗ ਮਾਰਕਿਟ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ, ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਔਸਤ ਭਾਰਤੀ ਖਪਤਕਾਰ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵੀ ਕਾਰ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.hbs.edu/creating-emerging-markets/interviews/Pages/profile.aspx?profile=rntata |title=Interview with Ratan Naval Tata |website=Creating Emerging Markets |publisher=Harvard Business School |access-date=10 December 2017 |archive-date=26 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210126124853/https://www.hbs.edu/creating-emerging-markets/interviews/Pages/profile.aspx?profile=rntata |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

28 ਦਸੰਬਰ 2012 ਨੂੰ 75 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੇ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਬੋਰਡ ਆਫ਼ ਡਾਇਰੈਕਟਰਜ਼ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਸ਼ਾਪੂਰਜੀ ਪਾਲਨਜੀ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਪਲੋਨਜੀ ਮਿਸਤਰੀ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸਾਇਰਸ ਮਿਸਤਰੀ ਨੂੰ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਉਹ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਸ਼ੇਅਰਧਾਰਕ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਦੁਆਰਾ ਗਰੁੱਪ ਨਾਲ਼ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite news|title=Cyrus P Mistry to succeed Ratan Tata|url=http://www.timesnow.tv/videoshow/4389699.cms|access-date=23 November 2011|archive-date=25 July 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130725235226/http://www.timesnow.tv/videoshow/4389699.cms|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bloomberg.com/news/2013-01-03/ratan-tata-india-s-corporate-czar-retires-with-a-500-billion-vision.html|title=Ratan Tata, India's Corporate Czar, Retires With a $500 Billion Vision|publisher=Bloomberg|access-date=27 March 2013|archive-date=20 January 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130120055557/http://www.bloomberg.com/news/2013-01-03/ratan-tata-india-s-corporate-czar-retires-with-a-500-billion-vision.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 24 ਅਕਤੂਬਰ 2016 ਨੂੰ, ਸਾਇਰਸ ਮਿਸਤਰੀ ਨੂੰ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੂੰ ਅੰਤਰਿਮ ਚੇਅਰਮੈਨ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਤੀਬਰ ਮੀਡੀਆ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ ਜਿਸਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਚਾਨਕ ਹਟਾਉਣ ਦੇ ਮੂਲ ਕਾਰਨਾਂ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲ਼ੇ ਸੰਕਟ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{cite web | url=https://theconversation.com/can-indias-mega-conglomerate-tata-sons-survive-its-leadership-crisis-67965 | title=Can India's mega-conglomerate Tata Sons survive its leadership crisis? | first=Ranjit | last=Goswami | date=1 November 2016 | access-date=25 January 2017 | work=The Conversation | archive-date=10 January 2022 | archive-url=https://web.archive.org/web/20220110210350/https://theconversation.com/can-indias-mega-conglomerate-tata-sons-survive-its-leadership-crisis-67965 | url-status=live }}&lt;/ref&gt; ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਲਈ ਇੱਕ ਚੋਣ ਕਮੇਟੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਚੋਣ ਕਮੇਟੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸ੍ਰ. ਟਾਟਾ, ਟੀਵੀਐਸ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਮੁਖੀ ਵੇਣੂ ਸ੍ਰੀਨਿਵਾਸਨ, ਬੈਨ ਕੈਪੀਟਲ ਦੇ ਅਮਿਤ ਚੰਦਰਾ, ਸਾਬਕਾ ਡਿਪਲੋਮੈਟ ਰੋਨੇਨ ਸੇਨ ਅਤੇ ਲਾਰਡ ਕੁਮਾਰ ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸ. ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦੇ ਬੋਰਡ ਵਿਚ ਸਨ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://economictimes.indiatimes.com/news/company/corporate-trends/big-rejig-ratan-tata-to-replace-cyrus-mistry-as-tata-sons-chairman/articleshow/55031245.cms|title=Cyrus Mistry Replaced by Ratan Tata as Tata Sons chairman – The Economic Times|newspaper=The Economic Times|access-date=24 October 2016|archive-date=26 October 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161026020828/http://economictimes.indiatimes.com/news/company/corporate-trends/big-rejig-ratan-tata-to-replace-cyrus-mistry-as-tata-sons-chairman/articleshow/55031245.cms|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 12 ਜਨਵਰੀ 2017 ਨੂੰ, ਨਟਰਾਜਨ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰਨ ਨੂੰ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵਜੋਂ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਹ ਅਹੁਦਾ ਉਸਨੇ ਫਰਵਰੀ 2017 ਵਿੱਚ ਸੰਭਾਲਿਆ।

== ਸਨਮਾਨ ਅਤੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ==
ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੂੰ ਸਾਲ 2000 ਵਿਚ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਅਤੇ 2008 ਵਿਚ ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ ਮਿਲਿਆ, ਇਹ ਤੀਸਰਾ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

==ਹਵਾਲੇ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਰਸੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਪਾਰਸੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1937]]</text>
      <sha1>iz7epbmdsu1otm11qm6f3h8zr6forbd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਰੈਪੋ ਦਰ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>60974</id>
    <revision>
      <id>610750</id>
      <parentid>610593</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T10:04:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ShubhamArya98</username>
        <id>42784</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2252" xml:space="preserve">'''ਰੈਪੋ ਰੇਟ''' ਜਾਂ '''ਰੈਪੋ ਦਰ &lt;ref name=&quot;LoC&quot;&gt;[https://www.wishfin.com/faq/repo-rate/ ਰੇਪੋ ਰੇਟ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੱਲਾਂ]&lt;/ref&gt;''' ਉਜ ਵਿਆਜ ਦਰ ਹੈ ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਹੋਰਨਾ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਨਗਦੀ ਦੀ ਫ਼ੌਰੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਲਈ ਉਧਾਰ ਦਿਦਾ ਹੈ। ਇਸ 'ਚ ਕਮੀ ਨਾਲ ਬੈਂਕਾਂ ਦੀ ਧਨ ਦੀ ਲਾਗਤ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ, ਵਾਹਨਾ ਦੀ ਖ਼ਰੀਦ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗ ਧੰਦੇ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਦਿਤਾ ਗਿਆ ਕਰਜ਼ਾ ਸਸਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦਨ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਉਪਯੋਗ ਦਾ ਪੱਧਰ ਘੱਟ ਰਹਿਣ, ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਦੇ ਰਲੇ-ਮਿਲੇ ਸੰਕੇਤਾਂ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਤੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਵਾਧੇ ਵਿੱਚ ਨਰਮੀ ਰਹਿਣ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਅੱਜ ਨੀਤੀਗਤ ਵਿਆਜ ਦਰ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰਜ਼ ਲਾਗਤ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਕਰਦੇ ਹੈ। ਬੈਂਕ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਤੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਨੀਤੀਗਤ ਦਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਕਟੌਤੀ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।&lt;ref name=BOE&gt;{{Cite web|url=https://www.bankofengland.co.uk/statistics/rates/baserate.pdf|title=CHANGES IN BANK RATE, MINIMUM LENDING RATE, MINIMUM BAND 1 DEALING RATE, REPO RATE AND BANK RATE|access-date=2021-02-17|archive-url=https://web.archive.org/web/20120207123648/https://www.bankofengland.co.uk/statistics/rates/baserate.pdf|archive-date=2012-02-07}}&lt;/ref&gt;
==ਹਵਾਲੇ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਆਰਥਿਕਤਾ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਆਰਥਿਕ ਵਾਧਾ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ]]</text>
      <sha1>lmcc90szvaafdxcpyqyyk77749rbtoi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>70453</id>
    <revision>
      <id>610652</id>
      <parentid>368251</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T00:08:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2001:569:7F7E:8900:ACE8:AAC3:3E80:8D95</ip>
      </contributor>
      <comment>ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਉਪਰ ਹੋਏ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਦਰਜ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8759" xml:space="preserve">{{Infobox writer
| name          = ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ
| image         = Mohan Gill.jpg
| image_size    = 
| caption       = 
| birth_date    =  3 ਮਈ 1953
| birth_place   =  ਪੰਜਾਬ (ਭਾਰਤ)
| death_date    =   
| death_place   = 
| occupation    =
| language      = [[ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਪੰਜਾਬੀ]]
| nationality   =  
| ethnicity     = [[ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ|ਪੰਜਾਬੀ]]
| education     = ਐਮ ਏ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ), ਗੋਰਮਿੰਟ ਕਾਲਜ ਲੁਧਿਆਣਾ
| alma_mater    =  
| period        =  
| genre         = 
| occupation    =   
| subject       =
| movement      =  
| notableworks  = 
| spouse        =  ਮਨਜੀਤ
| relatives     = ਕਮਲਪ੍ਰੀਤ (ਬੇਟੀ)
| influences    = 
| influenced    =
| awards        =  ਇਕਬਾਲ ਅਰਪਣ ਯਾਦਗਾਰੀ ਐਵਾਰਡ, 2014
| website  =  
|portaldisp =
}}


'''ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ''' ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ ਅਤੇ ਹਾਇਕੂ ਲੇਖਕ ਹੈ ਜੋ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਸਰੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਵਿਤਾ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਉਸ ਨੇ ਵਾਰਤਕ ਅਤੇ ਹਾਸ-ਵਿਅੰਗ ਲਿਖਣ 'ਤੇ ਵੀ ਹੱਥ ਅਜਮਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਲਿਖਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਉਹ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀਆਂ ਸਾਹਿਤਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। 

==ਜੀਵਨ ਵੇਰਵਾ==
ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਦਾ ਜਨਮ 3 ਮਈ 1953 ਨੂੰ ਲੁਧਿਆਣੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਡੇਹਲੋਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸ. ਜਗੀਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਦਲੀਪ ਕੌਰ ਸੀ। 

ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਬਚਪਨ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੀ ਗੁਜ਼ਾਰਿਆ। ਉਹ ਤਿੰਨ ਭੈਣ ਭਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਹਨ। ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਦੇ ਮਾਪੇ ਬੇਸ਼ਕ ਅਾਪ ਅਨਪੜ੍ਹ ਸਨ ਿਫਰ ਵੀ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆ ਨੂੰ ਪੜਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਦਾ ਿਗਅਾਨ ਸੀ। ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਅੱਠਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ, ਡੇਹਲੋਂ, ਦੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹੇ, ਿਫਰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਦਸਵੀਂ ਮੰਡੀ ਬਹਾਦਰ ਗੜ੍ਹ ਦੇ ਖਾਲਸਾ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਕੀਤੀ, ਬੀ ਏ ਗੋਬਿੰਦ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਲਜ ਨਾਰੰਗਵਾਲ ਤੋਂ ਅਤੇ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਦੀ ਐੱਮ ਏ ਗੋਰਮਿੰਟ ਕਾਲਜ ਲੁਧਿਆਣੇ ਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਫਿਰ ਨਾਗਪੁਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਇਕ ਸਾਲ ਦਾ ਡੀ. ਪੀ. ਡੀ. ਦਾ ਡਿਪਲੋਮਾ ਕੀਤਾ। 

ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਸੰਨ 1977 ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਆ ਗਏ। ਕੈਨੇਡਾ ਆ ਕੇ ਸੰਨ 1986 ਤੱਕ ਉਹ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੋਲੰਬੀਆ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਪ੍ਰਿੰਸ ਜਾਰਜ ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਅਤੇ ਸੰਨ 1987 ਵਿੱਚ ਸਰੀ ਆ ਗਏ। ਹੁਣ ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਸਰੀ, ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਮਨਜੀਤ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਇਕ ਬੇਟੀ ਕਮਲਪ੍ਰੀਤ ਹੈ ਜੋ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। &lt;ref&gt; [http://www.suhisaver.org/index.php?cate=11&amp;&amp;tipid=249 ਸੱਜਰੀ ਹਵਾ ਦੇ ਬੁੱਲੇ ਵਰਗਾ ਸ਼ਾਇਰ: ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ]&lt;/ref&gt;

==ਸਾਹਿਤਕ ਸਫਰ==
ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਕੂਲ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਹੀ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਕਾਲਜ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਇਹ ਲਿਖਣ ਦਾ ਸ਼ੌਕ ਹੋਰ ਵੀ ਤਿੱਖਾ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਕਾਲਜ ਦੇ ਕਵਿਤਾ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲੱਗੇ। ਕਾਲਜ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਹੀ ਉਹ ਅਖਬਾਰਾਂ, ਰਸਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਛਪਣ ਲੱਗੇ। ਗੋਬਿੰਦ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਲਜ ਨਾਰੰਗਵਾਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਮੇਂ ਉਹ ਸੰਨ 70-72 ਤੱਕ ਕਾਲਜ ਦੇ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਪੰਜਾਬੀ ਸੈਕਸ਼ਨ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਸੰਪਾਦਕ ਅਤੇ ਸੰਨ 72-73 ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਇਸ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਰਹੇ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪੁਸਤਕ &quot;ਗਿਰਝਾਂ ਦੀ ਹੜਤਾਲ&quot; 1995 ਵਿੱਚ ਛਪੀ। ਇਹ ਇਕ ਕਾਵਿ-ਨਾਟ ਹੈ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਤੱਕ ਉਹ ਕਵਿਤਾ ਦੀਆਂ 6 ਕਿਤਾਬਾਂ ਛਪਵਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਕਾਫੀ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਉਹ ਕੈਨੇਡਾ ਤੋਂ ਛਪਦੇ ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਅਖਬਾਰ &quot;ਇੰਡੋਕੈਨੇਡੀਅਨ ਟਾਈਮਜ਼&quot; ਲਗਾਤਾਰ ਕਾਲਮ ਲਿਖ ਰਹੇ ਹਨ। &lt;ref&gt; [http://www.suhisaver.org/index.php?cate=11&amp;&amp;tipid=249 ਸੱਜਰੀ ਹਵਾ ਦੇ ਬੁੱਲੇ ਵਰਗਾ ਸ਼ਾਇਰ: ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ]&lt;/ref&gt; ਇਸਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਚੈਨਲ ਪੰਜਾਬੀ ਤੇ 'ਕਲਾ ਦੇ ਅੰਗ ਸੰਗ ' ਪ੍ਰਰੋਗਰਾਮ ਵਿੀ ਹੋਸਟ ਕਰਦੇ ਹਨ।

==ਲਿਖਤਾਂ==
*	ਗਿਰਝਾਂ  ਦੀ ਹੜਤਾਲ (ਕਵਿਤਾ), ਲਾਹੌਰ ਬੁੱਕ ਸ਼ਾਪ ਲੁਧਿਆਣਾ, 1995
*	ਬਨਵਾਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ (ਕਵਿਤਾ 2007)
*	ਤ੍ਰੇਲ ਤੁਪਕੇ ( ਹਾਇਕੂ 2009)
*	ਮੋਖਸ਼ (ਕਵਿਤਾ  ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ 2012)
*	ਜੀਵਨ ਪੰਧ ਦਾ ਸੁਹਜ ( ਵਾਰਤਕ ਪੁਸਤਕ 2013)
*	ਆਤਮ ਮੰਥਨ (ਵਾਰਤਕ ਪੁਸਤਕ 2015-2020)
*	ਨਮਕੀਨ ਰਸਗੁੱਲੇ (ਵਿਅੰਗ ਪੁਸਤਕ 2015)
*	ਕੁੱਤੇ ਦੀ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ (ਵਿਅੰਗ ਪੁਸਤਕ 2017)
*	ਰੱਬ ਦੌਰੇ ਤੇ ਗਿਆ (ਵਿਅੰਗ ਪੁਸਤਕ 2017)
*	ਸੈਲਫੀ (2019)
*	ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਹਾਂਭਾਰਤ ( ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ 2020)
*	'''&lt;u&gt;&lt;big&gt;ਸੰਪਾਦਿਤ ਪੁਸਤਕਾਂ&lt;/big&gt;&lt;/u&gt;'''
*	ਪਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ(2005)
*	ਕਲਮਾਂ ਦਾ ਸਫਰ (2009)
*	ਪਰਵਾਸੀ  ਸਾਹਿਤ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ (2014   ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੁਲੰਬੀਆਂ ਵਿਚ ਸਿਲੇਬਸ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਹੀ)

==ਇਨਾਮ ਸਨਮਾਨ==
*	ਕੈਨੇਡਾ ਕਾਊਂਸਲ ਟ੍ਰੈਵਲ ਗ੍ਰਾਂਟ, (2003)
*	ਪੰਜਾਬੀ ਲਿਖਾਰੀ ਸਭਾ ਕੈਲਗਰੀ ਵਲੋਂ 'ਇਕਬਾਲ ਅਰਪਣ ਯਾਦਗਾਰੀ ਅਵਾਰਡ', (2014)
*	'''&lt;big&gt;&lt;u&gt;ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਉਪਰ ਖੋਜ ਕਾਰਜ:&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;'''
*	ਪਰਵਾਸ ਮੈਗਜ਼ੀਨ  ਅਕਤੂਬਰ ਦਸੰਬਰ 2020
*	ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਦਾ ਕਾਵਿ-ਸੰਗ੍ਰਹਿ &quot;ਇਕ ਹੋਰ ਮਹਾਂਭਾਰਤ&quot;:ਪਰਖ ਪੜਚੋਲ  2021

== ਬਾਹਰਲੇ ਲਿੰਕ==
[http://www.suhisaver.org/index.php?cate=11&amp;&amp;tipid=249 ਸੱਜਰੀ ਹਵਾ ਦੇ ਬੁੱਲੇ ਵਰਗਾ ਸ਼ਾਇਰ: ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ] &lt;p&gt;
[http://www.suhisaver.org/index.php?cate=4&amp;&amp;tipid=1141 ਪੰਜਾਬੀ ਲਿਖਾਰੀ ਸਭਾ ਕੈਲਗਰੀ ਦਾ 15ਵਾਂ ਸਾਲਾਨਾ ਸਮਾਗਮ 31 ਮਈ ਨੂੰ]&lt;p&gt;
[https://www.youtube.com/watch?v=QcSZeQ-4DdA ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਨਾਲ ਇਕ ਮੁਲਾਕਾਤ]

==ਹਵਾਲੇ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1953]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜੀਵਤ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਹਾਇਕੂ ਲੇਖਕ]]</text>
      <sha1>qu5bhuiap47cws1gcuntlz7oc5s1xhn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610656</id>
      <parentid>610652</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T01:30:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Harjot57</username>
        <id>42800</id>
      </contributor>
      <comment>ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਸੰਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8989" xml:space="preserve">{{Infobox writer
| name          = ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ
| image         = Mohan Gill.jpg
| image_size    = 
| caption       = 
| birth_date    =  3 ਮਈ 1953
| birth_place   =  ਪੰਜਾਬ (ਭਾਰਤ)
| death_date    =   
| death_place   = 
| occupation    =
| language      = [[ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਪੰਜਾਬੀ]]
| nationality   =  
| ethnicity     = [[ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ|ਪੰਜਾਬੀ]]
| education     = ਐਮ ਏ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ), ਗੋਰਮਿੰਟ ਕਾਲਜ ਲੁਧਿਆਣਾ
| alma_mater    =  
| period        =  
| genre         = 
| occupation    =   
| subject       =
| movement      =  
| notableworks  = 
| spouse        =  ਮਨਜੀਤ
| relatives     = ਕਮਲਪ੍ਰੀਤ (ਬੇਟੀ)
| influences    = 
| influenced    =
| awards        =  ਇਕਬਾਲ ਅਰਪਣ ਯਾਦਗਾਰੀ ਐਵਾਰਡ, 2014
| website  =  
|portaldisp =
}}


'''ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ''' ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ ਅਤੇ ਹਾਇਕੂ ਲੇਖਕ ਹੈ ਜੋ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਸਰੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਵਿਤਾ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਉਸ ਨੇ ਵਾਰਤਕ ਅਤੇ ਹਾਸ-ਵਿਅੰਗ ਲਿਖਣ 'ਤੇ ਵੀ ਹੱਥ ਅਜਮਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਲਿਖਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਉਹ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀਆਂ ਸਾਹਿਤਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। 

==ਜੀਵਨ ਵੇਰਵਾ==
ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਦਾ ਜਨਮ 3 ਮਈ 1953 ਨੂੰ ਲੁਧਿਆਣੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਡੇਹਲੋਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸ. ਜਗੀਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਦਲੀਪ ਕੌਰ ਸੀ। 

ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਬਚਪਨ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੀ ਗੁਜ਼ਾਰਿਆ। ਉਹ ਤਿੰਨ ਭੈਣ ਭਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਹਨ। ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਦੇ ਮਾਪੇ ਬੇਸ਼ਕ ਅਾਪ ਅਨਪੜ੍ਹ ਸਨ ਿਫਰ ਵੀ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆ ਨੂੰ ਪੜਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਦਾ ਿਗਅਾਨ ਸੀ। ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਅੱਠਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ, ਡੇਹਲੋਂ, ਦੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹੇ, ਿਫਰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਦਸਵੀਂ ਮੰਡੀ ਬਹਾਦਰ ਗੜ੍ਹ ਦੇ ਖਾਲਸਾ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਕੀਤੀ, ਬੀ ਏ ਗੋਬਿੰਦ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਲਜ ਨਾਰੰਗਵਾਲ ਤੋਂ ਅਤੇ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਦੀ ਐੱਮ ਏ ਗੋਰਮਿੰਟ ਕਾਲਜ ਲੁਧਿਆਣੇ ਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਫਿਰ ਨਾਗਪੁਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਇਕ ਸਾਲ ਦਾ ਡੀ. ਪੀ. ਡੀ. ਦਾ ਡਿਪਲੋਮਾ ਕੀਤਾ। 

ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਸੰਨ 1977 ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਆ ਗਏ। ਕੈਨੇਡਾ ਆ ਕੇ ਸੰਨ 1986 ਤੱਕ ਉਹ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੋਲੰਬੀਆ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਪ੍ਰਿੰਸ ਜਾਰਜ ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਅਤੇ ਸੰਨ 1987 ਵਿੱਚ ਸਰੀ ਆ ਗਏ। ਹੁਣ ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਸਰੀ, ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਮਨਜੀਤ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਇਕ ਬੇਟੀ ਕਮਲਪ੍ਰੀਤ ਹੈ ਜੋ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। &lt;ref&gt; [http://www.suhisaver.org/index.php?cate=11&amp;&amp;tipid=249 ਸੱਜਰੀ ਹਵਾ ਦੇ ਬੁੱਲੇ ਵਰਗਾ ਸ਼ਾਇਰ: ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ]&lt;/ref&gt;

==ਸਾਹਿਤਕ ਸਫਰ==
ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਕੂਲ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਹੀ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਕਾਲਜ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਇਹ ਲਿਖਣ ਦਾ ਸ਼ੌਕ ਹੋਰ ਵੀ ਤਿੱਖਾ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਕਾਲਜ ਦੇ ਕਵਿਤਾ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲੱਗੇ। ਕਾਲਜ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਹੀ ਉਹ ਅਖਬਾਰਾਂ, ਰਸਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਛਪਣ ਲੱਗੇ। ਗੋਬਿੰਦ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਲਜ ਨਾਰੰਗਵਾਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਮੇਂ ਉਹ ਸੰਨ 70-72 ਤੱਕ ਕਾਲਜ ਦੇ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਪੰਜਾਬੀ ਸੈਕਸ਼ਨ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਸੰਪਾਦਕ ਅਤੇ ਸੰਨ 72-73 ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਇਸ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਰਹੇ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪੁਸਤਕ &quot;ਗਿਰਝਾਂ ਦੀ ਹੜਤਾਲ&quot; 1995 ਵਿੱਚ ਛਪੀ। ਇਹ ਇਕ ਕਾਵਿ-ਨਾਟ ਹੈ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਤੱਕ ਉਹ ਕਵਿਤਾ ਦੀਆਂ ਛੇਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਛਪਵਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਕਾਫੀ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਉਹ ਕੈਨੇਡਾ ਤੋਂ ਛਪਦੇ ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਅਖਬਾਰ &quot;ਇੰਡੋਕੈਨੇਡੀਅਨ ਟਾਈਮਜ਼&quot; ਲਗਾਤਾਰ ਕਾਲਮ ਲਿਖ ਰਹੇ ਹਨ। &lt;ref&gt; [http://www.suhisaver.org/index.php?cate=11&amp;&amp;tipid=249 ਸੱਜਰੀ ਹਵਾ ਦੇ ਬੁੱਲੇ ਵਰਗਾ ਸ਼ਾਇਰ: ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ]&lt;/ref&gt; ਇਸਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਚੈਨਲ ਪੰਜਾਬੀ ਤੇ 'ਕਲਾ ਦੇ ਅੰਗ ਸੰਗ ' ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵੀ ਹੋਸਟ ਕਰਦੇ ਹਨ।

==ਲਿਖਤਾਂ==
*	ਗਿਰਝਾਂ  ਦੀ ਹੜਤਾਲ (ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ), ਲਾਹੌਰ ਬੁੱਕ ਸ਼ਾਪ ਲੁਧਿਆਣਾ, 1995)
*	ਬਨਵਾਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ (ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ  2007)
*	ਤ੍ਰੇਲ ਤੁਪਕੇ ( ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹਾਇਕੂ 2009)
*	ਮੋਖਸ਼ (ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ 2012)
*	ਜੀਵਨ ਪੰਧ ਦਾ ਸੁਹਜ ( ਵਾਰਤਕ ਪੁਸਤਕ 2013)
*	ਆਤਮ ਮੰਥਨ (ਵਾਰਤਕ ਪੁਸਤਕ 2015-2020)
*	ਨਮਕੀਨ ਰਸਗੁੱਲੇ (ਵਿਅੰਗ ਪੁਸਤਕ 2015)
*	ਕੁੱਤੇ ਦੀ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ (ਵਿਅੰਗ ਪੁਸਤਕ 2017)
*	ਰੱਬ ਦੌਰੇ ਤੇ ਗਿਆ (ਵਿਅੰਗ ਪੁਸਤਕ 2017)
*	ਸੈਲਫੀ (ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ 2019)
*	ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਹਾਂਭਾਰਤ     ( ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ 2020)
*	'''&lt;u&gt;&lt;big&gt;ਸੰਪਾਦਿਤ ਪੁਸਤਕਾਂ:&lt;/big&gt;&lt;/u&gt;'''
*	ਪਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ  (2005)
*	ਕਲਮਾਂ ਦਾ ਸਫਰ  (2009)
*	ਪਰਵਾਸੀ  ਸਾਹਿਤ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ  (2014   ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੁਲੰਬੀਆਂ ਵਿਚ ਸਿਲੇਬਸ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਹੀ ਹੈ)

==ਇਨਾਮ ਸਨਮਾਨ==
*	ਕੈਨੇਡਾ ਕਾਊਂਸਲ ਟ੍ਰੈਵਲ ਗ੍ਰਾਂਟ, (2003)
*	ਪੰਜਾਬੀ ਲਿਖਾਰੀ ਸਭਾ ਕੈਲਗਰੀ ਵਲੋਂ 'ਇਕਬਾਲ ਅਰਪਣ ਯਾਦਗਾਰੀ ਅਵਾਰਡ', (2014)
*	'''&lt;big&gt;&lt;u&gt;ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਦੀਆਂ ਸਾਹਿਤਕ ਰਚਨਾਵਾਂ ਉਪਰ  ਹੋਇਆ ਖੋਜ ਕਾਰਜ:&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;'''
*	ਪਰਵਾਸ, ਮੈਗਜ਼ੀਨ  ਅਕਤੂਬਰ -ਦਸੰਬਰ 2020
*	ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਦਾ ਕਾਵਿ-ਸੰਗ੍ਰਹਿ &quot;ਇਕ ਹੋਰ ਮਹਾਂਭਾਰਤ&quot;:ਪਰਖ ਪੜਚੋਲ  2021 ਸੰਪ ਡਾ.ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ

== ਬਾਹਰਲੇ ਲਿੰਕ==
[http://www.suhisaver.org/index.php?cate=11&amp;&amp;tipid=249 ਸੱਜਰੀ ਹਵਾ ਦੇ ਬੁੱਲੇ ਵਰਗਾ ਸ਼ਾਇਰ: ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ] &lt;p&gt;
[http://www.suhisaver.org/index.php?cate=4&amp;&amp;tipid=1141 ਪੰਜਾਬੀ ਲਿਖਾਰੀ ਸਭਾ ਕੈਲਗਰੀ ਦਾ 15ਵਾਂ ਸਾਲਾਨਾ ਸਮਾਗਮ 31 ਮਈ ਨੂੰ]&lt;p&gt;
[https://www.youtube.com/watch?v=QcSZeQ-4DdA ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਨਾਲ ਇਕ ਮੁਲਾਕਾਤ]

==ਹਵਾਲੇ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1953]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜੀਵਤ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਹਾਇਕੂ ਲੇਖਕ]]</text>
      <sha1>4ttla6acp6divu4huqajlap7ldhholu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਰੱਖੜੀ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>78032</id>
    <revision>
      <id>610679</id>
      <parentid>569364</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T03:40:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2402:8100:394F:468D:0:0:0:1</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21076" xml:space="preserve">{{ਅੰਦਾਜ਼}}

[[File:A child tying ‘Rakhi’ to the Prime Minister, Dr. Manmohan Singh, on the occasion of ‘Raksha Bandhan’, in New Delhi on August 24, 2010.jpg|thumb|ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 'ਰਾਖੀ' ਬੰਨ੍ਹਦੇ ਇਕ ਬੱਚੇ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ‘ਰਕਸ਼ਾ ਬੰਧਨ’ ਦੇ ਮੌਕੇ]]
'''ਰੱਖੜੀ''' ਜਾਂ '''ਰਾਖੀ''' ਦਾ ਭਾਵ ਹੈ ਵੀਰ ਭੈਣਾ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਜਾਂ ਕਹਿ ਲਓ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨ੍ਹਾ ਕੇ ਵੀਰ ਭੈਣਾ ਦੀ ਕਿਸੇ ਔਕੜ ਸਮੇਂ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਜਾ ਕੰਮ ਆਉਣ ਲਈ ਬਚਨ ਵੱਧ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਧਾਰਨਾ ਹੈ ਕਿ ਭੈਣਾਂ ਇਸ ਮੌਕੇ ਭਰਾਵਾ ਦੀ ਸੁੱਖ ਮੰਗਦੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੰਮੀ ਉਮਰ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਕਰਦੀਆਂ ਨੇ ਤੇ ਭਰਾਵਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਦਰਾਜ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਭੈਣ ਭਰਾਵਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੁੰ ਮਿਲਣ ਦਾ ਸਬੱਬ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ । ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਤੇਂ ਰਗ਼ਤਾਰ ਮਸ਼ਨੀ ਯੁੱਗ ਵਿਚ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੁੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਸਮੇਂ ਦਾ ਜਿਵੇਂ ਕਾਲ ਪੈ ਗਿਆ ਹੈ। ਰੱਖੜੀ ਬੰਨਣ ਦਾ ਅਸਲ ਮਨੋਰਥ ਤਾਂ ਹੀ ਪੂਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਦੋਵੇਂ ਧਿਰਾ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨੁੰ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਦੇਣ। ਅੱਜ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿਚ ਕਹਿ ਲਓ ਜਾਂ ਕਲਯੁੱਗ ਵਿਚ ਕਹਿ ਲਓ, ਭੈਣ ਭਰਾ ਦਾ ਪਾਕ ਪਵਿੱਤਰ ਰਿਸ਼ਤਾ ਵੀ ਤਿੜਕ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੇਲੇ ਵੀਰਾਂ ਦੇ ਸਾਹੀਂ ਜਿਊਣ ਵਾਲੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਵੀ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਧੀਆਂ ਪੁੱਤਾਂ ਦੇ ਕਾਰਜ ਹੋ ਜਾਣ ਮਾਮੇ ਛੱਕਾਂ ਪੂਰ ਦੇਣ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੱਸ ਸਹੁਰੇ ਦੇ ਮਰਨੇ ਪਰਨੇ ਵੀ ਵੱਡੇ ਕਰ ਆਉਣ ਤਾਂ ਉਹ ਭਰਾਵਾਂ ਨੁੰ ਬੇਲੋੜੀ ਚੀਂ ਵਾਂਗ ਸਮਝ ਛਡਦੀਆਂ ਨੇ ਤੇ ਉਹ ਭਰਾਵਾਂ ਨਾਲ ਉਮਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਾਲੀ ਉੱਚੀ ਸੁੱਚੀ ਤਿਆਗ ਕੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਚੀਂ ਸਮਝਦੀਆਂ ਨੇ। ਉਹ ਇਸ ਬੋਲੀ ਨੁੰ ਭੁਲਾ ਕੇ ਛੁਟਿਆ ਦੇਂਦੀਆਂ ਨੇ ਜਿਸ ਵਿਚ ਭੈਣ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਵੀਰ ਦੇਵੀਂ  ਵੇ ਰੱਬਾ ਮੇਰੀ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਦੇ ਮਾਪੇ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਘਰ ਦੀ ਧੀ ਤੇ ਘਰ ਦਾ ਨੌਕਰ ਸਦਾ ਘਰ ਦੀ ਸੁੱਖ ਮੰਗਦੇ ਨੇ ਪਰ ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤਾਂ ਨੋਕਰ ਵੀ ਪੈਸੇ ਦੇ ਪੁੱਤ ਬਣ ਗਏ ਨੇ ਜੋ ਮਾਲਕ ਨੁੰ ਕਤਲ ਤੱਕ ਕਰ ਦੇਂਦੇ ਹਨ।

ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਰੱਖੜੀ ਦਾ ਮੁੱਲ ਮੋਹ [[ਪਿਆਰ]] ਨਾਲ ਪੈਂਦਾ ਸੀ ਦਿਖਾਵੇ ਤੇ ਕੱਪੜੇ ਗਹਿਣੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ। ਬੇਸ਼ੱਕ ਅੱਜ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਭਰਾ ਹਨ ਜੋ ਭੈਣਾਂ ਨੂੰ ਮਾਪੇ ਯਾਦ ਨਹੀਂ ਆਉਣ ਦੇਂਦੇ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾ ਦੇ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਦੇ ਮਾਪੇ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿੰਦੇ ਨੇ ਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਵੀ ਨੇ ਜੋ ਭਰਾਵਾਂ ਨੁੰ ਮਾਪਿਆਂ ਵਾਂਗ ਤੇ ਪੁੱਤਾਂ ਵਾਂਗ ਸਤਿਕਾਰਦੀਆ ਤੇ ਪਿਆਰਦੀਆਂ ਨੇ ਪਰ ਅਜਿਹੇ ਜਿਊੜੇ ਹੁਣ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹਨ। ਭੈਣ ਵਾਂਗ ਦੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ, ਇਹ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨ੍ਹਣ ਦਾ ਮਨੋਰਥ ਤਾਂ ਹੀ ਪੂਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੇ ਦੋਵੇਂ ਧਿਰਾਂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨੁੰ ਪਿਆਰ ਸਤਿਕਾਰ ਦੇਣ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਮਹਿੰਗੀਆ ਤੇ ਖੂਬਸੂਰਤ ਰੱਖੜੀਆ ਦਾ ਕੋਈ ਮਹੱਤਵ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਈਂ ਭੈਣਾਂ ਸੋਨੇ ਜਾ ਚਾਂਦੀ ਦੀਆਂ ਰੱਖੜੀਆਂ ਵੀ ਭਰਾ ਦੇ ਬੰਨ੍ਹਦੀਆਂ ਨੇ । ਇਹ ਆਪਣੀ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂ ਸੋਚ ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ। ਪਰ ਮੋਹ ਦੀ ਤੰਦ ਤਾਂ ਇੱਕ ਧਾਗਾ ਹੀ ਹੋ ਨਿਬੜਦਾ ਹੈ ਜੋ ਤਾਂ ਉਮਰ ਰੂਹ ਨਾਂਲ ਨਿਪਟਿਆ ਰਹੇ। ਅੱਜ ਰੱਖੜੀ ਦਾ ਮੁੱਲ ਮੋਹ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਕੱਪੜੇ ਤੇ ਗਹਿਣੇ ਜਾ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਕਈਂ ਭੈਣਾਂ ਉਸੇ ਭਰਾ ਨੁੰ ਜਿਆਦਾ  ਮਾਣ ਆਦਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਹੜਾ ਉਨ੍ਹਾ ਦੀ ਰੱਖੜੀ ਦਾ ਜਿਆਦਾ ਮੁੱਲ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਈਂ ਘਰਾਂ ਵਿਚ ਭਾਬੀਆਂ ਰੱਖੜੀ ਨੂੰ ਮੱਥੇ ਵੱਟ ਵੀ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਨੇ ਤੇ ਖਰਚ ਤੇ ਖੇਚਲ ਦੋ ਵਾਂ ਤੋਂ ਕਤਰਾਉਂਦੀਆਂ ਨੇ। ਕਈਂ ਆਈਆਂ ਨਨਾਣਾ ਨੁੰ ਦਿਲੋਂ ਜੀ ਆਇਆਂ ਕਹਿੰਦੀਆਂ ਸਰਦਾ ਬਣਦਾ ਮਾਣ ਕਰਦੀਆਂ ਸੋਚਦੀਆਂ ਨੇ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾ ਨੁੰ ਭਰਾ ਓਵੇਂ ਹੀ ਪਿਆਰੇ ਨੇ ਜਿਵੇਂ ਸਾਨੁੰ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਨੇ । ਸਾਰੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਨੁੰ ਰੱਖੜੀ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਤੋਲਦੀਆਂ। ਕਈਂ ਭੈਣਾਂ ਵੀਰ ਦੇ ਘਰ ਦਾ ਫੋਕੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਗਲਾਸ ਪੀ ਕੇ ਵੀ ਅਸੀਸਾਂ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆ ਨੇ ਤੇ ਕਈ ਸੂਟ ਦਾ ਰੰਗ ਪਸੰਦ ਨਾ ਹੋਣ ਤੇ ਮੂੰਹ ਮੋਟਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਵੀ।

ਇਹ ਤਾਂ ਭੈਣ ਭਰਾ ਦੀ ਸਾਂਝ ਤੇ ਸਨੇਹ ਦਾ ਪਿਆਰਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਇਕ ਨੂੰ ਇਸੇ ਨਂਰੀਏ ਤੋਂ ਮਨਾਂਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਰੱਖੜੀ ਦੀ ਕਦਰ ਕੀਮਤ ਉਨਾਂ ਭੈਣਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛ ਕੇ ਵੇਖੋ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੱਬ ਨੇ ਵੀਰ ਦਿੱਤਾ ਹੀ ਨਾਂ ਹੋਵੇ ਤੇ ਉਹ ਰੱਬ ਨੂੰ ਵਾਰ ਵਾਰ ਬੇਨਤੀਆਂ ਕਰਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਇੱਕ ਵੀਰ ਦੇਈਂ ਵੇ ਰੱਬਾ ਸੋਂਹ ਖਾਣ ਨੂੰ ਬੜਾ ਚਿੱਤ ਕਰਦਾ ਫ਼ੈਰ ਰੱਬ ਦੀ ਮਾਰ ਅੱਗੇ ਕੀ ਜ਼ੋਰ। ਉਹ ਭੈਣਾਂ ਕਿਸੇ ਮੂੰਹ ਬੋਲੇ ਭਰਾ ਜਾ ਤਾਏ_ਚਾਚੇ_ਮਾਮੇ_ਭੂਆ ਦੇ ਪੁੱਤ ਭਰਾ ਦੇ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨ੍ਹਦੀਆਂ ਵੀ ਨੇ ਤਾਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੂਹ ਮਾਂ ਜਾਏ ਵੀਰ ਪਿਆਰ ਨੁੰ ਤਰਸਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਨੇਕ ਦਿਲ ਭਰਾ ਨਾਲ ਜੰਮਿਆਂ ਵਾਂਗ ਨਿਭ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਪਰ ਇਸ ਸਵਾਰਥੀ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਈਂ ਲੋਕ ਕਿਸੇ ਦੀ ਇਸ ਘਾਟ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਗ਼ਾਇਦੇ ਵੀ ਉਠਾ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਤੇ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਰਿਸ਼ਤੇ ਦਾ ਨਾਂ ਕਲੰਕਤ ਕਰਦੇ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਕੋਈ ਭੈਣ ਬਾਹਰਾ ਭਰਾ ਵੀ ਭੈਣ ਦੇ ਪਿਆਰ ਨੂੰ ਤਰਸਦਾ ਹੈ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਮੂੰਹ ਬੋਲੀ ਭੈਣ ਬਣਾ ਲਵੇ ਤਾਂ ਸਾਡਾ ਸਮਾਜ ਉਸਨੂੰ ਛੇਤੀ ਛੇਤੀ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਕਈਂ ਵਾਰ ਇਸ ਪਾਕ ਪਵਿੱਤਰ ਰਿ±ਤੇ ਤੇ ਊਜਾਂ ਦਾ ਚਿੱਕੜ ਵੀ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਮੂੰਹ ਬੋਲੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਦੇ ਇਹ ਦੋ ਪਾਸੇ ਨੇ, ਅਜਿਹੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸੋਚ ਸਮਝ ਕੇ ਬਣਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਨੇ ਤਾਂ ਜੋ ਰੱਖੜੀ ਦੀ ਮੋਹ ਭਰੀ ਸੁੱਚੀ ਡੋਰ ਮੈਲੀ ਨਾ ਹੋਵੇ। 

ਉਹ ਭੈਣਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾ ਨੂੰ ਭਰਾ ਦੇ ਕੇ ਇਸ ਰੂਹਾਨੀ ਰਿਸ਼ਤੇ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਤੇ ਮਾਣ ਕਰਾ ਕੇ ਡਾਹਡਾ ਰੱਬ, ਭਰਾ ਬਾਹਰੀਆਂ ਕਰ ਦੇਂਦਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾ ਦੀ ਰੱਖੜੀ ਵਾਲੀ ਕਲਾਈ ਪਲ ਵਿਚ ਲੁੱਟ ਕੇ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭੈਣਾਂ ਦੀ ਰੱਖੜੀ ਜਾਂਦੇ ਵੀਰ ਦੀ ਬਾਂਹ ਨਹੀਂ ਫੜ ਸਕਦੀ ਤੇ ਉਸਦੀ ਉਮਰ ਦਰਾਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ । ਅਜਿਹੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਤੇ ਰੱਖੜੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਕੀ ਬੀਤਦੀ ਹੈ ਇਹ ਉਹ ਹੀ ਜਾਣਦੀਆਂ ਨੇ। ਜਦੋਂ ਉੱਚੇ ਲੰਮੇ ਗੱਭਰੂ ਭਰਾ ਦੀ ਕੜੀ ਵਰਗੀ ਕਲਾਈ ਦੀ ਥਾਂ ਉਸਦੇ ਨਿੱਕੇ ਜਿਹੇ ਪੱਤ ਦੀ ਲਗਰ ਵਰਗੀ ਸੋਹਲ ਕਲਾਈ ਤੇ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨ੍ਹਣ ਦੀ ਨੋਬਤ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਗਲੀਆਂ ਦੇ ਕੱਖ ਵੀ ਰੋਂਦੇ ਨੇ। ਭੈਣਾਂ ਦਾ ਹਰ ਸਾਹ ਹਉਂਕਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਕਿਸੇ ਤਿਹਾਰ ਵਿਹਾਰ ਤੇ ਜਦੋਂ ਭਰਾ ਦੇ ਥਾਂ ਪੁੱਤਾਂ ਵਾਂਗ ਪਾਲੇ ਭਤੀਜੇ ਨੂੰ ਖੜ੍ਹਾ ਕੇ ਭੈਣਾਂ ਕਹਿੰਦੀਆਂ ਨੇ ਪੁੱਤ ਵੀਰ ਦਾ ਭਤੀਜਾ ਮੇਰਾ ਨਿਉਂ ਜੜ੍ਹ ਮਾਪਿਆਂ ਦੀ ਤਾ ਤੁਰ ਗਿਆ ਭਰਾ ਸਾਮਰੱਥ ਉਨ੍ਹਾ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਅੱਗੇ ਆ ਖੜ੍ਹਦਾ ਹੈ।&lt;ref&gt; ਪੰਜਾਬੀ ਤਿੱਥ ਤਿਉਹਾਰ ਤੇ ਰਸਮੋ _ਰਿਵਾਜ 
ਚਾਨਣ ਦੀ ਨਾਨਕ ਛੱਕ  :_ ਪਰਮਜੀਤ ਕੌਰ ਸਰਹਿੰਦ&lt;/ref&gt;

ਸਮਾਂ ਬੀਤਣ ਨਾਲ ਇਸ ਉਸ਼ੱਤਸਵ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਭਾਵ ਉਕਾ ਹੀ ਬਦਲ ਗਏ ਹਨ। ਉਸ਼ੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਤਾਂ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਇਸਦਾ ਰੂਪ ਬਹੁਤ ਬਦਲ ਗਿਆ ਹੈ ਤੇ ਹੁਣ ਇਹ ਇਕ ਭੈਣਾਂ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੀ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਉੱਤਰ ਵਲੋਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਹਮਲਾਵਰ ਆਉਂਦੇ ਰਹੇ ਤੇ ਹਰ ਵੈਰੀ ਹਮਲਾਵਰ ਜਾਂਦੀ ਵਾਰੀ ਧੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਨੂੰ ਫੜ ਕੇ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਤੇ ਗੁਲਾਮ ਬਣਾ ਲੈਂਦਾ ਰਿਹਾ। ਅਜਿਹੇ ਭੈੜੇ ਵਕਤਾ ਵਿਚ ਭੈਣਾਂ ਨੇ ਵੀਰਾਂ ਦੇ ਮਾਣ ਨੂੰ ਵੰਗਾਰਨ ਵਾਸਤੇ ਇਹ ਰਸਮ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ।ਭੈਣਾਂ ਹਰ  ਸਾਲ ਦੇ ਸਾਲ ਵੀਰਾਂ ਨੂੰ ਰਖਸ਼ਾ ਬੰਧਨ੍ਹ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਧਰਮ ਯਾਦ ਕਰਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਹ ਰਸਮ ਪ੍ਰਚਲਤ ਹੈ।&lt;ref&gt;&gt;ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ  :_ ਪ੍ਰਭਜੋਤ ਕੌਰ&lt;/ref&gt;

ਬੇਕ ਅੱਸ਼ੱਕ ਅੱਜ ਰਿਸ਼ਤਿਆ ਵਿਚ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲੀ ਨਿੱਘ ਤੇ ਨੇੜਤਾ ਨਹੀਂ ਰਹੀ ਪਰ ਅਜੇ ਵੀ ਕੁਝ ਲੋਕ ਮੋਹ ਭਰੇ ਦਿਲ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਰੱਖੜੀ ਬਾਰੇ ਇਸ ਲਿਖਤ ਵਿਚ ਕੌੜੀਆਂ ਸੱਚਾਈਆਂ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਸਿਰਫ ਇਸ ਲਈ ਕਿ ਸਾਰੇ ਭੈਣ ਭਰਾ ਇਸ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਮਹਿਜ ਇਕ ਰਸਮੀ ਤਿਉਹਾਰ ਨਾ ਸਮਝਣ। ਇੱਕ ਦੋ ਚਾਰ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਟੁੱਟ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਡੋਰ ਨਾਲੋਂ ਇਸ ਦੀ ਕਦਰ ਕੀਮਤ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਦਿਖਾਵਿਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਸਾਦਗੀ ਤੇ ਪਿਆਰ ਸਤਿਕਾਰ ਨਾਲ ਇਹ ਮੋਹ ਦੀਆਂ ਤੰਦਾ ਮਂਬੂਤ ਕਰਨੀਆਂ ਭੈਣ ਭਰਾ ਦੇ ਗੂੜ੍ਹੇ ਰਿ±ਤੇ ਲਈ ਵਰਦਾਨ ਬਣ ਜਾਣਗੀਆਂ।&lt;ref&gt;ਪੰਜਾਬੀ ਤਿੱਥ ਤਿਉਹਾਰ ਤੇ ਰਸਮੋ _ ਰਿਵਾਜ ਚਾਨਣ ਦੀ ਨਾਨਕ ਛੱਕ :_ ਪਰਮਜੀਤ ਕੌਰ ਸਰਹਿੰਦ&lt;/ref&gt;

ਸਾਵਨ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਰੱਖੜੀਆਂ ਬੰਨ੍ਹਣ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਰੱਖਿਆ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਹੈ। ਭੈਣਾਂ ਵੀਰਾਂ ਦੇ ਗੁੱਟਾਂ ਤੇ ਰੱਖੜੀਆਂ ਬੰਨ੍ਹਦੀਆਂ ਹਨ। ਭੇਟਾ ਵਜੋਂ ਭਾਈ ਭੈਣਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਸੌਗਾਤ ਜਾਂ ਤੌਹਫ਼ਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹੈ।

ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਦੀ ਪੁਰਾਤਨ ਮਹੱਤਤਾ ਹੈ। ਗਿਆਨੀ ਗੁਰਦਿੱਤ ਸਿੰਘ (1960,182) ਅਨੁਸਾਰ ਪੁਰਾਤਨ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਬ੍ਰਹਮਣ ਲੋਕ ਯੱਗ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਖੱਤਰੀ ਲੜਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਦਿਨ ਖੱਤਰੀ ਦੇ ਗਾਨੜਾ ਬੰਨ੍ਹ ਦਿੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਲੜੋ ਮਰੋ ਤੇ ਸਾਡੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰੋ।

ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਦੀ ਮੁਗ਼ਲਾਂ ਦੇ ਹੱਲਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਧੇਰੇ ਮਹੱਤਤਾ ਹੋਈ ਕਿਉਂਕਿ ਹਰ ਭੈਣ ਨੂੰ ਵਾਸਤਵਿਕ ਵਿਚ ਰੱਖਿਆਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਤਾਂ ਇਹ ਫੈਸ਼ਨ ਜਿਹਾ ਹੀ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਿਉਹਾਰ ਵਾਲੇ  ਤੱਤ ਇਸ ਵਿਚੋਂ ਖੁੱਸਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਿਹੜੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਦੇ ਵੀਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਇਹ ਦਿਨ ਔਖਾ ਲੰਘਦਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;ਲੋਕਧਾਰਾ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਖਹਿਰਾ, ਪੈਪਸੂ ਬੁੱਕ ਡਿਪੂ, ਬੁੱਕਸ ਮਾਰਕੀਟ, ਪਟਿਆਲਾ, ਪੰਨਾ ਨੰ 68 &lt;/ref&gt;


==ਫੋਟੋ ਗੈਲਰੀ==
&lt;gallery&gt;
File:Rakhi pooja thali.jpg|ਰੱਖੜੀ ਪੂਜਾ ਪਲੇਟ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ
File:Rak bab 43.jpg|ਇਹ ਹੱਥ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹੀਆਂ ਰੱਖੜੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਰਕਸ਼ਾ ਬੰਧਨ ਦੇ ਮੌਕੇ ਭੈਣਾਂ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਦੀ ਗੁੱਟ 'ਤੇ ਧਾਗਾ ਬੰਨ੍ਹਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਰਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਦੀ ਮਦਦ, ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨਗੇ।
File:Rakk 55ban.jpg|ਰਕਸ਼ਾ ਬੰਧਨ
File:Raks ban 88.jpg|ਰਕਸ਼ਾ ਬੰਧਨ(ਰੱਖੜੀ)
File:Raks ur77.jpg|ਵੱਖ ਵੱਖ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਰੱਖੜੀਆਂ [ਰਕਸ਼ਾ ਬੰਧਨ](ਰੱਖੜੀ)
&lt;/gallery&gt;

   ਕਿਸੇ ਮਜ਼ਹਬ ਜਾ ਧਰਮੀ ਹਿਰਦੇ ਨੂੰ ਚੋਟਾ ਪਹੁੰਚਣਾ ਨਹੀ ਬਲਕਿ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਨੂੰ ਜਾਗ੍ਰਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ ਕਿ ੫ਕੁ ਰੁ ਦਾ ਧਾਗਾ ਸਾਡਾ ਤਿਉਹਾਰ ਨਹੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੈ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮੁਬਾਰਕ ਹੈ।
ਰੱਖੜੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ੧੫੩੦ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁਰੂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਮੁਗਲ ਸ਼ਾਸਕ ਹਮਾਂਉ ਨੇ ਚਿਤੋਰਗੜ ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਤਾਂ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਾਸਾ ਦੀ ਵਿਧਵਾ ਪਤਨੀ ਕਰਮਾਂਵਤੀ ਨੇ ਹਮਾਂਉ ਨੂੰ ਰੱਖੜੀ ਭੇਜੀਂ ਤੇ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਮੈਂ ਵਿਧਵਾ ਹਾਂ ਤੇਰੀ ਭੈਣਾਂ ਵਰਗੀ ਹਾਂ ਮੇਰੇ ਰਾਜ ਉਤੇ ਹਮਲਾ ਨਾ ਕਰ ਤੇ ਹਮਾਂਉ ਨੇ ਫਿਰ ਹਮਲਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਅੱਜ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਭੀੜ ਪੈ ਗਈ ਜੋ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨਣ ਬਣਾਉਣ ਲਗ ਪਏ ਹਾਂ ਬੇਬੇ ਨਾਨਕੀ ਜੀ ੧੫੧੮ਵਿੱਚ ਅਕਾਲ ਚਲਾਣਾ ਕਰ ਗਏ ਸਨ ਰੱਖੜੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ੧੫੩੦ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁਰੂ ਹੋਇਆ ਬੇਬੇ ਨਾਨਕੀ ਜੀ ਨੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੂੰ ਕਿਹੜੇ ਵੇਲੇ ਰੱਖੜੀ ਬਣਤੀ ਜੋ ਕਿ ਅਸੀਂ ਫੋਟੋ ਤੇ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਉਹ ਕਿਸੇ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਦੀ ਫੋਟੋ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ ਜੋ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਨੌ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਜਨੇਊ ਦਾ ਧਾਗਾ ਨਹੀ ਪਾਇਆ ਉਹ ਬੇਬੇ ਨਾਨਕੀ ਜੀ ਤੋਂ  ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਰੱਖੜੀ ਧਾਗਾ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਨਾ ਸਕਦੇ ਸਨ।
ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਆਸਾ ਦੀ ਵਾਰ ਵਿੱਚ ਫੁਰਮਾਉਦੇ ਹਨ:
ਦਇਆ ਕਪਾਹ ਸੰਤੋਖੁ ਸੂਤੁ ਜਤੁ ਗੰਢੀ ਸਤੁ ਵਟੁ।।
ਇਹੁ ਜਨੇਊ ਜੀਅ ਕਾ ਹਈ ਤ ਪਾਂਡੇ ਘਤੁ ।।

ਰਾਖਾ ਏਕੁ ਹਮਾਰਾ ਸੁਆਮੀ।।
ਸਗਲ ਘਟਾ ਕਾ ਅੰਤਰਜਾਮੀ।।
ਅੱਜ ਭੈਣ ਭਰਾ ਦਾ ਪਿਆਰ ਕੈਸਾ ਪਿਆਰ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਹਰ ਸਾਲ ਪਿਛੋਂ ਨਿਊ ਰੱਖੜੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੇ ਕਿਸੇ ਪੱਖੋ ਭੈਣ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੈ ਤਾਂ ਭਰਾ ਮਦਦ ਕਰੇ ਇਹ ਹੈ ਭੈਣ ਭਰਾ ਦਾ ਪਿਆਰ ਜੇ ਭਰਾ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੈ ਤਾਂ ਭੈਣ ਮਦਦ ਕਰੇ ਇਹ ਹੈ ਭੈਣ ਭਰਾ ਦਾ ਪਿਆਰ ਜੇ ਭਰਾ ਕੋਈ ਨਸ਼ੇ ਕਰਦਾ ਹੈ ਭੈਣ ਰੱਖੜੀ ਦੀ ਥਾਂ ਕੜਾ ਲੈ ਕੇ ਆਵੇ ਵੀਰਾਂ ਅੱਜ ਤੋਂ ਅਗੇ ਕੋਈ ਨਸ਼ੇ ਨੂੰ ਹੱਥ ਨਹੀਂ ਲੋਣਾ ਹੱਥ ਲੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੜੇ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਚੇਤੇ ਆਉਣ ਜੇ ਭਰਾ ਸਿੱਖੀ ਤੋਂ ਬੇਮੁੱਖ ਹੈ ਕਿ ਭੈਣ ਰੱਖੜੀ ਦੀ ਥਾਂ ਤੇ ਦਸਤਾਰ ਲੈ ਕੇ ਆਵੇ ਵੀਰਾਂ ਅਜ ਤੋਂ ਅਗੇ ਸਿੱਖੀ ਤੋਂ ਬੇਮੁੱਖ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਇਹ ਹੈ ਭੈਣ ਭਰਾ ਦਾ ਪਿਆਰ । ਰੱਖੜੀ ਕਿਸੇ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਪਰਮਾਤਮਾ ਹੀ ਹੈ।
ਰਾਖਾ ਏਕੁ ਹਮਾਰਾ ਸੁਆਮੀ।।
ਸਗਲ ਘਟਾ ਕਾ ਅੰਤਰਜਾਮੀ।।
ਇਹ ਹੈ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ:
ਕਿਰਤ ਕਰੋ, ਨਾਮ ਜਪੋ,ਵੰਡ ਛਕੋ 
    ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕਾ ਖ਼ਾਲਸਾ।।
          ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕੀ ਫ਼ਤਹਿ ।।

             ਦਾਸ ਭਾਈ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰੰਥੀ 
               ਮੋ: ੮੮੭੨੪੮੫੦੬੬</text>
      <sha1>1w2l7ugmb4ejal36tyi5d7371b2n3a9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1937</title>
    <ns>14</ns>
    <id>84471</id>
    <revision>
      <id>610752</id>
      <parentid>352303</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T10:06:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jagseer S Sidhu</username>
        <id>18155</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="207" xml:space="preserve">ਇਸ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿਚ 1937 ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਲੇਖ ਹਨ।

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1937]]

{{Birth year category header|193|7}}</text>
      <sha1>tsam3pu7jpiu8thcqxk1kd7txewltuj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610756</id>
      <parentid>610752</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T10:12:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jagseer S Sidhu</username>
        <id>18155</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="169" xml:space="preserve">ਇਸ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿਚ 1937 ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਲੇਖ ਹਨ।

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1937]]</text>
      <sha1>hl191t64t05agsu56i304bmxn3vxloq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610757</id>
      <parentid>610756</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T10:14:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jagseer S Sidhu</username>
        <id>18155</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="168" xml:space="preserve">ਇਸ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿਚ 1937 ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਲੇਖ ਹਨ।
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:1937]]</text>
      <sha1>qefcvy9ku1isi87enomujcge4a8529z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>85313</id>
    <revision>
      <id>610688</id>
      <parentid>559493</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T04:49:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9980" xml:space="preserve">{{Infobox musical artist
| name = ਅਤਾ ਅੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾਖ਼ੇਲਵੀ
| image = Attaullah Khan Esakhailvi.JPG
| caption =
| background = ਸੋਲੋ_ਗਾਇਕ
| birth_name = ਅਤਾ ਅੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਨਿਆਜ਼ੀ
| birth_date = {{birth date and age|1951|8|19|df=yes}}
| birth_place = ਈਸਾਖ਼ੇਲ, ਮੀਆਂਵਾਲੀ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]
| origin = [[ghaziabad, ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪੰਜਾਬ]], [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]
| genre = [[ਸਰਾਇਕੀ ਸੰਗੀਤ]] [[ਪੰਜਾਬੀ ਸੰਗੀਤ]]
| occupation = [[ਸਰਾਇਕੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਸਰਾਇਕੀ]], [[ਝੁੰਮਰ]], [[ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਪੰਜਾਬੀ]]
| years_active = 1971 – present
}}
'''ਅੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ''' (ਜਨਮ 19 ਅਗਸਤ 1951) ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਾਲਾ ([[ਪਸ਼ਤੋ ਭਾਸ਼ਾ|ਪਸ਼ਤੋ]] ਅਤੇ [[ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਪੰਜਾਬੀ]] ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ &quot;ਵੱਡਾ ਭਰਾ&quot;) ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਈਸਾ ਖ਼ੇਲ, [[ਮੀਆਂਵਾਲੀ|ਮੀਆਂ ਵਾਲੀ]] ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਤਮਗ਼ਾ ਹੁਸਨ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਗਾਇਕ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://pakistaniat.com/2008/11/22/atta-ullah-ataullah-eesakhailvi-eesakhelvi/|title=Atta Ullah Eesakhelvi and the Cassette Revolution|date=22 November 2008|publisher=[[Pakistaniat]] | accessdate=29 April 2011| archiveurl= https://web.archive.org/web/20110425123153/http://pakistaniat.com/2008/11/22/atta-ullah-ataullah-eesakhailvi-eesakhelvi/| archivedate= 25 April 2011 | deadurl= no}}&lt;/ref&gt; ਉਸ ਨੂੰ ਰਵਾਇਤੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਰਾਇਕੀ ਕਲਾਕਾਰ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਉਸਦੇ ਸੰਗੀਤ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤੀਆਂ ਐਲਬਮਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਜਾਂ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਉਸ ਦਾ ਮਸ਼ਹੂਰ ਗੀਤ ''ਚੰਨ ਕਿਥਾਂ ਗੁਜ਼ਾਰੀ ਈ ਰਾਤ ਓ'' ਅੱਜ ਵੀ ਜ਼ੌਕ ਅਤੇ ਸ਼ੌਕ ਨਾਲ ਸੁਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ]] [[ਫ਼ਿਲਮ|ਫਿਲਮ]] ਦਿਲ ਲੱਗੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਲੇਕਿਨ ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ [[ਸਰਾਇਕੀ]] ਗੀਤ ਹਨ। ਫ਼ਿਲਮ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਸ ਦਾ ਗੀਤ ਦਿਲ ਲਗਾਇਆ ਥਾ ਦਿਲ ਲੱਗੀ ਕੇ ਲੀਏ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਾਮਯਾਬ ਰਿਹਾ।

==ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ==

ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ ਦਾ ਜਨਮ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲ, [[ਮੀਆਂਵਾਲੀ]], [[ਪੰਜਾਬ]] ਪ੍ਰਾਂਤ, [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]] ਵਿਚ ਅਤੁੱਲਾ ਖ਼ਾਨ ਨਿਆਜ਼ੀ ਵਜੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਨਿਆਜ਼ੀ ਇਕ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲਾ [[ਪਸ਼ਤੂਨ ਕਬੀਲੇ|ਪਸ਼ਤੂਨ ਕਬੀਲਾ]] ਹੈ ਜੋ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]] ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ [[ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪੰਜਾਬ]] ਪ੍ਰਾਂਤ ਅਤੇ [[ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ]] ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਅਧਾਰਿਤ ਹੈ। ਅਤੁੱਲਾਹ ਨੇ ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਹੀ ਸੰਗੀਤ ਵਿਚ ਰੁਚੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਸਖ਼ਤ ਮਨਾਹੀ ਸੀ &lt;ref&gt; &quot;The Coke Studio Journey continues with Episode 3! https://web.archive.org/web/20110810074729/http://www.ink-on-the-web.com/2011/06/22/ Ink Magazine.&lt;/ref&gt; ਉਸਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਅਤੁੱਲਾਹ ਨੇ ਗੁਪਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਬਾਰੇ ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਦੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ [[ਮੁਹੰਮਦ ਰਫ਼ੀ|ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ]] ਅਤੇ [[ਮੁਕੇਸ਼]] ਦੇ ਗਾਣੇ ਸਿਖਾਏ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਕਦੇ ਗਾਉਣਾ ਬੰਦ ਨਾ ਕਰੇ। ਅਤੁੱਲਾਹ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੇ ਜਨੂੰਨ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਗਾਉਣ ਦੇਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਗਾਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਮਨ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਕੇ, ਅਤੱਲਾਹ 18 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਘਰ ਛੱਡ ਗਿਆ।&lt;ref name=&quot;ink&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.ink-on-the-web.com/2011/06/22/|title=The Coke Studio Journey continues with Episode 3!|date=22 June 2011|work=Ink Magazine|archive-url=https://web.archive.org/web/20110810074729/http://www.ink-on-the-web.com/2011/06/22/|archive-date=10 August 2011|access-date=7 July 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬਹੁਤ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਮੀਆਂਵਾਲੀ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਆਪਣਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।

==ਸੰਗੀਤਕ ਕੈਰੀਅਰ==

ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਘਰ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਸਿਖਲਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕੈਸੇਟ ਟੇਪਾਂ ਤੇ ਦਰਜ ਕਰ ਲਿਆ ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਵੰਡੀਆਂ। 1972 ਵਿਚ, ਏਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ ਨੂੰ [[ਰੇਡੀਓ ਪਾਕਿਸਤਾਨ]], [[ਬਹਾਵਲਪੁਰ]] ਵਿਖੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸੇ ਸਾਲ, ਉਸਨੇ [[ਮੀਆਂਵਾਲੀ]] ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;Abdullah, Rana https://web.archive.org/web/20130710133107/http://www.thenewstrack.com/attaullah-khan-esakhelvi-a-pakistani-legend-life-history/&lt;/ref&gt; ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ ਨੇ 1973 ਵਿੱਚ ਟੈਲੀਵੀਜ਼ਨ ਸ਼ੋਅ ਨੀਲਮ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।

==ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ==

ਅਤਾਉੱਲਾ ਖ਼ਾਨ [[ਮੀਆਂਵਾਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ|ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੀਆਂਵਾਲੀ]] ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਜੱਦੀ ਸ਼ਹਿਰ [[ਈਸਾਖੇਲ]] ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਮੁੱਢਲੀ ਵਿੱਦਿਆ ਈਸਾਖੇਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਕਲਾਕਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਤਾਉੱਲਾ [[ਪੰਜਾਬੀ]] [[ਉਰਦੂ]] ਅਤੇ [[ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ]] ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ [[ਲਾਹੌਰ]] ਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਦਾ ਚਾਰ ਵਾਰ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਚਾਰ ਬੱਚੇ ਹਨ।&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.dawn.com/news/1204684/i-hope-to-work-on-projects-in-pakistan-says-hollywood-vfx-artist-laraib-atta|title=I hope to work on projects in Pakistan, says Hollywood VFX artist Laraib Atta|work=[[DAWN.com]]|access-date=5 September 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://tribune.com.pk/story/947985/meet-laraib-atta-pakistani-visual-effects-prodigy-in-hollywood/|title=Pakistani visual effects prodigy making waves in Hollywood|work=[[The Express Tribune]]|access-date=5 September 2015}}&lt;/ref&gt;

==ਵਿਰਾਸਤ==

ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਗ੍ਰਹਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੋਕ ਚਿੰਨ੍ਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗਾਇਕਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਟਰੱਕ ਡਰਾਈਵਰਾਂ ਦਾ ਨਿਰੰਤਰ ਸਾਥੀ ਅਤੁੱੱਲਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ ਦੀਆਂ ਰੋਮਾਂਚਕ ਸੁਰਾਂ ਹਨ। ਪੱਛਮੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਪੰਜਾਬ 'ਤੇ ਹਾਵੀ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਗਾ ਰਹੇ, ਉਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਗਾਣੇ ਜੰਗਲ ਦੀ ਅੱਗ ਵਾਂਗ ਖਿੱਚੇ ਗਏ ਉਸੇ ਪਲ ਤੋਂ ਹੀ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ 1970 ਦੇ ਅੱਧ ਵਿਚ [[ਰੇਡੀਓ ਪਾਕਿਸਤਾਨ]] ਬਹਾਵਲਪੁਰ ਲਈ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਸੈਸ਼ਨ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ, ਏਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ ਨੇ ਇਕ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਵਿਚ ਸਰਵ ਉੱਚ ਅਤੇ ਨਿਰਵਿਘਨ ਰਾਜ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਕੁਲੀਨ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸੰਗੀਤ ਸੈਲੂਨ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹੈ।

==ਹਵਾਲੇ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਗਾਇਕ]]</text>
      <sha1>18akrsdga9kc5hxyi1p6ui3i7iis984</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਦੇਸ਼ਮੁਖ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>106328</id>
    <revision>
      <id>610719</id>
      <parentid>578629</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T07:08:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nitesh Gill</username>
        <id>8973</id>
      </contributor>
      <comment>/* ਕੈਰੀਅਰ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19317" xml:space="preserve">'''ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਦੇਸ਼ਮੁਖ, ਲੇਡੀ ਦੇਸ਼ਮੁਖ''' (15 ਜੁਲਾਈ 1909 – 9 ਮਈ 1981) ਇੱਕ [[ਭਾਰਤ|ਭਾਰਤੀ]] ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਏ, ਵਕੀਲ, ਸਮਾਜਿਕ ਵਰਕਰ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਹੈ। ਉਹ [[ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ]] ਅਤੇ [[ਯੋਜਨਾ ਕਮਿਸ਼ਨ (ਭਾਰਤ)|ਭਾਰਤੀ ਯੋਜਨਾ ਕਮਿਸ਼ਨ]] ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। 
[[ਤਸਵੀਰ:Durgabai_deshmukh.jpg|thumb|ਰਾਜਾਮੁੰਦਰੀ ਵਿੱਚ ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਦੇਸ਼ਮੁਖ ਦਾ ਬੁੱਤ]]
ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮੁਕਤੀ ਲਈ ਇੱਕ ਜਨਤਕ ਕਾਰਕੁੰਨ, ਉਸਨੇ 1937 ਵਿੱਚ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਸਭਾ (ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਮਹਿਲਾ ਕਾਨਫਰੰਸ) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਕੇਂਦਰੀ ਸਮਾਜਿਕ ਕਲਿਆਣ ਬੋਰਡ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਚੇਅਰਪਰਸਨ ਵੀ ਸੀ। 1953 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ[[ਸੀ ਡੀ ਦੇਸ਼ਮੁਖ|ਸੀ.ਡੀ. ਦੇਸ਼ਮੁਖ]], [[ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ]] ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਗਵਰਨਰ ਅਤੇ [[1950]]-[[1956]] ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਕੈਬਨਿਟ ਵਿੱਚ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ, ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ। 

== ਕਰੀਅਰ ==
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਤੋਂ ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਸੀ। 12 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਨੇ ਲੜਕੀਆਂ ਲਈ ਹਿੰਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਰਾਜਾਮੁੰਦਰੀ ਦੇ ਬਾਲਿਕਾ ਹਿੰਦੀ ਪਾਠਸ਼ਾਲਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite book|url=https://books.google.co.in/books?id=EFI7tr9XK6EC&amp;pg=RA1-PA42&amp;dq=durgabai+deshmukh&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwiA77CE4cXQAhUIRo8KHUR2DcAQ6AEITDAK#v=onepage&amp;q=durgabai%20deshmukh&amp;f=false|title=The Oxford Encyclopedia of Women in World History: 4 Volume Set|last=Smith|first=Bonnie G.|date=2008-01-01|publisher=Oxford University Press, USA|isbn=9780195148909|language=en}}&lt;/ref&gt;

ਜਦੋਂ 1923 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ [[ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ]] ਦੀ ਉਸਦੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਉਸਦੇ ਜਨਮ ਸਥਾਨ [[ਕਾਕੀਨਾਡਾ]] ਵਿੱਚ ਹੋਈ, ਉਹ ਇੱਕ ਸਵੈ-ਸੇਵੀ ਸੀ ਅਤੇ ਖੱਦਰ ਦੀ ਇੰਚਾਰਜ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਨਾਲ ਦੀ ਨਾਲ ਪਾਸੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸੀ ਕਿ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਟਿਕਟ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ [[ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ]] ਨੂੰ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਵੀ ਮਨ੍ਹਾ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;[http://thehindu.com/thehindu/mp/2002/11/04/stories/2002110401330200.htm Dedicated to cause of women] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20030821122652/http://www.thehindu.com/thehindu/mp/2002/11/04/stories/2002110401330200.htm |date=2003-08-21 }}, ''The Hindu''&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite book|url=https://books.google.co.in/books?id=mhC2IQ53uQ8C&amp;pg=PA127&amp;dq=durgabai+deshmukh&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwjHpcCn6sXQAhXKto8KHTxLD8Q4FBDoAQhDMAg#v=onepage&amp;q=durgabai%20deshmukh&amp;f=false|title=Women's Movement|last=Suguna|first=B.|date=2009-01-01|publisher=Discovery Publishing House|isbn=9788183564250|language=en}}&lt;/ref&gt;

ਉਹ [[ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ]] ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ [[ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ]] ਦੀ ਇੱਕ ਚੇਲੀ ਸੀ। ਉਹ ਕਦੇ ਗਹਿਣੇ ਜਾਂ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਹ ਇੱਕ ਸਤਿਆਗ੍ਰਹੀ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite book|url=https://books.google.co.in/books?id=eTrs9MF9374C&amp;pg=PA133&amp;dq=durgabai+deshmukh&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwjHpcCn6sXQAhXKto8KHTxLD8Q4FBDoAQhIMAk#v=onepage&amp;q=durgabai%20deshmukh&amp;f=false|title=The Great Indian Patriots|last=Rao|first=P. Rajeswar|date=1991-01-01|publisher=Mittal Publications|isbn=9788170992806|language=en}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰਕ ਸੀ ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਸਿਵਲ  ਅੰਦੋਲਨ ਦੌਰਾਨ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ [[ਲੂਣ ਸੱਤਿਆਗ੍ਰਹਿ|ਲੂਣ ਸਤਿਆਗ੍ਰਹਿ]] ਦੀਆਂ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਉਹ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਸੱਤਿਆਗ੍ਰਹਿ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਅ ਰਹੀ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://books.google.co.in/books?id=-Z8OzIyGt0MC&amp;pg=PA73&amp;dq=durgabai+deshmukh&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwjyha734sXQAhWMPI8KHREvCfg4ChDoAQgoMAM#v=onepage&amp;q=durgabai%20deshmukh&amp;f=false|title=History Of India(from National Movement To Present Day)|last=Jayapalan|first=N.|date=2001-01-01|publisher=Atlantic Publishers &amp; Dist|isbn=9788171569175|language=en}}&lt;/ref&gt; ਇਸ ਨਾਲ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਅਥਾਰਟੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ 1930 ਅਤੇ 1933 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਕੈਦ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤੀ।

ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਬਲਾਈਂਡ ਰਿਲੀਫ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੀ। ਇਸ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਅੰਨ੍ਹਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸਕੂਲ-ਹੋਸਟਲ ਅਤੇ ਇੱਕ ਲਾਈਟ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ।

ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਰਿਹਾਈ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ। ਉਸ ਨੇ ਆਂਧਰਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਬੀ.ਏ. ਅਤੇ 1930 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਐਮ.ਏ. ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ 1942 ਵਿੱਚ ਮਦਰਾਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਮਦਰਾਸ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਕੀਲ ਵਜੋਂ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਚੇਅਰਮੈਨਾਂ ਦੇ ਪੈਨਲ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇਕਲੌਤੀ ਔਰਤ ਸੀ।[1] ਉਸ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਮਾਜ ਭਲਾਈ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।

ਉਹ 1952 ਵਿੱਚ ਸੰਸਦ ਲਈ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਯੋਜਨਾ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਬਣਨ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਉਸ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਸਮਾਜਿਕ ਭਲਾਈ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨੀਤੀ ਲਈ ਸਮਰਥਨ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਨੀਤੀ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ 1953 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੇਂਦਰੀ ਸਮਾਜ ਭਲਾਈ ਬੋਰਡ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹੋਈ। ਬੋਰਡ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਚੇਅਰਪਰਸਨ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸਵੈ-ਸੇਵੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਲਾਮਬੰਦ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਲੋੜਵੰਦ ਔਰਤਾਂ, ਅਪਾਹਜਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ, ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਪੁਨਰਵਾਸ ਕਰਨਾ ਸੀ।

ਉਹ 1953 ਵਿਚ ਚੀਨ ਦੀ ਆਪਣੀ ਫੇਰੀ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੱਖਰੀਆਂ ਪਰਿਵਾਰਕ ਅਦਾਲਤਾਂ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਜਸਟਿਸ ਐਮ.ਸੀ. ਨਾਲ, ਚਾਗਲਾ ਅਤੇ ਜਸਟਿਸ ਪੀ.ਬੀ. ਬੰਬੇ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਗਜੇਂਦਰਗੜਕਰ (ਉਸ ਸਮੇਂ) ਅਤੇ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੇ ਨਾਲ ਵੀ ਵਿਚਾਰ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ। ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅੰਦੋਲਨ ਅਤੇ ਸੰਗਠਨਾਂ ਤੋਂ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਨਿਆਂ ਲਈ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, 1984 ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰਕ ਅਦਾਲਤਾਂ ਐਕਟ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਉਹ 1958 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਮਹਿਲਾ ਸਿੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੌਂਸਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਚੇਅਰਪਰਸਨ ਸੀ।[7] 1959 ਵਿੱਚ, ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪਣੀਆਂ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ਾਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ:
* ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਲੜਕੀਆਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
* ਕੇਂਦਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਵਿਭਾਗ ਬਣਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
* ਲੜਕੀਆਂ ਦੀ ਸਹੀ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਹਰ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਸਿੱਖਿਆ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।
* ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਹਿ-ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪ੍ਰਬੰਧ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
* ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਗ੍ਰਾਂਟਸ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਲੜਕੀਆਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਰਕਮ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
* ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਲੜਕੀਆਂ ਲਈ ਅੱਠਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਮੁਫ਼ਤ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
* ਲੜਕੀਆਂ ਲਈ ਅਖ਼ਤਿਆਰੀ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ।
* ਲੜਕੀਆਂ ਨੂੰ ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਸਿਖਲਾਈ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਮਿਲਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ।
* ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੜਕੀਆਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
* ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸੀਟਾਂ ਰਾਖਵੀਆਂ ਹੋਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ।
* ਬਾਲਗ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।&quot;[8]
* ਉਸ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨ ਲਈ, ਆਂਧਰਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਵਿਸ਼ਾਖਾਪਟਨਮ ਨੇ ਇਸ ਦੇ ਵਿਮੈਨ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਨਾਮ ਡਾ. ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਦੇਸ਼ਮੁਖ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਵਿਮੈਨ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਰੱਖਿਆ ਹੈ।
* 1963 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਵਰਲਡ ਫੂਡ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਮੰਡਲ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਡੀ.ਸੀ. ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[1]

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਰਾਜਮੁੰਦਰੀ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ,&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Chintaman and I|last=Deshmukh|first=Durgabai|date=1980|publisher=Allied|page=1|quote=I was born on 15 July 1909 in Rajahmundry in the coastal district of East Godavari in Andhra}}&lt;/ref&gt; ਗੁੰਮਿਦੀਥਾਲਾ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ; ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਦਾ ਵਿਆਹ 8 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਸੁੱਬਾ ਰਾਓ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=hjilIrVt9hUC|title=Women in Modern India|last=Forbes|first=Geraldine|last2=Forbes|first2=Geraldine Hancock|date=1999-04-28|publisher=Cambridge University Press|isbn=9780521653770|language=en}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਪੱਕਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਭਰਾ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Women in India: A Social and Cultural History|last=Sita Anantha Raman|publisher=Praeger|year=2009|isbn=978-0-313-37710-5|volume=Vol. 1|pages=165–166}}&lt;/ref&gt;

1953 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ [[ਸੀ ਡੀ ਦੇਸ਼ਮੁਖ|ਚਿੰਤਾਮਨ ਦੇਸ਼ਮੁਖ]] ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ। ਉਸਦੇ ਆਪਣੇ ਕਹੇ ਅਨੁਸਾਰ [[ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ]] [[ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ]] ਤਿੰਨ ਗਵਾਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ।&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;Autobiography, 1980.&lt;/ref&gt; ਸੀ.ਡੀ.. ਦੇਸ਼ਮੁਖ ਦੀ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਇੱਕ ਧੀ ਸੀ, ਪਰ ਇਹ ਵਿਵਾਹਿਕ ਜੋੜਾ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਬੇਔਲਾਦ ਰਿਹਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਸੁੱਬਾ ਰਾਓ ਨਾਲ ਅੱਡ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਨੇ ਉਸਦੀ ਵਿਧਵਾ ਟਿੰਮਾਅੰਮਾ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਟਿੰਮਾਅੰਮਾ, ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾਮਨ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਨੇ ਉਸ ਲਈ ਇੱਕ ਕਿੱਤਾ ਸਿਖਲਾਈ ਕੇਂਦਰ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ।

ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਦੇਸ਼ਮੁਖ ਨੇ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ &quot;ਦ ਸਟੋਨ ਦੈਟ ਸਪੀਕਇਥ&quot; ਲਿਖੀ। ਉਸਦੀ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ &quot;ਚਿੰਤਾਮਨ ਅਤੇ ਮੈਂ&quot; 1981 ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ। 

ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਨਾਰਾਸੰਨਾਪੇਟਾ ਸ੍ਰੀਕਾਕੂਲਮ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਵਿੱਚ ਹੋਈ। 

== ਅਵਾਰਡ ==

* ਪੌਲ ਜੀ ਹੋਫਮਨ ਪੁਰਸਕਾਰ
* ਨਹਿਰੂ ਲਿਟਰੇਸੀ ਪੁਰਸਕਾਰ
* ਯੂਨੈਸਕੋ ਪੁਰਸਕਾਰ (ਸਾਖਰਤਾ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ)
* [[ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਨ|ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ]] ਪੁਰਸਕਾਰ, [[ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ]] ਵਲੋਂ 
* ਜੀਵਨ ਪੁਰਸਕਾਰ ਅਤੇ ਜਗਦੀਸ਼ ਅਵਾਰਡ

== ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਸੰਗਠਨ ==

* ਆਂਧਰਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਮਹਿਲਾ ਸਭਾ&lt;ref&gt;[http://www.andhramahilasabha.org] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070717055254/http://www.andhramahilasabha.org/|date=17 July 2007}}&lt;/ref&gt; 1938 ਵਿੱਚ.
* [http://csdindia.org ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ]&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.csdindia.org/about-us|title=About Us — Council for social development|website=www.csdindia.org|archive-url=https://archive.is/20120802090839/http://www.csdindia.org/about-us|archive-date=2 August 2012|dead-url=yes|access-date=2016-05-08}}&lt;/ref&gt;
* ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਦੇਸ਼ਮੁਖ ਹਸਪਤਾਲ, 1962&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.andhramahilasabha.org.in/DDHRC_Hyd.htm |title=ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ |access-date=2018-05-05 |archive-date=2011-07-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110721180406/http://www.andhramahilasabha.org.in/DDHRC_Hyd.htm |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt;
* ਸ਼੍ਰੀ ਵੇਂਕਟੇਸਵਰਾ ਕਾਲਜ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ

ਡਾ. ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਦੇਸ਼ਮੁਖ ਦੁਆਰਾ, 1948  ਵਿੱਚ ਆਂਧਰਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਿੱਖਿਆ ਸੁਸਾਇਟੀ (AES) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਕਾਰਨ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲਗੂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਵਿਦਿਅਕ ਲੋੜਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਸੀ।

== ਹਵਾਲੇ ==
{{Reflist}}http://durgabaideshmukhhospitals.com/

== ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ ==

* [https://web.archive.org/web/20110812174634/http://blogs.thehindu.com/delhi/?p=25977 Durgabai Deshmukh: A pioneer and a transformative leader], Prema Kasturi and Prema Srinivasan, [[ਦ ਹਿੰਦੂ]]

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1909]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਸਮਾਜਿਕ ਵਰਕਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਰਾਜਮੁੰਦਰੀ ਦੇ ਲੋਕ]]</text>
      <sha1>gftvga6vchnd02ofahhcolzj8vxv23r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:MdsShakil</title>
    <ns>3</ns>
    <id>135309</id>
    <revision>
      <id>610649</id>
      <parentid>565920</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T18:01:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pathoschild</username>
        <id>274</id>
      </contributor>
      <comment>add talk page header ([[m:Synchbot|requested by MdsShakil]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="260" xml:space="preserve">{{User talk:MdsShakil/header}}

{{Template:Welcome|realName=|name=MdsShakil}}

-- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 16:52, 19 ਮਈ 2021 (UTC)</text>
      <sha1>263htpquv7vlbsrjgsbzaeetrfd6kjo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Simranjeet Sidhu/100wikidays</title>
    <ns>2</ns>
    <id>137556</id>
    <revision>
      <id>610666</id>
      <parentid>610562</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T02:24:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>#100wikidays #100wikilgbtqdays</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20011" xml:space="preserve">{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! colspan=3| 1&lt;sup&gt;st&lt;/sup&gt; round: 07.10.2021–14.01.2022 !! colspan=3| 2&lt;sup&gt;nd&lt;/sup&gt; round: 15.01.2022–24.04.2022 !! colspan=&quot;3&quot; | 3&lt;sup&gt;rd&lt;/sup&gt; round: 25.04.2022–02.08.2022 !! colspan=&quot;6&quot; | 4&lt;sup&gt;th&lt;/sup&gt; round: 03.08.2022–
|-
! No.  !! Article  !! Date  !! No.  !! Article  !! Date !! No.  !! Article  !! Date !! No.  !! Article  !! Date
|-
| 1 || [[pa:ਬਲੇਅਰ ਇਮਾਨੀ|ਬਲੇਅਰ ਇਮਾਨੀ]] || 07.10.2021 || 101 || [[ਰਿਚਰਡ ਐਬਲ]]||  15.01.2022 || 201 || [[ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਇਤਿਹਾਸ]]||  25.04.2022 || 301|| [[ਰੌਬਿਨ ਹਾਰਡੀ (ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਲੇਖਕ)]]||03.08.2022
|-
| 2 || [[pa:ਸ਼ਾਦੀ ਅਮੀਨ|ਸ਼ਾਦੀ ਅਮੀਨ]] || 08.10.2021 || 102 || [[ਨਾਵਿਆ ਸਿੰਘ]]||16.01.2022 || 202|| [[ਕਾਟਜਾ ਬਲਿਚਫੀਲਡ]]||26.04.2022
|302
|[[ਤਾਨੀਆ ਹਫ਼]]
|04.08.2022
|-
| 3 || [[pa:ਟੈਰੀ ਕੈਸਲ|ਟੈਰੀ ਕੈਸਲ]] || 09.10.2021 || 103 || [[ਨੋਨੀ ਸਲਮਾ]]||17.01.2022
|203
|[[ਕਲਿੰਟ ਅਲਬਰਟਾ]]
|27.04.2022
|303
|[[ਦੀਆ ਡੇਵੀਨਾ]]
|05.08.2022
|-
| 4 || [[ਹੇਜ਼ਲ ਬਾਰਨਸ]]||10.10.2021 || 104 || [[ਫ਼ਾਤਿਮਾ ਜਮਾਲ]]||18.01.2022
|204
|[[ਬ੍ਰੈਡ ਫਰੇਜ਼ਰ]]
|28.04.2022
|304
|[[ਪੰਡਕਾ]]
|06.08.2022
|-
| 5 || [[ਨਜਮਾ ਕੌਸਰੀ]]||11.10.2021 || 105 || [[ਲੀਜ਼ਾ ਬੰਕਰ]]||19.01.2022
|205
|[[ਸੋਮਨ ਚੈਨਾਨੀ]]
|29.04.2022
|305
|[[ਲੂਕਸ ਧੋਂਟ]]
|07.08.2022
|-
| 6 || [[ਨਿਕੋਲ ਕੋਨ]]||12.10.2021 || 106 || [[ਜੋਸ ਚਾਰਲਸ]]||20.01.2022
|206
|[[ਟ੍ਰੇਵਰ ਬੈਂਥਮ]]
|30.04.2022
|306
|
|08.08.2022
|-
| 7 || [[ਤਾਇਗਾ ਇਸ਼ੀਕਾਵਾ]]||13.10.2021 || 107 || [[ਜੂਨੋ ਬਿਰਚ]]||21.01.2022
|207
|[[ਪੀ.ਜੇ. ਕਾਸਟੇਲਨੇਟਾ]]
|01.05.2022
|307
|
|09.08.2022
|-
| 8 || [[ਸਾਈਮਨ ਡਨ]]||14.10.2021 || 108 || [[ਜੈਸਿਕਾ ਨਿਗਰੀ]]||22.01.2022
|208
|[[ਜੌਨ ਅਗਸਤ]]
|02.05.2022
|308
|
|10.08.2022
|-
| 9 || [[ਟੈਰੀ ਬੌਮ]]||15.10.2021 || 109 || [[ਲੈਸੀ ਗ੍ਰੀਨ]]||23.01.2022
|209
|[[ਟੋਨੀ ਗ੍ਰਾਫੀਆ]]
|03.05.2022
|309
|
|11.08.2022
|-
| 10 || [[ਅਖਿਲ ਕਟਿਆਲ]]||16.10.2021 || 110 || [[ਮਿਲਾ ਜੈਮ]]||24.01.2022
|210
|[[ਹਿਜੜਾ ਫ਼ਾਰਸੀ]]
|04.05.2022
|310
|
|12.08.2022
|-
| 11 || [[ਲੀਆ ਜੌਨਸਨ]]||17.10.2021 || 111 || [[ਏਰੀ ਫਿਟਜ਼]]||25.01.2022
|211
|[[ਖਾਨੀਥ]]
|05.05.2022
|311
|
|13.08.2022
|- 
| 12 || [[ਐਲੀ ਬਕਿਨ]]||18.10.2021 || 112 || [[ਹੰਨਾਹ ਹਾਰਟ]]||26.01.2022
|212
|[[ਅਲੀ ਫਜ਼ਲੀ ਮੋਨਫ਼ੇਅਰਡ]]
|06.05.2022
|312
|
|14.08.2022
|-
| 13 || [[ਕੈਥਰੀਨ ਐਂਥਨੀ]]||19.10.2021 || 113 || [[ਨਿੱਕੀ ਅਤੇ ਸੈਮੀ ਐਲਬੋਨ]]||27.01.2022
|213
|[[ਪੌਲ ਬਾਰਨਜ਼ (ਪਾਦਰੀ)]]
|07.05.2022
|313
|
|15.08.2022
|-
| 14 || [[ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਇਰਵਿਨ]]||20.10.2021 || 114 || [[ਟ੍ਰੇਵੀ ਮੋਰਨ]]||28.01.2022
|214
|[[ਐਨਾ ਬ੍ਰਾਊਨ (ਵਕੀਲ)]]
|08.05.2022
|314
|
|16.08.2022
|-
| 15 || [[ਜੈ ਬੈੱਲ (ਲੇਖਕ)]]||21.10.2021 || 115 || [[ਗੇਵਿਨ ਆਰਥਰ]]||29.01.2022
|215
|[[ਮੇਟੀ (ਜੈਂਡਰ)]]
|09.05.2022
|315
|
|17.08.2022
|-
| 16 || [[ਸਾਰਾ ਹੈੱਸ]]||22.10.2021 || 116 || [[ਤਾਮਾਰਾ ਮਸਕਾਰਾ]]||30.01.2022
|216
|[[ਤੇਨਜ਼ਿਨ ਮਾਰੀਕੋ]]
|10.05.2022
|316
|
|18.08.2022
|-
| 17 || [[ਗਲੋਰੀਆ ਜੋਸਫ਼]]||23.10.2021 || 117 || [[ਰਾਈਲੈਂਡ ਐਡਮਜ਼]]||31.01.2022
|217
|[[ਹਿਜੜੋਂ ਕਾ ਖਾਨਕਾਹ]]
|11.05.2022
|317
|
|19.08.2022
|-
| 18 || [[ਰੌਦਾ ਮੋਰਕੋਸ]]||24.10.2021 || 118 || [[ਈਥਨ ਪੀਟਰਸ]]||01.02.2022
|218
|[[ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਪ੍ਰਾਈਡ ਵਾਕ]]
|12.05.2022
|318
|
|20.08.2022
|-
| 19 || [[ਜੈਨੀਨ ਫੁਲਰ]]||25.10.2021 || 119 || [[ਬੌਬੀ ਬਰਕ]]||02.02.2022
|219
|[[ਮਿਸ ਟਰਾਂਸਕਵੀਨ ਇੰਡੀਆ]]
|13.05.2022
|319
|
|21.08.2022
|-
| 20 || [[ਨਿਸ਼ਾ ਰਾਓ]]||26.10.2021 || 120 || [[ਬਿਲਾਲ ਹਸਾਨੀ]]||03.02.2022
|220
|[[ਅਵਧ ਕੁਈਰ ਪ੍ਰਾਇਡ]]
|14.05.2022
|320
|
|22.08.2022
|-
| 21 || [[ਕਾਮੀ ਸਿਡ]]||27.10.2021 || 121 || [[ਰੇਡਾ ਕੈਰੇ]]||04.02.2022
|221
|[[ਭੋਪਾਲ ਪ੍ਰਾਈਡ ਮਾਰਚ]]
|15.05.2022
|321
|
|23.08.2022
|-
| 22 || [[ਬਿੰਦੀਆ ਰਾਣਾ]]||28.10.2021 || 122 || [[ਹੁਆਰੀ ਮਨਾਰ]]||05.02.2022
|222
|[[ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਨਾਮਾ ਪ੍ਰਾਈਡ ਮਾਰਚ]]
|16.05.2022
|322
|
|24.08.2022
|-
| 23 || [[ਈਸਾ ਫਾਜ਼ਲੀ]]||29.10.2021 || 123 || [[ਮਿਸ ਫੇਮ]]||06.02.2022
|223
|[[ਗੁੜਗਾਓਂ ਕੁਈਰ ਪ੍ਰਾਈਡ]]
|17.05.2022
|323
|
|25.08.2022
|-
| 24 || [[ਅਰਾਧਿਆ ਖਾਨ]]||30.10.2021 || 124 || [[ਏਲਨ ਡੀਜੇਨਰਸ]]||07.02.2022
|224
|[[ਭੁਵਨੇਸ਼ਵਰ ਪ੍ਰਾਈਡ ਪਰੇਡ]]
|18.05.2022
|324
|
|26.08.2022
|-
| 25 || [[ਜ਼ੁਲਫਿਕਾਰ ਅਲੀ ਭੁੱਟੋ ਜੂਨੀਅਰ]]||31.10.2021 || 125 || [[ਨਿਕੋਕਾਡੋ ਐਵੋਕਾਡੋ]]||08.02.2022
|225
|[[ਜਮਸ਼ੇਦਪੁਰ ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਪ੍ਰਾਈਡ]]
|19.05.2022
|325
|
|27.08.2022
|-
| 26 || [[ਸਬਰੀਨਾ ਜਾਲੀਸ]]||01.11.2021 || 126 || [[ਗ੍ਰੇਸ ਹਾਈਲੈਂਡ]]||09.02.2022
|226
|[[ਕੋਲਕਾਤਾ ਰੈਂਬੋ ਪ੍ਰਾਈਡ ਫੈਸਟੀਵਲ]]
|20.05.2022
|326
|
|28.08.2022
|-
| 27 || [[ਨਿਕਿਤਾ ਓਲੀਵਰ]]||02.11.2021 || 127 || [[ਜੇਮਸ ਮੈਨਸਫੀਲਡ]]||10.02.2022
|227
|[[ਗੁਜਰਾਤ ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਪ੍ਰਾਈਡ]]
|21.05.2022
|327
|
|29.08.2022
|-
| 28 || [[ਨਯਾਬ ਅਲੀ]]||03.11.2021 || 128 || [[ਐਮਾ ਐਲਿੰਗਸਨ]]||11.02.2022
|228
|[[ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਕੁਈਰ ਪ੍ਰਾਈਡ]]
|22.05.2022
|328
|
|30.08.2022
|-
| 29 || [[ਬੇਲਾ ਗਲਹੋਸ]]||04.11.2021 || 129 || [[ਬੌਬ ਏਵੀਅਨ]]||12.02.2022
|229
|[[ਕੁਈਰ ਪ੍ਰਾਈਡ ਗੁਹਾਟੀ]]
|23.05.2022
|329
|
|31.08.2022
|-
| 30 || [[ਮਾਹਰ ਸਾਬਰੀ]]||05.11.2021 || 130 || [[ਜੇਵੀਅਰ ਐਂਬਰੋਸੀ]]||13.02.2022
|230
|[[ਕੁਈਰ ਗੁਲਾਬੀ ਪ੍ਰਾਈਡ ਜੈਪੁਰ]]
|24.05.2022
|330
|
|01.09.2022
|-
| 31 || [[ਜੋਸਫ਼ ਬੀਮ]]||06.11.2021 || 131 || [[ਜੇਵੀਅਰ ਕੈਲਵੋ (ਅਦਾਕਾਰ)]]||14.02.2022
|231
|[[ਪਟਨਾ ਪ੍ਰਾਈਡ ਮਾਰਚ]]
|25.05.2022
|331
|
|02.09.2022
|-
| 32 || [[ਐਲਨ ਬ੍ਰੇਅ]]||07.11.2021 || 132 || [[ਐਲਿਸ ਲਿਟਲ]]||15.02.2022
|232
|[[ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਪ੍ਰਾਈਡ ਪਰੇਡ]]
|26.05.2022
|332
|
|03.09.2022
|-
| 33 || [[ਜੌਨ ਬਟਲਰ (ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ)]]||08.11.2021 || 133 || [[ਜਿਮ ਫਾਲ]]||16.02.2022
|233
|[[ਔਰੇਂਜ ਸਿਟੀ ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਪ੍ਰਾਈਡ ਮਾਰਚ]]
|27.05.2022
|333
|
|04.09.2022
|-
| 34 || [[ਮਰੀਅਮ ਗੁਰਬਾ]]||09.11.2021 || 134 || [[ਜੂਲੀਆ ਹੋਰਵਥ]]||17.02.2022
|234
|[[ਇਜ਼ਮੀਰ ਪ੍ਰਾਈਡ]]
|28.05.2022
|334
|
|05.09.2022
|-
| 35 || [[ਅਮੇਲੀਆ ਐਲਿਸ]]||10.11.2021 || 135 || [[ਜੈਕਸਨ ਬਰਡ (ਲੇਖਕ)]]||18.02.2022
|235
|[[ਨਾਈਟ ਪ੍ਰਾਈਡ]]
|29.05.2022
|335
|
|06.09.2022
|-
| 36 || [[ਸੁਨੀਤੀ ਨਾਮਜੋਸ਼ੀ]]||11.11.2021 || 136 || [[ਏਲੇ ਮਿਲਜ਼]]||19.02.2022
|236
|[[ਈਰਾਨ ਪ੍ਰਾਈਡ ਡੇ]]
|30.05.2022
|336
|
|07.09.2022
|-
| 37 || [[ਡੈਨਾ ਗੋਲਡਬਰਗ]]||12.11.2021 || 137 || [[ਬ੍ਰੈਡ ਮੋਂਡੋ]]||20.02.2022
|237
|[[ਕੁਈਰ ਅਜ਼ਾਦੀ ਮੁੰਬਈ]]
|31.05.2022
|337
|
|08.09.2022
|-
| 38 || [[ਲਇਰਾ ਮੈਕੀ]]||13.11.2021 || 138 || [[ਬ੍ਰੀ ਏਸਰਿਗ]]||21.02.2022
|238
|[[ਲੈਥਲ ਲੈਸਬੀਅਨ]]
|01.06.2022
|338
|
|09.09.2022
|-
| 39 || [[ਬਿੰਦੂਮਾਧਵ ਖੀਰੇ]]||14.11.2021 || 139 || [[ਕਿਮੋਰਾ ਬਲੈਕ]]||22.02.2022
|239
|[[ਜ਼ਿੰਦੀਕ]]
|02.06.2022
|339
|
|10.09.2022
|-
| 40 || [[ਓਨਿਰ]]||15.11.2021 || 140 || [[ਜੌਹਨ ਅਲਕੋਰਨ (ਗਾਇਕ)]]||23.02.2022
|240
|[[ਗੇਅ ਬੰਬੇ]]
|03.06.2022
|340
|
|11.09.2022
|-
| 41 || [[ਕ੍ਰਿਸਟਿਨ ਬੇਕਰ]]||16.11.2021 || 141 || [[ਅੰਜੀਮਾਈਲ]]||24.02.2022
|241
|[[ਅਭਿਮਾਨੀ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ]]
|04.06.2022
|
|
|
|-
| 42 || [[ਰਿਤੂ ਡਾਲਮੀਆ]]||17.11.2021 || 142 || [[ਅਮੋਨ (ਪਹਿਲਵਾਨ)]]||25.02.2022
|242
|[[ਕੁਈਰ ਸਿਟੀ ਸਿਨੇਮਾ]]
|05.06.2022
|
|
|
|-
| 43 || [[ਮੈਕਸਿਮ ਮਜ਼ੂਮਦਾਰ]]||18.11.2021 || 143 || [[ਡਿਰਕ ਬਾਚ]]||26.02.2022
|243
|[[ਕੁਈਰ ਚੇਨਈ ਕ੍ਰੋਨੀਕਲਜ਼]]
|06.06.2022
|
|
|
|-
| 44 || [[ਵਸੁਧੇਂਦਰਾ]]||19.11.2021 || 144 || [[ਕਲਾਉਡੀਆ ਐਲਨ]]||27.02.2022
|244
|[[ਮੁਸਕੋਕਾ ਕੁਈਰ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ]]
|07.06.2022
|
|
|
|-
| 45 || [[ਡੇਵਿਡ ਡੇਨਸਨ]]||20.11.2021 || 145 || [[ਬੈਟੀਨਾ ਹੋਪ]]||28.02.2022
|245
|[[ਜੀਲੋਂਗ ਪ੍ਰਾਈਡ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ]]
|08.06.2022
|
|
|
|-
| 46 || [[ਜੇਕ ਐਟਲਸ]]||21.11.2021 || 146 || [[ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਬੁਰਲਾਕੋਵ]]||01.03.2022
|246
|[[ਟੋਰਾਂਟੋ ਕੁਈਰ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ]]
|09.06.2022
|
|
|
|-
| 47 || [[ਆਰਥਰ ਮਾਰੀਆਨੋ]]||22.11.2021 || 147 || [[ਮੈਨਫ੍ਰੇਡ ਸਾਲਜ਼ਗੇਬਰ]]||02.03.2022
|247
|[[ਏਸ਼ੀਅਨ ਕੁਈਰ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ]]
|10.06.2022
|
|
|
|-
| 48 || [[ਜੋਸ਼ ਕੈਵਾਲੋ]]||23.11.2021 || 148 || [[ਕਰਡਿਨ ਓਰਲਿਕ]]||03.03.2022
|248
|[[ਮਾਰਡੀ ਗ੍ਰਾਸ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ]]
|11.06.2022
|
|
|
|-
| 49 || [[ਰੇਨੀ ਫੋਰਥ]]||24.11.2021 || 149 || [[ਡੇਵਿਡ ਫਰਨੀਸ਼]]||04.03.2022
|249
|[[ਸ਼ੰਘਾਈ ਕੁਈਰ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ]]
|12.06.2022
|
|
|
|-
| 50 || [[ਕ੍ਰਿਸ ਬਰਲੇ]] ||25.11.2021 || 150 || [[ਜੇਮਸ ਬਰਗ]]||05.03.2022
|250
|[[ਗੇਜ਼ (ਫ਼ਿਲਮ ਉਤਸ਼ਵ)]]
|13.06.2022
|
|
|
|-
| 51 || [[ਅਮੀਨੀ ਫੋਨੂਆ]]||26.11.2021 || 151 || [[ਲੀਜ਼ਾ ਗੋਰਨਿਕ]]||06.03.2022
|251
|[[ਇੰਡੀਗਨੇਸ਼ਨ]]
|14.06.2022
|
|
|
|-
| 52 || [[ਐਲਿਸ ਆਸਟਨ]]||27.11.2021 || 152 || [[ਅਲਬਰੇਚਟ ਬੇਕਰ]]||07.03.2022
|252
|[[ਚੇਨਈ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕੁਈਰ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ]]
|15.06.2022
|
|
|
|-
| 53 || [[ਲੀ ਪੀਅਰਟ]]||28.11.2021 || 153 || [[ਬਿਲੀ ਲਵ]]||08.03.2022
|253
|[[ਮਿਸਟਰ ਗੇਅ ਵੇਲਜ਼]]
|16.06.2022
|
|
|
|-
| 54 || [[ਮੈਟ ਲਲਾਨੋ]]||29.11.2021 || 154 || [[ਮਾਰਕ ਐਸ਼ਟਨ]]||09.03.2022
|254
|[[ਮਿਸਟਰ ਗੇਅ ਇੰਡੀਆ]]
|17.06.2022
|
|
|
|-
| 55 || [[ਰਿਆਨ ਬਟਲਰ]]||30.11.2021 || 155 || [[ਮੀਆ ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ]]||10.03.2022
|255
|[[ਮਿਸ ਟਰਾਂਸ ਗਲੋਬਲ]]
|18.06.2022
|
|
|
|-
| 56 || [[ਡਾਨਾ ਓਲਮਰਟ]]||01.12.2021 || 156 || [[ਮੋਰਟੀ ਡਾਇਮੰਡ]]||11.03.2022
|256
|[[ਪੈਰਿਸ ਪ੍ਰਾਈਡ]]
|19.06.2022
|
|
|
|-
| 57 || [[ਆਸੀ ਅਜ਼ਰ]]||02.12.2021 || 157 || [[ਸਕਿਨ ਡਾਇਮੰਡ]]||12.03.2022
|257
|[[ਬਰਲਿਨ ਪ੍ਰਾਈਡ]]
|20.06.2022
|
|
|
|-
| 58 || [[ਰਾਹੁਲ ਮਹਿਤਾ]]||03.12.2021 || 158 || [[ਜੀਆਨਾ ਫਾਈਨ]]||13.03.2022
|258
|[[ਨੈਸ਼ਨਲ ਕੁਈਰ ਆਰਟਸ ਫੈਸਟੀਵਲ]]
|21.06.2022
|
|
|
|-
| 59 || [[ਇਵਾਂਕਾ ਦਾਸ]]||04.12.2021 || 159 || [[ਜੌਨੀ ਰੈਪਿਡ]]||14.03.2022
|259
|[[ਮਿਸ ਟੀ ਵਰਲਡ]]
|22.06.2022
|
|
|
|-
| 60 || [[ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਕੌਫੀ]]||05.12.2021 || 160 || [[ਵੇਰਾ ਹੋਲਮੇ]]||15.03.2022
|260
|[[ਮਿਸ ਟਰਾਂਸ ਅਲਬਾਨੀਆ]]
|23.06.2022
|
|
|
|-
| 61 || [[ਐਮਾ ਪੋਰਟਨਰ]]||06.12.2021 || 161 || [[ਸ਼ੈਲੀ ਕਿੰਗ]]||16.03.2022
|261
|[[ਮਿਸਟਰ ਗੇਅ ਆਇਰਲੈਂਡ]]
|24.06.2022
|
|
|
|-
| 62 || [[ਜੈਫਰੀ ਰਿਚਮੈਨ]]||07.12.2021 || 162 || [[ਰਹੋਨਾ ਕੈਮਰਨ]]||17.03.2022
|262
|[[ਮਿਸਟਰ ਗੇਅ ਵਰਲਡ 2017]]
|25.06.2022
|
|
|
|-
| 63 || [[ਮਨਿਲ ਸੂਰੀ]]||08.12.2021 || 163 || [[ਜੌਇਸ ਗ੍ਰਾਂਟ]]||18.03.2022
|263
|[[ਮੈਲਬੌਰਨ ਕੁਈਰ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ]]
|26.06.2022
|
|
|
|-
| 64 || [[ਗੌਤਮ ਰਾਘਵਨ]]||09.12.2021 || 164 || [[ਬੈਥਨੀ ਬਲੈਕ]]||19.03.2022
|264
|[[ਮਿਸ ਟਰਾਂਸ ਸਟਾਰ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ]]
|27.06.2022
|
|
|
|-
| 65 || [[ਮਿਸ਼ੇਲ ਗੁਰੇਵਿਚ]]||10.12.2021 || 165 || [[ਇੰਡੀਆ ਸਮਰ]]||20.03.2022
|265
|[[ਹੈਮਬਰਗ ਪ੍ਰਾਈਡ]]
|28.06.2022
|
|
|
|-
| 66 || [[ਅਨੀਸ਼ ਸੇਠ]]||11.12.2021 || 166 || [[ਪੇਚੇ ਡੀ]]||21.03.2022
|266
|[[ਕੋਲੋਨ ਪ੍ਰਾਈਡ]]
|29.06.2022
|
|
|
|-
| 67 || [[ਡੀਨ ਅੱਤਾ]]||12.12.2021 || 167 || [[ਡੀਲੋਨ]]||22.03.2022
|267
|[[ਵੈਸਟ ਪ੍ਰਾਈਡ]]
|30.06.2022
|
|
|
|-
| 68 || [[ਫਰਜ਼ਾਨਾ ਡਾਕਟਰ]]||13.12.2021 || 168 || [[ਡੇਜ਼ੀ ਈਗਨ]]||23.03.2022
|268
|[[ਇਮੇਜ+ਨੇਸ਼ਨ]]
|01.07.2022
|
|
|
|-
| 69 || [[ਕੌਸਰ ਮੁਹੰਮਦ]]||14.12.2021 || 169 || [[ਲੀਓ ਫੋਰਡ]]||24.03.2022
|269
|[[ਫਰੇਮਲਾਈਨ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ]]
|02.07.2022
|
|
|
|-
| 70 || [[ਕਾਜ਼ਿਮ ਅਲੀ]]||15.12.2021 || 170 || [[ਜੇਮਸ ਐਮਸਟਰ]]||25.03.2022
|270
|[[ਰੈਂਬੋ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ]]
|03.07.2022
|
|
|
|-
| 71 || [[ਜੂਡਿਥ ਫਰੈਂਕ]]||16.12.2021 || 171 || [[ਆਲੀਆ ਸ਼ੌਕਤ]]||26.03.2022
|271
|[[ਪਿੰਕ ਲਾਇਫ਼ ਕੁਈਰਫੈਸਟ]]
|04.07.2022
|
|
|
|-
| 72 || [[ਮਾਰਗੀ ਐਡਮ]]||17.12.2021 || 172 || [[ਕ੍ਰਿਸਟਨ ਕਿਸ਼]]||27.03.2022
|272
|[[ਪ੍ਰਾਈਡ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ]]
|05.07.2022
|
|
|
|-
| 73 || [[ਸਿਧਾਰਥ ਗਰਗ]]||18.12.2021 || 173 || [[ਮਾਇਕ ਜਿਨ]]||28.03.2022
|273
|[[ਐਂਡਰਿਊ ਪੀਅਰਸ]]
|06.07.2022
|
|
|
|-
| 74 || [[ਦਿਨੇਸ਼ ਭੁਗਰਾ]]||19.12.2021 || 174 || [[ਅਨੀਤਾ ਲੋ]]||29.03.2022
|274
|[[ਗੇਅਲਿਬ]]
|07.07.2022
|
|
|
|-
| 75 || [[ਡਾਅਨ ਐਡਮਜ਼]]||20.12.2021 || 175 || [[ਤਾਨਿਆ ਕੰਪਾਸ]]||30.03.2022
|275
|[[ਫੈਮਲੀ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ]]
|08.07.2022
|
|
|
|-
| 76 || [[ਅਗਸਤ ਐਮਸ]]||21.12.2021 || 176 || [[ਪੌਲ ਮੇਂਡੇਜ਼]]||31.03.2022
|276
|[[ਗੇਅ ਡਾਕਟਰਜ਼ ਆਇਰਲੈਂਡ]]
|09.07.2022
|
|
|
|-
| 77 || [[ਡਾਇਨਾ ਐਸ਼]]||22.12.2021 || 177 || [[ਬੇਨ ਹੰਟੇ]]||01.04.2022
|277
|[[ਜੈਕੀ ਮਾਲਟਨ]]
|10.07.2022
|
|
|
|-
| 78 || [[ਰੇਚਲ ਫਾਰਮਰ]]||23.12.2021 || 178 || [[ਮੋਬੀਨ ਅਜ਼ਹਰ]]||02.04.2022
|278
|[[ਹਿਲਡਾ ਮੈਥੇਸਨ]]
|11.07.2022
|
|
|
|-
| 79 || [[ਨਿਸ਼ਾ ਗਨਾਤਰਾ]]||24.12.2021 || 179 || [[ਸਾਰਾਹ ਸਟੀਰਕ]]||03.04.2022
|279
|[[ਏਲਾ ਹੰਟ]]
|12.07.2022
|
|
|
|-
| 80 || [[ਮਾਰਲੀਨ ਗੋਰਿਸ]]||25.12.2021 || 180 || [[ਜੁਲ ਮਾਰੋਹ]]||04.04.2022
|280
|[[ਲੀਹ ਹਾਰਵੇ]]
|13.07.2022
|
|
|
|-
| 81 || [[ਡੀਆਨਾ ਅਰਬੇਨੀਨਾ]]||26.12.2021 || 181 || [[ਈਵਾਨ ਗ੍ਰੀਰ]]||05.04.2022
|281
|[[ਰੋਏ ਰੋਲੈਂਡ]]
|14.07.2022
|
|
|
|-
| 82 || [[ਰਵੀਨਾ ਅਰੋੜਾ]]||27.12.2021 || 182 || [[ਰਿਆਨ ਹੋਲਮਜ਼]]||06.04.2022
|282
|[[ਰੌਸ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ]]
|15.07.2022
|
|
|
|-
| 83 || [[ਹਿਤੇਨ ਨੂਨਵਾਲ]]||28.12.2021 || 183 || [[ਕਲੋਵਿਸ ਰਫਿਨ]]||07.04.2022
|283
|[[ਬਸੀਰਾ ਖਾਨ]]
|16.07.2022
|
|
|
|-
| 84 || [[ਪ੍ਰਗਤੀ ਸਿੰਘ]]||29.12.2021 || 184 || [[ਟੌਮੀ ਨਟਰ]]||08.04.2022
|284
|[[ਅੰਜਾਰੀ]]
|17.07.2022
|
|
|
|-
| 85 || [[ਰੋਹਿਤ ਖੋਸਲਾ]]||30.12.2021 || 185 || [[ਟੇਡ ਟਿਨਲਿੰਗ]]||09.04.2022
|285
|[[ਬਤ ਕੋਲ (ਸੰਸਥਾ)]]
|18.07.2022
|
|
|
|-
| 86 || [[ਮਾਇਆ ਦ ਡਰੈਗ ਕੁਈਨ]]||31.12.2021 || 186 || [[ਜੂਲੀਅਨ ਬੇਕਰ]]||10.04.2022
|286
|[[ਹਵਰੁਤਾ (ਸੰਸਥਾ)]]
|19.07.2022
|
|
|
|-
| 87 || [[ਮੇਗ ਕ੍ਰਿਸਚੀਅਨ]]||01.01.2022 || 187 || [[ਡੇਵਿਡ ਐਮਸ (ਅਦਾਕਾਰ)]]||11.04.2022
|287
|[[ਹਾਮਦ ਸਿੰਨੋ]]
|20.07.2022
|
|
|
|-
| 88 || [[ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਗਿਲਬਰਟ]]||02.01.2022 || 188 || [[ਬਰਟ ਆਰਚਰ]]||12.04.2022
|288
|[[ਫਰੀਹਾ ਰੋਇਸਿਨ]]
|21.07.2022
|
|
|
|-
| 89 || [[ਏਸਥਰ ਭਾਰਤੀ]]||03.01.2022 || 189 || [[ਫਿਨ ਅਰਗਸ]]||13.04.2022
|289
|[[ਜਿਲ ਐਂਡਰਿਊ]]
|22.07.2022
|
|
|
|-
| 90 || [[ਦੀਪਕ ਭਾਰਗਵ]]||04.01.2022 || 190 || [[ਜੇਰੇਡ ਆਲਮਨ]]||14.04.2022
|290
|[[ਜੇਮਸ ਬੇਲੀ]]
|23.07.2022
|
|
|
|-
| 91 || [[ਰੇ ਅਘਯਾਨ]]||05.01.2022 || 191 || [[ਡੈਨੀਅਲ ਕਾਰਟੀਅਰ]]||15.04.2022
|291
|[[ਐਨੀ ਗੁਗਲੀਆ]]
|24.07.2022
|
|
|
|-
| 92 || [[ਐਡਮ ਆਲ]]||06.01.2022 || 192 || [[ਕੇਵਿਨ ਐਲੀਸਨ]]||16.04.2022
|292
|[[ਪੌਲ ਵਿਰਟਜ਼]]
|25.07.2022
|
|
|
|-
| 93 || [[ਆਰਤੀ ਅਗਰਵਾਲ (ਵਿਗਿਆਨੀ)]]||07.01.2022 || 193 || [[ਡਿਕ ਕਲੇਅਰ]]||17.04.2022
|293
|[[ਜੈਸਿਕਾ ਪਲੱਟ]]
|26.07.2022
|393
|
|
|-
| 94 || [[ਭੂਪੇਨ ਖੱਖੜ]]||08.01.2022 || 194 || [[ਸੇਬ ਕਾਸਤਰੋ]]||18.04.2022
|294
|[[ਲੁਈ ਸੈਂਡ]]
|27.07.2022
|394
|
|
|-
| 95 || [[ਐਨੀ ਆਸ਼ੀਮ]]||09.01.2022 || 195 || [[ਹੈਂਕ ਚੇਨ]]||19.04.2022
|295
|[[ਐਂਡਰਿਆ ਯੀਅਰਵੁੱਡ]]
|28.07.2022
|395
|
|
|-
| 96 || [[ਨਿਕਿਤਾ ਡ੍ਰੈਗਨ]]||10.01.2022 || 196 || [[ਅਬਦੁ ਅਲੀ]]||20.04.2022
|296
|[[ਬੈਟੀ ਬੈਕਸਟਰ]]
|29.07.2022
|396
|
|
|-
| 97 || [[ਚੱਕੀ ਬਾਰਟੋਲੋ]]||11.01.2022 || 197 || [[ਸਲਵਾਡੋਰ ਕੈਲਵੋ]]||21.04.2022
|297
|[[ਟੇਡ ਨੌਰਥ]]
|30.07.2022
|397
|
|
|-
| 98 || [[ਜੈਕ ਬਾਰਨ]]||12.01.2022 || 198 || [[ਬਲੈਕ ਸਪਾਰਕ]]||22.04.2022
|298
|[[ਰਿਚਰਡ ਹਰਮਨ]]
|31.07.2022
|398
|
|
|-
| 99 || [[ਅਡੱਲਟ ਮੋਮ]]||13.01.2022 || 199 || [[ਮਾਰਕ ਬਲੇਨ]]||23.04.2022
|299
|[[ਜਨਾਇਆ ਖਾਨ]]
|01.08.2022
|399
|
|
|-
| 100 || [[ਕਾਰਲਾ ਐਂਤੋਨੇਲੀ]]||14.01.2022 || 200 || [[ਰਿਵਰ ਗਾਲੋ]]||24.04.2022
|300
|[[ਖਵਾਲ]]
|02.08.2022
|400
|
|
|-
|}</text>
      <sha1>44glyria6bnxp6lmb599acu8rfhvxs9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਨਿਸ਼ਾ ਗਨਾਤਰਾ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>138964</id>
    <revision>
      <id>610623</id>
      <parentid>602966</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T14:29:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16181" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name          = ਨਿਸ਼ਾ ਗਨਾਤਰਾ
| image         = 
| caption       = 
| birth_name    = 
| birth_date    = {{birth date and age|1974|6|25|mf=y}}
| birth_place   = [[ਵੈਨਕੂਵਰ]], ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੋਲੰਬੀਆ, ਕੈਨੇਡਾ
| alma_mater    = [[ਨਿਊਯਾਰਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]]
| occupation    = {{flatlist|
*ਅਦਾਕਾਰਾ
*ਫ਼ਿਲਮਮੇਕਰ}}
| years_active  = 1996–ਹੁਣ
| spouse        = 
| partner       = 
}}

'''ਨਿਸ਼ਾ ਗਨਾਤਰਾ''' (ਜਨਮ 25 ਜੂਨ, 1974)&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite journal|last=Joanne Latimer, Dustin Dinoff, Marise Strauss, &amp; Laura Bracken|date=2004|title=Playback's 10 to Watch: Canada's Hottest Up-and-Coming Directors, Actors and Writers|journal=Playback: Canada's Broadcast and Production Journal.|volume=18|issue=21|pages=1}}&lt;/ref&gt; ਇੱਕ ਕੈਨੇਡੀਅਨ-ਅਮਰੀਕੀ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ, ਪਟਕਥਾ ਲੇਖਕ, ਨਿਰਮਾਤਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੀ ਅਦਾਕਾਰਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਸੁਤੰਤਰ ਕਾਮੇਡੀ-ਡਰਾਮਾ ਚਟਨੀ ਪੌਪਕਾਰਨ (1999) ਲਿਖਿਆ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨਿਰਮਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੁਤੰਤਰ ਫ਼ਿਲਮ ਕੌਸਮੋਪੋਲੀਟਨ (2003) ਅਤੇ ਰੋਮਾਂਟਿਕ-ਕਾਮੇਡੀ ਕੇਕ (2005) ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ। ਗਨਾਤਰਾ ਨੇ ਕਈ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸ਼ੋਅ ਲਈ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦ ਰੀਅਲ ਵਰਲਡ, ਟਰਾਂਸਪੇਰੈਂਟ, ਯੂ ਮੀ ਹਰ, ਬੈਟਰ ਥਿੰਗਜ਼ , ਅਤੇ ਬਰੁਕਲਿਨ ਨਾਇਨ-ਨਾਇਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਕਾਮੇਡੀ-ਡਰਾਮੇ ਲੇਟ ਨਾਈਟ (2019) ਅਤੇ ਦ ਹਾਈ ਨੋਟ (2020) ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਗਨਾਤਰਾ ਨੇ ਟਰਾਂਸਪੇਰੈਂਟ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਨਿਰਮਾਤਾ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ,&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Brodesser-Akner|first=Taffy|date=29 August 2014|title=Can Jill Soloway Do Justice to the Trans Movement?|journal=The New York Times}}&lt;/ref&gt; ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕਾਮੇਡੀ ਸੀਰੀਜ਼ ਲਈ 2015 ਦੇ ਪ੍ਰਾਈਮਟਾਈਮ ਐਮੀ ਅਵਾਰਡਾਂ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.emmys.com/bios/nisha-ganatra|title=Nisha Ganatra|website=Television Academy|language=en|access-date=2021-01-06}}&lt;/ref&gt;

== ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ==
ਗਨਾਤਰਾ ਨੇ ਅਦਾਕਾਰੀ ਰਾਹੀਂ ਫ਼ਿਲਮ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਣ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite journal|last=Joanne Latimer, Dustin Dinoff, Marise Strauss, &amp; Laura Bracken|date=2004|title=Playback's 10 to Watch: Canada's Hottest Up-and-Coming Directors, Actors and Writers|journal=Playback: Canada's Broadcast and Production Journal.|volume=18|issue=21|pages=1}}&lt;/ref&gt;

ਗਨਾਤਰਾ [[ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ]] ਵਿਚ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਆਪਣੀ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਣ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਨੇ ਸਕਰੀਨ ਰਾਈਟਿੰਗ ਕਲਾਸਾਂ ਵਿੱਚ ਘੁਸਪੈਠ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਫਲਸਰੂਪ ਉਸਨੂੰ ਛੋਟੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਮਿਲੀ।&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite journal|last=Joanne Latimer, Dustin Dinoff, Marise Strauss, &amp; Laura Bracken|date=2004|title=Playback's 10 to Watch: Canada's Hottest Up-and-Coming Directors, Actors and Writers|journal=Playback: Canada's Broadcast and Production Journal.|volume=18|issue=21|pages=1}}&lt;/ref&gt;

ਉਹ ਨਿਊਯਾਰਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਫ਼ਿਲਮ ਸਕੂਲ (ਐਨ.ਵਾਈ.ਯੂ.) ਵਿੱਚ ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ [[ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ]] ਚਲੀ ਗਈ। ਉੱਥੇ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਫ਼ਿਲਮ ਜੰਕੀ ਪੰਕੀ ਗਰਲਜ਼ (1997) ਬਣਾਈ ਜਿਸਨੇ ਐਨ.ਵਾਈ.ਯੂ. ਦੀ ਟਿਸ਼ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite journal|last=Joanne Latimer, Dustin Dinoff, Marise Strauss, &amp; Laura Bracken|date=2004|title=Playback's 10 to Watch: Canada's Hottest Up-and-Coming Directors, Actors and Writers|journal=Playback: Canada's Broadcast and Production Journal.|volume=18|issue=21|pages=1}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਪੀ.ਬੀ.ਐਸ. ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਛੋਟੀ ਫ਼ਿਲਮ ਜਿੱਤੀ।&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; ਗਨਾਤਰਾ ਨੇ [[ਨਿਊਯਾਰਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਟਿਸ਼ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=King, Loren.|date=9 June 2000|title=&quot;Ganatra Whips Up Light Chutney Popcorn&quot;.|journal=Boston Globe}}&lt;/ref&gt;

== ਕਰੀਅਰ ==
ਫ਼ਿਲਮ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ, ਗਨਾਤਰਾ ਨੇ 2001 ਵਿੱਚ ਐਮਟੀਵੀ ਦੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜੀ ਦ ਰੀਅਲ ਵਰਲਡ ਦੇ ਕਈ ਐਪੀਸੋਡਾਂ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite journal|last=Steinhart, David|date=8 March 2003|title=Learning at the feet of some of the best|journal=National Post|volume=4|pages=1}}&lt;/ref&gt; ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਨੇ ਦੋ ਸ਼ਾਰਟਸ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ ਸੁਤੰਤਰ ਫ਼ਿਲਮ ਚਟਨੀ ਪੌਪਕੌਰਨ (1999) ਲਿਖੀ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

ਗਨਾਤਰਾ ਐਨਬੀਸੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਜੋ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸ਼ਾਲੀ ਮਹਿਲਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪੁਰਸ਼ ਹਮਰੁਤਬਾ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਇੱਕ ਐਨਬੀਸੀ ਲੜੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਐਪੀਸੋਡਾਂ ਤੱਕ ਸ਼ੈਡੋ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦੇਣ ਲਈ ਮਹਿਲਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਭਾਗੀਦਾਰ ਫਿਰ ਉਸ ਲੜੀ ਦੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਐਪੀਸੋਡ ਨੂੰ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣਗੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸ਼ੈਡੋ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.indiawest.com/entertainment/global/nbc-picks-indian-american-nisha-ganatra-to-mentor-next-generation/article_ca3fe488-021a-11e8-b2c0-efe7ffb54b5d.html|title=NBC Picks Indian American Nisha Ganatra to Mentor Next Generation of Female Directors|last=Rathore|first=Reena|date=25 January 2018|website=India West|access-date=24 ਦਸੰਬਰ 2021|archive-date=24 ਦਸੰਬਰ 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224032630/https://www.indiawest.com/entertainment/global/nbc-picks-indian-american-nisha-ganatra-to-mentor-next-generation/article_ca3fe488-021a-11e8-b2c0-efe7ffb54b5d.html|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;

ਜਦੋਂ ਗਨਾਤਰਾ ਇੱਕ ਸਿਨੇਮੈਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਰੀਲਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਰੀਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਹੁਤ ਉੱਤਮ ਸਨ।&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.thedailybeast.com/the-war-on-hollywood-sexism-ava-duvernay-miranda-july-karyn-kusama-and-more-directors-speak-out|title=The War on Hollywood Sexism: Ava DuVernay, Miranda July, Karyn Kusama, and More Directors Speak Out|last=Winkelman|first=Natalia|date=15 June 2018|work=The Daily Beast}}&lt;/ref&gt; ਖੁਦ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਉਹ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਆਦੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਕੋਲ ਬਿਹਤਰ ਰੀਲਾਂ ਇਸ ਲਈ ਨਹੀਂ ਸਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸ਼ਾਲੀ ਸਨ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਬਜਟ, ਵਧੀਆ ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ, ਵੱਡੇ ਚਾਲਕ ਦਲ ਅਤੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ।&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; ਇਸਨੇ ਗਨਾਤਰਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਸਿਨੇਮਾਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਮਹਿਲਾ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। 2020 ਵਿੱਚ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਏਬੀਸੀ ਨੇ ਇੱਕ ਸਿੰਗਲ-ਕੈਮਰਾ ਮੈਚਮੇਕਿੰਗ ਕਾਮੇਡੀ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜੋ ਗਨਤਰਾ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਅਤੇ ਨਿਰਮਿਤ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://deadline.com/2020/08/nisha-ganatra-matchmaking-comedy-abc-1203020106/|title=Nisha Ganatra Matchmaking Comedy In The Works At ABC|last=Andreeva|first=Nellie|date=2020-08-24|website=Deadline|language=en|access-date=2020-08-25}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਗਨਾਤਰਾ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ [[ਲੈਸਬੀਅਨ]] ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.questia.com/magazine/1G1-62496635/popcorn-confidential|title=Popcorn Confidential|last=Tucker|first=Karen Iris|date=June 6, 2000|website=[[The Advocate (LGBT magazine)|The Advocate]]|access-date=ਦਸੰਬਰ 24, 2021|archive-date=ਅਗਸਤ 24, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190824100236/https://www.questia.com/magazine/1G1-62496635/popcorn-confidential|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.afterellen.com/tv/17102-nisha-ganatras-on-screen-comeback|title=Nisha Ganatra's On-screen Comeback|last=Corson|first=Suzanne|date=June 27, 2007|website=[[AfterEllen]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20150928074906/https://www.afterellen.com/tv/17102-nisha-ganatras-on-screen-comeback|archive-date=September 28, 2015}}&lt;/ref&gt;

== ਫ਼ਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ ==

=== ਫ਼ਿਲਮ ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
! style=&quot;width:1em;&quot; |ਸਾਲ
! style=&quot;width:18em;&quot; | ਸਿਰਲੇਖ
! ਡਾਇਰੈਕਟਰ
! ਲੇਖਕ
! ਨਿਰਮਾਤਾ
! ਭੂਮਿਕਾ
! class=&quot;unsortable&quot; | ਨੋਟਸ
! class=&quot;unsortable&quot; | {{Abbr|Ref(s)|Reference(s)}}
|-
|1996
|''Junky Punky Girlz''
|{{yes}}
|{{yes}}
|{{no}}
|
|Short film
|
|-
|1997
|''Drown Soda''
|{{yes}}
|{{yes}}
|{{yes}}
|
|Short film
|
|-
| 1999
|''[[Chutney Popcorn]]'' 
|{{yes}}
|{{yes}}
|{{yes}}
|Reena
|
|
|-
|2000
|''[[The Acting Class]]'' 
|{{no}}
|{{no}}
|{{no}}
|Exotic Dancer
|
|
|-
|2003
|''[[Cosmopolitan (film)|Cosmopolitan]]'' 
|{{yes}}
|{{no}}
|{{no}}
|
|TV movie
|
|-
|2003
|''Fast Food High'' 
|{{yes}}
|{{no}}
|{{no}}
|
|
|
|-
|2005
|''[[Cake (2005 film)|Cake]]'' 
|{{yes}}
|{{no}}
|{{no}}
|
|
|
|-
|2005
|''[[Bam Bam and Celeste]]'' 
|{{no}}
|{{no}}
|{{no}}
|Linda
|
|
|-
|2007
|''Don't Go''
|{{no}}
|{{no}}
|{{no}}
|Shanti
|TV movie
|
|-
|2008
|''[[The Cheetah Girls: One World]]''
|{{no}}
|{{yes}}
|{{no}}
|
|TV movie
|
|-
|2011
|''Small, Beautifully Moving Parts''
|{{no}}
|{{no}}
|{{no}}
|Mother
|
|
|-
|2013
|''[[The Hunters (2013 film)|The Hunters]]'' 
|{{yes}}
|{{no}}
|{{yes}}
|
|TV movie
|
|-
|2013
|''Pete's Christmas'' 
|{{yes}}
|{{no}}
|{{yes}}
|
|TV movie
|
|-
|2014
|''Code Academy'' 
|{{yes}}
|{{yes}}
|{{yes}}
|
|Short film
|
|-
|2016
|''[[Center Stage: On Pointe]]'' 
|{{no}}
|{{yes}}
|{{no}}
|
|TV movie
|
|-
|2019
|''[[Late Night (film)|Late Night]]'' 
|{{yes}}
|{{no}}
|{{no}}
|
|
|
|-
| 2020
| ''[[The High Note]]''
| {{yes}}
| {{no}}
| {{no}}
|
|
|
|}


== ਟੀਵੀ ਲੜੀ ==

=== ਡਾਇਰੈਕਟਰ ===

* ''ਦ ਰੀਅਲ ਵਰਲਡ: ਬੈਕ ਟੂ ਨਿਊਯਾਰਕ'' (2001) (4 ਐਪੀਸੋਡ)
* ''ਦ ਰੀਅਲ ਵਰਲਡ / ਰੋਡ ਰੂਲਜ਼ : ਬੈਟਲ ਆਫ ਦ ਸੀਜ਼ਨਜ਼'' (2002) (1 ਐਪੀਸੋਡ)
* ''ਫਿਊਚਰਸਟੇਟਸ'' (2011) (1 ਐਪੀਸੋਡ)
* ''ਹੈਵਨ'' (2012) (1 ਐਪੀਸੋਡ)
* ''ਬਿਗ ਟਾਈਮ ਰਸ਼'' (2012) (1 ਐਪੀਸੋਡ)
* ''ਟਰਾਂਸਪਾਰੇਂਟ'' (2014) (3 ਐਪੀਸੋਡ)
* ''ਦ ਮਿੰਡੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ'' (2015) (1 ਐਪੀਸੋਡ)
* ''ਮਿਸਟਰ ਰੋਬੋਟ'' (2015) (1 ਐਪੀਸੋਡ)
* ''ਮੈਰਿਡ'' (2015) (3 ਐਪੀਸੋਡ)
* ''ਰੈੱਡ ਓਕਸ'' (2015) (2 ਐਪੀਸੋਡ)
* ''ਸ਼ੇਮਲੇਸ'' (2016) (1 ਐਪੀਸੋਡ)
* ''ਬਰੁਕਲਿਨ ਨਾਇਨ-ਨਾਈਨ'' (2016) (1 ਐਪੀਸੋਡ)
* ''ਯੂ ਮੀ ਹਰ'' (2016) (10 ਐਪੀਸੋਡ)
* ''ਬੇਟਰ ਥਿੰਗਜ਼'' (2016) (3 ਐਪੀਸੋਡ)
* ''ਗਰਲਜ਼'' (2017) (1 ਐਪੀਸੋਡ)
* ''ਡੀਅਰ ਵਾਇਟ ਪੀਪਲ'' (2017) (2 ਐਪੀਸੋਡ)
* ''ਫਰੈਸ਼ ਆਫ ਦ ਬੋਟ'' (2017) (1 ਐਪੀਸੋਡ)
* ''ਫਿਊਚਰ ਮੈਨ'' (2017)
* ''ਲਵ''  (2018)
* ''ਬਲੈਕ ਮੰਡੇ'' (2019) (1 ਐਪੀਸੋਡ)
* ''ਐਂਡ ਜਸਟ ਲਾਇਕ ਦੇਟ'' (2022)

=== ਪਟਕਥਾ ਲੇਖਕ ===

* ''ਫਿਊਚਰਸਟੇਟਸ'' (2011) (ਟੀਵੀ ਸੀਰੀਜ਼, 1 ਐਪੀਸੋਡ)

=== ਨਿਰਮਾਤਾ ===

* ''ਮਾਰਗਰੇਟ ਚੋ: ਸੁੰਦਰ'' (2009), ਖੇਤਰ ਨਿਰਮਾਤਾ
* ''ਚੋ ਡਿਪੇਡੇਂਟ'' (2011), ਫੀਲਡ ਨਿਰਮਾਤਾ
* ਟਰਾਂਸਪਾਰੇਂਟ (2014) (ਟੀਵੀ ਸੀਰੀਜ਼, 10 ਐਪੀਸੋਡ), ਸਲਾਹਕਾਰ ਨਿਰਮਾਤਾ
* ''ਯੂ ਮੀ ਹਰ'' (2016) (ਟੀਵੀ ਸੀਰੀਜ਼, 10 ਐਪੀਸੋਡ), ਸਹਿ-ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਿਰਮਾਤਾ
* ਬੇਟਰ ਥਿੰਗਜ਼ (2016) (ਟੀਵੀ ਸੀਰੀਜ਼, 9 ਐਪੀਸੋਡ), ਸਹਿ-ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਿਰਮਾਤਾ

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}} 

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* [http://www.nishaganatra.com/index.html ਅਧਿਕਾਰਤ ਸਾਈਟ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190717115350/http://nishaganatra.com/index.html |date=2019-07-17 }}
* {{IMDB name|0304091}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕਨੇਡੀਅਨ ਫ਼ਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1974]]</text>
      <sha1>19unmpczx62bzd6ita5qod1w3dg6hcn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਨਿਕੋਕਾਡੋ ਐਵੋਕਾਡੋ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>139977</id>
    <revision>
      <id>610765</id>
      <parentid>594019</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T11:54:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2001:4451:110A:9200:F98F:911A:DD03:DF98</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14267" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = Nikocado Avocado
| image              =Nikocado Avocado em seu carro feito por Fausto.jpg 
| caption            = 
| birth_name         = Nicholas Perry
| birth_date         = {{birth month and age|1992|5}}
| birth_place        = [[Ukraine]]
| nationality        = 
| occupation         = [[YouTuber]], Internet celebrity
| years_active       = 2013–present
| spouse             = {{marriage|Orlin Home|2017}}
| known_for          = [[mukbang]]s
| website            = 
| module             = {{Infobox YouTube personality
| embed           = yes
| genre           = [[Mukbang]], [[vlog]]
| channels        = {{ubl
|[https://youtube.com/c/NikocadoAvocado/ Nikocado Avocado]
|[https://www.youtube.com/c/OrlinHome Nikocado Avocado 2]
|[https://www.youtube.com/c/NikocadoAvocado3 Nikocado Avocado 3]
|[https://www.youtube.com/c/NoodleKing Noodle King]
|[https://www.youtube.com/c/MoreNikocado More Nikocado]
|[https://youtube.com/channel/UCQjZNr8QT0oUL1Z0kUbqrvg Nikocado Shorts]
}}
| subscribers     = * 2.93 million (main channel)
* {{Rounddown|{{Sum|2.9| 0.759|0.853|0.422|1.01}}|171}} million (combined){{efn|Subscribers, broken down by channel:
* 2.9 million (Nikocado Avocado)
* 760 thousand (Nikocado Avocado 2)
* 850 thousand (Nikocado Avocado 3)
* 422 thousand (Noodle King)
* 1 million (More Nikocado)
* 175 thousand (Nikocado Shorts)
}}
| views           = * 604.6 million (main channel)
* {{Rounddown|{{Multiply|{{Sum|0.5789|0.1211|0.1854|0.046|0.2226}}|1/1}}|2}} billion (combined){{efn|Views, broken down by channel:
* 620 million (Nikocado Avocado)
* 122 million (Nikocado Avocado 2)
* 194 million (Nikocado Avocado 3)
* 47 million (Noodle King)
* 280 million (More Nikocado)
* 45 million (Nikocado Shorts)
}}
| associated_acts = 
| silver_button   = 
| silver_year     = 
| gold_button     = 
| gold_year       = 
| stats_update    = November 19, 2021
}}
}}

'''ਨਿਕੋਲਸ ਪੇਰੀ''' (ਜਨਮ ਮਈ 1992), ਜੋ ਕਿ ਆਪਣੇ ਔਨਲਾਈਨ ਨਾਮ '''ਨਿਕੋਕਾਡੋ ਐਵੋਕਾਡੋ''' ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਇੰਟਰਨੈਟ ਹਸਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਮੁਕਬੰਗ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿਧ ਹੈ। ਕਈ ਵਿਡੀਓਜ਼ ਦੀ ਵਾਇਰਲ ਸਫ਼ਲਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੇ [[ਯੂਟਿਊਬ]] 'ਤੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਫਾਲੋਇੰਗ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਪੇਰੀ ਦਾ ਜਨਮ ਮਈ 1992 ਵਿੱਚ [[ਯੂਕਰੇਨ]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੁਆਰਾ ਗੋਦ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ [[ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ]] ਅਮਰੀਕਾ ਚਲੇ ਗਏ ਸਨ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.insider.com/who-is-youtube-star-nikocado-avocado-2020-1|title=Inside the rise of Nikocado Avocado, the extreme-eating YouTuber whose meltdowns have disrupted an online community|last=Harris|first=Margot|date=January 14, 2021|work=Insider|access-date=February 20, 2021|last2=Mendez II|first2=Moises}}&lt;/ref&gt;

ਪੇਰੀ ਦੇ ਇੱਕ ਇੰਟਰਨੈਟ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਬਣਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਸਨੇ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਅਦਾਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ''ਦ ਗਲੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ'' ਲਈ ਕਾਲਬੈਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://melmagazine.com/en-us/story/nikocado-avocado-onlyfans-profile|title=Who Is The Real Nik Avocado?|last=Stone|first=Lillian|date=September 1, 2021|work=MEL Magazine}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਇੱਕ ਕਲਾਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿਖਿਅਤ ਵਾਇਲਨ ਵਾਦਕ ਸੀ&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.tampabay.com/arts-entertainment/food/2019/10/04/binge-eating-videos-find-big-audience-even-for-weight-loss/|title=Binge eating videos find big audience, even for weight loss|date=October 4, 2019|work=Tampa Bay Times|agency=Associated Press}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਇੱਕ ਫ੍ਰੀਲਾਂਸ ਵਾਇਲਨਿਸਟ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਲਈ ਹੋਮ ਡਿਪੋ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.menshealth.com/health/a25892411/youtube-mukbang-stars-binge-eat/|title=These Viral 'Mukbang' Stars Get Paid to Gorge on Food—at the Expense of Their Bodies|last=Matthews|first=Melissa|date=January 18, 2019|work=Men's Health}}&lt;/ref&gt;

== ਕਰੀਅਰ ==
ਨਿਕੋਕਾਡੋ ਐਵੋਕਾਡੋ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਮੱਗਰੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗੀਤਾਂ ਦੇ ਵਾਇਲਨ ਕਵਰ ਅਤੇ [[ਵੀਗਨਿਜ਼ਮ|ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ]] ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਵੀਲੌਗ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। 2016 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਸਿਹਤ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਆਪਣੇ ਚੈਨਲ 'ਤੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਪੋਸਟ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਹੁਣ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.insider.com/who-is-youtube-star-nikocado-avocado-2020-1|title=Inside the rise of Nikocado Avocado, the extreme-eating YouTuber whose meltdowns have disrupted an online community|last=Harris|first=Margot|date=January 14, 2021|work=Insider|access-date=February 20, 2021|last2=Mendez II|first2=Moises}}&lt;/ref&gt;

2016 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਰੀ ਨੇ ਮੁਕਬੰਗ ਵੀਡੀਓ ਬਣਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ; ਉਸਦੇ ਪਹਿਲੇ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ 50,000 ਵਿਊਜ਼ ਮਿਲੇ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.tampabay.com/arts-entertainment/food/2019/10/04/binge-eating-videos-find-big-audience-even-for-weight-loss/|title=Binge eating videos find big audience, even for weight loss|date=October 4, 2019|work=Tampa Bay Times|agency=Associated Press}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਇਸ ਰੁਝਾਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਅਮਰੀਕੀ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਿਆ&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.insider.com/who-is-youtube-star-nikocado-avocado-2020-1|title=Inside the rise of Nikocado Avocado, the extreme-eating YouTuber whose meltdowns have disrupted an online community|last=Harris|first=Margot|date=January 14, 2021|work=Insider|access-date=February 20, 2021|last2=Mendez II|first2=Moises}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ 2018 ਵਿੱਚ ਕਾਮੇਡੀ ਸੈਂਟਰਲ ਦੇ ''Tosh.0'' ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।&lt;ref&gt;Comedy Central (November 4, 2018). [https://www.youtube.com/watch?v=rGBVNBB1NIk &quot;CeWEBrity Profile – Nikocado Avocado – Tosh.0&quot;]. ''YouTube''&lt;/ref&gt; ਉਸ ਦੇ ਮੁਕਬੰਗ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਾਲਤੂ ਤੋਤੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੋਢੇ 'ਤੇ ਬੈਠਾਉਣ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾੜੀ ਖੁਰਾਕ ਕਾਰਨ ਮੈਨਿਕ ਐਪੀਸੋਡ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਘੱਟ ਪਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਆਪਣੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ, ਕਈ ਵਾਰ ਕਲਿੱਕਬਾਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ।

ਪੇਰੀ ਨੇ 2019 ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸਿਰਫ &quot;ਕੁਝ ਹੋਰ ਸਾਲਾਂ ਲਈ&quot; ਮੁਕਬੰਗ ਵੀਡੀਓ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ &quot;ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੈ&quot;।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.tampabay.com/arts-entertainment/food/2019/10/04/binge-eating-videos-find-big-audience-even-for-weight-loss/|title=Binge eating videos find big audience, even for weight loss|date=October 4, 2019|work=Tampa Bay Times|agency=Associated Press}}&lt;/ref&gt; ਪੇਰੀ ਦੁਆਰਾ ਅਪਲੋਡ ਕੀਤੇ ਗਏ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੜਬੜ ਵਾਲੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦੀ ਸਥਿਤੀ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.insider.com/youtuber-nikocado-avocado-new-video-fans-worried-trolling-2020-4|title=Extreme-eating YouTuber Nikocado Avocado calls himself 'Jesus' and cries in a new video, leading many viewers to express concern|last=Harris|first=Margot|date=April 17, 2020|work=Insider}}&lt;/ref&gt; 2020 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਓਰਲਿਨ ਹੋਮ ਦੀ ਅਸ਼ਲੀਲ ਸਮੱਗਰੀ ਪੋਸਟ ਕਰਨ ਲਈ ਓਨਲੀਫੈਨਜ 'ਤੇ ਇੱਕ ਖਾਤਾ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.insider.com/who-is-youtube-star-nikocado-avocado-2020-1|title=Inside the rise of Nikocado Avocado, the extreme-eating YouTuber whose meltdowns have disrupted an online community|last=Harris|first=Margot|date=January 14, 2021|work=Insider|access-date=February 20, 2021|last2=Mendez II|first2=Moises}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਕੈਮਿਓ ਅਤੇ ਪੈਟਰੀਅਨ 'ਤੇ ਵੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.inputmag.com/culture/nikocado-avocado-mukbang-youtube-eating-disorders-ed-food|title=The ED community is using Nikocado Avocado as 'thinspiration'|last=Lucas|first=Jessica|website=Input}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਪੇਰੀ 2013 ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਉੱਥੇ ਰਹਿੰਦਿਆਂ, ਉਹ [[ਵੀਗਨਿਜ਼ਮ|ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ]] ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਲਈ ਇੱਕ [[ਫ਼ੇਸਬੁੱਕ|ਫੇਸਬੁੱਕ]] ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ [[ਕੋਲੰਬੀਆ]] ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਆਪਣੇ ਹੁਣ ਦੇ ਪਤੀ ਓਰਲਿਨ ਹੋਮ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 2017 ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.insider.com/who-is-youtube-star-nikocado-avocado-2020-1|title=Inside the rise of Nikocado Avocado, the extreme-eating YouTuber whose meltdowns have disrupted an online community|last=Harris|first=Margot|date=January 14, 2021|work=Insider|access-date=February 20, 2021|last2=Mendez II|first2=Moises}}&lt;/ref&gt;

ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਰੀ ਦੇ ਇਕਦਮ ਵਧੇ ਭਾਰ ਕਾਰਨ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕ ਅਤੇ ਯੂਟਿਊਬਰ ਉਸਦੀ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਤ ਹਨ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.insider.com/who-is-youtube-star-nikocado-avocado-2020-1|title=Inside the rise of Nikocado Avocado, the extreme-eating YouTuber whose meltdowns have disrupted an online community|last=Harris|first=Margot|date=January 14, 2021|work=Insider|access-date=February 20, 2021|last2=Mendez II|first2=Moises}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://slate.com/transcripts/WWpTZ0EzMktsdm1UWktiT2RGZXpNN1liVDl6czVJbWVBcXU4MXFZaHlVND0=|title=Is This YouTuber Eating Himself to Death?|date=November 28, 2021|website=IYCMI|publisher=Slate}}&lt;/ref&gt; 2019 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਮੈਨਜ'ਜ ਹੇਲਥ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਕਾਮਵਾਸਨਾ ਦੀ [[ਲਿਬਿਡੋ|ਕਮੀ]] ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਣ ਪੀਣ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਸਨੂੰ ਇਰੈਕਟਾਈਲ ਡਿਸਫੰਕਸ਼ਨ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.menshealth.com/health/a25892411/youtube-mukbang-stars-binge-eat/|title=These Viral 'Mukbang' Stars Get Paid to Gorge on Food—at the Expense of Their Bodies|last=Matthews|first=Melissa|date=January 18, 2019|work=Men's Health}}&lt;/ref&gt; ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ [[ਅਪਾਹਜਪੁਣਾ|ਅਪਾਹਜ]] ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://extra.ie/2021/10/09/must-see/exclusive-youtuber-responds-after-claims-that-hes-slowly-killing-himself-for-views|title=Exclusive: Nikocado Avocado fires back after YouTuber claims he's 'slowly killing himself for views'|last=Murphy|first=John|date=9 October 2021|work=Extra.ie|access-date=14 January 2022}}&lt;/ref&gt;

18 ਸਤੰਬਰ 2021 ਨੂੰ, ਪੇਰੀ ਨੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਬਣਾ ਕੇ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਪਸਲੀਆਂ ਨੂੰ ਫ੍ਰੈਕਚਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਛਿੱਕ ਮਾਰਨ ਦੌਰਾਨ ਸੱਟ ਲੱਗੀ ਸੀ। ਵੀਡੀਓ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਖੱਬੇ ਪਸਲੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਤਿੰਨ ਤੋੜ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.insider.com/who-is-youtube-star-nikocado-avocado-2020-1|title=Inside the rise of Nikocado Avocado, the extreme-eating YouTuber whose meltdowns have disrupted an online community|last=Harris|first=Margot|date=January 14, 2021|work=Insider|access-date=February 20, 2021|last2=Mendez II|first2=Moises}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{YouTube|u=NikocadoAvocado}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਯੂਟਿਊਬਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1992]]</text>
      <sha1>8yyx8xikey04b0264sbw5zt5z737f96</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਏਲੇ ਮਿਲਜ਼</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140150</id>
    <revision>
      <id>610741</id>
      <parentid>594798</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T09:40:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9976" xml:space="preserve">{{Infobox YouTube personality
| name                 = ਏਲੀਆਫ਼ਦਮਿਲਜ਼
| logo                 = 
| logo_caption         = 
| image                = Elle Mills 2018.png
| caption              = ਮਿਲਜ਼ 2018 'ਚ
| birth_name           = ਏਲੇ ਜੇਨੈੱਟ ਮਿਲਜ਼
| birth_date           = {{birth date and age|1998|07|17}}
| birth_place          = [[ਮਨੀਲਾ]], [[ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼]]
| death_date           = 
| death_place          = 
| nationality          = ਕੈਨੇਡੀਅਨ
| spouse               = {{marriage|ਮਿਚ ਅਜ਼ੇਵੇਡੋ|2017|2018|reason=ann.}}
| occupation           = 
| website              = 
| pseudonym            = 
| channel_name         = ਏਲੀਆਫ਼ਦਮਿਲਜ਼
| channel_display_name = 
| years_active         = 2012–present
| genre                = ਕਾਮੇਡੀ, ਵਲੋਗ
| subscribers          = 1.78 mil
| subscriber_date      = January 4, 2022
| views                = 157 mil
| view_date            = January 4, 2022
| network              = [[Fullscreen (company)|Fullscreen]]
| associated_acts      = 
| silver_button        = Yes
| silver_year          = 2017
| gold_button          = Yes
| gold_year            = 2018
| diamond_button       = y
| diamond_year         = 
| ruby_button          = y
| ruby_year            = 
| stats_update         = January 4, 2022
}}

'''ਏਲੇ ਜੇਨੈੱਟ ਮਿਲਜ਼'''&lt;ref&gt;Birth name:
&lt;/ref&gt; (ਜਨਮ 17 ਜੁਲਾਈ, 1998)&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://twitter.com/millselle?lang=en|title=Elle Mills (@millselle)|website=Twitter|language=en|access-date=December 28, 2018}}&lt;/ref&gt; ਜਿਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਯੂਟਿਊਬ ਯੂਜ਼ਰਨੇਮ 'ਏਲੀ ਆਫ਼ ਦ ਮਿਲਜ਼' ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਯੂਟਿਊਬ ਵਲੋਗਰ ਹੈ। ਉਸਨੇ 2018 ਵਿੱਚ 10ਵੇਂ ਸ਼ਾਰਟੀ ਅਵਾਰਡਾਂ ਵਿੱਚ &quot;ਬ੍ਰੇਕਆਊਟ ਯੂਟਿਊਬਰ&quot; ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਜਿੱਤੀ।&lt;ref name=&quot;shorty&quot;&gt;{{Cite web|url=http://shortyawards.com/10th/millselle|title=Elle Mills|website=The Shorty Awards|access-date=December 28, 2018}}&lt;/ref&gt; ਉਸ ਦੀਆਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਜੌਨ ਹਿਊਜ਼ ਦੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;wapo&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/graphics/2018/lifestyle/elle-mills-youtube-star/|title=Elle Mills is the celebrity every YouTuber wants to be. But her fame came at a price.|last=Ohlheiser|first=Abby|date=October 23, 2018|work=The Washington Post|access-date=December 28, 2018|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.cbc.ca/radio/q/tuesday-october-2-2018-ken-jeong-scotiabank-giller-prize-shortlist-elle-mills-and-more-1.4845641/it-s-addicting-elle-mills-on-youtube-and-the-pressure-to-get-views-1.4845648|title='It's addicting': Elle Mills on YouTube and the pressure to get views|date=October 2, 2018|work=CBC Radio|access-date=December 28, 2018|language=en}}&lt;/ref&gt;

== ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ==
ਮਿਲਜ਼ ਦਾ ਜਨਮ [[ਮਨੀਲਾ]], [[ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ [[ਓਟਾਵਾ]], [[ਉਂਟਾਰੀਓ|ਓਨਟਾਰੀਓ]] ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਹੋਈ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;variety&quot;&gt;{{Cite news|url=https://variety.com/2018/digital/news/youtube-elle-mills-live-tour-dates-canada-fullscreen-1202727598/|title=YouTube Rising Star Elle Mills Sets First Live Tour With Fullscreen|last=Spangler|first=Todd|date=March 15, 2018|work=Variety|access-date=December 28, 2018|language=en}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਅੱਠ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਵੀਡੀਓ ਬਣਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;hr&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/uta-signs-youtube-breakout-elle-mills-1169756|title=UTA Signs YouTube Breakout Elle Mills (Exclusive)|last=Sun|first=Rebecca|date=December 14, 2018|work=Hollywood Reporter|access-date=December 28, 2018|language=en}}&lt;/ref&gt; ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਗ੍ਰੇਸ ਹੇਲਬਿਗ ਅਤੇ ਕੈਸੀ ਨੀਸਟੈਟ ਦੇ ਯੂਟਿਊਬ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦੇਖ ਕੇ ਇੱਕ ਯੂਟਿਊਬਰ ਬਣਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.dailydot.com/upstream/elle-mills/|title=The cinematic storytelling of Elle Mills' vlogs|last=Lanning|first=Carly|date=March 27, 2018|work=The Daily Dot|access-date=December 28, 2018|language=en}}&lt;/ref&gt;

== ਯੂਟਿਊਬ ਕਰੀਅਰ ==
2017 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਯੂਟਿਊਬ 'ਤੇ ਲਗਭਗ 15,000 ਸਬਸਕ੍ਰਾਇਬਰ ਸਨ। ਉਸ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦੇ ਵਾਇਰਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਦੇ ਚੈਨਲ ਨੇ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸਬਸਕ੍ਰਾਇਬ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੇ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਉਸਦੀ ਨਵੰਬਰ 2017 ਦੀ ਆ ਰਹੀ ਵੀਡੀਓ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਦੁਲਿੰਗੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਸੀ, ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਮਿਲੀਅਨ-ਸਬਸਕ੍ਰਾਈਬਰ ਦੇ ਅੰਕ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਧੱਕ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref name=&quot;wapo&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/graphics/2018/lifestyle/elle-mills-youtube-star/|title=Elle Mills is the celebrity every YouTuber wants to be. But her fame came at a price.|last=Ohlheiser|first=Abby|date=October 23, 2018|work=The Washington Post|access-date=December 28, 2018|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;hr&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/uta-signs-youtube-breakout-elle-mills-1169756|title=UTA Signs YouTube Breakout Elle Mills (Exclusive)|last=Sun|first=Rebecca|date=December 14, 2018|work=Hollywood Reporter|access-date=December 28, 2018|language=en}}&lt;/ref&gt;

ਮਿਲਜ਼ ਨੇ ਜੂਨ 2017 ਵਿੱਚ ਫੁਲਸਕਰੀਨ ਨਾਲ ਹਸਤਾਖ਼ਰ ਕੀਤੇ&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.thedailybeast.com/the-teen-taking-back-practical-jokes-from-youtubes-bros|title=The Teen Taking Back Practical Jokes From YouTube's Bros|last=Lorenz|first=Taylor|date=February 1, 2018|work=The Daily Beast|access-date=December 28, 2018|language=en}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ 2018 ਦੀ ਬਸੰਤ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਟੂਰ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ।&lt;ref name=&quot;variety&quot;&gt;{{Cite news|url=https://variety.com/2018/digital/news/youtube-elle-mills-live-tour-dates-canada-fullscreen-1202727598/|title=YouTube Rising Star Elle Mills Sets First Live Tour With Fullscreen|last=Spangler|first=Todd|date=March 15, 2018|work=Variety|access-date=December 28, 2018|language=en}}&lt;/ref&gt; 2017 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਉਸਦੇ ਚੈਨਲ ਦੇ 915,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਬਸਕ੍ਰਾਇਬਰ ਸਨ&lt;ref name=&quot;shorty&quot;&gt;{{Cite web|url=http://shortyawards.com/10th/millselle|title=Elle Mills|website=The Shorty Awards|access-date=December 28, 2018}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਫਰਵਰੀ 2018 ਵਿੱਚ 1 ਮਿਲੀਅਨ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.tubefilter.com/2018/05/21/elle-mills-mental-health/|title=In New Video, Elle Mills Talks Mental Health, A Break From Social Media, And Being &quot;Burnt Out At 19&quot;|last=Gutelle|first=Sam|date=May 21, 2018|work=Tubefilter|access-date=December 28, 2018|language=en-US}}&lt;/ref&gt; ਉਸ ਮਈ ਵਿੱਚ ਉਹ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਟੁੱਟ ਗਈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਪੋਸਟ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਨਵੇਂ ਵੀਡੀਓ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਬਰੇਕ ਲਵੇਗੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਯੂਟਿਊਬ 'ਤੇ ਵਾਪਸ ਆਈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://womenintheworld.com/2018/10/25/youtube-sensation-elle-mills-opens-up-about-suffering-a-breakdown-due-to-pressure/|title=YouTube sensation Elle Mills opens up about suffering a breakdown due to pressure|date=October 25, 2018|work=Women in the World|access-date=December 28, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181229031420/https://womenintheworld.com/2018/10/25/youtube-sensation-elle-mills-opens-up-about-suffering-a-breakdown-due-to-pressure/|archive-date=December 29, 2018|language=en-US}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.npr.org/2018/08/13/633997148/the-relentless-pace-of-satisfying-fans-is-burning-out-some-youtube-stars|title=The Relentless Pace Of Satisfying Fans Is Burning Out Some YouTube Stars|last=Sydell|first=Laura|date=August 13, 2018|work=NPR|access-date=December 28, 2018|language=en}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਦਸੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਟੇਲੈਂਟ ਏਜੰਸੀ ਨਾਲ ਦਸਤਖ਼ਤ ਕੀਤੇ।&lt;ref name=&quot;hr&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/uta-signs-youtube-breakout-elle-mills-1169756|title=UTA Signs YouTube Breakout Elle Mills (Exclusive)|last=Sun|first=Rebecca|date=December 14, 2018|work=Hollywood Reporter|access-date=December 28, 2018|language=en}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਅਮਰੀਕੀ ਬਲਾਗਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1998]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕੂਈਅਰ ਔਰਤਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਯੂਟਿਊਬਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]</text>
      <sha1>1jjhppxgsjm7ujs46n5nypgk1cv5vku</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਬ੍ਰੈਡ ਮੋਂਡੋ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140171</id>
    <revision>
      <id>610742</id>
      <parentid>601318</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T09:44:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9754" xml:space="preserve">{{Infobox person|name=ਬ੍ਰੈਡ ਗੇਸੀਮੋਂਡੋ|image=Brad Mondo in 2020 (cropped).jpg|birth_date={{birth date and age|1994|10|28}}&lt;ref name=&quot;intheknow&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.intheknow.com/2020/11/13/brad-mondo/|title=Who is Brad Mondo? Meet the celebrity hairstylist who's worked with Charli D'Amelio|first=Emerald|last=Pellot|date=2020-11-13|website=In The Know|publisher=[[Verizon Media]]}}&lt;/ref&gt;|birth_place=ਫਰੈਂਕਲਿਨ, ਮੈਸੇਚਿਉਸੇਟਸ&lt;ref name=&quot;intheknow&quot; /&gt;|other_names=ਬ੍ਰੈਡ ਮੋਂਡੋ|education=ਐਲੀਮੈਂਟਰੀ - ਡੇਵਿਸ ਥਾਏਰ ਐਲੀਮੈਂਟਰੀ ਸਕੂਲ|height=182 cms|occupation=ਹੇਅਰ ਸਟਾਈਲਿਸਟ, [[ਯੂਟਿਊਬ]]ਰ, ਉਦਯੋਗਪਤੀ|module={{Infobox YouTube personality
|embed                = yes
|channel_direct_url   = channel/UCoc_XJPj6YLMQDWtPDQcDtA
|channel_display_name = ਬ੍ਰੈਡ ਮੋਂਡੋ
|years_active         = 2015–ਮੌਜੂਦਾ
|subscribers          = 7.17 ਮਿਲੀਅਨ
|views                = 1.051 ਬਿਲੀਅਨ
|silver_button        = 
|silver_year          = 
|gold_button          = 
|gold_year            = 
|diamond_button       = 
|diamond_year         = 
|ruby_button          = 
|ruby_year            = 
|stats_update         = November 11, 2021}}}}

'''ਬ੍ਰੈਡ ਗੇਸੀਮੋਂਡੋ''', ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ '''ਬ੍ਰੈਡ ਮੋਂਡੋ''' (ਜਨਮ 28 ਅਕਤੂਬਰ, 1994) ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,  ਇੱਕ [[ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ|ਨਿਊਯਾਰਕ]] -ਅਧਾਰਤ ਹੇਅਰ ਸਟਾਈਲਿਸਟ, ਉਦਯੋਗਪਤੀ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.allure.com/story/brad-mondo-reacts-tiktok-hair-videos|title=How Brad Mondo Sparked a TikTok Hair Revolution Without Saying a Word|last=Dall'Asen|first=Nicola|date=2020-11-19|website=[[Allure (magazine)|Allure]]|quote=He's using it as inspiration for his own hair-care brand, XMondo, which is expanding to include its very first hair dyes.}}&lt;/ref&gt;

== ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ==
ਮੋਂਡੋ ਦਾ ਜਨਮ 28 ਅਕਤੂਬਰ 1994 ਨੂੰ ਫਰੈਂਕਲਿਨ, ਮੈਸੇਚਿਉਸੇਟਸ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਹੇਅਰ ਸਟਾਈਲਿਸਟ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ-ਕਦਮਾਂ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਕਰੀਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/brad-mondo-tiktok-hair-stylist-fashion|title=Brad Mondo, TikTok's Favorite Hair Stylist, Has Killer Fashion Sense|last=Allaire|first=Christian|date=2021-01-10|website=[[Vogue (magazine)|Vogue]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.tubefilter.com/2018/09/19/creators-going-pro-brad-mondo-youtube-hair-stylist-stars/|title=Creators Going Pro: Stylist To The Stars Brad Mondo Knew He Wanted To Be A YouTuber — So He &quot;Made It Happen&quot;|last=Hale|first=James|date=2018-09-19|website=[[TubeFilter]]}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 12 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ [[ਯੂਟਿਊਬ]] ਕਰੀਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਕੈਲਵਿਨ ਕਲੇਨ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੇਲਜ਼ ਐਸੋਸੀਏਟ ਰਿਹਾ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stylesrant.com/the-untold-truth-of-brad-mondo/|title=The untold truth of Brad Mondo|last=Rice|first=Lilyanne|date=31 March 2020|work=StylesRant}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.insider.com/youtuber-brad-mondo-hair-interview-2020-8|title=Brad Mondo shares how working at his dad's salon led him to become one of the most popular hairstylists on YouTube|last=Krause|first=Amanda|date=August 26, 2020|work=[[Insider Inc.|Insider]]}}&lt;/ref&gt;

== ਕਰੀਅਰ ==
ਮੋਂਡੋ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://behindthechair.com/articles/btc-exclusive-brad-mondos-social-media-tips-for-stylists/|title=BTC Exclusive: Brad Mondo's Social Media Tips For Stylists|date=2020-10-19|website=Behind The Chair}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://instinctmagazine.com/instinct-chats-to-brad-mondo-the-newest-youtube-sensation-and-all-around-hottie/|title=Instinct chats to Brad Mondo, the newest YouTube sensation, and all around hottie|last=Symes|first=Kevin|date=2018-03-09|website=[[Instinct (magazine)|Instinct]]}}&lt;/ref&gt; ਉੱਤੇ ਉਸਦੇ &quot;ਹੇਅਰ ਡ੍ਰੈਸਰ ਰਿਐਕਟਸ&quot; ਵੀਡੀਓਜ਼ ਅਤੇ ਹੇਅਰ ਸਟਾਈਲਿੰਗ 'ਤੇ ਵਿਦਿਅਕ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਛਾਣਿਆ ਗਿਆ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.allure.com/story/brad-mondo-reacts-tiktok-hair-videos|title=How Brad Mondo Sparked a TikTok Hair Revolution Without Saying a Word|last=Dall'Asen|first=Nicola|date=2020-11-19|website=[[Allure (magazine)|Allure]]|quote=He's using it as inspiration for his own hair-care brand, XMondo, which is expanding to include its very first hair dyes.}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.nbcnewyork.com/local/4-your-future-hair-hacks-with-brad-mondo/2485954/|title=4 Your Future: Hair Hacks With Brad Mondo|date=2020-06-26|website=[[WNBC|NBC New York]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.timeout.com/newyork/news/new-yorks-top-salons-share-advice-on-how-to-cut-your-hair-at-home-041020|title=New York's top salons share advice on how to cut your hair at home|last=Weaver|first=Shaye|date=2020-04-10|website=[[Time Out Group|TimeOut]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.hercampus.com/school/luc/brad-mondo-has-blessed-us-his-hair-washing-hacks|title=Brad Mondo Has Blessed Us with His Hair Washing Hacks|date=2019-10-18|website=[[Her Campus]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.elitedaily.com/p/i-bleached-colored-my-hair-at-home-with-brad-mondos-help-31284048|title=I Bleached &amp; Colored My Hair At Home With Brad Mondo's Help|last=Massony|first=Theresa|date=2020-08-18|website=[[Elite Daily]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.popsugar.co.uk/beauty/brad-mondo-best-hair-videos-46818727|title=YouTuber Brad Mondo Will Teach You Everything About Hair, Wigs, and Styling Tools|last=Siegel|first=Sarah|date=2019-10-29|website=[[PopSugar]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.popsugar.co.uk/beauty/hairstylist-tips-coloring-your-hair-at-home-47378679|title=If You Just Can't Wait to Colour Your Hair, Follow This Hairdresser's At-Home Tips|last=Jackson|first=Danielle|date=2020-04-08|website=[[PopSugar]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.nickiswift.com/229306/the-untold-truth-of-youtube-star-brad-mondo/|title=The Untold Truth Of YouTube Star Brad Mondo|last=Phillips|first=Hedy|date=2020-07-22|publisher=[[ZergNet]]}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਚਾਰਲੀ ਡੀ'ਅਮੇਲੀਓ   ਡਾਕਟਰ ਮਾਈਕ,&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=hnaSkcJWBLg|title=How To Cure Dry Scalp, Dandruff And Psoriasis With Dr.Mike|last=Mondo|first=Brad|date=2020-11-11|website=YouTube}}&lt;/ref&gt; ਵੈਨੇਸਾ ਹਜਿਨਸ, ਹੀਥਰ ਮਾਰਕਸ, ਜੋਆਨਾ ਸੇਡੀਆ  ਅਤੇ ਸ਼ੇ ਮਿਸ਼ੇਲ ਨਾਲ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਗੁਲਾਬੀ ਹਾਈਲਾਈਟਸ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.tubefilter.com/2019/03/15/brad-mondo-haircare-line-xmondo-youtube/|title=Stylist To The Stars Turned YouTuber Brad Mondo Launches Haircare Line XMONDO|last=Hale|first=James|date=March 15, 2019|work=www.tubefilter.com}}&lt;/ref&gt;

== ਐਕਸਮੋਂਡੋ ==
ਮੋਂਡੋ ਨੇ 2019 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਵਾਲ ਦੇਖਭਾਲ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਬ੍ਰਾਂਡ, ਐਕਸਮੋਂਡੋ ਹੇਅਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਨਵੰਬਰ 2020 ਵਿੱਚ ਐਕਸਮੋਂਡੋ ਕਲਰ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.allure.com/story/brad-mondo-reacts-tiktok-hair-videos|title=How Brad Mondo's Silent Reactions Sparked a TikTok Hair Revolution|last=Dall'Asen|first=Nicola|date=November 19, 2020|work=[[Allure magazine]]|language=en-us}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਤੀਜੇ ਸਲਾਨਾ ਅਮਰੀਕਨ ਇਨਫਲੂਐਂਸਰ ਅਵਾਰਡਜ਼ 2020 ਵਿੱਚ ''ਹੇਅਰ ਇਨਫਲੂਐਂਸਰ ਆਫ ਦ ਈਅਰ'' ਅਵਾਰਡ ਦਾ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://styleutah.com/american-influencer-awards-virtual-night-and-winners/|title=American Influencer Awards Virtual Night and Winners – Style Utah|last=Redgrove|first=Alison|date=December 7, 2020|work=[[Style (magazine)|Style]] Utah|access-date=ਫ਼ਰਵਰੀ 20, 2022|archive-date=ਜਨਵਰੀ 21, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210121074925/https://styleutah.com/american-influencer-awards-virtual-night-and-winners/|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.yahoo.com/now/american-influencer-awards-names-top-150700905.html|title=American Influencer Awards Names Top Beauty Influencers and Creators for 2020|last=Staff|date=December 7, 2020|work=[[Yahoo!]]|access-date=ਫ਼ਰਵਰੀ 20, 2022|archive-date=ਜਨਵਰੀ 28, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210128042139/https://www.yahoo.com/now/american-influencer-awards-names-top-150700905.html|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਯੂਟਿਊਬਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1994]]</text>
      <sha1>j7coiyezs0z4hb9ckf47wrtx4ay3pr0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਬ੍ਰੀ ਏਸਰਿਗ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140177</id>
    <revision>
      <id>610743</id>
      <parentid>594992</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T09:49:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11520" xml:space="preserve">
{{Infobox person|honorific_prefix=|agent=|website=www.youtube.com/breeessrig|predecessor=|term=|title=|television=|height=|net_worth=|home_town=|influenced=|influences=|style=ਡਾਰਕ ਕਾਮੇਡੀ, ਪੌਪ ਕਲਚਰ|notable_works=''ਸੋਰਸਫ਼ੇਡ'', ''ਬਲੈਕਬੋਕਸ ਟੀਵੀ'', ''ਨਿਉਕਲੀਅਰ ਫੈਮਲੀ'', ''ਪੌਪ ਟ੍ਰਿਗਰ'', ''ਬਲੱਡ ਸ਼ੇੱਡ''|known_for=|employer=|name=ਬ੍ਰੀ ਏਸਰਿਗ|years_active=2009–ਮੌਜੂਦਾ|occupation=ਅਦਾਕਾਰਾ, ਲੇਖਕ, ਮੇਜ਼ਬਾਨ, ਯੂਟਿਉਬ ਸਖਸ਼ੀਅਤ|monuments=|birth_place=|birth_date={{Birth date and age|1990|8|21}}|birth_name=ਬ੍ਰੀਆਨਾ ਡੈਨੀਏਲ ਏਸਰਿਗ|caption=|alt=|image_size=220px|image=File:Bree_Essrig.jpg|native_name_lang=|native_name=|honorific_suffix=|module={{Infobox YouTube personality
| embed                = Yes
| name                 = 
| channel_display_name = BREEessrig
| channel_direct_url   = user/breeessrig
| genre                = Comedy, sketch
| subscribers          = 285K+&lt;!--please update date in stats_update field when you update this--&gt; &lt;!--do not add the date here as that is already at the bottom of the infobox--&gt;
| views                = 10.85  million &lt;!--please update date in stats_update field when you update this--&gt; &lt;!--do not add the date here as that is already at the bottom of the infobox--&gt;
| network              =
| associated_acts      =
| catchphrase(s)       =
| silver_button        = Yes
| silver_year          = 
| gold_button          = 
| gold_year            = 
| diamond_button       =
| diamond_year         =
| ruby_button          =
| ruby_year            =
| stats_update         = August 16, 2021}}}}

'''ਬ੍ਰੀਆਨਾ ਡੈਨੀਏਲ ਬ੍ਰੀ ਏਸਰਿਗ''' (ਜਨਮ 21 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1990) ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ [[ਅਦਾਕਾਰ|ਅਭਿਨੇਤਰੀ]], ਲੇਖਕ, ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈਟ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ (ਹੁਣ ਬੰਦ) ਖ਼ਬਰਾਂ ਅਤੇ ਵਰਤਮਾਨ ਸਮਾਗਮਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਸੋਰਸਫੈੱਡ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਕਾਮੇਡੀ ਲਿਖਤ ਅਤੇ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;sourcefed&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.tubefilter.com/2015/03/25/sourcefed-bree-essrig-host/|title=SourceFed's Newest Host Is Bree Essrig|last=Gutelle|first=Sam|date=March 25, 2015|website=TubeFilter.com|access-date=July 19, 2017}}&lt;/ref&gt; ਏਸਰਿਗ 2015 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਵਜੋਂ ਸੋਰਸਫੇੱਡ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ 2017 ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ [[ਟਵਿਟਰ|ਟਵਿੱਟਰ]] ਲੜੀ #ਵਟਸਹੇਪਨਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸਟਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;realscreen&quot;&gt;{{Cite web|url=http://realscreen.com/2017/10/04/propagate-preps-live-series-whatshappening-to-stream-on-twitter/|title=Propagate preps live series &quot;#WhatsHappening&quot; to stream on Twitter|last=Alcinii, Daniele|date=October 4, 2017|website=Realscreen.com|access-date=January 30, 2018}}&lt;/ref&gt;

ਏਸਰਿਗ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਯੂਟਿਊਬ ਚੈਨਲ ਦੇ 280,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਬਸਕ੍ਰਾਇਬਰ ਅਤੇ 19 ਮਿਲੀਅਨ ਵਿਯੂਜ਼ ਹਨ&lt;ref name=&quot;newmediarockstars&quot;&gt;{{Cite web|url=http://newmediarockstars.com/2015/03/bree-essrig-is-joining-sourcefed/|title=Bree Essrig Is Joining SourceFed!|last=Klima|first=Jeff|date=March 24, 2015|website=NewMediaRockstars.com}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਉਹ ''ਸੈਵਨਟੀਨ ਮੈਗਜ਼ੀਨ'' ਦੇ ਇੱਕ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ।&lt;ref name=&quot;seventeen&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.seventeen.com/life/a18170/pretty-amazing-girl-of-the-week-bree-essrig/|title=Pretty Amazing Girl of the Week!|last=Shoket|first=Ann|date=April 4, 2012|website=[[Seventeen (American magazine)|Seventeen Magazine]]|publisher=[[Hearst Communications]]|location=New York City|access-date=August 1, 2017}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ''ਦ ਡੇਲੀ ਡਾਟ, ਅੱਪਰੋਕਸ'', &lt;ref name=&quot;rapidfire&quot;&gt;{{Cite web|url=http://uproxx.com/hitfix/rapid-fire-questions-with-bree-essrig/|title=Rapid fire questions with Bree Essrig|last=Perez-Mora|first=Matt|date=October 5, 2016|website=Uproxx|access-date=January 8, 2017}}&lt;/ref&gt; ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਬੈਂਕਸ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਹੂਹਾਹਾ&lt;ref name=&quot;funnywoman&quot;&gt;{{Cite web|url=http://whohaha.com/bree-essrig-is-our-funny-woman-of-the-week/|title=Bree Essrig Is Our Funny Woman Of The Week|website=WhoHaha.com|access-date=August 1, 2017}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਐਮੀ ਪੋਹਲਰ ਦੀ ਸਮਾਰਟ ਗਰਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰਹੀ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;smartgirls&quot;&gt;{{Cite web|url=https://amysmartgirls.com/16-smart-questions-for-bree-essrig-f0f975bd3c3d|title=16 Smart Questions for Bree Essrig|last=Lutes|first=Alicia|website=Amy Poehler's Smart Girls|access-date=January 8, 2017}}&lt;/ref&gt;

== ਪਿਛੋਕੜ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
2013 ਵਿੱਚ ਏਸਰਿਗ ਦ ਰੂਬਿਨ ਰਿਪੋਰਟ 'ਤੇ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੋ ਲਿੰਗੀ ਵਜੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ।&lt;ref name=&quot;bisexual&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.huffingtonpost.com/2013/05/31/bisexual-coming-out-_n_3366560.html|title=Coming Out As Bisexual: 'Real L Word' Star Whitney, Bree Essrig Join 'The Rubin Report' Debate|date=May 13, 2013|website=[[Huffington Post]]|access-date=July 19, 2017}}&lt;/ref&gt; ਉਦੋਂ ਤੋਂ, ਉਹ ਧੱਕੇਸ਼ਾਹੀ, ਬਾਈ-ਇਰੇਜ਼ਰ, ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸ਼ਰਮਸਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜਿਨਸੀ ਹਮਲੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਇੱਕ ਜਨਤਕ ਵਕੀਲ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;assault&quot;&gt;{{Cite web|url=https://femmagazine.com/inside-the-youtube-space-with-bree-essrig/|title=Inside the YouTube Space with Bree Essrig|last=Chan|first=Karin|website=Fem Magazine|access-date=July 19, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;uproxx&quot;&gt;{{Cite web|url=http://uproxx.com/hitfix/bree-essrig-isnt-afraid-of-being-semi-naked/|title=Bree Essrig opens up about her intimate photoshoot|last=Perez-Mora|first=Matt|date=October 4, 2016|website=Uproxx|access-date=July 27, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;seventeen&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.seventeen.com/life/a18170/pretty-amazing-girl-of-the-week-bree-essrig/|title=Pretty Amazing Girl of the Week!|last=Shoket|first=Ann|date=April 4, 2012|website=[[Seventeen (American magazine)|Seventeen Magazine]]|publisher=[[Hearst Communications]]|location=New York City|access-date=August 1, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;whatstrending&quot;&gt;{{Cite web|url=http://whatstrending.com/uncategorized/15110-bree-essrig-shares-her-sexual-assault-story|title=Bree Essrig Shares Her Sexual Assault Story|last=Harris|first=Jonathan|date=November 13, 2014|website=What's Trending|access-date=January 30, 2018}}&lt;/ref&gt;

== ਕਰੀਅਰ ==
ਏਸਰਿਗ 2012-2015 ਤੋਂ 'ਦ ਯੰਗ ਤੁਰਕਸ' ਨਿਊਜ਼ ਅਤੇ ਪੌਪ ਕਲਚਰ ਚੈਨਲ ਪੋਪਟ੍ਰਿਗਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਸਹਿ-ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਸੀ ਅਤੇ 2015-2017 ਤੋਂ ਸੋਰਸਫੇੱਡ 'ਤੇ ਇੱਕ ਲੇਖਕ/ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;sourcefed&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.tubefilter.com/2015/03/25/sourcefed-bree-essrig-host/|title=SourceFed's Newest Host Is Bree Essrig|last=Gutelle|first=Sam|date=March 25, 2015|website=TubeFilter.com|access-date=July 19, 2017}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ 'ਤੇ ਮਹਿਮਾਨ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;popsugar&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.popsugar.com/celebrity/Top-Bree-Essrig-Justin-Bieber-Taylor-Swift-36664933|title=Top That! Bree Essrig, Justin Bieber, Taylor Swift, the Rhodes Bros, and More|date=January 23, 2015|website=[[PopSugar]]|publisher=Popsugar Inc.|location=San Francisco, California|access-date=August 1, 2017}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਬੈਂਕਸ ਦੀ ਕਾਮੇਡੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਹੂਹਾਹਾ 'ਤੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਈ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;badass&quot;&gt;{{Cite web|url=http://whohaha.com/ask-badass-bree-essrig/|title=Bree Essrig On Elizabeth Banks' &quot;Ask A Badass&quot;|date=May 24, 2016|website=WhoHaha.com|access-date=August 1, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;funnywoman&quot;&gt;{{Cite web|url=http://whohaha.com/bree-essrig-is-our-funny-woman-of-the-week/|title=Bree Essrig Is Our Funny Woman Of The Week|website=WhoHaha.com|access-date=August 1, 2017}}&lt;/ref&gt; ਏਸਰਿਗ ਨੂੰ 2017 ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਕਾਮੇਡੀਅਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ਾਰਟੀ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;shorty&quot;&gt;{{Cite web|url=http://shortyawards.com/category/9th/youtube-comedian|title=YouTube Comedian nominees|website=Shorty Awards|access-date=July 25, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;hollywoodreporter&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.hollywoodreporter.com/lists/shorty-awards-2017-nominees-include-ryan-reynolds-kristen-bell-leslie-jones-964507/item/vine-year-964638|title=Shorty Awards Nominees Include Ryan Reynolds, Kristen Bell, Leslie Jones (Exclusive)|last=Lee|first=Ashley|date=January 17, 2017|website=[[The Hollywood Reporter]]|publisher=[[Eldridge Industries]]|location=Los Angeles, California|access-date=July 27, 2017}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪ੍ਰਭਾਵਕ ਮਹਿਮਾਨ, ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਅਤੇ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰ ਵਜੋਂ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸੰਮੇਲਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;fantastic&quot;&gt;{{Cite web|url=http://ew.com/article/2016/09/25/fantastic-fest-highlights-recap-dolph-lundgren/|title=Fantastic Fest special report: Delights, debates, and Dolph Lundgren|last=Collis|first=Clark|date=September 25, 2016|website=[[Entertainment Weekly]]|publisher=[[Meredith Corporation]]|location=New York City|access-date=July 27, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;vidcon16&quot;&gt;{{Cite web|url=http://ew.com/article/2016/06/15/vidcon-2016-stars-scheduled-attend/|title=Vidcon 2016: Stars scheduled to attend|last=Sollosi|first=Mary|date=June 15, 2016|website=[[Entertainment Weekly]]|publisher=[[Meredith Corporation]]|location=New York City|access-date=July 27, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;vidcon15&quot;&gt;{{Cite web|url=http://people.com/celebrity/vidcon-interview-schedule/|title=Where Your Favorite YouTubers Will Be at VidCon|last=Price|first=Lydia|date=July 17, 2015|website=[[People Magazine]]|publisher=[[Meredith Corporation]]|location=New York City|access-date=July 27, 2017}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਬਲੈਕਬਾਕਸਟੀਵੀ ਪ੍ਰੈਜ਼ੈਂਟਸ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ 2012 ਵਿੱਚ &quot;ਸੁਪਰਲਵ&quot; ਲਈ ਸ਼ੇਨ ਡਾਸਨ ਦੇ ਸੰਗੀਤ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸੀ।

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{YouTube|user=breeessrig}}
* {{IMDB name|nm2356026}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਯੂਟਿਊਬਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਦੁਲਿੰਗੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1990]]</text>
      <sha1>836axzdz8qjf3bpe1vrr4gs6k4bqs19</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਕਿਮੋਰਾ ਬਲੈਕ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140208</id>
    <revision>
      <id>610740</id>
      <parentid>595118</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T09:29:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14147" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ਕਿਮੋਰਾ ਬਲੈਕ
| image              = File:Kimora_Blac.png
| birth_name         = ਵੋਨ ਨਗੁਏਨ
| birth_date         = {{birth date and age|1988|12|15}}
| birth_place        = ਵਿਚੀਟਾ, ਕੰਸਾਸ, ਯੂ.ਐਸ.
| nationality        = [[ਅਮਰੀਕੀ]]
| other_names        = 
| education          = ਫ੍ਰੈਂਕਲਿਨ ਹਾਈ ਸਕੂਲ
| occupation         = {{Flatlist|
* ਡਰੈਗ ਕੁਈਨ
* ਟੀਵੀ ਸਖਸ਼ੀਅਤ
}}
| spouses            = ਰਿਕੋ &quot;ਐਂਥਨੀ&quot; ਸੈਂਡੋਵਲ
| years_active       = 2003–ਮੌਜੂਦਾ
| known_for          = ਰੌਪਲ'ਜ ਡਰੈਗ ਰੇਸ
| website            = {{URL|kimorasupply.com}}
}}

'''ਕਿਮੋਰਾ ਬਲੈਕ ਵੌਨ ਨਗੁਏਨ'''&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.ibtimes.com.au/rupauls-drag-race-season-9-episode-1-lady-gaga-queens-spoilers-1546235|title='RuPaul's Drag Race' season 9 episode 1: Lady Gaga, the Queens and spoilers|date=2017-03-09|work=International Business Times AU|access-date=2018-10-18|language=en}}&lt;/ref&gt; ਇੱਕ [[ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ|ਅਮਰੀਕੀ]] ਡਰੈਗ ਕਵੀਨ ਅਤੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਦਾ ਸਟੇਜੀ ਨਾਮ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਰੂਪੌਲ'ਜ ਡਰੈਗ ਰੇਸ ਦੇ ਨੌਵੇਂ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਵੌਨ ਨਗੁਏਨ ਦਾ ਜਨਮ 15 ਦਸੰਬਰ, 1988 ਨੂੰ ਵਿਚੀਟਾ, ਕੰਸਾਸ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://twitter.com/kimorablac/status/933517263025721345|title=KIMORA BLAC on Twitter|work=Twitter|access-date=2018-10-18|language=en}}&lt;/ref&gt; ਉਹ [[ਵੀਅਤਨਾਮ|ਵੀਅਤਨਾਮੀ]] ਵਿਰਾਸਤ ਦੀ ਹੈ। ਵਾਨ ਨਗੁਏਨ ਐਲਕ ਗਰੋਵ, ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹੋਈ, ਫਿਰ [[ਲਾਸ ਵੇਗਸ|ਲਾਸ ਵੇਗਾਸ, ਨੇਵਾਡਾ]] ਚਲੀ ਗਈ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸਨੂੰ ਰੂਪੌਲ ’ਜ ਡਰੈਗ ਰੇਸ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਹੋਣ ਲਈ ਕਾਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਡਰੈਗ ਨਾਮ ਕਿਮੋਰਾ ਲੀ ਸਿਮੰਸ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਮਨਪਸੰਦ ਰੰਗ ਕਾਲੇ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ, ਜੋ &quot;ਕੇ&quot; ਹਟਾ ਕੇ ਲਿਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ&quot;।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://vegasseven.com/2017/03/23/vegas-drag-queen-kimora-blac-dishes-season-9-rupauls-drag-race/|title=Vegas Drag Queen Kimora Blac Dishes on Season 9 of RuPaul's Drag Race - Vegas Seven|date=2017-03-23|work=Vegas Seven|access-date=2018-10-18|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== ਕਰੀਅਰ ==

=== ''ਰੁਪੌਲ’ਜ ਡਰੈਗ ਰੇਸ'' ===
[[ਤਸਵੀਰ:Kimora_Blac_at_RuPaul's_Dragcon_2017_by_dvsross.jpg|thumb| 2017 ਵਿੱਚ ਕਿਮੋਰਾ ਬਲੈਕ]]
ਉਸਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਐਮਾਟੋਰ ਡਰੈਗ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੰਦਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ''ਡਰੈਗੁਲਾ'' ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਮੇਲਿਸਾ ਬੇਫਿਅਰਸ ਨਾਲ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.huffingtonpost.com/entry/kimora-black-rupauls-drag-race_us_58e7d517e4b058f0a02ef626|title=Last Words: Kimora Blac Reflects On Her Time On 'RuPaul's Drag Race'|last=Nichols|first=James Michael|date=2017-04-08|work=Huffington Post|access-date=2018-10-18|language=en-US}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਅਠਾਰਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਡਰੈਗ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://dailytitan.com/2017/11/drag-race-rupaul-dragqueens-contestants-producers-csuf/|title=&quot;RuPaul's Drag Race&quot; contestants and producers open up about the shows impact on the LGBTQ community|date=2017-11-15|work=Daily Titan|access-date=2018-10-18|language=en-US}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ''ਡਰੈਗ ਰੇਸ'' ਲਈ ਤਿੰਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਾਰ ਆਡੀਸ਼ਨ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://screenertv.com/television/rupaus-drag-race-kimora-blac-opens-up-on-what-cameras-didnt-show/|title=The Kim K. of 'Drag Race,' Kimora Blac, opens up about what the cameras didn't show|date=2017-04-08|work=Screener|access-date=2018-10-18|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

ਕਿਮੋਰਾ ਬਲੈਕ ਨੂੰ 2 ਫਰਵਰੀ, 2017 ਨੂੰ ਰੂਪੌਲ'ਜ ਡਰੈਗ ਰੇਸ ਦੇ ਨੌਵੇਂ ਸੀਜ਼ਨ ਲਈ ਚੌਦਾਂ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਜੋਂ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.logotv.com/shows/rupauls-drag-race/cast|title=RuPaul's Drag Race Cast {{!}} logotv.com|website=Logo TV|access-date=2018-10-18}}&lt;/ref&gt; ਇੱਕ ਐਪੀਸੋਡ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੂੰ ਜੇਮਸ ਮੈਨਸਫੀਲਡ ਦੇ ਨਾਲ ਦੂਜੇ ਐਪੀਸੋਡ ਵਿੱਚ ਹੇਠਲੇ ਦੋ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਦ ਬੀ-52 ਦੁਆਰਾ &quot;ਲਵ ਸ਼ੈਕ&quot; ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਲਿਪ ਸਿੰਕ ਜਿੱਤਿਆ ਗਿਆ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.huffingtonpost.com/entry/rupauls-drag-race-jaymes-mansfield_us_58dec1cee4b0c777f78765ad|title=Last Words: Jaymes Mansfield Reflects On Her Time On 'RuPaul's Drag Race'|last=Nichols|first=James Michael|date=2017-04-02|work=Huffington Post|access-date=2018-10-18|language=en-US}}&lt;/ref&gt; ਅਜਾ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਬੋਨੀ ਟਾਈਲਰ ਦੁਆਰਾ &quot;ਹੋਲਡਿੰਗ ਆਉਟ ਫਾਰ ਏ ਹੀਰੋ&quot; ਨਾਲ ਲਿਪ ਸਿੰਕ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੂੰ ਤੀਜੇ ਐਪੀਸੋਡ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://mic.com/articles/173307/ru-paul-s-drag-race-episode-3-recap-which-queen-went-home-after-a-bonnie-tyler-lip-sync#.DnEHOvjQ3|title='RuPaul's Drag Race' has the first great lip sync for your life of the season|access-date=2018-10-18|language=en}}&lt;/ref&gt;

ਉਹ ''ਡਰੈਗ ਰੇਸ'' ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਇਲੈਵਨ ਦੇ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਚੁਣੌਤੀ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹਿਮਾਨ ਵਜੋਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.goldderby.com/article/2019/rupauls-drag-race-season-11-episode-1-recap-live-blog-news/|title='RuPaul's Drag Race' 11 episode 1 recap: Which queen was sent packing on 'Whatcha Unpackin'? [UPDATING LIVE BLOG]|date=2019-02-28|website=Goldderby|language=en|access-date=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;

=== ਹੋਰ ਕੰਮ ===
[[ਤਸਵੀਰ:Rupaul_Dragcon_2018-310_(41377483374).jpg|thumb| 2018 ਵਿੱਚ ਕਿਮੋਰਾ ਬਲੈਕ]]
ਸਤੰਬਰ 2017 ਵਿੱਚ ਬਲੈਕ ਨੇ [[ਕਿਮ ਕਾਰਦਾਸ਼ੀਆਂ|ਕਿਮ ਕਾਰਦਾਸ਼ੀਅਨ]] ਨਾਲ ''ਪੇਪਰ'' ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਸਤੰਬਰ 2014 ਦੇ ਕਵਰ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਬਣਾਇਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਕਾਰਦਾਸ਼ੀਅਨ ਦੁਆਰਾ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.newnownext.com/kimora-blac-kim-kardashian-twitter/09/2017/|title=Kim Kardashian Loves Kimora Blac As Much As We Do|work=LOGO News|access-date=2018-10-18}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਨਗੁਏਨ ਨੇ ਏਰਿਕਾ ਜੇਨ ਅਤੇ ਪੈਰਿਸ ਹਿਲਟਨ ਨਾਲ ਸਿਮੰਸ ਅਤੇ ਕਾਰਦਾਸ਼ੀਅਨ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਉਸਦੇ ਡਰੈਗ ਸੁਹਜ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੱਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.vulture.com/2017/04/rupauls-drag-race-kimora-blac-interview.html|title=RuPaul's Drag Race's Kimora Blac: 'I Should've Been the Villain'|last=Jung|first=E. Alex|work=Vulture|access-date=2018-10-18|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://vegasseven.com/2017/03/23/vegas-drag-queen-kimora-blac-dishes-season-9-rupauls-drag-race/|title=Vegas Drag Queen Kimora Blac Dishes on Season 9 of RuPaul's Drag Race - Vegas Seven|date=2017-03-23|work=Vegas Seven|access-date=2018-10-18|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

ਕਿਮੋਰਾ ਦੀ ਡਰੈਗ ਧੀ ਅਮਾਇਆ ਬਲੈਕ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/BUpNxjEBoBm/|title=Kimora Blac on Instagram: &quot;MY FIRST DRAG DAUGHTER! 💋 Y'all imma mom now. That's right. So proud of her journey ... and she's a hot man too! Whaaaat! She's holding…&quot;|website=Instagram|language=en|archive-url=https://ghostarchive.org/iarchive/s/instagram/BUpNxjEBoBm|archive-date=2021-12-24|access-date=2018-10-18|url-access=limited}}&lt;/ref&gt;

== ਫ਼ਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!ਸਾਲ
! ਸਿਰਲੇਖ
! ਭੂਮਿਕਾ
! class=&quot;unsortable&quot; | ਨੋਟਸ
|-
| 2021
| ਦ ਬਿਚ ਹੂ ਸਟੋਲ ਕ੍ਰਿਸਮਸ &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://ew.com/tv/rupaul-christmas-movie-drag-race-queens/|title=RuPaul's new Christmas movie unites the largest Drag Race cast in history|last=Joey Nolfi|date=October 29, 2021|website=Entertainment Weekly|archive-url=https://web.archive.org/web/20211029191920/https://ew.com/tv/rupaul-christmas-movie-drag-race-queens/|archive-date=October 29, 2021|access-date=October 29, 2021}}&lt;/ref&gt;
| ਕਸਬੇ ਦੇ ਲੋਕ #1
|
|}

=== ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ===
{| class=&quot;wikitable plainrowheaders&quot; style=&quot;text-align:left;&quot;
!ਸਾਲ
! ਸਿਰਲੇਖ
! ਭੂਮਿਕਾ
! class=&quot;unsortable&quot; | ਨੋਟਸ
|-
| 2017, 2019
| ''ਰੁਪੌਲ'ਜ''  ''ਡਰੈਗ ਰੇਸ''
| ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ
| ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ: ਸੀਜ਼ਨ 9 - 13ਵਾਂ ਸਥਾਨ, ਮਹਿਮਾਨ: ਸੀਜ਼ਨ 11 (ਐਪੀਸੋਡ &quot;ਵਾਚਾ ਅਨਪੈਕਿਨ?&quot; )
|-
| 2017
| ''ਰੁਪੌਲ'ਜ ਡਰੈਗ ਰੇਸ: ਅਨਟੱਕਡ''
| ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ
|  ''ਰੁਪੌਲ'ਜ ਡਰੈਗ ਰੇਸ'' ਲਈ ਸਾਥੀ ਸ਼ੋਅ
|-
| 2018
| ''ਦ ਟ੍ਰਿਕਸੀ ਐਂਡ ਕਾਤਿਆ ਸ਼ੋਅ''
| ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ
| ਸੀਜ਼ਨ 1 (ਐਪੀਸੋਡ &quot;ਮਨੀ&quot; ਅਤੇ &quot;ਫੈਮਲੀ&quot;)
|-
| 2018
| ''ਬੋਚਡ''
| ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ
| ਸੀਜ਼ਨ 5 (ਐਪੀਸੋਡ &quot;ਮਸਲ, ਟੱਕ ਐਂਡ ਫ਼ੋਰਹੇੱਡ ਫਲੈਪਸ&quot;)
|-
| 2019
| ਦ ਟਾਕ
| ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ
| ਮਹਿਮਾਨ
|}

=== ਵੈੱਬ ਸੀਰੀਜ਼ ===
{| class=&quot;wikitable plainrowheaders sortable&quot;
! scope=&quot;col&quot; |ਸਾਲ
! scope=&quot;col&quot; | ਸਿਰਲੇਖ
! scope=&quot;col&quot; | ਭੂਮਿਕਾ
! scope=&quot;col&quot; | ਨੋਟਸ
! class=&quot;unsortable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot; | {{Abbr|Ref|Reference(s)}}
|-
| 2018, 2019
| ''ਪਿਟ ਸਟਾਪ''
| rowspan=&quot;7&quot; | ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ
| ਮਹਿਮਾਨ (ਐਪੀਸੋਡ &quot;ਸੀਜ਼ਨ 10 ਐਪੀਸੋਡ 10&quot; ਅਤੇ &quot;ਸੀਜ਼ਨ 11 ਐਪੀਸੋਡ 4&quot;)
|
|-
| 2018–ਮੌਜੂਦਾ
| ਵੇਟਵੱਟ?
| ਸਹਿ-ਮੇਜ਼ਬਾਨ
|
|-
| 2018
| ਆਉਟ ਆਫ ਦ ਕਲੋਸਟ
| ਮਹਿਮਾਨ, ਐਪੀਸੋਡ 5
|
|-
| 2019
| ''ਆਈਕਾਨਿਕ''
| ਮਹਿਮਾਨ, ਐਪੀਸੋਡ 4
| &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://socialitelife.com/the-week-in-drag-new-music-from-blair-st-clair-and-tatianna-fashion-from-kimora-blac-violet-chachki-and-naomi-smalls-and-more/|title=The Week In Drag – New Music From Blair St. Clair And Tatianna, Fashion From Kimora Blac, Violet Chachki And Naomi Smalls And More!|date=2019-07-13|work=Socialitelife.com|access-date=2019-12-14|language=en}}&lt;/ref&gt;
|-
| 2019
| ''ਏਐਸਐਮਆਰ ਕਵੀਨਜ਼''
| ਮਹਿਮਾਨ, ਐਪੀਸੋਡ 2
|
|-
| 2019
| ਟ੍ਰਾਈ ਗਾਇਜ
| ਐਪੀਸੋਡ: &quot;ਦ ਟਰਾਈ ਗਾਈਜ਼ ਲਿਪ ਸਿੰਕ ਬੈਟਲ ਡਰੈਗ ਕਵੀਨਜ਼&quot;
|
|-
| 2019
| ਕੋਸਮੋ ਕਵੀਨਜ
| ਐਪੀਸੋਡ: &quot;ਕਿਮੋਰਾ ਬਲੈਕ&quot;
| &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cosmopolitan.com/style-beauty/beauty/a29789290/kimora-blac-makeup-transformation-cosmo-queens/|title=Kimora Blac's Bronzed Face Beat Will Keep You Warm This Winter|last=Uy|first=Megan|date=November 24, 2019|publisher=[[Cosmopolitan (magazine)|Cosmopolitan]]|access-date=December 12, 2019}}&lt;/ref&gt;
|}

=== ਸੰਗੀਤ ਵੀਡੀਓਜ਼ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!ਸਾਲ
! ਸਿਰਲੇਖ
! ਕਲਾਕਾਰ
|-
| 2017
| &quot;ਟੂ ਫੰਕੀ&quot;
| ਏਰੀ ਗੋਲਡ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਵਾਲਾ ਪੇਪਰਮਿੰਟ
|-
| 2017
| &quot;ਐਕਸਪੈਨਸਿਵ (ਡੀਲਕਸ ਸੰਸਕਰਣ)&quot;
| ਟੌਡਰਿਕ ਹਾਲ
|-
| 2020
| &quot;ਐਸ ਲਾਇਕ ਮੀ&quot;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://socialitelife.com/the-week-in-drag-rupauls-drag-race-season-12-is-here-plus-queerty-winners-trixie-mattel-and-scarlet-envy-in-the-hot-seat-and-sasha-velour-shows-off-their-artistic-side/|title=The Week In Drag – RuPaul's Drag Race Season 12 Is Here! Plus Queerty Winners, Trixie Mattel And Scarlet Envy In The Hot Seat And Sasha Velour Shows Off Their Artistic Side|last=Fitzgerald|first=Christina|date=March 1, 2020|work=Socialitelife.com|access-date=March 2, 2020|language=en}}&lt;/ref&gt;
| ਮੋਰਗਨ ਮੈਕਮਾਈਕਲਸ
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{IMDB name|8766500|Kimora Blac}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਯੂਟਿਊਬਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1988]]</text>
      <sha1>gm56kagka25jprmock5r246r3sl51li</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਜੌਹਨ ਅਲਕੋਰਨ (ਗਾਇਕ)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140222</id>
    <revision>
      <id>610739</id>
      <parentid>595377</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T09:26:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4593" xml:space="preserve">{{Infobox musical artist &lt;!-- See Wikipedia:WikiProject_Musicians --&gt;
| name                = ਜੋਹਨ ਅਲਕੋਰਨ
| image                 = John Alcorn.jpg
| caption            = ਜੌਹਨ, ਕਾਰਟਹਾਉਸ ਵਿਚ ਲਾਇਵ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਦੌਰਾਨ, ਅਪ੍ਰੈਲ 17, 2007 (ਗ੍ਰੈਗ ਕਿੰਗ ਦੁਆਰਾ ਲਈ ਗਈ ਤਸਵੀਰ)
| image_size            = &lt;!-- Only for images smaller than 220 pixels --&gt;
| background          = ਸੋਲੋ_ਗਾਇਕ
| birth_name          = 
| alias               = 
| birth_date          = 
| birth_place         = [[ਟੋਰਾਂਟੋ]], ਓਂਟਾਰੀਓ, [[ਕੈਨੇਡਾ]]
| death_date          = 
| death_place         = 
| origin              = 
| instrument          = [[ਵੋਕਲਜ]]&lt;br /&gt;[[ਪਿਆਨੋ]]
| genre               = [[ਜੈਜ਼]]&lt;br /&gt;ਪੋਪ ਸਟੈਂਡਰਜ
| occupation          = ਗਾਇਕ&lt;br /&gt;ਪਿਆਨੋ-ਵਾਦਕ&lt;br /&gt;ਗੀਤਕਾਰ
| years_active        = 1990–ਮੌਜੂਦਾ
| label               = 
| associated_acts     = ਮੋਲੀ , ਹੋਲੀ ਕੋਲ
| website                 = [http://www.johnalcorn.com JohnAlcorn.com]
| current_members     = 
| past_members        = 
}}

'''ਜੌਹਨ ਅਲਕੋਰਨ''' ਇੱਕ [[ਕੈਨੇਡੀਅਨ]] [[ਜੈਜ਼]] ਗਾਇਕ ਹੈ, ਜੋ ਟੋਰਾਂਟੋ ਜੈਜ਼ ਸੀਨ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਹੈ।

== ਜੀਵਨੀ ==
ਜੌਹਨ [[ਟੋਰਾਂਟੋ|ਟੋਰਾਂਟੋ, ਓਨਟਾਰੀਓ]] ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਤ੍ਰਿਨੀਦਾਦ, [[ਨੋਵਾ ਸਕੋਸ਼ਾ|ਨੋਵਾ ਸਕੋਸ਼ੀਆ]], [[ਨਿਊ ਬਰੰਸਵਿਕ|ਨਿਊ ਬਰੰਜ਼ਵਿਕ]] ਅਤੇ [[ਨਿਊ ਹੈਂਪਸ਼ਰ|ਨਿਊ ਹੈਂਪਸ਼ਾਇਰ]] ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਹੋਈ, ਉਹ ਇੱਕ ਬਾਲਗ ਵਜੋਂ ਟੋਰਾਂਟੋ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜੈਜ਼ ਕਲੱਬਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ 1999 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਐਲਬਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ''ਜੈਜ਼ ਰਿਪੋਰਟ'' ਅਵਾਰਡਸ ਦੁਆਰਾ ਸਾਲ ਦਾ 'ਵੋਕਲ ਆਫ ਦ ਈਅਰ' ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ 1997 ਵਿੱਚ ਥੇਰੇਸਾ ਟੋਵਾ ਦੇ ਨਾਟਕ ''ਸਟਿਲ ਦ ਨਾਈਟ'' ਲਈ ਸੰਗੀਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਵਜੋਂ ਡੋਰਾ ਅਵਾਰਡ ਵੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ।

ਅਲਕੋਰਨ ਨੇ ਕਈ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ''ਮਸਟ ਬੀ ਸੈਂਟਾ'' ਅਤੇ ''ਦ ਪਿਆਨੋ ਮੈਨਜ਼ ਡਾਟਰ'' ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਅਲਕੋਰਨ ਕਠਪੁਤਲੀ ਅਤੇ ਨਾਟਕਕਾਰ ਰੌਨੀ ਬਰਕੇਟ ਦਾ ਸਾਥੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;Grace, Gillian (September 2007). &quot;Home at last&quot;, ''[[Toronto Life]]'' '''41''' (9): 55–65.&lt;/ref&gt; ਉਸਦੀ ਧੀ, ਕੋਕੋ ਲਵ ਅਲਕੋਰਨ, ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਜੈਜ਼ ਅਤੇ ਪੌਪ ਗਾਇਕਾ ਵੀ ਹੈ।

== 2017 ==
ਜਨਵਰੀ 2017 ਵਿੱਚ ਜੌਨ ਅਲਕੋਰਨ ਨੇ ਡਾਊਨਟਾਊਨ ਟੋਰਾਂਟੋ ਵਿੱਚ 120 ਡਿਨਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ &quot;ਸਾਂਗਬੁੱਕ ਸੀਰੀਜ਼&quot; ਦੀ ਹਫ਼ਤਾਵਾਰੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://120diner.com/jazz-music-events/ |title=ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ |access-date=2022-02-23 |archive-date=2020-05-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200508170228/http://120diner.com/jazz-music-events/ |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt;

== ਡਿਸਕੋਗ੍ਰਾਫੀ ==
* ''ਹੰਟਡ'' (1999)
* ਕੁਆਇਟ ਨਾਇਟ (2003)
* ਫਲਾਇੰਗ ਵਿਦਆਉਟ ਵਿੰਗਜ (2015)

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* [http://www.johnalcorn.com/ ਜੌਨ ਅਲਕੋਰਨ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ]
* [http://120diner.com/jazz-music-events/ 120 ਡਿਨਰ ਇਵੈਂਟ ਸੂਚੀਆਂ]


[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਗਾਇਕ]]</text>
      <sha1>hmoszfs9o9xi1i4twzr6uz0pg40htwc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਅਮੋਨ (ਪਹਿਲਵਾਨ)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140248</id>
    <revision>
      <id>610737</id>
      <parentid>603356</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T09:17:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12957" xml:space="preserve">'''ਸਟੂਅਰਟ ਪੈਰੀ''', ਜੋ ਕਿ ਆਪਣੇ ਰਿੰਗ ਨਾਮ '''ਅਮੋਨ''' ਦੁਆਰਾ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਪਹਿਲਵਾਨ ਹੈ, ਜੋ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ [[ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ|ਅਮਰੀਕੀ]] ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕੁਸ਼ਤੀ ਪ੍ਰੋਮੋਸ਼ਨ ਓਹੀਓ ਵੈਲੀ ਰੈਸਲਿੰਗ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.profightdb.com/wrestlers/amon-9617.html|title=Amon - Profile &amp; Match Listing|website=profightdb.com|access-date=February 24, 2021}}&lt;/ref&gt;

== ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕੁਸ਼ਤੀ ਕਰੀਅਰ ==

=== ਓਹੀਓ ਵੈਲੀ ਰੈਸਲਿੰਗ (2013-ਮੌਜੂਦਾ) ===
ਪੇਰੀ ਨੇ 11 ਮਈ, 2013 ਨੂੰ ਓ.ਵੀ.ਡਬਲਿਊ. ਵਾਰ ਇਜ਼ ਨੀਸੇਸਰੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕੁਸ਼ਤੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਟੈਗ ਟੀਮ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਜੋਨਾਥਨ ਰਾਮਸਰ ਅਤੇ ਨਿਕ ਡਿਨਸਮੋਰ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣ ਲਈ ਰੋਬੀ ਵਾਕਰ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.wrestlefans.pl/forum/viewtopic.php?f=103&amp;t=35725&amp;view=next|title=Tytuł: OVW War Is Necessary (11 V 2013)|last=Legend|first=Chris|date=May 12, 2013|website=wrestlefans.pl|language=pl|access-date=May 12, 2013}}&lt;/ref&gt; ਪੇਰੀ ਓਹੀਓ ਵੈਲੀ ਰੈਸਲਿੰਗ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਪਹਿਲਾ ਗ੍ਰੈਂਡ ਸਲੈਮ ਚੈਂਪੀਅਨ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://ovwrestling.com/roster/amon/#:~:text=Known%20as%20the%20%E2%80%9CDemon%20Marquis,Team%20Championships%20and%20Television%20Championship.|title=AMON - THE FUTURE IS NOW|website=ovwrestling.com|access-date=February 24, 2021|archive-date=ਜਨਵਰੀ 17, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210117163449/https://ovwrestling.com/roster/amon/#:~:text=Known%20as%20the%20%E2%80%9CDemon%20Marquis,Team%20Championships%20and%20Television%20Championship.|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਓ.ਵੀ.ਡਬਲਿਊ. ਹੈਵੀਵੇਟ ਚੈਂਪੀਅਨ,&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cagematch.net/?id=1&amp;nr=202149|title=OVW Saturday Night Special - No Limits - Event @ Davis Arena in Louisville, Kentucky, USA|last=Kreikenbohm|first=Philip|date=July 7, 2018|publisher=Cagematch - The Internet Wrestling Database|access-date=May 29, 2021}}&lt;/ref&gt; ਅਰਾਜਕਤਾ ਚੈਂਪੀਅਨ,&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cagematch.net/?id=1&amp;nr=245803|title=OVW TV #1055 - TV-Show @ Davis Arena in Louisville, Kentucky, USA|last=Kreikenbohm|first=Philip|date=December 29, 2019|publisher=Cagematch - The Internet Wrestling Database|access-date=May 29, 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cagematch.net/?id=1&amp;nr=285339|title=OVW TV #1100 - TV-Show @ The ArenA in Jeffersonville, Indiana, USA|last=Kreikenbohm|first=Philip|date=August 18, 2020|publisher=Cagematch - The Internet Wrestling Database|access-date=May 29, 2021}}&lt;/ref&gt; ਓ.ਵੀ.ਡਬਲਿਊ. ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਚੈਂਪੀਅਨ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cagematch.net/?id=1&amp;nr=167699|title=OVW Saturday Night Special - Nightmare Rumble 2017 - Event @ Davis Arena in Louisville, Kentucky, USA|last=Kreikenbohm|first=Philip|date=March 4, 2017|publisher=Cagematch - The Internet Wrestling Database|access-date=May 29, 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cagematch.net/?id=1&amp;nr=174864|title=OVW Saturday Night Special - Uprising - Event @ Davis Arena in Louisville, Kentucky, USA|last=Kreikenbohm|first=Philip|date=May 13, 2017|publisher=Cagematch - The Internet Wrestling Database|access-date=May 29, 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cagematch.net/?id=1&amp;nr=177551|title=OVW TV #930 - TV-Show @ Davis Arena in Louisville, Kentucky, USA|last=Kreikenbohm|first=Philip|date=June 14, 2017|publisher=Cagematch - The Internet Wrestling Database|access-date=May 29, 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cagematch.net/?id=1&amp;nr=178985|title=OVW Saturday Night Special - Anarchy 2017 - Event @ Davis Arena in Louisville, Kentucky, USA|last=Kreikenbohm|first=Philip|date=July 1, 2017|publisher=Cagematch - The Internet Wrestling Database|access-date=May 29, 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cagematch.net/?id=1&amp;nr=184055|title=OVW Matt Cappotelli Benefit Show - Event @ Davis Arena in Louisville, Kentucky, USA|last=Kreikenbohm|first=Philip|date=September 23, 2017|publisher=Cagematch - The Internet Wrestling Database|access-date=May 29, 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cagematch.net/?id=1&amp;nr=184736|title=OVW Saturday Night Special - Event @ Davis Arena in Louisville, Kentucky, USA|last=Kreikenbohm|first=Philip|date=October 7, 2017|publisher=Cagematch - The Internet Wrestling Database|access-date=May 29, 2021}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਐਡਮ ਰਿਵਾਲਵਰ ਨਾਲ ਟੈਗ ਟੀਮ ਚੈਂਪੀਅਨ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cagematch.net/?id=1&amp;nr=146788|title=OVW TV #860 - TV-Show @ Davis Arena in Louisville, Kentucky, USA|last=Kreikenbohm|first=Philip|date=February 10, 2016|publisher=Cagematch - The Internet Wrestling Database|access-date=May 29, 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cagematch.net/?id=1&amp;nr=153579|title=OVW Saturday Night Special No Holds Barred - Event @ Davis Arena in Louisville, Kentucky, USA|last=Kreikenbohm|first=Philip|date=May 14, 2016|publisher=Cagematch - The Internet Wrestling Database|access-date=May 29, 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cagematch.net/?id=1&amp;nr=156502|title=OVW TV #879 - TV-Show @ Davis Arena in Louisville, Kentucky, USA|last=Kreikenbohm|first=Philip|date=June 22, 2016|publisher=Cagematch - The Internet Wrestling Database|access-date=May 29, 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cagematch.net/?id=1&amp;nr=158591|title=OVW TV #884 - TV-Show @ Davis Arena in Louisville, Kentucky, USA|last=Kreikenbohm|first=Philip|date=July 27, 2016|publisher=Cagematch - The Internet Wrestling Database|access-date=May 29, 2021}}&lt;/ref&gt; ਪੈਰੀ ਨੇ ਬਿਲੀ ਓਸ਼ੀਅਨਜ਼ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਿਲੀ ਓ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਨਾਲ ਹੋਲੀ ਵਾਟਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਦ ਵੋਇਡ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੋਣ ਲਈ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਕ ਸਥਿਰ (ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਚਾਂਸ ਡੈਸਟੀਨੀ, ਕ੍ਰੇਜ਼ੀ ਸਟੀਵ, ਡੈਮਿਅਨ, ਜੈਕਬ ਬਲੈਕ, ਹੂਡਿਨੀ, ਨਿਗੇਲ ਵਿੰਟਰਸ ਅਤੇ ਜੇਡ ਡਾਸਨ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ) ਜਿਸ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਚੀਅਨ ਸਕੂਲੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਦੀ ਨਕਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਰਿੰਗ ਨਾਮ ਸਟੂ ਪੇਰੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.southeastoutlook.org/news/features/article_950a6556-7003-11e4-9114-1771c1b3730d.html|title=In the ring for Jesus: High school group leader Stu Perry makes mark, leaves marks|last=Schenk|first=Ruth|date=November 20, 2014|website=southeastoutlook.org|access-date=February 22, 2021|archive-date=ਅਗਸਤ 14, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200814225930/http://www.southeastoutlook.org/news/features/article_950a6556-7003-11e4-9114-1771c1b3730d.html|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ &quot;ਦ ਪਾਦਰੀ ਆਫ਼ ਡਿਜ਼ਾਸਟਰ&quot; ਵਰਗੀਆਂ ਕਈ ਨੌਟੰਕੀਆਂ ਨਾਲ ਕੁਸ਼ਤੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਦ ਕੌਂਗਰੀਗੇਸ਼ਨ ਸਟੈਬਲ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਉਸਨੇ 2015 ਵਿੱਚ ਚਾਲੂ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.pwinsider.com/article/93553/ovw-tv-taping-live-report.html?p=1|title=OVW Taping Live Report|last=Cannon|first=Brian|date=July 5, 2015|website=pwinsider.com|access-date=July 5, 2015}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਮਾਰਕਸ ਐਂਥਨੀ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਬਦਨਾਮ ਹਸਤੀਆਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://eu.courier-journal.com/picture-gallery/entertainment/2016/02/21/gallery--wrestling-as-art-form-at-ohio-valley-wrestling/80404580/|title=Gallery~Wrestling as art form at Ohio Valley Wrestling|last=McDonough|first=Pat|date=February 11, 2016|website=courier-journal.com|access-date=February 21, 2016}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਪੈਰੀ ਨੇ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ [[ਕਾਲਜ]] ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਪਹਿਲਵਾਨ ਵਜੋਂ ਸਿਖਲਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕੁਸ਼ਤੀ ਤਰੱਕੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਓਹੀਓ ਵੈਲੀ ਰੈਸਲਿੰਗ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://louisvilleinsight.com/archived-news/the-many-faces-and-facets-of-stu-perry-ohio-valley-wrestlings-first-openly-gay-champ/|title=The many faces and facets of Stu Perry, Ohio Valley Wrestling’s first openly gay champ|last=Keel|first=Eli|date=July 28, 2018|website=louisvilleinsight.com|access-date=July 28, 2018|archive-date=ਸਤੰਬਰ 1, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210901164608/https://louisvilleinsight.com/archived-news/the-many-faces-and-facets-of-stu-perry-ohio-valley-wrestlings-first-openly-gay-champ/|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt; ਪੈਰੀ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ ਗੇਅ ਹੈ। ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 2018 ਵਿੱਚ [[ਕੁਸ਼ਤੀ]] ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਦੋਸਤਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.leoweekly.com/2018/08/man-fights-gay-wrestlers-story/|title=Man in Fights: a gay wrestler’s story|last=Lilygren|first=Deena|date=August 15, 2018|website=leoweekly.com|access-date=August 15, 2018}}&lt;/ref&gt;

== ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ==

* '''ਓਹੀਓ ਵੈਲੀ ਕੁਸ਼ਤੀ'''
** ਓ.ਵੀ.ਡਬਲਿਊ. ਹੈਵੀਵੇਟ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ( 1 ਵਾਰ ) &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cagematch.net/?id=5&amp;nr=128|title=OVW Heavyweight Championship|last=Kreikenbohm|first=Philip|date=July 7, 2018|publisher=Cagematch - The Internet Wrestling Database|access-date=May 29, 2021}}&lt;/ref&gt;
** ਓ.ਵੀ.ਡਬਲਿਊ. ਅਰਾਜਕਤਾ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ( 2 ਵਾਰ, ਮੌਜੂਦਾ ) &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cagematch.net/?id=5&amp;nr=3711|title=OVW Anarchy Championship|last=Kreikenbohm|first=Philip|date=December 29, 2019|publisher=Cagematch - The Internet Wrestling Database|access-date=May 29, 2021}}&lt;/ref&gt;
** ਓ.ਵੀ.ਡਬਲਿਊ. ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ( 3 ਵਾਰ ) &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cagematch.net/?id=5&amp;nr=247|title=OVW Television Championship|last=Kreikenbohm|first=Philip|date=March 4, 2017|publisher=Cagematch - The Internet Wrestling Database|access-date=May 29, 2021}}&lt;/ref&gt;
** ਓ.ਵੀ.ਡਬਲਿਊ. ਦੱਖਣੀ ਟੈਗ ਟੀਮ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ( 2 ਵਾਰ ) - ਐਡਮ ਰਿਵਾਲਵਰ ਨਾਲ &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cagematch.net/?id=5&amp;nr=129|title=OVW Southern Tag Team Championship|last=Kreikenbohm|first=Philip|date=February 10, 2016|publisher=Cagematch - The Internet Wrestling Database|access-date=May 29, 2021}}&lt;/ref&gt;
** ਵੀਹ-ਦੂਜਾ ਓ.ਵੀ.ਡਬਲਿਊ. ਟ੍ਰਿਪਲ ਕ੍ਰਾਊਨ ਚੈਂਪੀਅਨ

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{Professional wrestling profiles|cagematch=15973|wrestlingdata=27323|iwd=amon-9617}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਅਮਰੀਕੀ ਪੁਰਸ਼ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਪਹਿਲਵਾਨ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1989]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]</text>
      <sha1>fvwzbzde85e1snvmeg6onarf97e3u0z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਡਿਰਕ ਬਾਚ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140257</id>
    <revision>
      <id>610734</id>
      <parentid>595389</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T09:03:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5839" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name                    = ਡਿਰਕ ਬਾਚ
| image                   = Life Ball 2009 (opening) Dirk Bach.jpg
| caption                 = ਬਾਚ 2009 'ਚ
| birthname               = 
| birth_date              = {{Birth date|df=y|1961|4|23}}
| birth_place             = [[ਕੋਲੋਨ]], ਵੇਸਟ ਜਰਮਨੀ
| death_date              = {{nowrap|{{Death date and age|df=y|2012|10|1|1961|4|23}}}}
| death_place             = [[ਬਰਲਿਨ]], [[ਜਰਮਨੀ]]
| restingplace            = 
| othername               = 
| occupation              = ਅਦਾਕਾਰ, ਕਾਮੇਡੀਅਨ,ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਪੇਸ਼ਕਾਰ
| yearsactive             = 1980–2012
| spouse                  = 
| partner                 = 
| children                = 
| parents                 = 
| website                 = 
}}

'''ਡਿਰਕ ਬਾਚ''' (23 ਅਪ੍ਰੈਲ 1961 – 1 ਅਕਤੂਬਰ 2012) ਇੱਕ ਜਰਮਨ ਅਭਿਨੇਤਾ, ਕਾਮੇਡੀਅਨ ਅਤੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਪੇਸ਼ਕਾਰ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ 'ਇਸ਼ ਬਿਨ ਏਨ ਸਟਾਰ - ਹੋਲਟ ਮਿਚ ਹੀਏਰ ਰੌਸ' ਦੇ ਸਹਿ-ਹੋਸਟ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.dw.de/dw/article/0,,16277227,00.html|title=German entertainer Dirk Bach dies at 51|date=1 October 2012|website=[[Deutsche Welle]]|access-date=2 October 2012}}&lt;/ref&gt;

== ਕਰੀਅਰ ==
ਬਾਚ ਦਾ ਜਨਮ [[ਕਲਨ|ਕੋਲੋਨ]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.welt.de/vermischtes/prominente/article109579718/Begnadeter-Pummel-im-Fummel-Dirk-Bach-ist-tot.html|title=Nachruf: Begnadeter Pummel im Fummel – Dirk Bach ist tot|last=Kreitling|first=Holger|date=1 October 2012|work=[[Die Welt]]|access-date=2 October 2012|language=de}}&lt;/ref&gt; ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ [[ਅਮਸਤੱਰਦਮ|ਐਮਸਟਰਡਮ]], [[ਬਰੂਸਲ|ਬ੍ਰਸੇਲਜ਼]], [[ਲੰਡਨ]], [[ਨਿਊ ਯਾਰਕ|ਨਿਊਯਾਰਕ]], ਯੂਟਰੈਕਟ ਅਤੇ [[ਵਿਆਨਾ|ਵਿਏਨਾ]] ਵਿੱਚ ਥੀਏਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.tagesspiegel.de/weltspiegel/nachruf-dirk-bach-genie-am-richtigen-falschen-ort/7205122.html|title=Nachruf: Dirk Bach: Genie am richtigen, falschen Ort|last=Ehrenberg|first=Markus|date=1 October 2012|website=[[Tagesspiegel]]|language=de|access-date=2 October 2012}}&lt;/ref&gt; 1992 ਵਿੱਚ ਬਾਚ ਕੋਲੋਨ ਵਿੱਚ ''ਸ਼ਾਉਸਪੀਲਹੌਸ'' ਵਿੱਚ ਥੀਏਟਰ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ ਅਤੇ ਡਿ''ਰਕ ਬਾਚ ਸ਼ੋਅ'' ਵਿੱਚ ਜਰਮਨ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਚੈਨਲ ਆਰ.ਟੀ.ਐਲ. ਉੱਤੇ ਨਜ਼ਰ ਆਇਆ।''&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;'' ਉਸਨੇ ਜਰਮਨ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲ ਜ਼ੈਡ.ਡੀ.ਐਫ. 'ਤੇ ''ਲੁਕਾਸ'' (1996–2001) ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ''ਟੈਲੀਸਟਾਰ'' ਅਵਾਰਡ (1996), ਜਰਮਨ ਕਾਮੇਡੀ ਅਵਾਰਡ (1999), ਅਤੇ ਗੋਲਡਨ ਕੈਮਰਾ (2001) ਅਵਾਰਡ ਮਿਲਿਆ।

=== ਹੋਰ ਕੰਮ ===
ਬਾਚ ਇੱਕ [[ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ]]. ਕਾਰਕੁਨ ਸੀ ਅਤੇ ਐਲ.ਐਸ.ਵੀ.ਡੀ. ਸੰਗਠਨ (ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਲੈਸਬੀਅਨ ਅਤੇ ਗੇਅ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ) ਦਾ ਮੈਂਬਰ। ਉਹ 2010 ਗੇਅ ਗੇਮਜ਼ ਨੂੰ ਕੋਲੋਨ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;[http://www.games-cologne.com/index.php?pcid=5&amp;pdid=8 Gay Games VIII in Cologne] . {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070809214938/http://www.games-cologne.com/index.php?pcid=5&amp;pdid=8|date=9 August 2007}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ [[ਐਮਨੈਸਟੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ]] ਅਤੇ ਸੰਸਥਾ ਪੇਟਾ ਦੀ ਵੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ।

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਮੌਤ ==
ਬਾਚ ਕੋਲੋਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਥਾਮਸ ਨਾਲ ਇਕੱਠੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।&lt;ref&gt;[http://www.bild.t-online.de/BTO/leute/aktuell/2006/07/04/dirk-bach-gewicht-verlobter/dirk-bach-gewicht-verlobter.html Bild] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080124193641/http://www.bild.t-online.de/BTO/leute/aktuell/2006/07/04/dirk-bach-gewicht-verlobter/dirk-bach-gewicht-verlobter.html|date=24 January 2008}}&lt;/ref&gt;

ਬਾਚ ਦੀ ਮੌਤ 1 ਅਕਤੂਬਰ 2012 ਨੂੰ ਬਰਲਿਨ ਵਿੱਚ 51 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੇ ਦੋਰੇ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.berlin.de/aktuelles/berlin/2737699-958092-dirk-bach-tot-herzversagen-als-todesursa.html|title=Dirk Bach tot - Herzversagen als Todesursache wahrscheinlich|website=berlin.de|language=de|access-date=2021-08-25}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.spiegel.de/kultur/gesellschaft/dirk-bach-ist-tot-a-859044.html|title=Dirk Bach ist tot|date=1 October 2012|work=[[Spiegel Online]]|access-date=1 October 2012|language=de}}&lt;/ref&gt;

== ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ==
[[ਤਸਵੀਰ:Dirk_bach_20051201.jpg|thumb| 2005 ਵਿੱਚ ਬੈਚ]]
[[ਤਸਵੀਰ:Dirk_bach_hella_von_sinnen_20061130.jpg|thumb| 2006 ਵਿੱਚ ਹੇਲਾ ਵਾਨ ਸਿਨੇਨ ਦੇ ਨਾਲ ਬਾਚ]]

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==

* {{IMDB name|0045304}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਗੇਅ ਅਦਾਕਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 2012]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1961]]</text>
      <sha1>efv43ll2437hunlx8stz0dfi5nkoldo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਕਲਾਉਡੀਆ ਐਲਨ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140281</id>
    <revision>
      <id>610712</id>
      <parentid>601121</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T06:43:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8320" xml:space="preserve">{{Infobox artist|name=ਕਲਾਉਡੀਆ ਐਲਨ|awards=ਜੋਸ਼ਫ਼ ਜੇਫ਼ਰਸਨ ਅਵਾਰਡ|influenced by=|works=|training=|field=[[ਸ਼ਿਕਾਗੋ]] ਪਲੇਅਰਾਇਟ, ਹਨਾਹ ਫ੍ਰੀ|alma_mater=[[ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]]|imagesize=|patrons=|movement=|image=Claudia_Allen.jpg|nationality=[[ਅਮਰੀਕੀ]]|death_place=|death_date=|birth_place=|birth_date={{birth date and age|1954|10|2}}|birth_name=|caption=|influenced=}}
[[Category:Articles with hCards]]

'''ਕਲਾਉਡੀਆ ਐਲਨ''' [[ਸ਼ਿਕਾਗੋ]], [[ਇਲੀਨਾਏ|ਇਲੀਨੋਇਸ]] ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ [[ਨਾਟਕਕਾਰ]] ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਅਕ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਨਾਟਕਾਂ ਵਿੱਚ [[ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ|ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ.]] ਕਿਰਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਲਿਖਣ, ਹੰਨਾਹ ਫ੍ਰੀ ਲਈ&lt;ref&gt;''[http://libguides.depaul.edu/ld.php?content_id=10135829 Claudia Allen Papers],'' DePaul University Special Collections and Archives. Accessed March 10, 2017.&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਵਿਕਟਰੀ ਗਾਰਡਨ ਥੀਏਟਰ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਬੰਧਾਂ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

== ਜੀਵਨ ==
ਕਲਾਉਡੀਆ ਐਲਨ ਦਾ ਜਨਮ 2 ਅਕਤੂਬਰ&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Stage Personas: Claudia Allen|last=Abarbanel|first=Jonathan|date=October 8, 1999|work=PerformInk|via=DePaul Special Collections and Archives}}&lt;/ref&gt; 1954 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਕਲੇਰ, ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸਨੇ [[ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਬੈਚਲਰ ਡਿਗਰੀ ਅਤੇ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਨਾਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;''[http://libguides.depaul.edu/ld.php?content_id=10135829 Claudia Allen Papers],'' DePaul University Special Collections and Archives. Accessed March 10, 2017.&lt;/ref&gt; 1979 ਵਿੱਚ ਐਲਨ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਤੋਂ [[ਸ਼ਿਕਾਗੋ]] ਚਲੀ ਗਈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.advocate.com/pride/2015/9/22/unsung-chicago-lgbt-heroes#slide-2|title=Unsung Chicago LGBT Heroes|date=2015-09-22|access-date=2017-03-11|language=en}}&lt;/ref&gt; ਐਲਨ ਨੇ [[ਲੈਸਬੀਅਨ|ਲੇਸਬੀਅਨ]] ਅਤੇ [[ਦੁਲਿੰਗਕਤਾ|ਦੁਲਿੰਗੀ]] ਪਾਤਰਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਨੂੰ ਉਹ ਮੀਡੀਆ ਤੋਂ ਗੈਰਹਾਜ਼ਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਐਲਨ ਦੇ 24 ਨਿਰਮਿਤ ਨਾਟਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 11 (2010 ਤੱਕ) ਵਿੱਚ ਲੈਸਬੀਅਨ ਥੀਮ ਜਾਂ ਲੈਸਬੀਅਨ ਜਾਂ ਲਿੰਗੀ ਮੁੱਖ ਪਾਤਰ ਹਨ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://chicagolgbthalloffame.org/allen-claudia/|title=CLAUDIA ALLEN – Chicago LGBT Hall of Fame|website=chicagolgbthalloffame.org|language=en-US|access-date=2017-03-11}}&lt;/ref&gt; ਐਲਨ &quot;ਆਉਟ ਐਂਡ ਪਰਾਉਡ&quot; ਹੈ।

ਐਲਨ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤੇ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਲਿਖਿਆ।&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Stage Personas: Claudia Allen|last=Abarbanel|first=Jonathan|date=October 8, 1999|work=PerformInk|via=DePaul Special Collections and Archives}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਅਤੇ ਨਿਰਮਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਸਦਾ ਨਾਟਕ ''ਦ ਈਵਨ ਗੌਟ ਦ ਰਿਏਂਜ਼ੀ,'' ਜੋ ਕਿ 1987 ਵਿੱਚ ਵਿਕਟਰੀ ਗਾਰਡਨ ਅਤੇ ਬਾਡੀ ਪੋਲੀਟਿਕ ਥੀਏਟਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਗ੍ਰੇਟ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਪਲੇਅ ਰਾਈਟਸ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੇਵਲ ਦੋ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://articles.chicagotribune.com/1987-05-31/entertainment/8702100348_1_young-playwrights-festival-new-works-play-expo/|title=Expo's The Thing|work=tribunedigital-chicagotribune|access-date=2017-03-14|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;''[http://libguides.depaul.edu/ld.php?content_id=10135829 Claudia Allen Papers],'' DePaul University Special Collections and Archives. Accessed March 10, 2017.&lt;/ref&gt; 80 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਖੀਰ ਅਤੇ 90 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਐਲਨ ਨੇ ਵਿਕਟਰੀ ਗਾਰਡਨ ਵਿੱਚ ਰਚਨਾਤਮਕ ਟੀਮ ਨਾਲ ਇੱਕ ਰਿਸ਼ਤਾ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਉਸਦੇ ਨਾਟਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਦੇਖਿਆ।

ਐਲਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਿਰਮਿਤ ਲੈਸਬੀਅਨ ਨਾਟਕ ''ਹੈਨਾਹ ਫ੍ਰੀ'' ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ 1992 ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਦੇ ਬੈਲੀਵਿਕ ਰੈਪਰਟਰੀ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://chicagolgbthalloffame.org/allen-claudia/|title=CLAUDIA ALLEN – Chicago LGBT Hall of Fame|website=chicagolgbthalloffame.org|language=en-US|access-date=2017-03-11}}&lt;/ref&gt; ਐਲਨ ਨੇ ਸ਼ੈਰਨ ਗਲੈਸ ਅਭਿਨੀਤ 2009 ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ਹੰਨਾਹ ਫ੍ਰੀ ਦਾ ਸਕਰੀਨਪਲੇ ਸਹਿ-ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਲਿਖਿਆ। ਉਸਨੇ ਨਾਵਲੀਕਰਨ, ''ਹੰਨਾਹ ਫ੍ਰੀ: ਦ ਨਾਵਲ'' (2010) ਵੀ ਲਿਖਿਆ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.illinoisauthors.org/authors/Claudia_Allen|title=Claudia Allen - Illinois Authors|website=www.illinoisauthors.org|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20170619011946/http://illinoisauthors.org/authors/Claudia_Allen|archive-date=2017-06-19|access-date=2017-03-14}}&lt;/ref&gt;

ਐਲਨ ਨੇ ਡੀਪਾਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਨਾਰਥਵੈਸਟਰਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, [[ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]],&lt;ref&gt;''[http://libguides.depaul.edu/ld.php?content_id=10135829 Claudia Allen Papers],'' DePaul University Special Collections and Archives. Accessed March 10, 2017.&lt;/ref&gt; ਲੇਕ ਫੋਰੈਸਟ ਕਾਲਜ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.illinoisauthors.org/authors/Claudia_Allen|title=Claudia Allen - Illinois Authors|website=www.illinoisauthors.org|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20170619011946/http://illinoisauthors.org/authors/Claudia_Allen|archive-date=2017-06-19|access-date=2017-03-14}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.wmich.edu/wmu/news/2003/0304/0203-ae104.html|title=WMU News - 'The Play's the Thing'|website=www.wmich.edu|access-date=2017-03-14}}&lt;/ref&gt;

ਕਲਾਉਡੀਆ ਐਲਨ ਕੋਲ ਸਕ੍ਰਿਪਟਾਂ, ਡਰਾਫਟਾਂ, ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਡੀਪਾਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਅਤੇ ਆਰਕਾਈਵਜ਼,&lt;ref&gt;''[http://libguides.depaul.edu/ld.php?content_id=10135829 Claudia Allen Papers],'' DePaul University Special Collections and Archives. Accessed March 10, 2017.&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਪਬਲਿਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਹਨ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.chipublib.org/fa-claudia-allen-collection/|title=Claudia Allen Collection|access-date=2017-03-14|language=en-US|archive-date=2018-06-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20180612233830/https://www.chipublib.org/fa-claudia-allen-collection/|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1954]]</text>
      <sha1>rktu4ow1g31ko7knbujcw8pu6i1iuca</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਬੈਟੀਨਾ ਹੋਪ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140289</id>
    <revision>
      <id>610711</id>
      <parentid>595408</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T06:39:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3075" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name           = ਬੈਟੀਨਾ ਹੋਪ
| image          = 
| image_size     = 
| caption        = 
| birth_name     = 
| birth_date     = {{Birth date and age|1974|05|21|df=y}}
| birth_place    =[[ਨੈਰੋਬੀ]], [[ਕੀਨੀਆ]]
| death_date     = 
| death_place    = 
| other_names    = 
| years_active   = 
| occupation     = {{flat list|
* [[ਅਦਾਕਾਰਾ]]
}}
| partner        = ਜੂਡੀਥ ਸ਼ੈਲਾਂਸਕ
| spouse         = 
| children       = 
}}

'''ਬੈਟੀਨਾ ਹੋਪ''' (ਜਨਮ 21 ਮਈ 1974) ਇੱਕ [[ਜਰਮਨੀ|ਜਰਮਨ]] [[ਅਦਾਕਾਰ|ਅਦਾਕਾਰਾ]] ਹੈ।

== ਕਰੀਅਰ ==
ਹੋਪ ਨੇ ਆਪਣੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ 1996 ਤੋਂ 2000 ਤੱਕ ਬਰਲਿਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ 2000 ਤੋਂ 2001 ਤੱਕ ਬਰਲਿਨ ਦੇ ਡਿਊਸ਼ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਅਤੇ 2001 ਤੋਂ 2006 ਤੱਕ ਮੈਕਸਿਮ-ਗੋਰਕੀ-ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਹ 2006 ਤੋਂ 2009 ਤੱਕ ਸ਼ੌਬੁਹਨੇ ਬਰਲਿਨ, 2009 ਤੋਂ 2014 ਤੱਕ ਸ਼ਾਉਸਪੀਲ ਫਰੈਂਕਫਰਟ ਅਤੇ 2017 ਤੋਂ ਬਰਲਿਨਰ ਐਨਸੈਂਬਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਥਾਈ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। [[ਯੋਹਾਨ ਵੁਲਫਗੰਗ ਫਾਨ ਗੇਟੇ|ਗੋਏਥੇ]] ਦੀ ਸਟੈਲਾ ਵਿੱਚ ਕੈਸੀਲੀ ਦੀ ਉਸਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਉਸਨੂੰ 2011 ਵਿੱਚ ਹੈਸੀਸ਼ੇ ਥੀਏਟਰੇਜ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਡੇਰ ਫੌਸਟ ਥੀਏਟਰ ਇਨਾਮ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਹੋਪ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ, ਲੇਖਕ ਜੂਡੀਥ ਸ਼ੈਲਾਂਸਕੀ ਨਾਲ [[ਬਰਲਿਨ]] ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.sueddeutsche.de/kultur/eklat-um-rede-von-sibylle-lewitscharoff-ungeheuerliche-hetze-1.1907457|title=Ungeheuerliche Hetze|last=Schalansky|first=Judith|date=7 May 2019|publisher=|access-date=7 May 2019}}&lt;/ref&gt; 5 ਫਰਵਰੀ 2021 ਨੂੰ ਉਹ #ਐਕਟਆਉਟ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ ਦੇ 185 ਹਸਤਾਖਰਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। &lt;ref&gt;[https://sz-magazin.sueddeutsche.de/kunst/schauspielerinnen-schauspieler-coming-out-89811?reduced=true ''«Wir sind schon da».''] in: ''SZ-Magazin'', 4 February 2021.&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==

* {{IMDB name|id=nm0394343|name=Bettina Hoppe}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1974]]</text>
      <sha1>26imrm6vuw6f83xlkuyc7t5wczdangd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਮੈਨਫ੍ਰੇਡ ਸਾਲਜ਼ਗੇਬਰ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140319</id>
    <revision>
      <id>610710</id>
      <parentid>595484</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T06:38:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4854" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name                  = ਮੈਨਫ੍ਰੇਡ ਸਾਲਜ਼ਗੇਬਰ
| image                 = Manfred Salzgeber 2.jpg
| imagesize             = 
| caption               = 
| birth_name             = 
| birth_date             = 
| birth_place            = 
| death_date             = 
| death_place            = 
| othername             = 
| occupation            = 
| spouse                = 
| domesticpartner       = 
| website               = 
}}

'''ਮੈਨਫ੍ਰੇਡ ਸਾਲਜ਼ਗੇਬਰ''' (10 ਜਨਵਰੀ 1943 ਲੋਜ਼ ਵਿੱਚ - 12 ਅਗਸਤ 1994 [[ਬਰਲਿਨ]] ਵਿੱਚ) ਇੱਕ ਜਰਮਨ [[ਅਦਾਕਾਰ]] ਅਤੇ [[ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ]] ਸੀ। ਉਹ ''ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਫਿਲਮਫੈਸਟਸਪੀਲ ਬਰਲਿਨ'' ਵਿਖੇ &quot;ਸੈਕਸ਼ਨ ਪੈਨੋਰਾਮਾ&quot; ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸੀ। ਉਹ ''ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਫੋਰਮ ਡੇਸ ਜੁੰਗੇਨ ਫ਼ਿਲਮਜ਼'' ਦਾ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਫ਼ਿਲਮ ਕੰਪਨੀ ''ਐਡੀਸ਼ਨ ਮੈਨਫ੍ਰੇਡ ਸਾਲਜ਼ਗੇਬਰ'' ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।

== ਜੀਵਨੀ ==
ਸਾਲਜ਼ਗੇਬਰ ਦਾ ਜਨਮ 1943 ਵਿੱਚ ਲਿਟਜ਼ਮੈਨਸਟੈਡ (ਲੋਜ਼) ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਸਟਟਗਾਰਟ-ਰੋਹਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਡੀਲਰ ਵਜੋਂ ਸਿਖਲਾਈ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ 1965 ਵਿੱਚ ਬਰਲਿਨ ਚਲੇ ਗਏ। ਉਹ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ [[ਗੇਅ]] ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ [[ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ]]. ਕਾਰਕੁਨ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;berlinale&quot;&gt;{{Citation|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/archiv_biografien/Biografie_Salzgeber.html|title=Manfred Salzgeber|periodical=[[Berlinale Talent Campus]]|accessdate=2007-10-08|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071009163128/http://www.berlinale.de/en/archiv/archiv_biografien/Biografie_Salzgeber.html|archivedate=2007-10-09}}&lt;/ref&gt; ਵਾਈਲੈਂਡ ਸਪੇਕ ਨਾਲ ਉਸਨੇ ਜਰਮਨ ਫ਼ਿਲਮ ਵਿੱਚ ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ. ਥੀਮ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।

1970 ਵਿੱਚ ਸਾਲਜ਼ਗੇਬਰ ਨੇ ਰੋਜ਼ਾ ਵਾਨ ਪ੍ਰੌਨਹਾਈਮ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਫ਼ਿਲਮ '&lt;nowiki/&gt;''ਇਟ ਇਜ਼ ਨਾਟ ਦ ਹੋਮੋਸੈਕਸੁਅਲ ਹੂ ਇਜ਼ ਪਰਵਰਸ, ਬਟ ਦ ਸੋਸਾਇਟੀ ਇਨ ਵਿਚ ਹੀ ਲਿਵਜ'''  ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਫ਼ਿਲਮ ਦਾ ਜਰਮਨ ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ. ਸਰਗਰਮੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜ 'ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਪੂਰੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ, ਸਾਲਜ਼ਗੇਬਰ ਨੇ ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ. ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ। ਵਾਈਲੈਂਡ ਸਪੇਕ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਉਸਨੇ 1987 ਵਿੱਚ [[ਬਰਲਿਨ]] ਵਿੱਚ ਟੈਡੀ ਅਵਾਰਡ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ. ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਹੈ। 1985 ਵਿੱਚ, ਸਾਲਜ਼ਗੇਬਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਫ਼ਿਲਮ ਕੰਪਨੀ, ''ਐਡੀਸ਼ਨ ਮੈਨਫ੍ਰੇਡ ਸਾਲਜ਼ਗੇਬਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ'' ਕੀਤੀ। ਕੰਪਨੀ ਅਜੇ ਵੀ ਬਰਲਿਨ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਹੈ। ਸਾਲਜ਼ਗੇਬਰ ਦੀ ਮੌਤ 12 ਅਗਸਤ, 1994 ਨੂੰ [[ਏਡਜ਼]] ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਸੀ।

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* [http://www.salzgeber.de/ Salzgeber &amp; Co Medien GmbH ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ]
* ਜਰਮਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ [https://web.archive.org/web/20160304051508/https://portal.d-nb.de/opac.htm?method=showFullRecord&amp;currentResultId=Manfred+Salzgeber&amp;any&amp;currentPosition=0 ਮੈਨਫ੍ਰੇਡ ਸਾਲਜ਼ਗੇਬਰ ਬਾਰੇ ਸਾਹਿਤ]

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਨਿਰਮਾਤਾ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਗੇਅ ਅਦਾਕਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1994]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1943]]</text>
      <sha1>j2snc2x870agelg70xi751ot61zkxbk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਡੇਵਿਡ ਫਰਨੀਸ਼</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140352</id>
    <revision>
      <id>610733</id>
      <parentid>595616</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T09:01:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11472" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name         = ਡੇਵਿਡ ਫਰਨੀਸ਼
| image        = David_Furnish_2015.jpg
| caption      = ਫਰਨੀਸ਼ 2015 ਵਿਚ।
| birthname    = ਡੇਵਿਡ ਜੇਮਸ ਫਰਨੀਸ਼
| birth_date   = {{birth date and age|1962|10|25}}&lt;ref name=talktalk&gt;{{cite web|url=http://www.talktalk.co.uk/celebrity/biography/person/david-furnish/48|title=David Furnish bio at TalkTalk.co.uk|author=Talk Talk|author-link=Talk Talk|access-date=9 December 2011}}&lt;/ref&gt;
| birth_place  = [[ਟੋਰਾਂਟੋ]], [[ਓਂਟਾਰੀਓ]], [[ਕੈਨੇਡਾ]]&lt;ref name=talktalk /&gt;
| death_date   =
| death_place  =
| occupation   = ਫ਼ਿਲਮਮੇਕਰ, ਨਿਰਮਾਤਾ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ
| education    = {{plainlist|
*ਸਰ ਜੌਹਨ ਏ. ਮੈਕਡੋਨਲਡ ਕਾਲਜੀਏਟ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ &lt;small&gt;(1981)&lt;/small&gt;
*ਨੋਰਥ ਓਂਟਾਰੀਓ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ&lt;small&gt;(1985)&lt;/small&gt;}}
| years_active = 1997&amp;ndash;ਮੌਜੂਦਾ
| spouse       = [[ਐਲਟਨ ਜਾਨ]] {{nowrap|({{abbr|cp.|civil partnership started}} 2005, {{abbr|m.|married}} 2014)}}
| children     = 2
}}

'''ਡੇਵਿਡ ਜੇਮਸ ਫਰਨੀਸ਼''' (ਜਨਮ ਅਕਤੂਬਰ 25, 1962) ਇੱਕ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਵਿਗਿਆਪਨ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਗਾਇਕ, ਪਿਆਨੋਵਾਦਕ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਕਾਰ [[ਐਲਟਨ ਜਾਨ|ਸਰ ਐਲਟਨ ਜੌਨ]] ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.pinknews.co.uk/2014/12/21/photos-sir-elton-john-and-david-furnish-marry/|title=Photos: Sir Elton John and David Furnish marry · PinkNews|date=2014-12-21|publisher=Pinknews.co.uk|access-date=2018-06-04}}&lt;/ref&gt;

== ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ==
ਡੇਵਿਡ ਫਰਨੀਸ਼ ਦਾ ਜਨਮ [[ਟੋਰਾਂਟੋ]], [[ਉਂਟਾਰੀਓ|ਓਂਟਾਰੀਓ]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਉਹ ਗਲੇਡਿਸ ਅਤੇ ਜੈਕ ਫਰਨੀਸ਼ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ, ਜੋ ਬ੍ਰਿਸਟਲ-ਮਾਈਅਰਜ਼ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਭਰਾ, ਜੌਨ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਭਰਾ, ਪੀਟਰ ਹੈ। ਫਰਨੀਸ਼ ਨੇ 1981 ਵਿੱਚ ਸਰ ਜੌਹਨ ਏ. ਮੈਕਡੋਨਲਡ ਕਾਲਜੀਏਟ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1985 ਵਿੱਚ ਲੰਡਨ, ਓਂਟਾਰੀਓ ਵਿੱਚ ਪੱਛਮੀ ਓਂਟਾਰੀਓ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਰਿਚਰਡ ਆਈਵੀ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਬਿਜ਼ਨਸ ਤੋਂ ਆਨਰਜ਼ ਬਿਜ਼ਨਸ ਐਡਮਿਨਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ [[ਬੀਏ|ਬੀ.ਏ.]] ਕੀਤੀ।&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thestar.com/life/health_wellness/2015/06/26/pride-grand-marshal-david-furnish-reflects-on-growing-up-gay-in-a-very-different-toronto.html|title=Pride grand marshal David Furnish reflects on growing up gay in a very different Toronto|date=26 June 2015|website=Toronto Star|access-date=28 June 2015}}&lt;/ref&gt;

== ਕਰੀਅਰ ==
ਉਸਨੂੰ ਵਿਗਿਆਪਨ ਏਜੰਸੀ ਓਗਿਲਵੀ ਐਂਡ ਮੈਥਰ ਦੁਆਰਾ ਭਰਤੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਆਖਰਕਾਰ ਲੰਡਨ, ਇੰਗਲੈਂਡ, ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲੀ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਬੋਰਡ ਵਿੱਚ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thestar.com/life/health_wellness/2015/06/26/pride-grand-marshal-david-furnish-reflects-on-growing-up-gay-in-a-very-different-toronto.html|title=Pride grand marshal David Furnish reflects on growing up gay in a very different Toronto|date=26 June 2015|website=Toronto Star|access-date=28 June 2015}}&lt;/ref&gt;

ਫਰਨੀਸ਼ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਸਰ ਐਲਟਨ ਜੌਨ ਦੇ ਨਾਲ ਰਾਕੇਟ ਪਿਕਚਰਜ਼ ਦਾ ਸਹਿ-ਮੁਖੀ ਹੈ। ਫਰਨੀਸ਼ ਐਲਟਨ ਜੌਨ ਏਡਜ਼ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਬੋਰਡ 'ਤੇ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਕਾਰਨ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਫੰਡਰੇਜ਼ਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮਾਗਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਫਰਨੀਸ਼ ਟੈਟਲਰ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਲਈ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲਾ ਸੰਪਾਦਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ਅਤੇ ਜੀ.ਕਿਉ. ਲਈ ਇੱਕ ਨਿਯਮਤ ਕਾਲਮਨਵੀਸ ਵੀ ਹੈ।

2015 ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਜੀ.ਕਿਉ. ਦੇ 50 ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਪਹਿਰਾਵੇ ਵਾਲੇ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.gq-magazine.co.uk/style/articles/2015-01/05/best-dressed-men-2015/|title=50 Best Dressed Men in Britain 2015|date=5 January 2015|work=GQ|archive-url=https://web.archive.org/web/20150107145128/http://www.gq-magazine.co.uk/style/articles/2015-01/05/best-dressed-men-2015|archive-date=7 January 2015}}&lt;/ref&gt;

ਜੂਨ 2019 ਵਿੱਚ [[ਸਟੋਨਵਾਲ ਦੰਗੇ|ਸਟੋਨਵਾਲ ਦੰਗਿਆਂ]] ਦੀ 50ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ, ਕਵੇਰਟੀ ਨੇ ਜੌਹਨ ਨਾਲ, ਉਸਨੂੰ ''ਪ੍ਰਾਈਡ 50 ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ &quot;ਟਰੇਲਬਲੇਜ਼ਿੰਗ'' ''ਵਿਅਕਤੀਆਂ'' ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਜੋਂ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ, ਜੋ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਮਾਜ ਸਾਰੇ [[ਕੁਈਰ|ਵਿਅੰਗਾਤਮਕ]] ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਬਰਾਬਰੀ, ਸਵੀਕ੍ਰਿਤੀ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ ਵੱਲ ਵਧਦਾ ਰਹੇ&quot;।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.queerty.com/pride50|title=Queerty Pride50 2019 Honorees|website=Queerty|language=en-US|access-date=2019-06-18}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਫਰਨੀਸ਼ ਨੇ 1993 ਵਿੱਚ ਗਾਇਕ [[ਐਲਟਨ ਜਾਨ]] ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਜੌਨ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਮਈ 2005 ਵਿੱਚ ਓਲਡ ਵਿੰਡਸਰ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਘਰ ਵਿੱਚ ਦੋਸਤਾਂ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਇੱਕ ਡਿਨਰ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਪਰਪੋਜ਼ ਕੀਤਾ। ਫਰਨੀਸ਼ ਅਤੇ ਜੌਨ ਨੇ 21 ਦਸੰਬਰ 2005 ਨੂੰ ਸਿਵਲ ਭਾਈਵਾਲੀ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ, ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਜਦੋਂ ਸਿਵਲ ਭਾਈਵਾਲੀ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ, ਵਿੰਡਸਰ, ਬਰਕਸ਼ਾਇਰ ਦੇ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;cnn122810&quot;&gt;{{Cite web|url=http://articles.cnn.com/2010-12-28/entertainment/elton.john.baby_1_baby-boy-civil-partnership-ceremony-windsor-guildhall?_s=PM:SHOWBIZ|title=Elton John and David Furnish are dads|date=28 December 2010|publisher=CNN|archive-url=https://web.archive.org/web/20110319200124/http://articles.cnn.com/2010-12-28/entertainment/elton.john.baby_1_baby-boy-civil-partnership-ceremony-windsor-guildhall?_s=PM:SHOWBIZ|archive-date=19 March 2011|access-date=7 October 2011}}&lt;/ref&gt; ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਬੱਚੇ, ਪੁੱਤਰ ਜ਼ੈਕਰੀ ਜੈਕਸਨ ਲੇਵੋਨ ਫਰਨੀਸ਼-ਜੌਨ, ਦਾ ਜਨਮ 25 ਦਸੰਬਰ 2010 ਨੂੰ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਵਿੱਚ [[ਸਰੋਗੇਸੀ]] ਰਾਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;cnn122810&quot; /&gt; 11 ਜਨਵਰੀ 2013 ਨੂੰ, ਜੋੜੇ ਦਾ ਦੂਜਾ ਪੁੱਤਰ, ਏਲੀਯਾਹ ਜੋਸਫ ਡੈਨੀਅਲ ਫਰਨੀਸ਼-ਜੌਨ, ਉਸੇ ਸਰੋਗੇਟ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.eltonjohn.com/news/news_details.aspx?postid=19034cc6-3ced-433a-ba29-c83eeb8c3cf4|title=Special Announcement|date=16 January 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130120013211/http://www.eltonjohn.com/news/news_details.aspx?postid=19034cc6-3ced-433a-ba29-c83eeb8c3cf4|archive-date=20 January 2013|access-date=16 January 2013}}&lt;/ref&gt; ਮਾਰਚ 2014 ਵਿੱਚ ਇੰਗਲੈਂਡ ਅਤੇ ਵੇਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਸਮਲਿੰਗੀ ਵਿਆਹ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜੌਨ ਅਤੇ ਫਰਨੀਸ਼ ਨੇ ਪਿਛਾਖੜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਸਿਵਲ ਭਾਈਵਾਲੀ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਮੌਕੇ ਨੂੰ ਵਿੰਡਸਰ, ਬਰਕਸ਼ਾਇਰ ਵਿੱਚ 21 ਦਸੰਬਰ 2014 ਨੂੰ, ਆਪਣੀ ਸਿਵਲ ਭਾਈਵਾਲੀ ਦੀ ਨੌਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਮਾਰੋਹ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-30568634|title=Sir Elton John and David Furnish marry|date=21 December 2014|access-date=21 December 2014|publisher=BBC}}&lt;/ref&gt;

2016 ਵਿੱਚ ਫਰਨੀਸ਼ ਨੇ ਨਿਊਜ਼ ਗਰੁੱਪ ਨਿਊਜ਼ਪੇਪਰ ਲਿਮਿਟਡ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੁਮਨਾਮ ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਹੁਕਮ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.straitstimes.com/lifestyle/entertainment/british-papers-can-report-furnishs-infidelity|title=British papers can report Furnish's infidelity|date=20 April 2016}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਹੋਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ==
* [http://observer.guardian.co.uk/review/story/0,6903,548704,00.html &quot;ਏਲਟਨ ਦਾ ਰਾਕੇਟ ਮੈਨ&quot;] । (1 ਸਤੰਬਰ 2001)। ''ਆਬਜ਼ਰਵਰ'' .
* [https://web.archive.org/web/20080110222342/http://entertainment.iafrica.com/news/617345.htm &quot;ਏਲਟਨ ਅਤੇ ਡੇਵਿਡ ਗੰਢ ਬੰਨ੍ਹਣ ਲਈ&quot;] । (25 ਨਵੰਬਰ 2005)। iAfrica.com.
* [https://web.archive.org/web/20070627050900/http://www.torontolife.com/features/an-ideal-husband/ &quot;ਇੱਕ ਆਦਰਸ਼ ਪਤੀ&quot;] । (ਮਾਰਚ 2006)। ''ਟੋਰਾਂਟੋ ਲਾਈਫ'' .
* [http://www.hollywoodreporter.com/hr/content_display/news/e3i2540573003aeb12c1e5c6ebb91682a9f &quot;ਤੁਸੀਂ 'ਗਨੋਮੀਓ' ਕਿੱਥੇ ਹੋ?&quot;] . (20 ਅਗਸਤ 2008) ''ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਰਿਪੋਰਟਰ'' ।
* [https://web.archive.org/web/20130120013211/http://www.eltonjohn.com/news/news_details.aspx?postid=19034cc6-3ced-433a-ba29-c83eeb8c3cf4 ਨਿਊਜ਼ - EltonJohn.com] (16 ਜਨਵਰੀ 2013)।

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{IMDB name|id=0299050|name=David Furnish}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਨਿਰਮਾਤਾ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1962]]</text>
      <sha1>namj5kk88o10cg7sv9zvido7yoa7c0c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਜੇਮਸ ਬਰਗ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140365</id>
    <revision>
      <id>610731</id>
      <parentid>603541</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T08:38:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6503" xml:space="preserve">{{Infobox person|name=ਜੇਮਸ ਬਰਗ|image=&lt;!-- filename only, no &quot;File:&quot; or &quot;Image:&quot; prefix, and no enclosing [[brackets]] --&gt;|alt=&lt;!-- descriptive text for use by speech synthesis (text-to-speech) software --&gt;|caption=|birth_name=&lt;!-- only use if different from name --&gt;|birth_date=&lt;!-- {{birth date and age|YYYY|MM|DD}} for living people supply only the year with {{Birth year and age|YYYY}} unless the exact date is already widely published, as per [[WP:DOB]]. For people who have died, use {{Birth date|YYYY|MM|DD}}. --&gt;|nationality=[[ਅਮਰੀਕੀ]]|other_names=|occupation=ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ&lt;br&gt;ਪਟਕਥਾ ਲੇਖਕ|years_active=|known_for=''ਗਿਲਮੋਰ ਗਰਲਜ਼''|notable_works=''ਰਿਟਾ ਰੌਕਸ''|website=}}

'''ਜੇਮਸ ਬਰਗ''' ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨਿਰਮਾਤਾ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਦ ਗੋਲਡਨ ਗਰਲਜ਼, ਰੋਜ਼ੇਨ ਅਤੇ ਗਿਲਮੋਰ ਗਰਲਜ਼ ਅਤੇ 1996 ਦੀ ਫ਼ੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ ''ਏ ਵੇਰੀ ਬ੍ਰੈਡੀ ਸੀਕਵਲ'' ਸਮੇਤ ਕਈ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜੀਵਾਰਾਂ ਲਈ ਲਿਖਿਆ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://rogerebert.suntimes.com/apps/pbcs.dll/article?AID=/19960823/REVIEWS/608230303|title=A Very Brady Sequel :: rogerebert.com :: Reviews|date=1996-08-23|access-date=2013-01-12|publisher=Rogerebert.suntimes.com|archive-date=2012-11-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20121102045454/http://rogerebert.suntimes.com/apps/pbcs.dll/article?AID=%2F19960823%2FREVIEWS%2F608230303|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;ਉਸਨੇ ਅਕਸਰ ਸਾਥੀ ਨਿਰਮਾਤਾ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਸਟੈਨ ਜ਼ਿਮਰਮੈਨ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਬਰਗ ਅਤੇ ਜ਼ਿਮਰਮੈਨ ਸਿਟਕਾਮ, ਰੀਟਾ ਰੌਕਸ ਦੇ ਸਿਰਜਣਹਾਰ ਅਤੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਿਰਮਾਤਾ ਵੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨਿਕੋਲ ਸੁਲੀਵਾਨ ਅਤੇ ਟਿਸ਼ਾ ਕੈਂਪਬੈਲ-ਮਾਰਟਿਨ ਅਭਿਨੀਤ ਸਨ, ਜੋ ਲਾਈਫਟਾਈਮ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ 'ਤੇ ਚੱਲਦੇ ਸਨ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.crushable.com/2008/09/24/entertainment/james-berg-creates-rita-rocks/|title=James Berg Creates &quot;Rita Rocks&quot;|date=2008-09-24|publisher=Crushable|access-date=2013-01-12|archive-date=2016-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304030519/http://www.crushable.com/2008/09/24/entertainment/james-berg-creates-rita-rocks/|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;

ਬਰਗ ਅਤੇ ਜ਼ਿਮਰਮੈਨ ਨੂੰ ਦੋ ਡਬਲਯੂ.ਜੀ.ਏ. ਨਾਮਜ਼ਦਗੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ, ਜੋ ਇੱਕ ''ਦ ਗੋਲਡਨ ਗਰਲਜ਼ ,'' &quot;ਰੋਜ਼'ਜ ਮਦਰ&quot; ਲਈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ੇਨ ਦੇ ਲੈਸਬੀਅਨ ਕਿੱਸ ਐਪੀਸੋਡ, &quot;ਡੋਂਟ ਆਸਕ, ਡੋਂਟ ਟੇਲ&quot; ਲਈ ਸਨ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.advocate.com/arts-entertainment/television/2008/11/07/gay-tv-scribes-prove-life-really-golden?page=0,0|title=Gay TV Scribes Prove Life Really is Golden|last=Kolbeins|first=Graham|date=2008-11-07|publisher=Advocate.com|access-date=2013-01-12}}&lt;/ref&gt;

ਉਸਦੇ ਹੋਰ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਰਾਈਟਿੰਗ ਕ੍ਰੈਡਿਟਸ ਵਿੱਚ ''ਬ੍ਰਦਰਜ਼'', ''ਜਸਟ ਅਵਰ ਲਕ'', ''ਜਾਰਜ ਬਰਨਜ਼ ਕਾਮੇਡੀ ਵੀਕ'', ''ਹੂਪਰਮੈਨ'', ''ਸਮਥਿੰਗ ਵਾਈਲਡਰ'', ''ਫੇਮ'' ਅਤੇ ''ਵਾਂਡਾ ਐਟ ਲਾਰਜ'' ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਬਰਗ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ 2018 ਤੱਕ ਸੀਰੀਜ਼ ''ਸਿਲਵਰ ਫੌਕਸ'' 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਾਇਲਟ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ''ਜਨਰਲ ਸਾਈਲੈਂਟ'' 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ. ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹੀ ਵਿਤਕਰੇ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਛਿਪ ਕੇ ਰਹਿਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ &quot;ਗੇਅ ਮੇਲ ''ਗੋਲਡਨ ਗਰਲਜ਼'',&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.advocate.com/television/2018/4/12/hollywoods-ageism-and-homophobia-almost-killed-silver-foxes|title=Hollywood's Ageism and Homophobia Almost Killed Silver Foxes|last=&lt;!--Staff writer(s); no by-line.--&gt; Daniel Reynolds|date=April 12, 2018|work=[[The Advocate (LGBT magazine)|The Advocate]]|access-date=April 12, 2018|location=}}&lt;/ref&gt; ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਸਨੂੰ ਸੁਪਰ ਡੀਲਕਸ ਦੁਆਰਾ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://variety.com/2018/tv/news/super-deluxe-silver-foxes-1202736607/|title=Super Deluxe to Develop Gay Senior Citizen Comedy 'Silver Foxes' From 'Golden Girls' Team|last=&lt;!--Staff writer(s); no by-line.--&gt; Joe Otterson|date=March 26, 2018|work=Variety|access-date=April 12, 2018|location=}}&lt;/ref&gt; ਇਹ ਜ਼ਿਮਰਮੈਨ ਨਾਲ ਸਹਿ-ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ''ਰੀਟਾ ਰੌਕਸ'', ''ਗੋਲਡਨ ਗਰਲਜ਼,'' ਅਤੇ ''ਗਿਲਮੋਰ ਗਰਲਜ਼'' 'ਤੇ ਲੇਖਕਾਂ ਵਜੋਂ ਇਕੱਠੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.vulture.com/2018/03/team-from-golden-girls-is-working-on-a-gay-retirees-sitcom.html|title=Writing Duo from Gilmore Girls and Golden Girls Is Working on Gay Retirees Comedy|last=&lt;!--Staff writer(s); no by-line.--&gt; Tolly Wright|date=March 27, 2018|work=Vulture|access-date=April 12, 2018|location=}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਉਹ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ [[ਗੇਅ]] ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.advocate.com/arts-entertainment/television/2008/11/07/gay-tv-scribes-prove-life-really-golden?page=0,0|title=Gay TV Scribes Prove Life Really is Golden|last=Kolbeins|first=Graham|date=2008-11-07|publisher=Advocate.com|access-date=2013-01-12}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{IMDB name|0073790|James Berg}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਨਿਰਮਾਤਾ]]</text>
      <sha1>cokr2pa8i0874s9d9bz8qikxb09yscc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਲੀਜ਼ਾ ਗੋਰਨਿਕ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140385</id>
    <revision>
      <id>610709</id>
      <parentid>595708</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T06:36:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5764" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name         = ਲੀਜ਼ਾ ਗੋਰਨਿਕ
| image        = Intervista a Lisa Gornick - 32° Lovers Film Festival.jpg
| birth_date   = 1970
| birth_place  = [[ਲੰਡਨ]], [[ਇੰਗਲੈਂਡ]], ਯੂ.ਕੇ.
| nationality  = ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼
| occupation   = {{flatlist|
* ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ
* ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ
* ਪਟਕਥਾ ਲੇਖਕ
* ਅਦਾਕਾਰਾ
}}
| years_active = 2002–ਮੌਜੂਦਾ
}}

'''ਲੀਜ਼ਾ ਗੋਰਨਿਕ''' (ਜਨਮ 1970) ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਭਿਨੇਤਰੀ, ਪਟਕਥਾ ਲੇਖਕ, ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਹੈ। ਉਹ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ ਜੋ ਫ਼ਿਲਮ, ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ, ਟੀਵੀ ਅਤੇ ਡਰਾਇੰਗ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;lisagornick&quot;&gt;{{cite web|url=http://lisagornick.com|title=lisagornick|publisher=lisagornick.com|access-date=2014-07-29}} {{[[template:Rs|rs]]}}&lt;/ref&gt;

== ਕੰਮ ==
ਗੋਰਨਿਕ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ ''ਡੂ ਆਈ ਲਵ ਯੂ?'' ਸੀ। ਇਹ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਸੈੱਟ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਜੋ ਮਰੀਨਾ (ਗੋਰਨਿਕ) ਅਤੇ ਰੋਮੀ (ਰਾਕੇਲ ਕੈਸੀਡੀ) ਦਰਮਿਆਨ ਸਬੰਧਾਂ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਦੀ ਹੈ। 2014 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫ਼ਿਲਮ  ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਨੇ ਇਸ ਫ਼ਿਲਮ ਨੂੰ ਲੈਸਬੀਅਨਾਂ ਬਾਰੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸਿਖਰ ਦੀਆਂ 10 ਮਹਾਨ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;bfi&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.bfi.org.uk/news-opinion/news-bfi/lists/10-great-lesbian-films|title=10 great lesbian films &amp;#124; BFI|publisher=bfi.org.uk|access-date=2014-07-29}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦੀ ਦੂਜੀ ਫੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ, ''ਟਿਕ ਟੋਕ ਲੂਲਬੀ'' ਇੱਕ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਬਣਨ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੀ ਦੁਬਿਧਾ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਕਾਮੇਡੀ ਹੈ। 2007 ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ. ਫੈਸਟੀਵਲ ਅਤੇ ਸਿਨੇਕੁਏਸਟ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਗਈ। ਗੋਰਨਿਕ ਦੀ ਤੀਜੀ ਫੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ, ''ਦ ਬੁੱਕ ਔਫ ਗੈਬਰੀਏਲ'', ਇੱਕ ਕਰਾਸ-ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ, ਇੱਕ ਵੈੱਬ ਸੀਰੀਜ਼ ਅਤੇ ਇੱਕ ਲਾਈਵ ਡਰਾਇੰਗ ਸ਼ੋਅ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.filmdoo.com/blog/2017/06/26/interview-lisa-gornick-talks-the-book-of-gabrielle/|title=Interview: Lisa Gornick talks The Book of Gabrielle|date=2017-06-26|work=FilmDoo|access-date=2018-08-30|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲਈ ਗੋਰਨਿਕ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ 2010 ਦੀ ਲਘੂ ਫ਼ਿਲਮ ''ਡਿਪ'' ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜੋ [[ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ]] ਚੈਨਲ 4 ਦੇ ''ਕਮਿੰਗ ਅੱਪ'' ਸੀਜ਼ਨ ਲਈ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਓਬਰਹਾਉਸਨ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ 2011 ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਫ਼ਿਲਮ ਲਈ ਯੂਥ ਜਿਊਰੀ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਗੋਰਨਿਕ ਨੇ ਫ਼ਿਲਮ''ਦ ਆਊਲਜ਼'' ( ਚੈਰਲ ਡੁਨੀ, 2010) ਵਿੱਚ ਸਹਿ-ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਕੰਪਨੀ ਵੈਲੀਐਂਟ ਡੌਲ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਮਾਈਕ੍ਰੋ ਬਜਟ ਫੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।

== ਫ਼ਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ਅਦਾਕਾਰਾ
! ਸਾਲ
! ਸਿਰਲੇਖ
! ਭੂਮਿਕਾ
! ਨੋਟਸ
|-
| 2002
| ਡੂ ਆਈ ਲਵ ਯੂ?
| ਮਰੀਨਾ
|
|-
| 2007
| ''ਟਿਕ ਟੋਕ ਲੂਲਬੀ''
| ਸਾਸ਼ਾ
|
|-
| 2010
| ਦ ਆਉਲਜ਼
| ਲਿਲੀ
|
|-
| 2015
| ਵੀਮਨ ਇਨ ਗੋਲਡ
| ਫਰਾਉ ਨਿਊਮੈਨ
|
|-
| 2016
| ''ਦ ਬੁੱਕ ਆਫ ਗੈਬਰੀਏਲ''
| ਗੈਬਰੀਏਲ
|
|}
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ਲੇਖਕ / ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ
! ਸਾਲ
! ਸਿਰਲੇਖ
! ਭੂਮਿਕਾ
! ਨੋਟਸ
|-
| 2002
| ਡੂ ਆਈ ਲਵ ਯੂ?
| ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ, ਲੇਖਕ, ਨਿਰਮਾਤਾ
| ਪੈਰਿਸ ਲੈਸਬੀਅਨ ਅਤੇ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਫੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ ਅਵਾਰਡ
|-
| 2005
| ਬੇੱਡ ਆਫ ਦ ਫੀਅਰ
| ਲਘੁ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ
|-
| 2007
| ''ਟਿਕ ਟੋਕ ਲੂਲਬੀ''
| ਲੇਖਕ, ਨਿਰਮਾਤਾ
|
|-
| 2009
| ''140''
| ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ, ਸੇਜਮੈਂਟ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ
|
|-
| 2010
| ਕਮਿੰਗ ਅਪ
| ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ, &quot;ਡਿਗ&quot;
|
|-
| 2016
| ''ਦ ਬੁੱਕ ਆਫ ਗੈਬਰੀਏਲ''
| ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ, ਲੇਖਕ, ਨਿਰਮਾਤਾ
|
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==

* {{IMDB name|1564132}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਨਿਰਮਾਤਾ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1970]]</text>
      <sha1>ff7l5bk3ekaq79y2hcmyq9x761qicex</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਅਲਬਰੇਚਟ ਬੇਕਰ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140399</id>
    <revision>
      <id>610730</id>
      <parentid>595755</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T08:35:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9322" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name         = ਅਲਬਰੇਚਟ ਬੇਕਰ
| image        = Albrechtbecker,1930.jpg
| caption     = ਬੇਕਰ ਸੀ. 1920
| birth_date   = {{birth date|1906|11|14|df=y}}
| birth_place  = ਥੇਲ, ਜਰਮਨ ਇੰਪਾਇਰ
| death_date   = {{Death date and age|2002|4|22|1906|11|14|df=y}}
| death_place  = ਹੈਮਬਰਗ, ਜਰਮਨੀ
| occupation   = [[ਅਦਾਕਾਰ]]
}}

'''ਅਲਬਰੇਚਟ ਬੇਕਰ''' (14 ਨਵੰਬਰ 1906 &amp;#x2013; 22 ਅਪ੍ਰੈਲ 2002) ਇੱਕ ਜਰਮਨ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ, ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਅਤੇ [[ਅਦਾਕਾਰ|ਅਭਿਨੇਤਾ]] ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ [[ਨਾਜ਼ੀਵਾਦ|ਨਾਜ਼ੀ]] ਸ਼ਾਸਨ ਦੁਆਰਾ [[ਸਮਲਿੰਗਕਤਾ|ਸਮਲਿੰਗੀ ਸਬੰਧਾਂ]] ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਥਲੇ, ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ, ਬੇਕਰ ਨੇ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਅਠਾਰਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਵੁਰਜ਼ਬਰਗ ਵਿੱਚ ਸਟੇਟ ਆਰਕਾਈਵ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ, ਜੋਸਫ਼ ਫ੍ਰੀਡਰਿਕ ਐਬਰਟ ਨਾਮ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਦਮੀ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਦਸ ਸਾਲ ਚੱਲਿਆ। ਇਸ ਸੰਪਰਕ ਰਾਹੀਂ, ਉਹ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਕਲਾਤਮਕ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। ਉਹ ਇੱਕ ਐਕਟਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ ਸੀ।

ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫੀ ਵਿੱਚ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਫਰੀਬਰਗ ਅਤੇ [[ਵਿਆਨਾ|ਵਿਏਨਾ]] ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀਆਂ ਦਿਖਾਈਆਂ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਕਮਿਸ਼ਨ ਕਮਾਇਆ। ਉਸਨੇ ਅਖਬਾਰਾਂ ਅਤੇ ਰਸਾਲਿਆਂ ਲਈ ਫੋਟੋਆਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਆਮਦਨੀ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.hmd.org.uk/resource/albrecht-becker/|title=Holocaust Memorial Day Trust {{!}} Albrecht Becker|language=en|access-date=2019-01-27}}&lt;/ref&gt;

== ਵੁਰਜ਼ਬਰਗ ==
ਵੁਰਜ਼ਬਰਗ ਦੱਖਣੀ ਰਾਜ [[ਬਾਈਆਨ|ਬਾਵੇਰੀਆ]] ਦਾ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। 1930 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਵੁਰਜ਼ਬਰਗ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਡਾਕਟਰ ਲਿਓਪੋਲਡ ਓਬਰਮੇਅਰ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਯਹੂਦੀ ਵਾਈਨ ਵਪਾਰੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਜ਼ਾਹਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਥਾਨਕ ਪੁਲਿਸ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦੀ ਡਾਕ ਖੋਲ੍ਹੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦੀ ਜਾਂਚ ਗੇਸਟਾਪੋ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਓਬਰਮੇਅਰ ਦੇ ਘਰ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ੀ ਲੈਣ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਸੇਫ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਤਸਵੀਰਾਂ ਲੱਭੀਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਇਕ ਤਸਵੀਰ ਅਲਬਰੈਕਟ ਬੇਕਰ ਦੀ ਸੀ। ਬੇਕਰ ਨੂੰ 1935 ਵਿੱਚ ਪੈਰਾ 175 ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ ਦੇ ਸ਼ੱਕ ਵਿੱਚ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਲਈ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://sfi.usc.edu/video/gay-pride-albrecht-becker-gay-life-1934-germany|title=Gay Pride: Albrecht Becker on gay life in 1934 Germany|last=Dana|first=Visit the USC|last2=Letters|first2=David College of|website=USC Shoah Foundation|language=en|access-date=2019-01-27|last3=Arts|last4=Sciences}}&lt;/ref&gt;

ਬੇਕਰ ਨੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ: &quot;ਹਰ ਕੋਈ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਸਮਲਿੰਗੀ ਹਾਂ।&quot; ਓਬਰਮੇਅਰ ਅਤੇ ਬੇਕਰ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਮੁਕੱਦਮੇ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੇਕਰ ਨੂੰ ਨੌਰਨਬਰਗ ਵਿਖੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਓਬਰਮੇਅਰ ਨੂੰ ਪੈਰਾ 175 ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਇੱਕ ਯਹੂਦੀ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਡਾਚਾਊ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਉਸਨੂੰ ਤਸੀਹੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਅਤੇ ਮੌਥੌਸੇਨ-ਗੁਸੇਨ ਤਸ਼ੱਦਦ ਕੈਂਪ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।

ਯੁੱਧ ਦੇ ਅੰਤ ਵੱਲ ਵਧੇ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਕਾਰਨ ਬੇਕਰ ਨੂੰ ਵੇਹਰਮਾਕਟ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਰਿਹਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ 1944 ਤੱਕ ਰੂਸੀ ਮੋਰਚੇ 'ਤੇ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਬੇਕਰ ਨੇ 2000 ਦੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ''ਪੈਰਾ 175'' ਵਿੱਚ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://sfi.usc.edu/video/albrecht-becker-his-arrest|title=Albrecht Becker on his arrest|last=Dana|first=Visit the USC|last2=Letters|first2=David College of|website=USC Shoah Foundation|language=en|access-date=2019-01-27|last3=Arts|last4=Sciences}}&lt;/ref&gt;

== ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ==
1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ, ਬੇਕਰ ਦੀ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫੀ ਵਿੱਚ ਵਿਯੇਨਾ ਓਪੇਰਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤ, ਇੱਕ ਆਗਸਟੀਨੀਅਨ ਮੱਠ ਵਿੱਚ ਭਿਕਸ਼ੂਆਂ, ਬਰਲਿਨ ਦੇ ਕਬਰਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਕੁਸਟ੍ਰੀਨ ਦੇ ਖੰਡਰ ਸਮੇਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਸੀ। ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਜਾਂ ਤਾਂ ਪੂਰੇ ਜਾਂ ਅੱਧੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਫੋਟੋ ਕਰਦਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://sfi.usc.edu/video/albrecht-becker-post-war-silence-about-holocaust|title=Albrecht Becker on post-war silence about the Holocaust|last=Dana|first=Visit the USC|last2=Letters|first2=David College of|website=USC Shoah Foundation|language=en|access-date=2019-01-27|last3=Arts|last4=Sciences}}&lt;/ref&gt;

== ਮੌਤ ==
ਬੇਕਰ ਦੀ ਮੌਤ 2002 ਵਿੱਚ 95 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ [[ਹਾਮਬੁਰਕ|ਹੈਮਬਰਗ]], ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।

== ਚੁਣੀਂਂਦਾ ਫ਼ਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ ==

* ਨੋਟ ਅਫ੍ਰੈਡ ਆਫ ਬਿਗ ਐਨੀਮਲਜ (1953)
* ''ਦ ਫਲਾਵਰ ਆਫ ਹਵਾਈ'' (1953)
* ''ਕੋਲੰਬਸ ਡਿਸਕਵਰਜ ਕ੍ਰੇਹਵਿੰਕਲ'' (1954)
* ''ਦ ਫਾਲਸ ਐਡਮ'' (1955)
* ''ਬਾਲ ਏਟ ਦ ਸੇਵੋਏ'' (1955)
* ''ਬੈਨਡੇਟਸ ਆਫ ਦ ਆਟੋਬਾਹਨ'' (1955)
* ''ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਸਲੀਪਿੰਗ ਬੈਗ'' (1955)
* ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਇਨ ਦ ਬਲੱਡ (1955)
* ''ਏ ਹਾਰਟ ਰਿਟਰਨਜ਼ ਹੋਮ'' (1956)
* ਹਰਟ ਵਿਦਆਉਟ ਮਿਰਸੀ (1958)
* ''ਪੈਨਸ਼ਨ ਸ਼ੋਲਰ'' (1960)
* ਬੀਲਵਡ ਇਮਪੋਸਟਰ (1961)

== ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ ==

* ਨਾਜ਼ੀ ਜਰਮਨੀ ਅਤੇ ਸਰਬਨਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਮਲਿੰਗੀ ਦੇ ਅਤਿਆਚਾਰ

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

* {{cite web|url=http://www.revue-quasimodo.org/PDFs/7%20-%20Becker%20Albrecht%20Tatouage%20.pdf|title=Becker, le marqué|language=French|archive-url=https://web.archive.org/web/20110716101623/http://www.revue-quasimodo.org/PDFs/7%20-%20Becker%20Albrecht%20Tatouage%20.pdf|archive-date=16 July 2011|accessdate=19 December 2010|url-status=dead|df=dmy-all}}
* [http://www.rosavonpraunheim.de/ ਰੋਜ਼ਾ ਵਾਨ ਪ੍ਰੌਨਹੇਮ ਫਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ] (ਜਰਮਨ ਵਿੱਚ)। 19 ਦਸੰਬਰ 2010 ਨੂੰ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{IMDB name|0065333}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਗੇਅ ਅਦਾਕਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 2002]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1906]]</text>
      <sha1>jj9453e22ig5n96mreqprpq169wxz9l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਮਾਰਕ ਐਸ਼ਟਨ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140426</id>
    <revision>
      <id>610732</id>
      <parentid>595857</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T08:56:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13845" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               =ਮਾਰਕ ਐਸ਼ਟਨ 
| image              = Mark Ashton 1986.png
| caption            = ਮਾਰਕ ਐਸ਼ਟਨ 1986 ਦੌਰਾਨ
| birth_date         = {{Birth date|df=y|1960|5|19}}
| birth_place        = ਓਲਡਹੈਮ, [[ਇੰਗਲੈਂਡ]]
| death_date         = {{Death date and age|df=y|1987|02|11|1960|5|19}}
| death_place        = [[ਸਾਉਥਵਾਰਕ]], [[ਲੰਡਨ]], ਇੰਗਲੈਂਡ
| nationality        = 
| years_active       = 
| occupation         = ਗੇਅ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ,&lt;br&gt; ਯੰਗ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਲੀਗ ਦਾ ਜਨਰਲ ਸੈਕਟਰੀ
| party              = ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਆਫ ਗ੍ਰੇਟ ਬ੍ਰਿਟੇਨ
| movement           = {{unbulleted list|ਲੈਸਬੀਅਨਜ਼ ਅਤੇ ਗੇਜ਼ ਸਪੋਰਟ ਦ ਮਾਈਨਰਜ਼ 1984&amp;ndash;1985 (ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ)|ਯੰਗ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਲੀਗ 1982&amp;ndash;1987 (ਜਨਰਲ ਸੈਕਟਰੀ 1985&amp;ndash;1986)}}
| education          = 
| alma_mater         = ਉੱਤਰੀ ਆਇਰਲੈਂਡ ਹੋਟਲ ਅਤੇ ਕੇਟਰਿੰਗ ਕਾਲਜ
| spouse             = 
| parents            = 
}}

'''ਮਾਰਕ ਕ੍ਰਿਸ਼ਚੀਅਨ ਐਸ਼ਟਨ''' (19 ਮਈ 1960 - 11 ਫ਼ਰਵਰੀ 1987) ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਗੇਅ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ ਅਤੇ 'ਲੈਸਬੀਅਨਜ਼ ਅਤੇ ਗੇਜ਼ ਸਪੋਰਟ ਦ ਮਾਈਨਰਜ਼' (ਐਲ.ਜੀ.ਐਸ.ਐਮ) ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹ ਦਾ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ ਸੀ। ਉਹ ਗ੍ਰੇਟ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ{{Sfn|Kelliher|2014}} ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ ਯੰਗ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਲੀਗ ਦਾ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਸੀ।{{Sfn|Frost|2016}}

== ਜੀਵਨੀ ==
ਐਸ਼ਟਨ ਦਾ ਜਨਮ ਓਲਡਹੈਮ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਪੋਰਟਰੁਸ਼, ਕਾਉਂਟੀ ਐਂਟ੍ਰਿਮ, [[ਉੱਤਰੀ ਆਇਰਲੈਂਡ]] ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਹੋਈ।{{Sfn|Doward|2014}}{{Sfn|Birch|2007}} ਉਸਨੇ 1978 ਵਿੱਚ ਲੰਡਨ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਪੋਰਟਰੁਸ਼ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਉੱਤਰੀ ਆਇਰਲੈਂਡ ਹੋਟਲ ਅਤੇ ਕੇਟਰਿੰਗ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਰਿਚਰਡ ਕੋਲਸ ਨੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਬਾਰੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ &quot;ਮਾਰਕ ਨੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਕਿੰਗਜ਼ ਕਰਾਸ ਦੇ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਕਲੱਬ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਾਰਮੈਨ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਂ ਇੱਕ [[ਬਾਰਟੈਂਡਰ|ਬਾਰਮੇਡ]] ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੁਨਹਿਰੀ ਮਧੂ ਮੱਖੀ ਦੇ ਵਿੱਗ ਨਾਲ ਡਰੈਗ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਯਕੀਨ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਸਰਪ੍ਰਸਤਾਂ ਨੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਸੀ।&quot;{{Sfn|Coles|2014}}

1982 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ [[ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼]] ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਬਿਤਾਏ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਉਦਯੋਗ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਸ ਦੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਅਨੁਭਵ ਦਾ ਉਸ ਉੱਤੇ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ।{{Sfn|Birch|1994}} ਵਾਪਸ ਆਉਣ 'ਤੇ ਉਸਨੇ ਲੰਡਨ ਲੇਸਬੀਅਨ ਅਤੇ ਗੇਅ ਸਵਿਚਬੋਰਡ ਨਾਲ ਸਵੈਇੱਛੁਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਨਿਸ਼ਸਤਰੀਕਰਨ ਲਈ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ{{Sfn|Birch|2007}} ਅਤੇ ਯੰਗ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਲੀਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ।{{Sfn|Kelliher|2014}} 1983 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਲੈਸਬੀਅਨ ਅਤੇ ਗੇਅ ਯੂਥ ਵੀਡੀਓ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਫ਼ਿਲਮ ''ਫਰੇਮਡ ਯੂਥ: ਦ ਰੀਵੈਂਜ ਆਫ ਦ ਟੀਨੇਜ ਪਰਵਰਟਸ'' ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਇੱਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਸਰਵੋਤਮ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਲਈ ਗ੍ਰੀਅਰਸਨ ਅਵਾਰਡ 1984 ਜਿੱਤਿਆ।

ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਮਾਈਕ ਜੈਕਸਨ ਨਾਲ ਲੇਸਬੀਅਨ ਅਤੇ ਗੇਜ਼ ਸਪੋਰਟ ਦ ਮਾਈਨਰਜ਼ (ਐਲ.ਜੀ.ਐਸ.ਐਮ.){{Sfn|Doward|2014}} ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ, ਜਦੋਂ ਦੋ ਆਦਮੀਆਂ ਨੇ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ 1984 ਦੇ ਲੇਸਬੀਅਨ ਅਤੇ ਗੇਅ ਪ੍ਰਾਈਡ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਹੜਤਾਲ 'ਤੇ ਮਾਈਨਰਾਂ ਲਈ ਦਾਨ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ।{{Sfn|Kellaway|2014}} ਇਹ ਸਮੂਹ ਹੈਗੇਟ ਅਸਟੇਟ, ਐਲੀਫੈਂਟ ਅਤੇ ਕੈਸਲ 'ਤੇ ਕਲੇਡਨ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਐਸ਼ਟਨ ਦੇ ਫਲੈਟ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;LGSM35&quot;&gt;{{Cite web|url=https://islingtonnow.co.uk/lesbians-and-gays-support-the-miners/|title=Lesbians and Gays support the Miners looks back on the strikes 35 years ago|website=Islington Now|access-date=8 June 2021}}&lt;/ref&gt;

ਐਲ.ਜੀ.ਐਸ.ਐਮ.ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਰੈੱਡ ਵੇਜ ਸਮੂਹਿਕ{{Sfn|Coles|2014}} ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ 1985 ਤੋਂ 1986 ਤੱਕ ਯੰਗ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਲੀਗ ਦਾ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਬਣਿਆ।{{Sfn|Frost|2016}}

[[ਏਡਜ਼|ਐੱਚ.ਆਈ.ਵੀ./ਏਡਜ਼]] ਨਿਦਾਨ ਐਸ਼ਟਨ ਨੂੰ 30 ਜਨਵਰੀ 1987 ਨੂੰ ਗਾਈਜ਼ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 12 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ''ਨਿਮੋਸਿਸਟਿਸ'' ਨਿਮੋਨੀਆ ਕਾਰਨ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।{{Sfn|Robinson|2007}} ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਨਾਲ ਗੇਅ ਭਾਈਚਾਰੇ ਤੋਂ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਗਾਰਾ ਭਰਿਆ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਅਤੇ ਲੈਮਬੇਥ ਕਬਰਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿੱਚ।{{Sfn|Frost|2014}}{{Sfn|Taylor|Keay|2006}}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਪੁਸਤਕ-ਸੂਚੀ ==

* {{Cite web|url=http://www.aidsquilt.org.uk/gallery.asp?quilt=13&amp;panel=69|title=Mark Ashton - Panel No: 69|last=Birch|first=Chris|date=April 1994|website=AIDSquilt.org.uk|archive-url=https://web.archive.org/web/20120210200529/http://www.aidsquilt.org.uk/gallery.asp?quilt=13&amp;panel=69|archive-date=10 February 2012}}
* {{Cite web|url=https://www.gonetoosoon.org/memorials/mark-ashton|title=Mark Ashton|last=Birch|first=Chris|date=28 January 2007|website=Gone Too Soon|publisher=All Points North|archive-url=https://web.archive.org/web/20171010210426/https://www.gonetoosoon.org/memorials/mark-ashton|archive-date=10 October 2017|access-date=10 October 2017}}
* {{Cite book|title=My Life: The Caribbean, Communism, Budapest 1956, journalism, HIV/Aids, London Lighthouse, Diana's funeral, Westminster Abbey, Chelsea and Westminster Hospital and much more|last=Birch|first=Chris|publisher=St Christopher Press|year=2010|isbn=978-0-9545721-1-2}}
* {{Cite journal|last=Birch|first=Chris|date=2014|title=The Mark Ashton Red Ribbon Fund|journal=Red Ribbon Fund Newsletter|publisher=[[Terrence Higgins Trust]]|issue=5}}
* {{Cite journal|last=Birch|first=Chris|date=28 January 2016|title=Memories of a class fighter|journal=[[Morning Star (British newspaper)|Morning Star]]}}
* {{Cite book|title=Fathomless Riches: Or How I Went From Pop to Pulpit|last=Coles|first=Richard|publisher=[[Hachette (publisher)|Hachette UK]]|year=2014|isbn=978-0-297-87031-9|author-link=Richard Coles}}
* {{Cite news|url=https://www.theguardian.com/uk-news/2014/sep/21/mark-ashton-gay-pride-film|title=The real-life triumphs of the gay communist behind hit movie Pride|last=Doward|first=Jamie|date=21 September 2014|work=[[The Guardian]]}}
* {{Cite web|url=http://weeklyworker.co.uk/worker/1027/moving-and-inspiring/|title=Moving and inspiring. Matthew Warchus (director) Pride general release|last=Fischer|first=Mark|date=25 September 2014|website=[[Weekly Worker]]}}
* {{Cite web|url=https://www.morningstaronline.co.uk/a-772e-Pits-and-perverts-the-legacy-of-communist-Mark-Ashton|title='Pits and Perverts:' The Legacy of Communist Mark Ashton|last=Frost|first=Peter|date=11 September 2014|website=[[Morning Star (British newspaper)|Morning Star]]}}
* {{Cite web|url=https://morningstaronline.co.uk/a-9f38-honouring-irish-lgbt-heroes-a-century-ago-and-today-1|title=Honouring Irish LGBT heroes – a century ago and today|last=Frost|first=Peter|date=2016-06-01|website=[[Morning Star (British newspaper)|Morning Star]]}}
* {{Cite book|url=https://archive.org/details/walkingaftermidn00hallrich|title=Walking After Midnight: Gay Men's Life Stories|last=Hall–Carpenter Archives|publisher=[[Routledge]]|year=1989|isbn=978-0-415-02957-5|pages=[https://archive.org/details/walkingaftermidn00hallrich/page/n222 205]–223|chapter=Mark Ashton: Five Friends Remember|ol=15164674W|author-link=Hall–Carpenter Archives|url-access=registration}}
* {{Cite book|url={{Google books|7ctjc6UWCm4C|page=228|plainurl=yes}}|title=The Rough Guide to Rock|last=Hooper|first=Mark|publisher=[[Rough Guides]]|year=2003|isbn=978-1-84353-105-0|editor-last=Buckley, Peter|edition=3rd|ol=9016361W}}
* {{Cite news|url=https://www.theguardian.com/film/2014/aug/31/pride-film-gay-activists-miners-strike-interview|title=When miners and gay activists united: the real story of the film Pride|last=Kellaway|first=Kate|date=31 August 2014|work=[[The Guardian]]|author-link=Kate Kellaway}}
* {{Cite journal|last=Kelliher|first=Diarmaid|date=2014|title=Solidarity and Sexuality: Lesbians and Gays Support the Miners 1984–5|url=http://eprints.gla.ac.uk/155165/1/155165.pdf|journal=[[History Workshop Journal]]|publisher=Oxford Journals|volume=77|issue=1|pages=240–262|doi=10.1093/hwj/dbt012}}
* {{Cite web|url=http://www.jonkutner.com/for-a-friend/|title=For A Friend (Communards)|last=Kutner|first=Jon|date=28 October 2012}}
* {{Cite journal|last=Leeworthy|first=Daryl|date=2018|title=Ashton, Mark Christian|journal=[[Dictionary of National Biography#Oxford Dictionary of National Biography|Oxford Dictionary of National Biography]]|doi=10.1093/odnb/9780198614128.013.111326}}
* {{Cite web|url=http://yagg.com/2015/02/18/lemotion-de-jimmy-somerville-le-heros-de-pride-etait-mon-meilleur-ami/|title=L'émotion de Jimmy Somerville: &quot;Le héros de &quot;Pride&quot; était mon meilleur ami&quot;|last=Massillon|first=Julien|date=18 February 2015|website=Yagg|language=fr}}
* {{Cite book|title=Images in the Dark: An Encyclopedia of Gay and Lesbian Film and Video|last=Murray|first=Raymond|publisher=[[Titan Books]]|year=1998|isbn=978-1-84023-033-8|ol=647635W}}
* {{Cite book|url={{Google books|F_RmSjy3K0EC|plainurl=yes}}|title=Gay men and the left in post-war Britain: how the personal got political|last=Robinson|first=Lucy|publisher=[[Manchester University Press]]|year=2007|isbn=978-0-7190-7434-9|location=Manchester|ol=21837097M}}
* {{Cite web|url=http://www.positivenation.co.uk/issue123/regulars/positiveeye/positiveeye123.htm|title=Mark Ashton remembered|last=Taylor|first=David G|last2=Keay|first2=Jon|date=June 2006|website=Positive Nation|archive-url=https://web.archive.org/web/20081007094814/http://www.positivenation.co.uk/issue123/regulars/positiveeye/positiveeye123.htm|archive-date=11 January 2009}}
* {{Cite news|url=http://weeklyworker.co.uk/worker/1027/a-good-man-fallen-amongst-euros/|title=Obituary – Mark Ashton|last=Wallace|first=Bruce|date=20 March 1987|work=[[Weekly Worker|The Leninist]]}}
* {{Cite book|url={{Google books|ib4MyAIpe3MC|page=213|plainurl=yes}}|title=The Complete Book of the British charts: Singles &amp; Albums|last=Warwick|first=Neil|last2=Kutner|first2=Jon|last3=Brown|first3=Tony|publisher=Omnibus Press|year=2004|isbn=978-1-84449-058-5|ol=8955386M}}
* {{Cite news|url=https://rs21.org.uk/2014/09/21/dear-love-of-comrades-remembering-lesbians-and-gays-support-the-miners/|title=Dear Love of Comrades: The politics of Lesbians and Gays Support the Miners|last=Wilson|first=Colin|date=21 September 2014|work=rs21}}
* {{Cite news|url=http://www.colerainetimes.co.uk/what-s-on/arts-culture/mark-was-a-very-popular-guy-he-knew-everyone-says-close-friend-1-6285751|title='Mark was a very popular guy - he knew everyone', says close friend|date=10 September 2014|work=[[Coleraine Times]]|access-date=27 November 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20141206013630/http://www.colerainetimes.co.uk/what-s-on/arts-culture/mark-was-a-very-popular-guy-he-knew-everyone-says-close-friend-1-6285751|archive-date=6 December 2014}}
{{S-start}}
{{s-ppo}}
{{succession box|title=General Secretary of the [[Young Communist League (UK)|Young Communist League]]|years=1985–1986|before=[[Douglas Chalmers (politician)|Douglas Chalmers]]|after=''Post vacant''}}
{{s-end}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1987]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1960]]</text>
      <sha1>suuxp2qgqeuu0xq46stqgqjkhr7py5z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਮੀਆ ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140442</id>
    <revision>
      <id>610728</id>
      <parentid>595923</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T08:33:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12550" xml:space="preserve">{{Infobox adult biography
| name         = ਮੀਆ ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ 
| image        = Mia Isabella 2011 AVN.jpg
| caption      = ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ ਜਨਵਰੀ 8, 2011 ਦੇ ਏ.ਵੀ.ਐਨ. ਅਵਾਰਡ ਦੌਰਾਨ।
| birth_name   = 
| birth_date   = {{birth date and age|mf=yes|1985|7|30}}&lt;ref name=iafd&gt;{{iafd name|id=miaisabella|gender=Female|name=Mia Isabella}}&lt;/ref&gt;
| birth_place  = ਸ਼ਿਕਾਗੋ, ਇਲਿਆਸ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ&lt;ref name=WHACKMagazine&gt;{{cite web|url=http://www.whackmagazine.com/2010/10/19/mia-isabella-%E2%80%94-%E2%80%9Chaving-a-big-cock-and-being-so-girly-made-me-feel-uncomfortable-growing-up%E2%80%9D/ |title=Mia Isabella — &quot;Having a big cock and being so girly made me feel uncomfortable growing up.&quot; |access-date=September 11, 2014 |author=Miss Lagsalot |date=October 19, 2010 |publisher=WHACK! |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110809082259/http://www.whackmagazine.com/2010/10/19/mia-isabella-%E2%80%94-%E2%80%9Chaving-a-big-cock-and-being-so-girly-made-me-feel-uncomfortable-growing-up%E2%80%9D/ |archive-date=August 9, 2011 }}&lt;/ref&gt;
| death_date   = 
| death_place  = 
| spouse       =
| height       = {{height|ft=5|in=5}}&lt;ref name=WHACKMagazine/&gt;
| alias        = ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ ਗਰੀਨ&lt;ref name=iafd/&gt;
| website      = {{url|mia-isabella.com}}
}}

'''ਮੀਆ ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ''' (ਜਨਮ 30 ਜੁਲਾਈ, 1985)&lt;ref name=iafd/&gt; ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫਿਕ ਅਦਾਕਾਰਾ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;BroadlyVice&quot;&gt;{{Cite magazine|last=Diana Tourjee|date=February 22, 2016|title=Beyond the Tyga Sex Scandal: The Real Life of Trans Porn Star Mia Isabella|url=https://broadly.vice.com/en_us/article/beyond-the-tyga-sex-scandal-the-real-life-of-trans-porn-star-mia-isabella|magazine=[[Vice (magazine)|Vice]]|access-date=February 22, 2016}}&lt;/ref&gt;

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ ਦਾ ਜਨਮ ਅਤੇ ਪਰਵਰਿਸ਼ [[ਸ਼ਿਕਾਗੋ|ਸ਼ਿਕਾਗੋ, ਇਲੀਨੋਇਸ]] ਵਿੱਚ ਹੋਈ, ਪਰ ਇੱਕ ਕਿਸ਼ੋਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬਚਪਨ [[ਟੈਨੇਸੀ]] ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਇਆ।&lt;ref name=WHACKMagazine/&gt; ਉਹ ਫ੍ਰੈਂਚ, ਪੋਰਟੋ ਰੀਕਨ ਅਤੇ ਜਮੈਕਨ ਮੂਲ ਦੀ ਹੈ।&lt;ref name=iafd/&gt; 8 ਤੋਂ 18 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦਰਮਿਆਨ, ਉਹ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਦੋ ਘੰਟੇ ਵਾਇਲਨ ਵਜਾਉਂਦੀ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;BroadlyVice&quot;&gt;{{Cite magazine|last=Diana Tourjee|date=February 22, 2016|title=Beyond the Tyga Sex Scandal: The Real Life of Trans Porn Star Mia Isabella|url=https://broadly.vice.com/en_us/article/beyond-the-tyga-sex-scandal-the-real-life-of-trans-porn-star-mia-isabella|magazine=[[Vice (magazine)|Vice]]|access-date=February 22, 2016}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ, ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਦੇ ਆਰਟ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਲਗਜ਼ਰੀ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ ਬੁਟੀਕ ਦੀ ਮਾਲਕ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;BroadlyVice&quot; /&gt; ਉਸ ਨੇ ਪੈਰਿਸ ਫੈਸ਼ਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਤੋਂ ਫੈਸ਼ਨ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;GermanAdultNews&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.german-adult-news.com/erotik/interviews/822-mia-isabella-der-transsexuelle-superstar-aus-den-usa-im-interview.html|title=Mia Isabella - Der transsexuelle Superstar aus den USA im Interview|date=October 29, 2010|publisher=German-Adult-News|access-date=September 11, 2014}}&lt;/ref&gt;

== ਕਰੀਅਰ ==
ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ ਨੇ 2005 ਵਿੱਚ 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਬਾਲਗ ਫ਼ਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਐਨਾਬੋਲਿਕ ਵੀਡੀਓ ਲਈ ''ਟੀ-ਗਰਲਜ਼ 3'' ਵਿੱਚ ਯਾਸਮੀਨ ਲੀ ਅਤੇ ਕਾਇਲਾ ਕੋਕਸੈਕਸ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਸੀਨ ਕੀਤਾ।&lt;ref name=&quot;GermanAdultNews&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.german-adult-news.com/erotik/interviews/822-mia-isabella-der-transsexuelle-superstar-aus-den-usa-im-interview.html|title=Mia Isabella - Der transsexuelle Superstar aus den USA im Interview|date=October 29, 2010|publisher=German-Adult-News|access-date=September 11, 2014}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 21 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਪੋਰਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਵਿਰਾਮ ਲਿਆ ਅਤੇ 23 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸੀ ਕੀਤੀ। ਜਨਵਰੀ 2014 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਪੋਰਨ ਤੋਂ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈ ਲਿਆ।&lt;ref name=&quot;BroadlyVice&quot;&gt;{{Cite magazine|last=Diana Tourjee|date=February 22, 2016|title=Beyond the Tyga Sex Scandal: The Real Life of Trans Porn Star Mia Isabella|url=https://broadly.vice.com/en_us/article/beyond-the-tyga-sex-scandal-the-real-life-of-trans-porn-star-mia-isabella|magazine=[[Vice (magazine)|Vice]]|access-date=February 22, 2016}}&lt;/ref&gt;

== ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਮੀਡੀਆ 'ਚ ਦਿੱਖ ==
2013 ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ ਨੇ ਵੀਡੀਓ ਗੇਮ ''[[ਗ੍ਰੈੰਡ ਥੈਫ਼ਟ ਆਟੋ 5|ਗ੍ਰੈਂਡ ਥੈਫਟ ਆਟੋ V]]'' ਵਿੱਚ &quot;ਪ੍ਰੋਸੀਟਿਊਟ #1&quot; ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਇੱਕ ਪਾਤਰ ਨੂੰ ਆਵਾਜ਼ ਦਿੱਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.xbiz.com/news/169554|title=TS Porn Star Mia Isabella Lends Voice on 'Grand Theft Auto V'|last=Rhett Pardon|date=October 1, 2013|publisher=[[XBIZ]]|access-date=September 11, 2014}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫਿਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ, ਜੋ 9 ਸਤੰਬਰ, 2014 ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ''ਸੰਨਜ਼ ਆਫ਼ ਅਰਾਜਕਤਾ'' ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ 7 ਦੇ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਵਿੱਚ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਰਿਹਾਅ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੈਕਸ ਟੇਲਰ ਲਈ ਵੈਲਕਮ ਹੋਮ ਪਾਰਟੀ ਸੀਨ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.xbiz.com/news/184697|title=Final 'Sons Of Anarchy' Season Premieres With Bevy of Porn Stars|last=Lila Gray|date=September 10, 2014|publisher=[[XBIZ]]|access-date=September 11, 2014}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ ਦਾ ਵਿਆਹ 20 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਚਾਰ ਸਾਲ ਚੱਲਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;BroadlyVice&quot;&gt;{{Cite magazine|last=Diana Tourjee|date=February 22, 2016|title=Beyond the Tyga Sex Scandal: The Real Life of Trans Porn Star Mia Isabella|url=https://broadly.vice.com/en_us/article/beyond-the-tyga-sex-scandal-the-real-life-of-trans-porn-star-mia-isabella|magazine=[[Vice (magazine)|Vice]]|access-date=February 22, 2016}}&lt;/ref&gt; 22 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਨਾਰੀਕਰਨ ਦੀ ਸਰਜਰੀ ਕਰਵਾਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਠੋਡੀ, ਜਬਾੜੇ ਅਤੇ ਨੱਕ ਦੀ ਹੱਡੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਅਤੇ ਮੱਧ ਅਤੇ ਉੱਪਰਲਾ ਫੇਸਲਿਫਟ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।  ਉਸਨੇ ਦੂਜੀ ਛਾਤੀ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦੀ ਸਰਜਰੀ ਵੀ ਕਰਵਾਈ।  ਸਤੰਬਰ 2010 ਵਿੱਚ, ਉਸਦੀ ਇੱਕ ਰਾਈਨੋਪਲਾਸਟੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਉਸਦੀ ਠੋਡੀ ਸ਼ੇਵ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਗੱਲ੍ਹ ਦੇ ਇਮਪਲਾਂਟ, ਇੱਕ ਹੋਰ ਮੱਧ ਅਤੇ ਉੱਪਰੀ ਫੇਸਲਿਫਟ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਸੱਜੀ ਛਾਤੀ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਉਸਦੀ ਪਿਛਲੀ ਸਰਜਰੀ ਵਿੱਚ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। 

== ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀਆਂ ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Year
! Ceremony
! Result
! Category
! Work
|-
| '''2010'''
| [[Urban X Award]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.urbanxawards.com/urbanxongoing/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=15&amp;Itemid=14 |title=2010 Urban X Award Nominees |access-date=September 11, 2014 |date=May 19, 2010 |publisher=Urban X Awards |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120311041159/http://www.urbanxawards.com/urbanxongoing/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=15&amp;Itemid=14 |archive-date=March 11, 2012 }}&lt;/ref&gt;
| {{nom}}
|Best Ethnic Transsexual Site
|rowspan=&quot;2&quot;|Mia-Isabella.com
|-
|rowspan=&quot;4&quot;| '''2011'''
|rowspan=&quot;2&quot;| [[AVN Award]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://avnawards.avn.com/2011_nominations2.pdf |title=Nominations for the 2011 AVN Awards |access-date=September 11, 2014 |publisher=AVN Awards |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130329112839/http://avnawards.avn.com/2011_nominations2.pdf |archive-date=March 29, 2013 }}&lt;/ref&gt;
| {{nom}}
|Best Alternative Web Site
|-
| {{nom}}
|Transsexual Performer of the Year
| {{n/a}}
|-
| Urban X Award&lt;ref&gt;{{cite magazine|url= http://business.avn.com/articles/video/2011-Urban-X-Award-Winners-Announced-442350.html|title= 2011 Urban X Award Winners Announced|access-date= September 11, 2014|author= Peter Warren|date= July 25, 2011|magazine= [[AVN (magazine)|AVN]]}}&lt;/ref&gt;
| {{won}}
|Transsexual Performer of the Year
| {{n/a}}
|-
| [[XBIZ Award]]&lt;ref&gt;{{cite web|url= http://www.xbiz.com/news/130418|title= 2011 XBIZ Award Winners Announced|access-date= September 11, 2014|author= Dan Miller|date= February 11, 2011|publisher= [[XBIZ]]}}&lt;/ref&gt;
| {{won}}
|Transsexual Performer of the Year
| {{n/a}}
|-
|rowspan=&quot;5&quot;| '''2012'''
|rowspan=&quot;2&quot;| AVN Award&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://avnawards.avn.com/2012_AVN_Awards_nominations.pdf |title=AVN Awards 2012 - Nominations |access-date=September 11, 2014 |publisher=AVN Awards |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130329124455/http://avnawards.avn.com/2012_AVN_Awards_nominations.pdf |archive-date=March 29, 2013 }}&lt;/ref&gt;
| {{nom}}
|Transsexual Performer of the Year
| {{n/a}}
|-
| {{nom}}
|Best Alternative Website
|Mia-Isabella.com
|-
| [[NightMoves Award]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://nightmovesusa.com/awards-show/past-winner-history.html |title=Past Winner History |access-date=September 11, 2014 |publisher=NightMoves |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131219210715/http://nightmovesusa.com/awards-show/past-winner-history.html |archive-date=December 19, 2013 }}&lt;/ref&gt;
| {{won}}
|Best Transsexual Performer (Editor's Choice)
| {{n/a}}
|-
|rowspan=&quot;2&quot;| XBIZ Award&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://xbizawards.xbiz.com/nominees.php |title=2012 Nominees |access-date=September 11, 2014 |publisher=XBIZ Awards |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120131025101/http://xbizawards.xbiz.com/nominees.php |archive-date=January 31, 2012 }}&lt;/ref&gt;
| {{nom}}
|Transsexual Performer of the Year
| {{n/a}}
|-
| {{nom}}
|Transsexual Site of the Year
|rowspan=&quot;3&quot;|Mia-Isabella.com
|-
| '''2013'''
| XBIZ Award&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://xbizawards.xbiz.com/nominees.php |title=2013 Nominees |access-date=September 11, 2014 |publisher=XBIZ Awards |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121225104526/http://xbizawards.xbiz.com/nominees.php |archive-date=December 25, 2012 }}&lt;/ref&gt;
| {{nom}}
|Transsexual Site of the Year
|-
| '''2014'''
| XBIZ Award&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://xbizawards.xbiz.com/nominees.php |title=Nominees |access-date=September 11, 2014 |publisher=XBIZ Awards |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20141006101433/http://xbizawards.xbiz.com/nominees.php |archive-date=October 6, 2014 }}&lt;/ref&gt;
| {{nom}}
|Transsexual Site of the Year
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ|2}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==

* {{ਦਫ਼ਤਰੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ|http://mia-isabella.com/}}
* {{IMDB name|3239823}}
* {{iafd name|id=miaisabella|gender=male|name=Mia Isabella}} 
* {{Afdb name|45167}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1985]]</text>
      <sha1>5pitntsocyf6emyzb0ulnyib0410xkf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610729</id>
      <parentid>610728</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T08:34:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12564" xml:space="preserve">{{Infobox adult biography
| name         = ਮੀਆ ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ 
| image        = Mia Isabella 2011 AVN.jpg
| caption      = ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ ਜਨਵਰੀ 8, 2011 ਦੇ ਏ.ਵੀ.ਐਨ. ਅਵਾਰਡ ਦੌਰਾਨ।
| birth_name   = 
| birth_date   = {{birth date and age|mf=yes|1985|7|30}}&lt;ref name=iafd&gt;{{iafd name|id=miaisabella|gender=Female|name=Mia Isabella}}&lt;/ref&gt;
| birth_place  = [[ਸ਼ਿਕਾਗੋ]], ਇਲਿਨੋਇਸ, [[ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ]]&lt;ref name=WHACKMagazine&gt;{{cite web|url=http://www.whackmagazine.com/2010/10/19/mia-isabella-%E2%80%94-%E2%80%9Chaving-a-big-cock-and-being-so-girly-made-me-feel-uncomfortable-growing-up%E2%80%9D/ |title=Mia Isabella — &quot;Having a big cock and being so girly made me feel uncomfortable growing up.&quot; |access-date=September 11, 2014 |author=Miss Lagsalot |date=October 19, 2010 |publisher=WHACK! |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110809082259/http://www.whackmagazine.com/2010/10/19/mia-isabella-%E2%80%94-%E2%80%9Chaving-a-big-cock-and-being-so-girly-made-me-feel-uncomfortable-growing-up%E2%80%9D/ |archive-date=August 9, 2011 }}&lt;/ref&gt;
| death_date   = 
| death_place  = 
| spouse       =
| height       = {{height|ft=5|in=5}}&lt;ref name=WHACKMagazine/&gt;
| alias        = ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ ਗਰੀਨ&lt;ref name=iafd/&gt;
| website      = {{url|mia-isabella.com}}
}}

'''ਮੀਆ ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ''' (ਜਨਮ 30 ਜੁਲਾਈ, 1985)&lt;ref name=iafd/&gt; ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫਿਕ ਅਦਾਕਾਰਾ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;BroadlyVice&quot;&gt;{{Cite magazine|last=Diana Tourjee|date=February 22, 2016|title=Beyond the Tyga Sex Scandal: The Real Life of Trans Porn Star Mia Isabella|url=https://broadly.vice.com/en_us/article/beyond-the-tyga-sex-scandal-the-real-life-of-trans-porn-star-mia-isabella|magazine=[[Vice (magazine)|Vice]]|access-date=February 22, 2016}}&lt;/ref&gt;

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ ਦਾ ਜਨਮ ਅਤੇ ਪਰਵਰਿਸ਼ [[ਸ਼ਿਕਾਗੋ|ਸ਼ਿਕਾਗੋ, ਇਲੀਨੋਇਸ]] ਵਿੱਚ ਹੋਈ, ਪਰ ਇੱਕ ਕਿਸ਼ੋਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬਚਪਨ [[ਟੈਨੇਸੀ]] ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਇਆ।&lt;ref name=WHACKMagazine/&gt; ਉਹ ਫ੍ਰੈਂਚ, ਪੋਰਟੋ ਰੀਕਨ ਅਤੇ ਜਮੈਕਨ ਮੂਲ ਦੀ ਹੈ।&lt;ref name=iafd/&gt; 8 ਤੋਂ 18 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦਰਮਿਆਨ, ਉਹ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਦੋ ਘੰਟੇ ਵਾਇਲਨ ਵਜਾਉਂਦੀ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;BroadlyVice&quot;&gt;{{Cite magazine|last=Diana Tourjee|date=February 22, 2016|title=Beyond the Tyga Sex Scandal: The Real Life of Trans Porn Star Mia Isabella|url=https://broadly.vice.com/en_us/article/beyond-the-tyga-sex-scandal-the-real-life-of-trans-porn-star-mia-isabella|magazine=[[Vice (magazine)|Vice]]|access-date=February 22, 2016}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ, ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਦੇ ਆਰਟ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਲਗਜ਼ਰੀ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ ਬੁਟੀਕ ਦੀ ਮਾਲਕ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;BroadlyVice&quot; /&gt; ਉਸ ਨੇ ਪੈਰਿਸ ਫੈਸ਼ਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਤੋਂ ਫੈਸ਼ਨ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;GermanAdultNews&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.german-adult-news.com/erotik/interviews/822-mia-isabella-der-transsexuelle-superstar-aus-den-usa-im-interview.html|title=Mia Isabella - Der transsexuelle Superstar aus den USA im Interview|date=October 29, 2010|publisher=German-Adult-News|access-date=September 11, 2014}}&lt;/ref&gt;

== ਕਰੀਅਰ ==
ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ ਨੇ 2005 ਵਿੱਚ 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਬਾਲਗ ਫ਼ਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਐਨਾਬੋਲਿਕ ਵੀਡੀਓ ਲਈ ''ਟੀ-ਗਰਲਜ਼ 3'' ਵਿੱਚ ਯਾਸਮੀਨ ਲੀ ਅਤੇ ਕਾਇਲਾ ਕੋਕਸੈਕਸ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਸੀਨ ਕੀਤਾ।&lt;ref name=&quot;GermanAdultNews&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.german-adult-news.com/erotik/interviews/822-mia-isabella-der-transsexuelle-superstar-aus-den-usa-im-interview.html|title=Mia Isabella - Der transsexuelle Superstar aus den USA im Interview|date=October 29, 2010|publisher=German-Adult-News|access-date=September 11, 2014}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 21 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਪੋਰਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਵਿਰਾਮ ਲਿਆ ਅਤੇ 23 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸੀ ਕੀਤੀ। ਜਨਵਰੀ 2014 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਪੋਰਨ ਤੋਂ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈ ਲਿਆ।&lt;ref name=&quot;BroadlyVice&quot;&gt;{{Cite magazine|last=Diana Tourjee|date=February 22, 2016|title=Beyond the Tyga Sex Scandal: The Real Life of Trans Porn Star Mia Isabella|url=https://broadly.vice.com/en_us/article/beyond-the-tyga-sex-scandal-the-real-life-of-trans-porn-star-mia-isabella|magazine=[[Vice (magazine)|Vice]]|access-date=February 22, 2016}}&lt;/ref&gt;

== ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਮੀਡੀਆ 'ਚ ਦਿੱਖ ==
2013 ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ ਨੇ ਵੀਡੀਓ ਗੇਮ ''[[ਗ੍ਰੈੰਡ ਥੈਫ਼ਟ ਆਟੋ 5|ਗ੍ਰੈਂਡ ਥੈਫਟ ਆਟੋ V]]'' ਵਿੱਚ &quot;ਪ੍ਰੋਸੀਟਿਊਟ #1&quot; ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਇੱਕ ਪਾਤਰ ਨੂੰ ਆਵਾਜ਼ ਦਿੱਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.xbiz.com/news/169554|title=TS Porn Star Mia Isabella Lends Voice on 'Grand Theft Auto V'|last=Rhett Pardon|date=October 1, 2013|publisher=[[XBIZ]]|access-date=September 11, 2014}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫਿਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ, ਜੋ 9 ਸਤੰਬਰ, 2014 ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ''ਸੰਨਜ਼ ਆਫ਼ ਅਰਾਜਕਤਾ'' ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ 7 ਦੇ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਵਿੱਚ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਰਿਹਾਅ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੈਕਸ ਟੇਲਰ ਲਈ ਵੈਲਕਮ ਹੋਮ ਪਾਰਟੀ ਸੀਨ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.xbiz.com/news/184697|title=Final 'Sons Of Anarchy' Season Premieres With Bevy of Porn Stars|last=Lila Gray|date=September 10, 2014|publisher=[[XBIZ]]|access-date=September 11, 2014}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ ਦਾ ਵਿਆਹ 20 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਚਾਰ ਸਾਲ ਚੱਲਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;BroadlyVice&quot;&gt;{{Cite magazine|last=Diana Tourjee|date=February 22, 2016|title=Beyond the Tyga Sex Scandal: The Real Life of Trans Porn Star Mia Isabella|url=https://broadly.vice.com/en_us/article/beyond-the-tyga-sex-scandal-the-real-life-of-trans-porn-star-mia-isabella|magazine=[[Vice (magazine)|Vice]]|access-date=February 22, 2016}}&lt;/ref&gt; 22 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਨਾਰੀਕਰਨ ਦੀ ਸਰਜਰੀ ਕਰਵਾਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਠੋਡੀ, ਜਬਾੜੇ ਅਤੇ ਨੱਕ ਦੀ ਹੱਡੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਅਤੇ ਮੱਧ ਅਤੇ ਉੱਪਰਲਾ ਫੇਸਲਿਫਟ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।  ਉਸਨੇ ਦੂਜੀ ਛਾਤੀ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦੀ ਸਰਜਰੀ ਵੀ ਕਰਵਾਈ।  ਸਤੰਬਰ 2010 ਵਿੱਚ, ਉਸਦੀ ਇੱਕ ਰਾਈਨੋਪਲਾਸਟੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਉਸਦੀ ਠੋਡੀ ਸ਼ੇਵ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਗੱਲ੍ਹ ਦੇ ਇਮਪਲਾਂਟ, ਇੱਕ ਹੋਰ ਮੱਧ ਅਤੇ ਉੱਪਰੀ ਫੇਸਲਿਫਟ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਸੱਜੀ ਛਾਤੀ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਉਸਦੀ ਪਿਛਲੀ ਸਰਜਰੀ ਵਿੱਚ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। 

== ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀਆਂ ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Year
! Ceremony
! Result
! Category
! Work
|-
| '''2010'''
| [[Urban X Award]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.urbanxawards.com/urbanxongoing/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=15&amp;Itemid=14 |title=2010 Urban X Award Nominees |access-date=September 11, 2014 |date=May 19, 2010 |publisher=Urban X Awards |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120311041159/http://www.urbanxawards.com/urbanxongoing/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=15&amp;Itemid=14 |archive-date=March 11, 2012 }}&lt;/ref&gt;
| {{nom}}
|Best Ethnic Transsexual Site
|rowspan=&quot;2&quot;|Mia-Isabella.com
|-
|rowspan=&quot;4&quot;| '''2011'''
|rowspan=&quot;2&quot;| [[AVN Award]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://avnawards.avn.com/2011_nominations2.pdf |title=Nominations for the 2011 AVN Awards |access-date=September 11, 2014 |publisher=AVN Awards |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130329112839/http://avnawards.avn.com/2011_nominations2.pdf |archive-date=March 29, 2013 }}&lt;/ref&gt;
| {{nom}}
|Best Alternative Web Site
|-
| {{nom}}
|Transsexual Performer of the Year
| {{n/a}}
|-
| Urban X Award&lt;ref&gt;{{cite magazine|url= http://business.avn.com/articles/video/2011-Urban-X-Award-Winners-Announced-442350.html|title= 2011 Urban X Award Winners Announced|access-date= September 11, 2014|author= Peter Warren|date= July 25, 2011|magazine= [[AVN (magazine)|AVN]]}}&lt;/ref&gt;
| {{won}}
|Transsexual Performer of the Year
| {{n/a}}
|-
| [[XBIZ Award]]&lt;ref&gt;{{cite web|url= http://www.xbiz.com/news/130418|title= 2011 XBIZ Award Winners Announced|access-date= September 11, 2014|author= Dan Miller|date= February 11, 2011|publisher= [[XBIZ]]}}&lt;/ref&gt;
| {{won}}
|Transsexual Performer of the Year
| {{n/a}}
|-
|rowspan=&quot;5&quot;| '''2012'''
|rowspan=&quot;2&quot;| AVN Award&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://avnawards.avn.com/2012_AVN_Awards_nominations.pdf |title=AVN Awards 2012 - Nominations |access-date=September 11, 2014 |publisher=AVN Awards |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130329124455/http://avnawards.avn.com/2012_AVN_Awards_nominations.pdf |archive-date=March 29, 2013 }}&lt;/ref&gt;
| {{nom}}
|Transsexual Performer of the Year
| {{n/a}}
|-
| {{nom}}
|Best Alternative Website
|Mia-Isabella.com
|-
| [[NightMoves Award]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://nightmovesusa.com/awards-show/past-winner-history.html |title=Past Winner History |access-date=September 11, 2014 |publisher=NightMoves |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131219210715/http://nightmovesusa.com/awards-show/past-winner-history.html |archive-date=December 19, 2013 }}&lt;/ref&gt;
| {{won}}
|Best Transsexual Performer (Editor's Choice)
| {{n/a}}
|-
|rowspan=&quot;2&quot;| XBIZ Award&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://xbizawards.xbiz.com/nominees.php |title=2012 Nominees |access-date=September 11, 2014 |publisher=XBIZ Awards |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120131025101/http://xbizawards.xbiz.com/nominees.php |archive-date=January 31, 2012 }}&lt;/ref&gt;
| {{nom}}
|Transsexual Performer of the Year
| {{n/a}}
|-
| {{nom}}
|Transsexual Site of the Year
|rowspan=&quot;3&quot;|Mia-Isabella.com
|-
| '''2013'''
| XBIZ Award&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://xbizawards.xbiz.com/nominees.php |title=2013 Nominees |access-date=September 11, 2014 |publisher=XBIZ Awards |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121225104526/http://xbizawards.xbiz.com/nominees.php |archive-date=December 25, 2012 }}&lt;/ref&gt;
| {{nom}}
|Transsexual Site of the Year
|-
| '''2014'''
| XBIZ Award&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://xbizawards.xbiz.com/nominees.php |title=Nominees |access-date=September 11, 2014 |publisher=XBIZ Awards |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20141006101433/http://xbizawards.xbiz.com/nominees.php |archive-date=October 6, 2014 }}&lt;/ref&gt;
| {{nom}}
|Transsexual Site of the Year
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ|2}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==

* {{ਦਫ਼ਤਰੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ|http://mia-isabella.com/}}
* {{IMDB name|3239823}}
* {{iafd name|id=miaisabella|gender=male|name=Mia Isabella}} 
* {{Afdb name|45167}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1985]]</text>
      <sha1>mlz4lc4a9ne8kvwdjocmy4ftqcgnc69</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਸਕਿਨ ਡਾਇਮੰਡ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140472</id>
    <revision>
      <id>610727</id>
      <parentid>597524</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T08:31:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18741" xml:space="preserve">{{Infobox adult biography
| name               = ਸਕਿਨ ਡਾਇਮੰਡ
| image              = Skin Diamond at AVN Adult Entertainment Expo 2016 (25664531015).jpg
| caption            = {{small|ਸਕਿਨ ਡਾਇਮੰਡ ਏ.ਵੀ.ਐਨ. ਅਡਲਟ ਇੰਟਰਟੈਨਮੈਂਟ ਐਕਸਪੋ 2016 ਦੌਰਾਨ}}
| birth_name         = ਰੇਲਿਨ ਜੋਏ ਕ੍ਰਿਸਟੀਨਸ
| birth_date         = {{Birth date and age |1987|02|18}}&lt;ref&gt;{{iafd name|id=skin_09|gender=female|name=Skin Diamond}}&lt;/ref&gt;
| birth_place        = ਵੈਨਟੂਰਾ, [[ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ]], ਯੂ.ਐਸ.&lt;ref name=XCritic&gt;{{cite web|url=http://www.xcritic.com/columns/column.php?columnID=2676|title=Skin Diamond Interview|access-date=April 12, 2015|author= Chris Thorne|publisher=XCritic}}&lt;/ref&gt;
| death_date         = 
| death_place        = 
| spouse             = 
| height             = 
| weight             = 
| ethnicity          = 
| alias              = ਰੇਲਿਨ ਜੋਏ{{r|Saul}}
| agent              = ਮਾਰਕ ਸਪੇਗਲਰ&lt;ref name=XCritic/&gt;
| number_of_films    = 
| website            = {{URL|http://skindiamondvip.com}}
}}

'''ਰੇਲਿਨ ਜੋਏ''', ਆਪਣੇ ਸਟੇਜ ਨਾਮ '''ਸਕਿਨ ਡਾਇਮੰਡ''' (ਜਨਮ 18 ਫਰਵਰੀ, 1987) ਨਾਲ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ, ਮਾਡਲ, ਗਾਇਕ-ਗੀਤਕਾਰ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫ਼ਿਕ ਅਦਾਕਾਰਾ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;Saul&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.independent.co.uk/news/people/conversations-with-porn-stars-life-after-leaving-the-industry-a7464161.html|title=Conversations with porn stars: My life after leaving the industry|last=Saul|first=Heather|date=December 10, 2016|work=The Independent}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;mirror.osullivan&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.mirror.co.uk/tv/tv-news/balamory-cast-now-bus-driver-22915618|title=Where the Balamory cast are now - bus driver, porn star daughter &amp; tragic death|last=O'Sullivan|first=Kyle|date=December 9, 2020|website=Mirror|language=en|access-date=April 4, 2020}}&lt;/ref&gt;

ਆਪਣੀ ਕਿਸ਼ੋਰ ਉਮਰ ਤੋਂ ਬਾਲਗ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਰਗਰਮ ਕਲਾਕਾਰ, ਸਕਿਨ ਡਾਇਮੰਡ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਗੀਤ ਲਿਖਣ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਦੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਰੁਚੀਆਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਬਾਲਗ ਫ਼ਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰੀ ਤੋਂ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈ ਲਿਆ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;[[xoJane]]&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.xojane.com/entertainment/raylin-joy-skin-diamond/|title=How Raylin Joy went from Porn Actress to Singer without denying her past|last=Pia Glenn|date=August 29, 2016|publisher=[[xoJane]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170127060414/http://www.xojane.com/entertainment/raylin-joy-skin-diamond|archive-date=January 27, 2017|access-date=February 7, 2017}}&lt;/ref&gt;

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਡਾਇਮੰਡ ਦਾ ਜਨਮ 18 ਫਰਵਰੀ, 1987 ਨੂੰ ਵੈਨਟੂਰਾ, ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਉਸਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਡਨਫਰਮਲਾਈਨ, ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਮਿਸ਼ਨਰੀਆਂ ਵਜੋਂ ਚਲੇ ਗਏ ਸਨ।&lt;ref name=&quot;nvvv&quot;&gt;AVN Staff, &quot;The Fresh Issue&quot;, ''[[AVN (magazine)|AVN]]'', Vol. 27/No. 6, Issue 343, June 2011, pp.40–50.&lt;/ref&gt; ਉਸਦਾ ਪਿਤਾ ਅਫ਼ਰੀਕੀ-ਅਮਰੀਕੀ ਮੂਲ ਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਚੈੱਕ, ਡੈਨਿਸ਼, ਜਰਮਨ ਅਤੇ ਯੂਗੋਸਲਾਵੀਅਨ ਮੂਲ ਦੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite tweet|author=Madame Skin|user=Skin_Diamond|number=254055241136340992|date=October 4, 2012|title=“@DevRunLA: @Skin_Diamond r u even black?” I'm mixed. Ethiopian Danish Czech Yugoslavian German!|language=en|access-date=June 13, 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite tweet|author=Madame Skin|user=Skin_Diamond|number=4151793669|date=September 21, 2009|title=Ok guys, I'll put you outta your misery. I'm Ethiopian, Czech, Danish, Yugoslavian and German.. ^_~|language=en|access-date=June 13, 2021}}&lt;/ref&gt;

== ਕਰੀਅਰ ==
[[ਤਸਵੀਰ:Skin_Diamond.jpg|thumb| 2012 ਵਿੱਚ ਏ.ਵੀ.ਐਨ.ਅਡਲਟ ਐਂਟਰਟੇਨਮੈਂਟ ਐਕਸਪੋ ਵਿੱਚ ਹੀਰਾ]]
ਡਾਇਮੰਡ ਨੇ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫ਼ਰਾਂ ਲਈ ਕਲਾ ਮਾਡਲਿੰਗ ਅਤੇ ਫੈਟਿਸ਼ ਮਾਡਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਗੌਡਸ ਗਰਲਜ਼ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪਿਕ ਮਾਡਲ ਵਜੋਂ ਆਪਣਾ ਕਰੀਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਦਿੱਖ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫ਼ਰਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ।&lt;ref name=&quot;GodsGirls&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.godsgirls.com/girls/Skin/|title=Skin|publisher=GodsGirls.com|access-date=August 21, 2018}}&lt;/ref&gt;

2009 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ &quot;ਕਵਰ ਗਰਲ ਸਰਚ&quot; ਮੁਕਾਬਲਾ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਬਿਜ਼ਾਰ ਦੇ ਕਵਰ 'ਤੇ ਪੋਜ਼ ਦਿੱਤਾ,&lt;ref name=&quot;YouTube&quot;&gt;{{Cite magazine|date=October 29, 2009|title=Sexy alternative model Skins Bizarre Magazine shoot|url=https://www.youtube.com/watch?v=pywoGfyb454/|magazine=[[Bizarre (magazine)|Bizarre]]|access-date=February 7, 2017}}&lt;/ref&gt; ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੂੰ ਲੰਡਨ-ਅਧਾਰਤ ਮਾਡਲਿੰਗ ਏਜੰਸੀ ਗਰਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਨਾਲ ਸਾਈਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ 2009 ਵਿੱਚ ਬਾਲਗ ਫ਼ਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ, ਬਰਨਿੰਗ ਏਂਜਲ ਲਈ ਜੋਆਨਾ ਏਂਜਲ ਅਤੇ ਜੇਮਜ਼ ਡੀਨ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ। 

2011 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਆਈ-ਡੀ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ &quot;ਦ ਐਗਜ਼ੀਬਿਸ਼ਨਿਸਟ ਅੰਕ ਨੰਬਰ 312&quot; ਲਈ ਇੱਕ ਸੰਪਾਦਕੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਲੂਈ ਵਿਟਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਲਿਬਾਸ ਪਹਿਨ ਕੇ ਪੋਜ਼ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref name=&quot;gfhs3&quot;&gt;{{Cite news|url=http://www.rockconfidential.com/inside/interviews/exclusive-interview-skin-diamond/|title=Exclusive Interview: Skin Diamond|last=Jesse Capps|date=March 28, 2012|work=Rock Confidential|access-date=December 25, 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20121225104730/http://www.rockconfidential.com/inside/interviews/exclusive-interview-skin-diamond/|archive-date=December 25, 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.craveonline.com/lifestyle/articles/188017-talkin-sex-with-skin-diamond|title=Talkin' Sex With Skin Diamond|last=Paul Tamburro|date=May 4, 2012|work=[[CraveOnline]]|access-date=December 25, 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;law&quot;&gt;{{Cite news|url=http://blogs.laweekly.com/arts/2013/03/porn_stars_young_san_fernando_valley.php?page=8|title=10 Porn Stars Who Could Be the Next Jenna Jameson|last=Jessica P. Ogilvie|date=March 26, 2013|work=[[LA Weekly]]|access-date=April 26, 2013}}&lt;/ref&gt;

2012 ਵਿੱਚ ਡਾਇਮੰਡ ਨੇ ਕਾਮਿਕ ਬੁੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਡੇਵਿਡ ਮੈਕ ਲਈ ਪੋਜ਼ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸਨੇ ਉਸਨੂੰ [[ਮਾਰਵਲ ਕੌਮਿਕਸ|ਮਾਰਵਲ ਕਾਮਿਕਸ]] ਮਿਨੀਸੀਰੀਜ਼ ''ਡੇਅਰਡੇਵਿਲ: ਐਂਡ ਆਫ ਡੇਜ਼'' ਵਿੱਚ ਈਕੋ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.bleedingcool.com/2012/12/15/posing-for-david-mack/|title=Posing For David Mack|last=Rich Johnston|work=[[Bleeding Cool]]|access-date=December 25, 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.egotastic.com/2013/10/skin-diamond-topless-nursing-for-terry-richardson-shoot/|title=Skin Diamond Topless Nursing for Terry Richardson Shoot|last=Bill Swift|date=October 9, 2013|work=[[Egotastic]]|access-date=October 10, 2013|archive-date=ਅਕਤੂਬਰ 11, 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131011203402/http://www.egotastic.com/2013/10/skin-diamond-topless-nursing-for-terry-richardson-shoot/|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;

ਡਾਇਮੰਡ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੰਗੀਤ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ 2013 ਦੇ ਗੀਤ/ਸੰਗੀਤ ਵੀਡੀਓ, &quot;ਸੈਕਸ ਇਨ ਏ ਸਲਾਟਰ ਹਾਊਸ&quot; ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=NhsAEZy6kOg|title=Skin Diamond – Sex In a Slaughter House|website=YouTube}}&lt;/ref&gt; ਜੋ ਉਸਨੇ ਬ੍ਰੈਜ਼ਰਜ਼ ਲਈ ਇੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਲਿਖਿਆ ਸੀ।

2014 ਵਿੱਚ ਡਾਇਮੰਡ ਸੀ.ਐਨ.ਬੀ.ਸੀ. ਦੀ &quot;ਦ ਡਰਟੀ ਡੋਜਨ: ਪੋਰਨ'ਜ ਮੋਸਟ ਪਾਪੁਲਰ ਸਟਾਰਜ&quot; ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cnbc.com/id/101327095/page/6|title=The Dirty Dozen 2014|last=Chris Morris|date=January 13, 2014|publisher=[[CNBC]]|access-date=January 13, 2014}}&lt;/ref&gt; ਡਾਇਮੰਡ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ [[ਹਿਪ ਹੌਪ ਸੰਗੀਤ|ਹਿੱਪ ਹੌਪ]] ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਕਲਾਕਾਰ ਬੋ.ਓ.ਬੀ. ਲਈ ਸੰਗੀਤ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ (ਐਲੀ ਹੇਜ਼ ਨਾਲ) ਵੀ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ, ਉਸਦੇ ਗੀਤ &quot;ਜੋਹਨ ਡੋ&quot; ਲਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਿਸਿਲਾ ਰੇਨੀਆ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Staff|date=March 2014|title=Adult Who's Who: People in the News: Diamond, Haze: Performers grace music video 'John Doe' by rap artist B.O.B.|journal=Adult Video News|volume=30|issue=3|page=26}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.complex.com/music/2014/01/bob-f-priscilla-john-doe-video|title=B.o.B. Releases New Music Video for &quot;John Doe&quot; with Priscilla|last=Edwin Ortiz|date=January 17, 2014|work=[[Complex (magazine)|Complex]]|access-date=September 30, 2014}}&lt;/ref&gt;

ਡਾਇਮੰਡ ਜੁਲਾਈ 2014 ਲਈ ''ਪੈਂਟਹਾਊਸ'' ਪੇੱਟ ਆਫ ਦ ਮੰਥ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;PenthouseDirector&quot;&gt;{{Cite magazine|last=Peter Warren|date=June 30, 2014|title=Skin Diamond Makes Directorial Debut for Deviant|url=http://business.avn.com/articles/video/Skin-Diamond-Makes-Directorial-Debut-for-Deviant-565408.html|magazine=[[AVN (magazine)|AVN]]|access-date=April 12, 2015}}&lt;/ref&gt; ਉਸੇ ਸਾਲ ਉਸਨੇ ਡੇਵਿਅੰਟ ਐਂਟਰਟੇਨਮੈਂਟ ਲਈ ਫ਼ਿਲਮ ''ਸਕਿਨ ਡਾਇਮੰਡਜ਼ ਡੌਲਹਾਊਸ'' ਨਾਲ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref name=&quot;PenthouseDirector&quot; /&gt;

2015 ਵਿੱਚ ਡਾਇਮੰਡ ਨੂੰ ਪੇਂਟਹਾਊਸ ਪੇਂਟਹਾਊਸ ਪੇਟ ਆਫ਼ ਦ ਈਅਰ ਰਨਰ-ਅੱਪ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;Realpornwikileaks&quot;&gt;{{Cite web|url=http://therealpornwikileaks.com/penthouse-magazine-names-skin-diamond-penthouse-pet-of-the-year-runner-up/|title=Penthouse magazine names Skin Diamond as Penthouse Pet of the Year runner-up|last=TRPWL-Sean|date=April 13, 2015}}&lt;/ref&gt;

2016 ਵਿੱਚ ਡਾਇਮੰਡ ਨੇ ਪੂਰਾ ਸਮਾਂ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਵਿੱਚ ਅਦਾਕਾਰੀ ਅਤੇ ਗਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣਾ ਆਖਰੀ ਬਾਲਗ ਫ਼ਿਲਮ ਸੀਨ ਕੀਤਾ,{{R|Saul}} ਜਦੋਂ ਉਸਨੂੰ ''ਸਬਮਿਸ਼ਨ'' ਵਿੱਚ ਡਾਇਲਨ ਕੁਇਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਕਾਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ,&lt;ref name=&quot;Sway in the Morning&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=5lHUKBUDLas/|title=Raylin Joy talks about how she got into the porn industry + transitioning to music|date=June 27, 2016|publisher=[[Sway Calloway]]|access-date=February 7, 2017}}&lt;/ref&gt; ਬੀ.ਡੀ.ਐਸ.ਐਮ. ਥੀਮਾਂ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸ਼ੋਅਟਾਈਮ 'ਤੇ ਇੱਕ ਲੜੀ।{{R|Saul}} ਇਹ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰਤ ਸਿੰਗਲ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਵੀਡੀਓ (ਬੇਨ ਕੋਲ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਮਿਤ &quot;ਫਾਇਰ&quot;) ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਅਸਲ ਨਾਮ, &quot;ਰੇਲਿਨ ਜੋਏ&quot; ਨਾਲ ਰਿਲੀਜ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਸੰਗੀਤ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਪੇਂਟਹਾਊਸ ਮੈਗਜ਼ੀਨ&lt;ref name=&quot;Fire OFFICIAL VIDEO&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=EKZFD8w0EM8/|title=Raylin Joy – Fire|date=May 23, 2015|publisher=YouTube}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Filthy&quot;&gt;{{Cite web|url=https://filthy.media/skin-diamond-is-raylin-joy/|title=Skin Diamond is Raylin Joy|last=Natasha Sydor|date=June 2016|website=Filthy.com|access-date=February 7, 2017}}&lt;/ref&gt; ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ੂਟ ਵਿੱਚ 2019 ਵਿੱਚ ਡੀਕ੍ਰਿਸਟੋ ਸਟੂਡੀਓਜ਼ ਲਈ ਸੰਖੇਪ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੋਜ਼ ਦਿੱਤਾ।

ਅਪ੍ਰੈਲ 2020 ਵਿੱਚ ਡਾਇਮੰਡ ਅਤੇ ਗਿਆਰਾਂ ਹੋਰ ਬਾਲਗ/ਸਾਬਕਾ ਬਾਲਗ ਅਭਿਨੇਤਰੀਆਂ ਜੀ-ਈਜ਼ੀ ਗੀਤ &quot;ਸਟਿਲ ਬੀ ਫ੍ਰੈਂਡਜ਼&quot; ਲਈ ਸੰਗੀਤ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀਆਂ।&lt;ref&gt;Archived at [https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211205/o0MjKgb1Lp4 Ghostarchive] and the {{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=o0MjKgb1Lp4|title=G-Eazy - Still Be Friends (Official Video) ft. Tory Lanez, Tyga|website=[[YouTube]]|access-date=2022-03-12|archive-date=2020-04-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20200406152909/https://www.youtube.com/watch?v=o0MjKgb1Lp4|dead-url=unfit}}: {{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=o0MjKgb1Lp4|title=G-Eazy - Still Be Friends (Official Video) ft. Tory Lanez, Tyga|website=[[YouTube]]}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਡਾਇਮੰਡ ਨੇ ਆਪਣੀ [[ਸਰੀਰ ਵਿੰਨ੍ਹਣਾ|ਨਾਭੀ]] ਨੂੰ ਦੋ ਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਨੱਕ ਵਾਲੀ ਜਗਾ ਨੂੰ ਬਿਨ੍ਹਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।&lt;ref&gt;[http://www.modelmayhem.com/272301 Skin Diamond profile], ''[[Model Mayhem]]''&lt;/ref&gt; ਉਹ ਆਪਣੇ ਵਿਲੱਖਣ ਸ਼ੇਵ-ਆਨ-ਇਕ-ਸਾਈਡ ਵਾਲ ਕਟਵਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ; ਇਸਦੇ ਕਾਰਨ, ਉਸਨੂੰ ''ਕੌਸਮੋਪੋਲੀਟਨ'' ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਵਿੱਚ &quot;ਬਿਊਟੀ ਸ਼ੋਅਡਾਊਨ&quot; ਕਾਲਮ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। &lt;ref&gt;&quot;Beauty Showdown&quot;, ''[[Cosmopolitan (magazine)|Cosmopolitan]]'', US Issue, N.6, June 2012, p.102&lt;/ref&gt; ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਬਾਲਗ ਫ਼ਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਵਾਲ ਗੁਲਾਬੀ ਸਨ। ਉਹ [[ਦੁਲਿੰਗਕਤਾ|ਦੁਲਿੰਗੀ]] ਹੈ। 

ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਰੌਡ ਕ੍ਰਿਸਟਨਸਨ&lt;ref name=&quot;mirror.osullivan&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.mirror.co.uk/tv/tv-news/balamory-cast-now-bus-driver-22915618|title=Where the Balamory cast are now - bus driver, porn star daughter &amp; tragic death|last=O'Sullivan|first=Kyle|date=December 9, 2020|website=Mirror|language=en|access-date=April 4, 2020}}&lt;/ref&gt; ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਾ ਅਤੇ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਹਨ।

== ਫ਼ਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ ==

=== ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!ਸਾਲ
! ਸਿਰਲੇਖ
! ਭੂਮਿਕਾ
! class=&quot;unsortable&quot; | ਨੋਟਸ
|-
| 2016
| ''ਸਬਮਿਸ਼ਨ''
| ਡਾਇਲਨ ਕੁਇਨ
| ਦੂਜੀ ਭੂਮਿਕਾ
|}
{| class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width: 25em; text-align: left; font-size: 90%; vertical-align: middle;&quot;
|+ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਦੀ ਸੂਚੀ 
| colspan=&quot;3&quot; |
{| class=&quot;collapsible collapsed&quot; style=&quot;width:100%;&quot;
! colspan=&quot;3&quot; style=&quot;background:#d9e8ff; text-align:center;&quot; | ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀਆਂ
|- style=&quot;background:#d9e8ff; text-align:center; text-align:center;&quot;
| '''ਅਵਾਰਡ'''
| style=&quot;background:#cec; text-size:0.9em; width:50px;&quot; | '''ਜਿੱਤਿਆ'''
| style=&quot;background:#fcd; text-size:0.9em; width:50px;&quot; | '''ਨਾਮਜ਼ਦ'''
|-
! AVN ਅਵਾਰਡ 
|{{Won|2}}|{{Nom|29}}
|-
! XRCO ਅਵਾਰਡ 
|{{Won|0}}|{{Nom|8}}
|-
! XBIZ ਅਵਾਰਡ 
|{{Won|1}}|{{Nom|10}}
|-
! ਅਰਬਨ ਐਕਸ ਅਵਾਰਡ 
|{{Won|1}}|{{Nom|6}}
|}
|- style=&quot;background:#d9e8ff;&quot;
| colspan=&quot;3&quot; | '''ਜਿੱਤਾਂ ਅਤੇ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀਆਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਸੰਖਿਆ''' 
|-|{{Won|'''Totals'''}}|{{Won|'''4'''}}|{{Nom|'''53'''}}
|-
|}

== ਡਿਸਕੋਗ੍ਰਾਫੀ ==
* 2016: ਫਾਇਰ (ਸਿੰਗਲ)
* 2016: ਆਲ ਨਾਇਟ (ਸਿੰਗਲ)
* 2016: ਫ਼ੀਲ ਮੀ (ਸਿੰਗਲ)
* 2016: ਕਰਮਾ (ਸਿੰਗਲ)
* 2016: ਸਨੀ ਗ੍ਰੇ (ਸਿੰਗਲ)
* 2017: ਵੇਟ ਡ੍ਰੀਮਜ਼ (ਸਿੰਗਲ)
* 2017: ਫ੍ਰੀਕ (ਸਿੰਗਲ)

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{ਦਫ਼ਤਰੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ|http://skindiamondvip.com}}
* https://www.raylinjoy.com
* {{IMDB name|3701813}}
* {{iafd name|id=skin_09|gender=female|name=Skin Diamond}}
* {{Afdb name|59475}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਅਮਰੀਕੀ ਪੌਰਨੋਗ੍ਰਾਫਿਕ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਅਮਰੀਕੀ ਪੌਰਨੋਗ੍ਰਾਫਿਕ ਫ਼ਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਗਾਇਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1987]]</text>
      <sha1>0pl47attmb83c24xm7i17z37nybk8n4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਜੀਆਨਾ ਫਾਈਨ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140487</id>
    <revision>
      <id>610725</id>
      <parentid>597189</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T08:25:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10100" xml:space="preserve">{{Infobox adult biography
| name            = ਜੀਆਨਾ ਫਾਈਨ
| image           = 2 Jeanna Fine (crop).jpg
| caption         = ਏ.ਵੀ.ਐਨ. ਅਵਾਰਡ 2000 ਦੌਰਾਨ
| birth_name      = 
| birth_date      = {{birth date and age|1964|9|29}}&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;&gt;{{iafd name|id=jfine|gender=female|name=Jeanna Fine}}&lt;/ref&gt;
| birth_place     = [[ਨਿਊਯਾਰਕ]], ਯੂ.ਐਸ.&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt;
| death_date      = 
| death_place     = 
| spouse          = 
| height          = {{height|ft=5|in=7}}&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt;
| alias           = ਜੀਆਨਾ ਫਾਈਨ, ਜੀਨਾ ਫਾਈਨ, ਵਰਜੀਨੀਆ ਪੇਮੋਰ, ਐਂਜਲ ਰਸ਼, ਡੇਵੋਨ ਡਿਲਾਈਟ, ਗੇਨਾ ਫਾਈਨ, ਜੇਨਾ ਫਾਈਨ, ਐਂਜਲਿਕ ਗੌਥੀਅਰ, ਵੰਨਾ ਪੇਮੋਰ, ਐਂਜਲ ਪੇਸਨ,&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt; Vanna Black
| website         = 
}}

'''ਜੀਆਨਾ ਫਾਈਨ''' (ਜਨਮ 29 ਸਤੰਬਰ 1964) ਇੱਕ [[ਅਮਰੀਕੀ]] ਸਾਬਕਾ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫਿਕ [[ਅਦਾਕਾਰ|ਅਦਾਕਾਰਾ]]&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt; ਅਤੇ ਏਰੋਟਿਕ ਡਾਂਸਰ ਹੈ।

== ਕਰੀਅਰ ==
ਬਾਲਗ ਫ਼ਿਲਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਾਰਬਰਾ ਡੇਅਰ ਨੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਜੀਆਨਾ ਕਿੰਨੀ &quot;ਠੀਕ&quot; ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਜੀਆਨਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਉਪਨਾਮ ਵਜੋਂ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ।&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt; ਉਹ ਸਾਥੀ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫਿਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸਵਾਨਾਹ ਨਾਲ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite book|title=The Other Hollywood: The Uncensored Oral History of the Porn Film Industry|last=Legs McNeil &amp; Jennifer Osborne|date=2006-02-21|publisher=[[HarperCollins]]|others=Peter Pavia|isbn=978-0-06-009660-1|pages=481–482, 530–531}}&lt;/ref&gt;

ਫਾਈਨ ਨੇ ਬਾਲਗ ਫ਼ਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਲੋਂਡ ਹੇਅਰਡ ਪੰਕ-ਗਰਲ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਜਦੋਂ ਉਹ 1985 ਵਿੱਚ 21 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt; ਉਸਨੇ 1986 ਤੋਂ 1989 ਦਰਮਿਆਨ ਪੰਜਾਹ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਬਣਾਈਆਂ।  ਉਹ 1990 ਵਿੱਚ ਕਾਲੇ ਵਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਉਭਰੀ। ਫਾਈਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਬਾਲਗ ਫ਼ਿਲਮ ਬਾਇਓ ਅਨੁਸਾਰ ਫਾਈਨ ਨੇ ਬਾਲਗ ਫ਼ਿਲਮ ਕਰੀਅਰ ਵਿੱਚ [[ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ]] ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦੇ ਜਨਮ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਕੰਮ ਤੋਂ ਛੁੱਟੀ ਲਈ ਰੱਖੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.jeannafinexxx.com/jeanna_fine_bio.asp|title=Jeanna Fine Bio|website=JeannaFineXXX.com|access-date=10 July 2013|archive-date=5 ਜੁਲਾਈ 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130705104104/http://www.jeannafinexxx.com/jeanna_fine_bio.asp|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;

ਉਸਦੇ ਆਈ.ਏ.ਐਫ.ਡੀ. ਪੰਨੇ ਅਨੁਸਾਰ ਫਾਈਨ ਨੇ 2002 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਆਖਰੀ ਗੈਰ-ਸੰਕਲਨ ਫ਼ਿਲਮ ਬਣਾਈ।&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt;

ਫਾਈਨ ਨੂੰ 1997 ਵਿੱਚ ਏ.ਵੀ.ਐਨ. ਹਾਲ ਆਫ ਫੇਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;rame.net&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.rame.net/faq/avn/1996.html|title=Adult Video News Award Winners - 1996|access-date=23 September 2014}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਐਕਸ-ਰੇਟਿਡ ਕ੍ਰਿਟਿਕਸ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ&lt;ref name=&quot;xrco&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.dirtybob.com/xrco/hall.htm|title=XRCO|publisher=XRCO.com|access-date=2015-12-03}}&lt;/ref&gt; ਹਾਲ ਆਫ਼ ਫੇਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੈ।

ਫਾਈਨ ਫ਼ਿਲਮ ''ਦ ਬੂਨਡੌਕ ਸੇਂਟਸ'' ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਡਾਂਸਰ ਵਜੋਂ ਬਾਲਗ ਪਾਰਲਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਸਾਥੀ ਬਾਲਗ ਸਟਾਰ ਰੋਨ ਜੇਰੇਮੀ ਦੁਆਰਾ ਨਿਭਾਏ ਗਏ ਇੱਕ ਮਾਫੀਆ ਕਿਰਦਾਰ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;boondocksaints&quot;&gt;{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=Q0G3hog_c2kC&amp;q=jeanna+fine+boondock+saints&amp;pg=PR59|title=Screen World 2001|last=Willis|first=John|date=2001|isbn=978-1557834782|edition=Volume 52|access-date=3 December 2015}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਫਾਈਨ ਸਾਥੀ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫਿਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸਵਾਨਾ ਨਾਲ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਫਾਈਨ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਹੈ। ਈ! ''ਟਰੂ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਸਟੋਰੀ''  ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1999 ਦੀ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਸਵਾਨਾ ਦੇ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਮੌਤ ਬਾਰੇ ਫਾਈਨ ਨੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ, &quot;ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਇੱਕ ਨਿਰੰਤਰ, ਮੁੜ-ਮੁੜ, ਦੁਬਾਰਾ, ਅਸਥਿਰ, ਪਿਆਰ ਵਾਲਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸੀ।&lt;ref name=yesbut&gt;{{citation|title=Scary Monsters and Super Freaks: Stories of Sex, Drugs, Rock 'N' Roll and Murder|first=Mike|last=Sager|year=2003|publisher=Thunder's Mouth Press|isbn=978-1-56025-563-5|pages=[https://archive.org/details/scarymonsterssup00sage/page/45 45–48]|url-access=registration|url=https://archive.org/details/scarymonsterssup00sage/page/45}}&lt;/ref&gt; ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।

== ਅਵਾਰਡ ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
!ਸਾਲ
! ਸਮਾਰੋਹ
! ਅਵਾਰਡ
! ਕੰਮ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | '''1991'''
| ਏਵੀਐਨ
ਅਵਾਰਡ
| ਬੇਸਟ ਐਕਟਰਸ &amp;#x2014; ਫ਼ਿਲਮ &lt;ref name=&quot;avn&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.avnawards.com/index.php?content=pastwinners|title=Past Winners|publisher=AVN Awards|archive-url=https://web.archive.org/web/20070929000922/http://www.avnawards.com/index.php?content=pastwinners|archive-date=September 29, 2007|access-date=2007-09-22}} {{Fontcolor|red|CSS problem on archived page, highlight page to see text}}&lt;/ref&gt;
| ''ਹੌਟਹਾਊਸ ਰੋਜ਼''
|-
| XRCO ਅਵਾਰਡ
| ਬੇਸਟ ਐਕਟਰਸ &lt;ref name=&quot;rame&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.rame.net/library/lists/best.html|title=Historical &quot;Best Porn Movie&quot; Winners|last=Peter van Aarle|date=1997-06-07|publisher=rame.net|access-date=2007-09-22}}&lt;/ref&gt;
| ਸਟੀਲ ਬ੍ਰੀਜ਼
|-
| '''1992'''
| XRCO ਅਵਾਰਡ
| ਬੇਸਟ ਐਕਟਰਸ &lt;ref name=&quot;rame&quot; /&gt;
| ''ਬ੍ਰਾਂਡੀ ਐਂਡ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ''
|-
| rowspan=&quot;3&quot; | '''1996'''
| XRCO ਅਵਾਰਡ
| ਬੇਸਟ ਐਕਟਰਸ, ਸਿੰਗਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ &lt;ref name=&quot;XRCO - oldies&quot;&gt;{{Cite web|url=http://dirtybob.com/xrco/oldies.html|title=BEST OF 1993-2002|access-date=20 September 2014}}&lt;/ref&gt;
| rowspan=&quot;2&quot; | ਸਕਿਨ ਹੰਗਰ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | ਏਵੀਐਨ
ਅਵਾਰਡ
| ਬੇਸਟ ਐਕਟਰਸ, ਫ਼ਿਲਮ &lt;ref name=&quot;avn&quot; /&gt;
|-
| ਬੇਸਟ ਸਪੋਰਟਿੰਗ ਐਕਟਰਸ &amp;#x2014; ਵੀਡੀਓ &lt;ref name=&quot;avn&quot; /&gt;
| ''ਡੀਅਰ ਡਾਇਰੀ''
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | '''1997'''
| FOXE ਅਵਾਰਡ
| ਔਰਤ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕ ਪਸੰਦੀਦਾ &lt;ref name=&quot;CanBest&quot;&gt;{{Cite web|url=http://canbest.com/awards2.html|title=Adult Video Awards|archive-url=https://web.archive.org/web/20140906165645/http://canbest.com/awards2.html|archive-date=September 6, 2014|access-date=23 September 2014}}&lt;/ref&gt; | {{N/a}}
|-
| ਏਵੀਐਨ
ਅਵਾਰਡ
| ਵਧੀਆ ਅਦਾਕਾਰਾ, ਵੀਡੀਓ &lt;ref name=&quot;rame.net&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.rame.net/faq/avn/1996.html|title=Adult Video News Award Winners - 1996|access-date=23 September 2014}}&lt;/ref&gt;
| rowspan=&quot;2&quot; | ਮਾਈ ਸਰਰੇਂਡਰ
|-
| rowspan=&quot;4&quot; | '''1998'''
| rowspan=&quot;2&quot; | XRCO ਅਵਾਰਡ
| ਬੇਸਟ ਐਕਟਰਸ, ਸਿੰਗਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ &lt;ref name=&quot;XRCO - oldies&quot; /&gt;
|-
| &lt;small&gt;ਟਿਫਨੀ ਮਿੰਕਸ ਅਤੇ ਸਟੈਫਨੀ ਸਵਿਫਟ&lt;/small&gt; &lt;ref name=&quot;XRCO - oldies&quot; /&gt; ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕੁੜੀ-ਕੁੜੀ ਸੈਕਸ ਸੀਨ
| rowspan=&quot;2&quot; | ''ਮਿਸਕ੍ਰੇਂਟਸ''
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | ਏਵੀਐਨ
ਅਵਾਰਡ
| ਵਧੀਆ ਸਹਾਇਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ, ਵੀਡੀਓ &lt;ref name=&quot;avn&quot; /&gt;
|-
| ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਆਲ-ਗਰਲ ਸੈਕਸ ਸੀਨ, ਵੀਡੀਓ &lt;ref name=&quot;avn&quot; /&gt;
| ''ਸੇਲਰ ਡਵੇਲਰ 2''
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | '''1999'''
| ਏਵੀਐਨ
ਅਵਾਰਡ
| ਵਧੀਆ ਅਦਾਕਾਰਾ, ਵੀਡੀਓ &lt;ref name=&quot;avn&quot; /&gt;
| rowspan=&quot;2&quot; | ''ਕੈਫੇ ਫਲੈਸ਼ 2''
|-
| XRCO ਅਵਾਰਡ
| ਸਰਵੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ, ਸਿੰਗਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ &lt;ref name=&quot;XRCO - oldies&quot; /&gt;
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{IMDB name|0277618|Jeanna Fine}}
* {{iafd name|id=jfine|gender=female|name=Jeanna Fine}}
* {{afdb name|id=31|gender=female|name=Jeanna Fine}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਨਿਊਯਾਰਕ (ਰਾਜ) ਦੇ ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਅਮਰੀਕੀ ਪੌਰਨੋਗ੍ਰਾਫਿਕ ਫ਼ਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1964]]</text>
      <sha1>ocrokg6oxwtb0hj2cm3wjomfc49qxj7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610726</id>
      <parentid>610725</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T08:27:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* ਅਵਾਰਡ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10250" xml:space="preserve">{{Infobox adult biography
| name            = ਜੀਆਨਾ ਫਾਈਨ
| image           = 2 Jeanna Fine (crop).jpg
| caption         = ਏ.ਵੀ.ਐਨ. ਅਵਾਰਡ 2000 ਦੌਰਾਨ
| birth_name      = 
| birth_date      = {{birth date and age|1964|9|29}}&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;&gt;{{iafd name|id=jfine|gender=female|name=Jeanna Fine}}&lt;/ref&gt;
| birth_place     = [[ਨਿਊਯਾਰਕ]], ਯੂ.ਐਸ.&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt;
| death_date      = 
| death_place     = 
| spouse          = 
| height          = {{height|ft=5|in=7}}&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt;
| alias           = ਜੀਆਨਾ ਫਾਈਨ, ਜੀਨਾ ਫਾਈਨ, ਵਰਜੀਨੀਆ ਪੇਮੋਰ, ਐਂਜਲ ਰਸ਼, ਡੇਵੋਨ ਡਿਲਾਈਟ, ਗੇਨਾ ਫਾਈਨ, ਜੇਨਾ ਫਾਈਨ, ਐਂਜਲਿਕ ਗੌਥੀਅਰ, ਵੰਨਾ ਪੇਮੋਰ, ਐਂਜਲ ਪੇਸਨ,&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt; Vanna Black
| website         = 
}}

'''ਜੀਆਨਾ ਫਾਈਨ''' (ਜਨਮ 29 ਸਤੰਬਰ 1964) ਇੱਕ [[ਅਮਰੀਕੀ]] ਸਾਬਕਾ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫਿਕ [[ਅਦਾਕਾਰ|ਅਦਾਕਾਰਾ]]&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt; ਅਤੇ ਏਰੋਟਿਕ ਡਾਂਸਰ ਹੈ।

== ਕਰੀਅਰ ==
ਬਾਲਗ ਫ਼ਿਲਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਾਰਬਰਾ ਡੇਅਰ ਨੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਜੀਆਨਾ ਕਿੰਨੀ &quot;ਠੀਕ&quot; ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਜੀਆਨਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਉਪਨਾਮ ਵਜੋਂ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ।&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt; ਉਹ ਸਾਥੀ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫਿਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸਵਾਨਾਹ ਨਾਲ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite book|title=The Other Hollywood: The Uncensored Oral History of the Porn Film Industry|last=Legs McNeil &amp; Jennifer Osborne|date=2006-02-21|publisher=[[HarperCollins]]|others=Peter Pavia|isbn=978-0-06-009660-1|pages=481–482, 530–531}}&lt;/ref&gt;

ਫਾਈਨ ਨੇ ਬਾਲਗ ਫ਼ਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਲੋਂਡ ਹੇਅਰਡ ਪੰਕ-ਗਰਲ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਜਦੋਂ ਉਹ 1985 ਵਿੱਚ 21 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt; ਉਸਨੇ 1986 ਤੋਂ 1989 ਦਰਮਿਆਨ ਪੰਜਾਹ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਬਣਾਈਆਂ।  ਉਹ 1990 ਵਿੱਚ ਕਾਲੇ ਵਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਉਭਰੀ। ਫਾਈਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਬਾਲਗ ਫ਼ਿਲਮ ਬਾਇਓ ਅਨੁਸਾਰ ਫਾਈਨ ਨੇ ਬਾਲਗ ਫ਼ਿਲਮ ਕਰੀਅਰ ਵਿੱਚ [[ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ]] ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦੇ ਜਨਮ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਕੰਮ ਤੋਂ ਛੁੱਟੀ ਲਈ ਰੱਖੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.jeannafinexxx.com/jeanna_fine_bio.asp|title=Jeanna Fine Bio|website=JeannaFineXXX.com|access-date=10 July 2013|archive-date=5 ਜੁਲਾਈ 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130705104104/http://www.jeannafinexxx.com/jeanna_fine_bio.asp|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;

ਉਸਦੇ ਆਈ.ਏ.ਐਫ.ਡੀ. ਪੰਨੇ ਅਨੁਸਾਰ ਫਾਈਨ ਨੇ 2002 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਆਖਰੀ ਗੈਰ-ਸੰਕਲਨ ਫ਼ਿਲਮ ਬਣਾਈ।&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt;

ਫਾਈਨ ਨੂੰ 1997 ਵਿੱਚ ਏ.ਵੀ.ਐਨ. ਹਾਲ ਆਫ ਫੇਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;rame.net&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.rame.net/faq/avn/1996.html|title=Adult Video News Award Winners - 1996|access-date=23 September 2014}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਐਕਸ-ਰੇਟਿਡ ਕ੍ਰਿਟਿਕਸ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ&lt;ref name=&quot;xrco&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.dirtybob.com/xrco/hall.htm|title=XRCO|publisher=XRCO.com|access-date=2015-12-03}}&lt;/ref&gt; ਹਾਲ ਆਫ਼ ਫੇਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੈ।

ਫਾਈਨ ਫ਼ਿਲਮ ''ਦ ਬੂਨਡੌਕ ਸੇਂਟਸ'' ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਡਾਂਸਰ ਵਜੋਂ ਬਾਲਗ ਪਾਰਲਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਸਾਥੀ ਬਾਲਗ ਸਟਾਰ ਰੋਨ ਜੇਰੇਮੀ ਦੁਆਰਾ ਨਿਭਾਏ ਗਏ ਇੱਕ ਮਾਫੀਆ ਕਿਰਦਾਰ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;boondocksaints&quot;&gt;{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=Q0G3hog_c2kC&amp;q=jeanna+fine+boondock+saints&amp;pg=PR59|title=Screen World 2001|last=Willis|first=John|date=2001|isbn=978-1557834782|edition=Volume 52|access-date=3 December 2015}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਫਾਈਨ ਸਾਥੀ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫਿਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸਵਾਨਾ ਨਾਲ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਫਾਈਨ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਹੈ। ਈ! ''ਟਰੂ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਸਟੋਰੀ''  ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1999 ਦੀ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਸਵਾਨਾ ਦੇ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਮੌਤ ਬਾਰੇ ਫਾਈਨ ਨੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ, &quot;ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਇੱਕ ਨਿਰੰਤਰ, ਮੁੜ-ਮੁੜ, ਦੁਬਾਰਾ, ਅਸਥਿਰ, ਪਿਆਰ ਵਾਲਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸੀ।&lt;ref name=yesbut&gt;{{citation|title=Scary Monsters and Super Freaks: Stories of Sex, Drugs, Rock 'N' Roll and Murder|first=Mike|last=Sager|year=2003|publisher=Thunder's Mouth Press|isbn=978-1-56025-563-5|pages=[https://archive.org/details/scarymonsterssup00sage/page/45 45–48]|url-access=registration|url=https://archive.org/details/scarymonsterssup00sage/page/45}}&lt;/ref&gt; ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।

== ਅਵਾਰਡ ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
!ਸਾਲ
! ਸਮਾਰੋਹ
! ਅਵਾਰਡ
! ਕੰਮ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | '''1991'''
| ਏ.ਵੀ.ਐਨ.
ਅਵਾਰਡ
| ਬੇਸਟ ਐਕਟਰਸ &amp;#x2014; ਫ਼ਿਲਮ &lt;ref name=&quot;avn&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.avnawards.com/index.php?content=pastwinners|title=Past Winners|publisher=AVN Awards|archive-url=https://web.archive.org/web/20070929000922/http://www.avnawards.com/index.php?content=pastwinners|archive-date=September 29, 2007|access-date=2007-09-22}} {{Fontcolor|red|CSS problem on archived page, highlight page to see text}}&lt;/ref&gt;
| ''ਹੌਟਹਾਊਸ ਰੋਜ਼''
|-
| ਐਕਸ.ਆਰ.ਸੀ.ਓ. ਅਵਾਰਡ
| ਬੇਸਟ ਐਕਟਰਸ &lt;ref name=&quot;rame&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.rame.net/library/lists/best.html|title=Historical &quot;Best Porn Movie&quot; Winners|last=Peter van Aarle|date=1997-06-07|publisher=rame.net|access-date=2007-09-22}}&lt;/ref&gt;
| ਸਟੀਲ ਬ੍ਰੀਜ਼
|-
| '''1992'''
| ਐਕਸ.ਆਰ.ਸੀ.ਓ. ਅਵਾਰਡ
| ਬੇਸਟ ਐਕਟਰਸ &lt;ref name=&quot;rame&quot; /&gt;
| ''ਬ੍ਰਾਂਡੀ ਐਂਡ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ''
|-
| rowspan=&quot;3&quot; | '''1996'''
| ਐਕਸ.ਆਰ.ਸੀ.ਓ. ਅਵਾਰਡ
| ਬੇਸਟ ਐਕਟਰਸ, ਸਿੰਗਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ &lt;ref name=&quot;XRCO - oldies&quot;&gt;{{Cite web|url=http://dirtybob.com/xrco/oldies.html|title=BEST OF 1993-2002|access-date=20 September 2014}}&lt;/ref&gt;
| rowspan=&quot;2&quot; | ਸਕਿਨ ਹੰਗਰ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | ਏਵੀਐਨ
ਅਵਾਰਡ
| ਬੇਸਟ ਐਕਟਰਸ, ਫ਼ਿਲਮ &lt;ref name=&quot;avn&quot; /&gt;
|-
| ਬੇਸਟ ਸਪੋਰਟਿੰਗ ਐਕਟਰਸ &amp;#x2014; ਵੀਡੀਓ &lt;ref name=&quot;avn&quot; /&gt;
| ''ਡੀਅਰ ਡਾਇਰੀ''
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | '''1997'''
| ਐਫ.ਓ.ਐਕਸ.ਈ. ਅਵਾਰਡ
| ਔਰਤ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕ ਪਸੰਦੀਦਾ &lt;ref name=&quot;CanBest&quot;&gt;{{Cite web|url=http://canbest.com/awards2.html|title=Adult Video Awards|archive-url=https://web.archive.org/web/20140906165645/http://canbest.com/awards2.html|archive-date=September 6, 2014|access-date=23 September 2014}}&lt;/ref&gt; | {{N/a}}
|-
| ਏਵੀਐਨ
ਅਵਾਰਡ
| ਵਧੀਆ ਅਦਾਕਾਰਾ, ਵੀਡੀਓ &lt;ref name=&quot;rame.net&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.rame.net/faq/avn/1996.html|title=Adult Video News Award Winners - 1996|access-date=23 September 2014}}&lt;/ref&gt;
| rowspan=&quot;2&quot; | ਮਾਈ ਸਰਰੇਂਡਰ
|-
| rowspan=&quot;4&quot; | '''1998'''
| rowspan=&quot;2&quot; | ਐਕਸ.ਆਰ.ਸੀ.ਓ. ਅਵਾਰਡ
| ਬੇਸਟ ਐਕਟਰਸ, ਸਿੰਗਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ &lt;ref name=&quot;XRCO - oldies&quot; /&gt;
|-
| &lt;small&gt;ਟਿਫਨੀ ਮਿੰਕਸ ਅਤੇ ਸਟੈਫਨੀ ਸਵਿਫਟ&lt;/small&gt; &lt;ref name=&quot;XRCO - oldies&quot; /&gt; ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕੁੜੀ-ਕੁੜੀ ਸੈਕਸ ਸੀਨ
| rowspan=&quot;2&quot; | ''ਮਿਸਕ੍ਰੇਂਟਸ''
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | ਏ.ਵੀ.ਐਨ.
ਅਵਾਰਡ
| ਵਧੀਆ ਸਹਾਇਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ, ਵੀਡੀਓ &lt;ref name=&quot;avn&quot; /&gt;
|-
| ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਆਲ-ਗਰਲ ਸੈਕਸ ਸੀਨ, ਵੀਡੀਓ &lt;ref name=&quot;avn&quot; /&gt;
| ''ਸੇਲਰ ਡਵੇਲਰ 2''
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | '''1999'''
| ਏ.ਵੀ.ਐਨ.
ਅਵਾਰਡ
| ਵਧੀਆ ਅਦਾਕਾਰਾ, ਵੀਡੀਓ &lt;ref name=&quot;avn&quot; /&gt;
| rowspan=&quot;2&quot; | ''ਕੈਫੇ ਫਲੈਸ਼ 2''
|-
| ਐਕਸ.ਆਰ.ਸੀ.ਓ. ਅਵਾਰਡ
| ਸਰਵੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ, ਸਿੰਗਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ &lt;ref name=&quot;XRCO - oldies&quot; /&gt;
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{IMDB name|0277618|Jeanna Fine}}
* {{iafd name|id=jfine|gender=female|name=Jeanna Fine}}
* {{afdb name|id=31|gender=female|name=Jeanna Fine}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਨਿਊਯਾਰਕ (ਰਾਜ) ਦੇ ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਅਮਰੀਕੀ ਪੌਰਨੋਗ੍ਰਾਫਿਕ ਫ਼ਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1964]]</text>
      <sha1>9qqi1idl72c1ybe0sjlljfsjdkd77ic</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਕੀਰਤ ਭੱਠਲ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140509</id>
    <revision>
      <id>610708</id>
      <parentid>597226</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T06:33:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11349" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name        = ਕੀਰਤ ਭੱਟਲ
| image       = Kirat Bhattal.jpg
| caption     = ਕੀਰਤ ਭੱਟਲ ਸਟਾਇਲ ਐਂਡ ਸਿਟੀ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਸਮੇਂ
| birth_name  = '''ਕੀਰਤ ਭੱਟਲ'''
| birth_place = ਮੋਨਰੋਵੀਆ, ਲਿਬੇਰੀਆ
| death_date  = 
| occupation  = [[ਅਦਾਕਾਰਾ]]
| spouse      = {{marriage|ਗੌਰਵ ਕਪੂਰ|november 2, 2014}}
| website     = 
| influenced  = 
| imagesize   = 
| othername   = ਕੀਕੀ
| yearsactive = 2005–2016
}}

'''ਕੀਰਤ ਭੱਟਲ''' (ਜਨਮ 26 ਜਨਵਰੀ 1985 [[ਮੋਨਰੋਵੀਆ]], [[ਲਾਈਬੇਰੀਆ|ਲਾਇਬੇਰੀਆ]] ਵਿੱਚ), ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਤੌਰ 'ਤੇ '''ਕੀਰਤ''' ਜਾਂ '''ਕੀਰਥ''' ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.hindu.com/mp/2006/10/07/stories/2006100700450803.htm|title=Arya, a gun-runner|last=Pillai|first=Sreedhar|date=7 October 2006|work=[[The Hindu]]|access-date=21 February 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20201012040442/https://www.thehindu.com/archive/print/2006/10/07/|archive-date=12 October 2020}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਮਾਡਲਿੰਗ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਤਮਿਲ ਫ਼ਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲਤਾ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ।

== ਕਰੀਅਰ ==
ਲਾਰੈਂਸ ਸਕੂਲ, ਸਨਾਵਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, &lt;ref&gt;Priya Gill, [http://indiatoday.intoday.in/story/Who%E2%80%99s+Who/11/50379.html Who's Who] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201012040455/https://www.indiatoday.in/magazine/supplement/story/20090706-who-s-who-740196-2009-07-06|date=12 October 2020}} dated 6 July 2009, at indiatoday.intoday.in, accessed 13 March 2012&lt;/ref&gt; ਕੀਰਤ ਨੇ ਇੱਕ ਸਫੀ ਵਿਗਿਆਪਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇੱਕ ਸਾਥੀ ਭਾਰਤੀ, ਰਾਇਮਾ ਸੇਨ ਨਾਲ ''ਫੇਅਰ ਐਂਡ ਲਵਲੀ'', ''ਸਿਆਰਾਮ'' ਅਤੇ ਲੈਕਮੇ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਕਈ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਚਲੀ ਗਈ, ਜੋ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇਸ ਨੂੰ [[ਬਾਲੀਵੁੱਡ]] ਫ਼ਿਲਮ ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਜਾਰੀ ਹਨ। ਫਿਰ ਕੀਰਤ ਨੇ [[ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ]] ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਦਾਅਵੇ ਨੂੰ ਦਾਅ 'ਤੇ ਲਗਾਉਣ ਲਈ [[ਚੇਨਈ]] ਵਿੱਚ ''ਸ਼੍ਰੀ ਕੁਮਾਰਨ ਸਿਲਕ'' ਲਈ ਮਾਡਲਿੰਗ ਕੀਤੀ।

ਕੀਰਤ ਨੇ ਤੇਲਗੂ ਫ਼ਿਲਮ ''ਡੋਂਗੋਡੀ ਪੇਲੀ'' ਵਿੱਚ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ ਸੀ। [[ਅਨੁਸ਼ਕਾ ਸ਼ੇੱਟੀ|ਅਨੁਸ਼ਕਾ ਸ਼ੈੱਟੀ]] ਦੇ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਤੋਂ ਹਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਸਰਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਵੱਡੀ ਫ਼ਿਲਮ ''ਵਟਾਰਾਮ'' ਲਈ ਸਾਈਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ''ਵਟਾਰਾਮ'' ਵਿੱਚ ਆਰੀਆ ਅਤੇ ਨੈਪੋਲੀਅਨ ਵੀ ਹਨ। ''ਵਟਾਰਾਮ'' ਇੱਕ ਬੰਦੂਕ ਵੇਚਣ ਵਾਲੇ ਦੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸਦਾ ਹੈ। ਆਰੀਆ ਨੇ ''ਵਟਾਰਾਮ'' ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਕੀਰਤ ਨਾਲ ਦੁਬਾਰਾ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ।

ਉਸਨੇ ਧਨੁਸ਼ ਨਾਲ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ''ਦੇਸੀਆ ਨੇਦੁਨਚਲਾਈ 47'' ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਈਨ ਅੱਪ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਕਿਉਂਕਿ ਫ਼ਿਲਮ ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਅਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਰਹੀ ਸੀ, ਭੱਟਾਲ ਨੇ ਪ੍ਰਜਵਲ ਦੇਵਰਾਜ ਨਾਲ ''ਗੇਲੀਆ'' ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ [[ਕੰਨੜ ਭਾਸ਼ਾ]] ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ 'ਤੇ ਸਾਈਨ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਿੱਟ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਭ ਤੋਂ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਫ਼ਿਲਮ ''ਸੰਤੋਸ਼ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ'' ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹਿਮਾਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਤੇਲਗੂ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ''[[ਬੋਮਰਿਲੂ|ਬੋਮਮਾਰਿਲੂ]]'' ਦਾ ਰੀਮੇਕ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ [[ਜੇਨੇਲੀਆ ਡੀਸੂਜ਼ਾ|ਜੇਨੇਲੀਆ]] ਅਤੇ ਜੈਮ ਰਵੀ ਨੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਫ਼ਿਲਮ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਸਮੀਖਿਆ ਮਿਲੀ ਹੈ ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਛੋਟੀ ਸੀ। ਕੁਝ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੇ ਨਾਇਕਾ ਜੇਨੀਲੀਆ ਨੂੰ ਪਛਾੜ ਦਿੱਤਾ। ਐਨਟੀ ਰਾਮਾ ਰਾਓ ਜੂਨੀਅਰ ਅਭਿਨੀਤ ਤੇਲਗੂ ਫ਼ਿਲਮ ''ਯਾਮਾਡੋਂਗਾ'' ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਵੀ ਉਸਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਪਰ ਹੋਰ ਵਚਨਬੱਧਤਾਵਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਆਖਰੀ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਠੁਕਰਾ ਦਿੱਤਾ; ਫ਼ਿਲਮ ਆਪਣੀ ਰਿਲੀਜ਼ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ 30 ਕਰੋੜ ਦੀ ਕਮਾਈ ਕਰਕੇ, ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਹਿੱਟ ਬਣ ਗਈ। ਉਸਨੇ ''ਸਿਲੁਨੂ ਓਰੂ ਕਧਲ'' ਅਤੇ ''ਦੋਰਾਈ'' ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਨਾਲ ਇੱਕ ਤਾਮਿਲ ਫ਼ਿਲਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਾਈਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਰਜੁਨ ਸਰਜਾ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਹ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਾਰਬਰਾ ਮੋਰੀ, ਟੀਵੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰਾ ਅਰਚਨਾ ਵਿਜਯਾ, ਮਾਡਲ ਡਿਆਂਡਰਾ ਸੋਰੇਸ ਅਤੇ ਯਾਨਾ ਗੁਪਤਾ ਨਾਲ ''ਲਾਈਫ ਮੇਨ ਏਕ ਬਾਰ'' ਸ਼ੋਅ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਵੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ ਐਪੀਸੋਡ 18 ਮਾਰਚ 2013 ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ''ਸਟਾਈਲ ਐਂਡ ਸਿਟੀ'' ਦੇ ਦੋ ਸੀਜ਼ਨਾਂ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜੋ ਫੌਕਸ ਟਰੈਵਲਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਹੋਏ। ਉਹ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਨੈਟ ਜੀਓ ਕਵਰਸ਼ੌਟ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ 4 ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ: [[ਨੈਸ਼ਨਲ ਜੀਓਗਰਾਫਿਕ (ਯੂ.ਐਸ. ਟੀ ਵੀ ਚੈਨਲ)|ਨੈਸ਼ਨਲ ਜੀਓਗ੍ਰਾਫਿਕ]] 'ਤੇ ਹੈਰੀਟੇਜ ਸਿਟੀ, 17 ਦਸੰਬਰ 2016 ਨੂੰ ਪਹਿਲਾ ਐਪੀਸੋਡ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਕੀਰਤ ਇੱਕ ਬ੍ਰਾਂਡ ਅੰਬੈਸਡਰ ਵੀ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲੈਕਮੇ, ਕਲੇਰੇਸ, ਫੇਅਰ ਐਂਡ ਲਵਲੀ, ਮੋਟੋਰੋਲਾ, ਏਅਰਟੈੱਲ, ਹੀਰੋ ਹੌਂਡਾ, ਕਲਿਆਣ ਜਿਊਲਲਰਜ਼, ਮੈਕਲੀਨਜ਼ ਅਤੇ ਟੀਬੀਜ਼ੈਡ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਟੀਵੀ ਵਿਗਿਆਪਨ ਸ਼ੂਟ ਕੀਤਾ ਹੈ।

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਲਾਇਬੇਰੀਆ ਵਿੱਚ ਜਨਮੀ ਕੀਰਤ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਇੱਕ [[ਸਿੱਖ]] ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/punjabi/movies/news/The-kudis-of-Punjab-flock-South/articleshow/18379514.cms|title=The kudis of Punjab flock South - Times of India|publisher=|archive-url=https://web.archive.org/web/20150707190525/http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/punjabi/movies/news/The-kudis-of-Punjab-flock-South/articleshow/18379514.cms|archive-date=7 July 2015|access-date=9 August 2015}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 2 ਨਵੰਬਰ 2014 ਨੂੰ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਵੀਜੇ ਗੌਰਵ ਕਪੂਰ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ।
[[ਤਸਵੀਰ:Kirat_bhattal.jpg|thumb|212x212px| ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ੂਟ 'ਤੇ]]

== ਫ਼ਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
!ਸਾਲ
! ਫ਼ਿਲਮ
! ਭੂਮਿਕਾ
! ਭਾਸ਼ਾ
! ਨੋਟਸ
|-
| 2006
| ''ਡੋਂਗੋਡੀ ਪੇਲੀ''
| ਰਤਨਾ
| [[ਤੇਲੁਗੂ ਭਾਸ਼ਾ|ਤੇਲਗੂ]]
| ਡੈਬਿਊ ਤੇਲਗੂ ਫ਼ਿਲਮ
|-
| 2006
| ''ਵਟਾਰਮ''
| ਸੰਗੀਤਾ ਗੁਰੁਪਦਮ
| [[ਤਮਿਲ਼ ਭਾਸ਼ਾ|ਤਾਮਿਲ]]
| ਡੈਬਿਊ ਤਾਮਿਲ ਫ਼ਿਲਮ
|-
| 2007
| ''ਗੇਲੀਆ''
| ਨੰਦਿਨੀ
| [[ਕੰਨੜ ਭਾਸ਼ਾ|ਕੰਨੜ]]
| ਪਹਿਲੀ ਕੰਨੜ ਫ਼ਿਲਮ
|-
| 2008
| ''ਸੰਤੋਸ਼ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ''
| ਰਾਜੇਸ਼ਵਰੀ
| ਤਾਮਿਲ
|
|-
| 2008
| ''ਦੁਰਾਈ''
| ਅੰਜਲੀ
| ਤਾਮਿਲ
|
|-
| 2009
| ''ਨਾਉ ਸ਼ੈਲੀ ਵੇਰੁ ॥''
| ਦਿਵਿਆ
| ਤੇਲਗੂ
|
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
4. ^ ਨੀਤੀ ਸਰਕਾਰ, ਫਾਈਵ ਆਨ ਏ ਹਾਈ। [[ਦ ਹਿੰਦੂ|ਦਿ ਹਿੰਦੂ]] http://www.thehindu.com/features/metroplus/radio-and-tv/five-on-a-high/article4518895.ece 'ਤੇ ਮਿਤੀ 17 ਮਾਰਚ 2013

http://www.indiainfoline.com/Markets/News/FOX-Traveller-launches-new-season-of-most-successful-show-Style-and-the-City/5903582916

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==

* {{IMDB name|2486169|Kirat Bhattal}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀਆਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਤਾਮਿਲ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਤੇਲਗੂ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕੰਨੜ ਸਿਨੇਮਾ ਦੀਆਂ ਅਭਿਨੇਤਰੀਆਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1985]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਹਿਲਾ ਹਫ਼ਤਾ 2022 ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਲੇਖ]]</text>
      <sha1>8f5upe0e9v86gl9m706exxr9rppxg2l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਵੇਰਾ ਹੋਲਮੇ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140524</id>
    <revision>
      <id>610717</id>
      <parentid>598004</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T06:56:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16107" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name        = &quot;ਜੈਕ&quot; ਹੋਲਮੇ
| image       = Vera &quot;Jack&quot; Holme as WSPU Chauffeur, c. 1910 (cropped).jpg
| image_size  =
| caption     = ਵੇਰਾ &quot;ਜੈਕ&quot; ਹੋਲਮੇ ਡਬਲਿਊ.ਐਸ.ਪੀ.ਯੂ. ਚਾਲਕ ਵਜੋਂ
| birth_name  = ਵੇਰਾ ਲੁਈਸ ਹੋਲਮੇ
| birth_date  = 29 ਅਗਸਤ 1881
| birth_place = ਬਿਰਕਡੇਲ, [[ਇੰਗਲੈਂਡ]]
| death_date  = {{death date and age|df=y|1969|01|01|1881|08|29}}
| death_place = ਗਲਾਸਗੋ, ਸਕਾਟਲੈਂਡ
| death_cause =
| residence   =
| other_names =
| known_for   = ਮਿਸ਼ਰਿਤ ਪਹਿਰਾਵੇ ਅਤੇ ਪੰਖੁਰਸਟਸ ਦੀ ਚਾਲਕ ਵਜੋਂ
| education   =
| employer    =
| occupation  = ਅਦਾਕਾਰਾ, ਕਾਰਕੁੰਨ, ਪ੍ਰਬੰਧਕ, ਡਰਾਇਵਰ
| partner     = ਏਵੀਲਿਨਾ ਹੇਵਰਫ਼ੀਲਡ (d. 1920)
| signature   =
| website     =
| footnotes   =
| nationality = ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼
}}

'''ਵੇਰਾ ਲੁਈਸ ਹੋਲਮੇ''', '''ਵੇਰਾ 'ਜੈਕ' ਹੋਲਮੇ''' ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, (29 ਅਗਸਤ 1881 – 1 ਜਨਵਰੀ 1969) ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਦਾਕਾਰਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਤਾਕਾਰ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Kisby|first=Anna|date=February 2014|title=Holme, Vera (1881–1969)|journal=[[Women's History Review]]|volume=23|pages=120–136|doi=10.1080/09612025.2013.866491}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਪੰਖੁਰਸਟਸ ਦੀ ਚਾਲਕ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਹੋਲਮੇ ਦਾ ਜਨਮ ਬਰਕਡੇਲ, ਲੰਕਾਸ਼ਾਇਰ, [[ਇੰਗਲੈਂਡ]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਰਿਚਰਡ ਅਤੇ ਮੈਰੀ ਹੋਲਮੇ ਸਨ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਗੋਰਡਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਧੀ ਦਾ ਨਾਮ ਜੈਕ ਅਤੇ ਵੇਰਾ ਰੱਖਿਆ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://artsandculture.google.com/exhibit/vera-jack-holme/jQLSqKybfPY_Kw|title=Vera 'Jack' Holme - LSE Library|website=Google Arts &amp; Culture|language=en|access-date=2021-02-28}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://blogs.lse.ac.uk/lsehistory/2017/03/15/vera-jack-holme-one-of-the-stars-of-the-womens-library-collection/|title=Vera 'Jack' Holme – one of the stars of the Women's Library Collection|date=2017-03-15|website=LSE History|access-date=2021-02-28}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ [[ਫਰਾਂਸ]] ਵਿੱਚ ਕਾਨਵੈਂਟ ਸਕੂਲ ਗਈ ਹੋਵੇ। ਉਹ ਗਾਉਣ, ਅਭਿਨੈ ਕਰਨ, ਘੋੜਿਆਂ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਾਇਲਨ ਵਜਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਸੀ।

== ਸਟੇਜ ਕਰੀਅਰ ==
ਉਹ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਣ ਗਈ ਅਤੇ 1906-1907 ਅਤੇ 1908-1909 ਵਿੱਚ ਉਹ ਲੰਡਨ ਦੇ ਸੈਵੋਏ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਡੀ'ਓਲੀ ਕਾਰਟੇ ਓਪੇਰਾ ਕੰਪਨੀ ਦੇ [[ਗਿਲਬਰਟ ਅਤੇ ਸੁਲੀਵਾਨ]] ਲੰਡਨ ਰੀਪਰਟਰੀ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਕੋਰਸ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ।&lt;ref&gt;
[https://www.lucienneboyce.com/wp-content/uploads/2016/07/David-Stone-Vera-Holme.pdf A Savoyard Suffragette (PDF)] by David Stone, 2014, retrieved 7 March 2019&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਕ੍ਰਾਸ ਡਰੈਸਿੰਗ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ ਅਤੇ ਇਹ ਸੋਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦਾ ਉਪਨਾਮ 'ਜੈਕ' ਉਸਦੇ ਸਟੇਜ ਪਾਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://artsandculture.google.com/exhibit/vera-jack-holme/jQLSqKybfPY_Kw|title=Vera 'Jack' Holme - LSE Library|website=Google Arts &amp; Culture|language=en|access-date=2021-02-28}}&lt;/ref&gt;

== ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਮਤਾ ==
1908 ਤੱਕ ਉਹ ਅਭਿਨੇਤਰੀਆਂ ਦੀ ਫ੍ਰੈਂਚਾਈਜ਼ ਲੀਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ ਸੀ,  ਅਤੇ ਖਾੜਕੂ ਮਤੇ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੂਹ [[ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸੰਗਠਨ|ਮਹਿਲਾ ਸੋਸ਼ਲ ਐਂਡ ਪੋਲੀਟਿਕਲ ਯੂਨੀਅਨ]] (ਡਬਲਯੂ.ਐਸ.ਪੀ.ਯੂ.) ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਬਹੁਤ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਚੀ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਬ੍ਰਿਸਟਲ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਹਾਲ ਦੇ ਵੱਡੇ ਅੰਗ ਵਿੱਚ ਲੁਕ ਗਈ।&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Rise up, women! : the remarkable lives of the suffragettes|last=Diane|first=Atkinson|publisher=Bloomsbury|year=2018|isbn=9781408844045|location=London|pages=144|oclc=1016848621}}&lt;/ref&gt; ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਇੱਕ ਲਿਬਰਲ ਐਮ.ਪੀ. ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸੰਬੋਧਨ 'ਤੇ &quot;ਵੋਟਸ ਫਾਰ ਵੂਮੈਨ&quot; ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਮਾਰਨ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਲਈ ਐਲਸੀ ਹੋਵੀ ਨਾਲ ਹੋਲਮੇ ਨੇ ਰਾਤ ਭਰ ਉੱਥੇ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕੀਤਾ।
[[ਤਸਵੀਰ:Suffragette_Mary_Blathwayt_planting_tree_with_Vera_Holme,_Jessie_and_Annie_Kenney_1909.jpg|left|thumb| 1909 ਦੀ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹੋਲਮੇ ਮੈਰੀ ਬਲੈਥਵੇਟ, ਜੇਸੀ ਕੇਨੀ ਅਤੇ ਐਨੀ ਕੇਨੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਰੁੱਖ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹੈ।]]
1909 ਵਿੱਚ ਹੋਲਮੇ ਨੂੰ ਮੈਰੀ ਬਲੈਥਵੇਟ ਦੇ ਘਰ ਬੈਥੇਸਟਨ ਵਿੱਚ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮਤਾਕਾਰਾਂ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੋਈ। ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਾਰਨ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਆਪਣੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਨੂੰ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://spartacus-educational.com/Wblathwayt.htm|title=Mary Blathwayt|last=Simkin|first=John|date=September 1997|work=Spartacus Educational|access-date=2017-10-24|language=en}}&lt;/ref&gt; 22 ਨਵੰਬਰ 1911 ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਪੱਥਰ ਸੁੱਟਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ &quot;ਜਾਣ-ਬੁੱਝ ਕੇ ਪੁਲਿਸ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾਉਣ&quot; ਲਈ ਹੋਲੋਵੇ ਜੇਲ ਵਿੱਚ 5 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਕੈਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਭੁੱਖ ਹੜਤਾਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਹਾਈ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਸੈੱਲ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਬਣਾਈਆਂ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://artsandculture.google.com/exhibit/vera-jack-holme/jQLSqKybfPY_Kw|title=Vera 'Jack' Holme - LSE Library|website=Google Arts &amp; Culture|language=en|access-date=2021-02-28}}&lt;/ref&gt;

ਇਹਨਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਪੰਖੁਰਸਟਸ ਦੇ ਡਰਾਈਵਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://artsandculture.google.com/exhibit/vera-jack-holme/jQLSqKybfPY_Kw|title=Vera 'Jack' Holme - LSE Library|website=Google Arts &amp; Culture|language=en|access-date=2021-02-28}}&lt;/ref&gt;
[[ਤਸਵੀਰ:Vera_Jack_Holme_and_Dorothy_Johnstone1918.jpg|left|thumb| ਵੇਰਾ &quot;ਜੈਕ&quot; ਹੋਲਮੇ ਅਤੇ ਡੋਰਥੀ ਜੌਹਨਸਟੋਨ]]
ਕੈਂਸਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਐਲਿਸ ਲੌਰਾ ਐਮਬਲਟਨ ਨਾਲ, ਈਵੇਲੀਨਾ ਹੈਵਰਫੀਲਡ ਅਤੇ ਸੇਲੀਆ ਵੇਅ ਹੋਲਮੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦਰਮਿਆਨ ਨਿੱਜੀ 'ਫੂਸੈਕ ਲੀਗ' ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਜਿਸਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਮਤਾਧਿਕਾਰੀਆਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਸੀ; ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਬੂਤ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਫੂਸੈਕ ਲੀਗ ਇੱਕ ਲੈਸਬੀਅਨ ਗੁਪਤ ਸਮਾਜ ਸੀ।&lt;ref&gt;Emily Hamer, [https://books.google.co.uk/books?id=gnfqDAAAQBAJ&amp;pg=PA57&amp;lpg=PA57&amp;dq ''Britannia's Glory: A History of Twentieth Century Lesbians''], Bloomsbury Academic (2016) - Google Books pgs. 56-57&lt;/ref&gt; ਯਕੀਨਨ, ਚਾਰੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਦੋਸਤ ਸਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਲਿਖੇ ਗਏ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੱਤਰਾਂ ਤੋਂ ਸਬੂਤ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਹਿਲੇ [[ਪਹਿਲੀ ਸੰਸਾਰ ਜੰਗ|ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ]] ਦੌਰਾਨ।&lt;ref&gt;[https://archiveshub.jisc.ac.uk/search/archives/80e68e31-8ff1-38a7-a8fc-d84024b92e30?component=f1ad08f6-a68f-39f9-9b20-ca45f855a6bc&amp;terms=Celia%20Wray Papers of Vera Holme - Women's Library Archive - London School of Economics]&lt;/ref&gt;

== ਪਹਿਲੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਦਾ ਕੰਮ ==
1914 ਵਿੱਚ ਯੁੱਧ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਲਮੇ ਐਵੇਲੀਨਾ ਹੈਵਰਫੀਲਡ ਦੇ ਮਹਿਲਾ ਵਾਲੰਟੀਅਰ ਰਿਜ਼ਰਵ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਯੂਨਿਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਡਰਾਈਵਰ ਵਜੋਂ ਸਕਾਟਿਸ਼ ਵੂਮੈਨ ਹਸਪਤਾਲ ਫਾਰ ਫਾਰੇਨ ਸਰਵਿਸ (ਐਸ.ਡਬਲਿਊ.ਐਚ.) ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਚਲੀ ਗਈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://artsandculture.google.com/exhibit/vera-jack-holme/jQLSqKybfPY_Kw|title=Vera 'Jack' Holme - LSE Library|website=Google Arts &amp; Culture|language=en|access-date=2021-02-28}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਹੈਵਰਫੀਲਡ ਦੀ ਸਾਥੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮੇਜਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://spartacus-educational.com/Wwec.htm|title=Women's Emergency Corps|work=Spartacus Educational|access-date=2017-05-16}}&lt;/ref&gt; ਉਹ [[ਸਰਬੀਆ]] ਅਤੇ [[ਰੂਸ]] ਅਧਾਰਤ ਸੀ। ਹੋਲਮੇ ਨੂੰ ਫਿਰ ਕੈਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ; ਇਸ ਵਾਰ ਉਸਨੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਆਸਟ੍ਰੀਆ ਵਿੱਚ ਜੰਗੀ ਕੈਦੀ ਵਜੋਂ ਬਿਤਾਏ। 1917 ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਡਾ: ਐਲਸੀ ਇੰਗਲਿਸ ਦਾ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਸੰਦੇਸ਼, ਲਾਰਡ ਡਰਬੀ, ਯੁੱਧ ਲਈ ਰਾਜ ਸਕੱਤਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇਣ ਲਈ ਵਾਪਸ [[ਇੰਗਲੈਂਡ]] ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://spartacus-educational.com/WholmeV.htm|title=Vera Holme|work=Spartacus Educational|access-date=2017-05-16}}&lt;/ref&gt; 1918 ਵਿੱਚ ਐਸ.ਡਬਲਿਊ.ਐਚ. ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਵਿੱਚ ਹੋਲਮੇ ਨੂੰ ਸਰਬੀਆ ਦੇ ਰਾਜੇ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰੀਟਨ ਕਰਾਸ ਅਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੇਵਾ ਲਈ ਇੱਕ ਰੂਸੀ ਮੈਡਲ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

== ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ==
ਹੋਲਮੇ ਨੇ ਸਰਬੀਆਈ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਹੈਵਰਫੀਲਡ ਫੰਡ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1920 ਵਿੱਚ ਐਵੇਲੀਨਾ ਹੈਵਰਫੀਲਡ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰਬੀਆ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਬਣਾਏ ਰੱਖੇ।&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://artsandculture.google.com/exhibit/vera-jack-holme/jQLSqKybfPY_Kw|title=Vera 'Jack' Holme - LSE Library|website=Google Arts &amp; Culture|language=en|access-date=2021-02-28}}&lt;/ref&gt; 1920 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਉਹ [[ਸਕਾਟਲੈਂਡ]] ਚਲੀ ਗਈ ਅਤੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਡੋਰਥੀ ਜੌਹਨਸਟੋਨ ਅਤੇ ਐਨੀ ਫਿਨਲੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਘਰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਥਾਨਕ ਮਹਿਲਾ ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਸਰਗਰਮ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਗਈ।&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਹੋਲਮੇ ਨੇ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੈਵਰਫੀਲਡ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ 1911 ਤੋਂ 1920 ਵਿੱਚ  ਮੌਤ ਤੱਕ ਸਾਥੀ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ 1919 ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਕਿਰਕਕੁਡਬ੍ਰਾਈਟ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੀ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਡੋਰਥੀ ਜੌਹਨਸਟੋਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਸੀ,&lt;ref name=&quot;lseblog&quot;&gt;[http://blogs.lse.ac.uk/lsehistory/2017/03/15/vera-jack-holme-one-of-the-stars-of-the-womens-library-collection Vera ‘Jack’ Holme – one of the stars of the Women’s Library Collection], Gillian Murphy, LSE, Retrieved 15 March 2017&lt;/ref&gt; ਹੋਲਮੇ ਨੂੰ ਹੈਵਰਫੀਲਡ ਦੁਆਰਾ ਜੀਵਨ ਲਈ £50 ਇੱਕ ਸਾਲ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 1920 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਕ੍ਰਿਸਟੇਬਲ ਮਾਰਸ਼ਲ ਦੇ ਮੇਨੇਜ ਏ ਟ੍ਰੌਇਸ ਪਾਰਟਨਰ, ਐਡੀਥ ਕ੍ਰੇਗ ਅਤੇ ਕਲੇਰ ਐਟਵੁੱਡ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਇਆ।&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite news|url=http://spartacus-educational.com/WholmeV.htm|title=Vera Holme|work=Spartacus Educational|access-date=2017-05-16}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਮਰਦਾਨਾ ਪਹਿਰਾਵੇ ਅਤੇ ਢੰਗ-ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਉਸਦੇ ਪੁਰਾਲੇਖ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;7VJH&quot;&gt;{{Cite web|url=http://twl-calm.library.lse.ac.uk/CalmView/Record.aspx?src=CalmView.Catalog&amp;id=7VJH|title=Papers of Vera 'Jack' Holme' (1881–1969)|access-date=3 November 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Allsopp&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.designhistorysociety.org/blog/view/negotiating-female-masculinity-in-the-early-twentieth-century-the-case-of-vera-jack-holme-1881-1969|title=Negotiating Female Masculinity in the early twentieth century|last=Allsopp|first=Jenna|access-date=3 November 2016}}&lt;/ref&gt;

ਹੋਲਮੇ ਦੀ ਮੌਤ 1969 ਵਿੱਚ ਗਲਾਸਗੋ ਵਿੱਚ ਹੋਈ। ਉਸਦਾ ਪੁਰਾਲੇਖ [[ਲੰਡਨ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਇਕਨਾਮਿਕਸ|ਐਲ.ਐਸ.ਈ.]] ਵਿਖੇ ਮਹਿਲਾ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite web|url=https://blogs.lse.ac.uk/lsehistory/2017/03/15/vera-jack-holme-one-of-the-stars-of-the-womens-library-collection/|title=Vera 'Jack' Holme – one of the stars of the Women's Library Collection|date=2017-03-15|website=LSE History|access-date=2021-02-28}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1969]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1881]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਲੈਸਬੀਅਨ ਕਲਾਕਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਹਿਲਾ ਹਫ਼ਤਾ 2022 ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਲੇਖ]]</text>
      <sha1>myjti20mmuii430n9b33yphyo4ataem</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਆਮਾਨੀ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140525</id>
    <revision>
      <id>610716</id>
      <parentid>597221</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T06:50:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11852" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name          = ਆਮਾਨੀ
| image         =
| imagesize     =
| caption       =
| othername     = &lt;!-- Do not add an other name or alias without citing a published reliable source to verify it. --&gt;
| birth_date    = &lt;!-- Do not add a date of birth without citing a published reliable source to verify it. --&gt;
| birth_place   = &lt;!-- Do not add a place of birth without citing a published reliable source to verify it. --&gt;
| birth_name    = &lt;!-- Do not add a birth name without citing a published reliable source to verify it. Per [[WP:BLPPRIVACY]], do not use full names unless they have been &quot;widely published by reliable sources.&quot; --&gt;
| spouse        = &lt;!-- Do not add a spouse without citing a published reliable source to verify it. --&gt;
| years_active  = {{Ubl | 1990–1997 | 2004–ਮੌਜੂਦਾ}}
| occupation    = [[ਅਦਾਕਾਰਾ]]
| awards        = ਨੰਦੀ (2 ਵਾਰ), ਫ਼ਿਲਮਫੇਅਰ(1 ਵਾਰ)
| children      = &lt;!-- Do not add # of children without citing a published reliable source to verify it. --&gt;
}}

'''ਆਮਾਨੀ''' ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਹੈ, ਜੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ [[ਤੇਲੁਗੂ ਭਾਸ਼ਾ|ਤੇਲਗੂ]] ਅਤੇ [[ਤਮਿਲ਼ ਭਾਸ਼ਾ|ਤਾਮਿਲ]] ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.thehindu.com/arts/cinema/article3314593.ece|title=Arts / Cinema : Sensitive and soulful|last=Y. Sunita Chowdhary|date=2012-04-14|website=The Hindu|archive-url=https://web.archive.org/web/20120424031853/http://www.thehindu.com/arts/cinema/article3314593.ece|archive-date=24 April 2012|access-date=2012-07-31}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਈ.ਵੀ.ਵੀ. ਸਤਿਆਨਾਰਾਇਣ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਤੇਲਗੂ ਫ਼ਿਲਮ ''ਜੰਬਾ ਲਕੀਡੀ ਪੰਬਾ'' ਵਿੱਚ ਨਰੇਸ਼ ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਫ਼ਿਲਮ ਬਲਾਕਬਸਟਰ ਸਾਬਤ ਹੋਈ।

ਉਸਨੇ ਬਾਪੂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਫ਼ਿਲਮ ''ਮਿਸਟਰ ਪੇਲਮ'' ਵਿੱਚ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਨੇ ਤੇਲਗੂ ਵਿੱਚ ਸਰਬੋਤਮ ਫੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫ਼ਿਲਮ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਿਆ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਫ਼ਿਲਮ''ਸੁਭਾ ਲਗਨਮ'' ਲਈ ਤੇਲਗੂ ਲਈ ਸਰਬੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਲਈ ਫ਼ਿਲਮਫੇਅਰ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ''ਸੁਭਾ ਸੰਕਲਪਮ'' ਅਤੇ ''ਮਿਸਟਰ ਪੇਲਮ'' ਲਈ ਸਰਵੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਲਈ ਨੰਦੀ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਿਆ।

== ਫ਼ਿਲਮ ਕਰੀਅਰ ==
ਆਮਾਨੀ ਦਾ ਜਨਮ [[ਬੈਂਗਲੁਰੂ]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ '''ਆਦਾਧੀ'' ' ਵਰਗੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਕਰਕੇ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਨੂੰਵਰਧਨ, ਨਾਗਾਰਜੁਨ, ਬਾਲਕ੍ਰਿਸ਼ਨ, ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ, ਮਾਮੂਟੀ, ਅਰਵਿੰਦ ਸਵਾਮੀ, ਜਗਪਤੀ ਬਾਬੂ ਅਤੇ ਕਮਲ ਹਾਸਨ ਵਰਗੇ ਅਭਿਨੇਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਮਿਲਿਆ। ਉਸਨੇ ਫ਼ਿਲਮ ਸੁਭਾ ਲਗਨਮ ਲਈ ਤੇਲਗੂ ਲਈ ਸਰਬੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਲਈ ਫ਼ਿਲਮਫੇਅਰ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਸੁਭਾ ਸੰਕਲਪਮ ਅਤੇ ਮਿਸਟਰ ਪੇਲਮ ਲਈ ਸਰਵੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਲਈ ਨੰਦੀ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਿਆ। ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਫ਼ਿਲਮ ''ਆ ਨਲੁਗੁਰੂ'' ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਈ।&lt;ref&gt;https://archive.today/20120714072728/http://ravefilmskc.blogspot.in/2011/07/telugu-actress-aamani-biography.html {{ਮੁਰਦਾ ਕੜੀ|date=August 2021}}&lt;/ref&gt;

{{ਅਨੁਵਾਦ}}
== ਫ਼ਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!ਸਾਲ
!ਫ਼ਿਲਮ
!ਭਾਸ਼ਾ
!ਭੂਮਿਕਾ
! class=&quot;unsortable&quot; |ਨੋਟਸ
|-
|1990
|''ਪੁਠੀਆ ਕਾਟਰੁ''
|ਤਾਮਿਲ
|ਮੀਨਾਕਸ਼ੀ
|
|-
|1991
|''ਓਨੁਮ ਥੀਰੀਆਧਾ ਪਾਪਾ''
|ਤਾਮਿਲ
|ਮੀਨਾਕਸ਼ੀ
|
|-
|1991
|''ਥੰਗਾਮਾਨਾ ਥੰਗਾਚੀ''
|ਤਾਮਿਲ
|ਲਕਸ਼ਮੀ (&quot;ਮੀਨਾਕਸ਼ੀ&quot; ਵਜੋਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ)
|
|-
|1992
|''ਅਦਾਧੀ''
|ਤੇਲਗੂ
|ਕੁਮਾਰੀ
|
|-
|1992
|''ਇਧੁਠੰਡਾ ਸਤਤਮ''
|ਤਾਮਿਲ
|ਅਮੁਧਾ (&quot;ਮੀਨਾਕਸ਼ੀ&quot; ਵਜੋਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ)
|
|-
|1992
|''ਮੂਧਲ ਸੀਥਾਨਮ''
|ਤਾਮਿਲ
|(&quot;ਮੀਨਾਕਸ਼ੀ&quot; ਵਜੋਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ)
|
|-
|1993
|''ਜੰਬਾ ਲਕੀਦੀ ਪੰਬਾ''
|ਤੇਲਗੂ
|ਰਾਮਾ ਲਕਸ਼ਮੀ
|
|-
|1993
|''ਮਿਸਟਰ ਪੇਲਮ''
|ਤੇਲਗੂ
|ਝਾਂਸੀ
|Nandi Award for Best Actress &lt;br /&gt;&lt;br /&gt; Nominated-Filmfare Award for Best Actress – Telugu
|-
|1993
|''Pachani Samsaram''
|ਤੇਲਗੂ
|ਬਾਲਾ
|
|-
|1993
|''Amma Koduku''
|ਤੇਲਗੂ
|
|
|-
|1993
|''Shabash Ramu''
|ਤੇਲਗੂ
|ਰਾਧਾ
|
|-
|1993
|''Repati Rowdy''
|ਤੇਲਗੂ
|ਜਯੰਤੀ
|
|-
|1993
|''Preme Naa Pranam''
|ਤੇਲਗੂ
|ਪ੍ਰਿਯੰਕਾ
|
|-
|1993
|''Kannayya Kittayya''
|ਤੇਲਗੂ
|ਰੁਕਮਣੀ ਦੇਵੀ
|
|-
|1993
|''Chinnalludu''
|ਤੇਲਗੂ
|ਰਾਨੀ
|
|-
|1993
|''Anna Chellelu''
|Telugu
|ਲਕਸ਼ਮੀ
|
|-
|1993
|''Srinatha Kavi Sarvabhowmudu''
|ਤੇਲਗੂ
|ਦਮਿਯੰਤੀ
|
|-
|1993
|''Nakshatra Poratam''
|ਤੇਲਗੂ
|Driver Prasad's sister
|
|-
|1994
|''Srivari Priyuralu''
|ਤੇਲਗੂ
|ਵਸਯੰਤਾ
|
|-
|1994
|''Teerpu''
|ਤੇਲਗੂ
|
|
|-
|1994
|''Subha Lagnam''
|ਤੇਲਗੂ
|ਰਾਧਾ
|Filmfare Award for Best Actress – Telugu
|-
|1994
|''Allari Police''
|ਤੇਲਗੂ
|ਗੀਤਾ
|
|-
|1994
|''Maro Quit India''
|ਤੇਲਗੂ
|
|
|-
|1994
|''Hello Brother''
|ਤੇਲਗੂ
|Herself in the song &quot;Kanne Pettaro&quot; (cameo)
|
|-
|1994
|''Honest Raj''
|ਤਾਮਿਲ
|ਪੁਸ਼ਪਾ
|
|-
|1995
|''Amma Donga''
|ਤੇਲਗੂ
|Alivelu
|
|-
|1995
|''Engirundho Vandhan''
|ਤਾਮਿਲ
|Janaki
|
|-
|1995
|''Witness''
|ਤਾਮਿਲ
|
|
|-
|1995
|''Gharana Bullodu''
|ਤੇਲਗੂ
|Malli
|
|-
|1995
|''Subha Sankalpam''
|ਤੇਲਗੂ
|Ganga
|Nandi Award for Best Actress &lt;br /&gt;&lt;br /&gt; Nominated-Filmfare Award for Best Actress – Telugu
|-
|1995
|''Maya Bazaar''
|ਤੇਲਗੂ
|Sasirekha
|
|-
|1995
|''Subhamastu''
|ਤੇਲਗੂ
|Kasthuri
|
|-
|1995
|''Idandi Maa Vaari Varasa''
|ਤੇਲਗੂ
|
|
|-
|1995
|''Kondapalli Rattaya''
|ਤੇਲਗੂ
|Sridevi
|
|-
|1995
|''Aalumagalu''
|ਤੇਲਗੂ
|Malleeswari
|
|-
|1996
|''Vamshanikokkadu''
|ਤੇਲਗੂ
|Sirisa
|
|-
|1996
|''Maavichiguru''
|ਤੇਲਗੂ
|Seetha
|
|-
|1996
|''Warning''
|ਤੇਲਗੂ
|Supriya
|
|-
|1996
|''Balina Jyothi''
|ਕੰਨੜਾ
|
|
|-
|1996
|''Appaji''
|ਕੰਨੜਾ
|Lakshmi
|
|-
|1997
|''Vammo Vathoo O Pellamoo''
|ਤੇਲਗੂ
|
|
|-
|1997
|''Seethakka''
|ਤੇਲਗੂ
|Seetha
|
|-
|1997
|''Subha Muhurtham''
|ਤੇਲਗੂ
|
|
|-
|1997
|''Kodalu Didhina Kaapuram''
|ਤੇਲਗੂ
|
|
|-
|1997
|''Priyamaina Srivaaru''
|ਤੇਲਗੂ
|Sandhya
|
|-
|1997
|''Themmanggu Pattukaran''
|ਤਾਮਿਲ
|Sivagamiyin
|
|-
|1997
|''Pudhayal''
|ਤਾਮਿਲ
|Sundari
|
|-
|2004
|''Swamy''
|ਤੇਲਗੂ
|Dr. Bharathi, Principal
|
|-
|2004
|''Madhyanam Hathya''
|ਤੇਲਗੂ
|Lakshmi
|
|-
|2004
|''Aa Naluguru''
|ਤੇਲਗੂ
|Bharathi
|Nominated – Filmfare Award for Best Supporting Actress – Telugu
|-
|2012
|''Devastanam''
|ਤੇਲਗੂ
|Saraswathi
|
|-
|2014
|''Chandamama Kathalu''
|ਤੇਲਗੂ
|Saritha
|
|-
|2017
|''Patel S. I. R.''
|ਤੇਲਗੂ
|Bharathi
|
|-
|2017
|''Middle Class Abbayi''
|ਤੇਲਗੂ
|Nani's aunt
|
|-
|2018
|''Bharat Ane Nenu''&lt;ref name=&quot;shooting a romantic number&quot;&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/mahesh-babu-and-kiara-advani-shooting-a-romantic-number-for-bharat-ane-nenu/articleshow/63301613.cms|title=Mahesh Babu and Kiara Advani shooting a romantic number for 'Bharat Ane Nenu'|last=Jayakrishnan|date=14 March 2018|work=[[The Times of India]]|access-date=23 March 2018}}&lt;/ref&gt;
|ਤੇਲਗੂ
|Bharath's mother
|
|-
|2018
|''Srinivasa Kalyanam''
|ਤੇਲਗੂ
|Seeta
|
|-
|2018
|''Hello Guru Prema Kosame''
|ਤੇਲਗੂ
|Lakshmi
|
|-
|2019
|''Prashnista''
|ਤੇਲਗੂ
|Annapurna
|
|-
|2021
|''Sreekaram''
|ਤੇਲਗੂ
|Karthik's mother
|
|-
|2021
|''Chaavu Kaburu Challaga ''
|ਤੇਲਗੂ
|Gangamma
|
|-
|2021
|''Ardha Shathabdham''
|ਤੇਲਗੂ
|Ramanna's wife
|
|-
|2021
|''Republic ''
|ਤੇਲਗੂ
|Abhiram's mother
|
|-
|2021
|''Most Eligible Bachelor''
|ਤੇਲਗੂ
|Harsha's mother
|
|-
|2021
|''Arrdham''
|ਤੇਲਗੂ
|TBA
|Filming
|}

=== [[ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ]] ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
! style=&quot;background:#ccc;&quot; |ਸਾਲ
! style=&quot;background:#ccc;&quot; | ਸਿਰਲੇਖ
! style=&quot;background:#ccc;&quot; | ਭੂਮਿਕਾ
! style=&quot;background:#ccc;&quot; | ਚੈਨਲ
! style=&quot;background:#ccc;&quot; | ਭਾਸ਼ਾ
|-
| 2020
| ''ਅੱਕਾ ਮੋਗੁਡੂ''
| ਪਰਿਵਾਰਕ ਸਲਾਹਕਾਰ
| ਜੈਮਿਨੀ ਟੀ.ਵੀ
| [[ਤੇਲੁਗੂ ਭਾਸ਼ਾ|ਤੇਲਗੂ]]
|-
| 2020-2021
| ਪੂਵ ਉਨਕਾਗਾ
| ਰਥਿਨਾਵੱਲੀ (ਮ੍ਰਿਤਕ)
| rowspan=&quot;2&quot; | ਸਨ ਟੀ.ਵੀ
| rowspan=&quot;2&quot; | [[ਤਮਿਲ਼ ਭਾਸ਼ਾ|ਤਾਮਿਲ]]
|-
| 2020
| ਰੋਜ਼ਾ
| ਰਥਿਨਾਵਲੀ (ਕੈਮਿਓ ਦਿੱਖ)
|-
| 2021–ਮੌਜੂਦਾ
| ਮੁਥਿਆਮੰਥ ਮੁੰਦੁ
| ਕਨਕਾਰਥਨਮ
| ਜ਼ੀ ਤੇਲਗੂ
| rowspan=&quot;2&quot; | [[ਤੇਲੁਗੂ ਭਾਸ਼ਾ|ਤੇਲਗੂ]]
|-
| 2021
| ਪਰੰਪਰਾ
| ਭਾਨੂਮਤੀ
| [[ਹੋਟਸਟਾਰ|ਡਿਜ਼ਨੀ+ ਹੌਟਸਟਾਰ]]
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{IMDb name|id=0007404|name=Aamani}}
* [http://www.apgap.com/aamani-biography-and-filmography/ ਦੁਰਲੱਭ ਫੋਟੋਆਂ ਅਤੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਆਮਨੀ ਜੀਵਨੀ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160303225110/http://www.apgap.com/aamani-biography-and-filmography/ |date=2016-03-03 }}
* [https://web.archive.org/web/20110930113844/http://www.cineherald.com/PhotoGallery/amani/index.html cineherald.com - ਅਮਾਨੀ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ]

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀਆਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕੰਨੜ ਸਿਨੇਮਾ ਦੀਆਂ ਅਭਿਨੇਤਰੀਆਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਨੰਦੀ ਇਨਾਮ ਜੇਤੂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਤੇਲਗੂ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਹਿਲਾ ਹਫ਼ਤਾ 2022 ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਲੇਖ]]</text>
      <sha1>mqachirb5ywosvr5yg8x021xzdru83l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਸ਼ੈਲੀ ਕਿੰਗ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140535</id>
    <revision>
      <id>610715</id>
      <parentid>598015</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T06:48:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10733" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name        = ਸ਼ੈਲੀ ਕਿੰਗ
| birth_date  = {{birth date and age|1955|9|25|df=yes}}
| birth_place = [[ਕਲਕੱਤਾ]], ਭਾਰਤ
| nationality = ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼-ਭਾਰਤੀ
| occupation  = [[ਅਦਾਕਾਰਾ]]
| yearsactive = 1978–ਮੌਜੂਦਾ
| education   = ਲਾ ਮਾਰਟੀਨੀਅਰ ਫਾਰ ਗਰਲਜ਼
| partner     = ਟ੍ਰੀਲਬੀ ਜੇਮਸ&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.express.co.uk/life-style/health/915122/coronation-street-shelley-king-stroke-symptoms-association-uk-health|title=Corrie star Shelley King knows the importance of acting FAST around stroke victims|work=[[Daily Express]]|access-date=15 May 2020}}&lt;/ref&gt;
| television  = ''ਐਂਜਲਜ'' &lt;br&gt; ''ਕੋਰੋਨੇਸ਼ਨ ਸਟ੍ਰੀਟ''
| website     = {{URL|http://www.shelleykingactress.com/}}
}}

'''ਸ਼ੈਲੀ ਕਿੰਗ''' (ਜਨਮ 25 ਸਤੰਬਰ 1955) ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼-ਭਾਰਤੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਹੈ, ਜੋ ਆਈ.ਟੀ.ਵੀ. ਸੋਪ ਓਪੇਰਾ ''ਕੋਰੋਨੇਸ਼ਨ ਸਟ੍ਰੀਟ'' 'ਤੇ ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ. ਡਰਾਮਾ ਲੜੀ ''ਏਂਜਲਸ'' ਅਤੇ ਯਾਸਮੀਨ ਨਜ਼ੀਰ ਵਿੱਚ ਜਯ ਹਾਰਪਰ ਦੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

== ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਕਿੰਗ ਦਾ ਜਨਮ [[ਕਲਕੱਤਾ]], [[ਭਾਰਤ]] ਵਿੱਚ 1955 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਯੂ.ਕੇ. ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਕੈਲੀ ਕਿੰਗ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਵਿਰਾਸਤ ਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕੋਈ ਵੀ ਭਾਸ਼ਾ ਬੋਲਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;Site&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.shelleykingactress.com/|title=Shelley King|access-date=15 May 2020}}&lt;/ref&gt; ਅਪ੍ਰੈਲ 2018 ਵਿੱਚ ਆਈ.ਟੀ.ਵੀ. ਦੀ ''ਦਿਸ ਮੌਰਨਿੰਗ'' 'ਤੇ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੌਰਾਨ ਕਿੰਗ ਨੇ ਖੁਦ ਦੇ [[ਲੈਸਬੀਅਨ|ਗੇਅ ਔਰਤ]] ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਮਲਿੰਗੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਆਈਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਅਤੇ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.digitalspy.com/soaps/coronation-street/news/a855064/coronation-street-shelley-king-opens-up-sexuality-this-morning/|title=Coronation Street star Shelley King opens up over her sexuality in live TV interview|last=Warner|first=Sam|date=18 April 2018|work=[[Digital Spy]]|access-date=19 April 2018|publisher=[[Hearst Magazines UK]]}}&lt;/ref&gt; ''ਏਂਜਲਸ'' ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵੇਲੇ, ਕਿੰਗ ਆਪਣੇ 20 ਵੇਂ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਸੀ ਅਤੇ ''ਏਂਜਲਸ'' ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਉਸਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਨੂੰ ਸਮਲਿੰਗੀ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਉਸਦੀ ਆਪਣੀ ਲਿੰਗਕਤਾ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਕੇ, ਉਸਨੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref name=&quot;Angels&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.independent.ie/entertainment/corries-shelley-king-reveals-personal-reason-to-back-soaps-gay-storyline-36820036.html|title=Corrie's Shelley King reveals personal reason to back soap's gay storyline|work=[[Independent.ie]]|access-date=15 May 2020}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਇਹ ਵੀ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ, ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਲੇਸਬੀਅਨ ਕਲੱਬ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਗੇਅ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;Angels&quot; /&gt; ਕਿੰਗ ਟ੍ਰਿਲਬੀ ਜੇਮਸ ਨਾਲ ਸਿਵਲ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਵਿੱਚ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.rsvplive.ie/news/celebs/inside-coronation-streets-shelley-kings-21960450|title=Inside Coronation Street's Shelley King's real life romance with girlfriend Trilby and life in lockdown|work=RSVP Live|access-date=15 May 2020}}&lt;/ref&gt;

== ਕਰੀਅਰ ==
ਕਿੰਗ ਨੇ 1978 ਵਿੱਚ ਜਯ ਹਾਰਪਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ. ਡਰਾਮਾ ਲੜੀ ''ਏਂਜਲਸ'' ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://metro.co.uk/2018/04/18/coronation-street-star-shelley-king-relates-ranas-storyline-struggled-sexuality-7477570/|title=Coronation Street star Shelley King relates to Rana's storyline as she struggled with her own sexuality|last=Lindsay|first=Duncan|work=[[Metro (British newspaper)|Metro]]|access-date=15 May 2020}}&lt;/ref&gt; ਉਹ 1980 ਤੱਕ ਇਸ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਰਹੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜੀਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦ ਜਵੇਲ ਇਨ ਦ ਕਰਾਊਨ, ''ਤੰਦੂਰੀ ਨਾਈਟਸ'', ''ਕਿੰਗ ਆਫ਼ ਦਾ ਘੇਟੋ'' ਅਤੇ ''ਦ ਡੈਮਨ ਹੈੱਡਮਾਸਟਰ'' ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।&lt;ref name=&quot;Site&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.shelleykingactress.com/|title=Shelley King|access-date=15 May 2020}}&lt;/ref&gt; 2010 ਵਿੱਚ ਉਹ ਦ ਬਿੱਲ ਦੇ ਇੱਕ ਐਪੀਸੋਡ ਵਿੱਚ &quot;ਇੰਟਰਵੇਨਸ਼ਨ&quot; ਸਿਰਲੇਖ ਵਿੱਚ, ਨਕੁਰੂ ਕਪੂਰ ਵਜੋਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਫਿਰ 2014 ਵਿੱਚ ਕਿੰਗ ਨੇ ਆਈ.ਟੀ.ਵੀ. ਸੋਪ ਓਪੇਰਾ ਕੋਰੋਨੇਸ਼ਨ ਸਟ੍ਰੀਟ ਵਿੱਚ ਯਾਸਮੀਨ ਨਜ਼ੀਰ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.digitalspy.co.uk/soaps/s3/coronation-street/news/a571166/coronation-street-casts-kals-mother-and-teenage-son.html#~oEln5A8WfYLtv2|title=Coronation Street casts Kal's mother and teenage son|last=Kilkelly|first=Daniel|date=15 May 2014|website=[[Digital Spy]]|access-date=15 May 2020}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਮਈ 2019 ਤੋਂ ਉਸਦੇ ਔਨ-ਸਕ੍ਰੀਨ ਪਤੀ ਜਿਓਫ ਮੈਟਕਾਫ਼ (ਇਆਨ ਬਾਰਥੋਲੋਮਿਊ) ਨਾਲ ਇੱਕ ਉੱਚ-ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਕਹਾਣੀ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.express.co.uk/showbiz/tv-radio/1282095/Coronation-Street-spoilers-Geoff-Metcalfe-free-Yasmeen-Nazir-abuse-revenge-ITV-video|title=Coronation Street spoilers: Geoff Metcalfe to free wife Yasmeen as sick revenge 'revealed'|work=[[Daily Express]]|access-date=15 May 2020}}&lt;/ref&gt;

== ਫ਼ਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!ਸਾਲ
! ਸਿਰਲੇਖ
! ਭੂਮਿਕਾ
! ਨੋਟਸ
|-
| 1978-1980
| ਏਂਜਲਜ
| ਜਯ ਹਾਰਪਰ
| ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ
|-
| 1984
| ਦ ਜਵੇਲ ਇਨ ਦ ਕਰਾਊਨ
| ਹਸਪਤਾਲ ਰਿਸੈਪਸ਼ਨਿਸਟ
| ਕਿੱਸਾ: &quot;ਡਾਟਰਜ ਆਫ ਦ ਰੈਜੀਮੈਂਟ&quot;
|-
| 1985-1987
| ''ਤੰਦੂਰੀ ਨਾਈਟਸ''
| ਬੱਬਲੀ ਸ਼ਰਮਾ
| 12 ਐਪੀਸੋਡ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | 1986
| ''ਕਿੰਗ ਆਫ ਦ ਘੈਟੋ''
| ਨਸਰੀਨ
| ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ
|-
| ਕੈਜੁਅਲਟੀ
| ਰਮਾ ਪਟੇਲ
| ਐਪੀਸੋਡ: &quot;ਟੀਨੀ ਪੋਪਰਸ&quot;
|-
| rowspan=&quot;3&quot; | 1988
| ''ਰੌਕਲਿਫ'ਜ ਬੇਬੀਜ''
| ਰੂਥ ਸੈਲਨ
| ਐਪੀਸੋਡ: &quot;ਲੁਕਿੰਗ ਆਫਟਰ ਯੂ&quot;
|-
| ਵਾਈਪ ਆਉਟ
| ਡਾ: ਕੁਮਾਰ
| ਐਪੀਸੋਡ #1.2
|-
| ''ਸਾਉਥ ਆਫ ਦ ਬਾਰਡਰ''
| ਆਇਸ਼ਾ ਡਿਲਨ
| ਐਪੀਸੋਡ #1.8
|-
| 1992, 2007, 2010
| ''ਦ ਬਿੱਲ''
| ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ. ਵਿੰਟਨ; ਅਖਤਰ ਦੀਵਾਨ; ਨਲੀਰਾ ਕਪੂਰ
| 4 ਐਪੀਸੋਡ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | 1996
| ਦ ਸੀਕਰਟ ਸਲੇਵ
| ਕੁਮਨ
| ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਫ਼ਿਲਮ
|-
| ''ਏ ਡੇਨਵ ਹੈੱਡਮਾਸਟਰ''
| ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਡਾਕਟਰ
| ਆਵਰਤੀ ਭੂਮਿਕਾ
|-
| 1998
| ਵੇਅਰ ਦ ਹਰਟ ਇਜ਼
| ਡਾ: ਬੈੱਲ
| ਐਪੀਸੋਡ: &quot;ਆਈਸ ਪੌਪਸ&quot;
|-
| 1999
| ਸੀ ਹਓ ਦੇ ਰਨ
| ਨੀਨਾ ਪੇਜਟਰ
| 2 ਐਪੀਸੋਡ
|-
| 2003
| ''ਕੋਡ 46''
| ਵਿਲੀਅਮ ਦੇ ਬੌਸ
| ਫ਼ਿਲਮ
|-
| 2003, 2007
| ਸਾਈਲੈਂਟ ਵਿਟਨਸ
| ਸੁਲਵਿੰਦਰ ਜੁਟਲਾ; ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਜੋਤੀ ਇਬਰਾਹਿਮ
| 3 ਐਪੀਸੋਡ
|-
| 2005
| ਟਵਿਸਟਡ ਟੇਲਜ
| ਲਾਰੀਸਾ
| ਐਪੀਸੋਡ: &quot;ਦ ਮੈਜਿਸਟਰ&quot;
|-
| 2006
| ''ਬੰਗਲਾਟਾਊਨ ਬੈਂਕਟ''
| ਨਾਜ਼ਰੀਨ
| ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਫ਼ਿਲਮ
|-
| 2008
| ''ਹੋਲਬੀ ਸਿਟੀ''
| ਫਦਵਾਰ ਕਰਮਾਨੀ
| ਐਪੀਸੋਡ: &quot;ਸੇਪਰੇਟ ਲਾਈਵਜ&quot;
|-
| 2012
| ਆਲ ਇਨ ਗੁੱਡ ਟਾਈਮ
| ਮਾਸੀ ਲਕਸ਼ਮੀ
| ਫ਼ਿਲਮ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | 2013
| ''ਈਸਟਐਂਡਰਸ''
| ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ. ਕਯਾਨੀ
| ਐਪੀਸੋਡ ਮਿਤੀ: 1 ਜਨਵਰੀ 2013
|-
| ''ਐਟਲਾਂਟਿਸ''
| ਸੇਲੈਂਡੀਨ
| ਕਿੱਸਾ: &quot;ਏ ਗਰਲ ਬਾਏ ਐਨੀ ਅਦਰ ਨੇਮ&quot;
|-
| 2014–ਮੌਜੂਦਾ
| ''ਕੋਰੋਨੇਸ਼ਨ ਸਟ੍ਰੀਟ''
| ਯਾਸਮੀਨ ਨਜ਼ੀਰ
| ਲੜੀ ਨਿਯਮਤ; 500+ ਐਪੀਸੋਡ (ਹੁਣ ਤੱਕ)
|-
| 2016
| ਵਨ ਕ੍ਰੇਜੀ ਥਿੰਗ
| ਮਾਂ ਵੀਰ
| ਫ਼ਿਲਮ
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{ਦਫ਼ਤਰੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ|http://www.shelleykingactress.com/}}
* {{IMDB name|1005748}}
* {{ਟਵਿਟਰ|shelleyking55}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1955]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਹਿਲਾ ਹਫ਼ਤਾ 2022 ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਲੇਖ]]</text>
      <sha1>74jld110f0e7jl4rc78kurgaf1ua40w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਬੈਥਨੀ ਬਲੈਕ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140616</id>
    <revision>
      <id>610713</id>
      <parentid>598011</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T06:45:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13647" xml:space="preserve">{{Infobox comedian
| name            = ਬੈਥਨੀ ਬਲੈਕ
| image           = Bethany black publicity shot 1 2007.jpg
| image_size      = 
| caption         = 
| birth_name      = 
| birth_date      = {{birth date and age|1978|12|24|df=yes}}
| birth_place     = ਚੋਰਲੇ, ਲੰਕਾਸ਼ਾਇਰ, [[ਇੰਗਲੈਂਡ]]
| medium          = ਸਟੈਂਡ ਅਪ
| nationality     = ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼
| genre           = ਬਲੈਕ ਕਾਮੇਡੀ
&lt;!-- Infobox comedian does not support the following parameter:
| influences      = [[Josie Long]]
--&gt;
| notable_works   = ''ਬੇਥ ਬੀਕਮਜ ਹਰ''
| website         = {{URL|http://www.bethanyblack.co.uk}} (now defunct)
}}

'''ਬੈਥਨੀ ਬਲੈਕ''' (ਜਨਮ 24 ਦਸੰਬਰ 1978) ਇੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸਟੈਂਡ ਅੱਪ ਕਾਮੇਡੀਅਨ, ਅਦਾਕਾਰ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://bca.digitaleditions.co.uk/britishcomedy2008/|title=And then She was a He|last=Dossau|first=Bruce|date=6 December 2008|access-date=2008-12-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20081209061639/http://bca.digitaleditions.co.uk/britishcomedy2008/|archive-date=9 December 2008|publisher=[[British Comedy Awards]] 2008|pages=72–73}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੂੰ &quot;ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਗੋਥ, [[ਲੈਸਬੀਅਨ]], ਟ੍ਰਾਂਸਸੈਕਸੁਅਲ ਕਾਮੇਡੀਅਨ&quot; ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ, ਬਲੈਕ ਨੂੰ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ, ਬਲੈਕ ਕਾਮੇਡੀ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;List&quot;&gt;{{Cite magazine|last=Radcliffe|first=Allan|date=28 February 2008|title=Glasgow Comedy Festival – Lesbian comedians|url=http://www.list.co.uk/article/6730-glasgow-comedy-festival-lesbian-comedians/|magazine=[[The List (magazine)|The List]]|access-date=2008-06-28}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Argus&quot;&gt;{{Cite news|url=http://www.theargus.co.uk/display.var.2363824.0.0.php|title=Bethany Black, Komedia, Brighton, June 27|last=Pegg|first=Warren|date=25 June 2008|access-date=2008-06-28|publisher=The Argus (Brighton){{!}}The Argus}}&lt;/ref&gt; ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਹ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਟੀਵੀ ਲੜੀ &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.independent.co.uk/news/people/pioneering-transgender-banana-actress-bethany-black-talks-fetish-feminists-and-revenge-porn-10042080.html|title=Pioneering transgender Banana actress Bethany Black talks fetish, feminists and revenge porn|last=Nainias|first=Helen|date=12 February 2015|work=[[The Independent]]}}&lt;/ref&gt; ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟਰਾਂਸ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਉਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਟ੍ਰਾਂਸ ਵਿਅਕਤੀ ਹੈ ਅਤੇ [[ਡਾਕਟਰ ਹੂ]] ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਟਰਾਂਸ ਅਦਾਕਾਰਾ ਵੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/news/doctor-who-casts-first-transgender-actor-bethany-black-10443832.html|title=Doctor Who casts first transgender actor Bethany Black|last=Wyatt|first=Daisy|date=6 August 2015|work=[[The Independent]]}}&lt;/ref&gt;

== ਇਤਿਹਾਸ ==
ਚੋਰਲੇ, ਲੰਕਾਸ਼ਾਇਰ ਵਿੱਚ ਜਨਮੀ, ਬਲੈਕ ਦਾ ਬਚਪਨ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਭਰਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਮਾਨਚੈਸਟਰ ਮੈਟਰੋਪੋਲੀਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਫ਼ਿਲਮ, ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.chortle.co.uk/correspondents/2010/01/05/10281/ho_ho_bloody_ho|title=Ho Ho Bloody Ho: Bethany Black on the nightmare of Christmas gigs|last=Black|first=Bethany|date=5 January 2010|publisher=Chortle.co.uk|access-date=5 January 2010}}&lt;/ref&gt; ਬਲੈਕ ਨੂੰ ਮਨੋਵਿਕਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਅਤੇ ਕਈ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਨ ਦੀ ਵੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।&lt;ref name=&quot;BB&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20101122154711/http://www.guardian.co.uk/lifeandstyle/2010/jul/28/bethany-black-transsexual-comedian Bethany Black: Life as a transsexual comedian], Guardian News and Media Limited, 2010-07-28, archived from [https://www.theguardian.com/lifeandstyle/2010/jul/28/bethany-black-transsexual-comedian the original] on 2010-11-22&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/lifeandstyle/2010/jul/28/bethany-black-transsexual-comedian|title=Bethany Black: Life as a transsexual comedian|last=Black|first=Bethany|date=28 July 2010|work=[[The Guardian]]|access-date=28 July 2010}}&lt;/ref&gt; ਫਿਰ ਉਹ ਦੋ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਕੋਲ ਆਈ: ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ [[ਟਰਾਂਸ ਔਰਤ|ਟ੍ਰਾਂਸ ਵੂਮੈਨ]] ਵਜੋਂ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇੱਕ [[ਲੈਸਬੀਅਨ]] ਵਜੋਂ। ਬਲੈਕ ਨੇ ਸੈਕਸ ਰੀਸਾਈਨਮੈਂਟ ਸਰਜਰੀ ਕਰਵਾਈ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਟੈਂਡ-ਅੱਪ ਐਕਟ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ।&lt;ref name=&quot;List&quot;&gt;{{Cite magazine|last=Radcliffe|first=Allan|date=28 February 2008|title=Glasgow Comedy Festival – Lesbian comedians|url=http://www.list.co.uk/article/6730-glasgow-comedy-festival-lesbian-comedians/|magazine=[[The List (magazine)|The List]]|access-date=2008-06-28}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Argus&quot;&gt;{{Cite news|url=http://www.theargus.co.uk/display.var.2363824.0.0.php|title=Bethany Black, Komedia, Brighton, June 27|last=Pegg|first=Warren|date=25 June 2008|access-date=2008-06-28|publisher=The Argus (Brighton){{!}}The Argus}}&lt;/ref&gt;

ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਟੈਂਡ-ਅੱਪ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕਾਮੇਡੀਅਨ ਬਜ਼ੁਰਗ ਲੋਕ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਲੈਕ ਨੇ ਜੋਸੀ ਲੌਂਗ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਆਪਣਾ ਮਨ ਬਦਲ ਲਿਆ, ਜੋ ਉਸ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਸਮਾਨ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਫ਼ਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੀ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;Argus&quot;&gt;{{Cite news|url=http://www.theargus.co.uk/display.var.2363824.0.0.php|title=Bethany Black, Komedia, Brighton, June 27|last=Pegg|first=Warren|date=25 June 2008|access-date=2008-06-28|publisher=The Argus (Brighton){{!}}The Argus}}&lt;/ref&gt; 25 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਕਰੀਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰੈਸਟਨ ਵਿੱਚ &quot;ਕਲੱਬ ਫਜ਼ੀ&quot; ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤ ਕਲੱਬ ਲਈ ਇੱਕ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਸੰਗੀਤ ਐਕਟਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਕਾਮੇਡੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ। ਇੱਕ ਵਿਰੋਧੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਫਿਰ ਅਸਲ ਕਾਮੇਡੀ ਕਲੱਬਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਬਲੈਕ ਨੇ &quot;ਫੇਰੀ ਗੋਥਮਦਰ&quot; ਸ਼ੈਲੀ ਅਪਣਾਈ, ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੇ, ਕਾਲੇ ਆਈ ਸ਼ੈਡੋ ਨਾਲ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਫੈਟਿਸ਼ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨ ਕੇ ਆਪਣੇ ਰੁਟੀਨ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਾਮੇਡੀ ਨਿਰੀਖਣ ਵਾਲੀ ਕਾਮੇਡੀ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਨੂਏਂਡੋ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;Argus&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Comedy CV&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.comedycv.co.uk/bethany/index.htm|title=Bethany|publisher=Comedy CV|archive-url=https://web.archive.org/web/20080719221240/http://www.comedycv.co.uk/bethany/index.htm|archive-date=19 July 2008|access-date=2008-06-28}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Chortle&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.chortle.co.uk/comics/b/3144/bethany_black/review/|title=Bethany Black|date=15 August 2018|publisher=Chortle.co.uk|access-date=21 March 2019}}&lt;/ref&gt;

2005 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਮਾਨਚੈਸਟਰ ਪ੍ਰਾਈਡ ਫੈਸਟੀਵਲ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਕਰੀਅਰ ਵਧਿਆ। ਉਹ ਮਿਕ ਮਿਲਰ ਵਰਗੇ ਹੋਰ ਕਾਮੇਡੀਅਨਾਂ ਲਈ ਵੀ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਐਕਟ ਬਣ ਗਈ ਅਤੇ ਬ੍ਰੈਂਡਨ ਬਰਨਜ਼ ਵਰਗੇ ਹੋਰ ਕਾਮੇਡੀਅਨਾਂ ਤੋਂ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ।&lt;ref name=&quot;Comedy CV&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.comedycv.co.uk/bethany/index.htm|title=Bethany|publisher=Comedy CV|archive-url=https://web.archive.org/web/20080719221240/http://www.comedycv.co.uk/bethany/index.htm|archive-date=19 July 2008|access-date=2008-06-28}}&lt;/ref&gt; 2007 ਵਿੱਚ ਉਹ ਚੋਰਟਲ ਸਟੂਡੈਂਟ ਕਾਮੇਡੀ ਅਵਾਰਡਸ ਵਿੱਚ ਫਾਈਨਲਿਸਟ ਬਣ ਗਈ।&lt;ref name=&quot;Student&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.chortle.co.uk/student07/index2.php|title=Chortle Student Comedy Awards 2007: Watch the Edinburgh Final|publisher=Chortle.co.uk|archive-url=https://web.archive.org/web/20080707083154/http://www.chortle.co.uk/student07/index2.php|archive-date=7 July 2008|access-date=2008-06-28}}&lt;/ref&gt; 2008 ਵਿੱਚ ਬਲੈਕ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸ਼ੋਅ &quot;ਬੈਥ ਬੀਕਮਜ਼ ਹਰ&quot; ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਬਲੈਕ ਦੇ ਬਚਪਨ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸਦਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੀ ਜੀਵਨ ਕਹਾਣੀ ਬਾਰੇ ਸਮੱਗਰੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਇਸ ਡਰ ਤੋਂ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦੇ ਦਰਸ਼ਕ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਕਰਨਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸ਼ੋਅ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੇਠਾਂ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਇਸਨੂੰ ਲੈਸਟਰ ਕਾਮੇਡੀ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ &quot;ਬੈਸਟ ਡੈਬਿਊ&quot; ਲਈ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;Argus&quot;&gt;{{Cite news|url=http://www.theargus.co.uk/display.var.2363824.0.0.php|title=Bethany Black, Komedia, Brighton, June 27|last=Pegg|first=Warren|date=25 June 2008|access-date=2008-06-28|publisher=The Argus (Brighton){{!}}The Argus}}&lt;/ref&gt;

ਕਾਲੇ ਨੂੰ 2018 ਵਿੱਚ [[ਸਵੈਲੀਨਤਾ|ਔਟਿਜ਼ਮ]], [[ਅਟੈਨਸ਼ਨ ਡੈਫੀਸਿਟ ਹਾਈਪਰ ਐਕਟੀਵਿਟੀ ਡਿਸਆਰਡਰ|ਏਡੀਐਚਡੀ]], ਓਸੀਡੀ ਅਤੇ ਐਗੋਰਾਫੋਬੀਆ ਨਾਲ ਨਿਦਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ; ਇਹਨਾਂ ਨਿਦਾਨਾਂ ਦਾ ਉਸ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਐਡਿਨਬਰਗ ਫੈਸਟੀਵਲ ਫਰਿੰਜ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਸ਼ੋਅ ''ਅਨਵਿਨਨੇਬਲ'' ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਨਾਲ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;Chortle&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.chortle.co.uk/comics/b/3144/bethany_black/review/|title=Bethany Black|date=15 August 2018|publisher=Chortle.co.uk|access-date=21 March 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.broadwayworld.com/westend/article/EDINBURGH-2018-BWW-QA--Bethany-Black-20180704|title=EDINBURGH 2018: BWW Q&amp;A- Bethany Black|last=O'Donoghue, Natalie|date=4 July 2018|website=[[BroadwayWorld]]|access-date=21 March 2019}}&lt;/ref&gt;

== ਫ਼ਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!ਸਾਲ
! ਸਿਰਲੇਖ
! ਭੂਮਿਕਾ
! ਨੋਟਸ
|-
| rowspan=&quot;3&quot; | 2015
| ਕੁਕੁਮਬਰ
| rowspan=&quot;2&quot; | ਹੈਲਨ ਬਰੇਅਰਜ਼
|
|-
| ਬਨਾਨਾ
| 1 ਐਪੀਸੋਡ
|-
| ''[[ਡਾਕਟਰ ਹੂ]]''
| 474
| ਐਪੀਸੋਡ: &quot; ਸਲੀਪ ਨੋ ਮੋਰ &quot;
|-
| 2021
| ਸੋਰੀ, ਆਈ ਡਿਡ'ਨਟ ਨੋ
| ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ
| ਪੈਨਲਿਸਟ
|-
|}

== ਅਵਾਰਡ ==
ਬਨਾਨਾ ਲਈ ਸਰਬੋਤਮ ਨਾਟਕੀ ਭੂਮਿਕਾ - ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਅਵਾਰਡ 2016 ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://media.transgenderzone.com/?page_id=4656|title=Transgender Zone|date=28 November 2018|website=transgenderzone.com}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{ਦਫ਼ਤਰੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ|http://www.bethanyblack.co.uk}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1978]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਹਿਲਾ ਹਫ਼ਤਾ 2022 ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਲੇਖ]]</text>
      <sha1>hh86y2ovqll6h2e8opcgzynb5yrax8q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਨੇਹਾ ਅਮਨਦੀਪ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140620</id>
    <revision>
      <id>610706</id>
      <parentid>601255</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T06:28:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13075" xml:space="preserve">{{Infobox person|name=ਨੇਹਾ ਅਮਨਦੀਪ|image=|birth_date={{birth based on age as of date|18|2016|12|26}}|birth_place=|death_date=|death_place=|nationality=[[ਭਾਰਤੀ]]|alma_mater=|relatives=|occupation=ਅਦਾਕਾਰਾ, ਮਾਡਲ}}
[[Category:Articles with hCards]]

'''ਨੇਹਾ ਅਮਨਦੀਪ''' ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਅਤੇ ਮਾਡਲ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://zeenews.india.com/bengali/photos/watch-om-namah-shivay-starer-sati-aka-neha-amandeeps-picture-209880|title='ওম নমঃ শিবায়'-এর 'সতী' নেহা অমনদীপকে বাস্তবে কেমন দেখতে জানেন!|date=13 August 2018|website=Zee 24 Ghanta|language=bn|access-date=6 December 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.amadershomoy.com/bn/2019/02/16/795239.htm|title=ঢালিউডের ছবিতে পাঞ্জাবী অভিনেত্রী নেহা আমানদীপ|date=16 February 2019|website=Amader Shomoy|language=bn|access-date=6 December 2019}}&lt;/ref&gt;

== ਜੀਵਨੀ ==
ਭਾਵੇਂ ਅਮਨਦੀਪ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਹੈ, ਪਰ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਮਾਡਲ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਬਿਗ ਬਜ਼ਾਰ, ਪ੍ਰਾਣ ਅਤੇ ਹੋਰਲਿਕਸ ਦੇ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰਾਂ ਸਮੇਤ ਕਈ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.chhayachhanda.com/%E0%A6%A2%E0%A6%BE%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B0-%E0%A6%9B%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%87-%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%9E%E0%A7%8D%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%80-%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AF/|title=ঢাকার ছবিতে পাঞ্জাবী নায়িকা নেহা অমনদীপ|website=Chhayachhanda|language=bn|access-date=6 December 2019}}{{ਮੁਰਦਾ ਕੜੀ|date=ਮਈ 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕੰਮ ਸਹਾਰਾ ਵਨ ਦੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜੀ ''ਸਾਹਿਬ ਬੀਵੀ ਗੁਲਾਮ'' ਵਿੱਚ ਸੀ। ਇਸ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਬਾਲ ਅਦਾਕਾਰਾ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.kalerkantho.com/print-edition/ronger-mela/2019/04/18/759960|title=নেহা এলো ঢালিউডে|date=18 April 2019|website=Kaler Kantho|language=bn|access-date=6 December 2019}}&lt;/ref&gt;

ਅਮਨਦੀਪ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫ਼ਿਲਮ '''ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇਖਾ'' ਦੇ' 2016 'ਚ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਹ ਫ਼ਿਲਮ ਉੜੀਆ ਫ਼ਿਲਮ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.kalerkantho.com/print-edition/ronger-mela/2019/04/18/759960|title=নেহা এলো ঢালিউডে|date=18 April 2019|website=Kaler Kantho|language=bn|access-date=6 December 2019}}
&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 2016 ਵਿੱਚ ''ਸਤ੍ਰੀ'' ਨਾਲ ਬੰਗਲਾ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://bengali.indianexpress.com/entertainment/bengali-television-heroine-amandeep-sonkar-on-how-she-improved-her-bengali-144643/|title=দাদা বলেছিলেন ও-ই আমার নায়িকা আর ও প্রমাণ করে দেবে: অমনদীপ|date=27 September 2019|website=The Indian Express|language=bn|access-date=6 December 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://ebela.in/entertainment/neha-amandeep-of-stree-looks-completely-different-in-real-life-dgtl-1.571488|title=বাস্তবে কেমন দেখতে 'স্ত্রী' ধারাবাহিকের নায়িকাকে? দেখুন ছবি|date=28 February 2017|website=Ebela|language=bn|access-date=6 December 2019}}&lt;/ref&gt; ਫਿਰ ਉਹ ''ਓਮ ਨਮਹ ਸ਼ਿਵਾਏ'' ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਈ।&lt;ref name=&quot;d&quot;&gt;{{Cite web|url=https://zeenews.india.com/bengali/photos/watch-om-namah-shivay-starer-sati-aka-neha-amandeeps-picture-209880|title='ওম নমঃ শিবায়'-এর 'সতী' নেহা অমনদীপকে বাস্তবে কেমন দেখতে জানেন!|date=13 August 2018|website=Zee 24 Ghanta|language=bn|access-date=6 December 2019}}
&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.anandabazar.com/entertainment/details-of-upcoming-show-om-namah-shivay-dgtl-1.814155|title='ওঁ নম শিবায়'-এর শিব-সতীকে চেনেন?|date=10 June 2018|website=Anandabazar Patrika|language=bn|access-date=6 December 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.uniindia.com/star-jalsha-flags-off-its-upcoming-mythological-show-om-namah-shivay/states/news/1261283.html|title=Star Jalsha flags off its upcoming mythological show 'Om Namah Shivay'|date=14 June 2018|website=United News of India|access-date=6 December 2019}}&lt;/ref&gt; ਉਹ 2018 ਵਿੱਚ ਸਟਾਰ ਜਲਸਾ ਦੇ [[ਦੁਰਗਾ ਪੂਜਾ]] ''ਟੈਲੀਡ੍ਰਾਮਾ ਦੁਰਗਾਤਿਨਾਸ਼ਿਨੀ ਦੁਰਗਾ'' ਵਿੱਚ ਵੀ [[ਕੌਸ਼ਿਕੀ|ਦੇਵੀ ਕੌਸ਼ਿਕੀ]] ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://movies.ndtv.com/bengali/durga-puja-2018-durgatinashini-durga-will-be-telecasted-on-star-jalsa-on-this-mahalaya-1925374|title=Durga Puja 2018: স্টার জলসায় এবারের মহালয়ার বিশেষ আকর্ষণ দুর্গতিনাশিনী দুর্গা|date=2 October 2018|website=NDTV|language=bn|access-date=6 December 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://ebela.in/entertainment/four-tele-heroines-will-be-featured-as-four-avatars-of-devi-chandi-dgtl-1.874099|title=দেবী 'চণ্ডী'-র নানা অবতারে চার টেলি-নায়িকা|date=2 October 2018|website=Ebela|language=bn|access-date=6 December 2019}}&lt;/ref&gt;

ਅਮਨਦੀਪ 2019 ਵਿੱਚ ਦੋ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ' ''ਚੋਰੇ ਚੋਰੇ ਮਸਤੂਤੋ ਭਾਈ'' ਅਤੇ ਜਯੋ ਜਯੋ ''ਦੇਬੀ'' ' ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://bengali.indianexpress.com/entertainment/bengali-television-heroine-amandeep-sonkar-on-how-she-improved-her-bengali-144643/|title=দাদা বলেছিলেন ও-ই আমার নায়িকা আর ও প্রমাণ করে দেবে: অমনদীপ|date=27 September 2019|website=The Indian Express|language=bn|access-date=6 December 2019}}
&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.chhayachhanda.com/%E0%A6%A2%E0%A6%BE%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B0-%E0%A6%9B%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%87-%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%9E%E0%A7%8D%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%80-%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AF/|title=ঢাকার ছবিতে পাঞ্জাবী নায়িকা নেহা অমনদীপ|website=Chhayachhanda|language=bn|access-date=6 December 2019}}{{ਮੁਰਦਾ ਕੜੀ|date=ਮਈ 2022|bot=InternetArchiveBot|fix-attempted=yes}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://movies.ndtv.com/bengali/zee-banglas-new-original-chore-chore-mastuto-bhai-will-be-telecasted-soon-1979801|title=বাসন্তী আর রাধাকে অপহরণ করে মহা ফ্যাসাদে জয়-বীরু|date=18 January 2019|website=NDTV|language=bn|access-date=6 December 2019}}&lt;/ref&gt; ਉਹ 2019 ਵਿੱਚ ''ਦੀਦੀ ਨੰਬਰ 1'' ਅਤੇ ''ਠਾਕੁਮਾਰ ਝੂਲੀ'' ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://m.timesofindia.com/tv/news/bengali/neha-amandeep-bags-lead-role-in-an-upcoming-daily-soap/articleshow/70584304.cms|title=Neha Amandeep bags lead role in an upcoming daily soap|date=8 June 2019|website=The Times of India|access-date=6 December 2019}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਫ਼ਿਲਮ ''ਪ੍ਰੇਮ ਚੋਰ'' 6 ਦਸੰਬਰ 2019 ਨੂੰ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;b&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.kalerkantho.com/print-edition/ronger-mela/2019/04/18/759960|title=নেহা এলো ঢালিউডে|date=18 April 2019|website=Kaler Kantho|language=bn|access-date=6 December 2019}}
&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ntvbd.com/entertainment/৫০-সিনেমা-হলে-প্রেম-চোর-667301|title=৫০ সিনেমা হলে 'প্রেম চোর'|date=5 December 2019|website=NTV|language=bn|access-date=6 December 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.newagebd.net/article/92747/prem-chor-to-release-today|title='Prem Chor' to release today|date=6 December 2019|website=New Age|access-date=6 December 2019}}&lt;/ref&gt; ਹੁਣ, ਉਹ ''ਕੋਨੇ ਬੂ'' ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://eisamay.indiatimes.com/entertainment/tv-news/sun-bangla-ramps-up-its-primetime-with-the-drama-kone-bou/articleshow/71035592.cms|title=ত্রিকোণ প্রেমের গল্প বলতে আসছে কনে বউ|date=8 September 2019|website=Ei Samay|language=bn|access-date=6 December 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://bengali.indianexpress.com/entertainment/gourab-mondal-neha-amandeep-on-screen-pair-bengali-serial-kone-bou-sun-bangla137778/|title=টেলিপর্দায় আবার গৌরব-নেহা জুটি! আসছে 'কনে বউ'|date=9 September 2019|website=The Indian Express|language=bn|access-date=6 December 2019}}&lt;/ref&gt;

== ਫ਼ਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ ==

=== ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!ਸਾਲ
! ਦਿਖਾਓ
! ਭੂਮਿਕਾ
! ਭਾਸ਼ਾ
! ਚੈਨਲ
! ਨੋਟ ਕਰੋ
|-
| 2004-05
| ''ਸਾਹਿਬ ਬੀਵੀ ਗੁਲਾਮ''
|
| [[ਹਿੰਦੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਹਿੰਦੀ]]
| ਸਹਾਰਾ ਇੱਕ
| ਪਹਿਲੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜੀ
|-
| 2016-18
| ''ਸਤ੍ਰੀ''
| ਨਿਰੂਪਮਾ
| [[ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਬੰਗਲਾ]]
| ਜ਼ੀ ਬੰਗਲਾ
| ਡੈਬਿਊ ਬੰਗਲਾ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸੀਰੀਜ਼
|-
| 2018
| ''ਓਮ ਨਮਹ ਸ਼ਿਵੇ''
| [[ਸਤੀ (ਦੇਵੀ)|ਦੇਵੀ ਸਤੀ]]
| [[ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਬੰਗਲਾ]]
| ਸਟਾਰ ਜਲਸਾ
| ਮਿਥਿਹਾਸਿਕ ਲੜੀ
|-
| 2018
| ''ਦੁਰਗਾਤਿਨਾਸ਼ਿਨੀ ਦੁਰਗਾ, ਸਟਾਰ ਜਲਸਾ ਮਹਲਯਾ 2018''
| [[ਕੌਸ਼ਿਕੀ|ਦੇਵੀ ਕੌਸ਼ਿਕੀ]]
| [[ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਬੰਗਲਾ]]
| ਸਟਾਰ ਜਲਸਾ
| ਮਹਾਲਯਾ 2018
|-
| 2019
| ''ਦੀਦੀ ਨੰ.1''
| ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ
| [[ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਬੰਗਲਾ]]
| ਜ਼ੀ ਬੰਗਲਾ
| ਇੱਕ ਐਪੀਸੋਡ ਵਿੱਚ
|-
| 2019
| ''ਠਾਕੁਮਾਰ ਝੂਲੀ''
| ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ
| [[ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਬੰਗਲਾ]]
| ਸਟਾਰ ਜਲਸਾ
| ਇੱਕ ਐਪੀਸੋਡ ਵਿੱਚ
|-
| 2019-20
| ''ਕੋਨ ਬੋ''
| ਮਾਹੀ
| [[ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਬੰਗਲਾ]]
| ਸਨ ਬੰਗਲਾ
| ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸੀਰੀਜ਼
|}

=== ਫ਼ਿਲਮ ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!ਸਾਲ
! ਫ਼ਿਲਮ
! ਭਾਸ਼ਾ
! ਨੋਟ ਕਰੋ
|-
| 2016
| ''ਹੇ ਪ੍ਰਭੁ ਦੇਖੈ ਦੇ ॥''
| [[ਓਡੀਆ]]
| ਡੈਬਿਊ ਫ਼ਿਲਮ
|-
| 2019
| ''ਚੋਰ ਚੋਰੇ ਮਸਤੁ ਭਾਈ''
| [[ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਬੰਗਲਾ]]
| ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਫ਼ਿਲਮ
|-
| 2019
| ''ਜਯੋ ਜਯੋ ਦੇਬੀ''
| [[ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਬੰਗਲਾ]]
| ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਫ਼ਿਲਮ
|-
| 2019
| ''ਪ੍ਰੇਮ ਚੋਰ''
| [[ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਬੰਗਲਾ]]
| ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਫ਼ਿਲਮ
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{IMDB name|10134806}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਭਾਰਤੀ ਔਰਤ ਮਾਡਲਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਬੰਗਾਲੀ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਹਿੰਦੀ ਟੈਲੀਵਿਜਨ ਦੀਆਂ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1997]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਹਿਲਾ ਹਫ਼ਤਾ 2022 ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਲੇਖ]]</text>
      <sha1>8bqe4vhhecgodvlvp213bx8r2b16x98</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਰੇਣੂ ਦੇਵੀ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140678</id>
    <revision>
      <id>610702</id>
      <parentid>604964</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T06:21:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15241" xml:space="preserve">{{Infobox officeholder 
| name            = ਰੇਣੂ ਦੇਵੀ
| image          = Renu_Devi_Deputy_CM.jpg
| image_size     = 200px
| alt            = 
| caption        = 
| office         = ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ
| term_start     = 16 ਨਵੰਬਰ 2020
| predecessor    = ਸੁਸ਼ੀਲ ਕੁਮਾਰ ਮੋਦੀ
| alongside      = ਤਰਕਿਸ਼ੋਰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ
| successor      = 
| 1blankname     = ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ
| 1namedata      = ਨੀਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ
| office1        = ਪੱਛੜੀਆਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਅਤੇ ਅਤਿ ਪੱਛੜੀਆਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਭਲਾਈ ਮੰਤਰੀ&lt;br /&gt;[[ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ]]
| term_start1    = 16 ਨਵੰਬਰ 2020
| predecessor1   = ਬਿਨੋਦ ਕੁਮਾਰ ਸਿੰਘ
| successor1     = 
| 1blankname1    = ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ
| 1namedata1     = ਨੀਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ
| office2        = ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਮੰਤਰੀ&lt;br /&gt;[[ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ]]
| term_start2    = 9 ਫਰਵਰੀ 2021
| predecessor2   = ਤਰਕਿਸ਼ੋਰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ
| successor2     = 
| 1blankname2    = ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ
| 1namedata2     = ਨੀਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ
| office3        = ਉਦਯੋਗ ਮੰਤਰੀ&lt;br /&gt;[[ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ]]
| term_start3    = 16 ਨਵੰਬਰ 2020
| term_end3      = 9 ਫਰਵਰੀ 2021
| predecessor3   = ਸ਼ਯਾਮ ਰਜਾਕ
| successor3     = ਸ਼ਾਹਨਵਾਜ ਹੁਸੈਨ
| 1blankname3    = ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ
| 1namedata3     = ਨੀਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ
| office4        = ਪੰਚਾਇਤ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ&lt;br /&gt;[[ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ]]
| term_start4    = 16 ਨਵੰਬਰ 2020
| term_end4      = 9 ਫਰਵਰੀ 2021
| predecessor4   = ਕਪਿਲ ਦਿਓ ਕਮਤ
| successor4     = ਸਮਰਤ ਚੌਧਰੀ
| 1blankname4    = ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ
| 1namedata4     = ਨੀਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ
| office5        = ਕਲਾ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਯੁਵਾ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਮੰਤਰੀ&lt;br /&gt;[[ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ]]
| term_start5    = 13 ਅਪ੍ਰੈਲ 2008
| term_end5      = 26 ਨਵੰਬਰ 2010
| predecessor5   = ਜਨਰਦਨ ਸਿੰਘ ਸਿਗਰੀਵਾਲ
| successor5     = ਸੁਖੰਦਾ ਪਾਂਡੇ
| 1blankname5    = ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ
| 1namedata5     = ਨੀਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ
| office6        = ਬਿਹਾਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਮੈਂਬਰ
| term_start7    = 2000
| term_end7      = 2015
| predecessor6   = ਮਦਨ ਮੋਹਨ ਤਿਵਾੜੀ
| term_start6    = 2020
| constituency6  = ਬੇਤੀਆ
| constituency7  = ਬੇਤੀਆ
| majority       = 
| predecessor7   = ਬੀਰਵਲ ਯਾਦਵ
| successor7     = ਮਦਨ ਮੋਹਨ ਤਿਵਾੜੀ
| birth_place    = ਬੇਤੀਆ, [[ਬਿਹਾਰ]], [[ਭਾਰਤ]]
| birth_date     = {{Birth date and age|1959|11|01|df=y}} &lt;ref&gt;https://vidhansabha.bih.nic.in/pdf/priority%20List.pdf {{Bare URL PDF|date=March 2022}}&lt;/ref&gt;
| party          = [[ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ]]
| spouse         = ਦੁਰਗਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ (ਸਵ.)
| children       = 2
| alma_mater     = ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਭੀਮ ਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਬਿਹਾਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
}}

'''ਰੇਣੂ ਦੇਵੀ''' (ਜਨਮ 1 ਨਵੰਬਰ 1958) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ [[ਸਿਆਸਤਦਾਨ]] ਹੈ ਅਤੇ ਨਵੰਬਰ 2020 ਤੋਂ [[ਬਿਹਾਰ]] ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਹੈ। ਉਹ 2020 ਵਿੱਚ ਬਿਹਾਰ ਤੋਂ  ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/nation/2020/nov/16/nitish-kumar-takes-oath-as-bihar-cm-for-fourth-consecutive-term-renu-devi-first-woman-deputy-cm-2224191.html|title=Nitish Kumar takes oath as Bihar CM for fourth consecutive term; Renu Devi first woman deputy CM|work=The Indian Express}}&lt;/ref&gt; [[ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ]] ਦੀ ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਉਪ-ਪ੍ਰਧਾਨ, ਰੇਣੁ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਬਿਹਾਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਹੈ ਅਤੇ [[ਕੌਮੀ ਜਮਹੂਰੀ ਗਠਜੋੜ|ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਮਹੂਰੀ ਗਠਜੋੜ]] ਲਈ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਉਪ ਵਿਧਾਇਕ ਨੇਤਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/patna/Thakur-Chaurasia-dropped-from-Shahs-team/articleshow/40324830.cms|title=Thakur, Chaurasia dropped from Shah's team|date=14 August 2014|website=[[The Times of India]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20140904065711/http://timesofindia.indiatimes.com/city/patna/Thakur-Chaurasia-dropped-from-Shahs-team/articleshow/40324830.cms|archive-date=4 September 2014|access-date=21 October 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.hindustantimes.com/india-news/bjp-president-amit-shah-announces-new-team-varun-gandhi-dropped-as-general-secretary/article1-1252635.aspx|title=BJP chief Amit Shah announces new team, Varun Gandhi dropped as general secretary|date=16 August 2014|publisher=[[Hindustan Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20141021020028/http://www.hindustantimes.com/india-news/bjp-president-amit-shah-announces-new-team-varun-gandhi-dropped-as-general-secretary/article1-1252635.aspx|archive-date=21 October 2014|access-date=21 October 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.bjp.org/organisation/office-bearers|title=Bhartiya Janata Party National Office Bearers|publisher=[[Bhartiya Janata Party]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20141022002728/http://www.bjp.org/organisation/office-bearers|archive-date=22 October 2014|access-date=21 October 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.outlookindia.com/news/article/New-Team-BJP-BSY-is-VP-Ram-Madhav-G-Sec-Varun-Dropped/855568|title=New Team BJP: BSY is VP, Ram Madhav G. Sec, Varun Dropped|date=16 August 2014|publisher=Outlook|archive-url=https://web.archive.org/web/20140823114002/http://www.outlookindia.com/news/article/New-Team-BJP-BSY-is-VP-Ram-Madhav-G-Sec-Varun-Dropped/855568|archive-date=23 August 2014|access-date=21 October 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.elections.in/bihar/assembly-constituencies/bettiah.html|title=Sitting and previous MLAs from Bettiah Assembly Constituency|publisher=www.elections.in|archive-url=https://web.archive.org/web/20141107102305/http://www.elections.in/bihar/assembly-constituencies/bettiah.html|archive-date=7 November 2014|access-date=21 October 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://m.freepressjournal.in/article/india/nitish-kumar-allocates-bihar-portfolios-heres-the-full-list-of-cabinet-ministers-2/a80b791a-2d5a-4567-ad11-8e4513a34e27|title=Nitish Kumar allocates Bihar portfolios: Here's the full list of cabinet ministers {{!}} freepressjournal|website=m.freepressjournal.in|access-date=2020-11-18|archive-date=2021-09-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210913162245/https://m.freepressjournal.in/article/india/nitish-kumar-allocates-bihar-portfolios-heres-the-full-list-of-cabinet-ministers-2/a80b791a-2d5a-4567-ad11-8e4513a34e27|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਰੇਣੂ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੇ ਤਿੰਨ ਪੁੱਤਰਾਂ ਅਤੇ ਪੰਜ ਧੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ, ਨੋਨੀਆ ਜਾਤੀ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪਛੜੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ (ਈਬੀਸੀ) ਸਮਾਜ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.indiatoday.in/elections/bihar-assembly-polls-2020/story/nitish-kumar-oath-taking-who-are-tarkishore-prasad-and-renu-devi-two-deputy-cm-probables-1741259-2020-11-16|title=Nitish Kumar oath taking: Who are Tarkishore Prasad and Renu Devi, two deputy CM probables?|work=The Indian Express}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 1977 ਵਿੱਚ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਭੀਮ ਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਬਿਹਾਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ।

ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ 1973 ਵਿੱਚ [[ਕੋਲਕਾਤਾ]] ਦੇ ਇੱਕ ਬੀਮਾ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਦੁਰਗਾ ਪ੍ਰਸਾਦ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://m.hindustantimes.com/india-news/1st-woman-dy-cm-rss-veteran-to-be-the-second-in-command-in-bihar/story-VsbXVKK8ZAQubTcRDaEjxO.html|title=1st woman dy CM, RSS veteran to be the second-in-command in Bihar|work=Hindustan Times}}&lt;/ref&gt; ਹਾਲਾਂਕਿ, ਵਿਆਹ ਦੇ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਦੀ ਅਚਾਨਕ ਮੌਤ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੇ ਜੱਦੀ ਸ਼ਹਿਰ ਬੇਤੀਆ ਵਾਪਸ ਪਰਤਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ''ਕਰਮਭੂਮੀ'' ਵਜੋਂ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.jansatta.com/rajya/renu-devi-chosen-bjp-legislature-deputy-leader-is-rss-connected-can-become-deputy-cm-with-tarkishore-prasad-who-has-been-chosen-leader-news-and-updates/1571735/|title=Renu Devi From Extremely Backward Caste Becomes First Woman Deputy CM Of Bihar|work=Jansatta}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਦੋ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਸਿੰਗਲ ਪੇਰੈਂਟ ਹੈ।

== ਸਿਆਸੀ ਕਰੀਅਰ ==
ਰੇਣੂ ਦੇਵੀ ਦੀ ਮਾਂ ਸੰਘ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.livehindustan.com/bihar/story-bihar-deputy-chief-minister-renu-devi-profile-3630336.html|title=बिहार की नई उप-मुख्यमंत्री होंगी रेणु देवी, जानिए उनके बारे में|work=LiveHindustan}}&lt;/ref&gt; ਰੇਣੂ ਦੇਵੀ [[ਵਿਸ਼ਵ ਹਿੰਦੂ ਪਰਿਸ਼ਦ|ਵਿਸ਼ਵ ਹਿੰਦੂ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ]] ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਵਿੰਗ ਦੁਰਗਾ ਵਾਹਿਨੀ ਦਾ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.news18.com/news/politics/from-durga-vahini-to-deputy-chief-minister-of-bihar-the-journey-of-renu-devi-3086111.html|title=From Durga Vahini to Deputy Chief Minister of Bihar: The Journey of Renu Devi|date=2020-11-16|website=News18|language=en|access-date=2020-11-18}}&lt;/ref&gt;

1981 ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਸਰਗਰਮੀ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਦਿਆਂ, ਉਹ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1988 ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਮਹਿਲਾ ਮੋਰਚਾ ਜਾਂ ਭਾਜਪਾ ਮਹਿਲਾ ਵਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ। ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਉਸਨੂੰ ਚੰਪਾਰਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਿੰਗ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਉਸ ਨੂੰ 1993 ਅਤੇ 1996 ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਵਿੰਗ ਦੀ ਸੂਬਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਜੋਂ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.thequint.com/news/politics/mahila-morcha-to-bihar-dy-cm-renu-devis-32-years-with-the-bjp|title=Mahila Morcha to Bihar Deputy CM: Renu Devi's 32 Years with BJP|work=The Quint}}&lt;/ref&gt;

ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਚੋਣ 1995 ਵਿੱਚ ਨੌਟਨ ਅਸੈਂਬਲੀ ਸੀਟ ਤੋਂ ਲੜੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਪੱਛਮੀ ਚੰਪਾਰਨ ਜ਼ਿਲੇ ਦੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਡਿਵੀਜ਼ਨ, ਬੇਟੀਆਹ (2000-2015; 2020-ਮੌਜੂਦਾ) ਤੋਂ ਬਿਹਾਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਲਈ ਚਾਰ ਵਾਰ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਹ 2015 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਇੱਕ ਮਹਾਗਠਬੰਧਨ ਉਮੀਦਵਾਰ ਤੋਂ ਹਾਰ ਗਈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਸਨੇ 2020 ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਸੀਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।

ਉਸਨੇ 2005 ਅਤੇ 2009 ਦਰਮਿਆਨ ਬਿਹਾਰ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਖੇਡ, ਕਲਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਉਹ 2014 ਅਤੇ 2020 ਦਰਮਿਆਨ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਉਪ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਵੀ ਸੀ ਅਤੇ [[ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ]] ਦੁਆਰਾ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.news18.com/news/politics/from-durga-vahini-to-deputy-chief-minister-of-bihar-the-journey-of-renu-devi-3086111.html|title=From Durga Vahini to Deputy Chief Minister of Bihar: The Journey of Renu Devi|date=2020-11-16|website=News18|language=en|access-date=2020-11-18}}&lt;/ref&gt; 2020 ਵਿੱਚ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਉਸਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.shethepeople.tv/news/renu-devi-from-extremely-backward-caste-becomes-first-woman-deputy-cm-of-bihar/amp/?__twitter_impression=true|title=Renu Devi From Extremely Backward Caste Becomes First Woman Deputy CM Of Bihar|work=She The People}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.timesnownews.com/india/bihar/article/renu-devi-bihars-first-woman-deputy-cm-is-rss-womens-wing-leader-bjps-counterweight-to-nitishs-clout/683526|title=Renu Devi, Bihar's first woman Deputy CM is RSS women's wing leader; BJP's counterweight to Nitish's clout|website=Times Now|language=en|access-date=2020-11-18}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.indiatvnews.com/elections/news-who-is-renu-devi-bihar-bjp-deputy-chief-minister-665114|title=Who is Renu Devi: BJP's surprise pick as Bihar's deputy Chief Minister|website=India Tv|language=en|access-date=2020-11-16}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.femina.in/trending/achievers/meet-renu-devi-first-woman-to-be-deputy-cm-of-bihar-177881.html|title=Meet Renu Devi, First Woman To Be Deputy CM Of Bihar|website=Femina|language=hi|access-date=2020-11-17}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1958]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਹਿਲਾ ਹਫ਼ਤਾ 2022 ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਲੇਖ]]</text>
      <sha1>tcocbz904fpn932i0w3sz3ljk9h4bnv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਹੀਨਾ ਗਾਵਿਤ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140688</id>
    <revision>
      <id>610735</id>
      <parentid>597275</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T09:10:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6923" xml:space="preserve">{{Infobox officeholder
| honorific-prefix   =
| name               =  ਹੀਨਾ ਗਾਵਿਤ
| native_name        = हीना गावित 
| native_name_lang   = [[ਮਰਾਠੀ]]
| honorific-suffix   =
| image              =
| imagesize          =
| smallimage         = 
| alt                =
| caption            =
| order              =
| office             = ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਦੀ ਮੈਂਬਰ, [[ਲੋਕ ਸਭਾ]]
| term_start         = ਮਈ 2014 
| term_end           =
| constituency       = ਨੰਦੁਰਬਾਰ
| majority           =
| succeeding         = &lt;!--For President-elect or equivalent--&gt;
| predecessor        = ਮਨਿਕਰਾਓ ਹੂਡਲਿਆ ਗਾਵਿਤ
| successor          =
| birth_date         = {{Birth date and age|1987|06|28|df=y}}
| birth_place        = ਨੰਦੁਰਬਾਰ
| nationality        = {{flag|India|name=ਭਾਰਤੀ}}
| party              = [[ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ]]
| children           =
| parents            =
| residence          = ਪਲਾਟ ਨੰ.6, ਵਿਰਲ ਵਿਹਾਰ ਕਾਲੋਨੀ,&lt;br /&gt;ਖੋਡਈ ਮਾਤਾ ਰੋਡ, &lt;br /&gt; ਨੰਦੁਰਬਾਰ&lt;br /&gt; ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰਾ ਪਿਨ-425412 
| education         = 
| alma_mater         =ਐਮ.ਬੀ.ਬੀ.ਐਸ.&lt;br /&gt;ਐਮ.ਡੀ. ਜਨਰਲ ਮੈਡੀਸਨ&lt;br /&gt;ਐਲ.ਐਲ.ਬੀ.
| profession         = [[ਡਾਕਟਰ]], [[ਸਿਆਸਤਦਾਨ]]
| cabinet            =
| relations = ਵਿਜੇਕੁਮਾਰ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਰਾਓ ਗਾਵਿਤ (ਪਿਤਾ)
| portfolio          =
| signature          =
| signature_alt      =
| website            =
| footnotes          =
| date               =  28 ਫਰਵਰੀ
| year               =  2015
}}

'''ਡਾ. ਹੀਨਾ ਗਾਵਿਤ''' [[ਮਹਾਂਰਾਸ਼ਟਰ|ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ]] ਦੀ [[ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ]] ਦੀ ਇੱਕ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਹੈ। ਉਹ ਨੰਦੂਰਬਾਰ ਹਲਕੇ ਤੋਂ 17ਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ( [[ਭਾਰਤੀ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ|ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਦ]] ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ) ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਹੈ। ਉਹ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੁਲਾਰਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.livemint.com/politics/news/bjp-s-new-team-mukul-roy-tejasvi-surya-promoted-ram-madhav-gets-replaced-11601118571938.html|title=BJP's new team: Mukul Roy, Tejasvi Surya promoted; Ram Madhav gets replaced|date=26 September 2020|publisher=Livemint|access-date=8 July 2021}}&lt;/ref&gt;

== ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕਰੀਅਰ ==
ਡਾ. ਹੀਨਾ ਗਾਵਿਤ, ਨੰਦੁਰਬਾਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਤੋਂ [[ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ]] ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ (ਐੱਨ.ਸੀ.ਪੀ.) ਦੇ ਵਿਧਾਇਕ ਡਾ. ਵਿਜੇ ਕੁਮਾਰ ਗਾਵਿਤ ਦੀ ਧੀ ਹੈ। ਉਹ ਪੇਸ਼ੇ ਤੋਂ ਡਾਕਟਰ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/home/lok-sabha-elections-2014/news/BJP-fields-NCP-leaders-daughter-Heena-Gavit-in-Congress-bastion/articleshow/32386912.cms|title=BJP fields NCP leader's daughter Heena Gavit in Congress bastion|date=2014-03-21|work=The Times of India}}&lt;/ref&gt;

== ਸਿਆਸੀ ਕਰੀਅਰ ==
[[ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ 2014|2014 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ]] ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਨੰਦੂਰਬਾਰ ਤੋਂ ਨੌਂ ਵਾਰ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਮਾਨਿਕਰਾਓ ਹੋਡਲਿਆ ਗਾਵਿਤ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ। ਮਾਨਿਕਰਾਓ ਦੀ [[ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ|ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ]] ਨੇ 1981 ਤੋਂ ਇਸ ਸੀਟ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹਿਨਾ ਦੀ ਜਿੱਤ 106905 ਵੋਟਾਂ ਦੇ ਫ਼ਰਕ ਨਾਲ ਹੋਈ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://eciresults.ap.nic.in/ConstituencywiseS131.htm?ac=1|title=Constituency-wise results for Lok Sabha Elections 2014|publisher=Election Commission of India|archive-url=https://web.archive.org/web/20140517121627/http://eciresults.ap.nic.in/ConstituencywiseS131.htm?ac=1|archive-date=17 May 2014|access-date=2014-05-16}}&lt;/ref&gt;

ਰਕਸ਼ਾ ਖੜਸੇ ਨਾਲ ਉਹ [[16ਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ]] ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੀ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਬਣੀ &lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/mumbai/Youngest-winners-Heena-Gavit-and-Raksha-Khadse/articleshow/35220772.cms|title=Youngest winners: Heena Gavit and Raksha Khadse|date=2014-05-16|work=The Times of India}}&lt;/ref&gt;

== ਵਿਵਾਦ ==
5 ਅਗਸਤ 2018 ਨੂੰ ਧੂਲੇ ਕਲੈਕਟਰ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਪਿਛਲੇ 16 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਧਰਨਾ ਦੇ ਰਹੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਹਿਨਾ ਗਾਵਿਤ ਦੀ ਕਾਰ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/india/maratha-protesters-attack-bjp-mp-heena-gavits-car-in-dhule-5293056|title=Maratha protesters attack BJP MP Heena Gavit's car in Dhule|last=Staff Reporter|date=6 August 2018|work=The Indian Express|access-date=12 August 2018|language=en-US}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/mumbai/maratha-protesters-damage-bjp-mps-car-in-dhule/articleshow/65281175.cms|title=Maratha protesters damage BJP MP's car in Dhule|last=Staff Reporter|date=5 August 2018|work=The Times of India|access-date=12 August 2018|language=en-US}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.business-standard.com/article/pti-stories/bandh-in-nandurbar-to-protest-attack-on-local-mp-s-car-118080600849_1.html|title=Bandha in Nandurbar to protest attack on local MP's car|last=Staff Reporter|date=6 August 2018|work=The Business Standard|access-date=12 August 2018|language=en-US}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://punemirror.indiatimes.com/pune/crime/maratha-protesters-damage-bjp-mp-heena-gavits-car-in-dhule/articleshow/65281563.cms|title=Maratha protesters damage BJP MP Heena Gavit's car in Dhule|last=Staff Reporter|date=5 August 2018|work=Pune Mirror|access-date=12 August 2018|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:16ਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਮੈਂਬਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1987]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਹਿਲਾ ਹਫ਼ਤਾ 2022 ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਲੇਖ]]</text>
      <sha1>q9bp0h0j3vu1a5u6f2s2y5gnbolshf7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਰੇਣੂ ਕੁਸ਼ਾਵਾਹਾ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140690</id>
    <revision>
      <id>610736</id>
      <parentid>597296</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T09:16:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14324" xml:space="preserve">{{Infobox officeholder
| name = ਰੇਣੂ ਕੁਸ਼ਾਵਾਹਾ
| image = 
| caption = 
| birth_date ={{Birth date and age |1962|08|29|df=y}}
| birth_place =
| residence =ਖਾਗਰੀਆ
| death_date =
| death_place =

| office1 = ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਦੀ ਮੈਂਬਰ, [[ਲੋਕ ਸਭਾ]]
| constituency1 = ਖਾਗਰੀਆ, [[ਬਿਹਾਰ]]
| term_start1 = 1999
| predecessor1 =ਸ਼ਕੁਨੀ ਚੌਧਰੀ
| term_end1 = 2004
| successor1 =ਰਬਿੰਦਰਾ ਕੁਮਾਰ ਰਾਣਾ

|office2=ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮੰਤਰੀ, ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ
|term_start2=2009
|term_end2=2010

|office3=ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਆਫ਼ਤ ਮੰਤਰੀ [[ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ]]
|term_start3=2010
|term_end3=2014

|office4=ਬਿਹਾਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਮੈਂਬਰ
|constituency4 = ਬਿਹਾਰੀਗੰਜ&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.livemint.com/Politics/3uaSaUT4djUwXIkpOAPkFN/Husband-joins-BJP-minister-sends-resignation-letter-to-Niti.html|title=Husband joins BJP, minister sends resignation letter to Nitish Kumar|website=Live mint|archive-url=https://web.archive.org/web/20201204052626/https://www.livemint.com/Politics/3uaSaUT4djUwXIkpOAPkFN/Husband-joins-BJP-minister-sends-resignation-letter-to-Niti.html|access-date=2020-12-04|archive-date=4 December 2020}}&lt;/ref&gt;
|term_start4=2010
|term_end4=2014
|constituency5 = ਕਿਸ਼ਨਗੰਜ
|term_start5 = 2005
|term_end5 = 2010


|party = ਲੋਕ ਜਨਸ਼ਕਤੀ ਪਾਰਟੀ
| otherparty =
*[[ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ]]
*[[ਜਨਤਾ ਦਲ]]
*ਸਮਾਤਾ ਪਾਰਟੀ
| spouse = ਵਿਜੇ ਕੁਮਾਰ ਸਿੰਘ
| children = 3 ਧੀਆਂ
| alma_mater = ਪਟਨਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
| website = 
| source = http://164.100.47.194/loksabha/Members/memberbioprofile.aspx?mpsno=537&amp;lastls=13
}}

'''ਰੇਣੂ ਕੁਸ਼ਾਵਾਹਾ''' (ਜਿਸ ਨੂੰ '''ਰੇਣੂ ਕੁਮਾਰੀ ਸਿੰਘ''' ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ), ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ, [[ਲੋਕ ਜਨਸ਼ਕਤੀ ਪਾਰਟੀ]]&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/patna/all-eyes-on-4-seats-in-khagaria-district/articleshow/78939785.cms|title=All eyes on 4 seats in Khagaria district|date=30 October 2020|website=N P Thakur|publisher=[[The Times of India]]|access-date=1 November 2020}}&lt;/ref&gt; ਦੀ ਆਗੂ ਅਤੇ [[ਬਿਹਾਰ]] ਦੀ ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਹੈ। ਉਹ ਖਗੜੀਆ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.financialexpress.com/india-news/bihar-elections-bjp-leaders-hitting-out-at-ljp-due-to-pressure-from-nitish-kumar-says-chirag-paswan/2108479/|title=Bihar Elections: BJP leaders hitting out at LJP due to pressure from Nitish Kumar, says Chirag Paswan|website=Financial Express|access-date=2020-12-04}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਅਤੀਤ ਵਿੱਚ ਸਮਤਾ ਪਾਰਟੀ ਅਤੇ [[ਜਨਤਾ ਦਲ (ਯੁਨਾਈਟਡ)|ਜਨਤਾ ਦਲ (ਯੂਨਾਈਟਿਡ)]] ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ [[ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ]] ਤੱਕ ਕਈ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਰਹੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.jansatta.com/lifestyle/bihar-election-ljp-khagaria-candidate-renu-kumari-kushwaha-spent-24-and-half-lakhs-on-jewelry-and-cars-owns-this-much-property/1564879/|title=पांच सालों में 169 फीसदी बढ़ी LJP उम्मीदवार रेणु कुमारी की संपत्ति, गाड़ी और गहनों पर खर्च किए 24.5 लाख रुपये|website=Jansatta|archive-url=https://web.archive.org/web/20201204042405/https://www.jansatta.com/lifestyle/bihar-election-ljp-khagaria-candidate-renu-kumari-kushwaha-spent-24-and-half-lakhs-on-jewelry-and-cars-owns-this-much-property/1564879/|archive-date=4 December 2020|access-date=2020-12-04|quote=translation : Renu Kumari has also been an MLA from JDU. In 1999, she also reached Parliament after winning the Lok Sabha elections from Khagaria on a Samata Party ticket}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://164.100.47.194/loksabha/Members/memberbioprofile.aspx?mpsno=537&amp;lastls=13|title=Renu Kumari Singh Lok Sabha Profile|publisher=[[Lok Sabha]]|access-date=1 June 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://eci.nic.in/archive/electionanalysis/GE/PartyCompWinner/S04/partycomp28.htm|title=Partywise Comparison since 1977 Khagaria Parliamentary Constituency|publisher=[[Election Commission of India]]|access-date=1 June 2016}}&lt;/ref&gt; 2015 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਟਿਕਟ 'ਤੇ ਸਮਸਤੀਪੁਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਆਰ.ਜੇ.ਡੀ. ਉਮੀਦਵਾਰ ਤੋਂ ਹਾਰ ਗਈ।

== ਜੀਵਨੀ ==
ਕੁਸ਼ਾਵਾਹਾ ਦਾ ਜਨਮ 1962 ਵਿੱਚ ਸਮਸਤੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://cdn.s3waas.gov.in/s3138bb0696595b338afbab333c555292a/uploads/2019/01/2019012248.pdf|title=Nomination paper affidavit - Bihariganj|date=28 September 2010|access-date=6 February 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://m.economictimes.com/news/politics-and-nation/husband-joins-bjp-minister-renu-kushwaha-sends-resignation-letter-to-nitish-kumar/articleshow/31799612.cms|title=Husband joins BJP, minister Renu Kushwaha sends resignation letter to Nitish Kumar|date=10 April 2014|work=The Economic Times|access-date=16 October 2015}}&lt;/ref&gt; ਉਸ ਦਾ ਪਤੀ ਵਿਜੇ ਕੁਮਾਰ ਸਿੰਘ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ [[ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ]] (ਭਾਜਪਾ) ਦਾ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਵੀ ਹੈ।

ਕੁਸ਼ਾਵਾਹਾ ਨੇ 2010 ਵਿੱਚ ਬਿਹਾਰ ਰਾਜ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਲਈ ਚੋਣ ਲੜੀ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://cdn.s3waas.gov.in/s3138bb0696595b338afbab333c555292a/uploads/2019/01/2019012248.pdf|title=Nomination paper affidavit - Bihariganj|date=28 September 2010|access-date=6 February 2022}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਮਧੇਪੁਰਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਬਿਹਾਰੀਗੰਜ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਬਿਹਾਰ [[ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ]] ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.firstpost.com/politics/bihar-minister-renu-kushwaha-resigns-may-join-either-ljp-or-bjp-1428597.html|title=Bihar minister Renu Kushwaha resigns, likely to join BJP|date=11 March 2014|work=firstpost|access-date=2020-12-04}}&lt;/ref&gt; ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਬਿਹਾਰ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿਸਦੀ ਅਗਵਾਈ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਨੇ [[ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ]] ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਕੋਲ ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦਾ ਪੋਰਟਫੋਲੀਓ ਸੀ ਅਤੇ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇਕਲੌਤੀ ਮਹਿਲਾ ਮੰਤਰੀ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/nation/2014/apr/19/Bihar-Leaders-Abducted-Son-Killed-602072.html|title=Bihar Leader's Abducted Son Killed|last=|date=2014-04-19|publisher=The New Indian Express|archive-url=https://web.archive.org/web/20201204043325/https://www.newindianexpress.com/nation/2014/apr/19/Bihar-Leaders-Abducted-Son-Killed-602072.html|archive-date=4 December 2020|access-date=2015-09-26}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://m.economictimes.com/news/politics-and-nation/husband-joins-bjp-minister-renu-kushwaha-sends-resignation-letter-to-nitish-kumar/articleshow/31799612.cms|title=Husband joins BJP, minister Renu Kushwaha sends resignation letter to Nitish Kumar|date=10 April 2014|work=The Economic Times|access-date=16 October 2015}}&lt;/ref&gt; 2014 ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਲੜਕੇ ਵਿਪਨ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਪੰਜਾਹ ਲੱਖ ਦੀ ਫਿਰੌਤੀ ਲਈ ਅਗਵਾ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://news.biharprabha.com/2014/04/ex-bihar-minister-renu-kushwahas-son-killed-after-abduction/|title=Kushwaha's son killed after Abduction|date=19 April 2014|work=Bihar Prabha|access-date=15 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20201204043635/https://news.biharprabha.com/2014/04/ex-bihar-minister-renu-kushwahas-son-killed-after-abduction/|archive-date=4 December 2020}}&lt;/ref&gt;

== ਸਿਆਸੀ ਕਰੀਅਰ ==
ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਿਆਸੀ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਵਿਧਾਇਕ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਐਮ.ਪੀ. ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਉਹ [[ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ]] ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਵੀ ਰਹਿ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। 1999 ਦੀਆਂ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, [[ਜਨਤਾ ਦਲ (ਯੁਨਾਈਟਡ)|ਜਨਤਾ ਦਲ (ਯੂਨਾਈਟਿਡ)]] ਦੀ ਰੇਣੂ ਕੁਸ਼ਵਾਹਾ ਨੇ ਖਗੜੀਆ ਹਲਕੇ ਤੋਂ [[ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਨਤਾ ਦਲ]] ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਆਗੂ ਆਰਕੇ ਰਾਣਾ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨਯਨਾ ਰਾਣਾ ਨੂੰ 31,822 ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ ਹਰਾਇਆ ਸੀ।

ਹਾਲਾਂਕਿ ਰੇਣੂ 2004 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਆਰ.ਜੇ.ਡੀ. ਦੇ ਆਰਕੇ ਰਾਣਾ ਤੋਂ ਹਾਰ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਫਰਵਰੀ 2005 ਵਿੱਚ ਰੇਣੂ ਨੇ ਮਧੇਪੁਰਾ ਦੇ ਉਦਕਿਸ਼ੂਗੰਜ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਜੇ.ਡੀ.ਯੂ. ਦੀ ਟਿਕਟ 'ਤੇ ਰਾਜਦ ਦੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਆਗੂ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਰਵਿੰਦਰ ਚਰਨ ਯਾਦਵ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਸੀ। ਨਵੰਬਰ 2005 ਦੀ ਉਪ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਰੇਣੂ ਕੁਸ਼ਵਾਹਾ ਨੇ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। 2009 ਵਿੱਚ ਉਹ ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮੰਤਰੀ ਬਣੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2010 ਵਿਚ ਨਵੀਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਹੱਦਬੰਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਬਿਹਾਰੀਗੰਜ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜੀ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਉਸਦੀ ਕਿਸਮਤ ਨੇ ਸਾਥ ਦਿੱਤਾ, ਰੇਣੂ ਨੇ ਬਜ਼ੁਰਗ [[ਪੱਪੂ ਯਾਦਵ]] ਦੀ ਪਤਨੀ ਰਣਜੀਤ ਰੰਜਨ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ। ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਆਪਦਾ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਵਿਜੇ ਕੁਮਾਰ ਸਿੰਘ ਦੇ 2014 ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਜੇ.ਡੀ.ਯੂ. ਤੋਂ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ।

[[ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ 2014|2014 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ]] ਵਿੱਚ ਵਿਜੇ ਕੁਮਾਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮਧੇਪੁਰਾ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਟਿਕਟ 'ਤੇ ਚੋਣ ਲੜੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਹਾਰ ਦਾ ਸਵਾਦ ਚੱਖਣਾ ਪਿਆ। 2019 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ [[ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ]] ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਨੂੰ ਖਗੜੀਆ ਤੋਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਟਿਕਟ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.livehindustan.com/bihar/bhagalpur/story-lok-sabha-elections-2019-politics-heat-with-renu-kushwaha-resignation-2478837.html|title=Lok Sabha elections 2019: Renu Kushwaha's resignation heats up politics|website=Livehindustan|archive-url=https://web.archive.org/web/20201204043011/https://www.livehindustan.com/bihar/bhagalpur/story-lok-sabha-elections-2019-politics-heat-with-renu-kushwaha-resignation-2478837.html|archive-date=4 December 2020|access-date=2020-12-04}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://164.100.47.194/Loksabha/Members/memberbioprofile.aspx?mpsno=537&amp;lastls=13|title=Member of Lok Sabha|website=Lok Sabha|archive-url=https://web.archive.org/web/20201204053010/http://164.100.47.194/Loksabha/Members/memberbioprofile.aspx?mpsno=537&amp;lastls=13|archive-date=4 December 2020|access-date=2020-12-04}}&lt;/ref&gt; ਭਾਜਪਾ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਜੇ.ਡੀ.ਯੂ. ਤੋਂ ਉਸ ਦਾ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਇਸ ਤੱਥ ਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਰਟੀ ਵਿਰੋਧੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਲਈ ਜੇ.ਡੀ.ਯੂ. ਦੁਆਰਾ ਚਾਰ ਹੋਰ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਨਾਲ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://m.economictimes.com/news/politics-and-nation/suspended-jdu-mla-renu-kushwaha-approaches-patna-high-court/articleshow/36664685.cms|title=Suspended JDU MLA approaches the court|website=Economic Times|access-date=2020-12-04}}&lt;/ref&gt; ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਲੋਕ ਜਨਸ਼ਕਤੀ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ।

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1962]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਹਿਲਾ ਹਫ਼ਤਾ 2022 ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਲੇਖ]]</text>
      <sha1>tgwguk0tgqtvtrfh6zm66zg0mzfeava</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਸੰਧਿਆ ਕੌਸ਼ਿਕਾ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140693</id>
    <revision>
      <id>610724</id>
      <parentid>597307</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T08:23:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7935" xml:space="preserve">{{Infobox scientist
| name = ਸੰਧਿਆ ਕੌਸ਼ਿਕਾ
| image = 
| alt =
| caption = 
| birth_date = 
| birth_place = 
| residence = {{ublist |[[ਭਾਰਤ]]}}
| nationality = [[ਭਾਰਤੀ]]
| fields = ਨਿਊਰੋਸਾਇੰਸ
| workplaces = ਟਾਟਾ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਫੰਡਾਮੈਂਟਲ ਰਿਸ਼ਰਚ, ਮੁੰਬਈ
| alma_mater = ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਾਯਾਜੀਰਾਓ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਬ੍ਰਾਂਡੀਜ਼ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
| doctoral_advisor = 
| doctoral_students = 
| known_for =
| awards = ਐਚ.ਐਚ.ਐਮ.ਆਈ. ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਅਰਲੀ ਕਰੀਅਰ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ (2012 - ਮੌਜੂਦਾ) 
}}

'''ਸੰਧਿਆ ਕੌਸ਼ਿਕਾ''' ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਨਿਊਰੋਸਾਇੰਟਿਸਟ ਹੈ, ਜੋ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਫੰਡਾਮੈਂਟਲ ਰਿਸਰਚ, [[ਮੁੰਬਈ]] ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਖੇਤਰ ਨਰਵ ਸੈੱਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਐਕਸੋਨਲ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਦਾ ਨਿਯਮ ਹੈ। ਉਹ ਹਾਵਰਡ ਹਿਊਜ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (ਅਮਰੀਕਾ) ਦੁਆਰਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਰਲੀ ਕਰੀਅਰ ਅਵਾਰਡ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.hhmi.org/news/world-class-scientists-chosen-hhmi-s-first-international-early-career-award|title=World-Class Scientists Chosen for HHMI’s First International Early Career Award|publisher=HHMI|access-date=12 April 2016}}&lt;/ref&gt; ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਹੈ।

== ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਕਰੀਅਰ ==
ਕੌਸ਼ਿਕਾ ਨੇ ਬੀ.ਐਸ.ਸੀ. ਅਤੇ ਐਮ.ਐਸ.ਸੀ. ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਯਾਜੀਰਾਓ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਡਿਗਰੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਪੀਐਚ.ਡੀ. (ਸੈਲੂਲਰ ਅਤੇ ਮੋਲੀਕਿਊਲਰ ਬਾਇਓਲੋਜੀ) ਬ੍ਰਾਂਡੇਇਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਉਸਦੀ ਪੋਸਟ-ਡਾਕਟੋਰਲ ਸਿਖਲਾਈ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਟੀ.ਆਈ.ਐਫ.ਆਰ., ਮੁੰਬਈ ਵਿਖੇ ਆਪਣੀ ਮੌਜੂਦਾ ਨਿਯੁਕਤੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਹ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਬਾਇਓਲੋਜੀਕਲ ਸਾਇੰਸਿਜ਼, [[ਬੰਗਲੌਰ]] ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫੈਕਲਟੀ ਸੀ।

== ਖੋਜ ==
ਕੌਸ਼ਿਕਾ ਨਰਵ ਸੈੱਲਾਂ ਅੰਦਰ ਆਵਾਜਾਈ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਐਕਸੋਨਲ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਨਿਊਰੋਨਸ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਤਾਲਮੇਲ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। &quot;ਵਾਹਨਾਂ&quot; ਜੋ ਇਸ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਨੂੰ ਅਣੂ ਮੋਟਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ ਕਿ ਕਿਹੜਾ ਮਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਅਤੇ ਅੰਤ ਦੇ ਬਿੰਦੂ ਕੀ ਹੋਣਗੇ - ਇਹ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਕਦੋਂ ਅਤੇ ਕਿੱਥੇ ਲੋੜ ਹੈ।

ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨਾ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਹੈ, ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਉਂਕਿ ਅਨੱਸਥੀਟਾਈਜ਼ਿੰਗ ਮਾਡਲ ਜੀਵ ਵੀ ਐਕਸੋਨਲ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਇਸ ਨੂੰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣਾ ਦੇਖਣਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਸਮੂਹ ਨੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ, ਗੋਲ ਕੀੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਵਾਜਾਈ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮਾਈਕ੍ਰੋਫਲੂਇਡਿਕ ਪਹੁੰਚ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਪਹੁੰਚ ਦੁਆਰਾ, ਲਾਈਵ ਕੀੜੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚਿੱਪ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਐਕਸੋਨਲ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Sedwick|first=Caitlin|year=2013|title=Sandhya Koushika: Building new models and communities|journal=The Journal of Cell Biology|volume=201|issue=1|pages=4–5|doi=10.1083/jcb.2011pi|pmc=3613696|pmid=23547027}}&lt;/ref&gt; ਇਸ ਪਹੁੰਚ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਸਦਾ ਸਮੂਹ ਧੁਰੀ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰੇਕ ਦੇ ਨਿਯਮ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Kumar|first=Jitendra|last2=Choudhary|first2=Bikash C.|last3=Metpally|first3=Raghu|last4=Zheng|first4=Qun|last5=Nonet|first5=Michael L.|last6=Ramanathan|first6=Sowdhamini|last7=Klopfenstein|first7=Dieter R.|last8=Koushika|first8=Sandhya P.|date=2010-11-04|title=The Caenorhabditis elegans Kinesin-3 Motor UNC-104/KIF1A Is Degraded upon Loss of Specific Binding to Cargo|url=http://journals.plos.org/plosgenetics/article?id=10.1371/journal.pgen.1001200|journal=PLOS Genet|volume=6|issue=11|pages=e1001200|doi=10.1371/journal.pgen.1001200|issn=1553-7404|pmc=2973836|pmid=21079789}}&lt;/ref&gt;

ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਨਿਯੰਤਰਣ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਨਿਊਰੋਡੀਜਨਰੇਟਿਵ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਐਮੀਓਟ੍ਰੋਫਿਕ ਲੇਟਰਲ ਸਕਲੇਰੋਸਿਸ (ਏ.ਐਲ.ਐਸ.) ਅਤੇ ਚਾਰਕੋਟ-ਮੈਰੀ-ਟੂਥ2ਏ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਕ ਵਿਰਾਸਤੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਪੈਰਾਂ ਅਤੇ ਲੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਨਸਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਸੰਚਾਰ ਨੂੰ ਰੋਕਦੀ ਹੈ।

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਮੈਰੀ ਕਿਊਰੀ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਪੜ੍ਹਨ ਦਾ ਉਸ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ। ਕੌਸ਼ਿਕਾ ਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਉਸਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਦੋਸਤਾਂ ਦੇ ਸਰਕਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਮਰੀਕਨ ਤੋਂ ਉਸਦੇ ਲੇਖ ਭੇਜਦੇ ਸਨ।&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Sedwick|first=Caitlin|year=2013|title=Sandhya Koushika: Building new models and communities|journal=The Journal of Cell Biology|volume=201|issue=1|pages=4–5|doi=10.1083/jcb.2011pi|pmc=3613696|pmid=23547027}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਹਿਲਾ ਹਫ਼ਤਾ 2022 ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਲੇਖ]]</text>
      <sha1>k9u4jkgfu89o1ync7yn2x4rkk3zqr26</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਜੈਂਸੀ ਜੇਮਜ਼</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140694</id>
    <revision>
      <id>610703</id>
      <parentid>597310</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T06:24:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3254" xml:space="preserve">{{Infobox officeholder
| honorific-prefix     = ਪ੍ਰੋ. ਡਾ.
| name                 = ਜੈਂਸੀ ਜੇਮਜ਼
| image                = James Jancy.jpg
| imagesize            =
| smallimage           = &lt;!--If this is specified, &quot;image&quot; should not be.--&gt;
| alt                  =
| caption              =
| order                =
| office               = ਕੇਰਲ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਾਈਸ-ਚਾਂਸਲਰ
| term_start           = ਮਾਰਚ 2009
| visitor              = ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ
| predecessor          =
| successor            =
| birth_date           =
| birth_place          =
| death_date           =
| death_place          =
| restingplace         =
| restingplacecoordinates =
| birthname            =
| nationality          = [[ਭਾਰਤੀ]]
| party                =
| otherparty           = &lt;!--For additional political affiliations--&gt;
| spouse               =
| partner              = &lt;!--For those with a domestic partner and not married--&gt;
| relations            =
| children             =
| residence            =
| alma_mater           =
| occupation           =
| profession           =
| cabinet              =
| committees           =
| portfolio            =
| religion             =
| signature            =
| signature_alt        =
| website              =
| footnotes            =
}}

'''ਜੈਂਸੀ ਜੇਮਜ਼''' [[ਭਾਰਤ]] ਦੇ [[ਕੇਰਲਾ|ਕੇਰਲਾ ਰਾਜ]] ਵਿੱਚ ਕਾਸਰਗੋਡ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ [[ਕੇਰਲ ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ|ਕੇਰਲ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਦੀ ਪਹਿਲੀ [[ਚਾਂਸਲਰ (ਸਿੱਖਿਆ)|ਵਾਈਸ ਚਾਂਸਲਰ]] ਸੀ। ਉਸਦਾ ਜਨਮ ਵਾਈਕਾਮ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਯੂ.ਪੀ.ਐਸ.ਸੀ. ਸਿਵਲ ਸਰਵਿਸ ਇੰਟਰਵਿਊ ਬੋਰਡ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਸੀ।

ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ [[ਕੇਰਲ]] ਦੀ [[ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਦੀ ਵਾਈਸ ਚਾਂਸਲਰ ਸੀ। ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਉਹ ਕੇਰਲਾ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਵਾਈਸ ਚਾਂਸਲਰ ਬਣਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਬਣੀ ਸੀ।&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20090610072847/http://www.hindu.com/2009/03/01/stories/2009030159410700.htm The Hindu : Kerala / Thiruvananthapuram News : Jancy James to head new university]&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* [http://www.cukerala.ac.in/ ਕੇਰਲ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ]

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਹਿਲਾ ਹਫ਼ਤਾ 2022 ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਲੇਖ]]</text>
      <sha1>4l2txo15jip5d1hw90674twkge3pcik</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਜੈਯਸ਼੍ਰੀ ਖਾਦਿਲਕਰ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140698</id>
    <revision>
      <id>610698</id>
      <parentid>603557</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T05:43:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6329" xml:space="preserve">{{Infobox chess player
| name        = ਜੈਯਸ਼੍ਰੀ ਖਾਦਿਲਕਰ ਪਾਂਡੇ
| image       = Jayshree Khadilkar 1979 Rio.JPG
| caption     = ਰੀਓ ਡੀ ਜਨੇਰਿਉ, 1979
| birth_name  = 
| country    = [[ਭਾਰਤ]]
| birth_date  = {{birth date and age|1962|4|25|df=y}}
| birth_place = 
| death_date  = 
| death_place = 
| title       = ਵਿਮਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਮਾਸਟਰ (1979)
| rating      = 2120 [ਅਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ]
| peakrating  = 2120 (ਜਨਵਰੀ 1987)&lt;ref&gt;[http://www.olimpbase.org/Elo/player/Khadilkar,%20Jayshree.html Khadilkar, Jayshree] FIDE rating history, 1979-2001 at OlimpBase.org&lt;/ref&gt;
}}

'''ਜੈਯਸ਼੍ਰੀ ਖਾਦਿਲਕਰ ਪਾਂਡੇ''' (ਜਨਮ 25 ਅਪ੍ਰੈਲ 1962) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ [[ਸ਼ਤਰੰਜ]] ਖਿਡਾਰਨ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ 1979 ਵਿੱਚ ਵੂਮੈਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਮਾਸਟਰ (ਡਬਲਯੂ.ਆਈ.ਐਮ.) ਦੇ ਐਫ.ਆਈ.ਡੀ.ਈ. ਖਿਤਾਬ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਖਿਤਾਬ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.chess-site.com/articles/the-khadilkar-sisters/|title=The Khadilkar Sisters|last=Jackson|first=John|date=28 September 2017|website=Chess-Site.com|language=en-US|access-date=2019-11-23}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਇਹ ਖਿਤਾਬ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਖਿਡਾਰਨ ਵੀ ਹੈ&lt;ref&gt;D.K. Bharadwaj (2003-05-13). [http://pib.nic.in/feature/feyr2003/fmay2003/f130520031.html &quot;A big boom in the brain game&quot;]. Press Information Bureau, Government of India.&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਚਾਰ ਵਾਰ ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਜਿੱਤੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;
{{Cite news|url=http://www.hindustantimes.com/comment/columnsothers/anand-s-win-fires-former-chess-whiz-from-girgaon/article1-865227.aspx|title=Anand's win fires former chess whiz from Girgaon|last=Menon|first=Ajay|date=3 June 2012|work=[[Hindustan Times]]|access-date=5 August 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140808060700/http://www.hindustantimes.com/comment/columnsothers/anand-s-win-fires-former-chess-whiz-from-girgaon/article1-865227.aspx|archive-date=8 August 2014|publisher=|location=[[Mumbai]]|pages=}}
&lt;/ref&gt;
[[ਤਸਵੀਰ:Khaldikar_Schwestern_1980_Malta.JPG|left|thumb| ਵੈਲੇਟਾ, ਸ਼ਤਰੰਜ ਓਲੰਪੀਆਡ 1980 ਵਿਖੇ ਖਾਲਦੀਕਰ ਭੈਣਾਂ]]
ਜੈਯਸ਼੍ਰੀ ਖਾਦਿਲਕਰ ਨੇ ਮਹਿਲਾ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਸ਼ਤਰੰਜ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਐਫ.ਆਈ.ਡੀ.ਈ. ਪ੍ਰਧਾਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਆਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮਹਿਲਾ ਸ਼ਤਰੰਜ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਜੈਂਡਰ ਕਾਰਨ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾਉਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਗਿਆ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.chess-site.com/articles/the-khadilkar-sisters/|title=The Khadilkar Sisters|last=Jackson|first=John|date=28 September 2017|website=Chess-Site.com|language=en-US|access-date=2019-11-23}}&lt;/ref&gt;

ਤਿੰਨ ਖਾਦਿਲਕਰ ਸਿਸਟਰਜ਼, ਵਸੰਤੀ, ਜੈਯਸ਼੍ਰੀ ਅਤੇ [[ਰੋਹਿਨੀ ਖਦਿਲਕਰ|ਰੋਹਿਣੀ]] ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਸ਼ਤਰੰਜ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਦਬਦਬਾ ਬਣਾਇਆ, ਇਸਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਖਿਤਾਬ ਜਿੱਤੇ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.hindustantimes.com/comment/columnsothers/anand-s-win-fires-former-chess-whiz-from-girgaon/article1-865227.aspx|title=Anand's win fires former chess whiz from Girgaon|last=Menon|first=Ajay|date=3 June 2012|work=[[Hindustan Times]]|access-date=5 August 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140808060700/http://www.hindustantimes.com/comment/columnsothers/anand-s-win-fires-former-chess-whiz-from-girgaon/article1-865227.aspx|archive-date=8 August 2014|publisher=|location=[[Mumbai]]|pages=}}&lt;/ref&gt; ਜੈਯਸ਼੍ਰੀ ਦੀ ਸਿਖ਼ਰ ਐਫ.ਆਈ.ਡੀ.ਈ. ਤਾਕਤ ਰੇਟਿੰਗ 2120 ਸੀ, ਜੋ ਉਸਨੇ ਜਨਵਰੀ 1987 ਵਿੱਚ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਤਿੰਨ ਭੈਣਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਉਸਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਿਤਾਬ ਅਤੇ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਜਿੱਤੇ ਹਨ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.chess-site.com/articles/the-khadilkar-sisters/|title=The Khadilkar Sisters|last=Jackson|first=John|date=28 September 2017|website=Chess-Site.com|language=en-US|access-date=2019-11-23}}&lt;/ref&gt;

ਉਹ ਨਵਾਂ ਕਾਲ ਅਖ਼ਬਾਰ ਦੀ ਸੰਪਾਦਕ, ਪ੍ਰਿੰਟਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਵੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite news
 | last = 
 | first = 
 | newspaper = [[Nava Kaal]]
 | location = [[Mumbai]]
 | title = Information box at bottom-left on Page 11
 | language = Marathi
 | publisher = 
 | date = 
 | url = http://navakal.org/images/epaper.pdf
 | accessdate = 5 August 2014
 | archive-date = 20 ਫ਼ਰਵਰੀ 2015
 | archive-url = https://web.archive.org/web/20150220125518/http://navakal.org/images/epaper.pdf
 | dead-url = yes
 }}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{Fide|name=Khadilkar, Jayshree}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਰਾਠੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1962]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਹਿਲਾ ਹਫ਼ਤਾ 2022 ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਲੇਖ]]</text>
      <sha1>8e5nnwmrwghifl4tago9ghn4uf1zutm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਨੀਲਿਮਾ ਗੁਪਤਾ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140699</id>
    <revision>
      <id>610697</id>
      <parentid>597322</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T05:40:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4733" xml:space="preserve">{{Infobox scientist
| name = ਨੀਲਿਮਾ ਗੁਪਤਾ
| image = 
| alt =
| caption = 
| birth_date = 
| birth_place = 
| death_date =
| death_place =
| residence = {{ublist |[[ਭਾਰਤ]]}}
| nationality = [[ਭਾਰਤੀ]]
| fields = ਗੈਰ-ਰੇਖਿਕ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ
| workplaces = [[ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਮਦਰਾਸ]], [[ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]], ਪੁਣੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
| alma_mater = [[ਮੁੰਬਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ|ਬੰਬੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]], [[ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਮਦਰਾਸ|ਆਈ.ਆਈ.ਟੀ. ਬੰਬੇ]], ਸਨੀ ਸਟੋਨੀ ਬਰੂਕ
| doctoral_advisor = 
| doctoral_students = 
| known_for =
| awards = 
}}

'''ਨੀਲਿਮਾ ਐਮ. ਗੁਪਤਾ''' ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ [[ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ]] ਹੈ।&lt;ref name=&quot;Dr. N. Gupte Faculty information&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.physics.iitm.ac.in/old/people_files/faculty/gupte.html|title=Dr. N. Gupte Faculty information|archive-url=https://web.archive.org/web/20140324063034/http://www.physics.iitm.ac.in/old/people_files/faculty/gupte.html|archive-date=24 March 2014|access-date=24 March 2014}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਬੀ.ਐਸ.ਸੀ. 1976 ਵਿੱਚ [[ਮੁੰਬਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ|ਬੰਬਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਤੋਂ ਐਮ.ਐਸ.ਸੀ. 1978 ਵਿੱਚ [[ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ, ਮੁੰਬਈ|ਆਈ.ਆਈ.ਟੀ. ਬੰਬੇ]] ਤੋਂ ਅਤੇ 1983 ਵਿੱਚ ਸਟੋਨੀ ਬਰੂਕ ਵਿਖੇ ਸਨੀ ਤੋਂ ਪੀਐਚ.ਡੀ. ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ [[ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ 1985 ਤੋਂ 1993 ਤੱਕ ਪੁਣੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਫੈਕਲਟੀ ਵਿੱਚ ਰਹੀ। ਉਹ ਇਸ ਸਮੇਂ [[ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਮਦਰਾਸ|ਆਈ.ਆਈ.ਟੀ. ਮਦਰਾਸ]] ਦੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹੈ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਖੋਜ ਰੁਚੀਆਂ ਗੈਰ-ਰੇਖਿਕ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ [[ਘੜਮੱਸ ਸਿਧਾਂਤ|ਹਫੜਾ]] -ਦਫੜੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹਨ।

ਉਸਦੇ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਲਟੀਫ੍ਰੈਕਟਲਜ਼ ਦੇ ਥਰਮੋਡਾਇਨਾਮਿਕਸ ਦੇ ਪੜਾਅ ਪਰਿਵਰਤਨ ਐਨਾਲਾਗ, ਆਵੇਗਸ਼ੀਲ ਸਮਕਾਲੀਕਰਨ ਦੀ ਵਿਧੀ ਅਤੇ ਲੋਡ-ਬੇਅਰਿੰਗ ਅਤੇ ਸੰਚਾਰ ਨੈਟਵਰਕ ਦੀ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਉਸਦੀਆਂ ਮੌਜੂਦਾ ਖੋਜ ਰੁਚੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਪੈਟੀਓਟੈਂਪੋਰਲ ਇੰਟਰਮਿਟੈਂਸੀ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ, ਅਰਾਜਕਤਾ ਦੀ ਸਲਾਹ ਅਤੇ ਨੈਟਵਰਕ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਆਪਣੀਆਂ ਅਕਾਦਮਿਕ ਰੁਚੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਸਨੇ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਅਨ ਆਫ ਪਿਓਰ ਐਂਡ ਅਪਲਾਈਡ ਫਿਜ਼ਿਕਸ ਦੇ 'ਵੂਮਨ ਇਨ ਫਿਜ਼ਿਕਸ' ਗਰੁੱਪ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਉਸਨੂੰ [https://www.ias.ac.in/public/Resources/Initiatives/Women_in_Science/Contributors/neelima.pdf ਲੀਲਾਵਤੀ ਦੀਆਂ ਧੀਆਂ] ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ [https://www.ias.ac.in/Initiatives/Women_in_Science/Lilavatis_Daughters ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਮਹਿਲਾ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ] 'ਤੇ ਜੀਵਨੀ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ ਸੰਬੰਧੀ ਲੇਖਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ।

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਹਿਲਾ ਹਫ਼ਤਾ 2022 ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਲੇਖ]]</text>
      <sha1>jm0sbmtq4hs7v2d8dx8docx7o7rfgl2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਡੀਲੋਨ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140756</id>
    <revision>
      <id>610720</id>
      <parentid>600330</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T07:08:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7417" xml:space="preserve">{{Infobox model
| name          = ਡੀਲੋਨ
| birth_name    = ਜੈਨੀਸ ਅਲਟਾਗ੍ਰਾਸੀਆ ਡੀਲੋਨ
| image         = Dilone Paris Fashion Week Autumn Winter 2019.jpg
| image_size    = 
| caption       = ਡੀਲੋਨ 2019 ਦੌਰਾਨ
| birth_date    = {{birth date and age|1994|5|13}}
| birth_place   = [[ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ]], ਯੂ.ਐਸ.
| spouse        = 
| height        = {{height|m=1.80}}&lt;!--Note:Do NOT change her height, we go according to the measurements her agency has listed, not your own interpretation--&gt;
| hair_color    = ਡਾਰਕ ਬ੍ਰਾਉਨ
| eye_color     = ਭੂਰਾ
| agency       = {{Plainlist|
* ਕ੍ਰਿਏਟਿਵ ਆਰਟਿਸ ਏਜੇਂਸੀ (ਨਿਊ ਯਾਰਕ, ਲਾਸ ਐਂਜਲਸ)
* ਵੀਵਾ ਮਾਡਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ (ਪੈਰਿਸ, ਲੰਡਨ, ਬਾਰਸਲੋਨਾ) 
* ਡੀ'ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਗਰੁੱਪ (ਮਿਲਨ) 
* 2ਪੀ.ਆਈ. ਮਾਡਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ  (ਕੋਪਨਹੇਗਨ)
* ਪ੍ਰਿਸਸਿਲਾ'ਜ ਮਾਡਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ (ਸਿਡਨੀ)&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://models.com/models/Janiece-Dilone |title=Dilone |website=models.com}}&lt;/ref&gt; }}
}}

'''ਜੈਨੀਸ ਅਲਟਾਗ੍ਰਾਸੀਆ ਡੀਲੋਨ'''{{Refn|Sources such as Elle Magazine&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.elle.com/fashion/accessories/a25735992/love-is-tiffany-co/|title=Love Is: Being in the Water, Mentoring Teen Girls, Hanging with Animals, Candy... |work=Elle|date=February 1, 2019}}&lt;/ref&gt; have spelled it Janice rather than Janiece.}} (ਜਨਮ 13 ਮਈ, 1994), ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ '''ਡੀਲੋਨ''' ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ [[ਮਾਡਲ (ਵਿਅਕਤੀ)|ਮਾਡਲ]] ਹੈ। ਉਹ ਐਲੂਰ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.allure.com/story/women-of-color-on-beauty-diversity-april-2017-cover|title=41 Women of Color Get REAL About Beauty and Diversity|authors=Elizabeth Siegel, Lindsy Van Gelder|date=March 21, 2017|website=Allure}}&lt;/ref&gt; ਦੇ ਕਵਰ 'ਤੇ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਮਾਡਲ ਡਾਟ ਕਾਮ ਦੁਆਰਾ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਚੋਟੀ ਦੇ (ਟਾਪ) 50 ਮਾਡਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://models.com/rankings/ui/Top50/19874#19874|title=MODELS.com's Top 50 Models|website=models.com}}&lt;/ref&gt;

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਡੀਲੋਨ ਦੇ ਨੌ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਡੋਮਿਨਿਕਨ ਮੂਲ ਦੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://people.com/chica/janiece-dilone-latina-model-to-watch/|title=Meet Dilone: The Modeling Industry's Newest Latina to Watch|date=August 30, 2017}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਡੀਲੋਨ ਦੁਆਰਾ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.topshop.com/blog/2017/09/adwoa-aboah-hailey-baldwin-dilone-topshop-models-told-us-names-mean|title=Adwoa Aboah, Hailey Baldwin, Dilone And More... The Topshop Models Told Us What Their Names Mean To Them|date=September 18, 2017|website=Topshop}}&lt;/ref&gt;

== ਕਰੀਅਰ ==
ਡੀਲੋਨ ਨੇ 18 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮਾਡਲਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.instyle.com/fashion/meet-dilone-fashions-newest-it-girl|title=Meet Dilone, Fashion's Up-for-Anything Model of the Moment|date=August 4, 2017|website=InStyle}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਡੀਐਨਏ ਮਾਡਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਨਾਲ ਹਸਤਾਖ਼ਰ ਕੀਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਾਰਕ ਜੈਕਬਜ਼ ਦੇ 2016 ਦੇ ਪਤਝੜ ਸ਼ੋਅ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਵੱਡਾ ਬ੍ਰੇਕ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਉਸਨੇ 2016 ਅਤੇ 2017 ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਦੇ ਸੀਕਰੇਟ ਫੈਸ਼ਨ ਸ਼ੋਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਸੰਪਰਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.elle.com/culture/news/g29058/victorias-secret-models-casting-reactions/|title=Watch These Angels Lose It When They Find Out They're Walking in the Victoria's Secret Show|date=October 28, 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.usmagazine.com/stylish/news/victorias-secret-2017-fashion-show-every-model-walking-w499551|title=Victoria's Secret 2017 Fashion Show In Shanghai: Every Model Walking|date=August 29, 2017}}&lt;/ref&gt; ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ 51 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ੋਅ ਕੀਤੇ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.crfashionbook.com/fashion/a9169313/now-casting-dilone/|title=Now Casting: Dilone|date=March 29, 2016|access-date=March 22, 2022|archive-date=May 8, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210508101434/https://www.crfashionbook.com/fashion/a9169313/now-casting-dilone/|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;

ਉਸਨੇ ਡੇਵਿਡ ਯੁਰਮੈਨ, ਬਾਲਮੇਨ, ਅਮੈਰੀਕਨ ਈਗਲ ਆਊਟਫਿਟਰਸ, ਐਚ ਐਂਡ ਐਮ, ਸਟੈਲਾ ਮੈਕਕਾਰਟਨੀ, ਕੋਚ ਅਤੇ ਵਰਸੇਸ ਦੇ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.wmagazine.com/story/up-and-coming-model-dilone-is-a-girly-tomboy-who-loves-her-short-hair|title=Up-And-Coming Model Dilone Is a Girly Tomboy Who Loves Her Short Hair|last=Bunion|first=Chrystin|date=November 3, 2016|website=W}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.elleuk.com/fashion/articles/a31872/dilone-on-diversity-in-fashion/|title=Model Of The Moment Dilone On Diversity And What It's Like To Be A New Girl At Fashion Week|date=September 14, 2016|website=Elle UK}}&lt;/ref&gt;

ਡੀਲੋਨ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਟੋਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੇਫੋਰਾ ਦੀ &quot;ਲੈਟ ਬਿਊਟੀ ਟੂਗੇਦਰ&quot; ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਅਡਵੋਆ ਅਬੋਆ, ਇਸਾ ਲਿਸ਼, ਮਾਰੀਆ ਬੋਰਗੇਸ, ਅਤੇ ਬਿਨਕਸ ਵਾਲਟਨ ਵਰਗੇ ਮਾਡਲਾਂ ਨਾਲ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਉਹ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ [[ਦੁਲਿੰਗਕਤਾ|ਦੁਲਿੰਗੀ]] ਹੈ ਅਤੇ ਬਰੁਕਲਿਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.net-a-porter.com/gb/en/porter/article-acfb12deff9594ef/cover-stories/cover-stories/dilone|title=A New Adventure With Dilone|last=Sells|first=Emma|date=May 3, 2019|website=Porter}}&lt;/ref&gt;

== ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ ==
* [[https://en.wikipedia.org/wiki/LGBT_culture_in_New_York_City|ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ]]
* [[https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_LGBT_people_from_New_York_City|ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ]]

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਨਿਊਯਾਰਕ (ਰਾਜ) ਦੇ ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਦੁਲਿੰਗੀ ਔਰਤਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1994]]</text>
      <sha1>ag401jj3feyw1q5mapz3r1fxubdyz6x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਡੇਜ਼ੀ ਈਗਨ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140782</id>
    <revision>
      <id>610721</id>
      <parentid>608339</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T08:11:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17915" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name        = ਡੇਜ਼ੀ ਈਗਨ
| image       = Daisy Eagan 2011 by David Shankbone.JPG
| imagesize   = 
| caption     = ਈਗਨ ਨਿਊਯਾਰਕ ਦੀ ਇਕ ਪਾਰਟੀ ਦੌਰਾਨ, 2011
| birthname   = 
| birth_date  = {{birth date and age|1979|11|04}}
| birth_place = ਬਰੂਕਲਿਨ, [[ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ]], ਯੂ.ਐਸ.
| othername   = 
| occupation  = [[ਅਦਾਕਾਰਾ]]
| alma mater  = ਸਿਮੋਨ'ਜ ਰੌਕ ਦਾ ਬਾਰਡ ਕਾਲਜ
| spouse      = {{marriage|ਪੈਟਰਿਕ ਕਾਮਰ |2003|2006|end=div}}&lt;br&gt;{{marriage|ਕਰਟ ਬਲੂਮ|2020}}
| children    = 1
| awards      = ਟੋਨੀ ਅਵਾਰਡ, ਬੇਸਟ ਫ਼ੀਚਰ ਐਕਟਰਸ ਲਈ
| years_active = 1988–ਮੌਜੂਦਾ
}}


'''ਡੇਜ਼ੀ ਈਗਨ''' (ਜਨਮ 4 ਨਵੰਬਰ, 1979) ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ [[ਅਦਾਕਾਰ|ਅਦਾਕਾਰਾ]] ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਜਨਮ ਬਰੁਕਲਿਨ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।

1991 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ''ਦ ਸੀਕਰੇਟ ਗਾਰਡਨ'' ਵਿੱਚ ਮੈਰੀ ਲੈਨੋਕਸ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਸੰਗੀਤਕ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਦਾਕਾਰਾ ਦੁਆਰਾ ਸਰਵੋਤਮ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਟੋਨੀ ਅਵਾਰਡ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੂੰ ਸੰਗੀਤਕ ਵਿੱਚ ਉੱਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਲਈ ਡਰਾਮਾ ਡੈਸਕ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਇਸੇ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਲਈ ਇੱਕ ਬਾਹਰੀ ਆਲੋਚਕ ਸਰਕਲ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;[http://www.playbillvault.com/Show/Detail/4178/The-Secret-Garden &quot;''The Secret Garden'' Broadway&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160208165935/http://www.playbillvault.com/Show/Detail/4178/The-Secret-Garden|date=2016-02-08}}, ''[[ਪਲੇਬਿਲ|Playbill]]'', accessed December 24, 2015&lt;/ref&gt; ਗਿਆਰਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਅੱਜ ਤੱਕ (2021 ਤੱਕ) ਟੋਨੀ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦੀ ਔਰਤ ਹੈ ਅਤੇ ਟੋਨੀ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦੀ ਔਰਤ ਫ੍ਰੈਂਕੀ ਮਾਈਕਲਸ ਹੈ (ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ 11ਵੇਂ ਜਨਮਦਿਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ ਬਾਅਦ ''ਮੇਮੇ'' ਲਈ ਆਪਣਾ ਟੋਨੀ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਿਆ ਸੀ)।&lt;ref&gt;Corsello, Bill. [http://www.tonyawards.com/en_US/news/articles/2013-05-20/201305211369095792294.html &quot;The Youngest Tony Award-Winners&quot;], tonyawards.com, May 21, 2013&lt;/ref&gt;

1992 ਵਿੱਚ ਈਗਨ ਨੇ ''ਸੋਨਡਾਈਮ: ਕਾਰਨੇਗੀ ਹਾਲ'' ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ &quot;ਬ੍ਰਾਡਵੇ ਬੇਬੀ&quot; ਗਾਇਆ।&lt;ref&gt;[http://www.sondheimguide.com/concerts1.html &quot;Special Events, Concerts, and Benefit Performances&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190207121035/http://www.sondheimguide.com/concerts1.html|date=2019-02-07}}, sondheimguide.com, accessed December 24, 2015&lt;/ref&gt;

ਉਹ ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ ਵਿੱਚ 2005 ਵਿੱਚ ਬਲੈਂਕ ਥੀਏਟਰ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ''ਦ ਵਾਈਲਡ ਪਾਰਟੀ'' ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਸਟ੍ਰੀਟ ਵੈਫ ਵਜੋਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ&lt;ref&gt;Brandes, Phillip. [http://articles.latimes.com/2005/oct/20/news/wk-wild20 &quot;Emotions turn explosive at sizzling ''Wild Party''&quot;], ''[[Los Angeles Times]]'', October 20, 2005&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕ ਵਿੱਚ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਲਈ 2005 ਦੇ ਐਲ.ਏ. ਵੀਕਲੀ ਥੀਏਟਰ ਅਵਾਰਡ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;Morris, Steven Leigh. [http://www.laweekly.com/news/daisy-eagan-no-exit-2148184 &quot;Daisy Eagan: No Exit&quot;], laweekly.com, April 4, 2007&lt;/ref&gt;

ਉਹ ਫਰਵਰੀ 2016 ਵਿੱਚ ਡੇਵਿਡ ਗੇਫਨ ਹਾਲ ਵਿਖੇ ''ਦ ਸੀਕਰੇਟ ਗਾਰਡਨ'' ਦੀ ਮੈਨਹਟਨ ਕੰਸਰਟ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਨੌਕਰਾਣੀ ਮਾਰਥਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਉਸਨੇ 2016 ਵਿੱਚ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਡੀ.ਸੀ. ਵਿੱਚ ਸ਼ੈਕਸਪੀਅਰ ਥੀਏਟਰ ਕੰਪਨੀ ਲਈ ਮਾਰਥਾ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਇਆ;&lt;ref&gt;Hetrick, Adam. [http://www.playbill.com/news/article/daisy-eagan-sierra-boggess-ramin-karimloo-cheyenne-jackson-ben-platt-join-secret-garden-at-geffen-hall-376720# &quot;Daisy Eagan, Sierra Boggess, Ramin Karimloo, Cheyenne Jackson, Ben Platt Join ''Secret Garden'' at Geffen Hall&quot;], ''[[Playbill]]'', December 23, 2015&lt;/ref&gt; ਇਹ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਫਿਰ 2017 ਵਿੱਚ ਸੀਏਟਲ ਦੇ 5ਵੇਂ ਐਵੇਨਿਊ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਚਲੀ ਗਈ।&lt;ref&gt;[https://www.broadwayworld.com/seattle/article/Daisy-Eagan-Led-THE-SECRET-GARDEN-to-Bloom-at-5th-Avenue-Theatre-After-DC-Run-20161004 &quot;Daisy Eagan-Led ''The Secret Garden'' to Bloom at 5th Avenue Theatre After D.C. Run&quot;], BWW News Desk, Broadwayworld.com Seattle&lt;/ref&gt;

ਉਸਦੇ ਫ਼ਿਲਮੀ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ''ਲੂਸਿੰਗ ਈਸਾਯਾਹ'' (1995),&lt;ref&gt;{{Allmovie title|134595|Losing Isaiah}}&lt;/ref&gt; ''ਰਾਈਪ'' (1996)&lt;ref&gt;Holden Stephen. [https://www.nytimes.com/movie/review?res=9C05EFD71E31F931A35756C0A961958260 &quot;Girls Becoming Women in a Man's World&quot;], ''[[The New York Times]]'', May 2, 1997&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ''ਟੋਨੀ ਐਨ' ਟੀਨਾਜ਼ ਵੈਡਿੰਗ'' (2004)&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20071202033535/http://movies.nytimes.com/movie/290143/Tony-N-Tina-s-Wedding/overview &quot;''Tony n' Tina's Wedding'' Overview&quot;], ''[[The New York Times]]'', accessed December 24, 2015&lt;/ref&gt; ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਉਹ ''ਵਿਦਾਉਟ ਏ ਟ੍ਰੇਸ'' (2007),&lt;ref&gt;[http://www.tvguide.com/tvshows/without-a-trace/episode-20-season-5/skin-deep/100584/ &quot;'Without A Trace', Episode 20&quot;] tvguide.com, accessed December 27, 2015&lt;/ref&gt; ''ਦ ਯੂਨਿਟ'' (2006), &lt;ref&gt;[http://www.tvguide.com/tvshows/the-unit/episode-7-season-1/dedication/278693/ &quot;'The Unit', Episode 7&quot;] tvguide.com, accessed December 27, 2015&lt;/ref&gt; ''ਗੋਸਟ ਵਿਸਪਰਰ'' (2006),&lt;ref&gt;[http://www.tvguide.com/tvshows/ghost-whisperer-2006/episode-5-season-2/grave-matter/192254/ &quot;'Ghost Whisperer', Episode 5&quot;] tvguide.com, accessed December 27, 2015&lt;/ref&gt; ''ਆਰਜ਼'' (2006),&lt;ref&gt;[http://www.tvguide.com/tvshows/numb3rs/episode-15-season-2/the-running-man/191696/ &quot;'Numb3rs', Episode 15&quot;] tvguide.com, accessed December 27, 2015&lt;/ref&gt; ''ਦ ਮੈਂਟਲਿਸਟ'' (2012) ਅਤੇ ਗਰਲਜ਼ (2017) ਦੇ ਐਪੀਸੋਡਾਂ ਵਿੱਚ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। 

== ਆਰੰਭਕ ਜੀਵਨ ==
ਈਗਨ ਦਾ ਜਨਮ ਬਰੁਕਲਿਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਯਹੂਦੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ, ਐਂਡਰੀਆ ਬੋਰੋਫ ਈਗਨ, ਇੱਕ ਡਾਕਟਰੀ ਲੇਖਕ ਸੀ; ਜਦੋਂ ਈਗਨ 13 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ, ਰਿਚਰਡ ਈਗਨ, ਇੱਕ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਲਾਕਾਰ ਹਨ। ਡੇਜ਼ੀ ਈਗਨ ਨੂੰ 6 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਦੇਖ ਕੇ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਣਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;laweekly&quot;&gt;{{cite web | last=Morris | first=Steven Leigh | url=https://www.laweekly.com/daisy-eagan-no-exit/ | title=Daisy Eagan: No Exit | website=LA Weekly | date=April 4, 2007 }}&lt;/ref&gt;

== ਕਰੀਅਰ ==
1991 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ 'ਦ ਸੀਕਰੇਟ ਗਾਰਡਨ' ਵਿੱਚ ਮੈਰੀ ਲੈਨੋਕਸ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਦਾਕਾਰਾ ਦੁਆਰਾ ਸਰਵੋਤਮ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਟੋਨੀ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਿਆ। ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕ ਵਿੱਚ ਉੱਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਲਈ ਡਰਾਮਾ ਡੈਸਕ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਲਈ ਇੱਕ ਬਾਹਰੀ ਆਲੋਚਕ ਸਰਕਲ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Secret Garden (Broadway, St. James Theatre, 1991) |url=https://www.playbill.com/production/the-secret-garden-st-james-theatre-vault-0000004178 |website=Playbill |access-date=July 14, 2022}}&lt;/ref&gt; ਗਿਆਰਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਅੱਜ ਤੱਕ (2021 ਤੱਕ) ਟੋਨੀ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦੀ ਔਰਤ ਹੈ, ਅਤੇ ਟੋਨੀ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦੀ ਔਰਤ (ਫ੍ਰੈਂਕੀ ਮਾਈਕਲਸ ਆਪਣੇ 11ਵੇਂ ਜਨਮਦਿਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ ਪਹਿਲਾਂ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਮੇਮੇ ਲਈ ਆਪਣਾ ਟੋਨੀ ਜਿੱਤਿਆ ਸੀ) ਹੈ।&lt;ref&gt;Corsello, Bill. [http://www.tonyawards.com/en_US/news/articles/2013-05-20/201305211369095792294.html &quot;The Youngest Tony Award-Winners&quot;], tonyawards.com, May 21, 2013&lt;/ref&gt;

1992 ਵਿੱਚ, ਈਗਨ ਨੇ ਸੋਨਡਾਈਮ: ਏ ਸੈਲੀਬ੍ਰੇਸ਼ਨ ਐਟ ਕਾਰਨੇਗੀ ਹਾਲ ਵਿੱਚ &quot;ਬ੍ਰਾਡਵੇ ਬੇਬੀ&quot; ਗਾਇਆ।&lt;ref&gt;[http://www.sondheimguide.com/concerts1.html &quot;Special Events, Concerts, and Benefit Performances&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190207121035/http://www.sondheimguide.com/concerts1.html |date=2019-02-07 }}, sondheimguide.com, accessed December 24, 2015&lt;/ref&gt;

ਉਹ ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ ਵਿੱਚ 2005 ਵਿੱਚ ਬਲੈਂਕ ਥੀਏਟਰ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਦ ਵਾਈਲਡ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਸਟ੍ਰੀਟ ਵਾਈਫ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ&lt;ref&gt;Brandes, Phillip. [http://articles.latimes.com/2005/oct/20/news/wk-wild20 &quot;Emotions turn explosive at sizzling ''Wild Party''&quot;], ''[[Los Angeles Times]]'', October 20, 2005&lt;/ref&gt; , ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਲਈ 2005 ਦੇ LA ਵੀਕਲੀ ਥੀਏਟਰ ਅਵਾਰਡ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਹੈ।

ਉਹ ਫਰਵਰੀ 2016 ਵਿੱਚ ਡੇਵਿਡ ਗੇਫਨ ਹਾਲ ਵਿਖੇ 'ਦ ਸੀਕਰੇਟ ਗਾਰਡਨ' ਦੀ ਮੈਨਹਟਨ ਕੰਸਰਟ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਨੌਕਰਾਣੀ ਮਾਰਥਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ, ਡੀ.ਸੀ. ਵਿੱਚ &lt;ref&gt;{{cite web |last=Hetrick |first=Adam |title=Daisy Eagan, Sierra Boggess, Ramin Karimloo, Cheyenne Jackson, Ben Platt Join ''Secret Garden'' at Geffen Hall |url=https://www.playbill.com/article/daisy-eagan-sierra-boggess-ramin-karimloo-cheyenne-jackson-ben-platt-join-secret-garden-at-geffen-hall-com-376720 |website=Playbill |access-date=July 14, 2022 |date=December 23, 2015}}&lt;/ref&gt;ਸ਼ੇਕਸਪੀਅਰ ਥੀਏਟਰ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ 2016 ਵਿੱਚ ਮਾਰਥਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਇਆ;[6] ਇਹ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਫਿਰ 2017 ਵਿੱਚ ਸੀਏਟਲ ਦੇ 5ਵੇਂ ਐਵੇਨਿਊ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਚਲੀ ਗਈ।&lt;ref&gt;[https://www.broadwayworld.com/seattle/article/Daisy-Eagan-Led-THE-SECRET-GARDEN-to-Bloom-at-5th-Avenue-Theatre-After-DC-Run-20161004 &quot;Daisy Eagan-Led ''The Secret Garden'' to Bloom at 5th Avenue Theatre After D.C. Run&quot;], BWW News Desk, Broadwayworld.com Seattle&lt;/ref&gt;

ਉਸ ਦੇ ਫ਼ਿਲਮੀ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਲੂਸਿੰਗ ਈਸਾਯਾਹ (1995),&lt;ref&gt;{{AllRovi movie|134595|Losing Isaiah}}&lt;/ref&gt; ਰਾਈਪ (1996)&lt;ref&gt;Holden Stephen. [https://www.nytimes.com/movie/review?res=9C05EFD71E31F931A35756C0A961958260 &quot;Girls Becoming Women in a Man's World&quot;], ''[[The New York Times]]'', May 2, 1997&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਟੋਨੀ ਐਨ' ਟੀਨਾਜ਼ ਵੈਡਿੰਗ (2004)[10] ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20071202033535/http://movies.nytimes.com/movie/290143/Tony-N-Tina-s-Wedding/overview &quot;''Tony n' Tina's Wedding'' Overview&quot;], ''[[The New York Times]]'', accessed December 24, 2015&lt;/ref&gt;

ਉਹ ਬਿਨਾਂ ਟਰੇਸ (2007)&lt;ref&gt;[http://www.tvguide.com/tvshows/without-a-trace/episode-20-season-5/skin-deep/100584/ &quot;'Without A Trace', Episode 20&quot;] tvguide.com, accessed December 27, 2015&lt;/ref&gt;, ਦਿ ਯੂਨਿਟ (2006), [12] ਗੋਸਟ ਵਿਸਪਰਰ (2006),&lt;ref&gt;[http://www.tvguide.com/tvshows/the-unit/episode-7-season-1/dedication/278693/ &quot;'The Unit', Episode 7&quot;] tvguide.com, accessed December 27, 2015&lt;/ref&gt; ਨੰਬਰ 3ਆਰਜ਼ (2006),&lt;ref&gt;[http://www.tvguide.com/tvshows/ghost-whisperer-2006/episode-5-season-2/grave-matter/192254/ &quot;'Ghost Whisperer', Episode 5&quot;] tvguide.com, accessed December 27, 2015&lt;/ref&gt; ਦ ਮੈਂਟਲਿਸਟ (2012) ਅਤੇ ਦੇ ਐਪੀਸੋਡਾਂ ਵਿੱਚ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ।

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਈਗਨ ਨੇ ਸਾਈਮਨਜ਼ ਰੌਕ ਵਿਖੇ ਬਾਰਡ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਓਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਰਚਨਾਤਮਕ ਲਿਖਤ ਵਿੱਚ [[ਬੀਏ|ਬੈਚਲਰ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ]] ਨਾਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;Fox, Jena Tesse. [http://www.broadwayworld.com/article/Still-Daisy-Eagan-After-All-These-Years-20010101 &quot;Still Daisy Eagan After All These Years&quot;], broadwayworld.com, March 27, 2011&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Taylor, Kate. [https://www.nytimes.com/2011/03/28/theater/daisy-eagan-in-still-daisy-after-all-these-years.html&amp;usg=AFQjCNFpkDuXJ4fBXcCoR_zIA1Q-zCatPg &quot;A Former Child Star Returns, With Wisdom&quot;], ''[[The New York Times]]'', March 27, 2011&lt;/ref&gt;

2003 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਪੈਟਰਿਕ ਕਾਮਰ, ਇੱਕ ਵਿੱਤੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ;&lt;ref&gt;[https://www.nytimes.com/2003/08/31/style/weddings-celebrations-daisy-eagan-patrick-comer.html?pagewanted= &quot;Weddings/Celebrations. Daisy Eagan, Patrick Comer&quot;] ''[[The New York Times]]'', August 31, 2003&lt;/ref&gt; ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ 2006 ਵਿੱਚ ਤਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ। ਈਗਨ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ, ਮੌਂਟੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ, ਕਰਟ ਬਲੂਮ ਨਾਲ [[ਨਿਊਯਾਰਕ]] ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸਨੇ 6 ਮਈ, 2020 ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;Reich, Athena. [https://www.alternativefamiliesinternational.com/home/2019/1/21/daisys-story-from-suddenly-pregnant-to-queer-discover-dont-let-other-people-dictate-who-you-are# &quot;Daisy's Story, from Suddenly Pregnant to Suddenly Gay&quot;], ''Alternative Families International'', January 21, 2019&lt;/ref&gt; ਜਦੋਂ ਉਹ 12 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਈਗਨ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਲਈ ਸਮਲਿੰਗੀ ਵਜੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਸੀ; ਉਹ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ &quot;ਕੀਅਰ ਪੌਲੀ&quot; ਵਜੋਂ ਪਛਾਣ ਰੱਖਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਰਿਆਨ ਹੋਲਸਾਥਰ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਬਹੁਪੱਖੀ ਅਤੇ [[ਗੈਰ-ਬਾਈਨਰੀ ਜੈਂਡਰ|ਗੈਰ-ਬਾਈਨਰੀ]] ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://podtail.com/podcast/coming-out-with-lauren-nicole/episode-5-daisy-eagan/|title=Episode 5: Daisy Eagan – Coming Out with Lauren &amp; Nicole – Podcast}}&lt;/ref&gt;

ਡੇਜ਼ੀ ਈਗਨ ਗੈਰ-ਬਾਈਨਰੀ ਹੈ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://twitter.com/daisyeagan/status/1155262586079727616|title=https://twitter.com/daisyeagan/status/1155262586079727616|website=Twitter|language=en|access-date=2022-03-01}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਸੀ/ਦੇ ਸਰਵਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://mobile.twitter.com/daisyeagan|title=https://mobile.twitter.com/daisyeagan|website=Twitter|language=en|access-date=2022-03-01}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{IBDB name}}
* {{IMDB name|0247059}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਅਮਰੀਕੀ ਫ਼ਿਲਮੀ ਅਦਾਕਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਨਿਊਯਾਰਕ (ਰਾਜ) ਦੇ ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1979]]</text>
      <sha1>2q2w2h019gon94shc7peyuan1gbhtw1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਲੀਓ ਫੋਰਡ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140801</id>
    <revision>
      <id>610700</id>
      <parentid>597694</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T05:51:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7662" xml:space="preserve">{{Infobox person
|name = ਲੀਓ ਫੋਰਡ
|image = Leo Ford.jpg
|caption = 
|imagesize = 
|birth_name = ਲੀਓ ਜੌਹਨ ਹਿਲਜਫੋਰਡ
|birth_date = {{birth date|1957|7|05}}
|birth_place = ਡੇਅਟਨ, ਓਹੀਓ, ਯੂ.ਐਸ.
|death_date    = {{Death date and age|1991|7|17|1957|3|05}}
|death_place   = ਲਾਸ ਐਂਜਲਸ,ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ, ਯੂ.ਐਸ.
|partner = ਡਿਵਾਇਨ, ਕਰੈਗ ਮਾਰਕਲ
|alma_mater  = 
|residence =  
|home_town = 
|television = 
|awards = 
|occupation = {{hlist|ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫਿਕ ਅਦਾਕਾਰਾ|ਮਾਡਲ}}
|yearsactive = 
|parents = 
|children = 
}}

'''ਲੀਓ ਫੋਰਡ''' (ਜਨਮ '''ਲੀਓ ਜੌਹਨ ਹਿਲਜਫੋਰਡ'''; 5 ਜੁਲਾਈ, 1957 – 17 ਜੁਲਾਈ, 1991) ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫ਼ਿਕ ਅਦਾਕਾਰ ਸੀ, ਜੋ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਗੇਅ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫ਼ਿਕ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਅਤੇ [[ਦੁਲਿੰਗਕਤਾ|ਦੁਲਿੰਗੀ]] ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫ਼ਿਕ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਅਤੇ ਰਸਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/biggerthanlifehi00esco|title=Bigger Than Life|last=Escoffier|first=Jeffrey|publisher=Running Press|year=2009|isbn=978-0-7867-2010-1|location=Philadelphia|page=[https://archive.org/details/biggerthanlifehi00esco/page/n173 165]|url-access=limited}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਡੇਟਨ, ਓਹੀਓ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ।

== ਕਰੀਅਰ ==
1989 ਵਿੱਚ ਫੋਰਡ ਨੂੰ [[ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ]] ਵਿੱਚ ਬਿਊਕਸ ਆਰਟਸ ਬਾਲ ਦਾ ਕਿੰਗ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਰਾਣੀ ਮੇਲਿਸਾ ਸਲੇਡ ਸੀ।&lt;ref&gt;[http://www.beauxartssociety.org/19356.html Beaux Arts Society] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140102192849/http://beauxartssociety.org/19356.html|date=2014-01-02}}&lt;/ref&gt;

ਫੋਰਡ ਨੇ ਡੇਵਿਡ ਐਲਨ ਰੀਸ ਉਰਫ਼ ''&quot;ਲਾਂਸ&quot;'' ਨਾਲ ''ਲੀਓ ਐਂਡ ਲਾਂਸ'' ਅਤੇ ''ਬਲੌਂਡਜ਼ ਡੂ ਇਟ ਬੈਸਟ'', ਲੀਓ ਅਤੇ ਲਾਂਸ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਵਿਲੀਅਮ ਹਿਗਿੰਸ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਰਿਚਰਡ ਮੋਰਗਨ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਬਲੌਂਡਜ਼ ਡੂ ਇਟ ਬੈਸਟ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/biggerthanlifehi00esco|title=Bigger Than Life|last=Escoffier|first=Jeffrey|publisher=Running Press|year=2009|isbn=978-0-7867-2010-1|location=Philadelphia|page=[https://archive.org/details/biggerthanlifehi00esco/page/n173 165]|url-access=limited}}&lt;/ref&gt; ਸਟੀਵ ਸਕਾਟ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਫ਼ਿਲਮ ''ਗੇਮਜ਼'' ਲਈ ਫੋਰਡ ਨੇ ਗੇਅ ਗੇਮਜ਼ ਮੁਕਾਬਲੇ ਤਹਿਤ ਇੱਕ ਤਗਮਾ ਜੇਤੂ ਤੈਰਾਕ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਲ ਪਾਰਕਰ ਇੱਕ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜੋ ਅਥਲੀਟ ਦੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਪੋਰਟਰੇਟ ਲੈਣ ਲਈ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਜੋ ਫੋਰਡ ਦੇ ਨਾਲ ਅਸਲ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਾਪਰਿਆ ਸੀ, ਉਸ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਸੀ, ਇਹ ਉਸਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ਦੁਰਘਟਨਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਕਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ [[ਕੋਮਾ]] ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ ਸੀ।

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਫੋਰਡ ਦਾ ਕਲਟ ਐਕਟਰ ਡਿਵਾਇਨ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸੀ। ਦੋਨਾਂ ਨੇ ਇਕੱਠੇ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਉਹਨਾਂ ਕਲੱਬਾਂ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਡਿਵਾਇਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਡਿਵਾਈਨ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਫੋਰਡ ਨੇ ਕ੍ਰੇਗ ਮਾਰਕਲ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਫੋਰਡ ਅਤੇ ਮਾਰਕਲ ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਗਰਮ ਖੰਡੀ ਪੰਛੀ ਪਾਲਦੇ ਸਨ। ਫੋਰਡ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਰਕਲ ਨੇ ਇੱਕ ਟਰੈਵਲ ਏਜੰਸੀ ਚਲਾਈ ਅਤੇ ਫੋਰਡ ਦੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.gayhotmovies.com/porn-star/33877/Leo-Ford.html|title=Ford's Personal Life and Career|last=Ford|first=Leo|access-date=20 March 2015}}&lt;/ref&gt;

== ਮੌਤ ==
ਫੋਰਡ ਦੀ ਮੌਤ 17 ਜੁਲਾਈ, 1991 ਨੂੰ ਹੋ ਗਈ ਜਦੋਂ ਉਸਦੇ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ਨੂੰ ਸਨਸੈਟ ਬੁਲੇਵਾਰਡ 'ਤੇ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਮੋੜ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਟਰੱਕ ਨੇ ਟੱਕਰ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ। ਫੋਰਡ ਨੂੰ ਸਿਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਸੱਟ ਲੱਗੀ ਅਤੇ ਦੋ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਕ੍ਰੇਗ ਮਾਰਕਲ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਸਵਾਰ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਮੂਲੀ ਸੱਟਾਂ ਲੱਗੀਆਂ। ਫੋਰਡ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅਸਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੋਸੀ ਦੇ ਬਾਰ, ਗੋਲਡਨ ਗੇਟ ਬ੍ਰਿਜ ਦੇ ਨੇੜੇ ਖਿੰਡਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।

== ਚੁਣੀਂਦਾ ਵੀਡੀਓਗ੍ਰਾਫੀ ==
{{Col-begin}}
{{Col-break}}

===Gay===
*''Best of Leo Ford''
*''Blondes Do It Best'' (1986)
*''Colossal Cocks 5''
*''Flashbacks'' (J. Brian) (1980)
*''Games'' (1983)
*''Leo &amp; Lance'' (1983)
*''New York City Pro'' (1982)
*''A Night at Alfies''
*''Sailor in the Wild'' (1983)
*''Sex in the Great Outdoors'' (1980–1984)
*''Spokes'' (1983)
*''Stiff Sentence''
*''Style'' (1982)
*''William Higgins Class Reunion'' (1983)
*''Summer Of Scott Noll''  (1981)
{{Col-break}}

===Bisexual===
*''Best Bi Far #1''
*''Passion by Fire: The Big Switch 2''
*''True Crimes of Passion''
{{Col-end}}

== ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ ==

* [[https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_pornographic_film_studios#Homosexual_pornography|ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫ਼ਿਕ ਫ਼ਿਲਮ ਸਟੂਡੀਓ ਦੀ ਸੂਚੀ]]
* [[https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_actors_in_gay_pornographic_films|ਗੇਅ ਪੋਰਨ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਪੁਰਸ਼ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ]]

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{IMDb name|id=0285747|name=Leo Ford}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1991]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1957]]</text>
      <sha1>fnnkojtdwtkx3ehgrtob7zoik1ucf3k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਆਲੀਆ ਸ਼ੌਕਤ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140864</id>
    <revision>
      <id>610722</id>
      <parentid>601637</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T08:13:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19239" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name         = ਆਲੀਆ ਸ਼ੌਕਤ
| image        = Alia Shawkat SXSW 2016.jpg
| caption      = ਸ਼ੌਕਤ ਮਾਰਚ 2016 ਦੌਰਾਨ
| birth_name   = ਆਲੀਆ ਮਾਰਟਿਨ ਸ਼ੌਕਤ
| birth_date   = {{Birth date and age|mf=yes|1989|04|18}}
| birth_place  = ਰੀਵਰਸਾਇਡ, [[ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ]], ਯੂ.ਐਸ.
| other_names  =
| occupation   = {{flatlist|
*[[ਅਦਾਕਾਰਾ]]
*[[ਨਿਰਮਾਤਾ]]
}}
| years_active = 1999–ਮੌਜੂਦਾ
| relatives    = ਪੌਲ ਬੁਰਕੇ (ਨਾਨਾ)
| website      = 
}}

'''ਆਲੀਆ ਮਾਰਟਿਨ ਸ਼ੌਕਤ''' ( /ˈ æ l i ə ˈ ʃ ɔː k æ t / {{Respell|AL|ee|ə|_|SHAW|kat}} ;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ti_WGeDSfg8|title=Alia's Alphabet|website=YouTube|archive-url=https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211211/ti_WGeDSfg8|archive-date=2021-12-11|access-date=February 15, 2021}}&lt;/ref&gt; {{Lang-ar|عليا مارتين شوكت}}   ; ਜਨਮ 18 ਅਪ੍ਰੈਲ 1989)&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.californiabirthindex.org/birth/alia_martine_shawkat_born_1989_19526757|title=Alia Martine Shawkat was born on April 18, 1989 in Riverside County, California.|website=California Birth Index}}&lt;/ref&gt; ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਅਤੇ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ। ਉਹ ''ਸਟੇਟ ਆਫ਼ ਗ੍ਰੇਸ'' ਵਿੱਚ ਹੰਨਾਹ ਰੇਬਰਨ, ਫੌਕਸ/ਨੈੱਟਫਲਿਕਸ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ [[ਸਿਟਕਾਮ]] ਅਰੈਸਟਡ ''[[ਅਰੈਸਟਿਡ ਡਿਵੈਲਪਮੈਨਟ]]'' (2003-2006, 2013-2019) ਵਿੱਚ ਮੇਬੀ ਫੰਕੇ, 2015 ਦੀ ਡਰਾਉਣੀ-ਕਾਮੇਡੀ ਫ਼ਿਲਮ ''ਦ ਫਾਈਨਲ ਗਰਲਜ਼'' ਵਿੱਚ ਗਰਟੀ ਮਾਈਕਲਜ਼ ਅਤੇ ਟੀ.ਬੀ.ਐਸ. ਅਤੇ ਐਚ.ਬੀ.ਓ. ਮੈਕਸ ਕਾਮੇਡੀ ਸੀਰੀਜ਼ ''ਸਰਚ ਪਾਰਟੀ'' (2016–2022) ਵਿੱਚ ਡੌਰੀ ਸਿਫ਼ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਕਾਮੇਡੀ ਸੈਂਟਰਲ ਦੇ ''ਡਰੰਕ ਹਿਸਟਰੀ'' 'ਤੇ ਫ੍ਰਾਂਸਿਸ ਕਲੀਵਲੈਂਡ, ਵਰਜੀਨੀਆ ਹਾਲ ਅਤੇ [[ਐਲੇਗਜ਼ੈਂਡਰ ਹੈਮਿਲਟਨ|ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਹੈਮਿਲਟਨ]] ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹਿਮਾਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ।

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਸ਼ੌਕਤ ਦਾ ਜਨਮ ਰਿਵਰਸਾਈਡ, [[ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ]] ਵਿੱਚ ਦੀਨਾ ਸ਼ੌਕਤ (ਨੀ ਬਰਕ) ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਟੋਨੀ ਸ਼ੌਕਤ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;Bio&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.imdb.com/name/nm0790057/bio?ref_=nm_ov_bio_sm|title=Biography|publisher=IMDb|access-date=November 29, 2020}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਪਾਮ ਸਪ੍ਰਿੰਗਸ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹੋਈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.avclub.com/articles/alia-shawkat,38480|title=Alia Shawkat&amp;nbsp;– DVD&amp;nbsp;– Interview|publisher=Avclub.com|access-date=May 31, 2015}}&lt;/ref&gt; ਉਸ ਦੇ ਦੋ ਭਰਾ ਹਨ।&lt;ref name=&quot;Bio&quot; /&gt; ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ [[ਬਗ਼ਦਾਦ|ਬਗਦਾਦ]], [[ਇਰਾਕ]]  ਤੋਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਨਾਰਵੇਜਿਅਨ, ਆਇਰਿਸ਼ ਅਤੇ ਇਤਾਲਵੀ ਮੂਲ ਦੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.albawaba.com/entertainment/alia-shawkat-lands-new-comedy-central-project-850906|title=Alia Shawkat lands new Comedy Central project|date=June 12, 2016|access-date=November 7, 2016}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦੇ ਨਾਨਾ ਅਭਿਨੇਤਾ ਪਾਲ ਬਰਕ ਸਨ।

== ਕਰੀਅਰ ==
2001 ਤੋਂ 2004 ਤੱਕ ਸ਼ੌਕਤ ਨੇ ''ਸਟੇਟ ਆਫ਼ ਗ੍ਰੇਸ'' ਵਿੱਚ ਹੰਨਾਹ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਮਾਏਬੀ ਫੰਕੇ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਸ਼ੌਕਤ 2003 ਤੋਂ 2019 ਤੱਕ ਸ਼ੋਅ ਦੇ ਪੂਰੇ ਰਨ ਲਈ ਅਰੈਸਟਿਡ ਡਿਵਲਪਮੈਂਟ ਦੀ ਇੱਕ ਨਿਯਮਤ ਕਾਸਟ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। ਸ਼ੌਕਤ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਲਈ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਲੜੀ ਨੂੰ ਲਗਭਗ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ। ਪੌਪ-ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰ ਬ੍ਰਾਇਨ ਐਮ. ਪਾਮਰ ਨੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ &quot;ਇੱਕ ਸ਼ੋ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਚਮਕਦਾਰ ਰੌਸ਼ਨੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਜੋ ਸਿਰਫ਼ ਚਮਕਦਾਰ ਰੌਸ਼ਨੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਭਰੀ ਗਈ ਸੀ,&quot; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.brianmpalmer.com/aliashawkat.htm|title=Interview with Brian M. Palmer|publisher=Brianmpalmer.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20141015235438/http://www.brianmpalmer.com/aliashawkat.htm|archive-date=October 15, 2014|access-date=May 31, 2015}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਈਫ਼ਿਲਮਕਰੀਟਿਕ ਦੇ ਸਕਾਟ ਵੇਨਬਰਗ ਨੇ ਉਸਨੂੰ &quot;ਵਨ ਫਨੀ ਯੰਗ ਲੇਡੀਭਾਵ ''ਇੱਕ'' ''ਮਜ਼ਾਕੀਆ'' ''ਮੁਟਿਆਰ''&quot; ਦੱਸਿਆ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.efilmcritic.com/feature.php?feature=1240|title=eFilmCritic&amp;nbsp;– DVD Review: Arrested Development Season 1|publisher=Efilmcritic.com|access-date=May 31, 2015|archive-date=ਸਤੰਬਰ 19, 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150919054637/http://www.efilmcritic.com/feature.php?feature=1240|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt; 2010 ਵਿੱਚ ਏਵੀ ਕਲੱਬ ਨਾਲ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ, ਸ਼ੌਕਤ ਨੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਸਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ &quot;ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪਲ&quot; ''ਅਰੈਸਟਿਡ ਡਿਵੈਲਪਮੈਨਟ'' ਸੈੱਟ 'ਤੇ ਵਾਪਰੇ ਸਨ। ਮਿਚ ਹਰਵਿਟਜ਼ ਮੇਰੇ ਲਈ ਪਿਤਾ ਵਰਗਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ, [ਕਾਸਟ] ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਕਾਮੇਡੀ ਦੀ ਮੇਰੀ ਸਮਝ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧਣ ਦੇ ਯੋਗ ਸੀ।&quot;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.avclub.com/articles/alia-shawkat,38480/|title=Interview|work=The A.V. Club|access-date=May 31, 2015}}&lt;/ref&gt;

2009 ਵਿੱਚ ਸ਼ੌਕਤ &quot;ਟਾਲ ਬੁਆਏ&quot; ਲਈ ''ਵ੍ਹਿਪ ਇਟ'' ਦੇ ਸਹਿ-ਸਟਾਰ ਹਰ ਮਾਰ ਸੁਪਰਸਟਾਰ ਦੇ ਸੰਗੀਤ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਈਵਾ ਮੈਂਡੇਸ ਅਤੇ ਐਰਿਕ ਵੇਅਰਹੇਮ ਵੀ ਸਨ। ਅਕਤੂਬਰ 2009 ਵਿੱਚ, ਇਹ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਸ਼ੌਕਤ, ਹਰ ਮਾਰ, ਅਤੇ ''ਵ੍ਹਿਪ ਇਟ'' ਦੇ ਸਹਿ-ਸਟਾਰ ਇਲੀਅਟ ਪੇਜ ''ਸਟਿੱਚ ਨ' ਬਿਚ'' ਨਾਮਕ [[ਐੱਚ.ਬੀ.ਓ.|ਐਚ.ਬੀ.ਓ.]] ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ੋਅ ਤਿਆਰ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਲਿਖਣਗੇ।&lt;ref name=&quot;Interview&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.avclub.com/articles/alia-shawkat,38480/|title=Interview|work=The A.V. Club|access-date=May 31, 2015}}&lt;/ref&gt; ''ਦ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਰਿਪੋਰਟਰ'' ਅਨੁਸਾਰ, ਸ਼ੋਅ &quot;ਦੋ ਦਰਦਨਾਕ ਠੰਡੀਆਂ ਹਿਪਸਟਰ ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ ਅਨੁਸਰਣ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਕਲਾਕਾਰ ਬਣਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਵਿੱਚ ਹਰ ਹਾਲ 'ਚ ਬਰੁਕਲਿਨ ਦੇ ਵਿਲੀਅਮਸਬਰਗ ਇਲਾਕੇ ਤੋਂ ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ ਦੇ ਸਿਲਵਰ ਲੇਕ ਐਨਕਲੇਵ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।&quot;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.avclub.com/articles/ellen-page-arrested-developments-alia-shawkat-and,33831/|title=Ellen Page, Arrested Development's Alia Shawkat, and Har Mar Superstar (!) working on HBO show|work=The A.V. Club|access-date=May 31, 2015}}&lt;/ref&gt;

ਸ਼ੌਕਤ, ''ਅਰੈਸਟਿਡ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ'' ਦੇ ਸਹਿ-ਸਟਾਰ ਅਤੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਦੋਸਤ ਮੇ ਵਿਟਮੈਨ ਨਾਲ ਇੰਡੀ-ਪੰਕ ਬੈਂਡ ਫੇਕ ਪ੍ਰੋਬਲਮਜ਼ '2010 ਦੀ ਐਲਬਮ ''ਰੀਅਲ ਗੋਸਟਸ ਕੈਚਟ ਆਨ ਟੇਪ'' ਦੇ ਕਈ ਟਰੈਕਾਂ 'ਤੇ ਗੈਸਟ ਵੋਕਲ ਗਾਏ।&lt;ref name=&quot;FakeProblemsCDRelease&quot;&gt;{{Cite web|url=http://bandweblogs.com/blog/2010/08/05/fake-problems-real-ghosts-caught-on-tape-tour-with-the-gaslight-anthem/|title=Fake Problems - 'Real Ghosts Caught On Tape' + tour with The Gaslight Anthem|archive-url=https://web.archive.org/web/20130821080435/http://bandweblogs.com/blog/2010/08/05/fake-problems-real-ghosts-caught-on-tape-tour-with-the-gaslight-anthem/|archive-date=August 21, 2013}}&lt;/ref&gt;

ਫੌਕਸ ਦੁਆਰਾ ਲੜੀ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਛੇ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, 7 ਅਗਸਤ, 2012 ਨੂੰ ''ਅਰੈਸਟਡ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ'' ਦੇ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਚੌਥੇ ਸੀਜ਼ਨ ਲਈ ਫ਼ਿਲਮਾਂਕਣ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਸ਼ੌਕਤ ਨੇ ਮਾਏਬੀ ਫੰਕੇ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਇਆ। ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ 15 ਨਵੇਂ ਐਪੀਸੋਡ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜੋ 26 ਮਈ, 2013 ਨੂੰ [[ਨੈਟਫਲਿਕਸ|ਨੈੱਟਫਲਿਕਸ]] 'ਤੇ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਸਨ। ਹਰ ਐਪੀਸੋਡ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪਾਤਰ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸ਼ੌਕਤ ਦੇ ਮਾਏਬੀ, ਜੋ ਹੁਣ ਇੱਕ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਸੀਨੀਅਰ ਹੈ, ਐਪੀਸੋਡ 12 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਹੈ, ਜੋ &quot;ਸੇਨੋਰਾਈਟਿਸ&quot; ਅਤੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਕਈ ਹੋਰ ਐਪੀਸੋਡਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਸ਼ੌਕਤ ਰਿਆਨ ਟ੍ਰੇਕਾਰਟਿਨ ਦੀ 2013 ਦੀ ਆਰਟ ਫ਼ਿਲਮ ''ਸੈਂਟਰ ਜੇਨੀ'' ਵਿੱਚ ਵੀ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=tlbdGAen-S0|title=Center Jenny, 2013 Ryan Trecartin|website=Youtube|archive-url=https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211211/tlbdGAen-S0|archive-date=2021-12-11|access-date=July 7, 2020}}&lt;/ref&gt;

2015 ਵਿੱਚ ਸ਼ੌਕਤ ਨੇ ਇੱਕ ਐਪੀਸੋਡ ਲਈ ਇਲਾਨਾ ਗਲੇਜ਼ਰ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਦੀ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਦਿਲਚਸਪੀ ਅਤੇ ਦਿੱਖ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ''ਬ੍ਰੌਡ ਸਿਟੀ'' 'ਤੇ ਮਹਿਮਾਨ-ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ; ਦੋਨੋਂ ਸਿਰਫ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਮਾਨ ਦਿੱਖ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਵੱਲ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੋਏ ਸਨ। ਐਪੀਸੋਡ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸ਼ੌਕਤ ਅਤੇ ਗਲੇਜ਼ਰ ਦੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਸਮਾਨਤਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.salon.com/2015/03/12/alia_shawkat_on_her_hot_broad_city_doppelganger_romance_it_was_one_of_the_best_makeout_scenes_that_i’ve_had/|title=Alia Shawkat on her hot &quot;Broad City&quot; doppelgänger romance: &quot;It was one of the best makeout scenes that I've had&quot;|last=Silman|first=Anna|date=March 12, 2015|work=Salon.com|access-date=November 7, 2015}}&lt;/ref&gt;

ਸ਼ੌਕਤ ਨੇ ਟੀਬੀਐਸ ਕਾਮੇਡੀ ''ਸਰਚ ਪਾਰਟੀ'' ਵਿੱਚ ਡੋਰੀ ਸਿਫ ਦੀ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, ਜਿਸਦਾ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ 21 ਨਵੰਬਰ 2016 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://deadline.com/2016/07/tbs-search-party-thanksgiving-week-premiere-people-of-earth-tca-1201795985/|title=TBS to Strip New Comedy 'Search Party' Thanksgiving Week, Sets 'People of Earth' Premiere&amp;nbsp;– TCA|last=Andreeva|first=Nellie|date=July 31, 2016|website=[[Deadline Hollywood]]|access-date=December 15, 2016}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਜਨਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪੰਜਵੇਂ ਅਤੇ ਆਖ਼ਰੀ ਸੀਜ਼ਨ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 2019 ਵਿੱਚ ਐਚ.ਬੀ.ਓ. ਮੈਕਸ ਵਿੱਚ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://tvline.com/2019/10/07/search-party-season-3-premiere-date-hbo-max/|title=Search Party Moves to HBO Max From TBS — And Gets Season 4 Renewal|last=Webb Mitovich|first=Matt|date=October 7, 2019|website=tvline.com|access-date=November 22, 2020}}&lt;/ref&gt;

ਸ਼ੌਕਤ ਨੇ [[ਆਸਟਰੇਲੀਆ|ਆਸਟਰੇਲੀਆਈ]] ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸੋਫੀ ਹਾਈਡ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ 2019 ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ''ਐਨੀਮਲਜ਼'' ਵਿੱਚ, [[ਡਬਲਿਨ]] ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਉੱਚ-ਜੀਵਤ ਅਮਰੀਕੀ ਭਾਗੀਦਾਰ ਟਾਈਲਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਦੋਸਤੀ ਬਾਰੇ  ਫ਼ਿਲਮ ਹੈ, ਜੋ ਲੌਰਾ (ਹਾਲੀਡੇ ਗ੍ਰੇਨਜਰ ਦੁਆਰਾ ਨਿਭਾਈ ਗਈ) ਦੁਆਰਾ ਉਸਦੇ ਟੀਟੋਟਲਿੰਗ ਬੁਆਏਫ੍ਰੈਂਡ ਨਾਲ ਮੰਗਣੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.broadsheet.com.au/adelaide/entertainment/article/alia-shawkat-animals-and-reaching-adulthood|title=Alia Shawkat, Animals and Reaching Adulthood|last=Frangos|first=Daniela|date=April 1, 2019|website=Broadsheet|access-date=April 3, 2010}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{YouTube|q5t3dyqfad0|Animals: Alia Shawkat, Holliday Grainger, Sophie Hyde, Emma Jane Unsworth}}&lt;/ref&gt;ਸ਼ੌਕਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਵੀ ਟਾਈਲਰ ਵਰਗਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਹੀਂ ਨਿਭਾਇਆ, ਉਸਦੇ ਪਿਛਲੇ ਕਿਰਦਾਰਾਂ ਨਾਲ ਵਧੇਰੇ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ &quot;ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਉਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਸੀ ਜੋ ਬਹੁਤ ਮਜ਼ੇਦਾਰ ਸੀ, ਪਰ ਬਹੁਤ ਟੁੱਟਿਆ ਹੋਇਆ&quot;।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.adelaidereview.com.au/arts/cinema/alia-shawkat-animals/|title=Animals star Alia Shawkat is not your ingenue|last=Marsh|first=Walter|date=April 3, 2019|publisher=The Adelaide Review|access-date=April 3, 2019}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਜਦੋਂ ਉਹ ਅਦਾਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੀ ਹੁੰਦੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਸ਼ੌਕਤ ਨੂੰ ਚਿੱਤਰਕਾਰੀ ਕਰਨਾ ਪਸੰਦ ਹੈ; ਉਸਨੇ [[ਲਾਸ ਐਂਜਲਸ|ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ]], [[ਮੈਕਸੀਕੋ ਸ਼ਹਿਰ|ਮੈਕਸੀਕੋ ਸਿਟੀ]] ਅਤੇ [[ਪੈਰਿਸ]] ਵਿੱਚ ਗੈਲਰੀ ਸ਼ੋਅ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਸੰਗੀਤ ਬਣਾਉਣਾ ਅਤੇ ਜੈਜ਼ ਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਉਣਾ ਵੀ ਪਸੰਦ ਕਰਦੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.brainyquote.com/quotes/alia_shawkat_802112|title=Alia Shawkat Quotes|website=Brainyquote|access-date=March 19, 2021}}&lt;/ref&gt; ਉਹ [[ਦੁਲਿੰਗਕਤਾ|ਦੁਲਿੰਗੀ]] ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.out.com/entertainment/2017/5/11/actress-alia-shawkat-bold-projects-broad-city-being-queer-america|title=Actress Alia Shawkat on Bold Projects, Broad City &amp; Being Queer in America|last=Osenlund|first=R. Kurt|date=May 11, 2017|work=[[Out (magazine)|Out]]|access-date=May 14, 2017|quote=&quot;I was a tomboy growing up, and I remember my mom asking me when I was 10, 'are you attracted to boys or girls?' I said I don't know. Now I consider myself bisexual[.]&quot;}}&lt;/ref&gt;

ਜੂਨ 2020 ਵਿੱਚ ਸ਼ੌਕਤ ਦੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ 2016 ਦੇ ਸਾਉਥ ਬਾਏ ਸਾਉਥਵੇਸਟ ਇੰਟਰਵਿਊ ਤੋਂ ਮੁੜ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਰੈਪਰ [[ਡ੍ਰੇਕ (ਰੈਪਰ)|ਡਰੇਕ]] ਦੇ &quot;ਵੀ ਮੇਡ ਇਟ&quot; ਦੇ ਬੋਲਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਨਸਲੀ ਗਾਲੀ ਗਲੋਚ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਸ਼ੌਕਤ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://ew.com/celebrity/alia-shawkat-apologizes-for-using-n-word/|title='Search Party' star Alia Shawkat apologizes for using the N-word during 2016 interview|last=Sanchez|first=Omar|last2=|first2=|date=2020-06-09|website=EW.com|language=en|access-date=2021-12-22}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.sxsw.com/film/2016/a-conversation-with-alia-shawkat-at-sxsw-2016/|title=A Conversation with Alia Shawkat at SXSW 2016 [Video]|date=2016-11-23|website=SXSW|language=en-US|access-date=2022-02-24}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vulture.com/2020/06/alia-shawkat-apologizes-for-saying-n-word-in-sxsw-interview.html|title=Alia Shawkat Is ‘Deeply Sorry’ for Saying the N-Word Four Years Ago|last=Haylock|first=Zoe|date=2020-06-09|website=Vulture|language=en-us|access-date=2022-02-24}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.complex.com/pop-culture/2020/06/alia-shawkat-apologizes-for-using-n-word-quoting-drake-video|title=Alia Shawkat Apologizes for Using N-Word While Quoting Drake in Resurfaced Video|website=Complex|language=en|access-date=2022-02-24}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{Commons category inline}}
* {{IMDB name|790057}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:21 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਔਰਤ ਨਾਵਲਕਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਦੁਲਿੰਗੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਅਮਰੀਕੀ ਫ਼ਿਲਮੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਅਮਰੀਕੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1989]]</text>
      <sha1>4zqpncmsdnoaqwijswzyompcwv32ela</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਕ੍ਰਿਸਟਨ ਕਿਸ਼</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140914</id>
    <revision>
      <id>610723</id>
      <parentid>603462</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T08:18:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11915" xml:space="preserve">{{Infobox person
| image =Kristen Kish.png
| name = ਕ੍ਰਿਸਟਨ ਕਿਸ਼
| caption =ਕ੍ਰਿਸਟਨ ਕਿਸ਼ ਬੋਸਟਨ, ਐਮ.ਏ. ਵਿੱਚ ਬਾਰਬਰਾ ਲਿੰਚ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ, ''ਮੈਂਟਨ'' ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕ ਨਾਲ ਪੋਜ਼ ਦਿੰਦੀ ਹੋਈ।
| birth_date  = {{Birth date and age|1983|12|1}}&lt;ref name=&quot;BOSTONGLOBE2013&quot;&gt;Kahn, Joseph P., [https://www.bostonglobe.com/lifestyle/food-dining/2013/09/13/how-kristen-kish-made-leap-from-line-cook-top-chef-rising-star-boston-culinary-scene/SuBFkOjDfnrBwC6cNiVZJN/story.html &quot;A top chef in town, and she’s just 29: How Kristen Kish made the leap from line-cook to ‘Top Chef’ to rising star of Boston’s culinary scene&quot;], ''Boston Globe'', September 14, 2013&lt;/ref&gt;
| birth_place = ਸਿਓਲ, ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ
| spouse           = {{marriage|ਬਿਆਂਕਾ ਡੁਸਿਕ|April 18, 2021}}
| death_date  =
| death_place =
| style =
| education = ਕੁਕਿੰਗ ਐਂਡ ਹੋਸਪਿਟੇਲਟੀ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਸ਼ਿਕਾਗੋ (ਏ.ਏ., ਕੁਲਨਰੀ ਆਰਟਸ, 2005) &lt;ref name=&quot;BOSTONGLOBE2013&quot;/&gt;
| restaurants = 
| television = ''36 ਹਵਰਜ''&lt;br&gt;''ਟੌਪ ਸੇਫ਼''&lt;br&gt;''ਫਾਸਟ ਫੂਡੀਜ਼''
}}

'''ਕ੍ਰਿਸਟਨ ਕਿਸ਼''' (ਜਨਮ 1 ਦਸੰਬਰ, 1983) ਇੱਕ ਕੋਰੀਆਈ ਮੂਲ ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਸ਼ੈੱਫ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ''ਟੌਪ ਸ਼ੈੱਫ'' ਦਾ ਦਸਵਾਂ ਸੀਜ਼ਨ ਜਿੱਤਣ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਬੋਸਟਨ ਦੇ ਫੋਰਟ ਪੁਆਇੰਟ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਮੇਨਟਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੈੱਫ ਡੀ ਕੁਈਜ਼ਨ ਸੀ। ਉਹ ਟਰੈਵਲ ਚੈਨਲ 'ਤੇ ''36 ਆਵਰਜ਼''  ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਟਰੂਟੀਵੀ 'ਤੇ ''ਫਾਸਟ ਫੂਡੀਜ਼'' ਦੀ ਸਹਿ-ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਹੈ।

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ==
ਕ੍ਰਿਸਟਨ ਕਿਸ਼ ਦਾ ਜਨਮ [[ਸਿਓਲ|ਸੋਲ]], [[ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਚਾਰ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਕੈਂਟਵੁੱਡ, ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਦੇ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਦੁਆਰਾ ਗੋਦ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;birth&quot;&gt;mlive.com, [http://www.mlive.com/entertainment/grand-rapids/index.ssf/2012/11/top_chef_seattle_meet_kristen.html 'Top Chef: Seattle': Meet Kristen Kish, Kentwood native competing on upcoming season of Bravo reality show] November 5, 2012. Accessed March 7, 2013.&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਾਡਲ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।&lt;ref name=&quot;Hanel&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2014/03/30/magazine/a-womans-place-is-running-the-kitchen.html|title=A Woman's Place Is Running the Kitchen|last=Hanel|first=Marnie|date=28 March 2014|work=New York Times}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ [[ਸ਼ਿਕਾਗੋ]] ਵਿੱਚ ਲੇ ਕੋਰਡਨ ਬਲੂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ।

== ਕਰੀਅਰ ==
ਕਿਸ਼ [[ਬੌਸਟਨ|ਬੋਸਟਨ]], [[ਮੈਸਾਚੂਸਟਸ|ਮੈਸੇਚਿਉਸੇਟਸ]] ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਲਨਰੀ ਡੀਮੋਨਸਟਰੇਸ਼ਨ ਕਿਚਨ, ਸਟਿਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇੰਸਟ੍ਰਕਟਰ ਬਣ ਗਈ। 2012 ਵਿੱਚ, ਕਿਸ਼ ਨੂੰ ਮਾਲਕ, ਬਾਰਬਰਾ ਲਿੰਚ ਦੁਆਰਾ ਸਟਿਰ ਦੇ ''ਸ਼ੈੱਫ ਡੀ'' ''ਕੁਈਜ਼ਨ''  ਵਿੱਚ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਹ ਮਾਰਚ 2014 ਤੱਕ ਬਾਰਬਰਾ ਲਿੰਚ ਦੇ ਮੇਨਟਨ ਬੋਸਟਨ ਵਿੱਚ ''ਸ਼ੈੱਫ ਡੀ ਕੁਈਜ਼ਨ'' ਸੀ।&lt;ref name=&quot;Hanel&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2014/03/30/magazine/a-womans-place-is-running-the-kitchen.html|title=A Woman's Place Is Running the Kitchen|last=Hanel|first=Marnie|date=28 March 2014|work=New York Times}}&lt;/ref&gt; 2017 ਵਿੱਚ,ਉਸਨੇ ਮੈਰੀਡੀਥ ਐਰਿਕਸਨ, ''ਕ੍ਰਿਸਟਨ ਕਿਸ਼ ਕੁਕਿੰਗ: ਰੇਸਪੀ ਐਂਡ ਟੈਕਨੀਕਸ'' ਦੇ ਨਾਲ ਸਹਿ-ਲੇਖਕ ਪਕਵਾਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Kristen Kish Cooking: Recipes and Techniques|last=Kish|first=Kristen|last2=Erickson|first2=Meredith|publisher=Potter/Ten Speed/Harmony/Rodale|year=2017|isbn=978-0-553-45977-7}}&lt;/ref&gt; ਮਈ 2018 ਵਿੱਚ ਕਿਸ਼ ਆਸਟਿਨ, ਟੈਕਸਾਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਨਵੇਂ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਅਰਲੋ ਗ੍ਰੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ੈੱਫ ਬਣ ਗਈ।

=== ''ਟਾਪ ਸ਼ੈੱਫ'' ===
ਕਿਸ਼ ਨੇ 2012 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਾਵੋ ਦੇ ''ਚੋਟੀ ਦੇ ਸ਼ੈੱਫ'' ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਉਸ ਨੂੰ ਰਸੋਈ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਕਰੀਬੀ ਦੋਸਤ ਸਟੈਫਨੀ ਸੀਮਾਰ ਨਾਲ ਕੁਆਲੀਫਾਇੰਗ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਮੁੱਖ ਸੂਪ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਸੌਂਪਿਆ ਗਿਆ, ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਣਾ ਐਮਰਿਲ ਲਾਗਸੇ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਕਿਸ਼ ਨੇ ਚੁਣੌਤੀ ਨੂੰ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧੀ (ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸੀਮਾਰ, ਇੰਨਾ ਭਾਗਸ਼ਾਲੀ ਨਹੀਂ ਸੀ)। ਉੱਥੋਂ ਕਿਸ਼ ਨੇ &quot;ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਵਾਰਜ਼&quot; (ਐਪੀਸੋਡ 11) ਦੌਰਾਨ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਫ੍ਰੈਂਚ ਪਕਵਾਨ ਅਤੇ ਅਨੀਅਨ ਰਿੰਗਜ਼ ਵਰਗੇ ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਪਕਵਾਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ, ਨਾਲ ਹੀ ਚਾਰ ਖਾਤਮੇ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਜਿੱਤੀਆਂ। ਉਹ &quot;ਲਾਸਟ ਚਾਂਸ ਕਿਚਨ&quot; ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਪੰਜ ਜਿੱਤਾਂ ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਹੀ, ਆਖਰਕਾਰ ਬਰੂਕ ਵਿਲੀਅਮਸਨ ਨਾਲ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਕਿਸ਼ ਨੇ ਵਿਲੀਅਮਸਨ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਟੌਪ ਸ਼ੈੱਫ ਦਾ ਤਾਜ ਪਹਿਨਾਇਆ ਗਿਆ, &quot;ਲਾਸਟ ਚਾਂਸ ਕਿਚਨ&quot; ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਅਤੇ ਟੌਪ ਸ਼ੈੱਫ ਫ੍ਰੈਂਚਾਈਜ਼ੀ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਮਹਿਲਾ ਜੇਤੂ ਬਣ ਗਈ।

=== ''36 ਆਵਰਜ਼'' ===
2015 ਵਿੱਚ ਕਿਸ਼ ਨੇ ''36 ਆਵਰਜ਼'' ਦੇ ਪਾਇਲਟ ਸੀਜ਼ਨ ਦੀ ਸਹਿ-ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਕਾਇਲ ਮਾਰਟਿਨੋ, ਇੱਕ ਟੀਵੀ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਫੁਟਬਾਲ ਖਿਡਾਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਟ੍ਰੈਵਲ ਚੈਨਲ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਲੜੀ ਸੀ। ਇਹ ਸ਼ੋਅ ਉਸੇ ਨਾਮ ਦੇ ''[[ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼]]'' ਟ੍ਰੈਵਲ ਕਾਲਮ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪਾਂਤਰ, ਕਿਸ਼ ਅਤੇ ਮਾਰਟਿਨੋ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ 36 ਘੰਟੇ ਖਾਣ, ਪੀਣ ਅਤੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.travelchannel.com/shows/36-hours/articles/about-the-hosts|title=About the Hosts: Kristen Kish|access-date=2015-11-26}}&lt;/ref&gt;

=== ''ਫਾਸਟ ਫੂਡੀਜ਼'' ===
2021 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਕਿਸ਼ ਤਿੰਨ ਸ਼ੈੱਫਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜੋ ਟਰੂਟੀਵੀ ਦੇ ਕੁਕਿੰਗ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸ਼ੋਅ ''ਫਾਸਟ ਫੂਡੀਜ਼'' ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਹਨ, ਨਾਲ ਹੀ ਜੇਰੇਮੀ ਫੋਰਡ ( ''ਟੌਪ ਸ਼ੈੱਫ: ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ'' ਦਾ ਜੇਤੂ) ਅਤੇ ਜਸਟਿਨ ਸਦਰਲੈਂਡ (ਇੱਕ ''ਆਇਰਨ ਸ਼ੈੱਫ ਅਮਰੀਕਾ'' ਐਪੀਸੋਡ ਦੀ ਵਿਜੇਤਾ, ''ਟਾਪ ਸ਼ੈੱਫ: ਕੈਂਟਕੀ'' ਵਿੱਚ ਭਾਗੀਦਾਰ ਹੈ।) ਹਰ ਐਪੀਸੋਡ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੀ ਮਨਪਸੰਦ ਫਾਸਟ-ਫੂਡ ਆਈਟਮ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੈੱਫ ਨੇ ਫਿਰ ਦੋ ਗੇੜਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.realityblurred.com/realitytv/2021/02/fast-foodies-trutv-review/|title=Fast Foodies: three Top Chef alumni, one celebrity, a lot of spicy merrymaking|access-date=2021-03-18}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
28 ਮਾਰਚ, 2014 ਨੂੰ ਕਿਸ਼ [[ਇੰਸਟਾਗਰਾਮ|ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ]] ਉੱਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰੇਮਿਕਾ, ਜੈਕਲੀਨ ਵੈਸਟਬਰੂਕ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤੇ ਦੀ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੀ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.huffingtonpost.com/2014/04/01/kristen-kish-comes-out-_n_5071343.html|title=The Surprise Way This 'Top Chef' Winner Came Out|date=1 April 2014|work=Huffington Post}}&lt;/ref&gt; 29 ਸਤੰਬਰ, 2019 ਨੂੰ, ਕਿਸ਼ ਨੇ ਇੱਕ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਬਿਆਂਕਾ ਡੂਸਿਕ, ਜੋ ਸਟੈਂਡਰਡ ਹੋਟਲਜ਼ ਲਈ ਫੂਡ ਐਂਡ ਬੇਵਰੇਜ ਦੀ ਵੀਪੀ ਹੈ, ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਕੁੜਮਾਈ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 18 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2021 ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ।&lt;ref name=&quot;Marriagedate&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.today.com/food/bravo-top-chef-s-kristen-kish-marries-bianca-dusic-today-t215556|title='Top Chef' winner Kristen Kish just tied the knot with Bianca Dusic|last=Callahan|first=Chrissy|publisher=[[Today (American TV program)|Today]]|access-date=20 April 2021}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* ਮੇਨਟਨ, http://mentonboston.com/talent/kristen-kish/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140420100704/http://mentonboston.com/talent/kristen-kish/ |date=2014-04-20 }}, 5 ਮਈ 2013 ਨੂੰ ਐਕਸੈਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
* ਸਟਿਰ ਬੋਸਟਨ, http://stirboston.com/instructors/kristen-kish/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130630050550/http://stirboston.com/instructors/kristen-kish/ |date=2013-06-30 }}, 3 ਮਾਰਚ 2013 ਨੂੰ ਐਕਸੈਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
* Bravo TV.com, http://www.bravotv.com/people/kristen-kish/bio {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141113145829/http://www.bravotv.com/people/kristen-kish/bio |date=2014-11-13 }}, 3 ਮਾਰਚ 2013 ਨੂੰ ਐਕਸੈਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1983]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਐਲਜੀਬੀਟੀ]]</text>
      <sha1>q3fc1660e73fx1iupec571dhbbiu3br</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਬੇਨ ਹੰਟੇ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>141000</id>
    <revision>
      <id>610690</id>
      <parentid>601296</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T05:09:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14562" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name        = ਬੇਨ ਹੰਟੇ
| image       = Ben Hunte - Attitude Magazine Cover 2019.jpg
| caption     = ਹੰਟੇ, ''ਐਟੀਚਿਉਟ'' ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਕਵਰ 2019 'ਤੇ
| birth_date  = {{birth date and age|1992|10|18|df=y}}
| birth_place = [[ਲੰਡਨ]]
| education   = ਨੌਟਿੰਘਮ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਕੈਂਪਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਬੀ.ਐਸ.ਸੀ.)&lt;br /&gt;[[ਲੰਡਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ([[ਐਮ.ਏ.]])
| occupation  = ਵਾਈਸ ਨਿਊਜ਼ ਸੀਨੀਅਰ ਰਿਪੋਰਟਰ
| website     = {{URL|http://benhunte.com}}
}}

'''ਬੇਨ ਹੰਟੇ'''&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/ben-hunte-lgbt-bbc-a4107971.html|title=Ben Hunte is the BBC's first LGBT correspondent|date=2019-04-03|website=Evening Standard|access-date=2019-05-15}}&lt;/ref&gt; (ਜਨਮ 18 ਅਕਤੂਬਰ 1992) ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪੱਤਰਕਾਰ, ਪੇਸ਼ਕਾਰ ਅਤੇ ਵਾਈਸ ਨਿਊਜ਼ ਦਾ ਸੀਨੀਅਰ ਰਿਪੋਰਟਰ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vice.com/en/contributor/ben-hunte|title=Ben Hunte - contributor page|website=Vice.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20210917111533/https://www.vice.com/en/contributor/ben-hunte|archive-date=2021-09-17|access-date=2021-09-17}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਪਹਿਲਾਂ [[ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ|ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ.]] ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਹ ਪ੍ਰਸਾਰਕ ਦਾ ਪਹਿਲਾ [[ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ|ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ.]]&lt;nowiki/&gt;ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੀ। ਉਹ ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ. ਦਾ ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਪੱਤਰਕਾਰ ਬਣਿਆ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/news/topics/cl1gj7nz0l0t/|title=Ben Hunte, West Africa correspondent|website=BBC.co.uk|archive-url=https://web.archive.org/web/20210908221356/https://www.bbc.co.uk/news/topics/cl1gj7nz0l0t/|archive-date=2021-09-08|access-date=2021-09-08}}&lt;/ref&gt;

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ==
ਹੰਟੇ ਦਾ ਜਨਮ [[ਲੰਡਨ]] ਵਿੱਚ ਕੈਰੇਬੀਅਨ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Flynn|first=Paul|date=4 April 2019|title=BBC's first LGBT correspondent Ben Hunte: 'I've never felt lonelier than in those few weeks after being outed as a gay man'|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/ben-hunte-lgbt-bbc-a4107971.html|journal=Evening Standard|access-date=26 February 2021}}&lt;/ref&gt;

ਉਸਨੇ ਨੌਟਿੰਘਮ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਕੈਂਪਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਭ-ਖ਼ਰਚ-ਅਦਾਇਗੀ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ 'ਤੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, 2014 ਵਿੱਚ ਨਿਊਰੋਸਾਇੰਸ ਵਿੱਚ [[ਬੀ ਐੱਸ ਸੀ|ਬੈਚਲਰ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸ]] ਨਾਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਇਆ। ਉੱਥੇ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਉਹ ਸਟੂਡੈਂਟਸ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਣ ਗਿਆ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ''ਇਗਨਾਈਟ'' ਦਾ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ ਸੰਪਾਦਕ ਰਿਹਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.nottingham.edu.my/Alumni/News/2019/Ben-Hunte-received-a-2019-Recent-Graduate-Award-at-Alumni-Laureate-Award-in-the-UK.aspx|title=Ben Hunte received a 2019 Recent Graduate Award at Alumni Laureate Award in the UK|date=20 December 2019|website=University of Nottingham|access-date=26 February 2021}}&lt;/ref&gt; ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਸਿਟੀ, ਲੰਡਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਬ੍ਰੌਡਕਾਸਟ ਜਰਨਲਿਜ਼ਮ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਨਾਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਪੂਰੀ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ 'ਤੇ ਵੀ ਭਾਗ ਲਿਆ।

ਹੰਟੇ ਨੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਨੌਟਿੰਘਮ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਅਲੂਮਨੀ ਲੌਰੀਏਟ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਸਿਟੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਐਕਸਸੀਟੀ ਅਵਾਰਡ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://xcityplus.com/news/7440/xcity-award-shortlist-ben-hunte-lgbt/|title=XCity Award shortlist: Ben Hunte|last=O'Gorman|first=Kate|website=XCity Plus|access-date=26 February 2021|archive-date=20 ਜਨਵਰੀ 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210120214828/https://xcityplus.com/news/7440/xcity-award-shortlist-ben-hunte-lgbt/|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/mediacentre/latestnews/2018/ben-hunte|title=Ben Hunte announced as the first LGBT Correspondent for BBC News|date=13 December 2018|website=BBC Media Centre|access-date=26 February 2021}}&lt;/ref&gt;

== ਕਰੀਅਰ ==
ਗੂਗਲ 'ਤੇ ਰਣਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਹੰਟੇ ਨੇ ਇੱਕ ਯੂਟਿਊਬ ਚੈਨਲ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦਿਖਾਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/newsbeat-43034142|title=Did couple vlogging on YouTube ruin my relationship?|date=2018-02-13|work=BBC News|access-date=2021-10-07|language=en-GB}}&lt;/ref&gt; 50,000 ਸਬਸਕ੍ਰਾਇਬਰਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਫੁੱਲ-ਟਾਈਮ ਪ੍ਰਭਾਵਕ ਬਣਨ ਲਈ ਗੂਗਲ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਬਣਨ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ. ਨਿਊਜ਼ ਤੋਂ ਇੰਟਰਨ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਹੰਟੇ ਨੇ ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ. ਨਿਊਜ਼ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਲਈ ਨਿਊਜ਼ ਐਂਕਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ. ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਡਿਜੀਟਲ ਸੇਵਾ ਵਟਸਨਿਊ? ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-46551099|title=BBC News names first LGBT correspondent|date=2018-12-13|access-date=2019-06-02}}&lt;/ref&gt;

2019 ਵਿੱਚ ਹੰਟੇ [[ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ|ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ.]] ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰਤ [[ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ|ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ.]] ਪੱਤਰਕਾਰ ਬਣ ਗਿਆ,&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.thetimes.co.uk/article/first-lgbt-correspondent-ben-hunte-to-boost-broadcaster-s-youth-appeal-wkq6qhmzf|title=First LGBT correspondent Ben Hunte to boost BBC's youth appeal|last=Moore|first=Matthew|date=2018-12-14|work=The Times|access-date=2019-06-02|issn=0140-0460}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.pressgazette.co.uk/bbc-news-appoints-first-ever-lgbt-correspondent-who-says-new-role-is-dream-come-true/|title=BBC News appoints its first LGBT correspondent who says new role is 'dream come true'|last=Mayhew|first=Freddy|date=2018-12-13|website=Press Gazette|archive-url=https://web.archive.org/web/20181213235204/https://www.pressgazette.co.uk/bbc-news-appoints-first-ever-lgbt-correspondent-who-says-new-role-is-dream-come-true/|archive-date=2018-12-13|access-date=2019-06-02}}&lt;/ref&gt; ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ. ਅਤੇ ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ. ਨਿਊਜ਼ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਲਈ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਕੀਤੀ।

2020 ਵਿੱਚ ਹੰਟੇ ਨੇ ਗਾਰਡੀਅਨ ਅਤੇ ਦਿਵਾ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੀ ਪ੍ਰਾਈਡ ਪਾਵਰ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਚੋਟੀ ਦਾ ਸਥਾਨ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.pridepowerlist.com/the-list-2020.html|title=Ben Hunte - Pride Power List|archive-url=https://web.archive.org/web/20200715063221/https://www.pridepowerlist.com/the-list-2020.html|archive-date=2020-07-15}}&lt;/ref&gt; ਹੰਟੇ ਨੂੰ ਵਨ ਯੰਗ ਵਰਲਡ ਦੁਆਰਾ &quot;ਜਰਨਲਿਸਟ ਆਫ ਦ ਈਅਰ&quot; ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.oneyoungworld.com/one-young-world-journalist-year-award-2020-winners-announced|title=Ben Hunte - One Young World Awards|archive-url=https://web.archive.org/web/20200716221414/https://www.oneyoungworld.com/one-young-world-journalist-year-award-2020-winners-announced|archive-date=2020-07-16}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਉਹ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਜਰਨਲਿਜ਼ਮ ਅਵਾਰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਲ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੱਤਰਕਾਰ ਲਈ ਫਾਈਨਲਿਸਟ ਸੀ,&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.pressgazette.co.uk/the-best-journalism-of-2020-revealed-british-journalism-awards-shortlist/|title=British Journalism Awards 2020 shortlist announced|date=2020-11-13|website=Press Gazette|language=en-US|access-date=2021-10-07}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰਾਇਲ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸੋਸਾਇਟੀ ਵਿਖੇ ਯੰਗ ਟੇਲੈਂਟ ਆਫ਼ ਦਾ ਈਅਰ ਅਵਾਰਡ ਵੀ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://rts.org.uk/article/winners-rts-television-journalism-awards-2020-announced|title=Ben Hunte - Royal Television Society Awards|date=26 February 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200227155445/https://rts.org.uk/article/winners-rts-television-journalism-awards-2020-announced|archive-date=2020-02-27}}&lt;/ref&gt;

ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਮਾਰਚ 2021 ਵਿੱਚ ਨੈਟਵਰਕ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, [[ਡਾਕਾਰ]], ਸੇਨੇਗਲ ਵਰਗੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਪੂਰੇ ਮਹਾਂਦੀਪ ਤੋਂ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://attitude.co.uk/article/bbc-news-first-lgbt-correspondent-ben-hunte-to-leave-role-after-two-years/24643/|title=BBC NEWS BEN HUNTE TO LEAVE ROLE AFTER TWO YEARS|date=2021-11-03|website=attitude.co.uk|archive-url=https://web.archive.org/web/20210908230947/https://attitude.co.uk/article/bbc-news-first-lgbt-correspondent-ben-hunte-to-leave-role-after-two-years/24643/|archive-date=2021-09-08|access-date=2021-09-08}}&lt;/ref&gt;

ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ. ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੰਟੇ ਨੇ ਸਤੰਬਰ 2021 ਵਿੱਚ ਵਾਈਸ ਨਿਊਜ਼ ਵਿੱਚ ਸੀਨੀਅਰ ਰਿਪੋਰਟਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਜਾਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.pressgazette.co.uk/bbc-journalists-ben-hunte-and-sophia-smith-galer-join-vice-world-news/|title=BBC journalists Ben Hunte and Sophia Smith Galer join Vice World News|date=2021-09-06|website=Press Gazette|archive-url=https://web.archive.org/web/20210906145027/https://www.pressgazette.co.uk/bbc-journalists-ben-hunte-and-sophia-smith-galer-join-vice-world-news/|archive-date=2021-09-06|access-date=2021-09-08}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਹੰਟੇ ਨੇ ਇੱਕ ਕਾਲੇ ਸਮਲਿੰਗੀ ਆਦਮੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.gaytimes.co.uk/culture/118943/bbcs-lgbtq-correspondent-reveals-level-of-homophobic-abuse-he-receives/|title=BBC's LGBTQ correspondent reveals level of homophobic abuse he receives|date=2019-02-24|website=Gay Times|access-date=2019-06-01}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://metro.co.uk/2019/02/24/bbc-presenter-ben-hunte-reveals-homophobic-racist-trolls-target-job-8727693/|title=BBC Presenter Ben Hunte reveals homophobic and racist trolls target him|date=2019-02-24|website=Metro|access-date=2019-06-01}}&lt;/ref&gt; ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਅਨੁਭਵਾਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਵਿਸਤਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://attitude.co.uk/article/bbc-news-reporter-ben-hunte-opens-up-about-surviving-childhood-sexual-abuse/20918/|title=BBC News reporter Ben Hunte opens up about surviving childhood sexual abuse|date=2019-05-10|website=Attitude.co.uk|access-date=2019-06-01}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.gaystarnews.com/article/to-confront-stigma-bbcs-ben-hunte-opens-up-about-childhood-abuse-trauma/|title=To confront stigma, BBC's Ben Hunte opens up about childhood abuse trauma|date=2019-05-09|website=Gay Star News|access-date=2019-06-01}}&lt;/ref&gt;

ਉਹ ਮਾਰਚ 2019&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://attitude.co.uk/article/bbc-news-first-ever-lgbt-correspondent-ben-hunte-on-how-hes-bringing-queer-issues-to-the-masses/20614/|title=BBC News' first ever LGBT Correspondent Ben Hunte on how he's bringing queer issues to the masses|date=2019-03-28|website=Attitude.co.uk|access-date=2019-06-01}}&lt;/ref&gt; ਵਿੱਚ ਐਟੀਚਿਉਟ ਦੇ 25ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਐਡੀਸ਼ਨ ਕਵਰ ਉੱਤੇ ਅਤੇ ਈਵਨਿੰਗ ਸਟੈਂਡਰਡ ਦੇ ਈ.ਐਸ. ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/ben-hunte-lgbt-bbc-a4107971.html|title=Ben Hunte is the BBC's first LGBT correspondent|last=Flynn|first=Paul|date=2019-04-04|website=www.standard.co.uk|language=en|access-date=2021-10-07}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{ਦਫ਼ਤਰੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ|https://www.vice.com/en/contributor/ben-hunte}}
{{S-start}}
{{s-media}}
{{S-bef}}
{{s-ttl|title=LGBT Correspondent: [[BBC News]]|years=2019–March 2021}}&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://twitter.com/BBCNewsPR/status/1434907648437129221|title=BBC NEWS Press Team - We'll be recruiting for a new LGBT correspondent shortly.|date=2021-09-06|website=twitter.co.uk|archive-url=https://web.archive.org/web/20210906163107/https://twitter.com/BBCNewsPR/status/1434907648437129221|access-date=2021-09-08|archive-date=2021-09-06}}&lt;/ref&gt;
{{s-vac}}
{{s-end}}
&lt;references /&gt;
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1992]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਪੱਤਰਕਾਰ]]</text>
      <sha1>fkc0w28i4zobo07pnu1ct6hvfb195zf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਸਾਰਾਹ ਸਟੀਰਕ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>141032</id>
    <revision>
      <id>610671</id>
      <parentid>599455</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T02:44:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5088" xml:space="preserve">{{Infobox person
| image =
| caption = 
| birth_name = ਸਾਰਾਹ ਸਟੀਰਕ

| birth_date = {{Age as of date|43|2021|ਜੁਲਾਈ|16}}&lt;ref&gt;{{Cite web |url= https://attitude.co.uk/article/sky-sports-sarah-stirk-im-proud-of-who-i-am-and-i-want-to-have-a-voice-in-the-community-1/25195/ |title=Interview in Attitude Magazine|access-date=22 December 2021}}&lt;/ref&gt;
| birth_place = ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ
| occupation = ਟੀਵੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰ
| yearsactive = 2007–ਮੌਜੂਦਾ
}}

'''ਸਾਰਾਹ ਸਟੀਰਕ''' ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਪੇਸ਼ਕਾਰ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸਕਾਈ ਸਪੋਰਟਸ ਗੋਲਫ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਟੀਰਕ ਨੇ ਆਪਣੀ ਲਗਜ਼ਰੀ ਏਜੰਸੀ ਐਕਸਕਲੁਸ਼ਿਵ ਗੋਲਫ ਨੂੰ Golfbreaks.com ਨੂੰ ਵੇਚ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਰਾਜਦੂਤ ਵਜੋਂ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ।

== ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਕਰੀਅਰ ==
ਸਟੀਰਕ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਐਮ.ਯੂ.ਟੀਵੀ ਤੋਂ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਫੁੱਟਬਾਲ ਟੀਮ [[ਮਾਨਚੈਸਟਰ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਫੁੱਟਬਾਲ ਕਲੱਬ|ਮਾਨਚੈਸਟਰ ਯੂਨਾਈਟਿਡ]] ਦਾ ਚੈਨਲ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ. ਦੇ ''ਈਸਟ ਮਿਡਲੈਂਡਜ਼ ਟੂਡੇ'' 'ਤੇ ਵੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;[http://www.emda.org.uk/news/newsreturn.asp?fileno=2736 AWARD WINNERS – CONQUERING CULTURAL BARRIERS] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101209134351/http://emda.org.uk/news/newsreturn.asp?fileno=2736 |date=2010-12-09 }} East Midlands Development Agency, 23 December 2004&lt;/ref&gt;

ਉਸਨੇ ਦੋ ਸਾਲ ਪੀ.ਜੀ.ਏ. ਗੋਲਫ ਟੂਰ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਨ ਲਈ ਹੁਣ ਬੰਦ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸੇਤਾਂਤਾ ਗੋਲਫ 'ਤੇ ਬਿਤਾਏ।&lt;ref&gt;[http://holywoodonline.co.uk/news.html Rory McIlroy interview] Holywood Online&lt;/ref&gt; 2009 ਵਿੱਚ ਸੇਤਾਂਤਾ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ [[ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ|ਬੀਬੀਸੀ]] ਲਈ ਖੇਡਾਂ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਨੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ, ਯੂ.ਕੇ. ਵਿੱਚ ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ. ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲ&lt;ref name=&quot;Welch&quot;&gt;[http://www.davidwelchmanagement.co.uk/news.html News and selected assignments] David Welch Management&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ. ਵਰਲਡ ਨਿਊਜ਼, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ''ਸਪੋਰਟਸ ਟੂਡੇ'' ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਉੱਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਸਕਾਈ ਨਿਊਜ਼ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਸਟਰਕ ਨੇ ਟਾਕਸਪੋਰਟ &lt;ref name=&quot;Welch&quot;&gt;[http://www.davidwelchmanagement.co.uk/news.html News and selected assignments] David Welch Management&lt;/ref&gt; ਲਈ ਰੇਡੀਓ 'ਤੇ ਓਪਨ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ 2010 ਵਿੱਚ ਪੀ.ਜੀ.ਏ. ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਅਤੇ ਸਕਾਟਿਸ਼ ਓਪਨ ਦੀ ਰੇਡੀਓ 5 ਲਾਈਵ ਦੀ ਕਵਰੇਜ 'ਤੇ ਟੀਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।

== ਲਿਖਣਾ ==
ਸਟਰਕ ਕਈ ਗੋਲਫਿੰਗ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ, &lt;ref&gt;[http://www.golf365.com/features_story/0,17923,15870_6080422,00.html Sarah Stirk's Masters fancies] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160303170651/http://www.golf365.com/features_story/0,17923,15870_6080422,00.html |date=2016-03-03 }} Golf365, 7 April 2010&lt;/ref&gt; ਜਿਸ ਵਿੱਚ ''ਗੋਲਫ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ'' ਅਤੇ ''ਏ ਪਲੇਸ ਇਨ ਦ ਸਨ'' ਹਨ।

== ਵਪਾਰਕ ਕਰੀਅਰ ==
ਸਟਰਕ ਨੇ ਅਪ੍ਰੈਲ 2016 ਵਿੱਚ ਸੰਪੰਨ ਹੋਏ ਇੱਕ ਗ੍ਰਹਿਣ ਸੌਦੇ ਵਿੱਚ Golfbreaks.com ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਲਗਜ਼ਰੀ ਏਜੰਸੀ ਵੇਚ ਦਿੱਤੀ।

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
2021 ਵਿੱਚ ਸਟੀਰਕ ਇੱਕ [[ਲੈਸਬੀਅਨ]] ਵਜੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://attitude.co.uk/article/sky-sports-sarah-stirk-im-proud-of-who-i-am-and-i-want-to-have-a-voice-in-the-community-1/25195/|title=Sky Sports' Sarah Stirk: 'I'm proud of who I am - and I want to have a voice in the community'|date=2021-06-16|website=Attitude.co.uk|language=en|access-date=2021-06-21}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* [http://www.sarahstirk.com Sarahstirk.com]

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]</text>
      <sha1>e73777542cy0dwbe8vdlxqozcw6v4ls</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਜੁਲ ਮਾਰੋਹ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>141046</id>
    <revision>
      <id>610672</id>
      <parentid>609863</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T02:47:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6979" xml:space="preserve">{{Infobox person
| image         = 
| birth_date    = {{birth year and age|1985}}
| birth_name    =ਜੁਲ ਮਾਰੋਹ 
| birth_place   = ਲੇਨਜ, [[ਫਰਾਂਸ]]
| nationality   = ਫਰਾਂਸੀਸੀ
| cartoonist    = 
| write         = y
| art           = y
| pencil        = 
| ink           = 
| edit          = 
| publish       = 
| letter        = 
| color         = 
| alias         = 
| notable works = ''ਲ ਬਲੂ ਏਤ ਉਨ ਕਲਰ ਛੁਏਦ'' (''ਬਲੂ ਐਂਜਲ'')
| awards        = 
| website       = [http://www.juliemaroh.com Official website]
| subcat        = French
| nonUS         = yes
}}

'''ਜੁਲ ਮਾਰੋਹ''' (ਫਰਾਂਸੀਸੀ: [maʁo] ; ਜਨਮ 1985, ਪਹਿਲਾਂ '''ਜੂਲੀ ਮਾਰੋਹ'''&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.arsenalpulp.com/bookinfo.php?index=385|title=Blue Is the Warmest Color|date=2013-07-01|publisher=[[Arsenal Pulp Press]]|access-date=2022-01-24|archive-date=2013-07-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20130701090121/http://www.arsenalpulp.com/bookinfo.php?index=385|dead-url=unfit}}, {{Cite web|url=https://www.lemonde.fr/livres/article/2010/07/15/le-bleu-est-une-couleur-chaude-de-julie-maroh_1388102_3260.html|title=&quot;Le bleu est une couleur chaude&quot;, de Julie Maroh : l'ange bleue|last=Beuve-Méry|first=Alain|date=2010-07-15|language=fr|access-date=2022-01-24}}&lt;/ref&gt;) ਇੱਕ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਗ੍ਰਾਫਿਕ ਨਾਵਲਾਂ ਦਾ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ''ਬਲੂ ਇਜ਼ ਏ ਵਾਰਮ ਕਲਰ'', ਦੋ ਨੌਜਵਾਨ ਲੈਸਬੀਅਨਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਕਹਾਣੀ ਲਿਖੀ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਅਬਦੇਲਾਤੀਫ ਕੇਚੀਚੇ ਦੁਆਰਾ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਇਸ 'ਤੇ''ਬਲੂ ਇਜ਼ ਦ ਵਾਰਮੇਸਟ ਕਲਰ'' ਫ਼ਿਲਮ ਬਣਾਈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/10/25/movies/blue-is-the-warmest-color-directed-by-abdellatif-kechiche.html?_r=0&amp;pagewanted=2|title=For a While, Her Life Is Yours|last=Scott|first=A.O.|date=October 24, 2013|work=The New York Times}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/06/06/movies/julie-maroh-author-of-blue-novel-criticizes-film.html?gwh=0C068F6C4DEC92EE04CB33A64521DA99|title=Darling of Cannes Now at Center of Storm|last=Sciolino|first=Elaine|date=June 5, 2013|work=The New York Times}}&lt;/ref&gt;

== ਜੀਵਨੀ ==
ਮਾਰੋਹ ਉੱਤਰੀ ਫਰਾਂਸ ਤੋਂ ਹੈ। 'ਈਕੋਲ ਸੁਪਰਿਓਰ ਦੇਸ ਆਰਟਸ ਅਪਲਾਈਕੀਸ ਏਤ ਡੂ ਟੇਕਸਟਾਇਲ' ਵਿਖੇ ਅਪਲਾਈਡ ਆਰਟਸ ਬੈਕਲੌਰੇਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ [[ਰੁਬੇ|ਰੂਬੈਕਸ]] ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ [[ਬਰੂਸਲ|ਬ੍ਰਸੇਲਜ਼]] ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਅੱਠ ਸਾਲ ਰਿਹਾ। ਉਸ ਨੇ ਉੱਥੇ ਦੋ ਡਿਪਲੋਮੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਇਕ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਆਰਟਸ (ਕਾਮਿਕਸ ਵਿਕਲਪ) ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਬ੍ਰਸੇਲਜ਼ ਦੇਲਿਥੋਗ੍ਰਾਫੀ / ਉੱਕਰੀ ਵਿੱਚ।&lt;ref&gt;[http://www.bandedessinee.cfwb.be/index.php?id=10341 Page consacrée à Julie Maroh sur le site de la Fédération Wallonie-Bruxelles]&lt;/ref&gt;

ਉਸ ਨੇ 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ''ਬਲੂ ਇਜ਼ ਏ ਵਾਰਮ ਕਲਰ'' ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਪੰਜ ਸਾਲ ਲੱਗ ਗਏ। 

== ਰਚਨਾਵਾਂ ==

* ''ਬਲੂ ਇਜ਼ ਏ ਵਾਰਮ ਕਲਰ'' &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.arsenalpulp.com/bookinfo.php?index=385|title=Arsenal Pulp Press|archive-url=https://web.archive.org/web/20130701090121/http://www.arsenalpulp.com/bookinfo.php?index=385|archive-date=2013-07-01|access-date=2013-06-24}}&lt;/ref&gt; ( ''Le bleu est une couleur chaude'' ), ਆਰਸਨਲ ਪਲਪ ਪ੍ਰੈਸ, 2013-{{ISBN|978-1551525143}}  ਸਰਲੇਖ  ਗਲੇਨੈਟ ਦੁਆਰਾ 2010 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 2011 ਐਂਗੋਲੇਮ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਮਿਕਸ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਇਨਾਮ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ।&lt;ref&gt;[http://www.bdangouleme.com/palmares-officiel Bdangoulme.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121120110930/http://www.bdangouleme.com/palmares-officiel|date=2012-11-20}}&lt;/ref&gt; ਇਸਨੂੰ ਅਬਦੇਲਾਤੀਫ ਕੇਚੀਚ ਦੁਆਰਾ ਫ਼ਿਲਮ ਵਿੱਚ 2013 ਦੇ ਕਾਨਸ ਫਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ''ਬਲੂ ਇਜ਼ ਦ ਵਾਰਮੇਸਟ ਕਲਰ'' ( ਪਾਲਮੇ ਡੀ ਓਰ ) ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਨਾਲ ਰੂਪਾਂਤਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/10/25/movies/blue-is-the-warmest-color-directed-by-abdellatif-kechiche.html?_r=0&amp;pagewanted=2|title=For a While, Her Life Is Yours|last=Scott|first=A.O.|date=October 24, 2013|work=The New York Times}}&lt;/ref&gt;
* ''ਸਕੈਂਡਲਨ'' (2013)
* ''ਬ੍ਰਹਮਸ'' (2015)
* ਬੋਡੀ ਮਿਉਜ਼ਕ (2017) &lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://culturebox.francetvinfo.fr/livres/bande-dessinee/corps-sonores-le-nouvel-hymne-a-l-amour-de-julie-maroh-252513|title='Corps sonores': le nouvel hymne à l'amour de Julie Maroh|date=14 February 2017|publisher=France Télévisions}}&lt;/ref&gt;
* ਯੂ ਬ੍ਰਰਾਊਟ ਮੀ ਦ ਓਸੀਅਨ (2020) &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.polygon.com/comics/2020/5/8/21251916/dc-comics-aqualad-gay-graphic-novel-julie-maroh-alex-sanchez-you-brought-me-the-ocean|title=Aquaman's sidekick gets a coming-out story from the creator of Blue Is the Warmest Color|last=Polo|first=Susana|date=May 8, 2020|work=Polygon}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{ਦਫ਼ਤਰੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ|http://www.juliemaroh.com}}
* {{YouTube|ghxAjKs6KlU|Angoulême 2011 - Interview de Julie Maroh, gagnante du Prix du public Fnac-Sncf}}   gagnante du Prix du public Fnac-Sncf (in French)
* ਆਰਸਨਲ ਪਲਪ ਪ੍ਰੈਸ ਵਿਖੇ [https://arsenalpulp.com/Contributors/M/Maroh-Julie ਮਾਰੋਹ]
* {{cite book|url=http://www.arsenalpulp.com/bookinfo.php?index=385|title=Blue Is the Warmest Color|publisher=Arsenal Pulp Press|access-date=2013-06-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20130701090121/http://www.arsenalpulp.com/bookinfo.php?index=385|archive-date=2013-07-01|url-status=dead}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1985]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]</text>
      <sha1>hbblvbgnxjdf006gksgbuygid56enux</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਟੌਮੀ ਨਟਰ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>141124</id>
    <revision>
      <id>610670</id>
      <parentid>599228</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T02:42:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10954" xml:space="preserve">{{Infobox person||image=Tommy Nutter, English tailor.jpg|caption=|name=ਟੌਮੀ ਨਟਰ|nationality=ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼|birth_date={{Birth date|df=y|1943|4|17}}|birth_place=ਬਾਰਮਾਊਥ, ਮੇਰੀਓਨੀਡ, ਵੇਲਜ਼|death_date={{Death date and age|df=y|1992|8|17|1943|4|17}}|death_place=[[ਲੰਡਨ]], [[ਇੰਗਲੈਂਡ]]|education=ਵਿਲਸਡਨ ਟੈਕਨੀਕਲ ਕਾਲਜ&lt;br /&gt;ਟੇਲਰ ਐਂਡ ਕਟਰ ਅਕੈਡਮੀ}}
[[Category:Articles with hCards]]
'''ਟੌਮੀ ਨਟਰ''' (17 ਅਪ੍ਰੈਲ 1943 - 17 ਅਗਸਤ 1992) ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਦਰਜ਼ੀ ਸੀ, ਜੋ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸੇਵਿਲ ਰੋ ਸੂਟ ਦੀ ਮੁੜ ਖੋਜ ਕਰਨ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ।

ਉਸਦਾ ਜਨਮ ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਨਟਰ ਅਤੇ ਡੋਰਥੀ (ਪਹਿਲਾਂ ਬੈਨਿਸਟਰ) ਦੇ ਘਰ ਬਾਰਮਾਊਥ, ਮੇਰੀਓਨੀਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ&lt;ref name=&quot;IndObit&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-tommy-nutter-1541027.html|title=Obituary: Tommy Nutter|last=Etherington-Smith|first=Meredith|date=1992-08-18|work=The Independent|access-date=2009-10-09|location=London|author-link=Meredith Etherington-Smith}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਐਡਗਵੇਅਰ, [[ਮਿਡਲਸੈਕਸ]] ਵਿੱਚ ਹੋਈ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਇੱਕ ਸਥਾਨਕ ਹਾਈ ਸਟ੍ਰੀਟ ਕੈਫੇ ਦੇ ਮਾਲਕ ਸਨ। ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਕਿਲਬਰਨ ਚਲੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਨਟਰ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਭਰਾ ਡੇਵਿਡ ਨੇ ਵਿਲਸਡਨ ਟੈਕਨੀਕਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਨਟਰ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਪਲੰਬਿੰਗ&lt;ref name=&quot;IndObit&quot; /&gt; ਅਤੇ ਫਿਰ [[ਉਸਾਰੀ ਕਲਾ|ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ]] ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਉਸਨੇ ਟੇਲਰ ਐਂਡ ਕਟਰ ਅਕੈਡਮੀ ਵਿੱਚ ਟੇਲਰਿੰਗ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://fashion.ukfirst.com/designers/TommyNutter/index.html|title=UkFirst.com is for sale {{!}} HugeDomains}} &lt;/ref&gt;

1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਰਵਾਇਤੀ ਟੇਲਰ ਡੋਨਾਲਡਸਨ, ਵਿਲੀਅਮਸਨ ਅਤੇ ਵਾਰਡ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ।&lt;ref name=&quot;nut&quot;&gt;New York Times, Obituary, Tommy Nutter, Savile Row Tailor, 49, August 18, 1992&lt;/ref&gt; ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, 1969 ਵਿੱਚ ਉਹ ਐਡਵਰਡ ਸੈਕਸਟਨ ਨਾਲ 35 ਏ ਸੇਵਿਲ ਰੋ ਵਿੱਚ ਨਟਰਸ ਆਫ਼ ਸੇਵਿਲ ਰੋ &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.edwardsexton.co.uk/film.aspx|title=British Style Genius|website=Documentary|publisher=BBC|archive-url=https://web.archive.org/web/20110217005659/http://www.edwardsexton.co.uk/film.aspx|archive-date=17 February 2011|access-date=9 March 2011}}&lt;/ref&gt; ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੀਲਾ ਬਲੈਕ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਬੌਬੀ ਵਿਲਿਸ, ਬੀਟਲਜ਼ ਐਪਲ ਕੋਰ ਦੇ ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਪੀਟਰ ਬ੍ਰਾਊਨ ਅਤੇ ਵਕੀਲ ਜੇਮਜ਼ ਵੈਲੇਂਸ-ਵਾਈਟ ਦੁਆਰਾ ਵਿੱਤੀ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/londoncutsaviler0000sher|title=The London Cut: Savile Row Bespoke Tailoring|last=Sherwood|first=James|publisher=Marsilio, Italy|year=2007|isbn=978-88-317-9155-7|pages=|url-access=registration}}&lt;/ref&gt;

ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿਚ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤੁਰੰਤ ਸਫ਼ਲਤਾ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਨਟਰ ਨੇ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਨਾਲ ਰਵਾਇਤੀ ਟੇਲਰਿੰਗ ਹੁਨਰ ਨੂੰ ਜੋੜਿਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਗਾਹਕਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਵਿਚ ਸਰ ਰਾਏ ਸਟ੍ਰੌਂਗ, [[ਮਿਕ ਜੈਗਰ]], ਬਿਆਂਕਾ ਜੈਗਰ ਅਤੇ [[ਐਲਟਨ ਜਾਨ|ਐਲਟਨ ਜੌਨ]] ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਨਟਰ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਣ ਸੀ ਕਿ 1969 ਵਿੱਚ [[ਦ ਬੀਟਲਜ਼|ਬੀਟਲਜ਼]] ਦੀ ਐਲਬਮ ''ਐਬੇ ਰੋਡ'' ਦੇ ਕਵਰ ਲਈ, ਉਸਨੇ ਚਾਰ ਪਹਿਰਾਵਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਤਿੰਨ ਪਹਿਨੇ ਸਨ: ਜਾਰਜ ਹੈਰੀਸਨ ਨੂੰ ਡੈਨੀਮ ਵਿੱਚ ਰੋਡ-ਕਰਾਸਿੰਗ 'ਤੇ ਫੋਟੋ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ।&lt;ref name=&quot;IndObit&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-tommy-nutter-1541027.html|title=Obituary: Tommy Nutter|last=Etherington-Smith|first=Meredith|date=1992-08-18|work=The Independent|access-date=2009-10-09|location=London|author-link=Meredith Etherington-Smith}}&lt;/ref&gt;

1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਬੇਸਪੋਕ ਕਾਰੋਬਾਰ ਘੱਟ ਸਫ਼ਲ ਹੋ ਗਿਆ, ਪਰ ਉਸਨੇ ਆਸਟਿਨ ਰੀਡ ਦੁਆਰਾ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਕੀਤੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਏ। ਉਸਨੇ ਜਾਪਾਨ ਵਿੱਚ ਸੇਵਿਲ ਰੋ ਬ੍ਰਾਂਡ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲਤਾਪੂਰਵਕ ਵਿਸਤਾਰ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;Encarta, Tommy Nutter&lt;/ref&gt; 1976 ਵਿੱਚ &lt;ref&gt;{{Cite book|title=Savile Row : the master tailors of British bespoke|last=Ford|first=James Sherwood ; with photography by Guy Hills ; foreword by Tom|publisher=Thames &amp; Hudson|year=2010|isbn=978-0-500-51524-2|location=London|pages=222}}&lt;/ref&gt; ਸੇਕਸਟਨ ਨੇ ਨਟਰ ਨਾਲ ਕਾਰੋਬਾਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।&lt;ref name=&quot;Millionaire&quot;&gt;{{Cite news|url=http://www.edwardsexton.co.uk/presszoom.aspx?id=Million%20air%20March%201988%20es.jpg|title=Millionaire|date=March 1988|access-date=2022-04-08|archive-date=2012-03-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20120320190158/http://www.edwardsexton.co.uk/presszoom.aspx?id=Million%20air%20March%201988%20es.jpg|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt; ਨਟਰ ਕਿਲਗੌਰ ਫ੍ਰੈਂਚ ਅਤੇ ਸਟੈਨਬਰੀ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਗਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਖੁਦ ਦੇ ਵਰਕਰੂਮ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕੀਤਾ। ਸੇਕਸਟਨ ਨੇ 1983 ਤੱਕ ਨਟਰਸ ਆਫ਼ ਸੇਵਿਲ ਰੋ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ, ਜਦੋਂ ਨਟਰ ਇੱਕ ਰੈਡੀ ਟੂ ਵੇਅਰ ਸ਼ਾਪ ਦੇ ਨਾਲ ਕਤਾਰ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਇਆ। ਇਹ ਨਵਾਂ ਉੱਦਮ, ਜੋ ਟੌਮੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਨੰਬਰ 19 ਸੇਵਿਲ ਰੋ 'ਤੇ ਚੱਲਦਾ ਰਿਹਾ, ਇਸ ਨੂੰ ਜੇ ਐਂਡ ਜੇ ਕਰੋਮਬੀ ਲਿਮਿਟੇਡ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸੀ, ਜੋ &quot;ਟੌਮੀ ਨਟਰ&quot; ਟ੍ਰੇਡਮਾਰਕ ਦੀ ਮਾਲਕੀ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ, ਸੇਕਸਟਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ।&lt;ref name=&quot;Millionaire&quot; /&gt;

1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਸੂਟਾਂ ਨੂੰ &quot;ਵੱਡੇ-ਮੋਢੇ ਦਰਮਿਆਨ ਕ੍ਰੋਸ ਨਾਲ ''ਮਿਆਮੀ ਵਾਈਸ'' ਦਿੱਖ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕ ਸੇਵਿਲ ਰੋ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ।&lt;ref name=&quot;nut&quot;&gt;New York Times, Obituary, Tommy Nutter, Savile Row Tailor, 49, August 18, 1992&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-tommy-nutter-1541027.html Obituary: Tommy Nutter] from ''The Independent'' 18 August 1992&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 1989 ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ''ਬੈਟਮੈਨ'' ਵਿੱਚ ਜੈਕ ਨਿਕੋਲਸਨ ਦੁਆਰਾ ਪਹਿਨੇ [[ਜੋਕਰ (ਪਾਤਰ)|ਜੋਕਰ]] ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਬਣਾਏ।&lt;ref&gt;[http://www.vam.ac.uk/images/image/18122-popup.html Victoria &amp; Albert Museum: Tommy Nutter]&lt;/ref&gt;

ਨਟਰ ਦੀ 1992 ਵਿੱਚ ਲੰਡਨ ਦੇ ਕ੍ਰੋਮਵੈਲ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ [[ਏਡਜ਼]] ਦੀਆਂ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;IndObit&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-tommy-nutter-1541027.html|title=Obituary: Tommy Nutter|last=Etherington-Smith|first=Meredith|date=1992-08-18|work=The Independent|access-date=2009-10-09|location=London|author-link=Meredith Etherington-Smith}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;nut&quot;&gt;New York Times, Obituary, Tommy Nutter, Savile Row Tailor, 49, August 18, 1992&lt;/ref&gt; 2018 ਵਿੱਚ ''ਹਾਊਸ ਆਫ਼ ਨਟਰ: ਸੇਵਿਲ ਰੋ ਦਾ ਰੇਬਲ ਟੇਲਰ'', ਨਿਊਯਾਰਕ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਰ, ਉਸਦੇ ਭਰਾ ਡੇਵਿਡ ਦੁਆਰਾ ਯਾਦਾਂ ਨਾਲ, ਨਟਰ ਦੀ ਇੱਕ ਜੀਵਨੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ; ਇਹ ਲਾਂਸ ਰਿਚਰਡਸਨ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ ਗਈ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;Quinn&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/books/2018/may/02/house-of-nutter-by-lance-richardson-review|title=House of Nutter by Lance Richardson review – tailor to pop stars and gangsters|last=Quinn|first=Anthony|date=2 May 2018|work=The Guardian|access-date=6 May 2018}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{fashiondesigner|id=tommy-nutter}}
* {{IMDb name|id=1859134|name=Tommy Nutter}}
* [http://www.vam.ac.uk/images/image/18122-popup.html ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਅਤੇ ਐਲਬਰਟ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ: ਨੀਲਾ ਚੈਕ ਵੂਲ ਸੂਟ, ਟੌਮੀ ਨਟਰ, ਲੰਡਨ, 1966 ਦੁਆਰਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ]
* [https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9E0CE5D71739F93BA2575BC0A964958260 ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ]
* [https://web.archive.org/web/20100514110709/http://www.nosr.co.uk/ ਨਟਰਸ ਆਫ਼ ਸੇਵਿਲ ਰੋਅ ਵੈੱਬਸਾਈਟ]

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1992]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1943]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਫੈਸ਼ਨ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ]]</text>
      <sha1>alx3pybopm6nwrymbqho6xupn4bp1sz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਜੂਲੀਅਨ ਬੇਕਰ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>141153</id>
    <revision>
      <id>610718</id>
      <parentid>603536</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T07:04:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19827" xml:space="preserve">{{Infobox musical artist
| name             = ਜੂਲੀਅਨ ਬੇਕਰ
| image            = Julien Baker (27945067238).jpg
| alt              = 
| caption          = ਬੇਕਰ ਅਪ੍ਰੈਲ 2018 ਦੀ ਇਕ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਦੌਰਾਬ੍ਨ
| birth_name       = ਜੂਲੀਅਨ ਰੋਜ਼ ਬੇਕਰ
| birth_date       = {{Birth date and age|1995|9|29}}
| birth_place      = ਜਰਮਨਟਾਉਨ, ਟੇਨਸੀ, ਯੂ.ਐਸ.
| genre            = {{hlist|ਅਲਟਰਨੇਟਿਵ ਰੌਕ|ਇੰਡੀ ਫੋਕ|ਏਮੋ|ਸਲੋਅਕੋਰ|ਇੰਡੀ ਰੌਕ|ਪੋਸਟ ਰੌਕ}}
| occupation       = {{hlist|ਸੰਗੀਤਕਾਰ|ਗਾਇਕ-ਗੀਤਕਾਰ}}
| instrument       = {{hlist|ਵੋਕਲ|ਗਿਟਾਰ|ਪਿਆਨੋ|ਓਰਗਨ|ਮੈਂਡੋਲਿਨ|ਬਾਸ ਗਿਟਾਰ|ਬੈਂਜੋ|ਡ੍ਰਮ}}
| years_active     = 2010–ਮੌਜੂਦਾ
| label            = ਮਾਟਾਡੋਰ ਰਿਕਾਰਡਸ, 6131 ਰਿਕਾਰਡਸ (ਸਾਬਕਾ)
| associated_acts  = {{flatlist|
*ਫੋਰਿਸਟਰ
*ਫਿਵੀ ਬ੍ਰਿਜਰ]
*ਲੂਸੀ ਡਾਕੁਸ
*ਬੋਏਜੀਨੀਅਸ}}
| website          = {{official URL}}
}}

'''ਜੂਲੀਅਨ ਰੋਜ਼ ਬੇਕਰ''' (ਜਨਮ ਸਤੰਬਰ 29, 1995) ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਗਾਇਕ, ਗੀਤਕਾਰ ਅਤੇ ਬਹੁ-ਯੰਤਰਵਾਦਕ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਸੰਗੀਤ ਇਸਦੀ ਮੂਡੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਅਤੇ ਇਕਬਾਲੀਆ ਗੀਤਕਾਰੀ ਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ, ਨਸ਼ਾਖੋਰੀ, ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸੁਭਾਅ ਸਮੇਤ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਖੋਜ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਉਪਨਗਰੀ ਮੈਮਫ਼ਿਸ, ਟੇਨੇਸੀ ਵਿੱਚ ਜੰਮੀ-ਪਲੀ ਬੇਕਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਐਲਬਮ ''ਸਪਰੇਨਡ ਐਨਕਲ'' (2015) ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਮਿਡਲ ਟੈਨੇਸੀ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੀ। ਐਲਬਮ ਨੂੰ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਮਿਲੀ ਅਤੇ ਕਈ 2015 ਸਾਲ-ਅੰਤ ਦੀਆਂ ਸੂਚੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਈ। ਬੇਕਰ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮੈਟਾਡੋਰ ਰਿਕਾਰਡਸ ਨਾਲ ਦਸਤਖ਼ਤ ਕੀਤੇ ਅਤੇ 2017 ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਫ਼ਲਤਾ ਲਈ ਆਪਣੀ ਦੂਜੀ ਸਟੂਡੀਓ ਐਲਬਮ ''ਟਰਨ ਆਉਟ ਦ ਲਾਈਟਸ''  ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ। ਉਸਦੀ ਤੀਜੀ ਐਲਬਮ, ''ਲਿਟਲ ਓਬਲੀਵੀਅਨਜ਼'' (2021) ਨੇ ਵਧੇਰੇ ਫੁੱਲ-ਬੈਂਡ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ ਅਤੇ ਬਿਲਬੋਰਡ 200 ਚਾਰਟ 'ਤੇ ਬੇਕਰ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਚੋਟੀ ਦੀ 40 ਐਲਬਮ ਬਣ ਗਈ।

ਉਸਦੇ ਸੋਲੋ ਕੰਮ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਬੇਕਰ ਫੋਬੀ ਬ੍ਰਿਜਰਸ ਅਤੇ ਲੂਸੀ ਡੈਕਸ ਨਾਲ, ਇੰਡੀ ਸੁਪਰਗਰੁੱਪ ਬੁਆਏਜੀਨਿਅਸ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਹੈ। ਸਮੂਹ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਉਪਨਾਮ ਈਪੀ ਅਕਤੂਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਬੇਕਰ ਦਾ ਜਨਮ 29 ਸਤੰਬਰ, 1995 ਨੂੰ ਜਰਮਨਟਾਊਨ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਮੈਮਫ਼ਿਸ ਦੇ ਇੱਕ ਉਪਨਗਰ ਬਾਰਟਲੇਟ, ਟੈਨੇਸੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈ।&lt;ref name=&quot;thecommercialappeal&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.commercialappeal.com/story/entertainment/music/2016/04/28/ascendant-julien-baker-overcame-darkness-to-find-light-of-success/90512780/|title=Ascendant Julien Baker overcame darkness to find light of success|last=Mehr|first=Bob|date=April 28, 2016|website=[[The Commercial Appeal]]|access-date=August 21, 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Julien Baker Arrives&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.memphisflyer.com/memphis/julien-baker-arrives/Content?oid=4244620|title=Julien Baker Arrives|last=Townsend|first=Eileen|date=October 22, 2015|website=[[Memphis Flyer]]|access-date=December 30, 2015}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੋਵੇਂ ਸਰੀਰਕ ਥੈਰੇਪੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਵੀਹਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦੁਰਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਦੀ ਲੱਤ ਕੱਟਣ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਨਕਲੀ ਅੰਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref name=&quot;JBUndertheRadarMag&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.undertheradarmag.com/interviews/julien_baker_-_the_under_the_radar_cover_story/|title=Julien Baker - The Under the Radar Cover Story|last=Fink|first=Matt|date=December 22, 2017|website=[[Under the Radar (magazine)|Under the Radar]]|access-date=December 24, 2021}}&lt;/ref&gt; ਜਦੋਂ ਉਹ ਐਲੀਮੈਂਟਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਸੀ ਤਾਂ ਬੇਕਰ ਦੇ ਮਾਪੇ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ ਸਨ।&lt;ref name=&quot;NYTWilliams&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2016/04/27/books/julien-baker-sad-songs-that-whisper-and-howl.html|title=Julien Baker: Sad Songs That Whisper and Howl|last=Williams|first=John|date=April 26, 2016|work=[[The New York Times]]|access-date=December 24, 2021}}&lt;/ref&gt;

ਬੇਕਰ ਇੱਕ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਬੈਪਟਿਸਟ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਨਾਲ ਉਸਦਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸੰਪਰਕ ਉਸਦੇ ਚਰਚ ਵਿੱਚ ਖੇਡਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;thecommercialappeal&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.commercialappeal.com/story/entertainment/music/2016/04/28/ascendant-julien-baker-overcame-darkness-to-find-light-of-success/90512780/|title=Ascendant Julien Baker overcame darkness to find light of success|last=Mehr|first=Bob|date=April 28, 2016|website=[[The Commercial Appeal]]|access-date=August 21, 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Pareles 2017&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.nytimes.com/2017/10/22/arts/music/julien-baker-turn-out-the-lights.html|title=Julien Baker Bravely Confronts Her Traumas and Fears|last=Pareles|first=Jon|date=22 October 2017|website=The New York Times|access-date=22 November 2020|url-access=subscription}}&lt;/ref&gt; ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ 'ਤੇ [[ਗ੍ਰੀਨ ਡੇਅ|ਗ੍ਰੀਨ ਡੇ]] ਦੇਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਹੋਰ ਵਿਕਲਪਕ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋਈ ਅਤੇ ਮਾਈ ਕੈਮੀਕਲ ਰੋਮਾਂਸ ਅਤੇ ਡੈਥ ਕੈਬ ਫਾਰ ਕਿਊਟੀ ਵਰਗੇ ਬੈਂਡਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।&lt;ref name=&quot;JBUndertheRadarMag&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.undertheradarmag.com/interviews/julien_baker_-_the_under_the_radar_cover_story/|title=Julien Baker - The Under the Radar Cover Story|last=Fink|first=Matt|date=December 22, 2017|website=[[Under the Radar (magazine)|Under the Radar]]|access-date=December 24, 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;TurnedOutaPunk&quot;&gt;{{Cite web|url=https://podcasts.apple.com/us/podcast/episode-197-julien-baker-boygenius/id940288964?i=1000427726489|title=Episode 197: Julien Baker|last=Turned Out a Punk Podcast|website=Apple Podcasts}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪੰਕ, ਹਾਰਡਕੋਰ, ਮੈਟਲਕੋਰ ਅਤੇ ਸਕ੍ਰੀਮੋ ਸੀਨਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਮੋਹਿਤ ਹੋ ਗਈ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸਦੇ ਕੁਝ ਮਨਪਸੰਦ ਬੈਂਡ-ਮੀਵਿਦਆਉਟਯੂ, ਅੰਡਰਓਥ, ਦ ਚੈਰਓਟ, ਨੋਰਮਾ ਜੀਨ ਅਤੇ ਵਾਇਟਚੈਪਲ ਆਦਿ ਸਨ।&lt;ref name=&quot;JBUndertheRadarMag&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;TurnedOutaPunk&quot; /&gt; ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਕਿਸ਼ੋਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਮੈਮਫ਼ਿਸ ਵਿੱਚ ਹਾਊਸ ਸ਼ੋਅ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੇਟ ਏਜ ਪੰਕ ਉਪ-ਸਭਿਆਚਾਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋ ਗਈ।&lt;ref name=&quot;JBUndertheRadarMag&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;JBStraightEdge&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=5n-Ap0qL5dM|title=Interview with Julien Baker|last=88Nine Radio Milwaukee|website=YouTube}}&lt;/ref&gt; 2010 ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹੋਏ, ਬੇਕਰ ਨੇ ਸਟਾਰ ਕਿਲਰਸ ਬੈਂਡ ਦੀ ਸਹਿ-ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਦਾ 2015 ਵਿੱਚ ਨਾਂ ਬਦਲ ਕੇ ਫੋਰਿਸਟਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://forristertn.tumblr.com/about|title=Forrister – Forrister|website=Forristertn.tumblr.com|access-date=December 30, 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://mtsusidelines.com/2015/02/from-memphis-to-murfreesboro-musician-julien-baker-shares-her-passion/|title=From Memphis to Murfreesboro: Musician Julien Baker Shares Her Passion|last=Ladd|first=Olivia|date=February 23, 2015|website=Mtusidelines.com|access-date=December 30, 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.popmatters.com/feature/julien-bakers-real-life-music-tugs-at-the-heartstrings/|title=Julien Baker's 'Real Life' Music Tugs at the Heartstrings|last=Chiu|first=David|date=December 9, 2015|website=PopMatters.com|access-date=December 30, 2015}}&lt;/ref&gt;

ਬੇਕਰ ਨੇ ਅਰਲਿੰਗਟਨ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਫਿਰ ਮਿਡਲ ਟੈਨੇਸੀ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਏ/ਵੀ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਕੈਂਪਸ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਕੀਤੀ, ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਵੱਲ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਆਡੀਓ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ।&lt;ref name=&quot;Julien Baker Arrives&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.memphisflyer.com/memphis/julien-baker-arrives/Content?oid=4244620|title=Julien Baker Arrives|last=Townsend|first=Eileen|date=October 22, 2015|website=[[Memphis Flyer]]|access-date=December 30, 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;memphisflyer&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.memphisflyer.com/memphis/beale-street-music-fest-on-the-road-on-the-beach-on-the-rise/Content?oid=4616788|title=Beale Street Music Fest: On the Road, On the Beach, On the Rise|last=Cannon|first=Joshua|last2=Shaw|first2=Chris|publisher=[[Memphis Flyer]]|access-date=17 July 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;NZHerald&quot;&gt;{{Cite news|url=http://www.nzherald.co.nz/entertainment/news/article.cfm?c_id=1501119&amp;objectid=11892125|title=Julien Baker on queerness, the power of music and making people cry|last=Fenwick|first=George|date=July 20, 2017|work=[[The New Zealand Herald]]|access-date=July 26, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.stereogum.com/1839442/read-an-interview-with-young-phenom-julien-baker-and-watch-her-sprained-ankle-video/interviews/|title=An Interview with Young Phenom Julien Baker|last=Claymore|first=Gabriela Tully|website=Stereogum}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ''ਸਪਰੇਨਡ ਐਨਕਲ'' ਦੇ ਜਾਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫੁੱਲ-ਟਾਈਮ ਟੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸਕੂਲ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ, ਪਰ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਡਿਗਰੀ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਲਈ 2019 ਦੇ ਪਤਝੜ ਵਿੱਚ ਕੈਂਪਸ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.rollingstone.com/music/music-features/julien-baker-new-album-interview-little-oblivions-1075596/|title=Julien Baker is Still Learning|last=Bernstein|first=Jonathan|date=October 21, 2020|website=Rolling Stone|access-date=December 24, 2021}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਬੇਕਰ ਇੱਕ [[ਲੈਸਬੀਅਨ]] ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਗਠਿਤ ਈਸਾਈ ਧਰਮ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਭਰੇ ਹੋਏ ਤਜ਼ਰਬੇ ਉਸਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।&lt;ref name=&quot;NewYorkerBelievesinGod&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/julien-baker-believes-in-god|title=Julien Baker Believes in God|last=Syme|first=Rachel|date=April 29, 2016|website=The New Yorker|access-date=December 23, 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite magazine|last=Tolentino|first=Jia|date=October 27, 2017|title=The Raw Devotion of Julien Baker|url=https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-raw-devotion-of-julien-baker|magazine=[[The New Yorker]]|access-date=January 4, 2018}}&lt;/ref&gt; ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਬੰਦ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨੂੰ ਪਰਿਵਰਤਨ ਥੈਰੇਪੀ ਲਈ ਭੇਜੇ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰੋਂ ਕੱਢੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ 17 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਕੋਲ ਬਾਹਰ ਆਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਸਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਉਸਦਾ ਪਰਿਵਾਰ &quot;ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਵੀਕਾਰ&quot; ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਈਸਾਈ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਕਿਹਾ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਉਸਦੇ ਕਰੀਅਰ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ &quot;ਸੌਬਰ ਕੁਈਰ ਈਸਾਈ&quot; ਦਾ ਲੇਬਲ ਲਗਾਉਣਾ ਉਸਦੀ ਪਛਾਣ ਦੀ ਉਸਦੀ ਸਮਝ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਕਈ ਬੁਨਿਆਦੀ ਪਹਿਲੂਆਂ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਉਣ ਅਤੇ ਮੁੜ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਿਆ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://soundcloud.com/religioussocialism/julien-baker-is-a-queer-christian-socialist-we-had-to-talk-to-her|title=Julien Baker Is a Queer, Christian, Socialist&amp;nbsp;– We Had to Talk to Her|website=SoundCloud.com|access-date=February 7, 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.irishtimes.com/culture/music/i-just-want-to-be-an-artist-i-don-t-want-to-be-the-queer-christian-artist-1.3433646|title=‘I just want to be an artist. I don’t want to be the queer Christian artist’|last=Power|first=Ed|website=The Irish Times}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://inews.co.uk/culture/music/julien-baker-little-oblivions-interview-877407|title=Julien Baker: ‘The Church made me feel powerless. Even if I was Mother Teresa, I'd still be gay’|last=Carson|first=Sarah|website=iNews UK}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.rollingstone.com/music/music-features/julien-baker-new-album-interview-little-oblivions-1075596/|title=Julien Baker is Still Learning|last=Bernstein|first=Jonathan|date=October 21, 2020|website=Rolling Stone|access-date=December 24, 2021}}&lt;/ref&gt; ਉਸ ਨੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਸੁਭਾਅ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਇਹ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਨੂੰ ਇੰਨੀ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਲੇਬਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਦੁਵਿਧਾ ਵਾਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸ ਦਾ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ 'ਮੁਕਤ ਕਰਨਾ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।&quot;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.loudersound.com/features/god-shame-and-redemption-how-julien-baker-wrote-her-best-album-yet|title=God, shame and redemption: how Julien Baker just wrote her best album yet|last=Eloise|first=Marianne|website=Louder Sound}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.newstatesman.com/julien-baker-little-oblivions-faith-songwriting-interview|title=Julien Baker: 'I saw music as religion'|last=Pierson-Hagger|first=Ellen|website=The New Statesman}}&lt;/ref&gt;

ਬੇਕਰ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤ ਲਈ ਡੂੰਘੀ ਕਦਰ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ &quot;ਸਕੂਲ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੀ ਹੈ&quot;।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.rollingstone.com/music/music-features/julien-baker-new-album-interview-little-oblivions-1075596/|title=Julien Baker is Still Learning|last=Bernstein|first=Jonathan|date=October 21, 2020|website=Rolling Stone|access-date=December 24, 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HS2TxfBSmjs&amp;t=2703s|title=Julien Baker: Performance &amp; Interview|last=KEXP|website=YouTube}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਸਾਹਿਤਕ ਰਸਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੇਖਾਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਦਰਸ਼ਨ, ਇਤਿਹਾਸ, ਧਰਮ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਜਾਂ ਅਧਿਆਪਕ ਬਣਨ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕਰਨ ਦਾ ਅਨੰਦ ਲੈਣ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.oxfordamerican.org/component/k2/itemlist/user/1393-julienbaker|title=Julien Baker|website=Oxford American: A Magazine of the South|access-date=2022-04-10|archive-date=2021-03-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20210303205537/https://www.oxfordamerican.org/component/k2/itemlist/user/1393-julienbaker|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt; ਇੰਟਰਵਿਊਰਾਂ ਨੇ ਅਕਸਰ ਉਸਦੇ ਦਿਆਲੂ, ਚੰਚਲ ਸੁਭਾਅ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਸ਼ਿਸ਼ਟਾਚਾਰ 'ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਖੋਜਣ ਵਾਲੇ ਥੀਮਾਂ ਦੇ ਉਲਟ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.stereogum.com/1839442/read-an-interview-with-young-phenom-julien-baker-and-watch-her-sprained-ankle-video/interviews/|title=An Interview with Young Phenom Julien Baker|last=Claymore|first=Gabriela Tully|website=Stereogum}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.loudandquiet.com/interview/julien-baker-a-young-voice-of-reason-from-behind-the-wheel-of-a-large-automobile/|title=Julien Baker: a young voice of reason, from behind the wheel of a large automobile|last=Roebuck|first=Ian|website=Loud and Quiet}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{ਦਫ਼ਤਰੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਗਾਇਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1995]]</text>
      <sha1>b9x8flh4dejp6kfdeeh3g154iveo0bx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਡੇਵਿਡ ਐਮਸ (ਅਦਾਕਾਰ)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>141168</id>
    <revision>
      <id>610691</id>
      <parentid>599164</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T05:10:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7794" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ਡੇਵਿਡ ਐਮਸ
| image              = 
| alt                = 
| caption            = 
| birth_date         = {{Birth date and age|1983|8|10|df=y}}&lt;!--37 in 2020 - so 1983 is correct --&gt;
| birth_place        = 
| death_date         = 
| death_place        = 
| nationality        = ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼
| other_names        = 
| occupation         = ਅਦਾਕਾਰ
| years active       = 2008–ਮੌਜੂਦਾ
| known_for          = ''ਹੋਲਬੀ ਸਿਟੀ''
}}

'''ਡੇਵਿਡ ਅਲਬਰਟ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://twitter.com/semadivad/status/1396129110536163328?s=21|title=Twitter|website=twitter.com|language=en}}&lt;/ref&gt; ਐਮਸ''' (ਜਨਮ 10 ਅਗਸਤ 1983)&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.ok.co.uk/tv/lorraine/992060/holby-city-david-ames-sexy-dominic-copeland-stories-online|title=Lorraine quizzes Holby City star David Ames about '50 Shades of Holby' fan fiction writ|last=Leng|first=Stephen|date=30 January 2017|work=OK! Magazine|access-date=1 February 2019}}&lt;/ref&gt; ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਭਿਨੇਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਡਾਕਟਰੀ ਡਰਾਮਾ ''ਹੋਲਬੀ ਸਿਟੀ'' ਵਿੱਚ ਡੋਮਿਨਿਕ ਕੋਪਲੈਂਡ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ 23 ਅਪ੍ਰੈਲ 2013 ਨੂੰ ''ਹੋਲਬੀ ਸਿਟੀ'' ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ।

== ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਕਰੀਅਰ ==
ਡਰਾਮੇ ਵਿੱਚ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਐਮਸ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਨਾਟਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Butterworth, Benjamin|date=August 2014|title=David Ames: Holby hunk Dr Copeland gets a full examination talking weight battles, Gandalf and being out and on TV|journal=Gay Times|issue=436|pages=42–51}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਗ੍ਰੀਨਵਿਚ ਥੀਏਟਰ ਵਿਖੇ ਰੂਡੀ ਗੇਨਰਿਚ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਾਟਕ ਦ ਟੈਂਪਰਮੈਂਟਲ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://sosogay.co.uk/2011/behind-the-scene-four-of-the-london-marathons-gay-runners/|title=Behind the scene: four of the London Marathon's gay runners|last=Gonsalves, Andrew|date=24 April 2011|work=So So Gay|access-date=4 August 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140808063355/http://sosogay.co.uk/2011/behind-the-scene-four-of-the-london-marathons-gay-runners/|archive-date=8 August 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.greenwich.co.uk/magazine/05224-review-the-temperamentals/|title=Review: The Temperamentals, Greenwich Theatre|last=Ewing, Ed|date=3 June 2011|work=Greenwich|access-date=4 August 2014}}&lt;/ref&gt; ''ਸੋ ਸੋ ਗੇਅ'' ਨੇ ਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ &quot;ਛੂਹਣ ਵਾਲਾ&quot; ਕਿਹਾ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://sosogay.co.uk/2011/theatre-review-the-temperamentals/|title=Theatre Review: The Temperamentals|last=Gonsalves, Andrew|date=7 June 2011|work=So So Gay|access-date=4 August 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140808061848/http://sosogay.co.uk/2011/theatre-review-the-temperamentals/|archive-date=8 August 2014}}&lt;/ref&gt; 2013 ਵਿੱਚ ਉਹ ਇੱਕ ਮਹਿਮਾਨ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਡੋਮਿਨਿਕ ਕੋਪਲੈਂਡ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ''ਹੋਲਬੀ ਸਿਟੀ'' ਦੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ, ਪਰ ''ਹੋਲਬੀ ਸਿਟੀ'' ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੇ 2014 ਵਿੱਚ ਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਕਿਰਦਾਰ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.digitalspy.co.uk/soaps/s19/holby-city/news/a515905/holby-city-confirms-two-new-characters-dominic-return.html|title=Exclusive: 'Holby City' confirms two new characters, Dominic return|last=Kilkelly, Daniel|date=17 September 2013|work=Digital Spy|access-date=4 August 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.whatsontv.co.uk/holby-city/news/holby-star-david-ames-dom-is-definitely-going-to-spice-things-up|title=Holby star David Ames: 'Dom is definitely going to spice things up'|date=31 January 2014|work=What's on TV|access-date=4 August 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.digitalspy.co.uk/soaps/s19/holby-city/news/a542654/holby-citys-david-ames-dominics-return-will-spice-things-up.html|title=Holby City's David Ames: 'Dominic's return will spice things up'|last=Dainty, Sophie|date=9 January 2014|work=Digital Spy|access-date=4 August 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.bbc.co.uk/programmes/articles/2TzcrSmKFDlQXFTYv5277Rk/q-a-with-david-ames|title=Q&amp;A with David Ames|website=BBC|access-date=4 August 2014}}&lt;/ref&gt; ਡੋਮਿਨਿਕ ਕੋਪਲੈਂਡ ਪਹਿਲਾ ''ਹੋਲਬੀ ਸਿਟੀ'' ਪਾਤਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੇ ਆਡੀਸ਼ਨ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.holby.tv/david-ames-interview/|title=David Ames Interview|last=Griffin, Cheryl|date=15 January 2014|website=Holby.tv|access-date=4 August 2014}}&lt;/ref&gt;

ਐਮਸ 2009 ਵਿੱਚ ''ਐਟੀਟਿਊਡ'' ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਅਗਸਤ 2011 ਅਤੇ ਅਗਸਤ 2014 ਵਿੱਚ ''ਗੇਅ ਟਾਈਮਜ਼'' ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ।

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਐਮਸ [[ਗੇਅ]] ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.digitalspy.com/soaps/holby-city/interviews/a797245/holby-citys-david-ames-dominic-arthur-digbys-death-aftermath/|title=Holby City's David Ames on Arthur Digby's death aftermath: 'Dominic lashes out and shuts down'|last=Kilkelly|first=Daniel|date=10 June 2016|work=Digital Spy}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.gaystarnews.com/article/trailblazer-david-ames-my-friend-was-mistaken-thai-sex-worker121114/#gs.di5JdBNn|title=#Trailblazer: David Ames: 'My friend was mistaken for a Thai sex worker!'|last=Tabberer|first=Jamie|date=12 November 2014|website=Gay Star News|access-date=1 February 2019}}&lt;/ref&gt; ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਾ ਬਣਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਹ ਹੈਂਪਸ਼ਾਇਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;GT&quot;&gt;{{Cite journal|last=Butterworth, Benjamin|date=August 2014|title=David Ames: Holby hunk Dr Copeland gets a full examination talking weight battles, Gandalf and being out and on TV|journal=Gay Times|issue=436|pages=42–51}}&lt;/ref&gt;

== ਫ਼ਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!ਸਾਲ
! ਸਿਰਲੇਖ
! ਭੂਮਿਕਾ
! ਨੋਟਸ
|-
| 2008
| ''ਹੀ ਕਿਲਜ ਕਾਪਰਸ'' 
| ਨੌਜਵਾਨ
| ਟੀਵੀ ਮੂਵੀ
|-
| 2009
| ''[[ਡਾਕਟਰ ਹੂ]]''
| ਨਾਥਨ
| ਐਪੀਸੋਡ: &quot;ਪਲੇਨਟ ਆਫ ਦ ਡੇੱਡ&quot;
|-
| 2011
| ''ਡਾਕਟਰ ਹੂ: ਦ ਐਡਵੈਂਚਰ ਗੇਮਜ਼''
| ਥਾਮਸ ਪਰਸੀ
| ਆਵਾਜ਼; ਵੀਡੀਓ ਗੇਮ: &quot;ਦ ਗਨਪਾਊਡਰ ਪਲਾਟ&quot;
|-
| 2012
| ''ਦ ਟੈਲੀਮੈਚੀ''
| ਜੇ
|
|-
| 2013-2022
| ''ਹੋਲਬੀ ਸਿਟੀ''
| ਡੋਮਿਨਿਕ ਕੋਪਲੈਂਡ
| ਲੜੀ ਨਿਯਮਤ
|-
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{IMDB name|id=nm3261729|name=David Ames}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1983]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਅਦਾਕਾਰ]]</text>
      <sha1>5y9k0lgnojw4qufw5563bpo7oteuw9o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਬਰਟ ਆਰਚਰ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>141183</id>
    <revision>
      <id>610692</id>
      <parentid>599256</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T05:13:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8745" xml:space="preserve">{{Infobox writer &lt;!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] --&gt;
| image        =
| imagesize    = 
| name         = ਬਰਟ ਆਰਚਰ
| caption      = The Turkish translation of The End of Gay
| pseudonym    = 
| birth_name   = 
| birth_date   = 
| birth_place  = [[ਮਾਂਟਰੀਆਲ]], ਕਿਉਬੇਕ, [[ਕੈਨੇਡਾ]]
| death_date   = 
| death_place  = 
| occupation   = ਲੇਖਕ/ਪੱਤਰਕਾਰ
| nationality  = ਕੈਨੇਡੀਅਨ
| period       = 1994–present
| genre        = 
| subject      = 
| movement     = 
| notableworks = ਦ ਐਂਡ ਆਫ ਗੇਅ
| spouse       =
| partner      = 
| children     =
| relatives    = 
| influences   = 
| influenced   = 
| awards       =
| signature    = 
| website = 
}}
'''ਬਰਟ ਆਰਚਰ''' ਇੱਕ ਕੈਨੇਡੀਅਨ [[ਲੇਖਕ]], [[ਪੱਤਰਕਾਰ]], [[ਸਫ਼ਰਨਾਮਾ|ਯਾਤਰਾ ਲੇਖਕ]], [[ਨਿਬੰਧ|ਨਿਬੰਧਕਾਰ]] ਅਤੇ [[ਆਲੋਚਕ]] ਹੈ।

ਆਰਚਰ ਦਾ ਜਨਮ [[ਮਾਂਟਰੀਆਲ|ਮਾਂਟਰੀਅਲ]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ [[ਕੈਲਗਰੀ]] ਅਤੇ [[ਵੈਨਕੂਵਰ]] ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ [[ਵਿਕਟੋਰੀਆ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੋਲੰਬੀਆ|ਵਿਕਟੋਰੀਆ]], [[ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੋਲੰਬੀਆ]] ਵਿੱਚ ਸੇਂਟ ਮਾਈਕਲਜ਼ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਰ [[ਟੋਰਾਂਟੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਵਿੱਚ ਸੇਂਟ ਮਾਈਕਲਜ਼ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਟ੍ਰਿਨਿਟੀ ਕਾਲਜ, ਡਬਲਿਨ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਟੋਰਾਂਟੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਖ਼ਬਾਰ  'ਦ ਵਰਸਿਟੀ' ਲਈ ਲਿਖਿਆ ਅਤੇ ਕਾਲਜ ਦੇ ਅਖ਼ਬਾਰ '''ਦ ਮਾਈਕ'' ' ਦਾ ਮੁੱਖ ਸੰਪਾਦਕ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cup.ca/reminder-taking-the-free-out-of-freelancing-and-how-to-find-work-too/|title=Archived copy|archive-url=https://web.archive.org/web/20180620153236/http://www.cup.ca/reminder-taking-the-free-out-of-freelancing-and-how-to-find-work-too/|archive-date=2018-06-20|access-date=2018-04-21}}&lt;/ref&gt;

== ਪੱਤਰਕਾਰੀ ==
1994 ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਸਤਕ ਵਪਾਰ ਮੈਗਜ਼ੀਨ, ''ਕੁਇਲ ਐਂਡ ਕੁਆਇਰ'' ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਸੰਪਾਦਕੀ ਸਹਾਇਕ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਦੋ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਸਮੀਖਿਆ ਸੰਪਾਦਕ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਆਰਚਰ ਨੂੰ ''ਵਿੱਤੀ ਪੋਸਟ'' ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੇਖ ਲਿਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਕੁਝ ਤੱਤਾਂ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਛੋਟੀਆਂ ਪ੍ਰੈਸਾਂ ਲਈ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਮੰਨਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;&quot;Book editor resigns over controversy&quot;, ''The Globe and Mail'', Nov. 15, 1996.&lt;/ref&gt; ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਛੋਟੇ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰਨ ਲਈ, ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਅਖ਼ਬਾਰ, ''ਟੋਰਾਂਟੋ ਸਟਾਰ'' ਲਈ ਇੱਕ ਕਾਲਮ ਲੇਖਕ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਇੱਕ ਸਾਹਿਤਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਆਰਚਰ ਨੇ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ [[ਮਾਰਗਰੇਟ ਐਟਵੁੱਡ]] &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://quillandquire.com/review/alias-grace/|title=Alias Grace|date=12 March 2004}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਮਾਈਕਲ ਓਂਡਾਟਜੇ ਵਰਗੀਆਂ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਾਹਿਤਕ ਹਸਤੀਆਂ ਦੀ ਸਾਖ ਨੂੰ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਟੋਰਾਂਟੋ ਦੇ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਫੈਸਟੀਵਲ ਆਫ਼ ਆਥਰਜ਼ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਗ੍ਰੇਗ ਗੈਟੇਨਬੀ ਨੇ ਆਰਚਰ ਨੂੰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਬਾਰੇ ਲਿਖਣ ਲਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਗਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਥਾਂ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ, &quot;ਇਹ 747 ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਅੱਠ ਸਾਲ ਦੇ ਬੱਚੇ ਹੋਣ ਵਰਗਾ ਹੈ।&quot; ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਣ 'ਤੇ ''ਗਲੋਬ ਐਂਡ ਮੇਲ'' ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ''ਬੈਡ ਬੁਆਏ ਬਰਟ'' ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.theglobeandmail.com/life/bad-boy-bert/article765234/|title=Bad Boy Bert}}&lt;/ref&gt;

ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਆਰਚਰ ਵਿਕਲਪਕ ਆਰਟਸ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ''ਨਾਓ'' ਦਾ ਸੰਪਾਦਕ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਬਾਰੇ ਲਿਖਿਆ ਅਤੇ ਹੁਣ ਬੰਦ ਆਈ ਵੀਕਲੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਐਡੀਟਰ ਸੀ ਅਤੇ ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੇ ਨਿਯਮਤ ਓਪ-ਐਡ ਟੁਕੜੇ ਲਿਖੇ। 2007-2015 ਤੱਕ ਉਹ ਟੋਰਾਂਟੋ ਲਾਈਫ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਲਈ ਇੱਕ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਕਾਲਮਨਵੀਸ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://torontolife.com/author/barcher/|title=Bert Archer, Author at Toronto Life}}&lt;/ref&gt;

2006 ਤੋਂ &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.theglobeandmail.com/life/garlands-and-gluhwein-on-the-danube/article973550/|title=Garlands and gluhwein on the Danube}}&lt;/ref&gt; ਆਰਚਰ ਕੈਨੇਡਾ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪੇਪਰਾਂ, ਮੈਗਜ਼ੀਨਾਂ ਅਤੇ ਸਾਈਟਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਫ੍ਰੀਲਾਂਸਰ ਵਜੋਂ ਯਾਤਰਾ ਬਾਰੇ ਲਿਖ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗਲੋਬ ਐਂਡ ਮੇਲ, ਹੈਜ਼ਲਿਟ,&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://hazlitt.net/blog/breaking-bridge-destructive-power-lazy-tourism|title=Breaking Bridge: The Destructive Power of Lazy Tourism|date=20 June 2014}}&lt;/ref&gt; ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ&lt;ref&gt;https://www.washingtonpost.com/lifestyle/travel/in-east-africa-bag-the-safaris-and-head-for-the-cities/2012/11/08/60cdbeca-2445-11e2-9313-3c7f59038d93_email.html&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਜ਼ੂਮਰ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.everythingzoomer.com/travel/best-of-canada/2017/07/27/unearthing-victoria-bc/|title=Unearthing the Precolonial History of Victoria B.C.}}&lt;/ref&gt;

== ਕਿਤਾਬਾਂ ==
ਆਰਚਰ 1999 ਵਿੱਚ ਕਨੇਡਾ ਵਿੱਚ 2002 ਵਿੱਚ [[ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ|ਯੂਐਸ]]&lt;ref name=&quot;amazon&quot;&gt;{{Cite book|title=Books: Bert Archer|last=Archer|first=Bert|year=2002|isbn=1904132073}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ 2004 ਵਿੱਚ [[ਯੂਨਾਈਟਡ ਕਿੰਗਡਮ|ਯੂਕੇ]]&lt;ref name=&quot;visionp&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.visionpaperbacks.co.uk/authorDetails.php?bookID=95|title=Bert Archer|website=Vision Paperbacks|archive-url=https://web.archive.org/web/20070913023504/http://www.visionpaperbacks.co.uk/authorDetails.php?bookID=95|archive-date=2007-09-13|access-date=2007-07-19}}&lt;/ref&gt; ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ, ''ਦ ਐਂਡ ਆਫ਼ ਗੇਅ (ਅਤੇ ਹੈਟਰੋਸੈਕਸੁਅਲਿਟੀ ਦੀ ਮੌਤ) ਦਾ'' ਲੇਖਕ ਹੈ। ਕਿਤਾਬ ਦਲੀਲ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅੰਦਰੂਨੀ [[ਲਿੰਗਕ ਹੋਂਦ|ਜਿਨਸੀ ਪਛਾਣ]] ਵਰਗੀ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿ ਜਿਨਸੀ ਵਿਵਹਾਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਾਰਕਾਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿੱਜੀ ਇੱਛਾ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ।

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1968]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਲੇਖਕ]]</text>
      <sha1>n4a2cfp98y2qkvkklxo271m765r2uhg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਫਿਨ ਅਰਗਸ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>141205</id>
    <revision>
      <id>610694</id>
      <parentid>602102</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T05:19:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8311" xml:space="preserve">{{Infobox person
|name = ਫਿਨ ਅਰਗਸ
|birth_name = ਸਟੀਫਨ ਫਿਨ ਅਰਗਸ
|birth_date = {{Birth date and age|1998|9|1}}
|birth_place = ਡੇਸ ਪਲੇਨਸ, ਇਲੀਨੋਇਸ
|height = 6' 1&quot;
|education = ਬਰ੍ਕਲੀ ਕਾਲਜ ਆਫ ਮਿਊਜ਼ਕ
|othername = ਸਟੀਫਨ ਅਰਗਸ
|occupation = ਅਦਾਕਾਰ, ਸੰਗੀਤਕਾਰ
|yearsactive = 2011−ਹੁਣ
}}

'''ਸਟੀਫਨ ਫਿਨ ਅਰਗਸ''' (ਜਨਮ 1 ਸਤੰਬਰ 1998) ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਅਭਿਨੇਤਾ, ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਅਤੇ ਮਾਡਲ ਹੈ।

== ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ==
ਅਰਗਸ ਡੇਸ ਪਲੇਨਸ, ਇਲੀਨੋਇਸ ਤੋਂ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਭੈਣ, ਸੈਡੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਭੈਣ, ਲੇਸੀ ਹੈ। ਉਹ ਇੱਕ ਸਵੈ-ਵਰਣਿਤ &quot;ਥੀਏਟਰ ਕਿਡ&quot; ਸਨ ਜੋ ਵੱਡੇ ਹੋ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਕਈ ਸਾਜ਼ ਵਜਾਉਣੇ ਸਿੱਖੇ ਸਨ। &quot;ਮੈਂ ਤੀਜੇ ਗ੍ਰੇਡ ਵਿੱਚ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਗਿਟਾਰ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ . . ਫਿਰ ਪਿਆਨੋ.. ਫਿਰ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਸਿੰਗ, ਫਿਰ ਕੈਲੋ, ਫਿਰ ਯੂਕੁਲੇਲ, ਮੈਂਡੋਲਿਨ ਅਤੇ ਬੈਂਜੋ। ਫਿਰ ਬਾਸ ਗਿਟਾਰ।&quot;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.billboard.com/articles/news/lifestyle/7824580/new-face-fresh-style-steffan-argus-interview|title=New Face, Fresh Style: Steffan Argus on Being a Model &amp; Musician, Living by the 'Morals' of Peter Pan|last=Wete|first=Brad|date=June 6, 2017|website=Billboard|access-date=July 26, 2020}}&lt;/ref&gt; ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਮੇਨ ਵੈਸਟ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਰ [[ਬੌਸਟਨ|ਬੋਸਟਨ]] ਵਿੱਚ ਬਰਕਲੀ ਕਾਲਜ ਆਫ਼ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite journal|date=16 October 2020|title='Fin Argus era is beginning': Who's the breakout star from 'Clouds'? Fans can't stop praising talented actor|url=https://meaww.com/who-is-fin-argus-clouds-star-dubbed-f-king-talented-who-starred-in-agents-of-s-h-i-e-l-d|journal=MEAWW|access-date=15 February 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Swartz|first=Tracy|date=13 October 2020|title=Des Plaines native Fin Argus plays cancer-stricken teen in new Disney Plus movie 'Clouds'|url=https://www.chicagotribune.com/entertainment/tv/ct-ent-disney-plus-clouds-zach-sobiech-fin-argus-20201013-vegikwfvkbgmdpmkvufjkpgy4q-story.html|journal=Chicago Tribune|access-date=15 February 2021}}&lt;/ref&gt;

== ਕਰੀਅਰ ==
ਅਰਗਸ ਨੇ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਥੀਏਟਰ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਕਿਡਜ਼ ਬੋਪ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Holm|first=Heather|date=26 October 2013|title=Young Musician Finds Early Success|url=https://www.journal-topics.com/articles/young-musician-finds-early-success/|journal=Journal &amp; Topics|access-date=15 February 2021}}&lt;/ref&gt; ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਫੋਰਡ ਮਾਡਲਾਂ ਨਾਲ ਹਸਤਾਖ਼ਰ ਕੀਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਰਨੀਜ਼ ਨਿਊਯਾਰਕ ਲਈ ਯਵੇਸ ਸੇਂਟ ਲੌਰੇਂਟ 2016 ਸਪਰਿੰਗ/ਸਮਰ ਲਾਈਨ ਦਾ ਮਾਡਲ ਬਣਾਇਆ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite journal|date=16 October 2020|title='Fin Argus era is beginning': Who's the breakout star from 'Clouds'? Fans can't stop praising talented actor|url=https://meaww.com/who-is-fin-argus-clouds-star-dubbed-f-king-talented-who-starred-in-agents-of-s-h-i-e-l-d|journal=MEAWW|access-date=15 February 2021}}&lt;/ref&gt; ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 2017 ਵਿੱਚ ''ਲੌਸਟ ਐਟ ਸੀ'' ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਈਪੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੈੱਬ ਸੀਰੀਜ਼ ''ਦ ਕਮਿਊਟ'' ਵਿੱਚ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.billboard.com/articles/news/lifestyle/7824580/new-face-fresh-style-steffan-argus-interview|title=New Face, Fresh Style: Steffan Argus on Being a Model &amp; Musician, Living by the 'Morals' of Peter Pan|last=Wete|first=Brad|date=June 6, 2017|website=Billboard|access-date=July 26, 2020}}&lt;/ref&gt; ਆਰਗਸ ਨੂੰ [[ਡਿਜ਼ਨੀ+|ਡਿਜ਼ਨੀ +]] ਸੰਗੀਤਕ ਡਰਾਮਾ ''ਕਲਾਉਡਜ਼'' ਵਿੱਚ ਜ਼ੈਕ ਸੋਬੀਚ ਵਜੋਂ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਕਾਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/steffan-argus-madison-iseman-sabrina-carpenter-join-justin-baldonis-clouds-1236722|title=Justin Baldoni's Teen Drama 'Clouds' Finds Its Stars (Exclusive)|last=Kit|first=Borys|date=September 11, 2019|website=The Hollywood Reporter|access-date=July 26, 2020}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਗੋਰਡਨ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਸੰਸਕਰਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਏਜੰਟਸ ਆਫ ਸ਼ੀਲਡ 'ਤੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਏ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਜੈਮੀ ਹੈਰਿਸ ਦੁਆਰਾ ਨਿਭਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://filmreviewonline.com/2020/07/25/marvels-agents-of-shield-710-supercharged-former-enemy/|title=Marvel's Agents of SHIELD 710 – Supercharged former enemy|last=Davies|first=Colin|date=July 25, 2020|website=Film Review Online|access-date=July 26, 2020|archive-date=ਅਪ੍ਰੈਲ 11, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210411010450/https://filmreviewonline.com/2020/07/25/marvels-agents-of-shield-710-supercharged-former-enemy/|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਆਰਗਸ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ [[ਗੇਅ]] ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ/ਉਹਨਾਂ ਸਰਵਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ।

== ਫ਼ਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ ==

=== ਫ਼ਿਲਮ ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!ਸਾਲ
! ਸਿਰਲੇਖ
! ਭੂਮਿਕਾ
! ਨੋਟਸ
|-
| 2011
| ਰੇਕੁਇਮ
| ਛੋਟਾ ਮੁੰਡਾ
| ਲਘੂ ਫ਼ਿਲਮ
|-
| 2011
| ਲਾਇਫ਼ ਲੇਸਨਜ
| ਨੱਚਦਾ ਮੁੰਡਾ
| ਲਘੂ ਫ਼ਿਲਮ; ਅਪ੍ਰਮਾਣਿਤ
|-
| 2012
| ''ਹਰਵੇਸਟ''
| ਚਾਰਲੀ
| rowspan=&quot;7&quot; | ਲਘੂ ਫ਼ਿਲਮ
|-
| 2012
| ''ਸਟਿਚਜ''
| ਸੈਮ
|-
| 2016
| ''ਵਰਚੁਅਲ ਹਾਈ''
| ਜੂਲੀਅਨ
|-
| 2017
| ''ਪਰਸੇਪਸਨ''
| ਚਾਰਲੀ
|-
| 2017
| ''ਲੀਕ ਵੇਡਿੰਗ''
| ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਪੱਤਰ 2
|-
| 2017
| ''ਕਰਮਾ''
| ਸੈਕਸੀ ਮੁੰਡਾ
|-
| 2017
| ਦ ਰੇਗੁਲਰ
| ਐਲਵਿਸ
|-
| 2018
| ''ਸਮਰ  '03''
| ਜੋਸ਼
| ਅਪ੍ਰਮਾਣਿਤ
|-
| 2020
| ਕਲਾਉਡ
| ਜ਼ੈਕ ਸੋਬੀਚ
|
|-
| 2022
| ਸਟੇ ਅਵੇਕ
| ਡੇਰੇਕ
|
|-
|}

=== ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!ਸਾਲ
! ਸਿਰਲੇਖ
! ਭੂਮਿਕਾ
! ਨੋਟਸ
|-
| 2017
| ਦ ਗਿਫ਼ਟਡ
| ਜੈਕ
| ਐਪੀਸੋਡ: &quot;ਉਜਾਗਰ&quot;
|-
| 2020
| ''ਏਜੰਟ ਆਫ ਸ਼ੀਲਡ''
| ਯੰਗ ਗੋਰਡਨ
| 2 ਐਪੀਸੋਡ 
|-
|{{TBA}}
| ''ਕੁਈਰ ਵਜੋਂ''
|{{TBA}}
| ਮੁੱਖ ਕਲਾਕਾਰ
|}

=== ਵੈੱਬ ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!ਸਾਲ
! ਸਿਰਲੇਖ
! ਭੂਮਿਕਾ
! ਨੋਟਸ
|-
| 2016–2017
| ''ਕਮਿਊਟ''
| ਹੈਨਸਨ
| ਮੁੱਖ ਕਲਾਕਾਰ
|-
| 2018–2019
| ਟੋਟਲ ਏਕਲਿਪਸ
| ਜੂਲੀਅਨ
| ਆਵਰਤੀ (ਸੀਜ਼ਨ 2–3)
|-
|}

== ਡਿਸਕੋਗ੍ਰਾਫੀ ==

* ''ਮੇਕ ਮੀ ਕਰਾਈ'' (2016)
* ਲੋਸਟ ਏਟ ਸੀ (2017)

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{IMDB name|4591107}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਗਾਇਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1998]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]</text>
      <sha1>q1n5l9s3t1cblziizolvvgyvmpcuf2s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਜੇਰੇਡ ਆਲਮਨ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>141242</id>
    <revision>
      <id>610695</id>
      <parentid>603545</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T05:25:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7571" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name          = ਜੇਰੇਡ ਆਲਮਨ
| birth_date    = {{birth date and age|1984|06|08}}
| birth_place   = ਵੀਚਿਟਾ ਫਾਲਜ, ਟੈਕਸਸ, ਯੂ.ਐਸ.
| nationality   = [[ਅਮਰੀਕੀ]]
| occupation    = [[ਅਦਾਕਾਰ]]
| years_active  = 2004 - ਮੌਜੂਦਾ
| notable_works = ''ਸੀਨ ਫ੍ਰਾਮ ਏ ਗੇਅ ਮੈਰਿਜ''&lt;br&gt;''ਮੋਰ ਸੀਨ ਫ੍ਰਾਮ ਏ ਗੇਅ ਮੈਰਿਜ''&lt;br&gt;''ਗਰਲਜ ਹੂ ਲਾਇਕ ਬੋਏਸ ਹੂ ਲਾਇਕ ਬੋਏਸ: ਨੈਸ਼ਵਿਲੇ''
| alma_mater    = ਟਸਕੁਲਮ ਕਾਲਜ
| website       = {{URL|http://www.jaredallman.com/}}
}}

'''ਜੇਰੇਡ ਆਲਮਨ''' ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਅਭਿਨੇਤਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਟੈਨੇਸੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲਿਆ, ਟਸਕੁਲਮ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਬੈਚਲਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।

== ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਆਲਮਨ ਦੇ ਪਿਤਾ ਉਸਦੇ ਬਚਪਨ ਦੌਰਾਨ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਵਿੱਚ ਸਨ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਸਦੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਅਕਸਰ ਬਦਲੀ ਹੁੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ। ਉਹ ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਟੈਨੇਸੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫਾਰਮ ਵਿੱਚ ਸੈਟਲ ਹੋ ਗਏ, ਜਦੋਂ ਆਲਮਨ 12 ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ। ਆਲਮਨ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, “ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਫਾਰਮ ਤੋਂ ਦੂਰ ਜਾਣ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਦੇਖਾਂਗਾ। ਮੈਂ ਸਿਲਾਈ ਫੈਕਟਰੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ।&quot;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.fenuxe.com/2013/02/14/southern-comfort-indie-actor-jared-allman/|title=Southern Comfort: Indie Actor Jared Allman|last=Sylvestre|first=Berlin|publisher=FENUXE|archive-url=https://web.archive.org/web/20130522203939/http://www.fenuxe.com/2013/02/14/southern-comfort-indie-actor-jared-allman/|archive-date=22 May 2013|access-date=20 June 2013}}&lt;/ref&gt;

ਟਸਕੁਲਮ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਆਲਮਨ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਕੋਲ ਆਪਣੀ ਅਸਲ ਪਛਾਣ ਨਾਲ ਆਇਆ, ਜਦੋਂ ਉਹ 22 ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ। “ਇਹ ਮੇਰੇ ਲਈ ਲਗਭਗ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦਾ ਸਵਾਲ ਸੀ। ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਇਕੱਲਾ, ਇਕੱਲਾ ਅਤੇ ਖਾਲੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੁਸੀਂ ਅਸੰਭਵ ਸੋਚਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋ, ”ਉਸਨੇ ਐਡਵੋਕੇਟ ਨਾਲ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.advocate.com/arts-entertainment/television/2011/11/18/what-it-girls-who-boys-who-boys|title=Advocate Magazine ''Interview with Jared Allman''|date=18 November 2011}}&lt;/ref&gt; ਕਾਲਜ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਲਮਨ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਨੌਕਰੀ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਟੂਰਿੰਗ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਲਈ ਵਪਾਰਕ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਕਰੀਅਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨੈਸ਼ਵਿਲ ਵਿੱਚ ਡਬਲਯੂ.ਐਮ.ਈ. ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਏਜੰਸੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://about.jaredallman.com/|title=Jared Allman: Bio|archive-url=https://web.archive.org/web/20131002093151/http://about.jaredallman.com/|archive-date=2 October 2013|access-date=20 June 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;imdb&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.imdb.com/name/nm4570531/bio|title=Jared Allman: IMDb Mini Biography|last=Tippins|first=Katherine|publisher=IMDb|access-date=24 June 2013}}&lt;/ref&gt;

ਆਲਮਨ ਚਰਚ ਆਫ਼ ਜੀਸਸ ਕ੍ਰਾਈਸਟ ਆਫ਼ ਲੈਟਰ-ਡੇ ਸੇਂਟਸ ਦਾ ਸਾਬਕਾ ਮੈਂਬਰ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.outandaboutnashville.com/story/nashville-exposed-jared-allman#.VzXeR77QWAY|title=Nashville Exposed - Jared Allman|date=1 June 2009|website=Out &amp; About Nashville|access-date=13 May 2016|archive-date=4 ਜੂਨ 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160604043301/http://www.outandaboutnashville.com/story/nashville-exposed-jared-allman#.VzXeR77QWAY|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦੀ ਇੱਕ ਗੋਦ ਲਈ ਗਈ ਛੋਟੀ ਭੈਣ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਜਡੇਨ ਆਲਮੈਨ ਹੈ, ਜੋ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੀ ਸੀ।

== ਕਰੀਅਰ ==
ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਮੈਟ ਰਿਡਲਹੂਵਰ ਨੇ ਆਲਮਨ ਨਾਲ ਕਈ ਫ਼ਿਲਮਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵੈਸਟ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਮੋਟਲ ਅਤੇ ਇੱਕ ਗੇਅ ਮੈਰਿਜ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਆਲਮਨ ਲੜੀ ਵਿੱਚ &quot;ਜੋ&quot; ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਇੱਕ ਗੇਅ ਮੈਰਿਜ ਦੇ ਹੋਰ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ। 2014 ਵਿੱਚ ਆਲਮਨ ਨੇ ਫੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ ਲੇਸ ਵੁਲਫ ਅਤੇ ਕਿੰਗ ਸਾਈਮਨ ਵਿੱਚ ਸਹਿ-ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ।&lt;ref name=&quot;imdb&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.imdb.com/name/nm4570531/bio|title=Jared Allman: IMDb Mini Biography|last=Tippins|first=Katherine|publisher=IMDb|access-date=24 June 2013}}&lt;/ref&gt;

ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਆਲਮੈਨ ਟ੍ਰੈਵਲ ਚੈਨਲ ਅਤੇ [[ਡਿਜ਼ਨੀ ਚੈਨਲ]] 'ਤੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ ਸੰਗੀਤ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਅਤੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਸਨਡੈਂਸ ਚੈਨਲ ਦੀ ਰਿਐਲਿਟੀ ਸੀਰੀਜ਼ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੋ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.sundance.tv/series/girls-who-like-boys-who-like-boys|title=Girls Who Like Boys Who Like Boys|website=Sundance TV|access-date=13 May 2016}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* ਜੇਰੇਡ ਆਲਮੈਨ ਦਾ [https://www.facebook.com/jaredallmanofficial ਫੇਸਬੁੱਕ ਫੈਨ ਪੇਜ]
* ਜੇਰੇਡ ਆਲਮੈਨ ਦਾ [https://twitter.com/jaredallman ਟਵਿੱਟਰ]
* ਜੇਰੇਡ ਆਲਮੈਨ ਦਾ [https://www.instagram.com/jaredallman/ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ]
* ਜੇਰੇਡ ਆਲਮੈਨ ਦੀ [[imdbname:4570531|IMDB ਜਾਣਕਾਰੀ]]

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1984]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਅਦਾਕਾਰ]]</text>
      <sha1>q4bv1a3zugeqm4go15eq4sae6sved8l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਡੈਨੀਅਲ ਕਾਰਟੀਅਰ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>141268</id>
    <revision>
      <id>610693</id>
      <parentid>603594</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T05:16:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6024" xml:space="preserve">{{Infobox musical artist
| honorific_prefix =
| name             = ਡੈਨੀਅਲ ਕਾਰਟੀਅਰ
| honorific_suffix =
| image            =
| image_size       =
| landscape        = &lt;!-- yes, if wide image, otherwise leave blank --&gt;
| alt              =
| caption          =
| native_name      =
| native_name_lang =
| birth_name       =
| alias            =
| birth_date       = {{Birth date and age|mf=y|1969|06|25}}
| birth_place      = ਐਕਸੀਟਰ, ਨਿਊ ਹੈਂਪਸ਼ਾਇਰ
| origin           = [[ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ]]
| death_date       = &lt;!-- {{death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date 1st) --&gt;
| death_place      =
| genre            = ਫੋਕ-ਪੋਪ
| occupation       = [[ਗਾਇਕ]]
| instrument       =
| years_active     = 1990s-ਮੌਜੂਦਾ
| label            =
| associated_acts  =
| website          = &lt;!-- {{URL|www.example.com}}  --&gt;
| module           =
| module2          =
| module3          = 
}}

'''ਡੈਨੀਅਲ ਕਾਰਟੀਅਰ''' (ਜਨਮ 25 ਜੂਨ, 1969) ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਗੀਤਕਾਰ, ਗਾਇਕ ਅਤੇ [[ਅਦਾਕਾਰ]] ਹੈ।&lt;ref name=&quot;xtra&quot;&gt;[http://www.dailyxtra.com/ottawa/wicked-gay-54636 &quot;Wicked gay: Daniel Cartier leaves his shower&quot;]. ''[[Daily Xtra]]'', June 30, 2004.&lt;/ref&gt;

== ਪਿਛੋਕੜ ==
ਕਾਰਟੀਅਰ ਐਕਸੀਟਰ, ਨਿਊ ਹੈਂਪਸ਼ਾਇਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਹੋਇਆ, &lt;ref name=&quot;timeout&quot;&gt;[http://jamesgavin.com/page4/page52/page52.html &quot;The fall and rise of Daniel Cartier&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180723182508/http://jamesgavin.com/page4/page52/page52.html |date=2018-07-23 }}. ''[[Time Out New York]]'', November 9, 2006.&lt;/ref&gt; ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਕਿਸ਼ੋਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਗੋਥ ਅਤੇ ਪੰਕ ਬੈਂਡਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।&lt;ref name=&quot;timeout&quot; /&gt; 1991 ਵਿੱਚ, ਉਹ [[ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ|ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ]] ਚਲਾ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਨਾਈਟ ਕਲੱਬਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਬਵੇਅ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref name=&quot;timeout&quot; /&gt; ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਖੁਦ ਦੇ ਲੇਬਲ 'ਤੇ ਦੋ ਐਲਬਮਾਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ( ਦ ''ਸਬਵੇਅ ਸੈਸ਼ਨ'' ) ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸਬਵੇਅ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;timeout&quot; /&gt; ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ [[ਐਲਟਨ ਜਾਨ|ਐਲਟਨ ਜੌਨ]] ਦੇ ਸੰਗੀਤ ਲੇਬਲ ਰਾਕੇਟ ਰਿਕਾਰਡਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ 'ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੇ 1997 ਵਿੱਚ ਐਲਬਮ ''ਐਵੇਨਿਊ ਏ'' ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤਾ।&lt;ref name=&quot;xtra&quot;&gt;[http://www.dailyxtra.com/ottawa/wicked-gay-54636 &quot;Wicked gay: Daniel Cartier leaves his shower&quot;]. ''[[Daily Xtra]]'', June 30, 2004.&lt;/ref&gt;

ਇੱਕ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਟੇਕਓਵਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1998 ਵਿੱਚ ਰਾਕੇਟ ਦੁਆਰਾ ਕੱਢੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕਾਰਟੀਅਰ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ [[ਲਾਸ ਐਂਜਲਸ|ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ]] ਚਲਾ ਗਿਆ।&lt;ref name=&quot;comeback&quot;&gt;&quot;The comeback kid&quot;. ''[[Washington Blade]]'', July 9, 2004.&lt;/ref&gt; ਫਿਰ ਉਸਨੂੰ ਨਰਵਸ ਬ੍ਰੇਕਡਾਉਨ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ&lt;ref name=&quot;comeback&quot; /&gt; ਅਤੇ 2004 ਵਿੱਚ ਸੁਤੰਤਰ ਐਲਬਮਾਂ ''ਰੀਵਾਈਵਲ'' ਅਤੇ ''ਵਾਈਡ ਆਊਟਸਾਈਡ'' ਨਾਲ ਮੁੜ ਉੱਭਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref name=&quot;timeout&quot;&gt;[http://jamesgavin.com/page4/page52/page52.html &quot;The fall and rise of Daniel Cartier&quot;]. ''[[Time Out New York]]'', November 9, 2006.&lt;/ref&gt; ਐਲਬਮਾਂ ਨੂੰ [[ਮੈਸਾਚੂਸਟਸ|ਮੈਸੇਚਿਉਸੇਟਸ]] ਦੇ ਕੇਪ ਕੋਡ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਨਵੇਂ ਘਰੇਲੂ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਸਟੂਡੀਓ ਵਿੱਚ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;&quot;Alive and kicking&quot;. ''[[Bay Windows]]'', June 10, 2004.&lt;/ref&gt;

2005 ਵਿੱਚ ਉਹ ਕ੍ਰਿਸ਼ਚੀਅਨ ਕੈਲਸਨ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਅਤੇ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਫ਼ਿਲਮ ''ਫਲਰਟਿੰਗ ਵਿਦ ਐਂਥਨੀ'' ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਪਾਤਰ ਵਜੋਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref&gt;&quot;Danger usually flirts back&quot;. ''[[HX Magazine]]'', May 25, 2007.&lt;/ref&gt;

ਡੈਨੀਅਲ [[ਗੇਅ]] ਹੈ।

== ਡਿਸਕੋਗ੍ਰਾਫੀ ==

* ''ਦ ਟ੍ਰੌਬਾਡੋਰ ਆਫ ਐਵੇਨਿਊ ਏ''
* ''ਲਾਈਵ ਫਰੋਮ ਨਿਊਯਾਰਕ: ਦ ਸਬਵੇਅ ਸੈਸ਼ਨ'' (1996)
* ''ਐਵੇਨਿਊ ਏ'' (1997)
* ਰੀਵਾਇਵਲ (2004)
* ''ਵਾਈਡ ਆਊਟਸਾਈਡ'' (2004)
* ਯੂ ਐਂਡ ਮੀ ਆਰ ਵੀ (2006)
* ''ਦਿਸ ਕ੍ਰਿਸਮਸ'' (2010)
* ਰੀਡੇਮਪਸਨ (2010)
* ''ਐਕਸੀਟਰ'' (2015)

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* [https://web.archive.org/web/20130517203001/http://www.danieljcartier.com/intro.cfm ਡੈਨੀਅਲ ਕਾਰਟੀਅਰ]

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਗਾਇਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1969]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਅਦਾਕਾਰ]]</text>
      <sha1>tszqyq0ynaaqrbbi0bc3zraxbz3y2ye</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਕੇਵਿਨ ਐਲੀਸਨ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>141283</id>
    <revision>
      <id>610699</id>
      <parentid>599641</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T05:46:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7500" xml:space="preserve">{{Infobox person
|name= ਕੇਵਿਨ ਐਲੀਸਨ
|image= [[File:Kevin Allison performing on stage.jpg|frameless]]
|caption=ਐਲੀਸਨ 2017 'ਚ ਇਕ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਦੌਰਾਨ
|birth_date={{birth date and age|1970|2|16}}
|birth_place=ਸਿਨਸਿਨਾਟੀ, [[ਓਹਾਇਓ|ਓਹੀਓ]], ਯੂ.ਐਸ.
|occupation=ਕਾਮੇਡੀਅਨ, ਲੇਖਕ, ਅਦਾਕਾਰ, ਕਹਾਣੀਕਾਰ
|years_active=1991–ਮੌਜੂਦਾ 
|website = {{URL|https://kevinallison.net/}}
}}

'''ਕੇਵਿਨ ਐਲੀਸਨ''' (ਜਨਮ ਫਰਵਰੀ 16, 1970) ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਮੇਡੀਅਨ, [[ਲੇਖਕ]], [[ਅਦਾਕਾਰ]] ਅਤੇ [[ਕਹਾਣੀਕਾਰ]] ਹੈ। ਉਹ ਸ਼ਾਇਦ ਕਾਮੇਡੀ ਟਰੂਪ ਦ ਸਟੇਟ ਦੇ ਇੱਕ ਲੇਖਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ 1993-1995 ਐਮ.ਟੀ.ਵੀ. ਸਕੈਚ ਕਾਮੇਡੀ ਲੜੀ ''ਦ ਸਟੇਟ'' ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪੋਡਕਾਸਟ 'ਰਿਸਕ' ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰਦਾ ਹੈ&lt;ref name=&quot;wpr&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.wpr.org/comedian-kevin-allison-how-taking-risks-leads-authenticity-and-hit-podcast|title=Comedian Kevin Allison On How Taking Risks Leads To Authenticity (And A Hit Podcast)|last=Gordon|first=Doug|date=2019-03-16|website=[[Wisconsin Public Radio]]|access-date=2022-02-08}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਸਕੈਚ ਕਾਮੇਡੀ ਅਤੇ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਉਣਾ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ।

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਐਲੀਸਨ ਦਾ ਜਨਮ ਸਿਨਸਿਨਾਟੀ, [[ਓਹਾਇਓ|ਓਹੀਓ]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਸਿਨਸਿਨਾਟੀ ਦੇ ਸੇਂਟ ਜ਼ੇਵੀਅਰ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦਾ 1988 ਦਾ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;Big Apple&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.stxavier.org/s/106/stxavier.aspx?pgid=327&amp;ecid=4645|title=TX has big presence in Big Apple|date=August 1, 2008|publisher=St. Xavier High School|access-date=2008-10-23}} {{ਮੁਰਦਾ ਕੜੀ|date=October 2010}}&lt;/ref&gt; ਫਿਰ ਉਸਨੇ [[ਨਿਊਯਾਰਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਕਾਮੇਡੀ ਟਰੂਪ 'ਦ ਸਟੇਟ' ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾਪਕ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਗਿਆ।

== ਕਰੀਅਰ ==
1993 ਤੋਂ 1995 ਤੱਕ ਉਹ ਸਕੈਚ ਕਾਮੇਡੀ ਲੜੀ ''&lt;nowiki/&gt;'ਦ ਸਟੇਟ'' ' 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਆਇਆ। ਐਲੀਸਨ ਅਭਿਨੀਤ ਸ਼ੋਅ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਕੈਚਾਂ ਵਿੱਚ &quot;ਟੈਕੋ ਮੈਨ,&quot; &quot;ਮਿਸਟਰ ਮੈਗਿਨਾ&quot;, &quot;ਡ੍ਰੀਮਬੌਏ&quot;, ਅਤੇ &quot;ਦ ਯਹੂਦੀ, ਇਟਾਲੀਅਨ ਅਤੇ ਰੈੱਡਹੈੱਡ ਗੇਅ&quot; ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।

ਐਲੀਸਨ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਸੈਂਸਰ ਕੀਤੇ ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਆਡੀਓ ਪੋਡਕਾਸਟ 'ਰਿਸਕ' ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਹੋਸਟ ਕੀਤਾ, ਇਹ ਇੱਕ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਉਣ ਵਾਲਾ ਸ਼ੋਅ ਹੈ &quot;ਜਿੱਥੇ ਲੋਕ ਸੱਚੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕਦੀ ਹਿੰਮਤ ਹੋਵੇਗੀ।&quot; ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਲਾਈਵ ਸ਼ੋਅ ਵੀ ਹੈ। ਐਲੀਸਨ ਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਸ਼ੋਅ ਨਾਲ ਦੂਜੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। ਲਾਈਵ ਸ਼ੋਅ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਅਗਸਤ 2009 ਵਿੱਚ ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਅਰਲੇਨ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ।

ਐਲੀਸਨ ਨੇ [[ਨਿਊਯਾਰਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਵਿੱਚ ਸਕੈਚ ਕਾਮੇਡੀ ਅਤੇ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਉਣ ਦੀਆਂ ਕਲਾਸਾਂ ਲਈਆਂ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਪੀਪਲਜ਼ ਇਮਪ੍ਰੋਵ ਥੀਏਟਰ (ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਕਲਾਤਮਕ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ), ਅਤੇ ਫਿਲਡੇਲਫੀਆ ਵਿੱਚ ਫਿਲੀ ਇਮਪ੍ਰੋਵ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਵੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.phillyimprovtheater.com/performers/kevinallison.html|title=Instructor Bio: Kevin Allison|date=March 1, 2010|publisher=Philly Improv Theater|archive-url=https://web.archive.org/web/20100927080212/http://phillyimprovtheater.com/performers/kevinallison.html|archive-date=2010-09-27|access-date=June 27, 2010}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਅਤੇ ਦ ਸਟੋਰੀ ਸਟੂਡੀਓ ਰਾਹੀਂ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.theguardian.com/culture/2013/sep/04/kevin-allison-status-update|title=Kevin Allison: 'The State' alum-turned-storyteller|date=2013-09-04|website=the Guardian|language=en|access-date=2022-03-16}}&lt;/ref&gt;

ਐਲੀਸਨ ਕਿੰਕ / ਬੀ.ਡੀ.ਐਸ.ਐਮ. ਕਮਿਊਨਿਟੀ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://yourkinkyfriends.com/2017/12/07/some-dos-donts-of-approaching-people-in-the-kink-community/|title=Some Dos &amp; Don'ts of Approaching People In The Kink Community|last=Tanek|first=Nicholas|date=2017-12-07|website=Your Kinky Friends|access-date=2022-03-15}}&lt;/ref&gt; ਲਈ ਇੱਕ ਵਕੀਲ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਸੰਬੰਧਿਤ ਵਿਸ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਵਰਕਸ਼ਾਪਾਂ ਵਿਚ ਸਿਖਾਇਆ ਵੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://pensight.com/x/kevin-allison|title=Talk with Kevin Allison on Pensight|website=pensight.com|language=en|access-date=2022-03-16}}&lt;/ref&gt;

== ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਦਿੱਖ ==
ਐਲੀਸਨ ਕਾਫੀ ਪੋਡਕਾਸਟਾਂ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਾਰਕ ਮਾਰੋਨ ਦੇ ''ਡਬਲਯੂ.ਟੀ.ਐਫ.'' ਕੇਨ ਰੀਡ ਦੇ ਟੀਵੀ ਗਾਈਡੈਂਸ ਕਾਉਂਸਲਰ, ''ਗਾਈਜ਼ ਵੀ ਫੱਕਡ'', ''ਲਾਸ ਕਲਚਰਿਸਟਾਸ'', ''ਦ ਗਿਸਟ'', ''ਮਾਈ ਬ੍ਰਦਰ, ਮਾਈ ਬ੍ਰਦਰ ਐਂਡ ਮੀ'', ''ਹਾਉ ਟੂ ਬੀ ਅਮੇਜ਼ਿੰਗ'', ਅਤੇ ''2 ਡੋਪ ਕਵੀਨਜ਼''  ਆਦਿਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਐਲੀਸਨ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ [[ਗੇਅ]] ਹੈ।

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{IMDB name|0021457}}  
* {{Amg name|528003}}
* [http://risk-show.com/ ਰਿਸਕ!] [http://risk-show.com/ ਪੋਡਕਾਸਟ]
* [https://itunes.apple.com/podcast/risk!/id334724074 ਰਿਸਕ! iTunes ਮੈਂਬਰ ਬਣੋ ਪੰਨਾ]

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1970]]</text>
      <sha1>07pwcdbfsjnosaewso1imlpj8b0gg90</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਡਿਕ ਕਲੇਅਰ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>141314</id>
    <revision>
      <id>610696</id>
      <parentid>603589</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T05:33:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8502" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name          = ਡਿਕ ਕਲੇਅਰ
| image = Richard Clair Jones.jpg
| imagesize = 
| caption = 
| birthname     = ਰਿਚਰਡ ਜੋਨਸ
| birth_date    = {{Birth date|1931|11|12|mf=y}}
| birth_place   = ਸਾਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ, ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ, ਯੂ.ਐਸ.
| death_date    = {{death date and age|1988|12|12|1931|11|12|mf=y}}
| death_place   = ਲੋਸ ਐਂਜਲਸ, ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ, ਯੂ.ਐਸ.
| resting_place = ਲਾਇਫ਼ ਐਕਸਟੇਨਸ਼ਨ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਵਿਚ ਕ੍ਰਾਈਓਪਰੀਜ਼ਰਵਡ
| othername     = 
| yearsactive   = 1972&amp;ndash;1987 
| spouse        = 
| awards        = '''ਐਮੀ ਅਵਾਰਡ- ਬੇਸਟ ਰਾਈਟਿੰਗ ਇਨ ਵੇਰਿਟੀ ਓਰ ਮਿਊਜ਼ਕ'''&lt;br&gt;for ''ਦ ਕੈਰੋਲ ਬਰਨਟ ਸ਼ੋਅ'' (1974, 1975, 1978)
}}

'''ਡਿਕ ਕਲੇਅਰ''' (12 ਨਵੰਬਰ, 1931 – 12 ਦਸੰਬਰ, 1988) ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨਿਰਮਾਤਾ, ਅਭਿਨੇਤਾ ਅਤੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਤੇ ਫ਼ਿਲਮ ਲੇਖਕ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸਿਟਕਾਮ ''ਇਟਸ ਏ ਲਿਵਿੰਗ'', ''ਦ ਫੈਕਟਸ ਆਫ ਲਾਈਫ'' ਅਤੇ ''ਮਾਮਾ'ਜ਼ ਫੈਮਿਲੀ'' ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ।

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਕਲੇਅਰ ਦਾ ਜਨਮ '''ਰਿਚਰਡ ਜੋਨਸ,''' [[ਸਾਨ ਫ਼ਰਾਂਸਿਸਕੋ|ਸਾਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ]], [[ਕੈਲੀਫ਼ੋਰਨੀਆ|ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ 1955 ਤੋਂ 1957 ਤੱਕ ਦੋ ਸਾਲ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਕਦੇ ਵਿਆਹ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਸਦੇ ਕੋਈ ਬੱਚੇ ਹਨ।&lt;ref name=&quot;RJones&quot;&gt;{{Cite journal|last=Perry, PhD|first=Michael|year=1999|title=Dick Jones|url=http://www.alcor.org/cryonics/cryonics1999-2.pdf|journal=Cryonics|publisher=[[Alcor Life Extension Foundation]]|volume=20|issue=2|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;

== ਕਰੀਅਰ ==
1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਕਲੇਅਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਲੇਖਣੀ ਸਾਥੀ ਜੇਨਾ ਮੈਕਮਾਹਨ ਨਾਲ ''ਦ ਐਡ ਸੁਲੀਵਾਨ ਸ਼ੋਅ'' ਅਤੇ ''ਦ ਡੀਨ ਮਾਰਟਿਨ ਸ਼ੋਅ'' ਲਈ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਕਾਮੇਡੀ ਰੁਟੀਨ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।&lt;ref name=&quot;RJones&quot;&gt;{{Cite journal|last=Perry, PhD|first=Michael|year=1999|title=Dick Jones|url=http://www.alcor.org/cryonics/cryonics1999-2.pdf|journal=Cryonics|publisher=[[Alcor Life Extension Foundation]]|volume=20|issue=2|pages=33–35}}&lt;/ref&gt; ਕਲੇਅਰ ਕਾਮੇਡੀ-ਵਰਾਇਟੀ ਟੀਵੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ''ਦ ਕੈਰੋਲ ਬਰਨੇਟ ਸ਼ੋਅ'' ਲਈ ਆਪਣੀ [[ਐਮੀ ਇਨਾਮ|ਐਮੀ ਅਵਾਰਡ]] ਜੇਤੂ ਲਿਖਤ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ''ਦ ਮੈਰੀ ਟਾਈਲਰ ਮੂਰ ਸ਼ੋਅ'' ਅਤੇ ''ਦ ਬੌਬ ਨਿਊਹਾਰਟ ਸ਼ੋਅ'' &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.tv.msn.com/celebrities/celebrity/dick-clair/|title=Dick Clair:Overview|publisher=MSN Movies|archive-url=https://archive.today/20120915042947/http://www.tv.msn.com/celebrities/celebrity/dick-clair/|archive-date=2012-09-15|access-date=2008-08-21}}&lt;/ref&gt; ਦੇ ਐਪੀਸੋਡਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਪਟਕਥਾ ਲੇਖਕ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://uk.imdb.com/name/nm0163199/awards|title=Awards for Dick Clair|website=Emmy Awards|publisher=The Internet Movie Database|archive-url=https://web.archive.org/web/20120222040139/http://uk.imdb.com/name/nm0163199/awards|archive-date=February 22, 2012|access-date=2008-08-21}}&lt;/ref&gt; ਜੇਨਾ ਮੈਕਮੋਹਨ ਨਾਲ ਉਸਨੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸਿਟਕਾਮ ''ਇਟਸ ਏ ਲਿਵਿੰਗ'', ''ਦ ਫੈਕਟਸ ਆਫ ਲਾਈਫ'', ਅਤੇ ''ਮਾਮਾ'ਜ਼ ਫੈਮਿਲੀ'' ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ ਅਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ।

== ਕ੍ਰਾਇਓਨਿਕਸ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ==
ਕਲੇਅਰ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਦੀ ਕ੍ਰਾਇਓਨਿਕਸ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਸਰਗਰਮ ਸੀ। 1982 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਕ੍ਰਾਇਓਨਿਕਸ ਸੰਸਥਾ ਟ੍ਰਾਂਸ ਟਾਈਮ ਵਿੱਚ $20,000 ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਤਾਂ ਜੋ ਇੱਕ ਪਤੀ ਅਤੇ ਪਤਨੀ ਤਰਲ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਾਇਓਪ੍ਰੀਜ਼ਰਵ ਰਹਿ ਸਕਣ। ਉਸ ਨੂੰ 1986 ਵਿੱਚ [[ਏਡਜ਼]] ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਸਨੂੰ 1988 ਵਿੱਚ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਕ੍ਰਾਇਓਨਿਕਸ ਇਲਾਜ ਦੀ ਇੱਛਾ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਹਸਪਤਾਲ ਅਤੇ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਰਾਜ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।&lt;ref name=&quot;RJones&quot;&gt;{{Cite journal|last=Perry, PhD|first=Michael|year=1999|title=Dick Jones|url=http://www.alcor.org/cryonics/cryonics1999-2.pdf|journal=Cryonics|publisher=[[Alcor Life Extension Foundation]]|volume=20|issue=2|pages=33–35}}&lt;/ref&gt; ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਅਦਾਲਤੀ ਲੜਾਈ ( ''ਰੋ ਵੀ.'' ''ਮਿਸ਼ੇਲ'', ਕਲੇਅਰ ਦੇ ਨਾਲ &quot;ਜੌਨ ਰੋ&quot;) ਜਿੱਤ ਕੇ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ, ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕ੍ਰੌਨੀਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਧਿਕਾਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.alcor.org/Library/pdfs/RoeVMitchellOrder25Oct1990.pdf|title=Case No.&amp;nbsp;C&amp;nbsp;697 147|last=Aurelio Munoz, Superior Court Judge|date=October 25, 1990|website=Library|publisher=[[Alcor Life Extension Foundation]]|access-date=2008-08-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.alcor.org/Library/html/LegalVictory.html|title=A Stunning Legal Victory for Alcor|last=Mondragon|first=Carlos|date=November 1990|website=Library|publisher=[[Alcor Life Extension Foundation]]|access-date=2008-08-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.alcor.org/Library/html/CaliforniaAppellateCourtDecison.html|title=Mitchell v. Roe Decision|last=Justice Gates|date=June 10, 1992|website=Library|publisher=[[Alcor Life Extension Foundation]]|access-date=2008-08-22}}&lt;/ref&gt;

== ਮੌਤ ==
ਕਲੇਅਰ ਦੀ ਮੌਤ 12 ਦਸੰਬਰ, 1988 ਨੂੰ 57 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਏਡਜ਼ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਈ ਲਾਗਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite magazine|last=Kunen|first=James S.|last2=Moneysmith, Marie|date=July 17, 1989|title=Reruns Will Keep Sitcom Writer Dick Clair on Ice—indefinitely|url=http://www.people.com/people/archive/article/0,,20120770,00.html|magazine=People|access-date=2009-02-28|archive-date=2009-06-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20090604141817/http://www.people.com/people/archive/article/0,,20120770,00.html|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੂੰ ਅਲਕੋਰ ਲਾਈਫ ਐਕਸਟੈਂਸ਼ਨ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਵਿਖੇ ਕ੍ਰਾਇਓਪ੍ਰੀਜ਼ਰਵ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.aegis.com/news/ads/1988/AD880345.html|title=Body Frozen at a Cryonics Laboratory...|last=Appel|first=Ted|date=December 12, 1988|website=Prevention News Update|publisher=United Press International|archive-url=https://web.archive.org/web/20110525203129/http://www.aegis.com/news/ads/1988/AD880345.html|archive-date=May 25, 2011|access-date=2008-08-21}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{IMDB name|0163199}}
* ਫਾਈਂਡ   {{Find a Grave|11720938}}
* [http://www.alcor.org/Library/html/casereport8901.html ਡਿਕ ਜੋਨਸ ਬਾਇਓਸਟੈਸਿਸ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1988]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1931]]</text>
      <sha1>pp9an8d7znkfg1xqaj3slbzuncwkq9a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਸੇਬ ਕਾਸਤਰੋ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>141332</id>
    <revision>
      <id>610667</id>
      <parentid>602448</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T02:29:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16441" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name          = ਸੇਬਾਸਤੀਅਨ ਕਾਸਤਰੋ
| image         = Sebastian Castro in 2018.png
| caption       = ਕਾਸਤਰੋ ਅਗਸਤ 2012 ਦੌਰਾਨ
| birth_name     = ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਬ੍ਰਾਇਨ ਕਾਸਤਰੋ
| birth_date    = {{Birth date and age|1989|12|22}}
| birth_place   = ਓਸੀਅਨਸਾਇਡ, [[ਨਿਊਯਾਰਕ]], ਯੂ.ਐਸ.
| other_names     = ਸੇਬ ਕਾਸਤਰੋ, ਬਰੀਅਨ ਕਾਸਤਰੋ
| occupation  = ਅਦਾਕਾਰ, ਗਾਇਕ, ਓਨਲਾਈਨ ਸਖਸ਼ੀਅਤ
| years_active   = 2013–ਮੌਜੂਦਾ
| spouse       =
| partner       = 
| website      = &lt;!-- {{URL|www.example.com}} --&gt;
}}

'''ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਬ੍ਰਾਇਨ ਕਾਸਤਰੋ''' (ਜਨਮ 22 ਦਸੰਬਰ, 1989), ਜੋ ਕਿ ਆਪਣੇ ਸਟੇਜੀ ਨਾਮ '''ਸੇਬਾਸਤੀਅਨ ਕਾਸਤਰੋ''' ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਅਭਿਨੇਤਾ, ਗਾਇਕ ਅਤੇ [[ਯੂਟਿਊਬ]] ਸਨਸਨੀ ਹੈ। ਉਹ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਫੋਲੋਅਰਜ ਨਾਲ ਇੱਕ ਇੰਟਰਨੈਟ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਹੈ।

ਕਾਸਤਰੋ ਆਪਣੇ ਵਾਇਰਲ ਗੇਅ-ਥੀਮ ਵਾਲੇ ਸੰਗੀਤ ਵੀਡੀਓ &quot;ਬਬਲ&quot; ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਰ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। &quot;ਬਬਲ&quot; ਨੇ ਪੂਰੇ ਦੱਖਣੀ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਕਾਸਤਰੋ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਲਿਆਂਦੀ, ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ [[ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼]] ਅਤੇ [[ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ]] ਵਿੱਚ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.pep.ph/peparazzi/videos/3585/cosmo-hunk-sebastian-castro-comes-out-on-youtube/1|title=Cosmo Hunk Sebastian Castro &quot;Comes Out&quot; on Youtube|last=Tuazon|first=Neil Darius|website=Pep.ph|access-date=April 14, 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.pep.ph/news/37651/youtube-sensation-sebastian-castro-ldquoi-am-gayrdquo|title=Youtube Sensation Sebastian Castro: I am Gay|last=Pumaloy|first=Rey|website=Pep.ph|access-date=April 14, 2013}}&lt;/ref&gt;

== ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਲੋਂਗ ਆਈਲੈਂਡ, [[ਨਿਊ ਯਾਰਕ|ਨਿਊਯਾਰਕ]] ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ, ਕਾਸਤਰੋ ਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਨਿਊਯਾਰਕ ਅਤੇ ਜਾਰਜੀਆ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। 17 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੁਆਰਾ ਸਮਲਿੰਗੀ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸਨੂੰ ਸਵਾਨਾਹ ਕਾਲਜ ਆਫ਼ ਆਰਟ ਐਂਡ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਵਿੱਚ ਸੁਤੰਤਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.tribune.net.ph/life-style/item/11229-sebastian-castro-out-of-the-bubble.html|title=Sebastian Castro: Out of the Bubble|last=Ignacio|first=Alwyn|website=The Daily Tribune|access-date=April 14, 2013|archive-date=ਮਾਰਚ 20, 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130320041557/http://www.tribune.net.ph/life-style/item/11229-sebastian-castro-out-of-the-bubble.html|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;

ਸੇਬਾਸਤੀਅਨ ਕਾਸਤਰੋ ਆਪਣੇ ਵਾਇਰਲ ਸੰਗੀਤ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਫਿਲੀਪੀਨ ਪੋਡਕਾਸਟ ਬੇਕੀ ਨਾਈਟਸ 'ਤੇ ਗੇਅ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ। ਇਹ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਕਿ ਉਸਨੇ ਜੀ.ਐਮ.ਏ. ਨੈੱਟਵਰਕ ਸ਼ੋਅ ਹੋਟ ਟੀਵੀ 'ਤੇ ਆਉਣ ਦੀ ਚੋਣ ਕਿਉਂ ਕੀਤੀ, ਉਸਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, &quot;ਮੈਂ ਜਾਣਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਇੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਹਨ ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੋਂ ਡਰਦੇ ਹਨ।&quot;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.gmanetwork.com/news/showbiz/pep/297153/youtube-sensation-sebastian-castro-i-am-gay/story/|title=Youtube sensation Sebastian Castro: I'm Gay|last=Pumaloy|first=Rey|website=GMANetwork.com|access-date=February 28, 2013}}&lt;/ref&gt;

2014 ਵਿੱਚ, ਸੇਬਾਤੀਅਨ ਕਾਸਤਰੋ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਏਬੀਐਸ-ਸੀਬੀਐਨ ਰਿਪੋਰਟਰ ਰਿਆਨ ਚੂਆ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.pinoyparazzi.com/ryan-chua-sebastian-castro-nag-bilang-lovers/|title=Ryan Chua at Sebastian Castro, nag-out bilang lovers|last=Chika|first=Lex|website=pinoyparazzi.com|access-date=April 28, 2014}}&lt;/ref&gt; ਕਾਸਤਰੋ ਨੇ ਇਹ ਘੋਸ਼ਣਾ ਲੰਡਨ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਰਿਆਨ ਲੰਡਨ ਦੀ ਸਿਟੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਮਾਸਟਰਜ਼ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://ph.news.yahoo.com/ryan-chua-pinoy-reporter-london-212645112.html|title=Ryan Chua: Pinoy reporter in London|last=Espiritu|first=Jeffrey|website=ph.news.yahoo.com|access-date=January 16, 2014}}&lt;/ref&gt; 4 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਜਨਤਕ ਰਿਸ਼ਤੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੋਵੇਂ ਸਤੰਬਰ 2017 ਵਿੱਚ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/showbiznews/news/34377/actorinternet-sensation-sebastian-castro-confirms-split-with-tv-reporter-ryan-chua/story|title=Actor/Internet sensation Sebastian Castro confirms split with TV reporter Ryan Chua|last=Acar|first=Aedrianne|website=GMANetwork.com|access-date=October 6, 2017}}&lt;/ref&gt;

ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ, ਕਈ ਸ਼ੋਅਬਿਜ਼ ਆਉਟਲੈਟਾਂ ਨੇ ਕਾਸਤਰੋ ਨੂੰ ਅਭਿਨੇਤਾ/ਟੀਵੀ ਹੋਸਟ ਪਾਓਲੋ ਬੈਲੇਸਟਰੋਸ ਨਾਲ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੋੜਿਆ ਜਦੋਂ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ। ਨਾ ਹੀ ਕਦੇ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਫਵਾਹਾਂ 'ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ। ਜੂਨ ਵਿੱਚ, ਕਾਸਤਰੋ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਇੱਕ ਰਿਸ਼ਤਾ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਇਹ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਇਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਕਿਸ ਨਾਲ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.pep.ph/news/70230/is-paolo-ballesteros-in-relationship-with-sebastian-castro|title=Paolo Ballesteros in a relationship with Sebastian Castro|publisher=Philippine Entertainment Portal|access-date=January 1, 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://entertainment.inquirer.net/280565/paolo-ballesteros-seb-castro-broken|title=Have Paolo Ballesteros and Seb Castro broken up?|publisher=Inquirer|access-date=January 1, 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://newsfeed.ph/entertainment/celebrity-watch/27065/paolo-ballesteros-alleged-reason-keeping-relationship-private-rumored-bf-sebastian-castro/|title=Paolo Ballesteros's alleged reason of keeping his relationship quiet with rumored bf Sebastian Castro|publisher=NewsFeed|access-date=January 1, 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pageone.ph/paolo-ballesteros-and-sebastian-castro-ends-their-3-month-relationship/|title=Paolo Ballesteros and Sebastian Castro end their 3 month relationship|publisher=PageOne|access-date=January 1, 2018|archive-date=ਜੂਨ 28, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180628140525/http://pageone.ph/paolo-ballesteros-and-sebastian-castro-ends-their-3-month-relationship/|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;

== ਕਰੀਅਰ ==
14 ਫਰਵਰੀ, 2013 ਨੂੰ ਕਾਸਤਰੋ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸੰਗੀਤ ਵੀਡੀਓ &quot;ਬਬਲ&quot; ਯੂਟਿਊਬ 'ਤੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ 3 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਊਜ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ। ਬੱਬਲ ਨੇ ਡਾਂਸ ਕ੍ਰੇਜ਼ੀ &quot;ਬਬਲ ਪੌਪ&quot; ਨੂੰ ਹੋਰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕੀਤਾ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://bakliterati.net/2013/03/the-rise-of-a-filipino-gay-icon|title=The Rise of a Filipino Gay Icon|last=Yu|first=Allen|website=Bakliterati|access-date=April 14, 2013|archive-date=ਮਾਰਚ 17, 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130317192140/http://bakliterati.net/2013/03/the-rise-of-a-filipino-gay-icon/|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.coconutsmanila.com/random/tutorial-sebastian-castro-demonstrates-how-to-bubble-pop|title=Tutorial: Sebastian Castro Demonstrates How To 'Bubble Pop'|last=Sablan|first=Mark|website=Coconuts Manila|access-date=April 14, 2013}}&lt;/ref&gt; ਸੰਗੀਤ ਵੀਡੀਓ ਨਾਲ ਸੇਬਾਸਤੀਅਨ ਕਾਸਤਰੋ ਦਾ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਨਾਲ &quot;ਬਾਹਰ ਆਉਣ&quot; ਦਾ ਸਬੱਬ ਬਣਿਆ। ਹੋਮੋ-ਐਰੋਟਿਕ ਬੱਬਲ ਸੰਗੀਤ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਕਾਸਤਰੋ ਆਪਣੀ ਲਿੰਗਕਤਾ ਬਾਰੇ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.pep.ph/news/37651/youtube-sensation-sebastian-castro-ldquoi-am-gayrdquo|title=Youtube Sensation Sebastian Castro: I am Gay|last=Pumaloy|first=Rey|website=Pep.ph|access-date=April 14, 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.tribune.net.ph/life-style/item/11229-sebastian-castro-out-of-the-bubble.html|title=Sebastian Castro: Out of the Bubble|last=Ignacio|first=Alwyn|website=The Daily Tribune|archive-url=https://web.archive.org/web/20130320041557/http://www.tribune.net.ph/life-style/item/11229-sebastian-castro-out-of-the-bubble.html|archive-date=ਮਾਰਚ 20, 2013|dead-url=yes|access-date=April 14, 2013}}&lt;/ref&gt;

ਕਾਸਤਰੋ ਨੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਤਪਾਦ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੌਲੀਬੀ, ਪੈਨਟੇਨ ਹੇਅਰ ਅਤੇ ਸਨ ਸੈਲੂਲਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.pep.ph/news/37651/youtube-sensation-sebastian-castro-ldquoi-am-gayrdquo|title=Youtube Sensation Sebastian Castro: I am Gay|last=Pumaloy|first=Rey|website=Pep.ph|access-date=April 14, 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://entertainment.inquirer.net/84751/meet-the-boy-in-a-pink-bubble|title=Meet the Boy in a Pink Bubble|last=San Diego Jr|first=Bayani|website=Philippine Daily Inquirer|access-date=April 14, 2013}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੂੰ 2012 ਦੇ ਫਿਲੀਪੀਨ ਕੌਸਮੋਪੋਲੀਟਨ ਬੈਚਲਰਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਫੁਜੀਫਿਲਮ, ਡੁਰੈਕਸ, ਕੈਥੀ ਵੈਲੇਂਸੀਆ ਅਤੇ ਬਲੂਡ ਦਾ ਸਮਰਥਨਕਰਤਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://manilastandard.net/lifestyle/young-life/271532/james-reid-s-experimental-style-in-photography.html|title=James Reid's experimental style in photography|work=PhilStar|access-date=January 1, 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://teammag.ph/get-woke-sebastian-castro-blued-live/|title=Get woke to Sebastian Castro on Blued Live|last=Faicol|first=Beatrice|website=teammag.ph|access-date=October 3, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://stylerpa.com/home/sebastian-castro-the-hunky-pastelist|title=Sebastian Castro: The Hunky Pastelist|last=Alvarez|first=Mark|website=RPA Style|access-date=April 14, 2013}}&lt;/ref&gt;

ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਟੀਵੀ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਮਾਂ 'ਤੇ ਕਈ ਛੋਟੀਆਂ ਅਤੇ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਸਟ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸੇਬਾਸਤੀਅਨ ਕਾਸਤਰੋ ਫਿਲੀਪੀਨੋ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਡੋਲਫੋ ਐਲਿਕਸ ਜੂਨੀਅਰ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਫ਼ਿਲਮ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://teammag.ph/4-days-film-fumbling-first-love-closet/|title=&quot;4 Days&quot;- A film on fumbling through first love in the closet|last=Tamayo|first=Frank|website=teammag.ph|access-date=August 27, 2017|archive-date=ਅਗਸਤ 31, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170831025545/http://teammag.ph/4-days-film-fumbling-first-love-closet/|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt; ''ਡੇਜ਼'' (2017) ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://teammag.ph/4-days-film-fumbling-first-love-closet/|title=&quot;4 Days&quot;- A film on fumbling through first love in the closet|last=Tamayo|first=Frank|website=teammag.ph|archive-url=https://web.archive.org/web/20170831025545/http://teammag.ph/4-days-film-fumbling-first-love-closet/|archive-date=ਅਗਸਤ 31, 2017|dead-url=yes|access-date=August 27, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/showbiznews/news/34537/pelikula-ni-mikoy-morales-na-4-days-magkakaroon-na-ng-commercial-release/story/|title=Pelikula ni Mikoy Morales na '4 Days' magkakaroon na ng commercial release|last=Ilaya|first=Felix|website=gmanetwork.com|access-date=October 12, 2017}}&lt;/ref&gt;

=== ਫ਼ਿਲਮ ===
{| class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;65%&quot;
!ਸਾਲ
! ਸਿਰਲੇਖ
! ਭੂਮਿਕਾ
! ਕੰਪਨੀ
|-
| 2013
| ਵੋਏਗ
| ਸੇਬਾਸਤੀਅਨ
| ਆਰਟਵਾਕਰ ਸਟੂਡੀਓਜ਼
|-
| 2015
| ਮਿਸਜ
| ਸੋਨੀ ਮੁੰਡਾ
| ਸੁਤੰਤਰ, ਐਫ.ਐਲ.ਟੀ.ਫ਼ਿਲਮਜ਼ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ
|-
| 2017
| ''ਬਾਰ ਬੋਏਜ''
| ਐਟੀ ਵਿਕਟਰ ਕਰੂਜ਼
| ਟ੍ਰੌਪਿਕਫ੍ਰਿਲਸ ਫਿਲਮ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ, ਕੁਆਂਟਮ ਫਿਲਮਾਂ
|-
| 2016
| ''4 ਡੇਅਜ''
| ਡੇਰੇਕ ਹਰਨਾਂਡੇਜ਼
| ਸੁਤੰਤਰ
|-
| 2018
| ''ਬਕਵਿਤ ਬੋਏਜ''
| ਆਸਕਰ
| ਟੀ-ਰੇਕਸ ਐਂਟਰਟੇਨਮੈਂਟ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ
|-
| 2018
| ਅਰਬਨ ਲੀਜੈਂਡਸ
| ਲਿਓਨ
| ਸੁਤੰਤਰ
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{ਟਵਿਟਰ|sebastianslife}}   'ਤੇ
* {{IMDb name|id=nm1794824|name=Sebastian Castro}}
* {{facebook|id=Sebastian-Castro-100002114863912|name=Sebastian Castro}}  
* {{facebook|id=Sebastian-Castro-251154154902839|name=Sebastian Castro's Bubble Fan Club}}  
* {{facebook|id=Sebsters-(Sebastian-Castro-Fan-Page)-464078680277933|name=Sebastian Castro's Sebster Fan Club}}  
* [http://www.queerty.com/watch-sebastian-castro-pops-his-bubble-20130216/ Queerty: ਸੇਬੇਸਟਿਅਨ ਕਾਸਤਰੋ ਨੇ ਆਪਣਾ ਬਬਲ ਉਛਾਲਿਆ]
* [http://www.lifestylehub.net/2013/02/model-and-cosmo-hunk-sebastian-castro.html ਲਾਈਫ ਸਟਾਈਲ ਹੱਬ - ਸੇਬੇਸਟੀਅਨ ਕਾਸਟਰੋ ਦੇ ਟਵਿੱਟਰ ਰੁਝਾਨਾਂ 'ਤੇ ਬਲੌਗਰ ਟਿੱਪਣੀ]
* [http://pinoypopbiz.com/ppb2/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=629:jon8888&amp;catid=12:starsandbutterflies&amp;Itemid=101 Pinoy POP BIZ - ਸੇਬਾਸਤੀਅਨ ਕਾਸਤਰੋ ਦੀ ਕਲਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ]{{ਮੁਰਦਾ ਕੜੀ|date=ਮਈ 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਨਿਊਯਾਰਕ (ਰਾਜ) ਦੇ ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1989]]</text>
      <sha1>jj4hiy90h91zbpjz9l51mai6z8w6881</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਹੈਂਕ ਚੇਨ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>141349</id>
    <revision>
      <id>610669</id>
      <parentid>599896</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T02:36:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9897" xml:space="preserve">{{Infobox person|name=ਹੈਂਕ ਚੇਨ|image=File:Hank Chen stand up 2019.jpg|caption=ਹੈਂਕ ਚੇਨ ਸਟੈਂਡ ਆਪ ਦੌਰਾਨ|birth_name=ਹੇਨਰੀ ਸਿੰਗ ਸੇਨ|birth_date={{birth date and age|1989|11|01}}|othername=ਹੈਂਕਸਟਰ|birth_place=ਸਿਲਵਰ ਸਪਰਿੰਗ, ਮੈਰੀਲੈਂਡ, ਯੂ.ਐਸ.|nationality=[[ਅਮਰੀਕੀ]]|occupation={{hlist|[[ਅਦਾਕਾਰ]]|ਕਾਮੇਡੀਅਨ}}|years_active=2010–ਮੌਜੂਦਾ}}

{{ਜਾਣਕਾਰੀਡੱਬਾ ਚੀਨੀ}}
{| class=&quot;infobox&quot;
! class=&quot;infobox-above&quot; style=&quot;background-color:#b0c4de&quot; colspan=&quot;2&quot; |ਹੈਂਕ ਚੇਨ 
|- style=&quot;display:none;&quot;
| class=&quot;infobox-full-data&quot; colspan=&quot;2&quot; |
|}
'''ਹੈਂਕ ਚੇਨ''' (ਜਨਮ 1 ਨਵੰਬਰ, 1989) ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਅਭਿਨੇਤਾ ਅਤੇ ਕਾਮੇਡੀਅਨ ਹੈ ਜੋ ''ਲਾਈਫ-ਸਾਈਜ਼ 2'' ਅਤੇ [[ਰੋਬਿਨ ਵਿਲੀਅਮਸ|ਰੌਬਿਨ ਵਿਲੀਅਮਜ਼]] ਦੀ ਅੰਤਿਮ ਥੀਏਟਰਿਕ ਰਿਲੀਜ਼, ''ਦ ਐਂਗਰੀਸਟ ਮੈਨ ਇਨ ਬਰੁਕਲਿਨ'' ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਸਿਲਵਰ ਸਪਰਿੰਗ, ਮੈਰੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਤਾਈਵਾਨੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੈਨਰੀ ਚੇਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਨਮਿਆ, ਚੇਨ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸਿੱਖਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਘਰ ਵਿੱਚ [[ਮੰਦਾਰਿਨ ਭਾਸ਼ਾ|ਮੈਂਡਰਿਨ ਚੀਨੀ]] ਬੋਲਦਾ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਭੈਣ ਹੈ।

ਚੇਨ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਘਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਹੋਇਆ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.huffingtonpost.com/jr-tungol/gay-asian-and-christian-h_b_6378984.html|title=Gay, Asian and Christian: Hank Chen Shares His Struggles With Family and the Holidays|last=Tungol|first=JR|date=December 30, 2014|work=[[HuffPost]]}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਵਕਾਲਤ ਸਮੂਹ, ਵਨਵੀਟਨ&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.windycitymediagroup.com/lgbt/A-gay-groups-homecoming-in-Wheaton/34534.html|title=A Gay Group's Homecoming in Wheaton|last=Maxwell|first=Carrie|date=November 2, 2011|work=[[Windy City Times]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.gaytimes.co.uk/culture/116242/hank-chen-on-working-with-tyra-banks-and-being-an-openly-gay-actor-in-hollywood|title=Hank Chen on working with Tyra Banks and being an openly gay actor in Hollywood|last=Damshenas|first=Sam|date=December 7, 2018|publisher=[[Gay Times]]}}&lt;/ref&gt; ਦਾ ਮੂਲ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਬੋਰਡ ਮੈਂਬਰ ਹੈ, ਜੋ [[ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ|ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ.]] ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਅਲਮਾ ਮੈਟਰ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.windycitytimes.com/lgbt/LGBTQ-actor-Hank-Chen-talks-OneWheaton-Tyra-Banks-and-Robin-Williams/69169.html|title=LGBTQ+ actor Hank Chen talks OneWheaton, Tyra Banks and Robin Williams|last=Reilly|first=Emily|date=September 2, 2020|work=[[Windy City Times]]}}&lt;/ref&gt;

[[ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ, ਡੀ.ਸੀ.]] ਦੇ ਉਪਨਗਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਹੋਏ&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.metroweekly.com/2019/05/comic-hank-chen-performs-a-stand-up-set-to-raise-money-for-the-wanda-alston-foundation/|title=Comic Hank Chen performs a stand-up set to raise money for the Wanda Alston Foundation|last=Riley|first=John|date=May 30, 2019|publisher=[[Metro Weekly]]}}&lt;/ref&gt; ਚੇਨ ਨੇ ਸਪਰਿੰਗਬਰੂਕ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੈਕਲਾਉਰੇਟ ਡਿਪਲੋਮਾ ਨਾਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ। ਵ੍ਹੀਟਨ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ [[ਸੰਚਾਰ]] ਅਤੇ [[ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲੀ|ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ]] ਵਿੱਚ ਨਾਬਾਲਗਾਂ ਨਾਲ [[ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ]] ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ [[ਲੰਡਨ]] ਦੇ ਵੈਸਟਮਿੰਸਟਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਥੀਏਟਰ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਕਾਲਜ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੰਮ ਕਰਨ, ਅਦਾਕਾਰੀ ਦੀਆਂ ਕਲਾਸਾਂ ਲੈਣ ਅਤੇ ਸਟੈਂਡ-ਅੱਪ ਕਾਮੇਡੀ ਕਰਨ ਲਈ ਚੇਨ [[ਸ਼ਿਕਾਗੋ]] ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਿਹਾ। ਉਸਨੇ ਦ ਸੈਕਿੰਡ ਸਿਟੀ, ਸਟੀਪੇਨਵੋਲਫ ਥੀਏਟਰ ਕੰਪਨੀ ਨਾਲ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਅਨ-ਅਮਰੀਕੀ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਕੈਚ ਕਾਮੇਡੀ ਸਮੂਹ, ਸਟਰਾਈਰ ਫਰਾਈਡੇ ਨਾਈਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ। ਹੋਰ ਐਸ.ਐਫ.ਐਨ. ਸਾਬਕਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਡੈਨੀ ਪੁਡੀ ਅਤੇ ਸਟੀਵਨ ਯੂਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.nbcnews.com/storyline/2016-year-in-review/if-you-can-t-beat-them-laugh-them-how-asian-n698401|title=If You Can't Beat Them, Laugh at Them: How Asian America Responded to Hollywood in 2016|last=Lee|first=Traci G.|date=December 21, 2016|publisher=[[NBC News]]}}&lt;/ref&gt; ਚੇਨ ਨੂੰ ਪੇਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਐਮ.ਐਫ.ਏ. ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਐਕਟਰਜ਼ ਸਟੂਡੀਓ ਡਰਾਮਾ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਬਰੁਕਲਿਨ, [[ਨਿਊ ਯਾਰਕ|ਨਿਊਯਾਰਕ]] ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ''ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਵਿਵਸਥਾ: ਸਪੈਸ਼ਲ ਵਿਕਟਿਮਸ ਯੂਨਿਟ'' 'ਤੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.mochimag.com/mochi-magazine/actor-hank-chen-new-projects-building-life-you-love|title=Actor Hank Chen Discusses New Projects and Building a Life You Love|last=Ngo|first=Tiffany|date=December 12, 2018|publisher=[[Mochi (magazine)|Mochi]]}}&lt;/ref&gt;

== ਕਰੀਅਰ ==
ਚੇਨ 2011 ਤੋਂ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ 'ਤੇ ''ਬਲੂ ਬਲਡਜ਼'', ''ਲੋਪੇਜ਼''  ਅਤੇ &lt;nowiki&gt;&lt;i id=&quot;mwQQ&quot;&gt;ਟਰਾਂਸਪੇਰੈਂਟ&lt;/i&gt;&lt;/nowiki&gt; ਸਮੇਤ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਨਾਲ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਸਨੇ ''ਦ ਐਂਗਰੀਸਟ ਮੈਨ ਇਨ ਬਰੁਕਲਿਨ''  ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਫਿਲਮੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੀਸ ਵਿਦਰਸਪੂਨ -ਸਟਾਰਰ ''ਹੋਮ ਅਗੇਨ'', &lt;ref&gt;{{Cite magazine|last=Anderson|first=Tre'vell|date=January 10, 2019|title=The Newest Generation Of Hollywood Is More Queer Than Ever|url=https://www.out.com/entertainment/2019/1/10/newest-generation-hollywood-more-queer-ever|magazine=[[Out (magazine)|Out]]}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਜੈਨਿਕਜ਼ਾ ਬ੍ਰਾਵੋ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫੁੱਲ ਫੀਚਰ, ''ਲੈਮਨ'' ਵਿੱਚ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.screendaily.com/reviews/lemon-review/5114071.article|title='Lemon': Review|last=D'Arcy|first=David|date=January 23, 2017|work=[[Screen Daily]]}}&lt;/ref&gt;

2018 ਵਿੱਚ ਚੇਨ ਨੇ ਫ੍ਰੀਫਾਰਮ ਦੇ ''ਲਾਈਫ-ਸਾਈਜ਼ 2'' ਵਿੱਚ ਟਾਇਰਾ ਬੈਂਕਸ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸੀਆ ਰਾਇਸਾ ਨਾਲ ਸਹਿ-ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite magazine|last=Petski|first=Denise|date=July 9, 2018|title=Francia Raisa To Co-Star Opposite Tyra Banks In 'Life Size 2' On Freeform|url=https://www.deadline.com/2018/07/francia-raisa-co-star-opposite-tyra-banks-life-size-2-freeform-1202423428/|magazine=[[Deadline Hollywood]]}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦੀ ਕਾਸਟਿੰਗ ਨੇ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਅਭਿਨੈ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ &quot;ਹੌਟ ਏਸ਼ੀਅਨ ਪੁਰਸ਼&quot; ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ।&lt;ref&gt;{{Cite magazine|last=Dawson|first=Lamar|date=December 2, 2018|title=&quot;Life Size 2&quot; Star Hank Chen on Being the &quot;Hot Asian Male&quot; Tyra Banks Was Searching For|url=http://www.newnownext.com/hank-chen-life-size-2/12/2018|magazine=[[Logo]]}}&lt;/ref&gt;

== ਫ਼ਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!ਸਾਲ
! ਸਿਰਲੇਖ
! ਭੂਮਿਕਾ
! class=&quot;unsortable&quot; | ਨੋਟਸ
|-
| 2014
| ''ਦ ਐਂਗਰੀਇਸਟ ਮੈਨ ਇਨ ਬਰੁਕਲਿਨ'' 
| ਡੈਮਿਅਨ
|
|-
| 2015
| ''ਡਾਰਕ ਸਾਈਡ''
| ਪੈਟਰਿਕ
|
|-
| 2017
| ''ਨਿੰਬੂ''
| ਲੀ
|
|-
| 2017
| ''ਘਰ ਦੁਬਾਰਾ''
| ਜੇਸਨ ਜੀ.
|
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{IMDB name|3777851}}
* [[ਟਵਿਟਰ|ਟਵਿੱਟਰ]] 'ਤੇ [https://twitter.com/hanksterchen ਹੈਂਕ ਚੇਨ]
* [http://www.instagram.com/Hanksterchen/ ਹੈਂਕ ਚੇਨ] [[ਇੰਸਟਾਗਰਾਮ|ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ]] 'ਤੇ
* [http://www.facebook.com/Hankchenishere/ Hank Chen] [[ਫ਼ੇਸਬੁੱਕ|ਫੇਸਬੁਕ ਤੇ ਦੇਖੋ]]

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1989]]</text>
      <sha1>j9j7rxhg21tvzwcgtrhrg237ru3u63y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਸਲਵਾਡੋਰ ਕੈਲਵੋ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>141383</id>
    <revision>
      <id>610668</id>
      <parentid>600035</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T02:33:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8092" xml:space="preserve">{{Infobox person|name=ਸਲਵਾਡੋਰ ਕੈਲਵੋ|other_names=|children=1|spouse=ਜੁਆਨ ਲੁਇਸ ਆਰਕੋਸ|notable_works=|known_for=|years_active=|occupation=ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ|alma_mater=ਕੰਪਲੂਟੈਂਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਮਾਦਰੀਦ|nationality=ਸਪੇਨਿਸ਼|image=Salvador Calvo at Premios Goya 2017 (cropped).jpg|death_place=|death_date=|birth_place=[[ਮਾਦਰੀਦ]], [[ਸਪੇਨ]]|birth_date={{Birth year and age|1970}}|birth_name=|caption=ਕੈਲਵੋ 31ਵੇਂ ਗੋਯਾ ਅਵਾਰਡ 2017 ਦੌਰਾਨ|alt=|website={{URL|http://salvadorcalvo.com/}}}}

'''ਸਲਵਾਡੋਰ ਕੈਲਵੋ''' (ਜਨਮ 1970) ਇੱਕ ਸਪੇਨੀ ਫ਼ਿਲਮ ਅਤੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ [[ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ]] ਹੈ।

== ਜੀਵਨੀ ==
ਕੈਲਵੋ ਦਾ ਜਨਮ 1970 ਵਿੱਚ [[ਮਾਦਰੀਦ]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;efe&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.efe.com/efe/espana/cultura/salvador-calvo-se-lleva-el-goya-a-la-mejor-direccion-por-adu/10005-4481721|title=Salvador Calvo se lleva el Goya a la mejor dirección por &quot;Adú&quot;|date=7 March 2021|website=[[Agencia EFE]]}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਮਾਦਰੀਦ ਦੀ ਕੰਪਲੂਟੈਂਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਸੂਚਨਾ ਵਿਗਿਆਨ ([[ਪੱਤਰਕਾਰੀ]]) ਵਿੱਚ ਲਾਇਸੈਂਸੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref name=&quot;sur&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.diariosur.es/axarquia/rincon/director-cine-salvador-calvo-boqueron-plata-rincon-20210304150803-nt.html|title=El director de cine Salvador Calvo recibirá el galardón 'Boquerón de Plata' de Rincón de la Victoria|date=4 March 2021|website=[[Diario Sur]]}}&lt;/ref&gt; ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਦੇ ਕਰੀਅਰ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਕੈਲਵੋ ਨੇ ਪਿਲਰ ਮੀਰੋ, ਜੁਆਨ ਕਾਰਲੋਸ ਕੋਰਾਜ਼ਾ ਅਤੇ ਪਿਲਰ ਹਰਮੀਡਾ ਦੇ ਟਿਊਸ਼ਨ ਅਧੀਨ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref name=&quot;sur&quot; /&gt;

ਉਸਨੇ ਕਈ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜੀਵਾਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ''ਸਿਨ ਟੈਟਾਸ ਨੋ ਹੇ ਪੈਰੀਸੋ'' (2007), ''ਲੌਸ ਮਿਸਟਰੀਓਸ ਡੀ ਲੌਰਾ'' (2009), ''ਨੀਨੋਸ ਰੋਬੋਡੋਸ'' (2012) ਅਤੇ ''ਲਾਸ ਅਵੈਂਚੁਰਸ ਡੇਲ ਕੈਪੀਟਨ ਅਲਾਟ੍ਰਿਸਟ'' (2013) ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ''ਲਾ ਡੂਕੇਸਾ, ਲਾ ਡੂਕੇਸਾ II, ਪਾਕੁਏਰੀ (2009) ਅਤੇ ਮਾਰੀਓ ਕੌਂਡੇ, ਲੋਸ ਡੀਆਸ ਡੀ ਗਲੋਰੀਆ (2013)'' ਵਰਗੀਆਂ ਬਾਇਓਪਿਕ ਮਿਨੀਸੀਰੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ।&lt;ref name=&quot;sur&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.diariosur.es/axarquia/rincon/director-cine-salvador-calvo-boqueron-plata-rincon-20210304150803-nt.html|title=El director de cine Salvador Calvo recibirá el galardón 'Boquerón de Plata' de Rincón de la Victoria|date=4 March 2021|website=[[Diario Sur]]}}&lt;/ref&gt;

ਇੱਕ ਫੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ ਵਿੱਚ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਉਸਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 2016 ਦੇ ਯੁੱਧ ਡਰਾਮੇ 1898, ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਆਵਰ ਲਾਸਟ ਮੈਨ ਨਾਲ ਹੋਈ, ਜਿਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸਰਵੋਤਮ ਨਵੇਂ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਲਈ ਗੋਯਾ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ।&lt;ref name=&quot;sur&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.diariosur.es/axarquia/rincon/director-cine-salvador-calvo-boqueron-plata-rincon-20210304150803-nt.html|title=El director de cine Salvador Calvo recibirá el galardón 'Boquerón de Plata' de Rincón de la Victoria|date=4 March 2021|website=[[Diario Sur]]}}&lt;/ref&gt; ਮਾਰਚ 2021 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ 2020 ਦੀ ਡਰਾਮਾ ਫ਼ਿਲਮ ''ਅਦੂ'' ਲਈ ਸਰਬੋਤਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਦਾ ਗੋਯਾ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਿਆ।&lt;ref name=&quot;efe&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.efe.com/efe/espana/cultura/salvador-calvo-se-lleva-el-goya-a-la-mejor-direccion-por-adu/10005-4481721|title=Salvador Calvo se lleva el Goya a la mejor dirección por &quot;Adú&quot;|date=7 March 2021|website=[[Agencia EFE]]}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
2021 ਤੱਕ ਕੈਲਵੋ ਦਾ ਵਿਆਹ ਆਰਕੀਟੈਕ ਜੁਆਨ ਲੁਈਸ ਆਰਕੋਸ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਬੇਟੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.lavanguardia.com/gente/20210307/6265042/salvbador-calvo-familia-goya-2021-hija.html|title=La estampa familiar de Salvador Calvo: su marido y su hija le arropan en los Goya 2021|date=7 March 2021|access-date=4 September 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210307073323/https://www.lavanguardia.com/gente/20210307/6265042/salvbador-calvo-familia-goya-2021-hija.html|archive-date=7 March 2021|publisher=[[La Vanguardia]]|language=es}}&lt;/ref&gt;

== ਫ਼ਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ ==

; ਫੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮਾਂ

* ''1898: ਲੌਸ ਅਲਟੀਮੋਸ ਡੇ ਫਿਲੀਪੀਨਸ'' ( ''1898, ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਆਖਰੀ ਆਦਮੀ'' ) (2016)
* ''ਅਡੂ'' (2020)

; ਲਘੂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ

* ''ਮਾਰਸ'' (2019) &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.lavanguardia.com/cultura/cine/20210306/6264443/goya-2021-premios-gala-nominados-mejor-director-salvador-calvo-iciar-bollain-isabel-coixet-bajo-ulloa.html|title=Salvador Calvo, Goya a mejor director, dedica el premio a &quot;todos los Adú del mundo&quot;|last=Gómez Ruiz|first=Lara|date=6 March 2021|website=[[La Vanguardia]]}}&lt;/ref&gt;

; ਟੀਵੀ ਮਿੰਨੀਸੀਰੀਜ਼

* ''ਮਾਰੀਓ ਕੌਂਡੇ,'' ''ਲੋਸ ਡੀਆਸ ਡੀ ਗਲੋਰੀਆ'' (2013) &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://vertele.eldiario.es/verteletv/actualidad/Noche-Mario-Conde-proximo-Telecinco_0_1477652244.html|title=La Noche de Mario Conde, el próximo jueves en Telecinco|date=27 June 2013|website=Vertele!|publisher=[[eldiario.es]]}}&lt;/ref&gt;
* ''ਨੀਨੋਸ ਰੋਬੋਡੋਸ''  (2013) &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://cadenaser.com/ser/2013/10/07/cultura/1381101437_850215.html|title=Telecinco estrena 'Niños robados' con Blanca Portillo y Adriana Ugarte|last=Redondo|first=David|date=7 October 2013|website=[[Cadena SER]]}}&lt;/ref&gt;
* ''ਹਰਮਨੋਸ'' (ਐਪੀਸੋਡ 1-2, 5-6) &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://elpais.com/cultura/2014/09/15/television/1410804886_544140.html|title=Una historia de ‘Hermanos’|last=Figueroa|first=Verónica|date=16 September 2014|website=[[El País]]}}&lt;/ref&gt; (2014)
* ਕੁਏਤਮ ਉਨ ਕੁਏਂਤੋ (ਐਪੀਸੋਡ 4) &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.diariodesevilla.es/opinion/articulos/escabroso_0_868713261.html|title=Lo escabroso|date=6 December 2014|website=Diario de Sevilla}}&lt;/ref&gt; (2014)
* ਲੋ ਕੀ ਏਸਕੋਨਦੀਅਨ ਸੁਸ ਓਜੋਸ (2016) &lt;ref name=&quot;production&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.audiovisual451.com/lo-que-escondian-sus-ojos-estreno-22-de-noviembre-en-telecinco/|title=‘Lo que escondían sus ojos’ – estreno 22 de noviembre en Telecinco|date=16 November 2016|website=Audiovisual451}}&lt;/ref&gt;
* ਏਲ ਪਾਦਰੇ ਡੀ ਕੈਨ (2016) &lt;ref name=&quot;migelez&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.elconfidencial.com/multimedia/video/television/programas-tv/2016-12-07/trailer-miniserie-el-padre-de-cain-telecinco_1300608/|title=Avance del desenlace de la miniserie 'El padre de Caín' (Telecinco)|last=Migelez|first=Xabier|date=7 December 2016|website=[[El Confidencial]]}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{ਦਫ਼ਤਰੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ|http://salvadorcalvo.com}}

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1970]]</text>
      <sha1>0sgbdb46yzoimxf117fq4z4hs9naywr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਮਾਰਕ ਬਲੇਨ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>141426</id>
    <revision>
      <id>610621</id>
      <parentid>600164</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T14:13:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <comment>#100wikidays #100wikilgbtqdays</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6936" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name          = ਮਾਰਕ ਬਲੇਨ
| image         = Mark Blane on set 2020.jpg
| caption       = ਬਲੇਨ ਕੁਈਨਜ ਦੇ ਸੇੱਟ 'ਤੇ, ਨਿਊਯਾਰਕ 2020 ਦੌਰਾਨ
| birth_name    = 
| othername     = 
| birth_date    = {{Birth date and age|1988|12|21}}
| birth_place   = ਵਲਪਾਰਾਈਸੋ, ਇੰਡੀਆਨਾ
| occupation    = {{csv|ਅਦਾਕਾਰ|ਲੇਖਕ|ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ|ਨਿਰਮਾਤਾ}}
| notable_works = 
| years_active  = 2017–ਹੁਣ
| spouse        = 
}}

'''ਮਾਰਕ ਬਲੇਨ''' ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਅਦਾਕਾਰ, ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.chicagotribune.com/suburbs/post-tribune/opinion/ct-ptb-davich-mark-blane-documentary-st-1203-20171202-story.html|title=He was bullied for his sexuality in Valparaiso. He returns with a Netflix film, and to confront dark feelings|website=chicagotribune.com|access-date=2020-08-02}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.pix11.com/news/morning/actor-director-mark-blane-talks-little-voice-apple-tv-series|title=Actor, director Mark Blane talks 'Little Voice' Apple TV+ series|website=pix11.com|access-date=2020-08-02}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਫ਼ਿਲਮ ''ਕਿਊਬੀ'' 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਅਤੇ ਐਪਲ ਟੀਵੀ+ ਸੀਰੀਜ਼ ''ਲਿਟਲ ਵਾਇਸ'' 'ਤੇ &quot;ਜ਼ੈਕ&quot; ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਆਵਰਤੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.indiewire.com/2019/07/cubby-trailer-gay-comedy-patricia-richardson-1202158824/|title=‘Cubby’ Trailer: A Quirky Queer Coming-of-Age Comedy Featuring Patricia Richardson|website=indiewire.com|access-date=2020-08-02}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://apple-tv-plus-press.apple.com/en-US/originals/little-voice/photos/|title=Little Voice|website=apple-tv-plus-press.apple.com|access-date=2020-08-02}}&lt;/ref&gt;

== ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਕਰੀਅਰ ==
ਮਾਰਕ ਬਲੇਨ ਦਾ ਜਨਮ ਵਲਪਾਰਾਈਸੋ, ਇੰਡੀਆਨਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਭੈਣ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਕਾਰਲੀ ਬਲੇਨ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਵਾਲਪੇਰਾਇਸੋ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਸੈਰਾਕਿਊਜ਼ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.nwitimes.com/news/local/porter/valparaiso-high-school-graduate-returning-home-as-indie-film-maker/article_053c36b0-814e-5c39-b93a-cec324c8ef04.html|title=Valparaiso High School graduate returning home as indie film maker|website=nwitimes.com|access-date=2020-08-02}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 'ਦ ਡੇਥ ਐਂਡ ਲਾਇਫ਼ ਆਫ ਮਾਰਸ਼ਾ ਪੀ. ਜੌਹਨਸਨ' ਦੇ ਇੱਕ ਸਹਿ-ਲੇਖਕ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਫ਼ਿਲਮੀ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://tribecafilm.com/films/death-and-life-of-marsha-p-johnson-2017|title=THE DEATH AND LIFE OF MARSHA P. JOHNSON|website=tribecafilm.com|access-date=2020-08-02}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਇੱਕ ਨਾਟਕਕਾਰ ਅਤੇ ''ਦ ਰੌਕ ਐਂਡ ਦ ਰਾਈਪ: ਦ ਬੁਲੀਡ ਐਂਡ ਬਰੂਜ਼ਡ ਗੇ ਯੂਥ ਆਫ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ'' ਲੇਖਕ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.timeout.com/chicago/gay-lesbian/the-rock-the-ripe|title=The Rock &amp; the Ripe|website=timeout.com|access-date=2020-08-02}}&lt;/ref&gt;

2019 ਵਿੱਚ ਬਲੇਨ ਨੇ ਬੈਨ ਮੈਨਕੋਫ ਨਾਲ ਇੱਕ ਬੇਬੀਸਿਟਰ ਅਤੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਥਾਨ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਲੜਕੇ ਬਾਰੇ, ਫੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ ''ਕਿਊਬੀ'' ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਸਹਿ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.nytimes.com/2019/10/31/movies/cubby-review.html|title=‘Cubby’ Review: Offbeat? Definitely. Out of Touch? That Too.|website=nytimes.com|access-date=2020-08-02}}&lt;/ref&gt; ਫ਼ਿਲਮ ਦਾ 34ਵੇਂ ਲਵਰਜ਼ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ - ਟੋਰੀਨੋ ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ.ਕਿਉ.ਆਈ. ਵਿਜ਼ਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਕਲੋਟਰੂਡਿਸ ਅਵਾਰਡਸ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bennington.edu/news-and-features/quirky-queer-coming-of-age-comedy|title=A Quirky Queer Coming-of-Age Comedy|website=bennington.edu|access-date=2020-08-02}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://awardswatch.com/parasite-tops-26th-chlotrudis-awards/|title=‘Parasite’ tops 26th Chlotrudis Award|website=awardswatch.com|access-date=2020-08-02}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਲਘੂ ਫ਼ਿਲਮ, ''ਗੋਸਟ ਬਾਈਕ'', ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਾਮਾਰਾ ਟੂਨੀ, ਮਾਈਕ ਡੋਇਲ ਅਤੇ ਕਾਰਲੀ ਬਲੇਨ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ, ਇਸ ਸਮੇਂ ਪੋਸਟ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.broadwayworld.com/bwwtv/article/Tony-Winner-Tamara-Tunie-And-Mark-Blane-To-Star-In-Mystery-Drama-GHOST-BIKE-20200214|title=Tony Winner Tamara Tunie And Mark Blane To Star In Mystery Drama GHOST BIKE|website=broadwayworld.com|access-date=2020-08-02}}&lt;/ref&gt;

== ਫ਼ਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!ਸਾਲ
! ਸਿਰਲੇਖ
! ਲੇਖਕ
! ਡਾਇਰੈਕਟਰ
! ਨਿਰਮਾਤਾ
! ਨੋਟ ਕਰੋ
|-
| 2017
| ''ਦ ਡੇਥ ਐਂਡ ਲਾਇਫ਼ ਆਫ ਮਾਰਸ਼ਾ ਪੀ. ਜੌਹਨਸਨ''
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}}
| style=&quot;text-align:center;&quot; |
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}}
| ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ
|-
| 2019
| ''ਕਿਊਬੀ''
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}}
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}} 
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}} 
| ਫੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ
|-
| 2020
| ''ਗੋਸਟਬਾਈਕ''
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}}
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}} 
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}} 
| ਲਘੂ ਫ਼ਿਲਮ
|}
'''ਬਤੌਰ ਅਦਾਕਾਰ'''

* 2019 - ''ਕਿਊਬੀ''
* 2020 - ਲਿਟਲ ਵੋਇਸ
* 2020 - ''ਗੋਸਟ ਬਾਈਕ''

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
* {{IMDB name|6402365|Mark Blane}}
* {{ਦਫ਼ਤਰੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ|http://markblane.com}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1988]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਅਦਾਕਾਰ]]</text>
      <sha1>kgwrk69mw4bz4r06zlis17a9qw5tqq5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਰਿਵਰ ਗਾਲੋ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>141441</id>
    <revision>
      <id>610622</id>
      <parentid>603225</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T14:17:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16704" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name          = ਰਿਵਰ ਗਾਲੋ
| image         = &lt;!-- filename only, no &quot;File:&quot; or &quot;Image:&quot; prefix, and no enclosing [[brackets]] --&gt;
| alt           = &lt;!-- descriptive text for use by speech synthesis (text-to-speech) software --&gt;
| caption       =
| birth_name    = &lt;!-- only use if different from name --&gt;
| birth_date    = {{birth based on age as of date |28|2019|03|25}}&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;
| birth_place   = ਨਿਊ ਜੇਰਸੀ
| death_date    = &lt;!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (DEATH date then BIRTH date) --&gt;
| death_place   =
| nationality   = ਸਲਵਾਡੋਰੀਅਨ-ਅਮਰੀਕੀ
| other_names   =
| occupation    = ਫ਼ਿਲਮਮੇਕਰ, ਅਦਾਕਾਰ, ਮਾਡਲ, ਇੰਟਰਸੈਕਸ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁੰਨ
| education     = ਨਿਊਯਾਰਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤਿਚ ਸਕੂਲ ਆਫ ਦ ਆਰਟ ([[ਬੀ.ਏ.]])&lt;br/&gt;ਯੂ.ਐਸ.ਸੀ. ਸਕੂਲ ਆਫ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਆਰਟਸ (ਐਮ.ਐਫ.ਏ.)
| employer      = ਗੈਪਟੂਫ਼ ਇੰਟਰਟੈਨਮੈਂਟ
| years_active  =
| known_for     =
| notable_works = ''ਪੋਨੀਬੋਏ''
}}

'''ਰਿਵਰ ਗਾਲੋ''' ਇੱਕ ਸਲਵਾਡੋਰਨ-ਅਮਰੀਕੀ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ, ਅਭਿਨੇਤਾ, ਮਾਡਲ ਅਤੇ ਇੰਟਰਸੈਕਸ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;about-river-gallo&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.rivergallo.com/about|title=About|last=|first=|date=|website=River Gallo|language=en-US|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt; ਉਹਨਾਂ ਨੇ 2019 ਦੀ [[ਲਘੂ ਫ਼ਿਲਮ]] ''ਪੋਨੀਬੋਈ'' ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਇੰਟਰਸੈਕਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ ਇੰਟਰਸੈਕਸ ਐਕਟਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਫ਼ਿਲਮ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.mtv.com/news/3118699/river-gallo-interview-ponyboi-glaad-awards-grant-2019/|title=Meet River Gallo, The GLAAD Award-Winning Trailblazer Fusing Activism And Art|last=|first=|date=March 28, 2019|website=[[MTV News]]|language=en|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ==
ਗਾਲੋ ਦਾ ਜਨਮ [[ਨਿਊ ਜਰਸੀ]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਥੇ ਹੀ ਉਸਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਹੋਈ।&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.mtv.com/news/3118699/river-gallo-interview-ponyboi-glaad-awards-grant-2019/|title=Meet River Gallo, The GLAAD Award-Winning Trailblazer Fusing Activism And Art|last=|first=|date=March 28, 2019|website=[[MTV News]]|language=en|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt; ਜਦੋਂ ਉਹ ਬਾਰ੍ਹਾਂ ਸਾਲ ਦੇ ਹੋ ਗਏ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਉਹ ਅੰਡਕੋਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਸਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇੰਟਰਸੈਕਸ ਸਨ। ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹਾਰਮੋਨ ਥੈਰੇਪੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਸੋਲਾਂ ਸਾਲ ਦੇ ਹੋ ਗਏ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਸਥੈਟਿਕ ਅੰਡਕੋਸ਼ ਪਾਉਣ ਲਈ ਸਰਜਰੀ ਕਰਵਾਉਣੀ ਪਵੇਗੀ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ &quot;ਆਮ ਆਦਮੀ ਵਾਂਗ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਅਤੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ&quot;।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.them.us/story/intersex-identity-film-ponyboi|title=I Didn't Know I Was Intersex — Until I Made a Film About an Intersex Character|last=Gallo|first=River|date=July 19, 2018|website=[[Condé Nast#Digital|them.]]|language=en|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.queerty.com/river-gallo-brings-intersex-issues-mainstream-consciousness-film-ponyboi-20190516|title=River Gallo brings intersex issues to mainstream consciousness with film &quot;Ponyboi&quot;|last=Sultana|first=Rashad|date=May 16, 2019|website=[[Queerty]]|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.latimes.com/politics/la-pol-ca-intersex-kids-cosmetic-surgery-california-legislature-20190325-story.html|title=California lawmakers will consider banning cosmetic genital surgery on intersex children|last=Gutierrez|first=Melody|date=March 25, 2019|website=[[Los Angeles Times]]|language=en-US|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt; ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਹ ਗੈਰ-ਜ਼ਰੂਰੀ ਜਣਨ ਅੰਗਾਂ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ 'ਤੇ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬੇਲੋੜੀਆਂ ਕਾਸਮੈਟਿਕ ਸਰਜਰੀਆਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਜੋ ਸੂਚਿਤ ਸਹਿਮਤੀ ਦੇਣ ਲਈ ਇੰਨੇ ਪੁਰਾਣੇ ਨਹੀਂ ਹਨ।&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;

ਗਾਲੋ ਨੇ &quot;ਇੰਟਰਸੈਕਸ&quot; ਸ਼ਬਦ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿ ਇਹ ਉਹਨਾਂ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਮਾਸਟਰ ਦਾ ਥੀਸਿਸ ਲਿਖਦੇ ਹੋਏ। ਗਾਲੋ [[ਗੈਰ-ਬਾਈਨਰੀ ਜੈਂਡਰ|ਗੈਰ-ਬਾਇਨਰੀ]] ਅਤੇ ਕੁਈਰ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.mtv.com/news/3118699/river-gallo-interview-ponyboi-glaad-awards-grant-2019/|title=Meet River Gallo, The GLAAD Award-Winning Trailblazer Fusing Activism And Art|last=|first=|date=March 28, 2019|website=[[MTV News]]|language=en|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt; ਉਹ [[ਲਾਸ ਐਂਜਲਸ|ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ]], [[ਕੈਲੀਫ਼ੋਰਨੀਆ|ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ]] ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.rivergallo.com/bio|title=Bio|last=|first=|date=|website=River Gallo|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20190926034223/https://www.rivergallo.com/bio|archive-date=ਸਤੰਬਰ 26, 2019|access-date=September 26, 2019|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;

== ਕਰੀਅਰ ==
ਗੈਲੋ ਨੇ [[ਨਿਊਯਾਰਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਵਿੱਚ ਅਦਾਕਾਰੀ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਊ ਜਰਸੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਿਸ਼ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਥੀਏਟਰ ਵਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਬੈਚਲਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਨਾਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਦੱਖਣੀ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਸਿਨੇਮੈਟਿਕ ਆਰਟਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite web|url=https://cinema.usc.edu/news/article.cfm?id=51389|title=River Gallo '18 Reps New Jersey, the Intersex Community, (and SCA), with Buzzworthy Short Ponyboi|last=Philadelphia|first=Desa|date=July 25, 2019|website=USC Cinematic Arts|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt;

ਗਾਲੋ ਨੇ ਯੂ.ਐਸ.ਸੀ. ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਮਾਸਟਰ ਥੀਸਿਸ ਵਜੋਂ ਛੋਟੀ ਫ਼ਿਲਮ ''ਪੋਨੀਬੋਈ'' ਬਣਾਈ। ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਊ ਜਰਸੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇੰਟਰਸੈਕਸ ਲਾਤੀਨੀ ਭਗੌੜੇ ਬਾਰੇ ਹੈ, ਜੋ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲਾਂਡਰੋਮੈਟ ਅਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਇੱਕ [[ਕਾਮ ਕਰਮੀ|ਸੈਕਸ ਵਰਕਰ]] ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਵੈਲੇਨਟਾਈਨ ਡੇ 'ਤੇ, ਪੋਨੀਬੋਈ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਦੁਖਦਾਈ ਅਤੀਤ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.advocate.com/film/2019/2/14/ponyboi-first-narrative-intersex-film|title='Ponyboi' Is the First Narrative Intersex Film|last=Tate|first=Allison|date=February 14, 2019|website=[[The Advocate (LGBT magazine)|The Advocate]]|language=en|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite web|url=https://cinema.usc.edu/news/article.cfm?id=51389|title=River Gallo '18 Reps New Jersey, the Intersex Community, (and SCA), with Buzzworthy Short Ponyboi|last=Philadelphia|first=Desa|date=July 25, 2019|website=USC Cinematic Arts|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.huffpost.com/entry/ponyboi-intersex-film-teaser_n_5b2c1fb7e4b0040e27412e90|title='Ponyboi' Explores An Intersex Youth's Journey Toward Self-Acceptance|last=Wong|first=Curtis M.|date=June 22, 2018|website=[[HuffPost]]|language=en|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt; ਫ਼ਿਲਮ ਨੂੰ ਲਿਖਣ ਵੇਲੇ, ਗਾਲੋ ਨੇ &quot;ਇੰਟਰਸੈਕਸ&quot; ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਹ ਸਮਝਿਆ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.queerty.com/river-gallo-brings-intersex-issues-mainstream-consciousness-film-ponyboi-20190516|title=River Gallo brings intersex issues to mainstream consciousness with film &quot;Ponyboi&quot;|last=Sultana|first=Rashad|date=May 16, 2019|website=[[Queerty]]|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt; ਗਾਲੋ ਨੇ ਆਪਣੇ ਯੂ.ਐਸ.ਸੀ. ਜਮਾਤੀ ਸਡੇ ਕਲੈਕਨ ਜੋਸੇਫ ਨਾਲ ਫ਼ਿਲਮ ਦਾ ਸਹਿ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; ਫ਼ਿਲਮ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਿਰਮਾਤਾ ਸਟੀਫਨ ਫਰਾਈ ਅਤੇ ਸਹਿ-ਨਿਰਮਾਤਾ ਐਮਾ ਥਾਮਸਨ ਅਤੇ ਸੇਵਨ ਗ੍ਰਾਹਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; ਫ਼ਿਲਮ ਨੂੰ ਬੀ.ਐਫ.ਆਈ. ਫਲੇਅਰ: ਲੰਡਨ ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ. ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਅਤੇ ਟ੍ਰਿਬੇਕਾ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਸਮੇਤ ਤਿਉਹਾਰਾਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.subvrtmag.com/river-gallo-intersex-runaway-whos-educating-our-minds-stealing-our-hearts/|title=River Gallo: The Intersex Runaway Who's Educating Our Minds &amp; Stealing Our Hearts|last=Nicolette|first=Sahar|date=March 13, 2019|website=Subvrt|language=en-US|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt;

ਗਾਲੋ ਗੈਪਟੂਫ ਐਂਟਰਟੇਨਮੈਂਟ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਸੀਈਓ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.queerty.com/river-gallo-brings-intersex-issues-mainstream-consciousness-film-ponyboi-20190516|title=River Gallo brings intersex issues to mainstream consciousness with film &quot;Ponyboi&quot;|last=Sultana|first=Rashad|date=May 16, 2019|website=[[Queerty]]|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.subvrtmag.com/river-gallo-intersex-runaway-whos-educating-our-minds-stealing-our-hearts/|title=River Gallo: The Intersex Runaway Who's Educating Our Minds &amp; Stealing Our Hearts|last=Nicolette|first=Sahar|date=March 13, 2019|website=Subvrt|language=en-US|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt;

2019 ਵਿੱਚ ਗਾਲੋ ਨੇ ਗਲਾਡ ਰਾਈਜ਼ਿੰਗ ਸਟਾਰ ਗ੍ਰਾਂਟ ਜਿੱਤੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ ਦੇ ਪਬਲਿਕ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ.ਕਿਉ.ਆਈ.+ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਲਈ ਵਰਤਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.queerty.com/river-gallo-brings-intersex-issues-mainstream-consciousness-film-ponyboi-20190516|title=River Gallo brings intersex issues to mainstream consciousness with film &quot;Ponyboi&quot;|last=Sultana|first=Rashad|date=May 16, 2019|website=[[Queerty]]|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt; ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਉਟ ਦੀ &quot;2019 ਵਿੱਚ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ ਫਾਲੋ ਕਰਨ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਦਿਲਚਸਪ ਕੁਈਰਜ਼&quot; ਸੂਚੀ ਅਤੇ ਪੇਪਰ ਦੀ &quot;100 ਲੋਕ 2019 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੈਣ ਵਾਲੇ&quot; ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.papermag.com/paper-predictions-2625149547.html|title=100 People Taking Over 2019|last=|first=|date=January 29, 2019|website=[[Paper (magazine)|Paper]]|language=en|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.out.com/popnography/2018/12/31/most-exciting-queers-follow-instagram-2019|title=The Most Exciting Queers to Follow on Instagram in 2019|last=Tirado|first=Fran|date=December 31, 2018|website=[[Out (magazine)|Out]]|language=en|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt;

2020 ਵਿੱਚ ਗਾਲੋ ਨੇ ਹੂਲੂ ਮੂਲ ਟੀਨ ਡਰਾਮਾ ਲੜੀ ''ਲਵ, ਵਿਕਟਰ'' ਦੇ ਇੱਕ ਐਪੀਸੋਡ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ 2018 ਦੀ ਫਿਲਮ ''ਲਵ, ਸਾਈਮਨ'' ਦਾ ਇੱਕ ਸਪਿਨ ਆਫ ਹੈ। ਗਾਲੋ ਐਪੀਸੋਡ 8, &quot;ਬੋਏਜ਼ ਟ੍ਰਿਪ&quot; ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਵਜੋਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਈਮਨ ਦੇ ਕਈ ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ. ਰੂਮਮੇਟ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://thequeerreview.com/2020/06/16/tv-review-love-victor-hulu/|title=TV Review: Love, Victor ★★★★|last=Kleinmann|first=James|date=June 16, 2020|website=The Queer Review|language=en-US|archive-url=|archive-date=|access-date=June 19, 2020}}&lt;/ref&gt;

== ਸਰਗਰਮੀ ==
ਗਾਲੋ ਇੱਕ ਇੰਟਰਸੈਕਸ ਰਾਈਟਸ ਕਾਰਕੁਨ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਇੰਟਰਸੈਕਸ ਬੱਚਿਆਂ 'ਤੇ ਬੇਲੋੜੀ ਸਰਜਰੀ ਸਮੇਤ ਮੁੱਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.queerty.com/river-gallo-brings-intersex-issues-mainstream-consciousness-film-ponyboi-20190516|title=River Gallo brings intersex issues to mainstream consciousness with film &quot;Ponyboi&quot;|last=Sultana|first=Rashad|date=May 16, 2019|website=[[Queerty]]|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt; ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਸੈਨੇਟ ਬਿੱਲ 201 ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਅਟੈਪੀਕਲ ਜਣਨ ਅੰਗਾਂ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ 'ਤੇ ਕਾਸਮੈਟਿਕ ਸਰਜਰੀਆਂ ਕਰਨ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਸੂਚਿਤ ਸਹਿਮਤੀ ਦੇਣ ਲਈ ਉਮਰ ਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ।&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.latimes.com/politics/la-pol-ca-intersex-kids-cosmetic-surgery-california-legislature-20190325-story.html|title=California lawmakers will consider banning cosmetic genital surgery on intersex children|last=Gutierrez|first=Melody|date=March 25, 2019|website=[[Los Angeles Times]]|language=en-US|archive-url=|archive-date=|access-date=September 26, 2019}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]</text>
      <sha1>ax51hcx53t29ql7r4xiucdbkdyjsomf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Manjit Singh/100wikidays</title>
    <ns>2</ns>
    <id>141593</id>
    <revision>
      <id>610678</id>
      <parentid>610587</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T03:33:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5503" xml:space="preserve">{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! colspan=3| 1&lt;sup&gt;st&lt;/sup&gt; round: 01.05.2022– 
|-
! No.  !! Article  !! Date 
|-
| 1 || [[ਇੰਦਰ]] || 01-05-2022 
|-
| 2 || [[ਸਹਦੇਵ]] || 02-05-2022
|-
| 3 || [[ਅਸ਼ਵਿਨੀ ਕੁਮਾਰ]] || 03-05-2022
|-
| 4 || [[ਸ਼ਿਸ਼ੂਪਾਲ]] || 04-05-2022
|-
| 5 || [[ਦੁਸ਼ਾਸਨ]] || 05-05-2022
|-
| 6 || [[ਅਸ਼ਵਥਾਮਾ]] || 06-05-2022
|-
| 7 || [[ਵਿਰਾਟ]] || 7-05-2022
|-
| 8 || [[ਕਸ਼ਯਪ]] || 8-05-2022 
|-
| 9 || [[ਵਿਦੁਰ]] || 9-05-2022
|-
| 10 || [[ਵਿਕਰਨ]] || 10-05-2022
|-
| 11 || [[ਸੰਜਯ]] || 11-05-2022
|-
| 12 || [[ਬਕਾਸੁਰ]] || 12-05-2022
|-
| 13 || [[ਉਗ੍ਰਸੇਨ]] || 13-05-2022
|-
| 14 || [[ਦੁਸ਼ਯੰਤ]] || 14-05-2022
|-
| 15 || [[ਮੇਨਕਾ]] || 15-05-2022
|-
| 16 || [[ਵਿਚਿਤਰਵੀਰਯ]] || 16-05-2022
|-
| 17 || [[ਹਿਡਿੰਬ]] || 17-05-2022
|-
| 18 || [[ਪ੍ਰਤੀਪ]] || 18-05-2022
|-
| 19 || [[ਯਯਾਤੀ]] || 19-05-2022
|-
| 20 || [[ਰੁਕਮੀ]] || 20-05-2022
|-
| 21 || [[ਸੰਵਰਣ]] || 21-05-2022
|-
| 22 || [[ਰੰਭਾ (ਅਪਸਰਾ)]] || 22-05-2022
|-
| 23 || [[ਰਾਜਾ ਪੁਰੂ]] || 23-05-2022
|-
| 24 || [[ਵੇਨਾ (ਹਿੰਦੂ ਰਾਜਾ)]] || 24-05-2022
|-
| 25 || [[ਭਗਦੱਤ]] || 25-05-2022
|-
| 26 || [[ਨਰਕਾਸੁਰ]] || 26-05-2022
|-
| 27 || [[ਹਿਰਣਯਾਕਸ਼]] || 27-05-2022
|-
| 28 || [[ਹਿਰਣਯਾਕਸ਼ਪ]] || 28-05-2022
|-
| 29 || [[ਪ੍ਰਹਿਲਾਦ]] || 29-05-2022
|-
| 30 || [[ਅੰਧਕਾਸੁਰ]] || 30-05-2022
|-
| 31 || [[ਅਸੁਰ]] || 31-05-2022
|-
| 32 || [[ਵਜਰਯਾਨ]] || 1-0-2022
|-
| 33 || [[ਕਸ਼ੀਰ ਸਾਗਰ]]  || 2-06-2022
|-
| 34 || [[ਸ਼ੇਸ਼]] ||  3-06-2022, 
|-
| 35 || [[ਵਾਸੁਕੀ]] || 4-06-2022
|-
| 36 || [[ਮੈਡਸਟੋਨ (ਲੋਕਧਾਰਾ)]] || 5-06-2022
|-
| 37 || [[ਕਾਲੀਆ]] || 06-06-2022
|-
| 38 || [[ਕੁਰਮ]]  || 7-06-2022
|-
| 39 || [[ਵਾਮਨ]]  || 8-06-2022
|-
| 40 || [[ਪਿੱਤਰ]] || 9-06-2022
|-
| 41 || [[ਰਘੂ]] || 10-06-2022
|-
| 42 || [[ਅਤਰੀ]] || 11-06-2022
|-
| 43 || [[ਗੌਤਮ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ]]  ||  12-06-2022
|-
| 44 ||[[ਜਮਦਗਨੀ]] || 13-06-2022
|-
| 45 || [[ਨਰ-ਨਾਰਾਇਣ]] || 14-06-2022
|-
| 46  || [[ਸ਼ੁਕਰਚਾਰੀਆ]] || 15-06-2022
|-
| 47 || [[ਭ੍ਰਿਗੁ]] ||  16-06-2022
|-
| 48 || [[ਸ਼ਕਤੀ (ਰਿਸ਼ੀ)]] ||  17-06-2022
|-
| 49 || [[ਪ੍ਰਜਾਪਤੀ]] ||  18-06-2022
|-
| 50 || [[ਦਕਸ਼]] || 19-6-2022
|-
| 51 || [[ਆਦਿਤਿਆ]] || 20-6-2022
|-
| 52 || [[ਮਤਸਯ ਪੁਰਾਣ]] || 21-6-2022
|-
| 53 || [[ਤਮਸ (ਦਰਸ਼ਨ)]] || 22-6-2022
|-
| 54 || [[ਕੇਦਾਰਨਾਥ]] || 23-6-2022
|-
| 55 || [[ਚਾਰ ਧਾਮ]] || 24-06-2022
|-
| 56 || [[ਜੁਮਾ ਨਮਾਜ਼]] || 25-06-2022
|-
| 57 || [[ਰਾਮਾਨਾਥਸਵਾਮੀ ਮੰਦਰ]] || 26-06-2022 
|-
| 58 || [[ਦਵਾਰਕਾਧੀਸ਼ ਮੰਦਰ]] || 27-06-2022
|-
| 59 || [[ਸ਼੍ਰੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਨਰਸਿਮਹਾ ਮੰਦਰ]] || 28-06-2022
|-
| 60 || [[ਮਰੀਚੀ]] || 29-06-2022
|-
| 61 || [[ਯੱਗ]] || 30-06-2022
|-
| 62 || [[ਰਸਮ]] || 01-07-2022
|-
| 63 || [[ਮਥੁਰਾ]] || 02-07-2022
|-
| 64 || [[ਧਨੁਸ਼ਕੋਡੀ]] || 03-07-2022
|-
| 65 || [[ਅਸ਼ੋਕ ਵਾਟਿਕਾ]] || 04-07-2022
|-
| 66 || [[ਕਾਲਿੰਗਾ (ਮਹਾਭਾਰਤ)]] || 05-07-2022
|-
| 67 || [[ਰਾਜਗੀਰ]] || 06-07-2022
|-
| 68 || [[ਕੰਸ]] || 07-07-2022
|-
| 69 || [[ਗੋਕੁਲ]] || 08-07-2022
|-
| 70 || [[ਗੋਵਰਧਨ]] || 09-07-2022
|-
| 71 || [[ਗੋਵਰਧਨ ਪਰਬਤ]] || 10-07-2022
|-
| 72 || [[ਵ੍ਰਿੰਦਾਵਨ]] || 11-07-2022
|-
| 73 || [[ਯਮੁਨੋਤਰੀ]] || 12-07-2022
|-
| 74 || [[ਯਮੁਨਾ (ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ)]] || 13-07-2022
|-
| 75 || [[ਮੁਚਲਿੰਦਾ]] || 14-07-2022
|-
| 76 || [[ਅਵਤਾਰ]] || 15-07-2022
|-
| 77 || [[ਜੈਨ ਮੰਦਰ]] || 16-07-2022
|-
| 78 || [[ਭਗੀਰਥ]] || 17-07-2022
|-
| 79 || [[ਸਗਰ (ਰਾਜਾ)]] || 18-07-2022
|-
| 80 || [[ਸ਼ਿਵਨਾਥ ਨਦੀ]] || 19-07-2022
|-
| 81 || [[ਮੰਦਾਕਿਨੀ ਨਦੀ]] || 20-07-2022
|-
| 82 || [[ਤੁੰਗਨਾਥ]] || 21-07-2022
|-
| 83 || [[ਰਘੁਨਾਥ ਰਾਓ]] || 22-07-2022
|-
| 84 || [[ਆਨੰਦੀਬਾਈ]] || 23-07-2022
|-
| 85 || [[ਸ਼ਮਸ਼ੇਰ ਬਹਾਦੁਰ I (ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਰਾਓ)]] || 24-07-2022
|-
| 86 || [[ਮਲਹਾਰ ਰਾਓ ਹੋਲਕਰ]] || 25-07-2022
|-
| 87 || [[ਬਾਲਾਜੀ ਵਿਸ਼ਵਨਾਥ]] || 26-07-2022
|-
| 88 || [[ਛਤਰਪਤੀ ਸ਼ਾਹੂ]] || 27-07-2022
|-
| 89 || [[ਜੈ ਸਿੰਘ I]] || 28-07-2022
|-
| 90 || [[ਕੋਇਨਾ ਨਦੀ]] || 29-07-2022
|-
| 91 || [[ਪਾਰਵਤੀਬਾਈ]] || 30-07-2022
|-
| 92 || [[ਬ੍ਰਾਹਮਣ]] || 31-07-2022
|-
| 93 || [[ਵੈਸ਼ਨਵ ਸੰਪਰਦਾ]] || 01-08-2022
|-
| 94 || [[ਸੰਤ (ਧਰਮ)]] || 02-08-2022
|-
| 95 || [[ਏਕਨਾਥ]] || 03-08-2022
|-
| 96 || [[ਭਗਵਾ (ਰੰਗ)]] || 04-08-2022
|-
| 97 || [[ਹਰਿਦੁਆਰ ਕੁੰਭ ਮੇਲਾ]] ||  05-08-2022
|-
| 98 || [[ਵਿਠੋਬਾ (ਵਿਠਲ) ਦੇਵਤਾ]] || 06-08-2022
|-
| 99 || [[ਪੁਰੁਰਵਾ]] || 07-08-2022
|}</text>
      <sha1>guhycuwl1qewt37t73az4yscbzi17xa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਸਰੂਪ ਸਿੰਘ ਅਲੱਗ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>142474</id>
    <revision>
      <id>610738</id>
      <parentid>606161</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T09:21:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Guglani</username>
        <id>58</id>
      </contributor>
      <comment>ਵਧਾਇਆ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12793" xml:space="preserve">{{infobox writer|name=ਸਰੂਪ ਸਿੰਘ ਅਲੱਗ|nationality=ਭਾਰਤੀ|education=5 ਐਮ ਏ ਪੰਜਾਬੀ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ,ਉਰਦੂ,ਐਕਨੋਮਿਕਸ ਤੇ ਹਿਸਟਰੀ ; ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ. ; ਡੀ ਲਿਟ|occupation=ਖੋਜ ਸਹਾਇਕ , ਭਾਸ਼ਾ ਡਾਇਰੈਕਟਰ , ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਪਬਲਿਕ ਰਿਲੇਸ਼ਨ ਤੇ ਸਕੱਤਰ ਸਟਾਫ਼ ਸਿਲੈਕਸ਼ਨ ਕਮੇਟੀ (ਨਿਯੁਕਤੀਆਂ) ਪੰਜਾਬ ਰਾਜ ਬਿਜਲੀ ਬੋਰਡ  ਤੇ ਲਿਖਾਰੀ|years active=1958 onwards|notableworks=ਹਰਿਮੰਦਰ ਦਰਸ਼ਨ ਪੰ,ਪ੍ਰੀਚੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਪੰ, Sri Guru Granth Sahib  a Supreme Treasure ਅੰ, ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ , ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦਾ ਮਾਸਟਰ ਡੀਵਾਈਨ ਅੰ, Non Sikhs Views: Excellence of Sikhism,An Introduction to Sri Guru Granth Sahib, ਪੰਜਾਬੀ ਦੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਈ ਖ਼ੂਬੀਆਂ ਵਰਗੀਆਂ 110 ਕਿਤਾਬਾਂ|birth_date=1 ਜਨਵਰੀ 1936|parents=ਪਿਤਾ ਲੋਚਨ ਸਿੰਘ ; ਮਾਤਾ ਇੰਦਰ ਕੌਰ|birth_place=ਪਿੰਡ ਡੋਰਾ ਬਦਾਲ ( ਅਣਵੰਡਿਆ ਭਾਰਤ)|employer=ਪੰਜਾਬ ਰਾਜ ਬਿਜਲੀ ਬੋਰਡ|religion=ਸਿੱਖ|spouse=ਜਸਬੀਰ ਕੌਰ|death_date=6 August 2022 &lt;ref&gt;[https://www.punjabijagran.com/punjab/ludhiana-famous-sikh-scholar-dr-death-of-sarup-singh-azar-250-editions-of-harimandar-darshan-have-been-printed-9116209.html]&gt;&lt;/ref&gt;|death_place=ਲੁਧਿਆਣਾ}}

'''ਸਰੂਪ ਸਿੰਘ ਅਲੱਗ , ਡਾ.'''   ਦਾ ਜਨਮ ਪਿੰਡ ਡੋਰਾ ਬਦਾਲ ( ਅਣਵੰਡਿਆ ਭਾਰਤ) ਤਹਿਸੀਲ ਗੁੱਜਰਖਾਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ  ਵਿਖੇ 1 ਜਨਵਰੀ 1936 ਨੂੰ ਪਿਤਾ ਲੋਚਨ ਸਿੰਘ ਤੇ ਮਾਤਾ ਇੰਦਰ ਕੌਰ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ।&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== ਮੁਢਲਾ ਜੀਵਨ ਤੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ==
ਪਿੰਡ ਦੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਉਸ ਨੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਜਮਾਤ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ 1947 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਬਟਵਾਰੇ ਪਿੱਛੋਂ ਲੁਧਿਆਣੇ ਦੇ ਖਾਲਸਾ ਸਕੂਲ ਤੌਂ ਸੈਕੰਡਰੀ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਪਰਵਾਰ ਦੀ ਮਾਲੀ ਹਾਲਤ ਚੰਗੀ ਨਾਂ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਉਪਜੀਵਕਾ  ਕਮਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਤੌਰ ਤੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ ਤੇ ਬੀ ਏ , 5 ਵਿਸ਼ਿਆਂ ( ਹਿਸਟਰੀ , ਐਕਨੋਮਿਕਸ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ, ਹਿੰਦੀ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ) ਐਮ ਏ ਤੱਕ  ਡਿਗਰੀਆਂ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀਆਂ ।

== ਉਚੇਰੀ ਵਿਦਿਆ ==
ਉਚੇਰੀ ਵਿੱਦਿਆ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਉਹ ਬਦੇਸ਼ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਪੀ ਐਚ ਡੀ ਤੇ ਡੀ ਲਿਟ ਦੀਆਂ ਡਿਗਰੀਆਂ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀਆਂ। ਨਾਲ ਹੀ ਵੱਖ ਵੱਖ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਉਰਦੂ, ਫ਼ਾਰਸੀ, ਡੱਡ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਗਿਆਨ ਹੀ ਹਾਸਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਬਲਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵੀ ਲਿਖੀਆਂ ਤੇ ਛਪਵਾ ਕੇ ਮੁਫ਼ਤ ਵੰਡੀਆਂ।

== ਕਿੱਤਾਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ==
ਪੰਜਾਬ ਰਾਜ ਬਿਜਲੀ ਬੋਰਡ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਮਹਿਕਮੇ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਸਕੱਤਰ (ਸਟਾਫ਼ ਸਿਲੈਕਸ਼ਨ ਕਮੇਟੀ), ਕੰਟ੍ਰੋਲਰ ( ਅਕਾਊਂਟ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ) , ਡਾਇਰੈਕਟਰ ( ਪਬਲਿਕ ਰੀਲੇਸ਼ਨ ) ਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅਹੁਦਿਆਂ ਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਿਬਾਹ ਕੇ 1993 ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਨਵਿਰਤੀ ( ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ) ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref name=&quot;:2&quot; &gt;{{Cite web|url=https://www.punjabijagran.com/lifestyle/sahit-and-sabhyachar-the-best-religion-dr-saroop-singh-alagg-8709665.html|title=ਮਾਨਵਤਾ ਦੀ ਨਿਸ਼ਕਾਮ ਸੇਵਾ ਉੱਤਮ ਧਰਮ ਡਾ. ਸਰੂਪ ਸਿੰਘ ਅਲੱਗ|date=14 October 2019|website=Punjabi Jagran News|language=pa|access-date=2022-06-09}}&lt;/ref&gt; 

== ਪਰਕਾਸ਼ਨਾਵਾਂ ==
ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਏ ਸੁਪਰੀਮ ਟਰੇਯੀਅਰ ( ਅੰ ਵਿੱਚ)&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://ia600205.us.archive.org/33/items/GuruGranthSahib-ASupremeTreasure/ASupremeTreasure.pdf|title=Guru Granth Sahib a Supreme Treasure|last=Alag|first=Sarup Singh|website=us.archive.org|publisher=Alag publishers|access-date=9 June 2022}}&lt;/ref&gt; ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਤੇ ਸ਼ਾਹਕਾਰ ਰਚਨਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੀਆਂ 51 ਐਡੀਸ਼ਨਾਂ ਛੱਪ ਕੇ ਵੰਡੀਆਂ ਜਾ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਰਾਹੀਂ ਉਸ ਦੀ ਲਿਖਾਰੀ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਇਤਨੀ ਪ੍ਰਸਿਧੀ ਹੋਈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ‘ਹਰਿਮੰਦਰ ਦਰਸ਼ਨ ‘ ਇੱਕ ਹੋਰ ਪੁਸਤਕ ਰਚਨ ਦਾ ਉਤਸਾਹ ਮਿਲਿਆ । ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਦੀਆਂ ਉਹ 205 ਐਡੀਸ਼ਨਾਂ ਛਪਵਾ ਕੇ ਮੁਫ਼ਤ ਵੰਡ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== ਮੁਫ਼ਤ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵੰਡਣਾ ==
ਸਰੂਪ ਸਿੰਘ ਅਲੱਗ ਨੇ ਉੱਚੇ ਮਿਆਰ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਛਪਵਾ ਕੇ  ਮੁਫ਼ਤ ਵੰਡਣ ਨਾਲ ਇੱਕ ਅਲੱਗ ਪਹਿਚਾਣ ਬਣਵਾਈ ਹੈ। ਉਹ ਅਲੱਗ ਸ਼ਬਦ ਯੁੱਗ ਟਰੱਸਟ ਦਾ ਸੰਸਥਾਪਕ ਤੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; ਇਸ ਟਰੱਸਟ ਰਾਹੀਂ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਛਪਵਾ ਕੇ ਮੁਫ਼ਤ ਵੰਡਦਾ ਹੈ ਜੋ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪੁਸਤਕਾਲਿਆਂ , ਸਕੂਲਾਂ , ਕਾਲਜ ਦੀਆਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਤੇ  ਮੰਗ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗੱਤ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਤੱਕ ਮੁਫ਼ਤ ਪਹੁੰਚਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਦਾਨ ਰਾਹੀਂ ਬਹੁਤ ਸਹਿਯੋਗ ਮਿਲਿਆ ਹੈ।2018 ਤੱਕ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖਤ ਸਾਹਿਬ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਗੰਗਾ ਸਿੰਘ ਸ਼ਰੋਮਣੀ ਸਾਹਿਤ ਰਤਨ ਅਵਾਰਡ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਉਹ 105 ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ , ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ , ਹਿੰਦੀ ,ਉਰਦੂ ਆਦਿ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ 105 ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖ ਕੇ ਛਪਵਾ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ 50 ਲੱਖ ਕਾਪੀਆਂ ਵੰਡ ਚੁੱਕਾ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਾਹਕਾਰ ਪੁਸਤਕ ‘ ਹਰਿਮੰਦਰ ਦਰਸ਼ਨ’ ਦੀਆਂ ਉਦੋਂ ਤੱਕ 205 ਐਡੀਸ਼ਨਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।ਇਸ ਸੰਬੰਧ ਉਸ ਦੇ ਯੂ-ਟਿਊਬ ਦਾ ਵੀਡੀਓ ਇੰਟਰਵਿਊ  &lt;nowiki&gt;https://youtu.be/bcfgvWWX62E&lt;/nowiki&gt; ਇਸ ਲਿੰਕ ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਉਸ ਦੀ ਮੁਫ਼ਤ ਵੰਡੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ 86 ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਅਲੱਗ ਸ਼ਬਦਯੁਗ ਟਰੱਸਟ ਦੀ ਸਾਈਟ ਤੇ ਉਪਲੱਬਧ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.sikhglory.alagshabadyug.org/publish.php|title=Hair Power, Guru Granth Sahib, Harimandir Sahib, Excellence of Sikhism, Creation of Khalsa|website=www.sikhglory.alagshabadyug.org|access-date=2022-06-13}}&lt;/ref&gt;

== ਸਨਮਾਨ&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.sikhglory.alagshabadyug.org/about_author.php|title=Author, Writer of English, Hindi and Punjabi Books, Serving Sikhism and Sikh Religion, Sikh Writers, Sarup Singh Alag|website=www.sikhglory.alagshabadyug.org|access-date=2022-06-09}}&lt;/ref&gt; ==
ਸ਼ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਵੱਲੋਂ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://punjabtimesusa.com/news/?p=23140|title=ਗਿਆਰਾਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿਚ ਬਣੇਗੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਚੇਅਰ – Punjab Times|last=admin|date=13 November 2019|language=en-US|access-date=2022-06-09}}&lt;/ref&gt;- ਸੇਵਾਦਾਰ-ੲ-ਕੌਮ ਅਵਾਰਡ ਤੇ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite book|url=https://sikhsthesupreme.in/book/mightysikhs.pdf|title=The Mighty Sikhs|last=Tuli|first=Pritpal Singh|publisher=Dr S S Gill Amritsar|year=2017|pages=253-254|via=sikhsthesupreme.}}&lt;/ref&gt;  2014

ਅਕਾਲ ਤਖਤ ਸਾਹਿਬ ਵੱਲੋਂ &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://sgpc-net.translate.goog/?p=19541&amp;_x_tr_sch=http&amp;_x_tr_sl=pa&amp;_x_tr_tl=en&amp;_x_tr_hl=en&amp;_x_tr_pto=op,sc|title=ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਸਨਮਾਨ ਸਮਾਗਮ ਅੱਜ – Official Website of S.G.P.C|date=23 August 2018|website=sgpc-net.translate.goog|access-date=2022-06-09}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ptcnews.tv/%E0%A8%A1%E0%A8%BE-%E0%A8%B8%E0%A8%B0%E0%A9%82%E0%A8%AA-%E0%A8%B8%E0%A8%BF%E0%A9%B0%E0%A8%98-%E0%A8%85%E0%A8%B2%E0%A9%B1%E0%A8%97-%E0%A8%A8%E0%A9%82%E0%A9%B0-%E0%A8%AA%E0%A9%8D%E0%A8%B0%E0%A8%BF|title=ਡਾ. ਸਰੂਪ ਸਿੰਘ ਅਲੱਗ ਨੂੰ 'ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਗੰਗਾ ਸਿੰਘ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਐਵਾਰਡ' ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ|date=22 October 2018|website=PTC News|language=en|access-date=2022-06-11}}&lt;/ref&gt; -ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਗੰਗਾ ਸਿੰਘ ਸ਼ਰੋਮਣੀ ਸਾਹਿਤ ਰਤਨ ਅਵਾਰਡ 2018

ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ - ਗਿਆਨ ਚੇਤਨਾ ਅਵਾਰਡ &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://sikhsthesupreme.in/dr.sarupsinghalag.html|title=Dr. Sarup Singh Alag|website=sikhsthesupreme.in|access-date=2022-06-11}}&lt;/ref&gt;ਤੇ 2.5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ।&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

ਵਰਲਡ ਰਿਕਾਰਡਜ਼ ਇੰਡੀਅਨ ਸੁਸਾਇਟੀ ਐਹਮਦਾਬਾਦ- ਜੀਨੀਅਸ ਅਵਾਰਡ &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.facebook.com/Dr.SarupSinghAlag/photos/1768487359877339/|title=ਸਰੂਪ ਸਿੰਘ ਅਲੱਗ ਜੀਨੀਅਸ ਅਵਾਰਡ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਤ|date=16 May 2018|website=ajit Jalandhar.com|publisher=The Daily Ajit Jalandhar Newspaper page 6|access-date=2022-06-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.facebook.com/hashtag/nawan_zamana_news_paper/|title=#nawan_zamana_news_paper - Explore|website=www.facebook.com|language=pa|access-date=2022-06-22}}&lt;/ref&gt; 2018

ਉਪਰੋਕਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਇਨਾਮਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਸ ਨੂੰ 60 ਤੌਂ ਵੱਧ ਸਨਮਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ।&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://sikhsthesupreme.in/book/mightysikhs.pdf|title=The Mighty Sikhs|last=Tuli|first=Pritpal Singh|publisher=S S Gill Amritsar distrbuted by Singh Brothers city centre Amritsar|location=Amritsar|pages=253-254}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
&lt;references /&gt;

== ਬਾਹਰੀ ਤੰਦਾਂ ==
[https://www.youtube.com/watch?v=y3uXa8fdY-Q ਗੁਰਮੱਤ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਗਾਸ-ਸਰੂਪ ਸਿੰਘ ਅਲੱਗ]

[https://www.youtube.com/watch?v=rZ-ApVvcae0 ਸਰੂਪ ਸਿੰਘ ਅਲੱਗ - ਪੰਜਾਬ ਰੇਡੀਓ ਯੂ ਐਸ ਏ ਇੰਟਰਵਿਊ ]

[https://www.youtube.com/watch?v=mAeZetoKfGs ਸਰੂਪ ਸਿੰਘ ਅਲੱਗ - ਚੜ੍ਹਦੀ ਕਲਾ ਟਾਈਮ ਟੀਵੀ ਇੰਟਰਵਿਊ 2014 ਦੁਆਰਾ ਗੁਰਵੇਲ ਸਿੰਘ]

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਾਹਿਤਕਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਲੇਖਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਵਾਰਤਕਕਾਰ]]</text>
      <sha1>kqujuc9qfr5vtpmr9wntuziae69vjxq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਵਰਤੋਂਕਾਰ:Dugal harpreet/100wikidays</title>
    <ns>2</ns>
    <id>143299</id>
    <revision>
      <id>610764</id>
      <parentid>609700</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T11:54:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dugal harpreet</username>
        <id>17460</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3733" xml:space="preserve">{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! colspan=3| 1&lt;sup&gt;st&lt;/sup&gt; round: 17.06.2022 
|-
! No.  !! Article  !! Date 
|-
| 1 || [[ ਉੜਦ]] || 17-06-2022
|-
| 2 || [[ਜਿਮੀਕੰਦ]] || 18-06-2022
|-
| 3 || [[ਬਰਗੇਨੀਆ]] || 19-06-2022
|-
| 4 || [[ਕਲੀਵੀਆ]] || 20-06-2022
|-
| 5 || [[ਲੂਮਾ (ਪੌਦਾ)]] || 21-06-2022
|-
| 6 || [[ਅਰੁਮ]] || 22-06-2022
|-
| 7 || [[ਬੇਲੇਵਾਲੀਆ]] || 23-06-2022
|-
| 8 || [[ਅਰਬੀਅਨ ਜੈਸਮੀਨ]] || 24-06-2022
|-
| 9 || [[ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਦਿਵਸ]] || 25-06-2022
|-
| 10 || [[ਪੂਰਨਾ ਨਦੀ (ਗੁਜਰਾਤ)]] || 26-06-2022
|-
| 11 || [[ਗਲੈਡੀਓਲਸ]] || 27-06-2022
|-
| 12 || [[ਨਾਗ ਕੇਸਰ]] || 28-06-2022
|-
| 13 || [[ਜੰਗਲੀ ਗੁਲਾਬ ਵਰਜੀਨੀਆ]] || 29-06-2022
|-
| 14 || [[ਚਾਗਰੇਸ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ]] || 30-06-2022
|-
| 15 || [[ਰੁਬੀਏਸੀ]] || 01-07-2022
|-
| 16 || [[ਜ਼ਾਮੀਆ]] || 02-07-2022
|-
| 17 || [[ਚੁਕੰਦਰ]] || 03-07-2022
|-
| 18 || [[ਆਬੂਜਮਾੜ]] || 04-07-2022
|-
| 19 || [[ਪਾਲ ਗੋਗਾਂ]] || 05-07-2022
|-
| 20 || [[ਸਮਰਸੈੱਟ ਮਾਮ]] || 06-07-2022
|-
| 21 || [[ਬਾਂਦੀਪੁਰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ]] || 07-07-2022
|-
| 22 || [[ਮੋਲਾਈ ਜੰਗਲ]] || 08-07-2022
|-
| 23 || [[ਨਾਮਦਾਫਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਕ]] || 09-07-2022
|-
| 24 || [[ਨਮੰਗਲਮ ਰਿਜ਼ਰਵ ਜੰਗਲ]] || 10-07-2022
|-
| 25 || [[ਕੀਬੁਲ ਲਾਮਜਾਓ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਕ]] || 11-07-2022
|-
| 26 || [[ਕੁਕਰੈਲ ਰਾਖਵਾਂ ਜੰਗਲ]] || 12-07-2022
|-
| 27 || [[ਸਾਰੰਡਾ ਜੰਗਲ]] || 13-07-2022
|-
| 28 || [[ਵੈਂਡਲੁਰ ਰਾਖਵਾਂ ਜੰਗਲ]] || 14-07-2022
|-
| 29 || [[ਸ਼ੈਟੀਹੱਲੀ]] || 15-07-2022
|-
| 30 || [[ਵਾਇਨਾਡ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਅਸਥਾਨ]] || 16-07-2022
|-
| 31 || [[ਤਾਡੋਬਾ ਅੰਧੇਰੀ ਟਾਈਗਰ ਰਿਜ਼ਰਵ]] || 17-07-2022
|-
| 32 || [[ਬੈਕੁੰਠਪੁਰ ਜੰਗਲ ]] || 18-07-2022
|-
| 33 || [[ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਅਸਥਾਨ ਅਤੇ ਮੋਲੇਮ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਕ ]] || 19-07-2022
|-
| 34 || [[ਭੀਤਰਕਾਣਿਕਾ ਮੈਂਗਰੋਵਜ਼]] || 20-07-2022
|-
| 35 || [[ਬੋਂਡਲਾ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਅਸਥਾਨ]] || 21-07-2022
|-
| 36 || [[ਕੋਤੀਗਾਓ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਅਸਥਾਨ ]] || 22-07-2022
|-
| 37 || [[ਮਹਾਦੇਈ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਅਸਥਾਨ ]] || 23-07-2022
|-
| 38 || [[ ਨਗਰਹੋਲ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਕ ]] || 24-07-2022
|-
| 39 || [[ ਨੇਤਰਾਵਲੀ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਅਸਥਾਨ ]] || 25-07-2022
|-
| 40 || [[ ਨਵਾਂ ਅਮਰੰਬਲਮ ਰਾਖਵਾਂ ਜੰਗਲ ]] || 26-07-2022
|-
| 41 || [[ ਸਲੀਮ ਅਲੀ ਪੰਛੀ ਅਸਥਾਨ ]] || 27-07-2022
|-
| 42 || [[ ਪਿਚਾਵਰਮ]] || 28-07-2022
|-
| 43 || [[ ਮਾਲੀਆ (ਪੰਛੀ)]] || 29-07-2022
|-
| 44 || [[ ਸਾਲ(ਦਰੱਖਤ)]] || 30-07-2022
|-
| 45 || [[ਬੇਹਾਲੀ ਰਾਖਵਾਂ ਜੰਗਲ]] || 31-07-2022
|-
| 46 || [[ ਕੋਂਡਾਪੱਲੀ ਰਾਖਵਾਂ ਜੰਗਲ]] || 01-08-2022
|-
| 47 || [[ਬਰਿੰਗੀ ਨਦੀ]] || 02-08-2022
|-
| 48 || [[ ਲਿਡਰ ਨਦੀ]] || 03-08-2022
|-
| 49 || [[ ਪੁੰਛ ਨਦੀ]] || 04-08-2022
|-
| 50 || [[ ਉਝ ਨਦੀ]] || 05-08-2022
|-
| 51 || [[ ਗਲਵਾਨ ਨਦੀ]] || 06-08-2022
|-
| 52 || [[ ਮੰਤਾਰੋ ਨਦੀ]] || 07-08-2022


|}</text>
      <sha1>2dnclc3zb5zxork5p58759bc0l2kwrm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610766</id>
      <parentid>610764</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T11:54:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dugal harpreet</username>
        <id>17460</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3731" xml:space="preserve">{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! colspan=3| 1&lt;sup&gt;st&lt;/sup&gt; round: 17.06.2022 
|-
! No.  !! Article  !! Date 
|-
| 1 || [[ ਉੜਦ]] || 17-06-2022
|-
| 2 || [[ਜਿਮੀਕੰਦ]] || 18-06-2022
|-
| 3 || [[ਬਰਗੇਨੀਆ]] || 19-06-2022
|-
| 4 || [[ਕਲੀਵੀਆ]] || 20-06-2022
|-
| 5 || [[ਲੂਮਾ (ਪੌਦਾ)]] || 21-06-2022
|-
| 6 || [[ਅਰੁਮ]] || 22-06-2022
|-
| 7 || [[ਬੇਲੇਵਾਲੀਆ]] || 23-06-2022
|-
| 8 || [[ਅਰਬੀਅਨ ਜੈਸਮੀਨ]] || 24-06-2022
|-
| 9 || [[ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਦਿਵਸ]] || 25-06-2022
|-
| 10 || [[ਪੂਰਨਾ ਨਦੀ (ਗੁਜਰਾਤ)]] || 26-06-2022
|-
| 11 || [[ਗਲੈਡੀਓਲਸ]] || 27-06-2022
|-
| 12 || [[ਨਾਗ ਕੇਸਰ]] || 28-06-2022
|-
| 13 || [[ਜੰਗਲੀ ਗੁਲਾਬ ਵਰਜੀਨੀਆ]] || 29-06-2022
|-
| 14 || [[ਚਾਗਰੇਸ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ]] || 30-06-2022
|-
| 15 || [[ਰੁਬੀਏਸੀ]] || 01-07-2022
|-
| 16 || [[ਜ਼ਾਮੀਆ]] || 02-07-2022
|-
| 17 || [[ਚੁਕੰਦਰ]] || 03-07-2022
|-
| 18 || [[ਆਬੂਜਮਾੜ]] || 04-07-2022
|-
| 19 || [[ਪਾਲ ਗੋਗਾਂ]] || 05-07-2022
|-
| 20 || [[ਸਮਰਸੈੱਟ ਮਾਮ]] || 06-07-2022
|-
| 21 || [[ਬਾਂਦੀਪੁਰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ]] || 07-07-2022
|-
| 22 || [[ਮੋਲਾਈ ਜੰਗਲ]] || 08-07-2022
|-
| 23 || [[ਨਾਮਦਾਫਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਕ]] || 09-07-2022
|-
| 24 || [[ਨਮੰਗਲਮ ਰਿਜ਼ਰਵ ਜੰਗਲ]] || 10-07-2022
|-
| 25 || [[ਕੀਬੁਲ ਲਾਮਜਾਓ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਕ]] || 11-07-2022
|-
| 26 || [[ਕੁਕਰੈਲ ਰਾਖਵਾਂ ਜੰਗਲ]] || 12-07-2022
|-
| 27 || [[ਸਾਰੰਡਾ ਜੰਗਲ]] || 13-07-2022
|-
| 28 || [[ਵੈਂਡਲੁਰ ਰਾਖਵਾਂ ਜੰਗਲ]] || 14-07-2022
|-
| 29 || [[ਸ਼ੈਟੀਹੱਲੀ]] || 15-07-2022
|-
| 30 || [[ਵਾਇਨਾਡ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਅਸਥਾਨ]] || 16-07-2022
|-
| 31 || [[ਤਾਡੋਬਾ ਅੰਧੇਰੀ ਟਾਈਗਰ ਰਿਜ਼ਰਵ]] || 17-07-2022
|-
| 32 || [[ਬੈਕੁੰਠਪੁਰ ਜੰਗਲ ]] || 18-07-2022
|-
| 33 || [[ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਅਸਥਾਨ ਅਤੇ ਮੋਲੇਮ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਕ ]] || 19-07-2022
|-
| 34 || [[ਭੀਤਰਕਾਣਿਕਾ ਮੈਂਗਰੋਵਜ਼]] || 20-07-2022
|-
| 35 || [[ਬੋਂਡਲਾ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਅਸਥਾਨ]] || 21-07-2022
|-
| 36 || [[ਕੋਤੀਗਾਓ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਅਸਥਾਨ ]] || 22-07-2022
|-
| 37 || [[ਮਹਾਦੇਈ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਅਸਥਾਨ ]] || 23-07-2022
|-
| 38 || [[ ਨਗਰਹੋਲ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਕ ]] || 24-07-2022
|-
| 39 || [[ ਨੇਤਰਾਵਲੀ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਅਸਥਾਨ ]] || 25-07-2022
|-
| 40 || [[ ਨਵਾਂ ਅਮਰੰਬਲਮ ਰਾਖਵਾਂ ਜੰਗਲ ]] || 26-07-2022
|-
| 41 || [[ ਸਲੀਮ ਅਲੀ ਪੰਛੀ ਅਸਥਾਨ ]] || 27-07-2022
|-
| 42 || [[ ਪਿਚਾਵਰਮ]] || 28-07-2022
|-
| 43 || [[ ਮਾਲੀਆ (ਪੰਛੀ)]] || 29-07-2022
|-
| 44 || [[ ਸਾਲ(ਦਰੱਖਤ)]] || 30-07-2022
|-
| 45 || [[ਬੇਹਾਲੀ ਰਾਖਵਾਂ ਜੰਗਲ]] || 31-07-2022
|-
| 46 || [[ ਕੋਂਡਾਪੱਲੀ ਰਾਖਵਾਂ ਜੰਗਲ]] || 01-08-2022
|-
| 47 || [[ਬਰਿੰਗੀ ਨਦੀ]] || 02-08-2022
|-
| 48 || [[ ਲਿਡਰ ਨਦੀ]] || 03-08-2022
|-
| 49 || [[ ਪੁੰਛ ਨਦੀ]] || 04-08-2022
|-
| 50 || [[ ਉਝ ਨਦੀ]] || 05-08-2022
|-
| 51 || [[ ਗਲਵਾਨ ਨਦੀ]] || 06-08-2022
|-
| 52 || [[ ਮੰਤਾਰੋ ਨਦੀ]] || 07-08-2022
|}</text>
      <sha1>sg1ptz1prjzen2crlgw6sc580s6ychs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>143795</id>
    <revision>
      <id>610616</id>
      <parentid>610615</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T12:26:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Shabnamrana</username>
        <id>33504</id>
      </contributor>
      <comment>ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="43313" xml:space="preserve">


'''ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਦਾਸ''' ਇਕ ਭਾਰਤੀ ਕਬੀਰ ਪੰਥੀ ਸੰਤ ਹਨ ਜੋ ਕਬੀਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਗਰੀਬ ਦਾਸ ਪੰਥ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਜਨਮ 8 ਸਤੰਬਰ 1951 ਨੂੰ ਧਨਾਨਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਜੋ ਵਰਤਮਾਂਨ ਵਿੱਚ ਹਰਿਆਣਾ ਰਾਜਯ ਦੇ ਸੋਨੀਪਤ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਧਰਮ ਗ੍ਰੰਥ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਸਾਧਨਾ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਚੇਲੀਆਂ ਤੋ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਚੇਲੇ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਇੱਕਲੇ ਸੱਚੇ ਸੱਤਗੁਰੂ  ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://m.jagran.com/news/national-rampals-rules-for-his-blessings-11797486.html|title=गुरु दीक्षा के नाम पर संत रामपाल के थे 11 अजीबो गरीब नियम|website=m.jagran.com|language=hi|access-date=2022-08-03}}&lt;/ref&gt; 

ਆਪਣੇ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਸਤਰ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਦੱਸਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਤਮਾਮ ਕਥਿਤ ਸੰਤਾ ਤੱਕ ਦੇ ਗਿਆਨ ਤੇ ਸਾਧਨਾ ਨੂੰ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿਰੁੱਧ ਕਹਿਣ ਅਤੇ ਉਹਨਾ ਨੂੰ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਗਿਆਨ ਚਰਚਾ ਲਈ ਸਦਾ ਭੇਜਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਿਵਾਦਾ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਖਾਸ ਨਿਯਮਾ ਦਾ ਸਖਤੀ ਨਾਲ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਚੇਲੀਆਂ ਦੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਅਲੱਗ ਪਹਿਚਾਣ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਰਮੈਣੀ ਵਿਆਹ ਵਿਸ਼ੇਸ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਇਸ ਕੜੀ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਦਯਾਨੰਦ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ ਕਿਤਾਬ ਸਤਿਆਰਥ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੁਝ ਤੱਥਾ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚੈਨਲਾਂ 'ਤੇ ਦਿਖਾਇਆ ਸੀ।  ਇਸ ਤੋਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੋ ਕੇ ਆਰਿਆਸਮਾਜੀ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਸਨ 2006 ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਆਸ਼ਰਮ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।  ਇਸ ਮੁੱਢਲੀ ਗੱਲ 'ਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਵੱਡੇ ਵਿਵਾਦ ਵੀ ਹੋਏ ਹਨ।  ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਲਿਖੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਤੱਕ ਵਿੱਚ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।

== ਜੀਵਨ ==
ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਦਾ ਜਨਮ ਸੋਨੀਪਤ ਦੇ ਪਿੰਡ ਧਨਾਨਾ ਵਿੱਚ 8 ਸਤੰਬਰ 1951 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਿੰਚਾਈ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਬਣ ਗਏ ਸੀ ।&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.jagatgururampalji.org/en/sant-rampal-ji-maharaj/life-history-sant-rampal-ji/|title=Saint Rampal Ji - Biography - Jagat Guru Rampal Ji|website=www.jagatgururampalji.org|language=en|access-date=2022-08-03}}&lt;/ref&gt; ਇਹਨਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਿਕ ਜੀਵਨੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਹ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਸਾਰੇ ਹਿੰਦੂ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਪੱਕੇ ਭਗਤ ਸੀ।ਪਰ ਇਸ ਭਗਤੀ ਨਾਲ ਇਹਨਾ ਨੂੰ ਕਦੇ ਆਤਮਿਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਨਹੀ ਹੋਈਆ। ਇੱਕ ਦਿਨ ਇਹ ਇੱਕ ਕਬੀਰ ਪੰਥੀ ਗੁਰੂ ਸਵਾਮੀ ਰਾਮਦੇਵਾਨੰਦ ਨੂੰ ਮਿਲੇ। ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਇਹਨਾ ਨੂੰ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿ ਕਿ ਉਹਨਾ ਦੇ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਭਗਤੀ ਦੀ ਵਿੱਧੀ ਸਾਡੇ ਹੀ ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਨਾਲ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੀ। ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ ਸਵਾਮੀ ਰਾਮਦੇਵਾਨੰਦ ਜੀ ਤੋਂ 17 ਫਰਵਰੀ 1988 ਨੂੰ ਨਾਂ ਉਪਦੇਸ਼ ਲੀਤਾ ਜਿਸਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚੇਲੇ ਬੌਧ ਦਿਵਸ ਦੇ ਰੂਪ ਚ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ।&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite web|url=https://news.jagatgururampalji.org/bodh-diwas-hindi/|title=17 फरवरी बोध दिवस - तत्वदर्शी संत रामपाल जी महाराज|last=NEWS|first=SA|date=2022-02-14|website=SA News Channel|language=en-US|access-date=2022-08-03}}&lt;/ref&gt; ਜਿਸਨੂੰ  ਉਹ ਇਸ ਭਗਤੀ ਵਿਧੀ ਨਾਲ ਮੋਕਸ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਸ਼੍ਰੀਮਦ ਭਗਵਦ ਗੀਤਾ ਅਧਿਆਏ 16 ਸਲੋਕ 23 ਅਨੁਸਾਰ, ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਧਰਮ-ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਆਪਣਾ ਮਨਮਾਨਾ ਆਚਰਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਨਾ ਤਾਂ ਸਿੱਧੀ ਨੂੰ,ਨਾ ਸੁਖ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਪਰਮ ਗਤੀ ਨੂੰ ਹੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.jagatgururampalji.org/hi/sant-rampal-ji-maharaj/life-history-sant-rampal-ji/|title=संत रामपाल जी महाराज जी की जीवनी - Jagat Guru Rampal Ji|website=www.jagatgururampalji.org|language=hi|access-date=2022-08-03}}&lt;/ref&gt; 

ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਦਾਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹਨਾ ਨੇ ਭਗਵਦ ਗੀਤਾ, ਕਬੀਰ ਸਾਗਰ, ਗਰੀਬਦਾਸ ਦੁਆਰਾ ਰਚਿਤ ਸਤ ਗ੍ਰੰਥ, ਪੁਰਾਣ, ਵੇਦ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਕਈ ਗ੍ਰੰਥ ਪੜ੍ਹੇ। ਇਹਨਾ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾ ਨੂੰ ਇਹਨਾ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਸਵਾਮੀ ਰਾਮਦੇਵਾਨੰਦ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਸੇ ਵਚਨਾ ਦੇ ਸਬੂਤ ਮਿਲੇ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਵਾਮੀ ਰਾਮਦੇਵਾਨੰਦ ਜੀ ਦੁਆਰਾ ਦੱਸੇ ਮੰਤਰਾਂ ਦਾ ਜਿਆਦਾ ਜਾਪ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹਨਾ ਨੂੰ ਆਤਮਿਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਲੱਗੀ।&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; 

1994 ਵਿੱਚ ਸਵਾਮੀ ਰਾਮਦੇਵਾਨੰਦ ਨੇ ਇਹਨਾ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਪਦ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ &quot;ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਦਾਸ&quot; ਬਣ ਗਏ।&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; 

ਸਨ 1995 ਵਿੱਚ, ਉਹਨਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ, ਜੋ ਕੀ 2000 ਵਿੱਚ ਸਵੀਕਾਰ ਹੋਈਆ।&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਰੋਂਥਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਸਤਲੋਕ ਆਸ਼ਰਮ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਆਸ਼ਰਮ 2006 ਵਿੱਚ ਇਹਨਾ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਹੋਣ ਤੋ  ਬਾਅਦ ਤੋ ਇਹ ਆਸ਼ਰਮ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਿੱਚ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;

== ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਨਿਯਮ ==
ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ, ਸਾਰੇ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਕਬੀਰ ਜੀ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ&lt;ref&gt;{{Cite news|title=गुण तीनों की भगती में भूल पढ़ो संसार , कह कबीर निज नाम बिना|date=2020-03-16|work=नेशनल राजस्थान}}&lt;/ref&gt; ਸਮੇਤ ਸਮੁੱਚੇ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦਾ ਉੱਤਪਤੀ ਕਰਤਾ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਭਗਤੀ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਸੰਸਾਰਿਕ ਕਰਮਾਂ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ ਸਾਰੀਆਂ ਬੁਰਾਈਆਂ&lt;ref name=&quot;:9&quot;&gt;{{Cite news|title=मोक्ष मार्ग पर आगे बढ़ने से पहले हमे बुराईया त्यागनी होंगी:संत रामपाल|date=2018-04-16|work=दैनिक भास्कर}}&lt;/ref&gt; ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਇੱਕ ਕਬੀਰ ਪਰਮੇਸ਼ਵਰ ਦੀ ਭਗਤੀ ਹੇਤ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦੇ ਹੈ। ਬੁਰਾਈਆਂ ਤਿਆਗਣ&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt; ਦੇ ਲਈ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰ ਦੇ ਲਈ ਵੀ ਕੁਝ ਨਿਯਮ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਗਤੀ ਮਰਿਯਾਦਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 

1. ਕਿਸੀ ਨਸੀਲੀ ਵਸਤੂ ਜਿਵੇ ਬੀੜੀ, ਸਿਗਰਟ, ਤੰਬਾਕੂ, ਸੁਲਫੀ, ਗਾਂਜਾ, ਸ਼ਰਾਬ, ਆਂਡਾ, ਮੀਟ &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.patrika.com/miscellenous-india/coronavirus-no-meat-no-coronavirus-trending-on-social-media-5856089/|title=...तो क्या इस वजह से फैल रहा है कोरोना वायरस ? सोशल मीडिया पर ट्रेंड हो रहा #NoMeatNoCoronavirus {{!}} Coronavirus no meat no coronavirus trending on Social Media|date=2020-03-04|website=Patrika News|language=hi-IN|access-date=2022-08-06}}&lt;/ref&gt;ਆਦਿ  ਦਾ ਸੇਵਨ ਤਾ ਦੂਰ , ਇਸ ਨੂੰ ਲਿਆ ਕੇ ਵੀ ਨਹੀ ਦੇਣਾ।&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
 

2. ਜੂਆ, ਤਾਸ਼, ਚੋਰੀ, ਠੱਗੀ ਆਦਿ ਨਹੀ ਕਰਨਾ ।&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 

3. ਮੌਤ ਭੋਗ , ਦਾਜ, ਦਿਖਾਵੇ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਫਜ਼ੂਲ ਖਰਚੀ, ਮੁੰਡਨ ਸਮਾਧੀ ਪੂਜਣ, ਪਿਤਰ ਪੂਜਾ, ਮੂਰਤੀ ਪੂਜਾ ਆਦਿ ਨਹੀ ਕਰਨਾ।&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 

4. ਇੱਕ ਕਬੀਰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਹੋਰ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ,ਸਤਿਕਾਰ ਸਭ ਦਾ ਕਰਨਾ।&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 

5. ਅਸ਼ਲੀਲ ਗੀਤ ਗਾਉਣਾ, ਨੱਚਣਾ, ਵਹਵਿਚਾਰ ਆਦਿ ਸਖ਼ਤ ਮਨਾਹੀ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਦੇ ਚੇਲੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਹਨਾ ਦੇ ਗਿਆਨ ਤੋ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਸਾਰੇ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਨਾਲ ਮੇਲ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। 


ਇਕ ਕਬੀਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬਾਣੀ ਹੈ

ਸਤਗੁਰੂ ਕੇ ਲੱਛਣ ਕਹੁ, ਮਧੁਰੇ ਬੈਨ ਵਿਨੋਦ।

ਚਾਰ ਵੇਦ ਛ: ਸ਼ਾਸਤਰ ਕਹੇ ਅਠਾਰਹ ਬੋਧ।&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

ਇਸ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਉਹਨਾ ਦੇ ਚੇਲੇ ਉਹਨਾ ਨੂੰ ਸੱਚੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੀ ਉਪਮਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਚੇਲੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿੰਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸੰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦੱਸੇ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਧਰਮ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਇਆ, ਫਿਰ ਉਸੇ ਤਰਾਂ ਆਪਣੇ ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਪ਼ਾਈਆ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸੀਂ ਉਹਨਾਂ ਤੋ ਜੁੜੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਗਿਆਨ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਭਾਈਚਾਰੇ  ਉਹਨਾ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦੇ ਹਨ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.jansatta.com/trending-news/geeta-phogat-tweeted-picture-with-her-husband-with-poetry-man-replied-something-strange/410455/|title=गीता फोगाट ने ट्वीटर पर दिया ज्ञान, लोगों ने कहा, संत रामपाल की किताब पढ़िए ज्ञान बढ़ेगा!|website=Jansatta|language=hi|access-date=2022-08-03}}&lt;/ref&gt; 

== ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਰਚਨਾ ਅਤੇ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ==
ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਦਾ ਕੋਈ ਨਿੱਜੀ ਸੰਕਲਪ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਬੀਰਸਾਗਰ, ਸਦ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ, ਵੇਦ, ਸ਼੍ਰੀਮਦ ਭਗਵਦ ਗੀਤਾ, ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ, ਬਾਈਬਲ, ਕੁਰਾਨ ਆਦਿ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦੇ ਕੇ ਰਚਨਾ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਗਿਆਨ ਗੰਗਾ, ਜੀਨੇ ਕੀ ਰਾਹ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ

ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਹੀ ਸਥਾਨ ਸੀ ‘ਅਨਾਮੀ (ਅਨਾਮੀ) ਲੋਕ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਕਾਹ ਲੋਕ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪੂਰਨ ਪਰਮਾਤਮਾ ਉਸ ਅਨਾਮੀ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਇਕੱਲਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਮ ਕਵੀਰਦੇਵ ਅਰਥਾਤ ਕਬੀਰ ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਹੈ। ਉਸ ਪੂਰਨ ਧਨੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀਆਂ ਰੂਹਾਂ ਸਮਾਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਕਵੀਦੇਵ ਦਾ ਅਲੰਕਾਰਿਕ ਨਾਮ ਅਨਾਮੀ ਪੁਰਸ਼ ਹੈ। ਇੱਕ ਅਨਾਮੀ ਪੁਰਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਰੋਮ ਕੁੱਪ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਹੈ।

ਵਿਸ਼ੇਸ਼ :- ਜਿਵੇਂ, ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਤਿਕਾਰ ਯੋਗ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਨਾਮ ਹੋਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਹੁਦੇ ਦਾ ਨਾਮ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਕਈ ਵਿਭਾਗ ਵੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਜਿਸ ਵੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜਾਂ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਹੀ ਪੋਸਟ ਲਿੱਖਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਸ ਸਮੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਲਿੱਖਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਘੱਟ ਹੈ। 

ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਬੀਰ (ਕਵੀਰਦੇਵ) ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਵਿਚ ਅੰਤਰ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਸੰਸਾਰਾਂ ਵਿਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੂਰਨ ਪਰਮਾਤਮਾ ਕਵੀਰਦੇਵ (ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਕਬੀਰ) ਨੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਬਦਾ ਨਾਲ ਹੇਠਲੇ ਤਿੰਨ ਸੰਸਾਰ (ਅਗਮਲੋਕ, ਅਲਖ ਲੋਕ, ਸਤਲੋਕ) ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਪੂਰਨ ਬ੍ਰਹਮ ਪਰਮਾਤਮਾ ਕਵੀਰਦੇਵ (ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਕਬੀਰ) ਅਗਮ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਏ ਅਤੇ ਕਵੀਰਦੇਵ (ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਕਬੀਰ) ਅਗਮ ਲੋਕ ਦੇ ਵੀ ਸੁਆਮੀ ਹਨ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਓਹਨਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਅਗਮ ਪੁਰਸ਼ ਅਰਥਾਤ ਅਗਮ ਪ੍ਰਭੂ ਹੈ। ਇਸ ਅਗਮ ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਮਨੁੱਖ ਸਰੀਰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਚਮਕਦਾਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਇੱਕ ਰੋਮ ਕੁੱਪ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਇੱਕ ਖਰਬ ਸੂਰਜ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਹ ਪੂਰਨ ਪਰਮਾਤਮਾ ਕਵੀਰਦੇਵ (ਕਬੀਰ ਦੇਵ ਕਬੀਰ ਪਰਮੇਸ਼ਰ) &lt;ref&gt;{{Cite news|title=कमल पुष्प पर आए थे सृष्टि के रचनहार|date=2020-02-03|work=सीमा किरन}}&lt;/ref&gt;ਅਲਖ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਆਪ ਹੀ ਅਲਖ ਲੋਕ ਦਾ ਮਾਲਕ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਪਮਾਤਮਕ (ਅਹੁਦੇ ਦਾ ) ਨਾਮ ਅਲਖ ਪੁਰਸ਼ ਵੀ ਇਸ ਪਰਮ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਹੈ) ਅਤੇ ਇਸ ਪੂਰਨ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਮਨੁੱਖ ਵਰਗਾ ਸਰੀਰ। ਤੇਜੋਮਯ (ਸਯੋਤੀ) ਆਪ ਹੈ। ਇੱਕ ਰੋਮ ਕੁੱਪ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਅਰਬ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਹ ਪੂਰਨ ਪ੍ਰਭੂ ਸਤਲੋਕ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹ ਸਤਲੋਕ ਦੇ ਵੀ ਸ਼ਾਸਕ ਹਨ।

ਇਸ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਉਪਮਾਤਮਕ ਨਾਮ ਸਤਪੁਰਸ਼ (ਅਵਿਨਾਸ਼ੀ ਪ੍ਰਭੂ) ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਅਕਾਲਮੂਰਤੀ ਸ਼ਬਦ ਰੂਪ ਰਾਮ-ਪੂਰਨ-ਬ੍ਰਹਮ ਪਰਮ ਅੱਖਰ ਬ੍ਰਹਮ ਆਦਿ ਹੈ। ਇਹ ਸਤਿਪੁਰੁਸ਼ ਕਬੀਰਦ (ਕਬੀਰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਮਨੁੱਖ ਸਰੀਰ ਚਮਕਦਾਰ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੇ ਇੱਕ ਰੋਮ ਕੁਪ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਕਰੋੜਾਂ ਸੂਰਜਾਂ ਅਤੇ ਚੰਦ੍ਰਮਾਂ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਹ ਕਵੀਰਦੇਵ (ਕਬੀਰ ਪਰਮਾਤਮਾ) ਸਤਪੁਰਸ਼ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਏ ਅਤੇ ਸਤਲੋਕ ਵਿੱਚ ਵਿਰਾਜਮਾਨ ਹੋ ਕੇ ਪਹਿਲੇ ਸਤਲੋਕ ਵਿੱਚ  ਹੋਰ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀਆ , ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ (ਵਚਨ) ਨਾਲ ਸੋਲ੍ਹਾਂ ਦੀਪਾ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ, ਫਿਰ ਸੋਲ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨਾਲ ਸੋਲ੍ਹਾਂ ਪੁੱਤਰਾਂ ਦੀ ਉਤਪਤੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਾਨਸਰੋਵਰ ਰਚਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਭਰਿਆ।

ਸੋਲ੍ਹਾਂ ਪੁੱਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਹਨ- (1) ‘ਕੁਰਮ’ (2) ‘ਗਿਆਨੀ’ (3) ‘ਵਿਵੇਕ’, (4) ‘ਤੇਜ’, (5) ‘ਸਹਜ’, (6) ‘ਸੰਤੋਸ਼’, (7)। ) “ਸੁਰਤਿ”, (8) “ਆਨੰਦ”, (9) “ਸ਼ਮਾ (10) ਨਿਸ਼ਕਾਮ’, (11) ‘ਜਲਰੰਗੀ’ (12) ਅਚਿੰਤ’ (13) “ਪ੍ਰੇਮ”, (14) “ਦਯਾਲ” ( 15) &quot;ਧੈਰਯ (16) &quot;ਯੋਗ ਸੰਤਾਨਯਨ&quot;  ਅਰਥਾਤ &quot;ਯੋਗਜੀਤ&quot;।

ਸਤਪੁਰਸ਼ ਕਵੀਰਦੇਵ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਅਚਿੰਤ ਨੂੰ ਸਤਿਆਲੋਕ ਦੇ ਹੋਰ ਕੰਮਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੌਂਪੀ  ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਸ਼ਕਤੀ ਦਿੱਤੀ। ਅਚਿੰਤ ਨੇ ਅਕਸ਼ਰ ਪੁਰਸ਼ ਦੀ (ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ) ਸ਼ਬਦ ਤੋਂ ਉਤਪੱਤੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੇਰੀ ਮਦਦ ਕਰਨਾ, ਅਕਸ਼ਰ ਪੁਰਸ਼ ਮਾਨਸਰੋਵਰ ਵਿਚ ਨਹਾਉਣ ਗਏ, ਉਥੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਨੰਦ ਆਇਆ ਤੇ ਸੌਂ ਗਿਆ। ਕਾਫੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਆਇਆ।

ਫਿਰ ਅਕਸ਼ਰ ਪੁਰਸ਼ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਤੋਂ ਜਗਾਉਣ ਲਈ ਅਚਿੰਤ ਦੀ ਬੇਨਤੀ 'ਤੇ, ਕਵੀਰਦੇਵ (ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਕਬੀਰ) ਨੇ ਉਸੇ ਮਾਨਸਰੋਵਰ ਤੋਂ ਕੁਝ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਜਲ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਅੰਡਾ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਆਤਮਾ ਉਸ ਅੰਡੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਅੰਡੇ ਨੂੰ ਮਾਨਸਰੋਵਰ ਦੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਜਲ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://spiritualleadersantrampaljimaharaj.blogspot.com/2020/09/Srishti-ki-Rachna-in-Hindi.html|title=सृष्टि की रचना कैसे हुई? (Srishti ki Rachna in Hindi) {{!}} Spiritual Leader Saint Rampal Ji Maharaj|access-date=2022-08-05}}&lt;/ref&gt; ਗਰਜ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਨਾਲ ਅਕਸ਼ਰ ਪੁਰਸ਼ ਦੀ ਨੀਂਦ ਭੰਗ ਹੋ ਗਈ। ਉਸ ਨੇ ਅੰਡੇ ਵੱਲ ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ ਦੇਖਿਆ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਚੰਗਾ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਵਿਚੋਂ ਜੋਤੀ ਨਿਰਜਨ (ਸ਼ਰ ਪੁਰਸ਼) ਨਿਕਲਿਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ‘ਕਾਲ’ ਕਿਹਾ ਜਾਣ ਲੱਗਾ, ਇਸ ਦਾ ਅਸਲ ਨਾਂ ‘ਕੈਲ’ ਹੈ। ਜੋਤੀ ਨਿਰੰਜਨ ਅਤੇ ਅਕਸ਼ਰ ਪੁਰਸ਼ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਅਚਿੰਤ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ।

ਫਿਰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਆਪ ਹੀ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਰੂਪ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸਤਰੀ ਅਤੇ ਪੁਰਸ਼ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ।

ਜੋਤੀ ਨਿਰੰਜਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਹੋਇ ਕਿ 16 ਭਰਾਵਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸਨੂੰ ਵੀ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਲੋਕਾ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਰਚਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮੱਗਰੀ ਅਤੇ ਇਕੱਠੇ ਰਹਿਣ ਲਈ ਆਤਮਾਵਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਫਿਰ ਜੋਤੀ ਨਿਰੰਜਨ ਨੇ ਇਕ ਲੱਤ 'ਤੇ ਖੜ੍ਹ ਕੇ  ਤਪ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਫਿਰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ 21 ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾਂ ਅਤੇ ਰਚਨਾ ਲਈ ਪੰਜ ਤੱਤ ਦੇ ਦਿੱਤੇ। ਪਰ ਆਤਮਾ ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ਰਤ ਰੱਖੀ ਕਿ ਜੋ ਆਤਮਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਤਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸੁਚੇਤ ਵੀ ਕੀਤਾ ਪਰ ਕੁਝ ਅਤਮਾਵਾ ਨੇ ਜੋਤੀ ਨਿਰੰਜਨ ਨਾਲ ਜਾਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪ੍ਰਗਟਾਈ। ਫਿਰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਚਾਹਵਾਨ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਇਸਤਰੀ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੁਰਗਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਸਾਰੀਆਂ ਆਤਮਾਵਾਂ ਉਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦ ਤੋਂ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਕੇ ਜੋਤੀ ਨਿਰੰਜਨ ਨਾਲ  ਭੇਜ ਦਿੱਤੀ।

ਜੋਤੀ ਨਿਰੰਜਨ ਨੇ ਦੁਰਗਾ ਦਾ ਚਮਕਦਾ ਰੂਪ ਦੇਖਿਆ (ਜੋ ਜੋਤੀ ਨਿਰੰਜਨ ਦੀ ਛੋਟੀ ਭੈਣ ਵੀ ਸੀ) ਅਤੇ ਦੁਰਗਾ ਦੇ ਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਉਹ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਪਰਮ ਆਤਮਾ ਨੇ ਜੋਤੀ ਨਿਰੰਜਨ ਨੂੰ 21 ਬ੍ਰਹਿਮੰਡਾਂ ਅਤੇ ਦੁਰਗਾ ਸਮੇਤ ਸਤਲੋਕ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਗੁੱਸੇ 'ਚ ਆ ਕੇ ਜੋਤੀ ਨਿਰੰਜਨ ਨੇ ਨਾਲ ਆਈਆਂ ਆਤਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੁੱਖ ਪਹੁੰਚਾਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਮਾ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਮਹੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਕੇ ਆਤਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜਾਲ ਵਿੱਚ ਫਸਾ ਕੇ ਰੱਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://hindi.webdunia.com/sanatan-dharma-brahmand/the-origins-of-creation-according-to-hinduism-112121700010_1.html|title=Hinduism: Genesis Creation {{!}} हिंदू धर्म : सृष्टि उत्पत्ति का क्रम|last=जोशी 'शतायु'|first=अनिरुद्ध|website=hindi.webdunia.com|language=hi|access-date=2022-08-05}}&lt;/ref&gt;

ਇਸ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਇੱਥੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸੂਕਸ਼ਮ ਵੇਦ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਗਿਆਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਤਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਿਜੀ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਦਾ ਮਾਰਗ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਜੋ ਇਹ ਗਿਆਨ ਸਮਝ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਆਤਮਾ ਉਹ ਕਾਲ ਜਾਲ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਪੂਰਨ ਮੁਕਤੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.jagatgururampalji.org/hi/creation-of-nature-universe/|title=सृष्टी रचना - Jagat Guru Rampal Ji|website=www.jagatgururampalji.org|language=hi|access-date=2022-08-05}}&lt;/ref&gt;

== ਭਵਿੱਖਬਾਣੀਆਂ ==
ਸੰਤ ਦੇ ਅਨੁਆਈਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਕਈ ਭਵਿੱਖਵਕਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀਆਂ ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ 'ਤੇ ਢੁੱਕਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਮਹਾਂਪੁਰਖ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਹੇਠ ਲਿਖਿਆ ਹਨ-&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://news.jagatgururampalji.org/nostradamus-ki-bhavishyavani-hindi/|title=8 सितंबर, संत रामपाल जी का अवतरण दिवस - नास्त्रेदमस ने 466 वर्ष पहले ही कर दी थी भविष्यवाणी|last=NEWS|first=SA|date=2021-08-28|website=SA News Channel|language=en-US|access-date=2022-08-03}}&lt;/ref&gt;

ਜੈਗੁਰੂਦੇਵ ਪੰਥ ਦੇ ਤੁਲਸੀ ਸਾਹਿਬ ਨੇ 7 ਸਤੰਬਰ 1971 ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜਿਸ ਮਹਾਨ ਪੁਰਸ਼ ਦੀ ਅਸੀਂ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅੱਜ 20 ਸਾਲ ਦੇ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਸ ਦਿਨ ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 20 ਸਾਲ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://sputniknews.com/20191005/india-nostradamus-twitter-1076965218.html|title=Twitterati Wonder if Nostradamus Had Predicted Indian Self-Styled Saint #Rampal|website=sputniknews.com|language=en|access-date=2022-08-03}}&lt;/ref&gt;

ਨੋਸਟ੍ਰਾਡੇਮਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ 2006 'ਚ ਅਚਾਨਕ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਸੰਤ ਸਾਹਮਣੇ ਆਵੇਗਾ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਬੇਇੱਜ਼ਤੀ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ ਪਰ ਬਾਅਦ 'ਚ ਦੁਨੀਆ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਪਲਕਾਂ ਤੇ ਬਠਾਵੇਗੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://hindi.news18.com/news/knowledge/rampal-claimed-nostradamus-tell-about-him-450-years-ago-1551089.html|title=संत रामपाल कहते थे कि नास्त्रेदमस ने की थी उसके अवतार लेने की भविष्यवाणी|date=2018-10-17|website=News18 हिंदी|language=hi|access-date=2022-08-03}}&lt;/ref&gt; 

ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋਰਨਾਂ ਭਵਿੱਖਵਕਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਵਿੱਖਵਕਤਾ ਫਲੋਰੈਂਸ, ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੀ ਜੋਤਸ਼ੀ ‘ਕੀਰੋ’, ਹੰਗਰੀ ਦੀ ਔਰਤ ਜੋਤਸ਼ੀ ‘ਬੋਰਿਸਕਾ’ ਆਦਿ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਤੇ ਢੁੱਕਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mynation.com/india-news/11-reasons-why-saint-rampalji-maharaj-is-trending-number-1-on-twitter-pyulrb|title=11 reasons why Saint RampalJi Maharaj is trending Number 1 on Twitter|last=pratiba|website=Asianet News Network Pvt Ltd|language=en|access-date=2022-08-03}}&lt;/ref&gt;

== ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰ ==
ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਦੇ ਯਤਨ ਕਮਾਲ ਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਨੁਆਈਆਂ ਲਈ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ ਜਰੂਰੀ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.bhaskar.com/mp/guna/news/mp-news-satsang-in-jail-pledges-prisoners-to-renounce-evil-072056-6814539.html|title=जेल में हुआ सत्संग, कैदियों को बुराई त्यागने का संकल्प दिलाया|date=2020-03-10|website=Dainik Bhaskar|language=hi|access-date=2022-08-05}}&lt;/ref&gt;

=== ਦਹੇਜ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ===
ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਦੇ ਅਨੁਆਈਆਂ ਵਿਚ ਦਹੇਜ ਅਤੇ ਫਜ਼ੂਲਖ਼ਰਚੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸਦਗੀਪੁਰਨ ਵਿਆਹ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ। &lt;ref&gt;{{Cite news|title=बिना दान दहेज व बैंड बाजे के करवाई 101 जोड़ों की रमेनी|date=2019-06-18|work=दैनिक भास्कर}}&lt;/ref&gt;ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਤੀ ਪ੍ਰਥਾ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਰਾਜਾ ਰਾਮ ਮੋਹਨ ਰਾਏ ਦੇ ਯਤਨ ਸਫ਼ਲ ਹੋਏ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਦਾਜ ਪ੍ਰਥਾ ਦੇ ਖ਼ਾਤਮੇ ਲਈ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਸਾਬਤ ਹੋਏ ਹਨ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://m.dailyhunt.in/news/india/hindi/chopal-tv-epaper-chopaltv/anokhi-shadi-na-dije-na-nimantran-na-dulha-chadha-ghodi-mahaj-15-minat-me-ek-dusare-ke-hue-ladaka-ladaki-newsid-168896552?s=a&amp;ss=pd|title=अनोखी शादी- ना डीजे, ना निमंत्रण, ना दूल्हा चढ़ा घोड़ी, महज 15 मिनट में एक दूसरे के हुए लड़का लड़की|website=DailyHunt|access-date=2022-08-05}}&lt;/ref&gt;

ਜਿੱਥੇ ਅੱਜ ਦੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਨੂੰਹਾਂ ਨੂੰ ਦਹੇਜ ਨਾ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਜਾਂ ਘੱਟ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਤੰਗ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਥੇ ਤੱਕ ਕਿ ਕਤਲ ਅਤੇ ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਅਨੁਆਈ ਦਹੇਜ ਦਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਅਤੇ ਉਹ ਦਿਖਾਵੇ ਅਤੇ ਫਜ਼ੂਲਖ਼ਰਚੀ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਰਮੈਨੀ ਦੁਆਰਾ 17 ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੀਮਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਬੁਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਕੋਈ ਖਰਚਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਮਾਜ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਾ ਸਰੋਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਕਮਾਲ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://m.dailyhunt.in/news/india/hindi/naidunia-new-epaper-newdunia/51-jodo-ka-huaa-dahej-mukt-aadarsh-vivah-newsid-167378788?s=a&amp;ss=pd|title=51 जोड़ों का हुआ दहेज मुक्त आदर्श विवाह|website=DailyHunt|access-date=2022-08-05}}&lt;/ref&gt;

=== ਛੂਤ-ਛਾਤ ਅਤੇ ਜਾਤੀਵਾਦ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ===
ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਦੇ ਸਤਿਸੰਗ ਸਮਾਗਮ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਲਈ ਕੋਈ ਵੱਖਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਸਾਰੇ ਵਰਗਾਂ ਦੇ ਅਨੁਆਈ ਇਕੱਠੇ ਬੈਠ ਕੇ ਸਤਿਸੰਗ ਸੁਣਦੇ ਹਨ, &lt;ref&gt;{{Cite news|title=पाक इंग्लैंड से आए अनुयाई 201 जोड़ों की बिना दहेज शादी ।|date=2018-06-29|work=दैनिक भास्कर}}&lt;/ref&gt;ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅੰਤਰ-ਜਾਤੀ ਵਿਆਹਾਂ ਦੀਆਂ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਵੀ ਭਰਪੂਰ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਹੜੀ ਕਿ ਜਾਤੀਵਾਦ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;:8&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.bhaskar.com/rajasthan/bhilwara/news/rajasthan-news-pledged-evil-and-devotion-073520-6652111.html|title=बुराई छोड़ भक्ति का संकल्प लिया|date=2020-02-18|website=Dainik Bhaskar|language=hi|access-date=2022-08-05}}&lt;/ref&gt;

=== ਧਰਮ ਗ੍ਰੰਥ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਭਗਤੀ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨਾ ===
ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਨੁਆਈਆਂ ਲਈ ਮੂਰਤੀ ਪੂਜਾ, ਪਿਤਰਪੂਜਾ, ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਤਿਆਗ ਵਰਤ ਰੱਖਣ&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.lokmatnews.in/weird/karva-chauth-2019-twitter-trend-reality-of-karva-chauth-people-criticism/|title=सोशल मीडिया में लोगों ने बयां की करवा चौथ की हकीकत,टॉप ट्रेंड में है#reality_of_करवाचौथ|last=कुमारी|first=पल्लवी|date=2019-10-17|work=Lokmat news}}&lt;/ref&gt;, ਤੀਰਥ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ, ਵਾਸਤੂ ਅਤੇ ਜੋਤਿਸ਼ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਨ, ਜੂਆ ਖੇਡਣ, ਦੇਈ ਧਾਮ ਜਾਣ, ਮੌਤ ਦੇ ਭੋਗ ਆਦਿ 'ਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। &lt;ref&gt;{{Cite news|title=संत रामपाल दास के भगतो ने ग्राम सिंधुपुरा में मृत्यु भोज पर लगाई रोक।|date=2019-07-24|work=सीमा संदेश}}&lt;/ref&gt;ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਾਲ ਦੇ ਜਾਲ ਵਿਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਲਈ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਭਗਤੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸ਼ਸਤਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੋਣ।&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt;

=== ਨਸ਼ੇ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ===
ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਤੋਂ ਨਾਮ ਦੀਖਿਆ ਲੈਣ ਤੇ ਬੀੜੀ, ਸਿਗਰਟ, ਤੰਬਾਕੂ, ਸੁੰਘਣ ਦਾ ਧੂੰਆਂ, ਸਲਫੀ, ਗਾਂਜਾ, ਸ਼ਰਾਬ, ਆਂਡਾ, ਮੀਟ&lt;ref&gt;{{Cite news|title=On ID,Twitter War rages over animal sacrifice and rights|last=Yadav|first=Sidharth|date=2019-08-13|work=The Hindu}}&lt;/ref&gt; ਆਦਿ&lt;ref&gt;{{Cite news|title=नशा,दहेज व जातिवाद भगवान से दूर करने के नुस्खे:संत रामपाल|date=2018-04-16|work=दैनिक नवज्योति}}&lt;/ref&gt; ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਸ਼ੇ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਤਾਂ ਦੂਰ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਲਿਆ ਕੇ ਦੇਣ ਤੇ ਵੀ ਪ੍ਰਤਿਬੰਧ ਹੈ ਵਰਨਣਯੋਗ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਚੇਲਾ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦਾ ਨਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ।&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;

=== ਖੂਨ ਦਾਨ ===
ਕਬੀਰ ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਭਗਤੀ ਮੁਕਤੀ ਟਰੱਸਟ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਹੇਠ ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਦੇ ਅਨੁਆਈਆਂ ਵੱਲੋਂ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਖੂਨਦਾਨ ਕੈਂਪ ਵੀ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।&lt;ref&gt;{{Cite news|title=ਜੇਲ ਚ ਬੰਦ ਰਾਮਪਾਲ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਨੇ ਸਿਰਸਾ ਜਿਲੇ ਚ ਆਰੰਭਿਆ ਸਰਗਰਮੀਆਂ।|last=ਸਾਂਚ|first=ਇਕਬਾਲ|date=2018-05-14|work=ਪੰਜਾਬੀ ਟ੍ਰਿਊਨ}}&lt;/ref&gt;ਸੰਤ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਯੁੱਧ ਜਾਂ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਨੁਆਈ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਯੂਨਿਟ ਖੂਨ ਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।&lt;ref&gt;{{Cite news|title=पुलिस सेना के घायल जवानों को रक्त की जरूरत पड़ी तो अब एक मिस्ड काल पर मिल सकेंगे हजार डोनर ।|date=2019-05-26|work=दैनिक भास्कर}}&lt;/ref&gt;

== ਵਿਵਾਦ ==
2006 ਵਿੱਚ, ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਨੇ ਸਤਿਆਰਥ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਤੇ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/india/rohtak-clash-sant-rampal-triggered-it/articleshow/20021686.cms|title=Rohtak clash: Sant Rampal triggered it {{!}} India News - Times of India|last=May 13|first=Deepender Deswal / TNN /|last2=2013|website=The Times of India|language=en|access-date=2022-08-03|last3=Ist|first3=03:16}}&lt;/ref&gt; ਇਸ ਤੋਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੋ ਕੇ, ਆਰੀਆ ਸਮਾਜ ਦੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੇ 12 ਜੁਲਾਈ 2006 ਨੂੰ ਕਰੌਥਾ ਵਿੱਚ ਸਤਲੋਕ ਆਸ਼ਰਮ ਨੂੰ ਘੇਰਾ ਪਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.bhaskar.com/haryana/rohtak/news/HAR-ROH-OMC-MAT-latest-rohtak-news-042004-1371921-NOR.html|title=ਕਰੋਂਥਾ ਦੀ ਘਟਨਾ|work=Bhaskar|access-date=2022-08-03}}&lt;/ref&gt; ਸਤਲੋਕ ਆਸ਼ਰਮ ਦੇ ਅਨੁਆਈਆਂ ਨੇ ਵੀ ਬਚਾਅ ਵਿੱਚ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਝੜਪ ਵਿੱਚ ਸੋਨੂੰ ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਆਰੀਆ ਸਮਾਜੀ ਅਨੁਆਈ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ।&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt; ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਵਿਰੁੱਧ ਕਤਲ ਦਾ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹਨਾ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ।&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੂੰ 2008 ਵਿੱਚ ਜ਼ਮਾਨਤ 'ਤੇ ਰਿਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਨਵੰਬਰ 2014 ਵਿੱਚ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਮੁੜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ। ਪਰ ਸਤਲੋਕ ਆਸ਼ਰਮ ਬਰਵਾਲਾ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਮਰਥਕਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਕਾਰਨ ਪੁਲੀਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੀ।&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/news/national/self-styled-godman-rampal-acquitted-in-two-criminal-cases/article19580543.ece|title=Sant Rampal acquitted in two criminal cases|last=Vasudeva|first=Vikas|date=2017-08-29|work=The Hindu|access-date=2022-08-03|language=en-IN|issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt; ਸਮਰਥਕਾਂ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਵਿਚਕਾਰ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੂੰ 19 ਨਵੰਬਰ 2014 ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। &lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;ਇਸ ਵਿੱਚ 5 ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ 1 ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਕੇਸ ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਦਾਸ ਵਿਰੁੱਧ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.bbc.com/hindi/india-41079627|title=संत रामपाल दो मामलों में बरी, रहेंगे जेल में|work=BBC News हिंदी|access-date=2022-08-03|language=hi}}&lt;/ref&gt; 29 ਅਗਸਤ 2017 ਨੂੰ ਉਸਨੂੰ ਬੰਧਕ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਬਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aajtak.in/crime/story/satlok-ashram-saint-rampal-disloyality-hisar-court-decision-on-29-august-460425-2017-08-29|title=सतलोक आश्रम के प्रमुख संत रामपाल बरी, लोगों को बंधक बनाने का था आरोप|date=2017-08-29|website=आज तक|language=hi|access-date=2022-08-03}}&lt;/ref&gt;ਪਰ ਉਹ ਕਤਲ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ਧ੍ਰੋਹ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਕਾਰਨ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹਨ। &lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;11 ਅਕਤੂਬਰ 2018 ਨੂੰ ਹਿਸਾਰ ਕੋਰਟ ਰਾਹੀਂ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਆਈਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਕਤਲ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/news/national/sant-rampal-14-others-sentenced-to-life-for-murder-of-four-women/article61523278.ece|title=Sant Rampal, 14 others sentenced to life for murder of four women|last=Kumar|first=Ashok|date=2018-10-16|work=The Hindu|access-date=2022-08-03|language=en-IN|issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt;


==ਹਵਾਲੇ==</text>
      <sha1>kv4pq5agtoxkh8l765777rtoijpa0e0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਟਿੱਬੀ ਸਾਹਿਬ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>143861</id>
    <revision>
      <id>610617</id>
      <timestamp>2022-08-06T13:33:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jagvir Kaur</username>
        <id>10759</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;'''ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਟਿੱਬੀ ਸਾਹਿਬ''' ਭਾਰਤ [[ਪੰਜਾਬ]] ਦੇ ਜ਼ਿਲਾ [[ਫ਼ਰੀਦਕੋਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ|ਫਰੀਦਕੋਟ]] ਦੇ ਪਿੰਡ [[ਜੈਤੋ|ਜੈਤੋਂ]] ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।  ਇਸ ਸਥਾਨ ਨੂੰ [[ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ]] ਜੀ ਦੀ ਚਰਨ ਛੋਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https:/...&quot; ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3006" xml:space="preserve">'''ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਟਿੱਬੀ ਸਾਹਿਬ''' ਭਾਰਤ [[ਪੰਜਾਬ]] ਦੇ ਜ਼ਿਲਾ [[ਫ਼ਰੀਦਕੋਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ|ਫਰੀਦਕੋਟ]] ਦੇ ਪਿੰਡ [[ਜੈਤੋ|ਜੈਤੋਂ]] ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।  ਇਸ ਸਥਾਨ ਨੂੰ [[ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ]] ਜੀ ਦੀ ਚਰਨ ਛੋਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.historicalgurudwaras.com/GurudwaraDetail.aspx?gid=3975|title=article}}&lt;/ref&gt;

== ਇਤਿਹਾਸ ==
ਸ੍ਰੀ [[ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ]] ਜੀ 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1706 ਨੂੰ [[ਕੋਟਕਪੂਰਾ]] ਅਤੇ ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੈਤੋ ਆਏ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.tripadvisor.in/Attraction_Review-g1162257-d4088840-Reviews-Gurudwara_Tibbi_Sahib-Faridkot_Faridkotr_District_Punjab.html|title=Gurudwara_Tibbi_Sahib-Faridkot}}&lt;/ref&gt; 

ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਭਾਈ ਕਪੂਰੇ ਨੂੰ ਮੁਗਲ ਫੌਜ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਆਪਣਾ ਕਿਲਾ ਮੰਗਿਆ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਕਿਲਾ ਦੇਣ ਅਤੇ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਇੱਥੇ ਜੈਤੋ ਆਏ ਸਨ। ਇੱਥੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਟਿੱਬੀ (ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਚੋਟੀ) ਉੱਤੇ ਆਪਣਾ ਤੰਬੂ ਲਾਇਆ। ਇੱਥੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਸਿੰਘਾਂ ਨੂੰ ਤੀਰ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਵਾਇਆ। ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਗੰਗਸਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਨਤਮਸਤਕ ਹੋ ਕੇ ਵਿਸ਼ਰਾਮ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਮਾਲਵਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ। ਟਿੱਬੀ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕੋਈ ਜਲ ਸਰੋਤ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਸ਼੍ਰੀ ਗੰਗਸਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਛੱਪੜ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਗੰਗਸਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਲੋੜ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਭਾਈ ਰਾਮ ਸਿੰਘ, ਭਾਈ ਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ, ਭਾਈ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਭਾਈ ਸੰਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਲਈ ਇਸ ਅਸਥਾਨ 'ਤੇ ਖੂਹ ਪੁੱਟਣ ਦੀ ਸੇਵਾ ਲਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਰਬ ਲੋਹ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਵੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ। ਸਰਬ ਲੋਹ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਖੂਹ ਅੱਜ ਤੱਕ ਮੌਜੂਦ ਹਨ।

== ਹਵਾਲੇ ==</text>
      <sha1>nu5h27gig88wxci069hyi7x9ag54fkf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610618</id>
      <parentid>610617</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T13:33:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jagvir Kaur</username>
        <id>10759</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਗੁਰਦੁਆਰੇ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3058" xml:space="preserve">'''ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਟਿੱਬੀ ਸਾਹਿਬ''' ਭਾਰਤ [[ਪੰਜਾਬ]] ਦੇ ਜ਼ਿਲਾ [[ਫ਼ਰੀਦਕੋਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ|ਫਰੀਦਕੋਟ]] ਦੇ ਪਿੰਡ [[ਜੈਤੋ|ਜੈਤੋਂ]] ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।  ਇਸ ਸਥਾਨ ਨੂੰ [[ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ]] ਜੀ ਦੀ ਚਰਨ ਛੋਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.historicalgurudwaras.com/GurudwaraDetail.aspx?gid=3975|title=article}}&lt;/ref&gt;

== ਇਤਿਹਾਸ ==
ਸ੍ਰੀ [[ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ]] ਜੀ 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1706 ਨੂੰ [[ਕੋਟਕਪੂਰਾ]] ਅਤੇ ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੈਤੋ ਆਏ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.tripadvisor.in/Attraction_Review-g1162257-d4088840-Reviews-Gurudwara_Tibbi_Sahib-Faridkot_Faridkotr_District_Punjab.html|title=Gurudwara_Tibbi_Sahib-Faridkot}}&lt;/ref&gt; 

ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਭਾਈ ਕਪੂਰੇ ਨੂੰ ਮੁਗਲ ਫੌਜ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਆਪਣਾ ਕਿਲਾ ਮੰਗਿਆ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਕਿਲਾ ਦੇਣ ਅਤੇ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਇੱਥੇ ਜੈਤੋ ਆਏ ਸਨ। ਇੱਥੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਟਿੱਬੀ (ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਚੋਟੀ) ਉੱਤੇ ਆਪਣਾ ਤੰਬੂ ਲਾਇਆ। ਇੱਥੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਸਿੰਘਾਂ ਨੂੰ ਤੀਰ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਵਾਇਆ। ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਗੰਗਸਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਨਤਮਸਤਕ ਹੋ ਕੇ ਵਿਸ਼ਰਾਮ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਮਾਲਵਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ। ਟਿੱਬੀ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕੋਈ ਜਲ ਸਰੋਤ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਸ਼੍ਰੀ ਗੰਗਸਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਛੱਪੜ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਗੰਗਸਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਲੋੜ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਭਾਈ ਰਾਮ ਸਿੰਘ, ਭਾਈ ਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ, ਭਾਈ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਭਾਈ ਸੰਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਲਈ ਇਸ ਅਸਥਾਨ 'ਤੇ ਖੂਹ ਪੁੱਟਣ ਦੀ ਸੇਵਾ ਲਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਰਬ ਲੋਹ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਵੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ। ਸਰਬ ਲੋਹ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਖੂਹ ਅੱਜ ਤੱਕ ਮੌਜੂਦ ਹਨ।

== ਹਵਾਲੇ ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਗੁਰਦੁਆਰੇ]]</text>
      <sha1>8o68e18eww7ewlv0hh7eks7ag48zx3j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610619</id>
      <parentid>610618</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T13:33:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jagvir Kaur</username>
        <id>10759</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3133" xml:space="preserve">'''ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਟਿੱਬੀ ਸਾਹਿਬ''' ਭਾਰਤ [[ਪੰਜਾਬ]] ਦੇ ਜ਼ਿਲਾ [[ਫ਼ਰੀਦਕੋਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ|ਫਰੀਦਕੋਟ]] ਦੇ ਪਿੰਡ [[ਜੈਤੋ|ਜੈਤੋਂ]] ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।  ਇਸ ਸਥਾਨ ਨੂੰ [[ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ]] ਜੀ ਦੀ ਚਰਨ ਛੋਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.historicalgurudwaras.com/GurudwaraDetail.aspx?gid=3975|title=article}}&lt;/ref&gt;

== ਇਤਿਹਾਸ ==
ਸ੍ਰੀ [[ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ]] ਜੀ 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1706 ਨੂੰ [[ਕੋਟਕਪੂਰਾ]] ਅਤੇ ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੈਤੋ ਆਏ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.tripadvisor.in/Attraction_Review-g1162257-d4088840-Reviews-Gurudwara_Tibbi_Sahib-Faridkot_Faridkotr_District_Punjab.html|title=Gurudwara_Tibbi_Sahib-Faridkot}}&lt;/ref&gt; 

ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਭਾਈ ਕਪੂਰੇ ਨੂੰ ਮੁਗਲ ਫੌਜ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਆਪਣਾ ਕਿਲਾ ਮੰਗਿਆ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਕਿਲਾ ਦੇਣ ਅਤੇ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਇੱਥੇ ਜੈਤੋ ਆਏ ਸਨ। ਇੱਥੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਟਿੱਬੀ (ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਚੋਟੀ) ਉੱਤੇ ਆਪਣਾ ਤੰਬੂ ਲਾਇਆ। ਇੱਥੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਸਿੰਘਾਂ ਨੂੰ ਤੀਰ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਵਾਇਆ। ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਗੰਗਸਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਨਤਮਸਤਕ ਹੋ ਕੇ ਵਿਸ਼ਰਾਮ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਮਾਲਵਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ। ਟਿੱਬੀ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕੋਈ ਜਲ ਸਰੋਤ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਸ਼੍ਰੀ ਗੰਗਸਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਛੱਪੜ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਗੰਗਸਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਲੋੜ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਭਾਈ ਰਾਮ ਸਿੰਘ, ਭਾਈ ਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ, ਭਾਈ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਭਾਈ ਸੰਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਲਈ ਇਸ ਅਸਥਾਨ 'ਤੇ ਖੂਹ ਪੁੱਟਣ ਦੀ ਸੇਵਾ ਲਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਰਬ ਲੋਹ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਵੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ। ਸਰਬ ਲੋਹ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਖੂਹ ਅੱਜ ਤੱਕ ਮੌਜੂਦ ਹਨ।

== ਹਵਾਲੇ ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਗੁਰਦੁਆਰੇ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ]]</text>
      <sha1>86vce7gl7ehszqvhzk4lfbfe1eerdxt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610620</id>
      <parentid>610619</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T13:34:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jagvir Kaur</username>
        <id>10759</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3191" xml:space="preserve">'''ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਟਿੱਬੀ ਸਾਹਿਬ''' ਭਾਰਤ [[ਪੰਜਾਬ]] ਦੇ ਜ਼ਿਲਾ [[ਫ਼ਰੀਦਕੋਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ|ਫਰੀਦਕੋਟ]] ਦੇ ਪਿੰਡ [[ਜੈਤੋ|ਜੈਤੋਂ]] ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।  ਇਸ ਸਥਾਨ ਨੂੰ [[ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ]] ਜੀ ਦੀ ਚਰਨ ਛੋਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.historicalgurudwaras.com/GurudwaraDetail.aspx?gid=3975|title=article}}&lt;/ref&gt;

== ਇਤਿਹਾਸ ==
ਸ੍ਰੀ [[ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ]] ਜੀ 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1706 ਨੂੰ [[ਕੋਟਕਪੂਰਾ]] ਅਤੇ ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੈਤੋ ਆਏ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.tripadvisor.in/Attraction_Review-g1162257-d4088840-Reviews-Gurudwara_Tibbi_Sahib-Faridkot_Faridkotr_District_Punjab.html|title=Gurudwara_Tibbi_Sahib-Faridkot}}&lt;/ref&gt; 

ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਭਾਈ ਕਪੂਰੇ ਨੂੰ ਮੁਗਲ ਫੌਜ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਆਪਣਾ ਕਿਲਾ ਮੰਗਿਆ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਕਿਲਾ ਦੇਣ ਅਤੇ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਇੱਥੇ ਜੈਤੋ ਆਏ ਸਨ। ਇੱਥੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਟਿੱਬੀ (ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਚੋਟੀ) ਉੱਤੇ ਆਪਣਾ ਤੰਬੂ ਲਾਇਆ। ਇੱਥੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਸਿੰਘਾਂ ਨੂੰ ਤੀਰ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਵਾਇਆ। ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਗੰਗਸਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਨਤਮਸਤਕ ਹੋ ਕੇ ਵਿਸ਼ਰਾਮ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਮਾਲਵਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ। ਟਿੱਬੀ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕੋਈ ਜਲ ਸਰੋਤ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਸ਼੍ਰੀ ਗੰਗਸਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਛੱਪੜ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਗੰਗਸਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਲੋੜ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਭਾਈ ਰਾਮ ਸਿੰਘ, ਭਾਈ ਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ, ਭਾਈ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਭਾਈ ਸੰਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਲਈ ਇਸ ਅਸਥਾਨ 'ਤੇ ਖੂਹ ਪੁੱਟਣ ਦੀ ਸੇਵਾ ਲਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਰਬ ਲੋਹ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਵੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ। ਸਰਬ ਲੋਹ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਖੂਹ ਅੱਜ ਤੱਕ ਮੌਜੂਦ ਹਨ।

== ਹਵਾਲੇ ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਗੁਰਦੁਆਰੇ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ]]</text>
      <sha1>piivhjjn2d35yvrtkwacmcrt3srxlrw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਹੁਮੈਰਾ ਅਲੀ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>143862</id>
    <revision>
      <id>610624</id>
      <timestamp>2022-08-06T14:34:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1095489425|Humaira Ali]]&quot; ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4479" xml:space="preserve">{{Infobox person|name=Humaira Ali|image=|alt=|caption=|native_name=|native_name_lang=|birth_name=Humaira Chaudhry|birth_date={{birth date and age|1960|4|5|df=y}}|birth_place=[[Lahore]], [[Pakistan]]|education=University of Lahore|occupation={{Hlist | Actress | Singer}}|years_active=1973 – present|spouse={{marriage|[[Abid Ali (actor)|Abid Ali]]|1976|2006|end=div}}|parents=|children=[[Iman Ali]] (daughter) &lt;br&gt; [[Rahma Ali]] (daughter) &lt;br&gt; Maryam Ali (daughter)|relatives=Shama Chaudhry (sister) &lt;br&gt; Babar Bhatti (son-in-law) &lt;br&gt; Sibtain Khalid (son-in-law)}}
[[Category:Articles with hCards]]

ਹੁਮੈਰਾ ਅਲੀ (ਨਈ ਚੌਧਰੀ) ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਹੈ। ਉਹ ਨਾਟਕਾਂ ਨੇਲ ਪੋਲਿਸ਼, ਕੰਕਰ, ਜਬ ਵੀ ਵੈਡ ਅਤੇ ਸੰਮੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.dawn.com/news/1156276|title=CULTURE CIRCLE : Ajoka set to undertake 'Amrika Chalo' project|date=December 1, 2020|website=Dawn News}}&lt;/ref&gt;

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਹੁਮੈਰਾ ਦਾ ਜਨਮ 5 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ 1960 ਵਿੱਚ ਲਾਹੌਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਲਾਹੌਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.brecorder.com/news/413357|title=Pakistani mother-daughter celebrities who are too good to be ignored|date=December 6, 2020|website=Business Recorder}}&lt;/ref&gt;

== ਕੈਰੀਅਰ ==
ਅਲੀ 1973 ਵਿੱਚ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਪੀਟੀਵੀ ਦੇ ਡਰਾਮਾ ਸੀਰੀਅਲ ਝੋਕ ਸਿਆਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜੋ ਸਫਲ ਰਿਹਾ ਸੀ; ਉਸਨੇ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਹ ਡਰਾਮਾ ਅਕਬਰੀ ਅਸਗਰੀ, ਸਬਜ਼ ਪਰੀ ਲਾਲ ਕਬੂਤਰ, ਨੇਲ ਪੋਲਿਸ਼, ਕਾਂਕਰ, ਜਬ ਵੀ ਵੈਡ, ਰੰਜੀਸ਼ ਹੀ ਸਾਹੀ ਅਤੇ ਸੰਮੀ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਈ। ਹੁਮੈਰਾ ਨੇ ਝੋਕ ਸਿਆਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਾਣੇ ਗਾਏ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਆਬਿਦ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਨਾਟਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਾਇਆ। ਉਹ ਨਾਟਕ ਦਸ਼ਤ ਅਤੇ ਦੁਸਰਾ ਆਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਗਾਉਣ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

== ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ==
ਹੁਮੈਰਾ ਨੇ 1976 ਵਿੱਚ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਨਾਟਕ ਜੋਹਾਕ ਸਿਆਲ ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਹਨ: ਸੁਪਰ-ਮਾਡਲ ਤੋਂ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਣੀ ਇਮਾਨ ਅਲੀ, ਗਾਇਕਾ ਅਤੇ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਰਹਿਮਾ ਅਲੀ, ਅਤੇ ਮਰੀਅਮ ਅਲੀ। ਉਸਦਾ ਅਤੇ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਦਾ 2006 ਵਿੱਚ ਤਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਉਸਦੇ ਆਖਰੀ ਨਾਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧਾਂ 'ਤੇ ਰਹੀ। ਹੁਮੈਰਾ ਦੀ ਭੈਣ ਸ਼ਮਾ ਵੀ ਅਦਾਕਾਰਾ ਹੈ।
{| class=&quot;wikitable sortable plainrowheaders&quot;
! scope=&quot;col&quot; |ਸਾਲ
! scope=&quot;col&quot; |ਟਾਈਟਲ
! scope=&quot;col&quot; |ਕੰਮ
|-
|2011
|''[[ਬੋਲ]]''
|ਮੈਰਿਜ਼ ਬਿਊਰੋ ਮਹਿਲਾ
|-
|2012
|ਇਫਤ-ਏ-ਮਾਬ
|ਅੰਜੂਮਨ ਦਾ ਮਾਸੀ
|-
|ਟੀਬਾ
|''ਕਮਬਖ਼ਤ'' 
|ਟੀਬੀਏ
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1960]]</text>
      <sha1>gn6ln3yyrxjpbghlgj8cdwp3hzsyjhg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610627</id>
      <parentid>610624</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T14:48:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6480" xml:space="preserve">{{Infobox person|name=Humaira Ali|image=|alt=|caption=|native_name=|native_name_lang=|birth_name=Humaira Chaudhry|birth_date={{birth date and age|1960|4|5|df=y}}|birth_place=[[Lahore]], [[Pakistan]]|education=University of Lahore|occupation={{Hlist | Actress | Singer}}|years_active=1973 – present|spouse={{marriage|[[Abid Ali (actor)|Abid Ali]]|1976|2006|end=div}}|parents=|children=[[Iman Ali]] (daughter) &lt;br&gt; [[Rahma Ali]] (daughter) &lt;br&gt; Maryam Ali (daughter)|relatives=Shama Chaudhry (sister) &lt;br&gt; Babar Bhatti (son-in-law) &lt;br&gt; Sibtain Khalid (son-in-law)}}
[[Category:Articles with hCards]]

'''ਹੁਮੈਰਾ ਅਲੀ''' (ਨਈ ਚੌਧਰੀ) ਇੱਕ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ]] [[ਅਦਾਕਾਰ|ਅਭਿਨੇਤਰੀ]] ਹੈ। ਉਹ ਨਾਟਕਾਂ [[ਨੇਲ ਪੋਲਿਸ਼]], [[ਕੰਕਰ]], [[ਜਬ ਵੀ ਵੈਡ]] ਅਤੇ [[ਸੰਮੀ]] ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.dawn.com/news/1156276|title=CULTURE CIRCLE : Ajoka set to undertake 'Amrika Chalo' project|date=December 1, 2020|website=Dawn News}}&lt;/ref&gt;

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਹੁਮੈਰਾ ਦਾ ਜਨਮ 5 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ 1960 ਵਿੱਚ [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]], [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ [[ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.brecorder.com/news/413357|title=Pakistani mother-daughter celebrities who are too good to be ignored|date=December 6, 2020|website=Business Recorder}}&lt;/ref&gt;

== ਕੈਰੀਅਰ ==
ਅਲੀ 1973 ਵਿੱਚ [[ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ]] ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawn.com/news/1504619|title=IN MEMORIAM: THE MAN WHO SPOKE WITH HIS EYES|date=December 3, 2020|website=Dawn}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਪੀਟੀਵੀ ਦੇ ਡਰਾਮਾ ਸੀਰੀਅਲ ਝੋਕ ਸਿਆਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜੋ ਸਫਲ ਰਿਹਾ ਸੀ; ਉਸਨੇ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawn.com/news/1155511|title=PTV's Golden Jubilee: Fade to black|date=December 2, 2020|website=Dawn}}&lt;/ref&gt; ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਹ ਡਰਾਮਾ ''ਅਕਬਰੀ ਅਸਗਰੀ'', ''ਸਬਜ਼ ਪਰੀ ਲਾਲ ਕਬੂਤਰ'', ''ਨੇਲ ਪੋਲਿਸ਼'', ''ਕੰਕਰ'', ''ਜਬ ਵੀ ਵੈਡ'', ''ਰੰਜੀਸ਼ ਹੀ ਸਹੀ'' ਅਤੇ ''ਸੰਮੀ'' ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਈ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://images.dawn.com/news/1177053|title=Mawra Hocane's Sammi is a slow unravelling of one of Pakistan's darkest truths|date=December 10, 2020|website=Images.Dawn}}&lt;/ref&gt; ਹੁਮੈਰਾ ਨੇ ਝੋਕ ਸਿਆਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਾਣੇ ਗਾਏ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ [[ਆਬਿਦ]] ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਨਾਟਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਾਇਆ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawn.com/news/1157709|title=culture circle : Art consultancy launches Artist's Notebook|date=December 8, 2020|website=Dawn News}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਨਾਟਕ ''ਦਸ਼ਤ'' ਅਤੇ ''ਦੁਸਰਾ ਆਸਮਾਨ'' ਵਿੱਚ ਗਾਉਣ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawnnews.tv/news/1007915|title=ہر دور کے سب سے مقبول 20 پاکستانی ڈرامے|date=December 7, 2020|website=Dawn News Television}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ==
ਹੁਮੈਰਾ ਨੇ 1976 ਵਿੱਚ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=olOX9d6lW48|title=Jee Saheeli Epi-23 part 4/5 Guest : Humaira Ali, Ismat Iqbal, Faiza Gillani|date=December 4, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://arynews.tv/en/iman-ali-childhood-picture-instagram|title=Iman Ali shares her childhood picture and fans are just loving it!|date=December 14, 2020|website=Ary News}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਨਾਟਕ ''ਜੋਹਾਕ ਸਿਆਲ'' ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਹਨ: ਸੁਪਰ-ਮਾਡਲ ਤੋਂ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਣੀ [[ਇਮਾਨ ਅਲੀ]], ਗਾਇਕਾ ਅਤੇ ਅਭਿਨੇਤਰੀ [[ਰਹਿਮਾ ਅਲੀ]], ਅਤੇ [[ਮਰੀਅਮ ਅਲੀ|ਮਰੀਅਮ ਅਲੀ।]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=IjXGNXJ3k-s|title=Jee Saheeli Epi-23 part 5/5 Guest : Humaira Ali, Ismat Iqbal, Faiza Gillani|date=December 5, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.thenews.com.pk/latest/435382-inside-iman-alis-glitzy-wedding-ceremony|title=Supermodel Iman Ali is married now!|date=December 12, 2020|website=The News International}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦਾ ਅਤੇ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਦਾ 2006 ਵਿੱਚ ਤਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਉਸਦੇ ਆਖਰੀ ਨਾਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਹੈ&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.thenews.com.pk/tns/detail/568469-memory-abid-ali-end-era|title=In Memory: Abid Ali and the end of an era|date=December 13, 2020|website=The News International}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧਾਂ 'ਤੇ ਰਹੀ। ਹੁਮੈਰਾ ਦੀ ਭੈਣ ਸ਼ਮਾ ਵੀ ਅਦਾਕਾਰਾ ਹੈ।
{| class=&quot;wikitable sortable plainrowheaders&quot;
! scope=&quot;col&quot; |ਸਾਲ
! scope=&quot;col&quot; |ਟਾਈਟਲ
! scope=&quot;col&quot; |ਕੰਮ
|-
|2011
|''[[ਬੋਲ]]''
|ਮੈਰਿਜ਼ ਬਿਊਰੋ ਮਹਿਲਾ
|-
|2012
|ਇਫਤ-ਏ-ਮਾਬ
|ਅੰਜੂਮਨ ਦਾ ਮਾਸੀ
|-
|ਟੀਬਾ
|''ਕਮਬਖ਼ਤ'' 
|ਟੀਬੀਏ
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1960]]</text>
      <sha1>f645mj2lnbz654p3tedlh6oxwe0azzd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610628</id>
      <parentid>610627</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T14:49:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕਾਵਾਂ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6550" xml:space="preserve">{{Infobox person|name=Humaira Ali|image=|alt=|caption=|native_name=|native_name_lang=|birth_name=Humaira Chaudhry|birth_date={{birth date and age|1960|4|5|df=y}}|birth_place=[[Lahore]], [[Pakistan]]|education=University of Lahore|occupation={{Hlist | Actress | Singer}}|years_active=1973 – present|spouse={{marriage|[[Abid Ali (actor)|Abid Ali]]|1976|2006|end=div}}|parents=|children=[[Iman Ali]] (daughter) &lt;br&gt; [[Rahma Ali]] (daughter) &lt;br&gt; Maryam Ali (daughter)|relatives=Shama Chaudhry (sister) &lt;br&gt; Babar Bhatti (son-in-law) &lt;br&gt; Sibtain Khalid (son-in-law)}}
[[Category:Articles with hCards]]

'''ਹੁਮੈਰਾ ਅਲੀ''' (ਨਈ ਚੌਧਰੀ) ਇੱਕ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ]] [[ਅਦਾਕਾਰ|ਅਭਿਨੇਤਰੀ]] ਹੈ। ਉਹ ਨਾਟਕਾਂ [[ਨੇਲ ਪੋਲਿਸ਼]], [[ਕੰਕਰ]], [[ਜਬ ਵੀ ਵੈਡ]] ਅਤੇ [[ਸੰਮੀ]] ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.dawn.com/news/1156276|title=CULTURE CIRCLE : Ajoka set to undertake 'Amrika Chalo' project|date=December 1, 2020|website=Dawn News}}&lt;/ref&gt;

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਹੁਮੈਰਾ ਦਾ ਜਨਮ 5 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ 1960 ਵਿੱਚ [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]], [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ [[ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.brecorder.com/news/413357|title=Pakistani mother-daughter celebrities who are too good to be ignored|date=December 6, 2020|website=Business Recorder}}&lt;/ref&gt;

== ਕੈਰੀਅਰ ==
ਅਲੀ 1973 ਵਿੱਚ [[ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ]] ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawn.com/news/1504619|title=IN MEMORIAM: THE MAN WHO SPOKE WITH HIS EYES|date=December 3, 2020|website=Dawn}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਪੀਟੀਵੀ ਦੇ ਡਰਾਮਾ ਸੀਰੀਅਲ ਝੋਕ ਸਿਆਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜੋ ਸਫਲ ਰਿਹਾ ਸੀ; ਉਸਨੇ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawn.com/news/1155511|title=PTV's Golden Jubilee: Fade to black|date=December 2, 2020|website=Dawn}}&lt;/ref&gt; ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਹ ਡਰਾਮਾ ''ਅਕਬਰੀ ਅਸਗਰੀ'', ''ਸਬਜ਼ ਪਰੀ ਲਾਲ ਕਬੂਤਰ'', ''ਨੇਲ ਪੋਲਿਸ਼'', ''ਕੰਕਰ'', ''ਜਬ ਵੀ ਵੈਡ'', ''ਰੰਜੀਸ਼ ਹੀ ਸਹੀ'' ਅਤੇ ''ਸੰਮੀ'' ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਈ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://images.dawn.com/news/1177053|title=Mawra Hocane's Sammi is a slow unravelling of one of Pakistan's darkest truths|date=December 10, 2020|website=Images.Dawn}}&lt;/ref&gt; ਹੁਮੈਰਾ ਨੇ ਝੋਕ ਸਿਆਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਾਣੇ ਗਾਏ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ [[ਆਬਿਦ]] ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਨਾਟਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਾਇਆ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawn.com/news/1157709|title=culture circle : Art consultancy launches Artist's Notebook|date=December 8, 2020|website=Dawn News}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਨਾਟਕ ''ਦਸ਼ਤ'' ਅਤੇ ''ਦੁਸਰਾ ਆਸਮਾਨ'' ਵਿੱਚ ਗਾਉਣ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawnnews.tv/news/1007915|title=ہر دور کے سب سے مقبول 20 پاکستانی ڈرامے|date=December 7, 2020|website=Dawn News Television}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ==
ਹੁਮੈਰਾ ਨੇ 1976 ਵਿੱਚ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=olOX9d6lW48|title=Jee Saheeli Epi-23 part 4/5 Guest : Humaira Ali, Ismat Iqbal, Faiza Gillani|date=December 4, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://arynews.tv/en/iman-ali-childhood-picture-instagram|title=Iman Ali shares her childhood picture and fans are just loving it!|date=December 14, 2020|website=Ary News}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਨਾਟਕ ''ਜੋਹਾਕ ਸਿਆਲ'' ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਹਨ: ਸੁਪਰ-ਮਾਡਲ ਤੋਂ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਣੀ [[ਇਮਾਨ ਅਲੀ]], ਗਾਇਕਾ ਅਤੇ ਅਭਿਨੇਤਰੀ [[ਰਹਿਮਾ ਅਲੀ]], ਅਤੇ [[ਮਰੀਅਮ ਅਲੀ|ਮਰੀਅਮ ਅਲੀ।]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=IjXGNXJ3k-s|title=Jee Saheeli Epi-23 part 5/5 Guest : Humaira Ali, Ismat Iqbal, Faiza Gillani|date=December 5, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.thenews.com.pk/latest/435382-inside-iman-alis-glitzy-wedding-ceremony|title=Supermodel Iman Ali is married now!|date=December 12, 2020|website=The News International}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦਾ ਅਤੇ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਦਾ 2006 ਵਿੱਚ ਤਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਉਸਦੇ ਆਖਰੀ ਨਾਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਹੈ&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.thenews.com.pk/tns/detail/568469-memory-abid-ali-end-era|title=In Memory: Abid Ali and the end of an era|date=December 13, 2020|website=The News International}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧਾਂ 'ਤੇ ਰਹੀ। ਹੁਮੈਰਾ ਦੀ ਭੈਣ ਸ਼ਮਾ ਵੀ ਅਦਾਕਾਰਾ ਹੈ।
{| class=&quot;wikitable sortable plainrowheaders&quot;
! scope=&quot;col&quot; |ਸਾਲ
! scope=&quot;col&quot; |ਟਾਈਟਲ
! scope=&quot;col&quot; |ਕੰਮ
|-
|2011
|''[[ਬੋਲ]]''
|ਮੈਰਿਜ਼ ਬਿਊਰੋ ਮਹਿਲਾ
|-
|2012
|ਇਫਤ-ਏ-ਮਾਬ
|ਅੰਜੂਮਨ ਦਾ ਮਾਸੀ
|-
|ਟੀਬਾ
|''ਕਮਬਖ਼ਤ'' 
|ਟੀਬੀਏ
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1960]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕਾਵਾਂ]]</text>
      <sha1>lvmnrj9e5b1uwjiqh9vy0x15quop97v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610629</id>
      <parentid>610628</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T14:49:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6635" xml:space="preserve">{{Infobox person|name=Humaira Ali|image=|alt=|caption=|native_name=|native_name_lang=|birth_name=Humaira Chaudhry|birth_date={{birth date and age|1960|4|5|df=y}}|birth_place=[[Lahore]], [[Pakistan]]|education=University of Lahore|occupation={{Hlist | Actress | Singer}}|years_active=1973 – present|spouse={{marriage|[[Abid Ali (actor)|Abid Ali]]|1976|2006|end=div}}|parents=|children=[[Iman Ali]] (daughter) &lt;br&gt; [[Rahma Ali]] (daughter) &lt;br&gt; Maryam Ali (daughter)|relatives=Shama Chaudhry (sister) &lt;br&gt; Babar Bhatti (son-in-law) &lt;br&gt; Sibtain Khalid (son-in-law)}}
[[Category:Articles with hCards]]

'''ਹੁਮੈਰਾ ਅਲੀ''' (ਨਈ ਚੌਧਰੀ) ਇੱਕ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ]] [[ਅਦਾਕਾਰ|ਅਭਿਨੇਤਰੀ]] ਹੈ। ਉਹ ਨਾਟਕਾਂ [[ਨੇਲ ਪੋਲਿਸ਼]], [[ਕੰਕਰ]], [[ਜਬ ਵੀ ਵੈਡ]] ਅਤੇ [[ਸੰਮੀ]] ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.dawn.com/news/1156276|title=CULTURE CIRCLE : Ajoka set to undertake 'Amrika Chalo' project|date=December 1, 2020|website=Dawn News}}&lt;/ref&gt;

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਹੁਮੈਰਾ ਦਾ ਜਨਮ 5 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ 1960 ਵਿੱਚ [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]], [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ [[ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.brecorder.com/news/413357|title=Pakistani mother-daughter celebrities who are too good to be ignored|date=December 6, 2020|website=Business Recorder}}&lt;/ref&gt;

== ਕੈਰੀਅਰ ==
ਅਲੀ 1973 ਵਿੱਚ [[ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ]] ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawn.com/news/1504619|title=IN MEMORIAM: THE MAN WHO SPOKE WITH HIS EYES|date=December 3, 2020|website=Dawn}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਪੀਟੀਵੀ ਦੇ ਡਰਾਮਾ ਸੀਰੀਅਲ ਝੋਕ ਸਿਆਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜੋ ਸਫਲ ਰਿਹਾ ਸੀ; ਉਸਨੇ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawn.com/news/1155511|title=PTV's Golden Jubilee: Fade to black|date=December 2, 2020|website=Dawn}}&lt;/ref&gt; ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਹ ਡਰਾਮਾ ''ਅਕਬਰੀ ਅਸਗਰੀ'', ''ਸਬਜ਼ ਪਰੀ ਲਾਲ ਕਬੂਤਰ'', ''ਨੇਲ ਪੋਲਿਸ਼'', ''ਕੰਕਰ'', ''ਜਬ ਵੀ ਵੈਡ'', ''ਰੰਜੀਸ਼ ਹੀ ਸਹੀ'' ਅਤੇ ''ਸੰਮੀ'' ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਈ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://images.dawn.com/news/1177053|title=Mawra Hocane's Sammi is a slow unravelling of one of Pakistan's darkest truths|date=December 10, 2020|website=Images.Dawn}}&lt;/ref&gt; ਹੁਮੈਰਾ ਨੇ ਝੋਕ ਸਿਆਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਾਣੇ ਗਾਏ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ [[ਆਬਿਦ]] ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਨਾਟਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਾਇਆ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawn.com/news/1157709|title=culture circle : Art consultancy launches Artist's Notebook|date=December 8, 2020|website=Dawn News}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਨਾਟਕ ''ਦਸ਼ਤ'' ਅਤੇ ''ਦੁਸਰਾ ਆਸਮਾਨ'' ਵਿੱਚ ਗਾਉਣ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawnnews.tv/news/1007915|title=ہر دور کے سب سے مقبول 20 پاکستانی ڈرامے|date=December 7, 2020|website=Dawn News Television}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ==
ਹੁਮੈਰਾ ਨੇ 1976 ਵਿੱਚ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=olOX9d6lW48|title=Jee Saheeli Epi-23 part 4/5 Guest : Humaira Ali, Ismat Iqbal, Faiza Gillani|date=December 4, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://arynews.tv/en/iman-ali-childhood-picture-instagram|title=Iman Ali shares her childhood picture and fans are just loving it!|date=December 14, 2020|website=Ary News}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਨਾਟਕ ''ਜੋਹਾਕ ਸਿਆਲ'' ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਹਨ: ਸੁਪਰ-ਮਾਡਲ ਤੋਂ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਣੀ [[ਇਮਾਨ ਅਲੀ]], ਗਾਇਕਾ ਅਤੇ ਅਭਿਨੇਤਰੀ [[ਰਹਿਮਾ ਅਲੀ]], ਅਤੇ [[ਮਰੀਅਮ ਅਲੀ|ਮਰੀਅਮ ਅਲੀ।]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=IjXGNXJ3k-s|title=Jee Saheeli Epi-23 part 5/5 Guest : Humaira Ali, Ismat Iqbal, Faiza Gillani|date=December 5, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.thenews.com.pk/latest/435382-inside-iman-alis-glitzy-wedding-ceremony|title=Supermodel Iman Ali is married now!|date=December 12, 2020|website=The News International}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦਾ ਅਤੇ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਦਾ 2006 ਵਿੱਚ ਤਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਉਸਦੇ ਆਖਰੀ ਨਾਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਹੈ&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.thenews.com.pk/tns/detail/568469-memory-abid-ali-end-era|title=In Memory: Abid Ali and the end of an era|date=December 13, 2020|website=The News International}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧਾਂ 'ਤੇ ਰਹੀ। ਹੁਮੈਰਾ ਦੀ ਭੈਣ ਸ਼ਮਾ ਵੀ ਅਦਾਕਾਰਾ ਹੈ।
{| class=&quot;wikitable sortable plainrowheaders&quot;
! scope=&quot;col&quot; |ਸਾਲ
! scope=&quot;col&quot; |ਟਾਈਟਲ
! scope=&quot;col&quot; |ਕੰਮ
|-
|2011
|''[[ਬੋਲ]]''
|ਮੈਰਿਜ਼ ਬਿਊਰੋ ਮਹਿਲਾ
|-
|2012
|ਇਫਤ-ਏ-ਮਾਬ
|ਅੰਜੂਮਨ ਦਾ ਮਾਸੀ
|-
|ਟੀਬਾ
|''ਕਮਬਖ਼ਤ'' 
|ਟੀਬੀਏ
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1960]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]</text>
      <sha1>p2ay8f1wz4elgbzvri00ce8wcq3ogj1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610630</id>
      <parentid>610629</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T14:50:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6733" xml:space="preserve">{{Infobox person|name=Humaira Ali|image=|alt=|caption=|native_name=|native_name_lang=|birth_name=Humaira Chaudhry|birth_date={{birth date and age|1960|4|5|df=y}}|birth_place=[[Lahore]], [[Pakistan]]|education=University of Lahore|occupation={{Hlist | Actress | Singer}}|years_active=1973 – present|spouse={{marriage|[[Abid Ali (actor)|Abid Ali]]|1976|2006|end=div}}|parents=|children=[[Iman Ali]] (daughter) &lt;br&gt; [[Rahma Ali]] (daughter) &lt;br&gt; Maryam Ali (daughter)|relatives=Shama Chaudhry (sister) &lt;br&gt; Babar Bhatti (son-in-law) &lt;br&gt; Sibtain Khalid (son-in-law)}}
[[Category:Articles with hCards]]

'''ਹੁਮੈਰਾ ਅਲੀ''' (ਨਈ ਚੌਧਰੀ) ਇੱਕ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ]] [[ਅਦਾਕਾਰ|ਅਭਿਨੇਤਰੀ]] ਹੈ। ਉਹ ਨਾਟਕਾਂ [[ਨੇਲ ਪੋਲਿਸ਼]], [[ਕੰਕਰ]], [[ਜਬ ਵੀ ਵੈਡ]] ਅਤੇ [[ਸੰਮੀ]] ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.dawn.com/news/1156276|title=CULTURE CIRCLE : Ajoka set to undertake 'Amrika Chalo' project|date=December 1, 2020|website=Dawn News}}&lt;/ref&gt;

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਹੁਮੈਰਾ ਦਾ ਜਨਮ 5 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ 1960 ਵਿੱਚ [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]], [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ [[ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.brecorder.com/news/413357|title=Pakistani mother-daughter celebrities who are too good to be ignored|date=December 6, 2020|website=Business Recorder}}&lt;/ref&gt;

== ਕੈਰੀਅਰ ==
ਅਲੀ 1973 ਵਿੱਚ [[ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ]] ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawn.com/news/1504619|title=IN MEMORIAM: THE MAN WHO SPOKE WITH HIS EYES|date=December 3, 2020|website=Dawn}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਪੀਟੀਵੀ ਦੇ ਡਰਾਮਾ ਸੀਰੀਅਲ ਝੋਕ ਸਿਆਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜੋ ਸਫਲ ਰਿਹਾ ਸੀ; ਉਸਨੇ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawn.com/news/1155511|title=PTV's Golden Jubilee: Fade to black|date=December 2, 2020|website=Dawn}}&lt;/ref&gt; ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਹ ਡਰਾਮਾ ''ਅਕਬਰੀ ਅਸਗਰੀ'', ''ਸਬਜ਼ ਪਰੀ ਲਾਲ ਕਬੂਤਰ'', ''ਨੇਲ ਪੋਲਿਸ਼'', ''ਕੰਕਰ'', ''ਜਬ ਵੀ ਵੈਡ'', ''ਰੰਜੀਸ਼ ਹੀ ਸਹੀ'' ਅਤੇ ''ਸੰਮੀ'' ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਈ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://images.dawn.com/news/1177053|title=Mawra Hocane's Sammi is a slow unravelling of one of Pakistan's darkest truths|date=December 10, 2020|website=Images.Dawn}}&lt;/ref&gt; ਹੁਮੈਰਾ ਨੇ ਝੋਕ ਸਿਆਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਾਣੇ ਗਾਏ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ [[ਆਬਿਦ]] ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਨਾਟਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਾਇਆ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawn.com/news/1157709|title=culture circle : Art consultancy launches Artist's Notebook|date=December 8, 2020|website=Dawn News}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਨਾਟਕ ''ਦਸ਼ਤ'' ਅਤੇ ''ਦੁਸਰਾ ਆਸਮਾਨ'' ਵਿੱਚ ਗਾਉਣ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawnnews.tv/news/1007915|title=ہر دور کے سب سے مقبول 20 پاکستانی ڈرامے|date=December 7, 2020|website=Dawn News Television}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ==
ਹੁਮੈਰਾ ਨੇ 1976 ਵਿੱਚ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=olOX9d6lW48|title=Jee Saheeli Epi-23 part 4/5 Guest : Humaira Ali, Ismat Iqbal, Faiza Gillani|date=December 4, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://arynews.tv/en/iman-ali-childhood-picture-instagram|title=Iman Ali shares her childhood picture and fans are just loving it!|date=December 14, 2020|website=Ary News}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਨਾਟਕ ''ਜੋਹਾਕ ਸਿਆਲ'' ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਹਨ: ਸੁਪਰ-ਮਾਡਲ ਤੋਂ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਣੀ [[ਇਮਾਨ ਅਲੀ]], ਗਾਇਕਾ ਅਤੇ ਅਭਿਨੇਤਰੀ [[ਰਹਿਮਾ ਅਲੀ]], ਅਤੇ [[ਮਰੀਅਮ ਅਲੀ|ਮਰੀਅਮ ਅਲੀ।]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=IjXGNXJ3k-s|title=Jee Saheeli Epi-23 part 5/5 Guest : Humaira Ali, Ismat Iqbal, Faiza Gillani|date=December 5, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.thenews.com.pk/latest/435382-inside-iman-alis-glitzy-wedding-ceremony|title=Supermodel Iman Ali is married now!|date=December 12, 2020|website=The News International}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦਾ ਅਤੇ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਦਾ 2006 ਵਿੱਚ ਤਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਉਸਦੇ ਆਖਰੀ ਨਾਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਹੈ&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.thenews.com.pk/tns/detail/568469-memory-abid-ali-end-era|title=In Memory: Abid Ali and the end of an era|date=December 13, 2020|website=The News International}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧਾਂ 'ਤੇ ਰਹੀ। ਹੁਮੈਰਾ ਦੀ ਭੈਣ ਸ਼ਮਾ ਵੀ ਅਦਾਕਾਰਾ ਹੈ।
{| class=&quot;wikitable sortable plainrowheaders&quot;
! scope=&quot;col&quot; |ਸਾਲ
! scope=&quot;col&quot; |ਟਾਈਟਲ
! scope=&quot;col&quot; |ਕੰਮ
|-
|2011
|''[[ਬੋਲ]]''
|ਮੈਰਿਜ਼ ਬਿਊਰੋ ਮਹਿਲਾ
|-
|2012
|ਇਫਤ-ਏ-ਮਾਬ
|ਅੰਜੂਮਨ ਦਾ ਮਾਸੀ
|-
|ਟੀਬਾ
|''ਕਮਬਖ਼ਤ'' 
|ਟੀਬੀਏ
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1960]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]</text>
      <sha1>esmjuva4mo0yedpmlr1ba8k61altcqn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610631</id>
      <parentid>610630</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T14:51:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਟੈਲੀਵਿਜਨ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6843" xml:space="preserve">{{Infobox person|name=Humaira Ali|image=|alt=|caption=|native_name=|native_name_lang=|birth_name=Humaira Chaudhry|birth_date={{birth date and age|1960|4|5|df=y}}|birth_place=[[Lahore]], [[Pakistan]]|education=University of Lahore|occupation={{Hlist | Actress | Singer}}|years_active=1973 – present|spouse={{marriage|[[Abid Ali (actor)|Abid Ali]]|1976|2006|end=div}}|parents=|children=[[Iman Ali]] (daughter) &lt;br&gt; [[Rahma Ali]] (daughter) &lt;br&gt; Maryam Ali (daughter)|relatives=Shama Chaudhry (sister) &lt;br&gt; Babar Bhatti (son-in-law) &lt;br&gt; Sibtain Khalid (son-in-law)}}
[[Category:Articles with hCards]]

'''ਹੁਮੈਰਾ ਅਲੀ''' (ਨਈ ਚੌਧਰੀ) ਇੱਕ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ]] [[ਅਦਾਕਾਰ|ਅਭਿਨੇਤਰੀ]] ਹੈ। ਉਹ ਨਾਟਕਾਂ [[ਨੇਲ ਪੋਲਿਸ਼]], [[ਕੰਕਰ]], [[ਜਬ ਵੀ ਵੈਡ]] ਅਤੇ [[ਸੰਮੀ]] ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.dawn.com/news/1156276|title=CULTURE CIRCLE : Ajoka set to undertake 'Amrika Chalo' project|date=December 1, 2020|website=Dawn News}}&lt;/ref&gt;

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਹੁਮੈਰਾ ਦਾ ਜਨਮ 5 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ 1960 ਵਿੱਚ [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]], [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ [[ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.brecorder.com/news/413357|title=Pakistani mother-daughter celebrities who are too good to be ignored|date=December 6, 2020|website=Business Recorder}}&lt;/ref&gt;

== ਕੈਰੀਅਰ ==
ਅਲੀ 1973 ਵਿੱਚ [[ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ]] ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawn.com/news/1504619|title=IN MEMORIAM: THE MAN WHO SPOKE WITH HIS EYES|date=December 3, 2020|website=Dawn}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਪੀਟੀਵੀ ਦੇ ਡਰਾਮਾ ਸੀਰੀਅਲ ਝੋਕ ਸਿਆਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜੋ ਸਫਲ ਰਿਹਾ ਸੀ; ਉਸਨੇ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawn.com/news/1155511|title=PTV's Golden Jubilee: Fade to black|date=December 2, 2020|website=Dawn}}&lt;/ref&gt; ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਹ ਡਰਾਮਾ ''ਅਕਬਰੀ ਅਸਗਰੀ'', ''ਸਬਜ਼ ਪਰੀ ਲਾਲ ਕਬੂਤਰ'', ''ਨੇਲ ਪੋਲਿਸ਼'', ''ਕੰਕਰ'', ''ਜਬ ਵੀ ਵੈਡ'', ''ਰੰਜੀਸ਼ ਹੀ ਸਹੀ'' ਅਤੇ ''ਸੰਮੀ'' ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਈ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://images.dawn.com/news/1177053|title=Mawra Hocane's Sammi is a slow unravelling of one of Pakistan's darkest truths|date=December 10, 2020|website=Images.Dawn}}&lt;/ref&gt; ਹੁਮੈਰਾ ਨੇ ਝੋਕ ਸਿਆਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਾਣੇ ਗਾਏ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ [[ਆਬਿਦ]] ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਨਾਟਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਾਇਆ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawn.com/news/1157709|title=culture circle : Art consultancy launches Artist's Notebook|date=December 8, 2020|website=Dawn News}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਨਾਟਕ ''ਦਸ਼ਤ'' ਅਤੇ ''ਦੁਸਰਾ ਆਸਮਾਨ'' ਵਿੱਚ ਗਾਉਣ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawnnews.tv/news/1007915|title=ہر دور کے سب سے مقبول 20 پاکستانی ڈرامے|date=December 7, 2020|website=Dawn News Television}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ==
ਹੁਮੈਰਾ ਨੇ 1976 ਵਿੱਚ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=olOX9d6lW48|title=Jee Saheeli Epi-23 part 4/5 Guest : Humaira Ali, Ismat Iqbal, Faiza Gillani|date=December 4, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://arynews.tv/en/iman-ali-childhood-picture-instagram|title=Iman Ali shares her childhood picture and fans are just loving it!|date=December 14, 2020|website=Ary News}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਨਾਟਕ ''ਜੋਹਾਕ ਸਿਆਲ'' ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਹਨ: ਸੁਪਰ-ਮਾਡਲ ਤੋਂ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਣੀ [[ਇਮਾਨ ਅਲੀ]], ਗਾਇਕਾ ਅਤੇ ਅਭਿਨੇਤਰੀ [[ਰਹਿਮਾ ਅਲੀ]], ਅਤੇ [[ਮਰੀਅਮ ਅਲੀ|ਮਰੀਅਮ ਅਲੀ।]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=IjXGNXJ3k-s|title=Jee Saheeli Epi-23 part 5/5 Guest : Humaira Ali, Ismat Iqbal, Faiza Gillani|date=December 5, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.thenews.com.pk/latest/435382-inside-iman-alis-glitzy-wedding-ceremony|title=Supermodel Iman Ali is married now!|date=December 12, 2020|website=The News International}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦਾ ਅਤੇ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਦਾ 2006 ਵਿੱਚ ਤਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਉਸਦੇ ਆਖਰੀ ਨਾਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਹੈ&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.thenews.com.pk/tns/detail/568469-memory-abid-ali-end-era|title=In Memory: Abid Ali and the end of an era|date=December 13, 2020|website=The News International}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧਾਂ 'ਤੇ ਰਹੀ। ਹੁਮੈਰਾ ਦੀ ਭੈਣ ਸ਼ਮਾ ਵੀ ਅਦਾਕਾਰਾ ਹੈ।
{| class=&quot;wikitable sortable plainrowheaders&quot;
! scope=&quot;col&quot; |ਸਾਲ
! scope=&quot;col&quot; |ਟਾਈਟਲ
! scope=&quot;col&quot; |ਕੰਮ
|-
|2011
|''[[ਬੋਲ]]''
|ਮੈਰਿਜ਼ ਬਿਊਰੋ ਮਹਿਲਾ
|-
|2012
|ਇਫਤ-ਏ-ਮਾਬ
|ਅੰਜੂਮਨ ਦਾ ਮਾਸੀ
|-
|ਟੀਬਾ
|''ਕਮਬਖ਼ਤ'' 
|ਟੀਬੀਏ
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1960]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਟੈਲੀਵਿਜਨ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]</text>
      <sha1>skr4qyeoupxy2jmsyl4pxlxfty3j5fc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610632</id>
      <parentid>610631</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T14:51:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6963" xml:space="preserve">{{Infobox person|name=Humaira Ali|image=|alt=|caption=|native_name=|native_name_lang=|birth_name=Humaira Chaudhry|birth_date={{birth date and age|1960|4|5|df=y}}|birth_place=[[Lahore]], [[Pakistan]]|education=University of Lahore|occupation={{Hlist | Actress | Singer}}|years_active=1973 – present|spouse={{marriage|[[Abid Ali (actor)|Abid Ali]]|1976|2006|end=div}}|parents=|children=[[Iman Ali]] (daughter) &lt;br&gt; [[Rahma Ali]] (daughter) &lt;br&gt; Maryam Ali (daughter)|relatives=Shama Chaudhry (sister) &lt;br&gt; Babar Bhatti (son-in-law) &lt;br&gt; Sibtain Khalid (son-in-law)}}
[[Category:Articles with hCards]]

'''ਹੁਮੈਰਾ ਅਲੀ''' (ਨਈ ਚੌਧਰੀ) ਇੱਕ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ]] [[ਅਦਾਕਾਰ|ਅਭਿਨੇਤਰੀ]] ਹੈ। ਉਹ ਨਾਟਕਾਂ [[ਨੇਲ ਪੋਲਿਸ਼]], [[ਕੰਕਰ]], [[ਜਬ ਵੀ ਵੈਡ]] ਅਤੇ [[ਸੰਮੀ]] ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.dawn.com/news/1156276|title=CULTURE CIRCLE : Ajoka set to undertake 'Amrika Chalo' project|date=December 1, 2020|website=Dawn News}}&lt;/ref&gt;

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ==
ਹੁਮੈਰਾ ਦਾ ਜਨਮ 5 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ 1960 ਵਿੱਚ [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]], [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ [[ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.brecorder.com/news/413357|title=Pakistani mother-daughter celebrities who are too good to be ignored|date=December 6, 2020|website=Business Recorder}}&lt;/ref&gt;

== ਕੈਰੀਅਰ ==
ਅਲੀ 1973 ਵਿੱਚ [[ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ]] ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawn.com/news/1504619|title=IN MEMORIAM: THE MAN WHO SPOKE WITH HIS EYES|date=December 3, 2020|website=Dawn}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ ਪੀਟੀਵੀ ਦੇ ਡਰਾਮਾ ਸੀਰੀਅਲ ਝੋਕ ਸਿਆਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜੋ ਸਫਲ ਰਿਹਾ ਸੀ; ਉਸਨੇ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawn.com/news/1155511|title=PTV's Golden Jubilee: Fade to black|date=December 2, 2020|website=Dawn}}&lt;/ref&gt; ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਹ ਡਰਾਮਾ ''ਅਕਬਰੀ ਅਸਗਰੀ'', ''ਸਬਜ਼ ਪਰੀ ਲਾਲ ਕਬੂਤਰ'', ''ਨੇਲ ਪੋਲਿਸ਼'', ''ਕੰਕਰ'', ''ਜਬ ਵੀ ਵੈਡ'', ''ਰੰਜੀਸ਼ ਹੀ ਸਹੀ'' ਅਤੇ ''ਸੰਮੀ'' ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਈ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://images.dawn.com/news/1177053|title=Mawra Hocane's Sammi is a slow unravelling of one of Pakistan's darkest truths|date=December 10, 2020|website=Images.Dawn}}&lt;/ref&gt; ਹੁਮੈਰਾ ਨੇ ਝੋਕ ਸਿਆਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਾਣੇ ਗਾਏ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ [[ਆਬਿਦ]] ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਨਾਟਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਾਇਆ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawn.com/news/1157709|title=culture circle : Art consultancy launches Artist's Notebook|date=December 8, 2020|website=Dawn News}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਨਾਟਕ ''ਦਸ਼ਤ'' ਅਤੇ ''ਦੁਸਰਾ ਆਸਮਾਨ'' ਵਿੱਚ ਗਾਉਣ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dawnnews.tv/news/1007915|title=ہر دور کے سب سے مقبول 20 پاکستانی ڈرامے|date=December 7, 2020|website=Dawn News Television}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ==
ਹੁਮੈਰਾ ਨੇ 1976 ਵਿੱਚ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=olOX9d6lW48|title=Jee Saheeli Epi-23 part 4/5 Guest : Humaira Ali, Ismat Iqbal, Faiza Gillani|date=December 4, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://arynews.tv/en/iman-ali-childhood-picture-instagram|title=Iman Ali shares her childhood picture and fans are just loving it!|date=December 14, 2020|website=Ary News}}&lt;/ref&gt; ਉਹ ਨਾਟਕ ''ਜੋਹਾਕ ਸਿਆਲ'' ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਹਨ: ਸੁਪਰ-ਮਾਡਲ ਤੋਂ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਣੀ [[ਇਮਾਨ ਅਲੀ]], ਗਾਇਕਾ ਅਤੇ ਅਭਿਨੇਤਰੀ [[ਰਹਿਮਾ ਅਲੀ]], ਅਤੇ [[ਮਰੀਅਮ ਅਲੀ|ਮਰੀਅਮ ਅਲੀ।]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=IjXGNXJ3k-s|title=Jee Saheeli Epi-23 part 5/5 Guest : Humaira Ali, Ismat Iqbal, Faiza Gillani|date=December 5, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.thenews.com.pk/latest/435382-inside-iman-alis-glitzy-wedding-ceremony|title=Supermodel Iman Ali is married now!|date=December 12, 2020|website=The News International}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦਾ ਅਤੇ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਦਾ 2006 ਵਿੱਚ ਤਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਉਸਦੇ ਆਖਰੀ ਨਾਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਹੈ&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.thenews.com.pk/tns/detail/568469-memory-abid-ali-end-era|title=In Memory: Abid Ali and the end of an era|date=December 13, 2020|website=The News International}}&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧਾਂ 'ਤੇ ਰਹੀ। ਹੁਮੈਰਾ ਦੀ ਭੈਣ ਸ਼ਮਾ ਵੀ ਅਦਾਕਾਰਾ ਹੈ।
{| class=&quot;wikitable sortable plainrowheaders&quot;
! scope=&quot;col&quot; |ਸਾਲ
! scope=&quot;col&quot; |ਟਾਈਟਲ
! scope=&quot;col&quot; |ਕੰਮ
|-
|2011
|''[[ਬੋਲ]]''
|ਮੈਰਿਜ਼ ਬਿਊਰੋ ਮਹਿਲਾ
|-
|2012
|ਇਫਤ-ਏ-ਮਾਬ
|ਅੰਜੂਮਨ ਦਾ ਮਾਸੀ
|-
|ਟੀਬਾ
|''ਕਮਬਖ਼ਤ'' 
|ਟੀਬੀਏ
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1960]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਟੈਲੀਵਿਜਨ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ]]</text>
      <sha1>gysagewikm8su5k882y6t33glaa7hjt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਅਬਿਦ ਅਲੀ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>143863</id>
    <revision>
      <id>610633</id>
      <timestamp>2022-08-06T15:26:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1098952277|Abid Ali (actor)]]&quot; ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5050" xml:space="preserve">
{{Infobox person|name=ਅਬਿਦ ਅਲੀ|image=|alt=|caption=|birth_name=ਅਬਿਦ ਅਲੀ|birth_date={{Birth date|1952|3|17|df=y}}|birth_place=[[ਕੋਇਟਾ]], [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|death_date={{death date and age|2019|9|5|1952|3|29|df=yes}}&lt;ref name=&quot;khaleejtimes&quot;&gt;[https://www.khaleejtimes.com/international/pakistan/veteran-pakistani-actor-abid-ali-passes-away Veteran Pakistani actor Abid Ali passes away] Khaleej Times (newspaper), Published 5 September 2019, Retrieved 20 November 2020&lt;/ref&gt;|death_place=[[ਕਰਾਚੀ]], [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|nationality=[[ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ]]|other_names=|occupation={{flatlist|
*Actor
*Director
*Producer
}}|years_active=1973–2019|known_for=[[Waris (serial)|Waris]]|notable_works=|awards=[[Pride of Performance]] Award by the [[President of Pakistan]] in 1986|spouse={{marriage|[[Rabia Noreen]]|2006|2019&lt;!--Omission per Template:Marriage instructions--&gt;}} &lt;br/&gt; {{marriage|[[Humaira Ali]]|1976|2006|end=div}}|parents=|relatives=[[ਇਮਾਮ ਅਲੀ]] (ਧੀ)&lt;br/&gt;[[ਰਹਿਮਾ ਅਲੀ]] (ਧੀ)&lt;br/&gt;ਮਰੀਅਮ ਅਲੀ (ਧੀ)}}
[[Category:Articles with hCards]]
'''ਅਬਿਦ ਅਲੀ''' (ਉਰਦੂ: عابدعلی; 29 ਮਾਰਚ 1952 – 5 ਸਤੰਬਰ 2019) ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਸੀ। ਅਲੀ ਨੇ ਕਈ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨਾਟਕਾਂ ਅਤੇ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਪਰ ਪੀਟੀਵੀ ਦੇ ਕਲਾਸਿਕ ਡਰਾਮਾ ਵਾਰਿਸ (1979) ਵਿੱਚ ਦਿਲਾਵਰ ਖਾਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;Tribune&quot;&gt;Saadia Qamar (22 December 2011), [https://tribune.com.pk/story/310447/tete-a-tete-with-abid-ali/ &quot;Tete-a-tete with Abid Ali&quot;] ''The Express Tribune'' (newspaper), Retrieved 3 June 2019&lt;/ref&gt;

== ਪਰਿਵਾਰ ==
ਉਸ ਦਾ ਦੋ ਵਾਰ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਅਤੇ ਗਾਇਕਾ [[ਹੁਮੈਰਾ ਅਲੀ]] (ਨੀ ਚੌਧਰੀ) ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਉਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਪਰਮਾਡਲ ਤੋਂ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਣੀ ਇਮਾਨ ਅਲੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਅਤੇ ਗਾਇਕਾ ਰਹਿਮਾ ਅਲੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।&lt;ref name=&quot;BR&quot;&gt;Khushbakht Shahid (21 April 2018), [https://www.brecorder.com/2018/04/21/413357/pakistani-mother-daughter-celebrities-who-were-too-good-to-be-ignored/ &quot;Pakistani mother-daughter celebrities who were too good to be ignored&quot;] ''The Business Recorder'' (newspaper), Retrieved 3 June 2019.&lt;/ref&gt;

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਕੈਰੀਅਰ ==
ਅਲੀ ਕੁਇਟਾ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਅਤੇ ਉਥੇ ਹੀ ਪੜ੍ਹੇ। ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਕਲਾਵਾਂ ਵੱਲ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੋਏ, ਆਪਣੇ ਬਚਪਨ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਚਿੱਤਰਕਾਰੀ ਲਿਖਦੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਾਹੌਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੇਡੀਓ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ 1973 ਵਿੱਚ ਪੀਟੀਵੀ ਦੇ ਡਰਾਮਾ ਸੀਰੀਅਲ ਝੋਕ ਸਿਆਲ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਫਲ ਟੀਵੀ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।

== ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਮੌਤ ==
ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਨੂੰ ੨ ਸਤੰਬਰ ੨੦੧੯ ਨੂੰ ਕਰਾਚੀ ਦੇ ਲਿਆਕਤ ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। 5 ਸਤੰਬਰ 2019 ਨੂੰ ਜਿਗਰ ਦੇ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਹ 67 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਕਰਾਚੀ ਦੇ ਬਹਿਰੀਆ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਮਸਜਿਦ-ਏ-ਆਸ਼ਿਕ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 6 ਸਤੰਬਰ 2019 ਨੂੰ ਉਸ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 2019]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1952]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕੋਇਟਾ ਦੇ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਟੈਲੀਵਿਜਨ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ]]</text>
      <sha1>b4f8nf1b32v7tbljr7tebheyqtem8qg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610634</id>
      <parentid>610633</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T15:34:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5119" xml:space="preserve">
{{Infobox person|name=ਅਬਿਦ ਅਲੀ|image=|alt=|caption=|birth_name=ਅਬਿਦ ਅਲੀ|birth_date={{Birth date|1952|3|17|df=y}}|birth_place=[[ਕੋਇਟਾ]], [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|death_date={{death date and age|2019|9|5|1952|3|29|df=yes}}&lt;ref name=&quot;khaleejtimes&quot;&gt;[https://www.khaleejtimes.com/international/pakistan/veteran-pakistani-actor-abid-ali-passes-away Veteran Pakistani actor Abid Ali passes away] Khaleej Times (newspaper), Published 5 September 2019, Retrieved 20 November 2020&lt;/ref&gt;|death_place=[[ਕਰਾਚੀ]], [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|nationality=[[ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ]]|other_names=|occupation={{flatlist|
*Actor
*Director
*Producer
}}|years_active=1973–2019|known_for=[[Waris (serial)|Waris]]|notable_works=|awards=[[Pride of Performance]] Award by the [[President of Pakistan]] in 1986|spouse={{marriage|[[Rabia Noreen]]|2006|2019&lt;!--Omission per Template:Marriage instructions--&gt;}} &lt;br/&gt; {{marriage|[[Humaira Ali]]|1976|2006|end=div}}|parents=|relatives=[[ਇਮਾਮ ਅਲੀ]] (ਧੀ)&lt;br/&gt;[[ਰਹਿਮਾ ਅਲੀ]] (ਧੀ)&lt;br/&gt;ਮਰੀਅਮ ਅਲੀ (ਧੀ)}}
[[Category:Articles with hCards]]
'''ਅਬਿਦ ਅਲੀ''' (ਉਰਦੂ: عابدعلی; 29 ਮਾਰਚ 1952 – 5 ਸਤੰਬਰ 2019) ਇੱਕ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰ]], ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਸੀ। ਅਲੀ ਨੇ ਕਈ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨਾਟਕਾਂ ਅਤੇ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਪਰ [[ਪੀਟੀਵੀ]] ਦੇ ਕਲਾਸਿਕ [[ਡਰਾਮਾ]] ਵਾਰਿਸ (1979) ਵਿੱਚ ਦਿਲਾਵਰ ਖਾਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;Tribune&quot;&gt;Saadia Qamar (22 December 2011), [https://tribune.com.pk/story/310447/tete-a-tete-with-abid-ali/ &quot;Tete-a-tete with Abid Ali&quot;] ''The Express Tribune'' (newspaper), Retrieved 3 June 2019&lt;/ref&gt;

== ਪਰਿਵਾਰ ==
ਉਸ ਦਾ ਦੋ ਵਾਰ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਅਤੇ ਗਾਇਕਾ [[ਹੁਮੈਰਾ ਅਲੀ]] (ਨੀ ਚੌਧਰੀ) ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਉਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਪਰਮਾਡਲ ਤੋਂ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਣੀ ਇਮਾਨ ਅਲੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਅਤੇ ਗਾਇਕਾ ਰਹਿਮਾ ਅਲੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।&lt;ref name=&quot;BR&quot;&gt;Khushbakht Shahid (21 April 2018), [https://www.brecorder.com/2018/04/21/413357/pakistani-mother-daughter-celebrities-who-were-too-good-to-be-ignored/ &quot;Pakistani mother-daughter celebrities who were too good to be ignored&quot;] ''The Business Recorder'' (newspaper), Retrieved 3 June 2019.&lt;/ref&gt;

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਕੈਰੀਅਰ ==
ਅਲੀ [[ਕੋਇਟਾ]] ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਅਤੇ ਉਥੇ ਹੀ ਪੜ੍ਹੇ। ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਕਲਾਵਾਂ ਵੱਲ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੋਏ, ਆਪਣੇ ਬਚਪਨ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਚਿੱਤਰਕਾਰੀ  ਵਿਚ ਰੁਚੀ ਰੱਖਦੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]] ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੇਡੀਓ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ 1973 ਵਿੱਚ ਪੀਟੀਵੀ ਦੇ ਡਰਾਮਾ ਸੀਰੀਅਲ ਝੋਕ ਸਿਆਲ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਫਲ ਟੀਵੀ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।

== ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਮੌਤ ==
ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਨੂੰ ੨ ਸਤੰਬਰ ੨੦੧੯ ਨੂੰ [[ਕਰਾਚੀ]] ਦੇ ਲਿਆਕਤ ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। 5 ਸਤੰਬਰ 2019 ਨੂੰ [[ਕਾਲਜਾ|ਜਿਗਰ]] ਦੇ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਉਦੋ ਉਹ 67 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਸਨ। ਕਰਾਚੀ ਦੇ ਬਹਿਰੀਆ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਮਸਜਿਦ-ਏ-ਆਸ਼ਿਕ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦੀ [[ਨਮਾਜ਼]] ਅਦਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 6 ਸਤੰਬਰ 2019 ਨੂੰ ਉਸ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 2019]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1952]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕੋਇਟਾ ਦੇ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਟੈਲੀਵਿਜਨ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ]]</text>
      <sha1>nbq0fl15705zgnsg7vtt5en93oxou5h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610635</id>
      <parentid>610634</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T15:35:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5192" xml:space="preserve">
{{Infobox person|name=ਅਬਿਦ ਅਲੀ|image=|alt=|caption=|birth_name=ਅਬਿਦ ਅਲੀ|birth_date={{Birth date|1952|3|17|df=y}}|birth_place=[[ਕੋਇਟਾ]], [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|death_date={{death date and age|2019|9|5|1952|3|29|df=yes}}&lt;ref name=&quot;khaleejtimes&quot;&gt;[https://www.khaleejtimes.com/international/pakistan/veteran-pakistani-actor-abid-ali-passes-away Veteran Pakistani actor Abid Ali passes away] Khaleej Times (newspaper), Published 5 September 2019, Retrieved 20 November 2020&lt;/ref&gt;|death_place=[[ਕਰਾਚੀ]], [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|nationality=[[ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ]]|other_names=|occupation={{flatlist|
*Actor
*Director
*Producer
}}|years_active=1973–2019|known_for=[[Waris (serial)|Waris]]|notable_works=|awards=[[Pride of Performance]] Award by the [[President of Pakistan]] in 1986|spouse={{marriage|[[Rabia Noreen]]|2006|2019&lt;!--Omission per Template:Marriage instructions--&gt;}} &lt;br/&gt; {{marriage|[[Humaira Ali]]|1976|2006|end=div}}|parents=|relatives=[[ਇਮਾਮ ਅਲੀ]] (ਧੀ)&lt;br/&gt;[[ਰਹਿਮਾ ਅਲੀ]] (ਧੀ)&lt;br/&gt;ਮਰੀਅਮ ਅਲੀ (ਧੀ)}}
[[Category:Articles with hCards]]
'''ਅਬਿਦ ਅਲੀ''' (ਉਰਦੂ: عابدعلی; 29 ਮਾਰਚ 1952 – 5 ਸਤੰਬਰ 2019) ਇੱਕ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰ]], ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਸੀ। ਅਲੀ ਨੇ ਕਈ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨਾਟਕਾਂ ਅਤੇ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਪਰ [[ਪੀਟੀਵੀ]] ਦੇ ਕਲਾਸਿਕ [[ਡਰਾਮਾ]] ਵਾਰਿਸ (1979) ਵਿੱਚ ਦਿਲਾਵਰ ਖਾਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;Tribune&quot;&gt;Saadia Qamar (22 December 2011), [https://tribune.com.pk/story/310447/tete-a-tete-with-abid-ali/ &quot;Tete-a-tete with Abid Ali&quot;] ''The Express Tribune'' (newspaper), Retrieved 3 June 2019&lt;/ref&gt;

== ਪਰਿਵਾਰ ==
ਉਸ ਦਾ ਦੋ ਵਾਰ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਅਤੇ ਗਾਇਕਾ [[ਹੁਮੈਰਾ ਅਲੀ]] (ਨੀ ਚੌਧਰੀ) ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਉਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਪਰਮਾਡਲ ਤੋਂ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਣੀ ਇਮਾਨ ਅਲੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਅਤੇ ਗਾਇਕਾ ਰਹਿਮਾ ਅਲੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।&lt;ref name=&quot;BR&quot;&gt;Khushbakht Shahid (21 April 2018), [https://www.brecorder.com/2018/04/21/413357/pakistani-mother-daughter-celebrities-who-were-too-good-to-be-ignored/ &quot;Pakistani mother-daughter celebrities who were too good to be ignored&quot;] ''The Business Recorder'' (newspaper), Retrieved 3 June 2019.&lt;/ref&gt;

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਕੈਰੀਅਰ ==
ਅਲੀ [[ਕੋਇਟਾ]] ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਅਤੇ ਉਥੇ ਹੀ ਪੜ੍ਹੇ। ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਕਲਾਵਾਂ ਵੱਲ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੋਏ, ਆਪਣੇ ਬਚਪਨ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਚਿੱਤਰਕਾਰੀ  ਵਿਚ ਰੁਚੀ ਰੱਖਦੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]] ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੇਡੀਓ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ 1973 ਵਿੱਚ ਪੀਟੀਵੀ ਦੇ ਡਰਾਮਾ ਸੀਰੀਅਲ ਝੋਕ ਸਿਆਲ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਫਲ ਟੀਵੀ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।

== ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਮੌਤ ==
ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਨੂੰ ੨ ਸਤੰਬਰ ੨੦੧੯ ਨੂੰ [[ਕਰਾਚੀ]] ਦੇ ਲਿਆਕਤ ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। 5 ਸਤੰਬਰ 2019 ਨੂੰ [[ਕਾਲਜਾ|ਜਿਗਰ]] ਦੇ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਉਦੋ ਉਹ 67 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਸਨ। ਕਰਾਚੀ ਦੇ ਬਹਿਰੀਆ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਮਸਜਿਦ-ਏ-ਆਸ਼ਿਕ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦੀ [[ਨਮਾਜ਼]] ਅਦਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 6 ਸਤੰਬਰ 2019 ਨੂੰ ਉਸ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 2019]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1952]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕੋਇਟਾ ਦੇ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਟੈਲੀਵਿਜਨ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰ]]</text>
      <sha1>5nfw9s6jd17cncqw66egohxddfucaoj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610636</id>
      <parentid>610635</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T15:36:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5287" xml:space="preserve">
{{Infobox person|name=ਅਬਿਦ ਅਲੀ|image=|alt=|caption=|birth_name=ਅਬਿਦ ਅਲੀ|birth_date={{Birth date|1952|3|17|df=y}}|birth_place=[[ਕੋਇਟਾ]], [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|death_date={{death date and age|2019|9|5|1952|3|29|df=yes}}&lt;ref name=&quot;khaleejtimes&quot;&gt;[https://www.khaleejtimes.com/international/pakistan/veteran-pakistani-actor-abid-ali-passes-away Veteran Pakistani actor Abid Ali passes away] Khaleej Times (newspaper), Published 5 September 2019, Retrieved 20 November 2020&lt;/ref&gt;|death_place=[[ਕਰਾਚੀ]], [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|nationality=[[ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ]]|other_names=|occupation={{flatlist|
*Actor
*Director
*Producer
}}|years_active=1973–2019|known_for=[[Waris (serial)|Waris]]|notable_works=|awards=[[Pride of Performance]] Award by the [[President of Pakistan]] in 1986|spouse={{marriage|[[Rabia Noreen]]|2006|2019&lt;!--Omission per Template:Marriage instructions--&gt;}} &lt;br/&gt; {{marriage|[[Humaira Ali]]|1976|2006|end=div}}|parents=|relatives=[[ਇਮਾਮ ਅਲੀ]] (ਧੀ)&lt;br/&gt;[[ਰਹਿਮਾ ਅਲੀ]] (ਧੀ)&lt;br/&gt;ਮਰੀਅਮ ਅਲੀ (ਧੀ)}}
[[Category:Articles with hCards]]
'''ਅਬਿਦ ਅਲੀ''' (ਉਰਦੂ: عابدعلی; 29 ਮਾਰਚ 1952 – 5 ਸਤੰਬਰ 2019) ਇੱਕ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰ]], ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਸੀ। ਅਲੀ ਨੇ ਕਈ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨਾਟਕਾਂ ਅਤੇ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਪਰ [[ਪੀਟੀਵੀ]] ਦੇ ਕਲਾਸਿਕ [[ਡਰਾਮਾ]] ਵਾਰਿਸ (1979) ਵਿੱਚ ਦਿਲਾਵਰ ਖਾਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;Tribune&quot;&gt;Saadia Qamar (22 December 2011), [https://tribune.com.pk/story/310447/tete-a-tete-with-abid-ali/ &quot;Tete-a-tete with Abid Ali&quot;] ''The Express Tribune'' (newspaper), Retrieved 3 June 2019&lt;/ref&gt;

== ਪਰਿਵਾਰ ==
ਉਸ ਦਾ ਦੋ ਵਾਰ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਅਤੇ ਗਾਇਕਾ [[ਹੁਮੈਰਾ ਅਲੀ]] (ਨੀ ਚੌਧਰੀ) ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਉਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਪਰਮਾਡਲ ਤੋਂ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਣੀ ਇਮਾਨ ਅਲੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਅਤੇ ਗਾਇਕਾ ਰਹਿਮਾ ਅਲੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।&lt;ref name=&quot;BR&quot;&gt;Khushbakht Shahid (21 April 2018), [https://www.brecorder.com/2018/04/21/413357/pakistani-mother-daughter-celebrities-who-were-too-good-to-be-ignored/ &quot;Pakistani mother-daughter celebrities who were too good to be ignored&quot;] ''The Business Recorder'' (newspaper), Retrieved 3 June 2019.&lt;/ref&gt;

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਕੈਰੀਅਰ ==
ਅਲੀ [[ਕੋਇਟਾ]] ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਅਤੇ ਉਥੇ ਹੀ ਪੜ੍ਹੇ। ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਕਲਾਵਾਂ ਵੱਲ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੋਏ, ਆਪਣੇ ਬਚਪਨ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਚਿੱਤਰਕਾਰੀ  ਵਿਚ ਰੁਚੀ ਰੱਖਦੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]] ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੇਡੀਓ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ 1973 ਵਿੱਚ ਪੀਟੀਵੀ ਦੇ ਡਰਾਮਾ ਸੀਰੀਅਲ ਝੋਕ ਸਿਆਲ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਫਲ ਟੀਵੀ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।

== ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਮੌਤ ==
ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਨੂੰ ੨ ਸਤੰਬਰ ੨੦੧੯ ਨੂੰ [[ਕਰਾਚੀ]] ਦੇ ਲਿਆਕਤ ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। 5 ਸਤੰਬਰ 2019 ਨੂੰ [[ਕਾਲਜਾ|ਜਿਗਰ]] ਦੇ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਉਦੋ ਉਹ 67 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਸਨ। ਕਰਾਚੀ ਦੇ ਬਹਿਰੀਆ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਮਸਜਿਦ-ਏ-ਆਸ਼ਿਕ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦੀ [[ਨਮਾਜ਼]] ਅਦਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 6 ਸਤੰਬਰ 2019 ਨੂੰ ਉਸ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 2019]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1952]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕੋਇਟਾ ਦੇ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਟੈਲੀਵਿਜਨ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ]]</text>
      <sha1>31kl3zbj611b40qpu7c0u7vl8dswpv1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610637</id>
      <parentid>610636</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T15:36:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਟੈਲੀਵਿਜਨ ਨਿਰਮਾਤਾ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5388" xml:space="preserve">
{{Infobox person|name=ਅਬਿਦ ਅਲੀ|image=|alt=|caption=|birth_name=ਅਬਿਦ ਅਲੀ|birth_date={{Birth date|1952|3|17|df=y}}|birth_place=[[ਕੋਇਟਾ]], [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|death_date={{death date and age|2019|9|5|1952|3|29|df=yes}}&lt;ref name=&quot;khaleejtimes&quot;&gt;[https://www.khaleejtimes.com/international/pakistan/veteran-pakistani-actor-abid-ali-passes-away Veteran Pakistani actor Abid Ali passes away] Khaleej Times (newspaper), Published 5 September 2019, Retrieved 20 November 2020&lt;/ref&gt;|death_place=[[ਕਰਾਚੀ]], [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|nationality=[[ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ]]|other_names=|occupation={{flatlist|
*Actor
*Director
*Producer
}}|years_active=1973–2019|known_for=[[Waris (serial)|Waris]]|notable_works=|awards=[[Pride of Performance]] Award by the [[President of Pakistan]] in 1986|spouse={{marriage|[[Rabia Noreen]]|2006|2019&lt;!--Omission per Template:Marriage instructions--&gt;}} &lt;br/&gt; {{marriage|[[Humaira Ali]]|1976|2006|end=div}}|parents=|relatives=[[ਇਮਾਮ ਅਲੀ]] (ਧੀ)&lt;br/&gt;[[ਰਹਿਮਾ ਅਲੀ]] (ਧੀ)&lt;br/&gt;ਮਰੀਅਮ ਅਲੀ (ਧੀ)}}
[[Category:Articles with hCards]]
'''ਅਬਿਦ ਅਲੀ''' (ਉਰਦੂ: عابدعلی; 29 ਮਾਰਚ 1952 – 5 ਸਤੰਬਰ 2019) ਇੱਕ [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰ]], ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਸੀ। ਅਲੀ ਨੇ ਕਈ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨਾਟਕਾਂ ਅਤੇ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਪਰ [[ਪੀਟੀਵੀ]] ਦੇ ਕਲਾਸਿਕ [[ਡਰਾਮਾ]] ਵਾਰਿਸ (1979) ਵਿੱਚ ਦਿਲਾਵਰ ਖਾਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;Tribune&quot;&gt;Saadia Qamar (22 December 2011), [https://tribune.com.pk/story/310447/tete-a-tete-with-abid-ali/ &quot;Tete-a-tete with Abid Ali&quot;] ''The Express Tribune'' (newspaper), Retrieved 3 June 2019&lt;/ref&gt;

== ਪਰਿਵਾਰ ==
ਉਸ ਦਾ ਦੋ ਵਾਰ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਅਤੇ ਗਾਇਕਾ [[ਹੁਮੈਰਾ ਅਲੀ]] (ਨੀ ਚੌਧਰੀ) ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਉਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਪਰਮਾਡਲ ਤੋਂ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਣੀ ਇਮਾਨ ਅਲੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਅਤੇ ਗਾਇਕਾ ਰਹਿਮਾ ਅਲੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।&lt;ref name=&quot;BR&quot;&gt;Khushbakht Shahid (21 April 2018), [https://www.brecorder.com/2018/04/21/413357/pakistani-mother-daughter-celebrities-who-were-too-good-to-be-ignored/ &quot;Pakistani mother-daughter celebrities who were too good to be ignored&quot;] ''The Business Recorder'' (newspaper), Retrieved 3 June 2019.&lt;/ref&gt;

== ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਕੈਰੀਅਰ ==
ਅਲੀ [[ਕੋਇਟਾ]] ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਅਤੇ ਉਥੇ ਹੀ ਪੜ੍ਹੇ। ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਕਲਾਵਾਂ ਵੱਲ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੋਏ, ਆਪਣੇ ਬਚਪਨ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਚਿੱਤਰਕਾਰੀ  ਵਿਚ ਰੁਚੀ ਰੱਖਦੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ [[ਲਹੌਰ|ਲਾਹੌਰ]] ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੇਡੀਓ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ 1973 ਵਿੱਚ ਪੀਟੀਵੀ ਦੇ ਡਰਾਮਾ ਸੀਰੀਅਲ ਝੋਕ ਸਿਆਲ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਫਲ ਟੀਵੀ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।

== ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਮੌਤ ==
ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਨੂੰ ੨ ਸਤੰਬਰ ੨੦੧੯ ਨੂੰ [[ਕਰਾਚੀ]] ਦੇ ਲਿਆਕਤ ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। 5 ਸਤੰਬਰ 2019 ਨੂੰ [[ਕਾਲਜਾ|ਜਿਗਰ]] ਦੇ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਉਦੋ ਉਹ 67 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਸਨ। ਕਰਾਚੀ ਦੇ ਬਹਿਰੀਆ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਮਸਜਿਦ-ਏ-ਆਸ਼ਿਕ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦੀ [[ਨਮਾਜ਼]] ਅਦਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 6 ਸਤੰਬਰ 2019 ਨੂੰ ਉਸ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 2019]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1952]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕੋਇਟਾ ਦੇ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਟੈਲੀਵਿਜਨ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਕਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਟੈਲੀਵਿਜਨ ਨਿਰਮਾਤਾ]]</text>
      <sha1>97wd70jr7sk3l0hpr2hcs5ihzsjv3dl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਅਭਿਨਵ ਮਨੋਹਰ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>143864</id>
    <revision>
      <id>610640</id>
      <timestamp>2022-08-06T15:45:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arash.mohie</username>
        <id>42198</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;'''ਅਭਿਨਵ ਮਨੋਹਰ ਸਦਾਰੰਗਾਨੀ'''&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cricbuzz.com/profiles/10499/abhinav-manohar-sadarangani|title=abhinav-manohar-sadarangani}}&lt;/ref&gt; (ਜਨਮ 16 ਸਤੰਬਰ 1994) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ [[ਕ੍ਰਿਕਟ|ਕ੍ਰਿਕਟਰ]] ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/player/abhinav-manohar-778963|title=abhinav-manohar}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://time...&quot; ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2718" xml:space="preserve">'''ਅਭਿਨਵ ਮਨੋਹਰ ਸਦਾਰੰਗਾਨੀ'''&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cricbuzz.com/profiles/10499/abhinav-manohar-sadarangani|title=abhinav-manohar-sadarangani}}&lt;/ref&gt; (ਜਨਮ 16 ਸਤੰਬਰ 1994) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ [[ਕ੍ਰਿਕਟ|ਕ੍ਰਿਕਟਰ]] ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/player/abhinav-manohar-778963|title=abhinav-manohar}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/cricket/news/abhinav-manohar-makes-opportunity-count/articleshow/87743146.cms|title=abhinav-manohar-makes-opportunity-count}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 16 ਨਵੰਬਰ 2021 ਨੂੰ 2021-22 [[ਸਈਅਦ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਅਲੀ ਟਰਾਫੀ]] ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੁਆਰਟਰ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ [[ਕਰਨਾਟਕ]] ਲਈ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਨਾਬਾਦ 70 ਦੌੜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਕੋਰ ਬਣਾਇਆ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/syed-mushtaq-ali-trophy-2021-22-1280192/karnataka-vs-saurashtra-preliminary-quarter-final-1280294/full-scorecard|title=syed-mushtaq-ali-trophy-2021-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/cricket/news/mushtaq-ali-trophy-debutant-abhinav-manohar-propels-karnataka-into-quarters/articleshow/87742585.cms|title=debutant-abhinav-manohar-propels-karnataka-into-quarters}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 19 ਦਸੰਬਰ 2021 ਨੂੰ 2021-22 [[ਵਿਜੇ ਹਜ਼ਾਰੇ ਟਰਾਫੀ]] ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੁਆਰਟਰ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਕਰਨਾਟਕ ਲਈ ਵੀ ਆਪਣੀ ਲਿਸਟ ਏ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/vijay-hazare-trophy-2021-22-1280193/karnataka-vs-rajasthan-preliminary-quarter-final-1280398/full-scorecard|title=vijay-hazare-trophy-2021-22}}&lt;/ref&gt;

ਫਰਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2022 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]] ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਗੁਜਰਾਤ ਟਾਇਟਨਸ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players-1300689|title=ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2022-the-uncapped-ones-shahrukh-khan-umran-malik-and-more-1307144|title=/ipl-2022-the-uncapped-ones-shahrukh-khan-umran-malik-and-more}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==</text>
      <sha1>gfy80nnz2avjicukrpttduiuda34ft7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610642</id>
      <parentid>610640</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T15:50:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arash.mohie</username>
        <id>42198</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3686" xml:space="preserve">{{short description|Indian cricketer}}
{{Infobox cricketer
|                name = ਅਭਿਨਵ ਮਨੋਹਰ
|               image = 
|             country = 
|            fullname = ਅਭਿਨਵ ਮਨੋਹਰ ਸਦਾਰੰਗਾਨੀ
|          birth_date = {{ਜਨਮ ਮਿਤੀ ਅਤੇ ਉਮਰ|1994|9|16|df=yes}}
|         birth_place = [[ਬੰਗਲੋਰ]], [[ਕਰਨਾਟਕ]], ਭਾਰਤ
|          death_date = 
|         death_place = 
|             batting = ਸੱਜਾ ਹੱਥ
|             bowling = [[Leg break]] [[googly]]
|                role = 

|               club1 = [[ਕਰਨਾਟਕਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਕਰਨਾਟਕਾ]]
|               year1 = 2021/22–present
|               club2 = [[ਗੁਜਰਾਤ ਟਾਇਟਨਸ]]
|               year2 = 2022

|                date = 22 November 2021
|              source = http://www.espncricinfo.com/ci/content/player/778963.html Cricinfo
}}
'''ਅਭਿਨਵ ਮਨੋਹਰ ਸਦਾਰੰਗਾਨੀ'''&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cricbuzz.com/profiles/10499/abhinav-manohar-sadarangani|title=abhinav-manohar-sadarangani}}&lt;/ref&gt; (ਜਨਮ 16 ਸਤੰਬਰ 1994) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ [[ਕ੍ਰਿਕਟ|ਕ੍ਰਿਕਟਰ]] ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/player/abhinav-manohar-778963|title=abhinav-manohar}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/cricket/news/abhinav-manohar-makes-opportunity-count/articleshow/87743146.cms|title=abhinav-manohar-makes-opportunity-count}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 16 ਨਵੰਬਰ 2021 ਨੂੰ 2021-22 [[ਸਈਅਦ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਅਲੀ ਟਰਾਫੀ]] ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੁਆਰਟਰ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ [[ਕਰਨਾਟਕ]] ਲਈ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਨਾਬਾਦ 70 ਦੌੜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਕੋਰ ਬਣਾਇਆ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/syed-mushtaq-ali-trophy-2021-22-1280192/karnataka-vs-saurashtra-preliminary-quarter-final-1280294/full-scorecard|title=syed-mushtaq-ali-trophy-2021-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/cricket/news/mushtaq-ali-trophy-debutant-abhinav-manohar-propels-karnataka-into-quarters/articleshow/87742585.cms|title=debutant-abhinav-manohar-propels-karnataka-into-quarters}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 19 ਦਸੰਬਰ 2021 ਨੂੰ 2021-22 [[ਵਿਜੇ ਹਜ਼ਾਰੇ ਟਰਾਫੀ]] ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੁਆਰਟਰ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਕਰਨਾਟਕ ਲਈ ਵੀ ਆਪਣੀ ਲਿਸਟ ਏ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/vijay-hazare-trophy-2021-22-1280193/karnataka-vs-rajasthan-preliminary-quarter-final-1280398/full-scorecard|title=vijay-hazare-trophy-2021-22}}&lt;/ref&gt;

ਫਰਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2022 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]] ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਗੁਜਰਾਤ ਟਾਇਟਨਸ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players-1300689|title=ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2022-the-uncapped-ones-shahrukh-khan-umran-malik-and-more-1307144|title=/ipl-2022-the-uncapped-ones-shahrukh-khan-umran-malik-and-more}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==</text>
      <sha1>634cyj6g9cx3nrztg3xb9ikd33wfvli</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610643</id>
      <parentid>610642</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T15:50:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arash.mohie</username>
        <id>42198</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਕ੍ਰਿਕਟ ਖਿਡਾਰੀ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3751" xml:space="preserve">{{short description|Indian cricketer}}
{{Infobox cricketer
|                name = ਅਭਿਨਵ ਮਨੋਹਰ
|               image = 
|             country = 
|            fullname = ਅਭਿਨਵ ਮਨੋਹਰ ਸਦਾਰੰਗਾਨੀ
|          birth_date = {{ਜਨਮ ਮਿਤੀ ਅਤੇ ਉਮਰ|1994|9|16|df=yes}}
|         birth_place = [[ਬੰਗਲੋਰ]], [[ਕਰਨਾਟਕ]], ਭਾਰਤ
|          death_date = 
|         death_place = 
|             batting = ਸੱਜਾ ਹੱਥ
|             bowling = [[Leg break]] [[googly]]
|                role = 

|               club1 = [[ਕਰਨਾਟਕਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਕਰਨਾਟਕਾ]]
|               year1 = 2021/22–present
|               club2 = [[ਗੁਜਰਾਤ ਟਾਇਟਨਸ]]
|               year2 = 2022

|                date = 22 November 2021
|              source = http://www.espncricinfo.com/ci/content/player/778963.html Cricinfo
}}
'''ਅਭਿਨਵ ਮਨੋਹਰ ਸਦਾਰੰਗਾਨੀ'''&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cricbuzz.com/profiles/10499/abhinav-manohar-sadarangani|title=abhinav-manohar-sadarangani}}&lt;/ref&gt; (ਜਨਮ 16 ਸਤੰਬਰ 1994) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ [[ਕ੍ਰਿਕਟ|ਕ੍ਰਿਕਟਰ]] ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/player/abhinav-manohar-778963|title=abhinav-manohar}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/cricket/news/abhinav-manohar-makes-opportunity-count/articleshow/87743146.cms|title=abhinav-manohar-makes-opportunity-count}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 16 ਨਵੰਬਰ 2021 ਨੂੰ 2021-22 [[ਸਈਅਦ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਅਲੀ ਟਰਾਫੀ]] ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੁਆਰਟਰ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ [[ਕਰਨਾਟਕ]] ਲਈ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਨਾਬਾਦ 70 ਦੌੜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਕੋਰ ਬਣਾਇਆ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/syed-mushtaq-ali-trophy-2021-22-1280192/karnataka-vs-saurashtra-preliminary-quarter-final-1280294/full-scorecard|title=syed-mushtaq-ali-trophy-2021-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/cricket/news/mushtaq-ali-trophy-debutant-abhinav-manohar-propels-karnataka-into-quarters/articleshow/87742585.cms|title=debutant-abhinav-manohar-propels-karnataka-into-quarters}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 19 ਦਸੰਬਰ 2021 ਨੂੰ 2021-22 [[ਵਿਜੇ ਹਜ਼ਾਰੇ ਟਰਾਫੀ]] ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੁਆਰਟਰ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਕਰਨਾਟਕ ਲਈ ਵੀ ਆਪਣੀ ਲਿਸਟ ਏ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/vijay-hazare-trophy-2021-22-1280193/karnataka-vs-rajasthan-preliminary-quarter-final-1280398/full-scorecard|title=vijay-hazare-trophy-2021-22}}&lt;/ref&gt;

ਫਰਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2022 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]] ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਗੁਜਰਾਤ ਟਾਇਟਨਸ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players-1300689|title=ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2022-the-uncapped-ones-shahrukh-khan-umran-malik-and-more-1307144|title=/ipl-2022-the-uncapped-ones-shahrukh-khan-umran-malik-and-more}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕ੍ਰਿਕਟ ਖਿਡਾਰੀ]]</text>
      <sha1>kkd1gzzkb0xehhpgc46c3jhc08s9o7a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610644</id>
      <parentid>610643</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T15:50:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arash.mohie</username>
        <id>42198</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3831" xml:space="preserve">{{short description|Indian cricketer}}
{{Infobox cricketer
|                name = ਅਭਿਨਵ ਮਨੋਹਰ
|               image = 
|             country = 
|            fullname = ਅਭਿਨਵ ਮਨੋਹਰ ਸਦਾਰੰਗਾਨੀ
|          birth_date = {{ਜਨਮ ਮਿਤੀ ਅਤੇ ਉਮਰ|1994|9|16|df=yes}}
|         birth_place = [[ਬੰਗਲੋਰ]], [[ਕਰਨਾਟਕ]], ਭਾਰਤ
|          death_date = 
|         death_place = 
|             batting = ਸੱਜਾ ਹੱਥ
|             bowling = [[Leg break]] [[googly]]
|                role = 

|               club1 = [[ਕਰਨਾਟਕਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਕਰਨਾਟਕਾ]]
|               year1 = 2021/22–present
|               club2 = [[ਗੁਜਰਾਤ ਟਾਇਟਨਸ]]
|               year2 = 2022

|                date = 22 November 2021
|              source = http://www.espncricinfo.com/ci/content/player/778963.html Cricinfo
}}
'''ਅਭਿਨਵ ਮਨੋਹਰ ਸਦਾਰੰਗਾਨੀ'''&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cricbuzz.com/profiles/10499/abhinav-manohar-sadarangani|title=abhinav-manohar-sadarangani}}&lt;/ref&gt; (ਜਨਮ 16 ਸਤੰਬਰ 1994) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ [[ਕ੍ਰਿਕਟ|ਕ੍ਰਿਕਟਰ]] ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/player/abhinav-manohar-778963|title=abhinav-manohar}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/cricket/news/abhinav-manohar-makes-opportunity-count/articleshow/87743146.cms|title=abhinav-manohar-makes-opportunity-count}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 16 ਨਵੰਬਰ 2021 ਨੂੰ 2021-22 [[ਸਈਅਦ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਅਲੀ ਟਰਾਫੀ]] ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੁਆਰਟਰ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ [[ਕਰਨਾਟਕ]] ਲਈ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਨਾਬਾਦ 70 ਦੌੜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਕੋਰ ਬਣਾਇਆ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/syed-mushtaq-ali-trophy-2021-22-1280192/karnataka-vs-saurashtra-preliminary-quarter-final-1280294/full-scorecard|title=syed-mushtaq-ali-trophy-2021-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/cricket/news/mushtaq-ali-trophy-debutant-abhinav-manohar-propels-karnataka-into-quarters/articleshow/87742585.cms|title=debutant-abhinav-manohar-propels-karnataka-into-quarters}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 19 ਦਸੰਬਰ 2021 ਨੂੰ 2021-22 [[ਵਿਜੇ ਹਜ਼ਾਰੇ ਟਰਾਫੀ]] ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੁਆਰਟਰ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਕਰਨਾਟਕ ਲਈ ਵੀ ਆਪਣੀ ਲਿਸਟ ਏ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/vijay-hazare-trophy-2021-22-1280193/karnataka-vs-rajasthan-preliminary-quarter-final-1280398/full-scorecard|title=vijay-hazare-trophy-2021-22}}&lt;/ref&gt;

ਫਰਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2022 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]] ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਗੁਜਰਾਤ ਟਾਇਟਨਸ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players-1300689|title=ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2022-the-uncapped-ones-shahrukh-khan-umran-malik-and-more-1307144|title=/ipl-2022-the-uncapped-ones-shahrukh-khan-umran-malik-and-more}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕ੍ਰਿਕਟ ਖਿਡਾਰੀ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]]</text>
      <sha1>tvwuaouqefbee7njpznbbv9piqmr6xs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610645</id>
      <parentid>610644</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T15:50:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arash.mohie</username>
        <id>42198</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ ਟੀਮਾਂ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3927" xml:space="preserve">{{short description|Indian cricketer}}
{{Infobox cricketer
|                name = ਅਭਿਨਵ ਮਨੋਹਰ
|               image = 
|             country = 
|            fullname = ਅਭਿਨਵ ਮਨੋਹਰ ਸਦਾਰੰਗਾਨੀ
|          birth_date = {{ਜਨਮ ਮਿਤੀ ਅਤੇ ਉਮਰ|1994|9|16|df=yes}}
|         birth_place = [[ਬੰਗਲੋਰ]], [[ਕਰਨਾਟਕ]], ਭਾਰਤ
|          death_date = 
|         death_place = 
|             batting = ਸੱਜਾ ਹੱਥ
|             bowling = [[Leg break]] [[googly]]
|                role = 

|               club1 = [[ਕਰਨਾਟਕਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਕਰਨਾਟਕਾ]]
|               year1 = 2021/22–present
|               club2 = [[ਗੁਜਰਾਤ ਟਾਇਟਨਸ]]
|               year2 = 2022

|                date = 22 November 2021
|              source = http://www.espncricinfo.com/ci/content/player/778963.html Cricinfo
}}
'''ਅਭਿਨਵ ਮਨੋਹਰ ਸਦਾਰੰਗਾਨੀ'''&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cricbuzz.com/profiles/10499/abhinav-manohar-sadarangani|title=abhinav-manohar-sadarangani}}&lt;/ref&gt; (ਜਨਮ 16 ਸਤੰਬਰ 1994) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ [[ਕ੍ਰਿਕਟ|ਕ੍ਰਿਕਟਰ]] ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/player/abhinav-manohar-778963|title=abhinav-manohar}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/cricket/news/abhinav-manohar-makes-opportunity-count/articleshow/87743146.cms|title=abhinav-manohar-makes-opportunity-count}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 16 ਨਵੰਬਰ 2021 ਨੂੰ 2021-22 [[ਸਈਅਦ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਅਲੀ ਟਰਾਫੀ]] ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੁਆਰਟਰ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ [[ਕਰਨਾਟਕ]] ਲਈ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਨਾਬਾਦ 70 ਦੌੜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਕੋਰ ਬਣਾਇਆ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/syed-mushtaq-ali-trophy-2021-22-1280192/karnataka-vs-saurashtra-preliminary-quarter-final-1280294/full-scorecard|title=syed-mushtaq-ali-trophy-2021-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/cricket/news/mushtaq-ali-trophy-debutant-abhinav-manohar-propels-karnataka-into-quarters/articleshow/87742585.cms|title=debutant-abhinav-manohar-propels-karnataka-into-quarters}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 19 ਦਸੰਬਰ 2021 ਨੂੰ 2021-22 [[ਵਿਜੇ ਹਜ਼ਾਰੇ ਟਰਾਫੀ]] ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੁਆਰਟਰ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਕਰਨਾਟਕ ਲਈ ਵੀ ਆਪਣੀ ਲਿਸਟ ਏ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/vijay-hazare-trophy-2021-22-1280193/karnataka-vs-rajasthan-preliminary-quarter-final-1280398/full-scorecard|title=vijay-hazare-trophy-2021-22}}&lt;/ref&gt;

ਫਰਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2022 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]] ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਗੁਜਰਾਤ ਟਾਇਟਨਸ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players-1300689|title=ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2022-the-uncapped-ones-shahrukh-khan-umran-malik-and-more-1307144|title=/ipl-2022-the-uncapped-ones-shahrukh-khan-umran-malik-and-more}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕ੍ਰਿਕਟ ਖਿਡਾਰੀ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ ਟੀਮਾਂ]]</text>
      <sha1>fm2nco2okn5inyrxesykcrlq7je8w9w</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610646</id>
      <parentid>610645</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T15:51:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arash.mohie</username>
        <id>42198</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਕ੍ਰਿਕਟ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3972" xml:space="preserve">{{short description|Indian cricketer}}
{{Infobox cricketer
|                name = ਅਭਿਨਵ ਮਨੋਹਰ
|               image = 
|             country = 
|            fullname = ਅਭਿਨਵ ਮਨੋਹਰ ਸਦਾਰੰਗਾਨੀ
|          birth_date = {{ਜਨਮ ਮਿਤੀ ਅਤੇ ਉਮਰ|1994|9|16|df=yes}}
|         birth_place = [[ਬੰਗਲੋਰ]], [[ਕਰਨਾਟਕ]], ਭਾਰਤ
|          death_date = 
|         death_place = 
|             batting = ਸੱਜਾ ਹੱਥ
|             bowling = [[Leg break]] [[googly]]
|                role = 

|               club1 = [[ਕਰਨਾਟਕਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ|ਕਰਨਾਟਕਾ]]
|               year1 = 2021/22–present
|               club2 = [[ਗੁਜਰਾਤ ਟਾਇਟਨਸ]]
|               year2 = 2022

|                date = 22 November 2021
|              source = http://www.espncricinfo.com/ci/content/player/778963.html Cricinfo
}}
'''ਅਭਿਨਵ ਮਨੋਹਰ ਸਦਾਰੰਗਾਨੀ'''&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cricbuzz.com/profiles/10499/abhinav-manohar-sadarangani|title=abhinav-manohar-sadarangani}}&lt;/ref&gt; (ਜਨਮ 16 ਸਤੰਬਰ 1994) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ [[ਕ੍ਰਿਕਟ|ਕ੍ਰਿਕਟਰ]] ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/player/abhinav-manohar-778963|title=abhinav-manohar}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/cricket/news/abhinav-manohar-makes-opportunity-count/articleshow/87743146.cms|title=abhinav-manohar-makes-opportunity-count}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 16 ਨਵੰਬਰ 2021 ਨੂੰ 2021-22 [[ਸਈਅਦ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਅਲੀ ਟਰਾਫੀ]] ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੁਆਰਟਰ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ [[ਕਰਨਾਟਕ]] ਲਈ ਟੀ-ਟਵੰਟੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਨਾਬਾਦ 70 ਦੌੜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਕੋਰ ਬਣਾਇਆ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/syed-mushtaq-ali-trophy-2021-22-1280192/karnataka-vs-saurashtra-preliminary-quarter-final-1280294/full-scorecard|title=syed-mushtaq-ali-trophy-2021-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/cricket/news/mushtaq-ali-trophy-debutant-abhinav-manohar-propels-karnataka-into-quarters/articleshow/87742585.cms|title=debutant-abhinav-manohar-propels-karnataka-into-quarters}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 19 ਦਸੰਬਰ 2021 ਨੂੰ 2021-22 [[ਵਿਜੇ ਹਜ਼ਾਰੇ ਟਰਾਫੀ]] ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੁਆਰਟਰ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਕਰਨਾਟਕ ਲਈ ਵੀ ਆਪਣੀ ਲਿਸਟ ਏ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/series/vijay-hazare-trophy-2021-22-1280193/karnataka-vs-rajasthan-preliminary-quarter-final-1280398/full-scorecard|title=vijay-hazare-trophy-2021-22}}&lt;/ref&gt;

ਫਰਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 2022 [[ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]] ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ [[ਗੁਜਰਾਤ ਟਾਇਟਨਸ]] ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players-1300689|title=ipl-2022-auction-the-list-of-sold-and-unsold-players}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espncricinfo.com/story/ipl-2022-the-uncapped-ones-shahrukh-khan-umran-malik-and-more-1307144|title=/ipl-2022-the-uncapped-ones-shahrukh-khan-umran-malik-and-more}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕ੍ਰਿਕਟ ਖਿਡਾਰੀ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ ਟੀਮਾਂ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕ੍ਰਿਕਟ]]</text>
      <sha1>bqg12e2wng79o9om6zq9nojrlzrzmbo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:MdsShakil/header</title>
    <ns>3</ns>
    <id>143865</id>
    <revision>
      <id>610647</id>
      <timestamp>2022-08-06T16:27:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pathoschild</username>
        <id>274</id>
      </contributor>
      <comment>create header for talk page ([[m:Synchbot|requested by MdsShakil]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="952" xml:space="preserve">&lt;div style=&quot;display: flex; flex-wrap: wrap; justify-content: center; align-items: center; margin: 16px 0; border: 1px solid #aaaaaa;&quot;&gt;
  &lt;div style=&quot;padding: 12px;&quot;&gt;[[File:Circle-icons-megaphone.svg|75px|link=[[m:User_talk:MdsShakil]]]]&lt;/div&gt;
  &lt;div style=&quot;flex: 1; padding: 12px; background-color: #dddddd; color: #555555;&quot;&gt;
    &lt;div style=&quot;font-weight: bold; font-size: 150%; color: red; font-family: 'Comic Sans MS'&quot;&gt;Welcome to my talk page!&lt;/div&gt;
    &lt;div style=&quot;max-width: 700px&quot;&gt;Hey! I am Shakil Hosen. I patrol many projects, and where I don't know the language I only act in cases of serious vandalism. If you think I have done anything wrong, feel free to [[m:User talk:MdsShakil|message me]] on Meta wiki. If you don't like that you can leave me messages here too, but since I do not watch all of my talk pages, your message might not get a timely response. Thanks! [[File:Face-smile.svg|18px|link=[[m:User:MdsShakil]]]]&lt;/div&gt;
  &lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;</text>
      <sha1>6ns6eellkw7iqc4yteyjnszfjmo2yio</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:SofiaChanUwU</title>
    <ns>3</ns>
    <id>143866</id>
    <revision>
      <id>610648</id>
      <timestamp>2022-08-06T17:00:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>10694</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="236" xml:space="preserve">{{Template:Welcome|realName=|name=SofiaChanUwU}}

-- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 17:00, 6 ਅਗਸਤ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>39zmu2pw2efu98etn6ohr0lvydttbh6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Sid1983471985</title>
    <ns>3</ns>
    <id>143867</id>
    <revision>
      <id>610651</id>
      <timestamp>2022-08-06T19:53:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>10694</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="237" xml:space="preserve">{{Template:Welcome|realName=|name=Sid1983471985}}

-- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 19:53, 6 ਅਗਸਤ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>1wo4eya8ltyijsdabj2mhf8d5hfowh6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Transphasic</title>
    <ns>3</ns>
    <id>143868</id>
    <revision>
      <id>610653</id>
      <timestamp>2022-08-07T00:46:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>10694</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="235" xml:space="preserve">{{Template:Welcome|realName=|name=Transphasic}}

-- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 00:46, 7 ਅਗਸਤ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>dtosh0x4uhsu2hf2bdg883gr7zr9670</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਡਾ.ਹਰਜੋਤ ਕੌਰ ਖੈਹਿਰਾ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>143869</id>
    <revision>
      <id>610654</id>
      <timestamp>2022-08-07T01:06:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2001:569:7F7E:8900:ACE8:AAC3:3E80:8D95</ip>
      </contributor>
      <comment>ਡਾ.ਹਰਜੋਤ ਕੌਰ ਖੈਹਿਰਾ ਦੇ ਜੀਵਨ,ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ,ਕਿੱਤਾ ਅਤੇ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15977" xml:space="preserve">ਡਾ.ਹਰਜੋਤ ਕੌਰ ਖੈਹਿਰਾ ਦਾ ਜਨਮ 5 ਸਤੰਬਰ 1986 ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜਿਲ੍ਹਾਂ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਵਿਚ ਹੋਇਆ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਮੁੱਢਲੀ  ਸਿੱਖਿਆਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕੀਤੀ ।ਇਸਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੇਰਿੰਗ ਯੂਨੀਅਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਚਨ ਕਾਲਜ ਬਟਾਲਾ ਤੋਂ ਬੀ.ਏ. ਅਤੇ ਐੱਮ.ਏ. ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।ਆਪਣੀ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆਂ  ਵਿਚ ਐੱਮ.ਫਿਲ ਤੇ ਪੀਐੱਚ.ਡੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਡਾ.ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ ਭਾਟੀਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।ਉਸਦੇ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ: ਡਾ.ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ ਸਾਹਿਤ ਅਧਿਐਨ:ਵਿਧੀ ਤੇ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਹੈ।

'''&lt;big&gt;ਕਿੱਤਾ:&lt;/big&gt;'''   &lt;small&gt;2017 ਵਿਚ ਪੀਐੱਚ.ਡੀ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੰਸ ਰਾਜ ਮਹਿਲਾ ਮਹਾ ਵਿਦਿਆਲਾ ਵਿਚ ਬਤੌਰ ਅਸਿ.ਪ੍ਰੋ ਨੌਕਰੀ ਕੀਤੀ।2018 ਵਿਚ ਉਹ ਲਵਲੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਚ ਰੈਗਲਰ ਨੌਕਰੀ ਤੇ ਅਧਿਆਪਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਪੱਕੀ ਵਸਨੀਕ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ।ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਵੀ ਉਸਨੇ ਨਿਰੰਤਰ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।&lt;/small&gt;

'''''Specialization'''''

'''  Meta Criticism, Literary criticism, Diaspora’s Studies,'''

ਖੋਜ ਕਾਰਜ: 

'''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Research Papers in International /National Journal :&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;'''

1.ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ :ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਚਿੰਤਨ ਸਰੋਕਾਰ (ਪੰਜਾਬੀ ਦੁਨੀਆ ਅਕਤੂਬਰ 2015)                    

 2. ਦਵਿੰਦਰ ਕੌਰ ਰਚਿਤ ‘ਅਗਨ ਚੋਲਾ’:ਨਿੱਜ ਤੋਂ ਪਾਰ ਦੀ ਯਾਤਰਾ( ਅਲਖ,ਜਨਵਰੀ-ਮਾਰਚ 2016)

3. ਦਵਿੰਦਰ ਕੌਰ ਰਚਿਤ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘ਸਫਰ’ ਵਿਚ ਔਰਤ: ਭਾਰਤੀ ਤੇ ਪਰਵਾਸੀ ਪਰਿਪੇਖ ‘ਚ(ਅਜੋਕੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ   ਅਪ੍ਰੈਲ-ਜੂਨ 2016)

4. ਪਾਲੀ ਭੁਪਿੰਦਰ ਦੀ ਨਾਟ ਚੇਤਨਾ: ਮੈਂ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ‘ਚ(ਅਲਖ,ਜੁਲਾਈ -ਦਸੰਬਰ2016)

5. ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ ਰਚਿਤ ਚਾਨਣ ਦੀ ਲਕੀਰ:ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ,(ਪੰਜਾਬੀ ਦੁਨੀਆ,ਅਕਤੂਬਰ-2016)

6.ਮੁੰਦਰੀ ਡੌਟ ਕੌਮ:ਪਰਵਾਸੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਪਰਿਪੇਖ ( ਅਜੋਕੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ, ਅਕਤੁਬਰ -ਦਸੰਬਰ 2016)

7. ਤੀਵੀਆਂ:ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਉਲਝੀ ਦਾਸਤਾਨ ,ਸਮਦਰਸ਼ੀ ਸਤੰਬਰ/ਅਕਤੂਬਰ 2018 

8. ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ ਸਾਹਿਤ ਸਮੀਖਿਆ: ਸਿੱਧਾਂਤਕ ਸਰੂਪ,ਆਬਰੂ, ਅਕਤੂਬਰ-ਦਸੰਬਰ 2018

9.  ਸੁਰਜੀਤ ਪਾਤਰ ਕਾਵਿ:ਮਨੁੱਖੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕੈਨਵਸ ( ਅਜੋਕੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ ਜਨਵਰੀ/ਮਾਰਚ 2019)

10. ਬਰਤਾਨੀਆ ਵਿਚ ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ:ਗਲਪ ਚਿੰਤਨ ,ਪਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਗਲਪ ਸਾਹਿਤ ਬਦਲਦੇ ਪਰਿਪੇਖ(ਸੰਪ) ਡਾ:ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ/ ਡਾ:ਤੇਜਿੰਦਰ ਕੌਰ  ਲਾਹੌਰ ਬੁੱਕ ਸ਼ਾਪ ਲੁਧਿਆਣਾ 2019.

11. ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ:ਇਤਿਹਾਸ,ਬਦਲਦਾ ਸਰੂਪ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ, (ਪੱਬਪਾ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ) 2018 

12. ਨਵਰੂਪ ਕੌਰ ‘ਬਰਤਾਨੀਆ ਦਾ ਸਫ਼ਰ’ ਵਿਅਕਤੀਤਵ ਤੇ ਰਚਨਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ (ਪੰਜਾਬੀ ਕਲਮ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ)2019

13. ਯਥਾਰਥ ਅਤੇ ਮਿੱਥ ਦਾ ਰੂਪਾਂਤਰਨੀਕਰਨ : “ਮੈਂ ਸੀਤਾ ਨਹੀਂ” ( ਪ੍ਰਤੀਮਾਨ ਜਨਵਰੀ-ਮਾਰਚ 2019)

14. ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕਧਾਰਾ ਬਨਾਮ ਮੀਡੀਆ;ਬਦਲਦੇ ਪਾਸਾਰ,ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼ ਜਲੰਧਰ,19-7-19

15. ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸੰਕਟ: ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਪਰਿਪੇਖ ਚ, ਸੰਸਕਾਰ ਚੇਤਨਾ 2019 

16. ਆਧੁਨਿਕ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲ ਅਤੇ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਪਰਿਪੇਖ, ਸੰਸਕਾਰ ਚੇਤਨਾ, 2019

17.  ਕੱਲਰ: ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀ ਤ੍ਰਾਸਦੀ ਦਾ ਸੰਕਲਪ,ਸਮਦਰਸ਼ੀ ,ਜੁਲਾਈ-ਅਗਸਤ 2019

18. ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਚੇਤਨਾ ਅਤੇ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕ ਬਾਣੀ:ਵਿਸ਼ਵੀ ਪਰਿਪੇਖ ‘ਚ,ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ:ਜੀਵਨ ਮੁੱਲ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਨ,vol-VI oct-dec 2019,International Journal of innovative Social science &amp; Humanities Research 

19. ਖੋਜਕਾਰੀ ਦਾ ਸਰੂਪ ਅਤੇ ਬਰਤਾਨਵੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਦਵੰਦਵਾਦੀ ਪਦਾਰਥਵਾਦੀ ਅਧਿਐਨ: ਇਕ ਮੁਲਾਂਕਣ “ “ਆਬਰੂ” ਅਪ੍ਰੈਲ-ਜੂਨ 2020.

20. ਨਾਰੀ ਦੀ ਯਥਾਰਥਕ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਗਾਥਾ:ਲਾਲ ਬੱਤੀ ਅਤੇ ਗੰਧਲੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ, ਆਬਰੂ ਜੁਲਾਈ ਸਤੰਬਰ-2020

21.ਸ਼ੋਸਲ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਸਮਾਜ ਉਪਰ ਵੱਧਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ: ਆਬਰੂ ਜੁਲਾਈ ਸਤੰਬਰ-2020

22. Globalization and the Punjabi Novel: A Picture of dynamic Society ‘ Shodh Sanchar Bulletin , Oct-Dec 2020.

23.WOMEN IN IS MAT CHUGHTAI'S WORKS (COMPARATIVE STUDY OF HER WORKS) Shodh Sarita AN INTERNATIONAL BILINGUAL PEER REVIEWED REFEREED RESEARCH JOURNAL, Vol. 7, Issue 28, October-December, 2020

24.CHILD ABUSE BY FAMILY MEMBER AND ASSOCIATED TRAUMA IN YOUNG ADULTS, Shodh Sarita AN INTERNATIONAL BILINGUAL PEER REVIEWED REFEREED RESEARCH JOURNAL, Vol. 7, Issue 28, October-December, 2020

25.ਪ੍ਰਗਟ ਸਤੌਜ ਦੇ ਨਾਵਲ :ਸਮਾਜਕ ਯਥਾਰਥ ਦਾ ਕੈਨਵਸ ( ਜਨਵਰੀ-ਮਾਰਚ 2022)

26.ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਦੁਆਰਾ ਰਚਿਤ ਨਾਵਲ ਵਿਚ ਰੁਪਾਂਤਰਿਤ ਸਮਾਜ ਦੀ ਦਸ਼ਾ ਤੇ ਦਿਸ਼ਾ ( ਜਨਵਰੀ-ਮਾਰਚ 2022)

'''''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Research Papers in Books:&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;  ''''' 

1. ਸੁਰਿੰਦਰ ਸੀਰਤ ਕਾਵਿ:ਗਜ਼ਲ ਸੰਵੇਦਨਾ ਅਰੂਪੇ ਅੱਖਰ ਦਾ ਅਕਸ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ(ਸੁਰਿੰਦਰ ਸੀਰਤ ਸਿਰਜਣਾ ਤੇ ਸੰਵਾਦ,ਸੰਪ. ਡਾ.ਦਰਿਆ, 2017)       

2. ਪਰਵਾਸੀ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਭਟਕਣਾ:ਮੰਗਾ ਬਾਸੀ ਕਾਵਿ ਮੈਂ ਤੇ ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ‘ਚ( ਮੰਗਾ ਬਾਸੀ ਕਾਵਿ-ਮੂਲਵਾਸ ਤੇ ਪਰਵਾਸ ਦਾ ਦਵੰਦ’ਸੰਪ.ਡਾ.ਦਰਿਆ,2017)

3. ਮਾਈਗਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਪਰਿਪੇਖ ਅਤੇ ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ‘ਨਦੀਨ’ ਯੁਗਬੋਧ (ਸੰਪ. ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ 2018) 

4. ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਰਚਿਤ ‘ਬਿਜਲੀਆਂ ਦੇ ਹਾਰ”:ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਅਧਿਐਨ,ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਤ ਰਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸੰਗ( ਸੰਪ. ਸ਼.ਪ. ਸਿੰਘ) 2018   

5.ਵਰਤਮਾਨ ਦੇ ਪਰਿਪੇਖ ਵਿਚ ਘਰ/ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਸੰਕਲਪ(ਪਰਵਾਸੀ ਲੇੇਖਿਕਾਵਾਂ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ),ਪਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ  ਸਾਹਿਤ ਸਿੱਧਾਂਤਕ ਪਰਿਪੇਖ( ਸੰਪ. ਡਾ ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ/ ਡਾ ਮੁਨੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ) 2018. 

6. ਪ੍ਰਗਟ ਸਤੌਜ ਦਾ ਗਲਪੀ ਸੰਸਾਰ,ਅਜੌਕਾ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲ ਪਾਠ ਅਤੇ ਪ੍ਰਵਚਨ(ਸੰਪ.) ਰੁਪਿੰਦਰ ਕੌਰ,   ਤਰਲੋਚਨ ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਚੰਡੀਗੜ

7. ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ: ਇਤਿਹਾਸ.ਵਰਤਮਾਨ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ,ਸਮਕਾਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ(ਸਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ:ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ) 2020.ਸੁੰਦਰ ਬੁੱਕ ਡਿਪੂ ਜਲੰਧਰ।

8.ਅਜਮੇਰ ਔਲਖ ਨਾਟਕ ਕਲਖ ਹਨੇਰੇ :ਬਹੁਪੱਖੀ ਅਧਐਨ

9.ਅਵਾਸ ਤੇ ਪਰਵਾਸ:ਰਿਸ਼ਤਿਆ ਦਾ ਵਰਤਮਾਨ ਸਰੂਪ

10.ਔਰਤ ਦਾ ਅਸਤਿਤਵ:”ਕਮਜਾਤ” ਆਲੋਚਨਾਮਤਕ ਅਧਿਐਨ

11. ਲੋਕ ਕਾਵਿ ਰੂਪ ਸੁਹਾਗ: ਗਲੋਬਲੀ ਪਰਿਪੇਖ

12. ਇੱਕੀਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਹਾਕੇ ਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਗ਼ਜ਼ਲ:ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਪਰਿਪੇਖ

13.ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ‘ਚ ਬਦਲਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆ ਦੀ ਦਾਸਤਾਨ :ਖੂਹ ਖਾਤੇ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ (  ਪੇਪਰ 8 ਤੋਂ 13 ਤੱਕ  5 ਭਾਗ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਸਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ:ਵਿਭਿੰਨ ਪਰਿਪੇਖੀ  978-93-87034-58-7 ਐਕਸਲ ਬੁੱਕ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ

14.”ਪਰਵਾਸੀ ਲੇਖਕ ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ”,ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਦਾ ਕਾਵਿ-ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਹਾਂਭਾਰਤ”ਪਰਖ -ਪੜਚੋਲ,ਸੰਗਮ ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ 2021

15. “ਨਾਰੀ ਬਨਾਮ ਕਲਾ:ਅਜੋਕਾ ਮੰਡੀਕਰਨ” ਅਜੋਕਾ ਨਾਰੀਵਾਦ ਇਕ ਸੰਵਾਦ,ਗਰੇਸੀਅਸ ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ 2022

'''''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Article in Newspaper &amp; E-Journal:&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;'''''

1.  ਡਾ.ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੁਮਾਰ ਦਵੇਸ਼ਵਰ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ, ਨਵਾਂ ਜ਼ਮਾਨਾ,28 ਜੁਲਾਈ 2013.	  

2.  ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕਧਾਰਾ ਬਨਾਮ ਮੀਡੀਆ:ਬਦਲਦੇ ਪਾਸਾਰ, ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼, 7-19-2019

3.  ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਜੋਕੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ, ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼,14-8-2019

4. ਦੁਪਹਿਰ-ਖਿੜੀ: ਕਵਿਤਰੀ ਕੋਲ ਸਿਰਜਣਾ ਦਾ ਬਹੁਮੁੱਲ ਖ਼ਜਾਨਾ, ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼,9-10-2019

5. ਪੰਜਾਬੀ ਡਾਇਸਪੋਰਾ: ਬਦਲਦੇ ਸਮੀਕਰਨ, ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼ ,10-10-2019

6. ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਬਦਲਦੀ ਭੂਮਿਕਾ:ਪੁਨਰ ਚਿੰਤਨ,ਸੰਗੀਤ ਦਰਪਣ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਈ-ਜ਼ਰਨਲ, ਦਸੰਬਰ 2019

7.ਨਾਰੀ ਬਨਾਮ ਕਲਾ:ਅਜੋਕਾ ਮੰਡੀਕਰਨ, ਇੰਡੋ-ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਟਾਇਮਜ਼, 28 ਜੁਲਾਈ 2022

8.ਦੇਸ਼ ਵਾਇਆ ਪਰਦੇਸ: ਪੰਜਾਬੀ ਜੀਵਨ ਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਪਾਸਾਰ, ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼,29 ਜੁਲਾਈ 2022

9.ਵਰਤਮਾਨ ਪੰਜਾਬ ਬਨਾਮ ਡੇਰਾ ਕਲਚਰ:ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ 'ਚ ,ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਪੰਜਾਬੀ  ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ  5 ਅਗਸਤ 2022

'''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Guidance (Ph.D. Degree awarded)&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;''' 

'''1.ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਉਪਭਾਸ਼ਾਈ ਕੋਸ਼ਾਂ ਦਾ ਕੋਸ਼ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨ:ਵਿਹਾਰਕ ਪਰਿਪੇਖ (ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ 4130090) 20202.   ਇੱਕੀਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੇ ਚੋਣਵੇਂ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲ: ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਪਰਿਪੇਖ ( ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ 41700233) 20213.Consumer culture impact on Punjabi Culture: Social, Economic, Political analysis. (Rupinder Kaur 41400703) 2022'''&lt;big&gt;&lt;u&gt;'''M.A-Punjabi  '''  '''Dissertation :'''&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;1.ਲੋਕ ਕਾਵਿ ਰੂਪ 'ਸੁਹਾਗ&quot; ਸਮਾਜ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਅਧਿਐਨ( ਦੁਆਬੇ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ) ( ਲਵਦੀਪ ਰੱਲ)

2. ਪ੍ਰਗਟ ਸਤੌਜ ਦੇ ਨਾਵਲ ਖਬਰ ਇਕ ਪਿੰਡ ਦੀ ‘ਚ ਪੇਸ਼ ਗਲੋਬਲੀਕਰਨ ਸਮੀਕਰਨ:ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਅਧਿਐਨ (ਕਿਰਨਜੋਤ :  11917105)

3. ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਾਵਲ ਇੱਕ੍ਹੀਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਰੂਪਾਂਤਰਿਤ ਪਸਾਰ (ਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ 11918715- 2020)


&lt;big&gt;&lt;u&gt;'''Guidance B.A Term Paper''' /'''''Project Work'' -'''&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;  

* Image of Educational Institutes in Punjabi Songs
* Gender equality in ‘Angami ‘Tribe.
* Contemporary Trends of Bio-pic in Punjabi cinema'''.'''
* WOMEN IN IS MAT CHUGHTAI'S WORKS (COMPARATIVE STUDY OF HER WORKS)
* CHILD ABUSE BY FAMILY MEMBER AND ASSOCIATED TRAUMA IN YOUNG ADULT
* History Present Time and the People (In the     Context of Noormehal).
*  Awareness about Vote-Value (In the context of the   Election 2019).
* Cybercrime: Security and Awareness (In the Context of Punjab 2018-2019)
* Position of the Orphan: in the Recent Time (In the Context of Punjab, Delhi, Nagaland)
* Youth and Social App: in the     context of TIK TOK App( SSC 100     (Section: UC084)
* Rape     Cases and their Effects on Society '''('''Section – UC199 -2021)
* Level     of Awareness and Opportunities of Sports in Rural Area (SECTION – UC163
* Role played by fake news in Molding Public Opinion SECTION – UC162
* Privacy on social media: Impact and Awareness Section- UC195
* Visualizing     Women’s Safety in India (SECTION – UC231)
* Causes     and Consequences of Migration During Pandemic (SECTION: UC224) '''''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Extracurricular activities&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;'''''    First Prize in '''Painting competition''' held at ''Baring Union Christian College, Batala'' in 2006           First Prize in '''Stage Decoration''' held at ''Baring Union Christian College, Batala'' in 2008    First Prize in '''Quiz Competition''' (PUNJABI) in Youth festival held at ''Baring Union Christian College, Batala'' in 2010   Participate in '''Bhangra World Record, (Guinness World Records, November 1, 2018''') L.P. University Phagwara.    '''Committee In organizing''' the 106&lt;sup&gt;th&lt;/sup&gt; Indian science Congress-future India; Science &amp; Technology held on 3&lt;sup&gt;rd&lt;/sup&gt; to 7&lt;sup&gt;th&lt;/sup&gt; January 2019.     '''Best Researcher Award 2018-2019   Lovely Professional University. (Cash Award)'''</text>
      <sha1>5d8nxciylmahv5wnibbqrbl83bg33ov</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610660</id>
      <parentid>610654</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T01:36:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Harjot57</username>
        <id>42800</id>
      </contributor>
      <comment>ਹਰਜੋਤ ਕੌਰ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ  ਹੈ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15978" xml:space="preserve">ਡਾ.ਹਰਜੋਤ ਕੌਰ ਖੈਹਿਰਾ ਦਾ ਜਨਮ 5 ਸਤੰਬਰ 1986 ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜਿਲ੍ਹਾਂ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਵਿਚ ਹੋਇਆ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਮੁੱਢਲੀ  ਸਿੱਖਿਆਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕੀਤੀ ।ਇਸਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੇਰਿੰਗ ਯੂਨੀਅਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਚਨ ਕਾਲਜ ਬਟਾਲਾ ਤੋਂ ਬੀ.ਏ. ਅਤੇ ਐੱਮ.ਏ. ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।ਆਪਣੀ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆਂ  ਵਿਚ ਐੱਮ.ਫਿਲ ਤੇ ਪੀਐੱਚ.ਡੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਡਾ.ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ ਭਾਟੀਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।ਉਸਦੇ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ: ਡਾ.ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ ਸਾਹਿਤ ਅਧਿਐਨ:ਵਿਧੀ ਤੇ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਹੈ।

'''&lt;big&gt;ਕਿੱਤਾ:&lt;/big&gt;'''   &lt;small&gt;2017 ਵਿਚ ਪੀਐੱਚ.ਡੀ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੰਸ ਰਾਜ ਮਹਿਲਾ ਮਹਾ ਵਿਦਿਆਲਾ ਵਿਚ ਬਤੌਰ ਅਸਿ.ਪ੍ਰੋ ਨੌਕਰੀ ਕੀਤੀ।2018 ਵਿਚ ਉਹ ਲਵਲੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਚ ਰੈਗਲਰ ਨੌਕਰੀ ਤੇ ਅਧਿਆਪਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਪੱਕੀ ਵਸਨੀਕ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ।ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਵੀ ਉਸਨੇ ਨਿਰੰਤਰ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।&lt;/small&gt; 

'''''Specialization'''''

'''  Meta Criticism, Literary criticism, Diaspora’s Studies,'''

ਖੋਜ ਕਾਰਜ: 

'''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Research Papers in International /National Journal :&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;'''

1.ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ :ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਚਿੰਤਨ ਸਰੋਕਾਰ (ਪੰਜਾਬੀ ਦੁਨੀਆ ਅਕਤੂਬਰ 2015)                    

 2. ਦਵਿੰਦਰ ਕੌਰ ਰਚਿਤ ‘ਅਗਨ ਚੋਲਾ’:ਨਿੱਜ ਤੋਂ ਪਾਰ ਦੀ ਯਾਤਰਾ( ਅਲਖ,ਜਨਵਰੀ-ਮਾਰਚ 2016)

3. ਦਵਿੰਦਰ ਕੌਰ ਰਚਿਤ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘ਸਫਰ’ ਵਿਚ ਔਰਤ: ਭਾਰਤੀ ਤੇ ਪਰਵਾਸੀ ਪਰਿਪੇਖ ‘ਚ(ਅਜੋਕੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ   ਅਪ੍ਰੈਲ-ਜੂਨ 2016)

4. ਪਾਲੀ ਭੁਪਿੰਦਰ ਦੀ ਨਾਟ ਚੇਤਨਾ: ਮੈਂ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ‘ਚ(ਅਲਖ,ਜੁਲਾਈ -ਦਸੰਬਰ2016)

5. ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ ਰਚਿਤ ਚਾਨਣ ਦੀ ਲਕੀਰ:ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ,(ਪੰਜਾਬੀ ਦੁਨੀਆ,ਅਕਤੂਬਰ-2016)

6.ਮੁੰਦਰੀ ਡੌਟ ਕੌਮ:ਪਰਵਾਸੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਪਰਿਪੇਖ ( ਅਜੋਕੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ, ਅਕਤੁਬਰ -ਦਸੰਬਰ 2016)

7. ਤੀਵੀਆਂ:ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਉਲਝੀ ਦਾਸਤਾਨ ,ਸਮਦਰਸ਼ੀ ਸਤੰਬਰ/ਅਕਤੂਬਰ 2018 

8. ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ ਸਾਹਿਤ ਸਮੀਖਿਆ: ਸਿੱਧਾਂਤਕ ਸਰੂਪ,ਆਬਰੂ, ਅਕਤੂਬਰ-ਦਸੰਬਰ 2018

9.  ਸੁਰਜੀਤ ਪਾਤਰ ਕਾਵਿ:ਮਨੁੱਖੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕੈਨਵਸ ( ਅਜੋਕੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ ਜਨਵਰੀ/ਮਾਰਚ 2019)

10. ਬਰਤਾਨੀਆ ਵਿਚ ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ:ਗਲਪ ਚਿੰਤਨ ,ਪਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਗਲਪ ਸਾਹਿਤ ਬਦਲਦੇ ਪਰਿਪੇਖ(ਸੰਪ) ਡਾ:ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ/ ਡਾ:ਤੇਜਿੰਦਰ ਕੌਰ  ਲਾਹੌਰ ਬੁੱਕ ਸ਼ਾਪ ਲੁਧਿਆਣਾ 2019.

11. ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ:ਇਤਿਹਾਸ,ਬਦਲਦਾ ਸਰੂਪ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ, (ਪੱਬਪਾ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ) 2018 

12. ਨਵਰੂਪ ਕੌਰ ‘ਬਰਤਾਨੀਆ ਦਾ ਸਫ਼ਰ’ ਵਿਅਕਤੀਤਵ ਤੇ ਰਚਨਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ (ਪੰਜਾਬੀ ਕਲਮ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ)2019

13. ਯਥਾਰਥ ਅਤੇ ਮਿੱਥ ਦਾ ਰੂਪਾਂਤਰਨੀਕਰਨ : “ਮੈਂ ਸੀਤਾ ਨਹੀਂ” ( ਪ੍ਰਤੀਮਾਨ ਜਨਵਰੀ-ਮਾਰਚ 2019)

14. ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕਧਾਰਾ ਬਨਾਮ ਮੀਡੀਆ;ਬਦਲਦੇ ਪਾਸਾਰ,ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼ ਜਲੰਧਰ,19-7-19

15. ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸੰਕਟ: ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਪਰਿਪੇਖ ਚ, ਸੰਸਕਾਰ ਚੇਤਨਾ 2019 

16. ਆਧੁਨਿਕ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲ ਅਤੇ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਪਰਿਪੇਖ, ਸੰਸਕਾਰ ਚੇਤਨਾ, 2019

17.  ਕੱਲਰ: ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀ ਤ੍ਰਾਸਦੀ ਦਾ ਸੰਕਲਪ,ਸਮਦਰਸ਼ੀ ,ਜੁਲਾਈ-ਅਗਸਤ 2019

18. ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਚੇਤਨਾ ਅਤੇ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕ ਬਾਣੀ:ਵਿਸ਼ਵੀ ਪਰਿਪੇਖ ‘ਚ,ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ:ਜੀਵਨ ਮੁੱਲ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਨ,vol-VI oct-dec 2019,International Journal of innovative Social science &amp; Humanities Research 

19. ਖੋਜਕਾਰੀ ਦਾ ਸਰੂਪ ਅਤੇ ਬਰਤਾਨਵੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਦਵੰਦਵਾਦੀ ਪਦਾਰਥਵਾਦੀ ਅਧਿਐਨ: ਇਕ ਮੁਲਾਂਕਣ “ “ਆਬਰੂ” ਅਪ੍ਰੈਲ-ਜੂਨ 2020.

20. ਨਾਰੀ ਦੀ ਯਥਾਰਥਕ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਗਾਥਾ:ਲਾਲ ਬੱਤੀ ਅਤੇ ਗੰਧਲੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ, ਆਬਰੂ ਜੁਲਾਈ ਸਤੰਬਰ-2020

21.ਸ਼ੋਸਲ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਸਮਾਜ ਉਪਰ ਵੱਧਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ: ਆਬਰੂ ਜੁਲਾਈ ਸਤੰਬਰ-2020

22. Globalization and the Punjabi Novel: A Picture of dynamic Society ‘ Shodh Sanchar Bulletin , Oct-Dec 2020.

23.WOMEN IN IS MAT CHUGHTAI'S WORKS (COMPARATIVE STUDY OF HER WORKS) Shodh Sarita AN INTERNATIONAL BILINGUAL PEER REVIEWED REFEREED RESEARCH JOURNAL, Vol. 7, Issue 28, October-December, 2020

24.CHILD ABUSE BY FAMILY MEMBER AND ASSOCIATED TRAUMA IN YOUNG ADULTS, Shodh Sarita AN INTERNATIONAL BILINGUAL PEER REVIEWED REFEREED RESEARCH JOURNAL, Vol. 7, Issue 28, October-December, 2020

25.ਪ੍ਰਗਟ ਸਤੌਜ ਦੇ ਨਾਵਲ :ਸਮਾਜਕ ਯਥਾਰਥ ਦਾ ਕੈਨਵਸ ( ਜਨਵਰੀ-ਮਾਰਚ 2022)

26.ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਦੁਆਰਾ ਰਚਿਤ ਨਾਵਲ ਵਿਚ ਰੁਪਾਂਤਰਿਤ ਸਮਾਜ ਦੀ ਦਸ਼ਾ ਤੇ ਦਿਸ਼ਾ ( ਜਨਵਰੀ-ਮਾਰਚ 2022)

'''''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Research Papers in Books:&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;  ''''' 

1. ਸੁਰਿੰਦਰ ਸੀਰਤ ਕਾਵਿ:ਗਜ਼ਲ ਸੰਵੇਦਨਾ ਅਰੂਪੇ ਅੱਖਰ ਦਾ ਅਕਸ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ(ਸੁਰਿੰਦਰ ਸੀਰਤ ਸਿਰਜਣਾ ਤੇ ਸੰਵਾਦ,ਸੰਪ. ਡਾ.ਦਰਿਆ, 2017)       

2. ਪਰਵਾਸੀ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਭਟਕਣਾ:ਮੰਗਾ ਬਾਸੀ ਕਾਵਿ ਮੈਂ ਤੇ ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ‘ਚ( ਮੰਗਾ ਬਾਸੀ ਕਾਵਿ-ਮੂਲਵਾਸ ਤੇ ਪਰਵਾਸ ਦਾ ਦਵੰਦ’ਸੰਪ.ਡਾ.ਦਰਿਆ,2017)

3. ਮਾਈਗਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਪਰਿਪੇਖ ਅਤੇ ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ‘ਨਦੀਨ’ ਯੁਗਬੋਧ (ਸੰਪ. ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ 2018) 

4. ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਰਚਿਤ ‘ਬਿਜਲੀਆਂ ਦੇ ਹਾਰ”:ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਅਧਿਐਨ,ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਤ ਰਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸੰਗ( ਸੰਪ. ਸ਼.ਪ. ਸਿੰਘ) 2018   

5.ਵਰਤਮਾਨ ਦੇ ਪਰਿਪੇਖ ਵਿਚ ਘਰ/ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਸੰਕਲਪ(ਪਰਵਾਸੀ ਲੇੇਖਿਕਾਵਾਂ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ),ਪਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ  ਸਾਹਿਤ ਸਿੱਧਾਂਤਕ ਪਰਿਪੇਖ( ਸੰਪ. ਡਾ ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ/ ਡਾ ਮੁਨੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ) 2018. 

6. ਪ੍ਰਗਟ ਸਤੌਜ ਦਾ ਗਲਪੀ ਸੰਸਾਰ,ਅਜੌਕਾ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲ ਪਾਠ ਅਤੇ ਪ੍ਰਵਚਨ(ਸੰਪ.) ਰੁਪਿੰਦਰ ਕੌਰ,   ਤਰਲੋਚਨ ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਚੰਡੀਗੜ

7. ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ: ਇਤਿਹਾਸ.ਵਰਤਮਾਨ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ,ਸਮਕਾਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ(ਸਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ:ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ) 2020.ਸੁੰਦਰ ਬੁੱਕ ਡਿਪੂ ਜਲੰਧਰ।

8.ਅਜਮੇਰ ਔਲਖ ਨਾਟਕ ਕਲਖ ਹਨੇਰੇ :ਬਹੁਪੱਖੀ ਅਧਐਨ

9.ਅਵਾਸ ਤੇ ਪਰਵਾਸ:ਰਿਸ਼ਤਿਆ ਦਾ ਵਰਤਮਾਨ ਸਰੂਪ

10.ਔਰਤ ਦਾ ਅਸਤਿਤਵ:”ਕਮਜਾਤ” ਆਲੋਚਨਾਮਤਕ ਅਧਿਐਨ

11. ਲੋਕ ਕਾਵਿ ਰੂਪ ਸੁਹਾਗ: ਗਲੋਬਲੀ ਪਰਿਪੇਖ

12. ਇੱਕੀਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਹਾਕੇ ਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਗ਼ਜ਼ਲ:ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਪਰਿਪੇਖ

13.ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ‘ਚ ਬਦਲਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆ ਦੀ ਦਾਸਤਾਨ :ਖੂਹ ਖਾਤੇ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ (  ਪੇਪਰ 8 ਤੋਂ 13 ਤੱਕ  5 ਭਾਗ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਸਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ:ਵਿਭਿੰਨ ਪਰਿਪੇਖੀ  978-93-87034-58-7 ਐਕਸਲ ਬੁੱਕ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ

14.”ਪਰਵਾਸੀ ਲੇਖਕ ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ”,ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਦਾ ਕਾਵਿ-ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਹਾਂਭਾਰਤ”ਪਰਖ -ਪੜਚੋਲ,ਸੰਗਮ ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ 2021

15. “ਨਾਰੀ ਬਨਾਮ ਕਲਾ:ਅਜੋਕਾ ਮੰਡੀਕਰਨ” ਅਜੋਕਾ ਨਾਰੀਵਾਦ ਇਕ ਸੰਵਾਦ,ਗਰੇਸੀਅਸ ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ 2022

'''''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Article in Newspaper &amp; E-Journal:&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;'''''

1.  ਡਾ.ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੁਮਾਰ ਦਵੇਸ਼ਵਰ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ, ਨਵਾਂ ਜ਼ਮਾਨਾ,28 ਜੁਲਾਈ 2013.	  

2.  ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕਧਾਰਾ ਬਨਾਮ ਮੀਡੀਆ:ਬਦਲਦੇ ਪਾਸਾਰ, ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼, 7-19-2019

3.  ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਜੋਕੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ, ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼,14-8-2019

4. ਦੁਪਹਿਰ-ਖਿੜੀ: ਕਵਿਤਰੀ ਕੋਲ ਸਿਰਜਣਾ ਦਾ ਬਹੁਮੁੱਲ ਖ਼ਜਾਨਾ, ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼,9-10-2019

5. ਪੰਜਾਬੀ ਡਾਇਸਪੋਰਾ: ਬਦਲਦੇ ਸਮੀਕਰਨ, ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼ ,10-10-2019

6. ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਬਦਲਦੀ ਭੂਮਿਕਾ:ਪੁਨਰ ਚਿੰਤਨ,ਸੰਗੀਤ ਦਰਪਣ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਈ-ਜ਼ਰਨਲ, ਦਸੰਬਰ 2019

7.ਨਾਰੀ ਬਨਾਮ ਕਲਾ:ਅਜੋਕਾ ਮੰਡੀਕਰਨ, ਇੰਡੋ-ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਟਾਇਮਜ਼, 28 ਜੁਲਾਈ 2022

8.ਦੇਸ਼ ਵਾਇਆ ਪਰਦੇਸ: ਪੰਜਾਬੀ ਜੀਵਨ ਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਪਾਸਾਰ, ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼,29 ਜੁਲਾਈ 2022

9.ਵਰਤਮਾਨ ਪੰਜਾਬ ਬਨਾਮ ਡੇਰਾ ਕਲਚਰ:ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ 'ਚ ,ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਪੰਜਾਬੀ  ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ  5 ਅਗਸਤ 2022

'''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Guidance (Ph.D. Degree awarded)&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;''' 

'''1.ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਉਪਭਾਸ਼ਾਈ ਕੋਸ਼ਾਂ ਦਾ ਕੋਸ਼ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨ:ਵਿਹਾਰਕ ਪਰਿਪੇਖ (ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ 4130090) 20202.   ਇੱਕੀਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੇ ਚੋਣਵੇਂ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲ: ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਪਰਿਪੇਖ ( ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ 41700233) 20213.Consumer culture impact on Punjabi Culture: Social, Economic, Political analysis. (Rupinder Kaur 41400703) 2022'''&lt;big&gt;&lt;u&gt;'''M.A-Punjabi  '''  '''Dissertation :'''&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;1.ਲੋਕ ਕਾਵਿ ਰੂਪ 'ਸੁਹਾਗ&quot; ਸਮਾਜ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਅਧਿਐਨ( ਦੁਆਬੇ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ) ( ਲਵਦੀਪ ਰੱਲ)

2. ਪ੍ਰਗਟ ਸਤੌਜ ਦੇ ਨਾਵਲ ਖਬਰ ਇਕ ਪਿੰਡ ਦੀ ‘ਚ ਪੇਸ਼ ਗਲੋਬਲੀਕਰਨ ਸਮੀਕਰਨ:ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਅਧਿਐਨ (ਕਿਰਨਜੋਤ :  11917105)

3. ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਾਵਲ ਇੱਕ੍ਹੀਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਰੂਪਾਂਤਰਿਤ ਪਸਾਰ (ਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ 11918715- 2020)


&lt;big&gt;&lt;u&gt;'''Guidance B.A Term Paper''' /'''''Project Work'' -'''&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;  

* Image of Educational Institutes in Punjabi Songs
* Gender equality in ‘Angami ‘Tribe.
* Contemporary Trends of Bio-pic in Punjabi cinema'''.'''
* WOMEN IN IS MAT CHUGHTAI'S WORKS (COMPARATIVE STUDY OF HER WORKS)
* CHILD ABUSE BY FAMILY MEMBER AND ASSOCIATED TRAUMA IN YOUNG ADULT
* History Present Time and the People (In the     Context of Noormehal).
*  Awareness about Vote-Value (In the context of the   Election 2019).
* Cybercrime: Security and Awareness (In the Context of Punjab 2018-2019)
* Position of the Orphan: in the Recent Time (In the Context of Punjab, Delhi, Nagaland)
* Youth and Social App: in the     context of TIK TOK App( SSC 100     (Section: UC084)
* Rape     Cases and their Effects on Society '''('''Section – UC199 -2021)
* Level     of Awareness and Opportunities of Sports in Rural Area (SECTION – UC163
* Role played by fake news in Molding Public Opinion SECTION – UC162
* Privacy on social media: Impact and Awareness Section- UC195
* Visualizing     Women’s Safety in India (SECTION – UC231)
* Causes     and Consequences of Migration During Pandemic (SECTION: UC224) '''''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Extracurricular activities&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;'''''    First Prize in '''Painting competition''' held at ''Baring Union Christian College, Batala'' in 2006           First Prize in '''Stage Decoration''' held at ''Baring Union Christian College, Batala'' in 2008    First Prize in '''Quiz Competition''' (PUNJABI) in Youth festival held at ''Baring Union Christian College, Batala'' in 2010   Participate in '''Bhangra World Record, (Guinness World Records, November 1, 2018''') L.P. University Phagwara.    '''Committee In organizing''' the 106&lt;sup&gt;th&lt;/sup&gt; Indian science Congress-future India; Science &amp; Technology held on 3&lt;sup&gt;rd&lt;/sup&gt; to 7&lt;sup&gt;th&lt;/sup&gt; January 2019.     '''Best Researcher Award 2018-2019   Lovely Professional University. (Cash Award)'''</text>
      <sha1>b8qz2egg6338czzzac5nvag6h5zdhev</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610661</id>
      <parentid>610660</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T01:40:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Harjot57</username>
        <id>42800</id>
      </contributor>
      <comment>ਡਾ,ਹਰਜੋਤ ਕੌਰ ਖੈਹਿਰਾ ਦੇ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16042" xml:space="preserve">ਡਾ.ਹਰਜੋਤ ਕੌਰ ਖੈਹਿਰਾ ਦਾ ਜਨਮ 5 ਸਤੰਬਰ 1986 ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜਿਲ੍ਹਾਂ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਵਿਚ ਹੋਇਆ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਮੁੱਢਲੀ  ਸਿੱਖਿਆਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕੀਤੀ ।ਇਸਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੇਰਿੰਗ ਯੂਨੀਅਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਚਨ ਕਾਲਜ ਬਟਾਲਾ ਤੋਂ ਬੀ.ਏ. ਅਤੇ ਐੱਮ.ਏ. ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।ਆਪਣੀ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆਂ  ਵਿਚ ਐੱਮ.ਫਿਲ ਤੇ ਪੀਐੱਚ.ਡੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਡਾ.ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ ਭਾਟੀਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।ਉਸਦੇ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ: ਡਾ.ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ ਸਾਹਿਤ ਅਧਿਐਨ:ਵਿਧੀ ਤੇ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਹੈ।

'''&lt;big&gt;ਕਿੱਤਾ:&lt;/big&gt;'''   &lt;small&gt;2017 ਵਿਚ ਪੀਐੱਚ.ਡੀ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੰਸ ਰਾਜ ਮਹਿਲਾ ਮਹਾ ਵਿਦਿਆਲਾ ਵਿਚ ਬਤੌਰ ਅਸਿ.ਪ੍ਰੋ ਨੌਕਰੀ ਕੀਤੀ।2018 ਵਿਚ ਉਹ ਲਵਲੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਚ ਰੈਗਲਰ ਨੌਕਰੀ ਤੇ ਅਧਿਆਪਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਪੱਕੀ ਵਸਨੀਕ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ।ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਵੀ ਉਸਨੇ ਨਿਰੰਤਰ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।&lt;/small&gt; 

'''''Specialization'''''

'''  Meta Criticism, Literary criticism, Diaspora’s Studies,'''

ਖੋਜ ਕਾਰਜ: 

'''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Research Papers in International /National Journal :&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;'''

1.ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ :ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਚਿੰਤਨ ਸਰੋਕਾਰ (ਪੰਜਾਬੀ ਦੁਨੀਆ ਅਕਤੂਬਰ 2015)                    

 2. ਦਵਿੰਦਰ ਕੌਰ ਰਚਿਤ ‘ਅਗਨ ਚੋਲਾ’:ਨਿੱਜ ਤੋਂ ਪਾਰ ਦੀ ਯਾਤਰਾ( ਅਲਖ,ਜਨਵਰੀ-ਮਾਰਚ 2016)

3. ਦਵਿੰਦਰ ਕੌਰ ਰਚਿਤ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘ਸਫਰ’ ਵਿਚ ਔਰਤ: ਭਾਰਤੀ ਤੇ ਪਰਵਾਸੀ ਪਰਿਪੇਖ ‘ਚ(ਅਜੋਕੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ   ਅਪ੍ਰੈਲ-ਜੂਨ 2016)

4. ਪਾਲੀ ਭੁਪਿੰਦਰ ਦੀ ਨਾਟ ਚੇਤਨਾ: ਮੈਂ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ‘ਚ(ਅਲਖ,ਜੁਲਾਈ -ਦਸੰਬਰ2016)

5. ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ ਰਚਿਤ ਚਾਨਣ ਦੀ ਲਕੀਰ:ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ,(ਪੰਜਾਬੀ ਦੁਨੀਆ,ਅਕਤੂਬਰ-2016)

6.ਮੁੰਦਰੀ ਡੌਟ ਕੌਮ:ਪਰਵਾਸੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਪਰਿਪੇਖ ( ਅਜੋਕੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ, ਅਕਤੁਬਰ -ਦਸੰਬਰ 2016)

7. ਤੀਵੀਆਂ:ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਉਲਝੀ ਦਾਸਤਾਨ ,ਸਮਦਰਸ਼ੀ ਸਤੰਬਰ/ਅਕਤੂਬਰ 2018 

8. ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ ਸਾਹਿਤ ਸਮੀਖਿਆ: ਸਿੱਧਾਂਤਕ ਸਰੂਪ,ਆਬਰੂ, ਅਕਤੂਬਰ-ਦਸੰਬਰ 2018

9.  ਸੁਰਜੀਤ ਪਾਤਰ ਕਾਵਿ:ਮਨੁੱਖੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕੈਨਵਸ ( ਅਜੋਕੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ ਜਨਵਰੀ/ਮਾਰਚ 2019)

10. ਬਰਤਾਨੀਆ ਵਿਚ ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ:ਗਲਪ ਚਿੰਤਨ ,ਪਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਗਲਪ ਸਾਹਿਤ ਬਦਲਦੇ ਪਰਿਪੇਖ(ਸੰਪ) ਡਾ:ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ/ ਡਾ:ਤੇਜਿੰਦਰ ਕੌਰ  ਲਾਹੌਰ ਬੁੱਕ ਸ਼ਾਪ ਲੁਧਿਆਣਾ 2019.

11. ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ:ਇਤਿਹਾਸ,ਬਦਲਦਾ ਸਰੂਪ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ, (ਪੱਬਪਾ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ) 2018 

12. ਨਵਰੂਪ ਕੌਰ ‘ਬਰਤਾਨੀਆ ਦਾ ਸਫ਼ਰ’ ਵਿਅਕਤੀਤਵ ਤੇ ਰਚਨਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ (ਪੰਜਾਬੀ ਕਲਮ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ)2019

13. ਯਥਾਰਥ ਅਤੇ ਮਿੱਥ ਦਾ ਰੂਪਾਂਤਰਨੀਕਰਨ : “ਮੈਂ ਸੀਤਾ ਨਹੀਂ” ( ਪ੍ਰਤੀਮਾਨ ਜਨਵਰੀ-ਮਾਰਚ 2019)

14. ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕਧਾਰਾ ਬਨਾਮ ਮੀਡੀਆ;ਬਦਲਦੇ ਪਾਸਾਰ,ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼ ਜਲੰਧਰ,19-7-19

15. ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸੰਕਟ: ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਪਰਿਪੇਖ ਚ, ਸੰਸਕਾਰ ਚੇਤਨਾ 2019 

16. ਆਧੁਨਿਕ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲ ਅਤੇ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਪਰਿਪੇਖ, ਸੰਸਕਾਰ ਚੇਤਨਾ, 2019

17.  ਕੱਲਰ: ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀ ਤ੍ਰਾਸਦੀ ਦਾ ਸੰਕਲਪ,ਸਮਦਰਸ਼ੀ ,ਜੁਲਾਈ-ਅਗਸਤ 2019

18. ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਚੇਤਨਾ ਅਤੇ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕ ਬਾਣੀ:ਵਿਸ਼ਵੀ ਪਰਿਪੇਖ ‘ਚ,ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ:ਜੀਵਨ ਮੁੱਲ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਨ,vol-VI oct-dec 2019,International Journal of innovative Social science &amp; Humanities Research 

19. ਖੋਜਕਾਰੀ ਦਾ ਸਰੂਪ ਅਤੇ ਬਰਤਾਨਵੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਦਵੰਦਵਾਦੀ ਪਦਾਰਥਵਾਦੀ ਅਧਿਐਨ: ਇਕ ਮੁਲਾਂਕਣ “ “ਆਬਰੂ” ਅਪ੍ਰੈਲ-ਜੂਨ 2020.

20. ਨਾਰੀ ਦੀ ਯਥਾਰਥਕ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਗਾਥਾ:ਲਾਲ ਬੱਤੀ ਅਤੇ ਗੰਧਲੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ, ਆਬਰੂ ਜੁਲਾਈ ਸਤੰਬਰ-2020

21.ਸ਼ੋਸਲ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਸਮਾਜ ਉਪਰ ਵੱਧਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ: ਆਬਰੂ ਜੁਲਾਈ ਸਤੰਬਰ-2020

22. Globalization and the Punjabi Novel: A Picture of dynamic Society ‘ Shodh Sanchar Bulletin , Oct-Dec 2020.

23.WOMEN IN IS MAT CHUGHTAI'S WORKS (COMPARATIVE STUDY OF HER WORKS) Shodh Sarita AN INTERNATIONAL BILINGUAL PEER REVIEWED REFEREED RESEARCH JOURNAL, Vol. 7, Issue 28, October-December, 2020

24.CHILD ABUSE BY FAMILY MEMBER AND ASSOCIATED TRAUMA IN YOUNG ADULTS, Shodh Sarita AN INTERNATIONAL BILINGUAL PEER REVIEWED REFEREED RESEARCH JOURNAL, Vol. 7, Issue 28, October-December, 2020

25.ਪ੍ਰਗਟ ਸਤੌਜ ਦੇ ਨਾਵਲ :ਸਮਾਜਕ ਯਥਾਰਥ ਦਾ ਕੈਨਵਸ ( ਜਨਵਰੀ-ਮਾਰਚ 2022)

26.ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਦੁਆਰਾ ਰਚਿਤ ਨਾਵਲ ਵਿਚ ਰੁਪਾਂਤਰਿਤ ਸਮਾਜ ਦੀ ਦਸ਼ਾ ਤੇ ਦਿਸ਼ਾ ( ਜਨਵਰੀ-ਮਾਰਚ 2022)

'''''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Research Papers in Books:&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;  ''''' 

1. ਸੁਰਿੰਦਰ ਸੀਰਤ ਕਾਵਿ:ਗਜ਼ਲ ਸੰਵੇਦਨਾ ਅਰੂਪੇ ਅੱਖਰ ਦਾ ਅਕਸ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ(ਸੁਰਿੰਦਰ ਸੀਰਤ ਸਿਰਜਣਾ ਤੇ ਸੰਵਾਦ,ਸੰਪ. ਡਾ.ਦਰਿਆ, 2017)       

2. ਪਰਵਾਸੀ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਭਟਕਣਾ:ਮੰਗਾ ਬਾਸੀ ਕਾਵਿ ਮੈਂ ਤੇ ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ‘ਚ( ਮੰਗਾ ਬਾਸੀ ਕਾਵਿ-ਮੂਲਵਾਸ ਤੇ ਪਰਵਾਸ ਦਾ ਦਵੰਦ’ਸੰਪ.ਡਾ.ਦਰਿਆ,2017)

3. ਮਾਈਗਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਪਰਿਪੇਖ ਅਤੇ ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ‘ਨਦੀਨ’ ਯੁਗਬੋਧ (ਸੰਪ. ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ 2018) 

4. ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਰਚਿਤ ‘ਬਿਜਲੀਆਂ ਦੇ ਹਾਰ”:ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਅਧਿਐਨ,ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਤ ਰਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸੰਗ( ਸੰਪ. ਸ਼.ਪ. ਸਿੰਘ) 2018   

5.ਵਰਤਮਾਨ ਦੇ ਪਰਿਪੇਖ ਵਿਚ ਘਰ/ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਸੰਕਲਪ(ਪਰਵਾਸੀ ਲੇੇਖਿਕਾਵਾਂ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ),ਪਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ  ਸਾਹਿਤ ਸਿੱਧਾਂਤਕ ਪਰਿਪੇਖ( ਸੰਪ. ਡਾ ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ/ ਡਾ ਮੁਨੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ) 2018. 

6. ਪ੍ਰਗਟ ਸਤੌਜ ਦਾ ਗਲਪੀ ਸੰਸਾਰ,ਅਜੌਕਾ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲ ਪਾਠ ਅਤੇ ਪ੍ਰਵਚਨ(ਸੰਪ.) ਰੁਪਿੰਦਰ ਕੌਰ,   ਤਰਲੋਚਨ ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਚੰਡੀਗੜ

7. ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ: ਇਤਿਹਾਸ.ਵਰਤਮਾਨ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ,ਸਮਕਾਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ(ਸਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ:ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ) 2020.ਸੁੰਦਰ ਬੁੱਕ ਡਿਪੂ ਜਲੰਧਰ।

8.ਅਜਮੇਰ ਔਲਖ ਨਾਟਕ ਕਲਖ ਹਨੇਰੇ :ਬਹੁਪੱਖੀ ਅਧਐਨ

9.ਅਵਾਸ ਤੇ ਪਰਵਾਸ:ਰਿਸ਼ਤਿਆ ਦਾ ਵਰਤਮਾਨ ਸਰੂਪ

10.ਔਰਤ ਦਾ ਅਸਤਿਤਵ:”ਕਮਜਾਤ” ਆਲੋਚਨਾਮਤਕ ਅਧਿਐਨ

11. ਲੋਕ ਕਾਵਿ ਰੂਪ ਸੁਹਾਗ: ਗਲੋਬਲੀ ਪਰਿਪੇਖ

12. ਇੱਕੀਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਹਾਕੇ ਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਗ਼ਜ਼ਲ:ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਪਰਿਪੇਖ

13.ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ‘ਚ ਬਦਲਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆ ਦੀ ਦਾਸਤਾਨ :ਖੂਹ ਖਾਤੇ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ (  ਪੇਪਰ 8 ਤੋਂ 13 ਤੱਕ  5 ਭਾਗ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਸਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ:ਵਿਭਿੰਨ ਪਰਿਪੇਖੀ  978-93-87034-58-7 ਐਕਸਲ ਬੁੱਕ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ

14.”ਪਰਵਾਸੀ ਲੇਖਕ ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ”,ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਦਾ ਕਾਵਿ-ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਹਾਂਭਾਰਤ”ਪਰਖ -ਪੜਚੋਲ,ਸੰਗਮ ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ 2021

15. “ਨਾਰੀ ਬਨਾਮ ਕਲਾ:ਅਜੋਕਾ ਮੰਡੀਕਰਨ” ਅਜੋਕਾ ਨਾਰੀਵਾਦ ਇਕ ਸੰਵਾਦ,ਗਰੇਸੀਅਸ ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ 2022

'''''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Article in Newspaper &amp; E-Journal:&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;'''''

1.  ਡਾ.ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੁਮਾਰ ਦਵੇਸ਼ਵਰ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ, ਨਵਾਂ ਜ਼ਮਾਨਾ,28 ਜੁਲਾਈ 2013.	  

2.  ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕਧਾਰਾ ਬਨਾਮ ਮੀਡੀਆ:ਬਦਲਦੇ ਪਾਸਾਰ, ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼, 7-19-2019

3.  ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਜੋਕੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ, ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼,14-8-2019

4. ਦੁਪਹਿਰ-ਖਿੜੀ: ਕਵਿਤਰੀ ਕੋਲ ਸਿਰਜਣਾ ਦਾ ਬਹੁਮੁੱਲ ਖ਼ਜਾਨਾ, ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼,9-10-2019

5. ਪੰਜਾਬੀ ਡਾਇਸਪੋਰਾ: ਬਦਲਦੇ ਸਮੀਕਰਨ, ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼ ,10-10-2019

6. ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਬਦਲਦੀ ਭੂਮਿਕਾ:ਪੁਨਰ ਚਿੰਤਨ,ਸੰਗੀਤ ਦਰਪਣ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਈ-ਜ਼ਰਨਲ, ਦਸੰਬਰ 2019

7.ਨਾਰੀ ਬਨਾਮ ਕਲਾ:ਅਜੋਕਾ ਮੰਡੀਕਰਨ, ਇੰਡੋ-ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਟਾਇਮਜ਼, 28 ਜੁਲਾਈ 2022

8.ਦੇਸ਼ ਵਾਇਆ ਪਰਦੇਸ: ਪੰਜਾਬੀ ਜੀਵਨ ਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਪਾਸਾਰ, ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼,29 ਜੁਲਾਈ 2022

9.ਵਰਤਮਾਨ ਪੰਜਾਬ ਬਨਾਮ ਡੇਰਾ ਕਲਚਰ:ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ 'ਚ ,ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਪੰਜਾਬੀ  ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ  5 ਅਗਸਤ 2022

'''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Guidance (Ph.D. Degree (awarded)&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;''' 

'''1.ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਉਪਭਾਸ਼ਾਈ ਕੋਸ਼ਾਂ ਦਾ ਕੋਸ਼ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨ:ਵਿਹਾਰਕ ਪਰਿਪੇਖ (ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ 4130090) 2020'''

'''2.  ਇੱਕੀਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੇ ਚੋਣਵੇਂ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲ: ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਪਰਿਪੇਖ ( ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ 41700233) 2021'''

'''3.Consumer culture impact on Punjabi Culture: Social, Economic, Political analysis. (Rupinder Kaur 41400703) 2022'''

'''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Guidance&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;''' &lt;big&gt;&lt;u&gt;'''M.A-Punjabi  '''  '''Dissertation :'''&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;

1.ਲੋਕ ਕਾਵਿ ਰੂਪ 'ਸੁਹਾਗ&quot; ਸਮਾਜ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਅਧਿਐਨ( ਦੁਆਬੇ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ) ( ਲਵਦੀਪ ਰੱਲ)

2. ਪ੍ਰਗਟ ਸਤੌਜ ਦੇ ਨਾਵਲ ਖਬਰ ਇਕ ਪਿੰਡ ਦੀ ‘ਚ ਪੇਸ਼ ਗਲੋਬਲੀਕਰਨ ਸਮੀਕਰਨ:ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਅਧਿਐਨ (ਕਿਰਨਜੋਤ :  11917105)

3. ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਾਵਲ ਇੱਕ੍ਹੀਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਰੂਪਾਂਤਰਿਤ ਪਸਾਰ (ਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ 11918715- 2020)


&lt;big&gt;&lt;u&gt;'''Guidance B.A Term Paper''' /'''''Project Work'' -'''&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;  

* Image of Educational Institutes in Punjabi Songs
* Gender equality in ‘Angami ‘Tribe.
* Contemporary Trends of Bio-pic in Punjabi cinema'''.'''
* WOMEN IN IS MAT CHUGHTAI'S WORKS (COMPARATIVE STUDY OF HER WORKS)
* CHILD ABUSE BY FAMILY MEMBER AND ASSOCIATED TRAUMA IN YOUNG ADULT
* History Present Time and the People (In the     Context of Noormehal).
*  Awareness about Vote-Value (In the context of the   Election 2019).
* Cybercrime: Security and Awareness (In the Context of Punjab 2018-2019)
* Position of the Orphan: in the Recent Time (In the Context of Punjab, Delhi, Nagaland)
* Youth and Social App: in the     context of TIK TOK App( SSC 100     (Section: UC084)
* Rape     Cases and their Effects on Society '''('''Section – UC199 -2021)
* Level     of Awareness and Opportunities of Sports in Rural Area (SECTION – UC163
* Role played by fake news in Molding Public Opinion SECTION – UC162
* Privacy on social media: Impact and Awareness Section- UC195
* Visualizing     Women’s Safety in India (SECTION – UC231)
* Causes     and Consequences of Migration During Pandemic (SECTION: UC224)
* '''''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Extracurricular activities&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;'''''    First Prize in '''Painting competition''' held at ''Baring Union Christian College, Batala'' in 2006       
* First Prize in '''Stage Decoration''' held at ''Baring Union Christian College, Batala'' in 2008  
*   First Prize in '''Quiz Competition''' (PUNJABI) in Youth festival held at ''Baring Union Christian College, Batala'' in 2010  
*  Participate in '''Bhangra World Record, (Guinness World Records, November 1, 2018''') L.P. University Phagwara.    
* '''Committee In organizing''' the 106&lt;sup&gt;th&lt;/sup&gt; Indian science Congress-future India; Science &amp; Technology held on 3&lt;sup&gt;rd&lt;/sup&gt; to 7&lt;sup&gt;th&lt;/sup&gt; January 2019.    
* '''Best Researcher Award 2018-2019   Lovely Professional University. (Cash Award)'''</text>
      <sha1>qs2e51ngxuj3kelxfs4l6nkpxrxt377</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610744</id>
      <parentid>610661</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T09:51:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jagseer S Sidhu</username>
        <id>18155</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16149" xml:space="preserve">{{ਮਿਟਾਓ|ਲੇਖ ਕਿਸੇ ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹਸਤੀ ਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ}}ਡਾ.ਹਰਜੋਤ ਕੌਰ ਖੈਹਿਰਾ ਦਾ ਜਨਮ 5 ਸਤੰਬਰ 1986 ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜਿਲ੍ਹਾਂ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਵਿਚ ਹੋਇਆ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਮੁੱਢਲੀ  ਸਿੱਖਿਆਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕੀਤੀ ।ਇਸਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੇਰਿੰਗ ਯੂਨੀਅਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਚਨ ਕਾਲਜ ਬਟਾਲਾ ਤੋਂ ਬੀ.ਏ. ਅਤੇ ਐੱਮ.ਏ. ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।ਆਪਣੀ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆਂ  ਵਿਚ ਐੱਮ.ਫਿਲ ਤੇ ਪੀਐੱਚ.ਡੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਡਾ.ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ ਭਾਟੀਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।ਉਸਦੇ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ: ਡਾ.ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ ਸਾਹਿਤ ਅਧਿਐਨ:ਵਿਧੀ ਤੇ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਹੈ।

'''&lt;big&gt;ਕਿੱਤਾ:&lt;/big&gt;'''   &lt;small&gt;2017 ਵਿਚ ਪੀਐੱਚ.ਡੀ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੰਸ ਰਾਜ ਮਹਿਲਾ ਮਹਾ ਵਿਦਿਆਲਾ ਵਿਚ ਬਤੌਰ ਅਸਿ.ਪ੍ਰੋ ਨੌਕਰੀ ਕੀਤੀ।2018 ਵਿਚ ਉਹ ਲਵਲੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਚ ਰੈਗਲਰ ਨੌਕਰੀ ਤੇ ਅਧਿਆਪਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਪੱਕੀ ਵਸਨੀਕ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ।ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਵੀ ਉਸਨੇ ਨਿਰੰਤਰ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।&lt;/small&gt; 

'''''Specialization'''''

'''  Meta Criticism, Literary criticism, Diaspora’s Studies,'''

ਖੋਜ ਕਾਰਜ: 

'''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Research Papers in International /National Journal :&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;'''

1.ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ :ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਚਿੰਤਨ ਸਰੋਕਾਰ (ਪੰਜਾਬੀ ਦੁਨੀਆ ਅਕਤੂਬਰ 2015)                    

 2. ਦਵਿੰਦਰ ਕੌਰ ਰਚਿਤ ‘ਅਗਨ ਚੋਲਾ’:ਨਿੱਜ ਤੋਂ ਪਾਰ ਦੀ ਯਾਤਰਾ( ਅਲਖ,ਜਨਵਰੀ-ਮਾਰਚ 2016)

3. ਦਵਿੰਦਰ ਕੌਰ ਰਚਿਤ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘ਸਫਰ’ ਵਿਚ ਔਰਤ: ਭਾਰਤੀ ਤੇ ਪਰਵਾਸੀ ਪਰਿਪੇਖ ‘ਚ(ਅਜੋਕੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ   ਅਪ੍ਰੈਲ-ਜੂਨ 2016)

4. ਪਾਲੀ ਭੁਪਿੰਦਰ ਦੀ ਨਾਟ ਚੇਤਨਾ: ਮੈਂ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ‘ਚ(ਅਲਖ,ਜੁਲਾਈ -ਦਸੰਬਰ2016)

5. ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ ਰਚਿਤ ਚਾਨਣ ਦੀ ਲਕੀਰ:ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ,(ਪੰਜਾਬੀ ਦੁਨੀਆ,ਅਕਤੂਬਰ-2016)

6.ਮੁੰਦਰੀ ਡੌਟ ਕੌਮ:ਪਰਵਾਸੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਪਰਿਪੇਖ ( ਅਜੋਕੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ, ਅਕਤੁਬਰ -ਦਸੰਬਰ 2016)

7. ਤੀਵੀਆਂ:ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਉਲਝੀ ਦਾਸਤਾਨ ,ਸਮਦਰਸ਼ੀ ਸਤੰਬਰ/ਅਕਤੂਬਰ 2018 

8. ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ ਸਾਹਿਤ ਸਮੀਖਿਆ: ਸਿੱਧਾਂਤਕ ਸਰੂਪ,ਆਬਰੂ, ਅਕਤੂਬਰ-ਦਸੰਬਰ 2018

9.  ਸੁਰਜੀਤ ਪਾਤਰ ਕਾਵਿ:ਮਨੁੱਖੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕੈਨਵਸ ( ਅਜੋਕੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ ਜਨਵਰੀ/ਮਾਰਚ 2019)

10. ਬਰਤਾਨੀਆ ਵਿਚ ਸਵਰਨ ਚੰਦਨ:ਗਲਪ ਚਿੰਤਨ ,ਪਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਗਲਪ ਸਾਹਿਤ ਬਦਲਦੇ ਪਰਿਪੇਖ(ਸੰਪ) ਡਾ:ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ/ ਡਾ:ਤੇਜਿੰਦਰ ਕੌਰ  ਲਾਹੌਰ ਬੁੱਕ ਸ਼ਾਪ ਲੁਧਿਆਣਾ 2019.

11. ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ:ਇਤਿਹਾਸ,ਬਦਲਦਾ ਸਰੂਪ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ, (ਪੱਬਪਾ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ) 2018 

12. ਨਵਰੂਪ ਕੌਰ ‘ਬਰਤਾਨੀਆ ਦਾ ਸਫ਼ਰ’ ਵਿਅਕਤੀਤਵ ਤੇ ਰਚਨਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ (ਪੰਜਾਬੀ ਕਲਮ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ)2019

13. ਯਥਾਰਥ ਅਤੇ ਮਿੱਥ ਦਾ ਰੂਪਾਂਤਰਨੀਕਰਨ : “ਮੈਂ ਸੀਤਾ ਨਹੀਂ” ( ਪ੍ਰਤੀਮਾਨ ਜਨਵਰੀ-ਮਾਰਚ 2019)

14. ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕਧਾਰਾ ਬਨਾਮ ਮੀਡੀਆ;ਬਦਲਦੇ ਪਾਸਾਰ,ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼ ਜਲੰਧਰ,19-7-19

15. ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸੰਕਟ: ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਪਰਿਪੇਖ ਚ, ਸੰਸਕਾਰ ਚੇਤਨਾ 2019 

16. ਆਧੁਨਿਕ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲ ਅਤੇ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਪਰਿਪੇਖ, ਸੰਸਕਾਰ ਚੇਤਨਾ, 2019

17.  ਕੱਲਰ: ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀ ਤ੍ਰਾਸਦੀ ਦਾ ਸੰਕਲਪ,ਸਮਦਰਸ਼ੀ ,ਜੁਲਾਈ-ਅਗਸਤ 2019

18. ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਚੇਤਨਾ ਅਤੇ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕ ਬਾਣੀ:ਵਿਸ਼ਵੀ ਪਰਿਪੇਖ ‘ਚ,ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ:ਜੀਵਨ ਮੁੱਲ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਨ,vol-VI oct-dec 2019,International Journal of innovative Social science &amp; Humanities Research 

19. ਖੋਜਕਾਰੀ ਦਾ ਸਰੂਪ ਅਤੇ ਬਰਤਾਨਵੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਦਵੰਦਵਾਦੀ ਪਦਾਰਥਵਾਦੀ ਅਧਿਐਨ: ਇਕ ਮੁਲਾਂਕਣ “ “ਆਬਰੂ” ਅਪ੍ਰੈਲ-ਜੂਨ 2020.

20. ਨਾਰੀ ਦੀ ਯਥਾਰਥਕ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਗਾਥਾ:ਲਾਲ ਬੱਤੀ ਅਤੇ ਗੰਧਲੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ, ਆਬਰੂ ਜੁਲਾਈ ਸਤੰਬਰ-2020

21.ਸ਼ੋਸਲ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਸਮਾਜ ਉਪਰ ਵੱਧਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ: ਆਬਰੂ ਜੁਲਾਈ ਸਤੰਬਰ-2020

22. Globalization and the Punjabi Novel: A Picture of dynamic Society ‘ Shodh Sanchar Bulletin , Oct-Dec 2020.

23.WOMEN IN IS MAT CHUGHTAI'S WORKS (COMPARATIVE STUDY OF HER WORKS) Shodh Sarita AN INTERNATIONAL BILINGUAL PEER REVIEWED REFEREED RESEARCH JOURNAL, Vol. 7, Issue 28, October-December, 2020

24.CHILD ABUSE BY FAMILY MEMBER AND ASSOCIATED TRAUMA IN YOUNG ADULTS, Shodh Sarita AN INTERNATIONAL BILINGUAL PEER REVIEWED REFEREED RESEARCH JOURNAL, Vol. 7, Issue 28, October-December, 2020

25.ਪ੍ਰਗਟ ਸਤੌਜ ਦੇ ਨਾਵਲ :ਸਮਾਜਕ ਯਥਾਰਥ ਦਾ ਕੈਨਵਸ ( ਜਨਵਰੀ-ਮਾਰਚ 2022)

26.ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਦੁਆਰਾ ਰਚਿਤ ਨਾਵਲ ਵਿਚ ਰੁਪਾਂਤਰਿਤ ਸਮਾਜ ਦੀ ਦਸ਼ਾ ਤੇ ਦਿਸ਼ਾ ( ਜਨਵਰੀ-ਮਾਰਚ 2022)

'''''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Research Papers in Books:&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;  ''''' 

1. ਸੁਰਿੰਦਰ ਸੀਰਤ ਕਾਵਿ:ਗਜ਼ਲ ਸੰਵੇਦਨਾ ਅਰੂਪੇ ਅੱਖਰ ਦਾ ਅਕਸ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ(ਸੁਰਿੰਦਰ ਸੀਰਤ ਸਿਰਜਣਾ ਤੇ ਸੰਵਾਦ,ਸੰਪ. ਡਾ.ਦਰਿਆ, 2017)       

2. ਪਰਵਾਸੀ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਭਟਕਣਾ:ਮੰਗਾ ਬਾਸੀ ਕਾਵਿ ਮੈਂ ਤੇ ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ‘ਚ( ਮੰਗਾ ਬਾਸੀ ਕਾਵਿ-ਮੂਲਵਾਸ ਤੇ ਪਰਵਾਸ ਦਾ ਦਵੰਦ’ਸੰਪ.ਡਾ.ਦਰਿਆ,2017)

3. ਮਾਈਗਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਪਰਿਪੇਖ ਅਤੇ ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ‘ਨਦੀਨ’ ਯੁਗਬੋਧ (ਸੰਪ. ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ 2018) 

4. ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਰਚਿਤ ‘ਬਿਜਲੀਆਂ ਦੇ ਹਾਰ”:ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਅਧਿਐਨ,ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਤ ਰਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸੰਗ( ਸੰਪ. ਸ਼.ਪ. ਸਿੰਘ) 2018   

5.ਵਰਤਮਾਨ ਦੇ ਪਰਿਪੇਖ ਵਿਚ ਘਰ/ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਸੰਕਲਪ(ਪਰਵਾਸੀ ਲੇੇਖਿਕਾਵਾਂ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ),ਪਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ  ਸਾਹਿਤ ਸਿੱਧਾਂਤਕ ਪਰਿਪੇਖ( ਸੰਪ. ਡਾ ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ/ ਡਾ ਮੁਨੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ) 2018. 

6. ਪ੍ਰਗਟ ਸਤੌਜ ਦਾ ਗਲਪੀ ਸੰਸਾਰ,ਅਜੌਕਾ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲ ਪਾਠ ਅਤੇ ਪ੍ਰਵਚਨ(ਸੰਪ.) ਰੁਪਿੰਦਰ ਕੌਰ,   ਤਰਲੋਚਨ ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਚੰਡੀਗੜ

7. ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ: ਇਤਿਹਾਸ.ਵਰਤਮਾਨ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ,ਸਮਕਾਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ(ਸਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ:ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ) 2020.ਸੁੰਦਰ ਬੁੱਕ ਡਿਪੂ ਜਲੰਧਰ।

8.ਅਜਮੇਰ ਔਲਖ ਨਾਟਕ ਕਲਖ ਹਨੇਰੇ :ਬਹੁਪੱਖੀ ਅਧਐਨ

9.ਅਵਾਸ ਤੇ ਪਰਵਾਸ:ਰਿਸ਼ਤਿਆ ਦਾ ਵਰਤਮਾਨ ਸਰੂਪ

10.ਔਰਤ ਦਾ ਅਸਤਿਤਵ:”ਕਮਜਾਤ” ਆਲੋਚਨਾਮਤਕ ਅਧਿਐਨ

11. ਲੋਕ ਕਾਵਿ ਰੂਪ ਸੁਹਾਗ: ਗਲੋਬਲੀ ਪਰਿਪੇਖ

12. ਇੱਕੀਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਹਾਕੇ ਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਗ਼ਜ਼ਲ:ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਪਰਿਪੇਖ

13.ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ‘ਚ ਬਦਲਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆ ਦੀ ਦਾਸਤਾਨ :ਖੂਹ ਖਾਤੇ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ (  ਪੇਪਰ 8 ਤੋਂ 13 ਤੱਕ  5 ਭਾਗ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਸਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ:ਵਿਭਿੰਨ ਪਰਿਪੇਖੀ  978-93-87034-58-7 ਐਕਸਲ ਬੁੱਕ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ

14.”ਪਰਵਾਸੀ ਲੇਖਕ ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ”,ਮੋਹਨ ਗਿੱਲ ਦਾ ਕਾਵਿ-ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਹਾਂਭਾਰਤ”ਪਰਖ -ਪੜਚੋਲ,ਸੰਗਮ ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ 2021

15. “ਨਾਰੀ ਬਨਾਮ ਕਲਾ:ਅਜੋਕਾ ਮੰਡੀਕਰਨ” ਅਜੋਕਾ ਨਾਰੀਵਾਦ ਇਕ ਸੰਵਾਦ,ਗਰੇਸੀਅਸ ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ 2022

'''''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Article in Newspaper &amp; E-Journal:&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;'''''

1.  ਡਾ.ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੁਮਾਰ ਦਵੇਸ਼ਵਰ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ, ਨਵਾਂ ਜ਼ਮਾਨਾ,28 ਜੁਲਾਈ 2013.	  

2.  ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕਧਾਰਾ ਬਨਾਮ ਮੀਡੀਆ:ਬਦਲਦੇ ਪਾਸਾਰ, ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼, 7-19-2019

3.  ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਜੋਕੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ, ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼,14-8-2019

4. ਦੁਪਹਿਰ-ਖਿੜੀ: ਕਵਿਤਰੀ ਕੋਲ ਸਿਰਜਣਾ ਦਾ ਬਹੁਮੁੱਲ ਖ਼ਜਾਨਾ, ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼,9-10-2019

5. ਪੰਜਾਬੀ ਡਾਇਸਪੋਰਾ: ਬਦਲਦੇ ਸਮੀਕਰਨ, ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼ ,10-10-2019

6. ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਬਦਲਦੀ ਭੂਮਿਕਾ:ਪੁਨਰ ਚਿੰਤਨ,ਸੰਗੀਤ ਦਰਪਣ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਈ-ਜ਼ਰਨਲ, ਦਸੰਬਰ 2019

7.ਨਾਰੀ ਬਨਾਮ ਕਲਾ:ਅਜੋਕਾ ਮੰਡੀਕਰਨ, ਇੰਡੋ-ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਟਾਇਮਜ਼, 28 ਜੁਲਾਈ 2022

8.ਦੇਸ਼ ਵਾਇਆ ਪਰਦੇਸ: ਪੰਜਾਬੀ ਜੀਵਨ ਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਪਾਸਾਰ, ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਪੰਜਾਬ ਟਾਇਮਜ਼,29 ਜੁਲਾਈ 2022

9.ਵਰਤਮਾਨ ਪੰਜਾਬ ਬਨਾਮ ਡੇਰਾ ਕਲਚਰ:ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ 'ਚ ,ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਪੰਜਾਬੀ  ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ  5 ਅਗਸਤ 2022

'''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Guidance (Ph.D. Degree (awarded)&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;''' 

'''1.ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਉਪਭਾਸ਼ਾਈ ਕੋਸ਼ਾਂ ਦਾ ਕੋਸ਼ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨ:ਵਿਹਾਰਕ ਪਰਿਪੇਖ (ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ 4130090) 2020'''

'''2.  ਇੱਕੀਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੇ ਚੋਣਵੇਂ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲ: ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਪਰਿਪੇਖ ( ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ 41700233) 2021'''

'''3.Consumer culture impact on Punjabi Culture: Social, Economic, Political analysis. (Rupinder Kaur 41400703) 2022'''

'''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Guidance&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;''' &lt;big&gt;&lt;u&gt;'''M.A-Punjabi  '''  '''Dissertation :'''&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;

1.ਲੋਕ ਕਾਵਿ ਰੂਪ 'ਸੁਹਾਗ&quot; ਸਮਾਜ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਅਧਿਐਨ( ਦੁਆਬੇ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ) ( ਲਵਦੀਪ ਰੱਲ)

2. ਪ੍ਰਗਟ ਸਤੌਜ ਦੇ ਨਾਵਲ ਖਬਰ ਇਕ ਪਿੰਡ ਦੀ ‘ਚ ਪੇਸ਼ ਗਲੋਬਲੀਕਰਨ ਸਮੀਕਰਨ:ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਅਧਿਐਨ (ਕਿਰਨਜੋਤ :  11917105)

3. ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਾਵਲ ਇੱਕ੍ਹੀਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਰੂਪਾਂਤਰਿਤ ਪਸਾਰ (ਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ 11918715- 2020)


&lt;big&gt;&lt;u&gt;'''Guidance B.A Term Paper''' /'''''Project Work'' -'''&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;  

* Image of Educational Institutes in Punjabi Songs
* Gender equality in ‘Angami ‘Tribe.
* Contemporary Trends of Bio-pic in Punjabi cinema'''.'''
* WOMEN IN IS MAT CHUGHTAI'S WORKS (COMPARATIVE STUDY OF HER WORKS)
* CHILD ABUSE BY FAMILY MEMBER AND ASSOCIATED TRAUMA IN YOUNG ADULT
* History Present Time and the People (In the     Context of Noormehal).
*  Awareness about Vote-Value (In the context of the   Election 2019).
* Cybercrime: Security and Awareness (In the Context of Punjab 2018-2019)
* Position of the Orphan: in the Recent Time (In the Context of Punjab, Delhi, Nagaland)
* Youth and Social App: in the     context of TIK TOK App( SSC 100     (Section: UC084)
* Rape     Cases and their Effects on Society '''('''Section – UC199 -2021)
* Level     of Awareness and Opportunities of Sports in Rural Area (SECTION – UC163
* Role played by fake news in Molding Public Opinion SECTION – UC162
* Privacy on social media: Impact and Awareness Section- UC195
* Visualizing     Women’s Safety in India (SECTION – UC231)
* Causes     and Consequences of Migration During Pandemic (SECTION: UC224)
* '''''&lt;big&gt;&lt;u&gt;Extracurricular activities&lt;/u&gt;&lt;/big&gt;'''''    First Prize in '''Painting competition''' held at ''Baring Union Christian College, Batala'' in 2006       
* First Prize in '''Stage Decoration''' held at ''Baring Union Christian College, Batala'' in 2008  
*   First Prize in '''Quiz Competition''' (PUNJABI) in Youth festival held at ''Baring Union Christian College, Batala'' in 2010  
*  Participate in '''Bhangra World Record, (Guinness World Records, November 1, 2018''') L.P. University Phagwara.    
* '''Committee In organizing''' the 106&lt;sup&gt;th&lt;/sup&gt; Indian science Congress-future India; Science &amp; Technology held on 3&lt;sup&gt;rd&lt;/sup&gt; to 7&lt;sup&gt;th&lt;/sup&gt; January 2019.    
* '''Best Researcher Award 2018-2019   Lovely Professional University. (Cash Award)'''</text>
      <sha1>8v5hc3ep9n6tupgddupoply5x8ytkbc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Harjot57</title>
    <ns>3</ns>
    <id>143870</id>
    <revision>
      <id>610655</id>
      <timestamp>2022-08-07T01:24:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>10694</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="232" xml:space="preserve">{{Template:Welcome|realName=|name=Harjot57}}

-- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 01:24, 7 ਅਗਸਤ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>05ga8c2l0dgkprpl5gd8l085qxjgtjs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਜਗਦੀਪ ਧਨਖੜ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>143871</id>
    <revision>
      <id>610663</id>
      <timestamp>2022-08-07T01:59:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4052:2E20:BACF:52E9:B325:26A:3A76</ip>
      </contributor>
      <comment>&quot;'''ਜਗਦੀਪ ਧਨਖੜ''' (ਜਨਮ 18 ਮਈ 1951) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਹਨ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ 15ਵੇਂ  ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੁਣੇ ਹੈ।&quot; ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="219" xml:space="preserve">'''ਜਗਦੀਪ ਧਨਖੜ''' (ਜਨਮ 18 ਮਈ 1951) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਹਨ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ 15ਵੇਂ  ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੁਣੇ ਹੈ।</text>
      <sha1>sh2ag1i641ecfjtdcafzm331wg2r50g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਲੂਕਸ ਧੋਂਟ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>143872</id>
    <revision>
      <id>610664</id>
      <timestamp>2022-08-07T02:17:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1094012136|Lukas Dhont]]&quot; ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6574" xml:space="preserve">
{{Infobox person|website=}}
[[Category:Articles with hCards]]

'''ਲੂਕਸ ਧੋਂਟ''' ( Dutch: [ˈlykɑz ˈdɔnt] &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=PLyQdbF6R8g|title=De filmkeuze van Lukas Dhont is Girlhood|date=21 May 2021|publisher=Vrije Universiteit Brussel|access-date=17 May 2022}}&lt;/ref&gt; ) ਇੱਕ ਬੈਲਜੀਅਨ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਪਟਕਥਾ ਲੇਖਕ ਹੈ।

ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਫ਼ੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 2018 ਵਿੱਚ ''ਗਰਲ'' ਨਾਲ ਕੀਤੀ, ਇਹ ਇੱਕ ਡਰਾਮਾ ਫ਼ਿਲਮ ਹੈ, ਜੋ ਨੋਰਾ ਮੋਨਸਕੋਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਬੈਲੇਰੀਨਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਕਰੀਅਰ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਟਰਾਂਸ ਗਰਲ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਹੈ। ''ਗਰਲ'' ਨੇ 2018 ਕਾਨਸ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਕੀਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਪਹਿਲੀ ਫ਼ੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ ਲਈ ਕੁਈਰ ਪਾਮ ਸਮੇਤ ਕੈਮਰਾ ਡੀ ਓਰ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਿਆ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://variety.com/2018/film/news/cannes-film-festival-2018-award-winners-palme-d-or-1202816743/|title=Japanese Director Hirokazu Kore-eda's 'Shoplifters' Wins Palme d'Or at Cannes|last=Debruge|first=Peter|date=19 May 2018|work=Variety|access-date=19 December 2018}}&lt;/ref&gt; ਇਸ ਨੂੰ ਬੈਲਜੀਅਨ ਫ਼ਿਲਮ ਕ੍ਰਿਟਿਕਸ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (ਯੂ. ਸੀ. ਸੀ.) ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸਰਬੋਤਮ ਫ਼ਿਲਮ ਲਈ ਐਂਡਰੇ ਕੈਵੇਨਜ਼ ਅਵਾਰਡ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ 91ਵੇਂ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਬੈਲਜੀਅਨ ਦੀ [[ਬਿਹਤਰੀਨ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਫ਼ਿਲਮ ਲਈ ਅਕਾਦਮੀ ਇਨਾਮ|ਸਰਵੋਤਮ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ]] ਲਈ ਐਂਟਰੀ ਵਜੋਂ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cinopsis.be/potins/lucc-decerne-le-prix-cavens-a-girl-de-lukas-dhont-et-a-annonce-les-cinq-finalistes-pour-le-grand-prix-2019/|title=L’UCC décerne le prix Cavens à GIRL de Lukas Dhont et a annoncé les 5 finalistes pour le Grand Prix 2019|date=21 December 2018|website=Cinopsis|language=French|access-date=25 December 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://deadline.com/2018/08/oscars-belgium-girl-foreign-language-submission-2018-1202452632/|title=Oscars: Belgium Selects ‘Girl’, Cannes’ Camera D’Or, As Foreign Language Entry|last=Tartaglione|first=Nancy|date=27 August 2018|website=Deadline|access-date=27 August 2018}}&lt;/ref&gt; ਇਸਨੇ 9ਵੇਂ ਮੈਗਰੇਟ ਅਵਾਰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਨੌਂ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਚਾਰ ਵਿਚ ਜਿੱਤ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰਬੋਤਮ ਫਲੇਮਿਸ਼ ਫ਼ਿਲਮ ਅਤੇ ਧੋਂਟ ਲਈ ਸਰਬੋਤਮ ਸਕ੍ਰੀਨਪਲੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/struggles-takes-top-prize-at-belgiums-magritte-awards-1181892|title=Belgium's Magritte Awards: 'Our Struggles' Takes Top Prize|last=Richford|first=Richford|date=2 February 2019|work=The Hollywood Reporter|access-date=3 February 2019}}&lt;/ref&gt;

ਧੌਂਟ ਦੀ ਦੂਜੀ ਫ਼ੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ ਕਲੋਜ਼ ਸੀ'','' ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਐਮਿਲੀ ਡੇਕਵੇਨ ਅਤੇ ਲੀਆ ਡਰਕਰ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ, ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ 2022 ਕਾਨਸ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਕਲੇਅਰ ਡੇਨਿਸ ਦੇ ''ਸਟਾਰਸ ਐਟ ਨੂਨ'' ਨਾਲ ਗ੍ਰੈਂਡ ਪ੍ਰਿਕਸ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.festival-cannes.com/en/infos-communiques/communique/photos/the-75th-festival-de-cannes-winners-list|title=The 75th Festival de Cannes winners list|date=28 May 2022|website=Festival de Cannes|access-date=19 June 2022}}&lt;/ref&gt; ਇਸਨੇ ਜੂਨ 2022 ਵਿੱਚ ਸਿਡਨੀ ਫ਼ਿਲਮ ਇਨਾਮ ਵੀ ਜਿੱਤਿਆ। ਇਹ ਫ਼ਿਲਮ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਉਸ ਦੇ ਆਪਣੇ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ, ਅਤੇ ਦੋ ਮੁੰਡਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜਵਾਨੀ ਵਿਚ ਦੋਸਤੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.abc.net.au/news/2022-06-19/sydney-film-festival-winner-close-director-lukas-dhont/101160816|title=Belgian film Close, about teen male friendship, wins Sydney Film Festival's top prize|last=Jefferson|first=Dee|date=19 June 2022|website=ABC News|publisher=[[Australian Broadcasting Corporation]]|access-date=20 June 2022}}&lt;/ref&gt;

ਜੁਲਾਈ 2021 ਤੱਕ ਧੌਂਟ ਪਟਕਥਾ ਲੇਖਕ ਲੌਰੇਂਟ ਲੁਨੇਟਾ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਬਿਨਾਂ ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲੀ ਫ਼ਿਲਮ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.screendaily.com/news/girl-director-lukas-dhont-sets-cast-starts-shooting-new-film-close-exclusive/5161399.article|title='Girl' director Lukas Dhont sets cast, starts shooting new film 'Close' (exclusive)|last=Dalton|first=Ben|date=July 9, 2021|website=[[Screendaily]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210711054338/https://www.screendaily.com/news/girl-director-lukas-dhont-sets-cast-starts-shooting-new-film-close-exclusive/5161399.article|archive-date=July 11, 2021|access-date=July 21, 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://variety.com/2021/film/news/cannes-3-1235012266/|title=Juliette Schrameck Powers First Slate of Projects Including New Films by Lukas Dhont, Jenny Suen (EXCLUSIVE)|last=Keslassy|first=Elsa|date=July 6, 2021|website=[[Variety (magazine)|Variety]]|access-date=July 22, 2021}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
&lt;references group=&quot;&quot; responsive=&quot;1&quot;&gt;&lt;/references&gt;

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==

* {{IMDB name|4080113}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1991]]</text>
      <sha1>rqkpnsi9rsby521w2nz7lld9efmqa41</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610665</id>
      <parentid>610664</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T02:23:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Simranjeet Sidhu</username>
        <id>8945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6948" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name         = ਲੂਕਸ ਧੋਂਟ
| image        = Lukas Dhont (cropped).jpg
| caption      = ਧੋਂਟ ਅਕਤੂਬਰ 2018 ਦੌਰਾਨ
| birth_name   =
| birth_date   =
| birth_place  = [[ਬੈਲਜੀਅਮ]]
| other_names  =
| occupation   = ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ, ਪਟਕਥਾ ਲੇਖਕ
| years_active = 2012–ਮੌਜੂਦਾ
| spouse       =
| relatives    =
| website      = 
}}

'''ਲੂਕਸ ਧੋਂਟ''' ( Dutch: [ˈlykɑz ˈdɔnt] &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=PLyQdbF6R8g|title=De filmkeuze van Lukas Dhont is Girlhood|date=21 May 2021|publisher=Vrije Universiteit Brussel|access-date=17 May 2022}}&lt;/ref&gt; ) ਇੱਕ ਬੈਲਜੀਅਨ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਪਟਕਥਾ ਲੇਖਕ ਹੈ।

ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਫ਼ੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 2018 ਵਿੱਚ ''ਗਰਲ'' ਨਾਲ ਕੀਤੀ, ਇਹ ਇੱਕ ਡਰਾਮਾ ਫ਼ਿਲਮ ਹੈ, ਜੋ ਨੋਰਾ ਮੋਨਸਕੋਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਬੈਲੇਰੀਨਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਕਰੀਅਰ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਟਰਾਂਸ ਗਰਲ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਹੈ। ''ਗਰਲ'' ਨੇ 2018 ਕਾਨਸ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਕੀਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਪਹਿਲੀ ਫ਼ੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ ਲਈ ਕੁਈਰ ਪਾਮ ਸਮੇਤ ਕੈਮਰਾ ਡੀ ਓਰ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਿਆ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://variety.com/2018/film/news/cannes-film-festival-2018-award-winners-palme-d-or-1202816743/|title=Japanese Director Hirokazu Kore-eda's 'Shoplifters' Wins Palme d'Or at Cannes|last=Debruge|first=Peter|date=19 May 2018|work=Variety|access-date=19 December 2018}}&lt;/ref&gt; ਇਸ ਨੂੰ ਬੈਲਜੀਅਨ ਫ਼ਿਲਮ ਕ੍ਰਿਟਿਕਸ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (ਯੂ. ਸੀ. ਸੀ.) ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸਰਬੋਤਮ ਫ਼ਿਲਮ ਲਈ ਐਂਡਰੇ ਕੈਵੇਨਜ਼ ਅਵਾਰਡ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ 91ਵੇਂ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਬੈਲਜੀਅਨ ਦੀ [[ਬਿਹਤਰੀਨ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਫ਼ਿਲਮ ਲਈ ਅਕਾਦਮੀ ਇਨਾਮ|ਸਰਵੋਤਮ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ]] ਲਈ ਐਂਟਰੀ ਵਜੋਂ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cinopsis.be/potins/lucc-decerne-le-prix-cavens-a-girl-de-lukas-dhont-et-a-annonce-les-cinq-finalistes-pour-le-grand-prix-2019/|title=L’UCC décerne le prix Cavens à GIRL de Lukas Dhont et a annoncé les 5 finalistes pour le Grand Prix 2019|date=21 December 2018|website=Cinopsis|language=French|access-date=25 December 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://deadline.com/2018/08/oscars-belgium-girl-foreign-language-submission-2018-1202452632/|title=Oscars: Belgium Selects ‘Girl’, Cannes’ Camera D’Or, As Foreign Language Entry|last=Tartaglione|first=Nancy|date=27 August 2018|website=Deadline|access-date=27 August 2018}}&lt;/ref&gt; ਇਸਨੇ 9ਵੇਂ ਮੈਗਰੇਟ ਅਵਾਰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਨੌਂ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਚਾਰ ਵਿਚ ਜਿੱਤ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰਬੋਤਮ ਫਲੇਮਿਸ਼ ਫ਼ਿਲਮ ਅਤੇ ਧੋਂਟ ਲਈ ਸਰਬੋਤਮ ਸਕ੍ਰੀਨਪਲੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/struggles-takes-top-prize-at-belgiums-magritte-awards-1181892|title=Belgium's Magritte Awards: 'Our Struggles' Takes Top Prize|last=Richford|first=Richford|date=2 February 2019|work=The Hollywood Reporter|access-date=3 February 2019}}&lt;/ref&gt;

ਧੌਂਟ ਦੀ ਦੂਜੀ ਫ਼ੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ ਕਲੋਜ਼ ਸੀ'','' ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਐਮਿਲੀ ਡੇਕਵੇਨ ਅਤੇ ਲੀਆ ਡਰਕਰ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ, ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ 2022 ਕਾਨਸ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਕਲੇਅਰ ਡੇਨਿਸ ਦੇ ''ਸਟਾਰਸ ਐਟ ਨੂਨ'' ਨਾਲ ਗ੍ਰੈਂਡ ਪ੍ਰਿਕਸ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.festival-cannes.com/en/infos-communiques/communique/photos/the-75th-festival-de-cannes-winners-list|title=The 75th Festival de Cannes winners list|date=28 May 2022|website=Festival de Cannes|access-date=19 June 2022}}&lt;/ref&gt; ਇਸਨੇ ਜੂਨ 2022 ਵਿੱਚ ਸਿਡਨੀ ਫ਼ਿਲਮ ਇਨਾਮ ਵੀ ਜਿੱਤਿਆ। ਇਹ ਫ਼ਿਲਮ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਉਸ ਦੇ ਆਪਣੇ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ, ਅਤੇ ਦੋ ਮੁੰਡਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜਵਾਨੀ ਵਿਚ ਦੋਸਤੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.abc.net.au/news/2022-06-19/sydney-film-festival-winner-close-director-lukas-dhont/101160816|title=Belgian film Close, about teen male friendship, wins Sydney Film Festival's top prize|last=Jefferson|first=Dee|date=19 June 2022|website=ABC News|publisher=[[Australian Broadcasting Corporation]]|access-date=20 June 2022}}&lt;/ref&gt;

ਜੁਲਾਈ 2021 ਤੱਕ ਧੌਂਟ ਪਟਕਥਾ ਲੇਖਕ ਲੌਰੇਂਟ ਲੁਨੇਟਾ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਬਿਨਾਂ ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲੀ ਫ਼ਿਲਮ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.screendaily.com/news/girl-director-lukas-dhont-sets-cast-starts-shooting-new-film-close-exclusive/5161399.article|title='Girl' director Lukas Dhont sets cast, starts shooting new film 'Close' (exclusive)|last=Dalton|first=Ben|date=July 9, 2021|website=[[Screendaily]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210711054338/https://www.screendaily.com/news/girl-director-lukas-dhont-sets-cast-starts-shooting-new-film-close-exclusive/5161399.article|archive-date=July 11, 2021|access-date=July 21, 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://variety.com/2021/film/news/cannes-3-1235012266/|title=Juliette Schrameck Powers First Slate of Projects Including New Films by Lukas Dhont, Jenny Suen (EXCLUSIVE)|last=Keslassy|first=Elsa|date=July 6, 2021|website=[[Variety (magazine)|Variety]]|access-date=July 22, 2021}}&lt;/ref&gt;

== ਹਵਾਲੇ ==
&lt;references group=&quot;&quot; responsive=&quot;1&quot;&gt;&lt;/references&gt;

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==

* {{IMDB name|4080113}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1991]]</text>
      <sha1>6gynf2mpnc40ittg48dex2lx1rrgjhw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਪੁਰੁਰਵਾ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>143873</id>
    <revision>
      <id>610673</id>
      <timestamp>2022-08-07T03:16:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1101324699|Pururavas]]&quot; ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6249" xml:space="preserve">
{{ਜਾਣਕਾਰੀਡੱਬਾ ਦੇਵਤਾ|type=ਹਿੰਦੂ|image=Pururavas.jpg|alt=ਪੁਰੁਰਵਾ|caption=''ਉਦਾਸੀ ਵਿੱਚ ਪੁਰੂਰਵਾਸ''' ('ਪੁਰੂਰਵਸ) [[ਕਾਲੀਦਾਸ]] ਦੇ ਵਿਕਰਮੋਰਵਾਸੀਅਮ ਦਾ ਇੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼|parents={{unbulleted list|[[Ila (Hinduism)|Ilā]] (mother)|[[Budha]] (father)}}|children=[[Characters in the Mahabharata#Ayus|Ayus]], Amavasu, Vishvayu or Vanayus, Shrutayu or Dhimat, Shatayu (or Satayu), and Dridhayu|texts=[[Mahabharata]], [[Rigveda]], [[Vikramōrvaśīyam]], [[Purana]]s|affiliation=[[ਮਹਾਭਾਰਤ]]}}

ਪੁਰੂਰਵਾ (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ:पुरूरवस्)  ਵੇਦਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਹ ਸੂਰਜ (ਸੂਰਜ) ਅਤੇ ਊਸ਼ਾ (ਸਵੇਰ) ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਹਸਤੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੇ ਮੱਧ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਰਿਗਵੇਦ (X.95.18) ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਲ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪਵਿੱਤਰ ਸ਼ਾਸਕ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਲਾ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਦੋਵੇਂ ਸਨ। ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਪੁਰਾਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ ਬੁੱਧ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਹ ਪੁਰੂਰਵਾਂ ਦੇ ਕਬੀਲੇ ਦਾ ਪੂਰਵਜ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਮਹੂਬਰਾਤ ਦੇ ਯਾਦਵ, ਕੌਰਵਾਂ ਅਤੇ ਪਾਂਡਵਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਸੀ।

== ਦੰਦ ਕਥਾਵਾਂ ==

=== ਜਨਮ ਅਤੇ ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ===
ਪੁਰੂਰਵਾ ਦਾ ਜਨਮ ਤ੍ਰੇਤਾ ਯੁਗ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧ ਅਤੇ ਇਲਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਵਜੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬੁੱਧ ਚੰਦਰ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ, ਚੰਦਰਮਾ ਦੇਵਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਪਹਿਲਾ ਚੰਦਰਵੰਸ਼ੀ ਰਾਜਾ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਪੁਰੂ ਪਰਬਤ 'ਤੇ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।

=== ਰਾਜ ===
ਪੁਰਾਣਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੁਰੂਰਵਾ ਪ੍ਰਤਿਸਥਾਨ (ਪ੍ਰਯਾਗ) ਤੋਂ ਰਾਜ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਬ੍ਰਹਮਾ ਨੂੰ ਤਪੱਸਿਆ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਨਾਮ ਵਜੋਂ, ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਰੀ ਧਰਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਨੇ ਸੌ ਅਸ਼ਵਮੇਧ ਯੱਗ ਮਨਾਏ। ਅਸੁਰ ਉਸ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੇਵਾ ਉਸ ਦੇ ਮਿੱਤਰ ਸਨ।

=== ਪੁਰੁਰਵਾ ਅਤੇ ਉਰਵਸ਼ੀ ===
[[ਤਸਵੀਰ:Urvashi-Pururavas_by_RRV.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Urvashi-Pururavas_by_RRV.jpg/250px-Urvashi-Pururavas_by_RRV.jpg|right|thumb|355x355px|[[ਉਰਵਸ਼ੀ|ਉਰਵਸ਼ੀ]] ਅਤੇ ਪੁਰੂਰਾਵਾ ਦੀ ਇੱਕ ਪੇਂਟਿੰਗ, [[ਰਾਜਾ ਰਵੀ ਵਰਮਾ]] ਦੁਆਰਾ]]
ਇੱਕ ਵਾਰ ਪੁਰੂਰਵਾ, (ਚੰਦਰਮਾ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ) ਅਤੇ ਉਰਵਸ਼ੀ, ਇੱਕ ਅਪਸਰਾ, ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਪੁਰੂਰਵਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਬਣਨ ਲਈ ਕਿਹਾ, ਪਰ ਉਹ ਤਿੰਨ ਜਾਂ ਦੋ ਸ਼ਰਤਾਂ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੁੜ ਦੱਸੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਇਹ ਹਨ ਕਿ ਪੁਰੂਰਾਵਾਸ ਉਰਵਸ਼ੀ ਦੀਆਂ ਪਾਲਤੂ ਭੇਡਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਨਹੀਂ ਦੇਖਣਗੇ (ਪ੍ਰੇਮ ਨਿਰਮਾਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ)।

ਪੁਰੂਰਾਵਾ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਉਹ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਇੰਦਰ ਨੇ ਉਰਵਸ਼ੀ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਿੱਥੇ ਹਾਲਾਤ ਟੁੱਟ ਗਏ ਸਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੇ ਭੇਡਾਂ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਗੰਧਰਵ ਭੇਜੇ, ਜਦੋਂ ਇਹ ਜੋੜਾ ਪਿਆਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਰਵਸ਼ੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀਆਂ ਚੀਕਾਂ ਸੁਣੀਆਂ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਵਾਅਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪੁਰੂਰਾਵਾ ਨੂੰ ਝਿੜਕਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਕਠੋਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ, ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਭੁੱਲ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਨੰਗਾ ਸੀ ਅਤੇ ਭੇਡਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਭੱਜਿਆ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਇੰਦਰ ਨੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਉਰਵਸ਼ੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਵੇਖਿਆ। ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਰਵਸ਼ੀ ਸਵਰਗ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ ਅਤੇ ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਦਾ ਦਿਲ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਉਰਵਸ਼ੀ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਆਉਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਕੱਠੇ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਸਨ।

== ਹਵਾਲੇ ==</text>
      <sha1>nap5nvf8atsnq1kq42lnic9k31rau5z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610674</id>
      <parentid>610673</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T03:28:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7328" xml:space="preserve">
{{ਜਾਣਕਾਰੀਡੱਬਾ ਦੇਵਤਾ|type=ਹਿੰਦੂ|image=Pururavas.jpg|alt=ਪੁਰੁਰਵਾ|caption=''ਉਦਾਸੀ ਵਿੱਚ ਪੁਰੂਰਵਾਸ''' ('ਪੁਰੂਰਵਸ) [[ਕਾਲੀਦਾਸ]] ਦੇ ਵਿਕਰਮੋਰਵਾਸੀਅਮ ਦਾ ਇੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼|parents={{unbulleted list|[[Ila (Hinduism)|Ilā]] (mother)|[[Budha]] (father)}}|children=[[Characters in the Mahabharata#Ayus|Ayus]], Amavasu, Vishvayu or Vanayus, Shrutayu or Dhimat, Shatayu (or Satayu), and Dridhayu|texts=[[Mahabharata]], [[Rigveda]], [[Vikramōrvaśīyam]], [[Purana]]s|affiliation=[[ਮਹਾਭਾਰਤ]]}}

'''ਪੁਰੂਰਵਾ''' (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ:पुरूरवस्)  [[ਵੇਦ|ਵੇਦਾਂ]] ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਹ [[ਸੂਰਜ (ਦੇਵਤਾ)|ਸੂਰਜ]] (ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ) ਅਤੇ ਊਸ਼ਾ (ਸਵੇਰ) ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਹਸਤੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ [[ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ]] ਦੇ ਮੱਧ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। [[ਰਿਗਵੇਦ]] (X.95.18) ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ [[ਇਲਾ (ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ)|ਇਲਾ]] ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪਵਿੱਤਰ ਸ਼ਾਸਕ ਸੀ।&lt;ref&gt;Misra, V.S. (2007). ''Ancient Indian Dynasties'', Mumbai: Bharatiya Vidya Bhavan, {{ISBN|81-7276-413-8}}, p.57&lt;/ref&gt; ਹਾਲਾਂਕਿ, [[ਮਹਾਂਭਾਰਤ]] ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ [[ਇਲਾ (ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ)|ਇਲਾ]] ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਦੋਵੇਂ ਸਨ। [[ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਪੁਰਾਣ]] ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ ਬੁੱਧ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਹ ਪੁਰੂਰਵਾ ਦੇ ਕਬੀਲੇ ਦਾ ਪੂਰਵਜ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਮਹੂਬਰਾਤ ਦੇ [[ਯਾਦਵ ਵੰਸ਼|ਯਾਦਵ]], [[ਕੌਰਵ|ਕੌਰਵਾਂ]] ਅਤੇ [[ਪਾਂਡਵ|ਪਾਂਡਵਾਂ]] ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਸੀ।

== ਦੰਦ ਕਥਾਵਾਂ ==

=== ਜਨਮ ਅਤੇ ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ===
ਪੁਰੂਰਵਾ ਦਾ ਜਨਮ [[ਤ੍ਰੇਤਾ ਯੁੱਗ|ਤ੍ਰੇਤਾ ਯੁਗ]] ਵਿੱਚ ਬੁੱਧ ਅਤੇ ਇਲਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਵਜੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬੁੱਧ [[ਚੰਦਰਮਾ|ਚੰਦਰ]] ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ, ਚੰਦਰਮਾ ਦੇਵਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਪਹਿਲਾ [[ਚੰਦਰਵੰਸ਼ੀ]] ਰਾਜਾ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਪੁਰੂ ਪਰਬਤ 'ਤੇ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁਰੂਰਵਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.wisdomlib.org/definition/pururavas|title=Pururavas, Purūravas: 9 definitions|last=www.wisdomlib.org|date=2015-07-13|website=www.wisdomlib.org|access-date=2020-09-02}}&lt;/ref&gt;

=== ਰਾਜ ===
[[ਪੁਰਾਣ|ਪੁਰਾਣਾਂ]] ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੁਰੂਰਵਾ ਪ੍ਰਤਿਸਥਾਨ (ਪ੍ਰਯਾਗ) ਤੋਂ ਰਾਜ ਕਰਦੇ ਸਨ।&lt;ref&gt;Wilson, H.H. (1840). ''The Vishnu Purana'', Book IV, Chapter I, footnote 7.&lt;/ref&gt; ਉਸ ਨੇ ਭਗਵਾਨ [[ਬ੍ਰਹਮਾ]] ਦੀ ਤਪੱਸਿਆ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਵਜੋਂ, ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਰੀ [[ਧਰਤੀ]] ਦਾ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਮਿਲ ਗਈ। ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਨੇ ਸੌ ਅਸ਼ਵਮੇਧ [[ਯੱਗ]] ਮਨਾਏ। [[ਅਸੁਰ]] ਉਸ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ [[ਦੇਵਤਾ]] ਉਸ ਦੇ ਮਿੱਤਰ ਸਨ।

=== ਪੁਰੁਰਵਾ ਅਤੇ ਉਰਵਸ਼ੀ ===
[[ਤਸਵੀਰ:Urvashi-Pururavas_by_RRV.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Urvashi-Pururavas_by_RRV.jpg/250px-Urvashi-Pururavas_by_RRV.jpg|right|thumb|355x355px|[[ਉਰਵਸ਼ੀ|ਉਰਵਸ਼ੀ]] ਅਤੇ ਪੁਰੂਰਾਵਾ ਦੀ ਇੱਕ ਪੇਂਟਿੰਗ, [[ਰਾਜਾ ਰਵੀ ਵਰਮਾ]] ਦੁਆਰਾ]]
ਇੱਕ ਵਾਰ ਪੁਰੂਰਵਾ, (ਚੰਦਰਮਾ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ) ਅਤੇ [[ਉਰਵਸ਼ੀ]], ਇੱਕ [[ਅਪਸਰਾ]], ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਪੁਰੂਰਵਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਬਣਨ ਲਈ ਕਿਹਾ, ਪਰ ਉਹ ਤਿੰਨ ਜਾਂ ਦੋ ਸ਼ਰਤਾਂ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੁੜ ਦੱਸੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਇਹ ਹਨ ਕਿ ਪੁਰੂਰਾਵਾਸ ਉਰਵਸ਼ੀ ਦੀਆਂ ਪਾਲਤੂ ਭੇਡਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਨਹੀਂ ਦੇਖਣਗੇ (ਪ੍ਰੇਮ ਨਿਰਮਾਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ)।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.blush.me/unwind/the-tragic-love-story-of-urvashi-an-apsara-and-king-pururavas-a-mortal|title=The Tragic Love Story Of Urvashi, An Apsara, And King Pururavas, A Mortal|last1=Tanvi|first1=J|date=25 May 2017|website=Blush}}{{self-published inline|date=February 2022}}&lt;/ref&gt;

ਪੁਰੂਰਾਵਾ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਉਹ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। [[ਇੰਦਰ]] ਨੇ [[ਉਰਵਸ਼ੀ]] ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਿੱਥੇ ਹਾਲਾਤ ਟੁੱਟ ਗਏ ਸਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੇ ਭੇਡਾਂ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਗੰਧਰਵ ਭੇਜੇ, ਜਦੋਂ ਇਹ ਜੋੜਾ ਪਿਆਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਰਵਸ਼ੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀਆਂ ਚੀਕਾਂ ਸੁਣੀਆਂ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਵਾਅਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪੁਰੂਰਾਵਾ ਨੂੰ ਝਿੜਕਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਕਠੋਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ, ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਭੁੱਲ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਨੰਗਾ ਸੀ ਅਤੇ ਭੇਡਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਭੱਜਿਆ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, [[ਇੰਦਰ]] ਨੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਉਰਵਸ਼ੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਵੇਖਿਆ। ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਰਵਸ਼ੀ [[ਸਵਰਗ]] ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ ਅਤੇ ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਦਾ ਦਿਲ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਉਰਵਸ਼ੀ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਆਉਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਕੱਠੇ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਸਨ।

== ਹਵਾਲੇ ==</text>
      <sha1>5f21hfjbrclrvriovm4auqu7wcke9p5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610675</id>
      <parentid>610674</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T03:29:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਮਹਾਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਾਤਰ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7403" xml:space="preserve">
{{ਜਾਣਕਾਰੀਡੱਬਾ ਦੇਵਤਾ|type=ਹਿੰਦੂ|image=Pururavas.jpg|alt=ਪੁਰੁਰਵਾ|caption=''ਉਦਾਸੀ ਵਿੱਚ ਪੁਰੂਰਵਾਸ''' ('ਪੁਰੂਰਵਸ) [[ਕਾਲੀਦਾਸ]] ਦੇ ਵਿਕਰਮੋਰਵਾਸੀਅਮ ਦਾ ਇੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼|parents={{unbulleted list|[[Ila (Hinduism)|Ilā]] (mother)|[[Budha]] (father)}}|children=[[Characters in the Mahabharata#Ayus|Ayus]], Amavasu, Vishvayu or Vanayus, Shrutayu or Dhimat, Shatayu (or Satayu), and Dridhayu|texts=[[Mahabharata]], [[Rigveda]], [[Vikramōrvaśīyam]], [[Purana]]s|affiliation=[[ਮਹਾਭਾਰਤ]]}}

'''ਪੁਰੂਰਵਾ''' (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ:पुरूरवस्)  [[ਵੇਦ|ਵੇਦਾਂ]] ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਹ [[ਸੂਰਜ (ਦੇਵਤਾ)|ਸੂਰਜ]] (ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ) ਅਤੇ ਊਸ਼ਾ (ਸਵੇਰ) ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਹਸਤੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ [[ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ]] ਦੇ ਮੱਧ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। [[ਰਿਗਵੇਦ]] (X.95.18) ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ [[ਇਲਾ (ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ)|ਇਲਾ]] ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪਵਿੱਤਰ ਸ਼ਾਸਕ ਸੀ।&lt;ref&gt;Misra, V.S. (2007). ''Ancient Indian Dynasties'', Mumbai: Bharatiya Vidya Bhavan, {{ISBN|81-7276-413-8}}, p.57&lt;/ref&gt; ਹਾਲਾਂਕਿ, [[ਮਹਾਂਭਾਰਤ]] ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ [[ਇਲਾ (ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ)|ਇਲਾ]] ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਦੋਵੇਂ ਸਨ। [[ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਪੁਰਾਣ]] ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ ਬੁੱਧ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਹ ਪੁਰੂਰਵਾ ਦੇ ਕਬੀਲੇ ਦਾ ਪੂਰਵਜ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਮਹੂਬਰਾਤ ਦੇ [[ਯਾਦਵ ਵੰਸ਼|ਯਾਦਵ]], [[ਕੌਰਵ|ਕੌਰਵਾਂ]] ਅਤੇ [[ਪਾਂਡਵ|ਪਾਂਡਵਾਂ]] ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਸੀ।

== ਦੰਦ ਕਥਾਵਾਂ ==

=== ਜਨਮ ਅਤੇ ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ===
ਪੁਰੂਰਵਾ ਦਾ ਜਨਮ [[ਤ੍ਰੇਤਾ ਯੁੱਗ|ਤ੍ਰੇਤਾ ਯੁਗ]] ਵਿੱਚ ਬੁੱਧ ਅਤੇ ਇਲਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਵਜੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬੁੱਧ [[ਚੰਦਰਮਾ|ਚੰਦਰ]] ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ, ਚੰਦਰਮਾ ਦੇਵਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਪਹਿਲਾ [[ਚੰਦਰਵੰਸ਼ੀ]] ਰਾਜਾ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਪੁਰੂ ਪਰਬਤ 'ਤੇ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁਰੂਰਵਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.wisdomlib.org/definition/pururavas|title=Pururavas, Purūravas: 9 definitions|last=www.wisdomlib.org|date=2015-07-13|website=www.wisdomlib.org|access-date=2020-09-02}}&lt;/ref&gt;

=== ਰਾਜ ===
[[ਪੁਰਾਣ|ਪੁਰਾਣਾਂ]] ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੁਰੂਰਵਾ ਪ੍ਰਤਿਸਥਾਨ (ਪ੍ਰਯਾਗ) ਤੋਂ ਰਾਜ ਕਰਦੇ ਸਨ।&lt;ref&gt;Wilson, H.H. (1840). ''The Vishnu Purana'', Book IV, Chapter I, footnote 7.&lt;/ref&gt; ਉਸ ਨੇ ਭਗਵਾਨ [[ਬ੍ਰਹਮਾ]] ਦੀ ਤਪੱਸਿਆ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਵਜੋਂ, ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਰੀ [[ਧਰਤੀ]] ਦਾ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਮਿਲ ਗਈ। ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਨੇ ਸੌ ਅਸ਼ਵਮੇਧ [[ਯੱਗ]] ਮਨਾਏ। [[ਅਸੁਰ]] ਉਸ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ [[ਦੇਵਤਾ]] ਉਸ ਦੇ ਮਿੱਤਰ ਸਨ।

=== ਪੁਰੁਰਵਾ ਅਤੇ ਉਰਵਸ਼ੀ ===
[[ਤਸਵੀਰ:Urvashi-Pururavas_by_RRV.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Urvashi-Pururavas_by_RRV.jpg/250px-Urvashi-Pururavas_by_RRV.jpg|right|thumb|355x355px|[[ਉਰਵਸ਼ੀ|ਉਰਵਸ਼ੀ]] ਅਤੇ ਪੁਰੂਰਾਵਾ ਦੀ ਇੱਕ ਪੇਂਟਿੰਗ, [[ਰਾਜਾ ਰਵੀ ਵਰਮਾ]] ਦੁਆਰਾ]]
ਇੱਕ ਵਾਰ ਪੁਰੂਰਵਾ, (ਚੰਦਰਮਾ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ) ਅਤੇ [[ਉਰਵਸ਼ੀ]], ਇੱਕ [[ਅਪਸਰਾ]], ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਪੁਰੂਰਵਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਬਣਨ ਲਈ ਕਿਹਾ, ਪਰ ਉਹ ਤਿੰਨ ਜਾਂ ਦੋ ਸ਼ਰਤਾਂ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੁੜ ਦੱਸੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਇਹ ਹਨ ਕਿ ਪੁਰੂਰਾਵਾਸ ਉਰਵਸ਼ੀ ਦੀਆਂ ਪਾਲਤੂ ਭੇਡਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਨਹੀਂ ਦੇਖਣਗੇ (ਪ੍ਰੇਮ ਨਿਰਮਾਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ)।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.blush.me/unwind/the-tragic-love-story-of-urvashi-an-apsara-and-king-pururavas-a-mortal|title=The Tragic Love Story Of Urvashi, An Apsara, And King Pururavas, A Mortal|last1=Tanvi|first1=J|date=25 May 2017|website=Blush}}{{self-published inline|date=February 2022}}&lt;/ref&gt;

ਪੁਰੂਰਾਵਾ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਉਹ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। [[ਇੰਦਰ]] ਨੇ [[ਉਰਵਸ਼ੀ]] ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਿੱਥੇ ਹਾਲਾਤ ਟੁੱਟ ਗਏ ਸਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੇ ਭੇਡਾਂ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਗੰਧਰਵ ਭੇਜੇ, ਜਦੋਂ ਇਹ ਜੋੜਾ ਪਿਆਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਰਵਸ਼ੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀਆਂ ਚੀਕਾਂ ਸੁਣੀਆਂ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਵਾਅਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪੁਰੂਰਾਵਾ ਨੂੰ ਝਿੜਕਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਕਠੋਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ, ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਭੁੱਲ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਨੰਗਾ ਸੀ ਅਤੇ ਭੇਡਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਭੱਜਿਆ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, [[ਇੰਦਰ]] ਨੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਉਰਵਸ਼ੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਵੇਖਿਆ। ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਰਵਸ਼ੀ [[ਸਵਰਗ]] ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ ਅਤੇ ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਦਾ ਦਿਲ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਉਰਵਸ਼ੀ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਆਉਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਕੱਠੇ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਸਨ।

== ਹਵਾਲੇ ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਹਾਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਾਤਰ]]</text>
      <sha1>3m8wbcegk1b682nfrdm8cylcghkktli</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610676</id>
      <parentid>610675</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T03:29:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਰਾਜੇ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7467" xml:space="preserve">
{{ਜਾਣਕਾਰੀਡੱਬਾ ਦੇਵਤਾ|type=ਹਿੰਦੂ|image=Pururavas.jpg|alt=ਪੁਰੁਰਵਾ|caption=''ਉਦਾਸੀ ਵਿੱਚ ਪੁਰੂਰਵਾਸ''' ('ਪੁਰੂਰਵਸ) [[ਕਾਲੀਦਾਸ]] ਦੇ ਵਿਕਰਮੋਰਵਾਸੀਅਮ ਦਾ ਇੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼|parents={{unbulleted list|[[Ila (Hinduism)|Ilā]] (mother)|[[Budha]] (father)}}|children=[[Characters in the Mahabharata#Ayus|Ayus]], Amavasu, Vishvayu or Vanayus, Shrutayu or Dhimat, Shatayu (or Satayu), and Dridhayu|texts=[[Mahabharata]], [[Rigveda]], [[Vikramōrvaśīyam]], [[Purana]]s|affiliation=[[ਮਹਾਭਾਰਤ]]}}

'''ਪੁਰੂਰਵਾ''' (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ:पुरूरवस्)  [[ਵੇਦ|ਵੇਦਾਂ]] ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਹ [[ਸੂਰਜ (ਦੇਵਤਾ)|ਸੂਰਜ]] (ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ) ਅਤੇ ਊਸ਼ਾ (ਸਵੇਰ) ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਹਸਤੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ [[ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ]] ਦੇ ਮੱਧ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। [[ਰਿਗਵੇਦ]] (X.95.18) ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ [[ਇਲਾ (ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ)|ਇਲਾ]] ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪਵਿੱਤਰ ਸ਼ਾਸਕ ਸੀ।&lt;ref&gt;Misra, V.S. (2007). ''Ancient Indian Dynasties'', Mumbai: Bharatiya Vidya Bhavan, {{ISBN|81-7276-413-8}}, p.57&lt;/ref&gt; ਹਾਲਾਂਕਿ, [[ਮਹਾਂਭਾਰਤ]] ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ [[ਇਲਾ (ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ)|ਇਲਾ]] ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਦੋਵੇਂ ਸਨ। [[ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਪੁਰਾਣ]] ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ ਬੁੱਧ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਹ ਪੁਰੂਰਵਾ ਦੇ ਕਬੀਲੇ ਦਾ ਪੂਰਵਜ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਮਹੂਬਰਾਤ ਦੇ [[ਯਾਦਵ ਵੰਸ਼|ਯਾਦਵ]], [[ਕੌਰਵ|ਕੌਰਵਾਂ]] ਅਤੇ [[ਪਾਂਡਵ|ਪਾਂਡਵਾਂ]] ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਸੀ।

== ਦੰਦ ਕਥਾਵਾਂ ==

=== ਜਨਮ ਅਤੇ ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ===
ਪੁਰੂਰਵਾ ਦਾ ਜਨਮ [[ਤ੍ਰੇਤਾ ਯੁੱਗ|ਤ੍ਰੇਤਾ ਯੁਗ]] ਵਿੱਚ ਬੁੱਧ ਅਤੇ ਇਲਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਵਜੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬੁੱਧ [[ਚੰਦਰਮਾ|ਚੰਦਰ]] ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ, ਚੰਦਰਮਾ ਦੇਵਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਪਹਿਲਾ [[ਚੰਦਰਵੰਸ਼ੀ]] ਰਾਜਾ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਪੁਰੂ ਪਰਬਤ 'ਤੇ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁਰੂਰਵਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.wisdomlib.org/definition/pururavas|title=Pururavas, Purūravas: 9 definitions|last=www.wisdomlib.org|date=2015-07-13|website=www.wisdomlib.org|access-date=2020-09-02}}&lt;/ref&gt;

=== ਰਾਜ ===
[[ਪੁਰਾਣ|ਪੁਰਾਣਾਂ]] ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੁਰੂਰਵਾ ਪ੍ਰਤਿਸਥਾਨ (ਪ੍ਰਯਾਗ) ਤੋਂ ਰਾਜ ਕਰਦੇ ਸਨ।&lt;ref&gt;Wilson, H.H. (1840). ''The Vishnu Purana'', Book IV, Chapter I, footnote 7.&lt;/ref&gt; ਉਸ ਨੇ ਭਗਵਾਨ [[ਬ੍ਰਹਮਾ]] ਦੀ ਤਪੱਸਿਆ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਵਜੋਂ, ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਰੀ [[ਧਰਤੀ]] ਦਾ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਮਿਲ ਗਈ। ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਨੇ ਸੌ ਅਸ਼ਵਮੇਧ [[ਯੱਗ]] ਮਨਾਏ। [[ਅਸੁਰ]] ਉਸ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ [[ਦੇਵਤਾ]] ਉਸ ਦੇ ਮਿੱਤਰ ਸਨ।

=== ਪੁਰੁਰਵਾ ਅਤੇ ਉਰਵਸ਼ੀ ===
[[ਤਸਵੀਰ:Urvashi-Pururavas_by_RRV.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Urvashi-Pururavas_by_RRV.jpg/250px-Urvashi-Pururavas_by_RRV.jpg|right|thumb|355x355px|[[ਉਰਵਸ਼ੀ|ਉਰਵਸ਼ੀ]] ਅਤੇ ਪੁਰੂਰਾਵਾ ਦੀ ਇੱਕ ਪੇਂਟਿੰਗ, [[ਰਾਜਾ ਰਵੀ ਵਰਮਾ]] ਦੁਆਰਾ]]
ਇੱਕ ਵਾਰ ਪੁਰੂਰਵਾ, (ਚੰਦਰਮਾ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ) ਅਤੇ [[ਉਰਵਸ਼ੀ]], ਇੱਕ [[ਅਪਸਰਾ]], ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਪੁਰੂਰਵਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਬਣਨ ਲਈ ਕਿਹਾ, ਪਰ ਉਹ ਤਿੰਨ ਜਾਂ ਦੋ ਸ਼ਰਤਾਂ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੁੜ ਦੱਸੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਇਹ ਹਨ ਕਿ ਪੁਰੂਰਾਵਾਸ ਉਰਵਸ਼ੀ ਦੀਆਂ ਪਾਲਤੂ ਭੇਡਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਨਹੀਂ ਦੇਖਣਗੇ (ਪ੍ਰੇਮ ਨਿਰਮਾਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ)।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.blush.me/unwind/the-tragic-love-story-of-urvashi-an-apsara-and-king-pururavas-a-mortal|title=The Tragic Love Story Of Urvashi, An Apsara, And King Pururavas, A Mortal|last1=Tanvi|first1=J|date=25 May 2017|website=Blush}}{{self-published inline|date=February 2022}}&lt;/ref&gt;

ਪੁਰੂਰਾਵਾ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਉਹ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। [[ਇੰਦਰ]] ਨੇ [[ਉਰਵਸ਼ੀ]] ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਿੱਥੇ ਹਾਲਾਤ ਟੁੱਟ ਗਏ ਸਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੇ ਭੇਡਾਂ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਗੰਧਰਵ ਭੇਜੇ, ਜਦੋਂ ਇਹ ਜੋੜਾ ਪਿਆਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਰਵਸ਼ੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀਆਂ ਚੀਕਾਂ ਸੁਣੀਆਂ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਵਾਅਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪੁਰੂਰਾਵਾ ਨੂੰ ਝਿੜਕਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਕਠੋਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ, ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਭੁੱਲ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਨੰਗਾ ਸੀ ਅਤੇ ਭੇਡਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਭੱਜਿਆ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, [[ਇੰਦਰ]] ਨੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਉਰਵਸ਼ੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਵੇਖਿਆ। ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਰਵਸ਼ੀ [[ਸਵਰਗ]] ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ ਅਤੇ ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਦਾ ਦਿਲ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਉਰਵਸ਼ੀ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਆਉਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਕੱਠੇ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਸਨ।

== ਹਵਾਲੇ ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਹਾਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਾਤਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਰਾਜੇ]]</text>
      <sha1>ihov06uwtcxlnyahh9aylv2kovwu8vy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610677</id>
      <parentid>610676</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T03:30:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਹਿੰਦੂ ਮਿਥਿਹਾਸ ਦੇ ਪਾਤਰ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7551" xml:space="preserve">
{{ਜਾਣਕਾਰੀਡੱਬਾ ਦੇਵਤਾ|type=ਹਿੰਦੂ|image=Pururavas.jpg|alt=ਪੁਰੁਰਵਾ|caption=''ਉਦਾਸੀ ਵਿੱਚ ਪੁਰੂਰਵਾਸ''' ('ਪੁਰੂਰਵਸ) [[ਕਾਲੀਦਾਸ]] ਦੇ ਵਿਕਰਮੋਰਵਾਸੀਅਮ ਦਾ ਇੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼|parents={{unbulleted list|[[Ila (Hinduism)|Ilā]] (mother)|[[Budha]] (father)}}|children=[[Characters in the Mahabharata#Ayus|Ayus]], Amavasu, Vishvayu or Vanayus, Shrutayu or Dhimat, Shatayu (or Satayu), and Dridhayu|texts=[[Mahabharata]], [[Rigveda]], [[Vikramōrvaśīyam]], [[Purana]]s|affiliation=[[ਮਹਾਭਾਰਤ]]}}

'''ਪੁਰੂਰਵਾ''' (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ:पुरूरवस्)  [[ਵੇਦ|ਵੇਦਾਂ]] ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਹ [[ਸੂਰਜ (ਦੇਵਤਾ)|ਸੂਰਜ]] (ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ) ਅਤੇ ਊਸ਼ਾ (ਸਵੇਰ) ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਹਸਤੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ [[ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ]] ਦੇ ਮੱਧ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। [[ਰਿਗਵੇਦ]] (X.95.18) ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ [[ਇਲਾ (ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ)|ਇਲਾ]] ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪਵਿੱਤਰ ਸ਼ਾਸਕ ਸੀ।&lt;ref&gt;Misra, V.S. (2007). ''Ancient Indian Dynasties'', Mumbai: Bharatiya Vidya Bhavan, {{ISBN|81-7276-413-8}}, p.57&lt;/ref&gt; ਹਾਲਾਂਕਿ, [[ਮਹਾਂਭਾਰਤ]] ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ [[ਇਲਾ (ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ)|ਇਲਾ]] ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਦੋਵੇਂ ਸਨ। [[ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਪੁਰਾਣ]] ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ ਬੁੱਧ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਹ ਪੁਰੂਰਵਾ ਦੇ ਕਬੀਲੇ ਦਾ ਪੂਰਵਜ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਮਹੂਬਰਾਤ ਦੇ [[ਯਾਦਵ ਵੰਸ਼|ਯਾਦਵ]], [[ਕੌਰਵ|ਕੌਰਵਾਂ]] ਅਤੇ [[ਪਾਂਡਵ|ਪਾਂਡਵਾਂ]] ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਸੀ।

== ਦੰਦ ਕਥਾਵਾਂ ==

=== ਜਨਮ ਅਤੇ ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ===
ਪੁਰੂਰਵਾ ਦਾ ਜਨਮ [[ਤ੍ਰੇਤਾ ਯੁੱਗ|ਤ੍ਰੇਤਾ ਯੁਗ]] ਵਿੱਚ ਬੁੱਧ ਅਤੇ ਇਲਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਵਜੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬੁੱਧ [[ਚੰਦਰਮਾ|ਚੰਦਰ]] ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ, ਚੰਦਰਮਾ ਦੇਵਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਪਹਿਲਾ [[ਚੰਦਰਵੰਸ਼ੀ]] ਰਾਜਾ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਪੁਰੂ ਪਰਬਤ 'ਤੇ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁਰੂਰਵਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.wisdomlib.org/definition/pururavas|title=Pururavas, Purūravas: 9 definitions|last=www.wisdomlib.org|date=2015-07-13|website=www.wisdomlib.org|access-date=2020-09-02}}&lt;/ref&gt;

=== ਰਾਜ ===
[[ਪੁਰਾਣ|ਪੁਰਾਣਾਂ]] ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੁਰੂਰਵਾ ਪ੍ਰਤਿਸਥਾਨ (ਪ੍ਰਯਾਗ) ਤੋਂ ਰਾਜ ਕਰਦੇ ਸਨ।&lt;ref&gt;Wilson, H.H. (1840). ''The Vishnu Purana'', Book IV, Chapter I, footnote 7.&lt;/ref&gt; ਉਸ ਨੇ ਭਗਵਾਨ [[ਬ੍ਰਹਮਾ]] ਦੀ ਤਪੱਸਿਆ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਵਜੋਂ, ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਰੀ [[ਧਰਤੀ]] ਦਾ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਮਿਲ ਗਈ। ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਨੇ ਸੌ ਅਸ਼ਵਮੇਧ [[ਯੱਗ]] ਮਨਾਏ। [[ਅਸੁਰ]] ਉਸ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ [[ਦੇਵਤਾ]] ਉਸ ਦੇ ਮਿੱਤਰ ਸਨ।

=== ਪੁਰੁਰਵਾ ਅਤੇ ਉਰਵਸ਼ੀ ===
[[ਤਸਵੀਰ:Urvashi-Pururavas_by_RRV.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Urvashi-Pururavas_by_RRV.jpg/250px-Urvashi-Pururavas_by_RRV.jpg|right|thumb|355x355px|[[ਉਰਵਸ਼ੀ|ਉਰਵਸ਼ੀ]] ਅਤੇ ਪੁਰੂਰਾਵਾ ਦੀ ਇੱਕ ਪੇਂਟਿੰਗ, [[ਰਾਜਾ ਰਵੀ ਵਰਮਾ]] ਦੁਆਰਾ]]
ਇੱਕ ਵਾਰ ਪੁਰੂਰਵਾ, (ਚੰਦਰਮਾ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ) ਅਤੇ [[ਉਰਵਸ਼ੀ]], ਇੱਕ [[ਅਪਸਰਾ]], ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਪੁਰੂਰਵਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਬਣਨ ਲਈ ਕਿਹਾ, ਪਰ ਉਹ ਤਿੰਨ ਜਾਂ ਦੋ ਸ਼ਰਤਾਂ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੁੜ ਦੱਸੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਇਹ ਹਨ ਕਿ ਪੁਰੂਰਾਵਾਸ ਉਰਵਸ਼ੀ ਦੀਆਂ ਪਾਲਤੂ ਭੇਡਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਨਹੀਂ ਦੇਖਣਗੇ (ਪ੍ਰੇਮ ਨਿਰਮਾਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ)।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.blush.me/unwind/the-tragic-love-story-of-urvashi-an-apsara-and-king-pururavas-a-mortal|title=The Tragic Love Story Of Urvashi, An Apsara, And King Pururavas, A Mortal|last1=Tanvi|first1=J|date=25 May 2017|website=Blush}}{{self-published inline|date=February 2022}}&lt;/ref&gt;

ਪੁਰੂਰਾਵਾ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਉਹ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। [[ਇੰਦਰ]] ਨੇ [[ਉਰਵਸ਼ੀ]] ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਿੱਥੇ ਹਾਲਾਤ ਟੁੱਟ ਗਏ ਸਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੇ ਭੇਡਾਂ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਗੰਧਰਵ ਭੇਜੇ, ਜਦੋਂ ਇਹ ਜੋੜਾ ਪਿਆਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਰਵਸ਼ੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀਆਂ ਚੀਕਾਂ ਸੁਣੀਆਂ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਵਾਅਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪੁਰੂਰਾਵਾ ਨੂੰ ਝਿੜਕਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਕਠੋਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ, ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਭੁੱਲ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਨੰਗਾ ਸੀ ਅਤੇ ਭੇਡਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਭੱਜਿਆ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, [[ਇੰਦਰ]] ਨੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਉਰਵਸ਼ੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਵੇਖਿਆ। ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਰਵਸ਼ੀ [[ਸਵਰਗ]] ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ ਅਤੇ ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਦਾ ਦਿਲ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਉਰਵਸ਼ੀ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਆਉਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਕੱਠੇ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਸਨ।

== ਹਵਾਲੇ ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਹਾਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਾਤਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਰਾਜੇ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਹਿੰਦੂ ਮਿਥਿਹਾਸ ਦੇ ਪਾਤਰ]]</text>
      <sha1>3hnkhvzjilw62il8wnw72ty767lk7fw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਸਾਂਵਲ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>143874</id>
    <revision>
      <id>610680</id>
      <timestamp>2022-08-07T04:08:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1100778990|Sanwal Esakhelvi]]&quot; ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4916" xml:space="preserve">
{{Infobox person|name=ਸਾਂਵਲ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ|image=|caption=|birth_name=ਸਾਂਵਲ ਅੱਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ|birth_date=|birth_place=[[ਮੀਆਂਵਾਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ| ਮੀਆਂਵਾਲੀ]], [[ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|alma_mater=[[ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਲੰਡਨ]]|occupation={{flat list|
* Singer 
* songwriter
* record producer 
* [[visual effects supervisor]]
* [[sound design]]er  
}}|parents=[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]|family=[[Laraib Atta]]&lt;br&gt;Bilawal Atta|years_active=2010-ਵਰਤਮਾਨ|module={{Infobox musical artist
| embed           = yes
| instruments      = {{flat list|
* Vocals
* guitar
* piano
* harmonium
}}
| genre           = {{flat list|
* [[Saraiki music|Saraiki]]
* [[Punjabi Music|Punjabi]]
* [[electronic music]] 
}}
| associated_acts = [[Coke Studio (Pakistan)|Coke Studio]], [[Strings (band)|Strings]], [[Zohaib Kazi]], [[Hamza Ali]]
}}}}
[[Category:Articles with hCards]]

'''ਸਾਂਵਲ &quot;ਅਤ&quot; ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ''' ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼-ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਇਫੈਕਟਸ ਸੁਪਰਵਾਈਜ਼ਰ, ਸਾਊਂਡ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ, ਗਾਇਕ, ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਅਤੇ ਗੀਤਕਾਰ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗਾਇਕ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਐਸਾਖੇਲਵੀ 2006 ਤੱਕ ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੀਐਫਐਕਸ ਕਲਾਕਾਰ ਅਤੇ ਸਾਊਂਡ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਐਲਬਮ ਤੇਰੈ ਖਿਆਲ ਮੇਂ (2017) ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।

== ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ==
ਇਸਾਖੇਲਵੀ ਦਾ ਜਨਮ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਰਾਏਕੀ ਗਾਇਕ ਅਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ ਇਸਾਖੇਲਵੀ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਬਜ਼ਘਾ ਅੱਤਾ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ ਲਾਰੈਬ ਅੱਤਾ ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਵੀਐਫਐਕਸ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਕਈ ਆਸਕਰ ਜੇਤੂ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਭਰਾ, ਬਿਲਾਵਲ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਾ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਵੀ ਹੈ। ਐਸਾਖੇਲਵੀ ਨੇ ਸਿਟੀ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਲੰਡਨ ਤੋਂ ਸਾਊਂਡ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਸੱਟ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੈਰੀਅਰ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਉਸਦਾ  ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ,&quot;ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀ ਪਰ ਫਿਰ ਇੱਕ ਸੱਟ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

== ਡਿਸਕੋਗ੍ਰਾਫੀ ==

=== ਐਲਬਮ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!ਸਾਲ
!ਐਲਬਮ
|-
|2016
|''ਤੇਰੇ ਖਿਆਲ ਮੇਂ''
|}

=== ''ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ'' ਪਾਕਿਸਤਾਨ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!ਸਾਲ
!ਸੀਜ਼ਨ
!ਗੀਤ
!ਬੋਲ
!ਸੰਗੀਤ
!ਸਹਾਇਕ-ਗਾਇਕ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2017
| rowspan=&quot;2&quot; |10
|ਕੌਮੀ ਤਰਾਨਾ
|ਹਫ਼ੀਜ ਜਲੰਧਰੀ 
| rowspan=&quot;2&quot; |ਸਟਰਿੰਗਜ਼
|ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਹੋਰ ਕਲਾਕਾਰ
|-
|ਸਭ ਮਾਇਆ ਹੈ
|
|ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2018
| rowspan=&quot;2&quot; |11
|[[ਹਮ ਦੇਖੇਂਗੇ]]
|[[ਫ਼ੈਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਫ਼ੈਜ਼|ਫੈਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਫੈਜ਼]]
|ਅਲੀ ਹਮਜ਼ਾ, ਜ਼ੋਹੇਬ ਕਾਜ਼ੀ
|ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਹੋਰ ਕਲਾਕਾਰ
|-
|ਅੱਲਾਹ ਕਰੇਸੀ
|
|
|ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ
|}

== ਹਵਾਲੇ ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:Articles with hCards]]</text>
      <sha1>7xzdz1cfh443d63ormc7zqnxs1a6apz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610681</id>
      <parentid>610680</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T04:18:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6881" xml:space="preserve">
{{Infobox person|name=ਸਾਂਵਲ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ|image=|caption=|birth_name=ਸਾਂਵਲ ਅੱਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ|birth_date=|birth_place=[[ਮੀਆਂਵਾਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ| ਮੀਆਂਵਾਲੀ]], [[ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|alma_mater=[[ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਲੰਡਨ]]|occupation={{flat list|
* Singer 
* songwriter
* record producer 
* [[visual effects supervisor]]
* [[sound design]]er  
}}|parents=[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]|family=[[Laraib Atta]]&lt;br&gt;Bilawal Atta|years_active=2010-ਵਰਤਮਾਨ|module={{Infobox musical artist
| embed           = yes
| instruments      = {{flat list|
* Vocals
* guitar
* piano
* harmonium
}}
| genre           = {{flat list|
* [[Saraiki music|Saraiki]]
* [[Punjabi Music|Punjabi]]
* [[electronic music]] 
}}
| associated_acts = [[Coke Studio (Pakistan)|Coke Studio]], [[Strings (band)|Strings]], [[Zohaib Kazi]], [[Hamza Ali]]
}}}}
[[Category:Articles with hCards]]

'''ਸਾਂਵਲ &quot;ਅਤ&quot; ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ''' ਇੱਕ [[ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਲੋਕ|ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼]]-[[ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ]] ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਇਫੈਕਟਸ ਸੁਪਰਵਾਈਜ਼ਰ, ਸਾਊਂਡ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ, ਗਾਇਕ, ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਅਤੇ ਗੀਤਕਾਰ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗਾਇਕ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਐਸਾਖੇਲਵੀ 2006 ਤੱਕ ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੀਐਫਐਕਸ ਕਲਾਕਾਰ ਅਤੇ ਸਾਊਂਡ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਐਲਬਮ ''ਤੇਰੈ ਖਿਆਲ ਮੇਂ'' (2017) ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ [[ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ)|ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ]] ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.dawn.com/news/1366755|title=The Icon Interview: The Soul of Sanwal|last=Khan|first=Mariam Saeed|date=2017-10-29|work=DAWN.COM|access-date=2018-08-12|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ==
ਇਸਾਖੇਲਵੀ ਦਾ ਜਨਮ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਰਾਏਕੀ ਗਾਇਕ [[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ|ਅਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ ਇਸਾਖੇਲਵੀ]] ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ,&lt;ref name=&quot;tribune.com.pk&quot;&gt;{{cite web|url=https://tribune.com.pk/story/1079734/attaullah-khan-esakhelvi-on-what-makes-him-the-common-mans-artist/|title=Attaullah Khan Esakhelvi on what makes him the common man’s artist - The Express Tribune|date=6 April 2016|work=The Express Tribune}}&lt;/ref&gt; ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਬਜ਼ਗ਼ਾ ਅੱਤਾ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ [[ਲਾਰੈਬ ਅੱਤਾ]] ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਵੀਐਫਐਕਸ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਕਈ ਆਸਕਰ ਜੇਤੂ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.dawn.com/news/1204684/i-hope-to-work-on-projects-in-pakistan-says-hollywood-vfx-artist-laraib-atta|title=I hope to work on projects in Pakistan, says Hollywood VFX artist Laraib Atta|work=[[DAWN.com]]|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://tribune.com.pk/story/947985/meet-laraib-atta-pakistani-visual-effects-prodigy-in-hollywood/|title=Pakistani visual effects prodigy making waves in Hollywood|work=[[The Express Tribune]]|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਭਰਾ, ਬਿਲਾਵਲ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਾ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹੈ,&lt;ref&gt;[https://www.starnow.co.uk/bilawalatta Bilawal Atta's profile on ''Star Now'']&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਵੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;Spotlight (23 April 2018), [https://www.hum.tv/i-feel-the-pressure-every-time-i-look-at-the-keyboard-or-the-harmonium-sanwal-esakhelvi/ &quot;I feel the pressure every time I look at the keyboard or the harmonium: Sanwal Esakhelvi&quot;], ''HumTV''. Retrieved 17 November 2018.&lt;/ref&gt; ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ ਨੇ ਸਿਟੀ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ [[ਲੰਡਨ]] ਤੋਂ ਸਾਊਂਡ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਸੱਟ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੈਰੀਅਰ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਉਸਦਾ  ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ,&quot;ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀ ਪਰ ਫਿਰ ਇੱਕ ਸੱਟ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref name=&quot;SEstory&quot;&gt;{{Cite news|url=https://tribune.com.pk/story/1095784/i-didnt-get-into-music-because-i-had-to-sanwal-esakhelvi/|title=I didn’t get into music because I had to: Sanwal Esakhelvi|last=Saeed|first=Mehek|date=May 2, 2016|work=The Express Tribune|access-date=August 12, 2018|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== ਡਿਸਕੋਗ੍ਰਾਫੀ ==

=== ਐਲਬਮ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!ਸਾਲ
!ਐਲਬਮ
|-
|2016
|''ਤੇਰੇ ਖਿਆਲ ਮੇਂ''
|}

=== ''ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ'' ਪਾਕਿਸਤਾਨ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!ਸਾਲ
!ਸੀਜ਼ਨ
!ਗੀਤ
!ਬੋਲ
!ਸੰਗੀਤ
!ਸਹਾਇਕ-ਗਾਇਕ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2017
| rowspan=&quot;2&quot; |10
|[[ਕੌਮੀ ਤਰਾਨਾ]]
|[[ਹਫ਼ੀਜ਼ ਜਲੰਧਰੀ|ਹਫ਼ੀਜ ਜਲੰਧਰੀ]]
| rowspan=&quot;2&quot; |ਸਟਰਿੰਗਜ਼
|ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਹੋਰ ਕਲਾਕਾਰ
|-
|ਸਭ ਮਾਇਆ ਹੈ
|
|[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2018
| rowspan=&quot;2&quot; |11
|[[ਹਮ ਦੇਖੇਂਗੇ]]
|[[ਫ਼ੈਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਫ਼ੈਜ਼|ਫੈਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਫੈਜ਼]]
|ਅਲੀ ਹਮਜ਼ਾ, ਜ਼ੋਹੇਬ ਕਾਜ਼ੀ
|ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਹੋਰ ਕਲਾਕਾਰ
|-
|ਅੱਲਾਹ ਕਰੇਸੀ
|
|
|[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]
|}

== ਹਵਾਲੇ ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:Articles with hCards]]</text>
      <sha1>64azex4o4raov4vzzua3ixqtp6tlcqn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610682</id>
      <parentid>610681</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T04:18:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਪਸ਼ਤੂਨ ਲੋਕ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6936" xml:space="preserve">
{{Infobox person|name=ਸਾਂਵਲ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ|image=|caption=|birth_name=ਸਾਂਵਲ ਅੱਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ|birth_date=|birth_place=[[ਮੀਆਂਵਾਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ| ਮੀਆਂਵਾਲੀ]], [[ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|alma_mater=[[ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਲੰਡਨ]]|occupation={{flat list|
* Singer 
* songwriter
* record producer 
* [[visual effects supervisor]]
* [[sound design]]er  
}}|parents=[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]|family=[[Laraib Atta]]&lt;br&gt;Bilawal Atta|years_active=2010-ਵਰਤਮਾਨ|module={{Infobox musical artist
| embed           = yes
| instruments      = {{flat list|
* Vocals
* guitar
* piano
* harmonium
}}
| genre           = {{flat list|
* [[Saraiki music|Saraiki]]
* [[Punjabi Music|Punjabi]]
* [[electronic music]] 
}}
| associated_acts = [[Coke Studio (Pakistan)|Coke Studio]], [[Strings (band)|Strings]], [[Zohaib Kazi]], [[Hamza Ali]]
}}}}
[[Category:Articles with hCards]]

'''ਸਾਂਵਲ &quot;ਅਤ&quot; ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ''' ਇੱਕ [[ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਲੋਕ|ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼]]-[[ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ]] ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਇਫੈਕਟਸ ਸੁਪਰਵਾਈਜ਼ਰ, ਸਾਊਂਡ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ, ਗਾਇਕ, ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਅਤੇ ਗੀਤਕਾਰ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗਾਇਕ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਐਸਾਖੇਲਵੀ 2006 ਤੱਕ ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੀਐਫਐਕਸ ਕਲਾਕਾਰ ਅਤੇ ਸਾਊਂਡ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਐਲਬਮ ''ਤੇਰੈ ਖਿਆਲ ਮੇਂ'' (2017) ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ [[ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ)|ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ]] ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.dawn.com/news/1366755|title=The Icon Interview: The Soul of Sanwal|last=Khan|first=Mariam Saeed|date=2017-10-29|work=DAWN.COM|access-date=2018-08-12|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ==
ਇਸਾਖੇਲਵੀ ਦਾ ਜਨਮ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਰਾਏਕੀ ਗਾਇਕ [[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ|ਅਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ ਇਸਾਖੇਲਵੀ]] ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ,&lt;ref name=&quot;tribune.com.pk&quot;&gt;{{cite web|url=https://tribune.com.pk/story/1079734/attaullah-khan-esakhelvi-on-what-makes-him-the-common-mans-artist/|title=Attaullah Khan Esakhelvi on what makes him the common man’s artist - The Express Tribune|date=6 April 2016|work=The Express Tribune}}&lt;/ref&gt; ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਬਜ਼ਗ਼ਾ ਅੱਤਾ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ [[ਲਾਰੈਬ ਅੱਤਾ]] ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਵੀਐਫਐਕਸ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਕਈ ਆਸਕਰ ਜੇਤੂ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.dawn.com/news/1204684/i-hope-to-work-on-projects-in-pakistan-says-hollywood-vfx-artist-laraib-atta|title=I hope to work on projects in Pakistan, says Hollywood VFX artist Laraib Atta|work=[[DAWN.com]]|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://tribune.com.pk/story/947985/meet-laraib-atta-pakistani-visual-effects-prodigy-in-hollywood/|title=Pakistani visual effects prodigy making waves in Hollywood|work=[[The Express Tribune]]|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਭਰਾ, ਬਿਲਾਵਲ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਾ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹੈ,&lt;ref&gt;[https://www.starnow.co.uk/bilawalatta Bilawal Atta's profile on ''Star Now'']&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਵੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;Spotlight (23 April 2018), [https://www.hum.tv/i-feel-the-pressure-every-time-i-look-at-the-keyboard-or-the-harmonium-sanwal-esakhelvi/ &quot;I feel the pressure every time I look at the keyboard or the harmonium: Sanwal Esakhelvi&quot;], ''HumTV''. Retrieved 17 November 2018.&lt;/ref&gt; ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ ਨੇ ਸਿਟੀ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ [[ਲੰਡਨ]] ਤੋਂ ਸਾਊਂਡ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਸੱਟ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੈਰੀਅਰ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਉਸਦਾ  ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ,&quot;ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀ ਪਰ ਫਿਰ ਇੱਕ ਸੱਟ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref name=&quot;SEstory&quot;&gt;{{Cite news|url=https://tribune.com.pk/story/1095784/i-didnt-get-into-music-because-i-had-to-sanwal-esakhelvi/|title=I didn’t get into music because I had to: Sanwal Esakhelvi|last=Saeed|first=Mehek|date=May 2, 2016|work=The Express Tribune|access-date=August 12, 2018|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== ਡਿਸਕੋਗ੍ਰਾਫੀ ==

=== ਐਲਬਮ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!ਸਾਲ
!ਐਲਬਮ
|-
|2016
|''ਤੇਰੇ ਖਿਆਲ ਮੇਂ''
|}

=== ''ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ'' ਪਾਕਿਸਤਾਨ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!ਸਾਲ
!ਸੀਜ਼ਨ
!ਗੀਤ
!ਬੋਲ
!ਸੰਗੀਤ
!ਸਹਾਇਕ-ਗਾਇਕ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2017
| rowspan=&quot;2&quot; |10
|[[ਕੌਮੀ ਤਰਾਨਾ]]
|[[ਹਫ਼ੀਜ਼ ਜਲੰਧਰੀ|ਹਫ਼ੀਜ ਜਲੰਧਰੀ]]
| rowspan=&quot;2&quot; |ਸਟਰਿੰਗਜ਼
|ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਹੋਰ ਕਲਾਕਾਰ
|-
|ਸਭ ਮਾਇਆ ਹੈ
|
|[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2018
| rowspan=&quot;2&quot; |11
|[[ਹਮ ਦੇਖੇਂਗੇ]]
|[[ਫ਼ੈਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਫ਼ੈਜ਼|ਫੈਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਫੈਜ਼]]
|ਅਲੀ ਹਮਜ਼ਾ, ਜ਼ੋਹੇਬ ਕਾਜ਼ੀ
|ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਹੋਰ ਕਲਾਕਾਰ
|-
|ਅੱਲਾਹ ਕਰੇਸੀ
|
|
|[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]
|}

== ਹਵਾਲੇ ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:Articles with hCards]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਸ਼ਤੂਨ ਲੋਕ]]</text>
      <sha1>euterzftkw7crtgrcf17u3ykdzy6lvv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610683</id>
      <parentid>610682</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T04:19:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਸੰਗੀਤਕਾਰ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6987" xml:space="preserve">
{{Infobox person|name=ਸਾਂਵਲ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ|image=|caption=|birth_name=ਸਾਂਵਲ ਅੱਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ|birth_date=|birth_place=[[ਮੀਆਂਵਾਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ| ਮੀਆਂਵਾਲੀ]], [[ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|alma_mater=[[ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਲੰਡਨ]]|occupation={{flat list|
* Singer 
* songwriter
* record producer 
* [[visual effects supervisor]]
* [[sound design]]er  
}}|parents=[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]|family=[[Laraib Atta]]&lt;br&gt;Bilawal Atta|years_active=2010-ਵਰਤਮਾਨ|module={{Infobox musical artist
| embed           = yes
| instruments      = {{flat list|
* Vocals
* guitar
* piano
* harmonium
}}
| genre           = {{flat list|
* [[Saraiki music|Saraiki]]
* [[Punjabi Music|Punjabi]]
* [[electronic music]] 
}}
| associated_acts = [[Coke Studio (Pakistan)|Coke Studio]], [[Strings (band)|Strings]], [[Zohaib Kazi]], [[Hamza Ali]]
}}}}
[[Category:Articles with hCards]]

'''ਸਾਂਵਲ &quot;ਅਤ&quot; ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ''' ਇੱਕ [[ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਲੋਕ|ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼]]-[[ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ]] ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਇਫੈਕਟਸ ਸੁਪਰਵਾਈਜ਼ਰ, ਸਾਊਂਡ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ, ਗਾਇਕ, ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਅਤੇ ਗੀਤਕਾਰ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗਾਇਕ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਐਸਾਖੇਲਵੀ 2006 ਤੱਕ ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੀਐਫਐਕਸ ਕਲਾਕਾਰ ਅਤੇ ਸਾਊਂਡ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਐਲਬਮ ''ਤੇਰੈ ਖਿਆਲ ਮੇਂ'' (2017) ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ [[ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ)|ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ]] ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.dawn.com/news/1366755|title=The Icon Interview: The Soul of Sanwal|last=Khan|first=Mariam Saeed|date=2017-10-29|work=DAWN.COM|access-date=2018-08-12|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ==
ਇਸਾਖੇਲਵੀ ਦਾ ਜਨਮ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਰਾਏਕੀ ਗਾਇਕ [[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ|ਅਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ ਇਸਾਖੇਲਵੀ]] ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ,&lt;ref name=&quot;tribune.com.pk&quot;&gt;{{cite web|url=https://tribune.com.pk/story/1079734/attaullah-khan-esakhelvi-on-what-makes-him-the-common-mans-artist/|title=Attaullah Khan Esakhelvi on what makes him the common man’s artist - The Express Tribune|date=6 April 2016|work=The Express Tribune}}&lt;/ref&gt; ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਬਜ਼ਗ਼ਾ ਅੱਤਾ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ [[ਲਾਰੈਬ ਅੱਤਾ]] ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਵੀਐਫਐਕਸ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਕਈ ਆਸਕਰ ਜੇਤੂ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.dawn.com/news/1204684/i-hope-to-work-on-projects-in-pakistan-says-hollywood-vfx-artist-laraib-atta|title=I hope to work on projects in Pakistan, says Hollywood VFX artist Laraib Atta|work=[[DAWN.com]]|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://tribune.com.pk/story/947985/meet-laraib-atta-pakistani-visual-effects-prodigy-in-hollywood/|title=Pakistani visual effects prodigy making waves in Hollywood|work=[[The Express Tribune]]|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਭਰਾ, ਬਿਲਾਵਲ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਾ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹੈ,&lt;ref&gt;[https://www.starnow.co.uk/bilawalatta Bilawal Atta's profile on ''Star Now'']&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਵੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;Spotlight (23 April 2018), [https://www.hum.tv/i-feel-the-pressure-every-time-i-look-at-the-keyboard-or-the-harmonium-sanwal-esakhelvi/ &quot;I feel the pressure every time I look at the keyboard or the harmonium: Sanwal Esakhelvi&quot;], ''HumTV''. Retrieved 17 November 2018.&lt;/ref&gt; ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ ਨੇ ਸਿਟੀ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ [[ਲੰਡਨ]] ਤੋਂ ਸਾਊਂਡ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਸੱਟ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੈਰੀਅਰ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਉਸਦਾ  ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ,&quot;ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀ ਪਰ ਫਿਰ ਇੱਕ ਸੱਟ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref name=&quot;SEstory&quot;&gt;{{Cite news|url=https://tribune.com.pk/story/1095784/i-didnt-get-into-music-because-i-had-to-sanwal-esakhelvi/|title=I didn’t get into music because I had to: Sanwal Esakhelvi|last=Saeed|first=Mehek|date=May 2, 2016|work=The Express Tribune|access-date=August 12, 2018|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== ਡਿਸਕੋਗ੍ਰਾਫੀ ==

=== ਐਲਬਮ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!ਸਾਲ
!ਐਲਬਮ
|-
|2016
|''ਤੇਰੇ ਖਿਆਲ ਮੇਂ''
|}

=== ''ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ'' ਪਾਕਿਸਤਾਨ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!ਸਾਲ
!ਸੀਜ਼ਨ
!ਗੀਤ
!ਬੋਲ
!ਸੰਗੀਤ
!ਸਹਾਇਕ-ਗਾਇਕ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2017
| rowspan=&quot;2&quot; |10
|[[ਕੌਮੀ ਤਰਾਨਾ]]
|[[ਹਫ਼ੀਜ਼ ਜਲੰਧਰੀ|ਹਫ਼ੀਜ ਜਲੰਧਰੀ]]
| rowspan=&quot;2&quot; |ਸਟਰਿੰਗਜ਼
|ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਹੋਰ ਕਲਾਕਾਰ
|-
|ਸਭ ਮਾਇਆ ਹੈ
|
|[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2018
| rowspan=&quot;2&quot; |11
|[[ਹਮ ਦੇਖੇਂਗੇ]]
|[[ਫ਼ੈਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਫ਼ੈਜ਼|ਫੈਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਫੈਜ਼]]
|ਅਲੀ ਹਮਜ਼ਾ, ਜ਼ੋਹੇਬ ਕਾਜ਼ੀ
|ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਹੋਰ ਕਲਾਕਾਰ
|-
|ਅੱਲਾਹ ਕਰੇਸੀ
|
|
|[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]
|}

== ਹਵਾਲੇ ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:Articles with hCards]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਸ਼ਤੂਨ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸੰਗੀਤਕਾਰ]]</text>
      <sha1>pnxjmvff20pol8bvie0ac63kw17718n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610684</id>
      <parentid>610683</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T04:19:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਗੀਤਕਾਰ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7032" xml:space="preserve">
{{Infobox person|name=ਸਾਂਵਲ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ|image=|caption=|birth_name=ਸਾਂਵਲ ਅੱਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ|birth_date=|birth_place=[[ਮੀਆਂਵਾਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ| ਮੀਆਂਵਾਲੀ]], [[ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|alma_mater=[[ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਲੰਡਨ]]|occupation={{flat list|
* Singer 
* songwriter
* record producer 
* [[visual effects supervisor]]
* [[sound design]]er  
}}|parents=[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]|family=[[Laraib Atta]]&lt;br&gt;Bilawal Atta|years_active=2010-ਵਰਤਮਾਨ|module={{Infobox musical artist
| embed           = yes
| instruments      = {{flat list|
* Vocals
* guitar
* piano
* harmonium
}}
| genre           = {{flat list|
* [[Saraiki music|Saraiki]]
* [[Punjabi Music|Punjabi]]
* [[electronic music]] 
}}
| associated_acts = [[Coke Studio (Pakistan)|Coke Studio]], [[Strings (band)|Strings]], [[Zohaib Kazi]], [[Hamza Ali]]
}}}}
[[Category:Articles with hCards]]

'''ਸਾਂਵਲ &quot;ਅਤ&quot; ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ''' ਇੱਕ [[ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਲੋਕ|ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼]]-[[ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ]] ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਇਫੈਕਟਸ ਸੁਪਰਵਾਈਜ਼ਰ, ਸਾਊਂਡ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ, ਗਾਇਕ, ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਅਤੇ ਗੀਤਕਾਰ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗਾਇਕ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਐਸਾਖੇਲਵੀ 2006 ਤੱਕ ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੀਐਫਐਕਸ ਕਲਾਕਾਰ ਅਤੇ ਸਾਊਂਡ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਐਲਬਮ ''ਤੇਰੈ ਖਿਆਲ ਮੇਂ'' (2017) ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ [[ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ)|ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ]] ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.dawn.com/news/1366755|title=The Icon Interview: The Soul of Sanwal|last=Khan|first=Mariam Saeed|date=2017-10-29|work=DAWN.COM|access-date=2018-08-12|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ==
ਇਸਾਖੇਲਵੀ ਦਾ ਜਨਮ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਰਾਏਕੀ ਗਾਇਕ [[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ|ਅਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ ਇਸਾਖੇਲਵੀ]] ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ,&lt;ref name=&quot;tribune.com.pk&quot;&gt;{{cite web|url=https://tribune.com.pk/story/1079734/attaullah-khan-esakhelvi-on-what-makes-him-the-common-mans-artist/|title=Attaullah Khan Esakhelvi on what makes him the common man’s artist - The Express Tribune|date=6 April 2016|work=The Express Tribune}}&lt;/ref&gt; ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਬਜ਼ਗ਼ਾ ਅੱਤਾ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ [[ਲਾਰੈਬ ਅੱਤਾ]] ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਵੀਐਫਐਕਸ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਕਈ ਆਸਕਰ ਜੇਤੂ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.dawn.com/news/1204684/i-hope-to-work-on-projects-in-pakistan-says-hollywood-vfx-artist-laraib-atta|title=I hope to work on projects in Pakistan, says Hollywood VFX artist Laraib Atta|work=[[DAWN.com]]|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://tribune.com.pk/story/947985/meet-laraib-atta-pakistani-visual-effects-prodigy-in-hollywood/|title=Pakistani visual effects prodigy making waves in Hollywood|work=[[The Express Tribune]]|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਭਰਾ, ਬਿਲਾਵਲ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਾ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹੈ,&lt;ref&gt;[https://www.starnow.co.uk/bilawalatta Bilawal Atta's profile on ''Star Now'']&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਵੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;Spotlight (23 April 2018), [https://www.hum.tv/i-feel-the-pressure-every-time-i-look-at-the-keyboard-or-the-harmonium-sanwal-esakhelvi/ &quot;I feel the pressure every time I look at the keyboard or the harmonium: Sanwal Esakhelvi&quot;], ''HumTV''. Retrieved 17 November 2018.&lt;/ref&gt; ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ ਨੇ ਸਿਟੀ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ [[ਲੰਡਨ]] ਤੋਂ ਸਾਊਂਡ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਸੱਟ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੈਰੀਅਰ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਉਸਦਾ  ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ,&quot;ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀ ਪਰ ਫਿਰ ਇੱਕ ਸੱਟ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref name=&quot;SEstory&quot;&gt;{{Cite news|url=https://tribune.com.pk/story/1095784/i-didnt-get-into-music-because-i-had-to-sanwal-esakhelvi/|title=I didn’t get into music because I had to: Sanwal Esakhelvi|last=Saeed|first=Mehek|date=May 2, 2016|work=The Express Tribune|access-date=August 12, 2018|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== ਡਿਸਕੋਗ੍ਰਾਫੀ ==

=== ਐਲਬਮ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!ਸਾਲ
!ਐਲਬਮ
|-
|2016
|''ਤੇਰੇ ਖਿਆਲ ਮੇਂ''
|}

=== ''ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ'' ਪਾਕਿਸਤਾਨ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!ਸਾਲ
!ਸੀਜ਼ਨ
!ਗੀਤ
!ਬੋਲ
!ਸੰਗੀਤ
!ਸਹਾਇਕ-ਗਾਇਕ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2017
| rowspan=&quot;2&quot; |10
|[[ਕੌਮੀ ਤਰਾਨਾ]]
|[[ਹਫ਼ੀਜ਼ ਜਲੰਧਰੀ|ਹਫ਼ੀਜ ਜਲੰਧਰੀ]]
| rowspan=&quot;2&quot; |ਸਟਰਿੰਗਜ਼
|ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਹੋਰ ਕਲਾਕਾਰ
|-
|ਸਭ ਮਾਇਆ ਹੈ
|
|[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2018
| rowspan=&quot;2&quot; |11
|[[ਹਮ ਦੇਖੇਂਗੇ]]
|[[ਫ਼ੈਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਫ਼ੈਜ਼|ਫੈਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਫੈਜ਼]]
|ਅਲੀ ਹਮਜ਼ਾ, ਜ਼ੋਹੇਬ ਕਾਜ਼ੀ
|ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਹੋਰ ਕਲਾਕਾਰ
|-
|ਅੱਲਾਹ ਕਰੇਸੀ
|
|
|[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]
|}

== ਹਵਾਲੇ ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:Articles with hCards]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਸ਼ਤੂਨ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸੰਗੀਤਕਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਗੀਤਕਾਰ]]</text>
      <sha1>4kboocn9w2fkmrpimqqj5228qnex3vk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610685</id>
      <parentid>610684</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T04:21:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੰਗੀਤਕਾਰ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7111" xml:space="preserve">
{{Infobox person|name=ਸਾਂਵਲ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ|image=|caption=|birth_name=ਸਾਂਵਲ ਅੱਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ|birth_date=|birth_place=[[ਮੀਆਂਵਾਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ| ਮੀਆਂਵਾਲੀ]], [[ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|alma_mater=[[ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਲੰਡਨ]]|occupation={{flat list|
* Singer 
* songwriter
* record producer 
* [[visual effects supervisor]]
* [[sound design]]er  
}}|parents=[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]|family=[[Laraib Atta]]&lt;br&gt;Bilawal Atta|years_active=2010-ਵਰਤਮਾਨ|module={{Infobox musical artist
| embed           = yes
| instruments      = {{flat list|
* Vocals
* guitar
* piano
* harmonium
}}
| genre           = {{flat list|
* [[Saraiki music|Saraiki]]
* [[Punjabi Music|Punjabi]]
* [[electronic music]] 
}}
| associated_acts = [[Coke Studio (Pakistan)|Coke Studio]], [[Strings (band)|Strings]], [[Zohaib Kazi]], [[Hamza Ali]]
}}}}
[[Category:Articles with hCards]]

'''ਸਾਂਵਲ &quot;ਅਤ&quot; ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ''' ਇੱਕ [[ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਲੋਕ|ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼]]-[[ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ]] ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਇਫੈਕਟਸ ਸੁਪਰਵਾਈਜ਼ਰ, ਸਾਊਂਡ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ, ਗਾਇਕ, ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਅਤੇ ਗੀਤਕਾਰ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗਾਇਕ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਐਸਾਖੇਲਵੀ 2006 ਤੱਕ ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੀਐਫਐਕਸ ਕਲਾਕਾਰ ਅਤੇ ਸਾਊਂਡ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਐਲਬਮ ''ਤੇਰੈ ਖਿਆਲ ਮੇਂ'' (2017) ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ [[ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ)|ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ]] ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.dawn.com/news/1366755|title=The Icon Interview: The Soul of Sanwal|last=Khan|first=Mariam Saeed|date=2017-10-29|work=DAWN.COM|access-date=2018-08-12|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ==
ਇਸਾਖੇਲਵੀ ਦਾ ਜਨਮ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਰਾਏਕੀ ਗਾਇਕ [[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ|ਅਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ ਇਸਾਖੇਲਵੀ]] ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ,&lt;ref name=&quot;tribune.com.pk&quot;&gt;{{cite web|url=https://tribune.com.pk/story/1079734/attaullah-khan-esakhelvi-on-what-makes-him-the-common-mans-artist/|title=Attaullah Khan Esakhelvi on what makes him the common man’s artist - The Express Tribune|date=6 April 2016|work=The Express Tribune}}&lt;/ref&gt; ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਬਜ਼ਗ਼ਾ ਅੱਤਾ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ [[ਲਾਰੈਬ ਅੱਤਾ]] ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਵੀਐਫਐਕਸ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਕਈ ਆਸਕਰ ਜੇਤੂ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.dawn.com/news/1204684/i-hope-to-work-on-projects-in-pakistan-says-hollywood-vfx-artist-laraib-atta|title=I hope to work on projects in Pakistan, says Hollywood VFX artist Laraib Atta|work=[[DAWN.com]]|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://tribune.com.pk/story/947985/meet-laraib-atta-pakistani-visual-effects-prodigy-in-hollywood/|title=Pakistani visual effects prodigy making waves in Hollywood|work=[[The Express Tribune]]|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਭਰਾ, ਬਿਲਾਵਲ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਾ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹੈ,&lt;ref&gt;[https://www.starnow.co.uk/bilawalatta Bilawal Atta's profile on ''Star Now'']&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਵੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;Spotlight (23 April 2018), [https://www.hum.tv/i-feel-the-pressure-every-time-i-look-at-the-keyboard-or-the-harmonium-sanwal-esakhelvi/ &quot;I feel the pressure every time I look at the keyboard or the harmonium: Sanwal Esakhelvi&quot;], ''HumTV''. Retrieved 17 November 2018.&lt;/ref&gt; ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ ਨੇ ਸਿਟੀ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ [[ਲੰਡਨ]] ਤੋਂ ਸਾਊਂਡ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਸੱਟ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੈਰੀਅਰ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਉਸਦਾ  ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ,&quot;ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀ ਪਰ ਫਿਰ ਇੱਕ ਸੱਟ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref name=&quot;SEstory&quot;&gt;{{Cite news|url=https://tribune.com.pk/story/1095784/i-didnt-get-into-music-because-i-had-to-sanwal-esakhelvi/|title=I didn’t get into music because I had to: Sanwal Esakhelvi|last=Saeed|first=Mehek|date=May 2, 2016|work=The Express Tribune|access-date=August 12, 2018|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== ਡਿਸਕੋਗ੍ਰਾਫੀ ==

=== ਐਲਬਮ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!ਸਾਲ
!ਐਲਬਮ
|-
|2016
|''ਤੇਰੇ ਖਿਆਲ ਮੇਂ''
|}

=== ''ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ'' ਪਾਕਿਸਤਾਨ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!ਸਾਲ
!ਸੀਜ਼ਨ
!ਗੀਤ
!ਬੋਲ
!ਸੰਗੀਤ
!ਸਹਾਇਕ-ਗਾਇਕ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2017
| rowspan=&quot;2&quot; |10
|[[ਕੌਮੀ ਤਰਾਨਾ]]
|[[ਹਫ਼ੀਜ਼ ਜਲੰਧਰੀ|ਹਫ਼ੀਜ ਜਲੰਧਰੀ]]
| rowspan=&quot;2&quot; |ਸਟਰਿੰਗਜ਼
|ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਹੋਰ ਕਲਾਕਾਰ
|-
|ਸਭ ਮਾਇਆ ਹੈ
|
|[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2018
| rowspan=&quot;2&quot; |11
|[[ਹਮ ਦੇਖੇਂਗੇ]]
|[[ਫ਼ੈਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਫ਼ੈਜ਼|ਫੈਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਫੈਜ਼]]
|ਅਲੀ ਹਮਜ਼ਾ, ਜ਼ੋਹੇਬ ਕਾਜ਼ੀ
|ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਹੋਰ ਕਲਾਕਾਰ
|-
|ਅੱਲਾਹ ਕਰੇਸੀ
|
|
|[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]
|}

== ਹਵਾਲੇ ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:Articles with hCards]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਸ਼ਤੂਨ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸੰਗੀਤਕਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਗੀਤਕਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੰਗੀਤਕਾਰ]]</text>
      <sha1>9skuusottoj0e4txkdnxs75elue58ph</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610687</id>
      <parentid>610685</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T04:23:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7166" xml:space="preserve">
{{Infobox person|name=ਸਾਂਵਲ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ|image=|caption=|birth_name=ਸਾਂਵਲ ਅੱਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ|birth_date=|birth_place=[[ਮੀਆਂਵਾਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ| ਮੀਆਂਵਾਲੀ]], [[ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|alma_mater=[[ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਲੰਡਨ]]|occupation={{flat list|
* Singer 
* songwriter
* record producer 
* [[visual effects supervisor]]
* [[sound design]]er  
}}|parents=[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]|family=[[Laraib Atta]]&lt;br&gt;Bilawal Atta|years_active=2010-ਵਰਤਮਾਨ|module={{Infobox musical artist
| embed           = yes
| instruments      = {{flat list|
* Vocals
* guitar
* piano
* harmonium
}}
| genre           = {{flat list|
* [[Saraiki music|Saraiki]]
* [[Punjabi Music|Punjabi]]
* [[electronic music]] 
}}
| associated_acts = [[Coke Studio (Pakistan)|Coke Studio]], [[Strings (band)|Strings]], [[Zohaib Kazi]], [[Hamza Ali]]
}}}}
[[Category:Articles with hCards]]

'''ਸਾਂਵਲ &quot;ਅਤ&quot; ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ''' ਇੱਕ [[ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਲੋਕ|ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼]]-[[ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ]] ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਇਫੈਕਟਸ ਸੁਪਰਵਾਈਜ਼ਰ, ਸਾਊਂਡ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ, ਗਾਇਕ, ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਅਤੇ ਗੀਤਕਾਰ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗਾਇਕ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਐਸਾਖੇਲਵੀ 2006 ਤੱਕ ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੀਐਫਐਕਸ ਕਲਾਕਾਰ ਅਤੇ ਸਾਊਂਡ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਐਲਬਮ ''ਤੇਰੈ ਖਿਆਲ ਮੇਂ'' (2017) ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ [[ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ)|ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ]] ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.dawn.com/news/1366755|title=The Icon Interview: The Soul of Sanwal|last=Khan|first=Mariam Saeed|date=2017-10-29|work=DAWN.COM|access-date=2018-08-12|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ==
ਇਸਾਖੇਲਵੀ ਦਾ ਜਨਮ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਰਾਏਕੀ ਗਾਇਕ [[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ|ਅਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ ਇਸਾਖੇਲਵੀ]] ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ,&lt;ref name=&quot;tribune.com.pk&quot;&gt;{{cite web|url=https://tribune.com.pk/story/1079734/attaullah-khan-esakhelvi-on-what-makes-him-the-common-mans-artist/|title=Attaullah Khan Esakhelvi on what makes him the common man’s artist - The Express Tribune|date=6 April 2016|work=The Express Tribune}}&lt;/ref&gt; ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਬਜ਼ਗ਼ਾ ਅੱਤਾ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ [[ਲਾਰੈਬ ਅੱਤਾ]] ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਵੀਐਫਐਕਸ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਕਈ ਆਸਕਰ ਜੇਤੂ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.dawn.com/news/1204684/i-hope-to-work-on-projects-in-pakistan-says-hollywood-vfx-artist-laraib-atta|title=I hope to work on projects in Pakistan, says Hollywood VFX artist Laraib Atta|work=[[DAWN.com]]|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://tribune.com.pk/story/947985/meet-laraib-atta-pakistani-visual-effects-prodigy-in-hollywood/|title=Pakistani visual effects prodigy making waves in Hollywood|work=[[The Express Tribune]]|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt; ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਭਰਾ, ਬਿਲਾਵਲ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਾ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹੈ,&lt;ref&gt;[https://www.starnow.co.uk/bilawalatta Bilawal Atta's profile on ''Star Now'']&lt;/ref&gt; ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਵੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;Spotlight (23 April 2018), [https://www.hum.tv/i-feel-the-pressure-every-time-i-look-at-the-keyboard-or-the-harmonium-sanwal-esakhelvi/ &quot;I feel the pressure every time I look at the keyboard or the harmonium: Sanwal Esakhelvi&quot;], ''HumTV''. Retrieved 17 November 2018.&lt;/ref&gt; ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ ਨੇ ਸਿਟੀ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ [[ਲੰਡਨ]] ਤੋਂ ਸਾਊਂਡ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਸੱਟ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੈਰੀਅਰ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਉਸਦਾ  ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ,&quot;ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀ ਪਰ ਫਿਰ ਇੱਕ ਸੱਟ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।&lt;ref name=&quot;SEstory&quot;&gt;{{Cite news|url=https://tribune.com.pk/story/1095784/i-didnt-get-into-music-because-i-had-to-sanwal-esakhelvi/|title=I didn’t get into music because I had to: Sanwal Esakhelvi|last=Saeed|first=Mehek|date=May 2, 2016|work=The Express Tribune|access-date=August 12, 2018|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== ਡਿਸਕੋਗ੍ਰਾਫੀ ==

=== ਐਲਬਮ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!ਸਾਲ
!ਐਲਬਮ
|-
|2016
|''ਤੇਰੇ ਖਿਆਲ ਮੇਂ''
|}

=== ''ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ'' ਪਾਕਿਸਤਾਨ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!ਸਾਲ
!ਸੀਜ਼ਨ
!ਗੀਤ
!ਬੋਲ
!ਸੰਗੀਤ
!ਸਹਾਇਕ-ਗਾਇਕ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2017
| rowspan=&quot;2&quot; |10
|[[ਕੌਮੀ ਤਰਾਨਾ]]
|[[ਹਫ਼ੀਜ਼ ਜਲੰਧਰੀ|ਹਫ਼ੀਜ ਜਲੰਧਰੀ]]
| rowspan=&quot;2&quot; |ਸਟਰਿੰਗਜ਼
|ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਹੋਰ ਕਲਾਕਾਰ
|-
|ਸਭ ਮਾਇਆ ਹੈ
|
|[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2018
| rowspan=&quot;2&quot; |11
|[[ਹਮ ਦੇਖੇਂਗੇ]]
|[[ਫ਼ੈਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਫ਼ੈਜ਼|ਫੈਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਫੈਜ਼]]
|ਅਲੀ ਹਮਜ਼ਾ, ਜ਼ੋਹੇਬ ਕਾਜ਼ੀ
|ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਹੋਰ ਕਲਾਕਾਰ
|-
|ਅੱਲਾਹ ਕਰੇਸੀ
|
|
|[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]
|}

== ਹਵਾਲੇ ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:Articles with hCards]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਸ਼ਤੂਨ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਸੰਗੀਤਕਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਗੀਤਕਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੰਗੀਤਕਾਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਕੋਕ ਸਟੂਡੀਓ]]</text>
      <sha1>i26dkn272yrsdyfba1qpir5pto52ldp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਜੂਲੀਓ ਕੋਰਟਾਜ਼ਰ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>143875</id>
    <revision>
      <id>610689</id>
      <timestamp>2022-08-07T04:56:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gill jassu</username>
        <id>31716</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;'''ਜੂਲੀਓ ਫਲੋਰੈਂਸੀਓ ਕੋਰਟਾਜ਼ਾਰ'''&lt;ref&gt;Montes-Bradley, Eduardo. &quot;Cortázar sin barba&quot;. Editorial Debate. Random House Mondadori. p. 35, Madrid. 2005.&lt;/ref&gt; (26 ਅਗਸਤ 1914 – 12 ਫਰਵਰੀ 1984; ਅਮਰੀਕੀ ਸਪੈਨਿਸ਼: [ˈxuljo korˈtasar] (ਸੁਣੋ)) ਇੱਕ [[ਅਰਜਨਟੀਨਾ]]-[[ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਲੋਕ|ਫ੍ਰੈਂਚ]] ਨਾਵਲਕਾ...&quot; ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1106" xml:space="preserve">'''ਜੂਲੀਓ ਫਲੋਰੈਂਸੀਓ ਕੋਰਟਾਜ਼ਾਰ'''&lt;ref&gt;Montes-Bradley, Eduardo. &quot;Cortázar sin barba&quot;. Editorial Debate. Random House Mondadori. p. 35, Madrid. 2005.&lt;/ref&gt; (26 ਅਗਸਤ 1914 – 12 ਫਰਵਰੀ 1984; ਅਮਰੀਕੀ ਸਪੈਨਿਸ਼: [ˈxuljo korˈtasar] (ਸੁਣੋ)) ਇੱਕ [[ਅਰਜਨਟੀਨਾ]]-[[ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਲੋਕ|ਫ੍ਰੈਂਚ]] [[ਨਾਵਲਕਾਰ]], [[ਨਿੱਕੀ ਕਹਾਣੀ|ਛੋਟੀ ਕਹਾਣੀ]] ਲੇਖਕ, [[ਨਿਬੰਧ|ਨਿਬੰਧਕਾਰ]], ਅਤੇ [[ਅਨੁਵਾਦ|ਅਨੁਵਾਦਕ]] ਸੀ। ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਚ ਇੱਕ ਬੂਮ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਕੋਰਟਾਜ਼ਾਰ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਪਾਠਕਾਂ ਅਤੇ ਲੇਖਕਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ।

==ਹਵਾਲੇ==</text>
      <sha1>9dd33gcv6t43pzhkc8t1vdq7ubuxryl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਲਰੈਬ ਅਤਾ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>143876</id>
    <revision>
      <id>610701</id>
      <timestamp>2022-08-07T06:18:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1088376588|Laraib Atta]]&quot; ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2941" xml:space="preserve">{{Infobox person|name=ਲਾਰੈਬ ਅਤਾ|image=|caption=|birth_name=ਲਾਰੈਬ ਅੱਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ|birth_date=|birth_place=[[ਮੀਆਂਵਾਲੀ| ਮੀਆਂਵਾਲੀ, ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|alma_mater=|occupation={{flat list| 
* [[Visual effects]]
* [[sound design]]
}}|parents=[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]|family=[[ਸਾਂਵਲ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ
]]&lt;br&gt;|years_active=2007–ਹੁਣ ਤੱਕ|module=}}
[[Category:Articles with hCards]]
'''ਲਰੈਬ ਖਾਨ''' (ਅਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ ਦੀ ਧੀ) ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਵੀਐਫਐਕਸ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ ਜੋ ਇਸਾਖੇਲ, ਮੀਆਂਵਾਲੀ, ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ 10,000 ਬੀਸੀ, ਦ ਕ੍ਰੋਨੀਕਲਜ਼ ਆਫ ਨਾਰਨੀਆ, ਪ੍ਰਿੰਸ ਆਫ ਪਰਸ਼ੀਆ, ਗੌਡਜ਼ੀਲਾ ਅਤੇ ਐਕਸ-ਮੈਨ: ਡੇਜ਼ ਆਫ ਫਿਊਚਰ ਪਾਸਟ ਸਮੇਤ ਅਣਗਿਣਤ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਇਫੈਕਟਸ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਬੀਬੀਸੀ, ਗਲਾਸਵਰਕਸ ਬਾਰਸੀਲੋਨਾ ਅਤੇ ਐਮਪੀਸੀ ਲਈ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।

== ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੰਮ ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size: 95%;&quot;
!ਸਾਲ
!ਫ਼ਿਲਮ
!ਕੰਮ
|-
|2007
|''Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street''
| rowspan=&quot;5&quot; |ਦਿੱਖ ਪਰਭਾਵ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2008
|''10,000 ਬੀ ਸੀ''
|-
|''The Chronicles of Narnia: Prince Caspian''
|-
|2009
|ਟ੍ਰਾਈਐਂਗਲ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2010
|
|-
|''Prince of Persia: The Sands of Time''
|ਕਲਾਕਾਰ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2014
|''The Chronicles of Narnia: Voyage of the Dawn Treader''
| rowspan=&quot;2&quot; |ਦਿੱਖ ਪਰਭਾਵ
|-
|''Godzilla''
|-
|2018
|''[[:en:Mission:_Impossible_–_Fallout|Mission: Impossible – Fallout]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2019
|''[[:en:Chernobyl_(miniseries)|Chernobyl]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2020
|''[[:en:Tenet|Tenet]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2021
|ਵੋਡਜਾਵਿਜ਼ਨ
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2021
|''[[:en:F9:_The_Fast_Saga|F9: The Fast Saga]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2021
|''[[:en:No_Time_to_Die|No Time to Die]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2022
|[[ਡੌਕਟਰ ਸਟਰੇਂਜ ਇਨ ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਔਫ਼ ਮੈਡਨੈੱਸ]]
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]</text>
      <sha1>7lcj3ltrznkor61wk6lfm5uq1tuxoio</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610704</id>
      <parentid>610701</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T06:24:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3951" xml:space="preserve">{{Infobox person|name=ਲਾਰੈਬ ਅਤਾ|image=|caption=|birth_name=ਲਾਰੈਬ ਅੱਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ|birth_date=|birth_place=[[ਮੀਆਂਵਾਲੀ| ਮੀਆਂਵਾਲੀ, ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|alma_mater=|occupation={{flat list| 
* [[Visual effects]]
* [[sound design]]
}}|parents=[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]|family=[[ਸਾਂਵਲ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ
]]&lt;br&gt;|years_active=2007–ਹੁਣ ਤੱਕ|module=}}
[[Category:Articles with hCards]]
'''ਲਰੈਬ ਖਾਨ''' ([[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ|ਅਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ]] ਦੀ ਧੀ) ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਵੀਐਫਐਕਸ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ ਜੋ ਇਸਾਖੇਲ, [[ਮੀਆਂਵਾਲੀ]], [[ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪੰਜਾਬ,]] [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]] ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.thenewsteller.com/pakistan/social/attaullah-khans-daughter-laraib-becomes-pakistans-first-visual-effect-artist/22551/|title=Attaullah Khan’s daughter Laraib becomes Pakistan’s first Visual effect artist|website=The News Teller|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 10,000 ਬੀਸੀ, ਦ ਕ੍ਰੋਨੀਕਲਜ਼ ਆਫ ਨਾਰਨੀਆ, ਪ੍ਰਿੰਸ ਆਫ ਪਰਸ਼ੀਆ, ਗੌਡਜ਼ੀਲਾ ਅਤੇ ਐਕਸ-ਮੈਨ: ਡੇਜ਼ ਆਫ ਫਿਊਚਰ ਪਾਸਟ ਸਮੇਤ ਅਣਗਿਣਤ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਇਫੈਕਟਸ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.dawn.com/news/1204684/i-hope-to-work-on-projects-in-pakistan-says-hollywood-vfx-artist-laraib-atta|title=I hope to work on projects in Pakistan, says Hollywood VFX artist Laraib Atta|work=[[DAWN.com]]|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ [[ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ|ਬੀਬੀਸੀ]], ਗਲਾਸਵਰਕਸ ਬਾਰਸੀਲੋਨਾ ਅਤੇ ਐਮਪੀਸੀ ਲਈ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://tribune.com.pk/story/947985/meet-laraib-pakistani-visual-effects-prodigy-whwtwa-the-heelle-is-a-prodigy-in-hollywood/|title=Pakistani visual effects prodigy making waves in Hollywood|work=[[The Express Tribune]]|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt;

== ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੰਮ ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size: 95%;&quot;
!ਸਾਲ
!ਫ਼ਿਲਮ
!ਕੰਮ
|-
|2007
|''Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street''
| rowspan=&quot;5&quot; |ਦਿੱਖ ਪਰਭਾਵ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2008
|''10,000 ਬੀ ਸੀ''
|-
|''The Chronicles of Narnia: Prince Caspian''
|-
|2009
|ਟ੍ਰਾਈਐਂਗਲ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2010
|
|-
|''Prince of Persia: The Sands of Time''
|ਵਿਜੂਅਲ ਕਲਾਕਾਰ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2014
|''The Chronicles of Narnia: Voyage of the Dawn Treader''
| rowspan=&quot;2&quot; |ਦਿੱਖ ਪਰਭਾਵ
|-
|''Godzilla''
|-
|2018
|''[[:en:Mission:_Impossible_–_Fallout|Mission: Impossible – Fallout]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2019
|''[[:en:Chernobyl_(miniseries)|Chernobyl]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2020
|''[[:en:Tenet|Tenet]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2021
|ਵੋਡਜਾਵਿਜ਼ਨ
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2021
|''[[:en:F9:_The_Fast_Saga|F9: The Fast Saga]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2021
|''[[:en:No_Time_to_Die|No Time to Die]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2022
|[[ਡੌਕਟਰ ਸਟਰੇਂਜ ਇਨ ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਔਫ਼ ਮੈਡਨੈੱਸ]]
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]</text>
      <sha1>q2w5jaj0soaw45lxm0njobweaf844xs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610705</id>
      <parentid>610704</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T06:27:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਵਿਜ਼ੁਅਲ ਐਡੀਟਰ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4015" xml:space="preserve">{{Infobox person|name=ਲਾਰੈਬ ਅਤਾ|image=|caption=|birth_name=ਲਾਰੈਬ ਅੱਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ|birth_date=|birth_place=[[ਮੀਆਂਵਾਲੀ| ਮੀਆਂਵਾਲੀ, ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|alma_mater=|occupation={{flat list| 
* [[Visual effects]]
* [[sound design]]
}}|parents=[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]|family=[[ਸਾਂਵਲ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ
]]&lt;br&gt;|years_active=2007–ਹੁਣ ਤੱਕ|module=}}
[[Category:Articles with hCards]]
'''ਲਰੈਬ ਖਾਨ''' ([[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ|ਅਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ]] ਦੀ ਧੀ) ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਵੀਐਫਐਕਸ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ ਜੋ ਇਸਾਖੇਲ, [[ਮੀਆਂਵਾਲੀ]], [[ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪੰਜਾਬ,]] [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]] ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.thenewsteller.com/pakistan/social/attaullah-khans-daughter-laraib-becomes-pakistans-first-visual-effect-artist/22551/|title=Attaullah Khan’s daughter Laraib becomes Pakistan’s first Visual effect artist|website=The News Teller|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 10,000 ਬੀਸੀ, ਦ ਕ੍ਰੋਨੀਕਲਜ਼ ਆਫ ਨਾਰਨੀਆ, ਪ੍ਰਿੰਸ ਆਫ ਪਰਸ਼ੀਆ, ਗੌਡਜ਼ੀਲਾ ਅਤੇ ਐਕਸ-ਮੈਨ: ਡੇਜ਼ ਆਫ ਫਿਊਚਰ ਪਾਸਟ ਸਮੇਤ ਅਣਗਿਣਤ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਇਫੈਕਟਸ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.dawn.com/news/1204684/i-hope-to-work-on-projects-in-pakistan-says-hollywood-vfx-artist-laraib-atta|title=I hope to work on projects in Pakistan, says Hollywood VFX artist Laraib Atta|work=[[DAWN.com]]|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ [[ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ|ਬੀਬੀਸੀ]], ਗਲਾਸਵਰਕਸ ਬਾਰਸੀਲੋਨਾ ਅਤੇ ਐਮਪੀਸੀ ਲਈ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://tribune.com.pk/story/947985/meet-laraib-pakistani-visual-effects-prodigy-whwtwa-the-heelle-is-a-prodigy-in-hollywood/|title=Pakistani visual effects prodigy making waves in Hollywood|work=[[The Express Tribune]]|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt;

== ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੰਮ ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size: 95%;&quot;
!ਸਾਲ
!ਫ਼ਿਲਮ
!ਕੰਮ
|-
|2007
|''Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street''
| rowspan=&quot;5&quot; |ਦਿੱਖ ਪਰਭਾਵ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2008
|''10,000 ਬੀ ਸੀ''
|-
|''The Chronicles of Narnia: Prince Caspian''
|-
|2009
|ਟ੍ਰਾਈਐਂਗਲ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2010
|
|-
|''Prince of Persia: The Sands of Time''
|ਵਿਜੂਅਲ ਕਲਾਕਾਰ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2014
|''The Chronicles of Narnia: Voyage of the Dawn Treader''
| rowspan=&quot;2&quot; |ਦਿੱਖ ਪਰਭਾਵ
|-
|''Godzilla''
|-
|2018
|''[[:en:Mission:_Impossible_–_Fallout|Mission: Impossible – Fallout]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2019
|''[[:en:Chernobyl_(miniseries)|Chernobyl]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2020
|''[[:en:Tenet|Tenet]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2021
|ਵੋਡਜਾਵਿਜ਼ਨ
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2021
|''[[:en:F9:_The_Fast_Saga|F9: The Fast Saga]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2021
|''[[:en:No_Time_to_Die|No Time to Die]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2022
|[[ਡੌਕਟਰ ਸਟਰੇਂਜ ਇਨ ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਔਫ਼ ਮੈਡਨੈੱਸ]]
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਵਿਜ਼ੁਅਲ ਐਡੀਟਰ]]</text>
      <sha1>83so9s73mgieiih5w7brj3n4jqgnc3s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610707</id>
      <parentid>610705</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T06:28:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manjit Singh</username>
        <id>12163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਲੋਕ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4079" xml:space="preserve">{{Infobox person|name=ਲਾਰੈਬ ਅਤਾ|image=|caption=|birth_name=ਲਾਰੈਬ ਅੱਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ|birth_date=|birth_place=[[ਮੀਆਂਵਾਲੀ| ਮੀਆਂਵਾਲੀ, ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ]]|alma_mater=|occupation={{flat list| 
* [[Visual effects]]
* [[sound design]]
}}|parents=[[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ]]|family=[[ਸਾਂਵਲ ਇਸਾਖ਼ੇਲਵੀ
]]&lt;br&gt;|years_active=2007–ਹੁਣ ਤੱਕ|module=}}
[[Category:Articles with hCards]]
'''ਲਰੈਬ ਖਾਨ''' ([[ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ|ਅਤਾਉੱਲਾ ਖਾਨ]] ਦੀ ਧੀ) ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਵੀਐਫਐਕਸ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ ਜੋ ਇਸਾਖੇਲ, [[ਮੀਆਂਵਾਲੀ]], [[ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪੰਜਾਬ,]] [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]] ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.thenewsteller.com/pakistan/social/attaullah-khans-daughter-laraib-becomes-pakistans-first-visual-effect-artist/22551/|title=Attaullah Khan’s daughter Laraib becomes Pakistan’s first Visual effect artist|website=The News Teller|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ 10,000 ਬੀਸੀ, ਦ ਕ੍ਰੋਨੀਕਲਜ਼ ਆਫ ਨਾਰਨੀਆ, ਪ੍ਰਿੰਸ ਆਫ ਪਰਸ਼ੀਆ, ਗੌਡਜ਼ੀਲਾ ਅਤੇ ਐਕਸ-ਮੈਨ: ਡੇਜ਼ ਆਫ ਫਿਊਚਰ ਪਾਸਟ ਸਮੇਤ ਅਣਗਿਣਤ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਇਫੈਕਟਸ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.dawn.com/news/1204684/i-hope-to-work-on-projects-in-pakistan-says-hollywood-vfx-artist-laraib-atta|title=I hope to work on projects in Pakistan, says Hollywood VFX artist Laraib Atta|work=[[DAWN.com]]|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt; ਉਸਨੇ [[ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ|ਬੀਬੀਸੀ]], ਗਲਾਸਵਰਕਸ ਬਾਰਸੀਲੋਨਾ ਅਤੇ ਐਮਪੀਸੀ ਲਈ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://tribune.com.pk/story/947985/meet-laraib-pakistani-visual-effects-prodigy-whwtwa-the-heelle-is-a-prodigy-in-hollywood/|title=Pakistani visual effects prodigy making waves in Hollywood|work=[[The Express Tribune]]|accessdate=5 September 2015}}&lt;/ref&gt;

== ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੰਮ ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size: 95%;&quot;
!ਸਾਲ
!ਫ਼ਿਲਮ
!ਕੰਮ
|-
|2007
|''Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street''
| rowspan=&quot;5&quot; |ਦਿੱਖ ਪਰਭਾਵ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2008
|''10,000 ਬੀ ਸੀ''
|-
|''The Chronicles of Narnia: Prince Caspian''
|-
|2009
|ਟ੍ਰਾਈਐਂਗਲ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2010
|
|-
|''Prince of Persia: The Sands of Time''
|ਵਿਜੂਅਲ ਕਲਾਕਾਰ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2014
|''The Chronicles of Narnia: Voyage of the Dawn Treader''
| rowspan=&quot;2&quot; |ਦਿੱਖ ਪਰਭਾਵ
|-
|''Godzilla''
|-
|2018
|''[[:en:Mission:_Impossible_–_Fallout|Mission: Impossible – Fallout]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2019
|''[[:en:Chernobyl_(miniseries)|Chernobyl]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2020
|''[[:en:Tenet|Tenet]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2021
|ਵੋਡਜਾਵਿਜ਼ਨ
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2021
|''[[:en:F9:_The_Fast_Saga|F9: The Fast Saga]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2021
|''[[:en:No_Time_to_Die|No Time to Die]]''
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|-
|2022
|[[ਡੌਕਟਰ ਸਟਰੇਂਜ ਇਨ ਦ ਮਲਟੀਵਰਸ ਔਫ਼ ਮੈਡਨੈੱਸ]]
|ਡਿਜ਼ਿਟਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ
|}

== ਹਵਾਲੇ ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਵਿਜ਼ੁਅਲ ਐਡੀਟਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਲੋਕ]]</text>
      <sha1>onv8t8l6mjbu60dqh87b96w9wvhpy6w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:Akshit Don</title>
    <ns>3</ns>
    <id>143877</id>
    <revision>
      <id>610714</id>
      <timestamp>2022-08-07T06:46:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>10694</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="234" xml:space="preserve">{{Template:Welcome|realName=|name=Akshit Don}}

-- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 06:46, 7 ਅਗਸਤ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>6cf16hjy1em23udn5vomw551ss7wis5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:DigamberSingh13</title>
    <ns>3</ns>
    <id>143882</id>
    <revision>
      <id>610759</id>
      <timestamp>2022-08-07T11:04:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>10694</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Adding [[Template:Welcome|welcome message]] to new user's talk page</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="239" xml:space="preserve">{{Template:Welcome|realName=|name=DigamberSingh13}}

-- [[ਵਰਤੋਂਕਾਰ:New user message|New user message]] ([[ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ:New user message|ਗੱਲ-ਬਾਤ]]) 11:04, 7 ਅਗਸਤ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>gwop3aco3m5bvt099ehnp5fbkai6di5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਗਲਵਾਨ ਨਦੀ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>143883</id>
    <revision>
      <id>610760</id>
      <timestamp>2022-08-07T11:20:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dugal harpreet</username>
        <id>17460</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1099014540|Galwan River]]&quot; ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13370" xml:space="preserve">
'''ਗਲਵਾਨ ਨਦੀ''' ਚੀਨ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਿਤ ਵਿਵਾਦਤ [[ਅਕਸਾਈ ਚਿਨ]] ਖੇਤਰ ਤੋਂ [[ਭਾਰਤ]] ਦੇ [[ਲਦਾਖ਼|ਲੱਦਾਖ]] ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵਗਦੀ ਹੈ। ਇਹ [[ਕਰਾਕੁਰਮ|ਕਾਰਾਕੋਰਮ ਰੇਂਜ]] ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਪਾਸੇ 'ਤੇ ਕਾਫ਼ਲੇ ਦੇ ਕੈਂਪਸਾਇਟ '''ਸਮਜ਼ੁਂਗਲਿੰਗ''' ਦੇ ਨੇੜਿਓਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਵਹਿ ਕੇ [[ਸ਼ਿਓਕ ਦਰਿਆ|ਸ਼ਯੋਕ ਨਦੀ]] ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸੰਗਮ ਦਾ ਬਿੰਦੂ 102 ਕਿ.ਮੀ.ਦੌਲਤ ਬੇਗ ਓਲਡੀ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਹੈ।  ਸ਼ਿਓਕ ਨਦੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ [[ਸਿੰਧ ਦਰਿਆ|ਸਿੰਧੂ ਨਦੀ]] ਦੀ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਗਲਵਾਨ ਨੂੰ ਸਿੰਧ ਨਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਗਲਵਾਨ ਨਦੀ ਦੀ ਤੰਗ ਘਾਟੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਕਾਰਾਕੋਰਮ ਪਹਾੜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵਗਦੀ ਹੈ, ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ [[ਹਿੰਦ-ਚੀਨ ਸਰਹੱਦੀ ਝਗੜਾ|ਦੇ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ]] ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫਲੈਸ਼ਪੁਆਇੰਟ ਰਹੀ ਹੈ। 1962 ਵਿੱਚ, ਗਲਵਾਨ ਘਾਟੀ ਦੇ ਉੱਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ ਇੱਕ ਫਾਰਵਰਡ ਪੋਸਟ ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ &quot;ਤਣਾਅ ਦੀ ਮੁਆਫੀ&quot; ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਾਇਆ। ਚੀਨ ਨੇ [[ਭਾਰਤ-ਚੀਨ ਜੰਗ|1962 ਦੀ ਜੰਗ]] ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ 1960 ਦੀ ਦਾਅਵੇਦਾਰੀ ਲਾਈਨ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹੋਏ, ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪੋਸਟ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 2020 ਵਿੱਚ, ਚੀਨ ਨੇ ਗਲਵਾਨ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ,&lt;ref name=&quot;BS 23 May&quot;&gt;
Ajai Shukla, [https://www.business-standard.com/article/current-affairs/a-new-and-worrying-chapter-chinese-intrusions-in-ladakh-gathers-pace-120052300059_1.html A new and worrying chapter: Chinese intrusions in Ladakh gather pace], Business Standard, 23 May 2020: &quot;That means that, in sending thousands of PLA troops three-to-four kilometres into the Galwan Valley, China has violated its own claim line and occupied territory that Beijing itself has traditionally acknowledged to be Indian.... Indian troops in the area were taken by surprise when a large Chinese force crossed the LAC into the Galwan area in late April.&quot;
&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;ET 24 May&quot;&gt;
Nitin J. Ticku, [https://eurasiantimes.com/india-china-border-dispute-in-ladakh-as-dangerous-as-1999-kargil-incursions-experts/ India, China Border Dispute in Ladakh as Dangerous as 1999 Kargil Incursions - Experts], EurAsian Times, 24 May 2020: 'An Australia-based security analyst tweeted what he claimed were satellite images of &quot;Chinese incursion&quot; in Galwan.'
&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Print 25 May&quot;&gt;
Snehesh Alex Philip, [https://theprint.in/defence/stand-off-with-china-in-ladakh-is-indias-worst-border-tension-since-kargil-in-1999/429168/ Stand-off with China in Ladakh is India’s worst border tension since Kargil in 1999], The Print, 25 May 2020: &quot;Now, news agency ANI has reported that Chinese troops have moved in “nearly 10-15 km from the Indian post KM 120” in the Galwan Valley, and have pitched tents and stationed themselves close to the post.&quot;
&lt;/ref&gt; ਜਿਸ ਨਾਲ 16 ਜੂਨ 2020 ਨੂੰ ਖੂਨੀ ਝੜਪ ਹੋਈ।

== ਵ੍ਯੁਤਪਤੀ ==
ਇਸ ਨਦੀ ਦਾ ਨਾਮ ਗੁਲਾਮ ਰਸੂਲ ਗਲਵਾਨ (1878-1925), ਇੱਕ ਲੱਦਾਖੀ ਖੋਜੀ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਮੂਲ ਦੇ ਕਾਫ਼ਲੇ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਯੂਰਪੀਅਨ ਖੋਜੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਗਿਆ ਸੀ। 1940 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਨਕਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਦੀ ਗਲਵਾਨ ਨਾਮ ਨਾਲ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।&lt;ref&gt;
[[c:File:1940 Kashmir Jammu and Gilgit Agency by Survey of India.jpg|1940 Kashmir Jammu and Gilgit Agency by Survey of India]] (Wikimedia commons)
&lt;/ref&gt; (ਇਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਬਿਨਾਂ ਲੇਬਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।)

ਲੋਕਧਾਰਾ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ, 1890 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ, ਗਲਵਾਨ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਮੁਹਿੰਮ ਟੀਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ ਜੋ ਚਾਂਗ ਚੇਨਮੋ ਘਾਟੀ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਟੀਮ ਇੱਕ ਤੂਫਾਨ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਈ, ਤਾਂ ਗਲਵਾਨ ਨੇ ਗਲਵਾਨ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਦਾ ਰਸਤਾ ਲੱਭ ਲਿਆ। .ਹਰੀਸ਼ ਕਪਾਡੀਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਦੁਰਲੱਭ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭੂਗੋਲਿਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਇੱਕ ਮੂਲ ਖੋਜੀ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।&lt;ref name=&quot;Kapadia2005&quot;&gt;{{Citation|last=Kapadia|first=Harish|author-link=Harish Kapadia|title=Into the Untravelled Himalaya: Travels, Treks, and Climbs|url=https://books.google.com/books?id=-5l1RhMStxgC&amp;pg=PA215|year=2005|publisher=Indus Publishing|isbn=978-81-7387-181-8|pages=215–216}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Gaurav C Sawant, [https://www.indiatoday.in/india/story/galwan-valley-india-china-conflict-ladakh-rasool-galwan-history-1690936-2020-06-20?ref=taboola Exclusive: My great grandfather discovered Galwan Valley, China's claims are baseless, says Md Amin Galwan], India Today, 20 June 2020.&lt;/ref&gt;{{Efn|The folklore dates the event to 1892–93 when Galwan accompanied an expedition of [[Charles Murray, 7th Earl of Dunmore|Lord Dunmore]].&lt;ref&gt;Rasul Bailay, [https://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/meet-the-man-after-whom-galvan-river-is-named/articleshow/76363707.cms Life and times of the man after whom Galwan river is named], The Economic Times, 20 June 2020.&lt;/ref&gt; This is almost certainly not correct as Lord Dunmore did not travel through this region.&lt;ref&gt;{{cite book|title=The Pamirs: Being a Narrative of a Year's Expedition on Horseback and on Foot Through Kashmir, Western Tibet, Chinese Tartary, and Russian Central Asia|url=https://books.google.com/books?id=SdxAAQAAMAAJ|year=1894|publisher=J. Murray}}&lt;/ref&gt; The identity of the 1899 expedition is unknown.}}

== ਭੂਗੋਲ ==
[[ਤਸਵੀਰ:Galwan-River-basin-map.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Galwan-River-basin-map.jpg/260px-Galwan-River-basin-map.jpg|right|thumb|260x260px| ਕਾਰਾਕੋਰਮ ਪਹਾੜਾਂ ਵਿੱਚ ਗਲਵਾਨ ਨਦੀ ਦਾ ਬੇਸਿਨ]]
ਗਲਵਾਨ ਨਦੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਭਾਗ ਇਸ ਸਥਾਨ 'ਤੇ [[ਕਰਾਕੁਰਮ|ਕਾਰਾਕੋਰਮ]] ਰੇਂਜ ਦੀ ਪੂਰੀ ਚੌੜਾਈ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ {{Convert|30|mi|km}} ਤੱਕ ਵਗਦਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਆਪਣੀਆਂ ਕਈ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਡੂੰਘੀਆਂ ਖੱਡਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟਦੀ ਹੈ। ਇਸ 30 ਮੀਲ ਰੇਂਜ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਕਿਨਾਰੇ 'ਤੇ, ਸੈਮਜ਼ੰਗਲਿੰਗ ਕੈਂਪਿੰਗ ਮੈਦਾਨ ਦੁਆਰਾ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ, ਗਲਵਾਨ ਨਦੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਚੈਨਲ ਉੱਤਰ-ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਵਗਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਕਈ ਹੋਰ ਧਾਰਾਵਾਂ ਵੀ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਮਜ਼ੁਂਗਲਿੰਗ ਦੇ ਪੂਰਬ ਵੱਲ, ਪਹਾੜ ਇੱਕ ਉੱਚੇ ਪਠਾਰ ਵਰਗੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਲਿੰਗਜ਼ੀ ਟਾਂਗ ਮੈਦਾਨਾਂ ਤੱਕ ਢਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਮਜ਼ੁਂਗਲਿੰਗ ਦੇ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਕਾਰਾਕੋਰਮ ਰੇਂਜ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਹਾੜ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦਾ ਨਿਕਾਸ ਗਲਵਾਨ ਨਦੀ ਦੁਆਰਾ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਗਲਵਾਨ ਨਦੀ ਦੇ ਬੇਸਿਨ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਕਿਨਾਰੇ 'ਤੇ, ਪਹਾੜ ਇੱਕ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਵੰਡਣ ਵਾਲੀ ਲਾਈਨ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਆਪਣੇ ਕੁਝ ਪਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਰਾਕਸ਼ ਨਦੀ ਬੇਸਿਨ ਵਿੱਚ ਭੇਜਦੇ ਹਨ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕਾਰਟੋਗ੍ਰਾਫਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨੋਟ ਕੀਤੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੋ ਨਦੀ ਬੇਸਿਨਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵਾਟਰਸ਼ੈੱਡ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ।

ਗਲਵਾਨ ਨਦੀ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵੱਲ, ਕਾਰਾਕੋਰਮ ਰੇਂਜ ਦੋ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਦੀ ਹੈ, ਇੱਕ ਜੋ ਕਿ ਕੁਗਰਾਂਗ ਅਤੇ ਚਾਂਗਲੁੰਗ ਨਦੀਆਂ (ਦੋਵੇਂ ਚਾਂਗ ਚੇਨਮੋ ਦੀਆਂ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀਆਂ) ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪੈਂਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਚਾਂਗਲੁੰਗ ਦੇ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।

=== ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਰਸਤੇ ===
[[ਤਸਵੀਰ:Map_of_Tibet_and_Pangong_Lake_in_1873_from_Hindutagh-pass-aksai-chin-center2-1873_(cropped).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Map_of_Tibet_and_Pangong_Lake_in_1873_from_Hindutagh-pass-aksai-chin-center2-1873_%28cropped%29.jpg/260px-Map_of_Tibet_and_Pangong_Lake_in_1873_from_Hindutagh-pass-aksai-chin-center2-1873_%28cropped%29.jpg|left|thumb|260x260px| ਅਕਸਾਈ ਚਿਨ ਰਾਹੀਂ ਚਾਂਗਚੇਨਮੋ ਰੂਟ, ਸੈਮਜ਼ੰਗਲਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਪੱਛਮੀ ਰਸਤਾ ਅਤੇ ਨਿਸਚੂ ਰਾਹੀਂ ਪੂਰਬੀ ਰਸਤਾ ਦਿਖਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।]]
ਗਲਵਾਨ ਨਦੀ ਦੀ ਤੰਗ ਖੱਡ ਕਰਕੇ ਮਨੁੱਖੀ ਆਵਾਜਾਈ ਉੱਥੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੀ, ਅਤੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਘਾਟੀ ਨੂੰ ਯਾਤਰਾ ਮਾਰਗ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸੈਮਜ਼ੁਨਲਿੰਗ ਨੇ ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਾਰਾਕੋਰਮ ਰੇਂਜ ਦੇ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਉੱਤਰ-ਦੱਖਣੀ ਕਾਫ਼ਲੇ ਰੂਟ (ਪੱਛਮੀ &quot;ਚੰਗਚੇਨਮੋ ਰੂਟ&quot;) ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰੁਕਣ ਬਿੰਦੂ ਬਣਾਇਆ। ਕੋਈ ਚਾਂਗਲੁੰਗ ਨਦੀ ਦੇ ਨਾਲੇ ਦਾ ਅਨੁਸਰਣ ਕਰਕੇ ਅਤੇ '''ਚਾਂਗਲੁੰਗ ਪੰਗਤੁੰਗ ਲਾ''' {{Efn|Also called '''Pangtung La'''.{{sfnp|Gazetteer of Kashmir and Ladak|1890|pp=257–258, 801}} The term &quot;Chunglang Pass&quot; is also used, but best avoided due to confusion with multiple &quot;Changlung passes&quot;. The ''Gazetteer of Kashmir and Ladak'' lists two passes to the east of Pangtung La: Changlung Burma La and Changlung Yokma La.{{sfnp|Gazetteer of Kashmir and Ladak|1890|p=256}} China uses anotherr pass to the west for its Wenjia Road.}} [11] ਰਾਹੀਂ ਗਾਲਵਾਨ ਨਦੀ ਦੇ ਬੇਸਿਨ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਚਾਂਗਚੇਨਮੋ ਘਾਟੀ ਤੋਂ ਸੈਮਜ਼ੁਂਗਲਿੰਗ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ, ਸੈਮਜ਼ੁੰਗਲਿੰਗ ਤੋਂ ਪਰੇ, ਗਾਲਵਾਨ ਚੈਨਲ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਤੱਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਿੰਗਜ਼ੀ ਟਾਂਗ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਾਫ਼ਲੇ ਦੇ ਰੂਟ 'ਤੇ ਅਗਲਾ ਰੁਕਣ ਦਾ ਸਥਾਨ ਡੇਹਰਾ ਕੰਪਾਸ ਹੈ।[13] ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰੀ ਗਲਵਾਨ ਘਾਟੀ ਨੇ ਚਾਂਗ ਚੇਨਮੋ ਘਾਟੀ ਅਤੇ ਕਾਰਕਾਸ਼ ਨਦੀ ਬੇਸਿਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਉੱਤਰ-ਦੱਖਣ ਸੰਚਾਰ ਲਿੰਕ ਬਣਾਇਆ।

== ਹਵਾਲੇ ==</text>
      <sha1>q4jn64syx0irtfqnrt0rf7tioy5ba6h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਮੰਤਾਰੋ ਨਦੀ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>143884</id>
    <revision>
      <id>610761</id>
      <timestamp>2022-08-07T11:45:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dugal harpreet</username>
        <id>17460</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1097393580|Mantaro River]]&quot; ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6289" xml:space="preserve">'''ਮੰਤਾਰੋ ਨਦੀ''' ( {{Lang-es|Río Mantaro}}, {{Lang-qu|Hatunmayu}} ) [[ਪੇਰੂ]] ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦੀ ਇੱਕ ਲੰਬੀ ਨਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਕੇਚੂਆ ਨਾਮ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ &quot;ਮਹਾਨ ਨਦੀ&quot;। ਸ਼ਬਦ &quot;ਮੰਤਰੋ&quot; ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਅਸ਼ੈਨਿੰਕਾ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਐਨੀ ਨਦੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੇਠਾਂ ਵੱਲ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਲਈ ਵਰਤੇ ਗਏ ਮਾਪਦੰਡਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਮੰਤਾਰੋ, ਅਪੂਰੀਮੈਕ ਨਦੀ ਦੇ ਨਾਲ, [[ਐਮਾਜ਼ਾਨ ਦਰਿਆ|ਐਮਾਜ਼ਾਨ ਨਦੀ]] ਦੇ ਸਰੋਤ ਹਨ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://news.nationalgeographic.com/news/2014/02/140213-amazon-river-length-source-maps-science/#.Uv5cW7RlmW8|title=Where Does the Amazon River Begin?|last=Lee|first=Jane|publisher=National Geographic|archive-url=https://web.archive.org/web/20171016014329/http://news.nationalgeographic.com/news/2014/02/140213-amazon-river-length-source-maps-science/#.Uv5cW7RlmW8|archive-date=16 October 2017|access-date=14 February 2014}}&lt;/ref&gt;

== ਭੂਗੋਲ ==
ਇਸ ਨਦੀ ਦਾ ਸਰੋਤ ਨਾਮਾਤਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੂਨਿਨ ਝੀਲ ਹੈ, ਪਰ ਜੂਨਿਨ ਝੀਲ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਦੀਆਂ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀਆਂ 70 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਉੱਪਰ ਵੱਲ ਤੱਕ ਫੈਲੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਕੁੱਲ ਲੰਬਾਈ 809 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਨਦੀ ਦੀਆਂ ਨਾਮਕ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀਆਂ ਕੁਨਾਸ ਹਨ ਜੋ ਖੇਤਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੁਆਨਕਾਯੋ ਵਿਖੇ ਮੰਤਾਰੋ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਕਾਚੀਮਾਯੂ ਜੋ ਅਯਾਕੁਚੋ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਵਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਨਦੀ ਜੂਨਿਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜੂਨੀਨ, ਯਾਉਲੀ, ਜੌਜਾ, ਕਨਸੇਪਸੀਓਨ ਅਤੇ ਹੁਆਨਕਾਯੋ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦੀ ਹੈ, ਫਿਰ ਹੁਆਨਕਾਵੇਲਿਕਾ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਅਯਾਕੁਚੋ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦੀ ਹੈ। ਨਦੀ ਫਿਰ ਸਤੀਪੋ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੇ ਜੁਨਿਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਅਪੂਰੀਮੈਕ ਨਦੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਐਨੀ ਨਦੀ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਹਾਈਡਰੋਗ੍ਰਾਫਿਕ ਬੇਸਿਨ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਪਾਸਕੋ ਖੇਤਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਨਦੀ ਐਮਾਜ਼ਾਨ ਨਦੀ ਦੇ ਹਾਈਡਰੋਗ੍ਰਾਫਿਕ ਬੇਸਿਨ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀਆਂ ਕੁਨਾਸ ਨਦੀ, ਵਿਲਕਾ/ਮੋਆ ਨਦੀ, ਇਛੂ ਨਦੀ ਅਤੇ ਕਾਚੀਮਾਯੂ ਹਨ।
[[ਤਸਵੀਰ:Rio_Mantaro_511.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Rio_Mantaro_511.jpg/250px-Rio_Mantaro_511.jpg|left|thumb|250x250px| ਜੂਨਿਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੰਤਾਰੋ ਨਦੀ।]]
ਨਦੀ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬ ਦੱਖਣ-ਮੱਧ ਪੇਰੂ ਰਾਹੀਂ ਵਗਦੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਸਰੋਤ, ਜੂਨਿਨ ਝੀਲ ਦੀ ਉਚਾਈ 4,082.7 ਮੀਟਰ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਸਦਾ ਮੂੰਹ ਸਮੁੰਦਰ ਤਲ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ 440 ਮੀਟਰ ਉੱਤੇ ਹੈ। ਇਹ ਨਦੀ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 5m/km ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਢਲਾ ਢਾਂਚਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਮੰਤਾਰੋ ਘਾਟੀ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਾਫੀ ਹੈ। ਇਹ ਘਾਟੀ ਰਾਜਧਾਨੀ [[ਲੀਮਾ]] ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੋਜਨ ਸਰੋਤ ਹੈ।

ਮੰਤਾਰੋ ਹਾਈਡ੍ਰੋਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਕੰਪਲੈਕਸ ਹੁਆਨਕਾਵੇਲਿਕਾ ਖੇਤਰ ਦੇ ਤਾਇਆਕਾਜਾ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਅਤੇ ਪੇਰੂ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਸਾਰੀ ਬਿਜਲਈ ਊਰਜਾ ਦਾ 31% ਉਤਪਾਦਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.electroperu.com.pe/Super_FSet.asp?dato=211|title=Complejo Hidroenergético del Mantaro|publisher=ElectroPeru|language=Spanish|archive-url=https://web.archive.org/web/20111001074623/http://www.electroperu.com.pe/Super_FSet.asp?dato=211|archive-date=2011-10-01}}&lt;/ref&gt;

ਸਰੋਤ ਤੋਂ ਨਦੀ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸੰਪੂਰਨ ਪੈਡਲਿੰਗ ਉਤਰਨ ਮਈ 2012 ਵਿੱਚ ਰੌਕੀ ਕੌਂਟੋਸ ਅਤੇ ਜੇਮਸ ਡੂਜ਼ਨਬੇਰੀ ਦੁਆਰਾ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.sierrarios.org/Peru/AmazonFirstDescent.html|title=First Descent of the Amazon Expedition|archive-url=https://web.archive.org/web/20130211055303/http://www.sierrarios.org/Peru/AmazonFirstDescent.html|archive-date=11 February 2013|access-date=10 February 2013}}&lt;/ref&gt; ਪਹਿਲਾਂ, ਹੇਠਲੇ 140ਕਿਲੋਮੀਟਰ &amp;nbsp;ਨਦੀ ਨੂੰ 2002 ਵਿੱਚ ਰਿਚਰਡ ਪੈਥੀਗਲ ਦੁਆਰਾ ਕਯਾਕ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕੈਟਾਰਾਫਟ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.peruwhitewater.com/mantaro|title=Rio Mantaro|archive-url=https://web.archive.org/web/20120430154115/http://www.peruwhitewater.com/mantaro/|archive-date=30 April 2012|access-date=10 February 2013}}&lt;/ref&gt; ਨਦੀ ਦਾ ਹੇਠਲਾ ਭਾਗ ਸੇਂਡੇਰੋ ਲੂਮਿਨੋਸੋ ਕੈਂਪਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

== ਹਵਾਲੇ ==</text>
      <sha1>j3fbl1zvjf44o9k1pzn2i8pfyyiwmiy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ਗਡੀਰਾ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>143885</id>
    <revision>
      <id>610762</id>
      <timestamp>2022-08-07T11:49:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Charan Gill</username>
        <id>4603</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;'''ਗਡੀਰਾ''' ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਤੁਰਨਾ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਲੱਕੜੀ ਜਾਂ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਤਪਹੀਆ ਖਿਡੌਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਿੰਡਾਂ ਵਿਚ [[ਘੁਮਿਆਰ]] ਤੇ [[ਤਰਖਾਣ]] ਮੁਦਤਾਂ ਤੋਂ ਗਡੀਰੇ ਬਣਾਉਂਦੇ ਆਏ ਹਨ।&quot; ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="356" xml:space="preserve">'''ਗਡੀਰਾ''' ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਤੁਰਨਾ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਲੱਕੜੀ ਜਾਂ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਤਪਹੀਆ ਖਿਡੌਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਿੰਡਾਂ ਵਿਚ [[ਘੁਮਿਆਰ]] ਤੇ [[ਤਰਖਾਣ]] ਮੁਦਤਾਂ ਤੋਂ ਗਡੀਰੇ ਬਣਾਉਂਦੇ ਆਏ ਹਨ।</text>
      <sha1>s6dp34pvlea1t8cawpz2ppkj7hrwrul</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>610763</id>
      <parentid>610762</parentid>
      <timestamp>2022-08-07T11:54:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Charan Gill</username>
        <id>4603</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="521" xml:space="preserve">'''ਗਡੀਰਾ''' ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਤੁਰਨਾ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਲੱਕੜੀ ਜਾਂ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਤਪਹੀਆ ਵਸੀਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਿੰਡਾਂ ਵਿਚ [[ਘੁਮਿਆਰ]] ਤੇ [[ਤਰਖਾਣ]] ਮੁਦਤਾਂ ਤੋਂ ਗਡੀਰੇ ਬਣਾਉਂਦੇ ਆਏ ਹਨ। ਅੱਜ ਕੱਲ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਬੇਬੀ ਵਾਕਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦੇਸੀ ਵਸੀਲੇ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਲਈ ਹੈ।</text>
      <sha1>mlysxhnalvmlk0rkqm6wlya9r7v8cvq</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>