Дьахтар

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="sah">
  <siteinfo>
    <sitename>Бикипиэдьийэ</sitename>
    <dbname>sahwiki</dbname>
    <base>https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D2%AF%D1%80%D2%AF%D0%BD_%D1%81%D0%B8%D1%80%D1%8D%D0%B9</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.23</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Миэдьийэ</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Аналлаах</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Ырытыы</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Кыттааччы</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Кыттааччы ырытыыта</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Бикипиэдьийэ</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Бикипиэдьийэ ырытыыта</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Билэ</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Билэ ырытыыта</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">MediaWiki</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">MediaWiki-ни ырытыы</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Халыып</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Халыыбы ырытыы</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Көмө</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Көмөнү ырытыы</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Категория</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Категорияны ырытыы</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Модуль</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Обсуждение модуля</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Гаджет</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Обсуждение гаджета</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Определение гаджета</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Обсуждение определения гаджета</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Дьахтар</title>
    <ns>0</ns>
    <id>5217</id>
    <revision>
      <id>382454</id>
      <parentid>365516</parentid>
      <timestamp>2022-08-03T20:59:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Самоа</username>
        <id>16567</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5514" xml:space="preserve">{{rq|wikify|translate|sources|grammar}}
[[File:Woman Montage (1).jpg|thumb|Дьахтар]]
'''Дьахтар''' — оҕо төрөтөн, эмиийдээн ийэ буолар оҥоһуулаах сааһын сиппит [[киhи]]. Кэпсэтиигэ бу тылы өссө арыый атын дэгэттээх тутталлар — эр киһи кэргэнэ, ойоҕо.
Дьахтар аймах - киһи аймах оҕо төрөтөр дьоҕурдаах аҥаара (кыргыттары, дьахталлары, эмээхситтэри барыларын холбуу этэргэ)&lt;ref&gt;[https://kkrnu.com.ua/shhob-povernuty-sobi-pravo-na-tilo-komu-naspravdi-nalezhyt-zhinka/ Дьахтар этин-сиинин быраап]&lt;/ref&gt;.

Сорох сиргэ дьахтары &quot;''йахтар&quot;'', &quot;''майтал&quot;, &quot;хотука&quot;'' дииллэр эбит&lt;ref&gt;Диалектологический словарь якутского языка. 1976&lt;/ref&gt;.

== Религияҕа дьахталларга сыһыан ==

=== Христианство ===
Христиан дьахтарга эр киһи бас бэриниэхтээх. Эргэрбит кэс тылга көрөллөр эрээри, ийэ үрдүк суолтата уонна киниэхэ дириҥ ытыктабыл. Ийэҕэ убаастааһын аҕа буоларыгар ытыктааһынтан, ийэҕэ ытыктабылтан, ардыгар ордук ыарахан содуллаах буолуон сөп. Дьахтар христианствоны тарҕатыы дьыалатыгар сүҥкэн суолталааҕа биллэр. Ону тэҥэ дьахтар аҕабыыт сыарҕатыгар туттар кыаҕа суох, ол гынан баран, билигин ити быраабыла сорох динациятыгар хаттаан көрүллүбүт.

=== Ислам ===
Шариат эр дьон уонна дьахталлар эбээһинэстэригэр улахан уратыны көрөр. Араб аан дойдуга дьахтар эрин истиэхтээх, эр киһитинээҕэр кырата суох бырааптаах. Сороҕор кини статуһа кулут балаһыанньатыгар тиийэ түһэр. Онуоха исламҥа дьахтар үлэлиир эбээһинэһэ суох, дьахтар кэргэнин попечителлэригэр баар, оттон арахсар түгэнигэр махр тиксэр.

== Дьахталлар дискриминациялара ==
История дьахталлар бааллара, оттон сорох дойдуларга гражданскай бырааптарга эр дьону кытары тэҥнээтэххэ, быыбар быраабыттан матарбыттара. Аан дойдуга барытыгар кэриэтэ былаас уорганнарыгар биллэрии. Холобур, АХШ- ка дьахталлартан ордук эр дьон, ол эрээри дьахталлартан 109- с ыҥырыы конгреһыгар дьахталлар-82 эрэ киһи, чуолаан дьахталлар-14 киһи (уопсай ахсаантан 14%), оттон дьахталлар палаталарын чилиэннэрин ортолоругар 68 киһи (15,6 %)[40]. Дьахталлар бырааптарын тупсарыыга икки сүүс сыл устата уларыйыылар ыытыллыбыттара эрээри, аан дойду парламеннарыгар дьахтар кыттыытын бырыһыана билиҥҥитэ аҕыйаҕа суох. Ону таһынан рудаҕа уонна Соҕуруу Африкаҕа дьахталлары парламеннарга кытыннарар квотаны ылыннахтарына, ССРС ыһыллыытын кэнниттэн, ити квотовай системалар постовой дойдуларга сотрудниктара сарбылланнар, бу региоҥҥа дьахтар бэрэстэбиитэлистибэтин сарбыллыыта Европаҕа тэҥнээтэххэ.

Дьахталлар үлэлиир дискриминациялара эмиэ баар. Кини туруору сегацияҕа («өстүөкүлэ үрдүгэ» диэн ааттанар), дьахталларга үрдүк хамнастаах идэлэргэ уонна профессиональнай эйгэҕэ сыыһа- халты туттууга мэһэйдэри үөскэтэллэригэр мэһэйдэри үөскэтиэхтэрин сөп.

2013 с. аан дойду үрдүнэн 774 мөлүйүөн грамотнайа суох дьахталлар. Үксэ оскуолаҕа киирэ илик оҕолор уонна ыччаттар.

== Быһаарыылар ==
{{быһаарыылар}}

Олоцхо ёйдёбулунэн: ылгын  кыыс  салгын аhылыктанна5ына, тацас бутэй этэ кёстёр, эт бутэй уцуо5а кёстёр, уцуох бутэй силиитэ кёстёр кэмэ кэллэ5инэ &quot;кыыс дьахтар&quot; дэнэрэ. Кинини ойох биэрэн ыыттахтарына дьэ,оччо5уна, &quot;дьахтар&quot; дэнэр хуолутугар киирэрэ.

[[Категория:Уруу-аймах]]
[[Категория:Киhи]]</text>
      <sha1>pjy1riz946cxkdlh4213es55q2a6etj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>382455</id>
      <parentid>382454</parentid>
      <timestamp>2022-08-03T21:00:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Самоа</username>
        <id>16567</id>
      </contributor>
      <comment>/* Быһаарыылар */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5062" xml:space="preserve">{{rq|wikify|translate|sources|grammar}}
[[File:Woman Montage (1).jpg|thumb|Дьахтар]]
'''Дьахтар''' — оҕо төрөтөн, эмиийдээн ийэ буолар оҥоһуулаах сааһын сиппит [[киhи]]. Кэпсэтиигэ бу тылы өссө арыый атын дэгэттээх тутталлар — эр киһи кэргэнэ, ойоҕо.
Дьахтар аймах - киһи аймах оҕо төрөтөр дьоҕурдаах аҥаара (кыргыттары, дьахталлары, эмээхситтэри барыларын холбуу этэргэ)&lt;ref&gt;[https://kkrnu.com.ua/shhob-povernuty-sobi-pravo-na-tilo-komu-naspravdi-nalezhyt-zhinka/ Дьахтар этин-сиинин быраап]&lt;/ref&gt;.

Сорох сиргэ дьахтары &quot;''йахтар&quot;'', &quot;''майтал&quot;, &quot;хотука&quot;'' дииллэр эбит&lt;ref&gt;Диалектологический словарь якутского языка. 1976&lt;/ref&gt;.

== Религияҕа дьахталларга сыһыан ==

=== Христианство ===
Христиан дьахтарга эр киһи бас бэриниэхтээх. Эргэрбит кэс тылга көрөллөр эрээри, ийэ үрдүк суолтата уонна киниэхэ дириҥ ытыктабыл. Ийэҕэ убаастааһын аҕа буоларыгар ытыктааһынтан, ийэҕэ ытыктабылтан, ардыгар ордук ыарахан содуллаах буолуон сөп. Дьахтар христианствоны тарҕатыы дьыалатыгар сүҥкэн суолталааҕа биллэр. Ону тэҥэ дьахтар аҕабыыт сыарҕатыгар туттар кыаҕа суох, ол гынан баран, билигин ити быраабыла сорох динациятыгар хаттаан көрүллүбүт.

=== Ислам ===
Шариат эр дьон уонна дьахталлар эбээһинэстэригэр улахан уратыны көрөр. Араб аан дойдуга дьахтар эрин истиэхтээх, эр киһитинээҕэр кырата суох бырааптаах. Сороҕор кини статуһа кулут балаһыанньатыгар тиийэ түһэр. Онуоха исламҥа дьахтар үлэлиир эбээһинэһэ суох, дьахтар кэргэнин попечителлэригэр баар, оттон арахсар түгэнигэр махр тиксэр.

== Дьахталлар дискриминациялара ==
История дьахталлар бааллара, оттон сорох дойдуларга гражданскай бырааптарга эр дьону кытары тэҥнээтэххэ, быыбар быраабыттан матарбыттара. Аан дойдуга барытыгар кэриэтэ былаас уорганнарыгар биллэрии. Холобур, АХШ- ка дьахталлартан ордук эр дьон, ол эрээри дьахталлартан 109- с ыҥырыы конгреһыгар дьахталлар-82 эрэ киһи, чуолаан дьахталлар-14 киһи (уопсай ахсаантан 14%), оттон дьахталлар палаталарын чилиэннэрин ортолоругар 68 киһи (15,6 %)[40]. Дьахталлар бырааптарын тупсарыыга икки сүүс сыл устата уларыйыылар ыытыллыбыттара эрээри, аан дойду парламеннарыгар дьахтар кыттыытын бырыһыана билиҥҥитэ аҕыйаҕа суох. Ону таһынан рудаҕа уонна Соҕуруу Африкаҕа дьахталлары парламеннарга кытыннарар квотаны ылыннахтарына, ССРС ыһыллыытын кэнниттэн, ити квотовай системалар постовой дойдуларга сотрудниктара сарбылланнар, бу региоҥҥа дьахтар бэрэстэбиитэлистибэтин сарбыллыыта Европаҕа тэҥнээтэххэ.

Дьахталлар үлэлиир дискриминациялара эмиэ баар. Кини туруору сегацияҕа («өстүөкүлэ үрдүгэ» диэн ааттанар), дьахталларга үрдүк хамнастаах идэлэргэ уонна профессиональнай эйгэҕэ сыыһа- халты туттууга мэһэйдэри үөскэтэллэригэр мэһэйдэри үөскэтиэхтэрин сөп.

2013 с. аан дойду үрдүнэн 774 мөлүйүөн грамотнайа суох дьахталлар. Үксэ оскуолаҕа киирэ илик оҕолор уонна ыччаттар.

== Быһаарыылар ==
{{быһаарыылар}}


[[Категория:Уруу-аймах]]
[[Категория:Киhи]]</text>
      <sha1>h1wj1q20wgnzlztgw30rm0tdi9ieqhh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Атырдьах ыйын 4</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7872</id>
    <revision>
      <id>382456</id>
      <parentid>379807</parentid>
      <timestamp>2022-08-03T21:21:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>HalanTul</username>
        <id>51</id>
      </contributor>
      <comment>/* Түбэлтэлэр */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10605" xml:space="preserve">'''Атырдьах ыйын 4''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 216-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 217-c күнэ). Сыл бүтүө 149 күн баар.

== Бэлиэ күннэр ==
* {{Флагификация|Кук арыылара}} — [[Конституция күнэ (Кук арыылара)|Конституция күнэ]]. 1965 сыллаахха олоххо киирбит. Саҥа Зеландияны кытта көҥүл холбоспут бэйэтин салайынар сир буолбут. Те Маэва Нуи диэн аатынан нэдиэни быһа бэлиэтииллэр.
* {{Флагификация|Словакия}} — Матица Словенска күнэ (Deň Matice Slovenskej). 1863 сыллаахха [[словактар|словак омугун]] [[билим]]ин, бибилиэтиэкэлэрин уонна [[түмэл]]лэрин сайыннарар соруктаах Матица Словенска диэн тэрилтэ үөскээбит (билигин пуонда). ''Матица'' диэн тыл урут ''ийэ ыҥырыа'' диэн суолталааҕа, аныгы словак тылыгар эбии ''матрица'' диэн суолталаммыт.
* {{Флагификация|Иллинойс}} ([[АХШ]]) — [[Барак Обама]] күнэ. Обама 1997-2004 сс. бу штаат Сенаатын чилиэнэ этэ, онтон 2005 сылтан 2008 сыллаахха АХШ бэрэсидьиэнинэн талыллыар диэри АХШ Сенаатыгар бу штаат бэрэстэбиитэлэ буола сылдьыбыта. Штаат анал сокуонунан бигэргэтиллибит бэлиэ күн, ол эрээри өрөөбөттөр.

== Түбэлтэлэр ==
* [[1578]] — Хотугу Африкаҕа [[Марокко]] сиригэр Эль-Ксар-эль-Кебир кыргыһыыта (эбэтэр Үс хоруол кыргыһыыта) буолбут. Манна икки Марокко бүрүстүөлүн былдьаһааччы хоруоллар уонна биирдэрин өйөөбүт [[Португалия]] хоруола кыттыбыттара. Үһүөн кыргыһыы кэмигэр өлбүттэрэ. Португалия бу кыргыһыыга эдэр, оҕолоно илик хоруолун эрэ буолбакка, элбэх биллэр-көстөр дьонун сүтэрбитэ, онтон сылтаан улуу дойду аатыттан ааспыта, икки сылынан [[Испания]]ттан тутулуктаммыта.
* [[1662]] — Москубаҕа урукку ааҕыынан от ыйын 25 күнүгэр &quot;Алтан өрө туруута&quot; (Медный бунт) буолбут. [[Нуучча-Польша сэриитэ (1654—1667)|Польшаны кытта 1654—1667 сс. сэрии]] кэмигэр Москуба судаарыстыбатын экэниэмикэтэ мөлтөөн кыһыл уонна үрүҥ көмүс тиийбэккэ манньыаты [[алтан]]тан кутар буолбуттар. Элбэх сымыйа манньыат баар буолбут. Онтон сылтаан табаар сыаната аһара үрдээбит. Маны тулуйбакка куорат дьадаҥылара өрө турбуттар. Ыраахтааҕы олорор сирин төгүрүйбүттэр, буруйдаахтары өрө турааччыларга биэрэрин модьуйбуттар. Стрелецтэр кэлэн саата-саадаҕа суох дьону кыргыбыттар, сорохторун ол күн ыйаан, сорохторун өрүскэ тимирдэн өлөрбүттэр (тыһыынчаҕа тиийэр киһи өлбүт бадахтаах). Элбэх киһини кэлин силиэстийэлээн баран илиилэрин-атахтарын, тарбахтарын бысталаан Казааҥҥа, Астрахаҥҥа, Сибииргэ иҥин төннүбэттии ыыталаабыттар.
* [[1687]] — [[Украина]]ҕа ''Левобережье'' (Хаҥас Кытыл) гетманынан [[Мазепа Иван Степанович|Иван Мазепа]] талыллыбыт.
* [[1783]] — Арассыыйа уонна [[Грузия]] Картли-Кахетия диэн саарыстыбата [[Георгиевскай трактаат]] диэн сөбүлэҥи түһэрсибиттэр. Бу сөбүлэҥинэн Илин Грузия Арассыыйа протектораатыгар киирбитэ. Бу иннинэ 1774 сыллаахха Арассыыйа Арҕаа Грузия (Имерети саарыстыбата) Осмаан импиэрийэтигэр киирэрин билиммитэ.
* [[1879]] — Эльзас уонна Лотарингия диэн ньиэмэстэр олорор эрэгийиэннэрин [[Германия]] [[Франция]]ттан былдьаан ылбыт. Кэлин Франция бу сирдэри төннөрөөрү, &quot;реванш&quot; ылаары, сэриигэ бэлэмнэммитэ, ону көрөн Германия эмиэ сэриигэ бэлэмнэнэн барбыта. Түмүгэр [[Аан дойду бастакы сэриитэ]] өрө күүдэпчилэммитэ.
* [[1923]] — Бүлүү уокуругун 2-3 учаастактарыгар норуодунай судьуйанан 1902 сыллаахтан Үөһээ Бүлүү Хоротугар олохсуйбут сыылынай [[Дягилев Андрей Алексеевич|Андрей Дягилев]] анаммыт. Бу киһи Порт-Артурга (билигин Кытай Далянь куората) сулууспалыы сылдьан бэлиитикэҕэ буруйданан хаатыргаҕа ыытыллыбыта, кэлин Саха сиригэр көскө кэлэн олохсуйбута, саха кыыһын ойох ылан элбэх оҕону төрөппүтэ. 1926 сыллаахтан 1934 сыллаахха өлүөр диэри [[Хоро Г.Н. Чиряев аатынан орто оскуолата|Хоро оскуолатын]] салайбыта.
* [[1937]] — &quot;[[Правда (хаһыат)|Правда]]&quot; хаһыакка [[Аммосов Максим Кирович|Максим Аммосов]] салайар Кыргыыс ССР-гар өрөспүүбүлүкэ баартыйатын киин кэмитиэтэ репрессияҕа утарылаһарын, силиэстийэлиир уорганнар үлэлэрин атахтыырын туһунан бастакы ыстатыйа тахсыбыт.
* [[1944]] — [[Холокост]]: Голландия олохтооҕун үҥсүүтүнэн гестаполар Амстердамҥа дьэбириэйдэр саһа сытар сирдэрин булан, кэлин күннүгэ бэчээттэммит [[Анна Франк]] диэн 15 саастаах кыыһы, кини дьиэ кэргэнин уонна эбии түөрт киһини туппуттар. Бу кыыска 1942 сыллаахха 13 сааһын туоларыгар күннүк бэлэхтээбиттэр, онно кини хаайыллыар диэри бэйэтин санааларын суруйбута. Кыыс дьонунаан концлааҕырга өлбүттэрэ, аҕата эрэ тыыннаах хаалбыта, 1947 сыллаахха кыыһын күннүгүн булан бэчээттэппитэ, күннүк кэлин 70-тан тахса тылга тылбаастаммыта.
* [[1964]] — [[Вьетнам]] кытылын чугаһыгар Тонкин хомотугар [[АХШ]] байыаннай хараабыллара кинилэргэ Хотугу Вьетнам катердара саба түспүттэрин туһунан сымыйанан биллэрбиттэр. Мантан сылтаан [[Вьетнам сэриитэ]] саҕаламмыта.
* [[1998]] — [[Арассыыйа]]ҕа деноминация туһунан бэрэсидьиэн ыйааҕа тахсыбыт. Деноминация 1000:1 коэффициеннаах ыытыллыбыта, ол аата биир саҥа солкуобайга 1000 эргэ солкуобай тэҥнэһэр этэ.
* [[2002]] — Афганистан урукку хоруола [[Захир-шах]] 29 сыл ынараа өттүгэр быраҕан барбыт уораҕайыгар төннүбүт.
* [[2007]] — Канаверал тумултан «Дельта-2» ракета [[Марс]]ка көтүөхтээх Phoenix станцияны космоска таһаарбыт.

== Төрөөбүттэр ==
* [[1901]] — [[Луи Армстроҥ]] (Louis Daniel Armstrong) (1971 өлб.) — Америка дьаас(джаз) турбаһыта уонна ырыаhыта. 
* [[1912]] — [[Ходулов Дмитрий Федорович|Дмитрий Ходулов]] (03.10.1976 өлб.) — ССРС уонна Саха АССР норуодунай артыыһа, [[Мэҥэ-Хаҥалас улууһа|Мэҥэ-Хаҥалас улууһун]] Ытык олохтооҕо. Бастакы оруолун 1934 сыллаахха [[Чиряев Валерий Георгиевич|В. Чиряев]] «Саһыл Сыһыы» драматыгар толорбут, кыһыл армеец буолбут.
* [[1927]] — [[Ефимов Моисей Дмитриевич|Моисей Ефимов]] (14.11.2010 өлб.) — Саха сирин норуодунай бэйиэтэ. Түөрт уонтан тахса сахалыы, нууччалыы тахсыбыт хоһоон хомуурунньугун ааптара. Хас да хомуурунньуга атын омук тылынан тахсыбыта.
* [[1961]] — [[Барак Обама]] — АХШ 44-c бэрэсидьиэнэ.

== Өлбүттэр ==
* [[1947]] — [[Сметанин Тимофей Егорович|Тимофей Сметанин]] (25.11.1919 төр.) — саха суруйааччыта, прозаига, бэйиэтэ, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа.

{{ыйдар}}

[[Категория:Атырдьах ыйын 4]]</text>
      <sha1>cpo31mtz611rigdk6mi2nn2pgrsi01j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>382458</id>
      <parentid>382456</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T07:32:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>HalanTul</username>
        <id>51</id>
      </contributor>
      <comment>/* Төрөөбүттэр */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10817" xml:space="preserve">'''Атырдьах ыйын 4''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 216-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 217-c күнэ). Сыл бүтүө 149 күн баар.

== Бэлиэ күннэр ==
* {{Флагификация|Кук арыылара}} — [[Конституция күнэ (Кук арыылара)|Конституция күнэ]]. 1965 сыллаахха олоххо киирбит. Саҥа Зеландияны кытта көҥүл холбоспут бэйэтин салайынар сир буолбут. Те Маэва Нуи диэн аатынан нэдиэни быһа бэлиэтииллэр.
* {{Флагификация|Словакия}} — Матица Словенска күнэ (Deň Matice Slovenskej). 1863 сыллаахха [[словактар|словак омугун]] [[билим]]ин, бибилиэтиэкэлэрин уонна [[түмэл]]лэрин сайыннарар соруктаах Матица Словенска диэн тэрилтэ үөскээбит (билигин пуонда). ''Матица'' диэн тыл урут ''ийэ ыҥырыа'' диэн суолталааҕа, аныгы словак тылыгар эбии ''матрица'' диэн суолталаммыт.
* {{Флагификация|Иллинойс}} ([[АХШ]]) — [[Барак Обама]] күнэ. Обама 1997-2004 сс. бу штаат Сенаатын чилиэнэ этэ, онтон 2005 сылтан 2008 сыллаахха АХШ бэрэсидьиэнинэн талыллыар диэри АХШ Сенаатыгар бу штаат бэрэстэбиитэлэ буола сылдьыбыта. Штаат анал сокуонунан бигэргэтиллибит бэлиэ күн, ол эрээри өрөөбөттөр.

== Түбэлтэлэр ==
* [[1578]] — Хотугу Африкаҕа [[Марокко]] сиригэр Эль-Ксар-эль-Кебир кыргыһыыта (эбэтэр Үс хоруол кыргыһыыта) буолбут. Манна икки Марокко бүрүстүөлүн былдьаһааччы хоруоллар уонна биирдэрин өйөөбүт [[Португалия]] хоруола кыттыбыттара. Үһүөн кыргыһыы кэмигэр өлбүттэрэ. Португалия бу кыргыһыыга эдэр, оҕолоно илик хоруолун эрэ буолбакка, элбэх биллэр-көстөр дьонун сүтэрбитэ, онтон сылтаан улуу дойду аатыттан ааспыта, икки сылынан [[Испания]]ттан тутулуктаммыта.
* [[1662]] — Москубаҕа урукку ааҕыынан от ыйын 25 күнүгэр &quot;Алтан өрө туруута&quot; (Медный бунт) буолбут. [[Нуучча-Польша сэриитэ (1654—1667)|Польшаны кытта 1654—1667 сс. сэрии]] кэмигэр Москуба судаарыстыбатын экэниэмикэтэ мөлтөөн кыһыл уонна үрүҥ көмүс тиийбэккэ манньыаты [[алтан]]тан кутар буолбуттар. Элбэх сымыйа манньыат баар буолбут. Онтон сылтаан табаар сыаната аһара үрдээбит. Маны тулуйбакка куорат дьадаҥылара өрө турбуттар. Ыраахтааҕы олорор сирин төгүрүйбүттэр, буруйдаахтары өрө турааччыларга биэрэрин модьуйбуттар. Стрелецтэр кэлэн саата-саадаҕа суох дьону кыргыбыттар, сорохторун ол күн ыйаан, сорохторун өрүскэ тимирдэн өлөрбүттэр (тыһыынчаҕа тиийэр киһи өлбүт бадахтаах). Элбэх киһини кэлин силиэстийэлээн баран илиилэрин-атахтарын, тарбахтарын бысталаан Казааҥҥа, Астрахаҥҥа, Сибииргэ иҥин төннүбэттии ыыталаабыттар.
* [[1687]] — [[Украина]]ҕа ''Левобережье'' (Хаҥас Кытыл) гетманынан [[Мазепа Иван Степанович|Иван Мазепа]] талыллыбыт.
* [[1783]] — Арассыыйа уонна [[Грузия]] Картли-Кахетия диэн саарыстыбата [[Георгиевскай трактаат]] диэн сөбүлэҥи түһэрсибиттэр. Бу сөбүлэҥинэн Илин Грузия Арассыыйа протектораатыгар киирбитэ. Бу иннинэ 1774 сыллаахха Арассыыйа Арҕаа Грузия (Имерети саарыстыбата) Осмаан импиэрийэтигэр киирэрин билиммитэ.
* [[1879]] — Эльзас уонна Лотарингия диэн ньиэмэстэр олорор эрэгийиэннэрин [[Германия]] [[Франция]]ттан былдьаан ылбыт. Кэлин Франция бу сирдэри төннөрөөрү, &quot;реванш&quot; ылаары, сэриигэ бэлэмнэммитэ, ону көрөн Германия эмиэ сэриигэ бэлэмнэнэн барбыта. Түмүгэр [[Аан дойду бастакы сэриитэ]] өрө күүдэпчилэммитэ.
* [[1923]] — Бүлүү уокуругун 2-3 учаастактарыгар норуодунай судьуйанан 1902 сыллаахтан Үөһээ Бүлүү Хоротугар олохсуйбут сыылынай [[Дягилев Андрей Алексеевич|Андрей Дягилев]] анаммыт. Бу киһи Порт-Артурга (билигин Кытай Далянь куората) сулууспалыы сылдьан бэлиитикэҕэ буруйданан хаатыргаҕа ыытыллыбыта, кэлин Саха сиригэр көскө кэлэн олохсуйбута, саха кыыһын ойох ылан элбэх оҕону төрөппүтэ. 1926 сыллаахтан 1934 сыллаахха өлүөр диэри [[Хоро Г.Н. Чиряев аатынан орто оскуолата|Хоро оскуолатын]] салайбыта.
* [[1937]] — &quot;[[Правда (хаһыат)|Правда]]&quot; хаһыакка [[Аммосов Максим Кирович|Максим Аммосов]] салайар Кыргыыс ССР-гар өрөспүүбүлүкэ баартыйатын киин кэмитиэтэ репрессияҕа утарылаһарын, силиэстийэлиир уорганнар үлэлэрин атахтыырын туһунан бастакы ыстатыйа тахсыбыт.
* [[1944]] — [[Холокост]]: Голландия олохтооҕун үҥсүүтүнэн гестаполар Амстердамҥа дьэбириэйдэр саһа сытар сирдэрин булан, кэлин күннүгэ бэчээттэммит [[Анна Франк]] диэн 15 саастаах кыыһы, кини дьиэ кэргэнин уонна эбии түөрт киһини туппуттар. Бу кыыска 1942 сыллаахха 13 сааһын туоларыгар күннүк бэлэхтээбиттэр, онно кини хаайыллыар диэри бэйэтин санааларын суруйбута. Кыыс дьонунаан концлааҕырга өлбүттэрэ, аҕата эрэ тыыннаах хаалбыта, 1947 сыллаахха кыыһын күннүгүн булан бэчээттэппитэ, күннүк кэлин 70-тан тахса тылга тылбаастаммыта.
* [[1964]] — [[Вьетнам]] кытылын чугаһыгар Тонкин хомотугар [[АХШ]] байыаннай хараабыллара кинилэргэ Хотугу Вьетнам катердара саба түспүттэрин туһунан сымыйанан биллэрбиттэр. Мантан сылтаан [[Вьетнам сэриитэ]] саҕаламмыта.
* [[1998]] — [[Арассыыйа]]ҕа деноминация туһунан бэрэсидьиэн ыйааҕа тахсыбыт. Деноминация 1000:1 коэффициеннаах ыытыллыбыта, ол аата биир саҥа солкуобайга 1000 эргэ солкуобай тэҥнэһэр этэ.
* [[2002]] — Афганистан урукку хоруола [[Захир-шах]] 29 сыл ынараа өттүгэр быраҕан барбыт уораҕайыгар төннүбүт.
* [[2007]] — Канаверал тумултан «Дельта-2» ракета [[Марс]]ка көтүөхтээх Phoenix станцияны космоска таһаарбыт.

== Төрөөбүттэр ==
* [[1901]] — [[Луи Армстроҥ]] (Louis Daniel Armstrong) (1971 өлб.) — Америка дьаас(джаз) турбаһыта уонна ырыаhыта. 
* [[1912]] — [[Ходулов Дмитрий Федорович|Дмитрий Ходулов]] (03.10.1976 өлб.) — ССРС уонна Саха АССР норуодунай артыыһа, [[Мэҥэ-Хаҥалас улууһа|Мэҥэ-Хаҥалас улууһун]] Ытык олохтооҕо. Бастакы оруолун 1934 сыллаахха [[Чиряев Валерий Георгиевич|В. Чиряев]] «Саһыл Сыһыы» драматыгар толорбут, кыһыл армеец буолбут.
* [[1927]] — [[Ефимов Моисей Дмитриевич|Моисей Ефимов]] (14.11.2010 өлб.) — Саха сирин норуодунай бэйиэтэ. Түөрт уонтан тахса сахалыы, нууччалыы тахсыбыт хоһоон хомуурунньугун ааптара. Хас да хомуурунньуга атын омук тылынан тахсыбыта.
* [[1961]] — [[Барак Обама]] — АХШ 44-c бэрэсидьиэнэ.
* [[1980 сыл|1980]] — Бүлүү Тыымытыгар [[Борисов Михаил Васильевич |Михаил Борисов]] (Кэскил), тыйаатыр уонна киинэ артыыһа.

== Өлбүттэр ==
* [[1947]] — [[Сметанин Тимофей Егорович|Тимофей Сметанин]] (25.11.1919 төр.) — саха суруйааччыта, прозаига, бэйиэтэ, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа.

{{ыйдар}}

[[Категория:Атырдьах ыйын 4]]</text>
      <sha1>a1q31biaydwpbaznqscpzgbtymn22d0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Секс</title>
    <ns>0</ns>
    <id>9445</id>
    <revision>
      <id>382451</id>
      <parentid>378778</parentid>
      <timestamp>2022-08-03T18:33:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>216.234.200.179</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="356" xml:space="preserve">'''Сиэкис''' ({{lang-en|sex}}) — ити эр [[киһи]] уонна [[дьахтар]] оҥорор оһуобай дьайыыта, кыарсыыта. [[Эр киһи]] уонна дьахтар ирсэллэр, оччоҕуна дьахтар хат буолуон сөп.

{{Nature-stub}}

[[Категория:Киһи анатомията]]</text>
      <sha1>8srdor4rup4wafh9xp5mtzw8nlqgffq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Орон таҥаһа</title>
    <ns>0</ns>
    <id>19032</id>
    <revision>
      <id>382457</id>
      <parentid>136048</parentid>
      <timestamp>2022-08-03T22:38:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>216.234.200.179</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1972" xml:space="preserve">'''Орон таҥаһа''' - былыргы [[сахалар]] орон таҥаһын тирииттэн тигэллэрэ, [[кус]] түүтүн, [[кылы]], оту туһаналлара.  

== Орон таҥаһын көрүҥнэрэ ==
* Тирии тэллэх (хахыр тэллэх).
*Аас тэллэх — сылгы тириитин үрүҥ-хара өҥнөрүн аттаран тигиллэр, улахан урууга, ыһыахха күндү ыалдьыт, ытык киһи олорор олоҕо.
*Аас-майах ыраас тэллэх — бастыҥ олоххо, ороҥҥо тэлгэнэр олбох, тэллэх.
*Таба тэллэх — сиргэ-уокка, булка, саас дурдаҕа туттуллар.
*Сарыы бэриинэ.
*Тахтыр тэллэх — аан ороҥҥо, хамначчыт балаҕаныгар тэлгэнэр кылгас тэллэх.
*Кулуһун сөрүө.
*Суҥ (түү) сөрүө.
*Сиэл сөрүө.
*Кыл сөрүө.
*Кус түүтэ, куба түүтэ сыттык.
*Сарыы сыттык — өҥнөөх сабынан оһуордаах.
*Чыллырҕастаах сыттык — кийиит сыттыга. Түөрт муннутар кыракый көмүс, алтан симэхтэрдээх.
*Кус түүтэ бэриинэ.
*Куба түүтэ бэриинэ.
*Куобах суорҕан — таҥас, сарыы тастаах.
*Бэдэр суорҕан — кыанар, баай дьон тиктэрэллэр.
*Саахымат (дуобат) орон сабыыта, сыттык сабыыта — өҥнеөх таҥас сыыһынан аттаран тигиллэр.
*Саахыматынан тигиллибит истиэнэҕэ ыйыыр таҥас, иистэнэр массыына хаппаҕын сабыыта.

== Өссө маны көр ==
* [[Олбох]]

[[Категория:Таҥас-сап]]</text>
      <sha1>6qo2o2ie7yemb3th6y5fqok15peb15o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Лядова (өрүс)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>50139</id>
    <revision>
      <id>382449</id>
      <timestamp>2022-08-03T13:46:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Visem</username>
        <id>8054</id>
      </contributor>
      <comment>''''Лядова''' ({{lang-uk|Лядова}}) диэн [[Украина]] ([[Хмельницкэй уобалас|Хмельницкэй]] уонна [[Винница уобалаһа]]) өрүһэ. Уһуна 93 км, тардыытын иэнэ 748 км². [[Днестр]] түһэр.  &lt;gallery&gt; Lyadova River 1.JPG Lyadova River 2.JPG Lyadova River 3.JPG Lyadova River 4.JPG Yaryshiv 12.JPG Yaryshiv 10.JPG Міст чере...' ыйааһыннаах саҥа сирэй оҥоһулунна</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="769" xml:space="preserve">'''Лядова''' ({{lang-uk|Лядова}}) диэн [[Украина]] ([[Хмельницкэй уобалас|Хмельницкэй]] уонна [[Винница уобалаһа]]) өрүһэ. Уһуна 93 км, тардыытын иэнэ 748 км². [[Днестр]] түһэр.

&lt;gallery&gt;
Lyadova River 1.JPG
Lyadova River 2.JPG
Lyadova River 3.JPG
Lyadova River 4.JPG
Yaryshiv 12.JPG
Yaryshiv 10.JPG
Міст через р. Лядову с. Котюжани 093.jpg
Кладка через р. Лядову с. Котюжани 157.jpg
Річка Лядова біля с.Котюжани 101.jpg
Річка Лядова між с. Котюжани та с. Вищеольчидаїв.jpg
&lt;/gallery&gt;


[[Категория:Украина өрүстэрэ]]</text>
      <sha1>j8i7xhmj20pq5ji33qo9ht5w70f095s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>382450</id>
      <parentid>382449</parentid>
      <timestamp>2022-08-03T13:49:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Visem</username>
        <id>8054</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1445" xml:space="preserve">'''Лядова''' ({{lang-uk|Лядова}}) диэн [[Украина]] ([[Хмельницкэй уобалас|Хмельницкэй]] уонна [[Винница уобалаһа]]) өрүһэ. Уһуна 93 км, тардыытын иэнэ 748 км². [[Днестр]] түһэр.

&lt;gallery&gt;
Lyadova River 1.JPG
Lyadova River 2.JPG
Lyadova River 3.JPG
Lyadova River 4.JPG
Yaryshiv 12.JPG
Yaryshiv 10.JPG
Міст через р. Лядову с. Котюжани 093.jpg
Кладка через р. Лядову с. Котюжани 157.jpg
Річка Лядова біля с.Котюжани 101.jpg
Річка Лядова між с. Котюжани та с. Вищеольчидаїв.jpg
&lt;/gallery&gt;

== Сигэлэр ==
* Географічна енциклопедія України : [у 3 т.] / редкол.: О. М. Маринич (відповід. ред.) та ін. — К., 1989—1993. — 33 000 екз. — ISBN 5-88500-015-8.
* [https://drive.google.com/file/d/0B8S0xKmwFGyCanl2bXlvQzkzQ3c/edit?pli=1 Гавриков Ю.С. Реєстр річок Вінницької області. — Вінниця: Басейнове управління водними ресурсами річки Південний Буг, 2010. ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200603054826/https://drive.google.com/file/d/0B8S0xKmwFGyCanl2bXlvQzkzQ3c/edit?pli=1}}

[[Категория:Украина өрүстэрэ]]</text>
      <sha1>3g8p6eqea3k9k1hco9pwp47wzzqwchz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Халыып:Potd/2022-08-7 (sah)</title>
    <ns>10</ns>
    <id>50140</id>
    <revision>
      <id>382452</id>
      <timestamp>2022-08-03T18:48:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ymblanter</username>
        <id>4562</id>
      </contributor>
      <comment>'Экспрессионистский плакат для выставки группы «Мост» в галерее Арнольда, Дрезден, Германия (Эрнст-Людвиг Кирхнер, 1910)' ыйааһыннаах саҥа сирэй оҥоһулунна</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="215" xml:space="preserve">Экспрессионистский плакат для выставки группы «Мост» в галерее Арнольда, Дрезден, Германия (Эрнст-Людвиг Кирхнер, 1910)</text>
      <sha1>o2bdmwu5jboc5uh4clikui2xc7dhy5o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Халыып:Potd/2022-08-7</title>
    <ns>10</ns>
    <id>50141</id>
    <revision>
      <id>382453</id>
      <timestamp>2022-08-03T18:49:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ymblanter</username>
        <id>4562</id>
      </contributor>
      <comment>'Ernst Ludwig Kirchner - Poster for the exhibition for the artists' group &quot;Die Brücke&quot; at the Arnold Gallery Dresden - Google Art Project.jpg' ыйааһыннаах саҥа сирэй оҥоһулунна</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="141" xml:space="preserve">Ernst Ludwig Kirchner - Poster for the exhibition for the artists' group &quot;Die Brücke&quot; at the Arnold Gallery Dresden - Google Art Project.jpg</text>
      <sha1>47t7go4lujkphe32dpectuqrmjynac5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Борисов Михаил Васильевич</title>
    <ns>0</ns>
    <id>50142</id>
    <revision>
      <id>382459</id>
      <timestamp>2022-08-04T07:46:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>HalanTul</username>
        <id>51</id>
      </contributor>
      <comment>''''Борисов Михаил Васильевич''' (04.08.1980 - 20.02.2014) — дыраама тыйаатырын уонна киинэ артыыһа&lt;ref&gt;https://www.kino-teatr.ru/kino/acter/ros/390336/bio/&lt;/ref&gt;.  1980 сыллаахха атырдьах ыйын 4 күнүгэр Бүлүү оруйуонун Тыымпы нэһилиэгэр төрөөбүтэ. 2002 сыллаахха М.С. Щепкин аатын...' ыйааһыннаах саҥа сирэй оҥоһулунна</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3069" xml:space="preserve">'''Борисов Михаил Васильевич''' (04.08.1980 - 20.02.2014) — дыраама тыйаатырын уонна киинэ артыыһа&lt;ref&gt;https://www.kino-teatr.ru/kino/acter/ros/390336/bio/&lt;/ref&gt;.

1980 сыллаахха атырдьах ыйын 4 күнүгэр Бүлүү оруйуонун Тыымпы нэһилиэгэр төрөөбүтэ. 2002 сыллаахха М.С. Щепкин аатынан Тыйаатыр үрдүкү училищетын саха устуудьуйатын бүтэрбитэ. 2002 сыллаахтан Саха тыйаатырыгар үлэлээбитэ.

Тыйаатырга сүрүн оруоллара:

Джайнак – «Материнское поле» Ч. Айтматов, Миша Бурнашев – «В защиту прекрасного» Кындыл Уйбаан, чмо - «Дети бога Солнца» Нь.Аргунова, Суор – «Тыгын Дархан» И. Гоголева, Уот Уһутаакы – олоҥхо «Светлоликая Туйаарыма Куо» П. Ойуунускай, Маккольм – «Макбет» Э.Ионеско, Пьетро - «Однажды в городе» В. Шекспир, Ганя – «Тайбаан арыы» Сиэн Өкөр, Дээдик – «Сааскы кэм» А. Аччыгыйа, Сырбай - «Кустук» Н.Лугинов, Кулагин – «Три сестры» А. Чехов, Наполеон – «Кэт Марсден. Ангел милосердия», Алампа - «Бастыҥ хатыыта» В. Харысхал, остуоруйаһыт - «Снежная королева» Г. Андерсен, суор, хотой - «Бэйбэрикээн эмээхсин», Курчаев – «На всякого мудреца, довольно простоты» А. Островскай, Баачыка - «Куһаҕан тыын» Н.Неустроев, НКВД-шник «Свет белого дня» Е. Захаровв уо.д.а.

Киинэҕэ оруоллара: тоҥус саллаат – «ДМБ» (1999), Кэскил – «Кэскил-1» (2006), «Кэскил-2» (2009), &quot;Кэскил-3&quot; (2013, Бааска - «Юбилей» реж. Р. Дорофеев, Мэлээрис - «Бриллиантовый теленок» реж. К. Барашков, (2007), Айар боотур - «Көҥүл боотурдар» реж. Р. Дорофеев уо.д.а.

2014 сыллаахха олунньу 20 күнүгэр Дьокуускайга өлбүтэ.

== Быһаарыылар ==
{{быһаарыылар}}

[[Категория:Дьон алпаабытынан]]
[[Категория:1980 сыллаахха төрөөбүттэр]]
[[Категория:Атырдьах ыйын 4 күнүгэр төрөөбүттэр]]
[[Категория:Бүлүү улууһун Тыымпы нэһилиэгэ]]
[[Категория:2014 сыллаахха өлбүттэр]]
[[Категория:Олунньу 20 күнүгэр өлбүттэр]]</text>
      <sha1>jrbo640n1pga1lmw0ajwh9p5fshe1b5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>382460</id>
      <parentid>382459</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T07:49:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>HalanTul</username>
        <id>51</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3219" xml:space="preserve">'''Борисов Михаил Васильевич''' (04.08.1980 - 20.02.2014) — дыраама тыйаатырын уонна киинэ артыыһа&lt;ref&gt;https://www.kino-teatr.ru/kino/acter/ros/390336/bio/&lt;/ref&gt;.

[[1980 сыл|1980]] сыллаахха [[атырдьах ыйын 4]] күнүгэр Бүлүү оруйуонун [[Тыымпы (Бүлүү улууһа)|Тыымпы]] нэһилиэгэр төрөөбүтэ. 2002 сыллаахха М.С. Щепкин аатынан Тыйаатыр үрдүкү училищетын саха устуудьуйатын бүтэрбитэ. 2002 сыллаахтан Саха тыйаатырыгар үлэлээбитэ.

=== Тыйаатырга сүрүн оруоллара: ===

* Джайнак – «Материнское поле» Ч. Айтматов, 
* Миша Бурнашев – «В защиту прекрасного» Кындыл Уйбаан, 
* чмо - «Дети бога Солнца» Нь.Аргунов, 
* Суор – «Тыгын Дархан» Кындыл Уйбаан, 
* Уот Уһутаакы – олоҥхо «Светлоликая Туйаарыма Куо» П. Ойуунускай, 
* Маккольм – «Макбет» Э.Ионеско, 
* Пьетро - «Однажды в городе» В. Шекспир, 
* Ганя – «Тайбаан арыы» Сиэн Өкөр, 
* Дээдик – «Сааскы кэм» А. Аччыгыйа, 
* Сырбай - «Кустук» Н.Лугинов, 
* Кулагин – «Три сестры» А. Чехов, 
* Наполеон – «Кэт Марсден. Ангел милосердия», 
* Алампа - «Бастыҥ хатыыта» В. Харысхал, 
* остуоруйаһыт - «Снежная королева» Г. Андерсен, 
* суор, хотой - «Бэйбэрикээн эмээхсин», 
* Курчаев – «На всякого мудреца, довольно простоты» А. Островскай, 
* Баачыка - «Куһаҕан тыын» Н.Неустроев, 
* НКВД-шник «Свет белого дня» Е. Захаров уо.д.а.

=== Киинэҕэ оруоллара: === 

* тоҥус саллаат – «ДМБ» (1999), 
* Кэскил – «Кэскил-1» (2006), «Кэскил-2» (2009), &quot;Кэскил-3&quot; (2013), 
* Бааска - «Юбилей» реж. Р. Дорофеев, 
* Мэлээрис - «Бриллиантовый теленок» реж. К. Барашков, (2007), 
* Айар боотур - «Көҥүл боотурдар» реж. Р. Дорофеев уо.д.а.

2014 сыллаахха олунньу 20 күнүгэр Дьокуускайга өлбүтэ.

== Быһаарыылар ==
{{быһаарыылар}}

[[Категория:Дьон алпаабытынан]]
[[Категория:1980 сыллаахха төрөөбүттэр]]
[[Категория:Атырдьах ыйын 4 күнүгэр төрөөбүттэр]]
[[Категория:Бүлүү улууһун Тыымпы нэһилиэгэ]]
[[Категория:2014 сыллаахха өлбүттэр]]
[[Категория:Олунньу 20 күнүгэр өлбүттэр]]</text>
      <sha1>413yl13bfl9c3ropplqtyzefx20a982</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>