ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ
satwiki
https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A2%E1%B1%A9%E1%B1%AC%E1%B1%A9%E1%B1%9B_%E1%B1%A5%E1%B1%9F%E1%B1%A6%E1%B1%B4%E1%B1%9F
MediaWiki 1.39.0-wmf.25
first-letter
ᱢᱤᱰᱤᱭᱟ
ᱟᱥᱚᱠᱟᱭ
ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ
ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ
ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱚᱲ
ᱨᱮᱫ
ᱨᱮᱫ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱢᱤᱰᱤᱭᱟᱣᱤᱠᱤ
ᱢᱤᱰᱤᱭᱟᱣᱤᱠᱤ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱪᱷᱟᱸᱪ
ᱪᱷᱟᱸᱪ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱜᱚᱸᱲᱚᱸ
ᱜᱚᱸᱲᱚᱸ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱛᱷᱚᱠ
ᱛᱷᱚᱠ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
TimedText
TimedText talk
ᱢᱳᱰᱩᱞ
ᱢᱳᱰᱩᱞ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱥᱟᱢᱟᱱᱚᱢ
ᱥᱟᱢᱟᱱᱚᱢ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱥᱟᱢᱟᱱᱚᱢ ᱢᱮᱱᱮᱛᱮᱫ
ᱥᱟᱢᱟᱱᱚᱢ ᱢᱮᱱᱮᱛᱮᱫ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱠᱷᱨᱤᱥᱴᱳᱯᱷᱟᱨ ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱟᱥ
0
209
101764
24893
2022-08-21T17:30:28Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder
| order =1st|office =Governor of the Indies | term_start =1492 | term_end =1499 | appointed = [[Isabella I of Castile]]| predecessor = | successor =[[Francisco de Bobadilla]]
| image = Portrait of a Man, Said to be Christopher Columbus.jpg
| occupation = [[List of maritime explorers|Maritime explorer]]
| rank = [[Admiral]] of the [[Ocean Sea]]
| caption = Posthumous portrait of Christopher Columbus by [[Sebastiano del Piombo]], 1519. There are no known authentic portraits of Columbus.<ref>Lester, Paul Martin. "[https://web.archive.org/web/19990427094104/http://commfaculty.fullerton.edu/lester/writings/admiral.html Looks Are Deceiving: the Portraits of Christopher Columbus]." ''[[Visual Anthropology (journal)|Visual Anthropology]]'', Vol. 5, 1993, [[Harwood Academic Publishers GmbH]]. pp. 211–227. Portraits may be seen here: [http://www.vanderkrogt.net/columbus/texts/portrait.html Portraits of Christopher Columbus] – Columbus Monuments Pages. Vanderkrogt.</ref>
| birth_date = Before 31 October 1451
| birth_place = [[Genoa]], [[Republic of Genoa]]
| death_date = {{death date|1506|05|20|df=y}} (aged {{circa|54}})
| death_place = [[Valladolid]], [[Crown of Castile]]
| spouse = [[Filipa Moniz Perestrelo]]
| partner = [[Beatriz Enríquez de Arana]]
| children = [[Diego Columbus|Diego]]<br />[[Ferdinand Columbus|Fernando]]
| parents = [[Domenico Colombo]]<br />[[Susanna Fontanarossa]]
| relatives = Brothers:<br />Giovanni Pellegrino<br />Giacomo (also called Diego)<ref>{{Cite NIE| wstitle=Columbus, Diego (brother) |display=Columbus, Diego. The youngest brother of Christopher Columbus}} – The names [[Giacomo (disambiguation)|Giacomo]] and [[Diego]] are [[cognates]], along with [[James (name)|James]], all sharing a common origin. See ''Behind the Name'', Mike Campbell, pages [http://www.behindthename.com/name/Giacomo Giacomo], [http://www.behindthename.com/name/diego Diego], and [http://www.behindthename.com/name/james James]. All retrieved 2017-02-03.</ref><br />[[Bartholomew Columbus|Bartholomew]]<br />Sister:<br />Bianchinetta Columbus
| signature = Columbus Signature.svg
| resting_place = [[Seville Cathedral]], [[Seville]], [[Spain]]
}}
'''ᱠᱷᱨᱤᱥᱴᱳᱯᱷᱟᱨ ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱟᱥ''' ᱤᱝᱨᱟᱹᱡᱤ ᱛᱮ [https://en.wikipedia.org/wiki/Christopher_Columbus Christopher_Columbus] (᱓᱑ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱑᱔᱕᱑ – ᱒᱐ ᱢᱮᱹ ᱑᱕᱐᱖) ᱫᱚ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱤᱛᱟᱞᱤ ᱨᱮᱱ ᱞᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱫᱟᱲᱟᱱ ᱦᱚᱲ(navigator), ᱥᱮᱥᱮᱱᱫᱽᱨᱟᱭᱤᱡ(explorer) ᱟᱨ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ colonizer᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱫᱮᱱᱫᱽᱨᱟ ᱧᱟᱢ ᱛᱮᱷᱮ ᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱚᱧᱪᱚᱞ ᱠᱚ ᱥᱮᱱ ᱫᱟᱲᱮ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
== ᱡᱤᱭᱚᱳᱱ ==
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱠᱷᱨᱤᱥᱴᱳᱯᱷᱟᱨ ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱟᱥ ᱟᱜ ᱧᱤᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱩᱝᱨᱟᱹᱡᱤ [https://en.wikipedia.org/wiki/Christopher_Columbus Christopher Columbus] ᱧᱤᱛᱩᱢ ᱠᱷᱚᱱ᱾ ᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱞᱟᱛᱤᱱ Christophorus Columbus ᱥᱮ ᱠᱷᱨᱤᱥᱛᱳᱯᱷᱳᱨᱩᱥ ᱠᱩᱞᱩᱢᱵᱩᱥ ᱠᱷᱚᱱ᱾ ᱤᱛᱟᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱮᱱᱳᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱ ᱛᱮ ᱟᱥᱚᱞ ᱧᱤᱛᱩᱢ ᱛᱟᱭ ᱫᱚ ᱤᱛᱟᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ Cristoforo Colombo ᱥᱮ ᱠᱷᱨᱤᱥᱛᱳᱯᱷᱳᱨᱳ ᱠᱳᱞᱳᱢᱵᱳ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱠᱷᱚᱡ ᱩᱱᱤ ᱠᱟᱥᱴᱤᱞ ᱨᱟᱡ(ᱧᱮᱛᱚᱜ ᱟᱜ ᱮᱥᱯᱮᱱ) ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱹᱱᱤ ᱤᱥᱟᱵᱮᱞᱟᱣᱟᱜ ᱜᱚᱬᱚ ᱛᱮ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱥᱮᱱᱫᱽᱨᱟᱭ ᱩᱰᱩᱠᱮᱱ ᱤᱱ ᱨᱮ ᱟᱭᱟᱜ ᱧᱤᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱮᱥᱯᱮᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ Cristóbal Colón ᱥᱮ ᱠᱨᱤᱥᱛᱳᱵᱷᱟᱞ ᱠᱳᱞᱳᱱ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ᱾
ᱠᱷᱨᱤᱥᱴᱳᱯᱷᱟᱨ ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱟᱥ ᱫᱚ ᱤᱛᱟᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱫᱚᱨ(port)ᱡᱮᱱᱳᱣᱟ ᱠᱷᱚᱱᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱩᱢᱮᱞ ᱨᱮ ᱜᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱨᱮᱭ ᱫᱟᱲᱟᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱔᱗᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱥᱮᱡ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱵᱚᱱ ᱨᱮᱭ ᱥᱮᱱᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱱᱤ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱛᱟᱞᱟ ᱜᱟᱰ ᱟᱨ ᱟᱴᱞᱟᱱᱴᱤᱠ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱫᱚᱨ ᱠᱚᱭ ᱫᱟᱬᱟ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱔᱘᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱟᱞ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱡᱟ ᱡᱚᱱ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱴᱷᱮᱱ ᱟᱭᱟᱜ ᱯᱞᱟᱱᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱟᱫᱮᱭᱟᱭ᱾ ᱚᱱᱟ ᱯᱞᱟᱱ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱟᱴᱞᱟᱱᱴᱤᱠ ᱥᱮᱡ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱨᱮ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱥᱮ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱨᱮᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱟᱞ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱡᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱨᱟᱹᱡᱤ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱮᱥᱯᱮᱱ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱡᱟ ᱟᱨ ᱨᱟᱹᱱᱤ ᱴᱷᱮᱱ ᱟᱭᱟᱜ ᱯᱞᱟᱱᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱮᱥᱯᱮᱱ ᱨᱟᱡᱽ ᱫᱚᱭ ᱨᱟᱹᱡᱤᱭᱮᱱ ᱢᱮᱱ ᱛᱮ ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱟᱥ ᱫᱚ ᱤᱱᱰᱤᱡᱽ ᱨᱮᱱ ᱵᱷᱟᱭᱤᱥᱨᱚᱭ ᱠᱚ ᱮᱢᱟᱫᱮᱭᱟ᱾
== ᱟᱹᱵᱤᱥᱠᱟᱨ ᱠᱚ ==
᱑᱔᱙᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱑᱒ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟᱭ ᱥᱮᱱᱫᱽᱨᱟ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱟᱡ ᱨᱮᱱ ᱥᱚᱝᱜᱮ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱢᱚᱱᱮ ᱠᱮᱫᱟ ᱯᱟᱥᱮᱡ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱠᱚ ᱥᱮᱴᱮ ᱨᱮᱱᱟ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫᱟ ᱱᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱯᱷᱮᱰᱮᱛ ==
* [https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A7%8B%E0%A6%AB%E0%A6%BE%E0%A6%B0_%E0%A6%95%E0%A6%B2%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%B8 https://bn.wikipedia.org/wiki]
* [https://en.wikipedia.org/wiki/Christopher_Columbus https://en.wikipedia.org/wiki]
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://www.franciscan-archive.org/columbus/opera/excerpts.html Excerpts from the log of Christopher Columbus's first voyage]
* [http://www.bartleby.com/43/2.html The Letter of Columbus to Luis de Sant Angel Announcing His Discovery]
* [http://columbus.vanderkrogt.net/ Columbus Monuments Pages (overview of monuments for Columbus all over the world)]
* [http://www.bridgepugliausa.it/articolo.asp?id_sez=2&id_cat=37&id_art=3554&lingua=en "But for Columbus There Would Be No America", Tiziano Thomas Dossena, ''Bridgepugliausa.it'', 2012]
* [https://www.jstor.org/stable/44208924 Journal article:- Christopher Columbus. An address delivered before the American Catholic Historical Society]
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:!Main category]]
lq2b7j3pbjhrc9fv8pmyelke86l521j
101765
101764
2022-08-21T17:31:03Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder
| order =1st|office =Governor of the Indies | term_start =1492 | term_end =1499 | appointed = [[Isabella I of Castile]]| predecessor = | successor =[[Francisco de Bobadilla]]
| image = Portrait of a Man, Said to be Christopher Columbus.jpg
| occupation = [[List of maritime explorers|Maritime explorer]]
| rank = [[Admiral]] of the [[Ocean Sea]]
| caption = Posthumous portrait of Christopher Columbus by [[Sebastiano del Piombo]], 1519. There are no known authentic portraits of Columbus.<ref>Lester, Paul Martin. "[https://web.archive.org/web/19990427094104/http://commfaculty.fullerton.edu/lester/writings/admiral.html Looks Are Deceiving: the Portraits of Christopher Columbus]." ''[[Visual Anthropology (journal)|Visual Anthropology]]'', Vol. 5, 1993, [[Harwood Academic Publishers GmbH]]. pp. 211–227. Portraits may be seen here: [http://www.vanderkrogt.net/columbus/texts/portrait.html Portraits of Christopher Columbus] – Columbus Monuments Pages. Vanderkrogt.</ref>
| birth_date = Before 31 October 1451
| birth_place = [[Genoa]], [[Republic of Genoa]]
| death_date = {{death date|1506|05|20|df=y}} (aged {{circa|54}})
| death_place = [[Valladolid]], [[Crown of Castile]]
| spouse = [[Filipa Moniz Perestrelo]]
| partner = [[Beatriz Enríquez de Arana]]
| children = [[Diego Columbus|Diego]]<br />[[Ferdinand Columbus|Fernando]]
| parents = [[Domenico Colombo]]<br />[[Susanna Fontanarossa]]
| relatives = Brothers:<br />Giovanni Pellegrino<br />Giacomo (also called Diego)<ref>{{Cite NIE| wstitle=Columbus, Diego (brother) |display=Columbus, Diego. The youngest brother of Christopher Columbus}} – The names [[Giacomo (disambiguation)|Giacomo]] and [[Diego]] are [[cognates]], along with [[James (name)|James]], all sharing a common origin. See ''Behind the Name'', Mike Campbell, pages [http://www.behindthename.com/name/Giacomo Giacomo], [http://www.behindthename.com/name/diego Diego], and [http://www.behindthename.com/name/james James]. All retrieved 2017-02-03.</ref><br />[[Bartholomew Columbus|Bartholomew]]<br />Sister:<br />Bianchinetta Columbus
| signature = Columbus Signature.svg
| resting_place = [[Seville Cathedral]], [[Seville]], [[Spain]]
}}
'''ᱠᱷᱨᱤᱥᱴᱳᱯᱷᱟᱨ ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱟᱥ''' ᱤᱝᱨᱟᱹᱡᱤ ᱛᱮ[https://en.wikipedia.org/wiki/Christopher_Columbus Christopher_Columbus] (᱓᱑ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱑᱔᱕᱑ – ᱒᱐ ᱢᱮᱹ ᱑᱕᱐᱖) ᱫᱚ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱤᱛᱟᱞᱤ ᱨᱮᱱ ᱞᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱫᱟᱲᱟᱱ ᱦᱚᱲ(navigator), ᱥᱮᱥᱮᱱᱫᱽᱨᱟᱭᱤᱡ(explorer) ᱟᱨ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ colonizer᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱫᱮᱱᱫᱽᱨᱟ ᱧᱟᱢ ᱛᱮᱷᱮ ᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱚᱧᱪᱚᱞ ᱠᱚ ᱥᱮᱱ ᱫᱟᱲᱮ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
== ᱡᱤᱭᱚᱳᱱ ==
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱠᱷᱨᱤᱥᱴᱳᱯᱷᱟᱨ ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱟᱥ ᱟᱜ ᱧᱤᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱩᱝᱨᱟᱹᱡᱤ [https://en.wikipedia.org/wiki/Christopher_Columbus Christopher Columbus] ᱧᱤᱛᱩᱢ ᱠᱷᱚᱱ᱾ ᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱞᱟᱛᱤᱱ Christophorus Columbus ᱥᱮ ᱠᱷᱨᱤᱥᱛᱳᱯᱷᱳᱨᱩᱥ ᱠᱩᱞᱩᱢᱵᱩᱥ ᱠᱷᱚᱱ᱾ ᱤᱛᱟᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱮᱱᱳᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱ ᱛᱮ ᱟᱥᱚᱞ ᱧᱤᱛᱩᱢ ᱛᱟᱭ ᱫᱚ ᱤᱛᱟᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ Cristoforo Colombo ᱥᱮ ᱠᱷᱨᱤᱥᱛᱳᱯᱷᱳᱨᱳ ᱠᱳᱞᱳᱢᱵᱳ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱠᱷᱚᱡ ᱩᱱᱤ ᱠᱟᱥᱴᱤᱞ ᱨᱟᱡ(ᱧᱮᱛᱚᱜ ᱟᱜ ᱮᱥᱯᱮᱱ) ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱹᱱᱤ ᱤᱥᱟᱵᱮᱞᱟᱣᱟᱜ ᱜᱚᱬᱚ ᱛᱮ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱥᱮᱱᱫᱽᱨᱟᱭ ᱩᱰᱩᱠᱮᱱ ᱤᱱ ᱨᱮ ᱟᱭᱟᱜ ᱧᱤᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱮᱥᱯᱮᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ Cristóbal Colón ᱥᱮ ᱠᱨᱤᱥᱛᱳᱵᱷᱟᱞ ᱠᱳᱞᱳᱱ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ᱾
ᱠᱷᱨᱤᱥᱴᱳᱯᱷᱟᱨ ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱟᱥ ᱫᱚ ᱤᱛᱟᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱫᱚᱨ(port)ᱡᱮᱱᱳᱣᱟ ᱠᱷᱚᱱᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱩᱢᱮᱞ ᱨᱮ ᱜᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱨᱮᱭ ᱫᱟᱲᱟᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱔᱗᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱥᱮᱡ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱵᱚᱱ ᱨᱮᱭ ᱥᱮᱱᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱱᱤ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱛᱟᱞᱟ ᱜᱟᱰ ᱟᱨ ᱟᱴᱞᱟᱱᱴᱤᱠ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱫᱚᱨ ᱠᱚᱭ ᱫᱟᱬᱟ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱔᱘᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱟᱞ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱡᱟ ᱡᱚᱱ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱴᱷᱮᱱ ᱟᱭᱟᱜ ᱯᱞᱟᱱᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱟᱫᱮᱭᱟᱭ᱾ ᱚᱱᱟ ᱯᱞᱟᱱ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱟᱴᱞᱟᱱᱴᱤᱠ ᱥᱮᱡ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱨᱮ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱥᱮ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱨᱮᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱟᱞ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱡᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱨᱟᱹᱡᱤ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱮᱥᱯᱮᱱ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱡᱟ ᱟᱨ ᱨᱟᱹᱱᱤ ᱴᱷᱮᱱ ᱟᱭᱟᱜ ᱯᱞᱟᱱᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱮᱥᱯᱮᱱ ᱨᱟᱡᱽ ᱫᱚᱭ ᱨᱟᱹᱡᱤᱭᱮᱱ ᱢᱮᱱ ᱛᱮ ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱟᱥ ᱫᱚ ᱤᱱᱰᱤᱡᱽ ᱨᱮᱱ ᱵᱷᱟᱭᱤᱥᱨᱚᱭ ᱠᱚ ᱮᱢᱟᱫᱮᱭᱟ᱾
== ᱟᱹᱵᱤᱥᱠᱟᱨ ᱠᱚ ==
᱑᱔᱙᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱑᱒ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟᱭ ᱥᱮᱱᱫᱽᱨᱟ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱟᱡ ᱨᱮᱱ ᱥᱚᱝᱜᱮ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱢᱚᱱᱮ ᱠᱮᱫᱟ ᱯᱟᱥᱮᱡ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱠᱚ ᱥᱮᱴᱮ ᱨᱮᱱᱟ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫᱟ ᱱᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱯᱷᱮᱰᱮᱛ ==
* [https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A7%8B%E0%A6%AB%E0%A6%BE%E0%A6%B0_%E0%A6%95%E0%A6%B2%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%B8 https://bn.wikipedia.org/wiki]
* [https://en.wikipedia.org/wiki/Christopher_Columbus https://en.wikipedia.org/wiki]
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://www.franciscan-archive.org/columbus/opera/excerpts.html Excerpts from the log of Christopher Columbus's first voyage]
* [http://www.bartleby.com/43/2.html The Letter of Columbus to Luis de Sant Angel Announcing His Discovery]
* [http://columbus.vanderkrogt.net/ Columbus Monuments Pages (overview of monuments for Columbus all over the world)]
* [http://www.bridgepugliausa.it/articolo.asp?id_sez=2&id_cat=37&id_art=3554&lingua=en "But for Columbus There Would Be No America", Tiziano Thomas Dossena, ''Bridgepugliausa.it'', 2012]
* [https://www.jstor.org/stable/44208924 Journal article:- Christopher Columbus. An address delivered before the American Catholic Historical Society]
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:!Main category]]
0p6aeyiuq4gi80j8mdtelcdbvrylc12
ᱠᱩᱲᱦᱟᱹ
0
253
101591
66125
2022-08-21T12:16:49Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Fog_near_Baden,_Austria.JPG|thumb|Fog near Baden, Austria]]
'''ᱠᱩᱲᱦᱟᱹ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱦᱚᱭ ᱥᱮ ᱫᱷᱩᱸᱣᱟᱺ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱨᱮ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱫᱤᱱ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱥᱮᱛᱟᱜ ᱨᱮ ᱫᱷᱩᱸᱫ ᱜᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱫᱷᱩᱸᱫ ᱠᱟᱨᱚᱱᱛᱮ ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱮᱫ ᱜᱮ ᱢᱚᱡᱽᱛᱮ ᱵᱟᱝ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ.
ᱥᱟᱨᱟᱫᱤᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱫᱤᱱ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱧᱩᱦᱩᱢᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱤᱱᱡᱚᱠᱷᱚᱡᱽ ᱦᱚᱭ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱨᱮᱭᱟᱲᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱦᱚᱭ ᱨᱮᱭᱟᱲᱚᱜ ᱚᱠᱛᱮ ᱦᱚᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱫᱟᱜ]] ᱵᱟᱹᱭ ᱵᱟᱹᱭᱛᱮ ᱫᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹᱜᱼᱟ᱾ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱫᱟᱹᱨᱤᱭᱟ ᱫᱟᱜ ᱦᱚᱭ ᱨᱮ ᱚᱴᱟᱝ ᱵᱟᱲᱟᱭ ᱫᱷᱩᱲᱤ ᱠᱚᱨᱮ ᱞᱟᱴᱠᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱚᱴᱟᱝ ᱵᱟᱲᱟᱭᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱜᱮ ᱠᱩᱲᱦᱟᱹ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ᱾
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* [http://www.theweatherprediction.com/habyhints/359/ What is the difference between ice fog and freezing fog?]
* [http://www.weather.gov/wwamap/wwatxtget.php?cwa=usa&wwa=dense%20fog%20advisory United States' current dense fog advisories] from NOAA
* [http://www.wrh.noaa.gov/satellite/ Current Western US fog satellite pictures from NOAA]
* [http://www.youtube.com/watch?v=r8FPWRj_TKo Lake Ontario Evaporative-Steam Fog Video]
* [http://www.ncdc.noaa.gov/oa/esb/?goal=weather&file=events/fog/ Social & Economic Costs of Fog] from "NOAA Socioeconomics" website initiative
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:!Main category]]
ebyxydukdq1h5fobz7mvj3lp2ex85ri
ᱠᱮᱢᱨᱟ
0
254
101613
63249
2022-08-21T13:00:28Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Nikon D810 EM1B6357-2.jpg|thumb|ᱠᱮᱢᱨᱟ]]
ᱯᱷᱚᱴᱚ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱨᱟᱠᱟᱵᱟᱜ ᱵᱟᱱᱰᱷᱮᱡ (Device) ᱜᱮ '''ᱠᱮᱢᱨᱟ''' ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱚᱱᱤᱠ ᱛᱮ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨᱟ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱪᱤᱛᱟᱨ ᱨᱟᱠᱟᱵᱟᱜ ᱠᱮᱢᱨᱟ ᱫᱚ '''ᱛᱷᱤᱨ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ''' ᱟᱨᱵᱟᱝ '''ᱥᱴᱤᱞ ᱠᱮᱢᱨᱟ''' ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨᱮ ᱨᱟᱠᱟᱵᱟ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱢᱩᱵᱷᱤ ᱠᱮᱢᱨᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱵᱷᱤᱰᱭᱳ ᱨᱟᱠᱟᱵᱟᱜ ᱠᱮᱢᱨᱟ ᱫᱚ '''ᱵᱷᱤᱰᱭᱳ ᱠᱮᱢᱨᱟ''' ᱟᱨᱵᱟᱝ ''ᱠᱮᱢᱠᱚᱰᱚᱨ'' ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱯᱷᱚᱱ ᱨᱮ ᱠᱮᱢᱨᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ '''ᱠᱮᱢᱨᱟ ᱯᱷᱚᱱ''' ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱠᱮᱢᱨᱟ ᱫᱚ ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱵᱟᱠᱥᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱵᱤᱱ ᱥᱟᱱᱟ ᱛᱮ ᱟᱡᱛᱮ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱵᱟᱭ ᱵᱚᱞᱚ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱠᱮᱢᱨᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱩᱜᱟᱹᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱟᱯᱮᱨᱮᱪᱚᱨ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱟᱯᱮᱨᱮᱪᱚᱨ ᱛᱟᱞᱟ ᱦᱤᱡᱩᱜᱟᱜ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨᱮ ᱥᱟᱵ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ ᱾ ᱟᱱᱟᱞᱚᱜᱽ ᱠᱮᱢᱨᱟ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱟᱨ ᱰᱩᱡᱤᱴᱟᱞ ᱠᱮᱢᱨᱟ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱚᱱᱤᱠ ᱥᱚᱱᱥᱚᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱥᱚᱴᱚᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱᱟᱜ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱮᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱮᱢᱟᱭ ᱾ ᱠᱮᱢᱨᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱠᱚᱢ ᱰᱷᱮᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱯᱮᱨᱮᱪᱚᱨ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱢᱟᱨᱟᱝᱟᱜ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱠᱚᱢᱨᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱞᱟᱴᱤᱱ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱮᱢᱨᱟ ᱚᱵᱚᱥᱠᱩᱨᱟ (ᱧᱩᱛ ᱚᱲᱟᱜ) ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱭᱢᱟ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱸᱫ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱘᱒᱖ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱨᱮ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱥᱟᱹᱛ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
==ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ==
<gallery widths="220" heights="160">
File:Susse Frére Daguerreotype camera 1839.jpg|The Giroux [[daguerreotype]] camera, the first to be commercially produced '''Gustavson'''
File:Studijskifotoaparat.JPG|19th century studio camera, with bellows for focusing
File:Leica IIIa Rangefinder.jpg|Rangefinder camera, Leica c. 1936
Image:Leica M9.jpg|[[Leica M9]] with a Summicron-M 28/2 ASPH Lens
File:Olympus E-420.jpg|Olympus [[Four Thirds]] [[DSLR|single-lens reflex]] camera
File:Rolleiflex camera.jpg|Twin-lens reflex camera
File:Institut Lumière - CINEMATOGRAPHE Camera.jpg|Cinématographe Lumière at the [[Institut Lumière]], France
File:Canon PowerShot A95 - front and back.jpg|Front and back of [[Canon PowerShot A]]95, a typical pocket-size digital camera
File:Sony television camera with DIGI SUPER 86II xs 20120211a.jpg| Digital television camera by Sony
File:Arri Alexa camera.jpg|[[Arri Alexa]], a digital movie camera
File:Zenit - E camera with Helios 44-2 lens.JPG|Zenit-E with Helios 44-2 lens
File:Phone photography.jpg|[[Smartphone]] with built-in camera spreads private images globally, c. 2013
</gallery>
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[http://science.howstuffworks.com/camera.htm How camera works at How stuff works.]
*https://en.m.wikipedia.org/wiki/Camera
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:Technology]]
[[Category:!Main category]]
5rbwf58uz31lp3ktzdwqhkctm7ist6x
ᱠᱮᱪᱮᱫ ᱟᱲᱟᱝ
0
255
101621
27457
2022-08-21T13:08:40Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
ᱨᱟᱦᱟ ᱟᱲᱟᱝ ᱟᱠᱷᱚᱨ ᱪᱷᱟᱰᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱨ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱟᱠᱷᱚᱨ ᱜᱮ ᱥᱟᱨᱮᱡ ᱮᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱮᱪᱮᱫ ᱟᱲᱟᱝ ᱟᱠᱷᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱫᱚ ᱨᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱟᱠᱚ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱫᱚ ᱵᱟᱠᱚ ᱨᱚᱲ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ᱾ ᱨᱚᱲ ᱧᱟᱢ ᱚᱪᱚ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱨᱮ ᱟᱹᱭᱩᱨ ᱜᱚᱜᱲᱚ ᱠᱚ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ [[ᱚ|ᱚ]], [[ᱟ|ᱟ]], [[ᱤ|ᱤ]], [[ᱩ|ᱩ]], [[ᱮ|ᱮ]] ᱟᱨ [[ᱳ|ᱳ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱚᱲᱚ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾<ref>ᱨᱚᱱᱚᱲ, ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ- [[ᱯᱚᱸᱰᱮᱛ ᱨᱟᱹᱜᱷᱩᱱᱟᱛ ᱢᱩᱨᱢᱩ|ᱯᱚᱸᱰᱮᱛ ᱨᱟᱹᱜᱷᱩᱱᱟᱛ ᱢᱩᱨᱢᱩ]], ᱯᱟᱨᱥᱟᱞᱤᱭᱟᱹ- [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱳᱰᱤᱥᱟ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱳᱰᱤᱥᱟ]], ᱥᱟᱦᱴᱟ- ᱗᱾</ref>
ᱢᱮᱱᱢᱟ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱛᱮᱫ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱨᱟᱦᱟ ᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱲᱟᱝ ᱵᱷᱮᱜᱮᱫ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱥᱟᱨᱮᱡᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱤᱱᱟᱹ ᱪᱮᱫ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱜᱮ ᱾ <ref>ᱨᱚᱱᱚᱲ, ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ- [[ᱯᱚᱸᱰᱮᱛ ᱨᱟᱹᱜᱷᱩᱱᱟᱛ ᱢᱩᱨᱢᱩ|ᱯᱚᱸᱰᱮᱛ ᱨᱟᱹᱜᱷᱩᱱᱟᱛ ᱢᱩᱨᱢᱩ]], ᱯᱟᱨᱥᱟᱞᱤᱭᱟᱹ- [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱳᱰᱤᱥᱟ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱳᱰᱤᱥᱟ]], ᱥᱟᱦᱴᱟ- ᱗᱾</ref>
==ᱠᱮᱪᱮᱫ ᱟᱲᱟᱝ ᱠᱚ==
{| Class= "wikitable sortable"
!ᱯᱟᱨᱦᱟᱲ ᱠᱮᱪᱮᱫ
!ᱛᱟᱹᱯᱩᱜ ᱠᱮᱪᱮᱫ
!ᱨᱟᱲᱟᱝ ᱠᱮᱪᱮᱫ
!ᱡᱮᱛᱞᱮᱫ ᱠᱮᱪᱮᱫ
|-
|ᱛ|| ᱜ || ᱝ|| ᱞ
|-
|ᱠ|| ᱡ|| ᱢ|| ᱣ
|-
|ᱥ|| ᱦ || ᱧ|| ᱨ
|-
|ᱪ|| ᱫ|| ᱬ|| ᱭ
|-
|ᱯ|| ᱰ||ᱱ||ᱲ
|-
|ᱴ|| ᱵ||ᱶ||ᱷ
|}
==ᱨᱟᱭ==
ᱠᱮᱪᱮᱫ ᱟᱲᱟᱝ ᱫᱚ ᱥᱩᱨ ᱥᱩᱨᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱯᱟᱨᱦᱟᱲ ᱟᱲᱟᱝ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱮ ᱨᱟᱦᱟ ᱟᱲᱟᱝ ᱫᱚᱲᱚᱢ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱨᱩᱨᱟᱹᱣ ᱟᱲᱟᱝ ᱦᱤᱡᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ :- ᱛᱚ, ᱜᱚ, ᱞᱟ, ᱫᱟ,ᱡᱮ ᱮᱢᱟᱱ ᱮᱢᱟᱱ ᱾
==ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱯᱚᱲᱦᱚᱱ==
* [[ᱚᱞᱪᱤᱠᱤ|ᱚᱞᱪᱤᱠᱤ]]
* [[ᱨᱟᱦᱟ ᱟᱲᱟᱝ|ᱨᱟᱦᱟ ᱟᱲᱟᱝ]]
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:ᱨᱚᱱᱚᱲ]]
glge76r2clxw22aa1qa1ajh7m6wsbnz
ᱠᱷᱚᱛ ᱟᱨ ᱥᱟᱨ
0
256
101661
66132
2022-08-21T15:03:17Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Kunstmestpendelstrooier.jpg|thumb|A large, modern fertilizer spreader]]
[[File:Lite-trac Spreader.jpg|thumb|A [[Lite-Trac]] Agri-Spread [[Lime (material)|lime]] and fertilizer spreader at an agricultural show]]
'''ᱠᱷᱚᱛ ᱟᱨ ᱥᱟᱨ''' ᱟᱱᱟᱡᱽ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱵᱷᱚᱨᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱦᱟᱥᱟᱨᱮ ᱞᱟᱜᱟᱛᱚᱜᱼᱟ, ᱚᱱᱟᱜᱮ ᱠᱷᱚᱛ ᱪᱮ ᱥᱟᱨ ᱫᱚᱵᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱫᱟᱨᱮ ᱱᱟᱺᱬᱤ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱟᱨᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱵᱟᱠᱷᱨᱟ ᱕᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱢᱩᱬ ᱚᱝᱜᱚᱥ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱟᱺᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱒ ᱜᱚᱴᱮᱡ ᱚᱝᱜᱚᱥ ᱫᱚ ᱦᱟᱨᱟᱵᱩᱨᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱷᱮᱜᱮᱫ ᱫᱟᱨᱮ ᱱᱟᱺᱬᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱟᱺᱦᱤᱡ ᱵᱟᱭ ᱦᱟᱨᱟ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱡᱚ ᱵᱟᱦᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱵᱚᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱫᱟᱨᱮ]] ᱱᱟᱺᱬᱤ ᱠᱚᱫᱚ hydrogen, oxygen (ᱡᱤᱣᱤ ᱡᱤ ᱜᱮᱥ), ᱟᱨ carbon ᱵᱷᱮᱜᱮᱫ ᱮᱴᱟᱜ ᱚᱝᱜᱚᱥ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱦᱟᱥᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱧᱟᱢᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱮᱱ ᱫᱚ ᱟᱱᱟᱡᱽ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱟᱥᱟ ᱠᱷᱚᱛᱩᱣᱟᱹ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱦᱟᱨᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱝᱜᱚᱥ ᱠᱚ ᱠᱷᱚᱛ ᱟᱨ ᱥᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱟᱥᱟᱨᱮ ᱮᱢ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜᱼᱟ ᱾
==ᱦᱟᱨᱟᱵᱩᱨᱩ ᱚᱝᱜᱚᱥ ᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ==
᱑. ᱱᱟᱭᱴᱨᱚᱡᱮᱱ (nitrogen) ᱺ- ᱱᱚᱶᱟ ᱛᱮᱫᱚ ᱫᱟᱨᱮ ᱰᱟᱹᱨ, ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱟᱨ ᱤᱛᱟᱹ ᱦᱟᱨᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱷᱩᱲ ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱦᱟᱨᱟᱜ ᱨᱮᱭ ᱜᱚᱲᱚ ᱟᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱟᱱᱟᱴ ᱛᱮ ᱫᱟᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱦᱟᱨᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱠᱚ ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱚᱜᱼᱟ ᱾
᱒. ᱯᱷᱚᱥᱯᱷᱚᱨᱚᱥ (phosphorus) ᱺ- ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱨᱮᱦᱮᱫ ᱦᱟᱨᱟᱜ ᱨᱮ, ᱡᱚ ᱵᱟᱦᱟ ᱥᱟᱵᱚᱜ ᱨᱮ, ᱡᱚ ᱯᱟᱠᱚᱲᱚᱜ ᱨᱮ, ᱟᱨ ᱤᱛᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱡᱩᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤᱜ ᱨᱮ ᱜᱚᱲᱚᱭ ᱮᱢᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱱᱟᱴ ᱛᱮ ᱫᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱡᱚ ᱵᱟᱦᱟ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱵᱚᱜᱼᱟ, ᱤᱛᱟᱹ ᱵᱟᱝ ᱦᱟᱢᱟᱞᱚᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱟᱱᱟᱴ ᱛᱮᱫᱚ ᱫᱟᱨᱮ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱨᱚᱦᱚᱲᱚᱜᱼᱟ ᱾
᱓. ᱯᱚᱴᱟᱥ (potash) ᱺ- ᱱᱚᱶᱟ ᱛᱮᱫᱚ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱮᱴᱮᱡᱚᱜᱼᱟ, ᱫᱟᱨᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱢᱟᱨ ᱟᱡᱟᱨ ᱠᱚ ᱟᱨ ᱛᱤᱡᱩ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱛᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱩᱜᱚᱜᱼᱟ ᱾
Fat ᱛᱮᱫᱚ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱨᱮ ᱟᱨ carbohydrate ᱛᱮ ᱫᱚ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱫᱟᱨᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱚᱴᱟᱯᱟᱲᱟ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱱᱟᱴ ᱛᱮ ᱰᱟᱹᱨ ᱱᱚᱨᱚᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱩᱴᱤ ᱛᱮᱫ ᱨᱚᱸᱜᱚᱜᱼᱟ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱞᱮᱠᱟᱜᱮ calcium, a magnesium ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱫᱟᱨᱮ ᱱᱟᱺᱬᱤ ᱦᱟᱨᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱵᱟᱠᱷᱨᱟ ᱢᱩᱬ ᱚᱝᱜᱚᱥ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱱᱟᱴ ᱛᱮ ᱫᱟᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱦᱟᱨᱟᱜᱼᱟ, ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱵᱷᱟᱵᱽ ᱠᱚᱢᱚᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱷᱮᱜᱮᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱚᱝᱜᱚᱥ ᱡᱮᱢᱚᱱ iron, copper, manganese ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱫᱟᱨᱮ ᱦᱟᱨᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱵᱟᱠᱷᱨᱟ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱚᱝᱜᱚᱥ ᱠᱚᱜᱮ ᱠᱷᱚᱛ (manure) ᱟᱨ ᱥᱟᱨ (fertilizer) ᱠᱷᱚᱱ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱷᱚᱛ ᱪᱮ ᱥᱟᱨ ᱫᱚ ᱟᱡ-ᱟᱡ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱮᱱᱟᱣᱜᱼᱟ ᱾
==ᱠᱷᱚᱛ==
[[File:Instalaciones MIRAT S.A. Salamanca.JPG|thumb|Founded in 1812, [[Mirat]], producer of [[manure]]s and fertilizers, is claimed to be the oldest industrial business in [[Salamanca]] (Spain).]]
ᱫᱟᱨᱮ ᱱᱟᱺᱬᱤ, ᱡᱤᱵᱽ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱚᱝᱜᱚᱥ ᱟᱨ ᱫᱟᱨᱮ ᱱᱟᱺᱬᱤ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱷᱚᱛ ᱫᱚ ᱪᱟᱥ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱜᱚᱲᱚ ᱟᱹᱰᱤᱭ ᱮᱢᱟ ᱾ ᱜᱩᱨᱤᱡ, ᱠᱚᱢᱯᱚᱥᱴ, ᱠᱟᱲᱮ ᱛᱚᱨᱚᱡ, ᱡᱟᱝ ᱜᱩᱸᱰᱟᱹ ᱠᱚᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱠᱷᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱪᱟᱹᱥᱤ ᱜᱮ ᱱᱟᱥᱮ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱜᱩᱨᱤᱡ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱵᱟᱹᱭᱦᱟᱹᱲ ᱨᱮᱠᱚ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱷᱮᱜᱮᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱠᱟᱹᱡ-ᱠᱟᱹᱡ ᱵᱩᱫᱟᱹ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱫᱷᱚᱬᱪᱟ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱪᱟᱥᱟ ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱥᱤ ᱢᱮᱥᱟ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱦᱟᱥᱟᱨᱮ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱷᱚᱛ ᱵᱮᱱᱟᱣᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟᱨ==
[[File:ᱤᱣᱨᱤᱭᱟᱹ.jpg|thumb|ᱤᱣᱨᱤᱭᱟᱹ]]
ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱜᱟᱱ ᱠᱮᱢᱤᱠᱟᱞ (chemical) ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱨᱜᱟᱲ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱷᱚᱛ ᱵᱮᱱᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱥᱟᱨ ᱵᱚᱱ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱱᱟᱡᱽ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱵᱟᱠᱷᱨᱟ ᱯᱮ ᱜᱚᱴᱮᱡ ᱚᱝᱜᱚᱥ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜᱼᱟ, ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱱᱟᱭᱴᱨᱚᱡᱮᱱ, ᱯᱷᱚᱥᱯᱷᱚᱨᱚᱥ ᱟᱨ ᱯᱚᱴᱟᱥ (potash) ᱟᱹᱰᱤ ᱛᱮᱫ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱨ ᱠᱚᱨᱮ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱚᱝᱜᱚᱥ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱮᱢ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱪᱟᱥ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾
ᱟᱢᱚᱱᱤᱭᱚᱢ ᱥᱚᱞᱯᱷᱮᱴ (ammonium sulphate), ᱠᱟᱞᱥᱤᱭᱚᱢ ᱟᱢᱚᱱᱤᱭᱚᱢ ᱱᱟᱭᱴᱨᱮᱴ (calcium ammonium nitrate) ᱟᱨ ᱤᱣᱨᱤᱭᱟᱹ (urea) ᱠᱚᱫᱚ nitrogen ᱢᱮᱥᱟ ᱥᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱱᱟᱭᱴᱨᱚᱡᱮᱱ (nitrogen) ᱛᱷᱟᱨ ᱠᱮ ᱛᱷᱟᱨ ᱒᱐, ᱒᱖ ᱟᱨ ᱓᱔ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾
ᱥᱚᱞᱯᱷᱚᱨ ᱯᱷᱚᱥᱯᱷᱮᱴ (sulphur phosphate) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱷᱚᱥᱯᱷᱚᱨᱚᱥ ᱢᱮᱥᱟ ᱥᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱯᱷᱚᱥᱯᱷᱚᱨᱚᱥ ᱑᱖ ᱠᱷᱚᱱ ᱔᱕ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾
ᱯᱚᱴᱟᱥᱩᱭᱚᱢ ᱥᱚᱞᱯᱷᱮᱴ (potassium sulphate) ᱫᱚ ᱯᱚᱴᱟᱥ (potash) ᱱᱮᱥᱟ ᱥᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱱᱚᱸᱰᱮ potash ᱫᱚ ᱔᱘ ᱠᱷᱚᱱ ᱕᱐ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱟᱢᱚᱯᱷᱚᱥ (Amophus) ᱟᱨ ᱜᱨᱚᱢᱚᱨ (Gromor) ᱠᱚᱫᱚ ᱢᱮᱥᱟᱢᱤᱥᱤ ᱥᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱚᱝᱜᱚᱥ ᱱᱟᱭᱴᱨᱚᱡᱮᱱ (nitrogen) ᱟᱨ ᱯᱷᱚᱥᱯᱷᱚᱨᱚᱥ (phosphorus) ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://shakahara.com/nitrogen.shtml Nitrogen for Feeding Our Food, Its Earthly Origin, Haber Process]
* [http://www.fertilizer.org International Fertilizer Industry Association (IFA)]
* [http://www.agricultureguide.org/a-complete-guide-to-fertilization-and-choosing-best-fertilizers/ Agriculture Guide, Complete Guide to Fertilizers and Fertilization]
* [http://www.nutrientstewardship.com/ 4R's Nutrient Stewardship program from The Fertilizer Institute ]
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:!Main category]]
g9kicme0f3zd8a23zgkn7fld9cm19p2
ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ
0
258
101742
66139
2022-08-21T17:01:37Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:HK IRO 08 Guide 2.jpg|thumb|220px|right|ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱯᱷᱚᱨᱢ]]
[[File:Coal Tax Post no 151 - geograph.org.uk - 1151027.jpg|thumb]]
'''ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ''' ᱫᱚ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱴᱷᱮᱱ ᱮᱢ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾
<br> ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱫᱚ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱮᱢᱟᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱷᱟᱹᱞᱟᱹᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫᱽᱼᱮ ᱠᱷᱟᱨᱪᱟᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱛᱮᱜᱮ ᱯᱷᱟᱹᱫᱽ, ᱯᱟᱞᱴᱚᱱ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱮᱢᱟ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ [[ᱥᱮᱪᱮᱫ]], ᱨᱟᱱ-ᱢᱩᱜᱟᱹᱱ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱟᱹᱨᱩ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱚ, ᱦᱚᱨ ᱠᱚ, ᱯᱚᱞ ᱮᱢᱟᱱ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱚᱸ ᱠᱷᱟᱨᱪᱟᱜᱼᱟ᱾
== ᱠᱡᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱠᱟᱱ ==
ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ, ᱚᱱᱟᱠᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱮᱱᱟ ᱺ-
* ᱠᱚᱢᱯᱟᱹᱱᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱨᱡᱟᱶ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱮᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱫᱚ '''ᱠᱚᱨᱯᱚᱨᱮᱴ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ''' ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
* ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱞᱟᱜᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱫᱚ '''ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ''' ᱵᱟᱝᱢᱟ '''ᱤᱱᱠᱚᱢ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ''' ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾
* ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱠᱤᱨᱤᱧ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱫᱚ '''ᱟᱹᱠᱷᱨᱤᱧ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ''' ᱵᱟᱝᱢᱟ '''ᱥᱮᱞᱥ ᱴᱮᱠᱥ''' ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾
* ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱟᱠᱟᱫ ᱫᱷᱚᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱫᱚ '''ᱫᱷᱚᱱ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ''' ᱵᱟᱝ '''ᱯᱨᱚᱯᱚᱨᱴᱤ ᱴᱮᱨᱥ''' ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ, ᱚᱱᱟ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱚᱲᱟᱜ, ᱡᱟᱜᱟ ᱮᱢᱟᱱ ᱾
* ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ ᱠᱟᱜᱚᱡᱽ-ᱯᱚᱛᱚᱨ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱡᱚᱷᱟᱜ ᱠᱚ ᱤᱫᱤᱭᱮᱫ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱫᱚ '''ᱥᱴᱟᱢᱯ ᱰᱤᱣᱴᱤᱡᱽ''' ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
* ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱜᱚᱡ ᱞᱮᱱ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱠᱚ ᱮᱢ ᱮᱫᱟ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ '''ᱤᱱᱦᱮᱨᱤᱴᱮᱱᱥ''' ᱟᱨᱵᱟᱝ '''ᱤᱥᱴᱮᱴ ᱴᱮᱠᱥ''' ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱯᱮ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ
* '''ᱯᱷᱞᱟᱴ ᱴᱮᱠᱥᱮᱥ''': ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱥᱟᱭᱠᱚᱨᱟ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱨᱩᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱯᱷᱞᱟᱴ ᱤᱱᱠᱚᱢ ᱴᱮᱠᱥ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱑᱓% ᱴᱮᱠᱥ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
* '''ᱯᱨᱚᱜᱨᱮᱥᱤᱵᱽ ᱴᱮᱠᱥᱮᱥ''': ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱟᱠᱟᱠ ᱦᱚᱲᱫᱚ, ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱜᱮ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱚᱣᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱟᱭ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
* '''ᱨᱤᱜᱽᱨᱮᱥᱤᱵᱽ ᱴᱮᱠᱥᱮᱥ''': ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱢ ᱠᱚ ᱟᱨᱡᱟᱣᱟ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱮᱢ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱨᱤᱜᱽᱨᱮᱥᱤᱵᱽ ᱴᱮᱠᱥ ᱠᱚ ᱢᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱹᱠᱷᱨᱤᱧ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱫᱚ ᱨᱤᱜᱽᱨᱮᱥᱤᱵᱽ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱠᱚᱢ ᱟᱨᱡᱟᱣᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱜᱮ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱚ ᱠᱟᱱᱟ, ᱠᱤᱥᱟᱹᱬ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱾
==ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱵᱷᱮᱯᱮᱫ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱮᱢ==
ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟᱨᱤᱱ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱵᱷᱮᱯᱮᱫ ᱟᱨᱟᱭᱢᱟ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱠᱚ ᱤᱫᱤᱭᱮᱫ-ᱟ ᱾
<br> ᱡᱩᱢᱤᱫᱽ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ , ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ , ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱨᱡᱟᱣᱣᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱤᱫᱩᱭᱟᱭ, ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱟᱜ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱟᱹᱠᱷᱨᱤᱧ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱟᱨᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱟᱨ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱟᱹᱠᱷᱨᱤᱧ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱫᱷᱚᱱ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱹᱠᱷᱨᱤᱧ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱵᱷᱮᱯᱮᱫ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
==ᱥᱮᱫᱟᱭ==
ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱴᱷᱟᱶ ᱮᱴᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ~ᱮ ᱟᱴᱟᱠᱟ (attack) ᱟᱨ ᱚᱸᱰᱮᱱ ᱠᱚ ᱦᱚᱲ ᱠᱷᱟᱡᱽᱱᱟ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱚᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮᱱ ᱠᱚ ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱣᱟ ᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱵᱟᱠᱚ ᱟᱴᱟᱠ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱰᱮᱱᱤᱜᱮᱞᱰ ᱫᱚ ᱧᱩᱛᱯᱢᱟᱱᱟᱜ ᱴᱨᱤᱵᱩᱴ (tribute) ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱩᱱ ᱡᱚᱠᱷᱟᱜ ᱰᱮᱱᱢᱟᱨᱠ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱟᱫᱷᱟ ᱤᱝᱞᱚᱸᱰ ᱠᱚ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱟᱨ ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱦᱚᱲ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱡᱟᱨ ᱨᱩᱯᱟᱹ (silver) ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱮᱢ ᱦᱩᱭᱟᱫ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* [http://www.wikicpa.com/index.php/Category:Taxation WikiCPA.com tax articles]
* [http://demonstrations.wolfram.com/TaxRatesAndTaxRevenue/ Tax Rates and Tax Revenue] by Seth J. Chandler and
*[http://demonstrations.wolfram.com/PerUnitTax/ Per Unit Tax] by Fiona Maclachlan, Wolfram Demonstrations Project
*http://www.bharat.gov.in/citizen/taxes.php
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:!Main category]]
9rujvmq7pwswe6tmoam906fzlifsnox
ᱠᱷᱮᱨᱣᱟᱲ ᱜᱷᱟᱨᱚ.ᱧᱡ ᱟ.ᱱ-ᱟ.ᱨᱤ
0
259
101783
66203
2022-08-21T17:51:01Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
ᱠᱷᱮᱨᱣᱟᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱟ.ᱱ ᱟ.ᱨᱤ ᱠᱚᱫᱚ [[ᱵᱤᱱᱛᱤ]], ᱵᱟᱠᱷᱮᱬ,ᱵᱷᱟ.ᱠᱛᱤ, ᱞᱟᱭ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ, ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ, ᱦᱟᱯᱲᱟᱢ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱷᱩᱛᱤ/ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱᱦᱟᱞᱟᱝ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱭ ᱨᱤᱛ, ᱟ.ᱨᱤ ᱪᱟᱞᱤ, ᱥᱮᱨᱣᱟ ᱠᱚ ᱜᱟᱜ ᱜᱟᱵᱟᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ,ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱜᱮ ᱟᱵᱚ ᱨᱮᱱ ᱫᱮᱵ ᱫᱮᱵᱟᱞᱚᱠ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱢᱤᱭᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱚᱧᱪᱚᱯᱩᱨᱤ ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟᱛᱮ ᱠᱷᱮᱞᱚᱱᱰ ᱠᱚ ᱩᱫᱩᱜ ᱞᱮᱫ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱨ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱜᱮ ᱟ.ᱱ ᱟ.ᱨᱤ ᱫᱚ ᱾ᱫᱮᱵ ᱫᱮᱵᱟᱞᱚᱠ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱮᱢ ᱪᱟᱞ ᱥᱟᱥᱛᱚᱨ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱢᱟ.ᱡᱷᱤ ᱠᱚ,ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ ᱠᱚ, ᱜᱩᱨᱩ ᱠᱚ ᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱩᱣᱟ.ᱠᱚ ᱥᱟᱞᱟ ᱜᱚᱴᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲ ᱨᱤᱦᱤᱴ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
ᱥᱟ.ᱨᱤ ᱥᱟᱨᱡᱚᱢ ᱫᱟᱨᱮ ᱵᱩᱴᱟ. ᱨᱮ ᱟ.ᱜᱤᱞ ᱦᱟᱯᱲᱟᱢ ᱯᱩᱨᱩᱫᱷᱩᱞ ᱠᱚ ᱥᱟ.ᱨᱤ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱵᱤᱪᱟᱨ ᱟᱪᱟᱨ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ, ᱤᱥᱤ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱮᱠᱚ ᱥᱟ.ᱨᱤ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ-
*ᱚ) ᱵᱮᱦᱟ ᱵᱟᱯᱞᱟ
*ᱛ) ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱵᱩᱨᱩ
*ᱜ) ᱦᱚᱭᱚ-ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ, ᱪᱷᱟ.ᱴᱭᱟ.ᱨ
*ᱝ) ᱜᱩᱡᱩᱜ ᱵᱩᱨᱩᱜ ᱮᱢᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ
=== ᱠᱷᱮᱨᱣᱟᱲ ᱟ.ᱱᱼᱟ.ᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱲ ===
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
1u1pi53kjff2aev9zbyg9klncihczez
ᱡ
0
260
101789
100081
2022-08-22T00:15:23Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:OL CHIKI LETTER AAJ.png|thumb|]]
'''ᱡ''' ᱫᱚ [[ᱚᱞ ᱪᱤᱠᱤ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱤᱨᱟᱹᱞᱟᱜ ᱟᱠᱷᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ [[ᱠᱮᱪᱮᱫ ᱟᱲᱟᱝ]] (en:[[:en:consonant|consonant]]) ᱫᱚ 'ᱟᱡ' ᱦᱚᱦᱚ ᱡᱚᱠᱷᱮᱡ ᱡᱚᱡᱚᱢ ᱛᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱡ ᱨᱚᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱡ ᱥᱟᱰᱮ ᱫᱚ ᱦᱟᱛᱟᱶ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱛᱟ.ᱯᱩᱜ ᱠᱮᱪᱮᱫ ᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮᱭᱟᱝ ᱞᱟᱜᱟᱛ ᱟ.ᱨᱤ ==
ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ "ᱡ " ᱟᱛᱮ ᱟ.ᱲᱟ. ᱜᱟᱵᱟᱱ ᱟᱨ ᱟ.ᱨᱤ ᱥᱮᱲᱟᱭ ᱢᱮ I "ᱡ " ᱛᱮᱫᱚ ᱯᱩᱱ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟᱲᱟᱝ ᱯᱷᱚᱴᱮᱞᱚᱜ ᱟ I ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱲᱟᱝ ᱜᱟᱵᱟᱱᱚᱜ ᱟ I ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ - (1) ᱡ ᱫᱚ ᱛᱟ.ᱯᱩᱜ ᱠᱮᱪᱮᱫ ᱟᱲᱟᱝ ᱟᱨ ᱛᱟ.ᱯᱩᱜᱚᱜ ᱟ I ᱩᱱ ᱫᱚ ᱡ ᱟ.ᱲᱟ. ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟ ᱟᱨ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱨᱮ ᱞᱟᱜᱟᱛᱚᱜ ᱟ I ᱡᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱟᱲᱟᱝ ᱫᱚ ᱢᱚᱪᱟ ᱨᱮ ᱱᱟᱥᱮ ᱛᱟ.ᱯᱩᱜ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱱᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱚᱲᱟᱝ ᱚᱰᱳᱠᱚᱜ ᱟ I ᱚᱰᱮ ᱜᱮ "ᱡ " ᱞᱟᱜᱟᱛᱚᱜ ᱟ I ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ - ᱚᱦᱚᱡ , ᱠᱟᱴᱤᱡ ᱟᱨ ᱴᱩᱠᱩᱡ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ I
(2) ᱟ.ᱲᱟ. ᱨᱮᱬᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟ ᱴᱷᱮᱱ " ᱡ" ᱟᱲᱟᱝ ᱱᱟᱥᱮ ᱦᱚᱫ ᱥᱮ ᱛᱟ.ᱯᱩᱜ ᱦᱚ ᱵᱟᱝ ᱟᱨ ᱯᱷᱚᱴᱮᱞ ᱦᱚ ᱵᱟᱝ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱨᱚᱲᱚᱜ ᱟ I ᱚᱰᱮ ᱪᱚ " ᱡ " ᱥᱟᱶ " ᱚᱦᱚᱫ " ᱡᱟᱯᱟᱜᱚᱜ ᱟ ᱟᱨ ᱟ.ᱲᱟ. ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟ ᱟᱨ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱨᱮ ᱨᱚᱲᱚᱝᱚᱜ ᱟ I ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ - ᱨᱟᱡ ᱨᱮ ᱚᱦᱚᱫ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱟ I
(3) ᱟ.ᱲᱟ. ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟ ᱴᱷᱮᱱ " ᱡ " ᱟᱲᱟᱝ ᱯᱩᱥᱴᱟ.ᱣ ᱯᱷᱚᱴᱮᱞ ᱡᱟᱨᱩᱲᱟ I ᱚᱰᱮ ᱫᱚ " ᱡ " ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱟᱦᱟ ᱟᱲᱠᱝ ᱜᱟᱵᱟᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱟ I ᱩᱱᱫᱚ " ᱡ " ᱵᱟᱝ ᱛᱟ.ᱯᱩᱜᱚᱜ ᱛᱮ ᱯᱩᱨᱟ. ᱯᱷᱚᱴᱮᱞᱚᱜ ᱟ I ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟ.ᱲᱟ. ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱴᱶᱮᱱ ᱞᱟᱜᱟᱛᱚᱜ ᱟ I ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ - ᱡᱚᱡᱚ , ᱡᱟᱨᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱡᱚ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ I
(4) " ᱡ " ᱡᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱛᱟ.ᱯᱤᱥ ᱥᱮ ᱮ.ᱫᱨᱮ ᱦᱚᱪᱚᱭ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱫᱚ " ᱡ " ᱥᱟᱶ " ᱷ " ᱟᱲᱟᱝ ᱢᱮᱥᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱟ I " ᱡᱷ " ᱛᱮᱫᱚ ᱟᱲᱟᱝ ᱛᱟ.ᱯᱤᱥᱚᱜ ᱟ I ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟ.ᱲᱟ. ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱴᱷᱮᱱ ᱞᱟᱜᱟᱛᱚᱜ ᱟ I ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ - ᱡᱷᱚᱞ , ᱡᱷᱟᱱᱴᱤ ᱟᱨ ᱡᱷᱟᱴᱟ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ I
==ᱛᱷᱚᱠ==
ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ [[ᱛᱟᱹᱯᱩᱜ ᱠᱮᱪᱮᱫ]] ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱠᱷᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱪᱤᱠᱤ ᱯᱟᱨᱦᱟᱲ ᱚᱪᱚᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ, ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱡᱚᱢ ᱥᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱨᱟᱦᱟ ᱟᱲᱟᱝ ᱞᱟᱜᱟᱶ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ᱾
==ᱽ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱟᱨ ᱽ ᱥᱟᱶ 'ᱡ'==
ᱡ ᱥᱟᱶ ᱽ (ᱚᱦᱚᱫ) ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱲᱟᱝ ᱫᱚ ᱯᱟᱨᱦᱟᱲᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱽ ᱵᱟᱝ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱫᱚ ᱛᱟᱯᱩᱜ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱜᱟᱛ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱭᱟᱱᱟ ᱾
{| Class ="wikitable sortable"
! ᱽ ᱵᱮᱜᱚᱨ
! ᱞᱟᱜᱟᱛ
! ᱽ ᱥᱟᱶ
! ᱞᱟᱜᱟᱛ
|-
| ᱜᱚᱡ ||ᱚᱱᱟ ᱫᱟᱨᱮ '''ᱜᱚᱡ''' ᱮᱱᱟ|| ᱜᱚᱡᱽ || ᱠᱟ'''ᱜᱚᱡᱽ''' ᱫᱚ ᱯᱩᱸᱰ ᱜᱮᱭᱟ
|-
| ᱟᱡ || '''ᱟᱡ''' ᱫᱚᱭ ᱚᱠᱟᱭᱮᱱᱟ ? || ᱟᱡᱽ ||ᱤᱧ ᱡᱟᱦ'''ᱟᱡᱽ''' ᱨᱮ ᱵᱟᱹᱧ ᱫᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ
|-
| ᱤᱡ ||ᱥᱤᱢ '''ᱤᱡ''' ᱡᱚᱜ ᱜᱤᱰᱤ ᱢᱮ || ᱤᱡᱽ ||ᱯᱟᱹᱭᱠᱷᱟᱱᱟ ᱨᱮ '''ᱤᱡᱽ''' ᱢᱮ
|-
| ᱵᱩᱡ || ᱩᱱᱤ ᱫᱟᱜ ᱨᱮ ᱰᱩ'''ᱵᱩᱡ''' ᱮᱱᱟᱭ || ᱵᱩᱡᱽ ||'''ᱵᱩᱡᱽ''' ᱠᱮᱫᱟᱢ ᱪᱮ ᱵᱟᱝ ?
|-
| ᱚᱲᱮᱡ || ᱩᱱᱤ '''ᱚᱲᱮᱡ''' ᱫᱚᱛᱚᱭ ᱦᱚᱨᱚᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ|| ᱚᱲᱮᱡᱽ|| ᱥᱟᱠᱟᱢ '''ᱚᱲᱮᱡᱽ''' ᱢᱮ
|}
==ᱠᱮᱪᱮᱫ ᱟᱲᱟᱝ ᱠᱚ==
[[ᱛ|ᱛ]] [[ᱜ|ᱜ]] [[ᱝ|ᱝ]] [[ᱞ|ᱞ]] [[ᱠ|ᱠ]] [[ᱡ|ᱡ]] [[ᱢ|ᱢ]] [[ᱣ|ᱣ]] [[ᱥ|ᱥ]] [[ᱦ|ᱦ]] [[ᱧ|ᱧ]] [[ᱨ|ᱨ]] [[ᱪ|ᱪ]] [[ᱫ|ᱫ]] [[ᱬ|ᱬ]] [[ᱭ|ᱭ]] [[ᱯ|ᱯ]] [[ᱰ|ᱰ]] [[ᱱ|ᱱ]] [[ᱲ|ᱲ]] [[ᱴ|ᱴ]] [[ᱵ|ᱵ]] [[ᱶ|ᱶ]] [[ᱷ|ᱷ]]
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
* https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sat/%E1%B1%9A%E1%B1%9E%E1%B1%AA%E1%B1%A4%E1%B1%A0%E1%B1%A4
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* https://en.m.wikipedia.org/wiki/Ol_Chiki_script
{{ᱚᱞᱪᱤᱠᱤ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱚᱞ ᱪᱤᱠᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱮᱪᱮᱫ ᱟᱲᱟᱝ]]
rd6ywv5l42xu1c90a8whki9dwzxgitp
ᱡᱚ
0
261
101793
95513
2022-08-22T00:20:11Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Berries in Berlin.jpg|thumb|ᱡᱚ]]
[[File:Culinary fruits front view.jpg|thumb|ᱠᱩᱞᱤᱱᱟᱨᱤ ᱡᱚ]]
[[File:Fruit Stall in Barcelona Market.jpg|thumb|ᱦᱟᱴ ᱨᱮ ᱡᱚ ᱠᱚ]]
[[File:Bartolomeo Bimbi.jpg|thumb|ᱵᱤᱢᱵᱤ]]
'''ᱡᱚ''' ᱫᱚ [[ᱱᱟᱹᱲᱤ|ᱫᱟᱨᱮ-ᱱᱟᱹᱬᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱫᱟᱨᱮ-ᱱᱟᱹᱬᱤ ᱨᱮ [[ᱵᱟᱦᱟ]] ᱯᱷᱩᱴᱟᱹᱣᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱚᱱᱟ ᱵᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱜᱚᱥᱚᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱜᱚᱥᱚ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱡᱚ ᱚᱰᱚᱠᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚ ᱫᱚ ᱢᱮᱱᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱵᱟᱦᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱ ᱜᱮᱭᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱷ ᱵᱟᱦᱟ ᱯᱷᱩᱴᱟᱹᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱵᱟᱦᱟ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱜᱩᱨᱵᱷᱤᱱ ᱛᱷᱟᱹᱭᱞᱟᱹᱜ (ovary) ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ <ref>Mauseth, James D. 2003. ''Botany: an introduction to plant biology''. Jones & Bartlett, Boston.</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱡᱟᱝ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱴᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱡᱤᱞ ᱟᱱᱟ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱵᱟᱝᱜᱮ ᱾ ᱮᱱᱛᱮᱨᱮᱦᱚᱸ ᱫᱟᱨᱮ-ᱱᱟᱹᱬᱤ [[ᱥᱟᱬᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱫᱚ, ᱡᱚ ᱫᱚ ᱚᱠᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧᱚᱜᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱭᱢᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱜᱮ ᱴᱚᱯᱟᱨ (Layer) ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ, ᱵᱟᱦᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱾ <ref>Schlegel, Rolf 2003. ''Encyclopedic dictionary of plant breeding and related subjects''. Haworth Press. ISBN 1-56022-950-0.</ref>
ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱨ ᱚᱥᱚᱠᱟᱭᱛᱮ ᱤᱥᱤᱱ ᱛᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱥᱤᱵᱤᱞ ᱜᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱵᱚᱴᱟᱱᱤᱠᱟᱞ (Botanical) ᱡᱚ ᱠᱚ ᱫᱚ [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]] ᱛᱮ ᱵᱷᱮᱡᱤᱴᱮᱵᱩᱞ (Vegetable) ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ==
ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱚ ᱫᱚ [[ᱡᱚᱢᱟᱜ]] ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱟ ᱾ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱜᱟᱱ ᱡᱚ ᱫᱚ ᱵᱤᱞᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱡᱚᱢᱟ ᱟᱨ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱜᱟᱱ ᱫᱚ ᱵᱮᱨᱮᱞ ᱛᱮᱜᱮ ᱾ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱜᱟᱱ ᱡᱚ ᱫᱚ ᱵᱮᱨᱮᱮᱞ ᱛᱮ ᱵᱟᱭ ᱥᱤᱵᱤᱞᱟ, ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱵᱤᱞᱤ ᱚᱪᱚᱣᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱤᱥᱤᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱡᱚᱢᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱵᱤᱞᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱚᱢ ᱟᱨ ᱤᱥᱤᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱵᱤᱞ ᱫᱚ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
ᱡᱚ ᱠᱚ ᱨᱤᱫ ᱜᱩᱸᱰᱟᱹ ᱠᱟᱛᱮ ᱧᱩᱣᱟᱜ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱯᱟᱹᱨᱣᱟᱹ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱡᱚ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱥᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱥᱟ ᱦᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚ ᱠᱚᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱨᱟᱱ ᱢᱩᱨᱜᱟᱹᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱩᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱫᱚ ᱫᱟᱨᱮ ᱱᱟᱹᱬᱤ ᱨᱮᱦᱮᱫ ᱥᱮᱸᱫᱮᱫ ᱡᱚ ᱵᱟᱦᱟ ᱠᱚᱛᱮ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱨᱟᱱᱚᱜ ᱜᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱱᱟᱥᱮ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱦᱚᱨᱟ ᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱟᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱥᱟᱵᱤᱛᱨᱤ ᱵᱨᱚᱛᱚ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱨᱚ ᱵᱟᱹᱦᱩ ᱠᱩᱲᱤ ᱫᱚ ᱡᱚ ᱠᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟᱭᱟ, ᱟᱠᱚᱨᱤᱱ ᱪᱷᱟᱛᱟᱫᱟᱨᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱢᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱵᱳᱸᱜᱟ ᱵᱳᱨᱳ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱚ ᱱᱮᱦᱚᱸᱨ ᱡᱚᱦᱟᱨᱚᱜᱼᱟ ᱾
ᱡᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱥᱚᱞ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱝ ᱵᱟᱹᱰ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱡᱟᱝ ᱫᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱦᱤᱡᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref name=Lewis375>cite book |last= Lewis |first= Robert A. |title= कृषि विज्ञान का सी आर सी शब्दकोश |url=http://books.google.com/books?visbn=0849323274&id=TwRUZK0WTWAC&pg=PA375&lpg=PA375&dq=fruit&sig=qv05UIJxg5T_NmacdW8YixDnDAo |date= January 1, 2002 |publisher= CRC Press|isbn= 0-8493-2327-4|pages=375–376</ref>
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱫᱚ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟ ᱡᱚᱢ ᱧᱩ ᱵᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱵᱤᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱜᱮ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱚᱸᱡᱮ ᱫᱚ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱫᱟᱠᱟ ᱩᱛᱩ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱠᱚᱬ-ᱯᱟᱠᱚᱲ ᱡᱚ ᱵᱤᱞᱤ ᱠᱚ ᱡᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱵᱟᱧᱪᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱡᱩᱜᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱤᱛ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱ ᱡᱚᱢ ᱮᱫᱼᱟ ᱾<ref>https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1146609X11000178 | A brief history of fruits and frugivores </ref> <ref>https://www.gardenguides.com/82843-history-fruits-vegetables.html</ref>
==ᱪᱟᱥ==
ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱫᱚ ᱦᱟᱴ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱡᱚ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱛᱮᱫ ᱜᱮ ᱟᱹᱠᱷᱨᱤᱧᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱛ ᱡᱚ ᱠᱚ ᱪᱟᱥ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱹᱠᱷᱨᱤᱧ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱞᱟᱵᱽ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱫᱚ ᱥᱮᱬᱟ ᱥᱮᱬᱟ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱ ᱡᱚ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ᱪᱟᱥ ᱠᱟᱛᱮ ᱪᱟᱹᱥᱤ ᱟᱹᱰᱤ ᱟᱭᱢᱟ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱠᱚ ᱟᱨᱡᱟᱣᱮᱫᱼᱟ ᱾ <ref name="Capon198">cite book |last=Capon |first=Brian |title=Botany for Gardeners |url=http://books.google.com/books?visbn=0881926558&id=Z2s9v__6rp4C&pg=PA198&lpg=PA198&dq=coconut+dispersal&sig=o2ECHPkflL6xvh0CAjbkgmdSD1A |date=Feb 25, 2005 |publisher=Timber Press |isbn=0-88192-655-8 |pages=198–199</ref>
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://www.cas.vanderbilt.edu/bioimages/pages/fruit-devel.htm Images of fruit development from flowers] at bioimages.vanderbilt.edu
*[http://www.cas.vanderbilt.edu/bioimages/pages/fruit-seed-dispersal.htm Fruit and seed dispersal images] at bioimages.vanderbilt.edu
*[http://www.crfg.org/pubs/frtfacts.html Fruit Facts] from California Rare Fruit Growers, Inc.
*[http://crosstree.info/Documents/Fruit%20ID0.pdf Photo ID of Fruits] by Capt. Pawanexh Kohli
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:!Main category]]
6ryibl0lkkgryu0o0ag6im5x76wm5jq
ᱡᱚᱢᱟᱜ
0
263
101827
42684
2022-08-22T01:26:50Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Foods.jpg|thumb|200px|ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱡᱚ ᱡᱚ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ]]
[[File:FoodMeat.jpg|thumb|200px|ᱡᱤᱞ]]
[[File:Good Food Display - NCI Visuals Online.jpg|thumb|200px|ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱠᱚ]]
[[File:Lafleur restaurant late night food veggie burgers.jpg|thumb|201x201px|ᱵᱚᱨᱜᱚᱨᱥ]]
'''ᱡᱚᱢᱟᱜ''' ᱢᱮᱱᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱟᱨ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱚ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱵᱚᱱ ᱡᱚᱢᱮᱫᱼᱟ, ᱚᱱᱟ ᱜᱮ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱫᱚ ᱾ <ref>https://www.nationalgeographic.org/encyclopedia/food/</ref> ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱫᱚ [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]] ᱛᱮ '''ᱯᱷᱩᱰ''' (Food) ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱫᱚ ᱫᱟᱨᱮ-ᱱᱟᱹᱬᱤ ᱟᱨ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱫᱚ ᱡᱤᱣᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱠᱚ ᱡᱚᱢᱟ ᱵᱟᱧᱪᱟᱣ ᱟᱨ ᱫᱟᱲᱮ ᱧᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱾ <ref>https://www.britannica.com/topic/food</ref> ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱱᱤᱣᱴᱨᱤᱥᱚᱱ (nutrition) ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱢᱤ ᱟᱨ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱢ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱢᱟᱹᱢᱤ ᱫᱚ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱯᱨᱚᱴᱤᱱ (protein), ᱯᱷᱮᱴ (fat), ᱠᱟᱨᱵᱚᱦᱟᱭᱰᱨᱮᱴ (carbohydrate), ᱵᱷᱤᱴᱟᱢᱤᱱ (vitamin) ᱟᱨ ᱢᱤᱱᱮᱨᱟᱞ (mineral) ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱫᱟᱜ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱫᱟᱲᱮ ᱟᱨ ᱱᱤᱣᱴᱨᱤᱥᱚᱱ ᱧᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱫᱚ [[ᱧᱩᱣᱟᱜ]] ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]] ᱛᱮ ᱫᱚ '''ᱰᱨᱤᱸᱠᱥ''' (Drinks) ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱵᱟᱭ ᱧᱟᱢᱟ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱮᱭᱟ ᱾ ᱢᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱫᱤ ᱪᱟᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱡᱤᱣᱟᱹᱞᱤ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱡᱚᱢᱟᱜ, ᱢᱮᱱᱫᱚ ᱡᱤᱞ, ᱦᱟᱹᱠᱩ, ᱥᱤᱢ ᱵᱤᱞᱤ ᱟᱨ ᱛᱳᱣᱟ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱾ ᱡᱤᱞ ᱵᱟᱝ ᱡᱚᱢᱤᱡ ᱫᱚ ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱛᱮ ᱵᱷᱮᱡᱤᱴᱮᱨᱤᱭᱟᱱ (vegetarian) ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱟᱨᱡᱟᱣ==
ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱫᱚ ᱪᱟᱥ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱭᱢᱟ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱟᱯᱱᱟᱨᱟᱜ ᱡᱚᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱟᱠᱚ ᱪᱟᱥᱟ, ᱮᱴᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱪᱟᱥ ᱟᱨᱡᱟᱣᱟᱜ ᱠᱤᱨᱤᱧ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱡᱚᱢᱟ ᱾ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱫᱚᱠᱟᱱ ᱟᱨ ᱦᱟᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱢᱟᱫ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱠᱤᱨᱤᱧᱟ ᱟᱨ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱜᱟᱱ ᱫᱚ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱛᱮ ᱪᱟᱥ ᱟᱨᱡᱟᱣᱟᱠᱚ ᱾ ᱟᱫᱷᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱠᱤᱨᱤᱧ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱲᱟᱜ ᱤᱥᱤᱱ ᱵᱟᱥᱟᱝ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱡᱚᱢᱟ ᱟᱠ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱜᱟᱱ ᱫᱚ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱤᱥᱤᱱ ᱴᱷᱤᱠᱟᱜ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱠᱤᱨᱤᱧ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱡᱚᱢᱟ ᱾
==ᱟᱱᱟᱴ==
ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱚᱵᱷᱟᱵᱽ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱦᱚᱸ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱟᱱᱟᱴ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱭᱢᱟ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ ᱟᱱᱟ, ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱸᱡᱽ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱠᱤᱨᱤᱧ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱚᱸ ᱾ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱦᱚᱭ-ᱦᱤᱥᱤᱫ ᱫᱟᱜ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱮᱴᱟᱜ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱠᱚ ᱦᱟᱨᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱠᱚᱭ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱚᱪᱚᱭᱟ ᱾ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱦᱚᱲ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱵᱟᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ, ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱵᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱪᱤ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱢᱟᱹᱱᱢᱩ ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱤᱱ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱛᱮ ᱛᱮᱦᱮᱸ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱡᱚᱢᱟᱝ ᱵᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱫᱚ ᱫᱩᱨᱵᱩᱲ ᱩᱛᱟᱹᱨᱚᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱵᱤᱱᱡᱚᱢ (starvation) ᱛᱮ ᱜᱚᱡ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱜᱩᱡᱩᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱮᱞᱟᱠ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱵᱟᱠᱚ ᱧᱟᱢ ᱠᱷᱟᱱ ᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱡᱚᱢᱟᱠᱟᱞ (famine) ᱵᱚᱞᱚᱭᱮᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱵᱚᱱ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮ ᱡᱚᱢᱟᱜ==
ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱠᱚᱨᱚᱢ ᱵᱳᱸᱜᱟ ᱵᱳᱨᱳ ᱫᱚ ᱵᱤᱱ ᱡᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱛᱟᱨᱟᱣᱟ ᱾ ᱵᱷᱤᱛᱟᱹᱨ, ᱜᱚᱲᱟ ᱟᱨᱟᱵᱟᱝ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱦᱩᱭᱮᱱ ᱚᱠᱟ ᱨᱮᱸᱦᱚᱸ ᱡᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱫᱚ ᱵᱟᱠᱚ ᱵᱳᱸᱜᱟᱭᱟ ᱾ ᱵᱳᱸᱜᱟ ᱵᱳᱨᱳ ᱡᱚᱠᱷᱟᱜ ᱫᱚ ᱱᱤᱨᱵᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱᱟ ᱾ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱡᱩᱫᱟᱭᱤᱡᱢ ᱟᱨ [[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱞᱟᱢ]] ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮ ᱫᱚ [[ᱥᱩᱠᱨᱤ|ᱥᱩᱠᱨᱤ]] ᱡᱤᱞ ᱡᱚᱢ ᱫᱚ ᱢᱟᱱᱟ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ [[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ]] ᱨᱮ ᱫᱚ ᱰᱟᱺᱜᱽᱨᱤ ᱡᱤᱞ ᱵᱟᱠᱚ ᱡᱚᱢᱟ ᱾ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱜᱟᱱ ᱠᱤᱨᱤᱥᱛᱟᱱ ᱫᱚ ᱡᱤᱞ ᱵᱟᱠᱚ ᱡᱚᱢᱟ, ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱟᱭᱟᱭᱟᱱᱟᱜ ᱫᱤᱱ ᱫᱚ ᱪᱚᱨᱪ ᱨᱮ ᱡᱤᱞ ᱡᱚᱢ ᱢᱟᱱᱟ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://www.foodtimeline.org/ Food Timeline]
* [http://wikibooks.org/wiki/Cookbook Wikibooks Cookbook]
* [http://www.bbc.co.uk/programmes/p00547n1 Food], BBC Radio 4 discussion with Rebecca Spang, Ivan Day and Felipe Fernandez-Armesto (''In Our Time'', Dec. 27, 2001)
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:!Main category]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱤᱥᱤᱱ ᱵᱟᱥᱟᱝ]]
phemcvd1n0u3jourquat2l1vnpberwp
ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ
0
264
101837
92459
2022-08-22T01:33:50Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Taj Mahal reflection on Yamuna river, Agra.jpg|thumb|ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱟᱜᱽᱨᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ]]
[[File:Yamunarivermap.jpg|thumb|ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱱᱚᱠᱥᱟ]]
'''ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ''' ᱫᱚ [[ᱜᱟᱝᱱᱟᱹᱭ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱟᱨ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱚ '''ᱡᱚᱢᱩᱱᱮᱛᱨᱤ''' ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ [[ᱦᱮᱢᱟᱞᱵᱩᱨᱩ|ᱦᱮᱢᱟᱞᱵᱩᱨᱩ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱷᱟᱨᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱓᱗᱖ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ ᱥᱩᱨ ᱜᱟᱝᱱᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱢᱮᱥᱟ ᱦᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱸᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱢᱮᱥᱟ ᱦᱟᱠᱟᱱ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱞ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱜᱟᱰᱟᱠᱚ==
ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ :-
* ᱴᱚᱢᱥ ᱜᱟᱰᱟ
* ᱵᱮᱛᱣᱟ ᱜᱟᱰᱟ
* ᱪᱚᱢᱵᱚᱞ ᱜᱟᱰᱟ
* ᱠᱮᱱ ᱜᱟᱰᱟ
* ᱥᱤᱱᱫᱷᱩ ᱜᱟᱰᱟ
* ᱦᱤᱸᱰᱚᱱ ᱜᱟᱰᱟ
ᱴᱚᱱᱥ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱟᱨ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱢᱟᱨᱮ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱯᱚᱵᱤᱛᱨᱚ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ "ᱫᱮᱵᱤ ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ" ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱶᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱡᱚᱢᱨᱟᱡᱟ ᱭᱤᱡ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱭᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱮ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱚᱠᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱭᱟ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱸᱫᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>url=http://www.dharitri.com/Sambalpur/010416/p6.htm</ref>
==ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
*[http://www.tri-murti.com/ancientindia/rigHistory/ch4.htm The Geography of the Rigveda]
* [http://yap.nic.in/yamuna.asp Yamuna Action Plan]
* http://www.mymythology.org/yamuna-river/
* http://creative.sulekha.com/story-of-yamuna-the-river-1_426929_blog
* http://mathura-vrindavan.com/mathura1/yamunariver.htm
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:!Main category]]
[[Category:Rivers]]
1p8f0ai2fmknfvbs49u6jevaemm4yzx
101838
101837
2022-08-22T01:35:14Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
ᱦᱤᱲᱤᱡ ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ
wikitext
text/x-wiki
[[File:Taj Mahal reflection on Yamuna river, Agra.jpg|thumb|ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱟᱜᱽᱨᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ]]
[[File:Yamunarivermap.jpg|thumb|ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱱᱚᱠᱥᱟ]]
'''ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ''' ᱫᱚ [[ᱜᱟᱝᱱᱟᱹᱭ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱟᱨ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱚ '''ᱡᱚᱢᱩᱱᱮᱛᱨᱤ''' ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ [[ᱦᱮᱢᱟᱞᱵᱩᱨᱩ|ᱦᱮᱢᱟᱞᱵᱩᱨᱩ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱷᱟᱨᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱓᱗᱖ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ ᱥᱩᱨ ᱜᱟᱝᱱᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱢᱮᱥᱟ ᱦᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱸᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱢᱮᱥᱟ ᱦᱟᱠᱟᱱ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱞ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱜᱟᱰᱟᱠᱚ==
ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ :-
* ᱴᱚᱢᱥ ᱜᱟᱰᱟ
* ᱵᱮᱛᱣᱟ ᱜᱟᱰᱟ
* ᱪᱚᱢᱵᱚᱞ ᱜᱟᱰᱟ
* ᱠᱮᱱ ᱜᱟᱰᱟ
* ᱥᱤᱱᱫᱷᱩ ᱜᱟᱰᱟ
* ᱦᱤᱸᱰᱚᱱ ᱜᱟᱰᱟ
ᱴᱚᱱᱥ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱟᱨ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱢᱟᱨᱮ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱯᱚᱵᱤᱛᱨᱚ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ "ᱫᱮᱵᱤ ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ" ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱶᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱡᱚᱢᱨᱟᱡᱟ ᱭᱤᱡ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱭᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱮ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱚᱠᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱭᱟ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱸᱫᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
*[http://www.tri-murti.com/ancientindia/rigHistory/ch4.htm The Geography of the Rigveda]
* [http://yap.nic.in/yamuna.asp Yamuna Action Plan]
* http://www.mymythology.org/yamuna-river/
* http://creative.sulekha.com/story-of-yamuna-the-river-1_426929_blog
* http://mathura-vrindavan.com/mathura1/yamunariver.htm
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:!Main category]]
[[Category:Rivers]]
fdxkd9rx8xa9h29jmcubrhdnt84qk4c
ᱡᱚᱣᱟᱱ ᱚᱵᱽ ᱟᱨᱠ
0
265
101840
43769
2022-08-22T01:38:24Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱮᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Joan_of_Arc_miniature_graded.jpg|thumb|Joan of Arc miniature graded]]
'''ᱡᱚᱣᱟᱱ ᱚᱵᱽ ᱟᱨᱠ''' (ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱖, ᱑᱔᱑᱒ – ᱢᱮ ᱓᱐, ᱑᱔᱑᱓) ᱫᱚ ᱯᱚᱨᱟᱫᱷᱤᱱ [[ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ]] ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱵᱤᱨᱵᱟᱱᱴᱟ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱡᱟᱱ ᱫᱟᱨᱠ (Jeanne d' Arc) ᱜᱮ ᱤᱝᱨᱟᱹᱡᱤ ᱛᱮ ᱫᱚ [[:en:Joan_of_Arc|Joan_of_Arc]] ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱤᱝᱨᱮᱡᱽ]] ᱥᱟᱶ [[ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ]] (᱑᱓᱓᱗–᱑᱔᱕᱓) ᱨᱮ ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱨᱮᱱ ᱥᱮᱱᱟ ᱠᱚᱭ ᱟᱹᱭᱩᱨ ᱞᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱛᱮ ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ sculpture ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
==ᱡᱟᱱᱟᱢ==
ᱢᱤᱣᱡᱽ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱲᱮ ᱨᱮ ᱫᱚᱸᱨᱮᱢᱤ ᱟᱛᱚ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱠᱷᱮᱛ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱡᱽ ᱨᱮ ᱑᱔᱑᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱩ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱡᱚᱠᱷᱚᱡ ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱫᱚ ᱤᱝᱨᱮᱡᱽ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱤᱝᱞᱟᱱᱰ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱡᱟ [[ᱯᱚᱬᱮ ᱦᱮᱱᱨᱤ|ᱯᱚᱬᱮ ᱦᱮᱱᱨᱤ]] (᱑᱓᱘᱗–᱑᱔᱒᱒) ᱨᱮᱱ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ [[ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱦᱮᱱᱨᱤ|ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱦᱮᱱᱨᱤ]] (᱑᱔᱒᱑–᱑᱔᱗᱑) ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱮ ᱫᱚᱠᱷᱚᱞ ᱠᱮᱫ ᱠᱷᱟᱱ ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱡᱟ [[ᱮᱭᱟᱭ ᱪᱟᱨᱞᱥ|ᱮᱭᱟᱭ ᱪᱟᱨᱞᱥ]] ᱫᱚᱭ ᱫᱟᱹᱲ ᱠᱮᱫᱟ᱾
== ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱟᱲᱟᱝ ᱟᱧᱡᱚᱢ ==
ᱡᱚᱣᱟᱱ ᱫᱚ ᱚᱞᱚᱜ ᱯᱟᱲᱦᱟᱜ ᱵᱟᱭ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟᱭ, ᱜᱮᱞ ᱯᱮ ᱩᱢᱮᱞ ᱨᱮ ᱵᱷᱤᱰᱤ ᱜᱩᱯᱤ ᱥᱮᱱ ᱠᱟᱛᱮᱜ [[ᱵᱚᱸᱜᱟ|ᱵᱚᱸᱜᱟ]] ᱨᱚᱲᱮ ᱟᱧᱡᱚᱢ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱨᱚᱲ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱫᱤ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ [[ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱟᱢ|ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱟᱢ]] ᱨᱚᱯᱷᱟ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱨᱮᱱ ᱥᱟᱹᱨᱤᱱ ᱨᱟᱡᱟᱜ ᱛᱤ ᱫᱟᱲᱮ ᱛᱤᱝᱜᱩᱭ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱵᱟᱠᱷᱮᱲ ᱫᱚ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱡᱤᱭᱳᱱ ᱟᱹᱰᱤᱜᱮᱭ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱠᱮᱫ ᱛᱟᱭᱟ᱾
ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱭᱢᱟ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱛᱮ ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱨᱮᱱ ᱧᱤᱨ ᱟᱠᱟᱱ ᱨᱟᱡᱟ ᱮᱭᱟᱭ ᱪᱟᱨᱥ ᱥᱟᱶ ᱮ ᱧᱟᱯᱟᱢᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱞᱟᱜᱤᱫ ᱥᱳᱭᱱᱳ ᱣᱟᱜ ᱜᱚᱸᱲᱚᱭ ᱠᱚᱭ ᱠᱤᱫᱤᱭᱟ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱟ ᱩᱱᱤ ᱵᱟᱭ ᱯᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱣ ᱟᱫᱮᱭᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢᱫᱟᱨᱟᱢ [[ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱜᱩᱨᱩ|ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱜᱩᱨᱩ]] ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱞᱦᱟ ᱛᱮ ᱥᱳᱭᱱᱳ ᱮᱢ ᱨᱟᱡᱟᱭ ᱵᱟᱛᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟ᱾
== ᱡᱚᱣᱟᱱᱟᱜ ᱚᱵᱷᱤᱡᱟᱱ ==
ᱡᱚᱣᱟᱱ ᱫᱚ ᱯᱩᱸᱰ ᱦᱚᱨᱚᱜ ᱵᱟᱱᱫᱮ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱢᱤᱫ ᱯᱩᱸᱰ ᱥᱟᱫᱚᱢ ᱨᱮ ᱫᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮᱜ [[ᱢᱚᱬᱮᱠᱨᱩᱥ ᱛᱟᱨᱣᱟᱲᱤ|ᱢᱚᱬᱮᱠᱨᱩᱥ ᱛᱟᱨᱣᱟᱲᱤ]] ᱥᱟᱵ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱔᱐᱐᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱳᱭᱱᱳ ᱣᱟᱱᱛᱮ ᱑᱔᱒᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱘ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱫᱚᱠᱷᱚᱞᱟᱠᱟᱱ [[ᱚᱨᱞᱮᱭᱟᱸ|ᱚᱨᱞᱮᱭᱟᱸ]] ᱱᱚᱜᱚᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱮ ᱜᱤ ᱠᱚ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱛᱮ ᱜᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱛᱷᱚᱲᱟ ᱢᱟᱦᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱮ ᱤᱝᱨᱮᱡᱽ ᱥᱮᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱ [[ᱛᱩᱨᱮᱞᱵᱩᱨᱩᱡᱽ|ᱛᱩᱨᱮᱞᱵᱩᱨᱩᱡᱽ]] ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ ᱡᱷᱤᱱᱰᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ [[ᱯᱟᱛᱮᱨ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ|ᱯᱟᱛᱮᱨ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ]] ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱤᱝᱨᱮᱡᱽ ᱠᱚ ᱞᱚᱴᱚᱢ ᱟᱪᱚᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱡᱩᱱ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱡᱚᱣᱟᱱ ᱫᱚ [[ᱨᱤᱢ|ᱨᱤᱢ]] ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱫᱚᱠᱷᱚᱞ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱖ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱮᱭᱟᱭ ᱪᱟᱨᱞᱥ ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱨᱮᱭ ᱨᱟᱡᱟ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱠᱟ ᱛᱮ ᱜᱤ ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱫᱚ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱡᱚᱣᱟᱱ ᱫᱟᱨᱟᱭᱛᱮ ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱟᱨ ᱤᱝᱨᱮᱡᱽ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱭ ᱥᱨᱢᱟ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱮᱱᱟ᱾
== ᱡᱚᱣᱟᱱ ᱜᱚᱡ ᱨᱮᱱᱟᱜ ==
ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱤᱝᱨᱮᱡᱽ ᱫᱚ ᱡᱚᱣᱟᱱ ᱜᱚᱡ ᱨᱟᱱᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱚᱲᱚᱡᱚᱱᱛᱨᱚ ᱠᱚ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱡᱽ ᱱᱮᱛᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱜᱚᱬᱚ ᱛᱮ ᱤᱝᱨᱮᱡᱽ ᱫᱚ ᱡᱚᱣᱟᱱ ᱠᱚ ᱥᱟᱵ ᱠᱤᱫᱤᱭᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱤᱫ ᱤᱝᱨᱮᱡ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱜᱩᱨᱩ ᱴᱷᱮᱱ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱵᱤᱪᱟᱹᱨ ᱠᱚ ᱪᱟᱞ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱵᱤᱪᱟᱨ ᱨᱮ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱢᱮᱱ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ [[ᱰᱟᱹᱱ|ᱰᱟᱹᱱ]] ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱠᱤᱫᱤᱭᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱱ ᱥᱟᱥᱛᱤ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱤᱣᱟᱹᱛ ᱛᱮ ᱨᱟᱯᱟᱜ᱾ ᱚᱱᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱡᱚᱣᱟᱱ ᱦᱚᱸ ᱑᱔᱓᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱤᱣᱟᱹᱛ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱟᱯᱟᱜ ᱜᱚᱡ ᱠᱤᱫᱤᱭᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱜᱚᱡ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱯᱷᱚᱨᱟᱥᱤ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱝᱨᱮᱡᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱪᱤᱠᱷᱱᱟ ᱢᱮᱴᱟᱣ ᱜᱤᱰᱤ ᱠᱚ ᱠᱮᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱡᱚᱣᱟᱱ ᱚᱵᱽ ᱟᱨᱠ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱩᱫᱽᱜᱟᱹᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱤᱛᱩᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A7%8B%E0%A6%A8_%E0%A6%85%E0%A6%AC_%E0%A6%86%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%95
* https://en.wikipedia.org/wiki/Joan_of_Arc
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:!Main category]]
[[Category:ᱥᱟᱱᱟᱥᱤ]]
[[Category:ᱟᱹᱭᱩᱨᱤᱡ]]
[[Category:ᱱᱟᱜᱟᱢ]]
[[Category:ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ]]
7hydxuyujostauk49143yj3spjtmyyw
ᱡᱚᱥᱮᱯᱷ ᱮᱥᱴᱟᱞᱤᱱ
0
266
101841
43767
2022-08-22T01:41:34Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱮᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:JStalin_Secretary_general_CCCP_1942_flipped.jpg|thumb|ᱡᱚᱥᱮᱯᱷ ᱮᱥᱴᱟᱞᱤᱱ ᱑᱙᱔᱒]]
'''ᱡᱚᱥᱮᱯᱷ ᱮᱥᱴᱟᱞᱤᱱ''' (᱑᱘ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱘᱗᱘ – ᱕ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱕᱓) ᱢᱤᱫ ᱨᱩᱥ Communist leader ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱑᱙᱒᱒ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱕᱓ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ [[ᱥᱳᱵᱷᱤᱭᱮᱛ ᱤᱣᱱᱤᱭᱚᱱ]] ᱨᱮᱱ ᱠᱚᱢᱤᱣᱱᱤᱥᱴ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱮᱱ ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ ᱥᱮᱠᱨᱮᱴᱟᱨᱤᱭᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱥᱳᱵᱷᱤᱭᱮᱛ ᱤᱣᱱᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱚᱠᱛᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱨᱟᱡᱽᱱᱤᱟᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱛᱚᱵᱟᱫᱽ ᱫᱚ "[[ᱮᱥᱛᱟᱞᱤᱱᱵᱟᱫᱽ]]" ᱥᱮ Stalinism ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱮᱦᱚᱵ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱠᱮᱱᱫᱨᱚ ᱠᱚᱢᱤᱴᱤᱨᱮᱱ ᱥᱮᱠᱨᱮᱴᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱟᱲᱮ ᱛᱷᱚᱲᱟ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱵᱟᱹᱭ ᱵᱟᱹᱭ ᱛᱮ ᱥᱳᱵᱷᱤᱭᱮᱛ ᱤᱣᱱᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱲᱮ ᱭᱮ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱠᱮᱫᱟ᱾
ᱮᱥᱛᱟᱞᱤᱱ ᱥᱳᱵᱷᱤᱭᱮᱛ ᱤᱣᱱᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮ ᱛᱟᱞᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱨᱤ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱮ ᱥᱳᱵᱷᱤᱭᱮᱛ ᱤᱣᱱᱤᱭᱚᱱ ᱫᱚ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ ᱥᱮᱡ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱤᱸᱫᱷᱟᱹᱱ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱮᱥᱛᱟᱞᱤᱱᱟᱜ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱛᱮ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤ ᱟᱨ ᱠᱨᱤᱥᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱜᱚᱴᱟ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱜᱮᱭ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱛᱷᱚᱲᱟ ᱢᱟᱦᱟ ᱛᱤᱜᱤ ᱥᱳᱵᱷᱤᱭᱮᱛ ᱤᱣᱱᱤᱭᱚᱱ ᱫᱚ ᱰᱮᱵᱷᱮᱞᱚᱯᱮᱰ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮ ᱩᱛᱟᱱᱟᱹᱣ ᱮᱱᱟ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ ᱚᱫᱚᱞ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱠᱟᱨᱚᱢ ᱛᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱨᱮᱝᱜᱮᱡ ᱱᱟᱪᱟᱨ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱯᱟᱲᱟᱣ ᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱭᱢᱟ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱜᱚᱡ ᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱓᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱥᱮᱡ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱥᱛᱟᱞᱤᱱ ᱫᱚ ᱟᱭᱟᱜ ᱠᱷᱚᱢᱚᱛᱟ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱞᱮ ᱠᱚᱪᱞᱚᱱᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱠᱚᱢᱤᱣᱱᱤᱥᱴ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱮᱱ ᱵᱟᱹᱭᱨᱤ ᱢᱮᱱ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱜᱚᱡ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ [[ᱥᱟᱭᱵᱮᱨᱤᱭᱟ]] ᱟᱨ [[ᱛᱟᱞᱟ ᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮ ᱠᱚ ᱡᱩᱫᱟᱹ ᱠᱟᱛ ᱠᱚᱣᱟ᱾ [[ᱨᱟᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱ ᱟᱭᱢᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱜᱮ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱰᱤᱱᱰᱟᱹ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱴᱟᱜ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱞᱟᱜᱟ ᱧᱤᱨ ᱠᱮᱛ ᱠᱚᱣᱟ᱾
ᱮᱥᱛᱟᱞᱤᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱡᱚᱠᱷᱚᱡ ᱜᱮ ᱥᱳᱵᱷᱤᱭᱮᱛ ᱤᱣᱱᱤᱭᱚᱱ ᱫᱚ [[ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ|ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ]] ᱨᱮᱭ ᱥᱟᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱟᱛᱥᱤ ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱜᱚᱲᱚ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱮᱥᱛᱟᱞᱤᱱᱟᱜ ᱟᱹᱭᱩᱨ ᱛᱤᱜᱤ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱳᱵᱷᱤᱭᱮᱛ ᱤᱣᱱᱤᱭᱚᱱ ᱫᱚ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱫᱟᱲᱮ ᱢᱩᱫ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱞᱟᱲᱮᱭᱮ ᱛᱤᱝᱜᱩᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱔᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱥᱳᱵᱷᱤᱭᱮᱛ ᱤᱣᱱᱤᱭᱚᱱ ᱟᱹᱣᱨᱤ ᱨᱟᱹᱯᱩᱫᱚᱜ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱟᱲᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* [http://www.jamestown.org/getman_paintings.php?painting_id=35 Nikolai Getman: The Gulag collection]
* [http://www.loc.gov/exhibits/archives/intro.html Library of Congress: Revelations from the Russian Archives]
* [http://www.marxists.org/reference/archive/stalin/ Electronic archive of Stalin's letters and presentations]
* [http://www.sovetika.ru Sovetika.ru — site about Soviet era]
* [http://www.etext.org/Politics/Staljin/Staljin/articles/AHR/AHR.html Getty, J. Arch, Gabor T. Rittersporn, and Viktor N. Zemskov. "Victims of the Soviet Penal System in the Pre-war Years:A First Approach on the Basis of Archival Evidence" The American Historical Review 4 (October 1993)]
* [http://stalinism.org stalinism.org — Forum that upholds ideologies of Stalin, Mao and Kim Il Sung]
* [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1936-rev/index.htm "The Revolution Betrayed" by Leon Trotsky]
* [http://users.erols.com/mwhite28/warstat1.htm#Stalin Death toll during Stalin's rule: estimates]
* [http://www.overpopulation.com/faq/health/hunger/famine/soviet_famine.html A brief summary of the two Soviet famines]
* [http://www.fordham.edu/halsall/mod/1946stalin.html Modern History Sourcebook: Stalin's Reply to Churchill, 1946]
* [http://www.fordham.edu/halsall/mod/1956khrushchev-secret1.html Modern History Sourcebook: Nikita S. Khrushchev: The Secret Speech—On the Cult of Personality, 1956]
* [http://assets.cambridge.org/0521826284/sample/0521826284WS.pdf The political economy of Stalinism: evidence from the Soviet secret archives / Paul R. Gregory]
* [http://web.archive.org/20040830200053/geocities.com/deweytextsonline/isr.htm Impressions of Soviet Russia] by John Dewey
* [http://www.historyguide.org/europe/cult.html Stalin and the 'Cult of Personality']
* [http://www.mltranslations.org/US/TP/tp2.htm A "Stalinist" rebuttal of the Khrushchev's "Secret Speech" from the CPUSA, 1956]
* [http://www.spartacus.schoolnet.co.uk/RUSstalin.htm Stalin Biography from Spartacus Educational]
* [http://www.worldfuturefund.org/wffmaster/Reading/Total%20Biblio/Stalin%20Bibliography.htm A List of Key Documentary Material on Stalin]
* "[http://eserver.org/clogic/2005/furr.html Stalin and the Struggle for Democratic Reform, Part One]" and "[http://eserver.org/clogic/2005/furr2.html Part Two]" by Grover Furr.
* ''[http://images.library.pitt.edu/cgi-bin/i/image/image-idx?c=stalinka Stalinka: The Digital Library of Staliniana]''.
* "[http://www.polit.ru/research/2006/01/16/demography.html Demographic catastrophes of the 20th century]", a chapter from ''Demographic Modernization in Russia 1900–2000'', ed. A. G. Vishnevsky, 2006 —estimations of the human cost of the Stalin's rule.
* [http://alsos.wlu.edu/qsearch.aspx?browse=people/Stalin,+Joseph Annotated bibliography for Joseph Stalin from the Alsos Digital Library for Nuclear Issues]
* [http://community.webshots.com/user/summitphotographics Over 2,000 original German WWII soldier photographs from the Eastern Front]
*
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A7%8B%E0%A6%B8%E0%A7%87%E0%A6%AB_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%A8
*https://en.wikipedia.org/wiki/Joseph_Stalin
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:!Main category]]
[[Category:ᱟᱹᱭᱩᱨᱤᱡ]]
[[Category:ᱨᱟᱥᱤᱭᱟ]]
6qgyqnslw7tehz8dwznz847vn7bf4iq
ᱡᱚᱦᱟᱱᱮᱥ ᱜᱚᱴᱮᱱᱵᱟᱨᱜᱽ
0
268
101855
67128
2022-08-22T01:54:02Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱠᱚ */
wikitext
text/x-wiki
{| class="wikitable floatright" style="width: 100px"
|-
| colspan="2" | <gallery caption="ᱡᱚᱦᱟᱱᱮᱥ ᱜᱚᱴᱮᱱᱵᱟᱨᱜᱽ" widths="365" heights="480">
File:Gutenberg.jpg
</gallery>
|-
! ᱧᱩᱛᱩᱢ !! ᱡᱚᱦᱟᱱᱮᱥ ᱜᱮᱱᱥᱯᱷᱞᱟᱭᱤᱥ ᱡᱩᱨ ᱞᱟᱫᱮᱱ ᱡᱩᱢ ᱜᱚᱴᱮᱱᱵᱟᱨᱜᱽ
|-
! colspan="3" style="background: #00FA1A;" | ᱡᱤᱭᱚᱱ
|-
! ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱢᱟᱺᱦᱤᱛ
| ᱒᱔ ᱡᱩᱱ ᱑᱔᱐᱐
|-
! ᱜᱩᱨ ᱢᱟᱺᱦᱤᱛ
| ᱓ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱔᱖᱘
|-
! colspan="4" style="background: #00FA1A;" | ᱮᱱᱮᱢ
|-
! colspan="5" | The invention of the movable-type printing press
|}
'''ᱡᱚᱦᱟᱱᱮᱥ ᱜᱮᱱᱥᱯᱷᱞᱟᱭᱤᱥ ᱡᱩᱨ ᱞᱟᱫᱮᱱ ᱡᱩᱢ ᱜᱚᱴᱮᱱᱵᱟᱨᱜᱽ''' ᱫᱚ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱢᱟᱨ (blacksmith), ᱥᱚᱱᱟᱨᱤ (goldsmith), ᱪᱷᱟᱯᱟᱭᱤᱡ (printer) ᱟᱨ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞᱮᱛ (publisher) ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱡᱟᱦᱟᱟᱸᱭ ᱭᱩᱨᱚᱯ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱪᱷᱟᱯᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱥᱮᱱ ᱜᱟᱱᱚᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱢᱟᱱᱟᱢ ᱪᱷᱟᱯᱟ ᱢᱩᱥᱤᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱷᱟᱣ ᱭᱩᱨᱚᱯ ᱨᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱟᱛᱮ, ᱢᱤᱫ ᱪᱷᱟᱯᱟ ᱡᱩᱜᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱩᱞᱥᱟᱹᱭᱮ ᱟᱹᱜᱩ ᱞᱮᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱩᱞᱜᱩᱞᱟᱹᱱ ᱫᱚᱲ ᱛᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱟᱨ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱟᱞᱜᱟ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱪᱷᱟᱯᱟ ᱢᱤᱥᱤᱱ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱥᱩᱱᱩᱢ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱹᱲᱤ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱪᱷᱟᱯᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ, ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱪᱷᱟᱸᱪ, ᱟᱞᱜᱟ ᱛᱮ ᱟᱥᱮᱱ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱜᱚᱴᱮᱱᱵᱟᱨᱜᱟᱜ ᱱᱚᱶᱟ ᱛᱩᱠᱱᱤᱠ ᱫᱚ ᱭᱩᱨᱚᱯ ᱨᱮ ᱵᱮᱥ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱟᱴᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱱᱟᱶᱟ ᱠᱚ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱠᱮᱜ-ᱟ ᱾
==ᱡᱤᱭᱚᱱ==
[[File:Printer in 1568-ce.png|thumb|ᱠᱟᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱷᱟᱯᱟ ᱢᱤᱥᱤᱱ]]
ᱜᱚᱴᱮᱱᱵᱟᱨᱜᱽ ᱫᱚ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱸᱧᱡᱽ ᱧᱣᱛᱩᱢᱟᱱ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱨᱮ [[ᱡᱟᱱᱟᱢ]] ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱢᱟᱺᱦᱤᱛ ᱫᱚ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱯᱩᱥᱴᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱮᱱᱛᱮ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱑᱓᱙᱔ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱔᱐᱔ ᱥᱟᱞᱮ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱑᱘᱙᱐ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱧᱡ ᱫᱚ ᱒᱔ ᱡᱩᱱ ᱑᱔᱐᱐ ᱢᱮᱱᱛᱮᱭ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱚᱱᱟ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱥᱟᱵ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱜ-ᱟ ᱾ '''ᱡᱚᱱ ᱞᱚᱭᱚᱱᱦᱟᱨᱰ''' ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟᱹ ᱢᱮᱱ ᱞᱮᱜᱟᱭ ᱪᱤ, ᱜᱚᱴᱮᱱᱵᱟᱨᱜᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱮ ᱦᱟᱹᱯᱤᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱭᱮᱱᱟ ᱵᱟᱭ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱜᱚᱴᱮᱱᱵᱟᱨᱜᱽ ᱫᱚ ᱦᱟᱨᱟ ᱤᱫᱤᱭᱮᱱ ᱛᱮ ᱨᱩᱭᱞᱩ ᱫᱚ ᱠᱟᱢᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟᱹ '''ᱦᱮᱱᱨᱤᱪ ᱣᱟᱞᱟᱣ''' ᱟᱨ ᱵᱟᱨ ᱯᱚᱫᱽ ᱠᱟᱛᱷᱟᱭ ᱡᱩᱲᱟᱹᱣ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱪᱤ, ᱟᱡᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱟᱠᱚᱨᱤᱱ ᱦᱟᱯᱲᱟᱢ ᱢᱮᱱᱫᱚ ᱟᱠᱚ ᱚᱲᱟᱜ ᱟᱨ ᱟᱡ ᱢᱟᱢᱚ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱯᱲᱟᱢ ᱧᱩᱛᱩᱢ ''ᱡᱩ ᱞᱟᱫᱮᱱ, ᱡᱩ ᱜᱚᱴᱮᱱᱵᱟᱨᱜᱽ'' ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
᱑᱔᱑᱑ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱢᱮᱧᱡᱽ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱜᱤ ᱠᱟᱛᱮ '''ᱮᱞᱴᱵᱷᱤᱞᱮ''' ᱛᱮ ᱠᱚ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱥᱮᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱨᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱮᱧᱡ ᱟᱨ ᱯᱚᱴᱨᱤᱥᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫ ᱨᱮ ᱚᱯᱚᱴ ᱤᱫᱤᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱜᱤ ᱦᱩᱭᱟᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱮᱞᱵᱷᱤᱞᱮ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱟᱭᱚ ᱨᱤᱱ ᱯᱮᱲᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ , ᱚᱱᱟ ᱛᱮ ᱚᱸᱰᱮ ᱩᱪᱟᱹᱲᱚᱜ ᱨᱟᱭᱟᱜ ᱠᱚ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱞᱮᱜ-ᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱦᱮᱱᱨᱤᱪᱟᱜ ᱞᱟᱹᱭ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱚ "ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱠᱟᱨᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ '''ᱥᱴᱟᱨᱵᱟᱨᱜᱽ''' ᱛᱮ ᱠᱚ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱞᱮᱱᱟ" ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱟᱠᱚ ᱜᱷᱟᱨᱚᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱹᱱᱩᱢᱟᱱ ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱭᱟ ᱪᱤ, ᱜᱚᱴᱮᱱᱵᱟᱨᱜᱽ ᱫᱚ '''ᱮᱨᱯᱷᱩᱴ ᱡᱟᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ''' ᱨᱮ ᱚᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ-ᱮ ᱡᱟᱹᱱᱤᱡ ᱾ ᱑᱔᱑᱔ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱔᱓᱔ ᱥᱟᱞᱮ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱔᱓᱔ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱥᱴᱨᱟᱥᱵᱟᱨᱜᱽ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱞᱮᱱᱟ, ᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱮᱷᱜᱟᱛ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱨᱤᱱ ᱯᱮᱲᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱟᱡ ᱟᱯᱟᱛ ᱫᱚ ᱑᱔᱑᱙ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱜᱚᱴᱮᱱᱵᱟᱨᱜᱽ ᱫᱚ ᱑᱔᱖᱘ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱠᱚ==
* [http://www.gutenberg-museum.de/index.php?id=29&L=1 English homepage of the Gutenberg-Museum Mainz], Germany.
* [http://www.hrc.utexas.edu/exhibitions/permanent/gutenberg/project/ The Digital Gutenberg Project]
* [http://www.bl.uk/treasures/gutenberg/homepage.html Treasures in Full – Gutenberg Bible] View the British Library's Digital Versions Online.
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:!Main category]]
kl0d09i8c99auc7iwbawg4f8xgrbzj2
ᱡᱚᱨᱡᱽ ᱚᱣᱟᱥᱤᱝᱴᱚᱱ
0
269
101862
67129
2022-08-22T02:29:28Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱚᱨᱡᱽ ᱚᱣᱟᱥᱤᱝᱴᱚᱱ'''
'''ᱡᱚᱨᱡᱽ ᱚᱣᱟᱥᱤᱝᱴᱚᱱ''' (ᱤᱸᱜᱽᱞᱤᱥ ᱺ George Washington), (ᱡᱟᱱᱟᱢ : ᱒᱒ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱗᱓᱒, ᱜᱩᱨ : ᱑᱔ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱗᱙᱙) ᱭᱩᱱᱟᱭᱤᱴᱮᱰ ᱠᱤᱝᱰᱚᱢ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱨᱤᱱ ᱥᱮᱱᱟ ᱟᱜ ᱧᱮᱞ ᱡᱚᱛᱚᱱ ᱛᱩᱞᱩᱡ ᱵᱨᱤᱴᱮᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱞ (᱑᱗᱗᱕ - ᱑᱗᱘᱓ ) ᱨᱮ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱑᱗᱘᱙ ᱨᱮ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾
[[File:George Washington, 1795 by Gilbert Stuart.jpg|thumb| ᱡᱚᱨᱡᱽ ᱚᱣᱟᱥᱤᱝᱴᱚᱱ]]
ᱛᱮᱦᱮᱧ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱦᱚᱸ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱚᱣᱟᱥᱤᱝᱴᱚᱱ ᱟᱜ [[ᱧᱩᱛᱩᱢ]] ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱠᱠᱟᱹ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱩᱱᱤᱭᱤᱡ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱭᱳᱣᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱢᱮᱨᱤ ᱵᱟᱞ ᱟᱨ ᱵᱟᱵᱟᱦᱟᱜ [[ᱧᱩᱛᱩᱢ]] ᱫᱚ ᱚᱣᱜᱚᱥᱴᱟᱭᱤᱱ ᱚᱣᱟᱥᱤᱝᱴᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱵᱟᱱᱟ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱤᱱᱟᱹ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱮ ᱢᱟᱪᱮᱛ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱚᱠᱛᱚ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱣᱟᱥᱤᱝᱴᱚᱱ ᱫᱚ ᱚᱠᱟ ᱟᱥᱲᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱭ ᱞᱮᱵᱮᱫ ᱟᱠᱟᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
ᱡᱚᱨᱡᱽ ᱣᱟᱥᱤᱝᱴᱚᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱟᱢᱯᱟᱴᱟᱣ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱮᱲᱮ ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱟᱜ ᱪᱮᱨᱤ ᱫᱟᱨᱮᱭ ᱢᱟᱜ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟᱭ ᱠᱩᱞᱤ ᱠᱮᱫᱮ ᱠᱷᱟᱱ ᱩᱱᱤ ᱮᱲᱮ ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱞᱟᱹᱭ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱜᱮᱭ ᱞᱟᱹᱭ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱡᱮ ᱦᱚᱭ ᱟᱡ ᱜᱮᱭ ᱜᱮᱫ ᱟᱠᱟᱜᱼᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱭᱟ ᱡᱮ ᱣᱟᱥᱤᱝᱴᱚᱱ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱤᱢᱟᱱᱫᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱵᱷᱚᱲᱚᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱤᱢᱟᱱᱫᱟᱨ ᱥᱮ ᱥᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱜ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱯᱟᱨᱥᱚᱱ ᱵᱤᱥᱢ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱜᱚᱲᱦᱚᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱩᱯᱨᱩᱢ==
'''ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ :-''' ᱡᱚᱨᱡᱽ ᱚᱣᱟᱥᱤᱝᱴᱚᱱ (ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱭᱩ. ᱮᱥ. ᱯᱨᱮᱥᱤᱰᱮᱸᱴ)
'''ᱡᱟᱱᱟᱢ :- ''' ᱒᱒ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱗᱓᱒
'''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱴᱷᱟᱶ :-''' ᱵᱚᱨᱡᱤᱱᱤᱭᱟᱹ
'''ᱵᱟᱵᱟ :-''' ᱚᱣᱜᱚᱥᱴᱟᱭᱤᱱ
'''ᱟᱭᱳ :- ''' ᱢᱮᱨᱤ ᱵᱟᱞ
'''ᱵᱟᱯᱞᱟ :-''' ᱢᱟᱨᱛᱷᱟ ᱰᱚᱸᱰᱨᱤᱡᱽ ᱠᱚᱥᱴᱤᱥ ᱚᱣᱟᱥᱤᱝᱴᱚᱱ
ᱡᱚᱨᱡᱽ ᱚᱣᱟᱥᱤᱝᱴᱚᱱ ᱫᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱫᱚ ᱱᱟᱥᱮ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ - ᱑᱙ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱗᱔᱙, ᱚᱛ-ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭ ᱥᱟᱸᱵᱽᱲᱟᱣ ᱠᱮᱜ-ᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱮᱱᱟ ᱨᱮᱭ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱜᱤᱨᱡᱟᱹ, ᱠᱚᱱᱴᱨᱤ ᱟᱨ ᱟᱨᱢᱤ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱟᱺᱜᱤᱵᱷᱟᱨ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱫᱟᱢᱟᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟᱭ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱜ-ᱟ ᱾
᱖ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱗᱕᱒ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱢᱮᱱᱮᱡᱚᱨ ᱯᱚᱫᱽ ᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱠᱮᱫ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱶ ᱛᱮᱜᱮ ᱩᱱᱠᱩᱣᱟᱜ ᱥᱮᱱᱟ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱤᱦᱤᱴ ᱛᱮ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾
᱒᱔ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱗᱕᱘ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱚᱨᱡᱤᱱᱤᱭᱟᱹ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱨᱚᱛᱤᱱᱤᱜᱷᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱗᱖᱑ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱫᱩᱠᱷᱤᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱘᱘᱗ ᱢᱤᱞ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱥᱟᱫᱚᱢ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱛᱮ ᱥᱟᱸᱜᱷᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱠᱮᱜ-ᱟ ᱾
==ᱜᱩᱨ==
᱑᱔ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱗᱙᱙ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱱᱩᱭ ᱢᱟᱦᱟᱱ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱭᱟᱹ ᱫᱚ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱫᱚᱭ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱡᱚᱨᱡᱽ ᱚᱣᱟᱥᱤᱝ (George Washington) ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱜᱚᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱟᱦᱟᱱ ᱥᱮᱱᱟ ᱨᱩᱯᱨᱮ ᱵᱟᱹᱲᱪᱤ ᱫᱚ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱡᱚᱨᱡᱽ ᱚᱣᱟᱥᱤᱝᱴᱚᱱ ᱱᱩᱭ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟ ᱫᱚ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱮᱢᱚᱥ ᱵᱮᱣᱨᱟ ᱪᱷᱟᱨᱟᱣ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱦᱚᱣᱟᱜ ᱠᱟᱞᱡᱟ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱭᱟ ᱾
==ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Benjamin_Tallmadge
https://en.m.wikipedia.org/wiki/American_gentry
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Town_Destroyer
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Electoral_history_of_George_Washington
https://en.m.wikipedia.org/wiki/List_of_federal_judges_appointed_by_George_Washington
https://en.m.wikipedia.org/wiki/List_of_federal_judges_appointed_by_George_Washington
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
http://npg.si.edu/object/npg_NPG.80.115
http://www.americanrevolution.org/dental.html
https://books.google.com/books?id=KdMsC4lFg5IC&pg=PA149
https://web.archive.org/web/20120107052916/http://www.aw22.org/history.html
http://newyork.cbslocal.com/2012/06/22/nyc-auction-of-george-washington-document-sets-record/
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
https://web.archive.org/web/20081014141828/http://millercenter.org/index.php/academic/americanpresident/washington
http://bioguide.congress.gov/scripts/biodisplay.pl?index=W000178
http://www.mountvernon.org/
https://www.loc.gov/rr/program/bib/presidents/washington/
https://web.archive.org/web/20060630162324/http://etext.lib.virginia.edu/washington/
[[Category:!Main category]]
rhdmulhdcetui903tyvvm9mqlm653i4
ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
270
101864
78958
2022-08-22T02:30:56Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱠᱷᱭᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ''' (German: Deutsch or (die) deutsche Sprache) ᱫᱚ [[ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱭᱟᱹ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱤᱱᱰᱳ-ᱤᱣᱨᱚᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱜᱷᱟᱨᱚᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ [[ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤ]], [[ᱚᱥᱴᱨᱤᱭᱟ]], [[ᱥᱩᱭᱡᱟᱨᱞᱮᱱᱰ]], [[ᱞᱮᱭᱥᱮᱱᱥᱮᱱ]], [[ᱞᱚᱠᱥᱢᱵᱚᱨᱜᱽ]] ᱟᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱩᱨᱥᱩᱯᱩᱨ ᱑᱐᱐ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱤᱣᱨᱚᱯᱤᱭᱟᱱ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲ ᱮᱫᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱞᱡᱤᱭᱚᱢ]], [[ᱱᱮᱫᱟᱨᱞᱮᱱᱰᱥ]], [[ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ]] ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ [[ᱤᱴᱟᱞᱤ]] ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱭᱟᱹ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱨᱚᱲ ᱠᱚ ᱫᱚ [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]] ᱟᱨ [[ᱰᱟᱪᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱰᱚᱪ]] ᱥᱟᱶ ᱢᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
==ᱪᱤᱠᱤ==
ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ [[ᱞᱟᱴᱤᱱ ᱪᱤᱠᱤ]] ᱜᱮ ᱠᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱮᱜ-ᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱨᱟᱦᱟ ᱟᱲᱟᱝ ᱛᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱟᱠᱟᱠᱟᱱ ᱟᱹᱲᱟ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱪᱤᱠᱤ ᱫᱚᱭ ᱢᱟᱨᱟᱝ (CAPS) ᱪᱤᱠᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱰᱮᱱᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱫᱚ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱚᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱱᱤᱛ ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱟ ᱾ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱠᱟᱱᱣᱟ ᱫᱚ ᱯᱟᱹᱪᱷᱞᱟᱹ ᱥᱮᱫ ᱨᱮᱭ ᱚᱞᱚᱜ-ᱟ ᱾
==ᱜᱟᱶᱛᱟ==
ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱟᱨ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱜᱟᱱ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱜᱟᱱ ᱫᱚᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ :-
* '''ᱜᱚᱭᱛᱷᱤ ᱜᱟᱶᱛᱟ''' -- ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱫᱚ [[ᱜᱚᱴᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ]] ᱨᱮ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ-ᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ, ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱞᱟᱦᱟᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ-ᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Goethe-Institut</ref>
*'''ᱵᱷᱮᱨᱤᱱ ᱰᱚᱪ ᱥᱯᱨᱮᱪ''' -- ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱫᱚ ᱒᱑᱑᱗ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱵᱮᱨᱮᱫ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
*'''ᱰᱚᱪ ᱣᱮᱞᱤ''' -- ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱓᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱮᱫᱟᱭ ᱾
==ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ==
ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱛᱮ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱜᱟᱱ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱛᱚᱨᱡᱚᱢᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱞ ᱮᱱᱟ :
{| border="0" width="100%”
|'''null'''
|ᱯᱷᱟᱝ, ᱥᱩᱱ
|-
|'''eins'''
|ᱢᱤᱫ
|-
|'''zwei'''
|ᱵᱟᱨ
|-
|'''drei'''
|ᱯᱮ
|-
|'''vier'''
|ᱯᱩᱱ
|-
|'''fünf'''
|ᱢᱚᱬᱮ
|-
|'''sechs'''
|ᱛᱩᱨᱩᱭ
|-
|'''sieben'''
|ᱮᱭᱟᱭ
|-
|'''acht'''
|ᱤᱨᱟᱹᱞ
|-
|'''neun'''
|ᱟᱨᱮ
|-
|'''zehn'''
|ᱜᱮᱞ
|-
|'''elf'''
|ᱜᱮᱞ ᱢᱤᱫ
|-
|'''zwölf'''
|ᱜᱮᱞ ᱵᱟᱨ
|-
|'''dreizehn'''
|ᱜᱮᱞ ᱯᱮ
|-
|'''vierzehn'''
|ᱜᱮᱞ ᱯᱩᱱ
|-
|'''fünfzehn'''
|ᱜᱮᱞ ᱢᱚᱬ
|-
|'''sechzehn'''
|ᱜᱮᱞ ᱛᱩᱨ
|-
|'''siebzehn'''
|ᱜᱮᱞ ᱮᱭᱟᱭ
|-
|'''achtzehn'''
|ᱜᱮᱞ ᱤᱨᱟᱹᱞ
|-
|'''neunzehn'''
|ᱜᱮᱞ ᱟᱨᱮ
|-
|'''zwanzig'''
|ᱵᱟᱨᱜᱮᱞ, ᱵᱟᱜᱮ
|-
|'''ja'''
|ᱦᱮᱸ
|-
|'''nein'''
|ᱵᱟᱝ
|-
|'''ich'''
|ᱤᱧ
|-
|'''du'''
|ᱟᱢ (ᱜᱟᱛᱮ)
|-
|'''er'''
|ᱩᱱᱤ (ᱠᱚᱲᱟ)
|-
|'''sie'''
|ᱩᱱᱤ (ᱠᱩᱲᱤ)
|-
|'''es'''
|ᱱᱚᱣᱟ
|-
|'''wir'''
|ᱟᱵᱚ
|-
|'''ihr'''
|ᱟᱹᱵᱤᱱ (ᱥᱟᱸᱜᱮ, ᱢᱟᱹᱱ)
|-
|'''Sie'''
|ᱟᱹᱵᱤᱱ (polite)
|-
|'''sie'''
|ᱩᱱᱠᱩ
|-
|'''Schweiz'''
|ᱥᱩᱭᱡᱟᱨᱞᱮᱱᱰ
|-
|'''Österreich'''
|ᱚᱥᱴᱨᱤᱭᱟ
|-
|'''Deutschland'''
|ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤ
|-
|'''wer'''
|ᱚᱠᱚᱭ
|-
|'''wie'''
|ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ
|-
|'''wo'''
|ᱚᱠᱟᱨᱮ
|-
|'''was'''
|ᱪᱮᱫ
|}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://www.Deutsched.com Online German Language Course] An online German language course that includes lessons covering pronunciation, vocabulary, and grammar.
*[http://en.wikivoyage.org/wiki/German_phrasebook German phrasebook at Wikivoyage]
*[http://www.learntospeakgerman.net Learn to Speak German] Student Resource
*[http://www.populearn.com/german/ Free German Language Course]
*[http://www.visuellesynonyme.com/ German Thesaurus]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱣᱨᱳᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱚᱥᱴᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱮᱞᱡᱤᱭᱟᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱞᱤᱪᱴᱮᱱᱥᱴᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱞᱩᱠᱥᱮᱢᱵᱟᱨᱜᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱩᱭᱡᱟᱨᱞᱮᱱᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱽᱨᱟᱡᱤᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱪᱮᱠ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱰᱮᱱᱢᱟᱨᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱦᱟᱝᱜᱮᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱱᱟᱢᱤᱵᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱳᱞᱮᱱᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱨᱳᱢᱟᱱᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱨᱟᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱞᱳᱵᱷᱟᱠᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:!Main category]]
[[Category:Language]]
af7o2hfl0w78d64gpbqd5hjn5g86dgy
ᱡᱮᱢᱥ ᱡᱚᱭᱮᱥ
0
271
101887
33637
2022-08-22T03:23:58Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Revolutionary Joyce Better Contrast.jpg|thumb|ᱡᱮᱢᱥ ᱡᱚᱭᱥᱤ]]
'''ᱡᱮᱢᱥ ᱡᱚᱭᱮᱥ''' ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱛᱮ [https://en.wikipedia.org/wiki/James_Joyce James Joyce] ( ᱒ ᱯᱷᱮᱵᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱘᱘᱒ – ᱑᱓ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱔᱑) ᱫᱚ ᱟᱭᱨᱤᱥ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱠᱟᱹᱦᱟᱹᱱᱤ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱚᱱᱚᱬᱦᱤᱭᱟᱹᱭ ᱛᱟᱦᱮᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱟᱦᱟᱜ ᱡᱩᱜᱽ ᱒᱐ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱚᱨᱥᱚᱝ(influential) ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱟᱥᱚᱠᱟᱭ ᱛᱮ ᱟᱭᱟᱜ [[ᱩᱭᱞᱤᱥᱤᱥ|ᱩᱭᱞᱤᱥᱤᱥ]](᱑᱙᱒᱒) ᱚᱞ ᱠᱟᱨᱚᱢ ᱛᱮ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱩᱯᱲᱩᱢ ᱫᱚ ᱰᱷᱤᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟ ᱚᱞ ᱫᱚᱭ ᱚᱞ ᱞᱮᱫᱟ ᱦᱚᱢᱟᱨᱟᱜ [[ᱳᱰᱤᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱥᱤ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱩᱨᱤ ᱠᱟᱛᱮᱜ᱾
== ᱡᱟᱱᱟᱢ ==
[[File:Joyce - Dubliners, 1914 - 3690390 F.jpg|thumb|upright|''Dubliners'', 1914]]
ᱡᱚᱭᱮᱥ ᱫᱚ ᱟᱭᱟᱨᱞᱮᱱᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱩᱵᱞᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱛᱷᱜᱷᱟᱨ ᱮᱨ ᱒ ᱯᱷᱮᱵᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱘᱘᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱵᱟᱵᱟᱣᱟᱜ ᱧᱤᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱡᱚᱱ ᱮᱥᱴᱮᱱᱤᱥᱞᱟᱥ ᱡᱚᱭᱮᱥ ᱟᱨ ᱜᱚᱜᱚᱣᱟᱜ ᱧᱤᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱢᱮᱨᱤ ᱡᱮᱱ᱾ ᱵᱟᱧᱪᱟᱣ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱜᱮᱞ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱢᱤᱥᱤ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱡᱚᱭᱮᱥ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱩᱛᱟᱹᱨᱤᱜᱼᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱵᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ [[ᱴᱟᱭᱯᱷᱚᱭᱮᱰ|ᱴᱟᱭᱯᱷᱚᱭᱮᱰ]] ᱧᱟᱢ ᱛᱮ ᱠᱤᱱ ᱜᱚᱡ ᱮᱱᱟ᱾
᱑᱑ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱔᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱯᱮᱨᱯᱷᱚᱨᱮᱴᱮᱰ ᱟᱞᱥᱟᱨ|ᱯᱮᱨᱯᱷᱚᱨᱮᱴᱮᱰ ᱟᱞᱥᱟᱨ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱨᱡᱟᱨᱤ ᱚᱠᱛᱮ ᱡᱚᱭᱮᱥ ᱫᱚ ᱠᱚᱢᱟ ᱛᱮᱭ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱓ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱧᱤᱸᱫᱟ ᱒ ᱴᱟ ᱥᱮᱡ ᱮ ᱮᱵᱷᱮᱱ ᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱱᱟᱨᱥ ᱮ ᱢᱮᱛᱟᱫᱮᱟᱭᱟ ᱟᱡ ᱵᱟᱹᱦᱩ ᱟᱨ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟ ᱦᱚᱦᱚ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱮᱱ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱜᱮ ᱑᱕ ᱢᱤᱱᱤᱴ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱚᱭᱮᱥ ᱫᱚ ᱜᱚᱡ ᱮᱱᱟᱭ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱹᱦᱩ ᱟᱨ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟ ᱫᱚ ᱤᱱ ᱡᱚᱠᱷᱚᱡ ᱦᱚᱨ ᱨᱮᱜᱤ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱚᱞ ᱠᱚ ==
* ᱩᱭᱞᱤᱥᱤᱥ
* ᱰᱩᱵᱞᱤᱱᱟᱨᱥ
* ᱮ ᱯᱚᱨᱴᱨᱟᱭᱮᱴ ᱚᱵᱽ ᱫᱟ ᱟᱨᱴᱤᱥᱴ ᱮᱥ ᱮ ᱤᱭᱚᱝ ᱢᱮᱱ
* ᱯᱷᱤᱱᱮᱜᱮᱱᱥ ᱚᱣᱟᱠ
* ᱪᱮᱢᱵᱟᱨ ᱢᱤᱣᱡᱤᱠ
* ᱮᱠᱥᱟᱭᱤᱞᱥ
* ᱯᱚᱢᱮᱥ ᱯᱮᱱᱤᱭᱤᱪ
* ᱤᱥᱴᱤᱯᱷᱮᱱ ᱦᱤᱨᱳ
== ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ==
* https://en.wikipedia.org/wiki/James_Joyce
* https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A7%87%E0%A6%AE%E0%A6%B8_%E0%A6%9C%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%B8
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://catalogue.nli.ie/Collection/vtls000356640 The James Joyce – Paul Léon Papers, 1930–1940]
* [http://catalogue.nli.ie/Collection/vtls000574886/HierarchyTree?lookfor= Hans E. Jahnke Bequest at the Zurich James Joyce Foundation online at the National Library Of Ireland, 2014]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:!Main category]]
gcupo6qpqk0ub9mk6gg1wbnf1c2t9jc
ᱡᱚᱭᱯᱟᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱱᱰᱟ
0
272
101890
76754
2022-08-22T03:25:52Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Use Indian English|date=October 2015}}
{{Use dmy dates|date=October 2015}}
{{Infobox field hockey player
| name = ᱡᱚᱭᱯᱟᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱱᱰᱟ
| award =
| image = File:Jaipal Singh Munda- File Picture.jpg
| birth_date = {{birth date|1903|01|03|df=yes}}
| birth_place = ᱴᱟᱠᱨᱟ ᱯᱟᱦᱟᱱᱴᱚᱞᱤ, [[ᱨᱟᱺᱪᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱨᱟᱺᱪᱤ]], [[ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱯᱨᱮᱥᱤᱰᱮᱱᱥᱤ]]<br/>(ᱱᱤᱛᱚᱜ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮ), [[ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱥᱤᱧᱚᱛ]]<ref>{{cite web|url=http://www.open.ac.uk/researchprojects/makingbritain/content/jaipal-singh|title=Jaipal Singh - Making Britain|website=www.open.ac.uk}}</ref>
| death_date = {{death date and age|df=y|1970|03|20|1903|01|03}}
| death_place = [[ᱱᱟᱶᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ]], ᱥᱤᱧᱚᱛ
| height =
| position = [[Field hockey#Formations|Defender]]
| clubs1 = Wimbledon Hockey Club
| othername = ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱜᱚᱢᱠᱮ
| nationalteam1 = [[India men's national field hockey team|India]]
| nationalyears1 =
| nationalcaps(goals)1 =
| nationalgoals1 =
| medaltemplates =
{{MedalSport | Men's [[Field hockey|Field Hockey]] }}
{{MedalCountry | {{flaglink|India|at the 1928 Summer Olympics|variant=British}} }}
{{MedalCompetition | [[Field hockey at the Summer Olympics|Olympic Games]] }}
{{MedalGold | [[1928 Summer Olympics|1928 Amsterdam]]|[[Field hockey at the 1928 Summer Olympics|Team Competition]]}}
}}
'''ᱡᱚᱭᱯᱟᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱱᱰᱟ''' ᱫᱚ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱴᱟᱠᱨᱟ ᱟ.ᱛᱩᱨᱮ ᱓. ᱓. ᱑᱙᱐᱓ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱡᱤᱡ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱵᱟᱵᱟ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱫᱤᱜᱽᱵᱷᱟᱜᱽ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱜᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱚᱞᱚᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
᱑᱙᱑᱐ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱚᱞᱚᱜ ᱟᱥᱲᱟ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱫᱚᱭ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱞᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱨᱟᱧᱪᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱮᱸᱴᱯᱟᱞ ᱟᱥᱲᱟᱭ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮᱜᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱑᱙᱑᱙ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱚᱸᱰᱮ ᱚᱞᱚᱜ ᱫᱚᱭ ᱥᱟᱹᱛ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱞᱚᱜ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱚᱨᱡᱚᱭ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱫ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱥᱮᱸᱴᱯᱟᱞ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱨᱤᱸᱥᱯᱟᱞ ᱢᱟᱹᱱ ᱠᱟᱱᱟᱱ ᱠᱨᱟᱱ ᱜᱨᱟᱵᱽ ᱑᱙᱑᱙ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱚᱞᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱤᱸᱜᱽᱞᱮᱸᱰ ᱮ ᱠᱩᱞ ᱠᱮᱫᱮ
==ᱤᱸᱜᱽᱞᱮᱸᱰ ᱨᱮ ᱚᱞᱚᱜ==
ᱡᱚᱭᱯᱟᱞ ᱥᱤᱝ ᱫᱚ ᱨᱟᱧᱪᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱮᱸᱴᱯᱟᱞ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮ ᱚᱞᱚᱜ ᱥᱟᱹᱛ ᱠᱟᱛᱮ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱚᱞᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱤᱸᱜᱽᱞᱮᱸᱰ ᱚᱞᱚᱜ ᱮ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮᱭ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱨᱩᱥᱛᱟᱱ ᱥᱠᱚᱞᱟᱨᱥᱤᱯ ᱦᱚᱸᱭ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
==ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ==
ᱚᱞᱚᱜ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱨᱮ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱯᱟᱹᱨᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱪᱤᱸᱰᱩ ᱮᱱᱮᱡ, ᱠᱤᱨᱠᱮᱴ ᱮᱱᱮᱡ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱦᱚᱠᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱛᱮᱢᱚᱱ ᱜᱮ ᱨᱩᱥᱤᱠᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱦᱚᱠᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱨᱮ ᱫᱟᱣ ᱦᱚᱸᱭ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱦᱚᱠᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱩᱲᱩᱛᱟᱱ ᱦᱚᱸᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱦᱚᱠᱤ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ [[ᱧᱩᱛᱩᱢ]] ᱮ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾
ᱵᱤᱞᱟᱹᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱭᱯᱟᱞ ᱥᱤᱝ ᱮᱢ. ᱮ. ᱥᱟᱹᱛ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱛᱮᱭ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱒᱘ ᱥᱟᱞᱧᱮ ᱡᱚᱭᱯᱟᱞ ᱥᱤᱝ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱠᱤ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱢᱩᱲᱩᱛᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮᱠᱚ ᱠᱷᱚᱸᱡᱟ ᱠᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱢᱩᱲᱩᱛᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱚᱢᱚᱥᱛᱚᱨ ᱰᱟᱞᱢ ᱚᱞᱤᱢᱯᱤᱠ ᱮᱱᱮᱡ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱠᱤ ᱴᱤᱢ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱩᱱᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱡᱚᱭᱯᱟᱞ ᱥᱤᱝ ᱫᱚ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ [[ᱧᱩᱛᱩᱢ]] ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾
==ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ==
᱑᱙᱓᱖ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱚᱦᱟᱥᱚᱵᱷᱟᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱫᱤᱱ ᱜᱟᱱ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱚᱦᱟᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮᱭ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱫᱤᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱙᱕᱐ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱚᱦᱟᱥᱚᱵᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ '''ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ''' ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱤᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱟᱡ ᱜᱮ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱕᱒ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱟᱱᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱛᱮ ᱓᱒ ᱦᱚᱲ ᱮᱢ. ᱮᱞ. ᱮ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱠᱟᱛᱮᱭ ᱠᱩᱞ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱡᱟᱭᱯᱟᱞ ᱥᱤᱝ ᱦᱚᱸ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱥᱚᱢᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱮᱢ. ᱯᱤ. ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱴᱷᱟᱶ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾
ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱜᱟᱱ ᱫᱚ ᱵᱚᱨᱢᱟᱭᱤᱞ ᱥᱩᱱᱩᱢ ᱠᱚᱢᱯᱟᱹᱱᱤ ᱨᱮ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱟᱹᱠᱨᱤ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱤᱠᱟᱱᱤ ᱨᱮ ᱯᱨᱤᱸᱥᱯᱟᱞ ᱪᱟᱹᱠᱨᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱟᱹᱠᱨᱤ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱢᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱖᱓ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱡᱚᱭᱯᱟᱞ ᱥᱤᱝ ᱠᱚᱸᱜᱽᱨᱮᱥ ᱯᱟᱴᱤ ᱥᱟᱶ ᱮ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱫᱼᱟ ᱾ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱢᱚᱱᱮ ᱡᱤᱣᱤ ᱛᱟᱭ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱢᱮᱥᱟ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱠᱚᱸᱜᱨᱮᱥ ᱯᱟᱴᱤ ᱨᱮᱫᱚ ᱮᱠᱷᱮᱱ ᱫᱤᱠᱩ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱮᱛᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
ᱡᱚᱭᱯᱟᱞ ᱥᱤᱝ ᱫᱚ ᱚᱞ ᱜᱩᱨᱩ ᱯᱚᱸᱰᱤᱛ ᱨᱚᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱢᱩᱨᱢᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱨ ᱥᱮᱨᱢᱟᱭ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱚᱞ ᱪᱤᱠᱤ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱡᱚᱭᱯᱟᱞ ᱥᱤᱝ ᱟᱜ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱡᱚᱭᱯᱟᱞ ᱥᱤᱝ ᱫᱚ ᱯᱮ ᱴᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮᱜᱮ ᱚᱞ ᱪᱤᱠᱤ ᱫᱚᱭ ᱪᱮᱫ ᱥᱟᱹᱛ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱭᱯᱟᱞ ᱥᱤᱝ ᱜᱮ ᱯᱚᱸᱰᱤᱛ ᱨᱚᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱢᱩᱨᱢᱩ ᱫᱚ ᱚᱞ ᱜᱩᱨᱩ ᱢᱮᱱᱛᱮᱭ ᱧᱩᱢ ᱦᱟᱞᱟᱝ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱜᱮ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱢᱤᱫᱩᱱ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱠᱚᱨᱮᱭ ᱢᱮᱱ ᱟᱹᱜᱩ ᱟᱠᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱵᱚ ᱡᱮᱛᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ, ᱞᱟᱲᱠᱟ, ᱢᱩᱸᱰᱟᱹ, ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱵᱤᱨᱦᱚᱲ ᱡᱚᱛᱚ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚ ᱡᱩᱢᱤᱫᱽ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱦᱩᱭ ᱟᱵᱚᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱚᱞ ᱪᱤᱠᱤ ᱦᱚᱸ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱟᱨ ᱵᱟᱛᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱟᱵᱚᱱᱟ ᱾ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱮ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱟᱨ ᱵᱟᱭ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱚᱱᱟ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱨᱮ ᱟᱵᱚ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱵᱟᱛᱟᱣ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱟᱵᱚᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱚᱸᱭ ᱢᱮᱱ ᱦᱚᱴᱚ ᱞᱮᱜᱼᱟ, " ᱠᱷᱟᱹᱞᱤ ᱱᱤᱱᱟᱹᱜ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱛᱮᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱛᱤᱱ ᱵᱷᱩᱨ ᱟᱵᱚ ᱚᱞ ᱪᱤᱠᱤ ᱛᱮ ᱵᱟᱵᱚ ᱚᱞᱼᱛᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱩᱱ ᱵᱷᱩᱨ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱵᱟᱵᱚ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜᱼᱟ ᱥᱮ ᱵᱟᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟᱛᱟᱣ ᱵᱚᱱᱟ ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱚᱞᱼᱛᱚᱞ ᱟᱨ ᱚᱞ ᱨᱚᱲ ᱵᱟᱝ ᱠᱷᱟᱱ ᱚᱠᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱦᱚᱸ ᱛᱤᱥ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱠᱚᱜᱼᱟ ᱾ " ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱩᱱᱟᱹᱜ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱹᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ, ᱡᱟ.ᱛᱤ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ, ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮᱜᱮ ᱠᱤᱱ ᱦᱟᱲᱟᱢ ᱪᱟᱵᱟ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
==ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ==
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ ᱠᱟᱛᱮ ᱒᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱷᱟᱱ ᱜᱮ ᱢᱟᱹᱱ ᱡᱚᱭᱯᱟᱞ ᱥᱤᱝ ᱛᱤᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱢᱟ. ᱒᱐. ᱓. ᱑᱙᱗᱐ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱟᱵᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚᱠᱤᱱ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱡ ᱜᱮᱥᱮᱭ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱮᱱᱟ, ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱦᱚᱴᱚ ᱠᱟᱫᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱭᱯᱟᱞ ᱥᱤᱝ ᱟᱵᱚ ᱠᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ ᱮ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱟᱵᱚ ᱠᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱡᱷᱟᱞᱠᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱜᱮ ᱟᱡ ᱦᱚᱸᱭ ᱡᱷᱟᱞᱠᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱵᱷᱩᱨ ᱟᱡ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱦᱤᱲᱤᱧ ᱫᱟᱲᱮ ᱟᱭᱟ ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣᱠᱚ==
*[https://web.archive.org/web/20070930064116/http://www.databaseolympics.com/players/playerpage.htm?ilkid=SINGHJAI01 profile]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
g7ctbh9i6mf8uok6mla5e7hy9vkl0km
ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ
0
273
101896
95344
2022-08-22T03:47:36Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ
| native_name =
| settlement_type = [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
| image_skyline = Jaipur Montage.png
| image_alt =
| image_caption = Clockwise from top: [[ᱡᱟᱞ ᱢᱚᱦᱚᱞ]], [[ᱵᱤᱨᱵᱟᱞ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ, ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]], [[ᱦᱟᱣᱟ ᱢᱚᱦᱚᱞ]], [[ᱡᱚᱱᱛᱚᱨ ᱢᱚᱱᱛᱚᱨ (ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ)|ᱡᱚᱱᱛᱚᱨ ᱢᱚᱛᱚᱨ]]
| nickname = ᱜᱩᱞᱟᱵᱤ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = ᱥᱤᱧᱚᱛ
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]]
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 = [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]]
| government_footnotes =
| government_type =
| governing_body = ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱢᱚᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱚᱢ
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date = ᱑᱗᱒᱗
| founder = [[ᱡᱚᱭ ᱥᱤᱧ II]]
| named_for = ᱡᱚᱭ ᱥᱚᱧ II
| government_type = [[Mayor-council]]
| governing_body =
| leader_title = [[Mayor]]
| leader_name = Visnu Laata<ref name="Newsnation Laata">https://www.newsnation.in/cities/jaipur-news/rebel-bjp-councillor-elected-as-mayor-of-jaipur-municipal-corporation--article-212160.html</ref>
| unit_pref = Metric
| area_footnotes = <ref>{{cite web |url=http://jaipurmc.org/Presentation/AboutMcjaipur/CityProfile.aspx |title=City Profile |publisher=Jaipur Municipal Corporation |access-date=24 April 2018 }}</ref>
| area_rank = [[List of cities and towns in Rajasthan|1st in Rajasthan]]
| area_total_km2 = 467
| population_total = 3,046,189
| population_as_of = 2011
| population_rank = ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱐ ᱟᱱᱟᱜ
| population_density_km2 = auto
| population_demonym = ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱤᱛᱮ
| population_footnotes = <ref name="census">{{cite web|title=District Census Handbook - Jaipur|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/0812_PART_B_DCHB_JAIPUR.pdf|website=Census of India|accessdate=10 February 2016|pages=30|format=PDF}}</ref>
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|Pincode(s)]]
| postal_code = ᱓᱐᱒᱐xx
| area_code_type = [[Telephone numbering plan|Area code(s)]]
| area_code = +᱙᱑-᱑᱔᱑
| registration_plate = RJ-14 (Jaipur South) <br/> RJ-45 (Jaipur North) <br/> RJ-52 (Shahpura) <br/> RJ-41 (Chomu) <br/> RJ-47 (Dudu) <br/> RJ-32 (Kotputli)
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]]
| demographics1_title2 = ᱮᱢᱟᱱ ᱛᱮᱭᱟᱜ
| demographics1_info2 = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
| website = {{URL|jaipurmc.org}}
| footnotes =
}}
'''ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ-ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱓᱐,᱔᱖,᱑᱘᱙ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ <ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/India2/Table_2_PR_Cities_1Lakh_and_Above.pdf '''Provisional Population Totals, Census of India 2011; Cities having population 1 lakh and above.''']</ref>
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱱᱟᱶᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱖᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱩᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱟᱨ ᱟᱜᱽᱨᱟ ᱫᱚ ᱒᱔᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱯᱮᱭᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱧᱮᱧᱮᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱟᱯᱟ ᱯᱮ ᱠᱚᱬ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ [[ᱦᱤᱱᱫᱩ]] ᱵᱟᱥᱛᱩ ᱥᱟᱥᱛᱨᱚ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱶ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱵᱮᱱᱟᱶ ᱟᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ '''ᱜᱩᱞᱟᱹᱵᱤ ᱱᱚᱜᱚᱨ''' ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱧᱩᱢ ᱠᱚ ᱮᱢ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭᱟ ᱾ ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱚᱝ ᱫᱚ ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱟᱨ ᱯᱩᱸᱰ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱣᱟᱭᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱮᱭᱟ.ᱟᱱᱤᱡ ᱯᱨᱤᱱᱥ ᱮᱰᱣᱟᱨᱰ ᱟᱨ ᱨᱟᱹᱱᱤ ᱵᱷᱤᱠᱴᱚᱨᱤᱭᱟ ᱛᱤᱠᱤᱱ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱫᱟᱨᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱚᱶᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱫᱚ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱠᱚ ᱨᱚᱝ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱫᱚ ᱑᱗᱒᱗ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱥᱣᱟᱭ ᱡᱚᱭᱥᱤᱝ ᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱞᱮᱫ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱮᱫᱟ ᱾ ᱡᱟᱣ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱜᱮ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱘ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱫᱚ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱵᱮᱨᱮᱫ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱟᱠᱡᱚᱢᱚᱠ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱶ ᱮᱫᱟ ᱾
==ᱧᱮᱞᱡᱚᱝ ᱛᱷᱟᱱ==
===ᱡᱚᱱᱛᱚᱨ ᱢᱚᱱᱛᱚᱨ===
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱬᱮ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱥᱴᱨᱚᱱᱚᱢᱤᱠᱟᱞ ᱚᱯᱷ ᱡᱮᱵᱷᱮᱴᱚᱨᱤᱡᱽ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱱᱛᱚᱨ ᱢᱚᱱᱛᱚᱨ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱭᱩᱱᱮᱥᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱪᱷᱟᱯ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱢᱚᱱᱮᱜ-ᱟ ᱾
===ᱥᱤᱴᱤ ᱯᱟᱞᱮᱥ===
ᱥᱤᱴᱤ ᱯᱟᱞᱮᱥ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱᱟᱜ ᱧᱮᱞᱡᱚᱝᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱣᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱨᱟᱡᱽᱯᱩᱛ ᱟᱨ ᱢᱚᱜᱚᱞ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱷᱟᱯ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱤᱴᱤ ᱯᱟᱞᱮᱥ ᱛᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮ ᱨᱟᱹᱱᱤ ᱯᱟᱞᱮᱥ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱨᱟᱡᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱮ ᱢᱟᱨᱮ ᱦᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱨ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚ ᱣᱟᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾
===ᱦᱟᱣᱟ ᱢᱚᱦᱚᱞ===
ᱦᱟᱣᱟ ᱢᱚᱦᱚᱞ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱚᱦᱚᱞ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱨᱟᱡᱟ ᱥᱣᱟᱭ ᱯᱨᱚᱛᱟᱯ ᱥᱤᱝ ᱮ ᱛᱮᱟᱨ ᱞᱮᱫᱟ ᱑᱗᱙᱙ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱚᱦᱚᱞ ᱫᱚ ᱢᱚᱬᱮ ᱢᱚᱦᱞᱟ ᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱦᱨᱤ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱚᱦᱚᱞ ᱫᱚ ᱜᱚᱞᱟᱯᱤ ᱟᱨ ᱟᱨᱟᱜ ᱨᱚᱝ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱹᱞᱤ ᱫᱷᱤᱨᱤ (sandstone) ᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮ ᱙᱕᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱡᱷᱩᱨᱠᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱚᱦᱚᱞ ᱨᱮ ᱥᱚᱱᱟ ᱨᱩᱯᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱫᱟᱢᱟᱱ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ᱥᱟᱢᱴᱟᱣ ᱫᱚᱦᱚ ᱣᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
===ᱜᱚᱵᱤᱱᱫᱚ ᱫᱮᱵᱽ ᱡᱤ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ===
ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱥᱨᱤ ᱠᱨᱩᱥᱱᱚ ᱣᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱫᱚ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱭᱚ ᱵᱟᱥᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱾
===ᱡᱚᱞ ᱢᱚᱦᱚᱞ===
ᱡᱚᱞ ᱢᱚᱦᱚᱞ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟᱜᱚᱨ ᱛᱚᱢᱵᱟ ᱫᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱨᱟᱵᱚᱲᱤ ᱵᱩᱨᱩ ᱯᱷᱮᱰ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱚᱜᱚᱞ ᱫᱚ ᱫᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ, ᱚᱱᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱚ "ᱟᱭ ᱵᱚᱞ" ᱦᱚᱸ ᱠᱮ ᱢᱮᱛᱟᱜᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ '''ᱨᱚᱢᱟᱱᱴᱤᱠ ᱢᱚᱦᱚᱞ''' ᱢᱮᱱᱛᱮᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ-ᱟ ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ==
* [http://jaipur.nic.in/ Jaipur District Administration site]
* [http://www.masterplansindia.com/rajasthan/jaipur-master-development-plan-2025-maps/ Jaipur Master Plan 2025 Map]
* [https://www.facebook.com/jaipur/ Facebook Page
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Commons category}}
{{Wikiquote}}
{{Wikivoyage}}
*{{osmrelation-inline|1950062}}
*{{Britannica|299540}}
<!--start of navigation boxes-->
{{ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ|state=collapsed}}
{{ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱚ}}
{{ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱜᱮᱞᱢᱚᱲᱚᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ}}
{{ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ}}
{{World Heritage Sites in India}}
<!--end of navigation boxes-->
{{Authority control}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱩᱯᱩᱨ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ]]<!--state capital city-->
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ]]<!--present-day capital of Rajasthan state-->
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱢᱟᱨᱴ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Populated places established in 1727]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:1727 establishments in India]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:World Heritage Sites in India]]
rbi0tor6mas8ysbmiafz6ov4c9rda8l
ᱡᱚᱱ ᱞᱚᱠ
0
275
101902
30969
2022-08-22T03:54:07Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox philosopher
| region = [[Western philosophy]]
| era = [[17th-century philosophy]]<br />([[Early modern philosophy]])
| image = John Locke.jpg
| alt =
| caption = Portrait of Locke in 1697 by [[Godfrey Kneller]]
| name = John Locke
| honorific_suffix = {{post-nominals|size=100%|country=GBR|FRS}}
| signature = John Locke Signature.svg
| birth_date = 29 August 1632
| birth_place = [[Wrington]], [[Somerset]], England
| death_date = 28 October 1704 (aged 72)
| death_place = [[High Laver]], [[Essex]], England
| education = [[Christ Church, Oxford]]
| nationality = English
| school_tradition = {{startflatlist}}
* [[Empiricism]]
* [[Foundationalism]]<ref name=SEP-FTJ>{{cite encyclopedia | url=http://plato.stanford.edu/entries/justep-foundational/#4 | title=Foundationalist Theories of Epistemic Justification | encyclopedia=Stanford Encyclopedia of Philosophy | date=21 February 2000 | accessdate=August 19, 2018 | author=Fumerton, Richard}}</ref>
* [[Conceptualism]]<ref>[[David Bostock (philosopher)|David Bostock]], ''Philosophy of Mathematics: An Introduction'', Wiley-Blackwell, 2009, p. 43: "All of Descartes, Locke, Berkeley, and Hume supposed that mathematics is a theory of our ''ideas'', but none of them offered any argument for this conceptualist claim, and apparently took it to be uncontroversial."</ref>
* [[Indirect realism]]<ref>John W. Yolton, ''Realism and Appearances: An Essay in Ontology'', Cambridge University Press, 2000, p. 136.</ref>
* [[Correspondence theory of truth]]<ref>[http://plato.stanford.edu/entries/truth-correspondence/ The Correspondence Theory of Truth (Stanford Encyclopedia of Philosophy)]</ref>
* [[Ideational theory of meaning]]<ref>Grigoris Antoniou, John Slaney (eds.), ''Advanced Topics in Artificial Intelligence'', Springer, 1998, p. 9.</ref>
* [[Corpuscularianism]]<ref name=:0>[[Vere Claiborne Chappell]] (ed.), ''The Cambridge Companion to Locke'', Cambridge University Press, 1994, p. 56.</ref>
* [[Social contract]]
* [[Natural law]]
* [[Classical liberalism|Liberalism]]
{{endflatlist}}
| main_interests = [[Metaphysics]], [[epistemology]], [[political philosophy]], [[philosophy of mind]], [[philosophy of education]], [[economics]]
| influences = [[Hugo Grotius|Grotius]], [[René Descartes|Descartes]], [[Robert Filmer|Filmer]], [[Samuel von Pufendorf|Pufendorf]], [[Thomas Hobbes|Hobbes]], [[Damaris Cudworth Masham|Masham]]<ref>{{cite journal|jstor=30141038|title=A Woman's Influence? John Locke and Damaris Masham on Moral Accountability|journal=Journal of the History of Ideas|volume=67|issue=3|pages=489–510|last1=Broad|first1=Jacqueline|year=2006|doi=10.1353/jhi.2006.0022}}</ref>
| influenced = [[David Hume|Hume]], [[Immanuel Kant|Kant]], [[George Berkeley|Berkeley]], [[Voltaire]], [[J. J. Rousseau|Rousseau]], [[Anthony Ashley-Cooper, 3rd Earl of Shaftesbury|Shaftesbury]], many subsequent political philosophers (including the [[Founding Fathers of the United States]])
| notable_ideas = {{startplainlist}}
* [[Consciousness]]
* [[Consent of the governed]]
* [[Labor theory of property]]
* [[Law of opinion]]
* [[Lockean proviso]]
* [[Molyneux's problem]]
* [[Natural rights]] (rights of [[Right to life|life]], [[liberty]] and [[property]])<ref>{{cite book | last = Locke | first = John | title = Two Treatises of Government (10th edition): Chapter II, Section 6 | publisher = [[Project Gutenberg]] | year = 1690 | url = http://www.gutenberg.org/files/7370/7370-h/7370-h.htm | accessdate = May 5, 2018}}</ref>
* [[Primary/secondary quality distinction]]
* [[Social contract]]
* [[State of nature]]
* ''[[Tabula rasa]]''
{{endplainlist}}
}}
'''ᱡᱚᱱ ᱞᱚᱠ''' ᱤᱝᱨᱟᱡᱤ ᱛᱮ ᱫᱚ [https://en.wikipedia.org/wiki/John_Locke John_Locke]( ᱒᱙ ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱑᱖᱓᱒ – ᱒᱘ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱑᱗᱐᱔) ᱫᱚ ᱤᱝᱨᱮᱡᱽ ᱥᱟᱱᱟᱥᱤ, ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ–ᱟᱹᱨᱤ ᱵᱤᱫᱽ, ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱡᱩᱜᱽ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫᱽ ᱪᱤᱱᱛᱟᱵᱤᱫᱽ ᱨᱟᱡᱲᱽᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱠᱷᱮᱲᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱱᱚᱞᱮᱡᱽ ᱛᱷᱤᱣᱨᱤ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱥᱮᱡ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱟᱣᱟ ᱮᱠᱥᱯᱮᱨᱤᱭᱮᱱᱥ ᱮ ᱪᱟᱞ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ Materialistic philosophical ᱪᱤᱱᱛᱟᱹ ᱨᱮ ᱯᱷᱟᱱᱰᱟᱢᱮᱱᱴᱟᱞ ᱠᱩᱠᱞᱤᱭᱮ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱚᱞ ᱡᱮ ᱞᱮᱠᱟ ᱱᱟᱦᱟ political philoshopy ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱢᱮᱱ ᱛᱮ ᱢᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱚᱝᱠᱟ ᱜᱮ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱱᱤᱛᱤ ᱵᱚᱫᱚᱞᱨᱮ ᱟᱨ ᱵᱩᱨᱡᱩᱣᱟ ᱠᱚ ᱦᱟᱨᱟᱜ ᱨᱮ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱦᱮᱨᱮᱞ ᱦᱚᱯᱚᱱᱟᱜ ᱥᱚᱢᱟᱡᱽ ᱨᱮ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱦᱚᱯᱚᱱᱟᱜ ᱛᱮᱦᱮᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱚᱲ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱚᱠᱟ ᱧᱮᱞ ᱛᱮ ᱱᱟᱦᱟᱜ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱮᱡ ᱨᱚᱲ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱢᱚᱱᱮᱜᱼᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱟᱨᱟᱢ ᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱥᱤ ᱟᱨ ᱨᱟᱥᱴᱨᱚᱪᱤᱱᱛᱟ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱯᱨᱚᱵᱷᱟᱵᱽ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱛᱟᱭᱟ᱾
== ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
᱑᱖᱓᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱵᱨᱤᱴᱮᱱ|ᱵᱨᱤᱴᱮᱱ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱨᱤᱥᱴᱚᱞ ᱟᱲᱮ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟᱣᱟᱜ ᱧᱤᱛᱩᱢ ᱦᱚᱸ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱚᱱ ᱞᱚᱠ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱫᱚ lawyer ᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱖᱔᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱞᱚᱠ ᱫᱚ [[ᱚᱭᱮᱥᱴ ᱢᱤᱱᱤᱥᱴᱟᱨ ᱤᱥᱠᱩᱞ|ᱚᱭᱮᱥᱴ ᱢᱤᱱᱤᱥᱴᱟᱨ ᱤᱥᱠᱩᱞ]] ᱨᱮ ᱟᱭᱟᱜ ᱯᱟᱲᱦᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱖᱕᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱚᱠᱥᱯᱷᱚᱨᱰ ᱤᱣᱱᱤᱵᱷᱟᱨᱥᱤᱴᱤ|ᱚᱠᱥᱯᱷᱚᱨᱰ ᱤᱣᱱᱤᱵᱷᱟᱨᱥᱤᱴᱤ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱠᱨᱟᱭᱤᱥᱴ ᱪᱟᱨᱪ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ|ᱠᱨᱟᱭᱤᱥᱴ ᱪᱟᱨᱪ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]] ᱨᱮᱭ ᱵᱷᱚᱨᱛᱤ ᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱠᱥᱯᱷᱚᱨᱰ ᱨᱮ ᱞᱚᱠ ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱟᱥᱤ, Chemistry, physics, medicine ᱮᱢᱟᱱ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱖᱕᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱠᱨᱟᱭᱤᱥᱴᱟᱞ ᱪᱟᱨᱪ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮ ᱥᱤᱱᱤᱭᱚᱨ ᱤᱥᱴᱩᱰᱮᱱᱴ ᱮ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱜᱨᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱ professor ᱮ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱮᱞᱠᱷᱟ ᱨᱮᱱ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣᱤᱡ ᱟᱨ ᱯᱷᱤᱞᱚᱥᱚᱯᱷᱤ ᱨᱮᱱ professor ᱮ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮ professor, ᱪᱤᱠᱤᱛᱥᱚᱠ ᱟᱨ ᱨᱟᱡ ᱜᱩᱰᱤᱛ ᱦᱩᱭ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱟᱭᱢᱟᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾᱑᱖᱗᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱥᱮᱡ ᱢᱟᱱᱣᱟ ᱜᱮᱱ ᱟᱨ ᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱥᱚᱢᱟᱡᱽ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱚᱞᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱖᱙᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱧᱤᱛᱩᱢᱟᱱ ᱯᱚᱛᱚᱵ [[An Essay Concerning Human Understanding|An Essay Concerning Human Understanding]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱮᱱᱟ᱾ ᱞᱚᱠ ᱵᱟᱧᱪᱟᱣ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱵᱷᱚᱨ ᱜᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱨᱮᱱᱟ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱯᱮᱭᱟ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱜᱮ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱢᱤᱫ ᱴᱮᱱ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ [[Two Treatise on Civil Government|Two Treatise on Civil Government]]᱾ ᱑᱖᱙᱓ ᱨᱮ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱮᱱᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱛᱷᱚᱲᱟ ᱯᱚᱛᱚᱵ [[Some Thoughts Concerning Education|Some Thoughts Concerning Education]]। ᱡᱚᱭᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱥᱮᱡ ᱫᱚ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱡᱟᱲᱟᱣᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱑᱗᱐᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭ ᱦᱟᱱᱟᱯᱩᱨᱤᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱞᱚᱠ ᱫᱚ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱜᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮᱠᱟᱱ ᱛᱮ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱯᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱛᱟᱭᱟ᱾
== ᱯᱷᱮᱰᱮᱛ ==
* https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A6%A8_%E0%A6%B2%E0%A6%95
* https://en.wikipedia.org/wiki/John_Locke
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://www.blupete.com/Literature/Biographies/Philosophy/Locke.htm John Locke (1632–1704), "the philosopher of freedom"]
* [http://onlinebooks.library.upenn.edu/webbin/book/search?amode=start&author=Locke,%20John Free, full-text works by John Locke]
* [http://plato.stanford.edu/entries/locke/ Stanford Encyclopedia of Philosophy entry on Locke]
* [http://www.libraries.psu.edu/tas/locke/index.html John Locke Bibliography]
* [http://www.libraries.psu.edu/tas/locke/mss/index.html John Locke Manuscripts]
* [http://www.earlymoderntexts.com/ More easily readable versions of the Essay Concerning Human Understanding and the Second Treatise of Government]
* [http://thegreatdebate.org.uk/LockeEpistem.html John Locke’s Theory of Knowledge] by Caspar Hewett
* [http://www.digitallockeproject.nl/ The Digital Locke Project]
* [http://www.npg.org.uk/live/search/person.asp?LinkID=mp02773 Portraits of Locke]
* [http://www.epistemelinks.com/Main/Philosophers.aspx?PhilCode=Lock Locke links]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[category:ᱥᱟᱱᱟᱥᱤ]]
[[category:ᱤᱝᱨᱮᱡᱽ ᱥᱟᱱᱟᱥᱤ]]
6bd653w7f66l7388l2c5e2sn1shm5l3
ᱡᱚᱸᱰᱨᱟ
0
276
101906
95249
2022-08-22T03:57:19Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣᱠᱚ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Zea mays - Köhler–s Medizinal-Pflanzen-283.jpg|thumb|ᱡᱚᱱᱚᱲᱟ / ᱡᱚᱢᱰᱨᱟ]]
'''ᱡᱚᱱᱚᱲᱟ / ᱡᱚᱸᱰᱨᱟ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱢᱟᱜ [[ᱡᱚ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱪᱟᱥ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱪᱟᱹᱥᱤ ᱞᱟᱵᱽ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮᱜᱮ ᱪᱟᱥ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱪᱟᱥ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱩᱥᱩᱞ, ᱜᱩᱰᱨᱟᱹᱣ, ᱱᱤᱜᱽᱰᱟᱹ ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱚᱛ/ᱡᱩᱢᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱝᱠᱟᱛᱮ [[ᱵᱩᱨᱩ]] ᱡᱩᱢᱤ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱪᱟᱥ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱸᱰᱨᱟ ᱪᱟᱥ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱞᱚᱞᱚ ᱟᱨ ᱠᱚᱢ ᱚᱫᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱪᱟᱥ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱪᱟᱹᱥᱤ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱡᱚᱸᱰᱨᱟ ᱨᱚ ᱫᱚ ᱥᱤᱢ ᱡᱤᱢ, ᱰᱟᱺᱜᱽᱨᱤ ᱡᱚᱢ ᱟᱨ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱡᱚᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤᱭᱟ ᱾ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱡᱚᱸᱰᱨᱟ (Baby Corn) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱫᱚ ᱥᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱛ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵ ᱞᱮᱠᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱪᱟᱶᱟᱨ ᱚᱰᱚᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱹᱨᱥᱤᱧ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱷᱟᱱ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱯᱚᱴᱚᱡ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱟᱵᱚ ᱨᱟᱯᱟᱜ ᱠᱟᱛᱮ, ᱛᱤᱠᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱨ ᱩᱛᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱚᱱ ᱡᱚᱢ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱤᱵᱤᱞᱟ ᱾ ᱡᱚᱱᱚᱲᱟ ᱜᱮᱞᱮ ᱫᱚ ᱯᱚᱴᱚᱡ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱔᱘ ᱴᱟᱬᱟᱝ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱡᱚᱢ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱤᱵᱤᱞ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣᱟ ᱾ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱷᱟᱹᱲᱤᱠ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱵᱤᱞ ᱜᱩᱱ ᱛᱮᱫ ᱫᱚ ᱠᱚᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ '''ᱢᱟᱫᱷᱩᱨᱤ, ᱯᱨᱤᱭᱟ, ᱦᱟᱭᱵᱨᱤᱰ ᱥᱟᱜᱚᱨ - ᱓᱕''' ᱮᱢᱟᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱡᱚᱱᱚᱲᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱗᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱗᱕ ᱫᱤᱱ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱜᱮᱞᱮ ᱥᱟᱹᱛᱚᱜᱼᱟ ᱾
==ᱪᱟᱥ ᱦᱚᱨᱟ==
ᱚᱛ/ᱡᱩᱢᱤ/ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱥᱟ ᱫᱚ ᱥᱤ ᱜᱩᱸᱰᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑ ᱮᱠᱚᱨ ᱨᱮ ᱑᱐ ᱠᱤᱞᱚᱜᱨᱟᱢ ᱠᱞᱚᱨᱚᱯᱟᱭᱨᱤᱯᱷᱚᱥ ᱜᱩᱸᱰᱟ ᱮᱨ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱛᱭᱚᱢ ᱟᱲᱮ ᱠᱟᱛᱮ ᱨᱚᱦᱚᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱲᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱟᱹᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱖᱐ ᱥᱮᱢᱤ ᱯᱷᱟᱨᱟᱠ ᱟᱨ ᱫᱟᱨᱮ ᱫᱟᱨᱮ ᱛᱟᱞᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱓᱐ ᱥᱮᱢᱤ ᱯᱷᱟᱨᱟᱠ ᱨᱮ ᱡᱟᱝ/ᱤᱛᱟᱹ ᱛᱚᱯᱟ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱾ ᱮᱭᱟᱭ ᱫᱤᱱᱟᱜ ᱪᱟᱥ ᱨᱮᱫᱚ ᱒᱕ ᱥᱮᱢᱤ ᱯᱷᱟᱫᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱾ ᱪᱟᱥ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱮᱠᱚᱨ ᱯᱤᱪᱷᱟᱹ ᱓᱐-᱔᱐ ᱠᱩᱸᱭᱴᱟᱹᱞ ᱥᱮᱭᱟ ᱜᱩᱨᱤᱡ ᱠᱷᱚᱛ ᱮᱢ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱚ ᱢᱚᱴᱟ ᱢᱚᱴᱟ ᱢᱚᱬᱟ ᱧᱚᱜᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱫᱟᱨᱮ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱮ ᱦᱟᱯᱛᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱮᱠᱚᱨ ᱯᱤᱪᱷᱟᱹ ᱑᱖ ᱠᱤᱞᱚᱜᱨᱟᱢ ᱱᱟᱭᱴᱨᱚᱡᱮᱱ ᱟᱨ ᱪᱟᱶᱟᱨ ᱚᱢᱚᱱ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱨᱮ ᱘ ᱠᱤᱞᱚᱜᱨᱟᱢ ᱱᱟᱭᱴᱨᱚᱡᱮᱱ ᱟᱨ ᱑᱐ ᱠᱤᱞᱚᱜᱨᱟᱢ ᱡᱤᱸᱠ ᱠᱷᱚᱛ ᱮᱢ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱡᱚ/ᱜᱮᱞᱮ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱪᱮᱨᱦᱟ ᱟ ᱾
==ᱛᱤᱡᱩ==
ᱡᱚᱱᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱛᱤᱡᱩ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱡᱚᱢ ᱵᱟᱲᱟᱭ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱛᱤᱡᱩ ᱠᱚ ᱡᱚᱢ ᱠᱷᱟᱱ ᱔᱐᱐ ᱢᱤᱞᱤ ᱴᱨᱟᱭᱱᱚᱯᱷᱚᱥ ᱟᱨ ᱒᱐᱐ ᱞᱤᱴᱚᱨ [[ᱫᱟᱜ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱨᱮᱡ/ᱥᱤᱧᱪᱟᱹᱣ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱛᱤᱡᱩ ᱠᱚ ᱪᱟᱵᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱜᱮᱞᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ [[ᱪᱮᱬᱮ]] ᱠᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚ ᱡᱚᱢᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱟᱹᱥᱤ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱦᱟᱹᱱ ᱥᱟᱢᱱᱟ ᱦᱩᱭᱟᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱩᱥᱩᱵ ᱵᱷᱩᱛ ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱪᱚᱴᱠᱟ ᱠᱚ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ, ᱚᱱᱟ ᱧᱮᱞᱛᱮ ᱵᱚᱛᱚᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱠᱚ ᱟᱬᱜᱚᱱᱟ ᱾ ᱪᱟᱶᱟᱨ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱨ ᱯᱮ ᱦᱟᱯᱛᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱯᱚᱴᱚᱡ/ᱜᱚᱫ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱡᱟᱝ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱭ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱠᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱱᱚᱬᱟ ᱠᱚ ᱯᱚᱴᱚᱡ ᱪᱟᱵᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱚᱱᱚᱲᱟ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱰᱟᱺᱜᱽᱨᱤ ᱡᱚᱢ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱩᱫ ᱪᱟᱥ ᱨᱮ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱦᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾
<gallery>
File:Cornsilk 7091.jpg|Female inflorescence, with young [[corn silk|silk]]
File:Corn blooming.jpg|mature silk
File:GreenCorn.JPG|Stalks, ears, and silk
File:Männliche Blüte einer Maispflanze 2009-08-19.JPG|Male flowers
File:ZeaMays.jpg|Full-grown maize plants
File:Klip kukuruza uzgojen u Međimurju (Croatia).JPG|Mature maize ear on a stalk
File:Ab food 06.jpg|Maize kernels
File:Maize plant diagram.svg|Maize plant diagram
File:Aa maize ear irregular 01.jpg|Ear of maize with irregular rows of kernels
</gallery>
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://www.maizegdb.org/ Maize Genetics and Genomics Database]
* [http://maizecoop.cropsci.uiuc.edu/ Maize Genetics Cooperation Stock Center]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱟᱨᱮ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱨᱮ]]
hyd682j8mpj7llyfw588o0g66dxgwyh
ᱡᱚᱵᱟᱦᱚᱨᱞᱟᱞ ᱱᱮᱦᱨᱩ
0
278
101919
95968
2022-08-22T04:21:29Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File: Jnehru.jpg|thumb|ᱡᱚᱵᱟᱦᱚᱨᱞᱟᱞ ᱱᱮᱦᱨᱩ]]
'''ᱡᱚᱵᱟᱦᱚᱨᱞᱟᱞ ᱱᱮᱦᱨᱩ''' (ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱔, ᱑᱘᱘᱙ - ᱢᱮ ᱒᱗, ᱑᱙᱖᱔ ) [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱢᱟᱨᱟᱝᱢᱚᱸᱛᱨᱤᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟ.ᱞᱚᱜ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱟᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱟ. ᱨᱟᱡᱽᱟ.ᱨᱤ ᱨᱮ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱦᱚᱲ ᱜᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱚᱦᱟᱛᱢᱟ ᱜᱟᱺᱫᱷᱤᱭᱟᱜ ᱧᱮᱞ ᱡᱚᱛᱚᱱ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱟ. ᱟ.ᱯᱱᱟ.ᱛ ᱦᱩᱞᱥᱟ.ᱭ ᱨᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱱᱮᱛᱟ ᱨᱩᱯᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ ᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱑᱙᱔᱗ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱟ.ᱯᱱᱟ.ᱛ ᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱟᱛᱮ ᱑᱙᱖᱔ ᱟᱡᱟᱜ ᱜᱩᱡᱩᱜ ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱮ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱵᱟᱦᱚᱨᱞᱟᱞ ᱱᱮᱦᱨᱩ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱟ. ᱜᱤᱫᱽᱨᱟ. ᱠᱚᱫᱚ ᱪᱟᱪᱟ ᱱᱮᱦᱨᱩ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱭᱟ ᱾<ref>cite web|url=http://inc.in/organization/2-Pandit%20Jawaharlal%20Nehru/profile|title=Indian National Congress|work=inc.in</ref><ref>cite web|last=|first=|title=Nation pays tribute to Pandit Jawaharlal Nehru on his 124th birth anniversary|url=http://www.dnaindia.com/india/report-nation-pays-tribute-to-pandit-jawaharlal-nehru-on-his-124th-birth-anniversary-1918978|accessdate=28 February 2015</ref>
==ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ==
ᱯᱷᱩᱨᱜᱟ.ᱞ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤᱭᱟᱜ ᱯᱚᱫᱽ ᱥᱟᱸᱵᱽᱲᱟᱣ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱠᱚᱸᱜᱽᱨᱮᱥ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱱᱮᱦᱨᱩᱭ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱮᱱᱟ, ᱡᱩᱫᱤ ᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱡᱚᱛᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱩᱠᱞᱤ ᱟ.ᱰᱤ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱑᱙᱔᱑ ᱨᱮᱜᱮ ᱥᱚᱞᱦᱮ ᱥᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤᱡᱤ ᱱᱮᱦᱨᱩ ᱫᱚ ᱟᱡᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱟ.ᱨᱤᱭᱟ. ᱜᱟᱬᱟ/ᱣᱟᱨᱤᱥ ᱟᱨ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱟᱺᱜᱤᱵᱷᱟ.ᱨᱤᱭᱟ. ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱨᱩᱯ ᱨᱮ ᱱᱩᱭ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱩᱠᱢᱩ ᱡᱚ ᱵᱟᱦᱟ ᱦᱚᱪᱚᱭ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱮ ᱨᱮᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱢᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱑᱙᱕᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱫᱷᱤᱱᱤᱭᱚᱢᱤᱛ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱩᱱᱤ ᱠᱟ.ᱣᱰᱤ-ᱟ.ᱨᱤ, ᱥᱟᱶᱛᱟᱨᱤ, ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱽᱼᱟ.ᱨᱤ ᱥᱩᱫᱷᱟ.ᱨ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱯᱚᱨᱛᱚᱱ ᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾
ᱱᱮᱦᱨᱩᱣᱟᱜ ᱛᱟ.ᱨᱤ ᱨᱮ ᱠᱚᱸᱜᱽᱨᱮᱥ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱑᱙᱕᱑, ᱑᱙᱕᱗ ᱟᱨ ᱑᱙᱖᱒ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱞᱮᱛᱟᱲ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱨᱮᱠᱚ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱨᱟᱡᱽᱟ.ᱨᱤ ᱫᱚᱞ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱤᱠᱱᱟ.ᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱨᱟᱡᱽᱟ.ᱨᱤᱭᱟᱜ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱟᱨ ᱑᱙᱖᱒ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱤᱱᱼᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱞᱟ.ᱰᱷᱟ.ᱭ ᱨᱮ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱛᱟ.ᱨᱤ ᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱜᱟᱱ ᱞᱮᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱩᱱᱤ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱜᱚᱨᱚᱡᱽ ᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱟᱜᱮ ᱴᱷᱟᱶ ᱟᱢᱮᱴ ᱨᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ "'''ᱜᱤᱫᱽᱨᱟ. ᱢᱟᱦᱟᱸ'''" ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱡᱚᱵᱟᱦᱚᱨᱞᱟᱞ ᱱᱮᱦᱨᱩᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱑᱔ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱘᱘᱙ ᱨᱮ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟᱦᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱢᱳᱛᱤᱞᱟᱞ ᱱᱮᱦᱨᱩ, (᱑᱘᱖᱑ ᱼ ᱑᱙᱓᱑) ᱾ ᱟᱭᱳ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱥᱣᱚᱨᱩᱯᱟ ᱱᱮᱦᱮᱨᱩ , ᱮᱨᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱠᱚᱢᱚᱲᱟ ᱱᱮᱦᱮᱨᱩ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱠᱤᱥᱟ.ᱬ ᱵᱟᱨᱤᱥᱴᱚᱨ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱠᱟ.ᱥᱢᱤᱨᱤᱭᱟ. ᱯᱚᱸᱰᱤᱛ ᱥᱚᱢᱩᱫᱟᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>Zakaria, Rafiq ''A Study of Nehru'', Times of India Press, 1960, p. 22</ref> ᱯᱷᱩᱨᱜᱟ.ᱞ ᱦᱩᱞ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱟ. ᱨᱟᱥᱴᱨᱤᱭᱚ ᱠᱚᱸᱜᱽᱨᱮᱥ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱵᱟᱨ ᱫᱷᱟᱣ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱡ ᱟᱭᱳ ᱫᱚ ᱥᱣᱚᱨᱩᱯᱨᱟᱱᱤ ᱛᱷᱩᱥᱩ (᱑᱘᱖᱘ ᱼ ᱑᱙᱓᱘), ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱞᱟᱦᱳᱨ ᱨᱮ ᱵᱚᱥᱠᱚᱫ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱵᱟᱵᱽᱬᱮ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱳᱛᱤᱞᱟᱞ ᱤᱡ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱮᱨᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱮᱨᱟ ᱫᱚ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟ. ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱭ ᱜᱚᱡ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱵᱟᱦᱚᱨᱞᱟᱞ ᱫᱚ ᱯᱮ ᱦᱚᱲ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟ. ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱚᱭᱦᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱵᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱫᱟ.ᱭ ᱫᱚ ᱵᱤᱡᱚᱭᱟ ᱞᱚᱠᱷᱢᱤ, ᱥᱚᱧᱡᱩᱠᱛᱚ ᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱢᱚᱦᱟᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱢᱤᱥᱨᱟ ᱠᱨᱩᱥᱱᱟ ᱦᱚᱴᱷᱤᱥᱤᱸᱝ, ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟ.ᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱥᱟᱶ ᱥᱟ.ᱜᱟ.ᱭ ᱟᱜ ᱟ.ᱰᱤᱜᱟᱱ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱯᱩᱛᱷᱤᱭ ᱚᱞ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾
==ᱜᱟᱞᱚᱪ==
ᱟ.ᱰᱤ ᱦᱚᱲ ᱱᱚᱝᱞᱟ ᱠᱚ ᱩᱭᱦᱟ.ᱨ ᱟᱫᱚ ᱱᱮᱦᱨᱩ ᱫᱚ ᱮᱴᱟᱜ ᱱᱮᱛᱟ ᱠᱚ ᱛᱩᱞᱟ.ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟ.ᱞ ᱦᱩᱞ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱠᱟ.ᱡ ᱜᱮ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟ.ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱮᱰ ᱦᱚᱸ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤᱡᱤ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾
ᱱᱮᱦᱨᱩ ᱫᱚ ᱢᱚᱦᱟᱛᱢᱟ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤᱭᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱟ.ᱨᱤ ᱟᱺᱜᱤᱵᱷᱟ.ᱨᱤᱭᱟ. ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟᱛᱟᱣᱜᱼᱟ ᱾ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤᱡᱤ ᱴᱷᱮᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱳᱥ ᱦᱚᱸ ᱞᱟᱫᱮᱜ ᱟᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱨᱟᱡᱽᱟ.ᱨᱤ ᱨᱮ ᱱᱮᱦᱨᱩ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱛᱮ ᱞᱟᱦᱟ ᱚᱪᱚᱭᱮ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱫᱚ ᱥᱚᱨᱫᱟᱨ ᱵᱚᱞᱞᱚᱵᱽᱵᱷᱟᱭᱤ ᱯᱳᱴᱮᱞ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟ.ᱰᱤᱜᱟᱱ ᱥᱚᱠᱷᱭᱚᱢ ᱱᱮᱛᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱠᱩᱲᱟ.ᱭ ᱛᱮᱭ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟ.ᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱟᱥᱮ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱚᱸᱜᱽᱨᱮᱥ ᱯᱟᱴᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱵᱮᱱᱟᱵ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱟ ᱠᱚ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱠᱚᱸᱜᱽᱨᱮᱥ ᱯᱟᱴᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱮ ᱵᱮᱱᱟᱵᱼᱟ, ᱩᱱᱤᱜᱮ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟ.ᱞ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱤᱭᱟ. ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱜᱟᱸᱫᱷᱤᱡᱤ ᱫᱚ ᱡᱚᱵᱟᱦᱚᱨᱞᱟᱞ ᱱᱮᱦᱨᱩ ᱜᱮ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ <ref>[http://www.himanshushekhar.in/नेहरू-गांधी-के-ढोंगी-उत्त/ ᱱᱮᱦᱨᱩ: ᱜᱟᱹᱱᱫᱷᱤᱭᱤᱡ ᱢᱟᱱᱛᱨᱤ]</ref>
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
https://web.archive.org/web/20151103174317/http://www.india-today.com/itoday/millennium/100people/nehru.html
https://archive.is/20110728032727/http://www.hinduonnet.com/fline/fl2120/stories/20041008000307600.htm
https://books.google.com/books?id=sI_I-jk8YWsC&dq=nehru+communalism&printsec=frontcover
http://www.saadigitalarchive.org/search/jawaharlal%20nehru
https://www.imdb.com/name/nm0624587/
http://purl.org/pressemappe20/folder/pe/012834
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:!Main category]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱱᱮᱛᱟ]]
f2nd3gk29u50wwu5xkwspm4l09q77gi
ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ
0
279
101979
19787
2022-08-22T07:00:07Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Container ship Reecon Whale on Black Sea near Constanța Romania.jpg|thumb|ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ]]
ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱫᱚ ᱫᱟᱜ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱛᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱞ ᱵᱟᱠᱷᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ [[ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ|ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ]] ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱛᱮ ᱦᱟᱹᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱟ᱾ ᱢᱤᱥᱚᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱫᱩᱜ ᱫᱟᱨᱟᱢ, ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱫᱽ ᱟᱨ ᱦᱟᱹᱠᱩ ᱥᱟᱵ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜ ᱟ᱾ ᱰᱷᱚᱝᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱴᱤᱢᱚᱨ ᱮᱢᱟᱱ ᱦᱚᱸ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
[[File:Floss.jpg|thumb|ᱠᱟᱴ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱰᱷᱚᱝᱜᱟ]] [[File:Romtrireme.jpg|thumb]]
[[File:Faluca Almariya 02.jpg|thumb|ᱱᱮᱛᱟᱨᱟᱜ ᱰᱷᱚᱝᱜᱟ]]
ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱫᱟᱜ ᱨᱮ ᱯᱟᱨᱚᱢᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱚᱱᱛᱩᱠ ᱟᱜ ᱦᱟᱨᱛᱟ, ᱠᱟᱴ ᱮᱢᱟᱱ ᱮ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ᱾
==ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱚᱨᱠᱟᱨ==
==ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱪᱟᱠ==
ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱥᱴᱮᱡᱽ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱦᱩᱭ ᱟᱭᱟ᱾
===ᱰᱤᱡᱟᱭᱤᱱ===
===ᱵᱮᱱᱟᱣ===
===ᱡᱩᱛᱨᱟᱹᱣ===
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
* https://en.m.wikipedia.org/wiki/Airship
* https://en.m.wikipedia.org/wiki/Chartering_(shipping)
* https://en.m.wikipedia.org/wiki/Factory_ship
* https://en.m.wikipedia.org/wiki/Environmental_impact_of_shipping
* https://en.m.wikipedia.org/wiki/Navy
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ==
* https://en.wikipedia.org/wiki/Ship
* http://www.macmillandictionary.com/thesaurus-category/british/parts-of-boats-and-ships
* http://phrontistery.info/nautical.html
* http://www.marineinsight.com/marine/types-of-ships-marine/different-types-of-tankers-extensive-classification-of-tanker-ships/
* http://maritime-connector.com/wiki/ship-sizes/
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
1v97l7mjbmhs6lqpts2e92md4mdh5bk
ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱜᱟᱲ
0
280
101981
93712
2022-08-22T07:01:04Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:JAAHER garh.jpg|thumb|"JAAHER garh" is the worshiping place of santhal people and other sarna religions.]]
'''ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱜᱟᱲ''' ᱫᱚ ᱠᱷᱮᱨᱣᱟᱲ ᱜᱷᱩᱴ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱷᱟᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱹᱛᱩ ᱠᱩᱞᱦᱤ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱢᱚᱬᱮ ᱢᱟᱯᱟᱡᱤᱭᱟᱸᱛᱮ ᱵᱮᱨᱮᱫ ᱠᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱜᱟᱲ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱷᱟᱱ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ/ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱦᱮᱫ/ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱵᱮᱲᱟ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱜᱟᱲ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱥᱟᱨᱡᱚᱢ ᱫᱟᱨᱮ [[ᱜᱟᱡᱟᱲ]] ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱠᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱨᱮᱫᱚ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱳᱨᱳ, ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱟᱭᱳ, ᱞᱤᱴᱟᱹ ᱜᱳᱥᱟᱸᱭ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱥᱟᱲᱮ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱵᱳᱨᱳ ᱠᱚᱠᱚ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱠᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱜᱟᱲ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱚᱱᱚᱛ ᱱᱤᱨᱚᱲ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱵᱚᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱱᱰᱮ ᱵᱚᱝᱜᱟᱭᱤᱡ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ 'ᱱᱟᱭᱠᱮ' ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱭᱟ, ᱱᱩᱭ ᱜᱮ ᱱᱚᱱᱰᱮᱱ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱠᱚᱭ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱩᱢᱟᱹᱲ ᱠᱚᱣᱟ/ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱟᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱦᱚᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ, ᱟᱺᱭᱴᱷᱟᱹ ᱡᱩᱴᱷᱟᱹ, ᱚᱡᱽᱨᱟ ᱡᱚᱵᱽᱨᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱵᱟᱝ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱠᱚ ᱵᱟᱝ ᱜᱟᱱᱚᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱟᱱᱟ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
==ᱛᱤᱱ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱡᱟᱦᱮᱨ==
ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱫᱚ ᱯᱮ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ :-
᱑. ᱥᱤᱧ ᱵᱤᱨ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱾
᱒. ᱢᱟᱱ ᱵᱤᱨ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱾
᱓. ᱢᱟᱫᱮ ᱵᱤᱨ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱟ.ᱫᱽᱨᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱢᱩᱲᱩᱛ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ '''ᱥᱤᱧᱵᱤᱨ ᱡᱟᱦᱮᱨ''' ᱾ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱯᱤᱪᱷᱤ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱜᱟᱲ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱢᱚᱬᱮ ᱢᱟᱯᱟᱧᱡᱤ ᱟᱨ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱵᱳᱨᱳ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮᱭ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ '''ᱱᱟᱭᱠᱮ ᱵᱟᱵᱟ''' ᱜᱮᱭ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱵᱳᱨᱳᱭᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱜᱟᱲ ᱨᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱫᱚ ᱵᱟᱦᱟ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱵᱟᱦᱟ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱫᱚ ᱯᱷᱟᱹᱜᱩᱱ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱨᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱟᱜᱽ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱨᱮ '''ᱢᱟᱜ ᱢᱚᱬᱮ''' ᱦᱚᱸ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱜᱮ ᱵᱚᱱ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱵᱳᱨᱳᱭᱮᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱤᱧᱵᱤᱨ ᱡᱟᱦᱮᱨ==
'''ᱥᱤᱧᱵᱤᱨ ᱡᱟᱦᱮᱨ''' ᱫᱚ ᱟ.ᱛᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱸᱜᱤ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱠᱷᱟᱱ ᱟ.ᱛᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱨᱮᱫᱚ ᱢᱩᱲᱩᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ '''ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱟᱭᱳ''' ᱜᱮ ᱢᱟ.ᱱ ᱮ ᱧᱟᱢᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱞᱤᱴᱟᱹ, ᱢᱚᱬᱮ ᱠᱚ, ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱠᱚ ᱮᱢᱟᱱ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱵᱳᱨᱳ ᱠᱚᱵᱚᱱ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱩᱢᱟᱹᱬ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱫᱩᱠ ᱚᱸᱰᱮ ᱵᱚᱱ ᱞᱟᱹᱭ ᱛᱟᱵᱚᱱᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱠᱩ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱵᱳᱨᱳ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱜᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱵᱷᱟᱹᱞᱟᱹᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱨᱚᱜᱟᱜ ᱵᱷᱤᱜᱤᱱᱟᱹᱜ ᱥᱚᱲᱚ ᱵᱚᱞᱚ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱚᱸᱰᱮ ᱱᱟᱭᱠᱮ ᱚᱛᱟ ᱛᱟᱵᱮᱨ ᱟᱛᱮ ᱫᱟᱜ ᱠᱚᱭ ᱫᱚᱲᱚᱢ ᱵᱟᱲᱟ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱜᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢᱟᱜ ᱫᱩᱠ ᱛᱟᱵᱚ ᱥᱟᱦᱟ ᱪᱟᱵᱟ ᱩᱛᱟᱹᱨᱚᱜᱼᱟ ᱾
ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱢᱮᱱ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱵᱟᱝ ᱢᱟ ᱚᱱᱟ ᱥᱤᱧᱵᱤᱨ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱡᱤᱣᱤ ᱵᱚ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱜᱼᱟ ᱚᱸᱰᱮ ᱜᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ '''ᱡᱤᱣᱤ ᱫᱚᱦᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱦᱚᱨ''' ᱫᱚ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱜᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱟᱨ ᱚᱸᱰᱮ ᱜᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱛᱷᱟᱱ ᱛᱟᱵᱚ ᱫᱚ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱜᱮ ᱟᱵᱚ ᱫᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱢᱟᱜᱽ, ᱵᱟᱦᱟ, ᱮᱨᱚᱜ ᱥᱤᱢ, ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱥᱤᱢ (ᱟᱹᱥᱟᱹᱲᱤᱭᱟᱹ) ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱵᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱵᱳᱨᱳᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱢᱚᱬᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ '''ᱢᱟᱜ ᱢᱚᱬᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱫᱚᱥᱚᱱ''' ᱫᱚ ᱵᱚᱱ ᱵᱚᱸᱜᱟᱭᱟ ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://www.santhaledisom.com/2016/02/what-is-sarna-religion-sarna.html?m=0 santaledisom.com]
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ]] [[Category:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
sauq2xlm3da1i69kfk4dd3a9893ian8
ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ
0
281
101865
88898
2022-08-22T02:31:32Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Flag of Germany.svg|thumb|ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱨ]]'''ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ''' (/ˈdʒɜːrməni/ <small>( listen)</small>; German: ''Deutschland'', <small>pronounced</small> [ˈdɔʏtʃlant]), ᱫᱚ ᱤᱣᱨᱳᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱑᱖ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱤᱣᱨᱳᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱭᱟᱭ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱵᱨᱳᱸᱡᱽ ᱡᱩᱜᱽ ᱨᱮ ᱥᱮ ᱞᱳᱦᱟ ᱡᱩᱜᱽ ᱨᱮ ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱡᱟᱹᱛᱤᱠᱩ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ᱾ ᱟᱫᱚ ᱱᱩᱠᱩ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱡᱟᱹᱛᱠᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱟᱸᱲᱟ ᱫᱟᱸᱲᱟ ᱛᱮ ᱠᱮᱞᱴᱤᱭᱳ ᱟᱨ ᱯᱩᱨᱩᱵ ᱤᱣᱨᱳᱯ ᱨᱮᱱ ᱤᱨᱟᱱᱤᱭᱳ, ᱵᱟᱞᱴᱤᱠ, ᱥᱞᱟᱵᱷᱤᱠ ᱡᱟᱹᱛᱤᱠᱩ ᱥᱟᱶᱛᱮᱠᱩ ᱢᱮᱥᱟᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚᱢᱜᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱟᱨᱟᱢᱛᱮ ᱩᱝᱠᱩ ᱡᱟᱹᱛᱤᱠᱩ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱨᱳᱢᱟᱱ ᱥᱟᱢᱨᱟᱡᱽᱡᱚᱣᱟᱜ ᱡᱚᱜᱟᱡᱚᱜᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱨ ᱠᱟᱜᱚᱡᱽ ᱥᱮ ᱵᱮᱣᱨᱟ ᱫᱚ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
᱑᱘᱗᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱥᱮᱡ ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱩᱥᱟᱹᱨᱟ ᱱᱟᱱᱟᱦᱩᱱᱟᱹᱨ ᱥᱤᱞᱯᱚ ᱵᱟᱲᱟᱣ ᱤᱫᱤᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ ᱦᱚᱸ ᱟᱭᱟᱜ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱲᱟᱣ ᱪᱮᱥᱴᱟᱭ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱟᱫᱚ ᱚᱝᱠᱟ ᱛᱮᱜᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱑᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱥᱮᱡ ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱨᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱱᱛᱮ ᱚᱸᱰᱮ ᱱᱟᱛᱥᱤ ᱵᱟᱹᱦᱤᱱᱤ ᱠᱩ ᱫᱟᱲᱮᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ [[ᱮᱰᱞᱚᱯᱷ ᱦᱤᱴᱞᱟᱨ]] ᱠᱷᱚᱢᱚᱛᱟᱭ ᱫᱚᱠᱷᱚᱞ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱙᱓᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟᱨᱮ ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ ᱫᱚᱥᱟᱨᱛᱮ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭᱮ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱚᱪᱚ ᱠᱮᱫᱟ᱾
== ᱚᱛᱱᱚ ==
ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ 357,021 square kilometres (137,847 sq mi)ᱹ ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ, [[ᱰᱮᱱᱢᱟᱨᱠ]] ᱟᱨ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱥᱮᱡ ᱯᱳᱞᱮᱱᱰ ᱟᱨ ᱪᱮᱠ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ, ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱥᱮᱡ ᱚᱥᱴᱨᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱥᱩᱭᱡᱟᱨᱞᱮᱱᱰ, ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱥᱮᱡ ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ, ᱞᱩᱠᱥᱮᱢᱵᱟᱨᱜᱽ, ᱵᱮᱞᱡᱤᱭᱟᱢ ᱟᱨ ᱱᱮᱫᱟᱨᱞᱮᱱᱰᱥ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱤᱣᱨᱳᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱭᱟᱭ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ==
ᱡᱟᱨᱢᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱛᱮ ᱡᱟᱨᱢᱟᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚ 'ᱰᱟᱥ ᱞᱮᱱᱰ ᱰᱟᱨ ᱰᱤᱠᱷᱴᱟᱨ ᱩᱱᱰ ᱰᱮᱱᱠᱟᱨ' ᱠᱩ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱱᱮ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱚᱲᱦᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱜᱩᱱᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ ᱠᱩᱣᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ᱾ ᱡᱟᱨᱢᱟᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱨᱚᱠᱚᱢ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱩᱣᱟ᱾
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ ==
* [[:en:Index_of_Germany-related_articles|Index of Germany-related articles]]
* [[:en:Outline_of_Germany|Outline of Germany]]
* ''[[:en:Book:Germany|Germany]]'' – [[:en:Wikipedia:Books|Wikipedia book]]
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
; Government
* [http://www.bundesregierung.de/Webs/Breg/EN/Homepage/_node.html Official site of the Federal Government]
* [http://www.bundespraesident.de/EN/Home/home_node.html Official site of the Federal President]
* [http://www.bundeskanzlerin.de/Webs/BK/En/Homepage/home.html Official site of the German Chancellor]
* [http://www.germany.travel/en/index.html Official Germany Tourism website]
; General information
* [http://www.bbc.com/news/world-europe-17299607 Germany] from the BBC News
*
* [https://web.archive.org/web/20090221174544/http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/germany.htm Germany] from ''UCB Libraries GovPubs''
* [https://curlie.org/Regional/Europe/Germany Germany] at Curlie (based on DMOZ)
* [https://www.britannica.com/place/Germany Germany] ''Encyclopædia Britannica'' entry
* [https://web.archive.org/web/20081013203955/http://www.oecd.org/germany Germany] from the OECD
* [https://europa.eu/european-union/about-eu/countries/member-countries/germany_en Germany] at the EU
* Wikimedia Atlas of Germany
* Geographic data related to [https://www.openstreetmap.org/relation/51477 Germany] at OpenStreetMap
* [http://www.ifs.du.edu/ifs/frm_CountryProfile.aspx?Country=DE Key Development Forecasts for Germany] from International Futures
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
hzosnzpqpxsr0le5c3kujngd11c4pz4
ᱡᱟᱯᱟᱱ
0
282
101989
67404
2022-08-22T07:56:00Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Flag of Japan.svg|thumb|ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜᱽ ᱯᱚᱛᱠᱟ]]'''ᱡᱟᱯᱟᱱ''' (Japanese: 日本 ''Nippon'' [ɲippoɴ] or ''Nihon'' [ɲihoɴ]; formally 日本国 '' Nippon-koku'' or ''Nihon-koku'', meaning "State of Japan") ᱫᱚ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ [[ᱮᱥᱤᱭᱟ|ᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱮᱞᱮᱞ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱑᱐ ᱟᱜ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱚᱲ ᱫᱚ [[ᱴᱚᱠᱭᱚ|ᱴᱳᱠᱤᱭᱳ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱮᱝᱨᱮᱡᱤ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱫᱚ ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ '''''ᱱᱤᱦᱚᱱ''''' (日本) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟ ᱢᱟᱱᱰᱟᱨᱤᱱ ᱪᱤᱱᱟ ᱥᱮ ᱩ ᱪᱤᱱᱟ ᱠᱷᱚᱡ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱟᱹᱠᱩ ᱟᱹᱠᱩ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤᱨᱮ '''''ᱱᱤᱦᱚᱱᱡᱤᱱ''''' (日本人<sup>?</sup>) ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱩ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱟᱨ ᱟᱠᱩᱣᱟᱜ ᱜᱚᱜᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ '''''ᱱᱤᱦᱚᱝᱜᱚ''''' (日本語<sup>?</sup>) ᱠᱩ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ᱾
ᱡᱤᱥᱩᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱓᱐᱐᱐᱐ ᱚᱵᱫᱚ ᱞᱟᱦᱟᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱫᱤᱯ ᱢᱟᱞᱟᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱩ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱔᱐᱐᱐ ᱚᱵᱫᱚ ᱥᱮᱡ ᱥᱮᱸᱫᱨᱟ ᱦᱚᱲ ᱠᱩ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤᱨᱮ ᱟᱱᱚ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱱ ᱟᱭᱱᱩ ᱟᱨ ᱤᱭᱟᱢᱟᱛᱳ ᱡᱟᱹᱛ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱦᱚᱸᱠᱩ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>Matsumara, Hirofumi; Dodo, Yukio; Dodo, Yukio (২০০৯)। [https://www.jstage.jst.go.jp/article/ase/117/2/117_080325/_article "Dental characteristics of Tohoku residents in Japan: implications for biological affinity with ancient Emishi"]। ''Anthropological Science'' '''117''' (2): 95–105। ডিওআই:[[doi:10.1537/ase.080325|10.1537/ase.080325]]।</ref><ref>Hammer, Michael F., et al.; Karafet, TM; Park, H; Omoto, K; Harihara, S; Stoneking, M; Horai, S (২০০৬)। [http://www.nature.com/jhg/journal/v51/n1/abs/jhg20068a.html "Dual origins of the Japanese: common ground for hunter-gatherer and farmer Y chromosomes"]। ''Journal of Human Genetics'' '''51''' (1): 47–58। ডিওআই:[[doi:10.1007/s10038-005-0322-0|10.1007/s10038-005-0322-0]]। পিএমআইডি [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16328082 16328082]।</ref> ᱱᱩᱠᱩ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱰᱸᱰᱦᱚᱨ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ᱾ ᱪᱟᱥ ᱵᱟᱥ ᱜᱮ ᱱᱩᱠᱩᱣᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱫᱚ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>Travis, John। [http://www.pitt.edu/~annj/courses/notes/jomon_genes.html "Jomon Genes"]। University of Pittsburgh। সংগৃহীত জানুয়ারি ১৫, ২০১১।</ref>
ᱪᱤᱱᱟ ᱯᱚᱛᱚᱵ '''''ᱵᱩᱠ ᱚᱵ ᱦᱟᱱ''''' ᱨᱮ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱫᱚ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>Takashi, Okazaki; Goodwin, Janet (১৯৯৩)। "Japan and the continent"। ''The Cambridge history of Japan, Volume 1: Ancient Japan''। Cambridge: Cambridge University Press। পৃ: ২৭৫। আইএসবিএন 0-521-22352-0।</ref> ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱭᱮᱠᱡᱮ ᱠᱷᱚᱡ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱫᱚ [[ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱟᱨᱟᱢᱛᱮ ᱪᱤᱱ ᱠᱷᱚᱡ ᱜᱮ ᱵᱳᱣᱫᱷᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱫᱚ ᱡᱟᱯᱟᱱᱨᱮ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>Brown, Delmer M., সম্পাদক (১৯৯৩)। ''The Cambridge History of Japan''। Cambridge University Press। পৃ: 140–149।</ref>
== ᱚᱛᱱᱚ ==
[[ᱯᱨᱚᱥᱟᱱᱛ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ|ᱯᱨᱚᱥᱟᱱᱛ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ]] ᱠᱚᱲᱟᱢ ᱨᱮ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ, ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱥᱮᱡ ᱪᱤᱱ, ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ, ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱨᱟᱥᱤᱭᱟ ᱠᱷᱚᱡ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱥᱮᱡ ᱳᱠᱷᱳᱛᱥᱠ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱠᱷᱚᱡ ᱛᱟᱭᱚᱣᱟᱱ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱥᱤᱢᱟᱱᱟ ᱫᱚ᱾ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱗᱓ ᱥᱟᱭᱠᱚᱨᱟ ᱜᱮ ᱵᱤᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱚ ᱛᱮᱜᱮ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱟᱲᱮ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱡᱟᱜᱟᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱩᱣᱟ᱾ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱥᱮᱸᱜᱮᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱑᱐᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱮᱸᱜᱮᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱚ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱞᱟᱲᱟᱣ ᱥᱮ ᱥᱩᱱᱟᱢᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱜᱷᱚᱴᱚᱱᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾
== ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ==
ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱱᱟᱱᱟᱦᱩᱱᱟᱹᱨ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱢᱮᱥᱟᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱡᱮ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱜᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱢᱮᱥᱟᱦᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱤᱣᱨᱳᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱵᱚᱞᱚᱦᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱫᱚ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱫᱚ ᱟᱹᱠᱩᱣᱟ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱜᱮ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱠᱩ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱟᱜᱩᱭᱮᱛ ᱛᱮ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱜᱮ ᱪᱟᱹᱞᱩ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱠᱩ ᱵᱚᱱᱫᱷ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
== ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ==
ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱥᱤᱱᱛᱚ ᱟᱨ ᱵᱳᱣᱫᱷᱳ ᱜᱮ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱠᱩ ᱢᱟᱱᱣᱟ᱾ ᱥᱤᱱᱛᱳ ᱟᱨ ᱵᱳᱣᱫᱷᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱞᱟᱦᱟ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ ==
* [[:en:Housing_in_Japan|Housing in Japan]]
* [[:en:Index_of_Japan-related_articles|Index of Japan-related articles]]
* [[:en:Outline_of_Japan|Outline of Japan]]
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
; Government
* [http://www.japan.go.jp/ JAPANGOV – The Government of Japan]
* [http://japan.kantei.go.jp/index.html Prime Minister of Japan and His Cabinet], official site
* [http://www.kunaicho.go.jp/eindex.html The Imperial Household Agency], official site of the Imperial House of Japan
* [http://www.ndl.go.jp/en/index.html National Diet Library]
* [http://www.gov-online.go.jp/eng/index.html Public Relations Office]
* [http://www.immi-moj.go.jp/english/ Immigration Bureau of Japan]
; Travel
* [http://www.jnto.go.jp/eng/ Japan National Tourist Organization]
* [https://www.accessible-japan.com/ Accessible Japan], information for travelers with disabilities
; General information
*
* [https://web.archive.org/web/20090421051351/http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/japan.htm Japan] from ''UCB Libraries GovPubs''
* [https://curlie.org/Regional/Asia/Japan Japan] at Curlie (based on DMOZ)
* [https://www.britannica.com/place/Japan Japan] ''Encyclopædia Britannica'' entry
* [http://www.bbc.com/news/world-asia-pacific-14918801 Japan] profile from BBC News
* [http://www.oecd.org/japan/ Japan] from the OECD
* Wikimedia Atlas of Japan
* Geographic data related to [https://www.openstreetmap.org/relation/382313 Japan] at OpenStreetMap
* [http://www.ifs.du.edu/ifs/frm_CountryProfile.aspx?Country=JP Key Development Forecasts for Japan] from International Futures
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
nogxex9jcbzy65mo575xyg92p1wqj32
ᱡᱟᱯᱟᱱᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
283
101993
66260
2022-08-22T07:58:23Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Nihongo.svg|thumb|ᱡᱟᱯᱟᱱᱤᱡᱽ (ᱱᱤᱦᱚᱸᱜᱳ)]]
'''ᱡᱟᱯᱟᱱᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ'''(ᱡᱟᱯᱟᱱᱤᱡᱽ : 日本語 ᱱᱤᱦᱚᱸᱜᱳ) ᱫᱚ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱽᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱞᱟᱲᱦᱟᱹᱭ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱚ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ, ᱯᱷᱟᱨᱢᱟᱥᱟ ᱟᱨ ᱥᱚᱠᱷᱟᱞᱤᱱ ᱴᱨᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱤᱛ ᱦᱚᱸ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱯᱷᱟᱨᱢᱟᱥᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱯᱟᱱᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱜᱮᱭᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱵᱟᱹᱭ ᱵᱟᱹᱭ ᱛᱮ ᱩᱱᱠᱩᱣᱟᱜ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱠᱚᱢᱤᱫᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ [[ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱫᱚ ᱪᱤᱱᱤ-ᱛᱤᱵᱽᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱡᱽ ᱨᱮᱜᱮ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ ᱾ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱜᱟᱱ ᱫᱚ ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ-ᱠᱳᱨᱤᱭᱚᱭ ᱜᱷᱟᱨᱚᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱦᱚᱨᱚᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱴᱮ ᱠᱚ ᱚᱞᱟ, ᱢᱤᱫ ᱫᱚ '''ᱠᱟᱸᱡᱤ ᱦᱚᱨᱚᱯ''' ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱫᱚ '''ᱠᱟᱱᱟ ᱦᱚᱨᱚᱯ''' ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱡᱟᱯᱟᱱᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱤᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱦᱚᱵ ᱮᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱ ᱡᱚᱛᱷᱟᱛ ᱥᱟᱹᱠᱷᱤ ᱵᱟᱝ ᱛᱮ ᱴᱷᱟᱶᱠᱟᱹ ᱞᱟᱹᱭ ᱵᱟᱝ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱥᱟᱭᱟᱝ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱞᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱪᱤᱱᱤ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱨᱮ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱜᱟᱱ ᱴᱷᱟᱶ ᱟᱨ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱯᱟᱭᱛᱟᱨ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱪᱤ ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱡᱟᱯᱟᱱᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱦᱟᱨᱟᱵᱩᱨᱩ ᱦᱩᱭ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱗-᱘ ᱥᱟᱭᱟᱝ ᱨᱮ ᱡᱟᱯᱟᱱᱤᱡᱽ ᱦᱚᱲ ᱪᱟᱭᱱᱟ ᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱦᱚᱨᱚᱯ ᱠᱚ ᱪᱮᱫ ᱮᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱪᱟᱭᱱᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱱᱟᱜᱟᱢ, ᱚᱛᱱᱚ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱚᱞ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱵᱟᱹᱭ ᱵᱟᱹᱭ ᱛᱮ ᱪᱤᱱᱤ ᱦᱚᱨᱚᱯ ᱛᱮ ᱡᱟᱯᱟᱱᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱨᱟ ᱠᱚ ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://www.ninjal.ac.jp/english/ National Institute for Japanese Language and Linguistics]
* [http://tangorin.com/handbook/ Japanese Language Student's Handbook]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:!Main category]]
[[Category:Language]]
[[Category:ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[Category:ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
r8stjofprfiy3y6m41mp8yzlrwnnq9z
ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ
0
284
102014
66264
2022-08-22T08:50:57Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ'''
ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱲᱟᱝ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱢᱮᱱᱛᱮᱭ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨᱟ, ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱚᱱᱠᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱦᱟᱜ ᱢᱚᱪᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱮᱫᱚ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱲᱟᱝ ᱜᱮ ᱯᱷᱚᱴᱮᱞ ᱚᱰᱚᱠ ᱜᱚᱫᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱹᱵᱤᱫ ᱞᱩᱴᱤ ᱛᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱲᱟᱝ ᱮ ᱯᱷᱚᱴᱮᱞᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱨᱤᱠᱟᱹᱭᱟ ᱾ ᱚᱱᱛᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ, ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮᱫᱚ ᱚᱱᱠᱟ ᱫᱚ ᱚᱦᱚ ᱜᱮᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱫᱟᱲᱮ ᱠᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱫᱟᱲᱮ ᱫᱚ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱞᱮ ᱮᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱪᱟᱞ==
ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱪᱟᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱮᱵᱥᱛᱟ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱨᱤᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱹᱰᱤ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱨᱮᱫᱚ ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱩᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱵᱷᱟᱥᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱢᱳᱜᱚᱞ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱩᱨᱫᱷᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟᱛᱟᱣ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮᱫᱚ ᱩᱨᱫᱷᱩ [[ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱜᱮ ᱢᱩᱬᱛᱮ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱤᱸᱜᱽᱨᱟᱹᱡᱽ ᱠᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱠᱚ ᱜᱚᱵᱚᱞ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱤᱸᱜᱽᱞᱤᱥ ᱜᱮ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮᱠᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱠᱮᱫ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱪᱟᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱞᱚᱨᱰ ᱢᱟᱠᱞᱮ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱨᱤᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮ ᱤᱸᱜᱽᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮᱜᱮ ᱤᱸᱜᱽᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱴᱷᱟᱶ ᱮᱢᱟᱦᱟᱫ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱫᱷᱮᱭᱟᱱ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ, ᱞᱟᱹᱭ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱵᱟᱹᱭ ᱵᱟᱹᱭ ᱛᱮ ᱠᱷᱤᱭᱟᱹᱣ ᱤᱫᱤᱭᱮᱱᱟ ᱾ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱟᱢᱮᱴ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱫᱷᱮᱭᱟᱱ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱴᱷᱟᱶᱨᱮ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱥᱚᱢᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟᱛᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱵᱟᱜᱮ ᱯᱩᱱ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱚᱨᱮ ᱪᱚᱞᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱜᱚᱴᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
***Mother Tongue***
''Santali Language''(ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ)
*** ᱱᱟᱹᱭ ᱪᱮᱫᱞᱮᱠᱟ ᱚᱜᱚᱢ ᱫᱚᱨᱤᱭᱟᱨᱮ ᱞᱤᱜᱤ ᱢᱮᱥᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱠᱟᱜᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱭᱚ ᱥᱚᱱᱟᱵᱟᱨᱟᱠ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱠᱚᱠᱚ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱫᱚᱨᱭᱟᱨᱮ ᱜᱤᱠᱩ ᱯᱟᱭᱨᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱟᱹ ᱱᱢᱤ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱢᱟᱹ ᱱᱢᱤ ᱦᱚᱛᱮᱜ ᱛᱮ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ᱫᱟᱨᱤ ᱱᱟᱹ ᱲᱤ ᱡᱤᱵ ᱡᱤᱭᱚᱞᱤ ᱞᱮᱠᱟᱜᱮ ᱢᱟᱹ ᱱᱢᱤ ᱦᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱟ, ᱚᱱᱠᱟᱜᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱷᱩᱲᱤᱫᱷᱟᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱦᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱦᱟᱯᱲᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱛ ᱦᱟᱵᱤᱡ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱱᱟᱭ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱟᱜ ᱞᱮᱠᱟ ᱟᱵᱚᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱞᱤᱜᱤ ᱢᱮᱥᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱫᱟᱜ ᱟᱛᱮ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱫᱚ ᱡᱤᱭᱟᱹ ᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱵᱩᱱᱟ᱾ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱦᱚᱲ ᱢᱟᱭᱟᱝ ᱡᱤᱣᱤ ᱥᱟᱞᱟᱜᱛᱮ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱜᱚ-ᱵᱟᱵᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱛᱮᱠᱤᱱ ᱨᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱟᱹ ᱠᱤᱱ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱪᱮᱫᱟ ᱚᱱᱟ ᱜᱮ ᱜᱚᱜᱚ ᱟᱲᱟᱝ ᱥᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱥᱮ ᱟᱭᱚ ᱟᱲᱟᱝ ᱫᱚ ᱾ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱡᱟᱹ ᱛᱤ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱦᱟᱨᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱛᱟᱞᱟᱛᱮ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱟᱨ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱦᱚᱭ ᱥᱟᱜᱮᱱ ᱨᱟᱠᱟᱵᱟᱭ ᱾ ᱜᱩᱨᱩ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱯᱚᱸᱰᱮᱛ ᱨᱟᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱢᱩᱨᱢᱩ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫ :-
"ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱭᱩᱭ ᱨᱮᱜᱮᱪ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱩᱱ ᱩᱱᱤ ᱜᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣᱟ, ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱨᱚᱲ ᱫᱚ ᱱᱤᱫᱷᱟᱹ ᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱚᱱᱟ ᱛᱮᱜᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝᱟ ᱾"
ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱫᱚ ᱜᱟᱹ ᱦᱤᱨ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱟᱹ ᱱᱢᱤ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ ᱠᱤᱱᱫᱚ ᱯᱤᱞᱪᱩ ᱦᱟᱲᱟᱢ, ᱯᱤᱞᱪᱩ ᱵᱩᱰᱤ ᱾ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱡᱟᱦᱟ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱠᱤᱱ ᱪᱟᱞ ᱩᱴᱩ ᱠᱟᱜ ᱵᱚᱱᱟ ᱚᱱᱟᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱡᱤᱭᱟᱹᱲ ᱫᱚᱦᱚ ᱫᱚ ᱮᱠᱟᱞᱞᱮᱠ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱟᱵᱚᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱲᱟᱝ ᱥᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱱᱮᱢ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ :-
᱑) ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱨᱥᱤ ᱛᱮᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱡᱟᱹ ᱛᱤ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱡᱩᱢᱤᱫ ᱨᱮᱭ ᱫᱚᱦᱚ ᱵᱚᱱᱟ ᱾
᱒) ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮᱜᱤ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱦᱟᱨᱟ ᱵᱩᱨᱩᱜᱼᱟ ᱾
᱓) ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱜᱮ ᱡᱟᱹ ᱛᱤ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱨᱩᱢ ᱫᱚ ᱾
᱔) ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱞᱜᱟ ᱛᱮᱜᱮ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹ ᱛ ᱧᱟᱢ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾
᱕) ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱜᱮ ᱱᱟᱱᱟ ᱦᱩᱱᱟᱹᱨ ᱩᱭᱦᱟᱹ ᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱲᱮᱭ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱛᱟᱵᱚᱱᱟ ᱾
᱖) ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹ ᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱜᱮ ᱾
᱗) ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱡᱤᱣᱟᱹ ᱫ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱜᱮ ᱥᱟᱹ ᱨᱤ ᱜᱚᱲᱚᱭ ᱮᱢᱟ ᱵᱚᱱᱟ ᱾
᱘) ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱦᱟᱨᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹ ᱰᱤ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹ ᱨᱥᱤ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱫᱷᱮᱭᱟᱱ==
ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱟᱢᱮᱴ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱤᱱ ᱨᱟᱡᱽ ᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱪᱟᱪᱟᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱪᱟᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱫᱷᱮᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱟᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱟᱛᱟ ᱢᱚᱦᱟᱛᱢᱟ ᱜᱟᱸᱫᱷᱤ ᱦᱚᱸ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱲᱟᱝ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱪᱟᱞ ᱟᱠᱚ ᱫᱚᱭ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱰᱟᱠᱛᱚᱨ ᱡᱤᱵᱽᱨᱟᱢ ᱢᱮᱦᱮᱴᱟ ᱦᱚᱸ ᱰᱟᱠᱛᱚᱨᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱟᱨ ᱟᱨ ᱰᱟᱠᱛᱚᱨ ᱥᱚᱛᱣᱮᱱ ᱵᱳᱥ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱪᱟᱞ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱸ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱠᱤᱱ ᱪᱟᱞ ᱟᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱚᱴᱷᱟᱨᱤ ᱠᱚᱢᱤᱥᱳᱱ (᱑᱙᱖᱔ - ᱖᱗) ᱦᱚᱸ ᱴᱚᱴᱷᱟᱣᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱟᱥᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱨᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱪᱟᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱮ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱚᱴᱷᱟᱨᱤ ᱢᱤᱥᱳᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱩᱯᱟᱨᱤᱥ ᱑᱙᱖᱘ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱞᱳᱠᱥᱳᱵᱷᱟ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱽ ᱥᱳᱵᱷᱟ ᱨᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟᱣᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱩᱫᱤᱥ ᱨᱮ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱮᱛᱮᱫᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱟᱞᱜᱟ ᱛᱮᱠᱚ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱦᱤᱫᱤᱡ ᱜᱮ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ ᱟᱱᱟ ᱾
==ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ ==
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Heritage_language
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Child_of_deaf_adult
https://en.m.wikipedia.org/wiki/List_of_languages_by_number_of_native_speakers
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Statistical_learning_in_language_acquisition
==ᱥᱟᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
http://unesdoc.unesco.org/images/0014/001466/146632e.pdf
http://unesdoc.unesco.org/images/0014/001466/146632e.pdf
http://www.educatorsforimmersion.org/LI_pdf/rationals.pdf
[[Category:!Main category]]
the
ql29rt267vdhbd3fknkbtofduiki9or
ᱡᱟᱴᱟᱠᱩᱞ
0
285
102030
92570
2022-08-22T09:11:31Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
[[File: Lion waiting in Namibia.jpg|thumb|ᱠᱩᱞ]]
'''ᱡᱟᱴᱟᱠᱩᱞ''' ᱫᱚ ᱯᱮᱱᱛᱷᱮᱨᱟ ᱵᱚᱝᱥᱚ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱯᱩᱥᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ [[ᱯᱷᱮᱞᱤᱰᱮ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱛᱟᱹᱨᱩᱵ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱩᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱯᱩᱥᱤ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱡᱟᱱᱣᱟ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱜᱟᱱ ᱡᱟᱴᱟᱠᱩᱞ ᱟᱜ ᱩᱡᱩᱱ ᱫᱚ ᱒᱕᱐ ᱠᱤᱞᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱵᱤᱨ ᱡᱟᱴᱟᱠᱩᱞ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱥᱟᱦᱟᱨᱟ [[ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]] ᱟᱨ [[ᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱠᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱤᱦᱤᱴ ᱛᱮᱠᱚ ᱢᱟᱞᱚᱴᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱡᱟᱴᱟᱠᱩᱞ ᱥᱟᱨᱮᱡ ᱢᱟᱨᱮᱡ ᱠᱩᱞ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ-ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱠᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾
ᱠᱩᱞ ᱫᱚ ᱵᱤᱨ ᱨᱮ ᱑᱐-᱑᱔ ᱵᱚᱨᱥᱚ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱜᱟᱱ ᱜᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱤᱨ ᱨᱮ ᱠᱩᱲᱤ ᱡᱟᱹᱛ ᱠᱩᱞ ᱫᱚ ᱟᱹᱰ7ᱤ ᱢᱩᱥᱠᱤᱞ ᱛᱮᱜᱮ ᱑᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱡᱤᱣᱤᱫ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱵᱟᱹᱭᱨᱤ ᱥᱟᱶ ᱛᱟᱯᱟᱢ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱩᱱᱠᱩ ᱞᱮᱛᱟᱲ ᱜᱮ ᱜᱷᱟᱹᱞ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱫᱚ ᱩᱱᱠᱩ ᱡᱚᱢ ᱜᱟᱱᱚᱜ ᱜᱷᱟᱥ ᱴᱷᱮᱱ ᱜᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱞᱟᱴᱟ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱵᱤᱨ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱟᱱᱣᱟ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱩᱞ ᱫᱚ ᱥᱟᱶᱛᱟᱨᱤ ᱫᱚᱠᱚ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱠᱩᱞ ᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱤᱸᱜᱽᱞᱤᱥ ᱛᱮ ᱯᱨᱟᱭᱤᱰ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱜᱟᱱ ᱮᱸᱜᱟᱠᱩᱞ, ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱡ ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱟᱺᱰᱭᱟᱹ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱮᱸᱜᱟ ᱠᱩᱞ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱮ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱠᱚ ᱛᱚᱞᱟᱥᱟ ᱾ ᱠᱩᱞ ᱫᱚ ᱛᱟᱠ ᱧᱟᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱚᱡ ᱡᱟᱱᱣᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱠᱚ ᱥᱮᱸᱫᱽᱨᱟ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱩᱞ ᱫᱚ ᱛᱤᱥ ᱦᱚᱸ ᱠᱩᱥᱤ ᱛᱮᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱮᱱ ᱦᱚᱸ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱜᱟᱱ ᱠᱩᱞ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱚᱜ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱜᱮ ᱡᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱤᱠᱟᱹ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ ᱾
ᱠᱩᱞ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱭ-ᱵᱟᱹᱭ ᱛᱮᱠᱚ ᱢᱟᱞᱚᱴ ᱤᱫᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱪᱮᱫ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱠᱚ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱤᱫᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱮᱛᱮᱫ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱵᱤᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱤᱛᱤ ᱟᱨ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱥᱟᱶ ᱛᱟᱯᱟᱢ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱮᱛᱮᱫ ᱫᱚ ᱾ ᱟᱺᱰᱭᱟᱹ ᱠᱩᱞ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱦᱚᱴᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱴᱮᱭᱟ ᱩᱵ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱮ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹᱣᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱮᱞᱟᱱ ᱵᱤᱨ ᱨᱮᱠᱚ ᱫᱟᱬᱟ ᱡᱚᱝ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱮᱸᱫᱽᱨᱟ ᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱴᱷᱮᱱ ᱟᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱚᱛᱚᱨ ᱥᱤᱨᱡᱟᱹᱣ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱱᱩᱠᱩᱣᱟᱜ ᱫᱩᱜ ᱫᱚᱦᱚ ᱵᱟᱵᱚᱫᱽ ᱪᱤᱰᱤᱭᱟ ᱠᱷᱟᱱᱟ ᱮᱢᱟᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚ ᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱫᱩᱜ ᱵᱟᱧᱪᱟᱣ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱚ ᱠᱷᱮᱢᱟᱣ ᱮᱫᱼᱟ ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*https://en.m.wikipedia.org/wiki/Lion
* [http://www.catsg.org/index.php?id=108 Species portrait Lion; IUCN/SSC Cat Specialist Group]
*http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Panthera_leo.html
*http://www.awf.org/content/wildlife/detail/lion
*https://www.biodiversitylibrary.org/name/Felis_leo
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:!Main category]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ]]
dvd4wx40x5734e7ollbtsnnw9t9ma3t
ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ
0
286
102043
99553
2022-08-22T09:36:12Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Flag_of_the_United_Nations.svg|thumb|Flag of the United Nations]]
[[file:United Nations (Member States and Territories).svg|thumb|Member states]]
ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱰᱮᱨᱟ ᱥᱮ ([[:en:United Nations]]) ᱟᱵᱚ ᱵᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭᱟ ᱱᱚᱣ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱢᱤᱫ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ ᱑᱙᱑᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ᱾ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱵᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ ᱑᱙᱔᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ᱾ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱜᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤᱨᱮᱱ ᱢᱟᱱᱣᱟ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱵᱚᱛᱚᱨᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱮ ᱞᱟᱹᱦᱟᱹᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱥᱩᱠᱷ ᱟᱨ ᱥᱟᱹᱱᱛᱤ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱮᱦᱚᱵ ᱮᱱᱟ᱾ᱟᱨ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤᱨᱮ ᱥᱟᱹᱱᱛᱤ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱑᱙᱒᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱠᱮᱫᱟ League of Nation ᱧᱤᱛᱩᱢᱟᱱ ᱥᱚᱝᱜᱚᱴᱷᱚᱱ᱾ ᱮᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱟᱭᱢᱟ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱤᱥᱠᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱪᱟᱵᱟ ᱞᱮᱱ ᱛᱮ League of Nation ᱦᱚᱸ ᱟᱭᱢᱟ ᱫᱤᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱸᱦᱮᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱮ ᱑᱙᱓᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱮᱦᱚᱵ ᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱛᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱠᱷᱚᱛᱤᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱱᱚᱵᱤᱠ ᱵᱚᱢᱟ ᱛᱮ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ(ᱦᱤᱨᱚᱥᱤᱢᱟ ᱟᱨ ᱱᱟᱜᱟᱥᱟᱠᱤ) ᱜᱚᱴᱟᱛᱮ ᱫᱟᱢᱫᱷᱟᱥᱮᱨᱮᱱᱟ᱾
ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱚᱝᱥᱚ ᱧᱮᱞ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱟᱰᱤ ᱠᱚ ᱵᱚᱛᱚᱨᱮᱱᱟ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮ ᱥᱟᱹᱱᱛᱤ ᱟᱵᱟᱨ ᱟᱹᱜᱩᱭ ᱴᱮ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱠᱚ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫᱟᱠᱚ ᱢᱟᱱᱣᱟ ᱵᱷᱟᱜᱮ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱛᱮ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱵᱟᱹᱜᱤ ᱡᱟᱨᱩᱲ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱚᱬᱚ ᱜᱚᱯᱚᱬᱚ ᱛᱮ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱑᱙᱔᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱡᱟᱹᱛᱤ]] ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱠᱮᱫᱟᱹ ᱤᱱ ᱚᱠᱛᱮ ᱨᱮᱱ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱯᱨᱚᱫᱷᱟᱱᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱩᱭᱤᱱᱥᱴᱚᱱ ᱪᱟᱨᱪᱤᱞ ᱟᱨ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟᱨᱮᱱ ᱯᱨᱮᱥᱤᱰᱮᱱᱴ ᱛᱷᱤᱭᱚᱰᱚᱨ ᱨᱩᱡᱽᱵᱷᱮᱞᱴ ᱛᱟᱠᱤᱱᱟᱜ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱛᱮ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱑᱙᱔᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱔ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟ ᱥᱟᱱᱯᱷᱨᱟᱱᱥᱤᱥᱠᱚ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱠᱟᱛᱮᱜᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱥᱩᱞᱩᱠ ᱟᱨ ᱥᱟᱹᱱᱛᱤ ᱟᱹᱜᱩᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱥᱮ United Nation Organization ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ᱾
ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮ ᱕᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱚᱫᱚᱥᱥᱚ ᱠᱚ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱡᱩᱠᱛᱚᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱤᱭᱚᱨᱠ ᱨᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱴᱠᱚᱣᱟᱨᱴᱟᱨ ᱫᱚ᱾ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮᱱ ᱟᱹᱭᱩᱨᱤᱡ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱮᱠᱨᱮᱴᱟᱨᱤ᱾ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱥᱮᱠᱨᱮᱴᱟᱨᱤ ᱫᱚᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱟᱭᱟᱱᱢᱟᱨ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱ ᱴᱨᱤᱜᱽᱵᱷᱮᱞᱤ᱾ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱷᱟᱸᱰᱤ ᱫᱚ ᱮᱛᱟᱝ ᱞᱤᱞ ᱨᱚᱝ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱯᱩᱸᱰ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱩᱰᱢᱟᱹᱞ ᱢᱮᱯ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱟᱲᱮᱨᱮ ᱡᱚᱞᱯᱟᱭ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱛᱮ ᱮᱥᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [https://www.unric.org/ The United Nations Regional Information Centre (UNRIC)]
* [https://web.archive.org/web/20150602005106/http://www.unv.org/ United Nations Volunteers]
* [http://research.un.org/en/docs United Nations Documentation Research Guide]
'''ᱚᱴᱟᱜᱟᱜ ᱠᱚ'''
* [http://www.undemocracy.com/ Searchable archive] of UN discussions and votes
* [http://www.una.org.uk/ United Nations Association of the UK] – independent policy authority on the UN
* [http://www.globalpolicy.org/ Website] of the ''Global Policy Forum'', an independent think tank on the UN
* [http://www.unwatch.org/ UN Watch] – NGO monitoring UN activities
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:!Main category]]
jjeo4qcue9ialtoiq6acawulty9un19
ᱡᱟᱹᱣᱱᱟ ᱢᱩᱨᱢᱩ
0
288
102063
67107
2022-08-22T10:12:47Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Jauna Murmu Indian Athlete In Action.jpg|thumb|ᱡᱟᱣᱱᱟᱹ ᱢᱩᱨᱢᱩ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ]]
'''ᱡᱟᱹᱣᱱᱟᱹ ᱢᱩᱨᱢᱩ''' ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱢᱩᱫᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛᱟᱹᱨᱤ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱷᱮᱞᱚᱱᱰᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ᱟᱡ ᱑᱖ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱑᱙᱙᱐ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡ ᱡᱤᱞᱞᱟᱹ ᱛᱤᱨᱤᱸ ᱵᱞᱚᱠ ᱵᱚᱰ ᱠᱩᱢᱨᱩᱢ [[ᱟᱹᱛᱩ]] ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱡ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮ ᱚᱨᱩᱱ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱫᱟᱥ ᱟᱨ ᱥᱩᱵᱟᱥ ᱪᱚᱱᱫᱨᱚ ᱫᱟᱥᱢᱚᱦᱟᱯᱟᱛᱨᱚ ᱴᱷᱮᱫ ᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ᱾<ref>http://www.orisports.com/PersonDetails.aspx?pId=Mjk0</ref> ᱟᱡ ᱟᱯᱟᱛ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱥᱩᱨᱮᱱᱫᱨᱚ ᱢᱩᱨᱢᱩ ᱟᱨ ᱟᱭᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱠᱟᱹᱯᱩᱨᱟ ᱢᱩᱨᱢᱩ ᱾ ᱡᱟᱣᱱᱟ ᱟᱠᱚ ᱢᱚᱬᱮ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱜᱤᱫᱨᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾
==ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ==
ᱡᱟᱹᱣᱱᱟ ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱥᱟᱱ ᱥᱮᱭᱟᱡᱟᱝ ᱯᱨᱟᱭᱢᱮᱨᱤ ᱤᱥᱠᱩᱞ ᱨᱮ ᱕ᱪᱟᱱᱚᱪ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱟᱨ ᱗ ᱪᱟᱱᱚᱪ ᱫᱷᱟᱵᱤᱡ ᱫᱚ ᱛᱤᱨᱤᱸᱜ ᱮᱢ ᱤ ᱤᱥᱠᱩᱞ, ᱢᱮᱴᱨᱤᱠ ᱭᱩᱱᱤᱴ ᱔ ᱜᱟᱨᱞᱥ ᱦᱟᱭᱤᱥᱠᱩᱞᱼᱵᱷᱩᱵᱱᱮᱥᱚᱨ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱳᱰ ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱯᱟᱥ ᱦᱟᱠᱟᱫᱟ,ᱠᱮᱹ ᱥᱤᱹ ᱯᱩᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱱᱴᱮᱨᱢᱮᱰᱤᱮᱴ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱣᱱᱥᱤᱞ ᱚᱯᱷ ᱦᱟᱭᱟᱨ ᱥᱮᱠᱮᱱᱰᱟᱨᱤ ᱮᱡᱩᱠᱮᱥᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱯᱟᱥ ᱦᱟᱠᱟᱫᱟ ᱜᱨᱟᱡᱩᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱥᱤᱠᱤᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱱᱤᱯᱟᱞ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱷᱳᱱ ᱮ ᱯᱟᱥ ᱦᱟᱠᱟᱫᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱫᱚ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱤᱴ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱥᱴᱟᱨ ᱰᱤᱜᱨᱤ ᱮᱫᱟᱭ ᱾
==ᱱᱟᱞᱦᱟ==
ᱮᱛᱳᱦᱚᱵ ᱱᱟᱞᱦᱟ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱫᱚ ᱵᱮᱸᱜᱚᱞ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱩᱨᱜᱟᱹᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱟᱴᱟ ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱤ ᱨᱮᱠᱤᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ, ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱫᱚ ᱳᱹᱮᱱᱹᱡᱤᱹᱥᱤ ᱨᱮᱠᱤᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ==
{| class="wikitable sortable"
!ᱥᱮᱨᱢᱟ
!ᱚᱠᱟᱨᱮ
!ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ
!ᱟᱢᱮᱴᱟᱱ ᱴᱷᱟᱶ
|-
| ᱒᱐᱑᱖||᱑᱒ ᱟᱱ ᱥᱟᱩᱛᱷ ᱟᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢ ᱜᱩᱦᱟᱴᱤ||᱔᱐᱐ ᱢᱤ ᱵᱟᱫᱷᱟ ᱫᱟᱹᱲ ||ᱥᱚᱱᱟ
|-
| ᱒᱐᱑᱐||᱓ᱟᱨ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱚᱞ ᱥᱴᱟᱨ ᱟᱛᱷᱞᱮᱴᱤᱠ ᱢᱤᱴ||᱔᱐᱐ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱫᱟᱹᱲ||ᱵᱨᱳᱸᱡ
|-
| ᱒᱐᱑᱐||᱓ᱟᱨ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱚᱞ ᱥᱴᱟᱨ ᱟᱛᱷᱞᱮᱴᱤᱠ ᱢᱤᱴ||᱔᱐᱐ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱵᱟᱫᱷᱟ ᱫᱟᱹᱲ||ᱥᱚᱱᱟ
|-
| ᱒᱐᱐᱙||ᱤᱱᱰᱳᱨ ᱟᱛᱷᱞᱮᱴᱤᱠ ᱟᱥᱤᱭᱟᱱ ᱤᱱᱰᱳᱨ ᱜᱮᱢ ᱵᱷᱤᱭᱮᱛᱸᱟᱢ||᱔*᱔᱐᱐ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱨᱤᱞᱮ ᱫᱟᱹᱲ||ᱥᱚᱱᱟ
|-
|᱒᱐᱐᱘||ᱭᱩᱛᱷ ᱠᱚᱢᱚᱱ ᱣᱮᱞᱛᱷ ᱜᱮᱢ ᱯᱩᱱᱮ||᱔*᱔᱐᱐ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱨᱮᱞᱮ ᱫᱟᱹᱲ ||ᱥᱚᱱᱟ
|-
| ᱒᱐᱐᱘|| ᱑᱓ᱟᱨ ᱟᱥᱤᱭᱟᱱ ᱡᱩᱱᱤᱭᱚᱨ ᱟᱛᱷᱞᱮᱴᱤᱠ ᱪᱟᱢᱯᱭᱟᱱᱥᱤᱯ ᱡᱟᱠᱚᱨᱛᱟ||᱔*᱔᱐᱐ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱨᱤᱞᱮ ᱫᱟᱹᱲ ||ᱵᱨᱳᱸᱡ
|}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
https://en.wikipedia.org/wiki/Jauna_Murmu
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:!Main category]]
[[Category:biography]]
[[Category:recreation]]
[[Category:athletics]]
ol0ggnynyn3f1ebdn9m018ffpuhnb8q
ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱨᱤᱛᱩ
0
289
102066
73750
2022-08-22T10:14:40Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[Image:Darwin 1824.jpg|thumb|ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮ ]]
'''ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱨᱤᱛᱩ''' ᱫᱚ ᱟᱥᱟᱲ ᱟᱨ ᱥᱟᱱ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱤᱛᱩ ᱫᱚ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱨᱤᱛᱩ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ [[ᱨᱤᱛᱩ]] ᱨᱮ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱫᱟᱜᱟ ᱦᱩᱰᱩᱨ ᱵᱤᱡᱽᱞᱤ ᱟᱛᱮ ᱜᱚᱴᱟᱥᱤᱧ ᱦᱚᱸ ᱛᱩᱞᱤ ᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱤᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱫᱚ ᱡᱩᱨᱮ ᱫᱟᱜᱟ ᱟᱨ ᱢᱤᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱫᱚ ᱡᱩᱨᱮ ᱫᱟᱜ ᱠᱟᱛᱮᱭ ᱛᱷᱤᱨ ᱜᱚᱫᱟ ᱾
==ᱡᱟᱭᱛᱮᱫ==
ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮᱫᱚ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱟᱛᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱨᱤᱢᱤᱞ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱫᱟᱜ ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮᱜᱮ ᱪᱟᱹᱥᱤ ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱵᱟᱹᱭᱦᱟᱹᱲ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱳᱲᱳ ᱠᱚ ᱨᱚᱦᱚᱭᱟ ᱟᱨ ᱠᱟᱰᱷᱟᱱ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱠᱟᱰᱷᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱟᱹᱠᱩ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮᱠᱚ ᱜᱚᱡ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱦᱟᱹᱠᱩ ᱠᱚ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱵᱟᱹᱭᱦᱟᱹᱲ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱟ ᱾ ᱵᱟᱲᱜᱮ ᱡᱷᱟᱲᱜᱮ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱟᱲᱟᱜᱚᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱩᱛᱩ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱚ ᱟᱱᱟᱴ ᱵᱟᱝ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱾ ᱴᱟᱺᱰᱤ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱟᱰᱤ ᱞᱮᱜᱮᱡ ᱞᱮᱜᱮᱡ ᱛᱟᱥᱟᱫ ᱠᱚ ᱚᱢᱚᱱ ᱠᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱰᱟᱺᱜᱽᱨᱤ ᱢᱮᱨᱚᱢ ᱠᱚ ᱟᱹᱛᱤᱧ ᱡᱚᱝ ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱠᱚ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣᱟ ᱾
==ᱱᱟᱭᱠᱚ==
ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱱᱟᱶᱟ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ᱡᱚᱢ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱫᱟᱜ, ᱪᱟᱹᱥᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱚᱱᱟ ᱛᱮ ᱪᱟᱹᱥᱤ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱧᱟᱢᱟᱭ ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱟᱜ ᱨᱮᱜᱮ ᱪᱟᱹᱥᱤ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱟᱲᱟᱝᱼᱟ ᱾ ᱦᱟᱹᱠᱩ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱥᱟᱥᱛᱟᱼᱟ ᱾
==ᱠᱟᱭᱠᱚ==
ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱫᱤᱱ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱫᱟᱜ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱤᱫᱤᱛᱮ ᱜᱟᱰᱟ ᱢᱩᱸᱰᱩ ᱜᱚᱴᱟ ᱵᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱫᱟᱜ ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱵᱟᱹᱭᱦᱟᱹᱲ ᱜᱚᱴᱟᱭ ᱞᱟᱞᱮ ᱪᱟᱯᱮᱭᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱛᱮ ᱪᱟᱹᱥᱤᱭᱟᱜ ᱮᱨ ᱚᱢᱚᱱ ᱦᱳᱲᱳ ᱫᱟᱜ ᱛᱮ ᱟᱹᱛᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱡᱚᱛᱚ ᱜᱚᱡ ᱪᱟᱵᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱫᱟᱜ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱟᱰᱟ ᱢᱩᱸᱰᱩ ᱩᱛᱩᱲ ᱤᱫᱤᱜᱼᱟ ᱫᱟᱨᱮ ᱞᱟᱨᱮ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱩᱛᱩᱲ ᱤᱫᱤᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱫᱤᱱ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱚᱛᱚᱨᱟᱱ ᱫᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱨᱤᱛᱩ ᱟᱵᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱱ ᱫᱚ ᱵᱮᱥ ᱦᱚᱸ ᱵᱮᱥ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱠᱷᱟᱱ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱚᱱᱟ ᱥᱤᱥᱤᱨᱡᱟᱹᱣᱤᱡᱟᱜ ᱛᱩᱞᱟᱹ ᱡᱚᱠᱷ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱵᱚᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱞᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱞᱟᱦᱟ ᱦᱩᱭ ᱟᱵᱚᱱᱟ ᱾
==ᱯᱮᱰᱟᱛ==
https://en.wikipedia.org/wiki/Wet_season
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:!Main category]]
[[Category:Season]]
ko8a4ug26ts5xg99bl35r58isqazrf6
ᱡᱟᱹᱱᱟᱹᱯᱤᱫ
0
290
102068
48678
2022-08-22T10:15:45Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Mimosapudica.png|thumb|ᱡᱟᱹᱱᱟᱹᱯᱤᱫ]]
'''ᱡᱟᱹᱱᱟᱹᱯᱤᱫ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱯᱩᱨ ᱱᱟᱹᱬᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]] ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ 'Touch Me Not' ᱟᱨ ᱥᱟᱬᱮᱥᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱢᱟᱭᱤᱢᱚᱥᱟ ᱯᱩᱰᱤᱠᱟ (Mimosa pudica) <ref>http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?24405</ref>᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱭᱢᱚᱥᱮᱥᱤ (Mimosaceae) ᱵᱚᱝᱥᱚ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱱᱟᱹᱬᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱦᱮᱫ ᱜᱟᱸᱴ ᱨᱮ ᱵᱷᱮᱨᱣᱮᱫ ᱠᱚ ᱵᱟᱥᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱦᱚᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱟᱭᱴᱨᱚᱡᱮᱱ ᱠᱚ ᱥᱟᱢᱴᱟᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱜᱮ ᱠᱩᱲᱪᱩᱝ ᱢᱤᱫᱩᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱱᱮᱥᱴᱤᱠ ᱢᱩᱵᱽᱢᱮᱱᱴ (Nastic movement) ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱩᱯᱨᱩᱢ==
[[File:Mimosa Pudica.gif|thumb|''Mimosa pudica'' folding leaflets inward.]]
[[File:Mimosa pudica MHNT.BOT.2004.0.0.495.jpg|thumb|''Mimosa pudica'' seeds]]
ᱡᱟᱹᱱᱟᱹᱯᱤᱫ ᱫᱚ ᱨᱟᱱᱢᱩᱜᱟᱹᱱ ᱜᱩᱱ ᱟᱱ ᱱᱟᱹᱬᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱞᱚᱥᱚᱫ ᱯᱟᱹᱠᱣᱟᱹ ᱦᱟᱥᱟ ᱨᱮ ᱚᱢᱚᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱜᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱟᱬᱤ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱔᱕ ᱥᱮ.ᱢᱤ. ᱠᱷᱚᱱ ᱙᱐ ᱥᱮ.ᱢᱤ. ᱜᱟᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱨᱮ ᱰᱟᱹᱨ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱥᱮᱫ ᱜᱮ ᱞᱟᱛᱣᱟᱜ ᱠᱚᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱟᱹᱬᱤ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱟᱨ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱟᱨᱟᱜ ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱜᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱨᱮᱦᱮᱫ ᱫᱚ ᱒ ᱯᱷᱩᱴ ᱜᱟᱱ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱟᱨ ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱫᱚ ᱒.᱕ ᱥᱮ.ᱢᱤ. ᱠᱷᱚᱱ ᱕.᱐ ᱥᱮ.ᱢᱤ. ᱜᱟᱱ ᱟᱨ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱫᱚ ᱪᱤᱠᱟᱹᱬ ᱜᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱦᱟ]] ᱯᱷᱩᱴᱟᱹᱣᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱡᱚ ᱦᱚᱸ ᱡᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱜᱩᱞᱟᱹᱯᱤ ᱨᱚᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱑.᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱑.᱕ ᱥᱮ.ᱢᱤ. ᱚᱥᱟᱨ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱟᱨ ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱨᱩᱛᱩ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱵᱟᱦᱟ ᱟᱨ ᱡᱚ ᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱝ ᱫᱚ ᱢᱩᱜᱽ ᱡᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱟᱥᱮ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱫᱚ ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱᱮ ᱡᱟᱹᱯᱤᱫ ᱜᱚᱫᱟ, ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱡᱟᱹᱱᱟᱹᱯᱤᱫ ᱠᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
==ᱟᱭᱢᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢ==
ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱞᱚᱡᱽᱣᱟᱲᱩ, ᱚᱧᱡᱚᱞᱤᱠᱟ, ᱠᱚᱱᱫᱤᱨᱤ, ᱨᱚᱠᱛᱚᱯᱟᱫᱤ, ᱥᱚᱢᱤᱯᱚᱛᱨᱟ, ᱠᱷᱫᱤᱨᱚᱯᱚᱛᱨᱤᱠᱟ, ᱥᱚᱝᱠᱚᱪᱤᱱᱤ, ᱠᱷᱚᱫᱤᱨᱤ, ᱱᱚᱢᱚᱥᱠᱟᱨᱤ, ᱯᱨᱚᱥᱟᱨᱚᱬᱤ, ᱜᱚᱱᱰᱚᱢᱟᱬᱤᱠᱟ, ᱞᱚᱡᱽᱣᱟᱵᱚᱛᱤ <ref>http://dsalsrv02.uchicago.edu/cgi-bin/philologic/getobject.pl?c.36:733.praharaj</ref> ᱮᱢᱟᱱ ᱟᱨ ᱦᱤᱸᱫᱤ ᱛᱮ ᱫᱚ ᱞᱟᱡᱽᱣᱚᱱᱛᱤ, ᱪᱷᱩᱭᱢᱩᱸᱭ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱜᱩᱱ==
ᱡᱟᱹᱱᱟᱹᱯᱤᱫ ᱫᱟᱨᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱥᱟ ᱫᱚ ᱠᱚᱥ ᱟᱨ ᱠᱟᱥᱟ ᱜᱮᱭᱟ, ᱛᱚᱜᱚᱡ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱛᱟᱺᱦᱩ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱚᱨᱷᱚ ᱟᱨ ᱯᱤᱛ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ ᱾
==ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱨᱮ, ᱥᱟᱠᱟᱢ, ᱡᱟᱝ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱨᱟᱱ ᱢᱩᱨᱜᱟᱱ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱩᱠᱢᱩᱪᱷᱮᱣ, ᱴᱟᱴᱠᱟᱪᱷᱮᱣ, ᱞᱮᱲᱵᱷᱟᱵᱽ, ᱵᱚᱥᱢᱚᱛᱟ ᱨᱟᱹᱯᱩᱫ, ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱞᱩᱸᱡᱤ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱨᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱡᱷᱟᱲᱟ, ᱠᱷᱩᱜ, ᱢᱟᱨᱮ ᱜᱷᱟᱣ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱨᱮ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱵᱮᱜ-ᱵᱮᱥ ᱠᱟᱱ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://web.archive.org/web/20041110030953/http://sun.ars-grin.gov:8080/npgspub/xsql/duke/plantdisp.xsql?taxon=625 A list of notable chemical compounds found in ''Mimosa pudica'']
* [http://www.biodiversitylibrary.org/name/Mimosa_pudica View occurrences of ''Mimosa pudica'' in the Biodiversity Heritage Library]
* [http://faculty.ucc.edu/biology-ombrello/POW/sensitive_plant.htm "Sensitive Plant" page by Dr. T. Ombrello]
* [http://web.archive.org/web/20110607191144/http://www-saps.plantsci.cam.ac.uk/records/rec117.htm Page about nyctinasty and leaf movement of ''Mimosa pudica''] by John Hewitson
* [http://www.youtube.com/watch?v=jiVkpZiV6gY Youtube video: ''Mimosa Pudica'']
* Indiana.edu "Plants in motion" videos of ''Mimosa pudica'': [http://plantsinmotion.bio.indiana.edu/plantmotion/movements/nastic/mimosa/mimosa.html 1] and *[http://plantsinmotion.bio.indiana.edu/plantmotion/movements/nastic/mimosa/strongmimosa.html 2]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:!Main category]]
7eser046ezf1yj9c0tt5srzjthdfh7r
ᱡᱟᱹᱲᱤ
0
291
102070
67109
2022-08-22T10:17:26Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱫᱚ ᱯᱨᱟᱠᱨᱩᱛᱤᱠ ᱯᱨᱚᱠᱨᱤᱭᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱨᱚᱠᱨᱤᱭᱟ ᱛᱮᱫᱚ ᱨᱤᱢᱤᱞ ᱨᱮ ᱠᱩᱦᱲᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱚᱨᱚᱞ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱚᱛ ᱨᱮ ᱧᱩᱨᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱫᱚ water cycle ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱚᱝᱥᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱡᱤᱵᱽ ᱡᱚᱜᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱤᱠᱟᱥ ᱟᱨ [[ᱪᱟᱥ]] ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱜᱚᱲᱚᱭ ᱮᱢᱟ ᱾ ᱛᱤᱱᱟᱜ ᱰᱷᱮᱨ ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ rain gauge ᱠᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱟ ᱾
==ᱯᱚᱨᱠᱟᱨ==
ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱚᱠᱛᱚ ᱟᱨ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱓ ᱞᱮᱠᱟ ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾
=== Convectional Rainfall===
===Orographic Rainfall ===
===Cyclonic Rainfall===
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:!Main category]]
bev8ohkkh5lh26m6731kz2gmj0ls18w
ᱡᱤᱞ
0
292
102075
82987
2022-08-22T10:21:55Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Lamb_meat.jpg|thumb|ᱵᱷᱤᱰᱤ ᱡᱤᱞ]]
[[File:Schweinebauch-2.jpg|thumb|ᱥᱩᱠᱨᱤ ᱡᱤᱞ]]
'''ᱡᱤᱞ''' ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱝᱥᱚ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱛᱮᱠᱚ ᱞᱮᱠᱷᱟᱭᱟ ᱾<ref>Lawrie, 1.</ref> ᱟᱥᱚᱞᱮ ᱡᱤᱞ ᱫᱚ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱤᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱡᱤᱵᱽ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾
ᱚᱥᱴᱨᱮᱞᱤᱭᱟ, ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ, ᱠᱟᱱᱟᱰᱟ, ᱟᱭᱟᱨᱞᱮᱱᱰ, ᱱᱤᱭᱩᱡᱤᱞᱮᱱᱰ, ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱫᱚ ᱡᱤᱞ ᱫᱚ ᱯᱮᱠᱮᱴ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱟᱹᱠᱷᱨᱤᱧᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱡᱤᱞ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱜᱮ ᱟᱹᱥᱩᱞ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱰᱟᱝᱜᱽᱨᱟ]], [[ᱢᱮᱨᱚᱢ]], ᱥᱩᱠᱨᱤ, ᱥᱤᱢ, ᱵᱷᱤᱰᱤ ᱮᱢᱟᱱᱛᱮᱛ ᱡᱤᱞ ᱜᱮᱠᱚ ᱟᱹᱠᱷᱨᱤᱧᱼᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱚᱠᱟ ᱚᱠᱟ ᱡᱟᱜᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱦᱳᱨᱤᱱ, ᱨᱩᱸᱰᱟᱹ, ᱵᱤᱡᱤ, ᱥᱚᱜᱚᱛ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱥᱮᱸᱫᱽᱨᱟ ᱡᱤᱞ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱥᱮᱠᱚ ᱟᱹᱠᱷᱨᱤᱧ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
[[File:FoodMeat.jpg|thumb|ᱥᱤᱢ ᱡᱤᱞ]]
[[File:ᱨᱩᱸᱰᱟᱹ ᱡᱤᱞ ᱩᱛᱩ.jpg|thumb|ᱨᱩᱸᱰᱟᱹ ᱡᱤᱞ ᱩᱛᱩ]]
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ ==
* Alligator meat
* Bushmeat
* Carnism
* Cheap meat
* Culinary name
* Dog meat
* Food industry
* Food science
* Gristle
* List of domesticated meat animals
* List of meat dishes
* List of foods
* Meat Atlas
* Meat on the bone
* Meat-free days
* Mechanically separated meat
* Mystery meat
* Roadkill cuisine
* Tendon
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* The dictionary definition of meat at Wiktionary
* [http://www.meatscience.org/ American Meat Science Association website]
* [http://www.qualitionary.eu/index.php?title=Meat Qualitionary – Legal Definitions – Meat]
* [http://www.iarc.fr/en/media-centre/iarcnews/pdf/Monographs-Q&A.pdf IARC Monographs Q&A]
* [http://www.iarc.fr/en/media-centre/iarcnews/pdf/Monographs-Q&A_Vol114.pdf IARC Monographs Q&A on the carcinogenicity of the consumption of red meat and processed meat.]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
lw0gqfco61qzrzvdg5k9qm8jehhw9km
ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱰᱟᱦᱟᱨ
0
293
102077
67111
2022-08-22T10:22:58Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱛᱩᱯᱩᱱᱟ.ᱭ ᱜᱷᱟᱴ ᱧᱩᱛᱩᱢ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱰᱟᱦᱟᱨ'''
ᱜᱩᱨ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲᱟᱜ [[ᱡᱟᱝ]] ᱵᱟᱦᱟ ᱛᱩᱯᱩ ᱱᱟᱺᱭ ᱜᱷᱟᱴ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱩᱯᱩᱭ ᱜᱮ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱫᱚᱵᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟ ᱾
==ᱛᱷᱩᱞᱤ ᱨᱚᱜ==
ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱥᱟ.ᱜᱩᱱ ᱫᱤᱱ ᱫᱚ ᱢᱟᱜᱽ ᱟᱨ ᱵᱟᱦᱟ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱨᱮ ᱾ ᱱᱮᱰᱟ ᱟᱠᱟᱱ ᱫᱤᱱ ᱨᱮ ᱟ.ᱛᱩ ᱢᱚᱬᱮ ᱦᱚᱲ ᱫᱩᱠ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱟ.ᱭᱟ.ᱛ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱡᱟᱣᱨᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱷᱩᱞᱤ ᱠᱚ ᱨᱚᱜᱟ ᱾ ᱯᱮᱲᱟ ᱯᱟ.ᱦᱬᱟ. ᱠᱚ ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱟᱶᱟ ᱦᱟᱴᱟᱜ ᱨᱮ ᱜᱩᱨ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱳᱨᱳ ᱠᱚ ᱨᱩᱢ ᱰᱟᱠᱟᱣ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱵᱩᱜᱤ ᱵᱟ.ᱲᱤᱡ ᱠᱚ ᱠᱩᱞᱤ ᱡᱤᱸᱜᱟ.ᱥ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱚᱠᱚᱭᱟᱜ ᱛᱟᱨᱮᱱ ᱛᱮᱭ ᱪᱟᱞᱟᱜᱼᱟ, ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱠᱩᱞᱤ ᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱫᱟᱱ ᱫᱩᱱᱟ. ᱠᱚ ᱮᱢᱟᱭ ᱛᱮᱠᱚ ᱵᱤᱫᱟ.ᱭ ᱠᱟ.ᱠᱤᱱᱟ ᱾
==ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱥᱮᱱᱚᱜ==
ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱦᱚᱨ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱦᱚᱨ ᱜᱤᱛᱤᱡ, ᱵᱤᱨ ᱜᱤᱛᱤᱡ, ᱞᱟᱡ ᱦᱟ.ᱥᱩ, ᱵᱚᱦᱚᱜ ᱦᱟ.ᱥᱩ, ᱟᱞᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱢᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱵᱟᱠᱷᱮᱬ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱯᱩᱸᱰ ᱥᱤᱢ ᱠᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱮᱭᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱥᱤᱢ ᱟᱜ ᱤᱞ ᱫᱚᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱫᱟᱠᱟ ᱩᱛᱩ ᱠᱚ ᱤᱥᱤᱱ ᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ '''ᱜᱤᱰᱤᱛᱟᱨᱟ''' ᱫᱟᱠᱟ ᱠᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱯᱮᱲᱟ ᱦᱚᱲ ᱫᱟᱠᱟ ᱩᱛᱩ ᱠᱚ ᱡᱚᱢ ᱥᱟ.ᱛ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱱᱟᱺᱭ ᱛᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱚ
ᱥᱟᱯᱲᱟᱣᱜᱼᱟ ᱾ ᱛᱟᱵᱮᱱ, ᱜᱩᱲ, ᱢᱤᱴᱷᱟ.ᱭ, ᱥᱤᱸᱫᱩᱨ, ᱯᱷᱩᱴᱤᱭᱟ.ᱠᱟ.ᱣᱰᱤ (ᱠᱷᱩᱪᱨᱟ. ᱯᱩᱭᱥᱟ.) ᱪᱟᱣᱞᱮ, ᱥᱩᱱᱩᱢ, ᱵᱩᱞᱩᱝ, ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱮᱢᱟᱱ ᱢᱤᱫᱴᱟ.ᱝ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱛᱷᱩᱞᱤ ᱨᱮᱠᱚ ᱥᱟᱸᱵᱟᱣ ᱯᱮᱨᱮᱡᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱛᱚᱯᱟ ᱟᱠᱟᱫ ᱡᱟᱝ ᱵᱟᱦᱟ ᱟ.ᱛᱩ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱟ.ᱛᱩ ᱨᱤᱱ ᱢᱚᱬᱮ ᱦᱚᱲ ᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱪᱟᱞᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱝ ᱵᱟᱦᱟ ᱠᱚ ᱩᱴᱠᱟ.ᱣ ᱚᱰᱚᱠ ᱠᱮᱫ ᱠᱷᱟᱱ ᱤᱫᱤ ᱛᱟᱨᱟ ᱞᱮᱫ ᱥᱟᱛᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱩᱥᱩᱵ ᱛᱚᱯᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮᱠᱚ ᱫᱷᱩᱲᱥᱟ.ᱣ ᱡᱮᱨᱮᱫ ᱚᱴᱚ ᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱢᱚᱦᱰᱟ ᱫᱚ-ᱵᱟ.ᱴᱤ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮᱠᱚ ᱩᱰᱩᱠ ᱦᱟ.ᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮᱜᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱛᱤᱨᱤᱞ ᱦᱟᱯᱟ ᱛᱮ '''ᱠᱩᱨᱩᱥ ᱠᱷᱩᱱᱴᱤ''' ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱱᱟᱶᱟ ᱪᱩᱠᱟ.ᱜ ᱠᱚ ᱫᱚᱲᱚᱢᱟ ᱟᱨ ᱛᱷᱩᱞᱤ ᱯᱮ ᱢᱚᱠᱟ ᱠᱤᱪᱨᱤᱫ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ ᱟᱫᱚ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱤᱱ ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱠᱚ ᱥᱮᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱷᱩᱲᱩᱜ ᱛᱮ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱫᱚ ᱛᱟᱝ ᱦᱟᱺᱰᱤ ᱠᱚ ᱫᱩᱞᱟ, ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱫᱚ ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱫᱟᱜ ᱠᱚ ᱫᱩᱞᱟ, ᱟᱨ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱫᱚ ᱵᱮᱨᱮᱞ ᱫᱟᱜ ᱠᱚ ᱫᱩᱞᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱥᱟᱥᱟᱵᱤᱡ ᱫᱚ ᱨᱤᱞ ᱟᱠᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱡᱚᱛᱚ ᱚᱲᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱫᱩᱞ ᱯᱩᱨᱟ.ᱣ ᱥᱮ ᱟ.ᱨᱩᱵ ᱯᱩᱨᱟ.ᱣ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱠᱚ ᱡᱟᱝ ᱵᱟᱦᱟ ᱜᱚᱜᱚᱜᱤᱡ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱛᱤᱨᱤᱞ ᱦᱟᱯᱟ ᱥᱟᱵ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱠᱩᱨᱩᱥ ᱠᱷᱩᱱᱴᱤ ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱚᱧᱮ ᱛᱮ ᱯᱮ ᱫᱷᱟᱣ ᱟ.ᱛᱩᱨ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱱᱟᱶᱟ ᱪᱩᱠᱟ.ᱜ ᱫᱚᱭ ᱫᱟᱞ ᱨᱟ.ᱯᱩᱫᱟ ᱾ ᱡᱟᱝ ᱵᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱜᱮᱸᱫᱽᱨᱮᱡ ᱨᱮᱠᱚ ᱜᱷᱮᱸᱴᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱜᱚᱜᱚᱜᱤᱡ ᱛᱟᱨᱮᱱ ᱨᱮᱠᱚ ᱜᱚᱜ ᱟᱭᱟ ᱾ ᱯᱮᱫᱷᱟᱣ '''ᱦᱤᱨᱞᱟ. ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱳᱨᱳ''' ᱢᱮᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱨᱟ.ᱥᱠᱟ. ᱛᱮ ᱥᱟᱠᱣᱟ, ᱛᱨᱤᱭᱟ.ᱣ ᱚᱨᱚᱝ ᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱛᱩᱯᱩᱱᱟᱺᱭ ᱜᱷᱟᱴ ᱠᱚ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱠᱮᱫ ᱠᱷᱟᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱛᱮ ᱢᱚᱬᱮ ᱥᱤᱠᱟ. ᱠᱟ.ᱣᱰᱤ ᱛᱮ ᱜᱷᱟᱴ ᱠᱚ ᱠᱤᱨᱤᱧᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱜᱷᱟᱴ ᱨᱮᱠᱚ ᱦᱚᱭᱚ ᱢᱩᱸᱰᱨᱟ.ᱜᱼᱟ ᱾
==ᱜᱷᱟᱴ ᱟᱬᱜᱚᱱ==
ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱤᱪᱨᱤᱡ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱩᱯᱩ ᱜᱷᱟᱴ ᱛᱮᱠᱚ ᱟᱬᱜᱚᱱᱟ ᱾ ᱵᱮᱲᱟ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱥᱮᱫ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱮ ᱫᱷᱟᱣ ᱠᱚ ᱰᱩᱵᱩᱡᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱨᱮᱫᱚ ᱡᱟᱝ ᱵᱟᱦᱟ ᱛᱷᱩᱞᱤ ᱚᱨ ᱚᱲᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱚᱦᱮᱞ ᱜᱚᱫ ᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱟᱶᱛᱮᱱ ᱠᱚᱫᱚ ᱯᱮᱫᱷᱟᱣ '''ᱦᱤᱨᱞᱟ. ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱳᱨᱳ''' ᱠᱚ ᱟᱲᱟᱝᱼᱟ ᱾ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱠᱟᱛᱮ ᱫᱟᱜ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱨᱡᱚᱢ ᱰᱟ.ᱨ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱫᱟᱨᱮ ᱯᱤᱸᱰ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱚᱸᱰᱮ ᱟᱫᱷᱟᱱ ᱫᱚ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱯᱮᱭᱟ ᱥᱟᱨᱡᱚᱢ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱪᱚᱠᱷᱨᱟᱫ ᱨᱮ ᱛᱟᱵᱮᱱ, ᱜᱩᱲ, ᱢᱤᱴᱷᱟ.ᱭ ᱠᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟᱭᱟ ᱾ ᱩᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱠᱚ ᱵᱟᱠᱷᱮᱬᱟ -- " ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱛᱚᱵᱮ ᱟᱢ ᱜᱚᱡ ᱟᱠᱟᱱ ᱜᱩᱨ ᱟᱠᱟᱱᱤᱡ ᱱᱚᱜᱼᱚᱭ ᱟᱞᱮᱞᱮ ᱜᱚᱭᱟ ᱜᱚᱝᱜᱟ ᱮᱫ ᱢᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱞᱮ ᱦᱚᱸ ᱞᱮ ᱩᱢ ᱮᱱ ᱱᱟᱲᱠᱟ ᱮᱱ ᱟᱢ ᱦᱚᱸ ᱩᱢ ᱠᱚᱜ ᱱᱟᱲᱠᱟ ᱠᱚᱜ ᱢᱮ ᱾"
ᱦᱟᱯᱲᱟᱢ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱟᱠᱚᱣᱟ ᱟᱨ ᱠᱚ ᱵᱟᱠᱷᱮᱬᱟ " ᱜᱚᱭᱟ ᱜᱚᱝᱜᱟ ᱠᱮᱫᱮ ᱟᱞᱮ ᱟᱨ ᱥᱟᱶᱦᱟ ᱛᱤᱭᱚ.ᱜ ᱥᱟᱶᱦᱟ ᱠᱟᱞᱮ ᱯᱮ ᱾" ᱟᱫᱚ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱛᱩᱯᱩ ᱚᱠᱛᱮ ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱛᱮᱧᱟᱝ ᱠᱚ ᱜᱷᱟᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱮᱭᱟ ᱾ ᱵᱩᱰᱤ ᱠᱤᱪᱨᱤᱡ ᱫᱚ ᱚᱸᱰᱮᱱ ᱠᱚᱜ ᱰᱚᱢ ᱦᱟ.ᱰᱤ ᱠᱚ ᱦᱟᱛᱟᱣᱟ ᱾ ᱯᱷᱩᱴᱤᱭᱟ. ᱠᱟ.ᱣᱰᱤ ᱟᱨ ᱥᱟᱠᱚᱢ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱦᱟᱛᱟᱣᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱥᱟᱨᱮᱡ ᱯᱚᱴᱚᱢ ᱛᱟᱵᱮᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱡᱚᱢᱟ ᱾
ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱛᱮ ᱚᱲᱟᱜ ᱛᱮ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱦᱚᱸ ᱯᱮᱫᱷᱟᱣ '''ᱦᱤᱨᱞᱟ. ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱳᱨᱳ''' ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱠᱟᱠᱞᱮ ᱚᱴᱚ ᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱲᱟᱜ ᱛᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱠᱚ ᱟ.ᱨᱩᱵ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱢᱟᱺᱡᱷᱤ ᱦᱟᱲᱟᱢ ᱦᱚᱨ ᱜᱤᱛᱤᱡ ᱵᱤᱨ ᱜᱤᱛᱤᱡ ᱠᱟᱛᱷᱟᱭ ᱠᱩᱞᱤ ᱡᱤᱜᱟᱺᱥ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱟ.ᱛᱨᱤ ᱥᱤᱢ ᱠᱚ ᱠᱩᱴᱟ.ᱢ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱯᱮ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱚ ᱦᱩᱸᱰᱟ.ᱭᱟ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱫᱚ ᱟ.ᱥᱟ.ᱢᱤ ᱟᱨ ᱵᱟᱨ ᱦᱩᱸᱰᱟ. ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱚ ᱴᱷᱮᱞᱟᱣ ᱢᱤᱫᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱦᱚᱸ ᱯᱮ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱚ ᱦᱩᱸᱰᱟ.ᱭᱟ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱫᱚ ᱯᱮᱲᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱨ ᱫᱚ ᱟ.ᱛᱩ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱟᱨ ᱯᱮ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱫᱚ ᱥᱟᱭ ᱯᱩᱲᱥᱤ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱡᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱟᱯᱟᱱ ᱟ.ᱯᱤᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾
ᱜᱚᱡ ᱟᱠᱟᱱ ᱜᱩᱨ ᱟᱠᱟᱱᱤᱡ ᱵᱚ ᱩᱢ ᱥᱟᱨᱪᱟ ᱠᱮᱫᱮ ᱠᱷᱟᱱ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮᱵᱚ ᱤᱫᱤ ᱠᱮᱫᱮ ᱠᱷᱟᱱ ᱱᱤᱨᱟ.ᱭ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱨᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱶᱦᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱫᱷᱚᱨᱢᱚ ᱴᱷᱮᱱ ᱥᱩᱞᱩᱠ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ ᱮ ᱧᱟᱢᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱟᱯᱲᱟᱢ ᱠᱚ ᱢᱮᱱ ᱟ.ᱜᱩ ᱟᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱛᱩᱯᱩᱱᱟ.ᱭ ᱜᱷᱟᱴ ᱧᱩᱛᱩᱢ==
ᱚ. ᱛᱮᱞ ᱠᱩᱯᱤ ᱜᱟ.ᱭᱟ. ᱜᱷᱟᱴ
ᱟ. ᱛᱤᱨᱭᱳ ᱜᱷᱟᱴ
ᱤ. ᱜᱟ.ᱭᱟ. ᱜᱷᱟᱴ
ᱩ. ᱵᱟ.ᱨᱱᱤ ᱜᱷᱟᱴ
ᱮ. ᱫᱚᱢᱟᱞᱤᱭᱟ. ᱜᱷᱟᱴ
ᱳ. ᱪᱟ.ᱶᱨᱤᱡ ᱜᱷᱟᱴ
ᱛ. ᱵᱟᱜᱽᱱᱟ ᱜᱷᱟᱴ
ᱠ. ᱦᱟᱴᱠᱩᱸᱰ ᱜᱷᱟᱴ
ᱥ. ᱢᱟᱱ ᱜᱷᱟᱴ ᱮᱢᱟᱱ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:!Main category]]
[[Category:Customs of santhal society]]
k77q0x5ol4fudrmh9kt284ljuca4pgz
ᱡᱤᱥᱩ
0
294
102096
67113
2022-08-22T11:49:17Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Cefalù_Pantocrator_retouched.jpg|thumb|Cefalù Pantocrator retouched]]
'''ᱡᱤᱥᱩ''' (c. 4 BC – c. 30 / 33 AD), ᱫᱚ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢᱨᱮᱱ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ '''Jesus of Nazareth''' and '''Jesus Christ''' ᱧᱤᱛᱩᱢ ᱛᱮᱦᱚᱸᱠᱩ ᱵᱟᱰᱟᱭᱮ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱦᱚᱲ ᱠᱩᱣᱟ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱥᱤᱡᱚᱱᱤᱭᱟᱹᱨᱮᱱ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾
ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱟᱭᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟᱠᱩ ᱢᱚᱪᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟᱛᱮᱜᱮᱭ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ᱾<ref>Dunn, James D. G. (২০১৩)। ''The Oral Gospel Tradition''। Wm. B. Eerdmans Publishing। পৃ: 290–291।</ref> ᱟᱭᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱩᱱ ᱥᱮ ᱫᱟᱲᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱛᱟᱭᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱲᱠᱩ ᱞᱟᱹᱭᱟᱹ᱾ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸᱭ ᱦᱚᱲ ᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱠᱚ ᱯᱟᱲᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱡᱤᱥᱩᱭ ᱵᱤᱥᱮᱜᱠᱩ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ᱾ ᱤᱦᱩᱫᱤ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱤᱪᱠᱩ ᱥᱩᱫᱷᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱥᱮ ᱠᱟᱛᱷᱟᱭ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣᱮᱛ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ᱾ ᱡᱤᱥᱩᱨᱮᱱ ᱪᱮᱞᱟ ᱠᱩᱠᱩ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱱᱤᱭᱟ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱩᱱᱤᱨᱮᱱ ᱪᱮᱞᱟᱠᱩ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱟᱨᱟᱢᱛᱮ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸ ᱥᱟᱶᱛᱟᱠᱩ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱞᱮᱫᱟ ᱚᱱᱟᱜᱮ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱜᱤᱨᱡᱟᱹ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱱᱮᱛᱟᱨᱵᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭᱟ᱾ ᱡᱤᱥᱩᱣᱟᱜ [[ᱡᱟᱱᱟᱢ]] ᱫᱤᱱ ᱒᱕ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱱᱮᱛᱟᱨᱠᱩ ᱢᱟᱱᱟᱣᱟ᱾ ᱡᱤᱥᱩᱭᱟᱜ ᱠᱨᱩᱥ ᱨᱮ ᱫᱮᱡᱚᱜ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱜᱩᱰ ᱯᱷᱨᱟᱭᱰᱮ ᱟᱨ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱟᱱᱟᱢᱚᱜ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱤᱥᱴᱟᱨ ᱧᱤᱛᱩᱢ ᱛᱮᱵᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭᱟ᱾
ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱠᱩᱣᱟ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱤᱥᱩᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱢᱚᱡᱽ ᱡᱤᱣᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱛᱮ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱢᱮᱨᱤ ᱧᱤᱛᱩᱢᱟᱱ ᱰᱟᱸᱜᱩᱭᱟᱜ ᱠᱩᱲᱤᱭᱟᱜ ᱞᱟᱡ ᱨᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱦᱚᱲᱠᱩ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸᱠᱩ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱜᱼᱟ ᱡᱮ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱥᱨᱤᱡᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱚᱪᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱲᱮ ᱡᱤᱥᱩᱣᱟᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱜᱮᱭ ᱱᱩᱵᱤ ᱤᱥᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾<ref>[http://www.usc.edu/org/cmje/religious-texts/quran/verses/004-qmt.php#004.157 "Quran 3:46-158"]।</ref> ᱛᱚᱵᱮ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱥᱨᱤᱡᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱤᱦᱩᱫᱤ ᱠᱳᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱥᱨᱤᱡᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱵᱟᱭ ᱟᱯᱱᱟᱨᱞᱮᱫᱮᱛᱮ ᱠᱨᱩᱥ ᱠᱮᱛᱮᱭ ᱜᱚᱪ ᱚᱪᱚᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱡᱤᱥᱩᱣᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮᱠᱩ ᱞᱟᱹᱭᱟ᱾<ref>Jacobs, Joseph; Kohler, Kaufmann; Gottheil, Richard; Krauss, Samuel। [http://www.jewishencyclopedia.com/articles/8616-jesus-of-nazareth "Jesus of Nazareth"]। ''Jewish Encyclopedia''।</ref>
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* [https://curlie.org/Society/Religion_and_Spirituality/Christianity/Jesus_Christ/ Jesus] at Curlie (based on DMOZ)
* [http://www.latinvulgate.com/christverse.aspx Complete Sayings of Jesus Christ] in parallel Latin and English.
* [https://worldcat.org/identities/lccn-n79-84784 Works by or about Jesus] in libraries (WorldCat catalog)
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:!Main category]]
ibbrb3s6ls0hd6h39ds4843tbghtu9v
ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
0
305
101901
88748
2022-08-22T03:53:25Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱦᱚᱨ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Jain_Prateek_Chihna.svg|thumb|ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ]]
'''ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ''' (English "Jainism" /ˈdʒeɪnɪzəm/<ref>[http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/Jainism Jainism" (ODE)"], ''Oxford Dictionaries''</ref> or /ˈdʒaɪnɪzəm/<ref>[http://dictionary.reference.com/browse/Jainism ""Jainism" (Dictionary.com)"]। ''Dictionary.com''</ref>) ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱫᱚ ᱥᱚᱝᱥᱠᱨᱤᱛ ᱡᱤᱱ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱳᱭᱱᱳ [[ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ]] ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱟᱹᱰᱤ ᱟᱴ ᱵᱟᱹᱠᱩ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱨᱮᱸᱦᱚᱸ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱫᱚ ᱵᱮᱥᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱜᱤᱫᱨᱟᱹᱠᱩᱣᱟ ᱚᱞᱚᱜ ᱯᱟᱲᱦᱟᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱟᱡᱟᱠ ᱜᱚᱸᱲᱚᱸᱠᱩ ᱮᱢᱟᱣᱠᱩᱣᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱧᱮᱞᱚᱜᱼᱟ ᱡᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱦᱚᱲ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤᱨᱮ ᱟᱞᱚ ᱯᱟᱲᱦᱟᱜ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱦᱚᱲ ᱰᱷᱤᱨᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱠᱳᱣᱟ᱾
==ᱢᱚᱛᱚᱵᱟᱫᱽ (Doctrine) ==
ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱫᱚ Non-violence ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸᱱᱤ ᱡᱤᱵᱽ ᱜᱚᱡ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ Violence ᱠᱟᱹᱢᱤᱠᱩ ᱞᱮᱠᱷᱟᱭᱟ᱾
==ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ practice ==
==ᱥᱟᱱᱟᱥᱤ ==
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱮ ᱛᱤᱱ ᱠᱷᱚᱡ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟᱫᱚ ᱢᱟᱡᱽᱛᱮ ᱵᱟᱝᱠᱩ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱧᱤᱛ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱒᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱟᱹᱫᱷᱩᱠᱩ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱥᱟᱹᱫᱷᱩ ᱫᱚ ᱢᱚᱦᱟᱵᱤᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸᱭᱟᱜ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚᱠᱷᱚᱡ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱛᱟᱭᱟ᱾
==ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱚᱛᱚᱵ ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* [http://www.census.india.gov.in/ Census of India 2001. Office of the Registrar General, India.]
* [http://www.herenow4u.net/index.php?id=68030 Concept of Physical Substance (Pudgala) in Jain Philosophy: Professor Mahavir Saran Jain]
* [http://www.herenow4u.net/index.php?id=67938 The Concept Of Embodied Soul And Liberated Soul In Jain Philosophy: Professor Mahavir Saran Jain]
* [http://www.kamit.jp/03_jaina/jain_eng.htm Jaina Architecture in India]
* [http://www.jainreligion.in/ About Jain Religion, Teerth, 24 Tirthankaras]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ]]
as2ir4xnyey5q1nxiy72k8ao141ubtf
ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ
0
988
102029
81478
2022-08-22T09:10:55Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{January calendar|float=right}}
ᱡᱩᱞᱤᱭᱟᱱ ᱟᱨ ᱜᱨᱮᱜᱚᱨᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱺᱧᱡᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱟᱱᱩᱶᱟᱨᱤ ᱫᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱓᱑ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱮᱭᱟᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩᱣᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱫᱚ [[ᱱᱟᱶᱟ ᱥᱮᱨᱢᱟ]] ᱵᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱪᱟᱱᱫᱚ ᱨᱮᱫᱚ ᱩᱛᱚᱨ ᱜᱚᱞᱟᱨᱫᱚ ᱨᱮᱫᱚ ᱥᱚᱠᱛᱚ ᱨᱟᱵᱟᱝᱼᱟ ᱟᱨ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱜᱚᱞᱟᱨᱫᱚ ᱨᱮᱫᱚ ᱫᱚᱢᱮ ᱞᱚᱞᱚᱣᱟ, ᱥᱤᱛᱩᱝᱼᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱯᱩᱱᱟᱹᱭ==
* ᱡᱟᱱᱩᱶᱟᱨᱤ ᱑᱔ ᱺ ᱥᱟᱠᱨᱟᱛ
* ᱡᱟᱱᱩᱶᱟᱨᱤ ᱑᱕ ᱺ ᱢᱟᱴᱩ ᱯᱚᱝᱜᱚᱞ
* ᱡᱟᱱᱩᱶᱟᱨᱤ ᱒᱖ ᱺ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ ᱢᱟᱦᱟᱸ
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* https://en.wikipedia.org/w/index.php?search=January&title=Special%3ASearch
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category: !Main category]]
iljhkbu2u330rnqsla0a6kmqvwpo6n9
ᱡᱚᱢᱥᱤᱢ ᱵᱤᱱᱛᱤ
0
1010
101832
66210
2022-08-22T01:29:49Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱚᱢᱥᱤᱢ ᱵᱤᱱᱛᱤ''' ᱫᱚ ᱡᱚᱢᱥᱤᱢ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱠᱚ ᱵᱤᱱᱛᱤᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱧᱤᱫᱟ. ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ [[ᱵᱤᱱᱛᱤ]] ᱪᱟᱵᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱛᱮ ᱵᱤᱞᱚᱢ ᱜᱚᱫᱚᱜ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱧᱤᱫᱟ. ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮᱜᱮ ᱪᱟᱵᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱟᱝ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱵᱳᱨᱳ ᱠᱚ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧᱚᱜ ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱫᱚ ᱵᱤᱱᱛᱤ ᱛᱮᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾
== ᱫᱷᱩᱲᱤ ᱫᱷᱟ.ᱨᱛᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚ ᱦᱤᱦᱤᱲᱤ ᱯᱤᱯᱤᱲᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱟ.ᱱᱢᱤ, ᱪᱮᱬᱮ ᱪᱤᱯᱨᱩᱜ, ᱡᱤᱭᱟ.ᱞᱤ ᱪᱤᱞᱤ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱞᱩᱜᱩ ᱵᱩᱨᱩ ᱜᱷᱟᱱᱴᱟ ᱵᱟ.ᱲᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱪᱟᱢᱯᱟᱠᱤᱭᱟ. ᱫᱟᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱞᱟᱲ ᱱᱟ.ᱬᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱷᱟ.ᱨᱛᱤ ᱯᱩᱨᱤ ᱨᱮᱫᱚ ᱢᱮᱱ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱪᱤᱞᱤ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱩᱨᱤ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱪᱤᱞᱤ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱷᱟ.ᱨᱛᱤ ᱯᱩᱨᱤ ᱨᱮ ᱦᱤᱥᱤᱫ ᱦᱤᱥᱤᱫ ᱦᱚᱭ ᱚᱰᱚᱠ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱦᱤᱥᱤᱫ ᱦᱚᱭ ᱨᱮ ᱵᱟ.ᱞᱤ ᱢᱮᱥᱟ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱟ.ᱞᱤ ᱪᱚᱴ ᱥᱮᱫ ᱚᱴᱟᱝ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱷᱤᱯᱤᱨ ᱡᱷᱤᱯᱤᱨ ᱮ ᱡᱟ.ᱲᱤ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱫᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱥᱟᱰᱮ ᱚᱰᱚᱠ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱞᱩᱜᱩ ᱵᱩᱨᱩ ᱜᱷᱟᱱᱴᱟ ᱵᱟ.ᱲᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱚᱞᱚ ᱦᱚᱭ ᱚᱰᱚᱠ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱢᱚᱬᱮ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱫᱩᱨᱤᱵᱽ ᱢᱤᱫ ᱮᱱᱛᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱟ.ᱨᱰᱩ ᱞᱮᱠᱟ ᱡᱩᱛ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱫᱷᱟ.ᱨᱛᱤ ᱟ.ᱪᱩᱨ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱠᱟ ᱥᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱟᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱦᱟ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱫ ᱛᱮ ᱚᱛ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱚᱧᱪᱚ ᱢᱤᱫ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱚᱱᱟ ᱵᱟ.ᱨᱰᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱫᱮᱵᱽᱜᱩᱱ ᱠᱚᱫᱚ ᱠᱚ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱦᱚᱭ ᱵᱟ.ᱨᱰᱩ ᱦᱟ.ᱨᱥᱩᱲ ᱮᱱ ᱛᱮᱜᱮ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱪᱮᱬᱮ ᱪᱤᱯᱨᱩᱜ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱡᱮᱛᱮ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱡᱤᱵᱽ ᱡᱟᱱᱣᱟ ᱠᱚᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱩᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱫᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱵᱳᱨᱳ ᱠᱚᱫᱚ ᱩᱫᱽᱢᱟ. ᱨᱮᱜᱮ ᱠᱚ ᱫᱩᱲᱩᱵ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟ.ᱝ ᱪᱟᱺᱣᱨᱤᱭᱟ. ᱢᱮᱞᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱚ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾
== ᱪᱟ.ᱶᱨᱤᱭᱟ. ᱢᱮᱞᱟ ==
ᱡᱚᱛᱚ ᱫᱮᱵᱽᱜᱩᱱ ᱠᱚ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱮ ᱪᱟᱺᱣᱨᱤᱭᱟ. ᱢᱮᱞᱟ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱡᱩᱛ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱪᱟ.ᱶᱨᱤᱭᱟ. ᱢᱮᱞᱟᱨᱮ ᱫᱤᱱ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱮ ᱦᱚᱦᱚ ᱡᱟᱣᱨᱟ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱟᱠᱚ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱟ.ᱥᱩᱞᱚᱜᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱡᱚᱝᱼᱟ ᱾ ᱟ.ᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱠᱚ ᱫᱤᱥᱟ.ᱭ ᱜᱮᱭᱟ, ᱢᱤᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱫᱚ ᱛᱚᱲᱮ ᱥᱩᱛᱟ.ᱢ ᱛᱮᱠᱚ ᱟᱬᱜᱚᱱᱟ ᱟᱨ ᱠᱚ ᱧᱮᱞᱟ ᱢᱩᱧᱪᱩᱯᱩᱨᱤ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱫᱟᱬᱟ ᱵᱟᱲᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱧᱮᱞᱟ ᱪᱤᱞᱤ ᱦᱚᱸ ᱵᱟ.ᱱᱩᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱧᱮᱞ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱠᱚ ᱞᱩᱜᱩ ᱵᱩᱨᱩ ᱜᱷᱟᱱᱴᱟ ᱵᱟ.ᱲᱤ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱟ.ᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
== ᱵᱤᱸᱫᱤ ᱨᱟ.ᱱᱤᱭᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱩᱛᱟ. ᱨ ᱵᱤᱸᱫᱤ ᱨᱟ.ᱱᱤ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱩᱨᱤ ᱨᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱠᱚ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱮ ᱩᱱᱤ ᱦᱚᱸ ᱛᱚᱲᱮ ᱥᱩᱛᱟ.ᱢ ᱛᱮ ᱫᱷᱟ.ᱨᱛᱤ ᱯᱩᱨᱤᱭ ᱟᱬᱜᱚ ᱮᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱧᱮᱧᱮᱞ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱫᱟᱬᱟ ᱫᱟᱬᱟ ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱟᱲᱮ ᱫᱟᱨᱮᱭ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱫᱟᱨᱮ ᱟᱨ ᱵᱟᱸᱫᱚ ᱱᱟ.ᱬᱤ ᱠᱚᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟᱭ ᱜᱟᱜ ᱟ.ᱪᱩᱨᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱜᱟᱜ ᱟ.ᱪᱩᱨᱮᱫ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱩᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱯᱚᱛᱟᱢ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱤᱱ ᱟᱬᱜᱚ ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱧᱮᱞ ᱟ.ᱠᱤᱱ ᱚᱱᱟ ᱵᱟᱲᱮ ᱫᱟᱨᱮ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱜᱮ ᱜᱮᱞᱵᱟᱨ ᱵᱤᱜᱷᱟ. ᱚᱛᱮᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱩᱵᱤ ᱛᱟᱥᱟᱫ ᱚᱢᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱞᱮᱜᱮᱡ ᱞᱮᱜᱮᱡ ᱾ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱤᱱ ᱟᱬᱜᱚ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱵᱤᱸᱫᱤ ᱨᱟ.ᱱᱤ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱵᱟᱲᱮ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱧᱮᱞᱮᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱧᱮᱞᱮᱫ ᱠᱤᱱᱟᱭ ᱟ.ᱰᱤ ᱥᱮᱬᱟ ᱥᱮᱬᱟ ᱟ.ᱠᱤᱱ, ᱧᱟᱢ ᱮ ᱠᱷᱟᱱ ᱠᱤᱱ ᱡᱚᱢ ᱜᱚᱫ ᱠᱟᱭ ᱞᱮᱠᱟ ᱾ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱯᱚᱛᱟᱢ ᱫᱚ ᱫᱷᱩᱲᱤ ᱛᱟᱥᱟᱫ ᱜᱮᱨ ᱠᱷᱟᱺᱰᱭᱟ. ᱠᱟᱛᱮ ᱞᱩᱜᱩ ᱵᱩᱨᱩ ᱥᱮᱫ ᱠᱤᱱ ᱤᱫᱤ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱤᱸᱫᱤ ᱫᱚ ᱵᱚᱛᱚᱨ ᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱵᱟᱲᱮ ᱫᱟᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟᱭ ᱜᱟᱜ ᱮᱥᱮᱫ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱟᱞᱚ ᱠᱤᱱ ᱡᱚᱢ ᱫᱟᱲᱮ ᱟᱭ ᱢᱟ ᱾ ᱱᱚᱛᱮ ᱵᱟᱲᱮ ᱫᱟᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱜᱟᱜ ᱮᱥᱮᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱧᱮᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱚᱛᱚᱨ ᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱵᱟᱲᱮ ᱫᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱵᱤᱸᱫᱤ ᱨᱟ.ᱱᱤᱭ ᱱᱮᱦᱚᱸᱨ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱵᱟᱲᱮ ᱫᱟᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱜ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱛᱮ ᱵᱤᱸᱫᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱫᱟᱭᱟ ᱮᱱᱟ ᱟᱫᱚ ᱯᱚᱛᱟᱢ ᱦᱚᱸᱭ ᱧᱮᱞ ᱠᱮᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱵᱟ.ᱠᱤᱱ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱵᱚᱛᱚᱨ ᱛᱟᱭ ᱪᱟᱵᱟ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱠᱷᱟᱱ ᱵᱟᱲᱮ ᱫᱟᱨᱮ ᱨᱟᱲᱟ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ ᱦᱚᱴᱚ ᱠᱟᱫᱛᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱮᱭ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ ᱮᱱᱟ ᱾
== ᱫᱷᱟ.ᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱪᱟ.ᱶᱨᱤᱭᱟ. ᱢᱮᱞᱟ ==
ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱵᱳᱨᱳ ᱠᱚ ᱢᱩᱧᱪᱩᱯᱩᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱩᱜᱩ ᱵᱩᱨᱩ ᱟ.ᱰᱤ ᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱫ ᱛᱮ ᱚᱸᱰᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟ.ᱝ ᱯᱚᱫᱽ ᱡᱚᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱚᱸᱰᱮ ᱦᱚᱸ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱩᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱪᱟ.ᱶᱨᱤᱭᱟ. ᱢᱮᱞᱟ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾
== ᱞᱤᱴᱟ. ᱜᱚᱰᱮᱛ ᱮ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ ==
ᱪᱟ.ᱶᱨᱤᱭᱟ. ᱢᱮᱞᱟ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱮᱫ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱫᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱵᱳᱨᱳ ᱠᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱩᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱷᱟ.ᱨᱛᱤ ᱛᱮᱠᱚ ᱟᱬᱜᱚᱱᱟ ᱾ ᱢᱩᱧᱪᱩᱯᱩᱨᱤ ᱠᱚ ᱫᱟᱬᱟ ᱤᱫᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱜᱮ ᱦᱚᱦᱚ ᱡᱟᱣᱨᱟ ᱠᱚᱣᱟᱭ ᱟᱨ ᱨᱚᱯᱚᱲ ᱟᱠᱚ ᱾ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱦᱚᱦᱚ ᱦᱚᱦᱚ ᱛᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱫᱚᱭ ᱞᱟᱸᱜᱟ ᱪᱟᱵᱟ ᱮᱱᱟ ᱟᱫᱚᱭ ᱢᱮᱱᱮᱜᱼᱟ ᱤᱧ ᱫᱚ ᱛᱤᱱᱟ.ᱜ ᱫᱤᱱ ᱤᱧ ᱦᱚᱦᱚᱭ ᱛᱟᱵᱚᱱᱟ ᱾ ᱢᱤᱫᱴᱟ.ᱝ ᱦᱚᱜᱦᱚᱭᱤᱡ ᱵᱚᱱ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱜᱚᱰᱮᱛ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱮ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱡᱟᱣᱨᱟ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱫᱮᱵᱚᱝᱥᱤ ᱡᱚᱫᱩ ᱵᱚᱝᱥᱤ ᱠᱚ ᱠᱩᱞᱤ ᱠᱮᱫ ᱠᱤᱱᱟ, ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱵᱟ.ᱠᱤᱱ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱤᱱ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱫᱟᱛᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱛᱟ ᱠᱚ ᱠᱩᱞᱤ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱩᱱᱤ ᱦᱚᱸ ᱚᱦᱚ ᱜᱮᱭ ᱞᱟ.ᱭ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱚᱛᱮ ᱜᱮ ᱞᱤᱴᱟ. ᱠᱚ ᱠᱩᱞᱤ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱞᱤᱴᱟ.ᱭ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱤᱧ ᱫᱚ ᱚᱦᱚᱧ ᱞᱟ.ᱭ ᱠᱮᱭᱟ, ᱤᱧ ᱫᱟ.ᱭ ᱤᱧ ᱠᱩᱞᱤ ᱞᱮᱜᱮ ᱾ ᱩᱱᱤᱭ ᱨᱮᱵᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱠᱟ.ᱢᱤᱭᱟ.ᱧ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱫ ᱫᱮᱭᱟ, ᱫᱩ ᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱠᱩᱞᱤ ᱟ.ᱜᱩᱭᱮᱢ ᱾ ᱞᱤᱴᱟ.᱾ᱟᱡ ᱫᱟ.ᱭ ᱮ ᱢᱮᱛᱟ ᱫᱮᱭᱟ, ᱫᱟ.ᱭ ᱜᱚᱰᱮᱛ ᱠᱟ.ᱢᱤᱧ ᱠᱟ.ᱢᱤᱭᱟ ᱥᱮ ᱵᱟᱝ ? ᱟᱡ ᱫᱟ.ᱭ ᱮ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟ, ᱟᱢ ᱜᱮ ᱵᱩᱡᱷᱟ.ᱣ ᱢᱮ ᱵᱟ.ᱵᱩ, ᱟᱢᱟᱜ ᱦᱚᱸᱛᱚ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱞᱤᱴᱟ. ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱴᱷᱮᱱ ᱥᱮᱱ ᱠᱟᱛᱮᱭ ᱢᱮᱱᱠᱮᱜᱼᱟ, ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱜᱮᱭᱟ.ᱧ ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱤᱠᱷᱟ.ᱱ ᱧᱩᱛ ᱧᱤᱫᱟ. ᱮᱠᱞᱟ ᱫᱟᱬᱟ ᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱧᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱟᱢᱟᱜ ᱠᱟ.ᱯᱤ ᱮᱢ ᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱢᱟ ᱾ ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱦᱚᱸ ᱞᱤᱴᱟ. ᱦᱟᱜ ᱥᱟᱦᱟᱥ ᱧᱮᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱡᱩᱨ ᱮ ᱠᱩᱥᱤ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱱᱚᱢ ᱠᱟ.ᱯᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱮᱢᱟ ᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱞᱤᱴᱟ. ᱜᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱫᱮᱵᱽᱜᱩᱱ ᱠᱚ ᱚᱱᱟ ᱪᱟ.ᱶᱨᱤᱭᱟ. ᱢᱮᱞᱟ ᱛᱮᱭ ᱦᱚᱦᱚ ᱡᱟᱣᱨᱟ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱡᱟᱣᱨᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱪᱟᱥ ᱵᱟᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚ ᱛᱷᱩᱛᱤᱭᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱛᱮ ᱢᱩᱧᱪᱩᱯᱩᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱨᱚᱯᱚᱲᱟ ᱾ ᱢᱩᱧᱪᱩᱯᱩᱨᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮᱭᱟ ᱤᱠᱷᱟ.ᱱ ᱪᱤᱠᱟ.ᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱥᱚᱵᱷᱟᱜᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱩᱭᱦᱟ.ᱨ ᱟ.ᱪᱩᱨᱟ ᱾
== ᱫᱷᱟ.ᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱡᱤᱭᱟ.ᱞᱤ ==
ᱫᱮᱵᱽᱜᱩᱱ ᱠᱚᱫᱚ ᱪᱟ.ᱶᱨᱤᱭᱟ. ᱢᱮᱞᱟᱨᱮ ᱫᱩᱯᱲᱩᱵ ᱠᱚ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱤᱫᱤᱭᱮᱫ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱢᱩᱧᱪᱩᱯᱩᱨᱤ ᱪᱤᱠᱟ. ᱛᱮ ᱥᱚᱵᱷᱟᱜᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱨᱚᱯᱚᱲᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱟᱠᱚ ᱟᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱢᱟᱯᱟᱱᱟᱣ ᱠᱚᱢ ᱤᱫᱤᱜ ᱠᱟᱱ ᱧᱮᱞ ᱛᱮ ᱞᱤᱴᱟ. ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱭᱟ, ᱟᱵᱚ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱢᱟᱯᱟᱱᱟᱣ ᱠᱚ ᱠᱚᱢ ᱤᱫᱤᱜ ᱠᱟᱱ ᱫᱚ ᱪᱤᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ ᱫᱚ ᱟᱵᱚ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱚᱱᱟ ᱾ ᱢᱩᱧᱪᱩᱯᱩᱨᱤ ᱨᱮ ᱪᱤᱞᱤ ᱫᱚ ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱠᱚ ᱵᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱚᱣᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱟᱵᱚ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱚᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱩᱭᱦᱟ.ᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱞᱤᱴᱟ. ᱫᱚ ᱢᱩᱧᱪᱩᱯᱩᱨᱤ ᱛᱮᱭ ᱟᱬᱜᱚ ᱮᱱᱟ ᱛᱚᱲᱮ ᱥᱩᱛᱟ.ᱢ ᱛᱮ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟ.ᱝ ᱦᱟ.ᱯᱩᱜ ᱪᱮᱬᱮᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱢᱤᱫᱴᱟ.ᱝ ᱠᱩᱞ ᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱪᱟ.ᱶᱨᱤᱭᱟ. ᱢᱮᱞᱟ ᱛᱮ ᱦᱟ.ᱡᱩᱜ ᱦᱚᱨ ᱦᱚᱨ ᱛᱮᱭ ᱫᱚᱦᱚ ᱤᱫᱤ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱮᱵᱽᱜᱩᱱ ᱠᱚᱭ ᱦᱚᱦᱚ ᱟ.ᱜᱩ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱩᱱᱠᱩ ᱛᱚᱲᱮ ᱥᱩᱛᱟ.ᱢ ᱛᱮ ᱟᱬᱜᱚ ᱠᱟᱛᱮ ᱞᱤᱴᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮᱠᱚ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱩᱱᱠᱩ ᱦᱟᱥᱟ ᱨᱤᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱚᱠᱚ ᱧᱟᱢ ᱤᱫᱤ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱞᱤᱴᱟ. ᱠᱚ ᱠᱩᱞᱤᱭᱮ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱚᱠᱚᱭ ᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱚᱣᱟ ? ᱞᱤᱴᱟ.ᱭ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟ, ᱤᱧ ᱜᱮ ᱾ ᱞᱤᱴᱟ. ᱩᱱᱨᱮ ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱮ ᱢᱮᱛᱟ ᱫᱮᱭᱟ, ᱢᱟᱥᱮ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱡᱤᱣᱤ ᱮᱢᱟ ᱠᱚᱢ ᱾ ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱟᱫᱚ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱ ᱦᱟ.ᱯᱩᱜ ᱪᱮᱬᱮ ᱡᱤᱣᱤᱭ ᱮᱢᱟ ᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱦᱟ.ᱯᱩᱜ ᱪᱮᱬᱮ ᱦᱚᱸ ᱡᱤᱣᱤ ᱧᱟᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱞᱤᱵ ᱞᱟᱵ ᱫᱮᱵᱽᱜᱩᱱ ᱠᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱭ ᱩᱰᱟ.ᱣ ᱟ.ᱪᱩᱨ ᱜᱚᱫ ᱮᱱᱟ ᱟ.ᱰᱤ ᱨᱟ.ᱥᱠᱟ. ᱜᱮ ᱟᱨ ᱟ.ᱰᱤ ᱪᱮᱦᱨᱟ ᱜᱮ ᱾ ᱦᱟ.ᱯᱩᱜ ᱪᱮᱬᱮ ᱫᱚ ᱢᱩᱧᱪᱩᱯᱩᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱜᱚᱴᱟᱭ ᱩᱰᱟ.ᱣ ᱟ.ᱪᱩᱨᱮᱱᱟ ᱾ ᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱜᱮ ᱫᱮᱵᱽᱜᱩᱱ ᱠᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱠᱚ ᱵᱟᱝᱼᱟ ᱞᱤᱴᱟ. ᱱᱩᱭ ᱫᱚᱢ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱜᱟᱱ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ, ᱢᱩᱧᱪᱩᱯᱩᱨᱤ ᱟᱨ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱩᱨᱤ ᱜᱚᱴᱟᱯᱟᱲᱟ ᱜᱮ ᱥᱚᱵᱷᱟᱜ ᱟᱭ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱚ ᱟᱺᱰᱤᱭᱟ. ᱰᱟᱸᱜᱽᱨᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱤᱣᱤ ᱠᱚ ᱮᱢᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱦᱚᱸ ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱠᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱮ ᱦᱚᱸᱠᱟ ᱟᱛᱮᱭ ᱫᱚᱱ ᱵᱟᱲᱟ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱩᱞ ᱦᱚᱸ ᱡᱤᱣᱤ ᱮᱢᱟᱫᱮᱭᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱦᱚᱸ ᱦᱩᱸᱠᱨᱟ.ᱣ ᱟᱛᱮ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮᱭ ᱫᱚᱱ ᱵᱟᱲᱟ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱧᱮᱞ ᱛᱮ ᱫᱮᱵᱽᱜᱩᱱ ᱠᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱡᱩᱨ ᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱠᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱫᱚ ᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱷᱩᱲᱤ ᱫᱷᱟ.ᱨᱛᱤ ᱫᱚ ᱥᱚᱵᱷᱟᱜ ᱜᱮ ᱛᱟᱵᱚᱱᱟ ᱾ ᱞᱤᱴᱟ. ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟ ᱫᱮᱭᱟ, ᱢᱟ ᱛᱚᱵᱮ ᱠᱷᱟᱱ ᱞᱤᱴᱟ. ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱟᱢ ᱜᱮ ᱧᱮᱞ ᱠᱚ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱢᱮ ᱾ ᱚᱱᱠᱟ ᱢᱮᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱫᱮᱵᱽᱜᱩᱱ ᱠᱚᱫᱚ ᱟᱫᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱩᱨᱤ ᱛᱮᱠᱚ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱚᱱᱟ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱩᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱟ.ᱶᱨᱤᱭᱟ. ᱢᱮᱞᱟᱨᱮ ᱡᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱮ ᱨᱚᱯᱚᱲ ᱟᱠᱚ ᱪᱟᱥ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱚ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱾ ᱟᱨ ᱱᱚᱛᱮ ᱢᱩᱧᱪᱩᱯᱩᱨᱤ ᱨᱮ ᱪᱤᱞᱤ ᱪᱤᱞᱤ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱚᱣᱟ ᱚᱱᱟ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱩᱭᱦᱟ.ᱨᱟ ᱾
== ᱢᱟ.ᱱᱢᱤ ᱵᱮᱱᱟᱣ ==
ᱞᱤᱴᱟ. ᱜᱳᱥᱟᱸᱭ ᱮ ᱦᱩᱫᱤᱥ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱫᱚ ᱱᱩᱠᱩ ᱡᱤᱭᱟ.ᱞᱤ ᱛᱮᱫᱚ ᱱᱷᱟᱜ ᱟᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱫᱚ ᱵᱟᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱟᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱦᱚᱪᱚᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱦᱟᱥᱟ ᱛᱮ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱢᱟ.ᱱᱢᱤᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱮᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟᱯᱩᱨᱤᱭ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟ ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱴᱷᱮᱱ ᱡᱤᱣᱤ ᱪᱟᱞ ᱦᱚᱪᱚ ᱮ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱾ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱤᱱ ᱧᱮᱞ ᱠᱤᱱᱟ ᱫᱟᱛᱟ ᱟᱨ ᱵᱤᱫᱷᱟᱛᱟ ᱫᱚ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱠᱤᱱ ᱠᱚᱞᱥᱟ ᱪᱚᱣᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱞᱤᱴᱟ.ᱭ ᱮ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟ, ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱤᱧ ᱢᱟ ᱵᱮᱥ ᱜᱮᱧ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱦᱚᱴᱚ ᱞᱮᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱚᱠᱚᱭ ᱪᱚᱠᱚ ᱨᱟ.ᱯᱩᱫ ᱦᱚᱴᱚ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱛᱮᱦᱮᱧ ᱫᱚ ᱡᱤᱣᱤ ᱟᱞᱚᱢ ᱮᱢᱟ ᱠᱤᱱᱟ ᱦᱟᱯᱮ ᱟᱨ ᱦᱩᱧ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱠᱤᱱ ᱜᱮ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱫᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱮᱭ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱞᱤᱴᱟ. ᱫᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱦᱚᱴᱚ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟᱯᱩᱨᱤᱭ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱦᱚᱦᱚ ᱾ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ ᱦᱟ.ᱡᱩᱜ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮᱜᱮ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱫᱟᱛᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱛᱟ ᱫᱚ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱮ ᱨᱟ.ᱯᱩᱫ ᱦᱚᱴᱚ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱦᱚᱸ ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱡᱤᱣᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱮᱢᱟ ᱦᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱦᱚᱸ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱦᱚᱦᱚ ᱟ.ᱜᱩ ᱵᱟᱲᱟ ᱮ ᱛᱮᱜᱮ ᱟᱨ ᱦᱚᱸᱭ ᱨᱟ.ᱯᱩᱫ ᱦᱚᱴᱚ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱞᱤᱴᱟ.ᱭ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜ-ᱟ , ᱯᱮ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱨᱟ.ᱯᱩᱫ ᱜᱮᱞᱟᱝ ᱦᱮᱡ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱫ ᱠᱤᱱᱟ, ᱛᱮᱦᱮᱧ ᱫᱚ ᱠᱷᱚᱸᱡᱟ ᱵᱟᱲᱟ ᱞᱮᱠᱤᱱ ᱜᱤᱧ ᱜᱟᱱᱚᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱠᱤᱱ ᱱᱤᱝᱠᱟ. ᱨᱮᱜᱮ ᱡᱤᱣᱤ ᱮᱢ ᱦᱚᱴᱚ ᱟ.ᱠᱤᱱ ᱢᱮ ᱾ ᱜᱟᱱᱚᱜ ᱞᱮᱠᱟ ᱠᱤᱱ ᱧᱮᱞ ᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱫᱚ ᱞᱤᱴᱟ.ᱭ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜ-ᱟ, ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ , ᱡᱤᱣᱤ ᱮᱢᱟ ᱠᱤᱱ ᱢᱮ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱫᱚ ᱚᱝ ᱫᱟᱲᱮ ᱛᱮ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱡᱤᱣᱤᱭ ᱮᱢᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱵᱮᱨᱮᱫ ᱮᱱᱟ ᱠᱤᱱ ᱟᱨ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱠᱤᱱ ᱧᱮᱞ ᱮᱱᱟ ᱾ (ᱞᱤᱴᱟ. ᱱᱚᱝᱠᱟᱭ ᱠᱷᱚᱸᱡᱟ ᱵᱟᱲᱟ ᱞᱮᱫ ᱵᱚᱱ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱜᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱰᱟᱸᱰᱟ, ᱦᱚᱴᱚᱜ, ᱛᱤ , ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱫᱚ ᱠᱷᱚᱸᱡᱟ ᱠᱷᱚᱸᱡᱟ ᱜᱮ ᱩᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱮᱱᱟ ᱾ ) ᱩᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱮ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜ-ᱟ, ᱢᱟ ᱞᱤᱴᱟ. ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱟᱢ ᱜᱮ ᱧᱮᱞ ᱟ.ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱢᱮ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱠᱚ ᱟᱞᱚ ᱠᱚ ᱥᱤᱠᱤᱲ ᱟ.ᱠᱤᱱ ᱢᱟ, ᱟᱞᱚ ᱠᱚ ᱜᱚᱡ ᱠᱤᱱ ᱢᱟ ᱾ ᱞᱤᱴᱟ. ᱦᱚᱸ ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱨᱮ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱦᱟᱨᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱟ.ᱢᱤᱭ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱮᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱮ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜ-ᱟ, ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱢᱟ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱧᱩᱣᱟᱜ ᱮᱢ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ, ᱤᱠᱷᱟ.ᱱ ᱱᱚᱰᱮ ᱢᱟ ᱵᱟ.ᱱᱩᱜ ᱾ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱟ.ᱜᱩ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱜᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱᱟᱜ ᱠᱚᱠᱚ ᱪᱤᱠᱟ. ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱤᱱᱟ, ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱟᱢᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱱᱚᱢ ᱰᱤᱲᱢᱤᱢ ᱮᱢᱚᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱮᱨᱢᱟᱯᱩᱨᱤᱧ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱰᱤᱲᱢᱤ ᱛᱮᱧ ᱦᱟ.ᱨᱩᱵ ᱦᱚᱴᱚ ᱠᱟ.ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱴᱷᱟ.ᱠᱩᱨ ᱦᱚᱸ ᱟᱡᱟᱜ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱢᱟᱱᱚᱢ ᱰᱤᱲᱢᱤᱭ ᱮᱢ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱞᱤᱴᱟ. ᱡᱮᱠᱷᱚᱱ ᱟ.ᱠᱤᱱᱟᱜ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱟ.ᱜᱩ ᱥᱮᱨᱢᱟᱯᱩᱨᱤ ᱛᱮᱭ ᱥᱮᱱᱚᱜ-ᱟ ᱩᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱱᱚᱢ ᱰᱤᱲᱢᱤ ᱛᱮᱭ ᱦᱟ.ᱨᱩᱵ ᱦᱚᱴᱚ ᱠᱟ.ᱠᱤᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:ᱵᱤᱱᱛᱤ]]
66pluwiwu32mrbs992j52f4a2469ank
ᱡᱟᱹᱨᱩᱢ ᱢᱟᱦᱟᱸ
0
1023
102065
27331
2022-08-22T10:14:00Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
ᱡᱟᱹᱨᱩ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱥᱟᱹᱨᱫᱤ ᱢᱟᱦᱟᱸ]] ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱨ [[ᱧᱩᱦᱩᱢ ᱢᱟᱦᱟᱸ]] ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱦᱤᱡᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱚᱝᱥᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱢᱟᱛᱟ ᱫᱩᱨᱜᱟᱹ, ᱟᱡᱟᱜ ᱜᱮ ᱟᱨ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱚᱵᱚᱛᱟᱨ ᱠᱟᱹᱞᱤ, ᱟᱨ ᱥᱚᱱᱛᱚᱥᱤ ᱞᱟᱜᱤᱫ ᱵᱨᱚᱛᱚ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱨᱚᱛᱚ ᱩᱯᱟᱹᱥ ᱫᱚ "ᱜᱮ~ᱤᱨᱟᱹᱞ ᱡᱟᱨᱩᱢ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱵᱨᱚᱛᱚ" ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱵᱷᱟᱨᱚᱴ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭᱟ ᱾ ᱠᱟᱨᱚᱱ ᱵᱨᱚᱛᱚ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚ ᱑᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱡᱟᱹᱨᱩᱢ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱩᱯᱟᱹᱥ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* https://en.wikipedia.org/wiki/Friday
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category :ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ ]]
[[Category : ᱮᱭᱟᱭ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱚ]]
{{ᱦᱟᱯᱛᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢᱠᱚ}}
rpuk7ulwe5t3oj9iaotedzn0ljtn7xf
ᱡᱚᱜᱽ ᱢᱟ.ᱡᱷᱤ
0
1370
101804
66208
2022-08-22T00:46:03Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
ᱡᱚᱜᱽ ᱢᱟᱹᱡᱷᱤ ᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱠᱤᱱ ᱡᱚᱜᱷᱚ ᱵᱟᱲᱟᱭᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱡᱚᱜᱽ ᱢᱟᱹᱡᱷᱤ ᱠᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱟᱠᱟ ᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱫᱩᱯᱲᱩᱵ, ᱴᱚᱞᱟ ᱴᱚᱞᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱩᱞᱦᱤ ᱠᱩᱞᱦᱤ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ [[ᱧᱩᱛᱩᱢ]] ᱦᱚᱦᱚ ᱟᱛᱮ ᱢᱟᱹᱡᱷᱤ ᱪᱷᱟᱴᱠᱟ ᱨᱮ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱫᱩᱯᱲᱩᱵ ᱮ ᱦᱚᱦᱚ ᱡᱟᱣᱨᱟ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱜᱮ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱵᱳᱨᱳ ᱵᱟᱠᱷᱨᱟ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱦᱟᱺᱰᱤ ᱟᱨ ᱥᱚᱲᱮ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱟᱣᱞᱮᱭ ᱠᱚᱭ ᱩᱴᱷᱟᱹᱣ ᱡᱟᱣᱨᱟᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱦᱟᱺᱰᱤᱭ ᱫᱚᱦᱚ ᱦᱚᱪᱚ ᱠᱚᱣᱟ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱾ ᱚᱠᱟ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱤᱱᱟᱹ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱫᱚ ᱥᱮᱛᱟᱜ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱱᱟᱹᱦᱤᱞᱚᱜ ᱫᱚ ᱵᱩᱥᱟᱹᱜ ᱥᱤᱢ ᱠᱤᱱ ᱢᱟᱫ ᱴᱚᱨᱚᱰᱟᱝ ᱨᱮ ᱠᱚᱭ ᱩᱴᱷᱟᱹᱣ ᱡᱟᱣᱨᱟ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱚᱠᱚᱭ ᱠᱚᱠᱚ ᱮᱢ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱡᱚᱛᱚᱣᱟᱜ ᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱠᱤᱱ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱡᱷᱤ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱨᱤᱱ ᱪᱮ ᱥᱩᱛᱨᱮᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱤᱱ ᱾ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱵᱳᱨᱳ ᱟᱧᱪᱟ ᱯᱟᱧᱪᱟ ᱰᱟᱸᱰᱚᱢ ᱴᱟᱠᱟ ᱠᱤᱱ ᱠᱚᱭ ᱟᱹᱫᱟᱹᱭ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱠᱟᱹᱭ ᱟᱠᱟᱫ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱥᱟᱡᱟ ᱠᱤᱱ ᱮᱢᱟ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱷᱟᱺᱴᱤ ᱨᱚᱲ ᱡᱚᱵᱟᱵᱽ ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱤᱱ ᱾ ᱚᱢᱟᱹᱱᱛᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱟᱝ ᱠᱷᱟᱱ ᱰᱟᱸᱰᱚᱢ ᱮᱢᱚᱜ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾
==ᱠᱩᱲᱟᱹᱭ==
ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱦᱚᱸ ᱢᱟᱹᱱ ᱦᱟᱥᱟ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱫᱚ ᱠᱤᱱ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱵᱳᱨᱳ, ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱯᱩᱱᱟᱹᱭ ᱠᱚᱨᱮ ᱢᱟᱹᱱ ᱯᱩᱲᱩᱜ ᱦᱟᱺᱰᱤ, ᱫᱟᱠᱟ, ᱥᱳᱲᱮ ᱡᱳᱲᱳ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ ᱾
== ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ==
ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱦᱚᱸ ᱢᱟᱜᱽ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱨᱮᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱟᱹᱛᱩ ᱠᱚᱨᱮ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱪᱮ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱯᱤᱪᱷᱤ ᱵᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱛᱚᱨᱟᱣᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱚᱠᱟ ᱚᱠᱟ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱧᱚᱜ ᱟᱹᱛᱩ ᱠᱚᱨᱮ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭ ᱛᱚᱨᱟᱣᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱚᱜᱽ ᱢᱟᱹᱡᱷᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱚᱲᱟᱜ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱛᱷᱟᱨ ᱮᱞᱮᱞ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱵᱷᱟᱨᱟ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱚᱠᱚᱭ ᱠᱚᱜᱮ ᱵᱟᱝ ᱠᱚ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱚᱴᱟᱣ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱵᱷᱟᱨᱟ ᱚᱱᱟ ᱡᱚᱜᱽ ᱢᱟᱹᱡᱷᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱦᱚᱪᱚ ᱮᱭᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱠᱩᱯᱩᱞᱤ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱮᱴᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱡᱚᱜᱽ ᱢᱟᱹᱡᱷᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱠᱮᱫᱤᱡ ᱯᱮ/ᱯᱩᱱ ᱢᱩᱬᱤ ᱦᱳᱲᱳ ᱮᱢᱟᱱ ᱛᱮ ᱜᱟᱯᱟᱞ ᱢᱟᱨᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱦᱚᱪᱚ ᱛᱮ ᱯᱟᱨᱚᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
cphbanh2ec1cuac9k04xm3rkfzw3rz5
ᱡᱟᱝ (ᱡᱤᱣ)
0
1769
101934
95511
2022-08-22T04:39:24Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱟᱝ''' (Bone) ᱫᱚ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱚᱝᱜᱚᱥ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱟ.ᱱᱢᱤᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱝ ᱫᱚ ᱢᱚᱬᱮ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱨᱮᱠᱚ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱜ-ᱟ ᱾
[[File:Left femur of extinct elephant, Alaska, Ice Age Wellcome L0057714.jpg|thumb|ᱡᱟᱝ]]
==ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱡᱟᱝ==
᱑. '''ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱡᱟᱝ''' ᱺ- ᱵᱩᱞᱩ ᱡᱟᱝ, ᱥᱩᱯᱩ ᱡᱟᱝ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱤ ᱡᱟᱝ, ᱱᱟᱨᱦᱟᱰᱟ ᱡᱟᱝ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱡᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱟᱨ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱡᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
᱒. '''ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱡᱟᱝ'''ᱺ- ᱚᱠᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱞᱚᱲᱪᱚᱲ ᱥᱟᱶ ᱫᱟᱲᱮ ᱦᱮᱞᱟᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱟ.ᱠᱛᱤᱜ-ᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱩᱡᱤᱧ ᱡᱟᱝ ᱫᱚ ᱧᱮᱞᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱛᱟᱞᱠᱷᱟ ᱡᱟᱝ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱡᱟᱝ ᱨᱮ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜ-ᱟ ᱾
᱓. '''ᱪᱟᱯᱲᱟ ᱡᱟᱝ'''ᱺ- ᱚᱠᱟ ᱴᱷᱮᱱ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟ.ᱵᱤᱫ ᱠᱚᱲ ᱠᱚ ᱮᱥᱮᱫ ᱞᱟ.ᱠᱛᱤ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱᱟᱜ ᱡᱟᱝ ᱫᱚ ᱧᱮᱞᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱠᱷᱟ.ᱯᱨᱤ ᱡᱟᱝ, ᱫᱟ.ᱵᱤ ᱡᱟᱝ ᱮᱢᱟᱱ ᱾
᱔. '''ᱠᱟ.ᱲᱵᱩᱝ ᱡᱟᱝ'''ᱺ- ᱱᱚᱝᱠᱟᱱᱟᱜ ᱡᱟᱝ ᱦᱚᱸ ᱟᱵᱚ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱢᱮᱫᱦᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱝ, ᱵᱤᱥᱤ ᱡᱟᱝ ᱠᱚᱫᱚ ᱠᱟ.ᱲᱵᱩᱝ ᱡᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
᱕. '''ᱞᱟᱲᱟᱣᱱᱟ ᱡᱟᱝ'''ᱺ- ᱛᱤᱱᱟ.ᱜ ᱡᱟᱝ ᱫᱚ muscle, tendon, ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱞᱟᱲᱟᱣ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱞᱟᱲᱟᱣᱱᱟ ᱡᱟᱝ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾
ᱡᱚᱛᱚ ᱡᱟᱝ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱤᱫ ᱮᱱᱮᱥᱮᱫ ᱪᱮ Periosteum ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ Periosteum ᱠᱚᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱱᱚᱲᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱠᱩ ᱡᱟᱝ ᱠᱚᱥ [[ᱢᱟᱭᱟᱢ]] ᱠᱚ ᱡᱚᱜᱟᱣ ᱟᱭᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱡᱟᱝ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱯᱟᱥᱴᱟ ᱫᱚ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱟᱨ ᱢᱚᱴᱟ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ compact bone ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱚᱝᱜᱚᱥ ᱫᱚ ᱧᱮᱞᱮ ᱪᱷᱟᱛᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ concellous bone ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱞᱟ.ᱵᱤᱫᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ bone marrow ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ blood corpuscle ᱛᱮᱭᱟᱨᱚᱜ-ᱟ ᱾
==ᱡᱟᱝ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟ.ᱢᱤ==
ᱡᱟᱝ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟ.ᱢᱩ ᱫᱚ ᱱᱚᱜ ᱚᱭ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱺ-
᱑. ᱡᱟᱝ ᱟᱛᱮ ᱜᱮ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱷᱟᱸᱪ ᱜᱚᱲᱦᱚᱱᱚᱜ-ᱟ ᱾
᱒. ᱡᱟᱝ ᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨᱚᱜ ᱪᱷᱟᱸᱪ ᱥᱮ skeleton ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱟᱨ ᱮ ᱜᱚᱜᱟ ᱾
᱓. [[ᱡᱤᱞ]] ᱠᱚ ᱡᱟᱝ ᱥᱟᱶ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱠᱚ ᱞᱟᱲᱟᱣ ᱦᱚᱪᱚᱭᱟ ᱾
᱔. ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱤᱱ ᱢᱩᱬ ᱠᱚᱲ ᱠᱚ ᱡᱟᱝ ᱟᱛᱮ ᱜᱮ ᱮᱥᱮᱫ ᱠᱚᱜ ᱛᱮ ᱦᱟᱦᱨᱮ ᱵᱤᱯᱚᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱩᱜ ᱫᱚᱦᱚᱜ-ᱟ ᱾
᱕. ᱡᱟᱝ ᱨᱮᱱᱟᱜ marrow ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱢᱟᱭᱟᱢ corpuscle ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨᱚᱜ-ᱟ ᱾
==ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Artificial_bone
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Bone_health
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Distraction_osteogenesis
https://en.m.wikipedia.org/wiki/National_Bone_Health_Campaign
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Skeletal_system
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/ossein
https://doi.org/10.1088/0967-3334/35/12/2415
https://doi.org/10.1385/ENDO%3A17%3A1%3A03
http://press.princeton.edu/chapters/s7313.html
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Columbia_University_College_of_Dental_Medicine
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
http://depts.washington.edu/bonebio/ASBMRed/ASBMRed.html
http://silver.neep.wisc.edu/~lakes/BoneElectr.html
http://www.scq.ubc.ca/?p=400
https://www.springer.com/cda/content/document/cda_downloaddocument/9783642023996-c1.pdf?SGWID=0-0-45-1356540-p173959977
http://www.histology-world.com/photoalbum/thumbnails.php?album=8
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱛᱤᱠᱪᱷᱟᱹ ᱥᱟᱬᱮᱥ]]
2w2z3c7b9f0mgz1cjzrb41aob9u412b
ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ
0
1774
101924
44636
2022-08-22T04:29:05Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱟᱹᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ
| other_name = Jammu and Kashmir
| settlement_type = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = Rangdum village grazing fields.jpg
| photo2a = Likir Monastery. 2010.jpg
| photo2b = Karakoram-West Tibetan Plateau alpine steppe.jpg
| photo3a = Leisure Leh Ladakh.jpg
| color = transparent
| border = 0
| size = 300
}}
| image_alt =
| image_caption = ''Clockwise from top'': [[Rangdum|Rangdum village]]; [[Tso Moriri]]; [[Leh|Leh city]] and [[Likir Monastery]]
| image_flag = Jammu and Kashmir Flag (1952-2019).svg
| image_seal = Seal of Jammu and Kashmir color.png
| seal_alt = Seal
| image_map = Jammu and Kashmir in India (de-facto) (disputed hatched).svg
| map_alt = Jammu and Kashmir
| map_caption = Location of Disputed Occupied Kashmir under Indian control
| image_map1 = Kashmir_region_2004.jpg
| map_caption1 = Map of Jammu and Kashmir
| coordinates = {{coord|33.45|76.24|region:IN-JK_type:adm1st|display=inline,title}}
| coor_pinpoint = Srinagar
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| established_title = Admission to Union
| established_date = 26 October 1947
| seat_type = ᱨᱟᱡᱽᱫᱷᱟᱱᱤ
| seat = [[Srinagar]] (May-October)<br/> [[Jammu]] (Nov-April)<ref name="Darbar Move">{{Cite web |url=https://www.thehindu.com/news/national/other-states/what-is-the-darbar-move-in-j-k-all-about/article18409452.ece |title=What is the Darbar Move in J&K all about? |last=Desk |first=The Hindu Net |date=2017-05-08 |website=The Hindu |language=en-IN |access-date=2019-02-23}}</ref>
| parts_type = [[List of districts in Jammu and Kashmir|Districts]]
| parts_style = para
| p1 = [[List of districts in Jammu and Kashmir|22]]
| government_footnotes = {{ref|leg|[*]}}
| governing_body =
| leader_title = [[Governors of Jammu and Kashmir|Governor]]
| leader_name = [[Satya Pal Malik]]<ref>{{cite news |title=Satya Pal Malik sworn in as Jammu and Kashmir governor |url=https://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/satya-pal-malik-sworn-in-as-jammu-and-kashmir-governor/articleshow/65512757.cms |work=The Economic Times |agency=Press Trust of India |date=23 August 2018}}</ref>
| leader_title1 = [[Chief Ministers of Jammu and Kashmir|Chief Minister]]
| leader_name1 = [[Governor's rule|''Vacant'']]<ref>{{cite web|url=https://www.firstpost.com/politics/bjp-pdp-alliance-ends-in-jammu-and-kashmir-live-updates-modi-govt-did-everything-to-normalise-situation-says-ram-madhav-4542011.html|title=BJP-PDP alliance ends in Jammu and Kashmir LIVE updates: Mehbooba Mufti resigns as chief minister; Governor's Rule in state|work=[[Firstpost]]|accessdate=19 June 2018|date=19 June 2018}}</ref>
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 222236
| area_rank = [[List of states and territories of India by area|5th]]<ref name="short100sqkm" group="note">Jammu and Kashmir is a [[disputed territory]] between [[India]], [[Pakistan]] and [[China]]. The areas of [[Azad Kashmir]] and [[Gilgit-Baltistan]] administered by Pakistan and [[Aksai Chin]] region administered by [[China]] are included in the total area.</ref>
| elevation_max_footnotes = <ref>{{Cite web|url=http://publications.americanalpineclub.org/articles/12197506500/Saser-Kangri|title=Saser Kangri - AAC Publications - Search The American Alpine Journal and Accidents|website=publications.americanalpineclub.org|access-date=2019-02-14}}</ref>
| elevation_max_m = 7,672
| elevation_max_ft =
| elevation_max_point = <!-- for denoting the measurement point -->
| elevation_max_rank =
| elevation_min_footnotes = <ref name="Lowest elevation">{{Cite web |url=http://www.koausa.org/Geography/ch1.6.html |title=Climate Patterns and Climatic Divisions |last=Raina |first=A.N}}</ref>
| elevation_min_m = 300
| elevation_min_ft =
| elevation_min_point = <!-- for denoting the measurement point -->
| elevation_min_rank =
| population_total = 12541302
| population_as_of = 2011
| population_footnotes =
| population_density_km2 = ᱕᱖
| population_rank = [[List of states and union territories of India by population|19th]]
| population_note =
| timezone1 = ᱟᱤ. ᱮᱥ. ᱛᱤ
| utc_offset1 = +05:30
| iso_code = [[ISO 3166-2:IN|IN-JK]]
| unemployment_rate =
| blank_name_sec1 = [[List of Indian states and territories by Human Development Index|HDI]]
| blank_info_sec1 = {{increase}} 0.684<ref name="snhdi-gdl">{{cite web |title=Sub-national HDI – Area Database |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |website=Global Data Lab |publisher=Institute for Management Research, Radboud University |accessdate=25 September 2018 |language=en}}</ref> (<span style="color:#FFA500">medium</span>)
| blank1_name_sec1 = HDI rank
| blank1_info_sec1 = [[List of Indian states and territories by Human Development Index|17th]] (2017)
| blank_name_sec2 = [[Literacy in India|Literacy]]
| blank_info_sec2 = 68.74 (30th)
| blank1_name_sec2 = {{nowrap|[[Official languages]]}}
| blank1_info_sec2 = [[Urdu]]<ref name=langoff50>{{cite web|url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |page=49 |accessdate=14 January 2015 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate= 8 July 2016 |df= }}</ref>
| website = {{URL|jk.gov.in/}}
| footnotes =
| seat1_type =
| seat1 =
| leader_title2 = [[Jammu and Kashmir Legislature|Legislature]]
| leader_name2 = [[Bicameralism|Bicameral]] (87 seats in the [[Jammu and Kashmir Legislative Assembly|Assembly]] + 36 seats in the [[Jammu and Kashmir Legislative Council|Council]]), (Currently Assembly is Dissolved by the [[Governor of Jammu and Kashmir|Governor of J&K]])
| leader_title3 = [[15th Lok Sabha|Parliamentary constituency]]
| leader_name3 = [[Rajya Sabha]] (4) <br /> [[Lok Sabha]] (6)
| leader_title4 = [[High Courts of India|High Court]]
| leader_name4 = [[Jammu and Kashmir High Court]]
| blank2_name_sec2 = Other spoken
| blank2_info_sec2 = [[Kashmiri language|Kashmiri]], [[Hindi]], [[Dogri language|Dogri]], [[Punjabi language|Punjabi]], [[Pahari language (JK)|Pahari]], [[Gujari language|Gojri]], [[Balti language|Balti]], Dadri and [[Ladakhi language|Ladakhi]]<ref name=langoff50/><ref name="Languages">{{Cite book |url=https://books.google.co.in/books?id=RRbIAAAAQBAJ&lpg=PP1&pg=PA184#v=onepage&q&f=false|title=The Parchment of Kashmir: History, Society, and Polity |last=Khan |first=N. |date=2012-08-06 |publisher=Springer |isbn=9781137029584 |page=184|language=en}}</ref><ref name="Dadri">{{Cite book |url=https://books.google.co.in/books?id=XNqOjvaAb9cC&lpg=PP1&pg=PA6#v=onepage&q&f=false |title=Modern History of Jammu and Kashmir: Ancient times to Shimla Agreement |last=Aggarwal |first=J. C. |last2=Agrawal |first2=S. P. |date=1995 |publisher=Concept Publishing Company |isbn=9788170225577 |language=en}}</ref>
| demographics_type1 = GDP
| demographics1_footnotes = <ref name="GDP 2018-19">{{Cite web |url=https://www.prsindia.org/parliamenttrack/budgets/jammu-and-kashmir-budget-analysis-2018-19 |title=Jammu and Kashmir Budget Analysis 2018-19 |date=2018-01-19 |website=PRSIndia |language=en |access-date=2019-02-24}}</ref>
| demographics1_title1 = [[List of Indian states and union territories by GDP|Total]] {{nobold|(2018–19)}}
| demographics1_info1 = {{INRConvert|1.16|lc}}
}}{{Infobox region symbols|state=Jammu and Kashmir|country=India|bird=[[File:Grus nigricollis -Bronx Zoo-8-3c.jpg|50px|left]] [[Black-necked crane]]|animal=[[File:Cervus cashmeerianus Smit.jpg|50px|left]] [[Kashmir stag]]|flower=[[File:Sacred_lotus_Nelumbo_nucifera.jpg|50px|left]] [[Lotus flower|Lotus]]|tree=[[File:Platanus orientalis tree.JPG|50px|left]] [[Chinar tree]]}}
'''ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ''' (ᱡᱟᱹᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ)
[[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱚᱸᱭᱮᱸ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱚᱱᱟ ᱠᱦᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱴᱟᱝ ᱡᱟᱢᱢᱩ (ᱥᱤᱛᱴᱝ ᱡᱦᱚᱜᱽ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱟᱜᱽ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱛᱮᱟᱨᱚᱜᱽᱠᱟᱱᱟ) ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱵᱟᱠᱤ ᱫᱚ ᱥᱨᱤᱱᱚᱜᱚᱨ (ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱟᱜ ᱥᱤᱴᱩᱝ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ) ᱟᱨ ᱞᱟᱫᱟᱠ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱤᱢᱟᱞᱚᱭ ᱵᱩᱨᱩ-ᱢᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱤᱸᱥ ᱯᱟᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱ ᱠᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱟᱨ ᱯᱟᱧᱡᱟᱵᱽ ᱦᱚᱸ ᱡᱟᱯᱟᱜ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱸᱭᱮᱸ - ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱪᱤᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ, ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱚᱵᱽ ᱠᱚᱱᱴᱨᱚᱞ ᱫᱚ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱛᱟᱵᱮ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱟᱹᱥᱤᱢᱤᱨ ᱟᱨ ᱠᱚᱸᱭᱮᱸ - ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱤᱞᱜᱤᱴ - ᱵᱚᱞᱤᱥᱛᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱᱮ ᱵᱮᱜᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱥᱚᱝᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱓᱗᱐ ᱫᱚᱯᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱟᱹᱯᱟᱹᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱ ᱛᱮ ᱧᱩᱢ ᱵᱮᱜᱟᱨ ᱚᱪᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱵᱟᱛᱮ ᱨᱮ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱴᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱮᱠᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱟᱹᱲᱛᱤ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱛ==
[[File:Karakoram-West Tibetan Plateau alpine steppe.jpg|thumb|ᱠᱟᱨᱟᱠᱚᱨᱟᱢ-ᱯᱚᱥᱪᱤᱢ ᱛᱤᱵᱚᱛ ᱨᱮᱟᱜ ᱩᱪᱚᱥᱛᱦᱚᱲᱤ ᱠᱟᱱᱟ]]
ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱚᱸᱛᱮᱸ ᱯᱟᱥᱴᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱛᱮ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱫᱚ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱨᱢᱟᱯᱩᱨᱤ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱨᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱯᱮᱭᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱚᱛᱱᱚᱛ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ, ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱵᱮᱰᱟ ᱟᱨ ᱞᱟᱰᱟᱠᱷ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱾ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱠᱚᱢᱟᱣ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱴ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱒,᱒᱒,᱒᱓᱖ ᱪᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
== ᱡᱤᱞᱟᱹᱠᱚ ==
==ᱱᱚᱛᱥ==
<references group="note"/>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱩᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
josyf2a819vtt8g4wklaxfgl44t0gqb
ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
2035
101815
79269
2022-08-22T01:01:12Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Distinguish|ᱥᱳᱝᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ}}
{{Infobox language
| name = ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ
| altname = ᱵᱷᱩᱴᱟᱱᱤᱥ
| nativename = {{bo-textonly|lang=dz|རྫོང་ཁ་}}
| states = [[ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ]]
| ethnicity = [[:en:Demographics of Bhutan|ᱵᱷᱩᱴᱟᱱᱤᱥ]]
| speakers = ᱑᱗᱑,᱐᱘᱐ (᱒᱐᱑᱓)
| date =
| ref = e18
| speakers2 = ᱞᱮᱠᱷᱟᱜᱩᱴ ᱨᱚᱲᱼᱦᱚᱲ: ᱖᱔᱐,᱐᱐᱐<ref name="How many people speak Dzongkha">{{cite web|url=http://www.languagecomparison.com/en/how-many-people-speak-dzongkha/model-136-7 |title=How many people speak Dzongkha?|publisher=languagecomparison.com|access-date=2018-03-15}}</ref>
| familycolor = Sino-Tibetan
| fam1 = [[ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ|ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ]]
| fam2 = [[ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤᱼᱠᱟᱱᱟᱣᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤᱼᱠᱟᱱᱟᱣᱨᱤ]]?
| fam3 = [[ᱵᱳᱫᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱵᱳᱫᱤᱥ]]
| fam4 = [[ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱛᱤᱵᱵᱛᱤ]]
| fam5 = ᱡᱚᱝᱠᱷᱟᱼᱞᱷᱳᱠᱟ
| ancestor = [[ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ|ᱯᱨᱳᱴᱳᱼᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ]]
| ancestor2 = [[ᱢᱟᱨᱮ ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ]]
| ancestor3 = [[ᱠᱞᱟᱥᱤᱠᱟᱞ ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ]]
| script = [[ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱦᱚᱨᱚᱯ]]<br/>[[ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱵᱽᱨᱮᱭᱤᱞ]]
| nation = {{BTN}}
| agency = [[:en:Dzongkha Development Commission|ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ]]
| dia1 = [[:en:Laya dialect|ᱞᱟᱭᱟ]]
| dia2 = [[:en:Lunana dialect|ᱞᱩᱱᱟᱱᱟ]]
| dia3 = ᱟᱫᱟᱯ
| iso1 = dz
| iso2 = dzo
| iso3 = dzo
| lc1 = lya
| ld1 = [[:en:Laya dialect|Laya]]
| lc2 = luk
| ld2 = [[:en:Lunana dialect|Lunana]]
| lc3 = adp
| ld3 = Adap
| glotto = nucl1307
| glottorefname = Nuclear Dzongkhic
| lingua = 70-AAA-bf
| map = Dzongkha native language districts.svg
| mapcaption = ᱟᱭᱚ ᱟᱲᱟᱝ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱨᱚᱝ ᱛᱮ ᱩᱫᱩᱜ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
| notice = IPA
| image = [[File:Dzongkha in Tibetan script.png|200px]]
| imagecaption = ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱪᱤᱠᱤ ᱛᱮ ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱚᱞ
}}
{{Contains special characters|Tibetan}}
[[File:JakarDzong.jpg|right|thumb|[[:en:Jakar Dzong|ᱡᱟᱠᱟᱨ ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ]], ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾]]
'''ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ''', ᱥᱮ '''ᱵᱷᱩᱴᱟᱱᱤᱥ''' (རྫོང་ཁ་, [dzoŋkʰa]), ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱴᱮᱱ [[ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ|ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱢᱚᱬᱮ ᱞᱟᱠᱷ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱮ ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ ᱨᱟᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱠᱞᱟ ᱢᱤᱫ [[ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ]] ᱟᱨ [[ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=CoBE>{{cite web |url=http://www.constitution.bt/TsaThrim%20Eng%20(A5).pdf |format=PDF |title=Constitution of the Kingdom of Bhutan. Art. 1, § 8 |publisher=Government of Bhutan |date=2008-07-18 |accessdate=2011-01-01 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110706162637/http://www.constitution.bt/TsaThrim%20Eng%20%28A5%29.pdf |archivedate=2011-07-06 |df= }}</ref> ᱛᱤᱵᱵᱽᱛᱤ ᱪᱤᱠᱤ ᱛᱮ ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱚᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
'''ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ''' ᱟ.ᱲᱟ. ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱫ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ''ᱴᱚᱴᱷᱟ (ᱫᱤᱥᱚᱢ) ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ''; ''ᱠᱷᱟ'' ᱢᱮᱱᱮᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ, ᱟᱨ ''ᱡᱚᱝ'' ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱫ ᱫᱚ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱥᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱾ ᱒᱐᱑᱓ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱑᱖᱑,᱐᱘᱐ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ [[ᱜᱚᱜᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱟᱭᱚ ᱟᱲᱟᱝ]] ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ, ᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱨᱮ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜᱩᱴ ᱕᱔᱐,᱐᱐᱐ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾
==ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ==
ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱯᱟᱪᱮ ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱤᱨᱟᱹᱞ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ([[ᱣᱟᱝᱰᱩ ᱯᱷᱳᱫᱽᱨᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱣᱟᱝᱰᱩ ᱯᱷᱚᱫᱽᱨᱟᱝ]], [[ᱯᱩᱱᱠᱷᱟ]], [[ᱛᱷᱤᱢᱯᱩ]], [[ᱜᱟᱥᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱜᱟᱥᱟ]], [[ᱯᱟᱨᱳ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱟᱨᱳ]], [[ᱦᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱦᱟ]], [[ᱫᱟᱜᱟᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱫᱟᱜᱟᱱᱟ]] ᱟᱨ [[ᱪᱩᱠᱷᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱪᱩᱠᱷᱟ]]) ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱷᱟᱱᱤᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite book
|title=Dzongkha
|first1= Van Driem
|last1= George
|author1-link= George van Driem
|first2= Karma
|last2= Tshering of Gaselô
|series = Languages of the Greater Himalayan Region
|volume= I
|year= 1998
| publisher = Research CNWS, School of Asian, African, and Amerindian Studies, [[Leiden University]]
|location= Leiden, The Netherlands
|page = 3
|isbn= 90-5789-002-X
}}</ref> ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱦᱚᱨ [[ᱠᱟᱞᱤᱢᱯᱚᱝ]] ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱨᱚᱨᱚᱲ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱫᱚ ᱠᱚᱸᱭᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="Guide to Official Dzongkha Romanization">{{harvp|van Driem|1991}}</ref> ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱚ ᱨᱮᱜᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱛᱮ ᱜᱮ ᱡᱟᱹᱨᱩᱲᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ-ᱯᱟᱪᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱞᱤᱝᱜᱩᱣᱟ ᱯᱷᱨᱟᱝᱠᱟ]] ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱫᱚ ᱚᱸᱰᱮ ᱱᱟᱜ ᱟᱭᱚ ᱟᱲᱟᱝ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱓ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱷᱩᱴᱟᱱᱤᱥ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ''Travellers and Magicians'' ᱫᱚ ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱜᱮ ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱚᱞ ᱛᱚᱦᱚᱨ==
ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱪᱤᱠᱤ ᱨᱮᱛᱟᱜ ᱯᱮ ᱜᱮᱞ ᱜᱟᱱ ᱢᱩᱞ ᱪᱤᱠᱤ ᱠᱚ ᱛᱮ ᱚᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱠᱟ ᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ "ᱠᱚᱴᱴᱚᱨᱯᱚᱱᱛᱷᱤ" ᱠᱮᱪᱮᱫ ᱟᱲᱟᱝ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱛᱮ ᱵᱷᱩᱴᱟᱱᱤᱥ ᱨᱩᱯ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱩᱪᱮᱱ ᱪᱤᱠᱤ]] ᱛᱮ ᱚᱞᱚᱜᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱪᱤᱠᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱫᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱚᱭᱤ ᱢᱮᱱᱛᱮ "cursive longhand" ᱟᱨ ᱡᱳᱛᱥᱷᱩᱢ "formal longhand"ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱾ ᱪᱷᱟᱯᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱫᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ''Tshûm'' ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱾<ref name=Driem47>{{cite book|last1=Driem|first1=George van|title=Dzongkha = Rdoṅ-kha|date=1998|publisher=Research School, CNWS|location=Leiden|isbn=90-5789-002-X|page=47}}</ref>
==ᱩᱫᱩᱜ ᱚᱞ==
ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱛᱮ [[ᱡᱮᱜᱮᱛᱟᱹᱨᱤ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤ ᱩᱪᱟᱹᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱨᱴᱤᱠᱮᱞ ᱑ :
'''ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱪᱤᱠᱤ ᱛᱮ ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱚᱞ'''
༄༅། །འགྲོ་བ་མི་རིགས་ག་ར་དབང་ཆ་འདྲ་མཉམ་འབད་སྒྱེཝ་ལས་ག་ར་གིས་གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་སྤུན་ཆའི་དམ་ཚིག་བསྟན་དགོས།
'''ᱦᱚᱲ ᱛᱮ ᱚᱞ ᱟᱹᱨᱩ'''
ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱢᱟᱱᱣᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱜᱮ ᱢᱚᱥᱛᱮ ᱛᱮ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱹᱨᱤ ᱢᱟᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤ ᱭᱟᱱ ᱛᱮᱠᱚ ᱡᱟᱱᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱷᱟᱛ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱟᱨ ᱫᱤᱥᱼᱦᱩᱫᱤᱥᱟᱱ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱵᱟᱱᱟᱣᱚᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱮᱴᱟᱜᱤᱡ ᱛᱩᱞᱩᱡ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱞᱮᱠᱟ ᱠᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱟ ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{InterWiki|code=dz}}
{{commons category}}
{{Wikivoyage|Dzongkha phrasebook|ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ|a phrasebook}}
*[http://bhutaneseliterature.com Bhutanese literatures ]
*[https://web.archive.org/web/20100822182059/http://www.dzongkha.gov.bt/index.en.html ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ] ᱛᱷᱤᱢᱯᱩ, ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ
*[https://web.archive.org/web/20100822182104/http://www.dzongkha.gov.bt/online/dictionaries/dz-en-dict/index.html ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ-ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱰᱤᱠᱥᱮᱱᱟᱨᱤ]
*[https://web.archive.org/web/20110807154426/http://www.podcast.com/show/6924/ ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱯᱚᱰᱠᱟᱥᱴ]
*[http://www.eki.ee/wgrs/rom2_dz.htm Dzongkha Romanization for Geographical Names]
*[[:En:Dzongkha Development Commission|ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ]] ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱟᱠᱟᱱ [https://web.archive.org/web/20130621032503/http://www.dzongkha.gov.bt/publications/index.en.html ᱯᱷᱨᱤ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱟᱨ ᱰᱤᱠᱥᱮᱱᱟᱨᱤ ᱠᱚ]
*[https://web.archive.org/web/20150403063354/http://www.dzongkha.gov.bt/online/PDF/National%20Policy%20and%20Strategy%20of%20Dzongkha%20%28web%29.pdf Bhutan National Policy and Strategy for Development and Promotion of Dzongkha]
* [http://www.library.gov.bt/IT/dzongkha.html ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱭᱩᱱᱤᱠᱳᱰ] – ᱥᱟᱭᱤᱰ ''[[:en:The National Library of Bhutan|ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱞᱟᱭᱵᱨᱮᱨᱤ]]'' (en – [http://www.library.gov.bt/IT/dzongkha-DZ.html dz])
===ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱢᱩᱨᱟᱹᱭ===
* [https://web.archive.org/web/20130923022932/http://www.dzongkha.gov.bt/online/dictionary.php Online searchable dictionary (Dz-En, En-Dz, Dz-Dz)] or [https://web.archive.org/web/20160507123629/http://www.dzongkha.gov.bt/publications/PDF-publications/English-Dzongkha_Pocket_Dictionary.pdf Online Dzonkha-English Dictionary] – site ''[[Dzongkha Development Commission]]'' ([https://web.archive.org/web/20100822182059/http://www.dzongkha.gov.bt/index.en.html en] – [http://www.dzongkha.gov.bt/ dz])
* [http://www.panl10n.net/english/outputs/DCT.pdf Dzongkha Computer Terms]<small>(pdf)</small>
* [https://web.archive.org/web/20130525004143/http://www.dzongkha.gov.bt/publications/PDF-publications/English-Dzongkha_Pocket_Dictionary.pdf English-Dzongkha Pocket Dictionary]<small>(pdf)</small>
* [https://web.archive.org/web/20130525005136/http://www.dzongkha.gov.bt/publications/PDF-publications/Rigpai_Lodap.pdf Rigpai Lodap: An Intermediate Dzongkha-English Dictionary]<small>(pdf)</small>
* [https://web.archive.org/web/20130525004121/http://www.dzongkha.gov.bt/publications/PDF-publications/Dzongkha-Thesaurus.pdf Kartshok Threngwa: A Book on Dzongkha Synonyms & Antonyms]<small>(pdf)</small>
* [https://web.archive.org/web/20130503124433/http://www.dzongkha.gov.bt/publications/PDF-publications/Countries_and_Capitals_in_Dzongkha.pdf Names of Countries and Capitals in Dzongkha]<small>(pdf)</small>
* [https://web.archive.org/web/20130503125034/http://www.dzongkha.gov.bt/publications/PDF-publications/Dzongkha-Translation-Guidebook.pdf ᱡᱚᱝᱠᱷᱟ ᱛᱚᱨᱡᱚᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱥᱼᱦᱩᱫᱤᱥ]<small>(pdf)</small>
===ᱨᱚᱱᱚᱲ===
* [https://digital.soas.ac.uk/LOAA006020/ A colloquial grammar of the Bhutanese language. by Byrne, St. Quintin. Allahabad: Pioneer Press, 1909]
* [http://www.library.gov.bt/IT/wylie.html Dzongkha transliteration] – site ''[[National Library of Bhutan]]'' (en – [http://www.library.gov.bt/IT/wylie-DZ.html dz])
* [http://dzongkha.sourceforge.net/html/web1024X768/script.html Dzongkha, The National Language of Bhutan] – site ''Dzongkha Linux'' ([http://dzongkha.sourceforge.net/html/web1024X768/home.html en] – [http://dzongkha.sourceforge.net/html/dzo_web1024X768/home.html dz])
* [http://www.eki.ee/wgrs/rom2_dz.htm Romanization of Dzongkha]
* [http://www.raonline.ch/pages/bt/visin/bt_dzongkha01.html Dzongkha : Origin and Description]
* [http://www.omniglot.com/writing/dzongkha.php Dzongkha language, alphabet and pronunciation]
* [http://www.panl10n.net/Presentations/Laos/RegionalConference/LanguageProcessingApps/Dzongkha_TTS.pdf Pioneering Dzongkha Text To Speech Synthesis]<small>(pdf)</small>
* [https://web.archive.org/web/20130815015339/http://www.dzongkha.gov.bt/online/index.en.html Dzongkha Grammar & other materials] – site ''[[The Dzongkha Development Commission]]'' (en – [https://web.archive.org/web/20130818023918/http://dzongkha.gov.bt/online/index.html dz])
* [http://www.iling-ran.ru/langworld/transcript/Dzongkha.shtml Коряков Ю.Б. Практическая транскрипция для языка дзонг-кэ]
* [https://web.archive.org/web/20130722071156/http://www.dzongkha.gov.bt/publications/PDF-publications/Choke-Dzongkha_Dictionary.pdf Classical Tibetan-Dzongkha Dictionary]<small>(pdf)</small>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤᱼᱠᱟᱱᱟᱣᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱳᱫᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱛᱤᱵᱵᱛᱤ ᱦᱚᱨᱚᱯ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱮᱥᱤᱭᱳ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱥᱟᱯᱟᱲᱟᱣ ᱒᱐᱑᱘]]
0j12nja5ef9ll28kbvfwe62ig62qgun
ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮ ᱠᱷᱤᱞᱚᱱᱰ
0
2227
101990
17197
2022-08-22T07:56:31Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱮᱥᱵᱚᱞ */
wikitext
text/x-wiki
ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮ ᱠᱷᱤᱞᱚᱱᱰ ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱞᱟᱭ ᱞᱟᱠ ᱪᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱬᱟ ᱦᱩᱥ ᱠᱟᱱᱟ | ᱥᱩᱢᱳ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱟᱨᱴᱥ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱥᱮᱨᱣᱟ ᱠᱷᱤᱞᱚᱱᱰ ᱟᱨ ᱵᱮᱥ ᱵᱚᱞ ᱟᱨ ᱮᱥᱚᱥᱤᱭᱮᱥᱚᱱ ᱯᱷᱩᱴ ᱵᱚᱞ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱜᱮ ᱠᱷᱤᱞᱚᱱᱰᱤᱭᱟ. ᱠᱚ ᱟᱨ ᱧᱮᱧᱞᱤᱭᱟ. ᱟ.ᱰᱤ ᱟ'ᱴ ᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜ-ᱟ | ᱥᱩᱢᱳ ᱠᱩᱥᱛᱤ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟ.ᱛᱨᱤᱭᱟ. ᱠᱷᱤᱞᱚᱱᱰ ᱢᱮᱱ ᱛᱮ ᱧᱩᱢᱚᱜᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ | 19 ᱥᱟᱭᱟᱱᱟᱜ ᱨᱮ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱝᱜᱷᱟᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱠᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱵᱮᱥ ᱵᱚᱞ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱫᱟ |
==ᱟᱥᱲᱟ ᱟᱨ ᱠᱷᱤᱞᱚᱱᱰ==
ᱠᱚᱥᱤᱱᱤ ᱥᱴᱮᱰᱤᱭᱟᱢ ᱨᱮ ᱱᱮᱥᱚᱱᱟᱞ ᱦᱟᱭ ᱥᱠᱩᱞ ᱵᱮᱥ ᱵᱚᱞ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ ᱡᱚᱛᱚ ᱩᱢᱟ.ᱨ ᱨᱮᱱ ᱠᱷᱤᱞᱚᱱᱰᱤᱭᱟ. ᱠᱚ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱚᱵᱽᱥᱚᱨ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱠᱩᱞ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱮᱱᱟᱢᱮ ᱮᱢᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ | ᱠᱤᱝᱴᱥᱨᱜᱥᱨᱴᱮᱱ ᱟᱨ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮᱱ ᱟᱪᱮᱛᱤᱭᱟ. ᱠᱚ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱠᱞᱟᱵᱽ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱮᱱᱮᱡ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ | ᱟ.ᱰᱤ ᱟᱭᱢᱟ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱟᱨᱴᱥ 5 ᱠᱷᱚᱱ 6 ᱪᱟᱱᱟᱪ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ ᱨᱮᱱ ᱠᱚ ᱮᱦᱚᱵ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ | ᱡᱟᱦᱟᱭ ᱟᱪᱮᱛᱤᱛᱟ. 5 ᱪᱟᱱᱚᱪ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱮᱦᱚᱵᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱛᱚ ᱟᱠᱚᱨᱮᱱ ᱟᱪᱮᱛᱤᱭᱟ. ᱠᱚ ᱢᱚᱥᱛᱮ ᱛᱮ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱟᱨᱴᱥ ᱠᱚ ᱪᱮᱫ ᱟᱠᱚ ᱠᱟᱱᱟ | ᱛᱟᱞᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱦᱚ ᱟᱠᱚ ᱨᱮᱱ ᱟᱪᱮᱛᱤᱭᱟ. ᱠᱚ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱞᱟᱵᱽ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱫ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱩᱫᱽᱜᱟ.ᱣᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ |
==ᱠᱩᱥᱛᱤ==
ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱵᱤᱨᱤᱛᱤᱭᱟ. ᱠᱩᱥᱛᱤ, ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱯᱭᱳᱨᱳᱥᱩ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱦᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱ , ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱨᱤᱜᱚᱞ ᱛᱮ ᱩᱛᱱᱟ.ᱣ ᱞᱮᱱᱟ, ᱢᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱤᱨᱚᱞᱟ ᱢᱩᱴᱷᱟ.ᱱ ᱛᱮ ᱩᱛᱱᱟ.ᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ | ᱡᱟᱦᱟ ᱛᱤᱱᱟ.ᱜ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱜᱮ ᱨᱮᱦᱚ' ᱠᱷᱤᱞᱚᱱᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱨᱡᱚ ᱱᱤᱴ ᱢᱟᱲᱟᱝ, ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱱ ᱥᱩᱵᱟ. ᱟᱨ ᱥᱟᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱟ.ᱰᱤ ᱵᱮᱜᱟᱨ ᱜᱮᱭᱟ | ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱴᱮᱱ ᱞᱟ.ᱲᱦᱟ.ᱭ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱟᱨ ᱫᱤᱲᱦᱚ ᱢᱚᱱ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱥᱚᱝᱜᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱡᱷᱚᱜᱽᱲᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱢᱮᱱᱚᱜᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ | ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱦᱚ, ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱯᱟᱞᱣᱟᱱ ᱠᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱥᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱟᱨᱴ ᱨᱮᱛᱟᱜ ᱥᱟᱛᱷᱟᱢ ᱨᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱵᱮᱜᱽᱨᱟᱣᱩᱱᱰ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱛᱮ ᱯᱩᱨᱟ. ᱥᱟᱜᱟ.ᱭ ᱥᱴᱨᱟᱭᱠᱤᱝ ᱟᱨ ᱥᱩᱴ ᱥᱟᱵᱽᱢᱤᱥᱚᱱ ᱫᱷᱟᱨᱚᱱᱟ ᱜᱮᱭᱟ |
==ᱵᱮᱥᱵᱚᱞ==
[[File:Japan Baseball.jpg|thumb|200px|right|ᱴᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱵᱮᱥᱵᱚᱞ ᱮᱱᱮᱡ ᱛᱩᱞᱩᱡ ᱠᱷᱤᱞᱚᱱᱰᱤᱭᱟ. ]]
ᱵᱮᱥ ᱵᱚᱞ ᱫᱚ ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟ. ᱨᱩᱯ ᱨᱮ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜ ᱠᱷᱤᱞᱚᱱᱰ ᱠᱟᱱᱟ | ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ 1872 ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱦᱟᱨᱮᱥ ᱣᱤᱞᱥᱟᱱ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱮ ᱴᱚᱞᱤᱭᱚ ᱨᱮᱩᱞᱭᱟᱜ ᱠᱟᱭᱥᱤ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ | ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱵᱮᱥ ᱵᱚᱞ ᱴᱤᱢ ᱫᱚ ᱥᱤᱢᱵᱟᱥᱤ ᱮᱛᱷᱞᱮᱴᱤᱠ ᱴᱤᱢ ᱢᱮᱱ ᱛᱮ ᱞᱟ.ᱭᱟ ᱜᱚᱜ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ 1878 ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ | ᱵᱮᱥ ᱵᱚᱞ ᱩᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱦᱚᱲ ᱟ.ᱰᱤ ᱟ'ᱴ ᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜ -ᱟ |<ref>{{cite book|last1=Reiss|first1=Steven|title=Sport in Industrial America, 1850-1920|date=2013|publisher=Wiley-Blackwell|location=Oxford|isbn=978-1-118-53771-8|page=Chapter 6}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱮᱥᱤᱭᱳ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱥᱟᱯᱟᱲᱟᱣ ᱒᱐᱑᱘]]
mp7gbqh7t0ihqpg0gu01c5ciymix0nd
ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ
0
2245
101867
79711
2022-08-22T02:36:55Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ== {{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox country
| conventional_long_name = Hashemite Kingdom of Jordan
| common_name = Jordan
| native_name = {{native name|ar|المملكة الأردنية الهاشمية|italics=no}}
| image_flag = Flag of Jordan.svg
| image_coat = Coat of arms of Jordan.svg
| national_motto = "God, Country, King"<ref>{{cite book|first=Jeroen|last=Temperman|title=State-Religion Relationships and Human Rights Law: Towards a Right to Religiously Neutral Governance|accessdate=12 June 2018|url=https://books.google.com/books?id=Khag6tbsIn4C&pg=PA87|year=2010|publisher=Brill|isbn=978-90-04-18148-9|page=87}}</ref><br/>{{lang|ar|{{lower|0.1em|{{big|"الله، الوطن ، الملك"}}}}|italics=no}}<br>''al-Lāh, al-Waṭan, al-Malīk''
| national_anthem = [[The Royal Anthem of Jordan]]<br/>{{lang|ar|{{big|السلام الملكي الأردني}}}}<br>''as-Salām al-Malakī al-ʾUrdunī''<br/><br/><center>[[File:National anthem of Jordan instrumental.ogg]]</center>
| image_map = Jordan (orthographic projection).svg
| image_map2 = Jordan - Location Map (2013) - JOR - UNOCHA.svg
| capital = [[ᱟᱢᱢᱟᱱ]]
| coordinates = {{Coord|31|57|N|35|56|E|type:city}}
| largest_city = capital
| religion = {{unbulleted list |95% [[Islam]] (official) |4% [[Christianity]] |1% [[Druze]], [[Baha'i]]}}
| official_languages = [[Modern Standard Arabic|Arabic]]
| ethnic_groups = {{unbulleted list |98% [[Arab people|Arab]]
|1% [[Circassian diaspora#Jordan|Circassians]] | 1% [[Armenians in Jordan|Armenians]]}}
| demonym = Jordanian
| government_type = {{nowrap|[[Unitary state|Unitary]] [[Parliamentary system|parliamentary]]<br />[[constitutional monarchy]]}}
| leader_title1 = [[List of kings of Jordan|Monarch]]
| leader_name1 = [[Abdullah II of Jordan|Abdullah II]]
| leader_title2 = [[Prime Minister of Jordan|Prime Minister]]
| leader_name2 = [[Omar Razzaz]]
| legislature = [[Parliament of Jordan|Parliament]]
| upper_house = [[Senate (Jordan)|Senate]]
| lower_house = {{nowrap|[[House of Representatives (Jordan)|House of Representatives]]}}
| sovereignty_type = [[Independence]]
| sovereignty_note = from the [[United Kingdom]]
| established_event1 = [[Emirate of Transjordan|Emirate]]
| established_date1 = 11 April 1921
| established_event2 = [[League of Nations mandate|Independence]]
| established_date2 = 25 May 1946
| established_event3 = [[Constitution of Jordan|Constitution]]
| established_date3 = 11 January 1952
| area_km2 = 89342
| area_rank = 110th
| area_sq_mi =
| percent_water = 0.6
| population_estimate = 10,171,480<ref>{{cite web|title=Population clock|accessdate=12 June 2018|work=Jordan Department of Statistics|url=http://dosweb.dos.gov.jo}}</ref>
| population_estimate_year = 2018
| population_estimate_rank = 88th
| population_census = 9,531,712<ref name="census">{{cite web|url=http://www.jordantimes.com/news/local/population-stands-around-95-million-including-29-million-guests|title=Population stands at around 9.5 million, including 2.9 million guests|accessdate=12 June 2018|publisher=The Jordan Times|last=Ghazal|first=Mohammad|date=22 January 2016}}</ref>
| population_census_year = 2015
| population_density_km2 = 114
| population_density_sq_mi = 295
| population_density_rank = 106th
| GDP_PPP = $93.159 billion
| GDP_PPP_year = 2018
| GDP_PPP_rank = 87th
| GDP_PPP_per_capita = $9,406
| GDP_PPP_per_capita_rank = 86th
| GDP_nominal = $41.869 billion
| GDP_nominal_year = 2018
| GDP_nominal_rank = 92nd
| GDP_nominal_per_capita = $4,228
| GDP_nominal_per_capita_rank = 95th
| Gini = 35.4 <!--number only-->
| Gini_year = 2011
| Gini_change = <!--increase/decrease/steady-->
| Gini_ref = <ref>{{cite web|url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI|title=Gini index|work=World Bank|accessdate=12 June 2018}}</ref>
| Gini_rank = 79th
| HDI = 0.735 <!--number only-->
| HDI_year = 2017<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year-->
| HDI_change = steady<!--increase/decrease/steady-->
| HDI_ref = <ref name="HDI">{{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2017_human_development_report.pdf|title=2017 Human Development Report Summary|date=14 September 2018|accessdate=14 September 2018|publisher=United Nations Development Programme}}</ref>
| HDI_rank = 80th
| currency = [[Jordanian dinar]]
| currency_code = JOD
| time_zone = [[Eastern European Time|EET]]
| utc_offset = +2
| utc_offset_DST = +3
| time_zone_DST = [[Eastern European Summer Time|EEST]]
| drives_on = right
| calling_code = [[Telephone numbers in Jordan|+962]]
| cctld = [[.jo]]<br/>{{rtl-lang|ar|[[.الاردن]]}}
| area_magnitude =
| official_website = [https://jordan.gov.jo/wps/portal/%5c?lang=en#/ jordan.gov.jo]
}}
{{Contains Arabic text}}
'''ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ''' (Arabic: الْأُرْدُنّ Al-ʾUrdunn [al.ʔur.dunː]), officially the Hashemite Kingdom of Jordan (Arabic: المملكة الأردنية الهاشمية Al-Mamlakah Al-Urdunnīyah Al-Hāshimīyah), ᱫᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱡᱽ ᱵᱚᱝᱥᱚ ᱫᱚ ᱦᱚᱡᱽᱨᱚᱛ ᱢᱩᱦᱟᱢᱢᱚᱫᱽ ᱨᱮᱱ ᱜᱚᱲᱚᱢᱵᱟ ᱦᱟᱥᱮᱢ ᱨᱮᱱ ᱵᱚᱝᱥᱚ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜᱼᱟ᱾
ᱛᱟᱞᱟ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱟᱜᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱠᱷᱚᱡ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱫᱚ ᱩᱥᱟᱢᱟᱱᱤᱭᱳ ᱥᱟᱢᱨᱟᱡᱡᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱠᱷᱚᱞ ᱨᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱚ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱫᱚᱠᱷᱚᱞ ᱨᱮ ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱔᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱴᱨᱟᱱᱥ ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ ᱚᱝᱥᱚ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱨᱮ ᱦᱮᱡ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱙᱔᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱮᱫᱟ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
᱑᱙᱔᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱯᱷᱤᱞᱤᱥᱛᱤᱱ ᱨᱮᱱ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱚᱝᱥᱚ ᱤᱡᱽᱨᱟᱭᱮᱞ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞᱮ ᱜᱷᱳᱥᱳᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱟᱨᱟᱢ ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱯᱩᱱ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱨᱚᱵᱽ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱤᱡᱽᱨᱟᱭᱮᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭᱮ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ ᱤᱡᱽᱨᱟᱭᱮᱞ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱡᱮᱨᱩᱡᱟᱞᱮᱢ ᱟᱨ ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱮᱨᱩᱡᱟᱞᱮᱢ ᱫᱚᱠᱷᱚᱞ ᱠᱚ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱙᱖᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱩᱱ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱨᱮ ᱤᱡᱽᱨᱟᱭᱮᱞ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱮᱨᱩᱡᱟᱞᱮᱢ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱥᱮᱡ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱫᱚᱠᱷᱚᱞ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱡᱚᱨᱰᱚᱱ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱟᱲᱮ ᱟᱹᱠᱩᱣᱟᱜ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱫᱟᱹᱵᱤ ᱞᱮᱫ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱑᱙᱘᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ ᱨᱮᱱ ᱵᱟᱫᱥᱟᱦ ᱦᱩᱥᱮᱱ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱥᱮᱡ ᱦᱚᱸ ᱯᱷᱤᱞᱤᱥᱛᱤᱱ ᱴᱷᱮᱱᱮ ᱟᱲᱟᱜ ᱠᱟᱫᱟ᱾
== ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱫᱚ ᱜᱤᱛᱤᱞ ᱞᱮᱠᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱥᱨᱤᱡᱚᱱ ᱫᱷᱚᱱ ᱫᱳᱣᱞᱳᱛ ᱦᱚᱸ ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱡᱚᱨᱰᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ 89,342 km<sup>2</sup> ᱾ ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱡ ᱥᱤᱨᱤᱭᱟ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱡ ᱤᱨᱟᱠ ᱟᱨ ᱥᱳᱣᱫᱤ ᱟᱨᱚᱵᱽ, ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱡ ᱦᱚᱸ ᱥᱳᱣᱫᱤ ᱟᱨᱚᱵᱽ ᱟᱨ ᱟᱠᱟᱵᱟ ᱩᱯᱳ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ, ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱥᱮᱡ ᱤᱡᱨᱟᱭᱮᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱟᱢᱢᱟᱱ ᱫᱚ ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱡ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽ ᱜᱟᱲ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ==
ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱮᱥ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮᱱᱠᱩ ᱟᱭᱢᱟ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱩ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱜᱮᱭᱟ ᱠᱩ᱾
ᱥᱩᱱᱱᱤ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱚ ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱛᱷᱚᱲᱟᱜᱟᱱ ᱟᱦᱢᱮᱫᱤ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱩ ᱜᱮᱭᱟ᱾
== ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱮᱞ ==
ᱡᱚᱨᱰᱚᱱ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱯᱷᱤᱞᱤᱥᱛᱤᱱᱤ ᱥᱚᱨᱚᱱᱟᱨᱛᱷᱤ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱣᱟ᱾ ᱒᱐᱐᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱤᱨᱟᱠ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱛᱟᱭᱚᱬ ᱫᱟᱨᱟᱢ ᱑᱐ ᱞᱟᱠᱷ ᱤᱨᱟᱠᱤ ᱡᱚᱨᱰᱚᱱ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ ᱨᱮ ᱱᱮᱛᱚᱜ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ 10,171,480 ᱾
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ ==
{{portal|Jordan|Middle East}}
*[[:en:Index_of_Jordan-related_articles|Index of Jordan-related articles]]
*[[:en:Outline_of_Jordan|Outline of Jordan]]
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{Sister project links|voy=Jordan|Jordan|collapsible=collapsed}}
* [http://www.jordan.gov.jo/wps/portal Government of Jordan]
* {{CIA World Factbook link|jo|Jordan}}
* [https://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-14631981 Jordan profile] from the [[BBC News]]
* {{Wikiatlas|Jordan}}
* [https://www.google.com/maps/streetview/#jordan-highlights Google Street View locations]
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱮᱥᱤᱭᱳ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱥᱟᱯᱟᱲᱟᱣ ᱒᱐᱑᱘]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
s7uuxnv2mmrj5i4t5qx0xyte4cduar7
ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ
0
2342
101860
17956
2022-08-22T02:27:10Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox country
| conventional_long_name = Georgia
| common_name = Georgia
| linking_name = Georgia (country)
| native_name = {{small|{{nobold|საქართველო}}}} {{small|([[Georgian language|Georgian]])}} <br>{{small|''Sakartvelo''}}
| image_flag = Flag of Georgia.svg
| image_coat = Greater coat of arms of Georgia.svg
| national_motto = <br>[[Dzala ertobashia|ძალა ერთობაშია]]<br>''Dzala Ertobashia''<br>({{Lang-en|"Strength is in Unity"}})
| national_anthem = <br>[[Tavisupleba|თავისუფლება]]<br>''Tavisupleba''<br>({{Lang-en|"Freedom"}})<br>[[File:Georgian national anthem.oga|center]]
| image_map = Georgia (orthographic projection with inset).svg
| map_caption = Areas under Georgian control shown in dark green; areas outside of that control shown in light green
| image_map2 = Georgia — Location Map (2013) - GEO - UNOCHA.svg
| capital = [[Tbilisi]]<br>{{smaller|{{Coord|41|43|N|44|47|E|type:city}}}}<br>[[Kutaisi]] {{small|(legislative)}}
| coordinates = {{Coord|42|15|N|42|42|E|type:city}}
| largest_city = [[Tbilisi]]
| official_languages = [[Georgian language|Georgian]] <small>(nationwide)</small><br>[[Abkhaz language|Abkhazian]] <small>([[Abkhazian Autonomous Republic|Abkhazian AR]])</small><ref>{{citation |chapter=Article 8 |title=Constitution of Georgia|title-link=Constitution of Georgia (country)}}. In [[Abkhazian Autonomous Republic|Abkhazian AR]], also [[Abkhaz language|Abkhazian]].</ref><ref>{{Cite web |url=http://parliament.ge/uploads/other/28/28803.pdf |title=Constitution of Georgia |website=Parliament of Georgia |archive-url=https://web.archive.org/web/20171210071629/http://parliament.ge/uploads/other/28/28803.pdf |archive-date=10 December 2017}}</ref>
| regional_languages =
| languages_type = Spoken languages<ref name="geostat.ge" />
| ethnic_groups = 86.8% [[Georgians]]<br> 6.2% [[Azerbaijanis]]<br> 4.5% [[Armenians]]<br> 2.8% other
| ethnic_groups_year = 2014
| religion = [[Georgian Orthodox Church]]
| demonym = Georgian
| government_type = {{nowrap|[[Unitary state|Unitary]] [[Semi-presidential system|semi-presidential]]}} [[republic]]<ref name="Nakashidze2016">{{cite book |last=Nakashidze |first=Malkhaz |author-link=<!-- Malkhaz Nakashidze --> |year=2016 |chapter=Semi-presidentialism in Georgia |editor1-last=Elgie |editor1-first=Robert |editor1-link=Robert Elgie (academic) |editor2-last=Moestrup |editor2-first=Sophia |editor2-link=Sophia Moestrup |display-editors= |title=Semi-Presidentialism in the Caucasus and Central Asia |location=London |publisher=[[Palgrave Macmillan]] |publication-date=15 May 2016 |pages=119–142 |doi=10.1057/978-1-137-38781-3_5 |isbn=978-1-137-38780-6 |lccn=2016939393 |oclc=6039793171 |quote=Nakashidze discusses the adoption and evolution of semi-presidentialism in Georgia since the Rose Revolution in 2004. From 2004 to 2012, political power was concentrated in the hands of the president, under a president-parliamentary variant of semi-presidentialism. Only during the period of cohabitation from 2012 to 2013 was the president's authority challenged. In 2010, the Constitution was amended with effect from 2013, reducing the power of the president considerably, arguably in an attempt by term-limited President Saakashvili to secure a political comeback as a powerful prime minister. Under the new premier-presidential Constitution, powers have been much more evenly distributed with each branch of government exercising its Constitutional powers. |ref=harv }}</ref>
| leader_title1 = [[President of Georgia|President]]
| leader_name1 = [[Giorgi Margvelashvili]]
| leader_title2 = [[Chairperson of the Parliament of Georgia|Chairperson of<br>the Parliament]]
| leader_name2 = [[Irakli Kobakhidze]]
| leader_title3 = [[Prime Minister of Georgia|Prime Minister]]
| leader_name3 = [[Mamuka Bakhtadze]]<ref>{{cite web|url=https://1tv.ge/news/saqartvelos-parlamentma-mtavrobas-ndoba-gamouckhada/|title=საქართველოს პარლამენტმა მთავრობას ნდობა გამოუცხადა [ფოტო/ვიდეო] - 1TV|publisher=}}</ref>
| legislature = [[Parliament of Georgia|Parliament]]
| sovereignty_type = Establishment history
| established_event1 = {{nowrap|[[Colchis]] and [[Iberia (Caucasus)|Iberia]]}}
| established_date1 = 13th c. BC–580 AD
| established_event2 = [[Kingdom of Abkhazia]]
| established_date2 = 786–1008
| established_event3 = [[Kingdom of Georgia|Unification]]
| established_date3 = 1008
| established_event4 = [[Kingdom_of_Georgia#Final_disintegration|Three Kingdoms]]
| established_date4 = 1460
| established_event5 = [[Georgia within the Russian Empire|Russian annexation]]
| established_date5 = <br>12 September 1801
| established_event6 = [[Democratic Republic of Georgia|{{nowrap|Independence from}} the Russian Empire]]
| established_date6 = <br>26 May 1918
| established_event7 = [[Red Army invasion of Georgia|Soviet re-conquest]]
| established_date7 = 25 February 1921
| established_event8 = {{nowrap|Independence from}} {{nowrap|the Soviet Union}} <div style="text-align:right;">Declared<br>Finalized</div>
| established_date8 = <br><br>9 April 1991<br>25 December 1991
| established_event9 = {{nowrap|[[Constitution of Georgia (country)|Current constitution]]}}
| established_date9 = 24 August 1995
| area_km2 = 69,700
| area_footnote =
| area_rank = 119th <!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]] -->
| area_sq_mi = 26,911
| percent_water =
| population_estimate = 3,718,200{{Ref label|population|a|}}<ref>{{cite web|url=http://www.geostat.ge/index.php?action=page&p_id=152&lang=eng|title=Population|publisher=|accessdate=6 October 2017}}</ref>
| population_census = 3,713,804{{Ref label|population|a|}}<ref name="2014 Census">{{cite web|url=http://census.ge/files/results/Census_release_ENG.pdf|title=2014 General Population Census Main Results General Information — National Statistics Office of Georgia|publisher=|accessdate=2 May 2016}}</ref>
| population_estimate_year = 2017
| population_estimate_rank = 131st
| population_census_year = 2014
| population_density_km2 = 53.5
| population_density_sq_mi = 138.6
| population_density_rank = 137th
| GDP_PPP = {{nowrap|$42 billion<ref>{{cite web | url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/01/weodata/weorept.aspx?sy=2018&ey=2018&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=53&pr1.y=20&c=915&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= | title=Report for Selected Countries and Subjects}}</ref>}}
| GDP_PPP_year = 2018
| GDP_PPP_rank = 116th
| GDP_PPP_per_capita = $11,481<ref>{{cite web | url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/01/weodata/weorept.aspx?sy=2018&ey=2018&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=53&pr1.y=20&c=915&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= | title=Report for Selected Countries and Subjects}}</ref>
| GDP_PPP_per_capita_rank = 107th
| GDP_nominal = {{nowrap|$16 billion<ref name="knoema.com">{{cite web |title=Georgia – Gross domestic product |url=https://knoema.com/atlas/Georgia/GDP-PPP-based |access-date=1 November 2017}}</ref>}}
| GDP_nominal_year = 2018
| GDP_nominal_rank = 116th
| GDP_nominal_per_capita = $4,370<ref name="IMF">{{cite web |url= http://www.imf.org/external/datamapper/NGDPDPC@WEO/AZE/GEO/ARM/CAQ |title= Georgia |publisher= International Monetary Fund
}}</ref>
| GDP_nominal_per_capita_rank = 112th
| Gini = 36.5 <!-- number only -->
| Gini_year = 2016
| Gini_change = increase<!-- increase/decrease/steady -->
| Gini_ref = <ref name="wb-gini">{{cite web |url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=GE |title=Gini Index |publisher=World Bank |accessdate=21 June 2018}}</ref>
| Gini_rank =
| HDI = 0.780 <!-- number only -->
| HDI_year = 2017 <!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year-->
| HDI_change = increase <!-- increase/decrease/steady -->
| HDI_ref = <ref name="HDI">{{cite web |url=http://hdr.undp.org/en/countries/profiles/GEO |title=Human Development Indicators |date=2018 |accessdate=18 September 2018 |publisher=United Nations Development Programme }}</ref>
| HDI_rank = 70th
| currency = [[Georgian lari]] (₾)
| currency_code = GEL
| time_zone = GET
| utc_offset = +4
| utc_offset_DST =
| DST_note =
| time_zone_DST =
| date_format =
| drives_on = right
| calling_code = [[+995]]
| iso3166code = GE
| cctld = [[.ge]] [[.გე]]
| official_website = [http://www.gov.ge/ www.gov.ge]
| footnote_a = {{Note|population}} Excluding [[Occupied territories of Georgia|occupied territories]].
}}
'''ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ''' (Georgian: საქართველო, translit.: sakartvelo, IPA: [sɑkʰɑrtʰvɛlɔ] (About this soundlisten)) ᱫᱚ ᱤᱣᱨᱳᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ [[ᱛᱤᱵᱤᱞᱤᱥᱤ]]᱾ ᱠᱨᱤᱥᱱᱳ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱠᱟᱥᱯᱤᱭᱟᱱ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱚᱠᱮᱥᱟᱥ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ᱾ ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱚᱠᱮᱥᱟᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ [[ᱟᱡᱟᱨᱵᱟᱭᱡᱟᱱ]] ᱟᱨ [[ᱟᱨᱢᱮᱱᱤᱭᱟ]]᱾
ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤᱜᱮ ᱡᱩᱫᱟᱹ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱩᱥᱩᱞ ᱵᱩᱨᱩᱢᱟᱞᱟ ᱟᱨ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱟᱲᱮ ᱟᱲᱮ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱪᱚᱯᱚᱛ ᱡᱟᱜᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱑᱙᱒᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ ᱥᱳᱵᱷᱤᱭᱮᱛ ᱤᱣᱱᱤᱭᱚᱱ ᱥᱟᱶᱛᱮᱭ ᱥᱮᱞᱮᱫᱽ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱧᱟᱢ ᱯᱚᱨᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱑᱙᱙᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱛᱷᱤᱨ ᱧᱚ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ ᱦᱚᱸ ᱟᱥᱛᱮ ᱟᱥᱛᱮ ᱢᱚᱡᱽ ᱤᱫᱤᱭᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱳᱵᱷᱤᱭᱮᱛ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱥᱚᱢᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱯᱟᱥ ᱞᱮᱱᱟ᱾
ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱱᱟ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤᱨᱮ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱟᱞᱟᱫᱟ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱚ᱾ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱫᱚ ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ-ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱠᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱨᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ-ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱨᱮ ᱟᱵᱠᱷᱟᱡᱤᱭᱟ᱾ ᱵᱟᱱᱟᱨᱟᱜ ᱜᱮ ᱠᱨᱤᱥᱱᱚ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱨᱮ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱡᱟᱜᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱤᱱᱟᱹᱠᱤᱱ ᱵᱟᱫᱽ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱚᱧᱮ ᱚᱥᱮᱴᱤᱭᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱟᱨ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱟᱞᱟᱫᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱡᱟᱜᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱟᱵᱠᱷᱟᱡᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱚᱥᱮᱴᱤᱭᱟ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱡ ᱨᱟᱥᱤᱭᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱟᱡᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱡ ᱛᱩᱨᱠᱤ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱞᱟᱦᱟᱨᱮ ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟᱨᱮ ᱵᱳᱫᱫᱷᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱥᱟᱶᱛᱮ Natural Worship ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱤᱥᱩᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱓᱓᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱟᱡᱟ ᱢᱤᱨᱤᱭᱟᱱ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱟᱡᱽ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮᱭ ᱜᱷᱳᱥᱳᱱᱟ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱫᱚ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ᱾
== ᱚᱛᱱᱚ ==
ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ 69,700 km<sup>2</sup>᱾ ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
== ᱨᱟᱡᱽᱱᱤᱛᱤ ==
ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱱᱤᱛᱤ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱫᱚᱞ ᱠᱳᱣᱟᱜ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ ᱪᱟᱹᱞᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱨᱟᱥᱴᱨᱚᱯᱳᱛᱤ ᱜᱮ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱤᱨᱵᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱢᱚᱛᱟ ᱫᱚ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱟᱹᱭᱤᱱ ᱠᱟᱹᱱᱩᱱ ᱫᱚ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱨ ᱟᱹᱭᱤᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
== ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ==
ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱨᱛᱷᱚᱰᱚᱠᱥ ᱤᱥᱟᱹᱭ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱑᱐ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱞᱮᱠᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱣᱟ᱾ ᱟᱨᱢᱮᱱᱤᱭᱟᱱ ᱮᱯᱚᱥᱴᱳᱞᱤᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱣᱟ ᱒.᱙ ᱵᱷᱟᱜᱽ, ᱨᱳᱢᱟᱱ ᱠᱮᱛᱷᱚᱞᱤᱠ ᱐.᱕ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱳ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱣᱟ ᱒.᱕ ᱵᱷᱟᱜᱽ᱾
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ ==
{{portal|Georgia (country)}}
*[[:en:Outline_of_Georgia_(country)|Outline of Georgia (country)]]
*[[:en:Index_of_Georgia_(country)-related_articles|Index of Georgia (country)-related articles]]
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{Sister project links|voy=Georgia (country)}}
; Government
* [https://www.president.gov.ge/ President of Georgia]
* [http://gov.ge/index.php?lang_id=ENG Government of Georgia]
* [https://web.archive.org/web/20110504020904/http://www.mfa.gov.ge/index.php?lang_id=ENG Ministry of Foreign Affairs of Georgia]
* [https://web.archive.org/web/20090105162200/http://tourism.gov.ge/ Department of Tourism and Resorts]
* [http://www.amcham.ge/ American Chamber of Commerce in Georgia]
* [https://web.archive.org/web/20130624094841/https://www.cia.gov/library/publications/world-leaders-1/world-leaders-g/georgia.html Chief of State and Cabinet Members]
; General information
* {{CIA World Factbook link|gg|Georgia}}
* [https://web.archive.org/web/20080607040102/http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/georgia.htm Georgia] at ''UCB Libraries GovPubs''
* {{dmoz|Regional/Asia/Georgia}}
* [https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-17301647 Georgia profile] from the [[BBC News]]
* {{Wikiatlas|Georgia}}
* {{osmrelation-inline|28699}}
* [http://amsi.ge/ Association of Modern Scientific Investigation – (AMSI)]
; News media
* [http://civil.ge/ Civil Georgia, daily news about Georgia]
* [http://alertnet.org/db/crisisprofiles/GG_OSS.htm?v=in_detail Crisis profile, Georgia, Abkhazia, S. Ossetia] From [http://alertnet.org/ Reuters Alertnet]
* [http://georgiandaily.com/ Georgian Daily], all the latest news from Georgia and related to Georgia
* [https://translate.google.com/translate?hl=en&u=http%3A%2F%2Fwww.newsgeorgia.ru%2F NewsGeorgia] Google Translation into English from the NewsGeorgia (Russian Language) site
* [http://www.georgiacaucasus.com/ GeorgiaCaucasus.com] GeorgiaCaucasus.com – online info Magazine dedicated to Georgia and Caucasus
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱮᱥᱤᱭᱳ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱥᱟᱯᱟᱲᱟᱣ ᱒᱐᱑᱘]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
snsi9ozi3ibj5zzbk8n83h4uujyjl0b
ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱢᱟᱦᱟᱸ (ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ)
0
2550
102073
39419
2022-08-22T10:20:44Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox holiday
|holiday_name = Victory Day<br/>বিজয় দিবস<br/>ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|type = ᱡᱟᱛᱤᱭᱳ
|longtype =
|image = Victory Day Parade.jpg
|caption = ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱯᱮᱨᱟᱰᱮ, ᱒᱐᱑᱒᱾ ᱡᱟᱛᱤᱭᱳ ᱯᱮᱨᱟᱰᱮ ᱢᱟᱴᱷ, ᱰᱷᱟᱠᱟ, ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ᱾
|official_name = {{lang-bn|বিজয় দিবস}} (''Bijôy Dibôs'')
|duration = ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|frequency = ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ
|observedby = {{flagu|Bangladesh}}
|scheduling = ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱱᱟ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱜᱮ
|date = ᱑᱖ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ
|celebrations = ᱪᱤᱨ ᱨᱟᱠᱟᱵ, [[ᱯᱮᱨᱮᱰ]], ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱥᱤᱨᱤᱧ ᱟᱨ [[ᱟᱢᱟᱨ ᱥᱳᱱᱟᱨ ᱵᱟᱝᱞᱟ|ᱡᱟᱛᱤᱭᱳ ᱥᱤᱨᱤᱧ]], ᱨᱟᱥᱴᱨᱚᱯᱳᱛᱤ ᱟᱨ ᱯᱨᱚᱫᱷᱟᱱᱢᱳᱱᱛᱨᱤᱭᱟ ᱵᱷᱟᱥᱚᱱ, ᱮᱱᱮᱪ ᱟᱨ ᱥᱤᱨᱤᱧ᱾
|observances =
|relatedto = {{ubl|ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱢᱟᱦᱟᱸ (ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ)|ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱢᱟᱦᱟᱸ]]}}
}}
[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱵᱷᱟᱵᱮ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣᱟ᱾ ᱯᱨᱚᱛᱤ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ ᱑᱖ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱨᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ᱾ ᱒᱒ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱱᱳᱴᱤᱥ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱡᱟᱛᱤᱭᱳ ᱵᱷᱟᱵᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱪᱷᱩᱴᱤ ᱠᱩ ᱜᱷᱳᱥᱳᱱᱟᱣ ᱠᱟᱫᱟ᱾<ref>[http://archive.is/uTf5B "ᱛᱤᱦᱤᱧ ᱢᱚᱦᱟᱱ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱢᱟᱦᱟᱸ"᱾] [[:bn:দৈনিক_কালের_কণ্ঠ|ᱠᱟᱞᱮᱨ ᱠᱚᱱᱴᱷᱚ᱾]] ᱑᱖ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱗ ᱛᱟᱹᱨᱤᱠ ᱠᱷᱚᱱ᱾</ref> ᱑᱙᱗᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱙ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱑᱖ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱰᱷᱟᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱳᱨᱣᱟᱨᱫᱤ ᱢᱟᱴᱷ ᱨᱮ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱦᱟᱱᱟᱫᱟᱨ ᱵᱟᱹᱦᱤᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱙᱑,᱖᱓᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱫ ᱡᱳᱣᱛᱷᱳ ᱵᱟᱹᱦᱤᱱᱤ ᱴᱷᱮᱱ ᱟᱱᱩᱥᱴᱷᱟᱱᱤᱠ ᱵᱷᱟᱵᱮ ᱠᱳ ᱟᱛᱛᱚᱥᱚᱢᱚᱨᱯᱚᱱ ᱞᱮᱫᱟ᱾<ref>http://liberationwarmuseum.org/about-us</ref> ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱱᱟᱣᱟ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱵᱮᱱᱟᱣᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱖ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱥᱤᱢᱨᱟᱜ ᱨᱮ ᱓᱑ ᱫᱷᱟᱣ ᱠᱟᱢᱟᱱ ᱠᱩ ᱴᱷᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤᱠᱩ ᱮᱛᱦᱚᱵᱚᱜ-ᱟ᱾ ᱯᱮᱨᱮᱰ ᱨᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱ ᱥᱮᱱᱟᱵᱟᱹᱦᱤᱱᱤ, ᱵᱤᱢᱟᱱ ᱵᱟᱹᱦᱤᱱᱤ, ᱱᱳᱣ ᱵᱟᱹᱦᱤᱱᱤ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱠᱳ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱩᱪᱠᱟᱣᱟᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱞᱟᱢ ᱫᱚ ᱨᱟᱥᱴᱨᱚᱯᱳᱛᱤ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱡ ᱯᱨᱚᱫᱷᱟᱱᱢᱳᱱᱛᱨᱤᱭ ᱟᱛᱟᱝ-ᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱭᱢᱟ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱤᱱ ᱦᱤᱞᱟᱹᱜᱠᱩ ᱡᱟᱨᱳᱣᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸᱭ ᱠᱚ ᱡᱤᱣᱤ ᱠᱩ ᱟᱞᱟᱭ ᱟᱠᱟᱫ ᱩᱝᱠᱩ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱠᱟᱛᱮ ᱰᱷᱟᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱵᱷᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱛᱤᱭᱳ ᱥᱨᱤᱛᱤ ᱥᱳᱣᱫᱷᱳ ᱨᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱵᱟᱦᱟ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱚᱢᱢᱟᱱ ᱠᱩ ᱩᱫᱩᱜ ᱟᱹᱠᱩᱣᱟ᱾
== ᱯᱟᱠ ᱵᱟᱹᱦᱤᱱᱤᱭᱟᱜ ᱟᱛᱛᱚᱥᱚᱢᱚᱨᱯᱚᱱ ==
᱑᱙᱗᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱙ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱟᱠ ᱵᱟᱹᱦᱤᱱᱤ ᱑᱖ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱨᱮ ᱟᱛᱛᱚᱥᱚᱢᱚᱨᱯᱚᱱ ᱛᱮᱠᱚ ᱵᱟᱫᱫᱷᱚ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱰᱷᱟᱠᱟᱨᱮ ᱨᱮᱥᱠᱳᱨᱥ ᱢᱟᱴᱷ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱦᱤᱞᱟᱹᱜ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱛᱚᱨᱚᱯᱷ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱛᱛᱚᱥᱚᱢᱚᱨᱯᱚᱱ ᱫᱳᱞᱤᱞ ᱨᱮ ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ ᱟᱢᱤᱨ ᱟᱵᱽᱫᱩᱞᱞᱟᱦ ᱠᱷᱟᱱ ᱱᱤᱭᱟᱡᱤ ᱟᱭᱟᱜ ᱥᱩᱦᱤᱭ ᱮᱢ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱡᱳᱣᱛᱷᱳ ᱵᱟᱹᱦᱤᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ ᱡᱚᱜᱽᱡᱤᱛ ᱥᱤᱝ ᱟᱨᱳᱨᱟ ᱴᱷᱮᱱ ᱟᱛᱛᱚᱥᱚᱢᱚᱨᱯᱚᱱ ᱞᱮᱫᱟᱭ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱛᱛᱚᱥᱚᱢᱚᱨᱯᱚᱱ ᱚᱱᱩᱥᱴᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱢᱤᱠᱛᱤ ᱵᱟᱹᱦᱤᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱩᱯᱳ ᱥᱚᱨᱵᱟᱫᱷᱤᱱᱟᱭᱚᱠ ᱟᱵᱽᱫᱩᱞ ᱠᱳᱨᱤᱢ ᱠᱷᱳᱱᱫᱳᱠᱟᱨ ᱥᱮᱴᱮᱨᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱ ᱦᱤᱞᱟᱹᱜ ᱢᱩᱠᱛᱤ ᱵᱟᱹᱦᱤᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ ᱳᱥᱢᱟᱱᱤ ᱫᱟ ᱵᱟᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱠᱨᱤᱛᱤ ==
[[ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]] ᱥᱮᱱᱟᱵᱟᱹᱦᱤᱱᱤᱭᱟᱜ ᱟᱛᱛᱚᱥᱚᱢᱚᱨᱯᱚᱱ ᱫᱟᱨᱟᱭᱛᱮ ᱙ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱪᱟᱞᱟᱣᱠᱟᱱ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱱᱚᱝᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱫᱮᱥ (ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱟᱨᱟᱢ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ) ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱱᱟᱣᱟ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱛᱮᱭᱟᱨᱮᱱᱟ᱾
ᱡᱟᱛᱤᱥᱚᱝᱜᱷᱚ ᱨᱮᱱ ᱥᱚᱫᱚᱥᱥᱚ ᱯᱨᱟᱭ ᱡᱚᱛᱚ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱜᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱥᱤᱠᱨᱤᱛᱤ ᱠᱳ ᱮᱢᱟᱣ ᱠᱟᱫᱮᱭᱟ᱾
<br />
== ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱢᱟᱱᱟᱣ ==
[[ᱨᱮᱫ:Jatiyo_Smriti_Soudho,_concrete_modernist_monument_and_memorial_gardens,_at_Savar_near_Dakar_in_central_Bangladesh.jpg|thumb|ᱡᱟᱛᱤᱭᱳ ᱥᱨᱤᱛᱤ ᱥᱳᱣᱫᱷᱳ, ᱥᱟᱵᱦᱟᱨ, ᱰᱷᱟᱠᱟ, ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]]
᱑᱙᱗᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱵᱷᱟᱵᱮ ᱜᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱩᱨᱩᱛᱛᱚ ᱜᱮᱭᱟ, ᱚᱱᱟ ᱠᱟᱨᱚᱱ ᱛᱮ ᱩᱱ ᱦᱤᱞᱟᱹᱜ ᱴᱤᱵᱷᱤ ᱠᱚᱨᱮ, ᱨᱮᱰᱤᱣᱳ ᱠᱚᱨᱮ ᱢᱩᱠᱛᱤ ᱡᱩᱫᱫᱷᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ, ᱱᱟᱴᱚᱠ, ᱮᱱᱮᱪ, ᱥᱤᱨᱤᱧ ᱠᱩ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱ ᱥᱟᱢᱟᱨᱤᱠ ᱵᱟᱹᱦᱤᱱᱤ ᱡᱟᱛᱤᱭᱳ ᱯᱮᱨᱮᱰ ᱢᱟᱴᱷ ᱨᱮ ᱠᱩᱪᱠᱟᱣᱟᱪ ᱠᱳ ᱟᱭᱳᱡᱚᱱᱟ᱾ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱡᱟᱜᱟ ᱨᱮᱜᱮ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱫᱤᱥᱟᱹᱛᱮ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ, ᱮᱱᱮᱪ, ᱮᱤᱨᱤᱧ ᱠᱩ ᱠᱩ ᱦᱩᱭ ᱚᱪᱚᱭᱟ᱾ ᱱᱟᱣᱟ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱰᱷᱟᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱵᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱡᱟᱛᱤᱭᱳ ᱥᱨᱤᱛᱤ ᱥᱳᱣᱫᱷᱳ ᱨᱮ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱ ᱡᱚᱛᱟ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱜᱮ ᱵᱤᱥᱮᱥ ᱥᱟᱢᱢᱟᱱ ᱠᱩ ᱩᱫᱩᱜᱟ᱾
== ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱥᱮᱥ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱜᱷᱚᱴᱚᱱᱟ ==
* ᱑᱙᱗᱑: ᱮᱥᱴᱮᱴ ᱵᱮᱝᱠ ᱚᱵ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱵᱮᱝᱠ ᱫᱚᱦᱚ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ᱾<ref>মজিদ, মোহাম্মদ আবদুল (২০১২)। "বাংলাদেশ ব্যাংক"। ইসলাম, সিরাজুল; জামাল, আহমেদ। ''বাংলাপিডিয়া'' (দ্বিতীয় সংস্করণ)। বাংলাদেশ এশিয়াটিক সোসাইটি।</ref>
* ᱑᱙᱗᱒: ᱜᱚᱱᱚ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱳᱱᱛᱨᱤ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱥᱚᱢᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ᱾
* ᱑᱙᱗᱓: ᱑᱕ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱜᱮᱡᱮᱴ ᱫᱟᱨᱟᱭᱛᱮ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱵᱤᱥᱮᱥ ᱮᱱᱮᱢ ᱠᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹ ᱜᱷᱳᱥᱳᱱᱟ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ᱾
* ᱑᱙᱙᱖: ᱒᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ᱾
* ᱒᱐᱑᱓: ᱡᱟᱛᱤᱭᱳ ᱯᱮᱨᱮᱫ ᱢᱟᱴᱷ ᱨᱮ ᱒᱗᱑᱑᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱪᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹᱲ ᱟᱨ ᱟᱨᱟᱜ ᱵᱞᱚᱠ ᱱᱤᱭᱟᱹᱛᱮ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚᱠᱷᱚᱡ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱪᱤᱨ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱣᱟ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱠᱚᱨᱰ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱞᱮᱫᱟ᱾<ref>"মানব পতাকা গড়ে গিনেস বুকে বাংলাদেশ"। ''দৈনিক প্রথম আলো''। ৪ জানুয়ারি ২০১৪। সংগ্রহের তারিখ ১২ ডিসেম্বর ২০১৭।</ref>
== ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱵᱤᱢᱟᱱ ᱵᱟᱹᱦᱤᱱᱤᱭᱟᱜ ᱢᱚᱦᱚᱲᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨᱠᱩ ==
<gallery>
File:Mikoyan MiG-29-Chengdu F-7.jpg|Mikoyan MiG-29 & Chengdu F-7 of [[Bangladesh Air Force]] fly over national parade ground
File:Yakovlev Yak-130 bd.jpg|Yakovlev Yak-130
File:Lockheed C-130 Hercules bd.jpg|Lockheed C-130 Hercules
File:Hongdu K-8.jpg|Hongdu K-8
File:Let L-410 Turbolet a.jpg|Let L-410
File:Mil Mi-17 bd.jpg|Mil Mi-17
File:Aero L-39 Albatros Czech.jpg|Aero L-39 Albatros
</gallery>
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ ==
* [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ]]
* [[ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱠᱚᱨᱮ]] [[:en:Victory_Day|ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱢᱟᱦᱟᱸ]]
* [[ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱢᱟᱦᱟᱸ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
{{Bangladesh Holidays|state=expanded}}
{{Bangladesh Liberation War}}
{{Bangladesh topics}}
On [http://bdcircularline.com/16-december-mohan-bijoy-dibosh/ 16 December] of 2015, we were out of poor country.
[[Category:Aftermath of the Bangladesh Liberation War]]
[[Category:Military parades]]
[[Category:Victory days]]
[[Category:Public holidays in Bangladesh]]
[[Category:Annual events in Bangladesh]]
[[Category:December observances]]
[[Category:Winter events in Bangladesh]]
1dom0339knn371tbh975fftbvf1540h
ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱪᱷᱟᱹᱴᱤᱭᱟᱹᱨ
0
2740
102013
67104
2022-08-22T08:49:31Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Db| ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱪᱮᱫ ᱦᱚ ᱚᱞ ᱵᱟ.ᱱᱩᱜ - ᱟ, ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶ ᱛᱮ ᱡᱟᱦᱟ ᱥᱟᱦᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱵᱟ ᱨᱮ ᱛᱮ ᱪᱮᱫ ᱦᱚ ᱵᱟᱱᱩᱜ- ᱟ }}
'''ᱡᱟᱱᱟᱢ''' ᱪᱷᱟᱹᱴᱤᱭᱟᱹᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱠᱟᱹᱢᱤ]]ᱦᱚᱨᱟ ᱠᱟᱱᱟ
== ᱪᱟᱪᱚ ᱪᱦᱟᱹᱴᱭᱟᱹᱨ ==
ti6tniq7yh5zwq6l2iuj1nm9kohcpy7
ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱭᱳ
0
2758
102011
66262
2022-08-22T08:44:50Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱭᱳ'''
ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱭᱳ ᱫᱚ ᱟᱰᱤᱡ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱦᱮᱢᱟᱞ ᱨᱟᱦᱽᱞᱟ ᱟᱲᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ| [[ᱡᱟᱱᱟᱢ]] ᱟᱭᱳ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱪᱤᱞᱤ ᱡᱤᱱᱛᱤ ᱯᱤᱯᱤᱲᱤ ᱠᱦᱚᱱ ᱪᱮᱬᱮ ᱪᱤᱯᱨᱩᱜ,ᱠᱩᱞᱵᱟᱱᱟ,ᱦᱟᱹᱠᱩ ᱠᱟᱴᱠᱚᱢ,ᱪᱮ ᱫᱷᱨᱤ ᱫᱟᱨᱮ ।
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
5w3vlxr9vs8rvr0nuass3i41iq5mf8f
ᱠᱷᱮᱨᱣᱟᱲ ᱜᱟᱲ
0
2828
101784
98587
2022-08-21T17:52:07Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
ᱠᱷᱮᱨᱣᱟᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱵᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱪᱟᱢᱯᱟ [[ᱫᱤᱥᱚᱢ]] - ᱥᱩᱲᱟᱹᱱᱟᱹᱭ, ᱡᱷᱤᱯᱩ ᱱᱟᱹᱭ, ᱡᱚᱢ ᱱᱟᱹᱭ, ᱥᱟᱝ ᱱᱟᱹᱭ, ᱵᱟᱦᱟ ᱱᱟᱹᱭ, ᱥᱤᱛᱟᱹ ᱱᱟᱞᱟ, ᱟᱨᱥᱤ ᱱᱟᱹᱭ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱭᱟᱭ ᱱᱟᱹᱭ ᱜᱟᱰᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱞᱮᱱᱟ ᱠᱷᱮᱨᱣᱟᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱥᱚᱥᱚᱱᱚᱜ ᱾ ᱵᱤᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱟᱜ ᱯᱷᱟᱫᱟ ᱚᱛᱮᱛ ᱥᱟᱵᱩᱫ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱨᱮ ᱪᱟᱥ ᱠᱤᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱟᱨᱡᱟᱣᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱴᱩᱭ ᱦᱟᱨᱤᱡ ᱪᱚᱸᱫᱟ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱟᱱᱮᱡ ᱫᱷᱟᱱᱮᱡ ᱾ ᱩᱱᱨᱮ ᱮᱭᱟᱭ ᱱᱟᱹᱭ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱵᱮᱨᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ ᱜᱮᱞᱵᱟᱨ ᱯᱟᱨᱤᱥ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱡᱩᱫᱟᱹ ᱡᱩᱫᱟᱹ ᱜᱟᱲ ᱱᱟᱜᱟᱨ---
ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱫᱚ ᱜᱮᱞᱵᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱤᱥ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱜᱮᱞᱵᱟᱨ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱡᱩᱫᱟᱹ ᱡᱩᱫᱟᱹ ᱜᱟᱲ ᱠᱚ ᱵᱮᱨᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱢᱟ---<br>
(᱑) ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚᱼ
ᱪᱟᱹᱭ ᱱᱟᱜᱟᱨ, ᱪᱟᱹᱭ ᱜᱟᱲ, ᱠᱩᱴᱟᱹᱢ ᱯᱩᱨᱤ ᱜᱟᱲ, ᱴᱟᱹᱴᱤ ᱡᱷᱟᱹᱨᱤ ᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱪᱟᱶᱨᱤᱡ ᱜᱟᱲ ᱾<br>
(᱒) ᱢᱩᱨᱢᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ-
ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ, ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱜᱟᱲ, ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱜᱟᱲ, ᱫᱟᱨᱮ ᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱵᱟᱦᱟ ᱜᱟᱲ ᱮᱢᱟᱱ ᱾<br>
(᱓) ᱠᱤᱥᱠᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ-
ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ, ᱠᱚᱸᱭᱰᱟ ᱜᱟᱲ, ᱢᱟᱱ ᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱪᱤᱨᱩ ᱜᱟᱲ ᱮᱢᱟᱱ ᱾<br>
(᱔) ᱦᱮᱢᱵᱽᱨᱚᱢ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ-
ᱠᱷᱟᱭᱨᱤ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱟᱨ ᱠᱷᱟᱭᱨᱤ ᱜᱟᱲ ᱮᱢᱟᱱ ᱾<br>
(᱕) ᱢᱟᱨᱰᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ-
ᱪᱤᱨᱩ ᱱᱟᱜᱟᱨ, ᱵᱟᱫᱚᱞᱤ ᱜᱟᱲ, ᱪᱤᱨᱩ ᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱢᱤᱨᱩ ᱜᱟᱲ ᱮᱢᱟᱱ ᱾<br>
(᱖) ᱥᱚᱨᱮᱱ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ-
ᱵᱩᱭᱥᱟᱹ ᱱᱟᱜᱟᱨ, ᱪᱟᱹᱭ ᱵᱚᱦᱟᱨ ᱜᱟᱲ, ᱵᱩᱭᱥᱟᱹ ᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱪᱟᱹᱭ ᱜᱟᱲ ᱮᱢᱟᱱ ᱾<br>
(᱗) ᱴᱩᱰᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ-
ᱤᱪᱟᱹᱜ ᱱᱟᱜᱟᱨ, ᱥᱤᱢ ᱜᱟᱲ, ᱢᱟᱱ ᱜᱟᱲ, ᱢᱟᱰᱚᱣᱟ ᱜᱟᱲ, ᱞᱩᱭ ᱵᱟᱹᱲᱤ-ᱞᱩᱠᱩᱭ ᱵᱟᱹᱲᱤ ᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱤᱪᱟᱹᱜ ᱜᱟᱲ ᱮᱢᱟᱱ ᱾<br>
(᱘) ᱵᱟᱥᱠᱮ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ-
ᱪᱟᱹᱨᱟᱹᱭ ᱱᱟᱜᱟᱨ, ᱦᱟᱨᱵᱟ ᱞᱚᱭᱚᱝ ᱜᱟᱲ, ᱦᱚᱞᱚᱝ ᱜᱟᱰᱟ ᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱪᱟᱹᱨᱟᱹᱭ ᱜᱟᱲ ᱮᱢᱟᱱ ᱾<br>
(᱙) ᱵᱮᱥᱨᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ-
ᱫᱩ ᱱᱟᱜᱟᱨ, ᱪᱟᱹᱭ ᱜᱟᱲ, ᱥᱤᱢ ᱜᱟᱲ, ᱥᱩᱠᱚᱨᱤ ᱜᱟᱲ, ᱢᱟᱱ ᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱫᱩ ᱜᱟᱲ ᱮᱢᱟᱱ ᱾<br>
(᱑᱐) ᱪᱚᱬᱮ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ-
ᱫᱩᱜᱽᱫᱟᱹ ᱱᱟᱜᱟᱨ, ᱡᱟᱸᱜᱮ ᱠᱚᱸᱰᱮ ᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱫᱩᱜᱽᱫᱟᱹ ᱮᱢᱟᱱ ᱾<br>
(᱑᱑) ᱵᱮᱫᱮᱭᱟ/ᱰᱚᱸᱰᱠᱟ/ᱜᱚᱸᱰᱣᱟᱨ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ-
ᱰᱤᱞᱦᱤ ᱱᱟᱜᱟᱨ, ᱰᱤᱞᱦᱤ ᱜᱟᱲ, ᱨᱟᱦᱮᱲ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱟᱨ ᱨᱟᱦᱮᱲ ᱜᱟᱲ ᱮᱢᱟᱱ ᱾<br>
(᱑᱒) ᱯᱟᱶᱨᱤᱭᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ-
ᱯᱟᱹᱣᱲᱟᱹ ᱱᱟᱜᱟᱨ, ᱱᱟᱢᱟ ᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱯᱟᱹᱣᱲᱟᱹ ᱜᱟᱲ ᱮᱢᱟᱱ ᱾<br>
ᱩᱱᱨᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱯᱩᱨᱩᱫᱷᱩᱞ , ᱢᱩᱨᱢᱩ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱴᱷᱟᱹᱠᱩᱨ, ᱠᱤᱥᱠᱩ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱨᱟᱯᱟᱡᱽ, ᱢᱟᱨᱰᱤ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱠᱤᱥᱟᱹᱬ, ᱦᱮᱢᱵᱽᱨᱚᱢ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱠᱟᱨᱡᱤ, ᱥᱚᱨᱮᱱ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱥᱤᱯᱟᱹᱦᱤ, ᱴᱩᱰᱩ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱨᱩᱥᱤᱠᱟ, ᱵᱟᱥᱠᱮ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱵᱟᱱᱤᱡ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱟᱨ ᱵᱮᱥᱨᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱵᱟᱭᱟᱨ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱮᱱᱮᱡ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱵᱤᱨᱤᱛ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱠᱚᱣᱟ ᱾
ᱱᱟᱹᱜᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱭᱟ ᱦᱚᱨᱯᱯᱟ ᱥᱚᱥᱚᱱᱚᱜ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱥᱤᱱᱫᱷᱩ ᱥᱚᱥᱚᱱᱚᱜ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱜᱮ ᱢᱤᱫ ᱟ ᱾ ᱟᱵᱚ ᱟᱜᱤᱞ ᱦᱟᱯᱲᱟᱢ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱟᱹᱭ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱮᱭᱟᱭ ᱱᱟᱹᱭ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱪᱟᱹᱭ ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱫᱩᱨᱟᱹᱝ ᱜᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ-
ᱪᱟᱹᱭ ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱜᱟᱲ ᱫᱚ ᱞᱤᱞᱤᱵᱤᱪᱷᱤ - ᱵᱟᱫᱚᱞᱤ ᱠᱚᱸᱭᱰᱟ ᱜᱟᱲ ᱫᱚ ᱞᱤᱠᱷᱚᱱ ᱜᱚᱲᱦᱚᱱ ᱾
ᱪᱟᱹᱭ ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱵᱟᱫᱚᱞᱤ ᱠᱚᱸᱭᱰᱟ - ᱫᱟᱭᱟ ᱜᱮ ᱜᱟᱲ ᱫᱚᱢ ᱵᱟᱜᱤᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱾
ᱛᱚᱵᱮ ᱚᱱᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱥᱚᱥᱚᱱᱚᱜ ᱢᱟᱞᱚᱴ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱭᱛᱚ ᱵᱟᱹᱭᱨᱤ ᱠᱚ ᱥᱚᱲᱚ ᱵᱚᱞᱚᱭᱮᱱ, ᱦᱚᱭᱛᱚ ᱮᱭᱟᱭ ᱱᱟᱹᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱸᱫᱷᱚ ᱫᱟᱜ ᱛᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱤᱪᱷᱤ ᱰᱩᱵᱩᱡ ᱮᱱ, ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱢᱟᱫᱷᱚᱪ ᱥᱤᱝ ᱟᱜ ᱨᱚᱰᱚᱪ ᱠᱚᱪᱞᱚᱱ ᱱᱟᱦᱟᱪᱟᱨ ᱵᱚᱛᱚᱨᱛᱮ ᱥᱤᱸᱡᱳ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱣᱰᱟᱹᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱱᱟᱜᱟᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
mh05jda8rzxydch0xx2i8pholyfjiuc
ᱡᱟᱱᱟᱝ
0
2969
102008
100423
2022-08-22T08:42:12Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱡᱟᱹᱛ ᱡᱟᱱᱟᱝ */
wikitext
text/x-wiki
[[ᱨᱮᱫ:Combotrans.svg|thumb|ᱞᱮᱸᱜᱟ ᱟᱲᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ (ᱟᱨᱟᱜ) ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱟᱨ ᱡᱚᱡᱚᱢ ᱟᱲᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ (ᱞᱤᱞ) ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱡᱟᱱᱟᱝ᱾]]
ᱜᱩᱨᱩ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱯᱚᱸᱰᱮᱛ ᱨᱟᱹᱜᱷᱩᱱᱟᱛ ᱢᱩᱨᱢᱩᱣᱟᱜ ᱨᱚᱱᱚᱲ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱤᱣᱤᱭᱟᱱ, ᱵᱤᱱ ᱡᱤᱣᱤᱭᱟᱱ ᱚᱠᱚᱭ ᱠᱚᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱡᱟᱝ, ᱚᱠᱚᱭ ᱠᱚᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱡᱟᱝ, ᱚᱠᱚᱭ ᱠᱚᱫᱚ ᱚᱠᱟ ᱡᱟᱝ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ ᱟᱨ ᱚᱠᱚᱭ ᱠᱚᱫᱚ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱡᱟᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱜᱮ ᱡᱟᱱᱟᱝ ([[:en:Gender]]) ᱵᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ [[ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱫᱚ ᱯᱩᱱ ᱛᱷᱚᱨ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱠᱚᱲᱟ ᱡᱟᱱᱟᱝ==
ᱠᱚᱲᱟᱭ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣ ᱚᱪᱚ ᱠᱚ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱫᱚ '''"ᱠᱚᱲᱟ ᱡᱟᱱᱟᱝ"''' ᱵᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱮᱢᱚᱱ- ᱨᱟᱡᱟ, ᱠᱩᱢᱟᱹᱝ, ᱵᱟᱵᱟ, ᱠᱟᱠᱟ, ᱫᱟᱫᱟ, ᱥᱟᱺᱰᱤ, ᱵᱚᱫᱟ, ᱵᱷᱟᱹᱴᱩ, ᱫᱟᱢᱠᱚᱢ ᱮᱢᱟᱱ ᱾
==ᱠᱩᱲᱤ ᱡᱟᱱᱟᱝ==
ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱩᱲᱤ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣ ᱚᱪᱚ ᱠᱚᱣᱟ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ '''"ᱠᱩᱲᱤ ᱡᱟᱱᱟᱝ"''' ᱵᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱮᱢᱚᱱ- ᱨᱟᱹᱱᱤ, ᱦᱟᱛᱚᱢ, ᱟᱭᱳ, ᱠᱟᱹᱠᱤ, ᱫᱟᱹᱭ, ᱠᱟᱞᱚᱴ, ᱯᱟᱹᱴᱷᱤ, ᱵᱷᱩᱞᱤ, ᱯᱮᱴᱷᱟᱬ ᱮᱢᱟᱱ᱾
== ᱦᱟᱫ ᱡᱟᱱᱟᱝ ==
ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚᱲᱟ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱪᱮ ᱠᱩᱲᱤ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱭ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣ ᱚᱪᱚᱭᱟ, ᱚᱱᱟ ᱫᱚ '''"ᱦᱟᱫ ᱡᱟᱱᱟᱝ"''' ᱵᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱮᱢᱚᱱ- ᱫᱷᱤᱨᱤ, ᱫᱟᱨᱮ, ᱦᱟᱯᱟ, ᱚᱲᱟᱜ, ᱵᱩᱨᱩ ᱮᱢᱟᱱ ᱾
==ᱡᱟᱹᱛ ᱡᱟᱱᱟᱝ==
ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚᱲᱟ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱟᱨ ᱠᱩᱲᱤ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱜᱮ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣ ᱚᱪᱚᱭᱟ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ '''"ᱡᱟᱹᱛ ᱡᱟᱱᱟᱝ"''' ᱵᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱮᱢᱚᱱ- ᱥᱟᱸᱜᱟᱛ, ᱜᱚᱲᱚᱢ, ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ, ᱢᱤᱦᱩᱸ, ᱵᱩᱥᱟᱹᱜ ᱮᱢᱟᱱ ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱨᱚᱱᱚᱲ]]
jinpevr2vkvmem8vqyc4my54iuhubm0
ᱡᱤᱨᱟᱹᱱ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ
0
2974
102097
67114
2022-08-22T11:49:45Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
ᱦᱚᱲ ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱭ ᱡᱚᱠᱷᱮᱡ ᱚᱠᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱴᱷᱟᱠᱮᱫ ᱴᱷᱟᱠᱮᱫ ᱮ ᱞᱟᱹᱭᱟ, ᱚᱠᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱦᱟᱦᱟᱲᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮᱭ ᱞᱟᱹᱭᱟ, ᱚᱠᱟ ᱨᱮᱫᱚᱭ ᱠᱩᱠᱞᱤᱭᱟ ᱾ ᱚᱞ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟᱠᱚ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱜᱟᱱ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱠᱚ ᱜᱮ ᱡᱤᱨᱟᱹᱱ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ([[:en:Punctuation]])ᱫᱚᱵᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱜᱮ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱮᱱᱟ᱾
# ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ (᱾)
# ᱠᱚᱢᱟ/ᱡᱤᱨᱟᱹᱣ (,)
# ᱥᱮᱢᱤᱠᱚᱞᱚᱱ/ᱛᱚᱯᱟᱜ (;)
# ᱠᱩᱠᱞᱤ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ (?)
# ᱦᱟᱦᱟᱲᱟ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ (!)
# ᱪᱮᱛᱮᱫ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ("")
# ᱯᱷᱟᱨᱠᱟ/ᱰᱮᱥ (-)
# ᱠᱚᱞᱚᱱ (:)
# ᱦᱟᱹᱲᱩᱵ [()]
==ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ==
ᱟᱹᱭᱟᱹᱛ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱫᱚᱠᱚ ᱞᱟᱜᱟᱣᱟ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ-
# ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱨᱟᱠᱟᱵ-ᱟ ᱾
# ᱜᱟᱹᱭ ᱠᱚ ᱟᱹᱛᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱡᱤᱨᱟᱹᱣ==
ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱱ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱟᱹᱭᱟᱹᱛ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱡᱤᱨᱟᱹᱣ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ -
# ᱦᱚᱲᱮᱡ, ᱢᱩᱜᱽ, ᱨᱟᱸᱵᱽᱲᱟ, ᱢᱟᱹᱥᱨᱤ ᱡᱚᱛᱚ ᱫᱟᱹᱞ ᱜᱮ ᱤᱧ ᱫᱚᱹᱧ ᱡᱚᱢᱟ ᱾
==ᱛᱚᱯᱟᱜ==
ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱵᱷᱟᱵᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱮᱭᱟ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱟᱹᱭᱟᱹᱛ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱮᱴᱟᱜ ᱢᱮᱱ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱨᱮᱜᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱟᱹᱭᱟᱹᱛ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱚᱯᱟᱜ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱵᱮᱣᱦᱟᱨᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ -
# ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱦᱚᱲ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱᱟᱜ ᱦᱩᱭ ᱮᱢᱟᱱᱚᱜ-ᱟ ᱵᱚᱛᱚᱨ ᱠᱟᱛᱮ [[ᱠᱟᱹᱢᱤ]] ᱵᱟᱠᱚ ᱮᱦᱚᱵᱟ, ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱦᱚᱲ; ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱦᱚᱲ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱᱟᱜ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱵᱟᱹᱜᱤᱭᱟᱜ-ᱟ, ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱚᱫᱷᱚᱢ; ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱦᱚᱲ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱᱟᱜ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱵᱟᱠᱚ ᱵᱟᱹᱜᱤᱭᱟᱜ-ᱟ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱵᱩᱫᱷᱤᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ ᱾
==ᱠᱩᱠᱞᱤ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ==
ᱡᱟᱦᱟᱸᱱᱟᱜ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱠᱩᱠᱞᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱫᱚ ᱠᱩᱠᱞᱤ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱵᱮᱣᱦᱟᱨᱚᱜ-ᱟ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ
# ᱚᱠᱟ ᱛᱮᱢ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ?
# ᱩᱱᱤ ᱪᱮᱫ ᱮ ᱪᱮᱠᱟᱭᱮᱜ-ᱟ ?
==ᱦᱟᱦᱟᱲᱟ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ==
ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱟᱹᱭᱟᱹᱛ ᱨᱮ ᱦᱟᱦᱟᱲᱟ, ᱵᱚᱛᱚᱨ, ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ, ᱦᱤᱨᱠᱟᱹ, ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱚᱜ-ᱟ ᱚᱱᱰᱮ ᱫᱚ ᱦᱟᱦᱟᱲᱟ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱵᱮᱣᱦᱟᱨᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ-
# ᱟᱹᱰᱤ ᱪᱚᱨᱚᱠ ᱵᱟᱦᱟ ᱫᱚᱭᱟ !
# ᱟᱹᱣ ! ᱵᱚᱨᱚ ᱚᱪᱚ ᱠᱮᱫᱤᱧᱟᱢ ᱾
==ᱪᱮᱛᱮᱫ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ==
ᱚᱠᱚᱭ ᱪᱮᱫ ᱮ ᱨᱚᱲ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱚᱱᱟ ᱚᱞ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱪᱮᱛᱮᱫ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ-
# ᱜᱩᱨᱩ ᱜᱚᱢᱠᱮᱭ ᱞᱟᱹᱭ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ, "ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱭᱳ ᱫᱚ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱮ ᱱᱤᱫᱷᱟᱹᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱩᱱᱤ ᱜᱮ ᱦᱟᱨᱟ ᱢᱮᱭᱟᱭ, ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱚᱞ ᱫᱚ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱱᱟᱪᱟᱨ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱚᱱᱟ ᱛᱮᱜᱮ ᱢᱟᱜᱨᱟᱝ-ᱟ᱾"
==ᱯᱷᱟᱨᱠᱟ==
ᱡᱟᱦᱟᱸᱭᱟᱜ ᱪᱤᱱᱛᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱚᱡᱷᱮ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱛᱮ indirectly ᱚᱞ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱷᱟᱱ ᱫᱚ ᱯᱷᱟᱨᱠᱟ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ-
# ᱢᱟᱪᱮᱫ ᱮ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜ-ᱟ- ᱢᱚᱱ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮᱢ ᱚᱞᱚᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱫᱚ ᱵᱤᱱᱤᱰ ᱨᱮ ᱱᱤᱦᱟᱹᱛᱤ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱮᱞᱮᱢ ᱟᱹᱜᱩᱭᱟ᱾
==ᱠᱚᱞᱚᱱ==
ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱵᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟ ᱚᱞ ᱠᱚᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱫᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱠᱚᱞᱚᱱ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱵᱮᱣᱦᱟᱨᱚᱜ-ᱟ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ
# ᱥᱟᱨᱱᱟ ᱟᱨ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ : ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱜ ᱥᱮᱴᱮᱡ
# ᱫᱤᱠᱩ ᱥᱟᱶ ᱵᱮᱦᱟ ᱵᱟᱯᱞᱟ : ᱵᱩᱜᱤ ᱟᱨ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱾
==ᱦᱟᱹᱲᱩᱵ==
ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱜᱮ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱥᱟᱹᱦᱤᱡ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱚᱱᱟ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱟᱹᱲᱩᱵ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚᱜ-ᱟ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ-
# ᱨᱟᱢᱚᱭᱤᱡ ᱦᱚᱯᱚᱱ (ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱠᱩᱥᱟᱹᱞ) ᱫᱚ ᱚᱠᱟ ᱥᱮᱫ ᱪᱚᱭ ᱥᱮᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
# ᱨᱟᱱ (ᱯᱟᱨᱟᱥᱤᱴᱟᱢᱚᱞ) ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱹᱜᱩ ᱛᱟᱨᱟᱭ ᱢᱮ᱾
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{wikibooks|English in Use/Punctuation}}
{{wikibooks|English in Use/Other Common Punctuation Marks}}
* [http://www.sussex.ac.uk/informatics/punctuation/ Larry Trask: Guide to Punctuation ] A helpful online resource
* [http://www.lexpress.fr/culture/livre/le-point-sur-la-ponctuation_772026.html History of Punctuation, in French ] Helpful photographs of early punctuation
* [http://www.brighthub.com/education/languages/articles/15961.aspx Punctuation Marks in English: Clarity in Expression]
* Unicode reference tables:
** {{cite web|url=https://www.unicode.org/charts/PDF/U2000.pdf |title=General punctuation U2000}}
** {{cite web|url=https://www.unicode.org/charts/PDF/U3000.pdf |title=CJK Symbols and Punctuation U3000}}
** {{cite web|url=https://www.unicode.org/charts/PDF/UFE30.pdf |title=CJK Compatibility Forms UFE30}}
** {{cite web|url=https://www.unicode.org/charts/PDF/UFE50.pdf |title=Small Form Variants UFE50}}
** {{cite web|url=https://www.unicode.org/charts/PDF/UFF00.pdf |title=Halfwidth and Fullwidth Forms UFF00}}
* [http://www.omniglot.com/writing/ethiopic.htm Ethiopic script]
* [http://ieeexplore.ieee.org/xpls/abs_all.jsp?arnumber=6135544&tag=1 Automatic Recovery of Capitalization and Punctuation of Automatic Speech Transcripts]
* [http://owl.english.purdue.edu/owl/resource/566/02/ English Punctuation Rules]
* [http://www.englishgrammar.org/punctuation-marks-independent-clauses/ ''Punctuation marks with independent clauses''], by Jennifer Frost
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱨᱚᱱᱚᱲ]]
r3qepfs1sp28pdmuey4o2ddvkgnnt7o
ᱡᱚᱵᱟᱢᱚᱬᱤ ᱴᱩᱰᱩ
0
3257
101916
66249
2022-08-22T04:20:00Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox football biography|name=Jabamani Tudu|image=|image_size=|caption=|fullname=Jabamani Tudu|birth_date={{birth date and age|2000|4|10|df=y}}|birth_place=[[Odisha]], India|height=<!--{{height|m=0.00}}-->|currentclub=Odisha Sports Hostel|clubnumber=|position=[[Forward (association football)|Forward]]|youthyears1=|youthclubs1=Odisha Sports Hostel|years1=|clubs1=Odisha Sports Hostel|caps1=|goals1=|clubs2=Rising Student|years2=2016–present|caps2=|goals2=|nationalyears1=|nationalteam1=[[India women's national under-17 football team|India U16]]|nationalcaps1=|nationalgoals1=|nationalyears2=2016–|nationalteam2=[[India women's national football team|India]]|nationalcaps2=1|nationalgoals2=0|club-update=2 January 2017|ntupdate=2 January 2017}}'''ᱡᱚᱵᱟᱢᱚᱬᱤ ᱴᱩᱰᱩ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱚᱲ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱷᱩᱴᱵᱚᱞ ᱜᱷᱮᱞᱚᱱᱰᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾''' ᱳᱫᱤᱥᱟ ᱥᱯᱳᱨᱴᱥ ᱦᱚᱥᱴᱮᱞ ᱟᱨ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱷᱩᱴᱵᱚᱞ ᱫᱚᱲ ᱨᱮ ᱟᱡ ᱯᱷᱚᱨᱣᱟᱨᱰ ᱨᱮ ᱠᱷᱮᱞ ᱟᱭ ᱾
== ᱥᱟᱸᱜᱷᱟᱨ ==
ᱳᱫᱤᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱦᱟᱠᱟᱱ ᱡᱚᱵᱟ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱥᱯᱳᱨᱴᱥ ᱦᱚᱥᱴᱮᱞ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱠᱷᱮᱞᱚᱱᱰᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱩᱱᱤᱭᱚᱨ ᱥᱤᱱᱤᱭᱚᱨ ᱠᱷᱮᱞ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ .<ref>{{cite news|title=ECoR, Sports Hostel script easy victories|url=http://www.orissapost.com/ecor-sports-hostel-script-easy-victories/|accessdate=2 January 2017|work=Orissa Post|date=6 July 2015}}</ref> ᱟᱡ ᱳᱫᱤᱥᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱟᱨ ᱥᱤᱱᱤᱭᱚᱨ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱜᱷᱮᱞ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟᱭ .<ref>{{cite news|title=National women’s football: Manipur, Odisha post victory|url=http://www.thehindu.com/news/national/other-states/national-womens-football-manipur-odisha-post-victory/article5404667.ece|accessdate=2 January 2017|work=The Hindu|date=29 November 2013}}</ref>
== ᱡᱮᱜᱮᱛᱟᱹᱨᱤ ==
ᱡᱚᱵᱟ ᱒᱐᱑᱕ AFC U-᱑᱖ ᱠᱣᱟᱞᱤᱯᱷᱟᱭᱚᱨᱥ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱚᱱᱰᱚᱨ ᱼ᱑᱖ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱚᱲ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾.<ref>{{cite news|title=INDIA GIRLS TOY WITH HAPLESS UAE COUNTERPARTS|url=https://www.the-aiff.com/stateassociation_newsdetails.htm?id=6015|accessdate=2 January 2017|work=The All India Football Federation|date=21 October 2014}}</ref> ᱰᱮᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱖ ᱨᱮ ᱡᱚᱵᱟ ᱒᱐᱑᱖ ᱥᱟᱯᱷ ᱳᱬᱮᱱᱥ ᱪᱟᱢᱯᱭᱟᱱᱥᱤᱯ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱤᱱᱤᱭᱚᱨ ᱫᱚᱲ ᱨᱮᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ .<ref>{{cite news|title=WOMEN'S FINAL 20-MEMBER SQUAD ANNOUNCED TODAY|url=https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=7726|accessdate=2 January 2017|work=The All India Football Federation|date=22 December 2016}}</ref> ᱾ ᱒ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱗ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱵᱤᱨᱩᱫᱷ ᱥᱮᱢᱤ ᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱞ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱷᱟᱣ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱫᱚᱲ ᱨᱮ ᱠᱷᱮᱞ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱩᱱᱡᱚᱦᱚᱜ ᱟᱡ ᱰᱟᱞᱤᱢᱟ ᱪᱷᱤᱵᱚᱨ ᱵᱤᱫᱟᱹᱞ ᱮ ᱵᱚᱞᱚ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱓ᱼ᱑ ᱜᱳᱞ ᱛᱮ ᱫᱟᱲᱮ ᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱷᱟᱣ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮᱱᱮᱡ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱑᱕ ᱥᱟᱞ ᱩᱢᱮᱨ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{cite web|title=Jabamani Tudu, 15-year old|url=https://twitter.com/IndianFootball/status/815864955287126016|website=Indian Football (Twitter)}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://orisports.com/PersonDetails.aspx?pId=MTQxMw== Orissa Sports Profile].
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱣᱤᱠᱤ ᱞᱚᱵᱽᱥ ᱳᱢᱮᱱ ᱒᱐᱑᱙]]
evz7d51k5n8xy11mkibxnyl6hy259qg
ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:User:Rocky 734/sandbox
2
3320
101930
22308
2022-08-22T04:34:33Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱟᱜᱤᱨ ᱠᱚᱣᱨ''' ᱟᱜ ᱯᱩᱨᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱟ '''ᱵᱤᱵᱤ ᱡᱟᱜᱤᱨ ᱠᱚᱣᱨ''' ᱠᱟᱱᱟ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱨᱚᱛᱦᱚᱢ ᱢᱚᱦᱤᱞᱟ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱚᱠᱚᱭ ᱫᱚ ᱵᱟᱨ ᱡᱮᱠᱦᱟ Shiromani Gurdwara Prabandhak Committee (SGPC) ᱨᱮ ᱯᱨᱮᱥᱤᱰᱮᱸᱴ ᱪᱚᱭᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱟ ᱥᱚᱱᱜᱥᱛᱦᱟ ᱫᱚ '''ᱥᱤᱠᱦ ᱫᱦᱚᱨᱚᱢ''' ᱞᱚᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱮᱟᱭ, ᱱᱚᱟ ᱥᱚᱝᱥᱛᱦᱟ ᱫᱚ ᱯᱚᱸᱡᱟᱵ, ᱦᱚᱨᱭᱟᱱᱟ, ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱟᱜ Union territory ᱪᱚᱱᱰᱤᱜᱚᱨᱽ ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱦ ᱠᱚᱟᱜ ᱥᱤᱠᱦᱤᱛ ᱥᱚᱝᱥᱛᱦᱟ ᱛᱮᱟᱨ ᱨᱮ ᱵᱦᱩᱢᱤᱠᱟ ᱢᱮᱱᱟᱟ ᱾
== ᱡᱤᱵᱚᱱ ==
ᱩᱱᱤ ᱪᱚᱴ ᱨᱮ ᱩᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱟᱨᱚ ᱞᱟᱜᱟᱳ ᱞᱮᱱᱟ ᱡᱮ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱟᱡᱤᱡ ᱜᱤᱫᱨᱟᱽ ᱜᱚᱡ ᱞᱮᱫᱮᱟᱭ ᱾<ref name="Tribuneindia News Service 2018">{{cite web | title=Bibi Jagir Kaur acquitted in daughter’s death case | website=Tribuneindia News Service | date=2018-12-04 | url=https://www.tribuneindia.com/news/punjab/bibi-jagir-kaur-acquitted-in-daughter-s-death-case/693188.html | archive-url=https://web.archive.org/web/20190329190414/https://www.tribuneindia.com/news/punjab/bibi-jagir-kaur-acquitted-in-daughter-s-death-case/693188.html | archive-date=2019-03-29 | dead-url=no | access-date=2019-03-29}}</ref> ᱩᱱᱤ ᱫᱚ CBI ᱡᱟᱱᱪ ᱨᱮ ᱫᱚᱥᱤ ᱯᱨᱚᱢᱟᱱ ᱮᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱕ ᱵᱚᱨᱥᱚ ᱡᱮᱞ ᱨᱮᱟᱜ ᱠᱚ ᱥᱚᱡᱟ ᱮᱢᱟ ᱫᱮᱭᱟ ᱾<ref name="Sharma 2012">{{cite web | last=Sharma | first=Viney | title=Punjab minister Bibi Jagir Kaur gets 5-year jail term | website=The Economic Times | date=2012-03-31 | url=https://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/punjab-minister-bibi-jagir-kaur-gets-5-year-jail-term/articleshow/12476143.cms | access-date=2019-03-29}}</ref>
==ᱨᱟᱡᱱᱤᱛᱤ==
ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ Shiromani Akali Dal ᱤᱡ ᱢᱮᱢᱵᱚᱨ ᱠᱟᱱᱭ, ᱑᱙᱙᱕ ᱠᱦᱚᱱ ᱚᱱᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱮ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱢᱮᱱᱟᱭᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
3t51sol4b8ry8l7px06r9zo9lbk9p49
ᱡᱟᱜᱤᱨ ᱠᱚᱣᱨ
0
3322
101931
22305
2022-08-22T04:36:35Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
ᱥᱟᱦᱴᱟ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:User:Rocky 734]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱡᱟᱜᱤᱨ ᱠᱚᱣᱨ]] ᱛᱮ ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱠᱮᱫᱼᱟᱭ ᱢᱚᱸᱦᱰᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ: ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱩᱪᱷᱟ. ᱲ ᱠᱮᱫᱟ
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:User:Rocky 734/sandbox]]
8tx53hfe57bkyqnuemlnrgv2itdcy1v
ᱡᱚᱭᱟ ᱵᱚᱪᱪᱚᱱ
0
3333
101886
30739
2022-08-22T02:56:09Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder
| name = ᱡᱚᱭᱟ ᱵᱚᱪᱚᱱ
| office = [[ᱯᱟᱨᱞᱤᱭᱟᱢᱮᱴ ᱥᱚᱦᱮᱛ, ᱨᱟᱡᱽᱡᱚ ᱥᱚᱵᱷᱟ]]
| honorific_suffix = [[Padma Shri|PS]]
| image = Jaya B Big B’s birthday.jpg
| constituency = [[ᱩᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| termstart = ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱐᱔
| president =
| primeminister =
| vicepresident =
| signature = Signature of Jaya Bachchan.svg
| party = [[ᱥᱚᱢᱟᱡᱽᱵᱟᱫᱤ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
| birth_name = ᱡᱚᱭᱟ ᱵᱟᱦᱟᱫᱩᱨᱤ
| birth_date = ᱙ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱔᱘ (ᱵᱚᱭᱚᱥ ᱗᱐)
| birth_place = [[Jabalpur|ᱡᱩᱵᱵᱩᱞᱯᱳᱨ]], [[ᱥᱮᱱᱴᱨᱟᱞ ᱯᱨᱳᱣᱟᱱᱥ ᱮᱸᱰ ᱵᱮᱨᱟᱨ]], [[ᱰᱚᱢᱤᱱᱤᱭᱚᱱ ᱳᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ]] (ᱱᱤᱛᱚᱜ[[ᱡᱚᱵᱚᱞᱯᱩᱨ]], [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]])
| nationality = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ.]]
| spouse = {{marriage|[[ᱚᱢᱤᱛᱟᱵᱷ ᱵᱚᱪᱚᱱ]]|1973|}}
| relations = ᱧᱮᱞ ᱢᱟ [[ᱵᱚᱪᱚᱱ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ]]
| children = [[ᱥᱣᱮᱛᱟ ᱵᱚᱪᱚᱱ ᱱᱚᱱᱫᱚ]] <br> [[ᱚᱵᱷᱤᱥᱮᱠ ᱵᱚᱪᱚᱱ]]
| residence = [[ᱡᱚᱞᱥᱟ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱳ]], [[ᱡᱩᱦᱩ]], [[ᱵᱚᱢᱵᱮ]], [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]], ᱥᱤᱧᱚᱛ<ref>[https://web.archive.org/web/20120503214844/http://wonderfulmumbai.com/photos-of-aaradhya-amitabh-bachchans-three-houses-in-mumbai/]</ref>
| occupation = ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰᱟ.ᱱᱤ<br>ᱨᱟᱡᱽᱟ.ᱨᱤᱭᱟ.
| awards = • ᱙ [[ᱯᱷᱤᱞᱢᱯᱷᱮᱭᱟᱨ ᱮᱣᱟᱨᱰᱥ]]<br>• [[ᱯᱚᱫᱽᱢᱚ ᱥᱨᱤ]] (᱑᱙᱙᱒)
}}
'''ᱡᱚᱭᱟ ᱵᱚᱪᱚᱱ''' (ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱺ ᱡᱚᱭᱟ ᱵᱷᱟᱫᱩᱨᱤ) ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰᱟ.ᱱᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱒᱐᱐᱔ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱩᱱᱭᱟ. ᱳᱯᱷᱤᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱢᱟᱡᱽᱵᱟᱫᱤ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱟᱡᱽᱡᱚ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱮ ᱥᱚᱝᱥᱚᱫᱽ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱲᱟᱭᱟ ᱾ ᱑᱙᱙᱒ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱨ ᱯᱚᱫᱽᱢᱚ ᱥᱨᱤ ᱥᱚᱱᱢᱟᱱ ᱛᱮᱭ ᱢᱟ.ᱱ ᱦᱟᱞᱟᱝ ᱞᱮᱱᱟ ᱾<ref name="Padma Awards">{{cite web|url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |title=Padma Awards |publisher=Ministry of Home Affairs, Government of India |date=2015 |accessdate=21 July 2015 |deadurl=yes |archiveurl=https://www.webcitation.org/6U68ulwpb?url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |archivedate=15 November 2014 |df= }}</ref>
==ᱟᱯᱱᱟᱨᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱡᱚᱭᱟ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱑᱙ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱔᱘ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱡᱚᱵᱚᱞ ᱯᱩᱨ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱡᱚᱭᱟ ᱦᱟᱜ ᱜᱚᱝ ᱫᱚ ᱚᱢᱤᱛᱟᱵᱷ ᱵᱚᱪᱚᱱ ᱥᱟᱝ ᱑᱙᱗᱓ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟ.ᱠᱤᱱᱤᱡ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱚᱵᱷᱤᱥᱮᱠ ᱵᱚᱪᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰᱤᱭᱟ. ᱠᱚᱱᱟᱭ ᱾ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱮᱨᱟ ᱥᱣᱮᱛᱟ ᱵᱚᱪᱚᱱ ᱫᱚ ᱱᱚᱱᱫᱟ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱥᱣᱮᱛᱟ ᱦᱟᱜ ᱜᱚᱝ ᱫᱚ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱠᱟᱯᱩᱨ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱤᱸᱡᱤᱱᱤᱭᱚᱨ ᱡᱟᱶᱟᱭ ᱱᱤᱠᱷᱤᱞ ᱱᱚᱱᱫᱟ ᱥᱟᱶ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱟ.ᱠᱤᱱ ᱨᱤᱱ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟ. ᱱᱚᱵᱽᱭᱟ ᱱᱚᱵᱮᱞᱤ ᱟᱨ ᱚᱜᱚᱥᱛᱭᱚ ᱱᱚᱱᱫᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱚᱵᱷᱤᱥᱮᱠ ᱵᱚᱪᱚᱱ ᱟᱜ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱫᱚ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰᱟ.ᱱᱤ ᱚᱭᱥᱚᱨᱭᱟ ᱨᱟᱭ ᱥᱟᱶ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟ.ᱠᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫᱴᱟ.ᱝ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱮᱨᱟ ᱟᱨᱟᱫᱷᱭᱟ ᱵᱚᱪᱚᱱ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱾
==ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱟᱸᱜᱷᱟᱨ==
==ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱠᱚ==
{| class="wikitable sortable"
|-
! ᱥᱮᱨᱢᱟ !! ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ !! ᱨᱳᱞ !! ᱮᱴᱟᱜ ᱱᱳᱴ
|-
| ᱑᱙᱖᱓ || ''[[ᱢᱚᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ]]'' || ᱵᱟᱱᱤ || [[Bengali language|ᱵᱟᱸᱜᱟᱞᱤ]] ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ
|-
| ᱑᱙᱗᱑ || ''[[Guddi (1971 film)|ᱜᱩᱰᱰᱤ]]'' || ᱠᱩᱥᱩᱢ/ᱜᱩᱰᱰᱤ ||ᱱᱚᱢᱤᱱᱮᱴᱮᱰ—[[ᱯᱷᱤᱞᱢᱯᱷᱮᱭᱟᱨ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰᱟ.ᱱᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ.]]
|-
|᱑᱙᱗᱑ || ''[[ᱫᱷᱟᱱᱭᱤ ᱢᱮᱭᱮ]]''|| ᱢᱚᱱᱟᱥᱟ || ᱵᱟᱸᱜᱟᱞᱤ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ
|-
| ᱑᱙᱗᱑ || ''[[ᱩᱯᱦᱟᱨ]]'' || ᱢᱨᱤᱱᱢᱚᱭᱤ/ᱢᱤᱱᱩ|| ᱱᱚᱢᱤᱱᱮᱴᱮᱰ—[[ᱯᱷᱤᱞᱢᱯᱷᱮᱭᱟᱨ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰᱟ.ᱰᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ.]]
|-
| ᱑᱙᱗᱑ || ''[[ᱡᱚᱱᱚᱱᱤ (1971 film)|ᱡᱚᱱᱚᱱᱤ]]'' || ᱵᱟᱝᱵᱟᱰᱟᱭ || ᱵᱟᱸᱜᱟᱞᱤ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ
|-
| ᱑᱙᱗᱒ || ''[[ᱡᱚᱵᱟᱱᱤ ᱫᱤᱵᱟᱱᱤ]]'' || ᱱᱤᱛᱟ ᱴᱷᱟᱠᱩᱨ ||
|-
| ᱑᱙᱗᱒ || ''[[ᱵᱟᱣᱟᱨᱪᱤ]]'' || ᱠᱨᱤᱥᱱᱟ ᱥᱚᱨᱢᱟ ||
|-
| ᱑᱙᱗᱒ || ''[[ᱯᱚᱨᱤᱪᱚᱭ (film)|ᱯᱚᱨᱤᱪᱚᱭ]]'' || ᱨᱚᱢᱟ ||
|-
| ᱑᱙᱗᱒ || ''[[ᱵᱟᱱᱥᱤ ᱵᱤᱨᱡᱩ]]'' || ᱵᱟᱱᱥᱩ ||
|-
| ᱑᱙᱗᱒ || ''[[ᱯᱤᱭᱟ ᱠᱟ ᱜᱷᱚᱨ]]'' ||ᱢᱟᱞᱛᱤ ||
|-
| ᱑᱙᱗᱒ || ''[[Annadata (1972 film)|ᱚᱱᱱᱚᱫᱟᱛᱟ]]'' || ||
|-
| ᱑᱙᱗᱒ || ''[[ᱮᱠ ᱱᱚᱡᱚᱨ]]'' || ᱥᱚᱵᱽᱱᱟᱢ ||
|-
| ᱑᱙᱗᱒ || ''[[Samadhi (1972 film)|ᱥᱚᱢᱟᱫᱷᱤ]]'' || ||
|-
| ᱑᱙᱗᱒ || ''[[ᱠᱚᱥᱤᱥ]]'' || ᱟᱨᱛᱤ ᱢᱟᱛᱷᱩᱨ || ᱱᱚᱢᱤᱱᱮᱴᱮᱰ—[[ᱯᱷᱤᱞᱢᱯᱷᱮᱭᱟᱨ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰᱟ.ᱱᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ.]]
|-
|᱑᱙᱗᱒ || ''[[Shor (film)|ᱥᱳᱨ]]'' || ᱨᱟᱛ ᱠᱤ ᱨᱟᱱᱤ/ᱨᱟᱱᱤ ||
|-
| ᱑᱙᱗᱒ || ''[[ᱡᱚᱭ ᱡᱚᱵᱟᱱ ᱡᱚᱭ ᱢᱚᱠᱟᱱ]]'' || ᱵᱟᱝᱵᱟᱰᱟᱭ ||
|-
| ᱑᱙᱗᱓ || ''[[ᱜᱟᱭ ᱚᱣᱨ ᱜᱳᱨᱤ ]]'' || ᱱᱤᱛᱟ ᱴᱷᱟᱠᱩᱨ ||
|-
| ᱑᱙᱗᱓ || ''[[Anamika (1973 film)|ᱟᱱᱟᱢᱤᱠᱟ]]'' || ᱟᱱᱟᱢᱤᱠᱟ/ᱠᱟᱧᱪᱚᱱ/ᱚᱨᱪᱚᱱᱟ ||
|-
| ᱑᱙᱗᱓ || ''[[Phagun (1973 film)|ᱯᱷᱟᱜᱩᱱ]]'' || ᱠᱨᱤᱥᱱᱟ ᱥᱚᱨᱢᱟ ||
|-
| ᱑᱙᱗᱓ || ''[[Zanjeer (1973 film)|ᱡᱚᱧᱡᱤᱨ]]'' || ᱢᱟᱞᱟ ||
|-
| ᱑᱙᱗᱓ || ''[[Abhimaan (1973 film)|ᱚᱵᱷᱤᱢᱟᱱ]]'' || ᱩᱢᱟ ᱠᱩᱢᱟᱨ || ᱯᱷᱤᱞᱢᱯᱷᱮᱭᱟᱨ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰᱟ.ᱱ
|-
| ᱑᱙᱗᱔ || ''[[Aahat (film)|ᱟᱦᱚᱴ]]'' || ||
|-
|᱑᱙᱗᱔ || ''[[ ᱫᱤᱞ ᱫᱤᱵᱟᱱᱟ ]]'' || ||
|-
| ᱑᱙᱗᱔ || ''[[ᱠᱚᱨᱟ ᱠᱟᱜᱚᱡᱽ]]'' || ᱚᱨᱪᱚᱱᱟ ᱜᱩᱯᱛᱟ || ᱯᱷᱤᱞᱢᱯᱷᱮᱭᱟᱨ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰᱟ.ᱱᱤ
|-
| ᱑᱙᱗᱔ || ''[[ᱱᱟᱭᱟ ᱫᱤᱱ ᱱᱟᱭᱤ ᱨᱟᱛ]]'' || ||
|-
| ᱑᱙᱗᱔ || ''[[ᱫᱩᱥᱨᱤ ᱥᱤᱛᱟ]]'' || ||
|-
| ᱑᱙᱗᱕ || ''[[Mili (1975 film)|ᱢᱤᱞᱤ]]'' || ᱢᱤᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱᱟ || ᱱᱚᱢᱤᱱᱮᱴᱮᱰ—ᱯᱷᱤᱞᱢᱯᱷᱮᱭᱟᱨ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰᱟ.ᱱᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ.
|-
| ᱑᱙᱗᱕ || ''[[ᱪᱩᱯᱠᱮ ᱪᱩᱯᱠᱮ]]'' || ᱵᱚᱥᱩᱫᱷᱟ ᱠᱩᱢᱟᱨ ||
|-
| ᱑᱙᱗᱕ || ''[[ᱥᱚᱞᱮ]]'' || ᱨᱟᱫᱷᱟ ||
|-
| ᱑᱙᱗᱗ || ''[[ᱚᱵᱷᱤ ᱛᱚ ᱡᱤ ᱞᱮᱸ]]'' || ᱡᱚᱭᱟ ||
|-
| ᱑᱙᱗᱘ || ''[[ᱮᱠ ᱵᱟᱯ ᱪᱷᱮ ᱵᱮᱴᱮ]]'' || ||
|-
| ᱑᱙᱗᱙ || ''[[Nauker (1979 film)|ᱱᱚᱠᱚᱨ]]'' || ᱜᱤᱛᱟ || ᱯᱷᱤᱞᱢᱯᱷᱮᱭᱟᱨ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰᱟ.ᱱᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ
|-
| ᱑᱙᱘᱑ || ''[[Silsila (1981 film)|ᱥᱤᱞᱥᱤᱞᱟ]]'' || ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱢᱟᱞᱦᱚᱛᱨᱟ||ᱱᱚᱢᱤᱱᱮᱴᱮᱰᱼ ᱯᱷᱤᱞᱢᱯᱷᱮᱭᱟᱨ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰᱟ.ᱱᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ.
|-
| ᱑᱙᱙᱕ || ''ᱟᱠᱟ'' || ᱵᱟᱝᱵᱟᱰᱟᱭ || ᱢᱚᱨᱟᱴᱷᱤ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ (Appearance with Amitabh Bachachan)
|-
| ᱑᱙᱙᱘ || ''[[ ᱪᱚᱣᱨᱚᱥᱤ ᱠᱤ ᱢᱟ]]'' || ᱥᱩᱡᱟᱛᱟ ᱪᱟᱴᱮᱨᱡᱤ ||
|-
| ᱒᱐᱐᱐ || ''[[ᱯᱷᱤᱡᱟ]]'' || Nishatbi Ikramullah || [[Filmfare Best Supporting Actress Award]]
|-
| ᱒᱐᱐᱑ || ''[[ᱠᱚᱵᱷᱤ ᱠᱷᱩᱥᱤ ᱠᱚᱵᱷᱤ ᱜᱚᱢ...]]'' || ᱱᱚᱱᱫᱤᱱᱤ ᱨᱟᱭᱪᱟᱸᱫᱽ || Filmfare Best Supporting Actress Award
|-
| ᱒᱐᱐᱒ || ''[[ᱠᱳᱭᱤ ᱢᱮᱨᱮ ᱫᱤᱞ ᱥᱮ ᱯᱩᱪᱷᱮ]]'' || ᱢᱟᱱᱥᱤ ᱫᱮᱵᱤ ||
|-
| ᱒᱐᱐᱒ || ''[[Desh (film)|ᱫᱮᱥ]]'' || ᱥᱩᱯᱨᱚᱵᱷᱟ ᱫᱮᱵᱤ || ᱵᱮᱝᱜᱚᱞᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ
|-
| ᱒᱐᱐᱓ || ''[[ᱠᱟᱞ ᱦᱳ ᱱᱟᱟ ᱦᱳ]]'' || ᱡᱮᱱᱤᱯᱷᱚᱨ ᱠᱟᱹᱯᱩᱨ || Filmfare Best Supporting Actress Award
|-
| ᱒᱐᱐᱗ || ''[[ᱞᱟᱜᱟ ᱪᱩᱱᱚᱨᱤ ᱢᱮ ᱫᱟᱜᱽ]]'' || ᱥᱟᱵᱤᱛᱨᱤ ᱥᱟᱦᱟᱭ ||
|-
| ᱒᱐᱐᱘ || ''Lovesongs:Yesterday, Today & Tomorrow'' || ᱢᱨᱤᱫᱩᱞᱟ ᱪᱟᱴᱮᱨᱡᱤ ||
|-
| ᱒᱐᱐᱘ || ''[[Drona (2008 film)|ᱫᱽᱨᱚᱬᱚ]]'' || ᱠᱩᱭᱤᱱ ᱡᱚᱭᱚᱱᱛᱤ ||
|-
| ᱒᱐᱑᱐ || ''[[ᱟᱯ ᱠᱮ ᱞᱤᱭᱮ ᱦᱟᱸᱢ]]'' || ᱵᱟᱝᱵᱟᱰᱟᱭ ||
|-
| ᱒᱐᱑᱑ || ''[[ᱢᱮᱦᱮᱨᱡᱟᱱ]]'' || ᱢᱮᱦᱮᱨ || Bengali, [[ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟᱫᱮᱥ]]i film
|-
| ᱒᱐᱑᱓ || ''[[Sunglass (film)|ᱥᱚᱱᱜᱞᱟᱥ]]'' / ''ᱛᱚᱠ ᱡᱷᱚᱠ '' || || ᱵᱟᱸᱜᱟᱞᱤ / ᱦᱤᱱᱫᱤ
|-
| ᱒᱐᱑᱖ || ''[[ᱠᱤ ᱮᱸᱰ ᱠᱟ]]'' || Cameo || ᱦᱤᱱᱫᱤ
|}
==ᱢᱟ.ᱱ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ.==
'''''ᱥᱤᱵᱷᱤᱞᱤᱭᱟᱱ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ'''''
* ᱑᱙᱙᱒ – [[ᱯᱚᱫᱽᱢᱚ ᱥᱨᱤ]], ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱱᱟᱜ ᱞᱟᱯᱷᱟᱝ ᱥᱤᱵᱷᱤᱞᱤᱭᱟᱱ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ
[[File:Mr. & Mrs. Bachchan.jpg|thumb|ᱡᱚᱭᱟ ᱵᱚᱪᱪᱚᱱ ᱟᱡᱤᱡ ᱡᱤᱛᱟᱹ, [[ᱚᱢᱤᱛᱟᱵᱽ ᱵᱚᱪᱪᱚᱱ]] ᱥᱟᱶ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Commons category}}
* {{IMDb name|0080149}}
j1ekzvp8on8bgqfrenp5szkblxhy7bf
ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱴᱚᱴᱷᱟ (ᱥᱤᱧᱚᱛ)
0
3400
102056
90474
2022-08-22T09:52:32Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement|
| name = ᱫᱤᱞᱞᱤ-ᱮᱱ ᱥᱤ ᱟᱨ
| image_skyline =
| image_caption = Constituent Map of ᱫᱤᱞᱞᱤ-ᱮᱱ ᱥᱤ ᱟᱨ showing details of the region
| image_map = Delhi metropolitan region, satellite image, Landsat-5, 2011-03-12.jpg
| map_caption = [[National Capital Territory of Delhi]] as captured by Landsat-5 satellite
| coordinates = {{coord|28|40|N|77|13|E|region:IN-DL_type:adm1st_source:kolossus-dewiki|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]]<br>[[ᱦᱚᱨᱤᱭᱟᱬᱟ]]<br>[[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]]<br> [[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| leader_title = Regional authority
| leader_name = ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱯᱞᱟᱱᱱᱤᱝ ᱵᱚᱨᱰ
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 58332
| population_footnotes =
| population_total = 46,069,000
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_density_km2 = auto
| website = {{URL|http://ncrpb.nic.in/}}
}}'''ᱮᱱ ᱥᱤ ᱟᱨ''' ᱨᱮ [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]] ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱴᱟᱣᱚᱜᱠᱟᱱᱟ ᱥᱩᱵᱮ [[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]], ᱦᱚᱨᱤᱭᱟᱬᱟ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱢᱮᱥᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ।<ref>{{cite web|url=https://www.bhaskar.com/union-territory/new-delhi/news/ut-del-hmu-new-haryanas-jind-and-karnal-add-in-part-of-ncr-zone-5017644-nor.html|title=https://www.bhaskar.com/union-territory/new-delhi/news/ut-del-hmu-new-haryanas-jind-and-karnal-add-in-part-of-ncr-zone-5017644-nor.html}}</ref> ᱮᱱ ᱥᱤ ᱟᱨ ᱨᱮ ᱔ ᱢᱟᱬᱟᱭ ᱗᱐ ᱵᱟᱲᱟᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱲᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ । ᱥᱟᱢᱩᱪᱮ ᱮᱱ ᱥᱤ ᱟᱨ ᱨᱮ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱥᱟᱨ ᱵᱤᱥᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱑,᱔᱘᱔ ᱟᱠᱣᱟᱨ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱮᱱ ᱥᱤ ᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒.᱙ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟᱭ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱟᱡᱤᱭᱟᱵᱟᱫᱽ, ᱜᱚᱛᱟᱢ ᱵᱩᱫᱫᱷ (ᱱᱚᱭᱮᱰᱟ), ᱜᱨᱮᱴᱟᱨ ᱱᱚᱭᱮᱰᱟ, ᱵᱩᱞᱮᱸᱫᱽᱥᱚᱦᱚᱨ, ᱵᱟᱜᱽᱯᱟᱛ, ᱦᱟᱯᱩᱲ ᱟᱨ ᱢᱩᱡᱚᱯᱷᱯᱷᱚᱨᱱᱚᱜᱚᱨ; ᱟᱨ ᱦᱚᱨᱤᱭᱟᱬᱟ ᱯᱷᱚᱨᱤᱫᱟᱵᱟᱫᱽ, ᱜᱩᱲᱜᱟᱶ, ᱢᱮᱣᱟᱛ, ᱨᱚᱦᱛᱟᱠ, ᱥᱚᱱᱤᱯᱟᱛ, ᱨᱮᱣᱟᱲᱤ, ᱡᱷᱟᱡᱡᱟᱨ, ᱯᱟᱱᱤᱯᱟᱛ, ᱯᱟᱞᱣᱟᱞ, ᱢᱟᱦᱮᱸᱫᱨᱟᱜᱟᱲ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ-ᱵᱷᱚᱨᱚᱛᱯᱩᱨ ᱟᱨᱟᱞᱣᱟᱨ ᱮᱱ ᱥᱤ ᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱥᱟ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://abpnews.abplive.in/india-news/ncr-national-capital-region-of-india-a-to-z-things-you-must-know-about-it-762031|title=ᱟᱢ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱤᱞᱞᱤ- NCR ᱨᱮᱢ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱢᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱵᱚᱛ A ᱠᱷᱟᱱ Z ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ}}</ref>
ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱓ ᱨᱮ ᱮᱱ ᱥᱤ ᱟᱨ ᱨᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱥᱟ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱦᱟᱨᱤᱭᱟᱬᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱤᱣᱟᱲᱤ ᱟᱨ ᱢᱟᱦᱮᱸᱫᱨᱟᱜᱟᱲᱷ', ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱚᱨᱚᱛᱯᱩᱨ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱮᱱ ᱥᱤ ᱟᱨ ᱫᱚ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱮᱱ ᱥᱤ ᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱥᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟᱛᱮ ᱵᱟᱬᱛᱤ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱑᱙ ᱴᱟᱝ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱒᱐᱑᱑-᱑᱒ ᱨᱮ ᱥᱟᱠᱟᱞ ᱚᱲᱟᱜ ᱩᱛᱯᱟᱫᱽ (ᱡᱤᱰᱤᱯᱤ) ᱨᱮ ᱑᱒᱘.᱙ ᱭᱩᱮᱥ ᱟᱨᱟᱵᱽ ᱵᱚᱞᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱯᱟᱫᱟᱱ ᱮᱱᱟ, ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱡᱤᱲᱤᱯᱤ ᱭᱟᱜ ᱗.᱕ ᱯᱨᱟᱛᱤᱥᱟᱛ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱱᱟᱦᱟᱜ ᱨᱮ ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱟᱥ ᱢᱮᱥᱟ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱟᱢᱞᱤ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱯᱟᱥᱪᱤᱢᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱜᱷᱟᱴᱟᱠ ᱴᱚᱴᱷᱟ ==
ᱦᱚᱨᱤᱭᱟᱬᱟ, ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱮᱭᱟ ᱯᱟᱲᱚᱥᱤ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱒᱔ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱥᱟᱶᱼᱥᱟᱶ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱮᱱ ᱥᱤ ᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱟᱴᱷᱟᱱ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱷᱟᱴᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱥᱟᱨ ᱵᱤᱥᱟᱹᱨ ᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱒᱐᱒᱒, ᱢᱩᱡᱚᱯᱷᱯᱷᱚᱨᱱᱚᱜᱚᱨ, ᱡᱤᱸᱫᱽ ᱟᱨ ᱠᱚᱨᱱᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱬᱛᱤ) ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ :
{| class="sortable wikitable"
!State
!Districts
!Area
!Population<br /><br />(in thousands)
|-
| rowspan="8" style="text-align:center;" |[[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
|ᱢᱤᱨᱩᱛ
| rowspan="8" style="text-align:right;" |14,858
| rowspan="8" style="text-align:right;" |14,576
|-
|Muzaffarnagar|ᱢᱩᱡᱟᱯᱷᱯᱷᱟᱨᱱᱚᱜᱚᱨ
|-
|ᱜᱟᱡᱤᱭᱟᱵᱟᱫᱽ
|-
|ᱜᱚᱛᱟᱢ ᱵᱩᱫᱫᱷ ᱱᱚᱜᱚᱨ
|-
|ᱵᱩᱞᱮᱸᱫᱽᱥᱚᱦᱚᱨ
|-
|ᱵᱟᱜᱷᱯᱟᱛ
|-
|ᱦᱟᱯᱩᱨ
|-
|ᱥᱟᱢᱞᱤ
|-
| rowspan="14" style="text-align:center;" |ᱦᱚᱨᱤᱭᱟᱬᱟ
|Faridabad
| rowspan="14" style="text-align:right;" |28,545
| rowspan="14" style="text-align:right;" |11,031
|-
|ᱜᱩᱨᱩᱜᱨᱟᱢ
|-
|ᱢᱟᱦᱮᱸᱫᱨᱟᱜᱟᱲ
|-
|ᱵᱷᱤᱣᱟᱱᱤ
|-
|ᱪᱟᱨᱠᱷᱤ ᱫᱟᱫᱽᱨᱤ
|-
|ᱱᱩᱦ
|-
|ᱨᱚᱦᱛᱟᱠ
|-
|Sonipat|ᱥᱚᱱᱤᱯᱟᱛ
|-
|Rewari|ᱨᱮᱣᱟᱲᱤ
|-
|ᱡᱷᱟᱡᱡᱟᱨ
|-
|ᱯᱟᱱᱤᱯᱟᱛ
|-
|ᱯᱟᱞᱣᱟᱞ
|-
|Jind<ref name="newdist">{{cite news|title=NCR gets bigger; 3 more districts added|url=http://www.thehindu.com/news/cities/Delhi/three-more-districts-added-to-national-capital-region/article7298386.ece|accessdate=26 March 2016|work=The Hindu|date=9 June 2015|location=New Delhi}}</ref>
|-
|Karnal<ref name="newdist" />
|-
| rowspan="2" style="text-align:center;" |ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ
|Alwar
| rowspan="2" style="text-align:right;" |13,447<br /><br />
| rowspan="2" style="text-align:right;" |3,674
|-
|Bharatpur<ref name="newdist" />
|-
|NCT ᱫᱤᱞᱞᱤ
|ᱫᱤᱞᱞᱤ
| align="right" |1,483
| align="right" |16,788
|-
| colspan="2" style="text-align:right;" |'''''Total'''''
| align="right" |'''''58,332'''''
| align="right" |'''''46,069'''''
|-
|
|
|
|
|}
* ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱢᱮᱴᱨᱚ ᱨᱮᱞ
* ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱤᱱ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ
<br />
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
c648bmcuhgeaum9sbxzluxtkqaq17jn
ᱡᱚᱢᱢᱩ
0
3413
101831
44638
2022-08-22T01:28:57Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱢᱢᱩ
| other_name = ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮᱟᱜᱽ ᱥᱚᱦᱟᱨ<ref>{{Cite news |url=https://www.business-standard.com/article/pti-stories/jammu-srinagar-nh-reopens-for-one-way-traffic-119013000622_1.html |title=Jammu-Srinagar NH reopens for one-way traffic |last=India |first=Press Trust of |date=2019-01-30 |work=Business Standard India |access-date=2019-02-28 |quote=Jammu, the '''City of Temples''', recorded a low of 7.7 degrees Celsius compared to the previous night's 4.1 degrees Celsius}}</ref>
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_map = Kashmir Jammu Map.png
| image_alt = ᱠᱟᱥᱢᱤᱨ ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱢᱮᱯ
| image_caption = ᱠᱟᱥᱢᱤᱨ ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱢᱮᱯ
| coordinates = {{coord|32.73|N|74.87|E|display=inline}}
| subdivision_type1 = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type3 = ᱡᱤᱞᱞᱟ
| subdivision_name1 = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_name2 = ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱥᱢᱤᱨ
| subdivision_name3 = ᱡᱟᱢᱢᱩ
| established_title = Settled
| government_type = ᱢᱩᱱᱥᱤᱯᱟᱞ ᱠᱚᱯᱚᱨᱮᱥᱚᱱ
| governing_body = ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱢᱩᱱᱥᱤᱯᱟᱞ ᱠᱚᱯᱚᱨᱮᱥᱚᱱ ᱟᱨ ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱰᱮᱵᱞᱚᱯᱢᱮᱱᱴ ᱚᱛᱦᱚᱨᱤᱴᱤ
| unit_pref = Metric
| area_total_km2 = ᱒᱖.᱖᱔
| elevation_footnotes = <ref name="Elevation">{{Cite book |url=https://books.google.co.in/books?id=4UiY20bY7aMC&lpg=PP1&pg=PA1#v=onepage&q&f=false |title=Regional Planning for Health Care System in Jammu and Kashmir |last=Akhtar |first=Rais |publisher=Concept Publishing Company |isbn=9788180696275 |page=1}}</ref>
| elevation_m = ᱓᱐᱐
| population_total = ᱕,᱐᱒,᱑᱙᱗
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_density_km2 = ᱔᱕
| population_metro = ᱖,᱕᱗,᱓᱑᱔
| population_rank = ᱙᱒ ᱱᱰ.
| demographics1_info1 = ᱩᱨᱫᱩ<ref name="langoff">{{cite web|title=52nd REPORT OF THE COMMISSIONER FOR LINGUISTIC MINORITIES IN INDIA|url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|website=nclm.nic.in|publisher=[[Ministry of Minority Affairs]]|accessdate=23 January 2019 |deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170525141614/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|archivedate=25 May 2017|df=dmy-all}}</ref>
| demographics1_title2 = ᱵᱟᱠᱤ ᱠᱚ
| demographics1_info2 = ᱰᱚᱜᱨᱤ, ᱯᱚᱱᱡᱟᱵᱤ, ᱦᱤᱱᱫᱤ<ref name="langoff"/>
| timezone1 = ᱟᱭ. ᱮᱥ. ᱴᱤ
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[ᱯᱚᱥᱴᱟᱞ ᱤᱱᱰᱮᱠᱥ ᱮᱞ|ᱯᱤᱱ]]
| postal_code = 180001<ref>{{cite web |author1=Department of Posts, Ministry of Communications, Government of India |title=Village/Locality based Pin mapping as on 16th March 2017 |url=https://data.gov.in/resources/villagelocality-based-pin-mapping-16th-march-2017 |website=data.gov.in |accessdate=4 October 2018}}</ref>
| registration_plate = JK-02
| blank1_name_sec1 = ᱥᱮᱠᱥ ᱨᱮᱥᱤᱚ
| blank1_info_sec1 = ᱘᱖᱗ [[female|♀]]/ ᱑᱐᱐᱐ [[male|♂]]
| blank1_name_sec2 = ᱯᱟᱜᱚ
| blank1_info_sec2 = ᱩᱫᱜᱟᱹᱨ <small>(Köppen)</small>
| website = {{URL|jammu.nic.in}}
| blank2_name_sec1 = ᱥᱤᱠᱦᱤᱛ
| blank2_info_sec1 = ᱙᱐.᱑᱔%
| blank3_name_sec1 = ᱫᱮᱞᱤ ᱠᱦᱚᱱ
| blank3_info_sec1 = {{convert|575|km|mi|abbr=on}} NW
| blank4_name_sec1 = ᱢᱩᱢᱵᱟᱤ ᱠᱦᱚᱱ
| blank4_info_sec1 = {{convert|1971|km|mi|abbr=on}} NE ([[Indian highways|land]])
| blank2_name_sec2 = ᱫᱟᱜ ᱡᱚᱨᱚ ᱠᱚ
| blank2_info_sec2 = {{convert|710|mm|in|abbr=on}}
| blank3_name_sec2 = ᱥᱤᱛᱩᱸᱱᱜ ᱨᱮ
| blank3_info_sec2 = {{convert|29.6|°C|°F}}
| blank4_name_sec2 = ᱥᱟᱨᱫᱤ ᱨᱮ
| blank4_info_sec2 = {{convert|17.7|°C|°F}}
}}
ᱡᱚᱢᱢᱩ ᱫᱚ [[ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ]] ᱨᱮᱟᱜ ᱥᱟᱨᱫᱤ ᱨᱟᱡᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱜ ᱚᱱᱟ ᱠᱦᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱴᱟᱝ ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱠᱟᱱᱟ '''ᱡᱟᱢᱢᱩ''' ᱟᱨ ᱵᱟᱠᱤ ᱫᱚ '''[[ᱥᱨᱤᱱᱚᱜᱚᱨ]]''' (ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱟᱜ ᱥᱤᱴᱩᱝ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ) ᱟᱨ '''ᱞᱟᱫᱟᱠ''' ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱟ ᱡᱟᱭᱜᱚ ᱫᱚ ᱢᱤᱸᱫᱤᱨ ᱞᱟᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱟᱰᱤ ᱞᱚᱠᱯᱨᱤᱭᱚ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱫᱚ ᱢᱤᱴᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱛᱮ ᱱᱚᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱨᱮᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ '''ᱨᱟᱡᱟ ᱡᱟᱢᱵᱩᱞᱚᱪᱚᱱ''' ᱨᱮᱟᱜ ᱧᱩᱴᱩᱢ ᱛᱮ ᱮᱢ ᱠᱟᱜᱽᱟ, ᱨᱟᱡᱟ ᱡᱟᱢᱵᱩᱞᱚᱪᱚᱱ ᱫᱚ ᱙ ᱥᱚᱛᱟᱵᱚᱫᱤ ᱨᱮ ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱨᱮ ᱨᱟᱡ ᱞᱮᱟᱭ ᱾<ref name="foundation">[http://www.dailyexcelsior.com/priya-sethi-lays-foundation-stone-of-statue-of-jambu-lochan/ Priya Sethi lays foundation stone of statue of Jambu Lochan], Daily Excelsior, 1 August 2016.</ref> ᱚᱱᱰᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱᱠᱟᱱ ᱦᱚᱰ ᱦᱤᱥᱟᱵ ᱛᱮ ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱫᱚ ᱓᱐᱐᱐ ᱵᱚᱨᱥᱚ ᱢᱟᱨᱮᱟᱟ, ᱦᱮᱞᱮ ᱤᱛᱤᱦᱟᱥᱠᱟᱨᱤ ᱦᱤᱥᱟᱵ ᱛᱮ ᱱᱚᱟ ᱫᱚ ᱯᱩᱨᱟ ᱵᱟᱝ ᱥᱚᱛᱭᱚ ᱜᱮᱭᱟ ᱾{{sfn|Kapur, History of Jammu and Kashmir State|1980|p=9}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱚ]]
gjqt1oc56ac2ct5sf2y4i29oofg4wdp
ᱡᱟᱞᱞᱤᱭᱟᱱ-ᱣᱟᱞᱟ ᱵᱟᱜᱽ
0
3427
101923
67601
2022-08-22T04:28:30Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
[[File:Massacre memorial in Amritsar.jpg|right|thumb|180px|ᱡᱟ.ᱞᱞᱤᱭᱟ-ᱣᱟᱞᱟ ᱵᱟᱜᱽ ᱢᱮᱢᱚᱨᱤᱭᱟᱞ]]
'''ᱡᱟ.ᱞᱞᱤᱭᱟ-ᱣᱟᱞᱟ''' ᱵᱟᱜᱽ ᱫᱚ ᱯᱚᱱᱡᱟᱵ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱚᱞᱰᱮᱱ ᱴᱮᱢᱯᱞ (ᱥᱚᱱᱟ ᱢᱟᱸᱫᱤᱨ) ᱛᱦᱮᱸᱱ ᱢᱤᱛᱟᱝ ᱵᱚᱜᱤᱪᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱑᱙᱕᱑ ᱨᱮ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ, ᱥᱤᱧᱚᱛᱼᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱨᱟᱡ ᱨᱮᱜᱟᱜ ᱩᱰᱤ ᱥᱚᱨᱚᱢᱱᱟᱠ ᱜᱷᱚᱴᱱᱟ ᱩᱭᱦᱟᱨ ᱞᱟᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱚᱱᱰᱮ ᱢᱮᱢᱚᱨᱤᱟᱞ ᱠᱚ ᱛᱮᱟᱨ ᱠᱮᱟᱟ ᱾ ᱑᱓ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱑᱙ ᱨᱮ ᱢᱟᱤᱞᱥ ᱤᱨᱣᱤᱜ, ᱨᱮᱟᱜ ᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱡᱮᱱᱨᱟᱞ ᱰᱟᱭᱚᱨ ᱵᱤᱨᱚᱫ ᱯᱨᱚᱫᱚᱨᱥᱚᱱ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱠᱩᱜ ᱦᱚᱲ ᱪᱮᱴ ᱨᱮ ᱜᱤᱲᱤᱠᱟᱱᱲᱚ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱜᱩᱞᱤ ᱠᱟᱱᱲᱚ ᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱛᱮ ᱜᱤᱫᱨᱟ. ᱦᱚᱸ ᱫᱟᱭᱟ ᱵᱟᱠᱚ ᱫᱮᱠᱦᱟᱣ ᱞᱮᱫ ᱠᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱟᱜᱽ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱱᱤᱛ ᱦᱚᱸ ᱚᱱᱟ ᱜᱩᱞᱤ ᱠᱟᱱᱲᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱵᱥᱮᱥ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱟᱽ ᱾<ref name="Wire2019">{{Cite web|url=https://thewire.in/history/jallianwala-bagh-100-years-amritsar|title=Why Popular Local Memory of Jallianwala Bagh Doesn't Fit the National Narrative|last=Datta|first=Nonica|date=13 April 2019|website=The Wire|archive-url=|archive-date=|access-date=10 October 2019}}</ref><ref name="Singhania2019">{{cite book|author=Anita Goyal and Aastha K Singhania|title=Voices from Punjab: The strength and resilience of 15 Punjabi women living in the UK|url=https://books.google.com/books?id=4Rq7DwAAQBAJ&pg=PA17|year=2019|publisher=Matador|isbn=978-1-83859-133-5|page=17}}</ref><ref name=1951Act>[https://indiankanoon.org/doc/1775899/ Jallianwala Bagh National Memorial Act]. ACT NO. 25 OF 1951. 1st May, 1951.</ref>
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
[[File:Jallianwallah.jpg|thumb|right|᱑᱙᱑᱙ ᱡᱟ.ᱞᱞᱤᱭᱟ-ᱣᱟᱞᱟ ᱵᱟᱜᱽ ᱠᱤᱪᱤ ᱢᱟᱦ ᱯᱚᱨᱮ ᱨᱮᱟᱜᱽ ᱫᱨᱩᱥᱭᱚ]]
᱑᱓ ᱮᱯᱨᱤᱞ, ᱯᱚᱱᱡᱟᱵ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱚᱨᱥᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ (ᱵᱚᱭᱥᱟ.ᱠᱷᱤ) ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱶᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱵᱤᱨᱚᱫ ᱯᱨᱚᱫᱚᱨᱥᱚᱱ ᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱡ ᱠᱚ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱧᱟᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱫᱚ ᱵᱨᱤᱜᱮᱰᱚᱨ ᱡᱮᱱᱮᱨᱟᱞ ᱟᱨ. ᱮᱪ. ᱰᱟᱭᱚᱨ ᱫᱚ '''ᱡᱟ.ᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ''' ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱱᱚᱱᱰᱮ ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱡᱮᱛᱮ ᱢᱤᱴᱤᱝ ᱠᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱠᱮᱱᱥᱮᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱒ᱼ᱙ ᱜᱩᱨᱠᱷᱟ, ᱵᱟᱞᱩᱪᱤ, ᱨᱟᱡᱯᱩᱛ, ᱴᱨᱩᱯ, ᱒ᱼ᱙ ᱜᱩᱨᱠᱷᱟᱥ, ᱕᱔ ᱱᱚ ᱟᱨ ᱕᱙ ᱥᱤᱱᱫ ᱨᱟᱤᱯᱷᱟᱹᱞᱥ ᱠᱚ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱛᱮ ᱚᱱᱰᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨᱮᱱ ᱛᱮ ᱟᱫᱮᱥ ᱮᱢᱟ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱜᱩᱰᱤ ᱠᱚ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱟᱨ ᱚᱡᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱟᱱᱡᱟᱢ ᱠᱷᱟᱛᱮ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱠᱚ ᱜᱩᱲᱤ ᱠᱮᱫ ᱠᱮᱣᱠᱚ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱜᱩᱲᱤ ᱠᱟᱱᱰᱚ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱓᱗᱙ ᱡᱚᱬ ᱠᱚ ᱜᱚᱡ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱑᱒᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱷᱮᱨ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱟᱷᱚᱛ ᱮᱱᱟ ᱠᱚ ᱾ ᱦᱮᱞᱮ ᱚᱱᱟ ᱵᱤᱯᱚᱨᱤᱛ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱠᱤᱪᱦᱤ ᱟᱝᱠᱲᱟ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵ ᱛᱮ ᱑᱕᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱜᱚᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=Anand2019pp.99>[https://books.google.co.uk/books?id=AoCaDwAAQBAJ&printsec=frontcover&dq=jallianwala+bagh+park&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwi1-I3Nm4zlAhXKTMAKHdlXBS8Q6AEIMTAB#v=onepage&q=jallianwala%20bagh&f=false Anand, Anita ''The Patient Assassin'' (2019). pp.99]</ref><ref name=Hazra2019>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/memorialising-and-remembering-jallianwala-bagh/articleshow/68856088.cms|title=Memorialising, and Remembering, Jallianwala Bagh|last=Hazra|first=Indrajit|date=13 April 2019|work=The Economic Times|access-date=11 October 2019}}</ref>
== ᱡᱟ.ᱞᱞᱤᱭᱟᱣᱟᱞᱟ ᱵᱟᱜᱽ ᱧᱩᱛᱩᱢ ==
ᱡᱟ.ᱞᱞᱤᱭᱟᱣᱟᱞᱟ ᱵᱟᱜᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱟᱱᱰᱮ ᱛᱟᱦᱱᱠᱟᱱ '''ᱥᱤᱠᱦ ᱨᱟᱡ''' ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱛᱟᱜᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱷᱤᱢᱢᱚᱛ ᱥᱤᱸᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱡᱟ.ᱞᱞᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟ ᱠᱟᱱ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱾ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱡᱟ.ᱞᱞᱷᱮᱣᱟᱞᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱭᱟ ᱚᱱᱟᱠᱦᱟᱛᱤᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱟᱨ ᱦᱚᱦᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱷᱟᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱫᱚ ᱡᱟ.ᱞᱞᱤᱭᱟᱣᱟᱞᱟ ᱵᱟᱜᱽ ᱢᱮᱛᱟ-ᱜᱟ ᱾
==ᱡᱟᱭᱜᱟ==
ᱚᱱᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱫᱚ ᱯᱨᱚᱠᱨᱩᱛ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱞᱤ ᱯᱩᱰᱭᱟ. ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟ ᱥᱩᱨ ᱴᱦᱮᱱ ᱜᱮ ᱥᱤᱠᱦᱽ ᱠᱚᱟᱜ ᱫᱦᱚᱨᱢᱚᱥᱛᱷᱚᱲᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱽᱟ ᱡᱟᱦᱟ ᱜᱚᱞᱰᱮᱱ ᱴᱮᱢᱯ.ᱞ (ᱥᱚᱱᱟ ᱢᱟᱸᱫᱤᱨ) ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱽᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱠᱦ ᱠᱚᱟᱜ ᱟ.ᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱯᱚᱵᱤᱛᱨᱚ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱜᱮᱞᱨᱭ ==
<gallery>
File:A vntage Banyan Tree at the Jallianwalan Bagh, Amritsar, India.jpg|A vintage Banyan tree
File:Amar jyoti, jallianwala bagh, Amritsar sahib - panoramio.jpg|Amar Jyoti
File:Jallianwala Bagh in Day light.JPG|Martyr's memorial
File:BulletMarks.JPG|Bullet marks in the walls
File:Amritsar 20180906 115355.jpg|The Flame of Liberty
File:Jallian Wala Bagh Massacre portrait painting.jpg|Jallianwala Bagh Massacre portrait painting
Bullet marks at Jallianwala Bagh.jpg|a close up of the bullet marks at Jallianwala Bagh
</gallery>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱱᱟᱜᱟᱢ]]
5155j349wc8yqlmjwx8ga790i2rzpwr
ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ
0
3519
101768
64326
2022-08-21T17:32:43Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->| name = ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ <br>Khulna Division
| native_name = খুলনা বিভাগ
| native_name_lang = bn<!-- ISO 639-2 code -->
| settlement_type = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ]]
| image_alt =
| image_caption =
| image_seal =
| image_map = Khulna in Bangladesh.svg
| photo1a = Khulna Sky View.jpg
| photo2a = Gollamari Sritisoudho.jpg
| photo2b = খান জাহান আলী সেতু.jpg
| photo3a = KU kJAH.jpg
| photo3b = Khulna medical college - boys hostel.jpg
| photo4b = Nagar Bhaban, Khulna.jpg
| map_alt =
| map_caption = Location of Khulna
| image_map1 = Khulna Division districts map.png
| map_caption1 = Districts of Khulna Division
| coordinates = {{coord|22|55|N|89|15|E|region:BD_type:adm1st_source:GNS-enwiki|display=inline,title}}
| coor_pinpoint =
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ
| subdivision_name = {{flag|Bangladesh }}
| established_title = ᱵᱮᱱᱟᱣᱠᱟᱱ
| established_date = ᱑᱙᱖᱐
| seat_type = ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ
| seat = [[ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| government_footnotes =
| leader_party =
| leader_title =
| leader_name =
| unit_pref = Metric<!-- or US or UK -->
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 22284.22
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_total = 15687759
| population_as_of = 2011 census
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| population_note =
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +6
| iso_code = BD-D
| website = {{URL|https://khulna.gov.bd}}
| footnotes =
| blank_name_sec1 = [[Human Development Index|HDI]] (2017)
| blank_info_sec1 = 0.620<ref name="GlobalDataLab">{{Cite web|url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|language=en|access-date=2018-09-13}}</ref><br/>{{color|#fc0|medium}}
| blank_name_sec2 = Notable sport teams
| blank_info_sec2 = [[Khulna Titans]], [[Khulna Division cricket team|Khulna Division]]
}}
'''ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ''' [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱤᱨᱟᱹᱞ(᱘) ᱜᱚᱴᱮᱝ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱴᱴᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ-ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟᱨᱮ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱩᱢᱩᱝ(ᱟᱫᱚᱢᱥᱩᱢᱟᱨᱤ) ᱠᱟᱛᱮᱜᱮ ᱧᱟᱢ ᱮᱱᱟ ᱱᱚ-ᱳᱭᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱒᱒,᱒᱘᱕ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱟᱨ ᱑᱕,᱕᱖᱓,᱐᱐ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ-ᱳᱭᱟ ᱾ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱜᱮ ᱾ ᱵᱷᱟᱠᱟ ᱟᱨ ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱮᱨᱟᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱮ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ-ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱩᱯᱚᱥᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱨ ᱵᱷᱚᱹᱭᱨᱚᱹᱵᱽ ᱜᱟᱰᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱮ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫᱽ ᱛᱮ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱰᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱩᱢᱟᱹᱞ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱨᱤ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱫᱚ ᱠᱟᱹᱨᱤ(ᱥᱤᱞᱯᱚ)ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱷᱚᱡᱽ ᱔᱘ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱥᱟᱶᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱨ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱜᱟᱰᱟ ᱚᱝᱞᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱫᱷᱟᱹᱛᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱵᱤᱨ ᱜᱟᱴᱟᱲ ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ ᱫᱚ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱹᱡᱷᱤᱱ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ,ᱵᱟᱜᱮᱨᱦᱟᱴ,ᱥᱟᱛᱠᱷᱤᱨᱟ ᱡᱮᱞᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ ᱫᱚ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱫᱚ ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ ᱵᱚᱞᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱼᱳᱭᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱰᱷᱟᱠᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱓᱓᱓ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮ ᱾ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ,ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱰᱟᱦᱟᱨ,ᱫᱟᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱑᱙᱑᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱚᱱᱟ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱫᱟᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮ ᱞᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱮᱥᱴᱤᱢᱟᱨ ᱠᱚ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
== ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ ᱢᱟᱦᱟ ==
᱑᱙᱔᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧᱟ]] ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]], [[ᱰᱷᱟᱠᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱰᱷᱟᱠᱟ]], [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ]] ᱟᱨ [[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ]] ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱨ [[ᱵᱚᱨᱤᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱵᱚᱨᱤᱥᱟᱞ]] ᱫᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱰᱷᱟᱠᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ [[ᱠᱩᱥᱴᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱩᱥᱴᱤᱭᱟ]], [[ᱡᱚᱥᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱚᱥᱚᱨ]], [[ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ]] ᱟᱨ [[ᱵᱟᱜᱷᱮᱨᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱟᱜᱷᱮᱨᱜᱚᱸᱡᱽ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱱᱤᱭᱟᱸᱛᱮ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱚᱛᱱᱚ ==
ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱱᱟ, ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ]], ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱰᱷᱟᱠᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱟᱨ [[ᱵᱚᱨᱤᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱸᱰ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ [[ᱢᱮᱱᱜᱨᱮᱰ ᱵᱤᱨ]] ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹᱯ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ]] ᱥᱟᱶ [[ᱵᱚᱝᱜᱚᱯᱚ ᱥᱟᱜᱚᱨ]] ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
== ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ ==
ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱕᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ|ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱟᱨ ᱞᱟᱛᱟᱨᱨᱮ ᱚᱞᱟᱠᱟᱱ ᱑᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
#[[ᱠᱩᱥᱴᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
#[[ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
#[[ᱪᱩᱣᱟᱰᱟᱝᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
#[[ᱡᱷᱤᱱᱟᱭᱫᱚᱦ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
#[[ᱱᱚᱲᱟᱭᱤᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
#[[ᱵᱟᱜᱮᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
#[[ᱢᱟᱜᱩᱨᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
#[[ᱢᱮᱦᱮᱨᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
#[[ᱡᱚᱥᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
#[[ᱥᱟᱛᱠᱷᱤᱨᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
== ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤᱠᱚ ==
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
<references />
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{Divisions and districts of Bangladesh}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
mze34bfvx33uk38r162n5d6xtbvlbek
101769
101768
2022-08-21T17:33:04Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->| name = ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ <br>Khulna Division
| native_name = খুলনা বিভাগ
| native_name_lang = bn<!-- ISO 639-2 code -->
| settlement_type = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ]]
| image_alt =
| image_caption =
| image_seal =
| image_map = Khulna in Bangladesh.svg
| photo1a = Khulna Sky View.jpg
| photo2a = Gollamari Sritisoudho.jpg
| photo2b = খান জাহান আলী সেতু.jpg
| photo3a = KU kJAH.jpg
| photo3b = Khulna medical college - boys hostel.jpg
| photo4b = Nagar Bhaban, Khulna.jpg
| map_alt =
| map_caption = Location of Khulna
| image_map1 = Khulna Division districts map.png
| map_caption1 = Districts of Khulna Division
| coordinates = {{coord|22|55|N|89|15|E|region:BD_type:adm1st_source:GNS-enwiki|display=inline,title}}
| coor_pinpoint =
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ
| subdivision_name = {{flag|Bangladesh }}
| established_title = ᱵᱮᱱᱟᱣᱠᱟᱱ
| established_date = ᱑᱙᱖᱐
| seat_type = ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ
| seat = [[ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| government_footnotes =
| leader_party =
| leader_title =
| leader_name =
| unit_pref = Metric<!-- or US or UK -->
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 22284.22
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_total = 15687759
| population_as_of = 2011 census
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| population_note =
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +6
| iso_code = BD-D
| website = {{URL|https://khulna.gov.bd}}
| footnotes =
| blank_name_sec1 = [[Human Development Index|HDI]] (2017)
| blank_info_sec1 = 0.620<ref name="GlobalDataLab">{{Cite web|url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|language=en|access-date=2018-09-13}}</ref><br/>{{color|#fc0|medium}}
| blank_name_sec2 = Notable sport teams
| blank_info_sec2 = [[Khulna Titans]], [[Khulna Division cricket team|Khulna Division]]
}}
'''ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ''' [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱤᱨᱟᱹᱞ(᱘) ᱜᱚᱴᱮᱝ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱴᱴᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ-ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟᱨᱮ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱩᱢᱩᱝ(ᱟᱫᱚᱢᱥᱩᱢᱟᱨᱤ) ᱠᱟᱛᱮᱜᱮ ᱧᱟᱢ ᱮᱱᱟ ᱱᱚ-ᱳᱭᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱒᱒,᱒᱘᱕ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱟᱨ ᱑᱕,᱕᱖᱓,᱐᱐ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ-ᱳᱭᱟ ᱾ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱜᱮ ᱾ ᱵᱷᱟᱠᱟ ᱟᱨ ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱮᱨᱟᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱮ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ-ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱩᱯᱚᱥᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱨ ᱵᱷᱚᱹᱭᱨᱚᱹᱵᱽ ᱜᱟᱰᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱮ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫᱽ ᱛᱮ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱰᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱩᱢᱟᱹᱞ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱨᱤ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱫᱚ ᱠᱟᱹᱨᱤ(ᱥᱤᱞᱯᱚ)ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱷᱚᱡᱽ ᱔᱘ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱥᱟᱶᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱨ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱜᱟᱰᱟ ᱚᱝᱞᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱫᱷᱟᱹᱛᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱵᱤᱨ ᱜᱟᱴᱟᱲ ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ ᱫᱚ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱹᱡᱷᱤᱱ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ,ᱵᱟᱜᱮᱨᱦᱟᱴ,ᱥᱟᱛᱠᱷᱤᱨᱟ ᱡᱮᱞᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ ᱫᱚ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱫᱚ ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ ᱵᱚᱞᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱼᱳᱭᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱰᱷᱟᱠᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱓᱓᱓ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮ ᱾ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ,ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱰᱟᱦᱟᱨ,ᱫᱟᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱑᱙᱑᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱚᱱᱟ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱫᱟᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮ ᱞᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱮᱥᱴᱤᱢᱟᱨ ᱠᱚ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
== ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ ᱢᱟᱦᱟ ==
᱑᱙᱔᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧᱟ]] ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]], [[ᱰᱷᱟᱠᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱰᱷᱟᱠᱟ]], [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ]] ᱟᱨ [[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ]] ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱨ [[ᱵᱚᱨᱤᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱵᱚᱨᱤᱥᱟᱞ]] ᱫᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱰᱷᱟᱠᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ [[ᱠᱩᱥᱴᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱩᱥᱴᱤᱭᱟ]], [[ᱡᱚᱥᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱚᱥᱚᱨ]], [[ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ]] ᱟᱨ [[ᱵᱟᱜᱷᱮᱨᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱟᱜᱷᱮᱨᱜᱚᱸᱡᱽ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱱᱤᱭᱟᱸᱛᱮ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱚᱛᱱᱚ ==
ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱱᱟ, ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ]], ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱰᱷᱟᱠᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱟᱨ [[ᱵᱚᱨᱤᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱸᱰ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ [[ᱢᱮᱱᱜᱨᱮᱰ ᱵᱤᱨ]] ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹᱯ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ]] ᱥᱟᱶ [[ᱵᱚᱝᱜᱚᱯᱚ ᱥᱟᱜᱚᱨ]] ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
== ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ ==
ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱕᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ|ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱟᱨ ᱞᱟᱛᱟᱨᱨᱮ ᱚᱞᱟᱠᱟᱱ ᱑᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
#[[ᱠᱩᱥᱴᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
#[[ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
#[[ᱪᱩᱣᱟᱰᱟᱝᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
#[[ᱡᱷᱤᱱᱟᱭᱫᱚᱦ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
#[[ᱱᱚᱲᱟᱭᱤᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
#[[ᱵᱟᱜᱮᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
#[[ᱢᱟᱜᱩᱨᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
#[[ᱢᱮᱦᱮᱨᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
#[[ᱡᱚᱥᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
#[[ᱥᱟᱛᱠᱷᱤᱨᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
== ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤᱠᱚ ==
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{Divisions and districts of Bangladesh}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
gdxalwt72ympb27yw3pyr3v5uy7qm1m
ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱚᱠᱛᱚ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱦᱟᱠᱟᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ
0
3531
102064
23853
2022-08-22T10:13:29Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ */
wikitext
text/x-wiki
.
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱚᱠᱛᱚ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱪᱷᱟᱰ ᱵᱤᱰ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱦᱟᱠᱟᱫ ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ
<br />
{| class="wikitable sortable"
!#
!ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ
!ᱯᱚᱱᱚᱛ
!ᱚᱠᱛᱚ
!ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱞᱤᱧ
|-
|᱑
|ᱯᱯᱚᱵᱚᱱ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱪᱟᱢᱞᱤᱝ
|ᱥᱤᱠᱤᱢ
|''᱑᱒ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱔ ᱼᱱᱤᱛ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ''
|᱒᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱑᱒᱗ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|-
|᱒
|ᱡᱡᱭᱳᱛᱤ ᱵᱟᱥᱩ
|[[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ|ᱯᱟᱪᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
|᱒᱑ ᱡᱩᱱ ᱑᱙᱗᱗᱗ –᱕ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱐᱐
|᱒᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱑᱓᱗ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|-
|᱓
| ᱜᱮᱜᱚᱝ ᱟᱯᱟᱝ
|[[ᱚᱨᱩᱱᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱚᱨᱩᱬᱟᱪᱚᱲ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
|᱑᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱘᱐– ᱑᱙ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱙᱙, ᱔ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱐᱓ᱼ᱙ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱒᱐᱐᱗
|᱒᱒ᱥᱮᱨᱮᱢᱟ ᱘ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱕ᱢᱟᱦᱟᱸ
|-
|᱔
|ᱞᱟᱞ ᱛᱷᱟᱱᱣᱟᱞᱟ
|[[ᱢᱤᱡᱚᱨᱟᱢ|ᱢᱤᱡᱳᱨᱟᱢ]]
|5 ᱢᱮ ᱑᱙᱘᱔ᱼ᱒᱐ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱑᱙᱘᱖
᱒᱔ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱘᱙– ᱓ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱘
᱑᱑ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ᱒᱐᱐᱘ ᱼ᱑᱕ᱰᱮᱥᱮᱢᱵᱚᱨ᱒᱐᱑᱘
|᱒᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱓᱘ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|-
|᱕
|ᱵᱷᱤᱨᱵᱷᱚᱫᱨᱟ ᱥᱤᱝ
|[[ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
|᱘ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱘᱓ – ᱘ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱘᱕
᱘ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱘᱕ – ᱕ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱙᱐
᱓ ᱰᱮᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱓ – ᱒᱓ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱙᱘
᱖ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱐᱓ᱼ ᱓᱐ᱰᱮᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱐᱗
᱒᱕ ᱰᱮᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱒ ᱼ᱒᱗ ᱰᱮᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱗
|᱒᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ
|-
|᱖
|ᱢᱟᱱᱤᱠ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ
|[[ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ]]
|᱑᱑ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱙᱘ᱼ᱙ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱑᱘
|᱑᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱓᱖᱓ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|-
|᱗
|ᱱᱚᱵᱤᱱ ᱯᱚᱴᱱᱟᱭᱮᱠ
|[[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
|᱕ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱐᱐ –ᱱᱤᱛ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ
|᱑᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱔᱔ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|-
|᱘
|ᱮᱢ ᱠᱚᱨᱩᱬᱟᱱᱤᱫᱷᱤ
|[[ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ]]
|᱑᱐ ᱯᱷᱮᱵᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱖᱙ᱼ᱔ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱑
᱑᱕ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱗᱑ᱼ᱓᱑ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱖
᱒᱗ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱘᱙ ᱼ ᱓᱐ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱙᱑
᱑᱓ ᱢᱮ ᱑᱙᱙᱖ᱼ᱑᱓ ᱢᱮ ᱒᱐᱐᱑
᱑᱓ ᱢᱮ ᱒᱐᱐᱖ᱼ᱑᱕ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱑
|᱑᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ
|-
|᱙
|ᱭᱚᱥᱶᱚᱛ ᱥᱤᱝ ᱯᱟᱨᱢᱟᱨ
|[[ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
|᱘ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱕᱒ – ᱓᱑ ᱳᱠᱴᱳᱵᱚᱨ ᱑᱙᱕᱖
᱑ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱙᱖᱓ – ᱒᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱗
|᱑᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ , ᱓᱐ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|-
|᱑᱐
|ᱯᱨᱚᱠᱟᱥ ᱥᱤᱝ ᱵᱟᱫᱚᱞ
|[[ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱽ, ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱯᱚᱧᱡᱟᱵ, ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
|᱒᱗ ᱢᱥᱨᱪ ᱑᱙᱗᱐ᱼ᱑᱔ ᱡᱩᱱ ᱑᱙᱗᱑
᱒᱐ ᱡᱩᱱ ᱑᱙᱗᱗ᱼ᱑᱗ ᱯᱷᱮᱵᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱘᱐
᱑᱒ ᱯᱷᱮᱵᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱙᱗ᱼ ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱐᱒
᱑ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱐᱗ᱼ ᱑᱑ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱑᱗
|᱑᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ,᱒᱖᱑ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|-
|᱑᱑
|ᱢᱳᱦᱚᱱ ᱞᱟᱞ ᱥᱩᱠᱷᱚᱫᱤᱭᱟ
|[[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]]
|᱑᱓ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱕᱔ – ᱑᱓ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱖᱗7
᱒᱖ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱖᱗ᱼ ᱙ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱙᱗᱑
|᱑᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ,᱑᱗᱕ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|-
|᱑᱒
|ᱯᱨᱚᱛᱟᱯᱥᱤᱝ ᱨᱟᱬᱮ
|[[ᱜᱳᱣᱟ]]
|᱑᱖ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱘᱐ ᱼ ᱒᱗ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱙᱐
᱑᱖ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱔ ᱼ ᱒᱙ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱙᱙᱘ ,
᱒ ᱯᱷᱮᱵᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱐᱕ᱼ ᱔ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱐᱕
᱗ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱐᱕ ᱼ ᱘ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱐᱗
|᱑᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ, ᱒᱕᱐ ᱢᱟᱦᱟᱸ <br />
|-
|᱑᱓
|ᱮᱥ ᱥᱤ ᱡᱚᱢᱤᱨ
|ᱱᱟᱜᱟᱞᱟᱸᱰ
|᱑᱘ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱘᱐ᱼ ᱕ᱡᱩᱱ ᱑᱙᱘᱐᱒
᱑᱘ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱘᱒ ᱼ᱒᱘ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱘᱒
᱒᱕ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱘᱙ ᱼ ᱑᱐ ᱢᱮ ᱑᱙᱙᱐
᱒᱒ ᱯᱷᱮᱵᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱙᱓ᱼ ᱖ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱐᱓
|᱑᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ,᱒᱐᱐ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|-
|᱑᱔
| [[ᱥᱤᱞᱟ ᱫᱤᱠᱥᱤᱛ]]
|[[ᱫᱤᱞᱞᱤ]]
|᱓ ᱰᱮᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱘ᱼ ᱒᱘ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱓
|᱑᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱒᱕ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|-
|᱑᱕
|ᱳᱠᱨᱟᱢ ᱤᱵᱳᱵᱤ ᱥᱤᱝ
|[[ᱢᱟᱱᱤᱯᱩᱨ]]
|᱗ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱐᱒ ᱼ ᱑᱕ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱑᱗
|᱑᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱘ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|-
|᱑᱖
|[[ᱛᱚᱨᱩᱱ ᱜᱚᱜᱚᱭ|ᱛᱳᱨᱩᱱ ᱜᱚᱜᱚᱭ]]
|[[ᱟᱥᱟᱢ]]
|᱑᱗ ᱢᱮ ᱒᱐᱐᱑ ᱼ ᱒᱔ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱖
|᱑᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱗ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|-
|᱑᱗
|ᱨᱚᱢᱚᱬ ᱥᱤᱝ
|[[ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ]]
|᱗ ᱰᱮᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱐᱓ ᱼ ᱑᱑ ᱰᱮᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱘
|᱑᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ , ᱔ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|-
|᱑᱘
|ᱥᱨᱤᱠᱨᱤᱥᱱᱟ ᱥᱤᱱᱷᱟ
|ᱵᱤᱦᱟᱨ
|᱒ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱔᱖ ᱼ ᱓᱑ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱖᱑
|᱑᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ,᱓᱑᱐ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|-
|᱑᱙
|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱪᱚᱱᱫᱨᱚ ᱨᱳᱭ
|ᱯᱚᱥᱪᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ
|᱒᱓ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱔᱘ᱼ ᱑ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱙᱖᱒
|᱑᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ , ᱑᱕᱘ ᱢᱟᱦᱟᱸ<br />
|-
|᱒᱐
|[[ᱡᱚᱭᱞᱚᱲᱤᱛᱟ]]
|[[ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ]]
|᱒᱔ ᱡᱩᱱ ᱑᱙᱙᱑ ᱼ ᱑᱒ ᱢᱮ ᱑᱙᱙᱖
᱑᱔ ᱢᱮ ᱒᱐᱐᱑ – ᱒᱑ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱐᱑
᱒ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱐᱒ᱼ ᱑᱒ ᱢᱮ ᱒᱐᱐᱖
᱑᱖ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱑ ᱼ ᱒᱗ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱔
᱒᱓ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱕ ᱼ᱕ ᱰᱮᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱖
|᱑᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ,᱑᱒᱖ ᱢᱟᱦᱟᱸ<br />
|-
|᱒᱑
| ᱮᱱ ᱪᱚᱱᱫᱨᱚᱵᱟᱵᱩ ᱱᱟᱭᱰᱩ
|[[ᱟᱱᱫᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
|᱑ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱕ ᱼ ᱑᱓ ᱢᱮ ᱒᱐᱐᱔
᱘ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱔ ᱼ ᱱᱤᱛ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ
|᱑᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ, ᱑᱖᱑ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|-
|᱒᱒
|ᱥᱤᱵᱷᱨᱟᱡ ᱥᱤᱝ ᱪᱚᱣᱦᱟᱱ
|[[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
|᱒᱙ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱐᱕ ᱼ ᱑᱖ ᱰᱮᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱘
|᱑᱓ ᱥᱮᱢᱟ
᱑᱗ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|-
|᱒᱓
|[[ᱱᱚᱨᱮᱱᱫᱨᱚ ᱢᱚᱫᱤ]]
|[[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴ]]
|᱗ ᱳᱠᱴᱳᱵᱚᱨ ᱒᱐᱐᱑ᱼ᱒᱒ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱔
|᱑᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ,᱒᱒᱗ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|-
|᱒᱔
|ᱱᱤᱛᱤᱥ ᱠᱩᱢᱟᱨ
|ᱵᱤᱦᱟᱨ
|᱓ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱐᱐ᱼ ᱑᱐ᱢᱟᱨᱪ᱒᱐᱐᱐
᱒᱔ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱐᱕ – ᱑᱙ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱔
᱒᱔ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱐᱕ ᱠᱷᱚᱱᱼ᱑᱙ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱔
''᱒᱒ ᱯᱷᱮᱵᱨᱩᱣᱟᱨ ᱒᱐᱑᱕ᱼᱱᱤᱛ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ''
|᱑᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ,᱓᱒ ᱢᱟᱦᱟᱸ
|}
==ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
* List of current Indian chief ministers
* List of female Indian chief ministers
* List of chief ministers from the Bharatiya Janata Party
* List of chief ministers from the Communist Party of India (Marxist)
* List of chief ministers from the Indian National Congress
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱽᱱᱮᱛᱟ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱱᱮᱛᱟ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱟᱹᱨᱤ]]
h94go8k7gf07ooowjdmsj9e6090i53v
ᱡᱤᱭᱚᱱ
0
3571
102103
67115
2022-08-22T11:57:37Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
[[file:HumanNewborn.JPG|thumb|right|250px|ᱱᱟᱶᱟ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱜᱤᱫᱨᱟᱹ]]
ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱟᱨ ᱜᱩᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱞ ᱫᱚ ᱡᱤᱣᱚᱱ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱛᱤᱥᱚᱜᱽ ᱦᱚᱸ ᱤᱪᱦᱟ ᱛᱮ ᱵᱟᱝ ᱦᱩᱭᱩᱜᱟ, [[ᱡᱟᱱᱟᱢ]] ᱫᱚ ᱱᱚᱨ ᱟᱨ ᱢᱟᱫᱟ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ ᱥᱚᱢᱵᱷᱚᱜ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱡᱤᱵᱚᱱ ᱵᱚ ᱧᱟᱢ ᱠᱟᱜᱟ, ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱯᱨᱚᱠᱨᱩᱛᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱤᱭᱚᱢ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵ ᱛᱮ ᱪᱟᱞᱩ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
dmr81qb1xqshcetctotl9pmvh1tnxzi
ᱠᱷᱤᱲᱠᱤ
0
3668
101763
24553
2022-08-21T17:29:49Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[ᱨᱮᱫ:Фонтанка_46._деталь_фасада.jpg|thumb| [[ᱥᱮᱱᱴ ᱯᱤᱴᱚᱨᱥᱵᱚᱨᱜᱽ|Sankt Petersburg]] (Russia) ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱠᱷᱤᱲᱠᱤ]]
[[ᱨᱮᱫ:Detail_van_voorgevel-_ornament_boven_entree_-_Schiedam_-_20380938_-_RCE.jpg|thumb|Detail of a window from Schiedam (the [[ᱱᱮᱫᱟᱨᱞᱮᱱᱰᱥ|Netherlands]])]]
[[ᱨᱮᱫ:Vitrail_de_Jacques_Gruber_(musée_de_lEcole_de_Nancy)_(7931829208).jpg|thumb|Stained-glass window from Nancy (France)]]
'''ᱠᱷᱤᱲᱠᱤ''' ᱫᱚ ᱵᱷᱤᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱷᱤᱡ (with glass) ᱵᱷᱤᱛ, ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ, ᱪᱷᱟᱛ ᱥᱮ vehicle ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ,ᱥᱟᱰᱮ ᱟᱨ ᱦᱚᱭ ᱮ ᱵᱚᱞᱚ ᱚᱪᱚᱭᱟ᱾ ᱱᱮᱛᱟᱨᱟᱜ ᱠᱷᱤᱲᱠᱤ glazed ᱥᱮ ᱰᱷᱟᱯᱩ ᱠᱚᱜ transparent ᱥᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱥᱚᱢᱟᱱ, ᱢᱤᱫ ᱯᱷᱨᱮᱢ ᱥᱮᱴ sash ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ<ref name="britannica.com">{{cite web|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/645175/window|title=Window|publisher=Britannica|accessdate=May 19, 2012}}</ref> ᱡᱷᱤᱡ ᱚᱠᱛᱮ sash ᱟᱨ frame ᱦᱚᱸ ᱠᱷᱤᱲᱠᱤ ᱞᱮᱠᱟᱜᱮ᱾<ref name="Window">{{cite web|url=http://www.thefreedictionary.com/window/|title=Window|publisher=The Free Dictionary By Farlex|accessdate=May 19, 2012}}</ref>
<br />
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ ==
{{colbegin|colwidth=11em}}
* [[Airflow window]]
* [[Demerara window]]
* [[Display window]]
* [[Glass mullion system]]
* [[Insulated glazing]]
* [[Porthole]]
* [[Rose window]]
* [[Window tax]]
* [[Window treatment]]
* [[Witch window]]
•[[ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ]]
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* [http://www.metmuseum.org/toah/hd/rgls/hd_rgls.htm Roman Glass from Metropolitan Museum of Art]
g7fm1sapfg8v5mj538pjvcas7w738u0
ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱡᱤᱞᱞᱟᱹ
0
3742
101635
89437
2022-08-21T13:33:37Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ
| native_name =
| native_name_lang = or
| other_name = ᱠᱤᱸᱡᱷᱤᱨ
| nickname =
| settlement_type = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| image_skyline = Gobindapur, Odisha, India - panoramio (1).jpg
| image_alt =
| image_caption = ᱜᱚᱵᱤᱸᱫᱽᱯᱩᱨ ᱥᱩᱨ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱲᱚᱠ
| image_map = India Odisha Kendujhar district.svg
| coordinates = {{coord|21.633|N|85.6|E|display=inline,title}}
| map_caption = ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ]]
| government_type =
| governing_body =
| leader_title1 = [[District collector|ᱠᱚᱞᱮᱠᱴᱚᱨ ᱟᱨ ᱰᱤᱥᱴᱨᱤᱠᱴ ᱢᱟᱡᱤᱥᱴᱨᱮᱴ]]
| leader_name1 = ᱟᱥᱤᱥ ᱴᱷᱟᱠᱟᱨᱮ, [[Indian Administrative Service|IAS]]
| leader_title2 = [[Superintendent of Police (India)|ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱥᱩᱯᱚᱨᱤᱱᱴᱮᱱᱰᱮᱸᱴ]]
| leader_name2 = ᱡᱚᱭ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱯᱚᱝᱠᱚᱡᱽ, [[Indian Police Service|IPS]]
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 8240
| elevation_footnotes =
| elevation_m = ᱔᱘᱐
| population_total = 1802777
| population_as_of = 2011
| population_rank = 8
| population_density_km2 = 217
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟ.ᱢᱟ.ᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]]
| demographics1_title2 = ᱮᱴᱟᱜ ᱞᱳᱠᱟᱞ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ
| demographics1_info2 = [[ᱦᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], [[ᱡᱩᱣᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱡᱩᱣᱟᱝ]]<ref> http://www.orissapost.com/tribals-seek-official-tag-for-ho-language/</ref>
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱗᱕᱘ xxx
| registration_plate = OD-09
| blank1_name_sec1 = [[Human sex ratio|ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟ.ᱱᱤ]]
| blank1_info_sec1 = ᱐.᱙᱘᱗ [[ᱠᱚᱲᱟ|♂]]/[[ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ|♀]]
| blank2_name_sec1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| blank2_info_sec1 = ᱖᱙%
| blank3_name_sec1 =[[ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ
| blank3_info_sec1 = [[Keonjhar (Lok Sabha constituency)|ᱠᱤᱸᱡᱷᱤᱨ(ST)]]
| blank4_name_sec1 = [[Odisha Legislative Assembly|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ
| blank4_info_sec1 = ᱗ {{collapsible list|title={{nbsp}}|[[Telkoi|᱐᱒᱐-ᱛᱮᱞᱠᱚᱭᱤ(ST)]]<br> [[Ghasipura (Odisha Vidhan Sabha constituency)|᱐᱒᱑-ᱜᱷᱟᱥᱤᱯᱩᱨᱟ]]<br>[[Anandapur (Odisha Vidhan Sabha constituency)|᱐᱒᱒-ᱟᱱᱚᱱᱫᱚᱯᱩᱨ(SC)]]<br>[[Patna (Odisha Vidhan Sabha constituency)|᱐᱒᱓-ᱯᱟᱴᱱᱟ(ST)]]<br>[[Keonjhar (Odisha Vidhan Sabha constituency)|᱐᱒᱔-ᱠᱮᱶᱡᱷᱚᱨ(ST)]]<br>[[Champua (Odisha Vidhan Sabha constituency)|᱐᱒᱕-ᱪᱟᱢᱯᱩᱣᱟ]]<br>[[Karanjia (Odisha Vidhan Sabha constituency)|᱐᱓᱐-ᱠᱚᱨᱚᱧᱡᱤᱭᱟ]]}}
| blank1_name_sec2 = [[Climate of India|ᱦᱚᱭᱞᱚᱝ]]
| blank1_info_sec2 = [[Climatic regions of India|Aw]] <small>([[Köppen climate classification|Köppen]])</small>
| blank2_name_sec2 = [[Precipitation (meteorology)|Precipitation]]
| blank2_info_sec2 = {{convert|1535.5|mm|in}}
| website = {{URL|www.kendujhar.nic.in}}
| Famous Temple = Ghatagaon Maa Tarini
| official_name =
}}
'''ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ''' ᱟᱨᱵᱟᱝ '''ᱠᱮᱶᱡᱷᱚᱨ''' ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱣᱟᱴᱚᱨ ᱫᱚ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱚᱷᱨᱜᱚᱰ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱛᱱᱚᱜᱮᱛ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱘᱒᱔᱐ ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱟᱨ ᱵᱷᱚᱫᱽᱨᱚᱠ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ ᱰᱷᱮᱱᱠᱟᱱᱟᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱜᱚᱰ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>"[https://books.google.com/books?id=1RBuAAAAMAAJ Orissa reference: glimpses of Orissa]," Sambit Prakash Dash, TechnoCAD Systems, 2001</ref><ref>"[https://books.google.com/books?id=8ukfNZsoNA4C The Orissa Gazette]," Orissa (India), 1964</ref><ref>"[https://books.google.com/books?id=yLU7DwAAQBAJ Lonely Planet India]," Abigail Blasi et al, Lonely Planet, 2017, ISBN 9781787011991</ref>
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱨᱮ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱢᱤᱫ ᱯᱨᱤᱱᱥᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱫᱚ ᱴᱷᱟ.ᱣᱠᱟ. ᱥᱟᱺᱦᱤᱡ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱯᱟᱞᱮ ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱠᱷᱤᱡᱡᱤᱝ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱚᱝᱜᱚᱥ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱫᱚ ᱠᱷᱤᱡᱡᱤᱝ ᱠᱳᱴᱟ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱠᱷᱤᱡᱡᱤᱝ ᱠᱳᱴᱟ ᱫᱤ ᱠᱷᱤᱪᱤᱝ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱒ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱚᱛᱟᱵᱽᱫᱷᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩᱫᱷᱟ ᱨᱮ ᱨᱟᱡᱟ ᱡᱭᱚᱛᱤ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱟᱜ ᱛᱟ.ᱨᱤ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟ.ᱞ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱭᱚᱛᱤ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱨᱟᱡᱟᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟ.ᱰᱤ ᱞᱟᱦᱟᱨᱮ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟ.ᱜᱟᱨ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱩᱛᱚᱨ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱜᱮ ᱛᱷᱩᱠᱟ.ᱢ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱕ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱚᱛᱟᱵᱽᱫᱷᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱨᱟᱡᱟ ᱜᱳᱵᱤᱸᱫᱽ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱫᱚ ᱫᱩᱠᱷᱤᱱ ᱯᱟᱦᱴᱟᱭ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱱᱩᱭᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟ. ᱩᱛᱚᱨ ᱨᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱟᱛᱮ ᱫᱤᱠᱷᱤᱱ ᱨᱮ ᱥᱩᱠᱤᱱᱫᱟ ᱟᱨ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱨᱮ ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱟᱛᱮ ᱫᱩᱠᱷᱤᱱ ᱨᱮ ᱵᱚᱬᱟᱭᱤ, ᱯᱟᱞᱚᱞᱦᱚᱰᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱩᱜᱩᱲ ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱟᱴᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱨᱟᱡᱟ ᱯᱨᱚᱛᱟᱯ ᱵᱚᱲᱚᱵᱷᱚᱫᱽᱨᱚ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ (᱑᱗᱖᱔ ᱥᱟᱞ ᱼ ᱑᱗᱙᱒ ᱥᱟᱞ) ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱴᱤᱞᱞᱚ ᱟᱨ ᱡᱩᱡᱷᱯᱚᱰᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱠᱟ.ᱴᱤᱡ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚᱱᱴᱟᱡᱷᱚᱨᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱡᱩᱢᱤᱫᱟᱨ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱤᱨᱤᱧ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱥᱟᱶ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱫᱚ ᱥᱟᱞ ᱑᱘᱐᱔ ᱨᱮ ᱤᱥᱴᱼᱤᱱᱰᱤᱭᱟ ᱠᱚᱢᱯᱟᱱᱤ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱨᱟᱡᱟ ᱡᱚᱱᱟᱨᱫᱷᱚᱱ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱠᱚ ᱮᱢᱟ ᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟ.ᱞ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟ. ᱨᱮ ᱪᱮᱫ ᱟ.ᱨᱩᱯᱷᱮᱨᱟᱣ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱤᱠᱷᱟ.ᱱ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱦᱩᱭ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟ. ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱴᱤᱞᱞᱳ ᱟᱨ ᱡᱩᱡᱷᱯᱚᱰᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱞᱮᱥᱣᱚᱨ ᱟᱨ ᱠᱚᱴᱚᱠ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱤᱨᱞᱟ. ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱢᱵᱳ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱵᱟᱞᱮᱥᱣᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱟ.ᱛᱩ ᱜᱩᱴ ᱫᱚ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱥᱟᱶ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱮᱱᱟ ᱾
===ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟ. ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ===
ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱟᱲᱟᱣᱱᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱠᱚ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱞᱮᱫ ᱨᱟᱡᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
* ᱢᱟ.ᱱ ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ (᱑᱖᱘᱘ - ᱑᱗᱐᱐)
* ᱢᱟ.ᱱ ᱨᱚᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ (᱑᱗᱐᱐-᱑᱗᱑᱙)
* ᱢᱟ.ᱱ ᱜᱳᱯᱤᱱᱟᱛᱷ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ (᱑᱗᱑᱙-᱑᱗᱓᱖)
* ᱢᱟ.ᱱ ᱱᱚᱨᱚᱥᱤᱢᱦᱟ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ (᱑᱗᱓᱖-᱑᱗᱕᱗)
* ᱢᱟ.ᱱ ᱫᱷᱚᱱᱮᱥᱣᱚᱨ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ (᱑᱗᱕᱗-᱑᱗᱕᱘)
* ᱢᱟ.ᱱ ᱡᱚᱜᱽᱛᱮᱥᱣᱚᱨ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ (᱑᱗᱕᱘-᱑᱗᱖᱒)
* ᱢᱟ.ᱱ ᱯᱨᱚᱛᱟᱯ ᱵᱚᱲᱚᱵᱷᱚᱫᱽᱨᱚ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ (᱑᱗᱖᱒-᱑᱗᱙᱗ / ᱑᱗᱖᱔-᱑᱗᱙᱒)
* ᱢᱟ.ᱱ ᱡᱚᱱᱟᱨᱫᱷᱚᱱ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ (᱑᱗᱙᱔-᱑᱘᱒᱕ / ᱑᱗᱙᱗- ᱑᱘᱓᱒)
* ᱢᱟ.ᱱ ᱜᱚᱫᱟᱫᱷᱚᱨ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱫᱮᱣ (᱑᱘᱒᱕-᱑᱘᱖᱑/᱑᱘᱓᱒-᱑᱘᱖᱑)
* ᱢᱟ.ᱱ ᱫᱷᱚᱱᱚᱨᱟᱡᱚᱭ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱫᱮᱣ (᱑᱘᱖᱑-᱑᱙᱐᱕)
* ᱢᱟ.ᱱ ᱜᱚᱯᱤᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱫᱮᱣ (᱑᱙᱐᱕-᱑᱙᱒᱖)
* ᱢᱟ.ᱱ ᱵᱚᱲᱵᱷᱚᱫᱽᱨᱚ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱫᱮᱣ (᱑᱙᱒᱖-᱑᱙᱔᱘) ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱜᱚᱴᱟᱯᱟᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱛᱮᱛ ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱘᱒᱔᱐ square kilometers ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱚᱨ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱒᱑°᱑'-᱒᱒°᱑' latitude ᱟᱨ ᱘᱕°᱑᱑'-᱘᱖°᱑᱑' latitude ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱩᱛᱚᱨᱼᱫᱩᱠᱷᱤᱱ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱑᱔᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱟᱨ ᱚᱥᱟᱨ ᱫᱚ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽᱼᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱖᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱵᱷᱚᱨᱮᱡᱽ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱔᱘᱐ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱟᱥᱮ ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱫᱟᱨᱥᱟᱬ ᱩᱛᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱩᱠᱷᱤᱱ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱥᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱦᱟᱭᱣᱮ ᱒᱑᱕ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱩᱛᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱩᱠᱷᱤᱱ ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱱᱟᱪᱩᱨᱟᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱟᱱᱚᱱᱫᱚᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱥᱚᱵᱽᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱤᱱᱟ.ᱜ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱴ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱟᱭᱣᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱩᱛᱛᱚᱝ ᱵᱩᱨᱩ ᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱚᱸᱨᱮ ᱜᱚᱸᱫᱷᱢᱟᱱᱟᱥᱛᱚᱱ (᱓᱔᱗᱗ ᱯᱷᱩᱴ), ᱢᱩᱫᱚᱱᱠᱟᱱ (᱓᱖᱓᱙ ᱯᱷᱩᱴ), ᱜᱳᱱᱟᱥᱤᱠᱟ (᱓᱒᱑᱙ ᱯᱷᱩᱴ), ᱟᱨ ᱴᱷᱟᱠᱩᱨᱟᱬᱤ (᱓᱐᱐᱓ ᱯᱷᱩᱴ) ᱮᱢᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱤᱱᱟ.ᱝ ᱜᱟᱱ ᱵᱩᱨᱩ ᱞᱟᱯᱷᱟᱝ ᱦᱚᱸ ᱚᱱᱟ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱫᱷᱟ ᱜᱟᱱ ᱴᱚᱴᱷᱟ (᱔᱐᱔᱓ ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ) ᱫᱚ ᱵᱤᱨ ᱛᱮᱜᱮ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱤᱨ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱫᱟᱨᱮ ᱱᱟ.ᱬᱤ ᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱯᱩᱨᱩᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱥᱟᱨᱡᱚᱢ, ᱢᱟᱛᱠᱚᱢ, ᱟᱥᱚᱱ ᱫᱟᱨᱮ ᱮᱢᱟᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱴᱷᱟᱶ ᱮ ᱦᱟᱛᱟᱣᱟ ᱾ ᱵᱚᱭᱛᱚᱨᱚᱬᱤ ᱱᱟ.ᱭ ᱫᱚ ᱜᱳᱱᱟᱥᱤᱠᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱰᱚᱠ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱚ ᱩᱛᱚᱨ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱞᱤᱸᱜᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱝᱦᱚᱵᱷᱩᱢᱚ ᱨᱮ ᱛᱤᱱᱟ.ᱝ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱜᱟᱱ ᱞᱤᱸᱜᱤ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱤᱱᱟ.ᱝ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱫᱚ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱥᱮᱫ ᱟᱨ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱨᱮ ᱫᱩᱠᱷᱤᱱᱼᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱥᱮᱫ ᱞᱤᱸᱜᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱱᱟᱱᱫᱚᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱵᱷᱚᱫᱽᱨᱚᱠ ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱯᱚᱨᱤᱢᱟᱬ ᱨᱮ ᱢᱮᱬᱦᱮᱫ ᱫᱷᱤᱨᱤ, ᱢᱟᱝᱜᱟᱱᱤᱡᱽ, ᱠᱨᱳᱢᱟᱭᱤᱴ, ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱷᱚᱬᱤᱡᱽ (ᱢᱤᱱᱮᱨᱟᱞ) ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾
===ᱚᱛᱮᱛ===
ᱜᱚᱲᱦᱚᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱩᱛᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱩᱠᱷᱤᱱ ᱥᱮᱫ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱩᱛᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱩᱠᱷᱤᱱ ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱑᱔᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱟᱨ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱥᱮᱫ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱟᱨᱟᱦᱟᱨᱤ ᱚᱥᱟᱨ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱖᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱾ ᱚᱛᱱᱮᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱢᱩᱬ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱨ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ, ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱟᱨ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱾ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱫᱚ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱚᱛ ᱟᱨ ᱱᱟ.ᱭ ᱱᱟᱞᱟ ᱠᱚ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱚᱲᱦᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱵᱮᱲᱟᱨᱮ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱫᱚ ᱵᱩᱨᱩ ᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱛ ᱚᱲᱚᱝ ᱫᱚ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱛᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱩᱠᱷᱤᱱ ᱥᱮᱫ ᱫᱚ ᱫᱟᱨᱥᱟᱬ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱷᱩᱵ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱟᱨ ᱫᱟᱨᱥᱟᱬ ᱟ.ᱭᱠᱟ.ᱣ ᱞᱮᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱱᱚᱰᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱡᱤᱵᱽ ᱡᱟᱱᱣᱟ ᱟ.ᱛᱤᱧ ᱚᱛ ᱟᱨ ᱠᱟ.ᱴᱤᱡ ᱢᱟᱪᱷᱟ ᱪᱟᱥ ᱚᱛ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱜᱟᱱᱚᱜ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟ.ᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱚᱛ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱦᱟᱨᱟᱦᱟᱨᱤ ᱕᱐᱐ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱾ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟ.ᱴᱤᱡ ᱠᱟ.ᱴᱤᱡ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱚᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱫᱟᱜ ᱫᱚᱞ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱠᱟ.ᱢᱤᱭᱟ ᱾
===ᱦᱚᱭᱫᱟᱜ===
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱭᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱚᱱᱠᱟ ᱥᱤᱛᱩᱝᱱᱟᱝ ᱨᱮ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱞᱚᱞᱚ ᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱲᱱᱟᱝ ᱨᱮᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱜᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱭᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱚᱫᱟ ᱟᱨ ᱞᱚᱞᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱞᱚᱞᱚᱥᱚᱝ ᱫᱚ ᱔᱕ ᱰᱤᱜᱨᱤ ᱥᱮᱞᱥᱤᱭᱚᱥ ᱮ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱠᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱪ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱨᱤᱛᱩ ᱞᱮᱠᱟ ᱟ.ᱭᱠᱟ.ᱣᱜᱼᱟ ᱾ ᱤᱠᱷᱟ.ᱱ ᱢᱮ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱵᱩᱡᱷᱟ.ᱣᱜᱼᱟ ᱾ ᱨᱟᱵᱟᱝᱱᱟᱝ ᱨᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱭᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱟᱨ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱱᱤᱭᱟ. ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱟ.ᱡ ᱞᱚᱞᱚᱥᱚᱝ ᱫᱚ ᱑᱑.᱗ ᱰᱤᱜᱨᱤ ᱥᱮᱞᱥᱤᱭᱚᱥ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱚᱠᱟ ᱚᱠᱟ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱗ ᱰᱤᱜᱨᱤ ᱥᱮᱞᱥᱤᱭᱚᱥ ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱧᱩᱨ ᱠᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟᱠᱤᱭᱟ. ᱦᱟᱨᱟᱦᱟᱨᱤ ᱑᱕᱓᱔.᱕ ᱢᱤ.ᱢᱤ. ᱡᱟ.ᱯᱩᱫ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ==
᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ <ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/data_files/orissa/Data%20Sheet-%20Orissa-Provisional.pdf Census 2011: Odisha: Provisional Population Totals]</ref> ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱫᱚ ᱜᱩᱴ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱑᱘,᱐᱒,᱗᱗᱗ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱟ.ᱛᱩ ᱴᱚᱞᱟᱨᱮ ᱑᱕,᱔᱙,᱖᱗᱑ ᱟᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱒,᱕᱓,᱑᱐᱖ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱵᱟᱥᱟ ᱵᱚᱥᱠᱚᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/Orissa/Data-sheet-Orissa.pdf Census 2011: Odisha: Rural Urban Distribution]</ref>
* ᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱺ ᱙,᱐᱗,᱑᱓᱕
* ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱺ ᱘,᱙᱕,᱖᱔᱒
° ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱟ.ᱡ ᱺ ᱒,᱕᱓,᱔᱑᱘
* ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱨᱮᱴ ᱺ ᱖᱙.᱐᱐% ° ᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱺ ᱗᱙.᱒᱒%
° ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱺ ᱕᱘.᱗᱐%
ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱔᱔.᱕% ᱫᱚᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟ.ᱫᱤᱢ ᱡᱟ.ᱛᱤ ᱟᱨ ᱑᱑.᱖᱒% ᱫᱚᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱦᱚᱨᱤᱡᱚᱱᱚ ᱾
===ᱟ.ᱫᱤᱢ===
᱑᱙᱘᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱟ.ᱫᱤᱢ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱫᱚ ᱔,᱙᱙,᱖᱕᱗ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱑᱙᱙᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱛᱮᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱑᱑.᱙᱐% ᱵᱟᱰᱷᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱕,᱙᱕,᱑᱘᱔ ᱨᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱙᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱔᱖ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟ.ᱫᱤᱢ ᱡᱟ.ᱛᱤ ᱠᱚ ᱵᱟᱥᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱩᱬ ᱡᱟ.ᱛᱤ ᱫᱚᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱟ.ᱛᱷᱩᱲᱤ, ᱵᱷᱩᱭᱟᱺ, ᱵᱷᱩᱢᱤᱡᱽ, ᱜᱚᱱᱰᱚ, ᱦᱳ, ᱡᱩᱣᱟᱝ, ᱠᱷᱚᱨᱣᱟᱨ, ᱠᱤᱥᱟᱱ, ᱠᱳᱞᱦᱚ, ᱠᱳᱨᱟ, ᱢᱩᱸᱰᱟ., ᱩᱨᱟ.ᱝ, ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ, ᱥᱟᱶᱨᱟ, ᱥᱚᱵᱚᱨ, ᱥᱟᱶᱛᱤ ᱮᱢᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱑᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱡᱟ.ᱛᱤ ᱡᱚᱛᱚ ᱟ.ᱫᱤᱢ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱙᱖.᱑᱒% ᱚᱫᱷᱤᱠᱟᱨ ᱟᱠᱚ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱡᱩᱣᱟᱝ ᱡᱟ.ᱛᱤ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱟ.ᱫᱤᱢ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱫᱟ.ᱵᱤᱭᱟ ᱾ ᱟ.ᱫᱤᱢ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱷᱤᱲ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱥᱚᱵᱽᱰᱤᱵᱷᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱦᱩᱭ ᱠᱚᱜ ᱵᱮᱲᱟᱨᱮ ᱟᱱᱚᱱᱫᱚᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱟ.ᱥᱩᱞᱚᱜ ᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱪᱟᱥᱵᱟᱥ ᱾ ᱛᱮᱦᱮᱧ ᱜᱟᱯᱟ ᱱᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱟ.ᱰᱤᱜᱟᱱ ᱠᱷᱟᱬᱟ ᱠᱷᱟᱫᱟᱱ ᱨᱮᱠᱚ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
===ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ===
ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱳᱰᱤᱭᱟ. ᱾ ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱵᱷᱩᱸᱡᱤᱭᱟ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱗᱐᱐᱐ ᱵᱷᱩᱸᱡᱤᱭᱟ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱟ.ᱫᱤᱢ ᱠᱚ ᱨᱚᱲ ᱨᱚᱯᱚᱲᱟ ᱾ ᱤᱠᱷᱟ.ᱱ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱪᱚᱢᱯᱩᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟ.ᱰᱤ ᱜᱮ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱯᱟᱲᱟᱣ ᱧᱮᱞᱚᱜᱼᱟ ᱾
==ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟ. ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ==
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*{{Official website|http://kendujhar.nic.in/}}
*[https://web.archive.org/web/20100211023356/http://indiatravelite.com/orissa/otdcpanthanivaskeonjhar.htm indiatravelite.com]
*[https://web.archive.org/web/20100328111122/http://gis.ori.nic.in/ gis.ori.nic.in]
44ep60ot0ozx36s8ywlmomw1y3fd6rg
ᱠᱮᱛᱷᱨᱤᱱ ᱢᱟᱦᱮᱨ
0
3746
101610
24949
2022-08-21T12:55:59Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{infobox person
| name = ᱠᱮᱛᱷᱨᱤᱱ ᱢᱟᱦᱮᱨ
| image = Katherine Maher.jpg
| alt = ᱒᱐᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱠᱮᱛᱷᱨᱤᱱ ᱢᱟᱦᱮᱨ
| caption = ᱒᱐᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱠᱮᱛᱷᱨᱤᱱ ᱢᱟᱦᱮᱨ
| birth_name = ᱠᱮᱛᱷᱨᱤᱱ ᱨᱚᱵᱟᱨᱴᱥ ᱢᱟᱦᱮᱨ
| birth_date = {{birth date and age|1983|04|18}}
| birth_place = [[Wilton, Connecticut|Wilton]], [[Connecticut]], U.S.
| alma_mater = [[ᱱᱤᱣ ᱭᱚᱨᱠ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
| occupation = [[Business executive]]
| title = [[ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱷᱟᱣᱱᱰᱮᱥᱚᱱ]] ᱨᱮᱱ [[meta:Wikimedia Foundation Executive Director|ᱱᱤᱨᱵᱟᱦᱤ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱚᱠ]]
| years_active = ᱒᱐᱐᱕ – ᱱᱤᱛ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ
| website = <!--{{URL|}}-->
| module = {{Listen
| embed = yes
|filename = Katherine Maher voice.ogg
|title = Maher introducing herself
|type = speech
|description = recorded June 2016}}
}}
[[File:Happy Birthday Wikidata!.webm|thumb|right|᱒᱐᱑᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱣᱤᱠᱤᱰᱟᱴᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱟᱦᱮᱨ ᱟᱜ ᱵᱷᱟᱥᱚᱱ]]
'''ᱠᱮᱛᱷᱨᱤᱱ ᱨᱚᱵᱟᱨᱴᱥ ᱢᱟᱦᱮᱨ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱑᱘ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱘᱓) ᱫᱚ ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱷᱟᱣᱱᱰᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱ ᱱᱤᱨᱵᱟᱦᱤ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱚᱠ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱒᱐᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱩᱱ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱚᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱞᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱡᱳᱜᱟᱡᱳᱜ ᱠᱚᱨᱢᱚᱠᱚᱨᱛᱟᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱛᱳᱛᱛᱷᱳ ᱟᱨ ᱡᱳᱜᱟᱡᱳᱜ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱦᱮᱨ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟ ᱤᱫᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱞᱟᱦᱟᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱟᱜᱟ ᱠᱚᱨᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱵᱟᱲᱟᱣ ᱠᱟᱫᱟ᱾
== ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ==
ᱠᱮᱛᱷᱨᱤᱱ ᱢᱟᱦᱮᱨ ᱠᱟᱱᱮᱠᱴᱤᱠᱟᱴᱮᱨ ᱣᱤᱞᱴᱚᱱ ᱨᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱸᱰᱮᱜᱮ ᱣᱤᱞᱴᱚᱱ ᱦᱟᱭ ᱤᱥᱠᱩᱞ ᱨᱮᱭ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱐᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱨᱵᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱤᱱᱥᱴᱤᱴᱤᱣᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱨᱵᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱚᱱᱟᱨᱥ ᱫᱤᱜᱨᱤᱭ ᱢᱩᱪᱟᱫ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱜᱮ ᱩᱱᱤ ᱛᱟᱞᱟ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱ ᱡᱚᱛᱚᱠᱤᱪᱷᱩ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱛᱮᱭᱟᱨᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱤᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱢᱟᱦᱮᱨᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱ ᱡᱚᱠᱷᱚᱡ ᱩᱱᱤ ᱞᱮᱵᱟᱱᱚᱱ ᱟᱨ ᱛᱤᱣᱱᱤᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱚᱠᱛᱚᱭ ᱠᱟᱴᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
᱒᱐᱐᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟᱨᱮ, ᱛᱟᱞᱟ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱟᱨ ᱤᱥᱞᱟᱢᱤᱠ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱᱨᱮ ᱱᱤᱣ ᱭᱚᱨᱠ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱱᱟᱨᱥ ᱰᱤᱜᱨᱤᱭ ᱧᱟᱢ ᱠᱟᱫᱟ᱾
== ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
ᱠᱮᱛᱷᱨᱤᱱ ᱢᱟᱦᱮᱨ ᱠᱟᱣᱱᱪᱤᱞ ᱯᱷᱚᱨ ᱯᱷᱚᱨᱮᱱ ᱨᱤᱞᱮᱥᱚᱱᱥ ᱟᱨ ᱤᱣᱨᱮᱥᱤᱭᱟ ᱫᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱱ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟᱜ ᱤᱱᱴᱟᱨᱱᱥᱤᱯ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱒᱐᱐᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱮᱤᱪᱮᱥᱵᱤᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱞᱚᱱᱰᱚᱱ, ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ ᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟᱰᱟ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾
=== ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱷᱟᱣᱱᱰᱮᱥᱚᱱ ===
[[File:2017-08-13 Wikimania, Closing ceremony (02) (freddy2001).jpg|thumb|ᱣᱤᱠᱤᱢᱮᱱᱤᱭᱟ ᱒᱐᱑᱗ ᱨᱮ ᱢᱟᱦᱮᱨ ᱟᱨ ᱡᱤᱢᱤ ᱳᱭᱮᱞᱥ]]
ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱒᱐᱑᱔ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱑᱖ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱠᱮᱛᱷᱨᱤᱱ ᱢᱟᱦᱮᱨ ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱷᱟᱣᱱᱰᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱡᱳᱜᱟᱡᱳᱜ ᱠᱚᱨᱢᱚᱠᱚᱨᱛᱟᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱱᱤᱨᱵᱟᱦᱤ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱚᱠ ᱞᱤᱞᱟ ᱴᱨᱚᱴᱤᱠᱵᱷ ᱚᱱᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭ ᱟᱲᱟᱜ ᱜᱤᱰᱤ ᱠᱮᱫ ᱠᱷᱟᱡ ᱠᱮᱛᱷᱨᱤᱱ ᱢᱟᱦᱮᱨ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱚᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱣ ᱠᱚ ᱮᱢᱟ ᱦᱟᱛᱟᱲᱟᱫᱤᱭᱟ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱩᱱ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱢᱟᱦᱮᱨ ᱯᱟᱠᱟᱯᱟᱠᱤᱵᱷᱟᱵᱮ ᱱᱤᱨᱵᱟᱦᱤ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱚᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱫᱽ ᱨᱮᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱮᱫᱤᱭᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱤᱴᱟᱞᱤ ᱨᱮ ᱣᱤᱠᱤᱢᱮᱱᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱡᱤᱢᱤ ᱳᱭᱮᱞᱥ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱷᱳᱥᱳᱱᱟᱭ ᱮᱢ ᱞᱮᱫᱟ᱾
== ᱟᱭᱟᱜ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
ᱢᱮᱦᱮᱨ ᱫᱚ ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱨᱱᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱥᱮᱱᱯᱷᱨᱟᱱᱥᱤᱥᱠᱳ ᱨᱮᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱨᱵᱤ, ᱯᱷᱚᱨᱟᱥᱤ ᱟᱨ ᱡᱟᱨᱢᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱜᱮᱭᱟ᱾
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
ehrpppra046tler537atcrfuuc6q4yi
ᱡᱤᱢᱤ ᱣᱮᱞᱥ
0
3750
102081
78550
2022-08-22T10:29:45Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ᱡᱤᱢᱤ ᱣᱮᱞᱥ
| image = Wikimania 2016 - Press conference with Jimmy Wales and Katherine Maher 01 (centred crop).jpg
| caption = ᱒᱐᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱣᱤᱠᱤᱢᱮᱱᱤᱭᱟ]] ᱦᱮᱞᱢᱮᱨᱮ ᱣᱮᱞᱥ
| birth_name = ᱡᱤᱢᱤ ᱰᱳᱱᱟᱞ ᱳᱭᱮᱞᱥ
| birth_date = {{birth date and age|1966|8|7}}
| birth_place = [[Huntsville, Alabama]], U.S.
| death_date =
| death_place =
| residence = [[London]], UK<ref name=hough>{{cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/technology/wikipedia/9137339/Jimmy-Wales-Wikipedia-chief-to-advise-Whitehall-on-policy.html|title=Jimmy Wales: Wikipedia chief to advise Whitehall on policy |last=Hough |first=Stephen|date=March 11, 2012|newspaper=[[The Daily Telegraph]]|accessdate=December 26, 2017|location=London}}</ref>
| other_names = Jimbo (online moniker)<ref name=Garside-2014-08-03>{{cite news|work=The Observer|url=https://www.theguardian.com/theobserver/2014/aug/03/observer-profile-jimmy-wales-wikipedia|title=Jimmy Wales: digital champion of free speech|first=Juliette|last=Garside|location=London|date=August 3, 2014|accessdate=December 26, 2017}}</ref>
| education = {{unbulleted list|[[Auburn University]] ([[Bachelor of Science|BS]])|[[University of Alabama|University of Alabama, Tuscaloosa]] ([[Master of Science|MS]])|[[Indiana University Bloomington|Indiana University, Bloomington]]}}
| occupation = [[List of Internet entrepreneurs|Internet entrepreneur]]<br>formerly [[Trader (finance)|financial trader]]
| net_worth = ≈{{US$|1 million|link=yes}}(2014)
| title = {{unbulleted list|President of [[Wikia, Inc.]] (2004–present)|Chair of [[Wikimedia Foundation]] (2003–2006)|Chair emeritus of [[Wikimedia Foundation]] (2006–present)}}
| successor = [[Florence Devouard]] (as Chair of Wikimedia Foundation)
| boards = {{unbulleted list|[[Wikimedia Foundation]]|[[Creative Commons]]|[[Sunlight Foundation]] (advisory board)|[[MIT Center for Collective Intelligence]] (advisory board)|[[Guardian Media Group]] (until April 2017)<ref>{{cite news |url=https://www.telegraph.co.uk/business/2017/04/25/wikipedia-co-founder-jimmy-wales-exits-guardian-board-conflict/|title=Wikipedia co-founder Jimmy Wales exits Guardian board over conflict of interest with Wikitribune news site|last=Williams |first=Christopher|date=April 25, 2017|work=The Telegraph|language=en-GB|issn=0307-1235}}</ref>}}
| spouse = {{unbulleted list|Pamela Green (1986–1993)|Christine Rohan (1997–2011)|[[Kate Garvey]] (2012–present)}}
| children = 3 daughters
| awards = ''[[#Distinctions|See below]]''
| website = {{url|jimmywales.com|Official website}}
| module = {{Listen
|embed = yes
|title = Jimmy Wales's voice
|filename = Jimmy Wales voice.ogg
|type = speech
|description = Recorded August 2014}}
| signature = File:Jimmy Wales signature.svg
}}
'''ᱡᱤᱢᱤ ᱰᱳᱱᱟᱞ "ᱡᱤᱢᱵᱳ" ᱣᱮᱞᱥ''' (ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ: Jimmy Donal "Jimbo" Wales, /ˈdʒɪmi ˈdoʊnəl ˈweɪlz/; ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱗ ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱑᱙᱖᱖) ᱫᱚ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟᱱ ᱤᱱᱴᱟᱨᱱᱮᱴ ᱩᱫᱫᱳᱠᱛᱟ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱚᱱᱞᱟᱭᱤᱱ ᱢᱤᱫ ᱨᱟᱲᱟ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱵᱩᱱᱤᱭᱟᱹᱫᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾
ᱡᱤᱢᱤ ᱳᱭᱮᱞᱥ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱠᱤᱱ ᱡᱩᱠᱛᱳᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱞᱵᱟᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱱᱴᱥᱵᱷᱤᱞ ᱨᱮ᱾ ᱨᱮᱱᱰᱚᱞᱯᱷ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱤᱥᱠᱩᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱱᱤ ᱚᱞᱚᱜ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱮ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱱᱥ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱚᱱᱟᱨᱥ ᱟᱨ ᱢᱟᱥᱴᱟᱨᱥ ᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱟᱡᱨᱮᱱ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱥᱚᱦᱚᱠᱟᱨᱤ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱵᱳᱢᱤᱥ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱵᱟᱵᱟ ᱦᱚᱲᱠᱩ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱳᱭᱮᱵ ᱯᱳᱨᱴᱟᱞᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱳᱭᱮᱵᱥᱟᱭᱤᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ [[ᱱᱩᱯᱤᱰᱤᱭᱟ]] (᱒᱐᱐᱐-᱒᱐᱐᱓) ᱟᱨ ᱚᱱᱟᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱤ ᱥᱟᱵ ᱠᱟᱛᱮᱜᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱟᱨᱟᱢᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱯᱩᱭᱞᱩᱛᱮ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱠᱚ ᱧᱟᱢ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾
᱒᱐᱐᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱞᱮᱨᱤ ᱥᱮᱝᱜᱟᱨ]] ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱩ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱨᱟᱲᱟ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱟᱲᱟ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱟᱨᱪᱟ ᱫᱷᱤᱨᱮᱱ ᱠᱷᱟᱡ ᱡᱤᱢᱤ ᱜᱮ ᱚᱱᱟᱨᱮᱱ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱴᱷᱤᱠ ᱠᱮᱫᱤᱭᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢᱛᱮ ᱟᱡ ᱮᱥᱠᱟᱨᱜᱮ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣᱤᱡ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱦᱚᱲᱴᱷᱮᱱ ᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱳᱭᱮᱞᱥ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱥᱚᱝᱜᱚᱴᱷᱟᱱ ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱷᱟᱣᱱᱰᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱ ᱥᱚᱫᱚᱥᱥᱚ ᱟᱨ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱵᱩᱱᱤᱭᱟᱹᱫᱤᱭᱟᱹ ᱦᱤᱥᱟᱵᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ᱾
ᱣᱮᱞᱥ ᱫᱚ ᱯᱮ ᱫᱷᱟᱣ ᱮ ᱵᱟᱯᱞᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱨᱟᱲᱟ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱥᱤᱠᱨᱤᱛᱤ ᱧᱟᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱒᱐᱐᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱴᱟᱭᱤᱢᱥ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱠᱟᱜᱚᱡᱽ ᱨᱮ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱫᱟᱲᱮᱣᱟᱱ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱳᱣᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ ᱨᱮ ᱟᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱦᱚᱸ ᱥᱮᱞᱮᱫᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾
<br />
== ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
=== ᱜᱤᱫᱨᱟᱹ ᱚᱠᱛᱚ ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ===
ᱣᱮᱞᱥ ᱗ ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱑᱙᱖᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱦᱟᱱᱴᱥᱵᱷᱮᱞ ᱟᱞᱵᱟᱢᱟ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱡᱤᱢᱤ ᱫᱚ ᱢᱩᱫᱤ ᱫᱳᱠᱟᱱᱫᱟᱨᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱟᱡ ᱜᱚᱜᱚ ᱰᱚᱨᱤᱥ ᱮᱱ ᱟᱨ ᱟᱡ ᱵᱩᱰᱤ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱤᱥᱠᱩᱞ ᱠᱤᱱ ᱪᱟᱞᱟᱭᱮᱛ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ᱾ ᱜᱤᱫᱨᱟᱹ ᱚᱠᱛᱚ ᱠᱷᱚᱡ ᱜᱮ ᱡᱤᱢᱤ ᱳᱭᱮᱞᱥ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱟᱹᱠᱤᱞᱟᱱᱜᱮᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱠᱟᱹᱢᱤᱠᱚ ==
=== ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ===
=== ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱷᱟᱣᱩᱱᱰᱮᱥᱚᱱ ===
== ᱟᱭᱟᱜ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ ==
* [[:en:Jimmy_Wales_Foundation|Jimmy Wales Foundation]]
* [[:en:List_of_Wikipedia_people|List of Wikipedia people]]
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{Sister project links|Jimmy Wales|v=no|wikt=no|b=no|voy=no|s=Author:Jimmy Donal Wales|d=Q181|m=Jimmy Wales}}
* {{Official website}}
* [[centralwikia:User:Jimbo_Wales|Jimmy Wales]]' Wikia userpage
* [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Jimbo Wales|Jimmy Wales]] Wikipedia userpage
* {{IMDb name|2467065}}
* {{Charlie Rose|3804}}
* {{C-SPAN|Jimmy Wales}}
* {{cite web|last=Roberts|first=Russ|title=Wales on Wikipedia|url=http://www.econtalk.org/archives/_featuring/jimmy_wales/|website=[[EconTalk]]|publisher=[[Library of Economics and Liberty]]|authorlink=Russ Roberts|date=March 9, 2009}}
* {{srlink|Wikipedia:Role of Jimmy Wales}}, Wales's role in the [[English Wikipedia]] as described by its editors<!-- please do not make this an internal link; see [[Wikipedia:Avoid self-references]] and this article's talk page for reasons -->
* {{cite web|last1=Wales|first1=Jimmy|title=How Wikipedia Works|url=https://www.cato.org/multimedia/cato-daily-podcast/how-wikipedia-works|website=cato.org|publisher=[[Cato Institute]]|date=December 9, 2016|quote=Jimmy Wales, founder of Wikipedia, discusses the site, how it's treated by governments, and how it's fueled by its users.}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
04x43k3jzp1r1hwualntih85uxjrc6s
ᱠᱮᱱᱫᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱡᱤᱞᱞᱟᱹ
0
3754
101632
51941
2022-08-21T13:32:11Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱮᱸᱫᱨᱟᱯᱚᱰᱟ
| native_name Kendrapara =
| native_name_lang = Or
| other_name =ᱛᱩᱲᱚᱥᱤᱠᱷᱮᱛᱨᱚ
| nickname Kendrapara =
| settlement_type = ᱵᱟᱡᱟᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India Odisha#India
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = Location in Odisha, India
| coordinates = {{coord|20.50|N|86.42|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[States and territories of India|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| subdivision_type2 = [[List of districts of India|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[Kendrapara district|ᱠᱮᱸᱫᱨᱟᱯᱚᱰᱟ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = [[Nagar Palika|ᱢᱩᱱᱤᱥᱤᱯᱟᱞᱤᱴᱤ]]
| governing_body = '''ᱠᱮᱸᱫᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱢᱩᱱᱤᱥᱤᱯᱟᱞᱤᱴᱤ'''
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 13
| population_total = 41404
| population_as_of = 2001
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟ.ᱢᱟ.ᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[Odia language|ᱳᱰᱤᱭᱟ]], [[Indian English|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = [http://www.citypincode.in/ORISSA/KENDRAPARA/Kendrapara_PINCODE 754211]
| area_code_type = Telephone code
| area_code = 91-6727
| registration_plate =
| website = {{URL|kendrapara.nic.in}}
| footnotes =
}}
'''ᱠᱮᱸᱫᱨᱟᱯᱚᱰᱟ''' (Kendrapara, କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା) ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱮᱸᱫᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱣᱟᱴᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱩᱲᱚᱥᱤᱠᱷᱮᱛᱨᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱯᱷᱮᱢᱚᱥ ᱠᱮᱸᱫᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱫᱚ ᱪᱟᱨᱠᱷᱟ ᱢᱤᱞ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱞᱟ.ᱭ ᱟᱠᱚ ᱚᱛᱮ ᱵᱷᱚᱜᱚᱵᱟᱱ ᱵᱚᱲᱚᱨᱟᱢ ᱫᱚ ᱠᱮᱸᱫᱨᱚᱥᱩᱨ ᱜᱚᱡ ᱠᱟᱛᱮ ᱩᱱᱤᱭᱤᱡ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱮᱨᱟᱭ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱰᱮ ᱜᱮᱭ ᱵᱟᱥᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱨᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱ ᱥᱮᱨᱢᱟᱠᱤᱭᱟ. ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱟ.ᱰᱤ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱮ ᱢᱩᱦᱤᱛ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱜᱳᱵᱽᱨᱤ ᱱᱟ.ᱭ ᱫᱚ ᱱᱚᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱ ᱠᱟᱱ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟ. ᱱᱟ.ᱭ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱒᱕᱔᱖ ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱚᱣᱩᱞ, ᱵᱷᱤᱛᱚᱨᱚ ᱠᱚᱱᱤᱠᱟ, ᱵᱤᱨᱡᱤᱵᱽ ᱚᱵᱷᱚᱭᱟᱨᱚᱱᱭᱚ, ᱰᱟᱸᱜᱟᱢᱚᱞ ᱟᱨ ᱛᱟᱢᱚᱞ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱮᱢᱟᱱ ᱧᱮᱢᱮᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ <ref>"[https://books.google.com/books?id=1RBuAAAAMAAJ Orissa reference: glimpses of Orissa]," Sambit Prakash Dash, TechnoCAD Systems, 2001</ref><ref>"[https://books.google.com/books?id=8ukfNZsoNA4C The Orissa Gazette]," Orissa (India), 1964</ref><ref>"[https://books.google.com/books?id=yLU7DwAAQBAJ Lonely Planet India]," Abigail Blasi et al, Lonely Planet, 2017, ISBN 9781787011991</ref>
==ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱢᱩᱦᱤᱛ==
===ᱠᱚᱱᱤᱠᱤ ᱢᱚᱦᱚᱞ===
ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱚᱦᱚᱞ ᱫᱚ ᱠᱮᱸᱫᱽᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱟᱦᱟᱲᱟ ᱜᱮ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱤᱱᱦᱟ. ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱨᱟᱡᱟ ᱨᱟᱡᱮᱱᱫᱨᱚ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱫᱮᱵᱽ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱚᱦᱚᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱩᱱᱤᱭᱟ.ᱫᱽ ᱫᱚ ᱙ ᱡᱩᱱ ᱑᱙᱐᱙ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱭ ᱜᱤᱰᱤ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱚᱦᱚᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱫᱚ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱥᱟ.ᱛ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱢᱚᱦᱚᱞ ᱨᱮ ᱛᱮᱦᱮᱧ ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱦᱚᱸ ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱱᱟᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱷᱚᱞᱚᱠ ᱵᱚᱱ ᱧᱮᱞ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾
[[File:Kanika Rajabaati 3.JPG|thumb|ᱠᱮᱸᱫᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱠᱚᱱᱤᱠᱟ ᱢᱚᱦᱚᱞ]]
===ᱵᱷᱤᱛᱚᱨᱚ ᱠᱚᱱᱤᱠᱟ===
ᱵᱷᱤᱛᱟ.ᱨ ᱠᱚᱱᱤᱠᱟ ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱕ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱚᱵᱷᱚᱭᱟᱨᱚᱬᱭᱚ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱵᱤᱠᱱᱟ.ᱣ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱵᱷᱚᱭᱟᱨᱚᱬᱭᱚ ᱨᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱵᱤᱨ ᱫᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱵᱚᱝᱜᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱱᱫᱚᱨ ᱵᱚᱱ ᱥᱟᱶ ᱟ.ᱰᱤ ᱜᱮ ᱢᱮᱥᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱛᱟ.ᱨᱩᱵ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱵᱤᱨ ᱡᱟᱱᱣᱟ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱵᱷᱚᱭᱟᱨᱚᱬᱭᱚ ᱨᱮ ᱠᱚᱪᱷ ᱵᱤᱨ ᱫᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱖᱐᱐ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱧᱮᱞ ᱨᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱮᱸᱫᱽᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱥᱩᱨ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱵᱷᱚᱭᱟᱨᱚᱬᱭᱚ ᱖᱕᱐ ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱨᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱱᱟᱥᱱᱟᱣ ᱫᱚ ᱵᱷᱚᱫᱨᱚᱠ ᱟᱨ ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱮᱬᱮ ᱫᱩᱞᱟ.ᱲᱤᱭᱟ. ᱠᱚ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱰᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱪᱮᱬᱮ ᱧᱮᱞ ᱡᱚᱝ ᱨᱮᱠᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱪ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱚᱰᱮ ᱦᱟ.ᱡᱩᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱚᱠᱛᱚ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟᱛᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
===ᱵᱚᱲᱚᱫᱮᱵᱽ ᱡᱤ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ===
[[File:Baladevjew Temple, Ichhapur, Kendrapara district, Odisha..JPG|thumb|ᱠᱮᱸᱫᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱚᱲᱚᱫᱮᱵᱽᱡᱤ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ]]
ᱠᱮᱸᱫᱽᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱣᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱙᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱷᱚᱜᱚᱵᱟᱱ ᱵᱚᱞᱫᱮᱵᱟᱜ ᱨᱟᱛ ᱥᱟᱸᱜᱷᱟᱨ ᱫᱚ ᱯᱩᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱨ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱞᱮᱠᱟᱜᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱢᱚᱱ ᱢᱩᱦᱤᱛ ᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱟ.ᱰᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾
===ᱰᱟᱸᱜᱟᱞᱚᱢ===
ᱛᱟᱭᱟᱱ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫ ᱰᱟᱸᱜᱟᱞᱚᱢ ᱨᱮᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱛᱟᱭᱟᱱ ᱧᱮᱞ ᱡᱚᱝ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱛᱟᱠ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱷᱤᱛᱚᱨᱚ ᱠᱚᱱᱤᱠᱟ ᱵᱤᱨ ᱡᱤᱵᱽ ᱵᱟᱲᱜᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱚᱨᱛᱚᱱᱮᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱕ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱢᱟᱞᱚᱴᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱵᱟᱧᱪᱟᱣ ᱠᱚ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱰᱟᱸᱜᱟᱞᱚᱢ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱯᱷᱳᱨᱮᱥᱴ ᱜᱮᱥᱴ ᱦᱟᱣᱩᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱸ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
===ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟ. ᱱᱟ.ᱭ===
ᱢᱚᱦᱟᱱᱚᱫᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱱᱟ.ᱭ ᱵᱩᱞᱩᱝ ᱜᱟᱰᱟ, ᱜᱳᱵᱽᱨᱮ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱮᱸᱫᱽᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱥᱮᱫᱛᱮ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ ᱑᱐ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱘᱖᱙ ᱨᱮ ᱠᱮᱸᱫᱽᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱫᱚ ᱢᱩᱱᱤᱥᱤᱯᱟᱞᱤᱴᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱾ <ref>{{cite web|title=ᱢᱟᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱱᱥᱤᱯᱟᱞᱴᱤ ᱛᱷᱤᱛᱤ ᱫᱟᱭᱟᱜᱮ|url=http://www.dharitri.com/epaper/310814/p9.htm|publisher=ᱫᱷᱚᱨᱤᱛᱨᱤ|accessdate=8 March 2017}}</ref>
ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱼ ᱠᱮᱸᱫᱽᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱛᱮ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱮᱸᱫᱽᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱛᱩᱨᱥᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱷᱚᱴᱚᱱ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱛᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱟᱥᱟ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟᱛᱟᱣ ᱫᱮᱵᱽᱛᱟ ᱫᱚ ᱵᱚᱲᱚᱫᱮᱵᱟᱜ ᱠᱚᱸᱫᱚᱨᱟᱥᱩᱨ ᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱠᱮᱸᱫᱽᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ
ᱢᱟᱨᱮ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱵᱟᱫᱽ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱟ.ᱰᱤᱜᱟᱱ ᱯᱚᱞᱞᱤ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱟ.ᱛᱩ ᱴᱚᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱚᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱚ '''"ᱠᱮᱸᱫᱽᱨᱚᱯᱚᱞᱞᱤ"''' ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱱᱟᱜᱟᱢᱮᱛ ᱯᱚᱨᱢᱟᱬ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱠᱮᱸᱫᱽᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟ. ᱟᱨ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱸᱫᱤᱭᱟ. ᱠᱚ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ ᱾
==ᱦᱮᱡᱥᱮᱱ==
===ᱦᱚᱭ ᱦᱚᱨ===
ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱰᱟ.ᱱ ᱟᱰᱟ ᱱᱚᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱩᱨ ᱟᱜ ᱩᱰᱟ.ᱱ ᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱫᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟ.ᱰᱤᱜᱟᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱭ ᱦᱚᱨ ᱡᱩᱲᱟ.ᱭ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
===ᱨᱮᱞ ᱦᱚᱨ===
ᱵᱷᱚᱫᱽᱨᱚᱠ ᱨᱮᱞ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱠᱮᱸᱫᱽᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱨ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱚᱴᱚᱠ ᱨᱮᱞ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱟᱞᱜᱟ ᱛᱮ ᱠᱮᱸᱫᱽᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱷᱚᱫᱽᱨᱚᱠ ᱟᱨ ᱠᱚᱴᱚᱠ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱚᱥ ᱟᱨ ᱟᱯᱚᱱ ᱥᱟᱜᱟᱲ ᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱟᱞᱜᱟ ᱛᱮ ᱠᱮᱸᱫᱽᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱦᱩᱭ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾
===ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱦᱚᱨ===
ᱠᱮᱸᱫᱽᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱫᱚ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱥᱩᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱨ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱡᱩᱲᱟ.ᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟ.ᱰᱤᱜᱟᱱ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱰᱮ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱫᱤᱱᱟ.ᱢ ᱦᱤᱞᱚᱜᱟᱜ ᱵᱚᱥ ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ᱟᱠᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
qol2vg4cthxlgjar0nqcgt3t2wkhh64
ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱡᱤᱞᱞᱟᱹ
0
3796
101655
25599
2022-08-21T14:55:56Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. -->
| other_name =
| nickname = '''Aero Engine Capital of India'''<ref>{{cite news | url=http://odishatv.in/odisha/otherstories/koraput-to-be-nurtured-as-aero-engine-capital-of-india-raha-61584/ | title=Koraput to be nurtured as Aero Engine Capital of India: Raha | date=6 December 2014 | author=PTI | publisher=OdishaTV | accessdate=31 July 2018 }}</ref>
| settlement_type = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| image_skyline = Deomali by Santanu Mahapatra, Koraput - panoramio.jpg
| image_caption = [[ᱫᱮᱣᱢᱟᱲᱤ]] ᱵᱩᱨᱩ
[[File:Rail tracks view at Laxmipur Road.jpg|frameless]]
ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱞ ᱦᱚᱨ
| pushpin_map = India Odisha#India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = Location in Odisha, India
| coordinates = {{coord|18.8561|N|82.7347|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[States and territories of India|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| subdivision_type2 = [[List of districts of India|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[Koraput district|ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = [[Nagar Palika|ᱢᱩᱱᱤᱥᱤᱯᱟᱞᱤᱴᱤ]]
| governing_body = '''ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱢᱩᱱᱤᱥᱤᱯᱟᱞᱤᱴᱤ'''
| leader_title1 = [[Koraput (Lok Sabha constituency)|ᱯᱟᱨᱞᱤᱭᱟᱢᱮᱴ ᱥᱚᱦᱮᱛ]]
| leader_name1 = ᱥᱚᱯᱛᱚᱜᱤᱨᱤ ᱩᱞᱟᱠᱟ, ([[Indian National Congress|INC]])
| leader_title2 = [[Koraput (Odisha Vidhan Sabha constituency)|Member of Legislative Assembly]]
|leader_name2 = ᱨᱚᱜᱷᱩ ᱨᱟᱢ ᱯᱚᱰᱚᱞ, ([[Biju Janata Dal|BJD]])
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 870
| population_total = 47,468
| population_as_of = 2011
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟ.ᱢᱟ.ᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[Odia language|ᱳᱰᱤᱭᱟ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] -->
| postal_code = 764020
| registration_plate = OD 10
| STD code = 06852
| website = {{URL|odisha.gov.in}}
| footnotes =
}}
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱩᱠᱷᱤᱱ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱡᱤᱞᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱘,᱓᱗᱙ ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱾
===ᱛᱷᱤᱛᱤ===
ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ
* ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱨᱮ ᱺ ᱨᱟᱭᱜᱚᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱟᱸᱫᱷᱨᱚᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱯᱚᱱᱚᱛ
* ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱨᱮ ᱺ ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ ᱯᱚᱱᱚᱛ
* ᱩᱛᱚᱨ ᱨᱮ ᱺ ᱱᱚᱵᱚᱨᱚᱝᱜᱚᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
* ᱫᱩᱠᱷᱤᱱ ᱨᱮ ᱺ ᱟᱸᱫᱷᱨᱚᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
===ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ===
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ <ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/data_files/orissa/Data%20Sheet-%20Orissa-Provisional.pdf Census 2011: Odisha: Provisional Population Totals]</ref> ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱑᱓,᱗᱖,᱙᱓᱔ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱟ.ᱛᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱑᱑,᱕᱑,᱕᱒᱘ ᱟᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟᱨᱮ ᱒,᱒᱕,᱔᱐᱖ ᱦᱚᱲ ᱵᱟᱥᱟ ᱵᱚᱥᱠᱚᱫ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/Orissa/Data-sheet-Orissa.pdf Census 2011: Odisha: Rural Urban Distribution]</ref>
* ᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱺ ᱖,᱗᱗,᱘᱖᱔
* ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱺ ᱖,᱙᱙,᱐᱗᱐
* ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱟ.ᱡ ᱵᱚᱭᱚᱥ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟ. ᱺ ᱒,᱑᱕,᱕᱑᱘
* ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱺ ᱔᱙.᱘᱗%
** ᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱺ ᱖᱑.᱒᱙%
** ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱺ ᱓᱘.᱙᱒%
==ᱦᱩᱫᱟ.==
* ᱥᱚᱵᱽᱰᱤᱵᱷᱤᱡᱚᱱ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱺ ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱟᱨ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱾
* ᱛᱩᱥᱤᱞ (᱑᱔) ᱺ ᱠᱩᱸᱫᱨᱟ, ᱠᱳᱴᱚᱯᱟᱴ, ᱵᱚᱭᱯᱟᱨᱤᱜᱩᱰᱟ, ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ, ᱵᱳᱨᱤᱜᱳᱢᱟ, ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ, ᱫᱚᱥᱚᱢᱚᱸᱛᱚᱯᱩᱨ, ᱱᱚᱱᱫᱚᱯᱩᱨ, ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱯᱟᱴᱚᱬᱟ, ᱯᱚᱴᱟᱝᱜᱤ, ᱵᱚᱱᱫᱩᱜᱟᱸ, ᱥᱮᱢᱤᱲᱤᱜᱩᱰᱟ,, ᱞᱚᱢᱛᱟᱯᱩᱴᱚ ᱟᱨ ᱞᱚᱠᱷᱢᱤᱯᱩᱨ ᱾
* ᱵᱞᱚᱠ (᱑᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ) ᱾<ref>[http://koraput.nic.in/New/district/Sub.htm ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤᱭᱟ. ᱥᱟᱦᱴᱟ]</ref>ᱺ
:* ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱥᱚᱵᱽᱰᱤᱵᱷᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ (᱙)ᱺ ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ, ᱫᱚᱥᱢᱚᱱᱛᱚᱯᱩᱨ, ᱱᱚᱱᱫᱚᱯᱩᱨ, ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱯᱟᱴᱚᱬᱟ, ᱯᱚᱴᱟᱝᱜᱤ, ᱵᱚᱱᱫᱩᱜᱟᱸ, ᱥᱮᱢᱤᱲᱤᱜᱩᱰᱟ, ᱞᱚᱢᱛᱟᱯᱩᱴᱚ ᱟᱨ ᱞᱚᱠᱷᱢᱤᱯᱩᱨ ᱾
:* ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱥᱚᱵᱽᱰᱤᱵᱷᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ (᱕) : ᱠᱩᱸᱫᱨᱟ, ᱠᱳᱴᱚᱯᱟᱴ, ᱵᱚᱭᱯᱟᱨᱤᱜᱩᱰᱟ, ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ, ᱵᱳᱨᱤᱜᱳᱢᱟ ᱾
* ᱟ.ᱛᱩ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱚᱛ ᱺ ᱒᱒᱖
* ᱟ.ᱛᱩ ᱺ ᱑᱙᱙᱗
* ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱺ ᱕
** ᱢᱩᱱᱥᱤᱯᱟᱞᱴᱤ (᱓) : ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ, ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱥᱩᱱᱟᱵᱮᱱᱟ ᱾
==ᱧᱮᱢᱮᱞ ᱛᱷᱟᱱ==
ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤᱜᱟᱱ ᱧᱮᱢᱮᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮ ᱧᱮᱞ ᱡᱚᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱞᱮᱠᱟ ᱪᱤᱱᱦᱟ. ᱟᱠᱟᱫ ᱓᱒᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱑᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ
* ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ
* ᱥᱩᱱᱟᱵᱮᱱᱟ
* ᱫᱮᱣᱢᱟᱲᱤ
* ᱥᱩᱵᱟᱭᱤ
* ᱱᱚᱱᱫᱚᱯᱩᱨ
* ᱡᱚᱞᱟᱯᱩᱴ
* ᱢᱟᱪᱷᱠᱩᱸᱰ
* ᱱᱟᱜᱮᱥᱣᱚᱨᱤ ᱢᱟᱲᱤ ᱵᱩᱨᱩ
* ᱵᱟᱞᱢᱤᱠᱤ ᱟᱥᱲᱟ
* ᱠᱮᱪᱞᱟ
* ᱵᱟᱜᱨᱟ
* ᱜᱩᱯᱛᱮᱥᱣᱚᱨ ᱥᱤᱵᱽ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ
* ᱜᱩᱞᱢᱤ
ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱮᱢᱮᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱵᱟ.ᱜᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱟ.ᱰᱤ ᱦᱚᱲ ᱮ ᱢᱩᱦᱤᱛ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
* ᱰᱩᱰᱩᱢᱟ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ
* ᱵᱟᱨᱤᱬᱤᱯᱩᱴᱚ
* '''ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ''' ᱺ ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟ. ᱵᱟ.ᱱᱤᱡ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱨᱟᱡᱟ ᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱽ ᱵᱷᱚᱵᱚᱱ ᱾ ᱱᱚᱣᱚ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱫᱚ ᱨᱟᱛ ᱡᱟᱛᱨᱟ ᱟᱨ ᱯᱟᱨᱵᱚᱱ ᱟ.ᱰᱤ ᱨᱚᱢᱡᱷᱚᱢ ᱛᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟᱛᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾
* '''ᱵᱤᱨᱠᱷᱚᱢᱵᱚ''' ᱺ ᱵᱤᱨᱫᱮᱵᱤ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱾
* '''ᱨᱟᱢᱜᱤᱨᱤ''' ᱺ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱨᱟᱢᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱵᱤᱨ ᱵᱟᱥᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱫᱩᱠᱷᱤᱱ ᱯᱟᱦᱴᱟᱭ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱚᱰᱮᱭ ᱡᱤᱨᱟ.ᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
* '''ᱚᱱᱠᱟᱰᱮᱞᱤ''' ᱺ ᱢᱟᱪᱷᱚᱠᱩᱱᱰᱚ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱟ.ᱛᱩ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱥᱟ.ᱨᱫᱤ ᱢᱟᱦᱟ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱜᱮ ᱦᱟᱯᱛᱟᱠᱤᱭᱟ. ᱦᱟᱴ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱵᱚᱱᱰᱟ ᱡᱟ.ᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱱᱚᱰᱮ ᱠᱚ ᱦᱟ.ᱡᱩᱜ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱤᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱟᱬᱟᱱᱤᱭᱟ. ᱠᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱜᱮᱭ ᱢᱩᱦᱤᱛ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
* '''ᱵᱟ.ᱨᱫᱩᱲᱤᱡ ᱵᱩᱨᱩ''' : ᱥᱟᱵᱮᱨᱤ ᱱᱟ.ᱭ ᱟᱲᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟ.ᱰᱤᱜᱟᱱ ᱜᱚᱸᱜᱷᱚᱨᱟᱱ ᱵᱩᱨᱩ ᱾
* '''ᱢᱟᱞᱤᱜᱩᱰᱟ''' ᱺ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱟᱨ ᱩᱛᱩ ᱡᱚ ᱠᱚ ᱪᱟᱥ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱜᱟᱺᱦᱤᱨ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱭᱡᱩᱜᱽ ᱞᱮᱛᱟᱲ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
* '''ᱠᱳᱞᱟ''' ᱺ ᱠᱳᱞᱟᱵᱽ ᱱᱟ.ᱭ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱦᱚᱨ ᱱᱟ.ᱭᱵᱟᱸᱫᱽ ᱡᱚᱡᱽᱱᱟ ᱨᱮ ᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱴᱚᱨᱵᱟᱭᱤᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱒᱐ ᱢᱮᱜᱟᱣᱟᱴ ᱵᱤᱡᱽᱞᱤᱫᱟᱲᱮ ᱥᱤᱨᱡᱟ.ᱣᱜ ᱠᱟᱱ ᱯᱟᱣᱟᱨ ᱦᱟᱣᱩᱥ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱟ.ᱭᱵᱟᱸᱫᱽ ᱡᱚᱡᱽᱱᱟ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱒᱒ ᱜᱮᱥᱟᱭ ᱒᱖᱖ ᱦᱮᱠᱴᱚᱨ ᱵᱟ.ᱫᱽ ᱵᱟ.ᱭᱦᱟ.ᱲ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱫᱟᱜ ᱯᱟᱴᱟᱱ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱯᱨᱳᱢᱚᱫᱽ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱫᱚ ᱧᱮᱧᱮᱞᱤᱭᱟ. ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱷᱮᱭᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟᱴᱩᱰᱟ.ᱜ ᱾
* '''ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱯᱟᱴᱱᱟ''' ᱺ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱨᱟᱡᱟ ᱟᱜ ᱢᱟᱨᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱟᱨ ᱱᱤᱛᱚᱜᱟᱜ ᱵᱞᱚᱠ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱢᱚᱦᱚᱠᱩᱢᱟ ᱾ ᱱᱤᱞᱟᱵᱟᱰᱤ, ᱚᱜᱽᱱᱤᱜᱚᱝᱜᱟᱢᱟ ᱟᱨ ᱯᱩᱛᱭᱟᱞᱩᱢᱟ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱟᱭ ᱫᱮᱵᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾
==ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ==
ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱞᱮᱠᱟᱜᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱟ.ᱰᱤᱜᱟᱱ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱯᱩᱱᱟ.ᱭ ᱜᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟᱛᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱟ.ᱠᱛᱤ ᱟᱨ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟ. ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ '''"ᱯᱚᱨᱚᱵᱽ"'''᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱖ ᱢᱟ.ᱦᱤᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱘ ᱢᱟ.ᱦᱤᱛ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱖ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐ ᱢᱟ.ᱦᱤᱛ ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱟ.ᱛᱩ ᱩᱫᱮᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱦᱠᱩᱢᱟ ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱨᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱮᱱᱮᱡ==
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ "ᱯᱚᱨᱚᱵᱽ" ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟ.ᱰᱤᱜᱟᱱ ᱥᱟᱶᱛᱟᱨᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱧᱮᱧᱮᱞᱤᱭᱟ. ᱠᱚᱭ ᱢᱩᱦᱤᱛ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱛᱤᱱᱟ.ᱝ ᱜᱟᱱ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟ. ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ-
* ᱰᱮᱢᱥᱟ
* ᱨᱤᱡᱽᱰᱤ
* ᱫᱚᱱᱰᱟᱦᱚᱲᱤᱭᱟ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱠᱟ.ᱴᱷᱤ ᱮᱱᱮᱡ
* ᱱᱚᱨᱯᱟ
* ᱫᱩᱨᱩᱣᱟ
* ᱯᱚᱨᱡᱟ
* ᱜᱚᱫᱚᱵᱟ
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{Wikivoyage-inline|Koraput}}
* [https://web.archive.org/web/20070404113140/http://www.orissa.net/links/DistrictInfo/Images/koraput.gif Road Map of Koraput District]
* {{Official website|http://koraput.nic.in/}}
890ir5jmumqo7gj7k70ocg6duejcn2s
ᱠᱷᱚᱨᱫᱟ ᱡᱤᱞᱞᱟᱹ
0
4075
101694
70757
2022-08-21T15:52:40Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱷᱚᱨᱫᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| other_name = ᱠᱷᱚᱨᱫᱟ
| settlement_type = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| image_skyline = ଧନୁଆ ନଦୀ.jpg
| image_alt =
| image_caption =
| nickname = '''ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱭᱠᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ'''<br />'''ᱯᱟᱭᱠᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ'''
| image_map = India Odisha Khordha district.svg
|map_caption = Location in Odisha, India
| coordinates = {{coord|20.166|N|85.666|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱠᱷᱚᱨᱫᱟ]]
| government_type =
| governing_body =
| leader_title1 = [[District collector|ᱠᱳᱞᱮᱠᱴᱚᱨ]]
| leader_name1 = ᱵᱷᱩᱯᱤᱱᱫᱽᱨᱚ ᱥᱤᱝ ᱯᱩᱱᱤᱭᱟ (IAS)<ref>http://www.odisha.gov.in/ga/notifications/gnotification/Pdf/2013/19643.pdf</ref>
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 2887.5
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_total = 2,251,673<ref>http://www.census2011.co.in/census/district/410-khordha.html</ref>
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_footnotes =
| population_density_km2 = 800
| population_rank =
| population_demonym =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = 751 xxx, 752 xxx
| area_code = 674, 6755, 6756
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱱ ᱠᱳᱰ
| registration_plate = OD-02/OD-33
| blank1_name_sec1 = ᱥᱩᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ
| blank1_info_sec1 = [[ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ]]
| blank1_name_sec2 = [[Climate of India|ᱦᱚᱭᱞᱚᱝ]]
| blank1_info_sec2 = [[Climatic regions of India|Aw]] <small>([[Köppen climate classification|Köppen]])</small>
| website = {{URL|www.khordha.nic.in/}}
| footnotes =
| demographics1_info1 = [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]], [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| blank2_name_sec1 = [[Human sex ratio|ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟ.ᱱᱤ]]
| blank2_info_sec1 = ᱑.᱑᱐᱘ [[ᱠᱚᱲᱟ|♂]]/[[ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ|♀]]
| blank3_name_sec1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| blank3_info_sec1 = ᱘᱗.᱕᱑%
| blank4_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ
| blank4_info_sec1 = ᱒
| blank5_name_sec1 = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ
| blank5_info_sec1 = ᱖
| blank2_name_sec2 = [[Precipitation (meteorology)|Precipitation]]
| blank2_info_sec2 = {{convert|1443|mm|in}}
| blank3_name_sec2 = Avg. summer temperature
| blank3_info_sec2 = {{convert|41.4|°C|°F}}
| blank4_name_sec2 = Avg. winter temperature
| blank4_info_sec2 = {{convert|9.5|°C|°F}}
}}
'''ᱠᱷᱚᱨᱫᱟ''' ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟ.ᱥᱟᱲᱟ ᱫᱚ ᱠᱷᱚᱨᱫᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ ᱾ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱚ ᱠᱷᱚᱨᱫᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱩᱯᱩᱨᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱚᱨᱫᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱒᱘᱘᱙ ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱫᱚᱭᱟ ᱟᱨ ᱠᱩᱠᱷᱚᱭᱤ ᱱᱚᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱ ᱠᱟᱱ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟ. ᱱᱟ.ᱭ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱑ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱙᱓ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱯᱩᱨᱤ ᱟᱨ ᱱᱚᱭᱟᱜᱚᱰ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱜᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱵᱷᱩᱵᱚᱱᱮᱥᱚᱨ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮᱜᱮ ᱦᱟ.ᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱚᱨᱫᱟ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱚ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱥᱟᱥᱚᱠ ᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱪᱟᱨᱠᱷᱟ ᱢᱤᱞ, ᱠᱮᱵᱚᱞ ᱠᱟ.ᱨᱜᱟᱲ, ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱠᱳᱪ ᱡᱩᱛᱨᱟ.ᱣ ᱯᱷᱮᱠᱴᱨᱤ ᱟᱨ ᱥᱩᱱᱩᱢ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ ᱾ ᱚᱛᱨᱤ, ᱵᱟᱱᱯᱩᱨ, ᱵᱚᱨᱩᱱᱚᱭᱤ, ᱪᱤᱞᱤᱠᱟ, ᱦᱤᱨᱟᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱱᱫᱚᱱᱠᱟᱱᱚᱱ ᱵᱤᱨᱨᱟᱠᱷᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟ. ᱧᱮᱢᱮᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>"[https://books.google.com/books?id=1RBuAAAAMAAJ Orissa reference: glimpses of Orissa]," Sambit Prakash Dash, TechnoCAD Systems, 2001</ref><ref>"[https://books.google.com/books?id=8ukfNZsoNA4C The Orissa Gazette]," Orissa (India), 1964</ref><ref>"[https://books.google.com/books?id=yLU7DwAAQBAJ Lonely Planet India]," Abigail Blasi et al, Lonely Planet, 2017, ISBN 9781787011991</ref>
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱸ ᱠᱷᱚᱨᱫᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟ.ᱥᱟᱲᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱫᱚᱭᱟ ᱟᱨ ᱠᱩᱣᱟᱠᱷᱟᱭᱤ ᱱᱟ.ᱭ ᱫᱚ ᱠᱷᱚᱨᱫᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱵᱤᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱖᱑᱘.᱖᱗ ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
===ᱦᱚᱭᱫᱟᱜ===
ᱞᱚᱞᱚᱥᱚᱝ ᱺ ᱔᱑.᱔ (ᱰᱷᱮᱨ) ᱙.᱕ (ᱠᱚᱢ) [᱒] ᱡᱟ.ᱯᱩᱫ ᱺ ᱑᱔᱔᱓ ᱢᱤᱢᱤ ᱾
==ᱠᱟ.ᱣᱰᱤ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱮᱵᱚᱞ ᱯᱷᱮᱠᱴᱨᱤ, ᱪᱟᱨᱠᱷᱟ/ᱛᱩᱞᱟ.ᱢ ᱢᱤᱞ, ᱜᱷᱩᱲᱤ ᱡᱩᱛᱨᱟ.ᱣ ᱠᱟ.ᱨᱜᱟᱲ, ᱨᱮᱞᱣᱟ ᱠᱳᱪ ᱡᱩᱛᱨᱟ.ᱣ ᱠᱟ.ᱨᱠᱷᱟᱱᱟ, ᱥᱩᱱᱩᱢ ᱤᱱᱰᱚᱥᱴᱨᱤᱡᱽ, ᱟᱨ ᱠᱟ.ᱴᱤᱡ ᱢᱮᱬᱦᱮᱫ ᱠᱟ.ᱨᱠᱷᱟᱱᱟ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱦᱩᱫᱟ.==
* ᱥᱚᱝᱥᱚᱫᱤᱭᱟ. ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱺ ᱒
* ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱺ ᱖
* ᱟ.ᱛᱩ ᱺ ᱑᱕᱖᱑
* ᱵᱞᱚᱠ ᱺ ᱑᱐
* ᱟ.ᱛᱩ ᱯᱚᱧᱪᱟᱛ ᱺ ᱑᱖᱘
* ᱛᱩᱦᱥᱤᱞ ᱺ ᱘
* ᱢᱩᱱᱥᱤᱯᱟᱞᱴᱤ ᱺ ᱒
* ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱱᱤᱜᱚᱢ ᱺ ᱑
* N.A.C. : ᱒
==ᱢᱩᱦᱤᱛᱟᱱ ᱟᱨ ᱥᱩᱨ ᱛᱷᱟᱱ==
'''ᱟᱨᱤᱠᱚᱢᱟ ᱺ''' ᱵᱚᱞᱜᱚᱰ ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟ.ᱛᱩ ᱟ.ᱨᱤᱠᱚᱢᱟ ᱵᱤᱨ ᱨᱮ ᱟᱭᱳ ᱠᱳᱥᱟᱞᱥᱩᱬᱤ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
* '''ᱟᱞᱴᱨᱤ ᱺ''' ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱚᱞᱯᱷᱚᱨ ᱫᱟᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱟᱨ ᱦᱚᱴᱠᱮᱥᱣᱚᱨ (ᱥᱤᱵᱽ) ᱮ ᱟᱞᱟᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ ᱾
* '''ᱵᱟᱬᱯᱩᱨ ᱺ''' ᱵᱷᱚᱜᱚᱵᱚᱛᱤ ᱫᱮᱵᱤ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ (ᱫᱩᱨᱜᱟ ᱫᱮᱵᱤᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱚᱵᱚᱛᱟᱨ) ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
* '''ᱵᱚᱨᱩᱬᱮᱭᱤ : ''' ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱫᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱵᱚᱨᱩᱬᱮᱭᱤ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱵᱷᱩᱵᱚᱱᱮᱥᱣᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱘ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
[[File:Maa Barunei.jpg|thumb|ᱵᱚᱨᱩᱬᱮᱭᱤ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ]]
==ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ==
ᱠᱷᱚᱨᱫᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱮᱱ ᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
* ᱡᱚᱭᱫᱮᱵᱽ
* ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ
* ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ ᱩᱛᱚᱨ
* ᱮᱠᱟᱢᱨᱚ
* ᱡᱚᱴᱚᱬᱤ
* ᱠᱷᱩᱨᱫᱟ
* ᱪᱤᱞᱤᱠᱟ
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{official website|http://khordha.nic.in/}}
0dcufdbihgxebtutvjhvxezebz6yhys
ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ ᱡᱤᱞᱞᱟᱹ
0
4197
101800
70746
2022-08-22T00:28:40Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Use dmy dates|date=May 2019}}
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ
| official_name =
| native_name =
| native_name_lang =
| other_name =
| settlement_type = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| nickname = ᱵᱟᱱᱤᱠᱥᱮᱛᱨᱟ
| image_map = India Odisha Jagatsinghpur district.svg
| map_caption = ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱚᱠᱮᱥᱚᱱ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ
| coordinates = {{coord|20.266|N|86.166|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱣᱩᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ]]
| government_type =
| governing_body =
| leader_title1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚᱞᱮᱠᱴᱚᱨ
| leader_name1 = ᱥᱢ. ᱜᱩᱦᱟ ᱯᱩᱱᱟᱡ ᱴᱟᱯᱟᱥ ᱠᱩᱢᱟᱨ, [[Indian Administrative Service|I.A.S.]]
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 1759
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 559.31
| population_total = 1058894
| population_as_of = 2001
| population_footnotes =
| population_density_km2 = 602
| population_rank =
| population_demonym =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = ᱯᱤᱱ
| postal_code = 754103
| registration_plate = OD-21
| blank1_name_sec2 = [[Climate of India|Climate]]
| blank1_info_sec2 = [[Climatic regions of India|Aw]] <small>([[Köppen climate classification|Köppen]])</small>
| website = {{URL|jagatsinghpur.nic.in}}
| footnotes =
| leader_title2 = [[ᱮᱥ. ᱯᱤ]]
| leader_name2 = ᱥᱢ. ᱥᱩᱫᱷᱟ ᱥᱤᱝ, Sudha Singh, (I.P.S.)
| demographics1_info1 = [[ᱩᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟᱨᱥᱤ|ᱩᱰᱤᱭᱟ]], [[ᱤᱝᱜᱽᱨᱟᱹᱡᱽ ᱯᱟᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱜᱽᱨᱟᱹᱡᱽ]]
| blank2_name_sec1 = [[Human sex ratio|Sex ratio]]
| blank2_info_sec1 = 1.038 [[male|♂]]/[[female|♀]]
| blank3_name_sec1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| blank3_info_sec1 = 87.1%
| blank4_name_sec1 = [[ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ]]
| blank4_info_sec1 = ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ (SC)
| blank5_name_sec1 = [[ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ]]
| blank5_info_sec1 = 4{{collapsible list|title={{nbsp}}|101-ᱯᱟᱨᱟᱫᱤᱯ<br /> 102-ᱛᱤᱨᱛᱚᱞ(SC)<br />103-ᱵᱟᱞᱤᱠᱩᱰᱟ-ᱤᱨᱟᱥᱟᱢᱟ <br />104-ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ}}
| blank2_name_sec2 = [[Precipitation (meteorology)|Precipitation]]
| blank2_info_sec2 = {{convert|1501.3|mm|in}}
}}
'''ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱱ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱓᱐ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱴᱤᱡ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱑ ᱟᱯᱨᱮᱞ ᱑᱙᱙᱓ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ (ᱣᱤᱰ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱨᱟᱜ ᱱᱚᱴᱤᱯᱷᱤᱠᱟᱥᱚᱱ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱑᱔᱒᱑᱘/ᱟᱨ ᱢᱟᱦᱤᱛ ᱒᱗.᱐᱓.᱑᱙᱙᱓ ᱟᱨ ᱤ.ᱳ.ᱡᱤ. ᱠᱮᱠᱷᱟ ᱔᱕᱙) ᱠᱚᱴᱚᱠ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱴᱤᱧ ᱧᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱘᱖᱐ ᱓ 'E ᱠᱷᱚᱱ ᱘᱖᱐ ᱔᱕' ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾19<sup>0</sup>58<sup>'</sup> to 20<sup>0</sup>23<sup>'</sup> ᱮᱛᱚᱢ ᱞᱮᱴᱤᱪᱟᱰ ᱾ ᱢᱟᱨᱮ ᱡᱩᱜᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱦᱚᱨᱤᱦᱟᱨᱯᱩᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ [[ᱥᱮᱪᱮᱫ]] ᱫᱚᱨ ᱘᱘.᱕% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ [[ᱥᱮᱪᱮᱫ]] ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱖᱘.᱕%, ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ [[ᱥᱮᱪᱮᱫ]] ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱟᱣᱩᱥᱟᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱨᱟᱸᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮ ᱰᱮᱵᱞᱚᱯ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱴᱤᱡ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱞ ᱨᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ [[ᱥᱮᱪᱮᱫ]] ᱨᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://census2011.co.in/census/district/404-jagatsinghapur.html|title=Jagatsinghpur census data 2011|author=Census 2011|date=|accessdate=2016-04-28}}</ref>
ᱰᱮᱞᱴᱟᱠ ᱟᱨ ᱯᱟᱨᱴᱞᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱱᱟᱠᱥᱟ ᱨᱮ ᱴᱟᱭᱮᱸᱜᱟᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱫᱚᱨ ᱨᱮ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ 1759 km<sup>2</sup> ᱾ ᱯᱨᱟᱪᱤ ᱜᱷᱟᱴᱤ ᱥᱟᱸᱠᱨᱤᱛᱤ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱢᱮᱰᱮᱨᱱᱤᱛᱤ ᱚᱱᱟ ᱞᱟᱜᱤᱫ ᱥᱟᱞᱟᱜ, ᱖ ᱵᱤᱥᱤ ᱫᱷᱟᱨᱤᱡ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱡᱟᱜ ᱰᱮᱴᱤᱝ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱨᱪᱟᱣᱞᱚᱡᱤᱠᱟᱞ ᱨᱤᱢᱟᱸᱥ, ᱱᱮᱣᱤᱜᱮᱥᱚᱱ ᱱᱮᱴᱣᱟᱨᱠ, ᱰᱚᱢᱮᱥᱴᱤᱠ ᱟᱨ ᱵᱤᱫᱮᱥ ᱵᱮᱯᱟᱨ, ᱞᱩᱜᱽᱲᱤ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱨ ᱰᱤᱡᱟᱭᱱᱤᱸᱜ ᱫᱚᱨᱢᱚ ᱜᱚᱲᱚ ᱟᱨ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱞᱟᱹᱲᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱨᱚᱞ ᱟᱛᱭᱟᱪᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱨᱮᱞᱤᱥ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱦᱤᱱᱫᱩ, ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ,ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱟ ᱟᱨ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱤᱥᱴ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ ᱠᱚᱢᱯᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱦᱟᱨᱤᱫᱣᱟᱨ ᱨᱮ ᱑᱖᱐᱐ ᱮ.ᱰᱤ. ᱪᱟᱨᱤᱛᱨᱟ ᱠ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱜᱟᱠᱚ ᱟᱫᱚ ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ (ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱦᱚᱨᱤᱦᱟᱨᱯᱩᱨ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱢᱤᱫ ᱨᱟᱡᱽᱥᱣᱟ ᱟᱛᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱨᱮ ᱮᱠᱥᱤᱥᱴᱮᱝᱥ ᱨᱮ ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱩᱜᱟᱞ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱨᱮ, ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱵᱷᱟᱜᱚᱛ ᱥᱤᱝ ᱤᱡ ᱵᱮᱴᱟ, ᱠᱚᱴᱚᱠᱼᱯᱩᱨᱤ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱧ ᱠᱚᱴᱚᱠ ᱪᱟᱠᱫᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱟᱢᱤᱞᱚᱨ ᱑᱗᱘᱖ ᱠᱷᱚᱱ ᱾ ᱵᱷᱟᱜᱚᱛ ᱥᱤᱝ ᱫᱚ ᱟᱢᱤᱞᱚᱨ ᱨᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱢᱩᱜᱚᱞ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱟ ᱥᱟᱨᱮ ᱠᱟᱢᱤ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱫᱷᱤᱠᱟᱨ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ ᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱟᱨ ᱑᱗᱔᱘ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ [[ᱵᱟᱞᱟᱡᱤ ᱵᱟᱡᱤ ᱨᱟᱣ|ᱡᱚᱜᱚᱛ ᱥᱤᱝ]] ᱠᱚ ᱵᱟᱦᱟᱞ (Appointed) ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱮᱥᱠᱩᱥ ᱟᱨ ᱱᱟᱡᱨᱟᱱᱟ ᱠᱚᱞᱮᱥᱴᱮᱰ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱤᱱ ᱫᱷᱟᱨᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱱᱤᱨᱵᱟᱫᱷ (Uninterrupted) ᱟᱨ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱮᱥᱹ ᱮᱞᱹ ᱟᱜ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱠᱚᱨᱰᱤᱝ (According) ᱢᱮᱰᱚ, ᱥᱮᱴᱮᱞᱢᱮᱸᱴ ᱳᱯᱷᱤᱥᱟᱨ, ᱚᱱᱟ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱢᱤᱞᱰᱟᱨᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱪᱮᱫ ᱟᱛᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱘᱗᱗-᱗᱘ ᱥᱟᱞᱮ ᱵᱩᱥᱛᱤ ᱨᱮ ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ ᱟᱛᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱥᱣᱟ ᱱᱟᱠᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱫᱤ ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ ᱑᱘᱗᱗ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱦᱚᱸ ᱨᱟᱡᱽᱥᱣᱟ ᱟᱛᱩ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱢᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱠᱤᱸᱣᱫᱟᱸᱛᱤ ᱟᱸᱥᱤᱠ ᱨᱩᱯ ᱠᱷᱚᱱ ᱴᱮᱱᱵᱟᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱪᱮ ᱜᱩᱴ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱟᱢᱤᱛ ᱫᱚ ᱢᱩᱜᱟᱞ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱤᱫᱤ ᱯᱮᱥ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱔ ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱦᱚᱸ ᱜᱚᱴᱷᱚᱱ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱢᱤᱫ ᱟᱛᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱨᱮ ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱵᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱖᱓᱓ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱱᱟᱵᱤᱠ ᱵᱨᱩᱴᱟᱱ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱨᱮ ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ (Mention) ᱵᱟᱠᱚ ᱪᱮᱠᱟ ᱞᱮᱫ ᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱤᱫᱤ ᱢᱤᱫ ᱴᱷᱟᱶ ᱦᱚᱨᱤᱦᱟᱨᱯᱩᱨ, ᱢᱤᱫ ᱟᱛᱩ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱗ ᱟᱱᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱦᱚᱨᱤᱦᱟᱨᱯᱩᱨ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱟᱛᱩ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱠᱚᱴᱚᱠ ᱪᱟᱠᱟᱫᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱮ ᱢᱮᱫ ᱯᱚᱞᱤᱱᱟᱮᱥᱚᱱ (Pollination) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱷᱚᱱ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱠᱚ ᱾ ᱑᱘᱑᱗ ᱥᱟᱞᱮ ᱫᱷᱟᱨᱤᱡ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ ᱨᱟᱡᱽᱥᱣᱟ ᱟᱛᱩ ᱫᱚ Pollination ᱪᱮ ᱵᱟᱝ ᱯᱚᱞᱤᱥ ᱴᱮᱥᱚᱱ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱤᱱᱟᱹᱜ ᱡᱟᱨᱩᱨ (Important) ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
bwoznjztzs0orqyzrqsgv23ls66y5k7
ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱡᱤᱞᱞᱟᱹ
0
4266
101951
70747
2022-08-22T05:10:35Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱟᱡᱯᱩᱨ
| native_name = <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. -->
| other_name =
| settlement_type = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| nickname = ᱡᱟᱡᱽᱨᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ
| image_map = India Odisha Jajpur district.svg
| map_caption = Location in Odisha, India
| coordinates = {{coord|20.85|N|86.333|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[States and territories of India|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| established_title = <!-- ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ]]
| government_type =
| governing_body =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 = ᱒᱘᱘᱘
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = ᱓᱓᱑
| population_total =
| population_as_of =
| population_footnotes =
| population_density_km2 = ᱖᱕᱘
| population_rank =
| population_demonym =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱗᱕᱕ xxx
| registration_plate = OD-04(for [[Chandikhol]])<br /> OD-34(for [[ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ]])
| blank1_name_sec2 = [[Climate of India|ᱦᱚᱭᱞᱚᱝ]]
| blank1_info_sec2 = [[Climatic regions of India|Aw]] <small>([[Köppen climate classification|Köppen]])</small>
| website = {{URL|www.jajpur.nic.in}}
| footnotes =
| native_lang = ᱳᱰᱤᱭᱟᱹ
| leader_title2 = ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱥᱚᱦᱮᱛ
| leader_name2 = [[Sarmistha_Sethi| ᱥᱚᱨᱢᱤᱥᱴᱷᱟ ᱥᱮᱴᱷᱤ]]
| population_male = ᱙᱒᱖,᱐᱑᱒
| population_female = ᱙᱐᱐,᱒᱖᱓
| demographics1_info1 = [[Odia language|ᱳᱰᱤᱭᱟᱹ]], [[English language|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| blank2_name_sec1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| blank2_info_sec1 = ᱗᱒ᱹ᱑᱙%
| blank3_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ
| blank3_info_sec1 = [[Jajpur (Lok Sabha constituency)|ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ]]
| blank4_name_sec1 = [[Odisha Legislative Assembly|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ
| blank4_info_sec1 = ᱗ {{collapsible list|title={{nbsp}}|Barchana<br /> Bari <br /> Binjharpur<br /> Dharmasala<br /> Jajpur<br /> Sukinda<br /> Korai}}
| blank2_name_sec2 = [[Precipitation (meteorology)|ᱯᱨᱮᱥᱤᱯᱤᱴᱮᱥᱚᱱ]]
| blank2_info_sec2 = {{convert|1014|mm|in}}
| blank3_name_sec2 = ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱡᱚᱦᱚᱜᱟᱜ ᱮᱵᱷᱚᱨᱮᱡᱲ ᱞᱚᱞᱚᱥᱚᱝ
| blank3_info_sec2 = {{convert|38|°C|°F}}
| blank4_name_sec2 = ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱫᱤᱱᱟᱜ ᱮᱵᱷᱚᱨᱮᱡᱽ ᱞᱚᱞᱚᱥᱚᱝ
| blank4_info_sec2 = {{convert|12|°C|°F}}
}}
'''ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ''' ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱩᱠᱷᱤᱱ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱣᱟᱴᱚᱨ ᱫᱚ ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref>"[https://books.google.com/books?id=1RBuAAAAMAAJ Orissa reference: glimpses of Orissa]," Sambit Prakash Dash, TechnoCAD Systems, 2001</ref><ref>"[https://books.google.com/books?id=8ukfNZsoNA4C The Orissa Gazette]," Orissa (India), 1964</ref><ref>"[https://books.google.com/books?id=yLU7DwAAQBAJ Lonely Planet India]," Abigail Blasi et al, Lonely Planet, 2017, ISBN 9781787011991</ref> ᱨᱟᱡᱟ ᱡᱚᱡᱟᱛᱤ ᱠᱮᱥᱚᱨᱤ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱪᱷᱟᱹᱴᱭᱟᱹᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
᱑᱙᱙᱓ ᱥᱟᱞᱮ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱵᱚᱸᱜᱟᱨᱮ ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱹᱱ ᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱟᱨ ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱵᱽᱰᱤᱵᱷᱤᱡᱚᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱫᱚᱦᱚ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱢᱚᱦᱚᱠᱩᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱫᱚᱦᱚ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱫᱚ ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱱᱟᱹᱭ ᱠᱚ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱷᱤᱛᱤᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱱᱟᱹᱭ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱢᱚᱦᱟᱱᱚᱫᱤ, ᱵᱨᱟᱦᱢᱚᱬᱤᱹ ᱵᱚᱭᱛᱚᱨᱚᱬᱤ, ᱵᱩᱰᱷᱟ, ᱠᱷᱚᱨᱚᱥᱩᱶᱟ ᱮᱢᱟᱱ ᱾ ᱵᱟᱝ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱚᱴᱚᱠ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱮ ᱠᱚᱬ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱟᱹᱭ ᱠᱚ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱵᱟᱱ ᱵᱮᱲᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱷᱤᱛᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱜᱮ ᱪᱟᱥᱵᱟᱥ ᱠᱷᱤᱛᱤᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱡᱤᱞᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱒,᱘᱘᱗ᱹ᱖᱙ ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱱᱟᱥᱮ ᱵᱩᱨᱩ ᱟᱨ ᱵᱤᱨ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱚᱛ ᱨᱮᱫᱚ ᱫᱟᱜ ᱯᱟᱴᱟᱱ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱪᱟᱥᱵᱟᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱮᱱ ᱦᱚᱸ ᱵᱤᱨ ᱟᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱚᱨᱤᱢᱟᱬ ᱫᱚ ᱗᱒᱕ ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱾ ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱠᱷᱟᱫᱟᱱ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱠᱤᱱᱫᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱰᱷᱮᱨ ᱠᱨᱚᱢᱟᱭᱤᱴ ᱚᱰᱚᱠᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱢᱮᱬᱦᱮᱫ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱟᱵᱚ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱨᱟᱫᱤᱯ ᱰᱷᱤᱯ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱪᱟᱞᱟᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
===ᱛᱷᱤᱛᱤ===
* ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱚᱨ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱺ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱵᱷᱚᱫᱽᱨᱚᱠ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱾
* ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱩᱠᱷᱤᱱ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱺ ᱠᱚᱴᱚᱠ ᱦᱚᱱᱚᱛ
* ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱺ ᱠᱮᱱᱫᱽᱨᱟᱯᱚᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
* ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱺ ᱰᱷᱮᱝᱠᱟᱱᱟᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
===ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱱᱟᱹᱭ ᱟᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱱᱟᱹᱭ===
* ᱵᱚᱭᱛᱚᱨᱚᱬᱤ
* ᱵᱨᱟᱦᱢᱚᱬᱤ
* ᱠᱷᱚᱨᱳᱥᱨᱚᱛᱟ
* ᱵᱤᱨᱩᱯᱟ
* ᱵᱩᱰᱷᱟ
* ᱠᱳᱬᱤ
* ᱵᱚᱰᱚᱜᱮᱸᱜᱩᱴᱤ
* ᱠᱮᱲᱩᱣᱟ ᱾
===ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ===
᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ <ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/data_files/orissa/Data%20Sheet-%20Orissa-Provisional.pdf Census 2011: Odisha: Provisional Population Totals]</ref> ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱫᱚ ᱑᱘,᱒᱖,᱒᱗᱕ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱹᱛᱩᱴᱚᱞᱟ ᱨᱮ ᱑᱖ᱹ᱙᱑,᱒᱖᱔ ᱟᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱨᱮᱫᱚ ᱑,᱓᱕,᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲ ᱵᱟᱥᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/Orissa/Data-sheet-Orissa.pdf Census 2011: Odisha: Rural Urban Distribution]</ref>
* ᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱺ ᱙,᱒᱖,᱐᱕᱘
* ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱺ ᱙,᱐᱐,᱒᱑᱗
** ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱟᱹᱡ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱺ ᱒,᱐᱗,᱓᱑᱐
* ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱺ ᱘᱐ᱹ᱔᱔%
** ᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱺ ᱘᱗ᱹ᱓᱖%
** ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱺ ᱗᱓ᱹ᱓᱗%
===ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱪᱟᱥᱵᱟᱥ===
ᱚᱱᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱪᱟᱥᱵᱟᱥ ᱺ ᱦᱳᱲᱳ, ᱢᱩᱜᱽ, ᱨᱟᱸᱵᱽᱲᱟ, ᱦᱚᱲᱮᱡ, ᱪᱤᱱᱟᱹ ᱵᱟᱫᱟᱢ, ᱟᱹᱲᱩ, ᱟᱸᱠ ᱮᱢᱟᱱ ᱪᱟᱥ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾
===ᱵᱞᱚᱠ===
* ᱠᱚᱨᱟᱭᱤ, ᱫᱷᱚᱨᱢᱚᱥᱟᱲᱟ, ᱵᱚᱰᱚᱪᱚᱬᱟ, ᱫᱚᱥᱨᱚᱛᱷᱯᱩᱨ, ᱫᱟᱱᱜᱚᱫᱟ, ᱵᱚᱨᱤ, ᱵᱤᱧᱪᱟᱨᱯᱩᱨ, ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱥᱚᱫᱚᱨ, ᱨᱚᱥᱩᱞᱯᱩᱨ, ᱥᱩᱠᱤᱱᱫᱟ ᱾
===ᱟᱹᱛᱩ ᱯᱚᱧᱪᱟᱛ===
ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱒᱘᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱹᱛᱩ ᱯᱚᱧᱪᱟᱛ
==ᱧᱮᱢᱮᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ==
* ᱵᱤᱨᱡᱟ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ
* ᱩᱫᱚᱭᱜᱤᱨᱤ
* ᱨᱚᱛᱱᱚᱜᱤᱨᱤ
* ᱯᱩᱥᱯᱚᱜᱤᱨᱤ ᱢᱚᱦᱟᱵᱤᱦᱟᱨ
* ᱪᱷᱚᱛᱤᱭᱟ
* ᱵᱚᱨᱟᱦ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ
* ᱵᱟᱞᱩᱝᱠᱮᱥᱚᱨ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ
* ᱫᱚᱥᱟᱥᱣᱚᱢᱮᱫᱷ ᱜᱷᱟᱴ
* ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱱᱟᱭᱚᱠ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ
* ᱵᱭᱟᱥᱚ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ<ref>{{cite news|last=ᱵᱮᱦᱮᱨᱟ|first=ᱦᱚᱨᱥᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱱ|title=ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱼᱟ, ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱩᱱᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ|url=http://www.dharitri.com/Angul/241115/p9.htm|accessdate=24 November 2015|newspaper=ᱫᱷᱚᱨᱤᱛᱨᱤ|date=24 November 2015}}</ref>
{{div col end}}
==ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ==
ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱟᱨ ᱚᱱᱚᱬᱦᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱺ ᱚᱵᱷᱤᱢᱚᱱᱭᱩ ᱥᱟᱢᱚᱱᱛᱚᱥᱤᱝᱦᱟᱨ, ᱵᱤᱪᱷᱚᱸᱫᱚ ᱪᱚᱨᱚᱬ ᱯᱚᱴᱱᱟᱭᱚᱠ, ᱦᱟᱰᱤᱫᱟᱥ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{official website|http://jajpur.nic.in/}}
* [http://ejajpur.in Non-Govt Web Portal Of Jajpur District]
p1eh1kfshim5rwez5fw0iuf61mi1y9x
ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
4457
101589
37581
2022-08-21T12:15:43Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->
| name = ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ
| native_name = Kurigram কুড়িগ্রাম
| native_name_lang = bn<!-- ISO 639-1 code e.g. "fr" for French. If more than one, use {{lang}} instead -->
| official_name =
| type = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption =
| image_flag =
| image_seal =
| image_shield =
| nickname =
| nicknames =
| motto =
| mottoes =
| image_map = BD Kurigram District locator map.svg
| map_caption = Location of Kurigram in Bangladesh
| image_map1 =
| map_caption1 =
| pushpin_map =
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_caption = Location of Kurigram in Bangladesh
| coordinates = {{coord|25.75|89.66|region:BD|display=inline,title}}
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
| subdivision_name = {{flag|ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ}}
| subdivision_type1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ|ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name1 = [[ᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| established_title =
| established_date = 1 February 1984
| seat_type =
| seat =
| leader_party =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 2,245.04
| area_metro_km2 =
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_footnotes =
| population_total = 2,069,273
| population_as_of = 2011 census
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_demonyms =
| population_note =
| demographics_type1 = Literacy rate
| demographics1_footnotes = <!-- for references: use <ref> tags -->
| demographics1_title1 = Total
| demographics1_info1 = 56%
| timezone1 = [[Bangladesh_Standard_Time|BST]]
| utc_offset1 = +06:00
| postal_code_type = [[List of postal codes in Bangladesh|Postal code]]
| postal_code = 5600
| website = {{URL|kurigram.gov.bd/}}
| footnotes =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
}}
'''ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨᱼᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱞᱟᱞᱢᱚᱱᱤᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] [[ᱠᱚᱪ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱜᱟᱭᱵᱟᱱᱫᱷᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱵᱷᱟᱨᱚ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱷᱩᱵᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ ᱞᱟᱞᱢᱚᱱᱤᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
==ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ==
==ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱚ==
ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱡᱚᱡᱷᱟ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱫᱚ ᱒᱒᱓᱖,᱙᱘ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱨ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ, ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱣᱨᱚᱥᱚᱵᱷᱟ, ᱤᱣᱱᱤᱭᱚᱱ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫ ᱗᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱨ ᱟᱛᱚ ᱠᱚ ᱑᱘᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ
*[[ᱩᱞᱤᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱪᱚᱨ ᱨᱟᱡᱤᱵᱽᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱪᱤᱞᱢᱟᱨᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱱᱟᱜᱮᱥᱥᱚᱨᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱯᱷᱩᱞᱵᱟᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ, ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ]]
*[[ᱵᱷᱩᱨᱩᱝᱜᱟᱢᱟᱨᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱨᱟᱡᱟᱨᱦᱟᱴ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱨᱳᱣᱢᱟᱨᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
=ᱫᱚᱨᱤᱵ=
=ᱥᱤᱠᱱᱟᱸᱛ=
=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱚᱨᱚᱛᱤᱥᱴᱷᱟᱱ=
*ᱢᱚᱥᱡᱤᱫ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱓᱔᱙᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ
*ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱘᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ
*ᱜᱤᱨᱟᱡᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ
=ᱪᱤᱛᱟᱨᱟᱹ ᱠᱚ=
=ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲ=
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
=ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ=
{{Divisions and districts of Bangladesh}}
3iy88f4up2cisldx0gv61frahr00pev
101590
101589
2022-08-21T12:16:03Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->
| name = ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ
| native_name = Kurigram কুড়িগ্রাম
| native_name_lang = bn<!-- ISO 639-1 code e.g. "fr" for French. If more than one, use {{lang}} instead -->
| official_name =
| type = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption =
| image_flag =
| image_seal =
| image_shield =
| nickname =
| nicknames =
| motto =
| mottoes =
| image_map = BD Kurigram District locator map.svg
| map_caption = Location of Kurigram in Bangladesh
| image_map1 =
| map_caption1 =
| pushpin_map =
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_caption = Location of Kurigram in Bangladesh
| coordinates = {{coord|25.75|89.66|region:BD|display=inline,title}}
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
| subdivision_name = {{flag|ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ}}
| subdivision_type1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ|ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name1 = [[ᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| established_title =
| established_date = 1 February 1984
| seat_type =
| seat =
| leader_party =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 2,245.04
| area_metro_km2 =
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_footnotes =
| population_total = 2,069,273
| population_as_of = 2011 census
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_demonyms =
| population_note =
| demographics_type1 = Literacy rate
| demographics1_footnotes = <!-- for references: use <ref> tags -->
| demographics1_title1 = Total
| demographics1_info1 = 56%
| timezone1 = [[Bangladesh_Standard_Time|BST]]
| utc_offset1 = +06:00
| postal_code_type = [[List of postal codes in Bangladesh|Postal code]]
| postal_code = 5600
| website = {{URL|kurigram.gov.bd/}}
| footnotes =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
}}
'''ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨᱼᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱞᱟᱞᱢᱚᱱᱤᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] [[ᱠᱚᱪ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱜᱟᱭᱵᱟᱱᱫᱷᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱵᱷᱟᱨᱚ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱷᱩᱵᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ ᱞᱟᱞᱢᱚᱱᱤᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
==ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ==
==ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱚ==
ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱡᱚᱡᱷᱟ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱫᱚ ᱒᱒᱓᱖,᱙᱘ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱨ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ, ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱣᱨᱚᱥᱚᱵᱷᱟ, ᱤᱣᱱᱤᱭᱚᱱ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫ ᱗᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱨ ᱟᱛᱚ ᱠᱚ ᱑᱘᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ
*[[ᱩᱞᱤᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱪᱚᱨ ᱨᱟᱡᱤᱵᱽᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱪᱤᱞᱢᱟᱨᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱱᱟᱜᱮᱥᱥᱚᱨᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱯᱷᱩᱞᱵᱟᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ, ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ]]
*[[ᱵᱷᱩᱨᱩᱝᱜᱟᱢᱟᱨᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱨᱟᱡᱟᱨᱦᱟᱴ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱨᱳᱣᱢᱟᱨᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
=ᱫᱚᱨᱤᱵ=
=ᱥᱤᱠᱱᱟᱸᱛ=
=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱚᱨᱚᱛᱤᱥᱴᱷᱟᱱ=
*ᱢᱚᱥᱡᱤᱫ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱓᱔᱙᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ
*ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱘᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ
*ᱜᱤᱨᱟᱡᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ
=ᱪᱤᱛᱟᱨᱟᱹ ᱠᱚ=
=ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲ=
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Divisions and districts of Bangladesh}}
nn012fhps0fvd4cbgwig51x29p4lwdh
ᱡᱤᱢ ᱠᱚᱨᱵᱮᱴ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ
0
4458
102080
93678
2022-08-22T10:28:12Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox protected area
| name = ᱡᱤᱢ ᱠᱚᱨᱵᱮᱴ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ
| alt_name = ᱠᱚᱨᱵᱮᱴ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ<br>ᱠᱚᱨᱵᱮᱴ ᱪᱮᱴᱨᱟ ᱨᱟᱠᱷᱟᱵᱤᱨ
| iucn_category = II
| photo = Bengal-Tiger Corbett Uttarakhand Dec-2013.jpg
| photo_alt =
| photo_caption =
| photo_width =
| map = India |relief=1
| map_alt =
| map_caption =
| map_width =
| location = [[ᱱᱮᱭᱱᱤᱛᱟᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱩᱛᱛᱚᱨᱟᱠᱷᱚᱸᱰ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| nearest_city = [[ᱨᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ]]
| lat_d = 29
| lat_m = 32
| lat_s = 55
| lat_NS = N
| long_d = 78
| long_m = 56
| long_s = 07
| long_EW = E
| coordinates = {{coords|29|32|55|N|78|56|7|E|display=inline, title}}
| area =
| established = ᱑᱙᱓᱖
| visitation_num = ᱕᱐᱐᱐᱐᱐<ref>{{cite web|title=An Assessment of Tourism in Corbett National Park |authors=Sinha, B. C., Thapliyal, M. and K. Moghe |publisher=Wildlife Institute of India |url=http://gov.ua.nic.in/uttaranchaltourism/corbett.html |accessdate=2007-10-12 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071105172317/http://gov.ua.nic.in/uttaranchaltourism/corbett.html |archivedate= 5 November 2007 |df= }}</ref>
| governing_body = ᱪᱮᱴᱨᱟ ᱯᱨᱚᱡᱮᱠᱴ, ᱩᱛᱛᱚᱨᱟᱠᱷᱚᱸᱰ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ, ᱵᱤᱨ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱧᱮᱧᱮᱞᱤᱡ (ᱠᱚᱨᱵᱮᱴ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ)
| world_heritage_site =
| Jim Corbett – Map=
| url = http://corbettonline.uk.gov.in/
}}
'''ᱡᱤᱢ ᱠᱚᱨᱵᱮᱴ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱮ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱪᱮᱴᱨᱟ ᱠᱚ ᱵᱟᱹᱭ ᱵᱟᱹᱭ ᱛᱮ ᱠᱚᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱧᱮᱞᱛᱮ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱜᱚᱵᱚᱞ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱙᱓᱖ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱦᱮᱞᱤ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱩᱛᱛᱚᱨᱟᱠᱷᱚᱸᱰ (ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱫᱚ [[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]) ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱱᱮᱭᱱᱤᱛᱟᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱫᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱨᱮ [[ᱡᱤᱢ ᱠᱚᱨᱵᱮᱴ]] ᱢᱩᱬ ᱮᱱᱮᱢ ᱮ ᱮᱢ ᱞᱮᱫ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱪᱷᱟᱹᱴᱤᱭᱟᱹᱨ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱫᱚ ᱪᱮᱴᱨᱟ ᱯᱨᱚᱡᱮᱠᱴ ᱫᱟᱨᱟᱭᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱪᱮᱴᱨᱟ ᱨᱟᱠᱷᱟᱵᱤᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱤᱨ ᱨᱮ ᱛᱮᱨᱟᱭ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱦᱮᱢᱟᱞᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱥᱟᱪᱟᱨᱦᱮ ᱟᱨ ᱦᱚᱭ ᱫᱟᱜ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱤᱠᱚᱴᱩᱨᱤᱡᱤᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱱᱚᱛᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮ ᱔᱘᱘ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱡᱚᱜᱽᱡᱟᱹᱛ ᱫᱟᱨᱮ ᱟᱨ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱡᱤᱵᱽ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱚ ᱧᱮᱞᱚᱜᱼᱟ ᱾<ref name="Pant1">{{cite book |last=Pant |first1=P.C. |title=Plants of Corbett National Park |volume=73 |work=Journal of the Bombay Natural History Society |location= Uttar Pradesh |year=1976 |pages=287–295 |accessdate=2019-09-24 }}</ref> ᱯᱚ ᱧᱮᱧᱮᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱮ ᱥᱟᱪᱟᱨᱦᱮ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱵᱤᱯᱚᱫᱽ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱠᱚᱨᱵᱮᱴ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚᱵᱮᱲᱟ ᱜᱮ ᱧᱮᱧᱮᱞᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱤᱢ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱵᱤᱨ ᱟᱨ ᱡᱤᱵᱽ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱜᱟᱱ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ ᱫᱟᱣ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱧᱮᱧᱮᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱩᱬ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱴᱩᱨᱤᱡᱤᱢ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱱ ᱨᱮ ᱥᱩᱨᱥᱩᱯᱩᱨ ᱖᱐ ᱜᱮᱥᱟᱭ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [https://wfcholidays.com/dhikala-forest-rest-house/ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱮᱞ]
{{Wikivoyage|Corbett National Park}}
{{commons category|Jim Corbett National Park}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ]]
r11y57eyb7hwsu0pdz47yqhp5rgs39s
ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
4463
101899
38191
2022-08-22T03:52:22Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->
| name = ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ (Joypurhat)
| native_name = জয়পুরহাট
| native_name_lang = bn<!-- ISO 639-1 code e.g. "fr" for French. If more than one, use {{lang}} instead -->
| official_name =
| type = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption = Joypurhat District in Bangladesh Map
| image_flag =
| image_seal =
| image_shield =
| nickname =
| nicknames =
| motto =
| mottoes =
| image_map = BD Joypurhat District locator map.svg
| map_caption = Location of Joypurhat in Bangladesh
| image_map1 =
| map_caption1 =
| pushpin_map =
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_caption = Location of Joypurhat in Bangladesh
| coordinates = {{coord|25.10|N|89.03|E|type:adm2nd_region:BD|display=inline,title}}
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ}}
| subdivision_type1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ|ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name1 = [[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| established_title = Established
| established_date = February 26, 1984
| seat_type =
| seat =
| leader_party =
| leader_title = [[Jatiya Sangsad]] Constituencies
| leader_name = [[Joypurhat-1]], [[Joypurhat-2]]
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 965.4
| area_metro_km2 =
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_footnotes = <ref>[http://www.geohive.com/cntry/bangladesh.aspx GeoHive] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140226131728/http://www.geohive.com/cntry/bangladesh.aspx |date=2014-02-26 }}</ref>
| population_total = 913768
| population_as_of = 2011 census
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym = Joypurhati, Rajshahiyo
| population_demonyms =
| population_note =
| demographics_type1 =
| demographics1_footnotes = <!-- for references: use <ref> tags -->
| demographics1_title1 =
| demographics1_info1 =
| timezone1 = [[Bangladesh Standard Time|BST]]
| utc_offset1 = +06:00
| postal_code_type = [[List of postal codes in Bangladesh|Postal code]]
| postal_code = 5900
| website =
| footnotes =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
}}
'''ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨᱼᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱚᱱᱪᱚᱞ [[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱠᱟᱱᱟ᱾
=ᱱᱟᱜᱟᱢ=
ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱜᱟᱭᱵᱟᱱᱫᱷᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱫᱤᱱᱟᱸᱡᱽᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱵᱷᱚᱨᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱸᱱᱟ, ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱵᱚᱜᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱜᱟᱭᱵᱟᱱᱫᱷᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱚᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱙᱖᱕,᱘᱘ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱠᱟᱱᱟ᱾
=ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱚ=
ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ
*[[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱟᱠᱠᱮᱞᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱠᱟᱞᱟᱭ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱠᱷᱮᱛᱞᱟᱞ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱯᱟᱸᱪᱵᱤᱵᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱚᱣᱨᱚᱥᱚᱵᱷᱟ, ᱓᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱤᱣᱱᱤᱭᱚᱱ, ᱙᱘᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱛᱚ ᱟᱨ ᱗᱖᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱚᱣᱡᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ=
ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱼᱳᱭᱟ᱾ ᱢᱭᱥᱞᱤᱢ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱛᱮᱠᱚ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱦᱤᱱᱫᱩ,ᱵᱚᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱥᱟᱶ ᱛᱷᱚᱲᱟ ᱟᱫᱤᱵᱟᱥᱤ ᱦᱚᱲ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱭᱟ᱾ ᱥᱟᱱᱛᱟᱞ,ᱫᱷᱟᱸᱜᱚᱲ, ᱢᱩᱸᱰᱟᱹ, ᱢᱟᱞᱦᱤ,ᱵᱩᱱᱟᱸ, ᱠᱚᱸᱪ, ᱦᱚ, ᱨᱟᱡᱽᱵᱚᱝᱥᱤ,ᱯᱟᱦᱟᱱ᱾ ᱟᱫᱤᱵᱟᱥᱤᱨᱟᱜ ᱦᱟᱨ ᱒ᱹ᱒᱕%᱾ ᱡᱚᱛᱟᱛᱮ ᱔᱘᱐᱐᱐ ᱜᱟᱱ(᱒᱐᱐᱑)
=ᱫᱩᱨᱤᱵᱽ=
ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱩᱨᱤᱵ ᱫᱚ ᱡᱷᱮᱛ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱥᱟ ᱨᱮᱜᱮ᱾ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱦᱩᱲᱩ ᱜᱮ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ᱾ ᱟᱨ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱦᱟᱠᱩ ᱟᱵᱟᱫ ᱮᱠᱟᱞ ᱜᱮ ᱪᱟᱵᱟᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ᱾
=ᱱᱟᱹᱭ ᱱᱟᱞᱟ=
*[[ᱠᱟᱹᱴᱤᱡᱽ ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ]]
*[[ᱛᱩᱞᱚᱝᱜᱤᱼᱜᱚᱝᱜᱟ ᱜᱟᱰᱟ]]
*[[ᱦᱟᱨᱟᱵᱚᱛᱤ ᱜᱟᱰᱟ]]
*ᱥᱤᱨᱤ ᱜᱟᱰᱟ
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ==
*[[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
*[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ]]
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{Commons category|Joypurhat District}}
{{Reflist|2}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{Divisions and districts of Bangladesh}}
2kqopy594gl4tk0japihdtymzd1bg13
101900
101899
2022-08-22T03:52:49Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->
| name = ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ (Joypurhat)
| native_name = জয়পুরহাট
| native_name_lang = bn<!-- ISO 639-1 code e.g. "fr" for French. If more than one, use {{lang}} instead -->
| official_name =
| type = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption = Joypurhat District in Bangladesh Map
| image_flag =
| image_seal =
| image_shield =
| nickname =
| nicknames =
| motto =
| mottoes =
| image_map = BD Joypurhat District locator map.svg
| map_caption = Location of Joypurhat in Bangladesh
| image_map1 =
| map_caption1 =
| pushpin_map =
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_caption = Location of Joypurhat in Bangladesh
| coordinates = {{coord|25.10|N|89.03|E|type:adm2nd_region:BD|display=inline,title}}
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ}}
| subdivision_type1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ|ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name1 = [[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| established_title = Established
| established_date = February 26, 1984
| seat_type =
| seat =
| leader_party =
| leader_title = [[Jatiya Sangsad]] Constituencies
| leader_name = [[Joypurhat-1]], [[Joypurhat-2]]
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 965.4
| area_metro_km2 =
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_footnotes = <ref>[http://www.geohive.com/cntry/bangladesh.aspx GeoHive] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140226131728/http://www.geohive.com/cntry/bangladesh.aspx |date=2014-02-26 }}</ref>
| population_total = 913768
| population_as_of = 2011 census
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym = Joypurhati, Rajshahiyo
| population_demonyms =
| population_note =
| demographics_type1 =
| demographics1_footnotes = <!-- for references: use <ref> tags -->
| demographics1_title1 =
| demographics1_info1 =
| timezone1 = [[Bangladesh Standard Time|BST]]
| utc_offset1 = +06:00
| postal_code_type = [[List of postal codes in Bangladesh|Postal code]]
| postal_code = 5900
| website =
| footnotes =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
}}
'''ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨᱼᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱚᱱᱪᱚᱞ [[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱠᱟᱱᱟ᱾
=ᱱᱟᱜᱟᱢ=
ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱜᱟᱭᱵᱟᱱᱫᱷᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱫᱤᱱᱟᱸᱡᱽᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱵᱷᱚᱨᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱸᱱᱟ, ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱵᱚᱜᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱜᱟᱭᱵᱟᱱᱫᱷᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱚᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱙᱖᱕,᱘᱘ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱠᱟᱱᱟ᱾
=ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱚ=
ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ
*[[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱟᱠᱠᱮᱞᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱠᱟᱞᱟᱭ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱠᱷᱮᱛᱞᱟᱞ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
*[[ᱯᱟᱸᱪᱵᱤᱵᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱚᱣᱨᱚᱥᱚᱵᱷᱟ, ᱓᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱤᱣᱱᱤᱭᱚᱱ, ᱙᱘᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱛᱚ ᱟᱨ ᱗᱖᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱚᱣᱡᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ=
ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱼᱳᱭᱟ᱾ ᱢᱭᱥᱞᱤᱢ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱛᱮᱠᱚ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱦᱤᱱᱫᱩ,ᱵᱚᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱥᱟᱶ ᱛᱷᱚᱲᱟ ᱟᱫᱤᱵᱟᱥᱤ ᱦᱚᱲ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱭᱟ᱾ ᱥᱟᱱᱛᱟᱞ,ᱫᱷᱟᱸᱜᱚᱲ, ᱢᱩᱸᱰᱟᱹ, ᱢᱟᱞᱦᱤ,ᱵᱩᱱᱟᱸ, ᱠᱚᱸᱪ, ᱦᱚ, ᱨᱟᱡᱽᱵᱚᱝᱥᱤ,ᱯᱟᱦᱟᱱ᱾ ᱟᱫᱤᱵᱟᱥᱤᱨᱟᱜ ᱦᱟᱨ ᱒ᱹ᱒᱕%᱾ ᱡᱚᱛᱟᱛᱮ ᱔᱘᱐᱐᱐ ᱜᱟᱱ(᱒᱐᱐᱑)
=ᱫᱩᱨᱤᱵᱽ=
ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱩᱨᱤᱵ ᱫᱚ ᱡᱷᱮᱛ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱥᱟ ᱨᱮᱜᱮ᱾ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱦᱩᱲᱩ ᱜᱮ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ᱾ ᱟᱨ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱦᱟᱠᱩ ᱟᱵᱟᱫ ᱮᱠᱟᱞ ᱜᱮ ᱪᱟᱵᱟᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ᱾
=ᱱᱟᱹᱭ ᱱᱟᱞᱟ=
*[[ᱠᱟᱹᱴᱤᱡᱽ ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ]]
*[[ᱛᱩᱞᱚᱝᱜᱤᱼᱜᱚᱝᱜᱟ ᱜᱟᱰᱟ]]
*[[ᱦᱟᱨᱟᱵᱚᱛᱤ ᱜᱟᱰᱟ]]
*ᱥᱤᱨᱤ ᱜᱟᱰᱟ
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ==
*[[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
*[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
{{Commons category|Joypurhat District}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{Divisions and districts of Bangladesh}}
m4cgpjsox6rxrpros306mj6tii1sdtc
ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ
0
4475
102067
39156
2022-08-22T10:15:12Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[ᱨᱮᱫ:22_Regen_ubt.jpeg|right|thumb|275x275px|ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ]]
'''ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ''' (Rainfall) ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱥᱟᱸᱜᱷᱱᱟᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱛᱟᱦ ᱠᱷᱚᱱ [[ᱫᱟᱜ|ᱫᱟᱜ ᱞᱚᱞᱚ]] [[ᱫᱟᱜ|ᱠᱟᱛᱮ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱟᱠᱟᱵᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ]] [[ᱫᱟᱜ|ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱠᱟᱛᱮ ᱫᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱩᱴ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤ ᱛᱮ ᱴᱤᱯᱤᱜ ᱧᱩᱨᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱮ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱵᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ᱾]]
==ᱵᱟᱰᱟᱭ==
ᱦᱚᱭ ᱨᱮ ᱫᱟᱜᱵᱷᱟᱯ ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱟᱜ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱥᱟᱸᱜᱷᱱᱟᱱ (condensation) ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱚᱥᱟᱸᱠ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱚᱞᱚ ᱚᱥᱟᱸᱠ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱧᱩᱨᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱛᱚᱠᱷᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱫᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱩᱴ ᱥᱮ ᱟᱨᱮᱞ ᱨᱩᱯ ᱛᱮ ᱚᱛ ᱨᱮ ᱧᱩᱨᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱮ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ (ᱡᱟᱹᱲᱤ) ᱵᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱜᱮ ᱠᱷᱟᱥ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱫᱟᱜ ᱮ ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱟᱠᱟᱫ ᱫᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ-ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱠᱟᱬ ᱢᱚᱛᱨᱚ ᱦᱤᱢᱠᱟᱬ ᱠᱷᱚᱱ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱫᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱸᱥ ᱫᱚ ᱚᱸᱰᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱯᱤ ᱵᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ᱾
[[ᱨᱮᱫ:MeanMonthlyP.gif|center|thumb|550x550px|ᱫᱩᱱᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱩᱫᱟᱹ-ᱡᱩᱫᱟᱹ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱟᱥᱣᱟᱨ ᱚᱥᱟᱛ ᱫᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱸᱥ]]
ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱨᱟᱠᱟᱵᱚᱜ ᱫᱟᱵᱷᱟᱯ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱛᱮ ᱨᱟᱠᱟᱵᱚᱜ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱪᱷᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱣᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱦᱚᱭ ᱪᱮᱛᱟᱱᱛᱮ ᱨᱟᱠᱟᱵᱚᱜᱼᱟ, ᱩᱱᱨᱮ ᱫᱟᱜᱵᱷᱟᱯ ᱫᱷᱟᱨᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱲᱮ ᱠᱚᱢ ᱤᱫᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱵᱟᱬᱛᱤ ᱪᱮᱛᱟᱱᱛᱮ ᱨᱟᱠᱟᱵᱚᱜᱼᱟ ᱠᱷᱟᱱ ᱦᱚᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱚᱞᱚ ᱚᱱᱟ ᱟᱸᱥ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱦᱚᱭ ᱫᱟᱜᱵᱷᱟᱯ ᱮ ᱫᱷᱟᱨᱟᱱ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱠᱚᱢ ᱫᱷᱤᱯᱟᱣ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ, ᱫᱟᱜᱵᱷᱟᱯ ᱫᱟᱜ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ-ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱵᱚᱫᱚᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱨᱤᱢᱤᱞ ᱫᱚ ᱵᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱨᱤᱢᱤᱞ ᱫᱟᱜ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱛᱟᱞ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱮᱫᱼᱟ᱾ ᱴᱤᱯᱤᱜ ᱫᱟᱜ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱦᱚᱸ ᱡᱩᱫᱤ ᱦᱚᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱤᱯᱟᱣ ᱠᱚᱢ ᱤᱫᱤᱜ-ᱤᱫᱤᱜ ᱛᱮ ᱦᱤᱢᱟᱸᱠ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱠᱚᱢ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱦᱤᱢᱡᱟᱹᱲᱤ ᱫᱟᱜ, ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱦᱩᱫᱤᱥ ᱵᱚᱱ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱢᱟ᱾
* (᱑) ᱦᱚᱭ ᱨᱮ ᱥᱟᱨᱮᱡ ᱟᱸᱥ ᱨᱮ ᱫᱟᱜ ᱵᱷᱟᱯ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱟᱨ
* (᱒) ᱵᱷᱟᱯ ᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱦᱚᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱦᱮᱡᱩᱜ ᱨᱮ ᱨᱮᱭᱟᱲᱚᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱚᱥᱟᱸᱠ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜᱟ᱾
==ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ==
ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱯᱮ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ :
===ᱥᱟᱶᱦᱱᱤᱭ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ (Convectional rain)===
[[ᱨᱮᱫ:Konvektionsregen.jpg|right|thumb|200x200px|ᱥᱟᱶᱦᱱᱤᱭ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ]]
ᱥᱟᱶᱦᱟᱱᱤᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱜ ᱵᱟᱬᱛᱤ ᱛᱮ ᱵᱷᱩᱢᱟᱫᱷᱭᱚ ᱨᱮᱠᱷᱤᱭ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱫᱤᱱᱟᱢ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱵᱷᱩᱢᱟᱫᱷᱭᱚ ᱨᱮᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱬᱛᱤ ᱩᱫᱜᱟᱹᱨ ᱯᱟᱲᱟᱣ ᱛᱮ ᱥᱟᱢᱩᱫᱨᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱟᱜᱵᱷᱟᱯ ᱨᱮ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮᱜ, ᱩᱫᱜᱟᱹᱨ ᱟᱨ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱞᱚᱞᱚ ᱦᱚᱭ ᱪᱮᱛᱟᱱᱛᱮ ᱨᱟᱠᱟᱵᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱨᱚ ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱛᱮᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ ᱦᱚᱭ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱨᱮᱭᱟᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱪᱷᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱣᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱵᱷᱟᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱛᱨᱚ ᱵᱟᱬᱛᱤ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱚᱥᱟᱸᱠ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱟᱯ ᱫᱚ ᱠᱚᱢ ᱜᱮ ᱧᱩᱨᱩᱜᱼᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱵᱷᱟᱯ ᱩᱥᱟᱹᱨᱟ ᱜᱮ ᱫᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱮ ᱦᱟᱛᱟᱣᱟ ᱟᱨ ᱫᱤᱱᱟᱢ ᱜᱮ ᱵᱟᱨ ᱴᱟᱲᱟᱝ ᱚᱠᱛᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱹᱰᱤ ᱟᱸᱴ ᱮ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱫᱚ ᱥᱟᱶᱦᱟᱱᱤᱭ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ᱾
===ᱯᱟᱨᱣᱟᱛᱠᱨᱤᱛ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ (Orographical rain)===
[[ᱨᱮᱫ:Steigungsregen.jpg|right|thumb|200x200px|ᱵᱩᱨᱩ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ]]
ᱵᱷᱟᱯ ᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱦᱚᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱵᱩᱨᱩ ᱰᱩᱸᱜᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱣᱨᱚᱫᱷ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱚᱭ ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱᱛᱮ ᱨᱟᱠᱟᱵᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱰᱩᱸᱜᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱᱛᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱤᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱨᱚᱵᱷᱟᱣ ᱛᱮ ᱟᱨ ᱦᱚᱭ ᱪᱷᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱣᱜ ᱠᱟᱛᱮ ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱦᱚᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱟᱯ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ-ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱫᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱛᱮ ᱫᱷᱟᱨᱟᱛᱟᱞ ᱨᱮ ᱫᱟᱜ ᱯᱟᱲᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱚᱭ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱨ ᱴᱟᱸᱰᱤ ᱨᱮ ᱟᱬᱜᱚ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱞᱚᱞᱚ ᱜᱚᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱨ ᱟᱲᱮ-ᱯᱟᱥᱮᱡ ᱠᱚ ᱣᱟᱛᱟᱣᱟᱨᱟᱱ ᱠᱚᱭ ᱞᱚᱞᱚ ᱮᱫᱼᱟ᱾ ᱫᱩᱱᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮ ᱱᱚᱸᱠᱟ ᱜᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱸᱠᱟ ᱜᱮ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱮᱫᱼᱟᱭ ᱢᱟᱱᱥᱩᱱᱤ ᱫᱤᱥᱚᱢ ([[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]) ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱸᱠᱟ ᱜᱮ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱮᱫᱼᱟᱭ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱜᱮ ᱯᱟᱨᱣᱟᱛᱠᱨᱤᱛ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱵᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ᱾
===ᱪᱟᱠᱨᱟᱣᱟᱛᱤᱭ (Cyclonic rain)===
[[ᱨᱮᱫ:Frontregen.jpg|right|thumb|200x200px|ᱪᱟᱠᱟᱨᱣᱟᱛᱤ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ]]
ᱱᱚᱸᱠᱟᱱ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱞᱚᱞᱚ ᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱫᱟᱜ ᱨᱟᱹᱥ ᱛᱚᱯᱚᱞ ᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱱᱟᱥᱮ ᱞᱚᱞᱚ ᱦᱚᱭ ᱪᱮᱛᱟᱱᱛᱮ ᱨᱟᱠᱟᱵᱚᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱦᱚᱭ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱛᱮ ᱟᱬᱜᱚᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱪᱮᱛᱟᱱᱛᱮ ᱨᱟᱠᱟᱵᱚᱜᱼᱟ ᱟᱱ ᱦᱚᱭ ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱛᱮᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱠᱟ ᱜᱮ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱥᱷᱤᱛᱚᱥᱬ ᱠᱟᱴᱤᱵᱟᱸᱫᱷ ᱨᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱛᱮᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ।
==ᱫᱟᱜ ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱱᱟᱯᱤ==
[[ᱨᱮᱫ:250mm_Rain_Gauge.jpg|right|thumb|319x319px|ᱢᱟᱱᱚᱠ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱱᱟᱯᱤ]]
ᱚᱠᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱟᱨ ᱮ ᱫᱟᱜ ᱠᱮᱫᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱱᱟᱯᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱢᱚᱥᱤᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤᱨᱮ ᱞᱟᱜᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ '''ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱱᱟᱯᱤ''' (Rain gauge) ᱵᱚ ᱢᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱥ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱠᱷᱟᱥ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱫᱟᱜ ᱨᱮ ᱫᱟᱜ ᱮ ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱛᱨᱚ ᱠᱚ ᱱᱟᱯᱤ ᱮᱫᱼᱟ᱾
ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱭᱩᱭᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱵᱟᱬᱛᱤ ᱛᱮ ᱤᱸᱪ ᱥᱮ ᱟᱮᱸᱴᱤᱢᱤᱴᱚᱨ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱱᱟᱯᱤ ᱮᱫᱼᱟ, ᱫᱟᱜ ᱱᱟᱯᱤ ᱢᱤᱫ ᱠᱷᱚᱭᱚ ᱵᱮᱞᱱᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱵᱚᱛᱚᱞ ᱫᱚᱦᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱠᱤᱯ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱫᱟᱜ ᱠᱤᱯ ᱛᱮ ᱵᱚᱛᱚᱞ ᱨᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱢᱟᱯᱟᱠ ᱛᱮ ᱱᱟᱯᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱚᱥᱤᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱟᱜᱟ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ, ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱫᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱤᱯ ᱨᱮ ᱧᱩᱨᱩᱜ ᱨᱮ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ ᱮᱥᱮᱫᱚᱜᱼᱟ᱾
==ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ==
* ᱫᱟᱜᱪᱟᱠᱨᱚ
* [[ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱨᱤᱛᱩ|ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱫᱤᱱ]]
* ᱵᱩᱨᱩ ᱫᱟᱜ
* ᱢᱟᱱᱥᱩᱱ
*
* ᱤᱸᱫᱨᱚ ᱥᱟᱨ
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://news.bbc.co.uk/2/hi/sci/tech/146120.stm ᱵᱤ ᱵᱤ ᱥᱤ 'ᱦᱟᱯᱛᱟ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ' ᱨᱮ ᱚᱱᱚᱞ]
* [http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/3893671.stm ᱵᱤ ᱵᱤ ᱥᱤ 'ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱫᱟᱜ ᱮᱫᱟᱭ' ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱱᱚᱞ]
60qqcjpol5xr0lnqv8k9ypw40skz3fm
ᱡᱟᱸᱜᱟ
0
4566
102040
96883
2022-08-22T09:32:14Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:InsectLeg.png|thumb|Diagram of an insect leg|alt=Diagram of an insect leg]]
'''ᱡᱟᱸᱜᱟ''' ᱥᱮ ᱠᱟᱴᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱥᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱤᱵᱽ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱟᱹᱨᱩᱲᱟᱱ ᱚᱝᱥᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱡᱟᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱡᱟᱜᱟ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱛᱮᱜᱮ ᱠᱚ ᱪᱟᱞᱟᱜᱼᱟ ᱾
== ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱞ ==
ᱡᱤᱵᱽ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱥᱮ ᱪᱮᱬᱮ ᱪᱤᱯᱲᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱰᱟᱝᱜᱽᱨᱟ, ᱢᱮᱨᱚᱢ, ᱵᱷᱤᱰᱤ, ᱛᱟᱹᱨᱩᱵ, ᱵᱤᱡᱤ, ᱨᱩᱸᱰᱟᱹ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱠᱚ ᱡᱤᱵᱽ ᱟᱜ ᱫᱚ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱚᱨᱛᱷᱚᱯᱚᱰ ᱡᱤᱵᱽ ᱟᱜ ᱫᱚ ᱯᱩᱱ ᱡᱚᱲᱟ ᱥᱮ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱡᱚᱲᱟ ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱟᱱᱟ ᱦᱩᱱᱟᱹᱨ ᱛᱤᱡᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ ᱘, ᱑᱒, ᱑᱔ ᱡᱚᱲᱟ ᱦᱚᱸ ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱵᱟᱫᱽ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱭ, ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱥᱟᱭ ᱡᱚᱲᱟ ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱦᱚᱸ ᱟᱭᱢᱟ ᱛᱤᱡᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
== ᱢᱟᱹᱱᱢᱤᱭᱟᱜ ᱡᱟᱸᱜᱟ ==
ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱟᱜ ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱜᱩᱱᱴᱷᱤ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱟᱨ ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱡᱤᱵᱽ ᱵᱟᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱩᱱ ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱡᱤᱵᱽ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱞᱟᱦᱟ ᱠᱟᱴᱟ ᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱠᱩ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱟ ᱾ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱡᱟᱱᱟᱢᱚᱜ ᱞᱟᱦᱟᱨᱮ ᱜᱮ ᱜᱚᱜᱚ ᱟᱜ ᱞᱟᱡ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱟᱜ ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱫᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱯᱩᱨᱟᱹᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱤᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱦᱚᱸ ᱦᱟᱨᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱜᱚᱴᱟ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱫᱚ ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱡᱤᱵᱽ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱤᱵᱽ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱲᱟ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾
== ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ ==
•[[ᱠᱟᱴᱟ]]
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
f2lalploe9od8067ol3850bzm34jy5a
ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ
0
4617
101633
27875
2022-08-21T13:32:48Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ
| native_name = <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. -->
| native_name_lang =
| other_name =
| settlement_type = ᱵᱟᱡᱟᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| nickname =
| pushpin_map = India Odisha#India
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = Location in Odisha, India
| coordinates = {{coord|21.63|N|85.58|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[States and territories of India|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type2 = [[List of districts of India|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| subdivision_name2 = [[Keonjhar district|ᱠᱮᱶᱡᱷᱚᱨ]]
| established_title = <!-- ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 =96.4
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 596
| population_total = 90590
| population_as_of = 2011
| population_footnotes =
| population_density_km2 = 2295
| population_rank =
| population_demonym =
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = 758001, 758002, 758013
| registration_plate = OR-09, OD-09
| website = {{URL|http://kendujhar.nic.in/}}
| footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟ.ᱢᱟ.ᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[Odia language|ᱳᱰᱤᱭᱟ.]]
}}
'''ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ''' ᱫᱚ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱢᱚᱦᱠᱩᱢᱟ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱔᱐ ᱠᱤᱹ ᱢᱤᱹ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱨᱮᱫᱚ ᱵᱚᱲᱚᱫᱮᱵᱽᱡᱤᱣᱩ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ, ᱨᱟᱡᱚᱩᱣᱟᱥ, ᱥᱟᱱᱚᱜᱷᱟᱜᱽᱨᱟ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ, ᱵᱚᱰᱚ ᱜᱷᱟᱜᱽᱨᱟ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ, ᱥᱤᱫᱷᱚ ᱢᱚᱴᱷᱚ ᱮᱢᱟᱱ ᱧᱮᱢᱧᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱜᱮ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱴᱟᱦᱮᱸ ᱟᱹᱜᱩ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱮᱵᱟᱨ ᱥᱟᱭ ᱥᱚᱛᱟᱵᱽᱫᱷᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱷᱤᱪᱤᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱮᱱ ᱴᱟᱭᱚᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱵᱚᱝᱥᱚ ᱨᱤᱱ ᱨᱟᱡᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱱᱚᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱹᱜᱩ ᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱠᱷᱤᱪᱤᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱟᱡᱟ ᱥᱨᱤ ᱡᱭᱚᱛᱤ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱟᱺᱜᱤᱵᱷᱟᱨ ᱮ ᱟᱯᱱᱟᱨᱟ ᱾ ᱚᱠᱛᱚ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱨᱟᱡᱟ ᱠᱚ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱩᱱᱠᱩᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ ᱮᱢ ᱮᱱᱟ ᱾
* ᱢᱟᱱᱚᱛᱟᱱ ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ (᱑᱖᱘᱘-᱑᱗᱐᱐)
* ᱢᱟᱱᱚᱛᱟᱱ ᱨᱚᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ (᱑᱗᱐᱐-᱑᱗᱑᱙)
* ᱢᱟᱱᱚᱛᱟᱱ ᱜᱳᱯᱤᱱᱟᱛᱷ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ (᱑᱗᱑᱙-᱑᱗᱓᱖)
* ᱢᱟᱱᱚᱛᱟᱱ ᱱᱚᱨᱚᱥᱤᱝᱦᱚ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ (᱑᱗᱓᱖-᱑᱗᱕᱗)
* ᱢᱟᱱᱚᱛᱟᱱ ᱫᱷᱚᱱᱮᱥᱣᱚᱨ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ (᱑᱗᱕᱗-᱑᱗᱕᱘)
* ᱢᱟᱱᱚᱛᱟᱱ ᱡᱚᱜᱚᱛᱮᱥᱣᱚᱨ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ (᱑᱗᱕᱘-᱑᱗᱖᱒)
* ᱢᱟᱱᱚᱛᱟᱱ ᱯᱨᱚᱛᱟᱯ ᱵᱚᱲᱚᱵᱷᱚᱫᱽᱨᱚ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ (᱑᱗᱖᱔-᱑᱗᱙᱒) ᱟᱨᱵᱟᱝ (᱑᱗᱖᱒-᱑᱗᱙᱗)
* ᱢᱟᱱᱚᱛᱟᱱ ᱡᱚᱱᱟᱨᱫᱷᱚᱱ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ (᱑᱗᱙᱔-᱑᱘᱒᱕) ᱟᱨᱵᱟᱝ (᱑᱗᱙᱗-᱑᱘᱓᱒)
* ᱢᱟᱱᱚᱛᱟᱱ ᱜᱚᱫᱟᱫᱷᱚᱨ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽᱫᱮᱣ (᱑᱘᱒᱕-᱑᱘᱖᱑) ᱟᱨᱵᱟᱝ (᱑᱘᱓᱒-᱑᱘᱖᱑)
* ᱢᱟᱱᱚᱛᱟᱱ ᱫᱷᱚᱱᱩᱨᱡᱚᱭ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽᱫᱮᱣ (᱑᱘᱖᱑-᱑᱙᱐᱕)
* ᱢᱟᱱᱚᱛᱟᱱ ᱜᱳᱯᱤᱱᱟᱛᱷᱟ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽᱫᱮᱣ (᱑᱙᱐᱕-᱑᱙᱒᱖)
* ᱢᱟᱱᱚᱛᱟᱱ ᱵᱚᱲᱚᱵᱷᱚᱫᱽᱨᱚ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽᱫᱮᱣ (᱑᱙᱒᱖-᱑᱙᱔᱘)
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱛᱱᱮᱛ ᱛᱷᱤᱛᱤ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱒᱑ᱹ᱖᱕ ᱩᱛᱚᱨ ᱘᱕ᱹ᱖᱐ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱾ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱕᱙᱖ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱾ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ, ᱵᱤᱨ-ᱵᱩᱨᱩ ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱥᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ ᱛᱮ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱥᱤᱫ ᱫᱚ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱫᱤᱱ ᱞᱚᱞᱚ ᱟᱨ ᱚᱫᱟ ᱟᱨ ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱫᱤᱱ ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱟᱨ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱫᱚ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱜᱮᱭ ᱧᱟᱢᱟ ᱟᱨ ᱜᱚᱴᱟᱯᱟᱲᱟ ᱜᱮ ᱵᱤᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ , ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱤᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱫᱚ ᱓᱕᱐᱔᱓ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ <ref name=sens>{{cite web|title=way back machine - ᱥᱮᱱᱥᱚᱥ ᱳᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ|url=http://web.archive.org/web/20040616075334/http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|accessdate=24 September 2015}}</ref> ᱩᱱᱠᱩ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱕᱑ᱹ᱒᱔% ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱵᱮᱲᱟᱨᱮ ᱔᱘ᱹ᱗᱖% ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱗᱒ᱹ᱐᱘% ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ -᱗ᱹ᱒᱔% ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱔᱐ᱹ᱘᱗% ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱟᱨ ᱓᱑ᱹ᱒᱒% ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱑᱑ᱹ᱖᱑% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱚᱸᱰᱮ ᱖ ᱵᱚᱨᱥᱚ ᱵᱚᱭᱚᱥ ᱠᱷᱚ ᱠᱚᱢ ᱵᱚᱭᱚᱥ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾<ref name=sens/>
==ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ==
ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱳᱰᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱶᱛᱟᱨᱤ ᱟᱨ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱶᱛᱟ==
* '''ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱢᱩᱨᱟᱹᱭ'''
ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱢᱩᱨᱟᱹᱭ ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱗ ᱥᱟᱞᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱠᱟ,ᱢᱤ ᱟᱹᱜᱩ ᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱯᱩᱸᱡᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱢᱩᱨᱟᱹᱭ ᱨᱮᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚᱛᱮ ᱑᱐᱘᱗᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱢᱩᱨᱟᱹᱭ ᱫᱚ ᱚᱛᱮ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱵᱷᱮᱜᱮᱫ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱫᱤᱱ ᱜᱮ ᱫᱤᱱ ᱵᱮᱲᱟ ᱑᱑ ᱴᱟᱲᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱖ ᱴᱟᱲᱟᱝ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱡᱷᱤᱡ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾
* '''ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱤᱣᱡᱤᱭᱚᱢ'''
ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱮ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱥᱨᱤ ᱵᱚᱲᱚᱫᱮᱵᱽᱡᱤᱣ ᱟᱜ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱤᱣᱡᱤᱭᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱫᱚ [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱤᱪᱤᱝ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
==ᱧᱮᱢᱮᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ==
* '''ᱵᱚᱲᱚᱫᱮᱵᱽᱡᱤᱣ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ'''
ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱤᱥᱴ ᱫᱮᱵᱽᱛᱟ ᱢᱚᱦᱟᱯᱨᱚᱵᱷᱩ ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷ ᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱫᱚ ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱮ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱜᱮ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱨᱚᱢᱚᱡᱽ ᱛᱮ ᱥᱨᱤ ᱡᱤᱣ ᱟᱜ ᱨᱟᱛ ᱡᱟᱛᱨᱟ ᱯᱟᱞᱚᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱟᱥᱮ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱵᱤᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱤᱫᱷᱚ ᱢᱚᱴᱷᱚᱨᱮ ᱥᱤᱫᱷᱷᱚ ᱠᱟᱲᱤᱭᱟᱜ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
* '''ᱥᱟᱱᱜᱷᱟᱜᱽᱨᱟ'''
ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱖ ᱠᱤᱹᱢᱤᱹ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱟᱜ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱚᱱᱮ ᱵᱷᱩᱞᱟᱹᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱐᱐ ᱯᱷᱩᱴ ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱫᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱡᱟᱠ ᱦᱚᱲ ᱵᱷᱤᱲ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱵᱟᱦᱟ/ᱡᱚ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱦᱚᱭ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
* '''ᱵᱚᱰᱚᱜᱷᱟᱜᱽᱨᱟ'''
ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱙ ᱠᱤᱹᱢᱤᱹ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱢᱚᱱ ᱵᱷᱩᱞᱟᱹᱣ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱒᱐᱐ ᱯᱷᱩᱴ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾<ref>[http://kendujhar.nic.in]</ref>
[[File:Badaghagara Kendujhar.jpg|thumb|right|ᱵᱚᱰᱚ ᱜᱷᱟᱜᱽᱨᱟ ᱫᱟᱜ ᱡᱷᱚᱨᱚᱱ, ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ]]
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Wikivoyage|Keonjhar}}
* [http://www.maplandia.com/india/orissa/kendujhar/ Satellite map]
* [http://kendujhar.nic.in/ Government of India website for Kendujhar]
sbbbddukjrysit0y04psys6qm78jyp1
ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ
0
4630
101654
27927
2022-08-21T14:55:18Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. -->
| other_name =
| nickname = '''Aero Engine Capital of India'''<ref>{{cite news | url=http://odishatv.in/odisha/otherstories/koraput-to-be-nurtured-as-aero-engine-capital-of-india-raha-61584/ | title=Koraput to be nurtured as Aero Engine Capital of India: Raha | date=6 December 2014 | author=PTI | publisher=OdishaTV | accessdate=31 July 2018 }}</ref>
| settlement_type = ᱵᱟᱡᱟᱨ
| image_skyline = Deomali by Santanu Mahapatra, Koraput - panoramio.jpg
| image_caption = [[ᱫᱮᱣᱢᱟᱲᱤ]] Mountain range
[[File:Rail tracks view at Laxmipur Road.jpg|frameless]]
ᱠᱚᱨᱟᱯᱩᱴ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱞ ᱞᱟᱹᱭᱤᱱ
| pushpin_map = India Odisha#India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = Location in Odisha, India
| coordinates = {{coord|18.8561|N|82.7347|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[States and territories of India|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[Odisha]]
| subdivision_type2 = [[List of districts of India|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[Koraput district|ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ]]
| established_title = <!-- ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = [[Nagar Palika|ᱢᱩᱱᱥᱤᱯᱟᱞᱴᱤ]]
| governing_body = '''ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱢᱩᱱᱥᱤᱯᱟᱞᱴᱤ'''
| leader_title1 = [[Koraput (Lok Sabha constituency)|ᱯᱟᱨᱞᱤᱭᱟᱢᱮᱴ ᱥᱚᱦᱮᱛ]]
| leader_name1 = ᱥᱟᱯᱛᱚᱜᱤᱨᱤ ᱩᱞᱟᱠᱟ, ([[Indian National Congress|INC]])
| leader_title2 = [[Koraput (Odisha Vidhan Sabha constituency)|ᱞᱮᱡᱤᱥᱞᱮᱴᱤᱵᱽ ᱟᱥᱮᱢᱵᱞᱤ ᱥᱚᱦᱮᱛ]]
|leader_name2 = ᱨᱚᱜᱷᱩ ᱨᱟᱢ ᱯᱟᱫᱚᱞ, ([[Biju Janata Dal|BJD]])
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 870
| population_total = 47,468
| population_as_of = 2011
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[Odia language|ᱳᱰᱤᱭᱟᱹ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] -->
| postal_code = 764020
| registration_plate = OD 10
| STD code = 06852
| website = {{URL|odisha.gov.in}}
| footnotes =
}}
'''ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ''' [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ [[ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ ᱫᱚ ᱫᱩᱠᱷᱤᱱ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱟᱡᱟᱜ ᱪᱚᱨᱚᱠ ᱪᱮᱦᱮᱨᱟ ᱨᱩᱯ ᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱹᱪᱩᱨ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱛᱟᱥᱟᱫ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱴᱟᱺᱰᱤ , ᱵᱤᱨ, ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ, ᱜᱷᱟᱹᱴᱤ ᱮᱢᱟᱱᱟᱜ ᱪᱚᱨᱚᱠ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱢᱩᱦᱤᱛᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱘᱕᱓᱔ ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱠᱤᱞᱳᱢᱤᱴᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱵᱚᱝᱜᱟᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱟᱰᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱥᱩᱨᱟ ᱾ ᱫᱮᱣᱢᱟᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱥᱩᱞ ᱪᱟᱴᱟᱱᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱕᱔᱘᱔ ᱯᱷᱤᱴ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱫᱩᱜᱩᱢᱟ, ᱵᱟᱜᱽᱨᱟ ᱟᱨ ᱠᱷᱟᱸᱰᱟᱦᱟᱴᱤ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱡᱤᱭᱟᱹᱲ ᱨᱟᱠᱟᱵ-ᱟ ᱾ ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ, ᱢᱚᱴᱷ, ᱛᱟᱞᱟ ᱡᱩᱜᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱤᱞᱟᱱ ᱮᱢᱟᱱ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱱᱟᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱦᱱᱤᱭ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱥᱟᱸᱜᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱱᱚᱰᱮ ᱞᱮᱛᱟᱲ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
==ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱢᱩᱦᱤᱛ==
'''ᱥᱚᱵᱚᱨ ᱢᱟᱹᱱᱴᱚᱴᱷᱟ'''
ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷ ᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱨᱮ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱫᱚ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱙᱐᱐ ᱯᱷᱩᱴ ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱵᱩᱨᱩ ᱪᱟᱴᱟᱱᱤ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱱᱡᱟᱹᱛᱤ ᱢᱤᱣᱡᱤᱭᱚᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱨᱮ ᱥᱟᱸᱜᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱫᱚ ᱟᱹᱫᱤᱢ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱟᱨ ᱵᱤᱨᱟᱥᱚᱛ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱟᱠᱚᱣᱟ ᱾
'''ᱫᱩᱫᱩᱢᱟ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ'''
ᱢᱚᱛᱥᱭᱚ ᱛᱤᱨᱛᱷᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱪᱟᱢᱯᱟᱴᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱪᱚᱨᱚᱠ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱫᱚ ᱑᱗᱕ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱩᱥᱩᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹᱲ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱟᱨ ᱱᱮᱢᱚᱥ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱭᱰᱨᱳ ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱤᱠ ᱯᱨᱳᱡᱮᱠᱴ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱵᱤᱨᱥᱚᱲᱮ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱛᱟᱲ ᱵᱷᱤᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱫᱩᱫᱩᱢᱟ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱓ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱥᱟᱺᱦᱤᱡ ᱴᱚᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱹᱨᱫᱤ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱫᱩᱲᱩᱵ ᱦᱟᱴ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
'''ᱜᱩᱯᱛᱮᱥᱣᱚᱨ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ'''
ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱥᱤᱵᱽ ᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱜᱚᱸᱜᱷᱚᱨ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱫᱚ ᱪᱩᱱ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱠᱚᱞᱟᱵᱽ ᱱᱟᱹᱭ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱫᱚ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱮᱢᱮᱞ ᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱯᱩᱨᱩᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱱᱚᱛ ᱞᱤᱸᱜᱽ ᱫᱚ ᱜᱩᱯᱛᱮᱥᱣᱚᱨ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱩᱠᱩ ᱟᱠᱟᱱ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱾ ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱜᱩᱯᱛ ᱠᱮᱫᱟᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱥᱤᱵᱽᱨᱟᱛᱨᱤ ᱛᱟᱠ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱥᱤᱵᱽᱵᱷᱚᱠᱛᱚ ᱠᱚ ᱦᱟᱹᱡᱩᱜ-ᱟ ᱾
'''ᱫᱩᱢᱩᱨᱤᱯᱩᱴ'''
ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱫᱚ ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱟᱨ ᱥᱩᱱᱟᱫᱮᱵᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱦᱚᱨ ᱔᱓ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱥᱨᱤᱨᱟᱢ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱦᱚᱱᱩᱢᱟᱱ ᱟᱜ ᱦᱟᱯᱲᱟᱜ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱟᱨᱪᱟ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱩᱨᱛᱤ ᱫᱚ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱯᱲᱟᱜ ᱦᱚᱱᱩᱢᱟᱱ ᱢᱩᱨᱛᱤ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟᱛᱟᱣᱟ ᱾ ᱨᱟᱢ ᱱᱚᱵᱚᱢᱤ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱚᱰᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱮᱞᱮᱞ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱨᱟᱢ ᱟᱨ ᱦᱚᱱᱩᱢᱟᱱ ᱵᱷᱚᱠᱛᱚ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾
'''ᱱᱚᱸᱫᱽᱯᱩᱨ'''
ᱡᱮᱯᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱨᱮ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱫᱚ ᱵᱚᱛᱚᱨᱤᱥᱟ ᱥᱤᱝᱦᱟᱥᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱜᱮ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑ᱹ᱘ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱜᱚᱬᱯᱚᱛ᱾ ᱟᱜ ᱢᱩᱨᱛᱤ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱮ ᱦᱟᱦᱟᱲᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟᱭ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨᱟ ᱾ ᱥᱚᱨᱵᱮᱥᱣᱚᱨ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱟᱨ ᱚᱱᱟᱨᱮ ᱠᱷᱚᱰᱟ ᱟᱠᱟᱱ ᱜᱟᱨ ᱜᱚᱲᱦᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨᱟ ᱾
'''ᱠᱚᱞᱟᱵᱽ ᱵᱟᱸᱫᱽ'''
ᱠᱚᱞᱟᱵᱽ ᱱᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱸᱫᱽ ᱫᱚ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱐᱐᱐ ᱯᱷᱤᱴ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱸᱫᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱜ ᱛᱮᱫᱚ ᱦᱟᱭᱰᱨᱳ ᱤᱞᱟᱠᱴᱨᱤᱠ ᱯᱟᱣᱟᱨ ᱥᱤᱨᱡᱟᱹᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱚᱨᱚᱠ ᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱯᱩᱨᱩᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱞᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱥᱟᱸᱜᱷᱟᱨ ᱟᱨ ᱵᱤᱨᱥᱚᱲᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱚᱢᱚᱡᱽ ᱦᱚᱸ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ ᱾
'''ᱡᱮᱯᱚᱨ'''
ᱡᱮᱯᱚᱨ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱨᱮ ᱱᱚᱰᱮᱱ ᱠᱚ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱤᱞᱟ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱦᱩᱭ ᱜᱟᱱ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱤᱞᱟ ᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟᱯᱟᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱥᱩᱞ ᱠᱟᱸᱛ ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱩᱥᱩᱞᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱫᱮᱰᱷ ᱢᱤᱞ ᱚᱥᱟᱨ ᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱜ ᱠᱩᱸᱰᱚ ᱫᱚ ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷ ᱥᱟᱜᱚᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱟᱜ ᱠᱩᱸᱰ ᱫᱚ ᱫᱟᱜ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱮᱯᱚᱨ ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚ ᱫᱚ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱯᱮᱯᱚᱨ ᱢᱟᱥᱠ ᱠᱨᱟᱯᱷᱴ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜ-ᱟ ᱾
==ᱦᱮᱡᱥᱮᱱ==
'''ᱦᱚᱭ ᱦᱚᱨ'''
[[ᱵᱤᱥᱟᱠᱷᱟᱯᱟᱴᱱᱟᱢ]] ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱟᱰᱟ ᱫᱚ ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱨ ᱩᱰᱟᱹᱱᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱩᱰᱟᱹᱱ-ᱟᱰᱟ ᱫᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱭᱦᱚᱨ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱡᱩᱲᱟᱹᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱩᱰᱟᱹᱱ-ᱟᱰᱟ ᱫᱚ ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱒᱐᱒ ᱠᱤᱞᱳ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
'''ᱨᱮᱞ ᱦᱚᱨ'''
ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱞ ᱦᱚᱨ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ [[ᱵᱤᱥᱟᱠᱷᱟᱯᱟᱴᱱᱟᱢ]], [[ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ]], [[ᱫᱤᱞᱤ]], [[ᱪᱮᱱᱱᱟᱭ]] ᱟᱨ ᱦᱚᱸ [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]] ᱮᱢᱟᱱ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱥᱟᱶ ᱡᱩᱲᱟᱹᱭ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
'''ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱦᱚᱨ'''
ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽ ᱦᱚᱨ ᱔᱓ ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜ-ᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱥᱟᱶ ᱮ ᱡᱩᱲᱟᱹᱭ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ ᱾ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱟᱜᱟᱲ ᱱᱤᱜᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱤᱱᱟᱹᱢ ᱵᱚᱥ ᱠᱳᱨᱟᱯᱩᱴ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱠᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://eodisha.org/deomali-the-highest-mountain-peak-of-odisha/ Deomali – The highest & largest mountain peak of Odisha ]
* [http://gis.ori.nic.in/orissanew/koraput/frontpage/default.html Official GIS Maps of Koraput District]
* [https://web.archive.org/web/20070404113140/http://www.orissa.net/links/DistrictInfo/Images/koraput.gif Road Map of Koraput District]
* [http://koraput.nic.in/ Official website of Koraput district]
* [http://www.eodissa.com/moodissa/mojilla/17-koraput/378-koraput-district-at-a-glance Check More about Beauty of Koraput]
* [http://www.mapsofindia.com/maps/orissa/districts/koraput.htm Koraput district map]
* [http://www.123orissa.com/exploreorissa/distinfo/koraput.asp Koraput district info]
* [http://nicd.org/Dst_Koraput.asp Koraput district information]
* [http://cuo.ac.in Central University of Orissa]
* [http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-03-03/bhubaneswar/37409245_1_open-defecation-village-woman-first-village Koraput village sets hygiene example]
* [http://koraputtourism.in/ Koraput Tourism]
p4emh5640wtkod0fhbrg2i2i73nia5p
ᱠᱮᱢᱯᱮᱜᱚᱰᱟ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ
0
4633
101614
27943
2022-08-21T13:01:19Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox airport
| name = ᱠᱮᱢᱯᱮᱜᱚᱰᱟ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ
| image = kempegowda-international-airport - logo.png
| image-width = 150
| image2 = Bengaluru-airport.jpg
| image2-width = 250
| caption =
| IATA = BLR
| ICAO = VOBL
| coordinates = {{coord|13|12|25|N|077|42|15|E|region:IN|display=inline,title}}
| pushpin_map = India Karnataka#India
| pushpin_label = '''BLR'''
| type = ᱫᱤᱥᱩᱣᱟᱹ
| owner = {{ubl|[[Fairfax Financial|Fairfax India Holdings
Corp]] <small>(54%)</small>|[[Siemens Financial Services|Siemens Project Ventures GmbH]] <small>(20%)</small>|[[Airports Authority of India]] <small>(13%)</small>|Karnataka State Industrial and Infrastructure Development Corporation <small>(13%)</small><ref>{{cite web |title=Prem Watsa's Fairfax now owns Bengaluru Airport - Times of India |url=https://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/prem-watsas-fairfax-now-owns-bengaluru-airport/articleshow/63547437.cms |website=The Times of India |accessdate=20 February 2019}}</ref>}}
| operator = ᱵᱟᱝᱜᱽᱞᱚᱨ ᱡᱮᱹᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱞᱤᱢᱤᱴᱮᱰ (BIAL)
| city-served = [[ᱵᱮᱝᱜᱟᱞᱩᱨᱩ]]
| location = ᱰᱮᱵᱷᱟᱱᱟᱦᱟᱞᱤ, [[ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ]], ᱥᱤᱧᱚᱛ
| opened = ᱒᱔ ᱢᱟᱭ ᱒᱐᱐᱘
| hub = <div>
* [[AirAsia India]]
* [[Alliance Air (India)|Alliance Air]]
* [[IndiGo]]
* [[Go Air]]
* [[Ghodawat Aviation|Star Air]]
</div>
| focus_city = <div>
* [[Air India]]
* [[SpiceJet]]
</div>
| elevation-f = 3,002
| elevation-m = 915
<!--|coordinates = {{Coord|13|11|56|N|077|42|20|E|type:airport_region:IN-KA|display=inline,title|name=Kempegowda International Airport}}-->| website = {{URL|http://www.bengaluruairport.com/}}
| metric-elev = Y
| metric-rwy = Y
| r1-number = 09/27
| r1-length-f = 13,123
| r1-length-m = 4,000
| r1-surface = [[ᱟᱥᱯᱷᱟᱞᱴ]]
| stat-year = April 2018 - March 2019
| stat1-header = Passengers
| stat1-data = 33,300,702 ({{increase}}23.8%)
| stat2-header = Aircraft movements
| stat2-data = 2,39,395 ({{increase}}23.8%)
| stat3-header = Cargo tonnage
| stat3-data = 3,86,849 ({{increase}}11%)
| footnotes = Source: ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ<ref name="traffic_stats1">{{cite web|url=https://www.aai.aero/sites/default/files/traffic-news/Mar2k18annex3.pdf|title=Traffic News for the month of March 2018: Annexure-III|work=[[Airports Authority of India]]|date=1 May 2018|accessdate=1 May 2018|format=PDF|page=4}}</ref><ref name="traffic_stats2">{{cite web|url=https://www.aai.aero/sites/default/files/traffic-news/Mar2k18annex2.pdf|title=Traffic News for the month of March 2018: Annexure-II|work=[[Airports Authority of India]]|date=1 May 2018|accessdate=1 May 2018|format=PDF|page=4}}</ref><ref name="traffic_stats3">{{cite web|url=https://www.aai.aero/sites/default/files/traffic-news/Mar2k18annex4.pdf|title=Traffic News for the month of March 2018: Annexure-IV|work=[[Airports Authority of India]]|date=1 May 2018|accessdate=1 May 2018|format=PDF|page=4}}</ref>
}}
'''ᱠᱮᱢᱯᱮᱜᱚᱰᱟ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ''' {{airport codes|BLR|VOBL}} ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱮᱝᱜᱟᱞᱩᱨᱩ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱠᱚᱸᱧᱮ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱢ ᱟᱱᱟᱜ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
mtgd93uimz7rhp849qsszmvnlts6ymb
ᱡᱟᱥᱚᱫᱟ
0
4732
101978
66256
2022-08-22T06:58:50Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox deity<!--Wikipedia:WikiProject Hindu mythology-->
| type = Hindu
| Image =Raja_Ravi_Varma,_Yasoda_Adorning_Krishna.jpg
| Image_size =200px
| Caption = [[ᱨᱟᱡᱟ ᱨᱟᱵᱤ ᱵᱟᱨᱢᱟ]]ᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫ ᱡᱚᱥᱚᱫᱟ ᱟᱨ ᱡᱨᱤᱥᱱᱚ ᱣᱟᱜ ᱪᱤᱛᱟ.ᱨ
| Name = ᱡᱚᱥᱚᱫᱟ
| Devanagari = यशोदा
| Affiliation =
| Mantra =
| Consort = [[ᱱᱚᱱᱫᱚ (ᱡᱟ.ᱲ)|ᱱᱚᱱᱫᱚ]]
| Abode =
| Mount =
}}
ᱡᱟᱥᱚᱫᱟ ᱯᱩᱨᱟᱱ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱯᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱣ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱱᱚᱱᱫᱚ ᱨᱟᱡᱽ ᱨᱮᱱ [[ᱮᱨᱟ]] ᱟᱨ ᱥᱨᱤ ᱠᱨᱤᱥᱱᱚ ᱨᱮᱱ ᱦᱮᱣ ᱦᱟᱨᱟ ᱮᱝᱜᱟᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ। ᱵᱷᱟᱜᱚᱵᱚᱛ ᱯᱩᱨᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱫᱮᱵᱚᱠᱤ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱠᱨᱤᱥᱱᱚ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱫᱚ ᱱᱚᱱᱫᱚ ᱨᱟᱡᱽ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱡᱚᱥᱚᱫᱟ ᱛᱟᱠᱤᱱᱮ ᱮᱢᱟᱫ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ।
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
5836g536uv0klpoz4g4klplx193lsyo
ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱤ
0
4865
101756
66141
2022-08-21T17:23:34Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Khandv-nisha.jpg|thumb|ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱤ</br> Khandv-nisha]]
'''ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱤ''' ᱜᱩᱡᱨᱟᱛᱤ ᱡᱚᱢ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱛᱟᱱᱟ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱨᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣᱜ-ᱟ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱜᱮ ᱡᱚᱢ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱤᱵᱤᱞᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱜᱩᱡᱨᱟᱛ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱢᱟᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱲᱟ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱚᱞᱥ ᱧᱮᱞ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱟᱹᱰᱤ ᱟᱸᱴ ᱜᱮᱭᱟ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱟᱸᱰᱤ ᱟᱞᱜᱟ᱾ ᱵᱟᱥ ᱜᱷᱚᱞᱟ ᱠᱮᱫᱟᱢ, ᱤᱥᱤᱱ ᱠᱮᱫᱟᱢ, ᱪᱷᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱣ, ᱨᱚᱠ ᱠᱮᱫᱟᱢ, ᱛᱟᱲᱠᱟ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟᱢ ᱟᱨ ᱟᱢᱟᱜ ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱤ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱮᱱᱟ᱾ ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱤ ᱨᱮ ᱥᱩᱱᱩᱢ ᱵᱟᱝ ᱜᱮ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱨᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱬᱛᱤ ᱢᱟᱨᱤᱪ ᱢᱟᱥᱟᱞᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ-ᱟ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱟᱢᱟᱜ ᱞᱟᱡ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱮᱠᱫᱚᱢ ᱯᱷᱤᱴ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱛᱟᱣᱦᱚᱞᱮ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱢᱮ ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱤ᱾
==ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱨᱠᱟᱨ==
ᱜᱷᱚᱠ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ
ᱵᱮᱥᱚᱱ- ᱑ ᱠᱚᱯ
ᱫᱟᱦᱤ- ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱯ
ᱫᱟᱜ - ᱵᱟᱨ ᱠᱚᱯ
ᱦᱤᱸᱜ- ᱑ ᱯᱤᱸᱪ
ᱟᱹᱫᱤ ᱳᱮᱥᱴ- ᱑ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱪᱟᱢᱚᱪ
ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱯᱟᱰᱚᱨ- ᱑/᱖ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱪᱟᱢᱚᱪ
ᱵᱩᱞᱩᱝ- ᱥᱤᱵᱤᱞ ᱥᱚᱲᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ (ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱪᱟᱢᱚᱪ)
ᱛᱟᱲᱠᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ
ᱥᱩᱱᱩᱢ-᱑ ᱴᱮᱵᱩᱞ ᱥᱯᱤᱱ
ᱨᱟᱭᱤ- ᱑ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱪᱟᱢᱚᱪ
ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱢᱟᱨᱤᱪ- ᱓-᱔ ᱡᱮᱞᱮᱝ ᱡᱮᱞᱮᱝ ᱥᱮᱸᱴᱮᱨ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱢᱮ
ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱫᱟᱷᱹᱱᱤᱭᱟ- ᱑ ᱴᱮᱵᱩᱞ ᱥᱯᱤᱱ( ᱵᱟᱨᱤᱠ ᱥᱮᱸᱴᱮᱨ ᱢᱮ)
ᱱᱟᱹᱨᱠᱟᱹᱲ- ᱑ ᱴᱮᱵᱩᱞ ᱥᱯᱩᱱ (ᱠᱚᱫᱫᱩᱠᱚᱥ ᱟᱠᱟᱱ) ᱡᱩᱫᱤ ᱟᱢᱮᱢ ᱢᱚᱱᱮ
==ᱵᱤᱫᱷᱤ==
ᱵᱮᱥᱟᱱ ᱫᱚ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱠᱷᱟᱸᱰᱟ ᱨᱮ ᱪᱟᱞᱱᱤ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱚᱰᱚᱜᱽ ᱢᱮ, ᱫᱟᱦᱤ ᱫᱚ ᱯᱷᱮᱸᱴ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱵᱮᱥᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱥᱟᱭ ᱢᱮ, ᱫᱟᱜ, ᱦᱤᱸᱜ, ᱟᱹᱫᱤ ᱯᱮᱥᱴ, ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱯᱟᱰᱚᱨ ᱟᱨ ᱵᱩᱞᱩᱝ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱪᱟᱢᱚᱪ ᱛᱮ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱛᱮᱜ ᱜᱷᱚᱞ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮ (ᱜᱷᱚᱞ ᱨᱮ ᱨᱩᱜᱲᱩ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱢᱟ) ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱛᱟᱞᱮ ᱠᱟᱸᱰᱟᱣ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱢᱮ, ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱜᱷᱚᱞ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱢᱮ ᱟᱨ ᱪᱷᱟᱠᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱜᱮᱥ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱢᱮ, ᱪᱟᱢᱚᱪ ᱛᱮ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱚᱴᱟ ᱢᱚᱴᱤ ᱘-᱙ ᱴᱤᱯᱤᱢ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱪᱷᱟᱠᱟᱣ ᱢᱮ᱾ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱡᱚᱨ ᱟᱸᱴ ᱜᱮᱥ ᱨᱮ ᱪᱷᱟᱠᱟᱣ ᱢᱮ, ᱡᱟᱹᱭᱥᱟᱹᱱ ᱜᱮ ᱜᱷᱚᱞ ᱜᱷᱟᱲᱷᱚ ᱟ ᱟᱨ ᱜᱷᱚᱞ ᱨᱮ ᱞᱚᱞᱚ ᱟᱠᱟᱭ, ᱜᱮᱥ ᱯᱷᱞᱮᱢ ᱵᱟᱹᱭ ᱧᱚᱜᱽ ᱢᱮ, ᱜᱷᱚᱞ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱤᱫᱤ ᱢᱮ , ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱷᱚᱞ ᱥᱟᱨᱮᱡ ᱜᱟᱲᱷᱚ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱟᱭ ᱛᱚ ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱤ ᱡᱟᱢᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱮᱱᱟ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱷᱚᱞ ᱫᱚ ᱛᱷᱟᱹᱨᱤ ᱥᱮ ᱴᱨᱮ ᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱪᱤᱠᱟᱬᱟᱱ, ᱪᱟᱢᱪᱟ ᱥᱮ ᱠᱷᱟᱸᱰᱟ ᱦᱟᱛᱮᱜ ᱯᱟᱛᱞᱟ ᱯᱷᱟᱹᱭᱞᱟᱹᱣ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱢᱮ,
᱑᱐-᱑᱕ ᱴᱤᱯᱤᱡ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱷᱚᱞ ᱡᱟᱢᱚᱜ-ᱟ, ᱪᱟᱠᱩ ᱛᱮ ᱒ ᱤᱧᱪ ᱟᱥᱟᱨ, ᱖ ᱤᱧᱪ ᱡᱮᱞᱮᱝ ᱯᱟᱴᱴᱤ ᱜᱮᱫ ᱢᱮ, ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱟᱴᱴᱤ ᱫᱚ ᱨᱚᱞ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱢᱮ ᱟᱨ ᱯᱞᱮᱴ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱢᱮ᱾
ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱞᱟᱹᱲᱷᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱥᱩᱱᱩᱢ ᱫᱩᱞ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱜᱮᱥ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱢᱮ, ᱥᱩᱱᱩᱢ ᱞᱚᱞᱚ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱨᱟᱜᱤ ᱫᱩᱠ ᱢᱮ, ᱨᱟᱭᱤ ᱛᱟᱲᱠᱟᱜ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱢᱟᱨᱤᱪ ᱮᱢᱟᱫ ᱢᱮ, ᱜᱮᱥ ᱵᱚᱸᱫᱚᱜ ᱢᱮ, ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱱᱟᱥᱮ ᱱᱟᱥᱮ ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱤ ᱪᱮᱛᱟᱱᱨᱮ ᱮᱢᱟᱫ ᱢᱮ, ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱫᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱱᱟᱹᱨᱠᱟᱹᱲ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱢᱭ, ᱟᱢᱟᱜ ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱤ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱮᱱᱟ, ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱤ ᱫᱚ ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱫᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱟᱹᱴᱱᱤ ᱥᱟᱶ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱢᱮ ᱟᱨ ᱡᱚᱢ ᱢᱮ᱾
ᱯᱩᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱟᱸᱜᱤᱫ, ᱚᱠᱛᱚ ᱔᱐ ᱴᱤᱯᱤᱡ
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://nishamadhulika.com/index.php?news=14 ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱤ -ᱢᱟᱫᱷᱩᱞᱤᱠᱟ ᱱᱤᱥᱟᱫ]
* [http://hindi.webdunia.com/miscellaneous/cookery/indian/0709/14/1070914027_1.htm ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱤ -ᱣᱮᱵᱫᱩᱱᱤᱭᱟ]
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
g6iov08q3ucoj9s731sbgdq1m7e878e
ᱡᱟᱢᱟᱞᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
4877
101957
29181
2022-08-22T05:22:37Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->
| name = ᱡᱟᱢᱟᱞᱯᱩᱨ (Jamalpur)
| native_name = জামালপুর
| native_name_lang = bn<!-- ISO 639-1 code e.g. "fr" for French. If more than one, use {{lang}} instead -->
| official_name =
| type = [[Districts of Bangladesh|District]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption =
| image_flag =
| image_seal =
| image_shield =
| nickname =
| nicknames =
| motto =
| mottoes =
| image_map = BD Jamalpur District locator map.svg
| map_caption = Location of Jamalpur in Bangladesh
| image_map1 =
| map_caption1 =
| pushpin_map =
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_caption = Location of Jamalpur in Bangladesh
| coordinates = {{coord|24.92|89.96|region:BD|display=inline,title}}
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = {{flag|Bangladesh}}
| subdivision_type1 = [[Divisions of Bangladesh|Division]]
| subdivision_name1 = [[Mymensingh Division]]
| established_title =
| established_date = 1978
| seat_type =
| seat =
| leader_party =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 2031.98
| area_metro_km2 =
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_footnotes =
| population_total = 2292674
| population_as_of = 2011 census
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym = Jamalpuri
| population_demonyms =
| population_note =
| demographics_type1 =
| demographics1_footnotes = <!-- for references: use <ref> tags -->
| demographics1_title1 =
| demographics1_info1 =
| timezone1 = [[Bangladesh_Standard_Time|BST]]
| utc_offset1 = +06:00
| postal_code_type = [[List of postal codes in Bangladesh|Postal code]]
| postal_code = 2000
| website =
| footnotes =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
}}
ᱡᱟᱢᱟᱞᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱛᱟᱞᱟ, ᱢᱚᱭᱢᱚᱱᱥᱤᱝᱦᱚ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱢᱟᱨᱮ ᱵᱚᱨᱢᱚᱯᱩᱛᱨᱚ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱟᱲᱮᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱢᱚᱢᱧᱩ ᱫᱩᱨᱤᱵ ᱛᱩᱢᱟᱹᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ᱾ ᱱᱚᱣᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱮᱞᱤᱧ ᱜᱟᱰᱤ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷᱜᱚᱧᱡᱽ ᱜᱷᱟᱴ ᱟᱨ ᱵᱟᱦᱟᱫᱩᱨᱟᱵᱟᱫ ᱜᱷᱟᱴ, ᱢᱚᱭᱢᱚᱱᱥᱤᱝᱦᱚ, ᱴᱟᱝᱜᱟᱭᱤᱞ ᱟᱨ ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ(ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ) ᱥᱟᱶ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱡᱚᱢᱧᱩ ᱫᱚᱨᱤᱵ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱫᱩᱨᱤᱵ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ ᱦᱩᱲᱩ, ᱯᱟᱴ, ᱟᱹᱠᱷ, ᱛᱤᱲᱤ ᱤᱛᱟᱹ,ᱪᱤᱱᱟ ᱵᱟᱫᱟᱢ, ᱟᱨ ᱜᱩᱦᱩᱢ᱾ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱥᱟᱶ ᱫᱩᱨᱤᱵ ᱠᱤᱨᱤᱧ-ᱟᱹᱠᱷᱨᱤᱧ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱫᱚ ᱡᱟᱢᱟᱞᱯᱩᱨ᱾ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱥᱟᱨ ᱠᱟᱨᱠᱷᱟᱱᱟ ᱫᱚ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
=ᱱᱟᱜᱟᱢ=
ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱜᱟᱨᱚ ᱩᱨᱩ,ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ ᱥᱮᱨᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱢᱚᱭᱢᱚᱱᱥᱤᱝᱦᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ ᱴᱟᱝᱜᱟᱭᱤᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱲᱮ ᱥᱤᱨᱟᱜᱚᱧᱡᱽ, ᱵᱚᱜᱩᱲᱟ ᱟᱨ ᱜᱟᱭᱵᱟᱱᱫᱷᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ᱾
=ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱚ=
ᱡᱟᱢᱟᱞᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
ᱚᱱᱟᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ
*ᱤᱥᱞᱟᱢᱯᱩᱨ
*ᱡᱟᱢᱟᱞᱯᱩᱨ ᱥᱚᱫᱚᱨ
*ᱫᱮᱣᱭᱟᱱᱜᱚᱧᱡᱽ
*ᱵᱚᱠᱥᱤᱜᱚᱧᱡᱽ
*ᱢᱟᱫᱟᱨᱜᱚᱧᱡᱽ
*ᱢᱮᱞᱟᱱᱫᱚᱦᱚ ᱟᱨ
*ᱥᱚᱨᱤᱥᱟᱵᱥᱲᱤ
=ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ=
ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱛᱮ ᱵᱟᱲᱟᱭ ᱟᱠᱟᱱ, ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮᱱ ᱥᱚᱢᱨᱟᱴ ᱟᱠᱵᱚᱨᱨᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱧᱤᱛᱩᱢ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱚᱧᱚᱢ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱤᱭᱮᱢᱮᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱒᱐᱐ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱥᱟᱣ ᱱᱤᱭᱟ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱮ ᱦᱮᱜ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱱᱮᱛᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱩᱥᱟᱨᱟᱛᱮᱭ ᱦᱩᱭᱜᱚᱫ ᱱᱟ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱜᱮ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱥᱟᱦᱚ ᱡᱟᱞᱟᱞ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ ᱧᱤᱛᱩᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱡᱟᱢᱟᱞᱯᱩᱨ᱾ ᱑᱙᱗᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱑᱐ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱡᱟᱢᱟᱞᱯᱩᱨ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱷᱟᱱ ᱵᱟᱦᱤᱱᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱩᱠᱛᱚ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱗᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱒᱖ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱡᱟᱢᱟᱞᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱒᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
=ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱛᱷᱟ=
ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱒᱓,᱘᱔,᱘᱑᱐ ᱜᱟᱱ᱾ ᱠᱚᱲᱟ ᱕᱐.᱖᱘%, ᱠᱩᱲᱤ ᱔᱙.᱔᱒%᱾ ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ ᱙᱗.᱗᱔%, ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱑.᱙᱒%, ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱐.᱐᱗% ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱚ ᱐.᱑᱔%᱾
ᱟᱫᱤᱛᱢᱟᱨᱤ ᱜᱚᱥᱴᱤ ᱜᱟᱨᱚ, ᱡᱚᱫᱤ, ᱠᱩᱨᱢᱤ,ᱟᱨ ᱢᱟᱞ᱾
ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱡᱟᱜᱟ ᱢᱚᱥᱡᱤᱫ ᱔᱒᱐᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱔᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱜᱤᱨᱡᱟ ᱓᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱥᱚᱢᱟᱫᱷᱤ ᱑᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ᱾ ᱡᱚᱛᱠᱦᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱵᱟᱰᱟᱭᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱥᱚᱣᱞᱮᱨᱠᱟᱱᱫᱟ ᱡᱟᱢᱮ ᱢᱚᱥᱡᱤᱫ, ᱜᱚᱣᱨᱤᱯᱩᱨ ᱠᱟᱪᱟᱨᱤ ᱡᱟᱢᱮ ᱢᱚᱥᱡᱤᱫ,ᱥᱟᱦᱚ ᱡᱟᱞᱟᱞ ᱥᱚᱢᱟᱫᱷᱤ, ᱥᱟᱦᱚ ᱠᱟᱢᱟᱞ ᱥᱚᱢᱟᱫᱷᱤ, ᱦᱚᱡᱨᱚᱛ ᱫᱮᱣᱭᱟᱱ ᱥᱟᱦᱚ ᱭᱟᱜ ᱢᱟᱡᱟᱨ ᱟᱨ ᱫᱚᱭᱟᱢᱚᱭᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ᱾
=ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ=
* [[Districts of Bangladesh]]
* [[History of Mymensingh]]
=ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ=
{{Commons category|Jamalpur District}}
{{reflist}}
{{Divisions and districts of Bangladesh}}
[[Category:Jamalpur District| ]]
[[Category:Districts of Bangladesh]]
[[Category:Districts of Mymensingh Division]]
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
pfw55i5lbbl3c2is2be018g3rnqbppg
ᱡᱟᱫᱩ-ᱴᱚᱱᱟ
0
4884
101987
66259
2022-08-22T07:08:09Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Baldung Hexen 1508 kol.JPG|thumb|Baldung Hexen 1508 kol]]
[[File:Shona witch doctor (Zimbabwe).jpg|thumb|Shona witch doctor (Zimbabwe)]]
'''ᱡᱟᱫᱩ-ᱴᱚᱱᱟ''' ᱟᱨᱵᱟᱝ '''ᱪᱟᱲᱚᱱ''' ᱨᱮ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱮ ᱟᱥᱚᱞ ᱡᱟᱫᱩ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮ ᱠᱚᱫᱟᱞ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱫᱟᱲᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮᱢ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟᱸᱫᱷᱟ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮ ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱥᱟᱬᱮᱥᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ ᱟᱱᱟ ᱾<ref name="Russell">[https://books.google.com/books?hl=en&lr=&id=LsjagvvkveEC&oi=fnd&pg=PA2&dq=witchcraft+definition&ots=aw4oz13kOS&sig=2CWBjLB2TIsUt1aNz_nyUPxOf5E&redir_esc=y#v=onepage&q=witchcraft%20definition&f=false Witchcraft in the Middle Ages], Jeffrey Russell, p.4-10.</ref>
==ᱡᱟᱫᱩ ᱴᱚᱱᱟ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱵᱮ-ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ==
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱩᱯ ᱢᱟᱦᱟᱫᱣᱤᱯ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱛᱟᱭᱱᱚᱢ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱪᱩᱲᱤᱱ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱭ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱥᱟᱨᱟ ᱫᱤᱱ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱴᱷᱮᱱ ᱜᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱡᱟ ᱮᱢᱟ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱱ-ᱟᱹᱨᱤ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱩᱫᱟᱹ ᱡᱩᱫᱟᱹ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱡᱩᱫᱟᱹ-ᱡᱩᱫᱟᱹ [[ᱧᱩᱛᱩᱢ]] ᱛᱮᱠᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱪᱩᱲᱤᱱ, ᱰᱟᱹᱱ, ᱰᱟᱹᱠᱤᱱ ᱟᱨ ᱥᱟᱠᱟᱱ ᱮᱢᱟᱱ ᱾ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱱᱩᱠᱩ ᱰᱟᱠᱟᱬ ᱟᱹᱨᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱮ ᱟᱹᱨᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱢᱚᱸᱛᱨᱚ- ᱵᱤᱨᱫᱟᱹ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱮᱫᱟᱭ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱟᱨ ᱱᱟᱶᱟ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱟᱱ ᱵᱟᱹᱦᱩ ᱠᱩᱲᱤ ᱡᱟᱶᱟᱭ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱚᱭ ᱡᱚᱢ ᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱟᱥᱚᱞ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱟᱹᱨᱤ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱫᱤᱠᱩ ᱠᱚᱴᱷᱮᱱ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱫᱤᱠᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱟᱹᱭ ᱫᱚ ᱟᱵᱚ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱨᱮᱜᱮ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ, ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱱᱚᱶᱟ ᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱫᱚᱭᱯᱩᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱠᱷᱮᱨᱣᱟᱰᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱟᱸᱜᱽᱨᱮᱡᱽ ᱠᱚ ᱠᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾
ᱰᱟᱹᱱ ᱟᱹᱨᱤ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱱᱤᱛ ᱦᱚᱸ ᱟᱭᱢᱟ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱫᱩ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱭᱳ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱚᱪᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱩᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
==ᱵᱮ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱟᱹᱨᱤ==
ᱟᱸᱫᱷᱟ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱛᱚᱨᱟᱱ ᱜᱚᱡ ᱦᱚᱸ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱥᱟᱶ ᱫᱚ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱢᱤᱫ ᱨᱤᱯᱚᱨᱴ ᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱙᱘᱗ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮ ᱒᱐᱐᱓ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱛᱮ ᱒ ᱜᱮᱥᱟᱭ ᱕᱕᱖ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱰᱟᱹᱱ ᱥᱮ ᱪᱩᱲᱤᱱ ᱢᱮᱱ ᱠᱟᱛᱮᱫ ᱜᱚᱡᱽ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱱ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱚᱡ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱟᱢᱞᱟ ᱨᱮ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱤᱱ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱟᱨ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱨᱮᱫᱚ ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱨᱤᱯᱚᱨᱴ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱒᱔᱐, ᱒᱐᱑᱒ ᱨᱮ ᱑᱑᱙, ᱒᱐᱑᱓ ᱑᱖᱐ ᱜᱚᱡ ᱟᱸᱫᱷᱟ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱮᱠᱞᱟ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱒᱐᱐᱑ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱑᱕ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱯᱩᱱ ᱜᱮᱥᱟᱭ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱜᱚᱡ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱟᱸᱫᱷᱟ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱾
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://www.indg.in/social-sector/social-awareness/stop-witchcraft-sorcery/91c93e926942-91f94b92893e/view?set_language=hi ᱡᱟᱫᱩ-ᱴᱚᱱᱟ]
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
8htovr626zk8j51j6jkj6krxqvqbvfv
ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱮᱰᱮᱴ ᱠᱳᱨ (ᱥᱤᱧᱚᱛ)
0
5121
102048
30328
2022-08-22T09:44:26Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox military unit
| unit_name = National Cadet Corps.
|
| dates = April 16, 1948 - present
| country = {{IND}}
| allegiance = {{army|India}}<br>{{navy|India}}<br>{{air force|India}}
| role = Student Uniformed Group
| size = 1,300,000-1,500,000<ref>{{cite web
|url=http://nccindia.nic.in/rti/pc.pdf
|title=Size of NCC}}</ref>
| garrison = New Delhi
| garrison_label = Headquarters
| motto = एकता और अनुशासन <br/> ''Unity and discipline''
| equipment =
| battle_honours =
| website = [http://nccindia.nic.in/ nccindia.nic.in]
| identification_symbol =
| current_commander = Lt Gen Rajeev Chopra, AVSM
| current_commander_label = Director General
}}
ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱮᱰᱮᱴ ᱠᱳᱨ('''English: National Cadet Corps-NCC''')ᱱᱟᱣ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱲᱩᱛ ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱸᱥᱛᱷᱟ ᱥᱠᱩᱞ ᱟᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡ ᱨᱤᱱ ᱯᱟᱹᱴᱷᱩᱣᱟᱹ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱮᱨᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱮᱰᱮᱴ ᱠᱳᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱲᱟᱢ ᱯᱷᱟᱹᱫ ,ᱫᱟᱜ ᱯᱷᱟᱹᱫ ᱟᱨ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱷᱟᱹᱫ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱹᱦᱤᱡᱩᱦᱤ ᱛᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱤᱱ ᱱᱟᱹᱜᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮᱨᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱟᱨ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱥᱩᱥᱟᱹᱨ ᱥᱟᱥᱮᱛ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱪᱟᱝᱜᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱟᱥᱲᱟ,ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱮᱰᱮᱴ ᱠᱚ ᱱᱚᱰᱮ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨ ᱟᱨ ᱯᱮᱨᱮᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱩᱱᱤᱭᱟᱹᱫ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱚ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱠᱚᱣᱟ ᱾ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱤᱱ ᱟᱢᱟᱹᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱟᱹᱫᱤᱞ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱺᱜᱤᱵᱷᱟᱨ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ ᱟᱱᱤᱡ , ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱦᱟᱥᱚᱞ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱧᱮᱞ ᱛᱮ ᱯᱷᱟᱹᱫ ᱵᱟᱦᱟᱞ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱟᱥᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮᱢ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web
|url=http://www.tn.gov.in/rti/proactive/ywsd/handbook_NCC.pdf
|title=Handbook NCC
|publisher=Directorate of Tamil Nadu}}</ref><ref>{{cite web
|url=http://nccindia.nic.in/rti/pc.pdf
|title=Directorates
|publisher=Government of India}}</ref><ref>{{cite web
|url=http://nccindia.nic.in/camp_training.htm
|title=Republic Day Camp
|publisher=NCC}}</ref>
===ᱱᱟᱜᱟᱢ===
[[File:NCCparade, India223.jpg|thumb|ᱮᱱ ᱥᱤ ᱥᱤ ᱯᱮᱨᱮᱰ]]
[[File:NCC Tri-service Uniforms (Off-Parade).jpg|thumb|ᱮᱱ ᱥᱤ ᱥᱤ ᱠᱮᱰᱮᱴ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱚᱨᱚᱜ ᱥᱟᱶ (ᱞᱮᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱡᱚᱢː ᱥᱮᱨᱢᱟ, ᱫᱟᱜ ᱟᱨ ᱚᱛ)]]
ᱮᱱ ᱥᱤ ᱥᱤ ᱫᱚ ''' [https://www.joinncc.online/ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱬᱟ ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱠᱟᱱᱟ]'''. ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱥ ᱫᱚ 'ᱡᱩᱢᱤᱫ ᱟᱨ ᱥᱩᱥᱟᱹᱨ' ᱠᱟᱱᱟ ᱾
᱑᱙᱔᱘ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱮᱰᱮᱴ ᱠᱳᱨ ᱚᱫᱷᱤᱱᱤᱭᱚᱢ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱵᱮᱨᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱩᱱᱤᱭᱟᱹᱫ ᱫᱚ ᱑᱙᱑᱗ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱰᱤᱯᱷᱮᱱᱥ ᱟᱠᱴ ᱛᱩᱞᱩᱡ ᱵᱮᱨᱮᱫ ᱞᱮᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱳᱨ(‘University Corps’) ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱯᱷᱟᱹᱫ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱟᱦᱨᱚᱜ ᱵᱷᱚᱨᱡᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱹᱟᱱᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱥ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱒᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱴᱮᱨᱤᱴᱳᱨᱤᱭᱟᱞ ᱟᱠᱴ ᱯᱟᱥ ᱮᱱᱟ ᱩᱱᱡᱚᱦᱚᱜ ᱭᱩᱱᱤᱵᱷᱚᱨᱥᱤᱴᱤ ᱠᱳᱨᱯᱥ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮᱫ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱤᱛᱩᱱ ᱠᱳᱨ (University Training Corps (UTC)) ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱹᱨᱩ ᱮᱱᱟ ᱾ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱥ ᱫᱚ ᱡᱩᱣᱟᱱ ᱠᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱮᱸᱜᱷᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱱ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱤᱱ ᱟᱢᱟᱹᱞᱤ ᱟᱨ ᱠᱮᱰᱮᱴ ᱟᱨᱢᱤ ᱞᱮᱠᱟᱠᱚ ᱦᱚᱨᱚᱜ ᱠᱚᱜᱼᱟ ᱾ᱟᱨᱢᱤ ᱫᱚᱲ ᱼᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱮᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱨ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱑᱙᱔᱒ ᱨᱮ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮᱫ ᱭᱩᱵᱱᱤᱵᱷᱳᱨᱥᱤᱴᱤ ᱳᱯᱦᱤᱥᱚᱨ ᱴᱨᱮᱱᱤᱸ ᱠᱳᱨᱯᱥ( University Officers Training Corps)ᱮᱱᱟ ᱾
ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ ᱡᱚᱦᱚᱜ UOTC ᱴᱷᱮᱫ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱞᱮᱠᱟ ᱟᱸᱥ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱟᱸᱥ ᱵᱟᱭ ᱯᱩᱨᱩᱱ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱨᱩ ᱯᱷᱮᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱨᱤᱠᱟᱹ ᱭᱮᱱᱟ ᱾ ᱮᱦ ᱮᱱ ᱠᱩᱱᱡᱨᱩ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱭᱟ ᱟᱹᱜᱩᱣᱟᱹᱱ ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱢᱤᱴ ᱵᱮᱨᱮᱫ ᱮᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟ ᱮᱱᱟ ᱪᱤ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱟᱛᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱟᱨ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱤᱛᱩᱱᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱵᱮᱨᱮᱫ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱜᱚᱵᱷᱳᱨᱱᱚᱨ ᱡᱮᱱᱮᱨᱟᱞ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱠᱮᱰᱮᱴ ᱠᱳᱨᱯᱥ ᱟᱠᱴ ᱨᱮ ᱥᱩᱦᱤ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱟᱨ ᱑᱕ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱙᱔᱘ ᱨᱮ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱠᱮᱰᱮᱴ ᱠᱳᱨᱯᱥ ᱵᱮᱨᱮᱫ ᱮᱱᱟ ᱾[[File:National_Cadet_Corps.jpg|alt=|thumb|ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱯᱮᱨᱮᱰ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱨᱮ ᱮᱱ ᱥᱤ ᱥᱤᱠᱩᱲᱤ ᱪᱟᱸᱜᱟ]]
᱑᱙᱔᱘ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱟᱥᱲᱟ ᱟᱨ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱤᱱ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱜᱟᱞᱥ ᱰᱤᱵᱷᱤᱡᱚᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱵᱮᱨᱮᱫ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱱ ᱥᱤ ᱥᱤ ᱨᱮ ᱑᱙᱕᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱮᱭᱟᱨ ᱟᱨ ᱑᱙᱕᱒ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱱᱟᱵᱷᱟᱞ ᱦᱚᱸ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web
|url=http://www.tn.gov.in/rti/proactive/ywsd/handbook_NCC.pdf
|title=Handbook NCC
|publisher=Directorate of Tamil Nadu}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
*[[https://www.joinncc.online/]]
*[[:en:Community Cadet Forces|Community Cadet Forces]]
**[[:en:Air Training Corps|Air Training Corps]]
**[[:en:Army Cadet Force|Army Cadet Force]]
**[[:en:Sea Cadet Corps|Sea Cadet Corps]]
*[[:en:Volunteer Cadet Corps|Volunteer Cadet Corps]]
*[[:en:National Cadet Corps (Ghana)|National Cadet Corps (Ghana)]]
*[[:en:National Cadet Corps (Sri Lanka)|National Cadet Corps (Sri Lanka]]
*[[:en:National Service Scheme|National Service Scheme]]
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
https://www.joinncc.online/
{{commons category}}
*[http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=112090]{{official website|https://www.joinncc.online//}}
*[http://www.kampteenccota.com/ NCC OTA Kamptee]
*[http://www.kargoa.ncc.in/ NCC KAR & GOA DIRECTORATE ]
*[http://nccmah.org/ Maharashtra Directorate]
*[http://ncc.delhigovt.nic.in/nccdelhi.htm Delhi Directorate]
*[http://www.nccpunjab.com/dis.htm Punjab Directorate]
*[http://ncc.ap.nic.in/organisation.html Andhra Pradesh Directorate]
*[http://www.keralancc.org/ Kerala Directorate]
*[http://www.nccjandk.co.in/ Jammu & Kashmir Directorate]
*[http://gujarat-education.gov.in/ncc/personnel_and_co-ordination_branch/organization/organisation-ncc-diretorate-gujarat.htm Gujarat Directorate]
*[http://nccorissa.org/ Odisha Directorate]
{{Indian Army arms and services}}
{{Military of India}}MP & CG Directorate
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱷᱟᱹᱫ]]
s2jzam32trc44uqk4tahdy9ojlqkut3
ᱠᱮ ᱴᱤ ᱮᱢ
0
5163
101606
66128
2022-08-21T12:38:45Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
ᱠᱮ ᱴᱤ ᱮᱢ ᱮᱡᱤ( ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱠᱮᱴᱤᱮᱢ ᱟᱯᱚᱨᱴᱢᱚᱴᱚᱨ ᱥᱟᱭᱠᱤᱞ ᱮᱡᱤ ᱠᱮᱴᱤᱮᱢ ᱤᱸᱰᱟᱥᱴᱨᱤ ᱮᱡᱤ ᱟᱨ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱱᱟᱣᱟᱜ ᱵᱡᱟᱡᱽ ᱚᱴᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱚᱵᱷᱚᱣᱤᱠ ᱟᱱᱟᱜ ᱚᱥᱴᱨᱤᱭᱟᱭᱤ ᱢᱚᱴᱚᱨ ᱥᱟᱭᱠᱤᱞ ᱟᱨ ᱥᱯᱚᱨᱴᱥ ᱠᱟᱨ ᱵᱟᱱᱣᱟᱱᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱟᱴᱷᱟᱱ ᱑᱙᱙᱒ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱤᱶ ᱑᱙᱓᱔ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱᱸᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱛᱤᱦᱤᱱ ᱠᱮᱴᱤᱮᱢ ᱮᱡᱤ, ᱠᱮᱴᱤᱮᱢ ᱜᱩᱴ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱟᱥᱚᱞ ᱠᱚᱢᱯᱟᱱᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱠᱮ ᱴᱮ ᱮᱢ ᱟᱡᱟᱜ ᱚᱯᱷ- ᱨᱚᱰ ᱢᱚᱴᱚᱨ ᱥᱟᱭᱠᱤᱞ (ᱮᱸᱰᱭᱩᱨᱚ, ᱢᱚᱴᱚᱠᱨᱟᱹᱥ ᱟᱨ ᱥᱩᱯᱟᱨ ᱢᱚᱴᱚ) ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾᱑᱙᱙᱐ ᱫᱟᱥᱟᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱨᱟᱫᱷᱚᱨᱭᱚ ᱠᱷᱚᱱ, ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱚᱨ ᱢᱚᱴᱚᱨ ᱥᱟᱭᱠᱤᱞ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱟᱨ ᱵᱤᱠᱟᱥ ᱥᱤᱞ ᱥᱯᱚᱨᱴᱥ ᱠᱟᱨ ᱠᱚᱨᱮ ᱵᱤᱥᱛᱟᱨ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ- ᱢᱮᱱᱫᱚ ᱮᱠᱥ ᱵᱚ᱾ ᱒᱐᱑᱕ ᱨᱮ, ᱠᱮ ᱴᱤ ᱮᱢ ᱫᱚ ᱚᱯᱷ ᱨᱚᱰ ᱵᱟᱭᱤᱠ ᱨᱩᱯ ᱨᱮ ᱞᱟᱜᱽᱵᱷᱟᱜᱽ। ᱒᱐᱑᱕ ᱨᱮ ᱠᱮ ᱴᱤ ᱮᱢ ᱫᱚ ᱚᱯᱷ-ᱨᱚᱰ ᱵᱟᱭᱤᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱞᱟᱜᱽᱵᱷᱟᱜᱽ ᱟᱭᱢᱟ ᱦᱚᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱠᱮ ᱴᱤ ᱮᱢ ᱮᱠᱥ ᱵᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵᱽ ᱒᱐᱐᱗ ᱨᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵᱽ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
᱒᱐᱑᱒ ᱛᱟᱭᱱᱚᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱮ ᱴᱤ ᱮᱢ ᱭᱩᱨᱚᱯ ᱨᱮ ᱞᱟᱜᱟᱛᱨ ᱯᱩᱱ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱬᱛᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱚᱴᱚᱨ ᱥᱟᱭᱠᱤᱞ ᱵᱟᱱᱟᱣᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱣᱮᱥᱣᱤᱠ ᱥᱛᱟᱨ ᱨᱮ, ᱠᱚᱢᱯᱟᱱᱤ ᱯᱨᱟᱢᱩᱠᱷ ᱚᱯᱷ ᱨᱚᱰ ᱢᱚᱴᱚᱨ ᱥᱟᱭᱠᱤᱞ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱖ ᱨᱮ, ᱠᱮ ᱴᱤ ᱮᱢ ᱫᱚ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱷᱚᱨ ᱨᱮ ᱒᱐᱓,᱔᱒᱓ ᱢᱚᱴᱚᱨ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱟᱠᱨᱤᱱ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱮᱛᱚᱦᱚᱵᱽ ᱥᱮᱨᱢᱟ==
᱑᱙᱓᱔ ᱨᱮ, ᱢᱤᱫ ᱚᱥᱴᱨᱤᱭᱟᱭᱤ ᱤᱸᱡᱤᱱᱤᱭᱟᱨ ᱠᱚᱦᱟᱱ (ᱦᱟᱸᱥ) ᱴᱩᱠᱨᱮᱱ ᱯᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ ᱢᱮᱴᱤᱠᱚᱯᱷᱮᱱ ᱨᱮ ᱯᱷᱤᱞᱴᱟᱨ ᱟᱜ ᱟᱨ ᱠᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱫᱩᱠᱟᱱ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱓᱗ ᱨᱮ, ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱰᱤ ᱠᱮ ᱰᱟᱵᱞᱩ ᱢᱚᱴᱚᱨ ᱥᱟᱭᱠᱤᱞ ᱟᱨ ᱚᱯᱟᱞ ᱠᱟᱨ ᱟᱠᱨᱤᱧ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵᱽ ᱮᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱫᱚᱠᱟᱱ
Kraftfahrzeug Trunkenpolz Mattighofen ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱨᱭ ᱵᱟᱰᱟᱤ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱟᱷᱟᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱚᱯᱚᱸᱡᱤᱠᱨᱤᱛ ᱛᱟᱦᱮᱸᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱚᱠᱛᱚ, ᱩᱱᱤ ᱨᱤᱱ ᱵᱟᱹᱦᱩ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱣᱭᱟᱥᱟᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱮᱭᱚᱱ ᱮ ᱮᱢᱟᱫ ᱟᱫᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱟᱥᱚᱞ ᱨᱩᱯ ᱛᱮ ᱰᱤᱡᱟᱞ ᱤᱸᱡᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱠᱟᱨᱚᱱ ᱥᱚᱸᱯᱯᱚᱱ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱠᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱡᱽ ᱛᱮᱡᱤ ᱛᱮ ᱧᱩᱨ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱴᱨᱩᱠᱞᱮᱱ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱚᱴᱚᱨ ᱥᱟᱭᱠᱤᱞ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱛᱮ ᱥᱚᱪᱟᱣ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫ ᱟ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱢᱚᱴᱚᱨ ᱥᱟᱭᱠᱤᱞ, ᱟᱨ ᱑᱐᱐ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱨᱚᱴᱚᱴᱟᱭᱤᱞ ᱑᱙᱕᱑ ᱨᱮ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱢᱚᱴᱚᱨ ᱥᱟᱭᱠᱤᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱨᱡᱚ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
9c6665u8gypg5jiwplvaj6fsnhlp5lu
ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ
0
5241
101799
30561
2022-08-22T00:27:58Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ
| native_name =
| native_name_lang =
| other_name = ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ
| nickname =
| settlement_type = ᱵᱟᱡᱟᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption = Grameswar Temple in Jagatsinghpur Panchapalli
| pushpin_map = India Odisha#India
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = Location in Odisha, India
| coordinates = {{coord|20.27|N|86.17|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[States and territories of India|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| subdivision_type2 = [[List of districts of India|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[Jagatsinghpur district|ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ]]
| established_title = <!-- ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 15
| population_total = 51688
| population_as_of = 2011
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[Odia language|ᱳᱰᱤᱭᱟᱹ]], [[English language|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] -->
| postal_code =
| registration_plate =OD-21
| website = {{URL|http://jagatsinghpur.nic.in/}}
| footnotes =
}}
[[Image:Sarala Temple.jpg|right|thumb|300px|ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ '''ᱥᱟᱨᱚᱲᱟᱯᱤᱴᱷ''']]
'''ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ''' ᱫᱤ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱢᱚᱦᱚᱠᱩᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱚᱴᱚᱠ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱔᱑ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
== ᱚᱛᱱᱚ ==
ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ ᱫᱚ {{Coord|20.27|N|86.17|E|}} ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱦᱚᱨᱤᱦᱚᱨᱯᱩᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱜᱚᱛ ᱥᱤᱝ ᱫᱚ ᱡᱟᱢᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱛᱷᱟᱬᱤᱭᱟᱹ ᱨᱟᱡᱽᱯᱩᱛ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮᱜᱮ ᱚᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱪᱷᱟᱹᱴᱭᱟᱹᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ <ref>{{cite book|last=[[ᱦᱨᱩᱥᱤᱠᱮᱥ ᱯᱚᱱᱰᱟ]]|title=[[ᱜᱚᱨᱚᱵᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ]]|year=᱒᱐᱑᱐|publisher= ᱯᱷᱨᱮᱸᱰᱥ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞᱮᱛ|location=ᱵᱤᱱᱚᱫᱽᱵᱤᱦᱟᱨᱤ, ᱠᱚᱴᱚᱠ|isbn=᱘᱑-᱗᱔᱐᱑-᱗᱐᱒-x|page=᱑᱑}}</ref>
== ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱜᱟᱶᱛᱟ ==
* '''SVM ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ''' ᱺ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱲ ᱴᱷᱮᱱᱫᱚ ᱮᱥ.ᱵᱤ.ᱮᱢ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱜᱚᱡ ᱟᱠᱟᱱ ᱚᱲᱚᱠᱟ ᱱᱟᱹᱭ ᱵᱟᱹᱞᱤ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
* '''ᱥᱨᱤᱠᱨᱤᱥᱱᱟ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ''' ᱺ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱮᱥ.ᱠᱮ. ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱴᱷᱮᱱ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
== ᱦᱮᱡᱥᱮᱱ ==
ᱠᱚᱴᱚᱠ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱮᱞ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱯᱟᱨᱟᱫᱤᱯ ᱡᱩᱲᱟᱹᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱳᱨᱚᱠᱱᱟᱛᱷ ᱴᱷᱮᱱ ᱦᱚᱸ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ, ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱜᱚᱛᱥᱤᱝᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱑᱐ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱠᱚᱴᱚᱠ, ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱤᱱ ᱥᱟᱨᱟ ᱜᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱛᱮ ᱵᱚᱥ ᱠᱚ ᱦᱟᱹᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* http://jagatsinghpur.nic.in/
* http://www.jagatsinghpur.com/
5ijgdtq0bhjdvzu3vwes8pr4b48hnf8
ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ
0
5259
101952
30625
2022-08-22T05:11:08Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ
| other_name =
| nickname =
| settlement_type = ᱵᱟᱡᱟᱨ
| image_skyline = Biraja Temple, Jajpur, Odisha, India, 13th century.jpg
| image_alt =
| image_caption = [[ᱵᱤᱨᱚᱡᱟ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ]] ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ
| pushpin_map = India Odisha#India
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = Location in Odisha, India
| coordinates = {{coord|20.85|N|86.33|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[States and territories of India|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 = [[Jajpur district|ᱡᱥᱡᱽᱯᱩᱨ]]
| established_title = <!-- ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ -->
| established_date = 10th century
| founder = ᱡᱚᱡᱟᱛᱤ ᱠᱮᱥᱚᱨᱤ
| named_for = ᱵᱤᱨᱚᱡᱟ ᱠᱷᱮᱛᱨᱚ
| government_type = Democracy
|| governing_body =
| leader_title = ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱠᱚᱞᱮᱠᱴᱚᱨ ᱟᱨ ᱰᱤᱥᱴᱨᱤᱠᱴ ᱢᱟᱡᱤᱥᱴᱨᱮᱴ
| leader_name = ᱨᱚᱧᱡᱚᱱ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱫᱟᱥ<ref>{{cite web|title=Collector & District Magistrate of Jajpur District|url=http://ordistricts.nic.in/administration/collectorate.php|website=District Portal Jajpur|accessdate=20 October 2016}}</ref>
| leader_title2 = ᱯᱳᱞᱤᱥ ᱥᱩᱯᱚᱨᱤᱱᱴᱮᱱᱰᱮᱸᱴ
| leader_name2 = ᱢᱟᱱᱚᱛᱟᱱ ᱪᱚᱨᱚᱱ ᱥᱤᱝ ᱢᱤᱱᱟ
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 2887.69
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 8
| population_total = 37,458
| population_as_of = 2011
| population_rank =
| population_density_km2 = 620
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[Odia language|ᱳᱰᱤᱭᱟᱹ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] -->
| postal_code = 755...
| registration_plate = '''OD-04''' &'''OD-34'''
| website = www.jajpur.nic.in
| footnotes =
}}
'''ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ ᱱᱟᱹᱭ ᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱟᱠᱟᱢ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱚᱨ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮᱫᱚ [[ᱵᱷᱚᱫᱽᱨᱚᱠ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱨᱡᱟ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱫᱚ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱱᱚᱛ ᱩᱯᱨᱩᱢ , ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱜᱮ ᱵᱤᱨᱡᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱠᱮᱥᱚᱨᱤ ᱨᱟᱡᱟᱦᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱠᱛᱚ ᱥᱟᱶᱛᱮ [[ᱠᱚᱴᱚᱠ]] ᱛᱮ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱮᱱᱟ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱫᱚ ᱾ "ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ" ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱯᱮᱞ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱟᱸᱥᱠᱨᱤᱴ ᱟᱹᱲᱟᱹ "ᱭᱟᱡᱽ" ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱡᱚᱜᱽᱭᱚᱸ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱠᱷᱚᱱ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱡᱚᱡᱟᱛᱤ ᱠᱮᱥᱚᱨᱤ ᱜᱮᱞ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱚᱥᱣᱚᱢᱮᱫᱷ ᱡᱚᱜᱽᱭᱚᱭ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱦᱚᱪᱚ ᱞᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱟᱨ ᱠᱟᱱᱭᱚᱠᱩᱵᱽᱡᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱐,᱐᱐᱐ ᱵᱟᱵᱽᱬᱮᱭ ᱟᱹᱜᱩ ᱞᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱮ ᱪᱟᱞ ᱟᱫ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ, ᱡᱟᱡᱽ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱟᱨ ᱭᱚᱜᱽᱭᱚᱸᱯᱩᱨ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
[[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮ ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱵᱤᱨᱚᱡᱟ ᱴᱷᱟᱠᱩᱨᱟᱬᱤ ᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱤᱨᱚᱡᱟᱠᱷᱮᱛᱨᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱥᱚᱱᱚᱛ ᱵᱚᱭᱛᱚᱨᱚᱬᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱵᱤᱨᱚᱡᱟ ᱫᱚ ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱵᱚᱸᱜᱟᱛᱷᱟᱱ ᱟᱨ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱫ ᱮ ᱫᱮᱵᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱨᱮ ᱵᱷᱚᱣᱢᱚ ᱵᱚᱸᱥᱸ ᱨᱤᱱ ᱨᱟᱡᱟ ᱠᱚ ᱨᱟᱡᱽ ᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱮᱞ ᱥᱚᱛᱟᱵᱽᱫᱷᱤ ᱨᱮ ᱵᱷᱚᱣᱢᱚ ᱵᱚᱸᱥᱚ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱮᱥᱚᱨᱤ ᱵᱚᱝᱥᱚ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱟ ᱡᱚᱡᱟᱛᱤ ᱠᱮᱥᱚᱨᱤ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱟᱥᱮ ᱚᱠᱛᱚ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱮ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱮᱥᱚᱨᱤ ᱵᱚᱝᱥᱚ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱟ ᱡᱚᱡᱟᱛᱤ ᱠᱮᱥᱚᱨᱤ ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱫᱮᱵᱤ ᱫᱮᱵᱚᱛᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤᱭ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱨᱟᱡᱟ ᱡᱚᱡᱟᱛᱤ ᱠᱮᱥᱚᱨᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱱᱚᱛ ᱵᱚᱭᱛᱚᱨᱚᱬᱤ ᱱᱟᱹᱭ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱜᱮᱞ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱚᱥᱣᱚᱢᱮᱫᱷ ᱭᱚᱜᱽᱭᱚᱸᱭ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱦᱚᱪᱚ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱠᱮᱥᱚᱨᱤ ᱨᱟᱡᱟᱦᱟᱜ ᱥᱟᱥᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱚᱴᱚᱠ ᱛᱮ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱮᱱᱟ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱫᱚ ᱾
ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤᱜᱥᱱ ᱵᱚᱣᱫᱷᱚ ᱛᱷᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱚᱛᱱᱚᱜᱤᱨᱤ ᱟᱨ ᱩᱫᱚᱭᱚᱜᱤᱨᱤ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱟᱝᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱵᱚᱣᱫᱷᱚ ᱛᱷᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱵᱚ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮ ᱤᱝᱨᱮᱡᱽ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱑᱘᱕᱙ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱠᱚᱴᱚᱠ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱵᱽᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* {{official website|http://jajpur.nic.in/history.htm}}
d2unl334c6njtlpx11ceyguxr9qgzw5
ᱠᱷᱤᱡᱩᱨ
0
5398
101761
71080
2022-08-21T17:29:01Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{speciesbox
|image = Dates on date palm.jpg
|image_caption = Dates on a date palm
|genus = Phoenix
|species = dactylifera
|authority = [[Carl Linnaeus|L.]]
|synonyms_ref = <ref>[http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-152659 The Plant List, ''Phoenix dactylifera'' L. ]</ref>
|synonyms = * ''Palma dactylifera'' <small>(L.) Mill.</small>
* ''Phoenix chevalieri'' <small>D.Rivera, S.Ríos & Obón</small>
* ''Phoenix iberica'' <small>D.Rivera, S.Ríos & Obón</small>
}}
[[File:דקל תמר מצוי חתך גזע דמוי עץ (3).jpg|thumb|[[Palmae]] [[Phoenix dactylifera]] Trunk section. It's not a real tree, so there are no tree rings]]
'''ᱠᱷᱤᱡᱩᱨ''' (ᱯᱷᱤᱱᱤᱠᱥ ᱰᱮᱠᱴᱟ ᱤᱞᱮᱯᱷᱮᱨᱟ) ᱢᱤᱫ ᱯᱨᱚᱡᱟᱹᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱢ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱟᱭᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱠᱚᱷᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱟᱸᱦᱤᱡ ᱛᱮ ᱟᱥᱚᱞ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱮᱫᱟᱭ ᱥᱩᱨᱥᱩᱯᱩᱨ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱟᱞᱜᱟ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ-ᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱟᱷᱟᱱ ᱦᱚᱭ ᱫᱟᱜ ᱨᱮ ᱯᱚᱨᱤ ᱱᱚᱶᱟ ᱚᱱᱩᱠᱩᱞᱛᱟ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱢᱮᱱ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ ᱡᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱥᱚᱞ ᱯᱟᱞᱮᱱᱚᱫ ᱮᱛᱚᱢ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱤᱫ ᱛᱟᱞᱟ ᱟᱠᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱑᱕-᱒᱕ ᱢᱤᱴᱟᱨ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱠᱟ ᱛᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱛᱟᱱᱟ ᱜᱮ ᱢᱤᱫ ᱟᱥᱚᱞ ([[ᱨᱮᱦᱮᱫᱽ]]) ᱯᱨᱚᱬᱟᱞᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱧᱮᱞᱟᱢ ᱠᱷᱟᱱ ᱮᱠᱞᱟ ᱜᱮ ᱦᱟᱨᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱚᱜ -ᱟ᱾
ᱠᱷᱤᱡᱩᱨ ᱨᱮ ᱵᱟᱬᱛᱤ ᱥᱟᱨᱮᱡ ᱢᱚᱛᱨᱚ ᱨᱮ ᱢᱟᱭᱟᱝ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱠᱷᱤᱡᱩᱨ ᱛᱟ.ᱲᱤ==
ᱠᱷᱤᱡᱩᱨ ᱛᱟ.ᱲᱤ ᱫᱚ ᱯᱩᱸᱰ ᱜᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱟ ᱠᱷᱤᱡᱩᱨ ᱛᱟ.ᱲᱤ ᱛᱮ ᱜᱩᱲ ᱦᱚᱸᱠᱳ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱜᱮᱣᱟ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱠᱷᱤᱡᱩᱨ ᱜᱩᱲ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱟ ᱠᱷᱤᱡᱩᱨ ᱛᱟ.ᱲᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱫ ᱫᱚ ᱡᱚᱡᱳ ᱦᱮᱲᱮᱢ
==ᱵᱟᱬᱛᱤ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱧᱮᱞ==
[[File:Sukkary date.jpg|thumb|Sukkary date]]
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
jub11drzod9tvyjq2lp2hf60pyveujj
ᱡᱚᱫᱩᱢᱚᱬᱤ ᱵᱮᱥᱨᱟ
0
5421
101868
53488
2022-08-22T02:37:46Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox writer <!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] -->
| name = ᱡᱚᱫᱩᱢᱚᱬᱤ ᱵᱮᱥᱨᱟ
| imagesize =
| caption =
| pseudonym =
| birth_name = (᱑᱗.᱐᱓.᱑᱙᱖᱔ )
| birth_date = {{Birth year and age|1964}}
| birth_place = ᱠᱚᱨᱚᱧᱡᱟᱭ, ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ, ᱳᱰᱤᱥᱟ
| death_date =
| death_place =
| occupation = ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟ.
| nationality = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ
| period =
| genre =
| subject =
| movement =
| notableworks =
| spouse =
| partner =
| children =
| relatives =
| influences =
| influenced =
| awards = [[ᱠᱮᱸᱫᱽᱨᱚ ᱥᱟᱦᱤᱛᱭᱚ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ.]] (᱒᱐᱑᱕)
| signature =
| website =
| portaldisp =
}}
'''ᱡᱚᱫᱩᱢᱚᱬᱤ ᱵᱮᱥᱨᱟ''' ([[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]] ᱺ Jadumani Besra) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱑᱗/᱓/᱑᱙᱖᱔ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱩᱢᱚᱬᱤ ᱵᱮᱥᱨᱟ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱕ ᱨᱮ ᱥᱟᱦᱤᱛᱭᱚ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ, ᱱᱟᱣᱟ ᱫᱤᱞᱤ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ '''ᱥᱟᱦᱤᱛᱭᱚ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ''' ᱛᱮᱭ ᱢᱟᱹᱱ ᱦᱟᱞᱟᱝ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱡᱟᱱᱟᱢ ==
ᱡᱚᱫᱩᱢᱚᱬᱤ ᱵᱮᱥᱨᱟ ᱫᱚ ᱑᱗ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱖᱔ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱹᱛᱩ ᱫᱚ ᱠᱚᱨᱚᱧᱡᱟᱭᱤ, ᱵᱤᱥᱩᱭ ᱵᱽᱞᱚᱠ, ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ, [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱾ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱵᱟᱵᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱟᱠᱟᱱ ᱵᱤᱠᱨᱟᱢ ᱵᱮᱥᱨᱟ ᱟᱨ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱭᱳ ᱫᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱟᱞᱦᱚ ᱵᱮᱥᱨᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱟᱹᱠᱤᱱᱟ ᱾
== ᱚᱞᱚᱜ ᱯᱚᱲᱦᱚᱱ ==
ᱟᱡ ᱫᱚ ᱑᱙᱘᱔ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱠᱚᱴᱚᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱵᱷᱮᱱᱥᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ B.Com. ᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ, ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱪᱟᱹᱠᱨᱤ ᱨᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱪᱟᱨᱪᱟ ==
ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱤᱜ ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ ᱯᱩᱛᱷᱤ '''ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ''' ᱒᱐᱐᱒ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱭ ᱩᱰᱷᱟᱹᱣ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱭᱢᱟ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱪᱷᱟᱯᱟ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱛᱟᱺᱜᱤ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱯᱟᱛᱷᱟᱢ ᱠᱚᱨᱮ ᱥᱟᱯᱲᱮᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ, ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱜᱟᱱ ᱯᱟᱛᱷᱟᱢ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ - ᱡᱤᱣᱤ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ, ᱯᱷᱟᱹᱜᱩᱱ ᱠᱳᱭᱮᱞ, ᱢᱟᱱᱛᱟᱨ ᱮᱢᱟᱱ ᱾ ᱥᱟᱦᱤᱛᱭᱚ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱱᱟᱣᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮ ᱠᱚᱱᱵᱷᱮᱱᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱒᱐᱐᱘ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱑᱒ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱡᱤᱵᱚᱱ ᱵᱷᱳᱨ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱩᱦᱩᱲᱟᱹᱣ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱾
== ᱢᱟᱹᱱ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ==
ᱟᱡ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱕ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱥᱟᱦᱤᱛᱭᱚ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱛᱮᱭ ᱢᱟᱹᱱ ᱦᱟᱞᱟᱝ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ '''"ᱰᱨ. ᱵᱤᱹ ᱟᱨᱹ ᱟᱢᱵᱮᱫᱽᱠᱚᱨ ᱯᱷᱮᱞᱳᱥᱤᱯ"''' ᱑᱙᱙᱒ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱭ ᱟᱛᱟᱝ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱹᱱ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣᱱᱟ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱟᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽᱨᱮ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱜᱟᱱ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ,
* ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱵᱷᱟᱥᱟ ᱢᱚᱨᱪᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱐ ᱨᱮ ᱾
* ᱠᱟᱹᱯᱩᱨᱢᱩᱞᱤ ᱯᱚᱛᱨᱤᱠᱟ, ᱠᱚᱴᱚᱠ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱖ ᱨᱮ ᱾
* ᱵᱟᱢᱚᱱᱜᱷᱟᱹᱴᱤ ᱢᱚᱦᱚᱛᱥᱚᱵᱚ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱖ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱾
*[[ᱥᱮᱢᱞᱮᱫ (ASECA)|ASECA]] ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱖ ᱨᱮ ᱾
* ᱡᱩᱜᱽ ᱡᱟᱨᱯᱟ ᱜᱟᱶᱛᱟ, ᱥᱤᱝᱜᱩᱨ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱖ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱾
* ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱯᱚᱛᱨᱤᱠᱟ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱗ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱜᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱟᱹᱱ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱠᱤᱱ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
76ggrg0s97rqku0h1uospt2ym4pvlep
ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ
0
5444
101700
83150
2022-08-21T15:58:04Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ
| native_name =
| native_name_lang = bn
| other_name =
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline = Kharagpur Railway Junction Station - Kharagpur - West Midnapore 2013-01-26 3621.JPG
| image_alt =
| image_caption = [[ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ]]
| nickname = KGP, The Mini India
| image_map =
| map_alt =
| map_caption =
| pushpin_map = India West Bengal#India
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|22.330239|N|87.323653|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]]
| subdivision_name2 = [[ᱯᱟᱪᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱟᱪᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for = Railway settlement, India's first [[Indian Institutes of Technology|IIT]], Largest city in [[West Midnapur]] district
| government_type = ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱯᱟᱞᱤᱠᱟ
| governing_body = ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱯᱟᱞᱤᱠᱟ
| leader_title = MLA
| leader_name = [[ᱫᱤᱞᱤᱯ ᱜᱷᱚᱥ (ᱨᱟᱡᱽᱟᱨᱤ)|ᱫᱤᱞᱤᱯ ᱜᱷᱚᱥ]] ([[BJP]])
| leader_title1 = ᱪᱮᱭᱟᱨᱢᱮᱱ
| leader_name1 = ᱯᱨᱟᱫᱤᱯ ᱥᱟᱨᱠᱟᱨ ([[All India Trinamool Congress|TMC]])
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 127
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 61
| population_total = 299683<ref name="Census 2011"/>
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_footnotes = <ref>{{cite web|url=http://www.citypopulation.de/php/india-westbengal.php|title=West Bengal (India): Districts, Cities, Towns and Outgrowth Wards - Population Statistics in Maps and Charts|publisher=}}</ref>
| population_density_km2 = auto
| population_rank = ᱒᱒᱑
| population_demonym = ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨᱤᱭᱟᱱ, KGPian
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱗᱒᱑᱓᱐᱑ / ᱗᱒᱑᱓᱐᱕
| area_code = ᱐᱓᱒᱒᱒
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| registration_plate = [[List of RTO districts in India#WB.E2.80.94West_Bengal|WB]]-36-xxxx
| blank1_name_sec1 = ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| blank1_info_sec1 = [[ᱢᱮᱫᱽᱱᱤᱯᱩᱨ (ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ)|ᱢᱮᱫᱽᱱᱤᱯᱩᱨ]]
| website = {{URL|kharagpurmunicipality.org/}}
{{URL|paschimmedinipur.gov.in/}}
| iso_code = [[ISO 3166-2:IN|IN-WB]]
| footnotes =
| demographics1_info1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱸᱜᱟᱞᱤ]] [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱜᱽᱞᱤᱥ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| blank2_info_sec1 = [[ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱥᱟᱫᱟᱨ (ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ)|ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱥᱟᱫᱟᱨ]]
}}
'''ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱟᱪᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱹᱨᱜᱟᱲ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱥᱟᱵᱽᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱟᱜ, ᱢᱟᱞᱴᱤᱠᱟᱞᱪᱟᱨ ᱟᱨ ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱽᱨᱤ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web|title=Cities having population 1 lakh and above, Census 2011|url=http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/India2/Table_2_PR_Cities_1Lakh_and_Above.pdf|work=Census of India|publisher=Government of India, Ministry of Home Affairs|accessdate=23 December 2013}}</ref> ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱴᱮᱪᱱᱚᱞᱚᱡᱤ ᱤᱱᱥᱴᱤᱴᱭᱩᱴ (ITI ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ), ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱨᱤ ᱢᱩᱬ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱱᱥᱴᱤᱴᱭᱩᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ, ᱢᱮᱭ ᱑᱙᱕᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{cite web|title=Brief history of the Institute and context of its formation|url=http://www.iitkgp.ac.in/rti/2-3.html|work=Indian Institute of Technology, Kharagpur|publisher=Indian Institute of Technology, Kharagpur|accessdate=23 December 2013}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱣᱚᱨᱠᱥᱚᱯ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱨᱮ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱯᱞᱮᱴᱯᱷᱚᱨᱢ (᱑᱐᱗᱒.᱕ ᱢᱤᱴᱚᱨ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite news|last=Singh|first=Mahendra|title=Gorakhpur set to have longest railway platform in world|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-10-01/india/42573502_1_longest-railway-platform-gorakhpur-station-subway-station|accessdate=23 December 2013|newspaper=Times of 90th India|date=1 October 2013}}</ref>
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
== ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ==
ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱮᱱᱟ [[ᱠᱚᱴᱚᱠ]]-[[ᱵᱟᱞᱮᱥᱚᱨ]]-ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱥᱤᱱᱤ ᱠᱷᱚᱱ [[ᱠᱚᱞᱟᱜᱷᱟᱴ]] ᱛᱟᱞᱟ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱨᱮᱞ ᱞᱤᱸᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱟᱞᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱢᱤᱫ ᱡᱟᱸᱠᱥᱚᱱ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱘᱙᱘ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱢᱟᱱᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱟᱛᱮ ᱫᱤᱥᱩᱣᱟᱹ ᱟᱜ ᱢᱩᱰ (Mood) ᱟᱨ ᱥᱚᱢᱟᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱤᱠᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱯᱷᱮᱢᱚᱥ ᱵᱟᱸᱜᱟᱞᱤ ᱩᱯᱱᱭᱟᱥᱠᱟᱨ ᱰᱟ. ᱨᱟᱢᱯᱟᱫ ᱪᱚᱣᱫᱷᱨᱤ (ᱟᱫᱚ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱨ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟ) ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱨᱚᱝ (Painted) ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱠᱟᱦᱱᱤ ᱯᱨᱚᱛᱷᱚᱢ ᱯᱨᱚᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱾ ᱚᱱᱠᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟ ᱡᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱦᱚᱵ ᱨᱮ ᱯᱚᱞ ᱰᱷᱟᱥᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱛᱚᱨ ᱛᱮ, ᱟᱨ ᱵᱷᱤᱱᱟᱹ ᱼᱵᱷᱤᱱᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱷᱤᱱᱟᱹ ᱨᱮ ᱫᱩᱲᱩᱵ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱵᱟᱱᱩᱜ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱴᱨᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱵᱚᱛᱚᱨᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱟᱨ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱫᱟᱞᱤᱛ (Dalit) ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱵᱚᱛᱚᱨᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ, ᱒᱐ ᱥᱟᱛᱟᱵᱫᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱦᱚᱵ ᱨᱮ ᱟᱠᱟᱞ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱢᱚᱱᱮ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱠᱚᱢᱯᱟᱱᱤ ᱢᱟᱲᱟᱜ ᱥᱮᱫ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚᱢᱵᱚᱞ ᱦᱚᱸ ᱮᱢᱟᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱫᱚ TABOOS ᱫᱚ ᱨᱟᱯᱩᱫ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱨᱮᱞ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱢᱟᱡᱽ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮᱠᱥᱮᱯᱴᱮᱵᱟᱞ (Acceptable) ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾
[[ᱢᱮᱫᱱᱤᱯᱩᱨ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱯᱷᱮᱵᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱐᱐ ᱨᱮ ᱠᱚᱥᱟᱭ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱐᱑ ᱨᱮ ᱠᱚᱥᱤ ᱨᱮ ᱯᱚᱞ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ [[ᱠᱚᱞᱟᱜᱷᱟᱴ]] ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱵᱮᱸᱠ ᱟᱨ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱩᱯᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱨᱮᱞ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱘᱙᱙ ᱨᱮ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ, ᱨᱩᱯᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮ ᱯᱚᱞ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱯᱨᱮᱞ ᱑᱙᱐᱐ ᱨᱮ ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ ᱟᱨ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱴᱨᱮᱱ ᱯᱨᱚᱵᱮᱞᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱦᱟᱣᱲᱟ-ᱟᱢᱛᱟ ᱞᱟᱭᱤᱴ ᱨᱮᱞᱣᱮ (᱒ ᱯᱷᱤᱴ ᱜᱮᱡ ᱼ ᱖᱑᱐ ᱢᱤᱢᱤ) ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱑᱘᱙᱘ ᱨᱮ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱥᱟᱨᱥ ᱢᱟᱨᱴᱤᱱ ᱮᱱᱰ ᱠᱚᱢᱯᱟᱱᱤ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱤᱸᱠ ᱑᱙᱗᱑ ᱫᱷᱟᱵᱤᱡ ᱳᱯᱨᱮᱴᱤᱵ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱭᱮᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱵᱚᱸᱫᱽ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ ᱟᱨ ᱟᱢᱛᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱵᱨᱟᱰ ᱜᱮᱡᱽ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱨᱠᱟᱨ Emphasis ᱥᱟᱵ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱯᱨᱚᱡᱮᱠᱴ ᱫᱚ ᱯᱩᱱ ᱤᱥᱴᱮᱯ ᱨᱮ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱤᱥᱴᱮᱯ ᱨᱮ, ᱥᱟᱸᱛᱨᱟᱜᱟᱪᱷᱤ ᱟᱨ ᱰᱚᱢᱡᱩᱨ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱑᱙᱘᱔ ᱨᱮ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱤᱥᱴᱮᱯ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱑᱙᱘᱕ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱜᱟᱪᱷᱤᱭᱟ ᱫᱷᱟᱵᱤᱡ ᱟᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱢᱩᱸᱥᱤᱨᱦᱟᱴ ᱫᱷᱟᱵᱤᱡ ᱵᱟᱲᱦᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱢᱚᱦᱮᱱᱫᱨᱚᱞᱟᱞ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱒᱐᱐᱐ ᱨᱮ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱟᱢᱛᱟ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱤᱥᱴᱮᱯ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱫᱚᱞ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱢᱩᱬᱴᱮᱱ [[ᱢᱚᱦᱮᱱᱫᱨᱚ ᱥᱤᱝ ᱫᱷᱚᱱᱤ]] ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱠᱟᱨᱤᱭᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱒᱐᱐᱐-᱒᱐᱐᱓ ᱫᱷᱟᱵᱤᱡ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱴᱤᱠᱮᱴ ᱠᱚᱞᱮᱥᱠᱴᱚᱨ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱢᱤ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite news|title=From ticket collector Dhoni to World Cup-winning captain|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/new-zealand-in-india-2016/top-stories/From-ticket-collector-Dhoni-to-World-Cup-winning-captain/articleshow/46162894.cms|newspaper=Times of India|date=8 Feb 2015}}</ref>
== ᱚᱛᱱᱚᱜ ==
{{multiple image
| align = right
| direction = vertical
| image1 = Keshiary Road - Kharagpur - West Midnapore 2015-09-28 4066.JPG
| width1 = 260
| alt1 = Keshiary Road - Kharagpur - West Midnapore 2015-09-28 4066
| caption1 = ᱠᱮᱥᱨᱤ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ
| image2 =
| width2 = 260
| alt2 = Inda Kharagpur
| caption2 = Bird view of Inda Kharagpur
}}
ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ, [[ᱫᱩᱨᱜᱟᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ [[ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ]] ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱱᱟᱝ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ, ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ, [[ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ]], ᱫᱩᱨᱜᱟᱯᱩᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱯᱷᱮᱢᱚᱥ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱬᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ {{Coord|22.330239|N|87.323653|E|}}, ᱯᱟᱨᱮ ᱢᱮᱫᱱᱤᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱠᱷᱤᱱ ᱯᱟᱥᱛᱟ ᱨᱮ ᱑᱒᱗ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ<sup>2</sup> ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱠᱚᱣᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.fallingrain.com/world/IN/28/Kharagpur.html|title=Maps, Weather, and Airports for Kharagpur, India|publisher=}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱒᱙ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱙᱕ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱵᱼᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚᱞᱢᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱟᱨ ᱢᱮᱫᱱᱤᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱞᱩᱵᱷᱮᱭᱟᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱫᱟᱦ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱢᱩᱬ ᱱᱟᱹᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ [[ᱥᱚᱵᱚᱨᱱᱟᱠᱟ ᱜᱟᱰᱟ|ᱥᱚᱵᱚᱨᱱᱟᱠᱟ]], ᱥᱮᱞᱮᱜᱷᱟᱭ ᱟᱨ ᱠᱟᱸᱜᱥᱟᱵᱟᱛᱤ ᱾
===ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱤᱥᱴᱨᱟᱪᱟᱨ===
ᱱᱤᱢᱯᱩᱨᱟ ᱨᱮ ᱦᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱢᱮᱱᱮᱡᱚᱨ ᱨᱟᱜ ᱠᱚᱞᱚᱱᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱤᱢᱯᱩᱨᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱤᱡᱞᱤ ᱫᱷᱟᱵᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱟᱪᱩᱨᱟ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱫᱚ ᱛᱟᱸᱜᱟᱨᱦᱩᱛ (ᱟᱨᱟᱢᱵᱟᱛᱤ), ᱛᱟᱞᱵᱟᱜᱤᱪᱟ ᱥᱮᱱᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱟ ᱟᱨ ᱫᱚᱥᱟᱨ [[ᱠᱟᱞᱤᱠᱩᱸᱰᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱚᱯᱟᱞᱤ ᱫᱷᱟᱵᱤᱡ, ᱦᱤᱨᱰᱤᱦᱤ, ᱛᱟᱞᱵᱟᱜᱤᱪᱟ ᱟᱨ ᱦᱤᱡᱞᱤ ᱥᱟᱦᱠᱟᱨᱤ ᱥᱟᱢᱤᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱰᱭᱮᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱞᱟᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱠᱷᱤᱱ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱤᱞᱟᱴᱤᱰ ᱢᱤᱫ ᱪᱟᱠᱨᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱚᱠᱚᱭ ᱤᱝᱜᱽᱨᱟᱹᱡᱽ ᱮ ᱚᱲᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱟᱨ ᱯᱷᱟᱭᱟᱨ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱠᱚᱞᱚᱱᱤ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱰᱮᱨᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱑᱓᱐᱐᱐ ᱠᱣᱟᱨᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱮᱢᱟᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱤᱦᱟᱭᱥᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱟᱭᱢᱟ, ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱟᱭᱢᱟ, ᱢᱟᱨᱮ ᱰᱮᱨᱟ, ᱱᱟᱣᱟ ᱰᱮᱨᱟ, ᱢᱟᱛᱷᱩᱨᱟᱠᱟᱴᱤ, ᱱᱤᱢᱯᱩᱨᱟ, ᱮᱛᱚᱢ ᱯᱟᱥᱛᱟ, ᱴᱨᱮᱯᱷᱤᱠ ᱟᱨ ᱮᱢᱟᱱ ᱾ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱪᱟᱞᱟᱣᱤᱡ (Ownership) ᱵᱤᱮᱱᱟᱨ (ᱵᱟᱸᱜᱟᱞ ᱱᱟᱜᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ) ᱛᱷᱟᱱ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱟᱝ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱣᱟᱜ ᱮᱞᱮᱡ ᱴᱟᱸᱰᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱫᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱨ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱫᱚᱦᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱚᱛᱛᱚ ᱢᱚᱱᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱮᱴᱮᱞᱢᱮᱸᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱯᱚᱯᱩᱞᱟᱨ (Popular) ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱣᱟᱱᱤᱯᱩᱨ, ᱥᱩᱵᱷᱟᱥᱯᱟᱞᱤ, ᱠᱷᱟᱨᱤᱫᱟ, ᱢᱟᱞᱟᱸᱪᱟ, ᱤᱸᱫᱟ, ᱡᱷᱟᱯᱴᱟᱯᱩᱨ, ᱛᱟᱞᱵᱟᱜᱤᱪᱟ,ᱯᱨᱮᱢ ᱵᱟᱡᱟᱨ, ᱮᱢᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱜᱚᱞᱮ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱩᱨᱥᱩᱯᱩᱨ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱢᱩᱬ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱛᱷᱟᱱ ᱰᱮᱵᱞᱚᱢ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱫᱚ ᱞᱚᱠᱟᱞ ᱦᱚᱲ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ Reliable ᱟᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱷᱤᱲ ᱨᱟᱱ ᱥᱳᱯᱤᱝ ᱰᱮᱥᱛᱤᱱᱮᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱮᱢᱟᱱ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱛᱷᱟᱱ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱛᱟᱞᱵᱟᱜᱤᱪᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ, ᱜᱮᱴ ᱵᱟᱡᱟᱨ, ᱤᱸᱫᱨᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ, ᱡᱟᱱᱛᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ, ᱰᱤᱵᱤᱥᱮ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱟᱨ ᱴᱚᱪᱱᱚᱞᱚᱡᱤ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱯᱷᱮᱢᱚᱥ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱪᱚᱣᱨᱟᱸᱜᱤ ᱟᱨ ᱤᱸᱫᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱨᱥᱩᱯᱩᱨ ᱰᱮᱵᱞᱚᱢ ᱧᱮᱞ ᱞᱮ ᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱱᱟᱣᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱨ ᱯᱨᱚᱡᱮᱠᱴ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮ ᱤᱫᱤ ᱟ ᱾ ᱯᱷᱤᱭᱩᱪᱟᱨ ᱜᱩᱴ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱤᱜ ᱵᱟᱡᱟᱨ, ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱠᱷᱩᱞᱟᱹᱣ ᱣᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱢᱳᱞ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮᱞ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱫᱷᱟᱵᱤᱡ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱢᱳᱞ ᱰᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱗ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱱᱟᱣᱟ ᱢᱳᱞ ᱟᱨ ᱥᱳᱯᱤᱝ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱷᱩᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱤᱥᱯᱮᱸᱥᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱾ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱜᱟᱨᱰᱟᱱ (ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱵᱤᱮᱱᱟᱨ ᱜᱟᱨᱰᱟᱱ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱ ᱱᱟᱠᱚ) ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱯᱚᱯᱩᱞᱟᱨ ᱯᱤᱠᱱᱤᱠ ᱛᱷᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱴᱚᱭᱼᱴᱨᱮᱱ ᱛᱮ ᱤᱫᱤ ᱟᱜᱩ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
===ᱦᱚᱭ ᱫᱟᱦ===
ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱴᱨᱚᱯᱤᱠᱟᱞ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱴᱟᱹᱰᱤ ᱫᱟᱦ ᱦᱚᱭ (ᱠᱚᱯᱮᱱ ᱦᱚᱭ ᱫᱟᱦ ᱠᱞᱟᱥᱤᱯᱷᱮᱠᱟᱥᱚᱱ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱨᱤᱛᱩ ᱢᱟᱨᱪ ᱨᱮ ᱮᱦᱚᱵᱚᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱞᱚᱞᱚ ᱟᱨ humid ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱟ, ᱞᱚᱞᱚ ᱚᱥᱚᱝ ᱓᱐°C (᱘᱖°F) ᱜᱟᱱ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱟ ᱾ ᱡᱟᱯᱩᱫ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱦ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱚᱣᱟ ᱑᱑᱔᱐ ᱢᱤᱞᱤ (᱔᱕ ᱤᱸᱪ) ᱫᱟᱦ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱟ ᱾ ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱫᱚ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱟᱞᱟ ᱯᱷᱮᱵᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱫᱷᱟᱵᱤᱡ, ᱞᱚᱞᱚ ᱚᱥᱚᱝ ᱒᱒°C (᱗᱒°F) ᱥᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱜᱩᱴ ᱡᱟᱯᱩᱫ ᱫᱟᱦ ᱑᱔᱐᱐ ᱢᱤᱞᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾
== ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ==
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮ, ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱜᱩᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱒᱙᱓,᱗᱑᱙ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ<ref name="Census 2011">{{cite web|title=Kharagpur City demography|url=http://www.census2011.co.in/census/city/251-kharagpur.html|accessdate=27 May 2015}}</ref> ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱑,᱕᱐,᱔᱘᱗ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱑᱔᱓,᱒᱓᱒ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱐-᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱒᱕,᱑᱓᱐ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱗+ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ Effective ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘᱕.᱖᱑ % ᱜᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱚ ᱾<ref>{{cite web| url = http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/India2/Table_3_PR_UA_Citiees_1Lakh_and_Above.pdf | title = Urban Agglomerations/Cities having population 1 lakh and above |work= Provisional Population Totals, Census of India 2011 |accessdate = 21 October 2011 }}</ref>
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ,<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archiveurl=https://web.archive.org/web/20040616075334/http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archivedate=16 June 2004|title= Census of India 2001: Data from the 2001 Census, including cities, villages and towns (Provisional)|accessdate=1 November 2008|publisher= Census Commission of India}}</ref>ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱒᱐᱗,᱘᱘᱔ (ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ) ᱟᱨ ᱘᱘,᱓᱓᱙ (ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱮᱴᱮᱞᱢᱮᱸᱴ ᱴᱚᱴᱷᱟ) ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱫᱚ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮ ᱯᱩᱱᱭᱟ ᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱕᱒% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱔᱘% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱖᱔% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱫᱚ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱕᱙.᱕ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱜᱮᱭᱟ: ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ, ᱑᱐% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱖ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ (ᱱᱚᱜᱚᱨ) ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱨᱮ ᱡᱩᱨᱤᱥᱰᱤᱠᱮᱥᱚᱱ ᱴᱚᱴᱷᱟ (jurisdiction) ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="handbook2014">{{cite web |url = http://www.dospiwb.org.in/site.php |title = District Statistical Handbook 2014 Paschim Medinipur |work = Tables 2.1, 2.2 |publisher = Department of Statistics and Programme Implementation, Government of West Bengal |accessdate = 14 October 2016 |deadurl = yes |archiveurl = https://web.archive.org/web/20170729135056/http://www.dospiwb.org.in/site.php |archivedate = 29 July 2017 |df = dmy-all }}</ref><ref name="police">{{cite web| url = http://policewb.gov.in/wbp/district/wmdp/wmdpstat.php |title = District at a Glance | publisher= Paschim Medinipur District Police | accessdate = 27 October 2016}}</ref> ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ (ᱞᱚᱠᱟᱞ) ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ I ᱟᱨ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ II ᱥᱤᱰᱤ ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱡᱩᱨᱤᱥᱰᱤᱠᱮᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name="handbook2014" /><ref name="police" />
ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱵᱷᱮᱡᱟᱨ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱠᱚᱢᱤᱥᱤᱱᱟᱨ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱠᱟᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite news|title=WB govt to set up two new police commissionerates|url=https://www.outlookindia.com/newsscroll/wb-govt-to-set-up-two-new-police-commissionerates/1188752|work=Outlook India|date=15 Nov 2017}}</ref>
ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱦᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱤᱱ ᱥᱤᱯᱟᱹᱦᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱲᱦᱟᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ।
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* [http://www.kharagpurmunicipality.org/ Kharagpur Municipality]
* [https://www.paschimmedinipur.gov.in/mkda Midnapore Kharagpur Development Authority(MKDA)]
* [http://web.ncf.ca/kharagpurdiaspora Kharagpur’s diaspora reunited]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱟᱪᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ]]
h5aedxq5pdcs6po4lo3pr0wm9u13liz
ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
5453
101770
31551
2022-08-21T17:33:37Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->
| name = ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ<br>Khulna
| native_name = খুলনা জেলা
| native_name_lang = bn<!-- ISO 639-1 code e.g. "fr" for French. If more than one, use {{lang}} instead -->
| official_name =
| type = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption =
| image_flag =
| image_seal =
| image_shield =
| nickname =
| nicknames =
| motto =
| mottoes =
| image_map = BD Khulna District locator map.svg
| map_caption = Location of Khulna in Bangladesh
| image_map1 =
| map_caption1 =
| pushpin_map =
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_caption = Location of Khulna in Bangladesh
| coordinates = {{coord|22.35|89.30|region:BD|display=inline,title}}
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = {{flag|Bangladesh}}
| subdivision_type1 = [[Divisions of Bangladesh|Division]]
| subdivision_name1 = [[Khulna Division]]
| established_title =
| established_date =
| seat_type =
| seat =
| leader_party =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 4389.11
| area_metro_km2 =
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_footnotes =
| population_total = 2318527
| population_as_of = 2011 census
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_demonyms =
| population_note =
| demographics_type1 = Literacy rate
| demographics1_footnotes = <!-- for references: use <ref> tags -->
| demographics1_title1 = Total
| demographics1_info1 = 57.81%
| timezone1 = [[Bangladesh_Standard_Time|BST]]
| utc_offset1 = +06:00
| postal_code_type = [[List of postal codes in Bangladesh|Postal code]]
| postal_code = 9000
| website = {{URL|http://www.dckhulna.gov.bd}}
| footnotes =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
}}
'''ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱥᱮᱡ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ [[ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱵᱷᱤᱛᱨᱤᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
== ᱥᱤᱢᱟᱹᱱᱟ ==
ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱡ ᱫᱚ ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱟᱨ [[ᱱᱚᱲᱟᱭᱤᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱱᱚᱲᱟᱭᱤᱞ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱡ ᱵᱚᱝᱜᱚᱯᱚᱥᱟᱜᱚᱨ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱡ [[ᱵᱟᱜᱮᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱟᱜᱮᱨᱦᱟᱴ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱥᱮᱡ [[ᱥᱟᱛᱠᱷᱤᱨᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱟᱛᱠᱷᱤᱨᱟ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
== ᱩᱯᱳᱡᱮᱞᱟᱠᱚ ==
ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱫᱚ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱩᱯᱳᱡᱮᱞᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ:
* ᱠᱚᱭᱨᱟ
* ᱰᱩᱢᱩᱨᱤᱭᱟ
* ᱛᱮᱨᱠᱷᱟᱫᱟ
* ᱫᱟᱠᱳᱯ
* ᱫᱤᱜᱷᱚᱞᱤᱭᱟ
* ᱯᱟᱭᱤᱠᱜᱟᱪᱷᱟ
* ᱯᱷᱩᱞᱛᱚᱞᱟ
* ᱵᱚᱴᱤᱭᱟᱜᱷᱟᱴᱟ
* ᱨᱩᱯᱥᱟ
== ᱧᱮᱞᱡᱚᱝ ᱡᱟᱜᱟᱠᱚ ==
* ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ
* ᱥᱟᱴ ᱜᱚᱢᱵᱩᱡᱽ ᱢᱚᱥᱡᱤᱫᱽ, ᱵᱟᱜᱮᱨᱦᱟᱴ
* ᱨᱩᱯᱥᱟ ᱜᱟᱰᱟ
* ᱫᱷᱟᱢᱟᱞᱤᱭᱟ ᱡᱚᱢᱤᱫᱟᱨ ᱵᱟᱲᱤ
== ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤᱠᱚ ==
* ᱠᱷᱟᱱ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱟᱞᱤ
* ᱢᱟᱭᱠᱮᱹᱞ ᱢᱚᱫᱷᱩᱥᱩᱫᱚᱱ ᱫᱚᱛᱛᱚ
* ᱢᱨᱤᱱᱟᱞᱤᱱᱤ ᱫᱮᱵᱤ
* ᱟᱵᱮᱫᱽ ᱠᱷᱟᱱ
* ᱛᱟᱱᱵᱷᱤᱨ ᱢᱳᱠᱟᱢᱢᱮᱞ
* ᱳᱢᱳᱨ ᱥᱟᱱᱤ
* ᱢᱳᱣᱥᱩᱢᱤ
* ᱟᱵᱫᱩᱨ ᱨᱟᱡᱡᱟᱠ
* ᱮᱱᱟᱢᱩᱞ ᱦᱚᱠ
* ᱥᱩᱠᱛᱟᱨᱟ ᱨᱚᱦᱚᱢᱟᱱ
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
== ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ==
{{Divisions and districts of Bangladesh}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ]]
l0a5paj3lj9sga99duhc7jy6vlq4d61
101771
101770
2022-08-21T17:33:51Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->
| name = ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ<br>Khulna
| native_name = খুলনা জেলা
| native_name_lang = bn<!-- ISO 639-1 code e.g. "fr" for French. If more than one, use {{lang}} instead -->
| official_name =
| type = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption =
| image_flag =
| image_seal =
| image_shield =
| nickname =
| nicknames =
| motto =
| mottoes =
| image_map = BD Khulna District locator map.svg
| map_caption = Location of Khulna in Bangladesh
| image_map1 =
| map_caption1 =
| pushpin_map =
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_caption = Location of Khulna in Bangladesh
| coordinates = {{coord|22.35|89.30|region:BD|display=inline,title}}
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = {{flag|Bangladesh}}
| subdivision_type1 = [[Divisions of Bangladesh|Division]]
| subdivision_name1 = [[Khulna Division]]
| established_title =
| established_date =
| seat_type =
| seat =
| leader_party =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 4389.11
| area_metro_km2 =
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_footnotes =
| population_total = 2318527
| population_as_of = 2011 census
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_demonyms =
| population_note =
| demographics_type1 = Literacy rate
| demographics1_footnotes = <!-- for references: use <ref> tags -->
| demographics1_title1 = Total
| demographics1_info1 = 57.81%
| timezone1 = [[Bangladesh_Standard_Time|BST]]
| utc_offset1 = +06:00
| postal_code_type = [[List of postal codes in Bangladesh|Postal code]]
| postal_code = 9000
| website = {{URL|http://www.dckhulna.gov.bd}}
| footnotes =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
}}
'''ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱥᱮᱡ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ [[ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱵᱷᱤᱛᱨᱤᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
== ᱥᱤᱢᱟᱹᱱᱟ ==
ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱡ ᱫᱚ ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱟᱨ [[ᱱᱚᱲᱟᱭᱤᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱱᱚᱲᱟᱭᱤᱞ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱡ ᱵᱚᱝᱜᱚᱯᱚᱥᱟᱜᱚᱨ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱡ [[ᱵᱟᱜᱮᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱟᱜᱮᱨᱦᱟᱴ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱥᱮᱡ [[ᱥᱟᱛᱠᱷᱤᱨᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱟᱛᱠᱷᱤᱨᱟ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
== ᱩᱯᱳᱡᱮᱞᱟᱠᱚ ==
ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱫᱚ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱩᱯᱳᱡᱮᱞᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ:
* ᱠᱚᱭᱨᱟ
* ᱰᱩᱢᱩᱨᱤᱭᱟ
* ᱛᱮᱨᱠᱷᱟᱫᱟ
* ᱫᱟᱠᱳᱯ
* ᱫᱤᱜᱷᱚᱞᱤᱭᱟ
* ᱯᱟᱭᱤᱠᱜᱟᱪᱷᱟ
* ᱯᱷᱩᱞᱛᱚᱞᱟ
* ᱵᱚᱴᱤᱭᱟᱜᱷᱟᱴᱟ
* ᱨᱩᱯᱥᱟ
== ᱧᱮᱞᱡᱚᱝ ᱡᱟᱜᱟᱠᱚ ==
* ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ
* ᱥᱟᱴ ᱜᱚᱢᱵᱩᱡᱽ ᱢᱚᱥᱡᱤᱫᱽ, ᱵᱟᱜᱮᱨᱦᱟᱴ
* ᱨᱩᱯᱥᱟ ᱜᱟᱰᱟ
* ᱫᱷᱟᱢᱟᱞᱤᱭᱟ ᱡᱚᱢᱤᱫᱟᱨ ᱵᱟᱲᱤ
== ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤᱠᱚ ==
* ᱠᱷᱟᱱ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱟᱞᱤ
* ᱢᱟᱭᱠᱮᱹᱞ ᱢᱚᱫᱷᱩᱥᱩᱫᱚᱱ ᱫᱚᱛᱛᱚ
* ᱢᱨᱤᱱᱟᱞᱤᱱᱤ ᱫᱮᱵᱤ
* ᱟᱵᱮᱫᱽ ᱠᱷᱟᱱ
* ᱛᱟᱱᱵᱷᱤᱨ ᱢᱳᱠᱟᱢᱢᱮᱞ
* ᱳᱢᱳᱨ ᱥᱟᱱᱤ
* ᱢᱳᱣᱥᱩᱢᱤ
* ᱟᱵᱫᱩᱨ ᱨᱟᱡᱡᱟᱠ
* ᱮᱱᱟᱢᱩᱞ ᱦᱚᱠ
* ᱥᱩᱠᱛᱟᱨᱟ ᱨᱚᱦᱚᱢᱟᱱ
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{Divisions and districts of Bangladesh}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ]]
6vb273fva10wz1dxts01rlfqdseffrp
ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
5454
101846
31555
2022-08-22T01:48:14Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ<br>
Jessore District <!-- Do not change to Jashore, see WP:COMMONNAME. -->
| official_name = Jashore District
| native_name = যশোর জেলা
| settlement_type = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption =
| nickname =
| motto =
| image_map = BD Jashore District locator map.svg
| pushpin_map = Bangladesh
| pushpin_label_position = Khulna
| pushpin_map_caption =
| coordinates =
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = Bangladesh
| subdivision_type1 = [[Divisions of Bangladesh|Division]]
| subdivision_name1 = [[Khulna Division]]
| subdivision_type2 =
| subdivision_name2 =
| established_title =
| established_date =
| seat_type =
| seat =
| leader_party =
| leader_title =
| leader_name =
| area_total_km2 = 2606.94
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 7
| population_footnotes =
| population_total = 2764547
| population_as_of = 2011 Census
| population_rank =
| population_note =
| population_demonym =
| postal_code = 7400
| website = {{URL|jessore.gov.bd}}
}}
'''ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ-ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱥᱮᱡ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱟᱢᱚᱞ ᱨᱮ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱢᱚᱦᱚᱠᱩᱢᱟ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱪᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱩᱭᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱚ ᱠᱩ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱨᱵᱤ ᱡᱚᱥᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱥᱳᱨ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱩ ᱞᱟᱹᱭᱟᱹ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱱᱮ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱟᱸᱠᱳ᱾
ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱠᱩ ᱢᱮᱱᱟ ᱡᱮ ᱜᱳᱣᱲ ᱨᱟᱡᱟ ᱚᱣᱟᱜ ᱡᱚᱥ ᱦᱚᱨᱚᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟᱠᱩ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱦᱩᱭ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱦᱚᱸ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱚᱥᱳᱦᱚᱨ ᱫᱚᱦᱚ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱕᱕᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱥᱮᱡ ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱨᱟᱡᱡᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱗᱔᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱥᱮᱡ ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱫᱚ ᱨᱟᱱᱤ ᱵᱷᱚᱵᱟᱱᱤ ᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮᱭ ᱯᱟᱲᱟᱣ ᱮᱱᱟ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱗᱘᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱟᱞᱟᱫᱟ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱠᱩ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟᱜᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ᱾ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱚᱠᱚᱛᱚ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱜᱮ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱨᱮ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
== ᱥᱤᱢᱟᱹᱱᱟ ==
ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱡ ᱢᱟᱜᱩᱨᱟ ᱟᱨ ᱡᱷᱤᱱᱟᱭᱫᱚᱦᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱠᱚᱧᱮ-ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱡ ᱥᱟᱛᱠᱷᱤᱨᱟ, ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱡ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ, ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱥᱮᱡ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱡ ᱱᱚᱲᱟᱭᱤᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ᱾
== ᱩᱯᱳᱡᱮᱞᱟᱠᱚ ==
* ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱥᱚᱫᱚᱨ
* ᱚᱵᱷᱚᱭᱱᱚᱜᱚᱨ
* ᱠᱮᱥᱚᱵᱽᱯᱩᱨ
* ᱪᱳᱣᱜᱟᱪᱷᱟ
* ᱡᱷᱤᱠᱚᱨᱜᱟᱪᱷᱟ
* ᱵᱟᱜᱷᱟᱨᱯᱟᱲᱟ
* ᱢᱚᱱᱤᱨᱟᱢᱯᱩᱨ
* ᱥᱟᱨᱥᱟ
== ᱧᱮᱞᱡᱚᱝ ᱡᱟᱜᱟᱠᱚ ==
* ᱪᱟᱸᱪᱲᱟ ᱡᱚᱢᱤᱫᱟᱨ ᱵᱟᱲᱤ
* ᱵᱮᱱᱟᱯᱳᱞ
* ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱟᱭᱴᱤ ᱯᱟᱨᱠ
* ᱢᱤᱨᱡᱟ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱚᱵᱟᱵᱽ ᱵᱟᱲᱤ
== ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤᱠᱚ ==
* ᱥᱚᱱᱟᱛᱚᱱ ᱜᱳᱥᱥᱟᱢᱤ
* ᱢᱟᱭᱠᱮᱹᱞ ᱢᱚᱫᱷᱩᱥᱩᱫᱚᱱ ᱫᱚᱛᱛᱚ
* ᱠᱤᱨᱚᱱᱪᱚᱱᱫᱨᱚ ᱢᱩᱠᱷᱳᱯᱟᱫᱫᱷᱟᱭ
* ᱟᱵᱩᱞ ᱦᱳᱥᱮᱱ
* ᱤᱞᱟ ᱢᱤᱛᱨᱚ
* ᱠᱚᱢᱨᱮᱰ ᱚᱢᱚᱞ ᱥᱮᱱ
* ᱠᱳᱦᱤᱱᱩᱨ ᱟᱠᱛᱟᱨ ᱥᱩᱪᱚᱱᱫᱟ
* ᱯᱷᱟᱨᱤᱫᱟ ᱟᱠᱛᱟᱨ ᱵᱳᱵᱤᱛᱟ
* ᱜᱩᱞᱥᱟᱱ ᱟᱨᱟ ᱪᱚᱢᱯᱟ
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* {{Official website|jessore.gov.bd}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{Divisions and districts of Bangladesh}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ]]
d42pfdf22vvphtycfqdngq040lvntk3
ᱠᱷᱟᱜᱽᱲᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
6016
101723
89024
2022-08-21T16:34:54Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->
| name =ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ Khagrachhari
| native_name = খাগড়াছড়ি
| native_name_lang = bn<!-- ISO 639-1 code e.g. "fr" for French. If more than one, use {{lang}} instead -->
| official_name =
| type = [[Districts of Bangladesh|District]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption =
| image_flag =
| image_seal =
| image_shield =
| nickname = প্রাকৃতিক সৌন্দর্যের রাণী (The Queen of Natural Beauty)/উপত্যকার শহর (The City of Valleys)
| nicknames =
| motto = বৈচিত্র্যে সৌন্দর্য (Beauty Lies in Diversity)
| mottoes =
| image_map = BD Khagrachari District locator map.svg
| map_caption = Location of Khagrachhari in Bangladesh
| image_map1 =
| map_caption1 =
| pushpin_map =
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_caption = Location of Khagrachhari in Bangladesh
| coordinates = {{coord|23.0417|91.9944|region:BD|display=inline,title}}
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = {{flag|Bangladesh}}
| subdivision_type1 = [[Divisions of Bangladesh|Division]]
| subdivision_name1 = [[Chittagong Division]]
| established_title =
| established_date = 1983 (1984)
|government_footnotes =
|government_type =
| seat_type =
| seat =
| leader_party =
| leader_title = MP
| leader_name = [[Kujendra Lal Tripura]]
| leader_title1 = Mayor of Khagrachhari
| leader_name1 = Rafiqul Alam
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 2749.16
| area_metro_km2 =
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_footnotes =
| population_total = 613917
| population_as_of = 2011 census
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym = Khagrasoria
| population_demonyms =
| population_note =
| demographics_type1 =
| demographics1_footnotes = <!-- for references: use <ref> tags -->
| demographics1_title1 =
| demographics1_info1 =
| timezone1 = [[Bangladesh_Standard_Time|BST]]
| utc_offset1 = +06:00
| postal_code_type = [[List of postal codes in Bangladesh|Postal code]]
| postal_code = 4400
| website = {{url|www.khagrachhari.gov.bd}}
| footnotes =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
}}
{{Contains Indic text}}{{Burmese script}}
[[File:Ful Biju-Chengi river-Khagrachori-Biplob Rahman.jpg|thumb|right|250px|Tribal women near Ful Biju Chengi River, Khagrachhori. Photo:Biplob Rahman]]
'''ᱠᱷᱟᱜᱽᱲᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ-ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱩᱢᱩᱝ==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱫᱚ ᱒᱖᱙᱙.᱕᱖ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ᱾
==ᱦᱚᱲᱠᱚ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱧᱟᱢ ᱦᱚᱲ ᱕,᱒᱕,᱖᱖᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱟᱞᱮᱨᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱒,᱗᱗,᱖᱑᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱠᱩᱲᱤ ᱒,᱔᱘,᱓᱕᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ᱾ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟᱶᱜᱮ ᱯᱚᱨᱛᱤ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱨᱮ ᱑᱙᱕ ᱜᱚᱱ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱞᱮᱠᱟ᱾ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱦᱚᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ ᱔᱓.᱕᱒%, ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱑᱖.᱔᱓%, ᱵᱳᱫᱫᱷᱚ ᱓᱙.᱒᱘%, ᱟᱨ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱐.᱗᱗%᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ [[ᱪᱟᱠᱢᱟ]], [[ᱢᱟᱨᱢᱟ]], [[ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ]] ᱥᱟᱶ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱥᱤ ᱜᱚᱥᱴᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱨᱟᱡᱽᱫᱷᱟᱱᱤ [[ᱰᱷᱟᱠᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱒᱗᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱟᱨ ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱑᱑ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱝᱜᱟᱢᱟᱴᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱝᱜᱟᱢᱟᱴᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
==ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
=='''ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ'''==
᱑᱘᱖᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱒᱐ ᱡᱩᱱ [[ᱨᱟᱝᱜᱟᱢᱟᱴᱤ]], [[ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ]], [[ᱵᱟᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱓ ᱟᱱᱟᱜ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱛᱮ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱩᱭ ᱞᱟᱦᱟᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱠᱟᱨᱯᱟᱥ ᱢᱚᱦᱚᱞ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱘᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱵᱟᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ]] ᱟᱨ ᱑᱙᱘᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ]] ᱟᱞᱫᱟ ᱢᱤᱴᱴᱟᱝ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱠᱮᱫᱟ᱾
=='''ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ'''==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱲᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱟᱜᱽᱲᱟ ᱜᱟᱡᱟᱲ ᱥᱟᱯᱟ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱦᱚᱲ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱡᱟᱜᱟ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱩᱱᱠᱷᱚᱱᱱ ᱜᱮ ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱜᱮᱫᱟᱠᱚ᱾
==ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ, ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱛᱷᱟᱱᱟ, ᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱳᱣᱨᱚᱥᱚᱵᱷᱟ, ᱓᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ, ᱑᱒᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱳᱣᱡᱟ, ᱑᱓᱘᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱛᱚ ᱟᱨ ᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱥᱚᱱ ᱱᱤᱭᱟᱹᱛᱮ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==[[ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ]]==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ
# [[ᱫᱤᱜᱷᱤᱢᱟᱞᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱞᱚᱠᱷᱤᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱢᱚᱦᱟᱞᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱢᱟᱱᱤᱠᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱢᱟᱴᱤᱨᱟᱝᱜᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱯᱟᱱᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱨᱟᱢᱜᱚᱲ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱜᱩᱭᱢᱟᱨᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
=='''ᱥᱚᱝᱥᱚᱫ ᱟᱥᱚᱱᱠᱚ'''==
==ᱜᱟᱰᱟᱠᱚ==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱜᱟᱰᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ, ᱚᱱᱟ ᱫᱚ [[ᱢᱟᱭᱱᱤ ᱜᱟᱰᱟ]], [[ᱪᱮᱸᱜᱤ ᱜᱟᱰᱟ]], ᱟᱨ [[ᱯᱷᱮᱱᱤ ᱜᱟᱰᱟ]]
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
*[[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
*[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ]]
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{commons category}}
<ref>{{Cite web|url=http://www.khagrachhari.gov.bd/site/page/3e985934-2144-11e7-8f57-286ed488c766/%E0%A6%8F%E0%A6%95%20%E0%A6%A8%E0%A6%9C%E0%A6%B0%E0%A7%87%20%E0%A6%96%E0%A6%BE%E0%A6%97%E0%A7%9C%E0%A6%BE%E0%A6%9B%E0%A7%9C%E0%A6%BF|title=এক নজরে খাগড়াছড়ি - ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ-NULL|website=www.khagrachhari.gov.bd|language=en|access-date=2018-11-27}}</ref>
{{Khagrachhari District}}
{{Divisions and districts of Bangladesh}}
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:Khagrachhari District|.]]
[[Category:Districts of Chittagong Division]]
[[Category:Districts of Bangladesh]]
[[Category:Chittagong Hill Tracts conflict]]
qanbvuqcye0igkg07qudora2ljnd027
101724
101723
2022-08-21T16:37:02Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name =ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ Khagrachhari
| native_name = খাগড়াছড়ি
| native_name_lang =
| official_name =
| type = [[Districts of Bangladesh|District]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption =
| image_flag =
| image_seal =
| image_shield =
| nickname = প্রাকৃতিক সৌন্দর্যের রাণী (The Queen of Natural Beauty)/উপত্যকার শহর (The City of Valleys)
| nicknames =
| motto = বৈচিত্র্যে সৌন্দর্য (Beauty Lies in Diversity)
| mottoes =
| image_map = BD Khagrachari District locator map.svg
| map_caption = Location of Khagrachhari in Bangladesh
| image_map1 =
| map_caption1 =
| pushpin_map =
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_caption = Location of Khagrachhari in Bangladesh
| coordinates = {{coord|23.0417|91.9944|region:BD|display=inline,title}}
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = {{flag|Bangladesh}}
| subdivision_type1 = [[Divisions of Bangladesh|Division]]
| subdivision_name1 = [[Chittagong Division]]
| established_title =
| established_date = 1983 (1984)
|government_footnotes =
|government_type =
| seat_type =
| seat =
| leader_party =
| leader_title = MP
| leader_name = [[Kujendra Lal Tripura]]
| leader_title1 = Mayor of Khagrachhari
| leader_name1 = Rafiqul Alam
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 2749.16
| area_metro_km2 =
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_footnotes =
| population_total = 613917
| population_as_of = 2011 census
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym = Khagrasoria
| population_demonyms =
| population_note =
| demographics_type1 =
| demographics1_footnotes = <!-- for references: use <ref> tags -->
| demographics1_title1 =
| demographics1_info1 =
| timezone1 = [[Bangladesh_Standard_Time|BST]]
| utc_offset1 = +06:00
| postal_code_type = [[List of postal codes in Bangladesh|Postal code]]
| postal_code = 4400
| website = {{url|www.khagrachhari.gov.bd}}
| footnotes =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
}}
{{Contains Indic text}}{{Burmese script}}
[[File:Ful Biju-Chengi river-Khagrachori-Biplob Rahman.jpg|thumb|right|250px|Tribal women near Ful Biju Chengi River, Khagrachhori. Photo:Biplob Rahman]]
'''ᱠᱷᱟᱜᱽᱲᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ-ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱩᱢᱩᱝ==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱫᱚ ᱒᱖᱙᱙.᱕᱖ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ᱾
==ᱦᱚᱲᱠᱚ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱧᱟᱢ ᱦᱚᱲ ᱕,᱒᱕,᱖᱖᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱟᱞᱮᱨᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱒,᱗᱗,᱖᱑᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱠᱩᱲᱤ ᱒,᱔᱘,᱓᱕᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ᱾ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟᱶᱜᱮ ᱯᱚᱨᱛᱤ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱨᱮ ᱑᱙᱕ ᱜᱚᱱ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱞᱮᱠᱟ᱾ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱦᱚᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ ᱔᱓.᱕᱒%, ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱑᱖.᱔᱓%, ᱵᱳᱫᱫᱷᱚ ᱓᱙.᱒᱘%, ᱟᱨ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱐.᱗᱗%᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ [[ᱪᱟᱠᱢᱟ]], [[ᱢᱟᱨᱢᱟ]], [[ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ]] ᱥᱟᱶ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱥᱤ ᱜᱚᱥᱴᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱨᱟᱡᱽᱫᱷᱟᱱᱤ [[ᱰᱷᱟᱠᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱒᱗᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱟᱨ ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱑᱑ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱝᱜᱟᱢᱟᱴᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱝᱜᱟᱢᱟᱴᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
==ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
=='''ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ'''==
᱑᱘᱖᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱒᱐ ᱡᱩᱱ [[ᱨᱟᱝᱜᱟᱢᱟᱴᱤ]], [[ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ]], [[ᱵᱟᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱓ ᱟᱱᱟᱜ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱛᱮ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱩᱭ ᱞᱟᱦᱟᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱠᱟᱨᱯᱟᱥ ᱢᱚᱦᱚᱞ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱘᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱵᱟᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ]] ᱟᱨ ᱑᱙᱘᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ]] ᱟᱞᱫᱟ ᱢᱤᱴᱴᱟᱝ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱠᱮᱫᱟ᱾
=='''ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ'''==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱲᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱟᱜᱽᱲᱟ ᱜᱟᱡᱟᱲ ᱥᱟᱯᱟ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱦᱚᱲ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱡᱟᱜᱟ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱩᱱᱠᱷᱚᱱᱱ ᱜᱮ ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱜᱮᱫᱟᱠᱚ᱾
==ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ, ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱛᱷᱟᱱᱟ, ᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱳᱣᱨᱚᱥᱚᱵᱷᱟ, ᱓᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ, ᱑᱒᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱳᱣᱡᱟ, ᱑᱓᱘᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱛᱚ ᱟᱨ ᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱥᱚᱱ ᱱᱤᱭᱟᱹᱛᱮ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==[[ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ]]==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ
# [[ᱫᱤᱜᱷᱤᱢᱟᱞᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱞᱚᱠᱷᱤᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱢᱚᱦᱟᱞᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱢᱟᱱᱤᱠᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱢᱟᱴᱤᱨᱟᱝᱜᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱯᱟᱱᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱨᱟᱢᱜᱚᱲ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱜᱩᱭᱢᱟᱨᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
=='''ᱥᱚᱝᱥᱚᱫ ᱟᱥᱚᱱᱠᱚ'''==
==ᱜᱟᱰᱟᱠᱚ==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱜᱟᱰᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ, ᱚᱱᱟ ᱫᱚ [[ᱢᱟᱭᱱᱤ ᱜᱟᱰᱟ]], [[ᱪᱮᱸᱜᱤ ᱜᱟᱰᱟ]], ᱟᱨ [[ᱯᱷᱮᱱᱤ ᱜᱟᱰᱟ]]
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
*[[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
*[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ]]
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{commons category}}
<ref>{{Cite web|url=http://www.khagrachhari.gov.bd/site/page/3e985934-2144-11e7-8f57-286ed488c766/%E0%A6%8F%E0%A6%95%20%E0%A6%A8%E0%A6%9C%E0%A6%B0%E0%A7%87%20%E0%A6%96%E0%A6%BE%E0%A6%97%E0%A7%9C%E0%A6%BE%E0%A6%9B%E0%A7%9C%E0%A6%BF|title=এক নজরে খাগড়াছড়ি - ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ-NULL|website=www.khagrachhari.gov.bd|language=en|access-date=2018-11-27}}</ref>
{{Khagrachhari District}}
{{Divisions and districts of Bangladesh}}
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:Khagrachhari District|.]]
[[Category:Districts of Chittagong Division]]
[[Category:Districts of Bangladesh]]
[[Category:Chittagong Hill Tracts conflict]]
jgvdra9idcwno3bhlxoefr5pbs2bqyd
101726
101724
2022-08-21T16:39:17Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name =ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ Khagrachhari
| native_name = খাগড়াছড়ি
| native_name_lang =
| official_name =
| type = [[Districts of Bangladesh|District]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption =
| image_flag =
| image_seal =
| image_shield =
| nickname = প্রাকৃতিক সৌন্দর্যের রাণী (The Queen of Natural Beauty)/উপত্যকার শহর (The City of Valleys)
| nicknames =
| motto = বৈচিত্র্যে সৌন্দর্য (Beauty Lies in Diversity)
| mottoes =
| image_map = BD Khagrachari District locator map.svg
| map_caption = Location of Khagrachhari in Bangladesh
| image_map1 =
| map_caption1 =
| pushpin_map =
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_caption = Location of Khagrachhari in Bangladesh
| coordinates = {{coord|23.0417|91.9944|region:BD|display=inline,title}}
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = {{flag|Bangladesh}}
| subdivision_type1 = [[Divisions of Bangladesh|Division]]
| subdivision_name1 = [[Chittagong Division]]
| established_title =
| established_date = 1983 (1984)
|government_footnotes =
|government_type =
| seat_type =
| seat =
| leader_party =
| leader_title = MP
| leader_name = [[Kujendra Lal Tripura]]
| leader_title1 = Mayor of Khagrachhari
| leader_name1 = Rafiqul Alam
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 2749.16
| area_metro_km2 =
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_footnotes =
| population_total = 613917
| population_as_of = 2011 census
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym = Khagrasoria
| population_demonyms =
| population_note =
| demographics_type1 =
| demographics1_footnotes = <!-- for references: use <ref> tags -->
| demographics1_title1 =
| demographics1_info1 =
| timezone1 = [[Bangladesh_Standard_Time|BST]]
| utc_offset1 = +06:00
| postal_code_type = [[List of postal codes in Bangladesh|Postal code]]
| postal_code = 4400
| website = {{url|www.khagrachhari.gov.bd}}
| footnotes =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
}}
{{Contains Indic text}}{{Burmese script}}
[[File:Ful Biju-Chengi river-Khagrachori-Biplob Rahman.jpg|thumb|right|250px|Tribal women near Ful Biju Chengi River, Khagrachhori. Photo:Biplob Rahman]]
'''ᱠᱷᱟᱜᱽᱲᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ-ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱩᱢᱩᱝ==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱫᱚ ᱒᱖᱙᱙.᱕᱖ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ᱾
==ᱦᱚᱲᱠᱚ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱧᱟᱢ ᱦᱚᱲ ᱕,᱒᱕,᱖᱖᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱟᱞᱮᱨᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱒,᱗᱗,᱖᱑᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱠᱩᱲᱤ ᱒,᱔᱘,᱓᱕᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ᱾ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟᱶᱜᱮ ᱯᱚᱨᱛᱤ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱨᱮ ᱑᱙᱕ ᱜᱚᱱ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱞᱮᱠᱟ᱾ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱦᱚᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ ᱔᱓.᱕᱒%, ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱑᱖.᱔᱓%, ᱵᱳᱫᱫᱷᱚ ᱓᱙.᱒᱘%, ᱟᱨ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱐.᱗᱗%᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ [[ᱪᱟᱠᱢᱟ]], [[ᱢᱟᱨᱢᱟ]], [[ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ]] ᱥᱟᱶ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱥᱤ ᱜᱚᱥᱴᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱨᱟᱡᱽᱫᱷᱟᱱᱤ [[ᱰᱷᱟᱠᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱒᱗᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱟᱨ ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱑᱑ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱝᱜᱟᱢᱟᱴᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱝᱜᱟᱢᱟᱴᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
==ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
=='''ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ'''==
᱑᱘᱖᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱒᱐ ᱡᱩᱱ [[ᱨᱟᱝᱜᱟᱢᱟᱴᱤ]], [[ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ]], [[ᱵᱟᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱓ ᱟᱱᱟᱜ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱛᱮ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱩᱭ ᱞᱟᱦᱟᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱠᱟᱨᱯᱟᱥ ᱢᱚᱦᱚᱞ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱘᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱵᱟᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ]] ᱟᱨ ᱑᱙᱘᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ]] ᱟᱞᱫᱟ ᱢᱤᱴᱴᱟᱝ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱠᱮᱫᱟ᱾
=='''ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ'''==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱲᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱟᱜᱽᱲᱟ ᱜᱟᱡᱟᱲ ᱥᱟᱯᱟ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱦᱚᱲ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱡᱟᱜᱟ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱩᱱᱠᱷᱚᱱᱱ ᱜᱮ ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱜᱮᱫᱟᱠᱚ᱾
==ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ, ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱛᱷᱟᱱᱟ, ᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱳᱣᱨᱚᱥᱚᱵᱷᱟ, ᱓᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ, ᱑᱒᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱳᱣᱡᱟ, ᱑᱓᱘᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱛᱚ ᱟᱨ ᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱥᱚᱱ ᱱᱤᱭᱟᱹᱛᱮ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==[[ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ]]==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ
# [[ᱫᱤᱜᱷᱤᱢᱟᱞᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱞᱚᱠᱷᱤᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱢᱚᱦᱟᱞᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱢᱟᱱᱤᱠᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱢᱟᱴᱤᱨᱟᱝᱜᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱯᱟᱱᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱨᱟᱢᱜᱚᱲ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱜᱩᱭᱢᱟᱨᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
=='''ᱥᱚᱝᱥᱚᱫ ᱟᱥᱚᱱᱠᱚ'''==
==ᱜᱟᱰᱟᱠᱚ==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱜᱟᱰᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ, ᱚᱱᱟ ᱫᱚ [[ᱢᱟᱭᱱᱤ ᱜᱟᱰᱟ]], [[ᱪᱮᱸᱜᱤ ᱜᱟᱰᱟ]], ᱟᱨ [[ᱯᱷᱮᱱᱤ ᱜᱟᱰᱟ]]
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
*[[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
*[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ]]
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{commons category}}
<ref>{{Cite web|url=http://www.khagrachhari.gov.bd/site/page/3e985934-2144-11e7-8f57-286ed488c766/%E0%A6%8F%E0%A6%95%20%E0%A6%A8%E0%A6%9C%E0%A6%B0%E0%A7%87%20%E0%A6%96%E0%A6%BE%E0%A6%97%E0%A7%9C%E0%A6%BE%E0%A6%9B%E0%A7%9C%E0%A6%BF|title=এক নজরে খাগড়াছড়ি - ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ-NULL|website=www.khagrachhari.gov.bd|language=en|access-date=2018-11-27}}</ref>
{{Khagrachhari District}}
{{Divisions and districts of Bangladesh}}
{{Authority Control}}
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:Khagrachhari District|.]]
[[Category:Districts of Chittagong Division]]
[[Category:Districts of Bangladesh]]
[[Category:Chittagong Hill Tracts conflict]]
lfrlnih7m2ohi7p2fe83ucjuyx7j928
101727
101726
2022-08-21T16:39:52Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name =ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ Khagrachhari
| native_name = খাগড়াছড়ি
| native_name_lang =
| official_name =
| type = [[Districts of Bangladesh|District]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption =
| image_flag =
| image_seal =
| image_shield =
| nickname = প্রাকৃতিক সৌন্দর্যের রাণী (The Queen of Natural Beauty)/উপত্যকার শহর (The City of Valleys)
| nicknames =
| motto = বৈচিত্র্যে সৌন্দর্য (Beauty Lies in Diversity)
| mottoes =
| image_map = BD Khagrachari District locator map.svg
| map_caption = Location of Khagrachhari in Bangladesh
| image_map1 =
| map_caption1 =
| pushpin_map =
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_caption = Location of Khagrachhari in Bangladesh
| coordinates = {{coord|23.0417|91.9944|region:BD|display=inline,title}}
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = {{flag|Bangladesh}}
| subdivision_type1 = [[Divisions of Bangladesh|Division]]
| subdivision_name1 = [[Chittagong Division]]
| established_title =
| established_date = 1983 (1984)
|government_footnotes =
|government_type =
| seat_type =
| seat =
| leader_party =
| leader_title = MP
| leader_name = [[Kujendra Lal Tripura]]
| leader_title1 = Mayor of Khagrachhari
| leader_name1 = Rafiqul Alam
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 2749.16
| area_metro_km2 =
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_footnotes =
| population_total = 613917
| population_as_of = 2011 census
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym = Khagrasoria
| population_demonyms =
| population_note =
| demographics_type1 =
| demographics1_footnotes = <!-- for references: use <ref> tags -->
| demographics1_title1 =
| demographics1_info1 =
| timezone1 = [[Bangladesh_Standard_Time|BST]]
| utc_offset1 = +06:00
| postal_code_type = [[List of postal codes in Bangladesh|Postal code]]
| postal_code = 4400
| website = {{url|www.khagrachhari.gov.bd}}
| footnotes =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
}}
{{Contains Indic text}}{{Burmese script}}
[[File:Ful Biju-Chengi river-Khagrachori-Biplob Rahman.jpg|thumb|right|250px|Tribal women near Ful Biju Chengi River, Khagrachhori. Photo:Biplob Rahman]]
'''ᱠᱷᱟᱜᱽᱲᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ-ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱩᱢᱩᱝ==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱫᱚ ᱒᱖᱙᱙.᱕᱖ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ᱾
==ᱦᱚᱲᱠᱚ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱧᱟᱢ ᱦᱚᱲ ᱕,᱒᱕,᱖᱖᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱟᱞᱮᱨᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱒,᱗᱗,᱖᱑᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱠᱩᱲᱤ ᱒,᱔᱘,᱓᱕᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ᱾ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟᱶᱜᱮ ᱯᱚᱨᱛᱤ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱨᱮ ᱑᱙᱕ ᱜᱚᱱ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱞᱮᱠᱟ᱾ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱦᱚᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ ᱔᱓.᱕᱒%, ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱑᱖.᱔᱓%, ᱵᱳᱫᱫᱷᱚ ᱓᱙.᱒᱘%, ᱟᱨ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱐.᱗᱗%᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ [[ᱪᱟᱠᱢᱟ]], [[ᱢᱟᱨᱢᱟ]], [[ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ]] ᱥᱟᱶ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱥᱤ ᱜᱚᱥᱴᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱨᱟᱡᱽᱫᱷᱟᱱᱤ [[ᱰᱷᱟᱠᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱒᱗᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱟᱨ ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱑᱑ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱝᱜᱟᱢᱟᱴᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱝᱜᱟᱢᱟᱴᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
==ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
=='''ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ'''==
᱑᱘᱖᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱒᱐ ᱡᱩᱱ [[ᱨᱟᱝᱜᱟᱢᱟᱴᱤ]], [[ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ]], [[ᱵᱟᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱓ ᱟᱱᱟᱜ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱛᱮ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱩᱭ ᱞᱟᱦᱟᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱠᱟᱨᱯᱟᱥ ᱢᱚᱦᱚᱞ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱘᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱵᱟᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ]] ᱟᱨ ᱑᱙᱘᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ]] ᱟᱞᱫᱟ ᱢᱤᱴᱴᱟᱝ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱠᱮᱫᱟ᱾
=='''ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ'''==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱲᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱟᱜᱽᱲᱟ ᱜᱟᱡᱟᱲ ᱥᱟᱯᱟ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱦᱚᱲ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱡᱟᱜᱟ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱩᱱᱠᱷᱚᱱᱱ ᱜᱮ ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱜᱮᱫᱟᱠᱚ᱾
==ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ, ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱛᱷᱟᱱᱟ, ᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱳᱣᱨᱚᱥᱚᱵᱷᱟ, ᱓᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ, ᱑᱒᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱳᱣᱡᱟ, ᱑᱓᱘᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱛᱚ ᱟᱨ ᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱥᱚᱱ ᱱᱤᱭᱟᱹᱛᱮ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==[[ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ]]==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ
# [[ᱫᱤᱜᱷᱤᱢᱟᱞᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱞᱚᱠᱷᱤᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱢᱚᱦᱟᱞᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱢᱟᱱᱤᱠᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱢᱟᱴᱤᱨᱟᱝᱜᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱯᱟᱱᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱨᱟᱢᱜᱚᱲ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱜᱩᱭᱢᱟᱨᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
=='''ᱥᱚᱝᱥᱚᱫ ᱟᱥᱚᱱᱠᱚ'''==
==ᱜᱟᱰᱟᱠᱚ==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱜᱟᱰᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ, ᱚᱱᱟ ᱫᱚ [[ᱢᱟᱭᱱᱤ ᱜᱟᱰᱟ]], [[ᱪᱮᱸᱜᱤ ᱜᱟᱰᱟ]], ᱟᱨ [[ᱯᱷᱮᱱᱤ ᱜᱟᱰᱟ]]
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
*[[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
*[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ]]
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{commons category}}
<ref>{{Cite web|url=http://www.khagrachhari.gov.bd/site/page/3e985934-2144-11e7-8f57-286ed488c766/%E0%A6%8F%E0%A6%95%20%E0%A6%A8%E0%A6%9C%E0%A6%B0%E0%A7%87%20%E0%A6%96%E0%A6%BE%E0%A6%97%E0%A7%9C%E0%A6%BE%E0%A6%9B%E0%A7%9C%E0%A6%BF|title=এক নজরে খাগড়াছড়ি - ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ-NULL|website=www.khagrachhari.gov.bd|language=en|access-date=2018-11-27}}</ref>
{{Khagrachhari District}}
{{Divisions and districts of Bangladesh}}
{{authority control}}
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:Khagrachhari District|.]]
[[Category:Districts of Chittagong Division]]
[[Category:Districts of Bangladesh]]
[[Category:Chittagong Hill Tracts conflict]]
16fmpegki66v49abk0bjt9sfka5iza9
101728
101727
2022-08-21T16:40:53Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
{{Contains Indic text}}{{Burmese script}} [[
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name =ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ Khagrachhari
| native_name = খাগড়াছড়ি
| native_name_lang =
| official_name =
| type = [[Districts of Bangladesh|District]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption =
| image_flag =
| image_seal =
| image_shield =
| nickname = প্রাকৃতিক সৌন্দর্যের রাণী (The Queen of Natural Beauty)/উপত্যকার শহর (The City of Valleys)
| nicknames =
| motto = বৈচিত্র্যে সৌন্দর্য (Beauty Lies in Diversity)
| mottoes =
| image_map = BD Khagrachari District locator map.svg
| map_caption = Location of Khagrachhari in Bangladesh
| image_map1 =
| map_caption1 =
| pushpin_map =
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_caption = Location of Khagrachhari in Bangladesh
| coordinates = {{coord|23.0417|91.9944|region:BD|display=inline,title}}
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = {{flag|Bangladesh}}
| subdivision_type1 = [[Divisions of Bangladesh|Division]]
| subdivision_name1 = [[Chittagong Division]]
| established_title =
| established_date = 1983 (1984)
|government_footnotes =
|government_type =
| seat_type =
| seat =
| leader_party =
| leader_title = MP
| leader_name = [[Kujendra Lal Tripura]]
| leader_title1 = Mayor of Khagrachhari
| leader_name1 = Rafiqul Alam
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 2749.16
| area_metro_km2 =
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_footnotes =
| population_total = 613917
| population_as_of = 2011 census
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym = Khagrasoria
| population_demonyms =
| population_note =
| demographics_type1 =
| demographics1_footnotes = <!-- for references: use <ref> tags -->
| demographics1_title1 =
| demographics1_info1 =
| timezone1 = [[Bangladesh_Standard_Time|BST]]
| utc_offset1 = +06:00
| postal_code_type = [[List of postal codes in Bangladesh|Postal code]]
| postal_code = 4400
| website = {{url|www.khagrachhari.gov.bd}}
| footnotes =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
}}
[[File:Ful Biju-Chengi river-Khagrachori-Biplob Rahman.jpg|thumb|right|250px|Tribal women near Ful Biju Chengi River, Khagrachhori. Photo:Biplob Rahman]]
'''ᱠᱷᱟᱜᱽᱲᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ-ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱩᱢᱩᱝ==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱫᱚ ᱒᱖᱙᱙.᱕᱖ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ᱾
==ᱦᱚᱲᱠᱚ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱧᱟᱢ ᱦᱚᱲ ᱕,᱒᱕,᱖᱖᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱟᱞᱮᱨᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱒,᱗᱗,᱖᱑᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱠᱩᱲᱤ ᱒,᱔᱘,᱓᱕᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ᱾ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟᱶᱜᱮ ᱯᱚᱨᱛᱤ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱨᱮ ᱑᱙᱕ ᱜᱚᱱ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱞᱮᱠᱟ᱾ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱦᱚᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ ᱔᱓.᱕᱒%, ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱑᱖.᱔᱓%, ᱵᱳᱫᱫᱷᱚ ᱓᱙.᱒᱘%, ᱟᱨ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱐.᱗᱗%᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ [[ᱪᱟᱠᱢᱟ]], [[ᱢᱟᱨᱢᱟ]], [[ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ]] ᱥᱟᱶ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱥᱤ ᱜᱚᱥᱴᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱨᱟᱡᱽᱫᱷᱟᱱᱤ [[ᱰᱷᱟᱠᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱒᱗᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱟᱨ ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱑᱑ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱝᱜᱟᱢᱟᱴᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱝᱜᱟᱢᱟᱴᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
==ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
=='''ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ'''==
᱑᱘᱖᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱒᱐ ᱡᱩᱱ [[ᱨᱟᱝᱜᱟᱢᱟᱴᱤ]], [[ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ]], [[ᱵᱟᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱓ ᱟᱱᱟᱜ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱛᱮ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱩᱭ ᱞᱟᱦᱟᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱠᱟᱨᱯᱟᱥ ᱢᱚᱦᱚᱞ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱘᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱵᱟᱱᱫᱚᱨᱵᱚᱱ]] ᱟᱨ ᱑᱙᱘᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ]] ᱟᱞᱫᱟ ᱢᱤᱴᱴᱟᱝ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱠᱮᱫᱟ᱾
=='''ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ'''==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱲᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱟᱜᱽᱲᱟ ᱜᱟᱡᱟᱲ ᱥᱟᱯᱟ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱦᱚᱲ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱡᱟᱜᱟ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱩᱱᱠᱷᱚᱱᱱ ᱜᱮ ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱜᱮᱫᱟᱠᱚ᱾
==ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ, ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱛᱷᱟᱱᱟ, ᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱳᱣᱨᱚᱥᱚᱵᱷᱟ, ᱓᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ, ᱑᱒᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱳᱣᱡᱟ, ᱑᱓᱘᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱛᱚ ᱟᱨ ᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱥᱚᱱ ᱱᱤᱭᱟᱹᱛᱮ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==[[ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ]]==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ
# [[ᱫᱤᱜᱷᱤᱢᱟᱞᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱞᱚᱠᱷᱤᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱢᱚᱦᱟᱞᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱢᱟᱱᱤᱠᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱢᱟᱴᱤᱨᱟᱝᱜᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱯᱟᱱᱪᱷᱚᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱨᱟᱢᱜᱚᱲ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
# [[ᱜᱩᱭᱢᱟᱨᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
=='''ᱥᱚᱝᱥᱚᱫ ᱟᱥᱚᱱᱠᱚ'''==
==ᱜᱟᱰᱟᱠᱚ==
ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱜᱟᱰᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ, ᱚᱱᱟ ᱫᱚ [[ᱢᱟᱭᱱᱤ ᱜᱟᱰᱟ]], [[ᱪᱮᱸᱜᱤ ᱜᱟᱰᱟ]], ᱟᱨ [[ᱯᱷᱮᱱᱤ ᱜᱟᱰᱟ]]
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
*[[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
*[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ]]
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{commons category}}
<ref>{{Cite web|url=http://www.khagrachhari.gov.bd/site/page/3e985934-2144-11e7-8f57-286ed488c766/%E0%A6%8F%E0%A6%95%20%E0%A6%A8%E0%A6%9C%E0%A6%B0%E0%A7%87%20%E0%A6%96%E0%A6%BE%E0%A6%97%E0%A7%9C%E0%A6%BE%E0%A6%9B%E0%A7%9C%E0%A6%BF|title=এক নজরে খাগড়াছড়ি - ᱠᱷᱟᱜᱽᱨᱟᱪᱷᱚᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ-NULL|website=www.khagrachhari.gov.bd|language=en|access-date=2018-11-27}}</ref>
{{Khagrachhari District}}
{{Divisions and districts of Bangladesh}}
{{authority control}}
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:Khagrachhari District|.]]
[[Category:Districts of Chittagong Division]]
[[Category:Districts of Bangladesh]]
[[Category:Chittagong Hill Tracts conflict]]
gxa4rfhqpa10a3eb9gbfrcllomxl4gf
ᱡᱟᱢᱢᱩ
0
6143
101961
32971
2022-08-22T05:28:15Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{short description|City in Jammu and Kashmir, India}}
{{other uses|Jammu (disambiguation)}}
{{Use Indian English|date=June 2016}}
<!-- See [[Wikipedia:WikiProject Indian cities]] for details -->{{Infobox settlement
| name = ᱡᱟᱢᱢᱩ
| other_name =
| settlement_type = ᱱᱟᱜᱟᱨ
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a =
| photo2a = Jammu skyline.jpg
| photo3a = Bahu Fort 02.jpg
| photo4a = Hari_niwas.jpg
| spacing = 2
| position = center
| color_border = white
| color = white
| size = 266
| foot_montage =Tawi bridge, Bahu Fort and Amar Mahal Palace
}}
| image_alt =
| image_caption =
| nickname = City of Temples<ref>{{Cite news |url=https://www.business-standard.com/article/pti-stories/jammu-srinagar-nh-reopens-for-one-way-traffic-119013000622_1.html |title=Jammu-Srinagar NH reopens for one-way traffic |last=India |first=Press Trust of |date=30 January 2019 |work=Business Standard India |access-date=28 February 2019 |quote=Jammu, the '''City of Temples''', recorded a low of 7.7 degrees Celsius compared to the previous night's 4.1 degrees Celsius}}</ref>
| map_alt =
| map_caption =
| pushpin_map = India Jammu and Kashmir#India#Asia
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption =
| coordinates = {{coord|32.73|N|74.87|E|display=inline,title}}
| subdivision_type1 = [[ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
| subdivision_type2 = [[States and territories of India|State]]
| subdivision_type3 = [[List of districts of India|District]]
| subdivision_name1 = {{flag|India}}
| subdivision_name2 = [[ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱥᱢᱤᱨ]]
| subdivision_name3 = [[ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱡᱤᱞᱟᱹ|ᱡᱟᱢᱢᱩ]]
| established_title = Settled
<!-- Reliable historical sources needed
| established_date = 2900 BC
| founder = [[Jambu Lochan]]
-->
| named_for =
| government_type = Municipal Corporation
| governing_body = Jammu Municipal Corporation and Jammu Development Authority
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 26.64
| area_rank =
| elevation_footnotes = <ref name="Elevation">{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=4UiY20bY7aMC&lpg=PP1&pg=PA1#v=onepage&q&f=false |title=Regional Planning for Health Care System in Jammu and Kashmir |last=Akhtar |first=Rais |publisher=Concept Publishing Company |isbn=9788180696275 |page=1|year=2009 }}</ref>
| elevation_m = 300–400
| elevation_ft = 1000-1300
| population_total = 502,197
| population_as_of = 2011
| population_footnotes =
| population_density_km2 = 45
| population_metro = 657,314
| population_rank = [[List of most populous cities in India|92nd]]
| population_demonym = Jammuites
| demographics_type1 = [[ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
| demographics1_title1 = ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ
| demographics1_info1 = [[ᱩᱨᱫᱩ]]<ref name="langoff">{{cite web|title=52nd REPORT OF THE COMMISSIONER FOR LINGUISTIC MINORITIES IN INDIA|url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|website=nclm.nic.in|publisher=[[Ministry of Minority Affairs]]|accessdate=23 January 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170525141614/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|archivedate=25 May 2017}}</ref>
| demographics1_title2 = ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info2 = [[ᱰᱚᱜᱽᱨᱤ]], [[ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ]], [[ᱦᱤᱱᱫᱤ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = 180001<ref>{{cite web |author1=Department of Posts, Ministry of Communications, Government of India |title=Village/Locality based Pin mapping as on 16th March 2017 |url=https://data.gov.in/resources/villagelocality-based-pin-mapping-16th-march-2017 |website=data.gov.in |accessdate=4 October 2018}}</ref>
| registration_plate = JK-02
| blank1_name_sec1 = [[Human sex ratio|ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱚᱱᱩᱯᱟᱛ]]
| blank1_info_sec1 = 867 [[female|♀]]/ 1000 [[male|♂]]
| blank1_name_sec2 = [[Climate of India|ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱥᱤᱫ]]
| blank1_info_sec2 = [[Humid subtropical climate|Cwa]] <small>([[Köppen climate classification|Köppen]])</small>
| website = {{URL|jammu.nic.in}}
| footnotes =
| blank2_name_sec1 = Literacy
| blank2_info_sec1 = 90.14%
| blank3_name_sec1 = ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱹᱝᱜᱤᱧ
| blank3_info_sec1 = {{cvt|575|km|mi}} NW
| blank4_name_sec1 = ᱢᱩᱢᱵᱟᱹᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱹᱝᱜᱤᱧ
| blank4_info_sec1 = {{cvt|1971|km|mi}} NE ([[Indian highways|land]])
| blank2_name_sec2 = [[Precipitation (meteorology)|Precipitation]]
| blank2_info_sec2 = {{cvt|710|mm|in}}
| blank3_name_sec2 = ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱫᱤᱱᱟᱜ ᱦᱟᱨᱟ ᱦᱟᱹᱨᱤ ᱛᱟᱯ
| blank3_info_sec2 = {{convert|29.6|°C|°F}}
| blank4_name_sec2 = ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱫᱤᱱᱟᱜ ᱦᱟᱨᱟ ᱦᱟᱹᱨᱤ ᱛᱟᱯ
| blank4_info_sec2 = {{convert|17.7|°C|°F}}
}}
ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱫᱚ ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱠᱟᱥᱢᱤᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱮᱛ ᱤᱞᱟᱹᱠᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱡᱟᱹᱢᱩ ᱡᱤᱞᱟ ᱨᱟᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱣᱟᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱫᱚ 26.64km² ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱨᱮᱫᱚ [[ᱦᱮᱢᱟᱞ ᱵᱩᱨᱩ]] ᱟᱨ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱨᱮᱫᱚ ᱡᱟᱢᱩ ᱠᱟᱥᱢᱤᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱱᱟᱹᱭ ᱛᱷᱟᱱ ᱱᱚᱰᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱦᱚᱲ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚᱠᱚ ᱦᱤᱨᱤᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱤᱞᱟᱹ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱵᱟ ᱡᱤᱞᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱵᱷᱤᱲᱟᱹᱣ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
==ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱚᱢᱚᱱ==
ᱚᱱᱰᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱨᱤ ᱪᱟᱹᱞᱤ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱛᱮ ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱫᱚ ᱚᱱᱰᱮᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱨᱟᱡᱟ [[ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱞᱚᱪᱟᱱ]] ᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱚᱝᱥᱟᱨ ᱧᱩᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱙ ᱥᱟᱭᱟᱝ ᱚᱠᱛᱮ ᱚᱱᱰᱮᱭ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱴᱟᱦᱮᱸᱱ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
<ref name="foundation">{{cite news | url=https://www.dailyexcelsior.com/priya-sethi-lays-foundation-stone-of-statue-of-jambu-lochan/ | title=Priya Sethi lays foundation stone of statue of Jambu Lochan | work=Daily Excelsior | date=1 August 2016 | accessdate=16 April 2019 }}</ref> ᱱᱚᱱᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱞᱟᱹᱭᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱓᱐᱐᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱨᱮᱭᱟ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱣ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ {{sfn|Kapur, History of Jammu and Kashmir State|1980|p=9}}
==ᱚᱛᱱᱚ==
ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱵᱚᱥᱛᱟᱱ ᱫᱚ ᱾ {{coord|32.73|N|74.87|E|}}.<ref>{{Cite web|url=http://www.fallingrain.com/world/IN/12/Jammu.html|title=Maps, Weather, and Airports for Jammu, India|website=www.fallingrain.com}}</ref> [[ᱫᱚᱨᱭᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ {{cvt|300|m}} ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱨᱮᱫᱚ ᱥᱤᱵᱦᱟᱞᱤᱠ ᱤᱞᱟᱹᱠᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱱᱟᱶᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱹᱝᱜᱤᱧ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱖᱐᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ {{convert|600|km|mi}} ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱮ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱛᱣᱟᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱡᱚᱢ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱱᱟᱣᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱮᱝᱜᱟ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮ ᱢᱚᱬᱮ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱚᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
''[[ᱛᱟᱨᱤᱠ ᱤ ᱟᱡᱽᱢᱤ]]''ᱚᱝᱥᱟᱨ ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱫᱚ 900 CE ᱨᱮ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱫᱩᱨᱜᱟᱨᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ (ᱱᱟᱦᱟᱜ ᱫᱚ ᱫᱚᱜᱽᱨᱟ ᱵᱟᱝᱢᱟ ᱫᱩᱜᱜᱚᱨ) ᱦᱚᱸ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱫᱚ ᱱᱚᱣ ᱟᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱮᱸᱫ ᱾ {{sfn|Kapur, History of Jammu and Kashmir State|1980|pp=9–10}}{{sfn|Charak & Billwaria, Pahāṛi Styles of Indian Murals|1998|p=6}} ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱫᱚ [[ᱵᱷᱚᱞᱞᱟᱯᱩᱨᱟ]] (ᱱᱟᱦᱟᱜ [[ᱵᱤᱞᱞᱟᱣᱟᱨ]] ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱤᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱫᱚ ᱠᱟᱞᱦᱟᱱᱟ ᱦᱟᱜ ᱨᱟᱡᱟᱛᱚᱨᱚᱝᱜᱤᱱᱤ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ {{sfn|Bamzai, Culture and Political History of Kashmir|1994|p=184}} ᱨᱟᱡᱟᱛᱚᱨᱚᱝᱜᱤᱱᱤ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱵᱟᱵᱟᱯᱩᱨ (ᱱᱟᱦᱟᱜ ᱵᱟᱵᱚᱨ) ᱦᱚᱸ ᱢᱤᱛ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱥᱤᱫ==
[[File:Tawi River (J&K).jpg|thumb|ᱛᱣᱟᱤ ᱜᱟᱰᱟ (J&K)]]
ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱤᱞᱟᱹᱠᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱮ ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱨᱮᱦᱚᱸ [[humid subtropical climate]] ᱜᱮ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱜ-ᱟ ᱾ ([[Köppen climate classification|Köppen]]: Cwa),<ref name="Climate-Data.org">{{cite web|title=Climate: Jammu - Climate graph, Temperature graph, Climate table|url=http://en.climate-data.org/location/60044/|publisher=Climate-Data.org|accessdate=29 August 2013}}</ref> [[ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱨᱤᱛᱩ]] ᱨᱮᱫᱚ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱯ {{convert|46|C|F}} ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱦᱚᱸ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜ-ᱟ ᱟᱨ [[ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱨᱤᱛᱩ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱯ ᱫᱚ {{convert|4|C|F}} ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱟᱬᱜᱚᱱᱟ ᱾ [[ᱡᱩᱱ]] ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱚᱞᱚ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱟᱯ {{convert|40.6|C|F}}, [[ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ]] ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱟᱯ {{convert|7|C|F}} ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱟᱨᱟ ᱦᱟᱹᱨᱤ ᱛᱟᱯ ᱫᱚ {{convert|42|in|mm}} [[ᱡᱩᱱ]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ]] ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱫᱚ ᱱᱚᱰᱮ [[ᱡᱟᱹᱲᱤ]] ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱫᱤᱱ ᱫᱚ ᱫᱚᱢᱮ ᱠᱩᱦᱲᱟᱹᱭᱟ ᱟᱨ ᱛᱟᱯ {{convert|2|C|F}} ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱠᱚᱢᱚᱜ-ᱟ ᱾ [[ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱨᱤᱛᱩ ]] ᱨᱮᱫᱚ {{cvt|669|mm|in}} ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱮ ᱡᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
7bc9dnqkfgf9djzqe8tsgtuj47n37u8
ᱠᱳᱞᱟᱨ
0
6156
101642
33010
2022-08-21T13:40:51Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱳᱞᱟᱨ
| official_name =
| native_name = <!-- Please do not add Kannada/any other Indian language here, per WP:NOINDICSCRIPT -->
| settlement_type = ᱢᱩᱱᱥᱤᱯᱟᱞᱴᱤ ᱵᱟᱡᱟᱨ
| image_skyline = View from the rear of Someshwara temple at Kolar.jpg
| image_alt =
| image_caption = ᱥᱚᱢᱮᱥᱣᱚᱨᱟ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ, 14th century Vijayanagara style
| nickname =
| pushpin_map = India Karnataka#India#Asia
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = Location in Karnataka, India
| coordinates = {{coord|13.1333|N|78.1333|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[States and territories of India|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type2 = [[List of districts of India|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠᱚ]]
| subdivision_name2 = [[Kolar district|ᱠᱳᱞᱟᱨ]]
| established_title = <!-- ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 46.56
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 849
| population_total = 183,462
| population_as_of = 2011
<!-- There is a separate article for the district, so statistics should be for the municipality only!! -->| population_footnotes = <ref name=2011Cities>{{cite web | url=http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/India2/Table_2_PR_Cities_1Lakh_and_Above.pdf | format=pdf | title=Provisional Population Totals, Census of India 2011; Cities having population 1 lakh and above | publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India | accessdate=27 March 2012}}</ref>
| population_density_km2 = auto
| population_rank =
| population_demonym =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = 563101, 563102, 563103
| area_code = 08152
| area_code_type = Telephone code
| registration_plate = KA-07
| website = {{URL|http://www.kolarcity.gov.in/}}
| footnotes =
| demographics1_info1 = [[ᱠᱟᱱᱟᱰᱟ]]
}}
'''ᱠᱳᱞᱟᱨ''' ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱳᱞᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱡᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱠᱳᱞᱟᱨ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱪᱚᱞ ᱟᱨ ᱯᱚᱞᱚᱵᱽ ᱟᱜ ᱮᱱᱮᱢ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱟᱞᱟᱡᱩᱜᱽ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱵᱤᱡᱚᱭ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱤ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱨᱸ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱳᱞᱟᱨ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱧᱮᱢᱮᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸᱨᱮ ᱧᱮᱞ ᱡᱚᱝ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱜᱟᱱᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱦᱮᱭᱫᱚᱨ ᱚᱞᱤ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟᱦᱟᱜ ᱢᱚᱠᱵᱚᱨᱟ ᱠᱳᱞᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱮ ᱫᱚᱞᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱚᱛᱱᱚ ==
ᱠᱳᱞᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱷᱤᱛᱤ 13.13°N 78.13°E ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱣᱥᱚᱛ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱘᱒᱒ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱒,᱖᱙᱗ ᱯᱷᱤᱴ) ᱾
coor title dm|30|31|N|77|25|E|region:IN_type:ᱵᱟᱡᱟᱨ
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱠᱳᱞᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱢᱟᱨᱮ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱥᱟᱶ ᱡᱩᱲᱟᱹᱭ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟᱛᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱫᱚ ᱨᱤᱥᱤ ᱵᱟᱞᱢᱤᱠᱤ (ᱨᱟᱢᱟᱭᱚᱬ ᱢᱟᱦᱟᱯᱩᱛᱷᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱᱤᱭᱟᱹ) ᱱᱚᱰᱮᱭ ᱵᱟᱥᱟ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱨᱟᱢ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱞᱚᱝᱠᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱡᱚᱫᱷᱭᱟ ᱛᱮᱭ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱩᱱᱤ ᱦᱚᱸ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱚᱠᱛᱚ ᱜᱟᱱ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱫᱚ ᱱᱚᱰᱮᱭ ᱵᱟᱥᱟ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱨᱟᱢ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱥᱤᱛᱟᱭ ᱵᱟᱹᱜᱤ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱤᱛᱟ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱨᱤᱱ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱞᱚᱵᱽ ᱟᱨ ᱠᱩᱥ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱚᱵᱽᱱᱤ ᱨᱮᱜᱮ ᱟᱥᱨᱟᱭ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾
== ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱢᱩᱦᱤᱛ ==
==== ᱠᱳᱞᱟᱨᱚᱢᱟ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ====
ᱮᱞᱹ ᱜᱚᱲᱦᱚᱱ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱨᱮᱫᱚ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱢᱩᱲᱩᱛ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱰᱩᱨᱜᱟᱹ (ᱠᱳᱞᱟᱨᱚᱢᱢᱟ) ᱟᱨ ᱥᱚᱯᱛᱚᱢᱟᱛᱨᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱥᱚᱯᱛᱚᱢᱟᱛᱨᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱫᱚ ᱫᱽᱨᱟᱵᱤᱰᱤᱭᱟᱱ ᱛᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱫᱚ ᱜᱮᱢᱤᱫ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱚᱛᱟᱵᱽᱫᱷᱤᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==== ᱠᱩᱨᱩᱫᱚᱢᱮᱞ ====
ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱢᱟᱨᱮ ᱟᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱫᱚ ᱢᱩᱞᱟᱵᱚᱜᱚᱞ, ᱦᱳᱭᱥᱚᱞ ᱵᱚᱝᱥᱚᱣᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱒ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱨᱮᱫᱚ ᱠᱩᱨᱩ ᱫᱚᱢᱮᱞ ᱜᱚᱬᱮᱥ ᱟᱜ ᱑᱓ᱹ᱕ ᱯᱷᱩᱴ ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱴᱷᱟᱹᱱ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
==== ᱥᱳᱢᱮᱥᱣᱚᱨ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ====
ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱫᱚ ᱵᱤᱡᱚᱭ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱜᱚᱲᱦᱚᱱ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱨᱮᱫᱚ ᱜᱮᱥᱟᱭ ᱮᱞᱮᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱟᱢᱟᱝᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱟᱡ ᱥᱮᱫ ᱮ ᱢᱩᱦᱱᱤ ᱢᱩᱦᱤᱛ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
==== ᱠᱳᱴᱤ ᱞᱤᱝᱜᱮᱥᱣᱚᱨ ====
ᱠᱚᱢᱟᱥᱚᱸᱫᱽᱨᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱫᱚ ᱠᱳᱞᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱖ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱘᱐ ᱜᱮᱥᱟᱥᱟᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱞᱤᱸᱜᱽ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱐᱘ ᱯᱷᱩᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱩᱥᱩᱞ ᱞᱤᱸᱜᱽ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱲᱩᱛ ᱢᱩᱦᱤᱛ ᱫᱚ ᱾ ᱧᱮᱧᱮᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱚᱰᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱟᱨ ᱯᱚᱞᱟ ᱛᱮ ᱡᱚᱢ ᱧᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱸ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==== ᱠᱳᱞᱟᱨ ᱵᱩᱨᱩ ====
ᱠᱳᱞᱟᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱫᱚ ᱥᱚᱛᱥᱨᱤᱜᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱫᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱧᱮᱢᱮᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{commons category|Kolar}}
* [https://web.archive.org/web/20090116022357/http://www.kolarcity.gov.in/ City Official Website]
*[http://goplog.cardiffcorporation.com Go Plog!] - A non-profit initiative started by [[Sumangali Noah]] to make [[Kolar]] plastic-free.
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
6hctbffrutkqudlt6lx54sk798atazt
ᱡᱟᱱᱣᱚᱨ (᱑᱙᱙᱙ ᱯᱷᱤᱞᱢ)
0
6231
102028
33506
2022-08-22T09:09:44Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱟᱱᱣᱚᱨ''' ᱑᱙᱙᱙ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱩᱱᱤᱞ ᱫᱚᱨᱥᱚᱱᱤᱠ]] ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱱᱤᱨᱫᱮᱥᱚᱠ ᱦᱤᱸᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ [[ᱚᱪᱷᱚᱭ ᱠᱩᱢᱟᱨ]], [[ᱠᱚᱨᱤᱥᱢᱟ ᱠᱚᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ [[ᱥᱤᱞᱯᱟ ᱥᱮᱴᱴᱷᱤ]] ᱛᱮᱠᱚ ᱟᱥᱚᱞ ᱨᱚᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.rediff.com/movies/1999/dec/24jaan.htm|title=A mindless affair Sukanya Verma}}</ref>
==ᱥᱚᱸᱪᱷᱮᱯ==
ᱥᱩᱞᱛᱚᱱ ([[ᱥᱟᱠᱛᱤ ᱠᱚᱯᱩᱨ]]) ᱢᱤᱫ ᱴᱩᱣᱟᱨ ᱮ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱵᱟᱫᱥᱟᱦ ([[ᱚᱪᱚᱷᱟᱭ ᱠᱩᱢᱟᱨ]]) ᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱮ ᱮᱢ ᱮᱫ-ᱟ᱾ ᱵᱟᱫᱥᱟᱦ ᱦᱟᱨᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱯᱨᱟᱫᱷᱤ ᱵᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱤᱱᱥᱯᱮᱠᱴᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱷᱟᱱ ([[ᱟᱥᱤᱥ ᱵᱤᱫᱭᱟᱨᱛᱷᱤ]]) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱫᱚ ᱟᱸᱴ ᱜᱮ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱵᱟᱫᱽᱟᱥᱟᱦ ᱜᱚᱜᱲᱚᱭᱤᱡ ᱚᱵᱽᱫᱩᱞ (ᱟᱥᱩᱛᱚᱥ ᱨᱟᱬᱟ) ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱵᱟᱫᱽᱟᱥᱟᱦ ᱣᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱟᱺᱥ ᱥᱟᱯᱱᱟ( [[ᱠᱚᱨᱤᱥᱢᱟ ᱠᱚᱯᱩᱨ]]) ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱥᱚᱸᱡᱚᱜ ᱛᱮ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱢᱮᱱᱠᱟᱷᱟᱱ ᱵᱟᱫᱥᱟᱦ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮᱜᱮ ᱜᱚᱡᱽ ᱮᱫ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟᱭ᱾ ᱚᱱᱟ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱛᱮ , ᱢᱤᱫ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱩᱱᱤ ᱴᱷᱮᱱ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱡᱟᱱᱟᱭ, ᱟᱨ ᱵᱟᱫᱟᱥᱟᱦ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱵᱟᱞᱮ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱟᱛᱮᱜ ᱥᱟᱯᱱᱟ ᱴᱷᱮᱱ ᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱯᱱᱟ ᱫᱚ ᱚᱱᱠᱟ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫ -ᱟ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱫᱚ ᱵᱟᱫᱥᱟᱦ ᱨᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱵᱟᱫᱥᱟᱦ ᱥᱟᱯᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱜ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮ ᱯᱨᱚᱫᱷᱟᱱ ᱚᱸᱰᱮ ᱥᱮᱴᱚᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱵᱟᱫᱟᱥᱟᱦ ᱫᱚ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱟᱛᱮᱜ ᱫᱚᱲ ᱟᱛᱮᱜ ᱵᱟᱧᱪᱟᱣᱜ ᱟᱰᱚᱠᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱟᱡᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱵᱟᱵᱩ ᱞᱚᱦᱟᱨ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱠᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱮᱢᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱞᱚᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
===ᱮᱭᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱭᱱᱚᱢ===
ᱨᱟᱡᱩ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱦᱟᱨᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱥᱲᱟ ᱦᱚᱸ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮᱱᱟᱭ᱾ ᱢᱚᱢᱛᱟ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱥᱠᱩᱞ ᱴᱨᱟᱥᱴ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱩ ᱥᱟᱶ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱚᱲ ᱡᱚᱯᱚᱲᱟᱣ ᱮ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ, ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱜ ᱡᱮ ᱨᱟᱡᱩ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱜᱤᱰᱽᱨᱟ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱮ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱡᱮ, ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱩᱱᱤ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱩᱯᱦᱟᱨ ᱠᱚᱭ ᱮᱢᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ, ᱩᱱᱨᱮ ᱵᱟᱵᱩ ᱫᱚᱭ ᱨᱟᱹᱜᱤᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱮ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱡᱮ ᱱᱚᱸᱠᱟ ᱩᱯᱦᱟᱨ ᱮᱢ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱨᱟᱡᱩ ᱫᱚᱭ ᱥᱟᱸᱜᱤᱱ ᱧᱚᱜᱚᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱜᱮ ᱚᱵᱽᱫᱩᱞ ᱦᱟᱡᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱲᱟᱜ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱩᱞᱛᱚᱱ ᱥᱟᱶ ᱧ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱮᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱮ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱡᱮ ᱵᱟᱫᱥᱟᱦ ᱦᱚᱸ ᱦᱟᱡᱚᱛ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱥᱟᱶ ᱵᱚᱸᱫᱽ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ᱾
ᱩᱱᱤ ᱥᱟᱶ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱚᱵᱽᱫᱩᱞ ᱫᱚ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫ-ᱟᱭ ᱡᱮ ᱵᱟᱫᱽᱥᱟᱦ ᱫᱚ ᱠᱩᱢᱲᱩ ᱴᱟᱠᱟ ᱜᱮ ᱤᱫᱤ ᱟᱛᱠᱤᱨ ᱧᱤᱨ ᱠᱮᱫ-ᱟᱭ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱦᱟᱡᱚᱛ ᱨᱮᱜᱮ ᱥᱮᱛᱟᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱤᱠᱟ ᱠᱟᱫᱮᱭᱟ᱾ ᱥᱩᱞᱛᱚᱱ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱯᱞᱟ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱥᱚᱸᱪᱟᱣ ᱮᱫ-ᱟ ᱟᱨ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱛᱮᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱜ ᱡᱮ ᱵᱟᱫᱽᱥᱟᱦ ᱩᱱᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱢᱟ᱾ ᱟᱵᱽᱫᱩᱞ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱛᱚᱞᱟᱥ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲᱤᱭᱟᱹ, ᱥᱟᱯᱟᱱᱟ ᱴᱷᱮᱱ ᱱᱚᱡᱚᱨ ᱮ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱱᱤᱛ ᱱᱟᱭᱤᱴ ᱠᱞᱟᱵᱽ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱛᱮᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ᱾ ᱚᱱᱠᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱡᱟᱥᱩᱥᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱩᱱᱤ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱮᱫᱟᱭ ᱡᱮ ᱩᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲᱤᱭᱟᱹ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱫᱚ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱫᱚ ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ-ᱟ᱾
ᱩᱥᱟᱹᱨᱟ ᱜᱮ ᱟᱵᱽᱫᱩᱞ ᱫᱚ ᱵᱟᱫᱽᱥᱟᱦ ᱣᱟᱜ ᱱᱟᱶᱟ ᱩᱨᱩᱢ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱮᱱᱟ, ᱩᱱᱤ ᱩᱱᱤ ᱴᱷᱮᱱ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱛᱮᱜ ᱩᱱᱤ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱴᱟᱠᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱟᱵᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱩᱞᱤ ᱮ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱟᱵᱩ ᱩᱱᱤ ᱥᱟᱶ ᱥᱩᱞᱛᱚᱱ ᱮ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱮ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱢᱮᱱᱫᱟᱭ ᱡᱮ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱟᱨ ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ, ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱱᱩᱭ ᱮᱱᱟᱝ ᱱᱟᱝ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱠᱚ ᱦᱤᱲᱤᱝ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱞᱟᱦᱟ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱨᱟᱡᱩ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱥᱲᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱨᱭᱚᱠᱨᱟᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱤᱫ ᱟᱫᱤᱛᱭᱚ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱟᱠᱟᱱᱟᱨ ᱠᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱲᱟᱜ ᱮ ᱤᱠᱟᱹ ᱠᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
kdz6t00ywtd6fwfl087k812vl1yb8od
ᱡᱟᱱᱣᱚᱨ (᱑᱙᱖᱕ ᱯᱷᱤᱞᱢ)
0
6235
102027
67105
2022-08-22T09:08:58Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
ᱡᱟᱱᱣᱚᱨ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱦᱤᱸᱫᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱵᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱦᱟᱨᱫᱤᱯ ᱟᱨ ᱱᱤᱨᱫᱷᱟᱨᱟᱱ ᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱵᱟᱯᱯᱤ ᱥᱚᱱᱤ ᱮ ᱪᱤᱠᱟ ᱞᱮᱫ-ᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ ᱥᱟᱢᱢᱤ ᱡᱟᱯᱩᱨ, ᱨᱟᱡᱮᱱᱫᱽᱨᱚᱱᱟᱛᱷ, ᱨᱟᱡᱽᱥᱨᱤ ᱟᱨ ᱟᱥᱤᱛ ᱥᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟᱠᱚ᱾<ref>{{cite news |title=ᱥᱟᱢᱢᱤ ᱡᱟᱯᱩᱨ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱱ ᱨᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱢᱮ ᱑᱐ ᱴᱟᱝ ᱠᱷᱟᱥ ᱠᱟᱛᱷᱟ |url=https://aajtak.intoday.in/story/happy-birthday-shammi-kapoor-lesser-known-facts-about-shammi-kapoor-1-838838.html |accessdate=᱒᱕ ᱱᱚᱣᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱘ |work=[[ᱟᱡᱽ ᱛᱟᱠ]] |date=᱒᱑ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱖ |language=}}</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱫᱚ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱑ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱖᱕ ᱨᱮ ᱜᱚ ᱩᱫᱩᱜ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱱ᱾
==ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ==
ᱥᱨᱤᱣᱟᱥᱛᱚᱣ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱤᱥᱟᱬ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱟᱡ ᱨᱤᱱ ᱵᱟᱦᱩ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱜᱤᱰᱽᱨᱟ, ᱢᱟᱦᱮᱱᱫᱽᱨᱚ ᱟᱨ ᱥᱩᱸᱫᱚᱨ ᱥᱟᱶ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱟᱡ ᱨᱤᱱ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱜᱤᱫᱟᱹᱨ ᱟᱜ ᱟᱡ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱶ ᱜᱮ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱠᱤᱥᱟᱬ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱤᱱ [[ᱠᱩᱲᱤ]] ᱥᱟᱶ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ᱾
ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱦᱮᱱᱫᱽᱨᱚ ᱫᱚ ᱥᱤᱢ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱟᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱤᱱ ᱠᱩᱲᱤ ᱥᱟᱶ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱦᱩᱭ ᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱠᱟᱠᱤ ᱟᱭᱚ ᱥᱟᱶ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱜ᱾ ᱥᱤᱢᱟ ᱣᱟᱜ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱨᱚᱱ ᱩᱱᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱤᱱ ᱵᱟᱝ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱠᱚ ᱨᱮᱵᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱩᱯᱟᱭ ᱵᱟᱝ ᱚᱰᱚᱠᱚᱜ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱢᱟᱦᱮᱱᱫᱽᱨᱚ ᱫᱚ ᱯᱟᱹᱣᱨᱟ ᱧᱩ ᱛᱮᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱠᱚᱴᱷᱮ ᱨᱮ ᱵᱟᱦᱟᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱟᱱᱤᱡ ᱣᱟᱭᱥᱭᱟ ᱥᱟᱶ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫᱚᱜ ᱮᱱᱟ᱾
ᱚᱸᱰᱮ ᱥᱨᱤᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱪᱷᱩᱴᱴᱤ ᱠᱚ ᱪᱟᱵᱟᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱶ ᱥᱩᱸᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱟᱭ ᱥᱟᱯᱱᱟ ᱥᱟᱶ᱾ ᱟᱫ ᱥᱟᱯᱱᱟ ᱦᱚᱸ ᱢᱤᱫ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱜᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱥᱟᱨ ᱠᱤᱱ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱛᱮᱜᱮ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱜ᱾ ᱪᱷᱩᱴᱴᱤ ᱪᱟᱵᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱩᱸᱫᱚᱨ ᱟᱠᱚ ᱚᱲᱟᱜ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱩᱱᱤ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱫᱼᱟᱭ ᱡᱮ ᱩᱱᱤ ᱟᱡ ᱨᱤᱱ ᱦᱤᱞᱤ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱱᱥᱟᱞᱴ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱚᱰᱚᱜ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱟᱡ ᱦᱤᱞᱤ ᱥᱟᱶ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱥᱟᱶ ᱜᱮ ᱯᱷᱚᱱ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱮᱱᱮᱡᱟᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱨᱤᱱ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱥᱟᱶ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱢᱮᱱᱮᱡᱟᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱠᱚᱴᱷᱮ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱮ ᱤᱫᱤ ᱮ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱥᱩᱸᱫᱚᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱣᱟᱜ ᱦᱟᱞ ᱧᱮᱞᱛᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱜᱮ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱮ ᱟᱴᱠᱟᱨ ᱠᱮᱫ-ᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱩᱱᱤ ᱵᱷᱩᱡᱷᱟᱹᱣ ᱠᱟᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱨᱤᱠᱟ ᱮᱫ-ᱟ ᱡᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱩᱜᱤ ᱵᱟᱝ ᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱟᱷᱟᱱ ᱩᱱᱤ ᱨᱤᱱ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ ᱮ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱮᱫ ᱛᱟᱭᱟ᱾
ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱥᱩᱸᱫᱚᱨ ᱠᱚᱴᱷᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱚᱰᱚᱠᱴᱜ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱦᱤᱠᱤ ᱥᱟᱶ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱚᱰᱚᱠᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱨᱮᱜᱮ ᱥᱟᱯᱱᱟ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱴᱮᱠᱥᱤ ᱨᱮ ᱫᱩᱲᱩᱵ ᱮ ᱧᱮᱞᱮ ᱠᱟᱱᱟ, ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱮ ᱦᱚᱦᱚᱟᱭ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱢᱮᱱᱠᱟᱷᱟᱱ ᱥᱩᱸᱫᱚᱨ ᱵᱟᱝ ᱮ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱛᱤᱭᱚᱜ ᱞᱮᱫ-ᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱜᱮ ᱥᱟᱯᱱᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱟᱨ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱴᱟᱠᱨᱟᱣ ᱠᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱟᱯᱱᱟ ᱫᱚ ᱟᱥᱯᱛᱟᱞ ᱨᱮᱠᱚ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱚᱸᱰᱮ ᱜᱮ ᱥᱩᱸᱫᱚᱨ ᱟᱡ ᱦᱤᱞᱤ ᱥᱟᱶ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱞᱟᱹᱭ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱡᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱮᱭᱚᱥ ᱜᱚᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱥᱩᱸᱫᱚᱨ ᱩᱱᱤ ᱟᱥᱯᱛᱟᱞ ᱮ ᱤᱫᱤ ᱮ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱟᱥᱯᱛᱟᱞ ᱨᱮ ᱥᱟᱯᱱᱟ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ᱾ ᱥᱟᱯᱱᱟ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱚᱢᱡᱚᱨ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱛᱟᱭ ᱧᱮᱞᱛᱮ ᱨᱚᱲ ᱥᱟᱶ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟ ᱠᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱛᱚᱠᱷᱚᱱ ᱥᱩᱸᱫᱚᱨ ᱟᱡ ᱦᱤᱞᱤ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱰᱚᱠᱴᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱮ ᱮᱢᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱵᱟᱵᱟ ᱵᱟᱱᱟᱜ ᱟᱱᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟᱭ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱠᱮᱫ-ᱟᱭ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
olscqzu0kv74gurbprbk6wz0bhbkbsy
ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
6238
101876
76610
2022-08-22T02:47:54Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| total_type = ᱜᱩᱴ
| native_name =
| image_map = Rajastan Jodhpur district.png
| map_caption = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱚᱠᱮᱥᱚᱱ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|27.62|72.92}} - {{coord|26.00|73.87}}
| coor_pinpoint = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]]
| subdivision_type2 = ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 = [[ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ]]
| established_title = Established
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ]]
| parts_type = ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ
| parts_style = ᱯᱟᱨᱟ
| p1 = ᱯᱷᱚᱞᱚᱫᱤ ᱳᱥᱤᱭᱟᱱ ᱵᱷᱚᱯᱚᱞᱜᱟᱨᱰ ᱞᱩᱱᱤ ᱵᱟᱞᱮᱥᱚᱨ ᱞᱚᱦᱟᱣᱟᱛ ᱥᱮᱨᱜᱟᱪᱰ ᱵᱤᱞᱟᱨᱟ
| area_total_km2 = 22850
| area_footnotes =
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_total = 3687165
| population_footnotes =
| population_urban = ᱓᱔.᱓᱐ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞ
| demographics1_title1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| demographics1_info1 = ᱖᱕.᱙᱔
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| demographics1_info2 = ᱙᱑᱖
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 = ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| leader_name1 = [[ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ (ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ)|ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ]]
| leader_title2 =
| leader_name2 =
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +05:30
| registration_plate =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
| website = {{URL|http://jodhpur.rajasthan.gov.in}}
}}
'''ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱮ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ (᱓᱓ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ) ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="districtcensus">{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | accessdate = 2011-09-30 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in}}</ref>
ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱢᱟᱨᱣᱟᱲ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱟᱸᱰᱚᱨ, ᱯᱨᱟᱛᱤᱦᱟᱨ ᱨᱟᱡᱽᱯᱩᱛ ᱨᱟᱡᱟ ᱟᱜ ᱢᱟᱨᱮ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ (᱖ ᱟᱱᱟᱜ-᱑᱓ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱟᱛᱟᱵᱫᱤ) ᱟᱨ ᱚᱥᱤᱭᱟᱸ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱨᱟᱛᱤᱦᱟᱨ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱑᱕ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱟᱛᱟᱵᱫᱤ ᱨᱮ ᱨᱟᱵᱷ ᱡᱚᱫᱷᱟ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ᱟᱨ ᱑᱙᱔᱗ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱟᱴᱷᱚᱨ ᱵᱚᱝᱥᱚ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱨᱣᱟᱲ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱵᱟ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱯᱟᱪᱮ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚᱸᱧᱮ ᱨᱮ [[ᱵᱤᱠᱟᱱᱮᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱱᱟᱜᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱠᱚᱸᱧᱮ-ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ, ᱮᱛᱚᱢᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ [[ᱯᱟᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮ ᱟᱨ [[ᱵᱟᱲᱢᱮᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ, ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱟᱨ ᱠᱚᱸᱧᱮᱼᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ [[ᱡᱮᱥᱟᱞᱢᱮᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ 26 00’ ᱟᱨ 27 37’ ᱠᱚᱸᱧᱮ ᱚᱥᱟᱨ ᱟᱨ 72 55’ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱚᱥᱟᱨ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱟᱢᱩᱫ ᱛᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱕᱐ ᱟᱨ ᱓᱐᱐ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱩᱥᱩᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
[[ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱵᱷᱤᱱᱮ ᱵᱷᱤᱱᱮ ᱯᱷᱤᱡᱚᱜᱨᱟᱯᱷᱤ ᱭᱩᱱᱤᱴ, ᱮᱞᱞᱩᱵᱷᱤᱭᱟᱞ ᱴᱟᱺᱰᱤ, ᱡᱤᱛᱤᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱵᱩᱨᱩ ᱟᱨ ᱮᱥᱠᱟᱨᱯᱚᱢᱮᱸᱴ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱟᱨ ᱠᱚᱸᱧᱮᱼᱯᱟᱪᱷᱮ ᱥᱮᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱛᱤᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱤᱞᱟᱨᱟ ᱟᱨ ᱚᱥᱤᱭᱟᱸ ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱮᱡ ᱴᱷᱟᱶ ᱪᱷᱟᱰᱟ ᱠᱟᱛᱮ,ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱛᱟᱞ ᱟᱨ ᱡᱤᱛᱤᱞ ᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱞᱩᱱᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱜᱟᱰᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱤᱞᱟᱨᱟ ᱥᱩᱨ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱱᱟᱠᱚ ᱟᱨ ᱗᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱚᱱᱰᱚᱠᱚ ᱟ ᱾ ᱵᱟᱲᱢᱮᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱛᱮ ᱾
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ==
===ᱧᱮᱞ ᱡᱚᱝ ᱴᱷᱟᱶ===
ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱤᱥᱟᱬ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱯᱷᱮᱢᱚᱥ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱞᱩ ᱥᱤᱴᱤ ᱟᱨ ''ᱥᱟᱱ ᱥᱤᱴᱤ'' ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱟᱠᱚ ᱾ ᱵᱞᱩ ᱥᱤᱴᱤ ᱢᱮᱦᱨᱟᱱᱜᱟᱲ ᱠᱤᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱨᱥᱩᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱸᱰ ᱚᱲᱟᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱞᱤᱞ ᱨᱚᱝ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱮᱢᱟᱱ ᱯᱷᱮᱢᱚᱥ ᱛᱷᱟᱱ ᱩᱢᱢᱮᱫ ᱵᱷᱚᱵᱚᱱ ᱢᱚᱦᱚᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨ ᱛᱮ ᱛᱤᱥ ? ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱢᱮᱱᱟᱭ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨ ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱡᱟ ᱜᱟᱡᱽ ᱥᱤᱝ ᱨᱤᱱ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱠᱟᱢᱤ ᱭᱟᱠᱚ ᱟᱨ ᱛᱟᱨᱟ ᱛᱟᱡ ᱜᱨᱩᱯ ᱳᱯᱷ ᱦᱚᱴᱮᱞ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱮ ᱕ ᱥᱴᱟᱨ ᱦᱚᱴᱟᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ==
᱒᱐᱐᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱚᱬᱮ ᱥᱟᱵᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱟᱨ ᱮᱭᱟᱭ ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite web|title=Census 2001 Population Finder: Rajasthan: Jodhpur: |publisher=Office of The Registrar General & Census Commissioner, Ministry of Home Affairs, Government of India|url=http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=08&district_code=15}}</ref><ref name="Jodh-Admin-2002">{{Cite web|title=Administrative Setup|publisher=Jodhpur District|url=http://www.jodhpur.rajasthan.gov.in/as.htm|archiveurl=https://web.archive.org/web/20021225084134/http://www.jodhpur.nic.in/as.htm|archivedate=25 December 2002|ᱴ}}</ref> ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱨᱮ ᱟᱞᱜᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ, ᱯᱩᱱ ᱥᱟᱵᱼᱛᱟᱦᱥᱤᱞ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ: ᱵᱟᱞᱮᱥᱟᱨ, ᱵᱟᱯ, ᱡᱷᱟᱸᱣᱟᱨ ᱟᱨ ᱛᱤᱸᱣᱟᱨᱤ ᱾ ᱵᱟᱞᱮᱥᱚᱨ ᱟᱨ ᱵᱟᱯ ᱨᱳ ᱞᱚᱠᱟᱞ ᱯᱟᱨᱤᱥᱚᱫ (ᱯᱚᱸᱪᱚᱭᱚᱛ ᱥᱟᱢᱤᱛᱤ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
᱒᱐᱑᱑ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱜᱮᱞᱢᱤᱫ ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ ᱨᱮ ᱮᱭᱟᱭ ᱥᱟᱵᱼᱛᱟᱦᱥᱤᱞ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ, ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱥᱟᱵᱼᱛᱟᱦᱥᱤᱞ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ: ᱡᱷᱚᱸᱣᱚᱨ ᱟᱨ ᱛᱤᱸᱣᱟᱨᱤ ᱾<ref name="Jodh-Admin">{{Cite web |title=Administrative Setup |publisher=Jodhpur District |url=http://jodhpur.nic.in/as.html |archiveurl=https://www.webcitation.org/6GajhadRo?url=http://jodhpur.nic.in/as.html |archivedate=13 May 2013 }}</ref>
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
{{historical populations|11=᱑᱙᱐᱑|12=4,24,461|13=᱑᱙᱑᱑|14=4,34,954|15=᱑᱙᱒᱑|16=3,82,545|17=᱑᱙᱓᱑|18=4,43,654|19=᱑᱙᱔᱑|20=5,58,389|21=᱑᱙᱕᱑|22=6,72,109|23=᱑᱙᱖᱑|24=8,84,759|25=᱑᱙᱗᱑|26=11,51,649|27=᱑᱙᱘᱑|28=16,67,791|29=᱑᱙᱙᱑|30=21,53,483|31=᱒᱐᱐᱑|32=28,86,505|33=᱒᱐᱑᱑|34=36,87,165|percentages=pagr|footnote=source:<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html Decadal Variation In Population Since 1901]</ref>|align=right}}{{bar box
|title=ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=Percent
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|87.45}}
{{bar percent|[[ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ]]|green|11.16}}
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱓,᱖᱘᱕,᱖᱘᱑ ᱜᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱱᱚᱣᱟ [[ᱞᱟᱭᱵᱮᱨᱤᱭᱟ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ <ref name="cia">{{cite web | author = US Directorate of Intelligence | title = Country Comparison:Population | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html | accessdate = 2011-10-01 | quote =
Liberia 3,786,764 July 2011 est.
}}</ref> ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱡᱩᱢᱤᱫᱽ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱠᱞᱟᱦᱚᱢᱟ ᱾<ref>{{cite web
|url=http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php
|title=2010 Resident Population Data
|publisher=U. S. Census Bureau
|accessdate=2011-09-30
|quote=Oklahoma 3,751,351
|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110101090833/http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php
|archivedate=1 January 2011
}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱗᱓ ᱟᱱᱟᱜ (ᱜᱩᱴ ᱖᱔᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱸᱠᱤᱝ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ , ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱑᱖᱑ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱫᱚᱦᱨᱟ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱔᱒᱐ ᱫᱚᱦᱨᱟ ᱢᱤᱞ) ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱑_᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚᱨ ᱒᱗.᱖᱙% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱙᱑᱕ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱖᱗.᱐᱙% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
[[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱙᱗.᱙᱐% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], ᱐.᱕᱐% [[ᱥᱤᱸᱫᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱤᱱᱫᱷᱤ]], ᱐.᱔᱔% [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]] ᱟᱨ ᱐.᱔᱒% [[ᱵᱟᱸᱜᱟᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱸᱜᱟᱞᱤ]] ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱨᱚᱲ ᱟᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-16.html 2011 Census of India, Population By Mother Tongue]</ref>
<br />
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
* [http://jodhpur.rajasthan.gov.in/ Jodhpur district Official website]
* [https://web.archive.org/web/20091123143027/http://rajasthanonline.in/Profile/districts/Jodhpur.asp Jodhpur district]
* [http://www.mapsofindia.com/maps/rajasthan/districts/jodhpur.htm Jodhpur Map]
6hwxz3huj4i6potbhqi1jrzl3cqj50c
ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
6245
101897
76606
2022-08-22T03:51:09Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| total_type = ᱜᱩᱴ
| native_name =
| image_map = Rajastan Jaipur district.png
| map_caption = ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ
| coordinates = {{Coord|26.926|75.8235|region:IN-RJ_type:adm3rd|display=inline,title}}
| coor_pinpoint = ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]]
| subdivision_type2 = ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 = ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ
| established_title = Established
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]]
| parts_type = ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ
| parts_style = ᱯᱟᱨᱟ
| p1 = ᱑᱖<ref name="ᱥᱟᱵᱼᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ/ᱯᱚᱸᱪᱚᱭᱚᱛ ᱥᱟᱢᱤᱛᱤ/ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ" >{{cite web | url = http://jaipur.rajasthan.gov.in/content/raj/jaipur/en/about-jaipur/blocks-tehsils-panchayats.html# | title = Sub-Divisions/Panchayat Samitis/Tehsils | accessdate = 2016-12-29 | year = 2016 | publisher = }}</ref>
| area_total_km2 = 11152
| area_footnotes =
| population_as_of = 2011
| population_total = 6,663,971<ref>{{cite web | url =http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/Raj/7-popu-10-19.pdf | title = Name Census 2011, Rajasthan data | accessdate = 2012-12-29 | year = 2012 | publisher = censusindia.gov.in}}</ref>
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞ
| demographics1_title1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| demographics1_info1 = 76%
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ
| demographics1_info2 = 910
| leader_title = ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚᱞᱮᱠᱴᱚᱨ
| leader_name = ᱥᱤᱫᱫᱷᱟᱨᱛᱷ ᱢᱚᱦᱟᱡᱟᱱ
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| leader_title2 = ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| leader_name2 = <ref name="ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ Constituencies" >{{cite web | url = http://gisserver1.nic.in/ecimaps/ECIPDF%5CRaj_Maps%5Cac_jaipur.pdf | title = Assembly Constituencies of Jaipur district | accessdate = 28 February 2012 | year = 2012 | publisher = gisserver1.nic.in/}}</ref>
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +05:30
| registration_plate =
| blank_name_sec1 = ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱰᱟᱦᱟᱨ
| blank_info_sec1 = ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱑᱑ (NH-11), ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱘ (NH-8)
| blank_name_sec2 = Average annual precipitation
| blank_info_sec2 = 459.8 mm
| website = {{URL|http://jaipur.rajasthan.gov.in/}}
}}
[[Image:Map rajasthan dist num blank.png|350px|right|thumb|᱒᱗. ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
'''ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ ᱠᱚᱸᱧᱮ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ, ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ (᱖᱔᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ) ᱜᱮᱞ ᱟᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="districtcensus">{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | accessdate = 30 September 2011 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in}}</ref>
ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱜᱚᱴᱟ ᱥᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ ᱟᱨ ᱯᱟᱨᱠᱚᱴᱚᱸ ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱨᱮ ᱵᱚᱱᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮᱭᱟᱭ ᱥᱤᱞᱯᱤᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱟᱨ ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ ᱦᱚᱸ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱟᱫᱚ ᱱᱟᱣᱟ ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ।<ref name = "Bhaskar ">{{cite web |url= http://www.bhaskar.com/2009/04/06/0904060355_illegal_construction_in_old_jaipur.html|title= ᱯᱟᱨᱠᱚᱴᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮ ᱠᱟᱛᱮ|accessmonthday= ᱒᱗ ᱡᱩᱞᱟᱭ|accessyear= ᱒᱐᱐᱙|accessmonthday= |accessdaymonth = |accessyear= |author= |last= ᱥᱤᱝ|first= ᱨᱟᱬᱫᱷᱤᱨ|authorlink= |coauthors= |date= |year= |month= |format= |work= |publisher= bhaskar.com |pages= ᱐᱑᱐᱓|language= ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ}}</ref> ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱦᱟᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱑᱑᱑ ᱯᱷᱤᱴ (᱓᱔ ᱢᱤᱴᱚᱨ) ᱚᱥᱟᱨ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱚᱬᱮ ᱴᱷᱟᱶ ᱛᱟᱞᱟ ᱯᱨᱚᱥᱟᱫᱽ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ, ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱯᱨᱚᱥᱟᱫᱽ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ [[ᱦᱟᱣᱟ ᱢᱚᱦᱚᱞ]] ᱚᱲᱟᱜ, ᱵᱚᱵᱚᱥᱛᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱡᱷᱤᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱮ ᱥᱟᱦ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱸᱧᱮᱼᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ [[ᱱᱟᱦᱚᱨᱜᱟᱲ ᱫᱩᱨᱜᱽ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱱ ᱧᱮᱞᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱛᱟᱞᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱥᱚᱣᱟᱭ ᱡᱚᱭᱥᱤᱝ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱵᱮᱫᱷᱥᱟᱞᱟ, [[ᱡᱚᱱᱛᱚᱨ ᱢᱚᱱᱛᱚᱨ, ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]] ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ==
ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱢᱚᱰᱮᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱭᱚᱡᱱᱟ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱮᱢᱯᱞᱚᱭᱮᱰ ᱟᱨ ᱟᱨᱨᱟᱱᱜᱮᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱭᱟᱠᱚ ᱾ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱨᱪᱤᱴᱮᱠ ᱵᱷᱤᱫᱽᱭᱟᱫᱷᱟᱨ ᱵᱷᱟᱴᱟᱪᱟᱨᱭ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱦᱚᱸ ᱯᱷᱮᱢᱚᱥ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ [[ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ]] ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱷᱚᱱ ᱠᱟᱪᱷᱣᱟᱦᱟ ᱜᱩᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱯᱩᱛ ᱥᱟᱥᱚᱠ ᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱙ ᱟᱱᱟᱜ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱮᱱᱟ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱑,᱓᱐,᱐᱐᱐ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱫᱚ ᱱᱤᱛ ᱵᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱒᱐᱐᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱒᱓,᱓᱔,᱓᱑᱙ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱩᱫᱷᱚᱜ ᱨᱮ ᱫᱷᱤᱨᱤ, ᱥᱟᱸᱜᱢᱟᱨᱢᱟᱨ, ᱞᱩᱜᱽᱲᱤ ᱪᱷᱟᱯᱟ, ᱦᱟᱱᱰᱼᱟᱨᱴ, ᱧᱮᱞ ᱡᱚᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱮᱨᱤᱥ]] ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ, ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱓ ᱥᱟᱵᱼᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ:
* [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]]
* [[ᱟᱢᱮᱨ, ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱟᱢᱮᱨ]]
* [[ᱵᱟᱥᱤ, ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱵᱟᱥᱤ]]
* [[ᱪᱟᱠᱥᱩ]]
* [[ᱪᱚᱢᱩ]]
* [[ᱢᱚᱡᱽᱢᱟᱵᱟᱫᱽ]]
* [[ᱡᱟᱢᱣᱟ ᱨᱟᱢᱜᱚᱰ]]
* [[ᱯᱷᱟᱜᱤ]]
* [[ᱯᱷᱩᱞᱮᱨᱟ]]
* [[ᱠᱚᱴᱯᱩᱴᱞᱤ]]
* [[ᱥᱟᱝᱜᱟᱱᱮᱨ]]
* [[ᱥᱟᱦᱯᱩᱨᱟ, ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ|ᱥᱟᱦᱯᱩᱨᱟ]]
* [[ᱵᱷᱤᱨᱟᱴᱱᱚᱜᱚᱨ]]
'''ᱯᱚᱸᱪᱚᱭᱚᱛ ᱥᱟᱢᱤᱛᱤ (ᱵᱞᱚᱠ)'''
* ᱟᱢᱮᱨ
* ᱵᱟᱥᱤ
* ᱪᱟᱠᱥᱩ
* ᱜᱚᱵᱤᱱᱫᱜᱚᱲ
* ᱰᱩᱞᱩ
* ᱡᱟᱢᱣᱟ ᱨᱟᱢᱜᱟᱰ
* ᱯᱷᱟᱜᱤ
* ᱥᱟᱢᱵᱷᱟᱨ
* ᱡᱷᱚᱴᱣᱟᱨᱟ
* ᱠᱚᱴᱯᱩᱴᱞᱤ
* ᱥᱟᱦᱯᱩᱨᱟ
* ᱥᱟᱝᱜᱟᱱᱮᱨ
* ᱵᱷᱤᱨᱟᱴᱱᱚᱜᱚᱨ
'''ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ'''
* ᱟᱢᱮᱨ
* ᱵᱟᱥᱤ
* ᱪᱟᱠᱥᱩ
* ᱪᱚᱢᱩ
* ᱰᱩᱞᱩ
* ᱡᱟᱢᱣᱟ ᱨᱟᱢᱜᱟᱰ
* ᱯᱷᱟᱜᱤ
* ᱥᱟᱢᱵᱷᱟᱨ
* [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]]
* ᱠᱚᱴᱯᱩᱴᱞᱤ
* ᱥᱟᱦᱯᱩᱨᱟ
* ᱥᱟᱝᱜᱟᱱᱮᱨ
* ᱵᱷᱤᱨᱟᱴᱱᱚᱜᱚᱨ
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
{{historical populations|11=᱑᱙᱐᱑|12=9,44,116|13=᱑᱙᱑᱑|14=8,89,399|15=᱑᱙᱒᱑|16=7,29,878|17=᱑᱙᱓᱑|18=8,13,631|19=᱑᱙᱔᱑|20=9,26,153|21=᱑᱙᱕᱑|22=11,86,745|23=᱑᱙᱖᱑|24=15,08,009|25=᱑᱙᱗᱑|26=19,93,463|27=᱑᱙᱘᱑|28=28,02,414|29=᱑᱙᱙᱑|30=38,87,895|31=᱒᱐᱐᱑|32=52,51,071|33=᱒᱐᱑᱑|34=66,26,178|percentages=pagr|footnote=source:<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html Decadal Variation In Population Since 1901]</ref>|align=right}}{{bar box
|title=ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|titlebar=#F6F6F6
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=Percent
|float=left
|bars=
{{bar percent|ᱦᱤᱱᱫᱩ|orange|93}}
{{bar percent|ᱤᱥᱞᱟᱢ|green|2.89}}
{{bar percent|ᱡᱟᱭᱱ|grey|3}}
{{bar percent|ᱠᱨᱤᱥᱛᱟᱱ|blue|0.47}}
{{bar percent|ᱵᱚᱫᱫᱷ|yellow|0.03}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|grey|0.53}}
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱖,᱖᱖᱓,᱙᱗᱑ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱞᱤᱵᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱢᱟᱱ <ref name="cia">{{cite web | author = US Directorate of Intelligence | title = Country Comparison:Population | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html | accessdate = 1 October 2011 | quote =
Libya 6,597,960
}}</ref> ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱣᱟᱥᱤᱸᱜᱴᱚᱱ ᱾<ref>{{cite web
|url=http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php
|title=2010 Resident Population Data
|publisher=U. S. Census Bureau
|accessdate=30 September 2011
|quote=Washington 6,724,540
|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131019160532/http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php
|archivedate=19 October 2013
}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱐ ᱟᱱᱟᱜ (ᱜᱩᱴ ᱖᱔᱐) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱸᱠᱤᱝ ᱮᱢᱚᱜ ᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱕᱙᱘ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱨᱟ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑,᱕᱕᱐ ᱫᱚᱦᱨᱟ ᱢᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ , ᱒᱐᱐᱑-᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚᱨ ᱒᱖.᱙᱑% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱙᱐᱙ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱗᱖.᱔᱔% ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱙᱔.᱗᱕% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], ᱒.᱗᱔% [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]], ᱑.᱒᱑% ᱥᱤᱱᱫᱤ, ᱐.᱔᱒ ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ, ᱟᱨ ᱐.᱔᱑% ᱵᱟᱸᱜᱟᱞᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱟᱹᱭ ᱮᱭᱟ ᱾<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-16.html 2011 Census of India, Population By Mother Tongue]</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{official website|http://jaipur.nic.in/}}
* [http://jaipur.rajasthan.gov.in/content/raj/jaipur/en/home.html/ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]
{{Geographic location
|Centre = ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
|North = [[ᱢᱚᱦᱮᱱᱫᱽᱨᱚᱜᱟᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱦᱚᱨᱤᱭᱟᱱᱟ]]
|Northeast = [[ᱟᱞᱣᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|East = [[ᱫᱟᱣᱥᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southeast = [[ᱥᱟᱣᱟᱭ ᱢᱟᱫᱷᱚᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|South = [[ᱴᱚᱝᱠ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southwest = [[ᱟᱡᱽᱢᱮᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|West = [[ᱱᱟᱣᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northwest = [[ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
}}
{{DEFAULTSORT:ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
mfaq0gcx5xqaimeeyldluql2k834dsa
ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ
0
6257
101821
92501
2022-08-22T01:18:01Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ
| other_name =
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| nickname =
| image_skyline =
{{Photomontage
| photo1a = Jalpaiguri Cityscape evening.jpg
| photo2a = Cityview-jpg 02.jpg
| photo2b = New Jalpaiguri Railway Station.JPG
| photo3a = Allley, Jalpaiguri.jpg
| photo3b = The Raikut Temple before the Palace.JPG
| photo4a = Jalpaiguri Rajbari Gate.jpg
| photo4b = Karala riverside at night.jpg
| size = 250
| spacing = 1
| border = 0
| color = White
| position = centre
| foot_montage = TOP TO BOTTOM : <br />The Cityscape, <br />[[Dharla River|Karala Riverside]], <br />[[Raikat|Baikunthapur Rajbari Gate]], <br />[[ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ]], <br />[[Alley]], <br />Baikunthapur Palace Temple, <br />[[ᱛᱤᱥᱛᱟ ᱜᱟᱰᱟ|ᱛᱤᱥᱛᱟ]]
}}
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India West Bengal#India
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|26.52|N|88.73|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]]
| subdivision_name2 = [[ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ]]
| established_title = Founded
| established_date = ᱑᱘᱖᱙
| founder = [[ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ]]
| named_for =
| government_type = ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| governing_body = ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| leader_party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱟᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
| leader_title = ᱢᱟᱭᱚᱨ
| leader_name = -
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 =
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 89
| population_total = 169,002 <ref
| population_as_of = 2011
| population_footnotes = <ref name="Census2011">{{cite web|title=Jalpaiguri Metropolitan Region|url=http://www.census2011.co.in/census/city/194-jalpaiguri.html|website=Jalpaiguri City Census 2011 data|publisher=Census 2011|accessdate=1 January 2016}}</ref>
| population_density_km2 = auto
| population_metro = 107,341
| population_metro_footnotes =
| population_rank = ᱑᱙
| population_demonym = ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤᱭᱟᱱᱥ, ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤᱵᱟᱥᱤ
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱸᱜᱟᱞᱤ]]<ref name="wblangoff">{{cite web|title=Fact and Figures|url=https://wb.gov.in/portal/web/guest/facts-and-figures;jsessionid=JzdD9RHb7aMY5esZPtcsIVLy|website=Wb.gov.in|accessdate=10 March 2019}}</ref><ref>{{cite web|title=52nd REPORT OF THE COMMISSIONER FOR LINGUISTIC MINORITIES IN INDIA|url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|website=Nclm.nic.in|publisher=[[Ministry of Minority Affairs]]|accessdate=10 March 2019|page=85|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170525141614/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|archivedate=25 May 2017}}</ref>
| demographics1_title2 = ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info2 = [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱜᱽᱞᱤᱥ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = 735 101-735 110 (city limits), 735120-735134 (suburbs)
| area_code = +᱙᱑᱓᱕᱖
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| registration_plate = WB-71, WB-72 <sup>2</sup>
| blank1_name_sec1 = ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| blank1_info_sec1 = ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ, ᱟᱞᱤᱯᱩᱨᱫᱩᱣᱟᱨ,
| website = {{URL|http://jalpaigurimunicipality.org/}}
| footnotes =
| blank2_name_sec1 = ᱵᱤᱫᱷᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| blank2_info_sec1 = ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ, ᱨᱟᱡᱽᱜᱚᱸᱡᱽ, ᱢᱟᱭᱱᱟᱜᱩᱲᱤ, ᱰᱟᱵᱽᱜᱨᱟᱢᱼᱯᱷᱩᱞᱵᱟᱲᱤ
}}
'''ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ [[ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱟᱨ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱠᱚᱧᱮ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱬᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱫᱟᱯᱟᱞ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://wbnorthbengaldev.gov.in/HtmlPage/about_jalpaiguri.aspx|website=jalpaiguri.gov.in|title=Official Website of Jalpaiguri|accessdate=10 November 2018}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱛᱤᱥᱛᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱜᱟᱝᱱᱟᱹᱭ]] ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱦᱤᱢᱟᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱦᱟᱴᱤ ᱨᱮ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱜᱟᱰᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://jalpaiguri.gov.in/html/tourism.html|website=jalpaiguri.gov.in|title=Official Website of Jalpaiguri|accessdate=10 November 2018}}</ref> ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱦᱟᱭ ᱠᱚᱨᱴ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱨᱠᱤᱴ ᱵᱮᱸᱪ ᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱟᱹᱪᱤ ᱫᱚ [[ᱟᱱᱰᱟᱢᱟᱱ ᱟᱨ ᱱᱤᱠᱚᱵᱚᱨ ᱯᱩᱧᱡᱤᱰᱷᱤᱯ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱚᱨᱴ ᱵᱞᱮᱭᱚᱨ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name=CensusIndia2011>{{cite web |url=http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/India2/Table_3_PR_UA_Citiees_1Lakh_and_Above.pdf |title=Urban Agglomerations/Cities having population 1 lakh and above |work=Provisional Population Totals, Census of India 2011 |publisher=Census India |accessdate=10 October 2011}}</ref> ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱨᱮ JGEC ᱰᱤᱢᱰ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ, ᱠᱚᱧᱮ ᱵᱟᱸᱜᱟᱞ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱚᱲᱟᱜ, ᱱᱟᱣᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱜ ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱢᱮᱰᱤᱠᱟᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱵᱤᱥᱣᱟ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱠᱨᱤᱨᱟᱸᱜᱚᱱ/ ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ ᱚᱲᱟᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://aitcofficial.org/aitc/wb-cm-inaugurates-jalpaiguri-sports-village-2/|website=aitcofficial.org|title=Sports Village for Jalpaiguri|accessdate=5 December 2015}}</ref> <ref>{{cite web|url=https://m.telegraphindia.com/states/west-bengal/boxing-academy-for-jalpaiguri/cid/158564|website=m.telegraphindia.com|title=Biswa Bangla Krirangan in Jalpaiguri|accessdate=3 December 2015}}</ref>
ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱟᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ [[ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱪᱷᱟᱹᱴᱭᱟᱹᱨ==
''ᱡᱟᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ'' ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ: ᱵᱷᱩᱴᱟᱱᱤ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱡᱮᱼᱞᱮᱼᱯᱮᱼᱜᱚᱼᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱠᱚᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱤᱫ ᱞᱚᱞᱚ ᱞᱩᱜᱽᱲᱤ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱨᱟᱠᱚ, ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱤᱫ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱜᱮᱥᱥᱚᱱ ᱮᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱟᱨ ᱥᱩᱜᱮᱥᱥᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱮ ᱱᱚᱣᱟ ''ᱡᱟᱞᱯᱟᱭ'' ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱚᱠᱚᱭᱟᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱮᱭᱛᱩᱱ, ᱟᱨ ''ᱜᱩᱨᱤ'' ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱢᱤᱫ ᱴᱷᱟᱶ ᱾<ref>{{cite book|last=Raha|first=Manis Kumar|title=Matriliny to Patriliny: A Study of the Rabha Society|year=1989|publisher=Gian Publishing House|page=22}}</ref> ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱡᱮᱭᱛᱩᱱ ᱫᱟᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱨᱟᱭᱠᱟᱛ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱨᱟᱡᱽᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱮᱠᱩᱸᱴᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱫᱚᱱ ᱥᱚᱢᱯᱚᱛᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ, ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱠᱚᱪ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱚ ᱡᱟᱢᱤᱸᱫᱟᱨ ᱨᱮ ᱵᱟᱸᱜᱟᱞ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱩᱜᱚᱞ ᱥᱟᱥᱠᱚᱸ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱨᱟᱡᱽ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱾ ᱨᱟᱭᱟᱠ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱫᱚ ᱠᱚᱠ ᱵᱚᱝᱥᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱸᱰᱚᱠ ᱠᱚᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱑᱕᱑᱕ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱠᱟᱢᱛᱟ ᱥᱟᱢᱨᱟᱡᱽ ᱴᱷᱮᱱ ᱦᱚᱠ ᱤᱫᱤ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱤᱱ ᱥᱟᱸᱛᱷᱟᱯᱟᱠ (founded) ᱥᱤᱥᱣᱟ ᱥᱤᱝᱦᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱠᱚᱪ ᱢᱟᱦᱟᱨᱟᱡᱤᱜ ᱵᱤᱥᱣᱟ ᱥᱤᱝᱦᱟ ᱤᱡ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ <ref>[http://coochbehar.nic.in/Htmfiles/history_book.html Cooch Behar: Royal History : Book of Facts and Events], Chapter 1, p. 5</ref>
== ᱚᱛᱱᱚᱜ ==
ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ
{{coord|26.52|N|88.73|E|}} ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.fallingrain.com/world/IN/28/Jalpaiguri.html|title=Maps, Weather, and Airports for Jalpaiguri, India|work=fallingrain.com}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱗᱕ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱒᱔᱖ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱦᱮᱢᱟᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱡᱚ ᱮᱢᱚᱜᱟᱜ ᱴᱟᱺᱰᱤ (ᱛᱮᱨᱟᱭ) ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱨ ᱱᱟᱞᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱᱟ ᱟᱨ ᱦᱮᱢᱟᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱛᱮ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱᱟ ᱾ ᱛᱤᱨᱛᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱛᱚᱨ, ᱠᱚᱨᱟᱞᱟ ᱜᱟᱰᱟ, ᱚᱠᱚᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ''ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱦᱜᱩᱲᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱮᱢᱥ'' ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱᱟ, ᱚᱠᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱨ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱦᱟᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ==
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮ, ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱑᱐᱗,᱓᱔᱑ (᱕᱓,᱗᱐᱘ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱕᱓,᱖᱓᱓ ᱛᱤᱨᱛᱟᱹ) ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱑᱖᱙,᱐᱐᱒ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ; ᱘᱕,᱒᱒᱖ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱘᱓,᱗᱘᱗ ᱛᱤᱨᱛᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱐-᱖ ᱥᱟᱞ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑᱔,᱕᱒᱒ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱗+ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱘᱖.᱔᱓% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="CensusTable3">{{cite web |url=http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/India2/Table_3_PR_UA_Citiees_1Lakh_and_Above.pdf |title=Urban Agglomerations/Cities having population 1 lakh and above |work=Provisional Population Totals, Census of India 2011 |publisher=censusindia.gov |accessdate=21 October 2011 |format=pdf }}</ref>
ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱨᱮ [[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱦᱤᱱᱫᱩ]] ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱟᱸᱜᱟᱞᱤ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱫᱚ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱠᱟᱱᱟ, (ᱢᱩᱬ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱩᱱᱱᱤ) ᱾ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚᱢ ᱜᱩᱴ ᱨᱮ ᱜᱚᱨᱠᱷᱟ (ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ), ᱢᱟᱨᱣᱟᱲᱤ, ᱵᱤᱦᱟᱨᱤ, ᱯᱚᱸᱡᱟᱵᱤ, ᱟᱥᱟᱢᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱬᱤᱯᱩᱨᱤ ᱥᱮᱞᱮᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱥᱤᱭᱟ ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱨᱟᱱ ᱠᱚᱣᱟ ᱠᱚ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾
{{bar box
|title=ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=Percent
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|88.16}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ]]|green|9.64}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]]|blue|0.97}}
{{bar percent|[[ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ]]|brown|0.54}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ|magenta|1.20}}
|caption=Distribution of religions
<br /> <small>
Others include [[ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱤᱠᱷ]] (0.47%) and [[ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱡᱳᱭᱱᱳ]] (0.22%), </small>
}}
== ᱥᱤᱵᱤᱞ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱡᱩᱜᱽ ==
ᱥᱤᱵᱤᱞ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱡᱩᱜᱽ ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] ᱨᱮ [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]], [[ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ]], [[ᱵᱮᱨᱦᱟᱢᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ [[ᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱢᱟᱱ]] ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱚᱬᱮ ᱟᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱮ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱑᱘᱘᱕ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱩᱫᱩᱜᱤᱦ ᱟᱭᱩᱨᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱚᱱᱰᱮ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱤᱫᱤ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱰᱮ ᱔᱕ ᱣᱟᱨᱰ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱣᱟᱨᱰ ᱯᱟᱨᱥᱟᱫ ᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱛᱨᱤᱬᱢᱩᱞ ᱠᱚᱸᱜᱽᱨᱮᱥ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱾ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱩᱫᱩᱜᱤᱦ ᱢᱚᱦᱚᱱ ᱵᱳᱥ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱾<ref name=delimit>{{cite web
| url = http://www.wbgov.com/e-gov/English/DELIMITATION.pdf
| format = PDF
| title = Press Note, Delimitation Commission
| accessdate = 18 April 2009
| work = Assembly Constituencies in West Bengal
| publisher =Delimitation Commission
| pages = 4, 23
}}</ref>
== ᱦᱚᱨ ᱰᱟᱦᱟᱨ ==
ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱫᱚ ᱰᱩᱞᱩᱝ ᱜᱟᱰᱤ ᱨᱤᱠᱥᱟ, ᱳᱴᱚ ᱨᱤᱥᱠᱟ, ᱞᱚᱠᱟᱞ ᱵᱟᱥ ᱟᱧ ᱴᱤᱢᱯᱩ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱤᱴᱚᱨᱰ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱱᱩᱜ ᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱖-ᱥᱤᱴᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱳᱴᱚ ᱑᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱠᱚᱭ ᱦᱚᱸ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱫᱚᱨ ᱨᱮ ᱳᱴᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱮᱴᱨᱚᱞ ᱰᱨᱟᱭᱵᱮᱱ ᱳᱴᱚ ᱨᱤᱥᱠᱟ ᱨᱮᱱᱴ ᱨᱮ ᱤᱫᱤ ᱾ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱤᱫᱤ ᱜᱩᱴ ᱑᱖,᱐᱐᱐ ᱨᱤᱥᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱭᱥᱮᱸᱥ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
=== ᱨᱮᱞ ===
ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱜᱩᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱬᱮ ᱢᱩᱬ ᱨᱮᱞ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ:-
# ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
# ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱑᱙᱔᱔ ᱨᱮ ᱡᱷᱤᱦ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱱᱟᱣᱟ ᱵᱚᱸᱜᱟᱭᱜᱟᱶ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱵᱨᱚᱰ ᱜᱮᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱤᱴᱞᱮᱭᱴ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
# ᱢᱚᱦᱤᱛᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱩᱞᱫᱤᱵᱟᱲᱤᱼᱱᱟᱣᱟ ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮ ᱢᱚᱦᱤᱛᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
#ᱨᱟᱱᱤᱱᱚᱜᱚᱨ ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱡᱟᱸᱠᱥᱚᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱲᱟᱝ ᱯᱟᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱨᱮᱞ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ, ᱨᱟᱱᱤᱱᱚᱜᱚᱨ ᱟᱨ ᱮᱢᱟᱱ ᱥᱮᱨᱥᱮᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱠᱟᱢᱤ ᱭᱟᱠᱚ ᱾
#ᱱᱟᱣᱟ ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱡᱟᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱥᱩᱨᱥᱩᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱨᱮᱞ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
=== ᱥᱚᱲᱚᱠ ===
ᱠᱚᱸᱧᱮ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱱᱤᱜᱟᱢ (NBSTC) ᱵᱟᱥ ᱛᱤᱜᱩᱱ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱮᱛᱟᱡᱤ ᱥᱩᱵᱟᱥ ᱪᱚᱱᱫᱨᱚ ᱵᱳᱥ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱵᱟᱥ ᱴᱟᱨᱢᱤᱱᱚᱥ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱯᱨᱟᱵᱷᱮᱴ ᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱵᱟᱥ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱛᱤᱜᱩᱱ (Stop) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱦᱤ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱡᱚᱞᱯᱟᱭ ᱜᱩᱲᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱛᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱯᱷᱩᱸᱴᱥᱚᱞᱤᱝ, [[ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ]] ᱫᱷᱟᱹᱶᱤᱡ ᱵᱟᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱞᱯᱟᱭ ᱜᱩᱲᱤ ᱠᱷᱚᱱ [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]], [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]] ᱟᱨ [[ᱜᱩᱣᱟᱦᱟᱴᱤ]] ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮᱭᱟᱨ ᱠᱚᱱᱰᱤᱥᱚᱱ ᱥᱞᱤᱯᱟᱨ ᱠᱚᱪ ᱵᱟᱥ ᱥᱮᱵᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ:-
* NBSTC ᱰᱩᱯᱚ: ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱨᱟᱜ ᱵᱟᱥ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
* ᱠᱟᱫᱟᱢᱛᱟᱞᱟ ᱵᱟᱥ ᱴᱟᱨᱢᱤᱱᱚᱥ: ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱯᱨᱩᱯᱷ ᱵᱟᱥ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
* ᱡᱚᱞᱯᱟᱭ ᱜᱩᱲᱤ ᱨᱮᱞ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱥᱩᱨᱥᱩᱯᱩᱨ ᱥᱩᱯᱟᱨ ᱵᱟᱥ ᱥᱴᱮᱸᱰ ᱼ ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱩᱯᱟᱨ (ᱟᱨ ᱜᱮᱨᱼᱥᱴᱳᱯ) ᱵᱟᱥ ᱥᱮᱵᱟ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
* ᱱᱮᱛᱟᱡᱤ ᱥᱩᱵᱷᱚᱥ ᱪᱚᱱᱫᱨᱚ ᱵᱳᱥ ᱯᱨᱟᱵᱷᱮᱴ ᱵᱟᱥ ᱴᱟᱨᱢᱤᱱᱚᱥ: ᱰᱩᱣᱟᱨᱥ ᱴᱚᱴᱷᱟ, ᱟᱭᱤ.ᱤ., ᱢᱟᱞᱵᱟᱡᱟᱨ, ᱵᱤᱨᱯᱟᱨᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱟᱥ ᱥᱮᱵᱟ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
*ᱵᱟᱣᱵᱟᱡᱟᱨ ᱵᱟᱥ ᱥᱴᱮᱸᱰ: ᱦᱩᱞᱫᱤᱵᱟᱲᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱟᱥ ᱥᱮᱵᱟ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
=== ᱩᱰᱟᱹᱱ ===
ᱵᱟᱜᱽᱰᱚᱜᱽᱨᱟ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ, ᱔᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱫᱚ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ, ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱮᱭᱨᱚᱰᱨᱚᱢ, ᱢᱤᱪ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱯᱟᱴᱤ ᱯᱚᱸᱜᱟ ᱥᱩᱨ ᱩᱯᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱦᱟᱛᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱦᱮᱞᱤᱯᱮᱰ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱜᱮᱨᱼᱯᱷᱟᱸᱥᱥᱚᱱᱟᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
== ᱥᱮᱪᱮᱫ ==
[[File:College building side view.jpg|thumb|[[ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱤᱱᱡᱤᱱᱤᱭᱟᱨᱤᱝ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] (JGEC) ᱠᱟᱢᱯᱟᱥ]]
ᱡᱚᱞᱯᱟᱭ ᱜᱩᱲᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱥᱲᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱨ ᱯᱨᱟᱵᱷᱮᱴ ᱚᱨᱜᱟᱱᱤᱥᱟᱥᱚᱱ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱪᱟᱪᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱫᱷᱚᱢᱤᱥ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱟᱸᱜᱟᱞᱤ ᱟᱨ ᱤᱝᱜᱽᱨᱟᱹᱡᱽ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ; ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱟᱨ ᱦᱤᱱᱫᱤ [[ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱦᱚᱸ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱟᱠᱚ ᱾<ref name=educationsystem>{{cite web |title= Annual Report 2007–2008 |url= http://www.wbsed.gov.in/wbsed/readwrite/AnnualReportSchoolEducation_07-08.pdf |publisher= Department of School Education, Government of West Bengal |format= PDF |accessdate= 10 December 2011 |page= 69}}</ref><ref>{{cite web |title= List of most reputed schools in West Bengal|url= http://wbbse.org/skolkata.htm |publisher= West Bengal Board of Secondary Education |accessdate= 10 December 2011}}</ref> ᱡᱚᱞᱯᱟᱭ ᱜᱩᱲᱤ ᱨᱮ ᱟᱥᱲᱟ ''᱑᱐+᱒+᱓'' ᱭᱚᱡᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱞᱟᱱ ᱱᱟᱠᱚ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱤᱰᱤᱞ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱚ, ᱟᱪᱮᱫ ᱫᱤᱥᱩᱣᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮ ᱵᱚᱱᱚᱞ ᱤᱫᱤᱭᱟ ᱚᱱᱰᱮ ᱩᱥᱩᱞ ᱢᱤᱰᱤᱞ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱦᱩᱭᱟᱜ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] ᱠᱚᱣᱩᱱᱥᱤᱞ ᱳᱯᱷ ᱦᱟᱭᱟᱨ ᱥᱮᱠᱮᱱᱰᱟᱨᱤ ᱮᱡᱩᱠᱮᱥᱚᱱ, ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱥᱟᱨᱴᱤᱯᱷᱤᱠᱮᱴ ᱳᱯᱷ ᱥᱮᱠᱮᱱᱰᱟᱨᱤ ᱮᱡᱩᱠᱮᱥᱚᱱ (ICSE) ᱟᱨ ᱥᱮᱱᱴᱨᱟᱞ ᱵᱚᱨᱰ ᱳᱯᱷ ᱥᱮᱠᱮᱱᱰᱟᱨᱤ ᱮᱡᱩᱠᱮᱥᱚᱱ (CBSE) ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱦᱩᱭᱟᱜ ᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱒ ᱨᱮ, ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱫᱚ ᱯᱟᱦᱟᱲᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱱᱚᱜᱚᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱢᱮᱰᱤᱠᱚᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite news |last=Ganguly|first=Arnab |title=Medical college for Indian cities |url=http://www.telegraphindia.com/1120712/jsp/siliguri/story_15718501.jsp|accessdate=27 October 2012 |newspaper=The Telegraph |date=12 July 2012}}</ref>
ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱮ ᱟᱱᱱᱟᱫᱽ ᱪᱚᱱᱫᱽᱨᱚ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ, ᱟᱱᱱᱟᱫᱽ ᱪᱚᱱᱫᱽᱨᱚ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱳᱯ ᱠᱳᱢᱨᱥ, ᱯᱤ.ᱰᱤ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ, ᱥᱮᱸᱴ ᱡᱮᱵᱤᱭᱟᱨᱥ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ, ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱚᱸᱭᱮ ᱵᱟᱸᱜᱟᱞ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ, ᱒᱐᱑᱑ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱷᱚᱱ, ᱱᱚᱣᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱚᱲᱟᱜ ᱟᱨᱴᱥ, ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱠᱚᱢᱨᱥ ᱨᱮ ᱢᱟᱪᱮᱛ ᱰᱤᱜᱨᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾<ref>{{cite news|last=EOI|first=Correspondence|title=NBDD minister inaugurates multiple projects|url=http://echoofindia.com/cooch-behar-nbdd-minister-inaugurates-multiple-projects-cooch-behar-48723|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150114100759/http://echoofindia.com/cooch-behar-nbdd-minister-inaugurates-multiple-projects-cooch-behar-48723|archivedate=14 January 2015}}</ref> ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱯᱳᱞᱤᱴᱮᱠᱱᱤᱠ ᱤᱱᱴᱤᱴᱭᱩᱴ, ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱰᱤᱯᱞᱚᱢᱟ ᱞᱮᱵᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱱᱴᱤᱴᱭᱩᱴ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱚᱱᱰᱮ ᱓ ᱥᱟᱞ (᱑᱐+) ᱥᱤᱵᱤᱞ, ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱤᱠᱚᱞ, ᱢᱮᱠᱮᱱᱤᱠᱚᱞ ᱟᱨ ᱳᱴᱚᱢᱚᱵᱟᱭᱤᱞ ᱤᱸᱡᱤᱱᱤᱭᱟᱨᱤᱝ ᱟᱨ ᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ (᱑᱒+) ᱯᱷᱟᱨᱢᱮᱥᱤ ᱤᱱᱴᱤᱴᱭᱩᱴ, ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱯᱷᱨᱢᱟᱥᱤᱥᱴ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱫᱚ ᱯᱨᱚᱵᱷᱟᱭᱤᱰ ᱟᱠᱚ ᱾ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱴᱮᱪᱱᱚᱞᱚᱡᱤ ᱥᱮᱨᱮᱫ ᱠᱚᱱᱥᱤᱞ, [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]] ᱞᱮᱠᱟ ᱯᱷᱟᱨᱢᱮᱥᱤ ᱥᱞᱞᱟᱭᱟᱵᱟᱥ ᱾ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱤᱱᱰᱤᱥᱴᱨᱤᱭᱟᱞ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱤᱱᱴᱤᱴᱭᱩᱴ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
<ref>{{cite news|title=Private education Bill passed amidst Opposition walkout|url=http://thestatesman.net/index.php?option=com_content&view=article&id=415836&catid=42|accessdate=7 July 2012|newspaper=The Statesman|date=6 July 2012|archiveurl=https://archive.is/20121220042108/http://thestatesman.net/index.php?option=com_content&view=article&id=415836&catid=42|archivedate=20 December 2012}}</ref><ref>{{cite news|title=Bill passed to set up private varsity|url=http://www.asianage.com/kolkata/bill-passed-set-private-varsity-653|accessdate=7 July 2012|newspaper=Asian Age|date=7 July 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20171211054143/http://www.asianage.com/kolkata/bill-passed-set-private-varsity-653|archive-date=11 December 2017}}</ref>
ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱤᱱᱡᱤᱱᱤᱭᱟᱨᱤᱝ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱳᱣᱞᱟᱱᱟ ᱟᱵᱩᱞ ᱠᱚᱞᱟᱢ ᱟᱡᱟᱫᱽ ᱴᱮᱪᱱᱚᱞᱚᱡᱤ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱠᱟ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱚᱴᱚᱢᱚᱱᱚᱢᱳᱩᱥ ᱤᱱᱴᱤᱴᱭᱩᱴ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ᱾᱒᱗ (ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱑᱒ ᱮ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱨ ᱰᱮᱸᱯᱡᱷᱚᱨ, ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{Cite web|url=https://www.google.com/maps/@26.5456466,88.7037619,18.5z|title=Google Maps|website=Google Maps|language=en|access-date=8 August 2018}}</ref> ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱦᱟᱲᱯᱩᱨ ᱩᱯᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱮ ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱜᱮ ᱱᱟᱣᱟ ᱢᱮᱰᱤᱠᱚᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱦᱚᱵ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱞᱳ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱳ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* {{Wikivoyage-inline|Jalpaiguri}}
* [http://jalpaigurimunicipality.org/ Official website of Jalpaiguri Municipality]
* [http://jalpaiguri.nic.in/index.htm Official website of Jalpaiguri district]
* [https://web.archive.org/web/20001021190100/http://www.wb.nic.in/dist/jalpai.html West Bengal Jalpaiguri District]
* [https://web.archive.org/web/20070905172720/http://www.sjda.org/ Siliguri Jalpaiguri Development Authority]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ]]
jy4iviv1m066zqscxxvpmlxxx3cquvz
ᱡᱚᱱᱱᱚᱛ (ᱯᱷᱤᱞᱢ)
0
6327
101914
34167
2022-08-22T04:18:55Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = ᱡᱚᱱᱱᱚᱛ
| image = Jannat poster.jpg
| caption = Theatrical release poster
| director = [[ᱠᱩᱬᱟᱞ ᱫᱮᱥᱢᱩᱠᱷ]]
| producer = [[ᱢᱚᱦᱮᱥ ᱵᱷᱟᱴᱴ]]<br />[[Mukesh Bhatt]]
| story = [[ᱣᱤᱥᱟᱞ ᱵᱷᱟᱴᱴ]]
| screenplay = [[ᱠᱩᱬᱟᱞ ᱫᱮᱥᱢᱩᱠᱷ]]<br />[[Vishesh Bhatt]]
| writer = [[ᱥᱚᱸᱡᱚᱭ ᱢᱟᱥᱩᱢ]]
| starring = [[ᱤᱢᱨᱟᱱ ᱦᱟᱥᱢᱤ]]<br />[[ᱥᱳᱱᱟᱞ ᱪᱚᱩᱟᱱ]]
| music = [[ᱯᱨᱤᱛᱟᱢ]]<br />[[ᱠᱟᱢᱨᱟᱱ ᱚᱦᱢᱚᱫᱽ]]
| cinematography = [[Manoj Soni]]
| editing = [[Deven Murudeshwar]]
| studio = [[Vishesh Films]]
| distributor = Fox Star Studios
| released = {{Film date|df=y|2008|05|16}}
| runtime =
| country = [[India]]
| language = [[Hindi]]
| budget = {{INR}}120 million
| gross = {{INR}}682 million
}}
ᱡᱚᱱᱱᱚᱛ ({{transl.ᱥᱣᱚᱨᱜᱽ}}) [[ᱠᱩᱬᱟᱞ ᱫᱮᱥᱢᱩᱠᱷ]] ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨᱤᱡ ᱟᱨ [[ᱢᱩᱠᱮᱥ ᱜᱷᱟᱴ]] ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱒᱐᱐᱘ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱵᱮ- ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱨᱚᱢᱟᱸᱥ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ [[ᱤᱢᱨᱟᱱ ᱦᱟᱥᱢᱤ]] [[ᱥᱳᱱᱚᱞ ᱪᱟᱩᱦᱟᱱ]] ᱟᱥᱚᱞ ᱯᱟᱯᱟᱴ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱤᱱᱟ᱾ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱢᱤᱫ ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱸ- ᱛᱟᱦᱟᱸ ᱫᱟᱲᱟᱱ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱵᱮ-ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱟᱨ ᱩᱯᱵᱷᱚᱠᱛᱟᱣᱟᱫᱽ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚᱞᱫᱚᱞ ᱨᱮ ᱡᱷᱟᱹᱞᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱑᱖ ᱢᱮ ᱒᱐᱐᱘ ᱨᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡᱽ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱯᱷᱚᱞᱛᱟ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱨᱟᱠᱟᱵᱽ ᱮᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱥᱚᱢᱤᱠᱷᱠᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱡᱷᱮ ᱯᱨᱚᱛᱩᱠᱨᱤᱭᱟ ᱧᱟᱢ ᱟᱨ ᱵᱚᱠᱥ ᱚᱯᱷᱤᱥ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱱᱟᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱮᱱᱟ᱾
==ᱛᱮᱛᱮᱫ==
ᱟᱨᱡᱩᱱ([[ᱤᱢᱨᱟᱱ ᱦᱟᱥᱢᱤ]]) ᱢᱤᱫ ᱡᱩᱣᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱩᱥᱟᱨᱟ ᱴᱟᱡᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱨᱤᱠᱟ ᱮ ᱫᱟᱦᱚ ᱮᱫᱟ᱾ ᱢᱤᱫ ᱢᱚᱞ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱢᱤᱫ ᱠᱩᱲᱤ, ᱡᱚᱭᱟ(ᱥᱳᱱᱚᱞ ᱪᱟᱩᱦᱟᱱ) ᱥᱟᱶ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱥᱟᱶ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱨᱮ ᱫᱩᱲᱩᱵ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱡᱚᱭᱟ ᱠᱟᱸᱪ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱠᱮᱥ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱫ ᱢᱤᱫ [[ᱢᱩᱸᱫᱟᱢ]] ᱪᱩᱠᱩ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱟᱸᱪ ᱮ ᱨᱟᱹᱯᱩᱫ ᱮᱫ ᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱩᱱᱤ ᱢᱚᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱚ ᱡᱚᱜᱟᱣ ᱟᱱ [[ᱜᱟᱨᱰ]] ᱠᱚ ᱥᱟᱵᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱛᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱤᱱᱥᱯᱮᱠᱴᱚᱨ ᱚᱡᱚᱭ ([[ᱥᱚᱢᱤᱨ ᱠᱚᱪᱟᱨ]]) ᱩᱱᱤ ᱪᱮᱛᱟᱣᱟᱱᱤ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱤᱠᱟ ᱠᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱮ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱡᱮ ᱩᱱᱩ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟᱭ ᱵᱟᱰᱟᱭᱮ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ᱾ ᱡᱚᱭᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ, ᱩᱱᱤ ᱡᱟᱜ ᱥᱟᱠᱤᱞ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱚᱰᱚᱜ ᱠᱟᱛᱮᱜ [[ᱠᱤᱥᱟᱬ ᱦᱚᱲ]] ᱵᱟᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱢᱚᱱᱮ ᱮᱫ-ᱟ, ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ-ᱱᱟᱥᱮ ᱛᱟᱥ ᱠᱚ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱠᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱚᱡᱷᱮ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱢᱮᱪ ᱨᱮ ᱵᱟᱡᱤ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱩᱥᱟᱨᱟ ᱜᱮ ᱠᱤᱥᱟᱬ ᱜᱚᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾
==ᱯᱟᱯᱟᱴ ᱠᱚ==
•[[ᱤᱢᱟᱨᱟᱱ ᱦᱟᱥᱢᱤ]] ᱟᱨᱡᱩᱱ ᱫᱤᱪᱷᱤᱛ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ᱾
•[[ᱥᱳᱱᱟᱞ ᱪᱟᱩᱦᱟᱱ]] ᱡᱚᱭᱟ ᱴᱟᱛᱷᱩᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ᱾
•[[ᱥᱚᱢᱤᱨ ᱠᱚᱪᱟᱨ]] ᱮᱥᱯᱤ ᱥᱨᱠᱷᱟᱨ ᱢᱟᱞᱦᱚᱛᱨᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ᱾ <br>
•[[ᱣᱤᱥᱟᱞ ᱢᱟᱞᱦᱚᱛᱨᱟ]] ᱣᱤᱥᱟᱞ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ᱾
•[[ᱡᱟᱣᱮᱫᱽ ᱥᱮᱠᱷ]] ᱚᱸᱰᱚᱨᱣᱚᱨᱞᱰ ᱰᱚᱱ ᱚᱵᱩ ᱤᱵᱨᱟᱦᱤᱢ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ᱾<br>
•[[ᱣᱤᱯᱤᱱ ᱥᱟᱨᱢᱟ]] ᱟᱨᱡᱩᱱ ᱨᱤᱱᱡ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ᱾<br>
•[[ᱚᱵᱷᱤᱢᱚᱱᱭᱩ ᱥᱤᱝ]] ᱚᱵᱩ ᱤᱵᱨᱟᱦᱤᱢ ᱨᱤᱱ ᱜᱟᱛᱮ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱚᱠᱤᱞ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ᱾
==ᱥᱤᱠᱣᱚᱞ==
ᱡᱚᱱᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱥᱟᱨ ᱠᱟᱹᱲᱤ ᱔ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱒ ᱨᱮ ᱡᱚᱱᱱᱚᱛ ᱒ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱤᱞᱤᱡᱽ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱥᱤᱠᱣᱚᱞ ᱨᱮ ᱟᱥᱚᱞ ᱱᱤᱨᱫᱮᱥᱚᱱ/ᱥᱚᱫᱚᱨᱤᱡ ᱫᱚᱞ ᱚᱸᱰᱮ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱ- ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱚᱸ ᱠᱩᱬᱟᱞ ᱫᱮᱥᱢᱩᱠᱷ ᱟᱨ ᱢᱚᱦᱮᱥ ᱵᱷᱟᱴᱴ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱛᱮ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱫᱚᱦᱲᱟ ᱢᱩᱠᱮᱥ ᱵᱷᱟᱴᱴ ᱟᱨ ᱢᱚᱦᱮᱥ ᱵᱷᱟᱴᱴ ᱛᱤᱠᱤᱱ ᱠᱤᱱ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱠᱮᱫ-ᱟ᱾ ᱤᱢᱨᱟᱱ ᱦᱟᱥᱢᱤ ᱦᱚᱸ ᱫᱚᱦᱲᱟ ᱛᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱥᱚᱞ ᱯᱟᱯᱟᱴ ᱤᱡ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ [[ᱤᱥᱟ ᱜᱩᱯᱛᱟ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱚᱯᱚᱡᱤᱴ ᱮ ᱧᱮᱞ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱮᱱᱟ᱾ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ [[ᱨᱟᱬᱫᱤᱯ ᱦᱩᱰᱽᱰᱟ]] ᱢᱤᱫ ᱜᱚᱲᱚ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱵᱷᱩᱢᱤᱠᱟ ᱨᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟᱭ᱾ ᱥᱤᱠᱣᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱯᱨᱤᱛᱟᱢ ᱮ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱞᱮᱫ-ᱟ᱾ ᱡᱚᱱᱱᱚᱛ ᱒ ᱠᱟᱢᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱥᱚᱯᱷᱚᱞ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱟᱶᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱖᱕᱐ ᱢᱤᱞᱤᱭᱳᱱ ᱴᱟᱠᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱮᱫ-ᱟᱭ᱾
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* [http://www.thereviewer.in/jannat-2/ ᱡᱚᱱᱱᱚᱛ ᱒ ᱥᱚᱢᱤᱪᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱣᱤ]
* [http://www.jannat.visheshfilms.com ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱣᱮᱵᱽᱥᱟᱭᱤᱴ]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
5uvbt7wac5511p3k6h90eu1q2m2y532
ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
6351
101853
88743
2022-08-22T01:52:42Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = [[Districts of Bihar|ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| total_type = Total
| native_name =
| image_map = Bihar district location map Jehanabad.svg
| map_caption = ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱳᱠᱮᱥᱚᱱ
| coordinates =
| coor_pinpoint = Jehanabad
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = [[States and union territories of India|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
| subdivision_type2 = [[Administrative divisions of India|ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name2 = [[Magadh division|ᱢᱚᱜᱚᱫᱷ]]
| established_title = Established
| established_date =
| seat_type = ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹᱥᱟᱲᱟ
| seat = [[ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ]]
| parts_type = [[Tehsils of India|Tehsils]]
| parts_style = para
| p1 =
| area_total_km2 = 931
| area_footnotes =
| population_as_of = 2011
| population_total = 11,25,313
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ
| demographics1_title1 = [[Literacy in India|ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ]]
| demographics1_info1 =
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| demographics1_info2 = 918<ref name=districtcensus/>
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 = [[Lok Sabha|ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
| leader_name1 = [[Jahanabad (Lok Sabha constituency)|ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ]]
| leader_title2 =
| leader_name2 =
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +05:30
| registration_plate =
| blank_name_sec1 = [[Indian road network|ᱢᱩᱲᱩᱛ ᱢᱟᱨᱟᱝᱦᱚᱨ ᱠᱚ]]
| blank_info_sec1 = [[National Highway 83 (India)|NH 83]]
| blank_name_sec2 = Average annual precipitation
| blank_info_sec2 = 1074 mm
| website = http://jehanabad.bih.nic.in/
}}
'''ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹᱥᱟᱲᱟ ᱫᱚ [[ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref>"[https://books.google.com/books?id=dSZ987-0Fb8C Bihar Tourism: Retrospect and Prospect]," Udai Prakash Sinha and Swargesh Kumar, Concept Publishing Company, 2012, ISBN 9788180697999</ref><ref>"[https://books.google.com/books?id=MMmNVZ4mP98C Revenue Administration in India: A Case Study of Bihar]," G. P. Singh, Mittal Publications, 1993, ISBN 9788170993810</ref>
ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱮᱜᱮᱞ ᱤᱨᱟᱹᱞ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹᱥᱟᱲᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ [[ᱢᱚᱜᱚᱫᱷ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱢᱚᱜᱚᱫᱷ]] ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱔᱕ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ [[ᱜᱚᱭᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱔᱓ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱾
ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱜᱟᱰᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱫᱚᱨᱫᱷᱟ ᱟᱨ ᱡᱚᱢᱩᱱᱟᱭᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ , ᱚᱱᱟ ᱠᱤᱱᱟᱜ ᱢᱤᱞᱚᱱ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱚᱜᱚᱫᱷ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱟᱨᱴᱞᱮᱸᱰ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟᱣᱟᱨᱤ ᱨᱚᱲ ᱛᱮ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱚᱜᱟᱦᱤ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱱᱤᱛᱚᱜᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱑᱘᱗᱒ ᱨᱮ ᱜᱚᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱥᱚᱵᱽᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱑ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱑᱙᱘᱖ ᱥᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱛᱮ ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱵᱟᱨᱟᱵᱚᱨ ᱜᱚᱸᱜᱷᱚᱨ ᱠᱚᱫᱚ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱮ ᱨᱚᱠ-ᱠᱟᱴ ᱜᱚᱸᱜᱷᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱢᱚᱣᱨᱚ ᱱᱟᱝ (᱓᱓᱒-᱑᱘᱕ BCE) ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱜᱟᱱ ᱫᱚ ᱚᱥᱳᱠᱟᱜ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱚᱞ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱷᱩᱢᱤᱦᱟᱨ ᱦᱟᱥᱟ ᱢᱟᱹᱞᱤᱠ (ᱡᱩᱢᱤᱫᱟᱨ) ᱵᱟᱵᱽᱬᱮ ᱟᱨ ᱡᱟᱫᱚᱵᱽ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱤᱱ ᱟᱨ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱹᱠᱤᱱ ᱜᱮ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱤᱱ ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱤᱱ ᱵᱷᱩᱢᱤᱦᱟᱨ ᱵᱟᱵᱽᱬᱮ ᱟᱨ ᱱᱚᱠᱥᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱜᱩᱴ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱡᱟᱹᱛᱤᱵᱟᱹᱫᱤ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱰᱷᱟᱣ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱛᱷᱤᱛᱤ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱥᱩᱫᱷᱟᱹᱨ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱨᱮᱰ ᱠᱳᱨᱤᱰᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref>{{cite web|url=http://intellibriefs.blogspot.com/2009/12/naxal-menace-83-districts-under.html |title=83 districts under the Security Related Expenditure Scheme |publisher=IntelliBriefs |date= 2009-12-11 |accessdate=2011-09-17}}</ref>
== ᱚᱛᱱᱚ ==
ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱙᱓᱒ ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ (932 sq mi)<ref name='Reference Annual'>{{cite book | last1 = Srivastava, Dayawanti et al. (ed.) | title = India 2010: A Reference Annual | chapter = States and Union Territories: Bihar: Government | edition = 54th | publisher = Additional Director General, Publications Division, [[Ministry of Information and Broadcasting (India)]], [[Government of India]] | year = 2010 | location = New Delhi, India | pages = 1118–1119 | isbn = 978-81-230-1617-7}}</ref> ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱛᱩᱞᱟᱹᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱢᱮᱠᱥᱤᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ Isla Ángel de la Guarda ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱹᱨᱤᱜᱼᱟ ᱾ <ref name='Islands'>{{cite web | url = http://islands.unep.ch/Tiarea.htm | title = Island Directory Tables: Islands by Land Area | accessdate = 2011-10-11 | date = 1998-02-18 | publisher = [[United Nations Environment Program]] | quote = Isla Ángel de la Guarda 931km2}}</ref>
ᱚᱱᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱫᱟᱹᱞ, ᱪᱟᱣᱞᱮ ᱟᱨ ᱡᱚ ᱡᱟᱹᱞᱤ ᱠᱚ ᱪᱟᱥᱵᱟᱥ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱮ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ, ᱞᱚᱞᱚ ᱟᱨ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱾
== ᱟᱨᱡᱟᱣ ==
ᱚᱱᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚ ᱪᱟᱥᱵᱟᱥ ᱜᱮ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱠᱟᱢᱠᱟᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱠᱷᱚᱸᱰ ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱜᱮ ᱥᱚᱵᱽᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱮᱭᱟᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱩᱞᱩᱠ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱺ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ, ᱠᱟᱠᱚ, ᱢᱚᱜᱚᱱᱜᱚᱸᱡᱽ, ᱜᱷᱳᱥᱤ, ᱦᱩᱞᱟᱥᱜᱚᱸᱡᱽ, ᱢᱟᱠᱷᱫᱩᱢᱯᱩᱨ, ᱟᱨ ᱨᱚᱛᱱᱤ ᱯᱷᱚᱨᱤᱫᱽᱯᱩᱨ ᱾
== ᱥᱮᱪᱮᱫ ==
ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱫᱚ ᱯᱨᱟᱭᱵᱷᱮᱴ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱫᱤᱜᱽᱵᱷᱟᱜᱽ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱚᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱜᱚᱨᱚᱡᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱮᱢ ᱜᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱚᱫᱚ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱺ ᱥᱣᱟᱢᱤ ᱥᱚᱦᱟᱡᱚᱱᱚᱸᱫᱽ ᱯᱚᱵᱽᱞᱤᱠ ᱤᱥᱠᱩᱞ, ᱥᱟᱭᱤ ᱥᱮᱱᱴᱨᱟᱞ ᱯᱚᱵᱽᱞᱤᱠ ᱤᱥᱠᱩᱞ ᱥᱩᱞᱛᱟᱱᱤ ᱯᱚᱱᱰᱩᱭᱤ, ᱯᱚᱨᱯᱚᱞ ᱴᱟᱣᱩᱱ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ, ᱡᱮ.ᱮᱱ.ᱵᱷᱤ., ᱰᱤ.ᱮ.ᱵᱷᱤ ᱟᱥᱲᱟ, ᱵᱤ.ᱵᱷᱤ.ᱮᱱ., ᱯᱤ.ᱯᱤ.ᱮᱥ., ᱢᱟᱱᱚᱥ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ, ᱠᱮᱸᱫᱽᱨᱤᱭᱚ ᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱞᱚᱭᱚ, ᱥᱣᱟᱢᱤ ᱵᱤᱵᱮᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱩᱱᱩᱥᱩᱞ ᱟᱥᱲᱟ ᱛᱮᱦᱴᱟ ᱾
== ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ==
{{bar box
|title=ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱨᱟ
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|᱘᱐.᱘᱗}}
{{bar percent|[[ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ]]|green|᱑᱘.᱗᱓}}
{{bar percent|Not Stated|black|0.29}}
{{bar percent|ᱠᱮᱨᱮᱥᱛᱟᱱ|blue|᱐.᱐᱖}}
{{bar percent|ᱵᱩᱫᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|yellow|᱐.᱐᱒}}
{{bar percent|ᱥᱤᱠᱷ|olive|᱐.᱐᱑}}
{{bar percent|ᱡᱮᱭᱱ|brown|᱐.᱐᱑}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱚ|grey|᱐.᱐᱑}}
}}
[[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱫᱚ ᱑,᱑᱒᱔,᱑᱗᱖ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ <ref name=districtcensus>{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | accessdate = 2011-09-30 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in}}</ref>ᱢᱚᱴᱟᱢᱚᱴᱤ ᱧᱮᱞ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱭᱯᱨᱚᱥ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱟᱶ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱹᱨᱤ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ <ref name="cia">
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* [http://jehanabad.bih.nic.in/ Jehanabad district website]
* [https://web.archive.org/web/20110430231908/http://www.allaboutbihar.com/districts/jehanabad/index.php Jehanabad Information Portal]
{{coord|24|45|N|85|00|E|region:IN_type:adm2nd|display=title}}
{{Commons category}}
btg6aq1kvn7bh66qn82vq68xaddxx9j
101854
101853
2022-08-22T01:53:26Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = [[Districts of Bihar|ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| total_type = Total
| native_name =
| image_map = Bihar district location map Jehanabad.svg
| map_caption = ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱳᱠᱮᱥᱚᱱ
| coordinates =
| coor_pinpoint = Jehanabad
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = [[States and union territories of India|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
| subdivision_type2 = [[Administrative divisions of India|ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name2 = [[Magadh division|ᱢᱚᱜᱚᱫᱷ]]
| established_title = Established
| established_date =
| seat_type = ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹᱥᱟᱲᱟ
| seat = [[ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ]]
| parts_type = [[Tehsils of India|Tehsils]]
| parts_style = para
| p1 =
| area_total_km2 = 931
| area_footnotes =
| population_as_of = 2011
| population_total = 11,25,313
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ
| demographics1_title1 = [[Literacy in India|ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ]]
| demographics1_info1 =
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| demographics1_info2 = 918<ref name=districtcensus/>
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 = [[Lok Sabha|ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
| leader_name1 = [[Jahanabad (Lok Sabha constituency)|ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ]]
| leader_title2 =
| leader_name2 =
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +05:30
| registration_plate =
| blank_name_sec1 = [[Indian road network|ᱢᱩᱲᱩᱛ ᱢᱟᱨᱟᱝᱦᱚᱨ ᱠᱚ]]
| blank_info_sec1 = [[National Highway 83 (India)|NH 83]]
| blank_name_sec2 = Average annual precipitation
| blank_info_sec2 = 1074 mm
| website = http://jehanabad.bih.nic.in/
}}
'''ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹᱥᱟᱲᱟ ᱫᱚ [[ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref>"[https://books.google.com/books?id=dSZ987-0Fb8C Bihar Tourism: Retrospect and Prospect]," Udai Prakash Sinha and Swargesh Kumar, Concept Publishing Company, 2012, ISBN 9788180697999</ref><ref>"[https://books.google.com/books?id=MMmNVZ4mP98C Revenue Administration in India: A Case Study of Bihar]," G. P. Singh, Mittal Publications, 1993, ISBN 9788170993810</ref>
ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱮᱜᱮᱞ ᱤᱨᱟᱹᱞ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹᱥᱟᱲᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ [[ᱢᱚᱜᱚᱫᱷ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱢᱚᱜᱚᱫᱷ]] ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱔᱕ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ [[ᱜᱚᱭᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱔᱓ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱾
ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱜᱟᱰᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱫᱚᱨᱫᱷᱟ ᱟᱨ ᱡᱚᱢᱩᱱᱟᱭᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ , ᱚᱱᱟ ᱠᱤᱱᱟᱜ ᱢᱤᱞᱚᱱ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱚᱜᱚᱫᱷ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱟᱨᱴᱞᱮᱸᱰ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟᱣᱟᱨᱤ ᱨᱚᱲ ᱛᱮ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱚᱜᱟᱦᱤ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱱᱤᱛᱚᱜᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱑᱘᱗᱒ ᱨᱮ ᱜᱚᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱥᱚᱵᱽᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱑ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱑᱙᱘᱖ ᱥᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱛᱮ ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱵᱟᱨᱟᱵᱚᱨ ᱜᱚᱸᱜᱷᱚᱨ ᱠᱚᱫᱚ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱮ ᱨᱚᱠ-ᱠᱟᱴ ᱜᱚᱸᱜᱷᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱢᱚᱣᱨᱚ ᱱᱟᱝ (᱓᱓᱒-᱑᱘᱕ BCE) ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱜᱟᱱ ᱫᱚ ᱚᱥᱳᱠᱟᱜ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱚᱞ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱷᱩᱢᱤᱦᱟᱨ ᱦᱟᱥᱟ ᱢᱟᱹᱞᱤᱠ (ᱡᱩᱢᱤᱫᱟᱨ) ᱵᱟᱵᱽᱬᱮ ᱟᱨ ᱡᱟᱫᱚᱵᱽ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱤᱱ ᱟᱨ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱹᱠᱤᱱ ᱜᱮ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱤᱱ ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱤᱱ ᱵᱷᱩᱢᱤᱦᱟᱨ ᱵᱟᱵᱽᱬᱮ ᱟᱨ ᱱᱚᱠᱥᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱜᱩᱴ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱡᱟᱹᱛᱤᱵᱟᱹᱫᱤ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱰᱷᱟᱣ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱛᱷᱤᱛᱤ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱥᱩᱫᱷᱟᱹᱨ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱨᱮᱰ ᱠᱳᱨᱤᱰᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref>{{cite web|url=http://intellibriefs.blogspot.com/2009/12/naxal-menace-83-districts-under.html |title=83 districts under the Security Related Expenditure Scheme |publisher=IntelliBriefs |date= 2009-12-11 |accessdate=2011-09-17}}</ref>
== ᱚᱛᱱᱚ ==
ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱙᱓᱒ ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ (932 sq mi)<ref name='Reference Annual'>{{cite book | last1 = Srivastava, Dayawanti et al. (ed.) | title = India 2010: A Reference Annual | chapter = States and Union Territories: Bihar: Government | edition = 54th | publisher = Additional Director General, Publications Division, [[Ministry of Information and Broadcasting (India)]], [[Government of India]] | year = 2010 | location = New Delhi, India | pages = 1118–1119 | isbn = 978-81-230-1617-7}}</ref> ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱛᱩᱞᱟᱹᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱢᱮᱠᱥᱤᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ Isla Ángel de la Guarda ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱹᱨᱤᱜᱼᱟ ᱾ <ref name='Islands'>{{cite web | url = http://islands.unep.ch/Tiarea.htm | title = Island Directory Tables: Islands by Land Area | accessdate = 2011-10-11 | date = 1998-02-18 | publisher = [[United Nations Environment Program]] | quote = Isla Ángel de la Guarda 931km2}}</ref>
ᱚᱱᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱫᱟᱹᱞ, ᱪᱟᱣᱞᱮ ᱟᱨ ᱡᱚ ᱡᱟᱹᱞᱤ ᱠᱚ ᱪᱟᱥᱵᱟᱥ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱮ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ, ᱞᱚᱞᱚ ᱟᱨ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱾
== ᱟᱨᱡᱟᱣ ==
ᱚᱱᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚ ᱪᱟᱥᱵᱟᱥ ᱜᱮ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱠᱟᱢᱠᱟᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱠᱷᱚᱸᱰ ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱜᱮ ᱥᱚᱵᱽᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱮᱭᱟᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱩᱞᱩᱠ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱺ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ, ᱠᱟᱠᱚ, ᱢᱚᱜᱚᱱᱜᱚᱸᱡᱽ, ᱜᱷᱳᱥᱤ, ᱦᱩᱞᱟᱥᱜᱚᱸᱡᱽ, ᱢᱟᱠᱷᱫᱩᱢᱯᱩᱨ, ᱟᱨ ᱨᱚᱛᱱᱤ ᱯᱷᱚᱨᱤᱫᱽᱯᱩᱨ ᱾
== ᱥᱮᱪᱮᱫ ==
ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱫᱚ ᱯᱨᱟᱭᱵᱷᱮᱴ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱫᱤᱜᱽᱵᱷᱟᱜᱽ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱚᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱜᱚᱨᱚᱡᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱮᱢ ᱜᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱚᱫᱚ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱺ ᱥᱣᱟᱢᱤ ᱥᱚᱦᱟᱡᱚᱱᱚᱸᱫᱽ ᱯᱚᱵᱽᱞᱤᱠ ᱤᱥᱠᱩᱞ, ᱥᱟᱭᱤ ᱥᱮᱱᱴᱨᱟᱞ ᱯᱚᱵᱽᱞᱤᱠ ᱤᱥᱠᱩᱞ ᱥᱩᱞᱛᱟᱱᱤ ᱯᱚᱱᱰᱩᱭᱤ, ᱯᱚᱨᱯᱚᱞ ᱴᱟᱣᱩᱱ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ, ᱡᱮ.ᱮᱱ.ᱵᱷᱤ., ᱰᱤ.ᱮ.ᱵᱷᱤ ᱟᱥᱲᱟ, ᱵᱤ.ᱵᱷᱤ.ᱮᱱ., ᱯᱤ.ᱯᱤ.ᱮᱥ., ᱢᱟᱱᱚᱥ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ, ᱠᱮᱸᱫᱽᱨᱤᱭᱚ ᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱞᱚᱭᱚ, ᱥᱣᱟᱢᱤ ᱵᱤᱵᱮᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱩᱱᱩᱥᱩᱞ ᱟᱥᱲᱟ ᱛᱮᱦᱴᱟ ᱾
== ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ==
{{bar box
|title=ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱨᱟ
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|᱘᱐.᱘᱗}}
{{bar percent|[[ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ]]|green|᱑᱘.᱗᱓}}
{{bar percent|Not Stated|black|0.29}}
{{bar percent|ᱠᱮᱨᱮᱥᱛᱟᱱ|blue|᱐.᱐᱖}}
{{bar percent|ᱵᱩᱫᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|yellow|᱐.᱐᱒}}
{{bar percent|ᱥᱤᱠᱷ|olive|᱐.᱐᱑}}
{{bar percent|ᱡᱮᱭᱱ|brown|᱐.᱐᱑}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱚ|grey|᱐.᱐᱑}}
}}
[[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱫᱚ ᱑,᱑᱒᱔,᱑᱗᱖ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ <ref name=districtcensus>{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | accessdate = 2011-09-30 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in}}</ref>ᱢᱚᱴᱟᱢᱚᱴᱤ ᱧᱮᱞ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱭᱯᱨᱚᱥ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱟᱶ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱹᱨᱤ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* [http://jehanabad.bih.nic.in/ Jehanabad district website]
* [https://web.archive.org/web/20110430231908/http://www.allaboutbihar.com/districts/jehanabad/index.php Jehanabad Information Portal]
{{coord|24|45|N|85|00|E|region:IN_type:adm2nd|display=title}}
{{Commons category}}
gjq8rde8wk7brx1zkwfwujxqkxifzjk
ᱡᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
6366
101940
34511
2022-08-22T04:51:51Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| total_type = Total
| native_name = जालौर जिला
| image_map = Map rajasthan dist Jalore.png
| map_caption =
| coordinates =
| coor_pinpoint = ᱡᱟᱞᱳᱨ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]]
| subdivision_type2 = ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱᱰ (Division)
| subdivision_name2 =
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = ᱡᱟᱞᱳᱨ ᱱᱟᱝᱜᱽᱨᱟᱦᱟ
| parts_type =
| parts_style =
| p1 =
| area_total_km2 = 10,640
| area_footnotes =
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_total = 1,448,486
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤᱠ
| demographics1_title1 = ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱫᱚᱨ
| demographics1_info1 = ᱕᱕.᱕᱘%
| demographics1_title2 =951 ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| demographics1_info2 =
| leader_title =
| leader_name =
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +05:30
| registration_plate =
| blank_name_sec1 = ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱮ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 = ᱦᱚᱲ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱢᱟᱹᱪᱤ
| blank_info_sec2 =
| blank1_name_sec2 = ᱨᱟᱭ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱢᱟᱹᱪᱤ
| blank1_info_sec2 =
| website =
}}
ᱡᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱮ ᱜᱮᱞ ᱯᱮ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱴᱮᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱡᱟᱞᱳᱨ ᱱᱟᱝᱜᱽᱨᱟᱦᱟ ᱜᱮ ᱱᱤᱭᱟ. ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱵᱷᱟ.ᱴᱤᱭᱟ. ᱴᱷᱟ.ᱭ ᱫᱚ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱮᱱ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱜᱚᱴᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱜᱩᱴ ᱑᱐,᱖᱔᱐ ᱪᱟ.ᱣᱠᱟ. ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱟᱨ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱛᱮ ᱴᱚᱯᱟᱨ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱜᱩᱴ : ᱑,᱘᱒᱘,᱗᱓᱐ ᱡᱚᱱᱟ, ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱛ==
ᱱᱤᱭᱟ. ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱭᱮ-ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱛᱮ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱢᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱠᱚᱭᱮ-ᱥᱟᱢᱥᱝ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱛᱮ ᱫᱚ ᱯᱟ.ᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱮᱛᱚᱢ - ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱛ3 ᱫᱚ [[ᱥᱤᱨᱚᱦᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ- ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱛᱮ ᱫᱚ ᱜᱩᱡᱨᱟᱛ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱱᱟᱥ ᱠᱚᱱᱴᱷᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱠᱟ.ᱣᱰᱤ ᱟ.ᱨᱤ==
᱒᱐᱐᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱯᱚᱧᱪᱟᱪᱚᱛ ᱢᱚᱱᱛᱨᱟᱱᱟᱞᱚᱭ ᱫᱚ ᱒᱕0 ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱡᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱚ ᱛᱟᱭᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱ ᱛᱮ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱫᱟ, ᱢᱩᱴ ᱖᱔᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ । ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱷᱟᱞᱣᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱵᱟᱨ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱱᱟᱦᱟᱜ Backward Region Grant Fund Programme (BRGF) ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱟ.ᱣᱰᱤ ᱜᱚᱲᱚᱭ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱮᱫᱟ।<ref>{{cite web|author=Ministry of Panchayati Raj |date=8 September 2009 |title=A Note on the Backward Regions Grant Fund Programme |publisher=National Institute of Rural Development |url=http://www.nird.org.in/brgf/doc/brgf_BackgroundNote.pdf |accessdate=27 September 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120405033402/http://www.nird.org.in/brgf/doc/brgf_BackgroundNote.pdf |archivedate=April 5, 2012 }}</ref>
==ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ==
{{ pie chart
|thumb=right
|caption=᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ
|label1 = ᱦᱤᱱᱫᱤ |value1 = 99.25 |color1 = Orange
|label2 = ᱮᱴᱟᱜ|value2 = 0.75|color2 = Green
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱛᱮ, ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱟᱭ ᱠᱟᱲᱟ ᱙᱙.᱒᱕% ᱦᱤᱥ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱞᱟᱲ ᱪᱟᱲ ᱮᱫᱟ, ᱟᱨ ᱥᱟᱨᱮᱡ ᱐.᱗᱕ ᱦᱤᱥ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱩᱲᱫᱩ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱞᱟᱲ ᱪᱟᱲ ᱮᱫᱟ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱜᱚᱜᱚ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱢᱮᱱᱛᱮ᱾<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-16.html 2011 Census of India, Population By Mother Tongue]</ref>
{{bar box
|title= ᱡᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭ
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|94.76}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ]]|green|04.32}}
}}
ᱱᱤᱭᱟ. ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ ᱙᱔.᱗᱖% ᱦᱤᱥ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱠᱚ ᱯᱟᱧᱡᱟᱭ ᱮᱫᱟ, ᱟᱨ ᱥᱟᱭ ᱠᱟᱲᱟ ᱐᱔.᱓᱒% ᱦᱩᱥ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱟᱧᱡᱟᱭᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱨᱮᱡ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱮᱴᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱠᱚ ᱯᱟᱧᱡᱟᱭᱮᱫᱟ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱡᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱜᱩᱴ ᱑,᱘᱓᱐,᱑᱕᱑ ᱡᱚᱱᱟ, ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱦᱤᱥᱟ.ᱵᱽ ᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ '''ᱠᱚᱥᱚᱣᱚ''' ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱱᱟ.ᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱮᱵᱮᱨᱟᱥᱠᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱩᱱᱟ.ᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾ᱱᱤᱭᱟ. ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱖᱔᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱒᱖᱐ ᱮᱞᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱯᱟᱲᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱪᱟ.ᱣᱠᱟ. ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱟᱨ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱑᱗᱒ ᱡᱚᱱᱟ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱜᱤᱨᱟ.ᱵᱟᱥ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱯᱟᱨᱚᱢᱮᱱ ᱜᱮ-ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱒᱐᱐᱑ - ᱒᱐᱑᱑ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟ.ᱰᱚᱜ ᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱒᱖.᱓᱑%᱾ ᱡᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱜᱮ- ᱥᱟᱭ ᱦᱮᱨᱮᱞ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱛᱮ ᱙᱕᱑ ᱡᱚᱱᱟ ᱢᱟᱭᱡᱤᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱜ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱕᱕.᱕᱘%᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱚᱛᱱᱚᱛ]]
2upx7p2aaolzf609tjr9x4gn8pzmb8s
ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
6430
101842
94788
2022-08-22T01:43:40Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = [[ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| total_type = ᱜᱩᱴ
| native_name =
| image_map = Jashpur in Chhattisgarh (India).svg
| map_caption = ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮ
| coordinates =
| coor_pinpoint = ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ]]
| subdivision_type2 =
| subdivision_name2 =
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ]]
| parts_type = ᱛᱚᱦᱥᱤᱞ
| parts_style = ᱯᱟᱨᱟ
| p1 = ᱘
| area_total_km2 = 5,838
| area_footnotes =
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_total = 851,669
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞ
| demographics1_title1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| demographics1_info1 = ᱘᱒%
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| demographics1_info2 = ᱑᱐᱐᱐:᱑᱐᱐᱔
| leader_title = ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚᱞᱮᱥᱴᱚᱨ ᱟᱨ ᱢᱟᱡᱤᱥᱴᱨᱮᱴ
| leader_name = ᱱᱤᱞᱮᱥᱠᱩᱢᱟᱨ ᱢᱚᱦᱟᱫᱮᱵ ᱪᱷᱤᱨᱥᱚᱜᱚᱨ
| leader_title1 = ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| leader_name1 = ᱑
| leader_title2 = ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| leader_name2 = ᱓
ᱠᱩᱱᱠᱩᱨᱤ
ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ
ᱯᱟᱛᱷᱚᱲᱜᱟᱶ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| registration_plate =
| blank_name_sec1 = ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱰᱟᱦᱟᱨ
| blank_info_sec1 = ᱑(NH-43)
| blank_name_sec2 = Average annual precipitation
| blank_info_sec2 = 1400 mm
| website = {{URL|http://jashpur.nic.in/}}
}}
'''ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱟᱨ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱥᱟᱴᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱚᱬ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ]] ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱜᱷᱟᱹᱴᱤ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱦᱚᱭ ᱟᱴᱟᱞ ᱛᱮ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱠᱤᱥᱟᱹᱬ ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱸᱥᱠᱨᱤᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱢᱤᱫ ᱫᱮᱥᱤ ᱨᱟᱡᱽ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱫᱚ ᱑᱓᱒ ᱦᱚᱲ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱫᱚᱦᱨᱟ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱙᱑% ᱫᱮᱦᱟᱛ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱙% ᱫᱚ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱖᱒.᱒᱘% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱸᱥᱠᱨᱤᱛᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱯᱷᱮᱢᱚᱥ ᱟᱨ ᱠᱤᱥᱟᱹᱬ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱑᱔᱖᱐᱘ ᱯᱟᱦᱟᱲᱤ ᱠᱚᱨᱣᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱞᱚᱦᱚᱡᱩᱲᱤ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱜᱩᱴ ᱟᱨ ᱕᱑᱕ ᱵᱤᱨᱦᱚᱲ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
ᱥᱨᱤ ᱨᱤᱛᱮᱥ ᱚᱜᱽᱨᱚᱣᱟᱞ ᱫᱚ ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚᱞᱮᱠᱴᱚᱨ ᱟᱨ ᱢᱟᱡᱤᱥᱴᱨᱮᱴ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱰᱤ.ᱮᱢ. ᱵᱤᱡᱟᱯᱩᱨ, ᱥᱤ.ᱤ.ᱳ. ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱚᱛ ᱵᱚᱞᱟᱥᱯᱩᱨ, ᱵᱚᱥᱛᱚᱨ, ᱫᱷᱚᱢᱛᱚᱨᱤ ᱟᱨ ᱜᱚᱨᱤᱭᱟᱵᱚᱸᱫᱽ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾<ref>http://jashpur.gov.in</ref>
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱨᱟᱡᱽ ᱚᱠᱛᱚ ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱡᱮᱸᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="sketch1875">Malleson, G. B.: ''An historical sketch of the native states of India,'' London 1875, Reprint Delhi 1984</ref> ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱑᱙᱔᱘ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱜᱚᱡ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱟᱡᱟ ᱵᱤᱡᱚᱭ ᱵᱷᱩᱥᱚᱬ ᱥᱤᱝ ᱡᱩ ᱫᱮᱵᱽ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮᱼᱮᱛᱚᱢ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱫᱚ ᱑᱕᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝᱼᱯᱟᱪᱮ ᱚᱥᱟᱨ ᱫᱚ ᱘᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱩᱴ ᱚᱥᱟᱨ ᱵᱤᱥᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱖,᱒᱐᱕ ᱫᱚᱦᱨᱟ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ 22° 17′ ᱟᱨ 23° 15′ ᱠᱚᱧᱮ ᱚᱥᱟᱨ ᱟᱨ 83° 30′ ᱟᱨ 84° 24′ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱚᱥᱟᱨ ᱵᱤᱥᱟᱨ ᱖᱗᱐᱑ ᱫᱚᱦᱨᱟ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱱᱤᱠᱦᱟᱛ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱠᱚ ᱾
ᱠᱚᱧᱮ ᱜᱷᱟᱴ ᱞᱚᱨᱜᱷᱟᱴ ᱠᱚᱥᱛᱩᱨᱟ, ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ, ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱨᱜᱩᱡᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱥᱮᱱᱟᱜ ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱮᱞᱴ ᱢᱤᱫ ᱵᱤᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱨᱤᱡᱮᱨᱵ ᱵᱤᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱥᱟᱱᱱᱟ, ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱟᱨ ᱱᱚᱨᱚᱭᱚᱱᱯᱩᱨ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱜᱷᱟᱴ ᱢᱤᱫ ᱵᱩᱨᱩ ᱜᱚᱰᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱫᱚ ᱑᱒᱘᱔ ᱫᱚᱦᱨᱟ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱨᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱫᱚ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱟᱴᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱒᱐᱐ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱡᱷᱩᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱟᱫᱚᱨ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱥᱩᱝ ᱵᱩᱨᱩ ᱜᱚᱰᱟ ᱫᱚ "ᱯᱮᱴ" ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟ ᱠᱚ ᱾ ᱞᱳᱨᱜᱷᱟᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱔ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱯᱮ ᱢᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱫᱚ ᱟᱹᱵᱤ ᱠᱷᱟᱛᱨᱟ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
ᱞᱤᱠᱜᱷᱟᱴ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱜᱚᱲᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱵᱤᱨ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱨᱟᱜᱚᱲ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱟᱨ ᱜᱷᱟᱴ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱨᱮ ᱫᱮᱡᱚᱦ, ᱠᱟᱸᱥᱟᱵᱮᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱡᱷᱟᱱᱰᱟ ᱜᱷᱟᱴ ᱟᱨ ᱠᱟᱸᱥᱟᱵᱮᱞ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱮᱞᱜᱷᱟᱴ ᱾
ᱢᱚᱦᱟᱱᱟᱫᱤ ᱵᱮᱥᱤᱱ ᱨᱮ ᱢᱩᱬ ᱜᱟᱰᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱤᱵ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱟᱲᱚ ᱜᱟᱰᱟ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱰᱚᱨᱠᱤ, ᱢᱟᱭᱱᱤ, ᱠᱚᱠᱤᱭᱟ, ᱩᱛᱟᱭ, ᱠᱷᱚᱲᱩᱝ ᱟᱨ ᱵᱩᱨᱦᱤ ᱾ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ, ᱵᱨᱟᱦᱢᱟᱬᱤ ᱵᱮᱥᱤᱱ ᱨᱮ ᱜᱤᱨᱢᱟ ᱟᱨ ᱞᱟᱣᱟ ᱱᱟᱰᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱜᱟᱰᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱤᱪᱞᱤ ᱜᱟᱝ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱩᱬ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱜᱚᱨ ᱟᱨ ᱠᱚᱱᱦᱟᱨ ᱜᱟᱰᱟ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱞᱤᱡᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱫᱟᱦ ᱯᱷᱩᱨᱪᱟᱹ ᱯᱮᱭᱴᱟᱨᱱ ᱫᱟᱨᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱤᱨᱨᱟᱜᱩᱞᱟᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱫᱚ ᱴᱚᱯᱚᱜᱨᱟᱯᱷᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱤᱯᱷᱞᱮᱠᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
[[File:Eb river of at Gullu waterfall.jpg|thumb|ᱤᱵ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱩᱞᱞᱩ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ]]
[[File:Rivers of Jashpur.jpg|thumb|ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱟᱰᱟ]]
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱘᱕᱒,᱐᱔᱓ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ,<ref name=districtcensus>{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | accessdate = 2011-09-30 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in}}</ref> ᱠᱟᱛᱟᱨ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ <ref name="cia">{{cite web | author = US Directorate of Intelligence | title = Country Comparison:Population | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html | accessdate = 2011-10-01 | quote =
Qatar 848,016 July 2011 est.
}}</ref> ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱰᱟᱠᱚᱴᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱾<ref>{{cite web
|url=http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php
|title=2010 Resident Population Data
|publisher=U. S. Census Bureau
|accessdate=2011-09-30
|quote=South Dakota 814,180
|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131019160532/http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php
|archivedate=2013-10-19
}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱔᱗᱓ ᱟᱱᱟᱜ (ᱜᱩᱴ ᱖᱔᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱸᱠᱤᱝ ᱧᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱑᱔᱖ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱨᱟ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱓᱘᱐ ᱫᱚᱦᱨᱟ ᱢᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱑-᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱜᱨᱚᱴᱷ ᱫᱚᱨ ᱑᱔.᱖᱕% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱑᱐᱐᱔ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱖᱘.᱖% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
[[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱠᱛᱚ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱖᱖.᱐᱗% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], ᱒᱗.᱕᱗% ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ, ᱕.᱑᱑% ᱩᱰᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱐.᱔᱔% ᱠᱷᱟᱲᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ ᱾<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-16.html 2011 Census of India, Population By Mother Tongue]</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
7. GOVT. Of INDIA Ministry Of Water Resources Central Ground Water Board
8. One of the important information page in facebook about jashpur. https://www.facebook.com/JashpurNagarcg/
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{official website|http://jashpur.nic.in}}
{{Geographic location
|Centre = ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
|North =
|Northeast = [[ᱜᱩᱢᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
|East = [[ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
|Southeast = [[ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱜᱚᱰ ᱡᱤᱞᱞᱟᱹ]], [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
|South =
|Southwest = [[ᱨᱟᱭᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|West =
|Northwest = [[ᱥᱩᱨᱜᱩᱡᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
}}
{{coord|22|54|N|84|09|E|source:itwiki_type:adm3rd|display=title}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
tmytkdcdww880hufpjqbrvr1vllx4wy
ᱡᱚᱞᱰᱷᱟᱠᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ
0
6461
101826
34772
2022-08-22T01:26:01Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| official_name =ᱡᱚᱞᱰᱷᱟᱠᱟ Jaldhaka
| native_name = জলঢাকা
| settlement_type = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ|ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption = Skyline of Jaldhaka, Bangladesh
| pushpin_map = Bangladesh
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_caption = Location in Bangladesh
| coordinates = {{coord|26|{{#expr:.0167*60 round 1}}|N|89|{{#expr:.0250*60 round 1}}|E|type:adm3rd|display=inline,title}}
| subdivision_type = [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
| subdivision_name = {{flag|Bangladesh}}
| subdivision_type1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ|ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type3 = <!-- Capital -->
| subdivision_name1 = [[ᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name2 = [[ᱱᱤᱞᱯᱷᱟᱢᱟᱨᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name3 =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| area_total_km2 = 303.52
| area_metro_km2 =
| elevation_m =
| elevation_ft =
| population_total = 233885
| population_as_of = 1991
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| postal_code_type =
| postal_code =
| website =[http://www.bangladesh.gov.bd/maps/images/nilphamari/Jaldhaka.gif Official Map of Jaldhaka]
| footnotes =
| timezone = [[Bangladesh Standard Time|BST]]
| utc_offset = +6
}}
'''ᱡᱚᱞᱰᱷᱟᱠᱟ''' [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱱᱤᱞᱯᱷᱟᱢᱟᱨᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ [[ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱰᱤᱢᱞᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱟᱨ [[ᱰᱚᱢᱟᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱠᱤᱥᱳᱨᱜᱚᱸᱡᱽ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱱᱤᱞᱯᱷᱟᱢᱟᱨᱤ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱢᱮᱵᱟᱜ-ᱟ᱾
==ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ==
ᱡᱚᱞᱰᱷᱟᱠᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱳᱣᱨᱚᱥᱚᱵᱷᱟ ᱟᱨ ᱑᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ ᱠᱚᱛᱮ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
'''ᱯᱳᱣᱨᱚᱥᱚᱵᱷᱟ''' ᱺ
* [[ᱡᱚᱞᱰᱷᱟᱠᱟ ᱯᱳᱣᱨᱚᱥᱚᱵᱷᱟ]]
'''ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱵᱠᱚ'''
* [[ᱜᱳᱞᱢᱩᱱᱰᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ]]
* [[ᱢᱤᱨᱜᱚᱸᱡᱽ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ]]
* [[ᱰᱟᱣᱭᱟᱵᱟᱲᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ]]
* [[ᱵᱟᱞᱟᱜᱨᱟᱢ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ]]
* [[ᱜᱚᱞᱱᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ]]
* [[ᱫᱷᱚᱢᱚᱯᱟᱞ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ]]
* [[ᱥᱤᱢᱩᱞᱵᱟᱲᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ]]
* [[ᱠᱟᱸᱴᱷᱟᱞᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ]]
* [[ᱠᱷᱩᱴᱟᱢᱟᱨᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ]]
* [[ᱥᱳᱞᱢᱟᱨᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ]]
* [[ᱠᱳᱣᱢᱟᱨᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ]]
==ᱦᱚᱲᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟᱸᱜᱮ==
*ᱦᱚᱲᱠᱚ ᱺ
ᱠᱚᱲᱟ ᱺ ᱑,᱗᱑,᱔᱖᱖ ᱜᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟ
ᱠᱩᱲᱤ ᱺ ᱑,᱖᱙,᱒᱐᱖ ᱜᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟ
ᱡᱚᱭᱚᱛᱮ ᱺ ᱓,᱔᱐,᱖᱗᱒ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾
*ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱯᱚᱨᱛᱤ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱨᱮ ᱑,᱑᱒᱒ ᱜᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟ᱾
==ᱧᱮᱞ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱪᱤᱛᱨᱚᱠᱚ ᱟᱨ ᱡᱟᱜᱟᱠᱚ==
* [[ᱫᱷᱚᱢᱚᱯᱟᱞ ᱜᱚᱲ]]
* [[ᱦᱚᱨᱤᱥᱪᱚᱸᱫᱨᱚ ᱯᱟᱴᱷ]]
==ᱜᱟᱰᱟᱠᱚ==
* [[ᱛᱤᱥᱛᱟ]]
* [[ᱵᱤᱲᱤ ᱛᱤᱥᱛᱟ]]
* [[ᱟᱣᱞᱤᱭᱟᱠᱷᱟᱱᱟ]]
* [[ᱫᱷᱟᱭᱡᱟᱱ ᱜᱟᱰᱟ]]
==ᱜᱚᱨᱚᱵᱽ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
== বিবিধ ==
[[File:Road near Jaldhaka bus stand, Nilphamari (01.03.2019) .jpg|thumb|ᱡᱚᱞᱰᱷᱟᱠᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱛᱨᱚ]]
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
* [[ᱱᱤᱞᱯᱷᱟᱢᱟᱨᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
* [[ᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{Nilphamari District}}
{{Upazilas of Rangpur Division}}
[[Category:Upazilas of Nilphamari District]]
{{Rangpur-geo-stub}}
jqita7k6kvwxeb85tjrtd5ondyppclc
ᱡᱟᱯᱟᱜ ᱪᱤᱠᱤ ᱠᱚ
0
6474
101988
100071
2022-08-22T07:55:18Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
ᱚᱞ ᱪᱤᱠᱤ ᱨᱮᱫᱚ ᱓᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱪᱤᱠᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱡᱟᱯᱟᱜ ᱪᱤᱠᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱯᱟᱜ ᱪᱤᱠᱤ ᱫᱚ ᱴᱩᱰᱟᱹᱜ ᱪᱤᱠᱤ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱞᱪᱤᱠᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱯᱟᱜ ᱪᱤᱠᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱩ ᱴᱩᱰᱟᱹᱜ (ᱸ), ᱜᱟᱹᱦᱞᱟᱹ ᱴᱩᱰᱟᱹᱜ (ᱹ), ᱨᱮᱞᱟ (ᱻ), ᱯᱷᱟᱨᱠᱟ (-) ᱟᱨ ᱚᱦᱚᱫ (ᱽ) ᱾
==ᱢᱩ ᱴᱩᱰᱟᱹᱜ==
ᱢᱩ ᱴᱩᱰᱟᱹᱜ ᱫᱚ ᱨᱟᱦᱟ ᱟᱲᱟᱝ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱨᱮ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜ-ᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ (ᱸ) ᱾
==ᱜᱟᱹᱦᱞᱟᱹ ᱴᱩᱰᱟᱹᱜ==
ᱜᱟᱹᱦᱞᱟᱹ ᱴᱩᱰᱟᱹᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ (ᱹ) ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱪᱤᱠᱤ ᱫᱚ ᱨᱟᱦᱟ ᱟᱲᱟᱝ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱨᱮ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱨᱟᱦᱟ ᱟᱲᱟᱝ ᱠᱚᱭ ᱜᱟᱹᱦᱞᱟᱹ ᱚᱪᱚᱭᱟ ᱾
==ᱨᱮᱞᱟ==
ᱨᱮᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ (ᱻ) ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱪᱤᱠᱤ ᱦᱚᱸ ᱨᱟᱦᱟ ᱟᱲᱟᱝ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱨᱮᱜᱮ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱟᱲᱟ ᱠᱚᱭ ᱨᱮᱞᱟᱣ ᱚᱪᱚᱭᱟ ᱾
==ᱯᱷᱟᱨᱠᱟ==
ᱯᱷᱟᱨᱠᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ (ᱼ) ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱪᱤᱠᱤ ᱫᱚ ᱟᱲᱟᱭ ᱯᱷᱟᱨᱟᱠ ᱚᱪᱚᱭᱟ ᱾
==ᱚᱦᱚᱫ==
ᱢᱩᱬ ᱚᱱᱚᱞ [[ᱚᱦᱚᱫ]] ᱾ ᱚᱦᱚᱫ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ (ᱽ) ᱱᱚᱣᱟ ᱪᱤᱠᱤ ᱫᱚ [[ᱛᱟᱹᱯᱩᱜ ᱠᱮᱪᱮᱫ]] ᱟᱲᱟᱝ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱨᱮ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜᱼᱟ ᱾
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱚᱞ ᱪᱤᱠᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ :ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱨᱚᱱᱚᱲ]]
88khkgiy8jn9ha48rq9hks7adxu3ume
ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
6501
102037
82120
2022-08-22T09:28:54Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| total_type = ᱜᱩᱴ
| native_name =
| image_skyline = Bhedaghat Marble Rocks.jpg
| image_caption =
| image_map = MP Jabalpur district map.svg
| map_caption = ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ
| coordinates =
| coor_pinpoint = ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| subdivision_type2 = ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 = [[ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ]]
| established_title = Established
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ]]
| parts_type = ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ
| parts_style = ᱯᱟᱨᱟ
| p1 =
| area_total_km2 = 5,198
| area_footnotes =
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_total = 2,460,714
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞ
| demographics1_title1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| demographics1_info1 = ᱘᱒.᱔᱗ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ
| demographics1_info2 = 925
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 = ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| leader_name1 = ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ
| leader_title2 =
| leader_name2 =
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| registration_plate =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
| website = http://jabalpur.nic.in
}}
'''ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ ᱛᱟᱞᱢᱟ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱥᱟᱨ ᱵᱤᱥᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱕,᱑᱙᱘ ᱫᱚᱦᱨᱟ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ<ref>[http://www.kvkjabalpur.nic.in/aboutdistrict.htm Krishi Vigyan Kendra, Jabalpur]</ref> ᱒,᱑᱖᱗,᱔᱖᱙ (᱒᱐᱐᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ) ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱤᱱᱫᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱤᱱᱫᱚᱨ]] ᱛᱟᱭᱚᱢ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ (᱕᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ) ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="districtcensus">{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | accessdate = 2011-09-30 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in}}</ref>
ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱦᱟᱠᱚᱥᱟᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱟᱨᱢᱟᱫᱟ ᱟᱨ ᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱦᱟᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱫᱚ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱛᱮᱫ ᱱᱟᱨᱢᱟᱫᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱷᱟᱴᱤ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱥᱟᱝᱢᱟᱨᱢᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱟᱹᱴᱟᱹᱱᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱓᱐ ᱯᱷᱤᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱜᱷᱟᱴ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ, ᱢᱤᱫ ᱪᱟᱹᱴᱟᱹᱱᱤ ᱟᱭᱩᱨᱤᱭᱟᱹ (ᱫᱷᱩᱣᱟᱱ ᱫᱷᱟᱨ, ᱟᱨ ᱢᱤᱥᱴᱤ ᱥᱩᱴ) ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱠᱚᱧᱮᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱱᱟᱨᱚᱣ ᱴᱟᱺᱰᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱦᱟᱭᱞᱮᱸᱰᱥ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱯᱟᱥᱛᱟ ᱵᱚᱸᱫᱽ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱟᱺᱰᱤ, ᱟᱫᱚ ᱱᱟᱨᱢᱟᱫᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱜᱷᱟᱴᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱰᱤᱥᱟᱥᱴᱟᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟ, ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱟᱪᱮ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱦᱮᱱᱫᱮ ᱠᱚᱴᱚᱱ ᱥᱚᱭᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱠᱤᱥᱟᱹᱬ ᱮᱞᱞᱩᱵᱷᱤᱭᱟᱞ ᱰᱮᱯᱚᱥᱤᱛ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱫᱟᱯᱟᱞᱟ ᱾ ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ, ᱦᱮᱱᱫᱮ ᱥᱚᱭᱮᱞ ᱠᱚᱴᱚᱱ ᱥᱚᱭᱮᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱟᱴᱮᱫ ᱴᱷᱮᱱ ᱫᱟᱜ ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱯᱩᱨᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱚᱱ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱥᱤᱱ, [[ᱜᱟᱝᱱᱟᱹᱭ]] ᱟᱨ ᱡᱟᱢᱩᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱜᱚᱲᱚᱥᱚᱦᱚᱫ ᱜᱟᱰᱟ, ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ ᱱᱟᱨᱢᱟᱫᱟ ᱵᱮᱥᱤᱱ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]] ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱢᱩᱬ ᱨᱮᱞ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱮᱴᱟᱜ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱯᱟᱨᱚᱢᱚᱜᱼᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱴᱱᱤ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱧᱟᱯᱟᱢᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ 23°10′N 79°57′E / 23.17°N 79.95°E ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱔᱑᱑ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱓᱔᱘ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
{{historical populations|11=᱑᱙᱐᱑|12=4,30,810|13=᱑᱙᱑᱑|14=4,72,102|15=᱑᱙᱒᱑|16=4,71,951|17=᱑᱙᱓᱑|18=4,89,583|19=᱑᱙᱔᱑|20=5,76,167|21=᱑᱙᱕᱑|22=6,62,569|23=᱑᱙᱖᱑|24=8,21,579|25=᱑᱙᱗᱑|26=11,19,885|27=᱑᱙᱘᱑|28=14,84,235|29=᱑᱙᱙᱑|30=17,68,037|31=᱒᱐᱐᱑|32=21,51,203|33=᱒᱐᱑᱑|34=24,63,289|percentages=pagr|footnote=source:<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html Decadal Variation In Population Since 1901]</ref>|align=right}}᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱒,᱔᱖᱓,᱒᱘᱙ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱠᱩᱵᱮᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱚᱢᱟᱱ<ref name="cia">{{cite web | author = US Directorate of Intelligence | title = Country Comparison:Population | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html | accessdate = 2011-10-01 | quote =
Kuwait 2,595,62}}</ref> ᱟᱨ ᱱᱮᱵᱷᱟᱫᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱾<ref>{{cite web |url=http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php |title=2010 Resident Population Data |publisher=U. S. Census Bureau |access-date=2011-09-30 |quote=Nevada 2,700,551|archive-url=https://web.archive.org/web/20131019160532/http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php |archive-date=2013-10-19 |df=
}}</ref>ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱘᱐ (ᱜᱩᱴ ᱖᱔᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱸᱠᱤᱝ ᱮᱢᱚᱜ ᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱔᱗᱒ ᱫᱚᱦᱨᱟ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑,᱒᱒᱐ ᱫᱚᱦᱨᱟ ᱢᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱑-᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱜᱨᱚᱛᱷ ᱫᱚᱨ ᱑᱔.᱓᱙% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱙᱒᱕ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘᱒.᱔᱗% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱘᱗.᱖᱕%, ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ ᱘.᱒᱗% ᱟᱨ ᱟᱨ ᱛᱟᱨᱟ ᱫᱚ ᱡᱮᱱ, ᱥᱤᱠᱷ ᱟᱨ ᱤᱥᱟᱭ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ===
[[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱙᱔.᱓᱔% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱤᱧᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], ᱑.᱙᱓% ᱩᱨᱫᱩ, ᱐.᱗᱑% ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ, ᱐.᱖᱘% ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ, ᱐.᱕᱗% ᱥᱤᱱᱫᱷᱤ ᱟᱨ ᱐.᱔᱘% ᱵᱟᱸᱜᱟᱞᱤ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ ᱾<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-16.html 2011 Census of India, Population By Mother Tongue]</ref>
ᱦᱚᱲ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ : ᱵᱟᱜᱷᱮᱞᱤ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱗᱒-᱙᱑% ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱞᱮᱠᱥᱤᱠᱟᱞ ᱞᱤᱢᱤᱞᱟᱨᱤᱴᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ (ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱟᱨ ᱤᱝᱜᱽᱨᱟᱹᱡᱽ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱖᱐% ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱨᱮ)<ref>{{cite encyclopedia | editor = M. Paul Lewis | encyclopedia = Ethnologue: Languages of the World | title = English | url = http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=eng | accessdate = 2011-09-28 | edition = 16th | year = 2009 | publisher = SIL International | location = Dallas, Texas}}</ref> ᱟᱨ ᱑,᱐᱘,᱕᱙,᱔᱐᱕ ᱦᱚᱲ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱵᱟᱜᱷᱮᱞᱠᱷᱚᱸᱰ ᱟᱨ ᱢᱟᱲᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱨᱚᱲ ᱟᱠᱚ ;<ref name=bfy>{{cite encyclopedia | editor = M. Paul Lewis | encyclopedia = Ethnologue: Languages of the World | title = Bagheli: A language of India | url = http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=bfy | accessdate = 2011-09-28 | edition = 16th | year = 2009 | publisher = SIL International | location = Dallas, Texas}}</ref> ᱟᱨ [[ᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟ]], ᱫᱨᱟᱵᱤᱲ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱒᱐᱐,᱐᱐᱐ ᱢᱮᱢᱵᱟᱨ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱨᱚᱨᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱫᱮᱣᱱᱟᱜᱽᱨᱤ ᱞᱤᱯᱤ ᱛᱮ ᱚᱞ ᱞᱟᱠᱚ ᱾<ref>{{cite encyclopedia | editor = M. Paul Lewis | encyclopedia = Ethnologue: Languages of the World | title = Bharia: A language of India| url = http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=bha | accessdate = 2011-09-28 | edition = 16th | year = 2009 | publisher = SIL International | location = Dallas, Texas}}</ref>
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱨᱟᱱᱤ ᱫᱩᱨᱜᱟᱵᱟᱛᱤ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ, ᱡᱚᱵᱟᱦᱚᱨ ᱞᱟᱞ ᱱᱮᱦᱨᱩ ᱪᱟᱥ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ, ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱯᱟᱥᱩ ᱢᱮᱰᱤᱠᱟᱞ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ, ᱱᱮᱛᱟᱡᱤ ᱥᱩᱵᱷᱟᱥ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱵᱳᱥ ᱢᱮᱰᱤᱠᱟᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ, ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱟᱭᱩᱨᱵᱷᱮᱫᱤᱠ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱢᱚᱦᱟᱨᱥᱤ ᱢᱚᱦᱮᱥ ᱭᱚᱜᱤ ᱵᱮᱭᱫᱤᱠ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱤᱱᱥᱴᱤᱴᱭᱩᱴ ᱨᱮ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱾ ᱤᱱᱡᱤᱱᱤᱭᱟᱨᱤᱝ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ, ᱢᱮᱰᱤᱠᱟᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ, ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱮᱢ.ᱮᱪ. ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱳᱯᱷ ᱦᱚᱢ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱥᱟᱬᱮᱥ, ᱞᱳ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ, ᱯᱚᱥᱴ ᱜᱨᱮᱡᱩᱮᱴ ᱟᱨ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱜᱨᱮᱡᱩᱮᱴ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱾ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱤᱱᱯᱷᱚᱨᱢᱮᱥᱚᱱ ᱴᱮᱪᱱᱚᱞᱚᱡᱤ, ᱰᱤᱡᱟᱭᱤᱱ ᱟᱨ ᱢᱮᱱᱩᱯᱷᱮᱠᱪᱭᱩᱨᱤᱝ ᱤᱱᱥᱴᱤᱴᱭᱩᱴ (IIITDM) ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱐᱕ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱤᱱᱥᱴᱤᱴᱭᱩᱴ ᱯᱨᱚᱰᱩᱠᱴ ᱞᱟᱭᱤᱯᱷᱥᱟᱭᱠᱤᱞ ᱢᱮᱱᱮᱡᱽᱢᱮᱸᱴ (ᱯᱤᱮᱠᱮᱢ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱱᱟᱭᱛᱟ ᱫᱚ ᱫᱷᱤᱭᱟᱱ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱛᱩᱱᱩᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱚᱱᱛᱚᱨ ᱰᱤᱥᱠᱤᱯᱞᱤᱱᱟᱨᱤ ᱤᱱᱥᱴᱤᱴᱭᱩᱴ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱢᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Commons category}}
*[http://jabalpur.nic.in Jabalpur District web site]
{{Geographic location
|Centre = ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
|North = [[ᱠᱟᱴᱱᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northeast = [[ᱩᱢᱟᱨᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|East = [[ᱰᱤᱱᱫᱚᱨᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southeast = [[ᱢᱟᱱᱰᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|South = [[ᱥᱮᱣᱱᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southwest = [[ᱱᱟᱨᱥᱤᱢᱦᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|West =
|Northwest = [[ᱫᱟᱢᱚᱦ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
}}
{{coord|23|09|36|N|79|56|24|E|region:IN-MP_type:adm2nd_source:kolossus-nowiki|display=title}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
kah0bly5rj4ejm4wt3o70rak4hh2dmy
ᱠᱷᱮᱠᱲᱟ
0
6567
101782
35202
2022-08-21T17:50:02Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name =ᱠᱷᱮᱠᱲᱟ</br> KHEKRA
| native_name = खेकडा
| native_name_lang = NCR Delhi
| other_name = खेखडा
| nickname =
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = <!--India Uttar Pradesh-->
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = Location in Uttar Pradesh, India
| coordinates =
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[States and territories of India|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| subdivision_type2 = [[List of districts of India|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[Baghpat district|ᱵᱷᱟᱜᱽᱯᱟᱛ]]
| established_title = <!--ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱑᱘᱘᱔ Established -->
| established_date = ᱑᱘᱘᱔
| founder =
| named_for =
| government_type = UP Gov
| governing_body = NPP
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_total = ᱑00000 approx.
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = ᱕᱐᱐᱐᱐
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = Languages
| demographics1_title1 = Official
| demographics1_info1 = [[Hindi language|ᱦᱤᱸᱫᱤ]], ᱩᱨᱫᱩ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] -->
| postal_code = 250101
| registration_plate = UP17
| website = www.nppkhekra.com
| footnotes =
}}
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
g2sgtak653hpjed9246v4nvt03tqnxk
ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ
0
6574
101817
89261
2022-08-22T01:08:31Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ
| other_name = ᱡᱩᱞᱞᱩᱱᱫᱷᱩᱨ
| image_alt = Jalandhar City
| nickname = JUC, JRC
| map_alt =
| map_caption =
| pushpin_map = India#India Punjab
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption =
| coordinates = {{coord|31.2569|N|75.4432|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱯᱟᱧᱡᱟᱵᱽ, ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱽ]]
| subdivision_name2 = [[ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ]]
| established_title =
| established_date = 100 AD
| founder =
| named_for = In Water
| government_type =
| governing_body =
| leader_title = ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱᱟᱨ
| leader_name = ᱵᱟᱡᱤᱱᱫᱚᱨ ᱜᱟᱨᱜᱽ<ref>{{cite web|url=http://www.mcjalandhar.in/comissiner-message.html|title=Municipal Corporation Jalandhar|access-date=8 October 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20141014151247/http://www.mcjalandhar.in/comissiner-message.html|archive-date=14 October 2014|df=dmy-all}}</ref>
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 228
| population_total = 862,196
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_footnotes =
| population_density_km2 =
| population_rank =
| population_demonym = ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱤᱨᱤ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱑᱔᱔ ᱐᱐᱑
| area_code = +᱙᱑-᱑᱘᱑-XXX XXXX
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| registration_plate = PB08 and PB90
| footnotes =
| leader_title2 = Mayor
| leader_name2 = Sh. Jagdish Raja<ref>{{cite web |url=http://www.mcjalandhar.in/mayor-message.html/ |title=Archived copy |accessdate=2014-10-08|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141014151317/http://www.mcjalandhar.in/mayor-message.html |archivedate=14 October 2014 |df=dmy-all }}</ref>
| type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| blank1_name_sec1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| blank1_info_sec1 = ᱘᱒.᱓%
| website = {{URL|http://jalandhar.nic.in}}
| official_name =
}}
'''ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱽ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱫᱚ [[ᱜᱨᱟᱱᱰ ᱴᱚᱝᱠ ᱨᱚᱰ]] ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱟᱨ ᱨᱮᱞ ᱟᱨ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱡᱚᱲᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱫᱚ [[ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱽ]] ᱟᱨ [[ᱦᱚᱨᱤᱭᱟᱬᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱪᱚᱱᱰᱤᱜᱚᱰ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱔᱖ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱠᱚᱧᱮᱼᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ [[ᱟᱢᱨᱤᱛᱥᱚᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱛᱚᱢᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱘᱒.᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱟᱨ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱨᱟᱡᱽ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ '''ᱡᱩᱞᱞᱩᱱᱫᱷᱩᱨ''' ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{Cite web|url=https://dsal.uchicago.edu/reference/gazetteer/pager.html?volume=14&objectid=DS405.1.I34_V14_237.gif|title=Imperial Gazetteer2 of India, Volume 14, page 231 -- Imperial Gazetteer of India -- Digital South Asia Library|website=dsal.uchicago.edu|access-date=2019-08-14}}</ref>
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱚᱝᱥᱟᱨ ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱨᱮᱫᱚ ᱘᱗᱓,᱗᱒᱕ ᱡᱷᱚᱬ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱔᱖᱓,᱙᱗᱕ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱔᱐᱙,᱗᱕᱐ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ ᱾
===ᱥᱩᱦᱤ ᱦᱟᱨ===
ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱦᱤ ᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱘᱖ᱹ᱒᱒ ᱥᱟᱭ ᱠᱚᱲᱟ ᱾ <ref>{{Cite web | url=http://www.census2011.co.in/census/city/8-jalandhar.html | title=Jalandhar City Population Census 2011-2019 | Punjab | access-date=24 March 2017 | archive-url=https://web.archive.org/web/20161228010302/http://www.census2011.co.in/census/city/8-jalandhar.html|archive-date=28 December 2016| df=dmy-all }}</ref> ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱠᱩᱲᱤᱭᱟᱜ ᱥᱩᱦᱤ ᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱥᱩᱯᱩᱛᱩᱜ ᱛᱮ ᱘᱘ᱹ᱘᱒% ᱟᱨ ᱘᱓ᱹ᱓᱐% ᱾
===ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ===
{{bar box|width = 300px
|barwidth = 250px |cellpadding="0"
|title=ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ<!--NOT TO BE CONFUSED WITH "RELIGION IN JALANDHAR DISTRICT"--><ref>{{cite web|url=http://www.census2011.co.in/census/city/8-jalandhar.html|title=Jalandhar City Population Census 2011|publisher=Census2011|access-date=24 March 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20161228010302/http://www.census2011.co.in/census/city/8-jalandhar.html|archive-date=28 December 2016|df=dmy-all}}</ref>
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭ ᱠᱚᱲᱟ
|float=right
|bars=
<!--PLEASE DON'T INSERT THE RELIGION FIGURES OF JALANDHAR DISTRICT HERE. THIS ARTICLE IS ON JALANDHAR CITY AND NOT JALANDHAR DISTRICT AND THE RELIGION FIGURES MUST ALSO BE FOR JALANDHAR CITY -->
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|74.90}}
{{bar percent|[[ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱤᱠᱷ]]|gold|21.39}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱞᱟᱢ]]|#009000|1.47}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]]|red|1.02}}
{{bar percent|Others|lightgrey|1.22}}}}
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱚᱝᱥᱟᱨ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱟᱨ ᱥᱤᱠᱷ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱫᱚ ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱫᱚ ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ ᱦᱚᱲ ᱛᱮᱜᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱔᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱚᱝᱥᱟᱨ ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱔᱕ᱹ᱒ % ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱯᱟᱹᱪᱷᱞᱟᱹ ᱨᱮ [[ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱤᱠᱷ]] ᱟᱨ [[ᱦᱤᱱᱫᱩ]] ᱫᱚ ᱥᱩᱯᱩᱛᱩᱜ ᱛᱮ ᱒᱖ᱹ᱖% ᱟᱨ ᱒᱗ᱹ᱖ % ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ==
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ==
===ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱦᱚᱨ===
ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱲ, ᱫᱤᱞᱞᱤ, ᱦᱚᱨᱤᱭᱟᱬᱟ, ᱯᱮᱯᱥᱩ, [[ᱪᱚᱱᱰᱤᱜᱚᱰ]], [[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]], [[ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ]], ᱩᱛᱛᱚᱨᱟᱠᱷᱚᱸᱰ ᱟᱨ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]] ᱮᱢᱟᱱ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱫᱚ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱦᱚᱨ ᱛᱮ ᱠᱷᱚᱧᱡᱟ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
===ᱨᱮᱞ ᱦᱚᱨ===
[[File:Bus Stand of city12.jpg|thumb|Shaheed-e-Azam Sardar Bhagat Singh, Interstate Bus Stand, Jalandhar]]
ᱱᱚᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱢᱮᱱᱢᱮ [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ]], [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]], [[ᱪᱮᱱᱱᱟᱭ]], [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]], [[ᱜᱩᱣᱟᱦᱟᱴᱤ]], [[ᱯᱩᱱᱮ]], [[ᱦᱚᱨᱤᱫᱣᱟᱨ]], [[ᱵᱟᱨᱟᱬᱚᱥᱤ]] ᱟᱨ [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]] ᱮᱢᱟᱱ ᱛᱮ ᱨᱮᱞ ᱛᱮ ᱥᱮᱥᱮᱱᱟ ᱾
===ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱚᱨ===
ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ (ᱟᱰᱟᱢᱯᱩᱨ) ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱾ ᱟᱨ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱡᱮᱜᱮᱛᱟᱹᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ '''ᱥᱨᱤ ᱜᱩᱨᱩ ᱨᱟᱢ ᱫᱟᱥ ᱡᱤ ᱡᱮᱜᱮᱛᱟᱹᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ''' ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱚᱨᱢᱤᱝᱦᱟᱢ, [[ᱫᱩᱵᱟᱭ]], [[ᱥᱤᱝᱜᱟᱯᱩᱨ]], [[ᱠᱩᱣᱟᱞᱟ ᱞᱟᱢᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ [[ᱫᱚᱦᱟ]] ᱮᱢᱟᱱ ᱡᱟᱜᱟ ᱛᱮ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱫᱤᱱ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱩᱰᱟᱹᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱨᱮᱫᱚ ᱮᱢᱦᱟ ᱨᱮ ᱔᱘ ᱜᱟᱱ ᱩᱟᱰᱟᱹᱱ ᱩᱰᱟᱹᱵ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
[[File:ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ.jpeg|thumb]]
==ᱠᱷᱮᱞ==
===ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ===
===ᱠᱚᱵᱟᱰᱤ===
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
===ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ===
===ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ===
==ᱧᱩᱛᱩᱢᱧᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ==
==ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱥᱤᱫ==
ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱨᱤᱛᱩ]] ᱨᱮᱫᱚ ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱟ ᱟᱨ [[ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱨᱤᱛᱩ]] ᱨᱮᱫᱚ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱨᱤᱛᱩ ᱫᱚ [[ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ]] ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ [[ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ]] ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱟᱨ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱨᱤᱛᱩ ᱫᱚ [[ᱮᱯᱨᱤᱞ]] ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ [[ᱡᱩᱱ]] ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱯ ᱫᱚ {{convert|48|C}} ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ {{convert|25|C}} ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮᱫᱚ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱯ {{convert|19|C}} ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ {{convert|-7|C}} ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ [[ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱨᱤᱛᱩ]] ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱞᱮᱛᱟᱲ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱢᱚᱥᱚᱢ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱨᱟ ᱦᱟᱹᱨᱤ ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱗᱐ ᱥᱮᱱᱴᱤᱢᱤᱴᱚᱨ ᱾ ᱒᱐᱑᱘ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱫᱚ ᱡᱚᱲᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱨᱮᱫᱚ ᱒᱐% ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ <ref>{{Cite web|url=https://www.bhaskar.com/punjab/jalandhar/news/heavy-rainfall-in-punjab-monsoon-news-5918894.html|title=Heavy Rainfall|archive-url=https://web.archive.org/web/20180725153326/https://www.bhaskar.com/punjab/jalandhar/news/heavy-rainfall-in-punjab-monsoon-news-5918894.html|archive-date=25 July 2018|df=dmy-all}}</ref>
{{Weather box|location= Jalandhar
|metric first= yes
|single line= yes
|Jan high C= 19.4
|Feb high C= 21.6
|Mar high C= 26.0
|Apr high C= 34.5
|May high C= 39.4
|Jun high C= 40.6
|Jul high C= 34.1
|Aug high C= 33.1
|Sep high C= 32.6
|Oct high C= 31.5
|Nov high C= 27.2
|Dec high C= 22.3
|Jan low C= 6.2
|Feb low C= 8.6
|Mar low C= 13.2
|Apr low C= 19.0
|May low C= 23.8
|Jun low C= 25.6
|Jul low C= 24.7
|Aug low C= 25.8
|Sep low C= 21.8
|Oct low C= 18.3
|Nov low C= 12.1
|Dec low C= 7.2
|Jan precipitation mm= 10.7
|Feb precipitation mm= 16.7
|Mar precipitation mm= 32.8
|Apr precipitation mm= 15.2
|May precipitation mm= 20.4
|Jun precipitation mm= 69.7
|Jul precipitation mm= 155.2
|Aug precipitation mm= 183.6
|Sep precipitation mm= 60.0
|Oct precipitation mm= 1.5
|Nov precipitation mm= 6
|Dec precipitation mm= 15
|source = }}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{wikivoyage-inline|ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ}}
* {{Official website|http://jalandhar.nic.in}}
7a1ozhv8yfex8xiopt4guzgaof6o15h
ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
6678
101755
78521
2022-08-21T17:22:50Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| total_type = ᱜᱩᱴ
| native_name =
| image_map = MP Khandwa district map.svg
| image_skyline = Omkareshwar1.JPG
| image_caption = ᱳᱢᱠᱟᱨᱮᱥᱚᱨ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱱᱟᱨᱢᱟᱫᱟ
| map_caption = ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱚᱠᱮᱥᱚᱱ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ
| coordinates =
| coor_pinpoint = ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| subdivision_type2 = ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 = [[ᱤᱱᱫᱚᱨ ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ|ᱤᱱᱫᱚᱨ]]
| established_title = Established
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ]]
| parts_type = ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ
| parts_style = ᱯᱟᱨᱟ
| p1 = [[ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ]], ᱯᱩᱱᱟᱥᱟ ([[ᱢᱩᱱᱫᱤ]]), [[ᱦᱟᱨᱥᱩᱫᱽ]], [[ᱯᱟᱱᱫᱷᱱᱟ]]
| area_total_km2 =
| area_footnotes =
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_total = 1,310,061
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱲ ᱮᱞ
| demographics1_title1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| demographics1_info1 = ᱖᱗.᱕᱓ ᱥᱟᱭ ᱠᱚᱲᱟ
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ
| demographics1_info2 = ᱙᱔᱔
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 = ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| leader_name1 = ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ
| leader_title2 = ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| leader_name2 = ᱵᱟᱜᱟᱞᱤ (᱑᱗᱔)<br>ᱢᱟᱱᱫᱷᱛᱟ (᱑᱗᱕)<br>ᱦᱟᱨᱥᱩᱫᱽ (᱑᱗᱖)<br>ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ (᱑᱗᱗)
<br>ᱯᱟᱱᱫᱷᱱᱟ (᱑᱗᱘)
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +05:30
| registration_plate =
| blank_name_sec1 = ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱰᱟᱦᱟᱨ
| blank_info_sec1 = ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ-ᱤᱱᱫᱚᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱰᱟᱦᱟᱨ <br> ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ-ᱢᱩᱱᱫᱤ-ᱟᱥᱛᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱰᱟᱦᱟᱨ <br> ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ-ᱟᱢᱨᱟᱵᱟᱛᱤ ᱰᱟᱦᱟᱨ
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
| website = http://khandwa.nic.in District Admin
}}
'''ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱱᱤᱢᱟᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱛᱟᱞᱢᱟ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱢᱟᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱩᱱᱫᱤ, ᱦᱚᱨᱥᱩᱫᱽ, ᱯᱚᱱᱫᱷᱱᱟ ᱟᱨ ᱚᱸᱠᱟᱨᱮᱥᱚᱨ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱥᱟᱨ ᱵᱤᱥᱟᱨ ᱖᱒᱐᱖ ᱫᱚᱦᱨᱟ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑,᱓᱑᱐,᱐᱖᱑ (᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱱᱤᱢᱟᱲ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱱᱟᱨᱢᱟᱫᱟ ᱜᱟᱰᱟ, ᱠᱷᱮᱨᱠᱷᱟᱞᱤ ᱜᱟᱰᱟ, ᱪᱚᱛᱤ ᱛᱟᱣᱟ ᱜᱟᱰᱟ, ᱥᱤᱵᱷ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱚᱣᱟᱨ ᱜᱷᱟᱴᱤ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱟᱨᱢᱟᱫᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱥᱟᱛᱯᱩᱲᱟ ᱨᱮᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱜ ᱟ ᱾ ᱵᱩᱨᱦᱟᱱᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ, ᱛᱟᱯᱛᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱥᱤᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱟᱨ ᱵᱩᱨᱦᱟᱱᱯᱩᱨ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱣᱟᱜ ᱥᱟᱛᱯᱩᱲᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱜᱟᱦ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱣᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱟᱥᱤᱨᱜᱚᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱤᱞᱟ, ᱟᱫᱚ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱡᱡᱚᱛ ᱮᱢᱚᱜ ᱟ, "ᱠᱟᱴᱷᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱟᱠᱠᱟᱱ" ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱟ ᱾ ᱵᱮᱛᱩᱱ ᱟᱨ [[ᱦᱟᱨᱫᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ, [[ᱫᱮᱵᱟᱥ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ ᱟᱨ [[ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
᱑᱘᱑᱘ ᱨᱮ ᱢᱚᱨᱟᱴᱷᱟ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ [[ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱨᱟᱡᱽ]] ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱮᱢ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱟᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱵᱮᱨᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱵᱮᱱᱟᱜ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱯᱟᱪᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ, ᱟᱫᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱟ, ᱤᱱᱫᱚᱨ ᱫᱮᱦᱟᱛ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱔᱗ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱛᱟᱞᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱵᱮᱨᱟᱨ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱵᱮᱱᱟᱜ ᱮᱱᱟ ᱾
᱑᱙᱕᱖ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱱᱤᱢᱟᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱛᱤᱥ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ ᱛᱟᱞᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱛᱟᱞᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱱᱤᱢᱟᱲ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱚᱱᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱟᱪᱮ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱱᱤᱢᱟᱲ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱤᱢᱟᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱛᱟᱞᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱵᱮᱨᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱮᱨᱵᱩᱰᱰᱟ (ᱱᱟᱨᱢᱟᱫᱟ) ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱫᱚ᱑᱙᱔᱗ ᱨᱮ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱟᱞᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ (ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱚ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱵᱮᱱᱟᱜ ᱮᱱᱟ ᱾<ref>Hunter, William Wilson, Sir, et al. (1908). ''Imperial Gazetteer of India'', Volume 6. 1908-1931; Clarendon Press, Oxford</ref> ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱫᱚ ᱦᱟᱞᱟᱛ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱱᱤᱢᱟᱲ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱑᱕ ᱚᱜᱥᱴ ᱒᱐᱐᱓ ᱨᱮ ᱵᱩᱨᱦᱟᱱᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱴᱤᱧ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱤᱱᱫᱚᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱟᱵᱤᱥ ᱾ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱩᱸᱫᱤ, ᱦᱟᱨᱥᱩᱫᱽ, ᱯᱟᱱᱫᱷᱱᱟ, ᱳᱸᱠᱟᱨᱮᱥᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ==
᱒᱐᱐᱖ ᱨᱮ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱚᱛ ᱨᱟᱡᱽ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱫᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱕᱐ ᱟᱹᱰᱤ ᱯᱟᱹᱪᱷᱞᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮ (ᱜᱩᱴ ᱖᱔᱐ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ) ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱫᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱔ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱫᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱯᱟᱹᱪᱷᱞᱟᱹ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱜᱨᱟᱱᱴ (Backward Regions Grant Fund) ᱯᱷᱚᱸᱰ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱮᱫᱟ ᱾<ref name=brgf>{{cite web|author=Ministry of Panchayati Raj |date=8 September 2009 |title=A Note on the Backward Regions Grant Fund Programme |publisher=National Institute of Rural Development |url=http://www.nird.org.in/brgf/doc/brgf_BackgroundNote.pdf |accessdate=27 September 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120405033402/http://www.nird.org.in/brgf/doc/brgf_BackgroundNote.pdf |archivedate= 5 April 2012 }}</ref>
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
{{historical populations|11=᱑᱙᱐᱑|12=2,10,188|13=᱑᱙᱑᱑|14=2,50,875|15=᱑᱙᱒᱑|16=2,54,443|17=᱑᱙᱓᱑|18=2,99,822|19=᱑᱙᱔᱑|20=3,29,540|21=᱑᱙᱕᱑|22=3,46,916|23=᱑᱙᱖᱑|24=4,46,906|25=᱑᱙᱗᱑|26=5,68,143|27=᱑᱙᱘᱑|28=7,29,781|29=᱑᱙᱙᱑|30=8,98,596|31=᱒᱐᱐᱑|32=10,78,251|33=᱒᱐᱑᱑|34=13,10,061|percentages=pagr|footnote=source:<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html Decadal Variation In Population Since 1901]</ref>|align=right}}᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑,᱓᱑᱐,᱐᱖᱑ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ,<ref name=districtcensus>{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | accessdate = 2011-09-30 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱓᱗᱔ ᱟᱱᱟᱜ (ᱜᱩᱴ ᱖᱔᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱸᱠᱤᱝ ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱟᱣ ᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱑᱗᱘ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟᱠᱚ ᱫᱚᱦᱨᱟ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱔᱖᱐ ᱫᱚᱦᱨᱟ ᱢᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾᱐᱐᱑-᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱜᱨᱚᱛᱷ ᱫᱚ ᱒᱑.᱔᱔% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱱᱤᱢᱟᱲ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱙᱔᱔ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱖᱗.᱕᱓% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ===
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱗᱖.᱖᱖% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], ᱙.᱗᱑% [[ᱠᱚᱨᱠᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱚᱨᱠᱩ]], ᱖.᱐᱘% [[ᱵᱷᱤᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱤᱞᱤ]], ᱓.᱒᱐% [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]], ᱑.᱒᱔% [[ᱜᱚᱸᱰᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱜᱚᱸᱰᱤ]], ᱑.᱐᱕% [[ᱢᱚᱨᱟᱴᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱚᱨᱟᱴᱷᱤ]], ᱐.᱕᱒% [[ᱥᱤᱱᱫᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱤᱱᱫᱷᱤ]] ᱟᱨ [[ᱜᱩᱡᱟᱨᱟᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱜᱩᱡᱟᱨᱟᱛᱤ]] ᱩᱱᱠᱩᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ ᱾<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-16.html 2011 Census of India, Population By Mother Tongue]</ref>
ᱨᱚᱨᱚᱲ ᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ [[ᱱᱤᱢᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱱᱤᱢᱟᱲᱤ]], [[ᱵᱷᱤᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥ|ᱵᱷᱤᱞ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱖᱔᱐᱐᱐ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱫᱚ ᱫᱮᱣᱱᱟᱜᱽᱨᱤ ᱨᱤᱠᱤ ᱛᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite encyclopedia|editor=M. Paul Lewis |encyclopedia=Ethnologue: Languages of the World |title=Bareli, Rathwi: A language of India |url=http://www.ethnologue.com/show_uage.asp?ce=bgd |accessdate=2011-09-28 |edition=16th |year=2009 |publisher=SIL International |location=Dallas, Texas }}{{dead link|date=May 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
==ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ==
*᱑-[[ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ]]-᱒᱕᱙,᱔᱓᱖
*᱒-[[ᱢᱩᱱᱫᱤ]]-᱓᱐,᱐᱐᱐
*᱓-[[ᱦᱟᱨᱥᱩᱫᱽ]]-᱒᱗,᱐᱐᱐
*᱔-[[ᱯᱟᱱᱫᱷᱱᱟ]]-᱒᱘,᱐᱐᱐
*᱕-ᱳᱸᱠᱟᱨᱮᱥᱚᱨ-᱒᱐,᱐᱐᱐
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{commons category}}
{{Geographic location
|Centre = ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
|North = [[ᱫᱮᱵᱟᱥ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northeast = [[ᱦᱟᱨᱫᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|East = [[ᱵᱮᱛᱩᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southeast = [[ᱟᱢᱨᱟᱣᱟᱛᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]]
|South = [[ᱵᱩᱨᱦᱚᱱᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southwest =
|West = [[ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northwest =
}}
{{coord|21|49|48|N|76|20|24|E|region:IN-MP_type:adm2nd_source:kolossus-nowiki|display=title}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
m2wlnt4uryw17smgjy8rm35h1eccou8
ᱠᱷᱟᱨᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
6687
101746
35786
2022-08-21T17:09:11Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
|name = ᱠᱷᱟᱨᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ
|official_name =
|native_name =
|native_name_lang =
|settlement_type = [[Districts of Pakistan|District]]
|image_skyline =
|imagesize =
|image_alt =
|image_caption =
|image_map = Pakistan - Balochistan - Kharan.svg
|mapsize = 300px
|map_alt =
|map_caption = Map of Balochistan with Kharan District highlighted
|latd = |latm = |lats = |latNS =
|longd = |longm = |longs = |longEW =
|coordinates_type =
|coordinates_display =
|subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
|subdivision_name = [[ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]]
|subdivision_type1 = [[Provinces of Pakistan|ᱯᱨᱚᱠᱷᱚᱱᱰ]]
|subdivision_name1 = [[Balochistan (Pakistan)|ᱵᱟᱞᱚᱪᱤᱥᱛᱟᱱ]]
|subdivision_type2 =
|subdivision_name2 =
| founder =
| seat_type = [[ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱟᱹᱯᱤᱥ]]
| seat = [[Kharan, Pakistan|ᱠᱷᱟᱨᱟᱱ]]
| government_footnotes =
| leader_party =
| leader_title =
| leader_name =
| unit_pref = Metric<!-- or US or UK -->
| area_footnotes = area_total_km2 = 10680
|population_as_of = 2017
| population_footnotes = <ref name="DISTRICT WISE CENSUS RESULTS CENSUS 2017">{{cite web|url=http://www.pbscensus.gov.pk/sites/default/files/DISTRICT_WISE_CENSUS_RESULTS_CENSUS_2017.pdf|title=DISTRICT WISE CENSUS RESULTS CENSUS 2017|publisher=www.pbscensus.gov.pk}}</ref>
|population_total = 156,152
|population_density_km2 = auto
|timezone1 = [[Time in Pakistan|PST]]
|utc_offset1 = +5
|established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
|established_date = March 15, 1952
|leader_name1 =
|blank_name_sec1 = District Council
|blank_info_sec1 =
|blank1_name_sec1 = Number of [[Tehsil]]s
|blank1_info_sec1 = 1
|demographics1_title1 = Main language(s)
|demographics1_info1 =
|website =
}}
[[File:Brookite-mun05-22b.jpg|thumb|Cherry-red [[brookite]] from Kharan District <ref>[http://www.mindat.org/loc-56008.html Mindat info]</ref>]]
'''ᱠᱷᱟᱨᱟᱱ''' ([[ᱩᱨᱫᱩ]] ᱟᱨ ᱵᱟᱞᱚᱪᱤ خاران) ᱫᱚ [[ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱵᱟᱞᱚᱪᱤᱥᱛᱟ]] ᱯᱨᱚᱠᱷᱚᱱᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱡᱤᱞᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
᱒᱐᱑᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱝᱠᱤᱝ ᱚᱝᱥᱟᱨ ᱠᱷᱟᱨᱟᱱ ᱦᱤᱱᱤᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱝᱠ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱑᱔᱑ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱑᱑᱐ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱝᱠ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱵᱟᱰᱟᱚᱭᱜ-ᱟ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ, ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱩᱲᱤ ᱵᱷᱮᱫᱽ ᱵᱷᱟᱵᱽ, ᱜᱟᱨᱡᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱱᱛᱚᱨ ᱮᱢᱟᱱ ᱾
᱒᱐᱑᱔-᱑᱕ ᱥᱟᱞ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱐ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱠᱷᱭᱚᱨ ᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱔᱔ % ᱾ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟᱠᱷᱭᱚᱨ ᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱒᱗ % ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱾
ᱛᱚᱦᱚᱵ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱢᱚᱥᱭᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮᱱ ᱠᱚ ᱗᱘ % ᱜᱤᱫᱨᱟᱹ ᱩᱥᱩᱞ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱨᱮᱜᱮ ᱚᱞᱚᱜ ᱠᱚ ᱵᱟᱹᱜᱤᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱘ % ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱛᱟᱱᱟᱞᱟ ᱟᱥᱲᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚᱢ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱜᱮ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱵᱷᱤᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱖-᱑᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱫᱚ ᱪᱟᱱᱚᱪ ᱑ ᱠᱷᱚᱱ ᱕ ᱨᱮᱫᱚ ᱖,᱙᱘᱗ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱪᱟᱱᱚᱪ ᱙ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱐ ᱨᱮᱫᱚ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱑᱗᱐ ᱡᱷᱚᱬ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱩᱲᱤ ᱵᱷᱮᱫᱽ ᱵᱷᱟᱵᱽ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱡᱤᱞᱟᱹ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱠᱩᱲᱤ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱒᱖ % ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱤᱞᱟᱹ ᱨᱮᱱ ᱜᱟᱨᱡᱤᱭᱟᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚᱢ ᱜᱮ ᱠᱩᱲᱤ ᱜᱤᱫᱨᱟᱹ ᱚᱞᱚᱜ ᱠᱚ ᱵᱷᱮᱡᱟ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱠᱩᱲᱤᱭᱟᱜ ᱥᱟᱠᱷᱭᱚᱨ ᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱱᱚᱰᱮ ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱚᱨᱮ ᱢᱩᱬ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱞᱤᱯ ᱮᱭᱞᱟᱱ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱨᱮᱝᱠᱤᱝ ᱚᱝᱥᱟᱨ ᱑᱔᱑ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱑᱑᱐ ᱴᱷᱟᱶ ᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱛᱟᱱᱟᱞᱟ ᱟᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱑᱕᱕ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱝᱠ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱑᱒᱖ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱝᱠᱤᱝ ᱫᱚ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱨᱮᱝᱠ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚᱠᱚ ᱛᱚᱨᱡᱚᱢᱟ ᱞᱮᱜ-ᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ - ᱧᱩ ᱫᱟᱜ, ᱴᱚᱭᱞᱮᱴ, ᱵᱤᱡᱽᱞᱤ, ᱵᱚᱣᱩᱱᱰᱨᱤ, ᱵᱤᱞᱰᱤᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱵᱚᱥᱛᱟ ᱮᱢᱟᱱ ᱾ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱔ ᱭᱟᱹ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱵᱤᱡᱽᱞᱤ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ-ᱟ, ᱓ ᱭᱟ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱑ ᱴᱟᱝ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮ ᱴᱚᱭᱞᱮᱴ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ-ᱟ , ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱠᱷᱳᱱᱟᱜ ᱓ ᱭᱟ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮ ᱟᱣᱩᱱᱰᱟᱨᱤ ᱠᱟᱸᱛ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ-ᱟ, ᱒ ᱭᱟ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱑ ᱴᱟᱝ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱯᱷᱟ ᱧᱩ ᱫᱟᱜ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ-ᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱥᱚᱨᱵᱷᱮ ᱠᱷᱳᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ-ᱟ ᱾
ᱢᱩᱬ ᱠᱟᱛᱷᱟ [https://elections.alifailaan.pk/taleemdo-app/ Taleem Do! App] ᱨᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟᱜ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱩᱲᱤ ᱜᱚᱫᱽᱨᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱷᱨᱜᱟᱨ ᱟᱥᱲᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ-ᱟ ᱟᱨ ᱟᱥᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱢᱟᱪᱮᱛ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://www.balochistan.gov.pk/index.php?option=com_content&view=article&id=809&Itemid=1095 Kharan District] at [http://www.balochistan.gov.pk/ www.balochistan.gov.pk]
* [http://www.balochistanpolice.gov.pk/disttprofiles/Kharan.php Kharan District] at [http://www.balochistanpolice.gov.pk/ www.balochistanpolice.gov.pk]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱟᱞᱚᱪᱤᱥᱛᱟᱱ]]
rtytufzrrsj3vzw8o69o31e8srhi0y9
ᱡᱚᱱᱤ ᱰᱮᱯ
0
6707
101909
67131
2022-08-22T04:02:01Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱥᱟ.ᱜᱟ.ᱭ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱚᱱ ᱠᱨᱤᱥᱴᱳᱯᱷᱮᱨ ᱰᱮᱯ'''(᱙ ᱡᱩᱱ ᱑᱙᱖᱓) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟᱱ ᱟᱠᱴᱚᱨ,ᱯᱨᱚᱰᱭᱩᱥᱟᱨ,ᱢᱭᱩᱡᱤᱥᱤᱭᱟᱱ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱜᱮᱞ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱜᱳᱞᱰᱮᱱ ᱜᱞᱳᱵ ᱟᱣᱟᱨᱰ,ᱫᱚ ᱰᱮᱢᱳᱱ ᱵᱟᱨᱵᱟᱮ ᱚᱯᱷ ᱯᱷᱤᱴ ᱥᱴᱨᱤᱴ(᱒᱐᱐᱘) ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱵᱮᱥᱴ ᱟᱠᱴᱚᱨ ᱟᱣᱟᱨᱰ ᱦᱚᱸᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱯᱤᱨᱛᱷᱤᱵᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱠᱚᱲᱟᱠᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢᱮᱭᱟ ᱾
[[File:Johnny Depp.jpg|thumb|Johnny Depp]]
ᱡᱚᱱᱤ ᱰᱮᱯ ᱫᱚ ᱑᱙᱘᱐ ᱨᱮ ᱴᱮᱞᱤᱵᱷᱤᱡᱚᱱ ᱥᱳ 21 ᱡᱚᱸᱯ ᱥᱴᱨᱤᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱡᱤᱭᱚᱱᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱟ ᱾ ᱯᱟᱞᱴᱚᱱ(᱑᱙᱘᱖),ᱮᱰᱣᱟᱨᱰ ᱥᱤᱥᱳᱨᱦᱮᱸᱰ(᱑᱙᱙᱐),ᱥᱞᱤᱯᱤ ᱦᱳᱞᱳ(᱑᱙᱙᱙),ᱯᱤᱨᱮᱴᱥ ᱚᱯᱷ ᱫᱚ ᱠᱟᱨᱤᱵᱤᱭᱟᱱ(᱒᱐᱐᱓_ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱛ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ),ᱪᱟᱨᱞᱤ ᱮᱱᱰ ᱫᱚ ᱪᱚᱠᱳᱞᱮᱴ ᱯᱷᱮᱠᱴᱨᱤ(᱒᱐᱐᱕),ᱮᱞᱟᱭᱤᱥ ᱤᱱ ᱩᱸᱱᱰᱮᱨᱞᱮᱱᱰ(᱒᱐᱑᱐),
ᱫᱚ ᱠᱨᱟᱭᱤᱢ ᱚᱯᱷ ᱜᱨᱤᱱᱰᱮᱞᱣᱟᱞᱰ(᱒᱐᱑᱘) ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱟᱵᱚ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱟᱭ ᱾ ᱟᱱᱤᱢᱮᱴᱮᱰ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱨᱮᱸᱜᱳ(᱒᱐᱑᱑) ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱨᱚᱲ-ᱟᱲᱟᱝ ᱮᱢ ᱞᱮᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱢᱭᱩᱡᱤᱥᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱥᱟᱝ ᱦᱚᱸᱭ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
ᱜᱚᱴᱟ ᱯᱨᱤᱛᱷᱤᱵᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱰᱮᱯ ᱫᱚ third highest-grossing ᱠᱚᱲᱟᱠᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡᱚᱜ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ,ᱭᱩᱱᱟᱭᱴᱮᱰ ᱥᱴᱮᱴᱥ ᱵᱚᱠᱥ ᱚᱯᱷᱤᱥ ᱨᱮ US$3.7 billion ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ ᱫᱟᱢᱚᱜ ᱟᱭ ᱾ ᱜᱚᱴᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱚ US$10 billion ᱜᱟᱱ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ ᱫᱟᱢᱚᱜ ᱟᱭ ᱾ ᱒᱐᱑᱒ ᱨᱮ ᱯᱨᱤᱛᱷᱤᱵᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱡᱷᱚᱛᱚᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟ.ᱥᱛᱤ ᱠᱟ.ᱣᱰᱤ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱚᱲᱟᱠᱟᱨ ᱨᱮ ᱥᱟ.ᱢᱤᱞ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱟᱜ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱩᱯᱚᱨ ᱦᱤᱴ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱯᱤᱨᱮᱴᱥ ᱚᱯᱷ ᱠᱟᱨᱤᱵᱤᱭᱟᱱ (the Pirates of the Caribbean) ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱫᱚ US$4.5 billion ᱫᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱯᱷᱳᱞᱤᱢ ᱫᱚ ᱠᱨᱟᱭᱤᱢ ᱚᱯᱷ ᱜᱨᱤᱱᱰᱮᱞᱣᱟᱞᱰ ᱨᱮ US$1.3 billion, ᱮᱞᱟᱭᱤᱥ ᱩᱱᱰᱚᱨᱞᱟᱸᱰ ᱨᱮ US$1 billion, ᱪᱟᱨᱞᱤ ᱮᱸᱰ ᱫᱟ ᱪᱚᱠᱳᱞᱮᱴ ᱯᱷᱮᱠᱴᱨᱤ ᱨᱮ US$474 million, ᱫᱚ ᱴᱩᱨᱤᱥᱴ ᱨᱮ US$278 million ᱞᱮᱠᱟ ᱠᱚ ᱫᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
== ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ==
''' ᱡᱚᱱᱤ ᱰᱮᱯ ''' ᱫᱚ ᱣᱮᱱᱥᱵᱳᱨᱳ,ᱠᱮᱱᱴᱳᱠᱤ ᱨᱮ [[ᱡᱟᱱᱟᱢ]] ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱠᱚ ᱯᱩᱱ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱡᱷᱚᱛᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ-ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱱ ᱠᱨᱤᱥᱴᱳᱯᱷᱚᱨ ᱰᱮᱯ ᱟᱨ ᱟᱡ ᱟᱭᱳ ᱫᱚ ᱵᱮᱴᱤ ᱥᱩᱭᱤ ᱯᱟᱞᱢᱚᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱰᱮᱯ ᱫᱚ ᱜᱤᱫᱨᱟ. ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱜᱚᱴᱟᱭ ᱫᱟᱬᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱗᱐ ᱨᱮ ᱢᱤᱨᱟᱢᱟᱨ,ᱯᱷᱞᱳᱨᱤᱰᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱥᱟ ᱥᱟ.ᱨᱤᱭᱮᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱗᱘ ᱨᱮ ᱰᱮᱯ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱑᱕ ᱥᱟᱞ-ᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ [[ᱛᱤᱠᱤᱱ]] ᱵᱟᱯᱟᱜ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱰᱮᱯ ᱟᱡ ᱟᱭᱳ ᱫᱚ ᱨᱳᱵᱮᱨᱴ ᱯᱟᱞᱢᱚᱨ ᱴᱷᱮᱱ ᱫᱩᱦᱲᱟ. ᱡᱟᱣᱟᱸᱭ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱰᱮᱯ ᱫᱚ ᱨᱳᱵᱮᱨᱴ ᱯᱟᱞᱢᱚᱨ ᱟᱜ ᱛᱟᱲᱟᱢ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱟ.ᱰᱤ ᱜᱮ ᱠᱩᱥᱤ ᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱰᱮᱯ ᱡᱚᱠᱷᱟᱱ ᱑᱒ ᱥᱟᱞ-ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱥᱱᱟ,ᱟᱡ ᱟᱭᱳ ᱫᱚ ᱢᱤᱴᱟᱝ ᱜᱤᱴᱟᱨ-ᱮ ᱮᱢᱟᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱛᱤᱠᱤᱱ ᱵᱟᱯᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱰᱮᱯ ᱢᱭᱩᱡᱤᱥᱤᱭᱟᱱ ᱵᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱢᱤᱨᱟᱢᱟᱨ ᱦᱟᱭ ᱥᱠᱩᱞ ᱵᱟ.ᱜᱤ ᱠᱮᱟᱭ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱒ ᱦᱚᱯᱛᱟ ᱛᱟᱭᱟᱢ ᱫᱩᱦᱲᱟ. ᱚᱱᱟ ᱦᱟᱭ ᱥᱠᱩᱞ ᱜᱮ ᱚᱞᱚᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱥᱠᱩᱞ ᱯᱨᱤᱱᱥᱯᱟᱞ ᱫᱚ ᱢᱟᱱᱟ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱢᱮᱛᱟᱫᱮᱭᱟ ᱟᱢ ᱫᱚ ᱟᱞᱚᱢ ᱚᱞᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱢᱭᱩᱡᱤᱥᱳᱭᱟᱱ ᱵᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱞᱳᱠᱟᱞ ᱵᱮᱸᱰ(local band) ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱞᱮᱟᱭ ᱾ ᱒᱐ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱘᱓ ᱨᱮ ᱰᱮᱯ ᱫᱚ ᱞᱳᱨᱤ ᱟᱱᱤ ᱟᱱᱤᱥᱚᱱ-ᱮ ᱵᱟᱯᱞᱟᱭᱮᱱᱟ ᱾ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱰᱮᱯ ᱫᱚ ᱱᱤᱠᱳᱞᱟᱥ ᱠᱮᱡ ᱥᱟᱝ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱮᱱᱟ,ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱢᱮᱛᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱡᱤᱭᱚᱱ-ᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱮᱟ ᱾ ᱑᱙᱘᱕ ᱨᱮ ᱰᱮᱯ ᱫᱚ ᱡᱩᱨᱤ ᱛᱟᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱸᱭ ᱵᱟᱯᱟᱜ ᱥᱟ.ᱨᱤᱭᱮᱱᱟ ᱾
== ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
• https://www.imdb.com/name/nm0000136/
• https://www.rottentomatoes.com/celebrity/johnny_depp
• http://www.people.com/people/johnny_depp
• https://charlierose.com/videos/3238
• https://www.theguardian.com/film/johnnydepp
• http://topics.nytimes.com/top/reference/timestopics/people/d/johnny_depp/index.html
• https://worldcat.org/identities/lccn-n92-21949
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱟᱭᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
3xbgizjdwpn64op8esnmaaafywhlalx
ᱡᱟᱯᱷᱚᱨᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
6724
101995
35896
2022-08-22T08:18:55Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱟᱯᱷᱚᱨᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| official_name =
| native_name =
| native_name_lang =
| settlement_type = [[Districts of Pakistan|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption =
| image_map = Pakistan - Balochistan - Jaffarabad.svg
| mapsize = 300px
| map_alt =
| map_caption = Map of Balochistan with Jafarabad District highlighted
| latd = |latm = |lats = |latNS =
| longd = |longm = |longs = |longEW =
| coordinates_type =
| coordinates_display =
| subdivision_type = ᱫᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]]
| subdivision_type1 = [[Provinces of Pakistan|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[Balochistan (Pakistan)|ᱵᱟᱞᱚᱪᱤᱥᱛᱟᱱ]]
| subdivision_type2 =
| subdivision_name2 =
| founder =
| seat_type = ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱟᱹᱚᱤᱥ
| seat = [[ᱰᱮᱨᱟ ᱟᱞᱞᱟ ᱭᱟᱨ]]
| government_footnotes =
| leader_party =
| unit_pref = Metric<!-- or US or UK -->
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 2445
| population_as_of = 2017
| population_footnotes = <ref name="DISTRICT WISE CENSUS RESULTS CENSUS 2017">{{cite web|url=http://www.pbscensus.gov.pk/sites/default/files/DISTRICT_WISE_CENSUS_RESULTS_CENSUS_2017.pdf|title=DISTRICT WISE CENSUS RESULTS CENSUS 2017|publisher=www.pbscensus.gov.pk}}</ref>
| population_total = 513,813
| population_density_km2 = auto
| timezone1 = [[Time in Pakistan|PST]]
| utc_offset1 = +5
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date = 1987
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank1_name_sec1 =
| blank1_info_sec1 =
| demographics1_title1 = ᱢᱩᱬ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ
| demographics1_info1 = [[Balochi language|ᱵᱟᱞᱚᱪᱤ]], [[Sindhi language|ᱥᱤᱱᱫᱷᱤ]]
| website =[http://balochistan.gov.pk/index.php?option=com_content&task=view&id=822&Itemid=1108 Official site]
}}
'''ᱡᱟᱯᱷᱚᱨᱟᱵᱟᱫᱽ''' ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱢᱟ '''ᱡᱟᱯᱷᱚᱨ ᱠᱷᱟᱱ ᱡᱟᱢᱟᱞᱤ''' ᱫᱚ [[ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱞᱚᱪᱤᱥᱛᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱟᱹᱯᱤᱥ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱰᱮᱨᱟ ᱟᱞᱞᱟ ᱭᱟᱨ ᱾ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱑᱙᱗᱐ ᱥᱟᱞ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱡᱟᱠᱚᱵᱟᱵᱟᱫᱽ ᱡᱤᱞᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱷᱚᱴᱯᱚᱴ ᱥᱚᱵᱽᱰᱤᱵᱷᱤᱡᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱑᱙᱗᱕ ᱥᱟᱞ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱫᱚ ᱥᱤᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱟᱭᱟᱜ ᱚᱝᱥᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ {{citation needed|date=December 2016}} ᱑᱙᱘᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱮᱱᱟ ᱾
{{sfn|PCO|2000|p=1}} ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱤᱞᱟᱹ ᱫᱚ ᱓ ᱭᱟ ᱛᱚᱦᱥᱤᱞ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
᱑᱕ ᱥᱟᱭᱟᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱡᱟᱯᱷᱚᱨᱟᱵᱟᱫᱽ ᱫᱚ ᱞᱟᱥᱨᱤᱭᱟᱜ ᱟᱹᱛ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱢᱩᱬ ᱟᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚᱫᱚ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ- ᱡᱟᱢᱟᱞᱤ,ᱠᱷᱚᱥᱚ, ᱨᱤᱱᱫᱽ, ᱢᱟᱨᱤ, ᱵᱩᱜᱽᱴᱤ, ᱵᱩᱞᱮᱰᱤ, ᱢᱟᱜᱽᱥᱤ ᱟᱨ ᱢᱮᱱᱜᱟᱞ ᱮᱢᱟᱱ ᱾ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛ ᱠᱚᱫᱚ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ- ᱜᱚᱞᱟ, ᱩᱢᱨᱟᱱᱤ, ᱞᱟᱥᱟᱨᱤ, ᱫᱚᱢᱠᱤ, ᱠᱟᱱᱨᱟᱱᱤ, ᱜᱚᱡᱚᱱᱤ, ᱥᱤᱯᱟᱫᱽ ᱵᱨᱚᱦᱤ ᱮᱢᱟᱱ ᱾ ᱥᱩᱢᱨᱚ, ᱵᱷᱟᱝᱜᱮᱨ, ᱟᱵᱨᱚ ᱮᱢᱟᱱ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱥᱤ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱰᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
==ᱥᱟᱥᱚᱱ==
ᱡᱟᱯᱷᱚᱨᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱓ ᱭᱟ ᱛᱚᱦᱥᱤᱞ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
* [[ᱜᱚᱱᱫᱚᱠᱷᱟ]]
* [[ᱡᱷᱚᱴ ᱯᱚᱴ]] (ᱫᱮᱨᱟ ᱟᱞᱞᱟ ᱭᱟᱨ)
* [[ᱩᱥᱛᱟ ᱢᱚᱦᱚᱢᱢᱚᱫᱽ]]
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
᱒᱐᱑᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱨᱮᱝᱠᱤᱝ ᱚᱝᱥᱟᱨ ᱡᱟᱯᱷᱚᱨᱟᱵᱟᱫᱽ ᱡᱤᱞᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱝᱠ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱑᱔᱑ ᱠᱷᱚᱱᱟ ᱑᱑᱓ ᱾ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱩᱲᱤ ᱵᱷᱮᱫᱽ ᱵᱷᱟᱵᱽ ᱮᱢᱟᱱ ᱵᱤᱪᱟᱹᱨ ᱨᱮ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱝᱠ ᱫᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
᱒᱐᱑᱔-᱑᱕ ᱥᱟᱞ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱠᱷᱭᱚᱨ ᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱓᱖ % ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱨᱮ ᱴᱟᱨᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮᱱ ᱠᱚ ᱠᱩᱲᱤᱭᱟᱜ ᱥᱟᱠᱷᱭᱚᱨ ᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱑᱕ % ᱾
ᱩᱥᱩᱞ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱚᱞᱚᱜ ᱫᱚ ᱱᱚᱰᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱢᱚᱥᱭᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱ ᱘᱙ % ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱩᱥᱩᱞ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱟᱥᱲᱟ ᱵᱟᱠᱚ ᱞᱮᱵᱮᱫᱟ ᱾ ᱡᱤᱞᱟᱹ ᱨᱮ ᱔ % ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱥᱚᱨᱟᱨᱤ ᱩᱥᱩᱞ ᱟᱥᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱑ ᱠᱷᱚᱱ ᱕ ᱪᱟᱱᱚᱪ ᱨᱮ ᱒᱗,᱔᱔᱘ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱡᱷᱚᱜ ᱙ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱐ ᱪᱟᱱᱚᱪ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱗᱓᱖ ᱡᱷᱚᱬ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ-ᱟ ᱾
ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱩᱲᱤ ᱵᱷᱮᱫᱽ ᱵᱷᱟᱵᱽ ᱫᱚ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱟᱨ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱢᱚᱥᱭᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱤᱞᱟᱹ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱠᱩᱲᱤ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱟᱥᱲᱟ ᱫᱚ ᱒᱘ % ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱾ ᱱᱚᱰᱮᱱ ᱠᱚ ᱜᱟᱨᱡᱤᱭᱟᱱ ᱠᱩᱲᱤ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱟᱥᱲᱟ ᱵᱟᱠᱚ ᱵᱷᱮᱡᱟ ᱠᱚ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱠᱩᱲᱤᱭᱟᱜ ᱥᱟᱠᱷᱭᱚᱨ ᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱠᱚᱢ ᱜᱨᱭᱟ ᱾
ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱯᱷᱮᱥᱤᱞᱤᱴᱤ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱗ ᱥᱟ ᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱞᱤᱯ ᱮᱞᱟᱱ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱡᱤᱞᱟᱹ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱨᱮᱝᱠᱤᱝ ᱚᱝᱥᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱤᱞᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱝᱠᱤᱝ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱠᱟᱱᱟ ᱑᱕᱕ ᱡᱤᱞᱟᱹ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱑᱑᱗ ᱾ ᱢᱤᱰᱤᱞ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱑᱕᱕ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱑᱑᱖ ᱴᱷᱟᱶ ᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱝᱠ ᱫᱚ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱢᱮ- ᱯᱷᱟᱨᱪᱟ ᱧᱩ ᱫᱟᱜ, ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱴᱚᱭᱞᱮᱴ, ᱵᱤᱡᱽᱞᱤ, ᱵᱟᱣᱩᱱᱰᱨᱤ ᱠᱟᱸᱛ, ᱵᱤᱞᱰᱤᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱵᱚᱥᱛᱟ ᱮᱢᱟᱱ ᱵᱤᱪᱟᱹᱨ ᱨᱮ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱓ ᱭᱟ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱵᱤᱡᱽᱞᱤ, ᱵᱟᱣᱩᱱᱰᱟᱨᱤ ᱠᱟᱸᱛ ᱟᱨ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱴᱚᱭᱞᱮᱴ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱠᱷᱳᱱ ᱑ ᱴᱟᱝ ᱨᱮ ᱯᱷᱟᱨᱪᱟ ᱧᱩ ᱫᱟᱜ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ-ᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://www.balochistan.gov.pk/index.php?option=com_content&view=article&id=822&Itemid=1108 Jaffarabad District] at [http://www.balochistan.gov.pk/ www.balochistan.gov.pk]
* [http://www.balochistanpolice.gov.pk/disttprofiles/jaffarabad.php District Jaffarabad] at [http://www.balochistanpolice.gov.pk/ www.balochistanpolice.gov.pk]
9v6wpd4ubqfui1g4zt8qwkqkfr7i84o
ᱡᱟᱱᱟᱱᱟᱝ ᱱᱟᱦᱟᱪᱟᱨ
0
6798
102017
40369
2022-08-22T08:54:01Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{For|the academic journal titled ''Sexual Abuse''|Sexual Abuse (journal)}}
'''ᱡᱟᱱᱟᱱᱟᱝ ᱱᱟᱦᱟᱪᱟᱨ'''
'''ᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱟᱞ ᱱᱷᱟᱦᱟᱪᱟᱨ''', ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱥᱟᱶ ᱪᱷᱮᱲ ᱪᱷᱟᱲ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱮᱢᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱶ ᱵᱟᱝ ᱠᱩᱥᱤ ᱟᱱ ᱚᱯᱢᱟᱱ ᱫᱚ ᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱟᱞ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web|title=Sexual abuse|url=http://www.apa.org/topics/sexual-abuse/index.aspx|website=American Psychological Association|publisher=2018 American Psychological Association|accessdate=28 January 2018}}</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱥᱟᱶ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱥᱮ ᱠᱚᱥᱴᱚ ᱚᱪᱚᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱱᱟᱯᱷᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱫᱟᱲᱮ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱡᱚᱨ ᱡᱚᱵᱚᱨ ᱮᱫ, ᱦᱩᱰᱤᱝ ᱚᱵᱽᱫᱷᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ, ᱥᱮ, ᱚᱯᱚᱨᱤᱢᱮᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱠᱷᱟᱱ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱟᱠ ᱱᱷᱟᱦᱟᱪᱟᱨ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱣᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱵᱟᱹᱰᱤᱡ ᱦᱚᱲ ᱟᱜ ᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱟᱞ ᱵᱮ-ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟ ᱣᱟᱜ ᱥᱮ (ᱯᱤᱡᱚᱴᱤᱣᱨᱤᱣᱞᱤ) ᱢᱚᱞᱮᱥᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name='asb'>{{cite journal|title=Peer commentaries on Green (2002) and Schmidt (2002)|journal=Archives of Sexual Behavior|year=2002|volume=31|issue=6|pages=479–503|id= |url=|format=|quote=Child molester is a pejorative term applied to both the pedophile and incest offender.|doi=10.1023/A:1020603214218}}</ref>
ᱱᱚᱶᱟ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱜᱮ ᱟᱫᱷᱮᱲ, ᱦᱟᱲᱟᱢ/ᱵᱩᱰᱷᱤ, ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱠᱚ ᱦᱟᱛᱮᱛᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱜᱮ ᱥᱮᱠᱮᱫ ᱦᱩᱭ ᱟᱡᱟᱱᱟ ᱛᱟᱣᱦᱟᱞᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱜᱮ ᱦᱩᱰᱤᱝ ᱜᱤᱫᱟᱹᱨ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱟᱞ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱩᱛᱛᱮᱡᱤᱛ (excited)
ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱟᱞ ᱮᱠᱥᱟᱭᱤᱴᱮᱰ (Sexual excited) ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱚᱦᱢᱚᱛ ᱨᱮᱵᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱤᱱ ᱜᱤᱫᱟᱹᱨ, ᱥᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱟᱞ ᱱᱷᱟᱦᱟᱪᱟᱨ (sexual abuse) ᱥᱮ ᱵᱟᱝ ᱜᱟᱱ ᱟᱱ ᱫᱚ ᱵᱚᱞᱟᱛᱠᱟᱨ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣᱜ ᱟ᱾
==ᱣᱤᱠᱴᱤᱢ (ᱯᱤᱲᱤᱛ)==
===ᱡᱤᱵᱚᱱ ᱜᱟᱛᱮ===
ᱟᱲᱟᱜ ᱦᱤᱸᱥᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱯᱞᱟᱣᱟᱠᱟᱱ ᱵᱚᱞᱟᱛᱠᱟᱨ ᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱟᱞ
ᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱟᱞ ᱱᱷᱟᱦᱟᱪᱟᱨ ᱫᱚ ᱚᱲᱟᱜ ᱦᱤᱸᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱻᱲᱤᱡ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱟᱞ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱥᱮ ᱛᱤᱨᱞᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱡᱤᱛᱟᱹ ᱥᱮ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱡᱤᱛᱟᱹ ᱫᱟᱶ ᱛᱮ ᱡᱚᱨ ᱡᱚᱵᱚᱨ ᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱟᱞ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱷᱟᱢᱠᱟᱣ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱠᱷᱟᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱚᱵᱚᱨ ᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱨᱚᱱ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ ᱟ, ᱟᱨ ᱡᱷᱟᱯᱴᱟᱦ (ᱦᱚᱢᱞᱟ) ᱦᱚᱸ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟ ᱟ᱾
===ᱜᱤᱫᱟᱹᱨ===
ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱜᱤᱫᱟᱹᱨ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱟᱞ ᱱᱷᱟᱦᱟᱪᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱨᱩᱯ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱜᱤᱫᱟᱹᱨ ᱡᱟᱦᱟᱸᱜ ᱦᱚᱲ ᱥᱮ ᱢᱟᱨᱮ ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱦᱚᱲ ᱟᱜ ᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱟᱞ ᱥᱚᱸᱛᱩᱥᱴᱤ (satisfied) ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱱᱷᱟᱪᱟᱨ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟ ᱟ᱾
ᱱᱟᱶᱟ ᱨᱮ ᱰᱟᱭᱩᱨᱮᱠᱴ ᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱟᱞ ᱠᱚᱱᱴᱮᱠᱴ ᱮᱫ ᱟᱠᱚ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱮᱰᱟᱞᱴ ᱥᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱦᱟᱲᱟᱢ ᱦᱚᱲ ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱟᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱪᱷᱟ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱮ ᱜᱤᱫᱟᱹᱨ ᱵᱚᱛᱚᱨ ᱚᱪᱚᱭ ᱥᱮ ᱫᱟᱵᱟᱣ ᱫᱷᱟᱢᱠᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ, ᱜᱤᱫᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱥᱮᱠᱥ ᱜᱟᱛᱤᱵᱤᱫᱷᱤ ᱨᱮ ᱥᱚᱸᱞᱚᱜᱽᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱢᱮᱱ ᱥᱮ ᱫᱟᱵᱟᱣ ᱰᱟᱠᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱚᱵᱷᱚᱫᱽᱨᱚ ᱮᱠᱥᱯᱚᱡᱟᱨ (exposure) (ᱡᱟᱱᱟᱱᱟᱝ, ᱛᱤᱨᱞᱟ ᱠᱟᱣᱟᱜ ᱱᱤᱯᱚᱞᱥ) ᱛᱮ ᱩᱞᱡᱷᱟᱣᱜ ᱟ᱾ ᱴᱤᱫ ᱜᱤᱫᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱮᱰᱟᱞᱴ ᱡᱤᱱᱤᱥ (adult) ᱩᱫᱩᱜ ᱟᱭ, ᱥᱮ ᱢᱤᱫ ᱜᱤᱫᱟᱹᱨ ᱟᱜ ᱱᱟᱯᱷᱟ ᱧᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱜᱤᱫᱟᱹᱨ ᱯᱚᱨᱱᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨᱟᱭ᱾᱾
ᱜᱤᱫᱟᱹᱨ ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱨᱚᱵᱷᱟᱣ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱨᱮ ᱞᱟᱡᱟᱣ, ᱟᱯᱟᱱᱨᱼᱫᱚᱥᱤ, ᱚᱣᱥᱟᱫᱽ, ᱪᱤᱱᱛᱟ ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ, ᱚᱵᱷᱤᱜᱷᱟᱛᱡᱚᱱᱭᱚ ᱛᱚᱱᱚᱣ ᱣᱤᱠᱟᱨ, ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱫᱽᱫᱟ, ᱡᱟᱱᱟᱱᱟᱝ ᱨᱚᱜᱽ, ᱢᱟᱨᱮ ᱥᱚᱨᱬᱤ ᱦᱟᱹᱥᱩ, ᱣᱭᱚᱥᱚᱱ, ᱟᱯᱟᱱᱟᱨ ᱜᱷᱚᱴᱚᱱ, ᱥᱚᱥᱟᱭᱤᱰ (Sucide) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱨᱵᱽᱨᱤᱛᱤ, ᱥᱤᱢᱟᱵᱚᱨᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱨᱮᱱᱟ ᱵᱤᱠᱟᱨ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱟᱨ ᱣᱚᱭᱚᱥᱠᱛᱟ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱲᱟ ᱛᱮ ᱯᱤᱲᱤᱛ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱨᱚᱣᱨᱤᱛᱤ᱾ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱟᱞ ᱥᱚᱥᱟᱱ ᱟᱡ ᱛᱮ ᱜᱩᱡᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱠᱷᱤᱢ ᱠᱟᱨᱚᱠ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚᱥᱟᱨ, ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱧᱮᱞ ᱨᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱛᱮ ᱚᱛᱨᱚᱝ ᱜᱟᱛᱮ ᱦᱤᱝᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱯᱨᱟᱫᱷ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱠᱷᱤᱢ ᱠᱟᱨᱚᱠ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱜᱤᱫᱟᱹᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱱᱟᱝ ᱱᱷᱟᱦᱟᱪᱟᱨ ᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱮᱫ ᱟ᱾
ᱵᱮ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱦᱩᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱤᱡ ᱫᱚ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱚᱵᱚᱥᱛᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱞᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱵᱤᱥᱮᱥ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱨᱮ, ᱨᱮᱜᱚᱨ ᱮᱴ ᱚᱞ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱧᱮᱞ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱤᱥᱠᱚᱨᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱢᱚᱨᱛᱷᱚᱱ ᱮᱫ ᱟᱭ ᱡᱮᱯᱨᱚᱛᱤᱠᱩᱞ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱷᱟᱴᱚᱱ ᱫᱚ ᱠᱚᱠᱤᱞ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱪᱤᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱚᱝ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱯᱨᱚᱛᱤᱠᱨᱤᱭᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟ ᱢᱤᱫ ᱮᱥᱚᱥᱤᱭᱮᱫᱟᱱ ᱮ ᱩᱡᱽᱡᱟᱝᱚᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱰᱨᱟᱜᱽ ᱨᱤᱣᱟᱨᱰᱥ ᱟᱮ ᱵᱚᱞᱥᱴᱚᱨ ᱰᱨᱟᱜᱽᱨᱤᱣᱚᱨᱰ ᱥᱤᱜᱽᱱᱟᱞᱤᱧ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱨᱚᱛᱤ ᱥᱚᱝᱣᱮᱱᱫᱚᱱᱥᱤᱞᱛᱟ ᱵᱟᱲᱦᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱥᱚᱫᱚᱥᱭᱚ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱡᱟᱱᱟᱱᱟᱝ ᱥᱷᱦᱟᱪᱟᱨ ᱚᱱᱟᱪᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱫ ᱨᱩᱯ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱯᱟᱱᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱩᱲᱟᱹᱭ ᱜᱚᱢᱵᱷᱤᱨ ᱫᱤᱨᱜᱷᱠᱟᱞᱤᱠ ᱯᱷᱤᱡᱤᱭᱚᱞᱚᱡᱤ ᱟᱜᱷᱟᱛ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ- ᱟ, ᱵᱤᱥᱮᱥ ᱨᱩᱯ ᱛᱮ ᱟᱭᱳ- ᱵᱟᱵᱟ ᱦᱟᱜ ᱚᱱᱟᱪᱟᱨ ᱢᱟᱢᱞᱟ ᱨᱮ᱾
==ᱞᱟᱦᱟ ᱥᱮᱫ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ==
* Sorenson, Susan B. (1997). ''Violence and Sexual Abuse at Home: Current Issues in Spousal Battering and Child Maltreatment'', New York: Haworth Press. {{ISBN|1-56024-681-2}}.
* Leigh Ann Reynolds. [http://www.eric.ed.gov/ERICWebPortal/custom/portlets/recordDetails/detailmini.jsp?_nfpb=true&_&ERICExtSearch_SearchValue_0=ED416651&ERICExtSearch_SearchType_0=no&accno=ED416651 "People with Mental Retardation & Sexual Abuse. The Arc Q & A"], Arc National Headquarters, 1997
* {{cite journal | doi = 10.1007/BF01102020 | last1 = Baladerian | first1 = N. | year = 1991 | title = Sexual abuse of people with developmental disabilities | url = | journal = Sexuality and Disability | volume = 9 | issue = 4| pages = 323–335 }}
* Sobsey, D. (1994). ''Violence and Abuse in the Lives of People With Disabilities: The End of Silent Acceptance?'' Baltimore: Paul H. Brookes Publishing Co. {{ISBN|978-1-55766-148-7}}
* Sobsey D. and [[Varnhagen, C.]] (1989). "Sexual abuse and exploitation of people with disabilities: Toward Prevention and Treatment". In M. Csapo and L. Gougen (Eds) ''Special Education Across Canada'' (pp. 199–218). Vancouver Centre for Human Developmental Research
* Valenti-Hien, D. and Schwartz, L. (1995). "The sexual abuse interview for those with developmental disabilities". James Stanfield Company, Santa Barbara: California.
* Baur, Susan (1997), ''The Intimate Hour: Love and Sex in Psychotherapy''. Boston: Houghton-Mifflin Co. viii, 309 p. {{ISBN|0-395-82284-X}}
* Walker, Evelyn, and Perry Deane Young (1986). ''A Killing Cure''. New York: H. Holt and Co. xiv, 338 p. ''N.B''.: Explanatory subtitle on book's dust cover: ''One Woman's True Account of Sexual and Drug Abuse and Near Death at the Hands of Her Psychiatrist''. Without ISBN
* White-Davis, Donna (2009). ''Lovers in the Time of Plague''.
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* {{curlie|Society/Support_Groups/Sexual_Abuse|Sexual abuse}}
* [https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/childsexualabuse.html Child Sexual Abuse] at the [[National Institutes of Health]]
{{Sex}}
{{Sexual ethics}}
{{Sexual abuse}}
{{abuse}}
{{Sexual abuse in the Roman Catholic Church}}
{{Consequences of external causes}}
{{Authority control}}
{{DEFAULTSORT:Sexual Abuse}}
[[Category:Sexual abuse| ]]
[[Category:Sex crimes]]
[[Category:Sexual ethics]]
[[Category:Sexual misconduct|Abuse]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
lf06d06m0dk1wv1c263sp0xd2ogp89p
ᱡᱟᱛᱤᱳ ᱡᱤᱣᱟ.ᱛ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ
0
6886
101926
36698
2022-08-22T04:30:32Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox building
|name = ᱡᱟᱛᱤᱳ ᱡᱤᱭᱟᱹᱛ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ
| native_name = National Martyr's Memorial (জাতীয় শহীদ স্মৃতিসৌধ)
| native_name_lang = bn
|status = Complete
|image = National Martyrs’ Memorial 08.jpg
|location = [[ᱥᱟᱵᱷᱟᱨ]], Bangladesh
|iso_region =
|latitude =
|longitude =
|start_date = 1978
|completion_date = 1982
|architect = [[Syed Mainul Hossain]]
|map_type = Bangladesh
|map_caption =
|building_type = Public monument
|antenna_spire =
|roof = {{convert|150|ft|m|0}}
|structural_engineer=
|main_contractor = [[Concord Group]]
}}
'''ᱡᱟᱛᱤᱳ ᱦᱤᱣᱟᱹᱛ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ''' [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱫᱷᱤᱱᱚᱛᱟ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ]] ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱚᱦᱤᱫᱽ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫᱽ ᱢᱤᱫᱽᱴᱟᱱ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱡᱟᱜᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ [[ᱥᱟᱵᱷᱟᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ|ᱥᱟᱵᱷᱟᱨ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱫᱚ [[ᱥᱳᱭᱚᱫᱽ ᱢᱟᱭᱱᱩᱞ ᱦᱚᱥᱮᱱ]] ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱢᱩᱠᱛᱤ ᱡᱩᱫᱝᱷ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ(ᱥᱚᱦᱤᱫᱽ ᱟᱠᱟᱱ) ᱟᱠᱟᱱ ᱑0 ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱛᱚᱯᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱠᱚᱨᱮᱱ ᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱱᱟᱭᱚᱠ ᱠᱚ ᱡᱚᱠᱦᱚᱱ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱠᱚ ᱱᱮᱣᱛᱟ ᱟᱜᱩ ᱠᱚᱣᱟ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱛᱤᱭᱟᱹᱛ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱠᱚ ᱮᱢᱟ ᱠᱚᱣᱟ᱾
== ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
[[File:Jatiyo Smriti Soudho, concrete modernist monument and memorial gardens, at Savar near Dakar in central Bangladesh.jpg|thumb|left|Left view]]
== ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱚᱠᱚᱛᱚ ==
== ᱪᱤᱛᱨᱚ ᱚᱲᱟᱜ ==
<gallery>
Image:Sriti shoud.jpeg|
Image:Jatiyo_Smriti_Soudho,_Savar_(3).jpg
Image:Lake of National Martyrs' Memorial.jpg
Image:জাতীয় স্মৃতিসৌধ.jpg
Image:Jatiyo Smriti Soudho left view (01).jpg
National Martyrs' Memorial 3.jpg
National Martyrs’ Memorial 06.jpg
</gallery>
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{reflist}}
{{commonscat inline|Jatiyo Smriti Soudho|'''Jatiyo Sriti Soudho'''}}
{{Dhakaplaces}}
{{Symbols of Bangladesh}}
{{Bangladesh topics}}
{{Bangladesh Liberation War}}
{{coord|23|54.674|N|90|15.291|E|region:BD_type:landmark|display=title}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{DEFAULTSORT:National Martyrs' Memorial}}
[[Category:Monuments and memorials in Dhaka]]
[[Category:National symbols of Bangladesh]]
[[Category:Martyrs' monuments and memorials]]
[[Category:Architecture of Bangladesh]]
[[Category:Modernist architecture]]
rokrf2eccb025a3f0f75e7pmc5zzwxj
101929
101926
2022-08-22T04:33:14Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox building
|name = ᱡᱟᱛᱤᱳ ᱡᱤᱭᱟᱹᱛ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ
| native_name = National Martyr's Memorial (জাতীয় শহীদ স্মৃতিসৌধ)
| native_name_lang = bn
|status = Complete
|image = National Martyrs’ Memorial 08.jpg
|location = [[ᱥᱟᱵᱷᱟᱨ]], Bangladesh
|iso_region =
|latitude =
|longitude =
|start_date = 1978
|completion_date = 1982
|architect = [[Syed Mainul Hossain]]
|map_type = Bangladesh
|map_caption =
|building_type = Public monument
|antenna_spire =
|roof = {{convert|150|ft|m|0}}
|structural_engineer=
|main_contractor = [[Concord Group]]
}}
'''ᱡᱟᱛᱤᱳ ᱦᱤᱣᱟᱹᱛ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ''' [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱫᱷᱤᱱᱚᱛᱟ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ]] ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱚᱦᱤᱫᱽ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫᱽ ᱢᱤᱫᱽᱴᱟᱱ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱡᱟᱜᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ [[ᱥᱟᱵᱷᱟᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ|ᱥᱟᱵᱷᱟᱨ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱫᱚ [[ᱥᱳᱭᱚᱫᱽ ᱢᱟᱭᱱᱩᱞ ᱦᱚᱥᱮᱱ]] ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱢᱩᱠᱛᱤ ᱡᱩᱫᱝᱷ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ(ᱥᱚᱦᱤᱫᱽ ᱟᱠᱟᱱ) ᱟᱠᱟᱱ ᱑0 ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱛᱚᱯᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱠᱚᱨᱮᱱ ᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱱᱟᱭᱚᱠ ᱠᱚ ᱡᱚᱠᱦᱚᱱ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱠᱚ ᱱᱮᱣᱛᱟ ᱟᱜᱩ ᱠᱚᱣᱟ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱛᱤᱭᱟᱹᱛ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱠᱚ ᱮᱢᱟ ᱠᱚᱣᱟ᱾
== ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
[[File:Jatiyo Smriti Soudho, concrete modernist monument and memorial gardens, at Savar near Dakar in central Bangladesh.jpg|thumb|left|Left view]]
== ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱚᱠᱚᱛᱚ ==
== ᱪᱤᱛᱨᱚ ᱚᱲᱟᱜ ==
<gallery>
Image:Sriti shoud.jpeg|
Image:Jatiyo_Smriti_Soudho,_Savar_(3).jpg
Image:Lake of National Martyrs' Memorial.jpg
Image:জাতীয় স্মৃতিসৌধ.jpg
Image:Jatiyo Smriti Soudho left view (01).jpg
National Martyrs' Memorial 3.jpg
National Martyrs’ Memorial 06.jpg
</gallery>
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{Dhakaplaces}}
{{Symbols of Bangladesh}}
{{Bangladesh topics}}
{{Bangladesh Liberation War}}
{{coord|23|54.674|N|90|15.291|E|region:BD_type:landmark|display=title}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{DEFAULTSORT:National Martyrs' Memorial}}
[[Category:Monuments and memorials in Dhaka]]
[[Category:National symbols of Bangladesh]]
[[Category:Martyrs' monuments and memorials]]
[[Category:Architecture of Bangladesh]]
[[Category:Modernist architecture]]
0pnp1eu7v0mch5qg54j0o12rjq65je1
ᱡᱚᱢᱟᱫᱟᱨ ᱠᱤᱥᱠᱩ
0
6897
101828
66209
2022-08-22T01:27:41Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
[[ᱨᱮᱫ:ᱡᱚᱢᱟᱫᱟᱨ ᱠᱤᱥᱠᱩ.jpg|thumb|ᱡᱚᱢᱟᱫᱟᱨ ᱠᱤᱥᱠᱩ]]
== ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱒᱘/᱐᱒/᱑᱙᱔᱙ ==
[[ᱧᱩᱛᱩᱢ]]- ᱡᱚᱢᱟᱫᱟᱨ ᱠᱤᱥᱠᱩ
ᱟᱯᱟᱛ- ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱠᱤᱥᱠᱩ
ᱮᱸᱜᱟᱛ- ᱯᱷᱩᱞᱢᱚᱱᱤ ᱠᱤᱥᱠᱩ
ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱛᱳ- ᱠᱟᱴᱜᱚᱲᱟ,
ᱰᱟᱠ ᱚᱲᱟᱜ- ᱵᱟᱥᱩᱫᱮᱹᱵᱽᱯᱩᱨ,
ᱡᱤᱞᱟ- ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ,
ᱯᱚᱱᱚᱛ- ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ
== ᱥᱮᱪᱮᱫ ==
B.A.
== ᱠᱟᱹᱢᱤ ==
Retired Income Tax Admin. Officer, ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱟᱠᱟᱫ ᱯᱩᱛᱷᱤᱠᱳ ==
[[ᱨᱮᱫ:ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱠᱟᱥᱟᱭᱮᱱᱟ.jpg|thumb|ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱠᱟᱥᱟᱭᱮᱱᱟ]]
᱑. ᱢᱟᱞᱟ ᱢᱩᱫᱟᱹᱢ (ᱠᱷᱮᱹᱞᱳᱸᱰ)
᱒. ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱠᱟᱥᱟᱭᱮᱱᱟ (ᱠᱷᱮᱹᱞᱳᱸᱰ ᱑᱙᱘᱙, ᱒᱐᱑᱑)
[[ᱨᱮᱫ:ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱢᱟᱞᱟ.jpg|thumb|ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱢᱟᱞᱟ]]
᱓. ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱢᱟᱞᱟ (ᱯᱳᱹᱭᱞᱳ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱒᱐᱑᱒)
᱔. ᱱᱤᱥᱩᱱ ᱧᱤᱫᱟᱹ ᱠᱟᱥᱟ ᱦᱮᱲᱮᱢ (ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱯᱩᱛᱷᱤ)
== ᱥᱤᱨᱯᱟᱹ ᱟᱨ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣᱱᱟ ==
1. Honour received in 1991 from 1st International Santali Language & Literature, Jamshedpur.
2. Honour received in 2004 from Adibasi Youth Association
3. Pandit Raghunath Murmu Award in 2006 from AISWA
4. Honour received in 2015 from Santali Actor and Actress Association, Bandel.
5. Honour received in 2015 from Kherwal Nagar, Hooghly.
6. Honour received in 2015 from PRESIDENCY UNIVERSITY.
7. Honour received in 2015 from AISWA.
8. Honour received in 2017 from Kolkata Kherwal Makmore.
9. Honour received in 2017 from ASECA (W.B. Br.)
10. Honour received in 2015 from Raban Baskey.
11. Honour received in 2016 from Pd. Raghunath Murmu Memorial Committee, Palabani, Baripada, Mayurbhanj, Odisha.
12. JADUNATH TUDU Award in 2019 from AISWA (W.B.Branch)
4w2b8zydl7c67x80lch3d8ngyz97kqy
101829
101828
2022-08-22T01:27:57Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[ᱨᱮᱫ:ᱡᱚᱢᱟᱫᱟᱨ ᱠᱤᱥᱠᱩ.jpg|thumb|ᱡᱚᱢᱟᱫᱟᱨ ᱠᱤᱥᱠᱩ]]
== ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱒᱘/᱐᱒/᱑᱙᱔᱙ ==
[[ᱧᱩᱛᱩᱢ]]- ᱡᱚᱢᱟᱫᱟᱨ ᱠᱤᱥᱠᱩ
ᱟᱯᱟᱛ- ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱠᱤᱥᱠᱩ
ᱮᱸᱜᱟᱛ- ᱯᱷᱩᱞᱢᱚᱱᱤ ᱠᱤᱥᱠᱩ
ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱛᱳ- ᱠᱟᱴᱜᱚᱲᱟ,
ᱰᱟᱠ ᱚᱲᱟᱜ- ᱵᱟᱥᱩᱫᱮᱹᱵᱽᱯᱩᱨ,
ᱡᱤᱞᱟ- ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ,
ᱯᱚᱱᱚᱛ- ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ
== ᱥᱮᱪᱮᱫ ==
B.A.
== ᱠᱟᱹᱢᱤ ==
Retired Income Tax Admin. Officer, ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ
== ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱟᱠᱟᱫ ᱯᱩᱛᱷᱤᱠᱳ ==
[[ᱨᱮᱫ:ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱠᱟᱥᱟᱭᱮᱱᱟ.jpg|thumb|ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱠᱟᱥᱟᱭᱮᱱᱟ]]
᱑. ᱢᱟᱞᱟ ᱢᱩᱫᱟᱹᱢ (ᱠᱷᱮᱹᱞᱳᱸᱰ)
᱒. ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱠᱟᱥᱟᱭᱮᱱᱟ (ᱠᱷᱮᱹᱞᱳᱸᱰ ᱑᱙᱘᱙, ᱒᱐᱑᱑)
[[ᱨᱮᱫ:ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱢᱟᱞᱟ.jpg|thumb|ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱢᱟᱞᱟ]]
᱓. ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱢᱟᱞᱟ (ᱯᱳᱹᱭᱞᱳ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱒᱐᱑᱒)
᱔. ᱱᱤᱥᱩᱱ ᱧᱤᱫᱟᱹ ᱠᱟᱥᱟ ᱦᱮᱲᱮᱢ (ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱯᱩᱛᱷᱤ)
== ᱥᱤᱨᱯᱟᱹ ᱟᱨ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣᱱᱟ ==
1. Honour received in 1991 from 1st International Santali Language & Literature, Jamshedpur.
2. Honour received in 2004 from Adibasi Youth Association
3. Pandit Raghunath Murmu Award in 2006 from AISWA
4. Honour received in 2015 from Santali Actor and Actress Association, Bandel.
5. Honour received in 2015 from Kherwal Nagar, Hooghly.
6. Honour received in 2015 from PRESIDENCY UNIVERSITY.
7. Honour received in 2015 from AISWA.
8. Honour received in 2017 from Kolkata Kherwal Makmore.
9. Honour received in 2017 from ASECA (W.B. Br.)
10. Honour received in 2015 from Raban Baskey.
11. Honour received in 2016 from Pd. Raghunath Murmu Memorial Committee, Palabani, Baripada, Mayurbhanj, Odisha.
12. JADUNATH TUDU Award in 2019 from AISWA (W.B.Branch)
mldwnpm916ckz1kpbuhq11utr4pqoyh
101830
101829
2022-08-22T01:28:14Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
[[ᱨᱮᱫ:ᱡᱚᱢᱟᱫᱟᱨ ᱠᱤᱥᱠᱩ.jpg|thumb|ᱡᱚᱢᱟᱫᱟᱨ ᱠᱤᱥᱠᱩ]]
== ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱒᱘/᱐᱒/᱑᱙᱔᱙ ==
[[ᱧᱩᱛᱩᱢ]]- ᱡᱚᱢᱟᱫᱟᱨ ᱠᱤᱥᱠᱩ
ᱟᱯᱟᱛ- ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱠᱤᱥᱠᱩ
ᱮᱸᱜᱟᱛ- ᱯᱷᱩᱞᱢᱚᱱᱤ ᱠᱤᱥᱠᱩ
ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱛᱳ- ᱠᱟᱴᱜᱚᱲᱟ,
ᱰᱟᱠ ᱚᱲᱟᱜ- ᱵᱟᱥᱩᱫᱮᱹᱵᱽᱯᱩᱨ,
ᱡᱤᱞᱟ- ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ,
ᱯᱚᱱᱚᱛ- ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ
== ᱥᱮᱪᱮᱫ ==
B.A.
== ᱠᱟᱹᱢᱤ ==
Retired Income Tax Admin. Officer, ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ
== ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱟᱠᱟᱫ ᱯᱩᱛᱷᱤᱠᱳ ==
[[ᱨᱮᱫ:ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱠᱟᱥᱟᱭᱮᱱᱟ.jpg|thumb|ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱠᱟᱥᱟᱭᱮᱱᱟ]]
᱑. ᱢᱟᱞᱟ ᱢᱩᱫᱟᱹᱢ (ᱠᱷᱮᱹᱞᱳᱸᱰ)
᱒. ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱠᱟᱥᱟᱭᱮᱱᱟ (ᱠᱷᱮᱹᱞᱳᱸᱰ ᱑᱙᱘᱙, ᱒᱐᱑᱑)
[[ᱨᱮᱫ:ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱢᱟᱞᱟ.jpg|thumb|ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱢᱟᱞᱟ]]
᱓. ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱢᱟᱞᱟ (ᱯᱳᱹᱭᱞᱳ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱒᱐᱑᱒)
᱔. ᱱᱤᱥᱩᱱ ᱧᱤᱫᱟᱹ ᱠᱟᱥᱟ ᱦᱮᱲᱮᱢ (ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱯᱩᱛᱷᱤ)
== ᱥᱤᱨᱯᱟᱹ ᱟᱨ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣᱱᱟ ==
1. Honour received in 1991 from 1st International Santali Language & Literature, Jamshedpur.
2. Honour received in 2004 from Adibasi Youth Association
3. Pandit Raghunath Murmu Award in 2006 from AISWA
4. Honour received in 2015 from Santali Actor and Actress Association, Bandel.
5. Honour received in 2015 from Kherwal Nagar, Hooghly.
6. Honour received in 2015 from PRESIDENCY UNIVERSITY.
7. Honour received in 2015 from AISWA.
8. Honour received in 2017 from Kolkata Kherwal Makmore.
9. Honour received in 2017 from ASECA (W.B. Br.)
10. Honour received in 2015 from Raban Baskey.
11. Honour received in 2016 from Pd. Raghunath Murmu Memorial Committee, Palabani, Baripada, Mayurbhanj, Odisha.
12. JADUNATH TUDU Award in 2019 from AISWA (W.B.Branch)
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
50ul3uhpwho68o66vsy6vwmkla9mh2s
ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
7111
101745
83269
2022-08-21T17:07:06Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| total_type = ᱜᱩᱴ
| native_name =
| image_map = MP Khargone district map.svg
| map_caption = ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ
| coordinates =
| coor_pinpoint = ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| subdivision_type2 = ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 = [[ᱤᱱᱫᱚᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ|ᱤᱱᱫᱚᱨ]]
| established_title = Established
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ]]
| parts_type = ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ
| parts_style = para
| p1 =
| area_total_km2 = 8030
| area_footnotes =
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_total = 1,873,046
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ
| demographics1_title1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| demographics1_info1 = ᱖᱓.᱙᱘ ᱥᱟᱭ ᱠᱚᱲᱟ
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| demographics1_info2 = ᱙᱖᱕
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 = ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| leader_name1 = ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| leader_title2 =
| leader_name2 =
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| registration_plate =
| blank_name_sec1 = ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱰᱟᱦᱟᱨ
| blank_info_sec1 = [[ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ]] - [[ᱤᱱᱫᱚᱨ]] ᱰᱟᱦᱟᱨ, [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
| website = http://khargone.nic.in
| image_skyline = 18 expanse of Narmada in Maheshwar (16673851680).jpg
| image_caption = ᱢᱚᱦᱮᱥᱚᱨ ᱠᱤᱞᱟ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱱᱚᱨᱢᱟᱫᱟ ᱜᱟᱰᱟ
}}
'''ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ ᱚᱠᱚᱭ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱯᱟᱪᱮ ᱱᱤᱢᱟᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱛᱟᱞᱢᱟ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱱᱤᱢᱟᱲ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱤᱱᱫᱚᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱫᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱨᱥᱩᱯᱩᱨ ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱮ ᱡᱩᱜᱽ ᱨᱮ, ᱢᱟᱦᱤᱥᱢᱟᱛᱤ (ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱢᱚᱦᱮᱥᱚᱨ) ᱟᱜ ᱦᱟᱭᱭᱚ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱞᱮ ᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱡᱩᱜᱽ ᱨᱮ, ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱟᱞᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱨᱢᱟᱨᱚᱸ ᱟᱨ ᱟᱥᱤᱨᱜᱟᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱦᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱞᱟᱠᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱟᱞᱟ ᱡᱩᱜᱽ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ, ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱟᱸᱰᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱞᱣᱟ ᱥᱟᱞᱛᱟᱱᱟᱛ ᱟᱜ ᱤᱞᱟᱠᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱕᱓᱑ ᱨᱮ, [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱞᱛᱟᱱ ᱵᱟᱦᱟᱫᱩᱨ ᱥᱟᱦ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱚᱱᱴᱨᱚᱞ ᱨᱮ ᱤᱫᱤ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾᱑᱕᱖᱒ ᱨᱮ, ᱟᱠᱵᱟᱨ ᱫᱚ ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱢᱟᱞᱣᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱩᱜᱚᱞ ᱥᱚᱢᱨᱟᱡ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱥᱟᱦᱟ ᱜᱤᱰᱤ ᱠᱟᱫᱟ ᱟ ᱾ ᱑᱗᱔᱐ ᱨᱮ ᱯᱮᱥᱣᱟ ᱟᱜ ᱤᱞᱟᱠᱟ ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱚ ᱫᱚ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱚᱱᱴᱨᱚᱞ ᱨᱮ ᱤᱫᱤ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱑᱗᱗᱘ ᱨᱮ, ᱯᱮᱥᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱢᱚᱨᱟᱴᱷᱟ ᱨᱟᱡᱟ, ᱤᱱᱫᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱞᱠᱟᱨ, ᱜᱣᱟᱞᱤᱭᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱸᱫᱷᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱫᱷᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱣᱟᱨ ᱨᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱑᱙᱔᱘ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱱᱤᱭᱚᱱ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱤᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱟᱨ ᱜᱚᱡ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱪᱮ ᱱᱤᱢᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱛᱟᱞᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱮᱨᱵᱩᱰᱰᱟ (ᱱᱟᱨᱢᱟᱫᱟ) ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱫᱚ ᱑᱙᱔᱗ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱟᱞᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ (ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾<ref>Hunter, William Wilson, Sir, et al. (1908). ''Imperial Gazetteer of India'', Volume 6. 1908-1931; Clarendon Press, Oxford</ref> ᱑ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱔᱖ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱣᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱒᱕ ᱢᱮᱭ ᱑᱙᱙᱘ ᱨᱮ ᱯᱟᱪᱮ ᱱᱤᱢᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱦᱟᱴᱤᱧ ᱮᱱᱟ : ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱟᱨ ᱵᱟᱲᱣᱟᱱᱤ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱥᱟᱨ ᱵᱤᱥᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱘᱐᱓᱐ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱒᱑°᱒᱒' ᱟᱨ ᱒᱒°᱓᱕' ᱠᱚᱧᱮ ᱚᱥᱟᱨ ᱟᱨ ᱗᱔°᱒᱕' ᱟᱨ ᱗᱖°᱑᱔' ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ [[ᱫᱷᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱫᱷᱟᱨ]], [[ᱤᱱᱫᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱤᱱᱫᱚᱨ]] ᱟᱨ [[ᱫᱮᱵᱟᱥ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱫᱮᱵᱟᱥ]], ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ [[ᱠᱷᱟᱱᱰᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱷᱟᱱᱰᱣᱟ]], [[ᱵᱩᱨᱦᱚᱱᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱩᱨᱦᱚᱱᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ [[ᱵᱟᱲᱣᱟᱱᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱟᱲᱣᱟᱱᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱫᱤᱯᱟᱞᱤ ᱨᱟᱡᱽᱠᱩᱢᱟᱨᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱚᱠᱚᱭ ᱦᱚᱸ ᱒᱐ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ==
==ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ==
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱕ ᱥᱟᱵᱽᱼᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱦᱟᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱫᱚ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱙ ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ ᱨᱮ ᱦᱟᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱵᱟᱨᱣᱟᱦᱟ ᱥᱟᱵᱼᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱵᱟᱨᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱵᱟᱨᱣᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱥᱟᱱᱣᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱵᱷᱤᱠᱟᱚᱜᱟᱸᱣ ᱥᱟᱵᱽᱼᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱵᱷᱤᱠᱚᱱᱜᱟᱸᱣ ᱟᱨ ᱡᱷᱤᱨᱟᱝᱭᱟ ᱾<ref>{{cite news|title=Man helps cops arrest rape accused, gets beaten up in Chenpur jail|url=http://www.hindustantimes.com/indore/man-helps-cops-arrest-rape-accused-gets-beaten-up-in-chenpur-jail/article1-1244843.aspx|accessdate=26 March 2015|work=Hindustan Times|agency=HT Media Limited|date=26 July 2014}}</ref> ᱠᱚᱥᱨᱟᱣᱟᱫ ᱥᱟᱵᱽᱼᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱠᱚᱥᱨᱟᱣᱟᱫ ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱥᱟᱵᱽᱼᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ, ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ, ᱜᱚᱜᱟᱶᱟ, ᱵᱷᱚᱜᱣᱟᱱᱯᱩᱨᱟ ᱟᱨ ᱥᱮᱜᱟᱸᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱟᱸᱰᱞᱮᱥᱟᱨ ᱥᱟᱵᱼᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ, ᱢᱚᱦᱮᱥᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱮᱴᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱢᱚᱦᱮᱥᱚᱨ, ᱠᱚᱥᱨᱟᱣᱟᱫ, ᱥᱮᱜᱟᱸᱣ, ᱵᱷᱚᱜᱣᱟᱱᱯᱩᱨᱟ, ᱡᱷᱤᱨᱟᱝᱭᱟ, ᱵᱷᱤᱠᱚᱱᱜᱟᱸᱣ, ᱜᱚᱜᱟᱶᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱣᱟᱦᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱮᱦᱚᱥᱚᱨ, ᱦᱮᱭᱦᱟᱭᱟᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱤᱱᱫᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱞᱠᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱧᱮᱧᱮᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱖ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱮᱝ: ᱵᱷᱤᱠᱚᱱᱜᱟᱸᱣ, ᱵᱟᱲᱣᱟᱦ, ᱢᱚᱦᱮᱥᱚᱨ, ᱠᱚᱥᱨᱟᱣᱟᱫ, ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱟᱨ ᱵᱷᱚᱜᱣᱟᱱᱯᱩᱨᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱵᱷᱤᱠᱚᱱᱜᱟᱸᱣ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱣᱟᱦ ᱠᱷᱟᱱᱱᱟᱫᱣᱟ ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ, ᱛᱟᱨᱟ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑᱘,᱗᱓,᱐᱔᱖ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ,<ref name=districtcensus>{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | accessdate = 2011-09-30 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in}}</ref> ᱠᱚᱥᱚᱵᱷᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ<ref name="cia">{{cite web | author = US Directorate of Intelligence | title = Country Comparison:Population | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html | accessdate = 2011-10-01 | quote =
Kosovo 1,825,632 July 2011 est.
}}</ref> ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱯᱟᱪᱮ ᱵᱷᱟᱨᱡᱤᱱᱤᱭᱟ ᱾<ref>{{cite web
|url=http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php
|title=2010 Resident Population Data
|publisher=U. S. Census Bureau
|accessdate=2011-09-30
|quote=West Virginia 1,852,994
|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131019160532/http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php
|archivedate=19 October 2013
}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱩᱭ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱒᱕᱒ ᱟᱱᱟᱜ (ᱜᱩᱴ ᱖᱔᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱤ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱸᱠᱤᱝ ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱟᱜ ᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱒᱓᱓ ᱜᱚᱴᱟ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱖᱐᱐ ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱑-᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱜᱨᱚᱛᱷ ᱫᱚᱨ ᱒᱒.᱘᱑% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱯᱟᱪᱮ ᱱᱤᱢᱚᱲ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱙᱖᱓ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱖᱓.᱙᱘% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ===
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱗᱑.᱖᱐% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], ᱒᱔.᱓᱑% [[ᱵᱷᱤᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱷᱤᱞᱤ]], ᱑.᱙᱘% [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]], ᱐.᱖᱑% [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱛᱤ]] ᱟᱨ ᱐.᱔᱓% [[ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱚᱨᱟᱴᱷᱤ]] ᱤᱧᱟᱜ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱨᱚᱲᱟ ᱾<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-16.html 2011 Census of India, Population By Mother Tongue]</ref>
ᱨᱚᱨᱚᱲ ᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮ ᱱᱤᱢᱚᱲᱤ ᱯᱟᱪᱮ ᱱᱤᱢᱚᱲ ᱟᱨ ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱛᱤ ᱛᱮ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱛᱮᱫ ᱨᱚᱨᱚᱲ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱑᱐,᱐᱐᱐ ᱨᱚᱨᱚᱲ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱵᱷᱤᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ;<ref>{{cite encyclopedia | editor = M. Paul Lewis | encyclopedia = Ethnologue: Languages of the World | title = Bareli, Palya: A language of India | url = http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=bpx | accessdate = 2011-09-28 | edition = 16th | year = 2009 | publisher = SIL International | location = Dallas, Texas}}</ref> ᱖᱔,᱐᱐᱐ ᱨᱚᱨᱚᱲ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱵᱟᱨᱮᱞᱤ ᱨᱟᱫᱷᱣᱤ, ᱢᱤᱫ ᱟᱨ ᱵᱷᱤᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ, ᱟᱫᱚ ᱫᱮᱣᱱᱟᱜᱨᱤ ᱪᱤᱠᱤ ᱛᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ;<ref>{{cite encyclopedia | editor = M. Paul Lewis | encyclopedia = Ethnologue: Languages of the World | title = Bareli, Rathwi: A language of India | url = http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=bgd | accessdate = 2011-09-28 | edition = 16th | year = 2009 | publisher = SIL International | location = Dallas, Texas}}</ref> ᱟᱨ ᱑᱑,᱕᱐,᱐᱐᱐ ᱨᱚᱨᱚᱲ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱵᱷᱤᱞᱟᱞᱤ ᱾<ref>{{cite encyclopedia | editor = M. Paul Lewis | encyclopedia = Ethnologue: Languages of the World | title = Bhilali: A language of India | url = http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=bhi | accessdate = 2011-09-30 | edition = 16th | year = 2009 | publisher = SIL International | location = Dallas, Texas}}</ref>{{historical populations|11=᱑᱙᱐᱑|12=1,89,621|13=᱑᱙᱑᱑|14=2,58,895|15=᱑᱙᱒᱑|16=2,84,976|17=᱑᱙᱓᱑|18=3,36,866|19=᱑᱙᱔᱑|20=3,87,542|21=᱑᱙᱕᱑|22=4,31,704|23=᱑᱙᱖᱑|24=5,83,139|25=᱑᱙᱗᱑|26=7,67,344|27=᱑᱙᱘᱑|28=9,69,735|29=᱑᱙᱙᱑|30=11,92,520|31=᱒᱐᱐᱑|32=15,24,637|33=᱒᱐᱑᱑|34=18,73,046|percentages=pagr|footnote=source:<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html Decadal Variation In Population Since 1901]</ref>|align=middle}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Commons category|Khargone district}}
*[http://khargone.nic.in Official "Khargone District" website in Hindi language]
{{Geographic location
|Centre = ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ
|North = [[ᱤᱱᱫᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northeast =
|East = [[ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southeast = [[ᱵᱩᱨᱦᱚᱱᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|South = [[ᱡᱟᱞ ᱜᱟᱶ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]]
|Southwest =
|West = [[ᱵᱟᱲᱣᱟᱱᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northwest = [[ᱫᱷᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
}}
{{coord|21|49|23|N|75|36|37|E|type:adm3rd_source:kolossus-itwiki|display=title}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:1948 establishments in India]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
c4yvpmia4e491519iq6syh4kt5wpced
ᱡᱟᱜᱽᱨᱚᱥ ᱵᱩᱨᱩ
0
7112
101933
65674
2022-08-22T04:38:44Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox mountain
| name = ᱡᱟᱜᱽᱨᱚᱥ
| native_name = {{lang|fa|زاگرۆس}}
| photo = Dena2.jpg
| photo_caption = ᱡᱟᱜᱽᱨᱚᱥ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱩᱭ, ᱰᱮᱱᱟ
| map_image = Zagros Folded Zone.jpg
| map_caption = The [[Zagros fold and thrust belt]] in green, with the Zagros Mountains to the right
| location = [[Iran]], [[Iraq]] and [[Turkey]]<br/>[[Middle East]] or [[Western Asia]]
| elevation_m = 4,409
| type = [[Fold and thrust belt]]
| age = [[Carboniferous]]
| coordinates =
| highest = [[Dena|Qash-Mastan (Dena)]]
| length_km = 1600<ref name="britannica">{{cite web|title=Zagros Mountains|url=https://www.britannica.com/place/Zagros-Mountains|website=Britannica|publisher=Encyclopedia Britannica|accessdate=17 August 2017}}</ref>
| width_km = 240
}}
'''ᱡᱟᱜᱽᱨᱚᱥ ᱵᱩᱨᱩ''' ᱫᱚ ᱤᱨᱟᱱ, ᱭᱛᱚᱨ ᱤᱨᱟᱠ ᱟᱨ [[ᱛᱩᱨᱠᱤ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱟᱞᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱢᱚᱴ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ {{convert|1600|km|mile|abbr=on}} ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱜᱽᱨᱚᱥ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱟᱞᱟ ᱫᱚ [[ᱤᱨᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱚᱨ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱨᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱥᱮᱫ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱩᱨᱠᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱨ ᱤᱨᱟᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱚᱨ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱡᱟᱜᱟᱭ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱠᱷᱚᱫᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱯᱟᱨᱥᱤᱭᱟᱱ ᱩᱯᱫᱚᱨᱭᱟ ᱥᱮᱫ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱥᱩᱞ ᱡᱟᱜᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱰᱮᱱᱟ {{Convert|4409|m|ft}} ᱾
== ᱚᱛ ᱥᱟᱬᱮᱥ ==
[[File:Zagros Mountains, Iran, SRTM Shaded Relief Anaglyph.jpg|thumbnail|[[Shuttle Radar Topography Mission|SRTM Shaded Relief Anaglyph]] of Zagros Mountains]]
[[File:Zagros 1992.jpg|thumb|left|The Zagros Mountains from space, September 1992<ref>{{cite web |url=http://earthobservatory.nasa.gov/Newsroom/NewImages/images.php3?img_id=17245 |title=Salt Dome in the Zagros Mountains, Iran|work=[[NASA Earth Observatory]] |accessdate=2006-04-27}}</ref>]]
ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱩᱨ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱯᱞᱮᱴ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱫᱚ ᱭᱩᱨᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱞᱮᱴ ᱟᱨ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱫᱚ ᱟᱨᱚᱵᱤᱭᱟᱱ ᱯᱞᱮᱴ ᱾ <ref name="readersnatural">{{Cite book|title=Natural Wonders of the World|publisher=Reader's Digest Association, Inc|year=1980|isbn=0-89577-087-3|editor-last=Scheffel|editor-first=Richard L.|location=United States of America|pages=422–423|editor-last2=Wernet|editor-first2=Susan J.}}</ref> ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱤᱱ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱯᱞᱮᱴ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱨᱚᱵᱤᱭᱟᱱ ᱯᱞᱮᱴ ᱟᱨ ᱭᱩᱨᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱞᱮᱴ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱴᱷᱮᱯᱮᱞᱟᱣ ᱮᱱ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱚᱱᱰᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱫᱚ ᱩᱥᱩᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱥᱩᱞ ᱛᱮ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱮᱱᱟ ᱾ <ref>Nilforoushan F., Masson F., Vernant P., Vigny C., Martinod J., Abbassi M., Nankali H., Hatzfeld D., Bayer R., Tavakoli F., Ashtiani A., Doerflinger E., Daignières M., Collard P., Chéry J., 2003. GPS network monitors the Arabia-Eurasia collision deformation in Iran, Journal of Geodesy, 77, 411–422.</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱷᱮᱯᱮᱞᱟᱣ ᱫᱚ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱪᱟᱹᱞᱩ ᱟᱠᱟᱱ ᱜᱮᱭᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ-ᱟ ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱠᱷᱳᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱫᱚ ᱢᱟᱱᱢᱤ ᱠᱚ ᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱥᱮᱫᱟᱭᱟᱜ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱡᱟᱝ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱖᱕,᱐᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱕,᱐᱐᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱨᱣᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱡᱟᱝ ᱥᱟᱱᱤᱫᱟᱨ ᱜᱚᱝᱜᱷᱚᱨ ᱨᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱱᱟ ᱾ <ref>{{cite book |last1=Murray |first1=Tim |title=Milestones in Archaeology: A Chronological Encyclopedia |date=2007 |publisher=ABC-CLIO |isbn=9781576071861 |page=454 |url=https://books.google.com/books?id=EZ7Gj2ocIEsC&pg=PA454 |language=en}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱚᱝᱜᱷᱚᱨ ᱨᱮ ᱑᱐,᱐᱐᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱓᱕ ᱡᱷᱚᱬᱟᱜ ᱛᱚᱯᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref>{{Cite book|title = The Proto-Neolithic Cemetery in Shanidar Cave|author1=Ralph S. Solecki |author2=Rose L. Solecki |author3=Anagnostis P. Agelarakis |last-author-amp=yes |publisher = [[Texas A&M University Press]]|year = 2004|isbn = 9781585442720|location = |pages = 3–5|url = https://books.google.com/?id=bSVZKJQ5GmIC&lpg=PR6&dq=shanidar&pg=PA3#v=onepage&q=shanidar&f=false}}</ref>
== ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱥᱤᱫ ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱤᱠᱚ ᱥᱤᱥᱴᱚᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱱᱟᱥᱮ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱥᱤᱫ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱜ-ᱟ ᱾ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ {{convert|400|-|800|mm|in|abbr=on}} ᱾ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱫᱚ ᱱᱚᱰᱮ [[ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱨᱤᱛᱩ]] ᱟᱨ [[ᱱᱤᱨᱚᱱ ᱨᱤᱛᱩ]] ᱨᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱫᱚᱢᱮ ᱨᱟᱵᱟᱝ-ᱟ, ᱢᱤᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱫᱚ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱯ {{convert|-25|°C|°F|abbr=on}} ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱟᱬᱜᱚᱱᱟ ᱾ ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮ ᱨᱟᱛᱟᱝ ᱦᱚᱸ ᱧᱩᱨᱩᱜ-ᱟ, ᱱᱤᱨᱚᱱ ᱨᱩᱛᱩ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱲᱤᱭᱟᱭ ᱟᱨ [[ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱨᱤᱛᱩ]] ᱨᱮ ᱫᱚ ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱥᱤᱫ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾
<ref>{{cite journal |last=Frey |first=W. |author2=W. Probst |title=A synopsis of the vegetation in Iran |journal=Contributions to the vegetation of Southwest Asia |year=1986 |pages=9–43 |editor1-first=Harald |editor1-last=Kurschner |publisher=L. Reichert |location=Wiesbaden, Germany |ISBN=3-88226-297-4}}</ref>
{{Weather box
|width = auto
|location = Amadiya District, Iraq
|metric first = Yes
|single line = Yes
|Jan high C = -0.2
|Feb high C = 1.4
|Mar high C = 6.4
|Apr high C = 12.2
|May high C = 19.3
|Jun high C = 24.8
|Jul high C = 29.7
|Aug high C = 29.6
|Sep high C = 25.6
|Oct high C = 17.7
|Nov high C = 9.7
|Dec high C = 2.7
|year high C =
|Jan low C = -8.0
|Feb low C = -6.8
|Mar low C = -2.0
|Apr low C = 3.5
|May low C = 8.8
|Jun low C = 13.0
|Jul low C = 17.3
|Aug low C = 16.9
|Sep low C = 13.0
|Oct low C = 7.2
|Nov low C = 2.1
|Dec low C = -4.3
|year low C =
|source 1 =<ref>{{cite web |url=http://www.meteovista.com/Middle-East/Iraq/Amedi/4478215 |publisher=Meteovista |title=Climate statistics for Amadiya |accessdate=September 6, 2014}}</ref>
|date= September 2014
}}
== ᱫᱟᱨᱮ ᱱᱟᱹᱬᱤ ᱟᱨ ᱡᱤᱵᱽ ᱡᱚᱱᱛᱩ ==
{{multiple image
| align = right
| direction = vertical
| image1 = The environs of Borujerd (Goldasht).JPG
| caption1 = A view of [[Quercus brantii|Persian oak]] forests that dominate the Zagros Mountains
| width1 = 220
| image2 = Antoin Sevruguin 7 Men with live lion.jpg
| caption2 = Men with a restrained lion in [[Iran]]. This photograph was taken by [[Antoin Sevruguin]], [[circa|ca]]. 1880,<ref name="Sevruguin">{{cite web |author=Sevruguin, A. |title=Men with live lion |publisher=National Museum of Ethnology in Leiden, The Netherlands; Stephen Arpee Collection |url=http://archive.asia.si.edu/iran-in-photographs/sevruguin-negatives.asp |date=1880 |access-date=2018-03-26}}</ref> before the [[Persian lion|lion]]'s extirpation in the country.
| width2 = 220
}}
ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱟᱹᱛᱤᱧ, ᱩᱡᱟᱹᱲ ᱟᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱟᱜ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱵᱩᱨᱩ ᱩᱡᱟᱹᱲ ᱧᱚᱜ ᱟᱠᱟᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱰᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱡᱤᱵᱽ ᱡᱚᱱᱛᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱟᱨ ᱫᱟᱨᱮ ᱱᱟᱹᱬᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱜᱮ ᱚᱠ ᱫᱟᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱞᱢᱚᱱᱰ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱡᱚ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ [[ᱜᱩᱦᱩᱢ]], ᱟᱞᱢᱚᱱᱰ, [[ᱵᱟᱨᱞᱤ]], ᱞᱮᱱᱴᱤᱞ, ᱰᱟᱹᱲᱤᱢ ᱟᱨ [[ᱚᱝᱜᱩᱨ]] ᱮᱢᱟᱱ ᱾ <ref>{{cite book|last=Cowan|first=edited by C. Wesley|title=The origins of agriculture : an international perspective|year=2006|publisher=University of Alabama Press|location=Tuscaloosa, Ala.|isbn=0-8173-5349-6|url=https://books.google.com/books?id=Sl8w4FwWi48C&lpg=PT50&ots=UXs4_JVtCH&dq=pistachio%2Falmond%20steppe&pg=PT50#v=onepage&q=pistachio/almond%20steppe&f=false|edition=[New ed.].|author2=Nancy L. Benco |author3=Patty Jo Watson |accessdate=5 May 2012}}</ref> ᱯᱟᱨᱥᱤᱭᱟᱱ ᱚᱠ ᱫᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱕᱐% ᱡᱟᱜᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱤᱨᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱜᱽᱨᱚᱥ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱩᱨᱩᱛᱣᱚ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref>{{cite web |url=http://research.guilan.ac.ir/cjes/.papers/25210.pdf |title=Plant species in Oak (Quercus brantii Lindl.) understory and their relationship with physical and chemical propertiesof soil in different altitude classes in the Arghvan valley protected area, Iran |last1=M. Heydari |last2=H. Poorbabaei |last3=T. Rostami |last4=M. Begim Faghir |last5=A. Salehi |last6=R. Ostad Hashmei |year=2013 |website= |publisher=Caspian Journal of Environmental Sciences, 2013, Vol. 11 No.1, pp. 97~110 |accessdate=10 April 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150403163132/http://research.guilan.ac.ir/cjes/.papers/25210.pdf |archivedate=3 April 2015}}</ref>
== ᱯᱷᱚᱴᱚ ᱜᱮᱞᱮᱨᱤ ==
<gallery mode="packed">
File:Oshtoran Kooh.jpg|ᱵᱩᱨᱩ ᱚᱥᱴᱚᱨᱟᱝᱠᱩ
File:Zagros iraq.png|ᱤᱨᱟᱠᱤ ᱠᱩᱨᱫᱤᱥᱛᱟᱱ ᱵᱩᱨᱩ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱚᱲᱚᱠ
File:The Structure Claimed to be the Noah's Ark near the Mount Ararat in Turkey.jpg|ᱱᱚᱣᱟᱥ ᱟᱨᱠ
</gallery>
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* ''Zagros'', Photos from Iran, [http://www.livius.org/a/iran/zagros/zagros.html ''Livius''].
* [http://www.dionysia4u.com The genus Dionysia]
* [http://www.metmuseum.org/toah/ht/02/wai/ht02wai.htm Iran, Timeline of Art History]
* [https://web.archive.org/web/20060906061252/http://www.usfca.edu/westciv/Mesochro.html Mesopotamia 9000–500 B.C.]
* [http://www.peakbagger.com/range.aspx?rid=42 Major Peaks of the Zagros Mountains]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱩᱨᱩ]]
osy4o5rjvvoc760grj4v1abk889vqup
ᱠᱷᱚᱭᱵᱚᱨ ᱯᱟᱠᱷᱛᱩᱱᱠᱷᱣᱟ
0
7138
101697
37819
2022-08-21T15:55:08Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
'''ᱠᱷᱚᱭᱵᱚᱨ ᱯᱟᱠᱷᱛᱩᱱᱠᱷᱣᱟ''' (ᱤᱝᱞᱤᱥᱺ [[:en:Khyber Pakhtunkhwa|Khyber Pakhtunkhwa]]) ᱫᱚ ᱞᱟᱦᱟ ᱛᱮ ᱮᱛᱚᱢ-ᱯᱟᱪᱮ ᱟᱲᱮ ᱯᱨᱚᱵᱷᱤᱱᱥ (northwestern frontier province) ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱱ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱨᱚᱵᱷᱤᱱᱥ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱨᱚᱵᱷᱤᱱᱥ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱥᱩᱵᱟ-ᱮ-ᱥᱚᱨᱦᱚᱫᱽ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱩᱨᱩᱢ ᱜᱮᱭᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱚᱥᱛᱩᱱᱚ ᱡᱟᱹᱛ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱠᱷᱛᱩᱱ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟ ᱠᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ [[ᱯᱟᱥᱛᱚ]] ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱒ ᱠᱚᱨᱚᱲ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱕ ᱜᱮᱥᱟᱥᱟᱭ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱥᱨᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱪᱷᱟᱹᱴᱭᱟᱹᱨ==
ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱠᱚ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱯᱨᱚᱵᱷᱤᱱᱥ (province) ᱠᱚ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱠᱮᱫᱼᱟ, ᱩᱱ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ-ᱯᱟᱪᱮ ᱟᱲᱮ ᱯᱨᱚᱵᱷᱤᱱᱥ (orth West Frontier Province) ᱠᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱢᱨᱟᱡᱽ (Indian Empire)
ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱚᱱᱠᱟ ᱠᱚ ᱧᱩᱢ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱾<ref>{{cite book|last1=Morrison|first1=Cameron|title=A New Geography of the Indian Empire and Ceylon|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.56267|date=1909|publisher=T.Nelson and Sons|page=176}}</ref>
[[ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]] ᱵᱮᱱᱟᱣᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱱᱚᱶᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱜᱮ ᱪᱚᱲᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱯᱟᱥᱛᱩᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱫᱚᱞ (Pashtun nationalist party), ᱟᱣᱟᱢᱤ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱫᱚᱞ (Awami National Party) ᱠᱚ ᱰᱤᱢᱟᱸᱰ (demand) ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱵᱟᱝᱢᱟ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱨᱚᱵᱷᱤᱱᱥ ᱫᱚ "ᱯᱟᱠᱷᱛᱩᱱᱠᱷᱣᱟ" ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱟᱹᱨᱩᱜ ᱢᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱾<ref>{{cite book|last1=Ayers|first1=Alyssa|title=Speaking Like a State: Language and Nationalism in Pakistan|date=23 July 2009|publisher=[[Cambridge University Press]]|page=61|isbn=978-0521519311}}</ref> ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ ᱢᱮᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱪᱤ, ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ ᱦᱚᱲ, ᱥᱤᱱᱫᱷᱤ ᱦᱚᱲ ᱟᱨ ᱵᱟᱞᱚᱪᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱷᱟᱱ ᱡᱟᱹᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱯᱟᱥᱛᱩᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜᱼᱟ ᱾<ref name="Pakhtunkhwa">{{cite web|url=http://pakhtunkhwa.com/html/body_nwfp_in_search_of_a_name.html|title=NWFP in search of a name|work=pakhtunkhwa.com|accessdate=24 January 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160131042427/http://pakhtunkhwa.com/html/body_nwfp_in_search_of_a_name.html|archivedate=31 January 2016|df=dmy-all}}</ref>
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤᱠ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱹᱦᱤᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱨᱚᱵᱷᱤᱱᱥ ᱨᱮ ᱓᱒,᱕᱒᱕,᱐᱔᱗ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="POP2011">{{cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/world/pakistan/Pak-population-increased-by-46-9-between-1998-and-2011/articleshow/12453387.cms|title=Pak population increased by 46.9% between 1998 and 2011|work=The Times of India|accessdate=27 January 2016}}</ref> ᱩᱱᱠᱩ ᱢᱩᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱸᱰᱮ ᱯᱟᱥᱛᱩᱱ ᱡᱟᱹᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>[http://nwfp.gov.pk/AIS-page.php?DistId=1&DeptId=1&LanId=1&pageName=Khyber-Pakhtunkhwa-PeopleCulture People and culture – Government of Khyber Pakhtunkhwa] {{dead link|date=June 2016|bot=medic}}{{cbignore|bot=medic}}</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱨᱚᱵᱷᱤᱱᱥ ᱨᱮ ᱑ᱹ᱕ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web|author=|url=http://www.unhcr.org/news/NEWS/481856844.html |title=Pakistani TV delves into lives of Afghan refugees |publisher=United Nations High Commissioner for Refugees |date=2008-04-30 |accessdate=2010-05-25}}</ref>
ᱯᱟᱥᱛᱚᱱ ᱦᱚᱲ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱮ ᱛᱟᱡᱤᱠ ᱦᱚᱲ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱮ ᱦᱟᱡᱽᱨᱟ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱝᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾<ref>{{cite web|author=|url=http://www.unhcr.org/cgi-bin/texis/vtx/page?page=49e487016 |title=UNHCR country operations profile – Pakistan |publisher=United Nations High Commissioner for Refugees|date= |accessdate=2012-12-12}}</ref> ᱚᱸᱰᱮ ᱕᱒% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱔᱘% ᱠᱩᱲᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
==ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ==
ᱩᱨᱫᱩ ᱫᱚ ᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ, [[ᱯᱟᱥᱛᱩᱱ|ᱯᱟᱥᱛᱩᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]], ᱥᱟᱨᱤᱠᱤ ᱯᱟᱹᱥᱨᱤ, ᱜᱚᱣᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱠᱚᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱦᱚᱸ ᱚᱱᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite book| last = Bashir| first = Elena L.| date = 2016| chapter = Language endangerment and documentation. Pakistan and Afghanistan| editor-last1 = Hock| editor-first1 = Hans Henrich| editor-last2 = Bashir| editor-first2 = Elena L.| title = The languages and linguistics of South Asia: a comprehensive guide| series = World of Linguistics| publisher = De Gruyter Mouton| location = Berlin| isbn = 978-3-11-042715-8|<!-- pages = 638–45|--> page = 639}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱨᱚᱵᱷᱤᱱᱥ]]
d2jmhc0g0f9v56rlfx9vjhc502cdica
ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ
0
7141
101588
37692
2022-08-21T12:14:44Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| official_name = ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱥᱚᱫᱚᱨ
| native_name = Kurigram sadar(কুড়িগ্রাম সদর)
| settlement_type = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ|ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption = Skyline of Kurigram Sadar, Bangladesh
| pushpin_map = Bangladesh
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_caption = Location in Bangladesh
| coordinates = {{coord|25|{{#expr:.8167*60 round 1}}|N|89|{{#expr:.6500*60 round 1}}|E|type:adm3rd|display=inline,title}}
| subdivision_type = [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
| subdivision_name = {{flag|ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ}}
| subdivision_type1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ|ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type3 = <!-- Capital -->
| subdivision_name1 = [[ᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name2 = [[ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name3 =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| area_total_km2 = 276.45
| area_metro_km2 =
| elevation_m =
| elevation_ft =
| population_total = 312408<ref>{{cite web|url=http://www.citypopulation.de/php/bangladesh-admin.php?adm1id=49|title=Kurigram (District (Zila), Bangladesh) - Population Statistics and Location in Maps and Charts|work=citypopulation.de}}</ref>
| population_as_of = 2011
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| postal_code_type =
| postal_code =
| website = {{URL|http://kurigramsadar.kurigram.gov.bd/}}
| footnotes =
| timezone = [[Bangladesh Standard Time|BST]]
| utc_offset = +6
}}
'''ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ''' [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ-ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱯᱷᱩᱞᱵᱟᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ, ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ|ᱯᱷᱩᱞᱵᱟᱲᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱟᱨ [[ᱱᱟᱜᱮᱥᱥᱚᱨᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱟᱥᱟᱢ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱫᱷᱩᱵᱲᱤ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱩᱞᱤᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱡᱟᱨᱦᱟᱴ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ ᱒᱗᱖.᱔᱕ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ ==
*ᱥᱚᱝᱥᱚᱫ ᱟᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ (᱒᱖), ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ-᱒(ᱨᱟᱡᱟᱨᱦᱟᱴ (ᱟᱹᱫᱲᱟᱹ), ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱥᱚᱫᱚᱨ, ᱯᱷᱩᱞᱵᱟᱲᱤ)
*ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ
*ᱯᱳᱣᱨᱚᱥᱚᱵᱷᱟ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ
*ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ ᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ
*ᱟᱛᱚ ᱒᱖᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ
== ᱦᱚᱲᱠᱩ ==
*ᱱᱚᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱒᱕᱘᱔᱔᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾
*ᱠᱚᱲᱟ-᱑᱓᱒᱔᱔᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ
*ᱠᱩᱲᱤ-᱑᱒᱖᱐᱐᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ
==ᱫᱩᱨᱤᱵᱽᱠᱚ ==
ᱟᱵᱟᱫᱽ ᱡᱚᱢᱤ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱔᱕᱐᱕᱐ ᱮᱠᱚᱨ ᱥᱩᱢᱩᱝ, ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱦᱩᱲᱩ, ᱜᱚᱦᱩᱢ, ᱟᱞᱩ, ᱯᱟᱴ, ᱛᱟᱢᱟᱠ, ᱛᱩᱲᱤ, ᱥᱩᱯᱟᱨᱤ, ᱢᱟᱸᱫᱽ, ᱟᱹᱠᱷ, ᱡᱚᱸᱰᱨᱟ ᱥᱟᱶ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱠᱚ ᱟᱵᱟᱫᱽ-ᱟ᱾
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ==
*[[ᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
*[[ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Kurigram District}}
{{Upazilas of Rangpur Division}}
[[Category:Upazilas of Kurigram District]]
{{Rangpur-geo-stub}}
65ms5h6w317draq8d0vh1hwtr7h1z8s
ᱠᱷᱟᱱᱥᱟᱢᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ
0
7187
101748
37893
2022-08-21T17:11:08Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱠᱷᱟᱱᱥᱟᱢᱟ''' [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱫᱤᱱᱟᱸᱡᱽᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ|ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱯᱚᱧᱪᱚᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱫᱮᱵᱤᱜᱚᱸᱡᱽ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱫᱤᱱᱟᱸᱡᱽᱯᱩᱨ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱱᱤᱞᱯᱷᱟᱢᱟᱨᱤ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ ᱫᱤᱱᱟᱸᱡᱽᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱵᱤᱨᱜᱚᱸᱡᱽ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱟᱨ [[ᱠᱟᱦᱟᱨᱳᱞ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱠᱷᱟᱱᱥᱟᱢᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱫᱚ [[ᱠᱚᱨᱚᱛᱚᱭᱟ ᱜᱟᱰᱟ]] ᱨᱟᱠᱟᱵᱽ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱟᱨ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱟᱱᱟ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱵᱤᱨᱜᱚᱸᱡᱽ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
== ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ ᱠᱚᱛᱮ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ
#᱑ ᱱᱚᱝ ᱟᱞᱚᱠᱡᱷᱟᱲᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#᱒ ᱱᱚᱝ ᱵᱷᱮᱲᱵᱷᱮᱲᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#᱓ ᱱᱚᱝ ᱟᱝᱜᱟᱨᱯᱟᱲᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#᱔ ᱱᱚᱝ ᱠᱷᱟᱢᱟᱨᱯᱟᱲᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#᱕ ᱱᱚᱝ ᱵᱷᱟᱵᱽᱠᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#᱖ ᱱᱚᱝ ᱜᱚᱣᱭᱟᱞᱰᱤᱦᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
== ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱑,᱗᱘,᱓᱑᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲᱠᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱠᱚᱲᱟ-᱙᱐,᱐᱓᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱠᱩᱲᱤ-᱘᱘,᱒᱗᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ᱾ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱫᱚ ᱯᱚᱨᱛᱤ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱹᱨ ᱨᱮ ᱙᱕᱖ ᱜᱟᱱ᱾
== ᱫᱩᱨᱤᱵᱽᱠᱚ ==
ᱠᱷᱟᱱᱥᱟᱢᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱫᱚ ᱠᱚᱨᱚᱛᱚᱭᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱟᱠᱟᱵᱽ ᱠᱟᱱ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱟᱵᱟᱫᱽ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱚ ᱛᱟᱞᱮᱨᱮ ᱡᱟᱥᱛᱤ ᱫᱚ ᱦᱩᱲᱩ, ᱟᱞᱩ, ᱡᱚᱸᱰᱨᱟ, ᱜᱚᱦᱩᱢ, ᱯᱮᱸᱭᱟᱸᱡᱽ ᱟᱨ ᱠᱟᱭᱨᱟ ᱥᱟᱶ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟᱵᱟᱫ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱯᱟᱴ ᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾ ᱡᱟᱹᱯᱤᱛ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱸᱰᱤ ᱜᱮ ᱦᱟᱠᱩ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ᱾
== ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱚ ==
ᱠᱷᱟᱱᱥᱟᱢᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱜᱟᱰᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ, [[ᱠᱚᱨᱚᱛᱚᱭᱟ ᱜᱟᱰᱟ]], ᱠᱟᱹᱴᱤᱡᱽ ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ]], [[ᱟᱛᱨᱟᱭ ᱜᱟᱰᱟ]] ᱾
== ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲᱠᱚ ==
*ᱢᱚᱦᱟᱢᱢᱚᱫᱽ ᱥᱚᱞᱤᱢᱚᱫᱫᱤᱱ ᱟᱷᱚᱢᱢᱮᱫᱽ
*ᱦᱟᱥᱟᱱ ᱟᱞᱤ
*ᱠᱚᱨᱱᱮᱞ ᱢᱚᱦᱟᱢᱢᱚᱫᱽ ᱟᱵᱽᱫᱩᱥ ᱥᱚᱵᱩᱨ
*ᱟᱵᱩᱞ ᱦᱟᱥᱟᱱ ᱢᱟᱦᱚᱢᱢᱚᱫᱽ ᱟᱞᱤ
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ==
*[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ]]
*[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ]]
*[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ]]
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
hkmf1jovq0funujoi125lows5cvlpvw
ᱠᱷᱮᱛᱞᱟᱞ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ
0
7253
101780
38223
2022-08-21T17:47:41Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| official_name = ᱠᱷᱮᱛᱞᱟᱞ
| native_name = Khetlal(ক্ষেতলাল)
| settlement_type = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ|ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption = Skyline of Khetlal, Bangladesh
| pushpin_map = Bangladesh
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_caption = Location in Bangladesh
| coordinates = {{coord|25|{{#expr:.0250*60 round 1}}|N|89|{{#expr:.1333*60 round 1}}|E|type:adm3rd|display=inline,title}}
| subdivision_type = [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
| subdivision_name = {{flag|ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ}}
| subdivision_type1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ|ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type3 = <!-- Capital -->
| subdivision_name1 = [[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name2 = [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name3 =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| area_total_km2 = 142.6
| area_metro_km2 =
| elevation_m =
| elevation_ft =
| population_total = 115918
| population_as_of = 2001
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| postal_code_type =
| postal_code =
| website =[http://www.bangladesh.gov.bd/maps/images/joypurhat/Khetlal.gif Official Map of Khetlal]
| footnotes =
| timezone = [[Bangladesh Standard Time|BST]]
| utc_offset = +6
}}
'''ᱠᱷᱮᱛᱞᱟᱞ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ''' [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱯᱟᱸᱪᱵᱤᱵᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱠᱟᱞᱟᱭ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱟᱨ [[ᱥᱤᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ, ᱵᱚᱜᱩᱲᱟ|ᱥᱤᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱟᱠᱠᱮᱞᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱟᱨ [[ᱫᱷᱩᱯᱪᱟᱪᱤᱭᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
==ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
᱑᱗᱙᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱮᱛᱞᱟᱞ ᱫᱚ [[ᱫᱤᱱᱟᱸᱡᱽᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱛᱷᱟᱱᱟ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ==
ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ ᱠᱚ,
*ᱟᱞᱚᱢᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱛᱩᱥᱞᱤᱰᱟᱝᱜᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ (ᱱᱤᱛᱟᱹ ᱫᱚ ᱠᱷᱮᱛᱞᱟᱞ ᱥᱚᱫᱚᱨ)
*ᱵᱚᱲᱚᱛᱟᱨᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱵᱚᱲᱟᱭᱤᱞ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱢᱟᱥᱩᱫᱽᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
==ᱫᱩᱨᱤᱵᱽᱠᱚ==
ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱟᱞᱩ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾ ᱜᱚᱴᱟ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱮ-ᱟᱱᱟᱜ ᱪᱟᱦᱤᱫᱟᱭ ᱯᱩᱨᱩᱱ-ᱟ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
Bangladesh Population Census 2001, Bangladesh Bureau of Statistics; Cultural survey report of Khetlal Upazila 2007.<ref name="census">{{cite web | accessdate = November 10, 2006 | url = http://www.bangladeshgov.org/mop/ndb/arpc91_v1/tables04.htm | archiveurl = https://web.archive.org/web/20050327072826/http://www.bangladeshgov.org/mop/ndb/arpc91_v1/tables04.htm | archivedate = 2005-03-27 | title = Population Census Wing, BBS.}}</ref>
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
*[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ]]
*[[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
*[[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
{{Joypurhat District}}
{{Upazilas of Rajshahi Division}}
[[Category:Upazilas of Joypurhat District]]
{{Rajshahi-geo-stub}}
0o7uz1xgl3b3htwup8smnhuln75elkk
ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ
0
7286
101898
38346
2022-08-22T03:51:42Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| official_name = ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱥᱚᱫᱚᱨ
| native_name = Joypurhat sadar(জয়পুরহাট সদর)
| settlement_type = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ|ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption = Skyline of Joypurhat Sadar, Bangladesh
| pushpin_map = Bangladesh
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_caption = Location in Bangladesh
| coordinates = {{coord|25|06|N|89|02|E|type:adm3rd|display=inline,title}}
| subdivision_type = [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
| subdivision_name = {{flag|ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ}}
| subdivision_type1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ|ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type3 = <!-- Capital -->
| subdivision_name1 = [[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name2 = [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name3 =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| area_total_km2 = 238.54
| area_metro_km2 =
| elevation_m =
| elevation_ft =
| population_total = 289058<ref>http://www.citypopulation.de/php/bangladesh-admin.php?adm2id=3847</ref>
| population_as_of = 2011
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| postal_code_type =
| postal_code =
| website =[http://www.joypurhatsadar.joypurhat.gov.bd Joypurhat Sadar]
| footnotes =
| timezone = [[Bangladesh Standard Time|BST]]
| utc_offset = +6
}}
'''ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ''' [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱯᱟᱸᱪᱵᱤᱵᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ] ᱟᱨ [[ᱦᱟᱠᱤᱢᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱫᱚ [[ᱟᱠᱠᱮᱞᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱵᱚᱫᱚᱞᱜᱟᱪᱷᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱠᱟᱞᱟᱭ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱟᱨ [[ᱠᱷᱮᱛᱞᱟᱞ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
==ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ==
*ᱯᱳᱣᱨᱚᱥᱚᱵᱷᱟ-᱑ ᱵᱟᱝ
*ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ-᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ
ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ,
#ᱢᱚᱦᱟᱢᱢᱚᱫᱟᱵᱟᱫᱽ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#ᱫᱷᱚᱞᱟᱦᱟᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#ᱫᱚᱜᱟᱪᱷᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#ᱵᱷᱟᱫᱽᱥᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#ᱯᱩᱨᱟᱱᱟᱯᱳᱣᱞ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#ᱟᱢᱫᱚᱭ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#ᱵᱚᱢᱵᱩ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#ᱡᱟᱢᱟᱞᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#ᱪᱚᱠᱵᱚᱨᱠᱚᱛ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
==ᱦᱚᱲᱠᱚ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱧᱟᱢ ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱒,᱕᱖,᱖᱙᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲᱠᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾
==ᱧᱮᱞ ᱡᱟᱜᱟᱠᱚ==
*[[ᱯᱟᱜᱞᱟ ᱫᱮᱳᱭᱟᱱ ᱵᱚᱫᱫᱷᱚ ᱵᱷᱩᱢᱤ]]
*[[ᱠᱚᱲᱚᱭ ᱠᱟᱫᱤᱨᱯᱩᱨ ᱵᱚᱫᱫᱷᱚ ᱵᱷᱩᱢᱤ]]
*[[ᱵᱟᱨᱥᱤᱵᱟᱞᱚᱭ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ]]
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
*[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ]]
*[[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
*[[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
{{Joypurhat District}}
{{Upazilas of Rajshahi Division}}
[[Category:Upazilas of Joypurhat District]]
ceiwrkoom4uugf1v1hjm25cx5zvuivq
ᱠᱷᱚᱰᱚᱠᱷᱟᱭᱤ ᱵᱮᱢ
0
7390
101698
66133
2022-08-21T15:56:12Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
'''ᱠᱷᱚᱰᱚᱠᱷᱟᱭᱤ ᱰᱮᱢ '''-: ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱤᱸᱜᱤ ᱚᱰᱚᱠ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱷᱚᱰᱚᱠᱷᱟᱭᱤ (ᱠᱷᱟᱲᱟᱝ ᱜᱟᱰᱟ) [[ᱜᱟᱰᱟ]] ᱫᱚ ᱢᱚᱭᱩᱨ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱡᱤᱞᱞᱟ ᱩᱛᱚᱨ-ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱛᱮ ᱞᱤᱸᱜᱤ ᱟᱬᱜᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱜᱮ ᱫᱩᱥᱨᱟᱹᱵᱩᱨᱩ ᱟᱨ ᱩᱠᱟᱸᱢ ᱵᱩᱨᱩ ᱛᱟᱞᱟ ᱥᱩᱞᱟᱹᱭᱯᱟᱴ ᱵᱷᱤᱲᱟᱹᱣ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱨᱤᱢᱵᱤ ᱨᱮ ᱵᱮᱢ ᱠᱚ ᱛᱚᱞ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ᱾ ᱨᱟᱭᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱒᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧᱟ᱾ ᱒᱘ ᱯᱷᱮᱵᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱒ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱵᱮᱢ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱫᱚ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱫᱚ ᱵᱤᱡᱩ ᱯᱚᱴᱱᱟᱭᱚᱠ ᱯᱨᱚᱠᱚᱲᱯᱚ ᱡᱚᱡᱱᱟ ᱵᱚᱰ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱪᱟᱭᱨᱮᱛ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱟᱡ ᱠᱮᱱᱫᱨᱚ ᱢᱮᱬᱦᱮᱫ, ᱠᱷᱟᱫᱟᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱒᱔ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱙᱗᱙ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱩᱰᱷᱟᱹᱣ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱞᱮᱫᱼᱟᱭ᱾ ᱰᱮᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱫᱚ ᱒᱐᱔.᱕ ᱢᱤᱴᱚᱨ, ᱤᱥᱩᱞ᱒᱖.᱕ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱰᱮᱢ ᱫᱟᱜ ᱛᱮ ᱠᱩᱥᱩᱢᱤ ᱟᱨ ᱨᱟᱨᱚᱝᱯᱤᱨ ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱕᱖ ᱜᱚᱴᱟᱜ ᱟᱹᱛᱩ ᱦᱚᱲ ᱪᱟᱥ ᱵᱟᱥ ᱫᱟᱜ ᱯᱟᱴᱟᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮᱠᱚ ᱩᱯᱠᱟᱹᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱷᱚᱰᱠᱷᱟᱭᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱮ ᱨᱟᱭᱨᱚᱝᱯᱩᱨ, ᱵᱚᱦᱚᱲᱫᱟ, ᱛᱤᱨᱤᱝ ᱥᱮᱫᱛᱮ ᱞᱤᱸᱜᱤ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱫᱷᱚᱵᱚᱫᱷᱚᱵᱚᱬᱤ ᱨᱮ ᱢᱚᱭᱩᱨ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱤᱫᱤᱭᱮᱱᱛᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱲᱟᱝ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮ ᱫᱩᱞ ᱢᱤᱫ ᱢᱮᱥᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱱᱟᱶᱟ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]]
l1jsp952q7kaqi25zuwxuwj7osuuxqg
ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ (ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ)
0
7397
101693
85653
2022-08-21T15:51:46Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ (ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ)''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱ ᱥᱚᱦᱮᱫ==
{| class="wikitable" width=80%
|-
! ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱥᱮᱨᱢᱟ !! ᱮᱢ.ᱮᱞ.ᱮ !! ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱫᱚᱞ
|-
|| ᱑᱙᱙᱕ || [[ᱟᱨᱡᱩᱱ ᱢᱩᱸᱰᱟᱹ]] || [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱱᱰ ᱢᱩᱠᱛᱤ ᱢᱚᱨᱪᱟ]]
|-
|| ᱒᱐᱐᱐ || [[ᱟᱨᱡᱩᱱ ᱢᱩᱸᱰᱟᱹ]] || [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
|-
|| ᱒᱐᱐᱕ || [[ᱟᱨᱡᱩᱱ ᱢᱩᱸᱰᱟᱹ]] || [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
|-
|| ᱒᱐᱐᱘ || ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱥᱚᱭ || [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
|-
|| ᱒᱐᱑᱐ || [[ᱟᱨᱡᱩᱱ ᱢᱩᱸᱰᱟᱹ]] || [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
|-
|| ᱒᱐᱑᱔ || [[ᱫᱚᱥᱨᱚᱛᱷ ᱜᱟᱜᱨᱟᱭ]] || [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱱᱰ ᱢᱩᱠᱛᱤ ᱢᱚᱨᱪᱟ]]
|-
|}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
*Schedule – XIII of Constituencies Order, 2008 of Delimitation of Parliamentary and Assembly constituencies Order, 2008 of the [[Election Commission of India]] [http://eci.nic.in/eci_main/CurrentElections/CONSOLIDATED_ORDER%20_ECI%20.pdf]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱤᱱ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
ahy71cf9mnu1fo9hxsow28g26s5kfnj
ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ-ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
7527
101982
94825
2022-08-22T07:02:25Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ-ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = [[ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| total_type = ᱜᱩᱴ
| native_name =
| image_map = Janjgir-Champa in Chhattisgarh (India).svg
| map_caption = ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱱᱚᱠᱥᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ-ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| coordinates =
| coor_pinpoint = ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ]]
| subdivision_type2 =
| subdivision_name2 =
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ
| parts_type = ᱛᱚᱦᱥᱤᱞ
| parts_style = para
| p1 = ᱑᱐
| area_total_km2 = 3853
| area_footnotes =
| population_as_of = 2011
| population_total = 1,619,707
| population_footnotes =
| population_urban = 225,199
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞ
| demographics1_title1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| demographics1_info1 = ᱗᱓ᱹ᱗%
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| demographics1_info2 = ᱙᱘᱖
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 = ᱦᱚᱲ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱢᱟᱹᱪᱤ
| leader_name1 = ᱑
| leader_title2 = ᱨᱟᱭᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱢᱟᱹᱪᱤ
| leader_name2 = ᱖
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| registration_plate =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 = ᱡᱟᱹᱲᱤ
| blank_info_sec2 = 1157.1 mm
| website = {{URL|http://www.janjgir-champa.nic.in}}
}}
'''ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ-ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ [[ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱫᱚ '''ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ''' ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱠᱟᱞᱟᱪᱩᱨᱤ ᱵᱚᱝᱥᱚ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱟ ''ᱢᱟᱦᱟᱨᱟᱡᱟ ᱡᱟᱡᱟᱣᱟᱞᱭᱟ ᱫᱮᱵᱽ'' ᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱞᱟᱦᱟ ᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱙᱘ ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱟᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱒᱕ ᱢᱮ ᱑᱙᱘᱘ ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ '''ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱤᱫᱟᱹᱭ''' (The heart of Chhattisgarh), ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱥᱱᱩ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱥᱚᱱᱮᱨ ᱫᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨᱟ ᱾ ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ-ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱜᱟᱱ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱱᱟᱜᱟᱢᱟᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱜᱩᱣᱟ ᱾ ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ-ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱫᱚ ᱞᱩᱢᱟᱹᱝ (silk), ᱠᱟᱸᱥᱟ (bronze), ᱥᱚᱱᱮ (gold) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚ==
ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ-ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱤ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱟᱞᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟ ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱔᱙ ᱪᱮᱛᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ ᱫᱚ ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱔᱓ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱟᱨ ᱑᱕᱒ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱨᱟᱭᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ-ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱑,᱖᱑᱙,᱗᱐᱗<ref name=districtcensus>{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | accessdate = 2011-09-30 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in}}</ref> ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱜᱩᱭᱱᱤᱭᱟ-ᱵᱤᱥᱟᱣ<ref name="cia">{{cite web | author = US Directorate of Intelligence | title = Country Comparison:Population | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html | accessdate = 2011-10-01 | quote = Guinea-Bissau 1,596,677 July 2011 est.}}</ref> ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱡᱩᱢᱤᱫᱽ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱯᱚᱱᱚᱛ ''ᱤᱫᱟᱦᱚ''<ref>{{cite web
|url=http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php
|title=2010 Resident Population Data
|publisher=U. S. Census Bureau
|accessdate=2011-09-30
|quote=Idaho 1,567,582 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131019160532/http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php
|archivedate=2013-10-19
}}</ref> ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱟᱶ ᱠᱚ ᱥᱩᱨᱥᱩᱯᱩᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱖᱔᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱟᱹᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱐᱘ ᱟᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ (ᱨᱮᱸᱠ) ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱦᱚᱲ ᱵᱟᱹᱰᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱒᱓ᱹ᱐᱑% ᱛᱟᱦᱮᱸᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱒᱐᱐᱑ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱢᱟᱹᱫᱽ ᱨᱮ ᱾ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱙᱙᱑ ᱠᱩᱲᱤ ᱨᱮ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱟᱨ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱗᱓ᱹ᱗% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱙᱘ᱹ᱙᱐% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱮᱫᱼᱟ ᱾<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-16.html 2011 Census of India, Population By Mother Tongue]</ref>
==ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱠᱷᱚᱸᱰ==
ᱡᱟᱸᱡᱽᱜᱤᱨ-ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱢᱚᱬᱮ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ ᱪᱟᱢᱟᱯᱟ, ᱫᱟᱵᱷᱟᱨᱟ, ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ, ᱯᱟᱢᱜᱚᱲ ᱟᱨ ᱥᱟᱠᱛᱤ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱜᱮᱞ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱛᱚᱦᱥᱤᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ ᱟᱠᱟᱞᱛᱟᱨᱟ, ᱵᱟᱞᱚᱣᱫᱟ, ᱪᱟᱢᱯᱟ, ᱫᱟᱵᱷᱟᱨᱟ, ᱡᱟᱭᱡᱟᱭᱯᱩᱨ, ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ, ᱢᱟᱞᱠᱷᱟᱨᱚᱫᱟ, ᱱᱟᱣᱟᱜᱚᱲ, ᱯᱟᱢᱜᱚᱲ ᱟᱨ ᱥᱟᱠᱛᱤ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [https://www.facebook.com/JANJGIR Janjgir Facebook]
* [http://janjgir-champa.nic.in Official website]
* [http://janjgir.page.tl/ Janjgir website]
* [https://web.archive.org/web/20080706051136/http://www.mapsofindia.com/maps/chhatisgarh/districts/janjgir.htm Map of Janjgir]
{{Geographic location
|Centre = ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ–ᱪᱟᱢᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
|North = [[ᱠᱚᱨᱵᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northeast =
|East = [[ᱨᱟᱭᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southeast =
|South = [[ᱨᱟᱭᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southwest =
|West = [[ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ|ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northwest =
}}
{{ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ-ᱪᱟᱢᱯᱟ}}
{{ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ}}
{{Mahanadi Basin}}
{{coord|22|01|01|N|82|34|01|E|source:itwiki_type:adm3rd|display=title}}
{{DEFAULTSORT:ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ-ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ-ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ]]
gtk7prvom0otaio069lod51xjnvjwrv
ᱡᱚᱜᱽᱫᱤᱥ ᱨᱟᱡᱽ
0
7572
101809
48443
2022-08-22T00:50:10Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ᱡᱚᱜᱽᱫᱤᱥ ᱨᱟᱡᱽ
| image = Jagdish-Raj-pic.jpg
| imagesize = 225px
| caption =
| birthname = ᱡᱚᱜᱽᱫᱤᱥ ᱨᱟᱡᱽ ᱠᱷᱩᱨᱟᱱᱟ
| birth_date = ᱑᱙᱒᱘
| birth_place = [[ᱥᱟᱨᱜᱚᱰᱷᱟ]], [[Punjab (British India)|ᱯᱚᱸᱡᱟᱵᱽ]], [[ᱵᱽᱨᱤᱴᱤᱥ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ]]
| death_date = ᱒᱘ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱓ <br>(aged 84-85)
| death_place = [[ᱢᱩᱴᱵᱟᱭ]], [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱚᱥᱴᱨᱚ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| spouse =
| children = [[ᱚᱱᱤᱛᱟ ᱨᱟᱡᱽ]], ᱨᱩᱯᱟ ᱢᱚᱞᱦᱳᱛᱨᱟ
| occupation = ᱯᱟᱯᱟᱴᱤᱭᱟ
| yearsactive = ᱑᱙᱕᱔-᱑᱙᱙᱒
}}
'''ᱡᱚᱜᱽᱫᱤᱥ ᱨᱟᱡᱽ ᱠᱷᱩᱨᱟᱱᱟ''' (ᱦᱤᱸᱫᱤ ᱺ ᱡᱚᱜᱽᱫᱤᱥ ᱨᱟᱡᱽ ᱠᱷᱩᱨᱟᱱᱟ; ᱑᱙᱒᱘ - ᱒᱘ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱓) ᱢᱤᱫ ᱵᱚᱞᱤᱣᱩᱰ ᱯᱟᱯᱟᱴᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱸᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸᱜ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱟᱥᱴ ᱯᱟᱯᱟᱴᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱟᱱ ᱜᱤᱱᱤᱡᱽ ᱣᱟᱨᱞᱰ ᱮᱤᱠᱚᱨᱰ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟᱭ ᱾<ref name="bhaskar">{{cite news|url=http://bollywood.bhaskar.com/article/ENT-BOL-anita-rajs-father-jagdish-raj-passes-away-4332908-NOR.html |title=144 ᱑᱔᱔ ᱴᱟᱝ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ ᱯᱟᱴ ᱟᱱᱤᱡ ᱤᱱᱥᱯᱮᱠᱴᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱴ ᱟᱱᱤᱡ ᱡᱚᱜᱽᱫᱤᱥ ᱨᱟᱡᱟᱜ ᱜᱩᱨ |publisher=[[Dainik Bhaskar]] |language=Hindi |date=28 July 2013 |accessdate=29 July 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130731234505/http://bollywood.bhaskar.com/article/ENT-BOL-anita-rajs-father-jagdish-raj-passes-away-4332908-NOR.html |archivedate=31 July 2013 }}</ref> ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱑᱔᱔ ᱴᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱤᱱᱥᱯᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱯᱟᱴ ᱟᱠᱟᱫ ᱟᱭ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
lgu7p1u0f7sjluc2x0ds5ylwd9cilrx
ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ
0
7638
101969
80027
2022-08-22T05:45:45Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ
| native_name =
| other_name =
| settlement_type = ᱵᱟᱡᱟᱨ
| image_skyline = Lakhota_Tower_in_evening_by_Rangilo.JPG
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption = Lakhota Lake
| nickname = Jewel of Kathiawar, Paris of Saurashtra, Oil city, Brass city, Chhota Kashi, Halar
| pushpin_map = India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = Location in Gujarat, India
| coordinates = {{coord|22.47|N|70.07|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = {{flag|India}}
| subdivision_type1 = [[States and territories of India|State]]
| subdivision_name1 = [[Gujarat]]
| subdivision_type2 = [[List of regions of India|Region]]
| subdivision_name2 = [[Saurashtra (region)|Saurashtra]]
| subdivision_type3 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name3 = [[ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ]]
| established_title = Established in
| established_date = 1540 A.D.<ref>http://www.mcjamnagar.com/</ref>
| named_for =
| government_type = [[Mayor–council government|Mayor–Council]]
| governing_body = ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| leader_title = Mayor
| leader_name = Pratibha Kankhara <ref>{{cite web|url=http://gstv.in/79-headlines/4577-six-municipal-corporations-of-gujarat-get-new-mayors-and-office-bearers.html |title=Six Municipal Corporations of Gujarat Get New Mayors & Office Bearers |date=14 December 2015 |publisher=GSTV }}{{dead link|date=April 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
| leader_title1 = Municipal Commissioner
| leader_name1 = Shree R.B.Barad<ref>{{cite web |url=http://www.mcjamnagar.com/commissioner-details.asp |title=Archived copy |accessdate=25 January 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150423011024/http://www.mcjamnagar.com/commissioner-details.asp |archivedate=23 April 2015 }}</ref>
| unit_pref = Metric
| area_footnotes = <ref>{{cite web|title=Amdavad city |url=http://www.egovamc.com/AhmCity/introduction_Eng.aspx |work=[[Ahmedabad Municipal Corporation]] |accessdate=20 June 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130627122123/http://www.egovamc.com/AhmCity/introduction_Eng.aspx |archivedate=27 June 2013 }}</ref>
| area_total_km2 = 125
| area_rank = 5
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 17
| population_total = 479920
<ref name="census2011.co.in">http://www.census2011.co.in/census/city/328-jamnagar.html</ref>
| population_as_of = 2011 census
| population_density_km2 = 5780
| population_demonym = Jamnagari
| population_footnotes =
| demographics_type1 = Languages
| demographics1_title1 = Official
| demographics1_info1 = [[Gujarati language|Gujarati]], [[Kutchi language|Kutchi]], [[Hindi language|Hindi]], English
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱓᱖᱑ ᱐᱐᱑-᱐᱖
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱐᱒᱘᱘
| registration_plate = GJ-10
| blank2_name_sec1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| blank2_info_sec1 = ᱘᱒.᱕᱘%(᱒᱐᱑᱑)
| website = {{URL|www.mcjamnagar.com}}
| footnotes =
}}
'''ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ''' ({{audio|Jamnagar.ogg|ᱩᱪᱟᱨᱚᱱ}}) ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ [[ᱫᱚᱨᱭᱟ]] ᱜᱷᱟᱴ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ [[ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱟᱹᱯᱤᱥ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚ [[ᱚᱦᱢᱚᱫᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱥᱩᱨᱚᱛ]], [[ᱵᱚᱰᱳᱫᱚᱨᱟ]] ᱟᱨ [[ᱨᱟᱡᱽᱠᱚᱴ]] ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱚᱬᱮ ᱟᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱟᱦᱟᱜ ᱪᱮᱦᱨᱟ ᱫᱚ ᱮᱪ ᱮᱪ ᱡᱟᱢ ᱨᱚᱱᱡᱤᱛ ᱥᱤᱝ ᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱜ-ᱟ ᱾ ᱑᱙᱒᱐ ᱥᱟᱞ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱰᱤᱡᱟᱭᱤᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱢᱟᱦᱤᱨ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱰᱤᱡᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱡᱟᱢ ᱥᱟᱦᱮᱵᱽ ᱥᱨᱤ ᱫᱤᱜᱽᱵᱤᱡᱚᱭ ᱥᱤᱝ ᱑᱙᱔᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱠᱩᱪ ᱩᱯᱫᱚᱨᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟ ᱾ [[ᱜᱟᱱᱫᱷᱤᱱᱚᱜᱚᱨ]] ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱓᱓᱗ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱹᱝᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
[[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱯᱨᱟᱭᱵᱷᱮᱴ ᱠᱚᱢᱯᱟᱹᱱᱤ ᱨᱤᱞᱟᱭᱮᱱᱥ ᱤᱱᱰᱚᱥᱴᱨᱤᱡᱽ ᱱᱚᱰᱮ ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱤᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱨᱤ ᱫᱚ [[ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱛᱤ ᱠᱷᱟᱵᱽᱫᱤ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ <ref>Reliance Industries Limited – Jamnagar {{cite web |url=http://www.ril.com/html/aboutus/manufact_jamnagar.html |title=Archived copy |accessdate=30 October 2008|archive url=https://web.archive.org/web/20081024225136/http://www.ril.com/html/aboutus/manufact_jamnagar.html |archivedate=24 October 2008 }}</ref> ᱱᱟᱭᱟᱨᱟ ᱮᱱᱚᱨᱡᱤ ᱨᱤᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱨᱤ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱤᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱨᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱫᱚ ᱵᱦᱚᱫᱤᱱᱟᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟ ᱾ <ref>{{cite web|url=http://www.hydrocarbons-technology.com/projects/essar/ |title=Essar Oil Refinery, Vadinar, Gujarat |publisher=Hydrocarbons Technology |accessdate=22 June 2012}}</ref>
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
[[File:Ranjitsinhji.jpg|thumb|upright|ᱱᱟᱣᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱡᱽ ᱡᱟᱢᱥᱟᱦᱮᱵᱽ ᱢᱟᱱ ᱨᱟᱱᱡᱤᱛᱥᱤᱝᱡᱤ]]
[[File:Flag of Nawanagar.png|thumb|Flag of the Princely State of [[Nawanagar State|Nawanagar]]]]
ᱱᱟᱣᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱫᱚ ᱑᱕᱔᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱡᱟᱢ ᱨᱟᱣᱟᱞ ᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱮᱜ-ᱟ ᱾ <ref>{{cite book|author1=Rosemary Crill|author2=Kapil Jariwala|title=The Indian Portrait, 1560–1860|url=https://books.google.com/books?id=ongF6dkNKAcC|year=2010|publisher=Mapin Publishing Pvt Ltd|isbn=978-81-89995-37-9|page=88}}</ref> ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱱᱚᱜᱚᱨ (the new town) ᱾ ᱥᱚᱣᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱤᱞᱟᱹᱠᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱜᱩᱨᱩᱛᱯᱩᱨᱩᱱ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱮ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱚᱝᱥᱟᱨ ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ ᱠᱨᱤᱥᱱᱚ [[ᱢᱚᱛᱷᱩᱨᱟ]] ᱠᱷᱚᱟᱱᱟᱜ ᱦᱮᱡ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱫᱣᱟᱨᱚᱠᱟ]] ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽ ᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾
[[File:Ranjitsinh.jpeg|320x240px|thumbnail|Picture of Ranjitsinhji, celebrated cricketer and Maharaja of Nawanagar.]]
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱚᱝᱥᱟᱨ ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱔᱗᱙,᱙᱒᱐ ᱾ ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱠᱷᱭᱚᱨ ᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱘᱒ᱹ᱑᱔% ᱾ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱩᱦᱤ ᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱦᱤᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱘᱖ᱹ᱙᱐% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱩᱦᱤ ᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱗᱗ᱹ᱐᱕% ᱾ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱐% ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱫᱚ ᱖ ᱥᱟᱞ ᱩᱢᱮᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱦᱩᱰᱤᱧᱟ ᱾ <ref>[http://www.census2011.co.in/census/city/328-jamnagar.html Jamnagar City Census 2011 data]</ref> ᱠᱚᱲᱟ ᱦᱟᱜ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱕᱓% ᱟᱨ ᱠᱩᱲᱤᱭᱟᱜ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱔᱗% ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱚᱝᱥᱟᱨ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱙᱓᱙ ᱠᱩᱲᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
==ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱥᱤᱫ==
{{Weather box
|metric first=yes
|single line=yes
|location=ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ
|temperature colour=pastel
|Jan record high C=36
|Feb record high C=38
|Mar record high C=44
|Apr record high C=45
|May record high C=47
|Jun record high C=46
|Jul record high C=40
|Aug record high C=39
|Sep record high C=41
|Oct record high C=43
|Nov record high C=40
|Dec record high C=38
|Jan high C=26.5
|Feb high C=28.8
|Mar high C=33
|Apr high C=35.6
|May high C=36.4
|Jun high C=35.9
|Jul high C=32.3
|Aug high C=31.5
|Sep high C=32
|Oct high C=34.5
|Nov high C=32.4
|Dec high C=28
|Jan mean C=18.6
|Feb mean C=20.9
|Mar mean C=25.4
|Apr mean C=28.6
|May mean C=30.9
|Jun mean C=31.4
|Jul mean C=29.2
|Aug mean C=28.4
|Sep mean C=27.9
|Oct mean C=28
|Nov mean C=24.3
|Dec mean C=20.1
|Jan low C=9.7
|Feb low C=13.8
|Mar low C=17.8
|Apr low C=21.6
|May low C=25.4
|Jun low C=27
|Jul low C=26.2
|Aug low C=25.4
|Sep low C=23.9
|Oct low C=20.7
|Nov low C=14.7
|Dec low C=11.4
|Jan record low C=1
|Feb record low C=1
|Mar record low C=9
|Apr record low C=13
|May record low C=18
|Jun record low C=20
|Jul record low C=10
|Aug record low C=12
|Sep record low C=16
|Oct record low C=11
|Nov record low C=8
|Dec record low C=1
|precipitation colour=green
|Jan precipitation mm=1
|Feb precipitation mm=1
|Mar precipitation mm=0
|Apr precipitation mm=0
|May precipitation mm=5
|Jun precipitation mm=61
|Jul precipitation mm=213
|Aug precipitation mm=126
|Sep precipitation mm=64
|Oct precipitation mm=11
|Nov precipitation mm=4
|Dec precipitation mm=1
|source 1= ''Climate-Data.org'' (altitude: 23m),<ref name="Climate-Data.org">{{cite web|title=Climate: Jamnagar – Climate graph, Temperature graph, Climate table |url=http://en.climate-data.org/location/764419/ |publisher=Climate-Data.org |accessdate=5 January 2014}}</ref> ''Voodoo Skies'' for record temperatures<ref> name="Voodoo Skies"</ref>
|source 2= [http://www.weatherforecastmap.com/india/jamnagar Jamnagar Weather]
|date = June 2012
}}
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ==
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱧᱩᱣᱟᱜ==
==ᱢᱮᱰᱤᱭᱟ==
==ᱠᱷᱮᱞ==
==ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://www.jamnagargidc.com Directory of Jamnagar GIDC]
* [http://www.jamnagar.org Tourist information about Jamnagar]
* [http://www.jamnagarbirds.com Birds picture and information in Jamnagar]
* [http://www.jamnagartransportco.com Jamnagar Transport]
* [http://www.nawanagar.com Jamnagar formally known as Nawanagar]
* [https://web.archive.org/web/20080509090036/http://www.harilalupadhyay.org/bookdetails/NavanagarNa_Narbanka.htm NavaNagarNa NarBanka] and [https://web.archive.org/web/20080509123544/http://www.harilalupadhyay.org/bookdetails/RajSattaNa_Rang.htm RajSattaNa Rang] – Books exploring History of Jamnagar
* [https://web.archive.org/web/20110721181710/http://www.waders.in/site/index.php?option=com_content&task=view&id=1326&Itemid=29 Birds and Wildlife in Jamnagar] [http://www.jamnagar.org/birding.htm www.jamnagar.org/birding.htm]
* [https://archive.is/20130112090602/http://gallery.wildone.in/gallery/marine-creatures Images Gulf of Kutch Marine National Park in Jamnagar]
* [[Amrapur, Jamnagar, Gujarat|Amrapur-A village in Janmagar]]
* [http://india.blogs.nytimes.com/2013/07/29/a-reunion-for-war-survivors-who-escaped-to-india Polish War Survivors during WWII in Nawanagar]
3sv8shw27ut56drruhmdmasd160u32g
101970
101969
2022-08-22T05:58:43Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ
| native_name =
| other_name =
| settlement_type = ᱵᱟᱡᱟᱨ
| image_skyline = Lakhota_Tower_in_evening_by_Rangilo.JPG
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption = Lakhota Lake
| nickname = Jewel of Kathiawar, Paris of Saurashtra, Oil city, Brass city, Chhota Kashi, Halar
| pushpin_map = India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = Location in Gujarat, India
| coordinates = {{coord|22.47|N|70.07|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = {{flag|India}}
| subdivision_type1 = [[States and territories of India|State]]
| subdivision_name1 = [[Gujarat]]
| subdivision_type2 = [[List of regions of India|Region]]
| subdivision_name2 = [[Saurashtra (region)|Saurashtra]]
| subdivision_type3 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name3 = [[ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ]]
| established_title = Established in
| established_date = 1540 A.D.<ref>http://www.mcjamnagar.com/</ref>
| named_for =
| government_type = [[Mayor–council government|Mayor–Council]]
| governing_body = ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| leader_title = Mayor
| leader_name = Pratibha Kankhara <ref>{{cite web|url=http://gstv.in/79-headlines/4577-six-municipal-corporations-of-gujarat-get-new-mayors-and-office-bearers.html |title=Six Municipal Corporations of Gujarat Get New Mayors & Office Bearers |date=14 December 2015 |publisher=GSTV }}</ref>
| leader_title1 = Municipal Commissioner
| leader_name1 = Shree R.B.Barad<ref>{{cite web |url=http://www.mcjamnagar.com/commissioner-details.asp |title=Archived copy |accessdate=25 January 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150423011024/http://www.mcjamnagar.com/commissioner-details.asp |archivedate=23 April 2015 }}</ref>
| unit_pref = Metric
| area_footnotes = <ref>{{cite web|title=Amdavad city |url=http://www.egovamc.com/AhmCity/introduction_Eng.aspx |work=[[Ahmedabad Municipal Corporation]] |accessdate=20 June 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130627122123/http://www.egovamc.com/AhmCity/introduction_Eng.aspx |archivedate=27 June 2013 }}</ref>
| area_total_km2 = 125
| area_rank = 5
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 17
| population_total = 479920
<ref name="census2011.co.in">http://www.census2011.co.in/census/city/328-jamnagar.html</ref>
| population_as_of = 2011 census
| population_density_km2 = 5780
| population_demonym = Jamnagari
| population_footnotes =
| demographics_type1 = Languages
| demographics1_title1 = Official
| demographics1_info1 = [[Gujarati language|Gujarati]], [[Kutchi language|Kutchi]], [[Hindi language|Hindi]], English
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱓᱖᱑ ᱐᱐᱑-᱐᱖
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱐᱒᱘᱘
| registration_plate = GJ-10
| blank2_name_sec1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| blank2_info_sec1 = ᱘᱒.᱕᱘%(᱒᱐᱑᱑)
| website = {{URL|www.mcjamnagar.com}}
| footnotes =
}}
'''ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ''' ({{audio|Jamnagar.ogg|ᱩᱪᱟᱨᱚᱱ}}) ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ [[ᱫᱚᱨᱭᱟ]] ᱜᱷᱟᱴ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ [[ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱟᱹᱯᱤᱥ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚ [[ᱚᱦᱢᱚᱫᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱥᱩᱨᱚᱛ]], [[ᱵᱚᱰᱳᱫᱚᱨᱟ]] ᱟᱨ [[ᱨᱟᱡᱽᱠᱚᱴ]] ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱚᱬᱮ ᱟᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱟᱦᱟᱜ ᱪᱮᱦᱨᱟ ᱫᱚ ᱮᱪ ᱮᱪ ᱡᱟᱢ ᱨᱚᱱᱡᱤᱛ ᱥᱤᱝ ᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱜ-ᱟ ᱾ ᱑᱙᱒᱐ ᱥᱟᱞ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱰᱤᱡᱟᱭᱤᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱢᱟᱦᱤᱨ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱰᱤᱡᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱡᱟᱢ ᱥᱟᱦᱮᱵᱽ ᱥᱨᱤ ᱫᱤᱜᱽᱵᱤᱡᱚᱭ ᱥᱤᱝ ᱑᱙᱔᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱠᱩᱪ ᱩᱯᱫᱚᱨᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟ ᱾ [[ᱜᱟᱱᱫᱷᱤᱱᱚᱜᱚᱨ]] ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱓᱓᱗ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱹᱝᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
[[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱯᱨᱟᱭᱵᱷᱮᱴ ᱠᱚᱢᱯᱟᱹᱱᱤ ᱨᱤᱞᱟᱭᱮᱱᱥ ᱤᱱᱰᱚᱥᱴᱨᱤᱡᱽ ᱱᱚᱰᱮ ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱤᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱨᱤ ᱫᱚ [[ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱛᱤ ᱠᱷᱟᱵᱽᱫᱤ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱟᱭᱟᱨᱟ ᱮᱱᱚᱨᱡᱤ ᱨᱤᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱨᱤ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱤᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱨᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱫᱚ ᱵᱦᱚᱫᱤᱱᱟᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟ ᱾ <ref>{{cite web|url=http://www.hydrocarbons-technology.com/projects/essar/ |title=Essar Oil Refinery, Vadinar, Gujarat |publisher=Hydrocarbons Technology |accessdate=22 June 2012}}</ref>
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
[[File:Ranjitsinhji.jpg|thumb|upright|ᱱᱟᱣᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱡᱽ ᱡᱟᱢᱥᱟᱦᱮᱵᱽ ᱢᱟᱱ ᱨᱟᱱᱡᱤᱛᱥᱤᱝᱡᱤ]]
[[File:Flag of Nawanagar.png|thumb|Flag of the Princely State of [[Nawanagar State|Nawanagar]]]]
ᱱᱟᱣᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱫᱚ ᱑᱕᱔᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱡᱟᱢ ᱨᱟᱣᱟᱞ ᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱮᱜ-ᱟ ᱾ <ref>{{cite book|author1=Rosemary Crill|author2=Kapil Jariwala|title=The Indian Portrait, 1560–1860|url=https://books.google.com/books?id=ongF6dkNKAcC|year=2010|publisher=Mapin Publishing Pvt Ltd|isbn=978-81-89995-37-9|page=88}}</ref> ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱱᱚᱜᱚᱨ (the new town) ᱾ ᱥᱚᱣᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱤᱞᱟᱹᱠᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱜᱩᱨᱩᱛᱯᱩᱨᱩᱱ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱮ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱚᱝᱥᱟᱨ ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ ᱠᱨᱤᱥᱱᱚ [[ᱢᱚᱛᱷᱩᱨᱟ]] ᱠᱷᱚᱟᱱᱟᱜ ᱦᱮᱡ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱫᱣᱟᱨᱚᱠᱟ]] ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽ ᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾
[[File:Ranjitsinh.jpeg|320x240px|thumbnail|Picture of Ranjitsinhji, celebrated cricketer and Maharaja of Nawanagar.]]
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱚᱝᱥᱟᱨ ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱔᱗᱙,᱙᱒᱐ ᱾ ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱠᱷᱭᱚᱨ ᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱘᱒ᱹ᱑᱔% ᱾ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱩᱦᱤ ᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱦᱤᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱘᱖ᱹ᱙᱐% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱩᱦᱤ ᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱗᱗ᱹ᱐᱕% ᱾ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱐% ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱫᱚ ᱖ ᱥᱟᱞ ᱩᱢᱮᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱦᱩᱰᱤᱧᱟ ᱾ <ref>[http://www.census2011.co.in/census/city/328-jamnagar.html Jamnagar City Census 2011 data]</ref> ᱠᱚᱲᱟ ᱦᱟᱜ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱕᱓% ᱟᱨ ᱠᱩᱲᱤᱭᱟᱜ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱔᱗% ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱚᱝᱥᱟᱨ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱙᱓᱙ ᱠᱩᱲᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
==ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱥᱤᱫ==
{{Weather box
|metric first=yes
|single line=yes
|location=ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ
|temperature colour=pastel
|Jan record high C=36
|Feb record high C=38
|Mar record high C=44
|Apr record high C=45
|May record high C=47
|Jun record high C=46
|Jul record high C=40
|Aug record high C=39
|Sep record high C=41
|Oct record high C=43
|Nov record high C=40
|Dec record high C=38
|Jan high C=26.5
|Feb high C=28.8
|Mar high C=33
|Apr high C=35.6
|May high C=36.4
|Jun high C=35.9
|Jul high C=32.3
|Aug high C=31.5
|Sep high C=32
|Oct high C=34.5
|Nov high C=32.4
|Dec high C=28
|Jan mean C=18.6
|Feb mean C=20.9
|Mar mean C=25.4
|Apr mean C=28.6
|May mean C=30.9
|Jun mean C=31.4
|Jul mean C=29.2
|Aug mean C=28.4
|Sep mean C=27.9
|Oct mean C=28
|Nov mean C=24.3
|Dec mean C=20.1
|Jan low C=9.7
|Feb low C=13.8
|Mar low C=17.8
|Apr low C=21.6
|May low C=25.4
|Jun low C=27
|Jul low C=26.2
|Aug low C=25.4
|Sep low C=23.9
|Oct low C=20.7
|Nov low C=14.7
|Dec low C=11.4
|Jan record low C=1
|Feb record low C=1
|Mar record low C=9
|Apr record low C=13
|May record low C=18
|Jun record low C=20
|Jul record low C=10
|Aug record low C=12
|Sep record low C=16
|Oct record low C=11
|Nov record low C=8
|Dec record low C=1
|precipitation colour=green
|Jan precipitation mm=1
|Feb precipitation mm=1
|Mar precipitation mm=0
|Apr precipitation mm=0
|May precipitation mm=5
|Jun precipitation mm=61
|Jul precipitation mm=213
|Aug precipitation mm=126
|Sep precipitation mm=64
|Oct precipitation mm=11
|Nov precipitation mm=4
|Dec precipitation mm=1
|source 1= ''Climate-Data.org'' (altitude: 23m),<ref name="Climate-Data.org">{{cite web|title=Climate: Jamnagar – Climate graph, Temperature graph, Climate table |url=http://en.climate-data.org/location/764419/ |publisher=Climate-Data.org |accessdate=5 January 2014}}</ref> ''Voodoo Skies'' for record temperatures
|source 2= [http://www.weatherforecastmap.com/india/jamnagar Jamnagar Weather]
|date = June 2012
}}
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ==
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱧᱩᱣᱟᱜ==
==ᱢᱮᱰᱤᱭᱟ==
==ᱠᱷᱮᱞ==
==ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://www.jamnagargidc.com Directory of Jamnagar GIDC]
* [http://www.jamnagar.org Tourist information about Jamnagar]
* [http://www.jamnagarbirds.com Birds picture and information in Jamnagar]
* [http://www.jamnagartransportco.com Jamnagar Transport]
* [http://www.nawanagar.com Jamnagar formally known as Nawanagar]
* [https://web.archive.org/web/20080509090036/http://www.harilalupadhyay.org/bookdetails/NavanagarNa_Narbanka.htm NavaNagarNa NarBanka] and [https://web.archive.org/web/20080509123544/http://www.harilalupadhyay.org/bookdetails/RajSattaNa_Rang.htm RajSattaNa Rang] – Books exploring History of Jamnagar
* [https://web.archive.org/web/20110721181710/http://www.waders.in/site/index.php?option=com_content&task=view&id=1326&Itemid=29 Birds and Wildlife in Jamnagar] [http://www.jamnagar.org/birding.htm www.jamnagar.org/birding.htm]
* [https://archive.is/20130112090602/http://gallery.wildone.in/gallery/marine-creatures Images Gulf of Kutch Marine National Park in Jamnagar]
* [[Amrapur, Jamnagar, Gujarat|Amrapur-A village in Janmagar]]
* [http://india.blogs.nytimes.com/2013/07/29/a-reunion-for-war-survivors-who-escaped-to-india Polish War Survivors during WWII in Nawanagar]
4xdb7b9ztwcfv401u1oop4crrjp12gf
ᱡ. ᱡ. ᱥᱳᱵᱷᱚ
0
7658
101790
40104
2022-08-22T00:16:59Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox sportsperson
| image = Javur Jagadeeshappa Shobha.jpg
| image_size =
| caption =
| fullname = ᱡᱟᱵᱷᱩᱨ ᱡᱚᱜᱚᱫᱤᱥᱚᱯᱯᱟ ᱥᱳᱵᱷᱚ
| birth_date = ᱑᱔ ᱡᱟᱱᱩᱭᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱘
| birth_place = ᱯᱚᱥᱩᱯᱚᱛᱷᱤᱦᱟᱞ, [[ᱫᱷᱚᱨᱣᱟᱰ]], [[ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ]], ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ
| height =
| weight =
| country = {{IND}}
| sport = [[Athletics (sport)|ᱟᱛᱷᱞᱮᱴᱤᱠᱥ]]
| event = [[ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ]]
| coach =
| highestranking =
| pb = ᱖᱒᱑᱑ ([[ᱱᱟᱣᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ]] ᱒᱐᱐᱔)
| medaltemplates =
{{Medal|Competition|[[ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]]}}
{{Medal|Bronze| [[᱒᱐᱐᱒ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ|᱒᱐᱐᱒ ᱵᱩᱥᱟᱱ]]|[[Athletics at the 2002 Asian Games – Women's heptathlon|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ]]}}
{{Medal|Bronze| [[᱒᱐᱐᱖ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱡᱥ|᱒᱐᱐᱖ ᱫᱳᱦᱟ]]|[[Athletics at the 2006 Asian Games – Women's heptathlon|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ]]}}
{{Medal|Competition|[[ᱟᱯᱷᱨᱳ-ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]]}}
{{Medal|Gold| [[᱒᱐᱐᱓ ᱟᱯᱷᱨᱳ-ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ|᱒᱐᱐᱓ ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫ]]|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ}}
{{Medal|Competition|[[ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱟᱛᱷᱞᱮᱴᱤᱠᱥ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]]}}
{{Medal|Silver| [[᱒᱐᱐᱒ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱟᱭᱷᱞᱮᱴᱤᱠᱥ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ|᱒᱐᱐᱒ ᱠᱳᱞᱳᱢᱵᱳ]]|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ}}
{{Medal|Silver| [[᱒᱐᱐᱗ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱟᱛᱷᱞᱮᱴᱤᱠᱥ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ|᱒᱐᱐᱗ ᱚᱢᱚᱱ]]|[[2007 Asian Athletics Championships – Women's heptathlon|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ]]}}
| updated = 10 July 2013
}}
'''ᱡᱟᱵᱷᱩᱨ ᱡᱚᱜᱚᱫᱤᱥᱚᱯᱯᱟ ᱥᱳᱵᱷᱚ''' ({{lang-kn|ಜಾವೂರ್ ಜಗದೀಶಪ್ಪ ಶೋಭ}}) (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱑᱔ ᱡᱟᱱᱩᱭᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱘) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱚ ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱚᱱᱟᱞ [[ᱴᱨᱟᱠ ᱮᱸᱰ ᱯᱷᱤᱞᱰ]] ᱟᱛᱷᱞᱮᱴ ᱞᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ [[ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ [[ᱫᱷᱚᱨᱣᱟᱰ]] ᱡᱮᱞᱞᱟ ᱯᱚᱥᱩᱯᱚᱛᱷᱤᱦᱟᱞ ᱟ.ᱛᱩ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜᱽ [[ᱚᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱭᱟᱜᱽ [[ᱥᱤᱠᱚᱱᱫᱮᱨᱟᱵᱟᱫ]] ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱥᱳᱵᱷᱚ ᱫᱚ [[ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ]] ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱜ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱟᱛᱮ [[Athletics at the 2003 Afro-Asian Games|᱒᱐᱐᱓ ᱟᱯᱷᱨᱳ-ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]] ᱨᱮ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱵᱷᱩᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜᱽ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱨᱮᱠᱚᱰ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟ.ᱲᱤᱡ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱖᱒᱑᱑ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱳᱵᱷᱚ ᱟᱜᱽ ᱨᱮᱠᱚᱰ ᱫᱚ ᱱᱤᱛ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ ᱱᱟᱯᱟᱭ [[List of Indian records in athletics|ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱨᱮᱠᱚᱰ]] ᱦᱤᱥᱟ.ᱵ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱥᱚᱝ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱭᱮᱫ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ <ref>{{ cite sports-reference | 1 = J. J. Shobha | 2 = https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/sh/j-j-shobha-1.html | 3 = }}</ref>
᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ [[ᱟᱛᱷᱮᱱᱥ]] ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ [[᱒᱐᱐᱔ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱜᱮᱢᱥ]] ᱨᱮ ᱡᱮᱵᱷᱞᱤᱱ ᱛᱷᱨᱳ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱜ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱮᱭᱟᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱡᱚᱠᱷᱚᱢ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱥᱳᱵᱷᱚ ᱫᱚ ᱠᱷᱮᱞ ᱯᱩᱲᱭᱟ. ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱚᱪᱚᱜ ᱥᱟᱦᱟ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱱᱩᱭ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ ᱦᱮᱡ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱘᱐᱐ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱫᱟ.ᱲ ᱨᱮ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱴᱷᱟᱶ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱨ ᱡᱷᱚᱛᱚᱨᱮ ᱖᱑᱗᱒ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ ᱚᱱᱛᱮ ᱠᱷᱮᱞ ᱢᱤᱪᱟ.ᱫ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱮᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱠᱚᱰ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱥᱳᱵᱷᱚ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ [[ᱚᱨᱡᱩᱱ ᱟᱣᱟᱰ]] ᱠᱚ ᱪᱟᱞ ᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾
᱒᱐᱐᱘ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱮᱡᱤᱝ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱨᱮ ᱥᱳᱵᱷᱚ ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ ᱨᱮ 29th ᱯᱳᱡᱤᱥᱚᱱ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱟᱱᱛᱮ ᱕᱗᱔᱙ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ ᱚᱨᱡᱟᱣ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ <ref>[http://specials.rediff.com/sports/2008/aug/24slide3.htm]</ref>
==ᱤᱱᱴᱚᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱠᱷᱮᱞ ᱠᱚ==
{| {{AchievementTable|Event=yes}}
|-
!colspan="6"|Representing {{IND}}
|-
|rowspan=2|᱒᱐᱐᱒
|[[2002 Asian Championships in Athletics|ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]]
|[[ᱠᱳᱞᱳᱢᱵᱳ,ᱥᱨᱤ ᱞᱚᱱᱠᱟ]]
|bgcolor="silver" | 2nd
|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ
|᱕᱗᱗᱕ ᱯᱳᱭᱮᱸᱴ
|-
|[[Athletics at the 2002 Asian Games|ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]]
|[[ᱵᱩᱥᱟᱱ,ᱥᱟᱣᱩᱛᱷ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]]
|bgcolor="cc9966" | 3rd
|ᱦᱨᱯᱴᱟᱥᱛᱷᱞᱳᱱ
|[[Athletics at the 2006 Asian Games – Women's heptathlon|᱕᱘᱗᱐ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|-
|᱒᱐᱐᱓
|[[Athletics at the 2003 Afro-Asian Games|ᱟᱯᱷᱨᱳ-ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]]
|[[ᱦᱟᱭᱫᱮᱨᱟᱵᱟᱫ,ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]]
|bgcolor="gold" | 1st
|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ
|[[Athletics at the 2003 Afro-Asian Games – Results#Heptathlon|᱕᱘᱘᱔ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|-
|᱒᱐᱐᱔
|[[Athletics at the 2004 Summer Olympics|ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱜᱮᱢᱥ]]
|[[ᱟᱛᱷᱮᱱᱥ,ᱜᱨᱤᱥ]]
|11th
|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ
|[[Athletics at the 2004 Summer Olympics – Women's heptathlon|᱖᱑᱗᱒ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|-
|᱒᱐᱐᱖
|[[Athletics at the 2006 Asian Games|ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]]
|[[ᱫᱳᱦᱟ,ᱠᱚᱛᱛᱟᱨ]]
|bgcolor=cc9966|3rd
|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ
|[[Athletics at the 2006 Asian Games – Women's heptathlon|᱕᱖᱖᱒ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|-
|᱒᱐᱐᱗
|[[2007 Asian Championships in Athletics|ᱮᱥᱩᱭᱟᱱ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]]
|[[ᱚᱢᱚᱴ,ᱡᱳᱨᱰᱟᱱ]]
|bgcolor="silver" | 2nd
|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱬᱞᱳᱱ
|[[2007 Asian Athletics Championships – Women's heptathlon|᱕᱓᱕᱖ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|-
|rowspan=2|᱒᱐᱐᱘
|[[2008 Asian Indoor Athletics Championships|ᱮᱟᱤᱭᱟᱱ ᱤᱱᱰᱳᱨ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]]
|[[ᱫᱳᱦᱟ,ᱠᱚᱛᱛᱟᱨ]]
|4th
|ᱯᱮᱱᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ
|[[2008 Asian Indoor Athletics Championships – Results#Pentathlon|᱓᱘᱖᱐ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|-
|[[Athletics at the 2008 Summer Olympics|ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱜᱮᱢᱥ]]
|[[ᱵᱮᱡᱤᱝ,ᱪᱟᱭᱱᱟ]]
|29th
|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ
|[[Athletics at the 2008 Summer Olympics – Women's heptathlon|᱕᱗᱔᱙ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|}
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Commons category|Javur Jagadeeshappa Shobha}}
* {{iaaf name|id=189804}}
{{Authority control}}
{{DEFAULTSORT:Shobha, J. J.}}
[[Category:Living people]]
[[Category:1978 births]]
[[Category:Indian female athletes]]
[[Category:21st-century Indian women]]
[[Category:Indian heptathletes]]
[[Category:Olympic athletes of India]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2004 Summer Olympics]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2008 Summer Olympics]]
[[Category:Asian Games medalists in athletics (track and field)]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2002 Asian Games]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2006 Asian Games]]
[[Category:Recipients of the Arjuna Award]]
[[Category:People from Dharwad district]]
[[Category:Kannada people]]
[[Category:Sportswomen from Karnataka]]
[[Category:Asian Games bronze medalists for India]]
[[Category:Medalists at the 2002 Asian Games]]
[[Category:Medalists at the 2006 Asian Games]]
[[Category:Recipients of the Rajyotsava Award 2008]]
{{India-athletics-bio-stub}}
pyr3f2n8df1k1anmh6pn7bjcpn88mzu
101791
101790
2022-08-22T00:18:42Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox sportsperson
| image = Javur Jagadeeshappa Shobha.jpg
| image_size =
| caption =
| fullname = ᱡᱟᱵᱷᱩᱨ ᱡᱚᱜᱚᱫᱤᱥᱚᱯᱯᱟ ᱥᱳᱵᱷᱚ
| birth_date = ᱑᱔ ᱡᱟᱱᱩᱭᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱘
| birth_place = ᱯᱚᱥᱩᱯᱚᱛᱷᱤᱦᱟᱞ, [[ᱫᱷᱚᱨᱣᱟᱰ]], [[ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ]], ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ
| height =
| weight =
| country = {{IND}}
| sport = [[Athletics (sport)|ᱟᱛᱷᱞᱮᱴᱤᱠᱥ]]
| event = [[ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ]]
| coach =
| highestranking =
| pb = ᱖᱒᱑᱑ ([[ᱱᱟᱣᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ]] ᱒᱐᱐᱔)
| medaltemplates =
{{Medal|Competition|[[ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]]}}
{{Medal|Bronze| [[᱒᱐᱐᱒ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ|᱒᱐᱐᱒ ᱵᱩᱥᱟᱱ]]|[[Athletics at the 2002 Asian Games – Women's heptathlon|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ]]}}
{{Medal|Bronze| [[᱒᱐᱐᱖ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱡᱥ|᱒᱐᱐᱖ ᱫᱳᱦᱟ]]|[[Athletics at the 2006 Asian Games – Women's heptathlon|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ]]}}
{{Medal|Competition|[[ᱟᱯᱷᱨᱳ-ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]]}}
{{Medal|Gold| [[᱒᱐᱐᱓ ᱟᱯᱷᱨᱳ-ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ|᱒᱐᱐᱓ ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫ]]|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ}}
{{Medal|Competition|[[ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱟᱛᱷᱞᱮᱴᱤᱠᱥ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]]}}
{{Medal|Silver| [[᱒᱐᱐᱒ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱟᱭᱷᱞᱮᱴᱤᱠᱥ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ|᱒᱐᱐᱒ ᱠᱳᱞᱳᱢᱵᱳ]]|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ}}
{{Medal|Silver| [[᱒᱐᱐᱗ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱟᱛᱷᱞᱮᱴᱤᱠᱥ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ|᱒᱐᱐᱗ ᱚᱢᱚᱱ]]|[[2007 Asian Athletics Championships – Women's heptathlon|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ]]}}
| updated = 10 July 2013
}}
'''ᱡᱟᱵᱷᱩᱨ ᱡᱚᱜᱚᱫᱤᱥᱚᱯᱯᱟ ᱥᱳᱵᱷᱚ''' ({{lang-kn|ಜಾವೂರ್ ಜಗದೀಶಪ್ಪ ಶೋಭ}}) (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱑᱔ ᱡᱟᱱᱩᱭᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱘) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱚ ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱚᱱᱟᱞ [[ᱴᱨᱟᱠ ᱮᱸᱰ ᱯᱷᱤᱞᱰ]] ᱟᱛᱷᱞᱮᱴ ᱞᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ [[ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ [[ᱫᱷᱚᱨᱣᱟᱰ]] ᱡᱮᱞᱞᱟ ᱯᱚᱥᱩᱯᱚᱛᱷᱤᱦᱟᱞ ᱟ.ᱛᱩ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜᱽ [[ᱚᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱭᱟᱜᱽ [[ᱥᱤᱠᱚᱱᱫᱮᱨᱟᱵᱟᱫ]] ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱥᱳᱵᱷᱚ ᱫᱚ [[ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ]] ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱜ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱟᱛᱮ [[Athletics at the 2003 Afro-Asian Games|᱒᱐᱐᱓ ᱟᱯᱷᱨᱳ-ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]] ᱨᱮ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱵᱷᱩᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜᱽ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱨᱮᱠᱚᱰ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟ.ᱲᱤᱡ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱖᱒᱑᱑ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱳᱵᱷᱚ ᱟᱜᱽ ᱨᱮᱠᱚᱰ ᱫᱚ ᱱᱤᱛ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ ᱱᱟᱯᱟᱭ [[List of Indian records in athletics|ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱨᱮᱠᱚᱰ]] ᱦᱤᱥᱟ.ᱵ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱥᱚᱝ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱭᱮᱫ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ <ref>{{https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/sh/j-j-shobha-1.html}}</ref>
᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ [[ᱟᱛᱷᱮᱱᱥ]] ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ [[᱒᱐᱐᱔ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱜᱮᱢᱥ]] ᱨᱮ ᱡᱮᱵᱷᱞᱤᱱ ᱛᱷᱨᱳ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱜ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱮᱭᱟᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱡᱚᱠᱷᱚᱢ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱥᱳᱵᱷᱚ ᱫᱚ ᱠᱷᱮᱞ ᱯᱩᱲᱭᱟ. ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱚᱪᱚᱜ ᱥᱟᱦᱟ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱱᱩᱭ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ ᱦᱮᱡ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱘᱐᱐ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱫᱟ.ᱲ ᱨᱮ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱴᱷᱟᱶ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱨ ᱡᱷᱚᱛᱚᱨᱮ ᱖᱑᱗᱒ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ ᱚᱱᱛᱮ ᱠᱷᱮᱞ ᱢᱤᱪᱟ.ᱫ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱮᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱠᱚᱰ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱥᱳᱵᱷᱚ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ [[ᱚᱨᱡᱩᱱ ᱟᱣᱟᱰ]] ᱠᱚ ᱪᱟᱞ ᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾
᱒᱐᱐᱘ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱮᱡᱤᱝ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱨᱮ ᱥᱳᱵᱷᱚ ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ ᱨᱮ 29th ᱯᱳᱡᱤᱥᱚᱱ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱟᱱᱛᱮ ᱕᱗᱔᱙ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ ᱚᱨᱡᱟᱣ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ <ref>[http://specials.rediff.com/sports/2008/aug/24slide3.htm]</ref>
==ᱤᱱᱴᱚᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱠᱷᱮᱞ ᱠᱚ==
{| {{AchievementTable|Event=yes}}
|-
!colspan="6"|Representing {{IND}}
|-
|rowspan=2|᱒᱐᱐᱒
|[[2002 Asian Championships in Athletics|ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]]
|[[ᱠᱳᱞᱳᱢᱵᱳ,ᱥᱨᱤ ᱞᱚᱱᱠᱟ]]
|bgcolor="silver" | 2nd
|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ
|᱕᱗᱗᱕ ᱯᱳᱭᱮᱸᱴ
|-
|[[Athletics at the 2002 Asian Games|ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]]
|[[ᱵᱩᱥᱟᱱ,ᱥᱟᱣᱩᱛᱷ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]]
|bgcolor="cc9966" | 3rd
|ᱦᱨᱯᱴᱟᱥᱛᱷᱞᱳᱱ
|[[Athletics at the 2006 Asian Games – Women's heptathlon|᱕᱘᱗᱐ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|-
|᱒᱐᱐᱓
|[[Athletics at the 2003 Afro-Asian Games|ᱟᱯᱷᱨᱳ-ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]]
|[[ᱦᱟᱭᱫᱮᱨᱟᱵᱟᱫ,ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]]
|bgcolor="gold" | 1st
|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ
|[[Athletics at the 2003 Afro-Asian Games – Results#Heptathlon|᱕᱘᱘᱔ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|-
|᱒᱐᱐᱔
|[[Athletics at the 2004 Summer Olympics|ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱜᱮᱢᱥ]]
|[[ᱟᱛᱷᱮᱱᱥ,ᱜᱨᱤᱥ]]
|11th
|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ
|[[Athletics at the 2004 Summer Olympics – Women's heptathlon|᱖᱑᱗᱒ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|-
|᱒᱐᱐᱖
|[[Athletics at the 2006 Asian Games|ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]]
|[[ᱫᱳᱦᱟ,ᱠᱚᱛᱛᱟᱨ]]
|bgcolor=cc9966|3rd
|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ
|[[Athletics at the 2006 Asian Games – Women's heptathlon|᱕᱖᱖᱒ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|-
|᱒᱐᱐᱗
|[[2007 Asian Championships in Athletics|ᱮᱥᱩᱭᱟᱱ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]]
|[[ᱚᱢᱚᱴ,ᱡᱳᱨᱰᱟᱱ]]
|bgcolor="silver" | 2nd
|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱬᱞᱳᱱ
|[[2007 Asian Athletics Championships – Women's heptathlon|᱕᱓᱕᱖ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|-
|rowspan=2|᱒᱐᱐᱘
|[[2008 Asian Indoor Athletics Championships|ᱮᱟᱤᱭᱟᱱ ᱤᱱᱰᱳᱨ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]]
|[[ᱫᱳᱦᱟ,ᱠᱚᱛᱛᱟᱨ]]
|4th
|ᱯᱮᱱᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ
|[[2008 Asian Indoor Athletics Championships – Results#Pentathlon|᱓᱘᱖᱐ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|-
|[[Athletics at the 2008 Summer Olympics|ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱜᱮᱢᱥ]]
|[[ᱵᱮᱡᱤᱝ,ᱪᱟᱭᱱᱟ]]
|29th
|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ
|[[Athletics at the 2008 Summer Olympics – Women's heptathlon|᱕᱗᱔᱙ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|}
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Commons category|Javur Jagadeeshappa Shobha}}
* {{iaaf name|id=189804}}
{{Authority control}}
{{DEFAULTSORT:Shobha, J. J.}}
[[Category:Living people]]
[[Category:1978 births]]
[[Category:Indian female athletes]]
[[Category:21st-century Indian women]]
[[Category:Indian heptathletes]]
[[Category:Olympic athletes of India]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2004 Summer Olympics]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2008 Summer Olympics]]
[[Category:Asian Games medalists in athletics (track and field)]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2002 Asian Games]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2006 Asian Games]]
[[Category:Recipients of the Arjuna Award]]
[[Category:People from Dharwad district]]
[[Category:Kannada people]]
[[Category:Sportswomen from Karnataka]]
[[Category:Asian Games bronze medalists for India]]
[[Category:Medalists at the 2002 Asian Games]]
[[Category:Medalists at the 2006 Asian Games]]
[[Category:Recipients of the Rajyotsava Award 2008]]
{{India-athletics-bio-stub}}
9qk24xo7mqdtcr1snyxdwyy3yh1xeb4
101792
101791
2022-08-22T00:19:15Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
ᱦᱤᱲᱤᱡ ᱥᱩᱫᱷᱨᱟ.ᱣ
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox sportsperson
| image = Javur Jagadeeshappa Shobha.jpg
| image_size =
| caption =
| fullname = ᱡᱟᱵᱷᱩᱨ ᱡᱚᱜᱚᱫᱤᱥᱚᱯᱯᱟ ᱥᱳᱵᱷᱚ
| birth_date = ᱑᱔ ᱡᱟᱱᱩᱭᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱘
| birth_place = ᱯᱚᱥᱩᱯᱚᱛᱷᱤᱦᱟᱞ, [[ᱫᱷᱚᱨᱣᱟᱰ]], [[ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ]], ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ
| height =
| weight =
| country = {{IND}}
| sport = [[Athletics (sport)|ᱟᱛᱷᱞᱮᱴᱤᱠᱥ]]
| event = [[ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ]]
| coach =
| highestranking =
| pb = ᱖᱒᱑᱑ ([[ᱱᱟᱣᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ]] ᱒᱐᱐᱔)
| medaltemplates =
{{Medal|Competition|[[ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]]}}
{{Medal|Bronze| [[᱒᱐᱐᱒ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ|᱒᱐᱐᱒ ᱵᱩᱥᱟᱱ]]|[[Athletics at the 2002 Asian Games – Women's heptathlon|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ]]}}
{{Medal|Bronze| [[᱒᱐᱐᱖ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱡᱥ|᱒᱐᱐᱖ ᱫᱳᱦᱟ]]|[[Athletics at the 2006 Asian Games – Women's heptathlon|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ]]}}
{{Medal|Competition|[[ᱟᱯᱷᱨᱳ-ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]]}}
{{Medal|Gold| [[᱒᱐᱐᱓ ᱟᱯᱷᱨᱳ-ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ|᱒᱐᱐᱓ ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫ]]|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ}}
{{Medal|Competition|[[ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱟᱛᱷᱞᱮᱴᱤᱠᱥ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]]}}
{{Medal|Silver| [[᱒᱐᱐᱒ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱟᱭᱷᱞᱮᱴᱤᱠᱥ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ|᱒᱐᱐᱒ ᱠᱳᱞᱳᱢᱵᱳ]]|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ}}
{{Medal|Silver| [[᱒᱐᱐᱗ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱟᱛᱷᱞᱮᱴᱤᱠᱥ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ|᱒᱐᱐᱗ ᱚᱢᱚᱱ]]|[[2007 Asian Athletics Championships – Women's heptathlon|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ]]}}
| updated = 10 July 2013
}}
'''ᱡᱟᱵᱷᱩᱨ ᱡᱚᱜᱚᱫᱤᱥᱚᱯᱯᱟ ᱥᱳᱵᱷᱚ''' ({{lang-kn|ಜಾವೂರ್ ಜಗದೀಶಪ್ಪ ಶೋಭ}}) (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱑᱔ ᱡᱟᱱᱩᱭᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱘) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱚ ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱚᱱᱟᱞ [[ᱴᱨᱟᱠ ᱮᱸᱰ ᱯᱷᱤᱞᱰ]] ᱟᱛᱷᱞᱮᱴ ᱞᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ [[ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ [[ᱫᱷᱚᱨᱣᱟᱰ]] ᱡᱮᱞᱞᱟ ᱯᱚᱥᱩᱯᱚᱛᱷᱤᱦᱟᱞ ᱟ.ᱛᱩ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜᱽ [[ᱚᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱭᱟᱜᱽ [[ᱥᱤᱠᱚᱱᱫᱮᱨᱟᱵᱟᱫ]] ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱥᱳᱵᱷᱚ ᱫᱚ [[ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ]] ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱜ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱟᱛᱮ [[Athletics at the 2003 Afro-Asian Games|᱒᱐᱐᱓ ᱟᱯᱷᱨᱳ-ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]] ᱨᱮ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱵᱷᱩᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜᱽ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱨᱮᱠᱚᱰ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟ.ᱲᱤᱡ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱖᱒᱑᱑ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱳᱵᱷᱚ ᱟᱜᱽ ᱨᱮᱠᱚᱰ ᱫᱚ ᱱᱤᱛ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ ᱱᱟᱯᱟᱭ [[List of Indian records in athletics|ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱨᱮᱠᱚᱰ]] ᱦᱤᱥᱟ.ᱵ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱥᱚᱝ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱭᱮᱫ ᱛᱟᱭᱟ ᱾
᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ [[ᱟᱛᱷᱮᱱᱥ]] ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ [[᱒᱐᱐᱔ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱜᱮᱢᱥ]] ᱨᱮ ᱡᱮᱵᱷᱞᱤᱱ ᱛᱷᱨᱳ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱜ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱮᱭᱟᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱡᱚᱠᱷᱚᱢ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱥᱳᱵᱷᱚ ᱫᱚ ᱠᱷᱮᱞ ᱯᱩᱲᱭᱟ. ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱚᱪᱚᱜ ᱥᱟᱦᱟ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱱᱩᱭ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ ᱦᱮᱡ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱘᱐᱐ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱫᱟ.ᱲ ᱨᱮ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱴᱷᱟᱶ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱨ ᱡᱷᱚᱛᱚᱨᱮ ᱖᱑᱗᱒ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ ᱚᱱᱛᱮ ᱠᱷᱮᱞ ᱢᱤᱪᱟ.ᱫ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱮᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱠᱚᱰ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱥᱳᱵᱷᱚ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ [[ᱚᱨᱡᱩᱱ ᱟᱣᱟᱰ]] ᱠᱚ ᱪᱟᱞ ᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾
᱒᱐᱐᱘ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱮᱡᱤᱝ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱨᱮ ᱥᱳᱵᱷᱚ ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ ᱨᱮ 29th ᱯᱳᱡᱤᱥᱚᱱ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱟᱱᱛᱮ ᱕᱗᱔᱙ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ ᱚᱨᱡᱟᱣ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ <ref>[http://specials.rediff.com/sports/2008/aug/24slide3.htm]</ref>
==ᱤᱱᱴᱚᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱠᱷᱮᱞ ᱠᱚ==
{| {{AchievementTable|Event=yes}}
|-
!colspan="6"|Representing {{IND}}
|-
|rowspan=2|᱒᱐᱐᱒
|[[2002 Asian Championships in Athletics|ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]]
|[[ᱠᱳᱞᱳᱢᱵᱳ,ᱥᱨᱤ ᱞᱚᱱᱠᱟ]]
|bgcolor="silver" | 2nd
|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ
|᱕᱗᱗᱕ ᱯᱳᱭᱮᱸᱴ
|-
|[[Athletics at the 2002 Asian Games|ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]]
|[[ᱵᱩᱥᱟᱱ,ᱥᱟᱣᱩᱛᱷ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]]
|bgcolor="cc9966" | 3rd
|ᱦᱨᱯᱴᱟᱥᱛᱷᱞᱳᱱ
|[[Athletics at the 2006 Asian Games – Women's heptathlon|᱕᱘᱗᱐ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|-
|᱒᱐᱐᱓
|[[Athletics at the 2003 Afro-Asian Games|ᱟᱯᱷᱨᱳ-ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]]
|[[ᱦᱟᱭᱫᱮᱨᱟᱵᱟᱫ,ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]]
|bgcolor="gold" | 1st
|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ
|[[Athletics at the 2003 Afro-Asian Games – Results#Heptathlon|᱕᱘᱘᱔ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|-
|᱒᱐᱐᱔
|[[Athletics at the 2004 Summer Olympics|ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱜᱮᱢᱥ]]
|[[ᱟᱛᱷᱮᱱᱥ,ᱜᱨᱤᱥ]]
|11th
|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ
|[[Athletics at the 2004 Summer Olympics – Women's heptathlon|᱖᱑᱗᱒ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|-
|᱒᱐᱐᱖
|[[Athletics at the 2006 Asian Games|ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]]
|[[ᱫᱳᱦᱟ,ᱠᱚᱛᱛᱟᱨ]]
|bgcolor=cc9966|3rd
|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ
|[[Athletics at the 2006 Asian Games – Women's heptathlon|᱕᱖᱖᱒ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|-
|᱒᱐᱐᱗
|[[2007 Asian Championships in Athletics|ᱮᱥᱩᱭᱟᱱ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]]
|[[ᱚᱢᱚᱴ,ᱡᱳᱨᱰᱟᱱ]]
|bgcolor="silver" | 2nd
|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱬᱞᱳᱱ
|[[2007 Asian Athletics Championships – Women's heptathlon|᱕᱓᱕᱖ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|-
|rowspan=2|᱒᱐᱐᱘
|[[2008 Asian Indoor Athletics Championships|ᱮᱟᱤᱭᱟᱱ ᱤᱱᱰᱳᱨ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]]
|[[ᱫᱳᱦᱟ,ᱠᱚᱛᱛᱟᱨ]]
|4th
|ᱯᱮᱱᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ
|[[2008 Asian Indoor Athletics Championships – Results#Pentathlon|᱓᱘᱖᱐ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|-
|[[Athletics at the 2008 Summer Olympics|ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱜᱮᱢᱥ]]
|[[ᱵᱮᱡᱤᱝ,ᱪᱟᱭᱱᱟ]]
|29th
|ᱦᱮᱯᱴᱟᱛᱷᱞᱳᱱ
|[[Athletics at the 2008 Summer Olympics – Women's heptathlon|᱕᱗᱔᱙ ᱯᱚᱭᱮᱸᱴ]]
|}
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Commons category|Javur Jagadeeshappa Shobha}}
* {{iaaf name|id=189804}}
{{Authority control}}
{{DEFAULTSORT:Shobha, J. J.}}
[[Category:Living people]]
[[Category:1978 births]]
[[Category:Indian female athletes]]
[[Category:21st-century Indian women]]
[[Category:Indian heptathletes]]
[[Category:Olympic athletes of India]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2004 Summer Olympics]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2008 Summer Olympics]]
[[Category:Asian Games medalists in athletics (track and field)]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2002 Asian Games]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2006 Asian Games]]
[[Category:Recipients of the Arjuna Award]]
[[Category:People from Dharwad district]]
[[Category:Kannada people]]
[[Category:Sportswomen from Karnataka]]
[[Category:Asian Games bronze medalists for India]]
[[Category:Medalists at the 2002 Asian Games]]
[[Category:Medalists at the 2006 Asian Games]]
[[Category:Recipients of the Rajyotsava Award 2008]]
{{India-athletics-bio-stub}}
kc8au7xwmi5117anjoszpox52qbk3g3
ᱡᱟᱜᱽᱫᱤᱥ ᱢᱩᱠᱷᱤ
0
7718
101808
40455
2022-08-22T00:49:33Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder
| name = ᱡᱟᱜᱽᱫᱤᱥ ᱢᱩᱠᱷᱤ
| image = Lt. Governor of Andaman & Nicobar Islands Prof. Jagdish Mukhi.jpg
| birth_date ={{Birth date and age|df=yes|1942|12|01}}
| birth_placeᱟᱥᱟᱢ ᱨᱤᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ|ᱟᱥᱟᱢ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ]]
| term_start = ᱑᱐ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱗
| term_end1 =
| predecessor = ᱠᱟᱢᱟᱱᱱᱟᱢ ᱨᱟᱡᱽᱥᱮᱠᱷᱟᱨᱟᱢ
| successor =
| constituency_AM2 =
| term_start2 =
| term_end2 =
| office3 =
| term_start3 =
| term_end3 =
| predecessor3 =
| successor3 = ᱥᱭᱚᱢ ᱪᱚᱨᱚᱱ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟ
| party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
| spouse =ᱯᱨᱮᱢ ᱢᱩᱠᱦᱤ
| children = ᱟᱹᱛᱩᱞ <br />ᱞᱟᱛᱤᱠᱟ
| alma_mater =ᱥᱟᱦᱤᱫᱽ ᱵᱷᱟᱜᱟᱛ ᱥᱤᱝ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ, ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹ ᱜᱟᱲ
| religion = [[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]
| blank1 =
| data1 =
| profession = [[ᱨᱟᱡᱟᱹᱨᱤ]], ᱢᱟᱪᱮᱛᱟᱱᱤ
| website =
}}
ᱡᱟᱜᱽᱫᱤᱥ ᱢᱩᱠᱷᱤ (ᱤᱝᱨᱟᱹᱡᱤᱺ Jagdish Mukhi, ᱡᱟᱱᱟᱢᱺ ᱑ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱔᱒) ᱫᱚ ᱱᱟᱦᱟᱜ ᱟᱥᱟᱢ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱟᱨ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱟᱨ ᱟᱨᱹᱮᱥᱹᱮᱥᱹ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱹᱥᱟᱹᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱭ| ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱫᱚ ᱟᱫᱟᱢᱟᱱ ᱟᱨ ᱱᱤᱠᱚᱵᱚᱨ ᱨᱮᱱ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱟᱦᱟᱞ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ, ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱥᱚᱨᱠᱟ ᱨ ᱟᱜ ᱛᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮ ᱞᱟᱯᱷᱟᱝ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ, ᱮᱢᱟᱱ ᱰᱤᱯᱟᱹᱴ ᱨᱮᱱ ᱢᱚᱛᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱭᱤᱠ ᱵᱷᱟᱨ ᱦᱚᱸᱭ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫᱟ|
==ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱟᱨ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱧᱡᱽ==
ᱡᱟᱜᱽᱫᱤᱥ ᱢᱩᱠᱷᱤ ᱫᱚ ᱑ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱔᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱰᱮᱣᱨᱟ ᱜᱟᱹᱡᱤ ᱠᱷᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱡᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱥᱟᱨᱟᱭᱠᱤ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱧᱡᱽ ᱨᱮᱭᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ| ᱯᱚᱱ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ, ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱦᱟᱯᱟᱴᱤᱧᱚᱜ ᱚᱠᱛᱮ ᱨᱮ, ᱩᱱᱠᱩ ᱣᱟᱜ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱧᱡᱽ ᱫᱚ ᱥᱚᱦᱱᱟ (ᱥᱤᱧᱚᱛ) ᱛᱮ ᱠᱚ ᱯᱷᱮᱨᱟᱣ ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟ.<ref name="elect-in">{{cite web|title=Jagdish Mukhi Biography|url=http://www.elections.in/political-leaders/jagdish-mukhi.html|website=elections.in}}</ref>|
ᱢᱩᱠᱷᱤ ᱫᱚ ᱟᱞᱣᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽ ᱨᱤᱥᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱖᱕ ᱥᱮᱨᱢ ᱟᱨᱮ ᱵᱤᱹᱠᱚᱢ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫᱟ, ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱙᱖᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱰᱟᱹ ᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱢᱹᱠᱚᱢ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫᱟ<ref name="elect-in"/><ref name="jm.com">{{cite web|title=Life's Time Line|url=http://www.jagdishmukhi.com/lifes-time-line.html|website=jagdishmukhi.com}}</ref>| ᱨᱟᱡᱟᱨᱤ ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱩᱱᱤ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹ ᱜᱟᱲ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱦᱤᱫᱽ ᱵᱦᱟᱜᱟᱫᱽ ᱥᱤᱝ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱭᱮ ᱢᱟᱪᱮᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ| ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱩᱱᱤ ᱰᱚ ᱚᱱ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱟᱭᱹᱯᱤᱹᱮᱥᱹ ᱚᱯᱷᱤᱥᱟᱨ ᱨᱮ ᱴᱟᱸᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱤᱛᱩᱱ ᱛᱟᱭᱱᱚᱢ ᱜᱮ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱᱮ ᱨᱤᱡᱟᱭᱱ ᱞᱮᱫᱟ| ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱑᱙᱙᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱪᱟᱱᱫᱚ ᱨᱮ ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ ᱥᱮᱛᱨᱟ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹ ᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱨᱮ ᱯᱤᱹᱮᱪᱹᱰᱤᱹ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫᱟ|
ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱯᱨᱮᱢ ᱜᱽᱨᱚᱵᱟᱨ ᱥᱟᱞᱟᱜ-ᱮ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱞᱮᱱᱟ, ᱚᱠᱚᱭ ᱫᱚ ᱯᱨᱮᱢ ᱢᱩᱠᱷᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱢᱟᱦᱤᱞᱟ ᱡᱟᱜᱽᱨᱤᱛᱤ ᱥᱟᱝᱜᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱡᱟᱤᱣ ᱠᱮᱱᱮᱴᱮᱡ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱮᱱᱱᱟᱨ ᱛᱟᱵᱮᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱟᱹᱨᱤ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱠᱟ,ᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱜᱽᱭᱟᱹ ᱯᱟᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱭ| ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱨᱮᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱹᱛᱩᱞ(ᱵᱮᱹᱤᱹ, ᱮᱢᱹᱵᱤᱹᱮᱹ) ᱟᱨ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱮᱨᱟ ᱞᱟᱛᱤᱠᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱤᱱᱟ|
==ᱨᱟᱡᱟᱨᱤ ᱠᱮᱨᱤᱭᱟᱨ==
ᱡᱟᱜᱫᱤᱥ ᱢᱩᱠᱷᱤ ᱫᱚ ᱑᱙᱕᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱦᱚᱱ ᱜᱮ ᱟᱨᱹᱮᱥᱹᱮᱥᱹ ᱨᱮᱭᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ, ᱛᱤᱱ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱟᱱᱤᱯᱟᱛ ᱨᱮ ᱥᱠᱩᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱱᱟ| ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱑᱙᱖᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱟᱨᱹᱮᱥᱹᱮᱥᱹ ᱨᱮᱱ [[ᱟᱞᱣᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱ ᱥᱩᱛᱨᱮᱛᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱟᱥᱮᱱᱴ ᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱮᱱ ᱡᱚᱱᱚᱠ ᱯᱩᱨ ᱵᱽᱨᱟᱱᱪ ᱨᱮᱱ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱥᱩᱛᱨᱮᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ|
ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱑᱙᱘᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱢᱮᱴᱨᱚᱯᱤᱴᱟᱱ ᱵᱟᱹᱭᱥᱤ ᱨᱮᱭᱮ ᱛᱤᱝᱜᱩ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨᱮ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱮᱱᱟ|
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
frcqrbohfm4tihjlz2yn9pwgz560ht9
ᱠᱳᱞᱟᱥᱤᱵᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
7912
101641
43925
2022-08-21T13:40:20Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Use Indian English|date=September 2016}}
{{Use dmy dates|date=September 2016}}
{{About|the district|its eponymous headquarters|Kolasib}}
{{Infobox settlement
| name = Kolasib district
| settlement_type = [[Districts of Mizoram|District of Mizoram]]
| total_type = Total
| native_name =
| image_map = India Mizoram Kolasib map EN.svg
| map_caption = Location of Kolasib district in Mizoram
| coordinates =
| coor_pinpoint = Kolasib
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = [[India]]
| subdivision_type1 = [[States and union territories of India|State]]
| subdivision_name1 = [[Mizoram]]
| subdivision_type2 =
| subdivision_name2 =
| established_title = Established
| established_date =
| seat_type = Headquarters
| seat = [[Kolasib]]
| parts_type = [[Tehsils of India|Tehsils]]
| parts_style = para
| p1 =
| area_total_km2 = 1382.51
| area_footnotes =
| population_as_of = 2011
| population_total = 83,955
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = Demographics
| demographics1_title1 = [[Literacy in India|Literacy]]
| demographics1_info1 = 93.50
| demographics1_title2 = Sex ratio
| demographics1_info2 = 956
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 = [[Lok Sabha|Lok Sabha constituencies]]
| leader_name1 = [[Mizoram (Lok Sabha constituency)|Mizoram]]
| leader_title2 = [[Vidhan Sabha|Vidhan Sabha constituencies]]
| leader_name2 = 3
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +05:30
| registration_plate =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
| website = {{URL|http://kolasib.nic.in/}}
}}
''' ᱠᱳᱞᱟᱥᱤᱵᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ '''ᱫᱚ ᱢᱤᱡᱳᱨᱟᱢ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱤᱨᱟ.ᱞ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ-ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱮᱛᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱨᱤᱭᱟ/ᱟᱴᱮᱫᱥᱚᱝ ᱫᱚ ᱑,᱓᱘᱖ km2(535 sq mi) ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱾<ref>
http://kolasib.nic.in/</ref>
== ᱴᱷᱟ.ᱣᱠᱟ.ᱱ ==
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ-ᱯᱟᱪᱮ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱟᱥᱟᱢ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱟᱭᱞᱟᱠᱟᱱᱰᱤ (Hailakandi district) ᱦᱚᱱᱚᱛ,ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱟᱥᱟᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱢᱤᱛ ᱦᱚᱱᱚᱛ (Mamit district) ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱟᱭᱡᱚᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ (Aizawl district) ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ-ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱟᱥᱟᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱪᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ (Cachar district) ᱥᱮᱫᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱑᱓᱘᱒.᱕᱑ ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱠᱤ.ᱢᱤ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱥᱮᱨᱞᱩᱭ ᱰᱮᱢ (Serlui B Dam) ᱵᱮᱣᱟᱣ ᱥᱟ.ᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱵᱚᱭᱨᱚᱵᱤ ᱰᱮᱢ (Bairabi Dam) ᱟᱨ ᱴᱩᱭᱤᱨᱤᱭᱟᱞ ᱰᱮᱢ (Tuirial Dam) ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟ.ᱦᱤᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱪᱟ.ᱞᱩ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>https://www.mapsofindia.com/maps/mizoram/districts/kolasib.html</ref>
== ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ==
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱨᱟ. ᱟᱢᱟ.ᱞᱤ ᱫᱚ ᱠᱳᱞᱟᱥᱤᱵᱽ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱳᱵᱷᱟ ᱢᱟ.ᱪᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ,ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ * ᱴᱩᱭᱨᱤᱭᱟᱞ ᱵᱩᱫᱷᱟᱱ ᱥᱳᱵᱷᱟ ᱢᱟ.ᱪᱤ (Tuirial) *ᱠᱳᱞᱟᱥᱤᱵᱽ ᱵᱩᱫᱷᱟᱱ ᱥᱳᱵᱷᱟ ᱢᱟ.ᱪᱤ (Kolasib) ᱟᱨ * ᱥᱮᱨᱞᱩᱭ ᱵᱩᱫᱷᱟᱱ ᱥᱳᱵᱷᱟ ᱢᱟ.ᱪᱤ (Serlui) ᱾<ref>http://kolasib.nic.in/adminSetup.html</ref>
''' ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ '''
ᱯᱚᱣᱚᱱ ᱦᱚᱝᱥᱚ (Pawan Hans) ᱠᱳᱢᱯᱟᱱᱤ ᱠᱳᱞᱟᱥᱤᱵᱽ ᱟᱨ ᱟᱭᱡᱚᱞ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱦᱮᱞᱤᱠᱚᱯᱴᱚᱨ ᱥᱚᱨᱵᱷᱤᱥ ᱮᱢ ᱮᱫᱟᱭ <ref>https://web.archive.org/web/20131212015939/http://dipr.mizoram.gov.in/press-release/mizorama-helicopter-service-tur-chief-minister-in-hawng</ref>᱾ ᱠᱳᱞᱟᱥᱤᱵᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱭᱡᱚᱞ ᱛᱮ ᱕᱔ ᱠᱤ.ᱢᱤ NH 54 ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾<ref>http://mizoram.nic.in/more/rshillong.htm</ref>
== ᱰᱮᱢᱚᱜᱨᱟᱯᱷᱤᱠ ==
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟ.ᱦᱤᱛ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ
᱘᱓,᱙᱕᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ,ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱟᱱᱰᱳᱨᱟ (Andorra)<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html</ref> ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱮᱞᱮᱞ ᱥᱟᱶ ᱥᱩᱯᱩᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱮᱞᱮᱞ ᱫᱚ ᱖᱒᱐ ᱨᱮᱸᱠ ᱨᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ (ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱖᱔᱐ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ) ᱾
ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱢᱮᱱᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱠᱤ.ᱢᱤ ᱨᱮ ᱖᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ ᱚᱛᱱᱚ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱠᱚ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱑-᱒᱐᱑᱑ ᱜᱮᱞᱟᱝ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱒᱗.᱒᱘ % ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱵᱷᱮᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱨᱮᱥᱤᱳ,᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱮᱞᱮᱞ ᱫᱚ ᱙᱕᱖ ᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱙᱓.᱕᱐ % ᱾<ref>http://www.census2011.co.in/census/district/387-kolasib.html</ref>
''' ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ '''
ᱦᱚᱱᱚᱛ
ᱨᱮ ᱵᱤᱥᱛᱤ ᱤᱥᱟ.ᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ-ᱟ, * ᱤᱥᱟ.ᱭ ᱠᱚ ᱘᱙.᱕᱘ %, ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ ᱠᱚ ᱕.᱒᱗ %, *ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱠᱚ ᱔.᱗᱖ %, ᱵᱚᱣᱫᱷᱤ ᱠᱚ ᱐.᱒᱓ %, ᱥᱤᱠᱷ ᱠᱚ 0.᱐᱒ % ᱾ ᱵᱟᱫᱽ ᱵᱟ.ᱠᱤᱭᱟᱱ 0.᱒᱘ % ᱫᱚ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱵᱟᱝ ᱠᱚ ᱪᱷᱟ.ᱴᱭᱟ.ᱨ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾<ref>https://www.censusindia.co.in/district/kolasib-district-mizoram-282</ref>
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
nbu15xmxet3x2iuefz8adaizypbn9dy
ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱜᱚᱜᱚ
0
8021
102010
42345
2022-08-22T08:44:08Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱜᱚᱜᱚ
ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱜᱚᱜᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ [[ᱟᱣᱚ]]᱾ᱩᱱᱤ ᱜᱤᱫᱨᱟ [[ᱡᱟᱱᱟᱢ]] ᱠᱟᱛᱮ, ᱜᱤᱫᱨᱟ ᱟᱥᱩᱞᱜ ᱠᱩᱣᱟ ᱾
ᱩᱱᱤ ᱜᱮ ᱜᱤᱫᱨᱟ ᱨᱮᱱ ᱜᱚᱜᱚ ᱵᱟᱵᱟ ᱟᱨ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱜᱚᱜᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱟ᱾[[প্রকৃতিগতভাবেই]] ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱟᱣᱚ ᱜᱤᱫᱨᱟ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱣᱟ᱾[[ᱦᱟᱢᱵᱟᱞ ]]ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱤᱫᱨᱟ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟ.ᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝᱟ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱜᱚᱜᱚ ᱟ ᱟ.ᱨᱤ ᱪᱟ.ᱨᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟ ᱟ.ᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱣᱟ ᱵᱤᱯᱥᱨᱤᱛ ᱦᱩᱭᱩᱜᱠᱟᱱᱟ [[ᱵᱟᱵᱟ ᱦᱚᱲ]] [[ᱵᱟᱵᱟ]]᱾
✓ᱜᱚᱜᱚ ᱫᱤᱵᱚᱥ
✓ᱠᱚᱵᱤᱛᱟ ᱨᱮ ᱜᱚᱜᱚ
✓ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮ ᱜᱚᱜᱚ
✓ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮ ᱜᱚᱜᱚ
✓ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ
✓ᱟᱨᱦᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭᱡᱝ
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
i6swacp9etafej3zrimo3ylbii7h4ot
ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱲᱟᱝ
0
8169
102012
66263
2022-08-22T08:45:45Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱲᱟᱝ''' ᱤᱧᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱲᱟᱝ ᱫᱚ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱤᱧ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱤᱱ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱨᱩᱢ ᱛᱮᱜᱮ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱹᱧᱟ ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
rgy37z7djclz8gzupxiroaoy5euv38f
ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ
0
8175
101730
43238
2022-08-21T16:46:59Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{short description|Former prime minister of Bangladesh, head of the Bangladesh Nationalist Party-BNP}}
{{pp-pc1}}
{{BLP sources|date=February 2018}}
{{Use British English|date=July 2015}}
{{Use dmy dates|date=November 2017}}
{{Infobox officeholder
|name = ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ
|native_name = খালেদা জিয়া
|native_name_lang = bn
|image = Begum Zia Book-opening Ceremony, 1 Mar, 2010.jpg
|caption = Begum Zia in 2010
|office = [[List of Prime Ministers of Bangladesh|9th]] [[Prime Minister of Bangladesh]]
|president = [[Shahabuddin Ahmed]]<br />[[A. Q. M. Badruddoza Chowdhury|Badruddoza Chowdhury]]<br />[[Iajuddin Ahmed]]
|term_start = 10 October 2001
|term_end = 29 October 2006
|predecessor = [[Latifur Rahman]] {{small|(Acting)}}
|successor = Iajuddin Ahmed {{small|(Acting)}}
|president1 = Shahabuddin Ahmed {{small|(Acting)}}<br />[[Abdur Rahman Biswas]]
|term_start1 = 20 March 1991
|term_end1 = 30 March 1996
|predecessor1 = [[Kazi Zafar Ahmed]]
|successor1 = [[Muhammad Habibur Rahman]] {{small|(Acting)}}
|office2 = Leader of the [[Bangladesh Nationalist Party]]
|term_start2 = 30 May 1984
|term_end2 =
|predecessor2 = [[Abdus Sattar (president)|Abdus Sattar]]
|successor2 =
|office3 = [[Leader of the Opposition (Bangladesh)|Leader of the Opposition]]
|term_start3 = 29 December 2008
|term_end3 = 9 January 2014
|predecessor3 = [[Sheikh Hasina]]
|successor3 = [[Rowshan Ershad]]
|term_start4 = 23 June 1996
|term_end4 = 15 July 2001
|predecessor4 = Sheikh Hasina
|successor4 = Sheikh Hasina
|birth_name = Khaleda Khanam Putul
|birth_date = <!-- Please cite a reliable source for date of birth -->
|birth_place = [[Jalpaiguri]], [[Bengal Presidency]], [[British India]]
|death_date =
|death_place =
|party = [[Bangladesh Nationalist Party]] {{small|(1979–present)}}
|otherparty = [[18 Party Alliance|Four Party Alliance]] {{small|(2001–2011)}}<br />18 Party Alliance {{small|(2011–2018)}} <br /> [[Jatiya Oikya Front]] {{small|(2018-present)}}
|father = Iskandar Majumder
|mother = [[Taiyaba Majumder]]
|spouse = {{marriage|Ziaur Rahman|1960|1981}}
|children = {{Hlist | [[Tarique Rahman|Tarique]] | [[Arafat Rahman|Arafat]] }}
|relatives =
{{Plainlist |
* [[Sayeed Iskander]] {{small|(Brother)}}
* [[Khurshid Jahan]] {{small|(Sister)}}
* [[Shahrin Islam Tuhin]] {{small|(Nephew)}}
*[[Saiful Islam Duke]] {{small|(Nephew)}}
}}
}}
'''ᱵᱮᱜᱚᱢ ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢᱺ [[ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱑᱕,᱑᱙᱔᱕]]) ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱨᱟᱡᱽᱱᱤᱛᱤ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱦᱚᱲ ᱡᱟᱸᱦᱟ ᱫᱚ [[᱑᱙᱙᱑-᱑᱙᱙᱖]] ᱥᱟᱞ ᱟᱨ [[᱒᱐᱐᱑-᱒᱐᱐᱖]] ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱜ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ (ᱢᱟᱸᱧᱦᱤ)-ᱤᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ᱚᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱ ᱵᱟᱨ ᱱᱚᱝ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ([[ᱵᱮᱱᱡᱤᱨ ᱵᱷᱩᱴᱴᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ]])᱾ ᱩᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱡᱟᱢᱟᱭ ᱡᱤᱭᱟᱣᱨ ᱨᱚᱦᱚᱢᱟᱱ ᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱯᱷᱟᱥᱴ ᱞᱮᱰᱤ ᱮᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱱᱟᱝ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱵᱟᱫᱤ ᱫᱚᱞ]]ᱨᱮᱱ (ᱵᱤᱮᱱᱯᱤ) ᱪᱮᱭᱟᱨᱯᱟᱨᱥᱚᱱ ᱟᱨ ᱫᱚᱞ ᱱᱮᱛᱨᱤ, ᱡᱟᱸᱦᱟ ᱫᱚ ᱟᱡᱽ ᱡᱟᱢᱟᱭ [[ᱡᱤᱭᱟᱣᱨ ᱨᱚᱦᱚᱢᱟᱱ]] ᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶ ᱑᱙᱗᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫᱽ ᱚᱠᱚᱛᱚᱨᱮ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾
᱑᱙᱘᱒ ᱥᱟᱞ ᱥᱮᱜ ᱥᱮᱱᱟ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ [[ᱦᱚᱥᱮᱱ ᱢᱚᱦᱟᱢᱢᱚᱫᱽ ᱮᱨᱥᱟᱫᱽ|ᱮᱭᱤᱪ ᱮᱢ ᱮᱨᱥᱟᱫᱽ]] ᱟᱜ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱚᱱᱟ ᱛᱷᱚᱲᱟ ᱠᱚᱢᱟᱣ ᱧᱚᱜ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱙᱐ ᱥᱟᱞ ᱥᱮᱜ ᱮᱨᱥᱟᱫᱽ ᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫᱽ ᱮᱱ ᱞᱟᱦᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱠᱷᱟᱞᱟᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ ᱟᱱᱫᱚᱞᱚᱱ ᱥᱟᱶ ᱟᱱᱫᱚᱞᱚᱱ ᱨᱮ ᱜᱚᱲᱚ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱᱤ ᱨᱮᱭ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱮᱭ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱖᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱢ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱮᱭ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱫᱚ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱚᱞ ᱠᱚ ᱵᱷᱚᱴ ᱠᱚ ᱵᱟᱹᱜᱤᱭᱟᱜ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱚᱲᱟ ᱚᱠᱛᱚᱠᱚ ᱯᱟᱨᱚᱢᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱚ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱣᱟᱢᱤᱞᱤᱠ ᱠᱚ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱵᱷᱚᱴ ᱨᱮ ᱫᱟᱲᱮ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱢᱚᱛᱟ ᱨᱮᱭ ᱫᱩᱲᱩᱵ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱑, ᱑᱙᱙᱖ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱨᱮ ᱟᱭᱟᱜ ᱜᱮ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱥᱚᱱ ᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱨᱮᱜᱮᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ [[ᱯᱷᱚᱨᱵᱚᱥ]] ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱟᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱑᱐᱐ ᱠᱷᱚᱢᱚᱛᱟ ᱵᱟᱱᱜ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱱᱮᱛᱛᱨᱤᱛᱛᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱒᱐᱐᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱡᱤᱭᱟᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱑᱔ ᱱᱚᱝ ᱨᱮ᱾ ᱒᱐᱐᱕ ᱥᱟᱞᱨᱮ ᱒᱙ ᱱᱚᱝ ᱟᱨ ᱒᱐᱐᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱓᱓ ᱱᱚᱝ ᱾
᱒᱐᱐᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱠᱷᱚᱛᱚ ᱨᱮᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫᱽ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱒᱐᱐᱗ ᱥᱟᱞ ᱥᱮᱜ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱨᱟᱡᱽᱱᱚᱭᱛᱤ ᱵᱟᱝ ᱵᱩᱜᱤ ᱟᱨ ᱢᱚᱡᱽ ᱛᱮ ᱵᱟᱝ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱫᱩᱨᱱᱤᱛᱤ ᱢᱟᱢᱞᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱵᱚᱞᱚ ᱞᱮᱱᱟ
==ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱟᱨ ᱥᱚᱱᱢᱟᱱ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱔ ᱢᱮ [[ᱱᱤᱣ ᱡᱟᱨᱥᱤ]] ᱮᱥᱴᱮᱴ ᱥᱤᱱᱮᱴᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ 'ᱯᱷᱟᱭᱴᱟᱨ ᱯᱷᱚᱨ ᱰᱮᱢᱚᱠᱨᱮᱥᱤ' ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱯᱚᱫᱚᱠ ᱠᱚ ᱮᱢᱟ ᱠᱟᱣ ᱫᱤᱭᱟ᱾ [[ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱴᱮᱥᱴ ᱥᱤᱱᱮᱴ ᱥᱟᱶ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱥᱚᱱᱢᱟᱱ ᱮᱢ ᱫᱚ ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱜᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
*[[ᱥᱮᱠᱷ ᱦᱟᱥᱤᱱᱟ]]
*[[ᱤᱝᱞᱟᱠ ᱥᱤᱱᱟᱣᱭᱟᱛᱨᱟ]]
*[[ᱨᱚᱣᱥᱚᱱ ᱮᱨᱥᱟᱫᱽ]]
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
'''Footnotes'''
{{reflist|group=note}}
'''Citations'''
{{Reflist}}
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
* {{cite web |url=http://www.un.int/bangladesh/gen/pm-bio.htm |title=Life Sketch: Begum Khaleda Zia |website=Permanent Mission of Bangladesh to the United Nations |archive-url=https://web.archive.org/web/20090113210451/http://www.un.int/bangladesh/gen/pm-bio.htm |archive-date=13 January 2009}}
* {{Worldcat id|lccn-n89-262084}}
* {{cite news |title=Conversations: Khaleda Zia; A Woman Leader for a Land That Defies Islamic Stereotypes |author=Barbara Crossette |authorlink=Barbara Crossette |url=https://www.nytimes.com/1993/10/17/weekinreview/conversations-khaleda-zia-woman-leader-for-land-that-defies-islamic-stereotypes.html |newspaper=The New York Times |date=17 October 1993}}
* {{cite news |title=We Have Arrested So Many |author=William Green |author2=Alex Perry |url=http://www.time.com/time/world/article/0,8599,2053831,00.html |work=[[Time (magazine)|Time]] |date=10 April 2006}}
* {{cite news |title=Rebuilding Bangladesh |author=Alex Perry |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1179421,00.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20101130121721/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1179421,00.html |archive-date=30 November 2010 |work=Time |date=3 April 2006 }}
{{BangladeshPrimeMinisters}}
{{Ziaur Rahman}}
{{Presidents of Bangladesh Nationalist Party}}
{{Authority control}}
{{Subject bar
| commons = y
| d = y
| d-search = Q234814
}}
{{DEFAULTSORT:Zia, Khaleda}}
[[Category:Living people]]
[[Category:1945 births]]
[[Category:20th-century women politicians]]
[[Category:21st-century women politicians]]
[[Category:Bengali Muslims]]
[[Category:Bengali politicians]]
[[Category:Bangladesh Nationalist Party politicians]]
[[Category:Bangladeshi Muslims]]
[[Category:Female heads of government]]
[[Category:First Ladies of Bangladesh]]
[[Category:People from Bogra District]]
[[Category:People from Dinajpur District, Bangladesh]]
[[Category:People from Feni District]]
[[Category:Prime Ministers of Bangladesh]]
[[Category:Women members of the Jatiya Sangsad]]
[[Category:Women opposition leaders]]
[[Category:Women prime ministers]]
[[Category:Ziaur Rahman]]
[[Category:Leaders of the Opposition (Bangladesh)]]
[[Category:Bangladeshi politicians convicted of crimes]]
[[Category:Bangladeshi prisoners and detainees]]
[[Category:5th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:6th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:7th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:8th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:9th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:Heads of regimes who were later imprisoned]]
[[Category:Female defence ministers]]
fwnjtu6zcrtz95f5z26h0for8chqba2
101731
101730
2022-08-21T16:48:36Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{short description|Former prime minister of Bangladesh, head of the Bangladesh Nationalist Party-BNP}}
{{pp-pc1}}
{{BLP sources|date=February 2018}}
{{Use British English|date=July 2015}}
{{Use dmy dates|date=November 2017}}
{{Infobox officeholder
|name = ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ
|native_name = খালেদা জিয়া
|native_name_lang = bn
|image = Begum Zia Book-opening Ceremony, 1 Mar, 2010.jpg
|caption = Begum Zia in 2010
|office = [[List of Prime Ministers of Bangladesh|9th]] [[Prime Minister of Bangladesh]]
|president = [[Shahabuddin Ahmed]]<br />[[A. Q. M. Badruddoza Chowdhury|Badruddoza Chowdhury]]<br />[[Iajuddin Ahmed]]
|term_start = 10 October 2001
|term_end = 29 October 2006
|predecessor = [[Latifur Rahman]] {{small|(Acting)}}
|successor = Iajuddin Ahmed {{small|(Acting)}}
|president1 = Shahabuddin Ahmed {{small|(Acting)}}<br />[[Abdur Rahman Biswas]]
|term_start1 = 20 March 1991
|term_end1 = 30 March 1996
|predecessor1 = [[Kazi Zafar Ahmed]]
|successor1 = [[Muhammad Habibur Rahman]] {{small|(Acting)}}
|office2 = Leader of the [[Bangladesh Nationalist Party]]
|term_start2 = 30 May 1984
|term_end2 =
|predecessor2 = [[Abdus Sattar (president)|Abdus Sattar]]
|successor2 =
|office3 = [[Leader of the Opposition (Bangladesh)|Leader of the Opposition]]
|term_start3 = 29 December 2008
|term_end3 = 9 January 2014
|predecessor3 = [[Sheikh Hasina]]
|successor3 = [[Rowshan Ershad]]
|term_start4 = 23 June 1996
|term_end4 = 15 July 2001
|predecessor4 = Sheikh Hasina
|successor4 = Sheikh Hasina
|birth_name = Khaleda Khanam Putul
|birth_date = <!-- Please cite a reliable source for date of birth -->
|birth_place = [[Jalpaiguri]], [[Bengal Presidency]], [[British India]]
|death_date =
|death_place =
|party = [[Bangladesh Nationalist Party]] {{small|(1979–present)}}
|otherparty = [[18 Party Alliance|Four Party Alliance]] {{small|(2001–2011)}}<br />18 Party Alliance {{small|(2011–2018)}} <br /> [[Jatiya Oikya Front]] {{small|(2018-present)}}
|father = Iskandar Majumder
|mother = [[Taiyaba Majumder]]
|spouse = {{marriage|Ziaur Rahman|1960|1981}}
|children = {{Hlist | [[Tarique Rahman|Tarique]] | [[Arafat Rahman|Arafat]] }}
|relatives =
{{Plainlist |
* [[Sayeed Iskander]] {{small|(Brother)}}
* [[Khurshid Jahan]] {{small|(Sister)}}
* [[Shahrin Islam Tuhin]] {{small|(Nephew)}}
*[[Saiful Islam Duke]] {{small|(Nephew)}}
}}
}}
'''ᱵᱮᱜᱚᱢ ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢᱺ [[ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱑᱕,᱑᱙᱔᱕]]) ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱨᱟᱡᱽᱱᱤᱛᱤ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱦᱚᱲ ᱡᱟᱸᱦᱟ ᱫᱚ [[᱑᱙᱙᱑-᱑᱙᱙᱖]] ᱥᱟᱞ ᱟᱨ [[᱒᱐᱐᱑-᱒᱐᱐᱖]] ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱜ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ (ᱢᱟᱸᱧᱦᱤ)-ᱤᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ᱚᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱ ᱵᱟᱨ ᱱᱚᱝ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ([[ᱵᱮᱱᱡᱤᱨ ᱵᱷᱩᱴᱴᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ]])᱾ ᱩᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱡᱟᱢᱟᱭ ᱡᱤᱭᱟᱣᱨ ᱨᱚᱦᱚᱢᱟᱱ ᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱯᱷᱟᱥᱴ ᱞᱮᱰᱤ ᱮᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱱᱟᱝ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱵᱟᱫᱤ ᱫᱚᱞ]]ᱨᱮᱱ (ᱵᱤᱮᱱᱯᱤ) ᱪᱮᱭᱟᱨᱯᱟᱨᱥᱚᱱ ᱟᱨ ᱫᱚᱞ ᱱᱮᱛᱨᱤ, ᱡᱟᱸᱦᱟ ᱫᱚ ᱟᱡᱽ ᱡᱟᱢᱟᱭ [[ᱡᱤᱭᱟᱣᱨ ᱨᱚᱦᱚᱢᱟᱱ]] ᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶ ᱑᱙᱗᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫᱽ ᱚᱠᱚᱛᱚᱨᱮ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾
᱑᱙᱘᱒ ᱥᱟᱞ ᱥᱮᱜ ᱥᱮᱱᱟ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ [[ᱦᱚᱥᱮᱱ ᱢᱚᱦᱟᱢᱢᱚᱫᱽ ᱮᱨᱥᱟᱫᱽ|ᱮᱭᱤᱪ ᱮᱢ ᱮᱨᱥᱟᱫᱽ]] ᱟᱜ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱚᱱᱟ ᱛᱷᱚᱲᱟ ᱠᱚᱢᱟᱣ ᱧᱚᱜ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱙᱐ ᱥᱟᱞ ᱥᱮᱜ ᱮᱨᱥᱟᱫᱽ ᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫᱽ ᱮᱱ ᱞᱟᱦᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱠᱷᱟᱞᱟᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ ᱟᱱᱫᱚᱞᱚᱱ ᱥᱟᱶ ᱟᱱᱫᱚᱞᱚᱱ ᱨᱮ ᱜᱚᱲᱚ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱᱤ ᱨᱮᱭ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱮᱭ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱖᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱢ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱮᱭ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱫᱚ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱚᱞ ᱠᱚ ᱵᱷᱚᱴ ᱠᱚ ᱵᱟᱹᱜᱤᱭᱟᱜ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱚᱲᱟ ᱚᱠᱛᱚᱠᱚ ᱯᱟᱨᱚᱢᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱚ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱣᱟᱢᱤᱞᱤᱠ ᱠᱚ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱵᱷᱚᱴ ᱨᱮ ᱫᱟᱲᱮ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱢᱚᱛᱟ ᱨᱮᱭ ᱫᱩᱲᱩᱵ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱑, ᱑᱙᱙᱖ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱨᱮ ᱟᱭᱟᱜ ᱜᱮ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱥᱚᱱ ᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱨᱮᱜᱮᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ [[ᱯᱷᱚᱨᱵᱚᱥ]] ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱟᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱑᱐᱐ ᱠᱷᱚᱢᱚᱛᱟ ᱵᱟᱱᱜ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱱᱮᱛᱛᱨᱤᱛᱛᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱒᱐᱐᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱡᱤᱭᱟᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱑᱔ ᱱᱚᱝ ᱨᱮ᱾ ᱒᱐᱐᱕ ᱥᱟᱞᱨᱮ ᱒᱙ ᱱᱚᱝ ᱟᱨ ᱒᱐᱐᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱓᱓ ᱱᱚᱝ ᱾
᱒᱐᱐᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱠᱷᱚᱛᱚ ᱨᱮᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫᱽ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱒᱐᱐᱗ ᱥᱟᱞ ᱥᱮᱜ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱨᱟᱡᱽᱱᱚᱭᱛᱤ ᱵᱟᱝ ᱵᱩᱜᱤ ᱟᱨ ᱢᱚᱡᱽ ᱛᱮ ᱵᱟᱝ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱫᱩᱨᱱᱤᱛᱤ ᱢᱟᱢᱞᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱵᱚᱞᱚ ᱞᱮᱱᱟ
==ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱟᱨ ᱥᱚᱱᱢᱟᱱ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱔ ᱢᱮ [[ᱱᱤᱣ ᱡᱟᱨᱥᱤ]] ᱮᱥᱴᱮᱴ ᱥᱤᱱᱮᱴᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ 'ᱯᱷᱟᱭᱴᱟᱨ ᱯᱷᱚᱨ ᱰᱮᱢᱚᱠᱨᱮᱥᱤ' ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱯᱚᱫᱚᱠ ᱠᱚ ᱮᱢᱟ ᱠᱟᱣ ᱫᱤᱭᱟ᱾ [[ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱴᱮᱥᱴ ᱥᱤᱱᱮᱴ ᱥᱟᱶ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱥᱚᱱᱢᱟᱱ ᱮᱢ ᱫᱚ ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱜᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
*[[ᱥᱮᱠᱷ ᱦᱟᱥᱤᱱᱟ]]
*[[ᱤᱝᱞᱟᱠ ᱥᱤᱱᱟᱣᱭᱟᱛᱨᱟ]]
*[[ᱨᱚᱣᱥᱚᱱ ᱮᱨᱥᱟᱫᱽ]]
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
'''Footnotes'''
{{reflist|group=note}}
'''Citations'''
{{Reflist}}
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
* {{cite web |url=http://www.un.int/bangladesh/gen/pm-bio.htm |title=Life Sketch: Begum Khaleda Zia |website=Permanent Mission of Bangladesh to the United Nations |archive-url=https://web.archive.org/web/20090113210451/http://www.un.int/bangladesh/gen/pm-bio.htm |archive-date=13 January 2009}}
* {{Worldcat id|lccn-n89-262084}}
* {{cite news |title=Conversations: Khaleda Zia; A Woman Leader for a Land That Defies Islamic Stereotypes |author=Barbara Crossette |authorlink=Barbara Crossette |url=https://www.nytimes.com/1993/10/17/weekinreview/conversations-khaleda-zia-woman-leader-for-land-that-defies-islamic-stereotypes.html |newspaper=The New York Times |date=17 October 1993}}
* {{cite news |title=We Have Arrested So Many |author=William Green |author2=Alex Perry |url=http://www.time.com/time/world/article/0,8599,2053831,00.html |work=[[Time (magazine)|Time]] |date=10 April 2006}}
* {{cite news |title=Rebuilding Bangladesh |author=Alex Perry |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1179421,00.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20101130121721/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1179421,00.html |archive-date=30 November 2010 |work=Time |date=3 April 2006 }}
{{BangladeshPrimeMinisters}}
{{Ziaur Rahman}}
{{Presidents of Bangladesh Nationalist Party}}
{{Authority control}}
{{DEFAULTSORT:Zia, Khaleda}}
[[Category:Living people]]
[[Category:1945 births]]
[[Category:20th-century women politicians]]
[[Category:21st-century women politicians]]
[[Category:Bengali Muslims]]
[[Category:Bengali politicians]]
[[Category:Bangladesh Nationalist Party politicians]]
[[Category:Bangladeshi Muslims]]
[[Category:Female heads of government]]
[[Category:First Ladies of Bangladesh]]
[[Category:People from Bogra District]]
[[Category:People from Dinajpur District, Bangladesh]]
[[Category:People from Feni District]]
[[Category:Prime Ministers of Bangladesh]]
[[Category:Women members of the Jatiya Sangsad]]
[[Category:Women opposition leaders]]
[[Category:Women prime ministers]]
[[Category:Ziaur Rahman]]
[[Category:Leaders of the Opposition (Bangladesh)]]
[[Category:Bangladeshi politicians convicted of crimes]]
[[Category:Bangladeshi prisoners and detainees]]
[[Category:5th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:6th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:7th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:8th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:9th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:Heads of regimes who were later imprisoned]]
[[Category:Female defence ministers]]
50dmiv7lc3wcibu9ybtrdgqelx8mf7y
101736
101731
2022-08-21T16:56:09Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{short description|Former prime minister of Bangladesh, head of the Bangladesh Nationalist Party-BNP}}
{{pp-pc1}}
{{BLP sources|date=February 2018}}
{{Use British English|date=July 2015}}
{{Use dmy dates|date=November 2017}}
{{Infobox officeholder
|name = ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ
|native_name = খালেদা জিয়া
|native_name_lang = bn
|image = Begum Zia Book-opening Ceremony, 1 Mar, 2010.jpg
|caption = Begum Zia in 2010
|office = [[List of Prime Ministers of Bangladesh|9th]] [[Prime Minister of Bangladesh]]
|president = [[Shahabuddin Ahmed]]<br />[[A. Q. M. Badruddoza Chowdhury|Badruddoza Chowdhury]]<br />[[Iajuddin Ahmed]]
|term_start = 10 October 2001
|term_end = 29 October 2006
|predecessor = [[Latifur Rahman]] {{small|(Acting)}}
|successor = Iajuddin Ahmed {{small|(Acting)}}
|president1 = Shahabuddin Ahmed {{small|(Acting)}}<br />[[Abdur Rahman Biswas]]
|term_start1 = 20 March 1991
|term_end1 = 30 March 1996
|predecessor1 = [[Kazi Zafar Ahmed]]
|successor1 = [[Muhammad Habibur Rahman]] {{small|(Acting)}}
|office2 = Leader of the [[Bangladesh Nationalist Party]]
|term_start2 = 30 May 1984
|term_end2 =
|predecessor2 = [[Abdus Sattar (president)|Abdus Sattar]]
|successor2 =
|office3 = [[Leader of the Opposition (Bangladesh)|Leader of the Opposition]]
|term_start3 = 29 December 2008
|term_end3 = 9 January 2014
|predecessor3 = [[Sheikh Hasina]]
|successor3 = [[Rowshan Ershad]]
|term_start4 = 23 June 1996
|term_end4 = 15 July 2001
|predecessor4 = Sheikh Hasina
|successor4 = Sheikh Hasina
|birth_name = Khaleda Khanam Putul
|birth_date = <!-- Please cite a reliable source for date of birth -->
|birth_place = [[Jalpaiguri]], [[Bengal Presidency]], [[British India]]
|death_date =
|death_place =
|party = [[Bangladesh Nationalist Party]] {{small|(1979–present)}}
|otherparty = [[18 Party Alliance|Four Party Alliance]] {{small|(2001–2011)}}<br />18 Party Alliance {{small|(2011–2018)}} <br /> [[Jatiya Oikya Front]] {{small|(2018-present)}}
|father = Iskandar Majumder
|mother = [[Taiyaba Majumder]]
|spouse = {{marriage|Ziaur Rahman|1960|1981}}
|children = {{Hlist | [[Tarique Rahman|Tarique]] | [[Arafat Rahman|Arafat]] }}
|relatives =
{{Plainlist |
* [[Sayeed Iskander]] {{small|(Brother)}}
* [[Khurshid Jahan]] {{small|(Sister)}}
* [[Shahrin Islam Tuhin]] {{small|(Nephew)}}
*[[Saiful Islam Duke]] {{small|(Nephew)}}
}}
}}
'''ᱵᱮᱜᱚᱢ ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢᱺ [[ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱑᱕,᱑᱙᱔᱕]]) ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱨᱟᱡᱽᱱᱤᱛᱤ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱦᱚᱲ ᱡᱟᱸᱦᱟ ᱫᱚ [[᱑᱙᱙᱑-᱑᱙᱙᱖]] ᱥᱟᱞ ᱟᱨ [[᱒᱐᱐᱑-᱒᱐᱐᱖]] ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱜ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ (ᱢᱟᱸᱧᱦᱤ)-ᱤᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ᱚᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱ ᱵᱟᱨ ᱱᱚᱝ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ([[ᱵᱮᱱᱡᱤᱨ ᱵᱷᱩᱴᱴᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ]])᱾ ᱩᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱡᱟᱢᱟᱭ ᱡᱤᱭᱟᱣᱨ ᱨᱚᱦᱚᱢᱟᱱ ᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱯᱷᱟᱥᱴ ᱞᱮᱰᱤ ᱮᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱱᱟᱝ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱵᱟᱫᱤ ᱫᱚᱞ]]ᱨᱮᱱ (ᱵᱤᱮᱱᱯᱤ) ᱪᱮᱭᱟᱨᱯᱟᱨᱥᱚᱱ ᱟᱨ ᱫᱚᱞ ᱱᱮᱛᱨᱤ, ᱡᱟᱸᱦᱟ ᱫᱚ ᱟᱡᱽ ᱡᱟᱢᱟᱭ [[ᱡᱤᱭᱟᱣᱨ ᱨᱚᱦᱚᱢᱟᱱ]] ᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶ ᱑᱙᱗᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫᱽ ᱚᱠᱚᱛᱚᱨᱮ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾
᱑᱙᱘᱒ ᱥᱟᱞ ᱥᱮᱜ ᱥᱮᱱᱟ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ [[ᱦᱚᱥᱮᱱ ᱢᱚᱦᱟᱢᱢᱚᱫᱽ ᱮᱨᱥᱟᱫᱽ|ᱮᱭᱤᱪ ᱮᱢ ᱮᱨᱥᱟᱫᱽ]] ᱟᱜ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱚᱱᱟ ᱛᱷᱚᱲᱟ ᱠᱚᱢᱟᱣ ᱧᱚᱜ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱙᱐ ᱥᱟᱞ ᱥᱮᱜ ᱮᱨᱥᱟᱫᱽ ᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫᱽ ᱮᱱ ᱞᱟᱦᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱠᱷᱟᱞᱟᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ ᱟᱱᱫᱚᱞᱚᱱ ᱥᱟᱶ ᱟᱱᱫᱚᱞᱚᱱ ᱨᱮ ᱜᱚᱲᱚ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱᱤ ᱨᱮᱭ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱮᱭ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱖᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱢ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱮᱭ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱫᱚ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱚᱞ ᱠᱚ ᱵᱷᱚᱴ ᱠᱚ ᱵᱟᱹᱜᱤᱭᱟᱜ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱚᱲᱟ ᱚᱠᱛᱚᱠᱚ ᱯᱟᱨᱚᱢᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱚ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱣᱟᱢᱤᱞᱤᱠ ᱠᱚ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱵᱷᱚᱴ ᱨᱮ ᱫᱟᱲᱮ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱢᱚᱛᱟ ᱨᱮᱭ ᱫᱩᱲᱩᱵ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱑, ᱑᱙᱙᱖ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱨᱮ ᱟᱭᱟᱜ ᱜᱮ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱥᱚᱱ ᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱨᱮᱜᱮᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ [[ᱯᱷᱚᱨᱵᱚᱥ]] ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱟᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱑᱐᱐ ᱠᱷᱚᱢᱚᱛᱟ ᱵᱟᱱᱜ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱱᱮᱛᱛᱨᱤᱛᱛᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱒᱐᱐᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱡᱤᱭᱟᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱑᱔ ᱱᱚᱝ ᱨᱮ᱾ ᱒᱐᱐᱕ ᱥᱟᱞᱨᱮ ᱒᱙ ᱱᱚᱝ ᱟᱨ ᱒᱐᱐᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱓᱓ ᱱᱚᱝ ᱾
᱒᱐᱐᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱠᱷᱚᱛᱚ ᱨᱮᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫᱽ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱒᱐᱐᱗ ᱥᱟᱞ ᱥᱮᱜ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱨᱟᱡᱽᱱᱚᱭᱛᱤ ᱵᱟᱝ ᱵᱩᱜᱤ ᱟᱨ ᱢᱚᱡᱽ ᱛᱮ ᱵᱟᱝ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱫᱩᱨᱱᱤᱛᱤ ᱢᱟᱢᱞᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱵᱚᱞᱚ ᱞᱮᱱᱟ
==ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱟᱨ ᱥᱚᱱᱢᱟᱱ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱔ ᱢᱮ [[ᱱᱤᱣ ᱡᱟᱨᱥᱤ]] ᱮᱥᱴᱮᱴ ᱥᱤᱱᱮᱴᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ 'ᱯᱷᱟᱭᱴᱟᱨ ᱯᱷᱚᱨ ᱰᱮᱢᱚᱠᱨᱮᱥᱤ' ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱯᱚᱫᱚᱠ ᱠᱚ ᱮᱢᱟ ᱠᱟᱣ ᱫᱤᱭᱟ᱾ [[ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱴᱮᱥᱴ ᱥᱤᱱᱮᱴ ᱥᱟᱶ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱥᱚᱱᱢᱟᱱ ᱮᱢ ᱫᱚ ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱜᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
*[[ᱥᱮᱠᱷ ᱦᱟᱥᱤᱱᱟ]]
*[[ᱤᱝᱞᱟᱠ ᱥᱤᱱᱟᱣᱭᱟᱛᱨᱟ]]
*[[ᱨᱚᱣᱥᱚᱱ ᱮᱨᱥᱟᱫᱽ]]
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
'''Footnotes'''
{{reflist|group=note}}
'''Citations'''
{{Reflist}}
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
* {{cite web |url=http://www.un.int/bangladesh/gen/pm-bio.htm |title=Life Sketch: Begum Khaleda Zia |website=Permanent Mission of Bangladesh to the United Nations |archive-url=https://web.archive.org/web/20090113210451/http://www.un.int/bangladesh/gen/pm-bio.htm |archive-date=13 January 2009}}
* {{Worldcat id|lccn-n89-262084}}
* {{cite news |title=Conversations: Khaleda Zia; A Woman Leader for a Land That Defies Islamic Stereotypes |author=Barbara Crossette |authorlink=Barbara Crossette |url=https://www.nytimes.com/1993/10/17/weekinreview/conversations-khaleda-zia-woman-leader-for-land-that-defies-islamic-stereotypes.html |newspaper=The New York Times |date=17 October 1993}}
* {{cite news |title=We Have Arrested So Many |author=William Green |author2=Alex Perry |url=http://www.time.com/time/world/article/0,8599,2053831,00.html |work=[[Time (magazine)|Time]] |date=10 April 2006}}
* {{cite news |title=Rebuilding Bangladesh |author=Alex Perry |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1179421,00.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20101130121721/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1179421,00.html |archive-date=30 November 2010 |work=Time |date=3 April 2006 }}
{{BangladeshPrimeMinisters}}
{{Ziaur Rahman}}
{{Presidents of Bangladesh Nationalist Party}}
{{Authority control}}
{{Subject bar
| commons = y
| d = y
| d-search = Q234814
}}
{{DEFAULTSORT:Zia, Khaleda}}
[[Category:Living people]]
[[Category:1945 births]]
[[Category:20th-century women politicians]]
[[Category:21st-century women politicians]]
[[Category:Bengali Muslims]]
[[Category:Bengali politicians]]
[[Category:Bangladesh Nationalist Party politicians]]
[[Category:Bangladeshi Muslims]]
[[Category:Female heads of government]]
[[Category:First Ladies of Bangladesh]]
[[Category:People from Bogra District]]
[[Category:People from Dinajpur District, Bangladesh]]
[[Category:People from Feni District]]
[[Category:Prime Ministers of Bangladesh]]
[[Category:Women members of the Jatiya Sangsad]]
[[Category:Women opposition leaders]]
[[Category:Women prime ministers]]
[[Category:Ziaur Rahman]]
[[Category:Leaders of the Opposition (Bangladesh)]]
[[Category:Bangladeshi politicians convicted of crimes]]
[[Category:Bangladeshi prisoners and detainees]]
[[Category:5th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:6th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:7th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:8th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:9th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:Heads of regimes who were later imprisoned]]
[[Category:Female defence ministers]]
fwnjtu6zcrtz95f5z26h0for8chqba2
101737
101736
2022-08-21T16:57:45Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{short description|Former prime minister of Bangladesh, head of the Bangladesh Nationalist Party-BNP}}
{{pp-pc1}}
{{BLP sources|date=February 2018}}
{{Use British English|date=July 2015}}
{{Use dmy dates|date=November 2017}}
{{Infobox officeholder
|name = ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ
|native_name = খালেদা জিয়া
|native_name_lang = bn
|image = Begum Zia Book-opening Ceremony, 1 Mar, 2010.jpg
|caption = Begum Zia in 2010
|office = [[List of Prime Ministers of Bangladesh|9th]] [[Prime Minister of Bangladesh]]
|president = [[Shahabuddin Ahmed]]<br />[[A. Q. M. Badruddoza Chowdhury|Badruddoza Chowdhury]]<br />[[Iajuddin Ahmed]]
|term_start = 10 October 2001
|term_end = 29 October 2006
|predecessor = [[Latifur Rahman]] {{small|(Acting)}}
|successor = Iajuddin Ahmed {{small|(Acting)}}
|president1 = Shahabuddin Ahmed {{small|(Acting)}}<br />[[Abdur Rahman Biswas]]
|term_start1 = 20 March 1991
|term_end1 = 30 March 1996
|predecessor1 = [[Kazi Zafar Ahmed]]
|successor1 = [[Muhammad Habibur Rahman]] {{small|(Acting)}}
|office2 = Leader of the [[Bangladesh Nationalist Party]]
|term_start2 = 30 May 1984
|term_end2 =
|predecessor2 = [[Abdus Sattar (president)|Abdus Sattar]]
|successor2 =
|office3 = [[Leader of the Opposition (Bangladesh)|Leader of the Opposition]]
|term_start3 = 29 December 2008
|term_end3 = 9 January 2014
|predecessor3 = [[Sheikh Hasina]]
|successor3 = [[Rowshan Ershad]]
|term_start4 = 23 June 1996
|term_end4 = 15 July 2001
|predecessor4 = Sheikh Hasina
|successor4 = Sheikh Hasina
|birth_name = Khaleda Khanam Putul
|birth_date = <!-- Please cite a reliable source for date of birth -->
|birth_place = [[Jalpaiguri]], [[Bengal Presidency]], [[British India]]
|death_date =
|death_place =
|party = [[Bangladesh Nationalist Party]] {{small|(1979–present)}}
|otherparty = [[18 Party Alliance|Four Party Alliance]] {{small|(2001–2011)}}<br />18 Party Alliance {{small|(2011–2018)}} <br /> [[Jatiya Oikya Front]] {{small|(2018-present)}}
|father = Iskandar Majumder
|mother = [[Taiyaba Majumder]]
|spouse = {{marriage|Ziaur Rahman|1960|1981}}
|children = {{Hlist | [[Tarique Rahman|Tarique]] | [[Arafat Rahman|Arafat]] }}
|relatives =
{{Plainlist |
* [[Sayeed Iskander]] {{small|(Brother)}}
* [[Khurshid Jahan]] {{small|(Sister)}}
* [[Shahrin Islam Tuhin]] {{small|(Nephew)}}
*[[Saiful Islam Duke]] {{small|(Nephew)}}
}}
}}
'''ᱵᱮᱜᱚᱢ ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢᱺ [[ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱑᱕,᱑᱙᱔᱕]]) ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱨᱟᱡᱽᱱᱤᱛᱤ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱦᱚᱲ ᱡᱟᱸᱦᱟ ᱫᱚ [[᱑᱙᱙᱑-᱑᱙᱙᱖]] ᱥᱟᱞ ᱟᱨ [[᱒᱐᱐᱑-᱒᱐᱐᱖]] ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱜ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ (ᱢᱟᱸᱧᱦᱤ)-ᱤᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ᱚᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱ ᱵᱟᱨ ᱱᱚᱝ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ([[ᱵᱮᱱᱡᱤᱨ ᱵᱷᱩᱴᱴᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ]])᱾ ᱩᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱡᱟᱢᱟᱭ ᱡᱤᱭᱟᱣᱨ ᱨᱚᱦᱚᱢᱟᱱ ᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱯᱷᱟᱥᱴ ᱞᱮᱰᱤ ᱮᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱱᱟᱝ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱵᱟᱫᱤ ᱫᱚᱞ]]ᱨᱮᱱ (ᱵᱤᱮᱱᱯᱤ) ᱪᱮᱭᱟᱨᱯᱟᱨᱥᱚᱱ ᱟᱨ ᱫᱚᱞ ᱱᱮᱛᱨᱤ, ᱡᱟᱸᱦᱟ ᱫᱚ ᱟᱡᱽ ᱡᱟᱢᱟᱭ [[ᱡᱤᱭᱟᱣᱨ ᱨᱚᱦᱚᱢᱟᱱ]] ᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶ ᱑᱙᱗᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫᱽ ᱚᱠᱚᱛᱚᱨᱮ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾
᱑᱙᱘᱒ ᱥᱟᱞ ᱥᱮᱜ ᱥᱮᱱᱟ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ [[ᱦᱚᱥᱮᱱ ᱢᱚᱦᱟᱢᱢᱚᱫᱽ ᱮᱨᱥᱟᱫᱽ|ᱮᱭᱤᱪ ᱮᱢ ᱮᱨᱥᱟᱫᱽ]] ᱟᱜ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱚᱱᱟ ᱛᱷᱚᱲᱟ ᱠᱚᱢᱟᱣ ᱧᱚᱜ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱙᱐ ᱥᱟᱞ ᱥᱮᱜ ᱮᱨᱥᱟᱫᱽ ᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫᱽ ᱮᱱ ᱞᱟᱦᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱠᱷᱟᱞᱟᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ ᱟᱱᱫᱚᱞᱚᱱ ᱥᱟᱶ ᱟᱱᱫᱚᱞᱚᱱ ᱨᱮ ᱜᱚᱲᱚ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱᱤ ᱨᱮᱭ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱮᱭ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱖᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱢ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱮᱭ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱫᱚ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱚᱞ ᱠᱚ ᱵᱷᱚᱴ ᱠᱚ ᱵᱟᱹᱜᱤᱭᱟᱜ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱚᱲᱟ ᱚᱠᱛᱚᱠᱚ ᱯᱟᱨᱚᱢᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱚ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱣᱟᱢᱤᱞᱤᱠ ᱠᱚ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱵᱷᱚᱴ ᱨᱮ ᱫᱟᱲᱮ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱢᱚᱛᱟ ᱨᱮᱭ ᱫᱩᱲᱩᱵ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱑, ᱑᱙᱙᱖ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱨᱮ ᱟᱭᱟᱜ ᱜᱮ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱥᱚᱱ ᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱨᱮᱜᱮᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ [[ᱯᱷᱚᱨᱵᱚᱥ]] ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱟᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱑᱐᱐ ᱠᱷᱚᱢᱚᱛᱟ ᱵᱟᱱᱜ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱱᱮᱛᱛᱨᱤᱛᱛᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱒᱐᱐᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱡᱤᱭᱟᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱑᱔ ᱱᱚᱝ ᱨᱮ᱾ ᱒᱐᱐᱕ ᱥᱟᱞᱨᱮ ᱒᱙ ᱱᱚᱝ ᱟᱨ ᱒᱐᱐᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱓᱓ ᱱᱚᱝ ᱾
᱒᱐᱐᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱠᱷᱚᱛᱚ ᱨᱮᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫᱽ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱒᱐᱐᱗ ᱥᱟᱞ ᱥᱮᱜ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱨᱟᱡᱽᱱᱚᱭᱛᱤ ᱵᱟᱝ ᱵᱩᱜᱤ ᱟᱨ ᱢᱚᱡᱽ ᱛᱮ ᱵᱟᱝ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱟ ᱡᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱫᱩᱨᱱᱤᱛᱤ ᱢᱟᱢᱞᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱵᱚᱞᱚ ᱞᱮᱱᱟ
==ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱟᱨ ᱥᱚᱱᱢᱟᱱ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱔ ᱢᱮ [[ᱱᱤᱣ ᱡᱟᱨᱥᱤ]] ᱮᱥᱴᱮᱴ ᱥᱤᱱᱮᱴᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ 'ᱯᱷᱟᱭᱴᱟᱨ ᱯᱷᱚᱨ ᱰᱮᱢᱚᱠᱨᱮᱥᱤ' ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱯᱚᱫᱚᱠ ᱠᱚ ᱮᱢᱟ ᱠᱟᱣ ᱫᱤᱭᱟ᱾ [[ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱴᱮᱥᱴ ᱥᱤᱱᱮᱴ ᱥᱟᱶ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱥᱚᱱᱢᱟᱱ ᱮᱢ ᱫᱚ ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱜᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
*[[ᱥᱮᱠᱷ ᱦᱟᱥᱤᱱᱟ]]
*[[ᱤᱝᱞᱟᱠ ᱥᱤᱱᱟᱣᱭᱟᱛᱨᱟ]]
*[[ᱨᱚᱣᱥᱚᱱ ᱮᱨᱥᱟᱫᱽ]]
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
'''Footnotes'''
{{reflist|group=note}}
'''Citations'''
{{Reflist}}
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
* {{cite web |url=http://www.un.int/bangladesh/gen/pm-bio.htm |title=Life Sketch: Begum Khaleda Zia |website=Permanent Mission of Bangladesh to the United Nations |archive-url=https://web.archive.org/web/20090113210451/http://www.un.int/bangladesh/gen/pm-bio.htm |archive-date=13 January 2009}}
* {{Worldcat id|lccn-n89-262084}}
* {{cite news |title=Conversations: Khaleda Zia; A Woman Leader for a Land That Defies Islamic Stereotypes |author=Barbara Crossette |authorlink=Barbara Crossette |url=https://www.nytimes.com/1993/10/17/weekinreview/conversations-khaleda-zia-woman-leader-for-land-that-defies-islamic-stereotypes.html |newspaper=The New York Times |date=17 October 1993}}
* {{cite news |title=We Have Arrested So Many |author=William Green |author2=Alex Perry |url=http://www.time.com/time/world/article/0,8599,2053831,00.html |work=[[Time (magazine)|Time]] |date=10 April 2006}}
* {{cite news |title=Rebuilding Bangladesh |author=Alex Perry |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1179421,00.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20101130121721/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1179421,00.html |archive-date=30 November 2010 |work=Time |date=3 April 2006 }}
{{BangladeshPrimeMinisters}}
{{Ziaur Rahman}}
{{Presidents of Bangladesh Nationalist Party}}
{{Authority control}}
{{DEFAULTSORT:Zia, Khaleda}}
[[Category:Living people]]
[[Category:1945 births]]
[[Category:20th-century women politicians]]
[[Category:21st-century women politicians]]
[[Category:Bengali Muslims]]
[[Category:Bengali politicians]]
[[Category:Bangladesh Nationalist Party politicians]]
[[Category:Bangladeshi Muslims]]
[[Category:Female heads of government]]
[[Category:First Ladies of Bangladesh]]
[[Category:People from Bogra District]]
[[Category:People from Dinajpur District, Bangladesh]]
[[Category:People from Feni District]]
[[Category:Prime Ministers of Bangladesh]]
[[Category:Women members of the Jatiya Sangsad]]
[[Category:Women opposition leaders]]
[[Category:Women prime ministers]]
[[Category:Ziaur Rahman]]
[[Category:Leaders of the Opposition (Bangladesh)]]
[[Category:Bangladeshi politicians convicted of crimes]]
[[Category:Bangladeshi prisoners and detainees]]
[[Category:5th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:6th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:7th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:8th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:9th Jatiya Sangsad members]]
[[Category:Heads of regimes who were later imprisoned]]
[[Category:Female defence ministers]]
50dmiv7lc3wcibu9ybtrdgqelx8mf7y
ᱠᱮᱱᱤᱭᱟ
0
8246
101631
43856
2022-08-21T13:31:28Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
ᱠᱮᱱᱤᱭᱟ ([[:en:Kenya|Kenya]]) ᱫᱚ [[ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]] ᱢᱚᱦᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
kel4l128c7e608eg4van92376sy3sha
ᱡᱚᱢᱮᱥᱣᱚᱨ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ
0
8303
101839
44126
2022-08-22T01:36:31Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox temple
| name = ᱡᱚᱢᱮᱥᱣᱚᱨ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ
| image = Collage_of_Jameswar_Temple.jpg
| alt =
| caption =
| map_type = <!-- India Orissa -->
| map_caption = Location in Orissa
| coordinates = {{coord|20|14|25|N|85|49|53|E|type:landmark_region:IN_source:dewiki|display=inline,title}}
| other_names =
| proper_name =
| country = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]]
| state = [[Orissa, India|ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| district =
| location = [[ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ]]
| elevation_m =
| deity = Shiva
| primary_deity_Godess=
| utsava_deity_God =
| utsava_deity_Godess=
| Direction_posture =
| Pushakarani =
| Vimanam =
| Poets =
| Prathyaksham =
| festivals= [[ᱫᱩᱛᱤᱵᱟᱦᱚᱱᱚ ᱩᱥᱟ]]
| architecture =
| temple_quantity =
| monument_quantity=
| inscriptions =
| year_completed = ᱑᱓ᱼ᱑᱔ ᱜᱟᱴᱟᱝᱻᱟᱜ ᱥᱟᱭᱚᱛ
| creator = [[ᱜᱚᱝᱜᱚ ᱵᱚᱝᱥᱚ]]
| website =
}}
'''ᱡᱚᱢᱮᱥᱣᱚᱨ''' or '''ᱭᱚᱢᱮᱥᱣᱚᱨ''' ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱮ [[ᱥᱤᱵᱚ]] ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱛᱮ, [[ᱡᱚᱢᱚ]] ᱨᱟᱡᱽ ᱵᱷᱚᱜᱽᱵᱟᱱ [[ᱥᱤᱵᱚ]] ᱵᱚᱝᱜᱟᱻᱟᱭ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ [[ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤ ᱢᱚᱴᱷᱚ]] ᱥᱩᱨ [[ᱡᱚᱢᱮᱥᱣᱚᱨ ᱯᱟᱴᱱᱟ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱻᱟ ᱾ <ref name=":0">{{Cite news|url=http://timesofhindu.com/jameshwar-patna-yameshwar-temple-bhubaneswar/|title=Jameshwar Patna Yameshwar Temple, Bhubaneswar - TOH|date=2013-02-08|work=TOH|access-date=2017-10-15|language=en-US}}</ref>
==ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱰᱷᱚᱝ==
ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ [[ᱵᱤᱢᱟᱱ]] ᱫᱚ [[ᱨᱮᱠᱷᱟ ᱫᱮᱣᱲᱚ]] ᱟᱨ [[ᱡᱚᱜᱚ ᱢᱳᱦᱚᱱ]] ᱫᱚ [[ᱯᱤᱰᱷᱟ ᱫᱮᱣᱲᱚ]] ᱵᱷᱚᱝ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱮᱱᱮᱡ ᱛᱷᱟᱱ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱻᱟ ᱾ <ref name="ignca">{{Cite web|url=http://ignca.nic.in/welcome.html|title=Indira Gandhi National Centre for the Arts|last=Laboratory|first=Cultural Informatics|website=ignca.nic.in|access-date=2017-10-15}}</ref> ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱛᱨᱟ ᱫᱚ [[ᱵᱟ.ᱞᱤ ᱫᱷᱤᱨᱤ]] ᱟᱨ [[ᱞᱟᱴᱮᱨᱟᱭᱤᱴ]] ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱸᱛᱷ ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱢᱩᱨᱛᱤ,ᱪᱤᱛᱟ.ᱨ ᱠᱚ ᱫᱚᱲᱚᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱟᱛᱨᱟ ᱟᱛᱨᱟ ᱛᱮ ᱨᱟ.ᱯᱩᱫ ᱤᱫᱤ ᱭᱮᱱᱟ ᱾ <ref name=ignca/> ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ [[ᱜᱚᱨᱵᱷᱚᱜᱽᱨᱩᱦᱚ]] ᱨᱮ [[ᱡᱳᱱᱤᱯᱤᱴᱷᱚ]] ᱨᱮ ᱫᱚᱲᱚᱢ ᱠᱟᱱ [[ᱥᱤᱵᱚ ᱞᱤᱝᱜᱚ]] ᱠᱚ ᱵᱚᱝᱜᱟ-ᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref name=ignca/>
==ᱯᱚᱨᱚᱵᱽ==
[[ᱫᱟᱥᱟᱸᱭ]] ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱨᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ [[ᱡᱤᱭᱩᱸᱛᱤᱭᱟ]] ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱯᱩᱣᱚ ᱡᱤᱣᱩᱸᱛᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱫᱣᱤᱛᱚᱵᱟᱦᱚᱱᱚ ᱳᱥᱟ ᱫᱟ ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱨᱚᱢ ᱡᱷᱚᱢ ᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟᱛᱟᱣᱻᱟ ᱾ <ref name=":0" /> [[ᱥᱤᱵᱚᱨᱟᱛᱨᱤ]], [[ᱠᱟᱨᱛᱤᱠᱚ ᱯᱩᱨᱱᱤᱢᱟ]], ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱚᱛᱮ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱵᱷᱤᱲ ᱦᱩᱭᱩᱜᱻᱟ ᱾ [[ᱵᱷᱟᱨᱤᱬᱤ]] ᱱᱚᱠᱷᱮᱛᱨᱚ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱥᱮᱱ ᱞᱮᱱᱞᱷᱟᱱ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱟᱲᱟ ᱫᱩᱜᱻᱟᱢ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱻᱟ ᱾
==ᱱᱚᱶᱟ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
* [[ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟ.ᱞᱠᱟ.]]
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{commons category|Yameshwar Temple}}
* [http://ignca.nic.in/asp/all.asp?projectid=orkhr0760001 Images of the temple on Indira Gandhi National Centre for the arts]
* [http://ignca.nic.in/asi_reports/orkhurda076.pdf temple report on Indira Gandhi National Centre for the arts]
{{Temples in Bhubaneswar}}
{{Shiva temples in Orissa}}
[[Category:Hindu temples in Bhubaneswar]]
[[Category:Shiva temples in Odisha]]
[[Category:12th-century Hindu temples]]
[[Category:Sandstone buildings in India]]
nwe49wpb6knaaum0qfkqod2vpfh4c72
ᱠᱳᱨᱟᱠᱷᱚᱭᱤ
0
8401
101653
44596
2022-08-21T14:54:39Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Prepared Food
| name = {{PAGENAME}}
| image = Kora khai Bhubaneswar Odisha.jpg
| caption = [[ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ {{PAGENAME}}
| alternate_name = ᱢᱩᱸᱶᱟᱹ
| origin = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| country = {{flag|ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ}}
| region = ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ, ᱳᱰᱤᱥᱟ
| creator =
| course =
| served = ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱷᱳᱜᱽ
| main_ingredient = [[ᱠᱷᱚᱭ]], [[ᱜᱩᱲ]], [[ᱱᱩᱲᱭᱟ.]], [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟ.ᱛᱤ]] [[ᱚᱲᱮᱭᱤᱪᱚ]]
| calories =
| other =
}}
'''{{PAGENAME}}''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱡᱚᱢᱟᱜ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ [[ᱠᱷᱚᱭ]],[[ᱜᱩᱲ]], ᱟᱨ [[ᱱᱩᱲᱭᱟ.]] ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨᱻᱟ । [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱜᱟᱲ]] [[ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ]] ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ । ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱠᱚᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱷᱳᱜᱽ ᱧᱟᱢᱚᱜᱻᱟ ᱾ [[ᱞᱤᱝᱜᱚᱨᱟᱡᱽ]] ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧᱻᱟ ।<ref>[http://khordha.nic.in/lingaraj/lingaraj.htm LORD LINGARAJA, OFFERINGS]</ref>
== ᱡᱤᱱᱤᱥ ==
* [[ᱠᱷᱚᱭ]]
* [[ᱪᱤᱱᱤ|ᱜᱩᱲ]]
* [[ᱱᱩᱲᱭᱟ.]]
* [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟ.ᱛᱤ]]
== ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱵᱷᱚᱝ ==
''ᱨᱟᱥᱟ ᱛᱮᱭᱟᱨ'':
:ᱯᱩᱭᱞᱩ [[ᱜᱩᱲ]] ᱫᱟᱜ ᱨᱮᱠᱚ ᱞᱮᱣᱦᱟ ᱢᱮᱥᱟ ᱞᱮᱛᱮ ᱨᱟᱥᱟ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨᱻᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮ [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟ.ᱛᱤ]] ᱟᱨ [[ᱚᱲᱮᱭᱤᱪᱚ]] ᱟᱨ ᱠᱷᱟᱭᱚᱜ ᱟᱠᱟᱫ ᱱᱩᱲᱭᱟ. ᱠᱚ ᱢᱮᱥᱟᱭᱟ ᱾
''ᱠᱳᱨᱟ ᱛᱮᱭᱟᱨ'':
:ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱ ᱚᱱᱟ ᱜᱳᱲ ᱨᱟᱥᱟ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱭ ᱠᱚ ᱜᱷᱟᱸᱴᱟ ᱢᱮᱥᱟᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ [[ᱩᱠᱷᱲᱟᱹ]] ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱻᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ [[ᱩᱠᱷᱲᱟᱹ]] ᱫᱚ ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱜ ᱛᱮ ᱚᱛᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱫᱟᱞᱯᱟᱜ ᱫᱟᱞᱯᱟᱜ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣᱻᱟ ᱾
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
swuy3gdejk4lxrraisvayq3i41f40qo
ᱠᱷᱚᱭ
0
8403
101696
44607
2022-08-21T15:53:41Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Prepared Food
| name = ᱠᱷᱚᱭ
| image = Khai or Lia.jpg
|image_size= 250px
| caption = ᱵᱚᱰᱟᱫᱟᱸᱰᱚ ᱨᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱠᱷᱚᱭ ᱵᱷᱳᱜᱽ
| alternate_name =
| country = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]]
| region = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| creator =
| course = [[ᱩᱠᱷᱩᱰᱟ]], [[ᱠᱳᱨᱟᱠᱷᱚᱭᱤ]], ᱠᱷᱚᱭ
| served =
| main_ingredient = [[ᱦᱳᱲᱳ]]
| variations =
| calories =
| other =
}}
'''ᱠᱷᱚᱭ''' (ᱟᱨ ᱵᱟᱝ '''''ᱞᱤᱭᱟ''''') ᱫᱚ ᱦᱳᱲᱳ ᱠᱚ ᱟᱨᱟ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱛᱮᱭᱟᱨᱚᱜᱻᱟ ।<ref>{{cite book|last=Ray|first=Dr. Krishna Gopal|title=Volume 5 of Fairs and Festivals of India|year=2003|publisher=Gyan Pub. House|isbn=9788121205894|pages=471|url=http://books.google.co.in/books?id=JQjgAAAAMAAJ&q=lia+ukhuda+orissa&dq=lia+ukhuda+orissa&hl=en&sa=X&ei=_ZZtT5b7C8TrrQflmtCgDg&redir_esc=y}}</ref><ref name=khai>{{cite book|last=Das, Patnaik|first=Raicharan, Dhirendranath|title=Festivals of Orissa|year=1982|publisher=Orissa Sahitya Akademi|pages=80|url=http://books.google.co.in/books?id=a9PQAAAAMAAJ&q=lia+ukhuda+orissa&dq=lia+ukhuda+orissa&hl=en&sa=X&ei=_ZZtT5b7C8TrrQflmtCgDg&redir_esc=y}}</ref>) ᱱᱚᱶᱟ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ] ᱨᱮ ᱡᱟ.ᱥᱛᱤ ᱠᱚ ᱡᱚᱢᱻᱟ ।<ref name=pakhala>{{cite book|last=Panda|first=Shishir Kumar|title=Medieval Orissa: a socio-economic study|year=1991|publisher=Mittal Publications|isbn=9788170992615|pages=152|url=http://books.google.co.in/books?id=C_LT5Q-f3YEC&lpg=PA94&dq=pakhala%20orissa&pg=PA94#v=onepage&q=pakhala%20orissa&f=false}}</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ '''ᱞᱤᱭᱟ''' ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱨᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱮᱭᱟᱨᱚᱜ ᱠᱚ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱫᱚ [[ᱩᱠᱷᱩᱰᱟ]] ᱠᱟᱱᱟ ।<ref>{{cite book|last=Jena|first=B. B.|title=Orissa, people, culture, and polity|year=1980|publisher=Kalyani Publishers, Original from the University of Michigan|url=http://books.google.co.in/books?id=4zNuAAAAMAAJ&q=lia+ukhuda+orissa&dq=lia+ukhuda+orissa&hl=en&sa=X&ei=_ZZtT5b7C8TrrQflmtCgDg&redir_esc=y}}</ref> [[ᱠᱳᱨᱟᱠᱷᱚᱭᱤ]] ᱫᱚ [[ᱞᱤᱝᱜᱚᱨᱟᱡᱽ]]ᱻᱟᱜ ᱵᱷᱳᱜᱽ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱪᱟᱞ ᱟᱭᱟ ᱾<ref>[http://khordha.nic.in/lingaraj/lingaraj.htm Lord Lingaraja, Offerings]</ref>
==ᱠᱷᱚᱭ ᱪᱟᱞᱟ==
ᱦᱟᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱩᱠᱩᱡ ᱨᱮ ᱵᱟ.ᱞᱤ ᱠᱚ ᱞᱚᱞᱚ ᱭᱟ ᱾ ᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ [[ᱦᱳᱲᱳ]] ᱠᱚ ᱠᱷᱟᱸᱡᱚᱭᱟ ᱾ ᱦᱳᱲᱳ ᱚᱴᱮᱡ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱷᱚᱭ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱞᱤᱭᱟ ᱵᱮᱱᱟᱜᱻᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱷᱚᱭ ᱥᱟᱝ ᱫᱚ ᱦᱳᱲᱳ ᱪᱚᱠᱟᱜ ᱞᱟᱴᱷᱟ ᱠᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱤᱫ ᱪᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱪᱟᱞᱟᱭᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱜᱮ ᱠᱷᱚᱭ ᱪᱟᱞᱟ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱧᱩᱢ ᱟᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱫ ᱦᱩᱥᱤᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣᱻᱟ ᱾
[[File:ଖଇ.jpg|thumb|ᱠᱷᱚᱭ ᱪᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱭ]]
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
03fzsguzpe0d9yrirv15fyuwu62zo2m
ᱠᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱵᱷᱚᱡᱟ
0
8404
101593
44608
2022-08-21T12:18:43Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱰᱷᱚᱝ */
wikitext
text/x-wiki
{{About|ᱠᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱵᱷᱚᱡᱟ||ᱵᱷᱚᱡᱟ}}
{{Infobox Prepared Food
| name = ᱠᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱵᱷᱚᱡᱟ
| image =
|image_size= 250px
| caption = ᱠᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱟ.ᱲᱩ ᱵᱷᱚᱡᱟ
| alternate_name =
| country = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]]
| region = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| creator =
| course =
| served =
| main_ingredient = [[ᱠᱩᱸᱫᱽᱨᱤ]], [[ᱟ.ᱲᱩ]], [[ᱡᱤᱨᱟ.]], [[ᱵᱩᱞᱩᱝ]], [[ᱛᱳᱲᱤ]], [[ᱥᱟᱥᱟᱝ]]
| variations =
| calories =
| other =
}}
'''ᱠᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱵᱷᱚᱡᱟ''' ᱫᱚ [[ଭାରତ|ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ଓଡ଼ିଶା|ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱪᱚᱸᱫᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱟᱨ ᱟ.ᱲᱩ ᱠᱟ.ᱴᱤᱡ ᱠᱟ.ᱴᱤᱡ ᱠᱚ ᱜᱮᱫ ᱞᱮᱛᱮ [[ᱛᱳᱲᱤ]],[[ᱥᱟᱥᱟᱝ]],ᱵᱩᱞᱩᱝ ᱮᱢᱟᱱ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱠᱚᱦᱨᱟᱭᱻᱟ ᱾
== ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ==
* [[ᱠᱩᱸᱫᱽᱨᱤ]]
* [[ᱟ.ᱲᱩ]]
* ᱜᱚᱴᱟᱞ [[ᱡᱤᱨᱟ.]]
* ᱜᱚᱴᱟᱞ [[ᱛᱳᱲᱤ]]
* [[ᱵᱩᱞᱩᱝ]]
* [[ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱜᱩᱸᱰᱟ.]]
==ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱰᱷᱚᱝ==
ᱠᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱟᱨ ᱟ.ᱲᱩ ᱠᱟ.ᱴᱤᱡ ᱠᱟ.ᱴᱤᱡ ᱠᱚ ᱜᱮᱫ ᱞᱮᱛᱮ [[ᱛᱳᱲᱤ]],[[ᱥᱟᱥᱟᱝ]],ᱵᱩᱞᱩᱝ ᱮᱢᱟᱱ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱠᱚᱦᱨᱟᱭᱻᱟ ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
kpedfktgm2c183dh0d0yc5xkoenkr6t
ᱠᱷᱚᱡᱟ
0
8412
101677
44645
2022-08-21T15:30:14Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Prepared Food
| name = ᱠᱷᱚᱡᱟ
| image = Baleswari khaja pheni Oriya cuisine.jpg
|image_size= 250px
| caption = [[ᱯᱩᱨᱤ]] [[ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱚᱡᱟ (ᱯᱷᱮᱬᱤ)
| alternate_name = [[ᱯᱷᱮᱬᱤ]]
| country = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]]
| region = [[ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲା|ᱯᱩᱨᱤ]], [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| creator =
| course =
| served =
| main_ingredient = [[ᱢᱚᱭᱤᱫᱟ]], [[ᱦᱮᱸᱫᱮ ᱡᱤᱨᱟ.]]
| variations =
| calories =
| other =
}}
[[File:Khajas.jpeg|thumb|ᱠᱷᱚᱡᱟ]]
'''ᱠᱷᱚᱡᱟ''' ({{audio|Or-ଖଜା.oga|{{IPAc|kʰɵd͡ʒaː}}}}), ''ᱯᱷᱮᱬᱤ'' {{audio|Or-ଫେଣି.oga|{{IPAc|pʰeɳi}}}} ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭᱟ) ᱫᱚ [[ᱢᱚᱭᱤᱫᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨᱻᱮᱫ ᱢᱤᱫ [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱡᱚᱢᱟᱜ|ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱤᱴᱷᱟ.]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref> [http://books.google.co.in/books?id=4zNuAAAAMAAJ&q=khaja+oriya+food&dq=khaja+oriya+food&hl=en&sa=X&ei=o8WrT--8BYvJrAfFufj9AQ&redir_esc=y Orissa, people, culture, and polity]</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱛᱟᱞᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱡᱷᱟ.ᱞᱻᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱚᱱᱟ ᱛᱷᱟᱨᱮ ᱛᱷᱟᱨ ᱫᱚᱲᱚᱢ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ [[ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷ]]ᱻᱟᱜ ᱥᱮᱛᱟᱜ ᱫᱷᱩᱯ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱪᱟᱞ ᱟᱭᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ [[ᱯᱩᱨᱤ]] ᱨᱮ [[ᱠᱷᱚᱡᱟ|ᱯᱷᱮᱬᱤ]] ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱟᱧᱡᱚᱢᱟᱱ ᱯᱤᱴᱷᱟ./ᱢᱤᱴᱷᱟ. ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱰᱤ ᱫᱤᱱ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ ᱮᱥᱮᱫ ᱰᱤᱵᱟ. ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱡᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ [[ᱳᱰᱤᱭᱟ]] ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱵᱤᱫᱟ.ᱭ ᱠᱚ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱠᱚᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ]] ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱮᱢᱮᱫᱻᱟ ।
== ᱡᱤᱱᱤᱥ ==
* ᱒᱕᱐ ᱜᱽᱨᱟᱢ [[ᱢᱚᱭᱤᱫᱟ]]
* ᱒᱕᱐ ᱜᱽᱨᱟᱢ [[ᱪᱤᱱᱤ]]
* ᱞᱟ.ᱠᱛᱤ ᱡᱟ.ᱱᱤᱡ [[ᱥᱩᱱᱤᱢ]]
== ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱰᱷᱚᱝ ==
[[ᱢᱚᱭᱤᱫᱟ]] ᱨᱮ ᱫᱟᱜ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱥᱤᱯᱤᱭᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱳᱞᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱨᱳᱴᱤ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨᱻᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱜᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱷᱟ.ᱞ ᱡᱷᱟ.ᱞ ᱠᱷᱚᱡᱟ ᱞᱮᱠᱟᱠᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣᱻᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱥᱩᱱᱩᱢ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱪᱷᱟᱬᱟᱣᱻᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱪᱤᱱᱤ ᱨᱟᱥᱮ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱞᱮᱛᱮ, ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱟᱱ ᱠᱷᱚᱡᱟ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱜᱷᱟ.ᱬᱤᱡ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱡᱚᱵᱮ ᱭᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱠᱷᱚᱡᱟ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱮᱱᱟ ᱾
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
qp7j4srfbfwdg5fl0lhm59ntsso6sj1
ᱡᱟᱡᱟᱵᱚᱨᱚ (᱑᱙᱗᱕ ᱯᱷᱤᱞᱢ)
0
8495
101950
50934
2022-08-22T05:09:59Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = ᱡᱟᱡᱟᱵᱚᱨᱚ
| image =
| image size =
| alt =
| caption =
| director = [[ᱛᱨᱤᱢᱩᱨᱛᱤ]]
| producer = [[ᱵᱤᱡᱚᱭ ᱯᱚᱴᱱᱟᱭᱚᱠ]]
| writer =
| screenplay =
| story = [[ᱵᱤᱡᱚᱭᱚ ᱢᱤᱥᱨᱚ]]
| based on = <!-- {{based on|title of the original work|writer of the original work}} -->
| narrator =
| starring = [[ᱥᱨᱤᱨᱟᱢ ᱯᱚᱱᱰᱚ]], [[ᱵᱚᱱᱚᱡᱟ ᱢᱚᱦᱟᱱᱛᱤ]], [[ᱦᱮᱢᱚᱱᱛᱚ ᱫᱟᱥ]], [[ᱯᱚᱨᱤ ᱢᱤᱥᱨᱚ]], [[ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ ᱢᱤᱥᱨᱚ]]
| music = [[ᱚᱠᱷᱭᱚᱭ ᱢᱚᱦᱟᱱᱛᱤ]]
| cinematography = [[ᱥᱨᱤᱱᱤᱵᱟᱥ ᱢᱚᱦᱟᱯᱟᱛᱨᱚ]]
| editing =
| studio =
| distributor = [[ᱵᱚᱥᱚᱱᱛᱚ ᱱᱟᱭᱚᱠ]]
| released = ᱑᱙᱗᱕
| runtime =
| country = {{flag|ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ}}
| language = [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]]
| budget =
| gross =
}}
'''ᱡᱟᱡᱟᱵᱚᱨᱚ''' - (''᱑᱙᱗᱕'') ᱨᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡ ᱞᱮᱱ ᱢᱤᱫ [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]] ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱠᱴᱨᱮᱥ [[ᱚᱱᱤᱛᱟ ᱫᱟᱥ]] ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱡᱚᱝ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{cite news|title=ଓଡ଼ିଆ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରର ଲୋକପ୍ରିୟ ଅଭିନେତ୍ରୀ ଅନୀତା ଦାସଙ୍କ ପରଲୋକ|url=http://sambad.in/state/anita-das-no-more-137463/|accessdate=6 June 2018|newspaper=sambad.in|date=11 May 2018}}</ref>
== ᱠᱚᱲᱟᱠᱟᱨ ᱠᱚ ==
[[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା|ᱳᱰᱤᱭᱟ]] ᱯᱷᱤᱞᱢ 'ᱡᱟᱡᱟᱵᱚᱨ' ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱠᱚᱲᱟᱠᱟᱨ ᱠᱚ:
* [[ᱥᱨᱤᱨᱟᱢ ᱯᱚᱱᱰᱟ]]
* [[ᱵᱚᱱᱚᱡᱟ ᱢᱚᱦᱟᱱᱛᱤ]]
* [[ᱦᱮᱱᱚᱱᱛᱚ ᱫᱟᱥ]]<ref>{{cite book |last1=III |first1=Harris M. Lentz |title=Obituaries in the Performing Arts, 2010 |date=2011 |publisher=McFarland |isbn=9780786441754 |url=https://books.google.co.in/books?id=LH_GCwAAQBAJ&pg=PA92&dq=%22Bhakta+Salabega%22&hl=or&sa=X&ved=0ahUKEwilm4m508zdAhUGvo8KHfebDyUQ6AEILTAC#v=onepage&q=%22Bhakta%20Salabega%22&f=false |accessdate=21 September 2018 |language=en}}</ref>
* [[ᱯᱚᱨᱤ ᱢᱤᱥᱨᱚ]]
* [[ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ ᱢᱤᱥᱨᱚ]]
* [[ᱡᱚᱭᱤᱨᱟᱢ ᱥᱟᱢᱚᱞ]]
* [[ᱥᱟᱢᱩᱭᱮᱞ ᱥᱟᱦᱩ]] (ᱵᱟᱵᱤ)
* [[ᱥᱭᱟᱢᱚᱲᱮᱱᱫᱩ]]
* [[ᱫᱩᱠᱷᱤᱨᱟᱢ ᱥᱣᱟᱭᱤᱸ]]
* [[ᱚᱱᱤᱛᱟ ᱫᱟᱥ]]<ref>{{cite news|title=ଏହି ଅଧୁରା ସ୍ୱପ୍ନ ଛାଡି ଚାଲିଗଲେ ଅନୀତା ଦାସ|url=http://sambad.in/entertainment/anita-das-unfilled-dream-138026/|accessdate=6 June 2018|newspaper=sambad.in|date=12 May 2018}}</ref>
== ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱨ ᱨᱟᱦᱟ ==
* ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱛᱚᱞ ᱟᱨ ᱥᱮᱨᱮᱧᱻᱤᱡ: [[ᱚᱠᱷᱭᱚᱭ ᱢᱚᱦᱟᱱᱛᱤ]]
<!--*ଗୀତିକାର:
*ପ୍ରଚ୍ଛଦପଟ ଗାୟକ:-->
=== ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱧᱩᱛᱩᱢ ===
* ᱡᱟᱡᱟᱵᱚᱨᱚ ᱢᱚᱱᱚ ᱢᱳᱨᱚ ᱱᱤᱛᱤ ᱜᱚᱰᱷᱮ
* ᱦᱟᱭᱤ ᱥᱮ ᱦᱚᱨᱤᱬᱤ ᱟᱠᱷᱤ
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* {{imdb title|1399030}}
llpiom4cnujdywjg9q4pgmdx9soek3h
ᱠᱩᱲᱪᱟ.
0
8498
101592
71078
2022-08-21T12:17:33Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
ᱠᱩᱲᱪᱟ. ᱫᱚ ᱢᱤᱱᱜ ᱨᱚᱠᱚᱢᱟᱜ [[ᱩᱛᱩ]] ᱛᱤᱭᱟᱜ ᱥᱚᱵᱡᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱩᱲᱪᱟ. ᱡᱚ ᱫᱚ ᱟᱨᱟᱜ ᱜᱮ ᱵᱤᱞᱤᱜ ᱟ ᱟᱨ ᱵᱮᱨᱮᱞ ᱨᱮᱫᱚ ᱦᱟ.ᱨᱭ.ᱟᱲ ᱜᱮ ᱫᱟᱨᱮ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱦᱚᱸ ᱦᱟ.ᱨᱭᱟ.ᱲ ᱜᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱟ ।
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
9th5ad1qukelapw51kl7iukca2u4b8n
ᱡᱚᱱᱚᱱᱤ(᱑᱙᱘᱔ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ)
0
8519
101905
45281
2022-08-22T03:55:49Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = ᱡᱚᱱᱚᱱᱤ
| image =
| image size =
| alt =
| caption =
| director = [[ᱢᱚᱦᱚᱢᱢᱚᱫᱽ ᱢᱚᱦᱚᱥᱤᱱ]]
| producer =
| writer =
| screenplay =
| story =
| based on = <!-- {{based on|title of the original work|writer of the original work}} -->
| narrator =
| starring = [[ᱚᱱᱤᱛᱟ ᱫᱟᱥ]], [[ᱩᱛᱛᱚᱢ ᱢᱚᱦᱟᱱᱛᱤ]], [[ᱚᱯᱚᱨᱟᱡᱤᱛᱟ ᱢᱚᱦᱟᱱᱛᱤ]], [[ᱵᱤᱡᱚᱭ ᱢᱚᱦᱟᱱᱛᱤ]]
| music = [[ᱯᱨᱚᱯᱷᱩᱞᱞᱚ ᱠᱚᱨ]]
| cinematography = [[ᱨᱟᱡᱩ ᱢᱤᱥᱨᱚ]]
| editing =
| studio =
| distributor =
| released = ᱑᱙᱘᱔
| runtime =
| country = {{flag|ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ}}
| language = [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]]
| budget = ᱒᱕ ᱞᱟᱠᱷ ᱖᱕ ᱦᱟᱡᱟᱨ
| gross =
}}
[[ᱢᱚᱦᱚᱢᱢᱚᱫᱽ ᱢᱚᱦᱚᱥᱤᱱ]]ᱻᱟᱜ ᱰᱤᱨᱮᱠᱥᱚᱱ ᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱ [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]] ᱯᱷᱤᱞᱢ ''' ᱡᱚᱱᱚᱱᱤ ''' ''᱑᱙᱘᱔'' ᱨᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡᱽ ᱞᱮᱱᱟ ।
== ᱠᱚᱲᱟᱠᱟᱨ ᱠᱩ ==
ᱯᱷᱤᱞᱢ ‘ᱡᱚᱱᱚᱱᱤ’ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱠᱚᱲᱟᱠᱟᱨ ᱠᱚ:
* [[ᱚᱱᱤᱛᱟ ᱫᱟᱥ]]<ref>{{cite news|title=ଏହି ଅଧୁରା ସ୍ୱପ୍ନ ଛାଡି ଚାଲିଗଲେ ଅନୀତା ଦାସ|url=http://sambad.in/entertainment/anita-das-unfilled-dream-138026/|accessdate=6 June 2018|newspaper=sambad.in|date=12 May 2018}}</ref>
* [[ᱚᱯᱚᱨᱟᱡᱤᱛᱟ ᱢᱚᱦᱟᱱᱛᱤ]]
* [[ᱵᱤᱡᱚᱭ ᱢᱚᱦᱟᱱᱛᱤ]]<ref>{{cite news |title=ଷ୍ଟାଇଲ ମାଷ୍ଟର ବିଜୟ |url=http://www.odishanewsnitidin.com/files/pdf/2018-04-08/20180407050518.pdf |accessdate=30 August 2018 |work=ନିତିଦିନ |date=8 April 2018}}</ref>
* [[ᱩᱛᱛᱚᱢ ᱢᱚᱦᱟᱱᱛᱤ]]
* [[ᱡᱚᱭᱤᱨᱟᱢ ᱥᱟᱢᱚᱞ]]
* [[ᱢᱚᱦᱚᱢᱢᱚᱫᱽ ᱢᱚᱦᱚᱥᱤᱱ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
== ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* {{imdb title|1411715}}
274ctz59xb0stsfnd07cc1gydf32p01
ᱡᱚᱭᱚᱫᱮᱵᱽ (᱑᱙᱘᱗ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ)
0
8525
101882
45297
2022-08-22T02:52:38Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = ᱡᱚᱭᱚᱫᱮᱵᱽ
| image =
| image size =
| alt =
| caption =
| director = [[ᱥᱭᱟᱢᱚᱲ ᱢᱩᱠᱷᱟᱨᱡᱤ]]
| producer = [[ᱥᱚᱪᱪᱤ ᱨᱟᱣᱩᱛᱨᱟᱭ]]
| writer =
| screenplay =
| story =
| based on = <!-- {{based on|title of the original work|writer of the original work}} -->
| narrator =
| starring = [[ᱩᱛᱛᱚᱢ ᱢᱚᱦᱟᱱᱛᱤ]], [[ᱚᱱᱤᱛᱟ ᱫᱟᱥ]], [[ᱜᱳᱵᱤᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ]], [[ᱨᱟᱫᱷᱟ ᱯᱚᱱᱰᱟ]]
| music =
| cinematography =
| editing =
| studio =
| distributor =
| released = ᱑᱙᱘᱗
| runtime =
| country = {{flag|ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ}}
| language = [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]]
| budget = ᱓᱔,᱖᱐,᱐᱐᱐
| gross =
}}
[[ᱥᱭᱟᱢᱚᱲ ᱢᱩᱠᱷᱟᱨᱡᱤ]]ᱻᱟᱜ ᱰᱤᱨᱮᱠᱥᱚᱱ ᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱ [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]] ᱯᱷᱤᱞᱢ '''ᱡᱚᱭᱚᱫᱮᱵᱽ''' ᱫᱚ ''᱑᱙᱘᱖'' ᱨᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡᱽ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
== ᱠᱚᱲᱟᱠᱟᱨ ᱠᱚ ==
[[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]] ᱯᱷᱤᱞᱢ 'ᱡᱚᱭᱚᱫᱮᱵᱽ' ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱲᱟᱠᱟᱨ ᱠᱚ:
* [[ᱩᱛᱛᱚᱢ ᱢᱚᱦᱟᱱᱛᱤ]]
* [[ᱵᱷᱟᱱᱩᱢᱚᱛᱤ ᱫᱮᱵᱤ]]
* [[ᱪᱚᱠᱨᱚ ᱯᱟᱬᱤ]]
* [[ᱨᱟᱫᱷᱟ ᱯᱚᱱᱰᱟ]]
* [[ᱡᱚᱭᱤᱨᱟᱢ ᱥᱟᱢᱚᱞ]]
* [[ᱜᱩᱨᱩ ᱫᱚᱛᱛᱚ]]
* [[ᱚᱱᱤᱛᱟ ᱫᱟᱥ]]
* [[ᱥᱚᱨᱢᱤᱲᱟ]]
* [[ᱜᱳᱵᱤᱱᱫᱚ ᱛᱮᱡᱚ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* {{imdb title|1418156}}
b9l23wisqaoyi5tyj93afd61bhf1fkh
ᱡᱚᱭᱚᱫᱮᱵᱽ (᱑᱙᱖᱒ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ)
0
8526
101881
45302
2022-08-22T02:52:13Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱟᱭ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = ᱡᱚᱭᱚᱫᱮᱵᱽ
| image =
| image size =
| alt =
| caption =
| director = [[ᱵᱽᱭᱳᱢᱚᱠᱮᱥᱚ ᱛᱨᱤᱯᱟᱴᱷᱤ]]
| producer = [[ᱠᱚᱞᱭᱟᱬ ᱜᱩᱯᱛᱟ]]
| writer =
| screenplay =
| story =
| based on = <!-- {{based on|title of the original work|writer of the original work}} -->
| narrator =
| starring = [[ᱥᱟᱢᱩᱭᱮᱞ ᱥᱟᱦᱩ]] (ᱵᱟᱵᱤ), [[ᱥᱮᱯᱷᱟᱲᱤ ᱱᱟᱭᱚᱠ]], [[ᱵᱽᱭᱳᱢᱚᱠᱮᱥᱚ ᱛᱨᱤᱯᱟᱴᱷᱤ]]
| music = [[ᱵᱟᱲᱚᱠᱨᱩᱥᱱᱚ ᱫᱟᱥ]]
| cinematography =
| editing =
| studio =
| distributor =
| released = ᱓ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱖᱒
| runtime =
| country = {{flag|ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ}}
| language = [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]]
| budget =
| gross =
}}
[[ᱵᱽᱭᱳᱢᱚᱠᱮᱥᱚ ᱛᱨᱤᱯᱟᱴᱷᱤ]]ᱻᱟᱜ ᱰᱤᱨᱮᱠᱥᱚᱱ ᱛᱮ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱠᱟᱱ [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]] ᱯᱷᱤᱞᱢ '''ᱡᱚᱭᱚᱫᱮᱵᱽ''' ''᱑᱙᱖᱒'' ᱨᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡᱽ ᱞᱮᱱᱟ ।
== ᱠᱚᱲᱟᱠᱟᱨ ᱠᱚ ==
‘ᱡᱚᱭᱚᱫᱮᱵᱽ’ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱚᱲᱟᱠᱟᱨ ᱠᱚ:
* [[ᱥᱟᱢᱩᱭᱮᱞ ᱥᱟᱦᱩ]] (ᱵᱟᱵᱤ)
* [[ᱥᱮᱯᱷᱟᱲᱤ ᱱᱟᱭᱚᱠ]]
* [[ᱵᱽᱭᱳᱢᱚᱠᱮᱥᱚ ᱛᱨᱤᱯᱟᱴᱷᱤ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* {{imdb title|1402503}}
4vv4sjimz37rv7uyb7590rvxkiydxrw
ᱠᱷ (খ)
0
8547
101669
45352
2022-08-21T15:12:40Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Graphème
| nom = khokar, khô
| pleine = খ
| demie = খ্
| morte = খ্
| écriture = [[alphasyllabaire bengali]]
| alphabet = [[assamais]], [[bengali]]
| phonèmes = /{{CAPI|kʰ}}/
}}
'''ᱠᱷ''' (ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱺ খ) ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱪᱤᱠᱤ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱪᱤᱠᱤ᱾ ᱟᱨ [[ᱠᱮᱪᱮᱫ ᱟᱲᱟᱝ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱑᱗ ᱟᱱᱟᱜ ᱪᱤᱠᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱪᱤᱠᱤ ᱫᱚ ᱒᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱒᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱫᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱᱨᱮ ᱢᱟᱛᱨᱟ, ᱟᱨ ᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱪᱤᱠᱤ ᱫᱚ ᱚᱨᱫᱷᱮᱠ ᱢᱟᱛᱨᱟ,ᱟᱨ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱫᱚ ᱢᱟᱛᱨᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱠᱷ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱨᱫᱷᱮᱠ ᱢᱟᱛᱨᱟ ᱪᱤᱠᱤ᱾
==ᱵᱮᱵᱚᱦᱟᱨ==
ᱨᱟᱦᱟ ᱟᱲᱟᱝ ᱥᱟᱶ ᱠᱮᱪᱮᱫ ᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ
অ- খ
আ- খা
ইᱼ খি
ঈᱼ খী
উᱼ খু
ঊᱼ খূ
ঋᱼ খৃ
এᱼ খে
ঐᱼ খৈ
ওᱼ খো
ঔᱼ খৌ
==ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱪᱤᱠᱤ==
খ + য = খ্য
==ᱚᱞ ᱵᱩᱫᱩᱜ==
খই
খইল
খঞ্জ
খচ্চর
খটাশ
খড়
খড়ম
খড়ি
খন্ড
খন্ডন
খন্ডিত
খত
খনন
খনিজ
কলা
খনিত
খবর
খর
কাজ
খরগোশ
খরচ
খরা
খরশাণ
খলিফা
খাই
খাওয়া
খাচা
খাদ্য
খাতা
খাদ
খাদক
খানা
খানিক
খাবার
খামখেয়াল
খারিজ
খারাপ
খালি
খিচুড়ি
==ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱪᱤᱠᱤ==
খ্ + ব দেয়
Bengali Conjunct KHva.svg
খ্ + য দেয়
Bengali Conjunct KHya.svg
খ্ + র দেয়
Bengali Conjunct KHra.svg
অন্যদিকে র্ + খ দেয়
Bengali Conjunct Rkha.svg
==ᱠᱚᱢᱯᱤᱭᱩᱴᱟᱨ ᱨᱮ==
অক্ষর খ
ইউনিকোড নাম বাংলা অক্ষর খ
এনকোডিং দশমিক হেক্স
ইউনিকোড 2454 U+0996
ইউটিএফ-৮ 224 166 150 E0 A6 96
সংখ্যাসূচক অক্ষরের তথ্যসূত্র খ খ
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Category:Bengali letters]]
7p4tna4kq273ts52mukocqe0673oe7m
ᱡᱚᱥᱵᱤᱱᱫᱚᱨ ᱵᱽᱨᱟᱨ
0
8584
101847
89796
2022-08-22T01:48:56Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox musical artist
| name = ᱡᱚᱥᱵᱤᱱᱫᱚᱨ ᱵᱽᱨᱟᱨ
| background = solo_singer
| birth_name = ᱡᱚᱥᱵᱤᱱᱫᱚᱨ ᱠᱚᱣᱨ ᱵᱽᱨᱟᱨ
| birth_date =
| image = Folk queen jaswinder brar.jpg
| image_size =
| caption =
| instrument =
| genre = [[Bhangra (music)|ᱵᱷᱟᱸᱜᱽᱨᱟ]], [[Folk music of Punjab|ᱯᱷᱚᱞᱠ]], ᱯᱳᱯ, [[Religious music|ᱫᱷᱚᱨᱚᱢᱟᱱᱟᱜ]]
| occupation = ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ
| years_active = ᱑᱙᱙᱐-ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ
| url =
}}
'''ᱡᱚᱥᱵᱤᱱᱫᱚᱨ ᱵᱽᱨᱟᱨ''' ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮᱭ ᱥᱮᱨᱮᱧᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱟᱨ ᱵᱷᱟᱸᱜᱽᱰᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧᱟ ᱟᱨ 'ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱨᱟᱹᱱᱤ' ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱮᱞᱟᱝᱠᱤ ᱜᱟᱭᱱᱟᱦᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱟᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱚᱠᱷᱤᱸᱭᱟ ᱫᱤ ᱨᱟᱢᱤ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱑᱙᱙᱐ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ "ᱠᱤᱢᱛᱤ ᱪᱤᱡᱽ" ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱟᱞᱵᱚᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱮᱨᱤᱭᱚᱨ ᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾
== ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱑᱘ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ ᱨᱮ ᱜᱩᱨᱛᱮᱡᱽ ᱥᱤᱝ ᱩᱯᱯᱚᱞ ᱥᱟᱶ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱟᱶ ᱥᱩᱨ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱵᱟᱨ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱥᱟᱦᱟ ᱨᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱠᱩᱲᱤ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ᱡᱟᱦᱟᱸᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱚᱥᱚᱱᱯᱨᱤᱛ ᱠᱚᱣᱨ
᱾
== ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱟᱨ ᱢᱟᱹᱱ ==
ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱨᱮᱫᱚ, ᱩᱱᱤ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱨᱮ "ᱥᱤᱨᱳᱢᱚᱬᱤ ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱒᱐᱑᱐" ᱨᱮᱠᱚ ᱢᱟᱹᱱ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱤᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫ ᱑᱒ ᱟᱹᱱᱤᱡ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱟᱢᱮᱴᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ "ᱥᱚᱝᱜᱤᱛ ᱥᱚᱢᱨᱟᱴ" ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱶ ᱛᱮ ᱮᱴᱟᱜᱟᱜ ᱦᱚᱸᱭ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱯᱨᱚ. ᱢᱚᱦᱚᱱ ᱥᱤᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱤᱴ ᱚᱨᱤᱭᱮᱱᱴᱮᱰ ᱣᱳᱠᱞᱤᱥᱴ (ᱯᱷᱤᱢᱮᱞ) ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱤᱴᱤᱥᱤ ᱪᱟᱱᱮᱞ ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱧᱩᱢ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ "ᱢᱤᱨᱡᱟ" ᱟᱨ ᱵᱮᱥᱴ ᱚᱨᱤᱭᱮᱱᱴᱮᱰ ᱯᱷᱳᱠ ᱮᱞᱵᱚᱢ (ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ) (ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱞᱵᱚᱢ ᱜᱮᱞᱚᱱ ᱯᱭᱟᱨ ᱰᱟᱭᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ) ᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱥᱮᱨᱮᱧᱟᱹᱱᱤ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱒᱐᱐᱖ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱹᱱ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱦᱚᱸᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾
== ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ==
᱑᱙᱙᱐ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱞᱵᱚᱢ ᱠᱤᱢᱛᱤ ᱪᱤᱡᱽ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱮᱨᱤᱭᱚᱨ ᱫᱚᱭ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱨᱮᱫᱚ, ᱩᱱᱤ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱨᱮ "ᱥᱤᱨᱳᱢᱚᱬᱤ ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱒᱐᱑᱐" ᱨᱮᱠᱚ ᱢᱟᱹᱱ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱤᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫ ᱑᱒ ᱟᱹᱱᱤᱡ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱟᱢᱮᱴᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ "ᱥᱚᱝᱜᱤᱛ ᱥᱚᱢᱨᱟᱴ" ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱶ ᱛᱮ ᱮᱴᱟᱜᱟᱜ ᱦᱚᱸᱭ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱯᱨᱚ. ᱢᱚᱦᱚᱱ ᱥᱤᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱤᱴ ᱚᱨᱤᱭᱮᱱᱴᱮᱰ ᱣᱳᱠᱞᱤᱥᱴ (ᱯᱷᱤᱢᱮᱞ) ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱤᱴᱤᱥᱤ ᱪᱟᱱᱮᱞ ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱧᱩᱢ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ "ᱢᱤᱨᱡᱟ" ᱟᱨ ᱵᱮᱥᱴ ᱚᱨᱤᱭᱮᱱᱴᱮᱰ ᱯᱷᱳᱠ ᱮᱞᱵᱚᱢ (ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ) (ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱞᱵᱚᱢ ᱜᱮᱞᱚᱱ ᱯᱭᱟᱨ ᱰᱟᱭᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ) ᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱥᱮᱨᱮᱧᱟᱹᱱᱤ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱒᱐᱐᱖ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱹᱱ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱦᱚᱸᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾
ᱟᱨ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱟᱞᱵᱚᱱ ᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡᱽ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ <ref>{{cite web|url=http://www.goyalmusic.net/list15.html|title=Jaswinder Brar – Albums|author=|date=|work=|publisher=www.goyalmusic.net|accessdate=14 January 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20150403095935/http://www.goyalmusic.net/list15.html|archive-date=3 April 2015}}</ref>
ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ-
* ᱠᱤᱢᱛᱤ ᱪᱤᱡᱽ
* ᱠᱷᱩᱞᱟ ᱟᱠᱷᱟᱨᱦᱟ
* ᱨᱟᱧᱡᱷᱟ ᱡᱳᱜᱤ ᱦᱚ ᱜᱟᱭᱟ
* ᱟᱠᱷᱟᱰᱟ
*ᱤᱥᱠ ᱢᱚᱦᱟᱵᱟᱛ ᱭᱟᱨᱤ
* ᱫᱩᱡᱟ ᱟᱠᱷᱟᱰᱟ
* ᱤᱴ ᱠᱷᱨᱟᱠᱟ
* ᱜᱩᱡᱽᱫᱟ ᱟᱠᱷᱟᱰᱟ
*ᱵᱳᱞ ᱠᱟᱞᱟᱭᱦᱨᱤᱭᱟ ᱢᱳᱨᱟ
* ᱡᱷᱚᱞᱟ ᱫᱤᱞ ᱣᱟᱡᱟᱸ ᱢᱟᱨᱫᱟ
* ᱨᱚᱱᱫᱤ ᱱᱩ ᱦᱚᱨ ᱨᱟᱣᱟ ᱠᱮ
* ᱛᱮᱨᱤ ᱭᱟᱫᱽ ᱥᱟᱛᱟᱣᱮ
* ᱢᱮᱸ ᱛᱮᱨᱤ ᱡᱟᱱ ᱜᱷᱮᱨᱩᱱᱜᱤ
* ᱢᱮᱸ ᱛᱟᱱ ᱛᱮᱱᱩ ᱭᱟᱫᱽ ᱠᱟᱨᱫᱤ
* ᱜᱟᱞᱟᱱ ᱯᱭᱟᱨ ᱫᱤᱭᱟᱸ
* ᱯᱭᱟᱨ - ᱫᱤ ᱠᱚᱞᱚᱨ ᱚᱯᱷ ᱞᱳᱵᱽ (᱐᱒ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱐)
* ᱡᱮᱶᱫᱮ ᱨᱮᱦᱱ (᱒᱐᱑᱔)
* ᱛᱤᱱ ᱜᱟᱞᱟᱱ (᱒᱐᱑᱘) ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
57tggk8kd1hrkgnm1bi6jmhx075qz01
ᱠᱭᱟᱛᱷᱨᱤᱱ ᱴᱮᱨᱮᱥᱟ
0
8647
101594
45681
2022-08-21T12:20:08Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ᱠᱭᱟᱛᱷᱨᱤᱱ ᱴᱮᱨᱮᱥᱟ
| image = Catherine Tresa at the Kalakalappu 2 Press Meet.jpg
| caption = ''ᱠᱟᱞᱟᱠᱟᱞᱟᱯᱩ'' ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱨᱮᱥ ᱨᱮ ᱴᱮᱨᱮᱥᱟ
| birth_name = ᱠᱭᱟᱛᱷᱨᱤᱱ ᱴᱮᱨᱮᱥᱟ ᱮᱞᱮᱠᱡᱮᱱᱰᱚᱨ
| birth_date =
| birth_place = [[ᱫᱩᱵᱟᱭ]], ᱭᱩᱱᱟᱭᱴᱮᱰ ᱟᱨᱟᱵᱤᱠ ᱤᱢᱤᱨᱮᱴ
| othername = ᱠᱭᱟᱛᱷᱨᱤᱱᱟ
| residence = {{unbulleted list | [[ᱪᱮᱱᱱᱟᱭ]], [[ᱛᱟᱢᱤᱞ ᱱᱟᱰᱩ]], ᱥᱤᱧᱚᱛ |[[ᱦᱮᱭᱫᱽᱨᱟᱱᱟᱫᱽ]], [[ᱛᱮᱞᱟᱝᱜᱚᱱᱟ]], ᱥᱤᱧᱚᱛ |ᱫᱩᱵᱟᱭ, ᱭᱩᱱᱟᱭᱴᱮᱰ ᱟᱨᱟᱵᱤ ᱤᱢᱤᱨᱮᱴᱥ}}
| occupation = {{hlist | ᱯᱟᱯᱟᱴᱤᱭᱟᱹ | ᱢᱚᱰᱮᱞ}}
}}
'''ᱠᱭᱟᱛᱷᱨᱤᱱ ᱴᱮᱨᱮᱥᱟ ᱮᱞᱮᱠᱡᱮᱱᱰᱚᱨ''' ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ ᱯᱦᱤᱞᱢ ᱯᱟᱯᱟᱴᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱠᱷᱟᱥ ᱫᱚ ᱯᱟᱴ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱛᱟᱢᱤᱞ, ᱢᱚᱞᱭᱟᱞᱚᱢ ᱟᱨ ᱠᱚᱱᱱᱚᱲ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ ᱧᱮᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟᱭ᱾
==ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱠᱭᱟᱛᱷᱨᱤᱱᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱫᱩᱵᱟᱭ<ref name=autogenerated1>{{cite web |title=Catherine Tresa is truly multi-faceted |url=http://www.123telugu.com/mnews/catherine-tresa-is-truly-multi-faceted-hm.html |publisher=123telugu.com |accessdate=19 April 2013}}</ref> ᱨᱮ ᱢᱚᱞᱭᱟᱞᱤ ᱟᱭᱳ - ᱵᱟᱵᱟ ᱯᱷᱨᱮᱱᱠ ᱢᱟᱨᱤᱭᱚ ᱚᱞᱮᱠᱡᱮᱱᱰᱚᱨ ᱟᱨ ᱴᱮᱨᱮᱥᱟ ᱮᱞᱮᱠᱡᱮᱱᱰᱚᱨ ᱥᱟᱶ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾
ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱨᱮ ᱪᱟᱱᱟᱪ ᱑᱒ ᱜᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱥᱮᱬᱟᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱮᱭᱝᱜᱽᱞᱚᱨ<ref name=autogenerated1>{{cite web |title=Catherine Tresa is truly multi-faceted |url=http://www.123telugu.com/mnews/catherine-tresa-is-truly-multi-faceted-hm.html |publisher=123telugu.com |accessdate=19 April 2013}}</ref> ᱮ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟ᱾
ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱤᱭᱟᱱᱚ ᱵᱟᱡᱟᱣ ᱮ ᱪᱮᱫ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱟᱨ ᱥᱮᱨᱮᱧ, ᱮᱱᱮᱢ, ᱟᱭᱤᱥ ᱥᱠᱮᱴᱤᱝ ᱟᱨ ᱵᱟᱫᱽ - ᱵᱤᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱥᱮᱬᱟ ᱮᱱᱟᱭ, ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱮᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱮ ᱱᱩᱭ ᱢᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱡᱮ ᱩᱱᱤ "ᱚᱠᱟ ᱴᱟᱜ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱤᱧᱟᱹᱜ ᱢᱚᱱᱮ ᱵᱟᱝ ᱞᱟᱜᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ" ᱫᱩᱵᱟᱭ ᱨᱮ, ᱠᱭᱟᱛᱷᱨᱤᱱ ᱢᱤᱫ ᱚᱢᱤᱨᱟᱛ ᱥᱶᱚᱜᱽᱥᱮᱵᱚᱠ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱔ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱨᱮ, ᱠᱭᱟᱛᱷᱨᱤᱱ ᱫᱚ ᱯᱷᱮᱭᱥᱟᱱ ᱰᱤᱡᱟᱭᱤᱱ ᱥᱱᱟᱛᱚᱠ ᱯᱟᱹᱴᱷᱩᱣᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱥᱚᱠᱤᱭᱟ ᱢᱚᱰᱮᱞᱤᱝ ᱠᱮᱫ-ᱟᱭ᱾ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱦᱮᱡ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱚᱞᱞᱤ ᱥᱤᱞᱤᱠᱥ, ᱠᱨᱚᱱᱤᱠᱚᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱚᱰᱮᱞᱤᱝ ᱠᱮᱫ-ᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱨᱤᱠᱟᱱᱛ ᱫᱟᱛᱛᱟ ᱣᱚᱰᱮᱭᱟᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱡᱟ<ref name=autogenerated2>{{cite web |title=Riding high |url=http://www.thehindu.com/arts/cinema/article3815986.ece |publisher=The Hindu |accessdate=7 November 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120927234518/http://www.thehindu.com/arts/cinema/article3815986.ece |archive-date=27 September 2012 }}</ref>ᱠᱮᱭᱞᱮᱱᱰᱚᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱚᱸ ᱥᱩᱴᱤᱝ ᱞᱮᱫ ᱟᱭ ᱟᱨ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱛᱮᱭᱢᱯ ᱥᱚ ᱨᱮ ᱯᱨᱚᱥᱟᱫᱽ ᱵᱤᱫᱟᱯᱟ ᱥᱟᱶ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
2o47mp3phhid5dd1jeacg1qi4uy31kd
ᱠᱷᱟᱯᱨᱟ
0
8668
101747
45786
2022-08-21T17:10:20Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
ᱡᱟᱦᱟᱱ [[ᱦᱟᱥᱟ]], [[ᱫᱷᱤᱨᱤ]], [[ᱛᱟᱨ]], [[ᱠᱟᱺᱪ]] ᱮᱢᱟᱱ ᱢᱮᱴᱟᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱨᱟᱹᱯᱩᱫ ᱠᱚ ᱠᱷᱟᱯᱨᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱹᱛᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱫᱚ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱩᱢᱩᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱥᱚᱞ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱠᱟᱱᱟ, ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱥᱮ ᱞᱟᱜᱟᱛᱚᱜ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱪᱷᱟᱛ, ᱚᱛ, [[ᱵᱷᱤᱛ]] ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱮᱥᱮᱫ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
ib9ya8bpqhfujypnrp9a1l7n68inc5a
ᱠᱷᱚᱨᱟᱥᱟᱦᱟᱯᱩᱨ ᱫᱟᱨᱭᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ
0
8684
101692
45859
2022-08-21T15:50:58Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->
|official_name = ᱠᱷᱟᱨᱟᱥᱟᱦᱟᱯᱩᱨ ᱫᱟᱨᱭᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ
|settlement_type = ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ
| image_skyline =
| imagesize = 250px
| image_caption = ᱠᱷᱟᱨᱟᱥᱟᱦᱟᱯᱩᱨ ᱫᱟᱨᱭᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ
|image_map =
|mapsize = 250x200px
|map_caption = [[ଓଡ଼ିଶା]]ରେ ଅବସ୍ଥାନ
|latd = 21 |latm = 13 |lats = 15|latNS = N
|longd = 86 |longm = 50 |longs = 4 |longEW = E
|coordinates_display = yes
|coordinates_footnotes =
|pushpin_map =Orissa
|pushpin_map_caption = [[ଓଡ଼ିଶା]]ରେ ଅବସ୍ଥାନ
| named_for = ᱫᱟᱬᱟᱱ, ᱦᱟ.ᱠᱩ ᱥᱟᱵ
| seat_type =
| seat =
|subdivision_type = ᱫᱮᱥ
|subdivision_name = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]]
|subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
|subdivision_name1 = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
|subdivision_type2 = [[ଓଡ଼ିଶାର ଲୋକ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ|ᱞᱳᱠᱟ ᱥᱚᱵᱷᱟ]]
|subdivision_name2 = [[ବାଲେଶ୍ୱର (ଲୋକ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ᱵᱟᱞᱮᱥᱚᱨ]]
|subdivision_type3 =[[ଓଡ଼ିଶାର ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ]]
|subdivision_name3 =[[ସୋର, ବାଲେଶ୍ୱର|ᱥᱳᱨᱚ]]
| area_total_km2 =
| population_total =
| population_as_of =
| population_rank =
| population_density_km2 =
| population_urban =
| population_rural =
| sex_ratio =
| child_sex_ratio =
|population_blank1_title = ୬ ବର୍ଷରୁ କମ ଶିଶୁ
|population_blank1 =
| literacy_rate_total =
| literacy_male =
| literacy_female =
| temp = 27
| temp_summer = 43.1
| temp_winter = 10.6
| area_total_km2 =
| area_blank1_title =
| area_blank1_km2 =
|timezone = [[ଭାରତୀୟ ମାନକ ସମୟ|IST]] (+᱕.᱓᱐)
|postal_code_type = ᱯᱤᱱ ᱠᱳᱰ
|postal_code =
| area_code_type =
| area_code =
| registration_plate =
| website =
}}
'''ᱠᱷᱟᱨᱟᱥᱟᱦᱟᱯᱩᱨ ᱫᱟᱨᱭᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ''' ᱫᱚ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱵᱟᱞᱮᱥᱚᱨ ᱡᱤᱞᱞᱟ.]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱻᱟ ।
== ᱴᱷᱟᱶ ==
ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱞᱮᱥᱚᱨ]] ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱓᱗ ᱠ.ᱢ. ᱦᱩᱭᱩᱜᱻᱟ ।
ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱟᱨᱭᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱢᱚᱝᱜᱚᱲᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱠᱤᱞᱳ ᱢᱤᱴᱟᱨ ᱥᱟᱝᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱦᱟ.ᱠᱩ ᱥᱟᱵ ᱜᱷᱟᱴ ᱢᱮᱱᱟᱜᱻᱟ ᱾
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
tmu43okhxrq5gcil0d2wrut5oy6bfiq
ᱡᱚᱜᱽᱢᱚᱦᱟᱱ ᱠᱚᱣᱨ
0
8763
101805
80140
2022-08-22T00:46:50Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox musical artist
| name = ᱡᱚᱜᱽᱢᱚᱦᱟᱱ ᱠᱚᱣᱨ
| image =
| image_size =
| landscape = <!-- yes, if wide image, otherwise leave blank -->
| alt =
| caption =
| background = solo_singer
| birth_name = ᱡᱚᱜᱽᱢᱚᱦᱟᱱ ᱠᱚᱨ
| native_name = ᱡᱚᱜᱽᱢᱚᱦᱟᱱ ᱠᱚᱨ
| native_name_lang =
| alias = ᱢᱟᱹᱭ ᱦᱚᱦᱱᱚ
| birth_date = {{birth date|1948|04|16|df=y}}
| birth_place = [[ᱯᱟᱴᱷᱟᱱᱠᱚᱴ]] [[ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱽ, ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱯᱚᱧᱡᱚᱵᱽ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| death_date = {{death date and age|1997|12|6|1948|10|15|df=y}}
| death_place = [[ᱞᱩᱫᱷᱤᱭᱟᱱᱟ]], [[ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱽ, ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱽ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| occupation = [[ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ]], [[ᱮᱠᱴᱨᱮᱥ]], [[Teacher]], [[Comedian]]
| genre = [[Folk music of Punjab|Folk]], [[Duet]]s, Comedy
| instrument =
| years_active = <!-- YYYY–YYYY (or –present) -->
| associated_acts = {{marriage|[[K. Deep]]|2 February 1971|1997}}
| website = <!-- {{URL| example.com}} -->
}}
'''ᱡᱚᱜᱽᱢᱚᱦᱟᱱ ᱠᱚᱣᱨ''' ᱫᱚ (᱑᱖ ᱟᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱔᱘ ᱼ ᱖ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱗) ᱢᱤᱫ ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="pt">{{cite web |last= ਥੂਹੀ |first= ਹਰਦਿਆਲ |url= http://punjabitribuneonline.com/2015/03/%E0%A8%AC%E0%A8%BE%E0%A8%AA%E0%A9%82-%E0%A8%B5%E0%A9%87-%E0%A8%85%E0%A9%B1%E0%A8%A1-%E0%A8%B9%E0%A9%81%E0%A9%B0%E0%A8%A8%E0%A9%80-%E0%A8%86%E0%A8%82-%E0%A8%B5%E0%A8%BE%E0%A8%B2%E0%A9%80-%E0%A8%9C |title= ‘ਬਾਪੂ ਵੇ ਅੱਡ ਹੁੰਨੀ ਆਂ’ ਵਾਲੀ ਜਗਮੋਹਣ ਕੌਰ |publisher= [[Punjabi Tribune]] |date= 14 March 2015 |accessdate=1 May 2015}}</ref><ref name="lfm">{{cite web |url= http://www.last.fm/music/K.+Deep+&+Jagmohan+Kaur |title=K. Deep & Jagmohan Kaur |publisher=[[Last.fm]] |accessdate=1 May 2015}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ''ᱵᱟᱯᱩ ᱣᱤ ᱮᱰ ᱦᱩᱱᱱᱤ ᱮᱤᱱ'', ''ᱜᱷᱟᱨ ᱣᱟᱡᱡᱫᱟ'', ''ᱜᱷᱟᱨᱚᱞᱤ ᱣᱟᱡᱡᱲᱫᱤ'' ᱾
==ᱠᱟᱹᱢᱤ==
ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱟᱡ ᱡᱟᱶᱟᱭ, ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱮ.ᱫᱤᱯ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱱᱩᱭ ᱡᱚᱲᱤ ᱦᱚᱸ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱮᱫᱟ, ᱟᱨ ᱱᱩᱭ ᱡᱚᱲᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱳᱢᱤᱠ ᱪᱟᱨᱟᱥᱴᱚᱨ (Comic characters) ''ᱢᱟᱭ ᱢᱚᱦᱱᱚ'' ᱟᱨ ''ᱯᱚᱥᱴᱤ'' ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚ ᱟ ᱾ ''ᱯᱩᱰᱱᱟ'' ᱢᱤᱫ ᱟᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱠᱮᱡ ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ''ᱫᱟᱡᱽ'' (᱑᱙᱗᱖), ''ᱢᱩᱴᱤᱭᱟᱨ'' (᱑᱙᱗᱙) ᱟᱨ ''ᱫᱩᱥᱢᱟᱱᱤ ᱰᱤ ᱮᱜᱽ'' (᱑᱙᱙᱐) ᱨᱮ ᱫᱮᱠᱷᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟ ᱾ ᱩᱱᱤᱫᱚ ''ᱥᱩᱠᱷᱤ ᱯᱟᱨᱣᱟᱨ'' (᱑᱙᱘᱐) ᱟᱨ ''ᱫᱚ ᱡᱟᱴᱤᱭᱟᱱ'' ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱮᱫᱟ ᱾
᱑᱙᱗᱒ ᱨᱮ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱨᱮᱰᱤᱭᱚ ᱟᱨ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱡᱚᱲᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱴᱤᱣᱤ ᱨᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵᱽ ᱠᱮᱫᱟ ᱾ ᱮᱱᱮᱡ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱰᱷᱟᱹᱣ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ, ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱞᱩᱫᱷᱤᱭᱟᱱᱟ, ᱡᱚᱲᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱨᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱮᱫᱟ ᱾ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱟᱹᱨᱤ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮ, ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱢᱤᱨᱡᱟ, ᱦᱤᱨ, ᱮᱢᱟᱱ ᱥᱮᱨᱮᱧ, ᱴᱮᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱾
==ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱠᱚᱣᱨ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱑᱖ ᱟᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱔᱘ ᱨᱮ [[ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱽ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱟᱴᱷᱟᱱᱠᱚᱴ]] ᱨᱮ ᱵᱟᱵᱟ ᱜᱩᱨᱵᱚᱪᱚᱱ ᱥᱤᱝ ᱠᱚᱸᱜ ᱟᱨ ᱟᱭᱳ ᱯᱨᱚᱠᱟᱥ ᱠᱚᱣᱨ ᱠᱟᱸᱜ ᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name="pt"/> ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱟᱡ ᱟᱭᱳ ᱵᱟᱵᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱵᱩᱨ ᱢᱟᱡᱽᱨᱟ (ᱱᱤᱛ [[ᱨᱚᱯᱟᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]) ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱠᱷᱟᱞᱥᱟ ᱩᱱᱩᱥᱩᱞ ᱟᱥᱲᱟ, ᱠᱩᱨᱟᱞᱤ ᱟᱨ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱨᱭᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱥᱲᱟ, ᱠᱷᱟᱨ ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱡᱮ.ᱵᱤ.ᱴᱤ. ᱟᱨ [[ᱪᱚᱱᱰᱤᱜᱚᱰ]] ᱥᱩᱨ ᱢᱚᱬᱤ ᱢᱟᱡᱽᱨᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱪᱮᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱮᱫᱟ ᱾
ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ, ᱠᱚᱝᱣᱟᱨ ᱮᱥ. ᱢᱚᱦᱤᱱᱫᱚᱨ ᱥᱤᱝ ᱵᱮᱫᱤ ᱛᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱪᱮᱫᱚᱜ,<ref name="pt"/> ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱪᱟᱹᱠᱨᱤ ᱵᱟᱜᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱨ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵᱽ ᱠᱮᱫᱟ ᱾
ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ, ᱱᱩᱭ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱮ. ᱫᱤᱯ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱾ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱜᱩᱴ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱒ ᱯᱷᱮᱵᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱑ ᱨᱮ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱮᱱᱟ; ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱠᱚᱣᱨ ᱟᱡ ᱟᱭᱳᱼᱵᱟᱵᱟ ᱮᱦᱚᱵ ᱨᱮ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚᱥᱛᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱫᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱚ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱮᱱᱟ ᱠᱚ ᱾<ref name="pt"/> ᱡᱚᱲᱟ ᱢᱤᱫ ᱵᱤᱴᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, "ᱵᱤᱞᱤ" ᱜᱩᱨᱯᱨᱤᱛ ᱠᱚᱣᱨ ᱢᱟᱰᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
{{authority control}}
{{DEFAULTSORT:Kaur, Jagmohan}}
[[Category:Punjabi-language singers]]
[[Category:Indian female folk singers]]
[[Category:Indian folk singers]]
[[Category:20th-century Indian singers]]
[[Category:People from Rupnagar district]]
[[Category:1948 births]]
[[Category:1997 deaths]]
[[Category:20th-century Indian women singers]]
[[Category:Women musicians from Punjab, India]]
[[Category:Singers from Pune]]
{{India-singer-stub}}
o41cww5djgjag031oliucpcboim8ukq
ᱠᱷᱮᱛᱨᱤᱢᱟᱭᱚᱢ ᱚᱸᱜᱽᱵᱤ ᱛᱷᱳᱣᱨᱟᱱᱤᱥᱟᱵᱤ ᱫᱮᱵᱤ
0
8834
101781
46623
2022-08-21T17:49:33Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ== {{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ᱠᱷᱮᱛᱨᱤᱢᱟᱭᱚᱢ ᱚᱸᱜᱽᱵᱤ ᱛᱷᱳᱣᱨᱤᱥᱟᱵᱤ ᱫᱮᱵᱤ
| image =
| imagesize =
| caption =
| birth_date =᱓ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱔᱖
| birth_place = ᱥᱤᱝᱡᱟᱢᱮᱭᱤ ᱥᱟᱯᱚᱢ ᱞᱮᱭᱤᱠᱟᱭᱤ, [[ᱢᱚᱬᱤᱯᱩᱨ]], ᱥᱤᱧᱚᱛ
| death_date =
| death_place =
| restingplace =
| restingplacecoordinates =
| othername =
| occupation = Classical dancer
| yearsactive =
| known for =
| spouse = ᱪᱤᱝᱜᱟᱢᱟᱛᱷᱚᱠ ᱛᱷᱳᱠᱪᱳᱢ ᱞᱮᱭᱤᱠᱟᱭᱤ
| domesticpartner =
| children =
| parents = ᱞᱮᱭᱤᱥᱟᱝᱫᱮᱢ ᱛᱟᱢᱯᱷᱟ ᱥᱤᱝ<br />ᱞᱮᱭᱤᱥᱟᱝᱫᱮᱢ ᱚᱸᱜᱽᱵᱤ ᱤᱵᱮᱛᱳᱢᱵᱤᱢᱟᱪᱟ ᱫᱮᱵᱤ
| website =
| awards = [[ᱯᱚᱫᱽᱢᱚ ᱥᱨᱤ]]<br />[[ᱥᱮᱱᱮᱨᱮᱧ ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ]]<br />ᱢᱚᱬᱤᱯᱩᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱞᱟ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ<br />ᱱᱨᱩᱛᱭᱚ ᱨᱚᱛᱱᱚ ᱮᱣᱟᱨᱰ
}}
'''ᱠᱷᱮᱛᱨᱤᱢᱟᱭᱚᱢ ᱚᱸᱜᱽᱵᱤ ᱛᱷᱳᱣᱨᱤᱥᱟᱵᱤ ᱫᱮᱵᱤ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱠᱞᱟᱥᱤᱠᱚᱞ ᱮᱱᱮᱡᱤᱡ ᱟᱨ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱢᱚᱬᱤᱯᱩᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱠᱞᱟᱥᱤᱠᱚᱞ ᱮᱱᱮᱡ ᱨᱩᱯ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱫᱟᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ <ref name="Dancers and Musicians of India">{{cite web | url=http://www.indiaonline.in/About/Personalities/DancersandMusicians/index.html | title=Dancers and Musicians of India | publisher=India online | accessdate=February 14, 2015}}</ref><ref name="Gallery">{{cite web | url=http://www.e-pao.net/epGallery.asp?id=1&src=Arts_Dances/RasLeela/Thouranisabi2009 | title=Gallery | publisher=E Pao | date=2015 | accessdate=February 14, 2015}}</ref> ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱓ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱦᱚᱛᱮᱛ ᱯᱚᱫᱽᱢᱚ ᱥᱨᱤ, ᱯᱩᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱯᱷᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱱᱟᱜᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱛᱮᱭ ᱢᱟᱹᱱ ᱦᱟᱞᱟᱝ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱡᱤᱭᱚᱱᱤ ==
ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱓ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱔᱖ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱬᱤᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱥᱟᱺᱦᱤᱡ ᱟᱹᱛᱩ ᱥᱤᱸᱜᱽᱡᱮᱢᱩ ᱥᱚᱯᱚᱢ ᱞᱮᱭᱤᱠᱟᱭᱤ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱵᱚᱭᱚᱥ ᱨᱮ ᱢᱮᱞᱟᱝᱠᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱫᱚᱭ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱠᱟᱱᱟᱰᱟ]], ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤ, ᱞᱚᱱᱰᱚᱱ, ᱫᱩᱵᱟᱭᱤ ᱟᱨ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱦᱚᱸᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱵᱟᱨᱟᱵᱽ ᱠᱚᱨᱮᱭ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾
ᱫᱮᱵᱤ ᱢᱟᱦᱟᱨᱟᱡᱟ ᱳᱠᱚᱱᱫᱽᱨᱚᱡᱤᱛ ᱥᱤᱝ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱳᱭᱟᱞ ᱨᱚᱵᱮ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱢᱮᱴᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱢᱚᱬᱤᱯᱩᱨ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱱᱟ ᱦᱤᱥᱤᱨ ᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ ᱢᱚᱬᱤᱯᱩᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱞᱟ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱫᱚ ᱑᱙᱖᱖ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱛᱮᱠᱚ ᱥᱚᱱᱢᱟᱱ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱑᱙᱗᱐ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱥᱮᱱᱮᱨᱮᱧ ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱛᱮᱭ ᱢᱟᱹᱱ ᱦᱟᱞᱟᱝ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱑᱙᱙᱑ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱢᱚᱬᱤᱯᱩᱨ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱚᱨᱢᱟᱬ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱛᱮ ᱦᱚᱸᱭ ᱥᱚᱱᱢᱟᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱓ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱯᱚᱫᱽᱢᱚ ᱥᱨᱤ, ᱯᱩᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱯᱷᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱱᱟᱜᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱛᱮᱭ ᱥᱚᱱᱢᱟᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref name="Padma Awards">{{cite web|url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |title=Padma Awards |publisher=Padma Awards |date=2015 |accessdate=February 6, 2015|archiveurl=http://www.webcitation.org/6U68ulwpb?url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |archivedate=November 15, 2014 |df= }}</ref><ref name="Investiture ceremony">{{cite web | url=http://ooba.e-pao.org/index.php?id=10125 | title=Investiture ceremony | publisher=E Pao | date=2015 | accessdate=February 14, 2015}}</ref>
ᱛᱷᱳᱣᱨᱱᱤᱥᱚᱵᱤ ᱫᱮᱵᱤ ᱫᱚ ᱡᱚᱵᱟᱦᱚᱨᱞᱟᱞ ᱱᱮᱦᱨᱩ ᱢᱚᱬᱤᱯᱩᱨ ᱮᱱᱮᱡ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱟᱶ ᱮ ᱡᱩᱲᱟᱹᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱞᱮᱴ ᱯᱨᱳᱰᱚᱠᱥᱚᱱ ᱨᱟᱫᱷᱟ ᱥᱚᱛᱤᱭᱟᱜ ᱮ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱖ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱡᱤᱨᱟᱹᱣᱜ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱜᱩᱨᱩ ᱨᱟᱢᱫᱷᱟᱨᱤ, ᱜᱩᱨᱩᱫᱷᱚᱱ ᱟᱨ ᱯᱨᱚᱫᱷᱟᱱ ᱜᱩᱨᱩᱣᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱨᱮᱭ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱯᱚᱛᱚᱵ , ᱫᱤᱵᱟ ᱨᱟᱥ (᱒ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ - ᱑᱙᱙᱓) ᱟᱨ ᱨᱟᱥ ᱢᱟᱥᱟ ᱚᱢᱥᱩᱸᱜᱽ ᱱᱩᱝᱜᱤ ᱢᱚᱥᱚᱠ (᱒᱐᱐᱖) ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱠᱚ ᱮᱱᱟᱭᱟ, ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱢᱚᱬᱤᱯᱩᱨᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱮᱪᱮᱢᱵᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱞᱵᱚᱢ ᱮ ᱨᱮᱠᱚᱨᱰ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾
ᱠᱷᱮᱛᱨᱤᱢᱚᱭᱚᱢ ᱳᱸᱜᱽᱵᱤ ᱛᱷᱳᱨᱟᱱᱤᱥᱟᱵᱤ ᱫᱮᱵᱤ ᱫᱚ ᱪᱤᱸᱜᱚᱢᱛᱷᱚᱠ ᱛᱷᱳᱠᱪᱳᱢ ᱞᱤᱠᱟᱭᱤ ᱥᱟᱶ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱛᱤᱨᱤ ᱡᱩᱨᱤ ᱢᱚᱬᱤᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱤᱢᱯᱷᱟᱞ ᱨᱮ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* {{cite web | url=http://ooba.e-pao.org/index.php?id=10125 | title=Padma Shri Civil Investiture ceremony | publisher=E Pao | date=2015 | accessdate=14 February 2015}}
t4jxqfygnlx2xi6vonnwrkzo2mnydis
ᱠᱲᱟᱱᱛᱚ ᱚᱯᱚᱨᱟᱦᱱᱚ
0
8925
101638
46980
2022-08-21T13:37:08Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = ᱠᱟᱲᱱᱛᱚ ᱚᱯᱚᱨᱟᱦᱱᱚ
| image =
| image size =
| alt =
| caption =
| director = [[ᱢᱚᱱᱢᱳᱦᱚᱱ ᱢᱚᱦᱟᱯᱟᱛᱨᱚ]]
| producer =
| writer =
| screenplay =
| story = [[ᱢᱚᱱᱢᱳᱦᱚᱱ ᱢᱚᱦᱟᱯᱟᱛᱨᱚ]]<ref name="Saran2014">{{cite book|author=Renu Saran|title=History of Indian Cinema|url=http://books.google.com/books?id=XAT4AgAAQBAJ&pg=PT6|date=4 March 2014|publisher=Diamond Pocket Books Pvt Ltd|isbn=978-93-5083-651-4|pages=6–}}</ref>
| based on = <!-- {{based on|title of the original work|writer of the original work}} -->
| narrator =
| starring = [[ᱠᱤᱥᱳᱨ ᱫᱮᱵᱤ]], [[ᱢᱚᱫᱷᱩᱠᱚᱨ ᱜᱳᱥᱴᱷᱤ]], [[ᱠᱚᱱᱚᱠᱚ ᱯᱟᱬᱤᱜᱽᱨᱟᱦᱤ]], [[ᱥᱚᱪᱤᱫᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱨᱚᱛᱷᱚ]]
| music = [[ᱥᱟᱱᱛᱚᱱᱩ ᱢᱚᱦᱟᱯᱟᱛᱨᱚ]]
| cinematography = [[ᱨᱚᱧᱡᱤᱛ ᱫᱟᱥ]]
| editing = [[ᱥᱚᱛᱭᱮᱱᱫᱽᱨᱚ ᱢᱚᱯᱟᱱᱛᱤ]]
| studio =
| distributor =
| released = ᱑᱙᱘᱕
| runtime =
| country = {{flag|ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ}}
| language = [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]]
| budget =
| gross =
}}
[[ᱢᱚᱱᱢᱳᱦᱚᱱ ᱢᱚᱦᱟᱯᱟᱛᱨᱚ]]ᱻᱟᱜ ᱰᱤᱨᱮᱠᱥᱚᱱ ᱛᱮ ᱥᱩᱴᱤᱝ ᱞᱮᱱ [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟ.ᱨᱟᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]] ᱪᱚᱞᱚᱱ ᱪᱤᱛᱟ.ᱨ 'ᱠᱲᱟᱱᱛᱚ ᱚᱯᱚᱨᱟᱦᱱᱚ' ᱫᱚ ''᱑᱙᱘᱕'' ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡ ᱞᱮᱱᱟ ।<ref name="RajadhyakshaWillemen2014">{{cite book|author1=Ashish Rajadhyaksha|author2=Paul Willemen|title=Encyclopedia of Indian Cinema|url=http://books.google.com/books?id=rF8ABAAAQBAJ&pg=RA1-PA1890|date=10 July 2014|publisher=Taylor & Francis|isbn=978-1-135-94325-7|pages=1–}}</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱪᱚᱞᱚᱱ ᱪᱤᱛᱟ.ᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱫᱚ ᱟ.ᱛᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚᱨᱮ ᱛᱚᱠᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱚᱱᱚᱝ ᱵᱟᱝ ᱟ.ᱜᱩ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱵᱟ.ᱦᱩ ᱠᱚ ᱠᱷᱟ.ᱯᱟᱨᱤ,ᱛᱟᱯᱟᱝ ᱦᱚᱪᱚ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱟ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ।<ref>http://www.orissadiary.com/ShowOriyaColumn.asp?id=29224</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱪᱚᱞᱚᱱ ᱪᱤᱛᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜᱻᱟ ।<ref>{{cite journal |last1=ହାଲି |first1=ଦିଲୀପ |title=ଓଡ଼ିଆ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରର ଭବିଷ୍ୟତ |journal=ଉତ୍କଳ ପ୍ରସଙ୍ଗ |date=1 January 2008 |url=http://magazines.odisha.gov.in/utkalprasanga/2008/jan-2008/oriyapdf/22-24.pdf |accessdate=27 August 2018}}</ref>
== ᱠᱚᱲᱟᱠᱟᱨ ==
[[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]] ᱪᱚᱞᱚᱱ ᱪᱤᱛᱟ.ᱨ ‘ᱠᱲᱟᱱᱛᱚ ᱚᱯᱚᱨᱟᱦᱱᱚ’ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱴᱚᱨ ᱠᱚ:
* [[ᱠᱤᱥᱳᱨᱤ ᱫᱮᱵᱤ]]
* [[ᱢᱚᱫᱷᱩᱠᱚᱨ ᱜᱳᱥᱴᱷᱤ]]
* [[ᱠᱚᱱᱚᱠᱚ ᱯᱟᱬᱤᱜᱽᱨᱟᱦᱤ]]
* [[ᱥᱚᱪᱤᱫᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱨᱚᱛᱷᱚ]]<ref>[http://www.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b734d0b59 Films TV people, watch on bfi.org.uk]</ref>
== ᱢᱟᱱ ᱟᱨ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ==
* ᱵᱷᱟᱨᱛᱤᱭᱚ ᱯᱟᱱᱳᱨᱟᱢᱟ ᱨᱮ ᱧᱮᱞ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱠᱚ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱜᱻᱟ - ᱑᱙᱘᱖<ref>http://www.newindianexpress.com/states/odisha/Odia-entries-in-Indian-Panorama/2013/10/19/article1844041.ece?service=print</ref>
* ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱪᱚᱞᱚᱱ ᱪᱤᱛᱟ.ᱨ ᱟᱣᱟᱰ<ref>{{cite book|title=Manorama Year Book|url=http://books.google.com/books?id=SfptAAAAMAAJ|year=2004|publisher=Manorama Publishing House.}}</ref>
<!--==ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱨ ᱨᱟᱷᱟ==
*ᱨᱟᱦᱟ ᱜᱟᱵᱟᱱᱤᱭᱟ.:
*ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱜᱟᱵᱟᱱᱤᱭᱟ.:
*ᱯᱞᱮ ᱵᱮᱠ ᱥᱤᱝᱜᱚᱨ:
===ᱥᱮᱨᱮᱧ===
* ᱥᱮᱨᱮᱧ-᱑
* ᱥᱮᱨᱮᱧ-᱒
* ᱥᱮᱨᱮᱧ-᱓-->
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
*{{imdb title|0235519}}
nyi2g9vi8ryb8fpihbrzhx5ehv74m7y
ᱠᱩᱱᱫᱚᱱᱤᱠᱟ ᱠᱚᱯᱟᱰᱤᱭᱟ
0
8984
101586
47364
2022-08-21T12:12:41Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox writer
| name= ᱠᱩᱱᱫᱚᱱᱤᱠᱟ ᱠᱚᱯᱟᱰᱤᱭᱟ
| image=Kundanika Kapadia (July 2018).jpg
| caption = Kapadia at Nandigram Ashram, July 2018
| other_names =
| birth_date={{birth date and age|1927|1|11|df=y}}
| birth_place=[[Limbdi]], Gujarat, India
| death_date=
| death_place=
| occupation= novelist, story writer, essayist
| period=
| language = [[Gujarati language|Gujarati]]
| signature=
| awards=[[Sahitya Akademi Award for Gujarati]] (1985)
| spouse= {{married|[[Makarand Dave]]|1968|2005|end=d.}}
}}
''' ᱠᱩᱱᱫᱚᱱᱤᱠᱟ ᱠᱚᱯᱟᱰᱤᱭᱟ ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ- ᱑᱑ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱒᱗) ᱫᱚ ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴᱤ, ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ. ᱜᱟᱢᱟᱢᱤᱭᱟ., ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟ., ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟ. ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾
== ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
ᱠᱚᱯᱟᱰᱤᱠᱟ ᱫᱚ ᱑᱑ ᱡᱟᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱒᱗ ᱥᱟᱞ,ᱞᱤᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ([[:en:Limbdi]]){ᱱᱤᱛᱚᱝ ᱥᱩᱨᱮᱱᱫᱨᱚᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ,ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴ} ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱫᱚ ᱱᱚᱨᱳᱛᱛᱟᱢᱫᱟᱥ ᱠᱚᱯᱟᱰᱤᱭᱟ (Narottamdas Kapadia) ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱚᱸᱰᱮᱱ ᱜᱳᱫᱷᱨᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱟᱥᱲᱟ ᱟᱨ ᱞᱟᱯᱷᱟᱝ ᱟᱥᱲᱟ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟ.ᱛ ᱛᱟᱭᱮ ᱥᱟ.ᱛ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ ᱑᱙᱔᱒ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱭᱟᱝ "ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱪᱷᱟᱰᱚ ᱟᱱᱫᱚᱲᱚᱱ" ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱥᱚᱞᱮᱫ ᱞᱮᱱ ᱜᱮᱭᱟ ᱾᱑᱙᱔᱘ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ,ᱥᱚᱱᱮᱨ(BA) ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱫᱚ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱽᱟ.ᱨᱤ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱨᱮ ᱥᱚᱢᱚᱞᱫᱟᱥ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ,ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱚᱜᱚᱨ (Bhavnagar) ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟ.ᱛ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ,ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱵᱚᱢᱵᱮ ᱡᱮᱜᱮᱛ-ᱵᱤᱨᱫᱟ.ᱜᱟᱲ (University of Bombay) ᱛᱟ.ᱨᱤᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱟᱡᱽᱟ.ᱨᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱨᱮ ᱟ.ᱠᱤᱞᱢᱟᱱ ᱯᱚᱲᱦᱚᱱᱚᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱥᱠᱩᱞ ᱳᱯᱷ ᱤᱠᱳᱱᱳᱢᱤᱠᱥ (Mumbai School of Economics) ᱨᱮ ᱵᱷᱩᱨᱛᱤ ᱞᱮᱱᱟᱭ,ᱤᱠᱷᱟ.ᱱ ᱵᱤᱱᱤᱰ ᱨᱮ ᱵᱟᱭ ᱫᱩᱲᱩᱵ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱑᱙᱖᱘ ᱥᱟᱞ,ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱨᱮ ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴᱤ ᱚᱱᱚᱬᱦᱤᱭᱟ. ᱢᱚᱠᱚᱨᱚᱱᱫᱽ ᱫᱟᱵᱷᱮ (Makarand Dave) ᱥᱟᱶᱮ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱘᱕ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ,ᱱᱚᱫᱤᱜᱨᱟᱢ ᱟᱥᱨᱚᱢ (Nadigram Ashram) ᱵᱷᱟᱱᱠᱟᱞ ᱟ.ᱛᱩ,ᱵᱷᱟᱞᱥᱟᱫᱽ ([[:en:Valsad]]) ᱨᱮ ᱵᱮᱨᱮᱫ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱫᱤᱜᱨᱟᱢ ᱟᱥᱨᱚᱢ ᱨᱤᱱ ᱪᱮᱛᱮᱫᱤᱭᱟ. ᱠᱚᱫᱚ ᱤᱥᱟᱢᱟ (Ishama) ᱠᱚ ᱦᱚᱦᱚ ᱟᱭᱟ ᱾
== ᱠᱟ.ᱢᱤ ==
ᱟᱡᱟᱜ ᱱᱚᱱᱚᱞ ᱧᱩᱢ ᱫᱚ ᱥᱱᱮᱦᱫᱷᱚᱱ (Snehdhan) ᱾ ᱑᱙᱖᱘ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱯᱟᱨᱳᱫᱷ ᱛᱷᱟᱴᱟ ᱯᱚᱦᱮᱞᱟ (Parodh Thata Pahela),᱑᱙᱗᱒ ᱨᱮᱫᱚ ᱚᱜᱽᱱᱤᱯᱤᱯᱟᱥᱟ (Agnipipasa) ᱩᱪᱷᱟ.ᱱ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱑᱙᱘᱔ ᱥᱟᱞ,ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱥᱟᱛ ᱯᱚᱜᱚᱞᱚ ᱟᱠᱟᱥᱚᱢ {Sat Pagala Akashma (Seven Steps in the Sky)} ᱩᱪᱷᱟ.ᱱ ᱞᱮᱫᱟ,ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱛᱟᱭᱟ ᱟᱨ ᱟᱭᱢᱟ ᱦᱚᱲᱴᱷᱮᱱ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜ-ᱟᱭ ᱾
ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱯᱨᱮᱢᱱᱟ ᱟᱱᱥᱩ (Premna Ansu) ᱡᱮ-ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱨᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱟᱭ,ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱡᱚᱱᱢᱚᱵᱷᱩᱢᱤ (Janmabhoomi) ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱠᱟᱜᱚᱡ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱚᱞ ᱨᱮ ᱫᱷᱩᱨᱟ.ᱣ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱯᱨᱮᱢ ᱟᱱᱥᱩ(᱑᱙᱘᱔) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱛᱷᱚᱯᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱨᱠᱚ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱛᱷᱚᱯᱮ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ''' ᱵᱷᱟᱫᱩ ᱱᱮ ᱵᱷᱟᱫᱩ ᱥᱩᱱᱫᱚᱨ '''
(᱑᱙᱖᱘), '''ᱠᱟᱜᱟᱞᱱᱤ ᱦᱳᱫᱤ''' (᱑᱙᱗᱘), '''ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱫᱟᱭᱥᱩ ᱛᱟᱢᱟᱱᱮ ''' (᱑᱙᱘᱓), '''ᱢᱚᱱᱩᱥᱭᱚ ᱛᱷᱟᱵᱩ ''' (᱑᱙᱙᱐) ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱠᱚᱨᱮ ᱫᱚ ᱥᱮᱨᱮᱧ,ᱯᱷᱤᱞᱳᱥᱳᱯᱷᱤ,ᱱᱮᱪᱚᱨ ᱤᱫᱤᱠᱟᱛᱮᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ-ᱟ ᱾
== ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ.ᱠᱚ ==
ᱟᱡ ᱫᱚ ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴ ᱥᱟᱦᱤᱛᱭᱚ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ ᱟᱨ ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴᱤ ᱥᱟᱦᱤᱛᱭᱚ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟ.ᱱᱟᱱ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱠᱚᱭ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱪᱚᱱᱫᱨᱚ ᱛᱟᱨᱟ ᱵᱷᱨᱤᱠᱥ ᱵᱟᱫᱚᱞ (Chandra Tara Vriksh Vadal) ''' ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴᱤ ᱥᱟᱦᱤᱛᱭᱚ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ''' ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱑᱙᱘᱕ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱚᱛ ᱯᱟᱜᱚᱞᱚ ᱟᱠᱟᱥᱚᱢ (Sat Pagala Akashma) ''' ᱠᱮᱱᱫᱨᱚ ᱥᱟᱦᱤᱛᱭᱚ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ''' ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱑᱙᱘᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱫᱷᱚᱱᱡᱤ ᱠᱟᱱᱡᱤ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤ ᱥᱩᱵᱚᱨᱱᱚ ᱪᱚᱱᱫᱨᱚᱠ ([[:en:Dhanji Kanji Gandhi Suvarna Chandrak]]) ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱦᱚᱸᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
https://en.wikipedia.org/wiki/Kundanika_Kapadia
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
ov6dq1f0y61tp1r5epbxuntwgcjabzg
ᱠᱮ. ᱮᱥ. ᱪᱤᱛᱨᱟ
0
9005
101602
47394
2022-08-21T12:34:31Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox musical artist <!-- See Wikipedia:WikiProject_Musicians -->
| name = ᱠᱮ. ᱮᱥ. ᱪᱤᱛᱨᱟ
| background = solo_singer
| image = KS Chithra.jpg
| birth_name = ᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱱ ᱱᱮᱨ ᱥᱟᱱᱛᱟᱠᱩᱢᱟᱨᱤ ᱪᱤᱛᱨᱟ
| alias = [[Nightingale]] of [[South India]]<ref name="Telugu Filmnagar">{{cite web|title=Wishing "Nightingale of South India" – Chitra a Very Happy Birthday |publisher=Telugu Film Nagar|url=https://www.thetelugufilmnagar.com/2016/07/27/wishing-nightingale-of-south-india-chitra-a-very-happy-birthday/|accessdate=27 July 2016}}</ref><br /> '''[[ᱯᱤᱭᱟ ᱵᱚᱥᱚᱱᱛᱤ]]''' in [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱤᱧᱚᱛ]]<ref name="Telugu Filmnagar">{{cite web|title=Wishing "Nightingale of South India" – Chitra a Very Happy Birthday |publisher=Telugu Film Nagar|url=https://www.thetelugufilmnagar.com/2016/07/27/wishing-nightingale-of-south-india-chitra-a-very-happy-birthday/|accessdate=27 July 2016}}</ref><br /> '''Vanambadi''' in [[Kerala]]<br />'''Chinna Kuyil''' in [[ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ]]<br />'''Kannada Kogile''' in [[ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠᱚ]]<ref name="Telugu Filmnagar">{{cite web|title=Wishing "Nightingale of South India" – Chitra a Very Happy Birthday |publisher=Telugu Film Nagar|url=https://www.thetelugufilmnagar.com/2016/07/27/wishing-nightingale-of-south-india-chitra-a-very-happy-birthday/|accessdate=27 July 2016}}</ref><br />'''Sangeeta Saraswathi''' in [[ᱟᱸᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] and [[ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ]]<ref name="Telugu Filmnagar">{{cite web|title=Wishing "Nightingale of South India" – Chitra a Very Happy Birthday |publisher=Telugu Film Nagar|url=https://www.thetelugufilmnagar.com/2016/07/27/wishing-nightingale-of-south-india-chitra-a-very-happy-birthday/|accessdate=27 July 2016}}</ref>
| birth_date = {{birth date and age|df=y|1963|07|27}}
| birth_place = [[ᱛᱷᱤᱨᱩᱵᱚᱱᱚᱱᱛᱚᱯᱩᱨᱚᱢ]], [[ᱠᱮᱨᱚᱲ]], India
| genre = [[Playback singer|Playback singing]], [[Carnatic music]], [[Hindustani music]]
| occupation = ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ
| instrument = Vocals
| years_active = ᱑᱙᱗᱙–ᱱᱤᱛᱚᱜ
| label =
| website = [http://www.kschithra.com kschithra.com]
}}
'''ᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱱ ᱱᱟᱤᱨ ᱥᱟᱱᱛᱟᱠᱩᱢᱟᱨᱤ ᱪᱤᱛᱨᱟ ''', ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱫᱚ '''ᱠᱮ.ᱨᱥ.ᱪᱤᱛᱨᱟ''' ᱟᱨ ᱦᱚᱦᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱟᱭ ᱫᱚ '''ᱪᱤᱛᱨᱟ''', ᱾ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱮᱨᱟᱲᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱠᱟᱨᱱᱟᱴᱤᱠ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱨ ᱨᱩᱻ ᱚᱨᱚᱝ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱟᱢᱟᱱ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱵᱳᱨᱳ ᱚᱦᱬᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱨ ᱟᱹᱛᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱪᱚᱲᱚᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱚ ᱦᱚᱸᱭ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱼᱟ ᱾ ᱒᱕᱐᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱜᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱨᱮᱠᱳᱨᱰ<ref name="The Hindu">{{cite news|url=https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-features/tp-metroplus/chithra-in-concert-and-workshop/article8315215.ece|title= Chithra in concert and workshop |author= Article |newspaper= The Hindu|date=5 March 2016}}</ref>ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟᱲᱟᱝ ᱛᱮ ᱾ ᱢᱟᱞᱟᱭᱟᱞᱚᱢ,ᱛᱮᱞᱩᱜᱩ, ᱠᱟᱱᱟᱰᱟ,ᱛᱟᱢᱤᱞ, ᱦᱤᱸᱫᱤ, ᱵᱮᱸᱜᱚᱞᱤ, ᱳᱰᱤᱭᱟᱹ ,ᱯᱟᱱᱡᱟᱵᱤ, ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴᱤ, ᱴᱩᱞᱩ, ᱨᱟᱡᱟᱥᱛᱟᱱᱤ, ᱩᱨᱫᱷᱩ,ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱩᱛ, ᱵᱟᱰᱚᱜᱟ, ᱟᱨ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱲᱟᱝ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱢᱟᱞᱟᱭ, ᱞᱟᱴᱤᱱ, ᱟᱨᱚᱵᱤᱠ, ᱥᱤᱝᱦᱟᱲᱤᱡ, ᱤᱸᱜᱤᱞᱤᱥ, ᱯᱷᱨᱮᱱᱪ, ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟᱲᱟᱝ ᱛᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱛᱮ ᱚᱱᱠᱟ ᱫᱟᱢᱟᱱ ᱮᱱᱮᱢ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱜᱚᱝᱜᱮ <ref>{{cite web|title= India's 'first ladies': Rousing stories of 20 women who were pioneers in their field |publisher= The NEWS Minute |url=https://www.thenewsminute.com/article/indias-first-ladies-rousing-stories-20-women-who-were-pioneers-their-fields-75167|date=22 January 2018}}</ref> ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱹᱱ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱠᱮᱨᱟᱲᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱤᱨᱩᱵᱚᱱᱚᱱᱛᱚᱯᱩᱨᱚᱢ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱱ ᱱᱟᱤᱨ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱩᱱᱤᱜᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱮᱛᱮᱧ ᱜᱩᱨᱩᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱡ ᱫᱟᱹᱭ ᱠᱮ.ᱮᱥ ᱵᱤᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱩᱛᱩᱜ ᱠᱮ.ᱢᱟᱦᱮᱥ ᱦᱚᱸ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱠᱟᱨᱜᱟᱲ ᱨᱤᱱ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤᱭᱟᱹ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱟᱨᱱᱟᱴᱤᱠ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱨ ᱨᱩᱻᱚᱨᱚᱝ ᱫᱚ ᱰᱟ.ᱠᱮ.ᱳᱢᱟᱱᱟᱠᱩᱴᱴᱤ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱠᱮᱨᱟᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛᱟᱹᱨᱤ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱨ ᱨᱩᱻᱚᱨᱚᱝ ᱨᱮ ᱥᱚᱱᱮᱨ ᱮ ᱥᱟᱹᱛ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱚᱱᱟ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱮ ᱜᱮ ᱢᱟᱥᱴᱮᱨ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱚᱞᱚᱜ ᱦᱚᱸᱭ ᱥᱤᱫᱽ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱥᱟᱨᱠᱟᱨ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱚᱲᱚᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱞᱟᱥᱮᱨ ᱦᱟᱛᱟᱝ ᱥᱮᱸᱫᱽᱨᱟ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱞ ᱑᱙᱗᱘ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱘᱔<ref name="night">{{cite news|last=Nair|first=Sulekha|title=Nightingale of the south |url=http://www.expressindia.com/fe/daily/20010123/fsm21016.html|accessdate=11 December 2010|newspaper=Express India|date=23 January 2001}}</ref> ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱴᱟᱠᱟ ᱠᱟᱩᱰᱤ ᱮᱢᱟᱱ ᱜᱚᱲᱚ ᱥᱚᱯᱚᱦᱚᱫ ᱧᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱾
==ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱨ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱠᱚ==
ᱥᱟᱞ ᱑᱙᱗᱙ ᱨᱮ ᱪᱤᱛᱨᱟ ᱫᱚ ᱮᱢ.ᱜᱤ.ᱨᱟᱫᱷᱟᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱢᱟᱞᱟᱭᱟᱞᱤ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱫᱟᱣ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱴᱴᱟᱦᱟᱥᱚᱢ, ᱥᱱᱮᱦᱚᱯᱳᱨᱵᱚᱢ ᱢᱤᱛᱟ, ᱟᱨ ᱡᱱᱡᱟᱱ ᱮᱠᱟᱱᱟᱱᱩ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱛᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱲᱟᱝ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱚᱪᱚ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱠᱮ.ᱡᱮ. ᱭᱮᱥᱩᱫᱟᱥ ᱥᱟᱝ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱢᱮᱞᱟᱝᱠᱤ ᱨᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱞ ᱑᱙᱘᱖ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱠᱷᱚᱥᱚᱛᱷᱟᱝᱜᱟᱞ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ, ᱵᱟᱢᱵᱮᱭ ᱨᱟᱵᱤ ᱨᱩᱻ ᱚᱨᱚᱝ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱨᱮ ᱢᱟᱱᱡᱚᱞ ᱯᱨᱟᱥᱟᱫᱟᱵᱩᱢ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮᱜᱮ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹᱭ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱵᱟᱢᱵᱮᱭ ᱨᱟᱵᱤ ᱨᱩᱻ ᱚᱨᱚᱝ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱨᱮ ᱜᱮ ᱑᱙᱘᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱭᱤᱥᱟᱲᱤ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱨᱮ ᱤᱱᱫᱩᱯᱩᱥᱯᱚᱢ ᱪᱩᱰᱤ ᱱᱤᱞᱠᱚᱢ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱨᱮ ᱜᱮ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱟᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹᱭ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱫᱚ ᱠᱮᱨᱟᱲᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱞ ᱑᱙᱘᱖ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱳᱠᱠᱮᱛᱷᱟᱫᱷᱩᱨᱟᱛᱷᱩ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱤᱨᱟᱢ ᱠᱟᱱᱱᱩᱢᱟᱭᱤ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱩᱻ ᱚᱨᱚᱝ ᱫᱚ ᱡᱮᱨᱨᱤ ᱟᱢᱟᱞᱫᱮᱵ ᱮ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾
ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱞ ᱒᱐᱑᱗ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱛᱮ ᱪᱤᱛᱨᱟ ᱫᱚ ᱠᱮᱨᱟᱲᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱠᱟᱨᱜᱟᱲ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱛᱚᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱥ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱑᱗ ᱫᱷᱟᱣ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
mqb4jjhj3g84chadecyrh5cyjzweo0k
ᱠᱳᱢᱟᱞ ᱳᱞᱤ
0
9148
101645
48040
2022-08-21T13:43:31Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox AM
|name=ᱠᱳᱢᱟᱞ ᱳᱞᱤ
|image=Komal_oli.jpg
|assembly=Nepali National
|constituency_AM= Province No. 5
|term_start= 4 March 2018
|term_end=
|predecessor=Office established
|successor=incumbent
|birth_date=16 April
|birth_place= Dang, Province No. 5, Nepal
|party=[[Nepal Communist Party (NCP)]]
|otherparty=[[Rastriya Prajatantra Party Nepal]] <br/>[[Communist Party of Nepal (United Marxist-Leninist)]]
|occupation= folk singer, newscaster, radio personality, politician,entertainer
|nationality={{Flagicon|Nepal}}[[Nepal]]i
}}
'''ᱠᱳᱢᱚᱞ ᱳᱞᱤ''' (Nepali: कोमल ओली) (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱑᱖ ᱮᱯᱨᱤᱞ) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱵᱮᱣᱨᱟᱯᱚᱲᱦᱚᱱᱤᱭᱟᱹ , ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱟᱨ<ref name=joins/> ᱥᱟᱹᱜᱤᱧ ᱧᱮᱧᱮᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ , <ref name=hk>{{cite web|title=Komal Oli|url=https://www.hamrokalakar.com/komal-oli/|accessdate=21 April 2019}}</ref> ᱦᱚᱲ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ <ref name=joins/><ref name=withdraws/> ᱦᱚᱲ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱨᱭᱥᱤᱠᱟ, ᱨᱨᱚᱢᱚᱡᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱜᱚᱢᱠᱮᱭᱟᱹᱱᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref name=joins/> ᱟᱡᱽ ᱦᱟᱞᱮ ᱜᱮ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟᱭ , ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱥᱴ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱟᱥᱮᱢᱵᱞᱤ ᱛᱮ ᱵᱟᱪᱦᱚᱱ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref name=rep>{{cite news|title=Komal Oli worried about Dashain ticket fares|url=https://myrepublica.nagariknetwork.com/news/komal-oli-worried-about-dashain-ticket-fares/|accessdate=21 April 2019|publisher=My Republica}}</ref> ᱟᱡ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱦᱚᱸ <ref name=bio>{{cite web|title=Komal Oli Biography|url=https://nepalicelebrity.com/komal-oli-biography/|accessdate=21 April 2019}}</ref> ᱟᱡ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱫᱟ "ᱯᱳᱤᱞᱟ ᱡᱟᱱᱟ ᱯᱟᱢ" ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ,ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ ᱺᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮᱫ ᱞᱟᱝ ᱟᱺᱜᱤᱨ ᱪᱟᱞᱟᱜ-ᱟ ᱾
==ᱟᱬᱜᱟᱛ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱠᱳᱢᱚᱞ ᱑᱖ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱴᱤᱠᱟᱨᱤ, ᱫᱟᱝ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ , ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱦᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱞᱚᱞᱤᱛ ᱳᱞᱤ ᱟᱨ ᱟᱡ ᱟᱭᱳ ᱦᱟᱜ ᱧᱭᱛᱩᱢ ᱫᱤᱯᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=hk/> ᱟᱠᱚ ᱯᱩᱱ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱡ ᱜᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱬᱟ ᱦᱟᱭ ᱾ <ref name=bio/> ᱟᱡ ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱠᱩᱞ ᱟᱨ ᱰᱤᱜᱨᱤ ᱟᱠᱚ ᱚᱲᱟᱜ ᱥᱩᱨ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱮᱜᱮ ᱡᱟᱵᱟ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱦᱚᱸ ᱟᱡ ᱟᱡᱜ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱡ ᱛᱮᱜᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱ ᱾<ref name=hk/>
==ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱥᱮᱨᱮᱧ==
᱒᱐᱔᱖ ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱥᱚᱢᱵᱚᱛ ᱨᱮ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱛᱩᱞᱩᱡ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱦᱚᱲ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱨᱮ ᱟᱡ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟᱭ, ᱚᱱᱟᱨᱮ ᱟᱡ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱴᱷᱟᱶ ᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫᱟ ᱾<ref name=hk/> ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱟᱡ ᱥᱟᱶ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱞᱵᱚᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱮᱣᱛᱟ ᱠᱚ ᱮᱢᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱒᱐᱔᱙ ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱥᱚᱢᱵᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱡ ᱠᱟᱴᱷᱢᱟᱱᱰᱩᱭ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱮᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱛᱩᱞᱩᱡ ᱛᱮ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣᱤᱡ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱮᱫᱟᱭ ᱾<ref name=hk/><ref name=bio/>
==ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱟᱥᱚᱞ==
ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱥᱟᱶ ᱦᱚᱲ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱟᱡ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱫᱚ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱟᱹᱛᱩ ᱴᱚᱞᱟ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱦᱚᱲ ᱴᱷᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱫᱤᱱ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱰᱚᱡᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱟᱞᱵᱚᱢ ᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡ ᱟᱠᱟᱫ ᱛᱟᱭᱟᱭ , <ref name=bio/> ᱚᱱᱟ ᱵᱟᱫ ᱟᱦᱡ ᱫᱤᱥᱭᱣᱟᱹ ᱠᱟᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱨᱚᱢᱚᱡᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶ ᱴᱤ ᱵᱷᱤ ᱟᱨ ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱨᱮ ᱰᱚᱜᱚᱨᱤᱭᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱚᱸ ᱟᱡ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱮ ᱮᱢᱟ ᱟᱠᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=bio/>
==ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ==
ᱟᱡ ᱨᱟᱥᱴᱨᱤᱭᱚ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱤᱱᱛᱨᱚ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱡ ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱟᱹᱠᱨᱤ ᱵᱟᱹᱜᱤ ᱠᱮᱫᱟᱭ, ᱚᱱᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱫᱚ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮ ᱨᱟᱡᱽ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱟᱨ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱵᱮᱨᱮᱫ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱒᱐᱑᱗ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱟᱡ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱥᱴ ᱯᱟᱨᱴᱤ (ᱭᱩᱱᱟᱭᱴᱮᱰ ᱢᱟᱨᱠᱥᱤᱥᱴ ᱞᱮᱱᱤᱱ) ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱮᱱᱟᱭ ᱾<ref name=joins>{{cite news|title=Folk singer Komal Oli joins CPN-UML|url=http://kathmandupost.ekantipur.com/news/2017-09-25/folk-singer-komal-oli-joins-cpn-uml.html/|accessdate=21 April 2019|publisher=The Kathmandu Post}}</ref> ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱨᱮ ᱟᱡᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱵᱟᱝ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱟᱡᱨᱤᱱ ᱯᱟᱹᱨᱴᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣᱤᱡ ᱵᱤᱨᱩᱫᱷ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱹᱜᱤ ᱛᱤᱝᱜᱩ ᱦᱚᱪᱚ ᱠᱮᱭᱟᱭ ᱦᱩᱱᱟᱺ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱮ ᱟᱬᱜᱚ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱮᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱤᱱ ᱮ ᱜᱚᱲᱚ ᱟᱫᱮᱭᱟᱭ ᱾<ref name=withdraws>{{cite news|title=Komal Oli withdraws nomination|url=http://kathmandupost.ekantipur.com/news/2017-11-05/komal-oli-withdraws-nomination.html/|publisher=The Kathmandu Post|accessdate=21 April 2019}}</ref>
ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱟᱡ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱟᱥᱮᱢᱵᱞᱤ ᱨᱮ ᱨᱟᱹᱥᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱾ <ref name=rep/> ᱟᱡ ᱟᱡᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱨᱟᱠᱷᱟ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱳᱴᱟ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱵᱦᱮᱡᱟ ᱭᱮᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
sjzp7cie4yu30cyetdjfahkf4lielme
ᱠᱮ.ᱟᱨ ᱢᱤᱨᱟ
0
9171
101603
48133
2022-08-21T12:35:37Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Use dmy dates|date=September 2018}}
{{Use Indian English|date=September 2018}}
{{Infobox writer <!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] -->
| name = K. R. Meera
| image = KR Meera KLF-2016.JPG
| caption = K.R. Meera at Kerala Literature Festival 2016
| pseudonym =
| birth_date = {{birth date and age|df=yes|1970|02|19}}
| birth_place = [[Sasthamkotta]], [[Kollam|Kollam district]], [[Kerala]], India
| occupation = Novelist, [[short story writer]], [[journalist]], [[screenplay writer]], [[columnist]]
| nationality = Indian
| genre = [[Novel]], [[short story]]
| notableworks = ''Ave Maria'', ''[[Aarachaar]]''
| spouse = M. S. Dileep
| children = Shruthi Dileep
| awards = [[Kendra Sahitya Akademi Award]], [[Kerala Sahitya Akademi Award]], [[Malayalam literary awards#Odakkuzhal Award|Odakkuzhal Award]], [[Vayalar Award]]
}}
''' ᱠᱮ.ᱟᱨ ᱢᱤᱨᱟ ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ- ᱑᱙ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱐) ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ. ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟ. ᱠᱟᱱᱟᱭ,ᱟᱡ ᱫᱚ ᱢᱟᱞᱟᱭᱚᱢ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱚᱞ ᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱠᱮᱨᱚᱲ ᱯᱚᱱᱚᱛ, ᱠᱳᱞᱟᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ (Kollam district) ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱥᱛᱷᱚᱢᱠᱳᱛᱛᱟ ([[:en:Sasthamkotta]]) ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱨᱱᱟᱞᱤᱴ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱞᱟᱭᱚᱢ ᱢᱚᱱᱳᱨᱚᱢᱟ (Malayala Manorama) ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ, ᱤᱠᱷᱟ.ᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱵᱟ.ᱜᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟ. ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱚᱱ-ᱜᱚᱲᱦᱚᱱ (fiction) ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱚᱞ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱟᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱳᱨᱢᱟᱭᱩᱫᱮ ᱮᱱᱡᱟᱨᱟᱢᱵᱩ (Ormayude Njarambu) ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱛᱟᱭ ᱒᱐᱐᱒ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱩᱪᱷᱟ.ᱱ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱛᱷᱚᱯᱮ, ᱵᱟᱨᱭ ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱜᱟᱢᱟᱢ, ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱜᱤᱫᱟ.ᱨ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱚᱞ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾
᱒᱐᱐᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱷᱟ.ᱴᱚ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱟᱵᱷᱮ ᱢᱟᱨᱤᱭᱟ (Ave Maria) ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱠᱮᱨᱚᱲ ᱥᱟᱦᱤᱛᱭᱚ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ
(Kerala Sahitya Akademi Award) ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱒᱐᱑᱒ ᱥᱟᱞ, ᱟᱨᱟᱪᱟᱨ (Aarachaar) ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱫᱚ ᱢᱟᱞᱟᱞᱚᱢ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱩᱪᱷᱟ.ᱱ ᱞᱮᱜ-ᱟᱭ,ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱟᱞᱟᱭᱚᱢ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱠᱷᱚᱫ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾
== ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱟᱨ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ==
ᱢᱤᱨᱟ ᱫᱚ ᱠᱮᱨᱚᱲ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱥᱛᱷᱟᱢᱠᱳᱛᱛᱟ (Sasthamkotta) ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱨᱟᱢᱪᱚᱱᱫᱨᱚᱱ ᱯᱤᱞᱞᱟᱭᱤ (Ramachandran Pillai) ᱟᱨ ᱟᱭᱚ ᱚᱢᱨᱤᱛᱟ ᱠᱩᱢᱟᱨᱤ (Amritakumari) ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱜᱮ ᱯᱨᱳᱯᱷᱮᱥᱚᱨ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱚᱲᱦᱚᱱ ᱫᱚ ᱰᱤ.ᱵᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ, ᱥᱟᱥᱛᱷᱟᱢᱠᱳᱛᱛᱟᱢ (D.B College, Sasthamcotta) ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟ.ᱛ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱟ.ᱠᱤᱞᱢᱟᱱ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟ.ᱛ ᱫᱚ ᱨᱚᱯᱚᱲ ᱤᱝᱞᱤᱥ (Communicative English) ᱨᱮ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤᱜᱨᱟᱢ ᱨᱩᱨᱟᱞ ᱤᱱᱥᱴᱤᱪᱩᱴ (Gandhigram Rural Institute), ᱛᱟᱢᱤᱞ ᱱᱟᱰᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟ.ᱛ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱠᱳᱴᱴᱟᱭᱚᱢ (Kottayam) ᱨᱮ ᱟᱡ ᱡᱟᱶᱟᱭ ᱮᱢ.ᱮᱥ ᱫᱤᱞᱤᱯ (M.S. Dileep) ᱥᱟᱶ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱟᱡ ᱡᱟᱶᱟᱭ ᱫᱚ ᱢᱟᱞᱟᱭᱚᱞᱟ ᱢᱚᱱᱳᱨᱚᱢᱟ (Malayala Manorama) ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱠᱟᱜᱚᱡᱽ ᱨᱮ ᱡᱚᱨᱱᱟᱞᱤᱥᱴ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟ.ᱠᱤᱱ ᱨᱤᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱠᱩᱲᱤ ᱜᱤᱫᱟ.ᱨ ᱥᱨᱩᱛᱤ (Shruti) ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱟᱨ ᱨᱤᱥᱤ ᱵᱷᱟᱞᱞᱮᱭ ᱟᱥᱲᱟ (Rishi Valley School), ᱟᱱᱫᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱯᱚᱲᱦᱚᱱ ᱟᱠᱟᱟᱭ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱥᱚᱱᱮᱨ ᱚᱞᱚᱜ ᱥᱤ.ᱮᱢ.ᱮᱥ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ, ᱠᱮᱴᱴᱟᱭᱟᱢ (CMS College Kottayam), ᱠᱮᱨᱚᱲ ᱨᱮ ᱛᱚᱝᱜᱮ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾
== ᱠᱮᱨᱤᱭᱚᱨ ==
᱑᱙᱙᱓ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱠᱳᱴᱴᱟᱭᱚᱢ ᱨᱮ ᱢᱟᱞᱟᱭᱚᱞᱟ ᱢᱚᱱᱳᱨᱚᱢᱟ (Malayala Manorama) ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱠᱟᱜᱚᱡ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱨᱱᱟᱞᱤᱥᱴᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱞ-ᱛᱚᱞ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱜ-ᱟᱭ ᱾ ᱤᱠᱷᱟ.ᱱ ᱒᱐᱐᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱵᱟ.ᱜᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟ. ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱨᱮᱭ ᱫᱷᱩᱨᱟ.ᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
== ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ.ᱠᱚ ==
* ᱒᱐᱑᱓ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱠᱮᱨᱚᱲ ᱥᱟᱦᱤᱛᱭᱚ ᱮᱠᱟᱰᱢᱤ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Kerala Sahitya Akademi Award) ᱾
* ᱒᱐᱑᱓ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱳᱫᱟᱠᱠᱩᱡᱦᱟᱞ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Odakkuzhal Award) ᱾
* ᱒᱐᱑᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱵᱷᱟᱭᱟᱞᱟᱨ ᱟᱣᱟᱨᱰ
(Vayalar Award) ᱾
* ᱒᱐᱑᱕ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱠᱮᱱᱫᱨᱚ ᱥᱟᱦᱤᱛᱭᱚ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱟᱣᱟᱨᱰ
(Kendra Sahitya Akademi Award), ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱾
* ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱰᱤᱥᱠᱳ ᱯᱨᱟᱭᱤᱡᱽ ᱯᱷᱳᱨ ᱥᱟᱣᱩᱛᱷ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱞᱤᱴᱮᱨᱮᱪᱚᱨ (DSC Prize for South Asian Literature) ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱦᱚᱸᱭ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
https://en.wikipedia.org/wiki/K._R._Meera
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
qbeytxudv55yf8u9lx31sg2nqynld66
ᱡᱤᱥᱩ ᱵᱤᱨᱤᱫ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲᱚᱜ
0
9284
102085
48486
2022-08-22T11:38:45Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{short description|Christian belief that God raised Jesus after his crucifixion}}
{{Use dmy dates|date=January 2013}}<!-- use BC/AD -->
[[File:Rafael - ressureicaocristo01.jpg|thumb|''[[Resurrection of Christ (Raphael)|Resurrection of Jesus Christ]]'' (Kinnaird Resurrection) by [[Raphael]], 1502]]
{{Death of Jesus}}
{{Christianity}}
'''ᱡᱤᱥᱩ ᱵᱤᱨᱤᱫ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲᱚᱜ''' ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱤᱮᱩ ᱠᱚ ᱠᱨᱩᱥ ᱞᱮᱫᱮ ᱟᱨ ᱠᱨᱩᱥ ᱠᱷᱩᱱᱴᱤ ᱨᱮᱠᱚ ᱜᱚᱡᱽ ᱞᱮᱫᱮ, ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱚᱡ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱵᱟᱨ ᱵᱤᱨᱤᱫ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱞᱮᱱ ᱠᱚ ᱯᱟᱛᱤᱣ-ᱟ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱦᱚᱲᱠᱚ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱟᱹᱛᱤᱣᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ᱾ ᱟᱨ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱯᱟᱛᱤᱣᱟᱹᱣ ᱟᱱᱛᱚᱨ ᱨᱮ ᱜᱟᱛᱷᱟᱣ ᱴᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱯᱮ ᱫᱤᱱ ᱛᱚᱯᱟᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱵᱟᱨᱮ ᱡᱤᱭᱟᱹᱫ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱯᱚᱵᱤᱛᱨᱚ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱨᱮ ᱚᱱᱚᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
ᱱᱟᱶᱟ ᱱᱤᱭᱚᱢ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱡᱤᱥᱩ ᱠᱚ ᱠᱨᱩᱥ ᱜᱮᱫᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱵᱟᱵᱟ ᱤᱥᱥᱚᱨ ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱜᱚᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱᱮ ᱵᱤᱨᱤᱫ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱠᱮᱫᱤᱭᱟ᱾ ᱵᱤᱨᱤᱫ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱔᱐ ᱢᱟᱦᱟ ᱟᱡᱽ ᱨᱮᱱ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱤᱥᱥᱚ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱮ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱔᱐ ᱢᱟᱦᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱚᱨᱜᱚ ᱛᱮ ᱨᱟᱠᱟᱵᱽ ᱥᱮᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱯᱨᱮᱨᱤᱛ ᱯᱳᱞ, ᱮ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱡᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱠᱷᱨᱤᱥᱴᱚ ᱫᱚ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟᱯ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤ ᱛᱮ ᱟᱭᱟᱜ ᱡᱤᱣᱤᱭ ᱟᱞᱟᱭ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱛᱚᱯᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱮ ᱢᱟᱦᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱮ ᱵᱤᱨᱤᱫ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱟᱠᱟᱱᱟᱭ, (১ করিন্থীয়, ১৫:৩-৪)
ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱚ ᱡᱤᱥᱩ ᱠᱷᱨᱤᱥᱴᱚ ᱵᱤᱨᱤᱫ ᱮᱱ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱨᱮ '''ᱯᱟᱥᱠᱟ ᱯᱚᱨᱚᱵ''' ᱯᱚᱵᱤᱛᱨᱚ ᱟᱴᱷᱚᱣᱟᱨ ᱠᱚ ᱯᱚᱨᱚᱵ-ᱟ᱾ ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱥᱩᱠᱚᱞ ᱵᱟᱨ ᱢᱟᱦᱚ ᱨᱮᱠᱚ ᱠᱨᱩᱥ ᱞᱮᱫᱤᱭᱟ᱾
==ᱪᱤᱛᱨᱚᱠᱚ==
: ''For a larger gallery, please see'': [[Commons:Structured gallery of Resurrection of Christ|Resurrection gallery]]
<gallery mode="packed" heights="200px" caption="">
File:Rottenhammer Resurrection of Christ.jpg|''Resurrection of Christ'' by Hans Rottenhammer
File:Hans Memling - Resurrection - WGA15008.jpg|''Resurrection of Christ'' by [[Hans Memling]]
File:Luca Giordano - Resurrection - WGA09020.jpg|''Resurrection'' by [[Luca Giordano]]
File:Hans Multscher - Flügel-Innenseite des Wurzacher Altars (rechts unten) - Google Art Project.jpg |''Resurrection'' by Hans Multscher
File:Dieric Bouts - Resurrection - WGA02963.jpg |''Resurrection'' by Dieric Bouts
File:Marco Basaiti - Resurrection of Christ - WGA01398.jpg|''Resurrection'' by Marco Basaiti
File:Resurrection.JPG|[[Piero della Francesca]], 15th century
File:Alonso López de Herrera - The Resurrection of Christ - Google Art Project.jpg|''The Resurrection of Christ'', [[Alonso López de Herrera]]
File:Brooklyn Museum - The Resurrection (La Résurrection) - James Tissot.jpg|The Resurrection (La Résurrection) – [[James Tissot]], c. 1890, [[Brooklyn Museum]]
File:Berliner Dom - Altarraum 4 Fenster Auferstehung.jpg|Resurrection of Jesus, by [[Anton von Werner]], [[Berlin Cathedral]]
File:Der-Auferstandene 1558.jpg|[[Lucas Cranach the Younger|Lucas Cranach]], 1558
File:Fra Angelico - Resurrection of Christ and Women at the Tomb (Cell 8) - WGA00542.jpg|''Women at the empty tomb'', by [[Fra Angelico]], 1437–1446
File:Entombment of Christ (15th century, Tretyakov gallery).jpg|[[Epitaphion|''Lamentation at the Tomb'']], 15th century
</gallery>
==ᱵᱟᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Reflist}}
* {{Commons category-inline|Resurrection of Christ}}
{{-}}
{{Jesus footer}}
{{Easter}}
{{Gospel of Matthew}}
{{Gospel of Mark}}
{{Gospel of Luke}}
{{Gospel of John}}
{{Miracles of Jesus}}
{{Liturgical year of the Catholic Church}}
{{Catholic Church footer}}
{{Christianity footer}}
{{Authority control}}
{{DEFAULTSORT:Resurrection Of Jesus}}
[[Category:Resurrection of Jesus| ]]
[[Category:30s]]
[[Category:Christology]]
[[Category:Resurrection]]
[[Category:Glorious Mysteries]]
[[Category:1st century in Jerusalem]]
[[Category:1st century in religion]]
j7b0nfcscf67ckamuoa05a5hxz1gyo4
102095
102085
2022-08-22T11:48:27Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{short description|Christian belief that God raised Jesus after his crucifixion}}
{{Use dmy dates|date=January 2013}}<!-- use BC/AD -->
[[File:Rafael - ressureicaocristo01.jpg|thumb|''[[Resurrection of Christ (Raphael)|Resurrection of Jesus Christ]]'' (Kinnaird Resurrection) by [[Raphael]], 1502]]
{{Death of Jesus}}
{{Christianity}}
'''ᱡᱤᱥᱩ ᱵᱤᱨᱤᱫ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲᱚᱜ''' ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱤᱮᱩ ᱠᱚ ᱠᱨᱩᱥ ᱞᱮᱫᱮ ᱟᱨ ᱠᱨᱩᱥ ᱠᱷᱩᱱᱴᱤ ᱨᱮᱠᱚ ᱜᱚᱡᱽ ᱞᱮᱫᱮ, ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱚᱡ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱵᱟᱨ ᱵᱤᱨᱤᱫ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱞᱮᱱ ᱠᱚ ᱯᱟᱛᱤᱣ-ᱟ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱦᱚᱲᱠᱚ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱟᱹᱛᱤᱣᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ᱾ ᱟᱨ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱯᱟᱛᱤᱣᱟᱹᱣ ᱟᱱᱛᱚᱨ ᱨᱮ ᱜᱟᱛᱷᱟᱣ ᱴᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱯᱮ ᱫᱤᱱ ᱛᱚᱯᱟᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱵᱟᱨᱮ ᱡᱤᱭᱟᱹᱫ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱯᱚᱵᱤᱛᱨᱚ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱨᱮ ᱚᱱᱚᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
ᱱᱟᱶᱟ ᱱᱤᱭᱚᱢ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱡᱤᱥᱩ ᱠᱚ ᱠᱨᱩᱥ ᱜᱮᱫᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱵᱟᱵᱟ ᱤᱥᱥᱚᱨ ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱜᱚᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱᱮ ᱵᱤᱨᱤᱫ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱠᱮᱫᱤᱭᱟ᱾ ᱵᱤᱨᱤᱫ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱔᱐ ᱢᱟᱦᱟ ᱟᱡᱽ ᱨᱮᱱ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱤᱥᱥᱚ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱮ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱔᱐ ᱢᱟᱦᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱚᱨᱜᱚ ᱛᱮ ᱨᱟᱠᱟᱵᱽ ᱥᱮᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱯᱨᱮᱨᱤᱛ ᱯᱳᱞ, ᱮ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱡᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱠᱷᱨᱤᱥᱴᱚ ᱫᱚ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟᱯ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤ ᱛᱮ ᱟᱭᱟᱜ ᱡᱤᱣᱤᱭ ᱟᱞᱟᱭ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱛᱚᱯᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱮ ᱢᱟᱦᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱮ ᱵᱤᱨᱤᱫ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱟᱠᱟᱱᱟᱭ, (১ করিন্থীয়, ১৫:৩-৪)
ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱚ ᱡᱤᱥᱩ ᱠᱷᱨᱤᱥᱴᱚ ᱵᱤᱨᱤᱫ ᱮᱱ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱨᱮ '''ᱯᱟᱥᱠᱟ ᱯᱚᱨᱚᱵ''' ᱯᱚᱵᱤᱛᱨᱚ ᱟᱴᱷᱚᱣᱟᱨ ᱠᱚ ᱯᱚᱨᱚᱵ-ᱟ᱾ ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱥᱩᱠᱚᱞ ᱵᱟᱨ ᱢᱟᱦᱚ ᱨᱮᱠᱚ ᱠᱨᱩᱥ ᱞᱮᱫᱤᱭᱟ᱾
==ᱪᱤᱛᱨᱚᱠᱚ==
: ''For a larger gallery, please see'': [[Commons:Structured gallery of Resurrection of Christ|Resurrection gallery]]
<gallery mode="packed" heights="200px" caption="">
File:Rottenhammer Resurrection of Christ.jpg|''Resurrection of Christ'' by Hans Rottenhammer
File:Hans Memling - Resurrection - WGA15008.jpg|''Resurrection of Christ'' by [[Hans Memling]]
File:Luca Giordano - Resurrection - WGA09020.jpg|''Resurrection'' by [[Luca Giordano]]
File:Hans Multscher - Flügel-Innenseite des Wurzacher Altars (rechts unten) - Google Art Project.jpg |''Resurrection'' by Hans Multscher
File:Dieric Bouts - Resurrection - WGA02963.jpg |''Resurrection'' by Dieric Bouts
File:Marco Basaiti - Resurrection of Christ - WGA01398.jpg|''Resurrection'' by Marco Basaiti
File:Resurrection.JPG|[[Piero della Francesca]], 15th century
File:Alonso López de Herrera - The Resurrection of Christ - Google Art Project.jpg|''The Resurrection of Christ'', [[Alonso López de Herrera]]
File:Brooklyn Museum - The Resurrection (La Résurrection) - James Tissot.jpg|The Resurrection (La Résurrection) – [[James Tissot]], c. 1890, [[Brooklyn Museum]]
File:Berliner Dom - Altarraum 4 Fenster Auferstehung.jpg|Resurrection of Jesus, by [[Anton von Werner]], [[Berlin Cathedral]]
File:Der-Auferstandene 1558.jpg|[[Lucas Cranach the Younger|Lucas Cranach]], 1558
File:Fra Angelico - Resurrection of Christ and Women at the Tomb (Cell 8) - WGA00542.jpg|''Women at the empty tomb'', by [[Fra Angelico]], 1437–1446
File:Entombment of Christ (15th century, Tretyakov gallery).jpg|[[Epitaphion|''Lamentation at the Tomb'']], 15th century
</gallery>
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{Commons category-inline|Resurrection of Christ}}
{{-}}
{{Jesus footer}}
{{Easter}}
{{Gospel of Matthew}}
{{Gospel of Mark}}
{{Gospel of Luke}}
{{Gospel of John}}
{{Miracles of Jesus}}
{{Liturgical year of the Catholic Church}}
{{Catholic Church footer}}
{{Christianity footer}}
{{Authority control}}
{{DEFAULTSORT:Resurrection Of Jesus}}
[[Category:Resurrection of Jesus| ]]
[[Category:30s]]
[[Category:Christology]]
[[Category:Resurrection]]
[[Category:Glorious Mysteries]]
[[Category:1st century in Jerusalem]]
[[Category:1st century in religion]]
d42rgz2nynt2r1izgzn9prchm8eoq85
ᱡᱚᱭᱚᱸᱛ ᱥᱤᱝᱦᱟ
0
9297
101883
48549
2022-08-22T02:53:28Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Indian politician
| image = JayantSinha.JPG
| alt = ᱡᱚᱭᱚᱸᱛ ᱥᱤᱝᱦᱟ
| office2 = [[Ministry of Civil Aviation (India)|Minister of State for Civil Aviation]]
| primeminister2 = [[ᱱᱚᱨᱮᱱᱫᱨᱚ ᱢᱚᱫᱤ]]
| term_start2 = ᱖ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱖
| term_end2 = ᱓᱐ ᱢᱟᱭ ᱒᱐᱒᱙
| predecessor2 = [[ᱢᱚᱦᱮᱥ ᱥᱚᱨᱢᱟ]]
| successor2 =
| office1 = [[Ministry of Finance (India)|Minister of State for Finance]]
| primeminister1 = [[ᱱᱚᱨᱮᱱᱫᱨᱚ ᱢᱚᱫᱤ]]
| term_start1 = ᱔ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱔
| term_end1 = ᱕ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱒᱖
| predecessor1 =
| successor1 = [[ᱚᱨᱡᱩᱱ ᱨᱟᱢ ᱢᱮᱜᱷᱣᱟᱞ]] ᱟᱨ [[ᱥᱟᱱᱛᱚᱥ ᱜᱟᱝᱜᱣᱟᱨ]]
| constituency = [[ᱦᱟᱡᱟᱨᱤᱵᱟᱜᱽ (ᱞᱚᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ)|ᱦᱟᱡᱟᱨᱤᱵᱟᱜᱽ]]
| office = [[Member of Parliament (India)|Member of Parliament]], [[ᱞᱚᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ]]
| term_start = ᱑᱖ ᱢᱟᱭ ᱒᱐᱑᱔
| predecessor = [[ᱭᱟᱥᱣᱟᱱᱴ ᱥᱤᱝᱦᱟ]]
| residence =
| birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1963|04|21}}
| birth_place = [[ᱜᱤᱨᱤᱰᱤᱦ]], [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| alma_mater = {{nowrap| [[Indian Institute of Technology Delhi|IIT Delhi]] ([[BTech]])<br>[[University of Pennsylvania]] ([[M.S.|MS]])<br>[[Harvard Business School]] ([[MBA]]) }}
| party = [[ᱵᱷᱟᱨᱛᱤᱭᱚ ᱡᱟᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
| spouse = ᱯᱩᱱᱤᱛᱟ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱥᱤᱝᱦᱟ
| parents = [[ᱭᱟᱥᱣᱟᱱᱴ ᱥᱤᱝᱦᱟ]]<br/>ᱱᱤᱞᱤᱞᱟ ᱥᱤᱝᱦᱟ
| website = [http://www.jayantsinha.com/ Official website]
}}
'''ᱡᱚᱭᱚᱸᱛ ᱥᱤᱝᱦᱟ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱒᱑ ᱟᱯᱨᱮᱞ ᱑᱙᱖᱓) ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱝᱥᱚᱫ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱮᱢᱵᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱨᱮ ᱱᱚᱜᱚᱨᱤᱠ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱝᱦᱟ ᱢᱮᱱᱟᱭ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱨᱮ ᱯᱟᱨᱢᱟᱱᱮᱱᱴ (permanent) ᱠᱩᱢᱩᱴ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱟᱨ ᱒᱐᱑᱙ᱼ᱒᱐᱒᱐ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱞᱳᱠ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱠᱩᱢᱠᱩᱴ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱮᱵᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱤᱫ ᱤᱱᱵᱷᱮᱥᱴᱢᱮᱸᱴ (Investment) ᱯᱷᱟᱱᱰ ᱢᱮᱱᱮᱡᱚᱨ ᱟᱨ ᱢᱮᱱᱮᱡᱽᱢᱮᱸᱴ ᱠᱚᱱᱥᱟᱞᱴᱟᱱᱴ (consultant) ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* [https://india.gov.in/my-government/indian-parliament/jayant-sinha Jayant Sinha - Profile]
{{DEFAULTSORT:Sinha, Jayant}}
[[Category:16th Lok Sabha members]]
[[Category:Indian management consultants]]
[[Category:Indian Institute of Technology Delhi alumni]]
[[Category:Harvard Business School alumni]]
[[Category:University of Pennsylvania alumni]]
[[Category:1963 births]]
[[Category:Living people]]
[[Category:People from Bihar]]
[[Category:People from Hazaribagh district]]
[[Category:Lok Sabha members from Jharkhand]]
[[Category:McKinsey & Company people]]
[[Category:Bharatiya Janata Party politicians from Jharkhand]]
[[Category:Narendra Modi ministry]]
[[Category:17th Lok Sabha members]]
nhynnrobtsfmr3xjmjllytggluj7sg4
ᱠᱮᱹᱴ ᱣᱤᱱᱥᱞᱮᱹᱴ
0
9335
101639
48901
2022-08-21T13:37:55Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| honorific_suffix = {{post-nominals|country=GBR|size=100|CBE}}
| name = ᱠᱮᱹᱴ ᱣᱤᱱᱥᱞᱮᱹᱴ
| image = Kate Winslet at the 2017 Toronto International Film Festival (cropped).jpg
| caption = ᱒᱐᱑᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱴᱚᱨᱚᱱᱴᱳ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱯᱚᱨᱚᱵᱽ ᱨᱮ ᱠᱮᱹᱴ ᱣᱤᱱᱥᱞᱮᱹᱴ
| alt = A close-up shot of Kate Winslet's face in 2017
| birth_name = ᱠᱮᱹᱴ ᱮᱹᱞᱤᱡᱟᱵᱮᱛᱷ ᱣᱤᱱᱥᱞᱮᱹᱴ
| birth_date = {{birth date and age|1975|10|5|df=yes}}
| birth_place = [[Reading, Berkshire]], England
| alma mater = [[Redroofs Theatre School]]
| occupation = ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱠᱷᱮᱞᱚᱰᱤᱭᱟᱹ
| years_active = ᱑᱙᱙᱑{{ndash}}ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱛ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ
| spouse = {{unbulleted list|{{marriage|[[ᱡᱤᱢ ᱴᱷᱨᱮᱯᱞᱮᱴᱳᱱ]]|1998|2001|end=divorced}}|{{marriage|[[ᱥᱮᱢ ᱢᱮᱱᱰᱮᱥ]]|2003|2011|end=divorced}}|{{marriage|ᱮᱰᱣᱟᱨᱰ ᱟᱵᱮᱞ ᱤᱥᱢᱤᱛᱷ|2012}}}}
| children = ᱓
| works = [[List of Kate Winslet performances|Full list]]
| awards = [[List of awards and nominations received by Kate Winslet|Full list]]
}}
'''ᱠᱮᱹᱴ ᱣᱤᱱᱥᱞᱮᱹᱴ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ:᱙ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱑᱙᱗᱕) ᱫᱚ ᱤᱝᱨᱮᱡᱽ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱠᱷᱮᱞᱚᱰᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱟᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮ ᱱᱟᱱᱟ ᱦᱩᱱᱟᱹᱨ ᱪᱚᱨᱤᱛ ᱨᱮ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤᱜᱮᱭ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸ ᱞᱮᱠᱟ ᱥᱮᱱᱥ ᱮᱱᱰ ᱥᱮᱱᱥᱥᱤᱵᱤᱞᱤᱴᱤ ᱨᱮ ᱢᱟᱨᱤᱭᱟᱱ ᱰᱮᱥᱩᱰ, ᱴᱟᱭᱴᱟᱱᱤᱠ ᱨᱮ ᱨᱳᱡᱽ ᱰᱩᱭᱮᱴᱵᱩᱠᱮᱴᱚᱨ, ᱤᱴᱟᱨᱱᱟᱞ ᱥᱟᱱᱥᱟᱭᱤᱱ ᱚᱵ ᱫᱟ ᱮᱥᱯᱳᱴᱞᱮᱥ ᱢᱟᱭᱤᱱᱰ ᱨᱮ ᱠᱞᱤᱢᱮᱱᱴᱟᱭᱤᱱ ᱠᱨᱩᱡᱤᱱᱚᱥᱠᱤ, ᱞᱤᱴᱚᱞ ᱪᱤᱞᱰᱨᱮᱱ ᱨᱮ ᱥᱟᱨᱟᱦ ᱯᱤᱭᱟᱨᱥ, ᱨᱮᱵᱷᱩᱞᱚᱥᱚᱱᱟᱨᱤ ᱨᱳᱰ ᱨᱮ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱦᱩᱭᱞᱟᱨ ᱟᱨ ᱨᱤᱰᱟᱨ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ ᱮ ᱦᱟᱱᱟ ᱥᱤᱢᱤᱴᱚᱡᱽ ᱪᱚᱨᱤᱛ ᱨᱮ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ᱾
ᱣᱤᱱᱥᱞᱮᱹᱴ ᱖ ᱫᱷᱟᱣ ᱮᱠᱟᱰᱮᱹᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱢᱚᱱᱚᱱᱚᱭᱚᱱᱮ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱨᱤᱰᱟᱨ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱨᱟ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱠᱷᱮᱞᱚᱰᱤᱭᱟᱹ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱮᱠᱟᱰᱮᱹᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱤᱥᱠᱨᱤᱱ ᱮᱠᱴᱚᱨᱥ ᱜᱤᱞᱰ, ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱮᱠᱟᱰᱮᱹᱢᱤ ᱚᱵ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱮᱱᱰ ᱴᱮᱞᱤᱵᱷᱤᱥᱚᱱ ᱟᱨᱴᱥ ᱟᱨ ᱦᱚᱞᱤᱣᱰ ᱯᱷᱚᱨᱮᱱ ᱯᱨᱮᱹᱥ ᱮᱥᱳᱥᱤᱭᱮᱥᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱦᱚᱸ ᱢᱚᱱᱚᱱᱚᱭᱚᱱᱮ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱟ᱾
== ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
ᱣᱤᱱᱥᱞᱮᱹᱴ ᱫᱚ ᱡᱚᱱᱚᱲ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱨᱠᱥᱮᱭᱟᱨ ᱨᱤᱰᱤᱝ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱟᱡ ᱜᱚᱜᱚ ᱥᱮᱞᱤ ᱮᱱ ᱫᱚ ᱦᱟᱺᱰᱤ ᱵᱷᱟᱹᱴᱤ ᱨᱮᱱ ᱦᱟᱺᱰᱤ ᱮᱢᱚᱜ ᱤᱡ ᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱨᱚᱡᱟᱨ ᱡᱚᱱ ᱫᱚ ᱥᱩᱭᱢᱤᱝ ᱯᱩᱞ ᱨᱮᱱ ᱴᱷᱤᱠᱟᱫᱟᱨᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱜᱚᱜᱚ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱦᱚᱸ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱫᱚ ᱟᱭ ᱚᱵᱚᱥᱛᱷᱚ ᱫᱚ ᱩᱱᱟᱹ ᱢᱚᱡᱽ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱ ᱛᱟᱠᱩᱣᱟ᱾ ᱟᱡ ᱜᱚᱲᱚᱢ ᱦᱟᱲᱟᱢ ᱵᱩᱰᱦᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱱᱟᱴᱚᱠ ᱫᱚᱞ ᱠᱤᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱚᱸᱟ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱮ ᱠᱤᱱ ᱟᱭ ᱨᱳᱡᱽᱜᱟᱨᱮᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ᱾
ᱣᱤᱱᱥᱞᱮᱹᱴ ᱫᱚᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱢᱤᱫ ᱮᱝᱜᱽᱞᱤᱠᱟᱱ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ᱾ ᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱨᱮᱹᱰᱨᱩᱯᱷᱥ ᱛᱷᱤᱭᱮᱴᱟᱨ ᱤᱥᱠᱩᱞ ᱨᱮ ᱱᱟᱴᱚᱠ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱜ ᱮ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱜᱮ ᱴᱮᱞᱤᱵᱷᱤᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱡᱳᱜᱮ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱟ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱥᱤᱨᱤᱭᱟᱞ ᱱᱟᱴᱚᱠ ᱨᱮ᱾ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ ᱥᱩᱜᱟᱨ ᱯᱟᱯᱷᱥ᱾ ᱚᱱᱟ ᱫᱚᱭ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱚᱱᱟᱣ ᱠᱟᱫᱟ ᱴᱤᱢ ᱯᱳᱯ᱾
== ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
== ᱥᱮᱨᱮᱧ ==
ᱥᱟᱣᱤᱱᱰ ᱴᱨᱟᱠ ᱠᱨᱤᱥᱢᱟᱥ ᱠᱮᱨᱚᱞ: ᱫᱟ ᱢᱤᱵᱷᱤ ᱨᱮ ᱦᱳᱣᱟᱴ ᱤᱯᱷ ᱴᱟᱭᱴᱮᱞ ᱛᱮ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱫᱷᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱭᱨᱤᱥ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱟᱨ ᱡᱩᱠᱛᱚᱨᱟᱡᱡᱚ ᱨᱮ ᱖ ᱟᱜ ᱥᱤᱨᱤᱭᱟᱞ ᱨᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱤᱰᱤᱭᱳ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱟᱡ ᱜᱮᱭ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱵᱮᱥ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱮ ᱮᱞᱵᱟᱢ ᱨᱮ ᱦᱚᱸᱭ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
== ᱟᱭᱟᱜ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
ᱰᱟᱨᱠ ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱡᱚᱠᱷᱚᱡ ᱣᱤᱱᱥᱞᱮᱹᱴ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱠᱷᱮᱞᱚᱰᱤᱭᱟᱹ ᱤᱥᱴᱤᱯᱷᱟᱱ ᱴᱨᱤᱰ ᱟᱜ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱴᱟᱭᱴᱟᱱᱤᱠ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ ᱤᱥᱴᱤᱯᱷᱟᱱ ᱴᱨᱤᱰ ᱟᱜ ᱠᱮᱱᱥᱟᱨ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱠᱤᱪᱷᱩᱫᱤᱱ ᱯᱚᱨᱮ ᱜᱮ ᱩᱱᱤᱭ ᱵᱚᱸᱜᱟᱛᱟᱞᱟᱭᱱᱟ᱾
ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱣᱤᱱᱥᱞᱮᱹᱴ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱨᱟᱯᱷᱟᱥ ᱤᱣᱭᱮᱞ ᱟᱜ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱡᱚᱲᱟᱣᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱠᱤᱱᱛᱩ ᱠᱤᱪᱷᱩᱫᱤᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱙᱙᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱒ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱣᱤᱱᱥᱞᱮᱹᱴ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱚᱠ ᱡᱤᱢ ᱛᱷᱨᱤᱯᱚᱞᱴᱚᱱᱮ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱞᱤᱫᱤᱭᱟ᱾ ᱩᱱᱠᱤᱱᱟ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱠᱩᱲᱤ ᱜᱤᱫᱨᱟᱹᱭ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ, ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱤᱭᱟ ᱦᱟᱱᱤ ᱛᱷᱨᱤᱯᱚᱞᱴᱚᱱ᱾ ᱚᱫᱚ ᱩᱱᱠᱤᱱᱟᱜ ᱦᱚᱸ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱤᱱ ᱵᱟᱝ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾
ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱥᱮᱡ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱚᱠ ᱥᱮᱢ ᱢᱮᱱᱰᱮᱡᱽ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱱᱟᱣᱟᱛᱮ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱡᱚᱲᱟᱣᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱔ ᱢᱮ ᱠᱤᱱ ᱵᱟᱯᱞᱟᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱠᱚᱲᱟ ᱜᱤᱫᱨᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱳ ᱟᱞᱯᱷᱟ ᱣᱤᱱᱥᱞᱮᱹᱴ ᱢᱮᱱᱰᱮᱡᱽ᱾
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
hw40gzj2ke94hg47ve8louk6irp8q8y
ᱠᱷᱤᱞᱠᱷᱤᱞ ᱠᱟᱡᱤ
0
9386
101758
96903
2022-08-21T17:27:38Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
|name=ᱠᱷᱤᱞᱠᱷᱤᱞ ᱠᱟᱡᱤ
|occupation=singer, organizer
|nationality=Bangladeshi
|father=[[Kazi Sabyasachi]]
|mother=Uma Kazi
}}
'''ᱠᱷᱤᱞᱠᱷᱤᱞ ᱠᱟᱡᱤ'''ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱟᱭᱚ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱞᱯᱤ ᱟᱨ ᱥᱝᱜᱷᱚᱴᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟᱭᱮ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱠᱚᱵᱤ [[ᱠᱟᱡᱤ ᱱᱚᱡᱨᱩᱞ ᱤᱥᱞᱟᱢ]] ᱨᱮᱱ ᱜᱚᱲᱚᱢ ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ [[ᱱᱚᱡᱨᱩᱞ ᱤᱱᱥᱴᱤᱴᱤᱩᱴ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱑᱓ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱚᱡᱨᱩᱞ ᱯᱚᱫᱚᱠ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱱᱚᱡᱨᱩᱞ ᱤᱱᱥᱴᱤᱴᱤᱩᱴ ᱨᱮᱱ trusty ᱜᱟᱣᱛᱟ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟᱣᱮ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱟᱡᱤᱡ ᱜᱚᱲᱚᱢ ᱵᱟ ᱟ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱜᱚᱵᱮᱥᱚᱱᱟ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Reflist}}
{{Kazi Nazrul Islam}}
{{Authority control}}
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
{{DEFAULTSORT:Kazi, Khilkhil}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:Living people]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Bangladeshi female singers]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Place of birth missing (living people)]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Kazi Nazrul Islam]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Year of birth missing (living people)]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:AWB]]
{{Bangladesh-singer-stub}}
o18akcvz7jt24lqugt4p2iso12l4sul
ᱠᱳᱱᱟᱞ
0
9411
101664
49437
2022-08-21T15:07:58Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
'''ᱠᱳᱱᱟᱞ'''ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱞᱯᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ᱩᱱᱤ ᱒᱐᱐᱙ ᱨᱮ ᱨᱤᱭᱮᱞᱤᱴᱤ ᱥᱳ [[ᱪᱮᱱᱮᱞ ᱟᱤ]] ᱥᱮᱨᱟ ᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾<ref>{{Cite news|url=https://www.thedailystar.net/news-detail-119238/|title=Konal wins “Channel i Shera Kontho 2009”|date=2009-12-25|work=The Daily Star|access-date=2018-09-23|language=en}}</ref>
==ᱚᱞᱚᱜ==
ᱟᱡᱤᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱟ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱨᱚᱱ ᱛᱮ ᱩᱱᱤ [[ᱠᱩᱭᱮᱛ]] ᱨᱮ ᱞᱟᱴᱩ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱠᱩᱭᱮᱛ ᱤᱭᱩᱱᱟᱤᱴᱮᱰ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱤᱥᱠᱩᱞ ᱠᱷᱚᱱ s.s.c ᱚ h.s.c ᱯᱟᱥ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱛᱟᱨᱯᱚᱨ Amirica University of London ᱨᱮ ᱵᱤ ᱵᱤ ᱮ ᱨᱮ ᱵᱷᱚᱨᱛᱤ ᱞᱮᱱᱟ᱾
ᱩᱱᱤ [[ᱦᱩᱢᱟᱭᱩᱱ ᱟᱦᱚᱢᱮᱫ]] ᱞᱟᱜᱤᱛ ᱛᱮ "ᱚᱱᱚᱱ ᱦᱩᱢᱟᱭᱩᱱ" ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱗ ᱨᱮ ᱵᱚᱱᱫᱷᱩ ᱫᱤᱵᱚᱥ ᱨᱮ ᱪᱤᱨᱠᱩᱴ ᱵᱮᱱᱰ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾<ref name=l>{{cite web|url=http://m.banglanews24.com/entertainment/news/bd/591790.details|title=Konal, Sporshia and Chirkutt makes a friendship day special song|website=M.banglanews24.com|accessdate=15 January 2018}}</ref> ᱒᱐᱑᱒ ᱨᱮ ᱒᱒ October ᱛᱟᱱᱵᱷᱤᱨ ᱛᱟᱨᱮᱠ ᱟ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱱᱟ "ᱢᱟ ᱛᱳᱢᱟᱨ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱠᱳᱛᱷᱟᱭ" ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮ ᱨᱮᱠᱚᱰ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾<ref name=k>{{cite web|url=http://www.abnews24.com/2017/10/22/106616/%E0%A6%A8%E0%A6%A4%E0%A7%81%E0%A6%A8-%E0%A6%97%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%87-%E0%A6%95%E0%A6%A3%E0%A7%8D%E0%A6%A0-%E0%A6%A6%E0%A6%BF%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%A8-%E0%A6%95%E0%A7%8B%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%B2|title=Konal playbacks for Tanvir Tareq|website=Abnews24.com|accessdate=15 January 2018}}</ref>
==ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
᱒᱑ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱗ ᱨᱮ [[ᱯᱚᱨᱚᱛᱷᱚᱢ ᱟᱞᱳ]] ᱨᱮᱱ ᱰᱚᱜᱚᱨᱤᱭᱟᱹ ''ᱢᱚᱱᱡᱩᱨ ᱠᱟᱫᱮᱨ ᱡᱤᱭᱟ'' ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱞᱮᱱᱟᱭ᱾<ref name=j>{{cite web|url=http://www.clickittefaq.com/singer-konal-gets-married/|title=Singer Konal gets married|website=Clickittefaq.com|accessdate=15 January 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180117011848/http://www.clickittefaq.com/singer-konal-gets-married/|archive-date=17 January 2018}}</ref>
==ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱤᱠᱟ==
#ᱟᱯᱚᱱ ᱢᱟᱱᱩᱥ
#ᱵᱷᱟᱞᱚᱵᱟᱥᱟᱯᱩᱨ
#[[ᱨᱟᱡᱱᱤᱛᱤ]]
#ᱢᱚᱱᱮᱨ ᱨᱟᱡᱟ
#ᱢᱮᱜᱷᱚᱠᱱᱽᱱᱟ
==ᱯᱩᱨᱩᱥᱠᱟᱨ==
᱒᱐᱑᱙ ᱨᱮ ᱢᱮᱜᱷᱚᱠᱱᱽᱱᱟ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ ᱟᱭᱚ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱞᱯᱤ ᱦᱤᱥᱟᱵ ᱛᱮ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱪᱚᱞᱚᱪᱤᱛᱽᱨᱚ ᱯᱩᱨᱩᱥᱠᱟᱨ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
l5s85ku8r2by3isxn92pl7qhmxiosyj
ᱡᱟᱠᱤᱭᱟ ᱥᱩᱞᱛᱟᱱᱟ ᱠᱚᱨᱱᱤᱭᱟ
0
9479
101942
49580
2022-08-22T04:53:07Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱟᱠᱤᱭᱟ ᱥᱩᱞᱛᱟᱱᱟ ᱠᱚᱨᱱᱤᱭᱟ'''[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱞᱯᱤ᱾ ᱩᱱᱤ ᱒᱐᱑᱒ ᱨᱮ [[ᱪᱮᱱᱮᱞ ᱟᱤ]] ᱯᱟᱣᱭᱟᱨ ᱵᱷᱚᱭᱮᱥ ᱨᱮ ᱨᱟᱱᱟᱨᱥ ᱟᱯᱮ ᱠᱟᱱᱟᱭᱮ ᱾
==ᱥᱤᱥᱩ ᱚᱠᱛᱚ ᱚ ᱚᱞᱚᱜ==
ᱡᱟᱠᱤᱭᱟ ᱥᱩᱞᱛᱟᱱᱟ ᱠᱚᱨᱱᱤᱭᱟ ᱑᱙᱘᱙ ᱨᱮ ᱗ ᱢᱮ ᱢᱟᱜᱩᱨᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱡᱤᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱟ ᱚᱲᱟᱜ [[ᱡᱷᱤᱱᱟᱤᱫᱚᱦᱚ]] ᱾ ᱟᱡᱤᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱟᱵᱩ ᱵᱚᱠᱚᱨ ᱟᱨ ᱟᱡᱤᱡ ᱟᱭᱚ ᱥᱮᱞᱤᱱᱟ ᱟᱠᱛᱟᱨ᱾ ᱟᱡᱤᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱟ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱨᱚᱱ ᱛᱮ ᱰᱷᱟᱠᱟ ᱨᱮ ᱞᱟᱴᱩ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ s.s.c [[B.A.F shahin college]] h.s.c ᱟᱤᱰᱤᱭᱟᱞ ᱠᱢᱟᱨᱚᱥ ᱠᱞᱮᱡ ᱾ᱵᱤ ᱵᱤ ᱮ [[eastern University]]
==ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱡᱤᱭᱚᱱᱤ==
ᱟᱡᱤᱡ ᱟᱭᱚ ᱴᱷᱮᱱ ᱮᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱪᱮᱫ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱴᱤᱴᱩ ᱥᱤᱦᱟᱵ ᱴᱷᱮᱱ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱪᱮᱫ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱟᱨᱦᱚ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟ.ᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱪᱮᱫ ᱞᱟᱜᱤᱛ ᱛᱮ [[ᱪᱷᱟᱭᱟᱱᱚᱴ]] ᱨᱮ ᱵᱷᱚᱨᱛᱤ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱨᱯᱚᱨᱮ ᱣᱥᱛᱟᱫ ᱥᱚᱱᱡᱤᱵ ᱫᱮᱨ ᱴᱷᱮᱱ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱪᱮᱫ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱟᱭᱢᱟ ᱮᱥᱴᱮᱡ ᱨᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱛᱟᱨᱯᱚᱨᱮ [[ᱪᱮᱱᱮᱞ ᱱᱟᱤᱱ]] ᱮ ᱯᱟᱣᱭᱟᱨ ᱵᱷᱚᱭᱮᱥ ᱒᱐᱑᱒ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾ [[ᱟᱥᱤᱯᱷᱚ ᱟᱠᱚᱵᱚᱨ]] [[ᱟᱨᱯᱷᱤᱱ ᱨᱩᱢᱤ]] [[ᱵᱮᱞᱟᱞ ᱠᱷᱟᱱ]] ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱑᱕ ᱴᱤ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
==ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱚ==
#ᱯᱟᱣᱭᱟᱨ ᱮᱥᱴᱳᱨ
#ᱛᱳᱢᱟᱨ ᱦᱟᱥᱩ
#ᱮᱠᱵᱟᱨ ᱪᱷᱩᱭᱮ ᱡᱟ ᱨᱤᱫᱭ
#ᱠᱤ ᱠᱨᱮ ᱛᱳᱠᱮ ᱵᱩᱡᱟᱤ
#ᱮᱠᱳᱢᱮᱞᱳ ᱡᱤᱭᱚᱱ
#ᱢᱮᱜᱷᱚ ᱵᱚᱞᱚᱪᱷᱤ
#ᱡᱚᱛᱚ ᱵᱷᱟᱞᱵᱟᱥᱤ
#ᱛᱩᱤ ᱥᱮ ᱵᱷᱟᱠᱳ ᱛᱷᱟᱠ
#ᱛᱳᱢᱟᱭ
#ᱛᱟᱨᱟᱭ ᱛᱟᱨᱟᱭ
#ᱢᱚᱱ ᱠᱷᱟᱨᱟᱯᱮᱨ ᱫᱤᱱ
#ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ
#ᱦᱤᱨᱳ
#ᱞᱟᱜ ᱵᱷᱮᱞᱠᱤ
ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱨᱮᱧ
#ᱨᱟᱝᱜᱟ ᱢᱚᱱ
#[[ᱫᱤ ᱮᱥᱴᱚᱨᱤ ᱚᱵ ᱥᱟᱢᱟᱨ]]
# [[ᱯᱩᱲᱮ ᱡᱟᱭ ᱢᱚᱱ]]
# [[ᱨᱟᱱ ᱟᱩᱴ]]
==ᱯᱩᱨᱩᱥᱠᱟᱨ==
#ᱯᱟᱣᱭᱟᱨ ᱵᱷᱚᱭᱮᱥ
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
l0hi4qym2972168ds2ffwgc47fkkfd9
ᱠᱷᱟᱲᱟᱝ ᱜᱟᱰᱟ
0
9561
101750
74901
2022-08-21T17:12:40Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox river
| name = ᱠᱷᱟᱲᱟᱝ ᱜᱟᱰᱟ
| name_native =
| name_native_lang =
| name_other =
| name_etymology =
<!---------------------- IMAGE & MAP -->
| image =
| image_size =
| image_caption =
| map =
| map_size =
| map_caption =
| pushpin_map =
| pushpin_map_size =
| pushpin_map_caption=
<!---------------------- LOCATION -->
| subdivision_type1 = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type2 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]], [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type3 =
| subdivision_name3 =
| subdivision_type4 =
| subdivision_name4 =
| subdivision_type5 =
| subdivision_name5 =
<!---------------------- PHYSICAL CHARACTERISTICS -->
| length =
| width_min =
| width_avg =
| width_max =
| depth_min =
| depth_avg =
| depth_max =
| discharge1_location=
| discharge1_min =
| discharge1_avg =
| discharge1_max =
<!---------------------- BASIN FEATURES -->
| source1 =
| source1_location = ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱢᱟᱥᱤᱯᱷ, [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| source1_coordinates= {{coord|22|4|N|86|23|E|display=inline}}
| source1_elevation = {{convert|928|m|abbr=on}}
| mouth =
| mouth_location = [[ᱥᱚᱵᱚᱨᱱᱟᱠᱟ ᱜᱟᱰᱟ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| mouth_coordinates = {{coord|22|50|15|N|86|9|37|E|display=inline,title}}
| mouth_elevation = {{convert|134|m|abbr=on}}
| progression =
| river_system =
| basin_size =
| tributaries_left =
| tributaries_right =
| custom_label =
| custom_data =
| extra =
}}
ᱱᱚᱣᱟ '''ᱠᱷᱟᱲᱟᱝ ᱜᱟᱰᱟ''' ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱥᱚᱵᱚᱨᱱᱟᱠᱟ ᱜᱟᱰᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱜᱚᱲᱚ ᱤᱡ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱫᱤᱛᱯᱩᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱞᱤᱸᱡᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱱᱚᱣᱟ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱡᱤᱞᱞᱟᱹ]] ᱨᱮ, ᱫᱚᱨᱵᱟᱨᱢᱮᱞᱟ ᱯᱚᱨᱵᱟᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱰᱷᱚᱞᱟᱱ (slope) ᱟᱨ ᱛᱩᱸᱜᱽᱨᱩ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱪᱮ ᱫᱷᱚᱞᱟᱱ (slope) ᱨᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾<ref name="NF-45-6">[http://www.lib.utexas.edu/maps/ams/india/nf-45-06.jpg Jamshedpur quadrandle], NF-45-6, October 1959, India and Pakistan 1:250,000, Series U502, U.S. Army Map Service</ref> ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱢᱟᱥᱤᱯᱷ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱾<ref>"Himalaya and Ganges Plain" Plate 30 ''The Times Comprehensive Atlas of the World'' (2008 edition) Times Books, London, {{ISBN|978-0-00-723670-1}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ [[ᱨᱟᱭᱨᱚᱝᱯᱩᱨ]] ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱞᱤᱸᱡᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ [[ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱫ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱟ ᱾<ref name="Karan-236">Karan, Pradyumna P. (July 1953) "Economic Regions of Chota Nagpur, Bihar, India" ''Economic Geography'' '''29(3)''': pp. 216-250, page 236</ref> ᱟᱨ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱥᱟᱢᱟᱝ, ᱠᱚᱧᱮ ᱯᱟᱪᱮ [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]] ᱨᱮ ᱥᱚᱵᱚᱨᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱚᱲᱚ ᱤᱡ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮ ᱞᱮᱝᱜᱟ ᱥᱮᱫ ᱠᱷᱟᱲᱟᱝ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ; ᱠᱟᱸᱫᱽᱨᱤᱭᱟ, ᱱᱩᱥᱟ ᱟᱨ ᱵᱚᱨᱦᱟᱭ ᱡᱚᱡᱚᱢ ᱥᱮᱫ ; ᱟᱨ ᱞᱮᱝᱜᱟ ᱥᱮᱫ ᱠᱚᱨᱚᱧᱡᱤᱭᱟᱹ ᱾<ref name="NF-45-6"/> ᱠᱚᱨᱚᱧᱡᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱡᱟᱸᱠᱥᱚᱱ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱙ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱖ ᱢᱤᱞ) ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ, ᱠᱷᱟᱲᱟᱝ ᱜᱟᱰᱟ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱟᱨ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟ ᱾ <ref name="NF-45-6"/>ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱩᱭ ᱜᱚᱲᱚ ᱤᱡ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮ ᱞᱮᱝᱜᱟ ᱥᱮᱫ ᱴᱚᱨᱚ ᱟᱨ ᱤᱞᱤ ᱜᱮᱭᱨᱟ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="NF-45-6"/> ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱢᱩᱬ ᱜᱚᱲᱚ ᱤᱡ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ, <ref name="Karan-248">Karan, Pradyumna P. (July 1953) "Economic Regions of Chota Nagpur, Bihar, India" ''Economic Geography'' '''29(3'''): pp. 216-250, page 248</ref> ᱞᱮᱝᱜᱟ ᱥᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱚᱞᱚ ᱠᱟᱛᱮ, ᱑᱗ ᱠᱤᱞᱟᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱑ ᱢᱤᱞ), ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱞᱤᱸᱡᱤᱱᱟ, ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱢᱚᱪᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱛᱮ ᱾ <ref name="NF-45-6"/>
ᱠᱮᱡ ᱠᱷᱟᱲᱟᱝ ᱜᱷᱟᱴᱤ ᱚᱥᱟᱨ ᱜᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱦᱩᱲᱩ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱤᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name="Karan-248" /> ᱢᱮᱬᱦᱮᱫ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱫᱟᱱ ᱠᱷᱟᱲᱟᱝ ᱜᱟᱵᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱬᱫᱟᱦ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱚ, ᱟᱨ ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱴᱤᱞ ᱯᱞᱟᱸᱴ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ <ref name="Karan-236"/> ᱠᱷᱟᱲᱟᱝ ᱰᱮᱢ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱪᱟᱹ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ <ref>Gupta, Amit and Majumdar, Pinaki (19 June 2008) [http://www.telegraphindia.com/1080619/jsp/frontpage/story_9432297.jsp "Record rain in steel city, flash floods in districts"] ''The Telegraph'' (Calcutta, India)</ref>
==ᱧᱩᱛᱩᱢ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱟᱰᱟ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱟᱰᱟ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱟᱰᱟ]]
ebl791s9i42dyu09sqc1c4az4l8ig88
ᱡᱟᱹᱯᱤᱫ
0
9590
101994
50344
2022-08-22T08:17:10Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Sleeping-girl.jpg|thumb|Sleep is associated with a state of muscle relaxation and reduced perception of environmental stimuli.]]
[[File:ASC Leiden - van de Bruinhorst Collection - Somaliland 2019 - 4666 - Sleeping dog on a street of Hargeysa (cropped).jpg|thumb|Sleeping dog on a street of [[Hargeysa]], [[Somaliland]] 2019]]
'''ᱡᱟᱹᱯᱤᱫ'''ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱦᱚᱲ ᱟᱨ ᱡᱟᱱᱳᱭᱟᱨ ᱟ ᱫᱤᱱ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱡᱤᱨᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱟ.ᱰᱤ ᱡᱟᱲᱩᱨ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱹᱯᱤᱫ ᱚᱠᱛᱚ ᱟᱵᱩ ᱫᱚ ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱜ ᱟᱡᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱲᱮ ᱛᱷᱚᱨᱟ ᱛᱟᱠᱩᱱᱟ᱾ ᱵᱟᱝ ᱡᱟᱹᱯᱤᱫ ᱚᱠᱛᱚ ᱫᱚ ᱵᱮᱜᱮᱫ ᱵᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱫᱟᱲᱮ ᱦᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱟᱨ ᱪᱮᱲᱮ , ᱟᱭᱢᱟ [[ᱥᱨᱤᱥᱤᱨᱤᱯ]] [[ᱩᱵᱷᱚᱪᱚᱨ]] ᱟᱨ ᱦᱟᱠᱩ ᱠᱚ ᱡᱟᱹᱯᱤᱫ ᱟ᱾ ᱦᱚᱲ, [[ᱦᱟᱠᱩ]] [[ᱪᱮᱬᱮ]]. [[ᱢᱩᱡᱽ]] ᱫᱚ ᱫᱤᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱡᱟᱹᱯᱤᱫ ᱟ᱾ ᱡᱟᱹᱯᱤᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱨᱳᱯᱩᱨᱤ ᱠᱟᱨᱚᱱ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱦᱚ ᱵᱤᱜᱚᱜᱟᱱᱤ ᱠᱟᱝ ᱠᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱫᱟ.ᱲᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱱᱤᱭᱟ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱦᱚ ᱜᱚᱵᱮᱥᱚᱱᱟ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱹᱯᱤᱫ ᱚᱠᱛᱚ ᱟᱵᱤᱱ ᱟ ᱪᱮᱦᱟᱨᱟ ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱟᱱᱱᱽ ᱨᱚᱠᱟᱢ ᱚᱱᱩᱵᱷᱩᱛᱤ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
fgb8jezgy2jr23iyjk5j9bpaliu1hk8
ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ
0
9615
101852
50346
2022-08-22T01:52:08Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ
| other_name =
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| nickname = ᱡᱟᱦᱟᱱᱟ
| image_map =
| map_alt =
| map_caption =
| pushpin_map = India Bihar
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption =
| coordinates = {{coord|25|13|N|84|59|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
| subdivision_type2 = [[ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ
| governing_body = ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ
| unit_pref = B A
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_total =᱑᱐᱓,᱒᱘᱒
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[ᱢᱟᱜᱟᱦᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱜᱟᱦᱤ]], [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = [http://www.citypincode.in/BIHAR/JEHANABAD/Jehanabad_PINCODE 804408]
| registration_plate = BR-25
| website = http://www.jehanabad.bih.nic.in
| iso_code = [[ISO 3166-2:IN|IN-BR]]
| footnotes =
}}
'''ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ''' ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱚᱥᱤᱥᱚᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱐᱑ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑᱓᱕,᱑᱙᱖ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱕᱔% ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱔᱖% ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱗᱗% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱗᱔.᱐᱔% ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱘᱓% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱕᱙% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱑᱖% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱩᱢᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ <ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archiveurl=https://web.archive.org/web/20040616075334/http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archivedate=2004-06-16|title= Census of India 2001: Data from the 2001 Census,(Provisional)|accessdate=2008-11-01|publisher= Census Commission of India}}</ref>
==ᱦᱚᱨ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱘᱓ ᱟᱨ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱑᱑᱐ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱟ ᱾ [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱢᱚᱥᱩᱨᱤ]] ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱱᱚᱢᱵᱚᱨ ᱘᱓ ᱨᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱟ ᱟᱨ ᱢᱚᱠᱷᱫᱩᱢᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱥᱚᱡᱷᱮ ᱜᱟᱭᱟ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱟ ᱾ ᱵᱟᱨᱤᱡᱽ ᱠᱚᱣᱟᱞᱤᱴᱤ (quality) ᱯᱤ.ᱰᱟᱵᱞᱩ.ᱰᱤ. ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱟᱨ REO ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱱᱮᱴᱣᱟᱨᱠ ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱟ ᱾ ᱵᱤᱞᱤᱭᱟᱜ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱩᱴ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱕᱔᱑.᱖᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱟᱨ ᱦᱟᱥᱟ ᱯᱟᱴᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱔᱕᱐.᱙᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ <ref>{{cite web|url=http://citypincode.in/BIHAR/JEHANABAD/Jehanabad_PINCODE |title=PinCode of Jehanabad |publisher=citypincode.in |date= |accessdate=2014-05-19}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [https://web.archive.org/web/20040618072819/http://bihar.nic.in/Governance/Districts/Jehanabad.htm Statistics on Bihar government website]
* [https://web.archive.org/web/20090410054852/http://jehanabad.bih.nic.in/administration.html]
[[Category:Cities and towns in Jehanabad district]]
[[Category:Jehanabad| ]]
4hzu740ln9o7dz6jolf77rdj42r14nc
ᱠᱩᱲᱤ
0
9642
101587
66124
2022-08-21T12:13:46Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
'''ᱠᱩᱲᱤ''' ᱫᱚ ᱦᱚᱲ ᱟ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱵᱟᱨ ᱨᱚᱠᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱵᱩᱡᱟᱹᱣᱟ᱾ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱠᱩᱲᱤ ᱥᱤᱥᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱨᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱩᱲᱤ ᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨᱚᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱩᱵᱚᱛᱤ ᱩᱢᱟᱨ ᱫᱷᱟᱵᱤᱡ ᱡᱟᱦᱟᱭ [[ᱟᱭᱚ]] ᱜᱮ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱭ ᱠᱩᱭᱟ᱾ ᱠᱩᱲᱤ ᱜᱮ ᱦᱟᱯᱟᱱ ᱮᱨᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱭ ᱠᱩᱭᱟ᱾
ᱠᱩᱲᱤ ᱩᱢᱟᱨ ᱺ ᱠᱩᱲᱤ ᱫᱚ ᱟᱭᱚ/ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱮᱨᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱭ ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱠᱚ ᱨᱟᱱ ᱟ, ᱟᱭᱚ ᱠᱚ ᱨᱚᱲ ᱟ᱾ ᱠᱩᱲᱤ ᱱᱤᱭᱟ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧ,ᱠᱵᱤᱛᱟ, ᱟᱨ ᱜᱚᱯᱯᱚ ᱚᱞᱚᱜ ᱞᱮᱱᱟ᱾
ᱚᱞ ᱺ ᱢᱤᱥᱚᱨ ᱨᱮ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱚᱞᱚᱜ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱨᱟᱡᱢᱤᱥᱴᱨᱤ neferure ᱮ ᱚᱞᱚᱜ ᱞᱮᱱᱟ᱾
ᱠᱚᱞᱮᱡ ᱨᱮ ᱠᱩᱲᱤ ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟᱹ᱾ ᱠᱚᱲᱟ ᱫᱚ ᱤᱥᱠᱩᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡ ᱠᱚ ᱪᱟᱞᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱟᱨ ᱠᱩᱲᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱠᱚ ᱪᱟᱞᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱠᱩᱲᱤ ᱫᱚ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱵᱟᱲᱟᱭᱟ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱛᱷᱚᱨᱟ ᱟᱭᱚ ᱠᱚ ᱚᱞᱚᱜ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱘᱐᱐ ᱚᱠᱛᱚ ᱨ
ᱤᱩᱨᱳᱯ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱢᱟᱱᱚᱭᱟ ᱠᱚ ᱚᱞᱚᱜ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱯᱷᱚᱨᱟᱥᱤ ᱞᱟᱲᱦᱟᱭ ᱯᱚᱨ ᱟᱭᱚ ᱠᱚ ᱚᱞᱚᱜ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱺ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱨᱮ ᱠᱩᱲᱤ ᱫᱚ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱵᱟᱦᱩ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱜᱤᱛ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱦᱟᱨᱟ ᱠᱩᱭᱟ. ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
040nzf3u61n9giqmhta4kl8n6nagngg
ᱠᱷᱟᱜᱟᱨᱤᱭᱟ
0
9674
101722
91081
2022-08-21T16:32:57Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱷᱟᱜᱟᱨᱤᱭᱟ
| native_name = <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. -->
| native_name_lang =
| other_name =
| nickname =
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India Bihar#India#Asia
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|25|30|30|N|86|28|27|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
| subdivision_type3 = [[ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name3 = [[ᱠᱷᱟᱜᱟᱨᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱷᱟᱜᱟᱨᱤᱭᱟ]]
|| subdivision_type2 = ᱴᱚᱴᱷᱟ
| subdivision_name2 =
| established_title = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| established_date = ᱑᱐ ᱢᱟᱭ ᱑᱙᱘᱑
| founder =
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 1485.8
| elevation_footnotes =
| elevation_m = ᱓᱖
| population_total = ᱔᱙,᱔᱐᱖
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes = <ref name="Census2011Gov"/>
| demographics_type2 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics2_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| demographics2_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]]<ref name=CSDOffLang1950>{{cite web |title=The Bihar Official Language Act, 1950 |url=http://csd.bih.nic.in/Act&rule/Act1english.pdf |date=1950 |website=Cabinet Secretariat Department, Government of Bihar |accessdate=14 May 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150413072041/http://csd.bih.nic.in/Act%26rule/Act1english.pdf |archive-date=13 April 2015 }}</ref>
| demographics2_title2 = ᱮᱢᱟᱱ ᱢᱟᱱᱟᱣᱟᱜ
| demographics2_info2 = [[ᱢᱟᱭᱛᱷᱤᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱮᱭᱛᱷᱤᱞᱤ]] <ref name="mha.nic.in">{{Cite web |url=http://mha.nic.in/hindi/sites/upload_files/mhahindi/files/pdf/Eighth_Schedule.pdf |title=Archived copy |access-date=14 May 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160305010536/http://mha.nic.in/hindi/sites/upload_files/mhahindi/files/pdf/Eighth_Schedule.pdf |archive-date=14 May 2019}}</ref>
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱕᱑᱒᱐᱔,᱘᱕᱑᱒᱐᱕
| registration_plate = BR-34
| website = http://www.khagaria.bih.nic.in/
| footnotes =
}}
'''ᱠᱷᱟᱜᱟᱨᱤᱭᱟ''' [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ [[ᱠᱷᱟᱜᱟᱨᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱜᱟᱨᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱢᱩᱝᱜᱮᱨ ᱰᱤᱵᱷᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ {{Coord|25.5|N|86.48|E|}} ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱓᱖ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱑᱘ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱜᱟᱨᱤᱭᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱥᱚᱦᱚᱨᱮ ᱥᱮᱵᱟᱭᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱠᱷᱟᱜᱟᱨᱤᱭᱟ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱔᱙,᱔᱐᱙ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱒᱖,᱕᱙᱔ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱒᱒,᱘᱑᱒ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱖ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱩᱢᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱗᱒,᱗᱗᱓ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱗᱑.᱑% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱗᱔.᱗% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱭᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱗᱐% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱮᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱓,᱗᱘᱒ ᱟᱨ ᱘᱙ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱠᱷᱟᱜᱟᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱙᱑᱒᱓ ᱚᱲᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="Census2011Gov">{{cite web |title=Census of India: Khagaria |url=http://www.censusindia.gov.in/pca/SearchDetails.aspx?Id=270197 |website=www.censusindia.gov.in |accessdate=19 October 2019}}</ref>
᱒᱐᱐᱑ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱠᱷᱟᱜᱟᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱔᱕,᱑᱒᱖ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱕᱕% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱔᱕% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱜᱟᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱖᱔.᱒% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱖᱙.᱘% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱕᱗.᱕% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱜᱟᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮ, ᱑᱗% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱖ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱩᱢᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archiveurl=https://web.archive.org/web/20040616075334/http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archivedate=16 June 2004|title= Census of India 2001: Data from the 2001 Census, including cities, villages and towns (Provisional)|accessdate=1 November 2008|publisher= Census Commission of India}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:Cities and towns in Anga Desh]]
[[Category:Cities and towns in Khagaria district]]
[[Category:Khagaria| ]]
mtq1nlsr2gs2wg85xia6bvrcp03vkhp
ᱡᱤᱣᱟᱹᱞᱤ
0
9683
102082
70758
2022-08-22T11:36:39Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Pterois volitans Manado-e edit.jpg|thumb|Pterois volitans Manado-e edit]]
'''ᱡᱤᱣᱟᱹᱞᱤ''' ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱟᱨ ᱥᱩᱠᱮᱱᱫᱨᱠ [[ᱡᱤᱵ]] ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱜᱚᱥᱴᱤ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ '''ᱮᱱᱤᱢᱮᱞᱤᱭᱟ''' ᱵᱟᱝᱛᱮ '''ᱢᱮᱴᱟᱦᱩᱭᱟ''' ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟᱠᱚ᱾ ᱱᱟᱥᱮ ᱜᱟᱱ ᱩᱢᱩᱨ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱜᱮ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱜᱟᱱ ᱡᱤᱣᱟᱹᱞᱤ ᱜᱮ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱜᱚᱲᱚᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭᱚᱜ ᱛᱟᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱜᱮᱭᱟ ᱜᱟᱱ ᱡᱤᱣᱟᱹᱞᱤ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱩᱢᱩᱨ ᱨᱮ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱜᱚᱲᱚᱱ ᱠᱚ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱡᱤᱣᱟᱹᱞᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱢᱤᱫ ᱡᱟᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱡᱟᱜᱟ ᱩᱥᱟᱹᱨᱟ ᱵᱟᱝ ᱠᱩ ᱥᱮᱱ ᱫᱟᱲᱮᱜᱼᱟ᱾ ᱟᱹᱨᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱤᱣᱟᱹᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱸᱥ ᱨᱮ, ᱡᱚᱢ ᱮ ᱟᱜᱩᱭᱟ ᱟᱨ-ᱠᱤᱱ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ᱾
ᱱᱤᱛᱚᱝ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱤᱣᱟᱹᱞᱤ ᱠᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱕᱔᱒ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱞᱟᱦᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱠᱮᱢᱵᱨᱤᱭᱟᱱ]] ᱵᱚᱜᱚᱡᱽ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ [[ᱯᱷᱚᱥᱥᱤᱞ]] (fossil) ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱤᱣᱟᱹᱞᱤ ᱫᱚ [[ᱫᱟᱜ ᱡᱤᱣᱟᱹᱞᱤ]] ᱠᱟᱱᱟᱠᱚ ᱵᱤᱜᱜᱟᱱᱤ ᱠᱚ ᱢᱮᱱ ᱫᱟ᱾ ᱟᱨ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱟᱜ ᱨᱮᱜᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* [http://tolweb.org/ Tree of Life Project]
* [http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/index.html Animal Diversity Web] - University of Michigan's database of animals, showing taxonomic classification, images, and other information.
* [https://archive.today/20160426231847/http://www.arkive.org/ ARKive] - multimedia database of worldwide endangered/protected species and common species of UK.
* [https://web.archive.org/web/20071007142953/http://www.sciam.com/article.cfm?chanID=sa006&articleID=000DC8B8-EA15-137C-AA1583414B7F0000 Scientific American Magazine (December 2005 Issue) - Getting a Leg Up on Land] About the evolution of four-limbed animals from fish.
* [http://siteslist.vkhoria.co.in/search/label/Animals List of sites on animals.]
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
m8nm53igcm5hai7qn4ddmxzf707lu7n
ᱡᱚᱨᱡᱽᱴᱟᱭᱩᱱ
0
9700
101863
50801
2022-08-22T02:30:21Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱚᱨᱡᱽᱴᱟᱭᱩᱱ''' ᱫᱚ [[ᱜᱟᱭᱟᱱᱟ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱔ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱰᱮᱢᱮᱨᱟᱨᱟ-ᱢᱟᱦᱟᱭᱠᱟ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭᱟᱜ-ᱟ᱾ [[ᱟᱴᱞᱟᱱᱴᱤᱠ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ]] ᱟᱨ [[ᱰᱮᱢᱮᱨᱟᱨᱟ ᱜᱟᱰᱟ]] ᱟᱨᱮᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱫᱚ "ᱜᱟᱨᱰᱮᱱ ᱥᱤᱴᱤ ᱚᱯᱷ ᱫᱟ ᱠᱮᱨᱤᱵᱤᱭᱟᱱ"(ᱠᱮᱨᱤᱵᱤᱭᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱥᱟᱦᱟᱨ) ᱦᱚᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
90b5hj35oka2n8oz4us1jqr0q83kqi5
ᱡᱟᱢᱟᱫᱟᱨ ᱠᱤᱥᱠᱩ
0
9743
101959
86080
2022-08-22T05:25:27Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{infobox person
| name = ᱡᱟᱢᱟᱫᱟᱨ ᱠᱤᱥᱠᱩ
| birth_date = ᱑᱙᱖᱙
| birth_place =
| death_date =
| occupation = ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ
| nationality = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ
| other_names =
}}
'''ᱡᱟᱢᱟᱫᱟᱨ ᱠᱤᱥᱠᱩ''' [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱒᱐᱑᱔ ᱨᱮ [[ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱮᱰᱢᱤ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹ|ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ]] ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ ᱾
==ᱡᱟᱱᱟᱢ==
ᱠᱤᱥᱠᱩ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱑᱙᱔᱙ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=a>{{cite web|url=https://scroll.in/article/713679/twenty-four-indian-languages-24-literary-prizes-that-more-people-should-know-about
|title=Twenty-four Indian languages, 24 literary prizes that more people should know about
|date=15 March 2015|accessdate=27 November 2019|website=Scroll.in}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱮᱨᱣᱟᱞ ᱳᱯᱮᱨᱟ, [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]] ᱨᱮ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]] ᱛᱮ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ, ᱮᱠᱴᱤᱝ ᱟᱨ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱩᱫᱩᱜᱟᱦ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱯᱟᱛᱷᱟᱢ, ''ᱴᱚᱯᱚᱞ'' ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱯᱲᱮᱛ ᱦᱚᱸᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱦᱩᱜᱽᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱦᱩᱜᱽᱞᱤ]] ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾
ᱠᱤᱥᱠᱩ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱜᱟᱭᱟᱱ ''ᱢᱟᱞᱟ ᱢᱩᱫᱟᱹᱢ'' ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱒᱐᱑᱔ ᱨᱮ [[ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱮᱰᱢᱤ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹ|ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱱ ᱪᱟᱞ ᱟᱫᱮᱭᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{cite web|url=http://sahitya-akademi.gov.in/awards/akademi%20samman_suchi.jsp
|title=AKADEMI AWARDS (1955-2018)
|website=Sahitya Akademi|accessdate=20 November 2019
}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
{{DEFAULTSORT:Kisku, Jamadar}}
[[Category:Living people]]
[[Category:1949 births]]
[[Category:People from Hooghly district]]
[[Category:Recipients of the Sahitya Akademi Award in Santali]]
[[Category:Santali people]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
jxxt93z2f2nypocmlx1oftjl5rk7l54
ᱡᱚᱸᱠᱬᱮ
0
9863
101920
51628
2022-08-22T04:22:37Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Other uses}}
{{pp-move-indef}}
{{Good article}}
{{use British English|date=May 2020}}
{{use dmy dates|date=May 2020}}
{{Automatic taxobox
| fossil_range={{Fossil_range |437|0|[[Silurian]] – recent}}
| image=Sucking leech.jpg
| image_caption=''[[Hirudo medicinalis]]'' sucking blood
| image2=Europäischer-Platt-Egel cropped.jpg
| image2_caption=''[[Helobdella]]'' sp.
| taxon=Hirudinea
| authority=[[Jean-Baptiste Lamarck|Lamarck]], 1818
| subdivision_ranks=Infraclasses
| subdivision =
[[Acanthobdellidea]]<br />
[[Euhirudinea]]<br/>
(but see [[#Taxonomy and systematics|below]])
}}
'''ᱡᱚᱸᱠᱬᱮ''' ᱫᱚ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱡᱚᱢᱤᱜ ᱟᱨ ᱩᱱᱠᱩ ᱨᱮᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱵᱚᱭᱦᱟ [[ᱞᱮᱸᱱᱰᱮᱛ]] ᱞᱮᱠᱟᱱ [[ᱮᱱᱤᱞᱮᱰᱟ]] ᱡᱤᱣᱤᱞᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ᱾
== ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱸᱠᱬᱮ ᱪᱷᱤᱸᱰᱟᱣ ==
ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱸᱠᱬᱮ ᱪᱷᱤᱸᱰᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤ ᱫᱚ ᱛᱤᱥ ᱨᱮᱱᱥᱜ ᱵᱟᱨ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵᱽ ᱛᱮ ᱞᱟᱦᱟ ᱥᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱚᱛᱱᱟ ᱚᱨ ᱪᱟᱦᱟᱵᱽ ᱛᱟᱠᱩ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾
ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱵᱩᱞᱩᱝ, ᱜᱩᱞ, ᱥᱮᱝᱜᱮᱞ, ᱞᱮᱵᱩ ᱨᱟᱥᱟ, ᱥᱟᱹᱵᱩᱱ, ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱨᱟᱥᱟᱭᱚᱱᱤᱠ ᱡᱟᱹᱛᱤᱳ ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* {{Commons category-inline|Hirudinea}}
* {{Wikispecies-inline|Hirudinea}}
* {{Wiktionary-inline|leech}}
{{Living things in culture}}
{{Taxonbar|from=Q43012}}
{{Authority control}}
[[Category:Leeches| ]]
[[Category:Articles containing video clips]]
[[Category:Clitellata]]
[[Category:Extant Silurian first appearances]]
g5k8dfpio3lkm75jdwdn1s2qzc6btzx
101921
101920
2022-08-22T04:22:59Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Other uses}}
{{pp-move-indef}}
{{Good article}}
{{use British English|date=May 2020}}
{{use dmy dates|date=May 2020}}
{{Automatic taxobox
| fossil_range={{Fossil_range |437|0|[[Silurian]] – recent}}
| image=Sucking leech.jpg
| image_caption=''[[Hirudo medicinalis]]'' sucking blood
| image2=Europäischer-Platt-Egel cropped.jpg
| image2_caption=''[[Helobdella]]'' sp.
| taxon=Hirudinea
| authority=[[Jean-Baptiste Lamarck|Lamarck]], 1818
| subdivision_ranks=Infraclasses
| subdivision =
[[Acanthobdellidea]]<br />
[[Euhirudinea]]<br/>
(but see [[#Taxonomy and systematics|below]])
}}
'''ᱡᱚᱸᱠᱬᱮ''' ᱫᱚ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱡᱚᱢᱤᱜ ᱟᱨ ᱩᱱᱠᱩ ᱨᱮᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱵᱚᱭᱦᱟ [[ᱞᱮᱸᱱᱰᱮᱛ]] ᱞᱮᱠᱟᱱ [[ᱮᱱᱤᱞᱮᱰᱟ]] ᱡᱤᱣᱤᱞᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ᱾
== ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱸᱠᱬᱮ ᱪᱷᱤᱸᱰᱟᱣ ==
ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱸᱠᱬᱮ ᱪᱷᱤᱸᱰᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤ ᱫᱚ ᱛᱤᱥ ᱨᱮᱱᱥᱜ ᱵᱟᱨ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵᱽ ᱛᱮ ᱞᱟᱦᱟ ᱥᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱚᱛᱱᱟ ᱚᱨ ᱪᱟᱦᱟᱵᱽ ᱛᱟᱠᱩ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾
ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱵᱩᱞᱩᱝ, ᱜᱩᱞ, ᱥᱮᱝᱜᱮᱞ, ᱞᱮᱵᱩ ᱨᱟᱥᱟ, ᱥᱟᱹᱵᱩᱱ, ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱨᱟᱥᱟᱭᱚᱱᱤᱠ ᱡᱟᱹᱛᱤᱳ ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* {{Commons category-inline|Hirudinea}}
* {{Wikispecies-inline|Hirudinea}}
* {{Wiktionary-inline|leech}}
{{Living things in culture}}
{{Authority control}}
[[Category:Leeches| ]]
[[Category:Articles containing video clips]]
[[Category:Clitellata]]
[[Category:Extant Silurian first appearances]]
9f99mm1layfyzqew0wqyk63e8qbc31x
101922
101921
2022-08-22T04:24:28Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Other uses}}
{{pp-move-indef}}
{{Good article}}
{{use British English|date=May 2020}}
{{use dmy dates|date=May 2020}}
{{Automatic taxobox
| fossil_range={{Fossil_range |437|0|[[Silurian]] – recent}}
| image=Sucking leech.jpg
| image_caption=''[[Hirudo medicinalis]]'' sucking blood
| image2=Europäischer-Platt-Egel cropped.jpg
| image2_caption=''[[Helobdella]]'' sp.
| taxon=Hirudinea
| authority=[[Jean-Baptiste Lamarck|Lamarck]], 1818
| subdivision_ranks=Infraclasses
| subdivision =
[[Acanthobdellidea]]<br />
[[Euhirudinea]]<br/>
(but see [[#Taxonomy and systematics|below]])
}}
'''ᱡᱚᱸᱠᱬᱮ''' ᱫᱚ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱡᱚᱢᱤᱜ ᱟᱨ ᱩᱱᱠᱩ ᱨᱮᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱵᱚᱭᱦᱟ [[ᱞᱮᱸᱱᱰᱮᱛ]] ᱞᱮᱠᱟᱱ [[ᱮᱱᱤᱞᱮᱰᱟ]] ᱡᱤᱣᱤᱞᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ᱾
== ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱸᱠᱬᱮ ᱪᱷᱤᱸᱰᱟᱣ ==
ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱸᱠᱬᱮ ᱪᱷᱤᱸᱰᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤ ᱫᱚ ᱛᱤᱥ ᱨᱮᱱᱥᱜ ᱵᱟᱨ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵᱽ ᱛᱮ ᱞᱟᱦᱟ ᱥᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱚᱛᱱᱟ ᱚᱨ ᱪᱟᱦᱟᱵᱽ ᱛᱟᱠᱩ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾
ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱵᱩᱞᱩᱝ, ᱜᱩᱞ, ᱥᱮᱝᱜᱮᱞ, ᱞᱮᱵᱩ ᱨᱟᱥᱟ, ᱥᱟᱹᱵᱩᱱ, ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱨᱟᱥᱟᱭᱚᱱᱤᱠ ᱡᱟᱹᱛᱤᱳ ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* {{Commons category-inline|Hirudinea}}
* {{Wikispecies-inline|Hirudinea}}
* {{Wiktionary-inline|leech}}
{{Authority control}}
[[Category:Leeches| ]]
[[Category:Articles containing video clips]]
[[Category:Clitellata]]
[[Category:Extant Silurian first appearances]]
bklisyohv2oioz2ailaujttuiq73y2n
ᱡᱟᱱᱟᱢ
0
9869
102009
93276
2022-08-22T08:43:32Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
[[File:Lambing in England -10March2012 (2).jpg|right|thumb|[[Lambing]]: the mother licks the first lamb while giving birth to the second]]
'''ᱡᱟᱱᱟᱢ''' ᱫᱚ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱚᱯᱮᱞ ᱥᱮ ᱞᱟᱦᱟ ᱵᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱥᱮ ᱦᱚᱨᱟ ᱠᱟᱱᱟ,<ref>"birth". [[OED Online]]. June 2013. Oxford University Press. [http://www.oed.com/view/Entry/19395 Entry 19395] (accessed 30 August 2013).</ref> ᱴᱮᱠᱱᱚᱞᱚᱡᱤ ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱣᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱦᱚᱨᱟ ᱯᱨᱳᱥᱮᱥ ᱦᱟᱨᱢᱳᱱ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱞ ᱢᱟᱥᱟᱞᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱤᱛ ᱮ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱮᱫ ᱟᱭ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱦᱤᱸᱫᱤ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱚ ᱵᱷᱨᱩᱱ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱣᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱚᱱᱰᱮ ᱡᱚᱢ ᱥᱮ ᱥᱟᱺᱦᱮᱫ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱮᱫᱟᱭ ᱵᱷᱨᱩᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱟᱫᱷᱟᱱ ᱡᱤᱣᱤ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱢᱮᱱ ᱫᱚ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱛᱚᱨᱟ ᱠᱷᱟᱱ ᱜᱮ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱜᱷᱟᱹᱲᱤᱡ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱤᱝᱜᱩ ᱥᱮ ᱫᱟᱹᱲᱟᱱ ᱠᱚ ᱮᱦᱚᱵ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱢᱮᱱᱠᱟᱷᱟᱱ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱤᱣᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱛᱚᱨᱟ ᱵᱟᱝ ᱠᱚ ᱫᱟᱬᱟ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱠᱩ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱹᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱵᱷᱚᱨᱥᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱥᱩᱯᱤᱭᱚᱞᱥ ᱨᱮ, ᱵᱷᱨᱩᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱵᱟᱹᱭ ᱵᱟᱹᱭ ᱛᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱮᱫ ᱟᱭ ᱟᱨ ᱟᱭᱳ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱰᱮᱣᱞᱚᱯ ᱮᱫᱟᱭ ᱾
ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱢᱮᱢᱟᱞᱥ ᱮᱠᱟᱞ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱜᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱾ ᱟᱫᱷᱟᱱ ᱫᱚ ᱵᱤᱧ, ᱦᱟᱹᱠᱩ, ᱟᱨ ᱚᱠᱥᱮᱨᱠᱩ ᱟᱠᱚ ᱨᱮᱱ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱫᱚ ᱟᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
ᱟᱫᱷᱟᱱ ᱡᱤᱣᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚᱴᱷᱮᱱ ᱫᱚ ᱟᱭᱳ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱜᱮ ᱵᱤᱞᱤ ᱵᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱵᱷᱨᱩᱱ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱮᱢᱟᱞᱥ ᱠᱚ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱾
== ᱢᱮᱢᱟᱞᱥ ==
ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱮᱢᱟᱞᱥ, ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱯᱨᱟᱭᱢᱮᱴ, ᱜᱟᱹᱭ, ᱥᱟᱫᱚᱢ, ᱟᱫᱷᱟᱱ ᱫᱚ ᱦᱟᱹᱠᱩ, ᱡᱤᱨᱟᱯᱷ, ᱫᱟᱹᱨᱤᱭᱟ ᱥᱟᱫᱚᱢ, ᱜᱮᱰᱟ, ᱦᱟᱹᱛᱤ, ᱥᱤᱞ, ᱣᱦᱮᱞ, ᱰᱳᱞᱯᱷᱤᱱ ᱟᱨ ᱯᱳᱨᱯᱳᱭᱤᱡᱽ ᱚᱱᱠᱟ ᱢᱤᱫ ᱚᱠᱛᱮ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱦᱚᱲᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱩᱱᱠᱩ ᱨᱮᱱ ᱡᱟᱣᱟ ᱥᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱠᱚ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ᱚᱱᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱩᱠᱩ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱡᱟᱱᱣᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱦᱚᱨᱟ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱭᱟᱜ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱜᱤᱫᱟᱹᱨᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱟᱵᱚᱥᱛᱟ ᱥᱤᱨᱡᱟᱹᱣ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱚᱠᱛᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱟᱨ ᱧᱤᱨ (ᱥᱮ ᱫᱟᱜ ᱨᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟᱱ ᱠᱚ ᱯᱟᱭᱨᱟᱜ) ᱨᱮ ᱜᱟᱱ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟ-ᱟ ᱾
ᱱᱩᱠᱩ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱡᱟᱱᱣᱟ ᱨᱮ, ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱨᱳᱥᱮᱥ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱟᱷᱟᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱠᱚ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱩᱱᱱᱚᱛ ᱚᱠᱛᱮ ᱠᱚ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱜᱷᱟᱹᱲᱤᱡ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱤᱝᱜᱩ ᱜᱚᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ, ᱧᱤᱨ ᱟᱨ ᱪᱟᱞᱟᱜ (ᱥᱮ ᱫᱟᱜ ᱨᱮᱱ ᱫᱟᱜ ᱡᱤᱣᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱭᱨᱟᱜ ᱟᱱᱤᱡ ᱠᱚ ᱾ ᱣᱦᱮᱞ, ᱰᱳᱞᱯᱷᱤᱱ ᱟᱨ ᱯᱳᱨᱯᱳᱭᱤᱡᱽ ᱨᱮ, ᱢᱤᱦᱩᱸ, ᱢᱮᱨᱚᱢ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱛᱚᱨᱟ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱛᱤᱝᱜᱩ ᱥᱮ ᱠᱚ ᱛᱟᱲᱟᱢ ᱧᱤᱨᱟᱜᱼᱟ ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
5m7szs4ev2l5c1hz1vcjpnv4918yvcl
ᱠᱷᱤᱡᱟᱹᱲᱤ
0
9939
101759
52171
2022-08-21T17:28:12Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox prepared food
| name = Muri
| image =Puffed rice 3.jpg
| caption = Muri
| alternate_name = Puffed rice, mudhi, murai, bhuja, laiyya, murmure, parmal
| country = Indian subcontinent
| region = [[Indian subcontinent]]
| national_cuisine = [[Bangladeshi cuisine|Bangladesh]], [[Indian cuisine|India]], [[Pakistan]], [[Nepali cuisine|Nepal]]
| creator =
| course =
| served =
| variations =
| calories =
| other =
}}
'''ᱠᱷᱤᱡᱟᱹᱲᱤ''' ᱫᱚ [[ᱦᱩᱲᱩ]] ᱛᱮᱭᱟᱨᱚᱜ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱡᱚᱢ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ ᱱᱟᱥᱛᱟ ᱥᱮ ᱫᱚᱜ ᱧᱩ ᱡᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ, ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱡᱚᱢ ᱦᱚ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱱᱟᱥᱮ ᱥᱮᱸᱜᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱸᱪ ᱛᱮᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨᱟ᱾<ref>{{Cite web|url=http://www.smithakalluraya.com/aralu-sandige-recipe-puffed-paddy-fryums-nel-pori-vadam|title=ARALU SANDIGE RECIPE / PUFFED PADDY FRYUMS / NEL PORI in TAMIL VADAM/}}</ref>
== ᱛᱮᱭᱟᱨ ==
ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱫᱚ ᱪᱟᱣᱞᱮ ᱠᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱞᱩᱭᱦᱟᱹ ᱨᱮ ᱱᱟᱥᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱞᱚᱞᱚ ᱧᱚᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱤᱛᱤᱞ ᱠᱚ ᱞᱚᱞᱚ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱱᱟᱥᱮ ᱱᱟᱥᱮ ᱛᱮ ᱞᱩᱭᱦᱟᱹ ᱨᱮᱠᱚ ᱟᱛᱟᱭᱟ᱾
== ᱵᱟᱵᱦᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ==
ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱠᱷᱤᱡᱟᱹᱲᱤ ᱫᱚ [[ᱵᱷᱚᱞᱯᱩᱨᱤ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱡᱚᱢᱧᱩ ᱫᱚᱨᱤᱵ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱚᱞ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱦᱚᱸ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱵᱷᱟᱨᱟᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱚᱱ [[ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱚᱨᱮ ᱨᱮᱠᱚ ᱯᱩᱡᱟᱹ ᱞᱚᱜᱤᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱮᱵᱦᱟᱨ ᱜᱮᱭᱟ᱾
== ᱠᱷᱤᱡᱟᱹᱲᱤ ᱢᱟᱠᱷᱟᱣ ==
ᱠᱷᱤᱡᱟᱹᱲᱤ ᱢᱟᱠᱷᱟᱣ ᱫᱚ ᱠᱷᱤᱡᱟᱹᱲᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮᱠᱚ ᱢᱟᱠᱷᱟᱣᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱢᱟᱠᱷᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ [[ᱪᱟᱱᱟᱪᱩᱨ]], [[ᱫᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱠᱟᱢ]], [[ᱯᱮᱭᱟᱸᱡ]], [[ᱢᱟᱹᱨᱤᱪ]], [[ᱥᱩᱱᱩᱴ]], [[ᱵᱩᱞᱩᱝ]] ᱥᱟᱶ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱢᱚᱡᱽ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱢᱚᱥᱞᱟ ᱠᱚ ᱠᱚ ᱞᱟᱜᱟᱣᱟ᱾
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
== ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ ==
* {{commonscat-inline}}
{{Rice}}
[[Category:Breakfast cereals]]
[[Category:Rice dishes]]
[[Category:Dried foods]]
[[Category:Rice crackers]]
16g6wrumh2x343qv16s3ojh2epgcksd
101760
101759
2022-08-21T17:28:27Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox prepared food
| name = Muri
| image =Puffed rice 3.jpg
| caption = Muri
| alternate_name = Puffed rice, mudhi, murai, bhuja, laiyya, murmure, parmal
| country = Indian subcontinent
| region = [[Indian subcontinent]]
| national_cuisine = [[Bangladeshi cuisine|Bangladesh]], [[Indian cuisine|India]], [[Pakistan]], [[Nepali cuisine|Nepal]]
| creator =
| course =
| served =
| variations =
| calories =
| other =
}}
'''ᱠᱷᱤᱡᱟᱹᱲᱤ''' ᱫᱚ [[ᱦᱩᱲᱩ]] ᱛᱮᱭᱟᱨᱚᱜ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱡᱚᱢ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ ᱱᱟᱥᱛᱟ ᱥᱮ ᱫᱚᱜ ᱧᱩ ᱡᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ, ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱡᱚᱢ ᱦᱚ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱱᱟᱥᱮ ᱥᱮᱸᱜᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱸᱪ ᱛᱮᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨᱟ᱾<ref>{{Cite web|url=http://www.smithakalluraya.com/aralu-sandige-recipe-puffed-paddy-fryums-nel-pori-vadam|title=ARALU SANDIGE RECIPE / PUFFED PADDY FRYUMS / NEL PORI in TAMIL VADAM/}}</ref>
== ᱛᱮᱭᱟᱨ ==
ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱫᱚ ᱪᱟᱣᱞᱮ ᱠᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱞᱩᱭᱦᱟᱹ ᱨᱮ ᱱᱟᱥᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱞᱚᱞᱚ ᱧᱚᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱤᱛᱤᱞ ᱠᱚ ᱞᱚᱞᱚ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱱᱟᱥᱮ ᱱᱟᱥᱮ ᱛᱮ ᱞᱩᱭᱦᱟᱹ ᱨᱮᱠᱚ ᱟᱛᱟᱭᱟ᱾
== ᱵᱟᱵᱦᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ==
ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱠᱷᱤᱡᱟᱹᱲᱤ ᱫᱚ [[ᱵᱷᱚᱞᱯᱩᱨᱤ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱡᱚᱢᱧᱩ ᱫᱚᱨᱤᱵ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱚᱞ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱦᱚᱸ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱵᱷᱟᱨᱟᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱚᱱ [[ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱚᱨᱮ ᱨᱮᱠᱚ ᱯᱩᱡᱟᱹ ᱞᱚᱜᱤᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱮᱵᱦᱟᱨ ᱜᱮᱭᱟ᱾
== ᱠᱷᱤᱡᱟᱹᱲᱤ ᱢᱟᱠᱷᱟᱣ ==
ᱠᱷᱤᱡᱟᱹᱲᱤ ᱢᱟᱠᱷᱟᱣ ᱫᱚ ᱠᱷᱤᱡᱟᱹᱲᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮᱠᱚ ᱢᱟᱠᱷᱟᱣᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱢᱟᱠᱷᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ [[ᱪᱟᱱᱟᱪᱩᱨ]], [[ᱫᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱠᱟᱢ]], [[ᱯᱮᱭᱟᱸᱡ]], [[ᱢᱟᱹᱨᱤᱪ]], [[ᱥᱩᱱᱩᱴ]], [[ᱵᱩᱞᱩᱝ]] ᱥᱟᱶ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱢᱚᱡᱽ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱢᱚᱥᱞᱟ ᱠᱚ ᱠᱚ ᱞᱟᱜᱟᱣᱟ᱾
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* {{commonscat-inline}}
{{Rice}}
[[Category:Breakfast cereals]]
[[Category:Rice dishes]]
[[Category:Dried foods]]
[[Category:Rice crackers]]
e43r8ddi5q9vruq1qoikkf44ry1j3kl
ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
9985
101968
91483
2022-08-22T05:42:21Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Use dmy dates|date=July 2019}}
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| official_name =
| other_name =
| settlement_type = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| nickname = ᱥᱚᱣᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱮᱨᱤᱥ
| image_map = Jamnagar in Gujarat (India).svg
| map_caption = ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱛ ᱨᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱱ
| coordinates = {{coord|22|13|N|69|42|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_type2 = ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴ]]
| subdivision_name2 = ᱥᱚᱣᱨᱟᱥᱴᱨᱚ
| established_title = ᱱᱟᱣᱟᱱᱚᱜᱚᱨ
| established_date = 1540 A.D.
| founder = ᱡᱟᱢ ᱨᱟᱣᱟᱞᱡᱤ ᱡᱟᱰᱮᱡᱟ
| named_for = '''Jam''', The title of Jadeja rulers.
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ]]
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 = ᱑᱔,᱑᱘᱔
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_total = ᱒,᱑᱖᱐,᱑᱑᱙
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| population_rank =
| population_demonym = ᱦᱟᱞᱟᱨᱤ
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] -->
| postal_code =
| registration_plate = GJ-10
| website = {{URL|gujaratindia.com}}
| footnotes =
| demographics1_info1 = [[ᱠᱟᱪᱪᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱟᱪᱪᱷᱤ]], [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱛᱤ]], [[ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱤᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱤᱛ]], [[ᱥᱤᱱᱫᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱤᱱᱫᱷᱤ]], [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]]
}}
[[Image:Map GujDist Saurastra.png|thumb|right|ᱥᱚᱣᱨᱟᱥᱴᱨᱚ, ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
'''ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱠᱟᱪᱪᱷ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱫᱚ ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱱᱟᱢ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱤᱞᱟᱭᱟᱝᱥ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱢᱯᱟᱹᱱᱤ<ref name="mapsofindia.com">{{cite web|url=http://www.mapsofindia.com/maps/gujarat/districts/jamnagar.htm |title=Jamnagar District Map |publisher=Mapsofindia.com |date=2011-09-12 |accessdate=2014-03-12}}</ref> ᱭᱟᱜ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱫᱟᱨᱟᱢᱟ ᱾ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱪᱮᱬᱮ ᱵᱤᱨᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱨᱟᱠᱷᱟᱵᱤᱨ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱠᱷᱮᱡᱽᱰᱤᱭᱟ ᱪᱮᱬᱮ ᱵᱤᱨᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱨᱟᱠᱷᱟᱵᱤᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|author=Mustak Amin Mepani |url=http://www.jamnagar.org |title=Jamnagar the beautiful - Tourist information |publisher=Jamnagar.org |date= |accessdate=2014-03-12}}</ref>
[[File:Lakhota palace.JPG|thumb|ᱞᱟᱠᱷᱚᱛᱟ ᱢᱚᱦᱚᱞ]]
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱒᱑,᱖᱐,᱑᱑᱙ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ,<ref name=districtcensus>{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | accessdate = 2011-09-30 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in}}</ref> ᱱᱟᱢᱤᱵᱤᱭᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱚᱢᱟᱱ <ref name="cia">{{cite web | author = US Directorate of Intelligence | title = Country Comparison:Population | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html | accessdate = 2011-10-01 | quote = Namibia 2,147,585 }}</ref> ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱱᱟᱣᱟ ᱢᱮᱠᱥᱤᱠᱳ ᱾<ref>{{cite web|url=http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php |title=2010 Resident Population Data |publisher=U. S. Census Bureau |accessdate=2011-09-30 |quote=New Mexico - 2,059,179|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131019160532/http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php |archivedate=2013-10-19 }}</ref> ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱒᱑᱒ ᱟᱱᱟᱜ (ᱜᱩᱴ ᱖᱔᱐ ᱞᱷᱯᱱ ᱫᱚ) ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱸᱠ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱑᱕᱓ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱦᱚᱲ (᱔᱐᱐ ᱫᱚᱦᱨᱟ ᱢᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱑ᱼ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱩᱠᱩ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱜᱨᱚᱴ ᱫᱚᱨ ᱑᱓ᱹ᱓᱘% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱙᱓᱘ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱖᱖ᱹ᱔% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ, ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱗᱔ᱹ᱔% ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱘᱗ᱹ᱗᱘% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱛᱤ]], ᱖ᱹ᱒᱘% [[ᱥᱤᱱᱫᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱤᱱᱫᱷᱤ]] ᱟᱨ ᱒ᱹ᱕᱓% [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱟᱹᱭᱟ ᱾<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-16.html 2011 Census of India, Population By Mother Tongue]</ref>
{{historical populations|11=1901|12=3,52,150|13=1911|14=3,59,604|15=1921|16=3,59,631|17=1931|18=4,25,463|19=1941|20=5,17,833|21=1951|22=6,16,896|23=1961|24=8,28,419|25=1971|26=11,11,343|27=1981|28=13,93,076|29=1991|30=15,63,558|31=2001|32=19,04,278|33=2011|34=21,60,119|percentages=pagr|footnote=source:<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html Decadal Variation In Population Since 1901]</ref>|align=middle}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{commons category}}
*[http://www.jamnagar.org Jamnagar.org]
*[http://www.halar.org halar.org]
{{Geographic location
|Centre = ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
|North = ''[[ᱠᱟᱪᱪᱷ ᱫᱚᱨᱭᱟ]]''
|Northeast = [[ᱢᱚᱨᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|East = [[ᱨᱟᱡᱽᱠᱚᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southeast =
|South =
|Southwest = [[ᱯᱚᱨᱚᱵᱟᱱᱫᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|West = [[ᱫᱮᱵᱪᱵᱷᱩᱢᱤ ᱫᱣᱟᱨᱠᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northwest =
}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
r1xsxwv5nncp5uy1nrt9hgw5sgw1pb0
ᱠᱮ. ᱟᱨ. ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱚᱱ
0
10015
101599
68926
2022-08-21T12:26:21Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder
| name = ᱠᱳᱪᱮᱨᱤᱞ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱚᱱ
| image = President Clinton with Indian president K. R. Narayanan (cropped).jpg
| office = [[List of Presidents of India|᱑᱐ ᱟᱹᱱᱤᱡ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ]]
| primeminister = [[ᱟᱭᱤ. ᱠᱮ. ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱞ]]<br />[[ᱚᱴᱚᱞ ᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱵᱟᱡᱽᱯᱮᱭᱤ]]
| vicepresident = [[ᱠᱨᱤᱥᱱᱚᱱ ᱠᱟᱸᱛ]]
| term_start = ᱒᱕ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱙᱙᱗
| term_end = ᱒᱕ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱐᱒
| predecessor = [[ᱥᱚᱝᱠᱚᱨ ᱫᱚᱭᱟᱞ ᱥᱚᱨᱢᱟ]]
| successor = [[ᱮ. ᱯᱤ. ᱡᱮ. ᱚᱵᱽᱫᱩᱞ ᱠᱟᱞᱟᱢ]]
| office2 = [[List of Vice Presidents of India|᱙ ᱟᱹᱱᱤᱡ]] [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱡᱚᱜᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ]]
| president2 = [[ᱥᱚᱝᱠᱚᱨ ᱫᱚᱭᱟᱞ ᱥᱚᱨᱢᱟ]]
| primeminister2 = [[ᱯᱤ. ᱵᱷᱤ. ᱱᱚᱨᱚᱥᱤᱢᱦᱟ ᱨᱟᱣ]]<br />[[ᱚᱴᱚᱞ ᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱵᱟᱡᱽᱯᱮᱭᱤ]]<br />[[ᱮᱪ. ᱰᱤ. ᱫᱮᱣᱮ ᱜᱳᱣᱰᱟ]]<br />[[ᱟᱭᱤ. ᱠᱮ. ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱞ]]
| term_start2 = ᱒᱗ ᱚᱠᱴᱳᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱒
| term_end2 = ᱒᱔ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱙᱙᱗
| predecessor2 = [[ᱥᱚᱝᱠᱚᱨ ᱫᱚᱭᱟᱞ ᱥᱚᱨᱢᱟ]]
| successor2 = [[ᱠᱨᱤᱥᱱᱟ ᱠᱟᱸᱛ]]
| office3 = [[ᱯᱟᱨᱞᱤᱭᱟᱢᱮᱸᱴ ᱥᱚᱦᱮᱛ]], [[ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ]]
| predecessor3 = [[ᱮ. ᱠᱮ. ᱵᱟᱞᱟᱱ]]
| constituency3 = [[Ottapalam (Lok Sabha constituency)|ᱳᱴᱟᱯᱟᱞᱚᱢ]]
| term3 = ᱑᱙᱘᱔-᱑᱙᱙᱒
| office4 = [[Ambassador of India to the United States]]
| term4 = ᱑᱙᱘᱐-᱑᱙᱘᱔
| predecessor4 = [[ᱱᱟᱱᱟᱵᱷᱚᱭ ᱯᱟᱞᱠᱷᱤᱣᱟᱞᱟ]]
| office5 = Ambassador of India to China
| term5 = ᱗ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱙᱗᱖ - ᱑᱑ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱗᱘
| successor5 = [[ᱨᱟᱢ ᱥᱟᱛᱷᱮ]]
| birth_name = ᱠᱳᱪᱮᱨᱤᱞ ᱨᱚᱢᱚᱱ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱚᱱ
| birth_date = {{birth date|1921|2|4|df=y}}
| birth_place = [[Uzhavoor|ᱯᱮᱨᱩᱢᱛᱷᱟᱱᱚᱢ]], [[ᱴᱨᱟᱵᱟᱝᱠᱳᱨ]], [[British Raj|ᱵᱽᱨᱤᱴᱤᱥ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ]]<br/>(ᱱᱤᱛᱚᱜ [[ᱩᱡᱷᱟᱵᱩᱨ]], [[ᱠᱮᱨᱞᱟ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]])
| death_date = {{death date and age|2005|11|9|1921|2|4|df=y}}
| death_place = [[ᱱᱟᱶᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| party = [[ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱠᱚᱸᱜᱽᱨᱮᱥ]]
| alma_mater = [[ᱠᱮᱨᱞᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ᱾ᱵᱤᱨᱫᱟ.ᱜᱟᱲ]] ([[B.A.|ᱥᱚᱱᱮᱨ]], [[M.A.|ᱮᱢ.ᱮ.]])<br />[[London School of Economics]] ([[BSc]])
| signature = K_R_Narayanan_Autograph.jpg
| spouse = {{marriage|[[ᱩᱥᱟ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱚᱱ]]|8 June 1951|9 January 2008}}
| children = ᱪᱤᱛᱨᱟ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱚᱱ <br /> ᱚᱢᱨᱤᱛᱟ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱚᱱ
}}
'''ᱠᱳᱪᱮᱨᱤ ᱨᱟᱢᱚᱱ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬᱚᱱ''' ( ᱠᱮ. ᱟᱨ. ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬᱚᱱ ) ᱫᱚ [[ᱠᱮᱨᱚᱲ]] ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱑᱐ ᱟᱹᱱᱤᱡ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱟᱨ ᱙ ᱟᱹᱱᱤᱡ ᱡᱚᱜᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref>{{Cite web|url=https://vicepresidentofindia.nic.in/former-vice-president/sh-kr-narayanan|title=Sh. K.R. Narayanan {{!}} Vice President of India {{!}} Government of India|website=vicepresidentofindia.nic.in|access-date=2019-03-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20190308080918/https://vicepresidentofindia.nic.in/former-vice-president/sh-kr-narayanan|archive-date=8 March 2019}}</ref> ᱟᱡ ᱫᱚ ᱛᱨᱟᱵᱚᱬᱠᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]] ᱛᱮ ᱥᱚᱱᱮᱨᱥᱤᱫᱽ ᱢᱟᱹᱱᱦᱤᱥᱤᱨ ᱟᱢᱮᱴ ᱠᱮᱫ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱞᱚᱱᱰᱚᱱ ᱥᱠᱩᱞ ᱳᱯᱷ ᱤᱠᱳᱱᱳᱢᱤᱠᱥ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ-ᱟᱹᱨᱤᱭ ᱯᱚᱲᱦᱚᱱ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱢᱟᱹᱫᱽ ᱨᱮᱜᱮ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤᱠᱛᱚ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮ ᱯᱚᱞᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱵᱟᱝᱛᱷᱚᱭ ᱦᱟᱞᱟᱛ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱠᱩᱴᱷᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱫᱤ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱵᱮᱣᱨᱟ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱦᱚᱸᱭ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾
== ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱚᱠᱛᱚ ==
ᱠᱮ. ᱟᱨ. ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱚᱱ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱯᱮᱨᱩᱢᱛᱷᱟᱱᱚᱢ, ᱩᱡᱷᱟᱵᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱥᱟᱺᱦᱤᱡ ᱵᱩᱥᱩᱵ ᱠᱩᱸᱵᱟᱹᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱫᱚ ᱯᱚᱨᱵᱚᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, (ᱡᱟᱜᱟᱸ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱠᱚᱫᱚ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱤᱰᱤᱭᱟᱹ ᱛᱤᱭᱩᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱫ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ) ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱛᱤᱠᱪᱷᱟᱹ ᱦᱚᱨᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱢᱟᱹᱱ ᱠᱚ ᱮᱢᱟ ᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱔ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱒᱑ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱩᱱᱤ ᱟᱡ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱵᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱢᱟᱦᱟᱸᱨᱮ ᱟᱡ ᱥᱟᱶᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱩᱱᱤ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱵᱟᱭ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱟᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱩᱥᱤ ᱛᱮ ᱨᱮᱠᱚᱨᱰ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱒᱗ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱑᱙᱒᱐ ᱚᱞ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱮ ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱱᱟᱨᱟᱭᱟᱱᱚᱱ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱜᱮᱭ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾
== ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ==
ᱨᱚᱝᱜᱩᱱ, ᱵᱚᱨᱢᱟ (ᱢᱭᱟᱱᱢᱟᱨ) ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱮᱫ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ, ᱠᱮ. ᱟᱨ. ᱱᱟᱨᱭᱚᱬ ᱫᱚ ᱢᱟ ᱴᱤᱸᱴ ᱴᱤᱸᱴ ᱥᱟᱶᱮ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱮᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱘ ᱡᱩᱱ ᱑᱙᱕᱑ ᱨᱮ [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]] ᱨᱮ ᱠᱤᱱ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱢᱟ ᱴᱤᱸᱴ ᱴᱤᱸᱴ ᱫᱚ ᱣᱟᱭᱰᱚᱵᱽᱞᱩᱥᱤᱮ ᱨᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱚᱸᱫ, ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱟᱹᱡᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱮ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱚᱱ ᱫᱚ ᱞᱟᱥᱠᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱪᱮᱛᱤᱭᱟᱹᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱩᱱᱤ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮᱜᱮ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤᱛ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮᱭ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾ᱩᱱᱠᱤᱱᱟᱜ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱹᱱᱩᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱮᱦᱨᱩ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱠᱤᱱ ᱠᱷᱚᱡᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱚᱱ ᱫᱚ ᱟᱭᱤᱮᱯᱷᱮᱥ ᱨᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱢᱟ ᱢᱤᱫ ᱵᱤᱫᱮᱥᱤᱭᱟᱹᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱟ ᱴᱤᱸᱴ ᱴᱤᱸᱴ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱩᱥᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮᱭ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱱᱟᱜᱟᱨᱤᱭᱟᱹᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱩᱥᱟ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱚᱱ (᱑᱙᱒᱓-᱒᱐᱐᱘) ᱨᱮ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱟᱨ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱥᱟᱶᱛᱟᱨᱤ ᱵᱷᱟᱹᱞᱟᱹᱭ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱟᱨ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱥᱠᱩᱞ ᱳᱯᱷ ᱥᱚᱥᱚᱞ ᱣᱟᱨᱠ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱥᱴᱚᱨ ᱤᱱ ᱥᱚᱥᱚᱞ ᱣᱚᱨᱠ ᱮ ᱥᱟᱹᱛ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾ <ref>{{cite news|title=Her Excellency Tin Tin|url=http://www.outlookindia.com/article.aspx?203801|accessdate=25 February 2013|newspaper=The OutLook|date=2 July 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130609220229/http://www.outlookindia.com/article.aspx?203801|archive-date=9 June 2013}}</ref>
ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱵᱚᱨᱢᱤ ᱠᱷᱟᱠᱚ ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱠᱚ ᱛᱚᱨᱡᱚᱢᱟ ᱠᱟᱛᱮᱭ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ Thein Pe Myint ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱛᱚᱨᱡᱚᱢᱟ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱩᱢᱟᱹᱞ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ Sweet and Sour ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱑᱙᱙᱘ ᱨᱮᱭ ᱪᱷᱟᱯᱟ ᱥᱮᱫᱚᱨ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱨᱤᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱮᱨᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱤᱱᱟ, ᱪᱤᱛᱨᱟ ᱱᱟᱨᱟᱭᱱᱚᱱ (ᱥᱣᱤᱡᱚᱨᱞᱮᱸᱰ ᱟᱨ ᱫᱤ ᱦᱳᱞᱤ ᱥᱤ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱟᱡᱽᱫᱩᱛ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱮᱨᱟᱦᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱚᱢᱨᱤᱛᱟ ᱾<ref>{{cite web |url=http://news.oneindia.in/2008/08/07/chitra-narayanan-concurrently-accredited-ambassador-to-holy-see-1218119649.html |title=Chitra Narayanan concurrently accredited Ambassador to Holy See |publisher=News.oneindia.in |date=7 August 2008 |accessdate=10 January 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121009050939/http://news.oneindia.in/2008/08/07/chitra-narayanan-concurrently-accredited-ambassador-to-holy-see-1218119649.html |archive-date=9 October 2012}}</ref>
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
:Presidential addresses and other documents
*[https://web.archive.org/web/19970804210818/http://alfa.nic.in/rb/krn_asum.htm Inaugural address]; 25 July 1997. Archived Aug. 1997.
*[http://pib.myiris.com/speech/article.php3?fl=010620191911 Address on the golden jubilee of Indian independence]; 15 August 1997. Retrieved 24 February 2006.
*[https://web.archive.org/web/19980119180543/http://alfa.nic.in/rb/pr003.htm Rashtrapati Bhavan communique concerning the dissolution of the eleventh Lok Sabha]; 4 December 1997. Archived Jan. 1998.
*[https://web.archive.org/web/20000616105818/http://alfa.nic.in/rb/rday/R1998.HTM Address on Republic day]; 26 January 1998. Archived June 2000.
*[https://web.archive.org/web/19990218135627/http://alfa.nic.in/rb/pr032.htm Rashtrapati Bhavan communique concerning the appointment of the Prime minister]; 15 March 1998. Archived Feb. 1999.
**Related communiques: [https://web.archive.org/web/19990218105252/http://alfa.nic.in/rb/pr029.htm 10 March]; [https://web.archive.org/web/19990503144346/http://alfa.nic.in/rb/pr030.htm 12 March]; [https://web.archive.org/web/19990218125503/http://alfa.nic.in/rb/pr031.htm 13 March]. Archived Feb. 1999.
*[http://www.hindu.com/thehindu/nic/narayanankr.pdf Interview] on Independence day; 15 August 1998; by [[N. Ram]], Editor, [[Frontline (magazine)|Frontline]] ["K. R. Narayanan in conversation with N. Ram", ''The Hindu'', 10 November 2005. Retrieved 24 February 2006].
**Commentary: [[Praveen Swami]]: [http://www.frontlineonnet.com/fl1518/15181320.htm "A citizen and a President"], ''Frontline'' '''15''' (18), 29 August - 11 September 1998. Retrieved 24 February 2006.
*[http://www.indianembassy.org/inews/January(2)99/president(RD).htm Address on Republic day]; 26 January 1999. Retrieved 24 February 2006.
*[https://web.archive.org/web/20010220235512/http://alfa.nic.in/rb/pr119.htm Rashtrapati Bhavan communique concerning the dissolution of the twelfth Lok Sabha]; 26 April 1999. Archived February 2001.
**Related communiques: [https://web.archive.org/web/20010220235112/http://alfa.nic.in/rb/pr112.htm 14 April]; [https://web.archive.org/web/20010220235554/http://alfa.nic.in/rb/pr113.htm 17 April]; [https://web.archive.org/web/20010220235535/http://alfa.nic.in/rb/pr114.htm 20 April]; [https://web.archive.org/web/20010220235229/http://alfa.nic.in/rb/pr116.htm 22 April]; [https://web.archive.org/web/20010425070155/http://alfa.nic.in/rb/pr118.htm 23 April]. Archived February 2001.
*[http://www.indiatogether.org/opinions/speeches/krn2000.htm Address on the golden jubilee of the Indian Republic]; 26 January 2000. Retrieved 24 February 2006.
**Commentary: [[P. Sainath]]: [http://www.frontlineonnet.com/fl1703/17030290.htm "Iron in the soul, decay in the brain"], ''Frontline'' '''17''' (3), 5–18 February 2000. Retrieved 24 February 2006.
**Commentary: V. Venkatesan: [http://www.frontlineonnet.com/fl1703/17030280.htm "A wake-up call"], ''Frontline'' '''17''' (3), 5–18 February 2000. Retrieved 24 February 2006.
*[http://www.india-seminar.com/2000/487/487%20narayanan.htm Address in Parliament, and in the Supreme court, on the golden jubilee of the Republic]; 26 January 2000. Retrieved 24 February 2006.
**Commentary: Sukumar Muralidharan, V. Venkatesan: [http://www.flonnet.com/fl1703/17030250.htm "A presidential intervention"], ''Frontline'' '''17''' (3), 5–18 February 2000. Retrieved 24 February 2006.
*[http://meaindia.nic.in/speech/2001/01/25spc01.htm Address on Republic day]; 26 January 2001. Retrieved 24 February 2006.
**Commentary: Sukumar Muralidharan: [http://www.flonnet.com/fl1803/18031200.htm "A presidential intervention"], ''Frontline'' '''18''' (3), 3–16 February 2001. Retrieved 24 February 2006.
*[https://web.archive.org/web/20050427220651/http://meaindia.nic.in/event/2002/01/25event01.htm Address on Republic day]; 26 January 2002. Retrieved 24 February 2006.
**[http://www.ambedkar.org/News/TheBhopalDeclaration.htm Bhopal declaration]. Retrieved 24 February 2006.
**Commentary: V. Venkatesan: [http://www.frontlineonnet.com/fl1903/19031240.htm "A presidential message"], ''Frontline'' '''19''' (3), 2–15 February 2001. Retrieved 24 February 2006.
*[http://in.rediff.com/news/2002/jul/25guest.htm Farewell address in Parliament]; 22 July 2002. Retrieved 24 February 2006.
*[http://pib.myiris.com/speech/article.php3?fl=020725151520 Farewell address to the nation]; 24 July 2002. Retrieved 24 February 2006.
*Interview of February 2005 in which K. R. Narayanan accused the A. B. Vajpayee Government of complicity in the [[2002 Gujarat riots]]; by [[P. T. Thomas]], Congress legislator from [[Thodupuzha]] in the [[Kerala Legislative Assembly]], and Editor, ''Maanavasamskruthi''. ["Interview with K. R. Narayanan", ''Maanavasamskruthi'' '''1''' (8), February 2005, in [[Malayalam]]. English translation of part of the interview, at CHRO web page: [http://www.nuke.humanrightskerala.com/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=5090 Part I]; [http://www.nuke.humanrightskerala.com/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=5097 Part II]. Additional translation of question on his relationship with the Left front in [http://www.hinduonnet.com/2005/03/03/stories/2005030308811100.htm "Narayanan criticises Vajpayee for Gujarat riots"], ''The Hindu'', 10 November 2005. Retrieved 24 February 2006.]
;Miscellaneous speeches and writings
*K. R. Narayana899n's interview with M. K. Gandhi, 10 April 1945; given in full in H. Y. Sharada Prasad: [http://www.iht.com/getina/files/271049.html "How an interview with Gandhi was spiked"], ''The Asian Age'', n.d. Retrieved 24 February 2006.
*[http://pib.myiris.com/speech/article.php3?fl=010618202022 Speech] while inaugurating the new complex of the Kerala Legislature; 22 May 1998. Retrieved 24 February 2006.
*[https://web.archive.org/web/20000607182210/http://alfa.nic.in/rb/dalit98.htm Message] on the first World convention of the Dalit international organisation in Kuala Lumpur, Malaysia; 11 October 1998. Archived June 2006.
*[https://web.archive.org/web/19991008051634/http://alfa.nic.in/rb/pr092.htm Letter] on the murder of Graham Staines and his two minor sons; 24 January 1999. Archived Oct. 1999.
*[http://nhrc.nic.in/speeches.htm#no3 Speech] on Human rights day; 10 December 2001. Retrieved 24 February 2006.
*[https://web.archive.org/web/20020821204337/http://presidentofindia.nic.in/S/html/press_release/press-new/pr370.htm President stays away from Holi celebrations]; 28 March 2002. Archived Aug. 2002.
*[https://web.archive.org/web/20020823091659/http://presidentofindia.nic.in/S/html/press_release/press-new/pr381.htm Press release] on the President meeting with victims of Gujarat violence; 27 April 2002. Archived Aug. 2002.
*[https://web.archive.org/web/20020823092104/http://presidentofindia.nic.in/S/html/press_release/press-new/pr383.htm Message] to the nation on Gujarat violence; 29 April 2002. Archived Aug. 2002.
*[http://www.indianexpress.com/print.php?content_id=81709 "India empowered"], ''Indian Express'', 26 October 2005. Retrieved 24 February 2006.
;Other links concerning his life
*[https://web.archive.org/web/20110928120732/http://www.stmarykuravilangad.org/Pilgrim.htm St. Mary's High School, Kuravilangad]. Retrieved 24 February 2006.
*[http://www.cmscoll.com C. M. S. College, Kottayam]. Retrieved 24 February 2006.
*[http://www.universitycollege.org/innerbody_message.html University College, Trivandrum]. Retrieved 24 February 2006.
*[http://www.tata.com/0_about_us/history/lasting_legacies/20040811_k_narayanan.htm J. N. Tata Scholarship]. Retrieved 24 February 2006.
*[http://www.lse.ac.uk/collections/LSEIndia/pastAndPresent.htm London School of Economics]; [http://www.lse.edu/collections/pressAndInformationOffice/newsAndEvents/archives/2000-2002/pressrelease-india.htm K. R. Narayanan's portrait unveiled at LSE]. Retrieved 24 February 2006.
*[http://rediff.co.in/news/jul/28pres.htm Interview with K. R. Gowri and K. R. Bhaskaran, K. R. Narayanan's siblings in Uzhavoor, after the announcement of his candidature for the Presidency], ''Rediff'', 1997. Retrieved 24 February 2006.
*[https://web.archive.org/web/19970801044230/http://alfa.nic.in/hm/p1.html Results of Presidential poll]; 17 July 1997. Archived Aug. 1997.
*[http://www.indianembassy.org/inews/aug15.pdf Assumption of office as President], 25 July 1997; ''India News'', 1–15 August 1997. Retrieved 24 February 2006.
*Prime minister I. K. Gujral's [http://www.india50.com/speecH1.html address to the nation from the ramparts of the Red fort on the golden jubilee of Indian independence]; 15 August 1997. Retrieved 24 February 2006.
*[https://web.archive.org/web/20020203232752/http://presidentofindia.nic.in/S/current_president.htm Biography at Rashtrapati Bhavan during President K. R. Narayanan's term in office]; [https://web.archive.org/web/20020204025546/http://presidentofindia.nic.in/S/html/poilady.htm Biography of First Lady Usha Narayanan]. Archived February 2002.
*[https://web.archive.org/web/20041209222914/http://www.santhigiri.org/conf2005/about_conf.html Navajyothisree Karunakara Guru research centre for Siddha and Ayurveda]. Retrieved 24 February 2006.
*Prime minister [[Manmohan Singh]]'s [http://pmindia.nic.in/speech/content.asp?id=74 speech] on the dedication of K. R. Narayanan's ''tharavaadu'' for establishing a research centre in Indian medicine; 15 February 2005. Retrieved 24 February 2006.
*Mari Marcel Thekaekara: [http://www.hinduonnet.com/thehindu/thscrip/print.pl?file=2005042204071100.htm&date=2005/04/22/&prd=th& "A President to be proud of"], ''The Hindu'', 22 April 2005. Retrieved 24 February 2006.
**Commentary: Mari Marcel Thekaekara: [http://www.hinduonnet.com/thehindu/thscrip/print.pl?file=2005111107271100.htm&date=2005/11/11/&prd=th& "Insight into the person"], ''The Hindu'', 11 November 2005. Retrieved 24 February 2006.
;Commentary by journalists
*Amberish K. Diwanji: [http://us.rediff.com/news/jul/11amber.htm "The importance of a Dalit President"], ''Rediff'', Jul. 1997. Retrieved 24 February 2006.
*[[Praveen Swami]]: [http://www.flonnet.com/fl1422/14220160.htm "From demon to god"], ''Frontline'' '''14''' (22), 1–14 November 1997. Retrieved 24 February 2006.
**Cites the report: [http://www.rediff.com/news/jun/23presd.htm "Dalit Hindu or Christian?"], ''Rediff'', 1997. Retrieved 24 February 2006.
*Ajay Singh:[http://www.asiaweek.com/asiaweek/97/1114/is1.html "MAN OF HIS TIME"],''Asiaweek'',14 November 1997. Retrieved 18 March 2006.
*Venkitesh Ramakrishnan, Praveen Swami: [http://www.flonnet.com/fl1422/14220040.htm "A crisis defused"], ''Frontline'' '''14''' (22), 1–14 November 1997. Retrieved 24 February 2006.
*Sukumar Muralidharan: [http://www.frontlineonnet.com/fl1505/15050260.htm "A role for the President"], ''Frontline'' '''15''' (5), 7–20 March 1998. Retrieved 24 February 2006.
*Praveen Swami, Sudha Mahalingam: [http://www.hindu.com/fline/fl1521/15210040.htm "The BJP's Bihar fiasco"], ''Frontline'' '''15''' (21), 10–23 October 1998. Retrieved 24 February 2006.
*Sukumar Muralidharan: [http://www.hinduonnet.com/fline/fl1603/16030220.htm "Wanted intervention, phoney controversy"], ''Frontline'' '''16''' (3), 30 January - 12 February 1999. Retrieved 24 February 2006.
*V. K. Madhavan Kutty: [http://www.frontlineonnet.com/fl1603/16030240.htm "Behind the leak"], ''Frontline'' '''16''' (3), 30 January - 12 February 1999. Retrieved 24 February 2006.
*V. Venkatesan: [http://www.hinduonnet.com/fline/fl1615/16150230.htm "Political echoes"], ''Frontline'' '''16''' (15), 17–30 July 1999. Retrieved 24 February 2006.
*Praveen Swami: [http://www.hinduonnet.com/fline/fl2002/stories/20030131005403400.htm "A new chief for the Army"], ''Frontline'' '''20''' (2), 18–31 January 2003. Retrieved 24 February 2006.
*Purnima S. Tripathi, Sukumar Muralidharan: [http://www.hinduonnet.com/fline/fl1912/19120270.htm "Elusive consensus"], ''Frontline'' '''19''' (12), 8–21 June 2002. Retrieved 24 February 2006.
*V. Venkatesan: [http://www.hinduonnet.com/fline/fl1913/19130110.htm "The political dynamics"], ''Frontline'' '''19''' (13), 22 June-5 July 2002. Retrieved 24 February 2006.
*A. G. Noorani: [http://www.flonnet.com/fl1913/19130090.htm "The Indian Presidency"], ''Frontline'' '''19''' (13), 22 June -5 July 2002. Retrieved 24 February 2006
*Sukumar Muralidharan: [http://www.flonnet.com/fl1916/19161270.htm "Distinction and dignity: an assessment of K. R. Narayanan's eventful Presidential tenure"], ''Frontline'' '''19''' (16), 3–16 August 2002. Retrieved 24 February 2006.
*A. G. Noorani: [http://www.rediff.com/news/2002/jul/23spec.htm "The legacy of a President"], ''Rediff'', 23 July 2002. Retrieved 24 February 2006.
*Siriyavan Anand: [http://www.himalmag.com/2002/july/opinion.htm "Caste, religion, and the Indian Presidency"], ''Himal'', July 2002. Retrieved 24 February 2006.
;Obituaries and reminiscences
*Editorial of ''The Hindu'': [http://www.hinduonnet.com/thehindu/thscrip/print.pl?file=2005111005821000.htm&date=2005/11/10/&prd=th& "A salute to Citizen Narayanan"], ''The Hindu'', 10 November 2005. Retrieved 24 February 2006.
*[[Gopalkrishna Gandhi]]: [http://www.hinduonnet.com/thehindu/thscrip/print.pl?file=2005111203191000.htm&date=2005/11/12/&prd=th& "KRN at the high table"], ''The Hindu'', 12 November 2005. Retrieved 24 February 2006.
*Gopalkrishna Gandhi: [https://web.archive.org/web/20090830200245/http://www.hinduonnet.com/thehindu/thscrip/print.pl?file=20051202005812900.htm&date=fl2224%2F&prd=fline& "A remarkable life-story"], ''Frontline'' '''22''' (24), 5–18 November 2005. Retrieved 24 February 2006.
*[[Chandrabhan Prasad]]: [http://www.dailypioneer.com/columnist1.asp?main_variable=Columnist&file_name=PRASAD138%2Etxt&writer=PRASAD&validit=yes "Losing a mentor"], ''The Pioneer'', 13 November 2005. Retrieved 24 February 2006.
*Venkitesh Ramakrishnan: [http://www.flonnet.com/fl2224/stories/20051202005012500.htm "Citizen President"], ''Frontline'' '''22''' (24), 5–18 November 2005. Retrieved 24 February 2006.
*V. B. Rawat: [http://www.countercurrents.org/india-rawat151105.htm "A tribute to K. R. Narayanan"], ''Countercurrents'', 15 November 2005. Retrieved 24 February 2006.
*[[P. Sainath]]: [http://www.hinduonnet.com/thehindu/thscrip/print.pl?file=2005111107231100.htm&date=2005/11/11/&prd=th& "Compassion at the top"], ''The Hindu'', 11 November 2005. Retrieved 24 February 2006.
*[[Manmohan Singh]]: [http://pmindia.nic.in/prelease/pcontent.asp?id=351 Condolence message], 9 November 2005. Retrieved 24 February 2006.
;Biographies
*Sita Ram Sharma: ''K. R. Narayanan: Just the President of India'', Sublime Publications, 1998. {{ISBN|8185809232}}.
*Darshan Singh: ''K. R. Narayanan: A journey from Uzhavoor to Raisina Hills'', United Children's Movement, 1999.
*[[Eby J. Jose]]: [https://web.archive.org/web/20090810201154/http://krnarayananfoundation.com/KRNarayananBiography.htm ''K.R.Narayanan Bharathathinte Suryathejassu''], It is written in Malayalam,in the mother tongue of Dr. K.R. Narayanan, published by Jeevan Books, Bharananganam, 2006
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ]]
3cq5t88tiu9an4m7m6u18ex3cfrfmi9
ᱠᱩᱱᱟᱹᱢᱤ
0
10018
101585
66123
2022-08-21T12:11:33Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
ᱠᱩᱱᱟᱹᱢᱤ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱧᱤᱫᱟᱹ ᱪᱟᱸᱫᱚᱣᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱮᱱ ᱨᱩᱯ᱾ ᱛᱤᱱᱡᱚᱠᱷᱚᱡ ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟ ᱚᱠᱟ ᱥᱮᱡ ᱨᱣᱭ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱥᱮᱡ ᱨᱮ ᱧᱤᱫᱟᱹ ᱪᱟᱸᱫᱚᱭ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚᱣᱟᱜ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱧᱤᱫᱟᱹ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟᱛᱮ ᱯᱟᱲᱟᱣᱟᱭᱟ᱾ ᱤᱱ ᱡᱚᱠᱷᱚᱡ [[ᱧᱤᱫᱟᱹ]] ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱜᱩᱰᱢᱟᱹᱞ ᱜᱮᱭ ᱧᱮᱞᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱠᱩᱱᱟᱹᱢᱤ ᱫᱚ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱧᱤᱫᱟᱹ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱜᱩᱰᱢᱟᱹᱞᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱨᱣᱦᱚ ᱫᱮᱭᱟ ᱥᱮᱡ ᱫᱚ ᱧᱩᱛ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
== ᱯᱷᱮᱰᱮᱛ ==
* https://bn.m.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%82%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A3%E0%A6%BF%E0%A6%AE%E0%A6%BE
j6l7y0hnm98z849ck0gpqaqbvwcqa75
ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ (ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ)
0
10068
102059
81241
2022-08-22T10:04:28Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ
| settlement_type = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ]]
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = Pahalgam Valley.jpg
| photo2a = Akhnoor Fort - Jammu - Jammu and Kashmir - DSC 0001.jpg
| spacing = 2
| position = centre
| size = 220
| border = 0
| color = #000000
| foot_montage = [[Lidder Valley]], [[Akhnoor Fort]]
}}
| image_alt =
| image_caption =
| image_flag =
| image_blank_emblem =
| blank_emblem_size =
| blank_emblem_type =
| image_map = IN-JK (2019).svg
| map_alt = Jammu and Kashmir
| map_caption = ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ
| image_map1 = Jammu & Kashmir Districts (2019).svg
| map_caption1 = ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱒᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| coordinates =
| coor_pinpoint =
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = Administering Country
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]<!--No flags per WP:INFOBOXFLAG-->
| established_title = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ]]
| established_date = 31 October 2019
| seat_type = ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ
| seat = [[ᱥᱨᱤᱱᱚᱜᱚᱨ]] (ᱢᱮ–ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ)<br/> [[ᱡᱚᱢᱢᱩ]] (ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ–ᱮᱯᱨᱤᱞ)<ref name="Darbar Move">{{Cite news |url=https://www.thehindu.com/news/national/other-states/what-is-the-darbar-move-in-j-k-all-about/article18409452.ece |title=What is the Darbar Move in J&K all about? |last=Desk |first=The Hindu Net |date=8 May 2017 |newspaper=The Hindu |access-date=23 February 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171110135648/http://www.thehindu.com/news/national/other-states/what-is-the-darbar-move-in-j-k-all-about/article18409452.ece |archive-date=10 November 2017 }}</ref>
| parts_type = [[List of districts in Jammu and Kashmir|Districts]]
| parts_style = para
| p1 = [[ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|᱒᱐]]
| government_footnotes =
| governing_body = [[Government of Jammu and Kashmir]]
| leader_title = [[List of lieutenant governors of Jammu and Kashmir|Lieutenant Governor]]
| leader_name = [[ᱜᱤᱨᱤᱥ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱢᱩᱨᱢᱩ]]
| leader_title1 = [[Chief Ministers of Jammu and Kashmir|Chief Minister]]
| leader_name1 = ''Vacant''
| leader_title2 = [[Jammu and Kashmir Legislative Assembly|Legislature]]
| leader_name2 = [[Unicameralism|Unicameral]] (114 seats)<ref>{{Cite web | url=https://www.livemint.com/news/india/new-dawn-for-j-k-begins-two-new-federal-units-take-shape-11572493040564.html |title = Jammu and Kashmir transitions from a state into 2 federal units|date = 31 October 2019}}</ref>
| leader_title3 = [[17th Lok Sabha|Parliamentary constituency]]
| leader_name3 = [[Rajya Sabha]] (4) <br /> [[Lok Sabha]] (5)
| leader_title4 = [[High Courts of India|High Court]]
| leader_name4 = [[Jammu and Kashmir High Court]]
| unit_pref = Metric
| area_footnotes = {{efn|Jammu and Kashmir is a [[disputed territory]] between [[India]] and [[Pakistan]]. Jammu and Kashmir has 42,241 km2 of area administered by India and 13,297 km2 of area controlled by Pakistan under Azad Kashmir which is claimed by India as part of Jammu and Kashmir.}}
| area_total_km2 = 42241
| area_rank =
| elevation_max_footnotes =<ref>{{Cite web|url=http://publications.americanalpineclub.org/articles/12197506500/Saser-Kangri|title=Saser Kangri – AAC Publications – Search The American Alpine Journal and Accidents|website=Publications.americanalpineclub.org|access-date=14 February 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190214115923/http://publications.americanalpineclub.org/articles/12197506500/Saser-Kangri|archive-date=14 February 2019}}</ref>
| elevation_max_m = 7135
| elevation_max_ft =
| elevation_max_point = <!-- for denoting the measurement point --> [[Nun Kun|Nun Peak]]
| elevation_max_rank =
| elevation_min_footnotes =
| elevation_min_m = 247
| elevation_min_ft =
| elevation_min_point = <!-- for denoting the measurement point --> [[Chenab River]]
| elevation_min_rank =
| population_total = 12258433
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| population_rank =
| population_note =
| registration_plate = JK
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +05:30
| iso_code = [[ISO 3166-2:IN|IN-JK]]
| blank_name_sec1 = [[Human Development Index|HDI]] {{nobold|(2018)}}
| blank_info_sec1 = {{increase}} 0.688 (<span style="color:#fc0">medium</span> · [[List of Indian states and territories by Human Development Index|17th]]
| blank_name_sec2 = [[Literacy in India|Literacy]] {{nobold|(᱒0᱑᱑)}}
| blank_info_sec2 = 68.72%
| demographics_type1 = GDP {{nobold|(2019–20)}}
| demographics1_title1 = [[List of Indian states and union territories by GDP|Total]]
| demographics1_info1 = {{INRConvert|1.38|lc}}
| demographics1_title2 = [[List of Indian states and union territories by GDP per capita|Per capita]]
| demographics1_info2 = {{INRConvert|91882}}
| blank1_name_sec2 = {{nowrap|Languages}}
| blank1_info_sec2 = [[ᱠᱟᱥᱢᱤᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱟᱥᱢᱤᱨᱤ]], [[ᱰᱳᱜᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱰᱳᱜᱨᱤ]], [[ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ]], [[ᱯᱟᱦᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱟᱦᱟᱨᱤ]], [[ᱜᱩᱡᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱜᱳᱡᱟᱨᱤ]], ᱵᱷᱟᱫᱟᱨᱣᱟᱦᱤ,<ref>{{Cite encyclopedia |title=Bhadrawahi |url=http://www.ethnologue.com/language/bhd |website=Ethnologue.com|accessdate=6 August 2019}}</ref> [[ᱵᱟᱛᱮᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱛᱮᱨᱤ]],<ref>{{Cite encyclopedia |title=Bateri |url=http://www.ethnologue.com/language/btv }}</ref> [[Shina language|Shina]],<ref name="Crane1956">{{cite book|last=Crane|first=Robert I.|title=Area Handbook on Jammu and Kashmir State|year=1956|publisher=University of Chicago for the Human Relations Area Files|language=English|page=179|quote=Shina is the most eastern of these languages and in some of its dialects such as the Brokpa of Dah and Hanu and the dialect of Dras, it impinges upon the area of the Sino-Tibetan language family and has been affected by Tibetan with an overlay of words and idioms.}}</ref> and [[ᱵᱩᱨᱩᱥᱟᱥᱠᱤ]]<ref>{{Cite encyclopedia |title=Pakistan's "Burushaski" Language Finds New Relatives |url=https://www.npr.org/2012/06/20/155454736/pakistans-burushaski-language-finds-new-relatives |publisher=NPR|accessdate=6 August 2019}}</ref><br/>[[Hindi]],<ref>{{Cite news|last=Chandigarh|first=UNI|url=http://www.uniindia.com/hindi-to-be-official-language-as-j-k-and-ladakh-will-get-ut-status-on-oct-31-tarun-chugh/north/news/1774912.html|title=Hindi to be official language as J&K and Ladakh will get UT status on Oct 31 : Tarun Chugh|date=31 October 2019|work=United News of India}}</ref> [[Urdu]]<ref>{{Cite web|url=http://jktourism.org/index.php/cultural/language/|title=Department of Tourism, Jammu and Kashmir - Language|website=jktourism.org}}</ref><ref>https://sg.inflibnet.ac.in/jspui/bitstream/10603/90065/8/08_chapter2.pdf</ref>, ᱤᱝᱞᱤᱥ (administrative)
| website = https://www.jk.gov.in
| footnotes =
| official_name =
}}
'''ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱑᱙᱔᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱟᱨ [[ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]] ᱢᱩᱫ ᱨᱮ ᱨᱮᱯᱮᱪ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱟᱨ [[ᱪᱤᱱ]] ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱑᱙᱖᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ᱾<ref name="Jan·Osma鈔czykOsmańczyk2003">{{citation|last1=Jan·Osma鈔czyk|first1=Edmund|last2=Osmańczyk|first2=Edmund Jan|title=Encyclopedia of the United Nations and International Agreements: G to M|url=https://books.google.com/books?id=fSIMXHMdfkkC&pg=PA1191|year=2003|publisher=Taylor & Francis|isbn=978-0-415-93922-5|pages=1191–}} Quote: "Jammu and Kashmir: Territory in northwestern India, subject to a dispute between India and Pakistan. It has borders with Pakistan and China."</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱟᱨ [[ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱽ, ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱽ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ ᱟᱨ [[ᱞᱟᱫᱟᱠᱷ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱪᱮ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱮᱫ [[ᱟᱡᱟᱫᱽ ᱠᱟᱥᱢᱤᱨ]] ᱟᱨ [[ᱜᱤᱞᱜᱤᱛ-ᱵᱟᱞᱛᱤᱥᱛᱟᱱ]] ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱦᱚ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ''ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣᱨᱩᱣᱟᱹᱨ ᱵᱤᱞ, ᱒᱐᱑᱙'' ([[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]] ᱺ Jammu and Kashmir Reorganisation Act, 2019) ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱝᱥᱚᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱯᱟᱨᱥᱮᱫ ( houses) ᱨᱮ ᱯᱟᱥ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱵᱟᱨᱟᱭᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱟᱨ ᱞᱟᱫᱟᱠᱷ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱤᱞ ᱫᱚ ᱓᱑ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱩ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱝᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱨᱴᱤᱠᱮᱞ ᱓᱗᱐ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱵᱟᱹᱨᱛᱤ ᱢᱟᱹᱱ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱥᱚᱝᱵᱤᱫᱷᱟᱱ, ᱪᱤᱨ ᱟᱨ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱚᱴᱚᱱᱚᱢᱤ (autonomy) ᱛᱟᱦᱮᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{citation |author=K. Venkataramanan |title=How the status of Jammu and Kashmir is being changed |newspaper=The Hindu |date=5 August 2019 |url=https://www.thehindu.com/news/national/other-states/explained-how-the-status-of-jammu-and-kashmir-is-being-changed/article28822866.ece?homepage=true}}</ref> ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱡᱟᱜᱟ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱱ (property) ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱠᱟᱱ ᱛᱟᱠᱚᱣᱟ᱾<ref>{{cite web|url=https://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/article-370-and-35a-revoked-how-it-would-change-the-face-of-kashmir/articleshow/70531959.cms|title=Article 370 and 35(A) revoked: How it would change the face of Kashmir|newspaper=The Economic Times|date=5 August 2019}}</ref>
ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱯᱮᱭᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱝ ᱛᱟᱦᱮᱠᱟᱱᱟ ᱺ [[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]-ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱜᱮᱸ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ, [[ᱤᱥᱞᱟᱢ|ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ]]-ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱜᱮᱸ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱟᱨ ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ-ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱜᱮᱸ ᱞᱟᱫᱟᱠᱷ ᱴᱷᱚᱴᱟ᱾<ref name=BBC6Aug>[https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-india-49234708 Article 370: What happened with Kashmir and why it matters]. BBC (2019-08-06). Retrieved 2019-08-07.</ref> ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱵᱮᱰᱟ ᱨᱮ ᱚᱥᱟᱹᱱᱛᱤ ᱟᱨ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱭ ᱡᱟᱹᱨᱤ ᱛᱮᱦᱮᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱑᱙᱘᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱟᱯᱷᱟᱛ-ᱟᱹᱯᱷᱤᱛ (disputed) ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱚᱴᱚᱱᱚᱢᱤ ᱟᱨ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱦᱟᱹᱠ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱚᱥᱟᱹᱱᱛᱤ ᱟᱨ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱭ ᱡᱟᱹᱨᱤ ᱛᱮᱦᱮᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ (ᱵᱤᱡᱮᱯᱤ) ᱒᱐᱑᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱱᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ (Indian general election) ᱨᱮ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨᱮᱱ ᱢᱚᱬᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱭᱟᱢ ᱒᱐᱑᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱟᱨᱴᱤᱠᱮᱞ ᱓᱗᱐ ᱵᱟᱹᱛᱤᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱞᱟᱹᱭ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱛᱮ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱟᱹᱢᱩᱝ ᱢᱟᱹᱱ ᱮᱢ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ᱾
ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱑᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱝᱥᱚᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱯᱟᱨᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱟᱨᱴᱤᱠᱮᱞ ᱓᱗᱐ ᱵᱟᱹᱛᱤᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱤᱞ ᱯᱟᱥ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱜᱮ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣᱨᱩᱣᱟᱹᱨ ᱵᱤᱞ ᱯᱟᱥ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱤᱞ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱟᱨ ᱞᱟᱫᱟᱠᱷ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
===ᱴᱳᱯᱳᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ===
ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱵᱮᱰᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱪᱮᱞᱮᱠᱟ ᱺ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱵᱮᱰᱟ, ᱛᱟᱣᱟᱭ ᱵᱮᱰᱟ, ᱪᱮᱱᱟᱵ ᱵᱮᱰᱟ, ᱯᱩᱧᱪᱷ ᱵᱮᱰᱟ ᱮᱢᱟᱱ᱾ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱵᱮᱰᱟ ᱑᱐᱐ ᱠᱤᱢᱤ ᱡᱤᱞᱤᱝ ᱟᱨ ᱑᱕,᱕᱒᱐.᱓ km²(᱕,᱙᱙᱒.᱙ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱛᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱟᱴᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱮᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱚᱲ (average) ᱩᱥᱩᱞ ᱑,᱘᱕᱐ ᱢᱤᱴᱟᱨ (᱖,᱐᱗᱐ ᱯᱷᱩᱴ)᱾ ᱡᱷᱮᱞᱟᱢ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱵᱮᱰᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱛᱮ ᱟᱛᱳ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱢᱩᱨᱩᱫ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱨᱦᱚ ᱮᱴᱟᱜ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱛᱟᱣᱟᱭ, ᱨᱟᱵᱷᱤ ᱟᱨ ᱪᱮᱱᱟᱵ ᱮᱢᱟᱱ᱾
==ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ==
[[File:Jammu & Kashmir Districts (2019).svg|thumb|ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱰᱤᱵᱷᱤᱥᱟᱱ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ, ᱵᱟᱨᱟᱭᱟ ᱰᱤᱵᱷᱤᱥᱟᱱ ᱟᱵᱟᱨ ᱒᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱝ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
===ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱰᱤᱵᱷᱤᱥᱟᱱ===
{| class="wikitable sortable" style="margin-bottom: 0;"
! ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ!! ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ !! ᱴᱚᱴᱷᱟ (km²) !! ᱦᱚᱲ ᱮᱞ <br> ᱒᱐᱐᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ !! ᱦᱚᱲ ᱮᱞ <br> ᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ<ref name=census2011>[http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/prov_data_products_J&K.html 2011 census J&K]</ref><ref name=MHA2011>{{cite web |url=http://mha.nic.in/more3 |title=Department of Jammu & Kashmir Affairs |publisher=Government of India, Ministry of Home Affairs |accessdate=10 November 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160202001322/http://mha.nic.in/more3 |archive-date=2 February 2016}}</ref>
|-
| [[ᱰᱳᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱰᱳᱰᱟ]] || {{formatnum: 2306}} || {{formatnum: 320256}} || {{formatnum: 409576}}
|-
| [[ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱡᱚᱢᱢᱩ]] || {{formatnum: 3097}} || {{formatnum: 1343756}} || {{formatnum: 1526406}}
|-
| [[ᱠᱟᱴᱷᱩᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱠᱟᱴᱷᱩᱣᱟ]] || {{formatnum: 2651}} || {{formatnum: 550084}} || {{formatnum: 615711}}
|-
| [[ᱠᱤᱥᱛᱩᱣᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱠᱤᱥᱛᱩᱣᱟᱨ]] || {{formatnum: 7737<ref>http://kishtwar.nic.in/districtstats.html</ref>}} || {{formatnum: 190843}} || {{formatnum: 231037}}
|-
| [[ᱯᱩᱧᱪᱷ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱯᱩᱧᱪᱷ]] || {{formatnum: 1674}} || {{formatnum: 372613}} || {{formatnum: 476820}}
|-
| [[ᱨᱟᱡᱟᱣᱨᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱨᱟᱡᱟᱣᱨᱤ]] || {{formatnum: 2630}} || {{formatnum: 483284}} || {{formatnum: 619266}}
|-
| [[ᱨᱟᱢᱵᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱨᱟᱢᱵᱚᱱ]] || {{formatnum: 1329}} || {{formatnum: 180830}} || {{formatnum: 283313}}
|-
| [[ᱨᱤᱭᱟᱥᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱨᱤᱭᱟᱥᱤ]] || {{formatnum: 1719}} || {{formatnum: 268441}} || {{formatnum: 314714}}
|-
| [[ᱥᱟᱢᱵᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱥᱟᱢᱵᱟ]] ||{{formatnum: 904}} || {{formatnum: 245016}} || {{formatnum: 318611}}
|-
| [[ᱩᱫᱷᱚᱢᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱩᱫᱷᱚᱢᱯᱩᱨ]] || {{formatnum: 4550}} || {{formatnum: 475068}} || {{formatnum: 555357}}
|-
| ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱨᱮ ||{{formatnum:10}} || {{formatnum: 26293}} ||{{formatnum: 4430191}} ||{{formatnum: 5350811}}
|}
===ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱰᱤᱵᱷᱤᱥᱟᱱ===
{| class="wikitable sortable" style="margin-bottom: 0;"
! ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ!! ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ !! ᱴᱚᱴᱷᱟ (km²) !! ᱦᱚᱲ ᱮᱞ <br> ᱒᱐᱐᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ !! ᱦᱚᱲ ᱮᱞ <br> ᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ
|-
| [[ᱚᱱᱚᱱᱛᱚᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱚᱱᱚᱱᱛᱚᱱᱟᱜ]] || {{formatnum: 3984}} || {{formatnum: 734549}} || {{formatnum: 1069749}}
|-
| [[ᱵᱟᱱᱫᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱵᱟᱱᱫᱤᱯᱩᱨ]] || {{formatnum: 398}}|| {{formatnum: 316436}} || {{formatnum: 385099}}
|-
| [[ᱵᱟᱨᱟᱢᱩᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱵᱟᱨᱟᱢᱩᱞᱟ]] || {{formatnum: 4588}} || {{formatnum: 853344}} || {{formatnum: 1015503}}
|-
| [[ᱵᱚᱨᱜᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱵᱚᱨᱜᱟᱢ]] || {{formatnum: 1371}} || {{formatnum: 629309}} || {{formatnum: 755331}}
|-
| [[ᱜᱟᱱᱫᱮᱨᱵᱚᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱜᱟᱱᱫᱮᱨᱵᱚᱞ]] ||{{formatnum: 259}} || {{formatnum: 211899}} || {{formatnum: 297003}}
|-
| [[ᱠᱩᱞᱜᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱠᱩᱞᱜᱟᱢ]] || {{formatnum: 1067}} || {{formatnum: 437885}} || {{formatnum: 423181}}
|-
| [[ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ]] || {{formatnum: 2379}} || {{formatnum: 650393}} || {{formatnum: 875564}}
|-
| [[ᱯᱩᱞᱣᱟᱢᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱯᱩᱞᱣᱟᱢᱟ]] || {{formatnum: 1398}} || {{formatnum: 441275}} || {{formatnum: 570060}}
|-
| [[ᱥᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱥᱳᱯᱤᱭᱟᱱ]] || {{formatnum: 612.87}}|| {{formatnum: 211332}} || {{formatnum: 265960}}
|-
| [[ᱥᱨᱤᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱥᱨᱤᱱᱚᱜᱚᱨ]] || {{formatnum: 294}} || {{formatnum: 1027670}} || {{formatnum: 1236829}}
|-
| ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱨᱮ || {{formatnum:10}} || {{formatnum: 16351}} || {{formatnum: 5514092}} || {{formatnum: 6894279}}
|}
==ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ==
==ᱟᱨᱦᱚ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
* [[ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ|ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
*
*
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Commons category}}
* [http://jk.gov.in/ Government of Jammu and Kashmir]
* [https://jkgad.nic.in/ General Administration Department]
* [http://jkrajbhawan.nic.in/ Lieutenant Governor of Jammu and Kashmir]
* [https://jammukashmir.s3waas.gov.in/ Jammu and Kashmir district portal]
{{Jammu and Kashmir topics}}
{{ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱜᱷᱟᱴᱤ}}
{{ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ}}
{{Authority control}}
{{DEFAULTSORT:ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ|*]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:States and territories established in 2019]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:2019 establishments in India]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Urdu-speaking countries and territories]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Kashmiri-speaking countries and territories]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Territorial disputes of Pakistan]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Disputed territories in Asia]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ]]
nykpgd3djkc3dnf5wuo08liijg6mxne
ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ
0
10094
102062
91962
2022-08-22T10:10:09Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
{{Navbox |name = Kashmir Valley |title = {{#if:{{{embed|}}}||[[Kashmir Valley]]}} |border = {{#if:{{{embed|}}}|subgroup}} |state = {{{state|autocollapse}}} |image = [[File:Kashmir Spring.jpg|125px]] |listclass = hlist |group1 = Passes |list1 = * [[Banihal Pass]] * [[Zojila]] * [[Burzil Pass]] * [[Sinthan top]] * [[Margan Top]] |group2 = Valleys |list2 = * [[Sind Valley]] * [[Lidder Valley]] * [[Lolab Valley]] * [[Betaab Valley]] |group3 = Cities |list3 = * [[Srinagar]] * [[Anantnag]]
wikitext
text/x-wiki
[[File:Jammu & Kashmir Districts (2019).svg|450 px|thumbnail|{{center|ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ}}]]
'''[[ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ (ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ)|ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ]]''' ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱢᱟᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱰᱤᱵᱷᱤᱥᱟᱱ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱜᱮᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name=MHA2008>{{cite web|url=http://mha.nic.in/uniquepage.asp?Id_Pk=306 |title=Department of Jammu & Kashmir Affairs |publisher=Government of India, Ministry of Home Affairs |archive-url=https://web.archive.org/web/20081208212815/http://mha.nic.in/uniquepage.asp?Id_Pk=306 |archive-date=8 December 2008}}</ref>
ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱓,᱒᱙᱗ ᱠᱤᱢᱤ² ᱴᱚᱴᱷᱟ [[ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ|ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱᱤ]] ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱹᱨᱛᱤ ᱔᱒,᱒᱔᱑ ᱠᱤᱢᱤ² ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name="J&KINDIA">{{cite web |url=http://censusindia.gov.in/2011census/censusinfodashboard/stock/profiles/en/IND001_Jammu%20&%20Kashmir.pdf |title=Jammu & Kashmir profile |publisher=Censusinfo India 2011 |accessdate=10 November 2016}}</ref>
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
===Princely state of Kashmir===
᱑᱙᱔᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱞᱟᱦᱟ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱫᱚ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱨᱟᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱯᱮᱨᱟᱢᱟᱭᱩᱱᱴᱥᱤ (paramountcy) ᱨᱟᱡᱽ ᱛᱟᱦᱮᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱟᱡᱽ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱝ ᱛᱮᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱢᱤᱫ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱫᱚ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱤᱱ ᱟᱵᱟᱨ ᱟᱭᱢᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱝ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ ᱪᱮᱫᱞᱮᱠᱟ ᱺ
* ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮ ᱺ ᱴᱚᱴᱷᱟ/ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱨᱤᱱᱚᱜᱚᱨ, ᱚᱱᱚᱱᱛᱚᱱᱟᱜ, ᱵᱟᱨᱟᱢᱩᱞᱟ ᱟᱨ ᱢᱩᱡᱟᱯᱷᱯᱷᱚᱨᱟᱵᱟᱫᱽ
* ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱡᱟᱜᱤᱨ ᱺ ᱯᱩᱧᱪᱷ, ᱪᱮᱱᱟᱵ ᱟᱨ ᱵᱷᱟᱫᱮᱨᱣᱟᱦ
* ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮ ᱺ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ, ᱩᱫᱷᱚᱢᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱢᱤᱨᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ᱾
* ᱯᱷᱚᱱᱴᱤᱭᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱺ
:* ᱞᱟᱫᱟᱠᱷ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱮᱭᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱺ ᱞᱮᱦ, ᱠᱟᱨᱜᱤᱞ ᱟᱨ ᱥᱠᱟᱨᱫᱩ᱾
:* ᱜᱤᱞᱜᱤᱛ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱺ ᱜᱤᱞᱜᱤᱛ ᱟᱨ ᱟᱥᱛᱳᱨ᱾
:* ᱯᱷᱚᱱᱴᱤᱭᱟᱨ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱟ ᱯᱩᱱᱤᱟᱞ, ᱤᱥᱠᱳᱢᱟᱱ, ᱭᱟᱥᱤᱱ, ᱠᱩᱦ ᱜᱷᱤᱡᱟᱨ, ᱦᱩᱱᱡᱟ, ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱟᱨ ᱪᱤᱞᱟᱥ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱩᱫ ᱨᱮ ᱜᱤᱞᱜᱤᱛ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱯᱷᱚᱱᱴᱤᱭᱟᱨ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱫᱚ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱨᱟᱡᱽ ᱮ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱜᱤᱞᱜᱤᱛ ᱮᱡᱮᱱᱥᱤ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱛᱮ᱾ ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱨᱟᱡᱽ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱦᱟᱹᱴᱤᱝ ᱡᱚᱠᱷᱮᱡ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱟᱡᱽ (princely state) ᱴᱷᱮᱱ ᱮ ᱨᱩᱣᱟᱹᱨ ᱞᱮᱫᱟ᱾
===ᱦᱟᱹᱴᱤᱝ===
[[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]] ᱯᱷᱩᱱᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱙᱔᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱚᱨᱚ-ᱥᱚᱯᱨᱚᱫ (sponsor) ᱟᱠᱟᱱ ᱟᱛᱚᱝᱵᱟᱫᱤ (mercenaries) ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱪᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚ ᱠᱟᱛᱮᱡ ᱠᱚ ᱫᱚᱠᱷᱚᱞ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱨᱟᱹᱡᱤᱭᱮᱱᱟ ᱱᱩᱱᱠᱩ ᱟᱛᱚᱝᱵᱟᱫᱤ ᱥᱟᱶ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱭ ᱜᱚᱨᱚ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱛᱮ᱾ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱟᱨ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱢᱩᱫ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱭ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱑᱙᱔᱘ ᱨᱮ, ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱟᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱮᱭᱟ ᱯᱟᱪᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱤᱨᱯᱩᱨ, ᱯᱩᱧᱪᱷ ᱟᱨ ᱢᱩᱡᱟᱯᱷᱚᱨᱟᱵᱟᱫᱽ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶ ᱜᱤᱞᱜᱤᱛ ᱮᱡᱮᱱᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱟᱨ ᱞᱟᱫᱟᱠᱷ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱠᱟᱨᱫᱩ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱢᱨᱟᱣ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱵᱟᱹᱨᱛᱤ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱟᱡᱽ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱮᱱᱟ᱾
===ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ===
[[File:Jammu & Kashmir Distrikte.svg|450 px|thumbnail|{{center|ᱞᱟᱦᱟᱛᱮᱱ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ (᱑᱙᱔᱙-᱒᱐᱑᱙)
ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱪᱤᱠᱤ ᱛᱮ ᱞᱟᱦᱟᱛᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ:
A. ᱜᱤᱞᱜᱤᱛ
B. ᱟᱠᱟᱥᱟᱭ ᱪᱤᱱ/ᱞᱟᱫᱟᱠᱷ
C. ᱜᱤᱞᱜᱤᱛ ᱣᱟᱡᱟᱛ
D. ᱪᱤᱞᱟᱥ
E. ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ
F. ᱢᱩᱡᱟᱯᱷᱚᱨᱟᱵᱟᱫᱽ
G. ᱯᱩᱧᱪᱷ
H. ᱢᱤᱨᱯᱩᱨ}}]]
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱢᱨᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ{{sfn|Karim, Kashmir The Troubled Frontiers|2013|p=29–32}}{{sfn|Behera, Demystifying Kashmir|2007|p=15}}
* ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱰᱤᱵᱷᱤᱥᱟᱱ ᱺ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ, ᱠᱟᱴᱷᱩᱣᱟ, ᱩᱫᱷᱚᱢᱯᱩᱨ, ᱨᱤᱭᱟᱥᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱪᱮᱱᱟᱵ ᱟᱨ ᱵᱷᱟᱫᱮᱨᱣᱟᱦ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱜᱤᱨ (jagir), ᱢᱤᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱑% ᱟᱨ ᱯᱩᱧᱪᱷ ᱡᱟᱜᱤᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱔᱐% ᱴᱚᱴᱷᱟ᱾{{sfn|Snedden, Understanding Kashmir and Kashmiris|2015|p=167}}
* ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱰᱤᱵᱷᱤᱥᱟᱱ ᱺ ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ (ᱚᱱᱚᱱᱛᱚᱱᱟᱜ) ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ (ᱵᱟᱨᱟᱢᱩᱞᱟ); ᱢᱩᱡᱟᱯᱷᱚᱨᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱓% ᱴᱚᱴᱷᱟ᱾{{sfn|Snedden, Understanding Kashmir and Kashmiris|2015|p=167}}
* ᱞᱟᱫᱟᱠᱷ ᱰᱤᱵᱷᱤᱥᱟᱱ ᱺ [[ᱠᱟᱨᱜᱤᱞ]] ᱟᱨ ᱞᱮᱦ ᱦᱚᱱᱚᱛ (ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱓᱑ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ ᱨᱮ ᱞᱟᱫᱟᱠᱷ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾)
᱑᱙᱖᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣᱨᱩᱣᱟᱹᱨ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ, ᱟᱫᱚᱢ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱦᱟᱹᱴᱤᱝ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ᱾{{sfn|Behera, Demystifying Kashmir|2007|p=28}} ᱒᱐᱐᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱤᱨᱟᱹᱞ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱱᱟᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱺ ᱠᱤᱥᱛᱩᱣᱟᱨ, ᱨᱟᱢᱵᱚᱱ, ᱨᱤᱭᱟᱥᱤ, ᱥᱟᱢᱵᱟ, ᱵᱟᱱᱫᱤᱯᱩᱨ, ᱜᱟᱱᱫᱮᱨᱵᱚᱞ, ᱠᱩᱞᱜᱟᱢ ᱟᱨ ᱥᱳᱯᱤᱭᱟᱱ᱾<ref>[http://www.jammu-kashmir.com/archives/archives2006/kashmir20060706a.html Jammu and Kashmir to have eight new districts], Indo-Asian News Service, 6 July 2006.</ref>
ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱑᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣᱨᱩᱣᱟᱹᱨ ᱵᱤᱞ ( Jammu and Kashmir Reorganisation Act) ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱝᱥᱚᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱯᱟᱨᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱯᱟᱥ ᱦᱩᱭ ᱮᱢᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱤᱞ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱵᱟᱨᱟᱭᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ [[ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ (ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ)|ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ]] ᱟᱨ ᱞᱟᱫᱟᱠᱷ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱓᱑ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱩ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ᱾
==ᱦᱚᱱᱚᱛ==
===ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱰᱤᱵᱷᱤᱡᱟᱱ===
{| class="wikitable sortable" style="margin-bottom: 0;"
! ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ!! ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ !! ᱴᱚᱴᱷᱟ (km²) !! ᱦᱚᱲ ᱮᱞ <br> ᱒᱐᱐᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ !! ᱦᱚᱲ ᱮᱞ <br> ᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ<ref name=census2011>[http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/prov_data_products_J&K.html 2011 census J&K]</ref><ref name=MHA2011>{{cite web |url=http://mha.nic.in/more3 |title=Department of Jammu & Kashmir Affairs |publisher=Government of India, Ministry of Home Affairs |accessdate=10 November 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160202001322/http://mha.nic.in/more3 |archive-date=2 February 2016}}</ref>
|-
| [[ᱰᱳᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱰᱳᱰᱟ]] || {{formatnum: 2306}} || {{formatnum: 320256}} || {{formatnum: 409576}}
|-
| [[ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱡᱚᱢᱢᱩ]] || {{formatnum: 3097}} || {{formatnum: 1343756}} || {{formatnum: 1526406}}
|-
| [[ᱠᱟᱴᱷᱩᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱠᱟᱴᱷᱩᱣᱟ]] || {{formatnum: 2651}} || {{formatnum: 550084}} || {{formatnum: 615711}}
|-
| [[ᱠᱤᱥᱛᱩᱣᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱠᱤᱥᱛᱩᱣᱟᱨ]] || {{formatnum: 7737<ref>http://kishtwar.nic.in/districtstats.html</ref>}} || {{formatnum: 190843}} || {{formatnum: 231037}}
|-
| [[ᱯᱩᱸᱪᱷ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱯᱩᱸᱪᱷ]] || {{formatnum: 1674}} || {{formatnum: 372613}} || {{formatnum: 476820}}
|-
| [[ᱨᱟᱡᱳᱣᱨᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱨᱟᱡᱳᱣᱨᱤ]] || {{formatnum: 2630}} || {{formatnum: 483284}} || {{formatnum: 619266}}
|-
| [[ᱨᱟᱢᱵᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱨᱟᱢᱵᱟᱱ]] || {{formatnum: 1329}} || {{formatnum: 180830}} || {{formatnum: 283313}}
|-
| [[ᱨᱤᱭᱟᱥᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱨᱤᱭᱟᱥᱤ]] || {{formatnum: 1719}} || {{formatnum: 268441}} || {{formatnum: 314714}}
|-
| [[ᱥᱟᱢᱵᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱥᱟᱢᱵᱟ]] ||{{formatnum: 904}} || {{formatnum: 245016}} || {{formatnum: 318611}}
|-
| [[ᱩᱫᱷᱚᱢᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱩᱫᱷᱚᱢᱯᱩᱨ]] || {{formatnum: 4550}} || {{formatnum: 475068}} || {{formatnum: 555357}}
|-
| ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱨᱮ ||{{formatnum:10}} || {{formatnum: 26293}} ||{{formatnum: 4430191}} ||{{formatnum: 5350811}}
|}
===ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱰᱤᱵᱷᱤᱡᱟᱱ===
{| class="wikitable sortable" style="margin-bottom: 0;"
! ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ!! ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ !! ᱴᱚᱴᱷᱟ (km²) !! ᱦᱚᱲ ᱮᱞ <br> ᱒᱐᱐᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ !! ᱦᱚᱲ ᱮᱞ <br> ᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ
|-
| [[ᱚᱱᱚᱱᱛᱚᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱚᱱᱚᱱᱛᱚᱱᱟᱜ]] || {{formatnum: 3984}} || {{formatnum: 734549}} || {{formatnum: 1069749}}
|-
| [[ᱵᱟᱱᱫᱤᱯᱩᱨᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱵᱟᱱᱫᱤᱯᱩᱨᱟ]] || {{formatnum: 398}}|| {{formatnum: 316436}} || {{formatnum: 385099}}
|-
| [[ᱵᱟᱨᱟᱢᱩᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱵᱟᱨᱟᱢᱩᱞᱟ]] || {{formatnum: 4588}} || {{formatnum: 853344}} || {{formatnum: 1015503}}
|-
| [[ᱵᱚᱨᱜᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱵᱚᱨᱜᱟᱢ]] || {{formatnum: 1371}} || {{formatnum: 629309}} || {{formatnum: 755331}}
|-
| [[ᱜᱟᱱᱫᱮᱨᱵᱟᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱜᱟᱱᱫᱮᱨᱵᱟᱞ]] ||{{formatnum: 259}} || {{formatnum: 211899}} || {{formatnum: 297003}}
|-
| [[ᱠᱩᱞᱜᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱠᱩᱞᱜᱟᱢ]] || {{formatnum: 1067}} || {{formatnum: 437885}} || {{formatnum: 423181}}
|-
| [[ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ]] || {{formatnum: 2379}} || {{formatnum: 650393}} || {{formatnum: 875564}}
|-
| [[ᱯᱩᱞᱣᱟᱢᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱯᱩᱞᱣᱟᱢᱟ]] || {{formatnum: 1398}} || {{formatnum: 441275}} || {{formatnum: 570060}}
|-
| [[ᱥᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱥᱳᱯᱤᱭᱟᱱ]] || {{formatnum: 612.87}}|| {{formatnum: 211332}} || {{formatnum: 265960}}
|-
| [[ᱥᱨᱤᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] || [[ᱥᱨᱤᱱᱚᱜᱚᱨ]] || {{formatnum: 294}} || {{formatnum: 1027670}} || {{formatnum: 1236829}}
|-
| ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱨᱮ || {{formatnum:10}} || {{formatnum: 16351}} || {{formatnum: 5514092}} || {{formatnum: 6894279}}
|}
==ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱠᱚ==
* {{citation |first=Navnita Chadha |last=Behera |title=Demystifying Kashmir |publisher=Pearson Education India |year=2007 |ISBN=8131708462 |url=https://books.google.com/books?id=qM6kW9ZRMRkC |ref={{sfnref|Behera, Demystifying Kashmir|2007}}}}
* {{citation |last=Karim |first=Maj Gen Afsir |title=Kashmir The Troubled Frontiers |url=https://books.google.com/books?id=lf2jAQAAQBAJ&pg=PT30 |date=2013 |publisher=Lancer Publishers LLC |ISBN=978-1-935501-76-3 |pages=30– |ref={{sfnref|Karim, Kashmir The Troubled Frontiers|2013}}}}
* {{citation |last=Snedden |first=Christopher |title=Understanding Kashmir and Kashmiris |url=https://books.google.com/books?id=s5KMCwAAQBAJ&pg=PA172 |year=2015 |publisher=Oxford University Press |ISBN=978-1-84904-342-7 |ref={{sfnref|Snedden, Understanding Kashmir and Kashmiris|2015}}}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{commons category|ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ}}
*[https://jammukashmir.s3waas.gov.in/ Jammu and Kashmir district portal]
*{{citation |url=https://pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=1590112 |title=Maps of newly formed Union Territories of Jammu Kashmir and Ladakh, with the map of India |date=2 November 2019 |work=Ministry of Home Affairs, Government of India}}
{{ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{DEFAULTSORT:ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Jammu and Kashmir-related lists|ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
nqydoz6h7xrq42gahtdsamcyj14es4d
ᱡᱚᱜᱟᱣ (ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱥᱟᱬᱮᱥ)
0
10112
101803
53764
2022-08-22T00:32:09Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
[[File:Supply.gif|thumb|ᱵᱟᱝ ᱥᱚᱡᱷᱮ ᱡᱚᱜᱟᱣ ᱠᱚᱨᱵ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ]]
ᱢᱤᱫ ᱯᱷᱟᱨᱢ , ᱟᱨᱡᱟᱣᱤᱭᱟᱹ , ᱠᱷᱟᱹᱴᱩᱣᱟᱹ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ , ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱥᱚᱢᱯᱚᱛᱤ ᱥᱩᱨᱠᱩᱜ , ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱮᱡᱮᱱᱴ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱥᱚᱢᱵᱷᱚᱲ ᱟᱠᱚᱛᱮ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱟᱨ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱛᱩᱞᱩᱡ ᱦᱟᱴ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱮᱫᱟ ᱠᱚ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥᱨᱮ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱡᱚᱜᱟᱣ ᱠᱚ ᱢᱮᱴᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱜᱟᱣ ᱢᱮᱱᱞᱮᱠᱦᱟᱱ ᱴᱟᱠᱟ, ᱚᱠᱛᱚ, ᱵᱮᱨᱮᱞ ᱥᱚᱨᱚᱧᱟᱢ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱢᱟᱦᱟᱨᱚᱜ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱜᱚᱱᱚᱝᱟᱱ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱮᱡᱮᱱᱴ ᱮᱢ ᱜᱟᱱᱚᱜ-ᱟ ᱚᱱᱟ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱚᱜᱮ ᱡᱚᱜᱟᱣ ᱵᱚᱱ ᱢᱮᱱᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱜᱮ ᱢᱩᱲ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱫᱚ ᱾ ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱮᱡᱮᱱᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱮᱡᱮᱱᱴ ᱴᱦᱮᱫ ᱚᱠᱛᱚ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱩᱪᱟᱹᱲᱚᱜ-ᱟ , ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱢᱤᱫ ᱮᱡᱮᱱᱴ ᱟᱡ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱟᱦᱟᱱᱜ ᱜᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱚᱠᱛᱚᱭ ᱮᱢ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱵᱤᱫᱟᱹᱞ ᱟᱡ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱥᱚᱢᱵᱷᱚᱲ ᱮ ᱮᱢᱟ ᱦᱟᱭᱟ ᱾ ᱡᱚᱜᱟᱣ ᱢᱤᱫ ᱜᱨᱟᱯᱷᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱜᱟᱣ ᱠᱚᱨᱵᱽ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱜᱟᱱᱚᱜ-ᱟ , ᱚᱱᱟ ᱜᱨᱟᱯᱷᱨᱮ ᱜᱟᱱᱰᱮ ᱛᱮᱫᱚ ᱛᱤᱱᱟᱜᱹᱜ ᱥᱟᱢᱟᱱ ᱮᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ (ᱵᱟᱝ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱵᱚᱫᱚᱞᱚᱜᱠᱚ) ᱟᱨ ᱥᱤᱫᱩᱵᱲ ᱛᱮ ᱫᱚ ᱫᱟᱢ ( ᱯᱚᱚᱷᱩᱨᱜᱟᱹ ᱵᱚᱫᱚᱞᱚᱜᱠᱚ) ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱥᱟᱢᱟᱱ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ ᱡᱚᱛᱚᱣᱟᱜ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱟᱨᱡᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱫᱟᱢ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱥᱟᱢᱟᱱ ᱟᱹᱠᱷᱨᱤᱧ ᱥᱟᱱᱟᱭᱮᱫ-ᱟ ᱚᱱᱟ ᱜᱮ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱢᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱜᱟᱣ ᱵᱚᱱ ᱢᱮᱱ-ᱟ ᱾ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱠᱷᱟᱴᱟᱣ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱠᱷᱟᱹᱴᱩᱣᱟᱹᱭᱤᱡ ᱠᱩᱲᱟᱹᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱨᱟᱢᱟ ᱨᱟ ᱵᱟᱝ ᱢᱤᱫ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱯᱛᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱚᱠᱛᱚᱭ ᱮᱢᱚᱜ -ᱟ ᱚᱱᱟ ᱜᱮ ᱠᱷᱟᱴᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱜᱟᱣ ᱵᱚᱱ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾
ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱱ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ ᱴᱟᱠᱟ ᱡᱚᱜᱟᱣ ᱫᱚ ᱴᱟᱠᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤᱛᱮᱫ ᱞᱮᱢᱮᱧ ᱥᱚᱢᱯᱚᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱤᱱ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱤ ᱛᱩᱞᱩᱡ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹᱜ -ᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱩᱱᱠᱩᱣᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱛᱮ ᱴᱦᱟᱹᱣᱠᱟᱹᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱟᱠᱟ ᱡᱚᱜᱟᱣ ᱫᱚ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱴᱟᱠᱟ ᱚᱵᱚᱵᱚᱱ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮᱫ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ M1 ᱫᱚ ᱱᱟᱱᱷᱟ ᱴᱟᱠᱟ ᱵᱚᱱ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱞᱩᱴ-ᱟᱜ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱨᱚᱠᱟ ᱴᱟᱠᱟ ᱵᱟᱝ ᱴᱟᱠᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱜ ᱜᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱟ,ᱰᱤ ᱞᱟᱜᱮ ᱩᱥᱟᱹᱨᱟᱹ ᱛᱮ ᱴᱟᱠᱟᱛᱮᱵᱚᱱ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ ᱾ M2 ᱫᱚ M1 ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱴᱟᱠᱟ ᱥᱟᱶ ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱚᱠᱛᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱨᱟᱠᱷᱟ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱜᱟᱱ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱡᱚᱜᱟᱣ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ==
ᱡᱷᱚᱛᱚᱣᱟᱜ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱫᱚᱨ ᱫᱟᱢ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱟᱹᱠᱷᱨᱤᱧᱤᱡ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱢᱤᱫ ᱟᱨᱦᱟᱣᱤᱡ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱥᱟᱢᱟᱱ ᱟᱹᱠᱷᱨᱤᱧ ᱥᱟᱱᱟᱭᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ ᱴᱮᱵᱩᱞ ᱫᱚ ᱡᱚᱟᱜᱟᱣ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ ᱵᱚᱱ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=MankiwWSJ>{{cite book|last = Mankiw|first = N. Gregory|authorlink = N. Gregory Mankiw|title = Principles of Economics, Wall Street Journal Edition|publisher = Dryden Press, San Diego|year = 1998|pages = 71–73|isbn = 0-03-098238-3}}</ref>
== ᱜᱚᱴᱟ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱨᱮ ᱡᱚᱜᱟᱣ ᱥᱮᱱᱮᱞᱮᱫ ᱟᱨ ᱥᱮᱱᱮᱞᱮᱫ ᱠᱷᱚᱡᱽ ==
==ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ ==
* [[Demand curve]]
* [[ᱡᱚᱜᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱤᱭᱚᱢ]]
* [[Profit maximization]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ]]
7a83hhypxb0bz7tkvlimwgqx4kdftkh
ᱡᱚᱦᱟᱱ ᱯᱷᱨᱭᱟᱹᱰᱨᱤᱪᱷ ᱟᱰᱟᱢ
0
10123
101851
63658
2022-08-22T01:51:41Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱚᱦᱟᱱ ᱯᱷᱨᱭᱮᱰᱨᱤᱪᱷ ᱟᱰᱟᱢ ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱢᱟᱭᱠᱟᱹᱞ ᱯᱷᱨᱭᱰᱨᱤᱪ ᱮᱰᱟᱢᱥ '''(᱑᱗᱘᱐ – ᱑᱘᱓᱘) ᱫᱚ ᱮᱥᱹᱴᱤ ᱯᱤᱴᱚᱨᱥᱵᱟᱹᱨᱜ, ᱨᱟᱹᱥᱤᱭᱟ (St. Petersburg, Russia) ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱚᱱᱚᱥᱯᱚᱛᱤ ᱣᱚᱭᱜᱭᱟᱱᱤᱠ (Botanist) ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾
ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱑᱗᱙᱕-᱑᱗᱙᱖ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱢᱤᱰᱤᱠᱟᱞ ᱥᱠᱩᱞ ᱚᱯᱦ ᱥᱹᱴᱤ ᱯᱤᱴᱚᱥᱵᱟᱹᱨᱜ (Medical School of St. Petersburg) ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣᱼᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱡ ᱾ ᱑᱘᱐᱐-᱑᱘᱐᱒ ᱦᱟᱵᱤᱡ ᱛᱮ ᱴᱨᱟᱱᱥᱠᱟᱣᱠᱟᱥᱤᱭᱟ (Transcaucasia) ᱥᱮᱫ ᱮ ᱫᱟᱬᱟ ᱯᱩᱨᱟᱹᱩ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱑᱘᱐᱕ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱥᱟᱭᱮᱱᱴᱤᱯᱷᱤᱠ (scientific) ᱴᱤᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱫᱚᱥᱭᱚ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱟᱭ ᱾ ᱦᱮᱞᱮ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱴᱟᱝ ᱠᱷᱟᱨᱟᱯ ᱰᱤᱯᱞᱚᱢᱟᱴᱤᱠ ᱢᱤᱥᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱤᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱠᱚᱴ ᱣᱩᱨᱤ ᱜᱚᱞᱚᱵᱷᱠᱤᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱟᱭᱱᱟ ᱾
ᱚᱱᱟ ᱢᱤᱥᱚᱱ ᱚᱱᱟ ᱠᱟᱨᱚᱬ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱰᱤᱜᱟᱣ ᱮᱱᱟ, ᱩᱱᱤ ᱟᱨ ᱟᱡ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱛᱮ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱣᱚᱭᱜᱭᱟᱱᱤᱠ ᱠᱚ ᱥᱟᱭᱵᱮᱨᱤᱭᱟ ᱴᱷᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱑᱘᱐᱖ ᱨᱮ, ᱭᱟᱠᱩᱛᱥ ᱴᱷᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱡᱚᱷᱟᱜ ᱩᱱᱤ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱵᱟᱝᱦᱤᱞᱟᱣᱼᱤᱡ ᱢᱮᱢᱚᱛᱷ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱚᱡ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱵᱤᱥᱚᱭᱨᱮ ᱵᱟᱲᱟᱭ ᱞᱮᱫᱼᱟᱭ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱜᱚᱡ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱫᱚ ᱞᱮᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱴᱷᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱪᱟ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱚᱱᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱚᱵᱷᱤᱭᱟᱱ ᱛᱮ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱢᱟᱢᱚᱛᱷ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱟᱯᱨᱤ, ᱪᱚᱢᱲᱟ ᱟᱨ ᱔᱐ ᱯᱟᱩᱸᱰ ᱩᱵᱽ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱚᱲᱚᱠ ᱞᱮᱜᱼᱟᱭ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱢᱟᱢᱚᱛᱷ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱚᱡᱽ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱵᱮᱥ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱚᱢᱚᱭ ᱨᱮ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱫᱚᱥᱚᱠ ᱪᱟᱞᱟᱣᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱛ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱣᱤᱞᱩᱛᱷ ᱦᱩᱭ ᱟ ᱠᱟᱱ ᱢᱮᱢᱚᱛᱷ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱨᱟ ᱠᱚᱝᱠᱟᱲ ᱵᱮᱥ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱟᱱ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟᱜᱤᱫ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ ᱠᱚ ᱮᱢᱟ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱯᱨᱤ ᱢᱤᱭᱩᱡᱤᱭᱚᱢ ᱚᱯᱷ ᱡᱩᱻᱞᱚᱡᱤ (Museum of Zoology), ᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱥᱮᱸᱴ ᱯᱮᱴᱟᱹᱛᱥᱵᱟᱹᱨᱜ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱚᱱᱰᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱟᱢᱚᱛᱷ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱟᱯᱨᱤ ᱫᱚ ᱮᱰᱟᱢᱥ ᱢᱟᱢᱚᱛᱷ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱯᱚᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱣᱚᱱ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱢᱮᱰᱤᱠᱚᱼᱥᱟᱹᱨᱡᱤᱠᱟᱹᱞ ᱮᱠᱟᱰᱢᱤ ᱨᱮ ᱟᱥᱤᱥᱴᱟᱸᱱᱴ ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱚᱨ ᱨᱟᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤᱱᱠᱚᱨᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟᱭ ᱚᱱᱰᱮ ᱩᱱᱤ ᱵᱚᱱᱚᱥᱯᱚᱛᱤ ᱣᱤᱜᱭᱟᱱ ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱚ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱡ ᱾
==ᱟᱡᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱨᱮᱠᱚ==
;ᱡᱮᱱᱚᱥ
* ([[Hyacinthaceae]]) ''[[Adamsia]]'' <small>[[Willd.]]</small><ref>Mag. Ges. Naturf. Fr. Berl. ii 1808 16 (IK)</ref>
* ([[Rosaceae]]) ''Adamsia'' <small>[[Fisch.]] ex [[Steud.]]</small><ref>Nomencl. Bot. [Steudel] 366, 367 in syn. 1821 (IK)</ref>
;ᱡᱟᱹᱛᱤ
* ([[Asteraceae]]) ''[[Artemisia (planta)|Artemisia]] adamsii'' <small>[[Besser]]</small><ref>Nouv. Mém. Soc. Imp. Naturalistes Moscou 3: 27 1834 (IK)</ref>
* ([[Brassicaceae]]) ''[[Draba]] adamsii'' <small>[[Ledeb.]]</small><ref>Fl. Ross. (Ledeb.) 1(1): 147 1841 (IK)</ref>
* ([[Lamiaceae]]) ''[[Scutellaria]] adamsii'' <small>[[A.Ham.]]</small><ref>Monog. Scutell. 34. t. 2. f. 3 1832 (IK)</ref>
* ([[Scrophulariaceae]]) ''[[Antirrhinum]] adamii'' <small>[[Willd.]] ex [[Ledeb.]]</small><ref>Fl. Ross. (Ledeb.) 3 (1,8): 207 1847 (IK)</ref>
== ᱠᱟᱹᱢᱤ ==
ᱼ ''Decades quinque novarum specierum plantarum'', [[Tiflis]], [[10 de noviembre]] de [[1802]]. En: Weber und Mohr, Beiträge. 1, Kiel 1805, pp. 41–75
ᱼ ''Descriptio novi plantarum generis''. Nova Acta Acad. sci. Petrop. XIX, 1805. Hist.: 164—166
ᱼ ''Descriptio novae speciei Azaleae''. Mem. Acad. Sci. Petersb. II, 1807—1808: 332—334
ᱼ''Descriptiones plantarum minus cognitarum Sibiriae, praesertim orientalis, qua in itinere ann. 1805 et l806 observavit''. Mem. Soc. Natur. Moscou. V 1817: 89-116; Nouv. Mem. Soc. Natur. Moscou. — III (IX) 1834: 231—252
ᱼ''Relation abrégée d'un voyage à la mer glaciale, et découverte des restes d'un Mamouth''. En: J. du Nord, XXXII, pp. 633, St. Petersbourg (1807) (lt. I. P. Tolmachoff: ''The Carcasses of the mammoth and rhinoceros found in the frozen ground of Siberia''. En: Trans. of the American Philos. Society XXIII (1) 1929: I-74b, p. 72. [http://books.google.de/books?id=iVsLAAAAIAAJ&pg=PA20&dq=Adams+Relation&lr=#PPA72,M1] [http://books.google.de/books?id=iVsLAAAAIAAJ&pg=PA20&dq=tolmachoff+mammoth&lr=#PPR1,M1 Título de la página con la información bibliográfica correcta])
{{botánico|Adams|Adamm Johann Friedrich}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
* ''Allgemeine Deutsche Biographie'' - [[s:de:ADB:Adam, Joh. Friedr.|online version]] at [[Wikisource]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱟᱨᱮ ᱡᱟᱱ]]
1bg90q2wwfick6ty286a67ttl1n2oz5
ᱡᱟᱸᱵᱤᱨ
0
10177
102041
66266
2022-08-22T09:33:05Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱟᱸᱵᱤᱨ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱨᱚᱠᱚᱢ ᱞᱤᱵᱩ ᱡᱟᱹᱛ ᱨᱥᱟᱞᱚ ᱡᱚ ᱠᱟᱱᱟ᱾ᱡᱟᱸᱵᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱳᱜᱟᱱᱤᱠ [[ᱧᱩᱛᱩᱢ]] ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ citrus reticuata ᱟᱨ ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ Mandarin orange,Mandarin and mandarine᱾ᱱᱚᱭᱟ ᱫᱚ rutaceae ᱜᱷᱟᱨᱚᱡ ᱟᱨ cirtus᱾ᱡᱟᱸᱵᱤᱨ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱥᱤᱵᱤᱞ ᱡᱚ ᱠᱟᱱᱟ᱾ᱱᱚᱭᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱢᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱞᱟᱫ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨᱟ᱾
ᱟᱱᱵᱤᱠ ᱜᱵᱮᱥᱱᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱦᱮ, ᱡᱟᱸᱵᱤᱨ ᱫᱚ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱟ.ᱛ ᱡᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱲᱮᱢ ᱜᱮᱭᱟ᱾ᱡᱟᱸᱵᱤᱨ ᱫᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱠᱟᱢᱤ ᱜᱤᱭᱟ᱾ ᱑᱐ ᱢᱤᱴᱟᱨ ᱩᱥᱩᱞ ᱾ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱡᱟᱸᱵᱤᱨ ᱟᱵᱟᱫ ᱫᱚᱭᱟ᱾ ᱥᱩᱱᱟᱢᱜᱚᱱᱡ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱷᱟᱛᱚᱠ ᱨᱮ ᱟ.ᱵᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱡᱟᱸᱵᱤᱨ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱜᱤᱭᱟ,ᱛᱵᱮ ᱛᱷᱚᱲᱟ ᱜᱟᱱ᱾ᱵᱮᱨᱮᱞ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱦᱟ.ᱨᱤᱭᱟ.ᱲ ᱜᱮ ᱟᱨ ᱵᱮᱞᱮ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚᱢᱚᱞᱟ ᱨᱝ᱾ ᱡᱟᱸᱵᱤᱨ ᱫᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱵᱟᱝ ᱜᱮ ᱥᱟᱦᱟᱭ-ᱟ᱾ᱡᱟᱸᱵᱤᱨ ᱡᱚ ᱦᱚ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱵᱟᱝ ᱜᱮ ᱥᱟᱦᱟᱭ-ᱟ᱾
==ᱯᱩᱥᱴᱤ==
ᱡᱟᱸᱵᱤᱨ ᱨᱮ ᱵᱤᱴᱟ ᱠᱳᱨᱮᱴᱤᱱ ᱚ ᱮᱱᱴᱤ-ᱚᱠᱥᱤᱰᱮᱱᱚᱴ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ᱱᱚᱭᱟ ᱨᱮ ᱵᱷᱤᱴᱟᱢᱤᱱ ᱥᱤ ᱟᱨ ᱠᱮᱞᱥᱤᱭᱟᱢ ᱟᱨ ᱟᱸᱥ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
#ᱢᱮᱫ ᱧᱮᱞ ᱫᱟ.ᱲᱮᱺᱢᱮᱫ ᱧᱮᱞ ᱫᱟ.ᱲᱮ ᱴᱤᱠ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱟᱜᱤᱛ ᱛᱮ ᱡᱟᱲᱩᱨ ᱟ ᱵᱷᱤᱴᱟᱢᱤᱱ ᱮ᱾ ᱟᱵᱚ ᱰᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ, ᱵᱷᱤᱴᱟᱢᱤᱱ ᱮ ᱚᱵᱷᱟᱵ ᱛᱮ ᱨᱟᱛᱠᱟᱱᱟ ᱨᱩᱭᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱜᱤᱭᱟ᱾ᱡᱟᱸᱵᱤᱨ ᱨᱮ ᱵᱷᱤᱴᱟᱢᱤᱱ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾
#ᱠᱮᱱᱥᱟᱨ ᱨᱮᱱ ᱡᱤᱵᱟᱱᱩ ᱜᱚᱡᱺ ᱡᱟᱸᱵᱤᱨ ᱨᱮ ᱵᱷᱤᱴᱟᱢᱤᱱ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱞᱚᱯᱷᱟ ᱚ ᱵᱤᱴᱟ ᱠᱳᱨᱮᱴᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ᱚᱱᱟ ᱛᱮ ᱠᱮᱱᱥᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱱᱪᱟᱣ ᱞᱟᱜᱤᱛ ᱛᱮ ᱫᱤᱱᱟᱢ ᱜᱮ ᱡᱟᱸᱵᱤᱨ ᱡᱚᱢ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾
#ᱨᱩᱭᱟ ᱦᱟᱥᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱵᱟᱱᱪᱟᱣ ᱞᱟᱜᱤᱛ ᱺ ᱡᱟᱸᱵᱤᱨ ᱨᱮ ᱵᱷᱤᱴᱟᱢᱤᱱ ᱥᱤ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ᱱᱚᱭᱟ ᱵᱷᱤᱴᱟᱢᱤᱱ ᱥᱤ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮ ᱡᱟᱲᱩᱨ ᱜᱤᱭᱟ᱾ᱟᱨᱦᱚ ᱮᱱᱴᱤ ᱚᱠᱥᱤᱵᱮᱱᱴ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ᱡᱟᱸᱵᱤᱨ ᱡᱚᱢ ᱞᱮᱵᱷᱟᱱ ᱢᱚᱪᱟ ᱨᱮ ᱜᱷᱟ ᱵᱟᱝ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾ᱱᱚᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱮᱞᱥᱤᱭᱟᱢ ᱛᱮ ᱰᱟᱴᱟ ᱟᱨ ᱡᱟᱝ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ᱟᱨᱦᱚ ᱦᱚᱡᱚᱢ ᱫᱟᱲᱮ,ᱢᱟᱭᱟᱢ, ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱡᱟᱸᱵᱤᱨ ᱡᱚ ᱦᱚᱲᱚᱢᱚ ᱞᱟᱜᱤᱛ ᱟ.ᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ᱾
#ᱦᱚᱲᱚᱢᱚ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱞᱟᱜᱤᱛ ᱺ ᱟᱵᱚ ᱟ ᱩᱢᱟᱨ ᱡᱟᱥᱛᱤ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱦᱚᱲᱚᱢᱚ ᱦᱚ ᱫᱩᱨᱵᱚᱞ ᱟ᱾ᱡᱟᱸᱵᱤᱨ ᱡᱚ ᱡᱚᱢ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱦᱚᱲᱚᱢᱚ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ᱵᱷᱤᱴᱟᱢᱤᱱ ᱥᱤ ,ᱮᱱᱴᱤ ᱚᱠᱥᱤᱵᱮᱱᱴ ᱛᱮ ᱦᱚᱲᱚᱢᱚ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱱ᱾
#ᱠᱚᱲᱟᱢ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮᱦᱮᱱᱟᱺ ᱡᱟᱸᱵᱤᱨ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱᱤᱡ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱮ heart beat ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾
==ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
nxrxhtxkoilo13t08ehv3uhv22lnblq
ᱠᱮᱛᱚᱱ ᱢᱮᱦᱛᱟ
0
10200
101607
53950
2022-08-21T12:51:11Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Use Indian English|date=July 2016}}
{{Use dmy dates|date=July 2016}}
{{Infobox person
| image = Ketan Mehta (cropped).jpg
| name = ᱠᱮᱛᱚᱱ ᱢᱮᱦᱛᱟ
| birth_date = {{Birth year and age|1952}}
| birth_place = [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱛ]], ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ
| death_date =
| death_place =
| othername =
| occupation = ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ,ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ
| yearsactive = ᱑᱙᱗᱕ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ
}}
'''ᱠᱮᱛᱚᱱ ᱢᱮᱦᱛᱟ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱑᱙᱕᱒) ᱫᱚ ᱵᱦᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ |ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱕ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱰᱚᱠᱭᱩᱢᱮᱱᱴᱟᱨᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱟᱨ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱥᱤᱨᱤᱡᱽ ᱠᱚᱨᱮ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱵᱟᱲᱟᱭᱮᱫᱟ |<ref>{{cite book |title= Cinemas of India|last=Thorval |first= Yves|authorlink= |author2= |year=2000 |publisher=Macmillan India|location= |isbn= 0-333-93410-5|pages= 181–182|url= }}</ref>
==ᱟᱬᱜᱟᱛ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱠᱮᱛᱚᱱ ᱫᱚ [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱱᱚᱵᱽᱥᱟᱨᱤ]] ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ | ᱠᱮᱛᱚᱱ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱠᱩᱞ ᱫᱚ [[ᱥᱚᱨᱫᱟᱨ ᱯᱚᱴᱮᱞ ᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱲᱚᱭᱚ]], [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱚᱲᱦᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟᱭ | ᱟᱨ [[ᱯᱷᱤᱚᱞᱢ ᱮᱸᱰ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱤᱱᱥᱴᱤᱪᱭᱩᱴ ᱚᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ]], [[ᱯᱩᱱᱮ]] ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱟᱡᱟᱜ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱫᱼᱟ |<ref>{{cite web|url=http://www.chakpak.com/celebrity/ketan-mehta/biography/11860 |title=Biography|archiveurl=https://archive.is/20120729154308/http://www.chakpak.com/celebrity/ketan-mehta/biography/11860 |archivedate=29 July 2012 }}</ref>
==ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮ ᱟᱡ ᱜᱮᱞ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱷ᱾ᱭᱮᱪᱚᱨ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱟᱨ ᱮᱭᱟᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱰᱚᱠᱭᱩᱢᱮᱱᱴᱟᱨᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱥᱤᱨᱤᱡᱽ ᱨᱮ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ | ᱠᱮᱛᱚᱱ ᱮ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱟᱠᱟᱫ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱫᱚ – ''[[ᱠᱟᱯᱴᱮᱱ ᱵᱷᱚᱭᱢ]]'' ᱟᱨ ''[[ᱢᱤᱥᱴᱚᱨ ᱭᱳᱜᱤ (ᱴᱤᱵᱤ ᱥᱤᱨᱤᱡᱽ)|ᱢᱤᱥᱴᱚᱨ ᱭᱳᱜᱤ]]'' ᱠᱟᱱᱟ |<ref>{{cite web |url=https://www.imdb.com/name/nm0576559/ |title= Ketan Mehta|author= |date= |work= |publisher= IMDb|accessdate=27 January 2010}}</ref> ᱟᱡᱟᱜ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱠᱚᱢᱮᱰᱤ, ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ, ᱫᱩᱠᱷ, ᱨᱳᱢᱟᱱᱥ, ᱛᱟᱯᱟᱢ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱚᱜᱼᱟ |
ᱠᱮᱛᱚᱱ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱥᱨ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱤᱱᱥᱴᱤᱪᱭᱩᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱡᱟᱜ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱦᱚᱴᱟᱣ ᱛᱟᱭᱚᱱ [[ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱥᱯᱮᱥ ᱨᱤᱥᱨᱪ ᱚᱨᱜᱟᱱᱤᱡᱮᱥᱚᱱ]] ᱨᱮ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱯᱨᱚᱰᱭᱩᱥᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱮᱫᱼᱟ | ᱚᱱᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱡᱷᱚᱛᱚᱣᱟᱜ ᱚᱫᱷᱤᱠᱟᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ, ᱟᱡ ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱜ ᱜᱮ ᱪᱤᱠᱟᱹ ᱫᱟᱜᱲᱮᱭᱟ ᱟᱭ | ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱠᱮᱛᱚᱱ ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱛ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱡᱮ : “ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱳᱵᱷᱤᱜᱽᱭᱚᱸᱛᱟ ᱛᱟᱭ | ᱜᱚᱴᱟ ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴ ᱫᱟᱲᱟᱸᱱ, ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱶ ᱧᱟᱯᱟᱢ, ᱟᱢ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱᱟᱜᱼᱮᱢ ᱴᱷᱤᱠᱟᱹ ᱠᱮᱢ ᱚᱱᱟ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱮᱦᱚᱵ | ᱚᱱᱟ ᱳᱵᱷᱤᱜᱽᱭᱚᱸᱛᱟ ᱜᱮᱤᱧᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱨᱮ ᱩᱥᱟᱹᱨᱟ ᱮᱱᱟᱭ |”<ref>Meer, Ameena http://bombsite.com/issues/29/articles/1262 Fall 1989, Retrieved 13 May 2013</ref>
ᱠᱮᱛᱚᱱᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱫᱚ, ''[[ᱵᱷᱚᱵᱟᱱᱤ ᱵᱷᱚᱵᱟᱭᱤ]]'' ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱛᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ]] ᱠᱟᱱᱟ | ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱫᱚ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱫᱮᱠᱷᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ, ᱡᱮᱢᱚᱱ [[ᱱᱚᱱᱴᱮᱥ]], ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱟᱨ ᱢᱚᱥᱠᱳ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱨᱮ | ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱱᱩᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹᱭ ᱧᱟᱢᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ | ''[[ᱢᱤᱨᱪᱤ ᱢᱚᱥᱟᱞᱟ]]'' ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱟᱡ ᱦᱟᱣᱟᱭᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱥᱴ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱟᱣᱟᱨᱰ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹᱭ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱼᱟ |<ref>{{cite web|url=https://www.imdb.com/name/nm0576559/awards|title=Awards|publisher=IMDB}}</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱫᱚ ᱕᱒ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ ᱭᱩᱱᱟᱭᱴᱮᱰ ᱥᱴᱮᱴᱥ ᱨᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡᱽ ᱞᱮᱱᱟ | ᱟᱭᱢᱟ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱟᱨ ᱤᱱᱴᱮᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱯᱷᱮᱥᱴᱤᱵᱟᱞ ᱠᱚᱨᱮ ᱡᱩᱨᱤ ᱢᱮᱢᱵᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱱᱟ |
ᱠᱮᱛᱚᱱ ᱫᱚ [[ᱥᱚᱨᱫᱟᱨ ᱵᱚᱞᱞᱚᱵᱽ ᱵᱷᱟᱭᱤ ᱯᱚᱴᱮᱞ]]ᱼᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ''[[ᱥᱚᱨᱫᱟᱨ (᱑᱙᱙᱓ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱥᱚᱨᱫᱟᱨ]]'' ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱼᱟ | ᱱᱩᱭ ᱒᱐᱑᱔ ᱨᱮ ''[[ᱨᱚᱝᱫᱮ ᱨᱚᱥᱤᱭᱟ]]'', ᱟᱨ ''[[ᱢᱟᱸᱡᱷᱤ ᱫᱤ ᱢᱟᱶᱴᱮᱱ ᱢᱮᱱ]]'' ᱒᱐᱑᱕ ᱨᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡᱽ ᱞᱮᱱᱟ |''ᱢᱟᱸᱡᱷᱤ ᱫᱤ ᱢᱟᱶᱴᱮᱱ ᱢᱮᱱ'' ᱨᱮ ᱫᱚ [[ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱽᱫᱤᱱ ᱥᱤᱫᱽᱫᱤᱠᱤ]] ᱞᱤᱰ ᱨᱳᱞ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱮᱫᱼᱟ |
==ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱠᱚ==
* [[ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱟᱣᱟᱨᱰ (ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ)|ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱟᱣᱟᱨᱰ]]
** ᱑᱙᱘᱑: [[ᱱᱟᱨᱜᱤᱥ ᱫᱚᱛᱛᱚ ᱟᱣᱟᱨᱰ ᱯᱷᱚᱨ ᱵᱮᱥᱴ ᱯᱷᱤᱭᱮᱪᱚᱨ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱚᱱ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱤᱱᱴᱤᱜᱽᱨᱮᱥᱚ|ᱵᱮᱥᱴ ᱯᱷᱤᱭᱮᱪᱚᱨ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱚᱱ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱤᱱᱴᱤᱜᱽᱨᱮᱥᱚ]]: ''[[ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱤ ᱵᱷᱟᱵᱟᱭᱤ]]''
** ᱑᱙᱙᱔: [[ᱱᱟᱨᱜᱤᱥ ᱫᱚᱛᱛᱚ ᱟᱣᱟᱨᱰ ᱯᱷᱚᱨ ᱵᱮᱥᱴ ᱯᱷᱤᱭᱮᱪᱚᱨ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱚᱱ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱤᱱᱴᱤᱜᱽᱨᱮᱥᱚ|ᱵᱮᱥᱴ ᱯᱷᱤᱭᱮᱪᱚᱨ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱚᱱ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱤᱱᱴᱤᱜᱽᱨᱮᱥᱚ]]: ''[[ᱥᱚᱨᱫᱟᱨ (᱑᱐᱐᱓ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱥᱚᱨᱫᱟᱨ]]''
* [[᱑᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝᱼᱟᱜ ᱢᱚᱥᱠᱳ ᱤᱱᱴᱚᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱯᱷᱮᱥᱴᱤᱵᱟᱞ]]: ᱜᱳᱞᱰᱮᱱ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱱ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ : ''[[ᱢᱤᱨᱪ ᱢᱚᱥᱟᱞᱟ]]''<ref name="Moscow1987">{{cite web|url=http://www.moscowfilmfestival.ru/miff34/eng/archives/?year=1987 |title=15th Moscow International Film Festival (1987) |accessdate=18 February 2013 |work=MIFF|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130116194338/http://www.moscowfilmfestival.ru/miff34/eng/archives/?year=1987 |archivedate=16 January 2013 }}</ref>
* ᱒᱐᱑᱐: [[ᱳᱮᱰᱨᱮ ᱫᱮᱥ ᱟᱨᱴᱥ ᱮᱴ ᱫᱮᱥ ᱞᱮᱴᱴᱮᱨᱥ]] (ᱯᱷᱮᱨᱸᱪ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ)<ref>{{cite news|url=http://www.thaindian.com/newsportal/entertainment/sudhir-mishra-ketan-mehta-felicitated-by-french-government_100397001.html|title=Sudhir Mishra, Ketan Mehta felicitated by French government|date=16 July 2010}}</ref>
* [[ᱯᱡᱤᱞᱢ ᱯᱷᱮᱭᱟᱨ ᱟᱣᱟᱨᱰ]]
** ᱑᱙᱙᱓: [[ᱯᱡᱤᱞᱢ ᱯᱷᱮᱭᱟᱨ ᱟᱣᱟᱨᱰ ᱯᱷᱚᱨ ᱵᱮᱥᱴ ᱰᱚᱠᱭᱩᱢᱮᱱᱴᱟᱨᱤ|ᱵᱮᱥᱴ ᱰᱚᱠᱭᱩᱢᱮᱱᱴᱟᱨᱤ]] : ''ᱚᱞ ᱤᱱ ᱯᱷᱮᱢᱤᱞᱤ''
* ᱒᱐᱑᱐ Honoured with Life Membership of International Film And Television Club of [[Asian Academy of Film & Television]] by Sandeep Marwah
* ᱒᱐᱑᱕: Honoured with Global Cinema Award by Sandeep Marwah at 8th Global Film Festival Noida.
* ᱒᱐᱑᱕: Honoured with Standing Ovation Award by [[Siby Malayil]] at [[All Lights India International Film Festival]]
==ᱱᱤᱡᱮᱨ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱠᱮᱛᱚᱱ ᱫᱚ [[ᱫᱤᱯᱟ ᱥᱟᱦᱤ]], ᱢᱤᱫ ᱟᱠᱴᱨᱮᱥ ᱥᱟᱶ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱞᱮᱱᱟᱭ | ᱫᱤᱯᱟ ᱫᱚ ᱯᱮᱭᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱮᱫᱼᱟ | ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ '' ᱢᱟᱭᱟ ᱢᱮᱢᱥᱟᱵᱽ'', ''ᱳᱦ ᱰᱟᱨᱞᱤᱝ! ᱭᱮᱦ ᱦᱮ ᱡᱤᱱᱫᱮᱜᱤ'' ᱟᱨ ''ᱟᱨ ᱭᱟ ᱯᱟᱨ'' | ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ [[ᱢᱟᱭᱟ ᱟᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱚᱯᱷ ᱟᱰᱵᱷᱟᱱᱥ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟᱴᱤᱠᱥ]] ᱟᱨ ᱢᱟᱭᱟ ᱰᱤᱡᱤᱴᱟᱞ ᱥᱴᱩᱰᱤᱭᱚ ᱠᱤᱱ ᱵᱟᱹᱭᱥᱟᱹᱣ ᱞᱮᱫᱼᱟ | ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱜᱟᱺᱫᱷᱤ ᱟᱨ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭᱤᱡ [[ᱩᱥᱟ ᱢᱮᱦᱛᱟ]]ᱼᱤᱡ ᱵᱷᱚᱬᱡᱟ ᱠᱟᱱᱟ | ᱟᱡ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱵᱚᱭᱦᱟ, ᱰᱚᱠᱴᱚᱨ ᱭᱚᱛᱤᱱ ᱢᱮᱦᱛᱟ, ᱫᱚ [[ᱢᱮᱫᱟᱱᱛᱚ]] ᱤᱱᱥᱴᱤᱪᱭᱩᱴ ᱚᱯᱷ ᱠᱨᱤᱴᱤᱠᱟᱞ ᱠᱮᱭᱟᱨ ᱟᱨ ᱟᱱᱮᱥᱛᱷᱮᱥᱤᱭᱳᱞᱳᱡᱤ, ᱜᱩᱨᱜᱟᱶ, ᱦᱚᱨᱭᱟᱱᱟ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱠᱟᱱᱟᱭ |<ref>{{cite web|title=Dr Yatin Mehta|url=http://www.medanta.org/DoctorProfile.aspx?Key=113|work=Our Doctors|publisher=Medanta- The Medicity|accessdate=6 April 2011}}</ref> <ref>{{cite web|title=Dr. (Lt. Col) Nirad Mehta|url=http://www.hindujahospital.com/index.php?option=com_content&task=view&id=241&Itemid=33&catId=3|work=Dr Nirad Mehta|publisher=Hinduja Hospital|accessdate=6 April 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20130616052638/http://www.hindujahospital.com/index.php?option=com_content&task=view&id=241&Itemid=33&catId=3|archive-date=16 June 2013}}</ref>
== ᱯᱷᱤᱞᱢᱳᱜᱽᱨᱟᱷᱤ ==
===ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ===
*''[[ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱤ ᱵᱷᱟᱵᱟᱭᱤ]]'' (᱑᱙᱘᱐)
*''[[ᱦᱳᱞᱤ (᱑᱙᱘᱔ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱦᱳᱞᱤ]]'' (᱑᱙᱘᱔)
*''[[ᱢᱤᱨᱪ ᱢᱚᱥᱟᱞᱟ]]'' (᱑᱙᱘᱕)
*''[[ᱢᱤᱥᱴᱚᱨ ᱭᱳᱜᱤ (ᱴᱤᱵᱤ ᱥᱤᱨᱤᱡᱽ)|ᱢᱤᱥᱴᱚᱨ ᱭᱳᱜᱤ]]'' (᱑᱙᱘᱘)
*''[[ᱦᱤᱨᱚ ᱦᱤᱨᱟᱞᱟᱞ]]'' (᱑᱙᱘᱙)
*''[[ᱢᱟᱭᱟ ᱢᱮᱢᱥᱟᱵᱽ]]'' (᱑᱙᱙᱓)
*''[[ᱥᱚᱨᱫᱟᱨ (᱑᱐᱐᱓ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱥᱚᱨᱫᱟᱨ]]'' (᱑᱙᱙᱓)
*''[[ᱳᱦ ᱰᱟᱨᱞᱤᱝ! ᱭᱮᱦ ᱦᱮ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ]]'' (᱑᱙᱙᱕)
*''[[ᱟᱨ ᱭᱟ ᱯᱟᱨ]]'' (᱑᱙᱙᱗)
*''[[ᱠᱟᱯᱴᱮᱱ ᱵᱷᱭᱳᱢ]]'' (ᱴᱤᱵᱤ ᱥᱤᱨᱤᱡᱽ) (᱑᱙᱙᱘)
*''[[ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱯᱟᱱᱰᱮ : ᱫᱤ ᱨᱟᱭᱡᱤᱝ]]'' (᱒᱐᱐᱕)
*''[[ᱴᱟᱭᱤᱢ ᱵᱚᱢᱵᱽ ᱙/᱑᱑]]'' (ᱴᱤᱵᱤ ᱥᱤᱨᱤᱡᱽ) (᱒᱐᱐᱕)
*''[[ᱨᱚᱝ ᱨᱚᱥᱤᱭᱟ]]'' (᱒᱐᱑᱔)
*''[[ᱢᱟᱸᱡᱷᱤ - ᱫᱚ ᱢᱟᱶᱴᱮᱱ ᱢᱮᱱ]]'' (᱒᱐᱑᱕)
*''[[ᱛᱳᱵᱮ ᱛᱮᱠ ᱥᱤᱝ (ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱛᱳᱵᱮ ᱛᱮᱠ ᱥᱤᱝ]]'' (᱒᱐᱑᱘)
===ᱯᱨᱚᱰᱭᱩᱥᱚᱨ===
*''[[ᱦᱳᱞᱤ (᱑᱙᱘᱙ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱦᱳᱞᱤ]]'' (᱑᱙᱘᱔)
*''[[ᱢᱟᱭᱟ ᱢᱟᱢᱥᱟᱵᱽ]]'' (᱑᱙᱙᱓)
*''[[ᱴᱟᱭᱤᱢ ᱵᱚᱢᱵᱽ ᱙/᱑᱑]]'' (ᱴᱤᱵᱤ ᱥᱤᱨᱤᱡᱽ) (᱒᱐᱐᱕)
*''[[ᱨᱟᱢᱟᱭᱚᱬ : ᱫᱤ ᱮᱚᱤᱠ]]'' (᱒᱐᱑᱐)
*''[[ᱛᱮᱨᱮ ᱢᱮᱨᱮ ᱯᱷᱮᱨᱮ]]'' (᱒᱐᱑᱑)
*''[[ᱨᱚᱝ ᱨᱚᱥᱤᱭᱟ]]'' (᱒᱐᱑᱔)
*''[[ᱢᱳᱴᱳ ᱯᱚᱛᱞᱩ : ᱠᱤᱝ ᱚᱯᱷ ᱠᱤᱝᱥ]]'' (᱒᱐᱑᱖)
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
== ᱵᱟᱹᱲᱛ᱾ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{Commons category|Ketan Mehta}}
* {{IMDb name|0576559}}
{{National Film Award Special Jury Award Feature Film}}
{{Authority control}}
{{DEFAULTSORT:Mehta, Ketan}}
[[Category:Film and Television Institute of India alumni]]
[[Category:People from Navsari district]]
[[Category:Hindi-language film directors]]
[[Category:Living people]]
[[Category:Indian male screenwriters]]
[[Category:1952 births]]
[[Category:Gujarati-language film directors]]
[[Category:20th-century Indian film directors]]
[[Category:Film producers from Gujarat]]
[[Category:21st-century Indian film directors]]
[[Category:Film directors from Gujarat]]
[[Category:Special Jury Award (feature film) National Film Award winners]]
[[Category:Directors who won the Best Film on National Integration National Film Award]]
0gbzs6nn0e29idh7r1uk99j2bazbpdd
101609
101607
2022-08-21T12:55:03Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱹᱲᱛ᱾ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Use Indian English|date=July 2016}}
{{Use dmy dates|date=July 2016}}
{{Infobox person
| image = Ketan Mehta (cropped).jpg
| name = ᱠᱮᱛᱚᱱ ᱢᱮᱦᱛᱟ
| birth_date = {{Birth year and age|1952}}
| birth_place = [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱛ]], ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ
| death_date =
| death_place =
| othername =
| occupation = ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ,ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ
| yearsactive = ᱑᱙᱗᱕ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ
}}
'''ᱠᱮᱛᱚᱱ ᱢᱮᱦᱛᱟ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱑᱙᱕᱒) ᱫᱚ ᱵᱦᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ |ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱕ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱰᱚᱠᱭᱩᱢᱮᱱᱴᱟᱨᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱟᱨ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱥᱤᱨᱤᱡᱽ ᱠᱚᱨᱮ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱵᱟᱲᱟᱭᱮᱫᱟ |<ref>{{cite book |title= Cinemas of India|last=Thorval |first= Yves|authorlink= |author2= |year=2000 |publisher=Macmillan India|location= |isbn= 0-333-93410-5|pages= 181–182|url= }}</ref>
==ᱟᱬᱜᱟᱛ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱠᱮᱛᱚᱱ ᱫᱚ [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱱᱚᱵᱽᱥᱟᱨᱤ]] ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ | ᱠᱮᱛᱚᱱ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱠᱩᱞ ᱫᱚ [[ᱥᱚᱨᱫᱟᱨ ᱯᱚᱴᱮᱞ ᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱲᱚᱭᱚ]], [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱚᱲᱦᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟᱭ | ᱟᱨ [[ᱯᱷᱤᱚᱞᱢ ᱮᱸᱰ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱤᱱᱥᱴᱤᱪᱭᱩᱴ ᱚᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ]], [[ᱯᱩᱱᱮ]] ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱟᱡᱟᱜ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱫᱼᱟ |<ref>{{cite web|url=http://www.chakpak.com/celebrity/ketan-mehta/biography/11860 |title=Biography|archiveurl=https://archive.is/20120729154308/http://www.chakpak.com/celebrity/ketan-mehta/biography/11860 |archivedate=29 July 2012 }}</ref>
==ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮ ᱟᱡ ᱜᱮᱞ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱷ᱾ᱭᱮᱪᱚᱨ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱟᱨ ᱮᱭᱟᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱰᱚᱠᱭᱩᱢᱮᱱᱴᱟᱨᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱥᱤᱨᱤᱡᱽ ᱨᱮ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ | ᱠᱮᱛᱚᱱ ᱮ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱟᱠᱟᱫ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱫᱚ – ''[[ᱠᱟᱯᱴᱮᱱ ᱵᱷᱚᱭᱢ]]'' ᱟᱨ ''[[ᱢᱤᱥᱴᱚᱨ ᱭᱳᱜᱤ (ᱴᱤᱵᱤ ᱥᱤᱨᱤᱡᱽ)|ᱢᱤᱥᱴᱚᱨ ᱭᱳᱜᱤ]]'' ᱠᱟᱱᱟ |<ref>{{cite web |url=https://www.imdb.com/name/nm0576559/ |title= Ketan Mehta|author= |date= |work= |publisher= IMDb|accessdate=27 January 2010}}</ref> ᱟᱡᱟᱜ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱠᱚᱢᱮᱰᱤ, ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ, ᱫᱩᱠᱷ, ᱨᱳᱢᱟᱱᱥ, ᱛᱟᱯᱟᱢ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱚᱜᱼᱟ |
ᱠᱮᱛᱚᱱ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱥᱨ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱤᱱᱥᱴᱤᱪᱭᱩᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱡᱟᱜ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱦᱚᱴᱟᱣ ᱛᱟᱭᱚᱱ [[ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱥᱯᱮᱥ ᱨᱤᱥᱨᱪ ᱚᱨᱜᱟᱱᱤᱡᱮᱥᱚᱱ]] ᱨᱮ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱯᱨᱚᱰᱭᱩᱥᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱮᱫᱼᱟ | ᱚᱱᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱡᱷᱚᱛᱚᱣᱟᱜ ᱚᱫᱷᱤᱠᱟᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ, ᱟᱡ ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱜ ᱜᱮ ᱪᱤᱠᱟᱹ ᱫᱟᱜᱲᱮᱭᱟ ᱟᱭ | ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱠᱮᱛᱚᱱ ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱛ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱡᱮ : “ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱳᱵᱷᱤᱜᱽᱭᱚᱸᱛᱟ ᱛᱟᱭ | ᱜᱚᱴᱟ ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴ ᱫᱟᱲᱟᱸᱱ, ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱶ ᱧᱟᱯᱟᱢ, ᱟᱢ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱᱟᱜᱼᱮᱢ ᱴᱷᱤᱠᱟᱹ ᱠᱮᱢ ᱚᱱᱟ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱮᱦᱚᱵ | ᱚᱱᱟ ᱳᱵᱷᱤᱜᱽᱭᱚᱸᱛᱟ ᱜᱮᱤᱧᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱨᱮ ᱩᱥᱟᱹᱨᱟ ᱮᱱᱟᱭ |”<ref>Meer, Ameena http://bombsite.com/issues/29/articles/1262 Fall 1989, Retrieved 13 May 2013</ref>
ᱠᱮᱛᱚᱱᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱫᱚ, ''[[ᱵᱷᱚᱵᱟᱱᱤ ᱵᱷᱚᱵᱟᱭᱤ]]'' ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱛᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ]] ᱠᱟᱱᱟ | ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱫᱚ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱫᱮᱠᱷᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ, ᱡᱮᱢᱚᱱ [[ᱱᱚᱱᱴᱮᱥ]], ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱟᱨ ᱢᱚᱥᱠᱳ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱨᱮ | ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱱᱩᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹᱭ ᱧᱟᱢᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ | ''[[ᱢᱤᱨᱪᱤ ᱢᱚᱥᱟᱞᱟ]]'' ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱟᱡ ᱦᱟᱣᱟᱭᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱥᱴ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱟᱣᱟᱨᱰ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹᱭ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱼᱟ |<ref>{{cite web|url=https://www.imdb.com/name/nm0576559/awards|title=Awards|publisher=IMDB}}</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱫᱚ ᱕᱒ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ ᱭᱩᱱᱟᱭᱴᱮᱰ ᱥᱴᱮᱴᱥ ᱨᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡᱽ ᱞᱮᱱᱟ | ᱟᱭᱢᱟ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱟᱨ ᱤᱱᱴᱮᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱯᱷᱮᱥᱴᱤᱵᱟᱞ ᱠᱚᱨᱮ ᱡᱩᱨᱤ ᱢᱮᱢᱵᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱱᱟ |
ᱠᱮᱛᱚᱱ ᱫᱚ [[ᱥᱚᱨᱫᱟᱨ ᱵᱚᱞᱞᱚᱵᱽ ᱵᱷᱟᱭᱤ ᱯᱚᱴᱮᱞ]]ᱼᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ''[[ᱥᱚᱨᱫᱟᱨ (᱑᱙᱙᱓ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱥᱚᱨᱫᱟᱨ]]'' ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱼᱟ | ᱱᱩᱭ ᱒᱐᱑᱔ ᱨᱮ ''[[ᱨᱚᱝᱫᱮ ᱨᱚᱥᱤᱭᱟ]]'', ᱟᱨ ''[[ᱢᱟᱸᱡᱷᱤ ᱫᱤ ᱢᱟᱶᱴᱮᱱ ᱢᱮᱱ]]'' ᱒᱐᱑᱕ ᱨᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡᱽ ᱞᱮᱱᱟ |''ᱢᱟᱸᱡᱷᱤ ᱫᱤ ᱢᱟᱶᱴᱮᱱ ᱢᱮᱱ'' ᱨᱮ ᱫᱚ [[ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱽᱫᱤᱱ ᱥᱤᱫᱽᱫᱤᱠᱤ]] ᱞᱤᱰ ᱨᱳᱞ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱮᱫᱼᱟ |
==ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱠᱚ==
* [[ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱟᱣᱟᱨᱰ (ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ)|ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱟᱣᱟᱨᱰ]]
** ᱑᱙᱘᱑: [[ᱱᱟᱨᱜᱤᱥ ᱫᱚᱛᱛᱚ ᱟᱣᱟᱨᱰ ᱯᱷᱚᱨ ᱵᱮᱥᱴ ᱯᱷᱤᱭᱮᱪᱚᱨ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱚᱱ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱤᱱᱴᱤᱜᱽᱨᱮᱥᱚ|ᱵᱮᱥᱴ ᱯᱷᱤᱭᱮᱪᱚᱨ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱚᱱ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱤᱱᱴᱤᱜᱽᱨᱮᱥᱚ]]: ''[[ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱤ ᱵᱷᱟᱵᱟᱭᱤ]]''
** ᱑᱙᱙᱔: [[ᱱᱟᱨᱜᱤᱥ ᱫᱚᱛᱛᱚ ᱟᱣᱟᱨᱰ ᱯᱷᱚᱨ ᱵᱮᱥᱴ ᱯᱷᱤᱭᱮᱪᱚᱨ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱚᱱ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱤᱱᱴᱤᱜᱽᱨᱮᱥᱚ|ᱵᱮᱥᱴ ᱯᱷᱤᱭᱮᱪᱚᱨ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱚᱱ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱤᱱᱴᱤᱜᱽᱨᱮᱥᱚ]]: ''[[ᱥᱚᱨᱫᱟᱨ (᱑᱐᱐᱓ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱥᱚᱨᱫᱟᱨ]]''
* [[᱑᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝᱼᱟᱜ ᱢᱚᱥᱠᱳ ᱤᱱᱴᱚᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱯᱷᱮᱥᱴᱤᱵᱟᱞ]]: ᱜᱳᱞᱰᱮᱱ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱱ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ : ''[[ᱢᱤᱨᱪ ᱢᱚᱥᱟᱞᱟ]]''<ref name="Moscow1987">{{cite web|url=http://www.moscowfilmfestival.ru/miff34/eng/archives/?year=1987 |title=15th Moscow International Film Festival (1987) |accessdate=18 February 2013 |work=MIFF|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130116194338/http://www.moscowfilmfestival.ru/miff34/eng/archives/?year=1987 |archivedate=16 January 2013 }}</ref>
* ᱒᱐᱑᱐: [[ᱳᱮᱰᱨᱮ ᱫᱮᱥ ᱟᱨᱴᱥ ᱮᱴ ᱫᱮᱥ ᱞᱮᱴᱴᱮᱨᱥ]] (ᱯᱷᱮᱨᱸᱪ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ)<ref>{{cite news|url=http://www.thaindian.com/newsportal/entertainment/sudhir-mishra-ketan-mehta-felicitated-by-french-government_100397001.html|title=Sudhir Mishra, Ketan Mehta felicitated by French government|date=16 July 2010}}</ref>
* [[ᱯᱡᱤᱞᱢ ᱯᱷᱮᱭᱟᱨ ᱟᱣᱟᱨᱰ]]
** ᱑᱙᱙᱓: [[ᱯᱡᱤᱞᱢ ᱯᱷᱮᱭᱟᱨ ᱟᱣᱟᱨᱰ ᱯᱷᱚᱨ ᱵᱮᱥᱴ ᱰᱚᱠᱭᱩᱢᱮᱱᱴᱟᱨᱤ|ᱵᱮᱥᱴ ᱰᱚᱠᱭᱩᱢᱮᱱᱴᱟᱨᱤ]] : ''ᱚᱞ ᱤᱱ ᱯᱷᱮᱢᱤᱞᱤ''
* ᱒᱐᱑᱐ Honoured with Life Membership of International Film And Television Club of [[Asian Academy of Film & Television]] by Sandeep Marwah
* ᱒᱐᱑᱕: Honoured with Global Cinema Award by Sandeep Marwah at 8th Global Film Festival Noida.
* ᱒᱐᱑᱕: Honoured with Standing Ovation Award by [[Siby Malayil]] at [[All Lights India International Film Festival]]
==ᱱᱤᱡᱮᱨ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱠᱮᱛᱚᱱ ᱫᱚ [[ᱫᱤᱯᱟ ᱥᱟᱦᱤ]], ᱢᱤᱫ ᱟᱠᱴᱨᱮᱥ ᱥᱟᱶ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱞᱮᱱᱟᱭ | ᱫᱤᱯᱟ ᱫᱚ ᱯᱮᱭᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱮᱫᱼᱟ | ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ '' ᱢᱟᱭᱟ ᱢᱮᱢᱥᱟᱵᱽ'', ''ᱳᱦ ᱰᱟᱨᱞᱤᱝ! ᱭᱮᱦ ᱦᱮ ᱡᱤᱱᱫᱮᱜᱤ'' ᱟᱨ ''ᱟᱨ ᱭᱟ ᱯᱟᱨ'' | ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ [[ᱢᱟᱭᱟ ᱟᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱚᱯᱷ ᱟᱰᱵᱷᱟᱱᱥ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟᱴᱤᱠᱥ]] ᱟᱨ ᱢᱟᱭᱟ ᱰᱤᱡᱤᱴᱟᱞ ᱥᱴᱩᱰᱤᱭᱚ ᱠᱤᱱ ᱵᱟᱹᱭᱥᱟᱹᱣ ᱞᱮᱫᱼᱟ | ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱜᱟᱺᱫᱷᱤ ᱟᱨ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭᱤᱡ [[ᱩᱥᱟ ᱢᱮᱦᱛᱟ]]ᱼᱤᱡ ᱵᱷᱚᱬᱡᱟ ᱠᱟᱱᱟ | ᱟᱡ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱵᱚᱭᱦᱟ, ᱰᱚᱠᱴᱚᱨ ᱭᱚᱛᱤᱱ ᱢᱮᱦᱛᱟ, ᱫᱚ [[ᱢᱮᱫᱟᱱᱛᱚ]] ᱤᱱᱥᱴᱤᱪᱭᱩᱴ ᱚᱯᱷ ᱠᱨᱤᱴᱤᱠᱟᱞ ᱠᱮᱭᱟᱨ ᱟᱨ ᱟᱱᱮᱥᱛᱷᱮᱥᱤᱭᱳᱞᱳᱡᱤ, ᱜᱩᱨᱜᱟᱶ, ᱦᱚᱨᱭᱟᱱᱟ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱠᱟᱱᱟᱭ |<ref>{{cite web|title=Dr Yatin Mehta|url=http://www.medanta.org/DoctorProfile.aspx?Key=113|work=Our Doctors|publisher=Medanta- The Medicity|accessdate=6 April 2011}}</ref> <ref>{{cite web|title=Dr. (Lt. Col) Nirad Mehta|url=http://www.hindujahospital.com/index.php?option=com_content&task=view&id=241&Itemid=33&catId=3|work=Dr Nirad Mehta|publisher=Hinduja Hospital|accessdate=6 April 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20130616052638/http://www.hindujahospital.com/index.php?option=com_content&task=view&id=241&Itemid=33&catId=3|archive-date=16 June 2013}}</ref>
== ᱯᱷᱤᱞᱢᱳᱜᱽᱨᱟᱷᱤ ==
===ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ===
*''[[ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱤ ᱵᱷᱟᱵᱟᱭᱤ]]'' (᱑᱙᱘᱐)
*''[[ᱦᱳᱞᱤ (᱑᱙᱘᱔ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱦᱳᱞᱤ]]'' (᱑᱙᱘᱔)
*''[[ᱢᱤᱨᱪ ᱢᱚᱥᱟᱞᱟ]]'' (᱑᱙᱘᱕)
*''[[ᱢᱤᱥᱴᱚᱨ ᱭᱳᱜᱤ (ᱴᱤᱵᱤ ᱥᱤᱨᱤᱡᱽ)|ᱢᱤᱥᱴᱚᱨ ᱭᱳᱜᱤ]]'' (᱑᱙᱘᱘)
*''[[ᱦᱤᱨᱚ ᱦᱤᱨᱟᱞᱟᱞ]]'' (᱑᱙᱘᱙)
*''[[ᱢᱟᱭᱟ ᱢᱮᱢᱥᱟᱵᱽ]]'' (᱑᱙᱙᱓)
*''[[ᱥᱚᱨᱫᱟᱨ (᱑᱐᱐᱓ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱥᱚᱨᱫᱟᱨ]]'' (᱑᱙᱙᱓)
*''[[ᱳᱦ ᱰᱟᱨᱞᱤᱝ! ᱭᱮᱦ ᱦᱮ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ]]'' (᱑᱙᱙᱕)
*''[[ᱟᱨ ᱭᱟ ᱯᱟᱨ]]'' (᱑᱙᱙᱗)
*''[[ᱠᱟᱯᱴᱮᱱ ᱵᱷᱭᱳᱢ]]'' (ᱴᱤᱵᱤ ᱥᱤᱨᱤᱡᱽ) (᱑᱙᱙᱘)
*''[[ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱯᱟᱱᱰᱮ : ᱫᱤ ᱨᱟᱭᱡᱤᱝ]]'' (᱒᱐᱐᱕)
*''[[ᱴᱟᱭᱤᱢ ᱵᱚᱢᱵᱽ ᱙/᱑᱑]]'' (ᱴᱤᱵᱤ ᱥᱤᱨᱤᱡᱽ) (᱒᱐᱐᱕)
*''[[ᱨᱚᱝ ᱨᱚᱥᱤᱭᱟ]]'' (᱒᱐᱑᱔)
*''[[ᱢᱟᱸᱡᱷᱤ - ᱫᱚ ᱢᱟᱶᱴᱮᱱ ᱢᱮᱱ]]'' (᱒᱐᱑᱕)
*''[[ᱛᱳᱵᱮ ᱛᱮᱠ ᱥᱤᱝ (ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱛᱳᱵᱮ ᱛᱮᱠ ᱥᱤᱝ]]'' (᱒᱐᱑᱘)
===ᱯᱨᱚᱰᱭᱩᱥᱚᱨ===
*''[[ᱦᱳᱞᱤ (᱑᱙᱘᱙ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱦᱳᱞᱤ]]'' (᱑᱙᱘᱔)
*''[[ᱢᱟᱭᱟ ᱢᱟᱢᱥᱟᱵᱽ]]'' (᱑᱙᱙᱓)
*''[[ᱴᱟᱭᱤᱢ ᱵᱚᱢᱵᱽ ᱙/᱑᱑]]'' (ᱴᱤᱵᱤ ᱥᱤᱨᱤᱡᱽ) (᱒᱐᱐᱕)
*''[[ᱨᱟᱢᱟᱭᱚᱬ : ᱫᱤ ᱮᱚᱤᱠ]]'' (᱒᱐᱑᱐)
*''[[ᱛᱮᱨᱮ ᱢᱮᱨᱮ ᱯᱷᱮᱨᱮ]]'' (᱒᱐᱑᱑)
*''[[ᱨᱚᱝ ᱨᱚᱥᱤᱭᱟ]]'' (᱒᱐᱑᱔)
*''[[ᱢᱳᱴᱳ ᱯᱚᱛᱞᱩ : ᱠᱤᱝ ᱚᱯᱷ ᱠᱤᱝᱥ]]'' (᱒᱐᱑᱖)
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
== ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{Commons category|Ketan Mehta}}
* {{IMDb name|0576559}}
{{National Film Award Special Jury Award Feature Film}}
{{Authority control}}
{{DEFAULTSORT:Mehta, Ketan}}
[[Category:Film and Television Institute of India alumni]]
[[Category:People from Navsari district]]
[[Category:Hindi-language film directors]]
[[Category:Living people]]
[[Category:Indian male screenwriters]]
[[Category:1952 births]]
[[Category:Gujarati-language film directors]]
[[Category:20th-century Indian film directors]]
[[Category:Film producers from Gujarat]]
[[Category:21st-century Indian film directors]]
[[Category:Film directors from Gujarat]]
[[Category:Special Jury Award (feature film) National Film Award winners]]
[[Category:Directors who won the Best Film on National Integration National Film Award]]
j7wehk5nl1srmw1dj38vzolcou5ypki
ᱠᱳᱥᱤ ᱜᱟᱰᱟ
0
10225
101651
54664
2022-08-21T14:52:42Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Use dmy dates|date=March 2013}}
{{More citations needed|date=March 2012}}
{{Infobox river
| name =ᱠᱳᱥᱤ (कोसी)
| name_native =
| name_native_lang =
| name_other = ᱥᱚᱯᱛᱚᱠᱳᱥᱤ (सप्तकोसी)
| name_etymology =
<!---------------------- IMAGE & MAP -->
| image = Bhote Kosi in Nepal.jpg
| image_size =
| image_caption = ᱵᱷᱳᱴᱮ ᱠᱳᱥᱤ ᱚᱛ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱚᱠᱛᱮ ᱨᱮ . It is one of the tributaries of Koshi river.
| map = River Ganges and tributaries.png
| map_size =
| map_caption = Map of the River Ganges and tributaries
| pushpin_map = India
| pushpin_map_size =
| pushpin_map_caption= Location of the mouth in India
<!---------------------- LOCATION -->
| subdivision_type1 = Country
| subdivision_name1 = [[ᱪᱤᱱ]], [[ᱱᱮᱯᱟᱞ]], [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]]
| subdivision_type2 = State
| subdivision_name2 = ᱛᱤᱵᱵᱚᱛ, [[ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱮᱞ ᱑]], [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
| subdivision_type3 = Region
| subdivision_name3 = ᱴᱤᱱᱵᱮᱴ, [[ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱮᱞ ᱑]], ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ, ᱯᱩᱨᱩᱵ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ
| subdivision_type4 =
| subdivision_name4 =
| subdivision_type5 = Cities
| subdivision_name5 = ᱵᱷᱚᱯᱛᱤᱭᱟᱦᱤ, [[ᱯᱩᱨᱱᱤᱭᱟ]], [[ᱠᱚᱴᱤᱦᱟᱨ]]
<!---------------------- PHYSICAL CHARACTERISTICS -->
| length = {{convert|729|km|mi|abbr=on}}
| width_min =
| width_avg =
| width_max =
| depth_min =
| depth_avg =
| depth_max =
| discharge1_location=
| discharge1_min =
| discharge1_avg = {{convert|2166|m3/s|cuft/s|abbr=on}}
| discharge1_max =
<!---------------------- BASIN FEATURES -->
| source1 = ᱥᱩᱱ ᱠᱳᱥᱤ, ᱚᱨᱩᱬ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱨ ᱛᱚᱢᱳᱨ ᱜᱟᱰᱟ ᱥᱚᱯᱛᱚᱠᱳᱥᱤ ᱠᱷᱚᱱ
| source1_location = ᱛᱨᱤᱵᱮᱱᱤ,[ᱱᱮᱯᱟᱞ]]
| source1_coordinates= {{coord|26|54|47|N|87|09|25|E|display=inline}}
| source1_elevation =
| mouth = Ganges
| mouth_location = ᱥᱩᱨ ᱠᱩᱨᱥᱮᱞᱟ, [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]], [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]]
| mouth_coordinates = {{coord|25|24|43|N|87|15|32|E|display=inline,title}}
| mouth_elevation =
| progression =
| river_system =
| basin_size = {{convert|74500|km2|abbr=on}}
| tributaries_left =
| tributaries_right =
| custom_label =
| custom_data =
| extra =
}}
'''ᱠᱳᱥᱤ ᱜᱟᱰᱟ''' [[ᱱᱮᱯᱟᱞ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱚᱭᱚᱲ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ | ᱪᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱨᱟᱸᱦᱳ ᱜᱟᱰᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱩᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱚᱭᱚᱲ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ | ᱱᱩᱣᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ''ᱚᱨᱩᱬ ᱜᱟᱰᱟ ᱛᱚᱢᱳᱨ ᱜᱟᱰᱟ, ᱥᱩᱱᱠᱳᱥᱤ ᱜᱟᱰᱟ, ᱵᱷᱳᱴᱮᱠᱳᱥᱤ ᱜᱟᱰᱟ, ᱞᱤᱠᱷᱩ ᱜᱟᱰᱟ,ᱛᱟᱢᱟᱠᱳᱥᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱨ ᱤᱱᱫᱽᱨᱚᱵᱚᱛᱤ ᱜᱟᱰᱟ'' ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱚ ᱡᱩᱰᱟᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ |
ᱮᱭᱟᱭ(ᱥᱟᱛ) ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱜᱟᱰᱟ ᱢᱤᱞᱟᱹᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱟᱱ ᱛᱮ '''ᱥᱚᱯᱛᱚᱠᱳᱥᱤ''' ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱠᱟᱱᱟ | ᱵᱩᱨᱩ ᱦᱤᱢᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱚᱲᱚ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱚᱦᱟᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱯᱚᱨᱵᱚᱛ ᱵᱩᱨᱩ ᱣᱟᱝ ᱢᱤᱥᱟᱞ ᱛᱮ ᱥᱚᱯᱛᱚᱠᱳᱥᱤ ᱨᱩᱯ ᱛᱮ [[ᱥᱩᱱᱥᱚᱨᱤ ᱡᱤᱞᱟᱹ]] ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚ-ᱟᱠᱟᱱᱟ | ᱱᱩᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱳᱣᱠᱚᱦᱤ ᱟᱨ ᱦᱚᱱᱩᱢᱟᱱᱱᱚᱜᱚᱨ ᱜᱟᱵᱤᱥᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱥᱮᱡ ᱵᱚᱞᱚ-ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱟᱡᱽᱭᱚ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱜᱚᱝᱜᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱥᱟᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ |
।<ref name=Sharma96>Sharma, U. P. (1996). ''Ecology of the Koshi river in Nepal-India (north Bihar): a typical river ecosystem''. In: Jha, P. K., Ghimire, G. P. S., Karmacharya, S. B., Baral, S. R., Lacoul, P. (eds.) ''Environment and biodiversity in the context of South Asia''. Proceedings of the Regional Conference on Environment and Biodiversity, March 7–9, 1994, Kathmandu. Ecological Society, Kathmandu. Pp 92–99.</ref> ᱵᱟᱹᱨᱥᱟᱹ ᱫᱟᱠ ᱥᱚᱢᱚᱭ ᱨᱮᱫᱚ ᱰᱩᱵᱟᱹ ᱫᱟᱠ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱳᱨ ᱜᱤ ᱦᱚᱡᱩᱜ-ᱟ, ᱩᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱩᱠᱷ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ,
ᱠᱳᱥᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱞᱤᱧ {{convert|720|km|mi|abbr=on}} ᱛᱤᱵᱵᱚᱛ(ᱪᱤᱱ),[[ᱱᱮᱯᱟᱞ]],ᱟᱨ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]] ᱢᱤᱞᱳᱣ ᱠᱟᱱᱟ, {{convert|74500|km2|sqmi|abbr=on}}ᱱᱩᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱨᱮᱭᱟ ᱠᱟᱱᱟ ।<ref name=wris>{{cite web |url=http://india-wris.nrsc.gov.in/wrpinfo/index.php?title=Kosi_Basin|title=Kosi Basin|publisher=Water Resources Information system of India|accessdate=2016-04-07}}</ref><ref name=Nayak96>Nayak, J. (1996). ''Sediment management of the Kosi River basin in Nepal''. In: Walling, D. E. and B. W. Webb (eds.) ''Erosion and Sediment Yield: Global and Regional Perspectives''. Proceedings of the Exeter Symposium July 1996. IAHS Publishing no. 236. Pp. 583–586.</ref>
==ᱜᱟᱰᱟ ᱯᱨᱚᱵᱷᱟᱵ==
[[File:Koshi.jpg|thumb|right|200px|ᱞᱳᱣᱠᱚᱦᱤ ᱟᱨ ᱦᱚᱱᱩᱢᱟᱱᱱᱚᱜᱚᱨ ᱜᱟᱵᱤᱥᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱳᱥᱤ ᱵᱟᱸᱫ]]
ᱟᱯᱷᱱᱟᱨ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱩᱣᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱒᱕᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱞᱟᱦᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱒᱐ ᱠᱤᱞᱳᱢᱤᱴᱚᱨ ᱮᱨᱮᱭᱟ ᱛᱟᱦᱮᱞᱮᱱᱟ | ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱡᱟᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱟᱱᱟᱦᱩᱱᱟᱹᱨ ᱜᱤᱛᱤᱞ,ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱰᱷᱤᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱟᱹᱛᱩ ᱟᱹᱜᱩᱭᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱠᱟᱱᱟ | ᱱᱩᱣᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱨᱮ ᱯᱨᱚᱵᱷᱟᱵ ᱵᱟᱝ ᱮ ᱮᱢᱪᱩᱣᱟ-ᱟ, ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱟᱨ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱡᱩᱨᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱩᱣᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱸᱫ ᱠᱤᱱ ᱛᱚᱞ ᱟᱠᱟᱫᱟ, ᱠᱳᱥᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱟᱹᱛᱩ ᱠᱚᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚᱨᱮᱸᱰ(electricity)ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱩᱰᱩᱠ ᱟᱨ ᱫᱟᱠ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱪᱷᱟᱞᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱟᱸᱫ ᱛᱚᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱮᱸᱫᱽᱨᱟ ᱠᱚ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱟᱱᱟ, ᱵᱟᱛᱟᱵᱚᱬᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱵᱚᱥᱛᱟ ᱟᱱᱩᱥᱟᱨ ᱵᱟᱸᱫ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱟᱱᱟᱴ ᱚᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ, ᱱᱩᱣᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱟᱹᱛᱩ ᱛᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱛᱚᱞ ᱰᱷᱤᱨᱤ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱛᱩ ᱵᱟᱹᱰᱤᱡ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱮᱫᱟ,ᱱᱩᱣᱟ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱟᱱᱟᱴ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱱᱮᱞᱚ ᱠᱟᱱᱟ |
== ᱡᱩᱰᱟᱣ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱚ==
* ᱚᱨᱩᱬ
* ᱞᱤᱠᱦᱩ ᱜᱟᱰᱟ
* ᱫᱩᱫᱷᱚᱠᱳᱥᱤ ᱜᱟᱰᱟ
* ᱛᱟᱢᱟᱠᱳᱥᱤ
* ᱥᱩᱱᱠᱳᱥᱤ
* ᱛᱚᱢᱳᱨ
* ᱤᱫᱽᱨᱚᱵᱚᱛᱤ
== ᱯᱩᱞ ==
== ᱵᱟᱸᱫ ᱠᱚ ==
* ᱠᱳᱥᱤ ᱵᱟᱸᱫ
* ᱥᱚᱯᱛᱚᱠᱳᱥᱤ ᱩᱥᱩᱞ ᱵᱟᱸᱫ
== ᱠᱚᱨᱮᱸᱰ (Electricity)==
* '''ᱚᱨᱩᱬ ᱥᱮᱥᱟᱨ ᱠᱚᱨᱮᱸᱰ ᱟᱭᱚᱡᱚᱱᱟ'''
'''ᱚᱨᱩᱬ ᱥᱮᱥᱟᱨ ᱠᱚᱨᱮᱸᱰ ᱟᱭᱚᱡᱚᱱᱟ''ᱚᱨᱩᱬ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱠᱤᱠᱟᱥ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚᱨᱮᱸᱫ(Electricity) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱟᱭᱚᱡᱚᱱᱟ ᱠᱟᱱᱟ । ᱱᱩᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱥᱚᱸᱠᱦᱩᱣᱟᱥᱚᱵᱷᱟ ᱡᱤᱞᱟᱹ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱠᱟᱞᱩ ᱜᱟᱣᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ | ᱱᱩᱣᱟ ᱨᱮᱢᱟᱜ ᱫᱟᱲᱤ ᱙᱐᱐ ᱢᱮᱜᱟᱣᱟᱛ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ |
ᱚᱭᱚᱡᱚᱱᱟ ᱞᱤᱠᱟᱛᱮ ᱱᱩᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱢᱢᱟ ᱴᱟᱠᱟ ᱫᱚ ᱑ ᱠᱷᱚᱨᱵᱚ ᱔ ᱚᱨᱵᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱟᱠᱟ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱥᱟᱸᱫ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ |<ref>{{cite web |url=https://www.bbc.com/nepali/news-43650296 |title=अरुण तेस्रो: 'शिलान्यासलगत्तै निर्माण सुरु' |author=<!--Not stated--> |date=5 April 2018 |website= |publisher=BBC Nepali |access-date=10 June 2018 |quote=}} </ref>
ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱯᱨᱚᱫᱷᱟᱱᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱫᱟᱰᱟᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱢᱟᱹᱦᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱒᱐᱗᱕ ᱵᱟᱹᱭᱥᱟᱹᱠ ᱒᱘ ᱦᱤᱞᱳ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱱ ᱯᱨᱚᱫᱷᱟᱱᱢᱚᱛᱨᱤ [[ᱠᱷᱚᱰᱜᱚᱯᱨᱚᱫᱟᱫ ᱳᱞᱤ | ᱠᱮᱯᱤ ᱳᱞᱤ]] ᱟᱨ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱯᱨᱚᱫᱷᱟᱱᱢᱚᱛᱨᱤ [[ᱱᱚᱨᱮᱱᱫᱽᱨᱚ ᱢᱚᱫᱤ]] [[ᱠᱟᱴᱷᱢᱟᱸᱰᱩ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱡᱟᱹ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ | <ref>{{cite web |url=http://sagarmatha.tv/news/अरूण-तेस्राे/ |title=मोदी र ओलीले गरे अरूण तेस्रो परियोजनाको शिलान्यास |author=<!--Not stated--> |date= |website= |publisher=सगरमाथा टिभी |access-date= |quote=}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
dhp1mwnd5ecjgxlh0jucc32j19rkgx0
ᱠᱳᱭᱤ...ᱢᱤᱞ ᱜᱟᱭᱟ
0
10228
101662
53963
2022-08-21T15:04:55Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = ᱠᱳᱭᱤ...ᱢᱤᱞ ᱜᱟᱭᱟ
| image = KoiMilGayaFilmPoster.jpg
| image_size =
| caption = Theatrical poster
| director = [[Rakesh Roshan]]
| producer = Rakesh Roshan
| screenplay = Shah Arif <br />(dialogue)<br />[[Sachin Bhowmick]]<br>Rakesh Roshan<br>[[Honey Irani]]<br>[[Robin Bhatt]]
| story = Rakesh Roshan
| starring = [[Hrithik Roshan]]<br>[[Preity Zinta]]<br>[[Rekha]]<br />[[Rajat Bedi]]<br/>[[Johnny Lever]]<br/>[[Prem Chopra]]
| music = [[Rajesh Roshan]]
| cinematography = Sameer Arya<br>[[Ravi K. Chandran]]
| editing = Sanjay Verma
| studio = Filmkraft Productions Pvt. Ltd
| distributor = Filmkraft Productions Pvt. Ltd<br />(India)<br />[[Yash Raj Films]]<br />(Worldwide)
| released = {{Film date|2003|8|8|df=y}}
| runtime = 166 minutes
| country = India
| language = [[Hindi]]
| budget = {{INR}}30 crore<ref>{{Cite news |date=6 August 2003 |title=Koi...Mil Gaya to recover cost in first week |work=[[The Times of India]] |url=http://articles.economictimes.indiatimes.com/2003-08-06/news/27545106_1_rakesh-roshan-special-effects-box-office-collections|archive-url=https://web.archive.org/web/20130708100808/http://articles.economictimes.indiatimes.com/2003-08-06/news/27545106_1_rakesh-roshan-special-effects-box-office-collections |archive-date=8 July 2013}}</ref>
| gross = {{Estimation}} {{INR}}82.33 crore<ref>{{Cite web |title=Koi Mil Gaya - Movie - Box Office India |url=https://boxofficeindia.com/movie.php?movieid=507 |website=boxofficeindia.com |access-date=2 May 2020}}</ref>
}}
''' ᱠᱳᱭᱤ...ᱢᱤᱞ ᱜᱟᱭᱟ ''' (ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ:ᱚᱠᱚᱭᱪᱚ
...ᱧᱟᱢᱮᱱᱟᱭ, English: Found... Someone) ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱓ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ-ᱢᱚᱱ ᱜᱚᱲᱦᱚᱱ (Science fiction) ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱨᱟᱠᱮᱥ ᱨᱳᱥᱚᱱ ᱣᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟ.-ᱩᱫᱩᱜᱛᱮ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱟᱨ ᱠᱨᱨᱤᱥ ᱯᱷᱟᱨᱱᱡᱟᱭᱤᱥ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱫᱚ ᱘ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱐᱓ ᱥᱟᱞᱨᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡᱽ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱪᱩᱨᱤᱛ ᱨᱮᱫᱚ ᱦᱨᱤᱛᱷᱤᱠ ᱨᱳᱥᱚᱱ, ᱯᱨᱤᱛᱤ ᱡᱤᱱᱴᱟ, ᱵᱷᱟᱱᱩᱨᱮᱠᱷᱟ ᱜᱚᱱᱮᱥᱟᱱ (ᱨᱮᱠᱷᱟ) ᱮᱢᱟᱱᱠᱚ ᱟᱠᱴᱤᱝ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱟᱣᱟᱨᱰ ᱮᱴᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟᱨᱤ ᱤᱥᱣᱩ ᱛᱷᱚᱠᱨᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱡᱮᱨᱩᱥᱟᱞᱮᱢ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱯᱷᱮᱥᱴᱤᱵᱷᱟᱞ ([[:en:Jerusalem Film Festival]]) ᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱟᱴᱯᱷᱤᱞᱢ ᱯᱷᱮᱥᱴᱤᱵᱷᱟᱞ ([[:en:NatFilm Festival]]) ᱮᱢᱟᱱ ᱧᱩᱢᱟᱱ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱚᱨᱮ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ==
ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱥᱟᱬᱮᱥᱤᱭᱟ. ᱥᱚᱱᱡᱚᱭ ᱢᱮᱦᱨᱟ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱯᱭᱩᱴᱚᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱟᱨ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱯᱟᱸᱡᱟᱭ ᱫᱤᱥᱟ.ᱛᱮ ᱳᱢ ([[:en:om]]) ᱪᱤᱱᱦᱟ. ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱲᱟᱝ ᱮ ᱵᱷᱮᱡᱟ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱫᱤᱱ ᱠᱷᱟᱱᱜᱮ ᱚᱱᱟ ᱨᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱮᱞᱟ ᱧᱟᱢ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ ᱠᱮᱫᱟ, ᱤᱠᱷᱟ.ᱱ ᱥᱟᱬᱥᱤᱭᱟ. ᱜᱩᱴ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱷᱟᱛᱟ ᱵᱟᱝᱠᱚ ᱥᱟ.ᱨᱤᱭᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱠᱟᱨ ᱜᱟ.ᱰᱤᱛᱮ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ ᱚᱠᱛᱮ ᱟ.ᱠᱤᱱᱟᱜ ᱵᱚᱦᱚᱜ ᱪᱮᱛᱟᱱᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱨᱢᱟ-ᱜᱟ.ᱰᱤ ᱩᱰᱟ.ᱣ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱚᱱᱡᱚᱭ ᱜᱚᱝᱠᱮ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱟᱦᱞᱟᱛᱮ ᱧᱩᱛ ᱮᱱᱠᱷᱟᱱᱮ ᱜᱟ.ᱰᱤ ᱛᱟ.ᱠᱤᱱ ᱟᱠᱥᱤᱰᱮᱸᱴ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱚᱸᱰᱮᱜᱮ ᱜᱟ.ᱰᱤ ᱦᱚᱸ ᱵᱞᱟᱥᱴ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱤᱠᱷᱟ.ᱱ ᱥᱚᱱᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱜᱟ.ᱰᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱧᱩᱨ ᱫᱚᱦᱚᱭᱮᱱᱛᱮ ᱵᱟᱧᱪᱟᱣ ᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱮ ᱥᱚᱱᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢᱛᱮ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱥᱚᱱᱤᱭᱟ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱳᱦᱤᱛ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱱᱥᱤᱠ ᱚᱠᱚᱰᱟ ([[:en:mentally disabled]] ᱜᱤᱫᱟ.ᱨ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱪᱮᱫᱟᱜᱥᱮ ᱟᱠᱥᱤᱰᱮᱸᱴ ᱚᱠᱛᱮ ᱡᱟᱡ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱵᱚᱦᱚᱜ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱧᱩᱨ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾
== ᱯᱟᱴ ᱟᱠᱟᱫ ᱪᱩᱨᱤᱛᱠᱚ ==
᱑.ᱦᱨᱤᱛᱷᱤᱠ ᱨᱳᱥᱚᱱ - ᱨᱚᱦᱤᱛ ᱢᱮᱦᱨᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱾
᱒.ᱯᱨᱤᱛᱤ ᱡᱤᱱᱴᱟ- ᱱᱤᱥᱟ ᱢᱟᱞᱦᱚᱛᱨᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱾
᱓.ᱵᱷᱟᱱᱩᱨᱮᱠᱷᱟ ᱜᱚᱱᱮᱥᱟᱱ (ᱨᱮᱠᱷᱟ)- ᱥᱳᱱᱤᱭᱟ ᱢᱮᱦᱨᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱾
᱔.ᱯᱨᱮᱢ ᱪᱳᱯᱨᱟ- ᱦᱚᱨᱵᱚᱱᱥ ᱥᱟᱠᱥᱮᱱᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱾
᱕.ᱨᱚᱡᱚᱛ ᱵᱮᱫᱤ- ᱨᱟᱡᱽ ᱥᱟᱠᱥᱮᱱᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱾
᱖.ᱨᱟᱡᱤᱵᱷ ᱵᱚᱨᱢᱟ- ᱢᱟ.ᱱ ᱢᱟᱞᱦᱳᱛᱨᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱾
᱗.ᱡᱳᱱᱱᱤ ᱞᱮᱵᱷᱚᱨ - ᱪᱮᱞᱟᱨᱟᱢ ᱥᱩᱠᱷᱣᱟᱱᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱾
᱘.ᱢᱩᱠᱮᱥ ᱨᱤᱥᱤ - ᱤᱱᱥᱯᱠᱴᱚᱨ ᱠᱷᱩᱨᱥᱤᱫᱽ ᱠᱷᱟᱱ ᱾
᱙.ᱢᱤᱛᱷᱤᱞᱮᱥ ᱪᱚᱛᱩᱨᱵᱮᱫᱤ - ᱢᱟ.ᱱ ᱢᱟᱛᱷᱩᱨ,
ᱨᱳᱦᱤᱛᱤᱡ ᱠᱚᱢᱯᱭᱩᱴᱚᱨ ᱢᱟᱪᱮᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱾
᱑᱐.ᱨᱟᱠᱮᱥ ᱨᱳᱥᱚᱱ - ᱥᱚᱱᱡᱚᱭ ᱢᱮᱦᱨᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱾
᱑᱑.ᱟᱠᱟᱥ ᱠᱷᱩᱨᱟᱱᱟ - ᱨᱳᱦᱤᱛ ᱣᱟᱜ ᱯᱟᱫᱽᱨᱤ ᱟᱥᱲᱟ ᱯᱨᱤᱱᱥᱤᱯᱟᱞ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱾
᱑᱒.ᱵᱤᱱᱟ ᱵᱟᱱᱟᱨᱡᱤ - ᱤᱱᱫᱩ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱾
᱑᱓.ᱟᱱᱩᱡᱽ ᱯᱚᱱᱰᱤᱛ ᱥᱚᱨᱢᱟ - ᱵᱤᱴᱴᱩ (ᱥᱩᱯᱚᱨ ᱥᱤᱠᱥ) ᱾
᱑᱔.ᱦᱚᱝᱥᱤᱠᱟ ᱢᱳᱛᱣᱟᱱᱤ - ᱯᱨᱤᱭᱟ (ᱥᱩᱯᱚᱨ ᱥᱤᱠᱥ) ᱾
᱑᱕.ᱯᱨᱚᱱᱤᱛᱟ ᱵᱤᱥᱱᱳᱭ - ᱨᱳᱦᱤᱛᱤᱡ ᱡᱚᱴᱟᱣ (ᱥᱩᱯᱚᱨ ᱥᱤᱠᱥ) ᱾
᱑᱖.ᱤᱱᱫᱤᱨᱟ ᱯᱩᱨᱳᱦᱤᱛ - ᱡᱟᱫᱩ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱾ (ᱧᱩᱢ ᱫᱟᱱᱟᱝ ᱨᱮ/uncredited)
== ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ.ᱠᱚ ==
{| class="wikitable"
|-
! ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. || ᱛᱷᱚᱠ || ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱠᱚ
!ᱚᱨᱡᱚ
|-
| rowspan="8" |[[ᱚᱯᱥᱚᱨᱟ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ.]]
|[[Apsara Award for Best Film|ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱯᱷᱤᱞᱢ]]
|[[ᱨᱟᱠᱮᱥ ᱨᱳᱥᱚᱱ]], [[Filmkraft Productions Pvt. Ltd|Film Kraft]]
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|[[Apsara Award for Best Director|ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱫᱤᱥᱟ.-ᱩᱫᱩᱜᱩᱡ]]
|ᱨᱟᱠᱮᱥ ᱨᱳᱥᱚᱱ
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|[[Apsara Award for Best Actor in a Leading Role|ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱟᱠᱴᱚᱨ]]
|[[ᱦᱨᱤᱛᱷᱤᱠ ᱨᱳᱥᱚᱱ]]
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|Best Cinematography
|[[Ravi K. Chandran]], Sameer Arya
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|Best Screenplay
|[[Sachin Bhowmick]], [[Honey Irani]], [[Robin Bhatt]], Rakesh Roshan
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|Special Effects
|Bimmini Special Effects Studio, Digital Art Media
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|[[Producers Guild Film Award for Best Male Playback Singer|Best Playback Singer (ᱠᱚᱲᱟ)]]
|[[ᱩᱫᱤᱛ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱ]]
<small>("Idhar Chala")</small>
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|[[Apsara Award for Best Female Playback Singer|Best Playback Singer (Female)]]
|[[K. S. Chithra|K.S. Chithra]]
<small>("Koi Mil Gaya")</small>
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
| rowspan="4" |[[Bollywood Movie Awards]]
|[[Bollywood Movie Award - Best Actor|Best Actor]]
| rowspan="2" |Hrithik Roshan
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|[[Bollywood Movie Award - Critics Award Male|Critics Best Actor]]
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|[[Bollywood Movie Award - Best Supporting Actress|Best Supporting Actress]]
|[[Rekha]]
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|[[Bollywood Movie Award – Best Playback Singer Female|Best Playback Singer (Female)]]
|[[K. S. Chithra|K.S. Chithra]]
<small>("Koi Mil Gaya")</small>
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
| rowspan="11" |[[49th Filmfare Awards]]
|[[Filmfare Award for Best Film|Best Film]]
|Rakesh Roshan, Film Kraft
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|[[Filmfare Award for Best Director|Best Director]]
|ᱨᱟᱠᱮᱥ ᱨᱳᱥᱚᱱ
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|[[Filmfare Award for Best Actor|Best Actor]]
| rowspan="2" |ᱦᱨᱤᱛᱷᱤᱠ ᱨᱳᱥᱚᱱ
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|[[Filmfare Critics Award for Best Actor|Best Actor Critics]]
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|[[Filmfare Award for Best Actress|ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱟᱠᱴᱨᱮᱥ]]
|[[ᱯᱨᱤᱛᱤ ᱡᱤᱱᱴᱟ]]
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|[[Filmfare Award for Best Supporting Actress|Best Supporting Actress]]
|ᱨᱮᱠᱷᱟ
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|[[Filmfare Award for Best Choreography|Best Choreography]]
|[[Farah Khan]]
<small>("Idhar Chala")</small>
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|Best Comic Actor
|[[ᱡᱳᱱᱱᱤ ᱞᱤᱵᱷᱚᱨ]]
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|[[Filmfare Award for Best Music Director|Best Music Director]]
|Rajesh Roshan
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|[[Filmfare Award for Best Male Playback Singer|Best Playback Singer (Male)]]
|Udit Narayan
<small>("Idhar Chala")</small>
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|[[Filmfare Award for Best Female Playback Singer|Best Playback Singer (Female)]]
|K.S. Chithra
<small>("Koi Mil Gaya")</small>
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
| rowspan="11" |[[5th IIFA Awards]]
|[[IIFA Award for Best Film|Best Picture]]
|Rakesh Roshan, Film Kraft
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|[[IIFA Award for Best Director|Best Director]]
|Rakesh Roshan
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|[[IIFA Award for Best Actor|Best Actor in a Leading Role]]
|Hrithik Roshan
|{{Won}}
|-
|[[IIFA Award for Best Actress|Best Actress in a Leading Role]]
|Preity Zinta
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|[[IIFA Award for Best Supporting Actress|Best Actress in a Supporting Role]]
|Rekha
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|Best Song Recording
|Satish Gupta
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|[[IIFA Award for Best Sound Recording|Best Sound Recording]]
|Jitendra Chaudhary
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|[[IIFA Award for Best Male Playback Singer|Best Playback Singer (Male)]]
|Udit Narayan
<small>("Koi Mil Gaya")</small>
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|[[IIFA Award for Best Story|Best Story]]
|Rakesh Roshan
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|[[IIFA Award for Best Music Director|Best Music Director]]
|[[Rajesh Roshan]]
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|[[IIFA Award for Best Special Effects|Best Special Effects]]
|Bimmini Special Effects Studio, Digital Art Media
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|[[10th IIFA Awards]]
|Director of the Decade
|Rakesh Roshan
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
| rowspan="3" |[[51st National Film Awards]]
([[Silver Lotus Award]])
|[[National Film Award for Best Film on Other Social Issues|Best Film on Other Social Issues]]
|Rakesh Roshan<ref>{{Cite web |title=Munnabhai MBBS wins National Film Award |url=http://in.rediff.com/news/2004/aug/14film.htm |date=14 August 2004 |publisher=[[Rediff.com]] |access-date=6 February 2009}}</ref><small>[Tied with ''Gangaajal'' (2003)]</small>
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|[[National Film Award for Best Choreography|Best Choreography]]
|Farah Khan
<small>("Idhar Chala Main Udhar Chala")</small>
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|[[National Film Award for Best Special Effects|Best Special Effects]]
|James Colmer, Lara Denman, Marc Kolbe, Craig A. Mumma
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
| rowspan="3" |Sansui Viewer's Choice Awards
|Best Actor
|Hrithik Roshan
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|Best Director
|Rakesh Roshan
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
|Best Choreography
|Farah Khan
|{{ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ}}
|-
| rowspan="12" |[[Star Screen Awards]]
|[[Screen Award for Best Film|Best Film]]
|Rakesh Roshan, Kraft Films
|{{Won}}
|-
|[[Screen Award for Best Director|Best Director]]
| rowspan="2" |Rakesh Roshan
|{{Won}}
|-
|Best Story
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|[[Screen Award for Best Screenplay|Best Screenplay]]
|Rakesh Roshan, Sachin Bhowmick, Honey Irani, Robin Bhatt
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|[[Screen Award for Best Cinematography|Best Cinematography]]
|Sameer Arya
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|[[Screen Award for Best Actor|Best Actor]]
|Hrithik Roshan
|{{Won}}
|-
| rowspan="2" |Best Choreography
|Farah Khan
<small>("Idhar Chala")</small>
|{{Won}}
|-
|[[Ganesh Hegde]]
<small>("It's Magic")</small>
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|[[Screen Award for Best Special Effects|Best Special Effects]]
|Bimmini Special Effects Studio, Digital Art Media
|{{Won}}
|-
|[[Screen Award for Best Comedian|Best Comic Actor]]
|Johnny Lever
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|[[Screen Award for Best Music Director|Best Music Director]]
| rowspan="2" |Rajesh Roshan
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|-
|[[Screen Award for Best Background Music|Best Background Score]]
|{{ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ}}
|}
== ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
https://en.wikipedia.org/wiki/Koi..._Mil_Gaya
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
l5vse8y9atikxg0u0icfhx2xgmv2czq
ᱡᱟᱠᱚᱵ ᱡᱤᱭᱚᱨᱡ ᱟᱜᱟᱰᱷ
0
10253
101948
55716
2022-08-22T05:02:29Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
[[Image:Agardh, Jacob Georg (av Oscar Björck 1893).jpg|right|thumb|ᱡᱟᱠᱚᱵ ᱡᱭᱚᱨᱡ ᱟᱜᱟᱨᱰᱷ(᱑᱘᱑᱓–᱑᱙᱐᱑) ᱛᱮᱭᱟᱨᱤᱡ Oscar Björck, ᱥᱮᱨᱢᱟ - ᱑᱘᱙᱓]]
ᱡᱟᱠᱚᱵ ᱡᱭᱚᱨᱡ ᱟᱜᱟᱨᱰᱷ(᱘ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱘᱑᱓ ᱞᱩᱸᱰ, ᱥᱣᱤᱰᱮᱱ - ᱑᱗ ᱡᱟᱱᱩᱟᱨᱭ ᱑᱙᱐᱑<ref>{{Cite web|url=https://sok.riksarkivet.se/Sbl/Presentation.aspx?id=5591|title=Jacob G Agardh - Svenskt Biografiskt Lexikon|website=sok.riksarkivet.se|accessdate=20 September 2019}}</ref> ᱞᱤᱸᱰ, ᱥᱣᱮᱰᱤᱴᱮᱱ) ᱫᱚ ᱥᱣᱤᱫᱤᱥ ᱵᱚᱱᱚᱥᱯᱚᱛᱤ ᱣᱚᱭᱜᱭᱟᱱᱤᱠ, ᱯᱷᱟᱭᱠᱚᱼᱞᱚᱡᱤᱥᱴ ᱟᱨ ᱴᱮᱠᱥᱚ-ᱱᱚᱢᱤᱥᱴ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref>{{cite book |author=Hunt Botanical Library, Carnegie-Mellon University |page=4 |title=Biographical Dictionary of Botanists Represented in the Hunt Institute Portrait Collection| publisher=G. K. Hall & Co.| place=Boston| year= 1972| isbn=0-8161-1023-9}}</ref>
ᱟᱢᱤᱡ ᱵᱮᱴᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱚᱱᱚᱥᱵᱚᱛᱤ ᱣᱚᱭᱜᱭᱟᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱚᱨ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡ ᱵᱮᱴᱟᱼᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱨᱞ ᱟᱹᱰᱚᱞᱯᱷ ᱟᱜᱟᱰᱷ ᱠᱟᱱᱟ, ᱩᱱᱤ ᱑᱘᱕᱔ ᱼ ᱑᱘᱗᱙ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱞᱩᱸᱰ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱜᱟᱲ ᱨᱮ ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱚᱨ ᱯᱚᱫ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱞᱮᱫᱟ ᱾<ref name=amcyc>{{Cite AmCyc|wstitle=Agardh, Karl Adolf}}</ref><ref>{{Cite NIE|url=https://archive.org/stream/newinternational01gilm#page/191/mode/1up |title=Jacob Georg Agardh|year=1905}}</ref> ᱟᱜᱟᱰᱷ ᱑᱘᱖᱒ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱥᱯᱚᱛᱤᱭᱚ ᱵᱟᱜᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱸᱪ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱤ ''Botaniska trädgården'' ᱚᱠᱟᱫᱚ ᱞᱩᱸᱰ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web |author=Botaniska trädgården |url=http://www.botaniskatradgarden.se/201-238-history_in_english.htm |title=A Brief History of the Lund University Botanical Garden |accessdate=2010-04-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110718120156/http://www.botaniskatradgarden.se/201-238-history_in_english.htm |archive-date=2011-07-18 }}</ref>
᱑᱘᱔᱙ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ [[Royal Swedish Academy of Sciences]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱫᱚᱥᱭᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱟᱭ. ᱾ ᱟᱜᱟᱰᱷ ᱫᱚ Foreign Honorary Member of the [[American Academy of Arts and Sciences]] ᱑᱘᱗᱘ ᱨᱮ ᱪᱚᱭᱚᱱ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟᱠᱚ ᱾<ref name=AAAS>{{cite web|title=Book of Members, 1780-2010: Chapter A|url=http://www.amacad.org/publications/BookofMembers/ChapterA.pdf|publisher=American Academy of Arts and Sciences|accessdate=6 April 2011}}</ref> ᱢᱮᱱᱟᱠᱚ ᱟᱜᱟᱰᱷᱼᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱵᱩᱡᱷᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ [[Mary Philadelphia Merrifield]] ᱚᱠᱚᱭ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱱᱮᱪᱩᱨᱟᱞᱤᱥᱴ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱭ ᱩᱱᱤ ᱥᱣᱤᱫᱮᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱡ ᱾<ref name="Creese2000">{{cite book |last=Creese |first=Mary R. S. |title=Ladies in the Laboratory? American and British Women in Science, 1800-1900: A Survey of Their Contributions to Research|url=https://books.google.com/books?id=amtGAwAAQBAJ&pg=PA31|date=1 January 2000|publisher=Scarecrow Press|isbn=978-0-585-27684-7|page=31}}</ref>
==ᱠᱟᱹᱢᱤ==
ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱩᱞ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱫᱚ, ''Species, Genera et Ordines Algarum'' (4 vols., Lund, 1848–63) ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
{{botanist|J. Agardh|Agardh, Jacob Georg}}
== ᱟᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱟᱨ ᱥᱚᱢᱢᱟᱱ==
᱑.Elected to the [[German Academy of Sciences Leopoldina]] (1836)<br>
᱒. [[Royal Physiographic Society in Lund]] (since 1837, 1858-1860 as secretary)<br>
᱓. [[Royal Science and Literature Society in Gothenburg]] (since 1848)<br>
᱔.[[Royal Swedish Academy of Sciences]] (since 1849)<br>
᱕.[[Royal Society of Sciences in Uppsala]] (since 1865)<br>
᱖.[[American Academy of Arts and Sciences]] (seit 1878)<br>
᱗. [[Honorary Doctor]] from [[University of Copenhagen]] (1879)<br>
᱘.Corresponding member of the [[Académie des sciences]] (1885)<br>
᱙.[[Linné Medal]] (1897)<br>
== ᱟᱡᱟᱜ ᱚᱞᱠᱚ ==
᱑.Theoria systematis plantarum; accedit familiarum phanerogamarum in series naturales dispositio, secundum structuræ normas et evolutionis gradus instituta.<br>
᱒. Species, genera et ordines Algarum
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱚᱞ ᱠᱚ ==
᱑. N. J. Andersson: 2. Agardh, Jacob Georg. In: Nils Linder (Hrsg.): Nordisk familjebok konversationslexikon och realencyklopedi. 1. Auflage. Band 1: A–Barograf. Gernandts boktryckeri, Stockholm 1876, Sp. 251–252 (schwedisch, runeberg.org)<br>
᱒. T. Kork: 3. Jakob Georg A. In: Bernhard Meijer (Hrsg.): Nordisk familjebok konversationslexikon och realencyklopedi. 2. Auflage. Band 1: A–Armati. Nordisk familjeboks förlag, Stockholm 1904, Sp. 330–331 (schwedisch, runeberg.org).<br>
᱓. 2. Agardh, Jakob Georg. In: Herman Hofberg, Frithiof Heurlin, Viktor Millqvist, Olof Rubenson (Hrsg.): Svenskt biografiskt handlexikon. 2. Auflage. Band 1: A–K. Albert Bonniers Verlag, Stockholm 1906, S. 13–14 (schwedisch, runeberg.org).<br>
᱔. C. Hansen Ostenfeld: Agardh [↱a.gard], Jacob Georg. In: Christian Blangstrup (Hrsg.): Salmonsens Konversationsleksikon. 2. Auflage. Band 1: A–Arbejdergilder. J. H. Schultz Forlag, Kopenhagen 1915, S. 296 (dänisch, runeberg.org).<br>
᱕. N. Svedelius: Jacob G Agardh. In: Svenskt biografiskt lexikon. Band 1, 1918, S. 268 ff. (sok.riksarkivet.se).<br>
᱖. Robert Zander: Zander Handwörterbuch der Pflanzennamen. Hrsg. von Fritz Encke, Günther Buchheim, Siegmund Seybold. 13., neubearbeitete und erweiterte Auflage. Eugen Ulmer, Stuttgart 1984, ISBN 3-8001-5042-5.<br>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣᱼᱢᱮ ==
* {{cite encyclopedia|last = Eriksson|first = G.|date = 1970|title = Agardh, Jacob Georg|encyclopedia = [[Dictionary of Scientific Biography]]|volume = 1|location = New York|publisher = Charles Scribner's Sons|pages = 70–71|isbn = 0-684-10114-9}}
* [http://kiki.huh.harvard.edu/databases/publication_search.php?mode=details&id=1141 Theoria Systatis Plantarum; Accredit Familiarum Phanerogarum in Series Naturales Disposito, Secundum Structurae Normas et Evolutionis Gradus Instituta. Lund Apr–Sep 1858]
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱟᱨᱮ ᱡᱟᱱ]]
9b1me8mz0kj3doxqmn1s9tcayevx7e2
ᱡᱟᱠᱤ ᱥᱨᱚᱯᱷ
0
10261
101943
54153
2022-08-22T04:54:01Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* References */
wikitext
text/x-wiki
{{short description|Indian actor}}
{{Use Indian English|date=October 2019}}
{{Use dmy dates|date=October 2019}}
{{Infobox person
| name = ᱡᱟᱠᱤ ᱥᱨᱚᱯᱷ
| image = Jackie Shroff graces the screening of Sonata.jpg
| image_caption = ''ᱥᱳᱱᱟᱴᱟ'' ᱥᱠᱨᱤᱱᱤᱝ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱡᱟᱠᱤ
| birth_name = ᱡᱚᱭ ᱠᱤᱥᱟᱱ ᱠᱟᱠᱩᱵᱷᱟᱭ ᱥᱨᱚᱯᱷ
| birth_date = {{birth date and age|df=yes|1957|02|01}}<ref>{{cite web |title=Jackie Shroff birthday: Ayesha Shroff and Tiger Shoff post heartfelt wishes for Bhidu |url=https://www.mid-day.com/articles/jackie-shroff-birthday-ayesha-shroff-and-tiger-shoff-post-heartfelt-wishes-for-bhidu/20327194 |website=Mid-Day |accessdate=14 April 2019 |language=en |date=1 February 2019}}</ref>
| birth_place = [[ᱵᱚᱢᱵᱮ]] (ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ), [[ᱵᱚᱢᱵᱮ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] (ᱱᱮᱛᱟᱨ [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]<ref name="birthplace"/>
| nationality = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ.
| children = ᱒ ([[ᱴᱟᱭᱜᱟᱨ ᱥᱨᱚᱯᱷ]] ᱢᱮᱥᱟ ᱟᱛᱮ)
| spouse = {{marriage|[[ᱟᱭᱮᱥᱟ ᱫᱚᱛᱛᱚ]]|᱑᱙᱗᱘}}
| yearsactive = ᱑᱙᱗᱘ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ
| occupation = {{hlist|ᱢᱚᱰᱮᱞ|ᱟᱠᱴᱚᱨ|ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱯᱨᱚᱰᱭᱩᱥᱚᱨ}}
| known_for = ''[[ᱦᱤᱨᱳ (᱑᱙᱘᱓ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱦᱤᱨᱳ]]''<br> ''[[ᱭᱩᱫᱷ (ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱭᱩᱫᱷ]]''<br>''[[ᱠᱚᱨᱢᱚ (᱑᱙᱘᱖ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱠᱚᱨᱢᱚ]]''<br>''[[ᱛᱨᱤᱫᱮᱵᱽ]]''<br/>''[[ᱚᱱᱛᱚᱨᱢᱚᱦᱚᱞ]]''
| website = {{URL|jackieshroff.in}}
}}
'''ᱡᱚᱭ ᱠᱤᱥᱟᱱ ᱠᱟᱠᱩᱵᱷᱟᱭ "ᱡᱟᱠᱤ" ᱥᱨᱚᱯᱷ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱑ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱭᱟᱨᱩ ᱑᱙᱕᱗) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ. ᱟᱠᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱯᱩᱱ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ([[ᱵᱚᱞᱤᱣᱩᱰ]]) ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ {{as of|2017|lc=yes}} ([[ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱠᱳᱝᱠᱳᱬᱤ]], [[ᱠᱟᱱᱱᱟᱰᱟ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱠᱟᱱᱟᱰᱟ]], [[ᱢᱚᱨᱟᱴᱷᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱢᱚᱨᱟᱴᱷᱤ]], [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]], [[ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ]], [[ᱵᱮᱝᱜᱚᱞᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱵᱮᱝᱜᱚᱞᱤ]], [[ᱢᱟᱞᱟᱭᱚᱞᱚᱢ]], [[ᱛᱟᱢᱤᱞᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱛᱟᱢᱤᱞᱤ]], [[ᱛᱮᱞᱩᱜᱩ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱛᱮᱞᱩᱜᱩ]], [[ᱵᱷᱚᱡᱽᱯᱳᱨᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱚᱡᱽᱯᱳᱨᱤ]], [[ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱛᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ|ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱛᱤ]], ᱟᱨ ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ) ᱒᱒᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟ.ᱥᱛᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ <ref>{{Cite news|url=https://www.business-standard.com/article/news-ians/i-still-work-with-my-heart-veteran-actor-jackie-shroff-ians-interview-118102000306_1.html|title=I still work with my heart: Veteran actor Jackie Shroff (IANS Interview)|last=Chakravarty|first=Durga|date=20 October 2018|work=Business Standard India|access-date=4 January 2019}}</ref><ref>{{IMDb name|0006763}}</ref> ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱯᱩᱱᱭᱟ. [[ᱯᱷᱤᱞᱢᱯᱷᱮᱭᱟᱨ ᱟᱣᱟᱨᱰ]] ᱫᱟᱜᱲᱮ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱥᱟᱶ ᱛᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱠᱟᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱞᱮᱫ-ᱟᱭ ᱾
== ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ ᱟᱬᱜᱛ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
ᱡᱟᱠᱤ ᱫᱚ, ᱡᱚᱭ ᱠᱤᱥᱟᱱ ᱠᱟᱠᱩᱵᱷᱟᱭ ᱥᱨᱚᱯᱷ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ]], ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱡᱚᱭ ᱠᱤᱥᱟᱱ ᱠᱟᱠᱟᱵᱷᱟᱭ ᱥᱨᱚᱯᱷ ᱫᱚ ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱟᱭᱚ [[ᱛᱩᱨᱠᱤᱥ ᱦᱚᱲ|ᱛᱩᱨᱠ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱠᱟᱡᱟᱠᱷᱥᱛᱷᱟᱱ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref name="birthplace"/> ᱠᱟᱡᱟᱠᱷᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱦᱩᱯᱠᱟ. ᱢᱟ.ᱨᱤ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱠᱚ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱟ.ᱪᱩᱨᱮᱱᱟ ᱟᱡ ᱢᱟᱢᱚ ᱵᱩᱰᱷᱤ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱨᱤᱱ ᱮᱭᱟᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱮᱨᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ [[ᱞᱚᱫᱟᱠᱷ]] ᱧᱤᱨ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱛᱮ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ]] ᱛᱮᱠᱚ ᱩᱪᱟ.ᱲ ᱞᱮᱱᱟ ᱾<ref name="birthplace"/><ref name="rstv">{{cite AV media |people= |date=19 September 2017 |title=Guftagoo with Jackie Shroff |medium= |language=hi |url=https://www.youtube.com/watch?v=Ef3zTBkrXI4 |access-date=14 April 2019 |archive-url= |archive-date= |time= |publisher= [[Rajya Sabha TV]]}}</ref> ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱫᱚ ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱛᱤ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱵᱮᱯᱟᱨᱤ ᱠᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭᱮᱱ ᱜᱮ ᱡᱟᱠᱤ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱫᱚ ᱥᱴᱚᱠ ᱢᱟᱨᱠᱮᱴ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱯᱩᱭᱥᱟ.ᱭ ᱡᱷᱚᱲᱟ ᱦᱚᱪᱚᱭᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱑᱗ ᱥᱟᱞ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱚᱲᱚᱜ ᱮ ᱵᱟ.ᱜᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱧᱤᱨ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱟᱨ ᱟᱭᱚ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱜᱮ ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱜᱮ ᱠᱤᱱ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱯᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱠᱤᱱ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱭᱮᱱᱟ ᱾<ref name="birthplace">{{cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/bollywood/news-interviews/I-am-reckless-Jackie-Shroff/articleshow/34292726.cms|title=I am reckless: Jackie Shroff|publisher=The Times of India|date=28 April 2014|accessdate=29 August 2014}}</ref>
ᱡᱟᱠᱤ ᱟᱡᱟᱜ ᱰᱟᱺᱜᱩᱣᱟ. ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱠᱩᱪᱷᱩ ᱯᱚᱨᱯᱷᱭᱩᱢ ᱥᱮ ᱵᱚᱰᱤ ᱥᱯᱨᱮᱭ ᱨᱮ ᱟᱰᱵᱷᱮᱴᱟᱭᱤᱡ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱟᱡᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱥᱠᱩᱞ ᱜᱟᱛᱮ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱥᱨᱚᱯᱷ "ᱡᱟᱠᱤ" ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱨᱮ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱜᱚᱲᱦᱚᱱᱤᱭᱟ. [[ᱥᱩᱵᱟᱥ ᱜᱷᱟᱭᱤ]] ᱜᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱮ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱠᱮᱫ ᱛᱟᱭᱟ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱱᱩᱭ ''[[ᱦᱤᱨᱳ (᱑᱙᱘᱓ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱦᱤᱨᱳ]]'' ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾<ref name="ht">{{cite news|title=Koffee With Karan: How Jackie Shroff put his house at stake and got it back|url=http://www.hindustantimes.com/tv/how-jackie-shroff-put-his-house-at-stake-and-got-it-back/story-ZXvSWj2jk06RyGsp0CtG3K.html|accessdate=27 November 2017|publisher=Hindustan Times|date=16 April 2017}}</ref><ref name="GhaiHeroImp">{{Cite web|url=https://www.news18.com/news/movies/hero-was-an-important-film-for-me-subhash-ghai-1588815.html|title=Hero Was an Important Film for Me: Subhash Ghai|website=News18|access-date=4 January 2019|date=27 November 2017}}</ref> ᱡᱟᱠᱤ ᱞᱮᱛᱟᱲ ᱜᱮ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱴᱤᱱ ᱵᱟᱴᱴᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱫᱚ ᱥᱮᱱ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾<ref>{{Cite web|url=http://t2online.com/entertainment/jackie-shroff-goes-back-to-his-one-room-pad-at-teen-batti-where-he-grew-up/cid/19195|title=Jackie Shroff goes back to his one-room pad at Teen Batti, where he grew up|last=Ghosh|first=Debasmita|date=28 March 2018|website=t2online.com|language=en|archive-url=|archive-date=|url-status=|access-date=4 January 2019}}</ref>
ᱡᱟᱠᱤ ᱟᱡᱤᱡ ᱫᱩᱜᱞᱟ.ᱲᱤᱭᱟ. ᱜᱟᱛᱮ [[ᱟᱭᱮᱥᱟ ᱫᱚᱛᱛᱚ]] ᱥᱟᱶ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱭᱮᱥᱟ ᱫᱚ ᱢᱚᱰᱮᱞ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱛᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱱ ᱕ ᱡᱩᱱ ᱑᱙᱘᱗ ᱨᱮ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱯᱨᱚᱰᱭᱩᱥᱚᱨ ᱮ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite web|url=http://www.indiatimes.com/culture/who-we-are/jackie-shroff-and-his-family-secrets-exposed-277826.html|title=Jackie Shroff And His Family Secrets Exposed|date=27 April 2016|website=indiatimes.com}}</ref><ref name="ToI5unknown">{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/bollywood/photo-features/5-things-you-did-not-know-about-jackie-shroff/photostory/34333661.cms|title=5 things you did not know about Jackie Shroff|website=The Times of India|access-date=4 January 2019}}</ref> ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱵᱩᱰᱷᱟ.-ᱵᱩᱰᱷᱤ ᱫᱚ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱟᱠᱤ ᱥᱨᱚᱯᱷ ᱮᱱᱴᱟᱨᱴᱮᱱᱢᱮᱸᱴ ᱞᱤᱢᱤᱴᱮᱰ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱢᱮᱰᱤᱭᱟ ᱠᱩᱢᱯᱟ.ᱱᱤ ᱠᱤᱱ ᱪᱟ.ᱞᱩ ᱮᱫᱟ ᱾ [[ᱥᱳᱱᱤ ᱮᱱᱴᱟᱨᱴᱮᱱᱢᱮᱸᱴ ᱴᱮᱞᱤᱵᱷᱤᱡᱚᱱ (ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ)|ᱥᱳᱱᱤ ᱴᱤᱵᱷᱤ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱒᱐᱑᱒ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱡᱟᱠᱤ ᱛᱤᱠᱤᱱᱟᱜ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮ ᱑᱐% ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱟ.ᱠᱤᱱᱟᱜ ᱥᱮᱭᱟᱨ ᱠᱤᱱ ᱟ.ᱠᱷᱨᱤᱧ ᱠᱮᱫ ᱛᱮ ᱑᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱯᱚᱜ ᱡᱚᱴᱟᱣ ᱫᱩᱜᱞᱟ.ᱲ ᱥᱟ.ᱜᱟ.ᱭ ᱠᱤᱱ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟ. ᱾ ᱢᱤᱫ ᱫᱚ ᱵᱚᱞᱤᱣᱩᱰ ᱟᱠᱴᱚᱨ [[ᱴᱟᱭᱜᱟᱨ ᱥᱨᱚᱯᱷ]] ᱟᱨ ᱫᱚᱥᱟᱨᱤᱡ ᱫᱚ ᱠᱨᱤᱥᱱᱟ ᱥᱨᱚᱯᱷ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱚᱯᱚᱱᱮᱨᱟ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾
ᱡᱟᱠᱤ ᱫᱚ ᱤᱱᱴᱚᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱯᱷᱤᱞᱢ & ᱴᱮᱞᱤᱵᱷᱤᱡᱚ ᱜᱟᱶᱛᱟ, [[ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱟᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱚᱯᱦ ᱯᱷᱤᱞᱢ & ᱴᱮᱞᱤᱵᱷᱤᱡᱚ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱡᱤᱣᱤᱫ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱡᱟᱱᱚᱲ==
{{Commons category}}
* {{Official website |http://www.jackieshroff.in/}}
* {{IMDb name|0006763}}
{{FilmfareBestActorAward 1981-2000}}
{{FilmfareBestSupportingActorAward 1981-2000}}
{{Authority control}}
{{DEFAULTSORT:Shroff, Jackie}}
[[Category:1957 births]]
[[Category:Living people]]
[[Category:Indian male film actors]]
[[Category:Indian male models]]
[[Category:Film producers from Mumbai]]
[[Category:Gujarati people]]
[[Category:Indian people of Turkish descent]]
[[Category:Male actors from Mumbai]]
[[Category:Male actors in Bengali cinema]]
[[Category:Male actors in Hindi cinema]]
[[Category:Male actors in Kannada cinema]]
[[Category:Male actors in Malayalam cinema]]
[[Category:Male actors in Marathi cinema]]
[[Category:Male actors in Tamil cinema]]
[[Category:Male actors in Telugu cinema]]
[[Category:Male actors in Odia cinema]]
[[Category:Male actors in Punjabi cinema]]
[[Category:Male actors in Bhojpuri cinema]]
[[Category:Male actors in Gujarati-language films]]
[[Category:20th-century Indian male actors]]
[[Category:21st-century Indian male actors]]
[[Category:Filmfare Awards winners]]
1spqbyj2hsm6ab0dnsojmar7l9dumdz
ᱠᱮᱱᱵᱮᱨᱟ
0
10301
101596
82792
2022-08-21T12:23:47Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Australian place
| type = city
| name = ᱠᱮᱱᱵᱮᱨᱟ
| state = ACT
| image = Canberra montage 2.jpg
| caption = <small>ᱠᱮᱱᱵᱮᱨᱟ, ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱞᱮᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱡᱚᱢ– [[:en:Mount Ainslie|Mount Ainslie]] ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱮᱱᱮᱞ, the Land Axis featuring [[:en:Old Parliament House, Canberra|Old Parliament House]] and [[:en:Parliament House, Canberra|New Parliament House]], the [[:en:Australian War Memorial|Australian War Memorial]], the [[:en:National Carillon|National Carillon]], the [[:en:National Gallery of Australia|National Gallery of Australia]] and the [[:en:National Library of Australia|National Library of Australia]] on [[:en:Lake Burley Griffin|Lake Burley Griffin]]</small>
| image2 = Free printable and editable vector map of Canberra Australia.svg
| caption2 = City map plan of Canberra
| image2_alt = ᱠᱮᱱᱵᱮᱨᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱛ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ
| coordinates = {{coord|35|17|35|S|149|07|37|E|display=inline,title}}
| force_national_map = yes
| pushpin_label_position = left
| pop = 426704
| pop_year = ᱒᱐᱑᱙
| pop_footnotes = <ref name=ABSGCCSA>{{cite web |title=3218.0 - Regional Population Growth, Australia, 2018-19 |url=https://www.abs.gov.au/ausstats/abs@.nsf/mf/3218.0 |publisher=Australian Bureau of Statistics |accessdate=28 March 2020}}Estimated resident population, 30 June 2019.</ref>
| poprank = ᱘ ᱟᱱ
| density = 503.932
| density_footnotes =
| est = ᱑᱒ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱑᱓
| elevation = 578
| elevation_footnotes = <ref>{{cite web|title=GFS / BOM data for CANBERRA AIRPORT |url=http://www.bom.gov.au/climate/averages/tables/cw_070014_All.shtml|accessdate=16 June 2018}}</ref>
| area = 814.2
| area_footnotes =
| timezone = ᱮ.ᱤ.ᱮᱥ.ᱴᱤ
| utc = +᱑᱐:᱐᱐
| timezone-dst = ᱮ.ᱤ.ᱰᱤ.ᱴᱤ
| utc-dst = +᱑᱑:᱐᱐
| dist1 = 248
| dir1 = ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ
| location1 = [[ᱥᱤᱰᱱᱤ]]<ref>{{cite web|url=http://www.ga.gov.au/cocky/cgi/run/distancedraw2?rec1=87421&placename=sydney&placetype=0&state=0&place1=CANBERRA&place1long=149.133331&place1lat=-35.299999|title=Great Circle Distance between CANBERRA and SYDNEY|publisher=Geoscience Australia|date=March 2004}}</ref>
| dist2 = 654
| dir2 = ᱠᱚᱸᱭᱮ-ᱥᱟᱢᱟᱝ
| location2 = [[ᱢᱮᱞᱵᱳᱨᱱ]]<ref>{{cite web|url=http://www.ga.gov.au/cocky/cgi/run/distancedraw2?rec1=248650&placename=melbourne&placetype=0&state=0&place1=CANBERRA&place1long=149.133331&place1lat=-35.299999|title=Great Circle Distance between CANBERRA and MELBOURNE|publisher=Geoscience Australia|date=March 2004}}</ref>
| dist3 = 958
| dir3 = ᱥᱟᱢᱟᱝ
| location3 = [[ᱮᱰᱤᱞᱮᱰ]]<ref>{{cite web|url=http://www.ga.gov.au/cocky/cgi/run/distancedraw2?rec1=163285&placename=ADELAIDE&placetype=0&state=0&place1=CANBERRA&place1long=149.133331&place1lat=-35.299999|title=Great Circle Distance between CANBERRA and ADELAIDE|publisher=Geoscience Australia|date=March 2004}}</ref>
| dist4 = 945
| dir4 = ᱮᱛᱚᱢ-ᱮᱛᱚᱢ-ᱯᱟᱪᱮ
| location4 = [[ᱵᱨᱤᱥᱵᱮᱱ]]<ref>{{cite web|url=http://www.ga.gov.au/cocky/cgi/run/distancedraw2?rec1=126867&placename=BRISBANE&placetype=0&state=0&place1=CANBERRA&place1long=149.133331&place1lat=-35.299999|title=Great Circle Distance between CANBERRA and BRISBANE|publisher=Geoscience Australia|date=March 2004}}</ref>
| dist5 = 3087
| dir5 = ᱥᱟᱢᱟᱝ-ᱮᱛᱚᱢ-ᱥᱟᱢᱟᱝ
| location5 = [[ᱯᱟᱨᱛᱷ]]<ref>{{cite web|url=http://www.ga.gov.au/cocky/cgi/run/distancedraw2?rec1=304529&placename=perth&placetype=0&state=0&place1=CANBERRA&place1long=149.133331&place1lat=-35.299999|title=Great Circle Distance between CANBERRA and PERTH|publisher=Geoscience Australia|date=March 2004}}</ref>
| region =
| county =
| stategov = [[:en:Brindabella electorate|Brindabella]]
| stategov2 = [[:en:Ginninderra electorate|Ginninderra]]
| stategov3 = [[:en:Kurrajong electorate|Kurrajong]]
| stategov4 = [[:en:Murrumbidgee electorate|Murrumbidgee]]
| stategov5 = [[:en:Yerrabi electorate|Yerrabi]]
| fedgov = [[:en:Division of Canberra|Canberra]]
| fedgov2 = [[:en:Division of Fenner|Fenner]]
| fedgov3 = [[:en:Division of Bean|Bean]] (from July 2018)<ref>{{cite web
| url = https://www.aec.gov.au/Electorates/Redistributions/2017/act/final-report/files/act-2018-final-report.pdf
| title = Redistribution of the Australian Capital Territory into electoral divisions
| author = Augmented Electoral Commission for the Australian Capital Territory
| date = July 2018
| quote = The electoral divisions described in this report came into effect from Friday 13 July 2018 ... However, members of the House of Representatives will not represent or contest these electoral divisions until ... a general election.}}</ref>
| logo =
| url =
| maxtemp = 19.7
| mintemp = 6.5
| rainfall = 616.4
}}
'''ᱠᱭᱟᱱᱵᱮᱨᱟ''' ([[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]] [[ᱚᱥᱴᱨᱮᱞᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱫᱚ ''ᱚᱥᱴᱨᱮᱞᱤᱭᱟ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱴᱚᱴᱷᱟ'' ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱠᱭᱮᱱᱵᱮᱨᱟ [[ᱥᱤᱰᱱᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱔᱐ ᱠᱤᱞᱳᱢᱤᱴᱟᱨ ᱞᱚᱧᱮ-ᱯᱟᱪᱮ ᱟᱨ [[ᱢᱮᱞᱵᱳᱨᱱ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱖᱖᱐ ᱠᱤᱞᱳᱢᱤᱴᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ-ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱚᱥᱴᱨᱮᱞᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱚᱥᱴᱨᱮᱞᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱨᱟᱹᱞ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱟᱨ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱰᱮ ᱔᱒᱖,᱗᱐᱔ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱧᱩᱛᱩᱢ==
ᱟᱹᱰᱤ ᱟᱭᱢᱟ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱭᱟᱱᱵᱮᱨᱟ ᱫᱚ ᱚᱥᱴᱨᱮᱞᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ [[ᱮᱱᱜᱟᱱᱱᱩᱣᱟᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱮᱱᱜᱟᱱᱱᱩᱣᱟᱞᱟ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ "ᱠᱟᱢᱵᱮᱨᱟ" ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ "ᱠᱮᱱᱵᱮᱨᱨᱟ" ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡᱽ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱫ ᱫᱚ "ᱧᱟᱯᱟᱢᱚᱜ ᱡᱟᱜᱟ"᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱡᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱠᱭᱟᱱᱵᱮᱨᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱦᱮᱡᱽ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱦᱚ ᱟᱨᱦᱚ ᱮᱴᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱠᱭᱟᱱᱵᱮᱨᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱳᱠᱮᱥᱟᱱ ᱫᱚ ᱓᱕°᱑᱘'᱒᱗" N ᱟᱨ ᱑᱔᱙°᱐᱗'᱒᱗ E ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱟᱨ ᱚᱥᱴᱨᱮᱞᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ-ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱜᱟ-ᱟ᱾ ᱠᱭᱟᱱᱵᱮᱨᱟ ᱘᱑᱔.᱒ ᱠᱤᱢᱤ² (᱓᱑᱔.᱔ sq ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱨᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ, ᱟᱨ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱟᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱕᱐ ᱠᱤᱞᱳᱢᱤᱴᱟᱨ (᱙᱓ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱡᱷᱟᱹᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱟᱴᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱕᱘᱐ ᱢᱤᱴᱟᱨ (᱑᱙᱐᱐ ᱯᱷᱩᱴ) ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱟᱭᱩᱱᱴ ᱢᱟᱡᱩᱨᱟ ᱘᱘᱘ ᱢᱤᱴᱟᱨ (᱒᱙᱑᱓ ᱯᱷᱩᱴ) ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱢᱟᱭᱩᱱᱴ ᱛᱟᱭᱞᱚᱨ ᱘᱕᱕ ᱢᱤᱴᱟᱨ (᱒᱘᱐᱕ ᱯᱷᱩᱴ), ᱢᱟᱭᱩᱱᱴ ᱟᱭᱱᱥᱞᱤᱥ ᱘᱔᱓ ᱢᱤᱴᱟᱨ (᱒᱗᱖᱖ ᱯᱷᱩᱴ), ᱢᱟᱭᱩᱱᱴ ᱢᱩᱜᱜᱟ ᱢᱩᱜᱜᱟ ᱘᱑᱒ ᱢᱤᱴᱟᱨ (᱒᱖᱖᱔ ᱯᱷᱩᱴ) ᱟᱨ ᱵᱞᱮᱠ ᱢᱟᱭᱩᱱᱴᱮᱱ ᱘᱑᱒ ᱢᱤᱴᱟᱨ (᱒᱖᱖᱔ ᱯᱷᱩᱴ) ᱮᱢᱟᱱ᱾
ᱠᱭᱟᱱᱵᱮᱨᱟ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱨ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱜᱮ ᱤᱭᱩᱠᱮᱞᱤᱯᱴᱟᱥ (eucalypt) ᱫᱟᱨᱮ ᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡᱽ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱮ ᱱᱚᱰᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱥᱟᱦᱟᱱ ᱟᱨ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱵᱮᱵᱦᱟᱨᱮᱫᱽ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾
===ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱥᱤᱫ===
ᱠᱳᱯᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱹᱴᱤᱝ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱭᱟᱱᱵᱮᱨᱟ ᱫᱚ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱦᱚᱭ-ᱦᱤᱥᱤᱫ "Cfb" (oceanic climate) ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱱ ᱫᱤᱱ ᱫᱚ ᱱᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱞᱚᱞᱚ ᱒᱘°ᱥᱮᱱᱴᱤᱜᱨᱮᱰ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱨᱵᱟᱝ ᱫᱤᱱ ᱑᱑° ᱥᱮᱱᱴᱤᱜᱨᱮᱰ ᱯᱷᱮᱰᱽ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ᱾
{{Weather box|location = ᱠᱭᱟᱱᱵᱮᱨᱟ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ
|metric first = Yes
|single line = Yes
|Jan record high C = 42.0
|Feb record high C = 42.2
|Mar record high C = 37.5
|Apr record high C = 32.6
|May record high C = 24.5
|Jun record high C = 20.1
|Jul record high C = 19.7
|Aug record high C = 24.0
|Sep record high C = 28.6
|Oct record high C = 32.7
|Nov record high C = 39.9
|Dec record high C = 39.2
|year record high C = 42.2
|Jan high C = 28.0
|Feb high C = 27.1
|Mar high C = 24.5
|Apr high C = 20.0
|May high C = 15.6
|Jun high C = 12.3
|Jul high C = 11.4
|Aug high C = 13.0
|Sep high C = 16.2
|Oct high C = 19.4
|Nov high C = 22.7
|Dec high C = 26.1
|year high C = 19.7
|Jan low C = 13.2
|Feb low C = 13.1
|Mar low C = 10.7
|Apr low C = 6.7
|May low C = 3.2
|Jun low C = 1.0
|Jul low C = -0.1
|Aug low C = 1.0
|Sep low C = 3.3
|Oct low C = 6.1
|Nov low C = 8.8
|Dec low C = 11.4
|year low C = 6.5
|Jan record low C = 1.6
|Feb record low C = 3.0
|Mar record low C = -1.1
|Apr record low C = -3.7
|May record low C = -7.5
|Jun record low C = -8.5
|Jul record low C = -10.0
|Aug record low C = -8.5
|Sep record low C = -6.8
|Oct record low C = -3.4
|Nov record low C = -1.8
|Dec record low C = 0.3
|year record low C = -10.0
|precipitation colour = green
|Jan precipitation mm = 58.5
|Feb precipitation mm = 56.4
|Mar precipitation mm = 50.7
|Apr precipitation mm = 46.0
|May precipitation mm = 44.4
|Jun precipitation mm = 40.4
|Jul precipitation mm = 41.4
|Aug precipitation mm = 46.2
|Sep precipitation mm = 52.0
|Oct precipitation mm = 62.4
|Nov precipitation mm = 64.4
|Dec precipitation mm = 53.8
|year precipitation mm = 616.4
|Jan precipitation days = 7.3
|Feb precipitation days = 6.7
|Mar precipitation days = 6.9
|Apr precipitation days = 7.3
|May precipitation days = 8.4
|Jun precipitation days = 9.8
|Jul precipitation days = 10.5
|Aug precipitation days = 11.1
|Sep precipitation days = 10.2
|Oct precipitation days = 10.4
|Nov precipitation days = 9.8
|Dec precipitation days = 7.8
|year precipitation days = 106.2
|Jan sun = 294.5
|Feb sun = 254.3
|Mar sun = 251.1
|Apr sun = 219
|May sun = 186
|Jun sun = 156
|Jul sun = 179.8
|Aug sun = 217
|Sep sun = 231
|Oct sun = 266.6
|Nov sun = 267
|Dec sun = 291.4
|year sun = 2813.7
|source 1 =Climate averages for Canberra Airport Comparison (1939–2010)<ref name="autogenerated1">{{cite web | url = http://www.bom.gov.au/climate/averages/tables/cw_070014_All.shtml | title = Climate statistics for Australian locations: Canberra Airport Comparison | publisher = [[Bureau of Meteorology]] | accessdate = 9 ᱡᱩᱞᱟᱭ 2015 | archive-url = https://web.archive.org/web/20150709190756/http://www.bom.gov.au/climate/averages/tables/cw_070014_All.shtml | archive-date = 9 ᱡᱩᱞᱟᱭ 2015 }}</ref>
|date=September 2011
|source 2=Special climate statements and climate summaries for more recent extremes<ref>*{{cite web|url=http://www.bom.gov.au/climate/current/statements/scs36b.pdf|title=Special climate statement 36 – Unseasonal cold in southeast Australia|publisher=Bureau of Meteorology|date=13 January 2012|accessdate=9 ᱡᱩᱞᱟᱭ 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150923232137/http://www.bom.gov.au/climate/current/statements/scs36b.pdf|archive-date=23 ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ 2015}}
*{{cite web|url=http://www.bom.gov.au/climate/current/month/act/archive/201209.summary.shtml|title=ACT in September 2012|publisher=Bureau of Meteorology|date=2 October 2012|accessdate=9 ᱡᱩᱞᱟᱭ 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150709155428/http://www.bom.gov.au/climate/current/month/act/archive/201209.summary.shtml|archive-date=9 ᱡᱩᱞᱟᱭ 2015}}
*{{cite web|url=http://www.bom.gov.au/climate/current/month/act/archive/201212.summary.shtml|title=ACT in December 2012|publisher=Bureau of Meteorology|date=2 January 2013|accessdate=9 ᱡᱩᱞᱟᱭ 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150709161801/http://www.bom.gov.au/climate/current/month/act/archive/201212.summary.shtml|archive-date=9 ᱡᱩᱞᱟᱭ 2015}}
*{{cite web|title=Special Climate Statement 43 – extreme heat in January 2013|url=http://www.bom.gov.au/climate/current/statements/scs43e.pdf|publisher=Bureau of Meteorology|format=PDF|accessdate=9 ᱡᱩᱞᱟᱭ 2015|date=1 February 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20150923232139/http://www.bom.gov.au/climate/current/statements/scs43e.pdf|archive-date=23 सितंबर 2015}}
*{{cite web|url=http://www.bom.gov.au/climate/current/month/act/archive/201310.summary.shtml|title=ACT in October 2013|publisher=Bureau of Meteorology|date=1 November 2013|accessdate=9 ᱡᱩᱞᱟᱭ 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150709164847/http://www.bom.gov.au/climate/current/month/act/archive/201310.summary.shtml|archive-date=9 ᱡᱩᱞᱟᱭ 2015}}</ref>
}}
==ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ==
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
᱒᱐᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱭᱟᱱᱵᱮᱨᱟ ᱨᱮ ᱓᱙᱕,᱗᱙᱐ ᱜᱟᱱ, ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱓᱕᱕,᱕᱙᱖ ᱜᱟᱱ ᱟᱨ ᱒᱐᱐᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱓᱒᱒,᱐᱓᱖ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ===
᱒᱐᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱗᱒.᱗ % ᱦᱚᱲ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]] ᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ᱾ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱨᱚᱲ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ [[ᱪᱟᱭᱱᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱱᱫᱟᱨᱤᱱ]] (᱓.᱑%), [[ᱵᱷᱤᱭᱮᱛᱱᱟᱢᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱤᱭᱮᱛᱱᱟᱡᱤ]] (᱑.᱑%), [[ᱠᱟᱱᱴᱚᱱᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱟᱱᱴᱚᱱᱤᱡᱽ]] (᱑%), [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] (᱐.᱙) ᱟᱨ [[ᱥᱯᱮᱱᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱯᱮᱱᱤᱥ]] (᱐.᱘%)᱾
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱟᱨᱦᱚ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{wikiquote}}
{{Commons|ᱠᱭᱟᱱᱵᱮᱨᱟ}}
* [https://web.archive.org/web/20180201220901/http://wikimapia.org/#y=-35310000&x=149130000&z=11&l=1&m=a WikiSatellite view of Canberra at WikiMapia]
* [https://web.archive.org/web/20170919061754/https://visitcanberra.com.au/ A general Canberra tourist site]
* [https://web.archive.org/web/20170920125715/https://www.act.gov.au/ The ACT Government webpage]
** [https://web.archive.org/web/20090503063953/http://www.actmapi.act.gov.au/ Canberra region map] - all districts
** [https://web.archive.org/web/20110217125258/http://www.gim.act.gov.au/website/actlocate/Viewer.htm ACT Locate] - land and planning maps
* [https://web.archive.org/web/20170912021806/http://canberrahouse.com.au/ A scenic look] at Canberra's architecture
* [https://web.archive.org/web/20170228122513/http://www.kheper.net/ecognosis/essays/Canberra_and_the_Griffins.html Canberra & The Griffins; A Theosophical View]
* [https://web.archive.org/web/20090817120427/http://canberradramatics.org.au/ Canberra Dramatics] a local community theatre organisation
* [https://web.archive.org/web/20050129103059/http://idealcity.org.au/ An Ideal City? The 1912 Competition to Design Canberra]
* {{wikivoyage|ᱠᱭᱟᱱᱵᱮᱨᱟ}}
* [https://web.archive.org/web/20091017093939/http://nla.gov.au/nla.pic-an14235363 Construction of Early Canberra ca.1912-1920. Photographs in Walter Burley Griffin Collection held at National Library of Australia, Canberra]
* [https://web.archive.org/web/20090204012420/http://nla.gov.au/nla.pic-an12942889 Photographic collection-Canberra Life, Daily Life 1996-1997 held in Pictures Collection, National Library of Australia]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Image:Canberra from Tower.jpg|center|thumb|800px|कैनबरा और बर्ले ग्रिफिन झील का सुदूर [[न्यू साउथ वेल्स]] की पृष्ठभूमि के साथ विहंगम दृश्य]]
akrnbsq5tq2nhlgp0kj8g409ra8vzzl
ᱠᱷᱚᱰᱜᱚᱯᱨᱚᱥᱟᱫ ᱳᱞᱤ(ᱠᱮᱯᱤ ᱥᱚᱨᱢᱟ ᱳᱞᱤ)
0
10329
101699
54731
2022-08-21T15:56:46Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder
|honorific-prefix = ᱢᱟᱱᱚᱛᱟᱱ (सम्माननीय)
|name = ᱠᱷᱚᱰᱜᱚᱯᱨᱚᱥᱟᱫ ᱳᱞᱤ
|image = KP Oli.jpg
|image_caption = ᱠᱷᱚᱰᱜᱚᱯᱨᱚᱥᱟᱫ ᱳᱞᱤ
|birth_date = {{birth date and age|df=y|1952|2|22}}
|spouse = ᱨᱟᱫᱷᱤᱠᱟ ᱥᱟᱠᱭᱚ (राधिका शाक्य
)
|birth_place = ᱤᱣᱟᱜᱟᱣᱸ[[ᱛᱮᱦᱨᱚᱛᱷᱩᱢ ᱡᱤᱞᱟᱹ]], [[ᱱᱮᱯᱟᱞ]]
|country = [[ᱱᱮᱯᱟᱞ]]
|party = [[ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱠᱚᱢᱱᱤᱭᱚᱥᱴ ᱯᱟᱨᱴᱤ|ᱱᱮᱠᱚᱯᱟ]]
|religion = [[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]
|office = ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱱ ᱯᱨᱚᱫᱷᱟᱱᱢᱚᱱᱛᱨᱤ
|order = ᱔᱑ ᱭᱟᱜ(४१ औँ)
|president2 = [[ᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱫᱮᱵᱤ ᱵᱷᱚᱱᱰᱟᱨᱤ]]
|term_start2 = ᱑᱒ ᱚᱠᱴᱳᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱕
|term_end2 = ᱔ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱑᱖
|predecessor2 = [[ᱥᱩᱥᱤᱞ ᱠᱳᱭᱨᱟᱞᱟ]]
|successor2 = [[ᱯᱩᱥᱯᱚᱠᱚᱢᱚᱞ ᱫᱟᱦᱟᱞ]]
|term_start1 = ᱒᱐᱗᱔ ᱯᱷᱟᱞᱜᱩᱱ ᱓(ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱢᱟᱹᱦᱤᱫ)
|term_end1 =
|predecessor1 = [[ᱥᱮᱨᱵᱚᱦᱟᱫᱩᱨ ᱫᱮᱩᱣᱟ]]
|successor1 =
|president1 = [[ᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱫᱮᱵᱤ ᱵᱷᱚᱱᱰᱟᱨᱤ]]
|office3 = ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱱ ᱯᱨᱚᱫᱷᱟᱱᱢᱚᱱᱛᱨᱤ
|monarch3 = [[ᱜᱭᱟᱱᱮᱫᱽᱨᱚ ᱥᱟᱦᱚ]]
|deputy3 =
|term_start3 = ᱒᱐᱖᱔(ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱢᱟᱹᱦᱤᱫ)
|term_end3 = ᱒᱐᱖᱕(ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱢᱟᱹᱦᱤᱫ)
|predecessor3 =
|successor3 =
|office4 = ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱱ ᱜᱨᱤᱭᱚᱢᱚᱱᱛᱨᱤ
|monarch4 = [[ᱵᱤᱨᱮᱱᱫᱽᱨᱚ ᱵᱤᱨ ᱥᱟᱦᱚ|ᱨᱟᱡᱟ ᱵᱤᱨᱮᱱᱫᱽᱨᱚ]]
|deputy4 =
|term_start4 = ᱒᱐᱕᱑(ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱢᱟᱹᱦᱤᱫ)
|term_end4 =᱒᱐᱕᱒(ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱢᱟᱹᱦᱤᱫ)
|predecessor4 =
|successor4 =
}}
'''ᱠᱷᱚᱰᱜᱚᱯᱨᱚᱥᱟᱫ ᱥᱚᱨᱢᱟ ᱳᱞᱤ''' ({{lang-ne|खड्गप्रसाद ओली}}(ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱵᱤ ᱥᱚᱸ(ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱥᱚᱸᱵᱚᱛ) ᱒᱐᱐᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱷᱟᱜᱩᱱ ᱑᱑(ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱢᱟᱹᱦᱤᱫ), ᱪᱚᱞᱩ ᱧᱩᱛᱩᱢ '''ᱠᱮᱯᱤ ᱳᱞᱤ''' ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱡᱽᱱᱤᱛᱤᱠ ᱦᱚᱲ ᱟᱨ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱔᱑ ᱭᱟᱜ(४१ औँ) ᱯᱨᱚᱫᱷᱟᱱᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ | <ref>{{cite web|title=केपी ओली|url=https://www.opmcm.gov.np/cabinet/|website=प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रीपरिषद्को सचिवालय|accessdate=15 फेब्रुअरी 2018}}</ref> ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱥᱴᱨᱚᱯᱚᱛᱤ [[ᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱫᱮᱵᱤ ᱵᱷᱚᱱᱰᱟᱨᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱸᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱗᱓ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱫᱷᱟᱨᱟ ᱒ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱒᱐᱗᱔ ᱯᱷᱟᱜᱩᱱ ᱓ ᱳᱞᱤ ᱯᱨᱚᱫᱷᱟᱱᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ | <ref>{{cite web|title=एमाले अध्यक्ष ओली प्रधानमन्त्री नियुक्त...|url=https://www.kantipurdaily.com/news/2018/02/15/20180215121935.html|website=कान्तिपुर|accessdate=15 February 2018}}</ref>। ᱱᱩᱣᱟ ᱞᱟᱦᱟ ᱒᱐᱗᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱩᱭ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱷᱚᱢ ᱯᱨᱚᱫᱷᱟᱱᱢᱚᱱᱛᱨᱤ | <ref>{{cite web|title=ओली प्रधानमन्त्री भएपछि जन्मघरमा खुशीयाली|url=http://kantipur.ekantipur.com/news/2015-10-11/20151011164028.html|website=इकान्तिपुर|accessdate=11 अक्टोबर 2015}}</ref><ref>{{cite web|title=नयाँ प्रधानमन्त्रीमा केपी ओली निर्वाचित|url=http://www.bbc.com/nepali/news/2015/10/151011_kp_oli_elected|website=बिबिसी नेपाल|accessdate=11 अक्टोबर 2015}}</ref> ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ। ᱱᱩᱭ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱠᱚᱢᱱᱤᱭᱚᱥᱴ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱮᱢᱟᱞᱮ ᱨᱮᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱚᱵᱚᱥᱛᱷᱟ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ(अध्यक्ष ) ᱜᱚᱸᱠᱮ ᱠᱟᱱᱟᱭ |ᱱᱩᱭ ᱱᱟᱱᱟᱦᱩᱱᱟᱹᱨ ᱥᱚᱢᱚᱭ ᱨᱮ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱱ '''ᱜᱽᱨᱤᱭᱚᱢᱚᱱᱛᱨᱤ''','''ᱩᱯᱚᱯᱨᱚᱫᱷᱟᱱᱢᱚᱱᱛᱤ''' ᱟᱨ '''ᱯᱚᱨᱚᱨᱟᱥᱴᱨᱚᱢᱚᱱᱛᱨᱤ''' । ᱳᱞᱤ ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱥᱚᱸᱵᱚᱛ ᱒᱐᱔᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱡᱷᱟᱯᱟ ᱡᱤᱞᱟᱹ]] ᱮᱨᱮᱭᱟ ᱮᱞ(ᱱᱚᱱᱵᱚᱨ) ᱖ ᱟᱨ ᱒ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱨᱚᱛᱤᱱᱤᱫᱷᱤ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱥᱚᱫᱚᱥᱭᱚ ᱨᱮ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ | ᱩᱸᱠᱟ ᱜᱮ ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱥᱚᱸᱵᱚᱛ ᱒᱐᱕᱑ ᱠᱷᱚᱱ ᱕᱒ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤ '''ᱜᱽᱨᱤᱭᱚᱢᱚᱱᱛᱨᱤ''' ᱛᱟᱦᱮᱞᱮᱱᱟ | ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱥᱚᱸᱵᱚᱛ ᱒᱐᱖᱔ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱖᱕ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤ ᱳᱞᱤ '''ᱩᱯᱚᱯᱨᱚᱫᱷᱟᱱ''' ᱚᱨᱛᱷᱟᱛ '''ᱩᱯᱚᱯᱨᱚᱫᱷᱟᱱᱢᱚᱱᱴᱤ''' ᱦᱚᱸ ᱛᱟᱦᱮᱠᱟᱱᱟ | ᱩᱱᱤ '''ᱱᱮᱠᱚᱯᱟ ᱮᱢᱟᱞᱮ ᱯᱟᱨᱴᱤ''' ᱨᱮᱱ ᱯᱨᱚᱛᱤᱱᱤᱫᱷᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱥᱮᱡ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ (ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱢᱟᱹᱦᱤᱫ) ᱵᱤᱹ ᱥᱚᱹ ᱒᱐᱗᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱚᱥᱳᱡᱽ ᱒᱔ ᱦᱤᱞᱳ ᱓᱘ ᱭᱟᱜ(३८ औँ) ᱨᱩᱯ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ । <ref name='KRS'>{{cite web|title=यस्तो छ ओलीको जीवनचित्रः गरिब पृष्ठभूमी र कम पढेका प्रधानमन्त्री|url=http://web.archive.org/web/20151014114039/http://setopati.com/raajneeti/35060|website=Setopati.com|accessdate=१४ अक्टोबर २०१५}}</ref>
==ᱜᱷᱟᱨᱚᱡᱽ ᱡᱤᱵᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ==
ᱠᱷᱚᱰᱜᱚᱯᱨᱚᱥᱟᱫ ᱳᱞᱤ ᱨᱮᱱ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱵᱟᱵᱟ ᱢᱳᱦᱚᱱᱯᱨᱚᱥᱟᱫ ᱳᱞᱤ ᱟᱨ ᱟᱹᱭᱳ ᱢᱚᱫᱷᱩ ᱳᱞᱤ ᱨᱮᱱ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱵᱤᱹᱥᱚᱹ(ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱥᱚᱸᱵᱚᱛ) ᱒᱐᱐᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱷᱟᱜᱩᱱ ᱑᱑ ᱡᱟᱹᱨᱩᱢ ᱢᱟᱦᱟᱸ (ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱢᱟᱹᱦᱤᱫ) ᱦᱤᱞᱳ [[ᱛᱮᱦᱨᱚᱛᱷᱩᱢ ᱡᱤᱞᱟᱹ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱣᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱤᱱᱟ | ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱥᱚᱸᱵᱚᱛ ᱒᱐᱒᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱠᱚᱢᱱᱤᱭᱚᱥᱴ ᱨᱟᱡᱽᱱᱤᱛᱤᱠ ᱨᱮ ᱪᱷᱩᱴᱟᱹᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱳᱞᱤ ᱩᱸᱠᱟ ᱜᱮ ᱒᱐᱒᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ '''ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱠᱚᱢᱱᱤᱭᱚᱥᱴ ᱯᱟᱨᱴᱤ''' ᱨᱮ ᱥᱚᱫᱚᱥᱭᱚ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ | ᱒᱐᱒᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱷᱟᱯᱟ ᱡᱤᱞᱟᱹ ᱟᱱᱫᱚᱞᱚᱱ ᱨᱮᱱ ᱠᱚ ᱢᱩᱫ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱛᱟᱦᱮᱠᱟᱱᱟ | ᱩᱸᱱᱟ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱱᱤ ᱡᱮᱞ ᱡᱤᱵᱚᱱ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱯᱟᱰᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ |।<ref name="Ujjyalo">उज्यालो अनलाइन:संविधान सभा चुनाव २०७० {{cite web |url= http://election.ujyaaloonline.com/np/candidates/221/खड्गप्रसाद(केपी)-ओली/ | title=खड्गप्रसाद ओली| accessdate= 9 October 2015}}</ref> ᱳᱞᱤ ᱛᱚᱛᱠᱟᱞᱤᱱ '''ᱱᱮᱠᱚᱯᱟ(ᱢᱟᱞᱮ)'''(ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱠᱚᱢᱱᱤᱭᱚᱥᱴ ᱯᱟᱨᱴᱤ) ᱨᱮᱱ ᱯᱟᱨᱥᱮᱫ ᱜᱚᱸᱠᱮ ᱠᱚ ᱢᱩᱫ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱱᱟᱭ | ᱯᱚᱸᱧᱪᱟᱭᱚᱛᱤ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱚ ᱵᱤᱨᱩᱫᱽᱫᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱨᱠᱮᱛ ᱥᱟᱥᱮᱫ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱒᱐᱒᱘ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱔᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤ ᱑᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱡᱮᱞ ᱡᱤᱵᱚᱱ ᱵᱤᱛᱟᱹᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ | ᱳᱞᱤ ''᱒᱐᱔᱗'',''᱒᱐᱕᱑'' ᱟᱨ ''᱒᱐᱕᱖'' ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱢ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱡᱷᱟᱯᱟ ᱡᱤᱞᱟᱹ ᱮᱨᱮᱭᱟ ᱮᱞ ᱖ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱨᱚᱛᱤᱱᱤᱫᱷᱤ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱮ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱤᱛᱤ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ | ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱚᱸᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱦᱟ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱒᱐᱖᱔ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱡᱦᱟᱯᱟ ᱮᱨᱮᱭᱟ ᱮᱞ ᱗ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱵᱟᱝ ᱮ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ | ᱵᱤᱹ ᱥᱚᱹ ᱒᱐᱔᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ''ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱠᱚᱢᱱᱤᱭᱚᱥᱴ ᱯᱟᱨᱴᱤ'' ᱮᱢᱟᱞᱮ ᱥᱛᱷᱟᱭᱤ(Permanent) ᱨᱩᱯ ᱛᱮ ᱠᱚᱢᱤᱴᱤ(ᱠᱩᱢᱩᱴ) ᱥᱚᱫᱚᱥᱭᱚ <ref name="Ujjyalo"></ref> ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱ ᱩᱱᱤ ᱒᱐᱗᱑ ᱚᱥᱚᱲ ᱨᱮ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱜᱚᱸᱠᱮ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ |ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱥᱚᱸᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱦᱟ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱒᱐᱗᱐ ᱮᱣ ᱩᱱᱤ ᱡᱷᱟᱯᱟ ᱮᱨᱮᱟ ᱮᱞ ᱗ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱮᱠᱚᱯᱟ ᱮᱢᱟᱞᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ | ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱩᱱᱤ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱠᱚᱢᱱᱤᱭᱚᱥᱴ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱱᱮᱠᱚᱯᱟ ᱮᱢᱟᱞᱮ ᱫᱚᱞ ᱨᱮᱱ ᱥᱚᱸᱥᱚᱫᱤᱭᱚ(संसदीय) ᱱᱮᱛᱟ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ | ᱡᱷᱟᱯᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱛᱩᱱ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱤᱵᱚᱱ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱳᱞᱤ ᱔ ᱠᱟᱞᱟᱥ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱞᱮᱫᱟ | ᱳᱞᱤ ᱡᱷᱟᱯᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱫᱚᱨᱥᱚ ᱢᱟᱫᱷᱭᱚᱢᱤᱠ ᱤᱛᱩᱱ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮ ᱵᱤᱹ ᱥᱚᱹ ᱒᱐᱒᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱨᱚᱵᱤᱥᱤᱠᱟ ᱵᱤᱱᱤᱫ(SLC) ᱯᱟᱥ ᱞᱤᱫᱟ । ᱩᱱᱤ ᱵᱷᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱩᱠᱷᱟᱱ ᱴᱩᱠᱠᱟ(proverbs) ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱢᱩᱞᱩᱪ ᱞᱟᱫᱟ ᱢᱤᱞᱟᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱨᱚᱲ-ᱟᱭ | ᱳᱞᱤ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱚᱱᱚᱵᱛᱤᱞᱤᱜᱮᱸᱥᱣᱚᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ - ᱒, ᱵᱟᱞᱠᱳᱴ,ᱵᱷᱚᱠᱛᱚᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱ ᱥᱛᱷᱟᱭᱤ(Permanent) ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟᱭ |
== ᱨᱟᱡᱽᱱᱤᱛᱤᱠ ᱡᱤᱵᱚᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
==ᱯᱩᱞᱩ ᱠᱟᱢᱤᱥᱟᱲᱟ==
==ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱠᱟᱢᱤᱥᱟᱲᱟ==
==ᱵᱮᱠᱛᱤᱜᱚᱛ ᱡᱤᱵᱚᱱ ==
ᱳᱞᱤ-ᱟᱜ ᱨᱟᱫᱷᱤᱠᱟ ᱥᱟᱠᱭᱚ ᱥᱟᱶ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ | ᱩᱱᱤ ᱠᱚᱢᱱᱤᱥᱴ ᱚᱠᱛᱚ ᱜᱮ ᱩᱱᱤᱭᱟ ᱡᱤᱵᱚᱱ ᱨᱮ ᱧᱟᱢ ᱞᱤᱫᱤᱭᱟ | ᱩᱱᱤᱭᱟ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱱᱤᱯᱟᱢ ᱫᱚ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱩᱨᱟ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱠᱤᱱ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ |<ref>{{cite web|title=Jeevan saathi with Mr & Mrs. K.P. Oli|url=https://www.youtube.com/watch?v=E3a0ZUquya4|accessdate=8 December 2017|website=YouTube|publisher=Himalaya TV}}</ref>
== ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ (ᱯᱷᱳᱴᱳ) ᱠᱚ==
<gallery>
File:KP Sharma Oli.png|thumb|ᱠᱮᱯᱤ ᱥᱚᱨᱢᱟ ᱳᱞᱤ
File:KP Oli.jpeg|ᱛᱨᱤᱵᱷᱩᱣᱚᱱ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱡᱟᱜᱟᱛ ᱵᱤᱢᱟᱱᱥᱛᱷᱚᱞ ᱨᱮ ᱠᱮᱯᱤ ᱥᱚᱨᱢᱟ ᱳᱞᱤ
File:The Chairman CPN UML, Shri KP Oli meeting the Prime Minister, Shri Narendra Modi, in Kathmandu, Nepal on August 04, 2014.jpg|thumb|ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮ ᱯᱨᱚᱫᱷᱟᱱᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱱᱚᱨᱮᱱᱫᱽᱨᱚ ᱢᱚᱫᱤ ᱟᱨ ᱛᱚᱛᱠᱟᱞᱤᱱ ᱱᱮᱠᱚᱯᱟ (ᱨᱢᱟᱞᱮ) ᱨᱮᱱ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱠᱮᱯᱤ ᱥᱚᱨᱢᱟ ᱳᱞᱤ ᱔ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱑᱔
</gallery>
==ᱱᱩᱣᱟ ᱦᱚ ᱱᱮᱞ ᱢᱮ==
*https://en.wikipedia.org/wiki/Second_Oli_cabinet
*https://en.wikipedia.org/wiki/First_Oli_cabinet
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
m1gz193u067dsdhbciwu46g0wig2634
ᱠᱮᱥᱚᱵᱽ ᱪᱚᱱᱫᱽᱨᱚ ᱜᱚᱜᱚᱭ
0
10341
101616
71487
2022-08-21T13:03:43Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
'''ᱠᱮᱥᱚᱵᱽ ᱪᱚᱱᱫᱽᱨᱚ ᱜᱚᱜᱚᱭ''' (ᱤᱝᱨᱟᱹᱡᱤ: Kesab Chandra Gogoi, ᱡᱟᱱᱟᱢ:᱑᱙᱒᱕ - ᱜᱩᱨ:᱑᱙᱙᱘) ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱨᱟᱡᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱟᱥᱟᱢ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱢᱟᱨᱮ ᱢᱩᱠᱷᱭᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱘᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱓ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱮ ᱑᱙ ᱢᱟᱨᱪ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱦᱟᱵᱤᱡ ᱟᱥᱟᱢ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱠᱷᱭᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮᱭᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱰᱚ ᱰᱤᱵᱽᱨᱩᱜᱚᱲ ᱥᱚᱢᱚᱥᱴᱷᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱥᱟᱢ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱛᱮᱭᱮ ᱵᱟᱪᱷᱸᱟᱣ ᱚᱪᱚ ᱞᱮᱱᱟ᱾
==ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱩᱯᱨᱩᱢ==
᱑᱙᱒᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱒᱙ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱨᱮ ᱥᱤᱵᱽ ᱥᱟᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱚᱝᱠᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱠᱮᱥᱟᱵᱽ ᱪᱚᱱᱫᱽᱨᱚ ᱜᱚᱜᱚᱭ ᱫᱚᱭᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱟᱯᱟᱛ ᱛᱮᱫ ᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ ᱵᱷᱳᱜᱽᱨᱟᱢ ᱜᱚᱜᱚᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱑᱙᱔᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱱᱟᱛᱚᱠ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱫᱚᱭᱮ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱰᱚ ᱵᱟᱱᱟᱨᱟᱥ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱹᱱ ᱵᱤᱱᱤᱰᱨᱮᱭᱮ ᱯᱟᱥ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱱᱚᱢ ᱥᱤᱵᱽ ᱥᱟᱜᱚᱨ ᱠᱚᱨᱴ ᱨᱮ ᱩᱠᱤᱞᱚᱜ-ᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱠᱮᱥᱚᱵᱽ ᱪᱚᱱᱰᱽᱨᱚ ᱜᱚᱜᱚᱭ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱟᱹᱨᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚᱨᱮᱭᱮ ᱥᱮᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱛᱤᱱᱤᱥᱩᱠᱤᱭᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱱ ᱵᱟᱵᱟᱱᱫᱷᱟᱣᱤᱡ ᱯᱨᱤᱱᱥᱤᱯᱟᱞᱮ, ᱰᱤᱜᱽᱨᱩᱜᱚᱲ ᱩᱠᱤᱞ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱ ᱥᱩᱛᱨᱮᱛ, ᱥᱟᱢ ᱦᱟᱭ ᱠᱚᱴᱨᱴ ᱨᱮᱱ ᱜᱟᱹᱠᱷᱩᱲ ᱩᱠᱤᱞ ᱟᱨ ᱟᱥᱟᱢ ᱨᱤᱵᱷᱤᱱᱤᱣ ᱵᱚᱨᱰ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱹᱥᱤᱭᱟᱹᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱛᱷᱚᱲᱟ ᱫᱤᱱ ᱰᱤᱵᱽᱨᱩᱜᱚᱲ ᱟᱹᱱ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮ ᱦᱚᱭ ᱯᱟᱲᱟᱦᱟᱣ ᱞᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ᱾
᱑᱙᱔᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱠᱮᱥᱚᱵᱽ ᱪᱚᱱᱫᱽᱨᱚ ᱜᱚᱜᱚᱭ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱟᱦᱟ ᱟᱱᱫᱚᱲ ᱨᱮᱭᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱰᱚ ᱵᱟᱱᱟᱨᱟᱥᱤ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱦᱚᱱ ᱠᱚ ᱚᱪᱚᱜ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
ennyio9qg0d7ho4zzprw34vnafqq344
ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
10423
101659
63351
2022-08-21T15:01:18Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
| name = ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ
| altname =
| image = Hangugeo-Chosonmal.svg
| nativename = {{lang|ko|한국어/韓國語}} {{small|(ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ)}}<br />{{lang|ko|조선말/朝鮮말}} {{small|(ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ)}}
| pronunciation = {{IPA-ko|ha(ː)n.ɡu.ɡʌ|}} {{small|(ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ)}}<br />{{IPA-ko|tso.sɔn.mal|}} {{small|(ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ)}}
| states = [[ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]]
| ethnicity = [[ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ]]
| speakers = 77.2 ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ
| date =
| ref = <ref>{{Ethnologue17|kor}}</ref>
| familycolor = altaic
| fam1 = ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱᱤᱠ
| ancestor = ᱯᱨᱳᱴᱳ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱᱤᱠ
| ancestor2 = ᱢᱟᱬᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ
| ancestor3 = ᱛᱟᱞᱟ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ
| dialects = Korean dialects
| sign =
| stand1 = Pyojuneo (ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ)
| stand2 = Munhwa'ŏ (ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ)
| script = ᱦᱟᱱᱜᱩᱞ/Chosŏn'gŭl {{smaller|(ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ ᱪᱤᱠᱤ)}}<br>ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ ᱵᱨᱮᱭᱤᱞ<br>ᱦᱟᱱᱡᱟ/ᱦᱟᱱᱪᱟ {{smaller|(ᱪᱟᱭᱱᱤᱡᱽ ᱪᱤᱠᱤ)}}
| nation = [[File:Flag of North Korea.svg|22x20px]] [[ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]]<br/>[[File:Flag of South Korea.svg|22x20px]] [[ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]]<br/>[[File:Flag of China.svg|22x20px]] [[ᱪᱤᱱ]] {{smaller|(ᱭᱟᱱᱵᱤᱭᱟᱱ ᱟᱨ ᱪᱟᱱᱜᱽᱵᱟᱭ ᱦᱟᱹᱴᱤᱝ)}}
| minority = [[File:Flag of Russia.svg|22x20px]] [[ᱨᱟᱥᱤᱭᱟ]] (ᱯᱨᱤᱢᱳᱥᱠᱤ ᱠᱨᱟᱭ)<br />{{Flag|ᱪᱤᱱ}} (ᱭᱟᱱᱵᱤᱭᱟᱱ ᱟᱨ ᱪᱟᱱᱜᱽᱵᱟᱭ ᱦᱟᱹᱴᱤᱝ)
| agency = {{lang|en|[[National Institute of the Korean Language]]}} ({{lang|ko|국립국어원/國立國語院}}) (Republic of Korea)<br />
{{lang|en|The Language Research Institute, Academy of Social Science}} ({{lang|ko|사회과학원 어학연구소/社會科學院 語學研究所}}) (Democratic People's Republic of Korea)<br />
{{lang|en|China Korean Language Regulatory Commission}} ({{lang|ko|중국조선어규범위원회}}/{{lang|zh-hans|中国朝鲜语规范委员会}}) (People's Republic of China)
| iso1 = ko
| iso2 = kor
| iso3 = kor
| linglist = kor
| lingua = 45-AAA-a
| map = Map of Korean language.png
| mapcaption = ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚᱨᱮ ᱟᱭᱚ ᱟᱲᱟᱝ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ ᱦᱚᱲᱠᱚ (ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱨᱮ ᱱᱟᱞᱦᱟ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ ᱥᱟᱶᱛᱟ).
| notice = IPA
| glotto = kore1280
| glottorefname = Korean
}}
'''ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ''' ᱫᱚ [[ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]] ᱟᱨ [[ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮ ᱧᱤᱛ ᱦᱟᱹᱵᱤᱫ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜᱩᱴ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱗.᱗ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ ᱦᱚᱲ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱧᱩᱛᱩᱢ==
==ᱦᱟᱹᱴᱤᱝ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱦᱟᱹᱴᱤᱝ==
==ᱨᱚᱱᱚᱲ==
==ᱚᱞ==
[[File:Yeongdong Expressway Entrance Sign in Wonju Interchange.JPG|left|upright=1.36|thumb|The [[Latin alphabet]] used for foreigners in South Korea]]
{| class="wikitable"
|+ ᱠᱮᱪᱮᱫ ᱟᱲᱟᱝ
|-
! ᱦᱟᱱᱜᱽᱞᱩ {{lang|ko|한글}}
| {{lang|ko|ㅂ}}
| {{lang|ko|ㄷ}}
| {{lang|ko|ㅈ}}
| {{lang|ko|ㄱ}}
| {{lang|ko|ㅃ}}
| {{lang|ko|ㄸ}}
| {{lang|ko|ㅉ}}
| {{lang|ko|ㄲ}}
| {{lang|ko|ㅍ}}
| {{lang|ko|ㅌ}}
| {{lang|ko|ㅊ}}
| {{lang|ko|ㅋ}}
| {{lang|ko|ㅅ}}
| {{lang|ko|ㅎ}}
| {{lang|ko|ㅆ}}
| {{lang|ko|ㅁ}}
| {{lang|ko|ㄴ}}
| {{lang|ko|ㅇ}}
| {{lang|ko|ㄹ}}
|-
! ᱨᱳᱢᱟᱱ
| ''b''
| ''d''
| ''j''
| ''g''
| ''pp''
| ''tt''
| ''jj''
| ''kk''
| ''p''
| ''t''
| ''ch''
| ''k''
| ''s''
| ''h''
| ''ss''
| ''m''
| ''n''
| ''ng''
| ''r'', ''l''
|-
! IPA
| {{IPA|p}}
| {{IPA|t}}
| {{IPA|t͡ɕ}}
| {{IPA|k}}
| {{IPA|p͈}}
| {{IPA|t͈}}
| {{IPA|t͡ɕ͈}}
| {{IPA|k͈}}
| {{IPA|pʰ}}
| {{IPA|tʰ}}
| {{IPA|t͡ɕʰ}}
| {{IPA|kʰ}}
| {{IPA|s}}
| {{IPA|h}}
| {{IPA|s͈}}
| {{IPA|m}}
| {{IPA|n}}
| {{IPA|ŋ}}
| {{IPA|ɾ}}, {{IPA|l}}
|}
{| class="wikitable"
|+ ᱨᱟᱦᱟ ᱟᱲᱟᱝ
|-
! ᱦᱟᱱᱜᱽᱞᱩ {{lang|ko|한글}}
| {{lang|ko|ㅣ}}
| {{lang|ko|ㅔ}}
| {{lang|ko|ㅚ}}
| {{lang|ko|ㅐ}}
| {{lang|ko|ㅏ}}
| {{lang|ko|ㅗ}}
| {{lang|ko|ㅜ}}
| {{lang|ko|ㅓ}}
| {{lang|ko|ㅡ}}
| {{lang|ko|ㅢ}}
| {{lang|ko|ㅖ}}
| {{lang|ko|ㅒ}}
| {{lang|ko|ㅑ}}
| {{lang|ko|ㅛ}}
| {{lang|ko|ㅠ}}
| {{lang|ko|ㅕ}}
| {{lang|ko|ㅟ}}
| {{lang|ko|ㅞ}}
| {{lang|ko|ㅙ}}
| {{lang|ko|ㅘ}}
| {{lang|ko|ㅝ}}
|-
! ᱨᱳᱢᱟᱱ
| ''i''
| ''e''
| ''oe''
| ''ae''
| ''a''
| ''o''
| ''u''
| ''eo''
| ''eu''
| ''ui''
| ''ye''
| ''yae''
| ''ya''
| ''yo''
| ''yu''
| ''yeo''
| ''wi''
| ''we''
| ''wae''
| ''wa''
| ''wo''
|-
! IPA
| {{IPA|i}}
| {{IPA|e}}
| {{IPA|ø}}, {{IPA|we}}
| {{IPA|ɛ}}
| {{IPA|a}}
| {{IPA|o}}
| {{IPA|u}}
| {{IPA|ʌ}}
| {{IPA|ɯ}}
| {{IPA|ɰi}}
| {{IPA|je}}
| {{IPA|jɛ}}
| {{IPA|ja}}
| {{IPA|jo}}
| {{IPA|ju}}
| {{IPA|jʌ}}
| {{IPA|ɥi}}, {{IPA|wi}}
| {{IPA|we}}
| {{IPA|wɛ}}
| {{IPA|wa}}
| {{IPA|wʌ}}
|}
==ᱟᱨᱦᱚ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{InterWiki|code=ko}}
{{sisterlinks|d=Q9176|display=Korean|voy=Korean phrasebook|wikt=Category:Korean language|b=Korean|v=Korean|s=no|m=no|mw=no|species=no|c=Category:Korean language|n=no|q=Korean language}}
* [http://www.wright-house.com/korean/korean-linguistics-origins.html Linguistic and Philosophical Origins of the Korean Alphabet (Hangul)]
* [http://korean.sogang.ac.kr/ Sogang University free online Korean language and culture course]
* [http://www.easy-korean.com/ Beginner's guide to Korean for English speakers]
* [https://www.livelingua.com/fsi-korean-course.php U.S. Foreign Service Institute Korean basic course]
* [http://www.muturzikin.com/cartesasie/16.htm Linguistic map of Korea]
* [http://dongsa.net/ dongsa.net], Korean verb conjugation tool
* [https://web.archive.org/web/20180809000215/http://www.hanja.me/ Hanja Explorer], a tool to visualize and study Korean vocabulary
* {{Curlie|Science/Social_Sciences/Linguistics/Languages/Natural/Korean}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
2vdzb9yoczg9z1vevuo3rulpex5a7x9
ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ
0
10431
101658
100012
2022-08-21T15:00:34Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[Image:Korean war 1950-1953.gif|thumb|upright|ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱫᱚᱠᱷᱚᱞ ᱟᱠᱟᱫ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱵᱟᱨᱮ ᱛᱩᱞᱩᱡ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ। ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱺ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱥᱤᱢᱟᱹᱱᱟ ᱛᱷᱤᱨ ᱞᱮᱱᱟ᱾ <br /><span style="background:#d45444;">ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱪᱤᱱ ᱨᱮᱱ ᱟᱨᱢᱤ</span><br /><span style="background:#4cd444;">ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ, ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱟᱨ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮᱱ ᱟᱨᱢᱤ</span>]]
'''ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ''' (᱑᱙᱕᱐-᱕᱓) ᱒᱕ ᱡᱩᱱ ᱑᱙᱕᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]] ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ [[ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]] ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱟᱠᱨᱚᱢᱚᱱ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱶ ᱛᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ''ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ'' ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ ᱞᱮᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤᱥᱟᱶ ᱜᱚᱲᱚ ᱨᱮ ᱠᱚᱢᱤᱭᱩᱱᱤᱥᱴ [[ᱥᱚᱵᱷᱤᱭᱮᱴ ᱥᱟᱶᱛᱟ]] ᱟᱨ [[ᱪᱤᱱ|ᱜᱚᱱᱚ ᱪᱤᱱ]] ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱫᱚ ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤᱥᱟᱶ ᱜᱚᱲᱚ ᱨᱮ [[ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ|ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱦᱚ ᱵᱟᱝᱠᱚ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱞᱮᱱᱟ, ᱢᱮᱠᱷᱟᱱ ᱥᱩᱠᱷᱼᱥᱟᱹᱱᱛᱤ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱵᱟᱹᱨᱤᱡᱽ ᱞᱮᱱᱟ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Sister project links|Korean War}}
* http://history.state.gov/milestones/1945-1952/korean-war-2
* http://www.historylearningsite.co.uk/united_nations_korean_war.htm
===ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟᱹ===
*[http://www.shapell.org/btl.aspx?60th-anniversary-of-the-korean-war-armistice Anniversary of the Korean War Armistice: Truman on Acheson’s Crucial Role in Going to War] Shapell Manuscript Foundation
*[http://eisenhower.archives.gov/research/online_documents/korean_war.html Korean War resources, Dwight D. Eisenhower Presidential Library]
* [http://www.wilsoncenter.org/program/north-korea-international-documentation-project North Korea International Documentation Project]
* [http://gvsu.cdmhost.com/cdm/search/collection/p4103coll2/searchterm/Korean%20War,%201950-1953/field/all/mode/exact/conn/and/cosuppress/ Grand Valley State University Veteran's History Project digital collection]
* [http://www.nytimes.com/2010/06/25/opinion/25KoreaIntro.html The Forgotten War, Remembered] – four testimonials in ''[[The New York Times]]''
* [http://www.history.army.mil/html/bookshelves/resmat/KW.html Collection of Books and Research Materials on the Korean War] an online collection of the [[United States Army Center of Military History]]
* [http://cdm16635.contentdm.oclc.org/cdm/search/collection/p16635coll27 Korean War, US Army Signal Corps Photograph Collection] US Army Heritage and Education Center, Carlisle, Pennsylvania
* [http://www.history.com/topics/korean-war The Korean War at History.com]
* [http://www.korean-war.com/ Korean-War.com]
* [http://www.koreanwar-educator.org/home.htm Koreanwar-educator.org]
* {{Internet Archive short film|id=gov.archives.li.263.927|name=Film No. 927}}
===ᱢᱤᱰᱤᱭᱟ===
* [http://www.life.com/gallery/43961/the-korean-war-you-never-knew The Korean War You Never Knew]{{dead link|date=April 2014}} & [http://www.life.com/gallery/43961/the-korean-war-you-never-knew Life in the Korean War]{{dead link|date=April 2014}} – slideshows by ''[[Life magazine]]''
* [http://www.cotf.edu/ete/images/modules/korea/koreanw.mov QuickTime sequence of 27 maps adapted from the West Point Atlas of American Wars]
* [http://www.geocities.jp/whis_shosin/koreanwar1950english.html Animation for operations in 1950]
* [http://www.geocities.jp/whis_shosin/koreanwar1951english.html Animation for operations in 1951]
* [http://www.flickr.com/photos/imcomkorea/sets/72157607808414225/ US Army Korea Media Center official Korean War online image archive]
* [http://www.awesomestories.com/history/korean-war/war-pictures Rare pictures of the Korean War from the U.S. Library of Congress and National Archives]
*{{YouTube|id=V_K2Z6EQTCc|title=The Korean War in Color}}
* [http://www.vac-acc.gc.ca/content/collections/korea/flash/index_en.html ''Land of the Morning Calm Canadians in Korea'' – multimedia project including veteran interviews]
* [http://www.britishpathe.com/workspace.php?id=32&display=listBritish Pathé] Online newsreel archive featuring films on the war
* [http://www.cbc.ca/archives/categories/war-conflict/korean-war/forgotten-heroes-canada-and-the-korean-war/canadas-troops-head-to-korea.html CBC Digital Archives—Forgotten Heroes: Canada and the Korean War]
===ᱥᱚᱝᱜᱚᱴᱷᱚᱱ===
* [http://www.kdvamerica.org/About.html Korea Defense Veterans of America]
* [http://www.koreanwarexpow.org/info/jpac.html Korean War Ex-POW Association]{{dead link|date=April 2014}}
* [http://www.kwva.org/pow_mia/index.htm Korean War Veterans Association]
* [http://www.koreanwararchives.com/index.html The Center for the Study of the Korean War]
===ᱢᱮᱢᱚᱨᱤᱭᱟᱞ===
* [http://www.unmck.or.kr/eng/paying_tribute/m_searchsol_list.php UN Memorial Cemetery, Busan ]{{dead link|date=April 2014}}
* [[War Memorial of Korea]], Seoul [https://www.warmemo.or.kr/main.jsp The War Memorial's official website]{{dead link|date=April 2014}}
* [http://www.koreanchildren.org/ Korean Children's War Memorial]
* [http://www.china.org.cn/e-America/index.htm Chinese 50th Anniversary Korean War Memorial]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
fahrwzuc9qyulq66agzbtps49y52qav
ᱡᱤᱭᱚᱵᱷᱟᱱᱤ ᱟᱨᱠᱟᱱᱜᱮᱞᱤ
0
10567
102104
57037
2022-08-22T11:58:29Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox scientist
| name = ᱡᱤᱭᱚᱵᱷᱟᱱᱤ ᱟᱨᱠᱟᱱᱜᱮᱞᱤ
| birth_date = {{birth date|1840|07|18|df=y}}
| death_date = {{death date and age|1921|07|16|1840|07|18|df=y}}
| author_abbreviation_bot = Arcang.
}}
ᱡᱤᱭᱚᱵᱷᱟᱱᱤ ᱟᱨᱠᱟᱱᱜᱮᱞᱤ (᱑᱘ ᱡᱩᱞᱭ ᱑᱘᱔᱐ - ᱑᱖ ᱠᱩᱞᱭ ᱑᱙᱒᱑ ) ᱫᱚ ᱤᱴᱟᱞᱤᱭᱚᱱ ᱫᱟᱨᱮ ᱡᱟᱱ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ [[ᱤᱴᱟᱞᱤ]], ᱯᱷᱞᱚᱨᱮᱱᱥ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱑᱘᱖᱒ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱯᱤᱥᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱮᱪᱩᱨᱟᱞ ᱥᱟᱮᱬᱥ ᱨᱮ ᱤᱱᱤ ᱰᱤᱜᱨᱤ ᱧᱟᱢ ᱫᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱚᱱᱰᱮ ᱩᱱᱤ ᱤᱱᱥᱴᱨᱚᱠᱴᱚᱨ ᱟᱨ ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱚᱨ ᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱮᱱᱥᱭ ᱾ ᱑᱘᱘᱐ ᱨᱮ ᱟᱡ ᱴᱩᱨᱤᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱮ ᱫᱟᱨᱮ ᱡᱟᱱ ᱨᱮ ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱚᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱑᱘᱘᱒ ᱨᱮ ᱟᱡ ᱫᱚ [[ᱫᱟᱨᱮ ᱡᱟᱱᱤᱭᱚ ᱵᱟᱹᱜᱪᱟ, ᱯᱤᱥᱟ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱰᱭᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱠᱚ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾
᱑᱘᱘᱒ ᱨᱮ ᱟᱡ [[compendium]] ᱚᱯᱷ [[Italian flora]] ᱴᱭᱴᱚᱞ ''Compendio della flora italiana'' ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱫᱟᱨᱮ ᱡᱮᱱᱚᱥ ''Arcangelisia'' ᱚᱠᱟ ᱫᱚ [[Menispermaceae]] ᱯᱚᱨᱤᱣᱟᱨ ᱛᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
{{Botanist|Arcang.|Arcangeli, Giovanni}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
᱑.''ᱤᱴᱟᱞᱤᱭᱟᱱ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱠᱷᱚᱸ ᱠᱤᱪᱷᱤ ᱚᱱᱚᱞ ᱛᱚᱨᱡᱚᱢᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ''<br>
᱒.[https://translate.google.com/translate?hl=en&sl=fr&u=http://pagesperso-orange.fr/fleursauvageyonne///flsv/bota/bota1.htm&sa=X&oi=translate&resnum=3&ct=result&prev=/search%3Fq%3D%2522Giovanni%2BArcangeli%2522%2B1840%26start%3D40%26hl%3Den%26sa%3DN Index des botanistes - Fleurs sauvages de l'Yonne, Biographical Information]<br>
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱰ==
* {{Internet Archive author |sname=Giovanni Arcangeli}}
{{Authority control}}
{{Wikispecies}}
k33yub8max1roa5yitmm4xuifmqvql7
ᱡᱚᱵᱟ ᱵᱟᱦᱟ
0
10652
101917
88455
2022-08-22T04:20:36Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Speciesbox
|image = Hibiscus Brilliant.jpg
|image_caption = ''Hibiscus rosa-sinensis'' 'Brilliant'
|genus = Hibiscus
|species = rosa-sinensis
|authority = [[Carl Linnaeus|L.]]
|synonyms =
{{Plainlist | style = margin-left: 1em; text-indent: -1em; |
*''Hibiscus arnottii'' <small>Griff. ex Mast. </small>
*''Hibiscus boryanus'' <small> DC. </small>
*''Hibiscus cooperi '' <small>auct. </small>
*''Hibiscus festalis '' <small>Salisb. </small>
*''Hibiscus liliiflorus '' <small>Griff. ex Mast. </small>
*''Hibiscus rosiflorus '' <small>Stokes </small>
*''Hibiscus storckii '' <small>Seem. </small>
}}
|synonyms_ref = <ref>{{cite web
|url=http://www.theplantlist.org/tpl/record/kew-2850448
|title=The Plant List: A Working List of All Plant Species
|accessdate=13 June 2015}}</ref>
}}
'''ᱡᱚᱵᱟ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟᱱ '''ᱵᱟᱦᱟ''' ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ([[ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ]] ᱛᱮ ᱫᱚ '''Chinese hibiscus''' ᱵᱟᱝᱛᱮ '''china rose''') ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ মালভেসি(ᱢᱟᱞᱵᱷᱮᱥᱤ) ᱜᱟᱲ ᱦᱟᱹᱲᱤᱭᱟᱹᱨ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱫᱟᱨᱮ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱦᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ ᱱᱤᱱ ᱜᱚᱞᱟᱯ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ᱾
== ᱜᱚᱴᱷᱚᱱ ==
== ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
== ᱵᱟᱵᱟᱫ ==
== ᱨᱟᱱ ᱨᱮᱦᱮᱫ ==
== ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱠᱚ ==
Cultivars with flowers of many colours are used as ornamental plants. Some are double or have differently shaped petals.
<gallery mode="packed">
File:ᱡᱚᱵᱟ ᱵᱟᱦᱟᱸ.jpg
File:Hibiscus rosa-sinensis of Tamilnadu.jpg
File:Hibiscus rosa-sinensis 'Brilliant' flower in private Austrian garden on 2014-09-20.png
File:Orange Hibiscus1.jpg
File:Starr 070313-5691 Hibiscus rosa-sinensis.jpg
File:Hibiscus A.JPG
File:Hibiscus rosa-sinensis 'Rainbow Sherbet' flower in private Austrian garden on 2014-09-20.png
File:3935 - Chinesischer Roseneibisch (Hibiscus rosa-sinensis).JPG
File:Hibiscus (5).jpg
File:Hibiscus rosa-sinensis white-pink.jpg
File:Shoe Flower Dehradun 2009.jpg
File:Pink Hibiscus at Sakherbazar ,Kolkata.jpg|
File:Starr 061223-2694 Hibiscus rosa-sinensis.jpg
File:Hibiscus rosa-sinensis in Zijderveld, the Netherlands.JPG
File:Hibiscus rosa-sinensis flower in private Austrian garden on 2016-03-20.png
File:Closeup of multi color Hibiscus at Sakherbazar, Kolkata.jpg
File:Hibiscus At Kerala.jpg
</gallery>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ ==
1h8tnmi82efi91zboc9dovtvv5s0kms
101918
101917
2022-08-22T04:20:53Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Speciesbox
|image = Hibiscus Brilliant.jpg
|image_caption = ''Hibiscus rosa-sinensis'' 'Brilliant'
|genus = Hibiscus
|species = rosa-sinensis
|authority = [[Carl Linnaeus|L.]]
|synonyms =
{{Plainlist | style = margin-left: 1em; text-indent: -1em; |
*''Hibiscus arnottii'' <small>Griff. ex Mast. </small>
*''Hibiscus boryanus'' <small> DC. </small>
*''Hibiscus cooperi '' <small>auct. </small>
*''Hibiscus festalis '' <small>Salisb. </small>
*''Hibiscus liliiflorus '' <small>Griff. ex Mast. </small>
*''Hibiscus rosiflorus '' <small>Stokes </small>
*''Hibiscus storckii '' <small>Seem. </small>
}}
|synonyms_ref = <ref>{{cite web
|url=http://www.theplantlist.org/tpl/record/kew-2850448
|title=The Plant List: A Working List of All Plant Species
|accessdate=13 June 2015}}</ref>
}}
'''ᱡᱚᱵᱟ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟᱱ '''ᱵᱟᱦᱟ''' ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ([[ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ]] ᱛᱮ ᱫᱚ '''Chinese hibiscus''' ᱵᱟᱝᱛᱮ '''china rose''') ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ মালভেসি(ᱢᱟᱞᱵᱷᱮᱥᱤ) ᱜᱟᱲ ᱦᱟᱹᱲᱤᱭᱟᱹᱨ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱫᱟᱨᱮ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱦᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ ᱱᱤᱱ ᱜᱚᱞᱟᱯ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ᱾
== ᱜᱚᱴᱷᱚᱱ ==
== ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
== ᱵᱟᱵᱟᱫ ==
== ᱨᱟᱱ ᱨᱮᱦᱮᱫ ==
== ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱠᱚ ==
Cultivars with flowers of many colours are used as ornamental plants. Some are double or have differently shaped petals.
<gallery mode="packed">
File:ᱡᱚᱵᱟ ᱵᱟᱦᱟᱸ.jpg
File:Hibiscus rosa-sinensis of Tamilnadu.jpg
File:Hibiscus rosa-sinensis 'Brilliant' flower in private Austrian garden on 2014-09-20.png
File:Orange Hibiscus1.jpg
File:Starr 070313-5691 Hibiscus rosa-sinensis.jpg
File:Hibiscus A.JPG
File:Hibiscus rosa-sinensis 'Rainbow Sherbet' flower in private Austrian garden on 2014-09-20.png
File:3935 - Chinesischer Roseneibisch (Hibiscus rosa-sinensis).JPG
File:Hibiscus (5).jpg
File:Hibiscus rosa-sinensis white-pink.jpg
File:Shoe Flower Dehradun 2009.jpg
File:Pink Hibiscus at Sakherbazar ,Kolkata.jpg|
File:Starr 061223-2694 Hibiscus rosa-sinensis.jpg
File:Hibiscus rosa-sinensis in Zijderveld, the Netherlands.JPG
File:Hibiscus rosa-sinensis flower in private Austrian garden on 2016-03-20.png
File:Closeup of multi color Hibiscus at Sakherbazar, Kolkata.jpg
File:Hibiscus At Kerala.jpg
</gallery>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
lej139cus1vcawizlcoypg6fhyh6yh6
ᱡᱚᱭᱜᱟᱣ
0
10706
101884
56234
2022-08-22T02:54:16Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱭᱜᱟᱸᱣ
| native_name = জয়গাঁ
| native_name_lang =
| other_name =
| nickname =
| settlement_type = ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline = Jaigaon-Phuentsholing.jpg
| image_alt =
| image_caption = ᱠᱷᱟᱨᱵᱟᱱᱫᱤ, ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱭᱜᱟᱸᱣ
| pushpin_map = India West Bengal#India
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱴᱷᱟᱹᱶᱠᱟᱹ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ, ᱥᱤᱧᱚᱛ
| coordinates = {{coord|26.83|N|89.38|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]]
| subdivision_type2 = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱚᱞᱤᱯᱩᱨᱫᱽᱣᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱚᱞᱤᱯᱩᱨᱫᱽᱣᱟᱨ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_total = 42,254
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ
| demographics1_info1 = [[ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]]<ref name="wblangoff">{{cite web|title=Fact and Figures|url=https://wb.gov.in/portal/web/guest/facts-and-figures;jsessionid=JzdD9RHb7aMY5esZPtcsIVLy|website=Wb.gov.in|accessdate=10 March 2019}}</ref><ref>{{cite web|title=52nd REPORT OF THE COMMISSIONER FOR LINGUISTIC MINORITIES IN INDIA|url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|website=Nclm.nic.in|publisher=[[Ministry of Minority Affairs]]|accessdate=10 March 2019|page=85|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170525141614/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|archivedate=25 May 2017}}</ref>
| demographics1_title2 = ᱮᱴᱟᱜ ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ
| demographics1_info2 = [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]<ref name="wblangoff"/>
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = 736182
| registration_plate = WB
| blank1_name_sec1 = ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank1_info_sec1 = [[ᱚᱞᱤᱯᱩᱨᱫᱽᱣᱟᱨ ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱚᱞᱤᱯᱩᱨᱫᱽᱣᱟᱨ (ᱮᱥᱴᱤ)]]
| blank2_name_sec1 = ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank2_info_sec1 = [[ᱠᱟᱞᱪᱤᱱᱤ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱠᱟᱞᱪᱤᱱᱤ (ᱮᱥᱴᱤ)]]
| website = {{URL|http://www.alipurduar.org/}} <br/> {{URL|http://www.wbdma.gov.in/HTM/MUNI_JDA.htm}}
| footnotes =
}}
'''ᱡᱚᱭᱜᱟᱸᱣ''' ([[ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱺ জয়গাঁও) ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱚᱞᱤᱯᱩᱨᱫᱽᱣᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ]] ᱵᱚᱰᱟᱨ ᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ ᱨᱮ ᱦᱚᱨᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱚᱭᱜᱟᱸᱣ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱛᱮ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ ᱜᱮᱴ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱦᱟᱹᱴᱤᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱨᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮ ᱡᱚᱯᱨᱟᱣ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱨᱰᱟᱦᱟᱨ ᱵᱮᱵᱦᱟᱨᱚᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱜᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱚᱭᱜᱟᱸᱣ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱱᱠᱟᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱟᱢᱛᱥᱮ, ᱜᱳᱢᱛᱩ, ᱮᱱᱜᱟᱱᱜᱞᱟᱢ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱫᱨᱟᱯ ᱮᱢᱟᱱ᱾
[[ᱵᱟᱜᱰᱳᱜᱽᱨᱟ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ]] (ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ) ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱟᱨ ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱵᱚᱱᱫᱚᱨ ᱱᱚᱰᱮ ᱱᱟᱜ ᱥᱩᱨ ᱵᱚᱱᱫᱚᱨ, ᱡᱟᱦᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ ᱨᱮ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ᱟᱹᱜᱩ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ᱾ [[ᱦᱟᱥᱤᱢᱟᱨᱟ]] ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱞ ᱴᱨᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱦᱟᱭᱳᱭᱮ ᱓᱑᱗A ᱛᱮ ᱡᱚᱭᱜᱟᱸᱣ ᱦᱟᱥᱤᱢᱟᱨᱟ ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱨᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱚᱭᱜᱟᱸᱣ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱛᱳᱨᱥᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>[http://www.wbcensus.gov.in/DataTables/01/Table-3.htm District-wise list of statutory towns] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050319042054/http://www.wbcensus.gov.in/DataTables/01/Table-3.htm |date=19 March 2005 }}</ref>
==ᱯᱚᱨᱤᱵᱮᱥ==
[[File:Jaigaon, West Bengal.jpg|200px|thumbnail|left|ᱵᱩᱨᱩ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱡᱚᱭᱜᱟᱸᱣ ᱧᱮᱞ]]
ᱡᱚᱭᱜᱟᱸᱣ ᱦᱮᱢᱟᱞᱵᱩᱨᱩ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱩᱰᱤᱝ ᱵᱩᱨᱩ ᱵᱮᱰᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱚᱭᱜᱟᱸᱣ ᱨᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱵᱷᱳᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱫᱟᱜᱼᱡᱟᱹᱨᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ᱾ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱥᱮᱫ ᱵᱮᱨᱦᱟᱭ ᱛᱮ ᱪᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱛᱳᱨᱥᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟᱨ ᱥᱮᱫ ᱟᱛᱳ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱨᱤᱵᱮᱥ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱵᱟᱹᱨᱤᱡᱽ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱧᱮᱞᱚᱜᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱡᱚᱭᱜᱟᱸᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱹᱶᱠᱟᱹ ᱫᱚ {{Coord|26.83|N|89.38|E|}}᱾<ref>{{cite web
|url = http://maps.yahoo.com/#mvt=m&lat=26.83021&lon=89.38248&zoom=13&q1=Jaygaon%252C%2520Jalpaiguri%252C%2520West%2520Bengal
|title = Yahoo maps location of Jaigaon
|publisher = Yahoo maps
|accessdate = 7 December 2008
}}</ref> ᱡᱚᱭᱜᱟᱸᱣ ᱫᱚ ᱦᱮᱢᱟᱞᱵᱩᱨᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶ ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱷᱩᱱᱴᱥᱚᱞᱤᱝ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱨᱟᱣ ᱢᱮᱱᱥᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱫᱟᱜ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡᱽ ᱠᱟᱛᱮᱡᱽ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱴᱷᱮᱱ ᱛᱳᱨᱥᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱥᱟ ᱣᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱚᱭᱜᱟᱸᱣ ᱨᱮ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜᱩᱴ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱔᱒,᱒᱕᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱕᱑.᱒% ᱟᱨ ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱲᱮᱞ ᱔᱘.᱘% ᱾ ᱡᱚᱭᱜᱟᱸᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱵᱷᱟᱨᱮᱡᱽ ᱠᱟᱜᱚᱡᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲᱮᱞ ᱖᱐.᱕᱒% ᱾
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
ᱡᱚᱭᱜᱟᱸᱣ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱣᱤᱼᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱟᱨ ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱥᱩᱨᱼᱥᱩᱯᱩᱨ ᱯᱷᱩᱱᱴᱥᱚᱞᱤᱝ ᱨᱮᱱ ᱵᱷᱩᱴᱟᱱᱤᱥ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱦᱟᱛᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱯᱚᱨᱤᱥᱮᱵᱟ ᱛᱷᱚᱠ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱨᱟᱠᱟᱯᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱟᱭᱢᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱛᱮᱦᱮ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱰᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱯᱚᱨᱚᱵ ᱠᱚ ᱦᱩᱭ ᱵᱟᱲᱟᱜᱼᱟ᱾
==ᱟᱨᱦᱚ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
* [[ᱯᱷᱩᱱᱴᱥᱚᱞᱤᱝ]] ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱰᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
s7zxljfaua5bvq1zstcfgmvrim7m69z
ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ
0
10722
101996
66699
2022-08-22T08:20:09Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ
| native_name = யாழ்ப்பாணம்<br />යාපනය
| settlement_type = ᱱᱟᱜᱟᱨ
| motto =
| image_skyline = Jaffna montage.jpg
| imagesize =
| image_caption = ᱜᱷᱩᱲᱤ ᱥᱩᱭ ᱞᱮᱠᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ: ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ ᱯᱟᱵᱽᱞᱤᱠ ᱞᱟᱭᱵᱨᱮᱨᱤ, ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ-ᱯᱟᱱᱱᱟᱭ-ᱠᱟᱭᱴᱥ ᱦᱟᱭᱳᱭᱮ, ᱱᱟᱞᱞᱩᱨ ᱠᱟᱱᱫᱟᱥᱣᱮᱨᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ, ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ ᱫᱩᱨᱜᱳ, ᱥᱟᱜᱤᱞᱤᱭᱟᱱ ᱥᱟᱠᱳ, ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ ᱨᱟᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱹᱯᱩᱛ ᱥᱟᱨᱮᱡᱽ
| image_flag =
| flag_size =
| image_seal =
| seal_size =
| image_shield =
| shield_size =
| city_logo =
| citylogo_size =
| pushpin_map =
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_caption =
| pushpin_mapsize =
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱨᱤᱞᱚᱝᱠᱟ]]
| subdivision_type2 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ, ᱥᱨᱤᱞᱚᱝᱠᱟ|ᱮᱛᱚᱢ ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type3 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name3 = [[ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ]]
| government_footnotes =
| government_type = ᱢᱤᱭᱩᱱᱤᱥᱤᱯᱟᱞ ᱠᱟᱭᱩᱱᱥᱤᱞ
| leader_title = ᱢᱮᱭᱚᱨ
| leader_name = [[E. Arnold (Sri Lankan politician)|E. Arnold]]
| leader_party = [[Tamil National Alliance|TNA]]
| unit_pref = [[Metric system|Metric]]
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 20.2
| area_land_km2 =
| area_water_km2 =
| population_as_of = 2012
| population_footnotes = | population_note =
| population_total = 88,138
| population_density_km2 = auto
| population_density_sq_mi =
| timezone = [[Sri Lanka Time|Sri Lanka Standard Time Zone]]
| utc_offset = +5:30
| timezone_DST =
| utc_offset_DST =
| coordinates = {{coord|09|39|53|N|80|01|00|E|region:LK|display=inline,title}}
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 5
| elevation_ft =
| postal_code_type =
| postal_code =
| area_code =
| website = [http://jaffna.mc.gov.lk/en/other_mc.php Jaffna Municipal Council]
| footnotes =
}}
'''ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ''' ([[ᱛᱟᱢᱤᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱛᱟᱢᱤᱞ]] ᱺ யாழ்ப்பாணம்; ᱪᱤᱠᱤ ᱛᱮ ᱺᱭᱟᱞᱟᱯᱟᱱᱚᱢ) [[ᱥᱨᱤᱞᱚᱝᱠᱟ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱱᱚᱰᱮ ᱘᱘,᱑᱓᱘ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱶ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱥᱨᱤᱞᱚᱝᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱑᱒ ᱟᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱦᱚᱲᱮᱞ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱨᱮᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱛᱟᱢᱤᱞ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ᱾ ᱡᱟᱯᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱞᱞᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱯᱩᱱ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱞᱟᱦᱟ ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ ᱨᱟᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱥᱨᱤᱞᱚᱝᱠᱟ ᱜᱷᱟᱨᱚᱧᱡᱤᱭᱟᱹ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱥᱨᱤᱞᱚᱝᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱦᱚᱲᱮᱞ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ, [[ᱠᱟᱞᱚᱢᱵᱚ]] ᱛᱟᱭᱚᱢ᱾ ᱑᱙᱘᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱱᱚᱰᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱠᱷᱚᱭᱼᱠᱷᱚᱛᱤ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ, ᱟᱭᱢᱟ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱞᱟᱜᱟ ᱞᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱒᱐᱐᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱜᱷᱟᱨᱚᱧᱡᱤᱭᱟᱹ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ ᱪᱟᱵᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱭᱢᱟ ᱦᱚᱲᱜᱮ ᱨᱩᱭᱟᱹᱨᱚᱜ ᱠᱚ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ, ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱨ ᱵᱮᱥᱚᱨᱠᱟ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱩᱣᱟᱹᱨ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ᱾
==ᱧᱩᱛᱩᱢ==
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ ᱢᱤᱫ ᱚᱠᱛᱚ ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ ᱨᱟᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱑᱖᱒᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱩᱯᱚᱱᱤᱵᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱗᱙᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱰᱮ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱵᱟᱱᱤᱡᱽ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱟᱠᱟᱯ ᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱜᱮ ᱱᱚᱰᱮ ᱛᱟᱢᱤᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱰᱷᱮᱨ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ᱾ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱯᱷᱩᱱᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱛᱟᱭᱟᱢ, ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱟᱛᱮᱡᱽ ᱛᱟᱢᱤᱞ ᱦᱚᱲ ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱷᱩᱱᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ ᱠᱚ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱙᱘᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱟᱹᱵᱤᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱐᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ ᱥᱨᱤᱞᱚᱝᱠᱟ ᱨᱮᱱ ᱟᱨᱢᱤ (ᱥᱮᱱᱟ) ᱫᱚᱠᱷᱚᱞ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ ᱪᱟᱵᱟᱭᱮᱱᱟ᱾
==ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ ᱩᱯᱫᱤᱯ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱹᱶᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱐᱙°᱓᱙'᱕᱓"ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱨ ᱘᱐°᱐᱑'᱐᱐" ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ ᱠᱳᱠᱠᱩᱵᱷᱤᱞ ᱟᱨ ᱛᱷᱤᱨᱩᱱᱮᱞᱵᱷᱞᱤ ᱟᱨ ᱱᱚᱞᱞᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱐᱐ ᱠᱤᱞᱳᱢᱤᱴᱟᱨ (᱑᱘᱘ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱟᱴᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱕ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱖ ᱯᱷᱩᱴ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
===ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱥᱤᱫ===
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱡᱟᱯᱷᱱᱟ ᱨᱮ ᱛᱟᱢᱤᱞ, ᱢᱳᱨ (ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ) ᱤᱭᱩᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱟᱨ ᱤᱭᱳᱥᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱠᱛᱚ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱨᱮ ᱛᱟᱢᱤᱞ ᱟᱨ ᱢᱳᱨ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱰᱷᱮᱨ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱤᱭᱩᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱟᱨ ᱤᱭᱳᱥᱤᱭᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱠᱚᱢ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱟᱜᱟ ᱠᱚᱛᱮ ᱠᱚ ᱤᱪᱟᱹᱨᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱐᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡᱽ ᱠᱟᱛᱮᱡᱽ ᱱᱚᱰᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱚ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱮᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱰᱮ ᱘᱔,᱔᱑᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚ ᱠᱚ ᱛᱮᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ ᱟᱨ ᱦᱮᱡᱽᱥᱮᱱ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱟᱨᱦᱚ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
qbzs7od19hxyxwf01vvg212l2otrj74
ᱡᱚᱱᱜᱟᱶ
0
10752
101907
93050
2022-08-22T03:59:42Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱱᱜᱟᱶ
| native_name =
| native_name_lang =
| other_name =
| settlement_type = ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| image_skyline =
| image_caption =
| pushpin_map = India Telangana
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_caption = ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|17.72|79.18|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ]]
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 = [[ᱡᱚᱱᱜᱟᱶ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| established_title = <!-- ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ -->
| established_date =
| government_type = ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱵᱟᱹᱭᱥᱤ
| governing_body = ᱡᱚᱱᱜᱟᱶ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱟᱞᱤᱠᱟ
| leader_title = ᱵᱤᱫᱷᱟᱭᱚᱠ
| leader_name = Muthireddy Yadagiri Reddy
| leader_title1 = ᱥᱚᱸᱥᱚᱫᱽ
| leader_name1 komati Reddy Venkat Reddy
| leader_title3 = ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱪᱮᱭᱟᱨᱢᱮᱱ
| leader_name3 = ᱯᱚᱠᱟᱞᱟ ᱡᱟᱢᱩᱱᱟ
| unit_pref = Metric
| area_footnotes = <ref name="census">{{cite web|title=District Census Handbook – Warangal|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/2809_PART_B_DCHB_WARANGAL.pdf|website=Census of India|accessdate=5 April 2017|pages=14, 54–55|format=PDF}}</ref>
| area_total_km2 = 17.49
| elevation_footnotes =
| elevation_m = ᱓᱘᱒
| population_footnotes =
| population_total = ᱕᱒᱓᱙᱔
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info1 = [[ᱛᱮᱞᱩᱜᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱛᱮᱞᱮᱜᱩ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱕᱐᱖ ᱑᱖᱗
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱙᱑–᱘᱗᱑᱖
| registration_plate = TS-27
| website = {{URL|https://jangoanmunicipality.telangana.gov.in/}}
}}
'''ᱡᱚᱱᱜᱟᱶ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱟᱨ [[ᱡᱚᱱᱜᱟᱶ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite web|url=http://jangaon.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2017/03/05-Jangaon.pdf|title=Jangaon district|website=Official website of Jangaon district|access-date=20 March 2017}}</ref> ᱡᱚᱱᱜᱟᱶ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱟᱨ ᱡᱚᱱᱜᱟᱶ ᱨᱟᱡᱽᱥᱣᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱟᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|title=Maps – THE OFFICIAL WEBSITE OF JANGAON DISTRICT|url=http://jangaon.telangana.gov.in/maps/|website=jangaon.telangana.gov.in|accessdate=12 April 2017}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱦᱟᱭᱫᱽᱨᱟᱵᱟᱫᱽ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱘᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱕᱓ ᱢᱟᱹᱭᱤᱞ) ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name="profile">{{cite web|title=Basic Information of Municipality {{!}} Jangaon Municipality|url=http://jangaonmunicipality.in/basic-information-of-municipality-2/|website=jangaonmunicipality.in|accessdate=5 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170406021321/http://jangaonmunicipality.in/basic-information-of-municipality-2/|archive-date=6 April 2017}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱑᱖᱓ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|title=OpenStreetMap {{!}} Relation: National Highway 163 (3249370)|url=http://www.openstreetmap.org/relation/3249370#map=9/17.8324/79.1373|website=OpenStreetMap|accessdate=12 April 2017|language=en}}</ref>
== ᱚᱛᱱᱚᱜ ==
ᱡᱚᱱᱜᱟᱶ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱰᱮᱠᱠᱟᱱ ᱯᱟᱴᱷᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱓᱘᱒ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑,᱒᱕᱓ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.floodmap.net/Elevation/ElevationMap/?gi=1269256|title=floodmap=}}</ref>
==ᱪᱷᱟᱹᱴᱭᱟᱹᱨ==
ᱪᱷᱟᱢᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ "ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱜᱟᱶ" ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱫᱚ "ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱟᱜ ᱟᱹᱛᱩ", ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>https://www.telanganatourism.gov.in/partials/about/31-districts-of-telangana.html</ref>
ᱱᱚᱞᱜᱚᱸᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱠᱚᱞᱟᱱᱯᱟᱠ (ᱠᱩᱞᱯᱚᱠ), ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱸᱜᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱒ ᱢᱤᱞ) ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱦᱚᱲ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱷᱟᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟᱹ ᱵᱮᱠᱜᱨᱟᱣᱩᱸᱰ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>https://www.thehansindia.com/posts/index/Hans/2016-12-14/Sculptures-of-Jain-Tirthankaras-found-near-Jangaon/268612</ref>
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
{{bar box
| width = 250px
| barwidth = 100px
| title = ᱡᱚᱱᱜᱟᱶ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ<ref name="religions">{{cite web|url=http://www.census2011.co.in/data/town/802931-jangaon-andhra-pradesh.html|title=Jangaon Town Population Census 2011 – Andhra Pradesh|publisher=}}</ref>
| titlebar = #ddd
| left1 = ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
| right1 = ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
| float = right
| bars =
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|Orange|86.06}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ]]|Green|11.55}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]]|Blue|1.83}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ†|Black|0.66}}
| caption = †{{small|Includes [[ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱤᱠᱷ]], [[ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ]] and 0.27% of population with no religion stated}}
}}
{{Pie chart|
| caption = Population By Mother Tongue in Jangaon Town<ref>{{cite web|title=C-16 Population By Mother Tongue |url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-16.html|website=census.gov.in|accessdate=16 December 2019}}</ref>
| label1 =ᱛᱮᱞᱮᱜᱩ
| value1 =86.
| color1 =yellow
| label2 =ᱩᱨᱫᱩ
| value2 =11.5
| color2 =Green
| label3 =ᱦᱤᱱᱫᱤ
| value3 =1.6
| color3 =blue
| label4 =ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ
| value4 =0.3
| color4 =orange
| label5 =ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ
| value5 =0.2
| color5 =red
| label6 =ᱮᱴᱟᱜ
| value6 =0.4
| color6 =brown
}}
᱑᱙᱕᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱭᱫᱽᱨᱟᱵᱟᱫᱽ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱡᱚᱱᱜᱟᱶ ᱛᱟᱞᱩᱠᱟ ᱫᱚ ᱱᱚᱞᱜᱚᱸᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱟᱜ ᱛᱟᱞᱩᱠᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱸᱰᱮ ᱨᱤᱱ ᱜᱩᱴ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱒,᱙᱑,᱑᱖᱕ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱸᱰᱮ ᱑,᱔᱐᱓.᱙ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱕᱔᱒.᱐ ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱤᱞ) ᱚᱥᱟᱨ ᱵᱤᱥᱟᱹᱨ ᱒᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱵᱟᱥᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱟᱹᱛᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱴᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱤᱫᱤ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱠᱚ, ᱟᱞᱤᱭᱟᱨ, ᱪᱮᱨᱤᱭᱟᱠ ᱟᱨ ᱠᱚᱞᱟᱱᱯᱟᱠ, ᱡᱚᱱᱜᱟᱶ ᱛᱟᱞᱩᱠᱟ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ, ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮ, ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱑᱒,᱒᱗᱖ ᱚᱲᱟᱜ ᱥᱟᱶ ᱕᱒,᱓᱙᱔ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱩᱴ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱒᱖,᱗᱖᱔ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱒᱕,᱖᱓᱐ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱼ ᱜᱚᱴᱟ ᱑,᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱙᱕᱘ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱾ ᱕,᱑᱒᱓ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱫᱚ ᱐ᱼ᱖ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱩᱢᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱗,᱓᱔᱗ ᱠᱚᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱟᱨ ᱖,᱙᱙᱓ ᱠᱩᱲᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱼ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱨᱮ ᱙᱕᱒ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱾ ᱓᱘,᱙᱔᱘ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱘᱒.᱓᱙% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
===ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ===
᱘᱖.᱐᱘% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ [[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ]] ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ (᱑᱑.᱕᱕%) ᱫᱚ [[ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ]] ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱠᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ [[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]] (᱑.᱘᱓%), [[ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱤᱠᱷ]] (᱐.᱒᱓%), [[ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ]] (᱐.᱐᱒%) ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱭᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ (᱐.᱒᱗%) ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
=== ᱫᱤᱥᱩᱣᱟᱹ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ===
ᱴᱤᱮᱥᱟᱨᱴᱤᱥᱤ ᱥᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱥ ᱰᱤᱯᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱤᱥᱩᱣᱟᱹ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|title=Depots|url=http://www.tsrtc.telangana.gov.in/Depots.php|website=www.tsrtc.telangana.gov.in|accessdate=6 April 2017}}</ref>
=== ᱰᱟᱦᱟᱨ ===
[[File:NH 163.jpg|thumb|ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱑᱖᱓ ᱨᱮ ᱡᱚᱱᱜᱟᱶ ᱪᱤᱱᱟᱹᱦ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾]]
ᱡᱚᱱᱜᱟᱶ ᱨᱮ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱟᱨ ᱨᱮᱞ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|title=Town map {{!}} Jangaon Municipality|url=http://jangaonmunicipality.in/town-map/|website=jangaonmunicipality.in|accessdate=12 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170707145832/http://jangaonmunicipality.in/town-map/|archive-date=7 July 2017}}</ref> ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱜᱩᱴ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱑᱒᱔.᱗᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱗᱗.᱕᱒ ᱢᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱗᱓.᱗᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱔᱕.᱖᱗%) ᱥᱤᱢᱮᱸᱴ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱠᱟᱸᱠᱨᱤᱴ ᱨᱮᱱᱟᱭ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱑᱕.᱒᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱙.᱔᱘ ᱢᱤᱞ) ᱵᱤᱴᱩᱢᱟᱱ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱓᱖.᱐᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱒᱒.᱕᱗ ᱢᱤᱞ) ᱫᱟᱜ ᱛᱮ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱮᱠᱰᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱾<ref name="publicservices">{{cite web|title=Public services/amenities {{!}} Jangaon Municipality|url=http://jangaonmunicipality.in/public-servicesamenities/|website=jangaonmunicipality.in|accessdate=12 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170413070858/http://jangaonmunicipality.in/public-servicesamenities/|archive-date=13 April 2017}}</ref> ᱦᱟᱭᱫᱽᱨᱟᱵᱟᱫᱽ ᱟᱨ ᱵᱷᱚᱯᱟᱞᱯᱟᱴᱱᱟᱢ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱑᱖᱓, ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite news|title=NH plan hits roadblocks in Telangana|url=http://www.thehansindia.com/posts/index/Telangana/2016-07-07/NH-plan-hits-roadblocks-in-Telangana/240243|accessdate=12 April 2017|work=The Hans India|language=en}}</ref>
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{ᱣᱟᱨᱟᱝᱜᱟᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱠᱚ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱱᱜᱟᱶ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱱᱜᱟᱶ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱱᱜᱟᱶ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱚᱱᱰᱚᱞ ᱠᱚ]]
p1oi0rjjpaet40nqzs8lo53u1rzzcsq
ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ
0
10800
101611
56662
2022-08-21T12:58:50Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
[[ᱨᱮᱫ: Flag of California.svg|thumb|ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱨ]]
[[ᱨᱮᱫ: California in United States.svg|thumb|ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ]]
{{Infobox U.S. state
| official_name = ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ
| image_flag = Flag of California.svg
| name = ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ
| image_seal = Seal of California.svg
| flag_link = Flag of California
| nickname = The Golden State
| motto = "[[Eureka (word)|Eureka]]"<ref name="motto-symbols">{{cite web |url= http://leginfo.legislature.ca.gov/faces/codes_displayText.xhtml?lawCode=GOV&division=2.&title=1.&part=&chapter=2.&article=|title=Chapter 2 of Division 2 of Title 1 of the California Government Code|work=[[California Office of Legislative Counsel]]|access-date=February 23, 2019 }}</ref>
| anthem = "[[I Love You, California]]"<br />[[File:"I Love You, California" - Regional anthem of California.ogg|center]]
| image_map = California in United States.svg
| OfficialLang = [[Template:Official languages of U.S. states and territories|English]]
| Languages = Language spoken at home<ref name="StatisticalAtlas">{{cite web |url= https://statisticalatlas.com/state/California/Languages|title=Languages in California (State)|work=Statistical Atlas|access-date=August 15, 2018|archive-url= https://web.archive.org/web/20180815233304/https://statisticalatlas.com/state/California/Languages|archive-date=August 15, 2018}}</ref>
* [[English language|English]]: 58.1%
* [[Spanish language|Spanish]]: 28.8%
* Other: 13.1%
| population_demonym = Californian
| LargestCity = [[Los Angeles]]
| seat = [[Sacramento, California|Sacramento]]
| LargestMetro = [[Greater Los Angeles]]
| area_rank = 3rd
| area_total_sq_mi = 163,696
| area_total_km2 = 423,970
| width_mi = 250
| width_km = 400
| length_mi = 770
| length_km = 1,240
| area_water_percent = 4.7
| Latitude = 32°32′ N to 42° N
| Longitude = 114°8′ W to 124°26′ W
| population_rank = 1st
| population_as_of = 2019
| 2010Pop = 39,512,223<ref name="cityPopulation">{{cite web |title=USA: States |url=http://citypopulation.de/en/usa/states/admin/ |work=citypopulation.de |accessdate=January 22, 2020}}</ref><ref name=PopEstUS>{{cite web|url=https://www.census.gov/quickfacts/fact/table/CA,US/PST045219|title=Table 1. Annual Estimates of the Resident Population for the United States, Regions, States, and Puerto Rico: April 1, 2010 to July 1, 2019 |date=January 9, 2020 |publisher=[[U.S. Census Bureau]] |accessdate=January 9, 2020 }}</ref>
| MedianHouseholdIncome = $71,228 (2018)<ref>{{cite web |url= https://www.census.gov/quickfacts/fact/table/CA,US/PST045218 |website=The US Census Bureau |title=Median Annual Household Income |access-date=January 29, 2020}}</ref>
| 2000DensityUS = 253.6
| 2000Density = 97.9
| population_density_rank = 11th
| IncomeRank = 9th
| elevation_max_point = [[Mount Whitney]]
| elevation_max_ft = 14,505
| elevation_max_m = 4,421.0
| elevation_ft = 2,900
| elevation_m = 880
| elevation_min_point = [[Badwater Basin]]<ref name=NED>{{cite web |url= https://catalog.data.gov/dataset/usgs-national-elevation-dataset-ned-1-meter-downloadable-data-collection-from-the-national-map- |title=USGS National Elevation Dataset (NED) 1 meter Downloadable Data Collection from The National Map 3D Elevation Program (3DEP)—National Geospatial Data Asset (NGDA) National Elevation Data Set (NED) |publisher=[[United States Geological Survey]] |date=September 21, 2015 |access-date=September 22, 2015}}</ref>
| elevation_min_m = −85.0
| elevation_min_ft = −279
| Former = [[California Republic]]
| AdmittanceDate = September 9, 1850
| AdmittanceOrder = 31st
| Governor = {{nowrap|[[Gavin Newsom]] ([[Democratic Party (United States)|D]])}}
| Lieutenant Governor = {{nowrap|[[Eleni Kounalakis]] (D)}}
| Legislature = [[California State Legislature|State Legislature]]
| Upperhouse = [[California State Senate|State Senate]]
| Lowerhouse = [[California State Assembly|State Assembly]]
| Judiciary = [[Supreme Court of California]]
| Senators = [[Dianne Feinstein]] (D)<br/>[[Kamala Harris]] (D)
| Representative = {{plainlist|
* 45 Democrats
* 7 Republicans
* 1 Vacant
}}
| timezone1 = [[Pacific Standard Time|PST]]
| utc_offset1 = -08:00
| timezone1_DST = [[Pacific Daylight Time|PDT]]
| utc_offset1_DST = -07:00
| iso_code = US-CA
| postal_code = CA
| TradAbbreviation = Calif., Cal.
| website = https://www.ca.gov/
| Country = [[United States]]
| MottoEnglish = I have found it
| area_land_km2 = 403,932
| area_land_sq_mi = 155,959
| area_water_km2 = 20,047
| area_water_sq_mi = 7,737
| area_code = 209 213 310 323 408 415 510 530 559 562 619 626 650 661 707 714 760 805 818 831 858 909 916 925 949
| ElectoralVotes = 55
}}
'''ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ''' [[ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ|ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱨᱚᱥᱟᱱᱛ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱓᱙.᱕ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱶ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱦᱚᱲᱮᱞ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱛᱮ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱥᱠᱨᱟᱢᱮᱱᱴᱳ]] ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ ᱓.᱐ ᱴᱨᱤᱞᱤᱭᱚᱱ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱯᱚᱱᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ ᱡᱩᱫᱤ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱬᱮ ᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ ᱦᱩᱭ ᱠᱚᱜᱼᱟ ([[ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]], [[ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ]] ᱟᱨ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ]] ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ)᱾
==ᱧᱩᱛᱩᱢ==
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱑᱐,᱐᱐᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱰᱮ ᱱᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱮᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ [[:en:Pre-Columbian era|ᱞᱟᱦᱟ ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱤᱭᱟᱱ ᱡᱩᱜ]] ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱰᱟᱭᱵᱷᱟᱨᱥ (diverse) ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱗᱐ ᱜᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱟ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾
᱑᱕᱔᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱤᱭᱩᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ, ᱥᱯᱮᱱᱤᱥ ᱥᱮᱥᱮᱫᱽᱨᱟᱭᱤᱡ ᱠᱮᱯᱴᱮᱱ ᱡᱩᱣᱟᱱ ᱨᱳᱰᱨᱤᱜᱮᱡ ᱠᱟᱵᱨᱤᱠᱳ ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱥᱟᱹᱜᱤᱱ ᱨᱟᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱜᱟᱰᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮᱭ ᱥᱮᱫᱨᱟ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱓᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱤᱝᱨᱮᱡᱽ ᱥᱮᱥᱮᱫᱽᱨᱟᱭᱤᱡ ᱯᱷᱨᱟᱱᱥᱤᱥ ᱰᱨᱮᱠᱳ ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱟᱨᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱚᱴᱷᱟᱭ ᱥᱮᱫᱨᱟ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱵᱟᱲᱟᱭ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮᱭ ᱞᱟᱹᱭ ᱞᱮᱫᱟ᱾
᱑᱘᱒᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ, ᱢᱮᱠᱥᱤᱠᱳ ᱯᱷᱩᱱᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱢᱮᱠᱥᱤᱠᱳ (ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ ᱦᱚᱸ) ᱥᱯᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱷᱩᱱᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱒᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱟᱞᱴᱟ ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱜᱮ ᱯᱷᱩᱱᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱢᱮᱠᱥᱤᱠᱳ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾
᱑᱘᱔᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ, ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟᱱ ᱩᱯᱚᱱᱤᱵᱮᱥᱤᱠ ᱟᱨ ᱥᱳᱱᱳᱢᱟ ᱵᱤᱫᱽᱨᱚᱦᱤ (rebell) ᱢᱮᱠᱥᱤᱠᱳ ᱱᱤᱭᱚᱢ ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱵᱤᱫᱨᱚᱦᱚ ᱠᱟᱛᱮᱡᱽ ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱ ᱯᱨᱮᱥᱤᱰᱮᱱᱴ ᱣᱤᱞᱤᱭᱟᱢ ᱵᱤ. ᱤᱰᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱮ ᱑᱘᱔᱖ᱼ᱔᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱮᱠᱥᱤᱠᱳᱼᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟᱱ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱢᱮᱠᱥᱤᱠᱳ ᱦᱤᱨᱟᱹᱣ ᱛᱟᱭᱟᱢ ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱛᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ, [[ᱟᱞᱟᱥᱠᱟ]] ᱟᱨ [[ᱴᱮᱠᱴᱟᱥ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱛᱟᱭᱚᱢ᱾ ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱳᱨᱮᱜᱚᱱ]], ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ [[ᱱᱮᱵᱷᱟᱫᱟ]], ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱟᱨᱤᱡᱚᱱᱟ]] ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱯᱨᱚᱥᱟᱱᱛ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱢᱮᱠᱥᱤᱠᱳ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱟᱶ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱥᱤᱢᱟᱹᱱᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱵᱮᱰᱟ ᱢᱟᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱵᱮᱰᱟ ᱠᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱨᱱᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱟᱥᱵᱟᱥ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ==
==ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ==
==ᱟᱨᱦᱚ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
bajcvrwvjfnccj9sm6fw2chlzamv1dr
ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ
0
11049
102035
94738
2022-08-22T09:22:55Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ == {{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ
| official_name =
| native_name = <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. -->
| native_name_lang = ᱦᱤᱱᱫᱤ
| other_name = ᱡᱩᱵᱩᱞᱯᱩᱨᱮ
| settlement_type = ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱟᱨ
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = Shiva temple kachnar city jabalpur.jpg
| photo2a =MP HIGH COURT JABALPUR - panoramio.jpg
| photo3a =Jabalpur Engineering College (JEC)'s Admin Building.jpg
| photo3b =Dhuandhar Waterfalls.jpg
| size = 280
| spacing = 1
| position = centre
| border = 0
| color = white
}}
| image_caption = From top: Shiva temple kachnar city, MP High Court, Jabalpur Engineering College & Dhuandhar Waterfall
| nickname = Sanskaar Dhaani, Tripur Tirth
| map_caption = ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ
| pushpin_map = India
| pushpin_label_position = left
| coordinates = {{coord|23|10|N|79|56|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| subdivision_name2 = [[ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ]]
| established_title = <!-- ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ -->
| established_date =
| government_type = ᱢᱟᱭᱚᱨ ᱵᱟᱹᱭᱟᱤ
| governing_body = ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| leader_title = ᱢᱟᱭᱚᱨ
| leader_name = Swati Godbole
| unit_pref = Metric
| area_total_km2 = 374
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 412
| population_total = ᱑,᱐᱕᱕,᱕᱒᱕
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_footnotes = <ref name="census_city">{{Cite web |url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/2322_PART_B_DCHB_INDORE.pdf |title=District Census Handbook, Indore |access-date=23 July 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160531083016/http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/2322_PART_B_DCHB_INDORE.pdf |archive-date=31 May 2016 }}</ref><ref name="census_2011">{{cite web |url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/2334_PART_B_DCHB_JABALPUR.pdf |title=Jabalpur district |work=2011 Census of India |accessdate=20 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151114001414/http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/2334_PART_B_DCHB_JABALPUR.pdf |archive-date=14 November 2015 }}</ref><ref name="1Lakhandabove">{{cite web |url=http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/India2/Table_3_PR_UA_Citiees_1Lakh_and_Above.pdf |page=3 |title=Provisional Population Totals, Census of India 2011; Urban Agglomerations/Cities having population 1 lakh and above |publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India |accessdate=26 March 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111113152754/http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/India2/Table_3_PR_UA_Citiees_1Lakh_and_Above.pdf |archive-date=13 November 2011}}</ref>
| population_density_km2 = ᱓᱓᱙᱐
| population_metro = ᱑,᱔᱔᱔,᱖᱖᱗
| population_metro_footnotes = <ref name="census_metro">{{cite web |url=http://censusmp.nic.in/censusmp/All-PDF/Workshop%20at%20Admn.Academy%20-%2013%20Nov.%202014/04.%20Urban-data.ppt |title=Presentation on Towns and Urban Agglomerations |work=Census of India 2011 |accessdate=13 March 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160314015213/http://censusmp.nic.in/censusmp/All-PDF/Workshop%20at%20Admn.Academy%20-%2013%20Nov.%202014/04.%20Urban-data.ppt |archivedate=14 March 2016 }}</ref>
| population_rank = ᱔᱐ ᱟᱱᱟᱜ
| population_blank1_title = Metro rank
| population_blank1 = ᱓᱘ ᱟᱱᱟᱜ
| population_demonym = ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨᱤᱭᱟᱱᱥ, ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨᱤᱭᱟ, ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨᱤᱛᱮ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱔᱘᱒᱐᱐᱑ ᱠᱷᱚᱱ ᱔᱘᱒᱐᱑᱑
| area_code = +᱙᱑-᱗᱖᱑
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| iso_code = [[ISO 3166-2:IN|IN-MP]]
| registration_plate = MP-20
| blank1_name_sec1 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| blank1_info_sec1 = ᱙᱒᱙ [[ᱠᱚᱲᱟ|♂]]/[[ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ|♀]]
| website =
| footnotes = {{Reflist|group=upper-alpha}}
| leader_title2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱟᱡᱤᱥᱴᱨᱮᱴ
| leader_name2 = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱭᱟᱫᱚᱵᱽ
| leader_title3 = ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚᱢᱤᱥᱱᱚᱨ
| leader_name3 = Chandramauli Shukla
| leader_title4 = MP
| leader_name4 = [[ᱨᱟᱠᱮᱥ ᱥᱤᱝ (ᱨᱟᱡᱽ ᱟᱹᱨᱤ)|ᱨᱟᱠᱮᱥ ᱥᱤᱝ]]
| blank3_name = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| blank3_info = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]]<ref name="langoff">{{cite web|title=52nd REPORT OF THE COMMISSIONER FOR LINGUISTIC MINORITIES IN INDIA|url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|website=nclm.nic.in|publisher=[[Ministry of Minority Affairs]]|accessdate=25 May 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170525141614/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|archivedate=25 May 2017}}</ref>
| blank2_name_sec1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ
| blank2_info_sec1 = ᱘᱒.᱑᱓%
}}
'''ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱴᱤᱭᱟᱨ ᱒ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱜᱩᱴ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱓᱖ ᱟᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱜᱩᱴ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱷᱮᱰᱟᱜᱷᱟᱴ ᱨᱮ ᱫᱷᱩᱣᱟᱸᱫᱷᱚᱨ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱟᱨ ᱯᱩᱸᱰ ᱥᱟᱝᱢᱟᱨᱢᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱟᱹᱴᱟᱹᱱᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ ᱫᱚ ᱵᱤᱞᱤᱭᱨᱰᱥ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾<ref name="auto">{{cite web |url=http://www.titansports.co.uk/history/snooker.htm |title=The History of Snooker |publisher=Titansports.co.uk |accessdate=1 September 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20021217110948/http://www.titansports.co.uk/history/snooker.htm |archivedate=17 December 2002}}</ref>
ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ, ᱤᱱᱰᱟᱹᱥᱴᱨᱤ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨᱤ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱭ ᱠᱚᱨᱴ ᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱢᱤᱞᱤᱴᱨᱤ ᱰᱮᱨᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱛᱷᱭᱟᱹᱨ ᱟᱨ ᱜᱚᱞᱤᱼᱵᱟᱨᱩᱫᱽ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱯᱩᱱᱭᱟ ᱢᱩᱬ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱚᱨᱰᱱᱟᱝᱥ ᱠᱟᱹᱨᱠᱷᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱮᱢᱟᱱ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱤᱱᱰᱟᱹᱥᱴᱨᱤ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ, ᱫᱚ [[ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] (ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ) ᱟᱨ ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱵᱤᱱᱫᱩ ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱔᱑᱑ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑,᱓᱔᱘ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱟᱨᱢᱟᱫᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ,
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
{{bar box
| title =[[ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ<ref name=census2011>{{cite web |title=Jabalpur District Religion Data - Census 2011 |url=http://www.census2011.co.in/data/religion/district/318-jabalpur.html |website=www.census2011.co.in |accessdate=13 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180906195556/http://www.census2011.co.in/data/religion/district/318-jabalpur.html |archive-date=6 September 2018 }}</ref>
| titlebar = #Fcd116
| left1 = ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
| right1 = ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
| float = right
| bars =
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] | orange|80.55}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ]] | green|16.30}}
{{bar percent|[[ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱡᱳᱭᱱᱳ]] | pink|1.37}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]] | blue|0.94}}
{{bar percent|[[ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱤᱠᱷ]] | red|0.54}}
{{bar percent|No religion stated|pink|0.21}}
{{bar percent|[[ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ]] | orange|0.18}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ†|black|0.85}}
| caption = Distribution of religions
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮ, ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ (ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ) ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑,᱐᱘᱑,᱖᱗᱗ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ (ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ) ᱨᱮ ᱑᱒,᱖᱘,᱘᱔᱘ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ।
[[File:Jabalpurheart.jpg|thumb|Bada Fuhara and Kamania Gate in the heart of old Jabalpur city]]
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
=== ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ ===
[[File:Jabalpur Airport.jpg|thumb|right|alt=Long, low building with cars parked outside|ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱴᱟᱨᱢᱤᱱᱟᱞ ᱚᱲᱟᱜ]]
᱑᱓᱐ ᱦᱮᱠᱴᱮᱭᱚᱨ (᱓᱑᱐ ᱮᱠᱟᱲ) ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ (JLR), ᱚᱠᱟ ᱰᱩᱢᱱᱟ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ, ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱒ ᱢᱤᱞ) ᱥᱟᱸᱜᱤᱧᱟ ᱟᱨ ᱮᱞᱟᱭᱟᱸᱥ ᱮᱭᱟᱨ, ᱤᱱᱰᱤᱜᱚ ᱟᱨ ᱥᱯᱟᱭᱤᱥᱡᱮᱴ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱫᱤᱱᱟᱹᱢ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱥᱮᱵᱟ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱱᱟᱶᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ]], [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ]], [[ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]] ᱟᱨ [[ᱚᱦᱢᱚᱫᱟᱵᱟᱫᱽ]] ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱾
=== ᱨᱮᱞ {{anchor|Railways|Rapid Transit}} ===
[[File:Jabalpur Station.jpg|thumb|left|ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ]]
ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ, ᱯᱟᱪᱮ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ, [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ]], [[ᱱᱟᱶᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ]], [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]], [[ᱚᱦᱢᱚᱫᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱵᱮᱝᱜᱟᱞᱩᱨᱩ]], [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ]], [[ᱥᱩᱨᱚᱛ]], [[ᱯᱩᱱᱮ]], [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]], [[ᱞᱩᱫᱷᱤᱭᱟᱱᱟ]], [[ᱡᱟᱢᱢᱩ]], ᱣᱟᱥᱠᱚᱼᱰᱤ ᱜᱟᱢᱟ, ᱚᱢᱨᱟᱵᱟᱛᱤ, ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱡᱷᱮ ᱥᱮᱵᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ [[ᱠᱚᱭᱟᱢᱵᱟᱴᱩᱨ]], [[ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ]], [[ᱤᱱᱫᱚᱨ]], [[ᱜᱣᱟᱞᱤᱭᱚᱨ]], [[ᱟᱜᱽᱨᱟ]], [[ᱢᱚᱛᱷᱩᱨᱟ]], [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]], [[ᱵᱟᱨᱟᱬᱚᱥᱤ]], [[ᱠᱟᱱᱯᱩᱨ]], [[ᱵᱚᱰᱳᱫᱚᱨᱟ]], [[ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ]], [[ᱞᱚᱠᱷᱱᱚᱣ]], [[ᱯᱩᱨᱤ]], [[ᱟᱞᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱱᱟᱥᱤᱠ]], [[ᱨᱟᱡᱽᱠᱚᱴ]], [[ᱜᱩᱣᱟᱦᱟᱴᱤ]], [[ᱟᱢᱵᱤᱠᱟᱯᱩᱨ]], [[ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ, ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ|ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ]], ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ, [[ᱨᱟᱭᱯᱩᱨ]], [[ᱦᱚᱨᱤᱫᱣᱟᱨ]], [[ᱨᱚᱢᱮᱥᱚᱨᱟᱢ]], [[ᱠᱚᱭᱟᱢᱵᱟᱴᱩᱨ]], [[ᱵᱤᱥᱟᱠᱷᱟᱯᱟᱴᱱᱟᱢ]], [[ᱵᱤᱡᱚᱭᱣᱟᱰᱟ]] ᱟᱨ [[ᱛᱤᱨᱩᱣᱚᱱᱚᱱᱛᱯᱩᱨᱚᱢ]] ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{Commons category|ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ}}
{{Wikivoyage|ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ}}
{{Wikiquote}}
* {{official website|http://www.jabalpur.nic.in/}}
{{Geographic location
| Centre = ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ
| North = [[ᱤᱞᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ]]
| Northeast = [[ᱩᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| East = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| Southeast = [[ᱨᱟᱭᱯᱩᱨ]]
| South = [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ]]
| Southwest = [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]]
| West = [[ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ]]
| Northwest = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]]
}}
{{ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ}}
{{ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{ᱢᱟᱦᱟᱠᱚᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ}}
{{ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱯᱚᱱᱚᱛ}}
{{ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱜᱮᱞᱢᱚᱲᱚᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ}}
{{ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ}}
{{Authority control}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Articles containing Hindi-language text]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Articles containing potentially dated statements from 2011]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:All articles containing potentially dated statements]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱢᱟᱨᱴ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ]]
ocybqzr81s3132ljbgh13pr8s75dodv
ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ
0
11111
101871
91365
2022-08-22T02:41:25Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ
| native_name = <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. -->
| settlement_type = ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱟᱨ
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = Jodhpur mehrangarh fort.jpg
| photo2a = ClockTower,jodhpur.jpg
| photo2b = City of Jodhpur 05.jpg
| photo3a = Umaid bhawan.jpg
| spacing = 2
| position = center
| mode = packed
| color_border = grey
| color = white
| size = 266
| foot_montage = Clockwise from top left: [[Mehrangarh Fort]], The Blue City, [[Umaid Bhawan Palace]], [[Ghanta Gharr (Jodhpur)|Clock Tower]]
}}
| image_alt =
| image_caption =
| nickname = ᱞᱤᱞ ᱥᱚᱦᱚᱨ, ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱥᱚᱦᱚᱨ<ref name=bluecity>{{Cite web|url=https://www.huffpost.com/entry/discover-the-blue-city-of-jodhpur-india_b_9780974|title=These Spectacular Shots Of India's 'Blue City' Will Ignite Your Wanderlust|date=27 April 2016|website=HuffPost}}</ref>
| image_map =
| map_alt =
| map_caption =
| pushpin_map = India
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption =
| coordinates = {{coord|26.28|N|73.02|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{IND}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type2 = ᱠᱷᱚᱸᱰ
| subdivision_type3 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]]
| subdivision_name2 = [[ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ]]
| subdivision_name3 = [[ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ]]<ref>{{cite web |url=http://jodhpur.nic.in/dp1.htm |title=Jodhpur.nic.in |access-date=25 January 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120219060828/http://jodhpur.nic.in/dp1.htm |archive-date=19 February 2012 |url-status=dead |df=dmy-all }}</ref>
| established_title = Settled
| established_date = ᱑᱔᱕᱙
| founder = Rao [[Jodha of Mandore]]
| named_for = ᱨᱟᱣ ᱡᱚᱫᱷᱟ
| government_type = ᱢᱟᱭᱚᱨ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ
| governing_body = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| leader_title1 = ᱢᱟᱭᱚᱨ, ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| leader_name1 = ᱜᱷᱟᱱᱥᱭᱟᱢ ᱚᱡᱷᱟ
| unit_pref = Metric
| area_footnotes = <ref name="Jodhpur-Census-2011">{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/0815_PART_B_DCHB_JODHPUR.pdf|format=PDF|title=Jodhpur District Census 2011 Handbook: VILLAGE AND TOWN WISE PRIMARY CENSUS ABSTRACT (PCA)|publisher=Censusofindia.gov.in|accessdate=19 April 2016|page=33}}</ref><ref name="Jodhpur Info">{{cite web|url=http://jodhpurmc.org/Presentation/TopMenu/Statistical_Information.aspx |title=Statical Information |publisher=Jodhpur Municipal Corporation |access-date=2019-10-11}}</ref>
| area_total_km2 = 214.47
| area_metro_km2 = 233.5
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 231
| population_total = ᱑,᱐᱕᱖,᱑᱙᱑
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ
| population_footnotes = <ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/prov_data_products__rajasthan.html|title=Census of India : Provisional Population Totals Paper 1 of 2011 : Rajasthan|first=|last=ORGI|publisher=}}</ref>
| population_density_km2 = auto
| population_metro = ᱑,᱔᱘᱐,᱐᱐᱐
| population_metro_footnotes = <ref name="JP"/>
| population_rank = ᱔᱔ ᱟᱱᱟᱜ
| population_demonym = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨᱤ, ᱢᱟᱨᱣᱟᱲᱤ
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱓᱔᱒᱐᱐᱑
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱐᱒᱙᱑
| iso_code = [[ISO 3166-2:IN|RJ-IN]]
| registration_plate = RJ-19
| website = {{URL|jodhpur.rajasthan.gov.in}}
| footnotes =
| leader_title2 = ᱠᱚᱞᱮᱠᱴᱚᱨ ᱟᱨ DM
| leader_name2 = Sh. Prakash Rajpurohit, [[Indian Administrative Service|IAS]]
| leader_title3 = Divisional Commissioner
| leader_name3 =
| leader_title4 = Police Commissioner of Jodhpur
| leader_name4 = Prafulla Kumar, [[Indian Police Service|IPS]]<ref>{{cite book|url=https://www.bhaskar.com/rajasthan/jaipur/news/transfer-of-ias-ips-officers-5925190.html|title=ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱨᱡ ᱡᱚᱥᱮᱯᱷ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱱᱟᱣᱟ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱠᱚᱢᱤᱥᱱᱚᱨ, ᱨᱟᱜᱷᱣᱮᱸᱫᱽᱨᱚ ᱥᱩᱦᱟᱨᱟ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮᱸᱡᱽ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱱᱟᱣᱟ ᱰᱤᱟᱭᱤᱡᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ, ᱢᱟᱱᱟᱨᱟᱢ ᱯᱟᱴᱮᱞ ᱮᱰᱤᱥᱚᱱᱟᱞ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱᱟᱞ ᱠᱚᱢᱤᱥᱱᱚᱨ|publisher=Dainik Bhaskar |year=2018}}</ref>
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| demographics1_title2 = Native
| demographics1_info2 = [[ᱢᱟᱨᱣᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱨᱣᱟᱲᱤ]], [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱᱤ]], [[ᱥᱤᱸᱫᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱤᱱᱫᱷᱤ]]
| official_name =
}}
'''ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]] ᱨᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱤᱭᱟᱥᱟᱛ ᱢᱟᱹᱪᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱨᱣᱟᱲ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱧᱮᱞᱡᱚᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱚᱦᱚᱞ, ᱠᱤᱞᱟ ᱟᱨ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱛᱷᱟᱨ ᱡᱤᱛᱤᱞᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱧᱮᱞ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱟᱨ ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱞᱤᱞ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱯᱷᱮᱢᱚᱥ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=bluecity/>
ᱢᱟᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱢᱮᱦᱨᱟᱱᱜᱚᱲ ᱠᱤᱞᱟ ᱫᱚ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱵᱷᱤᱛ ᱛᱮ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=Madan>{{cite book|title=India through the ages|url=https://archive.org/details/indiathroughages00mada|last=Gopal|first=Madan|year= 1990| page= [https://archive.org/details/indiathroughages00mada/page/178 178]|editor=K.S. Gautam|publisher=Publication Division, Ministry of Information and Broadcasting, Government of India}}</ref> ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ, ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱵᱷᱤᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱧᱮᱞᱡᱚᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱷᱟᱹᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨᱟ ᱾ <ref name="bluecity" />
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ,<ref name="JP">{{cite web|url=http://www.census2011.co.in/census/city/80-jodhpur.html|title=Jodhpur City Population Census 2011 - Rajasthan|publisher=}}</ref> ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱑᱐,᱓᱓,᱙᱑᱘ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱕᱒.᱖᱒ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱔᱗.᱓᱘ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘᱐.᱕᱖ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ, ᱠᱚᱲᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱘᱘.᱔᱒ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱗᱓.᱙᱓ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱑᱒.᱒᱔ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱩᱢᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱢᱤᱫ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱥᱟᱥᱚᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱜᱩᱴ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱨᱤ/ ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ, ᱠᱩᱨᱤ ᱵᱷᱚᱜᱽᱛᱟᱥᱟᱱᱤ, ᱢᱟᱸᱰᱚᱨ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤᱭᱟᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ, ᱱᱚᱱᱫᱽᱨᱤ, ᱯᱟᱞ ᱟᱹᱛᱩ ᱟᱨ ᱥᱟᱝᱜᱟᱨᱤᱭᱟ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱥᱚᱦᱨᱤ/ ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑,᱑᱓᱗,᱘᱑᱕ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱕᱙᱙,᱓᱓᱒ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱕᱓᱘,᱔᱘᱓ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾Www.citypopulation.de ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑᱐/᱐᱒/᱒᱐᱒᱐ ᱨᱮ ᱑,᱔᱘᱐,᱐᱐᱐ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="censusjodhpur">{{Cite web|url=http://citypopulation.de/world/Agglomerations.html|title=Major Agglomerations of the World - Population Statistics and Maps|website=citypopulation.de}}</ref>
{{bar box
| title = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱦᱟᱴᱤᱧ<ref name="JP"/>
| titlebar = #DDD
| float = left
| bars =
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|76.98}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱞᱟᱢ]]|green|19.30}}
{{bar percent|[[ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱡᱳᱭᱱᱳ]]|red|2.70}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ♦|black|1.0}}
| caption =
♦{{small|Includes 0.42% [[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]] and 0.33% [[ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱤᱠᱷ]]}}
}}
{{IndiaCensusPop|state=
| title = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱜᱨᱚᱴ
| 1881 = 142600
| 1891 = 61800
| 1901 = 60400
| 1911 = 59300
| 1921 = 73500
| 1931 = 94700
| 1941 = 126900
| 1951 = 180700
| 1961 = 224800
| 1968 = 270400
| 1971 = 318900
| 1981 = 506345
| 1991 = 666279
| 2001 = 860818
| 2011 = 1138300
| footnote = source:<ref name="censusindia1">{{Cite web|url=http://www.populstat.info/Asia/indiat.htm|title=INDIA : urban population|website=www.populstat.info}}</ref>
}}
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱨᱮᱞ, ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱟᱨ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱢᱟᱱ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
=== ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ===
[[File:Jodhpur Railway Station.jpg|thumb|right|ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱾]]
ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚᱧᱮ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ (NWR) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱟᱞᱣᱟᱨ]], [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]], [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ]], [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]], [[ᱪᱮᱱᱱᱟᱭ]], [[ᱵᱮᱝᱜᱟᱞᱩᱨᱩ]], [[ᱛᱤᱨᱩᱣᱚᱱᱚᱱᱛᱯᱩᱨᱚᱢ]], [[ᱠᱚᱪᱤ]], [[ᱯᱩᱱᱮ]], [[ᱠᱚᱴᱟ]], [[ᱠᱟᱱᱯᱩᱨ]], [[ᱵᱟᱨᱮᱞᱤ]], [[ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱚᱦᱢᱚᱫᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱤᱱᱫᱚᱨ]], [[ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ]], [[ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]], [[ᱜᱩᱣᱟᱦᱟᱴᱤ]], [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ]] ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱢᱩᱬ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱞᱚᱠᱱᱚᱣ]], [[ᱜᱣᱟᱞᱤᱭᱚᱨ]], [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]], ᱮᱢᱟᱱ ᱢᱩᱬ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ (JU) ᱫᱚ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ, ᱨᱩᱯᱱᱚᱜᱚᱨᱤ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱵᱷᱚᱜᱚᱛ ᱟᱜ ᱠᱚᱴᱷᱤ (BGKT) ᱫᱚ ᱯᱟᱥᱮᱱᱡᱚᱨ ᱴᱨᱮᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱩᱬ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱴᱷᱱᱟᱹᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨᱟ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱑᱐᱖ ᱴᱨᱮᱱ ᱥᱮᱵᱟ ᱮᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱸᱰᱚᱠᱟᱜ ᱠᱮᱡ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱴᱨᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱼ ᱨᱟᱱᱛᱷᱵᱷᱚᱨ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱱᱫᱚᱨ), ᱢᱟᱸᱰᱚᱨ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱤᱞᱞᱤ), ᱥᱩᱨᱭᱟᱱᱚᱜᱽᱨᱤ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ), ᱢᱚᱨᱩᱫᱷᱟᱨ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱨᱚᱬᱟᱥᱤ), ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ ᱥᱩᱯᱟᱨᱯᱷᱟᱥᱴ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ) ᱮᱢᱟᱱ ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{Reflist}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{commons category|ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ}}
{{wikiquote}}
{{Wikivoyage}}
* [http://jodhpur.rajasthan.gov.in/ Official website]
* ''[http://tourism.rajasthan.gov.in/jodhpur Jodhpur]'' at Rajasthan Tourism Website
{{Subject bar|commons=yes |s=yes}}
<!--start of navigation boxes-->
{{ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ}}
{{ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱜᱮᱞᱢᱚᱲᱚᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ}}
{{ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ]]
bp9v66ajfoa5fg4bav0m5vuyj1gb7ex
101872
101871
2022-08-22T02:42:46Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ
| native_name = <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. -->
| settlement_type = ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱟᱨ
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = Jodhpur mehrangarh fort.jpg
| photo2a = ClockTower,jodhpur.jpg
| photo2b = City of Jodhpur 05.jpg
| photo3a = Umaid bhawan.jpg
| spacing = 2
| position = center
| mode = packed
| color_border = grey
| color = white
| size = 266
| foot_montage = Clockwise from top left: [[Mehrangarh Fort]], The Blue City, [[Umaid Bhawan Palace]], [[Ghanta Gharr (Jodhpur)|Clock Tower]]
}}
| image_alt =
| image_caption =
| nickname = ᱞᱤᱞ ᱥᱚᱦᱚᱨ, ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱥᱚᱦᱚᱨ<ref name=bluecity>{{Cite web|url=https://www.huffpost.com/entry/discover-the-blue-city-of-jodhpur-india_b_9780974|title=These Spectacular Shots Of India's 'Blue City' Will Ignite Your Wanderlust|date=27 April 2016|website=HuffPost}}</ref>
| image_map =
| map_alt =
| map_caption =
| pushpin_map = India
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption =
| coordinates = {{coord|26.28|N|73.02|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{IND}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type2 = ᱠᱷᱚᱸᱰ
| subdivision_type3 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]]
| subdivision_name2 = [[ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ]]
| subdivision_name3 = [[ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ]]<ref>{{cite web |url=http://jodhpur.nic.in/dp1.htm |title=Jodhpur.nic.in |access-date=25 January 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120219060828/http://jodhpur.nic.in/dp1.htm |archive-date=19 February 2012 |url-status=dead |df=dmy-all }}</ref>
| established_title = Settled
| established_date = ᱑᱔᱕᱙
| founder = Rao [[Jodha of Mandore]]
| named_for = ᱨᱟᱣ ᱡᱚᱫᱷᱟ
| government_type = ᱢᱟᱭᱚᱨ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ
| governing_body = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| leader_title1 = ᱢᱟᱭᱚᱨ, ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| leader_name1 = ᱜᱷᱟᱱᱥᱭᱟᱢ ᱚᱡᱷᱟ
| unit_pref = Metric
| area_footnotes = <ref name="Jodhpur-Census-2011">{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/0815_PART_B_DCHB_JODHPUR.pdf|format=PDF|title=Jodhpur District Census 2011 Handbook: VILLAGE AND TOWN WISE PRIMARY CENSUS ABSTRACT (PCA)|publisher=Censusofindia.gov.in|accessdate=19 April 2016|page=33}}</ref><ref name="Jodhpur Info">{{cite web|url=http://jodhpurmc.org/Presentation/TopMenu/Statistical_Information.aspx |title=Statical Information |publisher=Jodhpur Municipal Corporation |access-date=2019-10-11}}</ref>
| area_total_km2 = 214.47
| area_metro_km2 = 233.5
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 231
| population_total = ᱑,᱐᱕᱖,᱑᱙᱑
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ
| population_footnotes = <ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/prov_data_products__rajasthan.html|title=Census of India : Provisional Population Totals Paper 1 of 2011 : Rajasthan|first=|last=ORGI|publisher=}}</ref>
| population_density_km2 = auto
| population_metro = ᱑,᱔᱘᱐,᱐᱐᱐
| population_metro_footnotes = <ref name="JP"/>
| population_rank = ᱔᱔ ᱟᱱᱟᱜ
| population_demonym = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨᱤ, ᱢᱟᱨᱣᱟᱲᱤ
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱓᱔᱒᱐᱐᱑
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱐᱒᱙᱑
| iso_code = [[ISO 3166-2:IN|RJ-IN]]
| registration_plate = RJ-19
| website = {{URL|jodhpur.rajasthan.gov.in}}
| footnotes =
| leader_title2 = ᱠᱚᱞᱮᱠᱴᱚᱨ ᱟᱨ DM
| leader_name2 = Sh. Prakash Rajpurohit, [[Indian Administrative Service|IAS]]
| leader_title3 = Divisional Commissioner
| leader_name3 =
| leader_title4 = Police Commissioner of Jodhpur
| leader_name4 = Prafulla Kumar, [[Indian Police Service|IPS]]<ref>{{cite book|url=https://www.bhaskar.com/rajasthan/jaipur/news/transfer-of-ias-ips-officers-5925190.html|title=ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱨᱡ ᱡᱚᱥᱮᱯᱷ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱱᱟᱣᱟ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱠᱚᱢᱤᱥᱱᱚᱨ, ᱨᱟᱜᱷᱣᱮᱸᱫᱽᱨᱚ ᱥᱩᱦᱟᱨᱟ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮᱸᱡᱽ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱱᱟᱣᱟ ᱰᱤᱟᱭᱤᱡᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ, ᱢᱟᱱᱟᱨᱟᱢ ᱯᱟᱴᱮᱞ ᱮᱰᱤᱥᱚᱱᱟᱞ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱᱟᱞ ᱠᱚᱢᱤᱥᱱᱚᱨ|publisher=Dainik Bhaskar |year=2018}}</ref>
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| demographics1_title2 = Native
| demographics1_info2 = [[ᱢᱟᱨᱣᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱨᱣᱟᱲᱤ]], [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱᱤ]], [[ᱥᱤᱸᱫᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱤᱱᱫᱷᱤ]]
| official_name =
}}
'''ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]] ᱨᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱤᱭᱟᱥᱟᱛ ᱢᱟᱹᱪᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱨᱣᱟᱲ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱧᱮᱞᱡᱚᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱚᱦᱚᱞ, ᱠᱤᱞᱟ ᱟᱨ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱛᱷᱟᱨ ᱡᱤᱛᱤᱞᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱧᱮᱞ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱟᱨ ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱞᱤᱞ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱯᱷᱮᱢᱚᱥ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=bluecity/>
ᱢᱟᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱢᱮᱦᱨᱟᱱᱜᱚᱲ ᱠᱤᱞᱟ ᱫᱚ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱵᱷᱤᱛ ᱛᱮ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=Madan>{{cite book|title=India through the ages|url=https://archive.org/details/indiathroughages00mada|last=Gopal|first=Madan|year= 1990| page= [https://archive.org/details/indiathroughages00mada/page/178 178]|editor=K.S. Gautam|publisher=Publication Division, Ministry of Information and Broadcasting, Government of India}}</ref> ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ, ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱵᱷᱤᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱧᱮᱞᱡᱚᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱷᱟᱹᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨᱟ ᱾ <ref name="bluecity" />
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ,<ref name="JP">{{cite web|url=http://www.census2011.co.in/census/city/80-jodhpur.html|title=Jodhpur City Population Census 2011 - Rajasthan|publisher=}}</ref> ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱑᱐,᱓᱓,᱙᱑᱘ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱕᱒.᱖᱒ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱔᱗.᱓᱘ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘᱐.᱕᱖ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ, ᱠᱚᱲᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱘᱘.᱔᱒ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱗᱓.᱙᱓ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱑᱒.᱒᱔ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱩᱢᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱢᱤᱫ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱥᱟᱥᱚᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱜᱩᱴ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱨᱤ/ ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ, ᱠᱩᱨᱤ ᱵᱷᱚᱜᱽᱛᱟᱥᱟᱱᱤ, ᱢᱟᱸᱰᱚᱨ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤᱭᱟᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ, ᱱᱚᱱᱫᱽᱨᱤ, ᱯᱟᱞ ᱟᱹᱛᱩ ᱟᱨ ᱥᱟᱝᱜᱟᱨᱤᱭᱟ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱥᱚᱦᱨᱤ/ ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑,᱑᱓᱗,᱘᱑᱕ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱕᱙᱙,᱓᱓᱒ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱕᱓᱘,᱔᱘᱓ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾Www.citypopulation.de ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑᱐/᱐᱒/᱒᱐᱒᱐ ᱨᱮ ᱑,᱔᱘᱐,᱐᱐᱐ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="censusjodhpur">{{Cite web|url=http://citypopulation.de/world/Agglomerations.html|title=Major Agglomerations of the World - Population Statistics and Maps|website=citypopulation.de}}</ref>
{{bar box
| title = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱦᱟᱴᱤᱧ<ref name="JP"/>
| titlebar = #DDD
| float = left
| bars =
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|76.98}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱞᱟᱢ]]|green|19.30}}
{{bar percent|[[ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱡᱳᱭᱱᱳ]]|red|2.70}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ♦|black|1.0}}
| caption =
♦{{small|Includes 0.42% [[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]] and 0.33% [[ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱤᱠᱷ]]}}
}}
{{IndiaCensusPop|state=
| title = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱜᱨᱚᱴ
| 1881 = 142600
| 1891 = 61800
| 1901 = 60400
| 1911 = 59300
| 1921 = 73500
| 1931 = 94700
| 1941 = 126900
| 1951 = 180700
| 1961 = 224800
| 1968 = 270400
| 1971 = 318900
| 1981 = 506345
| 1991 = 666279
| 2001 = 860818
| 2011 = 1138300
| footnote = source:<ref name="censusindia1">{{Cite web|url=http://www.populstat.info/Asia/indiat.htm|title=INDIA : urban population|website=www.populstat.info}}</ref>
}}
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱨᱮᱞ, ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱟᱨ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱢᱟᱱ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
=== ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ===
[[File:Jodhpur Railway Station.jpg|thumb|right|ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱾]]
ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚᱧᱮ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ (NWR) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱟᱞᱣᱟᱨ]], [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]], [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ]], [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]], [[ᱪᱮᱱᱱᱟᱭ]], [[ᱵᱮᱝᱜᱟᱞᱩᱨᱩ]], [[ᱛᱤᱨᱩᱣᱚᱱᱚᱱᱛᱯᱩᱨᱚᱢ]], [[ᱠᱚᱪᱤ]], [[ᱯᱩᱱᱮ]], [[ᱠᱚᱴᱟ]], [[ᱠᱟᱱᱯᱩᱨ]], [[ᱵᱟᱨᱮᱞᱤ]], [[ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱚᱦᱢᱚᱫᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱤᱱᱫᱚᱨ]], [[ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ]], [[ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]], [[ᱜᱩᱣᱟᱦᱟᱴᱤ]], [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ]] ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱢᱩᱬ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱞᱚᱠᱱᱚᱣ]], [[ᱜᱣᱟᱞᱤᱭᱚᱨ]], [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]], ᱮᱢᱟᱱ ᱢᱩᱬ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ (JU) ᱫᱚ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ, ᱨᱩᱯᱱᱚᱜᱚᱨᱤ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱵᱷᱚᱜᱚᱛ ᱟᱜ ᱠᱚᱴᱷᱤ (BGKT) ᱫᱚ ᱯᱟᱥᱮᱱᱡᱚᱨ ᱴᱨᱮᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱩᱬ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱴᱷᱱᱟᱹᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨᱟ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱑᱐᱖ ᱴᱨᱮᱱ ᱥᱮᱵᱟ ᱮᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱸᱰᱚᱠᱟᱜ ᱠᱮᱡ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱴᱨᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱼ ᱨᱟᱱᱛᱷᱵᱷᱚᱨ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱱᱫᱚᱨ), ᱢᱟᱸᱰᱚᱨ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱤᱞᱞᱤ), ᱥᱩᱨᱭᱟᱱᱚᱜᱽᱨᱤ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ), ᱢᱚᱨᱩᱫᱷᱟᱨ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱨᱚᱬᱟᱥᱤ), ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ ᱥᱩᱯᱟᱨᱯᱷᱟᱥᱴ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ) ᱮᱢᱟᱱ ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{Reflist}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{commons category|ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ}}
{{wikiquote}}
{{Wikivoyage}}
* [http://jodhpur.rajasthan.gov.in/ Official website]
* ''[http://tourism.rajasthan.gov.in/jodhpur Jodhpur]'' at Rajasthan Tourism Website
{{ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ}}
{{ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱜᱮᱞᱢᱚᱲᱚᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ}}
{{ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ]]
evo3n0vl6hex7bko2wr6kawxd6ylmbr
101874
101872
2022-08-22T02:44:32Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ
| native_name = <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. -->
| settlement_type = ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱟᱨ
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = Jodhpur mehrangarh fort.jpg
| photo2a = ClockTower,jodhpur.jpg
| photo2b = City of Jodhpur 05.jpg
| photo3a = Umaid bhawan.jpg
| spacing = 2
| position = center
| mode = packed
| color_border = grey
| color = white
| size = 266
| foot_montage = Clockwise from top left: [[Mehrangarh Fort]], The Blue City, [[Umaid Bhawan Palace]], [[Ghanta Gharr (Jodhpur)|Clock Tower]]
}}
| image_alt =
| image_caption =
| nickname = ᱞᱤᱞ ᱥᱚᱦᱚᱨ, ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱥᱚᱦᱚᱨ<ref name=bluecity>{{Cite web|url=https://www.huffpost.com/entry/discover-the-blue-city-of-jodhpur-india_b_9780974|title=These Spectacular Shots Of India's 'Blue City' Will Ignite Your Wanderlust|date=27 April 2016|website=HuffPost}}</ref>
| image_map =
| map_alt =
| map_caption =
| pushpin_map = India
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption =
| coordinates = {{coord|26.28|N|73.02|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{IND}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type2 = ᱠᱷᱚᱸᱰ
| subdivision_type3 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]]
| subdivision_name2 = [[ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ]]
| subdivision_name3 = [[ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ]]<ref>{{cite web |url=http://jodhpur.nic.in/dp1.htm |title=Jodhpur.nic.in |access-date=25 January 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120219060828/http://jodhpur.nic.in/dp1.htm |archive-date=19 February 2012 |url-status=dead |df=dmy-all }}</ref>
| established_title = Settled
| established_date = ᱑᱔᱕᱙
| founder = Rao [[Jodha of Mandore]]
| named_for = ᱨᱟᱣ ᱡᱚᱫᱷᱟ
| government_type = ᱢᱟᱭᱚᱨ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ
| governing_body = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| leader_title1 = ᱢᱟᱭᱚᱨ, ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| leader_name1 = ᱜᱷᱟᱱᱥᱭᱟᱢ ᱚᱡᱷᱟ
| unit_pref = Metric
| area_footnotes = <ref name="Jodhpur-Census-2011">{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/0815_PART_B_DCHB_JODHPUR.pdf|format=PDF|title=Jodhpur District Census 2011 Handbook: VILLAGE AND TOWN WISE PRIMARY CENSUS ABSTRACT (PCA)|publisher=Censusofindia.gov.in|accessdate=19 April 2016|page=33}}</ref><ref name="Jodhpur Info">{{cite web|url=http://jodhpurmc.org/Presentation/TopMenu/Statistical_Information.aspx |title=Statical Information |publisher=Jodhpur Municipal Corporation |access-date=2019-10-11}}</ref>
| area_total_km2 = 214.47
| area_metro_km2 = 233.5
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 231
| population_total = ᱑,᱐᱕᱖,᱑᱙᱑
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ
| population_footnotes = <ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/prov_data_products__rajasthan.html|title=Census of India : Provisional Population Totals Paper 1 of 2011 : Rajasthan|first=|last=ORGI|publisher=}}</ref>
| population_density_km2 = auto
| population_metro = ᱑,᱔᱘᱐,᱐᱐᱐
| population_metro_footnotes = <ref name="JP"/>
| population_rank = ᱔᱔ ᱟᱱᱟᱜ
| population_demonym = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨᱤ, ᱢᱟᱨᱣᱟᱲᱤ
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱓᱔᱒᱐᱐᱑
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱐᱒᱙᱑
| iso_code = [[ISO 3166-2:IN|RJ-IN]]
| registration_plate = RJ-19
| website = {{URL|jodhpur.rajasthan.gov.in}}
| footnotes =
| leader_title2 = ᱠᱚᱞᱮᱠᱴᱚᱨ ᱟᱨ DM
| leader_name2 = Sh. Prakash Rajpurohit, [[Indian Administrative Service|IAS]]
| leader_title3 = Divisional Commissioner
| leader_name3 =
| leader_title4 = Police Commissioner of Jodhpur
| leader_name4 = Prafulla Kumar, [[Indian Police Service|IPS]]<ref>{{cite book|url=https://www.bhaskar.com/rajasthan/jaipur/news/transfer-of-ias-ips-officers-5925190.html|title=ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱨᱡ ᱡᱚᱥᱮᱯᱷ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱱᱟᱣᱟ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱠᱚᱢᱤᱥᱱᱚᱨ, ᱨᱟᱜᱷᱣᱮᱸᱫᱽᱨᱚ ᱥᱩᱦᱟᱨᱟ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮᱸᱡᱽ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱱᱟᱣᱟ ᱰᱤᱟᱭᱤᱡᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ, ᱢᱟᱱᱟᱨᱟᱢ ᱯᱟᱴᱮᱞ ᱮᱰᱤᱥᱚᱱᱟᱞ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱᱟᱞ ᱠᱚᱢᱤᱥᱱᱚᱨ|publisher=Dainik Bhaskar |year=2018}}</ref>
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| demographics1_title2 = Native
| demographics1_info2 = [[ᱢᱟᱨᱣᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱨᱣᱟᱲᱤ]], [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱᱤ]], [[ᱥᱤᱸᱫᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱤᱱᱫᱷᱤ]]
| official_name =
}}
'''ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]] ᱨᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱤᱭᱟᱥᱟᱛ ᱢᱟᱹᱪᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱨᱣᱟᱲ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱧᱮᱞᱡᱚᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱚᱦᱚᱞ, ᱠᱤᱞᱟ ᱟᱨ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱛᱷᱟᱨ ᱡᱤᱛᱤᱞᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱧᱮᱞ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱟᱨ ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱞᱤᱞ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱯᱷᱮᱢᱚᱥ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=bluecity/>
ᱢᱟᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱢᱮᱦᱨᱟᱱᱜᱚᱲ ᱠᱤᱞᱟ ᱫᱚ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱵᱷᱤᱛ ᱛᱮ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=Madan>{{cite book|title=India through the ages|url=https://archive.org/details/indiathroughages00mada|last=Gopal|first=Madan|year= 1990| page= [https://archive.org/details/indiathroughages00mada/page/178 178]|editor=K.S. Gautam|publisher=Publication Division, Ministry of Information and Broadcasting, Government of India}}</ref> ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ, ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱵᱷᱤᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱧᱮᱞᱡᱚᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱷᱟᱹᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨᱟ ᱾ <ref name="bluecity" />
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ,<ref name="JP">{{cite web|url=http://www.census2011.co.in/census/city/80-jodhpur.html|title=Jodhpur City Population Census 2011 - Rajasthan|publisher=}}</ref> ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱑᱐,᱓᱓,᱙᱑᱘ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱕᱒.᱖᱒ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱔᱗.᱓᱘ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘᱐.᱕᱖ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ, ᱠᱚᱲᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱘᱘.᱔᱒ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱗᱓.᱙᱓ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱑᱒.᱒᱔ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱩᱢᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱢᱤᱫ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱥᱟᱥᱚᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱜᱩᱴ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱨᱤ/ ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ, ᱠᱩᱨᱤ ᱵᱷᱚᱜᱽᱛᱟᱥᱟᱱᱤ, ᱢᱟᱸᱰᱚᱨ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤᱭᱟᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ, ᱱᱚᱱᱫᱽᱨᱤ, ᱯᱟᱞ ᱟᱹᱛᱩ ᱟᱨ ᱥᱟᱝᱜᱟᱨᱤᱭᱟ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱥᱚᱦᱨᱤ/ ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑,᱑᱓᱗,᱘᱑᱕ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱕᱙᱙,᱓᱓᱒ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱕᱓᱘,᱔᱘᱓ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾Www.citypopulation.de ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑᱐/᱐᱒/᱒᱐᱒᱐ ᱨᱮ ᱑,᱔᱘᱐,᱐᱐᱐ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="censusjodhpur">{{Cite web|url=http://citypopulation.de/world/Agglomerations.html|title=Major Agglomerations of the World - Population Statistics and Maps|website=citypopulation.de}}</ref>
{{bar box
| title = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱦᱟᱴᱤᱧ<ref name="JP"/>
| titlebar = #DDD
| float = left
| bars =
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|76.98}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱞᱟᱢ]]|green|19.30}}
{{bar percent|[[ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱡᱳᱭᱱᱳ]]|red|2.70}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ♦|black|1.0}}
| caption =
♦{{small|Includes 0.42% [[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]] and 0.33% [[ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱤᱠᱷ]]}}
}}
{{IndiaCensusPop|state=
| title = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱜᱨᱚᱴ
| 1881 = 142600
| 1891 = 61800
| 1901 = 60400
| 1911 = 59300
| 1921 = 73500
| 1931 = 94700
| 1941 = 126900
| 1951 = 180700
| 1961 = 224800
| 1968 = 270400
| 1971 = 318900
| 1981 = 506345
| 1991 = 666279
| 2001 = 860818
| 2011 = 1138300
| footnote = source:<ref name="censusindia1">{{Cite web|url=http://www.populstat.info/Asia/indiat.htm|title=INDIA : urban population|website=www.populstat.info}}</ref>
}}
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱨᱮᱞ, ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱟᱨ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱢᱟᱱ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
=== ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ===
[[File:Jodhpur Railway Station.jpg|thumb|right|ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱾]]
ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚᱧᱮ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ (NWR) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱟᱞᱣᱟᱨ]], [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]], [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ]], [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]], [[ᱪᱮᱱᱱᱟᱭ]], [[ᱵᱮᱝᱜᱟᱞᱩᱨᱩ]], [[ᱛᱤᱨᱩᱣᱚᱱᱚᱱᱛᱯᱩᱨᱚᱢ]], [[ᱠᱚᱪᱤ]], [[ᱯᱩᱱᱮ]], [[ᱠᱚᱴᱟ]], [[ᱠᱟᱱᱯᱩᱨ]], [[ᱵᱟᱨᱮᱞᱤ]], [[ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱚᱦᱢᱚᱫᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱤᱱᱫᱚᱨ]], [[ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ]], [[ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]], [[ᱜᱩᱣᱟᱦᱟᱴᱤ]], [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ]] ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱢᱩᱬ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱞᱚᱠᱱᱚᱣ]], [[ᱜᱣᱟᱞᱤᱭᱚᱨ]], [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]], ᱮᱢᱟᱱ ᱢᱩᱬ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ (JU) ᱫᱚ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ, ᱨᱩᱯᱱᱚᱜᱚᱨᱤ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱵᱷᱚᱜᱚᱛ ᱟᱜ ᱠᱚᱴᱷᱤ (BGKT) ᱫᱚ ᱯᱟᱥᱮᱱᱡᱚᱨ ᱴᱨᱮᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱩᱬ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱴᱷᱱᱟᱹᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨᱟ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱑᱐᱖ ᱴᱨᱮᱱ ᱥᱮᱵᱟ ᱮᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱸᱰᱚᱠᱟᱜ ᱠᱮᱡ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱴᱨᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱼ ᱨᱟᱱᱛᱷᱵᱷᱚᱨ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱱᱫᱚᱨ), ᱢᱟᱸᱰᱚᱨ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱤᱞᱞᱤ), ᱥᱩᱨᱭᱟᱱᱚᱜᱽᱨᱤ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ), ᱢᱚᱨᱩᱫᱷᱟᱨ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱨᱚᱬᱟᱥᱤ), ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ ᱥᱩᱯᱟᱨᱯᱷᱟᱥᱴ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ) ᱮᱢᱟᱱ ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{commons category|ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ}}
{{wikiquote}}
{{Wikivoyage}}
* [http://jodhpur.rajasthan.gov.in/ Official website]
* ''[http://tourism.rajasthan.gov.in/jodhpur Jodhpur]'' at Rajasthan Tourism Website
{{ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ}}
{{ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱜᱮᱞᱢᱚᱲᱚᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ}}
{{ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ]]
s5uskhoig26l2zs5gntztmd8jo3a7v0
101875
101874
2022-08-22T02:45:08Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ == {{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ
| native_name = <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. -->
| settlement_type = ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱟᱨ
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = Jodhpur mehrangarh fort.jpg
| photo2a = ClockTower,jodhpur.jpg
| photo2b = City of Jodhpur 05.jpg
| photo3a = Umaid bhawan.jpg
| spacing = 2
| position = center
| mode = packed
| color_border = grey
| color = white
| size = 266
| foot_montage = Clockwise from top left: [[Mehrangarh Fort]], The Blue City, [[Umaid Bhawan Palace]], [[Ghanta Gharr (Jodhpur)|Clock Tower]]
}}
| image_alt =
| image_caption =
| nickname = ᱞᱤᱞ ᱥᱚᱦᱚᱨ, ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱥᱚᱦᱚᱨ<ref name=bluecity>{{Cite web|url=https://www.huffpost.com/entry/discover-the-blue-city-of-jodhpur-india_b_9780974|title=These Spectacular Shots Of India's 'Blue City' Will Ignite Your Wanderlust|date=27 April 2016|website=HuffPost}}</ref>
| image_map =
| map_alt =
| map_caption =
| pushpin_map = India
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption =
| coordinates = {{coord|26.28|N|73.02|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{IND}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type2 = ᱠᱷᱚᱸᱰ
| subdivision_type3 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]]
| subdivision_name2 = [[ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ]]
| subdivision_name3 = [[ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ]]<ref>{{cite web |url=http://jodhpur.nic.in/dp1.htm |title=Jodhpur.nic.in |access-date=25 January 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120219060828/http://jodhpur.nic.in/dp1.htm |archive-date=19 February 2012|df=dmy-all }}</ref>
| established_title = Settled
| established_date = ᱑᱔᱕᱙
| founder = Rao [[Jodha of Mandore]]
| named_for = ᱨᱟᱣ ᱡᱚᱫᱷᱟ
| government_type = ᱢᱟᱭᱚᱨ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ
| governing_body = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| leader_title1 = ᱢᱟᱭᱚᱨ, ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| leader_name1 = ᱜᱷᱟᱱᱥᱭᱟᱢ ᱚᱡᱷᱟ
| unit_pref = Metric
| area_footnotes = <ref name="Jodhpur-Census-2011">{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/0815_PART_B_DCHB_JODHPUR.pdf|format=PDF|title=Jodhpur District Census 2011 Handbook: VILLAGE AND TOWN WISE PRIMARY CENSUS ABSTRACT (PCA)|publisher=Censusofindia.gov.in|accessdate=19 April 2016|page=33}}</ref><ref name="Jodhpur Info">{{cite web|url=http://jodhpurmc.org/Presentation/TopMenu/Statistical_Information.aspx |title=Statical Information |publisher=Jodhpur Municipal Corporation |access-date=2019-10-11}}</ref>
| area_total_km2 = 214.47
| area_metro_km2 = 233.5
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 231
| population_total = ᱑,᱐᱕᱖,᱑᱙᱑
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ
| population_footnotes = <ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/prov_data_products__rajasthan.html|title=Census of India : Provisional Population Totals Paper 1 of 2011 : Rajasthan|first=|last=ORGI|publisher=}}</ref>
| population_density_km2 = auto
| population_metro = ᱑,᱔᱘᱐,᱐᱐᱐
| population_metro_footnotes = <ref name="JP"/>
| population_rank = ᱔᱔ ᱟᱱᱟᱜ
| population_demonym = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨᱤ, ᱢᱟᱨᱣᱟᱲᱤ
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱓᱔᱒᱐᱐᱑
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱐᱒᱙᱑
| iso_code = [[ISO 3166-2:IN|RJ-IN]]
| registration_plate = RJ-19
| website = {{URL|jodhpur.rajasthan.gov.in}}
| footnotes =
| leader_title2 = ᱠᱚᱞᱮᱠᱴᱚᱨ ᱟᱨ DM
| leader_name2 = Sh. Prakash Rajpurohit, [[Indian Administrative Service|IAS]]
| leader_title3 = Divisional Commissioner
| leader_name3 =
| leader_title4 = Police Commissioner of Jodhpur
| leader_name4 = Prafulla Kumar, [[Indian Police Service|IPS]]<ref>{{cite book|url=https://www.bhaskar.com/rajasthan/jaipur/news/transfer-of-ias-ips-officers-5925190.html|title=ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱨᱡ ᱡᱚᱥᱮᱯᱷ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱱᱟᱣᱟ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱠᱚᱢᱤᱥᱱᱚᱨ, ᱨᱟᱜᱷᱣᱮᱸᱫᱽᱨᱚ ᱥᱩᱦᱟᱨᱟ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮᱸᱡᱽ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱱᱟᱣᱟ ᱰᱤᱟᱭᱤᱡᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ, ᱢᱟᱱᱟᱨᱟᱢ ᱯᱟᱴᱮᱞ ᱮᱰᱤᱥᱚᱱᱟᱞ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱᱟᱞ ᱠᱚᱢᱤᱥᱱᱚᱨ|publisher=Dainik Bhaskar |year=2018}}</ref>
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| demographics1_title2 = Native
| demographics1_info2 = [[ᱢᱟᱨᱣᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱨᱣᱟᱲᱤ]], [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱᱤ]], [[ᱥᱤᱸᱫᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱤᱱᱫᱷᱤ]]
| official_name =
}}
'''ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]] ᱨᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱤᱭᱟᱥᱟᱛ ᱢᱟᱹᱪᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱨᱣᱟᱲ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱧᱮᱞᱡᱚᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱚᱦᱚᱞ, ᱠᱤᱞᱟ ᱟᱨ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱛᱷᱟᱨ ᱡᱤᱛᱤᱞᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱧᱮᱞ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱟᱨ ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱞᱤᱞ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱯᱷᱮᱢᱚᱥ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=bluecity/>
ᱢᱟᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱢᱮᱦᱨᱟᱱᱜᱚᱲ ᱠᱤᱞᱟ ᱫᱚ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱵᱷᱤᱛ ᱛᱮ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=Madan>{{cite book|title=India through the ages|url=https://archive.org/details/indiathroughages00mada|last=Gopal|first=Madan|year= 1990| page= [https://archive.org/details/indiathroughages00mada/page/178 178]|editor=K.S. Gautam|publisher=Publication Division, Ministry of Information and Broadcasting, Government of India}}</ref> ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ, ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱵᱷᱤᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱧᱮᱞᱡᱚᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱷᱟᱹᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨᱟ ᱾ <ref name="bluecity" />
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ,<ref name="JP">{{cite web|url=http://www.census2011.co.in/census/city/80-jodhpur.html|title=Jodhpur City Population Census 2011 - Rajasthan|publisher=}}</ref> ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱑᱐,᱓᱓,᱙᱑᱘ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱕᱒.᱖᱒ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱔᱗.᱓᱘ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘᱐.᱕᱖ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ, ᱠᱚᱲᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱘᱘.᱔᱒ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱗᱓.᱙᱓ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱑᱒.᱒᱔ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱩᱢᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱢᱤᱫ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱥᱟᱥᱚᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱜᱩᱴ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱨᱤ/ ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ, ᱠᱩᱨᱤ ᱵᱷᱚᱜᱽᱛᱟᱥᱟᱱᱤ, ᱢᱟᱸᱰᱚᱨ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤᱭᱟᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ, ᱱᱚᱱᱫᱽᱨᱤ, ᱯᱟᱞ ᱟᱹᱛᱩ ᱟᱨ ᱥᱟᱝᱜᱟᱨᱤᱭᱟ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱥᱚᱦᱨᱤ/ ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑,᱑᱓᱗,᱘᱑᱕ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱕᱙᱙,᱓᱓᱒ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱕᱓᱘,᱔᱘᱓ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾Www.citypopulation.de ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑᱐/᱐᱒/᱒᱐᱒᱐ ᱨᱮ ᱑,᱔᱘᱐,᱐᱐᱐ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="censusjodhpur">{{Cite web|url=http://citypopulation.de/world/Agglomerations.html|title=Major Agglomerations of the World - Population Statistics and Maps|website=citypopulation.de}}</ref>
{{bar box
| title = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱦᱟᱴᱤᱧ<ref name="JP"/>
| titlebar = #DDD
| float = left
| bars =
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|76.98}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱞᱟᱢ]]|green|19.30}}
{{bar percent|[[ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱡᱳᱭᱱᱳ]]|red|2.70}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ♦|black|1.0}}
| caption =
♦{{small|Includes 0.42% [[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]] and 0.33% [[ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱤᱠᱷ]]}}
}}
{{IndiaCensusPop|state=
| title = ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱜᱨᱚᱴ
| 1881 = 142600
| 1891 = 61800
| 1901 = 60400
| 1911 = 59300
| 1921 = 73500
| 1931 = 94700
| 1941 = 126900
| 1951 = 180700
| 1961 = 224800
| 1968 = 270400
| 1971 = 318900
| 1981 = 506345
| 1991 = 666279
| 2001 = 860818
| 2011 = 1138300
| footnote = source:<ref name="censusindia1">{{Cite web|url=http://www.populstat.info/Asia/indiat.htm|title=INDIA : urban population|website=www.populstat.info}}</ref>
}}
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱨᱮᱞ, ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱟᱨ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱢᱟᱱ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
=== ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ===
[[File:Jodhpur Railway Station.jpg|thumb|right|ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱾]]
ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚᱧᱮ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ (NWR) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱟᱞᱣᱟᱨ]], [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]], [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ]], [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]], [[ᱪᱮᱱᱱᱟᱭ]], [[ᱵᱮᱝᱜᱟᱞᱩᱨᱩ]], [[ᱛᱤᱨᱩᱣᱚᱱᱚᱱᱛᱯᱩᱨᱚᱢ]], [[ᱠᱚᱪᱤ]], [[ᱯᱩᱱᱮ]], [[ᱠᱚᱴᱟ]], [[ᱠᱟᱱᱯᱩᱨ]], [[ᱵᱟᱨᱮᱞᱤ]], [[ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱚᱦᱢᱚᱫᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱤᱱᱫᱚᱨ]], [[ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ]], [[ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]], [[ᱜᱩᱣᱟᱦᱟᱴᱤ]], [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ]] ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱢᱩᱬ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱞᱚᱠᱱᱚᱣ]], [[ᱜᱣᱟᱞᱤᱭᱚᱨ]], [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]], ᱮᱢᱟᱱ ᱢᱩᱬ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ (JU) ᱫᱚ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ, ᱨᱩᱯᱱᱚᱜᱚᱨᱤ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱵᱷᱚᱜᱚᱛ ᱟᱜ ᱠᱚᱴᱷᱤ (BGKT) ᱫᱚ ᱯᱟᱥᱮᱱᱡᱚᱨ ᱴᱨᱮᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱩᱬ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱴᱷᱱᱟᱹᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨᱟ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱑᱐᱖ ᱴᱨᱮᱱ ᱥᱮᱵᱟ ᱮᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱸᱰᱚᱠᱟᱜ ᱠᱮᱡ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱴᱨᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱼ ᱨᱟᱱᱛᱷᱵᱷᱚᱨ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱱᱫᱚᱨ), ᱢᱟᱸᱰᱚᱨ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱤᱞᱞᱤ), ᱥᱩᱨᱭᱟᱱᱚᱜᱽᱨᱤ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ), ᱢᱚᱨᱩᱫᱷᱟᱨ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱨᱚᱬᱟᱥᱤ), ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ ᱥᱩᱯᱟᱨᱯᱷᱟᱥᱴ (ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ) ᱮᱢᱟᱱ ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{commons category|ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ}}
{{wikiquote}}
{{Wikivoyage}}
* [http://jodhpur.rajasthan.gov.in/ Official website]
* ''[http://tourism.rajasthan.gov.in/jodhpur Jodhpur]'' at Rajasthan Tourism Website
{{ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ}}
{{ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱜᱮᱞᱢᱚᱲᱚᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ}}
{{ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ]]
r4abbxlky489fqo7ltkhnczostnmfh5
ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱭᱮᱱ
0
11155
101992
57633
2022-08-22T07:57:54Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox currency
| currency_name_in_local = {{native name|ja|日本円|italics=off}}
| image_1 =
| image_title_1 = [[Banknotes of the Japanese yen|Banknotes]]
| image_2 = JPY coins 2.png
| image_title_2 = The 6 types of coins of the Japanese yen
| iso_code = JPY
| iso_number = 392
| iso_exponent = 0
| using_countries = {{flag|Japan}}
| unofficial_users = {{flag|Myanmar}}<ref>{{cite news|url=https://www.mmtimes.com/news/cbm-permits-border-trades-yen-and-yuan-denominations.html |title=CBM permits border trades in yen and yuan denominations |date=January 30, 2019 |first=Htin Lynn |last=Aung |work=[[The Myanmar Times]]}}</ref><br>{{flag|Vietnam}}
| inflation_rate = 0.5% 2019-CPI
| inflation_source_date = ''Statistics Bureau of Japan''<ref>{{cite web|url=http://www.stat.go.jp/english/data/cpi/index.htm |title=Statistics Bureau Home Page/Consumer Price Index |publisher=Stat.go.jp |date= |accessdate=2020-02-20}}</ref>
| superunit_ratio_1 = 100 (110 after tax)
| superunit_name_1 = $
| subunit_ratio_1 = {{frac|100}}
| subunit_name_1 = ''sen'' (錢 or 銭)
| subunit_ratio_2 = {{frac|1000}}
| subunit_name_2 = ''rin'' (厘)
| symbol = [[Yen sign|¥]] (international)<br>{{nihongo2|円}} (Japan—present day)<br>{{nihongo2|圓}} (Japan—traditional)
| no_plural = Y
| frequently_used_banknotes = [[1000 yen note|¥1,000]], [[5000 yen note|¥5,000]], [[10,000 yen note|¥10,000]]
| rarely_used_banknotes = [[2000 yen note|¥2,000]]<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=B2xaAAAAYAAJ&q=2,000-yen+note+is+rare+unless+you&dq=2,000-yen+note+is+rare+unless+you&hl=en&newbks=1&newbks_redir=0&sa=X&ved=2ahUKEwiMs7yu_N3nAhXTj3IEHUPFDeoQ6AEwAHoECAQQAg|title=Culture Shock!: Japan|author=P. Sean Bramble|publisher=Graphic Arts Center Publishing Company|year=2004|page=107}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.japantimes.co.jp/news/2006/09/06/business/unwanted-and-unloved-2000-yen-bills-find-few-fans/#.Xk1YFuRYa70|title=Unwanted and unloved, 2,000 yen bills find few fans|author=Akiko Kondo|publisher=[[The Japan Times]]|date=September 6, 2006|accessdate=February 19, 2020}}</ref>
| banknote_article = Banknotes of the Japanese yen
| frequently_used_coins = [[1 yen coin|¥1]], [[5 yen coin|¥5]], [[10 yen coin|¥10]], [[50 yen coin|¥50]], [[100 yen coin|¥100]], [[500 yen coin|¥500]]
| issuing_authority = [[Bank of Japan]]
| issuing_authority_website = {{URL|www.boj.or.jp}}
| printer = [[National Printing Bureau]]
| printer_website = {{URL|www.npb.go.jp}}
| mint = [[Japan Mint]]
| mint_website = {{URL|www.mint.go.jp}}
}}
''' ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱭᱮᱱ ''' ᱫᱚ [[ᱡᱟᱯᱟᱱ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ ᱠᱟ.ᱣᱰᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ [[ᱵᱤᱫᱮᱥᱤ ᱵᱚᱱᱚᱫᱚᱞ ᱦᱟᱴ]] ᱨᱮ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱠᱟ.ᱣᱰᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱮᱫᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱰᱳᱞᱟᱨ ᱟᱨ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱨᱮᱫᱚ [[ᱤᱣᱨᱳ]] ᱠᱟ.ᱣᱰᱤ ᱴᱷᱟᱶᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
eyimau0qmazzzu2b6qu8gkn6n8upqt8
ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ
0
11167
101744
57661
2022-08-21T17:04:32Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ
| native_name =
| native_name_lang = ᱦᱤᱱᱫᱤ
| other_name =
| nickname =
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline = Town hall kgn.JPG
| image_alt =
| image_caption = Nagar Palika Head Office <br>And <br>Town Hall
| pushpin_map = India
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|21.82|N|75.6187|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ]]
| subdivision_type3 = ᱴᱚᱴᱷᱟ
| subdivision_name3 = [[ᱱᱤᱢᱚᱨ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 258
| population_total = ᱑᱐᱖,᱔᱕᱔
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank = ᱒᱔᱓ ᱟᱱᱟᱜ (ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ)
᱒᱓ ᱟᱱᱟᱜ (ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ)
| population_density_km2 = auto
| population_metro = ᱑᱓᱓᱓᱖᱘
| population_metro_footnotes = <ref name="extended UA 2011">{{cite web|title=INDIA STATS : Million plus cities in India as per Census 2011|url=https://www.census2011.co.in/census/metropolitan/265-khargone.html}}</ref>
| population_urban = ᱒᱑᱕᱐᱐᱐
| population_urban_footnotes = <ref name=UA>{{cite web|url=http://www.indiaonlinepages.com/population/madhya-pradesh-population.html|}}</ref>
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱟᱨ [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| demographics1_title2 = ᱴᱚᱴᱷᱟᱹᱨᱤ
| demographics1_info2 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱟᱨ [[ᱱᱤᱢᱟᱰᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱱᱤᱢᱟᱰᱤ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱛᱮ ᱨᱚᱲ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱔᱕᱑᱐᱐᱑
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱤᱰ
| area_code = ᱐᱗᱒᱘᱒
| registration_plate = MP 10
| SS2018 Rank = ᱑᱕
| blank1_name_sec1 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| blank1_info_sec1 = ᱑᱐᱐᱐/᱙᱔᱕ [[ᱠᱚᱲᱟ|♂]]/[[ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ|♀]]
| footnotes =
| blank2_name_sec1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ
| blank2_info_sec1 = ᱘᱐.᱖᱓%<ref>{{cite web|title=literacy rate|url=https://www.census2011.co.in/census/city/300-khargone.html|}}</ref>
| blank_name_sec2 = [[Human Development Index|HDI]]
| blank_info_sec2 = High<ref>http://www.dif.mp.gov.in/mphdr%5CHDITable_E_1995.pdf{{dead link|date=April 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
| blank1_name_sec2 = [[Climate of India|Climate]]
| blank1_info_sec2 = [[Climatic regions of India|Cwa / Aw]] <small>([[Köppen climate classification|Köppen]])</small>
| website = {{URL|www.khargone.nic.in}}
| blank2_name_sec2 = [[Precipitation (meteorology)|Precipitation]]
| blank2_info_sec2 = {{cvt|914|mm|in}}
| blank3_name_sec2 = Avg. annual temperature
| blank3_info_sec2 = {{cvt|26.0|°C|°F}}
| blank4_name_sec2 = Avg. summer temperature
| blank4_info_sec2 = {{cvt|45|°C|°F}}
| blank5_name_sec2 = Avg. winter temperature
| blank5_info_sec2 = {{cvt|21|°C|°F}}
}}
'''ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ''' [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ (ᱢᱟᱽᱟᱝ ᱯᱟᱪᱮ ᱱᱤᱢᱚᱲ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ) ᱾ ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱩᱬ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ, ᱚᱠᱟᱨᱮ ᱠᱟᱞᱮᱠᱴᱨᱮᱴ, ᱯᱩᱞᱤᱥ, ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱮᱢᱟᱱ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱩᱸᱰᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱛᱩᱞᱟᱹᱢ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱤᱪ (ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱟᱨᱤᱪ) ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ''ᱱᱚᱣ ᱜᱨᱟᱦ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ'' ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱱᱚᱣᱜᱨᱟᱦ ᱰᱮᱰᱩᱠᱮᱴᱤᱰ (Dedicated) ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱫᱚ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱨᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱴᱚᱯ ᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱨ ᱞᱟᱠᱷ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ 'ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱛᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ' ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾{{citation needed|date=May 2017}} ᱯᱷᱩᱨᱪᱟᱹ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱟᱨᱵᱷᱮ ᱒᱐᱑᱘ ᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱑᱕ ᱟᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱯᱷᱩᱨᱪᱟᱹ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ <ref>{{cite web|url=https://www.swachhsurvekshan2018.org/Rankings/Morethan1Lakh}}</ref> ᱟᱨ ᱯᱷᱩᱨᱪᱟᱹ ᱥᱟᱨᱵᱷᱮ ᱒᱐᱑᱗ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱑᱗ ᱟᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱯᱷᱩᱨᱪᱟᱹ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://indianexpress.com/article/india/swachh-bharat-rankings-2017-here-are-the-top-100-cities-ranked-on-cleanliness-4640216/|title=Swachh Bharat rankings 2017: Here are the top 100 cities ranked on cleanliness|work=The Indian Express|date=4 May 2017}}</ref>
ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱓ ᱟᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱫᱚᱨᱤᱭᱟ ᱟᱴᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱕᱘ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱘᱔᱖ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱘,᱐᱓᱐ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱓,᱑᱐᱐ ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱤᱞ) ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱫᱷᱟᱨ]], [[ᱤᱱᱫᱚᱨ]] ᱟᱨ [[ᱫᱮᱵᱟᱥ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟ ᱾ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱦᱮᱫ, ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ, ᱠᱷᱚᱸᱰᱣᱟ ᱟᱨ ᱢᱩᱸᱰᱤ ᱟᱨ ᱵᱩᱨᱦᱟᱱᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ ᱵᱚᱲᱣᱟᱱᱤ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱸᱫᱷᱭᱟᱪᱚᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱪᱚᱛ ᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ ᱥᱟᱛᱯᱩᱲᱟ ᱥᱟᱶ ᱱᱟᱨᱢᱟᱫᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱟᱨᱢᱟᱫᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱕᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱓᱑ ᱢᱤᱞ) ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱤᱸᱡᱤᱱᱟ ᱾ ᱵᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱠᱩᱸᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱢᱟᱱ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱢᱩᱬ ᱜᱟᱰᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
[[File:Through villages.jpg|thumb|ᱟᱹᱛᱩ ᱛᱟᱞᱟ ᱠᱷᱚᱱ]]
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱵᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱚᱱᱰᱮ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱟᱹᱛᱩ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱡᱮᱛᱟᱯᱩᱨ ᱾ ᱒᱐᱑᱒ ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, <ref>{{cite web|url=https://www.censusindia.co.in/towns/khargone-population-khargone-madhya-pradesh-802284 (Provisional)|accessdate=2008-11-01|publisher= Census Commission of India}}</ref> ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑,᱑᱖,᱑᱕᱐ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱕᱑.᱔᱔% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱔᱙.᱔᱖% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘᱐.᱙% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱗᱔.᱐᱔% ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱜᱮᱭᱟ: ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘᱗.᱘᱔% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱗᱕.᱗᱓% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱑᱓% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱖ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱩᱢᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
{{bar box
|title=ᱠᱷᱟᱨᱜᱚᱱ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|61.50}}
{{bar percent|[[ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ]]|green|37.23}}
{{bar percent|[[ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱡᱳᱭᱱᱳ]]|pink|0.56}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ†|black|0.8}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]]|blue|0.18}}
|caption=Distribution of religions<br />
†<small>Includes [[ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱤᱠᱷ]] (0.38%), [[ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ]] (0.5%).</small>
}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Commons category|Khargone}}
* [http://khargone.nic.in/About%20Khargone.htm Official Website of Khargone District]
* [http://www.navgrahmandir.com website for Navagraha mandir khargone]
* [https://web.archive.org/web/20110721163043/http://www.mponline.in/Profile/districts/Khargone.asp]
* [http://www.karmayog.org/nonprofits/npolocationdisplay.asp?r=218&loc=Khargone&stateloc=Madhya%20Pradesh Non profit organizations khargone]
{{Indore Division}}
[[Category:Khargone| ]]
[[Category:Cities and towns in Khargone district]]
[[Category:12th-century Jain temples]]
[[Category:Cities in Madhya Pradesh]]
nth72l1xq8v4lp7wv1uhj000u6w6pf5
ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ
0
11302
101674
58035
2022-08-21T15:28:03Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| official_name = ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ
| native_name = খোকসা
| settlement_type = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ|ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption = Skyline of Khoksa, Bangladesh
| pushpin_map = Bangladesh
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_caption = Location in Bangladesh
| coordinates = {{coord|23|{{#expr:.8000*60 round 1}}|N|89|{{#expr:.2833*60 round 1}}|E|type:adm3rd|display=inline,title}}
| subdivision_type = [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
| subdivision_name = {{flag|ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ}}
| subdivision_type1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ|ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type3 = <!-- Capital -->
| subdivision_name1 = [[ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name2 = [[ᱠᱩᱥᱴᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name3 =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| area_total_km2 = 99.17
| area_metro_km2 =
| elevation_m =
| elevation_ft =
| population_total = 129,551
| population_as_of = 2011
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| postal_code_type =[[List of postal codes in Bangladesh|Postal code]]
| postal_code =7020
| website =[http://www.bangladesh.gov.bd/maps/images/kushtia/Khoksa.gif Official Map of Khoksa]
| footnotes =
| timezone = [[Bangladesh Standard Time|BST]]
| utc_offset = +6
}}
'''ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ''' ᱫᱚ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱠᱩᱥᱴᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=Banglapedia>{{citation
|author=Kamruzzaman
|chapter=Khoksa Upazila
|chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Khoksa_Upazila
|title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh |editor=Sirajul Islam and Ahmed A. Jamal |publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]] |year=2012 |edition=Second}}</ref>
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱥᱳᱞᱠᱩᱯᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱯᱟᱝᱥᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱯᱟᱵᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱟᱨ ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱠᱩᱢᱟᱨᱠᱷᱟᱞᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
== ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱪᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ ᱱᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱟᱣᱨᱤ ᱜᱮ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱠᱷᱚᱠᱟ ᱥᱟᱦᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱫᱷᱚᱠ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱱᱤᱭᱟᱜ ᱚᱱᱟ ''ᱠᱷᱚᱠᱟ ᱥᱟᱦᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ '''ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ''' ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱱᱟ᱾ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱩᱯᱮᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱚᱫᱤ ᱦᱚᱸ ᱱᱤᱭᱟ ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱫᱟᱨᱮ ᱟᱨ ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱧᱮᱞ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱜᱚᱜᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ [[ᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮ ᱱᱤᱛ ᱦᱚᱸ ᱱᱤᱭᱟ ᱫᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ᱾
== ᱥᱤᱠᱱᱟᱸᱛ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱘᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱨᱟᱛᱷᱚᱢᱤᱠ ᱤᱥᱠᱩᱞ, ᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱡᱩᱱᱤᱭᱥᱨ ᱤᱥᱠᱩᱞ, ᱩᱪᱪᱚ ᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ ᱑᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱵᱟᱞᱤᱠᱟ ᱩᱪᱪᱚ ᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ ᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱢᱟᱫᱨᱟᱥᱟ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱯᱷᱟᱡᱤᱞ ᱢᱟᱫᱨᱟᱥᱟ ᱑ ᱴᱟᱝ, ᱟᱞᱤᱢ ᱢᱟᱫᱨᱟᱥᱟ ᱒ ᱴᱟᱝ, ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱳᱣᱟᱢ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱑ ᱴᱟᱝ, ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱕᱖.᱘᱗% ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱥᱤᱠᱱᱟᱸᱛ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱜᱮᱭᱟ᱾
== ᱱᱟᱸᱭ ᱱᱟᱞᱟᱠᱚ ==
ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱨ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱜᱟᱰᱟ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ
*[[ᱜᱚᱲᱟᱭ ᱜᱟᱰᱟ]]
*[[ᱥᱤᱨᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱦᱟᱣᱚᱲ ᱜᱟᱰᱟ]]
== ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ, ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ,
*ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱯᱳᱣᱨᱳᱥᱚᱵᱷᱟ
*ᱟᱢᱵᱟᱲᱤᱭᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱚᱥᱢᱟᱱᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱜᱚᱯᱜᱽᱨᱟᱢ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱡᱚᱭᱚᱱᱛᱤ ᱦᱟᱡᱟᱨᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱡᱟᱱᱤᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱵᱮᱛᱵᱟᱲᱤᱭᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱥᱤᱢᱩᱞᱤᱭᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱥᱚᱢᱥᱚᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
== ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ==
ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱑,᱓᱔,᱐᱑᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱖᱙,᱖᱘᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱨ ᱠᱩᱲᱤ ᱫᱚ ᱖᱔,᱓᱒᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ᱾
== ᱫᱩᱨᱤᱵᱽ ᱠᱚ ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲᱠᱚ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱜᱮ ᱠᱨᱤᱥᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱵᱟᱝ ᱜᱮᱠᱚ ᱟᱵᱟᱫᱟ᱾
== ᱧᱮᱞ ᱵᱤᱰᱟᱣ ᱡᱟᱜᱟᱠᱚ ==
*ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱠᱟᱞᱤ ᱯᱩᱡᱟᱹ ᱢᱩᱱᱫᱤᱨ, ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ
*ᱯᱷᱩᱞᱵᱟᱲᱤᱭᱟ ᱢᱟᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱢᱟᱴ
*ᱟᱞᱟᱣᱩᱫᱫᱤᱱ ᱥᱮᱜᱷ ᱟᱜ ᱵᱟᱸᱛ ᱵᱟᱜᱟᱱ, ᱡᱚᱭᱚᱱᱛᱤ ᱦᱟᱡᱟᱨᱤ
*ᱦᱮᱠᱤ ᱫᱮᱣᱟᱱ ᱟᱨ ᱵᱟᱜᱤ ᱫᱮᱣᱟᱱ ᱵᱟᱝ ᱢᱟᱡᱟᱨ ᱥᱚᱨᱤᱯᱷ, ᱩᱛᱷᱚᱞᱤ
*ᱵᱤ ᱢᱤᱨᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱟᱠᱩ ᱦᱟᱹᱴᱤ
*ᱦᱟᱣᱟ ᱵᱷᱚᱵᱚᱱ, ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ
*ᱤᱪᱪᱷᱟᱢᱚᱛᱤ ᱜᱟᱰᱟ
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ==
*[[ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
*[[ᱠᱩᱥᱴᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
*[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ]]
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ ==
{{Kushtia District}}
{{Upazilas of Khulna Division}}
[[Category:Upazilas of Kushtia District]]
[[Category:Kushtia District]]
[[Category:Khulna Division]]
{{Khulna-geo-stub}}
ka8pl5sp249tq2qge2b3zz7vnypusz7
101675
101674
2022-08-21T15:28:42Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| official_name = ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ
| native_name = খোকসা
| settlement_type = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ|ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption = Skyline of Khoksa, Bangladesh
| pushpin_map = Bangladesh
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_caption = Location in Bangladesh
| coordinates = {{coord|23|{{#expr:.8000*60 round 1}}|N|89|{{#expr:.2833*60 round 1}}|E|type:adm3rd|display=inline,title}}
| subdivision_type = [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
| subdivision_name = {{flag|ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ}}
| subdivision_type1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ|ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type3 = <!-- Capital -->
| subdivision_name1 = [[ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name2 = [[ᱠᱩᱥᱴᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name3 =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| area_total_km2 = 99.17
| area_metro_km2 =
| elevation_m =
| elevation_ft =
| population_total = 129,551
| population_as_of = 2011
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| postal_code_type =[[List of postal codes in Bangladesh|Postal code]]
| postal_code =7020
| website =[http://www.bangladesh.gov.bd/maps/images/kushtia/Khoksa.gif Official Map of Khoksa]
| footnotes =
| timezone = [[Bangladesh Standard Time|BST]]
| utc_offset = +6
}}
'''ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ''' ᱫᱚ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱠᱩᱥᱴᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=Banglapedia>{{citation
|author=Kamruzzaman
|chapter=Khoksa Upazila
|chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Khoksa_Upazila
|title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh |editor=Sirajul Islam and Ahmed A. Jamal |publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]] |year=2012 |edition=Second}}</ref>
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱥᱳᱞᱠᱩᱯᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱯᱟᱝᱥᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱯᱟᱵᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱟᱨ ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱠᱩᱢᱟᱨᱠᱷᱟᱞᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
== ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱪᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ ᱱᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱟᱣᱨᱤ ᱜᱮ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱠᱷᱚᱠᱟ ᱥᱟᱦᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱫᱷᱚᱠ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱱᱤᱭᱟᱜ ᱚᱱᱟ ''ᱠᱷᱚᱠᱟ ᱥᱟᱦᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ '''ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ''' ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱱᱟ᱾ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱩᱯᱮᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱚᱫᱤ ᱦᱚᱸ ᱱᱤᱭᱟ ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱫᱟᱨᱮ ᱟᱨ ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱧᱮᱞ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱜᱚᱜᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ [[ᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮ ᱱᱤᱛ ᱦᱚᱸ ᱱᱤᱭᱟ ᱫᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ᱾
== ᱥᱤᱠᱱᱟᱸᱛ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱘᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱨᱟᱛᱷᱚᱢᱤᱠ ᱤᱥᱠᱩᱞ, ᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱡᱩᱱᱤᱭᱥᱨ ᱤᱥᱠᱩᱞ, ᱩᱪᱪᱚ ᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ ᱑᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱵᱟᱞᱤᱠᱟ ᱩᱪᱪᱚ ᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ ᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱢᱟᱫᱨᱟᱥᱟ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱯᱷᱟᱡᱤᱞ ᱢᱟᱫᱨᱟᱥᱟ ᱑ ᱴᱟᱝ, ᱟᱞᱤᱢ ᱢᱟᱫᱨᱟᱥᱟ ᱒ ᱴᱟᱝ, ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱳᱣᱟᱢ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱑ ᱴᱟᱝ, ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱕᱖.᱘᱗% ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱥᱤᱠᱱᱟᱸᱛ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱜᱮᱭᱟ᱾
== ᱱᱟᱸᱭ ᱱᱟᱞᱟᱠᱚ ==
ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱨ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱜᱟᱰᱟ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ
*[[ᱜᱚᱲᱟᱭ ᱜᱟᱰᱟ]]
*[[ᱥᱤᱨᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱦᱟᱣᱚᱲ ᱜᱟᱰᱟ]]
== ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ, ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ,
*ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱯᱳᱣᱨᱳᱥᱚᱵᱷᱟ
*ᱟᱢᱵᱟᱲᱤᱭᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱚᱥᱢᱟᱱᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱜᱚᱯᱜᱽᱨᱟᱢ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱡᱚᱭᱚᱱᱛᱤ ᱦᱟᱡᱟᱨᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱡᱟᱱᱤᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱵᱮᱛᱵᱟᱲᱤᱭᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱥᱤᱢᱩᱞᱤᱭᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱥᱚᱢᱥᱚᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
== ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ==
ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱑,᱓᱔,᱐᱑᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱖᱙,᱖᱘᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱨ ᱠᱩᱲᱤ ᱫᱚ ᱖᱔,᱓᱒᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ᱾
== ᱫᱩᱨᱤᱵᱽ ᱠᱚ ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲᱠᱚ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱜᱮ ᱠᱨᱤᱥᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱵᱟᱝ ᱜᱮᱠᱚ ᱟᱵᱟᱫᱟ᱾
== ᱧᱮᱞ ᱵᱤᱰᱟᱣ ᱡᱟᱜᱟᱠᱚ ==
*ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱠᱟᱞᱤ ᱯᱩᱡᱟᱹ ᱢᱩᱱᱫᱤᱨ, ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ
*ᱯᱷᱩᱞᱵᱟᱲᱤᱭᱟ ᱢᱟᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱢᱟᱴ
*ᱟᱞᱟᱣᱩᱫᱫᱤᱱ ᱥᱮᱜᱷ ᱟᱜ ᱵᱟᱸᱛ ᱵᱟᱜᱟᱱ, ᱡᱚᱭᱚᱱᱛᱤ ᱦᱟᱡᱟᱨᱤ
*ᱦᱮᱠᱤ ᱫᱮᱣᱟᱱ ᱟᱨ ᱵᱟᱜᱤ ᱫᱮᱣᱟᱱ ᱵᱟᱝ ᱢᱟᱡᱟᱨ ᱥᱚᱨᱤᱯᱷ, ᱩᱛᱷᱚᱞᱤ
*ᱵᱤ ᱢᱤᱨᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱟᱠᱩ ᱦᱟᱹᱴᱤ
*ᱦᱟᱣᱟ ᱵᱷᱚᱵᱚᱱ, ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ
*ᱤᱪᱪᱷᱟᱢᱚᱛᱤ ᱜᱟᱰᱟ
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ==
*[[ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
*[[ᱠᱩᱥᱴᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
*[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ]]
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{Kushtia District}}
{{Upazilas of Khulna Division}}
[[Category:Upazilas of Kushtia District]]
[[Category:Kushtia District]]
[[Category:Khulna Division]]
{{Khulna-geo-stub}}
ou1y6w8xaw1grfzmxph6vqkej35b97d
101676
101675
2022-08-21T15:29:07Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| official_name = ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ
| native_name = খোকসা
| settlement_type = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ|ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption = Skyline of Khoksa, Bangladesh
| pushpin_map = Bangladesh
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_caption = Location in Bangladesh
| coordinates = {{coord|23|{{#expr:.8000*60 round 1}}|N|89|{{#expr:.2833*60 round 1}}|E|type:adm3rd|display=inline,title}}
| subdivision_type = [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
| subdivision_name = {{flag|ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ}}
| subdivision_type1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ|ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type3 = <!-- Capital -->
| subdivision_name1 = [[ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name2 = [[ᱠᱩᱥᱴᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name3 =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| area_total_km2 = 99.17
| area_metro_km2 =
| elevation_m =
| elevation_ft =
| population_total = 129,551
| population_as_of = 2011
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| postal_code_type =[[List of postal codes in Bangladesh|Postal code]]
| postal_code =7020
| website =[http://www.bangladesh.gov.bd/maps/images/kushtia/Khoksa.gif Official Map of Khoksa]
| footnotes =
| timezone = [[Bangladesh Standard Time|BST]]
| utc_offset = +6
}}
'''ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ''' ᱫᱚ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱠᱩᱥᱴᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=Banglapedia>{{citation
|author=Kamruzzaman
|chapter=Khoksa Upazila
|chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Khoksa_Upazila
|title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh |editor=Sirajul Islam and Ahmed A. Jamal |publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]] |year=2012 |edition=Second}}</ref>
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱥᱳᱞᱠᱩᱯᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱯᱟᱝᱥᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱯᱟᱵᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱟᱨ ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱠᱩᱢᱟᱨᱠᱷᱟᱞᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
== ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱪᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ ᱱᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱟᱣᱨᱤ ᱜᱮ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱠᱷᱚᱠᱟ ᱥᱟᱦᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱫᱷᱚᱠ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱱᱤᱭᱟᱜ ᱚᱱᱟ ''ᱠᱷᱚᱠᱟ ᱥᱟᱦᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ '''ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ''' ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱱᱟ᱾ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱩᱯᱮᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱚᱫᱤ ᱦᱚᱸ ᱱᱤᱭᱟ ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱫᱟᱨᱮ ᱟᱨ ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱧᱮᱞ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱜᱚᱜᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ [[ᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮ ᱱᱤᱛ ᱦᱚᱸ ᱱᱤᱭᱟ ᱫᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ᱾
== ᱥᱤᱠᱱᱟᱸᱛ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱘᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱨᱟᱛᱷᱚᱢᱤᱠ ᱤᱥᱠᱩᱞ, ᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱡᱩᱱᱤᱭᱥᱨ ᱤᱥᱠᱩᱞ, ᱩᱪᱪᱚ ᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ ᱑᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱵᱟᱞᱤᱠᱟ ᱩᱪᱪᱚ ᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ ᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱢᱟᱫᱨᱟᱥᱟ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱯᱷᱟᱡᱤᱞ ᱢᱟᱫᱨᱟᱥᱟ ᱑ ᱴᱟᱝ, ᱟᱞᱤᱢ ᱢᱟᱫᱨᱟᱥᱟ ᱒ ᱴᱟᱝ, ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ, ᱳᱣᱟᱢ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱑ ᱴᱟᱝ, ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱕᱖.᱘᱗% ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱥᱤᱠᱱᱟᱸᱛ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱜᱮᱭᱟ᱾
== ᱱᱟᱸᱭ ᱱᱟᱞᱟᱠᱚ ==
ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱨ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱜᱟᱰᱟ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ
*[[ᱜᱚᱲᱟᱭ ᱜᱟᱰᱟ]]
*[[ᱥᱤᱨᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱦᱟᱣᱚᱲ ᱜᱟᱰᱟ]]
== ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ, ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ,
*ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱯᱳᱣᱨᱳᱥᱚᱵᱷᱟ
*ᱟᱢᱵᱟᱲᱤᱭᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱚᱥᱢᱟᱱᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱜᱚᱯᱜᱽᱨᱟᱢ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱡᱚᱭᱚᱱᱛᱤ ᱦᱟᱡᱟᱨᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱡᱟᱱᱤᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱵᱮᱛᱵᱟᱲᱤᱭᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱥᱤᱢᱩᱞᱤᱭᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱥᱚᱢᱥᱚᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
== ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ==
ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱑,᱓᱔,᱐᱑᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱖᱙,᱖᱘᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱨ ᱠᱩᱲᱤ ᱫᱚ ᱖᱔,᱓᱒᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ᱾
== ᱫᱩᱨᱤᱵᱽ ᱠᱚ ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲᱠᱚ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱜᱮ ᱠᱨᱤᱥᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱵᱟᱝ ᱜᱮᱠᱚ ᱟᱵᱟᱫᱟ᱾
== ᱧᱮᱞ ᱵᱤᱰᱟᱣ ᱡᱟᱜᱟᱠᱚ ==
*ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ ᱠᱟᱞᱤ ᱯᱩᱡᱟᱹ ᱢᱩᱱᱫᱤᱨ, ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ
*ᱯᱷᱩᱞᱵᱟᱲᱤᱭᱟ ᱢᱟᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱢᱟᱴ
*ᱟᱞᱟᱣᱩᱫᱫᱤᱱ ᱥᱮᱜᱷ ᱟᱜ ᱵᱟᱸᱛ ᱵᱟᱜᱟᱱ, ᱡᱚᱭᱚᱱᱛᱤ ᱦᱟᱡᱟᱨᱤ
*ᱦᱮᱠᱤ ᱫᱮᱣᱟᱱ ᱟᱨ ᱵᱟᱜᱤ ᱫᱮᱣᱟᱱ ᱵᱟᱝ ᱢᱟᱡᱟᱨ ᱥᱚᱨᱤᱯᱷ, ᱩᱛᱷᱚᱞᱤ
*ᱵᱤ ᱢᱤᱨᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱟᱠᱩ ᱦᱟᱹᱴᱤ
*ᱦᱟᱣᱟ ᱵᱷᱚᱵᱚᱱ, ᱠᱷᱚᱠᱥᱟ
*ᱤᱪᱪᱷᱟᱢᱚᱛᱤ ᱜᱟᱰᱟ
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ==
*[[ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
*[[ᱠᱩᱥᱴᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
*[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ]]
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{Kushtia District}}
{{Upazilas of Khulna Division}}
[[Category:Upazilas of Kushtia District]]
[[Category:Kushtia District]]
[[Category:Khulna Division]]
{{Khulna-geo-stub}}
dck1zuzwrnt6cws9c9gy4opav4v34j6
ᱡᱚᱜᱽᱫᱤᱯ
0
11350
101810
60735
2022-08-22T00:50:55Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{pp-protected|reason=Persistent [[WP:Disruptive editing|disruptive editing]]|small=yes}}
{{short description|Indian actor}}
{{Use dmy dates|date=February 2016}}
{{Use Indian English|date=February 2016}}
{{Infobox person
| name = ᱡᱚᱜᱽᱫᱤᱯ
| image =
| imagesize =
| caption = ᱒᱐᱑᱐ ᱨᱮ ᱡᱚᱜᱽᱫᱤᱯ
| birthname = ᱥᱭᱮᱫᱽ ᱤᱥᱛᱤᱭᱟᱠ ᱚᱦᱢᱚᱫᱽ ᱡᱟᱯᱷᱮᱨᱤ
| birth_date = {{Birth date|1939|3|29}}
| birth_place = [[ᱫᱟᱴᱤᱭᱟ]], [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| death_date = {{death date and age|df=yes|2020|7|8|1939|3|29}}
| death_place = [[ᱢᱩᱢᱟᱭ]], ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ, ᱥᱤᱧᱚᱛ<ref>{{cite news|title=Legendary actor Jagdeep passes away at 81|url=https://www.mumbailive.com/en/bollywood/jaaved-jaaferi-father-bollywood-actor-jagdeep-passes-away-at-81-in-mumbai-52515|date= 8 July 2020|accessdate=8 July 2020|work=Mumbai Live}}</ref>
| occupation = {{hlist|ᱟᱠᱴᱚᱨ|ᱠᱚᱢᱮᱰᱤᱭᱟᱱ}}
| yearsactive = ᱑᱙᱕᱑–᱒᱐᱒᱐<ref>{{cite news|title=Veteran actor Jagdeep 'Soorma Bhopali' of 'Sholay' passes away|url=https://m.timesofindia.com/entertainment/hindi/bollywood/news/veteran-actor-jagdeep-soorma-bhopali-of-sholay-passes-away/articleshow/76860915.cms|date=8 July 2020|accessdate=8 July 2020|work=Times of India}}</ref>
| spouse = ᱱᱚᱥᱤᱢ ᱵᱮᱜᱚᱢ, ᱥᱩᱜᱷᱨᱚ ᱵᱮᱜᱚᱢ, ᱱᱚᱡᱤᱢᱟ
| partner =
| children = ᱖, [[ᱡᱚᱵᱷᱮᱫᱽ ᱡᱟᱯᱷᱨᱤ]]<ref name="Jagdeep's kids">https://www.mid-day.com/articles/jagdeeps-first-born-dies-a-lonely-death/61226</ref>
| residence =
}}
'''ᱥᱭᱮᱫᱽ ᱤᱥᱛᱤᱭᱟᱠ ᱚᱦᱢᱚᱫᱽ ᱡᱟᱯᱷᱮᱨᱤ''' (᱒᱙ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱓᱙ – ᱘ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱒᱐),<ref>{{cite news|title=Veteran actor Jagdeep, 81, dies in Mumbai|url=https://www.indiatvnews.com/entertainment/celebrities/breaking-veteran-actor-comedian-jagdeep-dies-81-mumbai-632767|date=8 July 2020|accessdate=9 July 2020|work=India Tv News}}</ref> ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱴᱮᱡᱽ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ '''ᱡᱚᱜᱽᱥᱤᱯ''' ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱟᱠᱴᱚᱨ ᱟᱨ ᱠᱚᱢᱮᱰᱤᱭᱟᱱ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱔᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟ.ᱥᱛᱤ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ [[ᱥᱳᱨᱢᱟ ᱵᱷᱳᱯᱟᱞᱤ]] ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱨᱮ ''[[ᱥᱳᱞᱮᱭ]]'' (᱑᱙᱗᱕) ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ ᱟᱠᱴᱤᱝ ᱞᱮᱫᱟᱭ, ''[[ᱯᱩᱨᱟᱱᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ]]'' (᱑᱙᱘᱓) ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ ᱢᱚᱪᱷᱚᱨ, ''[[ᱟᱱᱫᱟᱡᱽ ᱟᱯᱱᱟ ᱟᱯᱱᱟ]]'' (᱑᱙᱙᱔) ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ ᱥᱚᱞᱢᱟᱱ ᱠᱷᱟᱱ-ᱤᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱚᱠᱴᱤᱝ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ''[[ᱥᱳᱨᱢᱟ ᱵᱷᱳᱯᱟᱞᱤ]]'' ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾<ref>https://www.imdb.com/name/nm0415556/</ref>
ᱡᱚᱜᱽᱫᱤᱯ ᱫᱚ [[ᱵᱤ.ᱟᱨ. ᱪᱳᱯᱰᱟ]]-ᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ ''ᱚᱯᱷᱥᱚᱱᱟ'' ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱪᱟᱭᱤᱞᱰ ᱟᱨᱴᱤᱥᱴ ᱥᱮ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱟᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱠᱴᱤᱝ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱮ ᱮᱛᱚᱦᱟᱵ ᱞᱮᱜ-ᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ''ᱟᱵᱽ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱫᱩᱨ ᱱᱮᱦᱤᱸ'' ᱨᱮ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱟᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, [[ᱠᱮ.ᱮ.ᱟᱵᱟᱥ]]-ᱟᱜ ''[[ᱢᱩᱱᱱᱟ (᱑᱙᱕᱔ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱢᱩᱱᱱᱟ]]'', ᱜᱩᱨᱩ ᱫᱚᱛᱛᱚ-ᱟᱜ ''[[ᱟᱨ ᱯᱟᱨ]]'', [[ᱵᱤᱢᱚᱞ ᱨᱚᱭ]]-ᱟᱭ ''[[ᱫᱳ ᱵᱤᱜᱷᱟ ᱡᱚᱢᱤᱱ]]'' ᱟᱨ [[ᱮ.ᱵᱷᱤ.ᱮᱢ. ᱯᱨᱚᱰᱚᱠᱥᱚᱱ|ᱮ.ᱵᱷᱤ.ᱮᱢ.]]-ᱟᱜ ''ᱦᱚᱢ ᱯᱚᱱᱪᱤ ᱮᱠ ᱫᱤᱞ ᱠᱮ'' ᱮᱢᱟᱱ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ''ᱦᱚᱢ ᱯᱚᱱᱪᱤ ᱮᱠ ᱫᱤᱞ ᱠᱮ'' ᱨᱮ ᱟᱠᱴᱤᱝ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱩᱭ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱧᱩᱢ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱠᱚᱭ ᱯᱟᱲᱟᱣ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾ ''ᱦᱚᱢ ᱯᱚᱱᱪᱤ ᱮᱠ ᱫᱤᱞ ᱠᱮ'' ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱠᱴᱤᱝ ᱧᱮᱞ ᱛᱮ ᱯᱚᱱᱰᱮᱛ ᱡᱚᱣᱟᱦᱚᱨᱞᱟᱞ ᱱᱮᱦᱨᱩ ᱫᱚ ᱟᱡᱨᱤᱱ ᱮᱠᱞᱟ ᱥᱴᱟᱯᱷ ᱠᱚ ᱡᱚᱜᱽᱫᱤᱯ ᱴᱷᱮᱱ ᱪᱟᱞ ᱞᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
[[ᱮ.ᱵᱷᱤ.ᱮᱢ ᱯᱨᱚᱰᱚᱠᱥᱚᱱ|ᱮ.ᱵᱷᱤ.ᱮᱢ.]] ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ''[[ᱵᱷᱟᱵᱷᱤ (᱑᱙᱕᱗ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱵᱷᱟᱵᱷᱤ]]'', ''[[ᱵᱚᱨᱠᱷᱟ (᱑᱙᱖᱐ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱵᱚᱨᱠᱷᱟ]]'' ᱟᱨ ''ᱵᱤᱱᱫᱚᱭᱟ'' ᱮᱢᱟᱱ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱠᱚᱨᱮ ᱱᱩᱭ ᱞᱤᱰᱤᱝ ᱨᱳᱞ ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ ᱞᱤᱰᱤᱝ ᱨᱳᱞ ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾ ''[[ᱵᱽᱨᱚᱢᱦᱚᱪᱟᱨᱤ (᱑᱙᱖᱘ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ)|ᱵᱽᱨᱚᱢᱦᱚᱪᱟᱨᱤ]]'' ᱨᱮ ᱠᱚᱢᱮᱰᱤᱭᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱠᱚᱢᱮᱰᱤᱭᱟᱱ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱲᱠᱚ ᱴᱷᱮᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱦᱚᱪᱚ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ "ᱯᱟᱥ ᱵᱮᱭᱴᱷᱳ ᱛᱚᱵᱤᱭᱚᱛ ᱵᱚᱦᱚᱞ ᱡᱟᱭᱮᱜᱤ" ᱥᱮᱨᱮᱧ ''ᱯᱩᱨᱱᱚᱢᱤᱞᱚᱱ'' ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱠᱷᱚᱱ, "ᱤᱱ ᱯᱭᱟᱨ ᱠᱤ ᱨᱟᱦᱳᱸ ᱢᱮᱸ" ᱥᱤᱨᱤᱧ "ᱪᱟᱞ ᱩᱪ ᱡᱟ ᱨᱮ ᱯᱚᱱᱪᱤ" ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱨ "ᱪᱚᱞᱤ ᱪᱚᱞᱤ ᱨᱮ ᱯᱚᱛᱚᱝ" ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱫᱚ ᱥᱩᱯᱚᱨ ᱦᱤᱴ ''ᱵᱷᱟᱵᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱠᱷᱚᱱ'' ᱟᱨ "ᱟ ᱜᱮᱭᱟ ᱭᱟᱨᱳ ᱡᱤᱱᱮ ᱠᱮ ᱫᱤᱱ" ᱥᱮᱨᱮᱧ ''ᱯᱷᱤᱨ ᱣᱩᱦᱤ ᱵᱟᱛ'' ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱠᱚᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱠᱴᱤᱝ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱧᱩᱢ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱦᱚᱸ ᱟᱭᱢᱟ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱫᱚᱢᱮ ᱦᱤᱴ ᱥᱤᱨᱤᱧ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱯᱟ.ᱛᱭᱟ.ᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{IMDb name|0415556}}
* [http://www.rediff.com/entertai/1998/jul/14jag.htm News] on [[Rediff.com]]
{{authority control}}
{{India-actor-stub}}
[[Category:Indian male comedians]]
[[Category:Male actors in Hindi cinema]]
[[Category:1939 births]]
[[Category:2020 deaths]]
[[Category:Muslim male comedians]]
[[Category:Indian Shia Muslims]]
[[Category:Indian male film actors]]
[[Category:20th-century Indian male actors]]
[[Category:Indian male child actors]]
dfddz5zsdd3cb7gwufob4fdz09p0exd
ᱡᱚᱞᱚᱜᱚᱢ ᱵᱮᱝᱜᱟᱞᱟ ᱨᱟᱣ
0
11505
101816
59098
2022-08-22T01:03:09Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Indian politician
| name = ᱡᱚᱞᱚᱜᱚᱢ ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱨᱟᱣ
| native_name =
| image =
| order1 = ᱕ ᱟᱹᱱᱤᱡ
| office1 = ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ
| term_start1 = ᱑᱐ ᱰᱤᱥᱳᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱗᱓
| term_end1 = ᱖ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱗᱘
| predecessor1 = ''[[ᱯᱤ ᱵᱷᱤ ᱱᱚᱨᱥᱤᱢᱦᱟ ᱨᱟᱣ]]'' (ᱞᱟᱦᱟ [[ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱥᱟᱥᱚᱱ]])
| successor1 = [[ᱢᱟᱨᱨᱤ ᱪᱮᱱᱟ ᱨᱮᱰᱰᱤ]]
| birth_date = ᱢᱮ ᱑᱙᱒᱑
| birth_place =ᱵᱟᱭᱟᱱᱟᱜᱩᱫᱮᱢ, [[ᱠᱷᱟᱢᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽ]] (ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱫᱚ [[ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ]], ᱥᱤᱧᱚᱛ)
| death_date = ᱑᱒ ᱡᱩᱱ ᱑᱙᱙᱙ (᱗᱘ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ)
| children =[[ᱡᱚᱞᱚᱜᱚᱢ ᱯᱨᱚᱥᱟᱫᱽ ᱨᱟᱣ]],<br>[[ᱡᱚᱞᱚᱜᱚᱢ ᱵᱮᱸᱠᱚᱴ ᱨᱟᱣ]]
}}
'''ᱡᱚᱞᱚᱜᱚᱢ ᱵᱮᱸᱜᱚᱞ ᱨᱟᱣ''' ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱡᱚᱞᱟᱜᱚᱢ ᱵᱮᱸᱜᱚᱞ ᱨᱟᱣ (ᱢᱮ ᱑᱙᱒᱑ - ᱑᱒ ᱡᱩᱱ ᱑᱙᱙᱙) ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱚᱠᱛᱚ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱸᱜᱽᱨᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ [[ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱞᱮᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱵᱟᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ]] ᱟᱨ [[ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱾
== ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
ᱡᱚᱞᱚᱜᱚᱢ ᱵᱮᱸᱜᱚᱞ ᱨᱟᱣ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱢᱢᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱭᱭᱚᱱᱟᱜᱩᱰᱮᱢ <ref>{{cite news |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2002-09-07/hyderabad/27309414_1_irrigation-projects-drinking-water-roads |title=Sathupally to be model assembly constituency |publisher=The Times of India |date=7 September 2002 |first=B. V. S. |last=Bhaskar |accessdate=2012-03-27}}</ref> (ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱫᱚ ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ) ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
== ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ==
ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱫᱚ ᱫᱟᱣ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱩᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱮᱱᱟ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱵᱟᱜᱮ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱩᱢᱮᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱱᱤᱡᱟᱢ ᱵᱤᱨᱩᱫᱷ ᱨᱮ armed defiance ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱚᱥ ᱨᱮ ᱠᱚᱸᱜᱽᱨᱮᱥ ᱮ ᱜᱚᱲᱚ ᱟᱫ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱱᱚᱶᱟ ᱚᱵᱷᱤᱭᱟᱱ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱡᱤᱦᱚᱞ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱥᱟᱸᱵᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ , ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟᱨᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱵᱷᱟᱲᱟ ᱠᱟᱹᱱᱩᱱ ᱠᱚ ᱵᱤᱨᱩᱫᱷ ᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱚᱱᱠᱟ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱑᱙᱕᱒ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱡᱤᱜᱚᱸᱥᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱨᱤᱠᱟᱹ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱟᱨ ᱮ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱨᱟᱣ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱯᱩᱱ ᱫᱷᱟᱣ ᱨᱮᱭ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱢᱢᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱛᱷᱩᱯᱚᱞᱞᱤ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾
== ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ==
ᱟᱡ ᱨᱤᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱤᱱᱟ, ᱡᱚᱞᱟᱜᱚᱢ ᱯᱨᱚᱥᱟᱫᱽ ᱨᱟᱣ ᱟᱨ ᱡᱚᱞᱟᱜᱚᱢ ᱵᱮᱸᱠᱚᱴ ᱨᱟᱣ ᱾ ᱡᱚᱞᱟᱜᱚᱢ ᱯᱨᱚᱥᱟᱫᱽ ᱨᱟᱣ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱠᱟ.ᱢᱤᱱᱟᱝ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱚᱛᱛᱷᱩᱯᱚᱞᱞᱤ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱮᱱ. ᱡᱚᱱᱟᱨᱫᱚᱱ ᱨᱮᱰᱰᱤ ᱟᱜ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱢᱟᱰᱮᱨ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱤᱱᱰᱚᱥᱴᱨᱤ ᱟᱨ ᱯᱚᱧᱪᱟᱛ ᱨᱟᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱩᱫᱟᱹᱭ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾ <ref>{{cite news |publisher=The Hindu|title=Tummala Nageswara Rao in for a grim battle |date=9 April 2009|url=http://www.hindu.com/2004/04/09/stories/2004040904150400.htm|accessdate=2012-09-27}}</ref><ref>{{cite news|publisher=Times of India|title=Jalagam to join hands with Jagan |date=8 June 2011 |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-06-08/hyderabad/29633257_1_ysr-congress-y-s-jaganmohan-reddy-khammam-assembly-seat |accessdate=2012-09-27}}</ref> ᱡᱚᱞᱜᱚᱢ ᱵᱮᱢᱠᱚᱴ ᱨᱟᱣ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱨᱟᱡᱽᱱᱮᱛᱟ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱒᱐᱐᱙ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱦᱚᱸᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱵᱟᱪᱷᱣᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ, ᱥᱚᱛᱩᱯᱚᱞᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚᱸᱜᱽᱨᱮᱥ ᱠᱚᱭ ᱩᱫᱽᱜᱟᱹᱣ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ <ref>{{cite news |publisher=The Hindu |title=Jalagam Vengala Rao remembered |date=6 May 2009 |url=http://www.hindu.com/2009/05/06/stories/2009050652240300.htm |accessdate=2012-03-27}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.portal.ap.gov.in/Government/Lists/MLAs_1/DispForm.aspx?ID=277 |title=MLAs |publisher=Government of Andhra Pradesh |accessdate=2012-03-27 |archive-url=https://archive.today/20121218162237/http://www.portal.ap.gov.in/Government/Lists/MLAs_1/DispForm.aspx?ID=277 |archive-date=18 December 2012}}</ref>
==ᱜᱩᱨ==
ᱡᱚᱞᱚᱜᱚᱢ ᱵᱮᱸᱜᱚᱞ ᱨᱟᱣ ᱫᱚ ᱑᱒ ᱡᱩᱱ ᱑᱙᱙᱙ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱡᱟᱭᱡᱩᱜᱽ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱤᱣᱤᱵᱟᱹᱛᱤ ᱛᱟᱭ ᱤᱬᱤᱡ ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱮᱱᱟ ᱾<ref name=rediff19990612>{{cite news |url=http://www.rediff.com/news/1999/jun/12ap1.htm |title=Andhra ex-CM Vengala Rao dies at 78 |date=12 June 1999 |publisher=Rediff.com |agency=UNI |accessdate=2012-03-27}}</ref>
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
*{{cite book |title=Sri Jalagam Vengal Rao: a political study |first=G. |last=Ravichandrababu |publisher=Anna Centre for Public Affairs, University of Madras |year=1995}}
*{{cite book |title=Report: Vimadalal Commission of Inquiry |first=Jal Rustamji |last=Vimadalal |publisher=The Vimadalal Commission |year=1978 |url=https://books.google.com/books/about/Report.html?id=ILQeIgAACAAJ}}
6osrlmkmtsvxve7cagdjcna6qyeicdn
ᱠᱷᱩᱜ
0
11550
101766
59080
2022-08-21T17:31:46Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱠᱷᱩᱜ''' ([[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]ᱺ cough) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟᱠᱥᱤᱢᱤᱠ ᱯᱨᱚᱠᱨᱤᱭᱟ ᱵᱟᱧᱪᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱯᱨᱚᱠᱨᱤᱭᱟ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱠᱷᱚᱭᱟᱣ, ᱜᱩᱝᱨᱩᱫ ᱥᱮ ᱥᱟᱦᱮᱫ ᱠᱚᱥᱴᱚ ᱠᱷᱚᱱ-ᱮ ᱵᱟᱧᱪᱟᱣ ᱠᱟᱣᱟ᱾
=='''ᱦᱚᱯᱤᱝ ᱠᱷᱩᱜ'''(ᱜᱷᱲᱤᱝ ᱠᱟᱫᱤ)==
ᱦᱩᱯᱤᱝ ᱠᱷᱩᱜ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡᱽ ᱠᱷᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱜᱤᱫᱨᱟᱹ ᱠᱚᱜᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱨᱩᱣᱟᱹ ᱧᱟᱢᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱡᱟᱜᱟ ᱞᱟᱹᱱᱰᱨᱤ ᱨᱮᱭ ᱟᱠᱨᱚᱢᱚᱱ-ᱟ᱾
== '''ᱠᱟᱨᱚᱱᱠᱚ''' ==
*ᱵᱚᱨᱚᱰᱮᱴᱮᱞᱟ ᱯᱟᱨᱴᱩᱥᱤᱥ ᱵᱟᱝᱛᱮ ᱵᱚᱨᱚᱰᱮᱴᱮᱞᱟ ᱯᱟᱨᱴᱩᱥᱤᱥ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱛᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱨᱩᱣᱟᱹ ᱫᱚ ᱧᱟᱧᱟᱢᱟ᱾
*ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱨᱩᱣᱟᱹ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱤᱪᱟᱹᱲᱟ᱾ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ-ᱛᱮ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱜᱤᱫᱨᱟᱹ ᱠᱚᱜᱮ ᱧᱟᱢ ᱠᱚᱣᱟ᱾
*ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱥᱟᱹᱨᱟ ᱜᱮ ᱪᱟᱵᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱵᱤᱯᱤᱴᱤ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱮᱢᱟ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱨᱩᱣᱟᱹ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱜᱟᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸᱭᱟ᱾
== '''ᱪᱤᱱᱦᱟᱹᱣ''' ==
*ᱨᱥᱭᱟᱲ ᱥᱟᱵᱽ ᱞᱮᱱ-ᱞᱮᱠᱟ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱸ ᱨᱩᱣᱟᱹ, ᱢᱩᱸ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱱᱩᱡᱽ ᱡᱚᱨᱚ ᱥᱟᱶ ᱠᱷᱩᱜ ᱞᱮᱠᱟ-ᱛᱮ ᱥᱟᱹᱨᱫᱤᱜ-ᱟ᱾
*ᱵᱟᱨ ᱦᱟᱯᱛᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱚᱲᱟᱢ ᱫᱷᱩᱠᱻᱫᱷᱩᱠᱩᱜ-ᱟ᱾
*ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ-ᱮ ᱨᱩᱣᱟᱹᱜ ᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮᱜᱮ ᱜᱷᱚᱱᱚ ᱛᱮᱭ ᱠᱷᱩᱠᱜ-ᱟ᱾ ᱩᱱ ᱜᱜᱟᱹᱲᱤᱜ-ᱮ ᱠᱷᱩᱜ-ᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡᱽ ᱠᱷᱟᱨᱟᱜ ᱵᱟᱝ-ᱮ ᱛᱩᱛ ᱟᱠᱟᱜ᱾ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ ᱯᱷᱩᱥ ᱯᱷᱩᱥ-ᱮ ᱟᱠᱨᱚᱢᱚᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾
*ᱠᱷᱩᱜ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ ᱥᱟᱦᱮᱫ(ᱚᱠᱥᱤᱡᱮᱱ) ᱵᱮᱜᱚᱨᱟᱜ-ᱛᱮ ᱨᱩᱣᱟᱹᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱞᱩᱴᱤ ᱵᱟᱝᱛᱮ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵᱽ ᱵᱤᱞ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱜ ᱛᱟᱭᱟ᱾
*ᱜᱩᱝᱨᱩᱫ ᱠᱷᱩᱜ ᱠᱟᱨᱚᱱᱟᱜ ᱛᱮ ᱨᱩᱜᱤᱭᱟᱜ ᱠᱷᱩᱜ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ ᱵᱮᱜ ᱦᱚᱸ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱣᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ᱾
*ᱠᱷᱩᱜ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ ᱜᱤᱫᱨᱟᱹ ᱠᱚᱫᱚ ᱥᱩᱥᱛᱷᱚ ᱜᱮᱠᱚ ᱧᱮᱞᱚᱜ-ᱟ᱾
᱑ ᱥᱮᱨᱟ ᱠᱚᱢ ᱜᱤᱫᱨᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱚᱯᱤᱝ ᱨᱩᱣᱟᱹ ᱫᱚ ᱵᱩᱡᱦᱟᱹᱣ ᱛᱮ ᱛᱷᱚᱲᱟ ᱢᱩᱥᱠᱤᱞ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾ ᱟᱛᱚ ᱦᱟᱡᱟᱸ ᱢᱤᱫ ᱴᱟᱝᱜᱟᱱ ᱜᱤᱫᱨᱟᱹ ᱧᱟᱢᱮᱭᱟ, ᱮᱴᱟᱜ ᱜᱤᱫᱨᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱮᱫ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱯᱷᱩᱞᱟᱹᱣ ᱯᱷᱩᱞᱟᱹᱣ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱛᱟᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱜᱮ ᱰᱟᱠᱴᱚᱨ ᱠᱚᱴᱷᱮᱱ ᱥᱮᱱ ᱫᱚ ᱠᱟᱹᱲᱩᱲ ᱠᱟᱱᱟ᱾
== '''ᱨᱟᱱ ᱨᱮᱦᱮᱫᱽᱠᱚ''' ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱨᱩᱣᱟᱹ ᱧᱟᱢ ᱥᱮ ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱧᱮᱞ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱥᱟᱶᱻᱥᱟᱶ ᱰᱟᱠᱴᱚᱨ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱲᱩᱲ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱰᱟᱠᱴᱚᱨ-ᱨᱟᱜ ᱯᱚᱨᱟᱢᱚᱨᱥᱚ ᱞᱮᱠᱟ ᱨᱟᱱ ᱨᱮᱦᱮᱫᱽ ᱡᱚᱢ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱨᱩᱣᱟᱹ ᱧᱮᱞ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱵᱮᱵᱥᱛᱷᱟ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾ ᱟᱱᱟ ᱫᱚ,
*ᱥᱟᱦᱮᱫ ᱠᱚᱥᱴᱚ ᱵᱟᱝᱛᱮ ᱚᱠᱥᱤᱡᱮᱱ ᱠᱚᱢᱟᱣ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱚᱠᱥᱤᱡᱮᱱ ᱮᱢᱟ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱲᱩᱲ ᱠᱟᱱᱟ᱾
*ᱯᱩᱥᱴᱤ ᱡᱟᱹᱛᱤᱳ ᱡᱚᱢ᱾ (ᱯᱨᱚᱴᱤᱱ, ᱵᱷᱤᱴᱟᱢᱤᱱ ᱥᱟᱶ ᱢᱤᱱᱟᱨᱮᱞ ᱢᱮᱥᱟᱶ ᱡᱚᱢ᱾
*ᱰᱟᱠᱴᱚᱨ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱚᱨᱟᱢᱚᱨᱥᱚ ᱞᱮᱠᱟ ᱠᱷᱩᱜ ᱠᱚᱢᱟᱸᱣ ᱨᱟᱱ ᱡᱚᱢ ᱚᱪᱩ᱾
*ᱨᱩᱣᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱜᱤᱫᱨᱟᱹ ᱥᱟᱯᱷᱟ-ᱥᱟᱯᱷᱤ ᱫᱚᱦᱚ ᱥᱟᱶ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱥᱟᱯᱷᱟ-ᱥᱟᱷᱯᱤ ᱫᱚᱦᱚ᱾
== '''ᱱᱤᱣᱟᱹ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱦᱩᱭᱫᱟᱲᱮᱜ-ᱟ''' ==
*ᱢᱮᱛᱨᱮ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱜᱮ ᱧᱮᱞ ᱫᱟᱲᱮᱜ-ᱟ
*ᱯᱷᱤᱰ
*ᱦᱤᱣᱢᱤᱱᱤᱭᱟ
*ᱢᱮᱱᱤᱱᱡᱟᱭᱴᱤᱥ
ᱨᱟᱱ ᱡᱚᱢ ᱞᱟᱦᱟᱨᱮ ᱰᱟᱠᱴᱚᱨ ᱠᱚᱣᱟ ᱯᱚᱨᱟᱢᱚᱨᱥᱚ ᱠᱷᱟᱱᱜᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭᱚᱜ-ᱟ᱾
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
kdhdann5z0ovp7asutwf52fly1an2uq
ᱠᱳᱴᱞᱟ ᱵᱤᱡᱚᱭᱟ ᱵᱷᱟᱥᱠᱚᱨᱟ ᱨᱮᱰᱰᱤ
0
11819
101643
59852
2022-08-21T13:42:29Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder
|name = ᱠᱳᱴᱞᱟ ᱵᱤᱡᱚᱭᱟ ᱵᱷᱟᱥᱠᱚᱨᱟ ᱨᱮᱰᱰᱤ
|smallimage =
|birth_date ={{Birth date|1920|8|16|df=y}}<ref>{{cite web |url=http://parliamentofindia.nic.in/ls/lok12/biodata/12ap26.htm |title=Biographical Sketch of Member of XII Lok Sabha |publisher=Parliamentofindia.nic.in |accessdate=15 October 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110729080925/http://www.parliamentofindia.nic.in/ls/lok12/biodata/12AP26.htm |archive-date=᱒᱙ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱑ }}</ref>
|birth_place = ᱚᱢᱚᱠᱟᱛᱷᱟᱰᱩ, ᱞᱚᱫᱽᱫᱚᱜᱤᱨᱤ ᱟᱹᱛᱩ , [[ᱠᱩᱨᱱᱩᱞ]], [[ᱢᱟᱫᱽᱨᱟᱥ ᱯᱨᱮᱥᱤᱰᱮᱱᱥᱤ]], [[ᱵᱽᱨᱤᱴᱤᱥ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ]]
|death_date = {{death date and age|df=yes|2001|9|27|1920|8|16}}
|office = ᱙ ᱟᱹᱱᱤᱡ [[ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]]
|office3 = [[Member of Parliament|ᱮᱢᱯᱤ]] ([[ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ]])
|portfolio =[[Ministry of Shipping (India)|ᱥᱤᱯᱤᱝ]] ᱟᱨ [[Ministry of Road Transport and Highways|ᱥᱟᱜᱟᱲ]] ᱟᱨ [[Ministry of Heavy Industries and Public Enterprises|ᱠᱟᱹᱨᱜᱟᱲ]] ᱟᱨ Company Affairs (᱑᱙᱘᱓-᱑᱙᱘᱔), [[Ministry of Law and Justice (India)|Law, Justice]] and Company Affairs (1991–1992)
|term_start = ᱒᱐ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱘᱒
|term_end = ᱙ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱘᱓
|term_start2 = ᱙ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱒
|term_end2 = ᱑᱒ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱔
|term3 = ᱑᱙᱗᱗-᱑᱙᱗᱙, ᱑᱙᱘᱔-᱑᱙᱘᱙, ᱑᱙᱘᱙-᱑᱙᱙᱑, ᱑᱙᱙᱑-᱑᱙᱙᱒, ᱑᱙᱙᱖-᱑᱙᱙᱘,
|predecessor = [[Bhavanam Venkataram Reddy|ᱵᱤ. ᱵᱮᱸᱠᱚᱴᱚᱨᱟᱢ ᱨᱮᱰᱰᱤ]]
|successor = [[N. T. Rama Rao|ᱱᱚᱱᱫᱚᱢᱩᱨᱤ ᱛᱚᱨᱚᱠᱟ ᱨᱟᱢᱟ ᱨᱟᱣ]]
|predecessor2 = [[Nedurumalli Janardhana Reddy|ᱮᱱ. ᱡᱚᱱᱟᱨᱫᱷᱚᱱ ᱨᱮᱰᱰᱤ]]
|successor2 = [[ᱮᱱ. ᱴᱤ. ᱨᱟᱢᱟ ᱨᱟᱣ]]
|party = [[ᱥᱞᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱸᱜᱽᱨᱮᱥ]]
|profession = ᱪᱟᱹᱥᱤ, ᱩᱠᱤᱞ, ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰᱤᱭᱟᱹ, ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ, ᱟᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱥᱩᱥᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ
|cabinet = [[Union minister|ᱠᱮᱵᱤᱱᱮᱴ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]], [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ]] (᱑᱙᱘᱓-᱑᱙᱘᱔ ᱟᱨ ᱑᱙᱙᱑-᱑᱙᱙᱒)
|committees = Chairman, Public Accounts Committee (1961–1962), Member, Committee on Estimates (1977–1982), Member, Committee on Subordinate Legislation (1990–1991), Member, Consultative Committee, Ministry of Water Resources (1990–1991)
|alma_mater = [[Besant Theosophical College]], [[ᱢᱚᱫᱚᱱᱟᱯᱯᱟᱞᱤ]] ᱟᱨ [[ᱱᱟᱫᱽᱨᱟᱥ ᱠᱟᱱᱩᱱ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]], [[ᱢᱟᱫᱽᱨᱟᱥ]]([[ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ]])
|spouse = ᱠᱮ. ᱥᱭᱟᱢᱞᱟ ᱨᱮᱰᱰᱤ
|children = ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱟᱨ ᱯᱮᱭᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱮᱨᱟ
}}
'''ᱠᱳᱴᱞᱟ ᱵᱤᱡᱚᱭᱟ ᱵᱷᱟᱥᱠᱚᱨ ᱨᱮᱰᱰᱤ''' (᱑᱖ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱑᱙᱒᱐ - ᱒᱗ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱐᱑) ᱫᱚ ᱵᱟᱨ ᱫᱷᱟ, ᱑᱙᱘᱓ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱫᱚᱦᱲᱟ ᱑᱙᱙᱒ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱙᱔ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱨᱮᱰᱰᱤ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱸᱜᱽᱨᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱗, ᱑᱙᱘᱔, ᱑᱙᱘᱙, ᱑᱙᱙᱑, ᱑᱙᱙᱖ ᱟᱨ ᱑᱙᱙᱘ ᱨᱮ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱫᱷᱟᱣ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱮᱵᱤᱱᱮᱴ ᱢᱚᱱᱪᱨᱤ ᱟᱨ ᱥᱟᱶᱪᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱥᱚᱝᱥᱚᱫᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱢᱤᱛᱤ ᱠᱚ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱑᱙᱙᱙ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮᱫᱚ ᱞᱮᱛᱟᱲ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚᱭ ᱡᱤᱨᱟᱹᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://ibnlive.in.com/politics/keycandidate/1224.html |title=Vijaya Bhaskar Statistics: Indian Elections 2009 |publisher=Ibnlive.in.com |accessdate=15 October 2011}}</ref>
==ᱡᱤᱭᱚᱱᱤ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ==
ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱢᱤᱫᱟᱨ ᱟᱜ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ [[ᱠᱩᱨᱱᱩᱞ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱩᱨᱚᱥᱛᱷ ᱟᱹᱛᱩ ᱞᱚᱫᱽᱫᱟᱜᱤᱨᱤ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱚᱫᱽᱭᱟᱞ ᱜᱽᱨᱟᱢ ᱯᱚᱧᱪᱟᱛ ᱨᱮ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱫᱟᱣ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱞᱟᱦᱟ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱠᱟᱱᱩᱱ ᱨᱮ ᱥᱚᱱᱮᱨ ᱮ ᱥᱟᱹᱛ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱟᱡᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱠᱟᱱᱩᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱵᱟᱭ ᱫᱷᱮᱭᱟᱱ ᱫᱲᱮᱭᱟᱫ-ᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱟᱡᱟᱜ ᱛᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱩᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱡᱤᱞᱞᱟ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱸᱜᱽᱨᱮᱥ ᱯᱟᱴᱤ ᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱨᱮᱜᱮ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱛᱷᱟᱱᱚᱛ ᱮ ᱥᱟᱸᱵᱽᱲᱟᱣ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱫᱟᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣᱱᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱜᱩᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱚ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱩᱱᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱨᱮ "ᱠᱤᱥᱟᱱ ᱜᱷᱟᱴ" ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾<ref>Peddayana, an article in Eenadu daily on 28 September 2009</ref>
==ᱟᱯᱚᱱ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱩᱱᱤᱭᱤᱡ ᱦᱚᱯᱚᱱ, ᱠᱳᱴᱞᱟ ᱡᱚᱭᱥᱩᱨᱭᱟ ᱯᱨᱚᱠᱟᱥᱚᱱ ᱨᱮᱰᱰᱤ ᱥᱚᱝᱥᱚᱫᱽ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤᱠᱛᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ [[ᱠᱩᱨᱱᱩᱞ]] ᱥᱚᱝᱥᱚᱫᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟᱭ ᱧᱮᱞ ᱡᱚᱛᱚᱱ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾
==ᱛᱷᱟᱱᱚᱛ ᱥᱟᱸᱵᱽᱲᱟᱣ==
᱑᱙᱕᱕-᱖᱑ ᱨᱮ ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱾
ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱠᱚᱸᱜᱽᱨᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱭᱚᱠ ᱫᱚᱞ ᱾
᱑᱙᱕᱕-᱖᱑ ᱨᱮ ᱞᱳᱠ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱚᱢᱤᱛᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱾
᱑᱙᱕᱙-᱖᱗ ᱨᱮ ᱡᱤᱞᱞᱟ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ, ᱠᱩᱨᱱᱩᱞ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱾
᱑᱙᱖᱑-᱖᱒ ᱨᱮ ᱞᱳᱠ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱚᱢᱤᱛᱤ ᱨᱮᱱᱩᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱾
᱑᱙᱖᱒-᱖᱔ ᱨᱮ (ᱤᱱᱫᱤᱨᱟ) [P.C.C. (I)], ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ, ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱠᱚᱸᱜᱽᱨᱮᱥ ᱠᱚᱢᱤᱴᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱩᱛᱨᱮᱛ ᱾
᱑᱙᱖᱗-᱗᱒ ᱨᱮ ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱾
᱑᱙᱖᱗-᱗᱑ ᱨᱮ ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ, ᱥᱚᱦᱚᱫᱤᱭᱟᱹ, ᱢᱟᱡᱚᱨ ᱤᱨᱤᱜᱮᱥᱳᱱ ᱟᱨ ᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱱᱥ ᱾
᱑᱙᱗᱗ ᱨᱮ ᱖ ᱟᱹᱱᱤᱡ ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱮᱱᱟ ᱾
᱑᱙᱗᱗-᱘᱒ ᱨᱮ ᱠᱳᱢᱤᱴᱤ ᱳᱱ ᱮᱥᱴᱤᱢᱮᱴ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱾
᱑᱙᱘᱐-᱘᱑ ᱨᱮ ᱯᱤ.ᱥᱤ.ᱥᱤ (ᱟᱭᱤ), ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱾
᱑᱙᱘᱐ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱲᱟ ᱛᱮ ᱗ ᱟᱹᱱᱤᱡ ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱮᱱᱟᱭ (ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤᱱᱟᱝ)
᱑᱙᱘᱒-᱘᱓ ᱨᱮ ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱾
᱑᱙᱘᱙ ᱨᱮ ᱙ ᱟᱱᱟᱜ ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚᱦᱲᱟ ᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ (ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤᱱᱟᱝ) ᱾
᱑᱙᱙᱑ ᱨᱮ ᱑᱐ ᱟᱱᱟᱜ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚᱦᱲᱟ ᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ (᱔ ᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤᱱᱟᱝ) ᱾
᱑᱙᱙᱑-᱙᱒ ᱨᱮ ᱠᱟᱱᱩᱱ, ᱱᱮᱭᱟᱭ ᱟᱨ ᱠᱚᱢᱯᱟᱱᱤ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱮᱵᱤᱱᱮᱴ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱾
᱑᱙᱙᱒-᱙᱔ ᱨᱮ ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱾
᱑᱙᱙᱒-᱙᱔ ᱨᱮ ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ (ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤᱱᱟᱝ)
᱑᱙᱙᱖ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱲᱟ ᱛᱮ ᱑᱑ ᱟᱹᱱᱤᱡ ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱮᱱᱟᱭ (᱕ ᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤᱱᱟᱝ)
᱑᱙᱙᱖-᱙᱗ ᱨᱮ ᱥᱟᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱥᱟᱸᱜᱷᱟᱨ ᱠᱩᱢᱩᱴ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱾
᱑᱙᱙᱘ ᱨᱮ ᱑᱒ ᱟᱱᱟᱜ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱨ ᱦᱚᱸᱭ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱮᱱᱟ (᱖ ᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤᱱᱟᱝ)
᱑᱙᱙᱘-᱙᱙ ᱨᱮ ᱥᱟᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱥᱟᱸᱜᱷᱟᱨ ᱠᱩᱢᱩᱴ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱾
ᱨᱩᱞᱥ ᱠᱩᱢᱩᱴ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱾
ᱱᱟᱜᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱜᱟᱲ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱟᱨ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱩᱫᱩᱜᱤᱭᱟᱹ ᱾ <ref>http://164.100.47.194/loksabha/writereaddata/biodata_1_12/2550.htm
http://www.indiapress.org/election/archives/lok11/biodata/11ap18.php</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
6me510t0uhq1jqcjgb2b2hzawnp5oe2
ᱠᱮ. ᱨᱳᱥᱟᱭᱤᱭᱟᱦ
0
12044
101600
92950
2022-08-21T12:27:56Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder
| name = ᱠᱳᱱᱤᱡᱮᱴᱤ ᱨᱳᱥᱟᱭᱤᱟᱦ
| office = ᱑᱓ ᱟᱹᱱᱤᱡ [[List of governors of Tamil Nadu|ᱛᱟᱢᱤᱞ ᱱᱟᱰᱩ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱯᱟᱞ]]
| term_start = ᱓᱑ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱑᱑
| term_end = ᱓᱐ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱑᱖
| 1blankname = ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ
| 1namedata = [[ᱡᱮ. ᱡᱚᱭᱞᱚᱲᱤᱛᱷᱟ]]
| smallimage = Konijeti Rosaiah BNC.jpg
| predecessor = [[ᱥᱩᱨᱡᱤᱛ ᱥᱤᱝ ᱵᱟᱨᱱᱟᱞᱟ]]
| successor = [[ᱥᱤ ᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱨᱟᱣ]] {{small|(Additional charge)}}
| office1 = ᱑᱗ ᱟᱹᱱᱤᱡ [[List of governors of Karnataka|ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠᱚ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱯᱟᱞ]]
| term_start1 = ᱒᱘ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱔
| term_end1 = ᱓᱑ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱑᱔
| 1blankname1 = ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ
| 1namedata1 = [[ᱥᱤᱫᱽᱫᱚᱨᱟᱢᱟᱭᱤᱭᱟᱦ]]
| predecessor1 = [[ᱦᱮᱪ. ᱟᱨ. ᱵᱷᱚᱨᱫᱽᱣᱟᱡᱽ]]
| successor1 = [[ᱵᱟᱡᱩᱵᱷᱟᱭ ᱵᱟᱞᱟ]]
| office2 = ᱑᱕ ᱟᱹᱱᱤᱡ [[List of chief ministers of Andhra Pradesh|ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]]
| term_start2 = ᱓ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱐᱙
| term_end2 = ᱒᱔ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱐
| governor2 = [[ᱮᱱ. ᱰᱤ. ᱛᱤᱣᱟᱨᱤ]],<br />[[ᱤ. ᱮᱥ. ᱮᱞ. ᱱᱚᱨᱚᱥᱤᱢᱦᱟᱸ]]
| predecessor2 = [[ᱣᱟᱭ. ᱮᱥ. ᱨᱟᱡᱽᱥᱮᱠᱷᱚᱨᱚ ᱨᱮᱰᱰᱤ]]
| successor2 = [[ᱱᱟᱞᱞᱟᱨᱤ ᱠᱤᱨᱚᱱ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱨᱮᱰᱰᱤ]]
| office3 = [[ᱯᱟᱨᱞᱤᱭᱟᱢᱮᱴ ᱥᱚᱦᱮᱛ, ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ]]
| term_start3 = ᱑᱐ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱙᱘
| term_end3 = ᱒᱖ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱙᱙
| primeminister3 = [[ᱚᱴᱚᱞ ᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱵᱟᱡᱽᱯᱮᱭᱤ]]
| predecessor3 = ᱠᱳᱴᱟ ᱥᱟᱭᱰᱤᱭᱟᱦ
| successor3 = [[ᱱᱮᱫᱩᱨᱩᱢᱟᱞᱞᱤ ᱡᱚᱱᱟᱨᱫᱷᱚᱱ ᱨᱮᱰᱰᱤ]]
| constituency3 = [[Narasaraopet (Lok Sabha constituency)|ᱱᱟᱨᱟᱥᱟᱨᱟᱣᱯᱮᱴ]]
| birth_date = {{Birth date and age|1933|7|4|df=y}}
| birth_place = [[ᱵᱮᱢᱩᱨᱩ]], [[ᱢᱟᱫᱽᱨᱟᱥ ᱯᱨᱮᱥᱤᱰᱮᱱᱥᱤ]], [[British Raj|ᱵᱽᱨᱤᱴᱤᱥ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ]]<br />{{smaller|(ᱱᱤᱭᱟᱹ-ᱦᱟᱹᱞᱤ [[ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]])}}
| death_date =
| death_place =
| party = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱸᱜᱽᱨᱮᱥ]] {{small|(᱒᱐᱑᱑ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ)}}
| spouse = {{marriage|ᱠᱳᱱᱤᱡᱮᱛᱤ ᱥᱤᱵᱚᱞᱚᱠᱥᱢᱤ|1950}}
| children = ᱓ ᱦᱚᱯᱚᱱ, ᱑ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱮᱨᱟ
| residence = [[ᱟᱢᱤᱨᱯᱮᱴ]], [[Hyderabad (India)|ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
}}
'''ᱠᱳᱱᱤᱡᱮᱛᱤ ᱨᱳᱥᱟᱭᱭᱟᱦ''' (᱔ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱙᱓᱓-2021년 12월 4일) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱑ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱑᱐ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ [[ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref name="toi_3sep09">{{Cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/news/india/Rosaiah-takes-oath-as-caretaker-Andhra-CM/articleshow/4968351.cms |title=Rosaiah takes oath as caretaker Andhra CM |date=3 September 2009 |work=[[The Times of India]] |accessdate=3 September 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090905040631/http://timesofindia.indiatimes.com/news/india/Rosaiah-takes-oath-as-caretaker-Andhra-CM/articleshow/4968351.cms |archivedate=5 September 2009 }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.indiavision.com/news/article/national/222894/konijeti-rosaiah-appointed-the-new-tamil-nadu-governor/ | title=Konijeti Rosaiah appointed the new Tamil Nadu Governor |date=26 August 2011|publisher=Indiavision news}}</ref><ref name="about_rosaiah">{{Cite web|url = http://www.ptinews.com/news/263445_Rosaiah---A-low-profile--non-controversial-leader|title=Rosaiah - A low profile leader}}</ref> ᱟᱨ ᱒᱐᱑᱑ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱑᱖ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ [[ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱯᱟᱞ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱮᱢᱮᱞᱥᱤ ᱵᱤᱫᱷᱟᱭᱚᱠ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱸᱜᱽᱨᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱷᱟᱣ ᱥᱟᱝᱥᱚᱫᱽ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤᱛ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱷᱟᱣ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱛᱷᱟᱱᱚᱛ ᱦᱚᱸᱭ ᱥᱟᱸᱵᱽᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱟᱫᱷᱟ ᱥᱟᱭᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱚᱠᱛᱚ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱛᱚᱸᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱟᱹᱨᱩᱠᱷᱮᱛ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱱᱮᱛᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱨᱩᱢ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ ᱾ <ref>{{cite web|title=rosaiah : ap chief minister k rosaiah : Andhra Pradesh CM Rosaiah resigns : Rosaiah resigns as Andhra Pradesh Chief Minister|url=http://bindasland.com/2010/11/24/rosaiah-ap-chief-minister-k-rosaiah-andhra-pradesh-cm-rosaiah-resigns-rosaiah-resigns-as-andhra-pradesh-chief-minister.html|publisher=BindasLand|accessdate=25 November 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20101125125324/http://bindasland.com/2010/11/24/rosaiah-ap-chief-minister-k-rosaiah-andhra-pradesh-cm-rosaiah-resigns-rosaiah-resigns-as-andhra-pradesh-chief-minister.html|archive-date=25 November 2010}}</ref>
ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱯᱟᱞ ᱞᱮᱛᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱮᱫ ᱛᱩᱞᱩᱡ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱯᱟᱞ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱟᱺᱜᱤᱵᱷᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱪᱟᱞ ᱟᱫᱮᱭᱟ, ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱨᱟᱡᱽᱯᱟᱞ ᱦᱮᱪ. ᱟᱨ. ᱵᱷᱚᱨᱫᱽᱣᱟᱡᱽ ᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱚᱠᱛᱚ ᱒᱘ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱔ ᱨᱮ ᱛᱷᱩᱠᱟᱹᱢ ᱮᱱᱟ,<ref>{{cite news|title=Tamil Nadu Governor Rosaiah given additional charge of Karnataka|url=http://timesofindia.indiatimes.com/india/Tamil-Nadu-Governor-Rosaiah-given-additional-charge-of-Karnataka/articleshow/37311458.cms|first=Julie|last=Mariappan|date=27 June 2014}}</ref><ref>{{cite news|title=Rosaiah named new Tamil Nadu governor, Farook shifted to Kerala|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-08-26/india/29931443_1_jharkhand-governor-k-rosaiah-vakkom-purushothaman|accessdate=28 August 2011|newspaper=The Times of India|date=28 August 2011}}</ref> ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱛᱤᱱ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱵᱟᱡᱩᱵᱷᱟᱭᱤ ᱵᱟᱞᱟ ᱑ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱔ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱟᱺᱜᱤᱵᱷᱟᱨ ᱵᱟᱭ ᱥᱟᱸᱵᱽᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾
== ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱠᱳᱱᱤᱡᱮᱛᱤ ᱨᱳᱥᱮᱭᱭᱟᱦ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱢᱩᱨᱟ, ᱛᱮᱱᱟᱞᱤ ᱢᱟᱰᱮᱨ, ᱜᱩᱱᱴᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱛᱮᱞᱩᱜᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱪᱚᱲᱟᱣᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱜᱚᱵᱟᱨᱟ ᱠᱳᱢᱤᱛᱤ ᱵᱚᱭᱥᱭᱚ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱜᱩᱱᱴᱩᱨ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ, ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱱᱤᱡᱽ ᱨᱮ ᱥᱚᱱᱮᱨ ᱮ ᱥᱟᱹᱛ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱩᱱᱤ ᱜᱩᱱᱴᱩᱨ ᱨᱮᱭ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱩᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱟᱹᱴᱷᱩᱣᱟᱹ ᱱᱮᱛᱟ ᱞᱮᱛᱟᱛᱮᱭ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱛᱮ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱨᱚᱭ ᱵᱚᱞᱚ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱫᱤᱞᱞᱟ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ ᱩᱱᱩᱥᱩᱞ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱮᱦᱚᱸᱭ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
==ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱨᱳᱥᱮᱭᱭᱟ ᱫᱚ ᱥᱣᱚᱛᱚᱱᱨᱚ ᱯᱟᱴᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱱᱮᱛᱟ ᱟᱨ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞᱟᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ ᱮᱱ. ᱡᱤ. ᱨᱚᱝᱜᱟ ᱛᱤᱠᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤᱛ ᱟᱪᱮᱛᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱮᱛᱮᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫ ᱟᱭ ᱾ <ref name="beta.thehindu.com">{{cite news| url=http://www.thehindu.com/news/national/andhra-pradesh/article16615.ece | location=Chennai, India | work=The Hindu | first1=S. Nagesh | last1=Kumar | title=Focus shifts to governance, Rosaiah takes full charge | date=8 September 2009}}</ref> ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱑᱙᱖᱘, ᱑᱙᱗᱔, ᱑᱙᱘᱐ ᱟᱨ ᱒᱐᱐᱙ ᱨᱮ ᱮᱢᱮᱞᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱑᱙᱘᱙ ᱟᱨ ᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ ᱪᱤᱨᱞᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱤᱫᱷᱟᱭᱚᱠ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱙᱘ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱚᱨᱥᱚᱨᱟᱣᱯᱮᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱝᱥᱚᱫᱽ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤᱛ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ [[ᱡᱚᱵᱟᱦᱚᱨᱞᱟᱞ ᱱᱮᱦᱨᱩ]] ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱵᱟᱲᱛᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱟᱨ ᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
lavluazf0c4sfhn77y9p3drrjue8hr1
ᱡᱟᱞᱳᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
12046
101946
83431
2022-08-22T04:58:31Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱟᱞᱳᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = [[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| total_type = ᱜᱩᱴ
| native_name =
| image_map = India Uttar Pradesh districts 2012 Jalaun.svg
| map_caption = ᱡᱟᱞᱳᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ
| coordinates =
| coor_pinpoint = ᱳᱨᱟᱭ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| subdivision_type2 = ᱠᱷᱚᱸᱰ
| subdivision_name2 = [[ᱡᱷᱟᱸᱥᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱡᱷᱟᱸᱥᱤ]]
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱳᱨᱟᱭ]]
| parts_type = ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ
| parts_style = para
| p1 = ᱕
| area_total_km2 = ᱔᱕᱖᱕
| area_footnotes =
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_total = ᱑,᱖᱘᱙,᱙᱗᱔
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 =
| demographics1_title1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| demographics1_info1 =
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| demographics1_info2 =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 = [[ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ|ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]
| leader_name1 = [[ᱡᱟᱞᱳᱱ (ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ)]]
| leader_title2 = [[ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ|ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]
| leader_name2 = ᱔
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| registration_plate =
| blank_name_sec1 = ᱢᱩᱬ ᱰᱟᱦᱟᱨ
| blank_info_sec1 = ᱑
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
| website = http://jalaun.nic.in/
}}
[[File:Map of Jalaun.png|thumb|right|ᱡᱟᱞᱳᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱠᱥᱟ]]
'''ᱡᱟᱞᱳᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱡᱟᱞᱳᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱠᱢᱮ (ᱨᱟᱡᱭᱚᱯᱟᱞ) ᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱳᱨᱟᱭ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱢᱟᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚᱸᱪ, ᱠᱟᱞᱯᱤ ᱟᱨ ᱢᱟᱫᱷᱚᱜᱟᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱡᱟᱞᱳᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱡᱷᱟᱸᱥᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱥᱟᱨ ᱵᱤᱥᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱔,᱕᱖᱕ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱑,᱖᱘᱙,᱙᱗᱔ (᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ) ᱦᱚᱲ ᱮᱞ, ᱚᱠᱟᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱓᱗᱐ ᱦᱚᱲ ᱜᱚᱴᱟ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱴᱟ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱩᱨᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ ᱵᱩᱸᱫᱮᱞᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱴᱟᱺᱰᱤ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱛᱮᱭᱟᱨᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱚᱲᱚ ᱜᱟᱰᱟ [[ᱵᱮᱛᱣᱟ ᱜᱟᱰᱟ|ᱵᱮᱛᱣᱟ]], ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱛᱮᱭᱟᱨᱟ, ᱟᱨ [[ᱯᱟᱦᱩᱡᱽ ᱜᱟᱰᱟ|ᱯᱟᱦᱩᱡᱽ]], ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱛᱮᱭᱟᱨᱟ ᱾<ref name="EB1911">{{EB1911|inline=1 |wstitle=Jalaun |display=Jalaun s.v. District of Jalaun |volume=15 |page=131}}</ref>
ᱤᱴᱟᱣᱟ ᱟᱨ ᱠᱟᱱᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱫᱚ [[ᱦᱚᱢᱤᱨᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱩᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱦᱚᱢᱤᱨᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ, [[ᱡᱷᱟᱸᱥᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱮᱛᱚᱢᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱟᱨ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱵᱷᱤᱸᱰ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ ᱯᱟᱦᱩᱡᱽ ᱮ ᱯᱟᱨᱚᱢᱟ ᱾
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱯᱤᱪᱷᱲᱟᱹ ᱯᱩᱱ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱡᱟᱯᱩᱫ ᱓᱙᱙ ᱢᱤᱞᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱘᱐᱐ ᱢᱤᱞᱤ ᱡᱟᱯᱩᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ==
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
{{bar box
|title=ᱡᱟᱞᱳᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|89.33}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ]]|green|10.15}}
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱟᱞᱳᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱑,᱖᱘᱙,᱙᱗᱔ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ,<ref name=districtcensus>{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | accessdate = 2011-09-30 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in}}</ref> ᱜᱤᱱᱤᱼᱵᱤᱥᱟᱣᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱟᱨᱟ ᱵᱟᱨᱤ ᱟᱠᱚ<ref name="cia">{{cite web | author = US Directorate of Intelligence | title = Country Comparison:Population | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html | accessdate = 2011-10-01 | quote = Guinea-Bissau 1,596,677 July 2011 est.}}</ref> ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱤᱰᱟᱦᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱾<ref>{{cite web|url=http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php |title=2010 Resident Population Data |publisher=U. S. Census Bureau |accessdate=2011-09-30 |quote=Idaho 1,567,582|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131019160532/http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php |archivedate=2013-10-19 }}</ref> ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱒᱙᱖ ᱟᱱᱟᱜ (ᱜᱩᱴ ᱖᱔᱐ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ) ᱨᱮᱸᱠᱤᱝ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱓᱖᱖ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱦᱚᱲ ᱜᱚᱴᱟ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱙᱕᱐/ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱑ᱼ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱜᱨᱚᱴ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱑᱔.᱙᱗% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱞᱳᱱ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱘᱖᱕ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱗᱕.᱑᱖% ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱾ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ [[ᱳᱨᱟᱭ]] ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱚᱸᱪ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱙᱘.᱖᱖% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱟᱨ ᱑.᱓᱐% [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]] ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱟᱹᱭᱟ ᱾<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-16.html 2011 Census of India, Population By Mother Tongue]</ref>
{{historical populations|11=1901|12=4,24,017|13=1911|14=4,31,158|15=1921|16=4,31,164|17=1931|18=4,52,074|19=1941|20=5,15,476|21=1951|22=5,53,572|23=1961|24=6,63,168|25=1971|26=8,13,490|27=1981|28=9,86,238|29=1991|30=12,19,377|31=2001|32=14,54,452|33=2011|34=16,89,974|percentages=pagr|footnote=source:<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html Decadal Variation In Population Since 1901]</ref>|align=middle}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Commons category|ᱡᱟᱞᱳᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
*[https://web.archive.org/web/20110609183033/http://www.bundelkhanddarshan.com/bundelkhand-district/68.html Jalaun District on Bundelkhanddarshan.com ]
* {{official website|http://jalaun.nic.in}}
{{Geographic location
|Centre = ᱡᱟᱞᱳᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ
|North = [[ᱳᱨᱮᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northeast = [[ᱚᱠᱵᱟᱨᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]/[[ᱠᱟᱱᱯᱩᱨ ᱫᱮᱦᱟᱛ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|East = [[ᱦᱚᱢᱤᱨᱯᱩᱨ, ᱩᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱦᱚᱢᱤᱨᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]|Southeast = [[ᱦᱚᱢᱤᱨᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱩᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱩᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
|South = [[ᱡᱷᱟᱸᱥᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southwest = [[ᱫᱟᱛᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
|West = [[ᱵᱷᱤᱸᱰ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
|Northwest = [[ᱤᱴᱟᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
}}
{{ᱡᱟᱞᱳᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{coord|26|00|N|79|30|E|region:IN_type:adm2nd_source:GNS-enwiki|display=title}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱞᱳᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
t1nf6qeywbawow43prq3opgtx193i45
ᱠᱷᱩᱱᱴᱟ ᱵᱽᱞᱚᱠ
0
12229
101773
67127
2022-08-21T17:35:42Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱞᱮᱠᱷᱟᱠᱚ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱠᱷᱩᱱᱴᱟ(ଖୁଣ୍ଟା/Khunta):''' ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱢᱭᱩᱨᱵᱷᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ <ref>https://mayurbhanj.nic.in/subdivision-blocks/</ref>ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱴᱟᱝ ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱷᱩᱱᱴᱟ ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱾ ᱵᱮᱵᱛᱱᱚᱴᱤ ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱫᱚ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱵᱟᱨᱤᱯᱚᱫᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱐ᱹ᱓ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱵᱟᱨᱤᱯᱚᱫᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙ ᱱᱚᱢᱵᱚᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱰᱟᱦᱟᱨᱛᱮ ᱓᱐ᱹ᱓ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱱ ᱠᱮᱨᱠᱳ, ᱰᱩᱠᱩᱨᱟ, ᱠᱷᱩᱱᱴᱟ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱛᱮ ᱠᱷᱩᱱᱴᱟ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱵᱟᱞᱮᱥᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱨᱮᱢᱩᱬᱟ -ᱢᱤᱛᱨᱚᱯᱩᱨ ᱦᱚᱨ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱵᱟᱞᱮᱥᱚᱨ -ᱴᱷᱟᱠᱩᱨᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱟᱡᱽ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱸᱭᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱨ ᱛᱮ ᱠᱷᱩᱱᱴᱟᱭ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱴᱨᱮᱱ ᱛᱮ ᱥᱚᱡᱷᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱠᱷᱩᱱᱴᱟ ᱛᱮ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ ᱟᱱᱟ, ᱵᱟᱞᱮᱥᱚᱨ,ᱵᱟᱨᱤᱯᱚᱫᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱰᱮᱠᱷᱚᱱ ᱴᱨᱮᱱ ᱛᱮ ᱟᱬᱜᱚ ᱟᱛᱮᱫ ᱵᱚᱥ ᱛᱮ ᱠᱷᱩᱱᱴᱟ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱵᱚᱥ ᱥᱟᱵᱽ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱠᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱮ ᱦᱟᱹᱡᱩᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱜᱳᱯᱤᱵᱚᱞᱚᱵᱷᱯᱩᱨ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱵᱟᱹᱨᱤᱯᱚᱫᱟᱭ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱮ ᱥᱩᱨᱩᱜ-ᱟ , ᱵᱟᱨᱤᱯᱚᱫᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱷᱩᱱᱴᱟᱭ ᱪᱟᱞᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱵᱟᱨᱤᱯᱚᱫᱟ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱠᱷᱩᱱᱴᱟ ᱫᱚ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱒᱔ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾
==ᱥᱤᱵᱩ==
==ᱥᱤᱢᱟᱹ==
ᱵᱮᱱᱛᱱᱚᱴᱤ ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱟᱭᱛᱟᱱ ᱫᱚ ᱒᱒᱒ᱹ᱒᱓ km² ᱠᱟᱱᱟ <ref>https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2107_PART_B_DCHB_MAYURBHANJ.pdf</ref>᱾ ᱠᱷᱩᱱᱴᱟ ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱵᱚᱰᱚᱥᱟᱦᱤ ᱟᱨ ᱜᱳᱯᱚᱵᱚᱱᱫᱷᱩᱱᱚᱜᱚᱨ ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ,ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱵᱚᱰᱚᱥᱟᱦᱤ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱠᱷᱩᱱᱴᱟ ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ , ᱯᱟᱪᱮᱨᱮ ᱥᱟᱢᱟᱠᱷᱩᱱᱴᱟ ᱟᱨ ᱩᱫᱚᱲᱟ ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱟᱨ ᱠᱚᱸᱡᱮ ᱨᱮ ᱜᱳᱯᱚᱵᱚᱱᱫᱷᱩᱱᱚᱜᱚᱨ ᱟᱨ ᱩᱫᱚᱲᱟ ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
<ref>https://gisodisha.nic.in/District/mayurbhanj/mayurbhanjpdf/Blocks/Khunta%20Block/Khunta_GP%20Map.pdf</ref>
==ᱞᱮᱠᱷᱟᱠᱚ==
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱑᱓᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ [[ᱟᱹᱛᱩ]] ᱟᱨ ᱑᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱜᱨᱟᱢᱯᱚᱸᱪᱟᱭᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱑᱗,᱕᱕᱐ ᱚᱲᱟᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱗᱔,᱑᱕᱕ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱫ ᱨᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱓᱖,᱔᱖᱖ ᱟᱨ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱓᱗,᱖᱘᱙᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱨᱮᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱵᱟᱹᱥᱤᱸᱫᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ <ref>https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2107_PART_B_DCHB_MAYURBHANJ.pdf</ref>᱾
==ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱤ==
ᱠᱷᱩᱱᱴᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱫᱚ ᱠᱷᱩᱱᱴᱟᱹ ᱟᱨ ᱛᱚᱦᱚᱥᱤᱞ ᱫᱚ ᱵᱟᱨ ᱰᱟᱸᱜᱩᱣᱟ ᱠᱷᱩᱱᱴᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱠᱷᱩᱱᱴᱟ ᱛᱚᱦᱚᱥᱤᱞ ᱨᱮ ᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱨ ᱟᱭᱤ ᱢᱚᱱᱰᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱠᱷᱩᱱᱴᱟ, ᱰᱩᱠᱨᱟ, ᱵᱟᱥᱤᱯᱤᱴᱷᱟ, ᱵᱷᱳᱲᱟᱜᱚᱰᱤᱭᱟ, ᱵᱚᱰᱚᱯᱚᱛᱷᱚᱨᱚ,ᱵᱚᱰᱚᱯᱷᱮᱬᱤ, ᱟᱨ ᱵᱤ ᱥᱤ ᱵᱩᱨ ᱾ <ref>http://bhulekh.ori.nic.in/TahasilWebsite/TahasilInfo.aspx</ref>᱾ ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱠᱷᱩᱱᱴᱟ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱛᱷᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ <ref>https://mayurbhanj.nic.in/police/</ref> ᱾ ᱠᱷᱩᱱᱴᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱩᱠᱩᱨᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱜᱩᱥᱴᱤ ᱰᱟᱠᱛᱚᱨᱠᱷᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ <ref>http://www.dhsodisha.nic.in/?q=node/89</ref> ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶ ᱢᱟᱸᱠᱚᱰᱽᱠᱮᱸᱫᱟ, ᱠᱩᱥᱚᱞᱫᱟ,ᱨᱟᱬᱤᱵᱚᱸᱫᱷ,ᱥᱟᱸᱭᱠᱩᱲᱟ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱛᱤᱠᱪᱷᱟᱹ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ <ref>http://www.dhsodisha.nic.in/?q=node/90</ref>᱾ ᱵᱮᱸᱠ ᱚᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ, ᱠᱚᱨᱯᱳᱨᱮᱥᱚᱱ ᱵᱮᱸᱠ, ᱠᱟᱱᱟᱨᱟ ᱵᱮᱸᱠ, ᱭᱩᱠᱳ ᱵᱮᱸᱠ, ᱭᱩᱱᱟᱭᱴᱮᱰ ᱵᱮᱸᱠ ᱚᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ,ᱥᱴᱮᱴ ᱵᱮᱸᱠ ᱚᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ ᱮᱢᱟᱱ ᱵᱮᱸᱠ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
===ᱵᱟᱰᱟᱭᱡᱚᱝ ᱠᱟᱛᱷᱟ===
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*https://mayurbhanj.nic.in/
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱽᱞᱚᱠ]]
2st9j6wo8drye2ocqrrzpcc8m9c7isr
ᱡᱚᱦᱚᱨᱩᱞ ᱦᱚᱠ
0
12312
101848
66241
2022-08-22T01:49:40Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
'''ᱰᱨᱹ ᱡᱚᱦᱚᱨᱩᱞ ᱦᱚᱠ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢᱺ ᱑᱑ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱑᱙᱒᱖ - ᱑᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱗) ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱥᱟᱢ ᱯᱚᱱᱳᱴ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱤᱥᱞᱟᱠᱤᱱ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱜᱟᱹᱠᱷᱩᱲᱤᱭᱟᱹᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ| ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱥᱟᱢᱤᱥ, ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱟᱨ ᱤᱝᱨᱟᱹᱡᱤ ᱛᱮ ᱥᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚᱨᱟᱱᱮ ᱛᱚᱨᱡᱚᱢᱟ ᱞᱮᱫᱟ| ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱯᱨᱚᱛᱷᱚᱢ ᱫᱷᱟᱣ ᱟᱥᱟᱢᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱠᱚᱨᱟᱱᱮ ᱵᱷᱟᱝᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ| ᱩᱱᱤ ᱰᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱫᱤᱥᱣᱟᱹ ᱨᱟᱨᱟᱱᱤᱡ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱚᱠᱛᱮ ᱫᱚ ᱥᱟᱹᱝᱜᱤᱧ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱨᱟᱵᱤᱭᱟᱱ ᱠᱟᱱᱴᱨᱤ ᱚᱢᱟᱱ ᱰᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱮ ᱵᱤᱛᱟᱹᱣ ᱞᱮᱫᱟ|
==ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ==
᱑᱙᱒᱖ ᱥᱮᱨᱱᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱑ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱥᱟᱢ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱨᱤᱢ ᱜᱚᱧᱡᱚ ᱦᱚᱱᱚᱴ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱮᱣᱵᱟᱨᱤ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱰᱨᱹ ᱡᱚᱦᱚᱨᱩᱞ ᱦᱚᱠ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱥᱩᱱᱱᱤ ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ ᱜᱷᱟᱨᱚᱧᱡᱽ ᱨᱮᱭᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ| ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹ ᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱤᱥᱣᱟᱹ ᱨᱟᱨᱟᱜ-ᱨᱟᱱ ᱰᱤᱯᱟᱹᱴ ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟᱭ| ᱩᱱᱤ ᱰᱚ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱞᱟᱯᱷᱟᱝ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱹᱝᱜᱤᱧ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱮᱥᱤᱜᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹ ᱜᱟᱲ ᱛᱮᱭᱮ ᱥᱮᱱ ᱞᱮᱱᱟ| ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱟᱥᱟᱢ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱛᱮ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱥᱟᱢ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱛᱟᱵᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ ᱥᱮᱣᱟ ᱨᱮᱱ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱟᱦᱟᱞ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ| ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱚᱢᱟᱱ ᱛᱮᱭᱮ ᱥᱮᱱ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱰᱮ ᱜᱮ ᱯᱟᱨᱢᱟᱱᱮᱱᱴᱞᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱚᱠᱛᱮ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱚᱱᱰᱮ ᱜᱮᱭᱮ ᱛᱟᱦᱮᱭᱮᱱᱟ|
==ᱛᱚᱨᱡᱚᱢ==
ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱜᱮᱞ ᱵᱟᱨ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱟᱸᱴ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱑᱙᱘᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱠᱚᱨᱟᱱᱮ ᱛᱚᱨᱡᱚᱢᱟ ᱞᱮᱫᱟ| ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱛᱚᱨᱡᱚᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱬ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱥᱟᱢᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱚᱨᱟᱱᱮ ᱛᱚᱨᱡᱚᱢᱟ ᱞᱮᱫᱟ|
ᱰᱨᱹ ᱡᱚᱦᱚᱨᱩᱞ ᱦᱚᱠ ᱫᱚ ᱠᱚᱨᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱫᱚᱢ ᱦᱤᱸᱥ ᱟᱥᱟᱢᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱵᱷᱟᱝᱜᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱮ ᱦᱤᱸᱥ ᱨᱮᱭᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱞᱮᱫᱟ| ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱱᱚᱢ ᱑᱙᱙᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱤᱝᱨᱟᱹᱡᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱠᱚᱨᱟᱱᱮ ᱛᱚᱨᱡᱚᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ-ᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱮᱫᱟ| ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱑᱒᱕᱐ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱣᱟᱱᱟᱜ ᱴᱨᱟᱱᱥᱞᱮᱥᱚᱱ ᱮᱱᱰ ᱠᱚᱱᱴᱨᱤ ᱚᱱ ᱛᱫ ᱦᱚᱞᱤ ᱠᱚᱨᱟᱱ-ᱮ ᱪᱦᱟᱯᱟ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱫᱟ| ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱨᱟᱱ ᱫᱚ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱯᱨᱚᱡᱮᱠᱴ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱚᱵᱚᱞ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ|
ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱥᱟᱢᱤᱥ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱫᱚ ᱜᱩᱣᱟᱦᱟᱴᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱤᱱᱟ ᱞᱟᱭᱵᱽᱨᱟᱨᱤ ᱠᱦᱚᱱᱮ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱥᱚᱫᱚᱨᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ|
==ᱜᱩᱨ==
ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱢᱟᱹᱹᱦᱤᱛ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱥᱟᱦᱮᱸᱫ-ᱮ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ, ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱚᱢᱟᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽ ᱜᱟᱲ ᱢᱚᱥᱠᱚᱴ ᱨᱮᱭᱮ ᱜᱩᱨ ᱞᱮᱱᱟ| ᱜᱩᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱢᱟᱹᱬ᱾ ᱫᱚ ᱚᱢᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱢᱟᱹᱬ᱾ ᱯᱚᱰᱟ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱛᱚᱯᱟ ᱞᱮᱫᱟ|
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱟᱥᱟᱢ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ]]
ft3kqlyijxw89enld2vggei0dxlmzk6
ᱡᱚᱭᱫᱮᱵᱽ ᱠᱮᱸᱫᱩᱞᱤ
0
12402
101889
89096
2022-08-22T03:25:23Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱭᱫᱮᱵᱽ ᱠᱮᱸᱫᱩᱞᱤ
| other_name = ᱠᱮᱸᱫᱩᱵᱤᱞᱞᱳ
| nickname =
| settlement_type = ᱟᱹᱛᱩ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India West Bengal#India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱴᱷᱟᱹᱶᱠᱟᱹ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ, ᱥᱤᱧᱚᱛ
| coordinates = {{coord|23.63|N|87.43|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]]
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 48
| population_total = ᱒᱗᱕᱕
| population_as_of = ᱒᱐᱐᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ
| demographics1_info1 = [[ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]], [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] -->
| postal_code =
| area_code_type = Telephone/[[Subscriber trunk dialling|STD]] code
| area_code =
| registration_plate =
| blank1_name_sec1 = ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ
| blank1_info_sec1 = [[ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ]]
| blank2_name_sec1 = ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ
| blank2_info_sec1 = [[ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ#ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ|ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ]]
| website = {{URL|birbhum.nic.in}}
| footnotes =
}}
'''ᱡᱚᱭᱫᱮᱵᱽ ᱠᱮᱸᱫᱩᱞᱤ''' (Joydev Kenduli) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱟᱹᱛᱩ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ-ᱥᱨᱤᱱᱤᱠᱮᱛᱚᱱ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱥᱩᱥᱟᱹᱨ ᱵᱞᱚᱠ|ᱵᱳᱞᱯᱩᱨᱼᱥᱨᱤᱱᱤᱠᱮᱛᱚᱱ]] ᱵᱽᱞᱚᱠ (block), [[ᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ, [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱚᱡᱚᱭ ᱜᱟᱰᱟ]] ᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱟᱴᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱔᱘ ᱢᱤᱴᱟᱨ (᱑᱕᱗ ᱯᱷᱩᱴ) ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱑᱒ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱜᱤᱛᱜᱳᱵᱤᱱᱫᱚᱢ]] ᱨᱮᱱ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱵᱤ [[ᱡᱚᱭᱫᱮᱵᱽ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite book|last=Reddy|first=William|title=Longing and Sexuality in Europe, South Asia, and Japan, 900-1200 CE|year=2012|publisher=University of Chicago Press|isbn=9780226706283|page=257|url=https://books.google.com/books?id=qrKScdZ8M8kC&pg=PA257&dq=Jayadeva+bengal&hl=en&sa=X&ei=PL1jUqDxOMHM0QW7voDgCw&ved=0CE0Q6AEwBQ#v=onepage&q=Jayadeva%20bengal&f=false}}</ref> ᱟᱭᱢᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱟᱨ ᱟᱥᱨᱚᱢ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱫᱤᱱ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱥᱟᱝᱜᱷᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱚᱠᱚᱨ ᱥᱚᱝᱠᱨᱟᱱᱛᱤ ᱦᱤᱞᱳᱜ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱵᱟᱹᱭᱩᱞ ᱢᱮᱞᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱓᱒᱘᱐ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱟ ᱢᱟᱹᱫᱽ ᱨᱮ ᱓᱕᱐ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱐ᱼ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱵᱚᱭᱚᱥ ᱨᱤᱱ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱜᱩᱴ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱤᱱ ᱑᱐.᱖᱗ % ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱟᱹᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱖᱙᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱑᱕᱘᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱠᱩᱲᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱚᱱᱠᱟᱛᱮ ᱜᱷᱩᱸᱴ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ (Average Sex Ratio) ᱫᱚ ᱙᱓᱖, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱜᱷᱩᱸᱴ (᱙᱕᱐) ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ (Child Sex Ratio) ᱫᱚ ᱙᱑᱓, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱙᱕᱖ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱷᱟᱱᱟᱹᱛ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱘᱒.᱘᱗ % ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚ ᱗᱖.᱒᱖ % ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱟᱹᱫᱽ ᱨᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱙᱐.᱖᱐ %, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ ᱗᱔.᱖᱓ % ᱾<ref>https://www.census2011.co.in/data/village/317965-joydev-kenduli-west-bengal.html</ref>
==ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ==
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱢᱵᱤᱫᱷᱟᱱ (constitution of India) ᱟᱨ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱚᱛᱤ ᱨᱟᱡᱽ ᱠᱟᱹᱱᱩᱱ (Panchyati Raaj Act) ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱫᱚ ᱥᱚᱨᱯᱚᱧᱪ (Sarpanch) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱜᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱜᱽᱨᱟᱢ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱫᱚ [[ᱤᱞᱟᱢᱵᱟᱡᱟᱨ]] ᱛᱷᱟᱱᱟ ᱛᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>http://www.onefivenine.com/india/census/village/Birbhum/Illambazar/Joydev-Kenduli</ref>
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱥᱮᱪᱮᱫᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱨᱟᱭᱢᱮᱨᱤ ᱟᱥᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱛᱟᱱᱟᱞᱟ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ (higher secondary school) ᱫᱚ ᱡᱟᱱᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱦᱮᱛᱚᱢᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ [[ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱱᱟ ᱥᱟᱶ ᱤᱸᱡᱤᱱᱤᱭᱟᱹᱨᱤᱝ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱥᱩᱨᱤ]] ᱟᱨ ᱢᱮᱰᱤᱠᱟᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱢᱟᱱ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾<ref>http://www.onefivenine.com/india/census/village/Birbhum/Illambazar/Joydev-Kenduli</ref>
==ᱦᱮᱡᱥᱮᱱ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
[[Image:Radhabinode Temple at Jaydev Kenduli.jpg|thumb|right|Radhabinode Temple, a ''navaratna'' temple with nine turrets]]
[[Image:Terracotta carving detail at Radhabinode Temple of Jaydev Kenduli.jpg|thumb|right|Details of terracotta carving in Radhabinode Temple]]
===ᱴᱮᱨᱟᱠᱳᱴᱟ===
ᱨᱟᱫᱷᱟᱵᱤᱱᱳᱫᱽ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱚᱡᱽ ᱨᱟᱯᱟᱜ ᱦᱟᱥᱟ ᱛᱮ ᱛᱷᱚᱨᱟ ᱨᱟᱢᱟᱭᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ <ref name=paschim2>Sarkar, Joydeep, ''Paryatan Boichitre Birbhum Jela'', ''Paschim Banga'', Birbhum Special Issue, p. 199</ref>
===ᱢᱤᱞᱟ===
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{Wikivoyage-inline|Kendubillo}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
05gurqj9q6cyqia05cxxz8bvbkyu498
ᱡᱚᱭᱫᱮᱵᱽ
0
12405
101888
61398
2022-08-22T03:24:58Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[ᱨᱮᱫ:Git_govind_large.jpg|right|thumb|200x200px|ᱡᱚᱭᱫᱮᱵᱽ ᱵᱤᱥᱱᱩ ᱮ ᱯᱩᱡᱟᱹᱣᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ]]
'''ᱡᱚᱭᱫᱮᱵᱽ (''' ᱢᱟᱱᱟᱢ : ᱑᱑᱗᱐ ᱤᱥᱤ) ᱥᱚᱝᱠᱨᱤᱛ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱠᱚᱵᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ [[ᱢᱩᱬᱩᱛ:ᱜᱤᱛᱜᱳᱵᱤᱱᱫᱚᱢ|ᱜᱤᱛ ᱜᱳᱵᱤᱸᱫᱚ]] ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱵᱟᱲᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾
== ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
== ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱱᱮᱢ ==
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ ==
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* [http://www.orissa.gov.in/e-magazine/Orissareview/April2006/engpdf/sanskrit_scholars_of_orissa.pdf Sanskrit Scholars of Odisha] (pdf)
* {{commonscat-inline}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
8m567v41ky5lhlqmcq2zbw3u3pe1gxk
ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ
0
12544
102000
61953
2022-08-22T08:28:37Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{ᱢᱩᱫ ᱚᱞ ᱪᱤᱠᱷᱚᱱᱟ}}
{{Infobox temple
| name = ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ
| image = Janki Mandir.JPG
| image_alt =
| caption = ᱢᱚᱤᱛᱷᱤᱞᱤ ᱥᱚᱵᱷᱭᱚᱛᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ
| pushpin_map = Nepal
| map_caption = ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ
| latd = 26 | latm = 43 | lats = 50 | latNS= N
| longd = 85 | longm = 55 | longs = 32 | longEW = E
| coordinates_region = NP
| coordinates_display= title
| other_names = '''ᱱᱳᱣᱞᱠᱷᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ'''
| proper_name =
| Maithili =
| sanskrit_translit =
| Nepali =
| marathi =
| bengali =
| country = ᱱᱮᱯᱟᱞ
| district = [[ᱫᱷᱚᱱᱩᱥᱟ ᱡᱤᱞᱟ]]
| location = [[ᱡᱚᱱᱚᱠᱯᱩᱨᱫᱷᱟᱢ]]
| elevation_m = ᱗᱘
| primary_deity_God = [[ᱥᱤᱛᱟ]] (ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ)
| primary_deity_Godess = [[ᱨᱟᱢ]]
| utsava_deity_God =
| utsava_deity_Godess=
| Direction_posture =
| Pushakarani =
| Vimanam =
| Maithil Poets =
| Prathyaksham =
| important_festivals= [[ᱯᱟᱯᱞᱟ ᱯᱚᱧᱪᱚᱢᱤ]], [[ᱨᱟᱢ ᱱᱚᱣᱚᱢᱤ]]
| architecture = ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱠᱚᱞᱟ (art) (ᱦᱤᱱᱫᱩ-ᱨᱟᱡᱽᱯᱩᱛ ᱥᱚᱤᱞᱤ)
| number_of_temples =
| number_of_monuments=
| inscriptions =
| date_built = B.S. ᱑᱙᱖᱗ ( ᱑᱙᱑᱐)
| creator = [[ᱴᱤᱠᱚᱢᱜᱚᱰᱷ ᱨᱮᱱ ᱨᱟ.ᱱᱤ ᱣᱨᱤᱥᱵᱷᱟᱱᱩ ᱫᱮᱣᱤ]]
| website = [http://janakitemple.gov.np]
}}
'''ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ''' ᱥᱚᱱᱚᱛ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢᱜᱟᱰ ᱠᱟᱱᱟ । [[सीता|ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ]] ᱥᱮ [[ᱥᱤᱛᱟ]]ᱣᱟᱜ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱩᱰᱟᱜ [[ᱡᱚᱱᱚᱠᱯᱩᱨ]]ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ । ᱱᱩᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱢᱩᱜᱚᱞ ᱥᱚᱤᱞᱤ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ । ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱱᱩᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱥᱟᱯᱰᱟᱣ ᱟ.ᱰᱤ ᱜᱤ ᱪᱚᱨᱚᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ । ᱥᱤᱫᱟᱭ ᱢᱤᱛᱷᱤᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱫᱷᱟᱱᱤ ᱡᱚᱱᱚᱠᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱵᱤᱥᱣᱚ ᱨᱮᱱ ᱦᱤᱸᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱵᱩᱨᱩᱜ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱠᱟᱱᱟ। ᱦᱤᱸᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ [[ᱨᱟᱢᱟᱭᱚᱬ]] ᱨᱮᱱ ᱥᱤᱛᱟ ᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱵᱤᱥᱣᱚ ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ famous ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ । [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱴᱤᱠᱚᱢᱜᱚᱰᱷ ᱨᱮᱱ ᱨᱟ.ᱱᱤ ᱣᱨᱤᱥᱵᱷᱟᱱᱩ ᱠᱩᱸᱣᱚᱨᱤ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱟᱸᱫᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱥᱚᱨᱯᱷᱤ ᱠᱷᱚᱨᱚᱪ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫ ᱛᱮ ᱱᱩᱶᱟ [[जानकी मन्दिर|ᱱᱳᱣᱞᱚᱠᱷᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ]] ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ | ᱑᱘᱙᱔ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱ ᱱᱩᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱑᱙᱑᱑ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱞᱮᱫᱟ । ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱢᱤᱛᱷᱤᱞᱟᱧᱪᱚᱞ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱟ.ᱨᱤᱪᱟ.ᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱫ ᱩᱰᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ । ᱨᱟᱢ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱱ ᱨᱮ [[ᱪᱟ.ᱛ]]ᱨᱮ [[ᱨᱟᱢᱱᱚᱣᱚᱢᱤ]], [[ᱵᱟ.ᱭᱥᱟ.ᱠ]]ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱱᱚᱣᱚᱢᱤ, [[ᱟᱸᱜᱷᱟᱬ]]ᱨᱮ ᱨᱟᱢ ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱢᱮᱞᱟ, ᱫᱟᱥᱟᱭ ᱠᱩᱱᱟᱢᱤ ᱨᱮ ᱠᱳᱡᱟᱜᱨᱚᱛ, ᱥᱟᱱ-ᱵᱷᱟᱫᱚᱨ ᱨᱮ ᱡᱷᱩᱞᱟ, ᱯᱷᱟ.ᱜᱩᱱ ᱨᱮ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱟ.ᱪᱩᱨᱚᱜ ᱫᱟᱰᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱧᱮᱪᱮᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ । ᱡᱚᱛᱚ ᱪᱟᱸᱫᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱩᱱᱟᱢᱤ ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱟᱭᱢᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢᱤᱭᱟ. ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱡᱟᱣᱨᱟᱜ-ᱟ। ᱱᱩᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ [[ᱵᱤᱥᱣᱚ ᱥᱚᱢᱯᱚᱫᱟ ᱪᱷᱮᱛᱨᱚ]](World heritage site) ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱮ ᱪᱷᱩᱴᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ । ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱟᱨ ᱟ.ᱨᱤᱪᱟ.ᱞᱤ ᱛᱮ [[ᱢᱤᱛᱷᱤᱞᱟ]] ᱥᱚᱵᱷᱭᱚᱛᱟ (civilization) ᱛᱮ ᱠᱤᱥᱟ.ᱰ ᱜᱮᱭᱟ ᱡᱟᱱᱚᱠᱤᱫᱷᱟᱢ ।
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱑᱙᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱴᱤᱠᱚᱢᱰᱷᱚᱠ (ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ) ᱨᱟ.ᱱᱤ ᱠᱩᱢᱟᱨᱤ ᱣᱨᱤᱥᱵᱷᱟᱱᱩ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ । ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱢᱩᱜᱚᱞ ᱥᱚᱤᱞᱤ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱠᱟᱱᱟ । ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱚᱠᱛᱮ ᱙ ᱞᱟᱠᱷᱚ ᱴᱟᱠᱟ ᱠᱷᱚᱨᱚᱪ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱩᱱᱟᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱫᱚ'''ᱱᱳᱣᱞᱠᱷᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ''' ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ। ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱦᱤᱥᱟ.ᱵ ᱛᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟ.ᱴᱩ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱠᱟᱱᱟ ।<ref>{{citeweb|url=http://ddcdhanusha.gov.np/ne/pages.php?page=46|title=ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱨᱩᱢ| publisher='''ᱫᱷᱚᱱᱩᱥᱟ'''}}</ref>ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱨᱟᱢ-ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱩᱨᱛᱤ ᱫᱚ ᱗ ᱥᱟᱭ ᱢᱟᱨᱤ ᱜᱮᱭᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱤᱛᱣᱤᱫ ᱟᱜ ᱢᱮᱱ ᱢᱤᱱᱟᱜ-ᱟ । B.S. ᱑᱔᱑᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱫᱷᱟᱱᱤ ᱞᱳᱦᱟᱜᱚᱰᱷ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱱᱚᱠᱯᱩᱨ ᱦᱮᱡᱽ ᱞᱮᱱᱮ ᱟᱫᱤ ᱢᱚᱦᱚᱱᱛᱷᱚ ᱥᱩᱨᱠᱤᱥᱳᱨᱫᱟᱥ
ᱣᱚᱤᱥᱬᱚᱣᱚ ᱨᱟᱢ-ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱣᱟᱜ ᱢᱩᱨᱛᱤ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ । B.S. ᱑᱗᱘᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ [[मकवानपुर जिला|ᱢᱚᱠᱚᱣᱟᱱᱯᱩᱨ]] ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱡᱟ ᱢᱟᱱᱤᱠ ᱥᱮᱱ ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱑᱔ ᱥᱟᱭ ᱵᱤᱜᱷᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱫᱟᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱱᱤᱛ ᱦᱚᱸ ᱚᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ।<ref>{{citeweb|url=http://www.ekantipur.com/kantipur/news/news-detail.php?news_id=269409|title=ᱟᱵᱩᱣᱟᱜ ᱥᱚᱢᱯᱚᱫᱟ : ᱯᱟ.ᱛᱭᱟ.ᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱮᱱᱨᱫᱨᱚ ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ| publisher='''ᱠᱟᱱᱛᱤᱯᱩᱨ'''}}</ref>
{{-}}
== ᱪᱤᱛᱟᱨ ==
<gallery mode=packed>
File:Janki Mandir of Janakpur Dham(Nepal).jpg|ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱛᱟᱨ
File:Sunset view of the Janaki Mandir (Janakpur, Nepal) captured on Nov. 02, 2012..JPG| ᱪᱟᱸᱫᱩ ᱦᱟ.ᱥᱩᱨ ᱚᱠᱛᱮ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱛᱟᱨ
File:Janki Mandir (Janakpur, Nepal) as seen in the early morning of Nov. 02, 2012..JPG|ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱵᱚᱞᱚᱜ ᱫᱩᱣᱟ.ᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱛᱟᱨ
File:Inside view of the Janki Mandir of Janakpur, Nepal..JPG| ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱛᱟᱨ
File:Janakimandir Janakpur.jpg|ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ
</gallery>
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [https://www.webcitation.org/query?url=http://www.geocities.com/advaitavedant/sita.htm&date=2009-10-25+16:10:47 ''Sita Upanishad'']
* [https://www.google.co.in/maps/place/%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%95%E0%A5%80+%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%A6%E0%A4%BF%E0%A4%B0/@26.7303297,85.9255402,164m/data=!3m1!1e3!4m2!3m1!1s0x0:0x5e9842f10a951d7f Janaki Mandir] on Google Maps
*[https://JankiMandir.com Janki Mandir] official Website
{{Ramayana}}
{{Hindu deities and texts}}
{{Hindu temples in Nepal}}
[[Category:Hindu temples in Nepal]]
[[Category:Sita temples]]
f4ai4tilg23jgaqtildiew2sr1g22p1
102001
102000
2022-08-22T08:29:19Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox temple
| name = ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ
| image = Janki Mandir.JPG
| image_alt =
| caption = ᱢᱚᱤᱛᱷᱤᱞᱤ ᱥᱚᱵᱷᱭᱚᱛᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ
| pushpin_map = Nepal
| map_caption = ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ
| latd = 26 | latm = 43 | lats = 50 | latNS= N
| longd = 85 | longm = 55 | longs = 32 | longEW = E
| coordinates_region = NP
| coordinates_display= title
| other_names = '''ᱱᱳᱣᱞᱠᱷᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ'''
| proper_name =
| Maithili =
| sanskrit_translit =
| Nepali =
| marathi =
| bengali =
| country = ᱱᱮᱯᱟᱞ
| district = [[ᱫᱷᱚᱱᱩᱥᱟ ᱡᱤᱞᱟ]]
| location = [[ᱡᱚᱱᱚᱠᱯᱩᱨᱫᱷᱟᱢ]]
| elevation_m = ᱗᱘
| primary_deity_God = [[ᱥᱤᱛᱟ]] (ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ)
| primary_deity_Godess = [[ᱨᱟᱢ]]
| utsava_deity_God =
| utsava_deity_Godess=
| Direction_posture =
| Pushakarani =
| Vimanam =
| Maithil Poets =
| Prathyaksham =
| important_festivals= [[ᱯᱟᱯᱞᱟ ᱯᱚᱧᱪᱚᱢᱤ]], [[ᱨᱟᱢ ᱱᱚᱣᱚᱢᱤ]]
| architecture = ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱠᱚᱞᱟ (art) (ᱦᱤᱱᱫᱩ-ᱨᱟᱡᱽᱯᱩᱛ ᱥᱚᱤᱞᱤ)
| number_of_temples =
| number_of_monuments=
| inscriptions =
| date_built = B.S. ᱑᱙᱖᱗ ( ᱑᱙᱑᱐)
| creator = [[ᱴᱤᱠᱚᱢᱜᱚᱰᱷ ᱨᱮᱱ ᱨᱟ.ᱱᱤ ᱣᱨᱤᱥᱵᱷᱟᱱᱩ ᱫᱮᱣᱤ]]
| website = [http://janakitemple.gov.np]
}}
'''ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ''' ᱥᱚᱱᱚᱛ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢᱜᱟᱰ ᱠᱟᱱᱟ । [[सीता|ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ]] ᱥᱮ [[ᱥᱤᱛᱟ]]ᱣᱟᱜ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱩᱰᱟᱜ [[ᱡᱚᱱᱚᱠᱯᱩᱨ]]ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ । ᱱᱩᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱢᱩᱜᱚᱞ ᱥᱚᱤᱞᱤ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ । ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱱᱩᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱥᱟᱯᱰᱟᱣ ᱟ.ᱰᱤ ᱜᱤ ᱪᱚᱨᱚᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ । ᱥᱤᱫᱟᱭ ᱢᱤᱛᱷᱤᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱫᱷᱟᱱᱤ ᱡᱚᱱᱚᱠᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱵᱤᱥᱣᱚ ᱨᱮᱱ ᱦᱤᱸᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱵᱩᱨᱩᱜ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱠᱟᱱᱟ। ᱦᱤᱸᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ [[ᱨᱟᱢᱟᱭᱚᱬ]] ᱨᱮᱱ ᱥᱤᱛᱟ ᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱵᱤᱥᱣᱚ ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ famous ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ । [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱴᱤᱠᱚᱢᱜᱚᱰᱷ ᱨᱮᱱ ᱨᱟ.ᱱᱤ ᱣᱨᱤᱥᱵᱷᱟᱱᱩ ᱠᱩᱸᱣᱚᱨᱤ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱟᱸᱫᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱥᱚᱨᱯᱷᱤ ᱠᱷᱚᱨᱚᱪ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫ ᱛᱮ ᱱᱩᱶᱟ [[जानकी मन्दिर|ᱱᱳᱣᱞᱚᱠᱷᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ]] ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ | ᱑᱘᱙᱔ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱ ᱱᱩᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱑᱙᱑᱑ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱞᱮᱫᱟ । ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱢᱤᱛᱷᱤᱞᱟᱧᱪᱚᱞ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱟ.ᱨᱤᱪᱟ.ᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱫ ᱩᱰᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ । ᱨᱟᱢ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱱ ᱨᱮ [[ᱪᱟ.ᱛ]]ᱨᱮ [[ᱨᱟᱢᱱᱚᱣᱚᱢᱤ]], [[ᱵᱟ.ᱭᱥᱟ.ᱠ]]ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱱᱚᱣᱚᱢᱤ, [[ᱟᱸᱜᱷᱟᱬ]]ᱨᱮ ᱨᱟᱢ ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱢᱮᱞᱟ, ᱫᱟᱥᱟᱭ ᱠᱩᱱᱟᱢᱤ ᱨᱮ ᱠᱳᱡᱟᱜᱨᱚᱛ, ᱥᱟᱱ-ᱵᱷᱟᱫᱚᱨ ᱨᱮ ᱡᱷᱩᱞᱟ, ᱯᱷᱟ.ᱜᱩᱱ ᱨᱮ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱟ.ᱪᱩᱨᱚᱜ ᱫᱟᱰᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱧᱮᱪᱮᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ । ᱡᱚᱛᱚ ᱪᱟᱸᱫᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱩᱱᱟᱢᱤ ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱟᱭᱢᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢᱤᱭᱟ. ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱡᱟᱣᱨᱟᱜ-ᱟ। ᱱᱩᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ [[ᱵᱤᱥᱣᱚ ᱥᱚᱢᱯᱚᱫᱟ ᱪᱷᱮᱛᱨᱚ]](World heritage site) ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱮ ᱪᱷᱩᱴᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ । ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱟᱨ ᱟ.ᱨᱤᱪᱟ.ᱞᱤ ᱛᱮ [[ᱢᱤᱛᱷᱤᱞᱟ]] ᱥᱚᱵᱷᱭᱚᱛᱟ (civilization) ᱛᱮ ᱠᱤᱥᱟ.ᱰ ᱜᱮᱭᱟ ᱡᱟᱱᱚᱠᱤᱫᱷᱟᱢ ।
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱑᱙᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱴᱤᱠᱚᱢᱰᱷᱚᱠ (ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ) ᱨᱟ.ᱱᱤ ᱠᱩᱢᱟᱨᱤ ᱣᱨᱤᱥᱵᱷᱟᱱᱩ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ । ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱢᱩᱜᱚᱞ ᱥᱚᱤᱞᱤ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱠᱟᱱᱟ । ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱚᱠᱛᱮ ᱙ ᱞᱟᱠᱷᱚ ᱴᱟᱠᱟ ᱠᱷᱚᱨᱚᱪ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱩᱱᱟᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱫᱚ'''ᱱᱳᱣᱞᱠᱷᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ''' ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ। ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱦᱤᱥᱟ.ᱵ ᱛᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟ.ᱴᱩ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱠᱟᱱᱟ ।<ref>{{citeweb|url=http://ddcdhanusha.gov.np/ne/pages.php?page=46|title=ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱨᱩᱢ| publisher='''ᱫᱷᱚᱱᱩᱥᱟ'''}}</ref>ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱨᱟᱢ-ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱩᱨᱛᱤ ᱫᱚ ᱗ ᱥᱟᱭ ᱢᱟᱨᱤ ᱜᱮᱭᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱤᱛᱣᱤᱫ ᱟᱜ ᱢᱮᱱ ᱢᱤᱱᱟᱜ-ᱟ । B.S. ᱑᱔᱑᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱫᱷᱟᱱᱤ ᱞᱳᱦᱟᱜᱚᱰᱷ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱱᱚᱠᱯᱩᱨ ᱦᱮᱡᱽ ᱞᱮᱱᱮ ᱟᱫᱤ ᱢᱚᱦᱚᱱᱛᱷᱚ ᱥᱩᱨᱠᱤᱥᱳᱨᱫᱟᱥ
ᱣᱚᱤᱥᱬᱚᱣᱚ ᱨᱟᱢ-ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱣᱟᱜ ᱢᱩᱨᱛᱤ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ । B.S. ᱑᱗᱘᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ [[मकवानपुर जिला|ᱢᱚᱠᱚᱣᱟᱱᱯᱩᱨ]] ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱡᱟ ᱢᱟᱱᱤᱠ ᱥᱮᱱ ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱑᱔ ᱥᱟᱭ ᱵᱤᱜᱷᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱫᱟᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱱᱤᱛ ᱦᱚᱸ ᱚᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ।<ref>{{citeweb|url=http://www.ekantipur.com/kantipur/news/news-detail.php?news_id=269409|title=ᱟᱵᱩᱣᱟᱜ ᱥᱚᱢᱯᱚᱫᱟ : ᱯᱟ.ᱛᱭᱟ.ᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱮᱱᱨᱫᱨᱚ ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ| publisher='''ᱠᱟᱱᱛᱤᱯᱩᱨ'''}}</ref>
{{-}}
== ᱪᱤᱛᱟᱨ ==
<gallery mode=packed>
File:Janki Mandir of Janakpur Dham(Nepal).jpg|ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱛᱟᱨ
File:Sunset view of the Janaki Mandir (Janakpur, Nepal) captured on Nov. 02, 2012..JPG| ᱪᱟᱸᱫᱩ ᱦᱟ.ᱥᱩᱨ ᱚᱠᱛᱮ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱛᱟᱨ
File:Janki Mandir (Janakpur, Nepal) as seen in the early morning of Nov. 02, 2012..JPG|ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱵᱚᱞᱚᱜ ᱫᱩᱣᱟ.ᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱛᱟᱨ
File:Inside view of the Janki Mandir of Janakpur, Nepal..JPG| ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱛᱟᱨ
File:Janakimandir Janakpur.jpg|ᱡᱟᱱᱚᱠᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ
</gallery>
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [https://www.webcitation.org/query?url=http://www.geocities.com/advaitavedant/sita.htm&date=2009-10-25+16:10:47 ''Sita Upanishad'']
* [https://www.google.co.in/maps/place/%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%95%E0%A5%80+%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%A6%E0%A4%BF%E0%A4%B0/@26.7303297,85.9255402,164m/data=!3m1!1e3!4m2!3m1!1s0x0:0x5e9842f10a951d7f Janaki Mandir] on Google Maps
*[https://JankiMandir.com Janki Mandir] official Website
{{Ramayana}}
{{Hindu deities and texts}}
{{Hindu temples in Nepal}}
[[Category:Hindu temples in Nepal]]
[[Category:Sita temples]]
o58sqbhwjn4mwy53ukv423321oq3gfy
ᱠᱳᱥᱤ ᱚᱧᱪᱚᱞ
0
12582
101650
62209
2022-08-21T14:51:57Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Zone
|अञ्चल = ᱠᱳᱥᱤ ᱚᱧᱪᱚᱞ
|मानचित्र = Koshi districts.png
|विकास क्षेत्र = [[ᱯᱩᱨᱣᱟᱧᱪᱚᱞ ᱵᱤᱠᱟᱥ ᱪᱷᱮᱛᱨᱚ]]
|जिल्लाहरू = ᱖
|सदरमुकाम = [[बिराटनगर महानगरपालिका|ᱵᱤᱨᱟᱴᱱᱚᱜᱚᱨ]]
|क्षेत्रफल = ᱙,᱖᱖᱙ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱳᱢᱤᱴᱚᱧ
|निर्देशांक =
|जनसङ्ख्या =
|अध्यक्ष =
|घनत्व =
|अंचलाधिकारी =
|ठूलो सहर =
|वाहन कोड =
|वेबसाईट =
}}
'''ᱠᱳᱥᱤ ᱚᱧᱪᱚᱞ''' {{lang-en|[[:en:koshi Zone|koshi Zone]]}} {{Audio|Koshi.ogg|ᱟᱧᱡᱚᱢ ᱢᱮ}} ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱨᱣᱟᱧᱪᱚᱞ ᱵᱤᱠᱟᱥ ᱪᱷᱮᱛᱨᱚ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱱᱩᱣᱟ ᱚᱧᱪᱚᱞ । ᱱᱩᱣᱟ ᱚᱧᱪᱚᱞ ᱨᱮ ᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱡᱤᱞᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ।
==ᱡᱤᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱷᱟ.ᱴᱭᱟ.ᱨ==
ᱱᱩᱣᱟ ᱚᱧᱪᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ [[सप्तकोशी नदी|ᱠᱳᱥᱤ ᱜᱟᱰᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ ।
==ᱡᱤᱞᱟ ᱠᱚ==
*[[सङ्खुवासभा जिल्ला|ᱥᱚᱸᱠᱷᱩᱣᱟᱥᱚᱵᱷᱟ]]
*[[ᱵᱷᱳᱡᱯᱩᱨ]]
*[[तेह्रथुम जिल्ला|ᱛᱮᱦᱨᱚᱛᱷᱩᱢ]]
*[[धनकुटा जिल्ला|ᱫᱷᱚᱱᱠᱩᱴᱟ]]
*[[सुनसरी जिल्ला|ᱥᱩᱱᱥᱚᱨᱤ]]
*[[मोरङ जिल्ला|ᱢᱳᱨᱚᱝ]]
==ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱜᱟᱲ==
*ᱯᱤᱱᱰᱮᱥᱣᱚᱨᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ, [[Dharan, Nepal|ᱫᱷᱚᱨᱟᱱ]]
*[[ᱵᱩᱰᱷᱟ ᱥᱩᱵᱵᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ]], [[Dharan, Nepal|ᱫᱷᱚᱨᱟᱱ]]
*ᱯᱚᱧᱪᱚᱠᱚᱱᱭᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ, ᱫᱷᱚᱨᱟᱱ
*ᱵᱤᱥᱱᱩᱯᱟᱫᱩᱠᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ, ᱫᱷᱚᱨᱟᱱ
*ᱠᱟᱞᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ, [[ᱵᱤᱨᱟᱴᱱᱚᱜᱚᱨ]]
*ᱪᱷᱤᱱᱛᱟᱝᱫᱮᱵᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ, [[ᱫᱷᱚᱱᱠᱩᱴᱟ]]
*ᱱᱚᱢᱚᱥᱛᱮ ᱡᱷᱚᱨᱱᱟ, [[ᱵᱷᱮᱰᱮᱴᱟᱨ]]
*ᱨᱟᱢᱫᱷᱩᱱᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ, [[ᱫᱷᱩᱱᱤ ᱵᱚᱱ]]
*ᱡᱷᱩᱢᱠᱮᱥᱣᱚᱨ ᱢᱟᱦᱟᱫᱮᱵ, [[ᱡᱷᱩᱢᱠᱟ]]
*ᱵᱚᱨᱟᱦᱪᱷᱮᱛᱨᱚ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ [[ᱵᱚᱨᱟᱦᱪᱷᱮᱛᱨᱚ]]
*ᱳᱣᱞᱤᱭᱟ ᱵᱟᱵᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ, [[ᱪᱚᱛᱚᱨᱟ]]
*ᱡᱚᱵᱫᱤ ᱢᱟᱛᱟ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ, [[ᱯᱟᱠᱚᱞᱤ]]
*ᱵᱮᱛᱚᱱᱟ ᱥᱤᱢᱥᱟᱨ, [[ᱵᱮᱞᱵᱟᱨᱤ]]
*ᱫᱩᱨᱜᱟᱫᱮᱵᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ, [[ᱞᱳᱣᱠᱟᱦᱤ]]
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{Commons category|ᱢᱮᱪᱤ ᱚᱧᱪᱚᱞ}}
{{stub}}
{{Commons category|ᱥᱚᱜᱚᱨᱢᱟᱛᱷᱟ ᱚᱧᱪᱚᱞ}}
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
cxnnx6sa3w4x9mtxtqsvziqzwyc5nvk
ᱡᱚᱱᱚᱠᱯᱩᱨ ᱚᱧᱪᱚᱞ
0
12583
101903
62210
2022-08-22T03:54:47Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱡᱤᱠᱟ ᱠᱚ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Zone
|अञ्चल = ᱡᱚᱱᱚᱠᱯᱩᱨ ᱚᱧᱪᱚᱞ
|image = Janakpur districts.png
|Region = [[मध्यमाञ्चल विकास क्षेत्र|ᱢᱚᱫᱷᱭᱚᱢᱟᱧᱪᱚᱞ]]
|Districts = ᱖
|सदरमुकाम = [[जनकपुर उपमहानगरपालिका|ᱡᱚᱱᱚᱠᱯᱩᱨ]]
|Area =᱙,᱖᱖᱙ km2
|निर्देशांक =
|जनसङ्ख्या =
|अध्यक्ष =
|घनत्व =
|अंचलाधिकारी =
|ठूलो सहर =
|वाहन कोड =
|वेबसाईट =
}}
{{DistrictsOfNepal}}
'''ᱡᱚᱱᱚᱠᱯᱩᱨ ᱚᱧᱪᱚᱞ''' {{Audio|Janakpur.ogg|ᱟᱧᱡᱚᱢ ᱢᱮ}} [[ᱱᱮᱯᱟᱞ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[मध्यमाञ्चल विकास क्षेत्र|ᱢᱚᱫᱷᱭᱚᱢᱟᱧᱪᱚᱞ]] ᱵᱤᱠᱟᱥ ᱪᱷᱮᱛᱨᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱚᱧᱪᱚᱞ ᱠᱟᱱᱟ । ᱱᱩᱣᱟ ᱚᱧᱪᱚᱞ ᱙,᱖᱖᱙ km2 ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱩᱣᱟ ᱚᱧᱪᱚᱞ ᱨᱮ ᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱡᱤᱞᱟ ᱫᱚᱦᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ।
== ᱡᱤᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱷᱟ.ᱴᱭᱟ.ᱨ ==
ᱥᱤᱫᱟᱭ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱡᱟ [[ᱡᱚᱱᱚᱠ]] ᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱞᱮᱫ [[जनकपुर उपमहानगरपालिका|ᱡᱚᱱᱚᱠᱯᱩᱨ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱤ ᱱᱩᱣᱟ ᱚᱧᱪᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱫᱟ।
== ᱡᱤᱠᱟ ᱠᱚ ==
* [[दोलखा जिल्ला|ᱫᱳᱞᱚᱠᱷᱟ]]
* [[रामेछाप जिल्ला|ᱨᱟᱢᱮᱪᱷᱟᱯ]]
* [[सिन्धुली जिल्ला|ᱥᱤᱱᱫᱷᱩᱞᱤ]]
* [[धनुषा जिल्ला|ᱫᱷᱚᱱᱩᱥᱟ]]
* [[ᱢᱚᱦᱳᱛᱚᱨᱤ ᱡᱤᱞᱟ]]
* [[सर्लाही जिल्ला|ᱥᱚᱨᱞᱟᱦᱤ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
k6j563dikgx4947a54ym09a12q4cae9
101904
101903
2022-08-22T03:55:21Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Zone
|अञ्चल = ᱡᱚᱱᱚᱠᱯᱩᱨ ᱚᱧᱪᱚᱞ
|image = Janakpur districts.png
|Region = [[मध्यमाञ्चल विकास क्षेत्र|ᱢᱚᱫᱷᱭᱚᱢᱟᱧᱪᱚᱞ]]
|Districts = ᱖
|सदरमुकाम = [[जनकपुर उपमहानगरपालिका|ᱡᱚᱱᱚᱠᱯᱩᱨ]]
|Area =᱙,᱖᱖᱙ km2
|निर्देशांक =
|जनसङ्ख्या =
|अध्यक्ष =
|घनत्व =
|अंचलाधिकारी =
|ठूलो सहर =
|वाहन कोड =
|वेबसाईट =
}}
'''ᱡᱚᱱᱚᱠᱯᱩᱨ ᱚᱧᱪᱚᱞ''' {{Audio|Janakpur.ogg|ᱟᱧᱡᱚᱢ ᱢᱮ}} [[ᱱᱮᱯᱟᱞ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[मध्यमाञ्चल विकास क्षेत्र|ᱢᱚᱫᱷᱭᱚᱢᱟᱧᱪᱚᱞ]] ᱵᱤᱠᱟᱥ ᱪᱷᱮᱛᱨᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱚᱧᱪᱚᱞ ᱠᱟᱱᱟ । ᱱᱩᱣᱟ ᱚᱧᱪᱚᱞ ᱙,᱖᱖᱙ km2 ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱩᱣᱟ ᱚᱧᱪᱚᱞ ᱨᱮ ᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱡᱤᱞᱟ ᱫᱚᱦᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ।
== ᱡᱤᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱷᱟ.ᱴᱭᱟ.ᱨ ==
ᱥᱤᱫᱟᱭ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱡᱟ [[ᱡᱚᱱᱚᱠ]] ᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱞᱮᱫ [[जनकपुर उपमहानगरपालिका|ᱡᱚᱱᱚᱠᱯᱩᱨ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱤ ᱱᱩᱣᱟ ᱚᱧᱪᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱫᱟ।
== ᱡᱤᱠᱟ ᱠᱚ ==
* [[दोलखा जिल्ला|ᱫᱳᱞᱚᱠᱷᱟ]]
* [[रामेछाप जिल्ला|ᱨᱟᱢᱮᱪᱷᱟᱯ]]
* [[सिन्धुली जिल्ला|ᱥᱤᱱᱫᱷᱩᱞᱤ]]
* [[धनुषा जिल्ला|ᱫᱷᱚᱱᱩᱥᱟ]]
* [[ᱢᱚᱦᱳᱛᱚᱨᱤ ᱡᱤᱞᱟ]]
* [[सर्लाही जिल्ला|ᱥᱚᱨᱞᱟᱦᱤ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
m3dj8o5flh87wa852lhajcg50nekj39
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Kosi basin
10
12601
101683
62256
2022-08-21T15:43:17Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Kosi basin
| title = [[Koshi River|Koshi]] [[Drainage basin|basin]]
|listclass = hlist
| state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}}
| group1 = Rivers
| list1 =
* [[Arun River, China-Nepal|Arun or Bum-chu]]
* [[Barun River|Barun]]
* [[Bhotekoshi River|Bhote Koshi or Rongshar Tsangpo]]
* [[Dudh Kosi]]
* [[Hongu River|Hongu]]
* [[Imja Khola]]
* [[Indravati River, Nepal|Indravati]]
* [[Koshi River|Kosi or Sapta Koshi]]
* [[Sabha River|Sabha]]
* [[Sangkhuwa River|Sangkhuwa]]
* [[Siswa River|Siswa]]
* [[Sun Kosi|Sun Kosi or Matsang Tsangpo]]
* [[Tamur River|Tamur]]
|group2=Dams, barrages, bridges
|list2=
* [[Koshi Barrage]]
* [[Kosi embankment]]
* [[Sino-Nepal Friendship Bridge]]
| group3= Geographical features
| list3 =
* [[Tibetan Plateau]]
* [[Himalayas]]
* [[Mahabharat Range]]
* [[Sivalik Hills]]
* [[Chatra Gorge]]
| group4 = Important localities
| list4 =
* [[Nyalam Town|Nyalam/ Tsongdu]]
* [[Kodari]]
* [[Dolaghat]]
* [[Barhabise, Bagmati|Barabise]]
* [[Namche Bazaar]]
* [[Lukla]]
* [[Bhimnagar, Supaul|Bhimnagar]]
* [[Supaul]]
* [[Khagaria]]
| group5= Floods
| list5=
* [[Floods in Bihar]]
* [[2008 Bihar flood]]
| group6 = [[Riparian zone|Riparian]] districts/ areas
| list6 = {{Navbox|child
| listclass = hlist
|group1= [[Tibet Autonomous Region|Tibet]] [[Autonomous regions of China|Autonomous Region of China]]
|list1=
* [[Nyalam County]]
* [[Tingri County]]
|group2= [[Nepal]]
|list2=
* [[Kosi Zone]]
* [[Sagarmatha Zone]]
|group3= [[Bihar]], [[India]]
|list3=
* [[Darbhanga division]]
* [[Kosi division]]
* [[Purnia division]]
* [[Munger division]]
}}
| group7= Languages/ people
| list7=
* [[Standard Tibetan]]
* [[Nepali language|Nepali]]
* [[Nepal Bhasa]]
* [[Limbu people|Limbu]]
* [[Maithili language|Maithili]]
* [[Vajjika language|Vajjika]]
| group8 = Transport
| list8 =
* [[Friendship Highway (Tibet)|Friendship Highway]]
* [[Araniko Highway]]
* [[Mahendra Highway]]
* [[National Highway 57 (India)|NH 57]]
* [[National Highway 106 (India)|NH 106]]
* [[National Highway 107 (India)|NH 107]]
|group9 = Other basins
|list9 =
* [[Damodar River|Damodar]]
* [[Godavari River|Godavari]]
* [[Mahanadi]]–[[Brahmani River|Brahmani]]–[[Baitarani River|Baitarani]]
* [[Narmada River|Narmada]]
* [[Son River|Son]]
}}<noinclude>
== See also ==
* {{tl|Godavari basin}}
* {{tl|Mahanadi Basin}}
* {{tl|Damodar Valley}}
* {{tl|Narmada basin}}
* {{tl|Son basin}}
* {{tl|Krishna basin}}
* {{tl|Penna basin}}
[[Category:China geography templates]]
[[Category:Nepal geography templates]]
[[Category:Bihar templates]]
7c111at1kjznc79av9juahrzefywpok
ᱠᱮᱠᱤ ᱚᱫᱷᱤᱠᱟᱨᱤ
0
12628
101612
62392
2022-08-21T12:59:45Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| honorific_prefix =
| name = ᱠᱮᱠᱤ ᱚᱫᱷᱤᱠᱟᱨᱤ
| honorific_suffix. =
| native_name =
| native_name_lang = [[नेपाली भाषा|नेपाली]]
| image = Keki Adhikari at promotional event of Rajja Rani.jpg
| image_size = 300px
| alt = ᱠᱮᱠᱤ ᱚᱫᱷᱤᱠᱟᱨᱤ
| caption =
| birth_name =
| birth_date = {{Birth date and age|1989|12|17}}
| baptism_date =
| birth_place = ᱡᱳᱨᱯᱟᱴᱤ, [[ᱠᱟᱴᱷᱚᱢᱟᱰᱳᱣ]],{{ᱡᱷᱚᱱᱰᱟ|ᱱᱮᱯᱟᱞ}}
| disappeared_date =
| disappeared_place =
| disappeared_status =
| death_date =
| death_place =
| death_cause =
| body_discovered =
| resting_place =
| resting_place_coordinates =
| monuments =
| residence =
| nationality = [[ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ]]
| other_names = ᱠᱮᱠᱩ
| ethnicity =
| citizenship =
| education = ᱵᱟᱞ ᱥᱤᱨᱤᱡᱚᱱᱟᱞᱚᱭ ᱤᱥᱠᱩᱞ, ᱠᱟᱴᱷᱚᱢᱟᱰᱳᱣ (ᱟᱥᱲᱟ.)<br />ᱦᱣᱟᱤᱴᱚ ᱦᱟᱩᱥᱚ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ (+᱒)<br />ᱵᱤ ᱟᱤ ᱮᱢ ᱯᱨᱟᱤᱢᱚ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ<br />ᱮᱢ ᱵᱤ ᱮ ᱯᱨᱮᱥᱤᱰᱮᱱᱥᱤᱭᱚᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
| alma_mater =
| occupation = [[ᱚᱵᱷᱤᱱᱮᱛᱨᱤ]], [[मोडल (मानिस)|ᱢᱳᱰᱮᱞ]]
| years_active =
| employer =
| organization =
| agent =
| known_for =
| notable_works =
| style =
| home_town =
| salary =
| net_worth =
| television =
| title =
| term =
| predecessor =
| successor =
| party =
| movement =
| opponents =
| boards =
| religion =
| denomination =
| criminal_charge =
| criminal_penalty =
| criminal_status =
| spouse =
| partner =
| children =
| parents = ᱵᱚᱫᱨᱤ ᱚᱫᱷᱤᱠᱟᱨᱤ (ᱵᱟᱵᱟ)<br />ᱞᱚᱪᱷᱚᱢᱤ ᱚᱫᱷᱤᱠᱟᱨᱤ (ᱟᱭᱩ)
| relatives =
| callsign =
| awards =
| signature =
| signature_alt =
| signature_size =
| module =
| module2 =
| module3 =
| module4 =
| module5 =
| module6 =
| website = {{URL|http://keki.info}}
| footnotes =
| box_width =
}}
'''ᱠᱮᱠᱤ ᱚᱫᱷᱤᱠᱟᱨᱤ''' ᱢᱤᱫ ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ [[ᱚᱵᱷᱤᱱᱮᱛᱨᱤ]] ᱟᱨ <ref>{{cite web|url=http://nepaliactress.com/tag/keki-adhikari/ |publisher=Nepaliactress.com|accessdate=2014-06-04|title=केकि अधिकारी - Nepaliactress.com}}</ref> ᱢᱳᱰᱮᱞ ᱠᱟᱱᱟᱠᱤᱱ । ᱩᱱᱤ ᱟᱭᱢᱟ ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱵᱷᱤᱰᱤᱭᱳ, ᱴᱮᱞᱤᱵᱷᱤᱡᱚᱱ ᱵᱤᱜᱭᱟᱯᱚᱱ ᱟᱨ ᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟ.ᱥᱛᱤ ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱯᱤᱞᱤᱢ ᱨᱮᱠᱤᱱ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ । ᱩᱱᱤ ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱯᱤᱞᱤᱢ ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱞᱟᱦᱟ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱵᱷᱤᱰᱤᱭᱳ ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱞᱮᱫᱟᱠᱤᱱ ᱾ ᱩᱱᱤ ''ᱥᱣᱚᱨ'' ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢᱤ ᱪᱷᱮᱛᱨᱚ ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱤᱱ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ । ᱩᱱᱤ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱠᱚ ''ᱟᱤ ᱮᱢ ᱥᱚᱨᱤ'', ''ᱢᱚᱥᱟᱱ'', ''ᱢᱟᱭᱟᱠᱳ ᱵᱟᱨᱤᱢᱟ'', ''ᱢᱚᱦᱚᱥᱩᱥ'', ''ᱵᱤᱛᱮᱠᱟ ᱯᱚᱞ'' ᱟᱨ ''ᱠᱳᱦᱚᱞᱯᱩᱨ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ'' ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱢᱚᱪ ᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱞᱮᱫᱛᱮ ᱡᱚᱛᱚᱦᱚᱲ ᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱟᱠᱟᱱᱟ ।<ref>{{cite web|url=http://www.thehimalayantimes.com/fullNews.php?headline=A+new+taste&NewsID=308040|title=Masan Film (short information)|publisher=TheHimalayanTimes.com|accessdate=2014-06-04}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.youtube.com/watch?v=-S3CoveVeMM&feature=kp|title=Biteka Pal - Music Video|accessdate=2014-06-04}}</ref><ref>{{cite web|url=http://keki.info/tag/mero-best-friend/ |title=Music Video - Mero Best Friend|publisher=Keki.info|accessdate=2014-06-04}}</ref> ᱩᱱᱤ ᱛᱷᱤᱮᱴᱚᱨ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱢᱚᱡᱽᱵᱩᱛ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱥᱚᱛᱭᱚᱢᱳᱦᱚᱱ ᱡᱳᱥᱤ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱫ ᱱᱟᱴᱚᱠ ᱪᱟᱨᱩᱢᱚᱛᱤ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ।<ref>{{cite web|url=http://xnepali.net/movies/keki-adhikari-to-be-featured-as-charumati-in-her-debut-play/ |title=Charumati|publisher=Xnepali.net|accessdate=2014-06-04}}</ref>
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱠᱮᱠᱤ ᱚᱫᱷᱤᱠᱟᱨᱤ ᱢᱟᱱᱚᱵ ᱥᱚᱸᱥᱟᱫᱷᱚᱱ ᱵᱭᱚᱵᱚᱥᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱠᱮ ᱚᱯᱷ ᱮ ᱵᱤᱡᱤᱱᱮᱥ ᱥᱠᱩᱞ ᱠᱷᱚᱱ [[:ne:मानब संसाधन ब्यबस्थापनमा केअफए बिजनेस स्कुल]] ᱒᱐᱑᱖ ᱨᱮ ᱵᱤᱜᱨᱤ [[:ne:डिग्री]] ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱤᱱ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟ । <ref>{{cite web|url=http://xnepali.net/movies/keki-adhikari-graduates-with-a-mba-degree/ |title=Keki Adhikari graduates with a MBA degree|publisher=xnepali.net|accessdate=2016-08-07}}</ref> ᱩᱱᱤ ᱤᱥᱱᱟᱛᱚᱠ ᱛᱚᱦᱚ [[:ne:स्नातक तह]] ᱒᱐᱑᱓ ᱨᱮ ᱛᱨᱤᱵᱷᱩᱣᱚᱱ ᱭᱩᱱᱤᱵᱷᱚᱨᱥᱤᱴᱤ [[:ne:त्रिभुवन युनिभर्सिटी]] ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱟᱥ ᱠᱮᱫᱟᱠᱤᱱ। ᱠᱮᱠᱤ ᱵᱟᱞ ᱥᱤᱨᱤᱡᱚᱱᱟᱞᱚᱭ ᱤᱥᱠᱩᱞ [[:ne:बाल सिरिजनालय स्कुल]], ᱠᱟᱴᱷᱚᱢᱟᱰᱳᱣ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱥ ᱮᱞ ᱥᱤ (एसएलसी) ᱯᱟᱥ ᱞᱮᱫᱟᱠᱤᱱ। ᱩᱱᱤ ᱯᱨᱚᱢᱟᱬᱯᱚᱛᱨᱚ ᱛᱚᱦᱚ ᱦᱣᱟᱤᱴᱚᱦᱟᱩᱥᱚ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ [[:ne:प्रमाणपत्र तह ह्वाइटहाउस कलेज]] ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱤᱱ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ।<ref>{{cite web|url=http://keki.info/2013/01/09/keki-graduated-graduation-photos/ |title=Keki Adhikari graduation photos|publisher=keki.info|accessdate=2016-08-07}}</ref>
==ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱨᱮ==
ᱠᱮᱠᱤ ᱚᱫᱷᱤᱠᱟᱨᱤ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫ ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱣᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ । ᱱᱩᱣᱟ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱤ ᱠᱮᱠᱤ ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱪᱷᱮᱛᱨᱚ ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱮᱱᱟ ।
<br />
==ᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ==
==ᱡᱤᱭᱚᱱ==
==ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ==
{| class="wikitable"
|- style="background:#ccc; text-align:center;"
! colspan="4" style="background: apple;" | ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ
|- style="background:#ccc; text-align:center;"
! style="background: #apple;" | ᱥᱮᱨᱢᱟ
! style="background: #apple;" | ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ
! style="background: #apple;" | role
|-
|᱒᱐᱑᱐
| ''ᱥᱭᱳᱨ''
|
|-
|᱒᱐᱑᱑
| ''ᱢᱚᱥᱟᱱ''
| ᱦᱮᱞᱮᱱ
|-
| ᱒᱐᱑᱒
| [[ᱟᱤ ᱮᱢ ᱥᱚᱨᱤ]]
| ᱥᱨᱩᱛᱤ
|-
| ᱒᱐᱑᱓
| ''ᱢᱚᱦᱚᱥᱩᱥ''
|
|-
| ᱒᱐᱑᱓
| ''ᱵᱤᱛᱮᱠᱟ ᱯᱚᱞ''
| ᱱᱤᱡᱟ/ᱱᱩᱢᱟ
|-
| ᱒᱐᱑᱔
| ''ᱢᱮᱨᱳ ᱵᱮᱥᱴᱚ ᱯᱷᱨᱮᱱᱰᱚ''
|
|-
| ᱒᱐᱑᱔
| ''ᱥᱨᱤ ᱯᱟᱪ ᱚᱢᱵᱚᱨᱮ''
|
|-
| ᱒᱐᱑᱔
| ''ᱢᱤᱩᱴᱚ-ᱫᱚ ᱦᱟᱨᱴᱚ ᱵᱤᱞᱳᱸᱜ ᱴᱩ ᱭᱩ''
|
|-
| ᱒᱐᱑᱕
| ''ᱯᱷᱱᱠᱳ''
| ᱢᱤᱴᱷᱩ
|-
| ᱒᱐᱑᱕
| ''ᱵᱟᱜᱢᱚᱛᱤ''
|
|-
| ᱒᱐᱑᱕
| ''ᱯᱩᱱᱚᱨᱡᱚᱱᱢᱚ''
|
|-
| ᱒᱐᱑᱖
| ''ᱵᱷᱟᱜ ᱥᱟᱱᱤ ᱵᱷᱟᱜ''
| ᱥᱟᱱᱤ
|-
| ᱒᱐᱑᱖
| ''ᱦᱟᱩ ᱯᱷᱚᱱᱱᱤ''
| ᱯᱩᱥᱯᱟ
|-
|᱒᱐᱑᱖
|''ᱥᱟᱵᱤᱛᱨᱤ''
|ᱥᱟᱵᱤᱛᱨᱤ
|-
|᱒᱐᱑᱗
|"ᱜᱷᱟᱢᱯᱟᱱᱤ"
|
|-
|᱒᱐᱑᱗
|"ᱞᱟᱞᱴᱤᱱ"
|
|-
|᱒᱐᱑᱗
|"ᱮᱥᱣᱚᱨᱭᱚ"
|
|-
|᱒᱐᱑᱗
|"ᱞᱚᱵᱷ ᱥᱚᱥᱟ"
|ᱥᱚᱥᱟ
|-
|᱒᱐᱑᱘
|"ᱨᱟᱡᱟ ᱨᱟᱱᱤ"
|ᱨᱟᱱᱤ
|-
|᱒᱐᱑᱘
|"ᱜᱟᱣᱠᱩ ᱪᱷᱳᱨᱤ"
|
|-
|᱒᱐᱑᱘
|"ᱱᱟᱤ ᱱᱚ ᱵᱷᱚᱱᱱᱩ ᱞᱚ ᱕"
|
|-
|᱒᱐᱑᱘
|"ᱠᱳᱦᱚᱞᱯᱩᱨ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ"
|
|-
|᱒᱐᱑᱙
|"ᱪᱷᱚ ᱢᱟᱭᱟ ᱪᱷᱚᱯᱚᱠᱚᱤ"
|ᱡᱚᱞ
|}
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
0mlheb2v5oqc8xybev1aahzc6d6251l
ᱠᱷᱚᱣᱟᱭ
0
12827
101687
63006
2022-08-21T15:46:55Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱷᱚᱣᱟᱭ
| native_name =
| native_name_lang = ᱵᱟᱝᱞᱟ
| other_name =
| settlement_type = ᱱᱚᱜᱚᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| nickname =
| map_alt =
| map_caption =
| pushpin_map = India
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption =
| coordinates = {{coord|24|3|54|N|91|36|18|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = ᱥᱤᱧᱚᱛ
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ]]
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱠᱷᱚᱣᱟᱭ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ
| governing_body = ᱠᱷᱚᱣᱟᱭ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱚᱨᱚᱥᱚᱫᱽ
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = ᱒᱓
| population_total =᱒᱑᱓᱘᱗
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱕
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info1 = [[ᱡᱚᱠᱵᱚᱨᱚᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱚᱠᱵᱚᱨᱚᱠ]],
[[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]], [[ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱗᱙᱙᱒᱐᱑
| area_code = ᱓᱘᱒᱕
| registration_plate =TR
| website = {{URL|tripura.gov.in}}
| footnotes =
}}
'''ᱠᱷᱚᱣᱟᱭ''' [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] [[ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱢᱤᱫ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱢᱤᱫ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱚᱸᱪᱟᱭᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱟᱶᱟ ᱜᱮ ᱜᱚᱴᱷᱚᱱ ᱮᱱᱟ ᱠᱷᱚᱣᱟᱭ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱣᱟᱭ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱣᱟᱭ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱩᱬ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱯᱮᱱᱫᱽᱨᱚᱱᱟᱛᱷ ᱨᱳᱭ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱵᱟᱥᱟ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]]ᱤ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱠᱷᱚᱣᱟᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱥᱟᱶ ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
[[File:Shubhash park.jpg|thumb|left|ᱠᱚᱦᱤᱱᱩᱨ ᱠᱚᱢᱯᱞᱮᱡᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱩᱵᱷᱟᱥ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ]]
᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ,<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archiveurl=https://web.archive.org/web/20040616075334/http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archivedate=2004-06-16|title= Census of India 2001: Data from the 2001 Census, including cities, villages and towns (Provisional)|accessdate=2008-11-01|publisher= Census Commission of India}}</ref> ᱠᱷᱚᱣᱟᱭ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑᱗,᱖᱒᱑ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱚᱲᱟ ᱫᱚ ᱕᱑% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱫᱚ ᱔᱙% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱠᱷᱚᱣᱟᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘᱖% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱕᱙.᱕% ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱜᱮᱭᱟ: ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱘᱘% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱘᱕% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱷᱚᱣᱟᱭ ᱨᱮ, ᱙% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱖ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱩᱢᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
==ᱥᱤᱧᱚᱛ-ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱥᱤᱢᱟᱹ==
ᱠᱷᱚᱣᱟᱭ ᱠᱷᱤᱱ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱖᱑.᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱚᱴᱟ ᱥᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱩᱜ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ (᱙᱕᱐ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱡᱤᱞᱤᱧᱟ)
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
ᱠᱷᱚᱣᱟᱭ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱚᱣᱟᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ, ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨᱟ ᱜᱮᱨᱼᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱨᱮ ᱾<ref name=cfapa09>{{cite news|title=Unused Airports in India|url=http://indiaaviation.aero/news/airline/32098/59/Unused-Airports-in-India|accessdate=9 February 2012|newspaper=Center For Asia Pacific Aviation|date=27 November 2009}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://khowai.nic.in Official site of Khowai]
[[Category:Cities and towns in Khowai district]]
[[Category:Khowai district]]
g4jw90kug5ap3ka8yeimvxm7ta1c6w3
ᱠᱮᱥᱚᱵᱽ ᱪᱚᱸᱫᱨᱚ ᱜᱚᱜᱚᱭ
0
12843
101617
63045
2022-08-21T13:04:24Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Use dmy dates|date=ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙}}
{{Use Indian English|date=October 2019}}
{{Infobox officeholder
| name = ᱠᱮᱥᱚᱵᱽ ᱪᱚᱸᱫᱨᱚ ᱜᱚᱜᱚᱭ
| image =
| birth_date = {{Birth date|1925|09|29|df=y}}
| birth_place =
| residence =
| death_date ={{Death date and age|1998|09|05|1925|09|29|df=y}}
| Party =[[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱨᱮᱥ]]
| death_place =
| salary =
| term = ᱑᱓ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱘᱒ – ᱑᱙ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱘᱒
|office = [[ᱟᱥᱟᱢᱨᱮᱱ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟ. ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ]]
| predecessor = [[ᱨᱟᱥᱴᱨᱚᱯᱚᱛᱤ ᱥᱟᱥᱚᱱ]]
| successor = [[ᱨᱟᱥᱴᱨᱚᱯᱛᱤ ᱥᱟᱥᱚᱱ]]
| party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱨᱮᱥ]]
| spouse =
| children = ᱮᱭᱟᱨ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ (Retd) [[ᱚᱧᱡᱚᱱ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱜᱚᱜᱚᱭ]] <br/> [[Ranjan Gogoi]]<ref>{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/news/national/who-is-ranjan-gogoi-and-what-is-he-known-for/article24903500.ece|title=Who is Ranjan Gogoi, and what is he known for?|last=Karmakar|first=Rahul|date=2018-09-08|work=The Hindu|access-date=2018-09-14|language=en-IN|issn=0971-751X}}</ref>
| website =
| footnotes =
| date =
| year =
|honorific_prefix=Honourable}}
'''ᱠᱮᱥᱚᱵᱽ ᱪᱚᱸᱫᱨᱚ ᱜᱚᱜᱚᱭ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ. ᱨᱟᱡᱽᱟᱨᱤᱭᱟ. ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱡᱟᱦᱟᱭ ᱫᱚ ᱑᱙᱘᱒ ᱨᱮ ᱒ ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ [[ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟ. ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ|ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟ. ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]] ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref>{{cite web|url=http://assamassembly.gov.in/cm-list.html |title=Assam Legislative Assembly - Chief Minister of Assam since 1937|accessdate=31 October 2014}}</ref>ᱱᱩᱭᱫᱚ [[ᱰᱤᱵᱨᱩᱜᱚᱲ]] ᱥᱚᱢᱚᱥᱴᱤ ᱠᱷᱚᱱ [[ᱟᱥᱟᱢ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱨᱮᱱ ᱨᱟ.ᱥᱤᱭᱟ. ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
oog0d985c5kw4r63exje4zdz1cx7ucq
ᱡᱟᱛᱤᱳ ᱟᱫᱤᱵᱟᱥᱤ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ
0
12862
101925
63210
2022-08-22T04:29:36Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱫᱟᱲᱮ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱦᱥᱛᱤᱳ ᱟᱫᱤᱵᱟᱥᱤ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ''' ᱵᱟᱝᱛᱮ '''ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱜᱟᱶᱛᱟ''' ᱫᱚ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ|ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱠᱚ [[ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱦᱚᱲ]] ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱵᱮᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱱᱚᱭᱛᱤᱠ ᱥᱚᱝᱜᱚᱴᱷᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱑᱙᱙᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱓ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱛᱟᱲᱟᱢ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
==ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
᱑᱙᱙᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱢᱟ ᱓ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ {{ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱰ}} ᱟᱨ ᱨᱚᱵᱤᱱᱫᱨᱚᱱᱟᱛᱷ ᱥᱚᱨᱮᱱ ᱛᱟᱹᱠᱤᱱᱟᱜ ᱚᱦᱚ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱟᱫᱤᱵᱟᱥᱤ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱞ]], [[ᱢᱩᱱᱰᱟ]], [[ᱢᱟᱦᱟᱞᱤ]], [[ᱫᱷᱟᱸᱜᱚᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱫᱤᱵᱟᱥᱤ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱟᱠᱚ ᱨᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱨᱮᱱ ᱨᱮᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟᱯᱚᱛᱤ ᱫᱚ {{ ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱰ }} ᱟᱨ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱥᱚᱢᱯᱟᱫᱚᱠ '''ᱨᱚᱵᱤᱱᱫᱨᱚᱱᱟᱛᱷ ᱥᱚᱨᱮᱱ'''
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱫᱟᱲᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱽ==
ᱦᱟᱛᱤᱳ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱲᱮ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱫᱟᱲᱮ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱯᱩᱱ ᱜᱚᱴᱟᱜ ᱥᱚᱝᱜᱚᱴᱷᱚᱱ ᱚᱱᱟ ᱯᱚᱨᱤᱫ ᱨᱮᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱩᱫᱫᱮᱥᱚ ᱫᱚ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱮᱢᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱱᱫᱚᱞᱚᱱ ᱠᱚᱨᱮ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱡᱮᱱ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱟᱨ ᱫᱟᱲᱮᱛᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜ᱾ ᱚᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ,
# ᱦᱟᱛᱤᱳ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱪᱷᱟᱛᱨᱚ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ (ᱱᱚᱠᱩᱞ ᱯᱟᱦᱟᱱ, ᱥᱚᱵᱷᱟᱯᱚᱛᱤ)
# ᱦᱟᱛᱤᱳ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱡᱩᱵᱚ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ (ᱦᱚᱨᱮᱱᱫᱨᱚᱱᱟᱛᱷ ᱥᱤᱝ, ᱥᱚᱵᱷᱟᱯᱚᱛᱤ)
# ᱦᱟᱛᱤᱳ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱱᱟᱨᱤ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ (ᱵᱟᱥᱚᱱᱛᱤ ᱦᱟᱥᱫᱟ, ᱥᱚᱵᱷᱟᱯᱚᱛᱤ)
# ᱦᱟᱛᱤᱳ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱥᱨᱚᱢᱤᱠ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ ( ᱥᱚᱵᱷᱟᱯᱚᱛᱤ, {ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱫᱟᱲᱮ ᱡᱟᱹᱨᱩᱲ})
==ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮᱱ ᱠᱚᱢᱤᱴᱤᱠᱚ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱝᱜᱚᱴᱷᱚᱱ ᱨᱮᱱ ᱱᱤᱛᱚᱜᱤᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟᱯᱚᱛᱤ ᱫᱚ
==='''ᱥᱚᱵᱷᱟᱯᱚᱛᱤ'''===
# [[ᱨᱚᱵᱤᱱᱫᱨᱚᱱᱟᱛᱷ ᱥᱚᱨᱮᱱ]]
ᱥᱟᱶ ᱨᱮᱱᱫᱚ
# ᱠᱷᱨᱤᱥᱴᱟᱱ ᱵᱤᱥᱥᱟᱥ
# ᱨᱟᱢᱫᱟᱥ ᱢᱟᱦᱟᱛᱚᱛ
# ᱮᱰᱵᱷᱚᱠᱮᱴ ᱵᱟᱵᱞᱩ ᱨᱚᱵᱤᱫᱟᱥ
'''ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱥᱚᱢᱯᱟᱫᱚᱠ'''
# ᱥᱚᱵᱤᱱ ᱪᱱᱫᱨᱚ ᱢᱩᱸᱰᱟ
'''ᱫᱚᱯᱛᱚᱨ ᱥᱚᱢᱯᱟᱫᱚᱠ'''
# ᱥᱩᱵᱷᱟᱥ ᱪᱚᱱᱫᱨᱚ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
'''ᱯᱟᱥᱱᱟᱶ ᱥᱚᱢᱯᱟᱫᱚᱠ'''
# ᱨᱟᱢᱯᱨᱚᱥᱟᱫ ᱢᱟᱦᱟᱛᱚ
'''ᱥᱟᱝᱜᱚᱴᱷᱚᱱᱤᱠ ᱥᱚᱢᱯᱟᱫᱚᱠ'''
# ᱵᱤᱢᱚᱞ ᱪᱚᱱᱫᱨᱚ ᱨᱟᱡᱳᱣᱟᱨ
'''ᱡᱚᱱᱚᱲ ᱥᱚᱢᱯᱟᱫᱚᱠ'''
# ᱢᱟᱱᱤᱠ ᱥᱚᱨᱮᱱ
ᱥᱟᱶ ᱟᱨ ᱓᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱚᱫᱚᱥᱥᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱝᱜᱚᱴᱷᱚᱱ ᱨᱮ᱾
==ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱝᱜᱚᱴᱷᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱨᱩᱢ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
#[[ᱦᱟᱛᱤᱳ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱡᱩᱵᱚ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ]]
#[[ᱦᱟᱛᱤᱳ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱪᱷᱟᱛᱨᱚ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ]]
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱫᱟᱲᱮ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
5hdunjafcchcigh2axz6x3ovevkwm42
ᱡᱤᱣᱤ ᱟᱞᱟᱭ
0
12919
102083
63745
2022-08-22T11:37:03Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱤᱣᱤ ᱟᱞᱟᱭ''' ᱵᱟ '''ᱜᱚᱡᱚᱜ''' ([[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ]]ᱺ suicide) ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱦᱚᱲ ᱟᱭᱟᱜ ᱱᱤᱡᱽ ᱤᱪᱪᱷᱟ-ᱛᱮ ᱟᱭᱟᱜ ᱱᱤᱡᱽ [[ᱡᱤᱭᱚᱱ]] ᱫᱚᱭ ᱟᱞᱟᱭ ᱠᱮᱫᱟ᱾ [[ᱞᱟᱴᱤᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱥᱩᱭ ᱥᱮᱭᱰᱮᱭᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱛᱛᱚᱦᱚᱛᱛᱟ (ᱡᱤᱣᱤ ᱟᱞᱟᱭ) ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱫᱚ ᱡᱮᱜ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱤᱡᱮ ᱛᱮ ᱱᱤᱡᱮ ᱜᱮ ᱜᱚᱡᱽ᱾ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱡᱤᱣᱤ ᱠᱚ ᱟᱞᱟᱭᱟ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ ᱦᱚᱲᱠᱚ ᱠᱩ ᱢᱮᱱᱟ ᱦᱤᱣᱤᱭ ᱜᱤᱰᱤ ᱠᱟᱛ ᱛᱟᱭᱟ᱾ [[ᱰᱟᱠᱴᱟᱨ]] ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱨᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ [[ᱵᱷᱟᱵᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱲᱤᱡᱽ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
9cboaiqfh48w20ieofrvjb3ggkoircw
ᱠᱳᱴᱪᱟᱸᱫᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ
0
12942
101667
63877
2022-08-21T15:10:12Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
'''ᱠᱳᱴᱪᱟᱸᱫᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ''' ᱫᱚ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱷᱤᱱᱟᱭᱫᱚᱦᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱯᱚᱢᱚᱦᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱢᱚᱦᱚᱠᱩᱢᱟ ᱫᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱴᱪᱟᱸᱫᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱷᱤᱱᱟᱭᱫᱚᱦᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ|ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱷᱤᱱᱟᱭᱫᱚᱦᱚ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱫᱚ ᱓᱐ ᱠᱤᱞᱳᱢᱤᱴᱟᱨ ᱯᱷᱟᱨᱟᱠ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ [[ᱡᱚᱥᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱚᱥᱚᱨ]], [[ᱪᱩᱣᱟᱰᱟᱝᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱪᱩᱣᱟᱰᱟᱝᱜᱟ]] ᱨᱳᱰ ᱟᱲᱮ ᱨᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱡᱷᱤᱱᱟᱭᱫᱚᱦᱚ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱠᱟᱞᱤᱜᱚᱸᱡᱽ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ, ᱥᱟᱛᱠᱷᱤᱨᱟ]] ᱠᱟᱞᱤᱜᱚᱸᱡᱽ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱢᱚᱦᱮᱥᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱡᱷᱤᱱᱟᱭᱫᱚᱦᱚ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
==ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ==
᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ ᱟᱨ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱳᱣᱨᱳᱥᱚᱵᱷᱟ ᱠᱚᱛᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ;
# ᱥᱟᱯᱷᱫᱟᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
# ᱫᱳᱲᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
# ᱠᱩᱥᱱᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
# ᱵᱚᱞᱩᱦᱚᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
# ᱮᱞᱟᱝᱜᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
l8pnpepbvzvj6adldpfywab0xde2fb5
ᱠᱷᱟᱡᱩᱨ
0
12957
101740
63972
2022-08-21T17:00:10Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{taxobox
|name = ''ᱠᱷᱟᱡᱩᱨ''<br>''Phoenix dactylifera''
|image = Dates on date palm.jpg
|image_caption = Dates on date palm
|regnum = [[Plantae]]
|unranked_divisio = [[Angiosperms]]
|unranked_classis = [[Monocots]]
|unranked_ordo = [[Commelinids]]
|ordo = [[Arecales]]
|familia = [[Arecaceae]]
|genus = ''[[Phoenix (plant)|Phoenix]]''
|species = '''''P. dactylifera'''''
|binomial = ''Phoenix dactylifera''
|binomial_authority = [[Carl Linnaeus|L.]]
|synonyms_ref=<ref>[http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-152659 The Plant List, ''Phoenix dactylifera'' L. ]</ref>
|synonyms=
*''Palma dactylifera'' <small>(L.) Mill.</small>
*''Phoenix chevalieri'' <small>D.Rivera, S.Ríos & Obón</small>
*''Phoenix iberica'' <small>D.Rivera, S.Ríos & Obón</small>
}}
[[चित्र:Phoenix dactylifera2.jpg|thumb|right|300px|ᱠᱷᱟᱡᱩᱨ]]
'''ᱠᱷᱟᱡᱩᱨ''' (ᱯᱷᱤᱱᱤᱠᱥ ᱰᱮᱠᱴᱟ.ᱭᱞᱮᱯᱷᱮᱨᱟ) ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ [[ᱛᱟᱲᱤ]] ᱡᱟ.ᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱤᱞᱟᱛ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱯᱷᱚᱞ ᱮᱢᱟᱱ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱵᱤᱡᱟ.ᱣᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱫᱤᱱᱟᱜ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱦᱩᱭ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱴᱤᱠ ᱢᱩᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱛᱚᱞᱟᱥ ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱟᱸᱴ ᱜᱮᱭᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱢᱟ.ᱱᱤᱡ ᱠᱷᱟᱱ ᱮᱛᱚᱢ [[ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟᱞ|ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟᱞ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱸ [[ᱢᱟᱨᱩᱫᱭᱟᱱ|ᱱᱟᱠᱷᱞᱤᱥᱛᱟᱱ]] ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱥᱟᱭᱟᱫ ᱠᱚᱧᱮ ᱯᱟᱪᱷᱮ [[ᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱤᱫ ᱢᱤᱰᱤᱭᱟᱢ ᱥᱟ.ᱭᱤᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱫᱟᱨᱮ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱪᱚᱴ ᱫᱚ ᱑᱕-᱒᱕ ᱢᱤᱴᱟᱨ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡᱽ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ , ᱟ.ᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱰᱟ.ᱨ ᱢᱤᱫ ᱴᱟᱝ ᱨᱮᱦᱮᱫ ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱠᱞᱟ ᱦᱚᱸ ᱟ.ᱰᱤ ᱟᱸᱴ ᱦᱟᱨᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
[[File:Date Palm,.JPG|thumb|ᱠᱷᱟᱡᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱨᱮ[[ᱠᱟᱞᱠᱟ]] ,[[ᱦᱟᱨᱤᱭᱟᱱᱟ ]],[[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]]]
[[File:Date Palm ,Village Behlolpur,Punjab, India.JPG|thumb|ᱠᱷᱟᱡᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱨᱮ]]
==ᱯᱤᱠᱪᱟᱨ ᱜᱮᱞᱮᱨᱤ==
<gallery>
Image:Sukkary date.jpg|Sukkary
Image:Dattes-Ammari.JPG|Ammari
Image:Tn Dates Angou.JPG|Angou
Image:Dattes arichti.JPG|Arichti
Image:1 Dattes Bejjou.JPG|Bejjou
Image:Dattes-Bisr.JPG|Bisr Helou
Image:Dattes Gounda.JPG|Gounda
Image:GousbiDates.JPG|Gousbi
Image:Dattes Hamraya branche.JPG|Branch of Hamraya dates
Image:HissaDates.JPG|Hissa
Image:HissaTNDates.JPG|Hissa
Image:Dattes Kenta.JPG|Kenta
Image:Dattes kentichi.JPG|Kentichi
Image:Dattes Lagou.JPG|Lagou
File:Dates Tozerzait.JPG|Touzerzayet from [[तूनिसीया|Tunisia]]
Image:Tn Dattes Trounja.JPG|Trounja
File:Date palm with fruits.jpg|Date palm with fruits at the Abdul Aziz Date Farm in [[Medina]].
File:Ripe and dry dates fruit bunches.jpg|Ripe and dry dates fruit bunches at the Khurram Abdullah Bajwa Date Farm in [[Medina]].
File:NRCSAZ02021 - Arizona (325)(NRCS Photo Gallery).jpg|Dates growing in [[Yuma, Arizona]]
File:Dates 2005-07-17 Algarve.jpg|Dates from [[Algarve]], [[Portugal]]
File:Rishon-LeZion-Gan-Moshava-0002.jpg|Palm Tree Boulevards in [[Rishon LeZion]]
</gallery>
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
{{आधार}}
[[श्रेणी:फल]]
[[श्रेणी:उद्यान विज्ञान और बाग़बानी]]
[[श्रेणी:वृक्ष]]
p5e618e7klz1dcmtd3oi57oyq7onbce
101741
101740
2022-08-21T17:00:35Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{taxobox
|name = ''ᱠᱷᱟᱡᱩᱨ''<br>''Phoenix dactylifera''
|image = Dates on date palm.jpg
|image_caption = Dates on date palm
|regnum = [[Plantae]]
|unranked_divisio = [[Angiosperms]]
|unranked_classis = [[Monocots]]
|unranked_ordo = [[Commelinids]]
|ordo = [[Arecales]]
|familia = [[Arecaceae]]
|genus = ''[[Phoenix (plant)|Phoenix]]''
|species = '''''P. dactylifera'''''
|binomial = ''Phoenix dactylifera''
|binomial_authority = [[Carl Linnaeus|L.]]
|synonyms_ref=<ref>[http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-152659 The Plant List, ''Phoenix dactylifera'' L. ]</ref>
|synonyms=
*''Palma dactylifera'' <small>(L.) Mill.</small>
*''Phoenix chevalieri'' <small>D.Rivera, S.Ríos & Obón</small>
*''Phoenix iberica'' <small>D.Rivera, S.Ríos & Obón</small>
}}
[[चित्र:Phoenix dactylifera2.jpg|thumb|right|300px|ᱠᱷᱟᱡᱩᱨ]]
'''ᱠᱷᱟᱡᱩᱨ''' (ᱯᱷᱤᱱᱤᱠᱥ ᱰᱮᱠᱴᱟ.ᱭᱞᱮᱯᱷᱮᱨᱟ) ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ [[ᱛᱟᱲᱤ]] ᱡᱟ.ᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱤᱞᱟᱛ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱯᱷᱚᱞ ᱮᱢᱟᱱ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱵᱤᱡᱟ.ᱣᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱫᱤᱱᱟᱜ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱦᱩᱭ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱴᱤᱠ ᱢᱩᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱛᱚᱞᱟᱥ ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱟᱸᱴ ᱜᱮᱭᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱢᱟ.ᱱᱤᱡ ᱠᱷᱟᱱ ᱮᱛᱚᱢ [[ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟᱞ|ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟᱞ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱸ [[ᱢᱟᱨᱩᱫᱭᱟᱱ|ᱱᱟᱠᱷᱞᱤᱥᱛᱟᱱ]] ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱥᱟᱭᱟᱫ ᱠᱚᱧᱮ ᱯᱟᱪᱷᱮ [[ᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱤᱫ ᱢᱤᱰᱤᱭᱟᱢ ᱥᱟ.ᱭᱤᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱫᱟᱨᱮ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱪᱚᱴ ᱫᱚ ᱑᱕-᱒᱕ ᱢᱤᱴᱟᱨ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡᱽ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ , ᱟ.ᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱰᱟ.ᱨ ᱢᱤᱫ ᱴᱟᱝ ᱨᱮᱦᱮᱫ ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱠᱞᱟ ᱦᱚᱸ ᱟ.ᱰᱤ ᱟᱸᱴ ᱦᱟᱨᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
[[File:Date Palm,.JPG|thumb|ᱠᱷᱟᱡᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱨᱮ[[ᱠᱟᱞᱠᱟ]] ,[[ᱦᱟᱨᱤᱭᱟᱱᱟ ]],[[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]]]
[[File:Date Palm ,Village Behlolpur,Punjab, India.JPG|thumb|ᱠᱷᱟᱡᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱨᱮ]]
==ᱯᱤᱠᱪᱟᱨ ᱜᱮᱞᱮᱨᱤ==
<gallery>
Image:Sukkary date.jpg|Sukkary
Image:Dattes-Ammari.JPG|Ammari
Image:Tn Dates Angou.JPG|Angou
Image:Dattes arichti.JPG|Arichti
Image:1 Dattes Bejjou.JPG|Bejjou
Image:Dattes-Bisr.JPG|Bisr Helou
Image:Dattes Gounda.JPG|Gounda
Image:GousbiDates.JPG|Gousbi
Image:Dattes Hamraya branche.JPG|Branch of Hamraya dates
Image:HissaDates.JPG|Hissa
Image:HissaTNDates.JPG|Hissa
Image:Dattes Kenta.JPG|Kenta
Image:Dattes kentichi.JPG|Kentichi
Image:Dattes Lagou.JPG|Lagou
File:Dates Tozerzait.JPG|Touzerzayet from [[तूनिसीया|Tunisia]]
Image:Tn Dattes Trounja.JPG|Trounja
File:Date palm with fruits.jpg|Date palm with fruits at the Abdul Aziz Date Farm in [[Medina]].
File:Ripe and dry dates fruit bunches.jpg|Ripe and dry dates fruit bunches at the Khurram Abdullah Bajwa Date Farm in [[Medina]].
File:NRCSAZ02021 - Arizona (325)(NRCS Photo Gallery).jpg|Dates growing in [[Yuma, Arizona]]
File:Dates 2005-07-17 Algarve.jpg|Dates from [[Algarve]], [[Portugal]]
File:Rishon-LeZion-Gan-Moshava-0002.jpg|Palm Tree Boulevards in [[Rishon LeZion]]
</gallery>
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[श्रेणी:फल]]
[[श्रेणी:उद्यान विज्ञान और बाग़बानी]]
[[श्रेणी:वृक्ष]]
ffe90c5glrozinuvpkoq96rdj3vdyf9
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
10
13006
101798
84782
2022-08-22T00:26:50Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{navbox
| name = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
| title = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
| listclass = hlist
| basestyle = background:{{Bharatiya Janata Party/meta/color}}; color:black;
| state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}}
| image =
| group1 = [[List of presidents of the Bharatiya Janata Party|Party presidents]]
| list1 =
* [[ᱚᱴᱚᱞ ᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱵᱟᱡᱽᱯᱮᱭᱤ]] (᱑᱙᱘᱐–᱘᱖)
* [[ᱞᱟᱞ ᱠᱨᱤᱥᱱᱟ ᱟᱰᱟᱣᱟᱱᱤ]] (᱑᱙᱘᱖–᱙᱑)
* [[ᱢᱩᱨᱞᱤ ᱢᱟᱱᱚᱦᱟᱨ ᱡᱚᱥᱤ]] (᱑᱙᱙᱑–᱙᱓)
* [[ᱞᱟᱞ ᱠᱨᱤᱥᱱᱟ ᱟᱰᱟᱣᱟᱱᱤ]] (᱑᱙᱙᱓–᱙᱘)
* [[ᱠᱩᱥᱟᱵᱷᱟᱣᱩ ᱴᱷᱟᱠᱨᱮ]] (᱑᱙᱙᱘–᱒᱐᱐᱐)
* [[ᱵᱚᱝᱜᱟᱨᱩ ᱞᱚᱠᱷᱢᱚᱱ]] (᱒᱐᱐᱐–᱐᱑)
* [[ᱡᱟᱱ ᱠᱨᱤᱥᱱᱚᱢᱩᱨᱛᱤ]] (᱒᱐᱐᱑–᱐᱒)
* [[ᱵᱷᱮᱱᱠᱟᱭᱟ ᱱᱟᱭᱰᱩ]] (᱒᱐᱐᱒–᱐᱔)
* [[ᱞᱟᱞ ᱠᱨᱤᱥᱱᱟ ᱟᱰᱟᱣᱟᱱᱤ]] (᱒᱐᱐᱔–᱐᱖)
* [[ᱨᱟᱡᱽᱱᱟᱛᱷ ᱥᱤᱝ]] (᱒᱐᱐᱖–᱐᱙)
* [[ᱱᱤᱛᱤᱱ ᱜᱟᱰᱠᱟᱨᱤ]] (᱒᱐᱐᱙–᱑᱓)
* [[ᱨᱟᱡᱽᱱᱟᱛᱷ ᱥᱤᱝ]] (᱒᱐᱑᱓–᱑᱔)
* [[ᱟᱢᱤᱛ ᱥᱟᱦ]] (᱒᱐᱑᱔–᱒᱐᱒᱐)
* [[ᱡᱚᱜᱚᱛ ᱯᱨᱚᱠᱟᱥ ᱱᱚᱰᱰᱟ]] (᱒᱐᱒᱐–ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ)
| group2 = Current vice presidents
| list2 =
* [[ᱥᱤᱵᱽᱨᱟᱱ ᱥᱤᱝ ᱪᱚᱣᱦᱟᱱ]]
* [[ᱨᱚᱢᱚᱱ ᱥᱤᱝ]]
* [[ᱵᱟᱥᱩᱱᱫᱷᱚᱨᱟ ᱨᱟᱡᱮ]]
* [[ᱯᱨᱚᱵᱷᱟᱛ ᱡᱷᱟ (ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ)|ᱯᱨᱚᱵᱷᱟᱛ ᱡᱷᱟ]]
* [[Vinay Sahasrabuddhe]]
* [[Renu Devi]]
* [[Om Prakash Mathur]]
* [[Shyam Jaju]]
* [[Avinash Rai Khanna]]
* [[Dushyant Kumar Gautam]]
* [[Baijayant Panda]]
|group3 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴᱤ|ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱠᱚ]]
|list3 =
* [[ᱚᱴᱚᱞ ᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱵᱟᱡᱽᱯᱮᱭᱤ]] (᱑᱙᱙᱖; ᱑᱙᱙᱘–᱒᱐᱐᱔)
* [[ᱱᱚᱨᱮᱱᱫᱨᱚ ᱢᱚᱫᱤ]] (᱒᱐᱑᱔–ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ)
|group4 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱡᱚᱜᱚ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴᱤ|ᱡᱚᱜᱚ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]]
|list4 =
* [[ᱞᱟᱞ ᱠᱨᱤᱥᱱᱟ ᱟᱰᱟᱣᱟᱱᱤ]] (᱒᱐᱐᱒–᱒᱐᱐᱔)
|group5 = Other prominent leaders
|list5 =
* [[Nirmala Sitaraman]]
* [[Piyush Goyal]]
* [[Kalyan Singh]]
* [[Anandiben Patel]]
* [[Smriti Irani]]
* [[Ravi Shankar Prasad]]
* [[Mukhtar Abbas Naqvi]]
* [[Sushil Kumar Modi]]
* [[Himanta Biswa Sarma]]
* [[Ram Naik]]
|group6 = [[List of chief ministers from the Bharatiya Janata Party|Current chief ministers]]
|list6 =
* [[Shivraj Singh Chouhan]]
* [[Manohar Lal Khattar]]
* [[Sarbananda Sonowal]]
* [[Vijay Rupani]]
* [[Pema Khandu]]
* [[N. Biren Singh]]
* [[Trivendra Singh Rawat]]
* [[Yogi Adityanath]]
* [[Jai Ram Thakur]]
* [[Biplab Kumar Deb]]
* [[Pramod Sawant]]
* [[B. S. Yediyurappa]]
|group7 = [[List of current Indian deputy chief ministers|Current deputy chief ministers]]
|list7 =
* [[Chowna Mein]]
* [[Sushil Kumar Modi]]
* [[Manohar Ajgaonkar]]
* [[Chandrakant Kavlekar]]
* [[Nitinbhai Patel]]
* [[C. N. Ashwath Narayan]]
* [[Govind Karjol]]
* [[Laxman Savadi]]
* [[Yanthungo Patton]]
* [[Jishnu Dev Varma]]
* [[Dinesh Sharma]]
* [[Keshav Prasad Maurya]]
|group8 = Current national spokespersons
|list8 =
* [[Syed Shahnawaz Hussain]]
* [[Sudhanshu Trivedi]]
* [[R. P. Singh (politician)|R. P. Singh]]
* [[Bizay Sonkar Shastri]]
* [[Nalin Kohli]]
* [[Sambit Patra]]
* [[Anil Baluni]]
* [[G. V. L. Narsimha Rao]]
* [[Rajiv Pratap Rudy]]
* [[Baijayant Panda]]
|group9 = Current general secretaries
|list9 =
* [[P. Muralidhar Rao]]
* [[Ram Madhav]]
* [[Saroj Pandey]]
* [[Bhupender Yadav]]
* [[Kailash Vijayvargiya]]
* [[Arun Singh (politician, born 1965)|Arun Singh]]
* [[Anil Jain (Uttar Pradesh politician)|Anil Jain]]
* [[B. L. Santhosh]] (Organisation)
|group10 = Current national secretaries
|list10 =
* [[H. Raja]]
* [[Ramen Deka]]
* [[R. P. Singh (politician)|R. P. Singh]]
* [[Sudha Yadav]]
* [[Jyoti Dhurve]]
* [[Rajnish Kumar (politician)|Rajnish Kumar]]
* [[Suresh Pujari]]
* [[Maheish Girri]]
* [[Tirath Singh Rawat]]
* [[Tarun Chugh]]
* [[Rahul Sinha]]
* [[Sunil Deodhar]]
* [[Satya Kumar]]
|group11 = [[Organisation of the Bharatiya Janata Party|Political wings]]
|list11 =
* [[National Executive of the Bharatiya Janata Party|National Executive Committee]]
* [[Bharatiya Janata Yuva Morcha]]
* [[BJP Mahila Morcha]]
* [[State units of the Bharatiya Janata Party|State Units]]
** [[List of current state presidents of the Bharatiya Janata Party|State Presidents]]
|group12 = [[Sangh Parivar|Related organisations]]
|list12 =
* [[Akhil Bharatiya Vidyarthi Parishad]]
* [[Rashtriya Swayamsevak Sangh]]
* [[Bharatiya Jana Sangh]]
* [[Janata Party]]
* [[Bharatiya Mazdoor Sangh]]
* [[Bharatiya Kisan Sangh]]
* [[Swadeshi Jagaran Manch]]
* [[Bharatiya Yuva Seva Sangh]]
* [[Vishwa Hindu Parishad]]
|group13 = Others
|list13 =
* [[Hindutva]]
* [[Hindu nationalism]]
* [[Integral humanism (India)|Integral humanism]]
* [[List of leaders of the Bharatiya Janata Party in the Parliament of India|Party leaders in the Parliament]]
* [[List of Rajya Sabha members from the Bharatiya Janata Party|Rajya Sabha members]]
}}<noinclude>
[[Category:Bharatiya Janata Party|τ]]
[[Category:India political party templates|Bharatiya Janta Party]]
[[Category:Conservatism templates]]
[[Category:Nationalism templates]]
rd7dhnkygnmhit0r0vnh81b5v3gbpch
ᱡᱚᱜᱽᱫᱚᱞᱯᱩᱨ
0
13012
101806
94848
2022-08-22T00:47:33Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱜᱽᱫᱚᱞᱯᱩᱨ
| native_name = <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. -->
| native_name_lang =
| other_name =
| settlement_type = ᱱᱚᱜᱚᱨ
| image_skyline =
| image_caption = '''Left to right''': Bastar tribals, [[Bastar Dussehra]], [[Chitrakote Falls]], [[Teerathgarh Falls]], National Highway 30, Lt Baliram kashyap Memorial Govt Medical college, [[Kotumsar Cave]], Bastar forest range
| nickname =
| map_caption =
| pushpin_map = India
| coordinates = {{coord|19.07|N|82.03|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type2 = ᱠᱷᱚᱸᱰ
| subdivision_type3 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ]]
| subdivision_name2 = ᱵᱟᱥᱛᱟᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ
| subdivision_name3 = [[ᱵᱟᱥᱛᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| established_title = <!-- ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ -->
| government_type =
| governing_body = ᱡᱚᱜᱽᱫᱚᱞᱯᱩᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| leader_party = [[INC]]
| leader_title1 = ᱢᱮᱭᱟᱨ
| leader_name1 = ᱥᱚᱯᱷᱤᱨᱟ ᱥᱟᱦᱩ
| unit_pref = Metric
| area_total_km2 = 223
| area_rank = ᱔ ᱟᱱᱟᱜ
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 552
| population_total = ᱕᱕᱕᱐᱐᱐ (ᱥᱚᱦᱨᱤ)
| population_as_of = ᱓᱐᱑᱗
| population_density_km2 = auto
| population_rank = ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱔ ᱟᱱᱟᱜ
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱔᱙᱔᱐᱐᱑, ᱔᱙᱔᱐᱐᱕ (ᱫᱷᱚᱨᱢᱚᱯᱩᱨᱟ)
| area_code = ᱐᱗᱗᱘᱒-xxxxxx
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| registration_plate = CG-17
| unemployment_rate =
| website = {{URL|http://www.bastar.gov.in}}
| leader_title2 = ᱠᱚᱞᱮᱠᱴᱚᱨ
| leader_name2 = ᱢᱨ. ᱨᱟᱡᱟᱛ ᱵᱟᱝᱥᱟᱞ (IAS)
| leader_title3 = ᱯᱚᱞᱤᱥ ᱠᱚᱢᱤᱥᱱᱚᱨ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]]
| demographics1_title2 = ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info2 = [[ᱦᱟᱞᱵᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱟᱞᱵᱤ]]
}}
'''ᱡᱚᱜᱽᱫᱚᱞᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]] [[ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ]] ᱨᱮ [[ᱵᱟᱥᱛᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱜᱽᱫᱚᱞᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱵᱟᱥᱛᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱵᱟᱥᱛᱟᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱫᱚ ᱵᱟᱥᱛᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱚᱛᱱᱚᱜ ==
ᱡᱚᱜᱽᱫᱚᱞᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ {{coord|19.07|N|82.03|E|}} ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱟᱴᱮᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱕᱕᱒ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱜᱽᱫᱚᱞᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱤᱸᱫᱽᱨᱚᱵᱚᱛᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱵᱟᱥᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite web |url=http://www.fallingrain.com/world/IN/37/Jagdalpur.html |title=Falling Rain Genomics, Inc - Jagdalpur |access-date=9 ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090916115235/http://www.fallingrain.com/world/IN/37/Jagdalpur.html |archive-date=16 ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ 2009}}</ref>
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
[[File:Indravati River Jagdalpur Chhattisgarh India.jpg|thumb|ᱤᱸᱫᱽᱨᱟᱣᱚᱛᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱡᱚᱜᱽᱫᱚᱞᱯᱩᱨ ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ]]
᱒᱐᱑᱖ ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ, ᱡᱚᱜᱽᱫᱚᱞᱯᱩᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱓,᱑᱐,᱔᱗᱘ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=2015Cities>{{cite web
|url=http://censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/India2/Table_2_PR_Cities_1Lakh_and_Above.pdf|format=PDF
|title=Provisional Population Totals, Census of India 2011; Cities having population 1 lakh and above|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|accessdate=27 March 2012}}</ref> ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱑,᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱙᱘᱕ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱑᱙.᱐% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱩᱢᱚᱨ ᱠᱚ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="2015Cities" /> ᱥᱤᱯᱟᱹᱦᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱙᱐.᱔᱔% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱡᱟᱱᱟ; ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱙᱒.᱕᱑% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱘᱘.᱓᱗% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=2015Cities />
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
===ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ===
ᱡᱚᱜᱽᱫᱚᱞᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱥᱩᱨ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ [http://maps.google.co.in/maps?hl=en&sugexp=cfis&cp=6&gs_id=n&xhr=t&bav=on.2,or.r_gc.r_pw.r_qf.,cf.osb&biw=1280&bih=685&q=jagdalpur&um=1&ie=UTF-8&hq=&hnear=0x3a30126bc5ae6beb:0xcae4d4ac10952ba7,Jagdalpur,+Chhattisgarh&gl=in&ei=rjWBT6-aFsitrAengunZBQ&sa=X&oi=geocode_result&ct=image&resnum=1&sqi=2&ved=0CDYQ8gEwAA/ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱱᱚᱠᱥᱟ] ᱠᱷᱚᱱ ᱧᱮᱞ ᱫᱟᱨᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱡᱚᱜᱽᱫᱚᱞᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱱᱚᱜᱟᱦ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱮᱱᱮᱪ ᱓᱐ ᱠᱟᱱᱟ (ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱨᱟᱭᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱵᱤᱡᱚᱭᱣᱟᱰᱟ ᱠᱷᱚᱱ NH 65 ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ), ᱟᱨ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ NH 63 (ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱨᱮ [[ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ]] ᱨᱮ ᱡᱚᱜᱽᱫᱚᱞᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱱᱤᱡᱟᱢᱟᱵᱟᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ) ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾
[[ᱨᱟᱭᱯᱩᱨ]] ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱓᱐ (NH 30) ᱡᱚᱜᱽᱫᱚᱞᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱔᱖ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]] ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱵᱤᱡᱚᱭᱣᱟᱰᱟ]] ᱥᱩᱨ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱓᱐ ᱡᱚᱜᱽᱫᱚᱞᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱖᱕ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽ|ᱦᱟᱭᱫᱽᱨᱟᱵᱟᱫᱽ]] ᱟᱨ [[ᱯᱩᱱᱮ]] ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾
===ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ===
ᱡᱚᱜᱽᱫᱚᱞᱯᱩᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱦᱮᱫᱟᱜ ᱥᱟᱶ ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱜᱽᱫᱚᱞᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ [[ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ]], [[ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ]] ᱟᱨ [[ᱵᱤᱥᱟᱠᱷᱟᱯᱟᱴᱱᱟᱢ]] ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱜ ᱴᱨᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱜᱽᱫᱚᱞᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱩᱨᱜᱽ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱨᱟᱭᱜᱚᱲ ᱟᱨ [[ᱨᱟᱭᱯᱩᱨ]] ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱨᱮᱞ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱖᱕᱘ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱡᱤᱞᱤᱧᱟ ᱟᱨ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱥᱚᱢᱟᱱᱟᱢ ᱑᱔.᱕ ᱴᱟᱲᱟᱝ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱨᱮ ᱚᱠᱛᱚ ᱦᱟᱛᱟᱣᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱖ ᱠᱷᱚᱱ ᱗ ᱴᱟᱲᱟᱝ (ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱓᱐᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ) ᱤᱫᱤᱭᱟ ᱾<ref>{{cite web| url=https://indiarailinfo.com/departures/jagdalpur-jdb/2006| title=Train Departures from Jagdalpur| website=IndianRailInfo| date=28 April 2018}}</ref>
'''ᱡᱚᱜᱽᱫᱚᱞᱯᱩᱨ ᱼᱨᱟᱣᱜᱷᱟᱴ ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ'''
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{wikivoyage|ᱡᱚᱜᱽᱫᱚᱞᱯᱩᱨ}}
*[https://web.archive.org/web/20020406145058/http://bastar.nic.in/ Bastar District Website]
*[https://web.archive.org/web/20110515143111/http://www.chhattisgarh.nic.in/ Official Website Govt. of Chhattisgarh]
{{ᱵᱟᱥᱛᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱟᱥᱛᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ]]
j160ka768x7k8ct2yimzkhqhjdo4bdu
ᱡᱟᱹᱛᱤ
0
13055
102042
93119
2022-08-22T09:35:20Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱟᱶᱛᱟ''' ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱢᱤᱫ ᱫᱟᱹᱵᱟᱹᱥᱤ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱫᱚ ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱮ ᱩᱱᱠᱩ ᱨᱮ ᱟᱯᱟᱱᱟᱨ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ, ᱟᱪᱟᱨ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱟᱨ ᱨᱟᱹᱭ-ᱨᱤᱛ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱥᱟᱧᱪᱟᱣ ᱵᱟᱧᱪᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱷᱟᱛᱟ ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱜᱮᱭᱟ ᱡᱮ ᱟᱯᱱᱟᱨᱟᱜ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱫᱟᱜ, ᱵᱤᱨ-ᱚᱛ ᱮᱢᱟᱱ ᱥᱟᱶ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱥᱤᱠᱱᱟᱹᱛ ᱫᱷᱚᱱ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱮᱢᱟᱱ ᱟᱨ ᱞᱟᱦᱟ ᱥᱮᱫ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱚ ᱟᱱᱟᱴ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱰᱨ. ᱨᱚᱬᱤᱠᱟ ᱜᱩᱯᱛᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱵᱟᱵᱚᱫ ᱛᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱚᱞ ᱟᱛᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱫ ᱟᱭ, "ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱷᱟᱛᱟ ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱜᱮᱭᱟ ᱡᱮ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱟᱠᱷᱚᱨ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ, ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱚᱞ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱮᱢᱟᱱ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱵᱟᱝ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱫᱚ ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱮᱴᱟᱜᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱦᱚᱲ ᱥᱮᱨᱮᱧ]], ᱠᱤᱣᱚᱱᱫᱚᱱᱛᱤ, ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱟᱨ ᱢᱤᱛᱷᱚᱠ ᱠᱚ ᱦᱚᱨᱟ ᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱜᱮᱭᱟ ᱡᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱣᱟᱨᱬ ᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱥᱚᱢᱟᱱ, ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱟᱨ ᱫᱟᱣ ᱠᱚ ᱮᱢᱟ ᱠᱚ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱱᱟᱢᱟᱜ ᱜᱮ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱮᱬᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱱᱟᱹᱛ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱟᱱᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱢᱩᱜᱚᱞ ᱠᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢᱟᱜ ᱠᱚ ᱩᱡᱽᱲᱟ ᱪᱟᱵᱟ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱤᱝᱨᱟᱡᱽ ᱠᱚ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱯᱨᱚᱛᱷᱟ ᱠᱚ ᱵᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱤᱝᱨᱟᱡᱽ ᱠᱚ ᱵᱮ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱚ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱼᱟ, ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱫ ᱨᱮ ᱤᱝᱨᱟᱡᱽ ᱠᱚ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱦᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱛᱤᱞᱠᱟᱹ ᱢᱟᱺᱡᱷᱤ (ᱢᱩᱨᱢᱩ) ᱫᱚ ᱥᱟᱞᱮ ᱑᱘᱒᱔ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱚᱪᱚ ᱞᱮᱫ ᱟᱭ, ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱩᱱᱤ ᱤᱝᱨᱟᱡᱽ ᱠᱚᱢᱤᱥᱱᱚᱨ ᱠᱞᱤᱣᱞᱮᱱᱰ ᱥᱟᱨ ᱜᱤᱱᱰᱣᱟᱨ ᱛᱮ ᱜᱚᱡ ᱧᱩᱨ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟᱭ ᱾ ᱥᱟᱞᱮ ᱑᱗᱖᱕ ᱨᱮ ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱡᱟᱱᱡᱟᱹᱛᱤ ᱫᱚ ᱤᱝᱨᱟᱡᱽ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱞᱮ ᱑᱘᱑᱗ ᱤᱥᱣᱤ ᱨᱮ ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥ ᱟᱱᱫᱳᱞᱟᱱ, ᱥᱟᱞᱮ ᱑᱘᱕᱕ ᱤᱥᱣᱤ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱟᱨ ᱑᱘᱘᱐ ᱨᱮ ᱵᱤᱨᱥᱟᱹ ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱱᱫᱳᱞᱟᱱ ᱤᱝᱨᱟᱡᱽ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱳᱣᱨᱟᱣ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱫᱩᱠ ᱦᱟᱦᱟᱲᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱦᱟ ᱛᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱩᱠᱩ ᱠᱮᱫ-ᱟ, ᱟᱨ ᱑᱘᱕᱗ ᱤᱥᱣᱤ ᱜᱮ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱥᱚᱛᱨᱚ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱩᱯᱮᱪᱷᱟ ᱮᱫ-ᱟ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱦᱟᱦᱟᱲᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚ ᱟᱯᱟᱱᱟᱨ ᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱤᱧ ᱚᱛ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱵᱟᱧᱪᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱞᱮᱫ-ᱟ, ᱩᱱᱠᱩ ᱜᱮ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ-ᱱᱷᱟᱪᱟᱨ ᱥᱟᱥᱮᱛ ᱟᱛᱮ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱧᱟᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱞᱟᱦᱟ ᱥᱮᱫ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱞᱟᱦᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱟᱜ, ᱵᱤᱨ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱮᱡ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱵᱷᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱫ-ᱟ ᱾
ᱠᱩᱲᱟᱹᱭ ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ ᱡᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱵᱤᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱤᱱᱵᱷᱟᱭᱨᱚᱱᱢᱮᱱᱴᱚᱞ ᱥᱟᱶ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱶ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ, ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱵᱤᱠᱟᱥ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱞᱟᱜᱟ ᱚᱪᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱠᱚᱞ - ᱠᱟᱨᱠᱷᱟᱱᱟ, ᱠᱷᱟᱫᱟᱱ, ᱰᱮᱢ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱨᱚᱬᱤᱠᱟ ᱜᱩᱯᱛᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱦᱚᱲ ᱦᱚᱸᱭ ᱞᱟᱹᱭ ᱠᱮᱫᱼᱟ, "ᱦᱟᱫᱽᱥᱟ" ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱨᱮ ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱞᱟᱹᱭ ᱟᱛᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱯᱤᱪᱷᱲᱟ, ᱫᱟᱞᱤᱛ, ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱴᱷᱮᱝᱷᱟ ᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱫᱟᱲᱟᱹᱱ ᱠᱟᱱ ᱟᱨ ᱫᱟᱞ ᱛᱚᱞ ᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱫᱟᱣ ᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱵᱟᱝ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱾ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱥᱮᱱᱚᱜ, ᱠᱷᱮᱛ ᱨᱮ ᱱᱟᱦᱮᱞ ᱥᱤ ᱮᱢᱟᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱛᱮ ᱥᱟᱥᱮᱛ ᱾
ᱟᱥᱚᱞ ᱫᱚ ᱪᱷᱳᱴᱟᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱳᱣ ᱵᱤᱜᱷᱟ ᱠᱷᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱢᱟᱞᱤᱠ ᱦᱚᱸ ᱪᱚᱯᱨᱟᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱟᱠᱨᱤ ᱠᱩᱥᱤ-ᱠᱩᱥᱤ ᱛᱮᱭ ᱠᱩᱥᱤᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱚᱨᱛᱤ ᱯᱟᱴᱟ ᱠᱷᱮᱛ ᱨᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱮᱫ ᱠᱷᱟᱱ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱨᱮᱜᱮ ᱰᱟᱠᱷᱟ ᱫᱷᱟᱢᱠᱤ ᱧᱟᱢ ᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱾
ᱵᱷᱤᱞᱟᱭ ᱣᱟᱬᱤ ᱯᱚᱛᱨᱤᱠᱟ ᱨᱤᱱ ᱟᱹᱫᱤᱭ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱥᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ "ᱚᱸᱰᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢᱟᱜ ᱟᱠᱨᱤᱝᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ" ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱚᱱᱚᱞ ᱚᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱮ, "ᱢᱟᱲᱟᱭ ᱴᱟᱠᱟ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱨᱚᱥᱟᱫᱷᱚᱱ, ᱡᱟᱹ ᱠᱟᱷᱱᱤᱡ ᱥᱚᱢᱯᱚᱫᱟ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱛᱟᱵᱠᱮ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱜᱚᱲᱚ ᱵᱟᱝ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ-ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱟᱨᱳᱯ ᱥᱮ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱨᱮ ᱡᱷᱟᱹᱞᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱯᱨᱟᱫᱷᱤ ᱢᱮᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ-ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱦᱟᱡᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱮᱭᱟᱜ ᱛᱮᱜᱮ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱜᱮ ᱫᱷᱚᱱ-ᱵᱟᱞ ᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱟᱲᱟᱭ ᱴᱟᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱷᱳᱴᱟᱞ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱦᱚᱸ ᱜᱚᱴᱟ ᱫᱟᱲᱟᱹᱱ ᱛᱮᱜᱮ ᱠᱚ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱮᱦᱮᱞ ᱨᱮ ᱥᱮᱭᱟᱜ ᱟᱱᱤᱡ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱚᱢ ᱚᱞᱚᱜ ᱯᱟᱲᱦᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱠᱩ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱵᱩᱫᱷᱤ ᱡᱤᱣᱤᱭᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱟᱨ ᱠᱨᱟᱱᱛᱤᱠᱟᱨ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱑᱕-᱒᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱮᱦᱮᱞ ᱨᱮ ᱥᱮᱭᱟᱜ ᱛᱮᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
== ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ ==
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
l9nhe0diq1q5e9yq6a8k2tbcn5j8tca
ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱦᱚᱲ
0
13081
101757
95162
2022-08-21T17:26:36Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{infobox ethnic group
| group = ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ
| native_name =
| image = [[ᱨᱮᱫ:Hill Kharia House.jpg|250px]]
| image_caption = ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ
| population = 433,722 (2011)
| total_ref = <ref name="census">{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/ST.html|title=Census of India Website : Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|website=www.censusindia.gov.in|access-date=2017-11-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20150907212310/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/ST.html|archive-date=7 सितंबर 2015}}</ref>
| popplace = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| region1 = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| pop1 = 222,844
| ref1 =
| region2 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱟᱱᱰ]]
| pop2 = 196,135
| ref2 =
| region3 = [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
| pop3 = 11,569
| ref3 =
| region4 = [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| pop4 = 2,429
| ref4 =
| langs = {{hlist | ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ|[[ᱢᱩᱱᱰᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱩᱱᱰᱟᱹᱨᱤ]]|[[ᱦᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱚ]]|[[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱞᱤ]]|[[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]]}}
| rels = {{hlist | [[ᱥᱟᱨᱱᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ]] | ᱦᱤᱱᱫᱩ | [[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]] }}
| related = {{hlist |ᱢᱩᱱᱰᱟᱹ | ᱦᱚ | ᱠᱚᱞ | ᱥᱟᱱᱛᱟᱞ| ᱠᱷᱟᱥᱤ }}
}}
'''ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱦᱚᱲ''' ᱥᱮ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱫᱚ ᱚᱥᱴᱨᱚ-ᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱚᱨᱚᱲ ᱢᱤᱫ ᱜᱟᱛᱟᱠ ᱨᱮᱱ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟᱠᱚ<ref name=":0">{{Cite book|title=Kharia : then and now.|last=V.|first=Upadhyay|date=1980|publisher=Brill|isbn=0-391-01838-8|location=[Place of publication not identified]|oclc=948680446}}</ref>| ᱩᱱᱠᱩᱣᱟᱜ ᱜᱚᱜᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱠᱟ ᱠᱷᱮᱨᱣᱟᱲ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱧᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢ᱾ᱫᱴᱮᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ| ᱱᱩᱠᱩ ᱡᱟᱹᱛ ᱫᱚ ᱟᱥᱚᱠᱟᱭ ᱛᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ- ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱷᱟᱲᱤᱭᱟ, ᱰᱮᱞᱠᱤ ᱠᱷᱟᱲᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱫᱩᱫᱷ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ| ᱩᱱᱠᱩ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱫᱩᱫᱷ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱚᱞᱚᱜ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱨ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱛᱟᱯᱟᱦᱮᱱ ᱨᱮᱠᱚ ᱞᱟᱦᱟ ᱜᱮᱭᱟ<ref name="Kharia-English Lexicon">{{Cite book|title=Kharia-English Lexicon|last=|first=|publisher=Himalyan Linguists|year=2009|isbn=|location=Universität Leipzig, Germany|page= VIII|quote=the (Dudh) Kharia are also one of the most highly educated ethnic groups in all of India, with some estimates as to their rate of literacy running as high as 90%.|via=Open Edition}}</ref>|
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥᱤᱭᱟ ᱯᱳᱣᱞ ᱥᱤᱰᱣᱮᱞ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ, ᱔᱐᱐᱐-᱓᱕᱐᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱢᱩᱱᱰᱟᱹ ᱥᱮ ᱠᱷᱮᱨᱣᱟᱲ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱧᱡᱽ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱵᱮᱰᱟ ᱛᱮᱠᱚ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱱᱟ<ref>Sidwell, Paul. 2018. [https://www.academia.edu/36689736/Austroasiatic_Studies_state_of_the_art_in_2018 Austroasiatic Studies: state of the art in 2018]. Presentation at the Graduate Institute of Linguistics, National Tsing Hua University, Taiwan, 22 May 2018.</ref>| ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱚᱥᱴᱨᱚ-ᱮᱥᱤᱭᱮᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱧᱡᱽ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱥᱟᱢᱟᱝ-ᱮᱛᱚᱢ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱶᱠᱚ ᱢᱮᱥᱟ ᱞᱮᱱᱟ |
== ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱠᱷᱚᱱᱰ ==
ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱫᱚ ᱯᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱫᱩᱫᱷ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ, ᱰᱷᱮᱞᱠᱤ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ| ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱚᱥᱴᱨᱚ-ᱮᱥᱤᱭᱮᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱦᱟᱨᱚᱧᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ-ᱟᱨᱡᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱧᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱴᱟᱨ ᱛᱮᱠᱚ ᱪᱷᱟᱹᱴᱤᱭᱟᱹᱨ ᱪᱟᱞᱟᱣᱮᱱ ᱞᱮᱱᱟ|
ᱫᱩᱫᱷ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱰᱷᱮᱞᱠᱤ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱢᱤᱞᱟᱹᱣ ᱜᱚᱫᱚᱜ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱟᱱ ᱜᱮᱭᱟ ᱠᱚ| ᱛᱤᱱ ᱨᱮ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱩᱫᱷ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱰᱷᱮᱞᱠᱤ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱹᱦᱤᱨ ᱢᱩᱠᱷᱭᱟᱹᱭ ᱟᱠᱨᱚᱢᱚᱱ ᱞᱮᱫᱟ, ᱩᱱᱨᱮ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱪᱷᱚᱴᱟᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱚᱫᱟᱢ ᱥᱮᱡ ᱠᱚ ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟ<ref>{{Cite book|title=Encyclopaedic profile of Indian tribes|date=1996|publisher=Discovery Pub. House|others=Sachchidananda, 1926-, Prasad, R. R., 1955-|isbn=9788171412983|edition=1st|location=New Delhi, India|oclc=34119387}}</ref>
|
ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱧᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱥᱤᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱠᱟᱨᱟᱱᱤᱭᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱠᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ| ᱢᱚᱨᱟᱫᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱫᱚᱢ ᱟᱫᱚᱢ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ| ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱟᱱᱰ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱥᱟ,ᱟᱝ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ, ᱜᱩᱢᱞᱟ, ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱨᱮᱠᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ| ᱯᱟᱹᱪᱦᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱢᱮᱫᱽᱱᱤᱯᱩᱨ, ᱡᱷᱟᱲᱜᱽᱨᱟᱢ, ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱟᱨ ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ| ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱥᱟᱝᱜᱮ ᱜᱮᱭᱟ<ref name="Lalita Prasad">{{cite book|url=https://archive.org/details/khariathennowcom00vidy|url-access=registration|quote=Kharia people.|title=The Kharia Then and Now|author1=Lalita Prasad Vidyarthi|author2=V. Upadhyay|author3=Lalita Prasad Vidyarthi|author4=Vijay S. Upadhyay|publisher=Concept Publishing Company|pages=[https://archive.org/details/khariathennowcom00vidy/page/7 7]–25|year=1980}}</ref>
|
== ᱦᱟᱯᱟᱴᱤᱧ ==
ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱟᱥᱚᱠᱟᱭ ᱛᱮ ᱵᱤᱦᱟᱨ, [[ᱢᱚᱫᱽᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]], ᱳᱰᱤᱥᱟ, ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱟᱨ ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱜᱤᱨᱟᱹᱵᱟᱥ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ| ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ, [[ᱟᱥᱟᱢ]] ᱟᱨ ᱟᱢᱫᱟᱢᱟᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ| ᱑᱙᱘᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱫᱚ ᱑᱔᱑,᱗᱗᱑,ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱑᱔᱔,᱑᱗᱘, ᱟᱨ ᱢᱚᱫᱽᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱫᱚ ᱖᱘᱙᱒ ᱡᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ<ref name="R. R. Prasad">{{cite book | url=https://books.google.com/?id=TmDRNTYw49EC&pg=PA132&dq=Kharia+people#v=onepage&q=Kharia%20people&f=false | title=Encyclopaedic Profile of Indian Tribes, Volume 1 | publisher=Discovery Publishing House | author=R. R. Prasad | year=1996 | pages=128 | isbn=9788171412983}}</ref>|
== ᱟᱹᱨᱤ ᱪᱟᱹᱞᱤ ==
=== ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱦᱚᱨᱟ ===
=== ᱦᱚᱨᱚᱜ ᱵᱟᱱᱫᱮ ===
=== ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ ===
ᱡᱩᱫᱟᱹ ᱡᱩᱫᱟᱹ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮᱱ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱡᱩᱫᱟᱹ ᱡᱩᱫᱟᱹ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱹᱥᱱᱤ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱤᱱᱟᱹᱢ ᱫᱤᱱ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱚ ᱠᱷᱮᱢᱟᱣ ᱮᱫᱟ, ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱛᱩᱢᱟᱹᱞ, ᱥᱮᱱᱫᱽᱨᱟ ᱟᱨ ᱱᱟᱞᱦᱟ ᱟᱹᱥᱩᱞᱚᱜ ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ| ᱰᱷᱮᱞᱠᱤ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱪᱟᱞ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮᱠᱚ ᱱᱟᱞᱦᱟᱜ-ᱟ ᱟᱨ ᱟᱠᱚ ᱛᱮ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱪᱟᱥ ᱡᱟᱝᱟ, ᱱᱷᱟᱛᱮ ᱫᱩᱫᱷ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱪᱟᱥ ᱵᱟᱥ ᱨᱮ ᱜᱮ ᱴᱮᱦᱟᱱᱟᱰ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ.<ref name="Lalita Prasad Vidyarthi1">{{cite book | url=https://archive.org/details/khariathennowcom00vidy | url-access=registration | quote=Kharia people. | title=The Kharia Then and Now | publisher=Concept Publishing Company |author1=Lalita Prasad Vidyarthi |author2=V. Upadhyay |author3=Lalita Prasad Vidyarthi |author4=Vijay S. Upadhyay | pages=[https://archive.org/details/khariathennowcom00vidy/page/26 26]| year=1980 }}</ref>|
ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱵᱤᱨᱤᱛ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱟᱹᱠᱤᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱠᱚᱣᱟ<ref name="N. Jayapalan">{{cite book | url=https://books.google.com/?id=gVo1I4SIqOwC&pg=PA270&dq=Kharia+people#v=onepage&q=Kharia%20people&f=false | title=Indian Society and Social Institutions | publisher=Atlantic Publishers & Distri | author=N. Jayapalan | year=2001 | pages=270 | isbn=9788171569250}}</ref>|
=== ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱵᱩᱨᱩ ===
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱦᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮ ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱥᱟᱝᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱥᱟᱭ ᱠᱟᱲᱟ ᱖᱐ᱹ᱔% ᱫᱚ [[ᱦᱤᱱᱫᱩ]] ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱠᱚ ᱯᱟᱧᱡᱟᱭᱮᱫᱟ, ᱥᱟᱭ ᱠᱟᱲᱟ ᱓᱙ᱹ᱑% ᱠᱨᱤᱥᱴᱤᱭᱟᱱ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢᱠᱚ ᱯᱟᱧᱡᱟᱭᱮᱫᱟ, ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱤᱥᱞᱟᱢ, ᱵᱩᱫᱷ, ᱡᱚᱭᱤᱱ, ᱥᱤᱠᱷ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱯᱟᱧᱡᱟᱭᱮᱫᱟ<ref>{{cite web |title=ST-14 Scheduled Tribe Population By Religious Community – Odisha |url=http://censusindia.gov.in/2011census/SCST-Series/ST14/ST-21-00-014-DDW-2011.XLS |website=census.gov.in |accessdate=12 February 2020}}</ref>
|
=== ᱮᱱᱮᱡ ᱥᱮᱨᱮᱧ ===
ᱠᱷᱟᱹᱤᱭᱟ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹᱜ ᱡᱟᱹᱛ ᱠᱟᱱ ᱜᱮᱭᱟ ᱠᱚ| ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱠᱩᱲᱤ ᱢᱤᱫ ᱛᱮᱠᱚ ᱮᱱᱟᱡ-ᱟ| ᱟᱫᱚ ᱚᱠᱛᱮ ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱠᱩᱲᱤ ᱵᱟᱨ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱠᱷᱲᱼᱟ ᱠᱚ ᱡᱚᱢᱠᱟᱣᱠᱚᱜ-ᱟ ᱠᱚᱲᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱥᱮᱨᱮᱧᱟ| ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱜᱟᱯᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣᱚᱜ-ᱟ<ref name="R. R. Prasad1">{{cite book | url=https://books.google.com/books?id=TmDRNTYw49EC&pg=PA132&dq=Kharia+people#v=onepage&q=Kharia%20people&f=false | title=Encyclopaedic Profile of Indian Tribes, Volume 1 | publisher=Discovery Publishing House | author=R. R. Prasad | year=1996 | pages=132 | isbn=9788171412983}}</ref>| ᱠᱷᱟᱹᱲᱤᱭᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱮᱡᱟᱱ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ- ᱦᱟᱨᱤᱭᱚ, ᱠᱤᱱᱵᱷᱟᱨ, ᱦᱟᱞᱠᱟ,ᱠᱩᱰᱷᱤᱝ ᱟᱨ ᱡᱟᱫᱷᱩᱨᱟ ᱮᱢᱟᱱ<ref name="R. R. Prasad2">{{cite book | url=https://books.google.com/books?id=TmDRNTYw49EC&pg=PA132&dq=Kharia+people#v=onepage&q=Kharia%20people&f=false | title=Encyclopaedic Profile of Indian Tribes, Volume 1 | publisher=Discovery Publishing House | author=R. R. Prasad | year=1996 | pages=133–135 | isbn=9788171412983}}</ref>|
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱹᱛᱤ]]
olb54uyfuprdwhijtsfw885rk0njg0w
ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
13118
101861
64997
2022-08-22T02:28:47Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
|name=ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟᱱ
|altname= Kartuli
|nativename={{lang|ka|ქართული}}
| pronunciation = {{IPA-ka|kʰartʰuli ɛna|}}
| region= [[ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ]] <small>([[ᱟᱵᱠᱷᱟᱡᱤᱭᱟ]] ᱟᱨ [[ᱠᱚᱧᱮ ᱳᱥᱮᱡᱤᱭᱟ]] ᱦᱚᱸ)</small>
| speakers={{sigfig|3.7|2}} ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ
| date=
| ref=e18
| familycolor=Caucasian
| fam1=[[ᱠᱟᱨᱴᱵᱷᱮᱞᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ|ᱠᱟᱨᱴᱵᱷᱮᱞᱤᱭᱟᱱ]]
| fam2=[[ᱠᱟᱨᱴᱳᱼᱡᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ|ᱠᱟᱨᱴᱳᱼᱡᱟᱱ]]
| ancestor=[[ᱢᱟᱬᱮ ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟᱱ]]
| dia1=[[ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟᱱ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ]]
| script= {{Plainlist}}
* [[ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ]]
* [[ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟᱱ ᱵᱨᱮᱭᱤᱞ]]
{{Endplainlist}}
| nation=
[[File:Flag of Georgia.svg|22x20px]] [[ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ]]
| agency = [[:en:Cabinet of Georgia|ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱮᱵᱤᱱᱮᱴ]]
| iso1=ka
| iso2b=geo
| iso2t=kat
| iso3=kat
| lingua=42-CAB-baa – bac
| image=ქართული.png
| imagesize=270px
| imagecaption='''ᱠᱟᱨᱛᱩᱞᱤ''' ᱚᱞ [[ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ]] ᱛᱮ
| map= Kartvelian_languages.svg
| notice=IPA
| glotto=nucl1302
| glottorefname=Georgian
}}
'''ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟᱱ''' ({{lang|ka|ქართული ენა}}, {{small|[[:en:Romanization of Georgian|ᱨᱳᱢᱟᱱ]]}} {{transl|ka|kartuli ena}}) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱠᱟᱨᱴᱵᱷᱮᱞᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ|ᱠᱟᱨᱴᱵᱷᱮᱞᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱚᱞ ᱛᱚᱦᱚᱨ (writing system) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ [[ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ==
==ᱚᱞ ᱛᱚᱦᱚᱨ==
==ᱨᱚᱱᱚᱲ==
==ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ==
==ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ==
ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟᱱ ᱛᱮ [[ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱨᱴᱤᱠᱮᱞ ᱑ :
{{lang|ka|ყველა ადამიანი იბადება თავისუფალი და თანასწორი თავისი ღირსებითა და უფლებებით. მათ მინიჭებული აქვთ გონება და სინდისი და ერთმანეთის მიმართ უნდა იქცეოდნენ ძმობის სულისკვეთებით.}}
* '''ᱚᱞ ᱛᱚᱨᱡᱚᱢᱟ''':
q'vela adamiani ibadeba tavisupali da tanasts'ori tavisi ghirsebita da uplebebit. mat minich'ebuli akvt goneba da sindisi da ertmanetis mimart unda iktseodnen dzmobis sulisk'vetebit.
* '''ᱛᱚᱨᱡᱚᱢᱟ''':
All human beings are born free and equal in dignity and rights. They are endowed with reason and conscience and should act towards one another in a spirit of brotherhood.<ref name="About Georgia: Georgian Alphabet">{{Cite web |url=http://www.aboutgeorgia.ge/language/alphabet.html |title=About Georgia: Georgian Alphabet |access-date=2010-11-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101202041609/http://www.aboutgeorgia.ge/language/alphabet.html |archive-date=2010-12-02 }}</ref>
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
*[[ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ]]
*[[ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟᱱ ᱮᱞᱠᱷᱟ]]
*[[ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟᱱ ᱵᱨᱮᱭᱤᱞ]]
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{InterWiki|code=ka}}
{{Wikivoyage|ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟᱱ phrasebook|ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟᱱ|a phrasebook}}
===ᱨᱚᱱᱚᱲ ᱠᱚ===
* [http://www.seelrc.org:8080/grammar/pdf/stand_alone_georgian.pdf Reference grammar of Georgian by Howard Aronson (SEELRC, Duke University)]
* [http://learn101.org/georgian.php Georgian Grammar]
===ᱰᱤᱠᱥᱤᱱᱟᱨᱤ ᱠᱚ===
* [http://www.translate.ge Georgian English, English Georgian online dictionary]
* [http://czudovo.info/list.php?what=1&ln=ka&in=from_en English-Georgian, German-Georgian and Russian-Georgian dictionaries]
* [https://web.archive.org/web/20070122120120/http://www.georgianweb.com/language/dictionary/index.html English-Georgian HTML Dictionary]
* [http://en.wiktionary.org/wiki/Appendix:Georgian_Swadesh_list Georgian Swadesh list of basic vocabulary words] (from Wiktionary's [http://en.wiktionary.org/wiki/Appendix:Swadesh_lists Swadesh-list appendix])
===ᱥᱚᱯᱷᱴᱣᱮᱨ===
* [http://titus.fkidg1.uni-frankfurt.de/unicode/tituut.asp Georgian fonts, compliant with Unicode 4.0, also available for MAC OS 9 or X]
* [https://addons.mozilla.org/firefox/addon/10573 A keyboard for typing georgian characters for firefox]{{Dead link|date=December 2019 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [https://itunes.apple.com/app/learn-georgian-alphabet-now/id1182898652?mt=8 Learn Georgian Alphabet Now app] Gives the name, pronunciation of each letter, and example words. Shows the stroke order of each letter. Permits drawing practice and has a quiz to learn the letters.
===ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱟᱨ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ===
* [https://web.archive.org/web/20120227084408/http://www.aboutgeorgia.ge/language/ About Georgia - Language and Alphabet]
* [https://web.archive.org/web/20070930020817/http://www.kartvfund.org.ge/page3.html Summer School of Georgian at Tbilisi State University]
* [http://georgian-language.com/learn_georgian/write.php Learn how to write Georgian hand-written letters correctly]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ]]
k0fne3a8072q7hemepkta8d0ldywkhm
ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ
0
13123
102050
65406
2022-08-22T09:47:02Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ :
==ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ==
{| class="wikitable"
|-
! [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ|ᱫᱤᱥᱚᱢ]] !! [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
|-
| [[File:Flag of Austria.svg|22x20px]] [[ᱚᱥᱴᱨᱤᱭᱟ]]|| [[ᱵᱷᱤᱭᱮᱱᱟ]]
|-
| {{flag|ᱚᱥᱴᱨᱮᱞᱤᱭᱟ}} || [[ᱠᱭᱟᱱᱵᱮᱨᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Iceland.svg|22x20px]] [[ᱟᱭᱤᱥᱞᱮᱱᱰ]] || [[ᱨᱮᱭᱠᱤᱭᱟᱵᱷᱤᱠ]]
|-
| [[File:Flag of Azerbaijan.svg|22x20px]] [[ᱟᱡᱟᱨᱵᱟᱭᱡᱟᱱ]] || [[ᱵᱟᱠᱩ]]
|-
| [[File:Flag of Ireland.svg|22x20px]] [[ᱟᱭᱟᱨᱞᱮᱱᱰ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱰᱟᱵᱽᱞᱤᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Afghanistan.svg|22x20px]] [[ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ]] || [[ᱠᱟᱵᱩᱞ]]
|-
| [[File:Flag of Argentina.svg|22x20px]] [[ᱟᱨᱡᱮᱱᱴᱤᱱᱟ]] || [[ᱵᱩᱭᱮᱱᱳᱥ ᱟᱭᱨᱮᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Armenia.svg|22x20px]] [[ᱟᱨᱢᱮᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱭᱮᱨᱮᱵᱷᱟᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Algeria.svg|22x20px]] [[ᱟᱞᱡᱮᱨᱤᱭᱟ]] || [[আলজিয়ার্স]]
|-
| [[File:Flag of Albania.svg|22x20px]] [[ᱟᱠᱵᱮᱱᱤᱭᱟ]] || [[তিরানা]]
|-
| [[File:Flag of Angola.svg|22x20px]] [[ᱮᱝᱜᱳᱞᱟ]] || [[লুয়ান্ডা]]
|-
| [[File:Flag of Antigua and Barbuda.svg|22x20px]] [[ᱮᱱᱴᱤᱜᱩᱣᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱵᱩᱰᱟ]] || [[সেন্ট জন্স,অ্যান্টিগুয়া ও বার্বুডা|সেন্ট জন্স]]
|-
|[[File:Flag of Andorra.svg|22x20px]] [[ᱮᱱᱰᱳᱨᱟ]] || [[আন্দরা লা ভেলিয়া]]
|-
| [[File:Flag of Ukraine.svg|22x20px]] [[ᱤᱣᱠᱨᱮᱱ]] || [[ᱠᱤᱭᱮᱵᱷ]]
|-
| [[File:Flag of Ecuador.svg|22x20px]] [[ᱤᱠᱩᱣᱟᱰᱚᱨ]] || [[ᱠᱩᱣᱮᱛᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Italy.svg|22x20px]] [[ᱤᱴᱟᱞᱤ]] || [[ᱨᱳᱢ]]
|-
| [[File:Flag of Ethiopia.svg|22x20px]] [[ᱤᱛᱷᱤᱭᱳᱯᱤᱭᱟ]] || [[ᱟᱫᱫᱤᱥ ᱟᱵᱟᱵᱟ]]
|-
|[[File:Flag of Indonesia.svg|22x20px]] [[ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ]] || [[ᱡᱟᱠᱟᱨᱛᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Yemen.svg|22x20px]] [[ᱭᱮᱢᱮᱱ]] || [[ᱥᱟᱱᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Iraq.svg|22x20px]] [[ᱤᱨᱟᱠ]] || [[ᱵᱟᱜᱽᱫᱟᱫᱽ]]
|-
| [[File:Flag of Iran.svg|22x20px]] [[ᱤᱨᱟᱱ]] || [[ᱛᱮᱦᱨᱟᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Eritrea.svg|22x20px]] [[ᱤᱨᱤᱛᱨᱤᱭᱟ]] || [[আসমারা]]
|-
| [[File:Flag of Israel.svg|22x20px]] [[ᱤᱡᱽᱨᱟᱭᱮᱞ]] || [[ᱡᱮᱨᱩᱡᱟᱞᱮᱢ]]
|-
| [[File:Flag of Estonia.svg|22x20px]] [[ᱮᱥᱛᱳᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱛᱟᱞᱞᱤᱱ]]
|-
|[[File:Flag of Uganda.svg|22x20px]] [[ᱩᱜᱟᱱᱰᱟ]] || [[ᱠᱟᱢᱯᱟᱞᱟ]]
|-
| [[File:Flag of North Korea.svg|22x20px]] [[ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]] || [[ᱯᱤᱭᱚᱝᱤᱭᱟᱝ]]
|-
| [[File:Flag of Oman.svg|22x20px]] [[ᱳᱢᱟᱱ]] || [[ᱢᱚᱥᱠᱟᱴ]]
|-
| [[File:Flag of Wales.svg|22x20px]] [[ᱳᱭᱮᱞᱥ]] ||[[কার্ডিফ]] / [[খাইর্দিদ়]]
|-
| [[File:Flag of Republic of the Congo.svg|22x20px]] [[ᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ব্রাজাভিল]]
|-
| [[File:Flag of Democratic Republic of the Congo.svg|22x20px]] [[ᱜᱚᱱᱚᱛᱟᱱᱛᱨᱤᱠ ᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱠᱤᱱᱥᱟᱥᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Cambodia.svg|22x20px]] [[ᱠᱮᱢᱵᱳᱰᱤᱭᱟ]] || [[ᱯᱷᱮᱱᱚᱢ ᱯᱮᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Colombia.svg|22x20px]] [[ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱤᱭᱟ]] || [[ᱵᱚᱜᱟᱛᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Kazakhstan.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱡᱟᱠᱥᱛᱟᱱ]] || [[আস্তানা]]
|-
| [[File:Flag of Qatar.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱛᱟᱨ]] || [[দোহা]]
|-
| [[File:Flag of Canada.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱱᱟᱰᱟ]] || [[অটোয়া]]
|-
| [[File:Flag of Cuba.svg|22x20px]] [[ᱠᱤᱣᱵᱟ]] || [[হাভানা]]
|-
| [[File:Flag of Kyrgyzstan.svg|22x20px]] [[ᱠᱤᱨᱜᱤᱡᱽᱥᱛᱟᱱ]] || [[বিশকেক]]
|-
| [[File:Flag of Kiribati.svg|22x20px]] [[ᱠᱤᱨᱤᱵᱟᱛᱤ]] || [[দক্ষিণ তারাওয়া|তারাওয়া]]
|-
| [[File:Flag of Kuwait.svg|22x20px]] [[ᱠᱩᱭᱮᱛ]] || [[ᱠᱩᱭᱮᱛ ᱥᱤᱴᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Kenya.svg|22x20px]] [[ᱠᱮᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱱᱟᱭᱨᱳᱵᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Cape Verde.svg|22x20px]] [[ᱠᱮᱯ ᱵᱷᱟᱨᱫᱮ]] || [[ᱯᱨᱟᱭᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Ivory Coast.svg|22x20px]] [[ᱟᱤᱵᱷᱚᱨᱤ ᱠᱳᱥᱴ]] || [[ᱤᱭᱟᱢᱩᱥᱩᱠᱨᱳ]] (ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ),<br /> [[ᱟᱵᱤᱫᱡᱟᱱ]] (ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱳᱱᱤᱠ)
|-
| [[File:Flag of Comoros.svg|22x20px]] [[ᱠᱳᱢᱳᱨᱳᱥ]] || [[ᱢᱳᱨᱳᱱᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Costa Rica.svg|22x20px]] [[ᱠᱳᱥᱴᱟᱨᱤᱠᱟ]] || [[ᱥᱟᱱ ᱡᱳᱥᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Cameroon.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱢᱮᱨᱩᱱ]] || [[ᱤᱭᱟᱸᱰᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Croatia.svg|22x20px]] [[ᱠᱨᱳᱭᱮᱥᱤᱭᱟ]] || [[ᱡᱟᱽᱨᱮᱵ]]
|-
| [[File:Flag of China.svg|22x20px]] [[ᱪᱤᱱ]] || [[ᱵᱮᱡᱤᱝ]]
|-
| [[File:Flag of The Gambia.svg|22x20px]] [[ᱜᱮᱵᱚᱱ]] || [[ᱞᱤᱵᱽᱨᱮᱵᱷᱤᱞ]]
|-
| [[File:Flag of Gambia.svg|22x20px]] [[ᱜᱟᱢᱵᱤᱭᱟ]] || [[ᱵᱟᱧᱡᱩᱞ]]
|-
| [[File:Flag of Guyana.svg|22x20px]] [[ᱜᱟᱭᱟᱱᱟ]] || [[ᱡᱚᱨᱡᱽᱴᱟᱣᱩᱱ (ᱜᱟᱭᱟᱱᱟ)|ᱡᱚᱨᱡᱽᱴᱟᱣᱩᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Guinea.svg|22x20px]] [[ᱜᱤᱱᱤ]] || [[ᱠᱳᱱᱟᱠᱨᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Guinea-Bissau.svg|22x20px]] [[ᱜᱤᱱᱤᱼᱵᱤᱥᱟᱶ]] || [[ᱵᱤᱥᱟᱶ]]
|-
| [[File:Flag of Guatemala.svg|22x20px]] [[ᱜᱩᱣᱟᱛᱮᱢᱟᱞᱟ]] || [[ᱜᱩᱣᱟᱛᱮᱢᱟᱞ ᱥᱤᱴᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Grenada.svg|22x20px]] [[ᱜᱨᱮᱱᱟᱰᱟ]] || [[ᱥᱮᱱᱴ ᱡᱚᱨᱡᱮᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Greece.svg|22x20px]] [[ᱜᱽᱨᱤᱠ]] || [[ᱮᱛᱷᱮᱱᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Ghana.svg|22x20px]] [[ᱜᱷᱟᱱᱟ]] || [[ᱟᱠᱨᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Chad.svg|22x20px]] [[ᱪᱟᱸᱫᱽ]] || [[ᱮᱱᱡᱟᱢᱤᱱᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Chile.svg|22x20px]] [[ᱪᱤᱞᱤ]] || [[ᱥᱟᱱᱛᱤᱭᱟᱜᱳ]] (ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ)
|-
| [[File:Flag of Czech Republic.svg|22x20px]] [[ᱪᱮᱠ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱯᱨᱟᱜᱽ]]
|-
| [[File:Flag of Georgia.svg|22x20px]] [[ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ]] || [[ᱛᱤᱵᱤᱞᱤᱥᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Jordan.svg|22x20px]] [[ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ]] ||[[ᱟᱢᱢᱟᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Japan.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱯᱟᱱ]] || [[ᱞᱚᱠᱭᱚ|ᱴᱳᱠᱤᱭᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Jamaica.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱢᱟᱭᱠᱟ]] || [[ᱠᱤᱝᱥᱴᱚᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Zambia.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ]] || [[ᱞᱩᱥᱟᱠᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Germany.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ]] || [[ᱵᱚᱨᱞᱤᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Djibouti.svg|22x20px]] [[ᱡᱤᱵᱩᱛᱤ]] || [[ᱡᱤᱵᱩᱛᱤ (ᱥᱚᱦᱚᱨ)|ᱡᱤᱵᱩᱛᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Zimbabwe.svg|22x20px]] [[ᱡᱤᱢᱵᱟᱵᱩᱭᱮ]] || [[ᱦᱟᱨᱟᱨᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tuvalu.svg|22x20px]] [[ᱴᱩᱵᱷᱟᱞᱩ]] || [[ᱯᱷᱩᱱᱟᱯᱷᱩᱛᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Togo.svg|22x20px]] [[ᱜᱷᱟᱱᱟ]] || [[ᱞᱳᱢᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tonga.svg|22x20px]] [[ᱴᱚᱝᱜᱟ]] || [[ᱱᱩᱠᱩᱣᱟᱞᱳᱯᱷᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Denmark.svg|22x20px]] [[ᱰᱮᱱᱢᱟᱨᱠ]] || [[ᱠᱳᱯᱮᱱᱦᱮᱜᱮᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Dominica.svg|22x20px]] [[ᱰᱳᱢᱤᱱᱤᱠᱟ]] || [[ᱨᱳᱡᱳᱣ]]
|-
| [[File:Flag of Dominican Republic.svg|22x20px]] [[ᱰᱳᱢᱤᱱᱤᱠᱟᱱ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱥᱟᱱᱴᱳ ᱰᱳᱢᱤᱝᱜᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Taiwan.svg|22x20px]] [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] || [[ᱛᱟᱭᱯᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tajikistan.svg|22x20px]] [[ᱛᱟᱡᱤᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]] || [[ᱫᱩᱥᱟᱱᱵᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tanzania.svg|22x20px]] [[ᱛᱟᱱᱡᱟᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱫᱳᱨᱳᱢᱟ]] (ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ), <br />[[ᱫᱟᱨᱼᱥᱮᱼᱥᱟᱞᱟᱢ]] (ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱳᱱᱤᱠ)
|-
| [[File:Flag of Tunisia.svg|22x20px]] [[ᱛᱤᱣᱱᱤᱥᱤᱭᱟ]] || [[ᱛᱤᱣᱱᱤᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Turkey.svg|22x20px]] [[ᱛᱩᱨᱠᱤ]] || [[ᱟᱸᱠᱟᱨᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Turkmenistan.svg|22x20px]] [[ᱛᱩᱨᱠᱢᱮᱱᱤᱥᱛᱟᱱ]] || [[ᱟᱥᱜᱟᱵᱟᱛ]]
|-
| [[File:Flag of Trinidad and Tobago.svg|22x20px]] [[ᱛᱨᱤᱱᱤᱫᱟᱫ ᱟᱨ ᱴᱳᱵᱟᱜᱳ]] || [[ᱯᱳᱨᱴ ᱚᱯᱷ ᱮᱥᱯᱮᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Thailand.svg|22x20px]] [[ᱛᱷᱟᱭᱞᱮᱱᱰ]] || [[ᱵᱮᱝᱠᱚᱠ]]
|-
| [[File:Flag of South Africa.svg|22x20px]] [[ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]] || [[ᱯᱨᱤᱴᱳᱨᱤᱭᱟ]] (ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ)<br />[[ᱵᱞᱩᱢᱯᱷᱳᱱᱴᱮᱭᱤᱱ]] (ᱵᱤᱪᱟᱹᱨ ᱵᱟᱵᱚᱛ)<br />[[ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱭᱩᱱ]] (ᱟᱹᱱ ᱟᱹᱨᱤ)
|-
| {{পতাকা|দক্ষিণ কোরিয়া}} || [[সিউল]]
|-
| {{পতাকা|নরওয়ে}} || [[অসলো]]
|-
| {{পতাকা|নাইজার}} || [[নিয়ামে]]
|-
| {{পতাকা|নাইজেরিয়া}} || [[আবুজা]]
|-
| {{পতাকা|নাউরু}}|| [[ইয়ারেন জেলা|ইয়ারেন]]
|-
| {{পতাকা|নামিবিয়া}} || [[উইন্ডহোক]]
|-
| {{পতাকা|নিউজিল্যান্ড}} || [[ওয়েলিংটন]]
|-
| {{পতাকা|নিকারাগুয়া}} || [[মানাগুয়া]]
|-
| {{পতাকা|নেদারল্যান্ডস}} || [[অ্যামস্টারডাম]] (সরকারি), <br />[[হাগুএ]] (প্রশাসনিক, আইন এবং বিচার সংক্রান্ত)
|-
| {{পতাকা|নেপাল}} || [[কাঠমান্ডু]]
|-
| {{পতাকা|পর্তুগাল}} || [[লিসবন]]
|-
| {{পতাকা|পাকিস্তান}} || [[ইসলামাবাদ]]
|-
| {{পতাকা|পানামা}} || [[পানামা সিটি]]
|-
| {{পতাকা|পাপুয়া নিউ গিনি}} || [[পোর্ট মোরেসবি]]
|-
| {{পতাকা|পালাউ}} || [[মেলেকেওক]]
|-
| {{পতাকা|প্যারাগুয়ে}} || [[আসানসিওন]]
|-
| {{পতাকা|পূর্ব টিমোর}} || [[দিলি]]
|-
| {{পতাকা|পেরু}} || [[লিমা]]
|-
| {{পতাকা|পোল্যান্ড}} || [[ওয়ার্সা]]
|-
| {{পতাকা|ফিজি}} || [[সুভা]]
|-
| {{পতাকা|ফিনল্যান্ড}} || [[হেলসিঙ্কি]]
|-
| {{পতাকা|ফিলিপাইন}} || [[ম্যানিলা]]
|-
| {{পতাকা|ফিলিস্তিন}} || [[জেরুসালেম]]
|-
| {{পতাকা|ফ্রান্স}} || [[প্যারিস]]
|-
| {{পতাকা|বতসোয়ানা}} || [[গাবোরোন]]
|-
| {{পতাকা|বলিভিয়া}} || [[সুক্রে]] (সাংবিধানিক, বিচার বিষয়ক),<br />[[লা পাজ]] (প্রশাসনিক)
|-
| {{পতাকা|বসনিয়া ও হার্জেগোভিনা}} || [[সারায়েভো]]
|-
| {{পতাকা|বাংলাদেশ}} || [[ঢাকা]]
|-
| {{পতাকা|বার্বাডোস}} || [[ব্রিজটাউন]]
|-
| {{পতাকা|বাহরাইন}} || [[মানামা]]
|-
| {{পতাকা|বাহামা দ্বীপপুঞ্জ}} || [[নাসাউ, বাহামাস|নাসাউ]]
|-
| {{পতাকা|বিষুবীয় গিনি}} || [[মালাবো]]
|-
| {{পতাকা|বুরুন্ডি}} || [[বুজুম্বুরা]]
|-
| {{পতাকা|বুর্কিনা ফাসো}} || [[উয়াগাদুগু]]
|-
| {{পতাকা|বুলগেরিয়া}} || [[সফিয়া]]
|-
| {{পতাকা|বেনিন}} || [[পর্তো নোভো]]
|-
| {{পতাকা|বেলজিয়াম}} || [[ব্রাসেল্স]]
|-
| {{পতাকা|বেলারুশ}} || [[মিন্স্ক]]
|-
| {{পতাকা|বেলিজ}} || [[বেলমোপান]]
|-
| {{পতাকা|ব্রাজিল}} || [[ব্রাসিলিয়া]]
|-
| {{পতাকা|ব্রুনাই}} || [[বন্দর সেরি বেগাওয়ান]]
|-
| {{পতাকা|ভানুয়াটু}} || [[পোর্ট ভিলা]]
|-
| {{পতাকা|ভারত}} || [[নতুন দিল্লি]]
|-
| {{পতাকা|ভিয়েতনাম}} || [[হ্যানয়]]
|-
| {{পতাকা|ভুটান}} || [[থিম্পু]]
|-
| {{পতাকা|ভেনেজুয়েলা}} || [[কারাকাস]]
|-
| {{পতাকা|ভ্যাটিকান সিটি}} || [[ভ্যাটিকান সিটি]]
|-
| {{পতাকা|মঙ্গোলিয়া}} || [[উলানবাটোর]]
|-
| {{পতাকা|মধ্য আফ্রিকান প্রজাতন্ত্র}} || [[বানগুই]]
|-
| {{পতাকা|মন্টিনিগ্রো}} || [[পোডগোরিকা]]
|-
| {{পতাকা|মরক্কো}} || [[রাবাত]]
|-
| {{পতাকা|মরিশাস}} || [[পোর্ট লুইস]]
|-
| {{পতাকা|মলদোভা}} || [[কিশিনেভ]]
|-
| {{পতাকা|মাইক্রোনেশিয়া যুক্তরাজ্য}} || [[পালিকির]]
|-
| {{পতাকা|মাদাগাস্কার}} || [[আন্তানারিভো]]
|-
| {{পতাকা|মায়ানমার}} || [[নেপিদ]]
|-
| {{পতাকা|মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র}} || [[ওয়াশিংটন, ডি.সি.]]
|-
| {{পতাকা|মার্শাল দ্বীপপুঞ্জ}} || [[মাজুরো]]
|-
| {{পতাকা|মালদ্বীপ}} || [[মালে]]
|-
| {{পতাকা|মালয়েশিয়া}} || [[কুয়ালালামপুর]] (সরকারি),<br /> [[পুত্রজায়া]] (প্রশাসনিক)
|-
| {{পতাকা|মালাউই}} || [[লিলংগো]]
|-
| {{পতাকা|মালি}} || [[বামাকো]]
|-
| {{পতাকা|মাল্টা}} || [[ভাল্লেত্তা]]
|-
| {{পতাকা|ম্যাসেডোনিয়া প্রজাতন্ত্র}} || [[স্কপইয়ে]]
|-
| {{পতাকা|মিশর}} || [[কায়রো]]
|-
| {{পতাকা|মেক্সিকো}} || [[মেক্সিকো সিটি]]
|-
| {{পতাকা|মোজাম্বিক}} || [[মাপুতো]]
|-
| {{পতাকা|মোনাকো}} || [[মোনাকো]]
|-
| {{পতাকা|মৌরিতানিয়া}} || [[নুওয়াকশুত]]
|-
| {{পতাকা|যুক্তরাজ্য}} || [[লন্ডন]]
|-
| {{পতাকা|রাশিয়া}} || [[মস্কো]]
|-
| {{পতাকা|রুয়ান্ডা}} || [[কিগালি]]
|-
| {{পতাকা|রোমানিয়া}} || [[বুখারেস্ট]]
|-
| {{পতাকা|লাইবেরিয়া}} || [[মনরোভিয়া]]
|-
| {{পতাকা|লাওস}} || [[ভিয়েনতিয়েন]]
|-
| {{পতাকা|লাতভিয়া}} || [[রিগা]]
|-
| {{পতাকা|লিথুয়ানিয়া}} || [[ভিলনিউস]]
|-
| {{পতাকা|লিবিয়া}} || [[ত্রিপোলি]]
|-
| {{পতাকা|লিশ্টেনশ্টাইন}} || [[ফাডুৎস]]
|-
| {{পতাকা|লুক্সেমবুর্গ}} || [[লুক্সেমবুর্গ (শহর)|লুক্সেমবুর্গ]]
|-
| {{পতাকা|লেবানন}} || [[বৈরুত]]
|-
| {{পতাকা|লেসোথো}} || [[মাসেরু]]
|-
| {{পতাকা|শ্রীলঙ্কা}} || [[কলম্বো]] (সরকারি),<br />[[শ্রী জয়বর্ধনপুর]] (আইন প্রণয়ন সংক্রান্ত)
|-
| {{পতাকা|সংযুক্ত আরব আমিরাত}} || [[আবুধাবি]]
|-
| {{পতাকা|সলোমন দ্বীপপুঞ্জ}} || [[হোনিয়ারা]]
|-
| {{পতাকা|সাইপ্রাস}} || [[নিকোসিয়া]]
|-
| {{পতাকা|সাঁউ তুমি ও প্রিন্সিপি}} || [[সাঁউ তুমি]]
|-
| {{পতাকা|সান মারিনো}} || [[সান মেরিনো সিটি, সান মেরিনো|সান মেরিনো সিটি]]
|-
| {{পতাকা|সামোয়া}} || [[এপিয়া]]
|-
| {{পতাকা|সার্বিয়া}} || [[বেলগ্রেড]]
|-
| {{পতাকা|সিঙ্গাপুর}} || [[সিঙ্গাপুর সিটি]]
|-
| {{পতাকা|সিয়েরা লিওন}} || [[ফ্রিটাউন]]
|-
| {{পতাকা|সিরিয়া}} || [[দামেস্ক]]
|-
| {{পতাকা|সুইজারল্যান্ড}} || [[বের্ন]]
|-
| {{পতাকা|সুইডেন}} || [[স্টকহোম]]
|-
| {{পতাকা|সুদান}} || [[খারতোম]]
|-
| {{পতাকা|সুরিনাম}} || [[পারামারিবো]]
|-
| {{পতাকা|সেনেগাল}} || [[ডাকার]]
|-
| {{পতাকা|সেন্ট কিট্স ও নেভিস}} || [[বাসতের]]
|-
| {{পতাকা|সেন্ট ভিনসেন্ট ও গ্রেনাডাইন দ্বীপপুঞ্জ}} || [[কিংস্টাউন]]
|-
| {{পতাকা|সেন্ট লুসিয়া}} || [[কাস্ট্রিস]]
|-
| {{flagcountry|SYC}} || [[ভিক্টোরিয়া, সেশেল|ভিক্টোরিয়া]]
|-
| {{পতাকা|সোমালিয়া}} || [[মোগাদিশু]]
|-
| {{পতাকা|সোয়াজিল্যান্ড}} || [[লোবেম্বা]] (রাজকীয় এবং আইন প্রণয়ন সম্বন্ধীয়),<br />[[এম্বাবান]] (প্রশাসনিক; নির্ধারণ)
|-
| {{পতাকা|সৌদি আরব}} || [[রিয়াদ]]
|-
| {{পতাকা|স্কটল্যান্ড}} || [[এডিনবরা]]
|-
| {{পতাকা|স্পেন}} || [[মাদ্রিদ]]
|-
| {{পতাকা|স্লোভাকিয়া}} || [[ব্রাতিস্লাভা]]
|-
| {{পতাকা|স্লোভেনিয়া}} || [[লিউব্লিয়ানা]]
|-
| {{পতাকা|হন্ডুরাস}} || [[তেগুসিগালপা]]
|-
| {{পতাকা|হাইতি}} || [[পোর্ট-অ-প্রিন্স]]
|-
| {{পতাকা|হাঙ্গেরি}} || [[বুদাপেশ্ৎ]]
|}
==ᱵᱟᱝ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ==
{| class="wikitable"
|-
! ᱴᱚᱴᱷᱟ !! [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | A
|-
| {{পতাকা|আমেরিকান সামোয়া}} (মার্কিন) || [[পাগো পাগো]]
|-
| [[অ্যাঙ্গুয়েলা]] (যুক্তরাজ্য) || [[ভ্যালি, অ্যাঙ্গুয়েলা|ভ্যালি]]
|-
| {{পতাকা|আরুবা}} (নেদারল্যান্ড) || [[অরাঞ্জেস্টাড, আরুবা|অরাঞ্জেস্টাড]]
|-
| [[এসেশোন দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[জর্জটাউন, এসেশোন দ্বীপপুঞ্জ|জর্জটাউন]]
|-
| [[এযোস]] (পর্তুগাল) || [[পোন্তা দেলগাদা]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | B
|-
| {{পতাকা|বারমুডা}} (ইউকে) || [[হেমিল্টন, বারমুডা|হেমিল্টন]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | C
|-
| [[কানারি দ্বীপপুঞ্জ]] (স্পেন) || [[Las Palmas de Gran Canaria|Las Palmas]]/[[সান্টা ক্রুজ দে তেনেরিফে]]
|-
| [[কেইম্যান দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[জর্জ টাউন, কেইম্যান দ্বীপপুঞ্জ|জর্জ টাউন]]
|-
| [[ক্রিসমাস দ্বীপ]] (অস্ট্রেলিয়া) || [[The Settlement, ক্রিসমাস দ্বীপ|The Settlement]]
|-
| [[কোকোস (কিলিং) দ্বীপপুঞ্জ]] (অস্ট্রেলিয়া) || [[West Island, কোকোস (কিলিং) দ্বীপপুঞ্জ|West Island]]
|-
| [[কুক দ্বীপপুঞ্জ]] (নিউজিল্যান্ড) || [[অ্যাভেরুয়া]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | F
|-
| [[ফকল্যান্ড দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[স্ট্যানলি, ফকল্যান্ড দ্বীপপুঞ্জ|স্ট্যানলি]]
|-
| [[ফারো দ্বীপপুঞ্জ]] (ডেনমার্ক) || [[টুরশাভন]]
|-
| [[ফরাসি গায়ানা]] (ফ্রান্স) || [[কেয়েন্]]
|-
| [[ফরাসি পলিনেশিয়া]] (ফ্রান্স) || [[পাপিট্]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | G
|-
| [[জিব্রাল্টার]] (যুক্তরাজ্য) || [[জিব্রাল্টার]]
|-
| [[গ্রিনল্যান্ড]] (ডেনমার্ক) || [[নুউক্]]
|-
| [[গুয়াম]] (মার্কিন) || [[Agana|Hagatna]]
|-
| [[গ্রাঞ্জি]] (যুক্তরাজ্য) || [[সেন্ট পিটার পোর্ট]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | J
|-
| [[জার্সি]] (যুক্তরাজ্য) || [[সেইন্ট হেলিয়ের]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | L
|-
| [[আইল অফ ম্যান]] (যুক্তরাজ্য) || [[ডগলাস, আইল অফ ম্যান|ডগলাস]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | M
|-
| [[Madeira]] (পর্তুগাল) || [[Funchal]]
|-
| [[মার্তিনিক]] (ফ্রান্স) || [[Fort-de-France]]
|-
| [[মায়োত]] (ফ্রান্স) || [[মামৌজৌ]]
|-
| [[মন্টসেরাট]] (ফ্রান্স) || [[Plymouth, মন্টসেরাট|Plymouth]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | N
|-
| [[Netherlands Antilles]] (নেদারল্যান্ড) || [[Willemstad, Netherlands Antilles|Willemstad]]
|-
| [[New Caledonia]] (ফ্রান্স) || [[Nouméa]]
|-
| [[নিউই]] (নিউজিল্যান্ড) || [[আলোফি]]
|-
| [[নরফোক দ্বীপপুঞ্জ]] (অস্ট্রেলিয়া) || [[কিংস্টন, নরফোক দ্বীপপুঞ্জ|কিংস্টন]]
|-
| [[উত্তর মারিয়ানা দ্বীপপুঞ্জ]] (মার্কিন) || [[সাইপান]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | P
|-
| [[পিটকেয়ার্ন দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[অ্যাডামস্টাউন, পিটকেয়ার্ন দ্বীপপুঞ্জ|অ্যাডামস্টাউন]]
|-
| [[পুয়ের্তো রিকো]] (মার্কিন) || [[সান জুয়ান, পুয়ের্তো রিকো|সান জুয়ান]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | R
|-
| [[রেউনিওঁ]] (ফ্রান্স) || [[Saint-Denis, Réunion|Saint-Denis]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | S
|-
| [[সেন্ট হেলেনা]] (যুক্তরাজ্য) || [[জেমস্টাউন, সেন্ট হেলেনা|জেমস্টাউন]]
|-
| [[সাঁ পিয়ের ও মিকলোঁ]] (ফ্রান্স) || [[সেইন্ট-পিয়ের, সাঁ পিয়ের ও মিকলোঁ|সেইন্ট-পিয়ের]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | T
|-
| [[টোকেলাউ]] (নিউজিল্যান্ড) || none
|-
| [[টার্কস্ ও কেইকোস দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[Cockburn Town]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | V
|-
| [[ভার্জিন আইল্যান্ড]] (যুক্তরাজ্য) || [[রোড টাউন]]
|-
| [[ভার্জিন দ্বীপপুঞ্জ]] (মার্কিন) || [[শার্লট অ্যামেলি]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | W
|-
| [[ওয়ালিস ও ফুটুনা]] (ফ্রান্স) || [[মাতা-উতু]]
|}
|-
| [[ফিলিস্তিন]] (ইসরায়েল)
|| [[পূর্ব জেরুজালেম]]
|-
|
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
2vxyyb0vjhk4m445u85sev78pw3x2v7
102051
102050
2022-08-22T09:47:50Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱝ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ */
wikitext
text/x-wiki
ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ :
==ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ==
{| class="wikitable"
|-
! [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ|ᱫᱤᱥᱚᱢ]] !! [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
|-
| [[File:Flag of Austria.svg|22x20px]] [[ᱚᱥᱴᱨᱤᱭᱟ]]|| [[ᱵᱷᱤᱭᱮᱱᱟ]]
|-
| {{flag|ᱚᱥᱴᱨᱮᱞᱤᱭᱟ}} || [[ᱠᱭᱟᱱᱵᱮᱨᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Iceland.svg|22x20px]] [[ᱟᱭᱤᱥᱞᱮᱱᱰ]] || [[ᱨᱮᱭᱠᱤᱭᱟᱵᱷᱤᱠ]]
|-
| [[File:Flag of Azerbaijan.svg|22x20px]] [[ᱟᱡᱟᱨᱵᱟᱭᱡᱟᱱ]] || [[ᱵᱟᱠᱩ]]
|-
| [[File:Flag of Ireland.svg|22x20px]] [[ᱟᱭᱟᱨᱞᱮᱱᱰ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱰᱟᱵᱽᱞᱤᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Afghanistan.svg|22x20px]] [[ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ]] || [[ᱠᱟᱵᱩᱞ]]
|-
| [[File:Flag of Argentina.svg|22x20px]] [[ᱟᱨᱡᱮᱱᱴᱤᱱᱟ]] || [[ᱵᱩᱭᱮᱱᱳᱥ ᱟᱭᱨᱮᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Armenia.svg|22x20px]] [[ᱟᱨᱢᱮᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱭᱮᱨᱮᱵᱷᱟᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Algeria.svg|22x20px]] [[ᱟᱞᱡᱮᱨᱤᱭᱟ]] || [[আলজিয়ার্স]]
|-
| [[File:Flag of Albania.svg|22x20px]] [[ᱟᱠᱵᱮᱱᱤᱭᱟ]] || [[তিরানা]]
|-
| [[File:Flag of Angola.svg|22x20px]] [[ᱮᱝᱜᱳᱞᱟ]] || [[লুয়ান্ডা]]
|-
| [[File:Flag of Antigua and Barbuda.svg|22x20px]] [[ᱮᱱᱴᱤᱜᱩᱣᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱵᱩᱰᱟ]] || [[সেন্ট জন্স,অ্যান্টিগুয়া ও বার্বুডা|সেন্ট জন্স]]
|-
|[[File:Flag of Andorra.svg|22x20px]] [[ᱮᱱᱰᱳᱨᱟ]] || [[আন্দরা লা ভেলিয়া]]
|-
| [[File:Flag of Ukraine.svg|22x20px]] [[ᱤᱣᱠᱨᱮᱱ]] || [[ᱠᱤᱭᱮᱵᱷ]]
|-
| [[File:Flag of Ecuador.svg|22x20px]] [[ᱤᱠᱩᱣᱟᱰᱚᱨ]] || [[ᱠᱩᱣᱮᱛᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Italy.svg|22x20px]] [[ᱤᱴᱟᱞᱤ]] || [[ᱨᱳᱢ]]
|-
| [[File:Flag of Ethiopia.svg|22x20px]] [[ᱤᱛᱷᱤᱭᱳᱯᱤᱭᱟ]] || [[ᱟᱫᱫᱤᱥ ᱟᱵᱟᱵᱟ]]
|-
|[[File:Flag of Indonesia.svg|22x20px]] [[ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ]] || [[ᱡᱟᱠᱟᱨᱛᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Yemen.svg|22x20px]] [[ᱭᱮᱢᱮᱱ]] || [[ᱥᱟᱱᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Iraq.svg|22x20px]] [[ᱤᱨᱟᱠ]] || [[ᱵᱟᱜᱽᱫᱟᱫᱽ]]
|-
| [[File:Flag of Iran.svg|22x20px]] [[ᱤᱨᱟᱱ]] || [[ᱛᱮᱦᱨᱟᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Eritrea.svg|22x20px]] [[ᱤᱨᱤᱛᱨᱤᱭᱟ]] || [[আসমারা]]
|-
| [[File:Flag of Israel.svg|22x20px]] [[ᱤᱡᱽᱨᱟᱭᱮᱞ]] || [[ᱡᱮᱨᱩᱡᱟᱞᱮᱢ]]
|-
| [[File:Flag of Estonia.svg|22x20px]] [[ᱮᱥᱛᱳᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱛᱟᱞᱞᱤᱱ]]
|-
|[[File:Flag of Uganda.svg|22x20px]] [[ᱩᱜᱟᱱᱰᱟ]] || [[ᱠᱟᱢᱯᱟᱞᱟ]]
|-
| [[File:Flag of North Korea.svg|22x20px]] [[ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]] || [[ᱯᱤᱭᱚᱝᱤᱭᱟᱝ]]
|-
| [[File:Flag of Oman.svg|22x20px]] [[ᱳᱢᱟᱱ]] || [[ᱢᱚᱥᱠᱟᱴ]]
|-
| [[File:Flag of Wales.svg|22x20px]] [[ᱳᱭᱮᱞᱥ]] ||[[কার্ডিফ]] / [[খাইর্দিদ়]]
|-
| [[File:Flag of Republic of the Congo.svg|22x20px]] [[ᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ব্রাজাভিল]]
|-
| [[File:Flag of Democratic Republic of the Congo.svg|22x20px]] [[ᱜᱚᱱᱚᱛᱟᱱᱛᱨᱤᱠ ᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱠᱤᱱᱥᱟᱥᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Cambodia.svg|22x20px]] [[ᱠᱮᱢᱵᱳᱰᱤᱭᱟ]] || [[ᱯᱷᱮᱱᱚᱢ ᱯᱮᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Colombia.svg|22x20px]] [[ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱤᱭᱟ]] || [[ᱵᱚᱜᱟᱛᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Kazakhstan.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱡᱟᱠᱥᱛᱟᱱ]] || [[আস্তানা]]
|-
| [[File:Flag of Qatar.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱛᱟᱨ]] || [[দোহা]]
|-
| [[File:Flag of Canada.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱱᱟᱰᱟ]] || [[অটোয়া]]
|-
| [[File:Flag of Cuba.svg|22x20px]] [[ᱠᱤᱣᱵᱟ]] || [[হাভানা]]
|-
| [[File:Flag of Kyrgyzstan.svg|22x20px]] [[ᱠᱤᱨᱜᱤᱡᱽᱥᱛᱟᱱ]] || [[বিশকেক]]
|-
| [[File:Flag of Kiribati.svg|22x20px]] [[ᱠᱤᱨᱤᱵᱟᱛᱤ]] || [[দক্ষিণ তারাওয়া|তারাওয়া]]
|-
| [[File:Flag of Kuwait.svg|22x20px]] [[ᱠᱩᱭᱮᱛ]] || [[ᱠᱩᱭᱮᱛ ᱥᱤᱴᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Kenya.svg|22x20px]] [[ᱠᱮᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱱᱟᱭᱨᱳᱵᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Cape Verde.svg|22x20px]] [[ᱠᱮᱯ ᱵᱷᱟᱨᱫᱮ]] || [[ᱯᱨᱟᱭᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Ivory Coast.svg|22x20px]] [[ᱟᱤᱵᱷᱚᱨᱤ ᱠᱳᱥᱴ]] || [[ᱤᱭᱟᱢᱩᱥᱩᱠᱨᱳ]] (ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ),<br /> [[ᱟᱵᱤᱫᱡᱟᱱ]] (ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱳᱱᱤᱠ)
|-
| [[File:Flag of Comoros.svg|22x20px]] [[ᱠᱳᱢᱳᱨᱳᱥ]] || [[ᱢᱳᱨᱳᱱᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Costa Rica.svg|22x20px]] [[ᱠᱳᱥᱴᱟᱨᱤᱠᱟ]] || [[ᱥᱟᱱ ᱡᱳᱥᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Cameroon.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱢᱮᱨᱩᱱ]] || [[ᱤᱭᱟᱸᱰᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Croatia.svg|22x20px]] [[ᱠᱨᱳᱭᱮᱥᱤᱭᱟ]] || [[ᱡᱟᱽᱨᱮᱵ]]
|-
| [[File:Flag of China.svg|22x20px]] [[ᱪᱤᱱ]] || [[ᱵᱮᱡᱤᱝ]]
|-
| [[File:Flag of The Gambia.svg|22x20px]] [[ᱜᱮᱵᱚᱱ]] || [[ᱞᱤᱵᱽᱨᱮᱵᱷᱤᱞ]]
|-
| [[File:Flag of Gambia.svg|22x20px]] [[ᱜᱟᱢᱵᱤᱭᱟ]] || [[ᱵᱟᱧᱡᱩᱞ]]
|-
| [[File:Flag of Guyana.svg|22x20px]] [[ᱜᱟᱭᱟᱱᱟ]] || [[ᱡᱚᱨᱡᱽᱴᱟᱣᱩᱱ (ᱜᱟᱭᱟᱱᱟ)|ᱡᱚᱨᱡᱽᱴᱟᱣᱩᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Guinea.svg|22x20px]] [[ᱜᱤᱱᱤ]] || [[ᱠᱳᱱᱟᱠᱨᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Guinea-Bissau.svg|22x20px]] [[ᱜᱤᱱᱤᱼᱵᱤᱥᱟᱶ]] || [[ᱵᱤᱥᱟᱶ]]
|-
| [[File:Flag of Guatemala.svg|22x20px]] [[ᱜᱩᱣᱟᱛᱮᱢᱟᱞᱟ]] || [[ᱜᱩᱣᱟᱛᱮᱢᱟᱞ ᱥᱤᱴᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Grenada.svg|22x20px]] [[ᱜᱨᱮᱱᱟᱰᱟ]] || [[ᱥᱮᱱᱴ ᱡᱚᱨᱡᱮᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Greece.svg|22x20px]] [[ᱜᱽᱨᱤᱠ]] || [[ᱮᱛᱷᱮᱱᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Ghana.svg|22x20px]] [[ᱜᱷᱟᱱᱟ]] || [[ᱟᱠᱨᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Chad.svg|22x20px]] [[ᱪᱟᱸᱫᱽ]] || [[ᱮᱱᱡᱟᱢᱤᱱᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Chile.svg|22x20px]] [[ᱪᱤᱞᱤ]] || [[ᱥᱟᱱᱛᱤᱭᱟᱜᱳ]] (ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ)
|-
| [[File:Flag of Czech Republic.svg|22x20px]] [[ᱪᱮᱠ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱯᱨᱟᱜᱽ]]
|-
| [[File:Flag of Georgia.svg|22x20px]] [[ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ]] || [[ᱛᱤᱵᱤᱞᱤᱥᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Jordan.svg|22x20px]] [[ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ]] ||[[ᱟᱢᱢᱟᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Japan.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱯᱟᱱ]] || [[ᱞᱚᱠᱭᱚ|ᱴᱳᱠᱤᱭᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Jamaica.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱢᱟᱭᱠᱟ]] || [[ᱠᱤᱝᱥᱴᱚᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Zambia.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ]] || [[ᱞᱩᱥᱟᱠᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Germany.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ]] || [[ᱵᱚᱨᱞᱤᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Djibouti.svg|22x20px]] [[ᱡᱤᱵᱩᱛᱤ]] || [[ᱡᱤᱵᱩᱛᱤ (ᱥᱚᱦᱚᱨ)|ᱡᱤᱵᱩᱛᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Zimbabwe.svg|22x20px]] [[ᱡᱤᱢᱵᱟᱵᱩᱭᱮ]] || [[ᱦᱟᱨᱟᱨᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tuvalu.svg|22x20px]] [[ᱴᱩᱵᱷᱟᱞᱩ]] || [[ᱯᱷᱩᱱᱟᱯᱷᱩᱛᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Togo.svg|22x20px]] [[ᱜᱷᱟᱱᱟ]] || [[ᱞᱳᱢᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tonga.svg|22x20px]] [[ᱴᱚᱝᱜᱟ]] || [[ᱱᱩᱠᱩᱣᱟᱞᱳᱯᱷᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Denmark.svg|22x20px]] [[ᱰᱮᱱᱢᱟᱨᱠ]] || [[ᱠᱳᱯᱮᱱᱦᱮᱜᱮᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Dominica.svg|22x20px]] [[ᱰᱳᱢᱤᱱᱤᱠᱟ]] || [[ᱨᱳᱡᱳᱣ]]
|-
| [[File:Flag of Dominican Republic.svg|22x20px]] [[ᱰᱳᱢᱤᱱᱤᱠᱟᱱ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱥᱟᱱᱴᱳ ᱰᱳᱢᱤᱝᱜᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Taiwan.svg|22x20px]] [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] || [[ᱛᱟᱭᱯᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tajikistan.svg|22x20px]] [[ᱛᱟᱡᱤᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]] || [[ᱫᱩᱥᱟᱱᱵᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tanzania.svg|22x20px]] [[ᱛᱟᱱᱡᱟᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱫᱳᱨᱳᱢᱟ]] (ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ), <br />[[ᱫᱟᱨᱼᱥᱮᱼᱥᱟᱞᱟᱢ]] (ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱳᱱᱤᱠ)
|-
| [[File:Flag of Tunisia.svg|22x20px]] [[ᱛᱤᱣᱱᱤᱥᱤᱭᱟ]] || [[ᱛᱤᱣᱱᱤᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Turkey.svg|22x20px]] [[ᱛᱩᱨᱠᱤ]] || [[ᱟᱸᱠᱟᱨᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Turkmenistan.svg|22x20px]] [[ᱛᱩᱨᱠᱢᱮᱱᱤᱥᱛᱟᱱ]] || [[ᱟᱥᱜᱟᱵᱟᱛ]]
|-
| [[File:Flag of Trinidad and Tobago.svg|22x20px]] [[ᱛᱨᱤᱱᱤᱫᱟᱫ ᱟᱨ ᱴᱳᱵᱟᱜᱳ]] || [[ᱯᱳᱨᱴ ᱚᱯᱷ ᱮᱥᱯᱮᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Thailand.svg|22x20px]] [[ᱛᱷᱟᱭᱞᱮᱱᱰ]] || [[ᱵᱮᱝᱠᱚᱠ]]
|-
| [[File:Flag of South Africa.svg|22x20px]] [[ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]] || [[ᱯᱨᱤᱴᱳᱨᱤᱭᱟ]] (ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ)<br />[[ᱵᱞᱩᱢᱯᱷᱳᱱᱴᱮᱭᱤᱱ]] (ᱵᱤᱪᱟᱹᱨ ᱵᱟᱵᱚᱛ)<br />[[ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱭᱩᱱ]] (ᱟᱹᱱ ᱟᱹᱨᱤ)
|-
| {{পতাকা|দক্ষিণ কোরিয়া}} || [[সিউল]]
|-
| {{পতাকা|নরওয়ে}} || [[অসলো]]
|-
| {{পতাকা|নাইজার}} || [[নিয়ামে]]
|-
| {{পতাকা|নাইজেরিয়া}} || [[আবুজা]]
|-
| {{পতাকা|নাউরু}}|| [[ইয়ারেন জেলা|ইয়ারেন]]
|-
| {{পতাকা|নামিবিয়া}} || [[উইন্ডহোক]]
|-
| {{পতাকা|নিউজিল্যান্ড}} || [[ওয়েলিংটন]]
|-
| {{পতাকা|নিকারাগুয়া}} || [[মানাগুয়া]]
|-
| {{পতাকা|নেদারল্যান্ডস}} || [[অ্যামস্টারডাম]] (সরকারি), <br />[[হাগুএ]] (প্রশাসনিক, আইন এবং বিচার সংক্রান্ত)
|-
| {{পতাকা|নেপাল}} || [[কাঠমান্ডু]]
|-
| {{পতাকা|পর্তুগাল}} || [[লিসবন]]
|-
| {{পতাকা|পাকিস্তান}} || [[ইসলামাবাদ]]
|-
| {{পতাকা|পানামা}} || [[পানামা সিটি]]
|-
| {{পতাকা|পাপুয়া নিউ গিনি}} || [[পোর্ট মোরেসবি]]
|-
| {{পতাকা|পালাউ}} || [[মেলেকেওক]]
|-
| {{পতাকা|প্যারাগুয়ে}} || [[আসানসিওন]]
|-
| {{পতাকা|পূর্ব টিমোর}} || [[দিলি]]
|-
| {{পতাকা|পেরু}} || [[লিমা]]
|-
| {{পতাকা|পোল্যান্ড}} || [[ওয়ার্সা]]
|-
| {{পতাকা|ফিজি}} || [[সুভা]]
|-
| {{পতাকা|ফিনল্যান্ড}} || [[হেলসিঙ্কি]]
|-
| {{পতাকা|ফিলিপাইন}} || [[ম্যানিলা]]
|-
| {{পতাকা|ফিলিস্তিন}} || [[জেরুসালেম]]
|-
| {{পতাকা|ফ্রান্স}} || [[প্যারিস]]
|-
| {{পতাকা|বতসোয়ানা}} || [[গাবোরোন]]
|-
| {{পতাকা|বলিভিয়া}} || [[সুক্রে]] (সাংবিধানিক, বিচার বিষয়ক),<br />[[লা পাজ]] (প্রশাসনিক)
|-
| {{পতাকা|বসনিয়া ও হার্জেগোভিনা}} || [[সারায়েভো]]
|-
| {{পতাকা|বাংলাদেশ}} || [[ঢাকা]]
|-
| {{পতাকা|বার্বাডোস}} || [[ব্রিজটাউন]]
|-
| {{পতাকা|বাহরাইন}} || [[মানামা]]
|-
| {{পতাকা|বাহামা দ্বীপপুঞ্জ}} || [[নাসাউ, বাহামাস|নাসাউ]]
|-
| {{পতাকা|বিষুবীয় গিনি}} || [[মালাবো]]
|-
| {{পতাকা|বুরুন্ডি}} || [[বুজুম্বুরা]]
|-
| {{পতাকা|বুর্কিনা ফাসো}} || [[উয়াগাদুগু]]
|-
| {{পতাকা|বুলগেরিয়া}} || [[সফিয়া]]
|-
| {{পতাকা|বেনিন}} || [[পর্তো নোভো]]
|-
| {{পতাকা|বেলজিয়াম}} || [[ব্রাসেল্স]]
|-
| {{পতাকা|বেলারুশ}} || [[মিন্স্ক]]
|-
| {{পতাকা|বেলিজ}} || [[বেলমোপান]]
|-
| {{পতাকা|ব্রাজিল}} || [[ব্রাসিলিয়া]]
|-
| {{পতাকা|ব্রুনাই}} || [[বন্দর সেরি বেগাওয়ান]]
|-
| {{পতাকা|ভানুয়াটু}} || [[পোর্ট ভিলা]]
|-
| {{পতাকা|ভারত}} || [[নতুন দিল্লি]]
|-
| {{পতাকা|ভিয়েতনাম}} || [[হ্যানয়]]
|-
| {{পতাকা|ভুটান}} || [[থিম্পু]]
|-
| {{পতাকা|ভেনেজুয়েলা}} || [[কারাকাস]]
|-
| {{পতাকা|ভ্যাটিকান সিটি}} || [[ভ্যাটিকান সিটি]]
|-
| {{পতাকা|মঙ্গোলিয়া}} || [[উলানবাটোর]]
|-
| {{পতাকা|মধ্য আফ্রিকান প্রজাতন্ত্র}} || [[বানগুই]]
|-
| {{পতাকা|মন্টিনিগ্রো}} || [[পোডগোরিকা]]
|-
| {{পতাকা|মরক্কো}} || [[রাবাত]]
|-
| {{পতাকা|মরিশাস}} || [[পোর্ট লুইস]]
|-
| {{পতাকা|মলদোভা}} || [[কিশিনেভ]]
|-
| {{পতাকা|মাইক্রোনেশিয়া যুক্তরাজ্য}} || [[পালিকির]]
|-
| {{পতাকা|মাদাগাস্কার}} || [[আন্তানারিভো]]
|-
| {{পতাকা|মায়ানমার}} || [[নেপিদ]]
|-
| {{পতাকা|মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র}} || [[ওয়াশিংটন, ডি.সি.]]
|-
| {{পতাকা|মার্শাল দ্বীপপুঞ্জ}} || [[মাজুরো]]
|-
| {{পতাকা|মালদ্বীপ}} || [[মালে]]
|-
| {{পতাকা|মালয়েশিয়া}} || [[কুয়ালালামপুর]] (সরকারি),<br /> [[পুত্রজায়া]] (প্রশাসনিক)
|-
| {{পতাকা|মালাউই}} || [[লিলংগো]]
|-
| {{পতাকা|মালি}} || [[বামাকো]]
|-
| {{পতাকা|মাল্টা}} || [[ভাল্লেত্তা]]
|-
| {{পতাকা|ম্যাসেডোনিয়া প্রজাতন্ত্র}} || [[স্কপইয়ে]]
|-
| {{পতাকা|মিশর}} || [[কায়রো]]
|-
| {{পতাকা|মেক্সিকো}} || [[মেক্সিকো সিটি]]
|-
| {{পতাকা|মোজাম্বিক}} || [[মাপুতো]]
|-
| {{পতাকা|মোনাকো}} || [[মোনাকো]]
|-
| {{পতাকা|মৌরিতানিয়া}} || [[নুওয়াকশুত]]
|-
| {{পতাকা|যুক্তরাজ্য}} || [[লন্ডন]]
|-
| {{পতাকা|রাশিয়া}} || [[মস্কো]]
|-
| {{পতাকা|রুয়ান্ডা}} || [[কিগালি]]
|-
| {{পতাকা|রোমানিয়া}} || [[বুখারেস্ট]]
|-
| {{পতাকা|লাইবেরিয়া}} || [[মনরোভিয়া]]
|-
| {{পতাকা|লাওস}} || [[ভিয়েনতিয়েন]]
|-
| {{পতাকা|লাতভিয়া}} || [[রিগা]]
|-
| {{পতাকা|লিথুয়ানিয়া}} || [[ভিলনিউস]]
|-
| {{পতাকা|লিবিয়া}} || [[ত্রিপোলি]]
|-
| {{পতাকা|লিশ্টেনশ্টাইন}} || [[ফাডুৎস]]
|-
| {{পতাকা|লুক্সেমবুর্গ}} || [[লুক্সেমবুর্গ (শহর)|লুক্সেমবুর্গ]]
|-
| {{পতাকা|লেবানন}} || [[বৈরুত]]
|-
| {{পতাকা|লেসোথো}} || [[মাসেরু]]
|-
| {{পতাকা|শ্রীলঙ্কা}} || [[কলম্বো]] (সরকারি),<br />[[শ্রী জয়বর্ধনপুর]] (আইন প্রণয়ন সংক্রান্ত)
|-
| {{পতাকা|সংযুক্ত আরব আমিরাত}} || [[আবুধাবি]]
|-
| {{পতাকা|সলোমন দ্বীপপুঞ্জ}} || [[হোনিয়ারা]]
|-
| {{পতাকা|সাইপ্রাস}} || [[নিকোসিয়া]]
|-
| {{পতাকা|সাঁউ তুমি ও প্রিন্সিপি}} || [[সাঁউ তুমি]]
|-
| {{পতাকা|সান মারিনো}} || [[সান মেরিনো সিটি, সান মেরিনো|সান মেরিনো সিটি]]
|-
| {{পতাকা|সামোয়া}} || [[এপিয়া]]
|-
| {{পতাকা|সার্বিয়া}} || [[বেলগ্রেড]]
|-
| {{পতাকা|সিঙ্গাপুর}} || [[সিঙ্গাপুর সিটি]]
|-
| {{পতাকা|সিয়েরা লিওন}} || [[ফ্রিটাউন]]
|-
| {{পতাকা|সিরিয়া}} || [[দামেস্ক]]
|-
| {{পতাকা|সুইজারল্যান্ড}} || [[বের্ন]]
|-
| {{পতাকা|সুইডেন}} || [[স্টকহোম]]
|-
| {{পতাকা|সুদান}} || [[খারতোম]]
|-
| {{পতাকা|সুরিনাম}} || [[পারামারিবো]]
|-
| {{পতাকা|সেনেগাল}} || [[ডাকার]]
|-
| {{পতাকা|সেন্ট কিট্স ও নেভিস}} || [[বাসতের]]
|-
| {{পতাকা|সেন্ট ভিনসেন্ট ও গ্রেনাডাইন দ্বীপপুঞ্জ}} || [[কিংস্টাউন]]
|-
| {{পতাকা|সেন্ট লুসিয়া}} || [[কাস্ট্রিস]]
|-
| {{flagcountry|SYC}} || [[ভিক্টোরিয়া, সেশেল|ভিক্টোরিয়া]]
|-
| {{পতাকা|সোমালিয়া}} || [[মোগাদিশু]]
|-
| {{পতাকা|সোয়াজিল্যান্ড}} || [[লোবেম্বা]] (রাজকীয় এবং আইন প্রণয়ন সম্বন্ধীয়),<br />[[এম্বাবান]] (প্রশাসনিক; নির্ধারণ)
|-
| {{পতাকা|সৌদি আরব}} || [[রিয়াদ]]
|-
| {{পতাকা|স্কটল্যান্ড}} || [[এডিনবরা]]
|-
| {{পতাকা|স্পেন}} || [[মাদ্রিদ]]
|-
| {{পতাকা|স্লোভাকিয়া}} || [[ব্রাতিস্লাভা]]
|-
| {{পতাকা|স্লোভেনিয়া}} || [[লিউব্লিয়ানা]]
|-
| {{পতাকা|হন্ডুরাস}} || [[তেগুসিগালপা]]
|-
| {{পতাকা|হাইতি}} || [[পোর্ট-অ-প্রিন্স]]
|-
| {{পতাকা|হাঙ্গেরি}} || [[বুদাপেশ্ৎ]]
|}
==ᱵᱟᱝ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ==
{| class="wikitable"
|-
! ᱴᱚᱴᱷᱟ !! [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | A
|-
| {{পতাকা|আমেরিকান সামোয়া}} (মার্কিন) || [[পাগো পাগো]]
|-
| [[অ্যাঙ্গুয়েলা]] (যুক্তরাজ্য) || [[ভ্যালি, অ্যাঙ্গুয়েলা|ভ্যালি]]
|-
| {{পতাকা|আরুবা}} (নেদারল্যান্ড) || [[অরাঞ্জেস্টাড, আরুবা|অরাঞ্জেস্টাড]]
|-
| [[এসেশোন দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[জর্জটাউন, এসেশোন দ্বীপপুঞ্জ|জর্জটাউন]]
|-
| [[এযোস]] (পর্তুগাল) || [[পোন্তা দেলগাদা]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | B
|-
| {{পতাকা|বারমুডা}} (ইউকে) || [[হেমিল্টন, বারমুডা|হেমিল্টন]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | C
|-
| [[কানারি দ্বীপপুঞ্জ]] (স্পেন) || [[Las Palmas de Gran Canaria|Las Palmas]]/[[সান্টা ক্রুজ দে তেনেরিফে]]
|-
| [[কেইম্যান দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[জর্জ টাউন, কেইম্যান দ্বীপপুঞ্জ|জর্জ টাউন]]
|-
| [[ক্রিসমাস দ্বীপ]] (অস্ট্রেলিয়া) || [[The Settlement, ক্রিসমাস দ্বীপ|The Settlement]]
|-
| [[কোকোস (কিলিং) দ্বীপপুঞ্জ]] (অস্ট্রেলিয়া) || [[West Island, কোকোস (কিলিং) দ্বীপপুঞ্জ|West Island]]
|-
| [[কুক দ্বীপপুঞ্জ]] (নিউজিল্যান্ড) || [[অ্যাভেরুয়া]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | F
|-
| [[ফকল্যান্ড দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[স্ট্যানলি, ফকল্যান্ড দ্বীপপুঞ্জ|স্ট্যানলি]]
|-
| [[ফারো দ্বীপপুঞ্জ]] (ডেনমার্ক) || [[টুরশাভন]]
|-
| [[ফরাসি গায়ানা]] (ফ্রান্স) || [[কেয়েন্]]
|-
| [[ফরাসি পলিনেশিয়া]] (ফ্রান্স) || [[পাপিট্]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | G
|-
| [[জিব্রাল্টার]] (যুক্তরাজ্য) || [[জিব্রাল্টার]]
|-
| [[গ্রিনল্যান্ড]] (ডেনমার্ক) || [[নুউক্]]
|-
| [[গুয়াম]] (মার্কিন) || [[Agana|Hagatna]]
|-
| [[গ্রাঞ্জি]] (যুক্তরাজ্য) || [[সেন্ট পিটার পোর্ট]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | J
|-
| [[জার্সি]] (যুক্তরাজ্য) || [[সেইন্ট হেলিয়ের]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | L
|-
| [[আইল অফ ম্যান]] (যুক্তরাজ্য) || [[ডগলাস, আইল অফ ম্যান|ডগলাস]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | M
|-
| [[Madeira]] (পর্তুগাল) || [[Funchal]]
|-
| [[মার্তিনিক]] (ফ্রান্স) || [[Fort-de-France]]
|-
| [[মায়োত]] (ফ্রান্স) || [[মামৌজৌ]]
|-
| [[মন্টসেরাট]] (ফ্রান্স) || [[Plymouth, মন্টসেরাট|Plymouth]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | N
|-
| [[Netherlands Antilles]] (নেদারল্যান্ড) || [[Willemstad, Netherlands Antilles|Willemstad]]
|-
| [[New Caledonia]] (ফ্রান্স) || [[Nouméa]]
|-
| [[নিউই]] (নিউজিল্যান্ড) || [[আলোফি]]
|-
| [[নরফোক দ্বীপপুঞ্জ]] (অস্ট্রেলিয়া) || [[কিংস্টন, নরফোক দ্বীপপুঞ্জ|কিংস্টন]]
|-
| [[উত্তর মারিয়ানা দ্বীপপুঞ্জ]] (মার্কিন) || [[সাইপান]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | P
|-
| [[পিটকেয়ার্ন দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[অ্যাডামস্টাউন, পিটকেয়ার্ন দ্বীপপুঞ্জ|অ্যাডামস্টাউন]]
|-
| [[পুয়ের্তো রিকো]] (মার্কিন) || [[সান জুয়ান, পুয়ের্তো রিকো|সান জুয়ান]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | R
|-
| [[রেউনিওঁ]] (ফ্রান্স) || [[Saint-Denis, Réunion|Saint-Denis]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | S
|-
| [[সেন্ট হেলেনা]] (যুক্তরাজ্য) || [[জেমস্টাউন, সেন্ট হেলেনা|জেমস্টাউন]]
|-
| [[সাঁ পিয়ের ও মিকলোঁ]] (ফ্রান্স) || [[সেইন্ট-পিয়ের, সাঁ পিয়ের ও মিকলোঁ|সেইন্ট-পিয়ের]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | T
|-
| [[টোকেলাউ]] (নিউজিল্যান্ড) || none
|-
| [[টার্কস্ ও কেইকোস দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[Cockburn Town]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | V
|-
| [[ভার্জিন আইল্যান্ড]] (যুক্তরাজ্য) || [[রোড টাউন]]
|-
| [[ভার্জিন দ্বীপপুঞ্জ]] (মার্কিন) || [[শার্লট অ্যামেলি]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | W
|-
| [[ওয়ালিস ও ফুটুনা]] (ফ্রান্স) || [[মাতা-উতু]]
|}
|-
| [[ফিলিস্তিন]] (ইসরায়েল)
|| [[পূর্ব জেরুজালেম]]
|-
|
}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
igkzk6egpc6ezvebiz879qehecmxp1w
102052
102051
2022-08-22T09:49:41Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ :
==ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ==
{| class="wikitable"
|-
! [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ|ᱫᱤᱥᱚᱢ]] !! [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
|-
| [[File:Flag of Austria.svg|22x20px]] [[ᱚᱥᱴᱨᱤᱭᱟ]]|| [[ᱵᱷᱤᱭᱮᱱᱟ]]
|-
| {{flag|ᱚᱥᱴᱨᱮᱞᱤᱭᱟ}} || [[ᱠᱭᱟᱱᱵᱮᱨᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Iceland.svg|22x20px]] [[ᱟᱭᱤᱥᱞᱮᱱᱰ]] || [[ᱨᱮᱭᱠᱤᱭᱟᱵᱷᱤᱠ]]
|-
| [[File:Flag of Azerbaijan.svg|22x20px]] [[ᱟᱡᱟᱨᱵᱟᱭᱡᱟᱱ]] || [[ᱵᱟᱠᱩ]]
|-
| [[File:Flag of Ireland.svg|22x20px]] [[ᱟᱭᱟᱨᱞᱮᱱᱰ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱰᱟᱵᱽᱞᱤᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Afghanistan.svg|22x20px]] [[ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ]] || [[ᱠᱟᱵᱩᱞ]]
|-
| [[File:Flag of Argentina.svg|22x20px]] [[ᱟᱨᱡᱮᱱᱴᱤᱱᱟ]] || [[ᱵᱩᱭᱮᱱᱳᱥ ᱟᱭᱨᱮᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Armenia.svg|22x20px]] [[ᱟᱨᱢᱮᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱭᱮᱨᱮᱵᱷᱟᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Algeria.svg|22x20px]] [[ᱟᱞᱡᱮᱨᱤᱭᱟ]] || [[আলজিয়ার্স]]
|-
| [[File:Flag of Albania.svg|22x20px]] [[ᱟᱠᱵᱮᱱᱤᱭᱟ]] || [[তিরানা]]
|-
| [[File:Flag of Angola.svg|22x20px]] [[ᱮᱝᱜᱳᱞᱟ]] || [[লুয়ান্ডা]]
|-
| [[File:Flag of Antigua and Barbuda.svg|22x20px]] [[ᱮᱱᱴᱤᱜᱩᱣᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱵᱩᱰᱟ]] || [[সেন্ট জন্স,অ্যান্টিগুয়া ও বার্বুডা|সেন্ট জন্স]]
|-
|[[File:Flag of Andorra.svg|22x20px]] [[ᱮᱱᱰᱳᱨᱟ]] || [[আন্দরা লা ভেলিয়া]]
|-
| [[File:Flag of Ukraine.svg|22x20px]] [[ᱤᱣᱠᱨᱮᱱ]] || [[ᱠᱤᱭᱮᱵᱷ]]
|-
| [[File:Flag of Ecuador.svg|22x20px]] [[ᱤᱠᱩᱣᱟᱰᱚᱨ]] || [[ᱠᱩᱣᱮᱛᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Italy.svg|22x20px]] [[ᱤᱴᱟᱞᱤ]] || [[ᱨᱳᱢ]]
|-
| [[File:Flag of Ethiopia.svg|22x20px]] [[ᱤᱛᱷᱤᱭᱳᱯᱤᱭᱟ]] || [[ᱟᱫᱫᱤᱥ ᱟᱵᱟᱵᱟ]]
|-
|[[File:Flag of Indonesia.svg|22x20px]] [[ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ]] || [[ᱡᱟᱠᱟᱨᱛᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Yemen.svg|22x20px]] [[ᱭᱮᱢᱮᱱ]] || [[ᱥᱟᱱᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Iraq.svg|22x20px]] [[ᱤᱨᱟᱠ]] || [[ᱵᱟᱜᱽᱫᱟᱫᱽ]]
|-
| [[File:Flag of Iran.svg|22x20px]] [[ᱤᱨᱟᱱ]] || [[ᱛᱮᱦᱨᱟᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Eritrea.svg|22x20px]] [[ᱤᱨᱤᱛᱨᱤᱭᱟ]] || [[আসমারা]]
|-
| [[File:Flag of Israel.svg|22x20px]] [[ᱤᱡᱽᱨᱟᱭᱮᱞ]] || [[ᱡᱮᱨᱩᱡᱟᱞᱮᱢ]]
|-
| [[File:Flag of Estonia.svg|22x20px]] [[ᱮᱥᱛᱳᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱛᱟᱞᱞᱤᱱ]]
|-
|[[File:Flag of Uganda.svg|22x20px]] [[ᱩᱜᱟᱱᱰᱟ]] || [[ᱠᱟᱢᱯᱟᱞᱟ]]
|-
| [[File:Flag of North Korea.svg|22x20px]] [[ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]] || [[ᱯᱤᱭᱚᱝᱤᱭᱟᱝ]]
|-
| [[File:Flag of Oman.svg|22x20px]] [[ᱳᱢᱟᱱ]] || [[ᱢᱚᱥᱠᱟᱴ]]
|-
| [[File:Flag of Wales.svg|22x20px]] [[ᱳᱭᱮᱞᱥ]] ||[[কার্ডিফ]] / [[খাইর্দিদ়]]
|-
| [[File:Flag of Republic of the Congo.svg|22x20px]] [[ᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ব্রাজাভিল]]
|-
| [[File:Flag of Democratic Republic of the Congo.svg|22x20px]] [[ᱜᱚᱱᱚᱛᱟᱱᱛᱨᱤᱠ ᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱠᱤᱱᱥᱟᱥᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Cambodia.svg|22x20px]] [[ᱠᱮᱢᱵᱳᱰᱤᱭᱟ]] || [[ᱯᱷᱮᱱᱚᱢ ᱯᱮᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Colombia.svg|22x20px]] [[ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱤᱭᱟ]] || [[ᱵᱚᱜᱟᱛᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Kazakhstan.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱡᱟᱠᱥᱛᱟᱱ]] || [[আস্তানা]]
|-
| [[File:Flag of Qatar.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱛᱟᱨ]] || [[দোহা]]
|-
| [[File:Flag of Canada.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱱᱟᱰᱟ]] || [[অটোয়া]]
|-
| [[File:Flag of Cuba.svg|22x20px]] [[ᱠᱤᱣᱵᱟ]] || [[হাভানা]]
|-
| [[File:Flag of Kyrgyzstan.svg|22x20px]] [[ᱠᱤᱨᱜᱤᱡᱽᱥᱛᱟᱱ]] || [[বিশকেক]]
|-
| [[File:Flag of Kiribati.svg|22x20px]] [[ᱠᱤᱨᱤᱵᱟᱛᱤ]] || [[দক্ষিণ তারাওয়া|তারাওয়া]]
|-
| [[File:Flag of Kuwait.svg|22x20px]] [[ᱠᱩᱭᱮᱛ]] || [[ᱠᱩᱭᱮᱛ ᱥᱤᱴᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Kenya.svg|22x20px]] [[ᱠᱮᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱱᱟᱭᱨᱳᱵᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Cape Verde.svg|22x20px]] [[ᱠᱮᱯ ᱵᱷᱟᱨᱫᱮ]] || [[ᱯᱨᱟᱭᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Ivory Coast.svg|22x20px]] [[ᱟᱤᱵᱷᱚᱨᱤ ᱠᱳᱥᱴ]] || [[ᱤᱭᱟᱢᱩᱥᱩᱠᱨᱳ]] (ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ),<br /> [[ᱟᱵᱤᱫᱡᱟᱱ]] (ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱳᱱᱤᱠ)
|-
| [[File:Flag of Comoros.svg|22x20px]] [[ᱠᱳᱢᱳᱨᱳᱥ]] || [[ᱢᱳᱨᱳᱱᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Costa Rica.svg|22x20px]] [[ᱠᱳᱥᱴᱟᱨᱤᱠᱟ]] || [[ᱥᱟᱱ ᱡᱳᱥᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Cameroon.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱢᱮᱨᱩᱱ]] || [[ᱤᱭᱟᱸᱰᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Croatia.svg|22x20px]] [[ᱠᱨᱳᱭᱮᱥᱤᱭᱟ]] || [[ᱡᱟᱽᱨᱮᱵ]]
|-
| [[File:Flag of China.svg|22x20px]] [[ᱪᱤᱱ]] || [[ᱵᱮᱡᱤᱝ]]
|-
| [[File:Flag of The Gambia.svg|22x20px]] [[ᱜᱮᱵᱚᱱ]] || [[ᱞᱤᱵᱽᱨᱮᱵᱷᱤᱞ]]
|-
| [[File:Flag of Gambia.svg|22x20px]] [[ᱜᱟᱢᱵᱤᱭᱟ]] || [[ᱵᱟᱧᱡᱩᱞ]]
|-
| [[File:Flag of Guyana.svg|22x20px]] [[ᱜᱟᱭᱟᱱᱟ]] || [[ᱡᱚᱨᱡᱽᱴᱟᱣᱩᱱ (ᱜᱟᱭᱟᱱᱟ)|ᱡᱚᱨᱡᱽᱴᱟᱣᱩᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Guinea.svg|22x20px]] [[ᱜᱤᱱᱤ]] || [[ᱠᱳᱱᱟᱠᱨᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Guinea-Bissau.svg|22x20px]] [[ᱜᱤᱱᱤᱼᱵᱤᱥᱟᱶ]] || [[ᱵᱤᱥᱟᱶ]]
|-
| [[File:Flag of Guatemala.svg|22x20px]] [[ᱜᱩᱣᱟᱛᱮᱢᱟᱞᱟ]] || [[ᱜᱩᱣᱟᱛᱮᱢᱟᱞ ᱥᱤᱴᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Grenada.svg|22x20px]] [[ᱜᱨᱮᱱᱟᱰᱟ]] || [[ᱥᱮᱱᱴ ᱡᱚᱨᱡᱮᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Greece.svg|22x20px]] [[ᱜᱽᱨᱤᱠ]] || [[ᱮᱛᱷᱮᱱᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Ghana.svg|22x20px]] [[ᱜᱷᱟᱱᱟ]] || [[ᱟᱠᱨᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Chad.svg|22x20px]] [[ᱪᱟᱸᱫᱽ]] || [[ᱮᱱᱡᱟᱢᱤᱱᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Chile.svg|22x20px]] [[ᱪᱤᱞᱤ]] || [[ᱥᱟᱱᱛᱤᱭᱟᱜᱳ]] (ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ)
|-
| [[File:Flag of Czech Republic.svg|22x20px]] [[ᱪᱮᱠ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱯᱨᱟᱜᱽ]]
|-
| [[File:Flag of Georgia.svg|22x20px]] [[ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ]] || [[ᱛᱤᱵᱤᱞᱤᱥᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Jordan.svg|22x20px]] [[ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ]] ||[[ᱟᱢᱢᱟᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Japan.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱯᱟᱱ]] || [[ᱞᱚᱠᱭᱚ|ᱴᱳᱠᱤᱭᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Jamaica.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱢᱟᱭᱠᱟ]] || [[ᱠᱤᱝᱥᱴᱚᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Zambia.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ]] || [[ᱞᱩᱥᱟᱠᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Germany.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ]] || [[ᱵᱚᱨᱞᱤᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Djibouti.svg|22x20px]] [[ᱡᱤᱵᱩᱛᱤ]] || [[ᱡᱤᱵᱩᱛᱤ (ᱥᱚᱦᱚᱨ)|ᱡᱤᱵᱩᱛᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Zimbabwe.svg|22x20px]] [[ᱡᱤᱢᱵᱟᱵᱩᱭᱮ]] || [[ᱦᱟᱨᱟᱨᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tuvalu.svg|22x20px]] [[ᱴᱩᱵᱷᱟᱞᱩ]] || [[ᱯᱷᱩᱱᱟᱯᱷᱩᱛᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Togo.svg|22x20px]] [[ᱜᱷᱟᱱᱟ]] || [[ᱞᱳᱢᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tonga.svg|22x20px]] [[ᱴᱚᱝᱜᱟ]] || [[ᱱᱩᱠᱩᱣᱟᱞᱳᱯᱷᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Denmark.svg|22x20px]] [[ᱰᱮᱱᱢᱟᱨᱠ]] || [[ᱠᱳᱯᱮᱱᱦᱮᱜᱮᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Dominica.svg|22x20px]] [[ᱰᱳᱢᱤᱱᱤᱠᱟ]] || [[ᱨᱳᱡᱳᱣ]]
|-
| [[File:Flag of Dominican Republic.svg|22x20px]] [[ᱰᱳᱢᱤᱱᱤᱠᱟᱱ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱥᱟᱱᱴᱳ ᱰᱳᱢᱤᱝᱜᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Taiwan.svg|22x20px]] [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] || [[ᱛᱟᱭᱯᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tajikistan.svg|22x20px]] [[ᱛᱟᱡᱤᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]] || [[ᱫᱩᱥᱟᱱᱵᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tanzania.svg|22x20px]] [[ᱛᱟᱱᱡᱟᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱫᱳᱨᱳᱢᱟ]] (ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ), <br />[[ᱫᱟᱨᱼᱥᱮᱼᱥᱟᱞᱟᱢ]] (ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱳᱱᱤᱠ)
|-
| [[File:Flag of Tunisia.svg|22x20px]] [[ᱛᱤᱣᱱᱤᱥᱤᱭᱟ]] || [[ᱛᱤᱣᱱᱤᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Turkey.svg|22x20px]] [[ᱛᱩᱨᱠᱤ]] || [[ᱟᱸᱠᱟᱨᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Turkmenistan.svg|22x20px]] [[ᱛᱩᱨᱠᱢᱮᱱᱤᱥᱛᱟᱱ]] || [[ᱟᱥᱜᱟᱵᱟᱛ]]
|-
| [[File:Flag of Trinidad and Tobago.svg|22x20px]] [[ᱛᱨᱤᱱᱤᱫᱟᱫ ᱟᱨ ᱴᱳᱵᱟᱜᱳ]] || [[ᱯᱳᱨᱴ ᱚᱯᱷ ᱮᱥᱯᱮᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Thailand.svg|22x20px]] [[ᱛᱷᱟᱭᱞᱮᱱᱰ]] || [[ᱵᱮᱝᱠᱚᱠ]]
|-
| [[File:Flag of South Africa.svg|22x20px]] [[ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]] || [[ᱯᱨᱤᱴᱳᱨᱤᱭᱟ]] (ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ)<br />[[ᱵᱞᱩᱢᱯᱷᱳᱱᱴᱮᱭᱤᱱ]] (ᱵᱤᱪᱟᱹᱨ ᱵᱟᱵᱚᱛ)<br />[[ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱭᱩᱱ]] (ᱟᱹᱱ ᱟᱹᱨᱤ)
|-
| {{পতাকা|দক্ষিণ কোরিয়া}} || [[সিউল]]
|-
| {{পতাকা|নরওয়ে}} || [[অসলো]]
|-
| {{পতাকা|নাইজার}} || [[নিয়ামে]]
|-
| {{পতাকা|নাইজেরিয়া}} || [[আবুজা]]
|-
| {{পতাকা|নাউরু}}|| [[ইয়ারেন জেলা|ইয়ারেন]]
|-
| {{পতাকা|নামিবিয়া}} || [[উইন্ডহোক]]
|-
| {{পতাকা|নিউজিল্যান্ড}} || [[ওয়েলিংটন]]
|-
| {{পতাকা|নিকারাগুয়া}} || [[মানাগুয়া]]
|-
| {{পতাকা|নেদারল্যান্ডস}} || [[অ্যামস্টারডাম]] (সরকারি), <br />[[হাগুএ]] (প্রশাসনিক, আইন এবং বিচার সংক্রান্ত)
|-
| {{পতাকা|নেপাল}} || [[কাঠমান্ডু]]
|-
| {{পতাকা|পর্তুগাল}} || [[লিসবন]]
|-
| {{পতাকা|পাকিস্তান}} || [[ইসলামাবাদ]]
|-
| {{পতাকা|পানামা}} || [[পানামা সিটি]]
|-
| {{পতাকা|পাপুয়া নিউ গিনি}} || [[পোর্ট মোরেসবি]]
|-
| {{পতাকা|পালাউ}} || [[মেলেকেওক]]
|-
| {{পতাকা|প্যারাগুয়ে}} || [[আসানসিওন]]
|-
| {{পতাকা|পূর্ব টিমোর}} || [[দিলি]]
|-
| {{পতাকা|পেরু}} || [[লিমা]]
|-
| {{পতাকা|পোল্যান্ড}} || [[ওয়ার্সা]]
|-
| {{পতাকা|ফিজি}} || [[সুভা]]
|-
| {{পতাকা|ফিনল্যান্ড}} || [[হেলসিঙ্কি]]
|-
| {{পতাকা|ফিলিপাইন}} || [[ম্যানিলা]]
|-
| {{পতাকা|ফিলিস্তিন}} || [[জেরুসালেম]]
|-
| {{পতাকা|ফ্রান্স}} || [[প্যারিস]]
|-
| {{পতাকা|বতসোয়ানা}} || [[গাবোরোন]]
|-
| {{পতাকা|বলিভিয়া}} || [[সুক্রে]] (সাংবিধানিক, বিচার বিষয়ক),<br />[[লা পাজ]] (প্রশাসনিক)
|-
| {{পতাকা|বসনিয়া ও হার্জেগোভিনা}} || [[সারায়েভো]]
|-
| {{পতাকা|বাংলাদেশ}} || [[ঢাকা]]
|-
| {{পতাকা|বার্বাডোস}} || [[ব্রিজটাউন]]
|-
| {{পতাকা|বাহরাইন}} || [[মানামা]]
|-
| {{পতাকা|বাহামা দ্বীপপুঞ্জ}} || [[নাসাউ, বাহামাস|নাসাউ]]
|-
| {{পতাকা|বিষুবীয় গিনি}} || [[মালাবো]]
|-
| {{পতাকা|বুরুন্ডি}} || [[বুজুম্বুরা]]
|-
| {{পতাকা|বুর্কিনা ফাসো}} || [[উয়াগাদুগু]]
|-
| {{পতাকা|বুলগেরিয়া}} || [[সফিয়া]]
|-
| {{পতাকা|বেনিন}} || [[পর্তো নোভো]]
|-
| {{পতাকা|বেলজিয়াম}} || [[ব্রাসেল্স]]
|-
| {{পতাকা|বেলারুশ}} || [[মিন্স্ক]]
|-
| {{পতাকা|বেলিজ}} || [[বেলমোপান]]
|-
| {{পতাকা|ব্রাজিল}} || [[ব্রাসিলিয়া]]
|-
| {{পতাকা|ব্রুনাই}} || [[বন্দর সেরি বেগাওয়ান]]
|-
| {{পতাকা|ভানুয়াটু}} || [[পোর্ট ভিলা]]
|-
| {{পতাকা|ভারত}} || [[নতুন দিল্লি]]
|-
| {{পতাকা|ভিয়েতনাম}} || [[হ্যানয়]]
|-
| {{পতাকা|ভুটান}} || [[থিম্পু]]
|-
| {{পতাকা|ভেনেজুয়েলা}} || [[কারাকাস]]
|-
| {{পতাকা|ভ্যাটিকান সিটি}} || [[ভ্যাটিকান সিটি]]
|-
| {{পতাকা|মঙ্গোলিয়া}} || [[উলানবাটোর]]
|-
| {{পতাকা|মধ্য আফ্রিকান প্রজাতন্ত্র}} || [[বানগুই]]
|-
| {{পতাকা|মন্টিনিগ্রো}} || [[পোডগোরিকা]]
|-
| {{পতাকা|মরক্কো}} || [[রাবাত]]
|-
| {{পতাকা|মরিশাস}} || [[পোর্ট লুইস]]
|-
| {{পতাকা|মলদোভা}} || [[কিশিনেভ]]
|-
| {{পতাকা|মাইক্রোনেশিয়া যুক্তরাজ্য}} || [[পালিকির]]
|-
| {{পতাকা|মাদাগাস্কার}} || [[আন্তানারিভো]]
|-
| {{পতাকা|মায়ানমার}} || [[নেপিদ]]
|-
| {{পতাকা|মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র}} || [[ওয়াশিংটন, ডি.সি.]]
|-
| {{পতাকা|মার্শাল দ্বীপপুঞ্জ}} || [[মাজুরো]]
|-
| {{পতাকা|মালদ্বীপ}} || [[মালে]]
|-
| {{পতাকা|মালয়েশিয়া}} || [[কুয়ালালামপুর]] (সরকারি),<br /> [[পুত্রজায়া]] (প্রশাসনিক)
|-
| {{পতাকা|মালাউই}} || [[লিলংগো]]
|-
| {{পতাকা|মালি}} || [[বামাকো]]
|-
| {{পতাকা|মাল্টা}} || [[ভাল্লেত্তা]]
|-
| {{পতাকা|ম্যাসেডোনিয়া প্রজাতন্ত্র}} || [[স্কপইয়ে]]
|-
| {{পতাকা|মিশর}} || [[কায়রো]]
|-
| {{পতাকা|মেক্সিকো}} || [[মেক্সিকো সিটি]]
|-
| {{পতাকা|মোজাম্বিক}} || [[মাপুতো]]
|-
| {{পতাকা|মোনাকো}} || [[মোনাকো]]
|-
| {{পতাকা|মৌরিতানিয়া}} || [[নুওয়াকশুত]]
|-
| {{পতাকা|যুক্তরাজ্য}} || [[লন্ডন]]
|-
| {{পতাকা|রাশিয়া}} || [[মস্কো]]
|-
| {{পতাকা|রুয়ান্ডা}} || [[কিগালি]]
|-
| {{পতাকা|রোমানিয়া}} || [[বুখারেস্ট]]
|-
| {{পতাকা|লাইবেরিয়া}} || [[মনরোভিয়া]]
|-
| {{পতাকা|লাওস}} || [[ভিয়েনতিয়েন]]
|-
| {{পতাকা|লাতভিয়া}} || [[রিগা]]
|-
| {{পতাকা|লিথুয়ানিয়া}} || [[ভিলনিউস]]
|-
| {{পতাকা|লিবিয়া}} || [[ত্রিপোলি]]
|-
| {{পতাকা|লিশ্টেনশ্টাইন}} || [[ফাডুৎস]]
|-
| {{পতাকা|লুক্সেমবুর্গ}} || [[লুক্সেমবুর্গ (শহর)|লুক্সেমবুর্গ]]
|-
| {{পতাকা|লেবানন}} || [[বৈরুত]]
|-
| {{পতাকা|লেসোথো}} || [[মাসেরু]]
|-
| {{পতাকা|শ্রীলঙ্কা}} || [[কলম্বো]] (সরকারি),<br />[[শ্রী জয়বর্ধনপুর]] (আইন প্রণয়ন সংক্রান্ত)
|-
| {{পতাকা|সংযুক্ত আরব আমিরাত}} || [[আবুধাবি]]
|-
| {{পতাকা|সলোমন দ্বীপপুঞ্জ}} || [[হোনিয়ারা]]
|-
| {{পতাকা|সাইপ্রাস}} || [[নিকোসিয়া]]
|-
| {{পতাকা|সাঁউ তুমি ও প্রিন্সিপি}} || [[সাঁউ তুমি]]
|-
| {{পতাকা|সান মারিনো}} || [[সান মেরিনো সিটি, সান মেরিনো|সান মেরিনো সিটি]]
|-
| {{পতাকা|সামোয়া}} || [[এপিয়া]]
|-
| {{পতাকা|সার্বিয়া}} || [[বেলগ্রেড]]
|-
| {{পতাকা|সিঙ্গাপুর}} || [[সিঙ্গাপুর সিটি]]
|-
| {{পতাকা|সিয়েরা লিওন}} || [[ফ্রিটাউন]]
|-
| {{পতাকা|সিরিয়া}} || [[দামেস্ক]]
|-
| {{পতাকা|সুইজারল্যান্ড}} || [[বের্ন]]
|-
| {{পতাকা|সুইডেন}} || [[স্টকহোম]]
|-
| {{পতাকা|সুদান}} || [[খারতোম]]
|-
| {{পতাকা|সুরিনাম}} || [[পারামারিবো]]
|-
| {{পতাকা|সেনেগাল}} || [[ডাকার]]
|-
| {{পতাকা|সেন্ট কিট্স ও নেভিস}} || [[বাসতের]]
|-
| {{পতাকা|সেন্ট ভিনসেন্ট ও গ্রেনাডাইন দ্বীপপুঞ্জ}} || [[কিংস্টাউন]]
|-
| {{পতাকা|সেন্ট লুসিয়া}} || [[কাস্ট্রিস]]
|-
| {{flagcountry|SYC}} || [[ভিক্টোরিয়া, সেশেল|ভিক্টোরিয়া]]
|-
| {{পতাকা|সোমালিয়া}} || [[মোগাদিশু]]
|-
| {{পতাকা|সোয়াজিল্যান্ড}} || [[লোবেম্বা]] (রাজকীয় এবং আইন প্রণয়ন সম্বন্ধীয়),<br />[[এম্বাবান]] (প্রশাসনিক; নির্ধারণ)
|-
| {{পতাকা|সৌদি আরব}} || [[রিয়াদ]]
|-
| {{পতাকা|স্কটল্যান্ড}} || [[এডিনবরা]]
|-
| {{পতাকা|স্পেন}} || [[মাদ্রিদ]]
|-
| {{পতাকা|স্লোভাকিয়া}} || [[ব্রাতিস্লাভা]]
|-
| {{পতাকা|স্লোভেনিয়া}} || [[লিউব্লিয়ানা]]
|-
| {{পতাকা|হন্ডুরাস}} || [[তেগুসিগালপা]]
|-
| {{পতাকা|হাইতি}} || [[পোর্ট-অ-প্রিন্স]]
|-
| {{পতাকা|হাঙ্গেরি}} || [[বুদাপেশ্ৎ]]
|}
==ᱵᱟᱝ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ==
{| class="wikitable"
|-
! ᱴᱚᱴᱷᱟ !! [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | A
|-
| {{পতাকা|আমেরিকান সামোয়া}} (মার্কিন) || [[পাগো পাগো]]
|-
| [[অ্যাঙ্গুয়েলা]] (যুক্তরাজ্য) || [[ভ্যালি, অ্যাঙ্গুয়েলা|ভ্যালি]]
|-
| {{পতাকা|আরুবা}} (নেদারল্যান্ড) || [[অরাঞ্জেস্টাড, আরুবা|অরাঞ্জেস্টাড]]
|-
| [[এসেশোন দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[জর্জটাউন, এসেশোন দ্বীপপুঞ্জ|জর্জটাউন]]
|-
| [[এযোস]] (পর্তুগাল) || [[পোন্তা দেলগাদা]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | B
|-
| {{পতাকা|বারমুডা}} (ইউকে) || [[হেমিল্টন, বারমুডা|হেমিল্টন]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | C
|-
| [[কানারি দ্বীপপুঞ্জ]] (স্পেন) || [[Las Palmas de Gran Canaria|Las Palmas]]/[[সান্টা ক্রুজ দে তেনেরিফে]]
|-
| [[কেইম্যান দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[জর্জ টাউন, কেইম্যান দ্বীপপুঞ্জ|জর্জ টাউন]]
|-
| [[ক্রিসমাস দ্বীপ]] (অস্ট্রেলিয়া) || [[The Settlement, ক্রিসমাস দ্বীপ|The Settlement]]
|-
| [[কোকোস (কিলিং) দ্বীপপুঞ্জ]] (অস্ট্রেলিয়া) || [[West Island, কোকোস (কিলিং) দ্বীপপুঞ্জ|West Island]]
|-
| [[কুক দ্বীপপুঞ্জ]] (নিউজিল্যান্ড) || [[অ্যাভেরুয়া]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | F
|-
| [[ফকল্যান্ড দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[স্ট্যানলি, ফকল্যান্ড দ্বীপপুঞ্জ|স্ট্যানলি]]
|-
| [[ফারো দ্বীপপুঞ্জ]] (ডেনমার্ক) || [[টুরশাভন]]
|-
| [[ফরাসি গায়ানা]] (ফ্রান্স) || [[কেয়েন্]]
|-
| [[ফরাসি পলিনেশিয়া]] (ফ্রান্স) || [[পাপিট্]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | G
|-
| [[জিব্রাল্টার]] (যুক্তরাজ্য) || [[জিব্রাল্টার]]
|-
| [[গ্রিনল্যান্ড]] (ডেনমার্ক) || [[নুউক্]]
|-
| [[গুয়াম]] (মার্কিন) || [[Agana|Hagatna]]
|-
| [[গ্রাঞ্জি]] (যুক্তরাজ্য) || [[সেন্ট পিটার পোর্ট]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | J
|-
| [[জার্সি]] (যুক্তরাজ্য) || [[সেইন্ট হেলিয়ের]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | L
|-
| [[আইল অফ ম্যান]] (যুক্তরাজ্য) || [[ডগলাস, আইল অফ ম্যান|ডগলাস]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | M
|-
| [[Madeira]] (পর্তুগাল) || [[Funchal]]
|-
| [[মার্তিনিক]] (ফ্রান্স) || [[Fort-de-France]]
|-
| [[মায়োত]] (ফ্রান্স) || [[মামৌজৌ]]
|-
| [[মন্টসেরাট]] (ফ্রান্স) || [[Plymouth, মন্টসেরাট|Plymouth]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | N
|-
| [[Netherlands Antilles]] (নেদারল্যান্ড) || [[Willemstad, Netherlands Antilles|Willemstad]]
|-
| [[New Caledonia]] (ফ্রান্স) || [[Nouméa]]
|-
| [[নিউই]] (নিউজিল্যান্ড) || [[আলোফি]]
|-
| [[নরফোক দ্বীপপুঞ্জ]] (অস্ট্রেলিয়া) || [[কিংস্টন, নরফোক দ্বীপপুঞ্জ|কিংস্টন]]
|-
| [[উত্তর মারিয়ানা দ্বীপপুঞ্জ]] (মার্কিন) || [[সাইপান]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | P
|-
| [[পিটকেয়ার্ন দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[অ্যাডামস্টাউন, পিটকেয়ার্ন দ্বীপপুঞ্জ|অ্যাডামস্টাউন]]
|-
| [[পুয়ের্তো রিকো]] (মার্কিন) || [[সান জুয়ান, পুয়ের্তো রিকো|সান জুয়ান]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | R
|-
| [[রেউনিওঁ]] (ফ্রান্স) || [[Saint-Denis, Réunion|Saint-Denis]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | S
|-
| [[সেন্ট হেলেনা]] (যুক্তরাজ্য) || [[জেমস্টাউন, সেন্ট হেলেনা|জেমস্টাউন]]
|-
| [[সাঁ পিয়ের ও মিকলোঁ]] (ফ্রান্স) || [[সেইন্ট-পিয়ের, সাঁ পিয়ের ও মিকলোঁ|সেইন্ট-পিয়ের]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | T
|-
| [[টোকেলাউ]] (নিউজিল্যান্ড) || none
|-
| [[টার্কস্ ও কেইকোস দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[Cockburn Town]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | V
|-
| [[ভার্জিন আইল্যান্ড]] (যুক্তরাজ্য) || [[রোড টাউন]]
|-
| [[ভার্জিন দ্বীপপুঞ্জ]] (মার্কিন) || [[শার্লট অ্যামেলি]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | W
|-
| [[ওয়ালিস ও ফুটুনা]] (ফ্রান্স) || [[মাতা-উতু]]
|
|-
| [[ফিলিস্তিন]] (ইসরায়েল)
|| [[পূর্ব জেরুজালেম]]
|-
}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
rnlbr3nydv9hjm7dhl9cdcam24irwm8
102053
102052
2022-08-22T09:50:09Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱝ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ */
wikitext
text/x-wiki
ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ :
==ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ==
{| class="wikitable"
|-
! [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ|ᱫᱤᱥᱚᱢ]] !! [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
|-
| [[File:Flag of Austria.svg|22x20px]] [[ᱚᱥᱴᱨᱤᱭᱟ]]|| [[ᱵᱷᱤᱭᱮᱱᱟ]]
|-
| {{flag|ᱚᱥᱴᱨᱮᱞᱤᱭᱟ}} || [[ᱠᱭᱟᱱᱵᱮᱨᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Iceland.svg|22x20px]] [[ᱟᱭᱤᱥᱞᱮᱱᱰ]] || [[ᱨᱮᱭᱠᱤᱭᱟᱵᱷᱤᱠ]]
|-
| [[File:Flag of Azerbaijan.svg|22x20px]] [[ᱟᱡᱟᱨᱵᱟᱭᱡᱟᱱ]] || [[ᱵᱟᱠᱩ]]
|-
| [[File:Flag of Ireland.svg|22x20px]] [[ᱟᱭᱟᱨᱞᱮᱱᱰ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱰᱟᱵᱽᱞᱤᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Afghanistan.svg|22x20px]] [[ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ]] || [[ᱠᱟᱵᱩᱞ]]
|-
| [[File:Flag of Argentina.svg|22x20px]] [[ᱟᱨᱡᱮᱱᱴᱤᱱᱟ]] || [[ᱵᱩᱭᱮᱱᱳᱥ ᱟᱭᱨᱮᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Armenia.svg|22x20px]] [[ᱟᱨᱢᱮᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱭᱮᱨᱮᱵᱷᱟᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Algeria.svg|22x20px]] [[ᱟᱞᱡᱮᱨᱤᱭᱟ]] || [[আলজিয়ার্স]]
|-
| [[File:Flag of Albania.svg|22x20px]] [[ᱟᱠᱵᱮᱱᱤᱭᱟ]] || [[তিরানা]]
|-
| [[File:Flag of Angola.svg|22x20px]] [[ᱮᱝᱜᱳᱞᱟ]] || [[লুয়ান্ডা]]
|-
| [[File:Flag of Antigua and Barbuda.svg|22x20px]] [[ᱮᱱᱴᱤᱜᱩᱣᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱵᱩᱰᱟ]] || [[সেন্ট জন্স,অ্যান্টিগুয়া ও বার্বুডা|সেন্ট জন্স]]
|-
|[[File:Flag of Andorra.svg|22x20px]] [[ᱮᱱᱰᱳᱨᱟ]] || [[আন্দরা লা ভেলিয়া]]
|-
| [[File:Flag of Ukraine.svg|22x20px]] [[ᱤᱣᱠᱨᱮᱱ]] || [[ᱠᱤᱭᱮᱵᱷ]]
|-
| [[File:Flag of Ecuador.svg|22x20px]] [[ᱤᱠᱩᱣᱟᱰᱚᱨ]] || [[ᱠᱩᱣᱮᱛᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Italy.svg|22x20px]] [[ᱤᱴᱟᱞᱤ]] || [[ᱨᱳᱢ]]
|-
| [[File:Flag of Ethiopia.svg|22x20px]] [[ᱤᱛᱷᱤᱭᱳᱯᱤᱭᱟ]] || [[ᱟᱫᱫᱤᱥ ᱟᱵᱟᱵᱟ]]
|-
|[[File:Flag of Indonesia.svg|22x20px]] [[ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ]] || [[ᱡᱟᱠᱟᱨᱛᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Yemen.svg|22x20px]] [[ᱭᱮᱢᱮᱱ]] || [[ᱥᱟᱱᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Iraq.svg|22x20px]] [[ᱤᱨᱟᱠ]] || [[ᱵᱟᱜᱽᱫᱟᱫᱽ]]
|-
| [[File:Flag of Iran.svg|22x20px]] [[ᱤᱨᱟᱱ]] || [[ᱛᱮᱦᱨᱟᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Eritrea.svg|22x20px]] [[ᱤᱨᱤᱛᱨᱤᱭᱟ]] || [[আসমারা]]
|-
| [[File:Flag of Israel.svg|22x20px]] [[ᱤᱡᱽᱨᱟᱭᱮᱞ]] || [[ᱡᱮᱨᱩᱡᱟᱞᱮᱢ]]
|-
| [[File:Flag of Estonia.svg|22x20px]] [[ᱮᱥᱛᱳᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱛᱟᱞᱞᱤᱱ]]
|-
|[[File:Flag of Uganda.svg|22x20px]] [[ᱩᱜᱟᱱᱰᱟ]] || [[ᱠᱟᱢᱯᱟᱞᱟ]]
|-
| [[File:Flag of North Korea.svg|22x20px]] [[ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]] || [[ᱯᱤᱭᱚᱝᱤᱭᱟᱝ]]
|-
| [[File:Flag of Oman.svg|22x20px]] [[ᱳᱢᱟᱱ]] || [[ᱢᱚᱥᱠᱟᱴ]]
|-
| [[File:Flag of Wales.svg|22x20px]] [[ᱳᱭᱮᱞᱥ]] ||[[কার্ডিফ]] / [[খাইর্দিদ়]]
|-
| [[File:Flag of Republic of the Congo.svg|22x20px]] [[ᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ব্রাজাভিল]]
|-
| [[File:Flag of Democratic Republic of the Congo.svg|22x20px]] [[ᱜᱚᱱᱚᱛᱟᱱᱛᱨᱤᱠ ᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱠᱤᱱᱥᱟᱥᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Cambodia.svg|22x20px]] [[ᱠᱮᱢᱵᱳᱰᱤᱭᱟ]] || [[ᱯᱷᱮᱱᱚᱢ ᱯᱮᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Colombia.svg|22x20px]] [[ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱤᱭᱟ]] || [[ᱵᱚᱜᱟᱛᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Kazakhstan.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱡᱟᱠᱥᱛᱟᱱ]] || [[আস্তানা]]
|-
| [[File:Flag of Qatar.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱛᱟᱨ]] || [[দোহা]]
|-
| [[File:Flag of Canada.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱱᱟᱰᱟ]] || [[অটোয়া]]
|-
| [[File:Flag of Cuba.svg|22x20px]] [[ᱠᱤᱣᱵᱟ]] || [[হাভানা]]
|-
| [[File:Flag of Kyrgyzstan.svg|22x20px]] [[ᱠᱤᱨᱜᱤᱡᱽᱥᱛᱟᱱ]] || [[বিশকেক]]
|-
| [[File:Flag of Kiribati.svg|22x20px]] [[ᱠᱤᱨᱤᱵᱟᱛᱤ]] || [[দক্ষিণ তারাওয়া|তারাওয়া]]
|-
| [[File:Flag of Kuwait.svg|22x20px]] [[ᱠᱩᱭᱮᱛ]] || [[ᱠᱩᱭᱮᱛ ᱥᱤᱴᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Kenya.svg|22x20px]] [[ᱠᱮᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱱᱟᱭᱨᱳᱵᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Cape Verde.svg|22x20px]] [[ᱠᱮᱯ ᱵᱷᱟᱨᱫᱮ]] || [[ᱯᱨᱟᱭᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Ivory Coast.svg|22x20px]] [[ᱟᱤᱵᱷᱚᱨᱤ ᱠᱳᱥᱴ]] || [[ᱤᱭᱟᱢᱩᱥᱩᱠᱨᱳ]] (ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ),<br /> [[ᱟᱵᱤᱫᱡᱟᱱ]] (ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱳᱱᱤᱠ)
|-
| [[File:Flag of Comoros.svg|22x20px]] [[ᱠᱳᱢᱳᱨᱳᱥ]] || [[ᱢᱳᱨᱳᱱᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Costa Rica.svg|22x20px]] [[ᱠᱳᱥᱴᱟᱨᱤᱠᱟ]] || [[ᱥᱟᱱ ᱡᱳᱥᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Cameroon.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱢᱮᱨᱩᱱ]] || [[ᱤᱭᱟᱸᱰᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Croatia.svg|22x20px]] [[ᱠᱨᱳᱭᱮᱥᱤᱭᱟ]] || [[ᱡᱟᱽᱨᱮᱵ]]
|-
| [[File:Flag of China.svg|22x20px]] [[ᱪᱤᱱ]] || [[ᱵᱮᱡᱤᱝ]]
|-
| [[File:Flag of The Gambia.svg|22x20px]] [[ᱜᱮᱵᱚᱱ]] || [[ᱞᱤᱵᱽᱨᱮᱵᱷᱤᱞ]]
|-
| [[File:Flag of Gambia.svg|22x20px]] [[ᱜᱟᱢᱵᱤᱭᱟ]] || [[ᱵᱟᱧᱡᱩᱞ]]
|-
| [[File:Flag of Guyana.svg|22x20px]] [[ᱜᱟᱭᱟᱱᱟ]] || [[ᱡᱚᱨᱡᱽᱴᱟᱣᱩᱱ (ᱜᱟᱭᱟᱱᱟ)|ᱡᱚᱨᱡᱽᱴᱟᱣᱩᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Guinea.svg|22x20px]] [[ᱜᱤᱱᱤ]] || [[ᱠᱳᱱᱟᱠᱨᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Guinea-Bissau.svg|22x20px]] [[ᱜᱤᱱᱤᱼᱵᱤᱥᱟᱶ]] || [[ᱵᱤᱥᱟᱶ]]
|-
| [[File:Flag of Guatemala.svg|22x20px]] [[ᱜᱩᱣᱟᱛᱮᱢᱟᱞᱟ]] || [[ᱜᱩᱣᱟᱛᱮᱢᱟᱞ ᱥᱤᱴᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Grenada.svg|22x20px]] [[ᱜᱨᱮᱱᱟᱰᱟ]] || [[ᱥᱮᱱᱴ ᱡᱚᱨᱡᱮᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Greece.svg|22x20px]] [[ᱜᱽᱨᱤᱠ]] || [[ᱮᱛᱷᱮᱱᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Ghana.svg|22x20px]] [[ᱜᱷᱟᱱᱟ]] || [[ᱟᱠᱨᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Chad.svg|22x20px]] [[ᱪᱟᱸᱫᱽ]] || [[ᱮᱱᱡᱟᱢᱤᱱᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Chile.svg|22x20px]] [[ᱪᱤᱞᱤ]] || [[ᱥᱟᱱᱛᱤᱭᱟᱜᱳ]] (ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ)
|-
| [[File:Flag of Czech Republic.svg|22x20px]] [[ᱪᱮᱠ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱯᱨᱟᱜᱽ]]
|-
| [[File:Flag of Georgia.svg|22x20px]] [[ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ]] || [[ᱛᱤᱵᱤᱞᱤᱥᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Jordan.svg|22x20px]] [[ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ]] ||[[ᱟᱢᱢᱟᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Japan.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱯᱟᱱ]] || [[ᱞᱚᱠᱭᱚ|ᱴᱳᱠᱤᱭᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Jamaica.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱢᱟᱭᱠᱟ]] || [[ᱠᱤᱝᱥᱴᱚᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Zambia.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ]] || [[ᱞᱩᱥᱟᱠᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Germany.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ]] || [[ᱵᱚᱨᱞᱤᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Djibouti.svg|22x20px]] [[ᱡᱤᱵᱩᱛᱤ]] || [[ᱡᱤᱵᱩᱛᱤ (ᱥᱚᱦᱚᱨ)|ᱡᱤᱵᱩᱛᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Zimbabwe.svg|22x20px]] [[ᱡᱤᱢᱵᱟᱵᱩᱭᱮ]] || [[ᱦᱟᱨᱟᱨᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tuvalu.svg|22x20px]] [[ᱴᱩᱵᱷᱟᱞᱩ]] || [[ᱯᱷᱩᱱᱟᱯᱷᱩᱛᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Togo.svg|22x20px]] [[ᱜᱷᱟᱱᱟ]] || [[ᱞᱳᱢᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tonga.svg|22x20px]] [[ᱴᱚᱝᱜᱟ]] || [[ᱱᱩᱠᱩᱣᱟᱞᱳᱯᱷᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Denmark.svg|22x20px]] [[ᱰᱮᱱᱢᱟᱨᱠ]] || [[ᱠᱳᱯᱮᱱᱦᱮᱜᱮᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Dominica.svg|22x20px]] [[ᱰᱳᱢᱤᱱᱤᱠᱟ]] || [[ᱨᱳᱡᱳᱣ]]
|-
| [[File:Flag of Dominican Republic.svg|22x20px]] [[ᱰᱳᱢᱤᱱᱤᱠᱟᱱ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱥᱟᱱᱴᱳ ᱰᱳᱢᱤᱝᱜᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Taiwan.svg|22x20px]] [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] || [[ᱛᱟᱭᱯᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tajikistan.svg|22x20px]] [[ᱛᱟᱡᱤᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]] || [[ᱫᱩᱥᱟᱱᱵᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tanzania.svg|22x20px]] [[ᱛᱟᱱᱡᱟᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱫᱳᱨᱳᱢᱟ]] (ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ), <br />[[ᱫᱟᱨᱼᱥᱮᱼᱥᱟᱞᱟᱢ]] (ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱳᱱᱤᱠ)
|-
| [[File:Flag of Tunisia.svg|22x20px]] [[ᱛᱤᱣᱱᱤᱥᱤᱭᱟ]] || [[ᱛᱤᱣᱱᱤᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Turkey.svg|22x20px]] [[ᱛᱩᱨᱠᱤ]] || [[ᱟᱸᱠᱟᱨᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Turkmenistan.svg|22x20px]] [[ᱛᱩᱨᱠᱢᱮᱱᱤᱥᱛᱟᱱ]] || [[ᱟᱥᱜᱟᱵᱟᱛ]]
|-
| [[File:Flag of Trinidad and Tobago.svg|22x20px]] [[ᱛᱨᱤᱱᱤᱫᱟᱫ ᱟᱨ ᱴᱳᱵᱟᱜᱳ]] || [[ᱯᱳᱨᱴ ᱚᱯᱷ ᱮᱥᱯᱮᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Thailand.svg|22x20px]] [[ᱛᱷᱟᱭᱞᱮᱱᱰ]] || [[ᱵᱮᱝᱠᱚᱠ]]
|-
| [[File:Flag of South Africa.svg|22x20px]] [[ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]] || [[ᱯᱨᱤᱴᱳᱨᱤᱭᱟ]] (ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ)<br />[[ᱵᱞᱩᱢᱯᱷᱳᱱᱴᱮᱭᱤᱱ]] (ᱵᱤᱪᱟᱹᱨ ᱵᱟᱵᱚᱛ)<br />[[ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱭᱩᱱ]] (ᱟᱹᱱ ᱟᱹᱨᱤ)
|-
| {{পতাকা|দক্ষিণ কোরিয়া}} || [[সিউল]]
|-
| {{পতাকা|নরওয়ে}} || [[অসলো]]
|-
| {{পতাকা|নাইজার}} || [[নিয়ামে]]
|-
| {{পতাকা|নাইজেরিয়া}} || [[আবুজা]]
|-
| {{পতাকা|নাউরু}}|| [[ইয়ারেন জেলা|ইয়ারেন]]
|-
| {{পতাকা|নামিবিয়া}} || [[উইন্ডহোক]]
|-
| {{পতাকা|নিউজিল্যান্ড}} || [[ওয়েলিংটন]]
|-
| {{পতাকা|নিকারাগুয়া}} || [[মানাগুয়া]]
|-
| {{পতাকা|নেদারল্যান্ডস}} || [[অ্যামস্টারডাম]] (সরকারি), <br />[[হাগুএ]] (প্রশাসনিক, আইন এবং বিচার সংক্রান্ত)
|-
| {{পতাকা|নেপাল}} || [[কাঠমান্ডু]]
|-
| {{পতাকা|পর্তুগাল}} || [[লিসবন]]
|-
| {{পতাকা|পাকিস্তান}} || [[ইসলামাবাদ]]
|-
| {{পতাকা|পানামা}} || [[পানামা সিটি]]
|-
| {{পতাকা|পাপুয়া নিউ গিনি}} || [[পোর্ট মোরেসবি]]
|-
| {{পতাকা|পালাউ}} || [[মেলেকেওক]]
|-
| {{পতাকা|প্যারাগুয়ে}} || [[আসানসিওন]]
|-
| {{পতাকা|পূর্ব টিমোর}} || [[দিলি]]
|-
| {{পতাকা|পেরু}} || [[লিমা]]
|-
| {{পতাকা|পোল্যান্ড}} || [[ওয়ার্সা]]
|-
| {{পতাকা|ফিজি}} || [[সুভা]]
|-
| {{পতাকা|ফিনল্যান্ড}} || [[হেলসিঙ্কি]]
|-
| {{পতাকা|ফিলিপাইন}} || [[ম্যানিলা]]
|-
| {{পতাকা|ফিলিস্তিন}} || [[জেরুসালেম]]
|-
| {{পতাকা|ফ্রান্স}} || [[প্যারিস]]
|-
| {{পতাকা|বতসোয়ানা}} || [[গাবোরোন]]
|-
| {{পতাকা|বলিভিয়া}} || [[সুক্রে]] (সাংবিধানিক, বিচার বিষয়ক),<br />[[লা পাজ]] (প্রশাসনিক)
|-
| {{পতাকা|বসনিয়া ও হার্জেগোভিনা}} || [[সারায়েভো]]
|-
| {{পতাকা|বাংলাদেশ}} || [[ঢাকা]]
|-
| {{পতাকা|বার্বাডোস}} || [[ব্রিজটাউন]]
|-
| {{পতাকা|বাহরাইন}} || [[মানামা]]
|-
| {{পতাকা|বাহামা দ্বীপপুঞ্জ}} || [[নাসাউ, বাহামাস|নাসাউ]]
|-
| {{পতাকা|বিষুবীয় গিনি}} || [[মালাবো]]
|-
| {{পতাকা|বুরুন্ডি}} || [[বুজুম্বুরা]]
|-
| {{পতাকা|বুর্কিনা ফাসো}} || [[উয়াগাদুগু]]
|-
| {{পতাকা|বুলগেরিয়া}} || [[সফিয়া]]
|-
| {{পতাকা|বেনিন}} || [[পর্তো নোভো]]
|-
| {{পতাকা|বেলজিয়াম}} || [[ব্রাসেল্স]]
|-
| {{পতাকা|বেলারুশ}} || [[মিন্স্ক]]
|-
| {{পতাকা|বেলিজ}} || [[বেলমোপান]]
|-
| {{পতাকা|ব্রাজিল}} || [[ব্রাসিলিয়া]]
|-
| {{পতাকা|ব্রুনাই}} || [[বন্দর সেরি বেগাওয়ান]]
|-
| {{পতাকা|ভানুয়াটু}} || [[পোর্ট ভিলা]]
|-
| {{পতাকা|ভারত}} || [[নতুন দিল্লি]]
|-
| {{পতাকা|ভিয়েতনাম}} || [[হ্যানয়]]
|-
| {{পতাকা|ভুটান}} || [[থিম্পু]]
|-
| {{পতাকা|ভেনেজুয়েলা}} || [[কারাকাস]]
|-
| {{পতাকা|ভ্যাটিকান সিটি}} || [[ভ্যাটিকান সিটি]]
|-
| {{পতাকা|মঙ্গোলিয়া}} || [[উলানবাটোর]]
|-
| {{পতাকা|মধ্য আফ্রিকান প্রজাতন্ত্র}} || [[বানগুই]]
|-
| {{পতাকা|মন্টিনিগ্রো}} || [[পোডগোরিকা]]
|-
| {{পতাকা|মরক্কো}} || [[রাবাত]]
|-
| {{পতাকা|মরিশাস}} || [[পোর্ট লুইস]]
|-
| {{পতাকা|মলদোভা}} || [[কিশিনেভ]]
|-
| {{পতাকা|মাইক্রোনেশিয়া যুক্তরাজ্য}} || [[পালিকির]]
|-
| {{পতাকা|মাদাগাস্কার}} || [[আন্তানারিভো]]
|-
| {{পতাকা|মায়ানমার}} || [[নেপিদ]]
|-
| {{পতাকা|মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র}} || [[ওয়াশিংটন, ডি.সি.]]
|-
| {{পতাকা|মার্শাল দ্বীপপুঞ্জ}} || [[মাজুরো]]
|-
| {{পতাকা|মালদ্বীপ}} || [[মালে]]
|-
| {{পতাকা|মালয়েশিয়া}} || [[কুয়ালালামপুর]] (সরকারি),<br /> [[পুত্রজায়া]] (প্রশাসনিক)
|-
| {{পতাকা|মালাউই}} || [[লিলংগো]]
|-
| {{পতাকা|মালি}} || [[বামাকো]]
|-
| {{পতাকা|মাল্টা}} || [[ভাল্লেত্তা]]
|-
| {{পতাকা|ম্যাসেডোনিয়া প্রজাতন্ত্র}} || [[স্কপইয়ে]]
|-
| {{পতাকা|মিশর}} || [[কায়রো]]
|-
| {{পতাকা|মেক্সিকো}} || [[মেক্সিকো সিটি]]
|-
| {{পতাকা|মোজাম্বিক}} || [[মাপুতো]]
|-
| {{পতাকা|মোনাকো}} || [[মোনাকো]]
|-
| {{পতাকা|মৌরিতানিয়া}} || [[নুওয়াকশুত]]
|-
| {{পতাকা|যুক্তরাজ্য}} || [[লন্ডন]]
|-
| {{পতাকা|রাশিয়া}} || [[মস্কো]]
|-
| {{পতাকা|রুয়ান্ডা}} || [[কিগালি]]
|-
| {{পতাকা|রোমানিয়া}} || [[বুখারেস্ট]]
|-
| {{পতাকা|লাইবেরিয়া}} || [[মনরোভিয়া]]
|-
| {{পতাকা|লাওস}} || [[ভিয়েনতিয়েন]]
|-
| {{পতাকা|লাতভিয়া}} || [[রিগা]]
|-
| {{পতাকা|লিথুয়ানিয়া}} || [[ভিলনিউস]]
|-
| {{পতাকা|লিবিয়া}} || [[ত্রিপোলি]]
|-
| {{পতাকা|লিশ্টেনশ্টাইন}} || [[ফাডুৎস]]
|-
| {{পতাকা|লুক্সেমবুর্গ}} || [[লুক্সেমবুর্গ (শহর)|লুক্সেমবুর্গ]]
|-
| {{পতাকা|লেবানন}} || [[বৈরুত]]
|-
| {{পতাকা|লেসোথো}} || [[মাসেরু]]
|-
| {{পতাকা|শ্রীলঙ্কা}} || [[কলম্বো]] (সরকারি),<br />[[শ্রী জয়বর্ধনপুর]] (আইন প্রণয়ন সংক্রান্ত)
|-
| {{পতাকা|সংযুক্ত আরব আমিরাত}} || [[আবুধাবি]]
|-
| {{পতাকা|সলোমন দ্বীপপুঞ্জ}} || [[হোনিয়ারা]]
|-
| {{পতাকা|সাইপ্রাস}} || [[নিকোসিয়া]]
|-
| {{পতাকা|সাঁউ তুমি ও প্রিন্সিপি}} || [[সাঁউ তুমি]]
|-
| {{পতাকা|সান মারিনো}} || [[সান মেরিনো সিটি, সান মেরিনো|সান মেরিনো সিটি]]
|-
| {{পতাকা|সামোয়া}} || [[এপিয়া]]
|-
| {{পতাকা|সার্বিয়া}} || [[বেলগ্রেড]]
|-
| {{পতাকা|সিঙ্গাপুর}} || [[সিঙ্গাপুর সিটি]]
|-
| {{পতাকা|সিয়েরা লিওন}} || [[ফ্রিটাউন]]
|-
| {{পতাকা|সিরিয়া}} || [[দামেস্ক]]
|-
| {{পতাকা|সুইজারল্যান্ড}} || [[বের্ন]]
|-
| {{পতাকা|সুইডেন}} || [[স্টকহোম]]
|-
| {{পতাকা|সুদান}} || [[খারতোম]]
|-
| {{পতাকা|সুরিনাম}} || [[পারামারিবো]]
|-
| {{পতাকা|সেনেগাল}} || [[ডাকার]]
|-
| {{পতাকা|সেন্ট কিট্স ও নেভিস}} || [[বাসতের]]
|-
| {{পতাকা|সেন্ট ভিনসেন্ট ও গ্রেনাডাইন দ্বীপপুঞ্জ}} || [[কিংস্টাউন]]
|-
| {{পতাকা|সেন্ট লুসিয়া}} || [[কাস্ট্রিস]]
|-
| {{flagcountry|SYC}} || [[ভিক্টোরিয়া, সেশেল|ভিক্টোরিয়া]]
|-
| {{পতাকা|সোমালিয়া}} || [[মোগাদিশু]]
|-
| {{পতাকা|সোয়াজিল্যান্ড}} || [[লোবেম্বা]] (রাজকীয় এবং আইন প্রণয়ন সম্বন্ধীয়),<br />[[এম্বাবান]] (প্রশাসনিক; নির্ধারণ)
|-
| {{পতাকা|সৌদি আরব}} || [[রিয়াদ]]
|-
| {{পতাকা|স্কটল্যান্ড}} || [[এডিনবরা]]
|-
| {{পতাকা|স্পেন}} || [[মাদ্রিদ]]
|-
| {{পতাকা|স্লোভাকিয়া}} || [[ব্রাতিস্লাভা]]
|-
| {{পতাকা|স্লোভেনিয়া}} || [[লিউব্লিয়ানা]]
|-
| {{পতাকা|হন্ডুরাস}} || [[তেগুসিগালপা]]
|-
| {{পতাকা|হাইতি}} || [[পোর্ট-অ-প্রিন্স]]
|-
| {{পতাকা|হাঙ্গেরি}} || [[বুদাপেশ্ৎ]]
|}
==ᱵᱟᱝ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ==
{| class="wikitable"
|-
! ᱴᱚᱴᱷᱟ !! [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | A
|-
| {{পতাকা|আমেরিকান সামোয়া}} (মার্কিন) || [[পাগো পাগো]]
|-
| [[অ্যাঙ্গুয়েলা]] (যুক্তরাজ্য) || [[ভ্যালি, অ্যাঙ্গুয়েলা|ভ্যালি]]
|-
| {{পতাকা|আরুবা}} (নেদারল্যান্ড) || [[অরাঞ্জেস্টাড, আরুবা|অরাঞ্জেস্টাড]]
|-
| [[এসেশোন দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[জর্জটাউন, এসেশোন দ্বীপপুঞ্জ|জর্জটাউন]]
|-
| [[এযোস]] (পর্তুগাল) || [[পোন্তা দেলগাদা]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | B
|-
| {{পতাকা|বারমুডা}} (ইউকে) || [[হেমিল্টন, বারমুডা|হেমিল্টন]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | C
|-
| [[কানারি দ্বীপপুঞ্জ]] (স্পেন) || [[Las Palmas de Gran Canaria|Las Palmas]]/[[সান্টা ক্রুজ দে তেনেরিফে]]
|-
| [[কেইম্যান দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[জর্জ টাউন, কেইম্যান দ্বীপপুঞ্জ|জর্জ টাউন]]
|-
| [[ক্রিসমাস দ্বীপ]] (অস্ট্রেলিয়া) || [[The Settlement, ক্রিসমাস দ্বীপ|The Settlement]]
|-
| [[কোকোস (কিলিং) দ্বীপপুঞ্জ]] (অস্ট্রেলিয়া) || [[West Island, কোকোস (কিলিং) দ্বীপপুঞ্জ|West Island]]
|-
| [[কুক দ্বীপপুঞ্জ]] (নিউজিল্যান্ড) || [[অ্যাভেরুয়া]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | F
|-
| [[ফকল্যান্ড দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[স্ট্যানলি, ফকল্যান্ড দ্বীপপুঞ্জ|স্ট্যানলি]]
|-
| [[ফারো দ্বীপপুঞ্জ]] (ডেনমার্ক) || [[টুরশাভন]]
|-
| [[ফরাসি গায়ানা]] (ফ্রান্স) || [[কেয়েন্]]
|-
| [[ফরাসি পলিনেশিয়া]] (ফ্রান্স) || [[পাপিট্]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | G
|-
| [[জিব্রাল্টার]] (যুক্তরাজ্য) || [[জিব্রাল্টার]]
|-
| [[গ্রিনল্যান্ড]] (ডেনমার্ক) || [[নুউক্]]
|-
| [[গুয়াম]] (মার্কিন) || [[Agana|Hagatna]]
|-
| [[গ্রাঞ্জি]] (যুক্তরাজ্য) || [[সেন্ট পিটার পোর্ট]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | J
|-
| [[জার্সি]] (যুক্তরাজ্য) || [[সেইন্ট হেলিয়ের]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | L
|-
| [[আইল অফ ম্যান]] (যুক্তরাজ্য) || [[ডগলাস, আইল অফ ম্যান|ডগলাস]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | M
|-
| [[Madeira]] (পর্তুগাল) || [[Funchal]]
|-
| [[মার্তিনিক]] (ফ্রান্স) || [[Fort-de-France]]
|-
| [[মায়োত]] (ফ্রান্স) || [[মামৌজৌ]]
|-
| [[মন্টসেরাট]] (ফ্রান্স) || [[Plymouth, মন্টসেরাট|Plymouth]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | N
|-
| [[Netherlands Antilles]] (নেদারল্যান্ড) || [[Willemstad, Netherlands Antilles|Willemstad]]
|-
| [[New Caledonia]] (ফ্রান্স) || [[Nouméa]]
|-
| [[নিউই]] (নিউজিল্যান্ড) || [[আলোফি]]
|-
| [[নরফোক দ্বীপপুঞ্জ]] (অস্ট্রেলিয়া) || [[কিংস্টন, নরফোক দ্বীপপুঞ্জ|কিংস্টন]]
|-
| [[উত্তর মারিয়ানা দ্বীপপুঞ্জ]] (মার্কিন) || [[সাইপান]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | P
|-
| [[পিটকেয়ার্ন দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[অ্যাডামস্টাউন, পিটকেয়ার্ন দ্বীপপুঞ্জ|অ্যাডামস্টাউন]]
|-
| [[পুয়ের্তো রিকো]] (মার্কিন) || [[সান জুয়ান, পুয়ের্তো রিকো|সান জুয়ান]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | R
|-
| [[রেউনিওঁ]] (ফ্রান্স) || [[Saint-Denis, Réunion|Saint-Denis]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | S
|-
| [[সেন্ট হেলেনা]] (যুক্তরাজ্য) || [[জেমস্টাউন, সেন্ট হেলেনা|জেমস্টাউন]]
|-
| [[সাঁ পিয়ের ও মিকলোঁ]] (ফ্রান্স) || [[সেইন্ট-পিয়ের, সাঁ পিয়ের ও মিকলোঁ|সেইন্ট-পিয়ের]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | T
|-
| [[টোকেলাউ]] (নিউজিল্যান্ড) || none
|-
| [[টার্কস্ ও কেইকোস দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[Cockburn Town]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | V
|-
| [[ভার্জিন আইল্যান্ড]] (যুক্তরাজ্য) || [[রোড টাউন]]
|-
| [[ভার্জিন দ্বীপপুঞ্জ]] (মার্কিন) || [[শার্লট অ্যামেলি]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | W
|-
| [[ওয়ালিস ও ফুটুনা]] (ফ্রান্স) || [[মাতা-উতু]]
|
|-
| [[ফিলিস্তিন]] (ইসরায়েল)
|| [[পূর্ব জেরুজালেম]]
|-
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
je79m64uw8vpjhr5n78fyfndzreblq8
102054
102053
2022-08-22T09:50:29Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ :
==ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ==
{| class="wikitable"
|-
! [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ|ᱫᱤᱥᱚᱢ]] !! [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
|-
| [[File:Flag of Austria.svg|22x20px]] [[ᱚᱥᱴᱨᱤᱭᱟ]]|| [[ᱵᱷᱤᱭᱮᱱᱟ]]
|-
| {{flag|ᱚᱥᱴᱨᱮᱞᱤᱭᱟ}} || [[ᱠᱭᱟᱱᱵᱮᱨᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Iceland.svg|22x20px]] [[ᱟᱭᱤᱥᱞᱮᱱᱰ]] || [[ᱨᱮᱭᱠᱤᱭᱟᱵᱷᱤᱠ]]
|-
| [[File:Flag of Azerbaijan.svg|22x20px]] [[ᱟᱡᱟᱨᱵᱟᱭᱡᱟᱱ]] || [[ᱵᱟᱠᱩ]]
|-
| [[File:Flag of Ireland.svg|22x20px]] [[ᱟᱭᱟᱨᱞᱮᱱᱰ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱰᱟᱵᱽᱞᱤᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Afghanistan.svg|22x20px]] [[ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ]] || [[ᱠᱟᱵᱩᱞ]]
|-
| [[File:Flag of Argentina.svg|22x20px]] [[ᱟᱨᱡᱮᱱᱴᱤᱱᱟ]] || [[ᱵᱩᱭᱮᱱᱳᱥ ᱟᱭᱨᱮᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Armenia.svg|22x20px]] [[ᱟᱨᱢᱮᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱭᱮᱨᱮᱵᱷᱟᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Algeria.svg|22x20px]] [[ᱟᱞᱡᱮᱨᱤᱭᱟ]] || [[আলজিয়ার্স]]
|-
| [[File:Flag of Albania.svg|22x20px]] [[ᱟᱠᱵᱮᱱᱤᱭᱟ]] || [[তিরানা]]
|-
| [[File:Flag of Angola.svg|22x20px]] [[ᱮᱝᱜᱳᱞᱟ]] || [[লুয়ান্ডা]]
|-
| [[File:Flag of Antigua and Barbuda.svg|22x20px]] [[ᱮᱱᱴᱤᱜᱩᱣᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱵᱩᱰᱟ]] || [[সেন্ট জন্স,অ্যান্টিগুয়া ও বার্বুডা|সেন্ট জন্স]]
|-
|[[File:Flag of Andorra.svg|22x20px]] [[ᱮᱱᱰᱳᱨᱟ]] || [[আন্দরা লা ভেলিয়া]]
|-
| [[File:Flag of Ukraine.svg|22x20px]] [[ᱤᱣᱠᱨᱮᱱ]] || [[ᱠᱤᱭᱮᱵᱷ]]
|-
| [[File:Flag of Ecuador.svg|22x20px]] [[ᱤᱠᱩᱣᱟᱰᱚᱨ]] || [[ᱠᱩᱣᱮᱛᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Italy.svg|22x20px]] [[ᱤᱴᱟᱞᱤ]] || [[ᱨᱳᱢ]]
|-
| [[File:Flag of Ethiopia.svg|22x20px]] [[ᱤᱛᱷᱤᱭᱳᱯᱤᱭᱟ]] || [[ᱟᱫᱫᱤᱥ ᱟᱵᱟᱵᱟ]]
|-
|[[File:Flag of Indonesia.svg|22x20px]] [[ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ]] || [[ᱡᱟᱠᱟᱨᱛᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Yemen.svg|22x20px]] [[ᱭᱮᱢᱮᱱ]] || [[ᱥᱟᱱᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Iraq.svg|22x20px]] [[ᱤᱨᱟᱠ]] || [[ᱵᱟᱜᱽᱫᱟᱫᱽ]]
|-
| [[File:Flag of Iran.svg|22x20px]] [[ᱤᱨᱟᱱ]] || [[ᱛᱮᱦᱨᱟᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Eritrea.svg|22x20px]] [[ᱤᱨᱤᱛᱨᱤᱭᱟ]] || [[আসমারা]]
|-
| [[File:Flag of Israel.svg|22x20px]] [[ᱤᱡᱽᱨᱟᱭᱮᱞ]] || [[ᱡᱮᱨᱩᱡᱟᱞᱮᱢ]]
|-
| [[File:Flag of Estonia.svg|22x20px]] [[ᱮᱥᱛᱳᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱛᱟᱞᱞᱤᱱ]]
|-
|[[File:Flag of Uganda.svg|22x20px]] [[ᱩᱜᱟᱱᱰᱟ]] || [[ᱠᱟᱢᱯᱟᱞᱟ]]
|-
| [[File:Flag of North Korea.svg|22x20px]] [[ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]] || [[ᱯᱤᱭᱚᱝᱤᱭᱟᱝ]]
|-
| [[File:Flag of Oman.svg|22x20px]] [[ᱳᱢᱟᱱ]] || [[ᱢᱚᱥᱠᱟᱴ]]
|-
| [[File:Flag of Wales.svg|22x20px]] [[ᱳᱭᱮᱞᱥ]] ||[[কার্ডিফ]] / [[খাইর্দিদ়]]
|-
| [[File:Flag of Republic of the Congo.svg|22x20px]] [[ᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ব্রাজাভিল]]
|-
| [[File:Flag of Democratic Republic of the Congo.svg|22x20px]] [[ᱜᱚᱱᱚᱛᱟᱱᱛᱨᱤᱠ ᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱠᱤᱱᱥᱟᱥᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Cambodia.svg|22x20px]] [[ᱠᱮᱢᱵᱳᱰᱤᱭᱟ]] || [[ᱯᱷᱮᱱᱚᱢ ᱯᱮᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Colombia.svg|22x20px]] [[ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱤᱭᱟ]] || [[ᱵᱚᱜᱟᱛᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Kazakhstan.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱡᱟᱠᱥᱛᱟᱱ]] || [[আস্তানা]]
|-
| [[File:Flag of Qatar.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱛᱟᱨ]] || [[দোহা]]
|-
| [[File:Flag of Canada.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱱᱟᱰᱟ]] || [[অটোয়া]]
|-
| [[File:Flag of Cuba.svg|22x20px]] [[ᱠᱤᱣᱵᱟ]] || [[হাভানা]]
|-
| [[File:Flag of Kyrgyzstan.svg|22x20px]] [[ᱠᱤᱨᱜᱤᱡᱽᱥᱛᱟᱱ]] || [[বিশকেক]]
|-
| [[File:Flag of Kiribati.svg|22x20px]] [[ᱠᱤᱨᱤᱵᱟᱛᱤ]] || [[দক্ষিণ তারাওয়া|তারাওয়া]]
|-
| [[File:Flag of Kuwait.svg|22x20px]] [[ᱠᱩᱭᱮᱛ]] || [[ᱠᱩᱭᱮᱛ ᱥᱤᱴᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Kenya.svg|22x20px]] [[ᱠᱮᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱱᱟᱭᱨᱳᱵᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Cape Verde.svg|22x20px]] [[ᱠᱮᱯ ᱵᱷᱟᱨᱫᱮ]] || [[ᱯᱨᱟᱭᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Ivory Coast.svg|22x20px]] [[ᱟᱤᱵᱷᱚᱨᱤ ᱠᱳᱥᱴ]] || [[ᱤᱭᱟᱢᱩᱥᱩᱠᱨᱳ]] (ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ),<br /> [[ᱟᱵᱤᱫᱡᱟᱱ]] (ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱳᱱᱤᱠ)
|-
| [[File:Flag of Comoros.svg|22x20px]] [[ᱠᱳᱢᱳᱨᱳᱥ]] || [[ᱢᱳᱨᱳᱱᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Costa Rica.svg|22x20px]] [[ᱠᱳᱥᱴᱟᱨᱤᱠᱟ]] || [[ᱥᱟᱱ ᱡᱳᱥᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Cameroon.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱢᱮᱨᱩᱱ]] || [[ᱤᱭᱟᱸᱰᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Croatia.svg|22x20px]] [[ᱠᱨᱳᱭᱮᱥᱤᱭᱟ]] || [[ᱡᱟᱽᱨᱮᱵ]]
|-
| [[File:Flag of China.svg|22x20px]] [[ᱪᱤᱱ]] || [[ᱵᱮᱡᱤᱝ]]
|-
| [[File:Flag of The Gambia.svg|22x20px]] [[ᱜᱮᱵᱚᱱ]] || [[ᱞᱤᱵᱽᱨᱮᱵᱷᱤᱞ]]
|-
| [[File:Flag of Gambia.svg|22x20px]] [[ᱜᱟᱢᱵᱤᱭᱟ]] || [[ᱵᱟᱧᱡᱩᱞ]]
|-
| [[File:Flag of Guyana.svg|22x20px]] [[ᱜᱟᱭᱟᱱᱟ]] || [[ᱡᱚᱨᱡᱽᱴᱟᱣᱩᱱ (ᱜᱟᱭᱟᱱᱟ)|ᱡᱚᱨᱡᱽᱴᱟᱣᱩᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Guinea.svg|22x20px]] [[ᱜᱤᱱᱤ]] || [[ᱠᱳᱱᱟᱠᱨᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Guinea-Bissau.svg|22x20px]] [[ᱜᱤᱱᱤᱼᱵᱤᱥᱟᱶ]] || [[ᱵᱤᱥᱟᱶ]]
|-
| [[File:Flag of Guatemala.svg|22x20px]] [[ᱜᱩᱣᱟᱛᱮᱢᱟᱞᱟ]] || [[ᱜᱩᱣᱟᱛᱮᱢᱟᱞ ᱥᱤᱴᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Grenada.svg|22x20px]] [[ᱜᱨᱮᱱᱟᱰᱟ]] || [[ᱥᱮᱱᱴ ᱡᱚᱨᱡᱮᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Greece.svg|22x20px]] [[ᱜᱽᱨᱤᱠ]] || [[ᱮᱛᱷᱮᱱᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Ghana.svg|22x20px]] [[ᱜᱷᱟᱱᱟ]] || [[ᱟᱠᱨᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Chad.svg|22x20px]] [[ᱪᱟᱸᱫᱽ]] || [[ᱮᱱᱡᱟᱢᱤᱱᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Chile.svg|22x20px]] [[ᱪᱤᱞᱤ]] || [[ᱥᱟᱱᱛᱤᱭᱟᱜᱳ]] (ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ)
|-
| [[File:Flag of Czech Republic.svg|22x20px]] [[ᱪᱮᱠ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱯᱨᱟᱜᱽ]]
|-
| [[File:Flag of Georgia.svg|22x20px]] [[ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ]] || [[ᱛᱤᱵᱤᱞᱤᱥᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Jordan.svg|22x20px]] [[ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ]] ||[[ᱟᱢᱢᱟᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Japan.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱯᱟᱱ]] || [[ᱞᱚᱠᱭᱚ|ᱴᱳᱠᱤᱭᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Jamaica.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱢᱟᱭᱠᱟ]] || [[ᱠᱤᱝᱥᱴᱚᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Zambia.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ]] || [[ᱞᱩᱥᱟᱠᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Germany.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ]] || [[ᱵᱚᱨᱞᱤᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Djibouti.svg|22x20px]] [[ᱡᱤᱵᱩᱛᱤ]] || [[ᱡᱤᱵᱩᱛᱤ (ᱥᱚᱦᱚᱨ)|ᱡᱤᱵᱩᱛᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Zimbabwe.svg|22x20px]] [[ᱡᱤᱢᱵᱟᱵᱩᱭᱮ]] || [[ᱦᱟᱨᱟᱨᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tuvalu.svg|22x20px]] [[ᱴᱩᱵᱷᱟᱞᱩ]] || [[ᱯᱷᱩᱱᱟᱯᱷᱩᱛᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Togo.svg|22x20px]] [[ᱜᱷᱟᱱᱟ]] || [[ᱞᱳᱢᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tonga.svg|22x20px]] [[ᱴᱚᱝᱜᱟ]] || [[ᱱᱩᱠᱩᱣᱟᱞᱳᱯᱷᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Denmark.svg|22x20px]] [[ᱰᱮᱱᱢᱟᱨᱠ]] || [[ᱠᱳᱯᱮᱱᱦᱮᱜᱮᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Dominica.svg|22x20px]] [[ᱰᱳᱢᱤᱱᱤᱠᱟ]] || [[ᱨᱳᱡᱳᱣ]]
|-
| [[File:Flag of Dominican Republic.svg|22x20px]] [[ᱰᱳᱢᱤᱱᱤᱠᱟᱱ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱥᱟᱱᱴᱳ ᱰᱳᱢᱤᱝᱜᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Taiwan.svg|22x20px]] [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] || [[ᱛᱟᱭᱯᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tajikistan.svg|22x20px]] [[ᱛᱟᱡᱤᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]] || [[ᱫᱩᱥᱟᱱᱵᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tanzania.svg|22x20px]] [[ᱛᱟᱱᱡᱟᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱫᱳᱨᱳᱢᱟ]] (ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ), <br />[[ᱫᱟᱨᱼᱥᱮᱼᱥᱟᱞᱟᱢ]] (ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱳᱱᱤᱠ)
|-
| [[File:Flag of Tunisia.svg|22x20px]] [[ᱛᱤᱣᱱᱤᱥᱤᱭᱟ]] || [[ᱛᱤᱣᱱᱤᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Turkey.svg|22x20px]] [[ᱛᱩᱨᱠᱤ]] || [[ᱟᱸᱠᱟᱨᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Turkmenistan.svg|22x20px]] [[ᱛᱩᱨᱠᱢᱮᱱᱤᱥᱛᱟᱱ]] || [[ᱟᱥᱜᱟᱵᱟᱛ]]
|-
| [[File:Flag of Trinidad and Tobago.svg|22x20px]] [[ᱛᱨᱤᱱᱤᱫᱟᱫ ᱟᱨ ᱴᱳᱵᱟᱜᱳ]] || [[ᱯᱳᱨᱴ ᱚᱯᱷ ᱮᱥᱯᱮᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Thailand.svg|22x20px]] [[ᱛᱷᱟᱭᱞᱮᱱᱰ]] || [[ᱵᱮᱝᱠᱚᱠ]]
|-
| [[File:Flag of South Africa.svg|22x20px]] [[ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]] || [[ᱯᱨᱤᱴᱳᱨᱤᱭᱟ]] (ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ)<br />[[ᱵᱞᱩᱢᱯᱷᱳᱱᱴᱮᱭᱤᱱ]] (ᱵᱤᱪᱟᱹᱨ ᱵᱟᱵᱚᱛ)<br />[[ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱭᱩᱱ]] (ᱟᱹᱱ ᱟᱹᱨᱤ)
|-
| {{পতাকা|দক্ষিণ কোরিয়া}} || [[সিউল]]
|-
| {{পতাকা|নরওয়ে}} || [[অসলো]]
|-
| {{পতাকা|নাইজার}} || [[নিয়ামে]]
|-
| {{পতাকা|নাইজেরিয়া}} || [[আবুজা]]
|-
| {{পতাকা|নাউরু}}|| [[ইয়ারেন জেলা|ইয়ারেন]]
|-
| {{পতাকা|নামিবিয়া}} || [[উইন্ডহোক]]
|-
| {{পতাকা|নিউজিল্যান্ড}} || [[ওয়েলিংটন]]
|-
| {{পতাকা|নিকারাগুয়া}} || [[মানাগুয়া]]
|-
| {{পতাকা|নেদারল্যান্ডস}} || [[অ্যামস্টারডাম]] (সরকারি), <br />[[হাগুএ]] (প্রশাসনিক, আইন এবং বিচার সংক্রান্ত)
|-
| {{পতাকা|নেপাল}} || [[কাঠমান্ডু]]
|-
| {{পতাকা|পর্তুগাল}} || [[লিসবন]]
|-
| {{পতাকা|পাকিস্তান}} || [[ইসলামাবাদ]]
|-
| {{পতাকা|পানামা}} || [[পানামা সিটি]]
|-
| {{পতাকা|পাপুয়া নিউ গিনি}} || [[পোর্ট মোরেসবি]]
|-
| {{পতাকা|পালাউ}} || [[মেলেকেওক]]
|-
| {{পতাকা|প্যারাগুয়ে}} || [[আসানসিওন]]
|-
| {{পতাকা|পূর্ব টিমোর}} || [[দিলি]]
|-
| {{পতাকা|পেরু}} || [[লিমা]]
|-
| {{পতাকা|পোল্যান্ড}} || [[ওয়ার্সা]]
|-
| {{পতাকা|ফিজি}} || [[সুভা]]
|-
| {{পতাকা|ফিনল্যান্ড}} || [[হেলসিঙ্কি]]
|-
| {{পতাকা|ফিলিপাইন}} || [[ম্যানিলা]]
|-
| {{পতাকা|ফিলিস্তিন}} || [[জেরুসালেম]]
|-
| {{পতাকা|ফ্রান্স}} || [[প্যারিস]]
|-
| {{পতাকা|বতসোয়ানা}} || [[গাবোরোন]]
|-
| {{পতাকা|বলিভিয়া}} || [[সুক্রে]] (সাংবিধানিক, বিচার বিষয়ক),<br />[[লা পাজ]] (প্রশাসনিক)
|-
| {{পতাকা|বসনিয়া ও হার্জেগোভিনা}} || [[সারায়েভো]]
|-
| {{পতাকা|বাংলাদেশ}} || [[ঢাকা]]
|-
| {{পতাকা|বার্বাডোস}} || [[ব্রিজটাউন]]
|-
| {{পতাকা|বাহরাইন}} || [[মানামা]]
|-
| {{পতাকা|বাহামা দ্বীপপুঞ্জ}} || [[নাসাউ, বাহামাস|নাসাউ]]
|-
| {{পতাকা|বিষুবীয় গিনি}} || [[মালাবো]]
|-
| {{পতাকা|বুরুন্ডি}} || [[বুজুম্বুরা]]
|-
| {{পতাকা|বুর্কিনা ফাসো}} || [[উয়াগাদুগু]]
|-
| {{পতাকা|বুলগেরিয়া}} || [[সফিয়া]]
|-
| {{পতাকা|বেনিন}} || [[পর্তো নোভো]]
|-
| {{পতাকা|বেলজিয়াম}} || [[ব্রাসেল্স]]
|-
| {{পতাকা|বেলারুশ}} || [[মিন্স্ক]]
|-
| {{পতাকা|বেলিজ}} || [[বেলমোপান]]
|-
| {{পতাকা|ব্রাজিল}} || [[ব্রাসিলিয়া]]
|-
| {{পতাকা|ব্রুনাই}} || [[বন্দর সেরি বেগাওয়ান]]
|-
| {{পতাকা|ভানুয়াটু}} || [[পোর্ট ভিলা]]
|-
| {{পতাকা|ভারত}} || [[নতুন দিল্লি]]
|-
| {{পতাকা|ভিয়েতনাম}} || [[হ্যানয়]]
|-
| {{পতাকা|ভুটান}} || [[থিম্পু]]
|-
| {{পতাকা|ভেনেজুয়েলা}} || [[কারাকাস]]
|-
| {{পতাকা|ভ্যাটিকান সিটি}} || [[ভ্যাটিকান সিটি]]
|-
| {{পতাকা|মঙ্গোলিয়া}} || [[উলানবাটোর]]
|-
| {{পতাকা|মধ্য আফ্রিকান প্রজাতন্ত্র}} || [[বানগুই]]
|-
| {{পতাকা|মন্টিনিগ্রো}} || [[পোডগোরিকা]]
|-
| {{পতাকা|মরক্কো}} || [[রাবাত]]
|-
| {{পতাকা|মরিশাস}} || [[পোর্ট লুইস]]
|-
| {{পতাকা|মলদোভা}} || [[কিশিনেভ]]
|-
| {{পতাকা|মাইক্রোনেশিয়া যুক্তরাজ্য}} || [[পালিকির]]
|-
| {{পতাকা|মাদাগাস্কার}} || [[আন্তানারিভো]]
|-
| {{পতাকা|মায়ানমার}} || [[নেপিদ]]
|-
| {{পতাকা|মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র}} || [[ওয়াশিংটন, ডি.সি.]]
|-
| {{পতাকা|মার্শাল দ্বীপপুঞ্জ}} || [[মাজুরো]]
|-
| {{পতাকা|মালদ্বীপ}} || [[মালে]]
|-
| {{পতাকা|মালয়েশিয়া}} || [[কুয়ালালামপুর]] (সরকারি),<br /> [[পুত্রজায়া]] (প্রশাসনিক)
|-
| {{পতাকা|মালাউই}} || [[লিলংগো]]
|-
| {{পতাকা|মালি}} || [[বামাকো]]
|-
| {{পতাকা|মাল্টা}} || [[ভাল্লেত্তা]]
|-
| {{পতাকা|ম্যাসেডোনিয়া প্রজাতন্ত্র}} || [[স্কপইয়ে]]
|-
| {{পতাকা|মিশর}} || [[কায়রো]]
|-
| {{পতাকা|মেক্সিকো}} || [[মেক্সিকো সিটি]]
|-
| {{পতাকা|মোজাম্বিক}} || [[মাপুতো]]
|-
| {{পতাকা|মোনাকো}} || [[মোনাকো]]
|-
| {{পতাকা|মৌরিতানিয়া}} || [[নুওয়াকশুত]]
|-
| {{পতাকা|যুক্তরাজ্য}} || [[লন্ডন]]
|-
| {{পতাকা|রাশিয়া}} || [[মস্কো]]
|-
| {{পতাকা|রুয়ান্ডা}} || [[কিগালি]]
|-
| {{পতাকা|রোমানিয়া}} || [[বুখারেস্ট]]
|-
| {{পতাকা|লাইবেরিয়া}} || [[মনরোভিয়া]]
|-
| {{পতাকা|লাওস}} || [[ভিয়েনতিয়েন]]
|-
| {{পতাকা|লাতভিয়া}} || [[রিগা]]
|-
| {{পতাকা|লিথুয়ানিয়া}} || [[ভিলনিউস]]
|-
| {{পতাকা|লিবিয়া}} || [[ত্রিপোলি]]
|-
| {{পতাকা|লিশ্টেনশ্টাইন}} || [[ফাডুৎস]]
|-
| {{পতাকা|লুক্সেমবুর্গ}} || [[লুক্সেমবুর্গ (শহর)|লুক্সেমবুর্গ]]
|-
| {{পতাকা|লেবানন}} || [[বৈরুত]]
|-
| {{পতাকা|লেসোথো}} || [[মাসেরু]]
|-
| {{পতাকা|শ্রীলঙ্কা}} || [[কলম্বো]] (সরকারি),<br />[[শ্রী জয়বর্ধনপুর]] (আইন প্রণয়ন সংক্রান্ত)
|-
| {{পতাকা|সংযুক্ত আরব আমিরাত}} || [[আবুধাবি]]
|-
| {{পতাকা|সলোমন দ্বীপপুঞ্জ}} || [[হোনিয়ারা]]
|-
| {{পতাকা|সাইপ্রাস}} || [[নিকোসিয়া]]
|-
| {{পতাকা|সাঁউ তুমি ও প্রিন্সিপি}} || [[সাঁউ তুমি]]
|-
| {{পতাকা|সান মারিনো}} || [[সান মেরিনো সিটি, সান মেরিনো|সান মেরিনো সিটি]]
|-
| {{পতাকা|সামোয়া}} || [[এপিয়া]]
|-
| {{পতাকা|সার্বিয়া}} || [[বেলগ্রেড]]
|-
| {{পতাকা|সিঙ্গাপুর}} || [[সিঙ্গাপুর সিটি]]
|-
| {{পতাকা|সিয়েরা লিওন}} || [[ফ্রিটাউন]]
|-
| {{পতাকা|সিরিয়া}} || [[দামেস্ক]]
|-
| {{পতাকা|সুইজারল্যান্ড}} || [[বের্ন]]
|-
| {{পতাকা|সুইডেন}} || [[স্টকহোম]]
|-
| {{পতাকা|সুদান}} || [[খারতোম]]
|-
| {{পতাকা|সুরিনাম}} || [[পারামারিবো]]
|-
| {{পতাকা|সেনেগাল}} || [[ডাকার]]
|-
| {{পতাকা|সেন্ট কিট্স ও নেভিস}} || [[বাসতের]]
|-
| {{পতাকা|সেন্ট ভিনসেন্ট ও গ্রেনাডাইন দ্বীপপুঞ্জ}} || [[কিংস্টাউন]]
|-
| {{পতাকা|সেন্ট লুসিয়া}} || [[কাস্ট্রিস]]
|-
| {{flagcountry|SYC}} || [[ভিক্টোরিয়া, সেশেল|ভিক্টোরিয়া]]
|-
| {{পতাকা|সোমালিয়া}} || [[মোগাদিশু]]
|-
| {{পতাকা|সোয়াজিল্যান্ড}} || [[লোবেম্বা]] (রাজকীয় এবং আইন প্রণয়ন সম্বন্ধীয়),<br />[[এম্বাবান]] (প্রশাসনিক; নির্ধারণ)
|-
| {{পতাকা|সৌদি আরব}} || [[রিয়াদ]]
|-
| {{পতাকা|স্কটল্যান্ড}} || [[এডিনবরা]]
|-
| {{পতাকা|স্পেন}} || [[মাদ্রিদ]]
|-
| {{পতাকা|স্লোভাকিয়া}} || [[ব্রাতিস্লাভা]]
|-
| {{পতাকা|স্লোভেনিয়া}} || [[লিউব্লিয়ানা]]
|-
| {{পতাকা|হন্ডুরাস}} || [[তেগুসিগালপা]]
|-
| {{পতাকা|হাইতি}} || [[পোর্ট-অ-প্রিন্স]]
|-
| {{পতাকা|হাঙ্গেরি}} || [[বুদাপেশ্ৎ]]
|}
==ᱵᱟᱝ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ==
{| class="wikitable"
|-
! ᱴᱚᱴᱷᱟ !! [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | A
|-
| {{পতাকা|আমেরিকান সামোয়া}} (মার্কিন) || [[পাগো পাগো]]
|-
| [[অ্যাঙ্গুয়েলা]] (যুক্তরাজ্য) || [[ভ্যালি, অ্যাঙ্গুয়েলা|ভ্যালি]]
|-
| {{পতাকা|আরুবা}} (নেদারল্যান্ড) || [[অরাঞ্জেস্টাড, আরুবা|অরাঞ্জেস্টাড]]
|-
| [[এসেশোন দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[জর্জটাউন, এসেশোন দ্বীপপুঞ্জ|জর্জটাউন]]
|-
| [[এযোস]] (পর্তুগাল) || [[পোন্তা দেলগাদা]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | B
|-
| {{পতাকা|বারমুডা}} (ইউকে) || [[হেমিল্টন, বারমুডা|হেমিল্টন]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | C
|-
| [[কানারি দ্বীপপুঞ্জ]] (স্পেন) || [[Las Palmas de Gran Canaria|Las Palmas]]/[[সান্টা ক্রুজ দে তেনেরিফে]]
|-
| [[কেইম্যান দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[জর্জ টাউন, কেইম্যান দ্বীপপুঞ্জ|জর্জ টাউন]]
|-
| [[ক্রিসমাস দ্বীপ]] (অস্ট্রেলিয়া) || [[The Settlement, ক্রিসমাস দ্বীপ|The Settlement]]
|-
| [[কোকোস (কিলিং) দ্বীপপুঞ্জ]] (অস্ট্রেলিয়া) || [[West Island, কোকোস (কিলিং) দ্বীপপুঞ্জ|West Island]]
|-
| [[কুক দ্বীপপুঞ্জ]] (নিউজিল্যান্ড) || [[অ্যাভেরুয়া]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | F
|-
| [[ফকল্যান্ড দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[স্ট্যানলি, ফকল্যান্ড দ্বীপপুঞ্জ|স্ট্যানলি]]
|-
| [[ফারো দ্বীপপুঞ্জ]] (ডেনমার্ক) || [[টুরশাভন]]
|-
| [[ফরাসি গায়ানা]] (ফ্রান্স) || [[কেয়েন্]]
|-
| [[ফরাসি পলিনেশিয়া]] (ফ্রান্স) || [[পাপিট্]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | G
|-
| [[জিব্রাল্টার]] (যুক্তরাজ্য) || [[জিব্রাল্টার]]
|-
| [[গ্রিনল্যান্ড]] (ডেনমার্ক) || [[নুউক্]]
|-
| [[গুয়াম]] (মার্কিন) || [[Agana|Hagatna]]
|-
| [[গ্রাঞ্জি]] (যুক্তরাজ্য) || [[সেন্ট পিটার পোর্ট]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | J
|-
| [[জার্সি]] (যুক্তরাজ্য) || [[সেইন্ট হেলিয়ের]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | L
|-
| [[আইল অফ ম্যান]] (যুক্তরাজ্য) || [[ডগলাস, আইল অফ ম্যান|ডগলাস]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | M
|-
| [[Madeira]] (পর্তুগাল) || [[Funchal]]
|-
| [[মার্তিনিক]] (ফ্রান্স) || [[Fort-de-France]]
|-
| [[মায়োত]] (ফ্রান্স) || [[মামৌজৌ]]
|-
| [[মন্টসেরাট]] (ফ্রান্স) || [[Plymouth, মন্টসেরাট|Plymouth]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | N
|-
| [[Netherlands Antilles]] (নেদারল্যান্ড) || [[Willemstad, Netherlands Antilles|Willemstad]]
|-
| [[New Caledonia]] (ফ্রান্স) || [[Nouméa]]
|-
| [[নিউই]] (নিউজিল্যান্ড) || [[আলোফি]]
|-
| [[নরফোক দ্বীপপুঞ্জ]] (অস্ট্রেলিয়া) || [[কিংস্টন, নরফোক দ্বীপপুঞ্জ|কিংস্টন]]
|-
| [[উত্তর মারিয়ানা দ্বীপপুঞ্জ]] (মার্কিন) || [[সাইপান]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | P
|-
| [[পিটকেয়ার্ন দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[অ্যাডামস্টাউন, পিটকেয়ার্ন দ্বীপপুঞ্জ|অ্যাডামস্টাউন]]
|-
| [[পুয়ের্তো রিকো]] (মার্কিন) || [[সান জুয়ান, পুয়ের্তো রিকো|সান জুয়ান]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | R
|-
| [[রেউনিওঁ]] (ফ্রান্স) || [[Saint-Denis, Réunion|Saint-Denis]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | S
|-
| [[সেন্ট হেলেনা]] (যুক্তরাজ্য) || [[জেমস্টাউন, সেন্ট হেলেনা|জেমস্টাউন]]
|-
| [[সাঁ পিয়ের ও মিকলোঁ]] (ফ্রান্স) || [[সেইন্ট-পিয়ের, সাঁ পিয়ের ও মিকলোঁ|সেইন্ট-পিয়ের]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | T
|-
| [[টোকেলাউ]] (নিউজিল্যান্ড) || none
|-
| [[টার্কস্ ও কেইকোস দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[Cockburn Town]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | V
|-
| [[ভার্জিন আইল্যান্ড]] (যুক্তরাজ্য) || [[রোড টাউন]]
|-
| [[ভার্জিন দ্বীপপুঞ্জ]] (মার্কিন) || [[শার্লট অ্যামেলি]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | W
|-
| [[ওয়ালিস ও ফুটুনা]] (ফ্রান্স) || [[মাতা-উতু]]
|
|-
| [[ফিলিস্তিন]] (ইসরায়েল)
|| [[পূর্ব জেরুজালেম]]
|-
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
4kn0aryrkmkj62oquzzecwmvk7uyhgv
102055
102054
2022-08-22T09:50:53Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱝ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ */
wikitext
text/x-wiki
ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ :
==ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ==
{| class="wikitable"
|-
! [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ|ᱫᱤᱥᱚᱢ]] !! [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
|-
| [[File:Flag of Austria.svg|22x20px]] [[ᱚᱥᱴᱨᱤᱭᱟ]]|| [[ᱵᱷᱤᱭᱮᱱᱟ]]
|-
| {{flag|ᱚᱥᱴᱨᱮᱞᱤᱭᱟ}} || [[ᱠᱭᱟᱱᱵᱮᱨᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Iceland.svg|22x20px]] [[ᱟᱭᱤᱥᱞᱮᱱᱰ]] || [[ᱨᱮᱭᱠᱤᱭᱟᱵᱷᱤᱠ]]
|-
| [[File:Flag of Azerbaijan.svg|22x20px]] [[ᱟᱡᱟᱨᱵᱟᱭᱡᱟᱱ]] || [[ᱵᱟᱠᱩ]]
|-
| [[File:Flag of Ireland.svg|22x20px]] [[ᱟᱭᱟᱨᱞᱮᱱᱰ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱰᱟᱵᱽᱞᱤᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Afghanistan.svg|22x20px]] [[ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ]] || [[ᱠᱟᱵᱩᱞ]]
|-
| [[File:Flag of Argentina.svg|22x20px]] [[ᱟᱨᱡᱮᱱᱴᱤᱱᱟ]] || [[ᱵᱩᱭᱮᱱᱳᱥ ᱟᱭᱨᱮᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Armenia.svg|22x20px]] [[ᱟᱨᱢᱮᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱭᱮᱨᱮᱵᱷᱟᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Algeria.svg|22x20px]] [[ᱟᱞᱡᱮᱨᱤᱭᱟ]] || [[আলজিয়ার্স]]
|-
| [[File:Flag of Albania.svg|22x20px]] [[ᱟᱠᱵᱮᱱᱤᱭᱟ]] || [[তিরানা]]
|-
| [[File:Flag of Angola.svg|22x20px]] [[ᱮᱝᱜᱳᱞᱟ]] || [[লুয়ান্ডা]]
|-
| [[File:Flag of Antigua and Barbuda.svg|22x20px]] [[ᱮᱱᱴᱤᱜᱩᱣᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱵᱩᱰᱟ]] || [[সেন্ট জন্স,অ্যান্টিগুয়া ও বার্বুডা|সেন্ট জন্স]]
|-
|[[File:Flag of Andorra.svg|22x20px]] [[ᱮᱱᱰᱳᱨᱟ]] || [[আন্দরা লা ভেলিয়া]]
|-
| [[File:Flag of Ukraine.svg|22x20px]] [[ᱤᱣᱠᱨᱮᱱ]] || [[ᱠᱤᱭᱮᱵᱷ]]
|-
| [[File:Flag of Ecuador.svg|22x20px]] [[ᱤᱠᱩᱣᱟᱰᱚᱨ]] || [[ᱠᱩᱣᱮᱛᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Italy.svg|22x20px]] [[ᱤᱴᱟᱞᱤ]] || [[ᱨᱳᱢ]]
|-
| [[File:Flag of Ethiopia.svg|22x20px]] [[ᱤᱛᱷᱤᱭᱳᱯᱤᱭᱟ]] || [[ᱟᱫᱫᱤᱥ ᱟᱵᱟᱵᱟ]]
|-
|[[File:Flag of Indonesia.svg|22x20px]] [[ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ]] || [[ᱡᱟᱠᱟᱨᱛᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Yemen.svg|22x20px]] [[ᱭᱮᱢᱮᱱ]] || [[ᱥᱟᱱᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Iraq.svg|22x20px]] [[ᱤᱨᱟᱠ]] || [[ᱵᱟᱜᱽᱫᱟᱫᱽ]]
|-
| [[File:Flag of Iran.svg|22x20px]] [[ᱤᱨᱟᱱ]] || [[ᱛᱮᱦᱨᱟᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Eritrea.svg|22x20px]] [[ᱤᱨᱤᱛᱨᱤᱭᱟ]] || [[আসমারা]]
|-
| [[File:Flag of Israel.svg|22x20px]] [[ᱤᱡᱽᱨᱟᱭᱮᱞ]] || [[ᱡᱮᱨᱩᱡᱟᱞᱮᱢ]]
|-
| [[File:Flag of Estonia.svg|22x20px]] [[ᱮᱥᱛᱳᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱛᱟᱞᱞᱤᱱ]]
|-
|[[File:Flag of Uganda.svg|22x20px]] [[ᱩᱜᱟᱱᱰᱟ]] || [[ᱠᱟᱢᱯᱟᱞᱟ]]
|-
| [[File:Flag of North Korea.svg|22x20px]] [[ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]] || [[ᱯᱤᱭᱚᱝᱤᱭᱟᱝ]]
|-
| [[File:Flag of Oman.svg|22x20px]] [[ᱳᱢᱟᱱ]] || [[ᱢᱚᱥᱠᱟᱴ]]
|-
| [[File:Flag of Wales.svg|22x20px]] [[ᱳᱭᱮᱞᱥ]] ||[[কার্ডিফ]] / [[খাইর্দিদ়]]
|-
| [[File:Flag of Republic of the Congo.svg|22x20px]] [[ᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ব্রাজাভিল]]
|-
| [[File:Flag of Democratic Republic of the Congo.svg|22x20px]] [[ᱜᱚᱱᱚᱛᱟᱱᱛᱨᱤᱠ ᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱠᱤᱱᱥᱟᱥᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Cambodia.svg|22x20px]] [[ᱠᱮᱢᱵᱳᱰᱤᱭᱟ]] || [[ᱯᱷᱮᱱᱚᱢ ᱯᱮᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Colombia.svg|22x20px]] [[ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱤᱭᱟ]] || [[ᱵᱚᱜᱟᱛᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Kazakhstan.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱡᱟᱠᱥᱛᱟᱱ]] || [[আস্তানা]]
|-
| [[File:Flag of Qatar.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱛᱟᱨ]] || [[দোহা]]
|-
| [[File:Flag of Canada.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱱᱟᱰᱟ]] || [[অটোয়া]]
|-
| [[File:Flag of Cuba.svg|22x20px]] [[ᱠᱤᱣᱵᱟ]] || [[হাভানা]]
|-
| [[File:Flag of Kyrgyzstan.svg|22x20px]] [[ᱠᱤᱨᱜᱤᱡᱽᱥᱛᱟᱱ]] || [[বিশকেক]]
|-
| [[File:Flag of Kiribati.svg|22x20px]] [[ᱠᱤᱨᱤᱵᱟᱛᱤ]] || [[দক্ষিণ তারাওয়া|তারাওয়া]]
|-
| [[File:Flag of Kuwait.svg|22x20px]] [[ᱠᱩᱭᱮᱛ]] || [[ᱠᱩᱭᱮᱛ ᱥᱤᱴᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Kenya.svg|22x20px]] [[ᱠᱮᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱱᱟᱭᱨᱳᱵᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Cape Verde.svg|22x20px]] [[ᱠᱮᱯ ᱵᱷᱟᱨᱫᱮ]] || [[ᱯᱨᱟᱭᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Ivory Coast.svg|22x20px]] [[ᱟᱤᱵᱷᱚᱨᱤ ᱠᱳᱥᱴ]] || [[ᱤᱭᱟᱢᱩᱥᱩᱠᱨᱳ]] (ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ),<br /> [[ᱟᱵᱤᱫᱡᱟᱱ]] (ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱳᱱᱤᱠ)
|-
| [[File:Flag of Comoros.svg|22x20px]] [[ᱠᱳᱢᱳᱨᱳᱥ]] || [[ᱢᱳᱨᱳᱱᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Costa Rica.svg|22x20px]] [[ᱠᱳᱥᱴᱟᱨᱤᱠᱟ]] || [[ᱥᱟᱱ ᱡᱳᱥᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Cameroon.svg|22x20px]] [[ᱠᱟᱢᱮᱨᱩᱱ]] || [[ᱤᱭᱟᱸᱰᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Croatia.svg|22x20px]] [[ᱠᱨᱳᱭᱮᱥᱤᱭᱟ]] || [[ᱡᱟᱽᱨᱮᱵ]]
|-
| [[File:Flag of China.svg|22x20px]] [[ᱪᱤᱱ]] || [[ᱵᱮᱡᱤᱝ]]
|-
| [[File:Flag of The Gambia.svg|22x20px]] [[ᱜᱮᱵᱚᱱ]] || [[ᱞᱤᱵᱽᱨᱮᱵᱷᱤᱞ]]
|-
| [[File:Flag of Gambia.svg|22x20px]] [[ᱜᱟᱢᱵᱤᱭᱟ]] || [[ᱵᱟᱧᱡᱩᱞ]]
|-
| [[File:Flag of Guyana.svg|22x20px]] [[ᱜᱟᱭᱟᱱᱟ]] || [[ᱡᱚᱨᱡᱽᱴᱟᱣᱩᱱ (ᱜᱟᱭᱟᱱᱟ)|ᱡᱚᱨᱡᱽᱴᱟᱣᱩᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Guinea.svg|22x20px]] [[ᱜᱤᱱᱤ]] || [[ᱠᱳᱱᱟᱠᱨᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Guinea-Bissau.svg|22x20px]] [[ᱜᱤᱱᱤᱼᱵᱤᱥᱟᱶ]] || [[ᱵᱤᱥᱟᱶ]]
|-
| [[File:Flag of Guatemala.svg|22x20px]] [[ᱜᱩᱣᱟᱛᱮᱢᱟᱞᱟ]] || [[ᱜᱩᱣᱟᱛᱮᱢᱟᱞ ᱥᱤᱴᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Grenada.svg|22x20px]] [[ᱜᱨᱮᱱᱟᱰᱟ]] || [[ᱥᱮᱱᱴ ᱡᱚᱨᱡᱮᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Greece.svg|22x20px]] [[ᱜᱽᱨᱤᱠ]] || [[ᱮᱛᱷᱮᱱᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Ghana.svg|22x20px]] [[ᱜᱷᱟᱱᱟ]] || [[ᱟᱠᱨᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Chad.svg|22x20px]] [[ᱪᱟᱸᱫᱽ]] || [[ᱮᱱᱡᱟᱢᱤᱱᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Chile.svg|22x20px]] [[ᱪᱤᱞᱤ]] || [[ᱥᱟᱱᱛᱤᱭᱟᱜᱳ]] (ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ)
|-
| [[File:Flag of Czech Republic.svg|22x20px]] [[ᱪᱮᱠ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱯᱨᱟᱜᱽ]]
|-
| [[File:Flag of Georgia.svg|22x20px]] [[ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ]] || [[ᱛᱤᱵᱤᱞᱤᱥᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Jordan.svg|22x20px]] [[ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ]] ||[[ᱟᱢᱢᱟᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Japan.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱯᱟᱱ]] || [[ᱞᱚᱠᱭᱚ|ᱴᱳᱠᱤᱭᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Jamaica.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱢᱟᱭᱠᱟ]] || [[ᱠᱤᱝᱥᱴᱚᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Zambia.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ]] || [[ᱞᱩᱥᱟᱠᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Germany.svg|22x20px]] [[ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ]] || [[ᱵᱚᱨᱞᱤᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Djibouti.svg|22x20px]] [[ᱡᱤᱵᱩᱛᱤ]] || [[ᱡᱤᱵᱩᱛᱤ (ᱥᱚᱦᱚᱨ)|ᱡᱤᱵᱩᱛᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Zimbabwe.svg|22x20px]] [[ᱡᱤᱢᱵᱟᱵᱩᱭᱮ]] || [[ᱦᱟᱨᱟᱨᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tuvalu.svg|22x20px]] [[ᱴᱩᱵᱷᱟᱞᱩ]] || [[ᱯᱷᱩᱱᱟᱯᱷᱩᱛᱤ]]
|-
| [[File:Flag of Togo.svg|22x20px]] [[ᱜᱷᱟᱱᱟ]] || [[ᱞᱳᱢᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tonga.svg|22x20px]] [[ᱴᱚᱝᱜᱟ]] || [[ᱱᱩᱠᱩᱣᱟᱞᱳᱯᱷᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Denmark.svg|22x20px]] [[ᱰᱮᱱᱢᱟᱨᱠ]] || [[ᱠᱳᱯᱮᱱᱦᱮᱜᱮᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Dominica.svg|22x20px]] [[ᱰᱳᱢᱤᱱᱤᱠᱟ]] || [[ᱨᱳᱡᱳᱣ]]
|-
| [[File:Flag of Dominican Republic.svg|22x20px]] [[ᱰᱳᱢᱤᱱᱤᱠᱟᱱ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] || [[ᱥᱟᱱᱴᱳ ᱰᱳᱢᱤᱝᱜᱳ]]
|-
| [[File:Flag of Taiwan.svg|22x20px]] [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] || [[ᱛᱟᱭᱯᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tajikistan.svg|22x20px]] [[ᱛᱟᱡᱤᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]] || [[ᱫᱩᱥᱟᱱᱵᱮ]]
|-
| [[File:Flag of Tanzania.svg|22x20px]] [[ᱛᱟᱱᱡᱟᱱᱤᱭᱟ]] || [[ᱫᱳᱨᱳᱢᱟ]] (ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ), <br />[[ᱫᱟᱨᱼᱥᱮᱼᱥᱟᱞᱟᱢ]] (ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱳᱱᱤᱠ)
|-
| [[File:Flag of Tunisia.svg|22x20px]] [[ᱛᱤᱣᱱᱤᱥᱤᱭᱟ]] || [[ᱛᱤᱣᱱᱤᱥ]]
|-
| [[File:Flag of Turkey.svg|22x20px]] [[ᱛᱩᱨᱠᱤ]] || [[ᱟᱸᱠᱟᱨᱟ]]
|-
| [[File:Flag of Turkmenistan.svg|22x20px]] [[ᱛᱩᱨᱠᱢᱮᱱᱤᱥᱛᱟᱱ]] || [[ᱟᱥᱜᱟᱵᱟᱛ]]
|-
| [[File:Flag of Trinidad and Tobago.svg|22x20px]] [[ᱛᱨᱤᱱᱤᱫᱟᱫ ᱟᱨ ᱴᱳᱵᱟᱜᱳ]] || [[ᱯᱳᱨᱴ ᱚᱯᱷ ᱮᱥᱯᱮᱱ]]
|-
| [[File:Flag of Thailand.svg|22x20px]] [[ᱛᱷᱟᱭᱞᱮᱱᱰ]] || [[ᱵᱮᱝᱠᱚᱠ]]
|-
| [[File:Flag of South Africa.svg|22x20px]] [[ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]] || [[ᱯᱨᱤᱴᱳᱨᱤᱭᱟ]] (ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ)<br />[[ᱵᱞᱩᱢᱯᱷᱳᱱᱴᱮᱭᱤᱱ]] (ᱵᱤᱪᱟᱹᱨ ᱵᱟᱵᱚᱛ)<br />[[ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱭᱩᱱ]] (ᱟᱹᱱ ᱟᱹᱨᱤ)
|-
| {{পতাকা|দক্ষিণ কোরিয়া}} || [[সিউল]]
|-
| {{পতাকা|নরওয়ে}} || [[অসলো]]
|-
| {{পতাকা|নাইজার}} || [[নিয়ামে]]
|-
| {{পতাকা|নাইজেরিয়া}} || [[আবুজা]]
|-
| {{পতাকা|নাউরু}}|| [[ইয়ারেন জেলা|ইয়ারেন]]
|-
| {{পতাকা|নামিবিয়া}} || [[উইন্ডহোক]]
|-
| {{পতাকা|নিউজিল্যান্ড}} || [[ওয়েলিংটন]]
|-
| {{পতাকা|নিকারাগুয়া}} || [[মানাগুয়া]]
|-
| {{পতাকা|নেদারল্যান্ডস}} || [[অ্যামস্টারডাম]] (সরকারি), <br />[[হাগুএ]] (প্রশাসনিক, আইন এবং বিচার সংক্রান্ত)
|-
| {{পতাকা|নেপাল}} || [[কাঠমান্ডু]]
|-
| {{পতাকা|পর্তুগাল}} || [[লিসবন]]
|-
| {{পতাকা|পাকিস্তান}} || [[ইসলামাবাদ]]
|-
| {{পতাকা|পানামা}} || [[পানামা সিটি]]
|-
| {{পতাকা|পাপুয়া নিউ গিনি}} || [[পোর্ট মোরেসবি]]
|-
| {{পতাকা|পালাউ}} || [[মেলেকেওক]]
|-
| {{পতাকা|প্যারাগুয়ে}} || [[আসানসিওন]]
|-
| {{পতাকা|পূর্ব টিমোর}} || [[দিলি]]
|-
| {{পতাকা|পেরু}} || [[লিমা]]
|-
| {{পতাকা|পোল্যান্ড}} || [[ওয়ার্সা]]
|-
| {{পতাকা|ফিজি}} || [[সুভা]]
|-
| {{পতাকা|ফিনল্যান্ড}} || [[হেলসিঙ্কি]]
|-
| {{পতাকা|ফিলিপাইন}} || [[ম্যানিলা]]
|-
| {{পতাকা|ফিলিস্তিন}} || [[জেরুসালেম]]
|-
| {{পতাকা|ফ্রান্স}} || [[প্যারিস]]
|-
| {{পতাকা|বতসোয়ানা}} || [[গাবোরোন]]
|-
| {{পতাকা|বলিভিয়া}} || [[সুক্রে]] (সাংবিধানিক, বিচার বিষয়ক),<br />[[লা পাজ]] (প্রশাসনিক)
|-
| {{পতাকা|বসনিয়া ও হার্জেগোভিনা}} || [[সারায়েভো]]
|-
| {{পতাকা|বাংলাদেশ}} || [[ঢাকা]]
|-
| {{পতাকা|বার্বাডোস}} || [[ব্রিজটাউন]]
|-
| {{পতাকা|বাহরাইন}} || [[মানামা]]
|-
| {{পতাকা|বাহামা দ্বীপপুঞ্জ}} || [[নাসাউ, বাহামাস|নাসাউ]]
|-
| {{পতাকা|বিষুবীয় গিনি}} || [[মালাবো]]
|-
| {{পতাকা|বুরুন্ডি}} || [[বুজুম্বুরা]]
|-
| {{পতাকা|বুর্কিনা ফাসো}} || [[উয়াগাদুগু]]
|-
| {{পতাকা|বুলগেরিয়া}} || [[সফিয়া]]
|-
| {{পতাকা|বেনিন}} || [[পর্তো নোভো]]
|-
| {{পতাকা|বেলজিয়াম}} || [[ব্রাসেল্স]]
|-
| {{পতাকা|বেলারুশ}} || [[মিন্স্ক]]
|-
| {{পতাকা|বেলিজ}} || [[বেলমোপান]]
|-
| {{পতাকা|ব্রাজিল}} || [[ব্রাসিলিয়া]]
|-
| {{পতাকা|ব্রুনাই}} || [[বন্দর সেরি বেগাওয়ান]]
|-
| {{পতাকা|ভানুয়াটু}} || [[পোর্ট ভিলা]]
|-
| {{পতাকা|ভারত}} || [[নতুন দিল্লি]]
|-
| {{পতাকা|ভিয়েতনাম}} || [[হ্যানয়]]
|-
| {{পতাকা|ভুটান}} || [[থিম্পু]]
|-
| {{পতাকা|ভেনেজুয়েলা}} || [[কারাকাস]]
|-
| {{পতাকা|ভ্যাটিকান সিটি}} || [[ভ্যাটিকান সিটি]]
|-
| {{পতাকা|মঙ্গোলিয়া}} || [[উলানবাটোর]]
|-
| {{পতাকা|মধ্য আফ্রিকান প্রজাতন্ত্র}} || [[বানগুই]]
|-
| {{পতাকা|মন্টিনিগ্রো}} || [[পোডগোরিকা]]
|-
| {{পতাকা|মরক্কো}} || [[রাবাত]]
|-
| {{পতাকা|মরিশাস}} || [[পোর্ট লুইস]]
|-
| {{পতাকা|মলদোভা}} || [[কিশিনেভ]]
|-
| {{পতাকা|মাইক্রোনেশিয়া যুক্তরাজ্য}} || [[পালিকির]]
|-
| {{পতাকা|মাদাগাস্কার}} || [[আন্তানারিভো]]
|-
| {{পতাকা|মায়ানমার}} || [[নেপিদ]]
|-
| {{পতাকা|মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র}} || [[ওয়াশিংটন, ডি.সি.]]
|-
| {{পতাকা|মার্শাল দ্বীপপুঞ্জ}} || [[মাজুরো]]
|-
| {{পতাকা|মালদ্বীপ}} || [[মালে]]
|-
| {{পতাকা|মালয়েশিয়া}} || [[কুয়ালালামপুর]] (সরকারি),<br /> [[পুত্রজায়া]] (প্রশাসনিক)
|-
| {{পতাকা|মালাউই}} || [[লিলংগো]]
|-
| {{পতাকা|মালি}} || [[বামাকো]]
|-
| {{পতাকা|মাল্টা}} || [[ভাল্লেত্তা]]
|-
| {{পতাকা|ম্যাসেডোনিয়া প্রজাতন্ত্র}} || [[স্কপইয়ে]]
|-
| {{পতাকা|মিশর}} || [[কায়রো]]
|-
| {{পতাকা|মেক্সিকো}} || [[মেক্সিকো সিটি]]
|-
| {{পতাকা|মোজাম্বিক}} || [[মাপুতো]]
|-
| {{পতাকা|মোনাকো}} || [[মোনাকো]]
|-
| {{পতাকা|মৌরিতানিয়া}} || [[নুওয়াকশুত]]
|-
| {{পতাকা|যুক্তরাজ্য}} || [[লন্ডন]]
|-
| {{পতাকা|রাশিয়া}} || [[মস্কো]]
|-
| {{পতাকা|রুয়ান্ডা}} || [[কিগালি]]
|-
| {{পতাকা|রোমানিয়া}} || [[বুখারেস্ট]]
|-
| {{পতাকা|লাইবেরিয়া}} || [[মনরোভিয়া]]
|-
| {{পতাকা|লাওস}} || [[ভিয়েনতিয়েন]]
|-
| {{পতাকা|লাতভিয়া}} || [[রিগা]]
|-
| {{পতাকা|লিথুয়ানিয়া}} || [[ভিলনিউস]]
|-
| {{পতাকা|লিবিয়া}} || [[ত্রিপোলি]]
|-
| {{পতাকা|লিশ্টেনশ্টাইন}} || [[ফাডুৎস]]
|-
| {{পতাকা|লুক্সেমবুর্গ}} || [[লুক্সেমবুর্গ (শহর)|লুক্সেমবুর্গ]]
|-
| {{পতাকা|লেবানন}} || [[বৈরুত]]
|-
| {{পতাকা|লেসোথো}} || [[মাসেরু]]
|-
| {{পতাকা|শ্রীলঙ্কা}} || [[কলম্বো]] (সরকারি),<br />[[শ্রী জয়বর্ধনপুর]] (আইন প্রণয়ন সংক্রান্ত)
|-
| {{পতাকা|সংযুক্ত আরব আমিরাত}} || [[আবুধাবি]]
|-
| {{পতাকা|সলোমন দ্বীপপুঞ্জ}} || [[হোনিয়ারা]]
|-
| {{পতাকা|সাইপ্রাস}} || [[নিকোসিয়া]]
|-
| {{পতাকা|সাঁউ তুমি ও প্রিন্সিপি}} || [[সাঁউ তুমি]]
|-
| {{পতাকা|সান মারিনো}} || [[সান মেরিনো সিটি, সান মেরিনো|সান মেরিনো সিটি]]
|-
| {{পতাকা|সামোয়া}} || [[এপিয়া]]
|-
| {{পতাকা|সার্বিয়া}} || [[বেলগ্রেড]]
|-
| {{পতাকা|সিঙ্গাপুর}} || [[সিঙ্গাপুর সিটি]]
|-
| {{পতাকা|সিয়েরা লিওন}} || [[ফ্রিটাউন]]
|-
| {{পতাকা|সিরিয়া}} || [[দামেস্ক]]
|-
| {{পতাকা|সুইজারল্যান্ড}} || [[বের্ন]]
|-
| {{পতাকা|সুইডেন}} || [[স্টকহোম]]
|-
| {{পতাকা|সুদান}} || [[খারতোম]]
|-
| {{পতাকা|সুরিনাম}} || [[পারামারিবো]]
|-
| {{পতাকা|সেনেগাল}} || [[ডাকার]]
|-
| {{পতাকা|সেন্ট কিট্স ও নেভিস}} || [[বাসতের]]
|-
| {{পতাকা|সেন্ট ভিনসেন্ট ও গ্রেনাডাইন দ্বীপপুঞ্জ}} || [[কিংস্টাউন]]
|-
| {{পতাকা|সেন্ট লুসিয়া}} || [[কাস্ট্রিস]]
|-
| {{flagcountry|SYC}} || [[ভিক্টোরিয়া, সেশেল|ভিক্টোরিয়া]]
|-
| {{পতাকা|সোমালিয়া}} || [[মোগাদিশু]]
|-
| {{পতাকা|সোয়াজিল্যান্ড}} || [[লোবেম্বা]] (রাজকীয় এবং আইন প্রণয়ন সম্বন্ধীয়),<br />[[এম্বাবান]] (প্রশাসনিক; নির্ধারণ)
|-
| {{পতাকা|সৌদি আরব}} || [[রিয়াদ]]
|-
| {{পতাকা|স্কটল্যান্ড}} || [[এডিনবরা]]
|-
| {{পতাকা|স্পেন}} || [[মাদ্রিদ]]
|-
| {{পতাকা|স্লোভাকিয়া}} || [[ব্রাতিস্লাভা]]
|-
| {{পতাকা|স্লোভেনিয়া}} || [[লিউব্লিয়ানা]]
|-
| {{পতাকা|হন্ডুরাস}} || [[তেগুসিগালপা]]
|-
| {{পতাকা|হাইতি}} || [[পোর্ট-অ-প্রিন্স]]
|-
| {{পতাকা|হাঙ্গেরি}} || [[বুদাপেশ্ৎ]]
|}
==ᱵᱟᱝ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ==
{| class="wikitable"
|-
! ᱴᱚᱴᱷᱟ !! [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | A
|-
| {{পতাকা|আমেরিকান সামোয়া}} (মার্কিন) || [[পাগো পাগো]]
|-
| [[অ্যাঙ্গুয়েলা]] (যুক্তরাজ্য) || [[ভ্যালি, অ্যাঙ্গুয়েলা|ভ্যালি]]
|-
| {{পতাকা|আরুবা}} (নেদারল্যান্ড) || [[অরাঞ্জেস্টাড, আরুবা|অরাঞ্জেস্টাড]]
|-
| [[এসেশোন দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[জর্জটাউন, এসেশোন দ্বীপপুঞ্জ|জর্জটাউন]]
|-
| [[এযোস]] (পর্তুগাল) || [[পোন্তা দেলগাদা]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | B
|-
| {{পতাকা|বারমুডা}} (ইউকে) || [[হেমিল্টন, বারমুডা|হেমিল্টন]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | C
|-
| [[কানারি দ্বীপপুঞ্জ]] (স্পেন) || [[Las Palmas de Gran Canaria|Las Palmas]]/[[সান্টা ক্রুজ দে তেনেরিফে]]
|-
| [[কেইম্যান দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[জর্জ টাউন, কেইম্যান দ্বীপপুঞ্জ|জর্জ টাউন]]
|-
| [[ক্রিসমাস দ্বীপ]] (অস্ট্রেলিয়া) || [[The Settlement, ক্রিসমাস দ্বীপ|The Settlement]]
|-
| [[কোকোস (কিলিং) দ্বীপপুঞ্জ]] (অস্ট্রেলিয়া) || [[West Island, কোকোস (কিলিং) দ্বীপপুঞ্জ|West Island]]
|-
| [[কুক দ্বীপপুঞ্জ]] (নিউজিল্যান্ড) || [[অ্যাভেরুয়া]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | F
|-
| [[ফকল্যান্ড দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[স্ট্যানলি, ফকল্যান্ড দ্বীপপুঞ্জ|স্ট্যানলি]]
|-
| [[ফারো দ্বীপপুঞ্জ]] (ডেনমার্ক) || [[টুরশাভন]]
|-
| [[ফরাসি গায়ানা]] (ফ্রান্স) || [[কেয়েন্]]
|-
| [[ফরাসি পলিনেশিয়া]] (ফ্রান্স) || [[পাপিট্]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | G
|-
| [[জিব্রাল্টার]] (যুক্তরাজ্য) || [[জিব্রাল্টার]]
|-
| [[গ্রিনল্যান্ড]] (ডেনমার্ক) || [[নুউক্]]
|-
| [[গুয়াম]] (মার্কিন) || [[Agana|Hagatna]]
|-
| [[গ্রাঞ্জি]] (যুক্তরাজ্য) || [[সেন্ট পিটার পোর্ট]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | J
|-
| [[জার্সি]] (যুক্তরাজ্য) || [[সেইন্ট হেলিয়ের]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | L
|-
| [[আইল অফ ম্যান]] (যুক্তরাজ্য) || [[ডগলাস, আইল অফ ম্যান|ডগলাস]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | M
|-
| [[Madeira]] (পর্তুগাল) || [[Funchal]]
|-
| [[মার্তিনিক]] (ফ্রান্স) || [[Fort-de-France]]
|-
| [[মায়োত]] (ফ্রান্স) || [[মামৌজৌ]]
|-
| [[মন্টসেরাট]] (ফ্রান্স) || [[Plymouth, মন্টসেরাট|Plymouth]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | N
|-
| [[Netherlands Antilles]] (নেদারল্যান্ড) || [[Willemstad, Netherlands Antilles|Willemstad]]
|-
| [[New Caledonia]] (ফ্রান্স) || [[Nouméa]]
|-
| [[নিউই]] (নিউজিল্যান্ড) || [[আলোফি]]
|-
| [[নরফোক দ্বীপপুঞ্জ]] (অস্ট্রেলিয়া) || [[কিংস্টন, নরফোক দ্বীপপুঞ্জ|কিংস্টন]]
|-
| [[উত্তর মারিয়ানা দ্বীপপুঞ্জ]] (মার্কিন) || [[সাইপান]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | P
|-
| [[পিটকেয়ার্ন দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[অ্যাডামস্টাউন, পিটকেয়ার্ন দ্বীপপুঞ্জ|অ্যাডামস্টাউন]]
|-
| [[পুয়ের্তো রিকো]] (মার্কিন) || [[সান জুয়ান, পুয়ের্তো রিকো|সান জুয়ান]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | R
|-
| [[রেউনিওঁ]] (ফ্রান্স) || [[Saint-Denis, Réunion|Saint-Denis]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | S
|-
| [[সেন্ট হেলেনা]] (যুক্তরাজ্য) || [[জেমস্টাউন, সেন্ট হেলেনা|জেমস্টাউন]]
|-
| [[সাঁ পিয়ের ও মিকলোঁ]] (ফ্রান্স) || [[সেইন্ট-পিয়ের, সাঁ পিয়ের ও মিকলোঁ|সেইন্ট-পিয়ের]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | T
|-
| [[টোকেলাউ]] (নিউজিল্যান্ড) || none
|-
| [[টার্কস্ ও কেইকোস দ্বীপপুঞ্জ]] (যুক্তরাজ্য) || [[Cockburn Town]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | V
|-
| [[ভার্জিন আইল্যান্ড]] (যুক্তরাজ্য) || [[রোড টাউন]]
|-
| [[ভার্জিন দ্বীপপুঞ্জ]] (মার্কিন) || [[শার্লট অ্যামেলি]]
|-
! style="text-align: left;" colspan="2" | W
|-
| [[ওয়ালিস ও ফুটুনা]] (ফ্রান্স) || [[মাতা-উতু]]
|
|-
| [[ফিলিস্তিন]] (ইসরায়েল)
|| [[পূর্ব জেরুজালেম]]
|-
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
lw7ko9r9e80aw3uilpzqbjyov5ap6q1
ᱠᱮᱱᱴᱳᱱᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
13158
101636
88174
2022-08-21T13:34:16Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
| name = ᱠᱮᱱᱴᱳᱱᱤᱡᱽ
| nativename = {{lang|yue-Hant|廣東話}}<br />{{transl|yue|Gwóngdūng wá}}
| image = Guangdonghua-vector.svg
| image_size = 150px
| imagecaption = ᱜᱩᱣᱟᱝᱫᱚᱝ ᱣᱟ ᱚᱞ ᱞᱮᱸᱜᱟ ᱥᱮᱫ [[:en:Traditional Chinese characters|ᱴᱨᱟᱰᱤᱥᱮᱱᱟᱞ ᱪᱟᱭᱱᱤᱡᱽ]] ᱟᱨ ᱡᱚᱡᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[:en:Simplified Chinese characters|ᱥᱮᱢᱯᱞᱤᱯᱷᱟᱭᱤᱰ ᱪᱟᱭᱱᱤᱡᱽ]] ᱛᱮ
| states = [[ᱪᱤᱱ]], [[ᱦᱚᱝᱠᱚᱝ]], [[ᱢᱟᱠᱟᱣ]] ᱟᱨ [[:en:Overseas Chinese|ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢᱤᱭᱟᱹ ᱪᱟᱭᱱᱤᱡᱽ]]
| region = [[ᱜᱩᱣᱟᱝᱫᱚᱝ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱟᱨᱞ ᱜᱟᱰᱟ ᱵᱮᱰᱟ]], ᱥᱟᱢᱟᱝ [[ᱜᱩᱣᱟᱝᱥᱤ]]
| ethnicity =
| speakers = <!-- Don't give figures for the whole Yue group, rather than specifically Cantonese. -->
| familycolor = [[ᱪᱤᱱᱟ-ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ|ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ]]
| fam2 = [[ᱥᱤᱱᱮᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱥᱤᱱᱮᱴᱤᱠ]]
| fam3 = [[ᱭᱩ ᱪᱟᱭᱱᱤᱡᱽ|ᱭᱩ]]
| fam4 = [[:en:Yuehai dialects|ᱭᱩᱦᱟᱭ]]
| dia1 = [[ᱜᱩᱣᱟᱝᱡᱷᱳᱣ]]
| dia2 = [[:en:Xiguan dialect|ᱥᱤᱜᱩᱣᱟᱝ]]
| dia3 = [[ᱦᱚᱝᱠᱚᱝ ᱠᱮᱱᱴᱳᱱᱤᱡᱽ|ᱦᱚᱝᱠᱚᱝ]]
| dia4 = [[ᱢᱟᱞᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱠᱮᱱᱴᱳᱱᱤᱡᱽ|ᱢᱟᱞᱮᱥᱤᱭᱟᱱ]]
| script = [[:en:Written Cantonese|ᱚᱞ ᱠᱮᱱᱴᱳᱱᱤᱡᱽ]]<br />[[ᱠᱮᱱᱴᱳᱱᱤᱡᱽ ᱵᱽᱨᱮᱭᱤᱞ]]<br />[[:en:Written Chinese|ᱚᱞ ᱪᱟᱭᱱᱤᱡᱽ]]
| nation = [[File:Flag of Hong Kong.svg|22x20px]] [[ᱦᱚᱝᱠᱚᱝ]]<br />[[File:Flag of Macau.svg|22x20px]] [[ᱢᱟᱠᱟᱣ]]
| iso3 = yue
| iso3comment = (superset for all Yue dialects)<!-- 'zh-hk' sees informal use. -->
| isoexception = dialect
| glotto = cant1236
| glottorefname = Cantonese
| lingua = 79-AAA-ma
| notice = IPA
}}
{{Infobox Chinese
|order=
|showflag=y
|title=Cantonese
|t=廣東話 |s=广东话
|l='Guangdong speech'
|j={{transl|yue|Gwong2dung1 waa2}}
|y={{transl|yue|Gwóngdūng wá}}
|p={{transl|zh|Guǎngdōng huà}}
|altname='Guangzhou speech' or 'Canton speech'
|t2=廣州話 |s2=广州话
|j2={{transl|yue|Gwong2zau1 waa2}}
|y2={{transl|yue|Gwóngjāu wá}}
|p2={{transl|zh|Guǎngzhōu huà}}
|altname3='Guangfu speech' |l3=Guang[dong] capital speech
|t3=廣府話 |s3=广府话
|j3={{transl|yue|Gwong2fu2 waa2}}
|y3={{transl|yue|Gwóngfú wá}}
|p3={{transl|zh|Guǎngfǔ huà}}
}}
'''ᱠᱮᱱᱴᱳᱱᱤᱡᱽ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱪᱟᱭᱱᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱤᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱜᱩᱣᱟᱝᱡᱷᱳᱣ]] ᱟᱨ [[ᱮᱛᱚᱢ ᱪᱤᱱ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱰᱮᱯᱟᱥᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱘ ᱠᱳᱴᱤ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾ ᱠᱮᱱᱴᱳᱱᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ [[ᱦᱚᱝᱠᱚᱝ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱢᱩᱫ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱫᱚ [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱧᱩᱛᱩᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱪᱷᱮᱨ==
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱨᱮ ᱚᱨᱥᱚᱝ==
==ᱚᱞ ᱠᱮᱱᱴᱳᱱᱤᱡᱽ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{InterWiki|code=zh-yue}}
{{sisterlinks|d=Q9186|voy=Cantonese phrasebook|c=category:Cantonese|v=no|n=no|m=no|mw=no|species=no|q=no|portal:Languages and literatures of Eastern Asia}}
* {{cite web |url=http://humanum.arts.cuhk.edu.hk/Lexis/lexi-can |script-title=zh:粵語審音配詞字庫 |publisher=The Chinese University of Hong Kong}}
* [https://web.archive.org/web/20110522221859/http://www.ogcio.gov.hk/ccli/eng/hkscs/introduction.html Hong Kong Government site on the HK Supplementary Character Set (HKSCS)]
* [http://i2cantonese.com Online Cantonese Editor]
* [https://www.cantonesetools.org Cantonese Tools]
* {{cite web |url=https://wordshk.github.io/yue_references |script-title=zh:粵語/廣東話參考資料 Yue References by wordshk – GitHub Pages |website=[[GitHub]]}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱪᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱦᱚᱝᱠᱚᱝ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱢᱟᱠᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱤᱝᱜᱟᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
ekei311g7myztzc6ls2y3cpiykp39xs
ᱠᱳᱢᱳᱨᱳᱥ
0
13168
101647
87048
2022-08-21T13:45:00Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox country
| conventional_long_name = ᱠᱳᱢᱳᱨᱳᱥ ᱤᱣᱱᱤᱭᱚᱱ<br/>Union of the Comoros
| common_name = ᱠᱳᱢᱳᱨᱳᱥ
| native_name = {{ubl|{{native name|zdj|Umoja wa Komori}}|{{native name|fr|Union des Comores}} |{{native name|ar|الاتحاد القمري}}|''{{transl|ar|DIN|al-Ittiḥād al-Qumurī/Qamarī}}''}}
| image_flag = Flag of the Comoros (3-2).svg
| image_coat = Seal of the Comoros.svg
| symbol_type = Seal
| image_map = Location Comoros AU Africa.svg
| map_caption = {{map caption |countryprefix=the |location_color=dark blue |region=Africa |region_color=dark grey |subregion=the [[African Union]] |subregion_color=light blue}}
| image_map2 =
| national_motto = {{vunblist |{{native phrase|fr|"Unité – Solidarité – Développement"|italics=off}} |{{native phrase|ar|وحدة، تضامن، تنمية|italics=off}} |{{small|"Unity – Solidarity – Development"}}}}
| national_anthem = ''[[Udzima wa ya Masiwa]]''{{nbsp|2}}{{small|(Comorian)}}<br />({{Lang-en|"The Unity of the Great Islands"}})<div style="padding-top:0.5em;">[[File:National Anthem of Comoros by US Navy Band.ogg|center]]</div>
| official_languages = {{hlist |[[ᱠᱳᱢᱳᱨᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱳᱢᱳᱨᱤᱭᱟᱱ]]|[[ᱯᱷᱨᱮᱸᱪ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱷᱨᱮᱸᱪ]]|[[ᱟᱨᱚᱵᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱟᱨᱚᱵᱤᱠ]]}}
| ethnic_groups = <!--The following is sourced (see ethnic_groups_year above), so please do not change it without also replacing that source:-->{{ublist|[[Afro-Arab]] 86%|[[Malagasy people|Malagasy]] 14%}}
| demonym = ᱠᱳᱢᱳᱨᱤᱭᱟᱹᱱ
| capital = [[ᱢᱳᱨᱳᱱᱤ]]
| coordinates = {{Coord|11|41|S|43|16|E|type:city}}
| largest_city = ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ
| religion = [[ᱥᱩᱱᱱᱤ ᱤᱥᱞᱟᱢ]]
| government_type = [[Federal state|Federal]] [[Presidential system|presidential]] [[republic]]
| leader_title1 = [[President of the Comoros|President]]
| leader_name1 = [[Azali Assoumani]]
| leader_title2 = President of the Assembly
| leader_name2 = [[Moustadroine Abdou]]
| legislature = {{nowrap|[[Assembly of the Union of the Comoros|Assembly of the Union]]}}
| area_rank = 171st<sup>a</sup> <!-- Should match [[List of countries and dependencies by area]] -->
| area_km2 = 1,861
| area_sq_mi = 719 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
| percent_water = negligible
| population_estimate = 850,688
| population_estimate_year = 2018
| population_estimate_rank = 160th
| population_census =
| population_census_year =
| population_density_km2 = 457
| population_density_sq_mi = 1,184
| population_densitymi³ = <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
| population_density_rank = 27th
| GDP_PPP_year = 2019
| GDP_PPP = $2.446 billion<ref name=imf2>{{cite web |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2016/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=87&pr.y=7&sy=2014&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=632&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC&grp=0&a=|title=Comoros |publisher=International Monetary Fund |accessdate=17 April 2012}}</ref>
| GDP_PPP_per_capita = $2,799<ref name=imf2 />
| GDP_PPP_rank = 178th
| GDP_PPP_per_capita_rank = 177th
| GDP_nominal = $1.179 billion<ref name=imf2 />
| GDP_nominal_year = 2019
| GDP_nominal_per_capita = $1,349<ref name=imf2 />
| GDP_nominal_rank = 182nd
| GDP_nominal_per_capita_rank = 165th
| Gini_year = 2013
| Gini_change = decrease<!--increase/decrease/steady-->
| Gini = 45.0 <!--number only-->
| Gini_ref = <ref name="gini-index">{{cite web|title=GINI index|url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?order=wbapi_data_value_2007+wbapi_data_value+wbapi_data_value-last&sort=asc&page=1|publisher=World Bank|accessdate=26 July 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20140430091714/http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?order=wbapi_data_value_2007+wbapi_data_value+wbapi_data_value-last&sort=asc&page=1|archive-date=30 April 2014|url-status=live}}</ref>
| Gini_rank = 141st
| HDI_year = 2018<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year-->
| HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady-->
| HDI = 0.538 <!--number only-->
| HDI_ref = <ref name="UNHDR">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/content/2019-human-development-index-ranking|title=Human Development Report 2019|language=en|publisher=[[United Nations Development Programme]]|date=10 December 2019|accessdate=10 December 2019|format=PDF}}</ref>
| HDI_rank = 156th
| sovereignty_type = [[History of the Comoros|Formation]]
| established_event1 = Discovery by Portuguese explorers
| established_date1 = 1503
| established_event2 = [[Grande Comore|Ngazidja]], [[Anjouan|Ndzuwani]], [[Mohéli|Mwali]] under French rule
| established_date2 = 1886
| established_event3 = Protectorate of the Comoros
| established_date3 = 6 September 1887
| established_event4 = Territory under [[French Madagascar]]
| established_date4 = 9 April 1908
| established_event5 = [[French overseas departments and territories|Overseas territory]]
| established_date5 = 27 October 1946
| established_event6 = State of Comoros
| established_date6 = 22 December 1961
| established_event7 = Independence from [[France]]
| established_date7 = 6 July 1975
| established_event8 = Federal and Islamic Republic of Comoros
| established_date8 = 24 May 1978
| established_event9 = Union of the Comoros
| established_date9 = 23 December 2001
| established_event10 = [[Constitution of the Comoros|Current constitution]]
| established_date10 = 17 May 2009
| currency = [[Comorian franc]]
| currency_code = KMF
| time_zone = [[East Africa Time|EAT]]
| utc_offset = +3
| time_zone_DST =
| utc_offset_DST =
| drives_on = Right
| calling_code = [[+269]]
| cctld = [[.km]]
| footnote_a = Excluding [[Mayotte]], an overseas department of [[France]].
| footnote_b = Excluding Mayotte.
| today =
}}
'''ᱠᱳᱢᱳᱨᱳᱥ''' ([[ᱟᱨᱚᱵᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱟᱨᱚᱵᱤᱠ]]: جزر القمر, ''ᱡᱩᱡᱩᱨ ᱟᱨ ᱠᱩᱢᱩᱨ'') ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱯ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]] ᱢᱟᱦᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱱᱟᱠᱷᱟ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ|ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱳᱡᱟᱢᱵᱤᱠ ᱪᱮᱱᱮᱞ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝᱼᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱢᱟᱫᱟᱜᱟᱥᱠᱟᱨ]] ᱟᱨ ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱟᱭᱚᱛ]], ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱛᱟᱱᱡᱟᱱᱤᱭᱟ]], ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱢᱳᱡᱟᱢᱵᱤᱠ]] ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ [[ᱥᱮᱥᱮᱞᱥ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱟᱶ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱥᱤᱢᱟᱹᱱᱟ ᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱡᱚᱝᱧᱟ ᱾ ᱠᱳᱢᱳᱨᱳᱥ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ [[ᱢᱳᱨᱳᱱᱤ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱧᱩᱛᱩᱢ==
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
==ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ==
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
==ᱦᱚᱨᱢᱚᱥᱟᱶᱟᱨ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Sister project links|voy=Comoros|ᱠᱳᱢᱳᱨᱳᱥ|collapsible=collapsed}}
* [https://web.archive.org/web/20101210081335/http://www.beit-salam.km/ Union des Comores] – Official government website
* {{Wikiatlas|Comoros}}
* [http://www.comorosdiscover.com/ Comoros National Office of Tourism official website]
* [http://www.embassy.org/embassies/km.html Embassy des Comores] – The Federal and Islamic Republic of the Comoros in New York, United States
* {{GovPubs|comoros}}
* {{curlie|Regional/Africa/Comoros}}
* [https://www.bbc.co.uk/news/world-africa-13229685 Comoros] from the [[BBC News]]
* [http://www.ifs.du.edu/ifs/frm_CountryProfile.aspx?Country=KM Key Development Forecasts for Comoros] from [[International Futures]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱯ ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
gocgwyublqg5901x8ofi5rfcq7op9f4
ᱠᱳᱥᱳᱵᱷᱳ
0
13178
101652
90724
2022-08-21T14:53:58Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox country
| conventional_long_name = ᱠᱳᱥᱳᱵᱷᱳ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ
| native_name = {{unbulleted list|item_style=font-size:81%;|{{native name|sq|Republika e Kosovës|italics=yes}}||{{native name|sr|Република Косово|italics=yes}}}}
| common_name = Kosovo
| image_flag = Flag of Kosovo.svg
| image_coat = Coat of arms of Kosovo.svg
| image_map = Europe-Republic of Kosovo.svg
| map_caption = ᱤᱣᱨᱳᱯ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱹᱶᱠᱟᱹ
| national_motto =
| national_anthem = "[[Europe (anthem)|Europe]]"<ref>[https://web.archive.org/web/20110215123402/http://www.b92.net/eng/news/politics-article.php?yyyy=2008&mm=06&dd=11&nav_id=51011 "Assembly approves Kosovo anthem"], ''b92.net'', 11 June 2008. Link accessed 11 June 2008.</ref><br /><center>[[File:National Anthem of the Republic of Kosovo.ogg]]</center>
| official_languages = {{hlist|[[ᱟᱞᱵᱮᱱᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱟᱞᱵᱮᱱᱤᱭᱟᱱ]]|[[ᱥᱟᱨᱵᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱨᱵᱤᱭᱟᱱ]]}}
| languages2_type = Regional languages
| languages2 = {{hlist|[[ᱵᱚᱥᱱᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱚᱥᱱᱤᱭᱟᱱ]]|[[ᱛᱩᱨᱠᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱛᱩᱨᱠᱤᱥ]]|[[ᱨᱳᱢᱟᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱨᱳᱢᱟᱱᱤ]]}}
| ethnic_groups_year = {{unbulleted list|92% [[Albanians (ethnic group)|Albanians]]|4% [[Serbs of Kosovo|Serbs]]|2% [[Bosniaks and Gorans of Kosovo|Bosniaks]]|1% [[Turks in Kosovo|Turks]]|1% [[Romani of Kosovo|Romani]]}}<ref>{{Cite web |url=http://worldpopulationreview.com/countries/kosovo-population/ |title=Archived copy |access-date=8 August 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190728020418/http://worldpopulationreview.com/countries/kosovo-population/ |archive-date=28 July 2019}}</ref>
| demonym = {{unbulleted list |Kosovar, Kosovan}}
| capital = {{nowrap|[[ᱯᱨᱤᱥᱴᱤᱱᱟ]]}}<sup>a</sup><!-- PLEASE DO ''not'' CHANGE THE CAPITAL'S NAME!Per [[MOS:KOSOVO]], we currently use Pristina, not Prishtina or Priština.-->
| status = [[List of states with limited recognition|Disputed]]
* [[International recognition of Kosovo|Recognised by 98 out of 193 member states]] of the [[United Nations]]
* Claimed by [[Serbia]] as the [[Autonomous Province of Kosovo and Metohija]] (under [[United Nations Security Council Resolution 1244|UN Security Council resolution 1244]])
| coordinates = {{Coord|42|40|N|21|10|E|type:city}}
| largest_city = capital
| government_type = [[Unitary state|Unitary]] [[Parliamentary republic|parliamentary]] [[constitution]]al [[republic]]
| leader_title1 = [[President of Kosovo|President]]
| leader_name1 = [[Vjosa Osmani]]
| leader_title2 = [[Prime Minister of Kosovo|Prime Minister]]
| leader_name2 = [[Albin Kurti]]
| leader_title3 = [[Chairman of the Assembly of Kosovo|Chairman of the Assembly]]
| leader_name3 = [[Glauk Konjufca]]
| legislature = [[Assembly of the Republic of Kosovo|Kuvendi]]
| area_km2 = 10,887
| area_rank = 171st
| area_sq_mi = 4,212
| percent_water = 1.0<ref>{{cite web|title=Water percentage in Kosovo (Facts about Kosovo; 2011 Agriculture Statistics)|url=http://ask.rks-gov.net/|publisher=Kosovo Agency of Statistics, KAS|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170829035712/http://ask.rks-gov.net/|archivedate=29 August 2017}}</ref>
| population_estimate = 1,873,160<ref>{{Cite web | url=https://countrymeters.info/en/Kosovo | title=Kosovo population (2019) live – Countrymeters}}</ref>
| population_estimate_rank = 152nd
| population_estimate_year = 2020
| population_census_year = 2011
| population_density_km2 = 159
| population_density_sq_mi = 412
| GDP_PPP_year = 2020
| GDP_PPP = {{increase}} $23.524 billion<ref name="IMFWEORS">{{cite web |publisher=[[International Monetary Fund]]
|title=World Economic Outlook Database, October 2019 |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=66&pr.y=10&sy=2019&ey=2020&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=967&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |accessdate=24 September 2020}}</ref>
| GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $13,017<ref name="IMFWEORS"/>
| GDP_nominal_year = 2020
| GDP_nominal = {{increase}} $8.402 billion<ref name="IMFWEORS"/>
| GDP_nominal_rank =
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $4,649<ref name="IMFWEORS"/>
| GDP_nominal_per_capita_rank =
| Gini_year = 2017
| Gini_change = increase
| Gini = 29.0
| Gini_ref = <ref>{{cite web |publisher=[[World Bank]] |title=GINI index (World Bank estimate)–Kosovo |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=XK&name_desc=false |accessdate=24 September 2020}}</ref>
| Gini_rank = 121
| HDI_year = 2016
| HDI_change = increase
| HDI = 0.742
| HDI_ref = <ref>{{cite web |publisher=[[United Nations Development Programme]] (UNDP) |title=Kosovo Human Development Report 2016
|url=https://hdr.undp.org/en/content/kosovo-human-development-report-2016 |accessdate=24 September 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200714182725/https://hdr.undp.org/en/content/kosovo-human-development-report-2016 |archivedate=14 July 2020 |date=19 October 2016 |url-status=live}}</ref>
| HDI_rank =
| currency = [[Euro]] ([[Euro sign|€]])<sup>b</sup>
| currency_code = EUR
| time_zone = [[Central European Time|CET]]
| utc_offset = +1
| time_zone_DST = [[Central European Summer Time|CEST]]
| utc_offset_DST = +2
| drives_on = [[Right- and left-hand traffic|right]]
| calling_code = [[Telephone numbers in Kosovo|+383]]
| iso3166code = XK<!--<sup>d</sup>-->
| cctld = [[.xk]] (proposed)
| established_event1 = [[Kosovo Vilayet]]
| established_date1 = 1877
| established_event2 = [[Socialist Autonomous Province of Kosovo|Autonomous Province]]
| established_date2 = 31 January 1946
| established_event3 = [[Republic of Kosova]]
| established_date3 = 2 July 1990
| established_event4 = [[Kumanovo Agreement]]
| established_date4 = 9 June 1999
| established_event6 = [[United Nations Interim Administration Mission in Kosovo|UN Administration]]
| established_date6 = 10 June 1999
| established_event6 = [[United Nations Interim Administration Mission in Kosovo|UN Administration]]
| established_date6 = 10 June 1999
| established_event7 = [[2008 Kosovo declaration of independence|Declaration of independence]]
| established_date7 = 17 February 2008
| established_event8 = [[International Steering Group for Kosovo|End of Steering Group supervision]]
| established_date8 = 10 September 2012
| established_event9 = [[Brussels Agreement (2013)|Brussels Agreement]]
| established_date9 = 19 April 2013
| footnote_a = [[Pristina]] is the official capital.<ref name="capital">{{cite web |publisher=Gazeta Zyrtare e Republikës së Kosovës |title=Ligji Nr. 06/L-012 për Kryeqytetin e Republikës së Kosovës, Prishtinën |url=https://gzk.rks-gov.net/ActDetail.aspx?ActID=16506 |accessdate=24 September 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200924130927/https://gzk.rks-gov.net/ActDetail.aspx?ActID=16506 |archivedate=24 September 2020 |language=Albanian |date=6 June 2018}}</ref> [[Prizren]] is the historic capital of Kosovo.<ref name="capital" />
| footnote_b = Adopted unilaterally; Kosovo is not a formal member of the [[eurozone]].
| footnote_c = XK is a "user assigned" ISO 3166 code not designated by the standard, but used by the [[European Commission]], [[Switzerland]], the [[Deutsche Bundesbank]] and other organisations. However, [[ISO 3166-2:RS|ISO 3166-2:RS-KM]] remains in use.
| footnote_d =
| today =
| date_format = dd.mm.yyyy
| linking_name =
}}
'''ᱠᱳᱥᱳᱵᱷᱳ''' ([[ᱟᱞᱵᱮᱱᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱟᱞᱵᱮᱱᱤᱭᱟᱱ]]: Kosova ᱥᱮ Kosovë, [[ᱥᱟᱨᱵᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱨᱵᱤᱭᱟᱱ]]: Косово), ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞᱤ '''ᱠᱳᱥᱳᱵᱷᱳ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ''' ([[ᱟᱞᱵᱮᱱᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱟᱞᱵᱮᱱᱤᱭᱟᱱ]]: Republika e Kosovës; [[ᱥᱟᱨᱵᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱨᱵᱤᱭᱟᱱ]]: Република Косово) ᱥᱟᱢᱟᱝᱼᱠᱚᱧᱮ [[ᱤᱣᱨᱳᱯ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱵᱚᱞᱠᱟᱱ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱵᱚᱞᱠᱟᱱ ᱩᱯᱚᱫᱤᱯ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱟᱡᱟᱡᱛᱮ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱟᱠᱟᱫ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨ [[:en:Territorial dispute|ᱨᱮᱯᱮᱪ ᱴᱚᱴᱷᱟ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱗ ᱯᱷᱮᱵᱨᱩᱭᱟᱨᱤ ᱒᱐᱐᱘ ᱨᱮ ᱠᱳᱥᱳᱵᱷᱳ ᱮᱠᱞᱟ ᱜᱮ [[ᱥᱟᱨᱵᱤᱭᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱮ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱳᱥᱳᱵᱷᱳ [[ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ]] ᱨᱮᱱ ᱙᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱮᱢᱵᱟᱨ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱩᱴᱱᱤᱛᱤᱠ ᱩᱯᱨᱩᱢ (diplomatic recognition) ᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
==ᱧᱩᱛᱩᱢ==
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ==
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://www.newkosovareport.com New Kosova Report - Kosovo News and Views Portal]
* [http://www.visitkosova.org/ the official webportal of Tourism in Kosovo]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱨᱮᱯᱮᱪ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱣᱨᱳᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
ct1wuskkvpdsr93mymh3d0n97yec11u
ᱡᱤᱣᱤᱫᱷᱟ ᱥᱟᱨᱢᱟ
0
13200
102084
67112
2022-08-22T11:37:56Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Use dmy dates|date=September 2018}}
{{Use Indian English|date=September 2018}}
ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱯᱚᱱᱡᱟᱵᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱥᱟᱨᱢᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱛᱟᱢᱤᱞ [[ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱚᱢᱟᱸᱥ ᱠᱟᱫᱷᱞᱮ ᱱᱤᱢᱟᱫᱷᱤ (᱑᱙᱙᱘) ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱮ ᱰᱚᱵ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{IMDb name|1575790}}
{{Authority control}}
{{DEFAULTSORT:Sharma, Jividha}}
[[Category:Living people]]
[[Category:Indian film actresses]]
[[Category:Actresses in Hindi cinema]]
[[Category:Actresses in Hindi television]]
[[Category:Actresses in Punjabi cinema]]
[[Category:Actresses in Telugu cinema]]
[[Category:Date of birth missing (living people)]]
[[Category:Actresses in Tamil cinema]]
[[Category:Year of birth missing (living people)]]
i3822qc5vvvhsphdfde91den6h49nws
ᱡᱟᱵᱷᱟᱱᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
13227
102039
65952
2022-08-22T09:31:13Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Distinguish|ᱡᱟᱵᱷᱟ (ᱯᱳᱜᱽᱨᱟᱢᱤᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ)|ᱡᱟᱯᱟᱱᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|Javan|ᱡᱟᱵᱷᱟᱥᱠᱨᱤᱯᱴ}}
{{Infobox language
| name = ᱡᱟᱵᱷᱟᱱᱤᱥ
| nativename = {{jav|ꦧꦱꦗꦮ}}<br/>باسا جاوا<br/>Basa Jawa/Båså Jåwå<!--<ref>Kamus Pepak Basa Jawa,Sudaryanto/Pranowo, 2001, #1359</ref>-->
| pronunciation = {{IPA-jv|bɔsɔ d͡ʒɔwɔ|}}
| states = [[ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱟᱵᱷᱟ|ᱡᱟᱵᱷᱟ]] ([[ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ]])
| ethnicity = ᱙᱕ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱ [[ᱡᱟᱵᱷᱟᱱᱤᱥ ᱦᱚᱲ]] (᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ)
| speakers = {{sigfig|82.4|2}} ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ (᱒᱐᱐᱗)
| date =
| ref = ne2007
| familycolor = Austronesian
| fam2 = [[ᱢᱟᱞᱚᱭᱼᱯᱚᱞᱤᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱢᱟᱞᱚᱭᱼᱯᱚᱞᱤᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ]]
| ancestor = [[ᱢᱟᱬᱮ ᱡᱟᱵᱷᱟᱱᱤᱥ]]
| ancestor2 = ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱡᱟᱵᱷᱟᱱᱤᱥ
| stand1 = [[ᱠᱟᱣᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱟᱣᱤ]]<br/>(ᱯᱳᱭᱞᱳ ᱢᱟᱱᱚᱠ ᱨᱩᱯ)
| stand2 = [[:en:Surakarta|ᱥᱩᱨᱟᱠᱟᱨᱛᱟᱱ ᱡᱟᱵᱷᱟᱱᱤᱥ]]<br/>(ᱱᱮᱵᱮᱛᱟᱨ ᱢᱟᱱᱚᱠ ᱨᱩᱯ)
| dialects = [[:en:Javanese language#Dialects of modern Javanese|Javanese dialects]]
| script = [[ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ]]<br/>[[ᱡᱟᱵᱷᱟᱱᱤᱥ ᱪᱤᱠᱤ]]<br/>[[ᱯᱮᱜᱚᱱ ᱪᱤᱠᱤ]]
| nation =
| minority =
| iso1 = jv
| iso2 = jav
| lc1 = jav
| ld1 = Javanese
| lc2 = jvn
| ld2 = Caribbean Javanese
| lc3 = jas
| ld3 = New Caledonian Javanese
| lc4 = osi
| ld4 = [[Osing dialect|Osing]]
| lc5 = tes
| ld5 = [[Tenggerese dialect|Tenggerese]]
| lc6 = kaw
| ld6 = [[ᱠᱟᱣᱤ ᱪᱤᱠᱤ|ᱠᱟᱣᱤ]]
| lingua = 31-MFM-a
| image = Aksara Jawa - basa.svg
| imagesize = 200px
| imagecaption = {{longitem|''ᱵᱟᱥᱟ'' (ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ) ᱚᱞ [[ᱡᱟᱵᱷᱟᱱᱤᱥ ᱪᱤᱠᱤ]] ᱛᱮ}}
| imageheader =
| map = Javanese language distribution.png
| mapcaption = ᱰᱤᱯ ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ: ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱡᱟᱵᱷᱟᱱᱤᱥ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱾ ᱦᱟᱞᱠᱟ ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ: ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱮᱠᱷᱟᱥᱤᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| notice = IPA
| glotto = java1253
| glottorefname = Javanesic
}}
{{Contains special characters|Javanese}}
[[File:WIKITONGUES- Disa and Niken speaking Javanese.webm|thumb|ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱡᱟᱵᱷᱟᱱᱤᱥ ᱨᱚᱲ ᱦᱚᱲ [[ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ [[:en:Wikitongues|ᱤᱣᱠᱤᱟᱲᱟᱝ]] ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱤᱱ ᱨᱮᱠᱳᱨᱰ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾]]
'''ᱡᱟᱵᱷᱟᱱᱤᱥ''' ᱥᱮ '''ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ''' (ꦧꦱꦗꦮ, Basa Jawa, باسا جاوا, ''ᱵᱟᱥᱟ ᱡᱟᱣᱟ'') ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱚᱥᱴᱨᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱚᱥᱴᱨᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ [[ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ [[ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱫᱤᱯ]] ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱤᱯ ᱨᱮᱱ ᱡᱟᱵᱷᱟᱱᱤᱥ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱵᱷᱟᱱᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱙.᱘ ᱠᱳᱴᱤ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱟᱜ ᱯᱳᱭᱞᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ<ref>{{cite book|first =|publisher =Badan Pusat Statistik|title =Kewarganegaraan, Suku Bangsa, Agama dan Bahasa Sehari-hari Penduduk Indonesia - Hasil Sensus Penduduk 2010|year =2011|accessdate =|isbn =978-979-064-417-5|url =http://sp2010.bps.go.id/files/ebook/kewarganegaraan%20penduduk%20indonesia/index.html|archive-url =https://web.archive.org/web/20170710134114/http://sp2010.bps.go.id/files/ebook/kewarganegaraan%20penduduk%20indonesia/index.html|archive-date =2017-07-10}}</ref> (ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜᱩᱴ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱ ᱔᱒% ᱦᱚᱸ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ) ᱾
==ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱚ==
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱡᱟᱵᱷᱟᱱᱤᱥ ᱪᱤᱠᱤ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Wiktionary|Appendix:Javanese Swadesh list}}
{{Wikivoyage|Javanese phrasebook|Javanese|a phrasebook}}
* [https://web.archive.org/web/20131202233451/http://lingweb.eva.mpg.de/jakarta/isloj.php International Symposium On The Languages Of Java]
* [https://web.archive.org/web/20050209094141/http://home.planet.nl/~koeso002/articles/Javanese%2BSuriname.htm Javanese in Suriname strive to preserve origins ''Jakarta Post'' article]
* [http://www.omniglot.com/writing/javanese.htm Javanese Writing System]
* [http://unicode-table.com/en/sections/javanese-alphabet/ The Javanese alphabet (Unicode A980—A9DF)]
* [http://hdl.handle.net/10106/6120 Javanese Phonation Types, Consonants]
* [http://sealang.net/oldjava/ Old Javanese inscriptions]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱚᱥᱴᱨᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
4hml97tff34yvjkwfzq4qie7lmn6db6
ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱦᱚᱨᱚᱜ
0
13262
101991
68684
2022-08-22T07:57:27Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
[[File:Man-and-lady-kimono.JPG|thumb|upright|ᱡᱟᱯᱟᱱᱤᱡ ᱦᱚᱨᱚᱜ.]]
ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱥᱚᱠᱟᱭᱴᱮ ᱵᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱞᱩᱜᱽᱲᱤ ᱠᱚ ᱦᱚᱨᱚᱜ -ᱟ ᱺ ᱢᱤᱫ ᱫᱚ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱥᱚᱥᱱᱚᱜ ᱨᱮ ᱢᱟᱱᱜ ᱦᱚᱨᱚᱜ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱫᱚ ᱣᱟᱯᱷᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟᱨᱮ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱦᱚᱨᱚᱜ ᱠᱤᱢᱳᱱᱳ ᱦᱚᱸ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ , ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱦᱚᱨᱚᱜ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱭᱳᱯᱷᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱥᱚᱠᱟᱭ ᱛᱮ ᱯᱟᱪᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱨᱚᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜ -ᱟ , ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱥᱱᱚᱜ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱦᱚᱨᱚᱜ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚ ᱵᱟᱝ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱡᱚᱛᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱨᱚᱜ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮᱜᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱥᱟᱭᱟ ᱾
ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱥᱚᱥᱱᱚᱜ ᱨᱮ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱯᱷᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱟᱨ ᱩᱥᱩᱞ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ, ᱦᱮᱭᱟᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱨᱚᱝ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱞᱮᱴ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱞᱮᱱᱟ, ᱥᱤᱞᱦᱚᱣᱴᱮᱥ ᱛᱟᱝ ᱨᱟᱡᱥᱟᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱨᱚᱜ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱵ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱳᱛᱤᱯᱦᱥ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱥᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱥᱚᱥᱱᱚᱝ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱵᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱤᱰᱳ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱵᱮᱥᱞᱮᱠᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱥᱚᱥᱱᱚᱝ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚᱠᱷᱚᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱚᱨᱚᱜ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱤᱢᱳᱱᱳ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ " ᱦᱚᱨᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱜ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ " ᱛᱟᱨᱮᱱ ᱨᱮ ᱨᱮ ᱦᱚᱨᱚᱜ ᱟᱠᱟᱱᱟ " ᱾ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱟᱭᱤᱱᱩ ᱦᱚᱲ ᱦᱚᱨᱚᱜ ᱮᱫ ᱞᱩᱜᱲᱤ ᱫᱚ ᱟᱛᱚᱥ ᱟᱨ ᱨᱭᱩᱠᱭᱩᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱚᱨᱚᱜ ᱫᱚ ᱨᱭᱩᱥᱚᱣ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱨᱭᱩᱠᱭᱩ ᱫᱤᱯᱞᱟᱹᱠᱟ ᱨᱮ ᱵᱤᱝᱜᱟᱛᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱥᱳᱯᱷᱩ [[ᱥᱩᱛᱟᱹᱢ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱞᱩᱜᱽᱲᱤ ᱱᱚᱰᱮ ᱜᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
fpbz0o0pyq7nuf25qnve7doziprtqt9
ᱡᱟᱡᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
13346
101941
67186
2022-08-22T04:52:36Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
| name = ᱡᱟᱡᱟ
| states = ᱥᱟᱢᱟᱝ [[ᱛᱩᱨᱠᱤ]]
| region = [[ᱥᱤᱵᱷᱟᱥ ᱯᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱤᱵᱷᱟᱥ]], [[ᱛᱩᱱᱥᱮᱞᱤ ᱯᱚᱱᱚᱛ|ᱛᱩᱱᱥᱮᱞᱤ]], [[ᱵᱤᱧᱜᱳᱞ ᱯᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱤᱧᱜᱳᱞ]], [[ᱮᱨᱡᱩᱨᱩᱢ ᱯᱚᱱᱚᱛ|ᱮᱨᱡᱩᱨᱩᱢ]], [[ᱮᱨᱡᱤᱱᱠᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ|ᱮᱨᱡᱤᱱᱠᱟᱱ]], [[ᱮᱞᱟᱡᱤᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ|ᱮᱞᱟᱡᱤᱜ]], [[:en:Muş Province|ᱢᱩᱥ]], [[ᱢᱟᱞᱟᱛᱭᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ|ᱢᱟᱞᱟᱛᱭᱟ]],<ref>{{cite web |title=Ethnologue - Zazaki, Northern |url=https://www.ethnologue.com/18/language/kiu/index.html |website=[[Ethnologue]] |accessdate=22 May 2019}}</ref> [[ᱟᱫᱤᱭᱟᱢᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ|ᱟᱫᱤᱭᱟᱢᱟᱱ]] ᱟᱨ [[ᱫᱤᱭᱟᱨᱵᱟᱠᱷᱤᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ|ᱫᱤᱭᱟᱨᱵᱟᱠᱷᱤᱨ]]<ref>{{cite web |title=Ethnologue - Zazaki, Southern |url=https://www.ethnologue.com/18/language/diq/index.html |website=[[Ethnologue]] |accessdate=22 May 2019}}</ref> ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ
| script = [[ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ]]
| ethnicity = [[:en:Zazas|ᱡᱟᱡᱟ]]
| speakers = ᱑.᱓᱓᱔ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ
| date = NA
| ref = e23
| familycolor = Indo-European
| fam2 = [[ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱨᱟᱱᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ]]
| fam3 = [[ᱤᱨᱟᱱᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱤᱨᱟᱱᱤᱭᱟᱱ]]
| fam4 = [[ᱯᱟᱪᱮ ᱤᱨᱟᱱᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱯᱟᱪᱮ ᱤᱨᱟᱱᱤᱭᱟᱱ]]
| fam5 = [[:en:Northwestern Iranian languages|ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮᱭᱟᱭ]]
| fam6=[[ᱠᱟᱥᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱠᱟᱥᱯᱤᱭᱟᱱ]]<ref>http://www.iranicaonline.org/articles/dimli</ref>
| fam7=[[ᱡᱟᱡᱟᱼᱜᱳᱨᱟᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱡᱟᱡᱟᱼᱜᱳᱨᱟᱱᱤ]]
| iso2 = zza
| lingua = 58-AAA-ba
| iso3 = zza
| lc1 = kiu
| ld1 = [[Kirmanjki]] (Northern Zaza)
| lc2 = diq
| ld2 = [[Dimli]] (Southern Zaza)
| glotto = zaza1246
| glottorefname = Zaza
| map = Kurdish languages map.svg
| mapcaption = ᱠᱩᱨᱫᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱡᱟᱡᱟᱼᱜᱳᱨᱟᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱪᱷᱮᱨ
{{col-begin}}
{{col-break}}
{{legend|#156a33|[[ᱠᱩᱨᱢᱟᱱᱡᱤ]]}}
{{legend|#00a239|[[ᱥᱳᱨᱟᱱᱤ]]}}
{{legend|#00e450|[[:en:Southern Kurdish|ᱠᱚᱧᱮᱭᱟᱭ]]}}
{{col-break}}
{{legend|#ffd700|ᱡᱟᱡᱟ}}
{{legend|#ff8a00|[[ᱜᱳᱨᱟᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱜᱳᱨᱟᱱᱤ]]}}
{{legend|#ce9bd8|ᱢᱮᱥᱟᱞ ᱮᱨᱤᱭᱟ}}
{{col-end}}
}}
'''ᱡᱟᱡᱟ''', '''ᱡᱟᱡᱟᱠᱤ''', '''ᱠᱤᱨᱢᱟᱱᱡᱠᱤ''', '''ᱠᱤᱨᱫᱠᱤ''' ᱟᱨ '''ᱰᱤᱢᱞᱤ''' ᱦᱚᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ [[ᱛᱩᱨᱠᱤ]] ᱨᱮᱱ ᱡᱟᱡᱟᱥ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱡᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱤᱱᱫᱳ-ᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ|ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ [[ᱤᱨᱟᱱᱤᱭᱟᱹ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱤᱨᱟᱱᱤᱭᱟᱹ]] ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱡᱟᱼᱜᱳᱨᱟᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ==
==ᱨᱚᱱᱚᱲ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Commons category}}
* [http://www.zazaki.net/ Zaza People and Zazaki Literature]
* [http://dersiminfo.com/ News, Articles and Columns] (ᱡᱟᱡᱟ ᱛᱮ)
* [http://www.kirmancki.com/ News, Folktales, Grammar Course] (ᱡᱟᱡᱟ ᱛᱮ)
* [http://www.kirdki.com/ News, Articles and Bingöl city] (ᱡᱟᱡᱟ ᱛᱮ)
* [http://www.zazaki.de/ Center of Zazaki] (ᱡᱟᱡᱟ, ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ, ᱛᱩᱨᱠᱤ ᱟᱨ ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱛᱮ)
* [http://www.zazaki-institut.de/ Zazaki Language Institute] (ᱡᱟᱡᱟ, ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱟᱨ ᱛᱩᱨᱠᱤ ᱛᱮ)
* [http://www.zazaki-institut.de/ Website of Zazaki Institute Frankfurt]
* {{cite web|url=http://elalliance.org/languages/iranic/zaza/|title=Zaza a Northwestern Iranic language of eastern Turkey|publisher=Endangered Language Alliance}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱛᱩᱨᱠᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
enuq6ssej3lgbj46q5hv5iesso3t1b0
ᱡᱤᱡᱮᱞᱤ ᱵᱤᱱᱰᱚᱪᱤᱱ
0
13470
102079
67778
2022-08-22T10:25:41Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox model
|name = Gisele Bündchen
|image = Gisele Bundchen 2018 clear original (cropped).jpg
|caption = Bündchen in January 2018
|birth_name = Gisele Caroline Bündchen
|birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1980|7|20}}
|birth_place = [[Horizontina]], [[Rio Grande do Sul]], Brazil
|occupation = Model, activist, businesswoman
|years_active = 1997–present
|haircolor = {{flatlist|
*Light brown<ref name="IMG Models">Per "Stats" pulldown at {{cite web|title= Gisele| url=http://imgmodels.com/portfolio/new-york/women/model?mid=21993|publisher=[[IMG Models]]|accessdate=2 August 2017}}</ref>}}
|eyecolor = {{flatlist|
*Blue}}
|height = {{height|m=1.80}}
|agency = [[IMG Models]] (Worldwide)<ref>{{cite web|url=http://www.imgmodels.com/gisele/sydney/women/portfolio|title=Gisele: IMG Models|website=Imgmodels.com|accessdate=27 January 2018}}</ref><br/>Model Management (Hamburg)<ref>{{cite web|url=https://models.com/models/Gisele-Bundchen|title=Gisele Bündchen – Model|website=Models.com|accessdate=8 January 2018}}</ref>
|website =
|spouse = {{Marriage|[[Tom Brady]]|2009}}
|partner = [[Leonardo DiCaprio]] (2000–2005)
|children = 2
}}
'''ᱡᱤᱡᱮᱞᱤ ᱠᱮᱨᱚᱭᱤᱱ ᱵᱤᱱᱰᱚᱪᱤᱱ''' ([[ᱯᱩᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱩᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ]]: Gisele Caroline Bündchen) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱵᱨᱟᱡᱤᱞ]] ᱨᱮᱱ [[ᱢᱚᱰᱮᱞ]] ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱚᱠᱛᱚ ᱠᱚᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱠᱚᱨᱮᱦᱚᱸᱭ ᱠᱷᱤᱞᱟᱹᱴ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱯᱷᱚᱨᱵᱚᱥ]] ᱢᱮᱜᱟᱡᱤᱱ ᱞᱮᱠᱥᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ (ᱯᱨᱤᱥᱨᱚᱢᱤ) ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮ ᱨᱟᱹᱠᱟᱹᱣᱟᱱ ᱢᱚᱰᱮᱞᱤᱝ ᱥᱤᱞᱯᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟ-ᱨᱮ ᱠᱤᱥᱟᱹᱲ ᱛᱮᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱑᱖ ᱟᱱ ᱟᱱᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱫᱷᱚᱱ ᱫᱚᱨᱤᱵᱽ ᱚᱝᱠᱟ ᱒᱕ ᱢᱟᱨᱠᱤᱱ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ ᱰᱚᱞᱥᱨ ᱞᱮᱠᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱵᱤᱱᱰᱚᱪᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ]] ᱨᱮᱱᱤᱡᱽ ᱢᱤᱫᱽ ᱳᱭᱮᱹᱞ-ᱠᱟᱢ ᱫᱩᱛ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾
==ᱜᱷᱟᱨᱚᱪ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
ᱵᱨᱟᱡᱤᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱤᱳ ᱜᱟᱱᱰᱮ ᱫᱚ ᱥᱳᱞ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱚᱱᱰᱮ ᱜᱮᱭ ᱦᱥᱨᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱦᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱡᱽ ᱜᱚᱜᱚ ᱵᱷᱟᱱᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱱᱟᱱᱮᱱᱢᱤᱪᱟᱨ ᱫᱚ ᱵᱮᱝ ᱨᱮᱱ ᱠᱚᱨᱱᱤᱠ ᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱟᱡᱽ ᱵᱟᱵᱟ ᱵᱭᱟᱞᱫᱤ ᱵᱤᱱᱰᱚᱪᱤᱱ ᱫᱚ ᱵᱤᱥᱥᱚᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ ᱨᱮᱱ ᱢᱟᱥᱴᱟᱨ (ᱪᱮᱢᱮᱫᱤᱭᱟ) ᱥᱟᱶ ᱢᱤᱫ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱸᱭ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱵᱤᱱᱰᱚᱪᱤᱱ ᱫᱚ ᱟᱡᱽ ᱵᱟᱵᱟ-ᱜᱚᱜᱚ ᱠᱤᱱ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱨᱢᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱟᱪ-ᱮ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱥᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱨᱟᱠᱩᱭᱮᱞ, ᱜᱨᱟᱡᱤᱭᱮᱞᱟ, ᱜᱟᱵᱨᱤᱭᱮᱞᱥ, ᱨᱟᱯᱷᱟᱭᱮᱞᱟ, ᱟᱨ ᱡᱟᱣᱟ ᱵᱟᱨ ᱠᱩᱲᱤ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱛᱮ ᱩᱵᱠᱩ ᱫᱚ ᱢᱚᱲᱮ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱠᱩᱲᱤ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ᱾ ᱯᱮᱴᱨᱤᱥᱤᱭᱟ ᱡᱟᱣᱟ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱕ ᱢᱤᱱᱤᱴ ᱵᱟᱫ ᱟᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱛᱮᱫᱚ [[ᱨᱚᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱚᱞᱤᱠ]] ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱩᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱟᱶ ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚᱨᱮᱦᱚᱸᱭ ᱨᱚᱲ ᱨᱚᱯᱚᱲ ᱠᱟᱱ-ᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱜᱮᱭᱟ᱾
==ᱮᱱᱰᱚᱨᱥᱢᱮᱱᱴ==
ᱢᱟᱞᱴᱤᱢᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱵᱮᱵᱥᱟᱭᱤ ᱥᱟᱶ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫᱽ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱟᱞᱴᱤᱢᱤᱭᱟ ᱰᱚᱞᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱩᱠᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨᱦᱚᱸ ᱵᱟᱨᱟᱡᱤᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱟᱞᱴᱤᱢᱤᱭᱟ ᱥᱟᱶ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱪᱩᱠᱛᱤ ᱠᱚᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ᱾ ᱵᱨᱟᱡᱤᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤ-ᱮᱱᱰ ᱨᱮ ᱡᱤᱡᱮᱞᱤ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱫᱤ ᱠᱷᱚᱱ, ᱚᱱᱟ ᱵᱨᱟᱱᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱢᱟᱱ ᱛᱮᱭᱟᱜ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱟᱦᱤᱫᱟ ᱥᱮ ᱵᱮᱵᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱵᱷ ᱓᱐% ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾
᱒᱐᱐᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱡᱤᱡᱮᱞᱤ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱢᱤᱫ ᱮᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱵᱮᱞᱤᱝ ᱞᱮᱠᱥᱛᱮᱭ ᱪᱩᱠᱛᱤ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱠᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟ [[ᱠᱚᱢᱯᱤᱴᱤᱥᱚᱱ]] ᱟᱨ [[ᱮᱯᱮᱞ]] ᱠᱚᱢᱯᱟᱱᱤ ᱥᱟᱶ ᱛᱟᱦᱮ ᱱᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱠᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱮᱠᱤᱱᱴᱚᱢ]] ᱠᱚᱢᱯᱤᱴᱤᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱮᱰ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
ᱢᱟᱨᱠᱤᱱ ᱠᱷᱤᱞᱟᱹᱰᱤᱭᱟᱹ [[ᱞᱤᱭᱳᱱᱟᱨᱰᱚ ᱰᱤᱠᱯᱨᱤᱳ]] ᱟᱨ ᱥᱟᱨᱯᱷᱟᱨ [[ᱵᱮᱞᱡ ᱮᱞᱮᱴᱟᱨ]] ᱥᱟᱶ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱥᱟᱹᱜᱟᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱒᱐᱐᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱱᱟᱜᱷᱟ ᱥᱮᱜ ᱱᱤᱣ ᱤᱝᱞᱮᱱᱰ ᱨᱮᱱ ᱯᱷᱩᱴᱵᱚᱞ ᱠᱷᱤᱞᱟᱹᱲᱤ ᱥᱟᱶ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱥᱟᱹᱜᱟᱭ ᱮᱭ ᱥᱟᱹᱫᱤ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱟ ᱠᱚᱣᱟᱴᱟᱨᱵᱮᱜᱽ ᱴᱚᱢ ᱵᱨᱟᱰᱤᱭᱟᱭᱟ᱾
ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ [[ᱠᱮᱞᱮᱯᱷᱚᱨᱤᱭᱟᱨ]] ᱥᱟᱱᱴᱟ ᱢᱚᱢᱤᱠᱟ ᱨᱮ, ᱒᱐᱐᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱭᱟᱨᱤ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡᱽ ᱠᱟᱛᱷᱚᱞᱤᱠ ᱮᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱮᱭ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱦᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
mbtb8p3lua3j5qu1rgdgtm4kgey2uv3
ᱡᱟᱵᱷᱟ (ᱫᱤᱯ)
0
13532
102038
68045
2022-08-22T09:29:39Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱟᱵᱷᱟ''' ([[ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ]]: Jawa, [[ᱡᱟᱵᱷᱟᱱᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱡᱟᱵᱷᱟᱱᱤᱥ]]: ᮏᮝ) ᱫᱚ [[ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱯ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱤᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ]] ᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ|ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱑᱔.᱑ ᱠᱳᱴᱤ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ (ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱮᱥᱠᱟᱨ) ᱥᱮ ᱑᱔.᱕ ᱠᱳᱴᱤ (ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱟᱰᱮᱯᱟᱥᱮ ᱫᱤᱯᱠᱚ) ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱶᱟ ᱫᱤᱯ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱕᱖.᱗% ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱮ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱦᱚᱲᱮᱞ ᱫᱤᱯ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱡᱟᱠᱟᱨᱛᱟ]] ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱤᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱜᱟᱱ ᱵᱟᱲᱟᱭᱟ ᱜᱷᱚᱴᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱤᱯ ᱨᱮᱜᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱮ ᱦᱤᱱᱫᱩ-ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱨᱟᱡᱽ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ, ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱥᱟᱞᱛᱟᱱᱟᱛ ᱟᱨ ᱰᱟᱪᱽ ᱤᱥᱴ ᱤᱱᱰᱤᱡ ᱩᱯᱚᱢᱟᱦᱫᱮᱥ ᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱜᱟᱲ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱨᱮᱜᱮ ᱑᱙᱓᱐-᱑᱙᱔᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱧᱩᱛᱩᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
[[File:Mount Bromo (2012).JPG|left|thumb|upright=1.15|[[ᱯᱟᱪᱮ ᱡᱟᱵᱷᱟ]] ᱨᱮ [[ᱵᱨᱳᱢᱳ ᱵᱩᱨᱩ]]]]
ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱫᱤᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱥᱩᱢᱟᱛᱨᱟ]], ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ [[ᱵᱟᱞᱤ]], ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱵᱳᱨᱱᱤᱭᱳ]] ᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱠᱨᱤᱥᱴᱢᱟᱥ ᱫᱤᱯ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱑᱓ ᱟᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱫᱤᱯ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ]], ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱥᱩᱱᱫᱟ ᱯᱨᱚᱱᱟᱞᱤ]], ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ|ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ]] ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ [[ᱢᱟᱞᱟᱠᱠᱟ ᱯᱨᱚᱱᱟᱞᱤ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱫᱤᱯ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱜᱟᱱ ᱜᱮ ᱥᱮᱸᱜᱮᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ; ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ-ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱟᱹᱨᱛᱮ ᱯᱮᱜᱮᱞ ᱤᱨᱟᱹᱞ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱚᱠᱛᱚ ᱥᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱚ ᱡᱤᱣᱟᱹᱫᱽ ᱥᱮᱸᱜᱮᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱥᱩᱞ ᱥᱮᱸᱜᱮᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱫᱚ ᱢᱟᱭᱩᱱᱴ ᱥᱮᱢᱮᱨᱩ, ᱓,᱖᱗᱖ ᱢᱤᱴᱟᱨ (᱑᱒,᱐᱖᱐ ᱯᱷᱩᱴ) ᱾
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
==ᱥᱟᱪᱟᱨᱦᱮ ==
[[File:Banteng at Alas Purwo.jpg|left|thumb|[[Banteng]] at [[:en:Alas Purwo National Park|Alas Purwo]], eastern edge of Java]]
==ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ==
[[File:Java Transportation Network.svg|thumb|upright=2.1|right|Java transport network]]
ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱫᱚ ᱯᱩᱱᱭᱟ [[ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱵᱤᱥᱮᱥ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ :
*[[ᱵᱟᱱᱛᱮ]], ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ: [[ᱥᱮᱨᱟᱝ]]
*[[ᱯᱟᱪᱮ ᱡᱟᱵᱷᱟ]], ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ: [[ᱵᱟᱱᱫᱩᱝ]]
*[[ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱡᱟᱵᱷᱟ]], ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ: [[ᱥᱮᱢᱟᱨᱮᱝ]]
*[[ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱟᱵᱷᱟ]], ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ: [[ᱥᱩᱨᱟᱵᱟᱭᱟ]]
*[[ᱡᱟᱠᱟᱨᱛᱟ|ᱡᱟᱠᱟᱨᱛᱟ ᱵᱤᱥᱮᱥ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
*[[:en:Special Region of Yogyakarta|ᱭᱳᱜᱽᱭᱟᱠᱟᱨᱛᱟ ᱵᱤᱥᱮᱥ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ]], ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ: [[ᱭᱳᱜᱽᱭᱟᱠᱟᱨᱛᱟ]]
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱨᱮ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱥᱩᱨ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱨᱟᱡᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱟᱭᱢᱟ ᱢᱟᱬᱮ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱟᱨ ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱹᱯᱩᱫ ᱥᱟᱨᱮᱡ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱢᱮᱝᱜᱤᱞᱚᱝ ᱥᱩᱨ 'ᱵᱚᱨᱳᱵᱩᱫᱩ' ᱟᱜ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱓-᱑᱕ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱩᱫ ᱨᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱢᱟᱡᱟᱯᱟᱛᱤᱦ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱨᱟᱡᱽ ᱦᱟᱨᱟ ᱨᱟᱠᱟᱯ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱷᱟᱯ ᱛᱤᱧ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ, ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱚᱛᱦᱟᱥᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱑᱔-᱑᱕ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱨᱟᱡᱽ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱯᱳᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ, ᱰᱟᱪᱽ ᱟᱨ ᱤᱝᱨᱮᱡ ᱵᱮᱯᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱠᱚ ᱦᱮᱡᱽ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱖᱑᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱰᱟᱪᱽ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱓᱐-᱔᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱚᱠᱛᱮ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱫᱤᱯ ᱾
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{wikivoyage|ᱡᱟᱵᱷᱟ}}
*{{cite book|last=Cribb|first=Robert|title=Historical Atlas of Indonesia|publisher=RoutledgeCurzon Press, University of Hawaii Press|year=2000|location=London and Honolulu|isbn=978-0-8248-2111-1|url-access=registration|url=https://archive.org/details/historicalatlaso0000crib}}
*Padmo, Soegijanto (2000). ''Java and The Making of The Nation.'' Humaniora Journal, Gadjah Mada University. [https://media.neliti.com/media/publications/11597-java-and-the-making-op-the-nation-2d30d285.pdf ]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
tozl1zj45ux7osdpjdmrhg5r6vz9arz
ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ
0
13614
101866
96912
2022-08-22T02:33:55Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language family
| name = ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ
| altname = Teutonic
| region = ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ, ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ, ᱯᱟᱪᱮ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱤᱣᱨᱳᱯ, [[ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ]] ([[:en:Anglo-America|ᱮᱝᱞᱳᱼᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ]], [[:en:Caribbean Netherlands|ᱠᱮᱨᱤᱵᱤᱭᱟᱱ ᱱᱮᱫᱟᱨᱞᱮᱱᱰᱥ]] ᱟᱨ [[ᱥᱩᱨᱤᱱᱟᱢ]]), [[ᱠᱚᱧᱮᱭᱟᱭ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]], ᱟᱨ [[ᱳᱥᱤᱭᱟᱱᱤᱭᱟ]]
| familycolor = [[ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ|ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ]]
| protoname = [[ᱯᱳᱨᱴᱳᱼᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱯᱨᱳᱴᱳᱼᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ]]
| child1 = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱮᱛᱚᱢ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ]]
| child2 = [[ᱯᱟᱪᱮ ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱯᱟᱪᱮ ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤᱠ]]
| child3 = [[ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ]] <small>(extinct)</small>
| iso2 = gem
| iso5 = gem
| glotto = germ1287
| glottorefname = Germanic
| lingua = 52- (phylozone)
|map=Germanic languages.svg
|mapalt=world map showing countries where a Germanic language is the primary or official language
|mapcaption=''ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱢᱮᱯ ᱨᱮ ᱱᱚᱱᱠᱟᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚ ᱡᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱴᱟᱱ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱟᱨᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ''<br />
{{legend|#800000|ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚ ᱡᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲᱟᱜ [[ᱜᱚᱜᱚ ᱟᱲᱟᱝ|ᱯᱳᱭᱞᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ}}
{{legend|#ff0000|ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚ ᱡᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱢᱤᱫ ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱛᱚᱵᱮ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ}}
{{legend|#f6c0f1|ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ ᱡᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ ᱢᱟᱹᱱ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ ᱨᱮᱦᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱢᱮᱱᱫᱚ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱫᱚᱢ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱥᱮ ᱞᱮᱠᱷᱟᱥᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ}}
}}
'''ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ''' ᱫᱚ [[ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱫᱚ [[ᱤᱣᱨᱳᱯ]], [[ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ]], [[ᱳᱥᱤᱭᱟᱱᱤᱭᱟ]] ᱟᱨ [[ᱠᱚᱧᱮᱭᱟᱭ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]] ᱨᱮᱱ ᱕᱑.᱑ ᱠᱳᱴᱤ ᱜᱟᱱ{{refn|group=nb|Estimates of native speakers of the Germanic languages vary from 450 million{{sfnp|König|van der Auwera|1994}} through 500 million and up to more than 520 million. Much of the uncertainty is caused by the rapid spread of the [[English language]] and conflicting estimates of its native speakers. Here used is the most probable estimate (currently 515 million) as determined by ''Statistics'' section below.}} ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱲᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]], ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱮ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱒᱐᱐ ᱠᱳᱴᱤ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾
==ᱱᱮᱵᱮᱛᱟᱨ ᱢᱟᱹᱱ==
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ==
ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱟᱹᱯᱟᱹᱴᱤᱧ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱢᱤᱫ ᱨᱮ ᱨᱮᱯᱮᱪ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱮᱱᱛᱮᱦᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱯᱮᱭᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱠᱚ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱵᱟᱲᱟᱭᱟ ᱾
* '''ᱯᱟᱪᱮ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ''': ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮ [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]], [[ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ]] ᱟᱨ [[ᱰᱟᱪ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱰᱟᱪ]] ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
* '''ᱮᱛᱚᱢ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ''': ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮ ᱥᱠᱮᱱᱰᱮᱱᱮᱵᱷᱤᱭᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
* '''ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ''': ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮ [[ᱜᱳᱛᱷᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱜᱳᱛᱷᱤᱠ]] ᱟᱨ [[ᱵᱷᱟᱱᱫᱟᱞᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱟᱱᱫᱟᱞᱤᱠ]] ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ, ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱟᱫᱽ ᱪᱟᱵᱟᱭᱮᱱᱟ ᱾
==ᱯᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱥᱤᱭᱟᱹ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ==
==ᱚᱞ ᱛᱚᱦᱚᱨ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [https://web.archive.org/web/20100521081137/http://www.ling.upenn.edu/~kurisuto/germanic/language_resources.html Germanic Lexicon Project]
* [http://www.languagesandpeoples.com/Germanic 'Hover & Hear' pronunciations] of the same Germanic words in dozens of Germanic languages and 'dialects', including English accents, and compare instantaneously side by side
* [http://www.manuscripta-mediaevalia.de/gaeste/Schreibsprachen/index.html ''Bibliographie der Schreibsprachen'': Bibliography of medieval written forms of High and Low German and Dutch]
* [https://en.wiktionary.org/wiki/Appendix:Swadesh_lists_for_Germanic_languages Swadesh lists of Germanic basic vocabulary words] (from Wiktionary's [https://en.wiktionary.org/wiki/Appendix:Swadesh_lists Swadesh-list appendix])
* [https://www.youtube.com/watch?v=T8LxRfdLrlU Germanic languages fragments]—YouTube (14:06)
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:AWB]]
7pcjxjkdct52y62182cs2t995muxo3y
ᱠᱷᱚᱸᱰ
0
13615
101714
68479
2022-08-21T16:17:40Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱠᱷᱚᱸᱰ''' ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚᱭᱮᱠ ᱜᱚᱴᱟᱝ [[ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱛᱮ ᱢᱤᱫᱽ ᱟᱭᱤᱱ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ᱾
==ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ==
[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱱᱤᱛᱚᱜ-ᱟᱱ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ ᱮᱭᱟᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱟᱨ ᱚᱱᱟᱫᱚ ᱚᱧᱪᱚᱞ ᱥᱮ ᱦᱟᱜᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ,
* [[ᱰᱷᱟᱠᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱵᱚᱨᱤᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱢᱚᱭᱢᱚᱱᱥᱤᱝᱦᱚ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
==ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ==
[[ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]] ᱨᱮ ᱒᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱟᱡᱽᱥᱚᱝᱜᱚ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱦᱩᱰᱤᱝ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱦᱩᱰᱤᱝ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
* [[ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
* [[ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ]]
* [[ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
==ᱵᱟᱨᱡᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Terms for types of country subdivisions}}
[[Category:Types of country subdivisions]]
{{Geo-term-stub}}
gv2i1k8kaff9m4ldywqkpnnkaee3guo
101715
101714
2022-08-21T16:18:10Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱡᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱠᱷᱚᱸᱰ''' ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚᱭᱮᱠ ᱜᱚᱴᱟᱝ [[ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱛᱮ ᱢᱤᱫᱽ ᱟᱭᱤᱱ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ᱾
==ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ==
[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱱᱤᱛᱚᱜ-ᱟᱱ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ ᱮᱭᱟᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱟᱨ ᱚᱱᱟᱫᱚ ᱚᱧᱪᱚᱞ ᱥᱮ ᱦᱟᱜᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ,
* [[ᱰᱷᱟᱠᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱵᱚᱨᱤᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱢᱚᱭᱢᱚᱱᱥᱤᱝᱦᱚ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
==ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ==
[[ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]] ᱨᱮ ᱒᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱟᱡᱽᱥᱚᱝᱜᱚ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱦᱩᱰᱤᱝ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱦᱩᱰᱤᱝ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
* [[ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
* [[ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ]]
* [[ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
==ᱵᱟᱨᱡᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Terms for types of country subdivisions}}
[[Category:Types of country subdivisions]]
{{Geo-term-stub}}
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
9xd4muvb206umbf00ilp1chcqoxmub1
101716
101715
2022-08-21T16:18:48Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱠᱷᱚᱸᱰ''' ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚᱭᱮᱠ ᱜᱚᱴᱟᱝ [[ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱛᱮ ᱢᱤᱫᱽ ᱟᱭᱤᱱ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ᱾
==ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ==
[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱱᱤᱛᱚᱜ-ᱟᱱ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ ᱮᱭᱟᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱟᱨ ᱚᱱᱟᱫᱚ ᱚᱧᱪᱚᱞ ᱥᱮ ᱦᱟᱜᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ,
* [[ᱰᱷᱟᱠᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱵᱚᱨᱤᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱨᱟᱢ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱢᱚᱭᱢᱚᱱᱥᱤᱝᱦᱚ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
==ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ==
[[ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]] ᱨᱮ ᱒᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱟᱡᱽᱥᱚᱝᱜᱚ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱦᱩᱰᱤᱝ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱦᱩᱰᱤᱝ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
* [[ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
* [[ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ]]
* [[ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
==ᱵᱟᱨᱡᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Terms for types of country subdivisions}}
[[Category:Types of country subdivisions]]
{{Geo-term-stub}}
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
pd7ufa3pdfyagcwebjvtikmvinhzufk
ᱠᱮᱪᱩᱣᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ
0
13620
101620
70271
2022-08-21T13:08:06Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language family
| name = ᱠᱮᱪᱩᱣᱟᱱ
| ethnicity = [[ᱠᱮᱪᱩᱣᱟ ᱦᱚᱲ|ᱠᱮᱪᱩᱣᱟ]]
| region = [[ᱟᱨᱡᱮᱱᱴᱤᱱᱟ]], [[ᱵᱚᱞᱤᱵᱷᱤᱭᱟ]], [[ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱤᱭᱟ]], [[ᱤᱠᱩᱣᱟᱰᱚᱨ]], [[ᱯᱮᱨᱩ]], [[ᱪᱤᱞᱤ]] ᱥᱟᱶ ᱛᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ [[ᱮᱱᱰᱤᱥ|ᱮᱱᱰᱤᱥ ᱵᱩᱨᱩᱢᱟᱞᱟ]] ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ
| familycolor = American
| family = ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱳᱭᱞᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱠᱚ ᱢᱩᱫ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ [[ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ]]
| map = Quechuan distribution (w Inca Empire).svg
| mapcaption = ᱢᱮᱯ ᱨᱮᱭ ᱩᱫᱩᱜ ᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱮᱪᱩᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱮᱛᱟᱨᱟᱜ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ (ᱛᱚᱨᱚᱡᱽ ᱨᱚᱝ) ᱟᱨ ᱤᱝᱠᱟ ᱨᱟᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟᱹ ᱥᱤᱢᱟᱹ (ᱫᱟᱜᱽ ᱢᱮᱱᱟᱜ)
| child1 = [[ᱠᱮᱪᱩᱣᱟ ᱑]]
| child2 = [[:en:#Classification|ᱠᱮᱪᱩᱣᱟ ᱒]]
| altname = ᱠᱮᱪᱩᱣᱟ / Runa Simi
| iso1 = qu
| iso5 = qwe
| iso3 =
| glotto = quec1387
| glottorefname = ᱠᱮᱪᱩᱣᱟᱱ
| ancestor =
| glottoname =
| notes =
}}
[[File:WIKITONGUES- Hugo speaking Mapudungun and Quechua.webm|thumb|ᱢᱤᱫ ᱠᱮᱪᱩᱣᱟ ᱨᱚᱲ ᱦᱚᱲ, [[ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ]] ᱨᱮᱭ ᱨᱮᱠᱳᱨᱰ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾]]
'''ᱠᱮᱪᱩᱣᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ''' ᱥᱮ '''ᱠᱮᱪᱩᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ''' (Quechua) ᱫᱚ [[ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱮᱱᱰᱤᱥ|ᱮᱱᱰᱤᱥ ᱵᱩᱨᱩᱢᱟᱞᱟ]] ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱ [[ᱠᱮᱪᱩᱣᱟ ᱦᱚᱲ|ᱠᱮᱪᱩᱣᱟ]] ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ ᱫᱚ ᱠᱮᱪᱩᱣᱟ ᱛᱮ '''ᱨᱩᱱᱟᱥᱤᱢᱤ''' (ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ) ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱮᱪᱩᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱮ [[ᱤᱝᱠᱟ ᱨᱟᱡᱽ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱫᱤᱱ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ [[ᱯᱮᱨᱩ]], [[ᱵᱚᱞᱤᱵᱷᱤᱭᱟ]], [[ᱟᱨᱡᱮᱱᱴᱤᱱᱟ]], [[ᱪᱤᱞᱤ]], [[ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱤᱭᱟ]] ᱟᱨ [[ᱤᱠᱩᱣᱟᱰᱚᱨ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱚᱲ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱱᱟᱨ [[ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ]] ᱢᱟᱦᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱱᱮᱵᱮᱛᱟᱨ ᱚᱵᱚᱥᱛᱟ==
==ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ==
==ᱨᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ==
==ᱢᱮᱰᱤᱭᱟ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{InterWiki|Southern Quechua|code=qu}}
{{Wikibooks|Quechua}}
{{wikivoyage|Quechua phrasebook}}
{{Wiktionary|Appendix:Quechua Swadesh list}}
* [http://www.andes.org/q_index.html Quechua lessons] at www.andes.org (ᱥᱯᱮᱱᱤᱥ ᱟᱨ ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱛᱮ)
* [https://web.archive.org/web/20140704121911/http://quechuas.net/Q/ Detailed map of the varieties of Quechua according to SIL (fedepi.org)]
* [https://ailla.utexas.org/islandora/object/ailla%3A124417 Quechua Collection] of Patricia Dreidemie at the [[Archive of the Indigenous Languages of Latin America]].
* [https://web.archive.org/web/20150423114649/http://www.ailla.utexas.org/search/collection.html?c_id=125 Huancavelica Quechua Fieldnotes of Willem de Ruese], copies of handwritten notes on Quechua pedagogical and descriptive materials, from the [[Archive of the Indigenous Languages of Latin America]].
* [https://web.archive.org/web/20171011125334/http://www.clacs.illinois.edu/documents/quechua/QuechuaDicc.pdf Diccionario Quechua: Español–Runasimi–English]—Dictionary of [[Ayacucho Quechua]] from Clodoaldo Soto Ruiz.
* [http://www.runasimi.de/ information about Quechua in a variety of languages]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱠᱮᱪᱩᱣᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱠᱮᱪᱩᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱚᱞᱤᱵᱷᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱮᱨᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱪᱤᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱠᱩᱣᱟᱰᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
ah4ieko4v9afq57bnfwl5usadefh949
ᱠᱷᱳᱭᱥᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ
0
13647
101701
68625
2022-08-21T15:58:37Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language family
|name = ᱠᱷᱳᱭᱥᱟᱱ
|altname = Khoesaan
|acceptance=obsolete
|region=[[ᱠᱟᱞᱟᱦᱟᱨᱤ]], ᱛᱟᱞᱢᱟ [[ᱛᱟᱱᱡᱟᱱᱤᱭᱟ]]
|familycolor=Khoisan
|family=(term of convenience)
|child1=[[:en:Khoe–Kwadi languages|Khoe–Kwadi]]
|child2=[[:en:Kxʼa languages|Kxʼa]]
|child3=[[ᱛᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱛᱩ]]
|child4=''[[ᱥᱟᱱᱫᱟᱣᱮ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱫᱟᱣᱮ]]''
|child5=''[[ᱦᱟᱫᱡᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱟᱫᱡᱟ]]''
|iso2=khi
|iso5=khi
|glotto=none
|map=Khoi-San.png
|mapcaption=ᱢᱮᱯ ᱨᱮ ᱠᱷᱳᱭᱥᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ (ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱨᱚᱝ ᱛᱮ)}}
'''ᱠᱷᱳᱭᱥᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ''' ([[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]: Khoisan languages) ᱫᱚ [[ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱳᱭᱥᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ ᱨᱮ [[:en:Click consonant|ᱠᱞᱤᱠ ᱠᱮᱪᱮᱫ ᱟᱲᱟᱝ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱮᱴᱟᱜ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱥᱮᱠᱮᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ ᱞᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱠᱮ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱫᱤᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱹᱞᱤ [[ᱠᱟᱞᱟᱦᱟᱨᱤ]] ᱟᱨ [[ᱛᱟᱱᱡᱟᱱᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾
ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱠᱷᱳᱭᱥᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱮ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱟᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱥᱮ ᱟᱫᱚᱜ ᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱠᱷᱳᱭᱠᱷᱳᱭ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱨᱚᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱠᱷᱳᱭᱥᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ [[ᱱᱟᱢᱤᱵᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱ ᱒ ᱞᱟᱠᱷ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾
==ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ==
[[File:Khoisan languages.svg|thumb|right|upright=2|Proposed genealogical relationships between the Khoisan languages. Solid lines indicate well supported relationships, heavy dashed lines are conjectural,<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=C7XhcYoFxaQC|title=African Languages: An Introduction|last1=Güldemann|first1=Tom|last2=Vossen|first2=Rainer|publisher=Cambridge University Press|year=2000|isbn=9780521666299|editor-last=Heine|editor-first=Bernd|location=Cambridge|pages=99–122|language=en|chapter=Khoisan|editor-last2=Nurse|editor-first2=Derek|via=Google Books}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Tishkoff|first = S. A.|display-authors=etal|doi = 10.1093/molbev/msm155|title=History of Click-Speaking Populations of Africa Inferred from mtDNA and Y Chromosome Genetic Variation|journal=Molecular Biology and Evolution|volume=24|issue=10|pages=2180–2195|year=2007|pmid=17656633|doi-access=free}}</ref> and light dashed and dotted lines have been rejected.{{citation needed|date=February 2019}}]]
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
bwa3sy34riy667qv3xayj1rc5pwlgs6
ᱠᱳᱴᱟᱵᱷᱟ
0
13743
101665
70008
2022-08-21T15:08:37Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
|name=ᱠᱳᱴᱟᱵᱷᱟ
|nativename=''Kotava''
|creator=ᱥᱴᱟᱨᱮᱱ ᱯᱷᱮᱴᱪᱮᱭ
|created=᱑᱙᱗᱘
|setting=[[ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱜᱚᱲᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
|region=ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱫᱚ [[ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ]], [[ᱠᱟᱱᱟᱰᱟ]], [[ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]], [[ᱮᱥᱯᱮᱱ]], ᱟᱨ [[ᱯᱚᱞᱤᱥᱛᱤᱱᱤᱭᱚᱱ]]
|fam2=[[ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱜᱚᱲᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
|posteriori=[[:en:a priori language|a priori language]]
|iso3=avk
|linglist=avk
|image=Flag of Kotava.svg
|glotto=kota1280
|glottorefname=Kotava
|agency= ᱯᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚᱢᱤᱴᱤ (Kotava Avaneda)
}}
'''ᱠᱳᱴᱟᱵᱷᱟ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱨᱚᱥᱛᱟᱵᱽ ᱟᱠᱟᱱ [[ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱜᱚᱲᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] (IAL) ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱵᱷᱮᱯᱮᱫ (cultural neutrality) ᱟᱹᱨᱤ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱜᱚᱲᱦᱚᱱ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱫ ᱫᱚ "ᱢᱤᱫ ᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ" ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱫᱚ ᱯᱷᱨᱮᱸᱪ ᱨᱚᱲᱨᱚᱲ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱪᱮᱫ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱯᱟᱵᱽ ᱠᱚᱫᱚ [[ᱯᱷᱨᱮᱸᱪ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱷᱨᱮᱸᱪ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮᱜᱮ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ==
ᱠᱳᱴᱟᱵᱷᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱛᱚᱨᱡᱚᱢᱟ ᱟᱠᱟᱫ ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{InterWiki|code=avk}}
{{wiktionary|Kotava}}
*[http://www.kotava.org/ Official site] (in French; autotranslated to other languages)
*'''Linguistic and encyclopaedic websites'''
**[http://www.international-language.org Bilingual Kotava dictionaries] <small>(22 double dictionaries)</small>
**[http://www.kotava.org/ravlemak/ravlemak.php?ava=en&ravlemak=en&woyok=kal Online searchable bilingual dictionaries]
**[http://fr.scribd.com/Marjorie%20W/documents Scribd Kotava Group] - Novels, translations, miscellanies and other texts in Kotava <small>(AVK)</small>
**[http://www.kotava.org/kotapedia/doku.php?id= Kotapedia] <small>(dictionary in Kotava with translations)</small>
*'''Discussion'''
**[http://www.kotava.org/phpBB3/index.php Kotava forum]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱛᱮᱭᱟᱨᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱜᱚᱲᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
35mkskwoibo90sj3st0l6sznlqvuwfo
ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ
0
13751
101845
69685
2022-08-22T01:47:48Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| official_name = Jashore Sadar
| native_name = যশোহর সদর
| settlement_type = [[Upazilas of Bangladesh|ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption = Skyline of Jessore Sadar, Bangladesh
| pushpin_map = Bangladesh
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_caption = Location in Bangladesh
| coordinates = {{coord|23|{{#expr:.1681*60 round 1}}|N|89|{{#expr:.2042*60 round 1}}|E|type:adm3rd|display=inline,title}}
| subdivision_type = [[Country]]
| subdivision_name = {{flag|Bangladesh}}
| subdivision_type1 = [[Divisions of Bangladesh|Division]]
| subdivision_type2 = [[Districts of Bangladesh|District]]
| subdivision_type3 = <!-- Capital -->
| subdivision_name1 = [[Khulna Division]]
| subdivision_name2 = [[Jessore District]]
| subdivision_name3 =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| area_total_km2 = 435.22
| area_metro_km2 =
| elevation_m =
| elevation_ft =
| population_total = 742898
| population_as_of = 2011
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| postal_code_type =
| postal_code =
| website =[http://www.bangladesh.gov.bd/maps/images/jessore/JessoreSadar.gif Official Map of Jessore Sadar]
| footnotes =
| timezone = [[Bangladesh Standard Time|BST]]
| utc_offset = +6
}}
'''ᱡᱚᱥᱳᱨ''' ᱫᱚ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ|ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱜᱷᱟᱨᱯᱟᱲᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱵᱟᱜᱷᱟᱨᱯᱟᱲᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱟᱨ [[ᱠᱟᱞᱤᱜᱚᱸᱡᱽ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ, ᱡᱷᱤᱱᱟᱭᱫᱚᱦᱚ|ᱠᱟᱞᱤᱜᱚᱸᱡᱽ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ ᱡᱷᱤᱠᱤᱨᱜᱟᱪᱷᱟ[[ᱠᱚᱨᱜᱟᱪᱷᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱟᱨ [[ᱪᱳᱣᱜᱟᱪᱷᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱚᱵᱷᱚᱭᱱᱚᱜᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱟᱨ [[ᱢᱚᱱᱤᱨᱟᱢᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ-ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱱᱚᱲᱟᱭᱤᱞ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
== ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ ==
ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱑᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ:
* ᱦᱳᱭᱵᱚᱛᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
* ᱞᱮᱵᱩᱛᱚᱞᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
* ᱤᱪᱷᱟᱞᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
* ᱟᱨᱚᱵᱽᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
* ᱩᱯᱚᱥᱚᱦᱚᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
* ᱠᱟᱥᱤᱢᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
* ᱪᱩᱲᱟᱢᱚᱱᱠᱟᱴᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
* ᱪᱟᱸᱪᱲᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
* ᱱᱚᱨᱮᱱᱫᱨᱚ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
* ᱱᱚᱣᱟᱯᱟᱲᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
* ᱯᱷᱚᱛᱮᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
* ᱵᱚᱥᱩᱱᱤᱭᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
* ᱨᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
* ᱫᱮᱣᱨᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ==
* [[ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
* [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ]]
* [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱᱠᱚ]]
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
mfzlx6ckp0vzjacrgph5pt7ski3oezq
ᱠᱮᱥᱚᱵᱽᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ
0
13756
101618
69151
2022-08-21T13:05:12Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| official_name = Keshabpur
| native_name = কেশবপুর
| settlement_type = [[Upazilas of Bangladesh|Upazila]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption = Skyline of Keshabpur, Bangladesh
| pushpin_map = Bangladesh
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_caption = Location in Bangladesh
| coordinates = {{coord|22|{{#expr:.9042*60 round 1}}|N|89|{{#expr:.5667*60 round 1}}|E|type:adm3rd|display=inline,title}}
| subdivision_type = [[Country]]
| subdivision_name = {{flag|Bangladesh}}
| subdivision_type1 = [[Divisions of Bangladesh|Division]]
| subdivision_type2 = [[Districts of Bangladesh|District]]
| subdivision_type3 = <!-- Capital -->
| subdivision_name1 = [[Khulna Division]]
| subdivision_name2 = [[Jessore District]]
| subdivision_name3 =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| area_total_km2 = 258.53
| area_metro_km2 =
| elevation_m =
| elevation_ft =
| population_total = 253,291
| population_as_of = 2011
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| postal_code_type =
| postal_code =
| website =[http://www.bangladesh.gov.bd/maps/images/jessore/Keshabpur.gif Official Map of Keshabpur]
| footnotes =
| timezone = [[Bangladesh Standard Time|BST]]
| utc_offset = +6
}}
'''ᱠᱮᱥᱚᱵᱽᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ''' ᱫᱚ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱫᱚ [[ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱫᱚ ᱒᱕᱘.᱕᱓ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱳᱢᱤᱴᱟᱨ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱡᱚᱥᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱫᱚ ᱓᱒ ᱠᱤᱞᱳᱢᱤᱴᱟᱨ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱢᱚᱱᱤᱨᱟᱢᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱚᱵᱷᱚᱭᱱᱚᱜᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱰᱩᱢᱩᱨᱤᱭᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱟᱨ ᱯᱩᱪᱷᱤ ᱫᱚ [[ᱠᱚᱞᱟᱨᱳᱣᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
== ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱑᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ ᱟᱨ ᱑ ᱴᱟᱝ ᱯᱳᱣᱨᱳᱥᱚᱵᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ''ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ'':
#
# ᱥᱟᱜᱚᱨᱫᱟᱲᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
# ᱢᱚᱡᱤᱫᱽᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
# ᱵᱤᱫᱫᱟᱱᱫᱚᱠᱟᱴᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
# ᱠᱮᱥᱚᱵᱽᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
# ᱢᱚᱝᱜᱚᱞᱠᱚᱴ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
# ᱯᱟᱡᱤᱭᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
# ᱥᱩᱯᱷᱚᱞᱟᱠᱟᱴᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
# ᱜᱳᱣᱨᱤᱜᱷᱚᱱᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
# ᱥᱟᱛᱵᱟᱲᱤᱭᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
# ᱦᱟᱥᱟᱱᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
''ᱯᱳᱣᱨᱳᱥᱚᱵᱷᱟ'' ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ:
# ᱠᱮᱥᱚᱵᱽᱯᱩᱨ ᱯᱳᱣᱨᱳᱥᱚᱵᱷᱟ
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ==
* [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ]]
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
6hiopu00irxg1el6l44d6qwbprp5xoi
ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
13779
101685
69386
2022-08-21T15:46:02Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
| name = ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ
| altname = ᱠᱮᱢᱵᱳᱰᱤᱭᱟᱱ
| nativename = {{lang|km|ភាសាខ្មែរ}} <br>''phiăsaa khmae''
| image = PhiesaKhmae.svg
| pronunciation = {{IPA-km|pʰiə.ˈsaː kʰmae|IPA}}
| states = [[ᱠᱮᱢᱵᱳᱰᱤᱭᱟ]]<br>[[ᱛᱷᱟᱭᱞᱮᱱᱰ]]<br>[[ᱵᱷᱤᱭᱮᱛᱱᱟᱢ]] ([[ᱢᱮᱠᱚᱝ ᱰᱮᱞᱴᱟ]])
| ethnicity = [[ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ ᱦᱚᱲ|ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ]], [[:en:Northern Khmer people|ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ ᱦᱚᱲ]], [[ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ ᱠᱨᱳᱢ]]
| speakers = {{sigfig|15.8|2}} ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ (᱒᱐᱐᱗)<!--figure of 1 million L2 speakers is spurious: it's derived from an estimate of 8 million speakers total in 1999 per Ethn.14-->
| date =
| ref = ne2007
| familycolor = Austroasiatic
| fam1 = [[ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ]]
| fam2 = ᱯᱨᱳᱴᱳᱼᱢᱳᱱᱼᱠᱷᱚᱢᱮᱨ
| fam3 = ᱢᱳᱱᱼᱠᱷᱚᱢᱮᱨ
| fam4 = ᱠᱷᱚᱢᱮᱨᱤᱠ
| ancestor = [[ᱯᱨᱳᱴᱳᱼᱠᱷᱚᱢᱮᱨᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱯᱨᱳᱴᱳᱼᱠᱷᱚᱢᱮᱨᱤᱠ]]
| ancestor2 = [[ᱢᱟᱨᱮ ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ]]
| ancestor3 = [[ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ]]
| dia1 = ᱵᱟᱛᱛᱟᱢᱵᱟᱝ
| dia2 = ᱯᱷᱮᱱᱚᱢ ᱯᱮᱱ
| dia3 = {{nowrap|[[ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ ᱥᱩᱨᱤᱱ]] (ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ)}}
| dia4 = {{nowrap|[[ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ ᱠᱨᱳᱢ]] (ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ)}}
| dia5 = {{nowrap|[[ᱠᱟᱨᱰᱟᱢᱳᱢ ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ]] (ᱯᱟᱪᱮ ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ)}}
| dia6 = [[ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ ᱠᱷᱮ ᱪᱟᱸᱜᱟ|ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ ᱠᱷᱮ]]
| script = [[ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ ᱪᱤᱠᱤ]] ([[ᱟᱵᱩᱜᱤᱫᱟ]])<br />[[ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ ᱵᱽᱨᱮᱭᱤᱞ]]
| nation = [[File:Flag of Cambodia.svg|22x20px]] [[ᱠᱮᱢᱵᱳᱰᱤᱭᱟ]]
----
[[File:Flag of Association of Southeast Asian Nations.svg|22x20px]] [[ᱟᱥᱮᱭᱟᱱ]]<ref>{{cite web|url=http://asean.org/asean/asean-member-states|title=Languages of ASEAN|access-date=7 August 2017}}</ref><br/>
| minority = [[File:Flag of Thailand.svg|22x20px]] [[ᱛᱷᱟᱭᱞᱮᱱᱰ]]<br />[[File:Flag of Vietnam.svg|22x20px]] [[ᱵᱷᱤᱭᱮᱛᱱᱟᱢ]]
| iso1 = km
| iso1comment = ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ
| iso2 = khm
| iso2comment = ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ
| lc1 = khm
| ld1 = Khmer
| lc2 = kxm
| ld2 = [[:en:Northern Khmer dialect|ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ]]
| lingua = 46-FBA-a
| glotto = khme1253
| glottoname = Khmeric
| glotto2 = cent1989
| glottoname2 = ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ
| map2 = Se asia lang map.png
| mapcaption2 = {{legend|#61FFBD|ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ}}
}}
{{Contains special characters|Khmer}}
[[File:WIKITONGUES- Michael speaking Khmer.webm|thumb|ᱢᱤᱫ ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ ᱨᱚᱲ ᱦᱚᱲ᱾]]
'''ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ''' (ភាសាខ្មែរ, ''ᱯᱷᱤᱥᱟ ᱠᱷᱚᱢᱟᱭ'') ᱫᱚ [[ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ ᱦᱚᱲ]] ᱟᱨ [[ᱠᱮᱢᱵᱳᱰᱤᱭᱟ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱑.᱖ ᱠᱳᱴᱤ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ [[ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱠᱟᱱᱟ ([[ᱵᱷᱤᱭᱮᱛᱱᱟᱢᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱛᱟᱭᱚᱢ)᱾ [[ᱦᱤᱱᱫᱩ]] ᱟᱨ [[ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ]] ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮ [[ᱥᱚᱝᱥᱠᱨᱤᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱚᱝᱥᱠᱨᱤᱛ]] ᱟᱨ [[ᱯᱟᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱟᱞᱤ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ<ref>[https://www.softpowermag.com/sanskrits-influence-on-khmer/ Sanskrit’s Influence on Khmer]</ref><ref>Mikael Parkvall, "Världens 100 största språk 2007" (The World's 100 Largest Languages in 2007), in Nationalencyklopedin</ref><ref>Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin; Bank, Sebastian, eds. (2016). "Khmeric". Glottolog 2.7. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History.</ref> ᱾
==ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ==
{{main|ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ}}
ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱞᱚᱭ ᱩᱯᱚᱫᱤᱯ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱟᱛᱮᱡ ᱥᱟᱢᱟᱝᱼᱠᱚᱧᱮ ᱮᱥᱤᱭᱟ, ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱦᱟᱹᱵᱤᱫ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ<ref name=DiffZide>Diffloth, Gerard & Zide, Norman. [http://emile.uni-graz.at/pub/05s/2005-05-0219.PDF ''Austroasiatic Languages''] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120425153023/http://emile.uni-graz.at/pub/05s/2005-05-0219.PDF |date=2012-04-25 }}.</ref> ᱾ ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ, ᱡᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱢᱳᱱ, ᱵᱷᱤᱭᱮᱛᱱᱟᱢᱤ ᱟᱨ [[ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱢᱩᱱᱰᱟ]] ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱑᱘᱕᱖ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱷᱟᱣ ᱑᱙᱐᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱯᱨᱳᱥᱛᱟᱵᱽ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ<ref>{{cite journal |last1=Thomas |first1=David |year=1964 |title=A survey of Austroasiatic and Mon-Khmer comparative studies |journal=The Mon-Khmer Studies Journal |volume=1 |pages=149–163 |url=http://www.mksjournal.org/ |access-date=19 June 2012 }}</ref>᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱪᱷᱮᱨ ᱟᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ==
==ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟᱹ ᱡᱩᱜᱽ==
==ᱨᱚᱱᱚᱲ==
==ᱚᱞ ᱛᱚᱦᱚᱨ==
==ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ==
ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ [[ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱨᱴᱤᱠᱮᱞ ᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱩᱢᱟᱹᱞ᱾
{| class="wikitable"
! ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ
| {{lang|km|មនុស្សទាំងអស់កើតមកមានសេរីភាពនិងភាពស្មើៗគ្នាក្នុងសិទ្ធិនិងសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ។ មនុស្សគ្រប់រូបសុទ្ធតែមានវិចារណញ្ញាណនិងសតិសម្បជញ្ញៈ ហើយត្រូវប្រព្រឹត្ដចំពោះគ្នាទៅវិញទៅមកក្នុងស្មារតីរាប់អានគ្នាជាបងប្អូន។}}
|-
! Khmer<br />transliteration
| mɔnuh tĕaŋ ɑh kaət mɔːk miən seɪrəjpʰiəp nɨŋ pʰiəp smaə smaə kniə knoŋ sət nɨŋ seɪckɗəj tʰlaj tʰnoʊ. mɔnuh krʊəp ruːp sot tae miən viʔcaːraʔnaʔɲaːn nɨŋ saʔteʔsampaʔcʊəɲɲeaʔ haəj trəʋ prɑprɨt cɑmpŭəh kniə təʋ ʋɨɲ təʋ mɔːk knoŋ smaːraʔdəj rŏəp ʔaːn kniə ciə bɑːŋ pʔoʊn.
|}
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{InterWiki|code=km}}
{{Commons category}}
* [[voy:Khmer phrasebook|Khmer phrasebook]] from [[Wikivoyage]]
* [http://kheng.info/ Kheng.info]—An online audio dictionary for learning Khmer, with thousands of native speaker recordings and [http://kheng.info/word_segmentation/ text segmentation software].
* [http://sealang.net/mk/khmeric.htm SEAlang Project: Mon–Khmer languages. The Khmeric Branch]
* [http://en.wiktionary.org/wiki/Appendix:Khmer_Swadesh_list Khmer Swadesh vocabulary list] (from Wiktionary's [http://en.wiktionary.org/wiki/Appendix:Swadesh_lists Swadesh-list appendix])
* [https://code.google.com/p/khmer-dictionary-tools/ Dictionary and SpellChecker] open sourced and collaborative project based on [[Chuon Nath]] Khmer Dictionary
* [http://www.sbbic.org/lang/en-us/2010/07/15/how-to-install-khmer-unicode-on-windows-7/ How to install Khmer script on a Windows 7 computer]
* [http://www.sbbic.org/lang/en-us/2010/03/27/how-to-install-khmer-unicode-on-your-windows-xp-computer How to install Khmer script on a Windows XP computer]
* ''[https://web.archive.org/web/20101230070221/http://www.lmp.ucla.edu/Profile.aspx?menu=004&LangID=75 Khmer]'' at [https://web.archive.org/web/20060720065425/http://www.pavelicpapers.com/documents/odpor/index.html UCLA Language Materials project]
* [https://web.archive.org/web/20110821053921/http://dict.ant.com.kh/dictionaries/ Online Khmer & English dictionary]
* [http://dictionary.tovnah.com/ Khmer Online Dictionaries]
* [[wikiotics:km/Khmer lessons|Khmer audio lessons at Wikiotics]]
* http://unicode-table.com/en/sections/khmer/
* http://unicode-table.com/en/sections/khmer-symbols/
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱠᱮᱢᱵᱳᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱛᱷᱟᱭᱞᱮᱱᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱷᱤᱭᱮᱛᱱᱟᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
p1f7qs0h0sp2vwdrejwsin3bps5wpd3
ᱠᱳᱨᱥᱤᱠᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
13851
101660
69930
2022-08-21T15:02:29Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
| name = ᱠᱳᱨᱥᱤᱠᱟᱱ
| nativename = {{lang|co|corsu}}, {{lang|co|lingua corsa}}
| pronunciation = {{IPA-co|ˈkorsu|}}, {{IPA-co|ˈkɔrsu|}}
| states = [[ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ]]<br>[[ᱤᱴᱟᱞᱤ]]
| region = [[ᱠᱳᱨᱥᱤᱠᱟ]]<br>[[ᱥᱟᱨᱰᱤᱱᱤᱭᱟ]] (<small>[[ᱢᱟᱫᱫᱟᱞᱮᱱᱟ ᱫᱤᱯᱠᱚ]]</small>)
| speakers = ᱑᱕᱐,᱐᱐᱐ [[ᱠᱳᱨᱥᱤᱠᱟ]] ᱨᱮ (᱒᱐᱑᱓)<!--data only supports 1 sig fig-->
| date =
| ref = e23
| speakers2 =
| familycolor = Indo-European
| fam1 = [[ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ|ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ]]
| fam2 = [[ᱤᱴᱟᱞᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱤᱴᱟᱞᱤᱠ]]
| fam3 = [[ᱨᱳᱢᱟᱱᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱨᱳᱢᱟᱱᱥ]]
| fam4 = [[ᱤᱴᱟᱞᱳᱼᱰᱟᱞᱢᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱤᱴᱟᱞᱳᱼᱰᱟᱞᱢᱮᱥᱤᱭᱟᱱ]]
| fam5 = [[ᱛᱩᱥᱠᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱛᱩᱥᱠᱟᱱ]]<ref>{{cite book|title=The Romance Languages|first=Martin |last= Harris|first2= Nigel|last2= Vincent|year= 1997|isbn=0-415-16417-6|publisher=Routledge|location=London}}</ref>
| dia1 = [[:en:Corsican language#Northern Corsican|ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱥᱤᱠᱟᱱ]]
| dia2 = [[:en:Corsican language#Southern Corsican|ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱥᱤᱠᱟᱱ]]
| dia3 =
| dia4 =
| script = [[ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ]] ([[:en:Corsican alphabet|ᱠᱳᱨᱥᱤᱠᱟᱱ ᱪᱤᱠᱤ]])
| minority = [[File:Flag of France.svg|20 px]] [[ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ]] ([[File:Flag of Corsica.svg|20 px]] [[ᱠᱳᱨᱥᱤᱠᱟ]])
| agency = ''ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ ᱥᱟᱢᱵᱽᱲᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱵᱟᱹᱜᱤ''
| iso1 = co
| iso2 = cos
| lc1 = cos
| ld1 = Corsican
| lc2 =
| ld2 =
| lc3 =
| ld3 =
| lingua = 51-AAA-p
| glotto = cors1241
| glottoname = Corsican
| glottorefname =
| glotto2 = sass1235
| glottoname2 = Sassarese Sardinian
| glottorefname2 =
| map = Idioma corso.png
| map2 = Parlers de Corse.jpg
| mapcaption2= ᱠᱳᱨᱥᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱥᱤ ᱢᱮᱯ
| notice = IPA
}}
'''ᱠᱳᱨᱥᱤᱠᱟᱱ''' (''corsu''; ''lingua corsa'') ᱫᱚ [[ᱨᱳᱢᱟᱱᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱨᱳᱢᱟᱱᱥ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱤᱴᱟᱞᱳᱼᱰᱟᱞᱢᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱤᱴᱟᱞᱳᱼᱰᱟᱞᱢᱮᱥᱤᱭᱟᱱ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[:en:Mediterranean Sea|ᱚᱞ ᱛᱟᱞᱟ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱠᱳᱨᱥᱤᱠᱟ]] ([[ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ]]) ᱫᱤᱯ ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾
==ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ==
==ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ==
==ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ==
==ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱚᱲᱼᱦᱚᱲ==
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ==
==ᱥᱟᱫᱷᱟᱬᱚᱱ ᱚᱞ==
{| class="itwiki_template_toc" width="100%" style="text-align:center"
!bgcolor="#EFEFEF"| [[File:Flag of Italy.svg|border|20px]] ᱢᱟᱱᱚᱠ ᱤᱴᱟᱞᱤᱭᱟᱱ: I passatempi
!bgcolor="#EFEFEF"| [[File:Bandiera Elba.svg|border|20px]] ᱛᱩᱥᱠᱟᱱ ([[:en:Elba|ᱮᱞᱵᱟ]]): I passatempi
!bgcolor="#EFEFEF"| [[File:Coat of Arms of Corsica.svg|border|20px]] ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱥᱤᱠᱟᱱ: I passatempi
!bgcolor="#EFEFEF"| [[File:Coat of Arms of Corsica.svg|border|20px]] ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱥᱤᱠᱟᱱ: I passatempi
!bgcolor="#EFEFEF"| [[File:Gallo del Giudicato di Gallura.svg|border|20px]] ᱜᱮᱞᱩᱨᱤᱡ: Li passatempi
!bgcolor="#EFEFEF"| [[File:Sassari-Stemma.png|border|20px]] ᱥᱟᱥᱥᱟᱨᱮᱥᱮ: Li passatempi
|-
|
Sono nato in Corsica e ci ho passato gli anni migliori della mia giovinezza.
|
Sò nato in Corsica e c'hajo passato li méglio anni de la mi' giovinezza.
|
Sò natu in Corsica è c'aghju passatu i più belli anni di a mio giuventù.
|
Sòcu natu in Còrsica e v'agghju passatu i mèddu anni di a me ghjuvintù.
|
Sòcu natu in Còssiga e v'agghju passatu li mèddu anni di la mè ciuintù.
|
Soggu naddu in Còssiga e v'aggiu passaddu li megli'anni di la me' pizzinìa.
|-
|
Ricordo, quando eravamo ragazzi, che le nostre mamme ci mandavano da soli a fare il bagno.
|
Mi mentovo, quand'èremo bàmboli, che le nosse ma' ci mandàveno da ssoli a fa' 'l bagno.
|
M'arricordu, quand'èramu zitelli, chì e nostre mamme ci mandavanu soli à fà u bagnu.
|
M'ammentu, quand'érami zitéddi, chì i nosci mammi ci mandàiani da par no' a fàcci u bagnu.
|
M'ammentu, candu érami stéddi, chi li nostri mammi ci mandàani da pal noi a fàcci lu bagnu.
|
M'ammentu, cand'érami minori, chi li nosthri mammi zi mandàbani a fazzi lu bagnu a la sora.
|-
|
Allora la spiaggia era piena di sabbia, senza scogli né rocce e si stava in mare delle ore fino a quando, paonazzi dal freddo poi ci andavamo a rotolare in quella sabbia bollente dal sole.
|
Allora la piaggia era piena di rena, senza scogli né greppe e stàvemo in mare fino a quando, ingrozzichiti, c'andàvemo a rivorta' 'n chidda rena bollente dal sole.
|
Tandu a piaghja era piena di rena, senza scogli né cotule é ci ne stàvamu in mare per ore fin'à quandu, viola per u freddu, dopu ci n'andavamu a vultulàcci in quella rena bullente da u sole.
|
Tandu a piaghja ghjéra piena di rèna, senza scódda né ròcchi è si staghjìa in mari ori fin'a quandu, viola da u fritu, andàghjìami a vultulàcci in quidda rèna buddènti da u soli.
|
Tandu la piaghja éra piena di rèna, senza scóddi e né ròcchi e si stagghjìa in mari ori fin'a candu, biaìtti da lu fritu, andaghjìami a vultulàcci in chidda rèna buddènti da lu soli.
|
Tandu l'ippiaggia era piena di rena, chena ischogliu né rocca e si isthazzìa a mogliu ori finz'a candu, biaìtti da lu freddu, andàbami a busthurazzi in chidda rena buddendi da lu sori.
|-
|
Poi l'ultimo tuffo per levarci la sabbia attaccata alla pelle e ritornavamo a casa che il sole era già calato, all'ora di cena.
|
Poi l'urtimo ciutto pe' levacci la rena attaccata a la pella e tornàvemo 'n casa che 'l sole era già ciuttato, a l'ora di cena.
|
Po' l'ultima capiciuttata per levacci a rena attaccata à a pelle è vultavamu in casa chì u sole era digià calatu, à ora di cena.
|
Dapo', l'ultima capuzzina pa' livàcci a réna attaccata a à péddi e turràiami in casa chì u soli era ghjà calatu, à l'ora di cena.
|
Dapoi, l'ultima capuzzina pa' bucàcci la réna attaccata a la péddi e turràami in casa chi lu soli éra ghjà calatu, a l'ora di cena.
|
A dabboi, l'ùlthimu cabuzzoni pa bugganni la rena appizzigadda a la peddi e turràbami a casa chi lu sori era già caraddu, a l'ora di zinà.
|-
|
Quando faceva buio, noi ragazzi ci mandavano a fare granchi, con la luce, che serviva per mettere l'esca agli ami per pescare.
|
Quando veniva buio, a no' bàmboli ci mandàveno a fa' granchi, colla luce, che ci voléveno pe' mette' l'ami pe' pescà.
|
Quand'ellu facìa bughju, à noi zitèlli ci mandàvanu à fà granchi, cù u lume, chì ci vulìa per innescà l'ami per a pesca.
|
Quandu facìa bughju, à no' zitéddi ci mandàiani à fà granci, cù a luci, chi ci vulìa par inniscà l'ami pà piscà.
|
Candu facìa bugghju, a noi stéddi ci mandàani a fa' granchi, cù la luci, chi vi vulìa pa' accindì (attivà) l'ami pa' piscà.
|
Candu si fazìa buggiu, a noi pizzinni zi mandàbani a piglià granchi, cu' la luzi, chi vi vurìa pa innischà l'amu pa pischà.
|-
|
Ne raccoglievamo in quantità, poi in casa li mettevamo in un sacchetto chiuso in cucina.
|
Ne aricogliévemo a guaro, po' 'n casa li mettévemo in de 'n sacchetto chiuso 'n cucina.
|
N'arricuglìamu à mandilate piene, po' in casa i punìamu nu un sacchéttu chjosu in cucina.
|
N'arricuglivàmi à mandili pieni, è dapoi in casa i mittìami drent'à un sacchettu chjusu in cucina.
|
N'accapitàami a mandili pieni, e dapoi in casa li mittìami indrent'a un sacchéddu chjusu in cucina.
|
Ni pigliàbami umbè, e dabboi in casa li punìami drentu a un sacchettu sarraddu i' la cuzina.
|-
|
Una mattina in cui ci eravamo alzati che era ancora buio, quando siamo andati a prendere il sacchetto era vuoto e i granchi giravano per tutte le camere, e c'è voluta più di mezz'ora per raccoglierli tutti.
|
Una matina che c'èremo levati ch'era sempre buio, quando simo andati a piglià 'l sacchetto era voto e li granchi giràveno pe' tutte le càmmere, e c'è voluto più di mezz'ora ad aricoglieli tutti.
|
Una mane chì c'èramu arritti ch'èra sempre bughju, quandu simu andati à piglià u sacchettu ellu èra biotu è i granchi giravanu per tutte e camere, è ci hè vulsuta più di méz'ora à ricoglieli tutti.
|
Una matìna chì ci n'érami pisàti chi ghjéra sempri bughju, quandu sèmu andati à piddà u sacchéttu iddu éra biotu è i granci ghjiràiani pà tutti i càmari, e ci hè vuluta più di méz'ora pà ricapizzulàlli tutti.
|
Una matìna chi ci n'érami pisàti chi éra sempri lu bugghju, candu sèmu andati a piddà lu sacchéddu iddu éra bòitu e li granchi ghjràani pa' tutti li càmbari, e v'è vuluta più di mez'ora pa' accapitàlli tutti.
|
Un manzanu chi zi n'érami pisaddi chi era ancora buggiu, candu semmu andaddi a piglià lu sacchettu eddu era bioddu e li granchi giràbani pa tutti li càmmari, e v'è vurudda più di mezz'ora pa accuglinniri tutti.
|}
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{InterWiki |code = co }}
{{Commons category|Corsican language}}
{{Wikiversity}}
{{Wikivoyage|Corsican phrasebook|Corsican|a phrasebook}}
* [http://omniglot.com/writing/corsican.htm Corsican language, alphabet and pronunciation]
* {{cite web |publisher = L'ADECEC (Association pour le Développement des Etudes Archéologiques, Historiques, linguistiques et Naturalistes du Centre-Est de la Corse) |title = INFCOR: Banca di dati di a lingua corsa |url = http://infcor.adecec.net/ |access-date=2008-06-13 }}
* {{cite web |title = Patre Nostru |url = http://www.prayer.su/corsican/common/ |website = prayer.su |access-date = 2008-06-25 }}
* {{cite web |title = Traduction Corse – Latin |url = http://pagesperso-orange.fr/gbatti-alinguacorsa/lexiques/lex-cl.htm#HAUT |publisher = A lingua corsa |access-date = 2008-06-13 }}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱨᱳᱢᱟᱱᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱴᱟᱞᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱣᱨᱳᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱟᱨᱰᱤᱱᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱠᱳᱨᱥᱤᱠᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ| ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
bkcqhg05lt0ff7d8jq2ykwdurfqpt3x
ᱠᱳᱢᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
13863
101646
70016
2022-08-21T13:44:07Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
| name = ᱠᱳᱢᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| nativename = Коми кыв
| states = [[ᱨᱟᱥᱤᱭᱟ]]
| region = [[ᱠᱳᱢᱤ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ]]
| speakers = {{sigfig|156,000|2}} (᱒᱐᱑᱐ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ)
| date =
| ref = e18
| nation = [[ᱠᱳᱢᱤ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ|ᱠᱳᱢᱤ]]
| familycolor = Uralic
| fam1 = [[ᱤᱣᱨᱟᱞᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱤᱣᱨᱟᱞᱤᱠ]]
| fam2 = [[ᱯᱷᱤᱱᱳᱼᱤᱣᱜᱽᱨᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱯᱷᱤᱱᱳᱼᱤᱣᱜᱽᱨᱤᱠ]]
| script = [[ᱥᱤᱨᱤᱞᱤᱠ ᱦᱚᱨᱚᱯ|ᱥᱤᱨᱤᱞᱤᱠ]]
| iso1 = kv
| iso3 = kpv
| glotto = komi1268
| glottorefname = Komi-Zyrian
| notice = IPA
| fam3 = [[ᱯᱟᱨᱢᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱯᱟᱨᱢᱤᱠ]]
}}
'''ᱠᱳᱢᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ''' (ᱢᱟᱨᱮ '''ᱡᱟᱭᱨᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ'''<ref>[https://www.britannica.com/topic/Komi-language]</ref>) ᱥᱮ '''ᱠᱳᱢᱤᱼᱡᱟᱭᱨᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ'''<ref>[https://www.britannica.com/topic/Komi-language]</ref> (Коми кыв, Komi kyv) ᱫᱚ [[ᱨᱟᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱠᱳᱢᱤ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱤᱣᱨᱟᱞᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱤᱣᱨᱟᱞᱤᱠ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱨᱤᱞᱤᱠ ᱦᱚᱨᱚᱯ]] ᱛᱮᱠᱚ ᱚᱞᱟ ᱾
ᱠᱳᱢᱤᱼᱡᱟᱭᱨᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱠᱳᱢᱤ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ]] ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱨᱟᱥᱤᱭᱟᱱ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ ᱠᱚᱨᱮᱱ [[ᱠᱳᱢᱤ ᱦᱚᱲ|ᱠᱳᱢᱤᱼᱡᱟᱭᱨᱤᱭᱟᱱ]] ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾ ᱑᱙᱙᱔ ᱨᱮ, ᱠᱳᱢᱤᱼᱡᱟᱭᱨᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱒᱘᱕,᱐᱐᱐ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱾ ᱠᱳᱢᱤᱼᱡᱟᱭᱨᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱱᱚᱠ ᱨᱩᱯ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱑᱔ ᱟᱱ ᱯᱤᱲᱦᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱨᱮ [[ᱢᱟᱨᱮ ᱯᱟᱨᱢᱤᱠ ᱦᱚᱨᱚᱯ]] ᱛᱮᱠᱚ ᱚᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱾
==ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ==
==ᱚᱞ ᱛᱚᱦᱚᱨ==
==ᱨᱚᱱᱚᱲ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*{{Commons category inline}}
{{InterWiki|code=kv}}
* [https://web.archive.org/web/20151218034938/http://fulib.ru/books.php?action=viewKomiKiv Books in Komi-Zyrian from Finno-Ugric Electronic Library] (by the Finno-Ugric Information Center in [[Syktyvkar]], [[Komi Republic]] (interface in Russian and English, texts in [[Mari language|Mari]], Komi, [[Udmurt language|Udmurt]], [[Erzya language|Erzya]] and [[Moksha language|Moksha]] languages))
* [http://dict.komikyv.ru/ Komi–Russian & Russian–Komi Online Dictionaries]
* [http://foto11.com/komi/vocabular/idioms_enter.php Tarabukin I.I. Komi–Russian Phraseological Dictionary.]
* [http://foto11.com/komi/grammar/ Komi Grammar. (ᱨᱟᱥᱤᱭᱟᱱ ᱛᱮ)]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱣᱨᱟᱞᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱨᱟᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱨᱢᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱠᱳᱢᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
olbkjhheqfvvunlvhmw5odbbhlmstu6
ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱩᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱸ
0
13881
102058
70187
2022-08-22T09:53:31Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox holiday|
|image=File:Black cat Animal Rescue GalawebDesign.jpg
|caption=A cat at an animal rescue shelter
|holiday_name=National Cat Day
|duration = 1 day
|frequency = Annually
|observedby = Canada; United States
|date= August 8th (Canada)
October 29th (United States)
|type = National
|relatedto=[[Gotcha Day]]
}}
ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱱ ᱟᱹᱥᱩᱞ ᱯᱩᱥᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱟᱵᱷᱮᱱ (ᱥᱚᱪᱮᱛᱚᱱ) ᱡᱟᱹᱥᱛᱤᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ-ᱛᱮ ᱫᱤᱱᱟᱹᱢ ᱥᱮᱨᱢᱟ '''ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱩᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱸ''' ᱢᱤᱫ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱟᱵᱷᱮᱱ (ᱥᱚᱪᱮᱛᱚᱱ) '''ᱢᱟᱦᱟᱸ''' ᱢᱮᱱ ᱛᱮᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟᱛᱟᱣ ᱟᱹᱜᱩᱭᱮᱫᱟ᱾
ᱱᱤᱭᱟ ᱫᱚ [[ᱠᱟᱱᱟᱰᱟ]]-ᱨᱮ ᱘ ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱟᱨ [[ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱫᱚ ᱒᱙ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱟᱜᱩᱭᱫᱟ᱾ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱩᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱯᱭᱥᱟᱭᱤᱴ ᱨᱮ ᱱᱚᱝᱞᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱡᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱑᱐᱐᱕ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱠᱚ ᱠᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱛᱤᱱᱟᱜ ᱜᱟᱱ ᱜᱮ [[ᱯᱩᱥᱤ]] ᱠᱚ ᱟᱹᱥᱩᱞ ᱠᱚᱣᱟ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜᱽᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶ ᱟᱨᱦᱚ ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱚ ᱯᱩᱥᱤ ᱫᱟᱞᱟᱹᱲᱤᱭᱟᱠᱚ ᱯᱩᱥᱤ ᱟᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱮᱠᱟᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱩᱥᱤ ᱜᱤᱯᱷ ᱮᱢᱟ ᱡᱟᱹᱨᱩᱲ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚᱭ ᱩᱯᱮᱞ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱟᱹᱥᱩᱞ ᱟᱨ ᱜᱷᱟᱨᱚᱪ ᱵᱤᱥᱮᱥ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟᱱ ᱥᱚᱥᱟᱭᱴᱤ ᱯᱷᱚᱨ ᱫᱟ ᱯᱤᱨᱤᱵᱷᱮᱥᱚᱱ ᱚᱯᱷ ᱠᱚᱨᱩᱭᱮᱞᱴᱤ ᱴᱩ ᱮᱱᱤᱢᱮᱞᱥ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱢᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱯᱚᱭᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱥᱛᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱯᱷᱤᱨᱤᱛᱮ ᱦᱤᱵᱽ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ᱾
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
'''[[ᱡᱮᱜᱮᱛᱟᱹᱨᱤ ᱯᱩᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱸ]]'''
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
9c9ltbyr6ux0m4z7nq120a0g4tl0j0v
ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱨᱟ ᱤᱢᱟᱢ
0
13893
101980
70285
2022-08-22T07:00:33Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{infobox person
| name = ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱨᱟ ᱤᱢᱟᱢ
| native_name = জাহানারা ইমাম
| native_name_lang = bn
| image = Jahanara ImamMM.jpg
| caption = Imam in 1993
| birth_date = {{birth date|df=yes|1929|5|3}}
| birth_place = [[Murshidabad]], [[Bengal Presidency]], [[British India]]
| death_date = {{death date and age|df=yes|1994|06|26|1929|5|3}}
| death_place = [[Detroit]], Michigan, U.S.
| resting_place = [[Dhaka]], Bangladesh
| father = ᱥᱟᱭᱮᱫ ᱟᱵᱫᱩᱞ ᱟᱞᱤ
| mother = ᱦᱟᱢᱤᱫᱟ ᱟᱞᱤ
| spouse = {{marriage|[[Sharif Imam]]|1948|1971}}
| alma_mater = [[University of Dhaka]]<br />[[University of San Diego]]
| education = MA
| nationality = Bangladeshi
| children = [[Shafi Imam Rumi]] (son) <br /> Saif Imam Jami (son)
}}
'''ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱨᱟ ᱤᱢᱟᱢ''' (᱓ ᱢᱮ ᱑᱙᱒᱙-᱒᱔ ᱡᱩᱱ ᱑᱙᱙᱔) ᱫᱚᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ, ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣᱤᱜ, ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣᱤᱜ ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱮᱭᱟᱭ ᱜᱮᱞ ᱢᱤᱫ (᱗᱑) ᱨᱮᱱ ᱫᱟᱞᱟᱞ ᱥᱟᱶ ᱵᱤᱨᱚᱫ ᱟᱠᱟᱫ ᱢᱤᱫ ᱱᱮᱛᱨᱤ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱ ᱥᱚᱦᱤᱫ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱚᱱᱚᱱᱤ (ᱜᱚᱜᱚ) ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ᱾ ᱟᱨ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱫᱚ [[ᱮᱠᱟᱛᱛᱚᱨᱮᱨ ᱫᱤᱱᱜᱩᱞᱤ]]᱾ ᱮᱠᱟᱛᱛᱚᱨᱮᱨ ᱨᱮ ᱟᱡᱽ ᱨᱮᱱ ᱡᱮᱥᱴᱚ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱠᱚᱲᱟ [[ᱤᱢᱟᱢ ᱨᱩᱢᱤ]] ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱᱟ ᱢᱩᱠᱛᱤ ᱥᱚᱝᱜᱽᱨᱟᱢ ᱨᱮᱭ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱠᱚᱭᱮᱠ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱜᱚᱨᱤᱞᱟ ᱚᱯᱟᱨᱮᱥᱚᱱ ᱦᱚᱸᱭ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ [[ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱵᱟᱦᱤᱱᱤ]] ᱠᱚᱴᱷᱮᱱ ᱮ ᱥᱟᱵᱽ ᱚᱪᱩ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱤᱣᱤ ᱟᱞᱟᱭ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱟᱫᱤᱭᱟ᱾ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱧᱟᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱩᱢᱤ ᱨᱮᱱ ᱜᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱩᱢᱤ ᱟᱡᱽ ᱜᱚᱜᱚ ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱨᱟ ᱤᱢᱟᱢ ᱫᱚ ᱦᱚᱛᱚ [[ᱡᱩᱠᱛᱤ ᱡᱚᱫᱽᱫᱷᱟ]] ᱨᱮᱱ ᱜᱚᱜᱚ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱤᱭᱟ, ᱚᱨ ᱩᱱ ᱠᱷᱚᱡᱽ ᱜᱮ ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱨᱟ ᱤᱢᱟᱢ ᱫᱚ '''ᱥᱚᱦᱤᱫ ᱡᱚᱱᱚᱱᱤ'''ᱨᱮᱱ ᱜᱚᱜᱚ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱟᱜᱩᱭ ᱫᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱨᱟ ᱤᱢᱟᱢ (ᱚᱦᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱡᱩᱲᱩ) ᱑᱙᱒᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱓ ᱢᱮ ᱨᱮ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱟᱱ [[ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] [[ᱡᱩᱨᱥᱤᱵᱟᱫ]] ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟ ᱢᱤ [[ᱵᱟᱝᱜᱟᱞᱤ]] [[ᱡᱩᱥᱞᱟᱹ]] ᱜᱷᱟᱨᱚᱪ ᱨᱮ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱨᱟ ᱤᱢᱟᱢ ᱨᱮᱱ ᱟᱡᱽ ᱵᱟᱵᱟ ᱥᱳᱭᱳᱫᱽ ᱟᱵᱽᱫᱩᱞ ᱟᱞᱤ ᱫᱚᱭ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱰᱤᱯᱩᱴᱤ ᱢᱮᱡᱤᱥᱴᱮᱴ᱾ ᱟᱨ ᱟᱡᱽ ᱜᱚᱜᱚ ᱫᱚ ᱥᱳᱭᱫᱟ ᱦᱟᱢᱤᱫᱟ ᱵᱮᱜᱚᱢ᱾
== ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ==
ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱨᱟ ᱤᱢᱟᱢ ᱫᱚ ᱢᱟᱫᱫᱷᱚᱢᱤᱠ (ᱢᱮᱴᱨᱤᱠ) ᱮ ᱯᱟᱥ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱑᱙᱔᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ᱾ ᱑᱙᱔᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱠᱟᱨᱢᱟᱭᱠᱮᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱪᱪᱚ ᱢᱟᱫᱫᱷᱚᱢᱤᱠ (HSC) ᱯᱟᱥ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱙᱔᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱞᱮᱰᱤ ᱵᱨᱚᱵᱚᱨᱱᱚ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱱ ᱵᱷᱚᱨᱛᱤ ᱞᱮᱱᱟ᱾ [[ᱞᱮᱰᱤ ᱵᱨᱚᱵᱚᱨᱱᱚ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ([[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛᱟᱹᱨᱤ ᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ]]) ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱤ-ᱮ ᱮᱭ ᱯᱟᱥ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱑᱙᱔᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ᱾ ᱑᱙᱖᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱵᱤ-ᱮᱰ ᱰᱤᱜᱨᱤᱭ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫᱟ [[ᱰᱷᱟᱠᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛᱟᱹᱨᱤ ᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ]] ᱠᱷᱚᱱ᱾
== ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ==
== ᱨᱟᱡᱽᱱᱤᱛᱤ ==
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
scx1ygk0k95vgan03zgchcdiw4prxml
ᱡᱤᱞᱮᱱᱰᱤᱠ
0
13894
102078
70280
2022-08-22T10:23:32Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
|name=ᱡᱤᱞᱮᱱᱰᱤᱠ
|nativename=''Zeêuws''
|pronunciation=
|states=[[ᱡᱤᱞᱮᱱᱰ]]<br>([[ᱱᱮᱫᱟᱨᱞᱮᱱᱰ]])
|speakers=᱒᱒᱐,᱐᱐᱐
|date=no date
|ref=e15
|familycolor=Indo-European
|fam1=[[ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ|ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ]]
|fam2=[[ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ]]
|fam3=[[ᱯᱟᱪᱮ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱯᱟᱪᱮ ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤᱠ]]
|fam4=[[:en:Weser-Rhine Germanic|ᱣᱮᱥᱴᱟᱨᱼᱨᱟᱭᱤᱱ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱠ]]
|fam5=[[ᱞᱳ ᱯᱷᱨᱮᱝᱠᱳᱱᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱞᱳ ᱯᱷᱨᱮᱝᱠᱳᱱᱤᱭᱟᱱ]]
|fam6=[[ᱰᱟᱪ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱰᱟᱪ]]
|ancestor=[[ᱯᱨᱟᱱᱠᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱨᱟᱱᱠᱤᱥ]]
|ancestor2=[[ᱢᱟᱨᱮ ᱰᱟᱪ]]
|ancestor3=[[ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱰᱟᱪ]],
|ancestor4=ᱱᱮᱵᱮᱛᱟᱨ ᱰᱟᱪ
|script=ᱡᱤᱞᱮᱱᱰᱤᱠ ᱪᱤᱠᱤ ([[ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ|ᱞᱟᱛᱤᱱ]])
|iso3=zea
|glotto=zeeu1238
|glottorefname=Zeeuws
|lingua=52-ACB-af
|map=Nederlands-zeeuws.png
|mapcaption=ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚᱨᱮ ᱡᱤᱞᱮᱱᱰᱤᱠ (ᱞᱤᱞ) ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ
|notice=IPA
}}
'''ᱡᱤᱞᱮᱱᱰᱤᱠ''' (ᱡᱤᱞᱮᱱᱰᱤᱠ: Zeêuws, [[ᱰᱟᱪ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱰᱟᱪ]]: Zeeuws, [[ᱯᱟᱪᱮ ᱯᱷᱞᱮᱢᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱟᱪᱮ ᱯᱷᱞᱮᱢᱤᱥ]]: Zêeuws) ᱫᱚ ᱠᱚᱧᱮᱼᱯᱟᱪᱮ [[ᱱᱮᱫᱟᱨᱞᱮᱱᱰ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱞᱳ ᱯᱷᱨᱮᱝᱠᱳᱱᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱞᱳ ᱯᱷᱨᱮᱝᱠᱳᱱᱤᱭᱟᱱ]] [[ᱰᱟᱪ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱰᱟᱪ]] ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱱᱚᱠ ᱰᱟᱪ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱨᱟᱹᱲ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱯᱷᱟᱨᱟᱠ ᱜᱮᱭᱟ, ᱛᱚᱵᱮ ᱨᱚᱱᱚᱲ ᱟᱨ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱢᱩᱨᱟᱹᱭ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱯᱷᱟᱨᱟᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱱᱚᱠ ᱰᱟᱪ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱮᱴᱟᱜ ᱜᱮ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮᱜᱮ ᱢᱟᱱᱚᱠ ᱰᱟᱪ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱚᱲᱼᱦᱚᱲ ᱥᱟᱶ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱵᱩᱯᱩᱡᱷᱟᱹᱶ ᱨᱮ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮᱸ ᱟᱸᱴᱠᱮᱫᱚᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ==
==ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱪᱷᱮᱨ ᱟᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱠ ᱠᱚ==
==ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{InterWiki|code= zea}}
* {{Commons category-inline|Zeelandic}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱱᱮᱫᱟᱨᱞᱮᱱᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱰᱟᱪ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱣᱨᱳᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
beet7rm259jj6gioqrfabnmvsr4b40y
ᱡᱤᱞᱟ ᱠᱷᱟᱱ
0
13915
102076
70360
2022-08-22T10:22:26Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox musical artist <!-- See Wikipedia:WikiProject_Musicians -->
| name = ᱡᱤᱞᱟ ᱠᱷᱟᱱ
| image =
| caption =
| image_size =
| background = solo_singer
| instrument = ᱵᱷᱳᱠᱟᱞᱤᱥᱴ
| genre = [[ᱥᱩᱯᱷᱤ ᱥᱮᱨᱮᱧ]]
| occupation = ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱮᱠᱴᱚᱨ
| years_active =
| label =
| associated_acts =
| website = [http://www.zilakhan.in/index.php ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ ᱥᱟᱭᱤᱴ]
}}
'''ᱡᱤᱞᱟ ᱠᱷᱟᱱ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱩᱯᱷᱤ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱮᱠᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ<ref>{{cite web|url=http://www.hinduonnet.com/thehindu/fr/2005/10/21/stories/2005102100400300.htm |title=The Hindu : Entertainment Chennai / Music : Moment of musical humanism |publisher=Hinduonnet.com |date=21 October 2005 |access-date=12 October 2013}}</ref> ᱾ ᱩᱱᱤ ᱠᱞᱟᱥᱤᱠᱟᱞ ᱟᱨ ᱥᱮᱢᱤᱼᱠᱞᱟᱥᱤᱠᱟᱞ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱨᱩᱯ ᱨᱮᱭ ᱥᱮᱨᱮᱧᱟ<ref>{{cite web|url=http://www.hindu.com/thehindu/mp/2002/12/19/stories/2002121900370200.htm |title=Music in the genes |publisher=The Hindu |date=19 December 2002 |access-date=12 October 2013}}</ref> ᱟᱨ [[ᱮᱛᱟᱣᱟᱦ ᱜᱷᱟᱨᱟᱱᱟ|ᱤᱢᱫᱟᱫᱽᱠᱷᱟᱱᱤ ᱜᱷᱟᱨᱟᱱᱟ]] ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱮ ᱮᱱᱮᱡᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱥᱚᱧᱡᱚᱭ ᱞᱤᱞᱟ ᱵᱷᱚᱱᱥᱟᱞᱤ ᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ [[ᱵᱟᱡᱤᱨᱟᱣ ᱢᱟᱥᱛᱟᱱᱤ]] ᱨᱮᱭ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱟᱨ ᱜᱳᱣᱦᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱜᱟᱭᱟᱱᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱵᱚᱞᱤᱭᱩᱰ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱟᱨ ᱮᱰᱵᱷᱟᱴᱟᱭᱤᱥ ᱠᱚᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱹᱪᱷᱟᱹᱛ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ (playback singer) ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱡᱤᱞᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱥᱚᱱᱟᱢ ᱨᱮ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱣ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱢᱯᱳᱥᱟᱨ ᱟᱨ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱡ ᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱤᱞᱟ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ [[ᱳᱥᱛᱟᱫᱽ ᱵᱷᱤᱞᱟᱭᱮᱛ ᱠᱷᱟᱱ]] ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱥᱯᱤᱨᱤᱴ ᱴᱩ ᱥᱳᱞ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱰᱚᱠᱩᱢᱮᱱᱴᱟᱨᱤ ᱮ ᱵᱮᱵᱽᱱᱟᱣ (produced) ᱟᱨ ᱟᱸᱫᱮᱭᱟᱹ (directed) ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
==ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱟᱨ ᱡᱮᱨᱤᱭᱟᱨ==
==ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
==ᱢᱟᱹᱱ==
==[[ᱰᱤᱥᱠᱳᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ]]==
* ᱤᱥᱠ ᱠᱤ ᱱᱟᱭᱱᱮ ᱵᱟᱦᱟᱨ
* ᱡᱤᱞᱟ – Classical and Semi-Classical renditions.
* ᱙᱙.᱙FM – ᱵᱚᱞᱤᱭᱩᱰ ᱯᱷᱞᱤᱢ
* Secrets of the Divine- in which Zila Khan has composed all the songs.
* The Realm of the Heart
* Sar Masti – A tribute to Amir Khusrau
* Zila The girl child – Hazrat Rabia Basri's Sufi'ism historical recording in musical form for the first time in music.
* Sing with Sufis
* [[Vasl (television series)|Vasl]] (title song of drama ost)
* Tere Ishq mein (title song of Man o Salwa ost)
* Braveheart – A Tribute to Women
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
obp1ahoy416b2pidqptjg6mf173xvw3
ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
13928
101836
78564
2022-08-22T01:33:14Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ== {{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Merge|ᱡᱩᱢᱟᱭ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = [[ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ| ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| total_type = ᱜᱩᱴ
| native_name =
| image_skyline = Naldanga palace, Lattu pahar, Simultala 01.jpg
| image_caption = Naldanga Palace, Lattu hill, Simultala
| image_map = Bihar district location map Jamui.svg
| map_caption = ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮ
| coordinates =
| coor_pinpoint = ᱡᱚᱢᱩᱭ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
| subdivision_type2 = ᱠᱷᱚᱸᱰ
| subdivision_name2 = ᱢᱩᱝᱜᱮᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ
| established_title = Established
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱡᱚᱢᱩᱭ]]
| parts_type = ᱛᱚᱦᱥᱤᱞ
| parts_style = para
| p1 =
| area_total_km2 = 3122
| area_footnotes =
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_total = 1,760,405
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞ
| demographics1_title1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| demographics1_info1 = ᱖᱒.᱑᱖ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| demographics1_info2 = ᱙᱒᱑
| leader_title = ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱟᱡᱤᱥᱴᱨᱮᱴ
| leader_name = ᱫᱷᱚᱨᱢᱮᱱᱫᱽᱨᱚ ᱠᱩᱢᱟᱨ
| leader_title1 = [[ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ|ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]
| leader_name1 = [[ᱡᱚᱢᱩᱭ (ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ)|ᱡᱚᱢᱩᱭ]]
| leader_title2 =
| leader_name2 =
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +05:30
| registration_plate =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 = Average annual precipitation
| blank_info_sec2 = 1102 mm
| website = {{URL|https://jamui.nic.in/}}
| official_name =
}}
'''ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱓᱘ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱫᱚ ᱒᱑ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱙᱒ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱢᱩᱝᱜᱮᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱷᱮᱡᱟᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
e03k89xc4aiwljz1aakhdfcgzrtpdj0
ᱡᱚᱢᱩᱭ
0
13929
101833
70522
2022-08-22T01:30:24Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱢᱩᱭ
| native_name =
| native_name_lang =
| settlement_type = ᱱᱚᱜᱚᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India Bihar
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|24.92|N|86.22|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
| subdivision_type2 = ᱴᱚᱴᱷᱟ
| subdivision_name2 = [[ᱟᱝᱜᱤᱠᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱟᱝᱜᱤᱠᱟ]]
| subdivision_type3 = ᱠᱷᱚᱸᱰ
| subdivision_name3 = [[ᱢᱩᱝᱜᱮᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱢᱩᱝᱜᱮᱨ]]
| subdivision_type4 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name4 = [[ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱚᱢᱩᱭ]]
| subdivision_type5 = ᱣᱟᱨᱰ
| subdivision_name5 = ᱓᱐ ᱣᱟᱨᱰ
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for = ᱡᱚᱢᱵᱷᱤᱭᱟ ᱟᱹᱛᱩ
| government = ᱪᱤᱨᱚᱜᱽ ᱯᱟᱥᱣᱟᱱ (mp)
| government_footnotes =
| government_type = ᱪᱮᱭᱟᱨᱢᱮᱱ–[[ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱵᱟᱹᱭᱥᱤ]]
| governing_body = [[ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱵᱟᱹᱭᱥᱤ]]
| leader_title1 = ᱪᱮᱭᱟᱨᱢᱮᱱ
| leader_name1 =
| leader_title2 =
| leader_name2 =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 78
| population_total = 87357
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_metro_footnotes =
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[ᱢᱮᱭᱛᱷᱤᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱮᱭᱛᱷᱤᱞᱤ]],[[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]], [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱑᱑᱓᱐᱗
[http://www.citypincode.in/BIHAR/JAMUI/Jamui_PINCODE 811307]
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱐᱖᱓᱔᱕
| registration_plate = BR-46
| blank1_name_sec1 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| blank1_info_sec1 = ᱙᱑᱒/᱑᱐᱐᱐(᱒᱐᱑᱑) [[ᱠᱚᱲᱟ|♂]]/[[ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ|♀]]
| website = {{URL|www.jamui.bih.nic.in}}
| iso_code = [[ISO 3166-2:IN|IN-BR]]
| footnotes =
}}
'''ᱡᱚᱢᱩᱭ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]] [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱨᱮ [[ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱫᱚ [[ᱢᱩᱝᱜᱮᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱢᱩᱝᱜᱮᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱷᱮᱡᱟᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱒᱑ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱡᱚᱢᱩᱭ
{{Coord|24.92|N|86.22|E|}} ᱴᱷᱮᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>[http://www.fallingrain.com/world/IN/34/Jamui.html Falling Rain Genomics, Inc - Jamui]</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱗᱘ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱒᱕᱕ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱫᱚ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱨᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱫᱚ ᱫᱤᱞᱞᱤᱼᱦᱟᱵᱽᱲᱟ ᱨᱮᱞ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱢᱚᱞᱞᱮᱯᱩᱨ (ᱢᱚᱞᱚᱭᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ) ᱠᱷᱚᱱ ᱓ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑.᱙ ᱢᱤᱞ) ᱥᱟᱺᱜᱤᱧᱟ ᱾ [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]] ᱨᱮ ᱞᱚᱠ ᱱᱟᱭᱚᱠ ᱡᱚᱭᱯᱨᱚᱠᱟᱥ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱫᱚ ᱑᱖᱑ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱐᱐ ᱢᱤᱞ) ᱟᱨ ᱜᱟᱭᱟ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱫᱚ ᱑᱓᱖ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱘᱕ ᱢᱤᱞ) ᱥᱟᱺᱜᱤᱧᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ,<ref>http://www.censusindia.gov.in/pca/SearchDetails.aspx?Id=270985</ref> ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱘᱗,᱓᱕᱗ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱕᱒.᱖% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱫᱚ ᱔᱗.᱒᱖% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱖᱔.᱓᱓% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱗᱔.᱐᱔% ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ : ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱕᱗.᱓᱙% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱔᱒.᱖% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱨᱮ, ᱑᱖.᱒᱒% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱖ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱩᱢᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ==
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
===ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ===
ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱫᱚ ᱡᱚᱭᱯᱨᱚᱠᱟᱥ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ, [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱯᱟᱴᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱑᱖᱑ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱟᱭᱟ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱜᱟᱭᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱑᱓᱖ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
===ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ===
ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱠᱚ ᱾ ᱫᱤᱞᱞᱤᱼᱦᱟᱵᱽᱲᱟ ᱢᱩᱲ ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱡᱷᱟᱡᱷᱟ ᱟᱨ ᱠᱤᱣᱩᱞ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱵᱟᱨ ᱫᱚᱨᱡᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱫᱤᱱᱟᱹᱢ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱟᱬᱜᱚ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮ ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱠᱚ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱳᱴᱚ ᱟᱨ ᱮᱢᱟᱱ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱛᱮ ᱥᱮᱱ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾
===ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ===
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱟᱞᱜᱟ ᱛᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{Portal bar|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
{{ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{ᱢᱩᱝᱜᱮᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ}}
[[ᱛᱷᱚᱠy:ᱡᱚᱢᱩᱭ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ]]
61t6aofh1ixajm0jppkgvdti8u1c42f
ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱽ ᱢᱟᱥᱩᱫᱽ
0
13974
101739
70796
2022-08-21T16:59:31Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox cricketer
| name = ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱽ ᱢᱟᱥᱩᱫᱽ
| image =
| country = Bangladesh
| fullname = Khaled Mashud
| nickname = ᱯᱟᱭᱞᱚᱴ
| birth_date = {{Birth date and age|1976|2|8|df=yes}}
| birth_place = [[Rajshahi]], [[Bangladesh]]
| batting = Right-handed
| role = [[Wicket-keeper]]
| international = true
| internationalspan = 1995–2007
| testdebutdate = 10 November
| testdebutyear = 2000
| testdebutagainst = India
| testcap = 6
| lasttestdate = 25 June
| lasttestyear = 2007
| lasttestagainst = Sri Lanka
| odidebutdate = 5 April
| odidebutyear = 1995
| odidebutagainst = India
| odicap = 26
| lastodidate = 5 December
| lastodiyear = 2006
| lastodiagainst = Zimbabwe
| club1 = [[Rajshahi Division cricket team|Rajshahi Division]]
| year1 = 1997–2011
|
| columns = 4
| column1 = [[Test cricket|Test]]
| matches1 = 44
| runs1 = 1,409
| bat avg1 = 19.04
| 100s/50s1 = 1/3
| top score1 = 103[[not out|*]]
| deliveries1 = 0
| wickets1 = –
| bowl avg1 = –
| fivefor1 = –
| tenfor1 = –
| best bowling1 = –
| catches/stumpings1 = 78/9
| column2 = [[One Day International|ODI]]
| matches2 = 126
| runs2 = 1,818
| bat avg2 = 21.90
| 100s/50s2 = 0/7
| top score2 = 71[[not out|*]]
| deliveries2 = 0
| wickets2 = –
| bowl avg2 = –
| fivefor2 = –
| tenfor2 = –
| best bowling2 = –
| catches/stumpings2 = 91/35
| column3 = [[First-class cricket|FC]]
| matches3 = 101
| runs3 = 3,933
| bat avg3 = 24.89
| 100s/50s3 = 3/18
| top score3 = 201[[not out|*]]
| deliveries3 = 50
| wickets3 = 0
| bowl avg3 = –
| fivefor3 = –
| tenfor3 = –
| best bowling3 = –
| catches/stumpings3 = 174/18
| column4 = [[List A cricket|LA]]
| matches4 = 184
| runs4 = 2,578
| bat avg4 = 20.46
| 100s/50s4 = 0/10
| top score4 = 71[[not out|*]]
| deliveries4 = 7
| wickets4 = 0
| bowl avg4 = –
| fivefor4 = –
| tenfor4 = –
| best bowling4 = –
| catches/stumpings4 = 147/49
| date = 21 November
| year = 2008
| source = http://content-aus.cricinfo.com/ci/content/player/55954.html Cricinfo
}}
'''ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱽ ᱢᱟᱥᱩᱫᱽ''' '''Bold text'''(ᱡᱟᱱᱟᱢ:᱘ ᱯᱷᱮᱵᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱖ - ) ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮᱱ ᱡᱚᱛᱚᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱯᱷᱚᱞ ᱣᱤᱠᱮᱴᱠᱤᱯᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱡᱚᱡᱚᱢ ᱛᱤ ᱛᱮᱭ ᱵᱮᱴ ᱟ᱾ ᱑᱐ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱐᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱴᱮᱥᱴ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱨᱮ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱫᱷᱟᱣ ᱮ ᱜᱟᱛᱮ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱦᱟᱸᱨᱤ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱜᱟᱛᱮ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱕ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱙᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱫᱷᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱜᱟᱛᱮ ᱞᱮᱱᱟ᱾
᱒᱐᱐᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱡᱩᱱ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱫᱚᱞ ᱨᱮᱱ ᱠᱮᱯᱴᱮᱱ ᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱟᱭᱥᱤᱥᱤ ᱴᱨᱚᱯᱷᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱞ ᱜᱟᱛᱮ ᱨᱮ ᱱᱩᱭ ᱟᱜ ᱵᱮᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱖ ᱨᱟᱱ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱱᱟ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱜᱟᱛᱮᱨᱮ ᱡᱤᱛᱟᱹᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱰᱤ ᱮᱱᱮᱢᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱦᱟᱸᱨᱤ ᱟᱨ ᱴᱮᱥᱴ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱜᱟᱛᱮ ᱨᱮᱜᱮ ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱽ ᱢᱟᱥᱩᱫᱽ ᱫᱚ ᱟᱭᱟᱜ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱮᱱᱮᱢᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [https://www.espncricinfo.com/bangladesh/content/player/55954.html ᱠᱨᱤᱠ ᱤᱱᱯᱷᱳ ᱯᱨᱳᱯᱷᱟᱭᱤᱞ]
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴᱟᱨ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
mxwl9v91xshlmrtox840gincjqvf53a
ᱠᱷᱩᱜ ᱢᱟᱱᱫᱟ
0
13994
101767
71054
2022-08-21T17:32:15Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱟᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
ᱠᱷᱩᱜ ᱢᱟᱱᱫᱟ, ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱠᱷᱩᱜ, ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ, ᱢᱟᱱᱫᱟ- ᱨᱩᱣᱟᱹ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱨᱩᱣᱟᱹ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱡᱷᱟᱯᱴᱟᱣ [[ᱨᱩᱣᱟᱹ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱱᱣᱟ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟ>ᱦᱮᱫ ᱦᱚᱨᱟ ᱟᱥᱚᱠᱟᱭ ᱛᱮ ᱢᱩᱸ ᱨᱮᱠᱚ ᱡᱷᱟᱯᱴᱟᱣᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱚᱜᱽ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱰᱨᱤ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱦᱚᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱡᱷᱟᱯᱴᱟᱣ ᱵᱟᱨ ᱢᱟᱦᱟ ᱜᱟᱱ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮᱜᱮ ᱨᱩᱣᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱫᱚ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ᱾ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱞᱮᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱠᱷᱩᱜ, ᱜᱩᱝᱜᱽᱨᱩᱫ, ᱥᱩᱱᱩᱡ, ᱪᱟᱹᱱᱫᱤ ᱦᱟᱹᱥᱩ, ᱵᱚᱦᱚᱜ ᱦᱟᱹᱥᱩ ᱟᱨ ᱨᱩᱣᱟᱹ᱾ᱠᱷᱩᱜ ᱢᱟᱱᱫᱟ ᱨᱮ ᱟᱥᱚᱠᱟᱭ ᱛᱮ ᱗ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱐ ᱢᱟᱦᱟ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮᱜᱮ ᱩᱱᱤ ᱦᱚᱲ ᱫᱚᱭ ᱵᱩᱜᱤᱜ-ᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱠᱚᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱯᱛᱟ ᱜᱟᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱠᱷᱩᱜ ᱢᱟᱱᱫᱟ ᱦᱩᱭ ᱦᱚᱲ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱥᱠᱤᱞᱟᱜ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱛᱟᱭ ᱠᱷᱟᱡ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱤᱢᱩᱱᱤᱭᱟ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱣ ᱛᱟᱭᱟ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱩᱣᱟᱹ]]
gxn348dkossy8qla92ch9e5trftfuv0
ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ
0
14109
101753
76760
2022-08-21T17:17:17Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ
| native_name_lang =
| other_name = ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱱᱤᱢᱟᱲ
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| nickname =
| map_alt =
| map_caption =
| pushpin_map = India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption =
| coordinates = {{coord|21.82|N|76.35|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| subdivision_name2 = [[ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = ᱢᱮᱭᱟᱨ ᱵᱟᱹᱭᱥᱤ
| governing_body = ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| leader_party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ|BJP]]
| leader_title = ᱢᱮᱭᱚᱨ
| leader_name = ᱥᱩᱵᱷᱟᱥ ᱠᱚᱴᱷᱟᱨᱤ
| unit_pref = Metric
| area_footnotes = <ref>{{cite web|url=http://khandwa.nic.in/statistics.htm |title=Area of Khandwa census 2011 |publisher=khandwa.nic.in |access-date=8 August 2012}}</ref>
| area_total_km2 =
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 309
| population_total = 200,738
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| population_rank =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]]<ref name="langoff">{{cite web|title=52nd Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India|url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|website=nclm.nic.in|publisher=[[Ministry of Minority Affairs]]|access-date=24 May 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20170525141614/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|archive-date=25 May 2017}}</ref>
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱔᱕᱐᱐᱐᱑,᱔᱕᱐᱐᱕᱑
| area_code = +᱙᱑ - ᱗᱓᱓
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| registration_plate = MP-12-XXXX
| website = {{URL|www.khandwa.nic.in}}
| populatn_demonym =
}}
'''ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱤᱢᱟᱲ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱱᱤᱢᱟᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱢᱟᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱮᱢᱟᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱷᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱛᱮᱫ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱟᱨ ᱡᱟᱭᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱑᱒ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱚᱠᱛᱚ, ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱭᱱ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ, ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱩᱨᱦᱟᱱᱯᱩᱨ (ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱢᱤᱫ ᱵᱷᱮᱡᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ) ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱯᱟᱪᱮ ᱱᱤᱢᱟᱲ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱵᱮᱯᱟᱨᱤ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱢᱩᱬ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ; [[ᱤᱱᱫᱚᱨ]] ᱫᱚ ᱫᱮᱠᱠᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣᱟᱜ ᱢᱟᱞᱣᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱢᱩᱬ ᱥᱟᱢᱟᱝᱼᱯᱟᱪᱮ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱧᱟᱯᱟᱢᱟ ᱾<ref>{{cite EB1911 |wstitle=Khandwa |volume=15 |page=771}}</ref>
ᱢᱮᱭ ᱒᱐᱑᱙ ᱨᱮ, ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱱᱚᱸᱫᱽᱠᱩᱢᱟᱨ ᱥᱤᱝ ᱪᱳᱣᱦᱟᱱ ᱫᱚ [[ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ (ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ)|ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱚᱸᱥᱚᱫᱽ ᱢᱮᱢᱵᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{Cite web|url=https://www.news18.com/news/politics/khandwa-election-results-2019-live-updates-winner-loser-leading-trailing-2154401.html|title=Khandwa Election Results 2019 Live Updates: Nandkumar Singh Chouhan (Nandu Bhaiya) of BJP wins|website=News18|access-date=23 May 2019}}</ref>
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ {{Coord|21.83|N|76.33|E|}} ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.fallingrain.com/world/IN/35/Khandwa.html|title=Maps, Weather, and Airports for Khandwa, India|work=fallingrain.com}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱓᱑᱓ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱐᱒᱖ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱨᱤᱱ ᱒᱐᱐,᱗᱓᱘ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ. ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ᱑᱐᱒,᱙᱐᱑ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱙᱗ᱹ᱘᱓᱗ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱖ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱩᱢᱚᱨ ᱵᱷᱤᱴᱚᱨ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱒᱔,᱘᱐᱑ ᱜᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ ᱾ ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱩᱴ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱑ᱴ᱑,᱕᱔᱕ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱗᱘.᱙% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱗᱑.᱙% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱨᱤᱱ ᱗+ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘᱖.᱑% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱙᱐.᱔% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘`.᱗% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱮᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱒᱗,᱔᱓᱐ ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱘,᱑᱓᱙ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱨᱮ ᱓᱙᱐᱐᱒ ᱚᱲᱟᱦᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="Census2011">{{cite web |title=Census of India: Search Details |url=http://censusindia.gov.in/pca/SearchDetails.aspx?Id=567450 |website=www.censusindia.gov.in |access-date=19 September 2019}}</ref>
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ==
[[File:Khandwa Railway Station, Madhya Pradesh (1).jpg|150px|thumb|[[ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ]]]]
ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱨᱮ ᱦᱟᱵᱽᱲᱟᱼᱮᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽᱼᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨᱼᱶᱷᱩᱥᱟᱣᱚᱞ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱢᱩᱬ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱟᱯᱞᱤᱠᱮᱥᱚᱱ ᱱᱟᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜᱟᱦ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮᱭᱟ, ᱚᱠᱚᱭᱟᱜ ᱫᱤᱱᱟᱹᱢ ᱦᱤᱞᱚᱦ ᱡᱚᱲᱟᱣᱟᱜ [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ]], [[ᱯᱩᱱᱮ]], [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]], [[ᱜᱳᱣᱟ]], [[ᱠᱚᱪᱤ]], [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]], [[ᱤᱱᱫᱚᱨ]], [[ᱦᱚᱨᱫᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ]], [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]], [[ᱮᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱞᱚᱠᱷᱱᱚᱣ]], [[ᱡᱟᱢᱢᱩ]], [[ᱦᱟᱭᱫᱽᱨᱟᱵᱟᱫᱽ]] ᱟᱨ [[ᱵᱮᱝᱜᱟᱞᱩᱨᱩ]] ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱟᱜᱽᱪᱩᱱ ᱨᱚᱰ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱚᱠᱟᱼᱚᱠᱟ ᱡᱷᱚᱦ ᱩᱰᱟᱹᱜ ᱜᱟᱹᱰᱤ. ᱫᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*{{Britannica|316293}}
{{Indore Division}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ]]
8ta2g1eb4gxhjpkja18x3ancrfjsl13
ᱡᱚᱭᱚᱛᱤ ᱵᱚᱥᱩ
0
16114
101879
79412
2022-08-22T02:51:11Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
ᱵᱤᱨᱴᱤᱥ ᱵᱤᱨᱩᱫ ᱦᱩᱞᱪᱩᱞ ᱨᱤᱱ ᱪᱮᱸᱜᱷᱟ ᱠᱟ.ᱢᱤᱭᱟ.ᱠᱤᱱ, ᱵᱷᱩᱯᱮᱥ ᱜᱩᱯᱛᱚ ᱟᱨ ᱥᱮᱱᱦᱸᱥᱩ ᱠᱟᱱᱛᱚ ᱟᱪᱟᱨᱡᱭ ᱛᱤᱠᱤᱱ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱥᱟ.ᱜᱟ.ᱭ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱠᱚᱢᱤᱱᱤᱥᱴ ᱜᱟᱪᱮᱞ ᱨᱮᱭ ᱜᱚᱭᱚᱱ ᱵᱚᱞᱚᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱨᱚᱡᱱᱤ ᱯᱟᱢ ᱫᱚᱛᱛᱚ,ᱵᱮᱱ ᱵᱟᱨᱰᱞᱤ, ᱦᱟᱭᱨᱤ ᱯᱚᱞᱤᱴ ᱮᱢᱟᱱ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱣᱟᱜᱠᱟᱛᱷᱟ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱛᱮᱭ ᱪᱮᱸᱜᱷᱟ ᱭᱮᱱᱟᱭ᱾ᱯᱚᱱᱰᱤᱛ ᱡᱚᱦᱚᱨᱞᱟᱞ ᱱᱮᱦᱨᱩ ᱑᱙᱓᱘ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱞᱚᱱᱰᱚᱱ ᱮ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ,ᱡᱚᱭᱚᱛᱤ ᱵᱚᱥᱩ ᱦᱚᱸᱭ ᱟᱛᱟᱸ ᱫᱟᱨᱟᱢ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱧᱮᱯᱳᱞ ᱨᱳᱜᱮᱭ ᱢᱮᱛᱟᱫ ᱫᱮᱭᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱚᱢᱟᱡ ᱛᱚᱱᱛᱚᱨᱚ ᱠᱚ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ -ᱟ᱾ ᱩᱱᱨᱮ ᱡᱚᱦᱚᱨᱞᱟᱞ ᱮ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱫᱟ - ᱢᱺᱲᱟᱸ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟ.ᱞ ᱞᱮᱱ ᱜᱮ ᱤᱱᱟ.ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱚᱢᱚᱡ ᱛᱚᱱᱛᱚᱨᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱭᱦᱟ.ᱨ ᱦᱩᱭᱩᱜ -ᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱟᱠᱛᱚ ᱜᱮ ᱥᱩᱶᱷᱟᱥ ᱵᱳᱥ ᱦᱚᱸ ᱞᱚᱱᱰᱚᱱ ᱛᱮᱭ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱱᱟ, ᱩᱱᱤᱭᱟ ᱨᱚᱲ ᱡᱚᱭᱚᱛᱤ ᱵᱚᱥᱩ ᱟ.ᱰᱤᱭ ᱠᱩᱥᱤ ᱭᱟᱫᱟ ᱧᱮᱯᱮᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱛᱟᱫ ᱫᱮᱭᱟᱭ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱩᱭᱟ.ᱲ ᱠᱟᱛᱮ ᱨᱟᱡᱟ.ᱨᱤ ᱨᱤᱧ ᱠᱟ.ᱢᱤᱭᱟ᱾ ᱑᱙᱓᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱵᱤᱥᱥᱚ ᱡᱩᱫᱷᱚ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱮᱱᱟ᱾ ᱢᱤᱰᱚᱞ ᱴᱤᱢᱯᱚᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱰᱚᱞ ᱴᱮᱢᱯᱚᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱨ ᱟᱭᱴ ᱞᱚ ᱑᱙᱔᱐ ᱠᱷᱤᱥᱴᱟᱵᱫᱚ ᱡᱚᱭᱚᱛᱤ ᱵᱚᱥᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱩᱭᱟ.ᱲ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚᱢᱤᱥᱱᱤᱥᱴ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮᱭ ᱜᱚᱭᱚᱱ ᱮᱱᱟ᱾ ᱨᱟᱡ ᱟ.ᱨᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱡᱩᱞᱤᱭᱟ. ᱟ.ᱭᱩᱨᱤᱭᱟ.ᱦᱤᱥᱟ.ᱵ ᱛᱮ᱾[᱑᱒]
ᱱᱤᱳᱢᱳᱱᱤᱭᱟ ᱟᱡᱟᱨ ᱛᱮᱭ ᱯᱟᱲᱟᱣ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱦᱟᱥᱯᱟᱛᱟᱞ ᱨᱮᱭ ᱵᱷᱩᱨᱛᱤ ᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱗ ᱡᱟᱱᱩᱭᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱐ ᱨᱮ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟᱭᱮᱱᱟ᱾
'''ᱡᱚᱭᱚᱛᱤ ᱵᱚᱥᱩ'''
ᱡᱚᱭᱟᱛᱤ ᱵᱚᱥᱩ (᱘ ᱡᱩᱞᱟᱭ , ᱑᱙᱑᱔ - ᱑᱗ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ, ᱒᱐᱑᱐) ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱨᱟᱡᱟᱨᱤ ᱦᱚᱲ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱭᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱤᱯᱤᱟᱭত (ᱮᱢ) ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱫᱚᱥᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱭᱟ। ᱑᱙᱗᱗ ᱥᱟᱞᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱐ ᱞᱮᱛᱟᱲ ᱜᱮ ᱑᱓ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱤᱨᱟ.ᱢᱚᱱᱛᱤᱨᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱛᱮ ᱒᱐᱐᱐ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱠᱽ ᱟ.ᱜᱤᱵᱷᱟᱨ ᱮ ᱜᱚᱜ ᱞᱮᱫᱟ ᱤᱧᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱱᱩᱭ ᱜᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱫᱤᱱ ᱥᱤᱨᱟ.ᱢᱚᱱᱛᱤᱨᱤ ᱫᱚᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸᱭᱟ।[᱑] ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱑᱙᱖᱔ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱসাল থেকে ᱑᱐᱐[[᱘]] ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ২০০৮ (ᱮᱢ) ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮ ᱯᱞᱤᱴᱵᱩᱭᱨᱳ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱮᱛᱟᱦᱮᱸᱭᱟ।[᱒][᱓]
'''ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ'''
ᱟᱪᱮᱛᱤᱭᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱵᱤᱞᱟ.ᱛ (ᱞᱚᱱᱰᱚᱱ )ᱥᱮᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱥᱴ ᱩᱦᱟ.ᱨ ᱵᱷᱟᱵᱱᱟ ᱛᱮᱭ ᱨᱟ.ᱥᱠᱟ. ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱒᱙᱔᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱱᱟ ᱯᱟ.ᱴᱤ ᱥᱟᱶᱛᱮᱭ ᱛᱺᱦᱮᱭᱮᱱᱟ᱾᱑᱙᱔᱖ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱟ.ᱣᱨᱤ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱯᱟ.ᱴᱤ ᱧᱤᱱᱤᱡ ᱯᱮᱲᱟ ᱞᱟᱠᱟᱛᱮᱭ ᱴᱷᱟ.ᱣᱠᱟ ᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱫᱤᱥᱚᱡ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱯᱩᱪᱷᱤᱡ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱱᱮᱣᱛᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱵ.ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱪᱚᱸᱪᱽᱨᱚ ᱨᱚᱭ ᱟᱜ ᱢᱚᱱᱛᱤᱨᱤ ᱛᱟᱞᱟᱛᱮ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱤᱨᱩᱪ ᱜᱟᱪᱮᱞ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟ.ᱭᱩᱨᱤᱭᱟ. ᱑᱙᱖᱔ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱚᱱᱟ ᱯᱟ.ᱴᱤ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱮᱲ ᱛᱟᱭᱚᱢᱵᱚᱥᱩ ᱫᱚ ᱢᱮᱥᱟᱭᱮᱱᱟᱭ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱩᱢᱩᱱᱤᱥᱴ ᱯᱟᱨᱴᱤ (ᱢᱟᱨᱠᱥᱵᱟ.ᱫᱤ)ᱜᱟᱪᱮᱞ ᱨᱮ᱾᱑᱙᱖᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱡᱩᱠᱛᱚ ᱯᱷᱨᱱᱴ ᱥᱚᱨᱞᱟᱨ ᱨᱤᱱ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟ. ᱢᱚᱱᱛᱤᱨᱤ ᱠᱤᱨᱤᱭᱟ.ᱭ ᱦᱟᱛᱟᱳ ᱠᱮᱫᱟ᱾ᱱᱤᱭᱟ ᱛᱟᱭᱚᱡ ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱗ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱒᱑ ᱡᱩᱱ ᱠᱤᱨᱭᱟ.ᱭ
ᱦᱟᱛᱟᱳ ᱞᱮᱜ -ᱟ᱾ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱵᱟᱢ ᱯᱷᱚᱨᱱᱴ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱥᱤᱨᱟ.ᱦᱤᱥᱟᱟ.ᱵ ᱛᱮ,᱑᱙᱙᱖ ᱥᱟᱞ ᱧᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱚᱱᱛᱤᱨᱤ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱭ ᱨᱮᱵᱮᱱ ᱞᱮᱱᱟ᱾ᱞᱮᱛᱟᱲ ᱒᱓ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱥᱤᱨᱟ.ᱢᱚᱱᱛᱤᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱺᱜᱤ ᱵᱷᱟᱨ ᱮ ᱜᱚᱜ ᱞᱮᱫᱟ᱾ᱨᱩᱣᱟ.ᱦᱟᱥᱩ ᱡᱟᱞᱟᱛᱮ ᱒᱐᱐᱐ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱖ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱵᱸᱫᱷᱚᱫᱮᱵ ᱟᱜ ᱛᱤ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱥᱤᱨᱟ.ᱢᱚᱱᱛᱤᱨᱤ ᱢᱟ.ᱨᱤ ᱫᱚᱭ ᱮᱢᱟᱫᱮᱭᱟ᱾ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱮ ᱫᱩᱲᱩᱵ ᱡᱤᱨᱟ.ᱣᱮᱱᱟ᱾ᱡᱚᱭᱚᱛᱤ ᱵᱚᱥᱩ ᱚᱠᱛᱚ ᱫᱚ ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱫᱚ ᱵᱩᱜᱤ ᱟᱨ ᱵᱟ.ᱲᱤᱡ ᱢᱮᱥᱟ ᱥᱮᱱᱟ ᱛᱮᱭ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ᱾ᱮᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱵᱤᱞᱟ.ᱛᱠᱷᱚᱱ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱜᱟᱪᱮᱞ ᱟ.ᱭᱩᱨᱤᱭᱟ.ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱮᱴᱟᱜ ᱜᱮ ᱢᱟ.ᱱ ᱫᱚᱭ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱟ᱾
'''ᱡᱟᱱᱟᱢ'''
ᱰᱟᱠᱛᱚᱨ ᱱᱤᱥᱤᱠᱟᱱᱛᱚ ᱵᱚᱥᱩ ᱟᱨ ᱦᱮᱢᱞᱚᱛᱟ ᱵᱚᱥᱩ ᱨᱤᱱ ᱥᱟᱡᱚ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱡᱚᱭᱚᱛᱤ ᱵᱚᱥᱩ ᱫᱚ᱾᱑᱙᱑᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱘ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱔᱓/᱑ ᱦᱟᱭᱨᱤ ᱥᱚᱱ ᱨᱳᱰ ᱱᱤᱛ ᱢᱚᱦᱚᱛᱢᱟ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤ ᱨᱳᱰ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱥᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱭ ᱠᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱸ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱡᱚᱭᱚᱛᱤ ᱨᱤᱱᱫᱚᱨᱚ ᱱᱟᱛᱷᱽ ᱵᱚᱥᱩ ᱾ᱦᱚᱦᱚ ᱧᱩᱛᱟᱢ ᱫᱚ ᱜᱚᱱᱟ᱾ᱟᱯᱟᱛ ᱱᱤᱥᱤᱠᱟᱱᱛᱚ ᱫᱚ ᱧᱩᱢ ᱩᱨᱩᱢ ᱰᱟᱠᱛᱚᱨ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱮᱜᱟᱸᱛ ᱫᱚ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱪᱟᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱭᱳ ᱦᱚᱲ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾[᱕]᱑᱙᱑᱗ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱮᱜᱟᱸᱛ ᱟᱯᱟᱛ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱢᱟᱨᱮ ᱦᱤᱱᱫᱩᱥᱛᱷᱟᱱ ᱵᱤᱞᱰᱤᱸ ᱱᱤᱛ ᱫᱚ ᱯᱷᱩᱴᱱᱟᱱᱤ ᱪᱮᱢᱵᱟᱨ ᱵᱟᱥᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱛᱮᱭ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱱᱟ᱾ᱱᱩᱠᱩ ᱵᱚᱥᱩ ᱛᱮᱠᱚᱣᱟᱜ ᱟᱸᱫᱵᱩᱱᱤᱭᱟ.ᱫ ᱫᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱫᱮᱥ ᱵᱷᱟᱠᱟ ᱡᱤᱞᱟᱱᱟᱧᱟᱭᱚᱱ ᱜᱚᱸᱡᱽ ᱥᱚᱱᱟᱨ ᱜᱟᱸ ᱵᱟᱨᱫᱤ ᱟ.ᱛᱩ ᱨᱮ᱾[ᱠ]
'''ᱚᱞᱚᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ'''
᱑᱙᱒᱐ ᱠᱷᱤᱨᱥᱴᱟᱵᱪᱟ ᱖ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮᱠᱟ ᱵᱷᱩᱨᱛᱤ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱫᱷᱚᱨᱢᱚ ᱛᱚᱞᱟ ᱞᱚᱨᱮᱴᱳ ᱤᱥᱠᱩᱞ ᱨᱮ᱾ ᱩᱱ ᱜᱮ ᱟᱡ ᱟᱯᱟᱛ ᱫᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱮ ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱠᱮᱫ ᱛᱟᱭᱟ ᱠᱚᱭᱚᱛᱤ ᱵᱚᱥᱩ᱾[᱖]ᱚᱱᱟ ᱠᱤᱱᱰᱟᱨ ᱜᱟᱨᱴᱮᱱ ᱤᱛᱸᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟᱟ ᱠᱚ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱫ ᱾ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱡᱚᱭᱚᱛᱤ ᱵᱚᱥᱩ ᱫᱚ ᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱮᱭ ᱯᱩᱨᱟ.ᱣ ᱠᱮᱫᱟ᱾ᱯᱟᱨᱛᱷᱚᱢ ᱥᱮᱨᱱᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱜᱤᱫᱨᱟ.ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱥᱲᱟ, ᱥᱮᱱᱴ ᱡᱮᱵᱷᱤᱭᱟᱨᱥ ᱠᱚᱞᱮᱡᱤᱭᱮᱴ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱭ ᱵᱷᱩᱨᱛᱤ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱫ ᱛᱮ ᱡᱚᱭᱚᱛᱤ ᱵᱚᱥᱩ ᱫᱚ ᱞᱚᱨᱮᱴᱳ ᱨᱮᱜᱮ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱢᱟᱭ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱮᱱᱟ᱾ᱤᱱᱟ.ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱙᱒᱕ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱵᱟᱨ ᱥᱮᱨᱱᱤ ᱨᱮ ᱥᱮᱱᱴ ᱡᱮᱵᱷᱤᱭᱟᱨᱥ ᱨᱮᱭ ᱵᱷᱩᱨᱛᱤ ᱭᱮᱱᱟ᱾ᱱᱚᱣᱟ ᱤᱛᱩᱱ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱙ ᱠᱳᱞᱟᱥ ᱫᱚᱭ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱠᱮᱫᱟ᱾ᱢᱮᱴᱨᱤᱠᱩᱞᱮᱥᱚᱱ ᱯᱟᱥ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱤᱸᱨᱮᱡᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱢᱟ.ᱱ ᱚᱱᱟᱨᱥ ᱤᱪᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱮᱨᱥᱤᱰᱮᱱᱥᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡ ᱨᱮᱭ ᱵᱷᱩᱨᱛᱤ ᱮᱱᱟ᱾ᱠᱚᱞᱮᱡ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱤᱪᱷᱞᱟ.ᱵᱤᱸᱪᱤ ᱨᱮ᱾ᱫᱩᱲᱩᱵ ᱡᱚᱴᱟᱣ ᱨᱚᱦᱚᱢᱟᱱ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱜᱮ ᱫᱩᱲᱩᱵ ᱫᱚ ᱠᱩᱥᱤᱭ ᱟ.ᱭᱠᱟ.ᱣ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ᱾᱑᱙᱓᱕ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱟ.ᱱᱟ.ᱨᱤ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮᱵᱤᱞᱟ.ᱛ ᱛᱮᱭ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟ᱾ ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱟᱠ ᱟᱯᱟᱛ ᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟ ᱛᱮ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱥᱤᱵᱷᱤᱞ ᱥᱟᱨᱵᱷᱤᱥ ᱵᱤᱱᱤᱰ ᱨᱮ ᱵᱟᱭ ᱟᱨᱡ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱫᱭᱟᱫᱟ᱾ᱮᱱᱨᱮᱦᱚᱸ ᱟ.ᱱᱟ.ᱧᱤ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱛᱷᱩᱠᱟ.ᱢ ᱞᱮᱫᱟ᱾ᱞᱚᱱᱰᱚᱱ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱡᱚᱦᱚᱜ, ᱚᱱᱰᱮᱱ ᱠᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱯᱟ.ᱵᱲᱴᱷᱣᱟ.ᱠᱚ ᱟᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱡ ᱜᱮ ᱪᱟᱪᱟᱞᱟᱣ ᱛᱤᱱᱤᱡ᱾ᱡᱮᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ -᱑᱙᱓᱐ ᱜᱮᱞ ᱡᱩᱪᱟ.ᱫ ᱥᱮᱫ ᱫᱚ ᱦᱤᱭᱨᱚᱞ ᱞᱟᱭᱥᱠᱤ ᱨᱚᱲ ᱟᱸᱠᱚᱡ ᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱤᱸᱝᱚᱱᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱨᱴ ᱵᱤᱨᱴᱮᱱ ᱠᱚᱢᱤᱱᱤᱥᱴ ᱞᱟ.ᱢᱤ ᱞᱟ.ᱥᱱᱤ ᱨᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱡᱮᱪ ᱝᱩᱛᱩᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ᱧᱩᱛᱩᱡᱟᱱ ᱚᱱᱚᱝᱤᱭᱟ.ᱨᱚᱡᱚᱱᱤ ᱯᱟᱢ ᱨᱚᱡᱚᱱᱤ ᱫᱚᱛᱛᱚ ᱟᱜ ᱜᱟᱞᱟᱡ ᱨᱚᱲ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱢᱚᱱᱮ ᱨᱮ ᱜᱟᱭᱜᱚᱢ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱢᱤᱰᱚᱞ ᱴᱮᱢᱯᱚᱞ ᱟ.ᱱᱟ.ᱧᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱡᱩᱪᱟ.ᱫ ᱟᱨᱡ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱫ ᱛᱟᱭᱚᱢ᱑᱙᱔᱐ ᱠᱷᱤᱨᱥᱴᱟᱵᱫᱚ ᱑ ᱠᱟᱱᱩᱣᱟ.ᱨᱤ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱮ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟ᱾[᱘]
'''ᱡᱚᱭᱚᱛᱤ ᱵᱚᱥᱩ'''
ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱥᱱᱤ ᱑᱙᱑᱔-᱒᱐᱑᱐ ᱟᱯᱟᱛ ᱰᱟᱠᱛᱚᱨ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱢᱟᱨᱟᱸ ᱟᱯᱟᱛ ᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱩᱠᱤᱞ ᱢᱩᱠᱟ.ᱨ ᱨᱟᱡ ᱟ.ᱨᱤ ᱥᱟᱝᱟᱜ ᱫᱚ ᱱᱩᱠᱩᱣᱟᱜ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱧᱡᱽ ᱫᱚ ᱩᱱᱟ.ᱜ ᱥᱟ.ᱜᱟ.ᱭ ᱵᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱮᱱᱛᱮ ᱵᱤᱨᱴᱤᱥ ᱵᱤᱨᱩᱫ ᱦᱩᱞᱜᱟ.ᱨᱭᱟ. ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱫᱚ ᱵᱚᱦᱚᱜ ᱛᱤᱨᱩᱵ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱢᱟ.ᱱ ᱩᱭᱦᱟ.ᱨ ᱫᱚ ᱛᱮᱦᱮᱸᱠᱟᱱ ᱜᱮᱭᱟ ᱛᱟᱠᱚ᱾ [᱑᱐] ᱑᱙᱑᱓-᱑᱔ ᱠᱷᱤᱨᱥᱴᱟᱵᱪᱚ ᱦᱩᱞᱜᱟ.ᱨᱭᱟ.ᱢᱚᱫᱚᱱ ᱢᱚᱦᱚᱱ ᱵᱷᱳᱢᱤᱠ ᱱᱤᱥᱤᱠᱟᱱᱛᱚ ᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱵᱟᱨᱫᱤ ᱨᱮ ᱩᱠᱩᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ᱟᱠᱚ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱥᱟᱯᱟᱯ ᱥᱟᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱩᱠᱩ ᱠᱟᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱠᱚ ᱨᱟᱵᱥᱟᱵ ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱡᱚᱭᱚᱛᱤ ᱵᱚᱥᱩ ᱮᱜᱟᱸᱛ ᱛᱮᱫ ᱟᱡᱟᱜ ᱞᱩᱜᱲᱤ ᱨᱮᱭ ᱩᱠᱩ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱱ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱚᱭᱚᱛᱤ ᱵᱚᱥᱩ ᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮ ᱨᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱩᱞᱟ.ᱲ ᱥᱟᱨᱥᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ᱾;ᱢ ᱚᱠᱛᱚ ᱵᱤᱨᱴᱤᱥ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱤᱨᱩᱫ ᱛᱮᱭ ᱩᱭᱦᱟ.ᱨ ᱞᱮᱫᱟ ᱾᱑᱙᱓᱐ ᱜᱮᱞ ᱮᱦᱚᱵ ᱨᱮ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤ ᱡᱤ ᱩᱯᱟ.ᱥ ᱚᱠᱛᱚ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱥᱲᱟ ᱥᱮᱱᱟᱜ ᱮ ᱛᱷᱩᱠᱩᱢ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱚᱠᱴᱚᱨ ᱞᱳᱱᱤ ᱢᱚᱱᱩᱢᱮᱱᱴ ᱨᱮ (ᱩᱭᱦᱟ.ᱨ ᱛᱷᱩᱢᱵᱤ ᱵᱟ.ᱦᱤ ᱨᱮ) ᱥᱩᱵᱷᱟᱥ ᱵᱚᱥᱩ ᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱪᱮᱸᱜᱷᱟ ᱨᱚᱲ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱮ ᱫᱩᱠᱟ.ᱱᱟ ᱠᱷᱚᱫᱫᱚᱨ ᱦᱚᱨᱚᱜ ᱠᱟᱛᱮ᱾ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱴᱷᱮᱸᱜᱟ ᱫᱟᱞ ᱛᱮ ᱧᱤᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱤᱠᱷᱟ.ᱱ ᱢᱚᱱᱮ ᱨᱮ ᱩᱱᱠᱩ ᱥᱟᱢᱟᱸ ᱫᱟᱯᱨᱟᱢ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱢᱚᱱᱮ ᱟᱭ ᱩᱢᱟ.ᱱ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱟᱫᱮᱭᱟ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱤᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱱᱚᱞ ᱨᱮᱭ ᱚᱞ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱫᱟ᱾ᱚᱱᱟ ᱜᱮᱛᱟᱭ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱟᱡ ᱟ.ᱨᱤ ᱫᱟᱱᱮ ᱞᱚᱱᱰᱚᱱ ᱨᱮ ᱟ.ᱱ ᱟ.ᱨᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱛᱩᱞᱩᱡ ᱜᱮ ᱨᱟᱡᱟ.ᱨᱤ ᱨᱮᱭ ᱪᱮᱞᱟᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱜᱚᱴᱟ ᱩᱛᱟ.ᱛᱟᱨ ᱠᱮᱜ -ᱟᱭ ᱟ.ᱱᱟ.ᱨᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱸ ᱨᱟᱡ ᱟ.ᱨᱤ ᱛᱮᱜᱮᱧ ᱢᱟᱱᱛᱟᱨᱚᱜ-ᱟ᱾ᱫᱷᱟ.ᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱚᱢᱚᱱ ᱜᱚᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱯᱷᱮᱥᱤ ᱵᱟ.ᱫᱤ ᱑᱙᱓᱖ ᱠᱷᱤᱨᱥᱴᱟᱵᱪᱚ᱾ ᱤᱥᱠᱩᱞ ᱤᱠᱚᱱᱚᱢᱤᱠᱥᱮ ᱦᱭᱟᱨᱚᱞᱰ ᱞᱭᱟᱥᱠᱤ ᱟᱜ ᱨᱚᱲ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱛᱮ ᱪᱚᱢᱚᱞ ᱞᱮᱱᱟ᱾ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱮᱜ - ᱟ,ᱠᱟᱨᱞᱡᱟᱨᱠᱥ ᱫᱟᱥ ᱠᱭᱮᱯᱤᱴᱟᱞ ᱟᱨ ᱮᱝᱜᱮᱥᱮᱨ ᱠᱢᱤᱱᱤᱥᱴ ᱢᱮᱱᱤᱯᱷᱮᱥᱴᱳ ᱮᱢᱟᱱ ᱮᱢᱟᱱ᱾ ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱡᱤᱦᱚᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱰᱩᱠ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱵᱷᱩᱯᱳᱥ ᱜᱩᱯᱛᱚ ᱵᱤᱨᱴᱤᱥ ᱵᱤᱨᱸᱫ ᱪᱮᱸᱜᱷᱟ ᱠᱟ. আক্রান্ত হয়ে অসুস্থ হলে ২০১০ ১ জানুয়ারি বসু বিধাননগরের অ্যাডভান্সড মেডিকেয়ার অ্যান্ড রিসার্চ ইনস্টিটিউটে (আমরি হসপিটাল) ভর্তি হন।[২৮][২৯] ১৬ জানুয়ারি তার শারীরিক অবস্থা অত্যন্ত নাজুক হয়ে পড়ে এবং তার একাধিক অঙ্গ বিকল হয়ে যেতে থাকে।[৩০][৩১] সতের দিনের দীর্ঘ অসুস্থতার পর ২০১০ সালের ১৭ জানুয়ারি ভারতীয় সময় সকাল ১১টা ৪৭ মিনিটে জ্যোতি বসুর জীবনাবসান হয়।[৩২] তার দেহের সৎকার হয়নি - তিনি তার চোখ দান করে গেছেন; তার মরদেহ ব্যবহৃত হবে মেডিক্যাল কলেজের গবেষণায়। তার মৃত্যু উপলক্ষে পশ্চিমবঙ্গে ১৮ জানুয়ারী ২০১০ সোমবার সরকারি ছুটি পালিত হয়। ২০ অনুষ্ঠিত হয়. ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
ibrs29rrd443chysynutxlltfz31so5
ᱡᱟᱨᱣᱟ
0
16165
101986
78179
2022-08-22T07:07:26Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
" ᱡᱟᱨᱣᱟ ᱡᱟ.ᱛᱤ " ᱟᱱᱫᱟᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ (᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱚᱱᱢᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱒᱕᱐- ᱔᱐᱐ ) ᱟᱨ ᱠᱚ ᱟᱱᱫᱟᱢᱟᱱ ᱡᱟ.ᱱᱡᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱮ᱾ ,ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱜᱮᱥᱟᱭ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱚᱱᱢᱟᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱰᱷᱤᱯ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱱᱤᱛ ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱱᱚᱱᱰᱮ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱟᱱᱫᱟᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱚ ᱪᱤᱯᱱᱟ.ᱯ ᱨᱮᱦᱚᱸ, ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱶᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱪᱤᱯᱤᱱᱟ.ᱯ ᱵᱟ.ᱱᱩᱜ ᱛᱟᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱦᱚᱲᱠᱚ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱱᱤᱦᱟ.ᱛᱤ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱫᱚ ᱵᱟ.ᱱᱩᱜ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱮ᱾ ᱱᱩᱠᱩᱣᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱤᱝᱜᱚᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱟᱱᱫᱟᱡᱟᱱ ᱜᱮᱫᱮᱞ ᱥᱟᱶ ᱫᱚᱠᱚ ᱦᱤᱨᱤ ᱦᱤᱯᱤᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱟ.ᱨᱤ ᱪᱟ.ᱞᱤ ᱛᱮᱠᱚ ᱟ.ᱱᱟ.ᱲᱤ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱱᱤᱱᱠᱟ ᱫᱚ ᱟᱫ ᱡᱟᱨᱣᱟ ᱡᱟ.ᱛᱤ ᱜᱩᱥᱴᱤ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱠᱚ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱮᱱ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱱᱤᱛ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱥᱚᱢᱟᱡ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱟ.ᱨᱤ ᱛᱮᱫᱚ ᱠᱚ ᱞᱤᱪᱟ.ᱲ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱡᱟᱨᱣᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ ᱫᱷᱟ.ᱨᱛᱤ ᱨᱤᱱ ᱢᱟᱱᱣᱟ᱾ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ [[ᱧᱩᱛᱩᱢ]] ᱫᱚ ᱟ.ᱣᱨᱤ ᱴᱟ.ᱣᱠᱟ.ᱠ ᱟ᱾ ᱛᱚᱯᱚᱥᱤᱞᱤ ᱩᱯᱚᱡᱟ.ᱛᱤ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱜᱮᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟ ᱠᱚᱣᱟ᱾ᱡᱚᱝᱜᱤᱞ ᱩᱯᱚᱡᱟ.ᱛᱤ ᱫᱚ ᱑᱙᱓᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱠᱚ ᱟᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
2xrdfvllsipu2xcfi5ize1fiw03haz2
ᱡᱟᱢᱟᱭᱠᱟᱱ ᱯᱟᱴᱳᱭᱤᱥ
0
16177
101960
76988
2022-08-22T05:26:01Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Short description|ᱡᱟᱢᱟᱭᱠᱟ ᱨᱮ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱠᱨᱮᱭᱳᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ}}
{{Distinguish|ᱡᱟᱢᱟᱭᱠᱟᱱ ᱤᱝᱞᱤᱥ|Iyaric}}
{{Infobox language
|name=ᱡᱟᱢᱟᱭᱠᱟᱱ ᱯᱟᱴᱳᱭᱤᱥ
|nativename=''Patwa'', ''Jamiekan / Jamiekan Kriyuol'',<ref>''Di Jamiekan Nyuu Testiment – The Jamaican New Testament'', published by: The Bible Society of the West Indies, 2012</ref> ''Jumiekan / Jumiekan Kryuol / Jumieka Taak / Jumieka taak / Jumiekan languij''<ref>{{cite web |url = http://www.jumieka.com/aatagrafi.html |title=Jumieka Languij: Aatagrafi / Jamaican Language: Orthography |first=Larry|last=Chang|publisher=LanguiJumieka}}<br /> {{cite web |url = http://www.jumieka.com/bout.html |title=Jumieka Languij: Bout / Jamaican Language: About |first=Larry|last=Chang|publisher=LanguiJumieka}}</ref><ref>Larry Chang: ''Biesik Jumiekan. Introduction to Jamaican Language'', published by: Gnosophia Publishers, 2014.</ref>
|states=[[ᱡᱟᱢᱟᱭᱠᱟ]], [[ᱯᱟᱱᱟᱢᱟ]], [[ᱱᱤᱠᱟᱨᱟᱜᱩᱣᱟ]], [[ᱠᱳᱥᱴᱟ ᱨᱤᱠᱟ]], [[ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱤᱭᱟ]] ([[:en:Archipelago of San Andrés, Providencia and Santa Catalina|ᱥᱟᱱ ᱟᱸᱫᱽᱨᱮᱫ ᱭᱮ ᱯᱨᱳᱵᱷᱤᱰᱮᱱᱥᱤᱭᱟ]]).
|agency=ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱢᱵᱽᱲᱟᱣᱚᱜᱼᱟ
|speakers=᱓.᱒ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ (᱒᱐᱐᱐ᱼ᱒᱐᱐᱑)
|date=
|ref=e18
|familycolor=Creole
|fam1=[[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱠᱨᱮᱭᱳᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱠᱨᱮᱭᱳᱞ]]
|fam2=ᱟᱴᱞᱟᱱᱴᱤᱠ
|fam3=ᱯᱟᱪᱮ
|iso3=jam
|glotto=jama1262
|glottorefname=Jamaican Creole English
|lingua=52-ABB-am
|dia1=[[ᱞᱤᱢᱳᱱᱮᱥ ᱠᱨᱮᱭᱳᱞ]]
|dia2=[[:en:Bocas del Toro Creole|ᱵᱳᱠᱟᱥ ᱰᱮᱞ ᱴᱳᱨᱳ ᱠᱨᱮᱭᱳᱞ]]
|dia3=[[:en:Miskito Coast Creole|ᱢᱤᱥᱠᱤᱴᱳ ᱠᱳᱥᱴ ᱠᱨᱮᱭᱳᱞ]]
|dia4=[[:en:San Andrés–Providencia Creole|ᱥᱟᱱ ᱟᱸᱫᱽᱨᱮᱫ ᱯᱨᱳᱵᱷᱤᱰᱮᱱᱥᱤᱭᱟ ᱠᱨᱮᱭᱳᱞ]]
|notice=IPA
}}
[[File:Jamaicanpatois-twosentences2010.ogg|right|thumb|ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱯᱟᱴᱳᱭᱤᱥ ᱨᱚᱨᱚᱲᱤᱡ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱟᱹᱭᱟᱹᱛ ᱮ ᱞᱟᱹᱭᱮᱫᱟ]]
[[File:WIKITONGUES- Omar Speaking English and Jamaican Patois.webm|thumb|ᱢᱤᱫ ᱡᱟᱢᱟᱭᱠᱟᱱ ᱯᱟᱴᱳᱭᱤᱥ ᱨᱚᱲ ᱦᱚᱲ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱮ ᱞᱟᱹᱭᱮᱫᱟ ᱾]]
'''ᱡᱟᱢᱟᱭᱠᱟᱱ ᱯᱟᱴᱳᱭᱤᱥ''', '''ᱯᱟᱴᱳᱭᱤᱥ''', '''ᱯᱟᱴᱳᱣᱟ''' ᱟᱨ '''ᱠᱟᱢᱟᱭᱠᱟᱱ ᱠᱨᱮᱭᱳᱞ''' ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱵᱟᱲᱟᱭᱚᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]] [[ᱠᱨᱮᱭᱳᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱨᱮᱭᱳᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮ ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱟᱶᱛᱮ [[ᱯᱟᱪᱮ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]]ᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ (ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱫᱚ [[ᱟᱠᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ) ᱾ ᱡᱟᱢᱟᱭᱠᱟᱱ ᱯᱟᱴᱳᱭᱤᱥ [[ᱡᱟᱢᱟᱭᱠᱟ]] ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱦᱮᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱡᱟᱢᱟᱭᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱟᱭᱳ ᱟᱲᱟᱝ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾
==ᱨᱚᱱᱚᱲ==
==ᱚᱨᱛᱷᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱟᱨ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Interwiki |code = jam }}
{{Wikivoyage|Jamaican patois phrasebook|Jamaican patois|phrasebook}}
* [http://www.mona.uwi.edu/dllp/jlu/index.htm The Jamaican Language Unit]
* [http://jamaicanpatwah.com Jamaican Patois Dictionary]
* [http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED130535.pdf Jamaican Creole Language Course for Peace Corps Volunteers]
* [http://niceup.com/patois.html Jammin Reggae Archives Patois Dictionary]
* [http://growingupjamaican.com/jamaican-patois-mini-dictionary/ Sample Jamaican Patois Translations]
* [http://www.jumieka.com Jumieka Langwij]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱠᱨᱮᱭᱳᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱠᱨᱮᱭᱳᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱡᱟᱢᱟᱭᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱱᱟᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱱᱤᱠᱟᱨᱟᱜᱩᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱠᱳᱥᱴᱟ ᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
sro9mz051zs2zubrafi0pthz021hmjn
ᱠᱮᱹ ᱨᱟᱫᱷᱟᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱱ
0
16337
101637
80108
2022-08-21T13:35:59Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Indian politician|image=Radakrishnan.jpeg|party=[[CPIM]]|term_end3=2016|constituency3=[[ᱫᱮᱞᱟᱠᱠᱟᱨᱟ(State Assembly constituency)|ᱪᱮᱞᱟᱠᱠᱟᱨᱟ]]|predecessor3=ᱮᱢ.ᱯᱤ ᱛᱷᱟᱢᱤ|successor3=[[ᱤᱭᱩ. ᱟᱨ ᱯᱨᱚᱫᱤᱯ]]|term_start4=2 ᱢᱮ 2021|term_end4=|constituency4=[[ᱪᱮᱞᱟᱠᱠᱟᱨᱟ (State Assembly constituency)|ᱪᱮᱞᱟᱠᱠᱟᱨᱟ]]|predecessor4=[[ᱤᱭᱩ.ᱟᱨ ᱯᱨᱚᱫᱤᱯ]]|alma_mater=[[ᱥᱨᱤ ᱵᱷᱟᱭᱟᱥᱟ NSS ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱫᱫᱷᱟ.ᱜᱟᱲ|Sri Vyasa NSS College, Wadakkancherry]]{{!}}[[Sree Kerala Varma College|Sree Kerala Varma College, Thrissur]]|office3=Member of [[Kerala Legislative Assembly]]|education=[[Bachelor of Arts]]|parents={{Unbulleted_list|ᱠᱩᱪᱩᱱᱱᱤ|ᱪᱤᱱᱟᱢᱢᱟ}}|spouse=|children=|website=|signature=|footnotes=|source=|term_start3=1996|successor=|image_size=400px|office=Minister for Welfare of Scheduled Castes, Scheduled Tribes and Backward Classes, Devaswoms, Parliamentary Affairs,
[[Government of Kerala]]|name=ᱠᱮ. ᱨᱟᱫᱷᱟᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱱ|caption=ᱠᱮ. ᱨᱟᱫᱷᱟᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱱ|birth_date={{Birth date and age|1964|05|24|df=yes}}|birth_place=[[ᱟᱭᱰᱩᱠᱤ ᱡᱤᱞᱟ|ᱯᱩᱞᱞᱤᱠᱟᱱᱟᱢ ᱵᱷᱟᱜᱟᱢᱚᱱ]], [[ᱠᱮᱨᱟᱞᱟ]], ᱥᱤᱧᱚᱛ|nationality=[[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱢᱟ.ᱱᱢᱤ|ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ.]]|residence=[[ᱛᱷᱨᱤᱥᱩᱨ]], [[ᱠᱮᱨᱟᱞᱟ]]|death_date=|death_place=|1blankname=ᱢᱩᱲᱩᱛ ᱢᱩᱱᱛᱨᱤ|predecessor=[[ ᱠᱟᱫᱟᱠᱟᱢᱯᱟᱞᱤ ᱥᱩᱨᱮᱱᱫᱨᱟᱱ]]|1namedata=[[ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱵᱷᱤᱡᱟᱭᱟᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ | ᱯᱤᱱᱟᱨᱟᱡᱤ ᱵᱷᱤᱡᱟᱭᱟᱱ]]|office2=[[ᱜᱚᱞᱚᱪ (ᱨᱟᱡᱱᱤᱛᱤ)|ᱞᱟ.ᱱᱟ.ᱭ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ[[ᱠᱮᱨᱟᱞᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ]]|term_start2={{Start date|2006|06|03|df=yes}}|term_end2={{End date|2011|05|13|df=yes}}|predecessor2=[[ᱛᱷᱮᱨᱟᱢᱵᱤᱨ ᱨᱟᱫᱷᱟᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱱ ]]|successor2=[[ᱡᱤ. ᱠᱟᱨᱛᱷᱤᱠᱮᱭᱟᱱ]]|term_start=20 ᱢᱮ 2021|term_end=|constituency=|bodyclass=67}}
'''ᱠᱮ. ᱨᱟᱫᱷᱟᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱱ''' ᱫᱚ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ (24 ᱢᱮ,1964) ᱥᱟ.ᱦᱮᱛ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱱᱤᱛᱤᱵᱤᱫ ,ᱡᱟᱦᱟᱭ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱯᱤᱱᱟᱨᱟᱭ ᱵᱤᱡᱤᱭᱚᱠ ᱢᱚᱱᱛᱨᱟᱞᱚᱭ ᱨᱮ ᱠᱮᱨᱟᱞᱟ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱪᱤᱠᱱᱟ. ᱪᱤᱠᱤ I ᱩᱯᱚᱡᱟ.ᱛᱤ ᱟᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱟ.ᱛᱤ ,ᱫᱮᱵᱥᱟᱢᱚᱥ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱱᱤᱨᱟ.ᱭ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱯᱟᱞᱚᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱜᱷᱟᱜᱩᱲᱤᱭᱟ. ᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ I CPIM ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ 2006 ᱠᱷᱚᱱ 2011 ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱵᱤᱡ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱩᱲᱩᱫ ᱟᱲᱟᱝ ᱜᱚᱞᱚᱪ ᱟᱱ ᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ I ᱩᱱᱤ ᱛᱨᱤᱥᱚᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡ ᱱᱤᱛᱤᱵᱤᱫ ᱟᱨ 1996 ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱜ 2001 ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱤ. ᱠᱮ I ᱱᱚᱭᱱᱟ ᱢᱚᱱᱛᱨᱚᱠ ᱨᱮᱱ SC , ST ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱟᱨ ᱡᱩᱣᱟᱱ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱛᱮ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱜᱤᱵᱷᱟᱨ ᱨᱮ ᱯᱟᱞᱚᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ I ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱪᱮᱞᱠᱟᱨ ᱵᱟᱪᱱᱟᱣ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ I ᱩᱱᱤ ᱫᱚ 1996 ᱠᱷᱚᱱ 2016 ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱵᱤᱡ ᱪᱮᱞᱟᱠᱠᱟᱨ ᱵᱤᱫᱷᱟᱭᱚᱠ ᱦᱤᱥᱟ.ᱵ ᱛᱮ ᱫᱟᱭᱤᱠ ᱛᱚ ᱯᱟᱞᱚᱱ ᱞᱮᱫᱟ I
== ᱡᱤᱣᱤᱫ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
ᱩᱱᱤ ᱫᱚᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ 24 ᱢᱮ 1964 ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱞᱞᱤᱠᱟᱱᱟᱢ ᱵᱷᱚᱜᱚᱢᱚᱱ ᱤᱰᱩᱠᱤ ᱨᱮ I ᱟᱯᱟᱛ ᱫᱚᱭ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱮᱢ ᱥᱤ ᱠᱩᱪᱱᱤ ᱟᱨ ᱮ.ᱜᱟᱛ ᱪᱤᱱᱤᱢᱢᱟ I ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱫᱚᱭ ᱨᱮᱜᱮᱡ ᱠᱟ.ᱢᱤᱭᱟ.ᱭ ᱛᱟᱦᱮ.ᱫ, ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱛᱨᱤᱥᱩᱨ ᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱮᱞᱟᱠᱠᱟᱨ ᱵᱟᱥᱮᱱᱫᱟ I ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱛᱷᱩᱱᱩᱨᱠᱟᱨ ᱤᱭᱩ ,ᱯᱤ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱵᱤᱫᱟ.ᱜᱟᱲ ᱨᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱮ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱞᱮᱫᱟ I SMTG HS ᱩᱱᱩᱥᱩᱲ ᱵᱤᱫᱟ.ᱜᱟ.ᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱚᱭᱟᱨ ᱪᱟᱱᱟᱪ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱮ ᱰᱩᱜᱤ ᱞᱮᱫᱟ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱟᱫᱷᱟᱠᱨᱤᱥᱟᱱᱟᱱ ᱛᱨᱤᱥᱩᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱨᱤ ᱵᱷᱮᱥᱟ ᱮᱱ ᱮᱥ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱫᱫᱷᱟ.ᱜᱟᱲ ᱨᱮ ᱩᱰᱟᱠᱠᱟᱪᱟᱨᱤ ᱟᱨ ᱥᱨᱤ ᱠᱮᱨᱟᱞᱟ ᱵᱷᱟᱨᱢᱟ ᱠᱚᱞᱮᱪ ᱨᱮ ᱚᱞᱚᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱮ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ B.A ᱜᱮᱡᱮᱭᱤᱥᱚᱱ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱚᱠᱛᱚ , ᱩᱱᱤ ᱨᱟᱡ ᱱᱤᱛᱤ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ I ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱤᱱᱰᱟᱱ ᱞᱟᱥᱮᱨ ᱦᱟᱛᱟᱝ ᱟᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ I
ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱮᱥ ᱮᱯ ᱟᱭ ᱨᱮ ᱞᱮᱛᱟᱲᱟᱱ ᱜᱷᱟᱜᱩᱲᱤᱭᱟ.ᱭ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ , ᱠᱮᱨᱟᱞᱟ ᱵᱷᱟᱨᱢᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱫᱫᱟ.ᱜᱟᱲ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱢᱤᱫ ᱥᱮᱠᱨᱮᱴᱟᱨᱤ , ᱪᱮᱞᱟᱠᱠᱟᱨ ᱚᱧᱪᱚᱞ ᱥᱚᱢᱯᱟᱫᱚᱠ ᱟᱨ ᱛᱨᱤᱥᱩᱨ ᱡᱤᱞᱟ ᱥᱩᱪᱤᱵᱟᱞᱚᱭ ᱦᱤᱥᱟ.ᱵ ᱛᱮ SFI ᱱᱮᱛᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ I ᱩᱱᱤ ᱫᱚᱭ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱞᱮᱫᱟ ᱪᱮᱞᱟᱠᱠᱟᱨ ᱵᱞᱚᱠ ᱠᱚᱢᱤᱴᱤ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱥᱮᱠᱨᱮᱴᱟᱨᱤ ᱟᱨ ᱰᱤ ᱳᱣᱟᱭ ᱮᱯᱟᱭᱮᱨ ᱨᱟᱡᱜᱟᱲ ᱠᱩᱢᱩᱰ ᱜᱷᱟᱜᱩᱲᱤᱭᱟ. ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ CPIM ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱜᱷᱟᱜᱩᱲᱤᱭᱟ. I
ᱵᱷᱟᱞᱟᱛᱷᱚᱞ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ 1991 ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱛᱨᱤᱥᱩᱨ ᱡᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱨᱟᱫᱷᱟᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱱ I ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱪᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ 1996,2001 ᱟᱨ 2006 ᱥᱟ.ᱦᱤᱛ ᱨᱮ I ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮ.ᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱷᱟᱵ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱮ Minister for the Welfare of Backward and Scheduled Communities and Youth Affairs 1996 ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ 2001 ᱥᱟ.ᱦᱤᱛ ᱨᱮ I ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱚᱯᱚᱡᱤᱥᱚᱱ ᱪᱤᱯ ᱩᱭᱤᱯ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱫ ᱢᱟ.ᱦᱤᱛ 2001 ᱠᱷᱚᱱ 2006 I
1982 - 87 ᱥᱟᱞ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟ.ᱨᱤ ᱵᱤᱨᱩᱫ ᱨᱮᱱ ᱯᱟ.ᱴᱷᱩᱣᱟ. ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱟ.ᱲᱦᱟ.ᱭ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱛᱮ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱥᱟᱵ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱟᱲᱟᱜ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ I ᱨᱟᱫᱷᱟᱠᱨᱤᱥᱱᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱪᱟ.ᱥ ᱵᱟᱫ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱥᱟᱶ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱡᱚᱜᱟᱲ ᱮᱫ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱫ I ᱩᱱᱤ ᱠᱮᱨᱟᱞᱟ ᱥᱟᱥᱛᱨᱚ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱟᱨ 40 ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱟᱠᱷᱚᱨᱚᱛᱟ ᱞᱟ.ᱲᱦᱟ.ᱭ ᱠᱟᱢᱤ ᱨᱮ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ I ᱠᱮ ᱨᱟᱫᱷᱟᱠᱨᱤᱥᱱᱚ ᱫᱚ 18 ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱠᱮᱨᱟᱞᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱤᱥᱯᱤᱠᱟᱨ ᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ I UDF ᱯᱨᱟᱨᱛᱷᱤ ᱮᱢ ᱢᱩᱨᱟᱞᱤ ᱠᱚᱝᱜᱨᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱜᱷᱟᱜᱩᱲᱤᱭᱟ. ᱟᱨ ᱮᱢ ᱢᱩᱨᱟᱞᱤ 93 ᱵᱷᱩᱴ ᱧᱟᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱟᱫᱷᱟᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱱ ᱜᱟᱞᱚᱪᱤᱭᱟ. ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱪᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱠᱚ I ᱩᱱᱤ MP ᱵᱤᱡᱚᱭ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱟᱞᱚᱪᱤᱭᱟ. ᱦᱤᱥᱟᱵ ᱛᱮ ᱟ.ᱜᱤᱵᱷᱟᱨ ᱨᱮ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ I ᱡᱟᱦᱟᱭ ᱜᱷᱚᱴᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱟᱭᱤᱱ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱛᱟᱦᱮ.ᱫ I ᱳᱯᱤᱥ ᱵᱟ.ᱜᱤ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱩᱱᱤ ᱟᱨ ᱦᱚ ᱢᱚᱲᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ MLA ᱫᱟᱭᱤᱠᱛᱚ ᱦᱟᱢᱮᱰ ᱞᱮᱫᱟ ᱟᱨ 2016 ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱳᱯᱤᱥ ᱵᱟ.ᱜᱤ ᱠᱮᱫᱟ ᱫᱤᱱᱟ.ᱢ ᱫᱤᱱ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ I ᱩᱱᱤ ᱥᱚᱯᱷᱚᱞᱚᱛᱟ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱟ ᱤᱭᱩ. ᱟᱨ ᱯᱨᱚᱫᱤᱯ I
{| class="wikitable"
!ᱥᱮᱨᱢᱟ
!ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ
!ᱡᱤ.ᱛᱠᱟ.ᱨ
!ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱟᱨ ᱜᱨᱩᱯ
!ᱰᱮᱯᱮᱱᱰᱮᱰ ᱯᱟ.ᱴᱷᱩᱣᱟ.
!ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱟᱨ ᱜᱨᱩᱯ
|-
|2011
|ᱪᱮᱞᱮᱠᱠᱟᱨᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ
|ᱠᱮ. ᱨᱟᱫᱷᱟᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱱ
|CPM LDF
|ᱠᱮ.ᱵᱤ ᱥᱟᱥᱤᱠᱩᱢᱟᱨ
|Congress(I) UDF
|-
|2006
|ᱪᱤᱞᱮᱠᱠᱟᱨᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ
|ᱠᱮ. ᱨᱟᱫᱷᱟᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱱ
|CPM LDF
|ᱯᱤ.ᱥᱤ ᱢᱟᱱᱤᱠᱪᱚᱱᱫᱨᱚ
|Congress(I) UDF
|-
|2001
|ᱪᱤᱞᱮᱠᱠᱟᱨᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ
|ᱠᱮ. ᱨᱟᱫᱷᱟᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱱ
|CPM LDF
|ᱠᱮ. ᱮ ᱛᱩᱞᱟᱥᱤ
|Congress(I) UDF
|-
|1996
|ᱪᱤᱞᱮᱠᱠᱟᱨᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ
|ᱠᱮ. ᱨᱟᱫᱷᱟᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱱ
|CPM LDF
|ᱴᱤ.ᱮ ᱨᱟᱫᱷᱟᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱱ
|Congress(I) UDF
|-
|}
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:Kerala mla]]
69oxujbe4jb85f24i0q32ufiwci95k6
ᱠᱷᱳᱥᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
16339
101702
77988
2022-08-21T15:59:17Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
| name = ᱠᱷᱳᱥᱟ
| nativename = {{lang|xh|isiXhosa}}
| pronunciation = {{IPA-xh|ᵏǁʰóːsa||Xhosa.ogg}}
| states = [[ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ|ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]]
| region = [[ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱮᱯ]] <br> [[ᱯᱟᱪᱮ ᱠᱮᱯ]] <br> [[ᱯᱷᱨᱤ ᱥᱴᱮᱴ]] ᱨᱮᱭᱟᱭ ᱮᱛᱚᱢ ᱴᱚᱴᱷᱟ <br> [[:en:Gauteng|ᱜᱟᱣᱴᱮᱝ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱴᱚᱴᱷᱟ <br> [[ᱠᱳᱣᱟᱡᱩᱞᱩᱼᱱᱟᱛᱟᱞ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱴᱚᱴᱷᱟ <br> [[ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱮᱯ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱴᱚᱴᱷᱟ
| ethnicity = [[:en:Xhosa people|ᱠᱷᱳᱥᱟ]]
| speakers = ᱘.᱒ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ (᱐᱘ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱐
| date =
| ref =
| speakers2 = ᱑᱑ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ [[ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱨᱚᱲᱼᱦᱚᱲ (᱒᱐᱐᱒)<ref>Webb, Vic. 2002. "Language in South Africa: the role of language in national transformation, reconstruction and development." ''Impact: Studies in language and society,'' 14:78</ref>
|familycolor = Niger-Congo
|fam1 = [[ᱱᱟᱭᱡᱟᱨᱼᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱱᱟᱭᱡᱟᱨᱼᱠᱚᱝᱜᱳ]]
|fam2 = [[ᱟᱴᱞᱟᱱᱴᱤᱠᱼᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱟᱴᱞᱟᱱᱴᱤᱠᱼᱠᱚᱝᱜᱳ]]
|fam3 = [[ᱵᱷᱳᱞᱴᱟᱼᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱵᱷᱳᱞᱴᱟᱼᱠᱚᱝᱜᱳ]]
|fam4 = [[ᱵᱮᱱᱩᱼᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱵᱮᱱᱩᱼᱠᱚᱝᱜᱳ]]
|fam5 = [[ᱵᱟᱱᱴᱳᱭᱮᱰ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱵᱟᱱᱴᱳᱭᱮᱰ]]
|fam6 = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱵᱟᱱᱴᱳᱭᱮᱰ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱮᱛᱚᱢ ᱵᱟᱱᱴᱳᱭᱮᱰ]]
|fam7=[[ᱵᱟᱱᱴᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱵᱟᱱᱴᱩ]]
|fam8=[[ᱮᱛᱚᱢ ᱵᱟᱱᱴᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱮᱛᱚᱢ ᱵᱟᱱᱴᱩ]]
|fam9=[[ᱱᱜᱩᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱱᱜᱩᱱᱤ]]
|fam10=[[:en:Zunda languages|ᱡᱩᱱᱫᱟ]]
| nation = {{RSA}}
| minority = {{ZIM}}
| script = [[ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ|ᱞᱟᱛᱤᱱ]] ([[ᱠᱷᱳᱥᱟ ᱪᱤᱠᱤ]])<br>[[ᱠᱷᱳᱥᱟ ᱵᱽᱨᱮᱭᱤᱞ]]
| sign = [[:en:Signed Xhosa|Signed Xhosa]]<ref>Aarons & Reynolds, 2003, "South African Sign Language", in Monaghan, ed., ''Many Ways to be Deaf: International Variation in Deaf Communities''</ref>
| iso1 = xh
| iso2 = xho
| iso3 = xho
| glotto = xhos1239
| glottorefname = Xhosa
| guthrie = S.41
| lingua = [http://linguasphere.info/?page=linguascale&linguacode=99-AUT-fa 99-AUT-fa] incl.<br>varieties 99-AUT-faa<br>to 99-AUT-faj +<br>99-AUT-fb (isiHlubi)
| map = South Africa Xhosa speakers proportion map.svg
| mapcaption = ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱠᱷᱳᱥᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱱᱩᱯᱟᱛ
{{div col|colwidth=10em|content=
{{legend|#EDF8E9|᱐–᱒᱐%}}
{{legend|#BAE4B3|᱒᱐–᱔᱐%}}
{{legend|#74C476|᱔᱐–᱖᱐%}}
{{legend|#31A354|᱖᱐–᱘᱐%}}
{{legend|#006D2C|᱘᱐–᱑᱐᱐%}}
}}
| notice = IPA
}}
{{Infobox ethnonym|umXhosa|amaXhosa|isiXhosa|KwaXhosa| IsiXhosa |root=ᱠᱷᱳᱥᱟ|person=umXhosa|language=isiXhosa|people=amaXhosa|country=kwaXhosa}}
'''ᱠᱷᱳᱥᱟ''' ({{IPAc-en|ˈ|k|ɔː|s|ə|,_|ˈ|k|oʊ|s|ə}}<ref>{{cite web|title=Xhosa – Definition and pronunciation|url=http://www.oxfordlearnersdictionaries.com/definition/english/xhosa|work=Oxford Learner's Dictionaries|publisher=Oxford University Press|access-date=16 April 2014}}</ref><ref>{{cite web|title=Xhosa – pronunciation of Xhosa|url=http://www.macmillandictionary.com/pronunciation/british/Xhosa|work=Macmillan Dictionary|publisher=Macmillan Publishers Limited|access-date=16 April 2014}}</ref><ref>Laurie Bauer, 2007, ''The Linguistics Student's Handbook'', Edinburgh</ref> {{IPA-xh|kǁʰóːsa|Xhosa}}) '''ᱤᱥᱤᱥᱠᱷᱳᱥᱟ''' ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱵᱟᱲᱟᱭᱚᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱱᱜᱩᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱱᱜᱩᱱᱤ]] [[ᱵᱟᱱᱴᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱵᱟᱱᱴᱩ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱳᱥᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ [[ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ|ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]] ᱟᱨ [[ᱡᱤᱢᱵᱟᱵᱩᱭᱮ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="Omniglot">{{Cite web|url=http://www.omniglot.com/writing/xhosa.htm|title=Xhosa alphabet, pronunciation and language|website=www.omniglot.com|access-date=2017-07-06}}</ref><ref name="constitution">The following languages, namely Chewa, Chibarwe, English, Kalanga, Koisan, Nambya, Ndau, Ndebele, Shangani, Shona, sign language, Sotho, Tonga, Tswana, Venda, and Xhosa are the officially recognised languages of Zimbabwe. l([http://www.kubatana.net/docs/legisl/constitution_zim_draft_copac_130125.pdf CONSTITUTION OF ZIMBABWE (final draft)] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131002110534/http://www.kubatana.net/docs/legisl/constitution_zim_draft_copac_130125.pdf |date=2013-10-02 }}).</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱟᱭᱚ ᱟᱲᱟᱝ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱘.᱒ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ ᱦᱚᱲ ᱟᱨ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱑᱑ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ [[ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾
==ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱪᱷᱮᱨ==
==ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ==
==ᱚᱨᱛᱷᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
==ᱥᱟᱫᱷᱟᱬᱚᱱ ᱟᱹᱭᱟᱹᱛ==
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{interwiki|code=xh}}
{{wiktionary|Xhosa}}
{{wikivoyage|Xhosa phrasebook|Xhosa|a phrasebook}}
{{commons category}}
* [https://web.archive.org/web/20071214071133/http://www.lmp.ucla.edu/Profile.aspx?LangID=21&menu=004 Xhosa language profile ][https://web.archive.org/web/20060720065425/http://www.pavelicpapers.com/documents/odpor/index.html (at UCLA Language Materials Project)]
* [https://web.archive.org/web/20070311094133/http://www.panafril10n.org/wikidoc/pmwiki.php/PanAfrLoc/Xhosa PanAfrican L10n page on Xhosa]
* [http://learn101.org/xhosa.php Learn Xhosa]
* [http://starling.rinet.ru/cgi-bin/response.cgi?root=new100&morpho=0&basename=new100\bco\bns&first=0 Xhosa basic lexicon at the Global Lexicostatistical Database]
* [[Paradisec]] has a collections of [[Arthur Capell]]'s materials ([http://catalog.paradisec.org.au/collections/AC1 AC1]), which include Xhosa language materials
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱱᱟᱭᱡᱟᱨᱼᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱟᱴᱞᱟᱱᱴᱤᱠᱼᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱷᱳᱞᱴᱟᱼᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱮᱱᱩᱼᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱟᱱᱴᱳᱭᱮᱰ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱟᱱᱴᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱡᱤᱢᱵᱟᱵᱩᱭᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
p6uoye015n2quwkjysdlqywxcn4hr65
ᱠᱮᱭᱱᱰᱤ ᱵᱟᱨ
0
16559
101623
97579
2022-08-21T13:12:12Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Use mdy dates|date=July 2020}}
{{Infobox person
| name = ᱠᱮᱭᱱᱰᱤ ᱵᱟᱨ
| image = Candy Barr.jpg
| image_size =
| alt =
| caption =
| birth_name = ᱡᱩᱱᱤᱛᱟ ᱰᱮᱞ ᱥᱟᱞᱥᱟᱨ
| birth_date = {{Birth date|1935|7|6|mf=yes}}
| birth_place = [[ᱮᱰᱱᱟ, ᱴᱮᱠᱥᱟᱥ]], ᱭᱩ ᱮᱥ
| death_date = {{Death date and age|2006|12|30|1935|7|6|mf=yes}}
| death_place = [[ᱣᱤᱠᱴᱳᱨᱤᱭᱟ ᱴᱮᱠᱥᱟᱥ]], ᱭᱩ ᱮᱥ
| nationality = ᱢᱟᱨᱤᱠᱟ
| occupation = {{flatlist|
* Stripper
* actress
* adult model
}}
| spouse = ᱔
| children = ᱑
}}
'''ᱡᱩᱣᱟᱱᱤᱛᱟ ᱰᱮᱞ ᱥᱞᱥᱚᱨ''' ( ᱡᱟᱱᱟᱢ: ᱑᱙᱓᱕ - [[᱓᱐]] ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱐᱖ ) ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱢᱟᱧᱪ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱠᱮᱭᱱᱰᱤ ᱵᱟᱨ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱒᱐ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱮᱱᱪᱩᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟᱱᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱵᱟ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱚᱛᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟᱱ ᱥᱴᱨᱤᱯᱚᱨ, ᱵᱚᱨᱞᱮᱥᱠ ᱰᱟᱱᱥᱚᱨ, ᱯᱟᱯᱟᱴᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱣᱭᱟᱥᱠ ᱢᱚᱰᱮᱞ ᱠᱩᱲᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾
᱑᱙᱕᱐ ᱟᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱚᱠ ᱚᱠᱛᱮ ᱨᱮ, ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱰᱚᱞᱟᱥ ᱞᱚᱥ ᱮᱱᱡᱤᱞᱥ ᱟᱨ ᱞᱟᱥ ᱣᱮᱜᱟᱥ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱴᱨᱤᱯᱤᱝ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫᱛᱮ, ᱠᱟᱱᱩᱱ ᱥᱟᱶ ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱩᱴᱷ ᱵᱷᱮᱲ ᱠᱚᱨᱮ ᱟᱡᱤᱡ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱥᱚᱦᱮᱡ ᱟᱜ ᱜᱩᱨ ᱟᱨ ᱱᱟᱥᱟ ᱟᱱᱟᱜ ᱨᱟᱱ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫᱛᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱨᱤᱱ ᱫᱷᱮᱭᱟᱱ ᱮ ᱨᱤᱡᱷᱟᱹᱣ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱠᱚᱣᱟ ᱾<ref name="lat">{{cite web |last1=Oliver |first1=Myrna |title=Candy Barr, 70; 1950s Stripper and Stag Film Star Personified the Joy and Danger of Sex |url=http://articles.latimes.com/2006/jan/03/local/me-barr3 |website=Los Angeles Times |access-date=6 June 2018 |date=3 January 2006}}</ref> ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱠᱤ ᱠᱚᱦᱮᱱ ᱟᱨ ᱡᱮᱭᱠ ᱨᱩᱵᱤ ᱥᱟᱶ ᱦᱚᱸ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾
ᱯᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱡᱮᱭᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱡᱟ ᱧᱟᱢ ᱦᱩᱭ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱵᱟᱨ ᱫᱚ ᱫᱟᱠᱷᱤᱱ ᱴᱮᱥᱟᱥ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱑᱙᱖᱐ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱚᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱥᱴᱨᱤᱯᱤᱝ ᱨᱮ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱮᱱᱟᱭ, ᱟᱨ ᱑᱙᱗᱐ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱚᱠ ᱨᱮ ᱚᱭᱤ ᱯᱚᱛᱨᱤᱠᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫᱛᱮ ᱯᱚᱡᱽ ᱮᱢ ᱞᱮᱫᱼᱟᱭ ᱾ ᱟᱨᱦᱚᱸ, ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱮᱵᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱑᱙᱘᱐ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱚᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱨᱮ ᱵᱟᱨ ᱴᱮᱠᱥᱟᱥ ᱢᱟᱥᱤᱠ ᱯᱚᱛᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮ ᱞᱮᱰᱤ ᱵᱟᱨ ᱡᱚᱱᱥᱚᱱ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱴᱮᱠᱥᱚᱱ ᱥᱟᱶ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱨᱯᱷᱮᱠᱴ ᱴᱮᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱨᱩᱯ ᱨᱮ ᱨᱮᱵᱮᱱ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
892o81b3k7wr7hzxcs7wnqoh6hymp40
ᱡᱟᱱᱛᱟ ᱴᱤᱵᱷᱤ
0
16560
102006
79275
2022-08-22T08:38:27Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱟᱱᱛᱟ ᱴᱤᱵᱷᱤ''' ᱪᱮᱭᱱᱚᱞ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱦᱤᱱᱫᱤ [[ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱛᱮ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱒᱔/᱗ ᱟᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱪᱮᱭᱱᱚᱞ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱯᱟᱱᱛᱷᱟ ᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱞᱤᱢᱤᱴᱮᱰ <ref>{{cite web |title=Janta TV Online TV Channel |url=http://www.jantatv.com/livetv |website=www.jantatv.com}}</ref>ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱪᱟᱪᱟᱞᱟᱣᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱡᱟᱱᱛᱟ ᱴᱤᱵᱷᱤ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱤᱱᱴᱮᱞᱥᱮᱴ ᱒᱐ ᱥᱮᱴᱮᱞᱟᱭᱤᱴ ᱛᱮ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱤᱫ ᱯᱷᱨᱤ ᱴᱩ ᱮᱭᱟᱨ ᱪᱮᱭᱱᱚᱞ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web |title=Janta TV now free to air on intelsat 20 |url=https://www.thefreetoair.com/2019/12/janta-tv-hindi-news-channel-available.html |website=www.thefreetoair.com}}</ref>ᱟᱥᱳᱠ ᱦᱮᱢᱨᱟᱡᱽᱱᱤ ᱒᱐᱑᱑ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱱᱛᱟ ᱴᱤᱵᱷᱤ ᱪᱮᱭᱱᱚᱞ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱤᱹᱤᱹᱳ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾<ref>{{Cite web|last=Hemrajani|first=Ashok|date=24 July 2020|title=Ashok Hemrajani - CEO - JANTA TV|url=https://in.linkedin.com/in/ashok-hemrajani-80a53958|access-date=24 July 2020|website=Linkedin}}</ref>
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
{{Television news in India}}
[[Category:Hindi-language television channels in India]]
[[Category:Television channels and stations established in 2011]]
[[Category:Hindi-language television stations]]
[[Category:Television stations in New Delhi]]
[[Category:2011 establishments in India]]
{{India-tv-stub}}
ftk3q7qt024tz74ygaga9ms6gt46lzj
ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱒᱔ (ᱥᱤᱧᱚᱛ)
0
16584
101705
78946
2022-08-21T16:03:04Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{short description|Hindi-language news television channel}}
{{refimprove|date=February 2021}}
{{Use Indian English|date=May 2015}}
{{Use dmy dates|date=May 2015}}
{{Infobox television channel
| name = News 24
| logo = [[File:News24 Logo.jpg|150px|center|alt=News 24 Logo]]
| logo_size = 250px
| logo_caption = News 24 logo
| headquarters = [[Noida]], [[Uttar Pradesh]], [[India]]
| country = [[India]]
| language = [[Hindi language|Hindi]]
| picture_format = [[4:3]] ([[576i]], [[SDTV]])<br/>[[16:9]] ([[1080i]], [[HDTV]])
| slogan = Think First
| network =
| owner = B.A.G Network
| launch_date = 2007
| founder =
| sister_channels = [[E24 (TV channel)|E24]]
| key_people =
| web = {{URL|http://www.news24online.com/}}
| sat_serv_1 = [[d2h]]
| sat_chan_1 = Channel 313
| sat_serv_2 = [[Airtel digital TV]]
| sat_chan_2 = Channel 325
| sat_serv_3 = [[Dish TV]]
| sat_chan_3 = Channel 661
| sat_serv_4 = [[Tata Sky]]
| sat_chan_4 = Channel 516
| cable_serv_1 =
| cable_chan_1 =
}}
'''ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱒᱔''' ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱒᱔ ᱴᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱪᱮᱭᱱᱚᱞ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ Owned ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ B.A.G Films and Media Limited ᱠᱟᱱᱟᱭ। ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱗ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ। ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱨᱤ-ᱴᱩ ᱮᱭᱟᱨ ᱪᱮᱭᱱᱚᱞ ᱠᱟᱱᱟ। ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱒᱔ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱶᱟ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱞᱚᱜᱚ ᱮ ᱟᱹᱨᱩ-ᱯᱷᱮᱨᱟᱣ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ । <ref>{{Cite web | url=http://www.news24online.com/p/about-us/ | title=Latest News, Bollywood News, India News, World News Today, News Headlines, Breaking News Headlines, News Today |access-date=4 April 2020}}</ref>
। ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞᱤᱭᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱚ [[ᱟᱱᱩᱨᱟᱫᱷᱟ ᱯᱨᱚᱥᱟᱫ]] ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱥᱟᱹᱛᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱵᱷᱟᱡᱽᱯᱟ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ [[ᱨᱟᱵᱤᱥᱚᱸᱠᱚᱨ ᱯᱨᱚᱥᱟᱫ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱥᱮᱨᱟ, ᱩᱱᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱡᱟᱶᱟᱭ, Indian National Congress politician ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱱᱮᱛᱟ [[ᱨᱟᱡᱤᱣ ᱥᱩᱠᱞᱟ]] । [[ᱟᱱᱩᱨᱟᱫᱷᱟ ᱯᱨᱚᱥᱟᱫ]] ᱵᱤᱮᱡᱤ ᱨᱮᱱ chairperson and managing director ᱠᱟᱱᱟᱭ ।<ref>{{cite news |last1=Vivek |first1=G. S. |title=Everyone's Best Friend |url=https://www.indiatoday.in/magazine/profile/story/20130506-profile-of-rajeev-shukla-763331-2013-05-01 |access-date=27 December 2020 |work=India Today |date=1 May 2013 |language=en}}</ref>
ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱒᱔ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ, ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱯᱟᱨᱥᱟᱯ, ᱨᱮᱰᱤᱭᱚ, ᱱᱭᱩ ᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ventures ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱠᱟᱱᱟ।
== ᱴᱤᱵᱷᱤ ᱥᱳ ==
* ''ᱥᱟᱵᱥᱮ ᱵᱟᱲᱟ ᱥᱟᱣᱟᱞ''
* ''ᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱠᱤ ᱵᱟᱛ'
* ''ᱢᱟᱦᱳᱞ ᱠᱭᱟ ᱦᱟᱭ?''
*'' ᱠᱟᱞᱪᱟᱠᱨᱟ''
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
<!--- See http://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Footnotes on how to create references using tags which will then appear here automatically -->
{{Reflist}}
{{Television news in India}}
<!--- Categories --->
[[Category:24-hour television news channels in India]]
[[Category:Television channels and stations established in 2007]]
[[Category:Television stations in New Delhi]]
[[Category:Hindi-language television channels in India]]
{{news-tv-prog-stub}}
8l52kid38n2u70ufm4k4mg6dvz9tm8m
ᱡᱚᱭᱚᱛᱤ ᱵᱟᱥᱩ
0
16684
101880
79445
2022-08-22T02:51:37Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
'''ᱜᱩᱨ'''
ᱱᱤᱭᱩᱢᱳᱱᱤᱭᱟ ᱟᱡᱟᱨ ᱛᱮᱭ ᱠᱟ.ᱦᱤᱞ ᱮᱱ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱒᱐᱑᱐ ᱥᱟᱞ ᱑ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱨᱮ ᱵᱟᱥᱩ ᱫᱚ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱟᱭᱰᱵᱷᱟᱱᱥᱰ ᱢᱮᱰᱤᱠᱮᱭᱟᱨ ᱟᱭᱱᱰ ᱨᱤᱥᱟᱨᱪ ᱤᱱᱥᱴᱤᱴᱤᱩᱴᱮ (ᱟᱢᱨᱤ ᱦᱟᱥᱯᱟᱛᱟᱞ)ᱨᱮᱭ ᱵᱷᱩᱥᱨᱤ ᱭᱮᱱᱟ᱾[᱒᱘][᱒᱙] ᱑᱖ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱟ.ᱰᱤ ᱜᱮᱭ ᱠᱟ.ᱦᱤᱞ ᱮᱱᱟ, ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱛᱤ ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱞᱟᱛᱣᱟᱜ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾[᱓᱐][᱓᱑] ᱜᱮᱞ ᱮᱭᱟᱭ ᱫᱤᱱ ᱡᱤᱣᱤ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱞᱟ.ᱦᱟ.ᱭ ᱠᱟᱛᱮᱭ ᱥᱮᱛᱟᱜ ᱑᱑ ᱴᱟᱲᱟᱝ ᱔᱗ ᱴᱤᱲᱤᱡᱽ ᱨᱮᱭ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱮᱱᱟ᱾ [᱓᱒] ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱫᱚ ᱥᱟᱨᱟ ᱥᱮᱜᱮᱸᱞ ᱟᱨ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱵᱟᱭ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱸ, ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱜᱮᱭ ᱫᱟᱱ ᱦᱚᱴᱚ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱰᱟᱠᱛᱟᱨ ᱯᱟ.ᱴᱷᱣᱟ.ᱠᱚ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ, ᱟᱨ [[ᱢᱮᱫ]] ᱦᱚᱸᱭ ᱫᱟᱱ ᱠᱮᱫᱟ ᱠᱟᱸᱲᱟ ᱠᱟ.ᱲᱤ ᱠᱚ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ᱾ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱫᱚ ᱵᱮᱵᱦᱟᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱰᱟᱠᱛᱟᱨᱤ ᱟᱪᱮᱛᱤᱭᱟ.ᱠᱚ ᱜᱚᱰᱮᱥᱚᱱᱟ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ᱾ᱜᱩᱨ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱐ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱪᱷᱩᱴᱤ ᱞᱮᱭ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟ᱾᱒᱐ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱜᱩᱨ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱚ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱮᱫᱟ᱾
'''ᱛᱩᱞᱟ.ᱡᱚᱠᱷᱟ'''
ᱡᱚᱭᱛᱤ ᱵᱟᱥᱩ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮ ᱨᱟᱡᱽᱟ.ᱨᱤ ᱨᱮ ᱪᱮᱫ ᱫᱚᱭ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱟ ᱚᱱᱟ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱨᱟᱡᱟ.ᱨᱤ ᱢᱟᱰᱣᱟ ᱨᱮ ᱠᱩᱠᱞᱤ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱠᱢᱤᱱᱤᱥᱴ ᱯᱟ.ᱴᱤ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱠᱩᱠᱞᱤ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱠᱩᱠᱞᱤ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱞᱮᱱᱟ᱾᱑᱙᱗᱐ ᱥᱮᱫ ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱸᱜᱮᱨᱮᱥ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱫᱚ ᱵᱟᱸ ᱯᱮ ᱡᱩᱜ ᱠᱚᱸᱜᱮᱨᱮᱥ ᱟᱜ ᱫᱟᱲᱮ ᱦᱚᱸᱭ ᱢᱩᱰᱨᱩᱡᱽ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱒᱓ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱞᱮᱛᱟᱲ ᱜᱮ ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱤᱨᱟ.ᱢᱚᱱᱛᱤᱨᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱧᱩᱢ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱚᱱᱠᱟ ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟ.ᱱᱩᱜ -ᱟ, ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱟᱸᱡᱚᱢᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱭᱟᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱣᱰᱤ ᱟᱨᱠᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱠᱟ ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱭ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
ia1yyl5fas96nvmu934ipfotb8uf04a
ᱡᱤᱛᱩ ᱱᱮᱯᱟᱞ
0
16839
102074
80056
2022-08-22T10:21:18Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{short description|Comedian and Actor from Nepal}}
{{more citations needed|date=October 2020}}
{{Infobox person
| name = Jitu Nepal
| image = Jeetu Nepal.JPG
| birthname = Jeet Bahadur Nepal
| birth_date = {{birth date and age|1975|6|15|df=y}}
| birth_place = [[Sindhupalchok District|Sindhupalchok]], [[Nepal]]
| occupation = {{hlist|Comedian|Actor|Writer|Director|Producer|Television Presenter|Playback Singer}}<ref name=Srijan.Karki>{{cite web|last=Jeetu Nepal|first=Occupation|title=जितु नेपालको पेशा|url=https://www.merolog.com/nepal/biography-of-jitu-nepalmundre/|work=MJ Guthrie|accessdate=20 July 2013}}</ref>
| yearsactive = 2003 - present
| spouse = Muna Nepal
| children = Samriddhi Nepal <br/> Sakshyam Nepal
| othername = मुन्द्रे|
}}
'''ᱡᱤᱛᱩ ᱱᱮᱯᱟᱞ''' ᱟᱫᱚᱢ ᱚᱠᱛᱮ ᱫᱚ '''ᱡᱤᱛᱩ ᱱᱮᱯᱟᱞ''' ᱜᱮᱠᱚ ᱦᱚᱦᱚ ᱠᱟᱱᱟᱭ ({{lang-ne|[[:ne:ᱡᱤᱛᱩ ᱱᱮᱯᱟᱞ|ᱡᱤᱛᱩ ᱱᱮᱯᱟᱞ]]}}) <ref>{{Cite web|url=https://www.osnepal.com/598466|title=Exclusive interview with Jitu Nepal and his wife}}</ref> ᱢᱤᱫ ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ [[स्टैंड-अप कॉमेडियन]], ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ, ᱯᱟᱯᱟᱴᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱫᱤᱥᱟ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ । ᱩᱱᱤ ᱟᱡᱟᱜ ᱦᱤᱴ ᱥᱤᱴᱠᱚᱢ [[ᱡᱤᱨᱮ ᱠᱷᱩᱨᱥᱟᱱᱤ]] ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱜᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱤᱠᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ । ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱴᱤᱵᱷᱤ ᱥᱳ ᱧᱩᱛᱩᱢ ''ᱴᱟᱣᱠᱠᱟ ᱛᱩᱠᱠᱟ'' ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱠᱮᱨᱤᱭᱟᱨ ᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱟᱠᱟᱫᱟ । ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱮ ᱫᱚᱨᱡᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫ ᱟᱭ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ''ᱪᱟ ᱮᱠᱟᱱ ᱪᱟ'', [[ᱪᱷᱟᱠᱠᱟ]], [[ᱪᱷᱟᱠᱠᱟ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱒]], [[ᱪᱷᱟᱠᱠᱟ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱓]] ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱮᱴᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ । <ref name=Srijan-Karki>{{cite news|title=इन्टर पास त गरेको छु "मुन्द्रे"|url=http://kuwaitnepal.com/2010/09/22/%E0%A4%87%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A4%B0-%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B8-%E0%A4%A4-%E0%A4%97%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%95%E0%A5%8B-%E0%A4%9B%E0%A5%81-%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A6/|accessdate=25 July 2013|date=22 September 2010}}</ref> [[ᱡᱤᱨᱮ ᱠᱷᱩᱨᱥᱟᱱᱤ]] ᱴᱮᱞᱤᱥᱮᱨᱤᱭᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱮ ᱨᱩᱯ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱵᱷᱩᱢᱤᱠᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ।
==Early and personal life==
==ᱯᱷᱤᱞᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
===ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ===
{|class="wikitable"
!ᱥᱮᱢᱟ!!ᱴᱟᱭᱴᱮᱞ!!ᱨᱚᱞ!!ᱱᱚᱴ
|-
|᱑᱙᱙᱐-᱑᱙᱙᱔
|'''ᱴᱣᱟᱠᱠᱟ ᱛᱩᱠᱠᱟ'''
|
|
|-
|᱑᱙᱙᱓-᱑᱙᱙᱕
|'''ᱥᱟᱸᱜᱟᱞᱚ'''
|
|
|-
|᱑᱙᱙᱔-᱑᱙᱙᱖
|'''ᱠᱟᱣᱠᱩᱴᱤ'''
|
|
|-
|᱑᱙᱙᱖-᱑᱙᱙᱖
|'''ᱢᱩᱠᱛᱤ'''
|
|
|-
|᱒᱐᱐᱒-᱒᱐᱐᱔
|'''ᱜᱤᱛᱟᱸᱡᱟᱞᱤ'''
|
|
|-
|᱒᱐᱐᱓-᱒᱐᱑᱕
|''[[ᱡᱤᱨᱮ ᱠᱷᱩᱥᱟᱱᱤ]]''
|ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱮ
|
|-
|᱒᱐᱑᱘–present
|''[[ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱮ ᱠᱚ ᱠᱚᱢᱮᱰᱤ ᱠᱞᱟᱵᱽ]]''
|ᱦᱚᱥᱴ
|
|}
===ᱯᱷᱤᱞᱢ===
{|class="wikitable"
! ᱥᱮᱨᱢᱟ!!ᱯᱷᱤᱞᱢ!!ᱨᱳᱞ!!ᱱᱚᱴ
|-
|᱑᱙᱙᱘
|'''Guru Chela'''
|
|
|-
|᱑᱙᱙᱙
|'''Surakshya'''
|
|
|-
|᱒᱐᱐᱐
|'''Chalchitra'''
|
|
|-
|᱒᱐᱐᱑
|''[[Darpan Chaya]]''
|College Friend
|
|-
|᱒᱐᱐᱑
|'''Manai Ta Ho'''
|
|
|-
|᱒᱐᱐᱑
|'''Dhan Sampati'''
|
|
|-
|᱒᱐᱐᱑
|'''Mero Hajur'''
|
|
|-
|᱒᱐᱐᱑
|'''Doman'''
|
|
|-
|᱒᱐᱐᱑
|'''Lahana'''
|
|
|-
|᱒᱐᱐᱒
|'''Pooja'''
|
|
|-
|᱒᱐᱐᱒
|'''Bhannai Sakina'''
|
|
|-
|᱒᱐᱐᱓
|'''Dui Kinara'''
|
|
|-
|᱒᱐᱐᱔
|'''Majhi Dai'''
|
|
|-
|᱒᱐᱐᱕
|'''Prem Yuddha'''
|
|
|-
|᱒᱐᱐᱕
|'''Kahin Milan Kahi Bichhod'''
|
|
|-
|᱒᱐᱐᱗
|''Kismat''
|
|
|-
|᱒᱐᱑᱐
|'''Sapanako Naulo Sansar'''
|
|
|-
|᱒᱐᱑᱐
|'''Man Mutu Ra Maya'''
|
|
|-
|᱒᱐᱑᱔
|'''Cha Ekan Cha'''
|Lawyer
|
|-
|᱒᱐᱑᱕
|'''Wada Number 6'''
|Birkhe
|
|-
|᱒᱐᱑᱖
|''[[Chhakka Panja]]''
|Saraswati
|Second highest grossing Nepali film of all time.
|-
|᱒᱐᱑᱗
|''[[Chhakka Panja 2]]''
|Saraswati
|Sequel Film of [[Chhakka Panja]], third highest grossing Nepali film of all time
|-
|᱒᱐᱑᱘
|'''Ramkahani'''
|Jarnadan
|
|-
|᱒᱐᱑᱘
|''[[Chhakka Panja 3]]''
|Teacher
|Sequel Film of [[Chhakka Panja 2]], highest grossing Nepali film of all time
|-
|᱒᱐᱑᱙
|'''Cha Maya Chhapakai'''
|
|
|}
==ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ==
{|class="wikitable"
!Ceremony!!Category!!Movie!!Result
|-
|[[ᱰᱤᱥᱟᱭᱤᱱ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ|ᱰᱤᱥᱟᱭᱤᱱ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱒᱐᱑᱗]]
|Best Actor in a Supporting Role (Male)
|ᱣᱚᱱᱰᱟ ᱮᱞ ᱖
|Awarded
|-
|[[ᱠᱟᱢᱟᱱᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ|ᱠᱟᱢᱟᱱᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱒᱐᱑᱘]]
|Best Actor in a Supporting Role (Male)
|[[ᱪᱷᱟᱠᱠᱟ ᱯᱟᱸᱡᱟ]]
|Awarded
|-
|[[ᱠᱟᱢᱟᱱᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ|ᱠᱟᱢᱟᱱᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱒᱐᱑᱙]]
|Best Actor in a Supporting Role (Male)
|[[ᱪᱷᱟᱠᱠᱟ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱒]]
|Nominated
|-
|[[ᱡᱮᱜᱮᱛᱟᱹᱨᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ (ᱱᱮᱯᱟᱞ)|ᱡᱮᱜᱮᱛᱟᱹᱨᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ (ᱱᱮᱯᱟᱞ) ᱒᱐᱑᱙]]
|Special Contribution Award
|
|Awarded
|-
|[[ᱠᱟᱢᱟᱱᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ|ᱠᱟᱢᱟᱱᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱒᱐᱒᱐]]
|Best Actor in a Supporting Role (Male)
|[[ᱪᱷᱟᱠᱠᱟ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱓]]
|Nominated
|-
|}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* {{IMDb name|id=1855130}}
*[https://www.facebook.com/jitu.nepal.9 Jitu Nepal] on [[Facebook]]
{{Authority control}}
{{DEFAULTSORT:Nepal, Jeetu}}
[[Category:1975 births]]
[[Category:Living people]]
[[Category:Nepalese male comedians]]
[[Category:People from Sindhupalchowk District]]
3jge8aurm5oghaqgjf17uu0hpnm79nw
ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
16928
101695
80459
2022-08-21T15:53:08Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
| name = ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ
| nativename = खोरठा
| states = ᱥᱤᱧᱚᱛ
| region = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| speakers = ᱘.᱐᱔ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ (᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ)
| date =
| ref = <ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011Census/Language_MTs.html|title=Statement 1: Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues - 2011|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|website=www.censusindia.gov.in|access-date=2018-07-07}}</ref><ref name="ethnologue.com">{{Cite web|url=https://www.ethnologue.com/language/mag|title=Magahi |website=ethnologue}}</ref>(ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱨᱮᱠᱚ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜᱼᱟ)
| familycolor = Indo-European
| fam1 = [[ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ|ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ]]
| fam2 = [[ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱨᱟᱱᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱨᱟᱱᱤᱭᱟᱱ]]
| fam3 = [[ᱤᱱᱫᱳᱼᱟᱨᱡᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱤᱱᱫᱳᱼᱟᱨᱡᱚ]]
| fam4 = [[ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱤᱱᱫᱳᱼᱟᱨᱡᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱥᱟᱢᱟᱝ]]
| fam5 = [[ᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱵᱤᱦᱟᱨᱤ]]
| fam6 = [[ᱢᱚᱜᱚᱫᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱚᱜᱚᱫᱷᱤ]]
| script = [[ᱫᱮᱵᱽᱱᱟᱜᱽᱨᱤ]]
| nation = {{IND}}
* [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]<ref>{{Cite web|title=Jharkhand gives second language status to Magahi, Angika, Bhojpuri and Maithili|url=https://www.avenuemail.in/ranchi/jharkhand-gives-second-language-status-to-magahi-angika-bhojpuri-and-maithili/118291/|date=2018-03-21|website=Avenue Mail|language=en-US|access-date=2020-05-27}}</ref> (ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ)
| iso2 =
| iso3 =
| glotto =
| glottorefname =
}}
'''ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ''' ᱫᱚ [[ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱢᱚᱜᱚᱫᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱚᱜᱚᱫᱷᱤ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱠᱷᱚᱱᱰ [[ᱠᱚᱸᱭᱮ ᱪᱷᱳᱴᱚᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱᱰ|ᱠᱚᱸᱭᱮ ᱪᱷᱳᱴᱚᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱞ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱᱰ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱞ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱓ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱚᱲᱼᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ [[ᱦᱚᱡᱟᱨᱤᱵᱟᱜᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱦᱟᱡᱟᱨᱤᱵᱟᱜᱽ]], [[ᱠᱚᱰᱟᱨᱢᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱜᱤᱨᱤᱰᱤᱦ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱜᱤᱨᱤᱰᱤᱦ]], [[ᱵᱚᱠᱟᱨᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱚᱠᱟᱨᱚ]], [[ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱪᱟᱛᱨᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱪᱟᱛᱨᱟ]], [[ᱨᱟᱢᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱨᱟᱢᱜᱚᱲ]], [[ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ]], [[ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ]], [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ]], [[ᱯᱟᱠᱩᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱟᱠᱩᱲ]], [[ᱜᱚᱰᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱜᱚᱰᱰᱟ]] ᱟᱨ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ]] ᱾<ref name="ethnologue.com"/><ref>{{Cite web|title=Jharkhand gives second language status to Magahi, Angika, Bhojpuri and Maithili|url=https://www.avenuemail.in/ranchi/jharkhand-gives-second-language-status-to-magahi-angika-bhojpuri-and-maithili/118291/|date=2018-03-21|website=Avenue Mail|language=en-US|access-date=2020-05-27}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite book|last=Pattanayak|first=Binay|url=https://www.academia.edu/4227936/Language_Diversity_in_Jharkhand|title=Language Diversity in Jharkhand|language=en}}</ref>
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
* [[ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱨᱟᱱᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱱᱫᱳᱼᱟᱨᱡᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱤᱱᱫᱳᱼᱟᱨᱡᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱮᱵᱽᱱᱟᱜᱽᱨᱤ]]
mhnth0qy52nkdh8zsv3aaj50qagrqj9
ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
16932
102057
80472
2022-08-22T09:53:04Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ''' ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱮ ᱨᱟᱡᱽ ᱥᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱜᱤᱨᱟᱹᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱥᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱵᱮᱼᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱦᱚ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱟᱨᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱜᱮ ᱚᱱᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱮ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱹᱱ ᱮᱢ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱕᱐ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱝᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱞᱟᱹᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>[http://www.axl.cefan.ulaval.ca/index.html Jacques Leclerc] {{Dead link|date=March 2019}}</ref><!-- it would be helpful to narrow this down to just the number of constitutions that mention "national language," or to be precise as to the number of constitutions mentioning each or both, and it would be helpful to look for better sources -->
==ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ [[ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]==
"ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ" ᱟᱨ "[[ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]" ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱟᱨᱚᱱᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
[[:en:Stateless nation|ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ ᱟᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤ]] ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱴᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
==ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ==
===ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ===
{{ᱢᱩᱬ|ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ}}
[[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱫᱚ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱠᱞᱟ ᱢᱤᱫ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱜᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱠᱟᱨᱚᱱ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱨᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite journal|last=Oldenburg|first=Philip|date=August 1985|title=“A Place Insufficiently Imagined”: Language, Belief, and the Pakistan Crisis of 1971|url=https://www.cambridge.org/core/product/identifier/S0021911800094237/type/journal_article|journal=The Journal of Asian Studies|language=en|volume=44|issue=4|pages=711–733|doi=10.2307/2056443|issn=0021-9118}}</ref>
===ᱥᱤᱧᱚᱛ===
{{ᱢᱩᱬ|ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ}}
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜᱼᱟ ᱾<ref name=TH20100125>{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/news/national/Hindi-not-a-national-language-Court/article16839525.ece|title=Hindi, not a national language: Court|date=2010-01-25|work=The Hindu|access-date=2019-11-13|others=PTI|language=en-IN|issn=0971-751X}}</ref>
[[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ]] ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱟᱨ [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱟ ᱾ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱥᱚᱝᱥᱚᱫ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ, ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ ᱚᱞᱼᱛᱚᱞ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱨ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱠᱚ|ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ]] ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱜᱟᱯᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱾ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱠᱚ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱜᱟᱯᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱨᱮ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱟᱨ ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱠᱤᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱠᱤᱛ ᱨᱮ ᱤᱨᱟᱹᱞᱟᱱ ᱥᱤᱰᱩᱠ|ᱤᱨᱟᱹᱞᱟᱱ ᱥᱤᱰᱩᱠ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱒᱒ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱜᱮ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{Cite web|title=CONSTITUTIONAL PROVISIONS {{!}} Department of Official Language {{!}} Ministry of Home Affairs {{!}} GoI|url=http://rajbhasha.nic.in/en/constitutional-provisions|access-date=2019-02-08|website=rajbhasha.nic.in}}</ref>
===ᱱᱮᱯᱟᱞ===
{{ᱢᱩᱬ|ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ}}
[[ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮ ᱑᱒᱓ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
3ks5zbkg38my7ydtz15ebnnwvagjmxg
ᱡᱟᱨᱢᱟᱱ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ
0
17009
101985
84068
2022-08-22T07:06:12Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox website
| name = {{Wiki favicon}} ᱡᱟᱨᱢᱟᱱ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ
| logo = [[File:Wikipedia-logo-v2-de.svg|German Wikipedia logo]]
| screenshot = [[File:German Wikipedia screenshot.png|240px|The German Wikipedia Mainpage]]
| collapsible = yes
| caption = Main Page of the German Wikipedia in April 2021
| url = {{URL|de.wikipedia.org}}
| commercial = ᱵᱟᱝ
| launch_date = {{start date and age|2001|3|16|df=y}}
| type = [[Internet encyclopedia project]]
| language = [[German language|German]]
| registration = Optional
| owner = [[Wikimedia Foundation]]
| editor = German Wikipedia community
}}
'''ᱡᱟᱨᱢᱟᱱ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ''' (ᱡᱟᱨᱢᱟᱱ: deutschsprachige Wikipedia) ᱫᱚ ᱚᱱᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱟᱲᱟ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱨᱢᱟᱱ ᱵᱷᱟᱨᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱪ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱪᱟᱹᱞᱩ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱒᱖,᱑᱕,᱙᱘᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱚᱱᱚᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱡᱟᱨᱢᱟᱱ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱨᱮ deutsche.wikipedia.com ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱖ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱤᱢᱤ ᱳᱭᱮᱞᱥ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱷᱳᱥᱳᱱᱟᱭ ᱮᱢ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱶ ᱱᱟᱱᱟ ᱦᱩᱱᱟᱹᱨ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ]]
{{ᱪᱷᱟᱸᱪ:wikipedias}}
5oni0zqm3f83jbs0g03cy8xzfra95pn
ᱡᱤᱫᱫᱤ (᱑᱙᱙᱗ ᱯᱷᱤᱞᱢ)
0
17142
102102
81555
2022-08-22T11:56:49Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Use British English|date=September 2013}}
{{Use dmy dates|date=September 2013}}
{{More citations needed|date=July 2013}}
{{Infobox film
| name = ᱡᱤᱫᱫᱤ
| image = Ziddi (1997 film) poster.jpg
| caption =
| director = [[Guddu Dhanoa]]
| producer = N.R. Pachisia
| writer = Robin Henry
| narrator =
| starring = [[Sunny Deol]] <br /> [[Raveena Tandon]]
| music = '''Songs:'''<br>Dilip Sen-Sameer Sen<br>'''Background Score:'''<br>[[Surinder Sodhi]]
| cinematography = Sripad Natu
| editing = A. Muthu
| distributor = Ratan International
| runtime = 171 minutes
| country = India
| language = Hindi
| budget =
| gross = {{INR}}29.25 [[crore]]<ref name="hit">{{Cite web|url=http://www.boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=203&catName=MTk5Nw==|title=Boxofficeindia.com|date=20 October 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20101020010539/http://www.boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=203&catName=MTk5Nw==|access-date=1 March 2021|archive-date=20 October 2010}}</ref>
}}
'''ᱡᱤᱫᱫᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱑᱙᱙᱗''' ᱨᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ ᱮᱠᱥᱚᱱ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱠᱟᱱᱟ, [[ᱜᱩᱰᱰᱩ ᱫᱷᱟᱱᱚᱣᱟ]] ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱫᱤᱥᱟᱹᱩᱫᱩᱜ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱨᱚᱰᱭᱩᱥᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱮᱭᱟ [[ᱮᱱᱹᱟᱨᱹ ᱯᱟᱪᱤᱥᱤᱭᱟ]] ᱱᱶᱚᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱯᱟᱯᱟᱴᱤᱭᱟ ᱠᱟᱢᱤᱭᱟ ᱠᱚ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ [[ᱥᱟᱱᱤ ᱫᱮᱚᱞ]] ᱟᱨ [[ᱨᱟᱵᱤᱱᱟ ᱴᱟᱸᱰᱟᱱ]] ᱥᱟᱶᱛᱮ [[ᱟᱱᱩᱯᱟᱢ ᱠᱷᱮᱨ]], [[ᱥᱟᱪᱤᱱ ᱠᱷᱮᱰᱮᱠᱟᱨ]] ᱟᱨ ᱟᱥᱤᱥ ᱵᱤᱫᱭᱟᱨᱛᱷᱤ]] ᱟᱨ ᱮᱢᱟᱱ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱞᱟᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ। ᱞᱚᱞᱚ ᱨᱚᱠᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱠᱚ ᱦᱚᱲ ᱟᱨ ᱡᱤᱫᱫᱤ ᱦᱚᱲ ᱫᱮᱣᱟ ᱟᱜ ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱫᱽᱨᱮ ᱛᱟᱨᱤᱠᱟ ᱵᱟᱭᱨᱤ ᱠᱚ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱠᱩᱲᱟᱹᱭ ᱮᱢᱟ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱵᱚᱛᱚᱨ ᱮ ᱟᱹᱭᱠᱟᱣᱮᱫ-ᱟ। ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱟᱡ ᱨᱤᱱ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱟᱨ ᱢᱤᱥᱮᱨᱟ ᱟᱜ ᱜᱚᱡ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱫᱞᱟ ᱮ ᱦᱟᱞᱟ ᱮᱫᱟ।
᱑᱙᱙᱗ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱟᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱵᱮᱱᱣᱟ ᱮᱱᱟ, ᱒᱙᱒ᱹ᱕ (US$᱕.᱔ ᱢᱤᱞᱤᱭᱟᱱ) ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱵᱚᱠᱥ ᱚᱝᱝᱤᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱴᱟᱠᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ। [[ᱵᱤᱡᱟᱭᱠᱟᱸᱛ ᱟᱵᱷᱤᱱᱤᱛ]] ᱯᱦᱤᱞᱢ ᱛᱟᱢᱤᱞ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱟᱫᱷᱟᱨ ᱨᱩᱯ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ। ᱑᱙᱙᱘ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱱᱟᱲ ᱯᱷᱤᱞ ᱣᱟᱱ ᱢᱮᱱ ᱟᱨᱢᱤ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ informal conversion ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ। ᱑᱙᱙᱘ ᱨᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥᱤ ᱨᱮ ᱥᱟᱸᱛᱳ ᱠᱮᱱᱳ ᱢᱟᱥᱛᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱢᱟᱱᱱᱟ, ᱥᱟᱦᱱᱟᱡ ᱟᱨ ᱦᱩᱢᱟᱭᱩᱸ ᱯᱷᱟᱨᱤᱫᱤ ᱫᱟᱨᱟᱭᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱯᱨᱚᱰᱭᱩᱥ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ।
==ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ==
ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱨᱟᱜᱤ ᱮᱫᱽᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱫᱮᱣᱟ (ᱥᱟᱱᱤ ᱫᱮᱚᱞ᱐ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱣᱟᱠᱤᱞ ᱟᱥᱚᱠ ᱯᱨᱟᱫᱷᱟᱱ ([[ᱟᱱᱩᱯᱟᱢ ᱠᱷᱮᱨ]]), ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱟᱠᱟᱥ ([[ᱥᱟᱪᱤᱱ ᱠᱷᱮᱰᱮᱠᱟᱨ]]), ᱢᱤᱥᱮᱨᱟ ᱜᱩᱰᱰᱤ ([[ᱨᱤᱪᱟ ᱟᱦᱩᱡᱟ]]) ᱟᱨ ᱟᱭᱳ ᱫᱚ ([[ᱵᱤᱱᱟ ᱵᱟᱱᱟᱨᱡᱤ]]) ᱥᱟᱶ ᱢᱤᱫ ᱜᱷᱨᱚᱸᱡ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ। ᱩᱱᱤ ᱟᱡᱟᱜ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡ ᱠᱚᱥᱟᱶ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱵᱷᱟᱹᱞᱟᱹᱭ ᱠᱟᱠᱷᱨᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱛᱮᱫ ᱮ ᱪᱮᱛ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ - ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱮᱫᱽᱨᱮ ᱠᱟᱹᱦᱤᱸᱥ ᱡᱤᱫᱫᱤ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱚᱱᱛᱚᱨ ᱠᱚᱬ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ । ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱱ ᱵᱤᱞᱟᱥ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱡ ᱢᱤᱥᱮᱨᱟ ᱜᱩᱰᱰᱤ ᱥᱟᱶ ᱮ ᱪᱷᱮᱲᱪᱷᱟᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮ ᱨᱤᱠᱟᱹ ᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱡᱚᱵᱵᱚᱨ ᱛᱮ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱛᱤ ᱮ ᱥᱟᱵ ᱮᱫ ᱛᱟᱭᱟ। ᱫᱮᱣᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱟᱸᱜᱟᱣ ᱨᱮ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱛᱤ ᱥᱟᱢᱟᱜ ᱠᱮᱫ ᱛᱟᱭᱟ। ᱫᱮᱣᱟ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱠᱚ ᱟᱨᱮᱥᱴ ᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱡᱮᱞ ᱠᱟᱯᱟᱴ ᱨᱮ ᱨᱮᱠᱚ ᱵᱷᱮᱡᱟᱭ ᱮ ᱠᱟᱱᱟ।
==ᱠᱟᱥᱴ==
* [[ᱥᱟᱱᱤ ᱫᱮᱚᱞ]] ᱟᱜ ᱨᱳᱞ ᱨᱮ ᱫᱮᱣᱟ ᱯᱨᱟᱫᱷᱟᱱ
* [[ᱨᱟᱵᱤᱱᱟ ᱴᱟᱸᱰᱟᱱ]] ᱟᱜ ᱨᱳᱞ ᱨᱮ ᱡᱟᱭᱟ ᱯᱨᱟᱫᱷᱟᱱ
* [[ᱟᱱᱩᱯᱟᱢ ᱠᱷᱮᱨ]] ᱨᱳᱞ ᱨᱮ ᱫᱮᱣᱟ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱣᱟᱠᱤᱞ
* [[ᱯᱷᱟᱮᱤᱫᱟ ᱡᱟᱞᱟᱞ]] ᱨᱳᱞ ᱨᱮ ᱠᱟᱢᱞᱟ ᱯᱨᱟᱫᱷᱟᱱ ᱡᱟᱭᱟ ᱟᱡ ᱟᱭᱳ
* [[ᱟᱥᱤᱥ ᱵᱤᱫᱷᱭᱟᱨᱛᱷᱤ]] ᱨᱳᱞ ᱨᱮ ᱮᱥᱤᱯᱤ ᱤᱱᱫᱟᱨ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱥᱟᱠᱥᱮᱱᱟ main antagonist
* [[ᱨᱟᱡᱽ ᱵᱟᱵᱵᱟᱨ]] ᱨᱳᱞ ᱨᱮ ᱡᱤᱸᱫᱟᱞ, Main Antagonist II
* [[ᱥᱟᱨᱟᱛ ᱥᱟᱠᱥᱮᱱᱟ]] ᱨᱳᱞ ᱨᱮ ᱠᱷᱟᱱ, Main Antagonist III
* [[ᱥᱟᱪᱤᱱ ᱠᱷᱮᱰᱮᱠᱟᱨ]] ᱨᱳᱞ ᱨᱮ ᱟᱠᱟᱥ ᱯᱨᱟᱫᱷᱟᱱ ᱫᱮᱣᱟ ᱵᱚᱭᱦᱟ
* [[ᱨᱤᱪᱟ ᱟᱦᱩᱡᱟ]] ᱨᱳᱞ ᱨᱮ ᱫᱮᱣᱟ ᱟᱨ ᱟᱠᱟᱥ ᱢᱤᱥᱮᱨᱟ
* [[ᱣᱤᱨᱮᱸᱫᱽᱨᱟ ᱥᱟᱠᱥᱮᱱᱟ]] ᱨᱳᱞ ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ
* [[ᱥᱟᱦᱵᱟᱡᱽ ᱠᱷᱟᱱ (ᱮᱠᱴᱚᱨ)|ᱥᱟᱦᱵᱟᱡᱽ ᱠᱷᱟᱱ]] ᱨᱳᱞ ᱞᱟᱞ ᱥᱤᱱᱦᱟ, ᱤᱱᱫᱟᱨ ᱨᱮᱱ ᱜᱟᱫᱮᱞ
* [[ᱫᱩᱞᱟᱨ (ᱮᱠᱴᱨᱮᱥ)|ᱫᱩᱞᱟᱨᱤ]]
==ᱵᱚᱠᱥ ᱚᱯᱷᱤᱥ==
==ᱥᱟᱣᱩᱸᱰᱴᱨᱟᱠ==
===ᱴᱨᱟᱠ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟ===
{| class="wikitable" style="font-size:95%;"
! # !! Title !! Singer(s)
|-
| ᱑
| "ᱦᱟᱢ ᱛᱩᱢᱥᱮ ᱠᱩᱪᱷ ᱱᱟ ᱠᱩᱪᱷ"
| [[ᱦᱟᱨᱤᱦᱟᱨᱟᱱ (ᱜᱟᱹᱱᱟᱦᱟᱨ)|ᱦᱟᱨᱤᱦᱟᱨᱟᱱ]], [[ᱪᱤᱛᱷᱨᱟ]]
|-
| ᱒
| "ᱢᱮᱨᱟ ᱫᱤᱞ ᱞᱮ ᱜᱟᱭᱮ"
| ᱞᱟᱞᱤᱛ ᱥᱮᱱ
|-
| ᱓
| "ᱦᱟᱢ ᱛᱩᱢᱥᱮ ᱱᱟ ᱠᱩᱪᱷ ᱠᱮᱦ ᱯᱟᱭᱮ"
| ᱦᱟᱱᱦᱟᱨᱟᱱ
|-
| ᱔
| "ᱦᱟᱢ ᱢᱤᱞᱮ ᱛᱩᱢ ᱢᱤᱞᱮ"
| [[ᱩᱫᱤᱛ ᱱᱟᱨᱟᱭᱟᱱ]], [[ᱟᱞᱠᱟ ᱭᱟᱜᱽᱱᱤᱠ]]
|-
| ᱕
| "ᱠᱟᱞᱮ ᱠᱟᱞᱮ ᱵᱟᱞ"
| [[ᱥᱣᱮᱛᱟ ᱥᱮᱴᱴᱤ]]
|-
| ᱖
| "ᱳ ᱦᱟᱥᱤᱱᱟ"
| [[ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱥᱟᱱᱩ]], ᱪᱤᱛᱷᱨᱟ
|-
| ᱗
| "ᱟᱞᱤ ᱥᱩᱱᱚ ᱥᱩᱱᱚ"
| ᱩᱫᱤᱛ ᱱᱟᱨᱟᱭᱟᱱ ᱪᱤᱛᱷᱨᱟ
|}
==ᱨᱤᱵᱷᱭᱩᱡ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[Mamta Kulkarni]] was offered the lead role, but declined. [[Mithun Chakraborthy]] was signed for [[Sunny Deol]]'s role, but opted out later.
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*{{IMDb title|id=0120551}}
[[Category:1990s Hindi-language films]]
[[Category:Indian films]]
[[Category:1997 films]]
[[Category:1997 action films]]
[[Category:1990s vigilante films]]
[[Category:Indian action films]]
[[Category:Hindi films remade in other languages]]
[[Category:Films scored by Dilip Sen-Sameer Sen]]
[[Category:Indian vigilante films]]
[[Category:Indian gangster films]]
[[Category:Films scored by Surinder Sodhi]]
[[Category:Fictional portrayals of police departments in India]]
[[Category:Hindi-language action films]]
j5a6e58u93ff11vf6xwvz60zet2brhr
ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ
0
17193
101670
84096
2022-08-21T15:21:39Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
[[File:World map of share of people who received at least one dose of COVID-19 vaccine by country.png|thumb|upright=1.2|ᱠᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱮᱱ ᱰᱳᱡᱽ ᱠᱚ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]]
[[File:COVID-19 vaccine map.svg|thumb|upright=1.2|Map of countries by approval status
{{legend|Green|Approved for general use, mass vaccination underway}}
{{legend|SpringGreen|[[:w:Emergency Use Authorization|{{abbr|EUA|emergency use authorization}}]] (or equivalent) granted, mass vaccination underway}}
{{legend|DarkOrange|EUA granted, limited vaccination}}
{{legend|Blue|Approved for general use, mass vaccination planned}}
{{legend|DodgerBlue|EUA granted, mass vaccination planned}}
{{legend|Gold|EUA pending}}
{{legend|LightGrey|No data available}}]]
'''ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱴᱤᱠᱟᱹ]] ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱛᱮ ᱥᱟᱦᱮᱫ ᱭᱚᱱᱟᱛᱨᱚ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱨ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱᱮᱫ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱒]] (ᱥᱟᱨᱥ-ᱠᱳᱵᱷ-᱒) ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱭ ᱨᱮ ᱥᱩᱨᱚᱠᱠᱷᱟ ᱮ ᱮᱢᱚᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱟᱡᱟᱨ ᱒᱐᱑᱙]] (ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙) ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱮ, [[ᱠᱚᱨᱳᱱᱟ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ|ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]] ᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ [[:en:Severe acute respiratory syndrome|ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱛᱮ ᱥᱟᱦᱮᱫ ᱭᱚᱱᱟᱛᱨᱚ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱨ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱᱮᱫ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]] (ᱥᱟᱨᱥ) ᱟᱨ [[:en:Middle East respiratory syndrome|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱮᱥᱯᱤᱨᱮᱴᱳᱨᱤ ᱥᱤᱱᱰᱨᱳᱢ]] (ᱢᱟᱨᱥ) ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱥ ᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱠᱟᱨ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱟᱹᱠᱤᱞ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ; ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱜᱮ ᱒᱐᱒᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟᱭ ᱞᱟᱦᱟ ᱤᱫᱤ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ ᱥᱟᱨᱥ-ᱠᱳᱵᱷ-᱒ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱡᱚᱥ ᱫᱚ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱞᱚᱠᱠᱷᱚᱱ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱛᱮ ᱨᱩᱣᱟᱹᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱾ ᱑᱐ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ ᱨᱮ, ᱡᱤ.ᱟᱭ.ᱮᱥ.ᱮ.ᱟᱭ.ᱰᱤ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱥᱟᱨᱥ-ᱠᱳᱵᱷ-᱒ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱮᱱᱮᱴᱤᱠ ᱥᱤᱠᱳᱭᱮᱱᱥ ᱰᱮᱴᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱑᱙ ᱢᱟᱨᱪ ᱛᱮᱜᱮ, ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱟᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤᱥ ᱠᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱨᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱠᱨᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱫᱟ ᱾<ref>{{cite news| vauthors = Padilla TB |date=24 February 2021|title=No one is safe unless everyone is safe|work=BusinessWorld |url=https://www.bworldonline.com/no-one-is-safe-unless-everyone-is-safe/|access-date=24 February 2021 }}</ref> ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱠᱚᱫᱚ ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱨᱩᱣᱟᱹ, ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱨ ᱜᱚᱡ ᱜᱩᱨ ᱠᱚᱢ ᱚᱪᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾<ref>{{Cite web ||url=https://www.buzzfeednews.com/article/danvergano/mrna-covid-vaccine-success |title=COVID-19 Vaccines Work Way Better Than We Had Ever Expected. Scientists Are Still Figuring Out Why. |date=5 June 2021 |last=Vergano |first=Dan |website=[[BuzzFeed News]] |access-date=24 June 2021}}</ref>
==ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮ, ᱵᱟᱨᱼᱯᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣᱚᱜ ᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱟᱡᱟᱨ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱮ ᱪᱮᱫ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱡᱟᱱᱣᱟᱨ ᱠᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱪᱮᱬᱮᱸ ᱠᱚᱣᱟᱜ ''[[:en:Avian coronavirus|ᱤᱱᱯᱷᱮᱠᱥᱤᱭᱟᱥ ᱵᱽᱨᱳᱝᱠᱟᱭᱴᱤᱥ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]]'', ''[[:en:Canine coronavirus|ᱠᱮᱱᱟᱭᱤᱱ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]]'' ᱟᱨ ''[[:en:Feline coronavirus|ᱯᱷᱤᱞᱟᱭᱤᱱ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]]'' ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾[[:en:Coronaviridae|ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱤᱨᱤᱰᱤ]] ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱠᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱴᱷᱮᱱ ᱟᱡᱟᱨ ᱮ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ [[:en:Severe acute respiratory syndrome|ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱛᱮ ᱥᱟᱦᱮᱫ ᱭᱚᱱᱟᱛᱨᱚ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱨ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱᱮᱫ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]] (ᱥᱟᱨᱥ) ᱟᱨ [[:en:Middle East respiratory syndrome|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱮᱥᱯᱤᱨᱮᱴᱳᱨᱤ ᱥᱤᱱᱰᱨᱳᱢ]] (ᱢᱟᱨᱥ)ᱟᱡᱟᱨ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱮ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱴᱮᱥᱴ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱕ ᱟᱨ ᱒᱐᱐᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱚᱰᱚᱜ ᱞᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱥᱟᱨᱥ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱟᱨ ᱨᱟᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱜᱮ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱨ ᱦᱚᱨᱢᱚ ᱵᱷᱟᱹᱞᱟᱹᱭ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱡᱚᱥ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱨᱥ ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱮᱫ ᱯᱨᱚᱢᱟᱱ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱧᱪᱟᱣᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱚᱸ ᱪᱮᱫ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱱᱤᱛ ᱦᱟᱹᱵᱤᱫ ᱵᱟᱝ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱥ ᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱰᱷᱮᱨ ᱞᱮᱱᱟ, ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱵᱟᱹᱵᱤᱛ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱥᱟᱨᱥ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱠᱚᱜᱮ ᱢᱟᱨᱥ ᱟᱡᱟᱨ ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱟᱨ ᱛᱤᱠᱤᱪᱷᱟᱹ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱥᱤᱨᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱚᱲᱚ ᱵᱷᱤᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ ᱾ ᱒᱐᱒᱐ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱪ ᱦᱟᱹᱵᱤᱫ ᱛᱮ ᱠᱷᱟᱹᱞᱤ ᱢᱤᱫ (ᱰᱤ.ᱮᱱ.ᱮ) ᱴᱮᱱ ᱢᱟᱨᱥ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱪᱮᱫ ᱵᱤᱰᱟᱹᱣ (ᱴᱮᱥᱴ) ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱛᱷᱟᱨ ᱮ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱯᱮᱭᱟ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱜᱮ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥᱤᱭᱟᱹ ᱜᱮᱢᱮᱨ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ; ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱫᱚ ᱮᱰᱮᱱᱳᱵᱷᱥᱭᱨᱟᱞ-ᱵᱷᱮᱠᱴᱳᱨᱰ ᱜᱮᱢᱮᱨ ᱴᱤᱠᱟᱹ (ChAdOx1-MERS, BVRS-GamVac) ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱴᱮᱱ ᱫᱚ [[:en:Modified vaccinia Ankara|ᱮᱢ.ᱵᱷᱤ.ᱮ]] ᱜᱮᱢᱮᱨ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱯᱚᱨᱛᱚᱱ ᱟᱨ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ==
==᱒᱐᱒᱐ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ==
==ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱱ (ᱞᱮᱠᱟᱱ)==
==ᱵᱟᱹᱨᱤᱪ ᱚᱨᱥᱚᱝ (ᱥᱟᱭᱤᱰ ᱮᱯᱷᱮᱠᱴ)==
==ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱠᱚ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ}}
bs0gmfm8nyjxepp44rb3b2dlf5ptamy
101671
101670
2022-08-21T15:22:57Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
[[File:World map of share of people who received at least one dose of COVID-19 vaccine by country.png|thumb|upright=1.2|ᱠᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱮᱱ ᱰᱳᱡᱽ ᱠᱚ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]]
[[File:COVID-19 vaccine map.svg|thumb|upright=1.2|Map of countries by approval status
{{legend|Green|Approved for general use, mass vaccination underway}}
{{legend|SpringGreen|[[:w:Emergency Use Authorization|{{abbr|EUA|emergency use authorization}}]] (or equivalent) granted, mass vaccination underway}}
{{legend|DarkOrange|EUA granted, limited vaccination}}
{{legend|Blue|Approved for general use, mass vaccination planned}}
{{legend|DodgerBlue|EUA granted, mass vaccination planned}}
{{legend|Gold|EUA pending}}
{{legend|LightGrey|No data available}}]]
'''ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱴᱤᱠᱟᱹ]] ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱛᱮ ᱥᱟᱦᱮᱫ ᱭᱚᱱᱟᱛᱨᱚ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱨ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱᱮᱫ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱒]] (ᱥᱟᱨᱥ-ᱠᱳᱵᱷ-᱒) ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱭ ᱨᱮ ᱥᱩᱨᱚᱠᱠᱷᱟ ᱮ ᱮᱢᱚᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱟᱡᱟᱨ ᱒᱐᱑᱙]] (ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙) ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱮ, [[ᱠᱚᱨᱳᱱᱟ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ|ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]] ᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ [[:en:Severe acute respiratory syndrome|ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱛᱮ ᱥᱟᱦᱮᱫ ᱭᱚᱱᱟᱛᱨᱚ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱨ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱᱮᱫ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]] (ᱥᱟᱨᱥ) ᱟᱨ [[:en:Middle East respiratory syndrome|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱮᱥᱯᱤᱨᱮᱴᱳᱨᱤ ᱥᱤᱱᱰᱨᱳᱢ]] (ᱢᱟᱨᱥ) ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱥ ᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱠᱟᱨ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱟᱹᱠᱤᱞ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ; ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱜᱮ ᱒᱐᱒᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟᱭ ᱞᱟᱦᱟ ᱤᱫᱤ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ ᱥᱟᱨᱥ-ᱠᱳᱵᱷ-᱒ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱡᱚᱥ ᱫᱚ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱞᱚᱠᱠᱷᱚᱱ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱛᱮ ᱨᱩᱣᱟᱹᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱾ ᱑᱐ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ ᱨᱮ, ᱡᱤ.ᱟᱭ.ᱮᱥ.ᱮ.ᱟᱭ.ᱰᱤ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱥᱟᱨᱥ-ᱠᱳᱵᱷ-᱒ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱮᱱᱮᱴᱤᱠ ᱥᱤᱠᱳᱭᱮᱱᱥ ᱰᱮᱴᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱑᱙ ᱢᱟᱨᱪ ᱛᱮᱜᱮ, ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱟᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤᱥ ᱠᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱨᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱠᱨᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱫᱟ ᱾<ref>{{cite news| vauthors = Padilla TB |date=24 February 2021|title=No one is safe unless everyone is safe|work=BusinessWorld |url=https://www.bworldonline.com/no-one-is-safe-unless-everyone-is-safe/|access-date=24 February 2021 }}</ref> ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱠᱚᱫᱚ ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱨᱩᱣᱟᱹ, ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱨ ᱜᱚᱡ ᱜᱩᱨ ᱠᱚᱢ ᱚᱪᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾<ref>{{Cite web ||url=https://www.buzzfeednews.com/article/danvergano/mrna-covid-vaccine-success |title=COVID-19 Vaccines Work Way Better Than We Had Ever Expected. Scientists Are Still Figuring Out Why. |date=5 June 2021 |last=Vergano |first=Dan |website=[[BuzzFeed News]] |access-date=24 June 2021}}</ref>
==ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮ, ᱵᱟᱨᱼᱯᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣᱚᱜ ᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱟᱡᱟᱨ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱮ ᱪᱮᱫ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱡᱟᱱᱣᱟᱨ ᱠᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱪᱮᱬᱮᱸ ᱠᱚᱣᱟᱜ ''[[:en:Avian coronavirus|ᱤᱱᱯᱷᱮᱠᱥᱤᱭᱟᱥ ᱵᱽᱨᱳᱝᱠᱟᱭᱴᱤᱥ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]]'', ''[[:en:Canine coronavirus|ᱠᱮᱱᱟᱭᱤᱱ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]]'' ᱟᱨ ''[[:en:Feline coronavirus|ᱯᱷᱤᱞᱟᱭᱤᱱ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]]'' ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾[[:en:Coronaviridae|ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱤᱨᱤᱰᱤ]] ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱠᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱴᱷᱮᱱ ᱟᱡᱟᱨ ᱮ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ [[:en:Severe acute respiratory syndrome|ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱛᱮ ᱥᱟᱦᱮᱫ ᱭᱚᱱᱟᱛᱨᱚ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱨ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱᱮᱫ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]] (ᱥᱟᱨᱥ) ᱟᱨ [[:en:Middle East respiratory syndrome|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱮᱥᱯᱤᱨᱮᱴᱳᱨᱤ ᱥᱤᱱᱰᱨᱳᱢ]] (ᱢᱟᱨᱥ)ᱟᱡᱟᱨ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱮ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱴᱮᱥᱴ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱕ ᱟᱨ ᱒᱐᱐᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱚᱰᱚᱜ ᱞᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱥᱟᱨᱥ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱟᱨ ᱨᱟᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱜᱮ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱨ ᱦᱚᱨᱢᱚ ᱵᱷᱟᱹᱞᱟᱹᱭ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱡᱚᱥ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱨᱥ ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱮᱫ ᱯᱨᱚᱢᱟᱱ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱧᱪᱟᱣᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱚᱸ ᱪᱮᱫ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱱᱤᱛ ᱦᱟᱹᱵᱤᱫ ᱵᱟᱝ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱥ ᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱰᱷᱮᱨ ᱞᱮᱱᱟ, ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱵᱟᱹᱵᱤᱛ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱥᱟᱨᱥ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱠᱚᱜᱮ ᱢᱟᱨᱥ ᱟᱡᱟᱨ ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱟᱨ ᱛᱤᱠᱤᱪᱷᱟᱹ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱥᱤᱨᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱚᱲᱚ ᱵᱷᱤᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ ᱾ ᱒᱐᱒᱐ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱪ ᱦᱟᱹᱵᱤᱫ ᱛᱮ ᱠᱷᱟᱹᱞᱤ ᱢᱤᱫ (ᱰᱤ.ᱮᱱ.ᱮ) ᱴᱮᱱ ᱢᱟᱨᱥ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱪᱮᱫ ᱵᱤᱰᱟᱹᱣ (ᱴᱮᱥᱴ) ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱛᱷᱟᱨ ᱮ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱯᱮᱭᱟ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱜᱮ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥᱤᱭᱟᱹ ᱜᱮᱢᱮᱨ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ; ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱫᱚ ᱮᱰᱮᱱᱳᱵᱷᱥᱭᱨᱟᱞ-ᱵᱷᱮᱠᱴᱳᱨᱰ ᱜᱮᱢᱮᱨ ᱴᱤᱠᱟᱹ (ChAdOx1-MERS, BVRS-GamVac) ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱴᱮᱱ ᱫᱚ [[:en:Modified vaccinia Ankara|ᱮᱢ.ᱵᱷᱤ.ᱮ]] ᱜᱮᱢᱮᱨ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱯᱚᱨᱛᱚᱱ ᱟᱨ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ==
==᱒᱐᱒᱐ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ==
==ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱱ (ᱞᱮᱠᱟᱱ)==
==ᱵᱟᱹᱨᱤᱪ ᱚᱨᱥᱚᱝ (ᱥᱟᱭᱤᱰ ᱮᱯᱷᱮᱠᱴ)==
==ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱠᱚ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ}}
d0z9e2v7v98yrivdntuww0ehfeh80a4
101672
101671
2022-08-21T15:24:19Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
[[File:World map of share of people who received at least one dose of COVID-19 vaccine by country.png|thumb|upright=1.2|ᱠᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱮᱱ ᱰᱳᱡᱽ ᱠᱚ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]]
[[File:COVID-19 vaccine map.svg|thumb|upright=1.2|Map of countries by approval status
{{legend|Green|Approved for general use, mass vaccination underway}}
{{legend|SpringGreen|[[:w:Emergency Use Authorization|{{abbr|EUA|emergency use authorization}}]] (or equivalent) granted, mass vaccination underway}}
{{legend|DarkOrange|EUA granted, limited vaccination}}
{{legend|Blue|Approved for general use, mass vaccination planned}}
{{legend|DodgerBlue|EUA granted, mass vaccination planned}}
{{legend|Gold|EUA pending}}
{{legend|LightGrey|No data available}}]]
'''ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱴᱤᱠᱟᱹ]] ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱛᱮ ᱥᱟᱦᱮᱫ ᱭᱚᱱᱟᱛᱨᱚ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱨ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱᱮᱫ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱒]] (ᱥᱟᱨᱥ-ᱠᱳᱵᱷ-᱒) ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱭ ᱨᱮ ᱥᱩᱨᱚᱠᱠᱷᱟ ᱮ ᱮᱢᱚᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱟᱡᱟᱨ ᱒᱐᱑᱙]] (ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙) ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱮ, [[ᱠᱚᱨᱳᱱᱟ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ|ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]] ᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ [[:en:Severe acute respiratory syndrome|ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱛᱮ ᱥᱟᱦᱮᱫ ᱭᱚᱱᱟᱛᱨᱚ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱨ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱᱮᱫ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]] (ᱥᱟᱨᱥ) ᱟᱨ [[:en:Middle East respiratory syndrome|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱮᱥᱯᱤᱨᱮᱴᱳᱨᱤ ᱥᱤᱱᱰᱨᱳᱢ]] (ᱢᱟᱨᱥ) ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱥ ᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱠᱟᱨ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱟᱹᱠᱤᱞ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ; ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱜᱮ ᱒᱐᱒᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟᱭ ᱞᱟᱦᱟ ᱤᱫᱤ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ ᱥᱟᱨᱥ-ᱠᱳᱵᱷ-᱒ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱡᱚᱥ ᱫᱚ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱞᱚᱠᱠᱷᱚᱱ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱛᱮ ᱨᱩᱣᱟᱹᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱾ ᱑᱐ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ ᱨᱮ, ᱡᱤ.ᱟᱭ.ᱮᱥ.ᱮ.ᱟᱭ.ᱰᱤ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱥᱟᱨᱥ-ᱠᱳᱵᱷ-᱒ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱮᱱᱮᱴᱤᱠ ᱥᱤᱠᱳᱭᱮᱱᱥ ᱰᱮᱴᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱑᱙ ᱢᱟᱨᱪ ᱛᱮᱜᱮ, ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱟᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤᱥ ᱠᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱨᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱠᱨᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱫᱟ ᱾<ref>{{cite news| vauthors = Padilla TB |date=24 February 2021|title=No one is safe unless everyone is safe|work=BusinessWorld |url=https://www.bworldonline.com/no-one-is-safe-unless-everyone-is-safe/|access-date=24 February 2021 }}</ref> ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱠᱚᱫᱚ ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱨᱩᱣᱟᱹ, ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱨ ᱜᱚᱡ ᱜᱩᱨ ᱠᱚᱢ ᱚᱪᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾<ref>{{Cite web ||url=https://www.buzzfeednews.com/article/danvergano/mrna-covid-vaccine-success |title=COVID-19 Vaccines Work Way Better Than We Had Ever Expected. Scientists Are Still Figuring Out Why. |date=5 June 2021 |last=Vergano |first=Dan |website=[[BuzzFeed News]] |access-date=24 June 2021}}</ref>
==ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮ, ᱵᱟᱨᱼᱯᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣᱚᱜ ᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱟᱡᱟᱨ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱮ ᱪᱮᱫ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱡᱟᱱᱣᱟᱨ ᱠᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱪᱮᱬᱮᱸ ᱠᱚᱣᱟᱜ ''[[:en:Avian coronavirus|ᱤᱱᱯᱷᱮᱠᱥᱤᱭᱟᱥ ᱵᱽᱨᱳᱝᱠᱟᱭᱴᱤᱥ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]]'', ''[[:en:Canine coronavirus|ᱠᱮᱱᱟᱭᱤᱱ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]]'' ᱟᱨ ''[[:en:Feline coronavirus|ᱯᱷᱤᱞᱟᱭᱤᱱ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]]'' ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾[[:en:Coronaviridae|ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱤᱨᱤᱰᱤ]] ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱠᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱴᱷᱮᱱ ᱟᱡᱟᱨ ᱮ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ [[:en:Severe acute respiratory syndrome|ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱛᱮ ᱥᱟᱦᱮᱫ ᱭᱚᱱᱟᱛᱨᱚ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱨ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱᱮᱫ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]] (ᱥᱟᱨᱥ) ᱟᱨ [[:en:Middle East respiratory syndrome|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱮᱥᱯᱤᱨᱮᱴᱳᱨᱤ ᱥᱤᱱᱰᱨᱳᱢ]] (ᱢᱟᱨᱥ)ᱟᱡᱟᱨ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱮ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱴᱮᱥᱴ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱕ ᱟᱨ ᱒᱐᱐᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱚᱰᱚᱜ ᱞᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱥᱟᱨᱥ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱟᱨ ᱨᱟᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱜᱮ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱨ ᱦᱚᱨᱢᱚ ᱵᱷᱟᱹᱞᱟᱹᱭ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱡᱚᱥ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱨᱥ ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱮᱫ ᱯᱨᱚᱢᱟᱱ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱧᱪᱟᱣᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱚᱸ ᱪᱮᱫ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱱᱤᱛ ᱦᱟᱹᱵᱤᱫ ᱵᱟᱝ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱥ ᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱰᱷᱮᱨ ᱞᱮᱱᱟ, ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱵᱟᱹᱵᱤᱛ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱥᱟᱨᱥ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱠᱚᱜᱮ ᱢᱟᱨᱥ ᱟᱡᱟᱨ ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱟᱨ ᱛᱤᱠᱤᱪᱷᱟᱹ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱥᱤᱨᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱚᱲᱚ ᱵᱷᱤᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ ᱾ ᱒᱐᱒᱐ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱪ ᱦᱟᱹᱵᱤᱫ ᱛᱮ ᱠᱷᱟᱹᱞᱤ ᱢᱤᱫ (ᱰᱤ.ᱮᱱ.ᱮ) ᱴᱮᱱ ᱢᱟᱨᱥ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱪᱮᱫ ᱵᱤᱰᱟᱹᱣ (ᱴᱮᱥᱴ) ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱛᱷᱟᱨ ᱮ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱯᱮᱭᱟ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱜᱮ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥᱤᱭᱟᱹ ᱜᱮᱢᱮᱨ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ; ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱫᱚ ᱮᱰᱮᱱᱳᱵᱷᱥᱭᱨᱟᱞ-ᱵᱷᱮᱠᱴᱳᱨᱰ ᱜᱮᱢᱮᱨ ᱴᱤᱠᱟᱹ (ChAdOx1-MERS, BVRS-GamVac) ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱴᱮᱱ ᱫᱚ [[:en:Modified vaccinia Ankara|ᱮᱢ.ᱵᱷᱤ.ᱮ]] ᱜᱮᱢᱮᱨ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱯᱚᱨᱛᱚᱱ ᱟᱨ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ==
==᱒᱐᱒᱐ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ==
==ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱱ (ᱞᱮᱠᱟᱱ)==
==ᱵᱟᱹᱨᱤᱪ ᱚᱨᱥᱚᱝ (ᱥᱟᱭᱤᱰ ᱮᱯᱷᱮᱠᱴ)==
==ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱠᱚ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
tj5hs9n9cqskphcx3qfzfjas3dofm8a
101673
101672
2022-08-21T15:25:40Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:World map of share of people who received at least one dose of COVID-19 vaccine by country.png|thumb|upright=1.2|ᱠᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱮᱱ ᱰᱳᱡᱽ ᱠᱚ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]]
[[File:COVID-19 vaccine map.svg|thumb|upright=1.2|Map of countries by approval status
{{legend|Green|Approved for general use, mass vaccination underway}}
{{legend|SpringGreen|[[:w:Emergency Use Authorization|{{abbr|EUA|emergency use authorization}}]] (or equivalent) granted, mass vaccination underway}}
{{legend|DarkOrange|EUA granted, limited vaccination}}
{{legend|Blue|Approved for general use, mass vaccination planned}}
{{legend|DodgerBlue|EUA granted, mass vaccination planned}}
{{legend|Gold|EUA pending}}
{{legend|LightGrey|No data available}}]]
'''ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱴᱤᱠᱟᱹ]] ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱛᱮ ᱥᱟᱦᱮᱫ ᱭᱚᱱᱟᱛᱨᱚ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱨ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱᱮᱫ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱒]] (ᱥᱟᱨᱥ-ᱠᱳᱵᱷ-᱒) ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱭ ᱨᱮ ᱥᱩᱨᱚᱠᱠᱷᱟ ᱮ ᱮᱢᱚᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱟᱡᱟᱨ ᱒᱐᱑᱙]] (ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙) ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱮ, [[ᱠᱚᱨᱳᱱᱟ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ|ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]] ᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ [[:en:Severe acute respiratory syndrome|ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱛᱮ ᱥᱟᱦᱮᱫ ᱭᱚᱱᱟᱛᱨᱚ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱨ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱᱮᱫ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]] (ᱥᱟᱨᱥ) ᱟᱨ [[:en:Middle East respiratory syndrome|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱮᱥᱯᱤᱨᱮᱴᱳᱨᱤ ᱥᱤᱱᱰᱨᱳᱢ]] (ᱢᱟᱨᱥ) ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱥ ᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱠᱟᱨ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱟᱹᱠᱤᱞ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ; ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱜᱮ ᱒᱐᱒᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟᱭ ᱞᱟᱦᱟ ᱤᱫᱤ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ ᱥᱟᱨᱥ-ᱠᱳᱵᱷ-᱒ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱡᱚᱥ ᱫᱚ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱞᱚᱠᱠᱷᱚᱱ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱛᱮ ᱨᱩᱣᱟᱹᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱾ ᱑᱐ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ ᱨᱮ, ᱡᱤ.ᱟᱭ.ᱮᱥ.ᱮ.ᱟᱭ.ᱰᱤ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱥᱟᱨᱥ-ᱠᱳᱵᱷ-᱒ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱮᱱᱮᱴᱤᱠ ᱥᱤᱠᱳᱭᱮᱱᱥ ᱰᱮᱴᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱑᱙ ᱢᱟᱨᱪ ᱛᱮᱜᱮ, ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱟᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤᱥ ᱠᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱨᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱠᱨᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱫᱟ ᱾<ref>{{cite news| vauthors = Padilla TB |date=24 February 2021|title=No one is safe unless everyone is safe|work=BusinessWorld |url=https://www.bworldonline.com/no-one-is-safe-unless-everyone-is-safe/|access-date=24 February 2021 }}</ref> ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱠᱚᱫᱚ ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱨᱩᱣᱟᱹ, ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱨ ᱜᱚᱡ ᱜᱩᱨ ᱠᱚᱢ ᱚᱪᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾<ref>{{Cite web ||url=https://www.buzzfeednews.com/article/danvergano/mrna-covid-vaccine-success |title=COVID-19 Vaccines Work Way Better Than We Had Ever Expected. Scientists Are Still Figuring Out Why. |date=5 June 2021 |last=Vergano |first=Dan |website=[[BuzzFeed News]] |access-date=24 June 2021}}</ref>
==ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮ, ᱵᱟᱨᱼᱯᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣᱚᱜ ᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱟᱡᱟᱨ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱮ ᱪᱮᱫ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱡᱟᱱᱣᱟᱨ ᱠᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱪᱮᱬᱮᱸ ᱠᱚᱣᱟᱜ ''[[:en:Avian coronavirus|ᱤᱱᱯᱷᱮᱠᱥᱤᱭᱟᱥ ᱵᱽᱨᱳᱝᱠᱟᱭᱴᱤᱥ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]]'', ''[[:en:Canine coronavirus|ᱠᱮᱱᱟᱭᱤᱱ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]]'' ᱟᱨ ''[[:en:Feline coronavirus|ᱯᱷᱤᱞᱟᱭᱤᱱ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]]'' ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾[[:en:Coronaviridae|ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱤᱨᱤᱰᱤ]] ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱠᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱴᱷᱮᱱ ᱟᱡᱟᱨ ᱮ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ [[:en:Severe acute respiratory syndrome|ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱛᱮ ᱥᱟᱦᱮᱫ ᱭᱚᱱᱟᱛᱨᱚ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱨ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱᱮᱫ ᱠᱚᱨᱳᱱᱟᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]] (ᱥᱟᱨᱥ) ᱟᱨ [[:en:Middle East respiratory syndrome|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱮᱥᱯᱤᱨᱮᱴᱳᱨᱤ ᱥᱤᱱᱰᱨᱳᱢ]] (ᱢᱟᱨᱥ)ᱟᱡᱟᱨ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱮ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱴᱮᱥᱴ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱕ ᱟᱨ ᱒᱐᱐᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱚᱰᱚᱜ ᱞᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱥᱟᱨᱥ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱟᱨ ᱨᱟᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱜᱮ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱨ ᱦᱚᱨᱢᱚ ᱵᱷᱟᱹᱞᱟᱹᱭ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱡᱚᱥ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱨᱥ ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱮᱫ ᱯᱨᱚᱢᱟᱱ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱧᱪᱟᱣᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱚᱸ ᱪᱮᱫ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱱᱤᱛ ᱦᱟᱹᱵᱤᱫ ᱵᱟᱝ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱥ ᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱰᱷᱮᱨ ᱞᱮᱱᱟ, ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱵᱟᱹᱵᱤᱛ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱥᱟᱨᱥ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱠᱚᱜᱮ ᱢᱟᱨᱥ ᱟᱡᱟᱨ ᱵᱤᱨᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱟᱨ ᱛᱤᱠᱤᱪᱷᱟᱹ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱥᱤᱨᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱚᱲᱚ ᱵᱷᱤᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ ᱾ ᱒᱐᱒᱐ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱪ ᱦᱟᱹᱵᱤᱫ ᱛᱮ ᱠᱷᱟᱹᱞᱤ ᱢᱤᱫ (ᱰᱤ.ᱮᱱ.ᱮ) ᱴᱮᱱ ᱢᱟᱨᱥ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱪᱮᱫ ᱵᱤᱰᱟᱹᱣ (ᱴᱮᱥᱴ) ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱛᱷᱟᱨ ᱮ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱯᱮᱭᱟ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱜᱮ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥᱤᱭᱟᱹ ᱜᱮᱢᱮᱨ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ; ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱫᱚ ᱮᱰᱮᱱᱳᱵᱷᱥᱭᱨᱟᱞ-ᱵᱷᱮᱠᱴᱳᱨᱰ ᱜᱮᱢᱮᱨ ᱴᱤᱠᱟᱹ (ChAdOx1-MERS, BVRS-GamVac) ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱴᱮᱱ ᱫᱚ [[:en:Modified vaccinia Ankara|ᱮᱢ.ᱵᱷᱤ.ᱮ]] ᱜᱮᱢᱮᱨ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱯᱚᱨᱛᱚᱱ ᱟᱨ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ==
==᱒᱐᱒᱐ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ==
==ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱱ (ᱞᱮᱠᱟᱱ)==
==ᱵᱟᱹᱨᱤᱪ ᱚᱨᱥᱚᱝ (ᱥᱟᱭᱤᱰ ᱮᱯᱷᱮᱠᱴ)==
==ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱠᱚ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
kcw2dngh74ekbp4hl3tneellr7ha6b2
ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ
0
17285
101938
82253
2022-08-22T04:48:09Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
<!--See the Table at Infobox settlement for all fields and descriptions of usage-->
<!-- Basic info ---------------->
| official_name = ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ
| native_name = {{nq|جلالآباد}}
| native_name_lang = ps
| other_name =
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
<!-- images and maps ----------->
| image_skyline = {{Photomontage
|photo1a = Jalalabad in January 2011.jpg{{!}}A panoramic view of a section of Jalalabad
|photo2a = Bridge in Jalalabad in 2011.jpg{{!}}Jalalabad Bridge
|photo2b = Jalalabad stadium in 2011.jpg{{!}}Jalalabad Cricket Stadium
|photo3a = pchowkjaa.jpg{{!}}Pashtunistan Square
|photo3b = Jalalabad minarets.jpg{{!}}Mosque in Jalalabad
|photo4a = ghousejaa.jpg{{!}}Governor's House in Jalalabad
|photo4b = Jalalabad2007.JPG{{!}}Building on a main road
|size = 300|border = 0|color = Gray}}
| image_caption = ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱮᱸᱜᱟ ᱥᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱡᱚᱢ ᱥᱮᱫ : ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱤᱸᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱚᱡᱽ ᱧᱮᱱᱮᱞ; ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱥᱟᱠᱳ; ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱥᱴᱮᱰᱤᱭᱟᱢ; ᱯᱟᱥᱛᱩᱱᱤᱥᱛᱟᱱ ᱪᱟᱹᱣᱠᱤ; ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱚᱥᱡᱤᱫᱽ; ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱚᱵᱷᱚᱨᱱᱚᱨ ᱚᱲᱟᱜ; ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱦᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱤᱞᱰᱤᱝ ᱾
| image_flag =
| image_seal =
| image_shield =
| nickname =
| motto =
| image_map =
| map_caption =
| pushpin_map = Afghanistan#West Asia#Asia
| pushpin_label_position = bottom
| pushpin_relief =yes
| pushpin_mapsize = 300px
| pushpin_map_caption = ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱹᱣ
| coordinates = {{coord|34|26|03|N|70|26|52|E|region:AF|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ]]
| subdivision_type1 = [[ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱱᱟᱱᱜᱟᱨᱦᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 =
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date = ᱑᱕᱗᱐
| government_type =
<!-- Politics ----------------->
| government_footnotes =
| leader_title = ᱢᱮᱭᱚᱨ
| leader_name =
| leader_title1 = for places with, say, both a mayor and a city manager
| leader_name1 =
<!-- Area --------------------->
| area_footnotes =
| area_total_km2 = <!-- ALL fields dealing with a measurements are subject to automatic unit conversion-->
| area_total_sq_mi =
| area_land_km2 = 122
<!--See table @ Template:Infobox Settlement for details on automatic unit conversion-->
| area_land_sq_mi =
| area_water_km2 =
| area_water_sq_mi =
| area_water_percent =
| elevation_footnotes = <!--for references: use<ref> </ref> tags-->
| elevation_m = 575
| elevation_ft =
<!-- Population ----------------------->
| population_footnotes = <ref name=nsia/>
| population_total = ᱒᱘᱐,᱖᱘᱕
| population_as_of = ᱒᱐᱒᱑
| population_density_km2 = auto
| population_density_sq_mi = auto
| population_note = <ref name=nsia>{{cite web |url=https://www.nsia.gov.af:8080/wp-content/uploads/2021/06/Estimated-Population-of-Afghanistan1-1400.pdf |title=Estimated Population of Afghanistan 2021-22 |author=<!--Not stated--> |date=April 2021 |website= |publisher=National Statistic and Information Authority (NSIA) |access-date=June 21, 2021 |quote=}}</ref>
<!-- General information --------------->
| timezone = ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ ᱛᱟᱹᱨᱤ ᱚᱠᱛᱚ
| utc_offset = +᱔:᱓᱐
| timezone_DST =
| utc_offset_DST =
<!-- Area/postal codes & others -------->
| postal_code_type = <!-- enter ZIP code, Postcode, Post code, Postal code... -->
| postal_code =
| area_code =
| blank_name = [[:en:Köppen climate classification|ᱦᱚᱭ-ᱦᱤᱥᱤᱫ]]
| blank_info = [[:en:Desert climate#Hot desert climates|BWh]]
| website =
| blank1_name = ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ
| blank1_info = {{flagicon|Afghanistan|Taliban}} [[ᱛᱟᱞᱤᱵᱟᱱ]]
}}
'''ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ''' ([[ᱯᱟᱥᱛᱚ]]/[[ᱫᱟᱨᱤ]]: جلالآباد) ᱫᱚ [[ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱬᱮᱭᱟᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱓᱕᱖,᱒᱗᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱱᱟᱱᱜᱟᱨᱦᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱠᱟᱵᱩᱞ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱘᱐ ᱢᱟᱭᱤᱞ (᱑᱓᱐ ᱠᱤᱢᱤ) ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱫᱚ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱠᱩᱥ]] ᱵᱩᱨᱩᱢᱟᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱱᱟᱜ ᱞᱩᱜᱷᱩᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ [[ᱠᱟᱵᱩᱞ ᱜᱟᱰᱟ]] ᱟᱨ [[ᱠᱩᱱᱟᱨ ᱜᱟᱰᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱩᱱ ᱴᱷᱮᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱨᱚᱠ (ᱦᱟᱭᱣᱮ) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱠᱟᱵᱩᱞ]] ᱥᱟᱶ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ [[ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ [[ᱯᱮᱥᱳᱣᱟᱨ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱨᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱫᱚ [[ᱛᱳᱨᱠᱷᱟᱢ]] ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱠᱷᱚᱱ ᱖᱕ ᱠᱤᱢᱤ (᱔᱐ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱟᱨ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱟᱨᱟ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱞᱚᱞᱚ ᱦᱚᱭ-ᱦᱤᱥᱤᱫ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱯᱮᱯᱟᱨ ᱵᱟᱱᱟᱣ, ᱞᱮᱢᱳᱱ, ᱪᱟᱣᱞᱮ, ᱪᱤᱱᱤ ᱟᱨ ᱪᱟᱥ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱨᱠᱷᱟᱱᱟ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱴᱷᱟᱹᱣ [[ᱱᱟᱱᱜᱟᱨᱦᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱯᱷᱜᱟᱱ ᱨᱟᱡᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱜᱚᱨᱚᱪ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱯᱷᱜᱟᱱ ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱸ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
᱒᱐᱒᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱕ ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱦᱤᱞᱳᱜ [[ᱛᱟᱞᱤᱵᱟᱱ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ ᱫᱚᱠᱷᱚᱞ ᱠᱮᱫᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱒᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱒᱘᱐,᱖᱘᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾<ref name="nsia"/> ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱓᱙,᱕᱘᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱜᱤᱨᱟᱹᱵᱟᱹᱥᱤ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱑᱒,᱗᱙᱖ ᱦᱮᱠᱴᱚᱨ (᱓᱑,᱖᱒᱙ ᱮᱠᱚᱨ) ᱛᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name="auto1">{{cite web|title=The State of Afghan Cities report 2015|url=http://unhabitat.org/books/soac2015_volume2/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20151031111658/http://unhabitat.org/books/soac2015_volume2/|archive-date=2015-10-31|access-date=2015-10-21|ref=UN-Habitat}}</ref>
ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮᱱ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ [[ᱥᱩᱱᱱᱤ ᱤᱥᱞᱟᱢ]] ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ ᱾ ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱ [[ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱤᱠᱷ]] ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱛᱚᱵᱮ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱚᱦᱚᱨ (ᱟᱨ ᱜᱚᱴᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ) ᱨᱮ ᱱᱩᱠᱩᱣᱟᱜ ᱮᱞᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱢ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ<ref>{{Cite web|title='When Are You Going Back?' Afghanistan's Sikhs, Strangers In Their Own Land|url=https://www.rferl.org/a/afghanistan-sikh-minority/26539541.html|access-date=2020-12-03|website=RadioFreeEurope/RadioLiberty|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Kumar|first=Ruchi|title=The decline of Afghanistan's Hindu and Sikh communities|url=https://www.aljazeera.com/features/2017/1/1/the-decline-of-afghanistans-hindu-and-sikh-communities|access-date=2020-12-03|website=www.aljazeera.com|language=en}}</ref>, ᱟᱨ [[ᱦᱤᱱᱫᱩ]] ᱞᱮᱠᱷᱟᱥᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱦᱚᱸ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱾<ref>{{Cite news|last=Bearak|first=Barry|date=2001-05-23|title=Taliban Propose an Identity Label for the 'Protection' of Hindus (Published 2001)|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2001/05/23/world/taliban-propose-an-identity-label-for-the-protection-of-hindus.html|access-date=2020-12-03|issn=0362-4331}}</ref>
===ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ===
ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱔᱔% ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱫᱚ ᱪᱟᱥ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱑-᱕ ᱟᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱷᱮᱨ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱜᱤᱨᱟᱹᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱖ ᱟᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱟᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱯᱷᱟᱠᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱑-᱖ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱵᱷᱟᱜᱮ ᱦᱚᱨ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮ ᱡᱚᱨᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾<ref name="auto1"/>
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
==ᱦᱚᱭ-ᱦᱤᱥᱤᱫ==
{{Weather box
|width = auto
|location = ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ
|metric first = Y
|single line = Y
|Jan record high C = 25.0
|Feb record high C = 28.8
|Mar record high C = 34.5
|Apr record high C = 40.5
|May record high C = 45.4
|Jun record high C = 47.5
|Jul record high C = 44.7
|Aug record high C = 42.4
|Sep record high C = 41.2
|Oct record high C = 38.2
|Nov record high C = 32.4
|Dec record high C = 25.4
|Jan high C = 15.9
|Feb high C = 17.9
|Mar high C = 22.5
|Apr high C = 28.3
|May high C = 34.7
|Jun high C = 40.4
|Jul high C = 39.3
|Aug high C = 38.0
|Sep high C = 35.2
|Oct high C = 30.5
|Nov high C = 23.3
|Dec high C = 17.5
|Jan mean C = 8.5
|Feb mean C = 10.9
|Mar mean C = 16.3
|Apr mean C = 21.9
|May mean C = 27.7
|Jun mean C = 32.7
|Jul mean C = 32.8
|Aug mean C = 31.9
|Sep mean C = 28.1
|Oct mean C = 22.2
|Nov mean C = 14.9
|Dec mean C = 9.5
|Jan low C = 2.9
|Feb low C = 5.6
|Mar low C = 10.5
|Apr low C = 15.3
|May low C = 19.8
|Jun low C = 24.7
|Jul low C = 26.7
|Aug low C = 26.2
|Sep low C = 21.4
|Oct low C = 14.4
|Nov low C = 6.9
|Dec low C = 3.5
|Jan record low C = −14.1
|Feb record low C = -9.5
|Mar record low C = -1.0
|Apr record low C = 6.1
|May record low C = 10.6
|Jun record low C = 13.5
|Jul record low C = 19.0
|Aug record low C = 17.5
|Sep record low C = 11.0
|Oct record low C = 2.7
|Nov record low C = −4.5
|Dec record low C = −5.5
|precipitation colour = green
|Jan precipitation mm = 18.1
|Feb precipitation mm = 24.3
|Mar precipitation mm = 39.2
|Apr precipitation mm = 36.4
|May precipitation mm = 16.0
|Jun precipitation mm = 1.4
|Jul precipitation mm = 6.9
|Aug precipitation mm = 7.7
|Sep precipitation mm = 8.3
|Oct precipitation mm = 3.2
|Nov precipitation mm = 8.3
|Dec precipitation mm = 12.1
|Jan sun = 180.9
|Feb sun = 182.7
|Mar sun = 207.1
|Apr sun = 227.8
|May sun = 304.8
|Jun sun = 339.6
|Jul sun = 325.9
|Aug sun = 299.7
|Sep sun = 293.6
|Oct sun = 277.6
|Nov sun = 231.0
|Dec sun = 185.6
|Jan rain days = 4
|Feb rain days = 5
|Mar rain days = 8
|Apr rain days = 8
|May rain days = 4
|Jun rain days = 1
|Jul rain days = 1
|Aug rain days = 1
|Sep rain days = 1
|Oct rain days = 1
|Nov rain days = 2
|Dec rain days = 3
|Jan humidity = 61
|Feb humidity = 60
|Mar humidity = 62
|Apr humidity = 59
|May humidity = 47
|Jun humidity = 40
|Jul humidity = 52
|Aug humidity = 58
|Sep humidity = 56
|Oct humidity = 55
|Nov humidity = 58
|Dec humidity = 63
|source 1 = ᱮᱱ.ᱳ.ᱮ.ᱮ (᱑᱙᱖᱔-᱑᱙᱘᱓) <ref name= NOAA>{{cite web
|url = ftp://ftp.atdd.noaa.gov/pub/GCOS/WMO-Normals/RA-II/AH/40954.TXT
|title = Jalal Abad Climate Normals 1964-1983
|publisher = [[National Oceanic and Atmospheric Administration]]
|access-date = December 25, 2012}}</ref>
|date=February 2013}}
==ᱫᱟᱨᱮ ᱱᱟᱹᱨᱤ==
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ==
==ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱴᱷᱟᱹᱣ ᱠᱚ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Commons category|ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ}}
* {{YouTube|_E_NV8Rn3Gk|ᱜᱷᱟᱡᱤ ᱟᱢᱟᱱᱩᱞᱞᱟᱦ ᱡᱷᱟᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ}}
* [https://books.google.com/books?id=fz2rB4lK1DMC&pg=PA57#v=onepage&q=praying%20in%20the%20shadow%20cave%20at%20jalalabad The Silk Road Journey With Xuanzang By Sally Hovey Wriggins]
* {{cite web|url=http://www.islamicarchitecturedatabase.org/ircica/index2.php?page=Country&id=1 |title=ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ |work=Islamic Cultural Heritage Database |publisher=Organization of Islamic Cooperation, Research Centre for Islamic History, Art and Culture |location=Istanbul|archive-url=https://web.archive.org/web/20130615060946/http://www.islamicarchitecturedatabase.org/ircica/index2.php?page=Country&id=1 |archive-date=2013-06-15 }}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
7gkj0xnb8cmzk5hg7chg7cc6lzkrxw3
101939
101938
2022-08-22T04:50:06Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
<!--See the Table at Infobox settlement for all fields and descriptions of usage-->
<!-- Basic info ---------------->
| official_name = ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ
| native_name = {{nq|جلالآباد}}
| native_name_lang = ps
| other_name =
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
<!-- images and maps ----------->
| image_skyline = {{Photomontage
|photo1a = Jalalabad in January 2011.jpg{{!}}A panoramic view of a section of Jalalabad
|photo2a = Bridge in Jalalabad in 2011.jpg{{!}}Jalalabad Bridge
|photo2b = Jalalabad stadium in 2011.jpg{{!}}Jalalabad Cricket Stadium
|photo3a = pchowkjaa.jpg{{!}}Pashtunistan Square
|photo3b = Jalalabad minarets.jpg{{!}}Mosque in Jalalabad
|photo4a = ghousejaa.jpg{{!}}Governor's House in Jalalabad
|photo4b = Jalalabad2007.JPG{{!}}Building on a main road
|size = 300|border = 0|color = Gray}}
| image_caption = ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱮᱸᱜᱟ ᱥᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱡᱚᱢ ᱥᱮᱫ : ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱤᱸᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱚᱡᱽ ᱧᱮᱱᱮᱞ; ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱥᱟᱠᱳ; ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱥᱴᱮᱰᱤᱭᱟᱢ; ᱯᱟᱥᱛᱩᱱᱤᱥᱛᱟᱱ ᱪᱟᱹᱣᱠᱤ; ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱚᱥᱡᱤᱫᱽ; ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱚᱵᱷᱚᱨᱱᱚᱨ ᱚᱲᱟᱜ; ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱦᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱤᱞᱰᱤᱝ ᱾
| image_flag =
| image_seal =
| image_shield =
| nickname =
| motto =
| image_map =
| map_caption =
| pushpin_map = Afghanistan#West Asia#Asia
| pushpin_label_position = bottom
| pushpin_relief =yes
| pushpin_mapsize = 300px
| pushpin_map_caption = ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱹᱣ
| coordinates = {{coord|34|26|03|N|70|26|52|E|region:AF|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ]]
| subdivision_type1 = [[ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱱᱟᱱᱜᱟᱨᱦᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 =
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date = ᱑᱕᱗᱐
| government_type =
<!-- Politics ----------------->
| government_footnotes =
| leader_title = ᱢᱮᱭᱚᱨ
| leader_name =
| leader_title1 = for places with, say, both a mayor and a city manager
| leader_name1 =
<!-- Area --------------------->
| area_footnotes =
| area_total_km2 = <!-- ALL fields dealing with a measurements are subject to automatic unit conversion-->
| area_total_sq_mi =
| area_land_km2 = 122
<!--See table @ Template:Infobox Settlement for details on automatic unit conversion-->
| area_land_sq_mi =
| area_water_km2 =
| area_water_sq_mi =
| area_water_percent =
| elevation_footnotes = <!--for references: tags-->
| elevation_m = 575
| elevation_ft =
<!-- Population ----------------------->
| population_footnotes =
| population_total = ᱒᱘᱐,᱖᱘᱕
| population_as_of = ᱒᱐᱒᱑
| population_density_km2 = auto
| population_density_sq_mi = auto
| population_note = <ref name=nsia>{{cite web |url=https://www.nsia.gov.af:8080/wp-content/uploads/2021/06/Estimated-Population-of-Afghanistan1-1400.pdf |title=Estimated Population of Afghanistan 2021-22 |author=<!--Not stated--> |date=April 2021 |website= |publisher=National Statistic and Information Authority (NSIA) |access-date=June 21, 2021 |quote=}}</ref>
<!-- General information --------------->
| timezone = ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ ᱛᱟᱹᱨᱤ ᱚᱠᱛᱚ
| utc_offset = +᱔:᱓᱐
| timezone_DST =
| utc_offset_DST =
<!-- Area/postal codes & others -------->
| postal_code_type = <!-- enter ZIP code, Postcode, Post code, Postal code... -->
| postal_code =
| area_code =
| blank_name = [[:en:Köppen climate classification|ᱦᱚᱭ-ᱦᱤᱥᱤᱫ]]
| blank_info = [[:en:Desert climate#Hot desert climates|BWh]]
| website =
| blank1_name = ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ
| blank1_info = {{flagicon|Afghanistan|Taliban}} [[ᱛᱟᱞᱤᱵᱟᱱ]]
}}
'''ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ''' ([[ᱯᱟᱥᱛᱚ]]/[[ᱫᱟᱨᱤ]]: جلالآباد) ᱫᱚ [[ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱬᱮᱭᱟᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱓᱕᱖,᱒᱗᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱱᱟᱱᱜᱟᱨᱦᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱠᱟᱵᱩᱞ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱘᱐ ᱢᱟᱭᱤᱞ (᱑᱓᱐ ᱠᱤᱢᱤ) ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱫᱚ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱠᱩᱥ]] ᱵᱩᱨᱩᱢᱟᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱱᱟᱜ ᱞᱩᱜᱷᱩᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ [[ᱠᱟᱵᱩᱞ ᱜᱟᱰᱟ]] ᱟᱨ [[ᱠᱩᱱᱟᱨ ᱜᱟᱰᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱩᱱ ᱴᱷᱮᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱨᱚᱠ (ᱦᱟᱭᱣᱮ) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱠᱟᱵᱩᱞ]] ᱥᱟᱶ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ [[ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ [[ᱯᱮᱥᱳᱣᱟᱨ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱨᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱫᱚ [[ᱛᱳᱨᱠᱷᱟᱢ]] ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱠᱷᱚᱱ ᱖᱕ ᱠᱤᱢᱤ (᱔᱐ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱟᱨ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱟᱨᱟ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱞᱚᱞᱚ ᱦᱚᱭ-ᱦᱤᱥᱤᱫ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱯᱮᱯᱟᱨ ᱵᱟᱱᱟᱣ, ᱞᱮᱢᱳᱱ, ᱪᱟᱣᱞᱮ, ᱪᱤᱱᱤ ᱟᱨ ᱪᱟᱥ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱨᱠᱷᱟᱱᱟ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱴᱷᱟᱹᱣ [[ᱱᱟᱱᱜᱟᱨᱦᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱯᱷᱜᱟᱱ ᱨᱟᱡᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱜᱚᱨᱚᱪ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱯᱷᱜᱟᱱ ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱸ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
᱒᱐᱒᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱕ ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱦᱤᱞᱳᱜ [[ᱛᱟᱞᱤᱵᱟᱱ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ ᱫᱚᱠᱷᱚᱞ ᱠᱮᱫᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱒᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱒᱘᱐,᱖᱘᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾<ref name="nsia"/> ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱓᱙,᱕᱘᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱜᱤᱨᱟᱹᱵᱟᱹᱥᱤ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱑᱒,᱗᱙᱖ ᱦᱮᱠᱴᱚᱨ (᱓᱑,᱖᱒᱙ ᱮᱠᱚᱨ) ᱛᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name="auto1">{{cite web|title=The State of Afghan Cities report 2015|url=http://unhabitat.org/books/soac2015_volume2/|archive-url=https://web.archive.org/web/20151031111658/http://unhabitat.org/books/soac2015_volume2/|archive-date=2015-10-31|access-date=2015-10-21|ref=UN-Habitat}}</ref>
ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮᱱ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ [[ᱥᱩᱱᱱᱤ ᱤᱥᱞᱟᱢ]] ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ ᱾ ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱ [[ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱤᱠᱷ]] ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱛᱚᱵᱮ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱚᱦᱚᱨ (ᱟᱨ ᱜᱚᱴᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ) ᱨᱮ ᱱᱩᱠᱩᱣᱟᱜ ᱮᱞᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱢ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ<ref>{{Cite web|title='When Are You Going Back?' Afghanistan's Sikhs, Strangers In Their Own Land|url=https://www.rferl.org/a/afghanistan-sikh-minority/26539541.html|access-date=2020-12-03|website=RadioFreeEurope/RadioLiberty|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Kumar|first=Ruchi|title=The decline of Afghanistan's Hindu and Sikh communities|url=https://www.aljazeera.com/features/2017/1/1/the-decline-of-afghanistans-hindu-and-sikh-communities|access-date=2020-12-03|website=www.aljazeera.com|language=en}}</ref>, ᱟᱨ [[ᱦᱤᱱᱫᱩ]] ᱞᱮᱠᱷᱟᱥᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱦᱚᱸ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱾<ref>{{Cite news|last=Bearak|first=Barry|date=2001-05-23|title=Taliban Propose an Identity Label for the 'Protection' of Hindus (Published 2001)|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2001/05/23/world/taliban-propose-an-identity-label-for-the-protection-of-hindus.html|access-date=2020-12-03|issn=0362-4331}}</ref>
===ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ===
ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱔᱔% ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱫᱚ ᱪᱟᱥ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱑-᱕ ᱟᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱷᱮᱨ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱜᱤᱨᱟᱹᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱖ ᱟᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱟᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱯᱷᱟᱠᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱑-᱖ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱵᱷᱟᱜᱮ ᱦᱚᱨ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮ ᱡᱚᱨᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
==ᱦᱚᱭ-ᱦᱤᱥᱤᱫ==
{{Weather box
|width = auto
|location = ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ
|metric first = Y
|single line = Y
|Jan record high C = 25.0
|Feb record high C = 28.8
|Mar record high C = 34.5
|Apr record high C = 40.5
|May record high C = 45.4
|Jun record high C = 47.5
|Jul record high C = 44.7
|Aug record high C = 42.4
|Sep record high C = 41.2
|Oct record high C = 38.2
|Nov record high C = 32.4
|Dec record high C = 25.4
|Jan high C = 15.9
|Feb high C = 17.9
|Mar high C = 22.5
|Apr high C = 28.3
|May high C = 34.7
|Jun high C = 40.4
|Jul high C = 39.3
|Aug high C = 38.0
|Sep high C = 35.2
|Oct high C = 30.5
|Nov high C = 23.3
|Dec high C = 17.5
|Jan mean C = 8.5
|Feb mean C = 10.9
|Mar mean C = 16.3
|Apr mean C = 21.9
|May mean C = 27.7
|Jun mean C = 32.7
|Jul mean C = 32.8
|Aug mean C = 31.9
|Sep mean C = 28.1
|Oct mean C = 22.2
|Nov mean C = 14.9
|Dec mean C = 9.5
|Jan low C = 2.9
|Feb low C = 5.6
|Mar low C = 10.5
|Apr low C = 15.3
|May low C = 19.8
|Jun low C = 24.7
|Jul low C = 26.7
|Aug low C = 26.2
|Sep low C = 21.4
|Oct low C = 14.4
|Nov low C = 6.9
|Dec low C = 3.5
|Jan record low C = −14.1
|Feb record low C = -9.5
|Mar record low C = -1.0
|Apr record low C = 6.1
|May record low C = 10.6
|Jun record low C = 13.5
|Jul record low C = 19.0
|Aug record low C = 17.5
|Sep record low C = 11.0
|Oct record low C = 2.7
|Nov record low C = −4.5
|Dec record low C = −5.5
|precipitation colour = green
|Jan precipitation mm = 18.1
|Feb precipitation mm = 24.3
|Mar precipitation mm = 39.2
|Apr precipitation mm = 36.4
|May precipitation mm = 16.0
|Jun precipitation mm = 1.4
|Jul precipitation mm = 6.9
|Aug precipitation mm = 7.7
|Sep precipitation mm = 8.3
|Oct precipitation mm = 3.2
|Nov precipitation mm = 8.3
|Dec precipitation mm = 12.1
|Jan sun = 180.9
|Feb sun = 182.7
|Mar sun = 207.1
|Apr sun = 227.8
|May sun = 304.8
|Jun sun = 339.6
|Jul sun = 325.9
|Aug sun = 299.7
|Sep sun = 293.6
|Oct sun = 277.6
|Nov sun = 231.0
|Dec sun = 185.6
|Jan rain days = 4
|Feb rain days = 5
|Mar rain days = 8
|Apr rain days = 8
|May rain days = 4
|Jun rain days = 1
|Jul rain days = 1
|Aug rain days = 1
|Sep rain days = 1
|Oct rain days = 1
|Nov rain days = 2
|Dec rain days = 3
|Jan humidity = 61
|Feb humidity = 60
|Mar humidity = 62
|Apr humidity = 59
|May humidity = 47
|Jun humidity = 40
|Jul humidity = 52
|Aug humidity = 58
|Sep humidity = 56
|Oct humidity = 55
|Nov humidity = 58
|Dec humidity = 63
|source 1 = ᱮᱱ.ᱳ.ᱮ.ᱮ (᱑᱙᱖᱔-᱑᱙᱘᱓) <ref name= NOAA>{{cite web
|url = ftp://ftp.atdd.noaa.gov/pub/GCOS/WMO-Normals/RA-II/AH/40954.TXT
|title = Jalal Abad Climate Normals 1964-1983
|publisher = [[National Oceanic and Atmospheric Administration]]
|access-date = December 25, 2012}}</ref>
|date=February 2013}}
==ᱫᱟᱨᱮ ᱱᱟᱹᱨᱤ==
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ==
==ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱴᱷᱟᱹᱣ ᱠᱚ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Commons category|ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ}}
* {{YouTube|_E_NV8Rn3Gk|ᱜᱷᱟᱡᱤ ᱟᱢᱟᱱᱩᱞᱞᱟᱦ ᱡᱷᱟᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ}}
* [https://books.google.com/books?id=fz2rB4lK1DMC&pg=PA57#v=onepage&q=praying%20in%20the%20shadow%20cave%20at%20jalalabad The Silk Road Journey With Xuanzang By Sally Hovey Wriggins]
* {{cite web|url=http://www.islamicarchitecturedatabase.org/ircica/index2.php?page=Country&id=1 |title=ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ |work=Islamic Cultural Heritage Database |publisher=Organization of Islamic Cooperation, Research Centre for Islamic History, Art and Culture |location=Istanbul|archive-url=https://web.archive.org/web/20130615060946/http://www.islamicarchitecturedatabase.org/ircica/index2.php?page=Country&id=1 |archive-date=2013-06-15 }}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ]]
sd11ip3yzjvl5u4ncziqldxoy15cp6s
ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
17339
101583
96371
2022-08-21T12:05:47Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| settlement_type = [[ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| image_skyline = Catamaran boat,cuddalore.tamilnadu - panoramio.jpg
| image_map = Cuddalore in Tamil Nadu (India).svg
| map_alt =
| map_caption = ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|11|45|0|N|79|45|0|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = [[ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[File:TamilNadu Logo.svg|22px]] [[ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ]]
| subdivision_type2 = ᱴᱚᱴᱷᱟ
| subdivision_name2 =
| established_title = ᱠᱩᱰᱰᱟᱠᱳᱨ
| established_date =
| founder =
| named_for =
| parts_type = ᱛᱟᱞᱩᱠᱟ
| parts = [[ᱵᱷᱩᱵᱷᱟᱱᱟᱜᱤᱨᱤ, ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ|ᱵᱷᱩᱵᱷᱟᱱᱟᱜᱤᱨᱤ]],<br /> [[ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱛᱟᱞᱩᱠ|ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ]],<br /> [[ᱪᱤᱫᱚᱢᱵᱚᱨᱚᱢ ᱛᱟᱞᱩᱠᱟ|ᱪᱤᱫᱚᱢᱵᱚᱨᱚᱢ]],<br />
[[ᱠᱚᱴᱴᱩᱢᱚᱱᱱᱟᱨᱠᱚᱤᱞ ᱛᱟᱞᱩᱠ|ᱠᱚᱴᱴᱩᱢᱚᱱᱱᱟᱨᱠᱚᱤᱞ]],<br />[[ᱠᱩᱨᱤᱱᱡᱤᱯᱟᱫᱤ ᱛᱟᱞᱩᱠ|ᱠᱩᱨᱤᱱᱡᱤᱯᱟᱫᱤ ᱛᱟᱞᱩᱠ]],<br /> [[ᱯᱚᱱᱨᱩᱛᱤ ᱛᱟᱞᱩᱠ|ᱯᱚᱱᱨᱩᱛᱤ]],<br /> [[ᱛᱤᱛᱟᱠᱩᱰᱤ ᱛᱟᱞᱩᱠ|ᱛᱤᱛᱟᱠᱩᱰᱤ]],<br />ᱥᱨᱤᱢᱩᱥᱱᱚᱢ,<br />[[ᱵᱷᱮᱯᱯᱩᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱷᱮᱯᱯᱩᱨ]],<br /> ᱵᱷᱨᱤᱫᱽᱫᱟᱪᱚᱞᱚᱢ
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ]]
| government_type =
| governing_body =
| leader_title1 = ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚᱞᱮᱠᱴᱚᱨ
| leader_name1 = ᱠᱮ. ᱵᱟᱞᱟᱥᱩᱵᱽᱨᱚᱢᱚᱱᱤᱭᱚᱢ, I.A.S,<ref>[http://www.tn.gov.in/collectors#4 Cuddalore District Collector]</ref> [[Indian Administrative Service|IAS]]
| leader_title2 = ᱥᱩᱯᱚᱨᱤᱱᱴᱮᱱᱰᱮᱸᱴ ᱚᱯᱷ ᱯᱩᱞᱤᱥ
| leader_name2 = ᱥᱨᱤ ᱟᱵᱤᱱᱟᱣ,<ref>[http://www.tnpolice.gov.in/CCTNSNICSDC/wicket/page?11 Cuddalore Superintendent of Police]</ref> [[Indian Police Service|IPS]]
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_total = 2,605,914
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = 702
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[ᱛᱟᱢᱤᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱛᱟᱢᱤᱞ]], [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱖᱐᱗xxx
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱙᱑ ᱐᱔᱑᱔᱒
| iso_code = [[ISO 3166-2:IN]]<!-- ISO ᱓᱑᱖᱖-᱒' -->
| registration_plate = '''TN-31,TN-91'''<ref>[http://www.tn.gov.in/sta/a2.pdf Registration Series Allotted to Regional Transport Offices]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090823194333/https://www.tn.gov.in/sta/a2.pdf|date=23 August 2009}}</ref>
| blank1_name_sec1 = ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| blank1_info_sec1 = [[ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ]]
| blank2_name_sec1 = ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| blank2_info_sec1 = [[ᱯᱚᱱᱰᱤᱪᱮᱨᱤ|ᱯᱩᱰᱩᱪᱮᱨᱤ]], [[ᱪᱮᱱᱱᱟᱭ]]
| blank3_name_sec1 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| blank3_info_sec1 = ᱙᱘᱔ [[ᱠᱚᱲᱟ|♂]]/[[ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ|♀]]
| blank4_name_sec1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| blank4_info_sec1 = ᱗᱙.᱐᱔%
| blank5_name_sec1 = Legislature type
| blank5_info_sec1 = elected
| blank6_name_sec1 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| blank6_info_sec1 = [[ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ]]
| blank7_name_sec1 = [[IUCN protected area categories|IUCN category]]
| blank7_info_sec1 = <!-- for protected areas only -->
| blank1_name_sec2 = Avg. summer temperature
| blank1_info_sec2 = {{convert|41|°C|°F}}
| blank2_name_sec2 = Avg. winter temperature
| blank2_info_sec2 = {{convert|20|°C|°F}}
| website = {{URL|www.cuddalore.tn.nic.in}}
| footnotes =
| official_name =
| name =
| image_caption = ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱴᱚᱢᱨᱮᱱ
}}
'''ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱓᱘ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ]] ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱥᱟᱨ ᱵᱤᱥᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱓,᱕᱖᱔ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱥᱟᱨ ᱵᱤᱥᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱓,᱕᱖᱔ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ [[ᱵᱷᱤᱞᱩᱯᱯᱩᱨᱚᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱠᱚᱞᱞᱟᱠᱩᱨᱤᱪᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱛᱮ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ [[ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱠᱚᱪᱟ ᱫᱚᱨᱭᱟ]] ᱛᱮ, ᱠᱚᱧᱮᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ [[ᱯᱩᱰᱩᱪᱮᱨᱤ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱩᱰᱩᱪᱮᱨᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱛᱮ, ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ [[ᱢᱚᱭᱤᱞᱟᱫᱩᱛᱷᱩᱨᱟᱭ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱛᱮ, ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ [[ᱯᱮᱨᱟᱢᱵᱟᱞᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱛᱮ ᱟᱨ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱟᱱᱡᱟᱵᱷᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱟᱶ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱣ [[ᱜᱟᱰᱤᱞᱚᱢ ᱜᱟᱰᱟ|ᱜᱟᱰᱤᱞᱚᱢ]] ᱟᱨ [[ᱯᱮᱱᱱᱚᱭᱟᱨ ᱜᱟᱰᱟ]], ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ [[ᱵᱷᱮᱞᱞᱟᱨ ᱜᱟᱰᱟ|ᱵᱷᱮᱞᱞᱟᱨ]] ᱟᱨ ᱠᱚᱞᱤᱰᱚᱢ ᱜᱟᱰᱟ (ᱠᱚᱞᱨᱩᱱ) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ==
᱒᱐᱐᱖ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱖᱔᱐ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱒᱕᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱟᱨ ᱯᱟᱹᱪᱷᱞᱟᱹ ᱦᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱞᱤᱥᱴᱤ ᱟᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱵᱮᱠᱣᱟᱨᱰ ᱨᱤᱡᱚᱱ ᱜᱨᱟᱱᱴ ᱯᱷᱚᱸᱰ ᱯᱨᱚᱜᱨᱟᱢ (BRGF) ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱛᱮ ᱯᱷᱚᱸᱰ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱮᱫᱟ ᱾<ref name=brgf>{{cite web|author=Ministry of Panchayati Raj |date=8 September 2009 |title=A Note on the Backward Regions Grant Fund Programme |publisher=National Institute of Rural Development |url=http://www.nird.org.in/brgf/doc/brgf_BackgroundNote.pdf |access-date=27 September 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20120405033402/http://www.nird.org.in/brgf/doc/brgf_BackgroundNote.pdf |archive-date=5 April 2012 }}</ref>
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
{{historical populations|11=1901|12=8,68,748|13=1911|14=9,74,673|15=1921|16=9,57,148|17=1931|18=10,12,603|19=1941|20=10,76,237|21=1951|22=11,45,551|23=1961|24=13,00,513|25=1971|26=15,69,323|27=1981|28=18,27,917|29=1991|30=21,22,759|31=2001|32=22,85,395|33=2011|34=26,05,914|percentages=pagr|footnote=source:<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html Decadal Variation In Population Since 1901]</ref>|align=right}}
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱒,᱖᱐᱕,᱙᱑᱔ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱠᱟᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱙᱘᱙ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱙᱒᱙ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="dashboard">{{cite web|title=Census Info 2011 Final population totals|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/censusinfodashboard/index.html|publisher=Office of The Registrar General and Census Commissioner, Ministry of Home Affairs, Government of India|year=2013|access-date=26 January 2014}}</ref> ᱜᱩᱴ ᱒᱗᱙,᱙᱕᱐ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱩᱢᱚᱨ ᱠᱚᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱠᱟᱨᱮ ᱑᱔᱗,᱖᱔᱔ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱑᱓᱒,᱓᱐᱖ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ᱜᱮᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱒᱙.᱓᱒% ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱐.᱖% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱙᱒.᱙᱙% ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱛᱩᱞᱟᱹ ᱯᱟᱹᱭᱞᱟᱹ ᱠᱷᱟᱱᱮᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱗᱙% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱜᱩᱴ ᱖᱓᱕,᱕᱗᱘ ᱚᱲᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱠᱷᱚᱸᱰ==
ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱛᱟᱞᱩᱠ, ᱑᱓ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱟᱨ ᱑᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱚᱸᱪᱟᱭᱚᱛ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ==
ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱨᱮᱞ ᱟᱨ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
===ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ===
ᱯᱩᱰᱩᱪᱮᱨᱤ, ᱪᱤᱫᱚᱢᱵᱚᱨᱚᱢ, ᱛᱤᱮᱩᱵᱷᱚᱱᱱᱟᱢᱚᱞᱟᱭ, ᱚᱨᱱᱤ, ᱵᱷᱮᱞᱞᱳᱨ ᱟᱨ ᱵᱷᱤᱞᱩᱯᱯᱩᱨᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱥᱩᱨᱥᱩᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱨᱟ ᱞᱮᱛᱟᱨ ᱵᱟᱥ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ ᱨᱮ, ᱪᱮᱱᱱᱟᱭ, ᱛᱤᱨᱩᱪᱤᱨᱟᱯᱯᱚᱞᱤ ᱟᱨ ᱥᱟᱞᱮᱢ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱨᱟ ᱞᱮᱛᱟᱨ ᱵᱟᱥ ᱪᱟᱞᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱠᱚ :
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Commons category}}
* [https://cuddalore.nic.in/ Cuddalore District]
* [https://web.archive.org/web/20060912230958/http://tnmaps.tn.nic.in/district.php?dcode=18 Cuddalore District Profile]
{{ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ}}
{{Authority control}}
{{DEFAULTSORT:ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
b5s8r0jrkid21h4pej9m7fg6bron97x
ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ
0
17405
101629
82808
2022-08-21T13:28:21Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ
| native_name =
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = View of Cape Town from the Terraces building.jpg{{!}}Cape Town CBD Skyline
| photo2a = Table Mountain DanieVDM.jpg{{!}}City of Cape Town at the foot of [[Table Mountain]] as seen from [[Bloubergstrand]]. The area around the city is famous for its plant biodiversity as illustrated in the foreground of the photograph.
| photo3a = Clifton Beachs.jpg{{!}}Clifton Beach
| photo3b = Port of Cape Town.jpg{{!}}Port of Cape Town
| photo4a = Strand Western Cape and Golf Club.jpg{{!}}Aerial view of the Strand golf club.
| photo4b = Victoria & Alfred Hotel, V&A Waterfront, Cape Town (01).jpg{{!}}The Victoria & Alfred Waterfront
| spacing = 1
| color_border = white
| color = white
| size = 280
| foot_montage = {{resize|114%|From top, left to right: Cape Town's [[City Bowl]] Skyline, Cape Town at the foot of [[Table Mountain]] as seen from Bloubergstrand, [[Clifton, Cape Town|Clifton beach]], [[Strand, Western Cape|Strand]], [[Port of Cape Town]], [[Victoria & Alfred Waterfront]].}}
}}
| image_caption =
| image_shield =
| blank_emblem_type = ᱞᱚᱜᱚ
| blank_emblem_size = 100px
| blank_emblem_alt =
| image_blank_emblem = CoCT logo.svg
| blank_emblem_link =
| nicknames = Mother City, Tavern of the Seas, West side
| motto = ''Spes Bona'' ([[Latin]] for "Good Hope")
| pushpin_map = South Africa Western Cape#South Africa#Africa
| coordinates = {{coord|33|55|31|S|18|25|26|E|region:ZA-WC_type:city(4000000)|display=inline,title}}
| subdivision_type = [[ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
| subdivision_name = ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ
| subdivision_type1 = [[Provinces of South Africa|ᱮᱞᱟᱠᱟ]]
| subdivision_name1 = [[ᱯᱟᱪᱮ ᱠᱮᱯ]]
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_type3 = [[ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱠᱚ|ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ]]
| subdivision_name3 = [[City of Cape Town Metropolitan Municipality|ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ]]
| subdivision_type4 = Main Place
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date = ᱑᱖᱕᱒
| established_title1 = ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ
| established_date1 = ᱑᱘᱓᱙
| government_footnotes = <ref name="news24.com">{{cite news |date=26 April 2018 |title=City of Cape Town announces new city manager |url=https://www.news24.com/SouthAfrica/News/city-of-cape-town-announces-new-city-manager-20180426 |publisher=News24 |access-date=5 February 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190815085442/https://www.news24.com/SouthAfrica/News/city-of-cape-town-announces-new-city-manager-20180426 |archive-date=15 August 2019 }}</ref>
| government_type = [[ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ (ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ)|ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ]]
| leader_title1 = [[ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱮᱭᱚᱨ|ᱢᱮᱭᱚᱨ]]
| leader_name1 = [[Dan Plato]] ([[Democratic Alliance (South Africa)|DA]])
| leader_title2 = [[ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱰᱤᱯᱴᱤ ᱢᱮᱭᱚᱨ|ᱰᱤᱯᱴᱤ ᱢᱮᱭᱚᱨ]]
| leader_name2 = [[Ian Neilson]] ([[Democratic Alliance (South Africa)|DA]])
| area_footnotes = <ref name="census-muni">{{cite web |url=http://www.statssa.gov.za/?page_id=993&id=city-of-cape-town-municipality |title=Statistics by place - City of Cape Town |work=Census 2011 |publisher=Statistics South Africa |access-date=16 September 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201001225743/http://www.statssa.gov.za/?page_id=993&id=city-of-cape-town-municipality |archive-date=1 October 2020}}</ref>
| area_total_km2 = 2461
| elevation_max_m = 1590.4
| elevation_min_m = 0
| population_footnotes =
| population_total = 3,740,026
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_density_km2 = auto
| pop_est_footnotes = <ref>{{cite report |title=Community Survey 2016: Provincial profile: Western Cape |publisher=Statistics South Africa |date=2018 |page=7 |url=http://cs2016.statssa.gov.za/wp-content/uploads/2018/07/WesternCape.pdf |access-date=16 September 2020 |archive-date=25 April 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210425123037/http://cs2016.statssa.gov.za/wp-content/uploads/2018/07/WesternCape.pdf }}</ref>
| pop_est_as_of = ᱒᱐᱑᱖
| population_est = 4,005,016
| population_demonym = ᱠᱮᱯᱮᱴᱚᱱᱤᱭᱚᱱ
<!-- demographics (section 1) -->| demographics_type1 = Racial makeup (2011)
| demographics1_footnotes =
| demographics1_title1 = [[Bantu peoples of South Africa|Black]]
| demographics1_info1 = ᱓᱘.᱖%
| demographics1_title2 = [[Coloureds|Coloured]]
| demographics1_info2 = ᱔᱒.4'᱔%
| demographics1_title3 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟᱱ|ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ]]/[[ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟᱱ|ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ]]
| demographics1_info3 = ᱑.᱔%
| demographics1_title4 = [[White South African|White]]
| demographics1_info4 = ᱑᱕.᱗%
| demographics1_title5 = ᱮᱴᱟᱜ
| demographics1_info5 = ᱑.᱙%
<!-- demographics (section 2) -->| demographics_type2 = ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ (᱒᱐᱑᱑)
| demographics2_footnotes =
| demographics2_title1 = [[ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟᱱ]]
| demographics2_info1 = ᱓᱔.᱙%
| demographics2_title2 = [[Xhosa language|Xhosa]]
| demographics2_info2 = ᱒᱙.᱒%
| demographics2_title3 = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟᱱ ᱤᱝᱞᱤᱥ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| demographics2_info3 = ᱒᱗.᱘%
| demographics2_title4 =
| demographics2_info4 =
| demographics2_title5 =
| demographics2_info5 = <!-- blank fields (section 2) -->
| blank_name_sec2 = GDP
| blank_info_sec2 = [[American dollar|US$]]78.7 billion<ref name="brookingsgdp">{{cite web|url=http://www.brookings.edu/research/interactives/global-metro-monitor-3 |title=Global city GDP 2011 |publisher=Brookings Institution |access-date=18 November 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20130605135349/http://www.brookings.edu/research/interactives/global-metro-monitor-3 |archive-date=5 June 2013}}</ref>
| blank1_name_sec2 = GDP per capita
| blank1_info_sec2 = US$19,656
<!-- Other information -->| timezone1 = [[South African Standard Time|SAST]]
| utc_offset1 = +᱐᱒
| postal_code_type = [[List of postal codes in South Africa|Postal codes]] (street)
| postal_code = ᱗᱔᱐᱐–᱘᱐᱙᱙
| postal2_code_type = [[Post-office box|PO box]]
| postal2_code = ᱗᱐᱐᱐
| area_code_type = [[Telephone numbers in South Africa|Area code]]
| website = {{URL|www.capetown.gov.za}}
| official_name =
}}
'''ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ''' ᱫᱚ [[ᱡᱚᱦᱟᱱᱥᱵᱟᱨᱜᱽ]] ᱛᱟᱭᱚᱢ [[ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱮ ᱟᱨ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ [[ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱸᱥᱚᱫᱽ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ ᱞᱟᱴᱤᱪᱩᱰ ᱓᱓.᱕᱕° S (ᱥᱤᱰᱱᱤ ᱟᱨ ᱵᱭᱩᱱᱟᱥ ᱟᱭᱟᱨᱥ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱥᱚᱢᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱜᱚᱞᱟᱨᱫᱷ ᱨᱮ ᱠᱮᱥᱟᱵᱞᱟᱝᱠᱟ ᱟᱨ ᱞᱳᱥ ᱮᱝᱡᱤᱞᱥ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱹᱨᱤ ᱟ) ᱟᱨ ᱑᱘ .᱒᱕°E ᱞᱚᱝᱜᱤᱪᱩᱰ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
{{Historical populations|type=ZA|percentages = pagr|cols=3
|1658|360
|1731|3157
|1836|20000
|1875|45000
|1891|67000
|1901|171000
|1936|344223
|1950|618000
|1955|705000
|1960|803000
|1965|945000
|1970|1114000
|1975|1339000
|1980|1609000
|1985|1933000
|1990|2296000
|1996|2565018
|2001|2892243
|2007|3497097
|2011|3740025
|2018|3776000
|footnote={{nowrap|Note: Census figures (1996–2011) cover}} figures after 1994 reflect the greater Cape Town metropolitan municipality reflecting post-1994 reforms. '''Sources:''' 1658–1904, 1936,<ref name="yearbook1936">{{Cite book |last=Malherbe |first=E.G. |title=Official Year Book of the Union of South Africa and of Basutoland, Bechuanaland Protectorate, and Swaziland |publisher=Union of South Africa |year=1939 |volume=20 |location=Pretoria |pages=1044}}</ref> 1950–1990,<ref name="Mongabay">{{cite web |url=http://books.mongabay.com/population_estimates/full/Cape_Town-South_Africa.html |title=Population estimates for Cape Town, South Africa, 1950-2015 |publisher=Mongabay.com |access-date=23 July 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141101061828/http://books.mongabay.com/population_estimates/full/Cape_Town-South_Africa.html |archive-date=1 November 2014}}</ref> 1996,<ref name="CT1996">{{cite web|url=https://www.capetown.gov.za/en/stats/1996census/Documents/Statistics%20South%20Africa%20Census%2096Community%20profile.htm |title=Census 96 : Community Profile |publisher=City of Cape Town |access-date=23 July 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140726110945/https://www.capetown.gov.za/en/stats/1996census/Documents/Statistics%20South%20Africa%20Census%2096Community%20profile.htm |archive-date=26 July 2014}}</ref> 2001, and 2011 Census;<ref name="CT2011">{{cite web|url=https://www.capetown.gov.za/en/stats/Documents/2011%20Census/2011_Census_Cape_Town_Profile.pdf |title=City of Cape Town – 2011 Census – Cape Town |publisher=City of Cape Town |access-date=23 July 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131203001817/https://www.capetown.gov.za/en/stats/Documents/2011%20Census/2011_Census_Cape_Town_Profile.pdf |archive-date=3 December 2013}}</ref>
2007,<ref name="CT2007">{{cite web|url=https://www.capetown.gov.za/en/stats/CityReports/Documents/2007%20Community%20Survey%20Summary.pdf |title=Demographic and Socio-economic Trends for Cape Town: 1996 to 2007 |publisher=City of Cape Town |date=December 2008 |access-date=23 July 2014 |author=Small, Karen|archive-url=https://web.archive.org/web/20160303193731/http://www.capetown.gov.za/en/stats/CityReports/Documents/2007%20Community%20Survey%20Summary.pdf |archive-date=3 March 2016}}</ref> 2018 Census estimates.<ref name="worldpop">{{Cite web |url=http://worldpopulationreview.com/world-cities/cape-town-population/ |title=Cape Town Population 2018 (Demographics, Maps, Graphs) |date=3 July 2018 |website=worldpopulationreview.com |access-date=3 July 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180703133358/http://worldpopulationreview.com/world-cities/cape-town-population/ |archive-date=3 July 2018}}</ref>
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ ᱢᱮᱴᱨᱚᱯᱚᱞᱤᱴᱚᱱ ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱼ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱡᱚᱜᱚ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱨᱟ ᱞᱮᱛᱟᱨ ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱵᱟᱝᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣᱟ ᱼ ᱓,᱗᱔᱐,᱐᱒᱖ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱛᱩᱞᱟᱹ ᱯᱟᱹᱭᱞᱟᱹ ᱠᱷᱟᱱᱮᱢ ᱒.᱖% ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱜᱨᱚᱛᱷ ᱫᱚᱨ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱒,᱘᱙᱒,᱒᱔᱓ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="wc-muni-report">
{{Cite book
|title = Census 2011 Municipal report: Western Cape
|publisher = Statistics South Africa
|year = 2012
|isbn = 978-0-621-41459-2
|url = http://www.statssa.gov.za/census/census_2011/census_products/WC_Municipal_Report.pdf
|archive-url = https://web.archive.org/web/20151113165154/http://www.statssa.gov.za/census/census_2011/census_products/WC_Municipal_Report.pdf
|archive-date = 13 November 2015
|access-date = 30 November 2016
}}
</ref>
ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱫᱚ ᱙᱖ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱚᱠᱚᱭᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱛᱩᱞᱟᱹ ᱯᱟᱹᱭᱞᱟᱹ ᱠᱷᱟᱱᱮᱢ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱧᱚᱜ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱔᱒.᱔% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ "ᱨᱚᱝᱜᱤᱱ", ᱓᱘.᱖% ᱫᱚ "ᱦᱮᱸᱫᱮ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟᱱ", ᱑᱕.᱗% ᱫᱚ "ᱯᱩᱸᱰ", ᱑.᱔% ᱫᱚ "ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ" ᱨᱩᱯ ᱞᱮᱠᱟ
ᱟᱨ ᱑.᱙% ᱫᱚ "ᱮᱴᱟᱜ" ᱨᱩᱯ ᱞᱮᱠᱟ ᱾
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ==
==ᱠᱟᱞᱪᱟᱨ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ ᱨᱮ ᱫᱤᱥᱩᱣᱟᱹ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱟᱨ ᱛᱟᱱᱟᱞᱟ ᱟᱥᱲᱟ ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱮ ᱠᱮᱯ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱨᱚᱵᱷᱤᱱᱥᱟᱞ ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ ᱮᱭᱟᱭ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱦᱟᱯᱟᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ; ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ "ᱢᱮᱴᱨᱚᱯᱚᱞ" ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱼ ᱢᱮᱴᱨᱚᱯᱚᱞ ᱥᱮᱱᱴᱨᱟᱞ, ᱠᱚᱧᱮ, ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱼ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱮᱡᱟᱨ ᱵᱷᱮᱡᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱟᱯᱟᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |url=http://wced.wcape.gov.za/operations/emdc_links.html |title=Education Management and Development Centres (EMDCs) |access-date=10 April 2008 |publisher=Western Cape Education Department |archive-url=https://web.archive.org/web/20080409162520/http://wced.wcape.gov.za/operations/emdc_links.html |archive-date=9 April 2008 }}</ref> ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱢᱤᱠ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱵᱟᱝ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱯᱨᱟᱵᱷᱮᱴ ᱟᱥᱲᱟ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ==
===ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ===
[[File:2013.01.03 Ciudad del Cabo, ZA (22).JPG|thumb|left|[[ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ]]]]
ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱫᱚ ᱰᱚᱢᱮᱥᱴᱤᱠ ᱟᱨ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱩᱰᱟᱹᱜ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱯᱮᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱤᱱ ᱯᱟᱥᱮᱧᱡᱚᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ ᱾ ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ, ᱢᱚᱨᱤᱥᱚᱥ, ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱢᱟᱝ, ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱥᱟᱢᱟᱝ, [[ᱤᱭᱩᱨᱚᱯ]] ᱟᱨ [[ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ|ᱡᱩᱢᱤᱫᱽ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ]] ᱥᱟᱶ ᱜᱮᱞᱢᱤᱫ ᱰᱚᱢᱮᱥᱴᱤᱠ ᱴᱷᱟᱶ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱵᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.southafrica.info/plan_trip/travel_tips/arriving/ctairport.htm |title=Cape Town International Airport |publisher=SouthAfrica.info |archive-url=https://web.archive.org/web/20060625211424/http://www.southafrica.info/plan_trip/travel_tips/arriving/ctairport.htm |archive-date=25 June 2006}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Commons|ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ|ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ}}
{{Wikisource1911Enc|ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ}}
{{wikivoyage}}
<!-- DO NOT ADVERTISE HERE! COMMERCIAL LINKS WILL BE REMOVED AS SPAM. -->
* [http://www.capetown.gov.za/ Official website of the City of Cape Town]
* [http://www.westerncape.gov.za/ Official website of the Western Cape]
* [http://www.capetown.travel/ Official Cape Town Tourism website]
* {{OSM|n|32675806}}
{{ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ|communities}}
{{ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱚ}}
{{Provincial capitals of South Africa}}
{{Western Cape Province}}
{{Authority control}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ| ]]<!--please leave the empty space as standard-->
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Populated coastal places in South Africa]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:17th-century establishments in the Cape Colony]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:1652 establishments in Africa]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:1652 establishments in the Dutch Empire]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Populated places established in 1652]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Populated places established by the Dutch East India Company]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Populated places in the City of Cape Town]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Port cities and towns of the Atlantic Ocean]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱜᱷᱟᱴ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Provincial capitals in South Africa]]
crpzqjw9u0ji554xxdx8et5t6b6igsq
ᱡᱚᱦᱟᱱᱥᱵᱟᱨᱜᱽ
0
17423
101856
96884
2022-08-22T02:00:26Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱦᱟᱱᱥᱵᱟᱨᱜᱽ
| official_name = ᱡᱚᱦᱟᱱᱥᱵᱟᱨᱜᱽ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| settlement_type = ᱢᱮᱜᱟᱥᱤᱴᱤ
| native_name = ''eGoli'' {{small|([[ᱡᱩᱞᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱡᱩᱞᱩ]])}}
| image_skyline = File:Montage Johannesburg.jpg
| image_caption =
| image_flag = Flag of Johannesburg, South Africa.svg
| image_shield = Coat of Arms of Johannesburg.svg
| nickname = Jo'burg; Jozi; {{lang|ve|Muḓi Mulila Ngoma|italics=no}} ([[Venda language|Venda]] version), {{lang|ts|Joni|italics=no}} ([[Tsonga language|Tsonga]] version); Egoli ("Place of Gold");<ref name="eGoli">{{cite web |title=Egoli definition and meaning |url=https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/egoli |website=Collins English Dictionary |access-date=17 July 2018 |language=en}}</ref> [[Gauteng]] ("Place of Gold")
| motto = "Unity in development"<ref>{{cite web|url=http://www.crwflags.com/fotw/flags/za-gt-jb.html|title=Johannesburg (South Africa)|publisher=Crwflags.com|access-date=9 December 2010}}</ref>
| pushpin_map = South Africa Gauteng#South Africa#Africa
| coordinates = {{coord|26|12|16|S|28|2|44|E|region:ZA|display=inline,title}}
| subdivision_type = [[ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
| subdivision_name = {{flag|ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ}}
| subdivision_type1 = [[Provinces of South Africa|ᱮᱞᱟᱠᱟ]]
| subdivision_name1 = [[Gauteng]]
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_type3 = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱠᱚ|ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ]]
| subdivision_name3 = [[ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ|ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱵᱟᱫᱽ ᱥᱚᱦᱚᱨ]]
| subdivision_type4 = Main Place
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date = ᱑᱘᱘᱖<ref name=established>{{cite web|title=Chronological order of town establishment in South Africa based on Floyd (1960:20–26)|url=http://upetd.up.ac.za/thesis/available/etd-07212011-123414/unrestricted/05back.pdf|pages=xlv–lii}}</ref>
| government_type = [[ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ (ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ)|ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ]]
| leader_party = [[ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱟᱝᱜᱨᱮᱥ|ANC]]
| leader_title = [[ᱡᱚᱦᱟᱱᱥᱵᱟᱨᱜᱽ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱮᱭᱚᱨ|ᱢᱮᱭᱚᱨ]]
| leader_name = [[ᱡᱚᱞᱤᱰᱤ ᱢᱟᱴᱚᱱᱜᱚ]]
| area_footnotes = <ref name="census2011">{{cite web |url=https://census2011.adrianfrith.com/place/798 |title = Johannesburg |work=Census 2011}}</ref>
| area_total_km2 = 1,644.98
| area_urban_km2 = 3,357
| area_urban_footnotes =
| elevation_m = 1753
| population_footnotes = <ref>[http://worldpopulationreview.com/world-cities/johannesburg-population" Population of Johannesburg]</ref>
| population_total = 5,635,127
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱙
| population_density_km2 = auto
| population_metro = 10,500,000
| population_urban = 8,000,000
| population_density_metro_km2 = auto
| population_density_urban_km2 = auto
| population_urban_footnotes =
<!-- demographics (section 1) -->| demographics_type1 = Racial makeup (2019)
| demographics1_footnotes =
| demographics1_title1 = [[Bantu peoples of South Africa|ᱦᱮᱸᱫᱮ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟᱱ]]
| demographics1_info1 = ᱗᱖.᱔%
| demographics1_title2 = [[Coloureds|Coloured]]
| demographics1_info2 = ᱕.᱓%
| demographics1_title3 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟᱱ|ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ]]/[[ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟᱱ|ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ]]
| demographics1_info3 = ᱔.᱙%
| demographics1_title4 = [[ᱯᱩᱸᱰ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟᱱ|ᱯᱩᱸᱰ]]
| demographics1_info4 = ᱑᱓.᱓%
| demographics1_title5 = ᱮᱴᱟᱜ
| demographics1_info5 = ᱐.᱘%
<!-- demographics (section 2) -->| demographics_type2 = [[ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] (᱒᱐᱑᱑)
| demographics2_footnotes =
| demographics2_title1 = [[ᱡᱩᱞᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱡᱩᱞᱩ]]
| demographics2_info1 = ᱒᱓.᱔᱑%
| demographics2_title2 = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟᱱ ᱤᱝᱞᱤᱥ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| demographics2_info2 = ᱒᱐.᱑᱐%
| demographics2_title3 = [[ᱥᱮᱥᱚᱴᱷᱚ]]
| demographics2_info3 = ᱙.᱖᱑%
| demographics2_title4 = [[Setswana]]
| demographics2_info4 = ᱗.᱖᱘%
| demographics2_title5 = [[ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟᱱ ᱠᱚ]]
| demographics2_info5 = ᱗.᱒᱘%
| blank_name_sec1 = [[Human Development Index|HDI]]
| blank_info_sec1 = {{increase}} 0.75 <span style="color:#1fca23">'''High'''</span> <small>(2012)</small><ref name="HDI">{{cite web|url=http://www.gcro.ac.za/sites/default/files/maps/pdfs/gcro_map_of_the_month_hdi_1996_to_2012_april_2014.pdf |title=Gauteng's Human Development Index |publisher=Gauteng City-Region Observatory |date=2013 |access-date=1 January 2015 |page=1 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150111013905/http://www.gcro.ac.za/sites/default/files/maps/pdfs/gcro_map_of_the_month_hdi_1996_to_2012_april_2014.pdf |archive-date=11 January 2015 }}</ref>
<!-- blank fields (section 2) -->| blank_name_sec2 = GDP
| blank_info_sec2 = {{US$|link=yes}}76 billion <small>(2014)</small><ref name="btjbvsct">{{Cite report |url=https://businesstech.co.za/news/general/82201/joburg-vs-cape-town-best-city-challenge/ |title=Joburg vs Cape Town: Best city challenge |last=Vorster |first=Gareth |date=11 March 2015 |language=en-US |access-date=14 May 2019}}</ref>
| blank1_name_sec2 = GDP per capita (PPP)
| blank1_info_sec2 = {{US$}}16,370 <small>(2014)</small>
<!-- Other information -->| timezone1 = [[South African Standard Time|SAST]]
| utc_offset1 = +᱐᱒
| postal_code_type = [[List of postal codes in South Africa|Postal code]] (street)
| postal_code = ᱒᱐᱐᱑
| postal2_code_type = [[Post-office box|PO box]]
| postal2_code = ᱒᱐᱐᱐
| area_code_type = [[Telephone numbers in South Africa|Area code]]
| area_code = ᱐᱑᱐ ᱟᱨ ᱐᱑᱑
| website = {{URL|http://www.joburg.org.za}}
}}
'''ᱡᱚᱦᱟᱱᱥᱵᱟᱨᱜᱽ''' ᱫᱚ [[ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱠᱟ ᱢᱮᱜᱟᱥᱤᱴᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱤᱞᱟᱥᱤᱯᱷᱤᱰ ᱟᱠᱟᱱᱟ,<ref name="citypopulation">{{cite web|url=https://www.citypopulation.de/en/world/agglomerations/|title=Major Agglomerations of the World|website=CityPopulation.de|access-date=17 September 2020}}</ref> ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱑᱐᱐ ᱟᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web|author= Th. Brinkhoff|url=http://www.citypopulation.de/world/Agglomerations.html|title=Principal Agglomerations of the World |publisher=Citypopulation.de|date=23 January 2010|access-date=2 July 2010}}</ref> ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱡᱚᱦᱟᱱᱥᱵᱟᱨᱜᱽᱼᱯᱨᱤᱴᱚᱨᱤᱭᱟ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱑᱕,᱑᱖᱗,᱐᱐᱐ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱶ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮ ᱒᱖ ᱟᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱾<ref>{{Cite web|title=DEMOGRAPHIA WORLD URBAN AREAS|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|website=[[Demographia]]|publication-date=June 2021|edition=17th}}</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱨᱟᱸᱛᱤᱭ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱜᱚᱣᱛᱮᱝ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱤᱥᱟᱹᱬ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.fasken.com/johannesburg/|title=Johannesburg|access-date=25 May 2015}}</ref> ᱡᱚᱦᱟᱱᱥᱵᱟᱨᱜᱽ ᱥᱚᱸᱵᱮᱫᱷᱟᱱᱤᱠ ᱠᱳᱨᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱹᱪᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱭ ᱠᱳᱨᱴ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱛᱮᱫ ᱢᱩᱬ ᱠᱚᱢᱯᱟᱹᱱᱤ ᱟᱨ ᱵᱮᱸᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱫᱚ ᱡᱚᱦᱟᱱᱥᱵᱟᱨᱜᱽ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱱᱤᱡᱽ ᱛᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱵᱤᱴᱣᱟᱴᱚᱨᱥᱮᱸᱰ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱮᱥᱠᱮᱞ ᱨᱮ ᱥᱚᱱᱟ ᱟᱨ ᱦᱤᱨᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱨᱮ ᱥᱚᱱᱟ ᱧᱟᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱑᱘᱘᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱵᱤᱴᱣᱟᱴᱟᱨᱥᱮᱸᱰ ᱴᱷᱮᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱫᱟᱱ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ,<ref>{{cite news|last1=Ritchie|first1=Kevin|date=2 July 2012|title=A jubilee that truly sparkles|publisher=IOL|url=https://www.iol.co.za/travel/south-Africa/northern-cape/a-jubilee-that-truly-sparkles-1332007}}</ref> ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ, ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑᱐᱐,᱐᱐᱐ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱵᱟᱲᱦᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
===ᱴᱚᱯᱚᱜᱨᱟᱯᱷᱤ===
[[File:JohannesburgGP-Aerial.jpg|thumb|January 2008 Johannesburg aerial view looking towards the south-east]]
ᱡᱚᱦᱟᱱᱥᱵᱟᱨᱜᱽ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱯᱟᱴᱷᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱚᱠᱟ ᱦᱟᱭᱵᱷᱮᱞᱰ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱑,᱗᱕᱓ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱕,᱗᱕᱑ ᱯᱷᱤᱴ) ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱵᱤᱴᱣᱟᱴᱟᱨᱥᱮᱸᱰ (ᱟᱝᱜᱨᱮᱡᱤ : ᱣᱦᱟᱭᱤᱴ ᱣᱟᱴᱟᱨ ᱨᱤᱡᱽ) ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱨᱤᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱜᱩᱴ ᱢᱤᱞᱟᱹᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱤᱴᱣᱟᱴᱟᱨᱥᱮᱸᱰ ᱞᱤᱢᱯᱚᱞᱚ ᱟᱨ ᱵᱷᱟᱞ ᱜᱟᱰᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱣᱟᱴᱟᱨᱥᱮᱰ ᱠᱚ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹᱣᱟ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱪᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱫᱚ ᱡᱩᱠᱥᱠᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱨᱚᱦᱚᱲᱚᱜᱼᱟ, ᱟᱫᱚ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱦᱮᱫ, ᱚᱠᱟᱨᱮ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱛᱮᱫ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱠᱞᱤᱯ ᱜᱟᱰᱟ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱨᱚᱦᱚᱲᱚᱜᱼᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
[[File:Johannesburg dominant language map.svg|thumb|left|upright|Geographical distribution of home languages in Johannesburg
{{div col|colwidth=10em|content=
{{legend|#8dd3c7|[[ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟᱱ]]}}
{{legend|#ffffb3|[[ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟᱱ ᱤᱝᱞᱤᱥ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]}}
{{legend|#bebada|[[ᱠᱚᱧᱮ ᱱᱮᱵᱮᱞᱮ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱱᱮᱵᱮᱞᱮ]]}}
{{legend|#fb8072|[[ᱥᱚᱥᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱚᱥᱟ]]}}
{{legend|#80b1d3|[[ᱡᱩᱠᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱡᱩᱠᱩ]]}}
{{legend|#fdb462|[[ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱚᱛᱷᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱚᱛᱷᱚ]]}}
{{legend|#b3de69|[[ᱥᱚᱛᱷᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱚᱛᱷᱚ]]}}
{{legend|#fccde5|[[ᱥᱮᱛᱥᱣᱟᱱᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱮᱛᱥᱣᱟᱱᱟ]]}}
{{legend|#ccebc5|[[ᱵᱷᱮᱱᱫᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱮᱱᱫᱟ]]}}
{{legend|#ffed6f|[[ᱥᱚᱝᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱚᱝᱜᱟ]]}}
{{legend|#d0d0d0|No language dominant}}
}}]]
{{Historical populations
| title= ᱡᱚᱦᱟᱵᱥᱵᱟᱨᱜᱽ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ
| percentages = pagr
| 1886 |3000
| 1904 |99052
| 1908 |180687
| 1985 |1783000
| 1990 |1898000
| 2000 |2745000
| 2001 |3326055
| 2005 |3272600
| 2011 |4474829
|source =<ref name =JoziPop1880s>{{cite web|url=http://www.blackpast.org/gah/johannesburg-south-africa-1886|title=Johannesburg, South Africa (1886-- ) - The Black Past: Remembered and Reclaimed|website=blackpast.org|access-date=30 November 2015}}</ref><ref name=brit1910>{{Citation |publisher = Encyclopædia Britannica Co. |location = New York |title = Encyclopædia Britannica |date = 1910 |oclc = 14782424 |edition=11th |chapter-url = https://archive.org/stream/encyclopaediabri15chisrich#page/430/mode/2up |chapter = Johannesburg }}</ref><ref name=unhabitat2014>{{Cite book|url=http://unhabitat.org/the-state-of-african-cities-2014/ |title=The State of African Cities 2014 |isbn=978-92-1-132598-0 |publisher=[[United Nations Human Settlements Programme]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20140910195641/https://unhabitat.org/the-state-of-african-cities-2014/ |archive-date=10 September 2014 |date=10 September 2015 }}</ref><ref name="statssaPop">{{cite web|title=Local Municipality, City of Johannesburg|url=http://www.statssa.gov.za/?page_id=993&id=city-of-johannesburg-municipality|website=Statistics South Africa|access-date=27 November 2017}}</ref>
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱡᱚᱦᱟᱱᱥᱵᱟᱜᱽ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱔,᱔᱓᱔,᱘᱒᱗ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=iqtwdzPV7XI|title=The Union of South Africa, 1956|last=travelfilmarchive|date=8 November 2012|via=YouTube}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=pdAgUgrc4qg|title=British Empire: The British Colony Of The Union Of South Africa 1956.|last=darren lennox|date=23 February 2017|via=YouTube}}</ref> ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱦᱚᱲ ᱑,᱐᱙᱖᱙᱓᱐ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ, ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱘᱖% ᱯᱷᱞᱟᱥ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱪᱮᱢᱤᱠᱟᱞ ᱤᱡ ᱚᱲᱟᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱙᱑% ᱫᱚ ᱦᱟᱯᱛᱟ ᱨᱮ ᱠᱚᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱚᱡᱽᱨᱟ ᱚᱪᱚᱜ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Commons category}}
{{Wikivoyage}}
* [http://www.joburg.org.za/ Official website of the City of Johannesburg]
* [https://web.archive.org/web/20090618134156/http://www.joburgtourism.com/ Johannesburg Tourism official website]
* {{OSM|n|261833893}}
{{City of Johannesburg Metropolitan Municipality|state=collapsed}}
{{Provincial capitals of South Africa}}
{{World's most populous urban areas}}
{{Authority control}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱦᱟᱱᱥᱵᱟᱨᱜᱽ| ]]<!--please leave the empty space as standard-->
[[ᱛᱷᱚᱠ:Populated places in the City of Johannesburg]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Cities in South Africa]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Provincial capitals in South Africa]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Populated places established in 1886]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Populated places founded by Afrikaners]]
m4s1nsy33jo4iit3kvzlyqs2p7e973i
ᱠᱳᱵᱷᱮᱠᱥᱤᱱ
0
17425
101668
84178
2022-08-21T15:11:45Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox drug
| Verifiedfields =
| caption2 = A vial of Covaxin
| verifiedrevid =
| image =
| image2 =
| type = vaccine
| target = [[Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2|SARS-CoV-2]]
| vaccine_type = Inactivated
| tradename = Covaxin
| Drugs.com =
| MedlinePlus =
| pregnancy_AU =
| pregnancy_AU_comment =
| pregnancy_category =
| routes_of_administration = [[Intramuscular injection|Intramuscular]]
| ATC_prefix = None <!-- scheduled to be J07BX03 in 2022 -->
| ATC_suffix =
| ATC_supplemental =
| legal_AU = <!-- S2, S3, S4, S5, S6, S7, S8, S9 or Unscheduled -->
| legal_CA = <!-- Schedule I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII -->
| legal_UK =
| legal_US =
| legal_US_comment =
| legal_status = Full list : [[List of COVID-19 vaccine authorizations#Covaxin|List of Covaxin COVID-19 vaccine authorizations]]
| CAS_number_Ref =
| CAS_number =
| DrugBank_Ref =
| UNII = 76JZE5DSN6
| DrugBank = DB15847
| PubChem =
| ChemSpiderID_Ref =
| ChemSpiderID =
}}
'''ᱠᱳᱵᱷᱮᱠᱥᱤᱱ''' (ᱠᱳᱰ ᱧᱩᱛᱩᱢ: '''BBV152''') ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[:en:Inactivated vaccine|ᱵᱟᱝ ᱪᱟᱹᱞᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ]] ᱵᱮᱥ [[ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱵᱟᱭᱳᱴᱮᱠ]] [[:en:Indian Council of Medical Research|ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱛᱤᱠᱤᱪᱷᱟᱹ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱢᱟᱰᱮᱨ]] ᱟᱜ ᱜᱚᱲᱚ ᱛᱮᱭ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
==ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱫᱟᱲᱮ==
==ᱛᱮᱭᱟᱨ==
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ]]
r604gmq9565viom8ajjhrqrz1ugbttm
ᱠᱮ. ᱮᱢ. ᱵᱤᱱᱟᱢᱚᱞ
0
17554
101601
84940
2022-08-21T12:31:07Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox sportsperson
| honorific_prefix =
| name = ᱠᱮ. ᱮᱢ. ᱵᱤᱱᱟᱢᱚᱞ
| honorific_suffix =
| image = K.M Beenamol hands over the Queen’s Baton to the Chief Minister of Kerala - 2010 (cropped).jpg
| caption = Beenamol handing over the Queen's Baton to the Chief Minister of Kerala in 2010
| headercolor =
| textcolor = |<!-- Personal information -->
| native_name_lang = ml
| birth_name =
| fullname = ᱠᱟᱞᱟᱭᱟᱛᱷᱩᱢᱠᱩᱡᱷᱤ ᱢᱟᱛᱷᱤᱣᱥ ᱵᱤᱱᱟᱢᱚᱞ
| nickname =
| nationality = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ
| national_team = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| ethnicity = [[ᱢᱟᱞᱟᱭᱟᱞᱤ]]
| citizenship = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ
| birth_date ={{birth date and age|df=yes|1975|08|15}}
| birth_place = ᱠᱳᱢᱵᱤᱫᱤᱸᱡᱟᱞ, [[ᱤᱰᱩᱠᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱠᱮᱨᱚᱲ]]
| years_active = ᱑᱙᱙᱐-᱒᱐᱐᱔
| spouse = ᱰᱨ. ᱵᱤᱵᱮᱠ ᱡᱚᱨᱡᱽ
| employer = [[ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮᱡᱽ]]
| height ={{convert|163|cm|ftin|abbr=on}}<ref name="fig">{{cite web|title=K. M. Beenamol|url=https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/be/k-m-beenamol-1.html|website=sports-reference.com|access-date=20 November 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160318005716/http://www.sports-reference.com/olympics/athletes/be/k-m-beenamol-1.html|archive-date=18 March 2016}}</ref>
| weight ={{convert|50|kg|lb|0}}
| module = |<!-- Sport -->
| country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| sport = [[Track and field]]
| position =
| event = [[Sprint (running)|Sprint]] ([[400 metres|400 m]])<br>[[Middle-distance running|Middle-distance]] ([[800 metres|800 m]])<br>[[Relay race|Relay]] ([[4 × 400 metres relay|4 × 400 m]])
| event_type =
| coach = Raju Paul
| retired =
| coaching =
| module2 = |<!-- Achievements and titles -->
| worlds =
| regionals =
| nationals =
| olympics =
| paralympics =
| commonwealth =
| highestranking =
| pb = '''400 m''': 51.21 ([[Kiev]], 2000)<ref name="iaaf">{{cite web|title=K. Mathews Beenamol IAAF Profile|url=https://www.iaaf.org/athletes/india/k-mathews-beenamol-172839|website=[[IAAF]]|access-date=20 November 2016
|archive-url=https://web.archive.org/web/20161120114512/https://www.iaaf.org/athletes/india/k-mathews-beenamol-172839|archive-date=20 November 2016
}}</ref><br>'''800 m''': 2:02.01 ([[New Delhi]], 2002)<ref name="iaaf"/><br>'''4 × 400 m relay''': 3:26.89 ([[Athens]], 2004) '''NR'''|<!-- Medal record -->
| show-medals =
| medaltemplates ={{Medal|Sport|Women's athletics}}
{{Medal|Country|{{IND}}}}
{{Medal|Competition|[[Asian Athletics Championships]]}}
{{Medal|Gold|[[2000 Asian Athletics Championships|2000 Jakarta]]|[[2000 Asian Athletics Championships – Women's 4 × 400 metres relay|4 × 400 m relay]]}}
{{Medal|Silver|[[2000 Asian Athletics Championships|2000 Jakarta]]|[[2000 Asian Athletics Championships – Women's 400 metres#Medalists|400 m]]}}
{{Medal|Competition|[[Asian Games]]}}
{{Medal|Gold|[[2002 Asian Games|2002 Busan]]|[[Athletics at the 2002 Asian Games – Women's 800 metres|800 m]]}}
{{Medal|Gold|[[2002 Asian Games|2002 Busan]]|[[Athletics at the 2002 Asian Games – Women's 4 × 400 metres relay|4 × 400 m relay]]}}
{{Medal|Silver|[[2002 Asian Games|2002 Busan]]|[[Athletics at the 2002 Asian Games – Women's 400 metres|400 m]]}}
{{Medal|Competition|[[Asian Junior Athletics Championships]]}}
{{Medal|Gold|[[1992 Asian Junior Athletics Championships|1992 New Delhi]]|[[1992 Asian Junior Athletics Championships – Women's 800 metres#Medalists|800 m]]}}
{{Medal|Gold|[[1992 Asian Junior Athletics Championships|1992 New Delhi]]|[[1992 Asian Junior Athletics Championships – Women's 4 × 400 metres relay|4 × 400 m relay]]}}
{{Medal|Silver|[[1992 Asian Junior Athletics Championships|1992 New Delhi]]|[[1992 Asian Junior Athletics Championships – Women's 400 metres#Medalists|400 m]]}}
{{Medal|Silver|[[1994 Asian Junior Athletics Championships|1994 Jakarta]]|[[1994 Asian Junior Athletics Championships – Women's 800 metres#Medalists|800 m]]}}
{{Medal|Bronze|[[1994 Asian Junior Athletics Championships|1994 Jakarta]]|[[1994 Asian Junior Athletics Championships – Women's 400 metres#Medalists|400 m]]}}
{{Medal|Bronze|[[1994 Asian Junior Athletics Championships|1994 Jakarta]]|[[1994 Asian Junior Athletics Championships – Women's 4×400 metres relay#Medalists|4×400 m relay]]}}
}}
'''ᱠᱚᱞᱚᱭᱟᱛᱷᱩᱢᱠᱩᱡᱤ ᱢᱟᱛᱷᱮᱣᱡᱽ ᱵᱤᱱᱟᱢᱚᱞ''' ᱫᱚ ᱠᱮᱨᱚᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱰᱩᱠᱠᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱢᱵᱤᱰᱤᱱᱡᱟᱞ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱠᱮ ᱮᱢ ᱵᱤᱱᱟᱢᱚᱞ ᱫᱚ ᱢᱤᱡ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱮᱛᱷᱞᱮᱴ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱑᱕ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱑᱙᱗᱕ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱠᱮ.ᱮᱢ. ᱵᱤᱱᱟᱢᱚᱞ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱾
==ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱚᱱᱟᱞ ᱟᱛᱷᱞᱮᱴᱤᱠᱥ ᱠᱮᱨᱤᱭᱚᱨ==
ᱵᱤᱱᱟᱢᱚᱞ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱠᱮ ᱮᱢ ᱵᱤᱱᱩ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱦᱚᱸ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱮ ᱜᱟᱱᱟᱝ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱱᱩᱭ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱨᱮ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱠᱤᱱ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱟᱠᱟᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱤᱧᱚᱪᱤᱭᱟᱹ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱵᱩᱦᱤᱱ ᱠᱤᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱᱟᱜ ᱘᱐᱐ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱫᱟᱹᱲ ᱨᱮ ᱵᱤᱱᱩ ᱫᱚᱭ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱛᱟᱸᱵᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱾
===ᱚᱞᱤᱢᱯᱤᱠᱥ===
ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱐ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱨᱤᱛᱩ ᱚᱞᱤᱢᱯᱤᱠ ᱚᱠᱛᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱵᱤᱱᱟᱢᱚᱞ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱜᱮ ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱭ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱛᱤᱱ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱯᱤᱴᱤ ᱩᱥᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱭᱱᱤ ᱣᱤᱞᱥᱚᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱚᱞᱤᱢᱯᱤᱠ ᱥᱮᱢᱤ ᱯᱷᱟᱭᱱᱚᱞ ᱨᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱑᱙᱘᱔ ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱨᱮ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱨᱤᱛᱩ ᱚᱞᱤᱢᱯᱤᱠ ᱨᱮ ᱘᱐᱐ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱨᱮ ᱔᱐᱐ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱫᱟᱵᱚᱱ ᱫᱟᱹᱲ ᱨᱮ ᱥᱩᱨ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱩᱯᱚᱞᱚᱵᱽᱫᱷᱤᱭ ᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱞᱟᱥ ᱮᱧᱡᱤᱞᱥ ᱨᱮ ᱾
===ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ===
ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱒ ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱨᱮ ᱵᱩᱥᱟᱱ ᱨᱮ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱤᱥᱤᱭᱟᱭᱤ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱘᱐᱐ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱟᱨ ᱔ × ᱔᱐᱐ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱨᱤᱞᱮ ᱨᱮ ᱥᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱹᱱ ᱦᱤᱥᱤᱨ ᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾ <ref name="tiny">{{cite news|title=Kombodinjal basks in Beenamol, Binu's glory |url=http://www.rediff.com/sports/ag/2002/oct/16beena.htm |access-date=19 November 2016 |work=[[Rediff]] |date=16 October 2002 |archive-url=https://web.archive.org/web/20021124063250/http://www.rediff.com/sports/ag/2002/oct/16beena.htm |archive-date=24 November 2002}}</ref><ref name="hindu1">{{cite news | last= Sen Gupta | first= Abhijit| title= She's been at it | date=16 May 2002| url =http://www.hindu.com/thehindu/mp/2002/05/16/stories/2002051600490400.htm| archive-url =https://web.archive.org/web/20040404153633/http://www.hindu.com/thehindu/mp/2002/05/16/stories/2002051600490400.htm| archive-date =4 April 2004| work =[[The Hindu]]| access-date = 2010-01-28}}</ref><ref name="hindu2">{{cite news | title= 'Star of the Year' award for Beenamol | date=19 November 2004| url =http://www.hindu.com/2004/11/19/stories/2004111905831600.htm| archive-url =https://web.archive.org/web/20041123040600/http://www.hindu.com/2004/11/19/stories/2004111905831600.ht| archive-date =23 November 2004| work =[[The Hindu]]| access-date = 2010-01-28}}</ref>
==ᱮᱪᱤᱵᱽᱢᱮᱴᱥ==
{|{{AchievementTable|Event=yes}}
|-
|rowspan=2|2000
|rowspan=2|[[2000 Asian Championships in Athletics|Asian Championships]]
|rowspan=2|[[Jakarta, Indonesia]]
|{{Gold medal}}
|[[2000 Asian Athletics Championships – Women's 4 × 400 metres relay|4 × 400 m relay]]
|3:31.54
|-
|{{Silver medal}}
|[[2000 Asian Athletics Championships – Women's 400 metres#Medalists|400 m]]
|51.41
|-
|rowspan=2|2002
|rowspan=2|[[2002 Asian Games|Asian Games]]
|rowspan=2|[[Busan, South Korea]]
|{{Gold medal}}
|[[Athletics at the 2002 Asian Games – Women's 800 metres|800 m]]
|2:04.17
|-
|{{Gold medal}}
|[[Athletics at the 2002 Asian Games – Women's 4 × 400 metres relay|4 × 400 m relay]]
|3:30.84
|-
|2004
|[[Olympic games|Olympic Games]]
|[[Athens, Greece]]
|bgcolor="white" | 6th
|[[Athletics at the 2004 Summer Olympics – Women's 4 × 400 metres relay|4 × 400 m relay]]
|3:26.89 '''[[List of Indian records in athletics|NR]]'''
|}
==ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ==
ᱵᱤᱱᱟᱢᱚᱞ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱛᱷᱞᱮᱴᱤᱠ ᱠᱮᱨᱤᱭᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱠᱡᱮᱢᱯᱨᱮᱨᱤ ᱮᱪᱤᱵᱽᱢᱮᱴ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱒᱐᱐᱐ ᱨᱮ ᱚᱨᱡᱩᱱ ᱯᱩᱨᱚᱥᱠᱟᱨ ᱛᱮᱭ ᱢᱟᱹᱱ ᱦᱟᱞᱟᱝ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref name="arjun">{{cite web|title=Arjun Award - Sports|url=http://www.olympic.ind.in/arjun.html|website=[[Indian Olympic Association]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160922142359/http://www.olympic.ind.in/arjun.html|archive-date=22 September 2016|access-date=20 November 2016}}</ref><ref name="aayas">{{cite web|title=List of Arjuna Award Winners|url=http://yas.nic.in/yasroot/awards/arjuna.htm|website=[[Ministry of Youth Affairs and Sports]]|publisher=[[Government of India]]|access-date=20 November 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20071225221945/http://yas.nic.in/yasroot/awards/arjuna.htm|archive-date=25 December 2007}}</ref>ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱚᱧᱡᱚᱞᱤ ᱵᱮᱫᱽ ᱯᱟᱴᱷᱚᱠ ᱵᱷᱟᱜᱽᱵᱚᱛ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱒᱐᱐᱒ - ᱒᱐᱐᱓ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱠᱷᱮᱞ ᱥᱚᱱᱢᱟᱱ ᱨᱟᱡᱤᱵᱽ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤ ᱠᱷᱮᱞ ᱨᱚᱛᱱᱚ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱡᱟᱞ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ <ref name="rgkra">{{cite web|title=Arjuna Awards, Rajiv Gandhi Khel Ratna, Dhyan Chand and Dronacharya awards given away|url=http://pib.nic.in/archive/releases98/lyr2003/raug2003/29082003/r2908200311.html|website=[[Press Information Bureau]]|publisher=[[Ministry of Youth Affairs and Sports]]|access-date=20 November 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160426072256/http://pib.nic.in/archive/releases98/lyr2003/raug2003/29082003/r2908200311.html|archive-date=26 April 2016|date=29 August 2003}}</ref><ref name="oraj">{{cite web|title=Rajiv Gandhi Khel Ratna Award|url=http://www.olympic.ind.in/rajiv.html|website=[[Indian Olympic Association]]|access-date=20 November 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160922142322/http://www.olympic.ind.in/rajiv.html|archive-date=22 September 2016}}</ref> ᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱚᱫᱽᱢᱚ ᱥᱨᱤ ᱛᱮᱭ ᱢᱟᱹᱱ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱦᱟᱞᱟᱝ ᱮᱱᱟ ᱾ <ref name="padma">{{cite web|title=Padma Awards directory (1954-2014)|url=http://www.mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/YearWiseListOfRecipientsBharatRatnaPadmaAwards-1954-2014.pdf|website=[[Ministry of Home Affairs (India)|Ministry of Home Affairs]]|publisher=[[Government of India]]|access-date=20 November 2016|page=136|archive-url=https://web.archive.org/web/20161115022326/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/YearWiseListOfRecipientsBharatRatnaPadmaAwards-1954-2014.pdf|archive-date=15 November 2016}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
pgppro7aylrh7volsebnzfktfj8cce0
ᱡᱚᱱᱥᱚᱱ ᱮᱱᱰ ᱡᱚᱱᱥᱚᱱ ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ
0
17648
101910
84095
2022-08-22T04:13:02Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
ᱦᱤᱲᱤᱡ ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox drug
| Verifiedfields =
| verifiedrevid =
| drug_name =
| INN =
| type = vaccine
| image =Janssen COVID-19 vaccine (2021) F (cropped).jpg
| alt =
| caption = A vial of Janssen COVID-19 Vaccine
<!-- Vaccine data -->
| target = [[Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2|SARS-CoV-2]]
| vaccine_type = viral
<!-- Clinical data -->
| pronounce =
| tradename = Janssen COVID-19<ref>{{cite web | title=Janssen COVID-19 Emergency Use Authorization (EUA) Official Website | website=Janssen | date=28 February 2021 | url=https://www.janssencovid19vaccine.com/hcp.html | access-date=28 February 2021 | archive-date=1 March 2021 | archive-url=https://web.archive.org/web/20210301040436/https://www.janssencovid19vaccine.com/hcp.html }}</ref>
| Drugs.com = {{drugs.com|mtm|janssen-covid-19-vaccine-pf}}
| MedlinePlus =
| licence_EU = yes
| DailyMedID = Janssen_COVID-19_Vaccine
| licence_US =
| pregnancy_AU = B1
| pregnancy_AU_comment = <ref name="COVID-19 Vaccine Janssen APM summary">{{cite web | title=COVID-19 Vaccine Janssen | website=Therapeutic Goods Administration (TGA) | date=25 June 2021 | url=https://www.tga.gov.au/apm-summary/covid-19-vaccine-janssen | access-date=28 August 2021}}</ref>
| pregnancy_category =
| routes_of_administration = [[Intramuscular injection|Intramuscular]]
| class =
| ATCvet =
| ATC_prefix = None <!-- scheduled to be J07BX03 in 2022 -->
| ATC_suffix =
| ATC_supplemental =
<!-- Legal status -->
| legal_AU = S4
| legal_AU_comment =<ref>https://www.ebs.tga.gov.au/servlet/xmlmillr6?dbid=ebs/PublicHTML/pdfStore.nsf&docid=3FBA16FEFCEB4AFBCA2586FF00421EDC&agid=(PrintDetailsPublic)&actionid=1</ref>
| legal_BR = <!-- OTC, A1, A2, A3, B1, B2, C1, C2, C3, C4, C5, D1, D2, E, F -->
| legal_BR_comment =
| legal_CA = Schedule D; Authorized by interim order
| legal_CA_comment = <ref name="CA authorization">{{cite web | title=Regulatory Decision Summary – Janssen COVID-19 Vaccine – Health Canada | website=[[Health Canada]] | date=5 March 2021 | url=https://covid-vaccine.canada.ca/info/regulatory-decision-summary-detailTwo.html?linkID=RDS00779 | access-date=5 March 2021 | archive-date=5 March 2021 | archive-url=https://web.archive.org/web/20210305154318/https://covid-vaccine.canada.ca/info/regulatory-decision-summary-detailTwo.html?linkID=RDS00779}}</ref><ref>{{cite web | title=Janssen COVID-19 Vaccine monograph | publisher=Janssen | url=https://covid-vaccine.canada.ca/info/pdf/janssen-covid-19-vaccine-pm-en.pdf | date=5 March 2021 | access-date=5 March 2021 | archive-date=5 March 2021 | archive-url=https://web.archive.org/web/20210305152243/https://covid-vaccine.canada.ca/info/pdf/janssen-covid-19-vaccine-pm-en.pdf }}</ref>
| legal_DE = <!-- Anlage I, II, III or Unscheduled -->
| legal_DE_comment =
| legal_NZ = <!-- Class A, B, C -->
| legal_NZ_comment =
| legal_UK = Conditional marketing authorization granted
| legal_UK_comment = <ref name="UK approval">{{cite web | title=Regulatory approval of COVID-19 Vaccine Janssen | publisher=[[Medicines and Healthcare products Regulatory Agency]] (MHRA) | date=28 May 2021 | url=https://www.gov.uk/government/publications/regulatory-approval-of-covid-19-vaccine-janssen | access-date=29 May 2021 | archive-date=28 May 2021 | archive-url=https://web.archive.org/web/20210528203520/https://www.gov.uk/government/publications/regulatory-approval-of-covid-19-vaccine-janssen }}</ref><ref name="UK PR">{{cite press release | title=One-dose Janssen COVID-19 vaccine approved by the MHRA | publisher=[[Medicines and Healthcare products Regulatory Agency]] (MHRA) | date=28 May 2021 | url=https://www.gov.uk/government/news/one-dose-janssen-covid-19-vaccine-approved-by-the-mhra | access-date=29 May 2021 | archive-date=28 May 2021 | archive-url=https://web.archive.org/web/20210528193415/https://www.gov.uk/government/news/one-dose-janssen-covid-19-vaccine-approved-by-the-mhra }}</ref><ref name="COVID-19 Vaccine Janssen SmPC">{{cite web | title=Summary of Product Characteristics for COVID-19 Vaccine Janssen | publisher=[[Medicines and Healthcare products Regulatory Agency]] (MHRA) | date=28 May 2021 | url=https://www.gov.uk/government/publications/regulatory-approval-of-covid-19-vaccine-janssen/summary-of-product-characteristics-for-covid-19-vaccine-janssen | access-date=29 May 2021 | archive-date=28 May 2021 | archive-url=https://web.archive.org/web/20210528203627/https://www.gov.uk/government/publications/regulatory-approval-of-covid-19-vaccine-janssen/summary-of-product-characteristics-for-covid-19-vaccine-janssen}}</ref>
| legal_US = Standing Order; Unapproved
| legal_US_comment = <ref name="FDA PR 20210227">{{cite press release |title=FDA Issues Emergency Use Authorization for Third COVID-19 Vaccine |website=U.S. [[Food and Drug Administration]] (FDA) |date=27 February 2021 |url=https://www.fda.gov/news-events/press-announcements/fda-issues-emergency-use-authorization-third-covid-19-vaccine |access-date=27 February 2021 |archive-date=18 March 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210318174827/https://www.fda.gov/news-events/press-announcements/fda-issues-emergency-use-authorization-third-covid-19-vaccine}}</ref><ref name="FDA EUA">{{cite web | url=https://www.fda.gov/media/146303/download | format=PDF | title=FDA Letter of Authorization | quote=...letter is in response to a request from Janssen Biotech, Inc. that the Food and Drug Administration (FDA) issue an Emergency Use Authorization (EUA)... | date=27 February 2021 | access-date=28 February 2021 | archive-date=10 March 2021 | archive-url=https://web.archive.org/web/20210310103959/https://www.fda.gov/media/146303/download }}</ref><ref name="CDC standing order">{{cite web | url=https://www.cdc.gov/vaccines/covid-19/info-by-product/janssen/downloads/Janssen-Standing-Orders.pdf | title=Janssen COVID-19 Vaccine (Johnson & Johnson) Standing Orders for Administering Vaccine to Persons 18 Years of Age and Older | publisher=U.S. [[Centers for Disease Control and Prevention]] (CDC) | access-date=16 April 2021 | archive-date=16 April 2021 | archive-url=https://web.archive.org/web/20210416214154/https://www.cdc.gov/vaccines/covid-19/info-by-product/janssen/downloads/Janssen-Standing-Orders.pdf }}</ref>
| legal_EU = Conditional marketing authorization granted
| legal_EU_comment = <ref name="COVID-19 Vaccine Janssen EPAR">{{cite web |title=COVID-19 Vaccine Janssen EPAR |url=https://www.ema.europa.eu/en/medicines/human/EPAR/covid-19-vaccine-janssen |publisher=[[European Medicines Agency]] (EMA) |date=5 March 2021 |access-date=16 March 2021 |archive-date=15 March 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210315172052/https://www.ema.europa.eu/en/medicines/human/EPAR/covid-19-vaccine-janssen}} Text was copied from this source which is © European Medicines Agency. Reproduction is authorized provided the source is acknowledged.</ref>
| legal_UN = <!-- N I, II, III, IV / P I, II, III, IV -->
| legal_UN_comment =
| legal_status = <!-- For countries not listed above -->
ZA: Authorized<ref>{{Cite web|title=Johnson & Johnson Covid vaccine approved for general use in South Africa|url=https://businesstech.co.za/news/government/480685/johnson-johnson-covid-vaccine-approved-for-general-use-in-south-africa/|access-date=9 May 2021|archive-date=9 May 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210509154036/https://businesstech.co.za/news/government/480685/johnson-johnson-covid-vaccine-approved-for-general-use-in-south-africa/}}</ref><ref>{{Cite news|date=1 April 2021|title=J&J Covid-19 Vaccine Approved in South Africa for Wider Use|work=Bloomberg.com|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2021-04-01/j-j-covid-19-vaccine-approved-in-south-africa-for-general-use|access-date=9 May 2021|archive-date=9 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210409182933/https://www.bloomberg.com/news/articles/2021-04-01/j-j-covid-19-vaccine-approved-in-south-africa-for-general-use}}</ref>
<!-- Identifiers -->
| CAS_number =
| CAS_supplemental =
| PubChem =
| IUPHAR_ligand =
| DrugBank = DB15857
| ChemSpiderID =
| UNII = JT2NS6183B
| KEGG = D12129
| ChEBI_Ref =
| ChEBI =
| ChEMBL_Ref =
| ChEMBL =
| NIAID_ChemDB =
| PDB_ligand =
| synonyms = {{ubl|
| Ad26.COV2.S
| VAC31518<ref name="J&J Protocol">{{cite web |title=A Randomized, Double-blind, Placebo-controlled Phase 3 Study to Assess the Efficacy and Safety of Ad26.COV2.S for the Prevention of SARS-CoV-2-mediated COVID-19 in Adults Aged 18 Years and Older ENSEMBLE Protocol VAC31518COV3001; Phase 3 |url=https://www.jnj.com/coronavirus/ensemble-1-study-protocol |format=PDF |publisher=[[Janssen Pharmaceutica|Janssen Vaccines & Prevention]] |access-date=15 February 2021 |archive-date=18 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210218014735/https://www.jnj.com/coronavirus/ensemble-1-study-protocol }}</ref><ref name="J&J ENSEMBLE 2 Protocol">{{cite web | url=https://www.jnj.com/coronavirus/ensemble-2-study-protocol | format=PDF | title=A Randomized, Double-blind, Placebo-controlled Phase 3 Study to Assess the Efficacy and Safety of Ad26.COV2.S for the Prevention of SARS-CoV-2-mediated COVID-19 in Adults Aged 18 Years and Older ENSEMBLE 2 Protocol VAC31518COV3009; Phase 3 | publisher=[[Janssen Pharmaceutica|Janssen Vaccines & Prevention]] | access-date=26 February 2021 | archive-date=25 February 2021 | archive-url=https://web.archive.org/web/20210225195720/https://www.jnj.com/coronavirus/ensemble-2-study-protocol }}</ref>
}}
<!-- Chemical and physical data -->
}}
'''ᱡᱚᱱᱥᱚᱱ ᱮᱱᱰ ᱡᱚᱱᱥᱚᱱ ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ''' ᱫᱚ ᱱᱮᱫᱟᱨᱞᱮᱱᱰᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱭᱰᱮᱱ ᱡᱮᱱᱥᱮᱱ ᱵᱷᱮᱠᱥᱤᱱᱥ ᱟᱨ ᱵᱮᱞᱡᱤᱭᱟᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱮᱱᱥᱮᱱ ᱯᱷᱟᱨᱢᱟᱥᱤᱣᱴᱤᱠᱮᱞᱥ, ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟᱱ ᱜᱚᱸᱲᱚ ᱥᱚᱯᱚ ᱡᱚᱱᱥᱚᱱ ᱮᱱᱰ ᱡᱚᱱᱥᱚᱱ ᱟᱜ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ [[ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱮᱰᱤᱱᱳᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱞ ᱵᱷᱮᱠᱴᱚR ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱮᱥ ᱮ ᱟᱨ ᱮᱥ-ᱠᱳᱵᱷᱤ-᱒ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱥᱯᱟᱭᱤᱠ ᱯᱨᱳᱴᱤᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱫᱟᱨᱟᱭᱛᱮ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱫᱞᱟᱣ ᱮ ᱟᱹᱜᱩᱭᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱰᱳᱡᱽ ᱜᱮ ᱞᱟᱜᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱡᱟᱜᱟ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ ᱞᱟᱜᱟᱜᱼᱟ᱾
᱒᱐᱒᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱩᱱ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱮᱛᱦᱟᱵ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱚᱱᱥᱚᱱ ᱮᱱᱰ ᱡᱚᱱᱥᱚᱱ ᱮ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱡᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱮᱢ ᱒᱘ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱦᱚᱲᱢᱚᱨᱮ ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱨᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱮᱱᱴᱤᱵᱚᱰᱤ ᱛᱮᱭᱟᱨᱚᱜᱼᱟ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱤᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱠᱤᱱ ᱡᱚᱢ ᱟᱨ ᱨᱟᱱ ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱨᱩᱲ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱢᱮᱰᱤᱥᱤᱱ ᱮᱡᱮᱱᱥᱤ ᱫᱟᱨᱟᱭᱛᱮ ᱠᱤᱪᱷᱩᱜᱟᱱ ᱥᱚᱨᱛᱚ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱡᱟᱨᱡᱟᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱳᱵᱷᱤᱰ-᱑᱙ ᱴᱤᱠᱟᱹ]]
sldgw319mgtafbuc139duoz32ehd0fu
ᱠᱮ-ᱯᱚᱯ
0
17664
101597
84227
2022-08-21T12:24:35Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
ᱠᱮ-ᱯᱚᱯ (ᱠᱚᱨᱮᱭᱟᱱ- 케이팝) ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱹᱨᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱫᱷᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱠᱚᱨᱮᱭᱟ ᱨᱮ ᱥᱤᱨᱡᱟᱹᱣ ᱞᱮᱱ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱥᱚᱠᱟᱭᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱚᱯ ᱞᱟᱭᱞᱟᱠᱪᱟᱨᱮ (Pop-Culture) ᱥᱮᱯᱮᱧ ᱨᱟᱠᱠᱟᱵᱵ-ᱮᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ᱾ dance-pop, pop ballad, electropop, R&B, rock, jazz, popera, hip-hop ᱟᱨ classical music ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱚᱛᱚᱜᱮ K-Pop ᱨᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜ-ᱟ᱾ ᱠᱮ-ᱯᱚᱯ ᱫᱚ ᱑᱙᱙᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱵᱟᱱᱫᱷᱟᱣ 'Seo Taiji and Boys' ᱵᱟᱮᱱᱰ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱱᱟᱢᱰᱟᱠᱮᱱᱟ ᱛᱤᱱ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱱᱟᱣᱟ ᱨᱩᱯ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱧᱮᱧᱮᱞᱤᱭᱟᱹ ᱴᱷᱮᱱᱠᱚ ᱥᱟᱵ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾
᱒᱑ ᱥᱟᱭᱟᱱᱟᱜ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱯᱟᱱᱤᱡᱽ ᱢᱟᱨᱠᱮᱴ ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱱᱚᱯᱨᱤᱭᱚ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱤᱫᱤᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱭ ᱵᱟᱹᱭᱛᱮ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟᱨᱤ ᱦᱚᱨᱟ (ᱥᱚᱥᱤᱭᱟᱞ ᱢᱮᱰᱤᱭᱟ) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱛᱮᱡᱽ ᱵᱷᱟᱭᱨᱟᱞ ᱤᱫᱤᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱴᱤᱱᱮᱡᱟᱨ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱡᱚᱱᱚᱯᱨᱤᱭᱚᱴᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱡᱤᱜᱽ ᱨᱮ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱚᱠᱚᱭ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱵᱚᱱ ᱧᱟᱢ ᱠᱚᱣᱟ ᱚᱠᱚᱭ ᱫᱚ ᱠᱮ-ᱯᱚᱯ ᱵᱟᱠᱚ ᱟᱧᱡᱚᱢ ᱵᱟᱲᱟᱣᱟᱠᱟᱫ᱾ ᱠᱮ-ᱯᱚᱯ ᱫᱚ ᱞᱮᱴᱤᱱ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ, ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ, ᱠᱚᱸᱭᱮᱸ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ, ᱢᱤᱰᱮᱞ ᱤᱥᱴ, ᱮᱢᱚᱱ ᱪᱮᱫ ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢᱤᱭᱟᱹ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱱᱟᱦᱟᱜ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱠᱮ-ᱯᱚᱯ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱧᱩᱛᱩᱢ]] ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ BTS, Girls' generation, EXO, GOT7, Black pink, Twice ᱮᱢᱟᱱ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
eet4oidxa8cj01m3pto2hkq9eozxon7
ᱡᱚᱭ ᱥᱟᱦ
0
17697
101877
84321
2022-08-22T02:49:54Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{distinguish|Jaydev Shah}}
{{Use Indian English|date=June 2021}}
{{Use dmy dates|date=June 2021}}
{{infobox officeholder
| name = ᱡᱚᱭ ᱥᱟᱦ
| birth_name = ᱡᱚᱭ ᱟᱢᱤᱛᱵᱦᱟᱭ ᱥᱟᱦ
| birth_date = ᱒᱒ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱘᱘
| nationality = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ
| alma_mater = ᱱᱤᱨᱢᱟ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ
| education = ᱵᱤᱹᱴᱮᱠ
| occupation = ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ
| spouse = ᱨᱤᱥᱤᱛᱟ ᱯᱟᱴᱮᱞ, ᱒᱐᱑᱕
| father = [[ᱟᱢᱤᱛ ᱥᱟᱦ]]
| office1 = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱫᱟᱨᱟᱢ ᱵᱚᱨᱰ (BCCI) ᱨᱮᱱ ᱥᱩᱛᱨᱮᱛ
| term_start1 = 23 October 2019
| president1 = ᱥᱳᱣᱨᱚᱵᱽ ᱜᱟᱝᱜᱩᱞᱤ
| office = ᱟᱥᱤᱭᱟᱱ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ
| term_start = 30 January 2021
| predecessor = ᱱᱟᱡᱽᱢᱩᱞ ᱦᱟᱥᱟᱱ<ref>{{Cite web|url=https://www.aninews.in/news/sports/cricket/jay-shah-appointed-president-of-asian-cricket-council20210130180356|title = Jay Shah appointed President of Asian Cricket Council}}</ref>
| image = Jay Shah.jpg
}}
ᱡᱚᱭ ᱟᱢᱤᱛᱵᱷᱟᱭ ᱥᱟᱦ (ᱤᱝᱺ Jay Amitbhai Shah; ᱡᱟᱱᱟᱢᱺ ᱒᱒ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱘᱘)<ref name=":0">{{Cite web|date=22 September 2020|title=BCCI Secretary Jay Shah Celebrates 32nd Birthday, Wishes Pour in From Cricketers|url=https://www.news18.com/cricketnext/news/bcci-secretary-jay-shah-celebrating-32nd-birthday-wishes-pour-in-from-cricketers-2898973.html|access-date=28 June 2021|website=News18|language=en}}</ref> ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱵᱟᱹᱱᱤᱡᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱫᱟᱨᱟᱢ ᱵᱚᱨᱰ (BCCI) ᱨᱮᱱ ᱥᱩᱛᱨᱮᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱹᱭᱤᱠ ᱵᱷᱟᱨᱮ ᱜᱚᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ<ref>{{cite news |last1=Acharya |first1=Shayan |title=Meet the new men at the BCCI |url=https://sportstar.thehindu.com/cricket/bcci-apex-council-sourav-ganguly-president-mahim-verma-jay-shah-arun-singh-dhumal-anshuman-gaekwaad-ipl-governing-council/article29854052.ece |work=Sportstar |language=en}}</ref>᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱥᱤᱭᱟᱱ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾
==ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱡᱚᱭ ᱥᱟᱦ ᱒᱒, ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱘᱘ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱦᱤᱞᱚᱜ-ᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱡᱚᱥᱴᱷᱤ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱟᱢᱤᱛ ᱥᱟᱦ ᱟᱨ ᱮᱝᱜᱟᱛ ᱫᱚ ᱥᱚᱱᱟᱞ ᱥᱟᱦ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱤᱱ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱤᱨᱢᱟ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱦᱚᱱ ᱵᱤᱹᱴᱮᱠ ᱮ ᱯᱟᱥ ᱟᱠᱟᱫᱟ<ref name=thewire>{{cite news |last1=Singh |first1=Rohini |title=The Golden Touch of Jay Amit Shah |url=https://thewire.in/business/amit-shah-narendra-modi-jay-shah-bjp |accessdate=19 November 2019 |work=The Wire |date=8 October 2017}}</ref>᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱡᱮᱭᱮᱱᱫᱽᱨᱟ ᱥᱮᱜᱷᱟᱞ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱨᱮᱱᱤᱝᱮ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ<ref>{{cite news|date=9 April 2015|title=Amit Shah's son takes guard at BCCI|work=Ahmedabad Mirror|url=https://ahmedabadmirror.indiatimes.com/ahmedabad/others/amit-shahs-son-takes-guard-at-bcci/articleshow/46856388.cms|access-date=28 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20170415165555/https://ahmedabadmirror.indiatimes.com/ahmedabad/others/amit-shahs-son-takes-guard-at-bcci/articleshow/46856388.cms|archive-date=15 April 2017}}</ref>᱾
==ᱠᱮᱨᱤᱭᱟᱨ==
ᱥᱟᱦ ᱫᱚ ᱴᱮᱢᱯᱟᱞ ᱮᱱᱴᱟᱨᱯᱨᱟᱭᱥ ᱨᱮ ᱰᱟᱭᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮᱭᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱱᱫᱷᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱪᱟᱥ ᱵᱷᱟᱡᱟᱱᱮ ᱵᱮᱯᱟᱨᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱢᱯᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟᱭ ᱵᱚᱱᱫᱚ ᱠᱮᱫᱟ᱾ The company shut operations in October 2016. ᱒᱐᱑᱕ ᱨᱮ ᱵᱟᱱᱫᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱩᱥᱩᱢ ᱯᱷᱤᱱᱥᱟᱨᱵᱽ ᱨᱮ ᱡᱚᱭ ᱥᱟᱦ ᱣᱟᱜ ᱖᱐% ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ<ref>{{cite news |last1=Chatterjee |first1=Manini |title=His father's son |url=https://www.telegraphindia.com/opinion/his-father-s-son/cid/1454764 |accessdate=19 November 2019 |work=The Telegraph |date=16 October 2017}}</ref>᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ]]
j6n6vvbzei46i35p95fxieklzzjnta1
ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
0
17725
101966
89137
2022-08-22T05:38:01Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
| name = ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
| image_name =
| established = ᱑᱙᱕᱓
| type = ᱟᱱᱰᱟᱨ ᱜᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱟᱨ ᱯᱳᱥᱴ ᱜᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ
| motto =
| motto_lang = [[ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱤᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱤᱛ]]
| mottoeng =
| city = [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]]
| state = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| dean =
| principal = ᱰᱨ. ᱯᱩᱨᱱᱤᱢᱟ ᱠᱩᱢᱟᱨ
| director =
| head_label =
| head =
| academic_staff =
| administrative_staff =
| students =
| undergrad =
| postgrad =
| doctoral =
| other =
| campus = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| postcode = ᱘᱓᱑᱐᱐᱑
| coordinates = {{coord|22.7969829|N|86.1805778|E|region:LK_type:edu|display=inline}}
| pushpin_map = India Jharkhand#India
| affiliations = [[ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
| language =
| free_label =
| free =
| free_label2 =
| free2 =
| colors = <!--or, colours= -->
| athletics =
| sports =
| athletics_nickname = <!--or, sports_nickname= -->
| sporting_affiliations =
| mascot = <!--or, mascots= -->
| sports_free_label =
| sports_free =
| sports_free_label2 =
| sports_free2 =
| website = http://www.jsrwomenscollege.ac.in/
| logo =
| logo_size =
| logo_alt =
| footnotes =
}}
'''ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱙᱕᱓ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱥᱤ. ᱢᱮᱦᱛᱟ ᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾<ref>{{Cite web|url=https://issuu.com/kashifnawaid/docs/perincmehta|website=issuu.com|access-date=2019-12-08|title=Perin C Mehta}}</ref> ᱑᱙᱖᱒ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱮᱢᱯᱟᱥ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱫᱟᱱᱵᱤᱨ [[ᱨᱚᱛᱚᱱ ᱴᱟᱴᱟ]] ᱮ ᱫᱟᱱ ᱞᱮᱫᱟ ᱾
ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱠᱟᱹᱨᱤ (ᱟᱨᱴᱥ), ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱟᱨ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱨᱮ ᱟᱱᱰᱟᱨ ᱜᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱟᱨ ᱯᱳᱥᱴ ᱜᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ<ref>{{cite web|title=ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱚ | url=http://www.kolhanuniversity.ac.in/index.php/college/constituent-colleges.html}}</ref>, ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱱ.ᱮ.ᱮ.ᱥᱤ ᱠᱷᱚᱱ "A" ᱜᱽᱨᱮᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱹᱱ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾<ref name=":0">{{Cite web|url=http://jsrwomenscollege.ac.in/about.htm|title=JSR Women's College|website=jsrwomenscollege.ac.in|access-date=2019-12-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20191208094114/http://jsrwomenscollege.ac.in/about.htm|archive-date=8 December 2019}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱭᱩᱱᱤᱵᱷᱟᱨᱥᱤᱴᱤ ᱜᱨᱮᱱᱰ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱥᱮᱱᱴᱟᱨ ᱯᱷᱚᱨ ᱯᱳᱴᱮᱥᱤᱭᱟᱞ (ᱥᱤ.ᱯᱤ.ᱤ) ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱥ ᱫᱚ ᱮᱥ.ᱥᱤ ᱟᱨ ᱮᱥ.ᱴᱤ ᱯᱟᱹᱴᱷᱩᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱫᱷᱮᱭᱟᱱ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱨᱮᱱ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱴᱷᱩᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱮᱢ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱥᱚᱝᱥᱚᱫᱷᱚᱱ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ ᱒᱐᱑᱗ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱵᱮᱱᱟᱣᱚᱜᱼᱟ ᱾<ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.avenuemail.in/jamshedpur/jamshedpur-womens-college-is-now-the-jamshedpur-womens-university/129305/|title=ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ ᱱᱤᱛ ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|date=2019-02-19|website=Avenue Mail|language=en-US|access-date=2019-12-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20191208094102/https://www.avenuemail.in/jamshedpur/jamshedpur-womens-college-is-now-the-jamshedpur-womens-university/129305/|archive-date=8 December 2019}}</ref> ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱚᱨᱮᱱ ᱪᱟᱱᱥᱮᱞᱚᱨ ᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ [[ᱫᱨᱚᱣᱯᱚᱫᱤ ᱢᱩᱨᱢᱩ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱮ ᱦᱮᱸᱼᱥᱟᱹᱨᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
==ᱴᱷᱟᱶ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]] ᱨᱮᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱥᱮᱫᱟᱭ [[ᱥᱟᱠᱪᱤ]] ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱟᱹᱛᱩ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱑᱙᱑᱙ ᱨᱮ ᱞᱚᱨᱰ ᱪᱮᱢᱥ ᱯᱷᱳᱨᱴ ᱮ ᱧᱩᱢ ᱟᱹᱨᱩ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ ᱴᱟᱴᱟ ᱥᱴᱤᱞ ᱨᱮᱱ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱᱤᱭᱟᱹ [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱡᱤ ᱴᱟᱴᱟ|ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱡᱤ ᱱᱚᱥᱚᱨᱣᱟᱱᱡᱤ ᱴᱟᱴᱟ]] ᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱫᱚᱦᱚ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ ᱠᱚ==
ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱟᱹᱨᱤ (ᱟᱨᱴᱥ) ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱒ ᱟᱨ ᱑᱙᱗᱔ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱖᱐ ᱜᱮᱥᱮᱨᱢᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱱᱟᱱᱟᱼᱦᱩᱱᱟᱹᱨ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱱᱟᱨᱥ ᱠᱳᱨᱥ ᱦᱚᱸ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱫᱚ ᱵᱤ.ᱮᱰ ᱟᱨ ᱮᱢ.ᱮᱰ., ᱥᱟᱪᱟᱨᱦᱮ ᱟᱨ ᱫᱟᱜ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ (ᱢᱮᱱᱮᱡᱽᱢᱮᱱᱴ), ᱵᱟᱭᱳ ᱴᱮᱠᱱᱚᱞᱚᱜᱤ, ᱢᱟᱥ ᱠᱚᱢᱤᱣᱱᱤᱠᱮᱥᱚᱱ ᱟᱨ ᱡᱟᱨᱱᱟᱞᱤᱡᱚᱢ, ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱥᱟᱧᱪᱟᱱ ᱟᱨ ᱤᱱᱯᱷᱳᱨᱢᱮᱥᱚᱱ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱨᱮ ᱵᱮᱪᱟᱞᱟᱨ, ᱵᱤ.ᱵᱤ.ᱮᱢ, ᱮᱢ.ᱵᱤ.ᱮ, ᱠᱞᱤᱱᱤᱠᱮᱞ ᱱᱤᱣᱴᱨᱮᱥᱚᱱ ᱟᱨ ᱰᱟᱭᱟᱠᱨᱮᱴᱤᱠ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱵᱮᱯᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱠᱚᱸᱭ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱚᱱᱤᱠᱥ, ᱠᱚᱢᱤᱣᱱᱤᱠᱮᱴᱤᱵᱷ ᱤᱝᱞᱤᱥ, ᱵᱮᱝᱠᱤᱝ ᱟᱨ ᱦᱤᱣᱢᱮᱱ ᱨᱟᱭᱤᱴᱥ ᱟᱨ ᱵᱷᱮᱞᱩ ᱤᱱ ᱮᱰᱩᱠᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱪᱟᱞᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤᱭᱟᱱ ᱥᱴᱟᱰᱤᱥ ᱥᱮᱱᱴᱟᱨ ᱯᱷᱚᱨ ᱨᱤᱥᱟᱨᱪ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱸᱭ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞᱟ ᱾<ref>{{Cite web|url=http://jsrwomenscollege.ac.in/history.htm|title=JSR Women's College|website=jsrwomenscollege.ac.in|access-date=2019-12-08}}</ref>
===ᱥᱟᱬᱮᱥ===
*ᱠᱮᱢᱤᱥᱴᱨᱤ
*ᱯᱷᱤᱡᱤᱠᱥ
*ᱮᱞᱠᱷᱟ
*ᱵᱳᱴᱟᱱᱤ
*ᱡᱩᱞᱚᱡᱤ
===ᱠᱟᱹᱨᱤ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ===
*ᱵᱟᱝᱞᱟ
*ᱦᱤᱱᱫᱤ
*ᱤᱝᱞᱤᱥ
*ᱱᱟᱜᱟᱢ
*ᱳᱲᱤᱭᱟ
*ᱩᱨᱫᱩ
*ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱤᱛ
*ᱚᱲᱟᱜ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ
*ᱧᱮᱱᱮᱞ
*ᱢᱚᱱ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*ᱥᱮᱨᱮᱧ
*ᱥᱮᱪᱮᱫ
*ᱵᱮᱯᱟᱨ
==ᱥᱠᱚᱞᱟᱨᱥᱤᱯ ᱟᱨ ᱥᱴᱤᱯᱮᱱᱰᱥ==
==ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟᱹ ᱠᱚ==
==ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱟᱨᱮ ᱯᱟᱹᱴᱷᱩᱭᱟᱹ ᱠᱚ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* http://www.jsrwomenscollege.ac.in/
{{Portal bar|India|Education}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
8vt16sccqmmvhhhullqw0os2t0j3os1
101967
101966
2022-08-22T05:38:41Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
| name = ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
| image_name =
| established = ᱑᱙᱕᱓
| type = ᱟᱱᱰᱟᱨ ᱜᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱟᱨ ᱯᱳᱥᱴ ᱜᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ
| motto =
| motto_lang = [[ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱤᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱤᱛ]]
| mottoeng =
| city = [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]]
| state = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| dean =
| principal = ᱰᱨ. ᱯᱩᱨᱱᱤᱢᱟ ᱠᱩᱢᱟᱨ
| director =
| head_label =
| head =
| academic_staff =
| administrative_staff =
| students =
| undergrad =
| postgrad =
| doctoral =
| other =
| campus = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| postcode = ᱘᱓᱑᱐᱐᱑
| coordinates = {{coord|22.7969829|N|86.1805778|E|region:LK_type:edu|display=inline}}
| pushpin_map = India Jharkhand#India
| affiliations = [[ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
| language =
| free_label =
| free =
| free_label2 =
| free2 =
| colors = <!--or, colours= -->
| athletics =
| sports =
| athletics_nickname = <!--or, sports_nickname= -->
| sporting_affiliations =
| mascot = <!--or, mascots= -->
| sports_free_label =
| sports_free =
| sports_free_label2 =
| sports_free2 =
| website = http://www.jsrwomenscollege.ac.in/
| logo =
| logo_size =
| logo_alt =
| footnotes =
}}
'''ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱙᱕᱓ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱥᱤ. ᱢᱮᱦᱛᱟ ᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾<ref>{{Cite web|url=https://issuu.com/kashifnawaid/docs/perincmehta|website=issuu.com|access-date=2019-12-08|title=Perin C Mehta}}</ref> ᱑᱙᱖᱒ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱮᱢᱯᱟᱥ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱫᱟᱱᱵᱤᱨ [[ᱨᱚᱛᱚᱱ ᱴᱟᱴᱟ]] ᱮ ᱫᱟᱱ ᱞᱮᱫᱟ ᱾
ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱠᱟᱹᱨᱤ (ᱟᱨᱴᱥ), ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱟᱨ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱨᱮ ᱟᱱᱰᱟᱨ ᱜᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱟᱨ ᱯᱳᱥᱴ ᱜᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ<ref>{{cite web|title=ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱚ | url=http://www.kolhanuniversity.ac.in/index.php/college/constituent-colleges.html}}</ref>, ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱱ.ᱮ.ᱮ.ᱥᱤ ᱠᱷᱚᱱ "A" ᱜᱽᱨᱮᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱹᱱ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾<ref name=":0">{{Cite web|url=http://jsrwomenscollege.ac.in/about.htm|title=JSR Women's College|website=jsrwomenscollege.ac.in|access-date=2019-12-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20191208094114/http://jsrwomenscollege.ac.in/about.htm|archive-date=8 December 2019}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱭᱩᱱᱤᱵᱷᱟᱨᱥᱤᱴᱤ ᱜᱨᱮᱱᱰ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱥᱮᱱᱴᱟᱨ ᱯᱷᱚᱨ ᱯᱳᱴᱮᱥᱤᱭᱟᱞ (ᱥᱤ.ᱯᱤ.ᱤ) ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱥ ᱫᱚ ᱮᱥ.ᱥᱤ ᱟᱨ ᱮᱥ.ᱴᱤ ᱯᱟᱹᱴᱷᱩᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱫᱷᱮᱭᱟᱱ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱨᱮᱱ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱴᱷᱩᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱮᱢ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱥᱚᱝᱥᱚᱫᱷᱚᱱ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ ᱒᱐᱑᱗ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱵᱮᱱᱟᱣᱚᱜᱼᱟ ᱾<ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.avenuemail.in/jamshedpur/jamshedpur-womens-college-is-now-the-jamshedpur-womens-university/129305/|title=ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ ᱱᱤᱛ ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|date=2019-02-19|website=Avenue Mail|language=en-US|access-date=2019-12-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20191208094102/https://www.avenuemail.in/jamshedpur/jamshedpur-womens-college-is-now-the-jamshedpur-womens-university/129305/|archive-date=8 December 2019}}</ref> ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱚᱨᱮᱱ ᱪᱟᱱᱥᱮᱞᱚᱨ ᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ [[ᱫᱨᱚᱣᱯᱚᱫᱤ ᱢᱩᱨᱢᱩ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱮ ᱦᱮᱸᱼᱥᱟᱹᱨᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
==ᱴᱷᱟᱶ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]] ᱨᱮᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱥᱮᱫᱟᱭ [[ᱥᱟᱠᱪᱤ]] ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱟᱹᱛᱩ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱑᱙᱑᱙ ᱨᱮ ᱞᱚᱨᱰ ᱪᱮᱢᱥ ᱯᱷᱳᱨᱴ ᱮ ᱧᱩᱢ ᱟᱹᱨᱩ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ ᱴᱟᱴᱟ ᱥᱴᱤᱞ ᱨᱮᱱ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱᱤᱭᱟᱹ [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱡᱤ ᱴᱟᱴᱟ|ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱡᱤ ᱱᱚᱥᱚᱨᱣᱟᱱᱡᱤ ᱴᱟᱴᱟ]] ᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱫᱚᱦᱚ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ ᱠᱚ==
ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱟᱹᱨᱤ (ᱟᱨᱴᱥ) ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱒ ᱟᱨ ᱑᱙᱗᱔ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱖᱐ ᱜᱮᱥᱮᱨᱢᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱱᱟᱱᱟᱼᱦᱩᱱᱟᱹᱨ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱱᱟᱨᱥ ᱠᱳᱨᱥ ᱦᱚᱸ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱫᱚ ᱵᱤ.ᱮᱰ ᱟᱨ ᱮᱢ.ᱮᱰ., ᱥᱟᱪᱟᱨᱦᱮ ᱟᱨ ᱫᱟᱜ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ (ᱢᱮᱱᱮᱡᱽᱢᱮᱱᱴ), ᱵᱟᱭᱳ ᱴᱮᱠᱱᱚᱞᱚᱜᱤ, ᱢᱟᱥ ᱠᱚᱢᱤᱣᱱᱤᱠᱮᱥᱚᱱ ᱟᱨ ᱡᱟᱨᱱᱟᱞᱤᱡᱚᱢ, ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱥᱟᱧᱪᱟᱱ ᱟᱨ ᱤᱱᱯᱷᱳᱨᱢᱮᱥᱚᱱ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱨᱮ ᱵᱮᱪᱟᱞᱟᱨ, ᱵᱤ.ᱵᱤ.ᱮᱢ, ᱮᱢ.ᱵᱤ.ᱮ, ᱠᱞᱤᱱᱤᱠᱮᱞ ᱱᱤᱣᱴᱨᱮᱥᱚᱱ ᱟᱨ ᱰᱟᱭᱟᱠᱨᱮᱴᱤᱠ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱵᱮᱯᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱠᱚᱸᱭ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱚᱱᱤᱠᱥ, ᱠᱚᱢᱤᱣᱱᱤᱠᱮᱴᱤᱵᱷ ᱤᱝᱞᱤᱥ, ᱵᱮᱝᱠᱤᱝ ᱟᱨ ᱦᱤᱣᱢᱮᱱ ᱨᱟᱭᱤᱴᱥ ᱟᱨ ᱵᱷᱮᱞᱩ ᱤᱱ ᱮᱰᱩᱠᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱪᱟᱞᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤᱭᱟᱱ ᱥᱴᱟᱰᱤᱥ ᱥᱮᱱᱴᱟᱨ ᱯᱷᱚᱨ ᱨᱤᱥᱟᱨᱪ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱸᱭ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞᱟ ᱾<ref>{{Cite web|url=http://jsrwomenscollege.ac.in/history.htm|title=JSR Women's College|website=jsrwomenscollege.ac.in|access-date=2019-12-08}}</ref>
===ᱥᱟᱬᱮᱥ===
*ᱠᱮᱢᱤᱥᱴᱨᱤ
*ᱯᱷᱤᱡᱤᱠᱥ
*ᱮᱞᱠᱷᱟ
*ᱵᱳᱴᱟᱱᱤ
*ᱡᱩᱞᱚᱡᱤ
===ᱠᱟᱹᱨᱤ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ===
*ᱵᱟᱝᱞᱟ
*ᱦᱤᱱᱫᱤ
*ᱤᱝᱞᱤᱥ
*ᱱᱟᱜᱟᱢ
*ᱳᱲᱤᱭᱟ
*ᱩᱨᱫᱩ
*ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱤᱛ
*ᱚᱲᱟᱜ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ
*ᱧᱮᱱᱮᱞ
*ᱢᱚᱱ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*ᱥᱮᱨᱮᱧ
*ᱥᱮᱪᱮᱫ
*ᱵᱮᱯᱟᱨ
==ᱥᱠᱚᱞᱟᱨᱥᱤᱯ ᱟᱨ ᱥᱴᱤᱯᱮᱱᱰᱥ==
==ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟᱹ ᱠᱚ==
==ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱟᱨᱮ ᱯᱟᱹᱴᱷᱩᱭᱟᱹ ᱠᱚ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* http://www.jsrwomenscollege.ac.in/
{{Portal bar|India|Education}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
nl40kz4k94nckqrll1xtebdjtb9wjf6
ᱡᱚᱭᱟ ᱟᱦᱥᱟᱱ
0
17746
101885
84721
2022-08-22T02:55:36Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ᱡᱚᱭᱟ ᱟᱦᱥᱟᱱ
| birth_name = ᱡᱚᱭᱟ ᱢᱟᱥᱩᱫᱽ
| image = Jaya Ahsan000 (cropped).jpg
| caption = ᱒᱐᱑᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱭᱟ ᱟᱦᱥᱟᱱ
| birth_date = ᱑ ᱡᱩᱞᱟᱭ<!-- DO NOT add a year without discussion. Sources disagree over the year of birth, as explained in the note. See prior discussions on the talk page. -->
| birth_place = [[ᱰᱷᱟᱠᱟ]], ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ
| occupation = {{flatlist|
* ᱠᱷᱮᱞᱚᱰᱟᱹᱱᱤ
* ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱯᱨᱳᱰᱤᱣᱥᱟᱨ
}}
| years_active = ᱑᱙᱙᱗–ᱱᱤᱛ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ
| spouse = {{marriage|ᱯᱷᱟᱭᱥᱟᱞ ᱟᱦᱥᱟᱱ|1998|2012|end=div}}
| awards = [[#Awards|full list]]
}}
'''ᱡᱚᱭᱟ ᱟᱦᱥᱟᱱ''' ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱠᱷᱮᱞᱚᱰᱟᱹᱱᱤ ᱟᱨ ᱢᱚᱰᱮᱞ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮᱦᱚᱸᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤᱣᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱟᱭᱟᱜ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱤᱛ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱯᱩᱱ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹ, ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱮᱨᱤᱞ ᱯᱨᱚᱛᱷᱚᱢ ᱟᱞᱳ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹ ᱟᱨ ᱯᱮ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱯᱷᱮᱭᱟᱨ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹ ᱟᱨ ᱮᱢᱟᱱᱛᱮᱭᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹ ᱠᱚᱭ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱮᱪᱮᱞᱚᱨ (᱒᱐᱐᱔)᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱟᱥᱤᱨ ᱩᱫᱫᱤᱱ ᱤᱣᱥᱩᱯᱷ ᱟᱜ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱚᱱᱟ ᱛᱮ ᱥᱳᱣᱳᱫᱽ ᱥᱟᱢᱥᱩᱞ ᱦᱚᱠ ᱟᱜ ᱱᱤᱥᱤᱫᱷᱚ ᱞᱳᱵᱟᱱ ᱩᱯᱳᱱᱱᱟᱥ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱠᱛᱤᱡᱩᱫᱫᱷᱳ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱛᱮ 'ᱜᱮᱨᱤᱞᱟ' ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ ᱵᱤᱞᱠᱤᱥ ᱵᱟᱱᱩ ᱪᱚᱨᱤᱛ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱨᱮᱫᱽᱚᱣᱟᱵ ᱨᱚᱱᱤ ᱟᱜ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱚᱱᱟ ᱛᱮ 'ᱪᱳᱨᱟᱵᱟᱞᱤ' ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱝᱵᱟᱫᱤᱠ ᱱᱚᱵᱚᱱᱤ ᱟᱯᱷᱨᱳᱡᱽ ᱪᱚᱨᱤᱛ ᱨᱮ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱨ ᱫᱷᱟᱣ ᱛᱮ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹᱭ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱚᱱᱤᱢᱮᱥ ᱟᱤᱪ ᱟᱜ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱚᱱᱟ ᱨᱮ 'ᱡᱤᱨᱳ ᱰᱤᱜᱨᱤ' ᱟᱨ ᱚᱱᱚᱢ ᱵᱤᱥᱥᱟᱥ ᱟᱜ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱚᱱᱟ ᱨᱮ 'ᱫᱮᱵᱤ' ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱵᱟᱨ ᱫᱷᱟᱣ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹᱭ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
== ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
ᱡᱚᱭᱟ ᱟᱦᱥᱟᱱ ᱫᱚ ᱜᱳᱯᱟᱞᱜᱚᱸᱡᱽ ᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱢᱩᱠᱛᱤᱡᱳᱫᱫᱷᱟ ᱮ ᱮᱥ ᱢᱟᱥᱩᱫᱽ ᱟᱨ ᱟᱡ ᱜᱚᱜᱚ ᱨᱮᱦᱟᱱᱟ ᱢᱟᱥᱩᱫᱽ ᱫᱚ ᱢᱟᱪᱮᱫᱽ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱚᱭᱟ ᱛᱟᱹᱠᱩ ᱫᱚ ᱵᱟᱨ ᱠᱩᱲᱤ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱲᱟ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱠᱟᱱᱟᱠᱩ᱾ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱞᱟᱦᱟᱨᱮ ᱡᱚᱭᱟ ᱫᱚ ᱮᱱᱮᱡ ᱟᱨ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱷᱩᱠᱟᱹᱞᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱚᱞᱚᱜ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱥᱟᱶ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱟᱠᱟᱣ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱤᱥᱠᱩᱞ ᱦᱚᱸᱭ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱚᱱᱟᱭᱟ᱾
== ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
== ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
ᱡᱚᱭᱟ ᱫᱚ ᱢᱚᱰᱮᱞ ᱟᱨ ᱠᱷᱮᱞᱚᱰᱤᱭᱟᱹ ᱯᱷᱚᱭᱥᱟᱞ ᱟᱦᱥᱟᱱ ᱨᱮᱱ ᱚᱲᱟᱜ ᱦᱚᱲᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱔ ᱢᱮ ᱑᱙᱙᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱠᱤᱱ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱩᱱᱠᱤᱱᱟᱜ ᱵᱟᱯᱟᱜ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ ==
== ᱴᱮᱞᱤᱵᱷᱤᱥᱚᱱ ==
== ᱥᱤᱨᱯᱟᱹ ᱠᱚ ==
ᱮᱱᱮᱪᱷᱤ ᱥᱩᱨᱡᱮᱨ ᱦᱟᱥᱤ ᱫᱷᱟᱨᱟᱵᱟᱦᱤᱠ ᱱᱟᱴᱚᱠ ᱨᱮ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱡᱚᱭᱟ ᱫᱚ ᱡᱟᱛᱤᱥᱚᱝᱜᱷᱚ ᱟᱜ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱨ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱦᱚᱲᱠᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱜᱚᱸᱲᱚᱸ ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ ᱨᱮᱱ ᱥᱩᱶᱮᱪᱪᱷᱟ ᱫᱩᱛ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ ᱵᱤᱥᱮᱥ ᱮᱱᱮᱢ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱤᱱᱥᱯᱟᱭᱟᱨᱤᱝ ᱳᱢᱮᱱ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹᱭ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* [[imdbname:4428541|ᱤᱱᱴᱟᱨᱱᱮᱴ ᱢᱩᱵᱷᱤ ᱰᱮᱴᱟᱵᱮᱡᱽ ᱨᱮ ᱡᱚᱭᱟ ᱟᱦᱥᱟᱱ (ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ)]]
* [https://bmdb.com.bd/person/269/ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱢᱩᱵᱷᱤ ᱰᱮᱴᱟᱵᱮᱡᱽ ᱨᱮ ᱡᱚᱭᱟ ᱟᱦᱥᱟᱱ]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
ac97ak9i00n5r410og03t77s7g5bsnv
ᱡᱟᱠᱤᱨ ᱦᱳᱥᱮᱱ
0
17750
101949
84825
2022-08-22T05:03:34Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder
| name = ᱡᱟᱠᱤᱨ ᱦᱳᱥᱮᱱ
| native_name = জাকির হোসেন
| native_name_lang = bn
| office = [[Ministry of Primary and Mass Education|State Minister of Primary and Mass Education]]
| primeminister = [[ᱥᱮᱠᱷ ᱦᱟᱥᱤᱱᱟ]]
| successor =
| predecessor = [[ᱢᱳᱥᱛᱟᱯᱷᱤᱡᱩᱨ ᱨᱚᱦᱢᱟᱱ ᱯᱷᱤᱡᱟᱨ|ᱢᱳᱥᱛᱟᱯᱷᱤᱡᱩᱨ ᱨᱚᱦᱢᱟᱱ]]
| term_start = ᱗ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱙
| office1 = [[᱑᱑ ᱟᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱥᱚᱝᱥᱚᱫ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱹᱥᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ|ᱥᱚᱝᱥᱚᱫ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱹᱥᱤᱭᱟᱹ]]
| constituency1 = [[ᱠᱩᱲᱤᱜᱽᱨᱟᱢ-᱔]]
| term_start1 = ᱓ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱙
| predecessor1 = [[ᱨᱩᱦᱩᱞ ᱟᱢᱤᱱ]]
| party = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱟᱣᱟᱢᱤ ᱞᱤᱜᱽ]]
| nationality = ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥᱤ
| education =ᱵᱤ.ᱮ<ref name="Pinfo"/>
| occupation = {{Ubl|ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ|ᱵᱮᱯᱟᱨ}}<ref name="Pinfo"/>
|birth_date = {{birth date and age|2 July 1966}}<ref name="Pinfo">{{Cite web|title=Constituency 28_11th_En|url=http://www.parliament.gov.bd/index.php/en/mps/members-of-parliament/current-mp-s/list-of-11th-parliament-members-english/309-mps-category/mps-of-11th-parliament/3613-constituency-28-11th-en|access-date=2021-05-23|website=www.parliament.gov.bd}}</ref>
}}
'''ᱡᱟᱠᱤᱨ ᱦᱳᱥᱮᱱ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ: ᱒ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱙᱖᱖) ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱨᱟᱡᱟᱨᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱱᱮᱛᱚᱜ ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ-᱔ ᱥᱚᱝᱥᱚᱫᱤᱭᱳ ᱟᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱ ᱥᱚᱝᱥᱚᱫᱽ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱟᱨ ᱯᱨᱟᱭᱢᱟᱨᱤ ᱟᱨ ᱜᱚᱱᱚᱥᱤᱠᱠᱷᱟ ᱯᱨᱚᱛᱤᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾
==ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱡᱟᱠᱤᱨ ᱦᱳᱥᱮᱱ ᱫᱚ ᱒ ᱡᱩᱞᱟyᱭ ᱑᱙᱖᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱳᱣᱢᱟᱨᱤ ᱩᱯᱳᱡᱤᱞᱟ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱥᱩᱞ ᱦᱚᱠ ᱟᱨ ᱟᱡ ᱜᱚᱜᱚ ᱫᱚ ᱡᱩᱞᱮᱠᱷᱟ ᱵᱟᱱᱩ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱹᱦᱩ ᱥᱩᱨᱟᱭᱭᱟ ᱥᱩᱞᱛᱟᱱᱟ, ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱨᱮᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱠᱩᱲᱤ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱠ ᱠᱤᱱᱟᱹ᱾
ᱡᱟᱠᱤᱨ ᱦᱳᱥᱮᱱ ᱫᱚ ᱮ ᱤᱣ ᱩᱪᱪᱚ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱥ ᱮᱥ ᱥᱤ ᱯᱟᱥ ᱠᱟᱛᱮ ᱨᱟᱡᱟᱦᱟᱴ ᱢᱤᱨ ᱤᱥᱢᱟᱭᱤᱞ ᱦᱳᱥᱮᱱ ᱰᱤᱜᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱭᱤᱪ ᱮᱥ ᱥᱤ ᱟᱨ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱞᱟᱞᱢᱚᱱᱤᱨᱦᱟᱴ ᱦᱟᱛᱤᱵᱟᱱᱫᱷᱟ ᱟᱞᱤᱢᱩᱫᱫᱤᱱ ᱰᱤᱜᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱤ ᱮ ᱯᱟᱥ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱟᱭᱤᱱ ᱢᱚᱦᱟ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱞ ᱮᱞ ᱵᱤ ᱰᱤᱜᱨᱤᱭ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
== ᱨᱟᱡᱟᱨᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
ᱡᱟᱠᱤᱨ ᱦᱳᱥᱮᱱ ᱑᱙᱗᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱪᱷᱟᱛᱨᱚ ᱞᱤᱜᱽ ᱨᱮᱭ ᱥᱮᱞᱮᱫᱽ ᱠᱟᱛᱮ ᱑᱙᱘᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱠᱩᱽᱤᱜᱨᱟᱢ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱥᱟᱠᱷᱟ ᱪᱷᱟᱛᱨᱚ ᱞᱤᱜᱽ ᱨᱮᱱ ᱥᱚᱦᱚ ᱥᱚᱵᱷᱟᱯᱚᱛᱤ, ᱑᱙᱘᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ ᱡᱮᱞᱟ ᱪᱷᱟᱛᱨᱚ ᱞᱤᱜᱽ ᱨᱮᱱ ᱥᱚᱦᱚ ᱥᱚᱵᱷᱟᱯᱚᱛᱤ, ᱑᱙᱘᱓-᱑᱙᱘᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱨᱳᱣᱢᱟᱨᱤ ᱩᱯᱳᱡᱤᱞᱟ ᱡᱩᱵᱳᱞᱤᱜᱽ ᱨᱮᱱ ᱵᱩᱱᱤᱭᱟᱹᱫᱤ ᱦᱚᱦᱚᱭᱤᱡ ᱟᱨ ᱥᱚᱵᱷᱟᱯᱚᱛᱤ, ᱑᱙᱘᱗-᱑᱙᱙᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱨᱳᱣᱢᱟᱨᱤ ᱩᱯᱳᱡᱤᱞᱟ ᱟᱣᱟᱢᱤᱞᱤᱜᱽ ᱨᱮᱱ ᱥᱟᱝᱜᱚᱴᱷᱚᱱᱤᱠ ᱥᱚᱢᱯᱟᱫᱚᱠ, ᱑᱙᱙᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱨᱳᱣᱢᱟᱨᱤ ᱩᱯᱳᱡᱤᱞᱟ ᱥᱟᱡᱷᱟ ᱟᱣᱟᱢᱤᱞᱤᱜᱽ ᱨᱮᱱ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱥᱚᱢᱯᱟᱫᱚᱠ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱒᱐᱐᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱐᱘ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱑᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱫᱷᱟᱹᱵᱡ ᱨᱣᱢᱟᱨᱤ ᱩᱯᱳᱡᱤᱞᱟ ᱟᱣᱟᱢᱤᱞᱤᱜᱽ ᱨᱮᱱ ᱥᱚᱦᱚ ᱥᱚᱵᱷᱟᱯᱚᱛᱤ ᱟᱨ ᱒᱐᱑᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟᱯᱚᱛᱤ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ᱾
ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱟᱨᱮ ᱟᱜ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱨᱮ ᱠᱩᱲᱤᱜᱨᱟᱢ-᱔ ᱟᱥᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱᱮ ᱡᱤᱛᱟᱹᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱒᱐᱑᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱚᱥᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱫᱷᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱚᱝᱥᱚᱫ ᱥᱚᱦᱮᱫᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
᱗ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱠᱤᱨ ᱦᱳᱥᱮᱱ ᱫᱚ ᱯᱨᱟᱛᱷᱚᱢᱤᱠ ᱟᱨ ᱜᱚᱱᱚ ᱥᱤᱠᱠᱷᱟ ᱢᱚᱱᱛᱨᱚᱱᱟᱞᱚᱭ ᱨᱮ ᱯᱨᱚᱛᱤᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
b5k62uqp0llk638c8816uj5nqrpunqp
ᱡᱚᱜᱽᱫᱤᱯ ᱫᱷᱚᱱᱠᱷᱚᱲ
0
17887
101812
85147
2022-08-22T00:56:41Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder
| honorific_prefix = [[ᱢᱟᱱ]]
| name = ᱡᱚᱜᱽᱫᱤᱯ ᱫᱷᱚᱱᱠᱷᱚᱲ
| image = Governor Jagdeep Dhankhar.jpg
| caption =
| birth_date = {{Birth date and age|1951|5|18|df=y}}<ref>{{cite news|url=https://www.outlookindia.com/newsscroll/jagdeep-dhankhar-takes-oath-as-west-bengal-governor/1586269|title=Jagdeep Dhankhar takes oath as West Bengal Governor|website=[[Outlook (Indian magazine)|Outlook]]|date=30 July 2019|access-date=13 January 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200113064710/https://www.outlookindia.com/newsscroll/jagdeep-dhankhar-takes-oath-as-west-bengal-governor/1586269|archive-date=13 January 2020}}</ref>
| birth_place = [[ᱡᱷᱩᱱᱡᱷᱩᱱᱩ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱷᱩᱱᱡᱷᱩᱱᱩ]], [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| office = ᱒᱘ ᱟᱱ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱤᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱠᱚ|ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ]]
| 1blankname = ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ
| 1namedata = [[ᱢᱚᱢᱚᱛᱟ ᱵᱟᱱᱟᱨᱡᱤ]]
| term_start = ᱓᱐ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱙<ref name="NDTV">{{cite news|url=https://www.ndtv.com/india-news/jagdeep-dhankar-to-be-sworn-in-as-new-west-bengal-governor-on-july-30-2075543|title=Jagdeep Dhankar To Be Sworn In As New West Bengal Governor On July 30|work=[[NDTV]]|date=26 July 2019|access-date=26 July 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190726105212/https://www.ndtv.com/india-news/jagdeep-dhankar-to-be-sworn-in-as-new-west-bengal-governor-on-july-30-2075543|archive-date=26 July 2019}}</ref>
| predecessor = [[ᱠᱮᱥᱟᱨᱤ ᱱᱟᱛᱷ ᱛᱨᱤᱯᱟᱴᱷᱤ]]
| office1 = [[ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ]]
| minister1 = [[ᱥᱚᱛᱭᱚ ᱯᱨᱚᱠᱟᱥ ᱢᱟᱞᱵᱤᱭ]]
| primeminister1 = [[ᱪᱚᱱᱫᱽᱨᱚ ᱥᱮᱠᱷᱚᱨ]]
| 1blankname1 = [[Minister of State|MoS]] of
| 1namedata1 = ᱥᱚᱸᱥᱚᱫᱤᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ
| term1 = ᱑᱙᱙᱐–᱙᱑
| office2 = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱫ|ᱥᱚᱦᱮᱫ]]
| term2 = ᱑᱙᱙᱓–᱑᱙᱙᱘
| constituency2 = [[ᱠᱨᱤᱥᱚᱱᱜᱚᱲ]], [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]]
| office3 = ᱥᱚᱸᱥᱚᱫᱽ ᱥᱚᱦᱮᱫ, ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ
| term3 = ᱑᱙᱘᱙–᱑᱙᱙᱑
| constituency3 = [[ᱡᱷᱩᱱᱡᱷᱩᱱᱩ (ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱡᱷᱩᱱᱡᱷᱩᱱᱩ]]
| predecessor3 = [[ᱢᱚ. ᱚᱭᱩᱵᱽ ᱠᱷᱟᱱ]]
| successor3 = [[ᱢᱚ ᱚᱭᱩᱵᱽ ᱠᱷᱟᱱ]]
| party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
| otherparty =
| alma_mater = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
| profession = {{hlist|ᱣᱚᱠᱤᱞ}}
| occupation = ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ
| nationality = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ
| website = {{URL|http://rajbhavankolkata.nic.in/|Governor's website}}
}}
'''ᱡᱚᱜᱽᱫᱤᱯ ᱫᱷᱚᱱᱠᱷᱚᱲ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ: ᱑᱘ ᱢᱮᱭ ᱑᱙᱕᱑) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱟᱨ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱟᱹᱭᱩᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱒᱐᱒᱑ ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ, ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱮᱫᱟ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱯᱨᱤᱢ ᱠᱳᱨᱴ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱣᱚᱠᱤᱞ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱟᱨ ᱑᱙᱘᱙ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref name=":0">{{Cite web|title=Our Governor: Raj Bhavan, West Bengal, India|url=http://rajbhavankolkata.gov.in/html/ourgovernor.html|access-date=15 May 2021|website=Raj Bhavan, West Bengal, India}}</ref>
==ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱫᱷᱚᱱᱠᱷᱚᱲ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱑᱘ ᱢᱮᱭ ᱑᱙᱕᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱟᱹᱛᱩ ᱠᱤᱴᱷᱟᱱᱟ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱥᱲᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ [[ᱥᱟᱭᱱᱤᱠ ᱟᱥᱲᱟ, ᱪᱤᱛᱛᱚᱲᱜᱚᱲ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]], [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱨᱮᱡᱩᱣᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱫᱟ ᱾<ref name="fb">{{cite web|title=Jagdeep Dhankhar|url=https://www.facebook.com/jagdeep.dhankhar.39|access-date=12 March 2018}}</ref> ᱫᱷᱚᱱᱠᱷᱚᱲ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱠᱤᱴᱷᱟᱱᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫᱟ ᱾
==ᱠᱟᱹᱢᱤ==
ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱑᱙᱘᱙ᱼ᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱡᱷᱩᱱᱡᱷᱩᱱᱩ (ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ) ᱠᱷᱚᱱ ᱙ ᱟᱱᱟᱜ ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱯᱨᱤᱡᱮᱱᱴ ᱠᱮᱫᱟ ᱥᱚᱸᱥᱚᱫᱽ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱑᱙᱙᱓ᱼ᱙᱘ ᱥᱟᱞ ᱚᱠᱛᱚ ᱫᱚ ᱑᱐ ᱟᱱᱟᱜ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱠᱤᱥᱚᱱᱜᱚᱲ, ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱭᱟᱨ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱦᱟᱭ ᱠᱳᱨᱴ ᱵᱟᱨ ᱮᱥᱚᱥᱤᱭᱮᱥᱚᱱ, ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱭᱟᱨ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱾<ref>{{Cite web|title=Our Governor: Raj Bhavan, West Bengal, India|url=http://rajbhavankolkata.gov.in/html/ourgovernor.html|access-date=15 May 2021|website=Raj Bhavan, West Bengal, India}}</ref> ᱓᱐ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ [[ᱨᱟᱢ ᱱᱟᱛᱷ ᱠᱚᱵᱤᱱᱫᱽ]] ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮᱭ ᱵᱟᱦᱟᱞ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{s-start}}
{{s-par|in-lwr}}
{{s-bef|before=[[ᱢᱚ. ᱚᱨᱩᱵᱽ ᱠᱷᱟᱱ]]}}
{{s-ttl|title=ᱥᱚᱸᱥᱚᱫᱽ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱫ<br> [[ᱡᱷᱩᱱᱡᱷᱩᱱᱩ (ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱡᱷᱩᱱᱡᱷᱩᱱᱩ]] ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ |years=᱑᱙᱘᱙–᱑᱙᱙᱑}}
{{s-aft|after=[[ᱢᱚ. ᱚᱨᱩᱵᱽ ᱠᱷᱟᱱ]]}}
|-
{{s-gov}}
{{s-bef| before=[[ᱠᱮᱥᱟᱨᱤ ᱱᱟᱫᱷ ᱛᱨᱤᱯᱟᱛᱷᱤ]]}}
{{s-ttl| title=[[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱤᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱠᱚ|ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ]]| years=᱓᱐ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱙–ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ}}
{{s-inc}}
|-
{{s-end}}
{{Current Indian governors}}
{{ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ}}
{{DEFAULTSORT:ᱫᱷᱚᱱᱠᱷᱚᱲ, ᱡᱚᱜᱽᱫᱤᱯ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:᱑᱙᱕᱑ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱩᱱᱡᱷᱩᱱᱩ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱦᱚᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱤᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱥᱚᱦᱮᱫ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:᱙ ᱟᱱ ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱥᱚᱦᱮᱫ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱤᱣᱤᱫ ᱦᱚᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱫ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱤᱫᱷᱟᱭᱚᱠ ᱑᱙᱙᱓ᱼ᱑᱙᱙᱘]]
sl6cchn76qphepfsqkpqno9rmm3v98z
101814
101812
2022-08-22T00:58:49Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder
| honorific_prefix = [[ᱢᱟᱱ]]
| name = ᱡᱚᱜᱽᱫᱤᱯ ᱫᱷᱚᱱᱠᱷᱚᱲ
| image = Governor Jagdeep Dhankhar.jpg
| caption =
| birth_date = {{Birth date and age|1951|5|18|df=y}}<ref>{{cite news|url=https://www.outlookindia.com/newsscroll/jagdeep-dhankhar-takes-oath-as-west-bengal-governor/1586269|title=Jagdeep Dhankhar takes oath as West Bengal Governor|website=[[Outlook (Indian magazine)|Outlook]]|date=30 July 2019|access-date=13 January 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200113064710/https://www.outlookindia.com/newsscroll/jagdeep-dhankhar-takes-oath-as-west-bengal-governor/1586269|archive-date=13 January 2020}}</ref>
| birth_place = [[ᱡᱷᱩᱱᱡᱷᱩᱱᱩ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱷᱩᱱᱡᱷᱩᱱᱩ]], [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| office = ᱒᱘ ᱟᱱ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱤᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱠᱚ|ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ]]
| 1blankname = ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ
| 1namedata = [[ᱢᱚᱢᱚᱛᱟ ᱵᱟᱱᱟᱨᱡᱤ]]
| term_start = ᱓᱐ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱙<ref name="NDTV">{{cite news|url=https://www.ndtv.com/india-news/jagdeep-dhankar-to-be-sworn-in-as-new-west-bengal-governor-on-july-30-2075543|title=Jagdeep Dhankar To Be Sworn In As New West Bengal Governor On July 30|work=[[NDTV]]|date=26 July 2019|access-date=26 July 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190726105212/https://www.ndtv.com/india-news/jagdeep-dhankar-to-be-sworn-in-as-new-west-bengal-governor-on-july-30-2075543|archive-date=26 July 2019}}</ref>
| predecessor = [[ᱠᱮᱥᱟᱨᱤ ᱱᱟᱛᱷ ᱛᱨᱤᱯᱟᱴᱷᱤ]]
| office1 = [[ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ]]
| minister1 = [[ᱥᱚᱛᱭᱚ ᱯᱨᱚᱠᱟᱥ ᱢᱟᱞᱵᱤᱭ]]
| primeminister1 = [[ᱪᱚᱱᱫᱽᱨᱚ ᱥᱮᱠᱷᱚᱨ]]
| 1blankname1 = [[Minister of State|MoS]] of
| 1namedata1 = ᱥᱚᱸᱥᱚᱫᱤᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ
| term1 = ᱑᱙᱙᱐–᱙᱑
| office2 = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱫ|ᱥᱚᱦᱮᱫ]]
| term2 = ᱑᱙᱙᱓–᱑᱙᱙᱘
| constituency2 = [[ᱠᱨᱤᱥᱚᱱᱜᱚᱲ]], [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]]
| office3 = ᱥᱚᱸᱥᱚᱫᱽ ᱥᱚᱦᱮᱫ, ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ
| term3 = ᱑᱙᱘᱙–᱑᱙᱙᱑
| constituency3 = [[ᱡᱷᱩᱱᱡᱷᱩᱱᱩ (ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱡᱷᱩᱱᱡᱷᱩᱱᱩ]]
| predecessor3 = [[ᱢᱚ. ᱚᱭᱩᱵᱽ ᱠᱷᱟᱱ]]
| successor3 = [[ᱢᱚ ᱚᱭᱩᱵᱽ ᱠᱷᱟᱱ]]
| party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
| otherparty =
| alma_mater = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
| profession = {{hlist|ᱣᱚᱠᱤᱞ}}
| occupation = ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ
| nationality = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ
| website = {{URL|http://rajbhavankolkata.nic.in/|Governor's website}}
}}
'''ᱡᱚᱜᱽᱫᱤᱯ ᱫᱷᱚᱱᱠᱷᱚᱲ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ: ᱑᱘ ᱢᱮᱭ ᱑᱙᱕᱑) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱟᱨ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱟᱹᱭᱩᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱒᱐᱒᱑ ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ, ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱮᱫᱟ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱯᱨᱤᱢ ᱠᱳᱨᱴ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱣᱚᱠᱤᱞ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱟᱨ ᱑᱙᱘᱙ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref name=":0">{{Cite web|title=Our Governor: Raj Bhavan, West Bengal, India|url=http://rajbhavankolkata.gov.in/html/ourgovernor.html|access-date=15 May 2021|website=Raj Bhavan, West Bengal, India}}</ref>
==ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱫᱷᱚᱱᱠᱷᱚᱲ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱑᱘ ᱢᱮᱭ ᱑᱙᱕᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱟᱹᱛᱩ ᱠᱤᱴᱷᱟᱱᱟ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱥᱲᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ [[ᱥᱟᱭᱱᱤᱠ ᱟᱥᱲᱟ, ᱪᱤᱛᱛᱚᱲᱜᱚᱲ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]], [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱨᱮᱡᱩᱣᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱫᱟ ᱾<ref name="fb">{{cite web|title=Jagdeep Dhankhar|url=https://www.facebook.com/jagdeep.dhankhar.39|access-date=12 March 2018}}</ref> ᱫᱷᱚᱱᱠᱷᱚᱲ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱠᱤᱴᱷᱟᱱᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫᱟ ᱾
==ᱠᱟᱹᱢᱤ==
ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱑᱙᱘᱙ᱼ᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱡᱷᱩᱱᱡᱷᱩᱱᱩ (ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ) ᱠᱷᱚᱱ ᱙ ᱟᱱᱟᱜ ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱯᱨᱤᱡᱮᱱᱴ ᱠᱮᱫᱟ ᱥᱚᱸᱥᱚᱫᱽ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱑᱙᱙᱓ᱼ᱙᱘ ᱥᱟᱞ ᱚᱠᱛᱚ ᱫᱚ ᱑᱐ ᱟᱱᱟᱜ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱠᱤᱥᱚᱱᱜᱚᱲ, ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱭᱟᱨ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱦᱟᱭ ᱠᱳᱨᱴ ᱵᱟᱨ ᱮᱥᱚᱥᱤᱭᱮᱥᱚᱱ, ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱭᱟᱨ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱾<ref>{{Cite web|title=Our Governor: Raj Bhavan, West Bengal, India|url=http://rajbhavankolkata.gov.in/html/ourgovernor.html|access-date=15 May 2021|website=Raj Bhavan, West Bengal, India}}</ref> ᱓᱐ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ [[ᱨᱟᱢ ᱱᱟᱛᱷ ᱠᱚᱵᱤᱱᱫᱽ]] ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮᱭ ᱵᱟᱦᱟᱞ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{s-start}}
{{s-par|in-lwr}}
{{s-bef|before=[[ᱢᱚ. ᱚᱨᱩᱵᱽ ᱠᱷᱟᱱ]]}}
{{s-ttl|title=ᱥᱚᱸᱥᱚᱫᱽ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱫ<br> [[ᱡᱷᱩᱱᱡᱷᱩᱱᱩ (ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱡᱷᱩᱱᱡᱷᱩᱱᱩ]] ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ |years=᱑᱙᱘᱙–᱑᱙᱙᱑}}
{{s-aft|after=[[ᱢᱚ. ᱚᱨᱩᱵᱽ ᱠᱷᱟᱱ]]}}
|-
{{s-bef| before=[[ᱠᱮᱥᱟᱨᱤ ᱱᱟᱫᱷ ᱛᱨᱤᱯᱟᱛᱷᱤ]]}}
{{s-ttl| title=[[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱤᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱠᱚ|ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ]]| years=᱓᱐ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱙–ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ}}
{{s-inc}}
|-
{{s-end}}
{{Current Indian governors}}
{{ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ}}
{{DEFAULTSORT:ᱫᱷᱚᱱᱠᱷᱚᱲ, ᱡᱚᱜᱽᱫᱤᱯ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:᱑᱙᱕᱑ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱩᱱᱡᱷᱩᱱᱩ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱦᱚᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱤᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱥᱚᱦᱮᱫ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:᱙ ᱟᱱ ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱥᱚᱦᱮᱫ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱤᱣᱤᱫ ᱦᱚᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱫ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱤᱫᱷᱟᱭᱚᱠ ᱑᱙᱙᱓ᱼ᱑᱙᱙᱘]]
jlckjy3oy4604i2hvl1te02zuu0snzt
ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ
0
17929
101825
85355
2022-08-22T01:24:49Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ
| settlement_type = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱠᱚ|ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| image_map = Jalpaiguri division map.svg
| map_caption = ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates =
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = {{flagicon image|..West Bengal Flag(INDIA).png}} [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| seat_type = ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ
| seat = [[ᱡᱚᱞᱯᱟᱭ ᱜᱩᱲᱤ|ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ]]
| seat1_type = ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| seat1 = [[ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ]]
| parts_type = ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ
| parts_style = para
| p1 = ᱑. [[ᱫᱟᱨᱡᱤᱞᱤᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱫᱟᱨᱡᱤᱞᱤᱝ]]
| p2 = ᱒. [[ᱡᱚᱞᱯᱟᱭ ᱜᱩᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ]]
| p3 = ᱓. [[ᱠᱟᱞᱤᱢᱯᱚᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱟᱞᱤᱢᱯᱚᱝ]]
| p4 = ᱔. [[ᱠᱚᱪ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱚᱪ ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
| p5 = ᱕. [[ᱟᱞᱤᱯᱩᱨᱫᱩᱣᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱟᱞᱤᱯᱩᱨᱫᱩᱣᱟᱨ]]
| area_total_km2 = 12,713
| area_blank1_title = Under irrigation
| area_blank1_km2 =
| population_total = 8,790,397
| population_density_km2 = auto
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ
| blank1_name_sec1 = Literacy
| blank1_info_sec1 =
| blank1_name_sec2 = Main crops
| blank1_info_sec2 =
}}
'''ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ''' ᱫᱚ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱬᱮ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱸᱭᱮ ᱥᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱱᱮᱯᱟᱞ]], ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]], ᱠᱚᱸᱭᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ]] ᱟᱨ [[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ]] ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱨᱤ ᱵᱚᱨᱩᱱ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱨᱟᱭ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱰᱤᱵᱷᱤᱥᱚᱱᱟᱞ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref>{{cite web|url=https://rcwb.in/rcwb/about-us/divisional-commissioners/|title=Divisional Commissioners/ West Bengal|work=Office of the Resident Commissioner- Govt. of WB|date=2019-06-04}}</ref>
==ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ==
[[File:WestBengalDistricts numbered.svg|thumb|ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱚᱬᱮ ᱜᱚᱴᱟᱱ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ :<ref name=blocdir>{{cite web
|url=http://wbdemo5.nic.in/writereaddata/Directoryof_District_Block_GPs(RevisedMarch-2008).doc
|title=Directory of District, Sub division, Panchayat Samiti/ Block and Gram Panchayats in West Bengal, March 2008
|date=2008-03-19
|page=1
|access-date=2009-02-28
|work=West Bengal
|publisher=National Informatics Centre, India
|archive-url=https://web.archive.org/web/20090225032419/http://wbdemo5.nic.in/writereaddata/Directoryof_District_Block_GPs%28RevisedMarch-2008%29.doc
|archive-date=2009-02-25
}}</ref>
{| class="wikitable sortable"
!ᱠᱳᱰ
!ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ
!ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
!ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
!ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ
!ᱮᱨᱤᱭᱟ
!᱒᱐᱑᱑ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱲᱮᱞ
![[:en:Population Density|ᱦᱚᱲᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ]]
!ᱢᱮᱯ
|-
|-
|DA
|[[ᱫᱟᱨᱡᱤᱞᱤᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱫᱟᱨᱡᱤᱞᱤᱝ]]
|[[ᱫᱟᱨᱡᱤᱞᱤᱝ]]
|᱑᱙᱔᱗
|align="left"|
* [[ᱫᱟᱨᱡᱤᱞᱤᱝ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱫᱟᱨᱡᱤᱞᱤᱝ ᱥᱚᱫᱚᱨ]]
* [[ᱠᱟᱨᱥᱤᱭᱟᱝ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱠᱟᱨᱥᱤᱭᱟᱝ]]
* [[ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ]]
* [[ᱢᱤᱨᱤᱠ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱢᱤᱨᱤᱠ]]
|{{convert|2092.5|km2|sqmi|abbr=on}}
|᱑,᱗᱙᱗,᱔᱒᱒
|{{convert|859|/km2|/sqmi|abbr=on}}
|[[File:Darjeeling in West Bengal (India).svg|100px|center]]
|-
|JP
|[[ᱡᱚᱞᱯᱟᱭ ᱜᱩᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ]]
|[[ᱡᱚᱞᱯᱟᱭ ᱜᱩᱲᱤ|ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ]]
|᱑᱙᱔᱗
|align="left"|
* [[ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱥᱚᱫᱚᱨ]]
* [[ᱢᱟᱞᱵᱟᱡᱟᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱢᱟᱞᱵᱟᱡᱟᱨ]]
|{{convert|2844|km2|sqmi|abbr=on}}
|᱒,᱑᱗᱒,᱘᱔᱖
|{{convert|621|/km2|/sqmi|abbr=on}}
|[[File:Jalpaiguri in West Bengal (India).svg|100px|center]]
|-
|KB
|[[ᱠᱚᱪ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱚᱪ ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
|[[ᱠᱩᱪ ᱵᱮᱦᱟᱨ|ᱠᱚᱪ ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
|᱑᱙᱕᱐<ref name=CBE>{{cite web
|url = http://coochbehar.gov.in/HTMfiles/brief_history.html
|title = Brief History of Cooch Behar
|publisher = Official website of Cooch Behar District
|access-date = 10 September 2008
|archive-url = https://web.archive.org/web/20110724080258/http://www.coochbehar.gov.in/Htmfiles/brief_history.html
|archive-date = 24 July 2011
}}</ref>
|align="left"|
* [[ᱠᱚᱪ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱠᱚᱪ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱥᱚᱫᱚᱨ]]
* [[ᱫᱤᱱᱦᱟᱴᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱫᱤᱱᱦᱟᱴᱟ]]
* [[ᱢᱟᱛᱷᱟᱵᱷᱟᱝᱜᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱢᱟᱛᱷᱟᱵᱷᱟᱝᱜᱟ]]
* [[ᱢᱮᱠᱷᱞᱤᱜᱚᱸᱡᱽ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱢᱮᱠᱷᱞᱤᱜᱚᱸᱡᱽ]]
* [[ᱛᱩᱯᱷᱟᱱᱜᱚᱸᱡᱽ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱛᱩᱯᱷᱟᱱᱜᱚᱸᱡᱽ]]
|{{convert|3387|km2|sqmi|abbr=on}}
|᱒,᱘᱒᱒,᱗᱘᱐
|{{convert|833|/km2|/sqmi|abbr=on}}
|[[File:Cooch Behar in West Bengal (India).svg|100px|center]]
|-
|AD
|[[ᱟᱞᱤᱯᱩᱨᱫᱩᱣᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱟᱞᱤᱯᱩᱨᱫᱩᱣᱟᱨ]]
|[[ᱟᱞᱤᱯᱩᱨᱫᱩᱣᱟᱨ]]
|᱒᱐᱑᱔<ref name=MP>{{cite web
|last = Jana
|first = Naresh
|date = 31 December 2001
|url = http://www.telegraphindia.com/1011231/national.htm#head3
|title = Tamluk readies for giant's partition
|publisher = [[The Telegraph (Kolkata)]]
|access-date = 1 September 2008
}}</ref>
|align="left"|
* [[ᱟᱞᱤᱯᱩᱨᱫᱩᱣᱟᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱟᱞᱤᱯᱩᱨᱫᱩᱣᱟᱨ ᱥᱚᱫᱚᱨ]]
|{{convert|3383|km2|sqmi|abbr=on}}
|᱑,᱗᱐᱐,᱐᱐᱐
|{{convert|400|/km2|/sqmi|abbr=on}}
|[[File:Alipurduar in West Bengal (India).svg|100px|center]]
|-
|KA
| [[ᱠᱟᱞᱤᱢᱯᱚᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱟᱞᱤᱢᱯᱚᱝ]]
|[[ᱠᱟᱞᱤᱢᱯᱚᱝ]]
|᱒᱐᱑᱗
|align="left"|
* [[ᱠᱟᱞᱤᱢᱯᱚᱝ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱠᱟᱞᱤᱢᱯᱚᱝ ᱥᱚᱫᱚᱨ]]
|{{convert|1044|km2|sqmi|abbr=on}}
|᱒᱕᱑,᱖᱔᱒
||{{convert|239|/km2|/sqmi|abbr=on}}
|[[File:Kalimpong in West Bengal (India).svg|100px|center]]
|-
!ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱨᱮ
!᱕
!—
!-
!᱑᱓
!{{convert|12,713|km2|sqmi|abbr=on}}
!᱘,᱗᱙᱐,᱓᱙᱗
!
{{convert|691|/km2|/sqmi|abbr=on}}
![[File:India WB.svg|100px|center]]
|}
==ᱦᱚᱲᱮᱞ==
{{bar box
|title=ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|titlebar=#ddd
|left1=
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|DarkOrange|75.21}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ]]|Green|14.46}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]]|SkyBlue|3.80}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ|Yellow|6.53}}
}}
ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱱᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱢᱟᱱᱟᱣᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ ᱫᱚ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱞᱮᱠᱷᱟᱥᱤᱫ ᱦᱤᱸᱥ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ [[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]] ᱟᱨ [[ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ]] ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱦᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱠᱟᱭᱛᱮ [[ᱠᱟᱞᱤᱢᱯᱚᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱫᱟᱨᱡᱤᱞᱤᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱤᱞ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱰᱩᱣᱟᱨᱥ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱧᱩᱢ ᱜᱟᱱᱚᱜ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱦᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-01/DDW19C-01%20MDDS.XLS Population by religious community: West Bengal]. 2011 Census of India.</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
lclfkbjqg1xfjxm015odheijq8g9ih7
ᱡᱚᱦᱤᱨ ᱨᱟᱭᱦᱟᱱ
0
17955
101859
85445
2022-08-22T02:13:46Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ᱡᱚᱦᱤᱨ ᱨᱟᱭᱦᱟᱱ
| image = Zahir Raihan (1935–1972).jpg
| caption =
| native_name = জহির রায়হান
| native_name_lang = bn
| birth_date = {{birth date |df=yes|1935|08|19}}
| birth_place = [[Feni District|Feni Mahakuma]], [[Bengal Presidency]], British India
| disappeared_date = {{disappeared date and age|1972|01|30|1935|08|19|df=y}}
| disappeared_place = [[Bangladesh]]
| disappeared_status = Presumed death
| education = B.A.
| alma_mater = [[University of Dhaka]]
| occupation = {{flatlist|
* Filmmaker
* novelist
* writer
}}
| known_for =
| notable_works = ''[[Stop Genocide]]''
| spouse = {{unbulleted list|{{marriage|[[Sumita Devi]]|1961|1968|end=divorce}}|{{marriage|[[Shuchonda]]|1968}}}}
| relatives = [[Shahidullah Kaiser]] (brother)
| awards = [[#Awards|full list]]
}}
'''ᱡᱚᱦᱤᱨ ᱨᱟᱭᱦᱟᱱ''' (᱑᱙ ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱑᱙᱓᱕ — ᱓᱐ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱒) ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱤᱡᱽ, ᱩᱯᱳᱱᱱᱟᱥᱤᱠ ᱟᱨ ᱜᱚᱞᱯᱚ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱥᱟᱦᱤᱛᱛᱚ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱑᱙᱗᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹᱭ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ ᱮᱱᱮᱢ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱑᱙᱗᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱮᱠᱩᱥᱮ ᱯᱚᱫᱚᱠ ᱟᱨ ᱑᱙᱙᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱫᱷᱤᱱᱚᱛᱟ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹᱭ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ ᱟᱭᱟᱜ ᱮᱱᱮᱢ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱑᱙᱗᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱚᱨᱚᱱᱳᱛᱛᱳᱨ ᱥᱤᱨᱯᱹᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱟ᱾
== ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
== ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
== ᱩᱠᱩ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
== ᱚᱲᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ==
== ᱥᱤᱨᱯᱟᱹ ᱠᱚ ==
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
9na6f3j6grmp38yteisrkwhlrf82ket
ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
17984
101749
85604
2022-08-21T17:11:40Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
| name = ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥᱤ
| altname = ᱟᱦᱤᱨᱟᱱᱤ
| nativename = खान्देशी, अहिराणी
| pronunciation =
| states = [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| region = [[ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥ]]
| speakers = ᱑.᱘᱖ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ (᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ)
| date =
| ref = <ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011Census/Language_MTs.html|title=Statement 1: Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues - 2011|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|website=www.censusindia.gov.in|access-date=2018-07-07}}</ref>
| familycolor = Indo-European
| fam1 = [[ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ|ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ]]
| fam2 = [[ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱨᱟᱱᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱨᱟᱱᱤᱭᱟᱱ]]
| fam3 = [[ᱤᱱᱫᱳᱼᱟᱨᱡᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱤᱱᱫᱳᱼᱟᱨᱡᱚ]]
| fam4 = [[ᱤᱱᱫᱳᱼᱟᱨᱡᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ#ᱯᱟᱪᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟᱠᱤᱭᱟᱹ|ᱯᱟᱪᱮᱭᱟᱭ]]<ref>[http://homepages.fh-giessen.de/kausen/klassifikationen/Indogermanisch.doc Ernst Kausen, 2006. ''Die Klassifikation der indogermanischen Sprachen''] ([[Microsoft Word]], 133 KB)</ref>
| lc1 = khn
| ld1 = ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥᱤ
| lc2 = ahr
| ld2 = ᱟᱦᱤᱨᱟᱱᱤ (ᱱᱚᱠᱚᱞ ᱠᱳᱰ)
<!-- Dhanki is a Bhil language per Kausen 2006. Khandeshi has a Dangri dialect, and Dhanki goes by the name Dangri as well.
|lc3 = dhn
|ld3 = Dhanki
-->| glotto = khan1272
| glottorefname = Khandesi
| map = India Khandesh locator map.svg
| mapcaption = ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ
| map2 = MaharashtraKhandesh.png
| mapcaption2 = ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱨᱮ ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ
}}
'''ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥᱤ''' ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥ]] ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱵᱷᱤᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱤᱞᱤ]] ᱟᱨ [[ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ]] ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱢᱟᱱᱚᱠ ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥᱤ, ᱰᱟᱝᱨᱤ<!--not Dhanka-Tadavi lang, which per Kausen 2006 is Bhil--> ᱟᱨ '''ᱟᱦᱤᱨᱟᱱᱤ''' ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name="Robert">{{cite book |author=Robert Vane Russell |title=pt. II. Descriptive articles on the principal castes and tribes of the Central Provinces |url=https://books.google.com/books?id=4lfhAAAAMAAJ&pg=PA19 |year=1916 |publisher=Macmillan and Company, limited | pages=19–}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ "ᱟᱦᱤᱨᱟᱱᱤ" ᱟᱨ "ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥᱤ" ᱫᱚ ᱟᱫᱚᱢ ᱡᱚᱠᱷᱮᱡ ᱚᱫᱚᱞᱻᱵᱚᱫᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱠᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱦᱤᱨᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱛ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱟᱨ ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥᱤ ᱫᱚ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱧᱩᱛᱩᱢ==
==ᱨᱚᱱᱚᱲ ᱟᱨ ᱟᱹᱲᱟᱹ==
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱨᱟᱱᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱨᱟᱱᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱱᱫᱳᱼᱟᱨᱡᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
tswrxvjcihozkipp38chsknxaur5ruy
ᱡᱚᱜᱚᱛ ᱯᱨᱚᱠᱟᱥ ᱱᱚᱰᱰᱟ
0
18075
101796
86137
2022-08-22T00:23:46Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder
| image = J.P. Nadda speaking at the Ministerial Parallel Panel on “Science, Research & Innovation”, during the WHO Global Ministerial Conference on ‘Ending TB in the Sustainable Development Era A Multisectoral Response’, at Moscow.jpg
| image_size = 300px
| alt = Jagat Prakash Nadda
| caption = J. P. Nadda addressing the Ministerial Parallel Panel at [[Moscow]]
| birth_date = {{birth date and age|df=yes|1960|12|02}}
| birth_place = [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]], [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| nationality = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲ|ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ]]
| office = ᱑᱑ ᱟᱱᱟᱜ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱤᱱ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ|ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ]]
| vicepresident = {{small| [[ᱨᱚᱢᱚᱱ ᱥᱤᱝ]], [[ᱵᱚᱥᱩᱱᱫᱷᱚᱨᱟ ᱨᱟᱡᱮ]], [[ᱨᱟᱹᱜᱷᱩᱵᱚᱨ ᱫᱟᱥ]], [[ᱨᱟᱫᱷᱟ ᱢᱚᱦᱚᱱ ᱥᱤᱝ]], [[ᱵᱟᱭᱡᱚᱭᱚᱱᱛ ᱯᱟᱱᱰᱟ]], [[ᱰᱤ. ᱠᱮ. ᱚᱨᱩᱬᱟ]], [[ᱮ. ᱯᱤ. ᱚᱵᱽᱫᱩᱞᱞᱟᱠᱩᱴᱴᱤ]], [[ᱨᱮᱠᱷᱟ ᱵᱚᱨᱢᱟ]], ᱮᱢ. ᱪᱩᱵᱟ ᱟᱣ, [[ᱵᱷᱟᱨᱛᱤ ᱥᱤᱭᱟᱞ]] }}
| predecessor = [[ᱟᱢᱤᱛ ᱥᱟᱦ]]
| successor =
| term_start = {{start date|2020|01|20|df=yes}}
| term_end =
| office2 = [[List of presidents of the Bharatiya Janata Party|Working President of the Bharatiya Janata Party]]
| president2 = [[ᱟᱢᱤᱛ ᱥᱟᱦ]]
| term_start2 = {{start date|2019|06|17|df=yes}}
| term_end2 = {{end date|2020|01|20|df=yes}}
| predecessor2 = ''Position Established''
| successor2 = ''Position Abolished''
| office3 = [[ᱥᱣᱟᱥᱛᱷᱭᱚ ᱟᱨ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱠᱚᱞᱭᱟᱬ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ (ᱥᱤᱧᱚᱛ)|ᱥᱣᱟᱥᱛᱷᱭᱚ ᱟᱨ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱠᱚᱞᱭᱟᱬ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]]
| primeminister3 = [[ᱱᱚᱨᱮᱱᱫᱽᱨᱚ ᱢᱳᱫᱤ]]
| term_start3 = {{start date|2014|11|09|df=yes}}
| term_end3 = {{end date|2019|05|30|df=yes}}
| predecessor3 = [[ᱦᱚᱨᱥᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱱ (ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ)|ᱦᱚᱨᱥᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱱ]]
| successor3 = [[ᱦᱚᱨᱥᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱱ (ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ)|ᱦᱚᱨᱥᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱱ]]
| office1 = [[ᱥᱚᱸᱥᱚᱫᱽ ᱥᱚᱦᱮᱫ, ᱨᱟᱡᱽᱭᱚ ᱥᱚᱵᱷᱟ]]
| term_start1 = {{start date|2012|04|03|df=yes}}
| term_end1 =
| constituency1 = [[ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱟᱡᱽᱭᱚᱥᱚᱵᱷᱟ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ|ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| predecessor1 = [[ᱵᱤᱯᱞᱚᱵᱽ ᱴᱷᱟᱠᱩᱨ]]
| office4 = [[ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱫ, ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]<br>[[ᱠᱮᱵᱤᱱᱮᱴ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]]
| 1blankname4 = ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ
| 1namedata4 = [[ᱯᱨᱮᱢ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱫᱷᱩᱢᱚᱞ]]
| 2blankname4 = ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ
| 2namedata4 = ᱵᱤᱨ, ᱦᱚᱭᱦᱤᱥᱤᱫ, ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱴᱮᱪᱱᱚᱞᱚᱡᱤ
| term_start4 = {{start date|2007}}
| term_end4 = {{end date|2012}}
| 1blankname5 = ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ
| 1namedata5 = [[ᱯᱨᱮᱢ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱫᱷᱩᱢᱚᱞ]]
| 2blankname5 = ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ
| 2namedata5 = ᱥᱣᱟᱥᱛᱷᱭᱚ ᱟᱨ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱠᱚᱞᱭᱟᱬ ᱟᱨ ᱥᱚᱸᱥᱫᱤᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ
| term_start5 = {{start date|1998}}
| term_end5 = {{end date|2003}}
| office6 = [[ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱫ]]
| constituency6 = [[ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ (ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ]]
| assembly6 = ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ
| term_start6 = {{start date|2007}}
| term_end6 = {{end date|2012}}
| predecessor6 = ᱛᱤᱞᱚᱠ ᱨᱟᱡᱽ ᱥᱚᱨᱢᱟ
| successor6 = ᱵᱚᱢᱵᱚᱨ ᱴᱷᱟᱠᱩᱨ
| constituency7 = [[ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ (ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ]]
| term_start7 = {{start date|1993}}
| term_end7 = {{end date|2003}}
| predecessor7 = ᱥᱚᱫᱟ ᱨᱟᱢ ᱴᱷᱟᱠᱩᱨ
| successor7 = ᱛᱤᱞᱚᱠ ᱨᱟᱡᱽ ᱥᱚᱨᱢᱟ
| birth_name = ᱡᱚᱜᱚᱛ ᱯᱨᱚᱠᱟᱥ ᱱᱚᱰᱰᱟ
| party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
| otherparty = [[ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱡᱟᱱᱛᱟᱱᱛᱨᱤᱠ ᱜᱚᱴᱷᱵᱚᱱᱫᱷᱚᱱ]]
| alma_mater = {{Unbulleted_list|• [[ᱯᱟᱴᱱᱟ
ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ]]<br />([[ᱵᱤ.ᱮ]])|• [[Faculty of Law, Himachal Pradesh University]]<br />([[ᱮᱞ.ᱮᱞ.ᱵᱤ]])}}
| spouse = {{Marriage| ᱢᱚᱞᱞᱤᱠᱟ ᱵᱟᱱᱟᱨᱡᱤ|1991}}
| children = ᱒
| relatives = [[ᱡᱚᱭᱚᱥᱨᱤ ᱵᱟᱱᱟᱨᱡᱤ]] (mother-in-law)
| website = {{URL|JagatPrakashNadda.in}}
}}
'''ᱡᱚᱜᱚᱛ ᱯᱨᱚᱠᱟᱥ ᱱᱚᱰᱰᱟ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱒ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱖᱐) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱟᱨ ᱣᱚᱠᱤᱞ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱱᱚᱣᱟ ᱒᱐ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ ᱠᱷᱚᱱ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite news |last1=Dutta |first1=Prabhash K. |title=JP Nadda gets full command of BJP in a journey that began with ABVP |url=https://www.indiatoday.in/india/story/jp-nadda-gets-full-command-of-bjp-in-a-journey-that-began-with-abvp-1638497-2020-01-20 |access-date=20 January 2020 |work=India Today |date=20 January 2020 |language=en}}</ref> ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱙ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱵᱤ.ᱡᱮ.ᱯᱤ. ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref>{{cite news|title=JP Nadda elected as BJP national working president, Amit Shah to remain party chief|url=https://indianexpress.com/article/india/jp-nadda-bjp-national-working-president-5785258/|newspaper=The Indian Express|date=17 June 2019|access-date=25 June 2019}}</ref><ref>{{cite news |title=जेपी आंदोलन से सुर्खियों में आए थे जेपी नड्डा, बने विश्व की सबसे बड़ी पार्टी के राष्ट्रीय अध्यक्ष |url=https://www.amarujala.com/india-news/jp-nadda-new-president-of-the-bharatiya-janta-party-biography-all-about-jagat-prakash-nadda |access-date=20 January 2020 |work=Amar Ujala |date=20 January 2020}}</ref>
ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱫᱚ ᱟᱭᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱣᱟᱭᱚᱛᱷᱭᱚ ᱟᱨ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱠᱚᱞᱭᱟᱬ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ,<ref>{{cite web|url=http://www.mohfw.nic.in/index1.php?lang=1&level=1&sublinkid=4145&lid=1598|title=Cabinet Minister|author=Ministry of Health & Family Welfare-Government of India|work=mohfw.nic.in}}</ref> ᱟᱨ [[ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱟᱡᱽᱭᱚᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱟᱨ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱞᱤᱭᱟᱢᱮᱱᱴᱮᱨᱤ ᱵᱚᱨᱰ ᱥᱩᱛᱨᱮᱛ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.archive.india.gov.in/govt/rajyasabhampbiodata.php?mpcode=2204|title=Detailed Profile – Shri Jagat Prakash Nadda – Members of Parliament (Rajya Sabha) – Who's Who – Government: National Portal of India|work=india.gov.in}}</ref> ᱚᱱᱟ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱫᱚ, ᱱᱩᱭ [[ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref name="bp">{{cite web|title=The Biography of Jagat Prakash (J P) Nadda|date=24 May 2014|url=http://news.biharprabha.com/2014/05/the-biography-of-jagat-prakash-j-p-nadda/|publisher=news.biharprabha.com|access-date=24 May 2014}}</ref>
==ᱱᱤᱡᱟᱹᱨᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱒ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱖᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ [[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]<ref>https://jagatprakashnadda.in/about-jp-nadda/</ref> ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮ [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]], [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱨᱮ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱ ᱞᱟᱞᱟ ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱟᱨ ᱠᱨᱤᱥᱱᱚ ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱛᱤᱠᱤᱱᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{cite news |last1=Taneja |first1=Nidhi |title=JP Nadda: Born in Bihar but Himachali by origin, BJP's new president has a challenge in hand |url=https://www.indiatvnews.com/politics/national-jp-nadda-profile-bjp-president-bihar-himachali-origin-challenges-581354 |access-date=20 January 2020 |work=www.indiatvnews.com |date=20 January 2020 |language=en}}</ref><ref name="Profile"/> ᱟᱡᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚᱛᱟᱭ ᱡᱚᱜᱚᱛ ᱵᱷᱩᱥᱚᱬ ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref>{{cite news |title=Jagat Prakash Nadda all set to head BJP |url=https://www.freepressjournal.in/india/jagat-prakash-nadda-all-set-to-head-bjp |access-date=20 February 2020 |work=Free Press Journal |date=31 May 2019 |language=en}}</ref> ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱫᱤ ᱥᱮᱱᱴ ᱡᱮᱵᱤᱭᱟᱨ ᱟᱥᱲᱟ, ᱯᱟᱴᱱᱟ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱵᱤ.ᱮ. ᱫᱚ ᱯᱟᱴᱱᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ, [[ᱯᱟᱴᱱᱟ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱟᱨ ᱮᱞ.ᱮᱞ.ᱵᱤ. ᱫᱚ ᱯᱷᱮᱠᱞᱴᱤ ᱠᱟᱱᱩᱱ, ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ, ᱥᱤᱢᱞᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱾ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮ ᱦᱚᱞᱰ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱡᱩᱱᱤᱭᱚᱨ ᱥᱣᱤᱢᱤᱝ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱚᱱᱥᱤᱯ ᱨᱮ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱯᱨᱤᱡᱮᱱᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱫᱚ ᱑᱑ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱚᱞᱞᱤᱠᱟ ᱱᱚᱰᱰᱟ (ᱱᱤ ᱵᱟᱱᱟᱨᱡᱤ) ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱮ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱮᱱᱟ, ᱟᱡᱟᱜ ᱨᱤᱱ ᱩᱱᱤᱠᱤᱱ ᱵᱟᱨᱟᱭᱟ ᱵᱮᱴᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱤᱱᱟ ᱾<ref name="Profile">{{cite web|url=http://www.archive.india.gov.in/govt/rajyasabhampbiodata.php?mpcode=2204|title=Detailed Profile: Shri Jagat Prakash Nadda}}</ref> ᱟᱡ ᱟᱭᱳ [[ᱡᱚᱭᱥᱨᱤ ᱵᱟᱱᱟᱨᱡᱤ]] ᱑᱙᱙᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{cite news |last1=Arnimesh |first1=Shanker |title=Himachal setbacks to Delhi rise — how Modi-Shah favourite JP Nadda became BJP chief |url=https://theprint.in/politics/himachal-setbacks-to-delhi-rise-how-modi-shah-favourite-jp-nadda-became-bjp-chief/351969/ |access-date=12 December 2020 |work=ThePrint |date=20 January 2020}}</ref> <ref>{{cite web | title = Jagat Prakash Nadda Biography | publisher=BJPHaryana.org | url = https://www.bjpharyana.org/bjppartypresident.php }}</ref>
==ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤ==
[[File:The Union Minister for Health & Family Welfare, Shri J.P. Nadda addressing the UNGA High Level Meeting on HIVAIDS, in New York on June 08, 2016 (1).jpg|thumb|250px| The Union Minister for Health & Family Welfare, Shri J.P. Nadda addressing the [[UNGA]] High Level Meeting on HIV-AIDS, in [[New York City|New York]] on June 08, 2016 ]]
ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱷᱟᱹᱣ ᱑᱙᱙᱓ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ (ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱑᱙᱙᱘ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱚᱠᱛᱚ, ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱑᱙᱙᱔ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱙᱘ ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱜᱩᱴ ᱨᱤᱱ ᱟᱭᱩᱨᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱡᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱚᱠᱛᱚ ᱥᱣᱟᱥᱛᱷᱭᱯ ᱟᱨ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱟᱨ ᱥᱚᱸᱥᱫᱤᱭ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref name=ein>{{Cite web|url=https://www.elections.in/political-leaders/jagat-prakash-nadda.html|title=Jagat Prakash Nadda Biography – About family, political life, awards won, history|website=www.elections.in|access-date=2 January 2020}}</ref>
ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱚᱠᱛᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱯᱨᱮᱢ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱫᱷᱩᱢᱚᱞ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱒᱐᱐᱘ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱑᱐ ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱫᱚ ᱠᱮᱵᱤᱱᱮᱴ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱤᱨ, ᱦᱚᱭᱦᱤᱥᱤᱫ, ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱴᱮᱪᱱᱚᱞᱚᱡᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱤᱢᱢᱮᱫᱟᱨ ᱠᱮᱵᱤᱱᱮᱴ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾<ref name=ein />
ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱒ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱥᱚᱸᱥᱚᱫᱽ ᱟᱜ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱚᱲᱟᱜ, ᱨᱟᱡᱽᱭᱚᱥᱚᱵᱷᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾<ref name=ein /> ᱒᱐᱑᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱠᱮᱵᱤᱱᱮᱴ ᱚᱪᱚᱜ ᱚᱠᱛᱚ, ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱱᱚᱨᱮᱱᱫᱽᱨᱚ ᱢᱳᱫᱤ ᱫᱚ ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱥᱣᱟᱥᱛᱷᱭᱟ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾<ref>{{cite news|url=http://www.thehindu.com/news/national/prime-minister-narendra-modis-union-cabinet-expansion/article6580375.ece |newspaper=[[The Hindu]] |date=November 9, 2014 |title=21 new Ministers inducted into Modi Cabinet |author=Phiroze L. Vincent}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*{{URL|https://jagatprakashnadda.in/|Official website}}
{{s-start}}
{{s-bef|before=[[Harsh Vardhan (Delhi politician)|Harsh Vardhan]]}}
{{s-ttl|title=[[Ministry of Health and Family Welfare|Minister of Health and Family Welfare]]|years=9 November 2014 – 30 May 2019}}
{{s-aft|after=[[Harsh Vardhan (Delhi politician)|Harsh Vardhan]]}}
{{s-ppo}}
{{s-bef|before=[[Amit Shah]]}}
{{s-ttl|title=[[Bharatiya Janata Party|President of Bharatiya Janata Party]]|years=20 January 2020 – present}}
{{s-inc}}
{{s-end}}
{{ᱱᱚᱨᱮᱱᱫᱽᱨᱚ ᱢᱳᱫᱤ ᱭᱟᱜ ᱠᱮᱵᱤᱱᱮᱴ}}
{{ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ}}
{{DEFAULTSORT:ᱱᱚᱰᱰᱟ, ᱡᱚᱜᱚᱛ ᱯᱨᱚᱠᱟᱥ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:᱑᱙᱖᱐ ᱡᱟᱱᱟᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱤᱣᱤᱫ ᱦᱚᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱟᱴᱱᱟ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱭᱟᱨ ᱯᱟᱹᱴᱷᱩᱣᱟᱹ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱮᱱᱴ ᱡᱮᱵᱤᱭᱟᱨ ᱯᱟᱴᱱᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱭᱟᱨ ᱯᱟᱹᱴᱷᱩᱣᱟᱹ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱟᱡᱽᱭᱚᱥᱚᱵᱷᱟ ᱥᱚᱦᱮᱫ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ]]
[[Category:Narendra Modi ministry]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ, ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱦᱚᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱢ:ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱮᱵᱤᱱᱮᱴ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ]]
bmf0vgptv5cv4fd7ljuyem0zg5z1vyg
101797
101796
2022-08-22T00:25:06Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder
| image = J.P. Nadda speaking at the Ministerial Parallel Panel on “Science, Research & Innovation”, during the WHO Global Ministerial Conference on ‘Ending TB in the Sustainable Development Era A Multisectoral Response’, at Moscow.jpg
| image_size = 300px
| alt = Jagat Prakash Nadda
| caption = J. P. Nadda addressing the Ministerial Parallel Panel at [[Moscow]]
| birth_date = {{birth date and age|df=yes|1960|12|02}}
| birth_place = [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]], [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| nationality = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲ|ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ]]
| office = ᱑᱑ ᱟᱱᱟᱜ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱤᱱ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ|ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ]]
| vicepresident = {{small| [[ᱨᱚᱢᱚᱱ ᱥᱤᱝ]], [[ᱵᱚᱥᱩᱱᱫᱷᱚᱨᱟ ᱨᱟᱡᱮ]], [[ᱨᱟᱹᱜᱷᱩᱵᱚᱨ ᱫᱟᱥ]], [[ᱨᱟᱫᱷᱟ ᱢᱚᱦᱚᱱ ᱥᱤᱝ]], [[ᱵᱟᱭᱡᱚᱭᱚᱱᱛ ᱯᱟᱱᱰᱟ]], [[ᱰᱤ. ᱠᱮ. ᱚᱨᱩᱬᱟ]], [[ᱮ. ᱯᱤ. ᱚᱵᱽᱫᱩᱞᱞᱟᱠᱩᱴᱴᱤ]], [[ᱨᱮᱠᱷᱟ ᱵᱚᱨᱢᱟ]], ᱮᱢ. ᱪᱩᱵᱟ ᱟᱣ, [[ᱵᱷᱟᱨᱛᱤ ᱥᱤᱭᱟᱞ]] }}
| predecessor = [[ᱟᱢᱤᱛ ᱥᱟᱦ]]
| successor =
| term_start = {{start date|2020|01|20|df=yes}}
| term_end =
| office2 = [[List of presidents of the Bharatiya Janata Party|Working President of the Bharatiya Janata Party]]
| president2 = [[ᱟᱢᱤᱛ ᱥᱟᱦ]]
| term_start2 = {{start date|2019|06|17|df=yes}}
| term_end2 = {{end date|2020|01|20|df=yes}}
| predecessor2 = ''Position Established''
| successor2 = ''Position Abolished''
| office3 = [[ᱥᱣᱟᱥᱛᱷᱭᱚ ᱟᱨ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱠᱚᱞᱭᱟᱬ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ (ᱥᱤᱧᱚᱛ)|ᱥᱣᱟᱥᱛᱷᱭᱚ ᱟᱨ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱠᱚᱞᱭᱟᱬ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]]
| primeminister3 = [[ᱱᱚᱨᱮᱱᱫᱽᱨᱚ ᱢᱳᱫᱤ]]
| term_start3 = {{start date|2014|11|09|df=yes}}
| term_end3 = {{end date|2019|05|30|df=yes}}
| predecessor3 = [[ᱦᱚᱨᱥᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱱ (ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ)|ᱦᱚᱨᱥᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱱ]]
| successor3 = [[ᱦᱚᱨᱥᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱱ (ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ)|ᱦᱚᱨᱥᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱱ]]
| office1 = [[ᱥᱚᱸᱥᱚᱫᱽ ᱥᱚᱦᱮᱫ, ᱨᱟᱡᱽᱭᱚ ᱥᱚᱵᱷᱟ]]
| term_start1 = {{start date|2012|04|03|df=yes}}
| term_end1 =
| constituency1 = [[ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱟᱡᱽᱭᱚᱥᱚᱵᱷᱟ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ|ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| predecessor1 = [[ᱵᱤᱯᱞᱚᱵᱽ ᱴᱷᱟᱠᱩᱨ]]
| office4 = [[ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱫ, ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]<br>[[ᱠᱮᱵᱤᱱᱮᱴ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]]
| 1blankname4 = ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ
| 1namedata4 = [[ᱯᱨᱮᱢ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱫᱷᱩᱢᱚᱞ]]
| 2blankname4 = ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ
| 2namedata4 = ᱵᱤᱨ, ᱦᱚᱭᱦᱤᱥᱤᱫ, ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱴᱮᱪᱱᱚᱞᱚᱡᱤ
| term_start4 = {{start date|2007}}
| term_end4 = {{end date|2012}}
| 1blankname5 = ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ
| 1namedata5 = [[ᱯᱨᱮᱢ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱫᱷᱩᱢᱚᱞ]]
| 2blankname5 = ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ
| 2namedata5 = ᱥᱣᱟᱥᱛᱷᱭᱚ ᱟᱨ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱠᱚᱞᱭᱟᱬ ᱟᱨ ᱥᱚᱸᱥᱫᱤᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ
| term_start5 = {{start date|1998}}
| term_end5 = {{end date|2003}}
| office6 = [[ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱫ]]
| constituency6 = [[ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ (ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ]]
| assembly6 = ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ
| term_start6 = {{start date|2007}}
| term_end6 = {{end date|2012}}
| predecessor6 = ᱛᱤᱞᱚᱠ ᱨᱟᱡᱽ ᱥᱚᱨᱢᱟ
| successor6 = ᱵᱚᱢᱵᱚᱨ ᱴᱷᱟᱠᱩᱨ
| constituency7 = [[ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ (ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ]]
| term_start7 = {{start date|1993}}
| term_end7 = {{end date|2003}}
| predecessor7 = ᱥᱚᱫᱟ ᱨᱟᱢ ᱴᱷᱟᱠᱩᱨ
| successor7 = ᱛᱤᱞᱚᱠ ᱨᱟᱡᱽ ᱥᱚᱨᱢᱟ
| birth_name = ᱡᱚᱜᱚᱛ ᱯᱨᱚᱠᱟᱥ ᱱᱚᱰᱰᱟ
| party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
| otherparty = [[ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱡᱟᱱᱛᱟᱱᱛᱨᱤᱠ ᱜᱚᱴᱷᱵᱚᱱᱫᱷᱚᱱ]]
| alma_mater = {{Unbulleted_list|• [[ᱯᱟᱴᱱᱟ
ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ]]<br />([[ᱵᱤ.ᱮ]])|• [[Faculty of Law, Himachal Pradesh University]]<br />([[ᱮᱞ.ᱮᱞ.ᱵᱤ]])}}
| spouse = {{Marriage| ᱢᱚᱞᱞᱤᱠᱟ ᱵᱟᱱᱟᱨᱡᱤ|1991}}
| children = ᱒
| relatives = [[ᱡᱚᱭᱚᱥᱨᱤ ᱵᱟᱱᱟᱨᱡᱤ]] (mother-in-law)
| website = {{URL|JagatPrakashNadda.in}}
}}
'''ᱡᱚᱜᱚᱛ ᱯᱨᱚᱠᱟᱥ ᱱᱚᱰᱰᱟ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱒ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱖᱐) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱟᱨ ᱣᱚᱠᱤᱞ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱱᱚᱣᱟ ᱒᱐ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ ᱠᱷᱚᱱ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite news |last1=Dutta |first1=Prabhash K. |title=JP Nadda gets full command of BJP in a journey that began with ABVP |url=https://www.indiatoday.in/india/story/jp-nadda-gets-full-command-of-bjp-in-a-journey-that-began-with-abvp-1638497-2020-01-20 |access-date=20 January 2020 |work=India Today |date=20 January 2020 |language=en}}</ref> ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱙ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱵᱤ.ᱡᱮ.ᱯᱤ. ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref>{{cite news|title=JP Nadda elected as BJP national working president, Amit Shah to remain party chief|url=https://indianexpress.com/article/india/jp-nadda-bjp-national-working-president-5785258/|newspaper=The Indian Express|date=17 June 2019|access-date=25 June 2019}}</ref><ref>{{cite news |title=जेपी आंदोलन से सुर्खियों में आए थे जेपी नड्डा, बने विश्व की सबसे बड़ी पार्टी के राष्ट्रीय अध्यक्ष |url=https://www.amarujala.com/india-news/jp-nadda-new-president-of-the-bharatiya-janta-party-biography-all-about-jagat-prakash-nadda |access-date=20 January 2020 |work=Amar Ujala |date=20 January 2020}}</ref>
ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱫᱚ ᱟᱭᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱣᱟᱭᱚᱛᱷᱭᱚ ᱟᱨ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱠᱚᱞᱭᱟᱬ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ,<ref>{{cite web|url=http://www.mohfw.nic.in/index1.php?lang=1&level=1&sublinkid=4145&lid=1598|title=Cabinet Minister|author=Ministry of Health & Family Welfare-Government of India|work=mohfw.nic.in}}</ref> ᱟᱨ [[ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱟᱡᱽᱭᱚᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱟᱨ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱞᱤᱭᱟᱢᱮᱱᱴᱮᱨᱤ ᱵᱚᱨᱰ ᱥᱩᱛᱨᱮᱛ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.archive.india.gov.in/govt/rajyasabhampbiodata.php?mpcode=2204|title=Detailed Profile – Shri Jagat Prakash Nadda – Members of Parliament (Rajya Sabha) – Who's Who – Government: National Portal of India|work=india.gov.in}}</ref> ᱚᱱᱟ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱫᱚ, ᱱᱩᱭ [[ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref name="bp">{{cite web|title=The Biography of Jagat Prakash (J P) Nadda|date=24 May 2014|url=http://news.biharprabha.com/2014/05/the-biography-of-jagat-prakash-j-p-nadda/|publisher=news.biharprabha.com|access-date=24 May 2014}}</ref>
==ᱱᱤᱡᱟᱹᱨᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱒ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱖᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ [[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]<ref>https://jagatprakashnadda.in/about-jp-nadda/</ref> ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮ [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]], [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱨᱮ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱ ᱞᱟᱞᱟ ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱟᱨ ᱠᱨᱤᱥᱱᱚ ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱛᱤᱠᱤᱱᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{cite news |last1=Taneja |first1=Nidhi |title=JP Nadda: Born in Bihar but Himachali by origin, BJP's new president has a challenge in hand |url=https://www.indiatvnews.com/politics/national-jp-nadda-profile-bjp-president-bihar-himachali-origin-challenges-581354 |access-date=20 January 2020 |work=www.indiatvnews.com |date=20 January 2020 |language=en}}</ref><ref name="Profile"/> ᱟᱡᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚᱛᱟᱭ ᱡᱚᱜᱚᱛ ᱵᱷᱩᱥᱚᱬ ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref>{{cite news |title=Jagat Prakash Nadda all set to head BJP |url=https://www.freepressjournal.in/india/jagat-prakash-nadda-all-set-to-head-bjp |access-date=20 February 2020 |work=Free Press Journal |date=31 May 2019 |language=en}}</ref> ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱫᱤ ᱥᱮᱱᱴ ᱡᱮᱵᱤᱭᱟᱨ ᱟᱥᱲᱟ, ᱯᱟᱴᱱᱟ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱵᱤ.ᱮ. ᱫᱚ ᱯᱟᱴᱱᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ, [[ᱯᱟᱴᱱᱟ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱟᱨ ᱮᱞ.ᱮᱞ.ᱵᱤ. ᱫᱚ ᱯᱷᱮᱠᱞᱴᱤ ᱠᱟᱱᱩᱱ, ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ, ᱥᱤᱢᱞᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱾ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮ ᱦᱚᱞᱰ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱡᱩᱱᱤᱭᱚᱨ ᱥᱣᱤᱢᱤᱝ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱚᱱᱥᱤᱯ ᱨᱮ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱯᱨᱤᱡᱮᱱᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱫᱚ ᱑᱑ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱚᱞᱞᱤᱠᱟ ᱱᱚᱰᱰᱟ (ᱱᱤ ᱵᱟᱱᱟᱨᱡᱤ) ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱮ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱮᱱᱟ, ᱟᱡᱟᱜ ᱨᱤᱱ ᱩᱱᱤᱠᱤᱱ ᱵᱟᱨᱟᱭᱟ ᱵᱮᱴᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱤᱱᱟ ᱾<ref name="Profile">{{cite web|url=http://www.archive.india.gov.in/govt/rajyasabhampbiodata.php?mpcode=2204|title=Detailed Profile: Shri Jagat Prakash Nadda}}</ref> ᱟᱡ ᱟᱭᱳ [[ᱡᱚᱭᱥᱨᱤ ᱵᱟᱱᱟᱨᱡᱤ]] ᱑᱙᱙᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{cite news |last1=Arnimesh |first1=Shanker |title=Himachal setbacks to Delhi rise — how Modi-Shah favourite JP Nadda became BJP chief |url=https://theprint.in/politics/himachal-setbacks-to-delhi-rise-how-modi-shah-favourite-jp-nadda-became-bjp-chief/351969/ |access-date=12 December 2020 |work=ThePrint |date=20 January 2020}}</ref> <ref>{{cite web | title = Jagat Prakash Nadda Biography | publisher=BJPHaryana.org | url = https://www.bjpharyana.org/bjppartypresident.php }}</ref>
==ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤ==
[[File:The Union Minister for Health & Family Welfare, Shri J.P. Nadda addressing the UNGA High Level Meeting on HIVAIDS, in New York on June 08, 2016 (1).jpg|thumb|250px| The Union Minister for Health & Family Welfare, Shri J.P. Nadda addressing the [[UNGA]] High Level Meeting on HIV-AIDS, in [[New York City|New York]] on June 08, 2016 ]]
ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱷᱟᱹᱣ ᱑᱙᱙᱓ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ (ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱑᱙᱙᱘ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱚᱠᱛᱚ, ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱑᱙᱙᱔ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱙᱘ ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱜᱩᱴ ᱨᱤᱱ ᱟᱭᱩᱨᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱡᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱚᱠᱛᱚ ᱥᱣᱟᱥᱛᱷᱭᱯ ᱟᱨ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱟᱨ ᱥᱚᱸᱥᱫᱤᱭ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref name=ein>{{Cite web|url=https://www.elections.in/political-leaders/jagat-prakash-nadda.html|title=Jagat Prakash Nadda Biography – About family, political life, awards won, history|website=www.elections.in|access-date=2 January 2020}}</ref>
ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱚᱠᱛᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱯᱨᱮᱢ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱫᱷᱩᱢᱚᱞ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱒᱐᱐᱘ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱑᱐ ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱫᱚ ᱠᱮᱵᱤᱱᱮᱴ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱤᱨ, ᱦᱚᱭᱦᱤᱥᱤᱫ, ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱴᱮᱪᱱᱚᱞᱚᱡᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱤᱢᱢᱮᱫᱟᱨ ᱠᱮᱵᱤᱱᱮᱴ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱮᱫᱼᱟ।
ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱒ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱥᱚᱸᱥᱚᱫᱽ ᱟᱜ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱚᱲᱟᱜ, ᱨᱟᱡᱽᱭᱚᱥᱚᱵᱷᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱠᱮᱵᱤᱱᱮᱴ ᱚᱪᱚᱜ ᱚᱠᱛᱚ, ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱱᱚᱨᱮᱱᱫᱽᱨᱚ ᱢᱳᱫᱤ ᱫᱚ ᱱᱚᱰᱰᱟ ᱥᱣᱟᱥᱛᱷᱭᱟ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾<ref>{{cite news|url=http://www.thehindu.com/news/national/prime-minister-narendra-modis-union-cabinet-expansion/article6580375.ece |newspaper=[[The Hindu]] |date=November 9, 2014 |title=21 new Ministers inducted into Modi Cabinet |author=Phiroze L. Vincent}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*{{URL|https://jagatprakashnadda.in/|Official website}}
{{s-start}}
{{s-bef|before=[[Harsh Vardhan (Delhi politician)|Harsh Vardhan]]}}
{{s-ttl|title=[[Ministry of Health and Family Welfare|Minister of Health and Family Welfare]]|years=9 November 2014 – 30 May 2019}}
{{s-aft|after=[[Harsh Vardhan (Delhi politician)|Harsh Vardhan]]}}
{{s-ppo}}
{{s-bef|before=[[Amit Shah]]}}
{{s-ttl|title=[[Bharatiya Janata Party|President of Bharatiya Janata Party]]|years=20 January 2020 – present}}
{{s-inc}}
{{s-end}}
{{ᱱᱚᱨᱮᱱᱫᱽᱨᱚ ᱢᱳᱫᱤ ᱭᱟᱜ ᱠᱮᱵᱤᱱᱮᱴ}}
{{ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ}}
{{DEFAULTSORT:ᱱᱚᱰᱰᱟ, ᱡᱚᱜᱚᱛ ᱯᱨᱚᱠᱟᱥ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:᱑᱙᱖᱐ ᱡᱟᱱᱟᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱤᱣᱤᱫ ᱦᱚᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱟᱴᱱᱟ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱭᱟᱨ ᱯᱟᱹᱴᱷᱩᱣᱟᱹ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱮᱱᱴ ᱡᱮᱵᱤᱭᱟᱨ ᱯᱟᱴᱱᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱭᱟᱨ ᱯᱟᱹᱴᱷᱩᱣᱟᱹ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱟᱡᱽᱭᱚᱥᱚᱵᱷᱟ ᱥᱚᱦᱮᱫ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ]]
[[Category:Narendra Modi ministry]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ, ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱦᱚᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱢ:ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱮᱵᱤᱱᱮᱴ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ]]
131vr4h881gl3idg9ezhmm8auiahvef
ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
18107
101743
86281
2022-08-21T17:03:38Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
| name = ᱠᱷᱟᱥᱤ
| nativename = ''{{lang|kha|Ka Ktien Khasi}}'', ক ক্ত্যেন খসি
| pronunciation = {{IPA|lang=kha|/ka kt̪eːn kʰasi/}}
| states = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}<br/>{{flag|ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ}}
| region = [[ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ]], [[ᱟᱥᱟᱢ]]
| ethnicity = [[ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱦᱚᱲ]]
| speakers = ᱑,᱐᱓᱗,᱙᱖᱔ (᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ)
| date =
| ref = <ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011Census/Language_MTs.html|title=Statement 1: Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues – 2011|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|website=www.censusindia.gov.in|access-date=7 July 2018}}</ref>
| map = Khasi_map.png
| familycolor = Austroasiatic
| fam1 = [[ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ]]
| fam2 = [[ᱠᱷᱟᱥᱤᱼᱯᱟᱞᱟᱣᱚᱝᱜᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱠᱷᱟᱥᱤᱼᱯᱟᱞᱟᱣᱚᱝᱜᱤᱠ]]
| fam3 = [[ᱠᱷᱟᱥᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱠᱷᱟᱥᱤᱠ]]
| fam4 = ᱠᱠᱷᱟᱥᱤ-ᱯᱱᱟᱨ-ᱞᱤᱸᱜᱟᱝᱜᱟᱢ
| script = [[ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ|ᱞᱟᱛᱤᱱ]] (ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱪᱤᱞᱤ) <br />[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱼᱟᱥᱟᱢᱤᱥ ᱪᱤᱠᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟᱼᱟᱥᱟᱢᱤᱥ]]<ref>{{cite web|url=https://scriptsource.org/cms/scripts/page.php?item_id=language_detail&key=kha|title=ScriptSource – Khasi|website=scriptsource.org}}</ref>
| nation = <!--Khasi is not an official lang of Meghalaya, only associate official of some districts within Meghalaya-->
| iso2 = kha
| iso3 = kha
| glotto = khas1269
| glottorefname = Khasi
| mapcaption = ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱨᱚᱲ ᱴᱚᱴᱷᱟ
}}
[[File:WIKITONGUES- Sylvia speaking Khasi.webm|thumb|ᱢᱤᱫ ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱨᱚᱲ ᱦᱚᱲ]]
'''ᱠᱷᱟᱥᱤ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱ [[ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱦᱚᱲ]] ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱟᱥᱟᱢ]] ᱟᱨ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱨᱚᱲ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱫᱚ ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚ [[ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱷᱚᱢᱮᱨ]], [[ᱯᱟᱞᱟᱣᱚᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱟᱞᱟᱣᱚᱝ]], [[ᱵᱷᱤᱭᱮᱛᱱᱟᱢᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱤᱭᱮᱛᱱᱟᱢᱤ]] ᱟᱨ [[ᱢᱳᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱳᱱ]] ᱮᱢᱟᱱ ᱮᱛᱚᱢᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ, ᱟᱨ [[ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱢᱩᱱᱰᱟ]] ᱟᱨ [[ᱱᱤᱠᱳᱵᱚᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱱᱤᱠᱳᱵᱚᱨᱤ]] ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱦᱚᱸ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ-ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱟᱨ [[ᱱᱤᱠᱳᱵᱚᱨ ᱫᱤᱯ]] ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾
᱑᱖ ᱞᱟᱠᱷ ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱨᱚᱲ-ᱦᱚᱲ ᱨᱮᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱜᱟᱱ ᱜᱮ ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱨᱮᱦᱚᱸ, ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱜᱟᱱᱚᱜ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ ᱥᱟᱶ ᱢᱤᱥᱟᱹ ᱡᱟᱯᱟᱜ ᱟᱥᱟᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱰᱤᱢᱟ ᱦᱟᱥᱟᱣ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱩᱨᱩ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]] ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱥᱩᱨ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱫᱚᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚᱨᱮ ᱜᱚᱲᱚ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱒ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱫᱚ [[ᱭᱩᱱᱮᱥᱠᱚ|ᱭᱩᱱᱮᱥᱠᱳ]] ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱟᱫᱚᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite web
| title = The Khasi language is no longer in danger
| work = United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization
| access-date = 29 September 2012
| date = 4 June 2012
| url = http://www.unesco.org/new/en/culture/themes/endangered-languages/news/dynamic-content-single-view-news/news/the_khasi_language_is_no_longer_in_danger/
}}</ref> ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱤᱨᱟᱹᱞᱟᱱ ᱥᱩᱪᱤ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱚᱪᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱹᱵᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web |url=https://www.sentinelassam.com/news/speakers-put-stress-on-inclusion-of-khasi-language-in-8th-schedule/ |title=Speakers put stress on inclusion of Khasi language in 8th schedule |work=The Sentinel |location=Assam |date=5 May 2017}}</ref>
==ᱨᱚᱲ ᱦᱚᱲ==
ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱨᱚᱲ-ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱵᱩᱨᱩ ᱟᱨ ᱡᱚᱭᱟᱱᱛᱤᱭᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱥᱟᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱩᱨᱩ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱛᱷᱚᱨᱟ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱕ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱫᱚ ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱚᱲᱚ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ [[ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ|ᱞᱟᱛᱤᱱ]] ᱟᱨ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱼᱟᱥᱟᱢᱤᱥ ᱪᱤᱠᱤ]] ᱛᱮᱠᱚ ᱚᱞᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱪᱤᱠᱤ ᱜᱮ ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱭ ᱥᱠᱩᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱥᱟᱶ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱳᱦᱨᱟ ᱟᱨ ᱥᱤᱞᱚᱝ ᱾ ᱥᱳᱦᱨᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱱᱚᱠ ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱟᱲᱟᱝ ᱥᱚᱜᱥᱮᱞᱮᱡ ᱥᱟᱬᱮᱥ==
==ᱟᱹᱭᱟᱹᱛ ᱥᱟᱬᱮᱥ==
==ᱚᱞ ᱛᱚᱦᱚᱨ==
ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱚᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱪᱤᱠᱤ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱣᱤᱞᱤᱭᱟᱢ ᱠᱮᱨᱤ]] ᱑᱘᱑᱓ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱘᱓᱘ ᱦᱟᱹᱵᱤᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱼᱟᱥᱟᱢᱤᱥ ᱪᱤᱠᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱪᱤᱠᱤ ᱛᱮ ᱚᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱚᱣᱟ ᱪᱤᱠᱤ ᱛᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱚᱞ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ''ᱠᱟ ᱢᱤᱭᱚᱢ ᱡᱚᱝ ᱠᱤ ᱠᱷᱟᱥᱤ'' ᱥᱮ ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱫᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱᱟᱜ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱣᱮᱞᱥ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱥᱚᱱᱟᱨᱤ ᱛᱷᱚᱢᱟᱥ ᱡᱳᱱᱥ ᱑᱘᱔᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱨᱳᱢᱟᱱ ᱪᱤᱠᱤ ᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱮ ᱚᱞ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱳᱢᱟᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ ᱨᱮ ᱣᱮᱞᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱟᱵᱟᱱ-ᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱧᱮᱞᱚᱜᱼᱟ ᱾
===ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱪᱤᱠᱤ===
ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ ᱨᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱟᱹᱨᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱩᱫᱟᱹ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱨᱮ ᱢᱩᱬ ᱪᱤᱠᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ c,f,q,v,x ᱟᱨ z ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱵᱟᱫᱽ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱨ ᱡᱟᱯᱟᱜ ᱪᱤᱠᱤ ï ᱟᱨ ñ, ᱟᱨ ng ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱒᱓ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱪᱤᱠᱤ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜᱼᱟ ᱾
{|class= "wikitable" style ="text-align: center;"
|+ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱪᱤᱠᱤ
|-
!'''ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱪᱤᱠᱤ'''
|style="border-right: 0;“| A
|style="border-right: 0;“| B
|style="border-right: 0;“| K
|style="border-right: 0;“| D
|style="border-right: 0;“| E
|style="border-right: 0;“| G
|style="border-right: 0;“| Ng
|style="border-right: 0;“| H
|style="border-right: 0;“| I
|style="border-right: 0;“| Ï
|style="border-right: 0;“| J
|style="border-right: 0;“| L
|style="border-right: 0;“| M
|style="border-right: 0;“| N
|style="border-right: 0;“| Ñ
|style="border-right: 0;“| O
|style="border-right: 0;“| P
|style="border-right: 0;“| R
|style="border-right: 0;“| S
|style="border-right: 0;“| T
|style="border-right: 0;“| U
|style="border-right: 0;“| W
| Y
|-
!'''ᱦᱩᱰᱤᱝ ᱪᱤᱠᱤ'''
|a
|b
|k
|d
|e
|g
|ng
|h
|i
|ï
|j
|l
|m
|n
|ñ
|o
|p
|r
|s
|t
|u
|w
|y
|-
!'''ᱟᱥᱟᱢᱤᱥ'''
|''আ''
|''ব''
|''ক''
|''দ''
|''এ''
|''গ''
|''ঙ''
|''হ''
|''ই''
|''য''
|''জ''
|''ল''
|''ম''
|''ন''
|''ঞ''
|''অ''
|''প''
|''ৰ''
|''স''
|''ত''
|''উ''
|''র''
|''য়''
|-
!'''ᱵᱟᱝᱞᱟ'''
|''আ''
|''ব''
|''ক''
|''দ''
|''এ''
|''গ''
|''অং''
|''হ''
|''ই''
|''য়ি''
|''জ''
|''ল''
|''ম''
|''ন''
|''ঞ''
|''ও''
|''প''
|''র''
|''স''
|''ত''
|''উ''
|''ঊ''
|''ঈ''
|}
==ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱚᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ==
===ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ===
'''ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱪᱤᱠᱤ'''
Ïa ki bynriew baroh la kha laitluid bad ki ïaryngkat ha ka burom bad ki hok. Ha ki la bsiap da ka bor pyrkhat bad ka jingïatiplem bad ha ka mynsiem jingsngew shipara, ki dei ban ïatrei bynrap lang.
<small>(''Jinis 1 jong ka Jingpynbna-Ïar Satlak ïa ki Hok Longbriew-Manbriew'')</small>
'''ᱟᱥᱟᱢᱤᱥ ᱪᱤᱠᱤ'''
যা কি বৃনৰ্যের বাৰহ লা খা লাচলোছ বাড কী যৰূঙ্কট হা কি বুৰম বাড ক হক. হাকি লা বৃস্যপ দা ক বৰ-পৃৰ্খট বাড ক চিংযাতিপলেম বাড হা ক মৃন্স্যেম চিংস্ঙেউ শীপাৰা, কী দেই বাণ যত্ৰেই বৃনৰাপ লাং.
<small>(''জিনিস বানৃঙ্গং জং ক চিংপৃনবৃনা-যাৰ সত্লাক যা কি হক লংব্ৰ্যের-মানব্র্যের.'')</small>
'''IPA'''
jaː ki bɨnreʊ baːrɔʔ laː kʰaː lacloc bat ki jaːrɨŋkat haː kaː burɔm bat ki hɔk. haː ki laː bsjap daː kaː bɔːr pɨrkʰat bat kaː dʒɪŋjaːtɪplɛm bat haː kaː mɨnseːm dʒɨŋsŋɛʊ ʃiparaː ki dɛɪ ban jaːtrɛɪ bɨnrap laŋ
(''dʒinɪs banɨŋkɔŋ dʒɔŋ kaː dʒɨŋpɨnbnaː-jaːr satlak jaː ki hɔk lɔŋbreʊ manbreʊ'')
'''ᱛᱚᱨᱡᱚᱢᱟ'''
ᱥᱟᱢᱟᱢ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱠᱚ ᱜᱚᱨᱚᱵ ᱟᱨ ᱚᱫᱷᱤᱠᱟᱨ ᱢᱟᱢᱞᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢᱡᱟᱛ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱟᱨ ᱥᱚᱢᱟᱱᱦᱳᱠ ᱠᱚ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱟᱨᱦᱟᱣ ᱟᱨ ᱟᱸᱜᱚᱡ ᱨᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱟᱨ ᱟᱯᱳᱥ ᱨᱮ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱵᱦᱟᱨ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾
(''ᱡᱮᱡᱟᱹᱭᱟᱹᱨᱤ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱑'')
==ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ==
{| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;"
! ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
! ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ
|-
| Khublei (khu-blei)
| ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ
|-
| Phi long kumno?
| ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱢᱮᱱᱟᱢᱟ? ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱛᱮ "Kumno?”
|-
| Nga khlaiñ
| ᱤᱧ ᱫᱚ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱾
|-
| Kumne
| 'Kumno?' ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱛᱮ ᱛᱮᱞᱟ, ᱢᱮᱱᱮᱛ 'ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱜᱮ' ᱾
|-
| Um
| ᱫᱟᱜ
|-
| Ja
| ᱫᱟᱠᱟ
|-
| Dohkha (doh-kha)
| ᱦᱟᱹᱠᱩ (ᱡᱤᱞ)
|-
| Dohsyiar (doh-syiar)
| ᱥᱤᱢ (ᱡᱤᱞ)
|-
| Dohsniang (doh-sni-ang)
| ᱥᱩᱠᱨᱤ (ᱡᱤᱞ)
|-
| Dohmasi (doh-ma-si)
| ᱰᱟᱹᱝᱨᱤ (ᱡᱤᱞ)
|-
| Dohblang (doh-bl-ang)
| ᱢᱟᱴᱴᱟᱱ (ᱡᱤᱞ)
|-
| Jyntah (jyn-tah)
| ᱛᱷᱟᱹᱨᱤ (ᱡᱤᱞ/ᱥᱟᱵᱽᱡᱤ)
|-
| Jhur (jh-ur)
| ᱥᱚᱵᱽᱡᱤ
|-
| Dai
| ᱫᱟᱹᱞ
|-
| Mluh (ml-uh)
| ᱵᱩᱞᱩᱝ
|-
| Duna (du-na)
| ᱠᱚᱢ
|-
| Sohmynken (soh-myn-ken)
| ᱢᱟᱹᱨᱤᱪ
|-
| Sngewbha ai biang seh
| ᱟᱨ ᱛᱷᱚᱨᱟ ᱮᱢᱟᱹᱧ ᱢᱮ ᱾
|-
| Lah biang
| ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱜᱮ
|-
| Sngewbha ai um seh
| ᱫᱟᱭᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱫᱟᱜ ᱮᱢᱟᱹᱧ ᱢᱮ
|-
| Sngewbha ai ja seh
| ᱫᱟᱭᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱫᱟᱠᱟ ᱮᱢᱟᱹᱧ ᱢᱮ ᱾
|-
| Sngewbha ai jyntah seh
| ᱫᱟᱭᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱩᱛᱩ ᱮᱢᱟᱹᱧ ᱢᱮ ᱾
|-
| Ai aiu? / Kwah aiu?
| ᱟᱢ ᱪᱮᱫ ᱮᱢ ᱠᱷᱚᱡᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ?
|-
| Sngewbha ai kwai seh
| ᱫᱟᱭᱟ ᱠᱟᱛᱮ 'ᱠᱣᱟᱭ' ᱮᱢᱟᱹᱧ ᱢᱮ ᱾
|-
| Aiu?
| ᱪᱮᱫ?
|-
| Mynno?
| ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱠᱷᱮᱡ?
|-
| Lano?
| ᱛᱤᱥ? (ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱱᱟᱝ)
|-
| Hangno? / Shano?
| ᱚᱠᱟ ᱨᱮ?
|-
| Kumno?
| ᱪᱮᱠᱟ?
|-
| Thiah suk.
| ᱢᱚᱡᱽ ᱛᱮ ᱡᱟᱹᱯᱤᱫ ᱢᱮ ᱾ ("ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱧᱤᱫᱟᱹ" ᱞᱮᱠᱟ)
|-
| Kumno ngan leit sha Nan Polok?
| ᱣᱟᱨᱰ ᱫᱟᱨᱦᱟ ᱨᱮ ᱪᱮᱠᱟᱹᱧ ᱪᱟᱞᱟᱜᱼᱟ?
|-
| Katno ka dor une / kane?
| ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱚᱱᱚᱝ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ? ("une" ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱡᱟᱱᱟᱝ, "kane" ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱟᱨ "ine"
ᱫᱚ ᱦᱟᱫ ᱡᱟᱱᱟᱝ)
|-
| Leit suk.
| ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱫᱟᱬᱟᱱ
|-
| ᱛᱮᱞᱟ ᱨᱮ "Shong suk.”
| ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱢᱮᱱᱮᱛ "ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱢᱮ”
|}
===ᱮᱞᱠᱷᱟ===
{| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;"
| ᱑
| wei
|-
| ᱒
| ar
|-
| ᱓
| lai
|-
| ᱔
| saw
|-
| ᱕
| san
|-
| ᱖
| hynriew
|-
| ᱗
| hynñiew
|-
| ᱘
| phra
|-
| ᱙
| khyndai
|-
| ᱑᱐
| shiphew
|-
| ᱒᱐
| arphew
|-
| ᱓᱐
| laiphew
|-
| ᱔᱐
| sawphew
|-
| ᱕᱐
| sanphew
|-
| ᱖᱐
| hynriewphew
|-
| ᱗᱐
| hynñiewphew
|-
| ᱘᱐
| phraphew
|-
| ᱙᱐
| khyndaiphew
|-
| ᱑᱐᱐
| shispah
|-
| ᱒᱐᱐
| arspah
|-
| ᱓᱐᱐
| laispah
|-
| ᱔᱐᱐
| sawspah
|-
| ᱕᱐᱐
| sanspah
|-
| ᱖᱐᱐
| hynriewspah
|-
| ᱗᱐᱐
| hynñiewspah
|-
| ᱘᱐᱐
| phraspah
|-
| ᱙᱐᱐
| khyndaispah
|-
| ᱑᱐᱐᱐
| shihajar
|-
| ᱑᱐᱐᱐᱐
| shiphewhajar
|-
| ᱑᱐᱐᱐᱐᱐
| shilak
|-
| ᱑᱐᱐᱐᱐᱐᱐᱐᱐
| shiklur
|-
| ᱑᱐᱐᱐᱐᱐᱐᱐᱐᱐
| shiarab
|}
==ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱠᱚ==
ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱯᱩᱛᱷᱤ (ᱜᱟᱢᱟᱢ, ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱸ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱵᱟᱵᱚᱛ) ᱟᱨ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱠᱟᱜᱚᱡᱽ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱚᱱᱚᱬᱦᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚᱸᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱩ ᱥᱳᱥᱳ ᱛᱷᱟᱢ (᱑᱘᱗᱓-᱑᱙᱔᱐) ᱾ ᱩ ᱢᱟᱣᱯᱷᱳᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱚᱱᱞᱟᱭᱤᱱ ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱠᱟᱜᱚᱡᱽ ᱦᱚᱸ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞᱚᱜᱼᱟ ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Incubator|code=kha}}
* [https://web.archive.org/web/20050310045258/http://www.khasilit.org/ Online Khasi literature]
* [http://www.ciil-lisindia.net/Khasi/Khasi.html Entry for Khasi at the Language Information Service of India]
* [http://wals.info/languoid/lect/wals_code_khs The World Atlas of Language Structures Online: ''Khasi'']
* [https://web.archive.org/web/20110514031455/http://www.iitg.ernet.in/rcilts/khasi.htm Resource Center for Indian Language Technology Solutions: ''Khasi'']
* [https://www.scribd.com/doc/73337003/Khasi/ Khasi to English Vocabulary]
* [http://www.languageshome.in/English-Khasi.htm Basic words and phrases in Khasi language]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱟᱥᱟᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
0ubwpjd98axmpadwim4tvszaub6ytmy
ᱠᱳᱨᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
18179
101657
86711
2022-08-21T14:59:57Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
|name=ᱠᱳᱨᱣᱟ
|altname=ᱠᱳᱰᱟᱠᱩ
|nativename=कोरवा
|states=[[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
|region=
|ethnicity=[[ᱠᱳᱨᱣᱟ ᱦᱚᱲ|ᱠᱳᱨᱣᱟ]] (᱗᱕%), [[ᱠᱳᱰᱟᱠᱩ ᱦᱚᱲ|ᱠᱳᱰᱟᱠᱩ]] (᱒᱕%)
|speakers=᱒᱘,᱔᱕᱓ (᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ)
|date=
|ref=<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011Census/Language_MTs.html|title=Statement 1: Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues - 2011|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|website=www.censusindia.gov.in|access-date=2018-07-07}}</ref>
|familycolor=Austro-Asiatic
|fam1=[[ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ]]
|fam2=[[ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱢᱩᱱᱰᱟ]]
|fam3=ᱠᱚᱸᱭᱮ
|fam4=ᱠᱷᱮᱨᱣᱟᱲᱤ
|fam5=ᱢᱩᱱᱰᱟᱨᱤᱠ
| script = [[ᱫᱮᱵᱽᱱᱟᱜᱽᱨᱤ]]
|lc1=ksz|ld1=ᱠᱳᱰᱟᱠᱩ
|lc2=kfp|ld2=ᱠᱳᱨᱣᱟ
|glotto=koda1256
|glottorefname=Kodaku–Korwa
}}
'''ᱠᱳᱨᱣᱟ''', ᱥᱮ '''ᱠᱳᱰᱟᱠᱩ/ᱠᱳᱲᱟᱠᱩ''' (ᱠᱳᱨᱠᱩ) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱢᱩᱱᱰᱟ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱟᱨ [[ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ|ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱲ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱵᱟᱦᱚᱞ (᱑᱙᱖᱒) ᱫᱚ ᱠᱳᱨᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱚᱞ ᱫᱚᱦᱚ ᱯᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱥᱤ ᱰᱟᱠᱩᱢᱮᱱᱴ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ|ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱲ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ, [[ᱨᱟᱭᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱡᱚᱥᱯᱩᱨᱱᱚᱜᱚᱨ ᱛᱚᱦᱥᱤᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ, ᱵᱟᱜᱤᱪᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱰᱩᱢᱮᱨᱴᱳᱞᱤ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱚᱞᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱨᱩᱯ==
ᱠᱳᱨᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱩᱴ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱨᱩᱯ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ '''ᱠᱳᱨᱣᱟ''' (ᱠᱳᱨᱵᱟ) ᱟᱨ '''ᱠᱳᱲᱟᱠᱩ''' (ᱠᱳᱰᱟᱠᱩ)᱾ ᱠᱳᱨᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱠᱳᱨᱣᱟ ᱦᱚᱲ]] ᱟᱨ ᱠᱳᱲᱟᱠᱩ ᱫᱚ [[ᱠᱳᱰᱟᱠᱩ ᱦᱚᱲ]] ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ᱾ ᱠᱳᱨᱣᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱠᱷᱟᱹᱞᱤ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱ ᱠᱳᱨᱣᱟ ᱜᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱚᱫᱚ ᱴᱚᱴᱷᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱚᱨᱚᱲ ᱠᱚ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮ ᱠᱳᱰᱟᱠᱩ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ "ᱠᱳᱨᱣᱟ" ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱠᱳᱨᱣᱟ ᱟᱨ ᱠᱳᱲᱟᱠᱩ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱜᱮ [[ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱫᱽᱨᱤ]], [[ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ]] ᱟᱨ [[ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱲᱤ]] ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱟᱫᱚᱢ ᱡᱚᱠᱷᱮᱡ ᱟᱫᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱥᱟᱫᱽᱨᱤ ᱜᱮ [[ᱜᱚᱜᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱟᱭᱚ ᱟᱲᱟᱝ]] ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱜᱽᱨᱮᱜᱳᱨᱤ ᱮᱱᱰᱟᱨᱥᱚᱱ (᱒᱐᱐᱘:᱑᱙᱕) ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱳᱨᱳᱣᱟ ᱟᱨ ᱠᱳᱨᱟᱠᱩ ᱨᱮᱭ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
*'''ᱠᱳᱨᱳᱣᱟ''' (ᱠᱳᱨᱣᱟ) ᱫᱚ [[ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ|ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱲ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ-ᱠᱚᱸᱭᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ, ᱥᱟᱶᱛᱮ [[ᱥᱩᱨᱜᱩᱡᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱩᱨᱜᱩᱡᱟ]], [[ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ [[ᱨᱟᱭᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱨᱟᱭᱜᱚᱲ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱟᱸᱰᱮᱯᱟᱥᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚᱨᱮ᱾ ᱠᱳᱨᱣᱟ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚᱢ ᱚᱞᱼᱛᱚᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱠᱷᱟᱹᱞᱤ ᱵᱟᱝ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱛᱤ ᱛᱮᱭᱟᱜ ᱚᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
*'''ᱠᱳᱨᱟᱠᱩ''' ᱫᱚ [[ᱩᱛᱛᱟᱹᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ [[ᱢᱤᱨᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ|ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱲ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱸᱭᱮ [[ᱥᱩᱨᱜᱩᱡᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ᱾ ᱥᱤᱝ ᱟᱨ ᱰᱟᱱᱰᱟ (᱑᱙᱘᱖) ᱨᱮ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱟᱫᱚᱢ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱨ ᱚᱞᱼᱛᱚᱞᱟ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱮᱵᱽᱱᱟᱜᱽᱨᱤ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
07jxekrpi5infufatirjc6o5vvc0386
ᱠᱮᱯ ᱵᱷᱟᱨᱰᱮ
0
18219
101630
86929
2022-08-21T13:30:47Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox country
| conventional_long_name = ᱠᱟᱵᱳ ᱵᱷᱟᱨᱰᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ
| native_name = ''República de Cabo Verde'' {{resize|70%|([[ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ]])}}
| name = ''Repúblika di Kabu Verdi '' {{resize|70%| ([[:en:Cape Verdean Creole|ᱠᱮᱯ ᱵᱷᱟᱨᱰᱮᱭᱟᱱ ᱠᱨᱮᱭᱳᱞ]])}}
| common_name = Cape Verde <!-- This field is not visible to the reader, it provides codes for page links. It should not be changed to Cabo Verde unless the actual pages are moved. -->
| image_flag = Flag of Cape Verde.svg
| image_coat = Coat of arms of Cape Verde.svg
| symbol_type = Emblem
| image_map = {{Switcher|[[File:Cape Verde (orthographic projection).svg|frameless]]|Show globe|[[File:Location Cape Verde AU Africa.svg|upright= 1.15|frameless]]|Show map of Africa|default= 1}}
| map_caption =
| national_motto = {{vunblist|{{native phrase|pt|Unidade, Trabalho, Progresso|italics= on|nolink= off}} |({{lang-en|"Unity, Work, Progress"}})}}
| national_anthem = {{native name|pt|[[Cântico da Liberdade]]|nolink= yes}}<br />({{Lang-en|"Chant of Freedom"}})<div style="padding-top:0.5em;" class="center">[[File:Cântico da Liberdade (instrumental).ogg]]</div>
| official_languages = [[ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ]]
| national_languages = [[:en:Cape Verdean Creole|ᱠᱮᱯ ᱵᱷᱟᱨᱰᱮᱭᱟᱱ ᱠᱨᱮᱭᱳᱞ]]
| capital = [[ᱯᱨᱟᱭᱟ]]
| coordinates = {{coord|14| 55| N |23 |31 |W|display=inline}}
| largest_city = ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ
| demonym = [[Cape Verdeans|Cape Verdean]] or Cabo Verdean<ref>{{cite web | url = https://2009-2017.state.gov/secretary/remarks/2014/07/228873.htm | title = On the Occasion of the Republic of Cabo Verde's National Day | author = John Kerry | author-link = John Kerry | publisher = U.S. Department of State | date = 8 July 2014 | access-date = 11 July 2014 | quote = On behalf of President Obama and the people of the United States, I send best wishes to Cabo Verdeans as you celebrate 39 years of independence on July 5. | df = dmy-all }}</ref>
| ethnic_groups_year = 2017<ref name="race">{{cite web|url= https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/cabo-verde/|title= People and Society – Cape Verde|access-date= 27 August 2017}}</ref>
| government_type = {{nowrap|[[Unitary state|Unitary]] [[Semi-presidential system|semi-presidential]]}} [[republic]]<ref name="SpL">{{cite journal|last1= Neto|first1= Octávio Amorim|last2= Lobo|first2= Marina Costa|year= 2010|ssrn= 1644026|title= Between Constitutional Diffusion and Local Politics: Semi-Presidentialism in Portuguese-Speaking Countries|publisher= [[Social Science Research Network]]}}</ref>
| leader_title1 = [[President of Cape Verde|President]]
| leader_name1 = [[José Maria Neves]]
| leader_title2 = [[Prime Minister of Cape Verde|Prime Minister]]
| leader_name2 = [[Ulisses Correia e Silva]]
| legislature = [[National Assembly (Cape Verde)|National Assembly]]
| area_rank = 166th <!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]] -->
| area_km2 = 4033
| area_sq_mi = 1,557 <!-- Do not remove per [[WP:MOSNUM]] -->
| percent_water = negligible
| population_census = 483,628
| population_census_rank = 172nd <!-- UN WPP -->
| population_census_year = 2021
| population_density_km2 = 123.7
| population_density_sq_mi = 325.0 <!-- Do not remove per [[WP:MOSNUM]] -->
| population_density_rank = 89th
| GDP_PPP = $4.323 billion
| GDP_PPP_year = 2019
| GDP_PPP_per_capita = $7,728<ref name="imf.org">{{Cite web|url= https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=74&pr.y=10&sy=2017&ey=2024&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=624&s=NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC&grp=0&a=|title= Report for Selected Countries and Subjects|website= www.imf.org}}</ref>
| GDP_nominal = $2.042 billion
| GDP_nominal_year = 2019
| GDP_nominal_per_capita = $3,651
| sovereignty_type = Formation
| established_event1 = Independence from [[Portugal]]
| established_date1 = 5 July 1975
| established_event2 =
| established_date2 =
| established_event3 =
| established_date3 =
| Gini_year = 2015
| Gini_change = decrease<!-- increase/decrease/steady -->
| Gini = 42.4
| Gini_ref = <ref name="gini-index">{{cite web | title = GINI index | url = http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?order=wbapi_data_value_2002+wbapi_data_value+wbapi_data_value-last&sort=asc&page=2 | publisher = World Bank | access-date = 16 June 2021 | archive-url = https://web.archive.org/web/20131220051710/http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?order=wbapi_data_value_2002+wbapi_data_value+wbapi_data_value-last&sort=asc&page=2 | archive-date = 20 December 2013 | url-status= live | df = dmy-all }}</ref>
| Gini_rank =
| HDI_year = 2019<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year -->
| HDI_change = increase<!-- increase/decrease/steady -->
| HDI = 0.665 <!-- number only -->
| HDI_ref = <ref name="UNHDR">{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=15 December 2020|publisher=United Nations Development Programme|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|access-date=16 December 2020}}</ref>
| HDI_rank = 126th
| currency = [[Cape Verdean escudo]]
| currency_code = CVE
| time_zone = [[Cape Verde Time|CVT]]
| utc_offset = –1
| time_zone_DST = ''not observed''
| utc_offset_DST = –1
| date_format = dd/mm/yyyy
| drives_on = right
| calling_code = [[+238]]
| cctld = [[.cv]]
| religion = {{ublist |item_style=white-space:nowrap;
|85.3% [[Christianity]]
|—77.3% [[Catholicism]]
|—8.0% Other [[List of Christian denominations|Christian]]
|10.8% [[Irreligion|No religion]]
|3.9% Others<ref>{{Cite web|url=https://www.britannica.com/place/Cabo-Verde|title=Cabo Verde – Religion|website=Encyclopedia Britannica}}</ref>}}
| religion_year =
| religion_ref =
| today =
}}
'''ᱠᱮᱯ ᱵᱷᱟᱨᱰ''' ᱥᱮ '''ᱠᱮᱯ ᱵᱷᱟᱨᱰᱮ''', ([[ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ]]: Cabo Verde) ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ '''ᱠᱟᱵᱳ ᱵᱷᱟᱨᱰᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ''', ᱫᱚ ᱛᱟᱞᱢᱟ [[ᱟᱴᱞᱟᱱᱴᱤᱠ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[:en:Archipelago|ᱫᱤᱯ ᱜᱩᱴᱥᱤ]] ᱟᱨ [[ᱫᱤᱯ ᱫᱤᱥᱚᱢ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚ ᱜᱮᱞ ᱜᱚᱴᱟᱱ [[ᱥᱮᱸᱜᱮᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱫᱤᱯ]] ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱔,᱐᱓᱓ ᱪᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱠᱤᱢᱤ (᱑,᱕᱕᱗ ᱪᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱛᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱫᱤᱯ ᱫᱚ [[ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]] ᱢᱟᱦᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱠᱟᱞ ᱯᱟᱪᱮ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱡᱟᱭᱜᱟ [[ᱠᱮᱯ ᱵᱷᱟᱨᱴ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱖᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱘᱕᱐ ᱠᱤᱞᱳᱢᱤᱴᱟᱨ (᱓᱒᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱔᱖᱐ ᱱᱚᱴᱤᱠᱮᱞ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱠᱮᱯ ᱵᱷᱟᱨᱰᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ [[ᱯᱨᱟᱭᱟ]]᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Sister project links | wikt = Cabo Verde | c = Category:Cape Verde | commonscat = | n = Category:Cape Verde | s = no | q = no | b = no | v = no | voy = Cape Verde}}
{{Scholia|country}}
* {{Wikiatlas}}
* [http://www.governo.cv/ Official website of the Government of Cape Verde]
* {{curlie|Regional/Africa/Cape_Verde}}
* [https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/cabo-verde/ Cape Verde]. ''[[The World Factbook]]''. [[Central Intelligence Agency]].
* [https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/2835.htm Cape Verde] from [[State.gov]]
* [https://www.bbc.co.uk/news/world-africa-13148486 Country Profile] from [[BBC News]]
* [https://www.britannica.com/place/Cabo-Verde Cape Verde] entry on ''Encyclopædia Britannica''
* [https://web.archive.org/web/20081007032146/http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/capeverde.htm Cape Verde] from ''UCB Libraries GovPubs''
* [http://www.ifs.du.edu/ifs/frm_CountryProfile.aspx?Country=CV Key Development Forecasts for Cape Verde] from [[International Futures]]
* [https://wits.worldbank.org/CountryProfile/en/Country/CPV/Year/2016/Summary Cape Verde 2016]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱪᱮ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱤᱯ ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱢᱟᱭᱠᱨᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ]]
ne8ea5p3sj2fhovoi272n9omnsswjlz
ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
18259
101656
87105
2022-08-21T14:59:14Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
| name = ᱠᱳᱨᱠᱩ
| nativename = कोरकू
| region = [[ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ([[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]], [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]])
| ethnicity = [[ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱦᱚᱲ|ᱠᱳᱨᱠᱩ]]
| speakers = ᱗᱒᱗,᱑᱓᱓, ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱨᱮᱱ ᱗᱓% (᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ)
| date =
| ref = <ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011Census/Language_MTs.html|title=Statement 1: Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues - 2011|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|website=www.censusindia.gov.in|access-date=2018-07-07}}</ref>
| familycolor = Austro-Asiatic
| fam1 = [[ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ]]
| fam2 = [[ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱢᱩᱱᱰᱟ]]
| fam3 = [[ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ#ᱦᱟᱹᱯᱟᱹᱴᱤᱧ|ᱠᱚᱸᱭᱮ]]
| script = [[ᱫᱮᱵᱽᱱᱟᱜᱽᱨᱤ]]([[ᱵᱟᱞᱵᱳᱫᱷ|ᱵᱟᱞᱵᱳᱫᱷ ᱥᱴᱟᱭᱤᱞ]])<ref name=":0">{{cite book|title = Current Trends in Linguistics|publisher = [[Walter de Gruyter]] |pages = 425|editor-first = Thomas Albert|editor-last = Sebeok|editor-link = Thomas Sebeok|year = 1971|url = https://books.google.com/books?id=JqYMTdBws40C|archive-url = https://web.archive.org/web/20141207082534/https://books.google.com/books?id=JqYMTdBws40C&q=balbodh|archive-date = 7 December 2014}}</ref>
| iso3 = kfq
| glotto = kork1243
| glottorefname = Korku
}}
[[Image:Munda-Sprachen.png|thumb|ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱥᱟᱶᱛᱮ, [[ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ]]
'''ᱠᱳᱨᱠᱩ''' (''ᱠᱩᱨᱠᱩ'' ᱥᱮ ''ᱢᱩᱣᱟᱥᱤ'' ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱲᱟᱭᱚᱜᱼᱟ) ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱟᱨ [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ [[ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱰᱨᱟᱵᱷᱤᱰᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱰᱨᱟᱵᱷᱤᱰᱤᱭᱟᱱ]] [[ᱜᱳᱱᱰᱤ ᱦᱚᱲ]] ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱮᱠᱞᱟ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱟᱶ ᱥᱩᱯᱩᱨᱼᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚᱫᱚ [[ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱮ ᱩᱛᱟᱹᱨᱟᱱ ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ [[ᱱᱤᱦᱟᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱱᱤᱦᱟᱞᱤ]] ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱜᱮ ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱥᱟᱶ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ᱾ ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱫᱚ ᱗,᱐᱐,᱐᱐᱐ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱩᱬᱩᱛ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱱᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ([[ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ]], [[ᱦᱟᱨᱫᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱦᱟᱨᱫᱟ]], [[ᱵᱮᱛᱩᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱮᱛᱩᱞ]] ᱟᱨ [[ᱦᱚᱥᱟᱸᱜᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱦᱚᱸᱥᱟᱜᱟᱵᱟᱫᱽ]]) ᱟᱨ ᱠᱚᱸᱭᱮ [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱮᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ([[ᱟᱢᱨᱟᱣᱟᱛᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱟᱢᱨᱟᱣᱟᱛᱤ]], [[ᱵᱩᱞᱫᱷᱟᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱩᱞᱫᱷᱟᱱᱟ]] ᱟᱨ [[ᱟᱠᱚᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱟᱠᱚᱞᱟ]] ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ''ᱠᱳᱨᱳᱼᱠᱩ'' (''ᱼᱠᱩ'' ᱫᱚ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱜᱚᱴᱟᱱ), ''ᱠᱳᱨᱳ'' "ᱦᱚᱲ, ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ" (ᱡᱟᱭᱮᱫ ᱒᱐᱐᱘)᱾<ref>Cust, R. N. "Grammatical Note and Vocabulary of the Language of the Kor-ku, a Kolarian Tribe in Central India." The Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland. no. 2 (1884): 164 - 179. {{jstor|25196986}}</ref>
==ᱥᱟᱶᱛᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱯᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ==
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱗,᱒᱗,᱑᱓᱓ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ|ᱥᱤᱰᱩᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>Sengupta, Papia. "Endangered Languages: Some Concerns." Economic And Political Weekly. no. 32 (2009): 17-19. {{jstor|25663414}}</ref> ᱛᱚᱵᱮ, [[ᱭᱩᱱᱮᱥᱠᱚ|ᱭᱩᱱᱮᱥᱠᱳ]] ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ "ᱵᱷᱟᱨᱱᱟᱵᱮᱞ" ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮᱭ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱫᱟ, ᱮᱱᱛᱮᱨᱮᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[:en:Endangered language|ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱫᱚᱜ]] ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱪᱤᱱᱛᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref name="UNESCO2">{{Cite web|title=Korku|url=http://www.unesco.org/culture/languages-atlas/en/atlasmap/language-id-1210.html|access-date=2018-03-18|website=UNESCO Atlas of the World's Languages in danger|publisher=[[UNESCO]]|language=en}}</ref> ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱜᱟᱱ ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱦᱚᱠᱚ ᱵᱟᱲᱟᱭᱟ ᱟᱨ ᱟᱫᱚᱢ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱰᱨᱟᱵᱷᱤᱰᱤᱭᱟᱱ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱚᱲ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ (ᱡᱟᱭᱮᱫ ᱒᱐᱐᱘:᱑᱕᱖)᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ᱾<ref>{{Cite web|title=Korku|url=https://www.ethnologue.com/language/kfq|website=[[Ethnologue]]}}</ref>
ᱱᱮᱼᱦᱟᱹᱞᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮ, ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱧᱩᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱠᱟᱭᱛᱮ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ᱾
===ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ===
ᱡᱟᱭᱮᱫ (᱒᱐᱙᱘:᱒᱕᱖) ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱭ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱫᱟ, ᱯᱟᱪᱮ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ᱾ ᱯᱟᱪᱮᱭᱟᱭ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱛᱷᱚᱨᱟ ᱜᱟᱱ ᱦᱩᱰᱤᱝ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱦᱚᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱯᱟᱪᱮᱭᱟᱭ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ, ᱞᱚᱦᱤ ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ [[ᱜᱚᱴᱟᱱ#ᱵᱟᱨ ᱜᱚᱴᱟᱱ|ᱵᱟᱨ ᱜᱚᱴᱟᱱ]] ᱟᱫᱽ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱟᱲᱟᱭᱚᱜᱼᱟ᱾
*'''ᱯᱟᱪᱮᱭᱟᱭ''' (ᱟᱠᱟ ᱠᱳᱨᱠᱩ) '''ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ''': ᱢᱮᱞᱜᱷᱟᱴ, [[ᱵᱮᱛᱩᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱮᱛᱩᱞ]] ᱟᱨ [[ᱦᱚᱥᱟᱸᱜᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱦᱚᱸᱥᱟᱜᱟᱵᱟᱫᱽ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ᱾
*'''ᱥᱟᱢᱟᱝ''' (ᱟᱠᱟ ᱢᱩᱣᱟᱥᱤ/ᱢᱳᱣᱟᱥᱤ/ᱢᱟᱣᱟᱥᱤ, ᱥᱮ ᱠᱳᱨᱠᱩ): ᱮᱛᱚᱢ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱪᱷᱤᱸᱫᱽᱣᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ᱾
[[ᱜᱽᱞᱚᱴᱴᱚᱞᱚᱜᱽ]] ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱱᱭᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱫᱟ:<ref>{{cite web|title=Glottolog|url=https://glottolog.org/resource/languoid/id/kork1243|access-date=2021-03-24}}</ref>
*'''ᱨᱩᱢᱟ (ᱠᱳᱨᱠᱩ)'''
*'''ᱵᱳᱱᱫᱳᱭ'''
*'''ᱵᱳᱣᱨᱤᱭᱟ'''
*'''ᱢᱟᱣᱟᱥᱤ'''
===ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱪᱷᱮᱨ===
ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱫᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ (ᱡᱟᱭᱮᱫ ᱒᱐᱐᱘:᱒᱕᱖):
*ᱮᱛᱚᱢ-ᱛᱟᱞᱢᱟ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
**[[ᱠᱷᱟᱸᱰᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
**[[ᱵᱮᱛᱩᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
**[[ᱦᱚᱥᱟᱸᱜᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
**[[ᱪᱷᱤᱸᱫᱽᱣᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] (ᱢᱟᱣᱟᱥᱤ ᱨᱚᱲᱼᱦᱚᱲ)
*ᱠᱚᱸᱭᱮᱼᱥᱟᱢᱟᱝ [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]]
**[[ᱟᱢᱨᱟᱣᱟᱛᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] (ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱷᱮᱨ ᱨᱚᱲᱼᱦᱚᱲ)
**[[ᱵᱩᱞᱫᱷᱟᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
**[[ᱟᱠᱚᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
==ᱟᱲᱟᱝ ᱥᱚᱜᱥᱮᱞᱮᱡ ᱥᱟᱬᱮᱥ==
==ᱟᱹᱭᱟᱹᱛᱨᱩᱯ ᱥᱟᱬᱮᱥ==
==ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱢᱮᱱᱮᱛ==
===ᱮᱞᱠᱷᱟ===
ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱠᱟᱨᱰᱤᱱᱟᱞ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱑ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱐ ᱫᱚ ([[ᱡᱮᱜᱮᱛᱟᱹᱨᱤ ᱟᱲᱟᱝ ᱪᱤᱠᱤ|ᱡ.ᱟ.ᱪ]] ᱛᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ):
{| class="wikitable"
|-
! ᱑
| miɲaʔ
|-
! ᱒
| bari
|-
! ᱓
| apʰai
|-
! ᱔
| apʰun
|-
! ᱕
| monoe
|-
! ᱖
| tuɾui
|-
! ᱗
| ei
|-
! ᱘
| ilaɾ
|-
! ᱙
| aɾei
|-
! ᱑᱐
| gel
|}
᱑᱑ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱞ ᱠᱚᱫᱚ ᱤᱱᱫᱳᱼᱟᱨᱡᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite book|last=Paul.|first=Sidwell|url=http://worldcat.org/oclc/1058188885|title=The handbook of Austroasiatic languages|date=8 December 2014|isbn=978-90-04-28357-2|oclc=1058188885}}</ref>
===ᱥᱟᱹᱭᱟᱹᱭᱟᱱ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ===
==ᱚᱞ ᱛᱚᱦᱚᱨ==
ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱫᱚ [[ᱫᱮᱵᱽᱱᱟᱜᱽᱨᱤ]] ᱪᱤᱠᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱵᱟᱞᱵᱳᱫᱷ]] ᱦᱚᱨᱟ ᱛᱮ ᱚᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱚᱞ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜᱼᱟ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* YouTube.com ᱨᱮ [https://www.youtube.com/watch?v=zIrl9toicTE ᱮᱭᱮ... ᱠᱟᱞᱟᱣᱟᱛᱤ... ᱢᱤᱫ ᱠᱳᱨᱠᱩ ᱥᱮᱨᱮᱧ]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱮᱵᱽᱱᱟᱜᱽᱨᱤ]]
jb52j69w73jakowt6xh475042p13tsf
ᱠᱷᱟᱲᱤᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
18281
101751
87187
2022-08-21T17:13:28Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
| name = ᱠᱷᱟᱲᱤᱭᱟ
| nativename = खड़िया, ଖଡ଼ିଆ
| region = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ([[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]], [[ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ|ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱲ]], [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]).
| ethnicity = [[ᱠᱷᱟᱲᱤᱭᱟ ᱦᱚᱲ|ᱠᱷᱟᱲᱤᱭᱟ]]
| speakers = ᱒᱙᱗,᱖᱑᱔, ᱠᱷᱟᱲᱤᱭᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱨᱮᱱ ᱖᱙% (᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ)
| date =
| ref = <ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011Census/Language_MTs.html|title=Statement 1: Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues – 2011|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|website=www.censusindia.gov.in|access-date=2018-07-07}}</ref>
| familycolor = Austroasiatic
| fam1 = [[ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ]]
| fam2 = [[ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱢᱩᱱᱰᱟ]]
| fam3 = [[ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ#ᱦᱟᱹᱯᱟᱹᱴᱤᱧ|ᱮᱛᱚᱢ]]
| script = [[ᱫᱮᱵᱽᱱᱟᱜᱽᱨᱤ]], [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱪᱤᱠᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]], [[ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ|ᱞᱟᱛᱤᱱ]]
| iso3 = khr
| glotto = khar1287
| glottorefname = ᱠᱷᱟᱲᱤᱭᱟ
| nation = {{IND}}
* [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] (ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ)
}}
[[File:WIKITONGUES- Nicolas speaking Sadri, Kharia, and Sambalpuri.webm|thumb|ᱢᱤᱫ ᱠᱷᱟᱲᱤᱭᱟ ᱨᱚᱲᱼᱦᱚᱲ, [[ᱪᱤᱱ]] ᱨᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮᱭ ᱨᱚᱲ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾]]
'''ᱠᱷᱟᱲᱤᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ''' ᱫᱚ [[ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱ [[ᱠᱷᱟᱲᱤᱭᱟ ᱦᱚᱲ]] ᱠᱚᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱯᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱥᱤᱭᱟᱹ [[ᱯᱚᱞ ᱥᱤᱰᱣᱮᱞ]] ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ ᱫᱚ ᱔᱐᱐᱐-᱓᱕᱐᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ [[ᱮᱛᱚᱢᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱟᱲᱮ ᱨᱮ ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱞᱮᱱᱟ᱾<ref>Sidwell, Paul. 2018. [https://www.academia.edu/36689736/Austroasiatic_Studies_state_of_the_art_in_2018 Austroasiatic Studies: state of the art in 2018]. Presentation at the Graduate Institute of Linguistics, National Tsing Hua University, Taiwan, 22 May 2018.</ref>
==ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ==
ᱠᱷᱟᱲᱤᱭᱟ ᱫᱚ [[ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱟᱲᱤᱭᱟ-ᱡᱩᱣᱟᱝ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ [[ᱡᱩᱣᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]᱾
==ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ==
ᱠᱷᱟᱲᱤᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱚᱲᱼᱦᱚᱲ ᱠᱚᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾<ref name=":0">{{Cite book|title=The Munda languages|date=2008|publisher=Routledge|others=Anderson, Gregory D. S.|isbn=9780415328906|location=London|pages=434|oclc=225385744}}</ref>
*[[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
**[[ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
**[[ᱜᱩᱢᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
*[[ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ|ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱲ]]
**[[ᱥᱩᱨᱜᱩᱡᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
**[[ᱨᱟᱭᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
*[[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
**[[ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱜᱚᱰ ᱡᱤᱞᱞᱟᱹ|ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱜᱚᱰ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://www.ling.hawaii.edu/austroasiatic/AA/Munda/Dictionaries/Kharia.txt ᱚᱱᱞᱟᱭᱤᱱ ᱠᱷᱟᱲᱤᱭᱟ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱢᱩᱨᱟᱹᱭ]
{{Commons category|ᱠᱷᱟᱲᱤᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱮᱵᱽᱱᱟᱜᱽᱨᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱪᱤᱠᱤ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
pf4v3r58skit0e7s0dkgb8ixo0bh1pe
ᱠᱳᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
18438
101663
87687
2022-08-21T15:06:49Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
| name = ᱠᱳᱰᱟ
| nativename =
| states = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]], [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]]
| speakers = ᱔᱗,᱒᱖᱘ (᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ)
| date =
| ref = <ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011Census/Language_MTs.html|title=Statement 1: Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues - 2011|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|website=www.censusindia.gov.in|access-date=2018-07-07}}</ref>
| familycolor = Austro-Asiatic
| fam1 = [[ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ]]
| fam2 = [[ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱢᱩᱱᱰᱟ]]
| fam3 = [[ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ#ᱦᱟᱹᱯᱟᱹᱴᱤᱧ|ᱠᱚᱸᱭᱮ]]
| fam4 = ᱠᱷᱮᱨᱣᱟᱲᱤ
| fam5 = ᱢᱩᱱᱰᱟᱨᱤᱠ
| iso3 = cdz
| glotto = koda1236
| glottorefname = Koda
| ethnicity = ᱒.᱕ ᱞᱟᱠᱷ [[ᱠᱳᱲᱟ ᱦᱚᱲ|ᱠᱳᱲᱟ]]
}}
'''ᱠᱳᱰᱟ''', '''ᱠᱳᱨᱟ''', '''ᱠᱟᱣᱨᱟ''', '''ᱠᱳᱨᱟᱞᱤ''', '''ᱠᱳᱨᱟᱴᱤ''', '''ᱠᱳᱨᱮ''', '''ᱢᱩᱰᱤ''' ᱥᱮ '''ᱢᱩᱰᱤᱠᱳᱨᱟ'''<ref>Simons, Gary F. and Charles D. Fennig (eds.). (2018). ''Ethnologue: Languages of the World, Twenty-first edition''. Dallas, Texas: SIL International</ref> ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱵᱟᱲᱟᱭᱚᱜᱼᱟ, ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱱ [[ᱠᱳᱲᱟ ᱦᱚᱲ]] ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱟᱫᱚᱜ [[ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱠᱳᱨᱟ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱟᱭᱛᱮ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱟᱪᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ]], ᱥᱟᱶᱛᱮ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱟᱨ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱨᱼᱥᱩᱯᱩᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱒᱐᱐᱕ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱑,᱓᱐᱐ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱛᱚᱵᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲᱠᱚ ᱞᱟᱹᱭ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱩᱱᱠᱩᱣᱟᱜ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱠᱳᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱥᱟᱶ ᱠᱳᱰᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
ᱠᱤᱢ ᱟᱜ (᱒᱐᱑᱐)<ref>{{Cite web |url=http://www-01.sil.org/SILESR/2010/silesr2010-006.pdf |title=Archived copy |access-date=2014-07-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170809124318/http://www-01.sil.org/silesr/2010/silesr2010-006.pdf |archive-date=2017-08-09}}</ref> ᱦᱩᱫᱤᱥ ᱠᱳᱰᱟ ᱟᱨ ᱠᱳᱞ ᱫᱚ ᱢᱩᱱᱰᱟᱨᱤ ᱜᱩᱴ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱠᱳᱰᱟ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱟᱹᱛᱩᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱠᱩᱱᱰᱟᱝ ᱟᱨ ᱠᱨᱤᱥᱱᱚᱯᱩᱨ, ᱮᱴᱟᱜ ᱥᱮᱫ [[ᱠᱳᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱳᱞ]] ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱟᱹᱛᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱟᱵᱩᱰᱟᱤᱭᱟᱝ᱾
ᱥᱟᱢᱤᱢ (᱒᱐᱒᱑)<ref>{{Cite web |last=Shamim|first=Ahmed|title=A Description of the Phonology and Morphology of Koda, An Endangered Language of Bangladesh|url=https://academicworks.cuny.edu/gc_etds/4413/|via=CUNY Academic Works, City University of New York, NYC}}</ref> ᱠᱳᱰᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱲᱟᱝ ᱥᱚᱜᱥᱮᱞᱮᱡ ᱟᱨ ᱨᱩᱯ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱵᱚᱨᱱᱚᱱ ᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱠᱳᱰᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱚᱲᱦᱚᱱ ᱦᱚᱸᱭ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱚᱫᱚᱨᱟ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱚᱥᱴᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱢᱩᱱᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
eepsegnvm4wyuoauzzopb1mc0e4a70i
ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ
0
18595
101971
88211
2022-08-22T06:02:48Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox country
| conventional_long_name = ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ
| common_name = ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ
| image_flag = Flag of Zambia.svg
| image_coat = Coat of arms of Zambia.svg
| image_map = Zambia (orthographic projection).svg
| image_map2 =
| national_motto = <br />"One Zambia, One Nation" <!--speechmarks, as it's a quotation-->
| national_anthem = "[[Stand and Sing of Zambia, Proud and Free]]"<br /><div style="padding-top:0.4em; text-align:center;">{{center|[[File:Zambian national anthem.oga]]}}</div>
| official_languages = ᱤᱝᱞᱤᱥ
| regional_languages = {{collapsible list
|titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;
|title =
|liststyle = text-align: left;border-top:1px solid #aaa;
| 33.5% [[ᱵᱮᱢᱵᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱮᱢᱵᱟ]]
| 14.8% [[Nyanja language|Nyanja]]
| ᱑᱑.᱔% [[ᱴᱳᱝᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ (ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱡᱤᱢᱵᱟᱵᱩᱭᱮ)|ᱴᱳᱝᱜᱟ]]
| ᱕.᱕% [[ᱞᱳᱡᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱞᱳᱡᱤ]]
| ᱔.᱕% [[ᱪᱮᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱪᱮᱣᱟ]]
| ᱓.᱐% [[ᱥᱮᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱮᱸᱜᱟ]]
| ᱒.᱖% [[ᱛᱩᱢᱵᱩᱠᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱛᱩᱢᱵᱩᱠᱟ]]
| ᱑.᱙% [[ᱞᱩᱸᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱞᱩᱸᱰᱟ]]
| ᱑.᱙% [[Kaonde language|Kaonde]]
| 1.8% [[ᱞᱟᱞᱟ-ᱵᱤᱥᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱞᱟᱞᱟ]]
| ᱑.᱘% [[ᱞᱟᱢᱵᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱞᱟᱢᱵᱟ]]
| ᱑.᱗% ᱤᱝᱞᱤᱥ
| ᱑.᱕% [[Luvale language|Luvale]]
| ᱑.᱓% [[Mambwe language|Mambwe]]
| ᱑.᱒% [[ᱞᱮᱸᱜᱮ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱞᱮᱸᱜᱮ]]
| ᱑.᱒% [[ᱱᱟᱢᱣᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱱᱟᱢᱣᱟᱸᱜᱟ]]
| ᱑.᱐% ᱵᱤᱥᱟ
| ᱐.᱙% ᱩᱥᱤ
| ᱐.᱗% [[ᱤᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱞᱟ]]
| ᱐.᱗% [[ᱢᱚᱵᱩᱸᱰᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱚᱵᱩᱸᱰᱟ]]
| ᱐.᱗% [[ᱱᱚᱜᱚᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱱᱚᱜᱚᱱᱤ]]
| ᱐.᱗% [[ᱛᱩᱢᱵᱩᱠᱟ-ᱥᱮᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱮᱸᱜᱟ]]
| ᱐.᱖% [[ᱞᱩᱸᱜᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱞᱩᱸᱜᱩ]]
| ᱐.᱕% ᱴᱳᱠᱟ-ᱞᱮᱭᱟ
| ᱔.᱗% ᱮᱴᱟᱜᱟᱜ
}}
| demonym = ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟᱱ
| ethnic_groups = {{collapsible list
|titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;
|title =
|liststyle = text-align: left;border-top:1px solid #aaa;
| ᱒᱑.᱐% [[ᱵᱮᱢᱵᱟ ᱦᱚᱲ|ᱵᱮᱢᱵᱟ]]
| ᱑᱓.᱖% [[ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱡᱤᱢᱵᱟᱵᱩᱭᱮ ᱨᱤᱱ ᱴᱳᱝᱜᱟ ᱦᱚᱲ|ᱴᱳᱝᱜᱟ]]
| ᱗.᱔% [[ᱪᱮᱣᱟ ᱦᱚᱲ|ᱪᱮᱣᱟ]]
| ᱕.᱗% [[ᱞᱳᱡᱤ ᱦᱚᱲ|ᱞᱳᱡᱤ]]
| ᱕.᱓% [[ᱥᱮᱸᱜᱟ ᱦᱚᱲ|ᱥᱮᱸᱜᱟ]]
| ᱔.᱔% [[ᱛᱩᱢᱵᱩᱠᱟ ᱦᱚᱲ|ᱛᱩᱢᱵᱩᱠᱟ]]
| ᱔.᱐% [[ᱱᱚᱜᱚᱱᱤ ᱦᱚᱲ|ᱱᱚᱜᱚᱱᱤ]]
| ᱓.᱑% ᱞᱟᱞᱟ
| ᱒.᱙% ᱠᱳᱸᱰᱮ
| ᱒.᱘% ᱱᱟᱢᱣᱟᱸᱜᱟ
| ᱒.᱖% [[ᱞᱩᱸᱰᱟ ᱦᱚᱲ|ᱞᱩᱸᱰᱟ (ᱠᱚᱧᱮ)]]
| ᱒.᱕% [[ᱢᱟᱢᱵᱽᱣᱮ ᱦᱚᱲ|ᱢᱟᱢᱵᱽᱣᱮ]]
| ᱒.᱒% ᱞᱩᱵᱟᱞᱮ
| ᱒.᱑% [[ᱞᱟᱢᱵᱟ ᱦᱚᱲ|ᱞᱟᱢᱵᱟ]]
| ᱑.᱙% ᱩᱥᱤ
| ᱑.᱖% ᱵᱤᱥᱟ
| ᱑.᱖% ᱞᱮᱸᱡᱮ
| ᱑.᱒% [[ᱢᱚᱵᱩᱸᱰᱟ ᱦᱚᱲ|ᱢᱚᱵᱩᱸᱰᱟ]]
| ᱐.᱙% [[ᱞᱩᱸᱰᱟ ᱦᱚᱲ|ᱞᱩᱸᱰᱟ (ᱞᱩᱣᱟᱯᱩᱞᱟ)]]
| ᱐.᱙% [[ᱥᱮᱸᱜᱟ ᱦᱚᱲ|ᱥᱮᱸᱜᱟ]]
| ᱐.᱘% [[ᱤᱞᱟ ᱦᱚᱲ|ᱤᱞᱟ]]
| ᱐.᱘% [[ᱞᱩᱸᱜᱩ ᱦᱚᱲ|ᱞᱩᱸᱜᱩ]]
| 0.7% [[Tabwa]]
| 0.7% Soli
| 0.7% [[Kunda people|Kunda]]
| 0.6% Ngumbo
| 0.5% Chishinga
| 0.5% [[Chokwe people|Chokwe]]
| 0.5% [[Nkoya people|Nkoya]]
| 5.4% Other ethnics
| 0.8% Major racial
| 0.4% Unclassified
}}
| ethnic_groups_year = 2010<ref name="ZMBCSO2016">[http://www.zamstats.gov.zm/phocadownload/2010_Census/2010%20Census%20of%20Population%20National%20Analytical%20Report.pdf Census of Population and Housing National Analytical Report 2010] Central Statistical Office, Zambia</ref>
| religion = [[Christianity]] ([[State religion|official]])<ref name="const">{{cite web|title=Amended Constitution of Zambia|url=https://www.scribd.com/doc/3713564/Constitution-of-Zambia-1991Amended-to-1996|publisher=Government of Zambia|access-date=15 October 2016}}</ref>
| capital = [[ᱞᱩᱥᱟᱠᱟ]]
| coordinates = {{Coord|15|25|S|28|17|E|type:city_region:ZM}}
| largest_city = ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ
| government_type = [[Unitary state|Unitary]] [[Presidential system|presidential]] [[Republic|constitutional republic]]
| leader_title1 = [[President of Zambia|President]]
| leader_name1 = [[Hakainde Hichilema]]
| leader_title2 = [[Vice-President of Zambia|Vice President]]
| leader_name2 = [[Mutale Nalumango]]
| legislature = [[National Assembly (Zambia)|National Assembly]]
| area_km2 = 752,617
| area_sq_mi = 290,587 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
| area_rank = ᱓᱘ ᱟᱱᱟᱜ <!--should be same as listed on [[List of countries and dependencies by area]]-->
| area_footnote = <ref name="area">{{cite web |url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf |title=Population by sex, rate of population increase, surface area and density |author=United Nations Statistics Division |access-date=9 November 2007}}</ref>
| percent_water = 1
| population_estimate = {{UN_Population|Zambia}}{{UN_Population|ref}}
| population_estimate_year = {{UN_Population|Year}}
| population_estimate_rank = ᱖᱕ ᱟᱱᱟᱜ
| population_census = 13,092,666<ref name="censubibpibjnii">{{cite web |url=http://www.zamstats.gov.zm/phocadownload/2010_Census/2010%20Census%20of%20Population%20National%20Analytical%20Report.pdf |title=2010 Census Population Summaries |author=Central Statistical Office, Government of Zambia |access-date=6 March 2018}}</ref>
| population_census_year = ᱒᱐᱑᱐
| population_density_km2 = ᱑᱗.᱒
| population_density_sq_mi = ᱔᱔.᱕ <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
| population_density_rank = ᱑᱙᱑ ᱟᱱᱟᱜ
| GDP_PPP_year = ᱒᱐᱑᱙
| GDP_PPP = $᱗᱕.᱘᱕᱗ ᱵᱤᱞᱤᱭᱚᱱ<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/datamapper/PPPGDP@WEO/OEMDC/ADVEC/WEOWORLD/ZMB|title=Zambia |publisher=International Monetary Fund }}</ref>
| GDP_PPP_rank =
| GDP_PPP_per_capita = $᱔,᱑᱔᱘<ref name=imf2/>
| GDP_PPP_per_capita_rank =
| GDP_nominal = $᱒᱓.᱙᱔᱖ ᱵᱤᱞᱤᱭᱚᱱ<ref name=imf2/>
| GDP_nominal_year = ᱒᱐᱑᱙
| GDP_nominal_per_capita = $᱑,᱓᱐᱗<ref name=imf2/>
| Gini_year = ᱒᱐᱑᱕
| Gini_change = <!--increase/decrease/steady-->
| Gini = ᱕᱗.᱑ <!--number only-->
| Gini_ref = <ref name="wb-gini">{{cite web |url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI/ |title=Gini Index |publisher=World Bank |access-date=2 September 2019}}</ref>
| Gini_rank =
| HDI_year = ᱒᱐᱑᱙<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year-->
| HDI_change = decrease <!--increase/decrease/steady-->
| HDI = ᱐.᱕᱘᱔ <!--number only-->
| HDI_ref = <ref name="UNHDR">{{cite book|title=Human Development Report 2020: The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=15 December 2020|publisher=United Nations Development Programme|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|access-date=16 December 2020}}</ref>
| HDI_rank = ᱑᱔᱖ ᱟᱱᱟᱜ
| sovereignty_type = [[History of Zambia|Independence]]
| sovereignty_note = from the [[United Kingdom]]
| established_event1 = [[North-Western Rhodesia]]
| established_date1 = ᱒᱗ ᱡᱩᱱ ᱑᱘᱙᱐
| established_event2 = [[Barotziland-North-Western Rhodesia]]
| established_date2 = ᱒᱘ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱘᱙᱙
| established_event3 = [[North-Eastern Rhodesia]]
| established_date3 = ᱒᱙ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱐᱐
| established_event4 = [[Northern Rhodesia|Amalgamation of Northern Rhodesia]]
| established_date4 = ᱑᱗ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱑᱙᱑᱑
| established_event5 = [[Federation of Rhodesia and Nyasaland]]
| established_date5 = ᱑ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱑᱙᱕᱓
| established_event6 = [[Zambia Independence Act 1964|Republic of Zambia]]
| established_date6 = ᱒᱔ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱑᱙᱖᱔
| established_event7 = [[Constitution of Zambia|Current constitution]]
| established_date7 = ᱕ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱖
| currency = [[Zambian kwacha]]
| currency_code = ZMW
| time_zone = [[Central Africa Time|CAT]]
| utc_offset = +᱒
| date_format = dd/mm/yyyy
| drives_on = left
| calling_code = [[+᱒᱖᱐]]
| cctld = [[.zm]]
| today = ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ
| date_start =
| religion_ref =
| religion_year =
}}
'''ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ''' ᱫᱚ [[ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ]] ᱢᱟᱦᱟᱫᱤᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱚᱛ ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ [[ᱜᱚᱱᱚᱛᱟᱱᱛᱨᱤᱠ ᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ|ᱠᱚᱝᱜᱳ]], ᱠᱚᱧᱮᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ [[ᱛᱟᱱᱡᱟᱱᱤᱭᱟ]], ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ [[ᱢᱟᱞᱟᱣᱤ]], ᱮᱛᱚᱢᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱢᱚᱡᱟᱢᱵᱤᱠ, ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱡᱤᱢᱵᱟᱵᱩᱭᱮ ᱟᱨ [[ᱵᱳᱛᱥᱳᱣᱟᱱᱟ|ᱵᱳᱛᱥᱣᱟᱱᱟ]], ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ [[ᱱᱟᱢᱤᱵᱤᱭᱟ]] ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ [[ᱮᱝᱜᱳᱞᱟ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ [[ᱞᱩᱥᱟᱠᱟ]] ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢᱼᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱧᱩᱛᱩᱢ==
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱴᱨᱚᱯᱤᱠᱟᱞ ᱦᱚᱭᱫᱟᱜ ᱥᱟᱶ ᱢᱤᱫ ᱚᱛ ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱜᱟᱰᱟ ᱜᱷᱟᱴᱤ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱠᱮᱪᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱨᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱟᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱥᱟᱶ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱛᱮᱫ ᱩᱥᱩᱞ ᱯᱟᱴᱷᱟᱨ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱗᱕᱒,᱖᱑᱔ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱒᱙᱐,᱕᱘᱖ ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱤᱞ) ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱓᱙ ᱟᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱪᱤᱞᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱟᱹᱡ ᱦᱩᱰᱤᱧᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱛᱮᱫ ᱞᱟᱴᱤᱴᱭᱩᱰ ᱘° ᱟᱨ ᱑᱘° ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱨ ᱞᱚᱝᱜᱤᱴᱭᱩᱰ ᱒᱒° ᱟᱨ ᱓᱔° ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ==
==ᱠᱟᱞᱪᱟᱨ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Sister project links|voy=Zambia|ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ}}
* [http://www.statehouse.gov.zm Official government website]
* [https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/zambia/ Zambia]. ''[[The World Factbook]]''. [[Central Intelligence Agency]].
* [https://web.archive.org/web/20140420184253/http://business-anti-corruption.com/country-profiles/sub-saharan-africa/zambia/business-corruption-in-zambia.aspx Zambia Corruption Profile] from the [[Business-Anti-Corruption Portal|Business Anti-Corruption Portal]]
* {{curlie|Regional/Africa/Zambia}}
* [https://www.bbc.co.uk/news/world-africa-14112449 Zambia profile] from [[BBC News]]
* {{wikiatlas|Zambia}}
* [http://www.ifs.du.edu/ifs/frm_CountryProfile.aspx?Country=ZM Key Development Forecasts for Zambia] from [[International Futures]]
* [http://wits.worldbank.org/CountryProfile/Country/ZMB/Year/2011/Summary World Bank Summary Trade Statistics Zambia]
* [http://phys.org/news/2013-03-early-human-fossil-africa-debut.html First early human fossil found in Africa makes debut]
{{Zambia topics}}
{{ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚ}}
{{African Union}}
{{Southern African Development Community}}
{{Commonwealth of Nations}}
{{Authority control}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚ]]
[[Category:Commonwealth republics]]
[[Category:English-speaking countries and territories]]
[[Category:Landlocked countries]]
[[Category:Least developed countries]]
[[Category:Member states of the African Union]]
[[Category:Member states of the Commonwealth of Nations]]
[[Category:Member states of the United Nations]]
[[Category:States and territories established in 1964]]
[[Category:1964 establishments in Zambia]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚ]]
[[Category:Christian states]]
59prnwn0dj5ux7cgxijb8qjb3iiak7c
ᱠᱷᱩᱫᱤᱨᱟᱢ ᱵᱚᱥ
0
18741
101772
88653
2022-08-21T17:35:16Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ᱠᱷᱩᱫᱤᱨᱟᱢ ᱵᱚᱥ
| image = Khudiram Bose 1905.jpg
| alt = ᱠᱷᱩᱫᱤᱨᱟᱢ ᱵᱚᱥ
| caption = ᱵᱚᱥ {{circa|1905}}
| birth_date = {{Birth date|df=yes|1889|12|03}}
| birth_place = ᱢᱚᱦᱚᱵᱟᱱᱤ, [[Midnapore]], [[Bengal Presidency]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] (present-day [[West Bengal, India]])
| death_date = {{Death date and age|df=yes|1908|08|11|1889|12|03}}
| death_place = [[Muzaffarpur]], Bengal Presidency, [[British Raj|British India]] (present-day [[Bihar]], India)
| death_cause = [[ᱯᱷᱟᱹᱥᱤ]]
| movement = [[Indian independence movement]]
| occupation = [[Indian Freedom Struggle|Freedom fighter]]
| known_for = Role in Indian freedom struggle
}}
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
80r5416mnvdxxzq1t5tnxir6sztvtia
ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ ᱢᱟᱦᱟᱸ
0
18913
102049
89178
2022-08-22T09:45:13Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ ᱢᱟᱦᱟᱸ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱵᱽᱞᱤᱠ ᱪᱷᱩᱴᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱤᱞᱳᱜ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ ᱫᱚᱞ ᱟᱨ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱵᱟᱰᱤ, ᱢᱮᱨᱟᱛᱷᱚᱱ, ᱵᱥᱠᱮᱴᱵᱚᱞ, ᱪᱤᱸᱰᱩ, ᱦᱚᱠᱤ ᱮᱢᱟᱱ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ ᱨᱮᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜᱼᱟ᱾
==ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ ᱢᱟᱦᱟᱸ==
===ᱥᱤᱧᱚᱛ===
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱦᱚᱠᱤ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰᱤᱭᱟᱹ ᱢᱮᱡᱚᱨ [[ᱫᱷᱭᱟᱱ ᱪᱟᱸᱫᱽ]] ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱫᱤᱥᱟᱹᱛᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭ ᱒᱙ ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱦᱤᱞᱳᱜ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ᱾<ref>{{Cite news |url= http://www.news18.com/news/.../Aug-29-is-national-sports-day-did-you-know-502905.html |title= Aug 29 is National Sports Day. Did you know? |work= News 18 |access-date = 2017-08-28}}</ref> ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱑᱙᱒᱘, ᱑᱙᱓᱒ ᱟᱨ ᱑᱙᱓᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱚᱱᱟ ᱮ ᱡᱤᱛᱟᱹᱣ ᱞᱮᱱ ᱱᱩᱭ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱮᱨᱤᱭᱟᱨ ᱨᱮ (᱑᱙᱒᱖-᱑᱙᱕᱙) ᱜᱩᱴ ᱕᱗᱐ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱮ ᱜᱳᱞ ᱟᱠᱟᱫᱟ (ᱱᱤᱡᱚᱨᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ 'ᱜᱳᱞ' ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ)᱾<ref>{{Cite web|last1=DelhiAugust 29|first1=India Today Web Desk New|last2=August 29|first2=2020UPDATED|last3=Ist|first3=2020 18:42|title=National Sports Day: Rare pictures from 1936 Olympics to celebrate Dhyan Chand's birthday|url=https://www.indiatoday.in/sports/other-sports/story/major-dhyan-chand-birth-anniversary-national-sports-day-1716564-2020-08-29|access-date=2020-08-29|website=India Today|language=en}}</ref>
ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱦᱚᱠᱤ ᱜᱚᱰᱟ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱚᱞ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱡᱤᱛᱟᱹᱣ ᱜᱚᱨᱚᱵᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱟᱫᱮ ᱨᱮ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱦᱚᱠᱤ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱜᱟᱹᱠᱷᱩᱲᱤᱭᱟᱹ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱩᱱᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ ᱜᱚᱰᱟ ᱨᱮ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱵᱷᱩᱨ ᱮᱱᱮᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱟᱹᱱ - ᱢᱮᱡᱚᱨ ᱫᱷᱭᱟᱱ ᱪᱟᱸᱫᱽ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱪᱟᱹᱞᱩ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱦᱚᱠᱤ ᱨᱮᱱ ᱜᱟᱹᱠᱷᱩᱲᱤᱭᱟᱹ ᱢᱮᱡᱚᱨ ᱫᱷᱭᱟᱱ ᱪᱟᱸᱫᱽ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱒᱙ ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱒᱙᱐᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ᱾<ref>{{Cite web|date=2020-08-29|title=PM Modi to Sachin Tendulkar, country remembers hockey legend Dhyan Chand on National Sports Day|url=https://indianexpress.com/article/sports/pm-modi-to-sachin-tendulkar-country-remembers-hockey-legend-dhyan-chand-on-national-sports-day-6574611/|access-date=2020-08-29|website=The Indian Express|language=en}}</ref>
===ᱤᱨᱟᱱ===
===ᱡᱟᱯᱟᱱ===
===ᱢᱟᱞᱮᱥᱤᱭᱟ===
===ᱠᱟᱛᱟᱨ===
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰ]]
ap4dtlh6ohyx1kykmpfd8nev2i9zlz9
ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
18923
101818
89255
2022-08-22T01:10:24Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| native_name =
| native_name_lang =
| other_name =
| settlement_type = [[ᱯᱟᱧᱡᱟᱵᱽ, ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| image_skyline =
| image_caption =
| image_map = Jalandhar in Punjab (India).svg
| map_caption = ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|31|19|48|N|75|34|12|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱯᱟᱧᱡᱟᱵᱽ, ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱽ]]
| subdivision_type2 = ᱴᱚᱴᱷᱟ
| subdivision_name2 = [[ᱫᱚᱣᱟᱵᱟ]]
| established_title = <!-- ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ -->
| established_date =
| named_for =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ]]
| leader_title1 = ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ
| leader_name1 = ᱢᱟᱱ ᱜᱷᱟᱱᱥᱭᱟᱢ ᱛᱷᱚᱨᱤ
| leader_title2 = ᱰᱤᱯᱴᱤ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱᱟᱨ
| unit_pref = Metric
| area_total_km2 = 2,632
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_footnotes = {{cref|‡}}
| population_total = 2,193,590
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[ᱯᱟᱧᱡᱟᱵᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱟᱧᱡᱟᱵᱤ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] -->
| postal_code =
| blank1_name_sec1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| blank1_info_sec1 = ᱘᱒.᱔%
| website = {{URL|http://jalandhar.nic.in}}
}}
'''ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱟᱧᱡᱟᱵᱽ, ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱽ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱣᱟᱵᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱫᱚ [[ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
{{bar box|width = 300px
| barwidth = 250px |cellpadding="0"
| title = ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ<ref>{{cite web|url=http://www.census2011.co.in/census/district/590-jalandhar.html|title=Jalandhar District Population Census 2011, Punjab literacy sex ratio and density}}</ref>
| titlebar = #Fcd116
| left1 = ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
| right1 = ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
| float = left
| bars =
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|63.56}}
{{bar percent|[[ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱤᱠᱷ]]|#FFFF00|32.75}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱞᱟᱢ]]|#009000|1.38}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]]|#9955BB|1.19}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱚ|#9955BB|0.74}}}}{{historical populations|11=1901|12=721579|13=1911|14=630769|15=1921|16=647086|17=1931|18=742659|19=1941|20=887080|21=1951|22=829858|23=1961|24=981801|25=1971|26=1175196|27=1981|28=1406587|29=1991|30=1649937|31=2001|32=1962761|33=2011|34=2193590|percentages=pagr|footnote=source:<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html|title=Decadal Variation In Population Since 1901}}</ref>|align=right}}
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱒,᱑᱙᱓,᱕᱙᱐ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ,<ref name=districtcensus>{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | access-date = 2011-09-30 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in}}</ref> ᱞᱟᱛᱵᱷᱤᱭᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ<ref name="cia">{{cite web | author = US Directorate of Intelligence | title = Country Comparison:Population | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html | access-date = 2011-10-01 | quote = Latvia 2,204,708, July 2011 est.
}}</ref> ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱤᱭᱩ ᱢᱮᱠᱥᱤᱠᱳ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱹᱨᱤ ᱟᱠᱚ ᱾<ref>{{cite web|url=http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php |title=2010 Resident Population Data |publisher=U. S. Census Bureau |access-date=2011-09-30 |quote=New Mexico - 2,059,179 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131019160532/http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php |archive-date=19 October 2013 }}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ (ᱜᱩᱴ ᱖᱔᱐ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ) ᱒᱐᱙ ᱟᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱫᱚ ᱘᱓᱑ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱦᱚᱲ ᱜᱚᱴᱟ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱒,᱑᱕᱐/ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱑᱐᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱩᱠᱩ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱜᱨᱚᱛᱷ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱑᱑.᱑᱖% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱙᱑᱓ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ,ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱘᱒.᱔% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Commons category}}
* {{Official website|http://jalandhar.nic.in|Jalandhar District official website}}
{{Geographic location
| Centre = ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| North = [[ᱦᱚᱥᱤᱭᱟᱨᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| Northeast = [[ᱠᱟᱯᱩᱨᱛᱷᱟᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] (ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ)
| East = [[ᱥᱚᱦᱤᱫᱽ ᱵᱷᱚᱜᱚᱛ ᱥᱤᱝ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| Southeast =
| South = [[ᱞᱩᱫᱷᱤᱭᱟᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| Southwest = [[ᱢᱳᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| West = [[ᱯᱷᱤᱨᱚᱡᱽᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| Northwest = [[ᱠᱟᱯᱩᱨᱛᱷᱟᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] (ᱯᱟᱪᱮ)
}}
{{ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{ᱯᱟᱧᱡᱟᱵᱽ (ᱥᱤᱧᱚᱛ)}}
{{Authority control}}
{{DEFAULTSORT:ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
[[Category:ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ]]
a4mcxah1ubthcq4a1v9e3chckit6e8c
ᱠᱮᱣᱚᱴ ᱡᱟᱹᱛ
0
18945
101615
96849
2022-08-21T13:02:34Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
ᱠᱮᱣᱚᱴ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱜᱟᱴᱟᱠ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ, ᱨᱟᱡᱟᱥᱛᱟᱱ, ᱩᱛᱴᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ, ᱪᱦᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ, ᱳᱰᱤᱥᱟ, ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱟᱨ ᱟᱥᱟᱢ ᱨᱮᱠᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱥᱮᱨᱣᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱟᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱥᱩᱞᱚᱜ ᱡᱟᱹᱛ ᱠᱟᱱᱟᱠᱚ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
0zbgc3cipbfl5ulzpxyi1nwkdzhn0bg
ᱠᱷᱤᱭᱟᱹᱣᱠᱟ.ᱡᱤᱦᱚᱨᱟ
0
18995
101762
89709
2022-08-21T17:29:23Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
ᱠᱷᱤᱭᱟᱹᱣᱠᱟ.ᱡᱤᱦᱚᱨᱟ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ [[ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ]] ᱚᱡᱚᱨ ᱫᱷᱟ.ᱛᱩ ᱯᱤᱯᱲᱤᱚᱝ.
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
m27402dqrv5rm50g30fzovm1lmrsehm
ᱡᱟᱞᱜᱟᱶ
0
19065
101936
91241
2022-08-22T04:43:25Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱟᱞᱜᱟᱶ
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| official_name = <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. -->
| image_skyline = Jalgaon Municipal Corporation.jpg
| caption = ᱡᱟᱞᱜᱟᱶ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱚᱲᱟᱜ
| other_name =
| image_alt =
| nickname = ᱠᱟᱭᱨᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ, ᱥᱚᱱᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| map_alt =
| map_caption =
| pushpin_map = India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱡᱟᱞᱜᱟᱶ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|20.997984|N|75.566711|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flagu|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]]
| subdivision_type2 = ᱴᱚᱴᱷᱟ
| subdivision_name2 = [[ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥ]]
| subdivision_type3 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name3 = [[ᱡᱟᱞᱜᱟᱶ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱟᱞᱜᱟᱶ]]
| established_title =
| established_date = ᱑᱙᱖᱐
| founder =
| named_for =
| governing_body = ᱡᱟᱞᱜᱟᱶ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| leader_title =
| leader_title2 = ᱢᱮᱭᱚᱨ
| leader_name2 = ᱡᱚᱭᱥᱨᱤ ᱢᱟᱦᱟᱡᱚᱱ ([[ᱥᱤᱵᱽᱥᱮᱱᱟ]])
| government_type = ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 68.78
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 216
| population_total = 460,228
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_density_km2 = auto
| population_rank = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]: ᱙᱘ ᱟᱱᱟᱜ<br/>[[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]]: [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ|᱑᱗ ᱟᱱᱟᱜ]]
| population_demonym = ᱡᱟᱞᱜᱟᱶᱠᱟᱨ
| population_footnotes = <ref>{{Cite web|title=Jalgaon, India Metro Area Population 1950-2021|url=https://www.macrotrends.net/cities/21282/jalgaon/population|access-date=2021-09-26|website=www.macrotrends.net}}</ref>
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] -->
| postal_code =
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱐᱒᱕᱗
| registration_plate = MH-19
| blank4_name_sec1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ
| blank4_info_sec1 = ᱗᱗.᱒᱒%
| website = {{URL|www.jalgaon.nic.in}}
| footnotes =
| length_km = 17.4
| width_km = 14.3
| area_note = <ref>{{Cite web|title=Jalgaon City Municipal Corporation|url=http://www.jcmc.gov.in/english/|access-date=2021-09-26|website=www.jcmc.gov.in}}</ref>
}}
'''ᱡᱟᱞᱜᱟᱶ''' ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱮ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱠᱚᱧᱮ ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱡᱟᱞᱜᱟᱶ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ ᱾ ᱡᱟᱞᱜᱟᱶ ᱫᱚ "ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱭᱞᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ" ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱪᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱭᱨᱟ ᱪᱟᱥ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱼᱯᱮ ᱫᱷᱟᱹᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱱᱮᱢᱮ ᱮᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.indianexpress.com/oldStory/49165/ |title=Banana republic Jalgaon bears fruit |work=The Indian Express|date=18 June 2004 |access-date=3 January 2011}}</ref>
ᱡᱟᱞᱜᱟᱶ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱟᱴᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱒᱕ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱜᱤᱨᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱚ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱛᱮ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱞᱜᱟᱶ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱐᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱡᱟᱞᱜᱟᱶ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾<ref name=EB1911>{{cite EB1911 |wstitle=Khandesh, East and West |volume=15 |page=771}}</ref> ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱟᱯᱟᱞᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱡᱟᱞᱜᱟᱶ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱕᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱚ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱷᱟᱱᱫᱮᱥ ᱫᱚ ᱵᱚᱢᱵᱮ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱑᱙᱖᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{ᱡᱟᱞᱜᱟᱶ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱟᱛᱟᱢ}}
{{ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ}}
{{Authority control}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱞᱜᱟᱶ ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱨᱮ ᱛᱟᱞᱩᱠ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ]]
gxgsqn7jyyc2s1mi72ko4lbmgbo9xvs
ᱡᱟᱱ ᱴᱤᱣᱤ
0
19093
101997
90388
2022-08-22T08:21:07Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{short description|Indian television channel}}
{{Use Indian English|date=May 2015}}
{{Use dmy dates|date=May 2015}}
{{Infobox television channel
| name = ᱡᱟᱱ TV
| logo = jantvlogo3.png
| logo_size = 150px
| logo_caption = Logo for Jan TV
| launch_date = ᱑᱓ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱒
| owner = CSL Infomedia Pvt. Ltd.
| picture_format = [[4:3]], [[SDTV]], [[mpeg4]]
| headquarters = [[ᱡᱟᱭᱯᱩᱨ]], [[ᱨᱟᱡᱽᱥᱛᱷᱟᱱ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| website = [http://www.jantv.in]
| sat_serv_1 = IS-20 (68.5 E)
| sat_chan_1 = 3827.5 MHz 7200 KSPS Vertical DVB S2 MPEG4<ref>[https://www.lyngsat.com/Intelsat-20.html JAN TV ON Lyngsat] www.lyngsat.com</ref>
| sat_serv_2 = [[Airtel digital TV]] (India)
| sat_chan_2 = Channel 355 <
| sat_serv_3 = [[Tata Sky]]
| sat_chan_3 = Channel 1185
| cable_serv_1 = Cable networks in [[Rajasthan]]
| cable_chan_1 = Reliance JIO TV,<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=owrHVrXKMKo JAN TV ON JIO TV Youtube link] —via YouTube</ref><ref>[https://gavnit.com/posts-931 JAN TV ON JIO TV] gavnit.com</ref> Local Cable Networks<ref>[http://www.jantv.in JAN TV Distribution] www.jantv.in</ref>
| online_serv_1 = Live stream
| online_chan_1 = {{url|http://www.jantv.in}}
| online_serv_2 = MX Player
| online_chan_2 = {{url|https://www.mxplayer.in/live-tv/jan-tv-live-channel-7078jantvin}}
}}
ᱡᱟᱱ ᱴᱤᱵᱷᱤ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱩᱯᱜᱽᱨᱚᱦ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱪᱮᱭᱱᱚᱞ ᱠᱟᱱᱟ,<ref>[http://www.lyngsat.com/tvchannels/in/Jan-TV.html Jan TV info on LyngSat] www.lyngsat.com</ref> ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ ᱥᱤᱮᱥᱮᱞ ᱤᱱᱯᱷᱚᱨᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱨᱟᱤᱵᱷᱮᱴ ᱞᱤᱢᱤᱴᱮᱰ ᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱨ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱨᱟᱡᱽᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱤᱨᱟ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱥᱨᱤ [[ᱟᱥᱚᱠ ᱜᱟᱦᱞᱚᱛ]] <ref>{{cite web | url=http://www.indianexpress.com/videos/national/6/gehlot-attends-jan-tv-launch/9760 | title=Gehlot attends Jan TV launch | work=The Indian Express | date=15 May 2012 | access-date=27 June 2012}}</ref> ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱑᱓ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱒ ᱦᱤᱞᱚᱜ [[ᱡᱟᱭᱯᱩᱨ]] ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱥᱟᱹᱛ ᱞᱮᱱᱟ᱾
==ᱢᱮᱱᱮᱡᱽᱢᱮᱱᱴ==
ᱡᱟᱱ ᱴᱤᱵᱷᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱨᱟᱫᱷᱟᱱ ᱥᱟᱸᱯᱟᱫᱟᱠ ᱥᱨᱤ ᱥᱩᱨᱮᱸᱫᱽᱨᱟ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱨᱟᱬᱟ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱥᱤᱮᱥᱮᱞ ᱤᱱᱯᱷᱚᱨᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱨᱟᱤᱵᱷᱮᱴ ᱞᱤᱢᱤᱴᱮᱰ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱱᱤᱫᱮᱥᱚᱠ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾
==ᱯᱨᱚᱜᱽᱨᱟᱢ==
ᱡᱟᱱ ᱴᱤᱵᱷᱤ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱮ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱮᱫᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ, ᱨᱚᱡᱽᱜᱟᱨ, ᱪᱟᱥ ᱟᱵᱟᱫ, ᱟᱨ ᱢᱚᱱᱮ ᱵᱷᱩᱞᱟᱹᱣ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱮᱢᱟᱱ᱾ ᱡᱟᱱ ᱴᱤᱵᱷᱤ ᱱᱤᱡᱮᱭᱟᱜ ᱯᱚᱨᱴᱚᱞ ᱨᱮ ᱞᱟᱭᱤᱵ ᱥᱴᱨᱤᱢᱤᱝ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱢᱟᱫᱷᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱯᱩᱨᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱨᱮ ᱞᱟᱭᱤᱵ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ <ref>[http://www.jantv.in Jan TV Official website] www.jantv.in Accessed June 2012.</ref>
<br />
ᱡᱟᱱ ᱴᱤᱵᱷᱤ ᱨᱮ ᱠᱤᱪᱷᱩᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱚᱠᱯᱨᱤᱭᱚ ᱠᱟᱨᱡᱠᱚᱨᱚᱢ:
<ref>[http://www.jantv.in/showsdisplay/shows.php Jan TV Programs] www.jantv.in Accessed August 2012.</ref>
* ᱠᱚᱢᱯᱩᱴᱚᱨ ᱥᱟᱞᱟ
* ᱥᱮᱴᱮᱞᱟᱹᱭᱤᱴ ᱮᱡᱩᱠᱮᱥᱚᱱ
* ᱱᱭᱩᱡᱽ ᱟᱨ ᱠᱟᱨᱮᱱᱴ ᱟᱯᱷᱮᱭᱟᱨᱥ
* ᱫᱷᱟᱨᱛᱤ ᱩᱜᱽᱞᱮ ᱥᱚᱱᱟ
* ᱜᱩᱞᱤᱥᱛᱟᱱ
* ᱠᱨᱟᱭᱤᱢ ᱨᱤᱯᱚᱨᱴ
* ᱵᱩᱞᱤᱣᱩᱰ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ
* ᱭᱟᱫᱩ ᱠᱟ ᱥᱟᱯᱷᱟᱨ
* ᱢᱮᱫᱤ ᱴᱚᱞ
* ᱡᱟᱱ ᱥᱩᱨᱵᱷᱤ
* ᱮᱠ ᱢᱩᱞᱟᱠᱟᱛ
* ᱓᱓ ᱡᱤᱞᱟ ᱓᱓ ᱠᱷᱟᱵᱟᱨ
* ᱨᱟᱜᱽ ᱥᱟᱨᱤᱛᱟ
* ᱨᱚᱥᱟᱱᱤ ᱠᱟ ᱥᱟᱯᱷᱟᱨ
* ᱣᱚᱨᱞᱰ ᱫᱤᱥ ᱣᱤᱠ
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ==
* [[List of Hindi-language television channels]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
* [https://www.trai.gov.in/sites/all/themes/cmf/data/List_FTA_channel_2092019.pdf JAN TV on Telecom Regulatory Authority of India website]
* [https://mib.gov.in/sites/default/files/Master%20List%20of%20Permitted%20Private%20%20statellite%20TV%20Channels%20as%20on%20%2031.10.2018.pdf JAN TV on Ministry of Information and Broadcasting of India website]
* [https://www.samachar4media.com/industry-briefing/jan-tv-news-channel-launch-in-up-and-mp-15797.html जन टीवी उत्तर प्रदेश औऱ मध्य प्रदेश मे करेगा विस्तार]
* [https://www.rajasthandirect.com/media/tv-channels/jan-tv JAN TV channel in Rajasthan]
* [https://www.indiainfoline.com/article-amp/news/bse-announcements-compucom-softwares-subsidiary-inaugurates-jantv-a-satellite-tv-channel-315341796_1.html Compucom Software's subsidiary inaugurates JanTV, a satellite TV channel]
* [https://www.bhaskar.com/news/latest-jhunjhunu-news-041003-1817806.html JAN TV reference in Dainik Bhaskar]
* [https://web.archive.org/web/20121026080112/http://www.mediamirchi.com/JanTV_launch_from_rajasthan मीडिया मिर्ची | जन टीवी का भव्य आगाज, मुख्यमंत्री अशोक गहलोत ने किया उद्घाटन]
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://www.jantv.in/ Official website]
{{Television news in India}}
[[Category:24-hour television news channels in India]]
[[Category:Hindi-language television channels in India]]
[[Category:Television channels and stations established in 2012]]
[[Category:Mass media in Rajasthan]]
{{India-media-stub}}
{{tv-station-stub}}
lqzre5p38q8ae3tsjr5kcywznwlw8vw
ᱡᱤ ᱱᱭᱩᱡᱽ
0
19095
102071
90396
2022-08-22T10:18:15Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{pp|small=yes}}
{{See also|Zee TV}}
{{short description|News channel of Zee Media}}
{{Use Indian English|date=May 2015}}
{{Use dmy dates|date=September 2020}}
{{Infobox television channel
| launch_date = {{Launch date and age|df=y|1999|08|27}}
| logo = Zee news.svg
| logo_alt =
| owner = [[Essel Group]]
| headquarters = [[Noida]], [[Uttar Pradesh]], [[India]]
| country = [[India]]
| language = [[Hindi]]
| picture_format = [[1080i]] [[HDTV]]<br />{{small|(downscaled to [[4:3]] [[576i]] for the [[SDTV]] feed)}}
| area = International
| sister_channels = [[Zee TV]]
| terr_serv_1 = [[Oqaab]]<br/>(Afghanistan)
| terr_chan_1 = Channel 45
| sat_serv_1 = [[Airtel Digital TV]]
| sat_chan_1 = Channel 311
| sat_serv_2 = [[Dish TV]]
| sat_chan_2 = Channel 651
| sat_serv_3 = [[Reliance Digital TV]]
| sat_chan_3 = Channel 408
| sat_serv_4 = [[Tata Sky]]
| sat_chan_4 = Channel 511
| sat_serv_5 = [[d2h]]
| sat_chan_5 = Channel 302
| sat_serv_6 = [[DD Free Dish]]
| sat_chan_6 = Channel 70
| sat_serv_7 = [[Sun Direct]]
| sat_chan_7 = Channel 574
| cable_serv_1 = [[Siti Cable]]
| cable_chan_1 = Channel 303
| iptv_serv_1 = [[Now TV (Hong Kong)|now TV]]<br/>(Hong Kong)
| iptv_chan_1 = Channel 785
| iptv_serv_2 = [[Dish Network]]<br/>(United States)
| iptv_chan_2 = Channel 708 (SD)
| online_serv_1 = Live Stream (International)
| online_chan_1 = [http://zeenews.india.com/live-tv live Web stream at Zee News]
| name = Zee News
| website = {{URL|zeenews.india.com/}}
| logo_caption =
| logo_size =
}}
ᱡᱤ ᱱᱭᱩᱡᱽ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱪᱮᱭᱱᱚᱞ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱚᱱᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱩᱵᱷᱟᱥ ᱪᱟᱸᱫᱽᱨᱟ ᱠᱮ ᱮᱥᱥᱮᱞ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱒᱗ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱑᱙᱙᱙ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱞᱚᱸᱪ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱤ ᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱠᱚᱨᱯᱚᱨᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱥᱮᱬᱟ ᱪᱮᱭᱱᱚᱞ ᱠᱟᱱᱟ᱾ <ref>{{Cite web |url=http://www.esselgroup.com/zee-media-corporation-limited.html |title=Our Companies: Zee Media Corporation Limited |website=esselgroup.com|access-date=25 February 2020}}</ref>
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ ==
* [[ᱫᱩᱨᱫᱚᱨᱥᱚᱱ ᱱᱭᱩᱡᱽ]]
*[[ᱡᱤ ᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱠᱚᱨᱯᱚᱨᱮᱥᱚᱱ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://www.zeemedia.in Company website]
* [https://zeenews.india.com/ Channel website]
{{Essel Group}}
{{Television news in India}}
{{DEFAULTSORT:Zee News}}
[[Category:24-hour television news channels in India]]
[[Category:Television channels and stations established in 1999]]
[[Category:Hindi-language television channels in India]]
[[Category:Hindi-language television stations]]
[[Category:Essel Group]]
[[Category:Zee Entertainment Enterprises]]
[[Category:Mass media companies of India]]
[[Category:Entertainment companies of India]]
[[Category:1999 establishments in Uttar Pradesh]]
q8fi763o2u3663sao3qxlp6enuhut13
ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷ ᱠᱤᱥᱚᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
0
19105
101801
90489
2022-08-22T00:30:14Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
| name = ᱡᱮ. ᱠᱮ. ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ, ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ
| principal = ᱥᱟᱱᱛᱩᱱᱩ ᱪᱮᱴᱟᱨᱡᱤ
| image_name = J. K. College logo.png
| established = ᱑᱙᱔᱘; ᱗᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮ
| type = ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
| city = [[ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ]]
| state = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| postcode = ᱗᱒᱓᱑᱐᱑
| coordinates = {{coord|23.3171655|N|86.3676373|E|region:IN-WB_type:edu|display=title,inline}}
| pushpin_map = India West Bengal#India
| campus = ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ
| affiliations = [[ᱥᱤᱫᱚ ᱠᱟᱹᱱᱦᱩ ᱵᱤᱨᱥᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
| website = {{URL|http://www.jkcprl.ac.in//}}
}}
'''ᱡᱮ. ᱠᱮ. ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ''', ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ '''ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷ ᱠᱤᱥᱚᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ''', ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱮ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱑᱙᱔᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.jkcprl.ac.in/index.php?link_id=159/|title=College Profile|accessdate=6 April 2014}}</ref> ᱡᱮ. ᱠᱮ. ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱫᱚ ᱠᱟᱹᱱᱦᱩ ᱵᱤᱨᱥᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱟᱨᱴᱥ, ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱠᱳᱨᱥ ᱟᱨ ᱱᱟᱜᱟᱢ, ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱟᱨ ᱮᱞᱠᱷᱟ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱯᱳᱥᱴ ᱜᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web|title=Affiliated College of Sidho Kanho Birsha University |url=http://skbu.ac.in/list_college.php|archive-url=https://web.archive.org/web/20120225031650/http://skbu.ac.in/list_college.php |archive-date=2012-02-25 }}</ref>
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
᱑᱙᱔᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ '''ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷ ᱠᱤᱥᱚᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ''' ᱫᱚ [[ᱯᱟᱴᱱᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱤᱫ ᱵᱮᱼᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱩᱱᱚᱠᱛᱚ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱱᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱱᱤᱛ ᱫᱚ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱠᱟᱥᱤᱯᱩᱨ ᱨᱟᱡᱽ ᱨᱮᱱ ᱥᱨᱤ ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷ ᱠᱤᱥᱚᱨ ᱞᱟᱞ ᱥᱤᱝ ᱨᱮᱱ ᱪᱷᱟᱹᱰᱣᱤ ᱜᱳᱠᱩᱠ ᱠᱩᱢᱟᱨᱤ ᱫᱮᱵᱤ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱞᱟᱠᱷ ᱴᱟᱠᱟ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱮ ᱫᱟᱱ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱩᱱᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱵᱮᱯᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱝᱠᱚᱨᱞᱟᱞ ᱥᱤᱝᱜᱷᱟᱱᱤᱭᱟ ᱦᱚᱸ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱜᱮᱞ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱥᱟᱥᱟᱭ (ᱦᱟᱡᱟᱨ) ᱴᱟᱠᱟ ᱮ ᱪᱟᱱ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷ ᱠᱤᱥᱚᱨ ᱫᱮᱣ ᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱭ.ᱮᱥ ᱠᱳᱨᱥ ᱨᱮᱱ ᱑᱐᱙ ᱯᱟᱹᱴᱷᱩᱣᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱩᱞᱩᱪ ᱪᱟᱹᱞᱩ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱕᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱱᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ [[ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ]] ᱧᱩᱢ ᱩᱪᱟᱹᱲᱮᱱᱟ, ᱩᱱᱚᱠᱛᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱩᱢᱩᱞ ᱨᱮ ᱦᱮᱡᱽ ᱮᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱑᱙᱖᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱢᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱖᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱟᱜ ᱜᱚᱲᱚ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱹᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ [[ᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱢᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱥᱤᱫᱚ ᱠᱟᱹᱱᱦᱩ ᱵᱤᱨᱥᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱫᱚᱦᱚ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ==
===ᱥᱟᱬᱮᱥ===
*ᱯᱷᱤᱡᱤᱠᱥ
*ᱮᱞᱠᱷᱟ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*ᱡᱤᱭᱳᱞᱚᱡᱤ
*ᱠᱮᱢᱤᱥᱴᱨᱤ
*ᱠᱚᱢᱯᱤᱭᱩᱴᱟᱨ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*ᱵᱚᱴᱟᱱᱤ
*ᱡᱩᱞᱚᱡᱤ
*ᱢᱟᱭᱠᱨᱳᱵᱟᱭᱚᱞᱚᱡᱤ
===ᱟᱨᱴᱥ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ===
*ᱵᱮᱯᱟᱨ
*ᱮᱠᱟᱭᱩᱱᱴᱮᱱᱥᱤ
*ᱤᱝᱞᱤᱥ
*ᱱᱟᱜᱟᱢ
*ᱚᱛᱱᱚᱜ
*ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ
*ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱤᱛ
*ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*ᱧᱮᱱᱮᱞ (ᱯᱷᱤᱞᱚᱡᱚᱯᱤ)
*ᱮᱰᱩᱠᱮᱥᱚᱱ
*ᱦᱤᱱᱫᱤ
*ᱵᱟᱝᱞᱟ
*ᱩᱨᱫᱩ
*ᱥᱴᱮᱴᱟᱥᱴᱤᱠ
*ᱥᱮᱨᱮᱧ
*ᱯᱷᱤᱡᱤᱠᱟᱞ ᱮᱰᱩᱠᱮᱥᱚᱱ
===ᱮᱱ.ᱥᱤ.ᱥᱤ ᱟᱨ ᱮᱱ.ᱮᱥ.ᱮᱥ===
==ᱢᱟᱹᱱ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚ [[ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱟᱹᱧᱡᱩᱨ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ]] (ᱭᱩ.ᱡᱤ.ᱥᱤ) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱢᱟᱹᱱ ᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref name=UGC>[http://www.ugc.ac.in/inside/browse_reco_colleges.php?st=West%20Bengal Colleges in West Bengal, University Grants Commission] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111116042454/http://www.ugc.ac.in/inside/browse_reco_colleges.php?st=West+Bengal |date=2011-11-16 }}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[:en:National Assessment and Accreditation Council|ᱱᱮᱥᱟᱱᱟᱞ ᱮᱥᱮᱥᱢᱮᱱᱴ ᱮᱱᱰ ᱮᱠᱨᱮᱰᱮᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱭᱩᱱᱥᱤᱞ]] (ᱮᱱ.ᱮ.ᱮ.ᱥᱤ) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱢᱟᱹᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ, ᱟᱨ B+ ᱜᱽᱨᱮᱰ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ᱾<ref>{{cite news|title=Institutions Accredited/ Re- accredited by NAAC whose accreditation validity period is over |url=http://www.naac.gov.in/sites/naac.gov.in/files/Validity_expired_institutions.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20120512054834/http://www.naac.gov.in/sites/naac.gov.in/files/Validity_expired_institutions.pdf |archive-date=2012-05-12 }}</ref>
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://www.jkcprl.ac.in/ ᱡᱮ. ᱠᱮ. ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]
*[https://www.skbu.ac.in/ ᱥᱤᱫᱚ ᱠᱟᱹᱱᱦᱩ ᱵᱤᱨᱥᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]
*[http://www.ugc.ac.in/ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱟᱹᱧᱡᱩᱨ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ]
*[http://www.naac.gov.in/ ᱱᱮᱥᱟᱱᱟᱞ ᱮᱥᱮᱥᱢᱮᱱᱴ ᱮᱱᱰ ᱮᱠᱨᱮᱰᱮᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱭᱩᱱᱥᱤᱞ]
{{ᱥᱤᱫᱚ ᱠᱟᱹᱱᱦᱩ ᱵᱤᱨᱥᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱤᱫᱚ ᱠᱟᱹᱱᱦᱩ ᱵᱤᱨᱥᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
pervd96wg62xso6ymstncvnx5bil32j
ᱡᱤᱨᱳ
0
19110
102100
90533
2022-08-22T11:54:29Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱤᱨᱳ
| native_name =
| native_name_lang =
| other_name =
| nickname =
| settlement_type = ᱱᱚᱜᱚᱨ
| image_skyline = A cross section of luch green valley of Ziro.jpg
| image_alt =
| image_caption = ᱡᱤᱨᱳ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱜᱷᱟᱹᱴᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱠᱨᱚᱥ ᱥᱮᱠᱥᱚᱱ
| pushpin_map = India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱚᱨᱩᱬᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ
| coordinates = {{Coord|27|33|59|N|93|49|53|E|display=title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = {{flagicon image|..Arunachal Pradesh Flag(INDIA).png}} [[ᱚᱨᱩᱬᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| established_title = <!-- ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_total =
| population_as_of =
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] -->
| postal_code =
| registration_plate = [[Vehicle registration plates of India|AR]]
| blank_name = [[Köppen climate classification|Climate]]
| blank_info = [[Humid subtropical climate|Cwa]]
| website =
| footnotes =
}}
'''ᱡᱤᱨᱳ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]] [[ᱚᱨᱩᱬᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ [[ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱥᱩᱵᱚᱱᱥᱤᱨᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.northeasttoday.in/our-states/arunachal-pradesh/arunachals-ziro-valley-talley-valley-for-unesco-word-heritage-site/ |title=Archived copy |access-date=13 December 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20121218100724/http://www.northeasttoday.in/our-states/arunachal-pradesh/arunachals-ziro-valley-talley-valley-for-unesco-word-heritage-site/ |archive-date=18 December 2012 }}</ref> ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱚᱯᱷᱤᱥ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱦᱟᱯᱚᱞᱤ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱞᱚᱠᱟᱞ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱯᱛᱟᱱᱤ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ "ᱦᱟᱣᱳᱼᱯᱚᱞᱭᱟᱝ" ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾
ᱡᱤᱨᱳ ᱫᱚ [[ᱤᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱑᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ, [[ᱞᱤᱞᱟᱵᱟᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ|ᱞᱤᱞᱟᱵᱟᱨᱤ]] ᱨᱮ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱵᱷᱤᱞ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱒᱓ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ, ᱱᱟᱦᱚᱨᱞᱟᱜᱩᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱙᱖ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧᱟ ᱾ IAF ᱨᱮᱱᱟᱜ ALG ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱯᱟᱴᱴᱤ ᱫᱚ ᱡᱤᱨᱳ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
[[File:Old Ziro.jpg|alt=Old Ziro view|thumb|ᱢᱟᱨᱮ ᱡᱤᱨᱳ ᱥᱮᱴᱮᱞᱢᱮᱱᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ]]
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱡᱤᱨᱳ ᱫᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱥᱩᱵᱚᱱᱥᱤᱨᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱚᱨᱩᱬᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ {{Coord|27.63|N|93.83|E|}} <ref>[http://www.fallingrain.com/world/IN/30/Ziro.html Falling Rain Genomics, Inc – Ziro]. Fallingrain.com. Retrieved on 23 February 2012.</ref> ᱨᱮ ᱑᱖᱘᱘ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱕᱕᱓᱘ ᱯᱷᱤᱴ) ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱔᱓᱘ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱘᱐᱐᱐ ᱯᱷᱤᱴ) ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ==
ᱡᱤᱨᱳ ᱫᱚ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱤᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱑᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧᱟ ᱟᱨ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱒᱒᱙ (NH229) ᱥᱟᱶ ᱦᱳᱡᱽᱼᱯᱳᱴᱤᱱ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱟᱨ ᱟᱥᱟᱢ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱕᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱓ ᱴᱟᱲᱟᱝ ᱓᱐ ᱴᱤᱯᱤᱡ ᱞᱟᱜᱟᱣᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱫᱚ ᱡᱤᱨᱳ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱚᱨᱩᱬᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱦᱚᱨᱞᱟᱜᱩᱱ ᱨᱮ ᱚᱨᱩᱬᱟᱪᱚᱞᱼᱟᱥᱟᱢ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱴᱷᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱤᱨᱳ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱐᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧᱟ ᱾ ᱵᱟᱥᱛᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱫᱚ ᱞᱤᱞᱟᱵᱟᱲᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱥᱟᱢ (ᱥᱤᱧᱚᱛ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱞᱚᱠᱷᱤᱢᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱡᱤᱨᱳ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱭ ᱯᱷᱟᱹᱫᱟᱜ ᱮᱰᱵᱟᱸᱥ ᱞᱮᱸᱰᱤᱝ ᱜᱨᱟᱣᱩᱸᱰ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name=ziroalg2>[https://www.thehindu.com/news/national/other-states/new-iaf-airport-in-arunachal-is-alternative-to-walking-157-km/article29448790.ece New IAF ‘airport’ in Arunachal provides an alternative to walking 157 km], The Hindu, 18 Sept 2019.</ref><ref name=ziroalg1>[https://economictimes.indiatimes.com/news/defence/how-india-defends-its-border-with-china/articleshow/76465059.cms How India defends its border with China], 19 June 2020.</ref>
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ,<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archive-url=https://web.archive.org/web/20040616075334/http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archive-date=16 June 2004|title= Census of India 2011: Data from the 2011 Census, including cities, villages and towns (Provisional)|access-date=1 November 2008|publisher= Census Commission of India}}</ref> ᱡᱤᱨᱳ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱑᱒,᱘᱐᱖ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱕᱐% ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱕᱐% ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱡᱤᱨᱳ ᱨᱮ, ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱟᱜ ᱑᱗% ᱫᱚ ᱖ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱩᱢᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
* http://www.jagran.com/news/national-shiva-family-finds-shelter-in-kaliyuga-11123467.html?src=p2
* https://whc.unesco.org/en/tentativelists/5893/
* https://www.adventuren.com/blog/ziro-arunachal-pradesh/
{{Commons category}}
{{Indian Air Force}}
{{Authority control}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱥᱩᱵᱚᱱᱥᱤᱨᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱥᱩᱵᱚᱱᱥᱤᱨᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱚᱨᱩᱬᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱩᱨᱩ ᱮᱞᱟᱠᱟ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱤᱨᱳ|*]]
f0zdgm1iglwcngyowodusfz2xuk5std
ᱠᱳᱴᱥᱤᱞᱟ ᱢᱚᱦᱟᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱞᱚᱭ
0
19113
101666
90552
2022-08-21T15:09:29Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
| name = ᱠᱳᱴᱥᱤᱞᱟ ᱢᱚᱦᱟᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱞᱚᱭ
| native_name =
| native_name_lang =
| image =
| image_upright =
| image_alt =
| caption =
| latin_name =
| other_name = <!--or, other_names-->
| former_name =
| motto =
| motto_lang =
| mottoeng =
| top_free_label =
| top_free =
| type = ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ [[ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
| established = ᱒᱐᱑᱐; ᱑᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮ
| closed = <!-- {{end date|YYYY}} -->
| founder =
| parent =
| affiliation = [[ᱥᱤᱫᱚ ᱠᱟᱹᱱᱦᱩ ᱵᱤᱨᱥᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
| religious_affiliation =
| academic_affiliation =
| endowment =
| budget =
| officer_in_charge =
| chairman =
| chairperson =
| chancellor =
| president = ᱢᱨ. ᱥᱩᱱᱤᱞ ᱠᱩᱢᱟᱨ
| vice-president =
| superintendent =
| vice_chancellor =
| provost =
| rector =
| principal = ᱰᱨ. ᱯᱨᱚᱵᱷᱟᱛ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱢᱚᱱᱰᱚᱞ
| director =
| dean =
| head_label =
| head =
| academic_staff =
| administrative_staff =
| students =
| undergrad =
| postgrad =
| doctoral =
| other =
| address = ᱡᱤᱣᱫᱟᱨᱩ
| city = [[ᱠᱳᱴᱥᱤᱞᱟ]]
| state = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| province =
| country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| postcode = ᱗᱒᱓᱒᱑᱓
| coordinates = {{coord|23.4198316|N|86.0851038|E|region:IN-WB_type:edu|display=title,inline}}
| pushpin_map = India West Bengal#India
| campus = ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ
| language =
| free_label =
| free =
| free_label2 =
| free2 =
| colors = <!--or, colours= -->
| athletics =
| sports =
| athletics_nickname = <!--or, sports_nickname= -->
| sporting_affiliations =
| mascot = <!--or, mascots= -->
| sports_free_label =
| sports_free =
| sports_free_label2 =
| sports_free2 =
| website = [http://www.kotshilamahavidyalaya.ac.in/ ᱠᱳᱴᱥᱤᱞᱟ ᱢᱚᱦᱟᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱞᱚᱭ]
| logo =
| logo_size = 150px
| logo_alt =
| footnotes =
}}
'''ᱠᱳᱴᱥᱳᱞᱟ ᱢᱚᱦᱟᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱞᱚᱭ''' ᱫᱚ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱠᱳᱴᱥᱤᱞᱟ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱫᱚ ᱠᱟᱹᱱᱦᱩ ᱵᱤᱨᱥᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web|title=Affiliated College of Sidho Kanho Birsha University |url=http://skbu.ac.in/list_college.php|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120225031650/http://skbu.ac.in/list_college.php |archivedate=2012-02-25 }}</ref> ᱒᱐᱑᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮ ᱟᱨᱴᱥ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱚᱞᱚᱜ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ==
===ᱟᱨᱴᱥ===
*ᱵᱟᱝᱞᱟ
*ᱤᱝᱞᱤᱥ
*ᱱᱟᱜᱟᱢ
*ᱥᱮᱪᱮᱫ
*ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ
* ᱚᱛᱱᱚᱜ
*ᱯᱷᱤᱡᱤᱠᱟᱞ ᱮᱰᱩᱠᱮᱥᱚᱱ
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://www.kotshilamahavidyalaya.in/ ᱠᱳᱴᱥᱤᱞᱟ ᱢᱚᱦᱟᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱞᱚᱭ]
*[https://www.skbu.ac.in/ ᱥᱤᱫᱚ ᱠᱟᱹᱱᱦᱩ ᱵᱤᱨᱥᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]
*[http://www.ugc.ac.in/ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱟᱹᱧᱡᱩᱨ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ]
*[http://www.naac.gov.in/ ᱱᱮᱥᱟᱱᱟᱞ ᱮᱥᱮᱥᱢᱮᱱᱴ ᱮᱱᱰ ᱮᱠᱨᱮᱰᱮᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱭᱩᱱᱥᱤᱞ]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
h7jc6f60k498ebnp4mdkr5rtu35sm30
ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
19138
101580
90735
2022-08-21T12:01:18Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = [[ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| total_type = ᱜᱩᱴ
| native_name = ᱠᱚᱯᱣᱚᱨ
| image_skyline = Beauty of bangus.jpg
| image_caption = ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱱᱜᱩᱥ ᱜᱷᱟᱹᱴᱤ
| image_map = Jammu and Kashmir Kupwara district.svg
| map_caption = ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮ
| coordinates =
| coor_pinpoint =
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ]]
| subdivision_name1 = [[ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ (ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ)|ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ]]
| subdivision_type2 = ᱠᱷᱚᱸᱰ
| subdivision_name2 = [[ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ]]
| parts_type = ᱛᱚᱦᱥᱤᱞ
| parts_style = para
| p1 =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes = <ref>{{cite report |url=https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_A/01/0101_PART_A_DCHB_KUPWARA.pdf |page=7 |work=Census of India 2011 |title=District Census Handbook Kupwara, Part A |date=July 2016 |access-date=21 November 2020}}<br />{{cite report |url=https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/0101_PART_B_DCHB_KUPWARA.pdf|pages=11, 12 |work=Census of India 2011 |title=District Census Handbook Kupwara, Part B |date=16 June 2014 |access-date=21 November 2020}}</ref>
| area_total_km2 = 2379
| area_rank =
| area_rural_km2 = 2331.7 <!-- source says 2,331.66 -->
| area_urban_km2 = 47.3 <!-- source says 47.34 -->
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_total = 870,354
| population_urban = 104,729
| population_rural = 765,625
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞ
| demographics1_title1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| demographics1_info1 = ᱖᱔.᱕᱑%
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ<ref name="Kupwara district Census 2011">{{cite web|url=https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_A/01/0101_PART_A_DCHB_KUPWARA.pdf|title=Kupwara district Census 2011|work=Govt of India Census|access-date=12 July 2021}}</ref>
| demographics1_info2 = ᱘᱓᱕ [[ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ|♀]]/ ᱑᱐᱐᱐ [[ᱠᱚᱲᱟ|♂]] <!-- ᱔᱗᱔,᱑᱒᱖ ᱠᱚᱲᱟ, ᱓᱙᱖,᱑᱖᱔ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ -->
| demographics1_footnotes =
| demographics_type2 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics2_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| demographics2_info1 = [[ᱠᱟᱥᱢᱤᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨᱤ]], [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]], [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱰᱳᱜᱽᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱰᱚᱜᱽᱨᱤ]], ᱤᱝᱞᱤᱥ
| demographics2_footnotes = <ref name="OfficialLang">{{cite web |url=http://egazette.nic.in/WriteReadData/2020/222037.pdf |title=The Jammu and Kashmir Official Languages Act, 2020 |publisher=The Gazette of India|date=27 September 2020 |access-date=27 September 2020}}</ref><ref>{{cite news | title=Parliament passes JK Official Languages Bill, 2020 | work=Rising Kashmir | date=23 September 2020| url=http://risingkashmir.com/news/parliament-passes-jk-official-languages-bill-2020 | access-date=23 September 2020}}</ref>
| leader_title = [[ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
| leader_name = [[ᱵᱟᱨᱟᱢᱩᱞᱞᱟ (ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱵᱟᱨᱟᱢᱩᱞᱞᱟ]]
| leader_title1 = [[ᱥᱚᱸᱥᱚᱫᱽ, ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ|MP]]<ref>{{cite web|url=http://loksabhaph.nic.in/Members/MemberHomePage.aspx?mpsno=5005|title=Lok Sabha Members|work=Lok Sabha|access-date=12 July 2021}}</ref>
| leader_name1 = {{nowrap|[[ᱢᱚᱦᱟᱢᱢᱚᱫᱽ ᱚᱠᱵᱚᱨ ᱞᱚᱱᱮ]], [[ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱠᱚᱱᱯᱷᱮᱨᱮᱱᱥ|JKNC]] {{flagicon image|JKNC-flag.svg}}}}
| leader_title2 = ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ
| leader_name2 = '''᱕''' : ᱠᱚᱨᱱᱟᱦ, ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ, ᱞᱚᱞᱟᱵᱽ, ᱦᱚᱸᱫᱽᱣᱟᱲᱟ ᱟᱨ ᱞᱚᱝᱜᱚᱴᱮ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| registration_plate = JK-09
| blank_name_sec1 = ᱢᱩᱬ ᱰᱟᱦᱟᱨ
| blank_info_sec1 = {{flagicon image|NH701-IN.svg}} [[ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱗᱐᱑ (ᱥᱤᱧᱚᱛ)|NH 701]]
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
| website = {{url|kupwara.nic.in}}
| official_name =
}}
'''ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ (ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ)|ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱜᱷᱟᱹᱴᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱑᱐ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱮᱢᱟᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱸᱰᱚᱠᱟᱜ ᱠᱤᱥᱚᱱᱜᱚᱝᱜᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱞᱤᱸᱡᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite web |url=http://jkrd.nic.in/listAllDistricts.pdf |title=Statement showing the number of blocks in respect of 22 Districts of Jammu and Kashmir State including newly created districts, as on 31-03-2008 |access-date=29 August 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080910092544/http://jkrd.nic.in/listAllDistricts.pdf |archive-date=10 September 2008 }} dated 2008-03-13, accessed 2008-08-30</ref>
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱥᱟᱶ ᱑᱙᱗᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱟᱬᱟᱝ [[ᱵᱟᱨᱟᱢᱩᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{cite web|url=https://www.thedispatch.in/kupwara-brief-history-places-of-attraction/#:~:text=District%20Kupwara%20was%20carved%20out,feet%20from%20the%20sea%20level.|title=Kupwara: Brief History, Places of Attraction|work=The Dispatch|access-date=12 July 2021}}</ref>
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱩᱴ ᱚᱥᱟᱨ ᱵᱤᱥᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱒,᱓᱗᱙ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱙᱑᱙ ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ [[ᱵᱟᱱᱫᱤᱯᱩᱨᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱟᱱᱫᱤᱯᱚᱨᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ [[ᱵᱟᱨᱟᱢᱩᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ [[ᱟᱡᱟᱫᱽ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ|ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩᱼᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ]] ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱞᱟᱜᱟᱣᱜᱼᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱛᱮᱫ ᱫᱮᱦᱟᱛ/ᱪᱟᱥ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
===ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ===
* [[ᱵᱟᱱᱫᱤᱯᱩᱨᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱟᱱᱫᱤᱯᱚᱨᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] - ᱥᱟᱢᱟᱝ
* [[ᱱᱤᱞᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱱᱤᱞᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ]] - ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ
* [[ᱱᱤᱞᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱱᱤᱞᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ]] - ᱠᱚᱧᱮ ᱯᱟᱪᱮ
* [[ᱢᱩᱡᱚᱯᱷᱚᱨᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱦᱚᱴᱤᱭᱟᱱ ᱵᱟᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱦᱚᱴᱤᱭᱟ ᱵᱟᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ]] - ᱯᱟᱪᱮ
* [[ᱵᱟᱨᱟᱢᱩᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] - ᱮᱛᱚᱢ
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ==
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
{{Bar box
|title=ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ (᱒᱐᱑᱑)<ref name="Kupwara district population">{{cite web|url=https://www.censusindia2011.com/jammu-kashmir/kupwara-population.html|title=Kupwara district Population|work=Census India|access-date=12 July 2021}}</ref>
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=left
|bars=
{{Bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ]]|#009000|94.59}}
{{Bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|darkorange|4.27}}
{{Bar percent|Other or not stated|black|1.14}}
}}
{{historical populations|11=1901|12=1,10,979|13=1911|14=1,24,744|15=1921|16=1,37,936|17=1931|18=1,53,758|19=1941|20=1,70,079|21=1951|22=1,87,076|23=1961|24=2,04,073|25=1971|26=2,57,824|27=1981|28=3,28,743|29=1991|30=4,65,948|31=2001|32=6,50,393|33=2011|34=8,70,354|percentages=pagr|footnote=source:<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html Decadal Variation In Population Since 1901]</ref>|align=right}}
{{Pie chart
|thumb = left
|caption =ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ (᱒᱐᱑᱑)
|label1 = [[ᱠᱟᱥᱢᱤᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨᱤ]] |value1 = 71.11 |color1 = lightgreen
|label2 = [[ᱯᱟᱦᱟᱲᱤ-ᱯᱚᱛᱷᱣᱟᱲᱤ|ᱯᱟᱦᱟᱲᱤ]] |value2 = 14.12 |color2 = pink
|label3 = [[ᱜᱩᱡᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱜᱚᱡᱽᱨᱤ]] |value3 = 9.21 |color3 = tomato
|label4 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] |value4 = 2.72 |color4 = yellow
|label5 = ᱮᱴᱟᱜᱟᱜ |value5 = 2.84 |color5 = grey
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱘᱗᱐,᱓᱕᱔ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ (ᱜᱩᱴ ᱖᱔᱐ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ) ᱔᱗᱐ ᱟᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱫᱚ ᱓᱖᱘ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱦᱚᱲ ᱜᱚᱴᱟ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱙᱕᱐/ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱑ᱼ᱒᱐᱑᱑ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱘᱔᱓ ᱛᱤᱨ;ᱟᱹ ᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ (ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱚ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨᱚᱜᱼᱟ), ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱗᱕.᱖᱐% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ==
===ᱦᱚᱭ===
ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱫᱚ [[ᱥᱨᱤᱱᱚᱜᱚᱨ]] ᱨᱮ [[ᱥᱮᱠᱷ ᱩᱞᱼᱟᱞᱚᱢ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ [[ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱐᱒ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱯᱚᱸᱡᱽᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱞᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=https://kashmirlife.net/centre-plans-to-build-11-new-airports-in-jk-2-in-ladakh-220098/|title=Centre plans to build 11 new airports in J&K, 2 in Ladakh|work=Kashmir Life|access-date=17 March 2020}}</ref>
===ᱨᱮᱞ===
ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱫᱚ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱛᱮᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱡᱟᱹᱢᱢᱩᱼᱵᱟᱨᱟᱢᱩᱞᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱞᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=https://www.nbmcw.com/news/j-k-gets-3-848-cr-baramulla-kupwara-railroad-project.html|title=J&K gets ₹3,848-cr Baramulla-Kupwara railroad project|work=NBMCW|access-date=12 July 2021}}</ref> ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱔᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱨᱟᱢᱩᱞᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
===ᱥᱚᱲᱚᱠ===
ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱫᱚ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ NH 701 ᱮᱴᱟᱜ ᱚᱱᱛᱚᱨᱼᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱥᱟᱶ ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{Official website|http://kupwara.nic.in/}}
{{commons category|ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{coord|34|31|12|N|74|15|00|E|region:IN-JK_type:adm2nd_source:kolossus-nowiki|display=title}}
{{ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱥᱟᱛᱟᱢ}}
{{ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{Geographic location
|Centre = ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
|North = ''[[ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱴᱟᱠᱠᱟᱨ|ᱵᱤᱵᱟᱹᱫᱽ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]''
|Northeast =
|East = [[ᱵᱟᱱᱫᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southeast =
|South = [[ᱵᱟᱨᱟᱢᱩᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southwest =
|West = ''[[ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱴᱟᱠᱠᱟᱨ|ᱵᱤᱵᱟᱹᱫᱽ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]''
|Northwest =
}}
{{Authority control}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱩᱯᱣᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱹᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
hl7hnd1262csdm2oizvektyg0i6qjcc
ᱡᱤᱨᱤᱵᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
19158
102099
90896
2022-08-22T11:52:25Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱡᱤᱨᱤᱵᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| native_name =
| settlement_type = [[ᱢᱟᱱᱤᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱢᱟᱱᱤᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| total_type = ᱜᱩᱴ
| image_map = Jiribam in Manipur (India).svg
| pushpin_map =
| pushpin_map_alt = ᱡᱤᱨᱤᱵᱟᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ
| pushpin_map_caption = ᱡᱤᱨᱤᱵᱟᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ
| map_caption = ᱡᱤᱨᱤᱵᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱟᱱᱤᱯᱩᱨ ᱨᱮ
| coordinates =
| coor_pinpoint = ᱡᱤᱨᱤᱵᱟᱢ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = {{flagicon image|..Manipur Flag(INDIA).png}} [[ᱢᱟᱱᱤᱯᱩᱨ]]
| subdivision_type2 =
| subdivision_name2 =
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date = ᱒᱐᱑᱖
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱡᱤᱨᱤᱵᱟᱢ]]
| parts_type = ᱛᱚᱦᱥᱤᱞ ᱠᱚ
| parts_style = para
| p1 =
| area_total_km2 = 232
| area_footnotes =
| population_as_of =
| population_total = 43,838
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 =
| demographics1_title1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| demographics1_info1 =
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| demographics1_info2 =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| leader_title2 =
| leader_name2 =
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| registration_plate =
| blank_name_sec1 = ᱢᱩᱬ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ
| blank_info_sec1 = NH-37
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
| website =
}}
'''ᱡᱤᱨᱤᱵᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱟᱱᱤᱯᱩᱨ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱤᱢᱯᱷᱟᱞ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮᱫ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{Cite web|url=https://imphaleast.nic.in/history/|title=History of Imphal East|date=2 November 2019|website=Imphal East district|access-date=27 November 2019}}</ref>
==ᱥᱟᱵᱽᱼᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱠᱚ==
ᱡᱤᱨᱤᱵᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱟᱵᱽᱼᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱠᱚ:
* [[ᱡᱤᱨᱤᱵᱟᱢ]]
* [[ᱵᱚᱨᱚᱵᱮᱠᱨᱟ]]
*
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
{{Pie chart
|thumb = left
|caption = ᱡᱤᱨᱤᱵᱟᱢ ᱨᱮ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-16.html|title = Census of India Website : Office of the Registrar General & Census Commissioner, India}}</ref>
|label1 = ᱵᱟᱝᱜᱟᱞᱤ
|color1 = Red
|value1 = 50.80
|label2 = ᱢᱮᱭᱛᱮᱭ
|color2 = #ED9121
|value2 = 30.51
|label3 = ᱦᱚᱢᱟᱨ
|color3 = Green
|value3 = 8.04
|label4 = ᱵᱤᱥᱱᱩᱯᱨᱤᱭᱟ ᱢᱟᱱᱤᱯᱩᱨᱤ
|color4 = Blue
|value4 = 2.67
|label5 = ᱦᱤᱱᱫᱤ
|color5 = Orange
|value5 = 1.94
|label6 = ᱠᱟᱵᱩᱭ
|color6 = Olive
|value6 = 1.46
|label7 = ᱠᱩᱠᱤ
|color7 = Yellow
|value7 = 1.11
|label8 = ᱯᱟᱭᱛᱮ
|color8 = LightGreen
|value8 = 0.79
|label9 = ᱠᱷᱟᱥᱤ
|color9 = Purple
|value9 = 0.52
|label10 = ᱮᱴᱟᱜᱟᱜ
|value10 = 2.16
|color10 = Grey
}}
ᱡᱤᱨᱤᱵᱟᱢ ᱨᱮ ᱨᱚᱲᱮᱫ ᱢᱩᱬ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ [[ᱢᱮᱭᱛᱮᱭ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱮᱭᱛᱤᱞᱳᱱ]] ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱜᱟᱞᱤ]], [[ᱦᱚᱢᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱚᱢᱟᱨ]], [[ᱵᱤᱥᱱᱩᱯᱩᱨᱤᱭᱟ ᱢᱟᱱᱤᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱤᱥᱱᱩᱯᱩᱨᱤᱭᱟ ᱢᱟᱱᱤᱯᱩᱨᱤ]] [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], ᱨᱳᱝᱢᱮᱭ, ᱠᱩᱠᱤ ᱮᱢᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
<ref>{{cite web|url=http://indiatoday.intoday.in/story/manipur-7-new-districts-united-naga-council-okram-ibobi-singh-sadar-hills-nagas/1/830729.html |title=7 new districts formed in Manipur amid opposition by Nagas |website=Indiatoday.intoday.in |date=2016-12-09 |access-date=2017-06-30}}</ref>
<ref>{{cite web|url=http://www.ndtv.com/india-news/manipur-creates-7-new-districts-1635974 |title=Manipur Creates 7 New Districts |website=Ndtv.com |date=2016-12-09 |access-date=2017-06-30}}</ref>
<ref>{{cite news|url=http://www.thehindu.com/news/national/other-states/New-districts-to-stay-says-Manipur-CM/article16966242.ece |title=New districts to stay, says Manipur CM |newspaper=[[The Hindu]] |date=2016-12-31 |access-date=2017-06-30}}</ref>
<ref>{{cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/imphal/manipur-chief-minsiter-inaugurates-two-new-districts-amid-naga-protests/articleshow/56011103.cms |title=Manipur Chief Minsiter [sic] inaugurates two new districts amid Naga protests |website=Timesofindia.indiatimes.com |date=2016-12-16 |access-date=2017-06-30}}</ref>
<ref>{{cite news|url=http://indianexpress.com/article/explained/manipur-violence-new-districts-okram-ibobi-united-naga-council-4436039/ |title=Simply put: Seven new districts that set Manipur ablaze |newspaper=[[The Indian Express]] |date=2016-12-20 |access-date=2017-06-30}}</ref>
<ref>{{cite news|url=http://www.hindustantimes.com/opinion/creation-of-new-districts-could-be-game-changer-in-manipur-polls/story-UPuB37G5kcybvNQqCCf61I.html |title=Creation of new districts could be game-changer in Manipur polls | opinion |newspaper=[[Hindustan Times]] |access-date=2017-06-30}}</ref>
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱤᱨᱤᱵᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱢᱟᱱᱤᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
5yb4qfhp14veusyxrcfp4nm7me3kaz4
ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱴᱤᱣᱤ
0
19161
102015
90974
2022-08-22T08:51:34Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{short description|Indian News Channel}}
{{Use Indian English|date=May 2015}}
{{Use dmy dates|date=March 2020}}
{{Infobox television channel
| name = Malayalam TV
| logo = File:Janam TV logo.png
| logo_size =
| logo_caption =
| launch_date = {{Start date and age|df=yes|2015|04|19}}
| owner = Janam Multimedia Limited
| picture_format = [[576i]] ([[Standard-definition television|SDTV]])
| language = [[Malayalam]]
| former_names =
| sister_channels =
| website = [http://www.janamtv.com/ Official website]
| sat_serv_1 = [[Dish TV]] & [[d2h]]
| sat_chan_1 = Channel 3193
| sat_serv_2 = [[Tata Sky]]
| sat_chan_2 = Channel 1850
| sat_serv_3 =
| sat_chan_3 =
| sat_serv_4 = [[Airtel Digital TV]]
| sat_chan_4 = Channel 838
| sat_serv_5 = [[Sun Direct]]
| sat_chan_5 = Channel 230
| sat_serv_6 = Airtel Digital TV
| sat_chan_6 = Channel 838
| sat_serv_7 = DD Free dish
| sat_chan_7 =
| cable_serv_1 = [[Kerala Vision Digital TV]]
| cable_chan_1 = Channel 026
| cable_serv_2 = [[Asianet Cable Vision]]
| cable_chan_2 = Channel 128
| cable_serv_3 = [[DEN Networks]]
| cable_chan_3 = Channel 627
| iptv_serv_1 =
| iptv_chan_1 =
| iptv_serv_2 =
| iptv_chan_2 =
| iptv_serv_3 =
| iptv_chan_3 =
| iptv_chan_4 =
| online_serv_1 = Janam/Live
| online_chan_1 = [http://www.janamtv.com/live Watch Live]
}}
'''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱴᱤᱵᱷᱤ''' ᱢᱟᱞᱭᱟᱞᱚᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱟᱨ ᱢᱟᱱᱮ ᱵᱷᱩᱞᱟᱹᱣ ᱪᱮᱭᱱᱚᱞ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱪᱮᱭᱱᱚᱞ ᱫᱚ ᱑᱙ ᱟᱯᱨᱤᱞ ᱒᱐᱑᱕ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
᱒᱐᱑᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ, ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱟᱱᱤᱣᱟᱥᱤ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱠᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱨᱚᱢᱚᱴᱚᱨ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱫᱚ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱴᱤᱵᱷᱤ ᱞᱚᱸᱪ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱸᱫᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱨᱫᱟᱥ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱟᱨ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞᱮᱫ ᱢᱚᱱᱛᱨᱟᱞᱟᱭᱟ ᱦᱟᱛᱮᱛᱮ ᱞᱚᱸᱪ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱢᱟᱸᱡᱩᱨᱤ ᱨᱮ ᱵᱟᱨ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱫᱮᱨᱤ ᱡᱟᱨᱤ ᱮᱱᱟ᱾ ᱥᱤᱳᱳ ᱨᱟᱡᱮᱥ ᱯᱤᱞᱞᱟᱭᱤ ᱟᱜ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱨᱟᱥᱴᱨᱤᱭᱚ ᱥᱣᱟᱝᱥᱮᱣᱚᱠ ᱥᱚᱸᱜᱷ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ ᱡᱟᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱯᱨᱟᱢᱚᱴᱨᱚᱸ ᱟᱜ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱛᱟᱞᱟ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱟᱱᱟᱜ ᱚᱡᱮ ᱛᱮ ᱪᱮᱭᱱᱚᱞ ᱠᱚ ᱫᱷᱣᱟᱡᱟᱸᱠᱤᱛ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱱᱤᱭᱟ ᱫᱟᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱤᱡᱮ ᱛᱮ ᱯᱤᱞᱞᱟᱭᱤ ᱫᱚ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾᱒᱐᱑᱔ ᱨᱮ, ᱥᱟᱛᱛᱟ ᱨᱚᱲ ᱥᱟᱸᱭᱩᱠᱛ ᱯᱨᱟᱜᱟᱛᱤᱥᱤᱞ ᱜᱟᱴᱷᱵᱚᱸᱫᱷᱚᱱ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱥᱟᱛᱛᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱫᱚᱠᱷᱚᱞ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱵᱷᱟᱨᱛᱤᱭᱚ ᱡᱟᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱮᱛᱨᱤᱛᱣᱚ ᱟᱹᱱᱤᱡ ᱨᱟᱥᱴᱨᱤᱭᱚ ᱡᱟᱱᱛᱚᱸᱛᱨᱤᱠ ᱜᱟᱴᱷᱵᱚᱸᱫᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱱᱟᱣᱟ ᱟᱹᱱᱤᱡ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱮ ᱵᱮᱨᱮᱫ ᱠᱮᱫᱟᱭ
==ᱠᱚᱱᱴᱮᱱᱴ==
==ᱥᱟᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{official|http://www.janamtv.com}}
{{Television news in India}}
{{Malayalam journalism}}
{{DEFAULTSORT:ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱴᱤᱵᱷᱤ}}
[[Category:Malayalam-language television channels]]
[[Category:24-hour television news channels in India]]
[[Category:Television stations in Thiruvananthapuram]]
[[Category:Television channels and stations established in 2015]]
[[Category:2015 establishments in Kerala]]
r9l41cecc63bsbobem76v8alfhmyy8g
ᱡᱟᱢᱤᱱᱤ ᱨᱚᱭ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
0
19320
101962
92213
2022-08-22T05:29:08Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
| name = ᱡᱟᱢᱤᱱᱤ ᱨᱚᱭ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
| image =
| established = ᱑᱙᱘᱖; ᱓᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮ
| type = ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ [[ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
| president = ᱢᱱ. ᱟᱥᱩᱛᱳᱥ ᱢᱩᱠᱷᱟᱨᱡᱤ
| principal = ᱰᱨ. ᱯᱨᱚᱫᱤᱯ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱵᱮᱱᱟᱨᱡᱤ
| city = [[ᱵᱮᱞᱤᱭᱟᱛᱳᱲ]]
| state = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| coordinates = {{coord|23|19|13.75|N|87|12|54.60|E|display=inline,title}}
| pushpin_map = India West Bengal#India
| campus = ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ
| affiliations = [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
| website = [https://jaminiroycollege.org/jrc/ ᱡᱟᱢᱤᱱᱤ ᱨᱚᱭ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]
| logo =
| logo_size = 150px
| logo_alt =
| footnotes =
}}
'''ᱡᱟᱢᱤᱱᱤ ᱨᱚᱭ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ''' ᱫᱚ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱵᱮᱞᱤᱭᱟᱛᱳᱲ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱑᱙᱘᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱱᱟᱦᱟᱜ ᱱᱮᱵᱮᱛᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨᱴ ᱨᱮᱱ ᱡᱩᱞᱩᱜ ᱤᱞᱤᱞ ᱡᱟᱢᱤᱱᱤ ᱨᱚᱭ ᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱒᱐᱑᱖-᱑᱗ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱟᱹᱵᱤᱫ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱢᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ==
===ᱟᱨᱴᱥ===
*ᱵᱟᱝᱞᱟ
*ᱤᱝᱞᱤᱥ
*ᱱᱟᱜᱟᱢ
*ᱥᱚᱸᱱᱥᱠᱨᱤᱛ
*ᱚᱛᱱᱚᱜ
*ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ
*ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*ᱧᱮᱱᱮᱞ
*ᱥᱮᱪᱮᱫ
ᱥᱟᱶ ᱛᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱚ
*ᱮᱱ.ᱥᱤ.ᱥᱤ
*ᱮᱱ.ᱮᱥ.ᱮᱥ
==ᱢᱟᱱᱚᱛ==
[[ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱟᱹᱧᱡᱩᱨ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ]] (ᱭᱩ.ᱡᱤ.ᱥᱤ) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱹᱱ ᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱢᱤᱱᱤ ᱨᱚᱭ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ B ᱜᱽᱨᱮᱰ ᱢᱟᱹᱱ ᱛᱮ ᱢᱟᱹᱱ ᱮᱢ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[https://jaminiroycollege.org/jrc/ ᱡᱟᱢᱤᱱᱤ ᱨᱚᱭ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]
{{ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
gvzclfbv2a27i4mdbsbt5i53c7g6z7e
ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ
0
19330
101717
92378
2022-08-21T16:20:43Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
| name = ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ
| native_name =
| native_name_lang =
| image =
[[File:Khatra Adibasi Mahavidyalaya campus.jpg|thumb|ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ ᱠᱮᱢᱯᱟᱥ]]
| image_upright =
| image_alt =
| caption =
| latin_name =
| other_name = <!--or, other_names-->
| former_name =
| motto = Tejasvi Nāvadhītamastu
| motto_lang = Sanskrit
| mottoeng = ᱟᱞᱮᱭᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞᱚᱜ ᱢᱟ
| top_free_label =
| top_free =
| type = ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ [[ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
| established = ᱑᱙᱗᱙; ᱔᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮ
| closed = <!-- {{end date|YYYY}} -->
| founder =
| parent =
| affiliation = [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
| religious_affiliation =
| academic_affiliation =
| endowment =
| budget =
| officer_in_charge =
| chairman =
| chairperson =
| chancellor =
| president =
| vice-president =
| superintendent =
| vice_chancellor =
| provost =
| rector =
| principal =
| director =
| dean =
| head_label =
| head =
| academic_staff =
| administrative_staff =
| students =
| undergrad =
| postgrad =
| doctoral =
| other =
| address =
| city = [[ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ]]
| state = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| province =
| country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| postcode = ᱗᱒᱒᱑᱔᱐
| coordinates = {{coord|23.0021106|N|86.8557296|E|region:IN-WB_type:edu|display=title,inline}}
| pushpin_map = India West Bengal#India
| campus = ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ
| language =
| free_label =
| free =
| free_label2 =
| free2 =
| colors = <!--or, colours= -->
| athletics =
| sports =
| athletics_nickname = <!--or, sports_nickname= -->
| sporting_affiliations =
| mascot = <!--or, mascots= -->
| sports_free_label =
| sports_free =
| sports_free_label2 =
| sports_free2 =
| website = [http://www.khatraadibasimahavidyalaya.in/ ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ]
| logo =
| logo_size = 150px
| logo_alt =
| footnotes =
}}
'''ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ''' ᱫᱚ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ᱾ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱨᱴᱥ ᱟᱨ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
[[File:Khatra Adibasi Mahavidyalaya campus (2).jpg|thumb|right|ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱮᱢᱯᱟᱥ]]
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ==
===ᱟᱨᱴᱥ, ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱟᱨ ᱥᱟᱬᱮᱥ===
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ
*ᱵᱟᱝᱞᱟ
*ᱤᱝᱞᱤᱥ
*ᱥᱚᱝᱥᱠᱨᱤᱛ
*ᱱᱟᱜᱟᱢ
*ᱧᱮᱱᱮᱞ
*ᱥᱮᱨᱮᱧ
*ᱚᱛᱱᱚᱜ
*ᱵᱮᱯᱟᱨ
*ᱮᱞᱠᱷᱟ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*ᱠᱮᱢᱤᱥᱴᱨᱤ
*ᱯᱷᱤᱡᱤᱠᱥ
*ᱯᱷᱤᱡᱤᱠᱟᱞ ᱮᱰᱩᱠᱮᱥᱚᱱ
==ᱢᱟᱱᱚᱛ==
ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ ᱫᱚ [[ᱱᱮᱥᱟᱱᱟᱞ ᱮᱥᱮᱥᱢᱮᱱᱴ ᱮᱱᱰ ᱮᱠᱨᱮᱰᱮᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱭᱩᱱᱥᱤᱞ]] (ᱮᱱ.ᱮ.ᱮ.ᱥᱤ) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ C+ ᱜᱽᱨᱮᱰ ᱢᱟᱹᱱ ᱛᱮ ᱢᱟᱱᱚᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web|title=Institutions Accredited / Re-accredited by NAAC with validity |url=http://www.naac.gov.in/sites/naac.gov.in/files/Institutions_Accredited_by_NAAC_with_validity.pdf |publisher=[[National Assessment and Accreditation Council]] |accessdate=22 February 2012 |format=PDF|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120512054040/http://www.naac.gov.in/sites/naac.gov.in/files/Institutions_Accredited_by_NAAC_with_validity.pdf |archivedate=12 May 2012 }}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱟᱹᱧᱡᱩᱨ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ]] (ᱭᱩ.ᱡᱤ.ᱥᱤ) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱢᱟᱱᱚᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{Cite web |url=http://www.ugc.ac.in/inside/browse_reco_colleges.php?st=West%20Bengal |title=Colleges in WestBengal, University Grants Commission |access-date=28 February 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111116042454/http://www.ugc.ac.in/inside/browse_reco_colleges.php?st=West%20Bengal |archive-date=16 November 2011}}</ref>
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[http://www.khatraadibasimahavidyalaya.in/ ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ]
{{ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
18teoa35zcbbzycqkz0j0o0fux1i4gx
101719
101717
2022-08-21T16:23:50Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
| name = ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ
| native_name =
| native_name_lang =
| image =
[[File:Khatra Adibasi Mahavidyalaya campus.jpg|thumb|ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ ᱠᱮᱢᱯᱟᱥ]]
| image_upright =
| image_alt =
| caption =
| latin_name =
| other_name = <!--or, other_names-->
| former_name =
| motto = Tejasvi Nāvadhītamastu
| motto_lang = Sanskrit
| mottoeng = ᱟᱞᱮᱭᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞᱚᱜ ᱢᱟ
| top_free_label =
| top_free =
| type = ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ [[ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
| established = ᱑᱙᱗᱙; ᱔᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮ
| closed = <!-- {{end date|YYYY}} -->
| founder =
| parent =
| affiliation = [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
| religious_affiliation =
| academic_affiliation =
| endowment =
| budget =
| officer_in_charge =
| chairman =
| chairperson =
| chancellor =
| president =
| vice-president =
| superintendent =
| vice_chancellor =
| provost =
| rector =
| principal =
| director =
| dean =
| head_label =
| head =
| academic_staff =
| administrative_staff =
| students =
| undergrad =
| postgrad =
| doctoral =
| other =
| address =
| city = [[ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ]]
| state = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| province =
| country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| postcode = ᱗᱒᱒᱑᱔᱐
| coordinates = {{coord|23.0021106|N|86.8557296|E|region:IN-WB_type:edu|display=title,inline}}
| pushpin_map = India West Bengal#India
| campus = ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ
| language =
| free_label =
| free =
| free_label2 =
| free2 =
| colors = <!--or, colours= -->
| athletics =
| sports =
| athletics_nickname = <!--or, sports_nickname= -->
| sporting_affiliations =
| mascot = <!--or, mascots= -->
| sports_free_label =
| sports_free =
| sports_free_label2 =
| sports_free2 =
| website = [http://www.khatraadibasimahavidyalaya.in/ ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ]
| logo =
| logo_size = 150px
| logo_alt =
| footnotes =
}}
'''ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ''' ᱫᱚ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ᱾ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱨᱴᱥ ᱟᱨ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
[[File:Khatra Adibasi Mahavidyalaya campus (2).jpg|thumb|right|ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱮᱢᱯᱟᱥ]]
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ==
===ᱟᱨᱴᱥ, ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱟᱨ ᱥᱟᱬᱮᱥ===
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ
*ᱵᱟᱝᱞᱟ
*ᱤᱝᱞᱤᱥ
*ᱥᱚᱝᱥᱠᱨᱤᱛ
*ᱱᱟᱜᱟᱢ
*ᱧᱮᱱᱮᱞ
*ᱥᱮᱨᱮᱧ
*ᱚᱛᱱᱚᱜ
*ᱵᱮᱯᱟᱨ
*ᱮᱞᱠᱷᱟ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*ᱠᱮᱢᱤᱥᱴᱨᱤ
*ᱯᱷᱤᱡᱤᱠᱥ
*ᱯᱷᱤᱡᱤᱠᱟᱞ ᱮᱰᱩᱠᱮᱥᱚᱱ
==ᱢᱟᱱᱚᱛ==
ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ ᱫᱚ [[ᱱᱮᱥᱟᱱᱟᱞ ᱮᱥᱮᱥᱢᱮᱱᱴ ᱮᱱᱰ ᱮᱠᱨᱮᱰᱮᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱭᱩᱱᱥᱤᱞ]] (ᱮᱱ.ᱮ.ᱮ.ᱥᱤ) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ C+ ᱜᱽᱨᱮᱰ ᱢᱟᱹᱱ ᱛᱮ ᱢᱟᱱᱚᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web|title=Institutions Accredited / Re-accredited by NAAC with validity |url=http://www.naac.gov.in/sites/naac.gov.in/files/Institutions_Accredited_by_NAAC_with_validity.pdf |publisher=[[National Assessment and Accreditation Council]] |accessdate=22 February 2012 |format=PDF|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120512054040/http://www.naac.gov.in/sites/naac.gov.in/files/Institutions_Accredited_by_NAAC_with_validity.pdf |archivedate=12 May 2012 }}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱟᱹᱧᱡᱩᱨ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ]] (ᱭᱩ.ᱡᱤ.ᱥᱤ) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱢᱟᱱᱚᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{Cite web |url=http://www.ugc.ac.in/inside/browse_reco_colleges.php?st=West%20Bengal |title=Colleges in WestBengal, University Grants Commission |access-date=28 February 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111116042454/http://www.ugc.ac.in/inside/browse_reco_colleges.php?st=West%20Bengal |archive-date=16 November 2011}}</ref>
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[http://www.khatraadibasimahavidyalaya.in/ ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ]
{{ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ}}
{{authority control}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
2movifjpk84e1yzd4yvdgrfe4id5ulp
101720
101719
2022-08-21T16:28:20Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
| name = ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ
| native_name =
| native_name_lang =
| image =
[[File:Khatra Adibasi Mahavidyalaya campus.jpg|thumb|ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ ᱠᱮᱢᱯᱟᱥ]]
| image_upright =
| image_alt =
| caption =
| latin_name =
| other_name = <!--or, other_names-->
| former_name =
| motto = Tejasvi Nāvadhītamastu
| motto_lang = Sanskrit
| mottoeng = ᱟᱞᱮᱭᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞᱚᱜ ᱢᱟ
| top_free_label =
| top_free =
| type = ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ [[ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
| established = ᱑᱙᱗᱙; ᱔᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮ
| closed = <!-- {{end date|YYYY}} -->
| founder =
| parent =
| affiliation = [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
| religious_affiliation =
| academic_affiliation =
| endowment =
| budget =
| officer_in_charge =
| chairman =
| chairperson =
| chancellor =
| president =
| vice-president =
| superintendent =
| vice_chancellor =
| provost =
| rector =
| principal =
| director =
| dean =
| head_label =
| head =
| academic_staff =
| administrative_staff =
| students =
| undergrad =
| postgrad =
| doctoral =
| other =
| address =
| city = [[ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ]]
| state = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| province =
| country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| postcode = ᱗᱒᱒᱑᱔᱐
| coordinates = {{coord|23.0021106|N|86.8557296|E|region:IN-WB_type:edu|display=title,inline}}
| pushpin_map = India West Bengal#India
| campus = ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ
| language =
| free_label =
| free =
| free_label2 =
| free2 =
| colors = <!--or, colours= -->
| athletics =
| sports =
| athletics_nickname = <!--or, sports_nickname= -->
| sporting_affiliations =
| mascot = <!--or, mascots= -->
| sports_free_label =
| sports_free =
| sports_free_label2 =
| sports_free2 =
| website = [http://www.khatraadibasimahavidyalaya.in/ ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ]
| logo =
| logo_size = 150px
| logo_alt =
| footnotes =
}}
'''ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ''' ᱫᱚ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ᱾ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱨᱴᱥ ᱟᱨ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
[[File:Khatra Adibasi Mahavidyalaya campus (2).jpg|thumb|right|ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱮᱢᱯᱟᱥ]]
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ==
===ᱟᱨᱴᱥ, ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱟᱨ ᱥᱟᱬᱮᱥ===
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ
*ᱵᱟᱝᱞᱟ
*ᱤᱝᱞᱤᱥ
*ᱥᱚᱝᱥᱠᱨᱤᱛ
*ᱱᱟᱜᱟᱢ
*ᱧᱮᱱᱮᱞ
*ᱥᱮᱨᱮᱧ
*ᱚᱛᱱᱚᱜ
*ᱵᱮᱯᱟᱨ
*ᱮᱞᱠᱷᱟ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*ᱠᱮᱢᱤᱥᱴᱨᱤ
*ᱯᱷᱤᱡᱤᱠᱥ
*ᱯᱷᱤᱡᱤᱠᱟᱞ ᱮᱰᱩᱠᱮᱥᱚᱱ
==ᱢᱟᱱᱚᱛ==
ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ ᱫᱚ [[ᱱᱮᱥᱟᱱᱟᱞ ᱮᱥᱮᱥᱢᱮᱱᱴ ᱮᱱᱰ ᱮᱠᱨᱮᱰᱮᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱭᱩᱱᱥᱤᱞ]] (ᱮᱱ.ᱮ.ᱮ.ᱥᱤ) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ C+ ᱜᱽᱨᱮᱰ ᱢᱟᱹᱱ ᱛᱮ ᱢᱟᱱᱚᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web|title=Institutions Accredited / Re-accredited by NAAC with validity |url=http://www.naac.gov.in/sites/naac.gov.in/files/Institutions_Accredited_by_NAAC_with_validity.pdf |publisher=[[National Assessment and Accreditation Council]] |accessdate=22 February 2012 |format=PDF|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120512054040/http://www.naac.gov.in/sites/naac.gov.in/files/Institutions_Accredited_by_NAAC_with_validity.pdf |archivedate=12 May 2012 }}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱟᱹᱧᱡᱩᱨ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ]] (ᱭᱩ.ᱡᱤ.ᱥᱤ) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱢᱟᱱᱚᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{Cite web |url=http://www.ugc.ac.in/inside/browse_reco_colleges.php?st=West%20Bengal |title=Colleges in WestBengal, University Grants Commission |access-date=28 February 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111116042454/http://www.ugc.ac.in/inside/browse_reco_colleges.php?st=West%20Bengal |archive-date=16 November 2011}}</ref>
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[http://www.khatraadibasimahavidyalaya.in/ ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ]
{{ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ}}
{{authority control}}
{{WestBengal-university-stub}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
tbgvgs8yyt2n7zj9pc24t05htljbtwf
ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ (ᱡᱚ)
0
19340
102069
92362
2022-08-22T10:16:37Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{speciesbox
|image = Indian jujube (fruit).jpg
|genus = Ziziphus
|species = mauritiana
|authority = [[Jean-Baptiste Lamarck|Lam.]]
}}
'''ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ''' ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ Ziziphus zizyphus ᱾ ᱮᱛᱚᱢ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱚ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱡᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱟᱨᱮ ᱛᱮ ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ ᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱚ ᱫᱚ Jujube ᱥᱮ Chinese date ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱫᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱢᱟᱡᱷᱟᱨᱤ ᱟᱨ ᱡᱷᱳᱯ ᱞᱮᱠᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱟᱨᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱵᱷᱟᱵᱤᱠ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱑᱒-᱑᱓ ᱫᱢᱴᱟᱨ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱟᱨᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱫᱚ ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱫᱤᱱ ᱨᱮ ᱧᱩᱨᱩᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱵᱚᱥᱚᱱᱛᱚ ᱠᱟᱞ ᱨᱮ ᱱᱟᱣᱟ ᱛᱮ ᱥᱟᱜᱮᱱᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱟᱹᱨ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱥᱮᱡ ᱜᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ᱾ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ-ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱥᱮᱡ ᱫᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱵᱟᱦᱟ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱫᱤᱱ ᱨᱮ ᱡᱚ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱡᱚ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱜᱮ ᱜᱳᱞ ᱜᱮᱭᱟ ᱛᱚᱵᱮ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱢᱟᱪᱷᱟ ᱡᱚ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱡᱚ ᱫᱚ ᱵᱤᱞᱤ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱥᱮ ᱟᱨᱟᱜ ᱜᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱵᱮᱨᱮᱞ ᱟᱨ ᱵᱤᱞᱤ ᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱫᱚ ᱡᱚᱢᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱚ ᱫᱚ ᱦᱮᱲᱮᱢ ᱥᱮ ᱡᱚᱡᱚ ᱥᱮ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱮ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱫᱚ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱠᱩ ᱨᱚᱦᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱠᱩ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱟᱜᱼᱟ ᱥᱮ ᱟᱪᱟᱨ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱡᱚ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱳᱣᱟᱜ ᱥᱚᱨᱚᱥᱚᱛᱤ ᱯᱩᱡᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱨᱚᱥᱚᱛᱤ ᱯᱩᱡᱟᱹ ᱞᱟᱦᱟᱨᱮ ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱵᱟᱹᱠᱩ ᱡᱚᱢᱟ᱾ ᱯᱩᱡᱟᱹ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱵᱷᱳᱜᱽ ᱮᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱟᱨᱟᱢ ᱠᱚ ᱡᱚᱢᱟ᱾
ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱡᱟᱜᱟ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱫᱚ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ, ᱥᱤᱧᱚᱛ, ᱟᱯᱷᱜᱟᱱᱤᱥᱛᱟᱱ, ᱪᱤᱱ, ᱢᱟᱞᱚᱭᱥᱤᱭᱟ, ᱚᱥᱴᱨᱮᱞᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱯᱨᱚᱥᱟᱱᱛᱚ ᱢᱚᱦᱟᱥᱟᱜᱚᱨᱤᱭᱚ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ᱾
ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱫᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱘- ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐ ᱠᱮᱡᱤ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ᱾ ᱑᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱵᱚᱭᱚᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱨᱮ ᱜᱮᱨᱮ ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱡᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱᱤᱡᱽ ᱫᱨᱚᱵᱵᱚ ᱟᱨ ᱵᱷᱤᱴᱟᱢᱤᱱ ᱮᱹ ᱥᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
== ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱠᱚ ==
<gallery>
Zizyphus mauritiana tree.jpg|ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱫᱟᱨᱮ
Zizyphus mauritiana bark.jpg|ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱫᱟᱨᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱨᱛᱟ
Jujube.jpg|ᱵᱮᱨᱮᱞ ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ
Ziziphus jujuba MS 2461.JPG|ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ
YosriPokokBidaraBunga.jpg|ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ ᱥᱟᱠᱟᱢ
</gallery>
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚ]]
emzl0i0hfe98te96bskz1szacmgtglr
ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ
0
19348
101708
92384
2022-08-21T16:13:41Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ
| native_name =
| native_name_lang =
| other_name =
| nickname =
| settlement_type = ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India West Bengal#India3
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱥᱤᱧᱚᱛ, ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|22.98|N|86.85|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 1.6161
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 154
| population_total = 7,382
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ*
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ
| demographics1_info1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| timezone1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱢᱟᱹᱱ ᱚᱠᱛᱚ|ᱟᱭ.ᱮᱥ.ᱴᱤ]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[:en:Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱗᱒᱒᱑᱔᱐
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱱ ᱠᱳᱰ
| area_code = +᱙᱑ ᱓᱒᱖᱔
| registration_plate = WB
| blank1_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank1_info_sec1 = [[:en:Bankura (Lok Sabha constituency)|ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank2_info_sec1 = [[:en:Ranibandh (Vidhan Sabha constituency)|ᱨᱟᱱᱤᱵᱟᱱᱫᱷ]]
| website = {{URL|bankura.gov.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>[http://bankura.gov.in/Profile/administrative_features.htm Official District Website] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080725065654/http://www.bankura.gov.in/Profile/administrative_features.htm |date=2008-07-25 }}</ref>
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
===ᱴᱷᱟᱶ===
===ᱢᱤᱫ ᱧᱮᱱᱮᱞ===
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
==ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ==
==ᱠᱟᱹᱴᱷᱟᱹᱢ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱓ ᱠᱤᱢᱤ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ]] ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ, ᱵᱟᱝᱞᱟ, ᱤᱝᱞᱤᱥ, ᱥᱚᱝᱥᱠᱨᱤᱛ, ᱱᱟᱜᱟᱢ, ᱧᱮᱱᱮᱞ, ᱮᱠᱟᱭᱩᱱᱴᱮᱱᱥᱤ ᱟᱨ ᱮᱞᱠᱷᱟ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱨᱮ ᱚᱱᱟᱨᱥ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱨᱴᱥ, ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web| url = http://www.khatraadibasimahavidyalaya.in/ |title = Khatra Adibasi Mahavidyalaya | publisher= KAM | access-date = 15 December 2016}}</ref><ref>{{cite web| url =http://www.buruniv.ac.in/CollegeDetails.php?col_code=408 |title = Khatra Adibasi Mahavidyalaya | publisher= University of Burdwan | access-date = 15 December 2016}}</ref>
==ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ}}
d39wgg5f9zdf31vle518rd7ypcv0ke1
101709
101708
2022-08-21T16:14:25Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ
| native_name =
| native_name_lang =
| other_name =
| nickname =
| settlement_type = ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India West Bengal#India3
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱥᱤᱧᱚᱛ, ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|22.98|N|86.85|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 1.6161
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 154
| population_total = 7,382
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ*
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ
| demographics1_info1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| timezone1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱢᱟᱹᱱ ᱚᱠᱛᱚ|ᱟᱭ.ᱮᱥ.ᱴᱤ]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[:en:Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱗᱒᱒᱑᱔᱐
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱱ ᱠᱳᱰ
| area_code = +᱙᱑ ᱓᱒᱖᱔
| registration_plate = WB
| blank1_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank1_info_sec1 = [[:en:Bankura (Lok Sabha constituency)|ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank2_info_sec1 = [[:en:Ranibandh (Vidhan Sabha constituency)|ᱨᱟᱱᱤᱵᱟᱱᱫᱷ]]
| website = {{URL|bankura.gov.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>[http://bankura.gov.in/Profile/administrative_features.htm Official District Website] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080725065654/http://www.bankura.gov.in/Profile/administrative_features.htm |date=2008-07-25 }}</ref>
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
===ᱴᱷᱟᱶ===
===ᱢᱤᱫ ᱧᱮᱱᱮᱞ===
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
==ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ==
==ᱠᱟᱹᱴᱷᱟᱹᱢ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱓ ᱠᱤᱢᱤ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ]] ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ, ᱵᱟᱝᱞᱟ, ᱤᱝᱞᱤᱥ, ᱥᱚᱝᱥᱠᱨᱤᱛ, ᱱᱟᱜᱟᱢ, ᱧᱮᱱᱮᱞ, ᱮᱠᱟᱭᱩᱱᱴᱮᱱᱥᱤ ᱟᱨ ᱮᱞᱠᱷᱟ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱨᱮ ᱚᱱᱟᱨᱥ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱨᱴᱥ, ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web| url = http://www.khatraadibasimahavidyalaya.in/ |title = Khatra Adibasi Mahavidyalaya | publisher= KAM | access-date = 15 December 2016}}</ref><ref>{{cite web| url =http://www.buruniv.ac.in/CollegeDetails.php?col_code=408 |title = Khatra Adibasi Mahavidyalaya | publisher= University of Burdwan | access-date = 15 December 2016}}</ref>
==ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
0riixb36v23w7mlh043ezaump7bn8k9
101710
101709
2022-08-21T16:14:40Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ
| native_name =
| native_name_lang =
| other_name =
| nickname =
| settlement_type = ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India West Bengal#India3
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱥᱤᱧᱚᱛ, ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|22.98|N|86.85|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 1.6161
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 154
| population_total = 7,382
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ*
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ
| demographics1_info1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| timezone1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱢᱟᱹᱱ ᱚᱠᱛᱚ|ᱟᱭ.ᱮᱥ.ᱴᱤ]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[:en:Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱗᱒᱒᱑᱔᱐
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱱ ᱠᱳᱰ
| area_code = +᱙᱑ ᱓᱒᱖᱔
| registration_plate = WB
| blank1_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank1_info_sec1 = [[:en:Bankura (Lok Sabha constituency)|ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank2_info_sec1 = [[:en:Ranibandh (Vidhan Sabha constituency)|ᱨᱟᱱᱤᱵᱟᱱᱫᱷ]]
| website = {{URL|bankura.gov.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>[http://bankura.gov.in/Profile/administrative_features.htm Official District Website] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080725065654/http://www.bankura.gov.in/Profile/administrative_features.htm |date=2008-07-25 }}</ref>
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
===ᱴᱷᱟᱶ===
===ᱢᱤᱫ ᱧᱮᱱᱮᱞ===
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
==ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ==
==ᱠᱟᱹᱴᱷᱟᱹᱢ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱓ ᱠᱤᱢᱤ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ]] ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ, ᱵᱟᱝᱞᱟ, ᱤᱝᱞᱤᱥ, ᱥᱚᱝᱥᱠᱨᱤᱛ, ᱱᱟᱜᱟᱢ, ᱧᱮᱱᱮᱞ, ᱮᱠᱟᱭᱩᱱᱴᱮᱱᱥᱤ ᱟᱨ ᱮᱞᱠᱷᱟ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱨᱮ ᱚᱱᱟᱨᱥ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱨᱴᱥ, ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web| url = http://www.khatraadibasimahavidyalaya.in/ |title = Khatra Adibasi Mahavidyalaya | publisher= KAM | access-date = 15 December 2016}}</ref><ref>{{cite web| url =http://www.buruniv.ac.in/CollegeDetails.php?col_code=408 |title = Khatra Adibasi Mahavidyalaya | publisher= University of Burdwan | access-date = 15 December 2016}}</ref>
==ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ}}
ntjtpw1eap1zqi9dgbyind44al4h83x
101711
101710
2022-08-21T16:15:15Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ
| native_name =
| native_name_lang =
| other_name =
| nickname =
| settlement_type = ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India West Bengal#India3
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱥᱤᱧᱚᱛ, ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|22.98|N|86.85|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 1.6161
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 154
| population_total = 7,382
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ*
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ
| demographics1_info1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| timezone1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱢᱟᱹᱱ ᱚᱠᱛᱚ|ᱟᱭ.ᱮᱥ.ᱴᱤ]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[:en:Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱗᱒᱒᱑᱔᱐
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱱ ᱠᱳᱰ
| area_code = +᱙᱑ ᱓᱒᱖᱔
| registration_plate = WB
| blank1_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank1_info_sec1 = [[:en:Bankura (Lok Sabha constituency)|ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank2_info_sec1 = [[:en:Ranibandh (Vidhan Sabha constituency)|ᱨᱟᱱᱤᱵᱟᱱᱫᱷ]]
| website = {{URL|bankura.gov.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>[http://bankura.gov.in/Profile/administrative_features.htm Official District Website] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080725065654/http://www.bankura.gov.in/Profile/administrative_features.htm |date=2008-07-25 }}</ref>
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
===ᱴᱷᱟᱶ===
===ᱢᱤᱫ ᱧᱮᱱᱮᱞ===
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
==ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ==
==ᱠᱟᱹᱴᱷᱟᱹᱢ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱓ ᱠᱤᱢᱤ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ]] ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ, ᱵᱟᱝᱞᱟ, ᱤᱝᱞᱤᱥ, ᱥᱚᱝᱥᱠᱨᱤᱛ, ᱱᱟᱜᱟᱢ, ᱧᱮᱱᱮᱞ, ᱮᱠᱟᱭᱩᱱᱴᱮᱱᱥᱤ ᱟᱨ ᱮᱞᱠᱷᱟ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱨᱮ ᱚᱱᱟᱨᱥ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱨᱴᱥ, ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web| url = http://www.khatraadibasimahavidyalaya.in/ |title = Khatra Adibasi Mahavidyalaya | publisher= KAM | access-date = 15 December 2016}}</ref><ref>{{cite web| url =http://www.buruniv.ac.in/CollegeDetails.php?col_code=408 |title = Khatra Adibasi Mahavidyalaya | publisher= University of Burdwan | access-date = 15 December 2016}}</ref>
==ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
0riixb36v23w7mlh043ezaump7bn8k9
101712
101711
2022-08-21T16:16:35Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ
| native_name =
| native_name_lang =
| other_name =
| nickname =
| settlement_type = ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India West Bengal#India3
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱥᱤᱧᱚᱛ, ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|22.98|N|86.85|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 1.6161
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 154
| population_total = 7,382
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ*
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ
| demographics1_info1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| timezone1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱢᱟᱹᱱ ᱚᱠᱛᱚ|ᱟᱭ.ᱮᱥ.ᱴᱤ]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[:en:Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱗᱒᱒᱑᱔᱐
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱱ ᱠᱳᱰ
| area_code = +᱙᱑ ᱓᱒᱖᱔
| registration_plate = WB
| blank1_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank1_info_sec1 = [[:en:Bankura (Lok Sabha constituency)|ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank2_info_sec1 = [[:en:Ranibandh (Vidhan Sabha constituency)|ᱨᱟᱱᱤᱵᱟᱱᱫᱷ]]
| website = {{URL|bankura.gov.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>[http://bankura.gov.in/Profile/administrative_features.htm Official District Website] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080725065654/http://www.bankura.gov.in/Profile/administrative_features.htm |date=2008-07-25 }}</ref>
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
===ᱴᱷᱟᱶ===
===ᱢᱤᱫ ᱧᱮᱱᱮᱞ===
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
==ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ==
==ᱠᱟᱹᱴᱷᱟᱹᱢ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱓ ᱠᱤᱢᱤ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ]] ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ, ᱵᱟᱝᱞᱟ, ᱤᱝᱞᱤᱥ, ᱥᱚᱝᱥᱠᱨᱤᱛ, ᱱᱟᱜᱟᱢ, ᱧᱮᱱᱮᱞ, ᱮᱠᱟᱭᱩᱱᱴᱮᱱᱥᱤ ᱟᱨ ᱮᱞᱠᱷᱟ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱨᱮ ᱚᱱᱟᱨᱥ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱨᱴᱥ, ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web| url = http://www.khatraadibasimahavidyalaya.in/ |title = Khatra Adibasi Mahavidyalaya | publisher= KAM | access-date = 15 December 2016}}</ref><ref>{{cite web| url =http://www.buruniv.ac.in/CollegeDetails.php?col_code=408 |title = Khatra Adibasi Mahavidyalaya | publisher= University of Burdwan | access-date = 15 December 2016}}</ref>
==ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
kcivwzvqn2j6ulej41hj18n03wa95eu
101713
101712
2022-08-21T16:17:00Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ
| native_name =
| native_name_lang =
| other_name =
| nickname =
| settlement_type = ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India West Bengal#India3
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱥᱤᱧᱚᱛ, ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|22.98|N|86.85|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 1.6161
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 154
| population_total = 7,382
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ*
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ
| demographics1_info1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| timezone1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱢᱟᱹᱱ ᱚᱠᱛᱚ|ᱟᱭ.ᱮᱥ.ᱴᱤ]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[:en:Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱗᱒᱒᱑᱔᱐
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱱ ᱠᱳᱰ
| area_code = +᱙᱑ ᱓᱒᱖᱔
| registration_plate = WB
| blank1_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank1_info_sec1 = [[:en:Bankura (Lok Sabha constituency)|ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank2_info_sec1 = [[:en:Ranibandh (Vidhan Sabha constituency)|ᱨᱟᱱᱤᱵᱟᱱᱫᱷ]]
| website = {{URL|bankura.gov.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>[http://bankura.gov.in/Profile/administrative_features.htm Official District Website] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080725065654/http://www.bankura.gov.in/Profile/administrative_features.htm |date=2008-07-25 }}</ref>
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
===ᱴᱷᱟᱶ===
===ᱢᱤᱫ ᱧᱮᱱᱮᱞ===
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
==ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ==
==ᱠᱟᱹᱴᱷᱟᱹᱢ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱓ ᱠᱤᱢᱤ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ]] ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ, ᱵᱟᱝᱞᱟ, ᱤᱝᱞᱤᱥ, ᱥᱚᱝᱥᱠᱨᱤᱛ, ᱱᱟᱜᱟᱢ, ᱧᱮᱱᱮᱞ, ᱮᱠᱟᱭᱩᱱᱴᱮᱱᱥᱤ ᱟᱨ ᱮᱞᱠᱷᱟ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱨᱮ ᱚᱱᱟᱨᱥ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱨᱴᱥ, ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web| url = http://www.khatraadibasimahavidyalaya.in/ |title = Khatra Adibasi Mahavidyalaya | publisher= KAM | access-date = 15 December 2016}}</ref><ref>{{cite web| url =http://www.buruniv.ac.in/CollegeDetails.php?col_code=408 |title = Khatra Adibasi Mahavidyalaya | publisher= University of Burdwan | access-date = 15 December 2016}}</ref>
==ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
dbv14kwo6wp8qbh74flw6lshzycax4u
ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱽ ᱢᱟᱦᱢᱩᱫᱽ ᱥᱩᱡᱚᱱ
0
19372
101738
92544
2022-08-21T16:58:56Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox cricketer
| name = ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱽ ᱢᱟᱦᱢᱩᱫᱽ ᱥᱩᱡᱚᱱ
| image = Khaled Mahmud Sujon (2) (cropped).jpg
| caption = Khaled Mahmud in 2018
| country = Bangladesh
| fullname = Khaled Mahmud Sujon
| birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1971|7|26}}
| birth_place = [[Dhaka]], [[Bangladesh]]
| nickname = Sujon
| heightm = 1.63
| batting = Right-hand bat
| bowling = Right-arm Medium
| role = [[All-rounder|Bowling All-rounder]]
| family =
| international = true
| internationalspan = 1998-2006
| testdebutdate = 8 November
| testdebutyear = 2001
| testdebutagainst = Zimbabwe
| testcap = 18
| lasttestdate = 29 October
| lasttestyear = 2003
| lasttestagainst = England
| odidebutdate = 10 January
| odidebutyear = 1998
| odidebutagainst = India
| odicap = 38
| lastodidate = 20 February
| lastodiyear = 2006
| lastodiagainst = Sri Lanka
| odishirt =
| club1 = [[Dhaka Metropolis cricket team|Dhaka Metropolis]]
| year1 = 2000/01
| club2 = [[Dhaka Division cricket team|Dhaka Division]]
| year2 = 2001/02-2005/06
| columns = 4
| column1 = [[Test cricket|Test]]
| matches1 = 12
| runs1 = 266
| bat avg1 = 12.09
| 100s/50s1 = 0/0
| top score1 = 45
| deliveries1 = 1620
| wickets1 = 13
| bowl avg1 = 64.00
| fivefor1 = 0
| tenfor1 = 0
| best bowling1 = 4/37
| catches/stumpings1 = 2/-
| column2 = [[One Day International|ODI]]
| matches2 = 77
| runs2 = 991
| bat avg2 = 14.36
| 100s/50s2 = 0/1
| top score2 = 50
| deliveries2 = 3385
| wickets2 = 67
| bowl avg2 = 42.76
| fivefor2 = 0
| tenfor2 = -
| best bowling2 = 4/19
| catches/stumpings2 = 17/-
| column3 = [[First-class cricket|FC]]
| matches3 = 46
| runs3 = 1767
| bat avg3 = 25.24
| 100s/50s3 = 1/9
| top score3 = 141*
| deliveries3 = 6258
| wickets3 = 97
| bowl avg3 = 31.58
| fivefor3 = 2
| tenfor3 = 0
| best bowling3 = 5/32
| catches/stumpings3 = 21/-
| column4 = [[List A cricket|LA]]
| matches4 = 125
| runs4 = 891
| bat avg4 = 19.10
| 100s/50s4 = 1/3
| top score4 = 145*
| deliveries4 = 5453
| wickets4 = 144
| bowl avg4 = 29.63
| fivefor4 = 2
| tenfor4 = -
| best bowling4 = 5/17
| catches/stumpings4 = 32/-
| date = 5 September
| year = 2017
| source = https://cricketarchive.com/Archive/Players/7/7045/7045.html CricketArchive
}}
'''ᱠᱷᱟᱞᱮᱫᱽ ᱢᱟᱦᱢᱩᱫᱽ ᱥᱩᱡᱚᱱ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ: ᱒᱖ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱙᱗᱑; ᱰᱷᱟᱠᱟ) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥᱤ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱰᱤᱭᱟᱢ ᱯᱮᱥ ᱵᱳᱞᱟᱨ ᱟᱨ ᱢᱤᱰᱚᱞ ᱚᱨᱰᱟᱨ ᱨᱮᱱ ᱵᱮᱴᱟᱨᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱘ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱫᱚᱞ ᱨᱮᱭ ᱜᱟᱛᱮᱣᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤᱨᱮ ᱒᱐᱐᱓ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱫᱚL ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱬᱩᱛᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱮᱭᱟ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱜᱟᱛᱮ ᱞᱟᱦᱟ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱫᱚᱞ ᱨᱮᱱ ᱯᱨᱚᱡᱩᱠᱛᱤ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱚᱠᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱜᱟᱛᱮ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
ᱜᱷᱟᱸᱨᱚᱡ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱚᱞ ᱨᱟᱣᱱᱰᱟᱨ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱡᱮᱜᱮᱛᱟᱹᱨᱤ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱵᱳᱞᱤᱝ ᱨᱮᱜᱮ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱵᱷᱟᱜᱮᱣᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱙ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱜᱟᱛᱮ ᱨᱮ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱵᱤᱨᱩᱫᱷ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱨᱮ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱵᱷᱟᱜᱮ ᱮᱱᱮᱢ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱜᱟᱛᱮᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱒᱗ ᱨᱟᱱᱮ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱑᱐ ᱳᱵᱷᱟᱨ ᱵᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱓᱑ ᱨᱟᱱ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱓ ᱣᱤᱠᱮᱴᱮ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫᱟ᱾
᱒᱐᱐᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱵᱚᱥᱚᱨᱮ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱟᱭᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱜᱟᱛᱮᱨᱮ ᱓᱖ ᱨᱟᱱᱮ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱩᱱᱤ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱫᱚᱞ ᱨᱮᱱ ᱥᱚᱦᱚᱠᱟᱨᱤ ᱠᱳᱪ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱯᱚᱨᱤᱪᱟᱞᱚᱠ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱦᱚᱸᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤᱣᱠᱟᱫᱟ᱾
== ᱡᱮᱜᱮᱛᱟᱹᱨᱤ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹ ==
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
n06szbv1vsrs93bxicwcd652em5dqot
ᱠᱳᱠᱟ-ᱠᱳᱞᱟ
0
19379
101644
92572
2022-08-21T13:43:02Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox drink
|name = ᱠᱳᱠᱟ-ᱠᱳᱞᱟ
|logo = Coca-Cola logo.svg
|logo_alt = Coca-Cola logo - see "Logo design" section
|image = Flasche Coca-Cola 0,2 Liter.jpg
|image_size = 170px
|image_alt = Coca-Cola bottle - see "Contour bottle design" section
|caption = Coca-Cola has retained many of its historical design features in modern glass bottles.
|type = [[Cola]]
|manufacturer = [[The Coca-Cola Company]]
|origin = United States
|region = [[Atlanta, Georgia]], U.S.
|introduced = {{start date and age|1886|5|8}}
|color = [[Caramel color|Caramel E-150d]]
|variants = {{plainlist|
* [[Diet Coke]]
* [[Diet Coke Caffeine-Free]]
* [[Caffeine-Free Coca-Cola]]
* [[Coca-Cola Zero Sugar]]
* [[Coca-Cola Cherry]]
* [[Coca-Cola Vanilla]]
* [[Coca-Cola Citra]]
* [[Coca-Cola with Lime|Coca-Cola Lime]]
* [[Maaza|Coca-Cola Mango]]
}}
|related = [[Pepsi]]<br />[[RC Cola]]<br />[[Afri-Cola]]<br />[[Postobón]]<br />[[Inca Kola]]<br />[[Kola Real]]<br />[[Cavan Cola]]
|website = {{URL|https://www.coca-cola.com/|coca-cola.com}}
}}
'''ᱠᱳᱠᱟ-ᱠᱳᱞᱟ''' (ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ: Coca-Cola) ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱠᱟᱨᱵᱳᱱᱮᱴᱮᱰ ᱧᱩᱣᱟᱜ ᱡᱤᱱᱤᱥ᱾ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱯᱟᱲᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱢ ᱦᱳᱴᱮᱞ, ᱫᱳᱠᱟᱱ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱮᱢᱟᱱᱛᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱜᱟᱨᱮ ᱠᱳᱠᱟ-ᱠᱳᱞᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱠᱷᱨᱤᱧᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱠᱳᱠᱟ-ᱠᱳᱞᱟ ᱠᱚᱢᱯᱟᱱᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮ ᱠᱳᱠᱟ-ᱠᱳᱞᱟ ᱟᱹᱠᱷᱨᱤᱧᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱩᱠᱛᱚᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱠᱟ-ᱠᱳᱞᱟ ᱠᱚᱢᱯᱟᱱᱤ ᱱᱚᱧᱟ ᱧᱩᱣᱟᱜ ᱫᱚᱭ ᱛᱮᱭᱟᱨᱟ᱾ ᱠᱳᱠᱟ-ᱠᱳᱞᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱛᱮ ᱠᱳᱠ (Coke) ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱜᱮᱭᱟ᱾
ᱠᱳᱠᱟ-ᱠᱳᱞᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱨᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤᱥ ᱥᱚᱛᱚᱠ ᱨᱮ ᱡᱚᱱ ᱯᱮᱢᱵᱟᱨᱴᱚᱱ ᱠᱳᱠᱟ-ᱠᱳᱞᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱚᱨᱢᱩᱞᱟᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱵᱮᱵᱥᱟ ᱵᱟᱹᱱᱤᱡᱽ ᱨᱮ ᱠᱳᱠᱟ-ᱠᱳᱞᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱭ ᱯᱷᱮᱰ ᱞᱮᱫᱟ ᱵᱮᱵᱥᱤᱠ ᱟᱥᱟ ᱜᱨᱤᱜᱽᱥ ᱠᱮᱱᱰᱮᱞᱟᱨ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱵᱟᱡᱟᱨᱡᱟᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱱ ᱠᱟᱨᱚᱱ ᱛᱮᱜᱮ ᱠᱳᱠᱟ-ᱠᱳᱞᱟ ᱫᱚ ᱵᱤᱥ ᱥᱚᱛᱚᱠ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱧᱩᱣᱟᱜ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱩᱯᱨᱩᱢᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱠᱳᱠᱟ-ᱠᱳᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱯᱷᱚᱨᱢᱩᱞᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱨᱡᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱚᱢᱵᱟᱥ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱤᱜᱚᱞ ᱰᱨᱟᱜᱽ ᱮᱱᱰ ᱠᱮᱢᱤᱠᱮᱞ ᱠᱚᱢᱯᱟᱱᱤ ᱨᱮ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱥᱚᱞ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ ᱠᱳᱠᱟ ᱚᱣᱟᱭᱤᱱ᱾
᱑᱘᱘᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱟᱴᱞᱟᱱᱴᱟ ᱟᱨ ᱯᱷᱩᱞᱴᱚᱱ ᱠᱟᱣᱱᱴᱤ ᱮᱞᱠᱳᱦᱳᱞ ᱧᱩᱧᱩᱣᱟᱜ ᱵᱤᱨᱩᱫᱷ ᱟᱹᱭᱤᱱ ᱯᱟᱥ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱯᱮᱢᱵᱟᱨᱴᱚᱱ ᱠᱳᱠᱟ-ᱠᱳᱞᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱮ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱮᱞᱠᱳᱦᱳᱞ ᱢᱮᱥᱟᱞᱟᱜ ᱯᱷᱨᱮᱧ ᱚᱣᱟᱭᱤᱱ ᱠᱳᱞᱟ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱵᱮᱱᱟᱣ ==
ᱠᱳᱠᱟ-ᱠᱳᱞᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ᱞᱟᱜᱟᱼᱟ:
* ᱠᱟᱨᱵᱚᱱᱮᱴᱮᱰ ᱫᱟᱜ
* ᱪᱤᱱᱤ
* ᱠᱮᱯᱷᱮᱭᱮᱱ
* ᱯᱷᱚᱥᱯᱷᱚᱨᱤᱠ ᱮᱥᱤᱰ ᱥᱮ ᱠᱮᱨᱟᱢᱮᱞ (ᱤ᱑᱕᱐ᱰᱤ)
* ᱧᱩ ᱥᱤᱵᱤᱞ
ᱢᱤᱫ ᱠᱮᱱ ᱠᱳᱠ ᱨᱮ ᱓᱙ ᱜᱨᱟᱢ ᱥᱚᱨᱠᱚᱨᱟ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶ ᱕᱐ ᱢᱤᱞᱤᱜᱨᱟᱢ ᱥᱳᱰᱤᱭᱟᱢ, ᱑᱔᱐ ᱠᱮᱞᱚᱨᱤ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ᱾
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
[https://www.coca-cola.com/ ᱠᱳᱠᱟ-ᱠᱳᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ ᱳᱭᱮᱵᱽᱥᱟᱭᱤᱴ]
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
78408qx0xnd1haq4ytja8jt0mvqwuz0
ᱠᱳᱞᱟ
0
19381
101640
92586
2022-08-21T13:39:48Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox drink
| name = ᱠᱳᱞᱟ
| image = [[File:Tumbler of cola with ice.jpg|220px]]
| caption = A glass of cola served with [[ice cube]]s
| type = [[Soft drink]]
| abv =
| proof =
| manufacturer =Various
| distributor =
| origin ={{flag|United States}}
| introduced = {{Start date and age|1886|5|8}},<ref name="Archived copy">{{Cite web |url=http://happydazeblog.com/2017/05/01/may-8-1886-soda-pop-invented/ |title=Archived copy |access-date=December 3, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327172406/http://happydazeblog.com/2017/05/01/may-8-1886-soda-pop-invented/ |archive-date=March 27, 2019 }}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.interexchange.org/articles/career-training-usa/2016/03/08/history-coca-cola/ |title=Archived copy |access-date=March 16, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327102537/https://www.interexchange.org/articles/career-training-usa/2016/03/08/history-coca-cola/ |archive-date=March 27, 2019 }}</ref> as [[Coca-Cola]]
| discontinued =
| color = [[Caramel]] (with certain exceptions such as [[Zevia]] Cola and [[Kola Román]])
| flavor = Cola ([[Kola nut]], citrus, cinnamon and vanilla)
| variants =
| related =
| website =
}}
'''ᱠᱳᱞᱟ''' (ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ: Cola) ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱧᱩᱧᱩᱣᱟᱜ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱦᱮᱰᱮᱡᱚᱜ ᱞᱮᱠᱟ ᱧᱮᱞᱚᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟᱨᱮ ᱠᱮᱨᱟᱢᱮᱞ ᱨᱚᱝ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱠᱮᱯᱷᱮᱭᱮᱱ ᱦᱚᱸ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ᱾ ᱡᱚᱱ ᱯᱮᱢᱵᱟᱨᱴᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚᱭ ᱪᱤᱭᱟᱹᱣ ᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱟᱹᱫᱷᱩᱱᱤᱠ ᱡᱩᱜᱽ ᱨᱮ ᱠᱳᱞᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱧᱩᱧᱩᱣᱟᱜ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱟ᱾ [[ᱠᱳᱠᱟ-ᱠᱳᱞᱟ]], [[ᱯᱮᱯᱥᱤ]], ᱟᱨᱥᱤ ᱠᱳᱞᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱧᱩᱧᱩᱣᱟᱜ ᱠᱳᱞᱟ᱾
== ᱵᱨᱟᱱᱰ ==
ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱨᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱠᱳᱞᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱳᱠᱟ-ᱠᱳᱞᱟ ᱟᱨ ᱯᱮᱯᱥᱤ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹᱠᱤᱱ ᱵᱟᱫᱽ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱠᱳᱞᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱮᱥ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱜᱮᱭᱟ᱾
=== ᱮᱥᱤᱭᱟ ===
* ᱢᱚᱠᱠᱟ ᱠᱳᱞᱟ: ᱢᱚᱫᱫᱷᱚᱯᱨᱟᱪᱪᱚ ᱥᱟᱶ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱟᱨ ᱤᱣᱨᱳᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱤᱪᱷᱩᱜᱟᱱ ᱡᱟᱜᱟᱨᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ᱾
* ᱟᱨᱥᱤ ᱠᱳᱞᱟ: ᱯᱷᱤᱞᱤᱯᱟᱭᱤᱱ, ᱤᱥᱨᱟᱭᱤᱞ ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ᱾
* ᱪᱚᱢᱯᱟ ᱠᱳᱞᱟ: ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱙᱙᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱞᱟᱦᱟᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾
* ᱡᱚᱢ ᱡᱚᱢ ᱠᱳᱞᱟ: ᱤᱨᱟᱱ ᱥᱟᱶ ᱜᱳᱴᱟ ᱟᱨᱚᱵᱽ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱜᱮᱭᱟ᱾
* ᱯᱟᱨᱥᱤ ᱠᱳᱞᱟ: ᱤᱨᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱟᱡᱟᱠ ᱪᱟᱞᱟᱜᱼᱟ᱾
* ᱨᱮᱰ ᱵᱩᱞ ᱠᱳᱞᱟ: ᱛᱷᱟᱭᱞᱮᱱᱰ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱟᱡᱟᱠ ᱪᱟᱞᱟᱜᱼᱟ᱾
* ᱴᱚᱯᱥᱤᱭᱟ ᱠᱳᱞᱟ: ᱤᱨᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱠᱳᱞᱟ᱾
* ᱠᱳᱞᱟ ᱴᱟᱨᱠᱟ: ᱛᱩᱨᱚᱥᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱠᱳᱞᱟ᱾
=== ᱤᱣᱨᱳᱯ ===
=== ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ===
=== ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ===
=== ᱳᱥᱮᱱᱤᱭᱟ ===
ᱠᱤᱣᱤ ᱠᱳᱞᱟ: ᱱᱤᱣᱡᱤᱞᱮᱱᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱠᱳᱞᱟ᱾
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ ==
[[ᱠᱳᱠᱟ-ᱠᱳᱞᱟ]]
[[ᱯᱮᱯᱥᱤ]]
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
b56wlyi0vz7oebw262kjwfu5znx9lmr
ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ
0
19456
101678
93097
2022-08-21T15:34:18Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ
| other_name = ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢᱮᱴ
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline = Khammam Town.jpg
| image_caption = ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱱᱚᱨᱥᱤᱢᱦᱟ ᱥᱣᱟᱢᱤ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱧᱮᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ
| nickname =
| map_caption = Khammam
| pushpin_map = India Telangana#India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|17.25|N|80.16|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ]]
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ]]
| established_title = <!-- ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ -->
| established_date =
| founder =
| government_type =
| governing_body = ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| unit_pref = Metric
| area_footnotes = <ref name="stats">{{cite web|title=Basic Information|url=http://manakmc.com/basic-information/|website=Official website of Khammam Municipal Corporation|access-date=18 February 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160211114843/http://manakmc.com/basic-information/|archive-date=11 February 2016}}</ref>
| leader_title1 = ᱢᱮᱭᱚᱨ
| leader_name1 = ᱯᱤ ᱱᱤᱨᱟᱡᱟ
| leader_title2 = ᱰᱤᱯᱴᱤ ᱢᱮᱭᱚᱨ
| leader_name2 = ᱯᱷᱟᱴᱤᱡᱟ ᱡᱚᱦᱨᱟ
| area_rank =
| area_total_km2 = 94.37
| area_metro_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 107
| population_total = {{formatnum:305000}}
| population_as_of = 2011
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
|population_metro =
| population_footnotes = <ref name="population" />
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[ᱛᱮᱞᱩᱜᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱛᱮᱞᱩᱜᱩ]], [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]]
| population_demonym = ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢᱤᱛᱮ
| blank1_name = ᱤᱛᱷᱱᱤᱥᱤᱴᱤ
| blank1_info = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲ|ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ]]
| blank_name_sec2 = Planning agency
| blank_info_sec2 = ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱚᱴᱚᱨᱤᱴᱤ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱕᱐᱗᱐᱐᱑/᱐᱒/᱐᱓/᱐᱔/᱑᱑᱕/᱑᱕᱔/᱑᱖᱓/᱑᱗᱐/᱓᱐᱕/᱓᱑᱘
| registration_plate = TS-04<br /> AP-20 (Old)<ref>{{cite web|title=District Codes|url=http://www.transport.telangana.gov.in/html/registration-districtcodes.html|publisher=Government of Telangana Transport Department|access-date=4 September 2014}}</ref>
}}
'''ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ''' ᱫᱚ ᱚᱠᱟ '''ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢᱮᱴ''' ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ, [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] [[ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱱᱟᱹᱜ ᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱢᱚᱱᱰᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name=profile>{{cite web |title=Khammam|url=http://www.telangana.gov.in/About/Districts/Khammam|publisher=Telangana state portal|access-date=15 June 2015}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱦᱟᱭᱫᱽᱨᱟᱵᱟᱫᱽ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱓ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱓᱐ ᱢᱤᱞ) ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ, ᱥᱩᱨᱭᱚᱯᱮᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱖᱑ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱓᱘ ᱢᱤᱞ), ᱣᱟᱨᱟᱝᱜᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱓᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱗᱕ ᱢᱤᱞ) ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱚᱢᱚᱨᱟᱵᱚᱛᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱒᱑ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱗᱕ ᱢᱤᱞ) ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱩᱱᱮᱨᱩ ᱜᱟᱰᱟ ᱫ᱘ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱪᱮ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="map">{{cite web |title=Krishna District Mandals|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/maps/atlas/28part31.pdf|publisher=Census of India|access-date=21 February 2016|page=145}}</ref> ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱜᱩᱴ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱒᱖᱒,᱒᱕᱕ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾<ref>{{cite news|first1=.|last1=Staff Reporter|title=Khammam Municipality upgraded|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-andhrapradesh/khammam-municipality-upgraded/article4015575.ece|work=The Hindu|date=20 October 2012|language=en-IN}}</ref> ᱑᱙ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱓ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱫᱚ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱟᱯᱜᱨᱮᱰ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱟᱯᱜᱨᱮᱰᱮᱥᱚᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱚ ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱓,᱐᱗,᱐᱐᱐ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
== ᱪᱷᱟᱹᱴᱭᱟᱹᱨ ==
ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟᱹ ᱨᱤᱠᱚᱨᱰ ᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱮᱫᱼᱟ ᱡᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱛᱤᱥ "ᱠᱚᱢᱢᱟᱢᱮᱴᱴᱩ" ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>A Descriptive and Historical Account in the Godavari District in the Presidency of Madras, H. Morris, 1878, London, p. 216</ref><ref>A manual of the Kistna district in the presidency of Madras, Gordon Mackenzie, 1883, Madras, p. 25, 80</ref><ref>Buddhist remains in Āndhra and the history of Āndhra between 224 & 610 A.D., K. R. Subramanian, p. 149</ref><ref>A Handbook for India, Part I, Madras, John Murray, 1859, London</ref><ref>The Geography of India, J. Burgess, 1871, London, p. 48</ref><ref>The Church Missionary Intelligencer, Volume 2,1866, London, p. 73</ref> ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ "ᱠᱚᱢᱢᱮᱴ" ᱟᱨ "ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢᱮᱴ" ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱛᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name="Babu2018">{{citation |last=Babu |first=M. Bosu |title=Material Background to the Vijayanagara Empire |url=https://books.google.com/books?id=5zeBDwAAQBAJ&pg=PA155 |year=2018 |publisher=KY Publications |isbn=978-93-87769-42-7 |page=155}}</ref>
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
''ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ'' ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ, ᱚᱠᱚᱭᱟᱜ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱤᱫ ᱯᱤᱞᱞᱟᱨ ᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱵᱷᱚᱜᱽᱣᱟᱱ ᱱᱚᱨᱥᱤᱢᱦᱟ ᱥᱣᱟᱢᱤ ᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱨᱮ ᱵᱷᱚᱜᱽᱣᱟᱱ ᱱᱚᱨᱥᱤᱝᱥᱣᱟᱢᱤ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ, ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱤᱥᱛᱚᱢᱵᱚᱫᱽᱨᱤ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱢᱩᱱᱮᱨᱩ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱᱟᱜ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱨᱤᱥᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱜᱚᱲᱚ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟᱹ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱹᱡ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
== ᱚᱛᱱᱚᱜ ==
{{multiple image
| align = right
| image1 = Khammam town-14-12-2015.JPG
| width1 = 150
| alt1 =
| caption1 =
| image2 = Khammam 15122015.jpg
| width2 = 150
| alt2 =
| caption2 =
| footer = ᱡᱚᱡᱚᱢ:ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ ᱱᱚᱨᱥᱤᱝ ᱥᱣᱟᱢᱤ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱧᱮᱞ ᱮᱱᱟ, ᱞᱮᱸᱜᱟ:ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱱᱚᱨᱥᱤᱝ ᱥᱣᱟᱢᱤ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱧᱮᱞ ᱮᱱᱟ
}}
ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ {{Coord|17.25|N|80.15|E|}} ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.fallingrain.com/world/IN/02/Khammam.html|title=redirect to /world/IN/02/Khammam.html}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱑᱐᱘ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱓᱙᱐ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
=== ᱦᱚᱭ ᱫᱟᱜ ===
{{Weather box
| location = ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ (1981–2010, extremes 1941–2009)
| metric first = yes
| single line = yes
| Jan record high C = 35.0
| Feb record high C = 39.4
| Mar record high C = 43.3
| Apr record high C = 45.5
| May record high C = 47.2
| Jun record high C = 46.7
| Jul record high C = 40.6
| Aug record high C = 41.2
| Sep record high C = 37.6
| Oct record high C = 39.6
| Nov record high C = 35.4
| Dec record high C = 34.6
| year record high C = 47.2
| Jan high C = 29.2
| Feb high C = 32.1
| Mar high C = 35.2
| Apr high C = 37.7
| May high C = 40.1
| Jun high C = 36.6
| Jul high C = 32.7
| Aug high C = 31.5
| Sep high C = 32.3
| Oct high C = 31.5
| Nov high C = 30.0
| Dec high C = 28.6
| year high C = 33.1
| Jan low C = 18.1
| Feb low C = 20.6
| Mar low C = 23.4
| Apr low C = 25.8
| May low C = 27.4
| Jun low C = 26.7
| Jul low C = 25.0
| Aug low C = 24.4
| Sep low C = 24.6
| Oct low C = 23.1
| Nov low C = 20.0
| Dec low C = 17.3
| year low C = 23.0
| Jan record low C = 9.4
| Feb record low C = 11.7
| Mar record low C = 15.8
| Apr record low C = 18.0
| May record low C = 18.6
| Jun record low C = 21.2
| Jul record low C = 18.4
| Aug record low C = 19.0
| Sep record low C = 18.7
| Oct record low C = 15.2
| Nov record low C = 11.7
| Dec record low C = 9.7
| year record low C = 9.4
| rain colour = green
| Jan rain mm = 11.4
| Feb rain mm = 8.4
| Mar rain mm = 7.4
| Apr rain mm = 10.8
| May rain mm = 36.6
| Jun rain mm = 105.5
| Jul rain mm = 240.9
| Aug rain mm = 246.7
| Sep rain mm = 156.6
| Oct rain mm = 137.1
| Nov rain mm = 23.9
| Dec rain mm = 5.6
| year rain mm = 991.0
| Jan rain days = 0.7
| Feb rain days = 0.3
| Mar rain days = 0.5
| Apr rain days = 0.8
| May rain days = 2.8
| Jun rain days = 6.4
| Jul rain days = 11.9
| Aug rain days = 12.1
| Sep rain days = 7.9
| Oct rain days = 6.1
| Nov rain days = 1.7
| Dec rain days = 0.5
| year rain days = 51.5
|time day = 17:30 [[Indian Standard Time|IST]]
| Jan humidity = 49
| Feb humidity = 43
| Mar humidity = 36
| Apr humidity = 35
| May humidity = 35
| Jun humidity = 50
| Jul humidity = 66
| Aug humidity = 71
| Sep humidity = 70
| Oct humidity = 67
| Nov humidity = 58
| Dec humidity = 52
|year humidity = 52
|source 1 = [[India Meteorological Department]]<ref name=IMDnormals>
{{cite web
| archive-url = https://web.archive.org/web/20200205040301/http://imdpune.gov.in/library/public/1981-2010%20CLIM%20NORMALS%20%28STATWISE%29.pdf
| archive-date = 5 February 2020
| url = https://imdpune.gov.in/library/public/1981-2010%20CLIM%20NORMALS%20%28STATWISE%29.pdf
| title = Station: Khammam Climatological Table 1981–2010
| work = Climatological Normals 1981–2010
| publisher = India Meteorological Department
| date = January 2015
| pages = 411–412
| access-date = 18 February 2020}}</ref><ref name=IMDextremes>
{{cite web
| archive-url = https://web.archive.org/web/20200205042509/http://imdpune.gov.in/library/public/EXTREMES%20OF%20TEMPERATURE%20and%20RAINFALL%20upto%202012.pdf
| archive-date = 5 February 2020
| url = https://imdpune. gov.in/library/public/EXTREMES%20OF%20TEMPERATURE%20and%20RAINFALL%20upto%202012.pdf
| title = Extremes of Temperature & Rainfall for Indian Stations (Up to 2012)
| publisher = India Meteorological Department
| date = December 2016
| page = M11
| access-date = 18 February 2020}}</ref>
}}
== ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱑᱘᱔,᱒᱑᱐ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱙᱐,᱐᱑᱙ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱙᱓,᱒᱓᱓ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ - ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱑᱐᱒᱖ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱾ ᱑᱘,᱔᱕᱐ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱫᱚ ᱐-᱖ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱩᱢᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱙,᱕᱖᱖ ᱠᱤᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱟᱨ ᱘,᱘᱘᱔ ᱠᱩᱲᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ - ᱙᱒᱙ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱾ ᱑᱓᱘,᱗᱙᱑ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱥᱟᱶ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱘᱓.᱗᱗% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱖᱗.᱔᱑% ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱜᱮᱭᱟ ᱾<ref name=population>{{cite web|title=Provisional Population Totals, Census of India 2011 Cities having population 1 lakh and above|url=http://censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/India2/Table_2_PR_Cities_1Lakh_and_Above.pdf|publisher=The Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=7 July 2014}}</ref><ref>{{cite web|title=Literacy of AP (Census 2011) |url=http://www.ap.gov.in/AP%20State%20Statistical%20Abstract%20May%202014/2%20AP%20Demography.pdf |publisher=Official Portal of Andhra Pradesh Government |access-date=5 September 2014 |page=43 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140714213923/http://www.ap.gov.in/AP%20State%20Statistical%20Abstract%20May%202014/2%20AP%20Demography.pdf |archive-date=14 July 2014}}</ref>
{{bar box
|width=250px
|barwidth=100px
|title=ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱒᱐᱑᱑<ref>{{cite web|url=http://www.census2011.co.in/census/city/398-khammam.html|title=KhammamCity Population Census 2011 – Telangana}}</ref>
|titlebar=#ddd
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=right
|bars=
{{bar percent|ᱦᱤᱱᱫᱩ|Orange|73.41}}
{{bar percent|ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ|Green|24.39}}
{{bar percent|ᱤᱥᱟᱹᱭ|Blue|1.65}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱚ†|Black|0.55}}
|caption=†<small>Includes ᱥᱤᱠᱷ, ᱡᱮᱭᱱ </small>
}}
== ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ==
[[File:Khammam Bus Station.jpg|thumb|ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱵᱟᱥ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚᱱ]]
[[File:Khammam railway station entrance.jpg|thumb|ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚᱱ]]
ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱟᱨ ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱓᱖᱕ᱮ, ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱓ ᱟᱨ ᱔᱒ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
=== ᱥᱚᱲᱚᱠ ===
ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱫᱚ ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱵᱟᱥ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟ ᱥᱟᱶ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱮᱯᱷᱤᱱᱮᱰ ᱵᱟᱥ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite news|url=https://telanganatoday.com/ktr-to-inaugurate-new-bus-stand-in-khammam|title=KTR to inaugurate new bus stand in Khammam|newspaper=Telangana Today|date=2021-04-07}}</ref> ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱫᱚ ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱠᱷᱚᱱ [[ᱦᱟᱭᱫᱽᱨᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱵᱮᱸᱜᱽᱞᱳᱨ|ᱵᱮᱝᱜᱟᱞᱩᱨᱩ]], [[ᱣᱟᱨᱟᱝᱜᱟᱞ]], [[ᱛᱤᱨᱩᱯᱟᱛᱤ]], ᱥᱩᱨᱭᱚᱯᱮᱴ, [[ᱵᱤᱡᱚᱭᱣᱟᱰᱟ]], [[ᱜᱩᱱᱴᱩᱨ]], ᱨᱟᱡᱽᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ, [[ᱠᱟᱠᱟᱤᱱᱟᱰᱟ]], [[ᱮᱞᱩᱨᱩ]], [[ᱱᱤᱡᱟᱢᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱵᱤᱥᱟᱠᱷᱟᱯᱟᱴᱱᱟᱢ]], [[ᱥᱨᱤᱠᱟᱠᱩᱞᱟᱢ]], [[ᱟᱫᱤᱞᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱵᱷᱚᱫᱽᱨᱟᱪᱚᱞᱚᱢ]], [[ᱢᱚᱫᱷᱤᱨᱟ]], ᱜᱳᱫᱟᱵᱚᱨᱤᱠᱷᱟᱱᱤ, [[ᱠᱚᱨᱤᱢᱱᱚᱜᱚᱨ]], [[ᱱᱮᱞᱳᱨ|ᱱᱮᱞᱞᱳᱨ]] ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱟᱥ ᱥᱮᱵᱟ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱟ ᱾
=== ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ===
ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱱᱟᱶᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤᱼᱪᱮᱱᱱᱟᱭ ᱢᱩᱬ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱡᱤᱯᱮᱴᱼᱵᱤᱡᱚᱭᱣᱟᱰᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱨᱮᱞ ᱡᱚᱯᱚᱲᱟᱣ ᱧᱟᱢᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱠᱚᱱᱫᱽᱨᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱥᱚᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱡᱚᱢᱟ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱮᱞ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
<!-- Please do not place any useless links here: Especially those not referring to the city -->
{{Wikivoyage|ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ}}
* [https://web.archive.org/web/20160511163012/http://www.khammam.telangana.gov.in/khammam/login.apo Official website of Khammam District.]
{{ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱠᱚ}}
{{ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ}}
{{Authority control}}
{{ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱚ]]
lzejsxhhaacoc7sxgww9gluiuiahk6d
ᱠᱷᱟᱸᱫᱽᱨᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
0
19488
101752
93200
2022-08-21T17:15:12Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
| name = ᱠᱷᱟᱸᱫᱽᱨᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
| native_name =
| native_name_lang =
| image =
| image_upright =
| image_alt =
| caption =
| latin_name =
| other_name = <!--or, other_names-->
| former_name =
| motto =
| motto_lang =
| mottoeng =
| top_free_label =
| top_free =
| type = ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ [[ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
| established = ᱑᱙᱘᱑; ᱔᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮ
| closed = <!-- {{end date|YYYY}} -->
| founder =
| parent =
| affiliation = [[ᱠᱟᱡᱤ ᱱᱚᱡᱽᱨᱩᱞ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]; [[ᱱᱮᱥᱟᱱᱟᱞ ᱮᱥᱮᱥᱢᱮᱱᱴ ᱮᱱᱰ ᱮᱠᱨᱮᱰᱮᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱭᱩᱱᱥᱤᱞ|ᱮᱱ.ᱮ.ᱮ.ᱥᱤ]]
| religious_affiliation =
| academic_affiliation =
| endowment =
| budget =
| officer_in_charge =
| chairman =
| chairperson =
| chancellor =
| president = ᱢᱱ. ᱢᱚᱞᱚᱭ ᱜᱷᱚᱴᱚᱠ
| vice-president =
| superintendent =
| vice_chancellor =
| provost =
| rector =
| principal = ᱯᱨᱚᱯᱷ. ᱥᱚᱧᱡᱤᱵᱽ ᱠᱨ. ᱦᱟᱡᱽᱨᱟ
| director =
| dean =
| head_label =
| head =
| academic_staff =
| administrative_staff =
| students =
| undergrad =
| postgrad =
| doctoral =
| other =
| address =
| city = [[ᱠᱷᱟᱸᱫᱽᱨᱟ]], [[ᱯᱟᱪᱮ ᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱢᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱟᱪᱮ ᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱢᱟᱱ]]
| state = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| province =
| country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| postcode = ᱗᱑᱓᱓᱖᱓
| coordinates = {{coord|23.6337079|N|87.2244367|E|region:IN-WB_type:edu|display=title,inline}}
| pushpin_map = India West Bengal#India
| campus = ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ
| language =
| free_label =
| free =
| free_label2 =
| free2 =
| colors = <!--or, colours= -->
| athletics =
| sports =
| athletics_nickname = <!--or, sports_nickname= -->
| sporting_affiliations =
| mascot = <!--or, mascots= -->
| sports_free_label =
| sports_free =
| sports_free_label2 =
| sports_free2 =
| website = [http://www.khandracollege.org/ ᱠᱷᱟᱸᱫᱽᱨᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]
| logo = File:Khandra College logo.gif
| logo_size = 150px
| logo_alt =
| footnotes =
}}
'''ᱠᱷᱟᱸᱫᱽᱨᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ''', [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱟᱪᱮ ᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱢᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱠᱷᱟᱸᱫᱽᱨᱟ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱚᱱᱟᱨᱥ ᱟᱨ ᱢᱮᱱᱮᱞᱟ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱠᱟᱡᱤ ᱱᱚᱡᱽᱨᱩᱞ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ<ref>{{cite web |title=Affiliated Colleges |url=https://www.knu.ac.in/AffilatedColleges.aspx |website=Kazi Nazrul University |archive-url=https://web.archive.org/web/20200208025932/https://www.knu.ac.in/AffilatedColleges.aspx |archive-date=8 February 2020}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱨᱴᱥ, ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ ᱑᱙᱘᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web|title=Affiliated College of University of Burdwan | url=http://www.buruniv.ac.in/CollegeDetails.php?col_code=120}}</ref>
==ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ==
===ᱟᱨᱴᱥ, ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ===
*ᱤᱝᱞᱤᱥ
*ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ
*ᱚᱛᱱᱚᱜ
*ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*ᱱᱟᱜᱟᱢ
*ᱢᱟᱥ ᱠᱚᱢᱤᱭᱩᱱᱤᱠᱮᱥᱚᱱ
*ᱮᱠᱟᱭᱩᱱᱴᱮᱱᱥᱤ
*ᱯᱷᱤᱱᱟᱱᱥ
*ᱴᱮᱠᱥᱮᱥᱚᱱ
*ᱯᱷᱤᱡᱤᱠᱥ
*ᱠᱮᱢᱤᱥᱴᱨᱤ
*ᱡᱩᱞᱚᱡᱤ
*ᱮᱞᱠᱷᱟ ᱥᱟᱬᱮᱥ
==ᱢᱟᱱᱚᱛ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚ [[ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱟᱹᱧᱡᱩᱨ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ]] (ᱭᱩ.ᱡᱤ.ᱥᱤ) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱳᱯᱨᱳᱢ ᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{Cite web |url=http://www.ugc.ac.in/inside/browse_reco_colleges.php?st=West%20Bengal |title=Colleges in WestBengal, University Grants Commission |access-date=12 June 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111116042454/http://www.ugc.ac.in/inside/browse_reco_colleges.php?st=West%20Bengal |archive-date=16 November 2011}}</ref>
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://www.khandracollege.org/ ᱠᱷᱟᱸᱫᱽᱨᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]
*[http://www.knu.ac.in/ ᱠᱟᱡᱤ ᱱᱚᱡᱽᱨᱩᱞ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]
*[http://www.ugc.ac.in/ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱟᱹᱧᱡᱩᱨ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ]
*[http://www.naac.gov.in/ ᱱᱮᱥᱟᱱᱟᱞ ᱮᱥᱮᱥᱢᱮᱱᱴ ᱮᱱᱰ ᱮᱠᱨᱮᱰᱮᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱭᱩᱱᱥᱤᱞ]
{{ᱠᱟᱡᱤ ᱱᱚᱡᱽᱨᱩᱞ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱪᱮ ᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱢᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱠᱟᱡᱤ ᱱᱚᱡᱽᱨᱩᱞ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
g9mvflll6ofnchdx3v3pjvp4842oter
ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
19696
101648
93824
2022-08-21T13:49:51Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = [[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| total_type = ᱜᱩᱴ
| native_name =
| image_map = India Uttar Pradesh districts 2012 Kaushambi.svg
| map_caption = ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ
| coordinates =
| coor_pinpoint = ᱢᱚᱱᱡᱷᱚᱱᱯᱩᱨ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| subdivision_type2 = ᱠᱷᱚᱸᱰ
| subdivision_name2 = [[ᱯᱨᱚᱭᱟᱜᱽᱨᱟᱡᱽ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱢᱚᱱᱡᱷᱚᱱᱯᱩᱨ]]
| parts_type = ᱛᱚᱦᱥᱤᱞ
| parts_style = para
| p1 = 3
| area_total_km2 = 1903.17
| area_footnotes =
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_total = 1,599,596
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞ
| demographics1_title1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| demographics1_info1 = ᱖᱓.᱖᱙%
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| demographics1_info2 =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 = [[ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
| leader_name1 = [[ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ (ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ)]]
| leader_title2 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
| leader_name2 = ᱑. [[ᱪᱮᱞ (ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱪᱮᱞ]] ᱒. [[ᱢᱚᱱᱡᱷᱚᱱᱯᱩᱨ (ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱢᱯᱱᱡᱷᱚᱱᱯᱩᱨ]] ᱓. [[ᱥᱤᱨᱟᱛᱷᱩ (ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱥᱤᱨᱟᱛᱷᱩ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| registration_plate =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
| website = http://kaushambi.nic.in/
| official_name =
}}
'''ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱢᱚᱱᱡᱷᱚᱱᱯᱩᱨ]] ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱔ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱙᱘ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱯᱨᱚᱭᱟᱜᱽᱨᱟᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱢᱟᱱᱳᱨᱤ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱯᱨᱚᱭᱟᱜᱽᱨᱟᱡᱽ ᱟᱨ ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱼ ᱙᱕ ᱴᱷᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱯᱚᱞ ᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱚᱱᱡᱷᱚᱱᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱕᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱓᱔ ᱢᱤᱞ) ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱯᱨᱚᱭᱟᱜᱽᱨᱟᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮᱫᱚ [[ᱪᱤᱛᱨᱚᱠᱩᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮᱫᱚ [[ᱯᱨᱚᱛᱟᱯᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱯᱨᱚᱛᱟᱯᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱫᱚ [[ᱟᱞᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮᱫᱚ [[ᱯᱷᱟᱛᱮᱦᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱫᱚ ᱯᱨᱚᱭᱟᱜᱽᱨᱟᱡᱽ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ, ᱵᱷᱚᱨᱵᱟᱨᱤ ᱨᱮ, [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]], ᱟᱞᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ, [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]], [[ᱜᱟᱭᱟ]] ᱟᱨ [[ᱠᱟᱱᱯᱩᱨ]] ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱵᱚᱛᱥᱚ ᱢᱚᱦᱟᱡᱚᱱᱚᱯᱚᱫᱽ ᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ,<ref Name="Geographical">{{cite book | title = Geographical Review of India | publisher = Geographical Society of India | year = 1951 | location = Original from the University of Michigan | url = https://books.google.com/books?id=O0YMAAAAIAAJ&q=%22Vatsa%22+-wikipedia+Mahajanapada | page = 27 }}</ref><ref Name="Kulke">{{cite book | last = Hermann Kulke, Dietmar Rothermund | title = A History of India | publisher = Routledge | year = 2004 | url = https://books.google.com/books?id=V73N8js5ZgAC&q=%22Vatsa%22+-wikipedia+Mahajanapada&pg=PA52 | isbn = 0-415-32920-5| page = 52 }}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=VnwXuJaeDvgC|title=Civil Services Pre.Exam.Indian History ( From Earliest Times To 1964 A.D.)|last=Dr.K.K.Sharma|date=2009-01-01|publisher=Upkar Prakashan|isbn=9788174828880|language=en}}</ref>
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
{{historical populations|11=1901|12=3,46,185|13=1911|14=3,40,788|15=1921|16=3,26,230|17=1931|18=3,46,458|19=1941|20=4,20,798|21=1951|22=4,75,525|23=1961|24=5,55,870|25=1971|26=6,44,994|27=1981|28=8,13,788|29=1991|30=10,21,653|31=2001|32=12,91,993|33=2011|34=15,99,596|percentages=pagr|footnote=source:Government of India<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html|title=Decadal Variation In Population Since 1901|website=Office of the Registrar General & Census Commissioner|access-date=15 September 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190808131957/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html|archive-date=8 August 2019}}</ref>|style="text-align:right;"}}
{{bar box
|title=ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|85.80}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ|ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ]]|green|13.78}}
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱑,᱕᱙᱙,᱕᱙᱖ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=districtcensus>{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/census/district/545-kaushambi.html | title = Kaushambi District Population Census 2011, Uttar Pradesh literacy sex ratio and density | archive-url = https://web.archive.org/web/20130103062919/http://www.census2011.co.in/census/district/545-kaushambi.html | archive-date = 3 January 2013 | year = 2012 | publisher = Census Organization of India | access-date = 3 January 2013 }}</ref> (ᱜᱤᱱᱤᱼᱵᱤᱥᱟᱣᱩ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ<ref name="cia">{{cite web | author = US Directorate of Intelligence | title = Country Comparison:Population | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html | access-date = 2011-10-01 | quote = Guinea-Bissau 1,596,677 July 2011 est.
}}</ref> ᱟᱨ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱤᱰᱟᱦᱚ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱹᱨᱤ ᱟᱠᱚ);<ref>{{cite web
|url=http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php
|title=2010 Resident Population Data
|publisher=U. S. Census Bureau
|access-date=2011-09-30
|quote=Idaho 1,567,582
|archive-url=https://web.archive.org/web/20110101090833/http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php
|archive-date= 1 January 2011
}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱖᱔᱐ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱓᱑᱓ ᱟᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱫᱚ ᱘᱙᱗ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱦᱚᱲ ᱜᱚᱴᱟ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱒,᱓᱒᱐/ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱱᱩᱠᱩ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱜᱨᱚᱛᱷ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱒᱓.᱔᱙ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱫᱚ ᱙᱐᱕ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱖᱓.᱖᱙ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱙᱘.᱕᱗% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱟᱨ ᱑.᱑᱐% ᱫᱚ [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]] ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱨᱚᱲᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
==ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ==
ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱨ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱫᱚ ᱟᱞᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱕᱖ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱓᱔.᱗ ᱢᱤᱞ) ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱫᱤᱞᱞᱤ, ᱵᱮᱸᱜᱽᱞᱳᱨ, ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ, ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱮᱢᱟᱱ ᱢᱩᱬ ᱴᱷᱟᱶ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱩᱰᱟᱹᱜᱼᱟ ᱾
ᱢᱩᱬ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱯᱩᱲᱥᱤ ᱟᱞᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ (᱕᱖ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ) ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ :
* ᱥᱤᱨᱟᱛᱷᱩ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ, [[ᱥᱤᱨᱟᱛᱷᱩ]]
* ᱵᱷᱚᱨᱣᱟᱨᱤ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ, [[ᱵᱷᱚᱨᱣᱟᱨᱤ]]
* ᱢᱟᱱᱳᱨᱤ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ, ᱢᱟᱱᱳᱨᱤ ᱵᱟᱡᱟᱨ
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [https://kaushambi.nic.in/ Official website]
{{Geographic location
|Centre = ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ
|North = [[ᱨᱟᱭᱵᱟᱨᱮᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northeast = [[ᱯᱨᱚᱛᱟᱯᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱯᱨᱚᱛᱟᱯᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|East = [[ᱟᱞᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southeast =
|South = [[ᱪᱤᱛᱨᱚᱠᱩᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southwest =
|West = [[ᱯᱷᱟᱛᱮᱦᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northwest =
}}
{{ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ}}
{{ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{Authority control}}
{{Coord|25.530744|N|81.377292|E|type:adm3rd_source:itwiki|display=title}}
{{ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ}}
{{DEFAULTSORT:ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
qzvyqvrstlmdb8336tu7qivymxg3jeo
101649
101648
2022-08-21T14:49:53Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = [[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| total_type = ᱜᱩᱴ
| native_name =
| image_map = India Uttar Pradesh districts 2012 Kaushambi.svg
| map_caption = ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ
| coordinates =
| coor_pinpoint = ᱢᱚᱱᱡᱷᱚᱱᱯᱩᱨ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| subdivision_type2 = ᱠᱷᱚᱸᱰ
| subdivision_name2 = [[ᱯᱨᱚᱭᱟᱜᱽᱨᱟᱡᱽ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱢᱚᱱᱡᱷᱚᱱᱯᱩᱨ]]
| parts_type = ᱛᱚᱦᱥᱤᱞ
| parts_style = para
| p1 = 3
| area_total_km2 = 1903.17
| area_footnotes =
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_total = 1,599,596
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞ
| demographics1_title1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| demographics1_info1 = ᱖᱓.᱖᱙%
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| demographics1_info2 =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 = [[ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
| leader_name1 = [[ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ (ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ)]]
| leader_title2 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
| leader_name2 = ᱑. [[ᱪᱮᱞ (ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱪᱮᱞ]] ᱒. [[ᱢᱚᱱᱡᱷᱚᱱᱯᱩᱨ (ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱢᱯᱱᱡᱷᱚᱱᱯᱩᱨ]] ᱓. [[ᱥᱤᱨᱟᱛᱷᱩ (ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱥᱤᱨᱟᱛᱷᱩ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| registration_plate =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
| website = http://kaushambi.nic.in/
| official_name =
}}
'''ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱢᱚᱱᱡᱷᱚᱱᱯᱩᱨ]] ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱔ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱙᱘ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱯᱨᱚᱭᱟᱜᱽᱨᱟᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱢᱟᱱᱳᱨᱤ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱯᱨᱚᱭᱟᱜᱽᱨᱟᱡᱽ ᱟᱨ ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱼ ᱙᱕ ᱴᱷᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱯᱚᱞ ᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱚᱱᱡᱷᱚᱱᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱕᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱓᱔ ᱢᱤᱞ) ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱯᱨᱚᱭᱟᱜᱽᱨᱟᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮᱫᱚ [[ᱪᱤᱛᱨᱚᱠᱩᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮᱫᱚ [[ᱯᱨᱚᱛᱟᱯᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱯᱨᱚᱛᱟᱯᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱫᱚ [[ᱟᱞᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮᱫᱚ [[ᱯᱷᱟᱛᱮᱦᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱫᱚ ᱯᱨᱚᱭᱟᱜᱽᱨᱟᱡᱽ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ, ᱵᱷᱚᱨᱵᱟᱨᱤ ᱨᱮ, [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]], ᱟᱞᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ, [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]], [[ᱜᱟᱭᱟ]] ᱟᱨ [[ᱠᱟᱱᱯᱩᱨ]] ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱵᱚᱛᱥᱚ ᱢᱚᱦᱟᱡᱚᱱᱚᱯᱚᱫᱽ ᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ,<ref Name="Geographical">{{cite book | title = Geographical Review of India | publisher = Geographical Society of India | year = 1951 | location = Original from the University of Michigan | url = https://books.google.com/books?id=O0YMAAAAIAAJ&q=%22Vatsa%22+-wikipedia+Mahajanapada | page = 27 }}</ref><ref Name="Kulke">{{cite book | last = Hermann Kulke, Dietmar Rothermund | title = A History of India | publisher = Routledge | year = 2004 | url = https://books.google.com/books?id=V73N8js5ZgAC&q=%22Vatsa%22+-wikipedia+Mahajanapada&pg=PA52 | isbn = 0-415-32920-5| page = 52 }}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=VnwXuJaeDvgC|title=Civil Services Pre.Exam.Indian History ( From Earliest Times To 1964 A.D.)|last=Dr.K.K.Sharma|date=2009-01-01|publisher=Upkar Prakashan|isbn=9788174828880|language=en}}</ref>
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
{{historical populations|11=1901|12=3,46,185|13=1911|14=3,40,788|15=1921|16=3,26,230|17=1931|18=3,46,458|19=1941|20=4,20,798|21=1951|22=4,75,525|23=1961|24=5,55,870|25=1971|26=6,44,994|27=1981|28=8,13,788|29=1991|30=10,21,653|31=2001|32=12,91,993|33=2011|34=15,99,596|percentages=pagr|footnote=source:Government of India<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html|title=Decadal Variation In Population Since 1901|website=Office of the Registrar General & Census Commissioner|access-date=15 September 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190808131957/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html|archive-date=8 August 2019}}</ref>|style="text-align:right;"}}
{{bar box
|title=ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|85.80}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ|ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ]]|green|13.78}}
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱑,᱕᱙᱙,᱕᱙᱖ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=districtcensus>{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/census/district/545-kaushambi.html | title = Kaushambi District Population Census 2011, Uttar Pradesh literacy sex ratio and density | archive-url = https://web.archive.org/web/20130103062919/http://www.census2011.co.in/census/district/545-kaushambi.html | archive-date = 3 January 2013 | year = 2012 | publisher = Census Organization of India | access-date = 3 January 2013 }}</ref> (ᱜᱤᱱᱤᱼᱵᱤᱥᱟᱣᱩ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ<ref name="cia">{{cite web | author = US Directorate of Intelligence | title = Country Comparison:Population | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html | access-date = 2011-10-01 | quote = Guinea-Bissau 1,596,677 July 2011 est.
}}</ref> ᱟᱨ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱤᱰᱟᱦᱚ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱹᱨᱤ ᱟᱠᱚ);<ref>{{cite web
|url=http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php
|title=2010 Resident Population Data
|publisher=U. S. Census Bureau
|access-date=2011-09-30
|quote=Idaho 1,567,582
|archive-url=https://web.archive.org/web/20110101090833/http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php
|archive-date= 1 January 2011
}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱖᱔᱐ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱓᱑᱓ ᱟᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱫᱚ ᱘᱙᱗ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱦᱚᱲ ᱜᱚᱴᱟ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱒,᱓᱒᱐/ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱱᱩᱠᱩ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱜᱨᱚᱛᱷ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱒᱓.᱔᱙ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱫᱚ ᱙᱐᱕ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱖᱓.᱖᱙ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱙᱘.᱕᱗% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱟᱨ ᱑.᱑᱐% ᱫᱚ [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]] ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱨᱚᱲᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
==ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ==
ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱨ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱫᱚ ᱟᱞᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱕᱖ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱓᱔.᱗ ᱢᱤᱞ) ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱫᱤᱞᱞᱤ, ᱵᱮᱸᱜᱽᱞᱳᱨ, ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ, ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱮᱢᱟᱱ ᱢᱩᱬ ᱴᱷᱟᱶ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱩᱰᱟᱹᱜᱼᱟ ᱾
ᱢᱩᱬ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱯᱩᱲᱥᱤ ᱟᱞᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ (᱕᱖ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ) ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ :
* ᱥᱤᱨᱟᱛᱷᱩ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ, [[ᱥᱤᱨᱟᱛᱷᱩ]]
* ᱵᱷᱚᱨᱣᱟᱨᱤ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ, [[ᱵᱷᱚᱨᱣᱟᱨᱤ]]
* ᱢᱟᱱᱳᱨᱤ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ, ᱢᱟᱱᱳᱨᱤ ᱵᱟᱡᱟᱨ
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [https://kaushambi.nic.in/ Official website]
{{Geographic location
|Centre = ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ
|North = [[ᱨᱟᱭᱵᱟᱨᱮᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northeast = [[ᱯᱨᱚᱛᱟᱯᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱯᱨᱚᱛᱟᱯᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|East = [[ᱟᱞᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southeast =
|South = [[ᱪᱤᱛᱨᱚᱠᱩᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southwest =
|West = [[ᱯᱷᱟᱛᱮᱦᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northwest =
}}
{{ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ}}
{{Authority control}}
{{Coord|25.530744|N|81.377292|E|type:adm3rd_source:itwiki|display=title}}
{{ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ}}
{{DEFAULTSORT:ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱳᱥᱟᱢᱵᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
l3zx71ekbx0zuhi5rfoviiya2u9jvai
ᱡᱟᱢᱟᱞᱯᱩᱨ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱞᱚᱭ
0
19713
101958
95418
2022-08-22T05:23:11Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
| name = ᱡᱟᱢᱟᱞᱯᱩᱨ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱞᱚᱭ
| image_name =
| established = ᱒᱐᱐᱙; ᱑᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮ
| type = ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ [[ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
| president = ᱥᱨᱤ ᱯᱚᱨᱮᱥ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ
| principal = ᱰᱨ.ᱠᱟᱨᱛᱤᱠ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱢᱩᱠᱷᱚᱯᱟᱫᱫᱷᱟᱭ
| city = [[ᱡᱟᱢᱟᱞᱯᱩᱨ]]
| state = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| postcode = ᱗᱑᱓᱔᱐᱘
| coordinates = {{coord|23.0699156|N|87.9987797|E|region:IN-WB_type:edu|display=title,inline}}
| pushpin_map = India West Bengal#India
| campus = ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ
| affiliations = [[ᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱢᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
| website = [http://www.jamalpurmahavidyalaya.net/ ᱡᱟᱢᱟᱞᱯᱩᱨ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱞᱚᱭ]
| logo = Jamalpurcollegelogo.png
| logo_size = 150px
| logo_alt = JAMALPUR MAHAVIDYALAYA
| footnotes =
}}
'''ᱡᱟᱢᱟᱞᱯᱩᱨ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱞᱚᱭ''' ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ [[ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱢᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱟᱞᱯᱩᱨ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱮᱱᱮᱞᱟ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱨᱴᱥ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱢᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web|title=Affiliated College of University of Burdwan | url=http://www.buruniv.ac.in/colleges/jamalpur-mahavidyalaya}}</ref>
==ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ==
===ᱟᱨᱴᱥ===
* ᱵᱟᱝᱞᱟ
*ᱤᱝᱞᱤᱥ
*ᱱᱟᱜᱟᱢ
*ᱧᱮᱱᱮᱞ
*ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*ᱥᱚᱝᱥᱠᱨᱤᱛ
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://www.jamalpurmahavidyalaya.net ᱡᱟᱢᱟᱞᱯᱩᱨ ᱢᱟᱦᱟᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱞᱚᱭ]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
85a2ih0ysjrrhk9gamwux8rokvpi2et
ᱡᱚᱭ ᱵᱷᱤᱢ
0
19832
101878
94373
2022-08-22T02:50:38Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{for|᱒᱐᱒᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ|ᱡᱚᱭ ᱵᱷᱤᱢ (ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ)}}
'''ᱡᱚᱭ ᱵᱷᱤᱢ''' ({{Translation|"ᱦᱤᱨᱞᱟᱹ ᱵᱷᱤᱢ", "ᱡᱟᱭᱡᱤᱱ ᱵᱷᱤᱢ"}}) ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱠᱤᱛ|ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱝᱵᱤᱫᱷᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱜᱚᱲᱦᱚᱱᱤᱭᱟᱹ, ᱜᱟᱹᱠᱷᱩᱲᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱥᱩᱥᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ [[ᱵᱤ. ᱟᱨ. ᱟᱢᱵᱮᱫᱽᱠᱚᱨ]] ᱨᱮᱱ ᱩᱱᱩᱭᱦᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱩᱫᱽᱜᱟᱹᱣ ᱟᱲᱟᱝ (ᱥᱞᱳᱜᱟᱱ) ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱮᱫᱚ ᱟᱢᱵᱮᱫᱽᱠᱚᱨ ᱟᱜ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱜᱼᱟ᱾<ref>{{Cite book |last=Christophe Jaffrelot |title=Dr Ambedkar and untouchability: analysing and fighting caste |year=2005 |isbn=978-1-85065-449-0 |pages=154–155}}</ref><ref>{{Cite news |title=जय भीम का नारा सबसे पहले किसने दिया, कैसे हुई शुरुआत? |language=hi |work=BBC News हिंदी |url=https://www.bbc.com/hindi/india-59297949 |access-date=18 November 2021}}</ref> ᱑᱙᱓᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ, ᱡᱚᱭ ᱵᱷᱤᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱟᱨ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱫᱚ ᱵᱟᱵᱟ ᱥᱟᱦᱮᱵᱽ ᱨᱮᱱ ᱩᱱᱩᱭᱦᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱵᱟᱵᱩ ᱮᱞ. ᱮᱱ. ᱦᱟᱨᱫᱟᱥ (᱑᱙᱐᱔-᱑᱙᱓᱙)<ref>{{Cite news |title='जय भीम' हा नारा कुणी दिला? 'जय भीम' म्हणण्याची पद्धत केव्हापासून सुरू झाली? |language=mr |work=BBC News मराठी |url=https://www.bbc.com/marathi/india-59279965 |access-date=17 November 2021}}</ref><ref>{{Cite news |title=जय भीम का नारा सबसे पहले किसने दिया, कैसे हुई शुरुआत? |language=hi |work=BBC News हिंदी |url=https://www.bbc.com/hindi/india-59297949 |access-date=18 November 2021}}</ref> ᱟᱨ ᱥᱚᱢᱚᱛᱟ ᱯᱷᱟᱹᱫᱽ ᱨᱮᱱ ᱥᱩᱛᱨᱮᱛ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ᱾<ref>{{Cite web |last=Tripathi |first=Ashish |last2=Apr 18 |first2=Arunav Sinha / TNN / Updated |last3=2016 |title=Chronologically 'Jai Bhim' is older than 'Jai Hind': Experts {{!}} Lucknow News – Times of India |url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/lucknow/chronologically-jai-bhim-is-older-than-jai-hind-experts/articleshow/51876821.cms |access-date=8 November 2021 |website=The Times of India |language=en}}</ref><ref>{{Cite news |title='जय भीम' हा नारा कुणी दिला? 'जय भीम' म्हणण्याची पद्धत केव्हापासून सुरू झाली? |language=mr |work=BBC News मराठी |url=https://www.bbc.com/marathi/india-59279965 |access-date=17 November 2021}}</ref> ᱡᱟᱦᱟ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱮᱱ, ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ ᱫᱚ ᱴᱷᱤᱠ ᱥᱟᱺᱦᱤᱡ ᱵᱟᱝ ᱵᱟᱲᱟᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱨ ᱟᱢᱵᱮᱫᱽᱠᱚᱨ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱦᱟ ᱑᱘᱑᱘ ᱦᱟᱹᱵᱤᱫ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{Cite news |last=Tripathi |first=Ashish |date=18 April 2016 |title=Chronologically 'Jai Bhim' is older than 'Jai Hind': Experts |work=The Times of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/lucknow/Chronologically-Jai-Bhim-is-older-than-Jai-Hind-Experts/articleshow/51876821.cms |access-date=15 July 2017}}</ref>
[[File:B.R. Ambedkar in 1950.jpg|thumb|ᱵᱤ. ᱟᱨ. ᱟᱢᱵᱮᱫᱽᱠᱚᱨ]]
ᱡᱚᱭ ᱵᱷᱤᱢ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱫᱚᱞ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ [[ᱵᱚᱦᱩᱡᱚᱱ ᱥᱚᱢᱟᱡᱽ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] (ᱵᱤ.ᱮᱥ.ᱯᱤ), [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱤᱯᱟᱵᱽᱞᱤᱠᱟᱱ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] (ᱟᱨ.ᱯᱤ.ᱟᱭ), ᱥᱮ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱜᱚᱱᱚᱴᱷᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱫᱽᱜᱟᱹᱣ ᱟᱲᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{Cite news |last=Singh |first=Mahendra |date=31 December 2016 |title=Eye on Dlits, PM Modi launches Bhim pay app |work=The Times of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/india/eye-on-dalits-pm-launches-bhim-pay-app/articleshow/56265741.cms |access-date=15 July 2017}}</ref><ref>{{Cite news |last=G |first=Sampath |date=14 October 2016 |title=When Jai Bhim meets Lal Salaam |work=The Hindu |url=http://www.thehindu.com/opinion/lead/When-Jai-Bhim-meets-Lal-Salaam/article16070409.ece |access-date=15 July 2017}}</ref><ref>{{Cite news |last=Tripathi |first=Ashish |date=18 April 2016 |title=Chronologically 'Jai Bhim' is older than 'Jai Hind': Experts |work=The Times of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/lucknow/Chronologically-Jai-Bhim-is-older-than-Jai-Hind-Experts/articleshow/51876821.cms |access-date=15 July 2017}}</ref>
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱨᱮ==
[[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]] ᱨᱮ ᱥᱟᱼᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱮᱧ 'ᱡᱚᱭ ᱵᱷᱤᱢ' ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱛᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{Cite news|title='जय भीम' हा नारा कुणी दिला? 'जय भीम' म्हणण्याची पद्धत केव्हापासून सुरू झाली?|language=mr|work=BBC News मराठी|url=https://www.bbc.com/marathi/india-59279965|access-date=17 November 2021}}</ref>
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ [[ᱱᱚᱨᱮᱱᱫᱽᱨᱚ ᱢᱳᱫᱤ]] [[ᱟᱢᱵᱮᱫᱽᱠᱚᱨ ᱡᱚᱭᱚᱱᱛᱤ]] ᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱮᱞᱢᱮᱞ ᱨᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ''ᱡᱚᱭ ᱵᱷᱤᱢ'' ᱞᱟᱹᱭ ᱠᱟᱛᱮ ᱮ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱚᱣᱟᱭ᱾ ᱢᱳᱫᱤ ᱫᱚ ᱟᱢᱵᱮᱫᱽᱠᱚᱨ ᱢᱟᱱᱚᱛ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱵᱷᱟᱥᱚᱱ ᱞᱟᱦᱟ 'ᱡᱚᱭ ᱵᱷᱤᱢ' ᱩᱫᱽᱜᱟᱹᱣ ᱟᱲᱟᱝ ᱮ ᱟᱲᱟᱝ ᱞᱮᱫᱟ᱾<ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/news/elections/lok-sabha/uttar-pradesh/jai-bhim-nationalism-pm-modis-poll-cry-in-uttar-pradesh/articleshow/68881569.cms|title=PM Modi slogan: Jai Bhim, nationalism PM Modi's poll cry in Uttar Pradesh|newspaper=The Economic Times|last1=Chaturvedi|first1=Rakesh Mohan}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/elections/news/jai-bhim-chants-pm-on-ambedkar-anniversary/articleshow/68880789.cms|title = 'Jai Bhim,' chants PM on Ambedkar anniversary – Times of India|website = [[The Times of India]]}}</ref><ref>https://www.narendramodi.in/picture-story/dr-ambedkar-in-the-words-of-pm-modi</ref><ref>https://www.india.com/news/india/dr-bhimrao-ambedkar-was-vishwa-manav-says-narendra-modi-1106664/</ref>
'ᱡᱚᱭ ᱵᱷᱤᱢ' ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱒᱐᱒᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱛᱟᱹᱢᱤᱞ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱟᱢᱵᱮᱫᱽᱠᱚᱨ ᱨᱮ ᱟᱞᱟᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ,
:ᱡᱚᱭ ᱵᱷᱤᱢ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ....
:ᱡᱚᱭ ᱵᱷᱤᱢ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ....
:ᱡᱚᱭ ᱵᱷᱤᱢ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱥᱟᱸᱜᱷᱟᱬ
:ᱧᱩᱛᱟᱹᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ....
:ᱡᱚᱭ ᱵᱷᱤᱢ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱥᱟᱼᱥᱟᱭ
:ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱢᱮᱫ ᱫᱟᱜ!
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
* ''[[ᱡᱚᱭ ᱵᱷᱤᱢ (ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ)|ᱡᱚᱭ ᱵᱷᱤᱢ]]'' (᱒᱐᱒᱑ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ)
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
ese5g9e3bgbgq595xnxsiy5hobl1qsv
ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ
0
20009
101581
95451
2022-08-21T12:02:32Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ
| other_name =
| nickname =
| settlement_type =
| image_skyline = Early morning in cuddalore, india.jpg
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|11.75|N|79.75|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{IND}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ]]
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ]]
| subdivision_type3 = ᱴᱚᱴᱷᱟ
| subdivision_name3 = [[ᱛᱚᱱᱰᱟᱭ ᱱᱟᱰᱩ]]
<!-- ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ -->| established_date =
| named_for = <!-- Sugar Bowl of Tamil Nadu -->
| government_type = ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| governing_body = ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 1
| population_total = 308,781
| population_as_of = ᱒᱐᱒᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym = ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨᱤᱭᱚᱱ
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[ᱛᱟᱢᱤᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱛᱟᱢᱤᱞ]], [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱖᱐᱗᱐᱐᱑-᱐᱖ / ᱖᱐᱗᱔᱐᱑-᱐᱒
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱐᱔᱑᱔᱒ / ᱐᱔᱑᱓(some areas)
| registration_plate = TN-31
| website = https://cuddalore.nic.in/
| official_name =
}}
'''ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ [[ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱪᱮᱱᱱᱟᱭ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱫᱚ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱨᱟᱡᱽ ᱚᱠᱛᱚ ᱢᱤᱫ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱜᱷᱟᱴ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱑᱑°᱔᱕′ᱠᱚᱧᱮ ᱗᱙°᱔᱕′ᱥᱟᱢᱟᱝ / ᱑᱑.᱗᱕°ᱠᱚᱧᱮ ᱗᱙.᱗᱕°ᱥᱟᱢᱟᱝ / ᱑᱑.᱗᱕ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱖ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱒᱐ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱛ ᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱫᱚ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱪᱮᱱᱱᱟᱭ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱒᱐ ᱢᱤᱞ) ᱟᱨ ᱯᱩᱲᱥᱤ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ [[ᱯᱩᱰᱩᱪᱮᱨᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱑᱘ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱑ ᱢᱤᱞ) ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name="Airport information">{{cite web|title=Nearest airports|url=http://www.closestairportto.com/city/india/cuddalore/|publisher=closestairportto.com|access-date = 9 January 2016}}</ref>
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
{{bar box|title=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ|titlebar=#ddd|left1=Religion|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ(%)|float=left|bars={{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|Orange|89.12}}{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ|ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ]]|Green|6.09}}{{bar percent|[[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]]|purple|3.98}}{{bar percent|[[ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱡᱮᱭᱱ]]|Blue|0.27}}{{bar percent|[[ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱤᱠᱷ]]|yellow|0.02}}{{bar percent|[[ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ]]|Gold|0.02}}{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜᱟᱜ|grey|0.48}}{{bar percent|ᱚᱠᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝᱼᱟ|violet|0.25}}}}
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱑᱗᱓,᱖᱓᱖ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱑,᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱑᱐᱒᱖ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱙᱒᱙ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱩᱴ ᱑᱗,᱔᱐᱓ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱩᱢᱚᱨ ᱠᱚᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱮᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱑᱓.᱒᱒% ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱐.᱓% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱗᱒.᱙᱙% ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱹᱨᱤ ᱠᱷᱟᱱᱮᱢ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱗᱘.᱙᱒% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱜᱩᱴ ᱔᱒,᱑᱗᱔ ᱚᱲᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱠᱚ}}
{{ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{Authority control}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱜᱷᱟᱴ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ]]
mw4zi25yfhzbwrsweqio8lfpni22tuz
ᱠᱮᱥᱤᱭᱟᱨᱤ ᱜᱚᱵᱷᱚᱨᱢᱮᱱᱴ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
0
20103
101619
96491
2022-08-21T13:06:49Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
|name = ᱠᱮᱥᱤᱭᱟᱨᱤ ᱜᱚᱵᱷᱚᱨᱢᱮᱱᱴ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
|established = ᱒᱐᱑᱕; ᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮ
|type = ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ [[ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
|principal = ᱰᱨ. ᱥᱩᱫᱤᱯᱛᱚ ᱪᱚᱠᱨᱚᱵᱚᱨᱛᱤ
|city = ᱛᱮᱞᱤᱯᱩᱠᱩᱨ, ᱛᱤᱞᱟᱵᱚᱱᱤ ᱢᱟᱦᱤᱥᱟᱢᱩᱨᱟ, [[ᱠᱮᱥᱤᱭᱟᱨᱤ]]
|state = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
|country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
|postcode = ᱗᱒᱑᱑᱓᱕
|coordinates = {{coord|22.1605684|N|87.244225|E|region:IN-WB_type:edu|display=title,inline}}
|pushpin_map = India West Bengal#India
|campus = ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ
|affiliations = [[ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
|website = {{URL|http://ggdckeshiary.ac.in}}
|}}
'''ᱠᱮᱥᱤᱭᱟᱨᱤ ᱨᱮ ᱜᱚᱵᱷᱚᱨᱢᱮᱱᱴ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ''', '''ᱠᱮᱥᱤᱭᱟᱨᱤ ᱜᱚᱵᱷᱚᱨᱢᱮᱱᱴ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ''', ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ<ref name=UGC>{{Cite web |url=http://www.ugc.ac.in/inside/browse_reco_colleges.php?st=West%20Bengal |title=Colleges in West Bengal, University Grants Commission |access-date=17 March 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111116042454/http://www.ugc.ac.in/inside/browse_reco_colleges.php?st=West%20Bengal |archive-date=16 November 2011 }}</ref> [[ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱖ ᱠᱤᱞᱳᱢᱤᱴᱟᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱨᱴᱥ ᱟᱨ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web|title=Affiliated College of Vidyasagar University | url=http://vidyasagar.ac.in/academics/AffiliatedColleges.aspx}}</ref>
᱒᱐᱑᱘-᱒᱐᱑᱙ (ᱥᱤ.ᱵᱤ.ᱥᱤ.ᱮᱥ) ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱨᱮ ᱚᱱᱟᱨᱥ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ: ᱡᱩᱞᱚᱡᱤ, ᱵᱚᱴᱟᱱᱤ, ᱮᱱᱛᱷᱨᱚᱯᱚᱞᱚᱡᱤ, ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ, ᱵᱟᱝᱞᱟ, ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱰ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱱᱟᱜᱟᱢ᱾
==ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ==
===ᱟᱨᱴᱥ===
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ
*ᱵᱟᱝᱞᱟ
*ᱤᱝᱞᱤᱥ
*ᱱᱟᱜᱟᱢ
*ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ
===ᱥᱟᱬᱮᱥ===
*ᱮᱱᱛᱷᱨᱚᱯᱚᱞᱚᱡᱤ
*ᱵᱚᱴᱟᱱᱤ
*ᱡᱩᱞᱚᱡᱤ
*ᱠᱮᱢᱤᱥᱴᱨᱤ
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*{{Official website|http://ggdckeshiary.ac.in}}
*[http://www.vidyasagar.ac.in/ ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]
*[http://www.ugc.ac.in/ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱟᱹᱧᱡᱩᱨ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ]
*[http://www.naac.gov.in/ ᱱᱮᱥᱟᱱᱟᱞ ᱮᱥᱮᱥᱢᱮᱱᱴ ᱮᱱᱰ ᱮᱠᱨᱮᱰᱮᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱭᱩᱱᱥᱤᱞ]
{{ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱚ]]
p184v019nm8cqkx1fvh50sv1ia410wl
ᱠᱮ ᱰᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱚᱯᱷ ᱠᱚᱢᱟᱨᱥ ᱮᱱᱰ ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ ᱥᱴᱟᱰᱤᱥ
0
20107
101604
96516
2022-08-21T12:37:44Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
|name = ᱠᱮ ᱰᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱚᱯᱷ ᱠᱚᱢᱟᱨᱥ ᱮᱱᱰ ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ ᱥᱴᱟᱰᱤᱥ, ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ
|established = ᱑᱙᱖᱑; ᱖᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮ
|type = ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
|principal = ᱰᱨ. ᱫᱩᱞᱟᱞ ᱪᱚᱱᱫᱽᱨᱚ ᱫᱟᱥ
|city = [[ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ]]
|state = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
|country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
|postcode = ᱗᱒᱑᱑᱐᱑
|coordinates = {{coord|22|25|37.44|N|87|19|20.05|E|display=title, inline}}
|pushpin_map = India West Bengal#India
|campus = ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ
|website = [http://kdcollege.ac.in/ ᱠᱮ ᱰᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱚᱯᱷ ᱠᱚᱢᱟᱨᱥ ᱮᱱᱰ ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ ᱥᱴᱟᱰᱤᱥ]
|image_name = K.D._College_of_Commerce.jpg
|colors =
|affiliations = [[ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
|}}
'''ᱠᱮ ᱰᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱚᱯᱷ ᱠᱚᱢᱟᱨᱥ ᱮᱱᱰ ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ ᱥᱴᱟᱰᱤᱥ''' ᱫᱚ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱜᱚᱲᱚ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱑᱙᱖᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ<ref>{{cite web |url=http://www.kdcollege.ac.in/history.asp |title=Brief History of The College |work=kdcollege.ac.in |accessdate=26 February 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130818101809/http://kdcollege.ac.in/history.asp |archive-date=18 August 2013}}</ref> ᱟᱨ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱵᱮᱯᱟᱨ (ᱵᱤ.ᱠᱚᱢ) ᱟᱨ ᱟᱨᱴᱥ (ᱵᱤ.ᱮ.) ᱨᱮ ᱵᱮᱪᱟᱞᱟᱨ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱒᱐᱐᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱱᱮᱥᱟᱱᱟᱞ ᱮᱥᱮᱥᱢᱮᱱᱴ ᱮᱱᱰ ᱮᱠᱨᱮᱰᱮᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱭᱩᱱᱥᱤᱞ]] ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱵᱤ+ ᱢᱟᱹᱱ ᱛᱮ ᱢᱟᱱᱚᱛ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web |url= http://www.kdcollege.ac.in/ |title=K.D. College of Commerce & General Studies, Midnapore |work=kdcollege.ac.in|accessdate=26 February 2012}}</ref> ᱛᱚᱵᱮ, ᱢᱟᱱᱚᱛ ᱚᱠᱛᱟ ᱫᱚ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱟᱨ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱮᱱᱟ᱾<ref>{{cite web|title=Institutions Accredited / Re-accredited by NAAC whose accreditation validity period is over |url=http://www.naac.gov.in/sites/naac.gov.in/files/Validity_expired_institutions.pdf |publisher=[[National Assessment and Accreditation Council]] |accessdate=22 February 2012 |format=PDF|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120512054834/http://www.naac.gov.in/sites/naac.gov.in/files/Validity_expired_institutions.pdf |archivedate=12 May 2012 }}</ref>
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
*[[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱞᱟᱯᱷᱟᱝ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ ᱠᱚ]]
*[[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ]]
*[[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{Official website|http://kdcollege.ac.in/}}
* [http://www.vidyasagar.ac.in/ ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]
* [http://www.ugc.ac.in/ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱟᱹᱧᱡᱩᱨ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ]
* [http://www.naac.gov.in/ ᱱᱮᱥᱟᱱᱟᱞ ᱮᱥᱮᱥᱢᱮᱱᱴ ᱮᱱᱰ ᱮᱠᱨᱮᱰᱮᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱭᱩᱱᱥᱤᱞ]
* {{Commons category-inline|ᱠᱮ ᱰᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱚᱯᱷ ᱠᱚᱢᱟᱨᱥ}}
{{ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
kbnc7vci75axo8e51xjypstt4m7vsrl
ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
0
20111
101703
96542
2022-08-21T16:01:24Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
| name = ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
| image = Kharagpur_College.gif
| established = ᱑᱙᱔᱙; ᱗᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮ
| principal = ᱰᱨ. ᱵᱤᱫᱽᱭᱩᱛ ᱥᱟᱢᱚᱱᱛᱚ
| type = ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱟᱨ ᱯᱳᱥᱴ ᱜᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ
| city = [[ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ]]
| state = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| postcode = ᱗᱒᱑᱓᱐᱕
| coordinates = {{coord|22.3542642|N|87.3334559|E|region:IN-WB_type:edu|display=title,inline}}
| pushpin_map = India West Bengal#India
| campus = ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ
| website = {{URL|http://www.kharagpurcollege.ac.in/}}
| affiliations = [[ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]], [[ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱟᱹᱧᱡᱩᱨ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ|ᱭᱩ.ᱡᱤ.ᱥᱤ]]
}}
'''ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ''', ᱫᱚ ᱑᱙᱔᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ,[[ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱮᱨᱤᱴᱮᱡᱽ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱨᱴᱥ, ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱟᱨ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web|title=Affiliated College of Vidyasagar University |url=http://vidyasagar.ac.in/affiliated_colleges/affiliated_colleges.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120225200459/http://vidyasagar.ac.in/affiliated_colleges/affiliated_colleges.html |archivedate=25 February 2012 }}</ref>
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ ᱒᱙ ᱚᱜᱟᱥᱴ ᱑᱙᱔᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ, ᱯᱩᱨᱟᱛᱚᱢ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱛᱮ ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱨ ᱡᱩᱵᱽᱞᱤ ᱥᱠᱩᱞ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ, ᱯᱟᱧᱪᱵᱮᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱ ᱱᱟᱥᱤᱨ ᱟᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱮᱨᱟ ᱥᱟᱞᱮᱦᱟ ᱠᱷᱟᱛᱩᱱ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱮ ᱪᱟᱞ ᱞᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱟᱜ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱥᱠᱤᱢ ᱩᱢᱩᱞ ᱨᱮ ᱒ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱙᱕᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱷᱟᱹᱱᱤᱛ ᱴᱷᱟᱶ ᱤᱱᱫᱟ, ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱤᱫᱤ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ᱾<ref>{{cite web |title=Kharagpur College - Our College |url=https://kharagpurcollege.ac.in/ |website=kharagpurcollege.ac.in |access-date=21 June 2021}}</ref>
==ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ==
==ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ==
===ᱟᱨᱴᱥ===
{{columns-list|colwidth=25em|
* ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱭᱩ.ᱡᱤ ᱟᱨ ᱯᱤ.ᱡᱤ
* ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱭᱩ.ᱡᱤ ᱟᱨ ᱯᱤ.ᱡᱤ
* ᱦᱤᱱᱫᱤ
* ᱥᱟᱸᱥᱠᱨᱤᱛ
* ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ
* ᱧᱮᱱᱮᱞ (ᱯᱷᱤᱞᱚᱡᱚᱯᱤ)
* ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱭᱩ.ᱡᱤ ᱟᱨ ᱯᱤ.ᱡᱤ
* ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱥᱟᱬᱮᱥ
* ᱯᱷᱤᱡᱤᱠᱟᱞ ᱮᱰᱩᱠᱮᱥᱚᱱ
}}
===ᱥᱟᱬᱮᱥ===
{{columns-list|colwidth=25em|
* ᱯᱷᱤᱡᱤᱠᱥ
* ᱠᱮᱢᱤᱥᱴᱨᱤ
* ᱮᱞᱠᱷᱟ ᱥᱟᱬᱮᱥ
* ᱡᱩᱞᱚᱡᱤ
* ᱵᱚᱴᱟᱱᱤ
* ᱥᱟᱭᱠᱚᱞᱚᱡᱤ (ᱢᱚᱱ ᱥᱟᱬᱮᱥ)
* ᱠᱚᱢᱯᱤᱭᱩᱴᱟᱨ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱵᱤ.ᱥᱤ.ᱮ.
* ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ
* ᱚᱛᱱᱚᱜ
}}
===ᱵᱮᱯᱟᱨ===
* ᱮᱠᱟᱭᱩᱱᱴᱮᱱᱥᱤ
==ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ==
{{multiple image
| align = center
| image1 = ShotOnMI 2018 06 07 05 11 59 1528371719833.jpg
| width1 = 250
| alt1 = Kharagpur College campus
| caption1 = ᱠᱮᱢᱯᱟᱥ ᱞᱮᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱮᱞ
| image2 = Green campus4.jpg
| width2 = 250
| alt2 = Kharagpur College campus
| caption2 = ᱞᱮᱠ ᱟᱲᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱨᱮ ᱱᱟᱹᱲᱤ
| image3 = ShotOnMI 2018 06 05 06 16 54 1528202814268 1.jpg
| width3 = 250
| alt3 = Kharagpur College campus
| caption3 = ᱠᱮᱢᱯᱟᱥ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ
| image4 = Kharagpur College Main gate.jpg
| width4 = 250
| alt4 = Kharagpur College campus
| caption4 = ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱵᱚᱞᱚᱜ
}}
==ᱢᱟᱱᱚᱛ==
ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱱᱮᱥᱟᱱᱟᱞ ᱮᱥᱮᱥᱢᱮᱱᱴ ᱮᱱᱰ ᱮᱠᱨᱮᱰᱮᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱭᱩᱱᱥᱤᱞ]] (ᱮᱱ.ᱮ.ᱮ.ᱥᱤ) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ '''ᱵᱤ++''' ᱜᱽᱨᱮᱰ ᱢᱟᱹᱱ ᱛᱮ ᱢᱟᱱᱚᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web|title=Institutions Accredited / Re-accredited by NAAC with validity |url=http://www.naac.gov.in/sites/naac.gov.in/files/Institutions_Accredited_by_NAAC_with_validity.pdf |publisher=[[National Assessment and Accreditation Council]] |access-date=22 February 2012 |format=PDF|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120512054040/http://www.naac.gov.in/sites/naac.gov.in/files/Institutions_Accredited_by_NAAC_with_validity.pdf |archivedate=12 May 2012 }}</ref> ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ [[ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱟᱹᱧᱡᱩᱨ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ]] (ᱭᱩ.ᱡᱤ.ᱥᱤ) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref name=UGC>{{Cite web |url=http://www.ugc.ac.in/inside/browse_reco_colleges.php?st=West%20Bengal |title=Colleges in West Bengal, University Grants Commission |access-date=27 February 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111116042454/http://www.ugc.ac.in/inside/browse_reco_colleges.php?st=West%20Bengal |archive-date=16 November 2011}}</ref>
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{Official website|http://www.kharagpurcollege.ac.in/}}
*[http://www.vidyasagar.ac.in/ ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]
*[http://www.ugc.ac.in/ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱟᱹᱧᱡᱩᱨ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ]
*[http://www.naac.gov.in/ ᱱᱮᱥᱟᱱᱟᱞ ᱮᱥᱮᱥᱢᱮᱱᱴ ᱮᱱᱰ ᱮᱠᱨᱮᱰᱮᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱭᱩᱱᱥᱤᱞ]
{{ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
7f6mxced6rveom7j3gu51lt3zc4ip69
ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱦᱳᱢᱤᱭᱚᱯᱮᱛᱷᱤᱠ ᱢᱮᱰᱤᱠᱟᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱦᱟᱥᱯᱟᱛᱟᱞ
0
20114
101704
96578
2022-08-21T16:02:13Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
|name = ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱦᱳᱢᱤᱭᱚᱯᱮᱛᱷᱤᱠ ᱢᱮᱰᱤᱠᱟᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱦᱟᱥᱯᱟᱛᱟᱞ
|image =
|type = [[ᱢᱮᱰᱤᱠᱟᱞ]] [[ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ|ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]] ᱟᱨ [[ᱦᱟᱥᱯᱟᱛᱟᱞ]]
|established = ᱑᱙᱗᱑; ᱕᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮ
|principal = ᱰᱨ.ᱮᱱ. ᱠᱮ. ᱠᱤᱥᱠᱩ
|address = ᱠᱚᱣᱥᱚᱞᱭᱚ
|city = [[ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ]] [[ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
|country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
|postcode = ᱗᱒᱑᱓᱐᱑
|coordinates = {{coord|22.3321733|N|87.3432482|E|region:IN-WB_type:edu|display=title,inline}}
|pushpin_map = India West Bengal#India
|colors =
|affiliations = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]<ref>{{cite web |title=Affiliated Institutions {{!}} WBUHS |url=https://wbuhs.ac.in/affiliated-institutions/ |website=wbuhs.ac.in}}</ref>
|website = {{URL|http://kharagpurhomoeopathicmedicalcollege.com/}}
}}
'''ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱦᱳᱢᱤᱭᱚᱯᱮᱛᱷᱤᱠ ᱢᱮᱰᱤᱠᱟᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱦᱟᱥᱯᱟᱛᱟᱞ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱳᱢᱤᱭᱚᱯᱮᱛᱷᱤᱠ ᱢᱮᱰᱤᱠᱟᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱦᱳᱢᱤᱭᱚᱯᱮᱛᱷᱤᱠ ᱠᱟᱭᱩᱱᱥᱤᱞ]], [[ᱱᱟᱶᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ]] ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱢᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱦᱳᱢᱤᱭᱚᱯᱮᱛᱷᱤᱠ ᱢᱮᱰᱤᱠᱟᱞ ᱟᱨ ᱥᱟᱨᱡᱟᱨᱤ (ᱵᱤ.ᱮᱪ.ᱮᱢ.ᱮᱥ) ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{Official website|http://kharagpurhomoeopathicmedicalcollege.com}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱰᱤᱠᱟᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱥᱯᱟᱛᱟᱞ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
3xtx0kva8mu3fkmlodaczv1wwrcp7so
ᱡᱚᱫᱩᱱᱟᱛᱷ ᱴᱩᱰᱩ
0
20289
101869
99402
2022-08-22T02:38:14Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{ᱣᱤᱠᱤ ᱞᱚᱵᱽᱥ ᱞᱤᱴᱮᱨᱮᱪᱚᱨ ᱒᱐᱒᱒}}
{{Infobox person
| name = ᱡᱚᱫᱩᱱᱟᱛᱷ ᱴᱩᱰᱩ
| image = <!-- filename only, no "File:" or "Image:" prefix, and no enclosing [[brackets]] -->
| alt = <!-- descriptive text for use by speech synthesis (text-to-speech) software -->
| caption =
| birth_name = <!-- only use if different from name -->
| birth_date = {{Birth date|1949|06|21}}
| birth_place = ᱫᱚᱵᱟᱹᱴᱤ ᱟᱹᱛᱩ, [[ᱜᱳᱣᱟᱞᱛᱳᱲ]], [[ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ]]
| death_date = {{Death date and age|2018|09|25|1949|06|21}}
| death_place =
| nationality = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ
| other_names =
| occupation = ᱢᱟᱪᱮᱫ, ᱥᱟᱥᱟᱯᱲᱟᱣᱤᱡ (ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱟᱲᱟᱝ)
| years_active =
| known_for = ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ
| notable_works = "ᱞᱚ ᱵᱤᱨ", "ᱥᱩᱛᱟᱹᱱ ᱰᱟᱺᱰᱤ "
}}
'''ᱡᱚᱫᱩᱱᱟᱛᱷ ᱴᱩᱰᱩ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱚᱞ ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱠᱚ [[ᱛᱮᱛᱨᱮ]] ᱯᱟᱛᱷᱟᱢ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱪᱷᱟᱯᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱡᱚᱫᱩᱱᱟᱛᱷ ᱴᱩᱰᱩ ᱫᱚ ᱑᱙᱔᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱒᱑ ᱡᱩᱱ, ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱳᱣᱟᱞᱛᱳᱲ ᱥᱩᱨ ᱫᱚᱵᱟᱹᱴᱤ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱯᱟᱛ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱵᱳᱭᱫᱚᱱᱟᱛᱷ ᱴᱩᱰᱩ ᱟᱨ ᱟᱭᱳ ᱫᱚ ᱪᱟᱸᱫᱽᱢᱚᱱᱤ ᱴᱩᱰᱩ᱾
ᱡᱚᱫᱩᱱᱟᱛᱷ ᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱥᱩᱨ ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱵᱮᱲᱤᱭᱟ ᱯᱨᱟᱭᱢᱟᱨᱤ ᱥᱠᱩᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱙᱖᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱜᱳᱣᱟᱞᱛᱳᱲ ᱦᱟᱭ ᱥᱠᱩᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱭᱟᱨ ᱥᱮᱠᱮᱱᱰᱟᱨᱤ ᱮ ᱯᱟᱥ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱙᱖᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱦᱩᱜᱽᱞᱤ ᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱮᱝᱜᱟᱭ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱚᱜᱷᱳᱨ ᱠᱟᱢᱤᱱᱤ ᱯᱨᱚᱠᱟᱥ ᱪᱚᱱᱫᱽᱨᱟ ᱢᱚᱦᱟᱵᱤᱫᱫᱟᱞᱚᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱤ.ᱮ. ᱭ ᱯᱟᱥ ᱞᱮᱫᱟ᱾
==ᱠᱟᱹᱢᱤ==
ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱟᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱑᱙᱖᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] (ᱱᱤᱛ [[ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ]]) ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱴᱷᱟᱝᱜᱤ ᱰᱟᱠ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱰᱩᱢᱨᱳ ᱯᱨᱟᱭᱢᱟᱨᱤ ᱥᱠᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱟᱪᱮᱫ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱙᱗᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱞᱵᱮᱴᱤ ᱯᱨᱟᱭᱢᱟᱨᱤ ᱥᱠᱩᱞ ᱨᱮ, ᱑᱙᱗᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱦᱩᱜᱽᱞᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱩᱢᱠᱟᱭᱛᱚᱞᱟ ᱯᱨᱟᱭᱢᱟᱨᱤ ᱥᱠᱩᱞ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱑᱙᱗᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ ᱯᱨᱟᱭᱢᱟᱨᱤ ᱥᱠᱩᱞ ᱨᱮᱭ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱞᱮᱱᱟ᱾
᱑᱙᱗᱕ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ [[ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱟᱲᱟᱝ]] (ᱟᱠᱟᱥᱵᱟᱱᱤ) ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱪᱟᱹᱞᱩ ᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱡᱚᱫᱩᱱᱟᱛᱷ ᱴᱩᱰᱩ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱥᱟᱯᱲᱟᱣᱤᱡ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱵᱚᱦᱟᱞ ᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱚᱠᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱚ ᱡᱤᱭᱟᱹᱲ ᱫᱚᱦᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱨᱮᱭ ᱪᱷᱩᱴᱟᱹᱣ ᱞᱮᱱᱟ᱾
ᱞᱟᱹᱭ ᱛᱚᱨᱟ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ, ᱑᱙᱗᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱒᱐ ᱟᱨ ᱒᱑ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱨᱮ ᱡᱚᱫᱩᱱᱟᱛᱷ ᱴᱩᱰᱩ ᱟᱜ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱛᱮ ᱥᱚᱢᱤᱨ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱢᱩᱨᱢᱩ ᱟᱜ "ᱴᱩᱣᱟᱹᱨ" ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱟᱲᱟᱝ ᱦᱮᱯᱲᱟᱣ ᱨᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱮ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫᱟ᱾
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱪᱟᱨᱪᱟ==
ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱡᱚᱫᱩᱱᱟᱛᱷ ᱴᱩᱰᱩ ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱪᱟᱨᱪᱟ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱥᱮᱫ ᱜᱮ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤᱭ ᱞᱤᱸᱰᱩᱨ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱚᱠᱛᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱱᱟᱴ ᱧᱮᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱚᱞ ᱮ ᱪᱷᱩᱴᱟᱹᱣ ᱞᱮᱱᱟ᱾
᱑᱙᱗᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱨᱮ ᱪᱟᱹᱠᱨᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ [[ᱠᱷᱮᱨᱣᱟᱞ ᱚᱯᱮᱨᱟ ᱠᱳᱞᱠᱟᱛᱟ]] ᱠᱚ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱮᱫᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱡᱚᱫᱩᱱᱟᱛᱷ ᱴᱩᱰᱩ ᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
᱑᱙᱗᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ "ᱥᱟᱨᱡᱚᱢ ᱜᱤᱨᱟᱹ" ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱛᱮᱛᱨᱮ ᱯᱟᱛᱷᱟᱢ ᱨᱮ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱞᱮᱱᱟ᱾
ᱡᱚᱫᱩᱱᱟᱛᱷ ᱫᱚ ᱥᱟᱶᱛᱟ, ᱱᱟᱜᱟᱢ, ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱮᱢᱟᱱ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱟᱨ ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱦᱚᱸᱭ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱚᱱᱟᱨᱮ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱦᱚᱸᱭ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
===ᱚᱞ ᱯᱚᱛᱚᱵ===
ᱡᱚᱫᱩᱱᱟᱛᱷ ᱴᱩᱰᱩ ᱟᱜ ᱚᱞ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
* "ᱚᱞ ᱛᱟᱢ" ᱟᱨ "ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱟᱢ" ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱨᱟᱭᱢᱟᱨᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱾
* "ᱨᱤᱸᱫᱤ ᱢᱟᱹᱭ ᱞᱚᱫᱚᱢ ᱵᱟᱹᱵᱩ ᱛᱟᱹᱠᱤᱱᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ" - ᱑᱙᱗᱙ (ᱜᱟᱭᱟᱱ)
* ᱱᱟᱵᱟᱞᱚᱠ ᱥᱤᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ" - ᱑᱙᱘᱐ (ᱜᱟᱭᱟᱱ)
* "ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ ᱨᱮᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱜᱩᱨᱩ"<ref>{{cite web |title=Santali Book |url=https://wesanthals.tripod.com/id47.html |website=WeSanthals |accessdate=1 July 2022}}</ref> - ᱑᱙᱙᱒
* "ᱞᱚᱼᱵᱤᱨ" - ᱒᱐᱐᱕ (ᱜᱟᱭᱟᱱ)
* "ᱠᱷᱮᱨᱣᱟᱲ ᱥᱟᱶᱛᱟ "
* "ᱥᱩᱛᱟᱹᱱ ᱰᱟᱺᱰᱤ"
* "ᱥᱤᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ "
* "ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱵᱚᱸᱜᱟ"
* "ᱥᱤᱨᱤᱡᱟᱞᱟ"
ᱮᱢᱟᱱ᱾
==ᱢᱟᱹᱱ==
* ᱑᱙᱗᱗ ᱨᱮ "ᱴᱩᱣᱟᱹᱨ" ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱥᱟᱥᱟᱯᱲᱟᱣᱤᱡ ᱟᱜ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ᱾
* ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱠᱷᱚᱱ 'ᱜᱩᱨᱩ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱯᱚᱸᱰᱮᱛ ᱨᱟᱹᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱢᱩᱨᱢᱩ ᱩᱱᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ'᱾
==ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ==
᱒᱐᱑᱘ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱕ ᱨᱮ ᱱᱩᱭ ᱞᱟᱥᱮᱨ ᱦᱟᱛᱟᱝ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱟᱵᱚᱠᱚ ᱵᱟᱹᱜᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱛᱮᱭ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ]]
== ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
nr4upd3w6zflrh565d0juykmlkl0yqp
ᱡᱚᱦᱟᱨ *
0
20330
101849
99720
2022-08-22T01:50:17Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱚᱦᱟᱨ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱮᱬᱟ ᱠᱚ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱠᱚ ᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱟᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱛᱤᱛᱮ ᱠᱟᱹᱯᱤ ᱫᱷᱟᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱷᱮᱰ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱛᱟᱝ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱜᱮ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱟᱹᱯᱤ ᱫᱷᱟᱨ ᱛᱤ ᱫᱚ ᱡᱚᱦᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱡᱚᱜ ᱧᱚᱜᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱠᱚ ᱟᱛᱟᱝ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
9mj781uzepflba6f0jm4urej78n0f6n
ᱡᱚᱲ ᱛᱤ ᱡᱚᱦᱟᱨ
0
20332
101915
99721
2022-08-22T04:19:18Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱚᱲ ᱛᱤ ᱡᱚᱦᱟᱨ''' ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱟ ᱵᱟᱹᱨᱤ ᱩᱢᱮᱨ , ᱜᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨᱟ ᱾ ᱵᱟᱨ ᱛᱤ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱪᱟᱞ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚᱲᱟᱢ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱟᱛᱟᱝ ᱵᱷᱤᱲᱟᱣᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
55u4dujzrf69ywq20zjfylultpg9bqv
ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ
0
20333
101850
99722
2022-08-22T01:50:39Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ''' ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱨᱟᱺᱰᱤ ᱵᱟᱹᱦᱩ ᱠᱩᱲᱤᱭᱟᱜ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱟᱹᱡᱤᱡ ᱢᱚᱴ ᱰᱟᱹᱝᱜᱩᱣᱟ ᱤᱨᱤᱞ ᱠᱚᱲᱟ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱜᱮ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱫᱚᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
jofhjr817aa1k8n4x3vrs0i6i8zcw6i
ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱜᱛᱷ ᱥᱚᱨᱮᱱ
0
20449
101802
101333
2022-08-22T00:30:59Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷ ᱥᱚᱨᱮᱱ
| image = <!-- filename only, no "File:" or "Image:" prefix, and no enclosing [[brackets]] -->
| alt = <!-- descriptive text for use by speech synthesis (text-to-speech) software -->
| caption =
| birth_name = <!-- only use if different from name -->
| birth_date = {{Birth date|1950|08|19}}
| birth_place =
| death_date = <!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (DEATH date then BIRTH date) -->
| death_place =
| nationality = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ]]
| other_names =
| occupation =
| years_active =
| known_for = ᱚᱱᱚᱬᱦᱤᱭᱟᱹ
| notable_works =
}}
ᱚᱱᱚᱬᱦᱤᱭᱟᱹ '''ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱱᱟᱛᱷ ᱥᱚᱨᱮᱱ''' ᱫᱚ ᱑᱙᱕᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱙ ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱦᱤᱞᱚᱜ, ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱜᱳᱵᱤᱱᱫᱚ ᱰᱟᱠ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱫᱷᱩᱯᱩᱨ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱯᱟᱛ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱥᱮᱢᱟᱯᱚᱫᱚ ᱥᱚᱨᱮᱱ ᱟᱨ ᱟᱭᱳ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱱᱤᱞᱢᱚᱱᱤ ᱥᱚᱨᱮᱱ᱾ ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷ ᱥᱚᱨᱮᱱ ᱫᱚ "ᱠᱟᱡᱚᱞᱤ ᱥᱚᱨᱮᱱ" ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱦᱟᱱᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱭ ᱚᱞᱟ᱾
==ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷ ᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱵᱟᱝ ᱵᱟᱲᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
᱑᱙᱗᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱠᱷᱟᱛᱲᱟ ᱦᱟᱭ ᱥᱠᱩᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱮᱴᱨᱤᱠ ᱮ ᱯᱟᱥ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ, ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱥᱚᱢᱢᱤᱞᱚᱱᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱤ.ᱮᱥ.ᱥᱤ ᱮ ᱯᱟᱥ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱞᱟᱦᱟ ᱥᱮᱫ ᱟᱨ ᱵᱟᱭ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱫᱟ᱾
==ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
'ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱚᱭᱮᱞ ᱠᱚᱨᱯᱚᱨᱮᱥᱚᱱ' ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱪᱟᱨᱪᱟ==
ᱯᱟᱹᱴᱷᱩᱣᱟᱹ ᱚᱠᱛᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷ ᱫᱚ ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱸ ᱚᱞ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱸᱭ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱫᱟ, ᱟᱡᱟᱜ ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱸ ᱠᱚ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ, ᱛᱮᱛᱨᱮ, ᱥᱤᱞᱤ ᱮᱢᱟᱱ ᱯᱟᱛᱷᱟᱢ ᱨᱮ ᱪᱷᱟᱯᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷ ᱟᱜ ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ ᱚᱞ ᱦᱚᱨᱟ ᱟᱨ ᱪᱷᱟᱸᱫᱟ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱩᱱᱟᱹᱨ ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱜᱮ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱸ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱚᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ᱾
===ᱚᱞ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱠᱚ===
# "ᱪᱟᱪᱚ ᱰᱤᱰᱤ" (ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱸ ᱯᱩᱛᱷᱤ) - ᱑᱙᱘᱒
# "ᱜᱟᱭᱜᱚᱢ" (ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱸ ᱯᱩᱛᱷᱤ) - ᱑᱙᱘᱔
# "ᱫᱩᱞᱤ ᱪᱮᱛᱟᱱ" (ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱸ ᱯᱩᱛᱷᱤ) - ᱑᱙᱙᱓
ᱟᱡᱟᱜ ᱫᱩᱞᱤ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱸ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱘᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱟᱱᱚᱛᱟᱱ (ᱜᱩᱱᱤᱡᱚᱱ) ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱟᱹᱱ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ᱾ ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷ ᱥᱚᱨᱮᱱ ᱫᱚ ᱱᱟᱱᱟᱼᱦᱩᱱᱟᱹᱨ ᱜᱚᱱᱚᱴᱷᱚᱱ ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱦᱟᱨᱟᱢ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱚᱱᱚᱬᱦᱤᱭᱟᱹ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱬᱦᱤᱭᱟᱹ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
fnm5bcq3tqcasd65489lst4xsifzuwv
ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey/sandbox/ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱤᱧ
2
20473
101785
101478
2022-08-21T23:47:05Z
Fagu Baskey
87
wikitext
text/x-wiki
==ᱟᱛᱨᱮ ᱚᱞ==
==ᱪᱤᱭᱟᱹ ᱥᱠᱟᱢ==
==ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ==
ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ ᱫᱚ ᱟᱦᱟᱨ ᱫᱟᱜ
ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱛᱮ ᱯᱟᱭᱨᱟᱜ ᱠᱚᱫᱚ
ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ,
ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱯᱟᱭᱨᱟ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱠᱚᱫᱚ
ᱚᱣᱟᱨ ᱡᱚᱝᱟ ᱠᱚ
ᱦᱟᱹᱠᱩ, ᱠᱟᱴᱠᱚᱢ, ᱜᱚᱝᱜᱷᱟ, ᱨᱚᱠᱚᱡ ᱾
ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ ᱫᱚ ᱪᱤᱱᱟᱹ ᱵᱟᱫᱟᱢ
ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱦᱟᱛᱣᱟ ᱵᱟᱲᱟᱭ ᱠᱚᱫᱚ
ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ,
ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱠᱚᱫᱚ
ᱞᱟ ᱚᱰᱚᱠ ᱡᱚᱝᱟ ᱠᱚ ᱵᱟᱫᱟᱢ ᱫᱟ ᱾
==ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ==
ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱫᱟᱲᱟᱱᱤᱡ,
ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮ ᱫᱟᱲᱟᱱ ᱛᱩᱞᱩᱡ
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱦᱩᱭᱩᱜ
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱚᱞ ᱥᱟᱢᱴᱟᱣ ᱠᱚ
ᱤᱧ ᱫᱚᱸᱧ ᱨᱤᱠᱟᱹᱭ ᱾
ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱵᱟᱦᱟ ᱦᱟᱞᱝ ᱡᱟᱣᱨᱟ ᱠᱟᱛᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚ
ᱵᱟᱦᱟ ᱜᱟᱞᱟᱝ ᱜᱮᱧ ᱨᱤᱠᱟᱹ ᱟᱠᱟᱫ,
ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱤᱧ ᱫᱚ
ᱟᱨ ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱧ ᱪᱤᱠᱟᱹ ᱟᱠᱟᱫ ᱾
==ᱥᱟᱹᱲᱤ==
ᱯᱷᱟᱹᱜᱩᱱ ᱮ ᱵᱟᱸᱫᱮᱭᱟ ᱟᱨᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱪᱚᱨᱚᱠ
ᱚᱱᱰᱮ ᱵᱷᱟᱶᱟᱨ ᱠᱚ ᱟᱵᱚᱜ
ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱠᱚ ᱪᱚᱜᱟᱜ ᱾
ᱫᱷᱩᱥᱟᱹᱨ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱵᱟᱸᱫᱮ ᱠᱟᱛᱮ
ᱵᱟᱹᱭᱥᱟᱹᱠ ᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ
ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ'ᱟᱜ ᱨᱟᱯ ᱛᱮ
ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱚᱲᱮᱡᱚᱜ ᱾
ᱦᱤᱡᱩᱜ-ᱟᱭ ᱟᱥᱟᱲ
ᱵᱟᱸᱫᱮ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱟᱭᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ
ᱨᱚᱝ ᱵᱮᱨᱚᱝ ᱵᱟᱦᱟ ᱪᱷᱟᱯ ᱾
ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜ-ᱟᱭ ᱫᱟᱥᱟᱸᱭ ᱯᱩᱸᱰ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱯᱩᱸᱰ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱩᱞᱟᱹᱢ
ᱚᱴᱟᱝᱚᱜ-ᱟ ᱢᱤᱨᱛᱤᱠᱟ ᱜᱚᱴᱟ
ᱯᱟᱞᱮ ᱫᱟᱥᱟᱸᱭ
ᱵᱟᱱᱩᱜ ᱮ ᱛᱟᱭ ᱡᱟᱶᱟᱭ !
==ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱤᱧ==
ᱤᱧ ᱥᱟᱶ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ
ᱩᱠᱩ ᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱟᱱ ᱾
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱱᱚᱛᱮ ᱨᱮᱠᱚ
'ᱟᱹᱭ' ᱜᱚᱫ ᱠᱟᱜ
ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱛᱮᱧ ᱠᱩᱫᱟᱹᱣ ᱟᱹᱪᱩᱨ ᱠᱚ
ᱵᱟᱹᱧ ᱧᱟᱢ ᱠᱚ ᱾
ᱟᱨᱦᱚᱸ
ᱦᱟᱱᱛᱮ ᱨᱮᱠᱚ 'ᱟᱹᱭ' ᱜᱚᱫ ᱠᱟᱜ
ᱦᱟᱱᱠᱟ ᱛᱮᱧ ᱠᱩᱫᱟᱹᱣ ᱟᱹᱪᱩᱨ ᱠᱚ
ᱵᱟᱹᱧ ᱧᱟᱢ ᱠᱚ ᱾
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣᱤᱧ
ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱚ ᱠᱷᱟᱱ
ᱵᱟᱹᱧ ᱟᱲᱟᱜ ᱠᱚ
ᱛᱚᱞ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱚᱣᱟᱹᱧ
ᱞᱟᱪᱷᱟ-ᱠᱷᱩᱱᱴᱤ ᱨᱮ ᱾
ᱤᱧ ᱥᱟᱶ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ
ᱩᱠᱩ ᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱟᱱ ᱾
==ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ==
ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮᱧ
ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱭᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱾
ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱛᱷᱚᱯᱟ ᱛᱮ
ᱡᱚᱛᱚ ᱫᱷᱤᱨᱤᱧ ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱮᱫᱟ
ᱚᱠᱟ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱨᱮ
ᱩᱠᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ?
ᱤᱧᱟᱜ ᱛᱷᱚᱯᱟ ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱧᱟᱢ ᱠᱟᱛᱮ
ᱚᱯᱮᱞ ᱜᱚᱫᱚᱜ-ᱟᱭ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ
ᱟᱫᱚ ᱤᱧᱮ ᱥᱮᱵᱟ ᱤᱧᱟ ᱾
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱩᱠᱩᱨ!
ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫ ᱨᱮᱦᱚᱸᱧ
ᱟᱫᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱫᱷᱤᱨᱤ
ᱵᱟᱭ ᱚᱯᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ!
ᱚᱱᱟ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ
ᱚᱠᱚᱭ ᱪᱚᱭ ᱢᱮᱛᱟ ᱫᱤᱧᱟ
ᱚᱫᱷᱚᱢ!
ᱵᱟᱭ ᱚᱯᱮᱞᱚᱜ-ᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱫᱚ
ᱟᱢ ᱫᱚᱢ ᱨᱟᱢ ᱨᱟᱡᱟ ᱠᱟᱱ ᱨᱮᱥᱮᱫ
ᱚᱯᱮᱞᱚᱜ-ᱟᱭ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱫᱚ!!
i0xofapdyy75kv9m2t2wxjnwmsdh4rn
101786
101785
2022-08-21T23:52:03Z
Fagu Baskey
87
/* ᱥᱟᱹᱲᱤ */
wikitext
text/x-wiki
==ᱟᱛᱨᱮ ᱚᱞ==
==ᱪᱤᱭᱟᱹ ᱥᱠᱟᱢ==
==ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ==
ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ ᱫᱚ ᱟᱦᱟᱨ ᱫᱟᱜ
ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱛᱮ ᱯᱟᱭᱨᱟᱜ ᱠᱚᱫᱚ
ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ,
ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱯᱟᱭᱨᱟ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱠᱚᱫᱚ
ᱚᱣᱟᱨ ᱡᱚᱝᱟ ᱠᱚ
ᱦᱟᱹᱠᱩ, ᱠᱟᱴᱠᱚᱢ, ᱜᱚᱝᱜᱷᱟ, ᱨᱚᱠᱚᱡ ᱾
ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ ᱫᱚ ᱪᱤᱱᱟᱹ ᱵᱟᱫᱟᱢ
ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱦᱟᱛᱣᱟ ᱵᱟᱲᱟᱭ ᱠᱚᱫᱚ
ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ,
ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱠᱚᱫᱚ
ᱞᱟ ᱚᱰᱚᱠ ᱡᱚᱝᱟ ᱠᱚ ᱵᱟᱫᱟᱢ ᱫᱟ ᱾
==ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ==
ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱫᱟᱲᱟᱱᱤᱡ,
ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮ ᱫᱟᱲᱟᱱ ᱛᱩᱞᱩᱡ
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱦᱩᱭᱩᱜ
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱚᱞ ᱥᱟᱢᱴᱟᱣ ᱠᱚ
ᱤᱧ ᱫᱚᱸᱧ ᱨᱤᱠᱟᱹᱭ ᱾
ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱵᱟᱦᱟ ᱦᱟᱞᱝ ᱡᱟᱣᱨᱟ ᱠᱟᱛᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚ
ᱵᱟᱦᱟ ᱜᱟᱞᱟᱝ ᱜᱮᱧ ᱨᱤᱠᱟᱹ ᱟᱠᱟᱫ,
ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱤᱧ ᱫᱚ
ᱟᱨ ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱧ ᱪᱤᱠᱟᱹ ᱟᱠᱟᱫ ᱾
==ᱥᱟᱹᱲᱤ==
ᱯᱷᱟᱹᱜᱩᱱ ᱮ ᱵᱟᱸᱫᱮᱭᱟ ᱟᱨᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱪᱚᱨᱚᱠ
ᱚᱱᱰᱮ ᱵᱷᱟᱶᱟᱨ ᱠᱚ ᱟᱵᱚᱜ
ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱠᱚ ᱪᱚᱜᱟᱜ ᱾
ᱫᱷᱩᱥᱟᱹᱨ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱵᱟᱸᱫᱮ ᱠᱟᱛᱮ
ᱵᱟᱹᱭᱥᱟᱹᱠ ᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ
ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ'ᱟᱜ ᱨᱟᱯ ᱛᱮ
ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱚᱲᱮᱡᱚᱜ ᱾
ᱦᱤᱡᱩᱜ-ᱟᱭ ᱟᱥᱟᱲ
ᱵᱟᱸᱫᱮ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱟᱭᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ
ᱨᱚᱝ ᱵᱮᱨᱚᱝ ᱵᱟᱦᱟ ᱪᱷᱟᱯ ᱾
ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜ-ᱟᱭ ᱫᱟᱥᱟᱸᱭ ᱯᱩᱸᱰ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱯᱩᱸᱰ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱩᱞᱟᱹᱢ
ᱚᱴᱟᱝᱚᱜ-ᱟ ᱢᱤᱨᱛᱤᱠᱟ ᱜᱚᱴᱟ
ᱯᱟᱞᱮ ᱫᱟᱥᱟᱸᱭ
ᱵᱟᱱᱩᱜ ᱮ ᱛᱟᱭ ᱡᱟᱶᱟᱭ !
ᱟᱜᱷᱟᱬ ᱮ ᱵᱟᱸᱫᱮᱭᱟ ᱡᱟᱸᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱧᱡᱟ ᱠᱚᱜ-ᱟ
ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱤᱨᱟᱹ ᱵᱟᱹᱛᱤ ᱾
ᱢᱟᱜᱽ ᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ-ᱟ
ᱵᱟᱸᱫᱮ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱦᱟᱭ!
ᱟᱫᱷᱟ ᱫᱤᱱ ᱨᱮᱜᱮ
ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱵᱷᱟᱸᱫᱩᱲᱮᱱ ᱛᱟᱭ ᱾
==ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱤᱧ==
ᱤᱧ ᱥᱟᱶ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ
ᱩᱠᱩ ᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱟᱱ ᱾
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱱᱚᱛᱮ ᱨᱮᱠᱚ
'ᱟᱹᱭ' ᱜᱚᱫ ᱠᱟᱜ
ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱛᱮᱧ ᱠᱩᱫᱟᱹᱣ ᱟᱹᱪᱩᱨ ᱠᱚ
ᱵᱟᱹᱧ ᱧᱟᱢ ᱠᱚ ᱾
ᱟᱨᱦᱚᱸ
ᱦᱟᱱᱛᱮ ᱨᱮᱠᱚ 'ᱟᱹᱭ' ᱜᱚᱫ ᱠᱟᱜ
ᱦᱟᱱᱠᱟ ᱛᱮᱧ ᱠᱩᱫᱟᱹᱣ ᱟᱹᱪᱩᱨ ᱠᱚ
ᱵᱟᱹᱧ ᱧᱟᱢ ᱠᱚ ᱾
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣᱤᱧ
ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱚ ᱠᱷᱟᱱ
ᱵᱟᱹᱧ ᱟᱲᱟᱜ ᱠᱚ
ᱛᱚᱞ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱚᱣᱟᱹᱧ
ᱞᱟᱪᱷᱟ-ᱠᱷᱩᱱᱴᱤ ᱨᱮ ᱾
ᱤᱧ ᱥᱟᱶ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ
ᱩᱠᱩ ᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱟᱱ ᱾
==ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ==
ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮᱧ
ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱭᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱾
ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱛᱷᱚᱯᱟ ᱛᱮ
ᱡᱚᱛᱚ ᱫᱷᱤᱨᱤᱧ ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱮᱫᱟ
ᱚᱠᱟ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱨᱮ
ᱩᱠᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ?
ᱤᱧᱟᱜ ᱛᱷᱚᱯᱟ ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱧᱟᱢ ᱠᱟᱛᱮ
ᱚᱯᱮᱞ ᱜᱚᱫᱚᱜ-ᱟᱭ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ
ᱟᱫᱚ ᱤᱧᱮ ᱥᱮᱵᱟ ᱤᱧᱟ ᱾
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱩᱠᱩᱨ!
ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫ ᱨᱮᱦᱚᱸᱧ
ᱟᱫᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱫᱷᱤᱨᱤ
ᱵᱟᱭ ᱚᱯᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ!
ᱚᱱᱟ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ
ᱚᱠᱚᱭ ᱪᱚᱭ ᱢᱮᱛᱟ ᱫᱤᱧᱟ
ᱚᱫᱷᱚᱢ!
ᱵᱟᱭ ᱚᱯᱮᱞᱚᱜ-ᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱫᱚ
ᱟᱢ ᱫᱚᱢ ᱨᱟᱢ ᱨᱟᱡᱟ ᱠᱟᱱ ᱨᱮᱥᱮᱫ
ᱚᱯᱮᱞᱚᱜ-ᱟᱭ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱫᱚ!!
h2304wzjtuzweyxb1wpx6ohf18xrjfw
101787
101786
2022-08-22T00:05:19Z
Fagu Baskey
87
wikitext
text/x-wiki
==ᱟᱛᱨᱮ ᱚᱞ==
==ᱪᱤᱭᱟᱹ ᱥᱠᱟᱢ==
==ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ==
ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ ᱫᱚ ᱟᱦᱟᱨ ᱫᱟᱜ
ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱛᱮ ᱯᱟᱭᱨᱟᱜ ᱠᱚᱫᱚ
ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ,
ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱯᱟᱭᱨᱟ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱠᱚᱫᱚ
ᱚᱣᱟᱨ ᱡᱚᱝᱟ ᱠᱚ
ᱦᱟᱹᱠᱩ, ᱠᱟᱴᱠᱚᱢ, ᱜᱚᱝᱜᱷᱟ, ᱨᱚᱠᱚᱡ ᱾
ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ ᱫᱚ ᱪᱤᱱᱟᱹ ᱵᱟᱫᱟᱢ
ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱦᱟᱛᱣᱟ ᱵᱟᱲᱟᱭ ᱠᱚᱫᱚ
ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ,
ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱠᱚᱫᱚ
ᱞᱟ ᱚᱰᱚᱠ ᱡᱚᱝᱟ ᱠᱚ ᱵᱟᱫᱟᱢ ᱫᱟ ᱾
==ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ==
ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱫᱟᱲᱟᱱᱤᱡ,
ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮ ᱫᱟᱲᱟᱱ ᱛᱩᱞᱩᱡ
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱦᱩᱭᱩᱜ
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱚᱞ ᱥᱟᱢᱴᱟᱣ ᱠᱚ
ᱤᱧ ᱫᱚᱸᱧ ᱨᱤᱠᱟᱹᱭ ᱾
ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱵᱟᱦᱟ ᱦᱟᱞᱝ ᱡᱟᱣᱨᱟ ᱠᱟᱛᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚ
ᱵᱟᱦᱟ ᱜᱟᱞᱟᱝ ᱜᱮᱧ ᱨᱤᱠᱟᱹ ᱟᱠᱟᱫ,
ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱤᱧ ᱫᱚ
ᱟᱨ ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱧ ᱪᱤᱠᱟᱹ ᱟᱠᱟᱫ ᱾
==ᱥᱟᱹᱲᱤ==
ᱯᱷᱟᱹᱜᱩᱱ ᱮ ᱵᱟᱸᱫᱮᱭᱟ ᱟᱨᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱪᱚᱨᱚᱠ
ᱚᱱᱰᱮ ᱵᱷᱟᱶᱟᱨ ᱠᱚ ᱟᱵᱚᱜ
ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱠᱚ ᱪᱚᱜᱟᱜ ᱾
ᱫᱷᱩᱥᱟᱹᱨ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱵᱟᱸᱫᱮ ᱠᱟᱛᱮ
ᱵᱟᱹᱭᱥᱟᱹᱠ ᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ
ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ'ᱟᱜ ᱨᱟᱯ ᱛᱮ
ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱚᱲᱮᱡᱚᱜ ᱾
ᱦᱤᱡᱩᱜ-ᱟᱭ ᱟᱥᱟᱲ
ᱵᱟᱸᱫᱮ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱟᱭᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ
ᱨᱚᱝ ᱵᱮᱨᱚᱝ ᱵᱟᱦᱟ ᱪᱷᱟᱯ ᱾
ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜ-ᱟᱭ ᱫᱟᱥᱟᱸᱭ ᱯᱩᱸᱰ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱯᱩᱸᱰ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱩᱞᱟᱹᱢ
ᱚᱴᱟᱝᱚᱜ-ᱟ ᱢᱤᱨᱛᱤᱠᱟ ᱜᱚᱴᱟ
ᱯᱟᱞᱮ ᱫᱟᱥᱟᱸᱭ
ᱵᱟᱱᱩᱜ ᱮ ᱛᱟᱭ ᱡᱟᱶᱟᱭ !
ᱟᱜᱷᱟᱬ ᱮ ᱵᱟᱸᱫᱮᱭᱟ ᱡᱟᱸᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱧᱡᱟ ᱠᱚᱜ-ᱟ
ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱤᱨᱟᱹ ᱵᱟᱹᱛᱤ ᱾
ᱢᱟᱜᱽ ᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ-ᱟ
ᱵᱟᱸᱫᱮ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱦᱟᱭ!
ᱟᱫᱷᱟ ᱫᱤᱱ ᱨᱮᱜᱮ
ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱵᱷᱟᱸᱫᱩᱲᱮᱱ ᱛᱟᱭ ᱾
==ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ==
ᱰᱟᱹᱨᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱟᱱ
ᱢᱮᱨᱚᱢ ᱦᱚᱸᱭ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱟᱱ
ᱵᱷᱤᱰᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱞᱟᱱ
ᱯᱩᱥᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱟᱱ,
ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱥᱮᱫ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱡᱚᱠᱷᱮᱡ
ᱰᱟᱹᱨᱤ, ᱢᱮᱨᱚᱢ, ᱵᱷᱤᱰᱤ
ᱟᱢ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱛᱮᱠᱚ ᱫᱟᱹᱲ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ
ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜ,
ᱯᱩᱥᱤ ᱟᱢ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱛᱮ
ᱫᱟᱹᱲ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ
ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱪᱮᱫᱟᱜ?
᱒
ᱯᱚᱛᱟᱢ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱟᱱ
ᱠᱤᱥᱱᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱟᱱ
ᱠᱚᱭᱮᱞ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱟᱱ
ᱯᱤᱭᱚ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱟᱱ,
ᱯᱚᱛᱟᱢ, ᱠᱤᱥᱱᱤ, ᱠᱚᱭᱮᱞ
ᱟᱢ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱟᱜᱽ ᱠᱷᱟᱱ
ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜ,
ᱯᱤᱭᱚ ᱪᱮᱬᱮᱭ ᱨᱟᱜᱽ ᱠᱷᱟᱱ
ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱪᱮᱫᱟᱜ?
==ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱤᱧ==
ᱤᱧ ᱥᱟᱶ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ
ᱩᱠᱩ ᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱟᱱ ᱾
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱱᱚᱛᱮ ᱨᱮᱠᱚ
'ᱟᱹᱭ' ᱜᱚᱫ ᱠᱟᱜ
ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱛᱮᱧ ᱠᱩᱫᱟᱹᱣ ᱟᱹᱪᱩᱨ ᱠᱚ
ᱵᱟᱹᱧ ᱧᱟᱢ ᱠᱚ ᱾
ᱟᱨᱦᱚᱸ
ᱦᱟᱱᱛᱮ ᱨᱮᱠᱚ 'ᱟᱹᱭ' ᱜᱚᱫ ᱠᱟᱜ
ᱦᱟᱱᱠᱟ ᱛᱮᱧ ᱠᱩᱫᱟᱹᱣ ᱟᱹᱪᱩᱨ ᱠᱚ
ᱵᱟᱹᱧ ᱧᱟᱢ ᱠᱚ ᱾
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣᱤᱧ
ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱚ ᱠᱷᱟᱱ
ᱵᱟᱹᱧ ᱟᱲᱟᱜ ᱠᱚ
ᱛᱚᱞ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱚᱣᱟᱹᱧ
ᱞᱟᱪᱷᱟ-ᱠᱷᱩᱱᱴᱤ ᱨᱮ ᱾
ᱤᱧ ᱥᱟᱶ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ
ᱩᱠᱩ ᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱟᱱ ᱾
==ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ==
ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮᱧ
ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱭᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱾
ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱛᱷᱚᱯᱟ ᱛᱮ
ᱡᱚᱛᱚ ᱫᱷᱤᱨᱤᱧ ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱮᱫᱟ
ᱚᱠᱟ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱨᱮ
ᱩᱠᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ?
ᱤᱧᱟᱜ ᱛᱷᱚᱯᱟ ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱧᱟᱢ ᱠᱟᱛᱮ
ᱚᱯᱮᱞ ᱜᱚᱫᱚᱜ-ᱟᱭ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ
ᱟᱫᱚ ᱤᱧᱮ ᱥᱮᱵᱟ ᱤᱧᱟ ᱾
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱩᱠᱩᱨ!
ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫ ᱨᱮᱦᱚᱸᱧ
ᱟᱫᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱫᱷᱤᱨᱤ
ᱵᱟᱭ ᱚᱯᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ!
ᱚᱱᱟ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ
ᱚᱠᱚᱭ ᱪᱚᱭ ᱢᱮᱛᱟ ᱫᱤᱧᱟ
ᱚᱫᱷᱚᱢ!
ᱵᱟᱭ ᱚᱯᱮᱞᱚᱜ-ᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱫᱚ
ᱟᱢ ᱫᱚᱢ ᱨᱟᱢ ᱨᱟᱡᱟ ᱠᱟᱱ ᱨᱮᱥᱮᱫ
ᱚᱯᱮᱞᱚᱜ-ᱟᱭ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱫᱚ!!
ji5mvqf1l7fbaikmjy3ybr5cb65s88t
101788
101787
2022-08-22T00:06:45Z
Fagu Baskey
87
wikitext
text/x-wiki
==ᱟᱛᱨᱮ ᱚᱞ==
==ᱪᱤᱭᱟᱹ ᱥᱠᱟᱢ==
==ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ==
ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ ᱫᱚ ᱟᱦᱟᱨ ᱫᱟᱜ
ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱛᱮ ᱯᱟᱭᱨᱟᱜ ᱠᱚᱫᱚ
ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ,
ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱯᱟᱭᱨᱟ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱠᱚᱫᱚ
ᱚᱣᱟᱨ ᱡᱚᱝᱟ ᱠᱚ
ᱦᱟᱹᱠᱩ, ᱠᱟᱴᱠᱚᱢ, ᱜᱚᱝᱜᱷᱟ, ᱨᱚᱠᱚᱡ ᱾
ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ ᱫᱚ ᱪᱤᱱᱟᱹ ᱵᱟᱫᱟᱢ
ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱦᱟᱛᱣᱟ ᱵᱟᱲᱟᱭ ᱠᱚᱫᱚ
ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ,
ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱠᱚᱫᱚ
ᱞᱟ ᱚᱰᱚᱠ ᱡᱚᱝᱟ ᱠᱚ ᱵᱟᱫᱟᱢ ᱫᱟ ᱾
==ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ==
ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱫᱟᱲᱟᱱᱤᱡ,
ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮ ᱫᱟᱲᱟᱱ ᱛᱩᱞᱩᱡ
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱦᱩᱭᱩᱜ
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱚᱞ ᱥᱟᱢᱴᱟᱣ ᱠᱚ
ᱤᱧ ᱫᱚᱸᱧ ᱨᱤᱠᱟᱹᱭ ᱾
ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱵᱟᱦᱟ ᱦᱟᱞᱝ ᱡᱟᱣᱨᱟ ᱠᱟᱛᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚ
ᱵᱟᱦᱟ ᱜᱟᱞᱟᱝ ᱜᱮᱧ ᱨᱤᱠᱟᱹ ᱟᱠᱟᱫ,
ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱤᱧ ᱫᱚ
ᱟᱨ ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱧ ᱪᱤᱠᱟᱹ ᱟᱠᱟᱫ ᱾
==ᱥᱟᱹᱲᱤ==
ᱯᱷᱟᱹᱜᱩᱱ ᱮ ᱵᱟᱸᱫᱮᱭᱟ ᱟᱨᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱪᱚᱨᱚᱠ
ᱚᱱᱰᱮ ᱵᱷᱟᱶᱟᱨ ᱠᱚ ᱟᱵᱚᱜ
ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱠᱚ ᱪᱚᱜᱟᱜ ᱾
ᱫᱷᱩᱥᱟᱹᱨ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱵᱟᱸᱫᱮ ᱠᱟᱛᱮ
ᱵᱟᱹᱭᱥᱟᱹᱠ ᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ
ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ'ᱟᱜ ᱨᱟᱯ ᱛᱮ
ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱚᱲᱮᱡᱚᱜ ᱾
ᱦᱤᱡᱩᱜ-ᱟᱭ ᱟᱥᱟᱲ
ᱵᱟᱸᱫᱮ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱟᱭᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ
ᱨᱚᱝ ᱵᱮᱨᱚᱝ ᱵᱟᱦᱟ ᱪᱷᱟᱯ ᱾
ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜ-ᱟᱭ ᱫᱟᱥᱟᱸᱭ ᱯᱩᱸᱰ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱯᱩᱸᱰ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱩᱞᱟᱹᱢ
ᱚᱴᱟᱝᱚᱜ-ᱟ ᱢᱤᱨᱛᱤᱠᱟ ᱜᱚᱴᱟ
ᱯᱟᱞᱮ ᱫᱟᱥᱟᱸᱭ
ᱵᱟᱱᱩᱜ ᱮ ᱛᱟᱭ ᱡᱟᱶᱟᱭ !
ᱟᱜᱷᱟᱬ ᱮ ᱵᱟᱸᱫᱮᱭᱟ ᱡᱟᱸᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱧᱡᱟ ᱠᱚᱜ-ᱟ
ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱤᱨᱟᱹ ᱵᱟᱹᱛᱤ ᱾
ᱢᱟᱜᱽ ᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ-ᱟ
ᱵᱟᱸᱫᱮ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱦᱟᱭ!
ᱟᱫᱷᱟ ᱫᱤᱱ ᱨᱮᱜᱮ
ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱵᱷᱟᱸᱫᱩᱲᱮᱱ ᱛᱟᱭ ᱾
==ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ==
ᱰᱟᱹᱨᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱟᱱ
ᱢᱮᱨᱚᱢ ᱦᱚᱸᱭ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱟᱱ
ᱵᱷᱤᱰᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱞᱟᱱ
ᱯᱩᱥᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱟᱱ,
ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱥᱮᱫ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱡᱚᱠᱷᱮᱡ
ᱰᱟᱹᱨᱤ, ᱢᱮᱨᱚᱢ, ᱵᱷᱤᱰᱤ
ᱟᱢ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱛᱮᱠᱚ ᱫᱟᱹᱲ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ
ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜ,
ᱯᱩᱥᱤ ᱟᱢ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱛᱮ
ᱫᱟᱹᱲ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ
ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱪᱮᱫᱟᱜ?
᱒
ᱯᱚᱛᱟᱢ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱟᱱ
ᱠᱤᱥᱱᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱟᱱ
ᱠᱚᱭᱮᱞ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱟᱱ
ᱯᱤᱭᱚ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱟᱱ,
ᱯᱚᱛᱟᱢ, ᱠᱤᱥᱱᱤ, ᱠᱚᱭᱮᱞ
ᱟᱢ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱟᱜᱽ ᱠᱷᱟᱱ
ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜ,
ᱯᱤᱭᱚ ᱪᱮᱬᱮᱭ ᱨᱟᱜᱽ ᱠᱷᱟᱱ
ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱪᱮᱫᱟᱜ?
==ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱰᱷᱚᱸᱜᱟ==
==ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱤᱧ==
ᱤᱧ ᱥᱟᱶ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ
ᱩᱠᱩ ᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱟᱱ ᱾
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱱᱚᱛᱮ ᱨᱮᱠᱚ
'ᱟᱹᱭ' ᱜᱚᱫ ᱠᱟᱜ
ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱛᱮᱧ ᱠᱩᱫᱟᱹᱣ ᱟᱹᱪᱩᱨ ᱠᱚ
ᱵᱟᱹᱧ ᱧᱟᱢ ᱠᱚ ᱾
ᱟᱨᱦᱚᱸ
ᱦᱟᱱᱛᱮ ᱨᱮᱠᱚ 'ᱟᱹᱭ' ᱜᱚᱫ ᱠᱟᱜ
ᱦᱟᱱᱠᱟ ᱛᱮᱧ ᱠᱩᱫᱟᱹᱣ ᱟᱹᱪᱩᱨ ᱠᱚ
ᱵᱟᱹᱧ ᱧᱟᱢ ᱠᱚ ᱾
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣᱤᱧ
ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱚ ᱠᱷᱟᱱ
ᱵᱟᱹᱧ ᱟᱲᱟᱜ ᱠᱚ
ᱛᱚᱞ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱚᱣᱟᱹᱧ
ᱞᱟᱪᱷᱟ-ᱠᱷᱩᱱᱴᱤ ᱨᱮ ᱾
ᱤᱧ ᱥᱟᱶ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ
ᱩᱠᱩ ᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱟᱱ ᱾
==ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ==
ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮᱧ
ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱭᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱾
ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱛᱷᱚᱯᱟ ᱛᱮ
ᱡᱚᱛᱚ ᱫᱷᱤᱨᱤᱧ ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱮᱫᱟ
ᱚᱠᱟ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱨᱮ
ᱩᱠᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ?
ᱤᱧᱟᱜ ᱛᱷᱚᱯᱟ ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱧᱟᱢ ᱠᱟᱛᱮ
ᱚᱯᱮᱞ ᱜᱚᱫᱚᱜ-ᱟᱭ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ
ᱟᱫᱚ ᱤᱧᱮ ᱥᱮᱵᱟ ᱤᱧᱟ ᱾
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱩᱠᱩᱨ!
ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫ ᱨᱮᱦᱚᱸᱧ
ᱟᱫᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱫᱷᱤᱨᱤ
ᱵᱟᱭ ᱚᱯᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ!
ᱚᱱᱟ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ
ᱚᱠᱚᱭ ᱪᱚᱭ ᱢᱮᱛᱟ ᱫᱤᱧᱟ
ᱚᱫᱷᱚᱢ!
ᱵᱟᱭ ᱚᱯᱮᱞᱚᱜ-ᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱫᱚ
ᱟᱢ ᱫᱚᱢ ᱨᱟᱢ ᱨᱟᱡᱟ ᱠᱟᱱ ᱨᱮᱥᱮᱫ
ᱚᱯᱮᱞᱚᱜ-ᱟᱭ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱫᱚ!!
lblt44m0bafjytkd7ljd7jjfargdk4p
ᱜᱚ~ᱢᱟᱦᱟ
0
20474
101584
101556
2022-08-21T12:06:41Z
Sundar Mohan Soren
353
wikitext
text/x-wiki
* '''ᱜᱚ~ᱢᱟᱦᱟ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱨᱟᱵ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱜᱮ ᱥᱟᱱ ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱠᱩᱱᱟᱹᱢᱤ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣᱟ ᱾ ᱞᱮᱴᱚ ᱯᱤᱴᱷᱟᱹ ᱡᱤᱞ ᱩᱛᱩ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱫᱟᱠᱟ ᱠᱚ ᱡᱚᱢᱟ ᱾ ᱚᱠᱚᱭ ᱚᱠᱟ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱠᱩᱲᱟᱣ ᱠᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱞᱟᱹᱭᱟᱠᱚ ᱢᱟᱢᱚ ᱦᱟᱛᱚ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱟᱭᱳ ᱵᱟᱵᱟ ᱛᱮ ᱴᱩᱣᱟᱨ ᱞᱮᱱ '''ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ''' ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱢᱤᱥᱨᱟ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱦᱟᱛᱚᱢ ᱛᱮᱫ ᱫᱚ ᱩᱰᱤ ᱦᱤᱨᱪᱤᱫ ᱜᱮᱭᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ ᱛᱟᱹᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱟᱹᱲᱤᱡ ᱮ ᱦᱟᱨᱠᱮᱛ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱰᱷᱮᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱪᱚ ᱠᱤᱱᱟ , ᱠᱚᱢ ᱡᱚᱢᱮ ᱮᱢᱟ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱛᱤᱥ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱭ ᱡᱤᱨᱟᱣ ᱦᱚᱪᱚ ᱟᱹᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱜᱚ~ᱢᱟᱦᱟ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱦᱚᱸ ᱯᱤᱴᱷᱟᱹ ᱞᱮᱴᱚ ᱵᱟᱝ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱛᱮ ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱦᱮᱲᱦᱮᱫ ᱮ ᱵᱷᱮᱡᱟ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱵᱟᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱸ ᱾ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱵᱤᱜᱵᱤᱧᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱮ ᱩᱱᱤ ᱦᱤᱨᱪᱤᱫ ᱦᱟᱛᱚᱢ ᱫᱚ ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ ᱛᱟᱹᱠᱤᱱ ᱵᱟᱹᱫ ᱦᱮᱲᱦᱮᱫ ᱮ ᱵᱷᱮᱡᱟ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾
==ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ==
ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱹᱜᱽᱱᱟᱹ ᱵᱷᱟᱹᱜᱽᱱᱤ ᱵᱟᱭ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫ ᱠᱤ ᱠᱷᱟᱱ ᱮᱨᱟ ᱛᱟᱭᱮ ᱠᱩᱞᱤ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱦᱮᱸᱫᱟ ᱜᱚ ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ ᱛᱟᱹᱠᱤᱱ ᱢᱟ ᱵᱟᱹᱠᱤᱱ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱫᱚ ? ᱮᱨᱟ ᱛᱟᱭᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱠᱮᱫ-ᱟ , ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱦᱮᱲᱦᱮᱫ ᱠᱤᱱ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ ᱵᱟᱹᱫ ᱛᱮᱭ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ , ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱧᱮᱞ ᱠᱤᱱᱟᱭ , ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱥᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱴᱚᱜ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱫᱚ ᱠᱤᱱ ᱵᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱮᱱ ᱥᱩᱨᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱᱮ ᱠᱟᱱᱟ , ᱢᱟᱢᱚ ᱢᱚᱞᱚᱝ ᱨᱮ ᱢᱤᱢᱤ ᱴᱤᱰᱟᱜ ᱥᱤᱫᱩᱨ ᱟᱹᱞᱤᱧ ᱵᱤᱱ ᱥᱚᱸᱜᱮ ᱨᱩᱣᱟᱲ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱸᱫᱩᱨ ᱟᱹᱜᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱚᱞᱚᱝ ᱨᱮ ᱴᱤᱰᱟᱹᱜᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟᱭ ᱾ ᱚᱢᱭᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ ᱠᱤᱱ ᱢᱮᱛᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ , ᱢᱟᱢᱚ ᱦᱟᱛᱚᱢ ᱞᱟᱹᱭᱟᱭ ᱢᱮ ᱠᱩᱰᱟᱹᱢ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟ ᱜ ᱛᱚᱨᱚᱡ ᱴᱩᱠᱩᱡ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱴᱟᱹᱝ ᱨᱩᱯᱟᱹ ᱢᱟᱞᱟᱧ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱫ -ᱟ ,ᱚᱱᱟ ᱟᱜᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱭ ᱵᱟᱭ ᱠᱟᱜ ᱢᱟ ᱾
ᱟᱫᱚ ᱵᱤᱧ ᱯᱩᱨᱟᱣ ᱮᱮᱱ ᱛᱤᱠᱤᱱ ᱞᱮᱧ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱠᱟ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱠᱤᱱ ᱞᱮᱱ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱚᱱᱠᱟ ᱛᱮᱜᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱠᱤᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮᱜᱮ ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
3fgylv9akvbqyul8gj2d7t1wh1rktd1
101595
101584
2022-08-21T12:20:47Z
Sundar Mohan Soren
353
wikitext
text/x-wiki
* '''ᱜᱚ~ᱢᱟᱦᱟ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱨᱟᱵ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱜᱮ ᱥᱟᱱ ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱠᱩᱱᱟᱹᱢᱤ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣᱟ ᱾ ᱞᱮᱴᱚ ᱯᱤᱴᱷᱟᱹ ᱡᱤᱞ ᱩᱛᱩ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱫᱟᱠᱟ ᱠᱚ ᱡᱚᱢᱟ ᱾ ᱚᱠᱚᱭ ᱚᱠᱟ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱠᱩᱲᱟᱣ ᱠᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱞᱟᱹᱭᱟᱠᱚ ᱢᱟᱢᱚ ᱦᱟᱛᱚ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱟᱭᱳ ᱵᱟᱵᱟ ᱛᱮ ᱴᱩᱣᱟᱨ ᱞᱮᱱ '''ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ''' ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱢᱤᱥᱨᱟ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱦᱟᱛᱚᱢ ᱛᱮᱫ ᱫᱚ ᱩᱰᱤ ᱦᱤᱨᱪᱤᱫ ᱜᱮᱭᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ ᱛᱟᱹᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱟᱹᱲᱤᱡ ᱮ ᱦᱟᱨᱠᱮᱛ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱰᱷᱮᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱪᱚ ᱠᱤᱱᱟ , ᱠᱚᱢ ᱡᱚᱢᱮ ᱮᱢᱟ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱛᱤᱥ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱭ ᱡᱤᱨᱟᱣ ᱦᱚᱪᱚ ᱟᱹᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱜᱚ~ᱢᱟᱦᱟ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱦᱚᱸ ᱯᱤᱴᱷᱟᱹ ᱞᱮᱴᱚ ᱵᱟᱝ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱛᱮ ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱦᱮᱲᱦᱮᱫ ᱮ ᱵᱷᱮᱡᱟ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱵᱟᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱸ ᱾ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱵᱤᱜᱵᱤᱧᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱮ ᱩᱱᱤ ᱦᱤᱨᱪᱤᱫ ᱦᱟᱛᱚᱢ ᱫᱚ ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ ᱛᱟᱹᱠᱤᱱ ᱵᱟᱹᱫ ᱦᱮᱲᱦᱮᱫ ᱮ ᱵᱷᱮᱡᱟ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾
==ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ==
ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱹᱜᱽᱱᱟᱹ ᱵᱷᱟᱹᱜᱽᱱᱤ ᱵᱟᱭ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫ ᱠᱤ ᱠᱷᱟᱱ ᱮᱨᱟ ᱛᱟᱭᱮ ᱠᱩᱞᱤ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱦᱮᱸᱫᱟ ᱜᱚ ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ ᱛᱟᱹᱠᱤᱱ ᱢᱟ ᱵᱟᱹᱠᱤᱱ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱫᱚ ? ᱮᱨᱟ ᱛᱟᱭᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱠᱮᱫ-ᱟ , ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱦᱮᱲᱦᱮᱫ ᱠᱤᱱ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ ᱵᱟᱹᱫ ᱛᱮᱭ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ , ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱧᱮᱞ ᱠᱤᱱᱟᱭ , ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱥᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱴᱚᱜ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱫᱚ ᱠᱤᱱ ᱵᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱮᱱ ᱥᱩᱨᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱᱮ ᱠᱟᱱᱟ , ᱢᱟᱢᱚ ᱢᱚᱞᱚᱝ ᱨᱮ ᱢᱤᱢᱤ ᱴᱤᱰᱟᱜ ᱥᱤᱫᱩᱨ ᱟᱹᱞᱤᱧ ᱵᱤᱱ ᱥᱚᱸᱜᱮ ᱨᱩᱣᱟᱲ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱸᱫᱩᱨ ᱟᱹᱜᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱚᱞᱚᱝ ᱨᱮ ᱴᱤᱰᱟᱹᱜᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟᱭ ᱾ ᱚᱢᱭᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ ᱠᱤᱱ ᱢᱮᱛᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ , ᱢᱟᱢᱚ ᱦᱟᱛᱚᱢ ᱞᱟᱹᱭᱟᱭ ᱢᱮ ᱠᱩᱰᱟᱹᱢ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟ ᱜ ᱛᱚᱨᱚᱡ ᱴᱩᱠᱩᱡ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱴᱟᱹᱝ ᱨᱩᱯᱟᱹ ᱢᱟᱞᱟᱧ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱫ -ᱟ ,ᱚᱱᱟ ᱟᱜᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱭ ᱵᱟᱭ ᱠᱟᱜ ᱢᱟ ᱾
ᱟᱫᱚ ᱵᱤᱧ ᱯᱩᱨᱟᱣ ᱮᱮᱱ ᱛᱤᱠᱤᱱ ᱞᱮᱧ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱠᱟ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱠᱤᱱ ᱞᱮᱱ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱚᱱᱠᱟ ᱛᱮᱜᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱠᱤᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮᱜᱮ ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ ᱨᱩᱣᱟᱲ ᱠᱟᱛᱮ==
ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ ᱵᱟᱹᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱩᱣᱟᱲ ᱠᱟᱛᱮ ᱮᱨᱟᱛᱟᱭᱮ ᱞᱟᱹᱭᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ , ᱵᱟᱜᱽᱱᱟ ᱵᱷᱟᱜᱽᱱᱤ ᱠᱤᱱ ᱞᱟᱹᱭ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ , ᱠᱩᱰᱟᱹᱢ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱚᱨᱚᱡ ᱴᱩᱠᱩᱡ ᱨᱮ ᱨᱩᱯᱟᱹ ᱢᱟᱞᱟ ᱠᱤᱱ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ , ᱚᱱᱟᱜᱮ ᱟᱹᱜᱩ ᱠᱟᱜ ᱢᱮ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱧᱚᱜ ᱠᱩᱰᱟᱹᱢ ᱥᱮᱫ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱚᱨᱚᱡ ᱴᱩᱠᱩᱡ ᱚᱴᱟᱜ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱟᱛᱣᱟ ᱜᱚ ᱞᱮᱫ-ᱟᱭ ,ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱰᱚᱠ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱴᱟᱹᱝ ᱯᱩᱸᱰ ᱟᱭᱟᱝ ᱵᱤᱧ ᱮ ᱚᱰᱚᱠ ᱮᱱ ᱛᱮ ᱛᱤᱨᱮᱭ ᱥᱚᱜᱟᱜ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱜᱮ ᱵᱷᱤᱸᱫᱟᱹᱲ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱯᱟᱞᱮ ᱥᱩᱭᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱩᱲᱟᱭ ᱜᱮ ᱾
p5mtnuy9m15e5iax2jsv6c2jq8qthax
101598
101595
2022-08-21T12:25:19Z
Sundar Mohan Soren
353
/* ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ ᱨᱩᱣᱟᱲ ᱠᱟᱛᱮ */
wikitext
text/x-wiki
* '''ᱜᱚ~ᱢᱟᱦᱟ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱨᱟᱵ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱜᱮ ᱥᱟᱱ ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱠᱩᱱᱟᱹᱢᱤ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣᱟ ᱾ ᱞᱮᱴᱚ ᱯᱤᱴᱷᱟᱹ ᱡᱤᱞ ᱩᱛᱩ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱫᱟᱠᱟ ᱠᱚ ᱡᱚᱢᱟ ᱾ ᱚᱠᱚᱭ ᱚᱠᱟ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱠᱩᱲᱟᱣ ᱠᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱞᱟᱹᱭᱟᱠᱚ ᱢᱟᱢᱚ ᱦᱟᱛᱚ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱟᱭᱳ ᱵᱟᱵᱟ ᱛᱮ ᱴᱩᱣᱟᱨ ᱞᱮᱱ '''ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ''' ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱢᱤᱥᱨᱟ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱦᱟᱛᱚᱢ ᱛᱮᱫ ᱫᱚ ᱩᱰᱤ ᱦᱤᱨᱪᱤᱫ ᱜᱮᱭᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ ᱛᱟᱹᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱟᱹᱲᱤᱡ ᱮ ᱦᱟᱨᱠᱮᱛ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱰᱷᱮᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱪᱚ ᱠᱤᱱᱟ , ᱠᱚᱢ ᱡᱚᱢᱮ ᱮᱢᱟ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱛᱤᱥ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱭ ᱡᱤᱨᱟᱣ ᱦᱚᱪᱚ ᱟᱹᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱜᱚ~ᱢᱟᱦᱟ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱦᱚᱸ ᱯᱤᱴᱷᱟᱹ ᱞᱮᱴᱚ ᱵᱟᱝ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱛᱮ ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱦᱮᱲᱦᱮᱫ ᱮ ᱵᱷᱮᱡᱟ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱵᱟᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱸ ᱾ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱵᱤᱜᱵᱤᱧᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱮ ᱩᱱᱤ ᱦᱤᱨᱪᱤᱫ ᱦᱟᱛᱚᱢ ᱫᱚ ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ ᱛᱟᱹᱠᱤᱱ ᱵᱟᱹᱫ ᱦᱮᱲᱦᱮᱫ ᱮ ᱵᱷᱮᱡᱟ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾
==ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ==
ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱹᱜᱽᱱᱟᱹ ᱵᱷᱟᱹᱜᱽᱱᱤ ᱵᱟᱭ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫ ᱠᱤ ᱠᱷᱟᱱ ᱮᱨᱟ ᱛᱟᱭᱮ ᱠᱩᱞᱤ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱦᱮᱸᱫᱟ ᱜᱚ ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ ᱛᱟᱹᱠᱤᱱ ᱢᱟ ᱵᱟᱹᱠᱤᱱ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱫᱚ ? ᱮᱨᱟ ᱛᱟᱭᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱠᱮᱫ-ᱟ , ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱦᱮᱲᱦᱮᱫ ᱠᱤᱱ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ ᱵᱟᱹᱫ ᱛᱮᱭ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ , ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱧᱮᱞ ᱠᱤᱱᱟᱭ , ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱥᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱴᱚᱜ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱫᱚ ᱠᱤᱱ ᱵᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱮᱱ ᱥᱩᱨᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱᱮ ᱠᱟᱱᱟ , ᱢᱟᱢᱚ ᱢᱚᱞᱚᱝ ᱨᱮ ᱢᱤᱢᱤ ᱴᱤᱰᱟᱜ ᱥᱤᱫᱩᱨ ᱟᱹᱞᱤᱧ ᱵᱤᱱ ᱥᱚᱸᱜᱮ ᱨᱩᱣᱟᱲ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱸᱫᱩᱨ ᱟᱹᱜᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱚᱞᱚᱝ ᱨᱮ ᱴᱤᱰᱟᱹᱜᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟᱭ ᱾ ᱚᱢᱭᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ ᱠᱤᱱ ᱢᱮᱛᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ , ᱢᱟᱢᱚ ᱦᱟᱛᱚᱢ ᱞᱟᱹᱭᱟᱭ ᱢᱮ ᱠᱩᱰᱟᱹᱢ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟ ᱜ ᱛᱚᱨᱚᱡ ᱴᱩᱠᱩᱡ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱴᱟᱹᱝ ᱨᱩᱯᱟᱹ ᱢᱟᱞᱟᱧ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱫ -ᱟ ,ᱚᱱᱟ ᱟᱜᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱭ ᱵᱟᱭ ᱠᱟᱜ ᱢᱟ ᱾
ᱟᱫᱚ ᱵᱤᱧ ᱯᱩᱨᱟᱣ ᱮᱮᱱ ᱛᱤᱠᱤᱱ ᱞᱮᱧ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱠᱟ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱠᱤᱱ ᱞᱮᱱ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱚᱱᱠᱟ ᱛᱮᱜᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱠᱤᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮᱜᱮ ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ ᱨᱩᱣᱟᱲ ᱠᱟᱛᱮ==
ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ ᱵᱟᱹᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱩᱣᱟᱲ ᱠᱟᱛᱮ ᱮᱨᱟᱛᱟᱭᱮ ᱞᱟᱹᱭᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ , ᱵᱟᱜᱽᱱᱟ ᱵᱷᱟᱜᱽᱱᱤ ᱠᱤᱱ ᱞᱟᱹᱭ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ , ᱠᱩᱰᱟᱹᱢ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱚᱨᱚᱡ ᱴᱩᱠᱩᱡ ᱨᱮ ᱨᱩᱯᱟᱹ ᱢᱟᱞᱟ ᱠᱤᱱ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ , ᱚᱱᱟᱜᱮ ᱟᱹᱜᱩ ᱠᱟᱜ ᱢᱮ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱧᱚᱜ ᱠᱩᱰᱟᱹᱢ ᱥᱮᱫ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱚᱨᱚᱡ ᱴᱩᱠᱩᱡ ᱚᱴᱟᱜ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱟᱛᱣᱟ ᱜᱚ ᱞᱮᱫ-ᱟᱭ ,ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱰᱚᱠ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱴᱟᱹᱝ ᱯᱩᱸᱰ ᱟᱭᱟᱝ ᱵᱤᱧ ᱮ ᱚᱰᱚᱠ ᱮᱱ ᱛᱮ ᱛᱤᱨᱮᱭ ᱥᱚᱜᱟᱜ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱜᱮ ᱵᱷᱤᱸᱫᱟᱹᱲ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱯᱟᱞᱮ ᱥᱩᱭᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱩᱲᱟᱭ ᱜᱮ ᱾
==ᱜᱚ~ᱢᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱵᱟᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱸ==
49zi27xuhab3hneodmp72689uk554l7
101605
101598
2022-08-21T12:38:23Z
Sundar Mohan Soren
353
wikitext
text/x-wiki
* '''ᱜᱚ~ᱢᱟᱦᱟ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱨᱟᱵ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱜᱮ ᱥᱟᱱ ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱠᱩᱱᱟᱹᱢᱤ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣᱟ ᱾ ᱞᱮᱴᱚ ᱯᱤᱴᱷᱟᱹ ᱡᱤᱞ ᱩᱛᱩ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱫᱟᱠᱟ ᱠᱚ ᱡᱚᱢᱟ ᱾ ᱚᱠᱚᱭ ᱚᱠᱟ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱠᱩᱲᱟᱣ ᱠᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱞᱟᱹᱭᱟᱠᱚ ᱢᱟᱢᱚ ᱦᱟᱛᱚ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱟᱭᱳ ᱵᱟᱵᱟ ᱛᱮ ᱴᱩᱣᱟᱨ ᱞᱮᱱ '''ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ''' ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱢᱤᱥᱨᱟ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱦᱟᱛᱚᱢ ᱛᱮᱫ ᱫᱚ ᱩᱰᱤ ᱦᱤᱨᱪᱤᱫ ᱜᱮᱭᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ ᱛᱟᱹᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱟᱹᱲᱤᱡ ᱮ ᱦᱟᱨᱠᱮᱛ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱰᱷᱮᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱪᱚ ᱠᱤᱱᱟ , ᱠᱚᱢ ᱡᱚᱢᱮ ᱮᱢᱟ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱛᱤᱥ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱭ ᱡᱤᱨᱟᱣ ᱦᱚᱪᱚ ᱟᱹᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱜᱚ~ᱢᱟᱦᱟ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱦᱚᱸ ᱯᱤᱴᱷᱟᱹ ᱞᱮᱴᱚ ᱵᱟᱝ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱛᱮ ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱦᱮᱲᱦᱮᱫ ᱮ ᱵᱷᱮᱡᱟ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱵᱟᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱸ ᱾ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱵᱤᱜᱵᱤᱧᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱮ ᱩᱱᱤ ᱦᱤᱨᱪᱤᱫ ᱦᱟᱛᱚᱢ ᱫᱚ ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ ᱛᱟᱹᱠᱤᱱ ᱵᱟᱹᱫ ᱦᱮᱲᱦᱮᱫ ᱮ ᱵᱷᱮᱡᱟ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾
==ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ==
ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱹᱜᱽᱱᱟᱹ ᱵᱷᱟᱹᱜᱽᱱᱤ ᱵᱟᱭ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫ ᱠᱤ ᱠᱷᱟᱱ ᱮᱨᱟ ᱛᱟᱭᱮ ᱠᱩᱞᱤ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱦᱮᱸᱫᱟ ᱜᱚ ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ ᱛᱟᱹᱠᱤᱱ ᱢᱟ ᱵᱟᱹᱠᱤᱱ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱫᱚ ? ᱮᱨᱟ ᱛᱟᱭᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱠᱮᱫ-ᱟ , ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱦᱮᱲᱦᱮᱫ ᱠᱤᱱ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ ᱵᱟᱹᱫ ᱛᱮᱭ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ , ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱧᱮᱞ ᱠᱤᱱᱟᱭ , ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱥᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱴᱚᱜ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱫᱚ ᱠᱤᱱ ᱵᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱮᱱ ᱥᱩᱨᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱᱮ ᱠᱟᱱᱟ , ᱢᱟᱢᱚ ᱢᱚᱞᱚᱝ ᱨᱮ ᱢᱤᱢᱤ ᱴᱤᱰᱟᱜ ᱥᱤᱫᱩᱨ ᱟᱹᱞᱤᱧ ᱵᱤᱱ ᱥᱚᱸᱜᱮ ᱨᱩᱣᱟᱲ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱸᱫᱩᱨ ᱟᱹᱜᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱚᱞᱚᱝ ᱨᱮ ᱴᱤᱰᱟᱹᱜᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟᱭ ᱾ ᱚᱢᱭᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ ᱠᱤᱱ ᱢᱮᱛᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ , ᱢᱟᱢᱚ ᱦᱟᱛᱚᱢ ᱞᱟᱹᱭᱟᱭ ᱢᱮ ᱠᱩᱰᱟᱹᱢ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟ ᱜ ᱛᱚᱨᱚᱡ ᱴᱩᱠᱩᱡ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱴᱟᱹᱝ ᱨᱩᱯᱟᱹ ᱢᱟᱞᱟᱧ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱫ -ᱟ ,ᱚᱱᱟ ᱟᱜᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱭ ᱵᱟᱭ ᱠᱟᱜ ᱢᱟ ᱾
ᱟᱫᱚ ᱵᱤᱧ ᱯᱩᱨᱟᱣ ᱮᱮᱱ ᱛᱤᱠᱤᱱ ᱞᱮᱧ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱠᱟ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱠᱤᱱ ᱞᱮᱱ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱚᱱᱠᱟ ᱛᱮᱜᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱠᱤᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮᱜᱮ ᱠᱟᱲᱚ ᱠᱩᱭᱞᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ ᱨᱩᱣᱟᱲ ᱠᱟᱛᱮ==
ᱢᱟᱢᱚᱛ ᱛᱮᱫ ᱵᱟᱹᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱩᱣᱟᱲ ᱠᱟᱛᱮ ᱮᱨᱟᱛᱟᱭᱮ ᱞᱟᱹᱭᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ , ᱵᱟᱜᱽᱱᱟ ᱵᱷᱟᱜᱽᱱᱤ ᱠᱤᱱ ᱞᱟᱹᱭ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ , ᱠᱩᱰᱟᱹᱢ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱚᱨᱚᱡ ᱴᱩᱠᱩᱡ ᱨᱮ ᱨᱩᱯᱟᱹ ᱢᱟᱞᱟ ᱠᱤᱱ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ , ᱚᱱᱟᱜᱮ ᱟᱹᱜᱩ ᱠᱟᱜ ᱢᱮ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱧᱚᱜ ᱠᱩᱰᱟᱹᱢ ᱥᱮᱫ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱚᱨᱚᱡ ᱴᱩᱠᱩᱡ ᱚᱴᱟᱜ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱟᱛᱣᱟ ᱜᱚ ᱞᱮᱫ-ᱟᱭ ,ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱰᱚᱠ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱴᱟᱹᱝ ᱯᱩᱸᱰ ᱟᱭᱟᱝ ᱵᱤᱧ ᱮ ᱚᱰᱚᱠ ᱮᱱ ᱛᱮ ᱛᱤᱨᱮᱭ ᱥᱚᱜᱟᱜ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱜᱮ ᱵᱷᱤᱸᱫᱟᱹᱲ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱯᱟᱞᱮ ᱥᱩᱭᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱩᱲᱟᱭ ᱜᱮ ᱾
==ᱜᱚ~ᱢᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱵᱟᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱸ==
ᱜᱚ~ᱢᱟᱦᱟ ᱢᱮᱱ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱜᱳᱜᱳ , ᱜᱚᱭᱳ , ᱜᱳ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱟᱦᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱟᱴᱠᱟ ᱨᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱫᱚ ᱟᱭᱳ ᱜᱚᱲᱚᱢ ᱟᱭᱳ ᱟᱨ ᱜᱟᱹᱭ ᱟᱭᱳᱣᱟᱜ ᱢᱟᱦᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱟᱴᱠᱟᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱟᱭᱳ==
ᱤᱱᱟᱹ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱫᱚ ᱟᱭᱳ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱢᱟᱦᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱭᱳ ᱛᱮ ᱟᱞᱚ ᱵᱚ ᱴᱩᱣᱟᱨᱚᱜ ᱢᱟ ᱾
==ᱜᱚᱭᱳ==
==ᱜᱳ==
ᱜᱳ ᱜᱟᱹᱭ ᱰᱟᱝᱜᱽᱨᱟ ᱦᱚ ᱨᱟᱱ ᱠᱚ ᱮᱢᱟ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
t6pmqvp6dkc40pi4xbd7r0cg4d2egyr
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱠᱩᱰᱰᱟᱞᱳᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
10
20493
101582
2022-08-21T12:03:31Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Cuddalore district |title = [[Cuddalore district]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |image = [[Image:Cuddalore district.jpg|120px]] |group1 = Taluks |list1= * [[Bhuvanagiri taluk|Bhuvanagiri]] * [[Chidambaram taluk|Chidambaram]] * [[Cuddalore taluk|Cuddalore]] * [[Kattumannarkoil taluk|Kattumannarkoil]] * [[Panruti taluk|Panruti]] * [[Srimushnam taluk|Srimushnam]] * Tittakudi taluk|..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Cuddalore district
|title = [[Cuddalore district]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|image = [[Image:Cuddalore district.jpg|120px]]
|group1 = Taluks
|list1=
* [[Bhuvanagiri taluk|Bhuvanagiri]]
* [[Chidambaram taluk|Chidambaram]]
* [[Cuddalore taluk|Cuddalore]]
* [[Kattumannarkoil taluk|Kattumannarkoil]]
* [[Panruti taluk|Panruti]]
* [[Srimushnam taluk|Srimushnam]]
* [[Tittakudi taluk|Tittakudi]]
* [[Kurinjipadi taluk|Kurinjipadi]]
* [[Veppur taluk|Veppur]]
* [[Vriddachalam taluk|Vriddachalam]]
|group2 = [[Revenue block]]s
|list2 =
* [[Annagramam block|Annagramam]]
* [[Bhuvanagiri block|Bhuvanagiri]]
* [[Cuddalore block|Cuddalore]]
* [[Kammapuram block|Kammapuram]]
* [[Kattumannarkoil block|Kattumannarkoil]]
* [[Keerapalayam block|Keerapalayam]]
* [[Komaratchi block|Komaratchi]]
* [[Kurinjipadi block|Kurinjipadi]]
* [[Mangalur block|Mangalur]]
* [[Nallur block|Nallur]]
* [[Panruti block|Panruti]]
* [[Parangipettai block|Parangipettai]]
* [[Vriddhachalam block|Vriddhachalam]]
|group3 = [[Revenue division]]s
|list3 =
* [[Chidambaram division|Chidambaram]]
* [[Cuddalore division|Cuddalore]]
* [[Vriddachalam division|Vriddachalam]]
|group4 = Municipalities
|list4 =
* [[Chidambaram]]
* [[Cuddalore]]
* [[Nellikuppam]]
* [[Panruti]]
* [[Virudhachalam]]
|group5 = Bodies of <br/>water
|list5 =
* [[Kollidam River]]
* [[Perumal Eri]]
* [[Ponnaiyar River]]
* [[Veeranam Lake]]
* [[Vellar River]]
* [[Wellington Lake]]
|group6 = History
|list6 =
* [[Sangam period]]
* [[Kalabhra dynasty|Kalabhras]]
* [[Pallava Dynasty|Pallavas]]
* [[Medieval Cholas]]
* [[Later Cholas]]
* [[Pandyan Dynasty|Later Pandyas]]
* [[Delhi Sultanate]]
* [[Madurai Sultanate]]
* [[Vijayanagara Empire|Vijayanagar Empire]]
* [[Nayaks of Gingee]]
* [[Nawab of the Carnatic]]
* [[South Arcot District (Madras Presidency)|Company Raj]]
* [[South Arcot District (Madras Presidency)|British Raj]]
* [[Siege of Cuddalore]]
* [[Battle of Cuddalore (1783)|Battle of Cuddalore]]
|group7 = Places of interest
|list7 =
* [[Chidambaram Temple]]
* [[Silver Beach (India)|Silver Beach]]
* [[Fort St. David|Fort St David]]
* [[Neyveli Lignite Corporation]]
* [[Pataleeswarar Temple, Cuddalore|Pataleeswarar Temple]]
* [[Pichavaram]]
* [[Satyagnana Sabha, Vadalur|Satyagnana Sabha]]
* [[Thillai Kali Temple, Chidambaram|Thillai Kali Temple]]
* [[Thiruvadigai Temple, Panruti|Thiruvadigai Temple]]
* [[Thiruvanthipuram temple|Thiruvanthipuram Temple]]
* [[Vriddhagiriswarar Temple, Vriddhachalam|Vriddhagiriswarar Temple]]
|group8 = Universities
|list8 =
* [[Annamalai University]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Tamil Nadu district templates]]
</noinclude>
t1fpngwgzwgsm72muqu7igcu58bmn6y
ᱪᱷᱟᱸᱪ:National Film Award Special Jury Award Feature Film
10
20494
101608
2022-08-21T12:53:59Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = National Film Award Special Jury Award feature film |title = [[National Film Award – Special Jury Award (feature film)]] |state = {{{state|autocollapse}}} |basestyle = {{National Film Awards/style|base}} |listclass = hlist |group1 = 1978–1980 |list1 = {{Navbox|subgroup |basestyle = {{National Film Awards/style|subgroup}} | list1 = * {{dash}} [[26th National Film Awards|{{small|(1978)}}]] * {{dash}} 27..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = National Film Award Special Jury Award feature film
|title = [[National Film Award – Special Jury Award (feature film)]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|basestyle = {{National Film Awards/style|base}}
|listclass = hlist
|group1 = 1978–1980
|list1 = {{Navbox|subgroup
|basestyle = {{National Film Awards/style|subgroup}}
| list1 =
* {{dash}} [[26th National Film Awards|{{small|(1978)}}]]
* {{dash}} [[27th National Film Awards|{{small|(1979)}}]]
* {{dash}} [[28th National Film Awards|{{small|(1980)}}]]
}}
|group2 = 1981–2000
|list2 = {{Navbox|subgroup|basestyle = {{National Film Awards/style|subgroup}}
| list1 =
* [[Satyajit Ray]] [[29th National Film Awards|{{small|(1981)}}]]
* {{dash}} [[30th National Film Awards|{{small|(1982)}}]]
* [[Mankada Ravi Varma]] [[31st National Film Awards|{{small|(1983)}}]]
* T. S. Ranga [[32nd National Film Awards|{{small|(1984)}}]]
* [[Sudha Chandran]] [[33rd National Film Awards|{{small|(1985)}}]]
* [[John Abraham (director)|John Abraham]] [[34th National Film Awards|{{small|(1986)}}]]
* [[M. B. Sreenivasan]] [[35th National Film Awards|{{small|(1987)}}]]
* Ashok Ahuja [[36th National Film Awards|{{small|(1988)}}]]
* Amitabh Chakraborty [[37th National Film Awards|{{small|(1989)}}]]
* [[Pankaj Kapur]], [[Sunny Deol]], and [[Jayabharathi]] [[38th National Film Awards|{{small|(1990)}}]]
* [[Soumitra Chatterjee]] [[39th National Film Awards|{{small|(1991)}}]]
* [[Sivaji Ganesan]] and [[Ketan Mehta]] [[40th National Film Awards|{{small|(1992)}}]]
* [[Shashi Kapoor]] and [[Pallavi Joshi]] [[41st National Film Awards|{{small|(1993)}}]]
* [[Radhu Karmakar]] and [[Shaji N. Karun]] [[42nd National Film Awards|{{small|(1994)}}]]
* [[Shyam Benegal]] [[43rd National Film Awards|{{small|(1995)}}]]
* [[Amol Palekar]] and [[Kirron Kher]] [[44th National Film Awards|{{small|(1996)}}]]
* [[Jayamala]] [[45th National Film Awards|{{small|(1997)}}]]
* ''[[Kitchhu Sanlap Kitchhu Pralap]]'' [[46th National Film Awards|{{small|(1998)}}]]
* [[Kalabhavan Mani]] [[47th National Film Awards|{{small|(1999)}}]]
* [[Soumitra Chatterjee]] [[48th National Film Awards|{{small|(2000)}}]]
}}
|group3 = 2001–present
|list3 = {{Navbox|subgroup
|basestyle = {{National Film Awards/style|subgroup}}
| list1 =
* [[Janaki Vishwanathan]] [[49th National Film Awards|{{small|(2001)}}]]
* [[Prakash Raj]] [[50th National Film Awards|{{small|(2002)}}]]
* [[Manoj Bajpayee]] and ''[[Bhalo Theko]]'' [[51st National Film Awards|{{small|(2003)}}]]
* J. Phillip [[52nd National Film Awards|{{small|(2004)}}]]
* [[Anupam Kher]] [[53rd National Film Awards|{{small|(2005)}}]]
* [[Vishal Bhardwaj]] [[54th National Film Awards|{{small|(2006)}}]]
* ''[[Gandhi, My Father]]'' [[55th National Film Awards|{{small|(2007)}}]]
* ''[[Bioscope (film)|Bioscope]]'' [[56th National Film Awards|{{small|(2008)}}]]
* [[A. Sreekar Prasad]] [[57th National Film Awards|{{small|(2009)}}]]
* ''[[Mee Sindhutai Sapkal]]'' [[58th National Film Awards|{{small|(2010)}}]]
* [[Anjan Dutt]] [[59th National Film Awards|{{small|(2011)}}]]
* [[Rituparno Ghosh]] and [[Nawazuddin Siddiqui]] [[60th National Film Awards|{{small|(2012)}}]]
* ''[[Miss Lovely]]'' and ''[[Yellow (2014 film)|Yellow]]'' [[61st National Film Awards|{{small|(2013)}}]]
* Bhaurao Karhade [[62nd National Film Awards|{{small|(2014)}}]]
* [[Kalki Koechlin]] [[63rd National Film Awards|{{small|(2015)}}]]
* [[Mohanlal]] [[64th National Film Awards|{{small|(2016)}}]]
* ''[[Nagarkirtan]]'' [[65th National Film Awards|{{small|(2017)}}]]
* ''[[Hellaro]]'' and ''[[Kedara]]'' [[66th National Film Awards|{{small|(2018)}}]]
* [[R. Parthiban]] [[67th National Film Awards|{{small|(2019)}}]]
* [[Admitted]] [[68th National Film Awards|{{small|(2020)}}]]
}}
}}<noinclude>
[[Category:National Film Award (India) navigational boxes|Special Jury Award feature film]]
nci3q1ehsyn1d4rs4szuye9xhyy8dop
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱤᱱ ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱠᱚ
10
20495
101622
2022-08-21T13:10:10Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Chief Ministers of Bihar |style = |title = {{flagicon|India}} [[List of Chief Ministers of Bihar|Chief Ministers of Bihar]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |list1 = #[[Sri Krishna Sinha]] #[[Deep Narayan Singh]] #[[Binodanand Jha]] #[[Krishna Ballabh Sahay]] #[[Mahamaya Prasad Sinha]] #[[Satish Prasad Singh]] #[[B. P. Mandal]] #[[Bhola Paswan Shastri]] #[[Harihar Singh]] #Daroga Prasad..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Chief Ministers of Bihar
|style =
|title = {{flagicon|India}} [[List of Chief Ministers of Bihar|Chief Ministers of Bihar]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|list1 =
#[[Sri Krishna Sinha]]
#[[Deep Narayan Singh]]
#[[Binodanand Jha]]
#[[Krishna Ballabh Sahay]]
#[[Mahamaya Prasad Sinha]]
#[[Satish Prasad Singh]]
#[[B. P. Mandal]]
#[[Bhola Paswan Shastri]]
#[[Harihar Singh]]
#[[Daroga Prasad Rai]]
#[[Karpoori Thakur]]
#[[Kedar Pandey]]
#[[Abdul Ghafoor (politician)|Abdul Ghafoor]]
#[[Jagannath Mishra]]
#[[Ram Sundar Das]]
#[[Chandrashekhar Singh]]
#[[Bindeshwari Dubey]]
#[[Bhagwat Jha Azad]]
#[[Satyendra Narayan Sinha]]
#[[Lalu Prasad Yadav]]
#[[Rabri Devi]]
#[[Nitish Kumar]]
#[[Jitan Ram Manjhi]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Bihar templates]]
[[Category:India political leader navigational boxes|Bihar]]
</noinclude>
pp26vwsckbfzbnbuahl6u3bq9wn5pf4
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱠᱮᱯ ᱴᱟᱣᱩᱱ
10
20496
101624
2022-08-21T13:14:47Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox with collapsible groups | name = Cape Town | state = {{{state|}}} | titlestyle = | title = [[Cape Town]] | image = | listclass = hlist | selected = {{{selected|{{{1|}}}}}} | above = [[City of Cape Town]] | abbr1 = natural | group1 = Natural environment | list1 = * [[Cape Flats]] * [[Cape Peninsula]] * [[Geology of Cape Town|Geology]] * [[Helderberg]] {{Navbox |subgroup | group1 = Bays | list1 = * Bantry Bay (..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox with collapsible groups
| name = Cape Town
| state = {{{state|}}}
| titlestyle =
| title = [[Cape Town]]
| image =
| listclass = hlist
| selected = {{{selected|{{{1|}}}}}}
| above = [[City of Cape Town]]
| abbr1 = natural
| group1 = Natural environment
| list1 =
* [[Cape Flats]]
* [[Cape Peninsula]]
* [[Geology of Cape Town|Geology]]
* [[Helderberg]]
{{Navbox |subgroup
| group1 = Bays
| list1 =
* [[Bantry Bay (Cape Peninsula)|Bantry Bay]]
* [[Camps Bay]]
* [[False Bay]]
* [[Gordon's Bay]]
* [[Granger Bay]]
* [[Hout Bay]]
* [[Simon's Bay]]
* [[Smitswinkel Bay]]
* [[Table Bay]]
|group2 = [[Beaches of Cape Town|Beaches]]
|list2 =
* [[Bloubergstrand]]
* [[Boulders Beach]]
* [[Camps Bay]]
* [[Clifton, Cape Town|Clifton]]
* [[Glen Beach]]
* [[Melkbosstrand]]
* [[Muizenberg]]
* [[Sandy Bay, Cape Town|Sandy Bay]]
* [[Strand, Western Cape|Strand]]
|group3 = Hills
|list3 =
* [[Blaauwberg]]
* [[Skapenberg]]
* [[Signal Hill (Cape Town)|Signal Hill]]
* [[Tygerberg]]
|group4 = Mountains
|list4 =
* [[Chapman's Peak]]
* [[Constantiaberg]]
* [[Devil's Peak (Cape Town)|Devil's Peak]]
* [[Helderberg (mountain)|Helderberg]]
* [[Hottentots Holland Mountains]]
* [[Lion's Head (Cape Town)|Lion's Head]]
* [[Table Mountain]]
* [[Twelve Apostles (mountains)|Twelve Apostles]]
|group5 = Islands
|list5 =
* [[Duiker Island]]
* [[Robben Island]]
* [[Seal Island, South Africa|Seal Island]]
|group6 = Headlands
|list6 =
* [[Cape of Good Hope]]
* [[Cape Point]]
* [[Miller's Point, Western Cape|Miller's Point]]
|group7 = [[Rivers and wetlands of Cape Town|Rivers and wetlands]]
|list7 =
* [[Bokramspruit]]
* [[Buffels River (Cape Peninsula)|Buffels River]]
* [[Eerste River]]
** [[Kuils River]]
* [[Diep River (Western Cape)|Diep River]]
* [[Else River (Western Cape)|Else River]]
* [[Hout Bay River]]
* [[Krom River (Western Cape)|Krom River]]
* [[Lourens River]]
* [[Modder River (Western Cape)|Modder River]]
* [[Salt River (Western Cape)|Salt River]]
** [[Black River (Cape Town)|Black River]]
** [[Elsieskraal River]]
** [[Liesbeek River]]
* [[Sand River (Western Cape)|Sand River]]
* [[Schusters River]]
* [[Silvermine River (Western Cape)|Silvermine River]]
* [[Sir Lowry’s Pass River]]
* [[Sout River (Western Cape)|Sout River]]
* [[Zandvlei]]
* [[Zeekoevlei]]
|group8 = [[Cape Town#Climate|Climate]] and weather
|list8 =
* [[Cape Town water crisis]]
* [[Cape Doctor]]
* [[Berg wind]]
|group9 = World heritage sites
|list9 =
*[[Cape Floristic Region]]
*[[Table Mountain National Park]]
*[[Robben Island]]
|group10 = [[Biodiversity of Cape Town|Biodiversity<br />of Cape Town]]
|list10 =
* [[List of nature reserves in Cape Town|Nature reserves in Cape Town]]
* [[Helderberg Marine Protected Area]]
* [[Robben Island Marine Protected Area]]
* [[Table Mountain National Park]]
* [[Table Mountain National Park Marine Protected Area]]
{{Navbox |subgroup
|group1 = Vegetation<br />types
|list1 =
* [[Atlantis Sand Fynbos]]
* [[Boland Granite Fynbos]]
* [[Cape Flats Dune Strandveld]]
* [[Cape Flats Sand Fynbos]]
* [[Cape Lowland Freshwater Wetland]]
* [[Cape Winelands Shale Fynbos]]
* [[Hangklip Sand Fynbos]]
* [[Kogelberg Sandstone Fynbos]]
* [[Lourensford Alluvium Fynbos]]
* [[Peninsula Granite Fynbos]]
* [[Peninsula Sandstone Fynbos]]
* [[Southern Afrotemperate Forest]]
* [[Peninsula Shale Renosterveld]]
* [[Swartland Alluvium Fynbos]]
* [[Swartland Shale Renosterveld]]
|group2 = Parks and<br />gardens
|list2 =
* [[Arderne Gardens]]
* [[Company's Garden]]
* [[De Waal Park]]
* [[Green Point Common]]
* [[Helderberg Nature Reserve]]
* [[Keurboom Park]]
* [[Kirstenbosch National Botanical Garden]]
* [[Rondebosch Common]]
* [[Rondebosch Park]]
* [[Tokai Arboretum]]
* [[Tokai Park]]
* [[Wynberg Park]]
|group3 = Nature reserves
|list3 =
* [[Blaauwberg Conservation Area]]
* [[Bracken Nature Reserve]]
* [[Cecilia, Table Mountain|Cecilia]]
* [[De Hel Nature Area]]
* [[Dick Dent Bird Sanctuary]]
* [[Die Oog Conservation Area]]
* [[Diep River Fynbos Corridor]]
* [[Durbanville Nature Reserve]]
* [[Edith Stephens Wetland Park]]
* [[Glencairn Wetland]]
* [[Harmony Flats Nature Reserve]]
* [[Helderberg Nature Reserve]]
* [[Kenilworth Racecourse Conservation Area]]
* [[Kogelberg Nature Reserve]]
* [[Lourens River Protected Natural Environment]]
* [[Lower Silvermine River Wetlands]]
* [[Macassar Dunes Conservation Area]]
* [[Mamre Nature Garden]]
* [[Meadowridge Common]]
* [[Milnerton Racecourse Nature Reserve]]
* [[Raapenberg Bird Sanctuary]]
* [[Rietvlei Wetland Reserve]]
* [[Rondebosch Common]]
* [[Rondevlei Nature Reserve]]
* [[Silwerboomkloof Natural Heritage Site]]
* [[Tygerberg Nature Reserve]]
* [[Uitkamp Wetlands]]
* [[Witzands Aquifer Conservation Area]]
* [[Wolfgat Nature Reserve]]
* [[Zoarvlei Wetlands]]
* [[Zandvlei Estuary Nature Reserve]]
* [[Zeekoevlei Nature Reserve]]
}}
}}
| abbr2 = communities
| group2 = Communities
| list2 =
{{Navbox |subgroup
| group1 = [[Cape Town#Atlantic Seaboard|Atlantic Seaboard]]
| list1 =
* [[Bakoven]]
* [[Bantry Bay, Cape Town|Bantry Bay]]
* [[Camps Bay]]
* [[Clifton, Cape Town|Clifton]]
* [[Fresnaye, Cape Town|Fresnaye]]
* [[Green Point, Cape Town|Green Point]]
* [[Llandudno, Cape Town|Llandudno]]
* [[Mouille Point]]
* [[Sea Point]]
* [[Three Anchor Bay]]
| group2 = Blaauwberg
| list2 =
* [[Atlantis, Western Cape|Atlantis]]
* [[Bloubergstrand]]
* [[Brooklyn, Cape Town|Brooklyn]]
* [[Century City, Cape Town|Century City]]
* [[Dunoon, Cape Town|Dunoon]]
* [[Duynefontein]]
* [[Joe Slovo Park]]
* [[Killarney Gardens]]
* [[Mamre, Western Cape|Mamre]]
* [[Melkbosstrand]]
* [[Milnerton]]
* [[Montague Gardens, Cape Town|Montague Gardens]]<!-- West of the N7, opposite to Bothasig which is east of N7 -->
* [[Paarden Eiland]]
* [[Parklands, Cape Town|Parklands]]
* [[Rugby, Cape Town|Rugby]]
* [[Table View]]
* [[West Beach, Cape Town|West Beach]]
* [[Ysterplaat]]
| group3 = [[Cape Flats]]<br />(Klipfontein district)
| list3 =
* [[Athlone, Cape Town|Athlone]]
* [[Belgravia, Cape Town|Belgravia]]
* [[Bishop Lavis]]
* [[Crawford, Cape Town|Crawford]]
* [[Crossroads, Cape Town|Crossroads]]
* [[Gugulethu]]
* [[Hanover Park, Cape Town|Hanover Park]]
* [[Heideveld]]
* [[Kalksteenfontein]]<!-- East of Bonteheuwel, west of Bishop Lavis, grouped in Matroosfontein -->
* [[Kenwyn, Cape Town|Kenwyn]]
* [[Lansdowne, Cape Town|Lansdowne]]
* [[Lavender Hill, Cape Town|Lavender Hill]]
* [[Manenberg]]
* [[Nyanga, Cape Town|Nyanga]]
* [[Ottery, Cape Town|Ottery]]
* [[Philippi, Cape Town|Philippi]]
** [[Browns Farm]]
** [[Philippi Horticultural]]
** [[Philippi East]]
** [[Samora Machel, Cape Town|Samora Machel]]
* [[Rondebosch East]]
* [[Rylands, Cape Town|Rylands]]
* [[Strandfontein, Cape Town|Strandfontein]]
* [[Valhalla Park, Cape Town|Valhalla Park]]<!-- southwest of Bishop Lavis, grouped in Matroosfontein -->
{{Navbox|subgroup
|group1 = [[Khayelitsha]]
|list1 =
*[[Bongweni, Khayelitsha|Bongweni]]
*[[Harare/Holimisa]]
*[[Ikwezi Park, Khayelitsha|Ikwezi Park]]
*[[Mandela Park, Khayelitsha|Mandela Park]]
*[[Griffiths Mxenge, Khayelitsha|Griffiths Mxenge]]
*[[QQ Section]]
*[[Silver Town, Khayelitsha|Silver Town]]
*[[Victoria Merge, Khayelitsha|Victoria Merge]]
}}
{{Navbox|subgroup
|group1=[[Mitchells Plain]]
|list1 =
*[[Rocklands, Mitchells Plain|Rocklands]]
*[[Westridge, Mitchells Plain|Westridge]]
*[[Portlands, Mitchells Plain|Portlands]]
*[[Tafelsig, Mitchells Plain|Tafelsig]]
*[[Eastridge, Mitchells Plain|Eastridge]]
*[[Beacon Valley, Mitchells Plain|Beacon Valley]]
*[[Lentegeur, Mitchells Plain|Lentegeur]]
*[[Woodlands, Mitchells Plain|Woodlands]]
*[[Weltevreden, Mitchells Plain|Weltevreden]]
*[[Valley, Mitchells Plain|Valley]]
*[[Colorado, Mitchells Plain|Colorado]]
*[[Mandalay, Mitchells Plain|Mandalay]]
*[[Montclair, Mitchells Plain|Montclair]]
*[[Watergate Developments]]
*[[Heinz Park]]
*[[Morgans Village]]
*[[Rondevlei, Mitchells Plain|Rondevlei]]
*[[Westgate, Mitchells Plain|Westgate]]
*[[Montrose Park, Mitchells Plain|Montrose Park]]
*[[Lost City, Mitchells Plain|Lost City]]
}}
| group4 = [[City Bowl]]
| list4 =
* [[Bo-Kaap]]
* [[De Waterkant]]
* [[Devil's Peak Estate]]
* [[District Six]]
* [[Foreshore, Cape Town|Foreshore]]
* [[Gardens, Cape Town|Gardens]]
* [[Higgovale, Cape Town|Higgovale]]
* [[Lower Vrede, Cape Town|Lower Vrede]]<!-- District Six -->
* [[Oranjezicht]]
* [[Robben Island]]
* [[Schotsche Kloof, Cape Town|Schotsche Kloof]]
* [[Tamboerskloof]]
* [[University Estate]]
* [[Vredehoek]]
* [[Walmer Estate]]<!-- District Six -->
* [[Woodstock, Cape Town|Woodstock]]
* [[Zonnebloem]]<!-- District Six -->
| group5 = [[Helderberg]]
| list5 =
* [[Eerste River, Western Cape|Eerste River]]
* [[Faure, South Africa|Faure]]
* [[Firgrove, Cape Town|Firgrove]]
* [[Gordon's Bay]]
* [[Macassar, Western Cape|Macassar]]
* [[Sir Lowry's Pass Village]]
* [[Somerset West]]
** [[Parel Vallei]]
* [[Strand, Western Cape|Strand]]
** [[Lwandle]]
** [[Nomzamo]]
| group6 = [[Northern Suburbs, Cape Town|Northern Suburbs]]
| list6 =
* [[Acacia Park, Cape Town|Acacia Park]]
* [[Belhar]]
* [[Bellville, Western Cape|Bellville]]
**[[Boston, Bellville|Boston]]
**[[Eversdal, Bellville|Eversdal]]
**[[Kenridge, Bellville|Kenridge]]
**[[Stellenberg, Bellville|Stellenberg]]
* [[Blue Downs]]
* [[Bonteheuwel]]
* [[Bothasig]]
* [[Brackenfell]]
* [[Canal Walk]]
* [[Delft, Cape Town|Delft]]
** [[Blikkiesdorp]]
* [[Durbanville]]
* [[Edgemead]]
* [[Elsie's River]]
* [[Epping, Cape Town|Epping]]
* [[Fisantekraal]]
* [[Goodwood, Cape Town|Goodwood]]
* [[Joostenbergvlakte]]
* [[Kensington, Cape Town|Kensington]]
* [[Kraaifontein]]
* [[Kuils River]]
* [[Langa, Cape Town|Langa]]
** [[Joe Slovo, Cape Town|Joe Slovo]]
* [[Loevenstein, Cape Town|Loevenstein]]
* [[Maitland, Cape Town|Maitland]]
* [[Mfuleni]]
* [[Monte Vista, Cape Town|Monte Vista]]
* [[Ndabeni]]
* [[Norwood, Western Cape|Norwood]]
* [[Panorama, Cape Town|Panorama]]
* [[Parow, Cape Town|Parow]]
* [[Philadelphia, Western Cape|Philadelphia]]
* [[Plattekloof, Cape Town|Plattekloof]]
* [[Pinelands, Cape Town|Pinelands]]
* [[Ravensmead]]
* [[Richwood, Cape Town|Richwood]]
* [[Scottsdene]]
* [[Sonnestraal]]
* [[Thornton, Cape Town|Thornton]]
* [[Tygerberg]]
* [[Tyger valley]]
* [[Wallacedene]]
| group7 = [[Southern Suburbs, Cape Town|Southern Suburbs]]
| list7 =
* [[Bergvliet]]
** [[Kreupelbosch, Cape Town|Kreupelbosch]]
* [[Bishopscourt, Cape Town|Bishopscourt]]
* [[Claremont, Cape Town|Claremont]]
** [[Harfield Village]]
* [[Constantia, Cape Town|Constantia]]
* [[Diep River, Cape Town|Diep River]]
* [[Grassy Park]]
** [[Pelican Park, Cape Town|Pelican Park]]
* [[Heathfield, Cape Town|Heathfield]]
* [[Kenilworth, Cape Town|Kenilworth]]
* [[Kirstenhof]]
* [[Lakeside, Cape Town|Lakeside]]
* [[Lotus River]]
* [[Marina da Gama]]
* [[Meadowridge]]
* [[Mowbray, Cape Town|Mowbray]]
* [[Muizenberg]]
* [[Newlands, Cape Town|Newlands]]
* [[Observatory, Cape Town|Observatory]]
* [[Plumstead, Cape Town|Plumstead]]
* [[Retreat, Cape Town|Retreat]]
* [[Rondebosch]]
* [[Rosebank, Cape Town|Rosebank]]
* [[Salt River, Cape Town|Salt River]]
* [[Southfield, Cape Town|Southfield]]
* [[Steenberg, Cape Town|Steenberg]]
* [[Tokai, Cape Town|Tokai]]
* [[Wetton, Cape Town|Wetton]]
* [[Wynberg, Cape Town|Wynberg]]
| group8 = [[South Peninsula, Cape Town|South Peninsula]]
| list8=
* [[Capri Village]]
* [[Clovelly, Cape Town|Clovelly]]
* [[Da Gama Park]]
* [[Fish Hoek]]
* [[Glencairn, Cape Town|Glencairn]]
* [[Hangberg]]
* [[Hout Bay]]
* [[Imizamo Yethu]]
* [[Kalk Bay]]
* [[Kommetjie]]
* [[Masiphumelele]]
* [[Noordhoek, Cape Town|Noordhoek]]
* [[Ocean View, Cape Town|Ocean View]]
* [[Scarborough, Western Cape|Scarborough]]
* [[Simon's Town]]
* [[St James, Cape Town|St James]]
* [[Sunnydale, Cape Town|Sunnydale]]
* [[Sun Valley, Cape Town|Sun Valley]]
|group9 = Neighbourhoods
|list9 =
<!-- Neighbourhoods that are not identical with a suburb -->
* [[Victoria & Alfred Waterfront]]
}}
| abbr3 = built
| group3 = Built environment
| list3 =
* [[Maclear's Beacon]]
* [[Foreshore Freeway Bridge]]
* [[Grand Parade (Cape Town)|Grand Parade]]
* [[Greenmarket Square]]
{{Navbox |subgroup
|group1 =
|list1 =
* [[Adderley Street]]
* [[Long Street (Cape Town)|Long Street]]
* [[Strand Street]]
|group2 =
|list2 =
* [[Chapman's Peak Drive]]
* [[Hospital Bend]]
* [[Kloof Nek Road]]
* [[Metropolitan Routes in Cape Town]]
** [[M3 (Cape Town)|M3]]
** [[M5 (Cape Town)|M5]]
** [[M7 (Cape Town)|M7]]
* National roads
** [[N1 (South Africa)|N1]]
** [[N2 (South Africa)|N2]]
** [[N7 (South Africa)|N7]]
* [[Sir Lowry's Pass]]
* [[Ou Kaapse Weg]]
* [[Peninsula Expressway (Cape Town)]]
* [[R300 (South Africa)|R300]]
| group3 = Skyscrapers
| list3 =
* [[List of tallest buildings in Cape Town]]
* [[1 Thibault Square]]
* [[Atterbury House]]
* [[Cape Town Civic Centre]]
* Metlife Centre
* [[Mutual Building]]
* [[Naspers Centre]]
* [[Portside Tower]]
* [[Triangle House]]
}}
| abbr4 = government
| group4 = Government
| list4 =
{{Navbox|subgroup
|group1 = National government
|list1=
* [[Parliament of South Africa]]
** [[Houses of Parliament, Cape Town|Houses of Parliament]]
** [[Genadendal Residence]]
** [[Highstead (Cape Town)|Highstead]]
** [[Tuynhuys]]
* Defence
** [[Air Force Base Ysterplaat]]
** [[Naval Base Simon's Town]]
** [[SAS Wingfield]]
** [[South African Naval College]]
|group2 = Provincial government
|list2 =
* [[Leeuwenhof]]
|group3 = [[City of Cape Town]]
|list3 =
* [[Cape Town#Government|Government of Cape Town]]
** [[Mayor of Cape Town|Mayor]]
** [[Deputy Mayor of Cape Town|Deputy Mayor]]
** [[Cape Town City Hall]]
** [[Cape Town Civic Centre]]
** [[Cape Town Partnership]]
** [[Coat of arms of Cape Town]]
** [[Flag of Cape Town]]
* [[City of Cape Town elections|Elections]]
* [[2018 Cape Town mayoral election]]
* [[Erasmus Commission]]
* Wards
* Law and enforcement
** [[Western Cape Division of the High Court of South Africa]]
** [[Municipal Police (South Africa)|Municipal Police]]
** [[Pollsmoor Prison]]
}}
| abbr5 = history
| group5 = [[History of Cape Town|History]]
| list5 =
* [[Invasion of the Cape Colony]]
* [[Battle of Blaauwberg]]
* [[Anglo-Dutch Treaty of 1814]]
* [[Noon Gun]]
* [[Timeline of Cape Town]]
{{Navbox |subgroup
|group1 = [[Fortifications of the Cape Peninsula|Fortifications]]
|list1 =
* [[Amsterdam Battery]]
* [[Castle of Good Hope]]
* [[Chavonnes Battery]]
* [[Fort de Goede Hoop]]
* [[Redoubt Duijnhoop]]
|group2 = Monuments and memorials
|list2 =
* [[Artillery Memorial, Cape Town]]
* [[Japanese Lantern Monument]]
* [[Rhodes Memorial]]
* [[The Cenotaph, Cape Town|The Cenotaph]]
* [[Treaty Tree]]
* [[Van Riebeeck's Hedge]]
|group3 = Lists of heritage sites
|list3 =
* [[List of heritage sites near Cape Town|Near Cape Town]]
* [[List of heritage sites in the Bo-Kaap of Cape Town|Bo-Kaap]]
* [[List of heritage sites in Cape Town CBD and the Waterfront|CBD and the Waterfront]]
* [[List of heritage sites in Simonstown|Simon's Town]]
* [[List of heritage sites of the Helderberg area|Helderberg]]
* [[List of heritage sites in Bellville|Bellville]]
* [[List of heritage sites in Table Mountain |Table Mountain]]
* [[List of heritage sites in Wynberg, Cape Town|Wynberg district]]
|group4 = Historical buildings
|list4 =
* [[African Theatre (Cape Town)|African Theatre]]
* [[Alhambra Theatre (Cape Town)|Alhambra Theatre]]
* [[Breakwater Lodge]]
* [[Church Square (Cape Town)|Church Square]]
* [[Coornhoop]]
* [[Graaff Electric Lighting Works]]
|group5 = Events
|list5 =
* [[Blackheath train accident]]
* [[South African International Exhibition]]
}}
| abbr6 = culture
| group6 = Culture
| list6 =
* [[Cape Town#Demographics|Demographics]]
* Languages
** [[Afrikaans]]
** [[South African English]]
** [[Xhosa language|Xhosa]]
{{Navbox |subgroup
|group1 = Cuisine
|list1 =
* [[South African wine#Constantia|Cape Town wine]]
** [[Constantia (wine)]]
* [[Gatsby (sandwich)]]
|group2 = Performance<br />art
|list2 =
* [[Cape Town City Ballet]]
* Musical ensembles
** [[Cape Town Opera]]
** [[Cape Town Philharmonia Choir]]
** [[Cape Town Philharmonic Orchestra]]
* Theatres
** [[Artscape Theatre Centre]]
** [[Baxter Theatre Centre]]
** [[Labia Theatre]]
** [[Magnet Theatre]]
** [[Maynardville Open-Air Theatre]]
** [[Space Theatre (Cape Town)|Space Theatre]]
** [[The Independent Armchair Theatre]]
** [[Theatre on the Bay]]
|group3 = Events and<br />festivals
|list3 =
* [[Cape Town Book Fair]]
* [[Cape Town International Jazz Festival]]
* [[Kaapse Klopse]]
|group4 = Museums and<br />art galleries
|list4 =
* [[South African Air Force Museum|Air Force Museum]]
* [[Bertram House]]
* [[Chavonnes Battery]]
* [[Cape Town Science Centre]]
* [[District Six Museum]]
* [[Gallery Mau Mau]]
* [[Groote Schuur]]
* [[Heart of Cape Town Museum]]
* [[Hout Bay Museum]]
* [[Cape Town Holocaust Centre|Holocaust Centre]]
* [[Koopmans-de Wet House]]
* [[Maximum Security Prison, Robben Island]]
* [[Cape Medical Museum|Medical Museum]]
* [[Mostert's Mill]]
* [[Simon's Town Museum]]
* [[South African Naval Museum|Naval Museum]]
* [[South African Sendinggestig Museum]]
* [[Waterworks Museum (Cape Town)|Waterworks Museum]]
* [[Zeitz Museum of Contemporary Art Africa]]
{{Navbox|subgroup
|group1=[[Iziko Museums]]
|list1 =
* [[Bertram House]]
* [[Bo-Kaap#Bo-Kaap Museum|Bo-Kaap Museum]]
* [[Groot Constantia]]
* [[Koopmans-de Wet House]]
* [[Maritime Centre]]
* [[Michaelis Collection at the Old Town House]]
* [[Rust en Vreugd]]
* [[Slave Lodge, Cape Town|Slave Lodge]]
* [[Social History Centre]]
* [[SAS Somerset]]
* [[Iziko South African Museum|South African Museum]]
* [[Iziko South African National Gallery|National Gallery]]
* [[Castle of Good Hope|William Fehr Collection at the Castle of Good Hope]]
}}
|group5 = Public art
|list5 =
* Statues
** [[Statue of Nelson Mandela, Cape Town City Hall|Nelson Mandela]]
** [[Cecil John Rhodes Statue|Cecil John Rhodes]]
** [[Nobel Square]]
** [[Statue of George Grey|George Grey]]
** [[Statue of Jan Hendrik Hofmeyr|Jan Hendrik Hofmeyer]]
** [[Statue of Jan van Riebeeck|Jan van Riebeeck]]
** [[Statue of Maria van Riebeeck|Maria van Riebeeck]]
** [[Statues of Bartolomeu Dias|Bartolomeu Dias]]
|group6 = Religion
|list6 =
* [[Anglican Diocese of Cape Town]]
* [[Roman Catholic Archdiocese of Cape Town]]
* Religious buildings
** [[Auwal Mosque]]
** [[Gardens Shul]]
** [[Greek Orthodox Cathedral of St George]]
** [[Groote Kerk, Cape Town|Groote Kerk]]
** [[Lutheran Church in Strand Street]]
** [[Nurul Islam Mosque]]
** [[Palm Tree Mosque]]
** [[Queen Victoria Mosque]]
** [[St. George's Cathedral, Cape Town|St. George's Cathedral]]
** [[St. James Church, Cape Town|St. James Church]]
** [[St. Mary's Cathedral, Cape Town|St. Mary's Cathedral]]
|group7 = Secular<br />architecture
|list7 =
* [[Cape Dutch architecture]]
* [[List of tallest buildings in Cape Town|Tallest buildings in Cape Town]]
* [[Athlone Power Station]]
* [[Atterbury House]]
* [[Bertram House]]
* [[Boshofpoort]]
* [[Cape Town City Hall]]
* [[Cape Town Civic Centre]]
* [[Castle of Good Hope]]
* [[Centre for the Book]]
* [[Coornhoop]]
* [[Disa Park]]
* [[Egyptian Building (Cape Town)|Egyptian Building]]
* [[Genadendal Residence]]
* [[Hawthorndon House]]
* [[Houses of Parliament, Cape Town|Houses of Parliament]]
* [[Huguenot Memorial Building]]
* [[Leeuwenhof]]
* [[Mandela Rhodes Building]]
* Metlife Centre
* [[Mutual Building]]
* [[Naspers Centre]]
* [[Portside Tower]]
* [[Rhodes Memorial]]
* [[Royal Observatory, Cape of Good Hope|Royal Observatory]]
* [[Triangle House]]
|group8 = Media
|list8 =
* Newspapers
**''[[Cape Times]]''
**''[[The Cape Messenger]]''
* Radio and television
** [[Bush Radio (South Africa)|Bush Radio]]
** [[CapeTalk]]
** [[Cape Town TV]]
** [[Fine Music Radio]]
** [[Good Hope FM]]
** [[Kfm 94.5]]
** [[UCT Radio]]
** [[Voice of the Cape]]
}}
| abbr7 = economy
| group7 = [[Cape Town#Economy|Economy]]
| list7 =
* [[Economy of the Western Cape#Entrepreneurship and innovation|Entrepreneurship and innovation]]
** [[Silicon Cape Initiative]]
{{Navbox |subgroup
|group1 = Companies based<br />in Cape Town
|list1 =
* [[Naspers]]
* [[Travelstart]]
* [[MWEB]]
* [[Sanlam]]
* [[Woolworths Holdings Limited]]
*Of historical interest:
** [[Garlicks]]
|group2 = Hotels and resorts
|list2 =
* [[Belmond Mount Nelson Hotel]]
* [[Protea Hotels by Marriott]]
|group3 = Shopping areas,<br />malls and markets
|list3 =
* [[Canal Walk]]
* [[Cavendish Square (shopping centre)|Cavendish Square]]
* [[Golden Acre (Cape Town)|Golden Acre]]
* [[Greenmarket Square]]
* [[N1 City]]
* [[Tygerberg Mall]]
* [[Somerset Mall (South Africa)|Somerset Mall]]
* [[Victoria & Alfred Waterfront]]
|group4 = Exhibition centres
|list4 =
* [[Cape Town International Convention Centre]]
* [[Good Hope Centre]]
|group5 = Restaurants and cafés
|list5 =
* [[Café Caprice]]
* [[Perseverance Tavern]]
|group6 = [[Cape Town#Tourism|Tourism]]
|list6 =
* [[Beaches of Cape Town]]
* [[Cape of Good Hope]]
* [[Table Mountain Aerial Cableway]]
* [[Groot Constantia]]
* [[Mariner's Wharf]]
* [[List of nature reserves in Cape Town|Nature reserves in Cape Town]]
* [[Ratanga Junction]]
* [[Two Oceans Aquarium]]
* [[Victoria & Alfred Waterfront]]
* [[World of Birds Wildlife Sanctuary and Monkey Park]]
}}
| abbr8 = transport
| group8 = [[Cape Town#Transport|Transport]]
| list8 =
{{Navbox |subgroup
|group1 = [[Cape Town#Air|Air transport]]
|list1 =
* [[List of airports in the Cape Town area|Airports in Cape Town]]
** [[Air Force Base Ysterplaat]]
** [[Cape Town International Airport]]
** [[Cape Winelands Airfield]]
** [[Wingfield Aerodrome]]
|group3 = [[Cape Town#Sea|Maritime transport]]
|list3 =
* [[Port of Cape Town]]
* [[Safmarine]]
|group4 = [[Cape Town#Road|Road transport]]
|list4 =
* [[Cape Town#Buses|Buses in Cape Town]]
** [[Golden Arrow Bus Services]]
** [[MyCiTi]]
** [[MyCiTi bus stations]]
* [[Metropolitan Routes in Cape Town|Roads in Cape Town]]
* [[Trolleybuses in Cape Town]]
|group5 = [[Cape Town#Rail|Rail transport]]
|list5 =
* [[Blue Train (South Africa)|Blue Train]]
* Commuter rail lines
** [[Metrorail Western Cape]]
*** [[Cape Flats Line]]
*** [[Central Line (Cape Town)|Central Line]]
*** [[Northern Line (Cape Town)|Northern Line]]
*** [[Southern Line (Cape Town)|Southern Line]]
* Railway stations
** [[Bellville railway station|Bellville]]
** [[Cape Town railway station|Cape Town]]
** [[Claremont railway station (Cape Town)|Claremont]]
** [[Crawford railway station (Cape Town)|Crawford]]
** [[Mowbray railway station|Mowbray]]
** [[Mutual railway station|Mutual]]
** [[Newlands railway station|Newlands]]
** [[Observatory railway station|Observatory]]
** [[Pinelands railway station|Pinelands]]
** [[Retreat railway station|Retreat]]
** [[Rondebosch railway station|Rondebosch]]
** [[Rosebank railway station|Rosebank]]
** [[Salt River railway station|Salt River]]
** [[Simon's Town railway station|Simon's Town]]
** [[Steenberg railway station|Steenberg]]
** [[Woodstock railway station (Cape Town)|Woodstock]]
* [[Trams in Cape Town]]
}}
| abbr9 = sports
| group9 = [[Cape Town#Sports|Sports]]
| list9 =
{{Navbox |subgroup
|group1 = Soccer
|list1 =
* [[Cape Town Spurs F.C.]]
* [[Cape Town City F.C. (2016)|Cape Town City F.C.]]
* [[Cape Town All Stars]]
|group2 = Rugby
|list2 =
* [[Western Province (rugby team)|Western Province]]
* [[Ikey Tigers]]
|group3 = Cricket
|list3 =
* [[Cape Cobras]]
|group4 = Other
|list4 = [[Cape Town Tigers]] (basketball)
|group5 = [[List of sports events in Cape Town|Sports events]]
|list5 =
* [[2010 FIFA World Cup]]
* [[Cape Town Cycle Tour]]
* [[Cape Town Open]]
* [[Cape Town Ladies Open]]
* [[Cape Town Marathon]]
* [[South Africa Sevens]]
* [[Table Mountain Challenge]]
* [[Two Oceans Marathon]]
|group6 = Sports venues
|list6 =
* [[Athlone Stadium]]
* [[Bellville Stadium]]
* [[Bellville Velodrome]]
* [[Cape Town Stadium]]
* [[Erica Park]]
* [[Good Hope Centre]]
* [[Green Point Stadium]]
* [[Hartleyvale Stadium]]
* [[Killarney Motor Racing Complex]]
* [[Milnerton Racecourse]]
* [[Newlands Cricket Ground]]
* [[Newlands Stadium]]
* [[NNK Rugby Stadium]]
* [[Parow Park]]
* [[Philippi Stadium]]
* [[Royal Cape Golf Club]]
* [[University of the Western Cape Stadium]]
* [[Wynberg Military Base Stadium]]
}}
| abbr10 = education
| group10 = [[Cape Town#Education|Education]]
| list10 =
{{Navbox |subgroup
|group1 = Libraries
|list1 =
* [[Biblionef]]
* [[Central Library Cape Town]]
* [[Centre for the Book]]
* [[Fish Hoek Library]]
* [[Jacob Gitlin Library]]
* [[Meadowridge Library]]
* [[National Library of South Africa]]
* [[Rondebosch Library]]
* [[SAAO Library]]
* [[Strandfontein Library]]
* [[University of Cape Town Libraries]]
|group2 = Universities
|list2 =
* [[Cape Peninsula University of Technology]]
* [[University of Cape Town]]
* [[University of the Western Cape]]
|group3 = Colleges
|list3 =
* [[Qualitas Career Academy]]
* [[South African College]]
* [[Yeshiva of Cape Town]]
|group4 = Private<br />schools<!-- Only list schools which have a non-stub article in English Wikipedia -->
|list4 =
* [[American International School of Cape Town]]
* [[Cannons Creek Independent School]]
* [[Cape Town French School]]
* [[Christel House South Africa]]
* [[Darul Islam Islamic High School]]
* [[Diocesan College]]
* [[German International School Cape Town]]
<!--* [[Good Hope Seminary High School]]-->
* [[Herschel Girls' School]]
* [[United Herzlia Schools|Herzlia Schools]]
* [[Mountain View Academy]]
* [[Parklands College]]
* [[St. Cyprian's School, Cape Town|St. Cyprian's School]]
* [[St. George's Grammar School (Cape Town)|St. George's Grammar School]]
* [[Michael Oak Waldorf School]]
* [[Oakhurst Primary School]]
|group5 = Public schools
|list5 =
* [[Alexander Sinton Secondary School]]
* [[Belgravia High School]]
* [[Belhar Secondary School]]
* [[Hoërskool Bellville|Bellville High School]]
* [[Bergvliet Primary School]]
* [[Bergvliet High School]]
* [[Bosmansdam High School]]
* [[Brackenfell High School]]
* [[Cape Academy of Mathematics, Science and Technology]]
* [[Cape Town High School]]
* [[Chris Hani Secondary School]]
* [[Claremont High School (Cape Town)|Claremont High School]]
* [[COSAT]]
* [[D.F. Malan High School]]
* [[Durbanville High School]]
* [[Eben Dönges High School]]
* [[Eersterivier Secondary School]]
* [[Fairbairn College]]
* [[Fairmont High School, Durbanville|Fairmont High School]]
* [[Gardens Commercial High School]]
* [[Grove Primary School (South Africa)|Grove Primary School]]
* [[Harold Cressy High School]]
* [[Hottentots Holland High School]]
* [[Hoërskool Jan van Riebeeck|Jan van Riebeeck High School]]
* [[Lavender Hill High School]]
* [[Livingstone High School]]
* [[Masiphumelele High School]]
* [[Milnerton High School]]
* [[Mondale High School]]
* [[Parel Vallei High School]]
* [[Pinelands High School]]
* [[Queen's Park High School (Cape Town)|Queen's Park High School]]
* [[Range High School (Cape Town)|Range High School]]
* [[Rondebosch Boys' High School]]
* [[Rondebosch Boys' Preparatory School]]
* [[Rustenburg School for Girls]]
* [[Sea Point High School]]
* [[Sinenjongo High School]]
* [[Spine Road High School]]
* [[South African College Schools]]
* [[Stellenberg High School]]
* [[Hoërskool Strand|Strand High School]]
* [[Table View High School]]
* [[The Settlers High School]]
* [[Trafalgar High School (Cape Town)|Trafalgar High School]]
* [[Tygerberg High School]]
* [[Westerford High School]]
* [[Windsor High School (Cape Town)|Windsor High School]]
* [[Wynberg Boys' High School]]
* [[Wynberg Girls' High School]]
|group6 = Alternative schools
|list6 =
* [[GlenBridge Special School]]
* [[Tafelberg School]]
|group7 = Former schools
|list7 =
* [[Ellerslie Girls' High School]]
* [[Tot Nut van het Algemeen]]
|group8 = Art & Music schools
|list8 =
* [[Hugo Lambrechts Music Centre]]
* [[South African College of Music]]
* [[Peter Clarke Art Centre]]
|group9 = Not yet allocated
|list9 =
* [[College of Magic]]
* [[Montebello Design Centre]]
<!-- Stubs: Not for use until there is some referenced and useful content
* [[Aloe Secondary School]]
* [[Athlone Secondary School]]
* [[Beacon Hill Secondary School]]
* [[Camps Bay High School]]
* [[Cathkin Secondary School]]
* [[Crystal Secondary School]]
* [[Groenvlei Secondary School]]
* [[Groote Schuur High School]]
* [[Heideveld Secondary School]]
* [[Holy Cross High School (Cape Town)|Holy Cross High School]]
* [[Ikamvalethu Secondary School]]
* [[Isilimela Secondary School]]
* [[Kensington Secondary School]]
* [[Kulani Secondary School]]
* [[Langa Secondary School]]
* [[Maitland Secondary School]]
* [[Mount View Secondary School]]
* [[Peak View Secondary School]]
* [[Phoenix Secondary School]]
* [[Portland Secondary School]]
* [[Rhodes High School (South Africa)|Rhodes High School]]
* [[Rylands High School]]
* [[Sans Souci Girls' High School]]
* [[Silverstream Secondary School]]
* [[South Peninsula High School]]
* [[Spes Bona High School]]
* [[Thandokhulu Secondary School]]
* [[Vista High School (Cape Town)|Vista High School]]
* [[Voortrekker High School (Cape Town)|Voortrekker High School]]
* [[Windermere Secondary School (Cape Town)|Windermere Secondary School]]
* [[Wynberg Secondary School]]
-->
}}
| abbr11 = services
| group11 = Services
| list11 =
{{Navbox |subgroup
|group1 = Hospitals
|list1 =
* [[Alexandra Hospital (Cape Town)|Alexandra Hospital]]
* [[Groote Schuur Hospital]]
* [[Karl Bremer Hospital]]
* [[Red Cross War Memorial Children's Hospital]]
* [[Somerset Hospital (Cape Town)|Somerset Hospital]]
* [[Tygerberg Hospital]]
* [[Valkenberg Hospital]]
|group2 = Lighthouses
|list2 =
* [[Cape Point Lighthouse]]
* [[Green Point Lighthouse, Cape Town|Green Point Lighthouse]]
* [[Milnerton Lighthouse]]
* [[Roman Rock Lighthouse]]
* [[Slangkop Lighthouse]]
|group3 = [[Western Cape Water Supply System|Western Cape<br />Water Supply System]]
|list3 =
* Dams and resrvoirs
** [[Alexandra Dam]]
** [[Berg River Dam]]
** [[De Villiers Dam]]
** [[Hely-Hutchinson Dam]]
** [[Kleinplaats Dam]]
** [[Land-en-Zeezicht Reservoir]]
** [[Lewis Gay Dam]]
** [[Molteno Dam]]
** [[Silvermine Dam]]
** [[Steenbras Dam]]
** [[Theewaterskloof Dam]]
** [[Victoria Dam (Cape Town)|Victoria Dam]]
** [[Voëlvlei Dam]]
** [[Wemmershoek Dam]]
** [[Woodhead Dam]]
|group4 = Electrical power generation
|list4 =
* [[Athlone Power Station]]
* [[Graaff Electric Lighting Works]]
* [[Koeberg Nuclear Power Station]]
* [[Palmiet Pumped Storage Scheme]]
|group5 = Emergency services
|list5 =
* [[Cape Town Fire Department]]
* [[Metro Emergency Medical Services]]
* [[Mountain Club of South Africa]]
* [[National Sea Rescue Institute]]
}}
| below =
'''{{icon|commons}} [[:commons:Category:Cape Town|Cape Town]]''' • '''{{icon|Outline}} [[Outline of Cape Town|Outline]]'''
}}<noinclude>{{documentation|content=
{{collapsible option}}
This is a very large navbox and should autocollapse other than in exceptional cicumstances. The unnamed parameter should be set to expand the collapsible group in which the topic af the article is listed. If it is listed in more than one group, use the most generally applicable. If in doubt, ask at the talk page.
The template has an unnamed parameter to display the relevant section for the article. Only one section will open, if the article is linked from more than one subgroup, choose the most relevant. The abbreviations used can be viewed in the template code, and are listed here for easy reference, but may be out of date. The parameter follows a pipe in the template, eg. <code><nowiki>{{Cape Town|natural}}.</nowiki></code>
{{{!}} class="wikitable"
{{!}}-
! Navbov collapsible group title !! Abbreviation
{{!}}-
{{!}} Natural environment {{!}}{{!}} natural
{{!}}-
{{!}} Communities {{!}}{{!}} communities
{{!}}-
{{!}} Built environment{{!}}{{!}} built
{{!}}-
{{!}} Government {{!}}{{!}} government
{{!}}-
{{!}} History {{!}}{{!}} history
{{!}}-
{{!}} Culture {{!}}{{!}} culture
{{!}}-
{{!}} Economy {{!}}{{!}} economy
{{!}}-
{{!}} Transport {{!}}{{!}} transport
{{!}}-
{{!}} Sports {{!}}{{!}} sports
{{!}}-
{{!}} Education {{!}}{{!}} education
{{!}}-
{{!}} Services {{!}}{{!}} services
{{!}}-
{{!}}}
[[Category:Cape Town templates]]
}}</noinclude>
2e9395jajeobqir5d6wlsfqgu6140qf
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱚ
10
20497
101625
2022-08-21T13:17:12Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{navbox |name = List of African capitals |title= [[Capital city|Capital]]s of African states |listclass = plainlist |state= {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}} |above = [[Dependent territory|Dependent territories]] and [[List of states with limited recognition|states with limited recognition]] are in ''italics'' |liststyle = text-align:left |list1 = {{Div col|colwidth=27em}} * '''[[Abuja]]''', [[Nigeria]] * '''[..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{navbox
|name = List of African capitals
|title= [[Capital city|Capital]]s of African states
|listclass = plainlist
|state= {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}}
|above = [[Dependent territory|Dependent territories]] and [[List of states with limited recognition|states with limited recognition]] are in ''italics''
|liststyle = text-align:left
|list1 = {{Div col|colwidth=27em}}
* '''[[Abuja]]''', [[Nigeria]]
* '''[[Accra]]''', [[Ghana]]
* '''[[Addis Ababa]]''', [[Ethiopia]]
* '''[[Algiers]]''', [[Algeria]]
* '''[[Antananarivo]]''', [[Madagascar]]
* '''[[Asmara]]''', [[Eritrea]]
* '''[[Bamako]]''', [[Mali]]
* '''[[Bangui]]''', [[Central African Republic]]
* '''[[Banjul]]''', [[The Gambia|Gambia]]
* '''[[Bissau]]''', [[Guinea-Bissau]]
* '''[[Brazzaville]]''', [[Republic of the Congo|Rep. of the Congo]]
* '''[[Cairo]]''', [[Egypt]]
* '''[[Conakry]]''', [[Guinea]]
* '''[[Dakar]]''', [[Senegal]]
* '''[[Djibouti (city)|Djibouti]]''', [[Djibouti]]
* '''[[Dodoma]]''', [[Tanzania]]
* '''''[[Laayoune|El Aaiún]]''' (claimed)/'''[[Tifariti]]''' (factual), [[Sahrawi Arab Democratic Republic]]''{{sup|1}}
* '''[[Freetown]]''', [[Sierra Leone]]
* '''''[[Funchal]]''', [[Madeira]]''{{sup|4}}
* '''[[Gaborone]]''', [[Botswana]]
* '''[[Gitega]]''', [[Burundi]]
* '''[[Harare]]''', [[Zimbabwe]]
* '''''[[Hargeisa]]''', [[Somaliland]]''{{sup|1}}
* '''''[[Jamestown, Saint Helena|Jamestown]]''', [[Saint Helena, Ascension and Tristan da Cunha]]''{{sup|2}}
* '''[[Juba]]''', [[South Sudan]]
* '''[[Kampala]]''', [[Uganda]]
* '''[[Khartoum]]''', [[Sudan]]
* '''[[Kigali]]''', [[Rwanda]]
* '''[[Kinshasa]]''', [[Democratic Republic of the Congo|D.R. Congo]]
* '''[[Libreville]]''', [[Gabon]]
* '''[[Lilongwe]]''', [[Malawi]]
* '''[[Lomé]]''', [[Togo]]
* '''[[Luanda]]''', [[Angola]]
* '''[[Lusaka]]''', [[Zambia]]
* '''[[Malabo]]''', [[Equatorial Guinea]]
* '''''[[Mamoudzou]]''', [[Mayotte]]''{{sup|3}}
* '''[[Maputo]]''', [[Mozambique]]
* '''[[Maseru]]''', [[Lesotho]]
* {{hlist|'''[[Mbabane]]''' ([[Ngwenyama|executive]])<br> | '''[[Lobamba]]''' ([[Parliament of Eswatini|legislative]]), [[Eswatini]]}}
* '''[[Mogadishu]]''', [[Somalia]]
* '''[[Monrovia]]''', [[Liberia]]
* '''[[Moroni, Comoros|Moroni]]''', [[Comoros]]
* '''[[Nairobi]]''', [[Kenya]]
* '''[[N'Djamena]]''', [[Chad]]
* '''[[Niamey]]''', [[Niger]]
* '''[[Nouakchott]]''', [[Mauritania]]
* '''[[Ouagadougou]]''', [[Burkina Faso]]
* '''[[Port Louis]]''', [[Mauritius]]
* '''[[Porto-Novo]]''', [[Benin]]
* '''[[Praia]]''', [[Cape Verde]]
* {{hlist|'''[[Pretoria]]''' ([[President of South Africa|executive]])<br> |'''[[Cape Town]]''' ([[Parliament of South Africa|legislative]])<br> |'''[[Bloemfontein]]''' ([[Supreme Court of Appeal (South Africa)|judicial]]), [[South Africa]]}}
* '''[[Rabat]]''', [[Morocco]]
* '''''[[Saint-Denis, Réunion|Saint-Denis]]''', [[Réunion]]''{{sup|3}}
* '''''[[Santa Cruz de Tenerife]]''' and '''[[Las Palmas]]''', [[Canary Islands]]''{{sup|5}}
* '''[[São Tomé]]''', [[São Tomé and Príncipe]]
* '''[[Tripoli]]''', [[Libya]]
* '''[[Tunis]]''', [[Tunisia]]
* '''[[Victoria, Seychelles|Victoria]]''', [[Seychelles]]
* '''[[Windhoek]]''', [[Namibia]]
* {{hlist|'''[[Yamoussoukro]]''' (political)<br> |'''[[Abidjan]]''' (economic), [[Ivory Coast]]}}
* '''[[Yaoundé]]''', [[Cameroon]]
{{Div col end}}
|belowclass = hlist
|below =
* {{sup|1}} [[List of states with limited recognition|An unrecognised or partially-recognised nation]]
* {{sup|2}} [[British Overseas Territories|British Overseas Territory]]
* {{sup|3}} [[Overseas department and region|Overseas region]] of [[France]]
* {{sup|4}} [[Autonomous Regions of Portugal|Autonomous region of Portugal]]
* {{sup|5}} [[Autonomous communities of Spain|Autonomous community of Spain]]
}}<noinclude>
{{Documentation}}
</noinclude>
l4pdn4jcdl0z7atqpx2nlx0gq1t2xil
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Provincial capitals of South Africa
10
20498
101626
2022-08-21T13:18:09Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Provincial capitals of South Africa | title = [[Provinces of South Africa|Provincial]] [[List of South African provincial capitals|capitals]] of [[South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | listclass = hlist | list1 = * [[Bhisho|Bhisho (Eastern Cape)]] * [[Bloemfontein|Bloemfontein (Free State)]] * [[Cape Town|Cape Town (Western Cape)]] * [[Johannesburg|Johannesburg (Gauteng)]] * Kimberley, Nor..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Provincial capitals of South Africa
| title = [[Provinces of South Africa|Provincial]] [[List of South African provincial capitals|capitals]] of [[South Africa]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| listclass = hlist
| list1 =
* [[Bhisho|Bhisho (Eastern Cape)]]
* [[Bloemfontein|Bloemfontein (Free State)]]
* [[Cape Town|Cape Town (Western Cape)]]
* [[Johannesburg|Johannesburg (Gauteng)]]
* [[Kimberley, Northern Cape|Kimberley (Northern Cape)]]
* [[Mahikeng|Mahikeng (North West)]]
* [[Mbombela|Mbombela (Mpumalanga)]]
* [[Pietermaritzburg|Pietermaritzburg (KwaZulu-Natal)]]
* [[Polokwane|Polokwane (Limpopo)]]
}}<noinclude>
{{Documentation}}
</noinclude>
2s5sppbxmz82ib79x64ocgfs205yy1f
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Western Cape Province
10
20499
101627
2022-08-21T13:19:13Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Western Cape Province |state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} |title = [[Provinces of South Africa|Province]] of the [[Western Cape]] |image = |aboveclass = hlist |above = * Capital and largest city: [[Cape Town]] * Population: [[List of South African provinces by population|5,822,734]] ([[South African National Census of 2011|2011]]) * Land area: List of Sout..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Western Cape Province
|state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}}
|title = [[Provinces of South Africa|Province]] of the [[Western Cape]]
|image =
|aboveclass = hlist
|above =
* Capital and largest city: [[Cape Town]]
* Population: [[List of South African provinces by population|5,822,734]] ([[South African National Census of 2011|2011]])
* Land area: [[List of South African provinces by area|129,462 km<sup>2</sup>]]
|listclass = hlist
|group1 = Topics
|list1 =
* [[History of the Western Cape|History]]
** [[History of Cape Town|Cape Town]]
** [[Timeline of Cape Town|timeline]]
* [[Government of the Western Cape|Government]]
* [[Politics of the Western Cape|Politics]]
* [[Cape Independence|Independence Movement]]
* [[Economy of the Western Cape|Economy]]
* [[Climate of the Western Cape|Climate]]
* [[Ecology of the Western Cape|Ecology]]
** [[Marine ecology of the Western Cape|Marine]]
|group2 = [[Government of the Western Cape|Government]]
|list2 =
* [[Premier of the Western Cape|Premier]]
* [[Western Cape Provincial Parliament|Provincial Parliament]]
* [[Western Cape Division|High Court]]
* [[List of municipalities in the Western Cape|Municipalities]]
|group3 = Regions
|list3 =
* [[Cape Peninsula]]
* [[Cape Flats]]
* [[Boland, Western Cape|Boland]]
* [[Swartland]]
* [[West Coast, Western Cape|West Coast]]
* [[Breede River Valley]]
* [[Overberg]]
* [[Garden Route]]
* [[Karoo#Little Karoo|Little Karoo]]
* [[Karoo#Great Karoo|Great Karoo]]
|group4 = [[List of cities and towns in the Western Cape|Cities and<br>major towns]]
|list4 =
* [[Cape Town]]
* [[George, Western Cape|George]]
* [[Mossel Bay]]
* [[Oudtshoorn]]
* [[Paarl]]
* [[Stellenbosch]]
* [[Wellington, Western Cape|Wellington]]
* [[Worcester, Western Cape|Worcester]]
}}<noinclude>
{{collapsible option}}
[[Category:South Africa province templates]]
[[Category:Western Cape|μ]]
</noinclude>
noxuq5krg9z1230ro2n23z4jfyqr3pg
101628
101627
2022-08-21T13:19:43Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Western Cape Province
|state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}}
|title = [[Provinces of South Africa|Province]] of the [[Western Cape]]
|image =
|aboveclass = hlist
|above =
* Capital and largest city: [[Cape Town]]
* Population: [[List of South African provinces by population|5,822,734]] ([[South African National Census of 2011|2011]])
* Land area: [[List of South African provinces by area|129,462 km<sup>2</sup>]]
|listclass = hlist
|group1 = Topics
|list1 =
* [[History of the Western Cape|History]]
** [[History of Cape Town|Cape Town]]
** [[Timeline of Cape Town|timeline]]
* [[Government of the Western Cape|Government]]
* [[Politics of the Western Cape|Politics]]
* [[Cape Independence|Independence Movement]]
* [[Economy of the Western Cape|Economy]]
* [[Climate of the Western Cape|Climate]]
* [[Ecology of the Western Cape|Ecology]]
** [[Marine ecology of the Western Cape|Marine]]
|group2 = [[Government of the Western Cape|Government]]
|list2 =
* [[Premier of the Western Cape|Premier]]
* [[Western Cape Provincial Parliament|Provincial Parliament]]
* [[Western Cape Division|High Court]]
* [[List of municipalities in the Western Cape|Municipalities]]
|group3 = Regions
|list3 =
* [[Cape Peninsula]]
* [[Cape Flats]]
* [[Boland, Western Cape|Boland]]
* [[Swartland]]
* [[West Coast, Western Cape|West Coast]]
* [[Breede River Valley]]
* [[Overberg]]
* [[Garden Route]]
* [[Karoo#Little Karoo|Little Karoo]]
* [[Karoo#Great Karoo|Great Karoo]]
|group4 = [[List of cities and towns in the Western Cape|Cities and<br>major towns]]
|list4 =
* [[Cape Town]]
* [[George, Western Cape|George]]
* [[Mossel Bay]]
* [[Oudtshoorn]]
* [[Paarl]]
* [[Stellenbosch]]
* [[Wellington, Western Cape|Wellington]]
* [[Worcester, Western Cape|Worcester]]
}}<noinclude>
[[Category:South Africa province templates]]
[[Category:Western Cape|μ]]
</noinclude>
smiwb6skcwopn9jv67i4n1wbisv19f0
ᱢᱡᱟᱭᱮᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
20500
101634
2022-08-21T13:33:26Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
"'''ᱢᱡᱟᱭᱮᱢ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ [[ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ|ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱯᱩᱨᱩᱢ ᱵᱟᱝ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ '''ᱮᱛᱚᱢ ᱡᱮᱢᱮ'''..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
'''ᱢᱡᱟᱭᱮᱢ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ [[ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ|ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱯᱩᱨᱩᱢ ᱵᱟᱝ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ '''ᱮᱛᱚᱢ ᱡᱮᱢᱮ''' ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ
7u82l3izthhlyjwcxfegxo1km2t6wah
101686
101634
2022-08-21T15:46:31Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
'''ᱢᱡᱟᱭᱮᱢ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ [[ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ|ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱯᱩᱨᱩᱢ ᱵᱟᱝ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ '''ᱮᱛᱚᱢ ᱡᱮᱢᱮ''' ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ [[ᱡᱮᱢᱮ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱥᱟᱶ ᱦᱚᱸ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜᱼᱟ᱾
1s2otjvw0seh3lwxzchoznniep9qwek
101688
101686
2022-08-21T15:47:43Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
'''ᱢᱡᱟᱭᱮᱢ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ [[ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ|ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱯᱩᱨᱩᱢ ᱵᱟᱝ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ '''ᱮᱛᱚᱢ ᱡᱮᱢᱮ''' ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ [[ᱡᱮᱢᱮ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱥᱟᱶ ᱦᱚᱸ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜᱼᱟ᱾
ᱢᱡᱟᱭᱮᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ [[ᱱᱟᱜᱟᱞᱮᱱᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱯᱮᱨᱮᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱢᱟᱱᱤᱯᱩᱨ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱥᱮᱱᱟᱯᱚᱛᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ᱾
kjno4uc62ct7290c14phvrq9qszvhee
101689
101688
2022-08-21T15:48:15Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
'''ᱢᱡᱟᱭᱮᱢ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ [[ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ|ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱯᱩᱨᱩᱢ ᱵᱟᱝ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ '''ᱮᱛᱚᱢ ᱡᱮᱢᱮ''' ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ [[ᱡᱮᱢᱮ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱥᱟᱶ ᱦᱚᱸ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜᱼᱟ᱾
ᱢᱡᱟᱭᱮᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ [[ᱱᱟᱜᱟᱞᱮᱱᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱯᱮᱨᱮᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱢᱟᱱᱤᱯᱩᱨ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱥᱮᱱᱟᱯᱚᱛᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
02s6uz5qf35ny5dk95kjonrtu0ot0o2
101691
101689
2022-08-21T15:50:22Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
|name=ᱢᱡᱟᱭᱮᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
|altname=ᱮᱛᱚᱢ ᱡᱮᱢᱮ
|nativename=
|states=[[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
|region=[[ᱱᱟᱜᱟᱞᱮᱱᱰ]]
|ethnicity=[[ᱡᱮᱢᱮ ᱱᱟᱜᱟ]]
|speakers=᱒᱙,᱐᱐᱐ (᱑᱙᱙᱗)
|date=
|ref=e18
|familycolor=Sino-Tibetan
|fam1=[[ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ|ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ]]
|fam2=[[ᱡᱮᱢᱮ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱡᱮᱢᱮᱭᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
|iso3=nme
|glotto=mzie1235
|glottorefname=Mzieme Naga
}}
'''ᱢᱡᱟᱭᱮᱢ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ [[ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ|ᱪᱤᱱᱟᱼᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱯᱩᱨᱩᱢ ᱵᱟᱝ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ '''ᱮᱛᱚᱢ ᱡᱮᱢᱮ''' ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ [[ᱡᱮᱢᱮ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱥᱟᱶ ᱦᱚᱸ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜᱼᱟ᱾
ᱢᱡᱟᱭᱮᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ [[ᱱᱟᱜᱟᱞᱮᱱᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱯᱮᱨᱮᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ [[ᱢᱟᱱᱤᱯᱩᱨ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱥᱮᱱᱟᱯᱚᱛᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
l99snyzmlprcmpy293wjl3ls6qvq5as
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱠᱚ
10
20501
101679
2022-08-21T15:35:13Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Urban local bodies in Telangana |title = Urban local bodies in [[Telangana]] |listclass = hlist |state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}} |group1=[[Municipal corporation|Municipal<br/>corporation]]s |list1 = * [[Greater Hyderabad Municipal Corporation|Greater Hyderabad]] * [[Greater Warangal Municipal Corporation|Greater Warangal]] * [[Nizamabad Municipal Corporation|Nizamabad]] * Khammam M..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Urban local bodies in Telangana
|title = Urban local bodies in [[Telangana]]
|listclass = hlist
|state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}}
|group1=[[Municipal corporation|Municipal<br/>corporation]]s
|list1 =
* [[Greater Hyderabad Municipal Corporation|Greater Hyderabad]]
* [[Greater Warangal Municipal Corporation|Greater Warangal]]
* [[Nizamabad Municipal Corporation|Nizamabad]]
* [[Khammam Municipal Corporation|Khammam]]
* [[Karimnagar Municipal Corporation|Karimnagar]]
* [[Ramagundam Municipal Corporation|Ramagundam]]
* [[Boduppal]]
* [[Peerzadiguda]]
* [[Jawaharnagar, Ranga Reddy|Jawaharnagar]]
* [[Nizampet]]
* [[Badangpet]]
* [[Bandlaguda Jagir]]
* [[Meerpet–Jillelguda]]
|group2=[[Municipality|Municipalities]]
|list2=
* [[Adilabad]]
* [[Asifabad, Telangana|Asifabad]]
* [[Armoor]]
* [[Bellampalli]]
* [[Bhadrachalam]]
* [[Bhainsa]]
* [[Bhongir]]
* [[Bhupalpalle]]
* [[Banswada]]
* [[Bodhan]]
* [[Chegunta]]
* [[Choutuppal]]
* [[Devarakonda]]
* [[Dubbaka]]
* [[Gadwal]]
* [[Gajwel]]
* [[Huzurabad]]
* [[Huzurnagar]]
* [[Husnabad]]
* [[Ieeja]]
* [[Jangaon]]
* [[Jagtial]]
* [[Jammikunta]]
* [[Luxettipet]]
* [[Kagaznagar]]
* [[Kalwakurthy]]
* [[Kamareddy]]
* [[Kodad]]
* [[Kollapur]]
* [[Korutla|Koratla]]
* [[Kothagudem]]
* [[Madhira]]
* [[Mahabubabad]]
* [[Mahabubnagar]]
* [[Mancherial]]
* [[Manuguru]]
* [[Mandamarri]]
* [[Medak]]
* [[Metpally]]
* [[Miryalguda]]
* [[Nakrekal]]
* [[Nalgonda]]
* [[Narayanpet]]
* [[Nirmal]]
* [[Palwancha]]
* [[Parkal]]
* [[Peddapalli, Peddapalli district|Peddapalli]]
* [[Sadasivpet]]
* [[Sangareddi]]
* [[Sathupalli]]
* [[Shadnagar]]
* [[Suryapet]]
* [[Siddipet]]
* [[Sircilla]]
* [[Tandur]]
* [[Vemulawada, Karimnagar district|Vemulawada]]
* [[Vikarabad]]
* [[Wanaparthi]]
* [[Yadagirigutta]]
* [[Yellandu]]
* [[Zahirabad]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Telangana templates]]
[[Category:India municipality templates]]
</noinclude>
az92ylu5xv4j1vd7wzcx03p5ekk6vcb
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱛᱮᱞᱮᱝᱜᱟᱱᱟ
10
20502
101680
2022-08-21T15:37:45Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Telangana | title = {{flagicon image|Government of Telangana Logo.png}} [[States and territories of India|State]] of [[Telangana]] | state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}} | bodyclass = hlist | image = | above = [[List of state and union territory capitals in India|Capital]]: '''[[Hyderabad]]''' | group1 = Topics | list1 = * Architec..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Telangana
| title = {{flagicon image|Government of Telangana Logo.png}} [[States and territories of India|State]] of [[Telangana]]
| state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}}
| bodyclass = hlist
| image =
| above = [[List of state and union territory capitals in India|Capital]]: '''[[Hyderabad]]'''
| group1 = Topics
| list1 =
* [[Architecture of Telangana|Architecture]]
* [[Telangana cuisine|Cuisine]]
* [[Culture of Telangana|Culture]]
* [[Demographics of Telangana|Demographics]]
* [[Economy of Telangana|Economy]]
* [[Education in Telangana|Education]]
* [[Telangana#Geography|Geography]]
* [[Government of Telangana|Government]]
* [[History of Telangana|History]]
* [[Telugu language]]
** [[Telangana Language Day|Language day]]
* [[Politics of Telangana|Politics]]
* [[Telugu people|People]]
* [[List of people from Telangana|List]]
* [[Tourism in Telangana|Tourism]]
| group2 = [[Dynasties]]
| list2 =
* [[Satavahana dynasty|Satavahanas]]
* [[Vishnukundina dynasty|Vishnukundina]]s
* [[Chalukya dynasty|Chalukyas]]
* [[Rashtrakuta dynasty|Rastrakutas]]
* [[Western Chalukya Empire|Western Chalukyas]]
* [[Kakatiya dynasty|Kakatiyas]]
* [[Musunuri Nayakas]]
* [[Bahmani Sultanate|Bahmanis]]
* [[Qutb Shahi dynasty|Qutb Shahi]]
* [[Hyderabad State|Hyderabad Nizams]]
| group3 = [[List_of_districts_of_Telangana|Districts]]
| list3 =
* [[Adilabad district|Adilabad]]
* [[Komaram Bheem Asifabad district|Komaram Bheem]]
* [[Bhadradri Kothagudem|Bhadradri]]
* [[Hanamkonda district|Hanamkonda]]
* [[Hyderabad district, India|Hyderabad]]
* [[Jagitial district|Jagitial]]
* [[Jangaon district|Jangaon]]
* [[Jayashankar Bhupalpally district|Jayashankar Bhupalpally]]
* [[Jogulamba Gadwal|Jogulamba]]
* [[Kamareddy district|Kamareddy]]
* [[Karimnagar district|Karimnagar]]
* [[Khammam district|Khammam]]
* [[Mahabubabad district|Mahabubabad]]
* [[Mahabub Nagar district|Mahabub Nagar]]
* [[Mancherial district|Mancherial]]
* [[Medak district|Medak]]
* [[Medchal–Malkajgiri]]
* [[Mulugu district|Mulugu]]
* [[Nagarkurnool district|Nagarkurnool]]
* [[Nalgonda district|Nalgonda]]
* [[Narayanpet district|Narayanapet]]
* [[Nirmal district|Nirmal]]
* [[Nizamabad district|Nizamabad]]
* [[Peddapalli district|Peddapalli]]
* [[Rajanna Sircilla]]
* [[Ranga Reddy district|Ranga Reddy]]
* [[Sangareddy district|Sangareddy]]
* [[Siddipet district|Siddipet]]
* [[Suryapet district|Suryapet]]
* [[Vikarabad district|Vikarabad]]
* [[Wanaparthy district|Wanaparthy]]
* [[Warangal district|Warangal]]
* [[Yadadri Bhuvanagiri|Yadadri]]
| group4 = [[Police|Commissionerate]]s
| list4 =
* [[Hyderabad City Police|Hyderabad]]
* [[Karimnagar Police Commissionerate|Karimnagar]]
* [[Khammam Police Commissionerate|Khammam]]
* [[Nizamabad Police|Nizamabad]]
* [[Ramagundam Police Commissionerate|Ramagundam]]
* [[Siddipet Police Commissionerate|Siddipet]]
* [[Warangal Police Commissionerate|Warangal]]
| group5 = [[List of cities and towns in Telangana|Major cities]]
| list5 =
* [[Hyderabad]]
* [[Warangal]]
* [[Nizamabad, Telangana|Nizamabad]]
* [[Khammam]]
* [[Karimnagar]]
* [[Ramagundam]]
* [[Mahbubnagar]]
* [[Nalgonda]]
* [[Adilabad]]
* [[Secunderabad]]
* [[Suryapet]]
| group7 = [[Tourism in Telangana|Tourism]]
| list7 =
* [[:Category:Churches in Telangana|Churches]]
* [[:Category:Dams in Telangana|Dams]]
* [[:Category:Forts in Telangana|Forts]]
* [[:Category:Temples in Telangana|Hindu Temples]]
* [[:Category:Lakes of Telangana|Lakes]]
* [[:Category:National parks in Telangana|National Parks]]
* [[:Category:Wildlife sanctuaries of Telangana|Sanctuaries]]
* [[:Category:Waterfalls of Telangana|Waterfalls]]
| group8 = [[Municipal corporation]]s
| list8 =
* [[Greater Hyderabad Municipal Corporation|Hyderabad]]
* [[Karimnagar Municipal Corporation|Karimnagar]]
* [[Khammam Municipal Corporation|Khammam]]
* [[Nizamabad Municipal Corporation|Nizamabad]]
* [[Ramagundam Municipal Corporation|Ramagundam]]
* [[Greater Warangal Municipal Corporation|Warangal]]
* [[Boduppal]]
* [[Peerzadiguda]]
* [[Jawaharnagar, Telangana|Jawaharnagar]]
* [[Nizampet]]
* [[Badangpet]]
* [[Bandlaguda Jagir]]
* [[Meerpet–Jillelguda]]
| group9 = Related lists
| list9 =
* [[List of cities and towns in Telangana|List of cities in Telangana by area]]
* [[List of cities and towns in Telangana|List of cities in Telangana by population]]
* [[List of urban agglomerations in Telangana]]
* [[List of districts of Telangana|List of districts in Telangana]]
* [[List of urban local bodies in Telangana]]
* [[Portal:India|India Portal]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=}}
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
* City – As per [http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/India2/Table_2_PR_Cities_1Lakh_and_Above.pdf census of India], towns with a population of 1,00,000 and above are called cities.
[[Category:Telangana templates]]
[[Category:Telangana]]
d8bj3c9dul0fu1aupzsyswpuq4m88mj
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ
10
20503
101681
2022-08-21T15:39:17Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Khammam district | title = [[Khammam district]] | state = {{{state|autocollapse}}} | listclass = hlist | group1 = [[Khammam district#Administrative_divisions|Revenue divisions]] | list1 = * [[Khammam revenue division|Khammam]] * [[Kalluru revenue division|Kalluru]] | group3 = [[Khammam district#Mandals|Mandals]] | list3 = * [[Bonakal]] * [[Chintakani]] * [[Enkoor]] * [[Kamepalli|Kamepally]] * [[Kalluru]]..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Khammam district
| title = [[Khammam district]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| listclass = hlist
| group1 = [[Khammam district#Administrative_divisions|Revenue divisions]]
| list1 =
* [[Khammam revenue division|Khammam]]
* [[Kalluru revenue division|Kalluru]]
| group3 = [[Khammam district#Mandals|Mandals]]
| list3 =
* [[Bonakal]]
* [[Chintakani]]
* [[Enkoor]]
* [[Kamepalli|Kamepally]]
* [[Kalluru]]
* [[Khammam (Rural) mandal|Khammam (Rural)]]
* [[Khammam (urban) mandal|Khammam (Urban)]]
* [[Konijerla mandal|Konijerla]]
* [[Kusumanchi mandal|Kusumanchi]]
* [[Madhira mandal|Madhira]]
* [[Mudigonda mandal|Mudigonda]]
* [[Nelakondapally mandal|Nelakondapally]]
* [[Penuballi mandal|Penuballi]]
* [[Raghunadhapalem mandal|Raghunadhapalem]]
* [[Sathupally mandal|Sathupally]]
* [[Singareni mandal|Singareni]]
* [[Thallada]]
* [[Tirumalayapalem]]
* [[Vemsoor]]
* [[Wyra mandal|Wyra]]
* [[Yerrupalem]]
| group4 = Cities and </br>towns
| list4 =
* [[Ballepalle]]
* [[Garimellapadu]]
* [[Khammam]] <small>(district headquarters)</small>
* [[Laxmidevipalle]]
* [[Madhira]]
* [[Sathupalli]]
* [[Wyra]]
| group6 = Villages
| list6 =
* [[Ammapalem]]
* [[Anjanapuaram, Khammam district|Anjanapuaram]]
* [[Banapuram]]
* [[Bheemavaram, Khammam district|Bheemavaram]]
* [[Botlakunta]]
* [[Chandrupatla, Khammam district|Chandrupatla]]
* [[Chennuru, Khammam district|Chennuru]]
* [[Chirumarri]]
* [[Chirunomula]]
* [[Chowdavaram OW]]
* [[Dachapuram]]
* [[Duddepudi]]
* [[Enkuru]]
* [[Garlavoddu]]
* [[Jakkepalli]]
* [[Jamalapuram]]
* [[Janakipuram]]
* [[Jannaram, Enkoor mandal|Jannaram]]
* [[Jasthipalli]]
* [[Kakarlapalli]]
* [[Kamalapuram, Khammam district|Kamalapuram]]
* [[Kandukuru, Khammam district|Kandukuru]]
* [[Kappalabandham]]
* [[Konijerla]]
* [[Kotha Kamalapuram]]
* [[Kudunuru]]
* [[Kusumanchi]]
* [[Lingala, Khammam district|Lingala]]
* [[Maddulapalli]]
* [[Madhapuram]]
* [[Madupalli]]
* [[Mahadevapuram]]
* [[Mamunuru]]
* [[Mandalapalli]]
* [[Mangalagudem]]
* [[Mittagudem]]
* [[Motamarri]]
* [[Mothugudem]]
* [[Mucherla]]
* [[Mustikuntla]]
* [[Nagupalli]]
* [[Narayanapuram, Khammam district|Narayanapuram]]
* [[Palair, Khammam|Palair]]
* [[Parnasala]]
* [[Payapur]]
* [[Pedda Gopathi]]
* [[Penuballi]]
* [[Pinapaka Pattinagar]]
* [[Polepalli]]
* [[Ponnekal]]
* [[Pullaiah Banjer]]
* [[Rajugudem]]
* [[Remidicherla]]
* [[Rudraksha Pally]]
* [[Satyanarayanapuram]]
* [[Seetharampuram]]
* [[Tatipudi, Khammam district|Tatipudi]]
* [[Thimminenipalem]]
* [[Vallapuram]]
* [[Vanam Vari Krishnapuram]]
* [[Vemsoor]]
* [[Yerraboinapalli]]
* [[Yerrasanivari Banjar]]
| belowclass = hlist
| below =
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Telangana district templates]]
[[Category:Khammam district|*]]
o5z7g5qz761mdkr756hdy2oeuk0mu06
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Godavari basin
10
20504
101682
2022-08-21T15:42:38Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Godavari basin | title = [[Godavari River|Godavari]] [[Drainage basin|basin]] |listclass = hlist | state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}} | image = [[File:Godavari River.png|150px|border]]<br> <br>[[File:Generalized Geological Map of Godavari Drainage Basin.jpg|150px|border]] <br> <br> [[File:Godavari old and new bridges.jpg|150px|border]] <br> <br>File:Dummugudem Barrage on Godavari Kha..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Godavari basin
| title = [[Godavari River|Godavari]] [[Drainage basin|basin]]
|listclass = hlist
| state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}}
| image = [[File:Godavari River.png|150px|border]]<br> <br>[[File:Generalized Geological Map of Godavari Drainage Basin.jpg|150px|border]] <br> <br> [[File:Godavari old and new bridges.jpg|150px|border]] <br> <br>[[File:Dummugudem Barrage on Godavari Khammam District.jpg|150px|border]]
| group1 = Rivers
| list1 = {{Navbox|child
|group1= Major tributaries
|list1=
* [[Godavari River|Godavari]]
* [[Pranhita River|Pranhita]]
* [[Indravati River|Indravati]]
* [[Sabari River|Sabari]]
* [[Manjira River|Manjira]]
* [[Maner River | Manair]]
* [[Wardha River|Wardha]]
* [[Wainganga River|Wainganga]]
* [[Painganga River|Penganga]]
|group2= Minor tributaries
|list2=
* [[Pravara River| Pravara]]
* [[Kinnerasani River| Kinnerasani]]
* [[Purna River (tributary of Godavari)|Purna]]
* [[Sileru River| Sileru]]
* [[Sindphana River| Sindphana]]
* [[Taliperu River|Taliperu]]
|group3= Sub-tributaries
|list3=
* [[Adan River|Adan]]
* [[Banganga River (Maharashtra)|Banganga]]
* [[Bindusara River|Bindusara]]
* [[Darna River|Darna]]
* [[Kadva River|Kadva]]
* [[Kanhan River|Kanhan]]
* [[Kolar River (Maharashtra)|Kolar]]
* [[Nasardi River|Nasardi]]
* [[Pench River|Pench]]
* [[Purna River (tributary of Godavari)|Purna]]
* [[Shivana River|Shivana]]
}}
|group2=Dams, barrages
|list2=
* [[Jayakwadi Dam]]
* [[Majalgaon Dam]]
* [[Kaleshwaram Lift Irrigation Project]]
* [[Sriram Sagar Project]]
* [[Nizam Sagar]]
* [[Upper Wardha Dam]]
* [[Singur Reservoir]]
* [[Neher water system]]
* [[Dowleswaram Barrage]]
* [[Balimela Reservoir]]
* [[Devadula lift irrigation scheme]]
* [[Upper Dudhana Dam]]
* [[Godavari River Basin Irrigation Projects]]
* [[Pattiseema Lift Irrigation Project]]
* [[Sitamma Sagar Barrage]]
* [[Tummidihetti Barrage]]
* [[Sammakka Barrage]]
* [[Sadarmat Barrage]]
| group3= Geographical <br>features / regions
| list3 =
* [[Marathwada]]
* [[Vidarbha]]
* [[Coastal Andhra]]
* [[Konaseema]]
* [[Deccan Plateau]]
* [[Western Ghats]]
* [[Eastern Ghats]]
| group4 = [[Riparian zone|Riparian]] districts
| list4 = {{Navbox|child
| listclass = hlist
|group1= [[Maharashtra]]
|list1=
* [[Nashik district|Nashik]]
* [[Ahmednagar district|Ahmednagar]]
* [[Aurangabad district, Maharashtra|Aurangabad]]
* [[Parbhani district|Parbhani]]
* [[Nanded district|Nanded]]
* [[Gadchiroli district|Gadchiroli]]
* [[Beed district|Beed]]
* [[Amravati district|Amravati]]
* [[Bhandara district|Bhandara]]
* [[Gondia district|Gondia]]
* [[Chandrapur district|Chandrapur]]
* [[Wardha district|Wardha]]
* [[Nagpur district|Nagpur]]
* [[Yavatmal district|Yavatmal]]
* [[Washim district|Washim]]
* [[Buldhana district|Buldhana]]
* [[Hingoli district|Hingoli]]
|group2= [[Madhya Pradesh]]
|list2=
* [[Balaghat district|Balaghat]]
* [[Seoni district|Seoni]]
* [[Betul district|Betul]]
* [[Chhindwara district|Chhindwara]]
|group3=[[Odisha]]
|list3=
* [[Kalahandi district|Kalahandi]]
* [[Koraput district|Koraput]]
* [[Malkangiri district|Malkangiri]]
|group4=[[Chhattisgarh]]
|list4=
* [[Bastar district|Bastar]]
* [[Bijapur district, Chhattisgarh|Bijapur]]
|group5= [[Karnataka]]
|list5=
* [[Bidar district|Bidar]]
|group6=[[Telangana]]
|list6=
* [[Medak district|Medak]]
* [[Sangareddy district|Sangareddy]]
* [[Siddipet district|Siddipet]]
* [[Nizamabad district|Nizamabad]]
* [[Kamareddy district|Kamareddy]]
* [[Adilabad district|Adilabad]]
* [[Nirmal district|Nirmal]]
* [[Mancherial district|Mancherial]]
* [[Komaram Bheem district|Komaram Bheem]]
* [[Karimnagar district|Karimnagar]]
* [[Jagtial district|Jagtial]]
* [[Peddapalli district|Peddapalli]]
* [[Rajanna Sircilla district|Rajanna Sircilla]]
* [[Hanamkonda district|Hanamkonda]]
* [[Warangal district|Warangal]]
* [[Jayashankar Bhupalpally district|Jayashankar Bhupalpally]]
* [[Jangaon district|Jangaon]]
* [[Mahabubabad district|Mahabubabad]]
* [[Bhadradri Kothagudem district|Bhadradri Kothagudem]]
* [[Khammam district|Khammam]]
|group7=[[Andhra Pradesh]]
|list7=
* [[West Godavari district|West Godavari]]
* [[East Godavari district|East Godavari]]
* [[Visakhapatnam District|Visakhapatnam]]
}}
|group5= Cities
|list5=
* [[Nashik]]
* [[Nagpur]]
* [[Nanded]]
* [[Rajahmundry]]
* [[Warangal]]
* [[Koraput]]
* [[Bastar district|Bastar]]
* [[Bidar district|Bidar]]
|group6= Languages / people
|list6=
* [[Indo-Aryan languages]]
* [[Marathi people|Marathi]]
* [[Bhili language|Bhili]]
* [[Khandeshi language|Khandeshi]]
* [[Andh language|Andh]]
* [[Lambadi|Banjari]]
* [[Odia people|Odia]]
* [[Bhunjia]]
* [[Hindi]]
* [[Dravidian languages]]
* [[Kolami language|Kolami]]
* [[Gondi language|Goni]]
* [[Telugu people|Telugu]]
* [[Kannadiga]]
* [[Duruwa language|Duruwa]]
* [[Multani language|Multani]]
* [[Urdu]]
|group7= Coalfields
|list7=
* [[Godavari Valley Coalfield]]
* [[Wardha Valley Coalfield]]
* [[Kamptee Coalfield]]
* [[Pench Kanhan Coalfield]]
|group8 = Oil / gas fields
|list8 =
* [[Krishna Godavari Basin]]
* [[Ravva oil field]]
|group9 = Industries
|list9 =
* [[Khaparkheda Thermal Power Station]]
* [[Koradi Thermal Power Station]]
* [[Chandrapur Super Thermal Power Station]]
* [[Wardha Warora Power Plant]]
* [[Lanco Vidarbha Power Plant]]
* [[Nashik Thermal Power Station]]
* [[Dhariwal Power Station]]
* [[RattanIndia Nashik Thermal Power Station]]
* [[Kothagudem Thermal Power Station]]
* [[Kakatiya Thermal Power Station]]
* [[Parli Thermal Power Station]]
* [[NTPC Ramagundam]]
* NTPC [[Mauda Super Thermal Power Station]]
* [[Ramagundam B Thermal Power Station]]
* [[Tiroda Thermal Power Station]]
* [[Butibori Power Project]]
* [[Heavy Water Plant]] at [[Manuguru]]
* [[Waluj MIDC]]
* [[Shendra MIDC]]
* [[Shendra – Bidkin Industrial Park]]
* [[Ballarpur Industries]]
* [[Sunabeda|HAL Sunabeda]]
* [[Damanjodi|NALCO Damanjodi]]
| group10 = Transport
| list10 = {{Navbox|child
| listclass = hlist
|group1= Highways and Railway
|list1=
* [[National Highway 5 (India)(old numbering)|NH 5]]
* [[National Highway 6 (India)(old numbering)]]
* [[National Highway 7 (India)(old numbering)|NH 7]]
* [[Hyderabad-Godavari Valley Railways]]
* [[Visakhapatnam–Vijayawada section]]
* [[Bilaspur–Nagpur section]]
* [[Nagpur–Hyderabad line]]
|group2= Bridges on Godavari
|list2=
* [[Godavari Bridge]]
* [[Old Godavari Bridge]]
* [[Godavari Arch Bridge]]
* [[Godavari Fourth Bridge]]
}}
|group11 = Pollution concerns, <br/>River basin's sustainable <br/>productivity & ecology
|list11 =
* [[Algal bloom]] in reservoirs
* [[Alkali soil|High alkalinity of river water]] in the river basin upstream of [[Sriram Sagar Project|Pochampadu dam]]
* Frequent floods in tail end area of the river basin
* Alkali salts / high pH water run off from ash / [[red mud]] dumps of coal fired power stations / [[bauxite]] ore enrichment
* Excessive silting of reservoirs due to deforestation and mining activities
|group12 = Related topics
|list12 =
* [[Godavari Water Disputes Tribunal]]
|group13 = Other basins
|list13 =
* [[Mahanadi]]–[[Brahmani River|Brahmani]]–[[Baitarani River|Baitarani]]
* [[Damodar River|Damodar]]
* [[Koshi River|Kosi]]
* [[Narmada River|Narmada]]
* [[Son River|Son]]
* [[Krishna River|Krishna]]
* [[Penna River|Penna]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
== See also ==
* {{tl|Mahanadi Basin}}
* {{tl|Damodar Valley}}
* {{tl|Kosi basin}}
* {{tl|Narmada basin}}
* {{tl|Son basin}}
* {{tl|Krishna basin}}
* {{tl|Penna basin}}
[[Category:Godavari basin|-]]
[[Category:Godavari River|-]]
[[Category:Asia river navigational boxes]]
[[Category:Hydrography of India navigational boxes by state]]
[[Category:Rivers of Maharashtra|Ξ]]
[[Category:Rivers of Andhra Pradesh|Ξ]]
[[Category:Rivers of Madhya Pradesh|Ξ]]
[[Category:Rivers of Chhattisgarh|Ξ]]
[[Category:Rivers of Odisha|Ξ]]
[[Category:Rivers of Karnataka|Ξ]]
[[Category:Rivers of Telangana|Ξ]]
[[Category:Maharashtra templates]]
[[Category:Andhra Pradesh templates]]
[[Category:Madhya Pradesh templates]]
[[Category:Chhattisgarh templates]]
[[Category:Karnataka templates]]
[[Category:Odisha templates]]
[[Category:Telangana templates]]
[[Category:Geography of Andhra Pradesh|Ξ]]
[[Category:Environment of Andhra Pradesh|Ξ]]
[[Category:Environment of Odisha|Ξ]]
[[Category:Environment of Telangana|Ξ]]
h97zrjh3v1lcppck48rzkd4pd65aq47
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱠᱷᱚᱢᱢᱚᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ
10
20505
101684
2022-08-21T15:44:43Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Khammam district | title = [[Khammam district]] | state = {{{state|autocollapse}}} | listclass = hlist | group1 = [[Khammam district#Administrative_divisions|Revenue divisions]] | list1 = * [[Khammam revenue division|Khammam]] * [[Kalluru revenue division|Kalluru]] | group3 = [[Khammam district#Mandals|Mandals]] | list3 = * [[Bonakal]] * [[Chintakani]] * [[Enkoor]] * [[Kamepalli|Kamepally]] * [[Kalluru]]..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Khammam district
| title = [[Khammam district]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| listclass = hlist
| group1 = [[Khammam district#Administrative_divisions|Revenue divisions]]
| list1 =
* [[Khammam revenue division|Khammam]]
* [[Kalluru revenue division|Kalluru]]
| group3 = [[Khammam district#Mandals|Mandals]]
| list3 =
* [[Bonakal]]
* [[Chintakani]]
* [[Enkoor]]
* [[Kamepalli|Kamepally]]
* [[Kalluru]]
* [[Khammam (Rural) mandal|Khammam (Rural)]]
* [[Khammam (urban) mandal|Khammam (Urban)]]
* [[Konijerla mandal|Konijerla]]
* [[Kusumanchi mandal|Kusumanchi]]
* [[Madhira mandal|Madhira]]
* [[Mudigonda mandal|Mudigonda]]
* [[Nelakondapally mandal|Nelakondapally]]
* [[Penuballi mandal|Penuballi]]
* [[Raghunadhapalem mandal|Raghunadhapalem]]
* [[Sathupally mandal|Sathupally]]
* [[Singareni mandal|Singareni]]
* [[Thallada]]
* [[Tirumalayapalem]]
* [[Vemsoor]]
* [[Wyra mandal|Wyra]]
* [[Yerrupalem]]
| group4 = Cities and </br>towns
| list4 =
* [[Ballepalle]]
* [[Garimellapadu]]
* [[Khammam]] <small>(district headquarters)</small>
* [[Laxmidevipalle]]
* [[Madhira]]
* [[Sathupalli]]
* [[Wyra]]
| group6 = Villages
| list6 =
* [[Ammapalem]]
* [[Anjanapuaram, Khammam district|Anjanapuaram]]
* [[Banapuram]]
* [[Bheemavaram, Khammam district|Bheemavaram]]
* [[Botlakunta]]
* [[Chandrupatla, Khammam district|Chandrupatla]]
* [[Chennuru, Khammam district|Chennuru]]
* [[Chirumarri]]
* [[Chirunomula]]
* [[Chowdavaram OW]]
* [[Dachapuram]]
* [[Duddepudi]]
* [[Enkuru]]
* [[Garlavoddu]]
* [[Jakkepalli]]
* [[Jamalapuram]]
* [[Janakipuram]]
* [[Jannaram, Enkoor mandal|Jannaram]]
* [[Jasthipalli]]
* [[Kakarlapalli]]
* [[Kamalapuram, Khammam district|Kamalapuram]]
* [[Kandukuru, Khammam district|Kandukuru]]
* [[Kappalabandham]]
* [[Konijerla]]
* [[Kotha Kamalapuram]]
* [[Kudunuru]]
* [[Kusumanchi]]
* [[Lingala, Khammam district|Lingala]]
* [[Maddulapalli]]
* [[Madhapuram]]
* [[Madupalli]]
* [[Mahadevapuram]]
* [[Mamunuru]]
* [[Mandalapalli]]
* [[Mangalagudem]]
* [[Mittagudem]]
* [[Motamarri]]
* [[Mothugudem]]
* [[Mucherla]]
* [[Mustikuntla]]
* [[Nagupalli]]
* [[Narayanapuram, Khammam district|Narayanapuram]]
* [[Palair, Khammam|Palair]]
* [[Parnasala]]
* [[Payapur]]
* [[Pedda Gopathi]]
* [[Penuballi]]
* [[Pinapaka Pattinagar]]
* [[Polepalli]]
* [[Ponnekal]]
* [[Pullaiah Banjer]]
* [[Rajugudem]]
* [[Remidicherla]]
* [[Rudraksha Pally]]
* [[Satyanarayanapuram]]
* [[Seetharampuram]]
* [[Tatipudi, Khammam district|Tatipudi]]
* [[Thimminenipalem]]
* [[Vallapuram]]
* [[Vanam Vari Krishnapuram]]
* [[Vemsoor]]
* [[Yerraboinapalli]]
* [[Yerrasanivari Banjar]]
| belowclass = hlist
| below =
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Telangana district templates]]
[[Category:Khammam district|*]]
o5z7g5qz761mdkr756hdy2oeuk0mu06
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ
10
20506
101690
2022-08-21T15:48:44Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Tripura | title = [[File:Seal of Tripura.svg|x16px|Seal of Tripura]] [[States and territories of India|State]] of [[Tripura]] | state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}} | listclass = hlist | noportal=yes <!-- PLEASE ADD LINKS ONLY TO ARTICLES WHICH ARE PRESENT --> | above = [[List of state and union territory capitals in India|Capital]]: '''Ag..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Tripura
| title = [[File:Seal of Tripura.svg|x16px|Seal of Tripura]] [[States and territories of India|State]] of [[Tripura]]
| state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}}
| listclass = hlist
| noportal=yes
<!-- PLEASE ADD LINKS ONLY TO ARTICLES WHICH ARE PRESENT -->
| above = [[List of state and union territory capitals in India|Capital]]: '''[[Agartala]]'''
| group1 = [[List of Indian state symbols|State symbols]]
| list1 =
* [[List of Indian state animals|Animal]]: [[Phayre's leaf monkey]]
* [[List of Indian state birds|Bird]]: [[Green imperial pigeon]]
* [[List of Indian state flowers|Flower]]: [[Mesua ferrea|Indian rose chestnut]]
* [[List of Indian state trees|Tree]]: [[Aquilaria malaccensis|Agarwood]]
* Fruit: [[Pineapple]]
* Fish: [[Ompok bimaculatus|Butter catfish (Pabda)]]
| group2 = [[:Category:Tripura|Topics]]
| list2 =
* [[History of Tripura|History]]
** [[Twipra Kingdom]]
** [[Tripura (princely state)]]
** [[Manikya Dynasty]]
** [[List of Tripuri Kings|Kings]]
* [[Politics of Tripura|Politics]]
* [[Education in Tripura|Education]]
* [[Healthcare in Tripura|Healthcare]]
* [[Betlingchhip|Highest point]]
| group3 = [[Government of Tripura|Government]]
| list3 =
* [[Tripura Legislative Assembly|Legislative Assembly]]
* [[Tripura Tribal Areas Autonomous District Council|Tripura Tribal Areas Autonomous District Council (TTAADC)]]
* [[List of governors of Tripura|Governors]]
* [[List of chief ministers of Tripura|Chief Ministers]]
* [[Political parties in Tripura|Political parties]]
* [[Tripura Police]]
| group4 = [[List of districts of Tripura|Districts]]
| list4 =
* [[Dhalai district|Dhalai]]
* [[Gomati district|Gomati]]
* [[Khowai district|Khowai]]
* [[North Tripura district|North Tripura]]
* [[Sipahijala district|Sipahijala]]
* [[South Tripura district|South Tripura]]
* [[Unakoti district|Unakoti]]
* [[West Tripura district|West Tripura]]
| group5 = Cities and towns
| list5 =
* [[Amarpur, Tripura]]
* [[Dhalai]]
* [[Khowai]]
* [[Teliamura]]
* [[Unakoti]]
| group6 = [[Education in Tripura|Education]]
| list6 =
* [[Agartala Government Medical College]]
* [[Maharaja Bir Bikram University]]
* [[National Institute of Technology Agartala]]
* [[Tripura University]]
* [[Tripura Medical College & Dr. B.R. Ambedkar Memorial Teaching Hospital|Tripura Medical College]]
* [[:Category:Universities and colleges in Tripura|Colleges]]
* [[:Category:Schools in Tripura|Schools]]
| group7 = [[Tripuri culture|Culture]]
| list7 =
* [[Tripuri cuisine|Cuisine]]
* [[Tripuri dances|Dance]]
* [[Tripuri dress|Dress]]
* [[Languages of Tripura|Languages]]
** [[Kokborok|Kokborok language]]
** [[Kokborok literature]]
* [[Music of Tripura|Music]]
* [[Musical instruments of Tripura|Musical instruments]]
* [[Tripuri calendar|Tripuri calendar (Tring)]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
{{Indian state templates}}
[[Category:Tripura templates]]
finrhuxuk5w4gfagiwa8ssqk7dmjl6r
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Television news in India
10
20507
101706
2022-08-21T16:04:40Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Television news in India |title = Television news in [[India]] |listclass = hlist |state = {{{state|autocollapse}}} |group1 = Hindi-language news channels |list1 = * [[Aaj Tak]] * [[ABP News]] * [[Awaaz India TV]] * [[Channel One News (India)|Channel One News]] * [[NDTV India]] * [[DD News]] * [[Aajtak Tez|Good News Today/ GNT]] * [[ITV Network (India)|India News]] * [[India TV]] * [[Jan TV]] * [[Janta TV]]..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Television news in India
|title = Television news in [[India]]
|listclass = hlist
|state = {{{state|autocollapse}}}
|group1 = Hindi-language news channels
|list1 =
* [[Aaj Tak]]
* [[ABP News]]
* [[Awaaz India TV]]
* [[Channel One News (India)|Channel One News]]
* [[NDTV India]]
* [[DD News]]
* [[Aajtak Tez|Good News Today/ GNT]]
* [[ITV Network (India)|India News]]
* [[India TV]]
* [[Jan TV]]
* [[Janta TV]]
* [[Live India]]
* [[Lok Sabha TV]]
* [[Lord Buddha TV]]
* [[National Dastak]]
* [[National Voice]]
* [[News18 India]]
* [[News18 Uttar Pradesh Uttarakhand]]
* [[News Nation]]
* [[News Express]]
* [[News World India]]
* [[News 24 (Indian TV channel)|News 24]]
* [[OK India]]
* [[Rajya Sabha TV]]
* [[Republic Bharat TV]]
* [[Sadhna News]]
* [[Sudarshan News]]
* [[Sahara Samay]]
* [[Zee News]]
* [[Khabar Bharti]]
* [[Naxatra News Hindi]]
* [[Total TV (Indian TV channel)|Total TV]]
* [[TV24 (India)|TV24]]
* [[Zee Hindustan]]
* [[Zee Punjab Haryana Himachal]]
|group3 = English-language news channels
|list3 =
* [[CNN-News18]]
* [[DD India]]
* [[India Ahead]]
* [[India Today (TV channel)|India Today]]
* [[NDTV 24x7]]
* [[News9 (Karnataka)|News9]]
* [[NewsX]]
* [[Mirror Now]]
* [[Republic TV]]
* [[Times Now]]
* [[WION]]
|group4 = Bengali-language news channels
|list4 =
* [[ABP Ananda]]
* [[Channel 10 (Indian TV channel)|Channel 10]]
* [[Kolkata TV]]
* [[News Time]]
* [[Republic Bangla]]
* [[TV9 Bangla]]
* [[Zee 24 Ghanta]]
|group5 = Telugu-language news channels
|list5 =
* [[10TV|10 TV]]
* [[99TV]]
* [[ABN Andhra Jyothi]]
* [[DD Saptagiri]]
* [[ETV Network|ETV Andhra Pradesh]]
* [[HMTV]]
* [[MOJO TV]]
* [[NTV (Indian TV channel)|NTV]]
* [[Raj News]]
* [[Sakshi TV|Sakshi Andhra/TS]]
* [[Studio N (TV channel)|Studio N]]
* [[T News]]
* [[TV9 Telugu|TV9]]
* [[TV5 (India)|TV5]]
* [[V6 News]]
|group6 = Other language news channels
|list6 =
* [[ABP Majha]]
* [[Asianet News]]
* [[DY 365]]
* [[News18 Lokmat]]
* [[Jaya TV]]
* [[TV New]]
* [[Manorama News]]
* [[MediaOne TV]]
* [[Prag News]]
* [[Pratidin Time]]
* [[News18 Assam-North East]]
* [[News18 Tamil Nadu]]
* [[News18 Kannada]]
* [[News18 Kerala]]
* [[News18 Odia]]
* [[News J]]
* [[News Live (Indian TV channel)|News Live]]
* [[PTC News]]
* [[Puthiya Thalaimurai TV]]
* [[Seithigal]]
* [[Sun News (Indian TV channel)|Sun News]]
* [[TV9 Gujarati| TV9 Gujarat]]
* [[TV9 Kannada]]
* [[TV9 Marathi]]
* [[Zee 24 Kalak]]
* [[Zee 24 Taas]]
* [[Udaya News]]
* [[Kasthuri Newz 24]]
* [[Suvarna News]]
* [[Raj News Kannada]]
* [[Janasri News]]
* [[Samaya TV]]
* [[Tribe Tv]]
|group7 = Business news channels
|list7 =
* [[CNBC Awaaz]]
* [[CNBC TV18]]
* [[ET Now]]
* [[Zee Business]]
|belowclass = hlist
|below =
* [[List of news channels in India|Full list]]
* [[Telecommunications in India]]
* [[Media of India]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{collapsible option}}
[[Category:Television network and channel navigational boxes]]
[[Category:India television navigational boxes]]
}}</noinclude>
2imsj4xtanbi06w3x10f0aedyda47hk
ᱪᱷᱟᱸᱪ:News-tv-prog-stub
10
20508
101707
2022-08-21T16:11:39Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{asbox | image = Blank television set.svg | pix = 30 | subject = | qualifier = about a television news programme | category = Television news show stubs | tempsort = | name = Template:News-tv-prog-stub }}" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{asbox
| image = Blank television set.svg
| pix = 30
| subject =
| qualifier = about a television news programme
| category = Television news show stubs
| tempsort =
| name = Template:News-tv-prog-stub
}}
8maub8sww3oq6e0nn74b9cx7crmok3b
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ
10
20509
101718
2022-08-21T16:22:24Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Bankura University |title = [[Bankura University]] |titlestyle = background:#C2B280; |groupstyle = background-color: #C2B280; text-align: center; |bodystyle = vertical-align: middle; |liststyle = text-align: left; |state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}} |listclass = hlist |group1 = Affiliate colleges |list1= *[[Akui Kamalabala Women's College]] *[[Bankura Christian College]] *[..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Bankura University
|title = [[Bankura University]]
|titlestyle = background:#C2B280;
|groupstyle = background-color: #C2B280; text-align: center;
|bodystyle = vertical-align: middle;
|liststyle = text-align: left;
|state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}}
|listclass = hlist
|group1 = Affiliate colleges
|list1=
*[[Akui Kamalabala Women's College]]
*[[Bankura Christian College]]
*[[Bankura Sammilani College]]
*[[Bankura Samhati Law College]]
*[[Bankura Zilla Saradamani Mahila Mahavidyapith]]
*[[Barjora College]]
*[[Birsha Munda Memorial College]]
*[[Chhatna Chandidas Mahavidyalaya]]
*[[Chatra Ramai Pandit Mahavidyalaya]]
*[[Gobindaprasad Mahavidyalaya]]
*[[Government General Degree College, Mejia]]
*[[Government General Degree College, Ranibandh]]
*[[Indas Mahavidyalaya]]
*[[Jamini Roy College]]
*[[Khatra Adibasi Mahavidyalaya]]
*[[Onda Thana Mahavidyalaya]]
*[[Panchmura Mahavidyalaya]]
*[[Pandit Raghunath Murmu Smriti Mahavidyalaya]]
*[[Patrasayer Mahavidyalaya]]
*[[Raipur Block Mahavidyalaya]]
*[[Ramananda College]]
*[[Saldiha College]]
*[[Saltora Netaji Centenary College]]
*[[Sonamukhi College]]
*[[Swami Dhananjoy Das Kathiababa Mahavidyalaya]]
}}<noinclude>
[[Category:Universities in West Bengal]]
t66fbqx8hfgrtwgtdratxultgssr0pv
ᱪᱷᱟᱸᱪ:WestBengal-university-stub
10
20510
101721
2022-08-21T16:30:48Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{asbox | image = Indian School.png{{!}}link= | pix = 30 | subject = | qualifier = about a university or college in [[West Bengal]], [[India]] | category = West Bengal university stubs | tempsort = | name = Template:WestBengal-university-stub }}<noinclude> [[Category:India stub templates|{{PAGENAME}}]] </noinclude>" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{asbox
| image = Indian School.png{{!}}link=
| pix = 30
| subject =
| qualifier = about a university or college in [[West Bengal]], [[India]]
| category = West Bengal university stubs
| tempsort =
| name = Template:WestBengal-university-stub
}}<noinclude>
[[Category:India stub templates|{{PAGENAME}}]]
</noinclude>
b5toh7jtb4f0zueoanun3e4rpfemv56
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Khagrachhari District
10
20511
101725
2022-08-21T16:38:31Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Khagrachhari District | title = [[Khagrachhari District]] | image = [[Image:Flag of Bangladesh.svg|50px|Flag of Bangladesh]] | listclass = hlist | group1 = Upazilas | list1 = * [[Dighinala Upazila|Dighinala]] * [[Khagrachhari Sadar Upazila|Khagrachhari Sadar]] * [[Lakshmichhari Upazila|Lakshmichhari]] * [[Mahalchhari Upazila|Mahalchhari]] * [[Matiranga Upazila|Matiranga]] * [[Panchhari Upazila|Panchhari]]..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Khagrachhari District
| title = [[Khagrachhari District]]
| image = [[Image:Flag of Bangladesh.svg|50px|Flag of Bangladesh]]
| listclass = hlist
| group1 = Upazilas
| list1 =
* [[Dighinala Upazila|Dighinala]]
* [[Khagrachhari Sadar Upazila|Khagrachhari Sadar]]
* [[Lakshmichhari Upazila|Lakshmichhari]]
* [[Mahalchhari Upazila|Mahalchhari]]
* [[Matiranga Upazila|Matiranga]]
* [[Panchhari Upazila|Panchhari]]
* [[Ramgarh Upazila|Ramgarh]]
| group2 = Attractions and sites
| list2 =
* [[Alutila Cave]]
* [[Dighinala Cantonment]]
* [[Khagrachhari Cantonment]]
* [[Khagrachhari Stadium]]
| group3 = Organisations
| list3 =
* [[Khagrachhari Hill District Council]]
* [[Mong Circle]]
* [[National Liberation Front of Tripura]]
| group4 = Inhabited areas
| list4 =
* [[Palashpur]]
| group5 = History
| list5 =
* [[Chittagong Hill Tracts conflict]]
* [[Logang Massacre]]
| group6 = Rivers and transport
| list6 =
* [[Feni River|Feni]]
* [[Gumti River (Tripura)|Gumti]]
* [[R160 (Bangladesh)|R160]]
}}<noinclude>[[Category:Bangladesh district templates]]</noinclude>
o17ejlpk6i1x1kk3jku4fjvjke6bagm
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱥᱟᱸᱛ ᱠᱟᱵᱤᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
10
20512
101729
2022-08-21T16:45:18Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Sant Kabir Nagar district |title = Cities and towns in [[Sant Kabir Nagar district]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |groupstyle = line-height:1.1em; |group1 = Sant Kabir Nagar |list1 = * [[Dudhara]] * [[Hariharpur, India|Hariharpur]] * [[Khalilabad, India|Khalilabad]] * [[Ledwa Mahua]] * [[Maghar, India|Maghar]] * [[Mehdawal]] |group2 = Other districts |list2 = * Agra district..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Sant Kabir Nagar district
|title = Cities and towns in [[Sant Kabir Nagar district]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|groupstyle = line-height:1.1em;
|group1 = Sant Kabir Nagar
|list1 =
* [[Dudhara]]
* [[Hariharpur, India|Hariharpur]]
* [[Khalilabad, India|Khalilabad]]
* [[Ledwa Mahua]]
* [[Maghar, India|Maghar]]
* [[Mehdawal]]
|group2 = Other districts
|list2 =
* [[Agra district|Agra]]
* [[Aligarh district|Aligarh]]
* [[Allahabad district|Allahabad]]
* [[Ambedkar Nagar district|Ambedkar Nagar]]
* [[Amethi district|Amethi]]
* [[Amroha district|Amroha]]
* [[Auraiya district|Auraiya]]
* [[Azamgarh district|Azamgarh]]
* [[Badaun district|Badaun]]
* [[Bagpat district|Bagpat]]
* [[Bahraich district|Bahraich]]
* [[Ballia district|Ballia]]
* [[Balrampur district, Uttar Pradesh|Balrampur]]
* [[Banda district (India)|Banda]]
* [[Barabanki district|Barabanki]]
* [[Bareilly district|Bareilly]]
* [[Basti district|Basti]]
* [[Bhimnagar district|Bhimnagar]]
* [[Bijnor district|Bijnor]]
* [[Bulandshahr district|Bulandshahr]]
* [[Chandauli district|Chandauli]]
* [[Chitrakoot district|Chitrakoot]]
* [[Deoria district|Deoria]]
* [[Etah district|Etah]]
* [[Etawah district|Etawah]]
* [[Faizabad district|Faizabad]]
* [[Farrukhabad district|Farrukhabad]]
* [[Fatehpur district|Fatehpur]]
* [[Firozabad district|Firozabad]]
* [[Gautam Buddha Nagar district|Gautam Buddha Nagar]]
* [[Ghaziabad district, Uttar Pradesh|Ghaziabad]]
* [[Ghazipur district|Ghazipur]]
* [[Gonda district|Gonda]]
* [[Gorakhpur district|Gorakhpur]]
* [[Hamirpur district, Uttar Pradesh|Hamirpur]]
* [[Hardoi district|Hardoi]]
* [[Hathras district|Hathras]]
* [[Jalaun district|Jalaun]]
* [[Jaunpur district|Jaunpur]]
* [[Jhansi district|Jhansi]]
* [[Kannauj district|Kannauj]]
* [[Kanpur Dehat district|Kanpur Dehat]]
* [[Kanpur Nagar district|Kanpur Nagar]]
* [[Kanshi Ram Nagar district|Kanshi Ram Nagar]]
* [[Kaushambi district|Kaushambi]]
* [[Kushinagar district|Kushinagar]]
* [[Lakhimpur Kheri district|Lakhimpur Kheri]]
* [[Lalitpur district, India|Lalitpur]]
* [[Lucknow district|Lucknow]]
* [[Maharajganj district|Maharajganj]]
* [[Mahoba district|Mahoba]]
* [[Mainpuri district|Mainpuri]]
* [[Mathura district|Mathura]]
* [[Mau district|Mau]]
* [[Meerut district|Meerut]]
* [[Mirzapur district|Mirzapur]]
* [[Moradabad district|Moradabad]]
* [[Muzaffarnagar district|Muzaffarnagar]]
* [[Panchsheel Nagar district|Panchsheel Nagar]]
* [[Pilibhit district|Pilibhit]]
* [[Prabuddhanagar district|Prabuddhanagar]]
* [[Pratapgarh district, Uttar Pradesh|Pratapgarh]]
* [[Raebareli district|Raebareli]]
* [[Rampur district|Rampur]]
* [[Saharanpur district|Saharanpur]]
* [[Sant Ravidas Nagar district|Sant Ravidas Nagar]]
* [[Shahjahanpur district|Shahjahanpur]]
* [[Shravasti district|Shravasti]]
* [[Siddharthnagar district|Siddharthnagar]]
* [[Sitapur district|Sitapur]]
* [[Sonbhadra district|Sonbhadra]]
* [[Sultanpur district|Sultanpur]]
* [[Unnao district|Unnao]]
* [[Varanasi district|Varanasi]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Uttar Pradesh district templates]]
</noinclude>
giznzhx6tju5nfi72tfcpgv476gleap
ᱪᱷᱟᱸᱪ:BangladeshPrimeMinisters
10
20513
101732
2022-08-21T16:51:48Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Prime ministers of Bangladesh | image = [[Image:Seal of the Prime Minister of Bangladesh.svg|right|75px|Flag of Bangladesh]] | title = [[Prime Minister of Bangladesh|Prime ministers]] of [[Bangladesh]] ([[List of prime ministers of Bangladesh|List]]) | bodyclass = hlist | state = collapsed | list1 = * [[Tajuddin Ahmad]] * [[Sheikh Mujibur Rahman]] * [[Muhammad Mansur Ali]] * Shah Azizur..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Prime ministers of Bangladesh
| image = [[Image:Seal of the Prime Minister of Bangladesh.svg|right|75px|Flag of Bangladesh]]
| title = [[Prime Minister of Bangladesh|Prime ministers]] of [[Bangladesh]] ([[List of prime ministers of Bangladesh|List]])
| bodyclass = hlist
| state = collapsed
| list1 =
* [[Tajuddin Ahmad]]
* [[Sheikh Mujibur Rahman]]
* [[Muhammad Mansur Ali]]
* [[Shah Azizur Rahman]]
* [[Ataur Rahman Khan]]
* [[Mizanur Rahman Chowdhury]]
* [[Moudud Ahmed]]
* [[Kazi Zafar Ahmed]]
* [[Khaleda Zia]]
* [[Muhammad Habibur Rahman]]
* [[Sheikh Hasina]]
* [[Latifur Rahman]]
* [[Khaleda Zia]]
* [[Iajuddin Ahmed]]
* [[Fazlul Haque (judge)|Fazlul Haque]]<sup>i</sup>
* [[Fakhruddin Ahmed]]<sup>i</sup>
* [[Sheikh Hasina]]
| below =
* (i) interim
}}<noinclude>
[[Category:Prime Ministers of Bangladesh|µ]]</noinclude>
julge3xkw8kve3z30byyaevenjh6qnb
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Ziaur Rahman
10
20514
101733
2022-08-21T16:52:22Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{navbox | name = Ziaur Rahman | title = [[Ziaur Rahman]] | state = {{{state|autocollapse}}} | bodyclass = hlist | image = [[File:Ziaur Rahman 1979.jpg|80px]] | group1 = [[Bangladesh Liberation War]] | list1 = * [[Z Force (Bangladesh)|Z Force]] | group2 = Ziaur Rahman Administration | list2 = * [[1979 Bangladeshi general election]] * [[Assassination of Ziaur Rahman]] | group3 = Family | list3 = * [[Khaleda Zia]] * Ta..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{navbox
| name = Ziaur Rahman
| title = [[Ziaur Rahman]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| bodyclass = hlist
| image = [[File:Ziaur Rahman 1979.jpg|80px]]
| group1 = [[Bangladesh Liberation War]]
| list1 =
* [[Z Force (Bangladesh)|Z Force]]
| group2 = Ziaur Rahman Administration
| list2 =
* [[1979 Bangladeshi general election]]
* [[Assassination of Ziaur Rahman]]
| group3 = Family
| list3 =
* [[Khaleda Zia]]
* [[Tarique Rahman]]
* [[Arafat Rahman]]
| group4 = Legacy
| list4 =
* [[Mausoleum of Ziaur Rahman]]
* [[A K Khandker#Controversy|1971: Inside and Outside]]
* [[August 1975 (film)|August 1975]]
* [[Bangladesh: A Legacy of Blood]]
* [[Deyal]]
* [[Jochona O Jononir Golpo]]
* [[List of things named after Ziaur Rahman|Namesakes]]
| below =
* {{Icon|Category}} '''[[:Category:Ziaur Rahman|Category]]'''
* {{Icon|Commons}} '''[[commons:Category:Ziaur Rahman|Commons]]'''
* {{Icon|Wikiquote}} '''[[wikiquote:Ziaur Rahman|Wikiquotes]]'''
}}<noinclude>
{{collapsible option}}
[[Category:Bangladesh political leader navigational boxes|Ziaur Rahman]]
[[Category:Ziaur Rahman|τ]]
</noinclude>
f5jupihvmckvdhqqjg4wqiea9nxwfbd
101734
101733
2022-08-21T16:52:48Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{navbox
| name = Ziaur Rahman
| title = [[Ziaur Rahman]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| bodyclass = hlist
| image = [[File:Ziaur Rahman 1979.jpg|80px]]
| group1 = [[Bangladesh Liberation War]]
| list1 =
* [[Z Force (Bangladesh)|Z Force]]
| group2 = Ziaur Rahman Administration
| list2 =
* [[1979 Bangladeshi general election]]
* [[Assassination of Ziaur Rahman]]
| group3 = Family
| list3 =
* [[Khaleda Zia]]
* [[Tarique Rahman]]
* [[Arafat Rahman]]
| group4 = Legacy
| list4 =
* [[Mausoleum of Ziaur Rahman]]
* [[A K Khandker#Controversy|1971: Inside and Outside]]
* [[August 1975 (film)|August 1975]]
* [[Bangladesh: A Legacy of Blood]]
* [[Deyal]]
* [[Jochona O Jononir Golpo]]
* [[List of things named after Ziaur Rahman|Namesakes]]
| below =
* {{Icon|Category}} '''[[:Category:Ziaur Rahman|Category]]'''
* {{Icon|Commons}} '''[[commons:Category:Ziaur Rahman|Commons]]'''
* {{Icon|Wikiquote}} '''[[wikiquote:Ziaur Rahman|Wikiquotes]]'''
}}<noinclude>
[[Category:Bangladesh political leader navigational boxes|Ziaur Rahman]]
[[Category:Ziaur Rahman|τ]]
88cvlw5pdod7nbhvb2abjgo8jqk4fn2
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Presidents of Bangladesh Nationalist Party
10
20515
101735
2022-08-21T16:53:34Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name=Presidents of Bangladesh Nationalist Party |image= |title=Presidents of [[Bangladesh Nationalist Party]] |listclass = hlist |list1= * [[Ziaur Rahman]] * [[Khaleda Zia]] |below = }}<noinclude> [[Category:Bangladesh political party templates]] </noinclude>" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name=Presidents of Bangladesh Nationalist Party
|image=
|title=Presidents of [[Bangladesh Nationalist Party]]
|listclass = hlist
|list1=
* [[Ziaur Rahman]]
* [[Khaleda Zia]]
|below =
}}<noinclude>
[[Category:Bangladesh political party templates]]
</noinclude>
10teoph39dtc7852zq0df1hcf6aj5is
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Indore Division
10
20516
101754
2022-08-21T17:18:52Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Indore Division | title = Cities and towns in [[Indore division]] | state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist | group1 = [[Alirajpur district]] | list1 = * [[Alirajpur]] * [[Bhavra]] * [[Jobat]] | group2 = [[Barwani district]] | list2 = * [[Anjad]] * [[Barwani]] * [[Bawangaja]] * [[Khetia]] * [[Pati, Barwani|Pati]] * [[Pansemal]] * [[Rajpur, Madhya Pradesh|Rajpur]] * [[Sendhwa]] * Thi..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Indore Division
| title = Cities and towns in [[Indore division]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
| group1 = [[Alirajpur district]]
| list1 =
* [[Alirajpur]]
* [[Bhavra]]
* [[Jobat]]
| group2 = [[Barwani district]]
| list2 =
* [[Anjad]]
* [[Barwani]]
* [[Bawangaja]]
* [[Khetia]]
* [[Pati, Barwani|Pati]]
* [[Pansemal]]
* [[Rajpur, Madhya Pradesh|Rajpur]]
* [[Sendhwa]]
* [[Thikri]]
* [[Warla, Madhya Pradesh|Warla]]
| group3 = [[Burhanpur district]]
| list3 =
* [[Burhanpur]]
* [[Nepanagar]]
* [[Shahpur, Burhanpur|Shahpur]]
| group4 = [[Dhar district, India|Dhar district]]
| list4 =
* [[Badnawar]]
* [[Bagh, Dhar|Bagh]]
* [[Bandheri]]
* [[Dhamnod]]
* [[Dhar]]
* [[Dharampuri]]
* [[Ghatabillod]]
* [[Khalghat]]
* [[Kukshi]]
* [[Manawar]]
* [[Mandav]]
* [[Mandu, Madhya Pradesh|Mandu]]
* [[Pithampur]]
* [[Rajgarh, Dhar|Rajgarh]]
* [[Sardarpur]]
| group5 = [[Indore district]]
| list5 =
* [[Betma]]
* [[ Depalpur, India|Depalpur]]
* [[Hatod]]
* [[Indore]]
* [[Manglaya Sadak]]
* [[Dr. Ambedkar Nagar]]
* [[Mhowgaon]]
* [[Palda]]
* [[Rau]]
* [[Runji Gautampura]]
* [[Sanwer]]
* [[Sinhasa]]
| group6 = [[Jhabua district]]
| list6 =
* [[Jhabua]]
* [[Meghnagar]]
* [[Petlawad]]
* [[Ranapur]]
* [[Thandla]]
| group7 = [[Khandwa district]]
| list7 =
* [[Chhanera]]
* [[Khandwa]]
* [[Mundi]]
* [[Omkareshwar]]
* [[Pandhana]]
| group8 = [[Khargone district]]
| list8 =
* [[Barwaha]]
* [[Bhagwanpura, Madhya Pradesh|Bhagwanpura]]
* [[Bhikangaon]]
* [[Kasrawad]]
* [[Khargone]]
* [[Maheshwar]]
* [[Mandleshwar]]
* [[Sanawad]]
| group9 = Related topics
| list9 =
* [[Madhya Bharat]]
* [[Malwa]]
* [[Nimar]]
* [[Mahishmati]]
| group10 = Cities and towns<br/> in other Divisions
| list10 =
* [[Template:Bhopal Division|Bhopal]]
* [[Template:Chambal Division|Chambal]]
* [[Template:Gwalior Division|Gwalior]]
* [[Template:Jabalpur Division|Jabalpur]]
* [[Template:Narmadapuram Division|Narmadapuram]]
* [[Template:Rewa Division|Rewa]]
* [[Template:Sagar Division|Sagar]]
* [[Template:Shahdol Division|Shahdol]]
* [[Template:Ujjain Division|Ujjain]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Madhya Pradesh templates]]
o0qdlvxp48q2passvuvnq88ue7gl35r
ᱛᱷᱚᱞ:ᱥᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ
0
20517
101774
2022-08-21T17:37:20Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Sagar Division | title = Cities and towns in [[Sagar division]] | state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist | group1 = [[Chhatarpur district]] | list1 = * [[Bada Malhera]] * [[Barigarh]] * [[Bijawar]] * [[Buxwaha]] * [[Chandla]] * [[Chhatarpur]] * [[Garhi-Malhara]] * [[Ghuwara]] * [[Harpalpur]] * [[Lavkushnagar]] * [[Maharajpur, Madhya Pradesh|Maharajpur]] * [[Nowgaon]] * Rajnagar,..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Sagar Division
| title = Cities and towns in [[Sagar division]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
| group1 = [[Chhatarpur district]]
| list1 =
* [[Bada Malhera]]
* [[Barigarh]]
* [[Bijawar]]
* [[Buxwaha]]
* [[Chandla]]
* [[Chhatarpur]]
* [[Garhi-Malhara]]
* [[Ghuwara]]
* [[Harpalpur]]
* [[Lavkushnagar]]
* [[Maharajpur, Madhya Pradesh|Maharajpur]]
* [[Nowgaon]]
* [[Rajnagar, Chhatarpur|Rajnagar]]
* [[Satai]]
| group2 = [[Damoh district]]
| list2 =
* [[Bansatar Kheda]]
* [[Damoh]]
* [[Hatta, Madhya Pradesh|Hatta]]
* [[Hindoria]]
* [[Narsinghgarh, Damoh|Narsinghgarh]]
* [[Patharia]]
* [[Singrampur]]
* [[Tendu Kheda]]
| group3 = [[Panna district]]
| list3 =
* [[Ajaigarh]]
* [[Amanganj]]
* [[Devendranagar]]
* [[Kakarhati]]
* [[Panna, India|Panna]]
* [[Pawai]]
* [[Raipura]]
| group4 = [[Sagar district]]
| list4 =
* [[Banda Belai]]
* [[Bina Etawa]]
* [[Bina Railway Colony]]
* [[Deori, Sagar| Deori]]
* [[Dhana]]
* [[Garhakota]]
* [[Khurai]]
* [[Makronia]]
* [[Mandi Bamora]]
* [[Rahatgarh]]
* [[Rehli]]
* [[Sagar Cantonment]]
* [[Sagar, Madhya Pradesh|Sagar]]
* [[Shahgarh]]
* [[Shahpur, Sagar|Shahpur]]
| group5 = [[Tikamgarh district]]
| list5 =
* [[Badagaon]]
* [[Baldeogarh]]
* [[Jatara]]
* [[Jeron Khalsa]]
* [[Kari, Tikamgarh|Kari]]
* [[Khargapur]]
* [[Lidhorakhas]]
* [[Palera]]
* [[Taricharkalan]]
* [[Tikamgarh]]
| group6 = [[Niwari district]]
| list6 =
* [[Niwari, Madhya Pradesh|Niwari]]
* [[Orchha]]
* [[Prithvipur]]
| group7 = Related topics
| list7 =
* [[Vindhya Pradesh]]
* [[Bundelkhand]]
* [[Khajuraho Group of Monuments]]
* [[Eran]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Madhya Pradesh templates]]
gd8wxyhkiyds2gobaay9y1pyelbm5hs
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱮᱛᱚᱢ ᱪᱷᱚᱴᱟᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ
10
20518
101775
2022-08-21T17:39:33Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = South Chotanagpur Division | title = Cities, towns and locations in [[South Chotanagpur division]] | state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |group1= [[List of cities in Jharkhand by population|Cities]], [[municipality|municipal]]<br/> and [[Census town|census towns]] |list1={{Navbox|child | group1 = [[Gumla district]] | list1 = * [[Ghaghra]] * [[Gumla]] * [[Toto, Gumla|Toto]] | group2 = ..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = South Chotanagpur Division
| title = Cities, towns and locations in [[South Chotanagpur division]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|group1= [[List of cities in Jharkhand by population|Cities]], [[municipality|municipal]]<br/> and [[Census town|census towns]]
|list1={{Navbox|child
| group1 = [[Gumla district]]
| list1 =
* [[Ghaghra]]
* [[Gumla]]
* [[Toto, Gumla|Toto]]
| group2 = [[Khunti district]]
| list2 =
* [[Khunti]]
* [[Torpa, India|Torpa]]
| group3 = [[Lohardaga district]]
| list3 =
* [[Lohardaga]]
| group4 = [[Ranchi district]]
| list4 =
* [[Ara, Ranchi|Ara]]
* [[Arsande]]
* [[Bargarwa]]
* [[Bishrampur, Jharkhand|Bishrampur]]
* [[Bundu, India|Bundu]]
* [[Churi]]
* [[Hatia]]
* [[Irba]]
* [[Kanke]]
* [[Khelari]]
* [[Muri, Ranchi|Muri]]
* [[Namkum, Ranchi|Namkum]]
* [[Ranchi]]
* [[Ratu, Ranchi|Ratu]]
* [[Ray, Jharkhand|Ray]]
* [[Tati, Ranchi|Tati]]
* [[Tundul]]
| group5 = [[Simdega district]]
| list5 =
* [[Simdega]]
}}
|group2= Locations<br/><small>other than cities and towns</small>
|list2={{Navbox|child
| group1 = [[Gumla district]]
| list1 =
* [[Basia, Gumla|Basia]]
* [[Bharno]]
* [[Bishunpur, Gumla|Bishunpur]]
* [[Chainpur, Gumla|Chainpur]]
* [[Dumri, Gumla (village)|Dumri]]
* [[Gurdari]]
* [[Jalim]]
* [[Jari, Gumla|Jari]]
* [[Kamdara]]
* [[Marda, Gumla|Marda]]
* [[Nagfeni]]
* [[Palkot]]
* [[Raidih]]
* [[Serangdag]]
* [[Sisai, Gumla|Sisai]]
| group2 = [[Khunti district]]
| list2 =
* [[Arki, Khunti|Arki]]
* [[Birbanki]]
* [[Gobindpur, Khunti|Gobindpur]]
* [[Rania, Khunti|Rania]]
* [[Karra, Khunti|Karra]]
* [[Kitahatu]]
* [[Maranghada]]
* [[Murhu]]
* [[Ulihatu]]
| group3 = [[Lohardaga district]]
| list3 =
* [[Bagru, Lohardaga|Bagru]]
* [[Bhandra, Lohardaga|Bhandra]]
* [[Hisri]]
* [[Kairo, Lohardaga|Kairo]]
* [[Kisko, Lohardaga|Kisko]]
* [[Kuru, Lohardaga|Kuru]]
* [[Pakhar, Lohardaga|Pakhar]]
* [[Peshrar]]
* [[Senha]]
| group4 = [[Ranchi district]]
| list4 =
* [[Angara, Jharkhand|Angara]]
* [[Balsokra]]
* [[Bero, India|Bero]]
* [[Burmu]]
* [[Chanho]]
* [[Chutupalu]]
* [[Dakra, Ranchi|Dakra]]
* [[Ginjo Thakurgaon]]
* [[Hutup]]
* [[Itki, India|Itki]]
* [[Lapung]]
* [[Mandar, Ranchi|Mandar]]
* [[Mesra, Ranchi|Mesra]]
* [[Nagri, Jharkhand|Nagri]]
* [[Narkopi]]
* [[Ormanjhi]]
* [[Pithuriya]]
* [[Rahe, Jharkhand|Rahe]]
* [[Rampur, Jharkhand|Rampur]]
* [[Sikidiri]]
* [[Silli]]
* [[Sonahatu]]
* [[Tamar, India|Tamar]]
| group5 = [[Simdega district]]
| list5 =
* [[Bano, Simdega|Bano]]
* [[Bansjore]]
* [[Bolba]]
* [[Jaldega]]
* [[Pakartanr]]
* [[Kersai]]
* [[Kolebira]]
* [[Kurdeg]]
* [[Thethaitangar]]
}}
| group3 = Related topics
| list3 =
* [[:Template:South Chotanagpur Division topics|South Chotanagpur Division topics]]
| group4 = Cities and towns<br/> in other Divisions
| list4 =
* [[Template:North Chotanagpur Division|North Chotanagpur]]
* [[Template:Kolhan Division|Kolhan]]
* [[Template:Palamu Division|Palamu]]
* [[Template:Santhal Parganas Division|Santhal Parganas]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Divisions of Jharkhand|τ]]
[[Category:Jharkhand templates]]
rict3v5e8o3w5d2ikouom2erhxqr8da
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Mahanadi Basin
10
20519
101776
2022-08-21T17:43:23Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Mahanadi Basin | title = [[Mahanadi]]–[[Brahmani River|Brahmani]]–[[Baitarani River|Baitarani]] [[Drainage basin|basin]] |listclass = hlist | state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}} | group1 = Rivers | list1 = * [[Baitarani River|Baitarani]] * [[Bhargavi River|Bhargavi]] * [[Brahmani River|Brahmani]] * [[Daya River|Daya]] * [[Devi River|Devi]] * [[Hasdeo River|Hasdeo]] * [[Ib River|Ib]]..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Mahanadi Basin
| title = [[Mahanadi]]–[[Brahmani River|Brahmani]]–[[Baitarani River|Baitarani]] [[Drainage basin|basin]]
|listclass = hlist
| state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}}
| group1 = Rivers
| list1 =
* [[Baitarani River|Baitarani]]
* [[Bhargavi River|Bhargavi]]
* [[Brahmani River|Brahmani]]
* [[Daya River|Daya]]
* [[Devi River|Devi]]
* [[Hasdeo River|Hasdeo]]
* [[Ib River|Ib]]
* [[Jonk River|Jonk]]
* [[Kathajodi River|Kathajodi]]
* [[Koina River|Koina]]
* [[Kuakhai River|Kuakhai]]
* [[Kushabhadra River|Kushabhadra]]
* [[Mahanadi]]
* [[Mand River|Mand]]
* [[North Karo River|North Karo]]
* [[Ong River|Ong]]
* [[Pairi River|Pairi]]
* [[Sankh River|Sankh]]
* [[Shivnath River|Shivnath]]
* [[Sondur River|Sondur]]
* [[Surubalijora]]
* [[South Karo River|South Karo]]
* [[South Koel River|South Koel]]
* [[Tel River]]
|group2=Dams, barrages
|list2=
* [[Dudhawa Dam]]
* [[Gangrel Dam]]
* [[Hasdeo Bango Dam]]
* [[Hirakud Dam]]
* [[Mandira Dam]]
* [[Rengali Dam]]
* [[Sondur Dam]]
| group3= Geographical features
| list3 =
* [[Dandakaranya]]
* [[Dakshina Kosala]]
* [[Chota Nagpur Plateau]]
* [[Western Orissa]]
* [[Mahanadi River Delta]]
* [[Bhitarkanika Mangroves]]
| group4 = [[Riparian zone|Riparian]] districts
| list4 ={{Navbox|child
| listclass = hlist
|group1=[[Chhattisgarh]]
|list1=
* [[Dhamtari district|Dhamtari]]
* [[Kanker district|Kanker]]
* [[Raipur district|Raipur]]
* [[Janjgir–Champa district|Janjgir–Champa]]
* [[Raigarh district|Raigarh]]
* [[Jashpur district|Jashpur]]
* [[Korba district|Korba]]
* [[Koriya district|Koriya]]
* [[Surguja district|Surguja]]
|group2= [[Madhya Pradesh]]
|list2=
* [[Anuppur district|Anuppur]]
|group3= [[Jharkhand]]
|list3=
* [[Gumla district|Gumla]]
* [[Khunti district|Khunti]]
* [[Ranchi district|Ranchi]]
* [[West Singhbhum district|West Singhbhum]]
|group4= [[Odisha]]
|list4=
* [[Jharsuguda district|Jharsuguda]]
* [[Kendujhar district|Kendujhar]]
* [[Mayurbhanj district|Mayurbhanj]]
* [[Sundergarh district|Sundergarh]]
* [[Boudh district|Boudh]]
* [[Angul district|Angul]]
* [[Jajpur district|Jajpur]]
* [[Cuttack district|Cuttack]]
* [[Kendrapara district|Kendrapara]]
* [[Khordha district|Khordha]]
* [[Jagatsinghpur district|Jagatsinghpur]]
* [[Puri district|Puri]]
}}
|group5= Languages/ people
|list5=
* [[Baiga tribe|Baiga]]
* [[Bonda tribe|Bonda]]
* [[Gondi people|Gondi]]
* [[Kol people|Kol]]
* [[Oraon]]
* [[Munda people|Munda]]
* [[Santal]]
* [[Standard Hindi|Hindi]]
* [[Chhattisgarhi language| Chhattisgarhi]]
* [[Oriya language|Oriya]]
* [[Sambalpuri language|Sambalpuri]]
|group6= Coalfields
|list6=
* [[Jhilimili Coalfield|Jhilimili]]
* [[Chirimiri Coalfield|Chirimiri]]
* [[Korba Coalfield|Korba]]
* [[Mand Raigarh Coalfield|Mand Raigarh]]
* [[Ib Valley Coalfield|Ib Valley]]
* [[Talcher Coalfield|Talcher]]
|group7 = Industries
|list7 =
* [[Korba Super Thermal Power Plant]]
* [[Talcher Super Thermal Power Station]]
* [[Talcher Thermal Power Station]]
| group8 = Transport
| list8 =
* [[National Highway 5 (India)|NH 5]]
* [[National Highway 6 (India)|NH 6]]
* [[National Highway 42 (India)|NH 42]]
* [[National Highway 78 (India)|NH 78]]
* [[National Highway 111 (India)|NH 111]]
* [[Second Mahanadi Rail Bridge]]
* [[Tatanagar–Bilaspur section]] and [[Bilaspur–Nagpur section]] of [[Howrah–Nagpur–Mumbai line]]
* [[Jharsuguda–Vizianagaram line]]
|group9= Other basins
|list9 =
* [[Damodar River|Damodar]]
* [[Godavari River|Godavari]]
* [[Koshi River|Kosi]]
* [[Narmada River|Narmada]]
* [[Son River|Son]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
== See also ==
* {{tl|Godavari basin}}
* {{tl|Damodar Valley}}
* {{tl|Kosi basin}}
* {{tl|Narmada basin}}
* {{tl|Son basin}}
* {{tl|Krishna basin}}
* {{tl|Penna basin}}
* {{tl|Hydrography of Chhattisgarh}}
* {{tl|Hydrography of Jharkhand}}
* {{tl|Hydrography of Odisha}}
[[Category:Rivers of Chhattisgarh| ]]
[[Category:Rivers of Jharkhand| ]]
[[Category:Rivers of Odisha| ]]
[[Category:Chhattisgarh templates]]
[[Category:Jharkhand templates]]
[[Category:Odisha templates]]
bp4vjdf4vx4qctr3ot0ujfdw715k83r
ᱪᱷᱟᱸᱪ:South Chotanagpur Division topics
10
20520
101777
2022-08-21T17:44:18Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = South Chotanagpur Division topics | title = [[South Chotanagpur division]] topics | state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist | group1 = General |list1= * [[Chota Nagpur Plateau]] * [[Chota Nagpur Tributary States]] * [[History of Ranchi district]] * [[Palkot Wildlife Sanctuary]] * [[Khukhragarh]] * [[Navratangarh]] |group2= Districts |list2= * [[Gumla district|Gumla]] * Khunti district|Khunt..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = South Chotanagpur Division topics
| title = [[South Chotanagpur division]] topics
| state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
| group1 = General
|list1=
* [[Chota Nagpur Plateau]]
* [[Chota Nagpur Tributary States]]
* [[History of Ranchi district]]
* [[Palkot Wildlife Sanctuary]]
* [[Khukhragarh]]
* [[Navratangarh]]
|group2= Districts
|list2=
* [[Gumla district|Gumla]]
* [[Khunti district|Khunti]]
* [[Lohardaga district|Lohardaga]]
* [[Ranchi district|Ranchi]]
* [[Simdega district|Simdega]]
* [[List of Jharkhand districts ranked by literacy rate]]
|group3= [[Community development blocks in India|Community development<br/>blocks]]
|list3= {{Navbox|child
| listclass = hlist
|group1= [[Gumla district|Gumla]]
|list1=
* [[Albert Ekka (Jari) block|Albert Ekka (Jari)]]
* [[Basia block|Basia]]
* [[Bharno block|Bharno]]
* [[Bishunpur block|Bishunpur]]
* [[Chainpur block, Gumla|Chainpur]]
* [[Dumri, Gumla|Dumri]]
* [[Ghaghra block|Ghaghra]]
* [[Gumla block|Gumla]]
* [[Kamdara block|Kamdara]]
* [[Palkot block|Palkot]]
* [[Raidih block|Raidih]]
* [[Sisai block|Sisai]]
|group2= [[Khunti district|Khunti]]
|list2=
* [[Arki block|Arki]]
* [[Karra block|Karra]]
* [[Khunti block|Khunti]]
* [[Murhu block|Murhu]]
* [[Rania block|Rania]]
* [[Torpa block|Torpa]]
|group3= [[Ranchi district|Ranchi]]
|list3=
* [[Angara block|Angara]]
* [[Bero block|Bero]]
* [[Bundu block|Bundu]]
* [[Burmu block|Burmu]]
* [[Chanho block|Chanho]]
* [[Itki block|Itki]]
* [[Kanke block|Kanke]]
* [[Khelari block|Khelari]]
* [[Lapung block|Lapung]]
* [[Mandar block|Mandar]]
* [[Nagri block|Nagri]]
* [[Namkum]]
* [[Ormanjhi block|Ormanjhi]]
* [[Rahe block|Rahe]]
* [[Ratu block|Ratu]]
* [[Silli block|Silli]]
* [[Sonahatu block|Sonahatu]]
* [[Tamar block|Tamar]]
|group4 = [[Lohardaga district|Lohardaga]]
|list4=
* [[Bhandra block|Bhandra]]
* [[Kairo block|Kairo]]
* [[Kisko block|Kisko]]
* [[Kuru block|Kuru]]
* [[Lohardaga block|Lohardaga]]
* [[Peshrar block|Peshrar]]
* [[Senha block|Senha]]
|group5 = [[Simdega district|Simdega]]
|list5=
* [[Bano block|Bano]]
* [[Bansjore block|Bansjore]]
* [[Bolba block|Bolba]]
* [[Jaldega block|Jaldega]]
* [[Kersai block|Kersai]]
* [[Kolebira block|Kolebira]]
* [[Kurdeg block|Kurdeg]]
* [[Pakartanr block|Pakartanr]]
* [[Simdega block|Simdega]]
* [[Thethaitangar block|Thethaitangar]]
}}
|group4 = Rivers, waterfalls, dams
|list4=
* [[Dassam Falls]]
* [[Deo River]]
* [[Getalsud Dam]]
* [[Hundru Falls]]
* [[Jonha Falls]]
* [[North Karo River|North Karo]]
* [[North Koel River|North Koel]]
* [[Panchghagh Falls]]
* [[Perwaghagh Falls]]
* [[Sadni Falls]]
* [[Sankh River|Sankh]]
* [[South Koel River|South Koel]]
* [[Subarnarekha River|Subarnarekha]]
|group5=Languages, people
|list5=
* [[Asur people|Asur]]
* [[Birhor people|Birhor]]
* [[Hindi]]
* [[Korwa people|Korba]]
* [[Kumarbhag Paharia language|Kumarbhag Paharia]]
* [[Kurukh language|Kurukh]]
* [[Magahi language|Magahi]]
* [[Nagpuri language|Nagpuri]]
* [[Mundari language|Mundari]]
* [[Sadri language|Sadri]]
* [[Santali language|Santali]]
|group6= Railway stations
|list6=
* [[Bano railway station|Bano]]
* [[Hatia railway station|Hatia]]
* [[Lohardaga railway station|Lohardaga]]
* [[Muri Junction railway station|Muri Junction]]
* [[Namkon railway station|Namkon]]
* [[Ranchi Junction railway station|Ranchi Junction]]
* [[Tatisilwai railway station|Tatisilwai]]
|group7= Transport
|list7=
* [[National Highway 23 (India)| National Highway 23]]
* [[National Highway 33 (India)(old numbering)| National Highway 33]]
* [[South Eastern Railway zone]]
| group8 = Mining activities
| list8 =
* [[Central Coalfields]]
|group9 = Industries
|list9 =
|group10 = Institutes of higher learning
|list10 =
* [[Birla Institute of Technology, Mesra]]
* [[Birsa Agricultural University]]
* [[Indian Institute of Management Ranchi]]
* [[National University of Study and Research in Law]]
* [[Rajendra Institute of Medical Sciences]]
* [[Ranchi University]]
|group11= Lok Sabha constituencies
|list11=
* [[Ranchi (Lok Sabha constituency)|Ranchi]]
* [[Khunti (Lok Sabha constituency)|Khunti]]
* [[Lohardaga (Lok Sabha constituency)|Lohardaga]]
|group12= Vidhan Sabha<br/>constituencies
|list12 = {{Navbox|child
| listclass = hlist
|group1= [[Ranchi (Lok Sabha constituency)|Ranchi]]
|list1=
* [[Silli (Vidhan Sabha constituency)|Silli]]
* [[Khijri (Vidhan Sabha constituency)|Khijri]]
* [[Ranchi (Vidhan Sabha constituency)|Ranchi]]
* [[Hatia (Vidhan Sabha constituency)|Hatia]]
* [[Kanke (Vidhan Sabha constituency)|Kanke]]
|group2= [[Khunti (Lok Sabha constituency)|Khunti]]
|list2=
* [[Tamar (Vidhan Sabha constituency)|Tamar]]
* [[Torpa (Vidhan Sabha constituency)|Torpa]]
* [[Khunti (Vidhan Sabha constituency)|Khunti]]
* [[Kolebira (Vidhan Sabha constituency)|Kolebira]]
* [[Simdega (Vidhan Sabha constituency)|Simdega]]
|group3= [[Lohardaga (Lok Sabha constituency)|Lohardaga]]
|list3=
* [[Mandar (Vidhan Sabha constituency)|Mandar]]
* [[Sisai (Vidhan Sabha constituency)|Sisai]]
* [[Gumla (Vidhan Sabha constituency)|Gumla]]
* [[Bishunpur (Vidhan Sabha constituency)|Bishunpur]]
* [[Lohardaga (Vidhan Sabha constituency)|Lohardaga]]
}}
|group13= See also
|list13=
* [[:Template:South Chotanagpur Division|Cities and towns in South Chotanagpur Division]]
* [[:Category:Villages in Ranchi district|Villages in Ranchi district]]
| group14 = Other Divisions
| list14=
* [[:Template:North Chotanagpur Division topics|North Chotangapur]]
* [[:Template:Kolhan Division topics|Kolhan]]
* [[:Template:Palamu Division topics|Palamu]]
* [[:Template:Santhal Pargana Division topics|Santhal Pargana]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Divisions of Jharkhand|τ]]
[[Category:Jharkhand topics templates]]
rvm7wtqwarnqjeoxc7gv73ptb3q1nnt
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱮᱛᱚᱢ ᱪᱷᱚᱴᱟᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ
10
20521
101778
2022-08-21T17:45:18Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = South Chotanagpur Division | title = Cities, towns and locations in [[South Chotanagpur division]] | state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |group1= [[List of cities in Jharkhand by population|Cities]], [[municipality|municipal]]<br/> and [[Census town|census towns]] |list1={{Navbox|child | group1 = [[Gumla district]] | list1 = * [[Ghaghra]] * [[Gumla]] * [[Toto, Gumla|Toto]] | group2 = ..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = South Chotanagpur Division
| title = Cities, towns and locations in [[South Chotanagpur division]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|group1= [[List of cities in Jharkhand by population|Cities]], [[municipality|municipal]]<br/> and [[Census town|census towns]]
|list1={{Navbox|child
| group1 = [[Gumla district]]
| list1 =
* [[Ghaghra]]
* [[Gumla]]
* [[Toto, Gumla|Toto]]
| group2 = [[Khunti district]]
| list2 =
* [[Khunti]]
* [[Torpa, India|Torpa]]
| group3 = [[Lohardaga district]]
| list3 =
* [[Lohardaga]]
| group4 = [[Ranchi district]]
| list4 =
* [[Ara, Ranchi|Ara]]
* [[Arsande]]
* [[Bargarwa]]
* [[Bishrampur, Jharkhand|Bishrampur]]
* [[Bundu, India|Bundu]]
* [[Churi]]
* [[Hatia]]
* [[Irba]]
* [[Kanke]]
* [[Khelari]]
* [[Muri, Ranchi|Muri]]
* [[Namkum, Ranchi|Namkum]]
* [[Ranchi]]
* [[Ratu, Ranchi|Ratu]]
* [[Ray, Jharkhand|Ray]]
* [[Tati, Ranchi|Tati]]
* [[Tundul]]
| group5 = [[Simdega district]]
| list5 =
* [[Simdega]]
}}
|group2= Locations<br/><small>other than cities and towns</small>
|list2={{Navbox|child
| group1 = [[Gumla district]]
| list1 =
* [[Basia, Gumla|Basia]]
* [[Bharno]]
* [[Bishunpur, Gumla|Bishunpur]]
* [[Chainpur, Gumla|Chainpur]]
* [[Dumri, Gumla (village)|Dumri]]
* [[Gurdari]]
* [[Jalim]]
* [[Jari, Gumla|Jari]]
* [[Kamdara]]
* [[Marda, Gumla|Marda]]
* [[Nagfeni]]
* [[Palkot]]
* [[Raidih]]
* [[Serangdag]]
* [[Sisai, Gumla|Sisai]]
| group2 = [[Khunti district]]
| list2 =
* [[Arki, Khunti|Arki]]
* [[Birbanki]]
* [[Gobindpur, Khunti|Gobindpur]]
* [[Rania, Khunti|Rania]]
* [[Karra, Khunti|Karra]]
* [[Kitahatu]]
* [[Maranghada]]
* [[Murhu]]
* [[Ulihatu]]
| group3 = [[Lohardaga district]]
| list3 =
* [[Bagru, Lohardaga|Bagru]]
* [[Bhandra, Lohardaga|Bhandra]]
* [[Hisri]]
* [[Kairo, Lohardaga|Kairo]]
* [[Kisko, Lohardaga|Kisko]]
* [[Kuru, Lohardaga|Kuru]]
* [[Pakhar, Lohardaga|Pakhar]]
* [[Peshrar]]
* [[Senha]]
| group4 = [[Ranchi district]]
| list4 =
* [[Angara, Jharkhand|Angara]]
* [[Balsokra]]
* [[Bero, India|Bero]]
* [[Burmu]]
* [[Chanho]]
* [[Chutupalu]]
* [[Dakra, Ranchi|Dakra]]
* [[Ginjo Thakurgaon]]
* [[Hutup]]
* [[Itki, India|Itki]]
* [[Lapung]]
* [[Mandar, Ranchi|Mandar]]
* [[Mesra, Ranchi|Mesra]]
* [[Nagri, Jharkhand|Nagri]]
* [[Narkopi]]
* [[Ormanjhi]]
* [[Pithuriya]]
* [[Rahe, Jharkhand|Rahe]]
* [[Rampur, Jharkhand|Rampur]]
* [[Sikidiri]]
* [[Silli]]
* [[Sonahatu]]
* [[Tamar, India|Tamar]]
| group5 = [[Simdega district]]
| list5 =
* [[Bano, Simdega|Bano]]
* [[Bansjore]]
* [[Bolba]]
* [[Jaldega]]
* [[Pakartanr]]
* [[Kersai]]
* [[Kolebira]]
* [[Kurdeg]]
* [[Thethaitangar]]
}}
| group3 = Related topics
| list3 =
* [[:Template:South Chotanagpur Division topics|South Chotanagpur Division topics]]
| group4 = Cities and towns<br/> in other Divisions
| list4 =
* [[Template:North Chotanagpur Division|North Chotanagpur]]
* [[Template:Kolhan Division|Kolhan]]
* [[Template:Palamu Division|Palamu]]
* [[Template:Santhal Parganas Division|Santhal Parganas]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Divisions of Jharkhand|τ]]
[[Category:Jharkhand templates]]
rict3v5e8o3w5d2ikouom2erhxqr8da
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ
10
20522
101779
2022-08-21T17:46:17Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Jharkhand |title = {{Flagicon image|Jharkhand Rajakiya Chihna.svg}} [[States and territories of India|State]] of [[Jharkhand]] | state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}} | bodyclass = hlist | above = [[List of state and union territory capitals in India|Capital]]: '''[[Ranchi]]''' | group1 = [[:Category:Jharkhand|Topics]] | list1 = * History of Jha..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Jharkhand
|title = {{Flagicon image|Jharkhand Rajakiya Chihna.svg}} [[States and territories of India|State]] of [[Jharkhand]]
| state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}}
| bodyclass = hlist
| above = [[List of state and union territory capitals in India|Capital]]: '''[[Ranchi]]'''
| group1 = [[:Category:Jharkhand|Topics]]
| list1 =
* [[History of Jharkhand|History]]
* [[Government of Jharkhand|Government]]
* [[Jharkhand#Geography|Geography]]
* [[Education in Jharkhand|Education]]
* [[List of people from Jharkhand|People]]
* [[Tourism in Jharkhand|Tourism]]
* [[Parasnath|Highest point]]
| group2 = [[:Category:Divisions of Jharkhand|Divisions]]
| list2 =
* [[Kolhan division|Kolhan]]
* [[North Chotanagpur division|North Chotanagpur]]
* [[Palamu division|Palamu]]
* [[Santhal Pargana division|Santhal Pargana]]
* [[South Chotanagpur division|South Chotanagpur]]
|group3 = [[Districts of Jharkhand|Districts]] and [[Divisions of Jharkhand|divisions]]
|list3 = {{Navbox|subgroup
| groupstyle = width: 7em; text-align: left; background-color: #eee;
| liststyle = width: auto;
|group1 = Palamu Division
|list1 =
* [[Garhwa district|Garhwa]]
* [[Palamu district|Palamu]]
* [[Latehar district|Latehar]]
|group2 = North Chotanagpur Division
|list2 =
* [[Chatra district|Chatra]]
* [[Hazaribagh district|Hazaribagh]]
* [[Giridih district|Giridih]]
* [[Koderma district|Koderma]]
* [[Dhanbad district|Dhanbad]]
* [[Bokaro district|Bokaro]]
* [[Ramgarh district|Ramgarh]]
|group3 = South Chotanagpur Division
|list3 =
* [[Ranchi district|Ranchi]]
* [[Lohardaga district|Lohardaga]]
* [[Gumla district|Gumla]]
* [[Simdega district|Simdega]]
* [[Khunti district|Khunti]]
|group4 = Kolhan Division
|list4 =
* [[West Singhbhum district|West Singhbhum]]
* [[Seraikela Kharsawan district|Seraikela Kharsawan]]
* [[East Singhbhum district|East Singhbhum]]
|group5 = Santhal Pargana Division
|list5 =
* [[Deoghar district|Deoghar]]
* [[Jamtara district|Jamtara]]
* [[Dumka district|Dumka]]
* [[Godda district|Godda]]
* [[Pakur district|Pakur]]
* [[Sahebganj district|Sahebganj]]
}}
| group4 = [[List of cities in Jharkhand|Major cities]]
| list4 =
* [[Jamshedpur]]
* [[Dhanbad]]
* [[Ranchi]]
* [[Bokaro Steel City|Bokaro]]
* [[Deoghar]]
* [[Phusro]]
* [[Hazaribagh]]
* [[Giridih]]
* [[Ramgarh Cantonment|Ramgarh]]
* [[Medininagar]]
* [[Sahebganj]]
* [[Chaibasa]]
* [[Dumka]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
{{Indian state templates}}
[[Category:Jharkhand templates]]
b9vv09g8lvbzox54fc8wns4p7ru592v
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱱᱚᱨᱮᱱᱫᱽᱨᱚ ᱢᱳᱫᱤ ᱭᱟᱜ ᱠᱮᱵᱤᱱᱮᱴ
10
20523
101794
2022-08-22T00:22:10Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{#invoke:navbox|navbox |name= First Modi ministry |title= [[File:Emblem of India.svg|15px]] [[First Modi ministry]] |listclass = hlist |state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}} |titlestyle = background:{{party color|Bharatiya Janata Party}}; color:black; |above= [[Prime Minister of India|Prime Minister]]: [[Narendra Modi]] |list1={{navbox with columns|child|fullwidth = true |state=uncollapsed |title=..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{#invoke:navbox|navbox
|name= First Modi ministry
|title= [[File:Emblem of India.svg|15px]] [[First Modi ministry]]
|listclass = hlist
|state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}}
|titlestyle = background:{{party color|Bharatiya Janata Party}}; color:black;
|above= [[Prime Minister of India|Prime Minister]]: [[Narendra Modi]]
|list1={{navbox with columns|child|fullwidth = true |state=uncollapsed
|title= Cabinet Ministers <!--Sorted Alphabetically as per ministry-->
|col1 = {{navbox|subgroup |groupstyle = vertical-align:top;white-space:normal;
|group1=[[Ministry of Agriculture & Farmers Welfare|Agriculture and Farmers Welfare]] |list1=[[Radha Mohan Singh]]
|group2=[[Department of Atomic Energy|Atomic Energy]] |list2= [[Narendra Modi]]
|group3=[[Ministry of Chemicals and Fertilizers|Chemicals and Fertilizers]] |list3= [[D. V. Sadananda Gowda]]
|group4=[[Ministry of Civil Aviation (India)|Civil Aviation]] |list4=[[Suresh Prabhu]]
|group5=[[Ministry of Commerce and Industry (India)|Commerce and Industry]] |list5= [[Suresh Prabhu]]
|group6=[[Ministry of Consumer Affairs, Food and Public Distribution|Consumer Affairs, Food <br>and Public Distribution]]|list6=[[Ram Vilas Paswan]]
|group7=[[Ministry of Corporate Affairs|Corporate Affairs]] |list7=[[Arun Jaitley]]
|group8=[[Ministry of Defence (India)|Defence]] |list8=[[Nirmala Sitharaman]]
|group9=[[Ministry of Drinking Water and Sanitation|Drinking Water and Sanitation]] |list9=[[Uma Bharati]]
|group10=[[Ministry of Earth Sciences|Earth Sciences]] |list10=[[Harsh Vardhan (Delhi politician)|Harsh Vardhan]]
|group11=[[Ministry of Electronics and Information Technology|Electronics and <br>Information Technology]] |list11=[[Ravi Shankar Prasad]]
|group12=[[Ministry of External Affairs (India)|External Affairs]] |list12=[[Sushma Swaraj]]
|group13=[[Ministry of Finance (India)|Finance]] |list13=[[Arun Jaitley]]
|group14=[[Ministry of Food Processing Industries|Food Processing Industry]] |list14= [[Harsimrat Kaur Badal]]
|group15=[[Ministry of Coal|Coal]] |list15=[[Piyush Goyal]]
|group16=[[Ministry of Environment and Forests (India)|Environment, Forest <br>and Climate Change]]|list16=[[Harsh Vardhan (Delhi politician)|Harsh Vardhan]]
}}
|col2 = {{navbox|subgroup |groupstyle = vertical-align:top;white-space:normal;
|group0=[[Ministry of Health and Family Welfare (India)|Health and Family Welfare]] |list0= [[Jagat Prakash Nadda]]
|group1=[[Ministry of Heavy Industries and Public Enterprises (India)|Heavy Industry and<br>Public Enterprises]] |list1= [[Anant Geete]]
|group2=[[Ministry of Home Affairs (India)|Home Affairs]] |list2=[[Rajnath Singh]]
|group4=[[Ministry of Human Resource Development|Human Resource Development]] |list4= [[Prakash Javadekar]]
|group5=[[Ministry of Information and Broadcasting (India)|Information and Broadcasting]] |list5=[[Smriti Irani]]
|group7=[[Ministry of Law and Justice (India)|Law and Justice]] |list7=[[Ravi Shankar Prasad]]
|group11=[[Ministry of New and Renewable Energy (India)|New and Renewable Energy]] |list11=
|group12=[[Ministry of Overseas Indian Affairs|Overseas Indian Affairs]] |list12= [[Sushma Swaraj]]
|group13=[[Ministry of Panchayati Raj|Panchayati Raj]] |list13=[[Narendra Singh Tomar]]
|group14=[[Ministry of Parliamentary Affairs (India)|Parliamentary Affairs]] |list14= [[Narendra Singh Tomar]]
|group15=[[Ministry of Personnel, Public Grievances and Pensions|Personnel, Public Grievances<br>and Pensions]] |list15= [[Narendra Modi]]
|group16=[[Ministry of Petroleum and Natural Gas|Petroleum and <br>Natural Gas]] |list16= [[Dharmendra Pradhan]]
|group17=[[Ministry of Railways (India)|Railways]] |list17= [[Piyush Goyal]]
|group18=[[Ministry of Rural Development (India)|Rural Development]] |list18=[[Narendra Singh Tomar]]
|group19=[[Ministry of Skill Development and Entrepreneurship|Skill Development and <br> Entrepreneurship]] |list19=[[Dharmendra Pradhan]]
}}
|col3 = {{navbox|subgroup |groupstyle = vertical-align:top;white-space:normal;
|group2=[[Ministry of Science and Technology (India)|Science and Technology]] |list2=[[Harsh Vardhan (Delhi politician)|Harsh Vardhan]]
|group3=[[Ministry of Social Justice and Empowerment|Social Justice and<br>Empowerment]] |list3= [[Thawar Chand Gehlot|Thaawar Chand Gehlot]]
|group4=[[Department of Space|Space]] |list4=[[Narendra Modi]]
|group5=[[Ministry of Statistics and Programme Implementation|Statistics and Programme<br>Implementation]] |list5=[[D. V. Sadananda Gowda]]
|group6=[[Ministry of Steel (India)|Steel]] |list6=[[Birender Singh (politician, born 1946)|Chaudhary Birender Singh]]
|group7=[[Ministry of Shipping (India)|Shipping]] and [[Ministry of Road Transport and Highways|Road Transport <br>and Highways]] |list7= [[Nitin Gadkari]]
|group8=[[Ministry of Textiles (India)|Textiles]] |list8=[[Smriti Irani]]
|group9=[[Ministry of Tribal Affairs (India)|Tribal Affairs]] |list9= [[Jual Oram]]
|group11=[[Ministry of Water Resources, River Development & Ganga Rejuvenation|Ministry of Water Resources,<br>River Development and<br>Ganga Rejuvenation]] |list11= [[Nitin Gadkari]]
|group12=[[Ministry of Women and Child Development|Women and Child Development]]|list12=[[Maneka Gandhi]]
|group13=[[Ministry of Minority Affairs|Minority Affairs]] |list13= [[Mukhtar Abbas Naqvi]]
|group14=[[Ministry of Mines (India)|Mines]] |list14= [[Narendra Singh Tomar]]
}}
}}
|list2={{navbox with columns|child|fullwidth = true|state=<includeonly>collapsed</includeonly>
|title= Ministers of State (Independent Charge) <!--Sorted Alphabetically as per ministry-->
|col1={{navbox|subgroup |groupstyle = vertical-align:top;white-space:normal;
|group1=[[Ministry of AYUSH|AYUSH]] |list1= [[Shripad Yasso Naik]]
|group2=[[Ministry of Communications and Information Technology (India)|Communications]] |list2=[[Manoj Sinha]]
|group3=[[Ministry of Culture (India)|Culture]] |list3= [[Mahesh Sharma]]
|group4=[[Ministry of Development of North Eastern Region|Development of North <br>Eastern Region]] |list4=[[Jitendra Singh (politician, born 1956)|Jitendra Singh]]
}}
|col2={{navbox|subgroup |groupstyle = vertical-align:top;white-space:normal;
|group5=[[Ministry of Labour and Employment (India)|Labour and Employment]] |list5=[[Santosh Kumar Gangwar]]
|group6=[[Ministry of Micro, Small and Medium Enterprises|Micro, Small and Medium <br>Enterprises]] |list6= [[Giriraj Singh]]
|group7=[[Ministry of New and Renewable Energy (India)|New and Renewable Energy]] |list7= [[Raj Kumar Singh]]
|group8= [[Planning Commission (India)|Planning]] |list8= [[Rao Inderjit Singh]]
}}
|col3={{navbox|subgroup |groupstyle = vertical-align:top;white-space:normal;
|group9=[[Ministry of Power (India)|Power]] |list9= [[Raj Kumar Singh]]
|group10=[[Ministry of Tourism (India)|Tourism]]| list10= [[Alphons Kannanthanam]]
|group11=[[Ministry of Housing and Urban Poverty Alleviation (India)|Housing and Urban <br>Poverty Alleviation]]| list11= [[Hardeep Singh Puri]]
|group12=[[Ministry of Youth Affairs and Sports (India)|Youth Affairs and Sports]]|list12=[[Rajyavardhan Singh Rathore]]
}}
}}
|list3={{navbox with columns|child|fullwidth = true |state=<includeonly>collapsed</includeonly>
|title= Ministers of State <!--Sorted Alphabetically as per ministry-->
|col1 = {{navbox|subgroup |groupstyle = vertical-align:top;white-space:normal;
|group1=[[Ministry of Agriculture & Farmers Welfare|Agriculture and<br>Farmers Welfare]] |list1=[[Parsottambhai Rupala]]<br>[[S. S. Ahluwalia]]<br>[[Sudarshan Bhagat]]
|group2=[[Department of Atomic Energy|Atomic Energy]] |list2=[[Jitendra Singh (BJP politician)|Jitendra Singh]]
|group3=[[Ministry of Chemicals and Fertilizers (India)|Chemicals and Fertilizers]] |list3=[[Mansukh L. Mandaviya]]
|group4=[[Ministry of Civil Aviation (India)|Civil Aviation]] |list4=[[Jayant Sinha]]
|group5=[[Ministry of Consumer Affairs, Food and Public Distribution (India)|Consumer Affairs, Food <br>and Public Disturbution]]|list5=[[Chhotu Ram Chaudhary]]
|group6=[[Ministry of Corporate Affairs|Corporate Affairs]] |list6=[[Arjun Ram Meghwal]]
|group7= [[Ministry of Defence (India)|Defence]] |list7=[[Subhash Ramrao Bhamre]]
|group8=[[Ministry of Drinking Water and Sanitation (India)|Drinking Water <br>and Sanitation]] |list8=[[Ramesh Jigajinagi]]
|group9=[[Ministry of Earth Sciences|Earth Sciences]] |list9=[[Y. S. Chowdary]]
|group10=[[Ministry of Electronics and Information Technology|Electronics and IT]]|list10=[[P. P. Chaudhary]]
|group11=[[Ministry of External Affairs (India)|External Affairs]] |list11=[[V. K. Singh]]
|group12=[[Ministry of Finance (India)|Finance]] |list12=[[Arjun Ram Meghwal]]<br>[[Santosh Gangwar]]
|group13=[[Ministry of Food Processing Industries|Food Processing Industry]] |list13=[[Niranjan Jyoti]]
|group14=[[Ministry of Health and Family Welfare (India)|Health and Family Welfare]] |list14=[[Anupriya Patel]]<br>[[Faggan Singh Kulaste]]
}}
|col2 = {{navbox|subgroup |groupstyle = vertical-align:top;white-space:normal;
|group1=[[Ministry of Heavy Industries and Public Enterprises (India)|Heavy Industry and Public <br>Enterprises]] |list1=[[G. M. Siddeshwara]]
|group2=[[Ministry of Home Affairs (India)|Home Affairs]] |list2=[[Hansraj Gangaram Ahir|Hansraj Ahir]]<br>[[Kiren Rijiju]]
|group3=[[Ministry of Housing and Urban Poverty Alleviation (India)|Housing and Urban <br>Poverty Alleviation]]| list3=[[Babul Supriyo]]<br>[[Rao Inderjit Singh]]
|group4=[[Ministry of Human Resource Development (India)|Human Resource Development]] |list4=[[Satya Pal Singh (Uttar Pradesh politician)|Satya Pal Singh]]
|group5=[[Ministry of Information and Broadcasting (India)|Information and Broadcasting]] |list5=[[Rajyavardhan Singh Rathore]]
|group6=[[Ministry of Law and Justice (India)|Law and Justice]] |list6=[[P. P. Chaudhary]]
|group7=[[Ministry of Micro, Small and Medium Enterprises|Micro, Small and <br>Medium Enterprises]] |list7= [[Haribhai Parthibhai Chaudhary]]<br>[[Giriraj Singh]]
|group9=[[Ministry of Minority Affairs|Minority Affairs]] |list9= [[Mukhtar Abbas Naqvi]]
|group10=[[Ministry of Overseas Indian Affairs|Overseas Indian Affairs]] |list10=[[V. K. Singh]]
|group11=[[Ministry of Panchayati Raj|Panchayati Raj]] |list11=[[Parsottambhai Rupala]]
|group12= [[Ministry of Parliamentary Affairs (India)|Parliamentary Affairs]] |list12= [[Arjun Ram Meghwal]]<br>[[Vijay Goel (politician)|Vijay Goel]]
|group13=[[Ministry of Personnel, Public Grievances and Pensions|Personnel, Public Grievances<br>and Pensions]] |list13=[[Jitendra Singh (BJP politician)|Jitendra Singh]]
|group14=[[Prime Minister's Office (India)|Prime Minister's Office]] |list14=[[Jitendra Singh (BJP politician)|Jitendra Singh]]
}}
|col3 = {{navbox|subgroup |groupstyle = vertical-align:top;white-space:normal;
|group3=[[Ministry of Railways (India)|Railways]] |list3=[[Manoj Sinha]]
|group4=[[Ministry of Road Transport and Highways (India)|Road Transport <br>and Highways]] |list4=[[Mansukh L. Mandaviya]]<br>[[Pon Radhakrishnan]]
|group5=[[Ministry of Rural Development (India)|Rural Development]] |list5=[[Ram Kripal Yadav]]
|group6=[[Ministry of Science and Technology (India)|Science and Technology]] |list6=[[Y. S. Chowdary]]
|group7=[[Ministry of Social Justice and Empowerment|Social Justice and Empowerment]] |list7=[[Krishan Pal Gurjar]]<br>[[Ramdas Athawale]]<br>[[Vijay Sampla]]
|group8=[[Ministry of Steel (India)|Steel]] |list8=[[Vishnudeo Sai]]
|group10=[[Ministry of Shipping (India)|Shipping]] |list10=[[Mansukh L. Mandaviya]]<br>[[Pon Radhakrishnan]]
|group11=[[Department of Space|Space]]|list11=[[Jitendra Singh (BJP politician)|Jitendra Singh]]
|group12=[[Ministry of Textiles (India)|Textiles]]|list12=[[Ajay Tamta]]
|group13=[[Ministry of Tribal Affairs (India)|Tribal Affairs]] |list13=[[Jasvantsinh Sumanbhai Bhabhor]]
|group14=[[Ministry of Water Resources, River Development & Ganga Rejuvenation|Ministry of Water Resources,<br>River Development and<br>Ganga Rejuvenation]] |list14=[[Satya Pal Singh (Uttar Pradesh politician)|Satya Pal Singh]]<br>[[Arjun Ram Meghwal]]
|group15=[[Ministry of Women and Child Development|Women and Child Development]]|list15=[[Maneka Gandhi]]
|group16=[[Ministry of Urban Development (India)|Urban Development]] |list16=[[Babul Supriyo]]<br>[[Rao Inderjit Singh]]
}}
}}
}}<noinclude>
{{collapsible option}}
[[Category:Narendra Modi|Template]]
[[Category:India cabinet templates]]
adzhbk5zgvcfwfl58lc69qmkm9h2m08
101795
101794
2022-08-22T00:22:37Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{#invoke:navbox|navbox
|name= First Modi ministry
|title= [[File:Emblem of India.svg|15px]] [[First Modi ministry]]
|listclass = hlist
|state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}}
|titlestyle = background:{{party color|Bharatiya Janata Party}}; color:black;
|above= [[Prime Minister of India|Prime Minister]]: [[Narendra Modi]]
|list1={{navbox with columns|child|fullwidth = true |state=uncollapsed
|title= Cabinet Ministers <!--Sorted Alphabetically as per ministry-->
|col1 = {{navbox|subgroup |groupstyle = vertical-align:top;white-space:normal;
|group1=[[Ministry of Agriculture & Farmers Welfare|Agriculture and Farmers Welfare]] |list1=[[Radha Mohan Singh]]
|group2=[[Department of Atomic Energy|Atomic Energy]] |list2= [[Narendra Modi]]
|group3=[[Ministry of Chemicals and Fertilizers|Chemicals and Fertilizers]] |list3= [[D. V. Sadananda Gowda]]
|group4=[[Ministry of Civil Aviation (India)|Civil Aviation]] |list4=[[Suresh Prabhu]]
|group5=[[Ministry of Commerce and Industry (India)|Commerce and Industry]] |list5= [[Suresh Prabhu]]
|group6=[[Ministry of Consumer Affairs, Food and Public Distribution|Consumer Affairs, Food <br>and Public Distribution]]|list6=[[Ram Vilas Paswan]]
|group7=[[Ministry of Corporate Affairs|Corporate Affairs]] |list7=[[Arun Jaitley]]
|group8=[[Ministry of Defence (India)|Defence]] |list8=[[Nirmala Sitharaman]]
|group9=[[Ministry of Drinking Water and Sanitation|Drinking Water and Sanitation]] |list9=[[Uma Bharati]]
|group10=[[Ministry of Earth Sciences|Earth Sciences]] |list10=[[Harsh Vardhan (Delhi politician)|Harsh Vardhan]]
|group11=[[Ministry of Electronics and Information Technology|Electronics and <br>Information Technology]] |list11=[[Ravi Shankar Prasad]]
|group12=[[Ministry of External Affairs (India)|External Affairs]] |list12=[[Sushma Swaraj]]
|group13=[[Ministry of Finance (India)|Finance]] |list13=[[Arun Jaitley]]
|group14=[[Ministry of Food Processing Industries|Food Processing Industry]] |list14= [[Harsimrat Kaur Badal]]
|group15=[[Ministry of Coal|Coal]] |list15=[[Piyush Goyal]]
|group16=[[Ministry of Environment and Forests (India)|Environment, Forest <br>and Climate Change]]|list16=[[Harsh Vardhan (Delhi politician)|Harsh Vardhan]]
}}
|col2 = {{navbox|subgroup |groupstyle = vertical-align:top;white-space:normal;
|group0=[[Ministry of Health and Family Welfare (India)|Health and Family Welfare]] |list0= [[Jagat Prakash Nadda]]
|group1=[[Ministry of Heavy Industries and Public Enterprises (India)|Heavy Industry and<br>Public Enterprises]] |list1= [[Anant Geete]]
|group2=[[Ministry of Home Affairs (India)|Home Affairs]] |list2=[[Rajnath Singh]]
|group4=[[Ministry of Human Resource Development|Human Resource Development]] |list4= [[Prakash Javadekar]]
|group5=[[Ministry of Information and Broadcasting (India)|Information and Broadcasting]] |list5=[[Smriti Irani]]
|group7=[[Ministry of Law and Justice (India)|Law and Justice]] |list7=[[Ravi Shankar Prasad]]
|group11=[[Ministry of New and Renewable Energy (India)|New and Renewable Energy]] |list11=
|group12=[[Ministry of Overseas Indian Affairs|Overseas Indian Affairs]] |list12= [[Sushma Swaraj]]
|group13=[[Ministry of Panchayati Raj|Panchayati Raj]] |list13=[[Narendra Singh Tomar]]
|group14=[[Ministry of Parliamentary Affairs (India)|Parliamentary Affairs]] |list14= [[Narendra Singh Tomar]]
|group15=[[Ministry of Personnel, Public Grievances and Pensions|Personnel, Public Grievances<br>and Pensions]] |list15= [[Narendra Modi]]
|group16=[[Ministry of Petroleum and Natural Gas|Petroleum and <br>Natural Gas]] |list16= [[Dharmendra Pradhan]]
|group17=[[Ministry of Railways (India)|Railways]] |list17= [[Piyush Goyal]]
|group18=[[Ministry of Rural Development (India)|Rural Development]] |list18=[[Narendra Singh Tomar]]
|group19=[[Ministry of Skill Development and Entrepreneurship|Skill Development and <br> Entrepreneurship]] |list19=[[Dharmendra Pradhan]]
}}
|col3 = {{navbox|subgroup |groupstyle = vertical-align:top;white-space:normal;
|group2=[[Ministry of Science and Technology (India)|Science and Technology]] |list2=[[Harsh Vardhan (Delhi politician)|Harsh Vardhan]]
|group3=[[Ministry of Social Justice and Empowerment|Social Justice and<br>Empowerment]] |list3= [[Thawar Chand Gehlot|Thaawar Chand Gehlot]]
|group4=[[Department of Space|Space]] |list4=[[Narendra Modi]]
|group5=[[Ministry of Statistics and Programme Implementation|Statistics and Programme<br>Implementation]] |list5=[[D. V. Sadananda Gowda]]
|group6=[[Ministry of Steel (India)|Steel]] |list6=[[Birender Singh (politician, born 1946)|Chaudhary Birender Singh]]
|group7=[[Ministry of Shipping (India)|Shipping]] and [[Ministry of Road Transport and Highways|Road Transport <br>and Highways]] |list7= [[Nitin Gadkari]]
|group8=[[Ministry of Textiles (India)|Textiles]] |list8=[[Smriti Irani]]
|group9=[[Ministry of Tribal Affairs (India)|Tribal Affairs]] |list9= [[Jual Oram]]
|group11=[[Ministry of Water Resources, River Development & Ganga Rejuvenation|Ministry of Water Resources,<br>River Development and<br>Ganga Rejuvenation]] |list11= [[Nitin Gadkari]]
|group12=[[Ministry of Women and Child Development|Women and Child Development]]|list12=[[Maneka Gandhi]]
|group13=[[Ministry of Minority Affairs|Minority Affairs]] |list13= [[Mukhtar Abbas Naqvi]]
|group14=[[Ministry of Mines (India)|Mines]] |list14= [[Narendra Singh Tomar]]
}}
}}
|list2={{navbox with columns|child|fullwidth = true|state=<includeonly>collapsed</includeonly>
|title= Ministers of State (Independent Charge) <!--Sorted Alphabetically as per ministry-->
|col1={{navbox|subgroup |groupstyle = vertical-align:top;white-space:normal;
|group1=[[Ministry of AYUSH|AYUSH]] |list1= [[Shripad Yasso Naik]]
|group2=[[Ministry of Communications and Information Technology (India)|Communications]] |list2=[[Manoj Sinha]]
|group3=[[Ministry of Culture (India)|Culture]] |list3= [[Mahesh Sharma]]
|group4=[[Ministry of Development of North Eastern Region|Development of North <br>Eastern Region]] |list4=[[Jitendra Singh (politician, born 1956)|Jitendra Singh]]
}}
|col2={{navbox|subgroup |groupstyle = vertical-align:top;white-space:normal;
|group5=[[Ministry of Labour and Employment (India)|Labour and Employment]] |list5=[[Santosh Kumar Gangwar]]
|group6=[[Ministry of Micro, Small and Medium Enterprises|Micro, Small and Medium <br>Enterprises]] |list6= [[Giriraj Singh]]
|group7=[[Ministry of New and Renewable Energy (India)|New and Renewable Energy]] |list7= [[Raj Kumar Singh]]
|group8= [[Planning Commission (India)|Planning]] |list8= [[Rao Inderjit Singh]]
}}
|col3={{navbox|subgroup |groupstyle = vertical-align:top;white-space:normal;
|group9=[[Ministry of Power (India)|Power]] |list9= [[Raj Kumar Singh]]
|group10=[[Ministry of Tourism (India)|Tourism]]| list10= [[Alphons Kannanthanam]]
|group11=[[Ministry of Housing and Urban Poverty Alleviation (India)|Housing and Urban <br>Poverty Alleviation]]| list11= [[Hardeep Singh Puri]]
|group12=[[Ministry of Youth Affairs and Sports (India)|Youth Affairs and Sports]]|list12=[[Rajyavardhan Singh Rathore]]
}}
}}
|list3={{navbox with columns|child|fullwidth = true |state=<includeonly>collapsed</includeonly>
|title= Ministers of State <!--Sorted Alphabetically as per ministry-->
|col1 = {{navbox|subgroup |groupstyle = vertical-align:top;white-space:normal;
|group1=[[Ministry of Agriculture & Farmers Welfare|Agriculture and<br>Farmers Welfare]] |list1=[[Parsottambhai Rupala]]<br>[[S. S. Ahluwalia]]<br>[[Sudarshan Bhagat]]
|group2=[[Department of Atomic Energy|Atomic Energy]] |list2=[[Jitendra Singh (BJP politician)|Jitendra Singh]]
|group3=[[Ministry of Chemicals and Fertilizers (India)|Chemicals and Fertilizers]] |list3=[[Mansukh L. Mandaviya]]
|group4=[[Ministry of Civil Aviation (India)|Civil Aviation]] |list4=[[Jayant Sinha]]
|group5=[[Ministry of Consumer Affairs, Food and Public Distribution (India)|Consumer Affairs, Food <br>and Public Disturbution]]|list5=[[Chhotu Ram Chaudhary]]
|group6=[[Ministry of Corporate Affairs|Corporate Affairs]] |list6=[[Arjun Ram Meghwal]]
|group7= [[Ministry of Defence (India)|Defence]] |list7=[[Subhash Ramrao Bhamre]]
|group8=[[Ministry of Drinking Water and Sanitation (India)|Drinking Water <br>and Sanitation]] |list8=[[Ramesh Jigajinagi]]
|group9=[[Ministry of Earth Sciences|Earth Sciences]] |list9=[[Y. S. Chowdary]]
|group10=[[Ministry of Electronics and Information Technology|Electronics and IT]]|list10=[[P. P. Chaudhary]]
|group11=[[Ministry of External Affairs (India)|External Affairs]] |list11=[[V. K. Singh]]
|group12=[[Ministry of Finance (India)|Finance]] |list12=[[Arjun Ram Meghwal]]<br>[[Santosh Gangwar]]
|group13=[[Ministry of Food Processing Industries|Food Processing Industry]] |list13=[[Niranjan Jyoti]]
|group14=[[Ministry of Health and Family Welfare (India)|Health and Family Welfare]] |list14=[[Anupriya Patel]]<br>[[Faggan Singh Kulaste]]
}}
|col2 = {{navbox|subgroup |groupstyle = vertical-align:top;white-space:normal;
|group1=[[Ministry of Heavy Industries and Public Enterprises (India)|Heavy Industry and Public <br>Enterprises]] |list1=[[G. M. Siddeshwara]]
|group2=[[Ministry of Home Affairs (India)|Home Affairs]] |list2=[[Hansraj Gangaram Ahir|Hansraj Ahir]]<br>[[Kiren Rijiju]]
|group3=[[Ministry of Housing and Urban Poverty Alleviation (India)|Housing and Urban <br>Poverty Alleviation]]| list3=[[Babul Supriyo]]<br>[[Rao Inderjit Singh]]
|group4=[[Ministry of Human Resource Development (India)|Human Resource Development]] |list4=[[Satya Pal Singh (Uttar Pradesh politician)|Satya Pal Singh]]
|group5=[[Ministry of Information and Broadcasting (India)|Information and Broadcasting]] |list5=[[Rajyavardhan Singh Rathore]]
|group6=[[Ministry of Law and Justice (India)|Law and Justice]] |list6=[[P. P. Chaudhary]]
|group7=[[Ministry of Micro, Small and Medium Enterprises|Micro, Small and <br>Medium Enterprises]] |list7= [[Haribhai Parthibhai Chaudhary]]<br>[[Giriraj Singh]]
|group9=[[Ministry of Minority Affairs|Minority Affairs]] |list9= [[Mukhtar Abbas Naqvi]]
|group10=[[Ministry of Overseas Indian Affairs|Overseas Indian Affairs]] |list10=[[V. K. Singh]]
|group11=[[Ministry of Panchayati Raj|Panchayati Raj]] |list11=[[Parsottambhai Rupala]]
|group12= [[Ministry of Parliamentary Affairs (India)|Parliamentary Affairs]] |list12= [[Arjun Ram Meghwal]]<br>[[Vijay Goel (politician)|Vijay Goel]]
|group13=[[Ministry of Personnel, Public Grievances and Pensions|Personnel, Public Grievances<br>and Pensions]] |list13=[[Jitendra Singh (BJP politician)|Jitendra Singh]]
|group14=[[Prime Minister's Office (India)|Prime Minister's Office]] |list14=[[Jitendra Singh (BJP politician)|Jitendra Singh]]
}}
|col3 = {{navbox|subgroup |groupstyle = vertical-align:top;white-space:normal;
|group3=[[Ministry of Railways (India)|Railways]] |list3=[[Manoj Sinha]]
|group4=[[Ministry of Road Transport and Highways (India)|Road Transport <br>and Highways]] |list4=[[Mansukh L. Mandaviya]]<br>[[Pon Radhakrishnan]]
|group5=[[Ministry of Rural Development (India)|Rural Development]] |list5=[[Ram Kripal Yadav]]
|group6=[[Ministry of Science and Technology (India)|Science and Technology]] |list6=[[Y. S. Chowdary]]
|group7=[[Ministry of Social Justice and Empowerment|Social Justice and Empowerment]] |list7=[[Krishan Pal Gurjar]]<br>[[Ramdas Athawale]]<br>[[Vijay Sampla]]
|group8=[[Ministry of Steel (India)|Steel]] |list8=[[Vishnudeo Sai]]
|group10=[[Ministry of Shipping (India)|Shipping]] |list10=[[Mansukh L. Mandaviya]]<br>[[Pon Radhakrishnan]]
|group11=[[Department of Space|Space]]|list11=[[Jitendra Singh (BJP politician)|Jitendra Singh]]
|group12=[[Ministry of Textiles (India)|Textiles]]|list12=[[Ajay Tamta]]
|group13=[[Ministry of Tribal Affairs (India)|Tribal Affairs]] |list13=[[Jasvantsinh Sumanbhai Bhabhor]]
|group14=[[Ministry of Water Resources, River Development & Ganga Rejuvenation|Ministry of Water Resources,<br>River Development and<br>Ganga Rejuvenation]] |list14=[[Satya Pal Singh (Uttar Pradesh politician)|Satya Pal Singh]]<br>[[Arjun Ram Meghwal]]
|group15=[[Ministry of Women and Child Development|Women and Child Development]]|list15=[[Maneka Gandhi]]
|group16=[[Ministry of Urban Development (India)|Urban Development]] |list16=[[Babul Supriyo]]<br>[[Rao Inderjit Singh]]
}}
}}
}}<noinclude>
[[Category:Narendra Modi|Template]]
[[Category:India cabinet templates]]
oo1f3dtahu2v3yizqzx1lvs0b35jx4h
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱵᱟᱥᱛᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
10
20524
101807
2022-08-22T00:48:28Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Bastar district |title = Cities and towns in [[Bastar district]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |group1 = Bastar |list1 = * [[Frezarpur]] * [[Hatkachora]] * [[Jagdalpur]] |group2 = Other districts |list2 = * [[Bilaspur district, Chhattisgarh|Bilaspur]] * [[Dantewada district|Dantewada]] * [[Dhamtari district|Dhamtari]] * [[Durg district|Durg]] * Janjgir–Champa district|Jang..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Bastar district
|title = Cities and towns in [[Bastar district]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|group1 = Bastar
|list1 =
* [[Frezarpur]]
* [[Hatkachora]]
* [[Jagdalpur]]
|group2 = Other districts
|list2 =
* [[Bilaspur district, Chhattisgarh|Bilaspur]]
* [[Dantewada district|Dantewada]]
* [[Dhamtari district|Dhamtari]]
* [[Durg district|Durg]]
* [[Janjgir–Champa district|Jangir–Champa]]
* [[Jashpur district|Jashpur]]
* [[Kabirdham district|Kabirdham]]
* [[Kanker district|Kanker]]
* [[Korba district|Korba]]
* [[Koriya district|Koriya]]
* [[Mahasamund district|Mahasamund]]
* [[Raigarh district|Raigarh]]
* [[Raipur district|Raipur]]
* [[Rajnandgaon district|Rajnandgaon]]
* [[Surguja district|Surguja]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Chhattisgarh district templates]]
0wtoc4dnmtsbg9s1niiei2nygxdka0w
ᱪᱷᱟᱸᱪ:India-actor-stub
10
20525
101811
2022-08-22T00:53:01Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{asbox | image = India film clapperboard (variant).svg | pix = 30 | subject = | qualifier = about an Indian actor | category = Indian actor stubs | tempsort = Actor | name = Template:India-actor-stub }}<noinclude> [[Category:India stub templates|actor]] [[Category:Actor stub templates|India]]" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{asbox
| image = India film clapperboard (variant).svg
| pix = 30
| subject =
| qualifier = about an Indian actor
| category = Indian actor stubs
| tempsort = Actor
| name = Template:India-actor-stub
}}<noinclude>
[[Category:India stub templates|actor]]
[[Category:Actor stub templates|India]]
nfspyxvpxar6e1yefzrqvr776o38l75
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Current Indian governors
10
20526
101813
2022-08-22T00:58:07Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox with columns |name = Current Indian governors |title = Lists of [[Governor (India)|governors]] of the [[States and union territories of India|states of India]] (and [[List of current Indian governors|current incumbents]]) |state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}} |fullwidth = y |col1 = {{navbox|subgroup |group1= [[List of governors of Andhra Pradesh|Andhra Pradesh]] |list1= [[Biswabhusan Harichandan]..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox with columns
|name = Current Indian governors
|title = Lists of [[Governor (India)|governors]] of the [[States and union territories of India|states of India]] (and [[List of current Indian governors|current incumbents]])
|state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}}
|fullwidth = y
|col1 = {{navbox|subgroup
|group1= [[List of governors of Andhra Pradesh|Andhra Pradesh]]
|list1= [[Biswabhusan Harichandan]]
|group2= [[List of governors of Arunachal Pradesh|Arunachal Pradesh]] |list2= [[B. D. Mishra]]
|group3= [[List of governors of Assam|Assam]]
|list3= [[Jagdish Mukhi]]
|group4= [[List of governors of Bihar|Bihar]]
|list4= [[Phagu Chauhan]]
|group5= [[List of governors of Chhattisgarh|Chhattisgarh]]
|list5= [[Anusuiya Uikey]]
|group6= [[List of governors of Goa|Goa]]
|list6= [[P. S. Sreedharan Pillai]]
|group7= [[List of governors of Gujarat|Gujarat]]
|list7= [[Acharya Devvrat]]
|group8= [[List of governors of Haryana|Haryana]]
|list8= [[Bandaru Dattatreya]]
|group9= [[List of governors of Himachal Pradesh|Himachal Pradesh]]
|list9= [[Rajendra Arlekar]]
|group10= [[List of governors of Jharkhand|Jharkhand]]
|list10= [[Ramesh Bais]]
}}
|col2 = {{navbox|subgroup
|group1= [[List of governors of Karnataka|Karnataka]]
|list1= [[Thawar Chand Gehlot]]
|group2= [[List of governors of Kerala|Kerala]]
|list2= [[Arif Mohammad Khan]]
|group3= [[List of governors of Madhya Pradesh|Madhya Pradesh]]
|list3= [[Mangubhai C. Patel]]
|group4= [[List of governors of Maharashtra|Maharashtra]]
|list4= [[Bhagat Singh Koshyari]]
|group5= [[List of governors of Manipur|Manipur]]
|list5= [[La. Ganesan]]
|group6= [[List of governors of Meghalaya|Meghalaya]]
|list6= [[Satya Pal Malik]]
|group7= [[List of governors of Mizoram|Mizoram]]
|list7= [[Kambhampati Hari Babu]]
|group8= [[List of governors of Nagaland|Nagaland]]
|list8= [[Jagdish Mukhi]] ''{{small|(additional charge)}}''
|group9= [[List of governors of Odisha|Odisha]]
|list9= [[Ganeshi Lal]]
|group10= [[List of governors of Punjab, India|Punjab]]
|list10= [[Banwarilal Purohit]]
}}
|col3 = {{navbox|subgroup
|group1= [[List of governors of Rajasthan|Rajasthan]]
|list1= [[Kalraj Mishra]]
|group2= [[List of governors of Sikkim|Sikkim]]
|list2= [[Ganga Prasad]]
|group3= [[List of governors of Tamil Nadu|Tamil Nadu]]
|list3= [[R. N. Ravi]]
|group4= [[List of governors of Telangana|Telangana]]
|list4= [[Tamilisai Soundararajan]]
|group5= [[List of governors of Tripura|Tripura]]
|list5= [[Satyadev Narayan Arya]]
|group6= [[List of governors of Uttar Pradesh|Uttar Pradesh]]
|list6= [[Anandiben Patel]]
|group7= [[List of governors of Uttarakhand|Uttarakhand]]
|list7= [[Gurmit Singh (general)|Gurmit Singh]]
|group8= [[List of governors of West Bengal|West Bengal]]
|list8= [[Jagdeep Dhankhar]]
}}
| below = {{hlist
| [[Raj Bhavan|Official residence]]
| [[List of female governors and lieutenant governors in India|Women governors]]
}}
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Check completeness of transclusions}}
{{Collapsible option}}
}}
[[Category:India templates]]
q7os7gedl05l1fg1rnxaf1u4img10qp
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱚᱞᱚᱱᱫᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
10
20527
101819
2022-08-22T01:11:33Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Jalandhar district |title = [[Jalandhar district]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |group1 = Cities and villages<br />in Jalandhar district |list1 = * [[Adampur]] * [[Alawalpur]] * [[Apra, Punjab|Apra]] * [[Akalpur]] * [[Anihar]] * [[Ashahoor]] * [[Ashaur]] * [[Atta, Jalandhar|Atta]] * [[Atti, Jalandhar|Atti]] * [[Aujla Dhak]] * [[Bachhowal]] * [[Bainapur]] * Bakapur, Phillaur|Bakapu..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Jalandhar district
|title = [[Jalandhar district]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|group1 = Cities and villages<br />in Jalandhar district
|list1 =
* [[Adampur]]
* [[Alawalpur]]
* [[Apra, Punjab|Apra]]
* [[Akalpur]]
* [[Anihar]]
* [[Ashahoor]]
* [[Ashaur]]
* [[Atta, Jalandhar|Atta]]
* [[Atti, Jalandhar|Atti]]
* [[Aujla Dhak]]
* [[Bachhowal]]
* [[Bainapur]]
* [[Bakapur, Phillaur|Bakapur]]
* [[Bansian]]
* [[Bhandal Buta]]
* [[Bhattian]]
* [[Bhogpur]]
* [[Burj Pukhta]]
* [[Chak Des Raj]]
* [[Chak Sahbu]]
* [[Chhaula]]
* [[Chhokran]]
* [[Dhuleta]]
* [[Dosanjh Kalan]]
* [[Ganna Pind]]
* [[Garha, Phillaur|Garha]]
* [[Garhi Mahan Singh]]
* [[Goraya]]
* [[Jajo Mazara]]
* [[Jalandhar]]
* [[Jalandhar Cantonment]]
* [[Jandiala]]
* [[Jhungian Mahansingh]]
* [[Kadiana (village)|Kadiana]]
* [[Kang Jagir]]
* [[Kartarpur, India|Kartarpur]]
* [[Katana (village)|Katana]]
* [[Katpalon]]
* [[Khaira Mushtarka]]
* [[Khanpur, Phillaur|Khanpur]]
* [[Killi, Punjab|Killi]]
* [[Kot Garewal]]
* [[Kotli Khakhian]]
* [[Kutbewal]]
* [[Ladian, Phillaur|Ladian]]
* [[Landhra]]
* [[Lasara]]
* [[Lasuri]]
* [[Lohgarh, Phillaur|Lohgarh]]
* [[Lohian Khas]]
* [[Mallian Kalan]]
* [[Mandi, Jalandhar|Mandi]]
* [[Manko, Jalandhar|Manko]]
* [[Mansurpur]]
* [[Mao Sahib]]
* [[Moron, Punjab|Moron]]
* [[Nakodar]]
* [[Nagar, Punjab|Nagar]]
* [[Nurewal]]
* [[Nurmahal]]
* [[Pal Qadiam]]
* [[Palnau]]
* [[Panj Dhera]]
* [[Phalpota]]
* [[Phillaur]]
* [[Raipur Araiyan]]
* [[Raipur Sagnewal]]
* [[Ramgarh, Punjab|Ramgarh]]
* [[Rasulpur, Phillaur|Rasulpur]]
* [[Ratainda]]
* [[Rurka Kalan]]
* [[Rurka Khurd]]
* [[Saifabad, Punjab|Saifabad]]
* [[Sailkiyana]]
* [[Samrari]]
* [[Sansarpur]]
* [[Sarinh, Jalandhar|Sarinh]]
* [[Shahkot, India|Shahkot]]
* [[Shahpur, Phillaur|Shahpur]]
* [[Shankar, Jalandhar|Shankar]]
* [[Sultanpur, Phillaur|Sultanpur]]
* [[Tarkhan Mazara]]
* [[Tehang]]
* [[Thammanwal]]
* [[Turan (village)|Turan]]
|group2 = Other districts
|list2 =
* [[Ajitgarh district|Ajitgarh]]
* [[Amritsar district|Amritsar]]
* [[Barnala district|Barnala]]
* [[Bathinda district|Bathinda]]
* [[Faridkot district|Faridkot]]
* [[Fatehgarh Sahib district|Fatehgarh Sahib]]
* [[Fazilka district|Fazilka]]
* [[Firozpur district|Firozpur]]
* [[Gurdaspur district|Gurudaspur]]
* [[Hoshiarpur district|Hoshiarpur]]
* [[Kapurthala district|Kapurthala]]
* [[Ludhiana district|Ludhiana]]
* [[Mansa district, India|Mansa]]
* [[Moga district|Moga]]
* [[Pathankot district|Pathankot]]
* [[Patiala district|Patiala]]
* [[Rupnagar district|Rupnagar]]
* [[Sangrur district|Sangrur]]
* [[Shaheed Bhagat Singh Nagar district|Shaheed Bhagat Singh Nagar]]
* [[Sri Muktsar Sahib district|Sri Muktsar Sahib]]
* [[Tarn Taran district|Tarn Taran]]
}}<noinclude>
{{documentation}}
987gs5e8ouwjt3ct0e0kh69uxw5jdc1
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱯᱟᱧᱡᱟᱵᱽ (ᱥᱤᱧᱚᱛ)
10
20528
101820
2022-08-22T01:12:35Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Punjab, India | title = [[States and territories of India|State]] of [[Punjab, India]] | state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}} | image = [[File:Punjab in India.png|50px]] | listclass = hlist | above = [[List of state and union territory capitals in India|Capital]]: '''[[Chandigarh]]''' | group1 = [[:Category:Punjab, India|Topics]] | list1..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Punjab, India
| title = [[States and territories of India|State]] of [[Punjab, India]]
| state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}}
| image = [[File:Punjab in India.png|50px]]
| listclass = hlist
| above = [[List of state and union territory capitals in India|Capital]]: '''[[Chandigarh]]'''
| group1 = [[:Category:Punjab, India|Topics]]
| list1 =
* [[Demographics of Punjab, India|Demographics]]
* [[Economy of Punjab, India|Economy]]
* [[Education in Punjab, India|Education]]
* [[History of the Punjab|History]]
** [[King Porus]]
* [[Punjabis|People]]
* [[Tourism in Punjab, India|Tourism]]
* [[Music of Punjab|Music]]
|group2 = [[Public administration|Administration]]
|list2 =
* [[Government of Punjab, India|Government]]
* [[Punjab Legislative Assembly|Legislative Assembly]]
* [[List of Chief Ministers of Punjab (India)|Chief Ministers]]
* [[List of governors of Punjab (India)|Governors]]
* [[Raj Bhavan (Punjab)|Raj Bhavan]]
* [[Punjab Police (India)|Police]]
|group3 = [[Punjabi culture|Culture]]
|list3 =
* [[Cinema of Punjab|Cinema]]
* [[Punjabi cuisine|Cuisine]]
** [[Folk dances of Punjab|Folk dances]]
** [[Bhangra (dance)|Bhangra]]
**[[Giddha]]
** [[Aawat pauni]]
** [[Tipri dance (Punjab)]]
* [[Punjabi folklore|Folklore]]
* [[Punjabi folk religion]]
** [[Sanjhi]]
** [[Gugga]]
** [[Chhapar Mela]]
** [[Sakhi Sarwar Saint]]
** [[Punjabi fasts]]
* [[Punjabi language|Language]]
** [[Gurmukhī alphabet|Gurmukhī]]
* [[Music of Punjab|Music]]
** [[Bhangra (music)|Bhangra]]
** [[Folk music of Punjab|Folk music]]
* [[Punjabi clothing|Dress]]
** [[Salwar (Punjabi) Suit]]
** [[Punjabi ghagra]]
** [[Patiala salwar]]
** [[Punjabi Tamba and Kurta]]
** [[Phulkari]]
** [[Jutti]]
* Calendars
** [[Punjabi calendar]]
** [[Nanakshahi calendar]]
** [[Bikrami calendar]]
* [[Fairs and Festival of Punjab India]]
* [[Punjabi festivals]]
** [[Lohri]]
** [[Basant Kite Festival (Punjab)]]
** [[Maghi]]
** [[Holi, Punjab]]
** [[Teeyan]]
** [[Rakhri]]
** [[Vaisakhi]]
* Religious festivals
** [[Hindu Punjabi Festivals]]
** [[List of Sikh festivals|Sikh festivals]]
* [[Sports in Punjab, India|Sports]]
** [[Kabaddi]]
** [[Kabaddi in India]]
** [[Kila Raipur Sports Festival]]
** [[Punjabi Kabaddi]]
* [[Punjabi Suba movement]]
* Folk arts and crafts
** [[Chowk poorana]]
** [[Phulkari]]
| group4 = Divisions
| list4 =
* Patiala
* Rupnagar
* Jalandhar
* Faridkot
* Firozpur
| group5 = [[List of districts of Punjab, India|Districts]]
| list5 =
* [[Mohali district|SAS Nagar]]
* [[Amritsar district|Sri Amritsar]]
* [[Barnala district|Barnala]]
* [[Bathinda district|Bathinda]]
* [[Faridkot district|Faridkot ]]
* [[Fatehgarh Sahib district|Fatehgarh Sahib]]
* [[Fazilka district|Fazilka]]
* [[Firozpur district|Firozpur ]]
* [[Gurdaspur district|Gurdaspur]]
* [[Hoshiarpur district|Hoshiarpur]]
* [[Jalandhar district|Jalandhar]]
* [[Kapurthala district|Kapurthala ]]
* [[Ludhiana district|Ludhiana]]
* [[Mansa district, Punjab|Mansa]]
* [[Moga district|Moga]]
* [[Pathankot district|Pathankot]]
* [[Patiala district|Patiala]]
* [[Sri Muktsar Sahib district|Sri Muktsar Sahib]]
* [[Rupnagar district|Rupnagar]]
* [[Sangrur district|Sangrur]]
* [[Shahid Bhagat Singh Nagar district|Shahid Bhagat Singh Nagar]]
* [[Tarn Taran district|Tarn Taran Sahib]]
| group6 = [[List of cities in Punjab and Chandigarh|Major Cities]]
| list6 =
* [[Ludhiana]]
* [[Amritsar]]
* [[Jalandhar]]
* [[Patiala]]
* [[Bathinda]]
* [[Hoshiarpur]]
* [[Mohali]]
* [[Batala]]
* [[Pathankot]]
* [[Moga, Punjab|Moga]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
{{Indian state templates}}
[[Category:Punjab, India templates]]
kbj7l75xre0tft04gp4tfjko1bo46gu
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ
10
20529
101822
2022-08-22T01:20:17Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Jalpaiguri district |title = Cities, towns and locations in [[Jalpaiguri district]] |listclass = hlist |state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}} | group1 = [[List of cities in West Bengal by population|Cities]], [[municipality|municipal]]<br/> and [[Census town|census]] towns | list1 = {{Navbox|child | listclass = hlist |group1= [[Jalpaiguri Sadar subdivision]] |list1 = * [[Banarhat]] * B..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Jalpaiguri district
|title = Cities, towns and locations in [[Jalpaiguri district]]
|listclass = hlist
|state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}}
| group1 = [[List of cities in West Bengal by population|Cities]], [[municipality|municipal]]<br/> and [[Census town|census]] towns
| list1 = {{Navbox|child
| listclass = hlist
|group1= [[Jalpaiguri Sadar subdivision]]
|list1 =
* [[Banarhat]]
* [[Binnaguri, Rajganj]]
* [[Chakiabhita]]
* [[Dabgram]]
* [[Dakshin Khagrabari]]
* [[Dhupguri]]
* [[Gairkata]]
* [[Jalpaiguri]]
* [[Kharia, Jalpaiguri|Kharia]]
* [[Mainaguri]]
* [[Telipara Tea Garden]]
|group2= [[Malbazar subdivision]]
|list2=
* [[Chalsa, India|Chalsa]]
* [[Dakshin Odlabari]]
* [[Lataguri]]
* [[Mangalbari]]
* [[Malbazar]]
* [[Matelli]]
* [[Odlabari]]
}}
|group2= Locations<br/><small>other than cities and towns</small>
| list2 = {{Navbox|child
| listclass = hlist
|group1= [[Jalpaiguri Sadar subdivision]]
|list1=
* [[Belakoba]]
* [[Binnaguri]]
* [[Dakshin Khairbari]]
* [[Khayerkhal]]
* [[Phulbari, Jalpaiguri|Phulbari]]
* [[Rajganj, Jalpaiguri|Rajganj]]
|group2= [[Malbazar subdivision]]
|list2=
* [[Bagrakote]]
* [[Batabari Tea Garden]]
* [[Dam Dim]]
* [[Gajoldoba]]
* [[Gurjangjhora Tea Garden]]
* [[Murti, Jalpaiguri|Murti]]
* [[Nagrakata]]
* [[Rajadanga]]
* [[Samsing]]
* [[Sulkapara]]
* [[Zurantee Tea Garden]]
}}
| group3= Specific Tea Estates
| list3=
* [[Meenglas and Leesh River Tea Estates]]
* [[Gandrapara and Lakhipara Tea Estates]]
* [[Hope and Jiti Tea Estates]]
* [[Chalouni, Aibheel and Chalsa Tea Estates]]
* [[Danguajhar Tea Estate]]
|group4= Related Topics
|list4 =
* {{icon|Template}} [[:Template:Jalpaiguri topics|Jalpaiguri topics]]
* {{icon|Category}} [[:Category:People from Jalpaiguri district|People from Jalpaiguri district]]
* {{icon|Category}} [[:Category:Villages in Jalpaiguri district|Villages in Jalpaiguri district]]
|below = {{Portal-inline|India}}
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:West Bengal cities and towns by district templates]]
[[Category:Jalpaiguri district|*]]
du8ilhwuffqbw9gbpjldfp84cnt51wt
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Jalpaiguri topics
10
20530
101823
2022-08-22T01:21:15Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Jalpaiguri district topics | title = [[Jalpaiguri district]] topics | listclass = hlist | state = collapsed |group1= General |list1= * [[Baikunthapur Forest]] * [[Chapramari Wildlife Sanctuary]] * [[Dooars]] * [[Dooars-Terai tea gardens]] * [[Gorumara National Park]] * [[India–Bangladesh enclaves]] * [[Jalpaiguri]] * [[Jalpaiguri district]] * [[Jalpaiguri division]] * [[Jalpaiguri Palace]] * Siliguri Jal..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Jalpaiguri district topics
| title = [[Jalpaiguri district]] topics
| listclass = hlist
| state = collapsed
|group1= General
|list1=
* [[Baikunthapur Forest]]
* [[Chapramari Wildlife Sanctuary]]
* [[Dooars]]
* [[Dooars-Terai tea gardens]]
* [[Gorumara National Park]]
* [[India–Bangladesh enclaves]]
* [[Jalpaiguri]]
* [[Jalpaiguri district]]
* [[Jalpaiguri division]]
* [[Jalpaiguri Palace]]
* [[Siliguri Jalpaiguri Development Authority]]
* [[New Jalpaiguri Junction railway station]]
* [[North Bengal]]
* [[North Bengal Tea Industry]]
* [[Raikat]]
* [[Raninagar Industrial Growth Centre]]
* [[Terai]]
* [[Western Duars]]
* [[University of North Bengal]]
* [[2013 Jalpaiguri bombing]]
|group2= Municipal corporations
|list2=
* [[Jalpaiguri]]
* [[Siliguri|New Jalpaiguri (Siliguri)]]
|group3= Municipalities
|list3=
* [[Dhupguri]]
* [[Malbazar]]
* [[Mainaguri]]
* [[Phulbari, Jalpaiguri|Phulbari (proposed)]]
| group4=[[Community development blocks in India|Community development<br/>blocks]]
| list4={{Navbox|child
| listclass = hlist
|group1= [[Jalpaiguri Sadar subdivision]]
|list1=
* [[Jalpaiguri (community development block)|Jalpaiguri]]
* [[Maynaguri (community development block)|Maynaguri]]
* [[Rajganj (community development block)|Rajganj]]
|group2= [[Dhupguri subdivision]]
|list2=
* [[Dhupguri (community development block)|Dhupguri]]
* [[Gairkata (community development block)|Gairkata]]
|group3= [[Malbazar subdivision]]
|list3=
* [[Mal (community development block)|Mal]]
* [[Matiali (community development block)|Matiali]]
* [[Nagrakata (community development block)|Nagrakata]]
}}
| group5 = Rivers
| list5 =
* [[Dharla River|Dharla]]
* [[Jaldhaka River|Jaldhaka]]
* [[Karala River|Karala]]
* [[Teesta River|Teesta]]
* [[Torsa River|Torsha]]
|group6 = Transport
|list6 =
* [[National Highway 17 (India)|NH 17]]
* [[National Highway 31A (India)|NH 31A]]
* [[National Highway 317 (India)|NH 317]]
* [[National Highway 27 (India)|NH 27]]
* [[New Jalpaiguri–Alipurduar–Samuktala Road line]]
* [[New Jalpaiguri–New Bongaigaon section]]
* [[Haldibari–New Jalpaiguri line]]
* [[Katihar–Siliguri line]]
|group7 = Railway stations
|list7 =
* [[Ambari Falakata railway station|Ambari Falakata]]
* [[Belakoba railway station|Belakoba]]
* [[Dhupguri City railway station|Dhupguri]]
* [[Jalpaiguri railway station|Jalpaiguri]]
* [[Jalpaiguri Road railway station|Jalpaiguri Road]]
* [[Mohitnagar railway station|Mohitnagar]]
* [[New Domohani railway station|New Domohani]]
* [[New Jalpaiguri Junction railway station|New Jalpaiguri]]
* [[New Maynaguri railway station|New Mainaguri]]
* [[Raninagar Jalpaiguri Junction railway station|Raninagar Jalpaiguri Junction]]
|group8 = Institutes of higher learning
|list8 =
* [[Ananda Chandra College]]
* [[Institute of Pharmacy, Jalpaiguri]]
* [[Jalpaiguri Government Engineering College]]
* [[North Bengal St. Xavier's College]]
* [[P.D. Women's College]]
* [[Sukanta Mahavidyalaya]]
* [[University of North Bengal]]
| group9 = Lok Sabha constituencies
| list9 =
* [[Jalpaiguri (Lok Sabha constituency)|Jalpaiguri]]
|group10 = Vidhan Sabha constituencies
|list10 =
* [[Dabgram-Phulbari Assembly constituency|Dabgram-Phulbari]]
* [[Dhupguri Assembly constituency|Dhupguri]]
* [[Jalpaiguri Assembly constituency|Jalpaiguri]]
* [[Mal Assembly constituency|Mal]]
* [[Maynaguri Assembly constituency|Maynaguri]]
* [[Nagrakata Assembly constituency|Nagrakata]]
* [[Rajganj Assembly constituency|Rajganj]]
|group11 = Former<br/>Vidhan Sabha constituencies
|list11 =
* [[Kranti Assembly constituency|Kranti]]
| group12 = See also
| list12 =
* [[Template:Jalpaiguri district|Cities, towns and locations in Jalpaiguri district]]
* [[:Category:People from Jalpaiguri district|People from Jalpaiguri district]]
* [[:Category:Villages in Jalpaiguri district|Villages in Jalpaiguri district]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:West Bengal topics by district templates]]
[[Category:Jalpaiguri district|*]]
ebbsklgdveersn9gt3iyn7ixsrbdqbd
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ
10
20531
101824
2022-08-22T01:22:16Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = West Bengal | state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}} |title = {{flagicon image|..West Bengal Flag(INDIA).png}} [[States and union territories of India|State]] of [[West Bengal]] |listclass = hlist | above = [[List of state and union territory capitals in India|Capital]]: '''[[Kolkata]]''' | group1 = [[List of Indian state symbols|State symbols]] | list..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = West Bengal
| state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}}
|title = {{flagicon image|..West Bengal Flag(INDIA).png}} [[States and union territories of India|State]] of [[West Bengal]]
|listclass = hlist
| above = [[List of state and union territory capitals in India|Capital]]: '''[[Kolkata]]'''
| group1 = [[List of Indian state symbols|State symbols]]
| list1 =
* [[List of Indian state emblems|Emblem]]: [[Emblem of West Bengal]]
* [[List of Indian state animals|Animal]]: [[Fishing cat]]
* [[List of Indian state birds|Bird]]: [[White-throated kingfisher]]
* [[List of Indian state flowers|Flower]]: [[Nyctanthes arbor-tristis|Night-flowering jasmine (Shiuli)]]
* [[List of Indian state trees|Tree]]: [[Alstonia scholaris|Devil's tree (Saptaparni)]]
* Fish: [[Ilish]]
|group2 = [[History of Bengal|History]]
|list2 =
* [[Gauda Kingdom]]
** [[Shashanka]]
* [[Pala Empire]]
* [[Sena dynasty]]
* [[Mallabhum]]
* [[Cooch Behar State]]
* [[Sher Shah Suri]]
* [[Mughal Empire]]
* [[Nawabs of Bengal and Murshidabad]]
* [[East India Company]]
* [[Battle of Plassey]]
* [[Bengal Presidency]]
* [[Great Bengal famine of 1770]]
* [[Indian Rebellion of 1857]]
* [[Bengali Renaissance]]
* [[Bardhaman Raj]]
* [[Nadia Raj]]
* [[Jhargram Raj]]
* [[Sovabazar Raj]]
* [[Panchkot Raj]]
* [[Partition of Bengal (1905)]]
* [[Revolutionary movement for Indian independence]]
* [[Anushilan Samiti]]
* [[Jugantar]]
* [[Bengal famine of 1943]]
* [[Direct Action Day]]
* [[Noakhali riots]]
* [[Partition of Bengal (1947)]]
* [[Bangladesh Liberation War]]
* [[Naxalite|Naxalite movement]]
|group3 = [[Geography of West Bengal|Geography]]
|list3 =
* [[Darjeeling Himalayan hill region]]
* [[Terai]]
* [[North Bengal plains]]
* [[Dooars]]
* [[Rarh region]]
* [[Sundarbans]]
* [[Vajjabhumi|Western plateau and high lands]]
* [[Ganges Delta]]
* [[Climate of West Bengal|Climate]]
* [[Sandakphu|Sandakphu (Highest point)]]
* [[List of protected areas of West Bengal|Protected areas of West Bengal]]
* [[:Category:Rivers of West Bengal|Rivers of West Bengal]]
** [[Ganges|Ganga]]
** [[Damodar River]]
** [[Brahmaputra]]
** [[Teesta]]
** [[Hooghly River]]
* [[Khoai]]
* [[Tiger Hill, Darjeeling]]
* [[Siliguri Corridor]]
|group4 = [[Government of West Bengal|Governance]]
|list4 =
* [[List of chief ministers of West Bengal|Chief Ministers]]
* [[List of governors of West Bengal|Governor]]
* [[West Bengal Legislative Assembly|Legislative Assembly]]
* [[West Bengal Human Rights Commission|Human Rights Commission]]
* [[:Category:Political parties in West Bengal|Political parties]] ([[Trinamool Congress|All India Trinamool Congress]]
* [[Communist Party of India (Marxist)|Communist Party (Marxist)]]
* [[West Bengal Pradesh Congress Committee|Indian National Congress]]
* [[Bharatiya Janata Party, West Bengal|Bharatiya Janata Party]])
* [[:Template:Lok Sabha constituencies of West Bengal|Parliamentary constituencies]]
* [[List of constituencies of the West Bengal Legislative Assembly|Assembly constituencies]]
* [[CID West Bengal]]
* [[Kolkata Police]]
|group5 = [[Advocacy group|Rights groups]]
|list5 =
* [[Matua Mahasangha]]
* [[Bangla Pokkho]]
|group6 = [[Administrative divisions of West Bengal|Division]] and <br/>[[List of districts of West Bengal|Districts]]
|list6 = {{Navbox|subgroup
|group1 = [[Burdwan division]]
|list1 =
* [[Birbhum district|Birbhum]]
* [[Hooghly district|Hooghly]]
* [[Paschim Bardhaman district|Paschim Bardhaman]]
* [[Purba Bardhaman district|Purba Bardhaman]]
|group2 = [[Jalpaiguri division]]
|list2 =
* [[Alipurduar district|Alipurduar]]
* [[Cooch Behar district|Cooch Behar]]
* [[Darjeeling district|Darjeeling]]
* [[Jalpaiguri district|Jalpaiguri]]
* [[Kalimpong district|Kalimpong]]
|group3 = [[Malda division]]
|list3 =
* [[Dakshin Dinajpur district|Dakshin Dinajpur]]
* [[Berhampore district|Berhampore]] (declared)
* [[Kandi district|Kandi]] (declared)
* [[Malda district|Malda]]
* [[Murshidabad district|Murshidabad]]
* [[Uttar Dinajpur district|Uttar Dinajpur]]
|group4 = [[Medinipur division]]
|list4 =
* [[Bankura district|Bankura]]
* [[Bishnupur district, West Bengal|Bishnupur]] (declared)
* [[Jhargram district|Jhargram]]
* [[Paschim Medinipur district|Paschim Medinipur]]
* [[Purba Medinipur district|Purba Medinipur]]
* [[Purulia district|Purulia]]
|group5 = [[Presidency division]]
|list5 =
* [[Basirhat district (proposed)|Basirhat]] (declared)
* [[Howrah district|Howrah]]
* [[Ichamati district|Ichamati]] (declared)
* [[Kolkata district|Kolkata]]
* [[Nadia district|Nadia]]
* [[North 24 Parganas district|North 24 Parganas]]
* [[Ranaghat district|Ranaghat]] (declared)
* [[Sundarbans district|Sundarbans]] (declared)
* [[South 24 Parganas]]
}}
|group7 = [[Cities and towns in West Bengal|Cities and<br /> towns]]
|list7 =
* [[Alipore]]
* [[Asansol]]
* [[Berhampore]]
* [[Balurghat]]
* [[Bankura]]
* [[Barasat]]
* [[Bardhaman]]
* [[Bishnupur, Bankura|Bishnupur]]
* [[Hugli-Chuchura]]
* [[Cooch Behar]]
* [[Darjeeling]]
* [[Durgapur]]
* [[Haldia]]
* [[Howrah]]
* [[Jalpaiguri]]
* [[Jaynagar Majilpur]]
* [[Kalimpong]]
* [[Kharagpur]]
* [[Kolkata]]
* [[Krishnanagar, Nadia|Krishnanagar]]
* [[Kurseong]]
* [[Malda, West Bengal|Malda]]
* [[Midnapore]]
* [[Murshidabad]]
* [[Purulia]]
* [[Raiganj]]
* [[Siliguri]]
* [[Suri, Birbhum|Siuri]]
* [[Tamluk]]
* [[List of cities in West Bengal by population]]
* [[:Category:West Bengal cities and towns by district templates|Cities and towns by district]]
|group8 = [[Culture of West Bengal|Culture]]
|list8 =
* [[Bengali Renaissance]]
* [[Bengali calendars]]
* [[Pattachitra|Patachitra]]
* [[Chalchitra]]
* [[Arts of West Bengal]]
* [[Baul]]
* [[Bhadu (festival)|Bhadu]]
* [[Gombhira]]
* [[Chhau dance]]
* [[Bengali cuisine|Cuisine]]
* [[Rabindra Sangeet]]
* [[Rabindra Nritya Natya]]
* [[Holi]]
** [[Dol Purnima]]
* [[Prostitution in Kolkata]]
* [[Pahela Baishakh]]
* [[Durga Puja]]
* [[Bhai Phonta]]
* [[Raksha Bandhan]]
* [[Ratha Yatra]]
* [[Architecture of Bengal]]
** [[Bengal temple architecture|Bengal temples]]
* [[Bengali language]]
* [[Bengali literature]]
** [[Feluda]]
** [[Lalmohan Ganguly]]
** [[Professor Shonku]]
** [[Tarini Khuro]]
** [[Kakababu]]
** [[Kiriti Roy]]
** [[Pather Panchali (novel)]]
* [[Tollywood (Bengali cinema)]]
* [[Jatra (theatre)|Jatra]]
* [[Ghosts in Bengali culture]]
|group9=[[Geographical indication|GI product]]
|list9=
* [[Baluchari sari]]
* [[Rasgulla|Banglar Rosogolla]]
* [[Bankura horse]]
* [[Pattachitra|Bengal Patachitra]]
* [[Chhau mask]]
* [[Darjeeling tea]]
* [[Dhaniakhali Sari]]
* [[Dhokra]]
* [[Fazli (mango)]]
* [[Gobindobhog]]
* [[Himsagar]]
* [[Jaynagarer Moa]]
* [[Madurkathi]]
* [[Manasa chali]]
* [[Mihidana]]
* [[Nakshi kantha]]
* [[Sonagachi]]
* [[Santiniketan Leather Goods]]
* [[Sitabhog]]
* [[Tulaipanji]]
|group10 = Demographics
|list10 =
* [[Bengalis|Bengali people]]
* [[Biharis|Bihari people]]
* [[Economy of West Bengal]]
* [[Indian Gorkha|Gurkha]]
* [[Adivasi]]
* [[Rajbanshi people|Rajbanshi]]
* [[Anglo-Indian]]
* [[Ethnic communities in Kolkata]]
* [[List of West Bengal districts ranked by literacy rate]]
* [[Anti-Bengali sentiment in India]]
|group11 = [[List of people from West Bengal|People]]
|list11 =
* [[Rabindranath Tagore]]
* [[Satyajit Ray]]
* [[Kazi Nazrul Islam]]
* [[Anil Kumar Gain]]
* [[Ritwik Ghatak]]
* [[Subhas Chandra Bose]]
* [[Jamini Roy]]
* [[Nandalal Bose]]
* [[Jagadish Chandra Bose]]
* [[Meghnad Saha]]
* [[Bankim Chandra Chatterjee]]
* [[Sarat Chandra Bose]]
* [[Jnanadanandini Devi]]
* [[Abanindranath Tagore]]
* [[Satyendranath Tagore]]
* [[Satyendranath Dutta]]
* [[Ram Mohan Roy]]
* [[Ishwar Chandra Vidyasagar]]
* [[Rani Rashmoni]]
* [[Ramakrishna Paramahamsa]]
* [[Swami Vivekananda]]
* [[Sarada Devi]]
* [[Dwarkanath Tagore]]
* [[Sukumar Ray]]
* [[Upendrakishore Ray Chowdhury]]
* [[Lokenath Brahmachari]]
* [[Michael Madhusudan Dutta]]
* [[Sarat Chandra Chattopadhyay]]
* [[Sister Nivedita]]
* [[Mother Teresa]]
* [[Amartya Sen]]
* [[Bibhutibhushan Bandyopadhyay]]
* [[Nihar Ranjan Gupta]]
|below = [[Commons:Category:West Bengal|Image gallery at Wikimedia Commons]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
{{Indian state templates}}
[[Category:West Bengal templates]]
q1byhsy2vuakac1kw0h9tn4z6m68jh2
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱚᱢᱩᱭ ᱦᱚᱱᱚᱛ
10
20532
101834
2022-08-22T01:31:22Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Jamui district |title = Populated places in [[Jamui district]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |group1 = Towns and tehsils |list1 = * [[Gidhaur]] * [[Jamui]] * [[Jhajha]] * [[Sono, Jamui|Sono]] |group2 = Populated places |list2 = * [[Lohra, Bihar|Lohra]] * [[Mahadeo Simaria]] * [[Mehsoda]] * [[Pathakchak]] * [[Sankurha]] }}<noinclude> {{Documentation|content= {{Align|right|{{Che..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Jamui district
|title = Populated places in [[Jamui district]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|group1 = Towns and tehsils
|list1 =
* [[Gidhaur]]
* [[Jamui]]
* [[Jhajha]]
* [[Sono, Jamui|Sono]]
|group2 = Populated places
|list2 =
* [[Lohra, Bihar|Lohra]]
* [[Mahadeo Simaria]]
* [[Mehsoda]]
* [[Pathakchak]]
* [[Sankurha]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Jamui district|*]]
[[Category:Bihar district templates]]
szix6xjalz0hjvrpfs6r2gq8grs2pqi
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱢᱩᱝᱜᱮᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ
10
20533
101835
2022-08-22T01:32:09Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Munger Division | title = Cities and towns in [[Munger division|Munger Division]] | state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist | group1 = [[Begusarai district]] | list1 = * [[Barauni]] * [[Barauni IOC Township]] * [[Begusarai]] | group2 = [[Jamui district]] | list2 = * [[Jamui]] * [[Jhajha]] | group3 = [[Khagaria district]] | list3 = * [[Gogri Jamalpur]] * [[Khagaria]] |group4 = Munger..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Munger Division
| title = Cities and towns in [[Munger division|Munger Division]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
| group1 = [[Begusarai district]]
| list1 =
* [[Barauni]]
* [[Barauni IOC Township]]
* [[Begusarai]]
| group2 = [[Jamui district]]
| list2 =
* [[Jamui]]
* [[Jhajha]]
| group3 = [[Khagaria district]]
| list3 =
* [[Gogri Jamalpur]]
* [[Khagaria]]
|group4 = [[Munger district]]
|list4=
* [[Asarganj]]
* [[Jamalpur, Bihar|Jamalpur]]
* [[Kharagpur (Munger)|Kharagpur]]
* [[Munger]]
|group5=[[Lakhisarai district]]
|list5=
* [[Barahiya]]
* [[Kiul junction|Kiul]]
* [[Lakhisarai]]
|group6=[[Sheikhpura district]]
|list6=
* [[Barbigha]]
* [[Sheikhpura]]
| group7 = See also
| list7 =
* [[:Template:Munger Division topics|Munger Division topics]]
* [[:Template:Munger Division villages|Villages in Munger division]]
| group8 = Cities and towns<br/> in other Divisions
| list8=
* [[Template:Bhagalpur Division|Bhagalpur]]
* [[Template:Darbhanga Division|Darbhanga]]
* [[Template:Kosi Division|Kosi]]
* [[Template:Magadh Division|Magadh]]
* [[Template:Patna Division|Patna]]
* [[Template:Purnia Division|Purnia]]
* [[Template:Saran Division|Saran]]
* [[Template:Tirhut Division|Tirhut]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Bihar division templates]]
6w2ig1bg80g0d2b6dqa4ttlchcu4p3f
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
10
20534
101843
2022-08-22T01:45:27Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Jashpur district |title = Cities and towns in [[Jashpur district]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |groupstyle = line-height:1.1em; |group1 = Jashpur |list1 = * [[Jashpur Nagar]] * [[Pathalgaon]] |group2 = Cities and towns<br/> in other districts |list2 = * [[Template:Bastar district|Bastar]] * [[Template:Bilaspur district, Chhattisgarh|Bilaspur]] * Template:Dantewada district|..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Jashpur district
|title = Cities and towns in [[Jashpur district]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|groupstyle = line-height:1.1em;
|group1 = Jashpur
|list1 =
* [[Jashpur Nagar]]
* [[Pathalgaon]]
|group2 = Cities and towns<br/> in other districts
|list2 =
* [[Template:Bastar district|Bastar]]
* [[Template:Bilaspur district, Chhattisgarh|Bilaspur]]
* [[Template:Dantewada district|Dantewada]]
* [[Template:Dhamtari district|Dhamtari]]
* [[Template:Durg district|Durg]]
* [[Template:Janjgir-Champa|Janjgir-Champa]]
* [[Template:Kabirdham|Kabirdham]]
* [[Template:Kanker district|Kanker]]
* [[Template:Korba district|Korba]]
* [[Template:Koriya district|Koriya]]
* [[Template:Mahasamund district|Mahasamund]]
* [[Template:Raigarh district|Raigarh]]
* [[Template:Raipur district|Raipur]]
* [[Template:Rajnandgaon district|Rajnandgaon]]
* [[Template:Surguja district|Surguja]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Chhattisgarh district templates]]
r9bgzwu307i6b5nhwr0lswb63dy86wq
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Chhattisgarh-geo-stub
10
20535
101844
2022-08-22T01:46:45Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{asbox | image = Chhattisgarh in India.png | pix = 30 | subject = | qualifier = related to a location in the [[India]]n state of [[Chhattisgarh]] | category = Chhattisgarh geography stubs | tempsort = | name = Template:Chhattisgarh-geo-stub }}<noinclude> [[Category:India_stub_templates|Chhattisgarh]]" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{asbox
| image = Chhattisgarh in India.png
| pix = 30
| subject =
| qualifier = related to a location in the [[India]]n state of [[Chhattisgarh]]
| category = Chhattisgarh geography stubs
| tempsort =
| name = Template:Chhattisgarh-geo-stub
}}<noinclude>
[[Category:India_stub_templates|Chhattisgarh]]
9r9r9g2wcai9z8qjykdldj2fi087lxq
ᱪᱷᱟᱸᱪ:World's most populous urban areas
10
20536
101857
2022-08-22T02:05:51Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"<includeonly>{{Navbox with columns |name = World's most populous urban areas |title = World's 50 [[List of largest cities|most-populous urban areas]] |state = {{{state|autocollapse}}} |colwidth = 20em |col1={{olist |[[Greater Tokyo Area|Tokyo]] |[[Jakarta metropolitan area|Jakarta]] |[[National Capital Region (India)|Delhi]] |[[Greater Manila Area|Manila]] |[[Seoul Capital Area|Seoul]] |Mumbai Metropolitan Region..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
<includeonly>{{Navbox with columns
|name = World's most populous urban areas
|title = World's 50 [[List of largest cities|most-populous urban areas]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|colwidth = 20em
|col1={{olist
|[[Greater Tokyo Area|Tokyo]]
|[[Jakarta metropolitan area|Jakarta]]
|[[National Capital Region (India)|Delhi]]
|[[Greater Manila Area|Manila]]
|[[Seoul Capital Area|Seoul]]
|[[Mumbai Metropolitan Region|Mumbai]]
|[[Shanghai]]
|[[New York metropolitan area|New York]]
|[[Greater São Paulo|São Paulo]]
|[[Greater Mexico City|Mexico City]]
}}
|col2={{olist|start=11
|[[Guangzhou]]–[[Foshan]]
|[[Shenzhen]]
|[[Beijing]]
|[[Greater Dhaka|Dhaka]]
|[[Keihanshin|Osaka–Kobe–Kyoto]]
|[[Greater Cairo|Cairo]]
|[[Moscow metropolitan area|Moscow]]
|[[Bangkok Metropolitan Region|Bangkok]]
|[[Greater Los Angeles|Los Angeles]]
|[[Kolkata metropolitan area|Kolkata]]
}}
|col3={{olist|start=21
|[[Lagos]]
|[[Greater Buenos Aires|Buenos Aires]]
|[[Karachi]]
|[[Istanbul]]
|[[Greater Tehran|Tehran]]
|[[Tianjin]]
|[[Kinshasa]]–[[Brazzaville]]
|[[Chengdu]]
|[[Greater Rio de Janeiro|Rio de Janeiro]]
|[[Lahore]]
}}
|col4={{olist|start=31
|[[Lima metropolitan area|Lima]]
|[[Greater Bangalore|Bangalore]]
|[[Paris metropolitan area|Paris]]
|[[Ho Chi Minh City metropolitan area|Ho Chi Minh City]]
|[[Greater London Built-up Area|London]]
|[[Metropolitan Area of Bogotá|Bogotá]]
|[[Chennai metropolitan area|Chennai]]
|[[Chūkyō metropolitan area|Nagoya]]
|[[Hyderabad Metropolitan Region|Hyderabad]]
|[[Johannesburg]]
}}
|col5={{olist|start=41
|[[Chicago metropolitan area|Chicago]]
|[[Taipei–Keelung metropolitan area|Taipei]]
|[[Wuhan]]
|[[Dongguan]]
|[[Hanoi Capital Region|Hanoi]]
|[[Chongqing]]
|[[Onitsha]]
|[[Klang Valley|Kuala Lumpur]]
|[[Ahmedabad]]
|[[Luanda]]
}}
}}</includeonly><noinclude>
{{documentation|content=
The ranking is based on [[Demographia]]'s "World Urban Areas" study.<ref name="Demographia">{{cite web|title=Demographia World Urban Areas, 15th Annual Edition|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|publisher=[[Demographia]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20200207210003/www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=7 February 2020|date=April 2019}}</ref>
{{world's most populous urban areas|state=uncollapsed}}
{{collapsible option}}
=== References ===
{{reflist}}
[[Category:City rankings by population templates]]
[[Category:Geography navigational boxes]]
[[Category:World topic navigational boxes]]
}}</noinclude>
tqei2ohri7wx4rox0oeeaeid7im2r4f
ᱪᱷᱟᱸᱪ:City of Johannesburg Metropolitan Municipality
10
20537
101858
2022-08-22T02:12:16Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{navbox | name = City of Johannesburg Metropolitan Municipality | title = [[City of Johannesburg Metropolitan Municipality]], [[Gauteng]] | bodyclass = hlist |image = | state = {{{state|expanded}}} | above = Seat: '''[[Johannesburg]]''' | group1 = Topics | list1 = * [[Architecture of Johannesburg|Architecture]] ** [[:Category:Buildings and structures in Johannesburg|Buildings]] * :Category:Culture of Johan..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{navbox
| name = City of Johannesburg Metropolitan Municipality
| title = [[City of Johannesburg Metropolitan Municipality]], [[Gauteng]]
| bodyclass = hlist
|image =
| state = {{{state|expanded}}}
| above = Seat: '''[[Johannesburg]]'''
| group1 = Topics
| list1 =
* [[Architecture of Johannesburg|Architecture]]
** [[:Category:Buildings and structures in Johannesburg|Buildings]]
* [[:Category:Culture of Johannesburg|Culture]]
* [[:Category:Economy of Johannesburg|Economy]]
* [[:Category:Education in Johannesburg|Education]]
* [[:Category:Geography of Johannesburg|Geography]]
** [[Suburbs of Johannesburg|Suburbs]]
* [[Johannesburg#Government|Government]]
** [[City of Johannesburg Metropolitan Municipality|Municipality]]
** [[Mayor of Johannesburg|Mayor]] [[Mpho Phalatse]]
* [[History of Johannesburg|History]]
**[[Timeline of Johannesburg history|Timeline]]
* [[:Category:Mass media in Johannesburg|Mass media]]
* [[:Category:People from Johannesburg|People]]
* [[:Category:Sport in Johannesburg|Sport]]
* [[Transportation in Johannesburg|Transport]]
| group2 = [[Suburbs of Johannesburg|Suburbs]]
| list2 = {{Navbox with collapsible groups
|listclass = hlist
|border = child
| selected = {{{selected|}}}
|group2 = Region A
|abbr2 = rega
|list2 = * [[Airdlin]]
* [[Barbeque Downs]]
* [[Barbeque Downs Business Park]]
* [[Bloubosrand]]
* [[Blue Hills, Gauteng|Blue Hills]]
* [[Broadacres, Gauteng|Broadacres]]
* [[Buccleuch, Gauteng|Buccleuch]]
* [[Carlswald]]
* [[Chartwell, Gauteng|Chartwell]]
* [[Country View]]
* [[Crowthorne, Gauteng|Crowthorne]]
* [[Dainfern]]
* [[Diepsloot]]
* [[Ebony Park]]
* [[Erand]]
* [[Farmall, Gauteng|Farmall]]
* [[Glen Austin]]
* [[Halfway Gardens]]
* [[Halfway House Estate]]
* [[Headway Hill]]
* [[Houtkoppen]]
* [[Inadan (city)|Inadan]]
* [[Ivory Park]]
* [[Kya Sand]]
* [[Kya Sands, Johannesburg|Kya Sands]]
* [[Kyalami Agricultural Holdings]]
* [[Kyalami Business Park]]
* [[Kyalami Estates]]
* [[Maroeladal]]
* [[Midrand]]
* [[Midridge Park]]
* [[Millgate Farm]]
* [[Nietgedacht]]
* [[Noordwyk]]
* [[North Champagne Estates]]
* [[Paulshof]]
* [[Plooysville]]
* [[Rabie Ridge]]
* [[Randjesfontein Agricultural Holdings|Randjesfontein AH]]
* [[Randjespark]]
* [[Riverbend, Gauteng|Riverbend AH]]
* [[Salfred]]
* [[Sunninghill, Gauteng|Sunninghill]]
* [[Sunrella]]
* [[Trevallyn, Gauteng|Trevallyn]]
* [[Trojan, Gauteng|Trojan]]
* [[Vorna Valley]]
* [[Waterval City, Midrand|Waterval City]]
* [[Willaway]]
* [[Witkoppen]]
|group3 = Region B
|abbr3 = regb
|list3 = * [[Albertskroon]]
* [[Albertville, Gauteng|Albertville]]
* [[Aldara Park]]
* [[Amalgam, Gauteng|Amalgam]]
* [[Auckland Park]]
* [[Berario]]
* [[Beverley Gardens]]
* [[Blackheath, Gauteng|Blackheath]]
* [[Blairgowrie, Gauteng|Blairgowrie]]
* [[Bordeaux, Gauteng|Bordeaux]]
* [[Bosmont]]
* [[Brixton, Gauteng|Brixton]]
* [[Bryanbrink]]
* [[Bryanston West, Gauteng|Bryanston West]]
* [[Country Life Park]]
* [[Cowdray Park, Gauteng|Cowdray Park]]
* [[Craighall]]
* [[Craighall Park]]
* [[Cramerview]]
* [[Cresta, Gauteng|Cresta]]
* [[Crown, Gauteng|Crown]]
* [[Daniel Brink Park]]
* [[Darrenwood]]
* [[Dunkeld, Gauteng|Dunkeld]]
* [[Dunkeld West]]
* [[Emmarentia]]
* [[Ferndale, Gauteng|Ferndale]]
* [[Florida Glen]]
* [[Fontainebleau, Gauteng|Fontainebleau]]
* [[Forest Town, Gauteng|Forest Town]]
* [[Glenadrienne]]
* [[Greenside, Gauteng|Greenside]]
* [[Greymont]]
* [[Hurlingham, Gauteng|Hurlingham]]
* [[Hurlingham Gardens]]
* [[Hyde Park, Gauteng|Hyde Park]]
* [[Jan Hofmeyer, Gauteng|Jan Hofmeyer]]
* [[Kensington B]]
* [[Linden, Gauteng|Linden]]
* [[Lyme Park, Gauteng|Lyme Park]]
* [[Malanshof]]
* [[Melville, Gauteng|Melville]]
* [[Mill Hill, Gauteng|Mill Hill]]
* [[New Brighton, Johannesburg|New Brighton]]
* [[Newlands, Gauteng|Newlands]]
* [[Northcliff]]
* [[Oerder Park]]
* [[Osummit]]
* [[Parkhurst, Gauteng|Parkhurst]]
* [[Parkmore]]
* [[Parktown North]]
* [[Parkview, Gauteng|Parkview]]
* [[President Ridge]]
* [[Randburg]]
* [[Randpark]]
* [[Randpark Ridge]]
* [[River Bend, Gauteng|River Bend]]
* [[Rosebank, Gauteng|Rosebank]]
* [[Ruiterhof]]
* [[Sandhurst, Gauteng|Sandhurst]]
* [[Solridge]]
* [[Sophiatown]]
* [[Strijdompark]]
* [[Vandia Grove]]
* [[Vrededorp, Gauteng|Vrededorp]]
* [[Waterval Estate, Randburg|Waterval Estate]]
* [[Westdene, Gauteng|Westdene]]
* [[Westcliff, Gauteng|Westcliff]]
* [[Willowild]]
|group4 = Region C
|abbr4 = regc
|list4 = * [[Bromhof]]
* [[Bush Hill, Gauteng|Bush Hill]]
* [[Constantia Kloof]]
* [[Douglasdale, Gauteng|Douglasdale]]
* [[Fairland, Gauteng|Fairland]]
* [[Florida, Gauteng|Florida]]
* [[Florida Hills]]
* [[Johannesburg North]]
* [[Jukskei Park]]
* [[Northgate, Gauteng|Northgate]]
* [[Northriding]]
* [[Olivedale, Gauteng|Olivedale]]
* [[Roodepoort]]
* [[Weltevredenpark]]
* [[Zandspruit]]
|group5 = Region D
|abbr5 = regd
|list5 = * [[Diepkloof]]
* [[Dobsonville]]
* [[Doornkop]]
* [[Kliptown]]
* [[Meadowlands, Gauteng|Meadowlands]]
* [[Noordgesig]]
* [[Orlando, Soweto|Orlando]]
* [[Phiri, Soweto|Phiri]]
* [[Protea Glen]]
* [[Soweto]]
* [[Zola, South Africa|Zola]]
|group6 = Region E
|abbr6 = rege
|list6 = * [[Abbotsford, Johannesburg|Abbotsford]]
* [[Alexandra, Gauteng|Alexandra]]
* [[Atholhurst]]
* [[Atholl, Gauteng|Atholl]]
* [[Atholl Gardens]]
* [[Bagleyston]]
* [[Benmore Gardens]]
* [[Birdhaven, Gauteng|Birdhaven]]
* [[Birnam, Gauteng|Birnam]]
* [[Bramley, Gauteng|Bramley]]
* [[Bramley North]]
* [[Bramley Park]]
* [[Bruma, Gauteng|Bruma]]
* [[Bryanston, Gauteng|Bryanston]]
* [[Bryanston East, Gauteng|Bryanston East]]
* [[Cheltondale]]
* [[Chislehurston]]
* [[Cyrildene]]
* [[Dennehof, Gauteng|Dennehof]]
* [[Dunhill, Gauteng|Dunhill]]
* [[Edenburg, Gauteng|Edenburg]]
* [[Elton Hill]]
* [[Epsom Downs, Gauteng|Epsom Downs]]
* [[Fairway, Gauteng|Fairway]]
* [[Fairwood, Gauteng|Fairwood]]
* [[Fellside, Gauteng|Fellside]]
* [[Forbesdale]]
* [[Fourways]]
* [[Gallo Manor]]
* [[Glen Athol]]
* [[Glenhazel]]
* [[Greenstone Hill]]
* [[Gresswold]]
* [[Hawkins Estate]]
* [[Highlands North, Gauteng|Highlands North]]
* [[Houghton Estate]] (part)
* [[Hurl Park]]
* [[Illovo, Gauteng|Illovo]]
* [[Inanda, Gauteng|Inanda]]
* [[Kentview, Gauteng|Kentview]]
* [[Kew, Gauteng|Kew]]
* [[Khyber Rock]]
* [[Killarney, Gauteng|Killarney]]
* [[Klevehill Park]]
* [[Littlefillan]]
* [[Lone Hill]]
* [[Magalies View]]
* [[Magaliessig]]
* [[Marlboro, Gauteng|Marlboro]]
* [[Marlboro Gardens]]
* [[Maryvale, Gauteng|Maryvale]]
* [[Melrose, Gauteng|Melrose]]
* [[Melrose Estate]]
* [[Melrose North]]
* [[Moodie Hill]]
* [[Morningside, Gauteng|Morningside]]
* [[Morningside Manor]]
* [[Mountain View, Gauteng|Mountain View]]
* [[Norscot]]
* [[Northern Acres, Gauteng|Northern Acres]]
* [[Norwood, Gauteng|Norwood]]
* [[Oaklands, Gauteng|Oaklands]]
* [[Orange Grove, Gauteng|Orange Grove]]
* [[Percelia Estate]]
* [[Petervale]]
* [[Raedene Estate]]
* [[Raumarais Park]]
* [[River Club, Gauteng|River Club]]
* [[Riviera, Gauteng|Riviera]]
* [[Rivonia]]
* [[Sandown, Gauteng|Sandown]]
* [[Sandton]]
* [[Savoy Estate]]
* [[Saxonwold]]
* [[Simba, Gauteng|Simba]]
* [[Strathavon]]
* [[Sunningdale, Gauteng|Sunningdale]]
* [[Sunningdale Ridge]]
* [[Sunset Acres]]
* [[Sydenham, Gauteng|Sydenham]]
* [[The Gardens, Gauteng|The Gardens]]
* [[Victoria, Gauteng|Victoria]]
* [[Wierda Valley]]
* [[Woodlands, Gauteng|Woodlands]]
* [[Woodmead]]
* [[Wynberg, Gauteng|Wynberg]]
|group7 = Region F
|abbr7 = regf
|list7 = * [[Aeroton]]
* [[Alan Manor]]
* [[Aspen Hills, Gauteng|Aspen Hills]]
* [[Bellevue, Gauteng|Bellevue]]
* [[Bellevue East]]
* [[Benrose]]
* [[Berea, Gauteng|Berea]]
* [[Bertrams, Gauteng|Bertrams]]
* [[Braamfontein]]
* [[Braamfontein Werf]]
* [[Chrisville]]
* [[City Deep, Gauteng|City Deep]]
* [[City West-Denver]]
* [[City and Suburban, Gauteng|City and Suburban]]
* [[City and Suburban Industrial, Gauteng|City and Suburban Industrial]]
* [[Crosby, Gauteng|Crosby]]
* [[Crown Gardens]]
* [[Crown North]]
* [[Doornfontein]]
* [[Droste Park]]
* [[Eagles Nest, Gauteng|Eagles Nest]]
* [[Eastcliff, Gauteng|Eastcliff]]
* [[Elandspark]]
* [[Elcedes]]
* [[Electron, Gauteng|Electron]]
* [[Elladoone]]
* [[Evans Park]]
* [[Fairview, Gauteng|Fairview]]
* [[Ferreirasdorp]]
* [[Fordsburg]]
* [[Forest Hill, Gauteng|Forest Hill]]
* [[Framton]]
* [[Gillview]]
* [[Glenanda]]
* [[Glenesk]]
* [[Glenvista]]
* [[Haddon, Gauteng|Haddon]]
* [[Heriotdale]]
* [[Highlands, Gauteng|Highlands]]
* [[Hillbrow]]
* [[Homestead Park, Gauteng|Homestead Park]]
* [[Houghton Estate]] (part)
* [[Jeppestown]]
* [[Jeppestown South]]
* [[Johannesburg]]
* [[Johannesburg South]]
* [[Joubert Park]]
* [[Judith's Paarl]]
* [[Kenilworth, Gauteng|Kenilworth]]
* [[Kensington, Gauteng|Kensington]]
* [[Kibler Park]]
* [[Klipriviersberg]]
* [[Klipriviersberg Estate]]
* [[La Rochelle, Gauteng|La Rochelle]]
* [[Lake View Estate]]
* [[Langlaagte North]]
* [[Liefde en Vrede]]
* [[Lindberg Park]]
* [[Linmeyer]]
* [[Lorentzville]]
* [[Malvern, Gauteng|Malvern]]
* [[Marshalltown, Gauteng|Marshalltown]]
* [[Mayfair, Gauteng|Mayfair]]
* [[Mayfield Park, Gauteng|Mayfield Park]]
* [[Meredale]]
* [[Moffat View]]
* [[Mondeor]]
* [[Mulbarton, Gauteng|Mulbarton]]
* [[Nasrec]]
* [[New Centre, Gauteng|New Centre]]
* [[New Doornfontein]]
* [[Newtown, Johannesburg|Newtown]]
* [[North Doornfontein]]
* [[Oakdene, Gauteng|Oakdene]]
* [[Observatory, Gauteng|Observatory]]
* [[Ophirton]]
* [[Ormonde, Gauteng|Ormonde]]
* [[Pageview, Gauteng|Pageview]]
* [[Park Central, Gauteng|Park Central]]
* [[Parktown]]
* [[Patlynn]]
* [[Prolecon]]
* [[Randview]]
* [[Regency, Gauteng|Regency]]
* [[Regents Park, Gauteng|Regents Park]]
* [[Regents Park Estate]]
* [[Reuven, Gauteng|Reuven]]
* [[Rewlatch]]
* [[Reynolds View]]
* [[Ridgeway, Gauteng|Ridgeway]]
* [[Riepen Park]]
* [[Risana]]
* [[Rispark]]
* [[Robertsham]]
* [[Roseacre, Gauteng|Roseacre]]
* [[Rosettenville]]
* [[Salisbury Claims]]
* [[Selby, Gauteng|Selby]]
* [[South Hills, Gauteng|South Hills]]
* [[Southdale, Gauteng|Southdale]]
* [[Southfork, Gauteng|Southfork]]
* [[Southgate, Gauteng|Southgate]]
* [[Spes Bona]]
* [[Springfield, Gauteng|Springfield]]
* [[Stafford, Gauteng|Stafford]]
* [[Steeledale]]
* [[Suideroord]]
* [[The Gables, Gauteng|The Gables]]
* [[The Hill, Gauteng|The Hill]]
* [[Theta, Gauteng|Theta]]
* [[Towerby]]
* [[Townsview]]
* [[Troyeville]]
* [[Tulisa Park]]
* [[Turf Club, Gauteng|Turf Club]]
* [[Turffontein]]
* [[Village Main, Gauteng|Village Main]]
* [[Yeoville]]
|group8 = Region G
|abbr8 = regg
|list8 = * [[Eldorado Park, Gauteng|Eldorado Park]]
* [[Ennerdale, Gauteng|Ennerdale]]
* [[Lawley, Gauteng|Lawley]]
* [[Lenasia]]
* [[Orange Farm]]
}}
}}<noinclude>
[[Category:South Africa district municipality templates]]
[[Category:Johannesburg templates]]
3mel9w18jkihok8lgmh5s8kcflkg4sq
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ
10
20538
101870
2022-08-22T02:40:24Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Jodhpur | title = [[Jodhpur]] topics | state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}} | listclass = hlist | groupstyle = width: 4em; text-align: left; | liststyle = width: auto; | group1 = [[Jodhpur#History|History]] | list1 = * [[Gurjara-Pratihara]] * [[Jodha of Mandore]] * [[Jodhpur State]] * [[Jodhpur Lancers]] * [[Jaswant Singh of Marwar|Maharaja Jaswant Singh]] * Ajit Singh of Marwa..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Jodhpur
| title = [[Jodhpur]] topics
| state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}}
| listclass = hlist
| groupstyle = width: 4em; text-align: left;
| liststyle = width: auto;
| group1 = [[Jodhpur#History|History]]
| list1 =
* [[Gurjara-Pratihara]]
* [[Jodha of Mandore]]
* [[Jodhpur State]]
* [[Jodhpur Lancers]]
* [[Jaswant Singh of Marwar|Maharaja Jaswant Singh]]
* [[Ajit Singh of Marwar|Maharaja Ajit Singh]]
* [[Takht Singh]]
* [[Jaswant Singh II]]
* [[Sumer Singh of Jodhpur|Sumer Singh]]
| group2 = Buildings and <br />landmarks
| list2 = {{Navbox|subgroup
| groupstyle = width: 7em; text-align: left; background-color: #eee;
| liststyle = width: auto;
| group1 = Palaces
| list1 =
* [[Mehrangarh]]
* [[Umaid Bhawan Palace]]
| group2 = Temples
| list2 =
* Mandaleshwar Mahadev Temple
* Chamunda Mata Temple
* Raj Ranchhodji Temple
* Rasik Bihari Temple
* Baba Ramdeo Temple
* Kunj Bihari Temple
* Dauji Temple
| group3 = Lakes
| list3 =
* [[Kaylana Lake]]
* [[Balsamand Lake]]
| group4 = Others
| list4 =
* [[Jaswant Thada]]
* [[Ghanta_Ghar_(Jodhpur)|Ghanta Ghar]]
* Mandore Gardens
* Masuria Hill Garden
* Rao Jodha Desert Rock Park
* Science Park
* Ummed Garden
* Chokelav Baag
}}
| group3 = Transport
| list3 = {{Navbox|child
| groupstyle = width: 7em; text-align: left; background-color: #eee;
| liststyle = width: auto;
| evenodd = swap
| group1 = Air
| list1 =
* [[Jodhpur Airport]]
| group2 = Rail
| list2 =
* [[Jodhpur Junction railway station]]
* [[Bhagat Ki Kothi railway station]]
* [[Howrah Jodhpur Express]]
* [[Mandore Express]]
* [[Suryanagri Express]]
* [[Ranthambore Express]]
* [[Jaipur-Jodhpur Intercity Express]]
| group3 = Road
| list3 =
* [[List of state highways in Rajasthan|State Highways]]
* [[List of National Highways in India|National Highways]]
}}
| group4 = Culture
| list4 = {{Navbox|subgroup
| groupstyle = width: 7em; text-align: left; background-color: #eee;
| liststyle = width: auto;
| group1 = Festivals
| list1 =
* [[Makar Sankranti]]
* [[Gangaur]]
* [[Teej]]
* Marwar Festival
* Baithmaar Gangaur Mela
* Nag Panchmi Fair
* Sheetla Mata Fair
* Baba Ramdev Pir Mela
| group2 = Food
| list2 =
* [[Rajasthani Cuisine]]
* [[Daal Baati]]
* [[Lassi|Makhaniya Lassi]]
* [[Pyaaj Kachori|Pyaaj Ki Kachori]]
* [[Malapua_(dessert)|Malapua]]
* [[Ghevar]]
* [[Besan barfi]]
* [[Gulab jamun]]
| group3 = Languages
| list3 =
* [[Marwari language|Marwari]]
* [[Rajasthani language|Rajasthani]]
* [[Hindi]]
| group4 = Sports
| list4 =
* [[Barkatullah Khan Stadium]]
* [[Northern Railway Cricket Ground, Jodhpur|Northern Railway Cricket Ground]]
}}
| group5 = Education
| list5 = {{Navbox|child
| groupstyle = width: 7em; text-align: left; background-color: #eee;
| liststyle = width: auto;
| group1 = Research Centers
| list1 =
* [[Arid Forest Research Institute]]
* [[Central Arid Zone Research Institute]]
* [[Desert Medicine Research Centre]]
| group2 = Colleges
| list2 =
* [[Indian Institute of Technology Jodhpur]]
* [[JIET_(Jodhpur)|Jodhpur Institute of Engineering & Technology]]
* Vyas Institute Of Higher Education
* [[Dr._S.N._Medical_College,_Jodhpur|Dr. S.N. Medical College]]
* [[S.L.B.S Engineering College]]
* [[Mayurakshi Institute of Engineering & Technology]]
* [[All India Institute of Medical Sciences Jodhpur]]
* [[MBM Engineering College]]
* [[National Institute of Fashion Technology]]
* [[Raj Engineering College]]
* Marwar Engineering College & Research Centre
* Onkarmal Somani College of Commerce
* [[Lachoo Memorial College|Lachoo Memorial College of Science & Technology]]
* Jodhpur Institute of Engineering & Technology
* Aishwarya College of Education
| group3 = Universities
| list3 =
* [[Jai Narain Vyas University]]
* [[Jodhpur National University]]
* [[Dr. Sarvepalli Radhakrishnan Rajasthan Ayurved University]]
* [[National Law University, Jodhpur| National Law University]]
* Sardar Patel University of Police, Security and Criminal Justice
| group4 = Schools
| list4 =
* [[St. Anne's School, Jodhpur | St. Anne's School]]
* [[Sanskar International School]]
* [[Rajmata Krishna Kumari Girls' Public School]]
* [[Netraheen Vikas Sansthan]]
}}
| group6 = Other Topics
| list6 =
* [[Rajasthan High Court]]
* [[Sardar Government Museum]]
}}<noinclude>
[[Category:Jodhpur]]
[[Category:City and town topics templates]]
[[Category:India city and town templates]]
</noinclude>
tb3rew8pprr7fjmplg9kaz62w56d2uy
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
10
20539
101873
2022-08-22T02:43:40Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Jodhpur district |title = Cities and towns in [[Jodhpur district]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |group1 = <b>[[City|Cities]] and [[Town|towns]]</b> |list1 = * [[Bilara]] * [[Balesar]] * [[Lohawat]] * [[Dechu]] * [[Bapini]] * [[Jodhpur]] * [[Phalodi]] * [[Piparcity]] * [[Bhopalgarh]] * [[Osian, Jodhpur|Osian]] |group2 = <b>[[Village|Villages]]</b> |list2 = * [[Borunda]] }}<..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Jodhpur district
|title = Cities and towns in [[Jodhpur district]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|group1 = <b>[[City|Cities]] and [[Town|towns]]</b>
|list1 =
* [[Bilara]]
* [[Balesar]]
* [[Lohawat]]
* [[Dechu]]
* [[Bapini]]
* [[Jodhpur]]
* [[Phalodi]]
* [[Piparcity]]
* [[Bhopalgarh]]
* [[Osian, Jodhpur|Osian]]
|group2 = <b>[[Village|Villages]]</b>
|list2 =
* [[Borunda]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Rajasthan district templates]]
0ihu5x9xxu67bvlk85y035qdiskfsrj
ᱪᱷᱟᱸᱪ:World Heritage Sites in India
10
20540
101891
2022-08-22T03:40:52Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = World Heritage Sites in India |title = [[World Heritage Site]]s in [[List of World Heritage Sites in India|India]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |image = [[Image:Flag of India.svg|right|100px|border|Flag of India]] | group1 = [[North India|North]] | list1 = * [[Agra Fort]] * [[The Architectural Work of Le Corbusier]] ** [[Chandigarh Capitol Complex|Complexe du Capitole]] * Fate..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = World Heritage Sites in India
|title = [[World Heritage Site]]s in [[List of World Heritage Sites in India|India]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|image = [[Image:Flag of India.svg|right|100px|border|Flag of India]]
| group1 = [[North India|North]]
| list1 =
* [[Agra Fort]]
* [[The Architectural Work of Le Corbusier]]
** [[Chandigarh Capitol Complex|Complexe du Capitole]]
* [[Fatehpur Sikri]]
* [[Great Himalayan National Park]]
* [[Humayun's Tomb]]
* [[Keoladeo National Park]]
* [[Kalka–Shimla railway]]
* [[Nanda Devi and Valley of Flowers National Parks]]
* [[Qutb complex|Qutub Minar and its Monuments]]
* [[Red Fort|Red Fort Complex]]
* [[Taj Mahal]]
| group2 = [[East India|East]]
| list2 =
* [[Darjeeling Himalayan Railway]]
* [[Mahabodhi Temple|Mahabodhi Temple Complex]]
* [[Nalanda]]
* [[Konark Sun Temple|Sun Temple at Konark]]
* [[Sundarbans National Park]]
| group3 = [[Northeast India|Northeast]]
| list3 =
* [[Kaziranga National Park]]
* [[Manas National Park|Manas Wildlife Sanctuary]]
* [[Khangchendzonga National Park]]
| group4 = [[South India|South]]
| list4 =
* [[Great Living Chola Temples]]
* [[Hampi|Group of Monuments at Hampi]]
* [[Group of Monuments at Mahabalipuram]]
* [[Pattadakal|Group of Monuments at Pattadakal]]
* [[Nilgiri Mountain Railway]]
* [[Ramappa Temple]]
* [[Western Ghats]]
| group5 = [[Central India|Central]]
| list5 =
* [[Bhimbetka rock shelters|Rock Shelters of Bhimbetka]]
* [[Khajuraho Group of Monuments]]
* [[Sanchi|Buddhist Monuments at Sanchi]]
| group6 = [[West India|West]]
| list6 =
* [[Historic City of Ahmadabad]]
* [[Ajanta Caves]]
* [[Champaner-Pavagadh Archaeological Park]]
* [[Chhatrapati Shivaji Terminus]]
* [[Churches and convents of Goa]]
* [[Dholavira]]
* [[Elephanta Caves]]
* [[Ellora Caves]]
* [[Hill Forts of Rajasthan]]
** [[Chittor Fort]]
** [[Kumbhalgarh]]
** [[Ranthambore Fort]]
** [[Gagron Fort]]
** [[Amer Fort]]
** [[Jaisalmer Fort]]
* [[Jaipur]]
* [[Jantar Mantar (Jaipur)|Jantar Mantar of Jaipur]]
* [[Rani ki vav]]
* [[Western Ghats]]
* [[The Victorian and Art Deco Ensemble of Mumbai|Victorian and Art Deco Ensemble of Mumbai]]
}}<noinclude>
{{collapsible option}}
<!--Categories-->
[[Category:Asia World Heritage Site templates|India]]
[[Category:India templates]]
7sxkld5e4isirqoqkaetlkig5y9q0tw
101892
101891
2022-08-22T03:41:37Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = World Heritage Sites in India
|title = [[World Heritage Site]]s in [[List of World Heritage Sites in India|India]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|image = [[Image:Flag of India.svg|right|100px|border|Flag of India]]
| group1 = [[North India|North]]
| list1 =
* [[Agra Fort]]
* [[The Architectural Work of Le Corbusier]]
** [[Chandigarh Capitol Complex|Complexe du Capitole]]
* [[Fatehpur Sikri]]
* [[Great Himalayan National Park]]
* [[Humayun's Tomb]]
* [[Keoladeo National Park]]
* [[Kalka–Shimla railway]]
* [[Nanda Devi and Valley of Flowers National Parks]]
* [[Qutb complex|Qutub Minar and its Monuments]]
* [[Red Fort|Red Fort Complex]]
* [[Taj Mahal]]
| group2 = [[East India|East]]
| list2 =
* [[Darjeeling Himalayan Railway]]
* [[Mahabodhi Temple|Mahabodhi Temple Complex]]
* [[Nalanda]]
* [[Konark Sun Temple|Sun Temple at Konark]]
* [[Sundarbans National Park]]
| group3 = [[Northeast India|Northeast]]
| list3 =
* [[Kaziranga National Park]]
* [[Manas National Park|Manas Wildlife Sanctuary]]
* [[Khangchendzonga National Park]]
| group4 = [[South India|South]]
| list4 =
* [[Great Living Chola Temples]]
* [[Hampi|Group of Monuments at Hampi]]
* [[Group of Monuments at Mahabalipuram]]
* [[Pattadakal|Group of Monuments at Pattadakal]]
* [[Nilgiri Mountain Railway]]
* [[Ramappa Temple]]
* [[Western Ghats]]
| group5 = [[Central India|Central]]
| list5 =
* [[Bhimbetka rock shelters|Rock Shelters of Bhimbetka]]
* [[Khajuraho Group of Monuments]]
* [[Sanchi|Buddhist Monuments at Sanchi]]
| group6 = [[West India|West]]
| list6 =
* [[Historic City of Ahmadabad]]
* [[Ajanta Caves]]
* [[Champaner-Pavagadh Archaeological Park]]
* [[Chhatrapati Shivaji Terminus]]
* [[Churches and convents of Goa]]
* [[Dholavira]]
* [[Elephanta Caves]]
* [[Ellora Caves]]
* [[Hill Forts of Rajasthan]]
** [[Chittor Fort]]
** [[Kumbhalgarh]]
** [[Ranthambore Fort]]
** [[Gagron Fort]]
** [[Amer Fort]]
** [[Jaisalmer Fort]]
* [[Jaipur]]
* [[Jantar Mantar (Jaipur)|Jantar Mantar of Jaipur]]
* [[Rani ki vav]]
* [[Western Ghats]]
* [[The Victorian and Art Deco Ensemble of Mumbai|Victorian and Art Deco Ensemble of Mumbai]]
}}<noinclude>
<!--Categories-->
[[Category:Asia World Heritage Site templates|India]]
[[Category:India templates]]
63gma5dohve2kng358wijoo5wdm5ebl
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
10
20541
101893
2022-08-22T03:42:58Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Jaipur district |title = Cities and towns in [[Jaipur district]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |group1 = Cities and<br/>towns |list1 = * [[Bagru]] * [[Bairat]] * [[Chaksu]] * [[Chomu]] * [[Jaipur]] * [[Jamwa Ramgarh]] * [[Jobner]] * [[Kishangarh Renwal]] * [[Kotputli]] * [[Phagi]] * [[Phulera]] * [[Sambhar, Rajasthan|Sambhar]] * [[Shahpura, Jaipur|Shahpura]] |group2 = Villages |l..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Jaipur district
|title = Cities and towns in [[Jaipur district]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|group1 = Cities and<br/>towns
|list1 =
* [[Bagru]]
* [[Bairat]]
* [[Chaksu]]
* [[Chomu]]
* [[Jaipur]]
* [[Jamwa Ramgarh]]
* [[Jobner]]
* [[Kishangarh Renwal]]
* [[Kotputli]]
* [[Phagi]]
* [[Phulera]]
* [[Sambhar, Rajasthan|Sambhar]]
* [[Shahpura, Jaipur|Shahpura]]
|group2 = Villages
|list2 =
* [[Amarsar]]
* [[Awandiya]]
* [[Bhojpura]]
* [[Chainpura]]
* [[Chakwara]]
* [[Chandma Kalan]]
* [[Chitrakoot Colony]]
* [[Chittora]]
* [[Dahmi Kalan]]
* [[Datooli]]
* [[Goner, Rajasthan|Goner]]
* [[Hasampura]]
* [[Hatheli]]
* [[Hirnoda]]
* [[Kalwar, Rajasthan|Kalwar]]
* [[Keriya, Phagi|Keriya]]
* [[Khejroli]]
* [[Kishorpura, Phagi|Kishorpura]]
* [[Lasariya]]
* [[Madhorajpura]]
* [[Mahapura]]
* [[Majeepura]]
* [[Mandi, Phagi|Mandi]]
* [[Mandor]]
* [[Mohanpura Ranwa]]
* [[Moondla, Jamwa Ramgarh|Moondla]]
* [[Naliasar]]
* [[Nangli Saledi Singh]]
* [[Nindar]]
* [[Paota, Rajasthan|Paota]]
* [[Parwan, Phagi|Parwan]]
* [[Rajnota]]
* [[Ramjipura Khurd]]
* [[Rampura Railway]]
* [[Sameliya]]
* [[Shankarpura]]
* [[Tadavas]]
* [[Tholai]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Rajasthan district templates]]
62glo7zdk8510zlvrtk32bs25owcb0j
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱚ
10
20542
101894
2022-08-22T03:44:46Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = State and Union Territory capitals of India |title = [[States and union territories of India|State and Union Territory]] [[List of state and union territory capitals in India|capitals]] of [[India]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |group1 = Administrative |list1 = * [[Agartala]] * [[Aizawl]] * [[Amaravati]] * [[Bangalore]] * [[Bhopal]] * [[Bhubaneswar]] * [[Chandigarh]] * [[Chennai]] *..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = State and Union Territory capitals of India
|title = [[States and union territories of India|State and Union Territory]] [[List of state and union territory capitals in India|capitals]] of [[India]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|group1 = Administrative
|list1 =
* [[Agartala]]
* [[Aizawl]]
* [[Amaravati]]
* [[Bangalore]]
* [[Bhopal]]
* [[Bhubaneswar]]
* [[Chandigarh]]
* [[Chennai]]
* [[Daman, India|Daman]]
* [[Dehradun]]
* [[Dispur]]
* [[Gandhinagar]]
* [[Gangtok]]
* [[Hyderabad]]
* [[Imphal]]
* [[Itanagar]]
* [[Jaipur]]
* [[Jammu]] (''winter'')
* [[Kargil]] (''winter'')
* [[Kavaratti]]
* [[Kohima]]
* [[Kolkata]]
* [[Leh]] (''summer'')
* [[Lucknow]]
* [[Mumbai]]
* [[Naya Raipur]]
* [[New Delhi]]
* [[Panaji]]
* [[Patna]]
* [[Pondicherry]]
* [[Port Blair]]
* [[Ranchi]]
* [[Shillong]]
* [[Shimla]]
* [[Srinagar]] (''summer'')
* [[Thiruvananthapuram]]
|group2 = Legislative
|list2 =
* [[Agartala]]
* [[Aizawl]]
* [[Amaravati]]
* [[Bangalore]] (''summer'')
* [[Belgaum]] (''winter'')
* [[Bhararisain]] (''summer'')
* [[Bhopal]]
* [[Bhubaneswar]]
* [[Chandigarh]]
* [[Chennai]]
* [[Dharamshala]] (''winter'')
* [[Dehradun]] (''winter'')
* [[Gandhinagar]]
* [[Gangtok]]
* [[Guwahati]]
* [[Hyderabad]]
* [[Imphal]]
* [[Itanagar]]
* [[Jaipur]]
* [[Jammu]] (''winter'')
* [[Kohima]]
* [[Kolkata]]
* [[Lucknow]]
* [[Mumbai]] (''summer'')
* [[Nagpur]] (''winter'')
* [[New Delhi]]
* [[Patna]]
* [[Pondicherry]]
* [[Porvorim]]
* [[Raipur]]
* [[Ranchi]]
* [[Shillong]]
* [[Shimla]] (''summer'')
* [[Srinagar]] (''summer'')
* [[Thiruvananthapuram]]
|group3 = Judicial
|list3 =
* [[Agartala]]
* [[Ahmedabad]]
* [[Allahabad]]
* [[Amaravati]]
* [[Bangalore]]
* [[Bilaspur, Chhattisgarh|Bilaspur]]
* [[Chandigarh]]
* [[Chennai]]
* [[Cuttack]]
* [[Gangtok]]
* [[Guwahati]]
* [[Hyderabad]]
* [[Imphal]]
* [[Jabalpur]]
* [[Jodhpur]]
* [[Jammu]] (''winter'')
* [[Kochi]]
* [[Kolkata]]
* [[Mumbai]]
* [[Nainital]]
* [[New Delhi]]
* [[Patna]]
* [[Ranchi]]
* [[Shillong]]
* [[Shimla]]
* [[Srinagar]] (''summer'')
}}<noinclude>
[[Category:India subdivision templates]]
p6dsljbr84hb7jy5oypojb9vhdxc1i3
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ
10
20543
101895
2022-08-22T03:46:55Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Jaipur | title = [[Jaipur]] topics | bodyclass = hlist | state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}} | group1 = [[History of Jaipur|History]] | list1 = * [[Amber, India|Amber]] * [[Jaipur State]] * [[Kachwaha]] * [[Rajput]] * [[Jai Singh II]] * [[Sawai Ram Singh II]] * [[Madho Singh II|Sawai Mahdo Singh II]] * [[Sawai Man Singh II]] * [[Bhawani Singh|Bhawani Singh of Jaipur]] * ..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Jaipur
| title = [[Jaipur]] topics
| bodyclass = hlist
| state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}}
| group1 = [[History of Jaipur|History]]
| list1 =
* [[Amber, India|Amber]]
* [[Jaipur State]]
* [[Kachwaha]]
* [[Rajput]]
* [[Jai Singh II]]
* [[Sawai Ram Singh II]]
* [[Madho Singh II|Sawai Mahdo Singh II]]
* [[Sawai Man Singh II]]
* [[Bhawani Singh|Bhawani Singh of Jaipur]]
* [[Gayatri Devi]]
* [[Vidyadhar Bhattacharya]]
* [[Mirza Ismail]]
| group2 = Government<br/>and localities
| list2 =
* [[Government of Rajasthan|Government]]
* [[Rajasthan Legislative Assembly|Legislative Assembly]]
* [[Jaipur Municipal Corporation]]
* [[Jaipur Development Authority]]
| group3 = Economy
| list3 =
* [[Jaipur Stock Exchange]]
| group4 = Buildings and<br>landmarks
| list4 = {{Navbox|child
| group1 = Palaces
| list1 =
* [[Jaigarh Fort]]
* [[Amber Fort]]
* [[Nahargarh Fort]]
* [[Jal Mahal]]
* [[City Palace, Jaipur|City Palace]]
* [[Hawa Mahal]]
* [[The Raj Palace]]
| group2 = Temples
| list2 =
* [[Govind Dev Ji Temple]]
* [[Moti Dungri Temple]]
* [[Birla Mandir, Jaipur|Birla Temple]]
* [[Galtaji]]
* [[Garh Ganesh Temple]]
| group9 = Others
| list9 =
* [[Rajasthan Vidhan Sabha]]
* [[Jantar Mantar (Jaipur)|Jantar Manatar]]
* [[Kanak Vrindavan]]
* [[Sisodiya Rani Bagh]]
* [[Central Park, Jaipur|Central Park]]
* [[Jawahar Circle]]
* [[Albert Hall Museum]]
* [[World Trade Park, Jaipur|World Trade Park]]
* [[Gates of Jaipur]]
}}
| group5 = Transport
| list5 =
{{Navbox|child
| group1 = Air
| list1 =
* [[Jaipur International Airport]]
| group2 = Rail
| list2 =
* [[Jaipur Railway Station]]
* [[Gandhi Nagar Railway Station]]
* [[Jaipur Metro]]
| group3 = Road
| list3 =
* [[Jaipur City Transport Service|Jaipur Bus]]
* [[Sindhi Camp]]
* [[Jaipur Bus Rapid Transit System]]
}}
| group6 = Culture
| list6 =
{{Navbox|subgroup
| group1 = Festivals
| list1 =
* [[Makar Sankranti]]
* [[Gangaur]]
* [[Teej]]
* [[Jaipur Literature Festival]]
* [[Cartist Automobile Art Festival]]
* [[Elephant Festival]]
| group2 = Food
| list2 =
* [[Rajasthani Cuisine]]
| group3 = Sports
| list3 =
* [[Elephant polo]]
* [[Rajasthan cricket team]]
* [[Rajasthan Royals]]
* [[Rajasthan State Sports Council]]
* [[Rajasthan Sports University]]
* [[Rajasthan football team]]
* [[Jaipur Pink Panthers]]
* [[Sawai Mansingh Stadium]]
* [[Sawai Mansingh Indoor Stadium]]
* [[Chaugan Stadium]]
* [[Railway Cricket Ground]]
* [[KL Saini Ground ]]
* [[Neerja Modi Ground]]
* [[Maharaja College, Jaipur|Maharaja College Ground]]
* [[Shivraj Stadium]]
| group4 = Others
| list4 =
* [[Queer Gulabi Pride Jaipur|Jaipur Pride]]
* [[Jawahar Kala Kendra]]
* [[Kathak]]
* [[Tamasha]]
* [[Cinema in Jaipur|Cinema]]
* [[Shopping in Jaipur|Shopping]]
}}
| group7 = Education
| list7 =
{{Navbox|child
| group1 = Schools
| list1 =
* [[Kendriya Vidyalaya]]
* [[VSI International School]]
| group2 = Colleges
| list2 =
* [[Malaviya National Institute of Technology Jaipur|MNIT Jaipur]]
* [[Birla Institute of Technology, Jaipur|BIT Jaipur]]
* [[The LNM Institute of Information Technology|LNMIIT]]
* [[SMS Medical College]]
| group3 = Universities
| list3 =
* [[Rajasthan University]]
* [[JK Lakshmipat University]]
}}
| below =
* {{icon|category}} [[:Category:Jaipur|Category]]
}}<noinclude>
[[Category:City and town topics templates]]
[[Category:India city and town templates]]
ngu9pj3zpxch5b4zs80qth2ibxsluxd
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱣᱟᱨᱟᱝᱜᱟᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ
10
20544
101908
2022-08-22T04:00:50Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox <!-- PLEASE ADD LINKS ONLY TO ARTICLES WHICH ARE PRESENT --> | name = Jangaon district | title = [[Jangaon district]] | state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}} | listclass = hlist | group1 = District headquarters | list1 = * [[Jangaon]] | group2 = [[Jangaon district#Administrative divisions|Revenue divisions]] | list2 = * Ghanpur (Station) * Jangaon <!--*****************************..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
<!-- PLEASE ADD LINKS ONLY TO ARTICLES WHICH ARE PRESENT -->
| name = Jangaon district
| title = [[Jangaon district]]
| state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}}
| listclass = hlist
| group1 = District headquarters
| list1 =
* [[Jangaon]]
| group2 = [[Jangaon district#Administrative divisions|Revenue divisions]]
| list2 =
* Ghanpur (Station)
* Jangaon
<!--***********************************************************************************************
M A N D A L S
************************************************************************************************-->
| group3 = [[Jangaon district#Mandals|Mandals]]
| list3 =
* Bachannapet
* Chilpur
* Devaruppula
* Ghanpur (Station)
* [[Jangaon mandal|Jangaon]]
* Kodakandla
* Lingala Ghanpur
* Narmetta
* Palakurthy
* Ragunathpally
* Tharigoppula
* Zaffergadh
<!--
Cities as per Census 2011 are those which have population of 1,00,000 and above
-->
| group4 = [[Cities]]
| list4 =
| group5 = [[Town]]s
| list5 =
* [[Jangaon]]
| group6 = [[Census town|Census Town]]s
| list6 =
* [[Ghanpur, Janagon district|Ghanpur]]
* [[Palakurthi]]
| group7 = [[List_of_constituencies_of_the_Lok_Sabha#Telangana_(17)|Lok Sabha constituencies]]
| list7 =
| group8 = Assembly constituencies
| list8 =
* [[Ghanpur (Station) (SC) (Assembly constituency)|Ghanpur (Station)]]
* [[Jangaon (Assembly constituency)|Jangaon]]
* [[Palakurthi (Assembly constituency)|Palakurthi]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Telangana district templates]]
qz4uqrjk4xzze6l78ebj1dmsfsl0e7u
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱭᱫᱽᱨᱚᱜᱨᱟᱯᱷᱤ
10
20545
101911
2022-08-22T04:14:57Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Hydrography of Jharkhand | title = [[Hydrography]] of [[Jharkhand]] | listclass = hlist | state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}} | group1 = Rivers | list1 = {{Navbox|child | listclass = hlist | group1 = [[Damodar River|Damodar basin]] | list1 = * [[Barakar River|Barakar]] * [[Bokaro River|Bokaro]] * [[Damodar River|Damodar]] * [[Jamunia River|Jamunia]] * [[Konar River|Konar]] | group2..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Hydrography of Jharkhand
| title = [[Hydrography]] of [[Jharkhand]]
| listclass = hlist
| state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}}
| group1 = Rivers
| list1 = {{Navbox|child
| listclass = hlist
| group1 = [[Damodar River|Damodar basin]]
| list1 =
* [[Barakar River|Barakar]]
* [[Bokaro River|Bokaro]]
* [[Damodar River|Damodar]]
* [[Jamunia River|Jamunia]]
* [[Konar River|Konar]]
| group2 = [[Subarnarekha River|Subarnarekha basin]]
| list2 =
* [[Kharkai River|Kharkai]]
* [[Subarnarekha River|Subarnarekha]]
| group3 = [[Brahmani River|Brahmani basin]]
| list3 =
* [[Deo River|Deo]]
* [[Koina River|Koina]]
* [[North Karo River|North Karo]]
* [[Sankh River|Sankh]]
* [[South Karo River|South Karo]]
* [[South Koel River|South Koel]]
| group4 = [[Son River|Son basin]]
| list4 =
* [[Amanat River|Amanat]]
* [[Auranga River (Jharkhand)|Auranga]]
* [[Burha River|Burha]]
* [[Kanhar River|Kanhar]]
* [[North Koel River|North Koel]]
* [[Son River|Son]]
| group5 = Others: North flowing
| list5 =
* [[Kiul River|Kiul]]
* [[Lilajan River|Lilajan]]
* [[Mohana River|Mohana]]
* [[Punpun River|Punpun]]
| group6 = Others: East flowing
| list6 =
* [[Ajay River|Ajay]]
* [[Bakreshwar River|Bakreshwar]]
* [[Bansloi River|Bansloi]]
* [[Brahmani River (Birbhum)|Brahmani]]
* [[Dwarka River|Dwarka]]
* [[Hinglo River|Hinglo]]
* [[Kangsabati River|Kangsabati]]
* [[Mayurakshi River|Mayurakshi]]
| group7 = Others: South-east flowing
| list7 =
* [[River Baitarani|Baitarani]]
* [[Telen River|Telen]]
}}
| group2 = Waterfalls
| list2 =
* [[Dassam Falls|Dassam]]
* [[Hirni Falls|Hirni]]
* [[Hundru Falls|Hundru]]
* [[Jonha Falls|Jonha]]
* [[Lodh Falls|Lodh or Burhaghaugh]]
* [[Lower Ghaghri Falls|Lower Ghaghri]]
* [[Panchghagh Falls|Panchghagh]]
* [[Perwaghagh Falls|Perwaghagh]]
* [[Rajrappa]]
* [[Sadni Falls|Sadni]]
* [[Usri Falls|Usri]]
| group3 = Dams
| list3 =
* [[Chandil Dam|Chandil]]
* [[Getalsud Dam|Getalsud]]
* [[Konar Dam|Konar]]
* [[Maithon Dam|Maithon]]
* [[Massanjore Dam|Massanjore]]
* [[Panchet Dam|Panchet]]
* [[Tenughat Dam|Tenughat]]
* [[Tilaiya Dam|Tilaiya]]
* [[Damodar Valley Corporation]]
| group4 = Hot springs
| list4 =
* [[Surajkund hot spring|Surajkund]]
|group5 = Related topics
|list5 =
*[[:Template:Damodar Valley|Damodar basin]]
*[[:Template:Mahanadi Basin|Mahanadi-Brahmani-Baitarani basin]]
*[[:Template:Son basin|Son basin]]
| group6 = Hydrography of<br />surrounding areas
| list6 =
* [[:Template: Hydrography of Uttar Pradesh|Uttar Pradesh]]
* [[:Template:Rivers in Bihar|Bihar]]
* [[:Template: Rivers in and around Bengal|Bengal]]
* [[:Template:Hydrography of Odisha|Odisha]]
* [[:Template:Hydrography of Chhattisgarh|Chhattisgarh]]
* [[:Template:Hydrography of Madhya Pradesh|Madhya Pradesh]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Jharkhand templates]]
[[Category:Hydrography of India navigational boxes by state|Jharkhand]]
[[Category:Rivers of Jharkhand| ]]
[[Category:Environment of Jharkhand| ]]
ccnoa55hwbiadc6d4rn8zvwvf3uwew1
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱮᱛᱚᱢ ᱪᱷᱚᱴᱟᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱴᱚᱯᱤᱠᱥ
10
20546
101912
2022-08-22T04:16:18Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = South Chotanagpur Division topics | title = [[South Chotanagpur division]] topics | state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist | group1 = General |list1= * [[Chota Nagpur Plateau]] * [[Chota Nagpur Tributary States]] * [[History of Ranchi district]] * [[Palkot Wildlife Sanctuary]] * [[Khukhragarh]] * [[Navratangarh]] |group2= Districts |list2= * [[Gumla district|Gumla]] * Khunti district|Khunt..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = South Chotanagpur Division topics
| title = [[South Chotanagpur division]] topics
| state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
| group1 = General
|list1=
* [[Chota Nagpur Plateau]]
* [[Chota Nagpur Tributary States]]
* [[History of Ranchi district]]
* [[Palkot Wildlife Sanctuary]]
* [[Khukhragarh]]
* [[Navratangarh]]
|group2= Districts
|list2=
* [[Gumla district|Gumla]]
* [[Khunti district|Khunti]]
* [[Lohardaga district|Lohardaga]]
* [[Ranchi district|Ranchi]]
* [[Simdega district|Simdega]]
* [[List of Jharkhand districts ranked by literacy rate]]
|group3= [[Community development blocks in India|Community development<br/>blocks]]
|list3= {{Navbox|child
| listclass = hlist
|group1= [[Gumla district|Gumla]]
|list1=
* [[Albert Ekka (Jari) block|Albert Ekka (Jari)]]
* [[Basia block|Basia]]
* [[Bharno block|Bharno]]
* [[Bishunpur block|Bishunpur]]
* [[Chainpur block, Gumla|Chainpur]]
* [[Dumri, Gumla|Dumri]]
* [[Ghaghra block|Ghaghra]]
* [[Gumla block|Gumla]]
* [[Kamdara block|Kamdara]]
* [[Palkot block|Palkot]]
* [[Raidih block|Raidih]]
* [[Sisai block|Sisai]]
|group2= [[Khunti district|Khunti]]
|list2=
* [[Arki block|Arki]]
* [[Karra block|Karra]]
* [[Khunti block|Khunti]]
* [[Murhu block|Murhu]]
* [[Rania block|Rania]]
* [[Torpa block|Torpa]]
|group3= [[Ranchi district|Ranchi]]
|list3=
* [[Angara block|Angara]]
* [[Bero block|Bero]]
* [[Bundu block|Bundu]]
* [[Burmu block|Burmu]]
* [[Chanho block|Chanho]]
* [[Itki block|Itki]]
* [[Kanke block|Kanke]]
* [[Khelari block|Khelari]]
* [[Lapung block|Lapung]]
* [[Mandar block|Mandar]]
* [[Nagri block|Nagri]]
* [[Namkum]]
* [[Ormanjhi block|Ormanjhi]]
* [[Rahe block|Rahe]]
* [[Ratu block|Ratu]]
* [[Silli block|Silli]]
* [[Sonahatu block|Sonahatu]]
* [[Tamar block|Tamar]]
|group4 = [[Lohardaga district|Lohardaga]]
|list4=
* [[Bhandra block|Bhandra]]
* [[Kairo block|Kairo]]
* [[Kisko block|Kisko]]
* [[Kuru block|Kuru]]
* [[Lohardaga block|Lohardaga]]
* [[Peshrar block|Peshrar]]
* [[Senha block|Senha]]
|group5 = [[Simdega district|Simdega]]
|list5=
* [[Bano block|Bano]]
* [[Bansjore block|Bansjore]]
* [[Bolba block|Bolba]]
* [[Jaldega block|Jaldega]]
* [[Kersai block|Kersai]]
* [[Kolebira block|Kolebira]]
* [[Kurdeg block|Kurdeg]]
* [[Pakartanr block|Pakartanr]]
* [[Simdega block|Simdega]]
* [[Thethaitangar block|Thethaitangar]]
}}
|group4 = Rivers, waterfalls, dams
|list4=
* [[Dassam Falls]]
* [[Deo River]]
* [[Getalsud Dam]]
* [[Hundru Falls]]
* [[Jonha Falls]]
* [[North Karo River|North Karo]]
* [[North Koel River|North Koel]]
* [[Panchghagh Falls]]
* [[Perwaghagh Falls]]
* [[Sadni Falls]]
* [[Sankh River|Sankh]]
* [[South Koel River|South Koel]]
* [[Subarnarekha River|Subarnarekha]]
|group5=Languages, people
|list5=
* [[Asur people|Asur]]
* [[Birhor people|Birhor]]
* [[Hindi]]
* [[Korwa people|Korba]]
* [[Kumarbhag Paharia language|Kumarbhag Paharia]]
* [[Kurukh language|Kurukh]]
* [[Magahi language|Magahi]]
* [[Nagpuri language|Nagpuri]]
* [[Mundari language|Mundari]]
* [[Sadri language|Sadri]]
* [[Santali language|Santali]]
|group6= Railway stations
|list6=
* [[Bano railway station|Bano]]
* [[Hatia railway station|Hatia]]
* [[Lohardaga railway station|Lohardaga]]
* [[Muri Junction railway station|Muri Junction]]
* [[Namkon railway station|Namkon]]
* [[Ranchi Junction railway station|Ranchi Junction]]
* [[Tatisilwai railway station|Tatisilwai]]
|group7= Transport
|list7=
* [[National Highway 23 (India)| National Highway 23]]
* [[National Highway 33 (India)(old numbering)| National Highway 33]]
* [[South Eastern Railway zone]]
| group8 = Mining activities
| list8 =
* [[Central Coalfields]]
|group9 = Industries
|list9 =
|group10 = Institutes of higher learning
|list10 =
* [[Birla Institute of Technology, Mesra]]
* [[Birsa Agricultural University]]
* [[Indian Institute of Management Ranchi]]
* [[National University of Study and Research in Law]]
* [[Rajendra Institute of Medical Sciences]]
* [[Ranchi University]]
|group11= Lok Sabha constituencies
|list11=
* [[Ranchi (Lok Sabha constituency)|Ranchi]]
* [[Khunti (Lok Sabha constituency)|Khunti]]
* [[Lohardaga (Lok Sabha constituency)|Lohardaga]]
|group12= Vidhan Sabha<br/>constituencies
|list12 = {{Navbox|child
| listclass = hlist
|group1= [[Ranchi (Lok Sabha constituency)|Ranchi]]
|list1=
* [[Silli (Vidhan Sabha constituency)|Silli]]
* [[Khijri (Vidhan Sabha constituency)|Khijri]]
* [[Ranchi (Vidhan Sabha constituency)|Ranchi]]
* [[Hatia (Vidhan Sabha constituency)|Hatia]]
* [[Kanke (Vidhan Sabha constituency)|Kanke]]
|group2= [[Khunti (Lok Sabha constituency)|Khunti]]
|list2=
* [[Tamar (Vidhan Sabha constituency)|Tamar]]
* [[Torpa (Vidhan Sabha constituency)|Torpa]]
* [[Khunti (Vidhan Sabha constituency)|Khunti]]
* [[Kolebira (Vidhan Sabha constituency)|Kolebira]]
* [[Simdega (Vidhan Sabha constituency)|Simdega]]
|group3= [[Lohardaga (Lok Sabha constituency)|Lohardaga]]
|list3=
* [[Mandar (Vidhan Sabha constituency)|Mandar]]
* [[Sisai (Vidhan Sabha constituency)|Sisai]]
* [[Gumla (Vidhan Sabha constituency)|Gumla]]
* [[Bishunpur (Vidhan Sabha constituency)|Bishunpur]]
* [[Lohardaga (Vidhan Sabha constituency)|Lohardaga]]
}}
|group13= See also
|list13=
* [[:Template:South Chotanagpur Division|Cities and towns in South Chotanagpur Division]]
* [[:Category:Villages in Ranchi district|Villages in Ranchi district]]
| group14 = Other Divisions
| list14=
* [[:Template:North Chotanagpur Division topics|North Chotangapur]]
* [[:Template:Kolhan Division topics|Kolhan]]
* [[:Template:Palamu Division topics|Palamu]]
* [[:Template:Santhal Pargana Division topics|Santhal Pargana]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
}}
[[Category:Divisions of Jharkhand|τ]]
[[Category:Jharkhand topics templates]]
c0zfg0ohdiq3xn9x64u10yv2rbsjbfy
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Jharkhand-geo-stub
10
20547
101913
2022-08-22T04:18:01Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{asbox | image = India Jharkhand locator map.svg | pix = 30 | subject = | qualifier = related to a location in [[Jharkhand]] | category = Jharkhand geography stubs | tempsort = | name = Template:Jharkhand-geo-stub }}<noinclude> [[Category:India stub templates|{{PAGENAME}}]] </noinclude>" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{asbox
| image = India Jharkhand locator map.svg
| pix = 30
| subject =
| qualifier = related to a location in [[Jharkhand]]
| category = Jharkhand geography stubs
| tempsort =
| name = Template:Jharkhand-geo-stub
}}<noinclude>
[[Category:India stub templates|{{PAGENAME}}]]
</noinclude>
hv1k3exsznpm9tabj6ibbvogvwnaduu
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Symbols of Bangladesh
10
20548
101927
2022-08-22T04:31:30Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Symbols of Bangladesh | title = [[National symbols of Bangladesh]] | bodyclass = hlist |image = [[Image:Flag of Bangladesh.svg|right|80px|link=|alt=]][[File:Symbols.gif|right|80px|link=|alt=]] | state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}} |group1 = Main symbols |list1 = * [[Amar Sonar Bangla]] {{small|(national anthem)}} * [[Notuner Gaan]] {{small|(national march)}} * National Emb..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Symbols of Bangladesh
| title = [[National symbols of Bangladesh]]
| bodyclass = hlist
|image = [[Image:Flag of Bangladesh.svg|right|80px|link=|alt=]][[File:Symbols.gif|right|80px|link=|alt=]]
| state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}}
|group1 = Main symbols
|list1 =
* [[Amar Sonar Bangla]] {{small|(national anthem)}}
* [[Notuner Gaan]] {{small|(national march)}}
* [[National Emblem of Bangladesh|National Emblem]]
* [[Government Seal of Bangladesh|Government Seal ]]
* [[Flag of Bangladesh|Red-Green]] {{small|(national flag)}}
* [[Bengali language|Bengali]] {{small|(national language)}}
|group2 = Monuments and Memorials
|list2 =
* [[Shaheed Minar, Dhaka|Shaheed Minar]] {{small|(1952, martyr monument)}}
* [[National Martyrs’ Memorial]] {{small|(1971, national monument)}}
* [[Martyred Intellectuals Memorial]] {{small|(1971, martyr monument)}}
* [[Column of Independence]] {{small|(1971, independence monument)}}
|group3 = People
|list3 =
*[[Sheikh Mujibur Rahman]] {{small|(Father of the Nation)}}
*[[Kazi Nazrul Islam]] {{small|(National poet)}}
*[[M. A. G. Osmani]] {{small|(National hero)}}
*[[Tajuddin Ahmad]] {{small|(National crown)}}
|group4 = Flora and fauna
|list4 =
* [[Mango|Mango Tree]] {{small|(national tree)}}
* [[Oriental magpie-robin|Doel]] {{small|(national bird)}}
* [[Nymphaea nouchali |Water lily]] {{small|(national flower)}}
* [[Bengal tiger|Royal Bengal Tiger]] {{small|(national animal)}}
* [[Jackfruit]] {{small|(national fruit)}}
* [[Ilish]] {{small|(national fish)}}
|group6 = Other symbols
|list6 =
* [[Kabaddi]] {{small|(national game)}}
* [[Bengali calendars|Bengali calendar]] {{small|(national calendar)}}
* [[Bangamata]] {{small|(national personification)}}
}}<noinclude>
{{collapsible option}}
== See also ==
* [[Template:National symbols of Bangladesh]], the sidebar version of this template.
[[Category:National symbol templates|Bangladesh]]
[[Category:Bangladesh templates|Bangladesh]]
j08c2xjdaiyz225exzso80ywk95r68a
101928
101927
2022-08-22T04:32:10Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Symbols of Bangladesh
| title = [[National symbols of Bangladesh]]
| bodyclass = hlist
|image = [[Image:Flag of Bangladesh.svg|right|80px|link=|alt=]][[File:Symbols.gif|right|80px|link=|alt=]]
| state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}}
|group1 = Main symbols
|list1 =
* [[Amar Sonar Bangla]] {{small|(national anthem)}}
* [[Notuner Gaan]] {{small|(national march)}}
* [[National Emblem of Bangladesh|National Emblem]]
* [[Government Seal of Bangladesh|Government Seal ]]
* [[Flag of Bangladesh|Red-Green]] {{small|(national flag)}}
* [[Bengali language|Bengali]] {{small|(national language)}}
|group2 = Monuments and Memorials
|list2 =
* [[Shaheed Minar, Dhaka|Shaheed Minar]] {{small|(1952, martyr monument)}}
* [[National Martyrs’ Memorial]] {{small|(1971, national monument)}}
* [[Martyred Intellectuals Memorial]] {{small|(1971, martyr monument)}}
* [[Column of Independence]] {{small|(1971, independence monument)}}
|group3 = People
|list3 =
*[[Sheikh Mujibur Rahman]] {{small|(Father of the Nation)}}
*[[Kazi Nazrul Islam]] {{small|(National poet)}}
*[[M. A. G. Osmani]] {{small|(National hero)}}
*[[Tajuddin Ahmad]] {{small|(National crown)}}
|group4 = Flora and fauna
|list4 =
* [[Mango|Mango Tree]] {{small|(national tree)}}
* [[Oriental magpie-robin|Doel]] {{small|(national bird)}}
* [[Nymphaea nouchali |Water lily]] {{small|(national flower)}}
* [[Bengal tiger|Royal Bengal Tiger]] {{small|(national animal)}}
* [[Jackfruit]] {{small|(national fruit)}}
* [[Ilish]] {{small|(national fish)}}
|group6 = Other symbols
|list6 =
* [[Kabaddi]] {{small|(national game)}}
* [[Bengali calendars|Bengali calendar]] {{small|(national calendar)}}
* [[Bangamata]] {{small|(national personification)}}
}}<noinclude>
== See also ==
* [[Template:National symbols of Bangladesh]], the sidebar version of this template.
[[Category:National symbol templates|Bangladesh]]
[[Category:Bangladesh templates|Bangladesh]]
g4y1qot3sb2s5pu93o0jenynmt2npgv
ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:User:Rocky 734
2
20549
101932
2022-08-22T04:36:35Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
ᱥᱟᱦᱴᱟ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:User:Rocky 734]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱡᱟᱜᱤᱨ ᱠᱚᱣᱨ]] ᱛᱮ ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱠᱮᱫᱼᱟᱭ ᱢᱚᱸᱦᱰᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ: ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱩᱪᱷᱟ. ᱲ ᱠᱮᱫᱟ
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[ᱡᱟᱜᱤᱨ ᱠᱚᱣᱨ]]
0snxarw9tgoe6qsvfl6pi5gbbc26bz7
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Jalgaon district topics
10
20550
101935
2022-08-22T04:42:04Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"<!-- PLEASE ADD LINKS ONLY TO ARTICLES WHICH ARE PRESENT -->{{Navbox | name = Jalgaon district topics | title = [[Jalgaon District|Jalgaon district]] topics | state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist | image = [[File:Jalgaon in Maharashtra (India).svg|70px]] |group1 = History |list1 = * [[Faruqi dynasty]] * [[Khandesh]] * [[Khandesh District]] | group2 = Tehsils | list2 = * [[Amalner]] * Bhadgaon, Maharash..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
<!-- PLEASE ADD LINKS ONLY TO ARTICLES WHICH ARE PRESENT -->{{Navbox
| name = Jalgaon district topics
| title = [[Jalgaon District|Jalgaon district]] topics
| state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
| image = [[File:Jalgaon in Maharashtra (India).svg|70px]]
|group1 = History
|list1 =
* [[Faruqi dynasty]]
* [[Khandesh]]
* [[Khandesh District]]
| group2 = Tehsils
| list2 =
* [[Amalner]]
* [[Bhadgaon, Maharashtra|Bhadgaon]]
* [[Bhusawal]]
* [[Bodwad]]
* [[Chalisgaon]]
* [[Chopda]]
* [[Dharangaon]]
* [[Erandol]]
* [[Jalgaon]]
* [[Jamner]]
* [[Muktainagar]]
* [[Pachora]]
* [[Parola, Maharashtra|Parola]]
* [[Raver, Maharashtra|Raver]]
* [[Yawal]]
| group3 = Lok Sabha constituencies
| list3 =
* [[Jalgaon Lok Sabha constituency|Jalgaon]]
* [[Raver Lok Sabha constituency|Raver]]
| group4 = Vidhan Sabha constituencies
| list4 =
* [[Amalner Assembly constituency|Amalner]]
* [[Bhusawal Assembly constituency|Bhusawal]]
* [[Chalisgaon Assembly constituency|Chalisgaon]]
* [[Chopda Assembly constituency|Chopda]]
* [[Erandol Assembly constituency|Erandol]]
* [[Jalgaon City Assembly constituency|Jalgaon City]]
* [[Jalgaon Rural Assembly constituency|Jalgaon Rural]]
* [[Jamner Assembly constituency|Jamner]]
* [[Muktainagar Assembly constituency|Muktainagar]]
* [[Pachora Assembly constituency|Pachora]]
* [[Raver Assembly constituency|Raver]]
| group5 = Towns and villages
| list5 =
* [[Adavad]]
* [[Alwadi]]
* [[Amadade]]
* [[Amalgaon]]
* [[Amoda]]
* [[Asoda]]
* [[Bhoje, Maharashtra|Bhoje]]
* [[Changdev, Jalgaon|Changdev]]
* [[Chaubari]]
* [[Chinawal]]
* [[Dahiwad, Amalner|Dahiwad]]
* [[Gandhali]]
* [[Javkhede]]
* [[Karjod]]
* [[Kasoda]]
* [[Khadakdeola]]
* [[Khadake]]
* [[Khiroda]]
* [[Kingaon]]
* [[Mangi, Maharashtra|Mangi]]
* [[Mehergaon]]
* [[Mhasawad, Jalgaon district|Mhasawad]]
* [[Nadgaon]]
* [[Nagaon Budruk]]
* [[Nagardeole Budruk]]
* [[Nandgaon, Jalgaon]]
* [[Nashirabad]]
* [[Nhavi]]
* [[Pal, Jalgaon district|Pal]]
* [[Pashtane]]
* [[Pilode]]
* [[Pimpale Sim]]
* [[Pimpalgaon Bk.]]
* [[Ratnapimpri]]
* [[Sakegaon]]
* [[Sangvi]]
* [[Sangvi Budruk]]
* [[Savda]]
* [[Shendurni]]
* [[Sonale]]
* [[Sonvad]]
* [[Tongaon]]
* [[Varangaon]]
* [[Wadikilla]]
* [[Waghali]]
|group6 = Places of interest
|list6 =
* [[Gandhi Teerth]]
* [[Mehrun Lake]]
* [[Pal, Jalgaon district]]
* [[Ajanta Caves]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Maharashtra district templates]]
29bkvyo07tqakqup323pcoex62e12wg
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱟᱞᱜᱟᱶ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱟᱛᱟᱢ
10
20551
101937
2022-08-22T04:44:42Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"<!-- PLEASE ADD LINKS ONLY TO ARTICLES WHICH ARE PRESENT -->{{Navbox | name = Jalgaon district topics | title = [[Jalgaon District|Jalgaon district]] topics | state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist | image = [[File:Jalgaon in Maharashtra (India).svg|70px]] |group1 = History |list1 = * [[Faruqi dynasty]] * [[Khandesh]] * [[Khandesh District]] | group2 = Tehsils | list2 = * [[Amalner]] * Bhadgaon, Maharash..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
<!-- PLEASE ADD LINKS ONLY TO ARTICLES WHICH ARE PRESENT -->{{Navbox
| name = Jalgaon district topics
| title = [[Jalgaon District|Jalgaon district]] topics
| state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
| image = [[File:Jalgaon in Maharashtra (India).svg|70px]]
|group1 = History
|list1 =
* [[Faruqi dynasty]]
* [[Khandesh]]
* [[Khandesh District]]
| group2 = Tehsils
| list2 =
* [[Amalner]]
* [[Bhadgaon, Maharashtra|Bhadgaon]]
* [[Bhusawal]]
* [[Bodwad]]
* [[Chalisgaon]]
* [[Chopda]]
* [[Dharangaon]]
* [[Erandol]]
* [[Jalgaon]]
* [[Jamner]]
* [[Muktainagar]]
* [[Pachora]]
* [[Parola, Maharashtra|Parola]]
* [[Raver, Maharashtra|Raver]]
* [[Yawal]]
| group3 = Lok Sabha constituencies
| list3 =
* [[Jalgaon Lok Sabha constituency|Jalgaon]]
* [[Raver Lok Sabha constituency|Raver]]
| group4 = Vidhan Sabha constituencies
| list4 =
* [[Amalner Assembly constituency|Amalner]]
* [[Bhusawal Assembly constituency|Bhusawal]]
* [[Chalisgaon Assembly constituency|Chalisgaon]]
* [[Chopda Assembly constituency|Chopda]]
* [[Erandol Assembly constituency|Erandol]]
* [[Jalgaon City Assembly constituency|Jalgaon City]]
* [[Jalgaon Rural Assembly constituency|Jalgaon Rural]]
* [[Jamner Assembly constituency|Jamner]]
* [[Muktainagar Assembly constituency|Muktainagar]]
* [[Pachora Assembly constituency|Pachora]]
* [[Raver Assembly constituency|Raver]]
| group5 = Towns and villages
| list5 =
* [[Adavad]]
* [[Alwadi]]
* [[Amadade]]
* [[Amalgaon]]
* [[Amoda]]
* [[Asoda]]
* [[Bhoje, Maharashtra|Bhoje]]
* [[Changdev, Jalgaon|Changdev]]
* [[Chaubari]]
* [[Chinawal]]
* [[Dahiwad, Amalner|Dahiwad]]
* [[Gandhali]]
* [[Javkhede]]
* [[Karjod]]
* [[Kasoda]]
* [[Khadakdeola]]
* [[Khadake]]
* [[Khiroda]]
* [[Kingaon]]
* [[Mangi, Maharashtra|Mangi]]
* [[Mehergaon]]
* [[Mhasawad, Jalgaon district|Mhasawad]]
* [[Nadgaon]]
* [[Nagaon Budruk]]
* [[Nagardeole Budruk]]
* [[Nandgaon, Jalgaon]]
* [[Nashirabad]]
* [[Nhavi]]
* [[Pal, Jalgaon district|Pal]]
* [[Pashtane]]
* [[Pilode]]
* [[Pimpale Sim]]
* [[Pimpalgaon Bk.]]
* [[Ratnapimpri]]
* [[Sakegaon]]
* [[Sangvi]]
* [[Sangvi Budruk]]
* [[Savda]]
* [[Shendurni]]
* [[Sonale]]
* [[Sonvad]]
* [[Tongaon]]
* [[Varangaon]]
* [[Wadikilla]]
* [[Waghali]]
|group6 = Places of interest
|list6 =
* [[Gandhi Teerth]]
* [[Mehrun Lake]]
* [[Pal, Jalgaon district]]
* [[Ajanta Caves]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Maharashtra district templates]]
</noinclude>
jvpgc3x7d28xdtfa63ps1nb1nj3qfis
ᱪᱷᱟᱸᱪ:FilmfareBestActorAward 1981-2000
10
20552
101944
2022-08-22T04:55:19Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Filmfare Award for Best Actor | title = [[Filmfare Awards|Filmfare Award for]] [[Filmfare Award for Best Actor|Best Actor]] | state = {{{state|autocollapse}}} | basestyle = background: #EEDD82 | listclass = hlist | group1 = 1954–1975 | list1 = * [[Dilip Kumar]] (1954) * [[Bharat Bhushan]] (1955) * [[Dilip Kumar]] (1956) * [[Dilip Kumar]] (1957) * [[Dilip Kumar]] (1958) * [[Dev Anand]] (1959) * Raj Kapo..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Filmfare Award for Best Actor
| title = [[Filmfare Awards|Filmfare Award for]] [[Filmfare Award for Best Actor|Best Actor]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| basestyle = background: #EEDD82
| listclass = hlist
| group1 = 1954–1975
| list1 =
* [[Dilip Kumar]] (1954)
* [[Bharat Bhushan]] (1955)
* [[Dilip Kumar]] (1956)
* [[Dilip Kumar]] (1957)
* [[Dilip Kumar]] (1958)
* [[Dev Anand]] (1959)
* [[Raj Kapoor]] (1960)
* [[Dilip Kumar]] (1961)
* [[Raj Kapoor]] (1962)
* [[Ashok Kumar]] (1963)
* [[Sunil Dutt]] (1964)
* [[Dilip Kumar]] (1965)
* [[Sunil Dutt]] (1966)
* [[Dev Anand]] (1967)
* [[Dilip Kumar]] (1968)
* [[Shammi Kapoor]] (1969)
* [[Ashok Kumar]] (1970)
* [[Rajesh Khanna]] (1971)
* [[Rajesh Khanna]] (1972)
* [[Manoj Kumar]] (1973)
* [[Rishi Kapoor]] (1974)
* [[Rajesh Khanna]] (1975)
| group2 = 1976–2000
| list2 =
* [[Sanjeev Kumar]] (1976)
* [[Sanjeev Kumar]] (1977)
* [[Amitabh Bachchan]] (1978)
* [[Amitabh Bachchan]] (1979)
* [[Amol Palekar]] (1980)
* [[Naseeruddin Shah]] (1981)
* [[Naseeruddin Shah]] (1982)
* [[Dilip Kumar]] (1983)
* [[Naseeruddin Shah]] (1984)
* [[Anupam Kher]] (1985)
* [[Kamal Haasan]] (1986)
* ''Not awarded'' (1987)
* ''Not awarded'' (1988)
* [[Anil Kapoor]] (1989)
* [[Jackie Shroff]] (1990)
* [[Sunny Deol]] (1991)
* [[Amitabh Bachchan]] (1992)
* [[Anil Kapoor]] (1993)
* [[Shah Rukh Khan]] (1994)
* [[Nana Patekar]] (1995)
* [[Shah Rukh Khan]] (1996)
* [[Aamir Khan]] (1997)
* [[Shah Rukh Khan]] (1998)
* [[Shah Rukh Khan]] (1999)
* [[Sanjay Dutt]] (2000)
| group3 = 2001–present
| list3 =
* [[Hrithik Roshan]] (2001)
* [[Aamir Khan]] (2002)
* [[Shah Rukh Khan]] (2003)
* [[Hrithik Roshan]] (2004)
* [[Shah Rukh Khan]] (2005)
* [[Amitabh Bachchan]] (2006)
* [[Hrithik Roshan]] (2007)
* [[Shah Rukh Khan]] (2008)
* [[Hrithik Roshan]] (2009)
* [[Amitabh Bachchan]] (2010)
* [[Shah Rukh Khan]] (2011)
* [[Ranbir Kapoor]] (2012)
* [[Ranbir Kapoor]] (2013)
* [[Farhan Akhtar]] (2014)
* [[Shahid Kapoor]] (2015)
* [[Ranveer Singh]] (2016)
* [[Aamir Khan]] (2017)
* [[Irrfan Khan]] (2018)
* [[Ranbir Kapoor]] (2019)
* [[Ranveer Singh]] (2020)
* [[Irrfan Khan]] (2021)
}}<noinclude>
[[Category:Filmfare Award navigational boxes|Actor]]
</noinclude>
km360gb4en7oi3v64ve2atiess2p50u
ᱪᱷᱟᱸᱪ:FilmfareBestSupportingActorAward 1981-2000
10
20553
101945
2022-08-22T04:56:14Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Filmfare Award for Best Supporting Actor | title = [[Filmfare Awards|Filmfare Award]] for [[Filmfare Award for Best Supporting Actor|Best Supporting Actor]] | state = {{{state|autocollapse}}} | basestyle = background: #EEDD82 | listclass = hlist | group1 = 1955–1975 | list1 = * [[David Abraham Cheulkar|David]] (1955) * [[Abhi Bhattacharya]] (1956) * [[Motilal (actor)|Motilal]] (1957) * [[Raj Mehra]] (19..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Filmfare Award for Best Supporting Actor
| title = [[Filmfare Awards|Filmfare Award]] for [[Filmfare Award for Best Supporting Actor|Best Supporting Actor]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| basestyle = background: #EEDD82
| listclass = hlist
| group1 = 1955–1975
| list1 =
* [[David Abraham Cheulkar|David]] (1955)
* [[Abhi Bhattacharya]] (1956)
* [[Motilal (actor)|Motilal]] (1957)
* [[Raj Mehra]] (1958)
* [[Johnny Walker (actor)|Johnny Walker]] (1959)
* [[Manmohan Krishna]] (1960)
* [[Motilal (actor)|Motilal]] (1961)
* [[Nana Palsikar]] (1962)
* [[Mehmood (actor)|Mehmood]] (1963)
* [[Raaj Kumar]] (1964)
* [[Nana Palsikar]] (1965)
* [[Raaj Kumar]] (1966)
* [[Ashok Kumar]] (1967)
* [[Pran (actor)|Pran]] (1968)
* [[Sanjeev Kumar]] (1969)
* [[Pran (actor)|Pran]] (1970)
* [[Feroz Khan (Indian actor)|Feroz Khan]] (1971)
* [[Amitabh Bachchan]] (1972)
* [[Pran (actor)|Pran]] (1973)
* [[Amitabh Bachchan]] (1974)
* [[Vinod Khanna]] (1975)
| group2 = 1976–2000
| list2 =
* [[Shashi Kapoor]] (1976)
* [[Prem Chopra]] (1977)
* [[Shriram Lagoo|Shreeram Lagoo]] (1978)
* [[Saeed Jaffrey]] (1979)
* [[Amjad Khan (actor)|Amjad Khan]] (1980)
* [[Om Puri]] (1981)
* [[Amjad Khan (actor)|Amjad Khan]] (1982)
* [[Shammi Kapoor]] (1983)
* [[Sadashiv Amrapurkar]] (1984)
* [[Anil Kapoor]] (1985)
* [[Amrish Puri]] (1986)
* ''Not awarded'' (1987)
* ''Not awarded'' (1988)
* [[Anupam Kher]] (1989)
* [[Nana Patekar]] (1990)
* [[Mithun Chakraborty]] (1991)
* [[Danny Denzongpa]] (1992)
* [[Danny Denzongpa]] (1993)
* [[Sunny Deol]] (1994)
* [[Jackie Shroff]] (1995)
* [[Jackie Shroff]] (1996)
* [[Amrish Puri]] (1997)
* [[Amrish Puri]] (1998)
* [[Salman Khan]] (1999)
* [[Anil Kapoor]] (2000)
| group3 = 2001–present
| list3 =
* [[Amitabh Bachchan]] (2001)
* [[Akshaye Khanna]] (2002)
* [[Vivek Oberoi]] (2003)
* [[Saif Ali Khan]] (2004)
* [[Abhishek Bachchan]] (2005)
* [[Abhishek Bachchan]] (2006)
* [[Abhishek Bachchan]] (2007)
* [[Irrfan Khan]] (2008)
* [[Arjun Rampal]] (2009)
* [[Boman Irani]] (2010)
* [[Ronit Roy]] (2011)
* [[Farhan Akhtar]] (2012)
* [[Annu Kapoor]] (2013)
* [[Nawazuddin Siddiqui]] (2014)
* [[Kay Kay Menon]] (2015)
* [[Anil Kapoor]] (2016)
* [[Rishi Kapoor]] (2017)
* [[Rajkummar Rao]] (2018)
* [[Gajraj Rao]] and [[Vicky Kaushal]] (2019)
* [[Siddhant Chaturvedi]] (2020)
* [[Saif Ali Khan]] (2021)
}}<noinclude>
[[Category:Filmfare Award navigational boxes|Supporting Actor]]
</noinclude>
syvs58f7jvjnzomfi12o75y8parsmri
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱟᱞᱳᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ
10
20554
101947
2022-08-22T05:00:11Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Jalaun district |title = Cities and towns in [[Jalaun district]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |groupstyle = line-height:1.1em; |group1 = Jalaun |list1 = * [[Jalaun]] * [[Kadaura]] * [[Kalpi]] * [[Konch]] * [[Kotra, Uttar Pradesh|Kotra]] * [[Madhogarh]] * [[Nadigaon]] * [[Orai]] * [[Rampura, Jalaun|Rampura]] * [[Umri, Jalaun|Umri]] * [[Itaura]] |group2 = Other districts |list2 =..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Jalaun district
|title = Cities and towns in [[Jalaun district]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|groupstyle = line-height:1.1em;
|group1 = Jalaun
|list1 =
* [[Jalaun]]
* [[Kadaura]]
* [[Kalpi]]
* [[Konch]]
* [[Kotra, Uttar Pradesh|Kotra]]
* [[Madhogarh]]
* [[Nadigaon]]
* [[Orai]]
* [[Rampura, Jalaun|Rampura]]
* [[Umri, Jalaun|Umri]]
* [[Itaura]]
|group2 = Other districts
|list2 =
* [[Agra district|Agra]]
* [[Aligarh district|Aligarh]]
* [[Allahabad district|Allahabad]]
* [[Ambedkar Nagar district|Ambedkar Nagar]]
* [[Amethi district|Amethi]]
* [[Amroha district|Amroha]]
* [[Auraiya district|Auraiya]]
* [[Azamgarh district|Azamgarh]]
* [[Badaun district|Badaun]]
* [[Bagpat district|Bagpat]]
* [[Bahraich district|Bahraich]]
* [[Ballia district|Ballia]]
* [[Balrampur district, Uttar Pradesh|Balrampur]]
* [[Banda district (India)|Banda]]
* [[Barabanki district|Barabanki]]
* [[Bareilly district|Bareilly]]
* [[Basti district|Basti]]
* [[Bhimnagar district|Bhimnagar]]
* [[Bijnor district|Bijnor]]
* [[Bulandshahr district|Bulandshahr]]
* [[Chandauli district|Chandauli]]
* [[Chitrakoot district|Chitrakoot]]
* [[Deoria district|Deoria]]
* [[Etah district|Etah]]
* [[Etawah district|Etawah]]
* [[Faizabad district|Faizabad]]
* [[Farrukhabad district|Farrukhabad]]
* [[Fatehpur district|Fatehpur]]
* [[Firozabad district|Firozabad]]
* [[Gautam Buddha Nagar district|Gautam Buddha Nagar]]
* [[Ghaziabad district, Uttar Pradesh|Ghaziabad]]
* [[Ghazipur district|Ghazipur]]
* [[Gonda district|Gonda]]
* [[Gorakhpur district|Gorakhpur]]
* [[Hamirpur district, Uttar Pradesh|Hamirpur]]
* [[Hardoi district|Hardoi]]
* [[Hathras district|Hathras]]
* [[Jaunpur district|Jaunpur]]
* [[Jhansi district|Jhansi]]
* [[Kannauj district|Kannauj]]
* [[Kanpur Nagar district|Kanpur Nagar]]
* [[Kanshi Ram Nagar district|Kanshi Ram Nagar]]
* [[Kaushambi district|Kaushambi]]
* [[Kushinagar district|Kushinagar]]
* [[Lakhimpur Kheri district|Lakhimpur Kheri]]
* [[Lalitpur district, India|Lalitpur]]
* [[Lucknow district|Lucknow]]
* [[Maharajganj district|Maharajganj]]
* [[Mahoba district|Mahoba]]
* [[Mainpuri district|Mainpuri]]
* [[Mathura district|Mathura]]
* [[Mau district|Mau]]
* [[Meerut district|Meerut]]
* [[Mirzapur district|Mirzapur]]
* [[Moradabad district|Moradabad]]
* [[Muzaffarnagar district|Muzaffarnagar]]
* [[Panchsheel Nagar district|Panchsheel Nagar]]
* [[Pilibhit district|Pilibhit]]
* [[Prabuddhanagar district|Prabuddhanagar]]
* [[Pratapgarh district, Uttar Pradesh|Pratapgarh]]
* [[Raebareli district|Raebareli]]
* [[Ramabai Nagar district|Ramabai Nagar]]
* [[Rampur district|Rampur]]
* [[Saharanpur district|Saharanpur]]
* [[Sant Kabir Nagar district|Sant Kabir Nagar]]
* [[Sant Ravidas Nagar district|Sant Ravidas Nagar]]
* [[Shahjahanpur district|Shahjahanpur]]
* [[Shravasti district|Shravasti]]
* [[Siddharthnagar district|Siddharthnagar]]
* [[Sitapur district|Sitapur]]
* [[Sonbhadra district|Sonbhadra]]
* [[Sultanpur district|Sultanpur]]
* [[Unnao district|Unnao]]
* [[Varanasi district|Varanasi]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Uttar Pradesh district templates]]
</noinclude>
tmgxbfq6lfs1lnsu4fxsp6kz4ug7w9g
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ
10
20555
101953
2022-08-22T05:13:59Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Santhal Parganas Division | title = Cities, towns and locations in [[Santhal Pargana division|Santhal Parganas]] | image = [[File:Jharkhand divisions map.png|thumb|282x282px|Divisions of Jharkhand]] | state = <includeonly>collapsed</includeonly> | listclass = hlist | above = [[File:Arrow Blue Left 001.svg|12px]][[Template:Munger Division|Cities, towns and locations in Munger division]] File:Arrow Blue..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Santhal Parganas Division
| title = Cities, towns and locations in [[Santhal Pargana division|Santhal Parganas]]
| image = [[File:Jharkhand divisions map.png|thumb|282x282px|Divisions of Jharkhand]]
| state = <includeonly>collapsed</includeonly>
| listclass = hlist
| above = [[File:Arrow Blue Left 001.svg|12px]][[Template:Munger Division|Cities, towns and locations in Munger division]] [[File:Arrow Blue Left 001.svg|12px]][[Template:Bhagalpur Division|Cities, towns and locations in Bhagalpur division]] [[File:Arrow Blue Left 001.svg|12px]][[Template:Purnia Division|Cities, towns and locations in Purnia division]] [[File:Arrow Blue Left 001.svg|12px]][[Template:Malda District|Cities, towns and locations in Malda district]]<br/> [[File:Arrow Blue Right 001.svg|12px]][[Template:Murshidabad District|Cities, towns and locations in Murshidabad district]] [[File:Arrow Blue Right 001.svg|12px]][[Template:Birbhum District|Cities, towns and locations in Birbhum district]] [[File:Arrow Blue Right 001.svg|12px]][[Template:Paschim Bardhaman District|Cities, towns and locations in Paschim Bardhaman district]] [[File:Arrow Blue Right 001.svg|12px]][[Template:Dhanbad District|Cities, towns and locations in Dhanbad district]] [[File:Arrow Blue Right 001.svg|12px]][[Template:Giridih District|Cities, towns and locations in Giridih district]]
| group1 = [[List of cities in Jharkhand by population|Cities]], [[municipality|municipal]]<br/> and [[Census town|census]] towns
| list1 = {{Navbox|child
| listclass = hlist
| group1 = [[Deoghar district]]
| list1 =
* [[Deoghar]]
* [[Jasidih]]
* [[Madhupur, Deoghar|Madhupur]]
| group2 = [[Dumka district]]
| list2 =
* [[Basukinath]]
* [[Dudhani, Dumka|Dudhani]]
* [[Dumka]]
* [[Purana Dumka]]
* [[Rasikpur]]
| group3 = [[Godda district]]
| list3 =
* [[Godda]]
* [[Mahagama]]
* [[Sarauni]]
| group4 = [[Jamtara district]]
| list4 =
* [[Jamtara]]
* [[Karmatanr, Jamtara|Karmatanr]]
* [[Mihijam]]
| group5 = [[Pakur district]]
| list5 =
* [[Kumarpur]]
* [[Pakur]]
* [[Raghunandanpur]]
* [[Sagarmpur]]
| group6 = [[Sahebganj district]]
| list6 =
* [[Barharwa]]
* [[Berhait Bazar]]
* [[Berhait Santali]]
* [[Borio, Sahibganj|Borio]]
* [[Patra, Sahibganj|Patra]]
* [[Rajmahal]]
* [[Sahebganj]]
* [[Tin Pahar]]
}}
| group2 = Locations<br/><small>other than cities and towns</small>
| list2 = {{Navbox|child
| listclass = hlist
| group1 = [[Deoghar district]]
| list1 =
* [[Chitra, Deoghar|Chitra]]
* [[Devipur, Deoghar (village)|Devipur]]
* [[Karon, Deoghar (village)|Karon]]
* [[Margomunda, Deoghar|Margomunda]]
* [[Mohanpur, Deoghar (village)|Mohanpur]]
* [[Palojori, Deoghar|Palojori]]
* [[Sarath, Deoghar (village)|Sarath]]
* [[Sarwan, Deoghar (village)|Sarwan]]
* [[Sonaraithari, Deoghar|Sonaraithari]]
| group2 = [[Dumka district]]
| list2 =
* [[Gopikandar, Dumka|Gopikanadar]]
* [[Hansdiha]]
* [[Jama, Dumka (village)|Jama]]
* [[Jarmundi, Dumka|Jarmundi]]
* [[Kathikund, Dumka|Kathikund]]
* [[Maluti]]
* [[Masalia, Dumka (village)|Masalia]]
* [[Ramgarh, Dumka (village)|Ramgarh]]
* [[Ranishwar, Dumka|Ranishwar]]
* [[Saraiyahat, Dumka|Saraiyahat]]
* [[Shikaripara, Dumka|Shikaripara]]
* [[Taljhari, Dumka|Taljhari]]
* [[Tongra]]
| group3 = [[Godda district]]
| list3 =
* [[Bara Boarijore]]
* [[Basantrai, Godda|Basantrai]]
* [[Belbadda]]
* [[Dewdanr]]
* [[Dhamri]]
* [[Hanwara]]
* [[Lalmatia, Godda|Lalmatia]]
* [[Lalmatia Colliery]]
* [[Mehrma]]
* [[Motia]]
* [[Parsa, Godda|Parsa]]
* [[Pathargama, Godda|Pathargama]]
* [[Poraiyahat]]
* [[Rajabhita]]
* [[Sunderpahari, Godda|Sunderpahari]]
| group4 = [[Jamtara district]]
| list4 =
* [[Bagdahari]]
* [[Basudih]]
* [[Bindapathar]]
* [[Fatehpur, Jamtara|Fatehpur]]
* [[Kundahit]]
* [[Nala, Jamtara|Nala]]
* [[Narayanpur, Jamtara|Narayanpur]]
| group5 = [[Pakur district]]
| list5 =
* [[Amrapara]]
* [[Hiranpur]]
* [[Litipara]]
* [[Maheshpur, Pakur|Maheshpur]]
* [[Pakuria]]
* [[Panchuara]]
| group6 = [[Sahebganj district]]
| list6 =
* [[Bhognadih]]
* [[Kotalpokhar]]
* [[Mandro Damin Bazar]]
* [[Mirzachauki]]
* [[Moti Jharna]]
* [[Pathna, Sahibganj|Pathna]]
* [[Radhanagar, Sahibganj|Radhanagar]]
* [[Ranga, Sahibganj|Ranga]]
* [[Sakrigali]]
* [[Teliagarhi]]
* [[Taljhari, Sahibganj|Taljhari]]
* [[Udhwa]]
}}
| group3 = Related topics
| list3 =
* [[:Template:Santhal Pargana Division topics|Santhal Pargana Division topics]]
| group4 = Cities and towns<br/> in other Divisions
| list4 =
* [[Template:North Chotanagpur Division|North Chotanagpur]]
* [[Template:Kolhan Division|Kolhan]]
* [[Template:Palamu Division|Palamu]]
* [[Template:South Chotanagpur Division|South Chotanagpur]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
}}
[[Category:Divisions of Jharkhand|τ]]
[[Category:Jharkhand templates]]
</noinclude>
mpahuvbi74n9vdmoyr67l1o6ka1juew
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Santhal Pargana Division topics
10
20556
101954
2022-08-22T05:18:06Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Santhal Pargana Division topics | title = [[Santhal Pargana division]] topics | state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist | group1 = General |list1= * [[Santhal rebellion]] * [[Baidyanath Temple]] * [[Udhwa#Udhwa Bird Sanctury| Udhwa Bird Sanctury]] * [[Damin-i-koh]] (Rajmahal hills) * [[Bindudham]] * [[Maluti]] |group2= Districts |list2= * [[Deoghar district|Deoghar]] * [[Dumka district|Dumka]]..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Santhal Pargana Division topics
| title = [[Santhal Pargana division]] topics
| state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
| group1 = General
|list1=
* [[Santhal rebellion]]
* [[Baidyanath Temple]]
* [[Udhwa#Udhwa Bird Sanctury| Udhwa Bird Sanctury]]
* [[Damin-i-koh]] (Rajmahal hills)
* [[Bindudham]]
* [[Maluti]]
|group2= Districts
|list2=
* [[Deoghar district|Deoghar]]
* [[Dumka district|Dumka]]
* [[Godda district|Godda]]
* [[Jamtara district|Jamtara]]
* [[Pakur district|Pakur]]
* [[Sahebganj district|Sahebganj]]
* [[List of Jharkhand districts ranked by literacy rate]]
|group3=Subdivisions
|list3=
* [[Deoghar subdivision]]
* [[Dumka Sadar subdivision]]
* [[Jamtara Sadar subdivision]]
* [[Madhupur subdivision]]
* [[Rajmahal subdivision]]
* [[Sahibganj subdivision]]
|group4= [[Community development blocks in India|Community development<br/>blocks]]
|list4= {{Navbox|child
| listclass = hlist
|group1= [[Deoghar district|Deoghar]]
|list1=
* [[Deoghar (community development block)|Deoghar]]
* [[Devipur, Deoghar|Devipur]]
* [[Karon, Deoghar|Karon]]
* [[Madhupur (community development block)|Madhupur]]
* [[Margomunda]]
* [[Mohanpur, Deoghar|Mohanpur]]
* [[Palojori]]
* [[Sarath, Deoghar|Sarath]]
* [[Sarwan, Deoghar|Sarwan]]
* [[Sonaraithari]]
|group2= [[Dumka district|Dumka]]
|list2=
* [[Dumka (community development block)|Dumka]]
* [[Gopikandar]]
* [[Jama, Dumka|Jama]]
* [[Jarmundi]]
* [[Kathikund]]
* [[Masalia, Dumka|Masalia]]
* [[Ramgarh, Dumka|Ramgarh]]
* [[Ranishwar]]
* [[Saraiyahat]]
* [[Shikaripara]]
|group3= [[Godda district|Godda]]
|list3=
* [[Basantrai]]
* [[Boarijore]]
* [[Godda (community development block)|Godda]]
* [[Mahagama (community development block)|Mahagama]]
* [[Pathargama]]
* [[Poraiyahat (community development block)|Poraiyahat]]
* [[Meharama]]
* [[Sunderpahari]]
* [[Thakurgangti]]
|group4= [[Jamtara district|Jamtara]]
|list4=
* [[Fatehpur (community development block)|Fatehpur]]
* [[Jamtara block|Jamtara]]
* [[Karmatanr (community development block)|Karmatanr]]
* [[Kundhit block|Kundhit]]
* [[Nala block|Nala]]
* [[Narayanpur block|Narayanpur]]
|group5= [[Pakur district|Pakur]]
|list5=
* [[Amrapara block|Amrapara]]
* [[Hiranpur block|Hiranpur]]
* [[Littipara block|Littipara]]
* [[Maheshpur block|Maheshpur]]
* [[Pakur block|Pakur]]
* [[Pakuria block|Pakuria]]
|group6= [[Sahebganj district|Sahibganj]]
|list6=
*[[Barhait (community development block)|Barhait]]
*[[Barharwa (community development block)|Barharwa]]
*[[Borio (community development block)|Borio]]
*[[Mandro]]
*[[Pathna]]
*[[Rajmahal (community development block)|Rajmahal]]
*[[Sahibganj (community development block)|Sahibganj]]
*[[Taljhari]]
*[[Udhwa (community development block)|Udhwa]]
}}
|group5 = Rivers, waterfalls, dams
|list5=
* [[Ajay River|Ajay]]
* [[Bakreshwar River|Bakreshwar]]
* [[Bansloi River|Bansloi]]
* [[Brahmani River (Birbhum)|Brahmani]]
* [[Dwarka River|Dwarka]]
* [[Ganges]]
* [[Hinglo River|Hinglo]]
* [[Mayurakshi River|Mayurakshi]]
|group6=Languages, people
|list6 =
* [[Bengali language|Bengali]]
* [[Hindi]]
* [[Kumarbhag Paharia language|Kumarbhag Paharia]]
* [[Kurukh language|Kurukh]]
* [[Magahi language|Magahi]]
* [[Mal Paharia language|Mal Paharia]]
* [[Mundari language|Mundari]]
* [[Santali language|Santali]]
* [[Sauria Paharia language|Sauria Paharia]]
* [[Maithili language|Maithili]]
|group7= Transport
|list7=
* [[National Highway 80 (India)(old numbering)| National Highway 80]]
* [[Eastern Railway zone]]
* [[Howrah–Delhi main line]]
* [[Sahibganj loop]]
* [[Jasidih–Dumka–Rampurhat railway line]]
|group8= Railway stations
|list8=
* [[Barharwa Junction railway station|Barharwa Junction]]
* [[Dumka railway station|Dumka]]
* [[Gumani railway station|Gumani]]
* [[Jasidih Junction railway station|Jasidih Junction]]
* [[Kotalpokhar railway station|Kotalpokhar]]
* [[Madhupur Junction railway station|Madhupur Junction]]
* [[Nagarnabi railway station|Nagarnabi]]
* [[Pakur railway station|Pakur]]
* [[Tilbhita railway station|Tilbhita]]
| group9 = History
| list9 =
* [[Kajangala]]
* [[Anga]]
* [[Rarh region]]
* [[Udhwa#History#Battle of Udhwa nala|Battle of Udhwa nala]]
* [[Sidhu Murmu]]
* [[Kanhu Murmu]]
|group10 = Industries
|list10 =
|group11= Institutes of higher learning
|list11=
* [[Sido Kanhu Murmu University]]
*[[All India Institute of Medical Sciences, Deoghar]]
*[[Phulo Jhano Murmu Medical College and Hospital]]
*[[Santal Pargana College]]
|group12= Lok Sabha constituencies
|list12=
* [[Rajmahal (Lok Sabha constituency)|Rajmahal]]
* [[Dumka (Lok Sabha constituency)|Dumka]]
* [[Godda (Lok Sabha constituency)|Godda]]
|group13= Vidhan Sabha<br/>constituencies
|list13 = {{Navbox|child
| listclass = hlist
|group1= [[Rajmahal (Lok Sabha constituency)|Rajmahal]]
|list1=
* [[Rajmahal (Vidhan Sabha constituency)|Rajmahal]]
* [[Borio (Vidhan Sabha constituency)|Borio]]
* [[Barhait (Vidhan Sabha constituency)|Barhait]]
* [[Litipara (Vidhan Sabha constituency)|Litipara]]
* [[Pakaur (Vidhan Sabha constituency)|Pakaur]]
* [[Maheshpur (Vidhan Sabha constituency)|Maheshpur]]
|group2= [[Dumka (Lok Sabha constituency)|Dumka]]
|list2=
* [[Sikaripara (Vidhan Sabha constituency)|Sikaripara]]
* [[Nala (Vidhan Sabha constituency)|Nala]]
* [[Jamtara (Vidhan Sabha constituency)|Jamtara]]
* [[Sarath (Vidhan Sabha constituency)|Sarath]]
* [[Dumka (Vidhan Sabha constituency)|Dumka]]
* [[Jama (Vidhan Sabha constituency)|Jama]]
|group3= [[Godda (Lok Sabha constituency)|Godda]]
|list3=
* [[Madhupur (Vidhan Sabha constituency)|Madhupur]]
* [[Deoghar (Vidhan Sabha constituency)|Deoghar]]
* [[Jarmundi (Vidhan Sabha constituency)|Jarmundi]]
* [[Poreyahat (Vidhan Sabha constituency)|Poreyahat]]
* [[Godda (Vidhan Sabha constituency)|Godda]]
* [[Mahagama (Vidhan Sabha constituency)|Mahagama]]
}}
|group14= See also
|list14=
* [[:Template:Santhal Parganas Division|Cities and towns in Santhal Parganas Division]]
* [[:Category:Villages in Dumka district|Villages in Dumka district]]
| group15 = Other Divisions
| list15=
* [[:Template:North Chotanagpur Division topics|North Chotanagpur]]
* [[:Template:South Chotanagpur Division topics|South Chotanagpur]]
* [[:Template:Kolhan Division topics|Kolhan]]
* [[:Template:Palamu Division topics|Palamu]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Divisions of Jharkhand|τ]]
[[Category:Jharkhand topics templates]]
</noinclude>
90o6ii7q5uw6wtbrb4blb45cma4km83
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ
10
20557
101955
2022-08-22T05:20:12Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Jharkhand |title = {{Flagicon image|Jharkhand Rajakiya Chihna.svg}} [[States and territories of India|State]] of [[Jharkhand]] | state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}} | bodyclass = hlist | above = [[List of state and union territory capitals in India|Capital]]: '''[[Ranchi]]''' | group1 = [[:Category:Jharkhand|Topics]] | list1 = * History of Jha..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Jharkhand
|title = {{Flagicon image|Jharkhand Rajakiya Chihna.svg}} [[States and territories of India|State]] of [[Jharkhand]]
| state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}}
| bodyclass = hlist
| above = [[List of state and union territory capitals in India|Capital]]: '''[[Ranchi]]'''
| group1 = [[:Category:Jharkhand|Topics]]
| list1 =
* [[History of Jharkhand|History]]
* [[Government of Jharkhand|Government]]
* [[Jharkhand#Geography|Geography]]
* [[Education in Jharkhand|Education]]
* [[List of people from Jharkhand|People]]
* [[Tourism in Jharkhand|Tourism]]
* [[Parasnath|Highest point]]
| group2 = [[:Category:Divisions of Jharkhand|Divisions]]
| list2 =
* [[Kolhan division|Kolhan]]
* [[North Chotanagpur division|North Chotanagpur]]
* [[Palamu division|Palamu]]
* [[Santhal Pargana division|Santhal Pargana]]
* [[South Chotanagpur division|South Chotanagpur]]
|group3 = [[Districts of Jharkhand|Districts]] and [[Divisions of Jharkhand|divisions]]
|list3 = {{Navbox|subgroup
| groupstyle = width: 7em; text-align: left; background-color: #eee;
| liststyle = width: auto;
|group1 = Palamu Division
|list1 =
* [[Garhwa district|Garhwa]]
* [[Palamu district|Palamu]]
* [[Latehar district|Latehar]]
|group2 = North Chotanagpur Division
|list2 =
* [[Chatra district|Chatra]]
* [[Hazaribagh district|Hazaribagh]]
* [[Giridih district|Giridih]]
* [[Koderma district|Koderma]]
* [[Dhanbad district|Dhanbad]]
* [[Bokaro district|Bokaro]]
* [[Ramgarh district|Ramgarh]]
|group3 = South Chotanagpur Division
|list3 =
* [[Ranchi district|Ranchi]]
* [[Lohardaga district|Lohardaga]]
* [[Gumla district|Gumla]]
* [[Simdega district|Simdega]]
* [[Khunti district|Khunti]]
|group4 = Kolhan Division
|list4 =
* [[West Singhbhum district|West Singhbhum]]
* [[Seraikela Kharsawan district|Seraikela Kharsawan]]
* [[East Singhbhum district|East Singhbhum]]
|group5 = Santhal Pargana Division
|list5 =
* [[Deoghar district|Deoghar]]
* [[Jamtara district|Jamtara]]
* [[Dumka district|Dumka]]
* [[Godda district|Godda]]
* [[Pakur district|Pakur]]
* [[Sahebganj district|Sahebganj]]
}}
| group4 = [[List of cities in Jharkhand|Major cities]]
| list4 =
* [[Jamshedpur]]
* [[Dhanbad]]
* [[Ranchi]]
* [[Bokaro Steel City|Bokaro]]
* [[Deoghar]]
* [[Phusro]]
* [[Hazaribagh]]
* [[Giridih]]
* [[Ramgarh Cantonment|Ramgarh]]
* [[Medininagar]]
* [[Sahebganj]]
* [[Chaibasa]]
* [[Dumka]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
{{Indian state templates}}
[[Category:Jharkhand templates]]
</noinclude>
i5mb30jjaorzrd28l3l2phwbq7l2r1x
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Santhal Parganas Division
10
20558
101956
2022-08-22T05:21:26Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Santhal Parganas Division | title = Cities, towns and locations in [[Santhal Pargana division|Santhal Parganas]] | image = [[File:Jharkhand divisions map.png|thumb|282x282px|Divisions of Jharkhand]] | state = <includeonly>collapsed</includeonly> | listclass = hlist | above = [[File:Arrow Blue Left 001.svg|12px]][[Template:Munger Division|Cities, towns and locations in Munger division]] File:Arrow Blue..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Santhal Parganas Division
| title = Cities, towns and locations in [[Santhal Pargana division|Santhal Parganas]]
| image = [[File:Jharkhand divisions map.png|thumb|282x282px|Divisions of Jharkhand]]
| state = <includeonly>collapsed</includeonly>
| listclass = hlist
| above = [[File:Arrow Blue Left 001.svg|12px]][[Template:Munger Division|Cities, towns and locations in Munger division]] [[File:Arrow Blue Left 001.svg|12px]][[Template:Bhagalpur Division|Cities, towns and locations in Bhagalpur division]] [[File:Arrow Blue Left 001.svg|12px]][[Template:Purnia Division|Cities, towns and locations in Purnia division]] [[File:Arrow Blue Left 001.svg|12px]][[Template:Malda District|Cities, towns and locations in Malda district]]<br/> [[File:Arrow Blue Right 001.svg|12px]][[Template:Murshidabad District|Cities, towns and locations in Murshidabad district]] [[File:Arrow Blue Right 001.svg|12px]][[Template:Birbhum District|Cities, towns and locations in Birbhum district]] [[File:Arrow Blue Right 001.svg|12px]][[Template:Paschim Bardhaman District|Cities, towns and locations in Paschim Bardhaman district]] [[File:Arrow Blue Right 001.svg|12px]][[Template:Dhanbad District|Cities, towns and locations in Dhanbad district]] [[File:Arrow Blue Right 001.svg|12px]][[Template:Giridih District|Cities, towns and locations in Giridih district]]
| group1 = [[List of cities in Jharkhand by population|Cities]], [[municipality|municipal]]<br/> and [[Census town|census]] towns
| list1 = {{Navbox|child
| listclass = hlist
| group1 = [[Deoghar district]]
| list1 =
* [[Deoghar]]
* [[Jasidih]]
* [[Madhupur, Deoghar|Madhupur]]
| group2 = [[Dumka district]]
| list2 =
* [[Basukinath]]
* [[Dudhani, Dumka|Dudhani]]
* [[Dumka]]
* [[Purana Dumka]]
* [[Rasikpur]]
| group3 = [[Godda district]]
| list3 =
* [[Godda]]
* [[Mahagama]]
* [[Sarauni]]
| group4 = [[Jamtara district]]
| list4 =
* [[Jamtara]]
* [[Karmatanr, Jamtara|Karmatanr]]
* [[Mihijam]]
| group5 = [[Pakur district]]
| list5 =
* [[Kumarpur]]
* [[Pakur]]
* [[Raghunandanpur]]
* [[Sagarmpur]]
| group6 = [[Sahebganj district]]
| list6 =
* [[Barharwa]]
* [[Berhait Bazar]]
* [[Berhait Santali]]
* [[Borio, Sahibganj|Borio]]
* [[Patra, Sahibganj|Patra]]
* [[Rajmahal]]
* [[Sahebganj]]
* [[Tin Pahar]]
}}
| group2 = Locations<br/><small>other than cities and towns</small>
| list2 = {{Navbox|child
| listclass = hlist
| group1 = [[Deoghar district]]
| list1 =
* [[Chitra, Deoghar|Chitra]]
* [[Devipur, Deoghar (village)|Devipur]]
* [[Karon, Deoghar (village)|Karon]]
* [[Margomunda, Deoghar|Margomunda]]
* [[Mohanpur, Deoghar (village)|Mohanpur]]
* [[Palojori, Deoghar|Palojori]]
* [[Sarath, Deoghar (village)|Sarath]]
* [[Sarwan, Deoghar (village)|Sarwan]]
* [[Sonaraithari, Deoghar|Sonaraithari]]
| group2 = [[Dumka district]]
| list2 =
* [[Gopikandar, Dumka|Gopikanadar]]
* [[Hansdiha]]
* [[Jama, Dumka (village)|Jama]]
* [[Jarmundi, Dumka|Jarmundi]]
* [[Kathikund, Dumka|Kathikund]]
* [[Maluti]]
* [[Masalia, Dumka (village)|Masalia]]
* [[Ramgarh, Dumka (village)|Ramgarh]]
* [[Ranishwar, Dumka|Ranishwar]]
* [[Saraiyahat, Dumka|Saraiyahat]]
* [[Shikaripara, Dumka|Shikaripara]]
* [[Taljhari, Dumka|Taljhari]]
* [[Tongra]]
| group3 = [[Godda district]]
| list3 =
* [[Bara Boarijore]]
* [[Basantrai, Godda|Basantrai]]
* [[Belbadda]]
* [[Dewdanr]]
* [[Dhamri]]
* [[Hanwara]]
* [[Lalmatia, Godda|Lalmatia]]
* [[Lalmatia Colliery]]
* [[Mehrma]]
* [[Motia]]
* [[Parsa, Godda|Parsa]]
* [[Pathargama, Godda|Pathargama]]
* [[Poraiyahat]]
* [[Rajabhita]]
* [[Sunderpahari, Godda|Sunderpahari]]
| group4 = [[Jamtara district]]
| list4 =
* [[Bagdahari]]
* [[Basudih]]
* [[Bindapathar]]
* [[Fatehpur, Jamtara|Fatehpur]]
* [[Kundahit]]
* [[Nala, Jamtara|Nala]]
* [[Narayanpur, Jamtara|Narayanpur]]
| group5 = [[Pakur district]]
| list5 =
* [[Amrapara]]
* [[Hiranpur]]
* [[Litipara]]
* [[Maheshpur, Pakur|Maheshpur]]
* [[Pakuria]]
* [[Panchuara]]
| group6 = [[Sahebganj district]]
| list6 =
* [[Bhognadih]]
* [[Kotalpokhar]]
* [[Mandro Damin Bazar]]
* [[Mirzachauki]]
* [[Moti Jharna]]
* [[Pathna, Sahibganj|Pathna]]
* [[Radhanagar, Sahibganj|Radhanagar]]
* [[Ranga, Sahibganj|Ranga]]
* [[Sakrigali]]
* [[Teliagarhi]]
* [[Taljhari, Sahibganj|Taljhari]]
* [[Udhwa]]
}}
| group3 = Related topics
| list3 =
* [[:Template:Santhal Pargana Division topics|Santhal Pargana Division topics]]
| group4 = Cities and towns<br/> in other Divisions
| list4 =
* [[Template:North Chotanagpur Division|North Chotanagpur]]
* [[Template:Kolhan Division|Kolhan]]
* [[Template:Palamu Division|Palamu]]
* [[Template:South Chotanagpur Division|South Chotanagpur]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Divisions of Jharkhand|τ]]
[[Category:Jharkhand templates]]
</noinclude>
88gs516ysj0r8230ib6f0uh8qjefdf8
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱴᱟᱴᱟ ᱜᱩᱴ ᱨᱤᱱ ᱪᱮᱭᱟᱨᱢᱮᱱ
10
20559
101963
2022-08-22T05:30:53Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Chairmen of Tata Group |state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}} |title = Chairmen of [[Tata Group]] |listclass =HTML |list1 = * [[Jamsetji Tata]] * [[Dorabji Tata]] * [[Nowroji Saklatwala]] * [[J. R. D. Tata]] * [[Ratan Tata]] * [[Cyrus Mistry]] * [[Natarajan Chandrasekaran]] |below = {{icon|category}} '''[[:Category:Tata Group|Category]]''' }}<noinclude> Category:India company template..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Chairmen of Tata Group
|state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}}
|title = Chairmen of [[Tata Group]]
|listclass =HTML
|list1 =
* [[Jamsetji Tata]]
* [[Dorabji Tata]]
* [[Nowroji Saklatwala]]
* [[J. R. D. Tata]]
* [[Ratan Tata]]
* [[Cyrus Mistry]]
* [[Natarajan Chandrasekaran]]
|below = {{icon|category}} '''[[:Category:Tata Group|Category]]'''
}}<noinclude>
[[Category:India company templates]]
</noinclude>
m6bhihf03pwmk3js0hidfvksxs0vi1u
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱴᱟᱴᱟ ᱜᱩᱴ
10
20560
101964
2022-08-22T05:31:59Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Tata Group |state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} |title = [[File:Tata logo.svg|18px]] [[Tata Group]] |bodyclass = hlist |groupstyle = font-size:95%; |image = [[File:Tata logo.svg|120px]] |group1 = [[List of entities associated with Tata Group|Divisions and<br>subsidiaries]] |list1 ={{Navbox|child |group1 = Information Technology<br>& Engineering |list1 = * [[Tata Consultancy Services]..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Tata Group
|state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}}
|title = [[File:Tata logo.svg|18px]] [[Tata Group]]
|bodyclass = hlist
|groupstyle = font-size:95%;
|image = [[File:Tata logo.svg|120px]]
|group1 = [[List of entities associated with Tata Group|Divisions and<br>subsidiaries]]
|list1 ={{Navbox|child
|group1 = Information Technology<br>& Engineering
|list1 =
* [[Tata Consultancy Services]]
* [[Tata Research Development and Design Centre]]
* [[TCS China]]
* [[Tata Elxsi]]
* [[Tata Technologies]]
|group2 = Airlines
|list2 =
* [[Air India Limited]]
** [[Air India]]
** [[Air India Express]]
* [[AirAsia India]] (84%)
* [[Vistara]] (51%)
|group3 = Steel
|list3 =
* [[Jamshedpur FC]]
* [[NatSteel]]
* [[Tata Steel]]
* [[Tata Steel BSL]]
* [[Tata Steel Europe]]
* [[Tata Steel Long Products]]
* [[Tata Steel Thailand]]
* [[Tayo Rolls]]
|group4 = Automotive
|list4 =
* [[Tata Motors]]
* [[Tata Motors Cars]]
* [[Jaguar Land Rover]]
** [[Daimler Company]]
** [[Chery Jaguar Land Rover]]
* [[Tata Daewoo]]
* [[Tata Hispano]]
* [[Tata Hitachi Construction Machinery]]
|group5 = Consumer <br/>& Retail
|list5 = {{Navbox|child
|group1 = [[Tata Consumer Products|Tata Consumer <br>Products]]
|list1 =
* [[Eight O'Clock Coffee]]
* [[Tata Coffee]]
* [[Good Earth Tea]]
* [[Tetley]]
* Tata Tea
* [[Tata Salt]]
* Tata Cha
* Himalayan Water
* Tata Sampann
* NourishCo
* Tata Consumer Soulfull
|group2 = [[Tata Chemicals]]
|list2 =
* [[British Salt]]
* [[Tata Chemicals Europe]]
* [[Magadi Soda Company|Tata Chemicals Magadi]]
* [[Tata Swach]]
* Rallis India
|group3 = [[Trent (Westside)|Trent]]
|list3 =
* [[Landmark Bookstores|Landmark]]
* [[Star Bazaar]]
* [[Trent (Westside)|Westside]]
|group4 = [[Titan Company]]
|list4 =
* [[Tanishq]]
* [[Fastrack (fashion accessories)|Fastrack]]
* Taneira
* [[Favre-Leuba]]
|group5 = Other
|list5 =
* [[Voltas]]
* [[Cromā]]
}}
|group6 = Infrastructure
|list6 = {{Navbox|child
|group1= [[Tata Power]]
|list1= {{Navbox|child
|group1= Generation
|list1=
* [[Mundra Ultra Mega Power Plant|Mundra UMPP]]
* [[Maithon Power Plant|Maithon Power]]
|group2= Distribution
|list2=
* [[Tata Power Delhi Distribution Limited]]
* [[TP Central Odisha Distribution Limited]]
* [[Western Electricity Supply Company of Odisha|TP Western Odisha Distribution Limited]]
* TP Southern Odisha Distribution Limited
* [[North Eastern Electricity Supply Company of Odisha]] (51%)
* TP Ajmer Distribution Limited
|group3= Other
|list3=
* [[Tata Power Solar]]
* TP Renewable Microgrid
* [[Tata Power SED]]
* Powerlinks Transmission (51%)
}}
|group2= Other
|list2=
* [[Tata Housing Development Company]]
* Tata Projects
}}
|group7 = Financial Servcies
|list7 =
* [[Tata Capital]]
* [[TATA AIG]]
* [[Tata AIA Life Insurance]]
* [[TATA AMC]]
* [[Tata Cards]]
* Tata Motors Finance
* [[Indicash ATM]]
* [[Ferbine]]
|group8 = Aerospace & Defence
|list8 =
* [[Tata Advanced Systems]]
* [[Tata Boeing Aerospace Limited]]
* [[Tata Sikorsky Aerospace Limited]]
* [[Tata Power SED]]
|group9 = Tourism & Travel
|list9 =
* [[Indian Hotels Company Limited]]
** [[Ginger Hotels]]
** [[Taj Hotels]]
** [[TajAir]]
** TajSATS
** [[Vivanta]]
** [[The Pierre]]
** [[The Newbury Boston]]
|group10 = Telecom & Media
|list10 =
* [[Tata Communications]]
** [[VSNL International Canada]]
* [[Tata Business Support Services]]
* [[Tata Teleservices]]
* [[Tata Play]]
* [[Tejas Networks]]
|group11 = Trading & Investments
|list11 =
* [[Tata Investment Corp]]
* [[Tata Industries]]
}}
|group2 = Joint ventures
|list2 =
* [[AirAsia India]] (84%)
* [[Tata AIA Life Insurance]] (74%)
* [[TATA AIG]] (74%)
* [[Tata Cliq]]
* [[Tata Hitachi Construction Machinery]] (40%)
* [[Tata Starbucks]] (50%)
* [[Vistara]] (51%)
|group3 = Former <br/>holdings
|list3 =
* [[Piaggio Aerospace]] (33.3%)
* [[Tata Oil Mills Company]]
** [[Lakmé Cosmetics]]
* [[Tata Textiles]]
* [[Tata Docomo]] ([[Airtel India]])
* [[Tata McGraw-Hill]]
* [[Tata Interactive Systems]]
* [[CMC (company)|CMC]]
* [[New India Assurance]]
|group4 = Sports
|list4 =
* [[JRD Tata Sports Complex]]
* [[Tata Football Academy]]
* [[Telco Club Ground]]
* [[Jamshedpur FC]]
* [[Tata Steel Chess Tournament]]
|group5 = Institutions
|list5 = {{Navbox|child
|group1 = [[Tata Institute of Fundamental Research|TIFR]]
|list1 =
* [[Tata Institute of Fundamental Research|TIFR, Mumbai]]
* [[National Centre for Radio Astrophysics|NCRA - TIFR, Pune]]
* [[Tata Institute of Fundamental Research Hyderabad|TIFR, Hyderabad]]
* [[TIFR Centre for Applicable Mathematics|CAM Bangalore]]
* [[Homi Bhabha Centre for Science Education|HBCSE Bangalore]]
* ICTS Bangalore
* [[National Centre for Biological Sciences|NCBS Bangalore]]
|group2 = Other
|list2 =
* [[Bhabha Atomic Research Centre]]
* [[Homi Bhabha National Institute]]
* [[Indian Institute of Science]]
* [[The Energy and Resources Institute]]
** [[TERI School of Advanced Studies]]
* [[Tata Institute of Social Sciences]]
* [[Tata Management Training Centre]]
* [[Tata Theatre]]
* [[Tata-Dhan Academy]]
}}
|group6 = Hospitals
|list6 =
* [[Homi Bhabha Cancer Hospital and Research Centre, Visakhapatnam|Homi Bhabha Cancer Hospital & Research Centre]]
* [[Tata Memorial Centre]]
|group7 = Trusts
|list7 =
* [[Sir Dorabji Tata and Allied Trusts]]
* [[Sir Ratan Tata Trust]]
|group8 = People
|list8 = {{Navbox|child
|group1= Group <br/>Chairmen
|list1=
* [[Jamsetji Tata]]
* [[Dorabji Tata]]
* [[Nowroji Saklatwala]]
* [[J. R. D. Tata]]
* [[Ratan Tata]]
* [[Cyrus Mistry]]
* [[Natarajan Chandrasekaran]] {{small|(incumbent)}}
|group2= Current
|list2= {{Navbox|child
|group1= Board of <br/>Tata Sons
|list1=
* [[Natarajan Chandrasekaran]] (Chairman)
* Farida Khambata
* [[Venu Srinivasan]]
* [[Ajay Piramal]]
* [[Ralf Speth]]
* Bhaskar Bhat
* [[Harish Manwani]]
* Saurabh Agrawal (CFO)
|group2= Group <br/>Companies
|list2=
* [[Noel Tata]]
* [[Surya Kant]] (TCS)
* [[Rajesh Gopinathan]] (TCS)
* [[Subramaniam Ramadorai]]
* [[Guenter Butschek]] (Tata Motors)
* [[Thierry Bolloré]] (JLR)
|group3= Tata <br/>Trusts
|list3=
* [[Ratan Tata]] (Chairman)
* [[R. K. Krishna Kumar]]
* [[Venu Srinivasan]]
* [[Ajay Piramal]]
* [[Vijay Singh (administrator)|Vijay Singh]]
* [[Pramit Jhaveri]]
* [[Prafulla Desai]]
* [[Mammen Chandy]]
}}
|group3= Former
|list3= {{Navbox|child
|group1= Tata Family
|list1=
* [[Naval Tata]]
* [[Simone Tata]]
* [[Ratanji Dadabhoy Tata|Ratanji Dadabhoy]]
|group2= Other
|list2=
* [[Cyrus Mistry]]
* [[Pallonji Mistry]]
* [[Nowroji Saklatwala]]
* [[R. Gopalakrishnan]]
* [[Jamshed Jiji Irani]]
* [[Ishaat Hussain]]
* [[Sumant Moolgaokar]]
* [[Karl Slym]]
* [[Ardeshir Dalal]]
* [[Russi Mody]]
* [[B. Muthuraman]]
* [[F. C. Kohli]]
* [[S. Jaishankar]]
}}
}}
|group9 = Other
|list9 =
* [[Bombay House]]
* [[Round Oak Steel Terminal]]
* [[Tata Centre]]
* [[Tata family]]
* [[Tata Sons]]
* [[Amsterdam Marathon|TCS Amsterdam Marathon]]
* [[New York City Marathon|TCS NYC Marathon]]
|below =
* {{icon|category}} '''[[:Category:Tata Group|Category]]'''
}}<noinclude>
[[Category:India company templates]]
</noinclude>
ghg54zscei1k5mmv2kuop9xaejjc7e5
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ
10
20561
101965
2022-08-22T05:35:37Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Kolhan Division | title = Cities and towns in [[Kolhan division]] | state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |group1= [[List of cities in Jharkhand by population|Cities]], [[municipality|municipal]]<br/> and [[Census town|census towns]] |list1={{Navbox|child | group1 = [[East Singhbhum district]] | list1 = * [[Bagbera]] * [[Chakulia]] * [[Chhota Gobindpur]] * [[Gadhra]] * [[Ghatshila]] * [..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Kolhan Division
| title = Cities and towns in [[Kolhan division]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|group1= [[List of cities in Jharkhand by population|Cities]], [[municipality|municipal]]<br/> and [[Census town|census towns]]
|list1={{Navbox|child
| group1 = [[East Singhbhum district]]
| list1 =
* [[Bagbera]]
* [[Chakulia]]
* [[Chhota Gobindpur]]
* [[Gadhra]]
* [[Ghatshila]]
* [[Ghorabandha]]
* [[Haludbani]]
* [[Haludpukur]]
* [[Jadugora]]
* [[Jamshedpur]]
* [[Jugsalai]]
* [[Mango (Jamshedpur)|Mango]]
* [[Musabani]]
* [[Purihasa]]
* [[Sarjamda]]
* [[Tata Nagar Railway Colony]]
| group2 = [[Seraikela Kharsawan district]]
| list2 =
* [[Adityapur]]
* [[Chandil]]
* [[Chota Gamahria]]
* [[Kandra]]
* [[Kharsawan]]
* [[Kopali]]
* [[Saraikela]]
* [[Sini, Jharkhand|Sini]]
| group3 = [[West Singhbhum district]]
| list3 =
* [[Barajamda]]
* [[Chaibasa]]
* [[Chakradharpur]]
* [[Chiria]]
* [[Danguwapasi]]
* [[Gua, Jharkhand|Gua]]
* [[Jhinkpani]]
* [[Kalikapur, India|Kalikapur]]
* [[Kiriburu]]
* [[Meghahatuburu]]
* [[Noamundi]]
}}
|group2= Locations<br/><small>other than cities and towns</small>
|list2={{Navbox|child
| group1 = [[East Singhbhum district]]
| list1=
* [[Baharagora]]
* [[Boram, Purvi Singhbhum|Boram]]
* [[Burudi]]
* [[Dhalbhumgarh]]
* [[Dumaria, Purvi Singhbhum|Dumaria]]
* [[Galudih]]
* [[Gurbandha]]
* [[Hata, Purvi Singhbhum|Hata]]
* [[Kokpara]]
* [[Mahulia]]
* [[Patamda]]
* [[Potka]]
| group2 = [[Seraikela Kharsawan district]]
| list2 =
* [[Chowka, Seraikela Kharsawan|Chowka]]
* [[Gobindpur, Seraikela Kharsawan|Gobindpur]]
* [[Ichagarh]]
* [[Kuchai]]
* [[Kukru]]
* [[Nimdih]]
* [[Rajnagar, Seraikela Kharsawan|Rajnagar]]
| group3 = [[West Singhbhum district]]
| list3 =
* [[Porahat]]
}}
| group3 = Related topics
| list3 =
* [[:Template:Kolhan Division topics|Kolhan Division topics]]
| group4 = Cities and towns<br/> in other divisions
| list4 =
* [[Template:North Chotanagpur Division|North Chotanagpur]]
* [[Template:Palamu Division|Palamu]]
* [[Template:Santhal Parganas Division|Santhal Parganas]]
* [[Template:South Chotanagpur Division|South Chotanagpur]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Divisions of Jharkhand|τ]]
[[Category:Jharkhand templates]]
dcrh7jdqz8nwxym4vlbh0f0lbuzkh70
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Zambia topics
10
20562
101972
2022-08-22T06:53:49Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Country topics |country = Zambia |state = {{{state<includeonly>|{{{1|autocollapse}}}</includeonly>}}} |image = [[File:Coat of arms of Zambia.svg|100px|link=Coat of arms of Zambia]] |adjective = Zambian |history = * [[History of Zambia]] * [[Company rule in Rhodesia|Company rule {{small|(Rhodesia)}}]] * [[Federation of Rhodesia and Nyasaland]] * [[Monuments and Historic Sites of Zambia|Monuments and historic sites]] * Nort..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Country topics
|country = Zambia
|state = {{{state<includeonly>|{{{1|autocollapse}}}</includeonly>}}}
|image = [[File:Coat of arms of Zambia.svg|100px|link=Coat of arms of Zambia]]
|adjective = Zambian
|history =
* [[History of Zambia]]
* [[Company rule in Rhodesia|Company rule {{small|(Rhodesia)}}]]
* [[Federation of Rhodesia and Nyasaland]]
* [[Monuments and Historic Sites of Zambia|Monuments and historic sites]]
* [[Northern Rhodesia]]
|geography = <!--Alphabetical:-->
* [[List of cities and towns in Zambia|Cities and towns]]
* [[Climate of Zambia|Climate]]
* [[Districts of Zambia|Districts]]
* [[Ecoregions of Zambia|Ecoregions]]
* [[List of national parks of Zambia|National parks]]
* [[Provinces of Zambia|Provinces]]
* [[Wildlife of Zambia|Wildlife]]
|politics = <!--Alphabetical:-->
* [[Zambian Defence Force|Defence Force]]
* [[Elections in Zambia|Elections]]
* [[Foreign relations of Zambia|Foreign relations]]
* [[Judiciary of Zambia|Judiciary]]
* [[National Assembly of Zambia|National Assembly]]
* [[List of political parties in Zambia|Political parties]]
* [[List of Presidents of Zambia|Presidents]]
* [[Prime Minister of Zambia|Prime Minister]]
* [[List of Vice Presidents of Zambia|Vice Presidents]]
|economy = <!--Alphabetical:-->
* [[Bank of Zambia|Central bank]]
* [[List of companies of Zambia|Companies]]
* [[Zambian kwacha|Kwacha {{small|(currency)}}]]
* [[Lusaka Stock Exchange|Stock Exchange]]
* [[Telecommunications in Zambia|Telecommunications]]
* [[Tourism in Zambia|Tourism]]
* [[Transport in Zambia|Transport]]
|society = <!--Alphabetical:-->
* [[Stand and Sing of Zambia, Proud and Free|Anthem]]
* [[Coat of arms of Zambia|Coat of arms]]
* [[Culture of Zambia|Culture]]
* [[Demographics of Zambia|Demographics]]
* [[Education in Zambia|Education]]
* [[List of Zambian films|Films]]
* [[Flag of Zambia|Flag]]
* [[Healthcare in Zambia|Healthcare]]
** [[Childbirth in Zambia|Childbirth]]
* [[Languages of Zambia|Languages]]
* [[List of Zambians]]
* [[Media in Zambia|Media]]
* [[Music of Zambia|Music]]
* [[Religion in Zambia|Religion]]
}}<noinclude>
{{collapsible option |statename=optional}}
[[Category:Zambia templates| ]]
[[Category:Africa country and territory topics templates]]
</noinclude>
5p1v08c7n80whpaxv7evdgoagtq6a5p
101973
101972
2022-08-22T06:54:15Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Country topics
|country = Zambia
|state = {{{state<includeonly>|{{{1|autocollapse}}}</includeonly>}}}
|image = [[File:Coat of arms of Zambia.svg|100px|link=Coat of arms of Zambia]]
|adjective = Zambian
|history =
* [[History of Zambia]]
* [[Company rule in Rhodesia|Company rule {{small|(Rhodesia)}}]]
* [[Federation of Rhodesia and Nyasaland]]
* [[Monuments and Historic Sites of Zambia|Monuments and historic sites]]
* [[Northern Rhodesia]]
|geography = <!--Alphabetical:-->
* [[List of cities and towns in Zambia|Cities and towns]]
* [[Climate of Zambia|Climate]]
* [[Districts of Zambia|Districts]]
* [[Ecoregions of Zambia|Ecoregions]]
* [[List of national parks of Zambia|National parks]]
* [[Provinces of Zambia|Provinces]]
* [[Wildlife of Zambia|Wildlife]]
|politics = <!--Alphabetical:-->
* [[Zambian Defence Force|Defence Force]]
* [[Elections in Zambia|Elections]]
* [[Foreign relations of Zambia|Foreign relations]]
* [[Judiciary of Zambia|Judiciary]]
* [[National Assembly of Zambia|National Assembly]]
* [[List of political parties in Zambia|Political parties]]
* [[List of Presidents of Zambia|Presidents]]
* [[Prime Minister of Zambia|Prime Minister]]
* [[List of Vice Presidents of Zambia|Vice Presidents]]
|economy = <!--Alphabetical:-->
* [[Bank of Zambia|Central bank]]
* [[List of companies of Zambia|Companies]]
* [[Zambian kwacha|Kwacha {{small|(currency)}}]]
* [[Lusaka Stock Exchange|Stock Exchange]]
* [[Telecommunications in Zambia|Telecommunications]]
* [[Tourism in Zambia|Tourism]]
* [[Transport in Zambia|Transport]]
|society = <!--Alphabetical:-->
* [[Stand and Sing of Zambia, Proud and Free|Anthem]]
* [[Coat of arms of Zambia|Coat of arms]]
* [[Culture of Zambia|Culture]]
* [[Demographics of Zambia|Demographics]]
* [[Education in Zambia|Education]]
* [[List of Zambian films|Films]]
* [[Flag of Zambia|Flag]]
* [[Healthcare in Zambia|Healthcare]]
** [[Childbirth in Zambia|Childbirth]]
* [[Languages of Zambia|Languages]]
* [[List of Zambians]]
* [[Media in Zambia|Media]]
* [[Music of Zambia|Music]]
* [[Religion in Zambia|Religion]]
}}<noinclude>
[[Category:Zambia templates| ]]
[[Category:Africa country and territory topics templates]]
</noinclude>
9j99tr60wb0i31hvq1bndvkyipsq4mh
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚ
10
20563
101974
2022-08-22T06:55:23Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Countries of Africa | title = [[List of sovereign states and dependent territories in Africa|Countries and territories]] of [[Africa]] | bodyclass = hlist | state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} | imagestyle = padding:0 0.5em; | image = [[File:Africa (orthographic projection).svg|100px|link=Africa]] | group1 = [[Sovereign state]]s | list1 = * [[Algeria]] * [[Angola]] * [[Benin]] * Bo..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Countries of Africa
| title = [[List of sovereign states and dependent territories in Africa|Countries and territories]] of [[Africa]]
| bodyclass = hlist
| state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}}
| imagestyle = padding:0 0.5em;
| image = [[File:Africa (orthographic projection).svg|100px|link=Africa]]
| group1 = [[Sovereign state]]s
| list1 =
* [[Algeria]]
* [[Angola]]
* [[Benin]]
* [[Botswana]]
* [[Burkina Faso]]
* [[Burundi]]
* [[Cameroon]]
* [[Cape Verde]]
* [[Central African Republic]]
* [[Chad]]
* [[Comoros]]
* [[Democratic Republic of the Congo]]
* [[Republic of the Congo]]
* [[Djibouti]]
* [[Egypt]] (partly in Asia)
* [[Equatorial Guinea]]
* [[Eritrea]]
* [[Eswatini]]
* [[Ethiopia]]
* [[Gabon]]
* [[The Gambia]]
* [[Ghana]]
* [[Guinea]]
* [[Guinea-Bissau]]
* [[Ivory Coast]]
* [[Kenya]]
* [[Lesotho]]
* [[Liberia]]
* [[Libya]]
* [[Madagascar]]
* [[Malawi]]
* [[Mali]]
* [[Mauritania]]
* [[Mauritius]]
* [[Morocco]]
* [[Mozambique]]
* [[Namibia]]
* [[Niger]]
* [[Nigeria]]
* [[Rwanda]]
* [[São Tomé and Príncipe]]
* [[Senegal]]
* [[Seychelles]]
* [[Sierra Leone]]
* [[Somalia]]
* [[South Africa]]
* [[South Sudan]]
* [[Sudan]]
* [[Tanzania]]
* [[Togo]]
* [[Tunisia]]
* [[Uganda]]
* [[Zambia]]
* [[Zimbabwe]]
| group2 = {{longitem|[[List of states with limited recognition|States with limited<br />recognition]]}}
| list2 =
* [[Sahrawi Arab Democratic Republic]] ([[territorial dispute|unclear sovereignty]])
* [[Somaliland]]
| group3 = {{longitem|[[Dependent territory|Dependent<br />territories]]}}
| list3 =
{{Navbox|child
| group1 = France
| list1 =
* [[Scattered Islands in the Indian Ocean|Îles Éparses]]
* [[Mayotte]]
* [[Réunion]]
| group2 = Italy
| list2 =
* [[Pantelleria]]
* [[Pelagie Islands]]
| group3 = Spain
| list3 =
* [[Canary Islands]]
* [[Ceuta]]
* [[Melilla]]
* [[Plazas de soberanía]]
| group4 = Others
| list4 =
* [[Madeira]] (Portugal)
* [[Saint Helena, Ascension and Tristan da Cunha]] (United Kingdom)
* [[Socotra]] (Yemen)
}}
| below =
* {{icon|category}} '''[[:Category:Africa|Category]]'''
* {{icon|portal}} '''[[Portal:Africa|Africa portal]]'''
}}<noinclude>
{{documentation}}
<!-- Please add metadata to the <includeonly> section at the bottom of the /doc subpage -->
</noinclude>
118lvr8zqmc4io6h6h8wnz4rzjfh5wr
ᱪᱷᱟᱸᱪ:African Union
10
20564
101975
2022-08-22T06:56:20Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{navbox | name = African Union | title = [[African Union]] | bodyclass = hlist | state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} | group1= [[History of the African Union|History]] | list1 = *[[Pan-Africanism]] *[[Decolonisation of Africa]] *[[Casablanca Group]] *[[Monrovia Group]] *[[African and Malagasy Union]] *[[African Monetary Union|Abuja Treaty]] *[[Sirte Declaration]] *Constitutive Act of the African..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{navbox
| name = African Union
| title = [[African Union]]
| bodyclass = hlist
| state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}}
| group1= [[History of the African Union|History]]
| list1 =
*[[Pan-Africanism]]
*[[Decolonisation of Africa]]
*[[Casablanca Group]]
*[[Monrovia Group]]
*[[African and Malagasy Union]]
*[[African Monetary Union|Abuja Treaty]]
*[[Sirte Declaration]]
*[[Constitutive Act of the African Union|Lome Summit]]
*'''[[Organisation of African Unity]]'''
**[[Chairperson of the Organisation of African Unity|Chairperson]]
**[[Secretary General of the Organisation of African Unity|Secretary General]]
|group2= [[Geography of the African Union|Geography]]
|list2=
*[[Countries bordering the African Union|Borders]]
*[[Extreme points of the African Union|Extreme points]]
*[[Member states of the African Union|Member states]]
*[[Regions of the African Union|Regions]]
|group3= [[Organs of the African Union|Organs]]
|list3=
{{navbox|child
|list1=
*[[Executive Council of the African Union|Executive Council]]
*[[Permanent Representatives' Committee of the African Union|Permanent Representatives' Committee]]
*[[Specialised Technical Committees of the African Union|Specialized Technical Committees]]
|group2= [[Assembly of the African Union|Assembly]]
|list2=
*[[Chairperson of the African Union|Chairperson]]
|group3= [[African Union Commission|Commission]]
|list3=
*[[Chairperson of the African Union Commission|Chairperson]]
*[[Chairperson of the African Union Commission|Deputy Chairperson]]
*[[AU Conference Center and Office Complex|AUCC]]
|group4= [[Pan-African Parliament]]
|list4=
*[[Bureau of the Pan-African Parliament|Bureau]]
*[[Secretariat of the Pan-African Parliament|Secretariat]]
*[[Gallagher Convention Centre|Gallagher Estate]]
|group5= [[Court of Justice of the African Union|African Court of Justice]]
|list5=
*[[African Court on Human and Peoples' Rights]]
|group6= [[Economic, Social and Cultural Council|ECOSOCC Committees]]
|list6=
*[[Peace and Security Committee|Peace and Security]]
*[[Political Affairs Committee (African Union)|Political Affairs]]
*[[Infrastructure and Energy Committee|Infrastructure and Energy]]
*[[Social Affairs and Health Committee|Social Affairs and Health]]
*[[Human Resources, Science, and Technology Committee|HR, Sciences and Technology]]
*[[Trade and Industry Committee (African Union)|Trade and Industry]]
*[[Rural Economy and Agriculture Committee|Rural Economy and Agriculture]]
*[[Economic Affairs Committee (African Union)|Economic Affairs]]
*Women and Gender
*[[Cross-Cutting Programs Committee|Cross-Cutting Programs]]
|group7= Financial institutions
|list7=
*[[African Central Bank]]
*[[African Monetary Fund]]
*[[African Investment Bank]]
|group8= [[Peace and Security Council]]
|list8=
*[[African Capacity for Immediate Response to Crises|ACIRC]]
*[[African Standby Force]]
*[[Panel of the Wise]]
*[[United Nations–African Union Mission in Darfur|UNAMID]]
*[[African Union Mission in Burundi|AMIB]]
*[[African Union Mission in Sudan|AMIS]]
*[[African Union Mission to Somalia|AMISOM]]
*[[MISCA]]
|group9= Specialised agencies and institutions
|list9=
*[[Africa Centres for Disease Control and Prevention]]
}}
|group4=[[Politics of the African Union|Politics]]
|list4=
{{navbox|child
|list1=
*[[African Peer Review Mechanism|APRM]]
*[[Foreign relations of the African Union|Foreign relations]]
*[[African Charter on Human and Peoples' Rights]]
*[[African Commission on Human and Peoples' Rights]]
*[[Enlargement of the African Union|Enlargement]]
*[[United States Africa Command]] ([[List of United States military bases|United States military bases]])
* [[List of United States ambassadors to the African Union|United States ambassador]]
|group2= [[Symbols of the African Union|Symbols]]
|list2=
*[[Let Us All Unite and Celebrate Together|Anthem]]
*[[Emblem of the African Union|Emblem]]
*[[Flag of the African Union|Flag]]
}}
|group5= [[Economy of the African Union|Economy]]
|list5=
*[[List of central banks of Africa|Currencies]] ([[Gold_standard#Advocates|Gold standard]])
*[[African Development Bank|Development Bank]]
*[[African Economic Community]]
*[[New Partnership for Africa's Development|NEPAD]]
*[[African Continental Free Trade Area]]
*[[Single African Air Transport Market]]
|group6= Culture
|list6=
*[[Africa Day]]
*[[Languages of the African Union|Languages]]
|group7= Theory
|list7=
*[[African Monetary Union|Afro]]
*[[United States of Africa]]
*[[United States of Latin Africa]]
*[[East African Federation]]
| belowclass = hlist
| below =
* {{icon|Category}} [[:Category:African Union|Category]]
}}<noinclude>
{{Documentation}}
</noinclude>
opkor9z9a3xa9yevtvncwfbszvz9pd8
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Southern African Development Community
10
20565
101976
2022-08-22T06:57:01Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Southern African Development Community | bodyclass = hlist | title = [[Southern African Development Community]] (SADC) | group1 = Member states | list1 = * [[Angola]] * [[Botswana]] * [[Democratic Republic of the Congo]] * [[Eswatini]] * [[Lesotho]] * [[Madagascar]] * [[Malawi]] * [[Mauritius]] * [[Mozambique]] * [[Namibia]] * [[Seychelles]] * [[South Africa]] * [[Tanzania]] * [[Zambia]] * [[Zimbabwe]] | g..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Southern African Development Community
| bodyclass = hlist
| title = [[Southern African Development Community]] (SADC)
| group1 = Member states
| list1 =
* [[Angola]]
* [[Botswana]]
* [[Democratic Republic of the Congo]]
* [[Eswatini]]
* [[Lesotho]]
* [[Madagascar]]
* [[Malawi]]
* [[Mauritius]]
* [[Mozambique]]
* [[Namibia]]
* [[Seychelles]]
* [[South Africa]]
* [[Tanzania]]
* [[Zambia]]
* [[Zimbabwe]]
| group2 = Leaders
| list2 =
{{Navbox |child |groupstyle=font-weight:normal;
| group1 = Chairpersons
| list1 =
* [[Levy Mwanawasa]]
* [[Kgalema Motlanthe]]
| group2 = Secretaries-General
| list2 =
* [[Kaire Mbuende]]
* [[Prega Ramsamy]]
* [[Tomaz Salomão]]
}}
| group3 = See also
| list3 =
* [[Southern African Development Coordination Conference|Southern African Development Coordination Conference {{small|(forerunner)}}]]
* [[Southern African Customs Union|Southern African Customs Union {{small|(SACU)}}]]
* [[Common Monetary Area|Common Monetary Area {{small|(CMA)}}]]
* [[Common Market for Eastern and Southern Africa|Common Market for Eastern and Southern Africa {{small|(COMESA)}}]]
}}<noinclude>
[[Category:Africa politics and government navigational boxes|SADC]]
[[Category:International organization navigational boxes]]
</noinclude>
hio996sa9k1ut6mq58i1w3w5awe4pap
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Commonwealth of Nations
10
20566
101977
2022-08-22T06:57:41Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = The Commonwealth | title = [[Member states of the Commonwealth of Nations|Members]] of the [[Commonwealth of Nations]] | state = {{{state|autocollapse}}} | bodyclass = hlist | group1 = [[List of sovereign states|Sovereign states]]<br />(members) | list1 = * [[Antigua and Barbuda]] * [[Australia]] * [[The Bahamas|Bahamas]] * [[Bangladesh]] * [[Barbados]] * [[Belize]] * [[Botswana]] * [[Brunei]] * Cameroo..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = The Commonwealth
| title = [[Member states of the Commonwealth of Nations|Members]] of the [[Commonwealth of Nations]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| bodyclass = hlist
| group1 = [[List of sovereign states|Sovereign states]]<br />(members)
| list1 =
* [[Antigua and Barbuda]]
* [[Australia]]
* [[The Bahamas|Bahamas]]
* [[Bangladesh]]
* [[Barbados]]
* [[Belize]]
* [[Botswana]]
* [[Brunei]]
* [[Cameroon]]
* [[Canada]]
* [[Cyprus]]
* [[Dominica]]
* [[Eswatini|Eswatini (Swaziland)]]
* [[Fiji]]
* [[Gabon]]
* [[The Gambia|Gambia]]
* [[Ghana]]
* [[Grenada]]
* [[Guyana]]
* [[India]]
* [[Jamaica]]
* [[Kenya]]
* [[Kiribati]]
* [[Lesotho]]
* [[Malawi]]
* [[Malaysia]]
* [[Maldives]]
* [[Malta]]
* [[Mauritius]]
* [[Mozambique]]
* [[Namibia]]
* [[Nauru]]
* [[New Zealand]]
* [[Nigeria]]
* [[Pakistan]]
* [[Papua New Guinea]]
* [[Rwanda]]
* [[Saint Kitts and Nevis]]
* [[Saint Lucia]]
* [[Saint Vincent and the Grenadines]]
* [[Samoa]]
* [[Seychelles]]
* [[Sierra Leone]]
* [[Singapore]]
* [[Solomon Islands]]
* [[South Africa]]
* [[Sri Lanka]]
* [[Tanzania]]
* [[Togo]]
* [[Tonga]]
* [[Trinidad and Tobago]]
* [[Tuvalu]]
* [[Uganda]]
* [[United Kingdom]]
* [[Vanuatu]]
* [[Zambia]]
| group2 = [[Associated state]]s
| list2 =
* [[Cook Islands]]
* [[Niue]]
| group3 = [[Dependent territory|Dependent territories]]
| list3 = {{Navbox|subgroup
| group1 = [[Australia]]
| list1 =
* [[Ashmore and Cartier Islands]]
* ''[[Australian Antarctic Territory]]''
* [[Christmas Island]]
* [[Cocos (Keeling) Islands]]
* [[Coral Sea Islands]]
* [[Heard Island and McDonald Islands]]
* [[Norfolk Island]]
| group2 = [[Realm of New Zealand|New Zealand]]
| list2 =
* ''[[Ross Dependency]]''
* [[Tokelau]]
| group3 = [[The Crown|United Kingdom]]
| list3 =
* [[Akrotiri and Dhekelia]]
* [[Anguilla]]
* [[Bermuda]]
* ''[[British Antarctic Territory]]''
* [[British Indian Ocean Territory]]
* [[British Virgin Islands]]
* [[Cayman Islands]]
* [[Falkland Islands]]
* [[Gibraltar]]
* [[Bailiwick of Guernsey|Guernsey]]
* [[Isle of Man]]
* [[Jersey]]
* [[Montserrat]]
* [[Pitcairn Islands]]
* [[Saint Helena, Ascension and Tristan da Cunha]]
* [[South Georgia and the South Sandwich Islands]]
* [[Turks and Caicos Islands]]
}}
|below = Source: [https://thecommonwealth.org/our-member-countries Commonwealth Secretariat – Member Countries]
}}<noinclude>
{{documentation}}
</noinclude>
gdoj504aod2lfupupjuy8aar7g0uelz
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ
10
20567
101983
2022-08-22T07:03:49Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Chhattisgarh | title = [[File:..Chhattisgarh Flag(INDIA).png|x20px|Emblem of Chhattisgarh]] [[States and territories of India|State]] of [[Chhattisgarh]] | state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}} | image = [[File:India Chhattisgarh locator map.svg|100px]] | bodyclass = hlist | above = List of state and union territory capitals in India|Cap..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Chhattisgarh
| title = [[File:..Chhattisgarh Flag(INDIA).png|x20px|Emblem of Chhattisgarh]] [[States and territories of India|State]] of [[Chhattisgarh]]
| state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}}
| image = [[File:India Chhattisgarh locator map.svg|100px]]
| bodyclass = hlist
| above = [[List of state and union territory capitals in India|Capital]]: '''[[Raipur, Chhattisgarh|Raipur]]''' (Current) '''[[Naya Raipur]]''' (Future)
| group1 = [[Government of Chhattisgarh|Governance]]
| list1 =
* [[Chhattisgarh Legislative Assembly|Legislature]]
* [[List of Chief Ministers of Chhattisgarh|Chief Ministers]]
* [[List of Governors of Chhattisgarh|Governors]]
* [[Chhattisgarh High Court|High Court]]
* [[Chhattisgarh Police|Police]]
* [[Chhattisgarh Human Rights Commission|Human Rights Commission]]
| group2 = [[:Category:Chhattisgarh|Topics]]
| list2 =
* [[Education in Chhattisgarh|Education]]
* [[Indian general election in Chhattisgarh, 2009|Election]]
* [[Chhattisgarhi language|Language]]
* [[Music of Chhattisgarh|Music]]
* [[Tourism in Chhattisgarh|Tourism]]
* [[Bailadila Range|Highest point]]
| group3 = Divisions
| list3 =
* Raipur
* Bilaspur
* Durg
* [[Bastar division|Bastar]]
* Sarguja
| group4 = [[List of districts of Chhattisgarh|Districts]]
| list4 =
* [[Balod district|Balod]]
* [[Baloda Bazar district|Baloda Bazar]]
* [[Balrampur district, Chhattisgarh|Balrampur]]
* [[Bastar district|Bastar]]
* [[Bemetara district|Bemetara]]
* [[Bijapur district, Chhattisgarh|Bijapur]]
* [[Bilaspur district, Chhattisgarh|Bilaspur]]
* [[Dantewada district|Dantewada]]
* [[Dhamtari district|Dhamtari]]
* [[Durg district|Durg]]
* [[Gariaband district|Gariaban]]
* [[Gaurela-Pendra-Marwahi district|Gaurela-Pendra-Marwahi]]
* [[Janjgir–Champa district|Janjgir–Champa]]
* [[Jashpur district|Jashpur]]
* [[Kabirdham district|Kawardha]]
* [[Kanker district|Kanker]]
* [[Kondagaon district|Kondagaon]]
* [[Korba district|Korba]]
* [[Koriya district|Koriya]]
* [[Manendragarh district|Manendragarh]]
* [[Manendragarh-Chirmiri-Bharatpur district|Manendragarh-Chirmiri-Bharatpur]]
* [[Mahasamund district|Mahasamund]]
* [[Mohla Manpur district|Mohla Manpur]]
* [[Mungeli district|Mungeli]]
* [[Narayanpur district|Narayanpur]]
* [[Raigarh district|Raigarh]]
* [[Raipur district|Raipur]]
* [[Rajnandgaon district|Rajnandgaon]]
* [[Sarangarh-Bilaigarh District|Sarangarh-Bilaigarh]]
* [[Shakti district|Shakti]]
* [[Sukma district|Sukma]]
* [[Surajpur district|Surajpur]]
* [[Surguja district|Surguja]]
| group5 = [[List of cities in Chhattisgarh|Cities]]
| list5 =
* [[Ambikapur, Chhattisgarh|Ambikapur]]
* [[Bhilai]]
* [[Bilaspur, Chhattisgarh|Bilaspur]]
* [[Charoda]]
* [[Dhamtari]]
* [[Durg]]
* [[Jagdalpur]]
* [[Korba, Chhattisgarh|Korba]]
* [[Naya Raipur]]
* [[Raipur, Chhattisgarh|Raipur]]
* [[Raigarh]]
* [[Rajnandgaon]]
| below =
* {{icon|CAT}}[[:Category:Chhattisgarh|Chhattisgarh]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
{{Indian state templates}}
[[Category:Chhattisgarh templates]]
55szinh7cl6wsphau8bp66buudv5nw9
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱟᱧᱡᱽᱜᱤᱨ-ᱪᱟᱢᱯᱟ
10
20568
101984
2022-08-22T07:04:45Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Janjgir-Champa |title = Cities, towns, and villages in [[Janjgir–Champa district|Janjgir–Champa]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |groupstyle = line-height:1.1em; |group1 = Janjgir–Champa |list1 = * [[Akaltara]] * [[Baloda]] * [[Champa, Chhattisgarh|Champa]] * [[Guchkuliya]] * [[Kharod]] * [[Naila Janjgir]] * [[Naya Baradwar]] * [[Sakti, Chhattisgarh|Sakti]] * Sanjari, Janjg..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Janjgir-Champa
|title = Cities, towns, and villages in [[Janjgir–Champa district|Janjgir–Champa]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|groupstyle = line-height:1.1em;
|group1 = Janjgir–Champa
|list1 =
* [[Akaltara]]
* [[Baloda]]
* [[Champa, Chhattisgarh|Champa]]
* [[Guchkuliya]]
* [[Kharod]]
* [[Naila Janjgir]]
* [[Naya Baradwar]]
* [[Sakti, Chhattisgarh|Sakti]]
* [[Sanjari, Janjgir-Champa|Sanjari]]
* [[Shivrinarayan]]
* [[Tundri]]
|group2 = Cities and towns<br/> in other districts
|list2 =
* [[Template:Bastar district|Bastar]]
* [[Template:Bilaspur district, Chhattisgarh|Bilaspur]]
* [[Template:Dantewada district|Dantewada]]
* [[Template:Dhamtari district|Dhamtari]]
* [[Template:Durg district|Durg]]
* [[Template:Jashpur district|Jashpur]]
* [[Template:Kabirdham|Kabirdham]]
* [[Template:Kanker district|Kanker]]
* [[Template:Korba district|Korba]]
* [[Template:Koriya district|Koriya]]
* [[Template:Mahasamund district|Mahasamund]]
* [[Template:Raigarh district|Raigarh]]
* [[Template:Raipur district|Raipur]]
* [[Template:Rajnandgaon district|Rajnandgaon]]
* [[Template:Surguja district|Surguja]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Chhattisgarh district templates]]
</noinclude>
35ub9ykc3mzgkorui3sbttz79ky9vlm
ᱪᱷᱟᱸᱪ:India-media-stub
10
20569
101998
2022-08-22T08:23:46Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{asbox | image = Wireless tower.svg | pix = 30 | subject = | qualifier = about mass media in India | category = Mass media in India stubs | tempsort = * | name = Template:India-media-stub }}<noinclude> [[Category:India stub templates|{{PAGENAME}}]] </noinclude>" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{asbox
| image = Wireless tower.svg
| pix = 30
| subject =
| qualifier = about mass media in India
| category = Mass media in India stubs
| tempsort = *
| name = Template:India-media-stub
}}<noinclude>
[[Category:India stub templates|{{PAGENAME}}]]
</noinclude>
73tjzb5emoyvs4r3cb2kgzf3wflgias
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Tv-station-stub
10
20570
101999
2022-08-22T08:26:53Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{asbox | image = Blank television set.svg | pix = 30 | subject = | qualifier = about a television station | category = Television station stubs | tempsort = | name = Template:Tv-station-stub }}" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{asbox
| image = Blank television set.svg
| pix = 30
| subject =
| qualifier = about a television station
| category = Television station stubs
| tempsort =
| name = Template:Tv-station-stub
}}
klbip3tpyljifjkb20ifangyon2nt4g
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Hindu temples in Nepal
10
20571
102002
2022-08-22T08:31:52Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Hindu temples in Nepal | title = [[Hindu temple]]s in [[Nepal]] | state = {{{state|autocollapse}}} | bodyclass = hlist | image = {{portal|Nepal}} | basestyle = | group1 = Notable temples | list1 = * [[Bhaleshwor Mahadev]] * [[Budha Subba Temple]] * [[Budhanilkantha Temple]] * [[Chandannath Temple]] * [[Chandeshwari|Chandeshwari Temple]] * [[Changu Narayan Temple]] * Chinnamasta Bhagawati|Ch..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Hindu temples in Nepal
| title = [[Hindu temple]]s in [[Nepal]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| bodyclass = hlist
| image = {{portal|Nepal}}
| basestyle =
| group1 = Notable temples
| list1 =
* [[Bhaleshwor Mahadev]]
* [[Budha Subba Temple]]
* [[Budhanilkantha Temple]]
* [[Chandannath Temple]]
* [[Chandeshwari|Chandeshwari Temple]]
* [[Changu Narayan Temple]]
* [[Chinnamasta Bhagawati|Chhinnamasta Temple]]
* [[Dakneshwori Temple]]
* [[Dakshinkali Temple]]
* [[Dantakali Temple]]
* [[Dhaneshwor Temple]]
* [[Dhuleshwor]]
* [[Doleshwor Mahadeva Temple]]
* [[Dungeshwor Temple]]
* [[Gadhimai Temple]]
* [[Ganeshthan Temple]]
* [[Janaki Mandir]]
* [[Kageshwori]]
* [[Kaliaka Bhagawati Temple]]
* [[Kasthamandap]]
* [[Kamadhenu Mandir]]
* [[Kankalini Temple]]
* [[Kumbheshwar Temple]]
* [[Kushmanda Sarowar Triveni Dham]]
* [[Maula Kalika]]
* [[Manakamana Temple]]
* [[Nateshwori Temple Bajura]]
* [[Padukasthan]]
* [[Rajdevi Temple (Gaur)]]
* [[Rajdevi Temple]]
* [[Shambhunath Temple]]
* [[Siddha Baba Temple]]
* [[Siddhikali Temple]]
* [[Shashwat Dham]]
* [[Shree Pashupatinath]]
* [[Shobha Bhagawati]]
* [[Sheshnarayan Temple]]
* [[Swargadwari]]
* [[Tal Barahi Temple]]
| group2 = [[Shakti Peetha]]s
| list2 =
* [[Ankuri Mahadev]]
* [[Badimalika Temple]]
* [[Bageshwori Temple]]
* [[Baglamukhi temple]]
* [[Bhadrakali Temple (Kathmandu)|Bhadrakali Temple]]
* [[Bhadrakali Temple (Pokhara)|Bhadrakali Temple]]
* [[Bhagwati Temple]]
* [[Bhutandevi Mandir]]
* [[Guhyeshwari Temple]]
* [[Kalinchowk Bhagwati Shrine]]
* [[Muktinath]]
* [[Palanchok Bhagawati Temple]]
* [[Pathibhara Devi Temple]]
* [[Sankhu Bajrayogini Temple|Bajrayogini Temple]]
|group3= Ganesh temples
| list3 =
* [[Ashok Binayak Temple]]
* [[Jal Binayak Temple]]
* [[Suryavinayak Temple|Surya Binayak Temple]]
}}<noinclude>
[[Category:Hindu temples in Nepal|τ]]
[[Category:Hindu temples by country templates|Nepal]]
[[Category:Nepal buildings and structures templates]]
</noinclude>
4cyq8618ohksccof8ci5hieueax5xch
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Hindu deities and texts
10
20572
102003
2022-08-22T08:33:42Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Hindu deities and texts | title = [[Hindu deities]] and [[Hindu texts|texts]] | basestyle = background:#FFC569; <!--lighter orange to ease eye-strain--> | state = {{{state|autocollapse}}} | bodyclass = hlist | image = [[File:Om symbol.svg|50px|Hindu Om symbol|link=Hinduism]] | group1 = [[Deva (Hinduism)|Gods]] | list1 = * [[Trimurti]] ** [[Brahma]] ** [[Vishnu]] ** [[Shiva]] * [[Agni]] * [..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Hindu deities and texts
| title = [[Hindu deities]] and [[Hindu texts|texts]]
| basestyle = background:#FFC569; <!--lighter orange to ease eye-strain-->
| state = {{{state|autocollapse}}}
| bodyclass = hlist
| image = [[File:Om symbol.svg|50px|Hindu Om symbol|link=Hinduism]]
| group1 = [[Deva (Hinduism)|Gods]]
| list1 =
* [[Trimurti]]
** [[Brahma]]
** [[Vishnu]]
** [[Shiva]]
* [[Agni]]
* [[Ashvins]]
* [[Chandra]]
* [[Dattatreya]]
* [[Ganesha]]
* [[Hanuman]]
* [[Indra]]
* [[Kamadeva|Kama]]
* [[Kartikeya]]
* [[Krishna]]
* [[Kubera]]
* [[Rama]]
* [[Shasta (deity)|Shasta]]
* [[Surya]]
* [[Varuna]]
* [[Vayu]]
* [[Vishvakarma]]
* [[Yama (Hinduism)|Yama]]
* ''[[:Category:Hindu gods|more]]''
| group2 = [[Devi|Goddesses]]
| list2 =
* [[Tridevi]]
** [[Saraswati]]
** [[Lakshmi]]
** [[Parvati]]
* [[Aditi]]
* [[Bhumi (goddess)|Bhumi]]
* [[Chhaya]]
* [[Durga]]
* [[Ganga (goddess)|Ganga]]
* [[Indrani|Shachi]]
* [[Kali]]
* [[Mahadevi]]
* [[Mahavidya]]
* [[Matrikas]]
* [[Radha]]
* [[Rati]]
* [[Rohini (goddess)|Rohini]]
* [[Rukmini]]
* [[Sanjna]]
* [[Sati (Hindu goddess)|Sati]]
* [[Shakti]]
* [[Shashthi]]
* [[Sita]]
* ''[[:Category:Hindu goddesses|more]]''
| group3 = Other deities
| list3 =
* [[Apsara]]s
* [[Asura]]s
**[[Daitya]]
** [[Danava (Hinduism)|Danava]]
* [[Gandharva]]s
* [[Kuladevata]]s
* [[Grāmadevatā|Gramadevatas]]
* [[Rakshasa]]s
* [[Vahana]]s
* [[Yaksha]]s
| group4 = Texts
| list4 =
* [[Vedas]]
** [[Rigveda|Rig]]
** [[Samaveda|Sama]]
** [[Yajurveda|Yajur]]
** [[Atharvaveda|Atharva]]
* [[Upanishads]]
* [[Puranas]]
* ''[[Ramayana]]''
* ''[[Mahabharata]]''
** ''[[Bhagavad Gita]]''
* ''[[:Category:Hindu texts|more]]''
| below =
* [[Hinduism]]
* [[Hindu mythology]]
}}<noinclude>
{{Documentation}}
</noinclude>
24zi5ph7xaadjx9142s8jyhluxk6byz
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Ramayana
10
20573
102004
2022-08-22T08:35:44Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{navbox |name = Ramayana |title = ''[[Ramayana]]'' |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |basestyle = background-color:#FFC569; |image = [[File:Ramapanchayan, Raja Ravi Varma (Lithograph).jpg|right|125px]] |group1 = [[Ikshvaku dynasty]] |list1 = * [[Dasharatha]] * [[Kausalya]] * [[Sumitra]] * [[Kaikeyi]] * [[Shanta]] * [[Rama]] * [[Bharata (Ramayana)|Bharata]] * [[Lakshmana]] * Shatrug..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{navbox
|name = Ramayana
|title = ''[[Ramayana]]''
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|basestyle = background-color:#FFC569;
|image = [[File:Ramapanchayan, Raja Ravi Varma (Lithograph).jpg|right|125px]]
|group1 = [[Ikshvaku dynasty]]
|list1 =
* [[Dasharatha]]
* [[Kausalya]]
* [[Sumitra]]
* [[Kaikeyi]]
* [[Shanta]]
* [[Rama]]
* [[Bharata (Ramayana)|Bharata]]
* [[Lakshmana]]
* [[Shatrughna]]
* [[Sita]]
* [[Urmila]]
* [[Mandavi]]
* [[Shrutakirti]]
* [[Lava (Ramayana)|Lava]]
* [[Kusha (Ramayana)|Kusha]]
* <small>[[Genealogy of Rama|(genealogy)]]</small>
|group2 = [[Vanara]]
|list2 =
* [[Hanuman]]
* [[Sugriva]]
* [[Vali (Ramayana)|Vali]]
* [[Angada]]
* [[Tara (Ramayana)|Tara]]
* [[Rumā]]
* [[Nala (Ramayana)|Nala]]
* [[Nila (Ramayana)|Nila]]
* [[Kesari (Ramayana)|Kesari]]
* [[Añjanā|Anjana]]
* [[Makaradhwaja]]
|group3 = [[Rakshasa]]
|list3 =
* [[Ravana]]
* [[Vibhishana]]
* [[Kumbhakarna]]
* [[Indrajit]]
* [[Akshayakumara]]
* [[Atikaya]]
* [[Kabandha]]
* [[Khara (Ramayana)|Khara]]
* [[Dushan (Ramayana)|Dushan]]
* [[Mandodari]]
* [[Dhanyamalini]]
* [[Lavanasura]]
* [[Malyavan]]
* [[Maricha]]
* [[Mayasura]]
* [[Narantaka-Devantaka]]
* [[Prahasta]]
* [[Sarama (Ramayana)|Sarama]]
* [[Subahu]]
* [[Sulochana (Ramayana)|Sulochana]]
* [[Sumali]]
* [[Shurpanakha]]
* [[Tataka]]
* [[Trijata]]
* [[Trishira]]
* [[Viradha]]
|group4 = [[Rishi|Sages]]
|list4 =
* [[Agastya]]
* [[Ahalya]]
* [[Arundhati (Hinduism)|Arundhati]]
* [[Bharadwaja]]
* [[Sage Kambhoja|Kambhoja]]
* [[Parashurama]]
* [[Vasishtha]]
* [[Vishvamitra]]
* [[Rishyasringa]]
* [[Valmiki]]
|group5 = [[Characters in the Ramayana|Other characters<br>and concepts]]
|list5 =
* [[Lakshmana rekha]]
* [[Jambavan]]
* [[Janaka]]
* [[Kushadhwaja]]
* [[Jatayu]]
* [[Manthara]]
* [[Maya Sita]]
* [[Sampati]]
* [[Shabari]]
* [[Shravan]]
* [[Vedavati]]
* [[Shambuka]]
|group6 = Places
|list6 =
* [[Ayodhya (legendary city)|Ayodhya]]
* [[Mithila (ancient)|Mithila]]
* [[Dandakaranya]]
* [[Kishkindha]]
* [[Lanka]]
* [[Oshadhiparvata]]
|group7 = Books/Kandas
|list7 =
* [[Balakanda|Bala]]
* [[Ayodhya Kand|Ayodhya]]
* [[Araṇya-Kāṇḍa|Aranya]]
* [[Kishkindha Kanda|Kishkindha]]
* [[Sundara Kanda|Sundara]]
* [[Yuddha Kanda|Yuddha]]
* [[Uttara Kanda|Uttara]]
|group8 = [[Versions of Ramayana|Versions]]
|list8 =
* ''[[Adbhuta Ramayana]]''
* ''[[Adhyathmaramayanam]]''
* ''[[Adhyatma Ramayana]]''
* ''[[Ananda Ramayana]]''
* ''[[Bhanubhakta Ramayana]]''
* ''[[Bhaṭṭikāvya]]''
* ''[[Hikayat Seri Rama]]''
* ''[[Jagamohana Ramayana]]''
* ''[[Kakawin Ramayana]]''
* ''[[Kamba Ramayanam]]''
* ''[[Krittivasi Ramayana]]''
* ''[[Maharadia Lawana]]''
* ''[[Phra Lak Phra Ram]]''
* ''[[Raghunatha Ramayana]]''
* ''[[Ramakien]]''
* ''[[Ramcharitmanas]]''
* ''[[Ranganatha Ramayanamu]]''
* ''[[Reamker]]''
* ''[[Saptakanda Ramayana]]''
* ''[[Sri Ramayana Darshanam]]''
* ''[[Sri Ramayanamu]]''
* ''[[Vilanka Ramayana]]''
* ''[[Yama Zatdaw]]''
|group9 = Related
|list9 =
* [[Ramlila]]
}}<noinclude>
{{collapsible option}}
[[Category:Hinduism navigational boxes]]
[[Category:Poetry navigational boxes]]
[[Category:Ramayana|τ]]
</noinclude>
4lxxr9bihmgmihxatfh2x8i33igdqak
102005
102004
2022-08-22T08:36:12Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{navbox
|name = Ramayana
|title = ''[[Ramayana]]''
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|basestyle = background-color:#FFC569;
|image = [[File:Ramapanchayan, Raja Ravi Varma (Lithograph).jpg|right|125px]]
|group1 = [[Ikshvaku dynasty]]
|list1 =
* [[Dasharatha]]
* [[Kausalya]]
* [[Sumitra]]
* [[Kaikeyi]]
* [[Shanta]]
* [[Rama]]
* [[Bharata (Ramayana)|Bharata]]
* [[Lakshmana]]
* [[Shatrughna]]
* [[Sita]]
* [[Urmila]]
* [[Mandavi]]
* [[Shrutakirti]]
* [[Lava (Ramayana)|Lava]]
* [[Kusha (Ramayana)|Kusha]]
* <small>[[Genealogy of Rama|(genealogy)]]</small>
|group2 = [[Vanara]]
|list2 =
* [[Hanuman]]
* [[Sugriva]]
* [[Vali (Ramayana)|Vali]]
* [[Angada]]
* [[Tara (Ramayana)|Tara]]
* [[Rumā]]
* [[Nala (Ramayana)|Nala]]
* [[Nila (Ramayana)|Nila]]
* [[Kesari (Ramayana)|Kesari]]
* [[Añjanā|Anjana]]
* [[Makaradhwaja]]
|group3 = [[Rakshasa]]
|list3 =
* [[Ravana]]
* [[Vibhishana]]
* [[Kumbhakarna]]
* [[Indrajit]]
* [[Akshayakumara]]
* [[Atikaya]]
* [[Kabandha]]
* [[Khara (Ramayana)|Khara]]
* [[Dushan (Ramayana)|Dushan]]
* [[Mandodari]]
* [[Dhanyamalini]]
* [[Lavanasura]]
* [[Malyavan]]
* [[Maricha]]
* [[Mayasura]]
* [[Narantaka-Devantaka]]
* [[Prahasta]]
* [[Sarama (Ramayana)|Sarama]]
* [[Subahu]]
* [[Sulochana (Ramayana)|Sulochana]]
* [[Sumali]]
* [[Shurpanakha]]
* [[Tataka]]
* [[Trijata]]
* [[Trishira]]
* [[Viradha]]
|group4 = [[Rishi|Sages]]
|list4 =
* [[Agastya]]
* [[Ahalya]]
* [[Arundhati (Hinduism)|Arundhati]]
* [[Bharadwaja]]
* [[Sage Kambhoja|Kambhoja]]
* [[Parashurama]]
* [[Vasishtha]]
* [[Vishvamitra]]
* [[Rishyasringa]]
* [[Valmiki]]
|group5 = [[Characters in the Ramayana|Other characters<br>and concepts]]
|list5 =
* [[Lakshmana rekha]]
* [[Jambavan]]
* [[Janaka]]
* [[Kushadhwaja]]
* [[Jatayu]]
* [[Manthara]]
* [[Maya Sita]]
* [[Sampati]]
* [[Shabari]]
* [[Shravan]]
* [[Vedavati]]
* [[Shambuka]]
|group6 = Places
|list6 =
* [[Ayodhya (legendary city)|Ayodhya]]
* [[Mithila (ancient)|Mithila]]
* [[Dandakaranya]]
* [[Kishkindha]]
* [[Lanka]]
* [[Oshadhiparvata]]
|group7 = Books/Kandas
|list7 =
* [[Balakanda|Bala]]
* [[Ayodhya Kand|Ayodhya]]
* [[Araṇya-Kāṇḍa|Aranya]]
* [[Kishkindha Kanda|Kishkindha]]
* [[Sundara Kanda|Sundara]]
* [[Yuddha Kanda|Yuddha]]
* [[Uttara Kanda|Uttara]]
|group8 = [[Versions of Ramayana|Versions]]
|list8 =
* ''[[Adbhuta Ramayana]]''
* ''[[Adhyathmaramayanam]]''
* ''[[Adhyatma Ramayana]]''
* ''[[Ananda Ramayana]]''
* ''[[Bhanubhakta Ramayana]]''
* ''[[Bhaṭṭikāvya]]''
* ''[[Hikayat Seri Rama]]''
* ''[[Jagamohana Ramayana]]''
* ''[[Kakawin Ramayana]]''
* ''[[Kamba Ramayanam]]''
* ''[[Krittivasi Ramayana]]''
* ''[[Maharadia Lawana]]''
* ''[[Phra Lak Phra Ram]]''
* ''[[Raghunatha Ramayana]]''
* ''[[Ramakien]]''
* ''[[Ramcharitmanas]]''
* ''[[Ranganatha Ramayanamu]]''
* ''[[Reamker]]''
* ''[[Saptakanda Ramayana]]''
* ''[[Sri Ramayana Darshanam]]''
* ''[[Sri Ramayanamu]]''
* ''[[Vilanka Ramayana]]''
* ''[[Yama Zatdaw]]''
|group9 = Related
|list9 =
* [[Ramlila]]
}}<noinclude>
[[Category:Hinduism navigational boxes]]
[[Category:Poetry navigational boxes]]
[[Category:Ramayana|τ]]
</noinclude>
3r21c9qzmh5n3t7yyn8e1yh37q5n167
ᱪᱷᱟᱸᱪ:India-tv-stub
10
20574
102007
2022-08-22T08:41:01Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{asbox | image = India Television icon.svg | pix = 30 | subject = [[Indian television]]-related | qualifier = | category = Indian television stubs | tempsort = * | name = Template:India-tv-stub }} <noinclude> [[Category:India stub templates]] [[Category:Television stub templates]] </noinclude>" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{asbox
| image = India Television icon.svg
| pix = 30
| subject = [[Indian television]]-related
| qualifier =
| category = Indian television stubs
| tempsort = *
| name = Template:India-tv-stub
}}
<noinclude>
[[Category:India stub templates]]
[[Category:Television stub templates]]
</noinclude>
rqmm2lieis6yimjq3akde6qh8g08df2
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Malayalam journalism
10
20575
102016
2022-08-22T08:52:45Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Malayalam journalism |title = [[Malayalam journalism]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |group1 = [[List of Malayalam-language newspapers|Newspapers]] |list1 = * ''[[Chandrika (newspaper)|Chandrika]]'' * ''[[Deepika (newspaper)|Deepika]]'' * ''[[Deshabhimani]]'' * ''[[General (newspaper)|General]]'' * ''[[Janayugom]]'' * ''[[Janmabhumi]]'' * ''[[Kerala Kaumudi]]'' * ''Madhyamam Dai..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Malayalam journalism
|title = [[Malayalam journalism]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|group1 = [[List of Malayalam-language newspapers|Newspapers]]
|list1 =
* ''[[Chandrika (newspaper)|Chandrika]]''
* ''[[Deepika (newspaper)|Deepika]]''
* ''[[Deshabhimani]]''
* ''[[General (newspaper)|General]]''
* ''[[Janayugom]]''
* ''[[Janmabhumi]]''
* ''[[Kerala Kaumudi]]''
* ''[[Madhyamam Daily|Madhyamam]]''
* ''[[Malayala Manorama]]''
* ''[[Mangalam Publications|Mangalam]]''
* ''[[Mathrubhumi]]''
* ''[[Pravasi Express]]''
* ''[[Siraj Daily|Siraj]]''
* ''[[Suprabhaatham Daily|Suprabhaatham]]''
* ''[[Thejas]]''
{{navbox|subgroup
|group7 =Defunct
|list7 =
* ''[[Al-Ameen]]''
* ''[[Bharath Vilasam]]''
* ''[[Deenabandhu]]''
* ''[[Kerala Mithram]]''
* ''[[Kerala Pathrika]]''
* ''[[Kerala Sanchari]]''
* ''[[Kerala Tribune]]''
* ''[[Malabar Mail]]''
* ''[[Mithavadhi]]''
* ''[[Pashchimodayam]]''
* ''[[People Tribune]]''
* ''[[Powradhwani]]''
* ''[[Prathibhavam]]''
* ''[[Rajyasamacharam]]''
* ''[[Sahodharan]]''
* ''[[Swadeshabhimani (newspaper)|Swadeshabhimani]]''
}}
|group2 = [[List of Malayalam-language periodicals|Periodicals]]
|list2 =
* ''[[Bhashaposhini]]''
* ''[[Boban and Molly|Bobanum Moliyum]]''
* ''[[Chandrika (newspaper)|Chandrika Weekly]]''
* ''[[Chithrabhumi]] ''
* ''[[Cinema Mangalam]]''
* ''[[Deshabhimani]] Weekly''
* ''[[Grihalakshmi (magazine)|Grihalakshmi]]''
* ''[[India Today]]''
* ''[[Kalakaumudi]]''
* ''[[Kanyaka (magazine)|Kanyaka]]''
* ''[[Kerala Kaumudi]] Weekly''
* ''[[Keraleeyam]]''
* ''[[Madhyamam Weekly]]''
* ''[[Mangalam Weekly]]''
* ''[[Manorama Weekly]]''
* ''[[Mathrubhumi Azhchappathippu|Mathrubhumi Illustrated Weekly]]''
* ''[[Njananikshepam]]''
* ''[[Prabodhanam]]''
* ''[[Risala Weekly]]''
* ''[[Samakalika Malayalam Vaarika]]''
* ''[[Vanitha]]''
* ''[[Vellinakshatram (magazine)|Vellinakshatram]]''
* ''[[Yukthi Rekha]]''
{{navbox|subgroup
|group6 =Children's Magazines
|list6 =
* ''[[Balabhumi]]''
* ''[[Balamangalam]]''
* ''[[Balarama (magazine)|Balarama]]''
* ''[[Kerala Sasthra Sahithya Parishad|Eureka]]''
* ''[[Labour India]] ''
* ''[[Poompatta]]''
}}
{{navbox|subgroup
|group9 =Defunct
|list9 =
* ''[[Chalachithram]]''
* ''[[Film Magazine (magazine)|Film Magazine]]''
* ''[[Free Press (magazine)|Free Press]]''
* ''[[Jayakeralam]]''
* ''[[Sharada (Malayalam women's magazine)|Sharada]]''
* ''[[Vidyavinodini]]''
* ''[[Vijnaana Rathnaakaram]]''
* ''[[Vivekodayam]]''
* ''[[Yukthivadi]]''
}}
|group3 = [[List of Malayalam-language radio stations|Radio]]
|list3 =
* [[All India Radio]]
* [[Radio and television channels of Dubai#Malayalam radio|Asianet Radio 657AM]]
* [[Best FM 95]]
* [[BIG FM 92.7|Big FM 92.7]]
* [[94.3 Club FM|Club FM 94.3]]
* [[Hit 96.7|Hit FM 96.7]]
* [[Radio and television channels of Dubai#Malayalam radio|Oxygen FM 102.4]]
* [[Radio and television channels of Dubai#Malayalam radio|Radio Asia 1269 AM]]
* [[Radio DC]]
* [[Radio Dum Dum]]
* [[RadioJoyAlukkas.com|Radio Joy Alukkas]]
* [[Radio Mango 91.9]]
* [[Radio and television channels of Dubai#Malayalam radio|Radio Me 95.3 FM]]
* [[Radio Mirchi]] 98.3
* [[Red FM 93.5]]
|group4 = [[List of Malayalam-language television channels|TV channels]]
|list4 =
* [[Amrita TV|Amrita]]
* [[Asianet (TV channel)|Asianet]]
* Asianet Plus
* [[Asianet Movies]]
* [[Surya TV|Surya]]
* [[Surya Movies]]
* Surya Music
* Surya Comedy
* [[Mazhavil Manorama]]
* [[Zee Keralam (TV channel)|Zee Keralam]]
* Kerala Vision
* [[Jeevan TV|Jeevan]]
* [[Kairali TV|Kairali]]
* [[Kappa TV|Kappa]]
* Raj Musix Malayalam
* Sakhi TV
* [[Kaumudy TV|Kaumudy]]
* [[Kochu TV]]
* [[DD Malayalam]]
* Victers
* [[Flowers (TV channel)|Flowers]]
* [[JaiHind TV|Jai Hind]]
* [[Janam TV|Janam]]
* [[Asianet News]]
* [[Manorama News]]
* [[Mathrubhumi News]]
* [[MediaOne TV|Media One]]
* [[News18 Kerala]]
* [[Reporter TV]]
* [[Raj News Malayalam]]
* [[Mangalam TV]]
* [[Safari TV]]
* [[Shalom (TV channel)|Shalom]]
* [[Athmeeya Yathra]]
* [[Goodness (TV channel)|Goodness]]
* [[Power Vision]]
* Shekinah
* [[Harvest TV]]
* Darshana
* YogiTV Malayalam
* [[Naaptol Malayalam]]
{{navbox|subgroup
|group8 = Defunct
|list8 =
* [[Indiavision]]
* [[Yes Indiavision]]
}}
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Kerala templates]]
[[ml:ഫലകം:മലയാള മാദ്ധ്യമങ്ങള്]]
</noinclude>
bqw8ei5e2tpdbay15dx2vhr5cdfjwgp
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Sexual abuse
10
20576
102018
2022-08-22T08:56:45Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"| name = Sexual abuse | title = [[Sexual abuse]] | state = {{{state|autocollapse}}} | bodyclass = hlist | group1 = Forms | list1 = * [[Bride kidnapping]] * [[Child sexual abuse|Child]] ** [[Child-on-child sexual abuse|Child-on-child]] ** [[Commercial sexual exploitation of children|Child exploitation]] ** [[Child pornography]] ** [[Child prostitution]] ** [[Child sex tourism]] * [[Cybersex trafficking]] * Forced prosti..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
| name = Sexual abuse
| title = [[Sexual abuse]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| bodyclass = hlist
| group1 = Forms
| list1 =
* [[Bride kidnapping]]
* [[Child sexual abuse|Child]]
** [[Child-on-child sexual abuse|Child-on-child]]
** [[Commercial sexual exploitation of children|Child exploitation]]
** [[Child pornography]]
** [[Child prostitution]]
** [[Child sex tourism]]
* [[Cybersex trafficking]]
* [[Forced prostitution]]
* [[Genital modification and mutilation]]
* [[Money marriage]]
* [[Rape]]
** [[Campus sexual assault|Campus]]
** [[Date rape|Date]]
** [[Gray rape|Gray]]
** [[Marital rape|Marital]]
** [[Prison rape|Prison]]
** [[Statutory rape|Statutory]]
**[[Rape of males|Of males]]
* [[Raptio]]
* [[Revenge porn]]
* [[Sex trafficking]]
* [[Sexual assault]]
* [[Sexual bullying]]
* [[Sexual harassment]]
* [[Sexual misconduct]]
* [[Sexual slavery]]
* [[Sexual violence]]
** [[Wartime sexual violence|War]]
| group2 = Sociological<br />theories
| list2 =
* [[Aggression]]
* [[Causes of sexual violence]]
* [[Effects and aftermath of rape]]
* [[Misandry]]
* [[Misogyny]]
* [[Rape culture]]
* [[Rape trauma syndrome]]
* [[Sociobiological theories of rape]]
* [[Victim blaming]]
| group3 = Laws
| list3 =
* [[Laws regarding child sexual abuse]]
* [[Laws regarding rape]]
* [[Sexually violent predator laws]]
| group4 = Related topics
| list4 =
* [[Child sexual abuse accommodation syndrome]]
* [[False allegation of child sexual abuse]]
| below =
* {{Portal-inline|Law}}
}}<noinclude>
{{collapsible option}}
[[Category:Sex and sexuality navigational boxes|Abuse]]
</noinclude>
a4olsqhijtix1u8dfa9aeoimgf12ghj
102019
102018
2022-08-22T08:57:50Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Sexual abuse
| title = [[Sexual abuse]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| bodyclass = hlist
| group1 = Forms
| list1 =
* [[Bride kidnapping]]
* [[Child sexual abuse|Child]]
** [[Child-on-child sexual abuse|Child-on-child]]
** [[Commercial sexual exploitation of children|Child exploitation]]
** [[Child pornography]]
** [[Child prostitution]]
** [[Child sex tourism]]
* [[Cybersex trafficking]]
* [[Forced prostitution]]
* [[Genital modification and mutilation]]
* [[Money marriage]]
* [[Rape]]
** [[Campus sexual assault|Campus]]
** [[Date rape|Date]]
** [[Gray rape|Gray]]
** [[Marital rape|Marital]]
** [[Prison rape|Prison]]
** [[Statutory rape|Statutory]]
**[[Rape of males|Of males]]
* [[Raptio]]
* [[Revenge porn]]
* [[Sex trafficking]]
* [[Sexual assault]]
* [[Sexual bullying]]
* [[Sexual harassment]]
* [[Sexual misconduct]]
* [[Sexual slavery]]
* [[Sexual violence]]
** [[Wartime sexual violence|War]]
| group2 = Sociological<br />theories
| list2 =
* [[Aggression]]
* [[Causes of sexual violence]]
* [[Effects and aftermath of rape]]
* [[Misandry]]
* [[Misogyny]]
* [[Rape culture]]
* [[Rape trauma syndrome]]
* [[Sociobiological theories of rape]]
* [[Victim blaming]]
| group3 = Laws
| list3 =
* [[Laws regarding child sexual abuse]]
* [[Laws regarding rape]]
* [[Sexually violent predator laws]]
| group4 = Related topics
| list4 =
* [[Child sexual abuse accommodation syndrome]]
* [[False allegation of child sexual abuse]]
| below =
* {{Portal-inline|Law}}
}}<noinclude>
[[Category:Sex and sexuality navigational boxes|Abuse]]
</noinclude>
lkure1wyhzwvl5xyxxrg599lzv730os
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Sexual ethics
10
20577
102020
2022-08-22T08:59:19Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Sexual ethics | title = [[Sexual ethics]] | state = {{{state|autocollapse}}} | bodyclass = hlist | group1 = [[Human sexuality]] | list1 = *[[Adolescent sexuality]] **[[Rainbow party (sexuality)|Rainbow party]] *[[Adultery]] *[[Sex education|Education]] *[[Sexual fetishism|Fetishism]] *[[Incest]] **[[Laws regarding incest|law]] *[[Infidelity]] *[[Miscegenation]] *[[Obesity and sexuality]] *Sex..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Sexual ethics
| title = [[Sexual ethics]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| bodyclass = hlist
| group1 = [[Human sexuality]]
| list1 =
*[[Adolescent sexuality]]
**[[Rainbow party (sexuality)|Rainbow party]]
*[[Adultery]]
*[[Sex education|Education]]
*[[Sexual fetishism|Fetishism]]
*[[Incest]]
**[[Laws regarding incest|law]]
*[[Infidelity]]
*[[Miscegenation]]
*[[Obesity and sexuality]]
*[[Sexual objectification|Objectification]]
*[[Sexual orientation|Orientation]]
*[[Pornography]]
**[[Gay pornography|(gay)]]
**[[Pornography laws by region|(law)]]
**[[Lesbian pornography|(lesbian)]]
**[[Women's pornography|(women's)]]
*[[Pregnancy]]
**[[Abortion]]
*[[Prostitution]]
**[[Prostitution law|law]]
*[[Reproductive rights]]
*[[Right to sexuality]]
*[[Sex-positive feminism]]
*[[Sex-positive movement]]
*[[Sex workers' rights]]
*[[Survival sex]]
| group2 = [[Child sexuality]]
| list2 =
*[[Child marriage]]
*[[Child pornography]]
**[[Legality of child pornography|law]]
*[[Child prostitution]]
*[[Child sex tourism]]
| group3 = [[Sexual abuse]]
| list3 =
*[[Child-on-child sexual abuse]]
*[[Child sexual abuse]]
**[[Laws regarding child sexual abuse|law]]
*[[Cybersex trafficking]]
*[[Sexual harassment|Harassment]]
*[[Rape]]
**[[Laws regarding rape|law]]
*[[Sex trafficking]]
*[[Sexual slavery]]
| group4 = [[Age of consent]] ([[Age of consent reform|reform]])
| list4 =
*[[Ages of consent in Africa|Africa]]
*[[Ages of consent in Asia|Asia]]
*[[Ages of consent in Europe|Europe]]
*[[Ages of consent in North America|North America]]
**[[Ages of consent in the United States|United States]]
*[[Ages of consent in Oceania|Oceania]]
*[[Ages of consent in South America|South America]]
| below =
* {{icon|list}} [[Outline of sexual ethics|Topical outline]]
}}<noinclude>
{{Documentation}}
</noinclude>
h00mtyjzma0mxrvhbra7g7fsqkqdxmo
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Abuse
10
20578
102021
2022-08-22T09:00:30Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Abuse |state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly>}}} |title = [[Abuse]] |listclass = hlist |group1 = [[Abuse#Types and contexts of abuse|Types]] |list1 = * [[Anti-social behaviour]] * [[Bullying]] * [[Child abuse]] ** [[Child neglect|neglect]] ** [[Child sexual abuse|sexual]] ** [[Children in the military|military]] ** [[Child marriage|marriage]] * [[Cruelty to animals]] * [[Disability abuse]]..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Abuse
|state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly>}}}
|title = [[Abuse]]
|listclass = hlist
|group1 = [[Abuse#Types and contexts of abuse|Types]]
|list1 =
* [[Anti-social behaviour]]
* [[Bullying]]
* [[Child abuse]]
** [[Child neglect|neglect]]
** [[Child sexual abuse|sexual]]
** [[Children in the military|military]]
** [[Child marriage|marriage]]
* [[Cruelty to animals]]
* [[Disability abuse]]
** [[Disability draft|military draft]]
* [[Domestic violence|Domestic abuse]]
* [[Elder abuse]]
** [[Elder financial abuse|Financial]]
** [[Predatory marriage|Marriage]]
* [[Gaslighting]]
* [[Harassment]]
* [[Humiliation]]
* [[Incivility]]
* [[Institutional abuse]]
* [[Intimidation]]
* [[Neglect]]
* [[Persecution]]
* [[Professional abuse]]
* [[Psychological abuse]]
* [[Physical abuse]]
* [[Police brutality]]
* [[Religious abuse]]
* [[Sexual abuse]]
* [[Stalking]]
* [[Structural abuse]]
* [[Verbal abuse]]
* ''[[Abuse#Types and contexts of abuse|more...]]''
|group2 = Related topics
|list2 =
* [[Abuse of power]]
* [[Abusive power and control]]
* [[Child grooming]]
* [[Complex post-traumatic stress disorder]]
* [[Dehumanization]]
* [[Denial]]
* [[Destabilisation]]
* [[Exaggeration]]
* [[Isolation to facilitate abuse|Isolation]]
* [[Just-world hypothesis]]
* [[Lie|Lying]]
* [[Psychological manipulation|Manipulation]]
* [[Minimisation (psychology)|Minimisation]]
* [[Narcissism]]
* [[Psychological projection]]
* [[Psychological trauma]]
* [[Psychopathy]]
* [[Rationalization (psychology)|Rationalization]]
* [[Traumatic bonding]]
* [[Victim blaming]]
* [[Victim playing]]
* [[Victimisation]]
|below =
}}<noinclude>
<!-- Add categories to the /doc subpage; interwikis go to Wikidata, thank you! -->
{{documentation}}
</noinclude>
0p2udge6xfcly9i81d2rcy6x8a7y3my
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Sexual abuse in the Roman Catholic Church
10
20579
102022
2022-08-22T09:03:05Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Catholic Church sexual abuse cases | state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} | title = [[Catholic Church sexual abuse cases]] |listclass = hlist | group1 = Cases | list1 = {{Navbox|subgroup | group1 = By context | list1 = * [[Crimen sollicitationis|In confession]] | group2 = [[Catholic Church sexual abuse cases by country|By country]] | list2 = * Cathol..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Catholic Church sexual abuse cases
| state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}}
| title = [[Catholic Church sexual abuse cases]]
|listclass = hlist
| group1 = Cases
| list1 =
{{Navbox|subgroup
| group1 = By context
| list1 =
* [[Crimen sollicitationis|In confession]]
| group2 = [[Catholic Church sexual abuse cases by country|By country]]
| list2 =
* [[Catholic Church sexual abuse scandal in Argentina|Argentina]]
* [[Catholic Church sexual abuse scandal in Austria|Austria]]
* [[Catholic Church sexual abuse cases in Australia|Australia]]
* [[Catholic Church in Belgium#Clerical sex abuse scandal|Belgium]]
* [[Catholic Church sexual abuse cases in Canada|Canada]]
* [[Catholic Church sexual abuse cases in Chile|Chile]]
* [[Catholic Church sexual abuse cases in El Salvador|El Salvador]]
* [[Catholic Church sexual abuse cases in Germany|Germany]]
* [[Catholic Church sexual abuse cases in Ireland|Ireland]]
* [[Catholic Church sexual abuse cases in Italy|Italy]]
* [[Catholic Church sexual abuse cases in Poland|Poland]]
* [[Catholic Church sex abuse cases in the United Kingdom|United Kingdom]]
* [[Catholic Church sex abuse cases in the United States|United States]]
| group3 = [[Sexual abuse scandals in Catholic orders|By religious institute]]
| list3 =
* [[Sexual abuse scandal in the English Benedictine Congregation|English Benedictine Congregation]]
* [[Brothers Hospitallers of Saint John of God#Sexual_abuse_scandals|Brothers Hospitallers of Saint John of God]]
* [[Sexual abuse scandal in the Congregation of Christian Brothers|Christian Brothers]]
* [[Controversies surrounding the Legion of Christ|Legion of Christ]]
* [[Sexual abuse scandal in the Salesian order|Salesian order]]
* [[Abuse scandal in the Sisters of Mercy|Sisters of Mercy]]
* [[Sexual abuse scandal in the Society of Jesus|Society of Jesus]]
| group4 = By clerics
| list4 =
{{Navbox|subgroup
| group1 = Cardinals
| list1 =
* [[Hans Hermann Groër]] (1998)
* [[Stanisław Dziwisz]] (1998)
* [[Bernard Francis Law]] (2002)
* [[Angelo Sodano]] (2010)
* [[Keith O'Brien]] (2015)
* [[Edward Egan]] (2018)
* [[Theodore McCarrick]] (2019)
* [[Ricardo Ezzati]] (2019)
| group2 = Bishops
| list2 =
* [[Joseph Keith Symons]] (1998)
* [[Anthony O'Connell]] (2002)
* [[John Charles McQuaid]] (2009)
* [[Georg Müller (Catholic bishop)|Georg Müller]] (2009)
* [[Raymond Lahey]] (2012)
* [[Józef Wesołowski]] (2013)
* [[Marco Antonio Órdenes Fernández|Marco Órdenes Fernández]] (2018)
* [[Francisco José Cox]] (2018)
* [[Gonzalo Duarte García de Cortázar]] (2018)
* [[Cristián Caro Cordero]] (2018)
* [[Franco Mulakkal]] (2018)
* [[Juan Barros Madrid]] (2018)
* [[Philip Wilson (bishop)|Philip Wilson]] (2018)
* [[Edward Joseph Adams]] (2019)
| group3 = Priests
| list3 =
* {{Category link|Catholic priests convicted of sexual abuse}}
}}
}}
| group2 = Responses
| list2 =
{{Navbox|subgroup
| group2 = [[Ecclesiastical response to Catholic sexual abuse cases|Catholic<br>Church]]
| list2 =
{{Navbox|subgroup
| group1 = General
| list1 =
| group2 = Holy See
| list2 =
* [[Curial response to Catholic sexual abuse cases|Roman Curia]]
* ''[[Crimen sollicitationis]]'' (1962)
* [[The Role of the Church in the Causation, Treatment and Prevention of the Crisis in the Priesthood|''The Role of the Church in the Causation, Treatment and Prevention of the Crisis in the Priesthood'']] (1971)
* [[Instruction Concerning the Criteria for the Discernment of Vocations with regard to Persons with Homosexual Tendencies in view of their Admission to the Seminary and to Holy Orders|''Instruction Concerning the Criteria for the Discernment of Vocations'']] (2005)
* [[Pontifical Commission for the Protection of Minors]] (2014)
* [[Vatican sexual abuse summit]] (2019)
** ''[[Vos estis lux mundi]]'' [2019]
| group3 = US Conference of<br />Catholic Bishops
| list3 =
* [[Charter for the Protection of Children and Young People]] (2002)
* ''[[John Jay Report]]'' (2004)
| group4 = Other
| list4 =
* [[Settlements and bankruptcies in Catholic sex abuse cases|Settlements and bankruptcies]] (since 1994)
* [[Virtus (program)|Virtus]] (1998)
* [[Hussey Commission]] (2002)
| group5 = See also
| list5 =
* [[Parish transfers of abusive Catholic priests]] ({{circa|1956–2011}})
}}
| group4 = Governments
| list4 =
* [[Hughes Inquiry]]
* [[Ferns Report]]
* [[Commission to Inquire into Child Abuse|Ryan Commission]]
* [[McCoy Report]]
* [[McCullough Report]]
* [[Murphy Report]]
* [[Grand jury investigation of Catholic Church sexual abuse in Pennsylvania|Pennsylvania Grand Jury Report]]
* [[Royal Commission into Institutional Responses to Child Sexual Abuse]]
| group5 = Activists
| list5 =
* [[Duplessis Orphans]]
* [[Survivors Network of those Abused by Priests]]
* [[Voice of the Faithful]]
* [[Barbara Blaine]]
* [[David Clohessy]]
* [[Richard Sipe]]
* [[Phil Saviano]]
}}
| group7 = Pre-modern
| list7 =
* ''[[Liber Gomorrhianus]]''
* [[Katharina von Zimmern]]
| group8 = Popular</br>culture
| list8 =
* ''[[Judgment (film)|Judgment]]'' (1990 film)
* ''[[The Boys of St. Vincent]]'' (1992 miniseries)
* ''[[Sex in a Cold Climate]]'' (1998 documentary)
* ''[[States of Fear]]'' (1999 documentary)
* "[[Red Hot Catholic Love]]" (2002 ''South Park'' episode)
* ''[[Suing the Pope]]'' (2002 documentary)
* ''[[The Magdalene Sisters]]'' (2002 film)
* ''[[Cardinal Secrets]]'' (2002 documentary)
* ''[[Song for a Raggy Boy]]'' (2004 film)
* ''[[Holy Water-Gate]]'' (2004 documentary)
* ''[[Twist of Faith]]'' (2004 documentary)
* ''[[Bad Education (2004 film)|Bad Education]]'' (2004 film)
* ''[[Our Fathers (film)|Our Fathers]]'' (2005 film)
* ''[[Sex Crimes and the Vatican]]'' (2006 documentary)
* [[Deliver Us from Evil (2006 film)|''Deliver Us from Evil'']] (2006 film)
* ''[[Hand of God (film)|Hand of God]]'' (2006 documentary)
* ''[[Doubt (2008 film)|Doubt]]'' (2008 film)
* ''[[Mea Maxima Culpa: Silence in the House of God]]'' (2012 documentary)
* ''[[Secrets of the Vatican]]'' (2014 documentary)
* ''[[Perfect Obedience]]'' (2014 film)
* [[Spotlight (film)|''Spotlight'']] (2015 film)
* ''[[The Club (2015 film)|The Club]]'' (2015 film)
* ''[[The Keepers]]'' (2017 documentary miniseries)
* ''[[By the Grace of God (film)|By the Grace of God]]'' (2019 film)
* ''[[Tell No One (2019 film)|Tell No One]]'' (2019 documentary)
| group9 = Related
| list9 =
* [[Debate on the causes of clerical child abuse]]
* [[Media coverage of Catholic sexual abuse cases]]
* [[Clericalism]]
* [[Homosexual clergy in the Catholic Church]]
* [[Anti-Catholicism]]
** [[Criticism of the Catholic Church]]
** [[Anti-Catholicism in literature and media|In literature and media]]
| belowclass = hlist
| below =
* {{portal-inline|Law|size=tiny}}
* {{portal-inline|Catholicism|size=tiny}}
}}
<noinclude>
{{collapsible option}}
{{shortcut|Template:SACC}}
[[Category:Catholic Church sexual abuse cases navigational boxes| ]]
</noinclude>
2djoomu5lnto6fk9t86k2jd84dz7ivz
102023
102022
2022-08-22T09:03:49Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Catholic Church sexual abuse cases
| state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}}
| title = [[Catholic Church sexual abuse cases]]
|listclass = hlist
| group1 = Cases
| list1 =
{{Navbox|subgroup
| group1 = By context
| list1 =
* [[Crimen sollicitationis|In confession]]
| group2 = [[Catholic Church sexual abuse cases by country|By country]]
| list2 =
* [[Catholic Church sexual abuse scandal in Argentina|Argentina]]
* [[Catholic Church sexual abuse scandal in Austria|Austria]]
* [[Catholic Church sexual abuse cases in Australia|Australia]]
* [[Catholic Church in Belgium#Clerical sex abuse scandal|Belgium]]
* [[Catholic Church sexual abuse cases in Canada|Canada]]
* [[Catholic Church sexual abuse cases in Chile|Chile]]
* [[Catholic Church sexual abuse cases in El Salvador|El Salvador]]
* [[Catholic Church sexual abuse cases in Germany|Germany]]
* [[Catholic Church sexual abuse cases in Ireland|Ireland]]
* [[Catholic Church sexual abuse cases in Italy|Italy]]
* [[Catholic Church sexual abuse cases in Poland|Poland]]
* [[Catholic Church sex abuse cases in the United Kingdom|United Kingdom]]
* [[Catholic Church sex abuse cases in the United States|United States]]
| group3 = [[Sexual abuse scandals in Catholic orders|By religious institute]]
| list3 =
* [[Sexual abuse scandal in the English Benedictine Congregation|English Benedictine Congregation]]
* [[Brothers Hospitallers of Saint John of God#Sexual_abuse_scandals|Brothers Hospitallers of Saint John of God]]
* [[Sexual abuse scandal in the Congregation of Christian Brothers|Christian Brothers]]
* [[Controversies surrounding the Legion of Christ|Legion of Christ]]
* [[Sexual abuse scandal in the Salesian order|Salesian order]]
* [[Abuse scandal in the Sisters of Mercy|Sisters of Mercy]]
* [[Sexual abuse scandal in the Society of Jesus|Society of Jesus]]
| group4 = By clerics
| list4 =
{{Navbox|subgroup
| group1 = Cardinals
| list1 =
* [[Hans Hermann Groër]] (1998)
* [[Stanisław Dziwisz]] (1998)
* [[Bernard Francis Law]] (2002)
* [[Angelo Sodano]] (2010)
* [[Keith O'Brien]] (2015)
* [[Edward Egan]] (2018)
* [[Theodore McCarrick]] (2019)
* [[Ricardo Ezzati]] (2019)
| group2 = Bishops
| list2 =
* [[Joseph Keith Symons]] (1998)
* [[Anthony O'Connell]] (2002)
* [[John Charles McQuaid]] (2009)
* [[Georg Müller (Catholic bishop)|Georg Müller]] (2009)
* [[Raymond Lahey]] (2012)
* [[Józef Wesołowski]] (2013)
* [[Marco Antonio Órdenes Fernández|Marco Órdenes Fernández]] (2018)
* [[Francisco José Cox]] (2018)
* [[Gonzalo Duarte García de Cortázar]] (2018)
* [[Cristián Caro Cordero]] (2018)
* [[Franco Mulakkal]] (2018)
* [[Juan Barros Madrid]] (2018)
* [[Philip Wilson (bishop)|Philip Wilson]] (2018)
* [[Edward Joseph Adams]] (2019)
| group3 = Priests
| list3 =
* {{Category link|Catholic priests convicted of sexual abuse}}
}}
}}
| group2 = Responses
| list2 =
{{Navbox|subgroup
| group2 = [[Ecclesiastical response to Catholic sexual abuse cases|Catholic<br>Church]]
| list2 =
{{Navbox|subgroup
| group1 = General
| list1 =
| group2 = Holy See
| list2 =
* [[Curial response to Catholic sexual abuse cases|Roman Curia]]
* ''[[Crimen sollicitationis]]'' (1962)
* [[The Role of the Church in the Causation, Treatment and Prevention of the Crisis in the Priesthood|''The Role of the Church in the Causation, Treatment and Prevention of the Crisis in the Priesthood'']] (1971)
* [[Instruction Concerning the Criteria for the Discernment of Vocations with regard to Persons with Homosexual Tendencies in view of their Admission to the Seminary and to Holy Orders|''Instruction Concerning the Criteria for the Discernment of Vocations'']] (2005)
* [[Pontifical Commission for the Protection of Minors]] (2014)
* [[Vatican sexual abuse summit]] (2019)
** ''[[Vos estis lux mundi]]'' [2019]
| group3 = US Conference of<br />Catholic Bishops
| list3 =
* [[Charter for the Protection of Children and Young People]] (2002)
* ''[[John Jay Report]]'' (2004)
| group4 = Other
| list4 =
* [[Settlements and bankruptcies in Catholic sex abuse cases|Settlements and bankruptcies]] (since 1994)
* [[Virtus (program)|Virtus]] (1998)
* [[Hussey Commission]] (2002)
| group5 = See also
| list5 =
* [[Parish transfers of abusive Catholic priests]] ({{circa|1956–2011}})
}}
| group4 = Governments
| list4 =
* [[Hughes Inquiry]]
* [[Ferns Report]]
* [[Commission to Inquire into Child Abuse|Ryan Commission]]
* [[McCoy Report]]
* [[McCullough Report]]
* [[Murphy Report]]
* [[Grand jury investigation of Catholic Church sexual abuse in Pennsylvania|Pennsylvania Grand Jury Report]]
* [[Royal Commission into Institutional Responses to Child Sexual Abuse]]
| group5 = Activists
| list5 =
* [[Duplessis Orphans]]
* [[Survivors Network of those Abused by Priests]]
* [[Voice of the Faithful]]
* [[Barbara Blaine]]
* [[David Clohessy]]
* [[Richard Sipe]]
* [[Phil Saviano]]
}}
| group7 = Pre-modern
| list7 =
* ''[[Liber Gomorrhianus]]''
* [[Katharina von Zimmern]]
| group8 = Popular</br>culture
| list8 =
* ''[[Judgment (film)|Judgment]]'' (1990 film)
* ''[[The Boys of St. Vincent]]'' (1992 miniseries)
* ''[[Sex in a Cold Climate]]'' (1998 documentary)
* ''[[States of Fear]]'' (1999 documentary)
* "[[Red Hot Catholic Love]]" (2002 ''South Park'' episode)
* ''[[Suing the Pope]]'' (2002 documentary)
* ''[[The Magdalene Sisters]]'' (2002 film)
* ''[[Cardinal Secrets]]'' (2002 documentary)
* ''[[Song for a Raggy Boy]]'' (2004 film)
* ''[[Holy Water-Gate]]'' (2004 documentary)
* ''[[Twist of Faith]]'' (2004 documentary)
* ''[[Bad Education (2004 film)|Bad Education]]'' (2004 film)
* ''[[Our Fathers (film)|Our Fathers]]'' (2005 film)
* ''[[Sex Crimes and the Vatican]]'' (2006 documentary)
* [[Deliver Us from Evil (2006 film)|''Deliver Us from Evil'']] (2006 film)
* ''[[Hand of God (film)|Hand of God]]'' (2006 documentary)
* ''[[Doubt (2008 film)|Doubt]]'' (2008 film)
* ''[[Mea Maxima Culpa: Silence in the House of God]]'' (2012 documentary)
* ''[[Secrets of the Vatican]]'' (2014 documentary)
* ''[[Perfect Obedience]]'' (2014 film)
* [[Spotlight (film)|''Spotlight'']] (2015 film)
* ''[[The Club (2015 film)|The Club]]'' (2015 film)
* ''[[The Keepers]]'' (2017 documentary miniseries)
* ''[[By the Grace of God (film)|By the Grace of God]]'' (2019 film)
* ''[[Tell No One (2019 film)|Tell No One]]'' (2019 documentary)
| group9 = Related
| list9 =
* [[Debate on the causes of clerical child abuse]]
* [[Media coverage of Catholic sexual abuse cases]]
* [[Clericalism]]
* [[Homosexual clergy in the Catholic Church]]
* [[Anti-Catholicism]]
** [[Criticism of the Catholic Church]]
** [[Anti-Catholicism in literature and media|In literature and media]]
| belowclass = hlist
| below =
* {{portal-inline|Law|size=tiny}}
* {{portal-inline|Catholicism|size=tiny}}
}}
<noinclude>
{{shortcut|Template:SACC}}
[[Category:Catholic Church sexual abuse cases navigational boxes| ]]
</noinclude>
9vlhjbtypzojum2v6u2eej97ixnrxyl
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Consequences of external causes
10
20580
102024
2022-08-22T09:04:55Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{navbox | name = Consequences of external causes | title = Consequences of [[external cause]]s | state = {{{state|autocollapse}}} | bodyclass = hlist | group1 = Temperature | list1 = {{navbox|child | group1=Elevated | list1= * [[Burn]] * [[Hyperthermia]] * [[Heat syncope]] | group2=Reduced | list2= * [[Hypothermia]] * [[Immersion foot syndromes]] ** [[Trench foot]] ** [[Tropical immersion foot]] ** Warm water immersion..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{navbox
| name = Consequences of external causes
| title = Consequences of [[external cause]]s
| state = {{{state|autocollapse}}}
| bodyclass = hlist
| group1 = Temperature
| list1 = {{navbox|child
| group1=Elevated
| list1=
* [[Burn]]
* [[Hyperthermia]]
* [[Heat syncope]]
| group2=Reduced
| list2=
* [[Hypothermia]]
* [[Immersion foot syndromes]]
** [[Trench foot]]
** [[Tropical immersion foot]]
** [[Warm water immersion foot]]
* [[Non-freezing cold injury]]
* [[Chilblains]]
* [[Frostbite]]
* [[Aerosol burn]]
* [[Cold intolerance]]
* [[Acrocyanosis]]
* [[Erythrocyanosis crurum]]
}}
| group2 = Radiation
| list2 =
* [[Chronic radiation keratosis]]
* [[Eosinophilic, polymorphic, and pruritic eruption associated with radiotherapy]]
* [[Radiation acne]]
* [[Radiation burn]]
* [[Radiation-induced cancer]]
* [[Radiation-induced erythema multiforme]]
* [[Radiation-induced hypertrophic scar]]
* [[Radiation-induced keloid]]
* [[Radiation-induced morphea]]
* [[Radiation poisoning]]
* [[Radiation recall reaction]]
* [[Sunburn]]
| group3 = Oxygen
| list3 =
* [[Hypoxia (medical)|Hypoxia]]/[[Asphyxia]]
* [[Oxygen toxicity]]
| group4= Pressure
| list4=
* [[Barotrauma]]
** [[Arterial gas embolism]]
** [[Aerosinusitis]]
** [[Middle ear barotrauma]]
** [[Pneumothorax]]
* [[Decompression sickness]]
** [[Inner ear decompression sickness]]
* [[Effects of high altitude on humans|High altitude]]
** [[Altitude sickness]]
** [[Chronic mountain sickness]]
** [[Death zone]]
** [[High-altitude pulmonary edema]] (HAPE)
** [[High-altitude cerebral edema]] (HACE)
| group5 = Food
| list5 =
* [[Starvation]]
| group6 = Maltreatment
| list6 =
* [[Physical abuse]]
* [[Sexual abuse]]
* [[Psychological abuse]]
| group7 = Travel
| list7 =
* [[Motion sickness]]
* [[Seasickness]]
* [[Airsickness]]
* [[Space adaptation syndrome]]
| group8 = Adverse effect
| list8 =
* [[Hypersensitivity]]
** [[Anaphylaxis]]
** [[Angioedema]]
** [[Allergy]]
** [[Arthus reaction]]
* [[Adverse drug reaction]]
| group9 = Other
| list9 =
* [[Electrical injury]]
** [[Lightning injuries]]
* [[Drowning]]
| group10 = Ungrouped <br /> skin conditions <br /> resulting from <br /> physical factors
| list10 =
* [[Dermatosis neglecta]]
* [[Pinch mark]]
* [[Pseudoverrucous papules and nodules]]
* [[Sclerosing lymphangitis]]
* [[Tropical anhidrotic asthenia]]
* [[UV-sensitive syndrome]]
* ''environmental skin conditions''
** [[Electrical burn]]
* ''frictional/traumatic/sports''
** [[Black heel and palm]]
** [[Equestrian perniosis]]
** [[Jogger's nipple]]
** [[Pulling boat hands]]
** [[Runner's rump]]
** [[Surfer's knots]]
** [[Tennis toe]]
** [[Vibration white finger]]
** [[Weathering nodule of ear]]
** [[Wrestler's ear]]
** [[Coral cut]]
** [[Painful fat herniation]]
* [[Uranium dermatosis]]
* ''iv use''
** [[Skin pop scar]]
** [[Skin track]]
** [[Slap mark]]
** [[Pseudoacanthosis nigricans]]
** [[Narcotic dermopathy]]
| belowstyle=font-weight: bold;
| below =
* {{icon|Category}} '''[[:Category:Medicine|Category]]'''
* {{icon|Commons}} '''[[:commons:Category:Medicine|Commons]]'''
* {{icon|LIST}} '''[[Glossary of medicine|Glossary]]'''
* {{icon|Outline}} '''[[Outline of medicine|Outline]]'''
* {{icon|Portal}} '''[[Portal:Medicine|Portal]]'''
}}<noinclude>
{{collapsible option}}
[[Category:Trauma and injury templates]]
</noinclude>
0hnhq4f31dykffrb6v6ewywbq2b8lmb
102025
102024
2022-08-22T09:05:18Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{navbox
| name = Consequences of external causes
| title = Consequences of [[external cause]]s
| state = {{{state|autocollapse}}}
| bodyclass = hlist
| group1 = Temperature
| list1 = {{navbox|child
| group1=Elevated
| list1=
* [[Burn]]
* [[Hyperthermia]]
* [[Heat syncope]]
| group2=Reduced
| list2=
* [[Hypothermia]]
* [[Immersion foot syndromes]]
** [[Trench foot]]
** [[Tropical immersion foot]]
** [[Warm water immersion foot]]
* [[Non-freezing cold injury]]
* [[Chilblains]]
* [[Frostbite]]
* [[Aerosol burn]]
* [[Cold intolerance]]
* [[Acrocyanosis]]
* [[Erythrocyanosis crurum]]
}}
| group2 = Radiation
| list2 =
* [[Chronic radiation keratosis]]
* [[Eosinophilic, polymorphic, and pruritic eruption associated with radiotherapy]]
* [[Radiation acne]]
* [[Radiation burn]]
* [[Radiation-induced cancer]]
* [[Radiation-induced erythema multiforme]]
* [[Radiation-induced hypertrophic scar]]
* [[Radiation-induced keloid]]
* [[Radiation-induced morphea]]
* [[Radiation poisoning]]
* [[Radiation recall reaction]]
* [[Sunburn]]
| group3 = Oxygen
| list3 =
* [[Hypoxia (medical)|Hypoxia]]/[[Asphyxia]]
* [[Oxygen toxicity]]
| group4= Pressure
| list4=
* [[Barotrauma]]
** [[Arterial gas embolism]]
** [[Aerosinusitis]]
** [[Middle ear barotrauma]]
** [[Pneumothorax]]
* [[Decompression sickness]]
** [[Inner ear decompression sickness]]
* [[Effects of high altitude on humans|High altitude]]
** [[Altitude sickness]]
** [[Chronic mountain sickness]]
** [[Death zone]]
** [[High-altitude pulmonary edema]] (HAPE)
** [[High-altitude cerebral edema]] (HACE)
| group5 = Food
| list5 =
* [[Starvation]]
| group6 = Maltreatment
| list6 =
* [[Physical abuse]]
* [[Sexual abuse]]
* [[Psychological abuse]]
| group7 = Travel
| list7 =
* [[Motion sickness]]
* [[Seasickness]]
* [[Airsickness]]
* [[Space adaptation syndrome]]
| group8 = Adverse effect
| list8 =
* [[Hypersensitivity]]
** [[Anaphylaxis]]
** [[Angioedema]]
** [[Allergy]]
** [[Arthus reaction]]
* [[Adverse drug reaction]]
| group9 = Other
| list9 =
* [[Electrical injury]]
** [[Lightning injuries]]
* [[Drowning]]
| group10 = Ungrouped <br /> skin conditions <br /> resulting from <br /> physical factors
| list10 =
* [[Dermatosis neglecta]]
* [[Pinch mark]]
* [[Pseudoverrucous papules and nodules]]
* [[Sclerosing lymphangitis]]
* [[Tropical anhidrotic asthenia]]
* [[UV-sensitive syndrome]]
* ''environmental skin conditions''
** [[Electrical burn]]
* ''frictional/traumatic/sports''
** [[Black heel and palm]]
** [[Equestrian perniosis]]
** [[Jogger's nipple]]
** [[Pulling boat hands]]
** [[Runner's rump]]
** [[Surfer's knots]]
** [[Tennis toe]]
** [[Vibration white finger]]
** [[Weathering nodule of ear]]
** [[Wrestler's ear]]
** [[Coral cut]]
** [[Painful fat herniation]]
* [[Uranium dermatosis]]
* ''iv use''
** [[Skin pop scar]]
** [[Skin track]]
** [[Slap mark]]
** [[Pseudoacanthosis nigricans]]
** [[Narcotic dermopathy]]
| belowstyle=font-weight: bold;
| below =
* {{icon|Category}} '''[[:Category:Medicine|Category]]'''
* {{icon|Commons}} '''[[:commons:Category:Medicine|Commons]]'''
* {{icon|LIST}} '''[[Glossary of medicine|Glossary]]'''
* {{icon|Outline}} '''[[Outline of medicine|Outline]]'''
* {{icon|Portal}} '''[[Portal:Medicine|Portal]]'''
}}<noinclude>
[[Category:Trauma and injury templates]]
</noinclude>
he7wn0gfwxa81i47dy9h4bvukaghmad
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Sex
10
20581
102026
2022-08-22T09:07:32Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{navbox <!--NOTE: See the usage notes in the documentation below this template for how this template should be used and all of what it is about.--> | name = Sex | title = [[Outline of human sexuality|Outline]] of [[human sexuality]] | bodyclass = hlist | state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} | group1 = [[Physiology]] <br>and biology | list1 = * [[Erection]] * [[Insemination]] * [[Intersex]] * Libid..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{navbox
<!--NOTE: See the usage notes in the documentation below this template for how this template should be used and all of what it is about.-->
| name = Sex
| title = [[Outline of human sexuality|Outline]] of [[human sexuality]]
| bodyclass = hlist
| state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}}
| group1 = [[Physiology]] <br>and biology
| list1 =
* [[Erection]]
* [[Insemination]]
* [[Intersex]]
* [[Libido]]
* [[Nocturnal emission]]
* [[Orgasm]]
** [[Female ejaculation|Female]] and [[Ejaculation|male ejaculation]]
* [[Pelvic thrust]]
* [[Pre-ejaculate]]
* [[Pregnancy]]
* [[Sexual arousal]]
* [[Sexual stimulation]]
| group2 = [[Sexual and reproductive health|Health]] and<br />[[Sex education|education]]
| list2 =
* [[Birth control]]
* [[Condom]]
* [[Masters and Johnson]]
* [[Obesity and sexuality]]
* [[Reproductive medicine]]
** [[Andrology]]
** [[Gynaecology]]
** [[Urology]]
* [[Safe sex]]
* [[Sex education]]
* [[Sex therapy]] ([[PLISSIT model]])
* [[Sexology]]
* [[Sexual dysfunction]]
** [[Erectile dysfunction]]
** [[Hypersexuality]]
** [[Hypoactive sexual desire disorder|Hyposexuality]]
* [[Sexual medicine]]
* [[Sexual surrogate]]
* [[Sexually transmitted infection]]
| group3 = [[Identity (social science)|Identity]] and [[Sexual diversity|diversity]]
| list3 =
* [[Gender binary]]
* [[Gender identity]]
* [[Men who have sex with men]]
* [[Sexual identity]]
* [[Sexual orientation]]
* [[Women who have sex with women]]
| group4 = [[Sex and the law|Law]]
| list4 =
* [[Age of consent]]
* [[Criminal transmission of HIV]]
* [[Child sexual abuse]]
* [[Incest]]
* [[Indecent exposure]]
* [[Obscenity]]
* [[Sexual abuse]]
** [[Cybersex trafficking]]
** [[Rape]]
** [[Sex trafficking]]
** [[Sexual assault]]
** [[Sexual harassment]]
** [[Sexual misconduct]]
** [[Sexual slavery]]
** [[Sexual violence]]
| group5 = [[History of human sexuality|History]]
| list5 =
* [[Blue Movie]]
* [[Counterculture of the 1960s]]
* [[Feminist sex wars]]
* [[Golden Age of Porn]]
* [[History of erotic depictions]]
* [[Sexual revolution]]
| group6 = [[Intimate relationship|Relationships]]<br /> and [[society]]
| list6 =
* [[Anarchism and issues related to love and sex|Anarchism and love/sex]]
* [[Extramarital sex]]
* [[Family planning]]
* [[Flirting]]
* [[Free love]]
* [[Marriage]]
* [[Modesty]]
* [[Polyamory]]
* [[Premarital sex]]
* [[Promiscuity]]
* [[Romance (love)|Romance]]
* [[Sex-positive movement]]
* [[Sexual abstinence]]
* [[Sexual addiction]]
* [[Sexual attraction]]
* [[Sexual capital]]
* [[Sexual ethics]]
* [[Sexual objectification]]
* [[Sexual slang]]
| group7 = [[:Category:Sexuality by country|By country]]
| list7 =
* [[Sexuality in ancient Rome|Ancient Rome]]
* [[Sexuality in China|China]]
* [[Sexuality in India|India]]
* [[Sexuality in Japan|Japan]]
* [[Sexuality in the Philippines|Philippines]]
* [[Sexuality in South Korea|South Korea]]
* [[Sexuality in the United States|United States]]
| group8 = [[Human sexual activity|Sexual activities]]
| list8 =
* [[Conventional sex]]
* [[Anal sex]]
* [[Bareback (sexual act)|Bareback]]
* [[BDSM]]
* [[Child sexuality|Child sex]]
* [[Creampie (sexual act)|Creampie]]
* [[Edging (sexual practice)|Edging]]
* [[Erotic sexual denial]]
* [[Sexual fetishism|Fetishism]]
* [[Fingering (sexual act)|Fingering]]
* [[Fisting]]
* [[Gang bang]]
* [[Group sex]]
* [[Masturbation]]
* [[Mechanics of human sexuality|Mechanics of sex]]
* [[Nipple stimulation]]
* [[Non-penetrative sex]]
* [[Facial (sexual act)|Facial]]
* [[Foot fetishism]]
* [[Footjob]]
* [[Forced orgasm]]
* [[Frot]]
* [[Handjob]]
* [[Mammary intercourse]]
* [[Sumata]]
* [[Oral sex]]
** [[69 (sex position)|69]]
** [[Anilingus]]
** [[Cunnilingus]]
** [[Fellatio]]
** [[Irrumatio]]
* [[Paraphilia]]
* [[Pompoir]]
* [[Quickie (sex)|Quickie]]
* [[Sex in space]]
* [[Sex position]]s
* [[Sexual fantasy]]
* [[Sexual fetishism]]
* [[Sexual intercourse]]
** [[Foreplay]]
* [[Sexual penetration]]
* [[Swinging (sexual practice)|Swinging]]
* [[Tribadism]]
* [[Urethral intercourse]]
* [[Urolagnia]]
* [[Virtual sex]]
** [[Cybersex]]
** [[Erotic talk]]
* [[Wet T-shirt contest]]
| group9 = [[Sex industry]]
| list9 =
* [[Red-light district]]
* [[Sex and nudity in video games|Adult video games]]
* [[Erotica]]
* [[Pornography]]
** [[Pornographic film actor|Film actor]]
* [[Prostitution]]
** [[Survival sex]]
* [[List of sex museums|Sex museum]]
* [[Sex shop]]
* [[Sex tourism]]
** [[Child sex tourism|Child]]
** [[Female sex tourism|Female]]
* [[Sex worker]]
* [[Sex toy]]
** [[Sex doll|doll]]
* [[Strip club]]
* [[Webcam model]]
| group10 = [[Religion and sexuality|Religion and<br/>sexuality]]
| list10 =
* [[Buddhism and sexuality|Buddhism]]
* [[Sexuality in Christian demonology|Christian demonology]]
* [[Taoist sexual practices|Daoism]]
* [[Islamic sexual jurisprudence|Islam]]
* [[Sexuality and Mormonism|Mormonism]]
* [[Sex magic]]
| below =
* {{portal-inline|size=tiny|Human sexuality}}
}}<noinclude>
{{documentation}}
</noinclude>
5le1xhgvc8l5hdw0r63jr101nm0lyh8
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ
10
20582
102031
2022-08-22T09:14:49Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = City of Jabalpur | title = [[Jabalpur|City of Jabalpur]] | state = {{{state|autocollapse}}} | basestyle = background: |bodyclass = hlist | group1 = History | list1 = * [[Satavahana dynasty]] * [[Kalachuris of Tripuri|Kalachuri dynasty]] * [[Rani Durgavati]] * [[Gondi people|Gond]] * [[Saugor and Nerbudda Territories]] * [[Thuggee]] * [[Central Provinces]] * [[Mahatma Gandhi]] * [[Mahakoshal]] | group..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = City of Jabalpur
| title = [[Jabalpur|City of Jabalpur]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| basestyle = background:
|bodyclass = hlist
| group1 = History
| list1 =
* [[Satavahana dynasty]]
* [[Kalachuris of Tripuri|Kalachuri dynasty]]
* [[Rani Durgavati]]
* [[Gondi people|Gond]]
* [[Saugor and Nerbudda Territories]]
* [[Thuggee]]
* [[Central Provinces]]
* [[Mahatma Gandhi]]
* [[Mahakoshal]]
| group2 = Geography
| list2 =
* [[Narmada River]]
* [[Satpura Range]]
* [[Vindhya Ranges]]
* [[Pench National Park]]
* [[Bargi Dam]]
* [[Dhuandhar Falls]]
* [[Marble Rocks]]
* [[Kanha Tiger Reserve]]
* [[Bandhavgarh National Park]]
* [[Dumna Nature Reserve Park]]
| group3 = Administration
| list3 =
* [[Jabalpur Development Authority]]
* [[Jabalpur Municipal Corporation]]
* [[Jabalpur division]]
* [[Jabalpur (Lok Sabha constituency)|Jabalpur]]
* [[Jabalpur Purba (Vidhan Sabha constituency)|Jabalpur Purba]]
* [[Jabalpur Uttar (Vidhan Sabha constituency)|Jabalpur Uttar]]
* [[Jabalpur Paschim (Vidhan Sabha constituency)|Jabalpur Paschim]]
* [[Jabalpur Cantonment (Vidhan Sabha constituency)|Jabalpur Cantonment]]
* [[Bargi (Vidhan Sabha constituency)|Bargi]]
| group4 = Landmarks
| list4 =
* [[Hanumantal Bada Jain Mandir]]
* [[Madan Mahal]]
* [[Rani Durgawati Museum]]
* [[Kachnar City]]
* [[Tilwara Ghat]]
* [[Osho Ashram Supatal]]
|group5 = Transport
|list5 =
* [[Adhartal railway station]]
* [[Jabalpur Airport]]
* [[Jabalpur Junction railway station]]
* [[Jabalpur Metro]]
* [[Madan Mahal railway station]]
| group7 = Education
| list7 =
* [[Rani Durgavati University]]
* [[Jawaharlal Nehru Agricultural University]]
* [[Madhya Pradesh University of Veterinary Sciences]]
* [[Madhya Pradesh Medical University]]
* [[Maharishi Mahesh Yogi Vedic Vishwavidyalaya]]
* [[Mata Gujri Mahila Mahavidyalaya]]
* [[Lakshmi Narain College of Technology, Jabalpur]]
* [[Indian Institute of Information Technology, Design and Manufacturing, Jabalpur|Indian Institute of Information Technology, Design and Manufacturing]]
* [[Jabalpur Engineering College]]
* [[Netaji Subhash Chandra Bose Medical College]]
* [[Government Science College, Jabalpur]]
* [[Shri Ram Institute of Technology]]
* [[Hitkarini College of Engineering and Technology]]
* [[St. Aloysius Senior Secondary School]]
| group8 = Sports
| list8 =
* [[Snooker]]
* [[Jabalpur Division Cricket Association]]
* [[Wright Town Stadium]]
* [[Rani Tal Stadium]]
* [[Garrison Ground]]
* [[MPCA Ground]]
* [[Ravishankar Shukla Stadium]]
| group10 = Suburbs
| list10 =
* [[Khamaria, Jabalpur|Khamaria]]
* [[Gwarighat]]
* [[Shahpura, Jabalpur|Shahpura]]
* [[Gun Carriage Factory Jabalpur|Gun Carriage Factory]]
* [[Jabalpur Cantonment]]
| group9 = Economy
| list9 =
* [[Vehicle Factory Jabalpur|Vehicle Factory]]
* [[Beedi|Beedi Industry]]
|below =
* <nowiki>*</nowiki> Planned
* † Under construction
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:India city and town templates|Jabalpur]]
[[Category:Madhya Pradesh templates|Jabalpur]]
[[Category:City and town topics templates|India]]
</noinclude>
264i5roxp92g6uwic32bk28ksrlc7mg
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
10
20583
102032
2022-08-22T09:16:21Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Jabalpur district |title = Cities and towns in [[Jabalpur district]] |listclass = hlist |groupstyle = line-height:1.1em; |group1 = Jabalpur |list1 = * [[Jabalpur Cantonment]] * [[Bargi]] * [[Bhedaghat]] * [[Patan, Madhya Pradesh|Patan]] |group2 = Cities and towns<br/> in other districts |list2 = * [[Bhopal]] * [[Indore]] * [[Gwalior]] * [[Katni]] * [[Mandla]] * [[Ujjain]] * [[Rewa, India|Rewa]] * Satn..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Jabalpur district
|title = Cities and towns in [[Jabalpur district]]
|listclass = hlist
|groupstyle = line-height:1.1em;
|group1 = Jabalpur
|list1 =
* [[Jabalpur Cantonment]]
* [[Bargi]]
* [[Bhedaghat]]
* [[Patan, Madhya Pradesh|Patan]]
|group2 = Cities and towns<br/> in other districts
|list2 =
* [[Bhopal]]
* [[Indore]]
* [[Gwalior]]
* [[Katni]]
* [[Mandla]]
* [[Ujjain]]
* [[Rewa, India|Rewa]]
* [[Satna]]
* [[Sagar, Madhya Pradesh|Sagar]]
* [[Damoh]]
* [[Shahdol]]
* [[Mandla]]
* [[Bhind]]
* [[Morena]]
* [[Khandwa]]
}}
49hpsjpspihmivkzaxa9x2c625bjk2l
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱢᱟᱦᱟᱠᱚᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ
10
20584
102033
2022-08-22T09:17:23Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Cities and towns of Mahakoshal |title = Cities and towns of [[Mahakoshal]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |list1 = * [[Jabalpur]] * [[Katni]] * [[Narsinghpur]] * [[Mandla]] * [[Dindori, Madhya Pradesh|Dindori]] * [[Seoni]] * [[Chhindwara]] }}" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Cities and towns of Mahakoshal
|title = Cities and towns of [[Mahakoshal]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|list1 =
* [[Jabalpur]]
* [[Katni]]
* [[Narsinghpur]]
* [[Mandla]]
* [[Dindori, Madhya Pradesh|Dindori]]
* [[Seoni]]
* [[Chhindwara]]
}}
9c20g2huc7kw5q80edb3bouypng1w1v
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱯᱚᱱᱚᱛ
10
20585
102034
2022-08-22T09:19:15Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{navbox | name = Madhya Pradesh | title = {{flagicon image|..Madhya Pradesh Flag(INDIA).png}} State of [[Madhya Pradesh]] | bodyclass = hlist | state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}} | listclass = hlist | image = <!-- Commented out: [[File:Madhya Pradesh emblem.jpg|76px]] --> | above = [[List of state and union territory capitals in India|Capital]]: '''Bh..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{navbox
| name = Madhya Pradesh
| title = {{flagicon image|..Madhya Pradesh Flag(INDIA).png}} State of [[Madhya Pradesh]]
| bodyclass = hlist
| state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}}
| listclass = hlist
| image = <!-- Commented out: [[File:Madhya Pradesh emblem.jpg|76px]] -->
| above = [[List of state and union territory capitals in India|Capital]]: '''[[Bhopal]]'''
| group1 = State symbols
| list1 =
* [[List of Indian state animals|Animal]]: [[Barasingha]]
* [[List of Indian state birds|Bird]]: [[Indian paradise flycatcher|Dudhraj]]
* Fish: [[Mahseer]]
* [[List of Indian state flowers|Flower]]: [[Lilium|Lily]]
* River: [[Narmada River|Narmada]]
* [[List of Indian state trees|Tree]]: [[Ficus benghalensis|Banyan]]
* [[List of Indian states and union territories by highest point|Highest point]]: [[Dhupgarh]]
| group2 = [[:Category:Madhya Pradesh|Topics]]
| list2 =
* [[Tourism in Madhya Pradesh|Tourism]]
* [[Culture of Madhya Pradesh|Culture]]
* [[List of Protected areas of Madhya Pradesh|Protected areas]]
| group3 = [[Government of Madhya Pradesh|Governance]]
| list3 =
* [[List of governors of Madhya Pradesh|Governors]]
* [[List of chief ministers of Madhya Pradesh|Chief Ministers]]
* [[Madhya Pradesh Legislative Assembly|Legislative Assembly]]
* [[Madhya Pradesh High Court|High Court]]
* [[Madhya Pradesh Police|Police]]
| group4 = [[Divisions of Madhya Pradesh|Divisions]]
| list4 =
* [[Bhopal division|Bhopal]]
* [[Chambal division|Morena]]
* [[Gwalior division|Gwalior]]
* [[Indore division|Indore]]
* [[Jabalpur division|Jabalpur]]
* [[Narmadapuram division|Narmadapuram]]
* [[Rewa division|Rewa]]
* [[Sagar division|Sagar]]
* [[Shahdol division|Shahdol]]
* [[Ujjain division|Ujjain]]
| group5 = [[List of districts of Madhya Pradesh|Districts]]
| list5 =
* [[Agar Malwa district|Agar Malwa]]
* [[Alirajpur district|Alirajpur]]
* [[Anuppur district|Anuppur]]
* [[Ashoknagar district|Ashoknagar]]
* [[Balaghat district|Balaghat]]
* [[Barwani district|Barwani]]
* [[Betul district|Betul]]
* [[Bhind district|Bhind]]
* [[Bhopal district|Bhopal]]
* [[Burhanpur district|Burhanpur]]
* [[Chhatarpur district|Chhatarpur]]
* [[Chhindwara district|Chhindwara]]
* [[Damoh district|Damoh]]
* [[Datia district|Datia]]
* [[Dewas district|Dewas]]
* [[Dhar district, India|Dhar]]
* [[Dindori district|Dindori]]
* [[Guna district|Guna]]
* [[Gwalior district|Gwalior]]
* [[Harda district|Harda]]
* [[Hoshangabad district|Hoshangabad]]
* [[Indore district|Indore]]
* [[Jabalpur district|Jabalpur]]
* [[Jhabua district|Jhabua]]
* [[Katni district|Katni]]
* [[Khandwa district|Khandwa]]
* [[Khargone district|Khargone]]
* [[Mandla district|Mandla]]
* [[Mandsaur district|Mandsaur]]
* [[Morena district|Morena]]
* [[Narsinghpur district|Narsinghpur]]
* [[Neemuch district|Neemuch]]
* [[Niwari district|Niwari]]
* [[Panna district|Panna]]
* [[Raisen district|Raisen]]
* [[Rajgarh district|Rajgarh]]
* [[Ratlam district|Ratlam]]
* [[Rewa district|Rewa]]
* [[Sagar district|Sagar]]
* [[Satna district|Satna]]
* [[Sehore district|Sehore]]
* [[Seoni district|Seoni]]
* [[Shahdol district|Shahdol]]
* [[Sidhi district|Sidhi]]
* [[Singrauli district|Singrauli]]
* [[Shajapur district|Shajapur]]
* [[Sheopur district|Sheopur]]
* [[Shivpuri district|Shivpuri]]
* [[Tikamgarh district|Tikamgarh]]
* [[Ujjain district|Ujjain]]
* [[Umaria district|Umaria]]
* [[Vidisha district|Vidisha]]
| group6 = [[List of cities in Madhya Pradesh by population|Major cities]]
| list6 =
* [[Bhopal]]
* [[Gwalior]]
* [[Indore]]
* [[Jabalpur]]
* [[Ujjain]]
* [[Sagar, Madhya Pradesh|Sagar]]
* [[Rewa, Madhya Pradesh|Rewa]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
{{Indian state templates}}
[[Category:Madhya Pradesh templates]]
</noinclude>
itczg3zfx1kaphyc2nmhqanncp7gxa6
ᱪᱷᱟᱸᱪ:MadhyaPradesh-geo-stub
10
20586
102036
2022-08-22T09:25:52Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{asbox | image = IndiaMadhyaPradesh-small.png | pix = 20 | subject = | qualifier = related to a location in [[Madhya Pradesh]] | category = Madhya Pradesh geography stubs | tempsort = | name = Template:MadhyaPradesh-geo-stub }}<noinclude> [[Category:India stub templates|{{PAGENAME}}]] </noinclude>" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{asbox
| image = IndiaMadhyaPradesh-small.png
| pix = 20
| subject =
| qualifier = related to a location in [[Madhya Pradesh]]
| category = Madhya Pradesh geography stubs
| tempsort =
| name = Template:MadhyaPradesh-geo-stub
}}<noinclude>
[[Category:India stub templates|{{PAGENAME}}]]
</noinclude>
f1vz41q65xj71vyf39rlr2tno17fmpw
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Indian Army arms and services
10
20587
102044
2022-08-22T09:40:49Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Indian Army arms and services |title = Arms and Services of [[Indian Army]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |image = [[Image:Flag of Indian Army.svg|90px|Flag of the Indian Army]] |groupstyle = padding:0.35em 1.0em; line-height:1.1em; <!--reduces gap between wrapped groupname lines--> text-align:center; |group1 = Combat <br/> arms |list1 = {{Navbox|subgroup |groupwidth = 6.5em| groupsty..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Indian Army arms and services
|title = Arms and Services of [[Indian Army]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|image = [[Image:Flag of Indian Army.svg|90px|Flag of the Indian Army]]
|groupstyle = padding:0.35em 1.0em; line-height:1.1em; <!--reduces gap between wrapped groupname lines--> text-align:center;
|group1 = Combat <br/> arms
|list1 = {{Navbox|subgroup
|groupwidth = 6.5em| groupstyle = font-weight:normal;
|group1 = [[List of regiments of the Indian Army|Regiments]]
|list1 =
* [[Mechanised Infantry Regiment|Mechanised Infantry]]
* [[Brigade of the Guards|Guards]]
* [[Parachute Regiment (India)|Parachute]]
* [[Punjab Regiment (India)|Punjab]]
* [[The Madras Regiment|Madras]]
* [[The Grenadiers|Grenadiers]]
* [[Maratha Light Infantry|Maratha LI]]
* [[Naga Regiment|Naga]]
* [[Rajputana Rifles]]
* [[Rajput Regiment|Rajput]]
* [[Jat Regiment|Jat]]
* [[Sikh Regiment|Sikh]]
* [[Sikh Light Infantry|Sikh LI]]
* [[Dogra Regiment|Dogra]]
* [[The Garhwal Rifles|Garhwal Rifles]]
* [[Kumaon Regiment|Kumaon]]
* [[Assam Regiment|Assam]]
* [[Bihar Regiment|Bihar]]
* [[Mahar Regiment|Mahar]]
* [[Jammu & Kashmir Rifles|J&K Rifles]]
* [[Jammu and Kashmir Light Infantry|J&K LI]]
* [[1 Gorkha Rifles |1 GR]]
* [[3 Gorkha Rifles|3 GR]]
* [[4 Gorkha Rifles |4 GR]]
* [[5th Gorkha Rifles |5 GR]]
* [[8 Gorkha Rifles|8 GR]]
* [[9 Gorkha Rifles|9 GR]]
* [[11 Gorkha Rifles|11 GR]]
* [[Ladakh Scouts]]
* [[Arunachal Scouts]]
* [[Sikkim Scouts]]
|group2 = Corps
|list2 =
* [[Regiment of Artillery|Artillery]]
* [[Indian Army Armoured Corps|Armoured]]
* [[Army Aviation Corps (India)|Army Aviation]]
* [[Corps of Army Air Defence|Army Air Defence]]
* [[Indian Army Corps of Engineers|Engineers]]
** [[Madras Engineer Group|Madras]]
** [[Bengal Engineer Group|Bengal]]
** [[Bombay Engineer Group|Bombay]]
* [[Indian Army Corps of Signals|Signals]]
* [[Directorate of Military Intelligence (India)|Intelligence]]
}}
|group2 = Support<br/>services
|list2style = background:transparent;<!--subgroups in use-->
|list2 = {{Navbox|subgroup
|groupwidth = 6.5em| groupstyle = font-weight:normal;
|group1 = Corps
|list1 =
* [[Army Education Corps (India)|Education]]
** [[Military Music Wing]]
* [[Army Medical Corps (India)|Medical]]
* [[Army Ordnance Corps (India)|Ordnance]]
* [[Army Postal Service (India)|Postal Service]]
* [[Indian Army Service Corps|Army Service Corps]]
* [[Indian Army Corps of EME|Electronics and Mechanical Engineers]]
* [[Corps of Military Police (India)|Military Police]]
* [[Indian Army Remount and Veterinary Corps|Remount and Veterinary]]
* [[Indian Army Pioneer Corps|Pioneer]]
* [[Defence Security Corps]]
|group2 = Other
|list2 =
* [[Judge Advocate General's Department (India)|Judge Advocate General's Department]]
* [[Military Engineer Services]]
* [[Military Farms Service]]
* [[Military Nursing Service]]
* [[Territorial Army (India)|Territorial Army]]
* [[National Cadet Corps (India)|National Cadet Corps]]
}}
}}<noinclude>
{{collapsible option}}
[[Category:India military templates|Army arms and services]]
</noinclude>
76oy6z0iloaudopp149d51qmg2f4uv4
102045
102044
2022-08-22T09:41:14Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Indian Army arms and services
|title = Arms and Services of [[Indian Army]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|image = [[Image:Flag of Indian Army.svg|90px|Flag of the Indian Army]]
|groupstyle = padding:0.35em 1.0em; line-height:1.1em; <!--reduces gap between wrapped groupname lines--> text-align:center;
|group1 = Combat <br/> arms
|list1 = {{Navbox|subgroup
|groupwidth = 6.5em| groupstyle = font-weight:normal;
|group1 = [[List of regiments of the Indian Army|Regiments]]
|list1 =
* [[Mechanised Infantry Regiment|Mechanised Infantry]]
* [[Brigade of the Guards|Guards]]
* [[Parachute Regiment (India)|Parachute]]
* [[Punjab Regiment (India)|Punjab]]
* [[The Madras Regiment|Madras]]
* [[The Grenadiers|Grenadiers]]
* [[Maratha Light Infantry|Maratha LI]]
* [[Naga Regiment|Naga]]
* [[Rajputana Rifles]]
* [[Rajput Regiment|Rajput]]
* [[Jat Regiment|Jat]]
* [[Sikh Regiment|Sikh]]
* [[Sikh Light Infantry|Sikh LI]]
* [[Dogra Regiment|Dogra]]
* [[The Garhwal Rifles|Garhwal Rifles]]
* [[Kumaon Regiment|Kumaon]]
* [[Assam Regiment|Assam]]
* [[Bihar Regiment|Bihar]]
* [[Mahar Regiment|Mahar]]
* [[Jammu & Kashmir Rifles|J&K Rifles]]
* [[Jammu and Kashmir Light Infantry|J&K LI]]
* [[1 Gorkha Rifles |1 GR]]
* [[3 Gorkha Rifles|3 GR]]
* [[4 Gorkha Rifles |4 GR]]
* [[5th Gorkha Rifles |5 GR]]
* [[8 Gorkha Rifles|8 GR]]
* [[9 Gorkha Rifles|9 GR]]
* [[11 Gorkha Rifles|11 GR]]
* [[Ladakh Scouts]]
* [[Arunachal Scouts]]
* [[Sikkim Scouts]]
|group2 = Corps
|list2 =
* [[Regiment of Artillery|Artillery]]
* [[Indian Army Armoured Corps|Armoured]]
* [[Army Aviation Corps (India)|Army Aviation]]
* [[Corps of Army Air Defence|Army Air Defence]]
* [[Indian Army Corps of Engineers|Engineers]]
** [[Madras Engineer Group|Madras]]
** [[Bengal Engineer Group|Bengal]]
** [[Bombay Engineer Group|Bombay]]
* [[Indian Army Corps of Signals|Signals]]
* [[Directorate of Military Intelligence (India)|Intelligence]]
}}
|group2 = Support<br/>services
|list2style = background:transparent;<!--subgroups in use-->
|list2 = {{Navbox|subgroup
|groupwidth = 6.5em| groupstyle = font-weight:normal;
|group1 = Corps
|list1 =
* [[Army Education Corps (India)|Education]]
** [[Military Music Wing]]
* [[Army Medical Corps (India)|Medical]]
* [[Army Ordnance Corps (India)|Ordnance]]
* [[Army Postal Service (India)|Postal Service]]
* [[Indian Army Service Corps|Army Service Corps]]
* [[Indian Army Corps of EME|Electronics and Mechanical Engineers]]
* [[Corps of Military Police (India)|Military Police]]
* [[Indian Army Remount and Veterinary Corps|Remount and Veterinary]]
* [[Indian Army Pioneer Corps|Pioneer]]
* [[Defence Security Corps]]
|group2 = Other
|list2 =
* [[Judge Advocate General's Department (India)|Judge Advocate General's Department]]
* [[Military Engineer Services]]
* [[Military Farms Service]]
* [[Military Nursing Service]]
* [[Territorial Army (India)|Territorial Army]]
* [[National Cadet Corps (India)|National Cadet Corps]]
}}
}}<noinclude>
[[Category:India military templates|Army arms and services]]
</noinclude>
nlvblhangtv8mdhpy99s0wfk3o2j9jv
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Military of India
10
20588
102046
2022-08-22T09:43:05Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{military navigation | name = Indian military academies and colleges | title = {{flagicon|India}} [[Military academies in India|Indian military academies and colleges]] | state = {{{state|autocollapse}}} | bodyclass = hlist | style = wide | group1 = Education & training | list1 = * [[Sainik School]] * [[Armed Forces Medical College (India)|Armed Forces Medical College]] * [[Ajmer Military School]] * Bangalore Milita..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{military navigation
| name = Indian military academies and colleges
| title = {{flagicon|India}} [[Military academies in India|Indian military academies and colleges]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| bodyclass = hlist
| style = wide
| group1 = Education & training
| list1 =
* [[Sainik School]]
* [[Armed Forces Medical College (India)|Armed Forces Medical College]]
* [[Ajmer Military School]]
* [[Bangalore Military School]]
* [[Belgaum Military School]]
* [[Chail Military School]]
* [[Dholpur Military School]]
* [[Rashtriya Indian Military College]]
{{Navbox|subgroup
| groupstyle = width: 7em; text-align: left; background-color: #eee;
| liststyle = width: auto;
|group1=[[Sainik School|Sainik<br />Schools]]
|list1=
* [[Sainik School, Amaravathinagar|Amaravathinagar]]
* [[Sainik School, Ambikapur|Ambikapur]]
* [[Sainik School, Balachadi|Balachadi]]
* [[Sainik School, Bhubaneswar|Bhubaneswar]]
* [[Sainik School, Bijapur|Bijapur]]
* [[Sainik School, Chittorgarh|Chittorgarh]]
* [[Sainik School, Ghorakhal|Ghorakhal]]
* [[Sainik School, Goalpara|Goalpara]]
* [[Sainik School, Gopalganj|Gopalganj]]
* [[Sainik School, Imphal|Imphal]]
* [[Sainik School, Jhunjhunu|Jhunjhunu]]
* [[Sainik School, Kapurthala|Kapurthala]]
* [[Sainik School, Kazhakootam|Kazhakootam]]
* [[Sainik School, Kodagu|Kodagu]]
* [[Sainik School, Korukonda|Korukonda]]
* [[Sainik School, Kunjpura|Kunjpura]]
* [[Sainik School, Lucknow|Lucknow]]
* [[Sainik School, Manasbal|Manasbal]]
* [[Sainik School, Nagrota|Nagrota]]
* [[Sainik School, Nalanda|Nalanda]]
* [[Sainik School, Punglwa|Punglwa]]
* [[Sainik School, Purulia|Purulia]]
* [[Sainik School, Rewa|Rewa]]
* [[Sainik School, Rewari|Rewari]]
* [[Sainik School, Satara|Satara]]
* [[Sainik School, Sujanpur Tihra|Sujanpur Tihra]]
* [[Sainik School, Tilaiya|Tilaiya]]
}}
| group2 = Tri Service
| list2 =
* [[Defence Services Staff College]]
* [[National Academy of Defence Production]]
* [[National Defence Academy (India)|National Defence Academy]]
* [[National Defence College (India)|National Defence College]]
* [[College of Defence Management]]
* [[Military Institute of Technology]]
| group3 = [[Indian Army]]
| list3 =
* [[Army Cadet College]]
* [[Army War College, Mhow|Army War College]]
<!-- * [[Army School of Physical Training, Pune|Army School of Physical Training]]-->
* [[College of Military Engineering, Pune|College of Military Engineering]]
* [[Counter-Insurgency and Jungle Warfare School (India)|Counter-Insurgency and Jungle Warfare School]]
* [[High Altitude Warfare School]]
* [[Indian Military Academy]]
* [[Military College of Telecommunication Engineering]]
* [[Officers Training Academy]]
| group4 = [[Indian Air Force]]
| list4 =
* [[Air Force Academy (India)|Air Force Academy]]
* [[Air Force Administrative College]]
* [[Air Force School, Coimbatore]]
* [[Air Force School, Jodhpur]]
* [[Air Force School, Kanpur]]
* [[Flying Instructors School (India)|Flying Instructors School]]
* [[Indian Air Force Test Pilot School]]
* [[Tactics and Air Combat Development Establishment]]
* [[Air Defence College]]
* [[College of Air Warfare]]
| group5 = [[Indian Navy]]
| list5 =
* [[Indian Naval Academy]]
* [[Naval War College, Goa|Naval War College]]
| group6 = Commandants
| list6 =
* [[Commandant of the National Defence Academy|Commandant NDA]]
* [[Commandant of the National Defence College|Commandant NDC]]
* [[Commandant of the Defence Services Staff College|Commandant DSSC]]
* [[Commandant of the Indian Military Academy|Commandant IMA]]
* [[Commandant of Indian Naval Academy|Commandant INA]]
* [[Commandant of the Air Force Academy|Commandant AFA]]
| group7 = Examinations
| list7 =
* [[Combined Defence Services Examination]]
* [[Services Selection Board]]
| below =
* ''[[Military academy]]''
* [[Military education and training]]
}}
<noinclude>
{{collapsible option}}
[[Category:India military templates|Military academies and colleges]]
</noinclude>
k9jc9pxfpomaw09a86zdwzv4b0xp3er
102047
102046
2022-08-22T09:43:34Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
{{collapsible option}}
wikitext
text/x-wiki
{{military navigation
| name = Indian military academies and colleges
| title = {{flagicon|India}} [[Military academies in India|Indian military academies and colleges]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| bodyclass = hlist
| style = wide
| group1 = Education & training
| list1 =
* [[Sainik School]]
* [[Armed Forces Medical College (India)|Armed Forces Medical College]]
* [[Ajmer Military School]]
* [[Bangalore Military School]]
* [[Belgaum Military School]]
* [[Chail Military School]]
* [[Dholpur Military School]]
* [[Rashtriya Indian Military College]]
{{Navbox|subgroup
| groupstyle = width: 7em; text-align: left; background-color: #eee;
| liststyle = width: auto;
|group1=[[Sainik School|Sainik<br />Schools]]
|list1=
* [[Sainik School, Amaravathinagar|Amaravathinagar]]
* [[Sainik School, Ambikapur|Ambikapur]]
* [[Sainik School, Balachadi|Balachadi]]
* [[Sainik School, Bhubaneswar|Bhubaneswar]]
* [[Sainik School, Bijapur|Bijapur]]
* [[Sainik School, Chittorgarh|Chittorgarh]]
* [[Sainik School, Ghorakhal|Ghorakhal]]
* [[Sainik School, Goalpara|Goalpara]]
* [[Sainik School, Gopalganj|Gopalganj]]
* [[Sainik School, Imphal|Imphal]]
* [[Sainik School, Jhunjhunu|Jhunjhunu]]
* [[Sainik School, Kapurthala|Kapurthala]]
* [[Sainik School, Kazhakootam|Kazhakootam]]
* [[Sainik School, Kodagu|Kodagu]]
* [[Sainik School, Korukonda|Korukonda]]
* [[Sainik School, Kunjpura|Kunjpura]]
* [[Sainik School, Lucknow|Lucknow]]
* [[Sainik School, Manasbal|Manasbal]]
* [[Sainik School, Nagrota|Nagrota]]
* [[Sainik School, Nalanda|Nalanda]]
* [[Sainik School, Punglwa|Punglwa]]
* [[Sainik School, Purulia|Purulia]]
* [[Sainik School, Rewa|Rewa]]
* [[Sainik School, Rewari|Rewari]]
* [[Sainik School, Satara|Satara]]
* [[Sainik School, Sujanpur Tihra|Sujanpur Tihra]]
* [[Sainik School, Tilaiya|Tilaiya]]
}}
| group2 = Tri Service
| list2 =
* [[Defence Services Staff College]]
* [[National Academy of Defence Production]]
* [[National Defence Academy (India)|National Defence Academy]]
* [[National Defence College (India)|National Defence College]]
* [[College of Defence Management]]
* [[Military Institute of Technology]]
| group3 = [[Indian Army]]
| list3 =
* [[Army Cadet College]]
* [[Army War College, Mhow|Army War College]]
<!-- * [[Army School of Physical Training, Pune|Army School of Physical Training]]-->
* [[College of Military Engineering, Pune|College of Military Engineering]]
* [[Counter-Insurgency and Jungle Warfare School (India)|Counter-Insurgency and Jungle Warfare School]]
* [[High Altitude Warfare School]]
* [[Indian Military Academy]]
* [[Military College of Telecommunication Engineering]]
* [[Officers Training Academy]]
| group4 = [[Indian Air Force]]
| list4 =
* [[Air Force Academy (India)|Air Force Academy]]
* [[Air Force Administrative College]]
* [[Air Force School, Coimbatore]]
* [[Air Force School, Jodhpur]]
* [[Air Force School, Kanpur]]
* [[Flying Instructors School (India)|Flying Instructors School]]
* [[Indian Air Force Test Pilot School]]
* [[Tactics and Air Combat Development Establishment]]
* [[Air Defence College]]
* [[College of Air Warfare]]
| group5 = [[Indian Navy]]
| list5 =
* [[Indian Naval Academy]]
* [[Naval War College, Goa|Naval War College]]
| group6 = Commandants
| list6 =
* [[Commandant of the National Defence Academy|Commandant NDA]]
* [[Commandant of the National Defence College|Commandant NDC]]
* [[Commandant of the Defence Services Staff College|Commandant DSSC]]
* [[Commandant of the Indian Military Academy|Commandant IMA]]
* [[Commandant of Indian Naval Academy|Commandant INA]]
* [[Commandant of the Air Force Academy|Commandant AFA]]
| group7 = Examinations
| list7 =
* [[Combined Defence Services Examination]]
* [[Services Selection Board]]
| below =
* ''[[Military academy]]''
* [[Military education and training]]
}}
<noinclude>
[[Category:India military templates|Military academies and colleges]]
</noinclude>
65d45en0hhgopknh1bg4r3eq70irfap
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Jammu and Kashmir topics
10
20589
102060
2022-08-22T10:06:35Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox <!---LINKS WITHOUT ANY CONTENT WILL BE REMOVED/COMMENTED OUT---> |name = Jammu and Kashmir |title = {{#if:{{{embed|}}}||[[File:Government of Jammu and Kashmir.png|25px|Emblem of Jammu and Kashmir]] [[States and union territories of India|Union Territory]] of [[Jammu and Kashmir (union territory)|Jammu and Kashmir]]}} |border = {{#if:{{{embed|}}}|subgroup}} |above = Capital: '''[[Srinagar]]''' (Summer); '''[[Jammu]]..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
<!---LINKS WITHOUT ANY CONTENT WILL BE REMOVED/COMMENTED OUT--->
|name = Jammu and Kashmir
|title = {{#if:{{{embed|}}}||[[File:Government of Jammu and Kashmir.png|25px|Emblem of Jammu and Kashmir]] [[States and union territories of India|Union Territory]] of [[Jammu and Kashmir (union territory)|Jammu and Kashmir]]}}
|border = {{#if:{{{embed|}}}|subgroup}}
|above = Capital: '''[[Srinagar]]''' (Summer); '''[[Jammu]]''' (Winter)
| state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}}
|listclass = hlist
|groupstyle = padding:0.35em 1.0em; line-height:1.1em; <!--reduces gap between wrapped groupname lines-->
|group1 = History
|list1 =
* [[History of Kashmir]]
* [[Kashyapa]]
* ''[[Rajatarangini]]''
* [[Kambojas]]
* [[Lalitaditya Muktapida]]
* [[Didda]]
* [[Muslim conquests in the Indian subcontinent]]
* [[Zain-ul-Abidin]]
* [[Shah Mir dynasty]]
* [[Durrani Empire]]
* [[Mughal Empire]]
* [[Dogra|Dogra Empire]]
* [[Sikh Empire]]
* [[East India Company]]
* [[Gulab Singh]]
* [[Zorawar Singh Kahluria|Zorawar Singh]]
* [[Jamwal]]
* [[Indian Rebellion of 1857]]
* [[British Raj]]
* [[Kashmir Committee]]
* [[Partition of India]]
* [[Hari Singh]]
* [[Kashmir conflict]]
* [[Indo-Pakistani wars and conflicts]]
* [[Insurgency in Jammu and Kashmir|Insurgency]]
* [[Darbar Move]]
* [[Exodus of Kashmiri Hindus]]
* [[Development in the Union Territory of Jammu and Kashmir|Development]]
|group2 = Government<br/>and politics
|list2 =
* [[Jammu and Kashmir Reorganisation Act (2019)|Reorganisation Act (2019)]]
* [[Jammu & Kashmir National Conference]]
* [[Jammu and Kashmir Peoples Democratic Party]]
* [[All Parties Hurriyat Conference]]
* [[Jammu and Kashmir People's Conference]]
* [[Instrument of Accession (Jammu and Kashmir)|Instrument of Accession]]
* [[Article 370 of the Constitution of India|Article 370]]
* [[Elections in Jammu and Kashmir]]
* [[Indira–Sheikh Accord]]
* [[Simla Agreement]]
* [[Sheikh Abdullah]]
* [[Karan Singh]]
* [[Omar Abdullah]]
* [[Syed Ali Shah Geelani]]
* [[Mirwaiz Umar Farooq]]
* [[Farooq Abdullah]]
* [[Yasin Malik]]
* [[Sajjad Gani Lone]]
* [[Shabir Shah]]
* [[Jammu and Kashmir Public Safety Act, 1978|Public Safety Act, 1978]]
|group3 = [[Culture of Kashmir|Culture]] and<br/>places
|list3 =
* [[Kashmiriyat]]
* [[Music of Jammu and Kashmir and Ladakh|Music]]
* [[Kashmiri cuisine|Cuisine]]
* [[Kashmiri Hindu festivals|Festivals]]
* [[Wazwan]]
* [[Kanger]]
* [[Shikara]]
* [[Pashmina]]
* [[Basohli painting]]
* [[Hinduism]]
* [[Kashmir Shaivism|Shaivism]]
* [[Sikhism]]
* [[Islam]]
* [[Alchi Monastery|Alchi]]
<!-- * [[Bardan Monastery|Bardan]]
* [[Basgo Monastery|Basgo]]
* [[Chemrey Monastery|Chemrey]]
* [[Diskit Monastery|Diskit]]
* [[Hanle Monastery|Hanle]]
* [[Hemis Monastery|Hemis]]
* [[Hundur Monastery|Hundur]]
* [[Korzok Monastery|Korzok]]
* [[Kursha Monastery|Kursha]]
* [[Lamayuru Monastery|Lamayuru]]
* [[Likir Monastery|Likir]]
* [[Lingshed Monastery|Lingshed]]
* [[Matho Monastery|Matho]]
* [[Mulbekh Monastery|Mulbekh]]
* [[Namgyal Tsemo Monastery|Namgyal Tsemo]]
* [[Phugtal Monastery|Phugtal]]
* [[Phyang Monastery|Phyang]]
* [[Rangdum Monastery|Rangdum]]
* [[Rizong Monastery|Rizong]]
* [[Sani Monastery|Sani]]
* [[Sankar Monastery|Sankar]]
* [[Shey Monastery]]
* [[Spituk Monastery|Spituk]]
* [[Stakna Monastery|Stakna]]
* [[Stok Monastery|Stok]]
* [[Stongdey Monastery|Stongdey]]
* [[Takthok Monastery|Takthok]]
* [[Thikse Monastery|Thikse]]
* [[Wanla Monastery|Wanla]]
* [[Zeashta Devi Shrine]]
* [[Zangla Monastery|Zangla]]
* [[Dzongkhul Monastery|Dzongkhul]] -->
* [[Vaishno Devi]]
* [[Amarnath Temple|Amarnath]]
* [[Gulmarg]]
* [[Pahalgam]]
* [[Sonamarg]]
* [[Verinag]]
* [[Wangath Temple complex|Wangath]]
* [[Yusmarg]]
* [[Zanskar]]
* [[:Category:Forts in Jammu and Kashmir|Forts]]
* [[:Category:National parks in Jammu and Kashmir|National parks]]
* [[:Category:Lakes of Jammu and Kashmir|Lakes]]
|group4 = [[Districts of Jammu and Kashmir|Districts]] and<br/>divisions
|list4 = {{Navbox|subgroup
| groupstyle = width: 7em; text-align: left; background-color: #eee;
|group1 = [[Jammu Division]]
|list1 =
* [[Kathua district|Kathua]]
* [[Jammu district|Jammu]]
* [[Samba district|Samba]]
* [[Udhampur district|Udhampur]]
* [[Reasi district|Reasi]]
* [[Rajouri district|Rajouri]]
* [[Poonch district, India|Poonch]]
* [[Doda district|Doda]]
* [[Ramban district|Ramban]]
* [[Kishtwar district|Kishtwar]]
|group2 = [[Kashmir Division]]
|list2 =
* [[Anantnag district|Anantnag]]
* [[Kulgam district|Kulgam]]
* [[Pulwama district|Pulwama]]
* [[Shopian district|Shopian]]
* [[Budgam district|Badgam]]
* [[Srinagar district|Srinagar]]
* [[Ganderbal district|Ganderbal]]
* [[Bandipore district|Bandipore]]
* [[Baramulla district|Baramulla]]
* [[Kupwara district|Kupwara]]
}}
|group5 = [[List of cities in Jammu and Kashmir by population|Cities]]
|list5 =
* [[Srinagar]]
* [[Jammu]]
* [[Anantnag]]
* [[Baramulla]]
* [[Pulwama]]
* [[Kupwara]]
* [[Budgam]]
* [[Ganderbal]]
* [[Shopian]]
* [[Bandipore]]
* [[Kulgam]]
* [[Doda, Jammu and Kashmir|Doda]]
* [[Poonch (town)|Poonch]]
* [[Rajouri]]
* [[Ramban (Jammu and Kashmir)|Ramban]]
* [[Reasi]]
* [[Samba, Jammu and Kashmir|Samba]]
* [[Udhampur]]
* [[Kathua]]
* [[Kishtwar]]
|group6 = Towns
|list6 =
* [[Akingam]]
* [[Achabal]]
* [[Pulwama]]
* [[Budgam]]
* [[Ganderbal]]
* [[Shopian]]
* [[Bandipore]]
* [[Kulgam]]
* [[Downtown Srinagar|Downtown]]
* [[Nowshera, Srinagar|Nowshera]]
* [[Gurez]]
* [[Pattan]]
* [[Kangan, Jammu and Kashmir|Kangan]]
* [[Hazratbal]]
* [[Awantipora]]
* [[Tral]]
* [[Qazigund]]
* [[Kokernag]]
* [[Shangus]]
* [[Bijbehara]]
* [[Doru Shahabad|Doru]]
* [[Pahalgam]]
* [[Pattan]]
* [[Uri, Jammu and Kashmir|Uri]]
* [[Kreeri]]
* [[Boniyar]]
* [[Tangmarg]]
* [[Sopore]]
* [[Rafiabad, India|Rafiabad]]
* [[Karnah]]
* [[Kupwara]]
* [[Lolab]]
* [[Handwara]]
* [[Langate]]
* [[Charari Sharief]]
* [[Beerwah, Jammu and Kashmir|Beerwah]]
* [[Chadoora]]
* [[Bagh e Mehtab]]
* [[Sumbal, Jammu and Kashmir|Sumbal Sonawari]]
* [[Quimoh]]
* [[Pahloo]]
* [[Damhal Hanji Pora]]
* [[Soura, Srinagar|Soura]]
* [[Buchpora]]
* [[Jawahar Nagar Srinagar]]
* [[Rajbagh]]
* [[Bemina]]
* [[Maisuma]]
* [[Karan Nagar]]
* [[Indira Nagar, Srinagar]]
* [[Lal Chowk]]
* [[Sonwar Bagh]]
* [[Nowhatta]]
* [[Shalimar Bagh, Srinagar]]
* [[Lal Bazar]]
* [[Jukura]]
* [[Munawar Abad]]
* [[Badami Bagh]]
* [[Nowshera, Srinagar]]
* [[Singhpora]]
* [[Magam]]
* [[Daksum]]
* [[Sinthan top]]
|group7 = Famous villages
|list7 =
* [[Padgampora]]
* [[Iskander_Pora,_Jammu_and_Kashmir | Iskander Pora]]
* [[Mazhom]]
* [[Rathsoon]]
* [[Botingoo]]
* [[Fatehpora]]
* [[Durhama]]
* [[Hanjiwera]]
* [[Hardu-Aboora]]
* [[Kreeri]]
* [[Ladoora]]
* [[Ogmuna]]
* [[Seeloo]]
* [[Zazun]]
* [[Wakura]]
* [[Nawabagh Ganderbal|Nawabagh]]
* [[Ratnipora]]
* [[Ichgam]]
|group8 = Regions
|list8 =
* [[Jammu Division|Jammu]]
* [[Kashmir Valley|Kashmir]]
|group9 = Railways
|list9 =
*Lines
** [[Jalandhar–Jammu line|Jalandhar–Jammu]]
** [[Jammu–Baramulla line|Jammu–Baramulla]]
*Stations
** [[Srinagar railway station|Srinagar]]
** [[Jammu Tawi railway station|Jammu Tawi]]
** [[Udhampur railway station|Udhampur]]
** [[Qazigund railway station|Qzaigund]]
** [[Sadura railway station|Sadura]]
** [[Anantnag railway station|Anantang]]
** [[Budgam railway station|Budgam]]
** [[Baramulla railway station|Baramulla]]
** [[Pampore railway station|Pampore]]
** [[Kakapora railway station|Kakapora]]
** [[Mazhom railway station|Mazhom]]
** [[Banihal railway station|Banihal]]
** [[Bijbehara railway station|Bijbehara]]
** [[Pattan railway station|Pattan]]
** [[Sopore railway station|Sopore]]
** [[Awantipora railway station|Awantipora]]
** [[Katra railway station|Katra]]
|group11 = Roads
|list11 =
* [[National Highway 1A (India, old numbering)|National Highway 1A]]
* [[Jammu-Srinagar National Highway]]
* [[Srinagar–Baramulla highway]]
* [[Udhampur–Jammu highway]]
* [[Leh–Manali Highway]]
* [[Mughal Road]]
* [[90 Feet Road]]
|group12 = [[Jammu and Kashmir Legislative Assembly|Local elections]]
|list12 =
* [[2002 Jammu and Kashmir Legislative Assembly election|2002]]
* [[2008 Jammu and Kashmir Legislative Assembly election|2008]]
* [[2014 Jammu and Kashmir Legislative Assembly election|2014]]
* [[Elections in Jammu and Kashmir]]
|group13 = [[Sports in Jammu and Kashmir|Sports]]
|list13 =
* [[Jammu and Kashmir Cricket Association|Cricket Association]]
* [[Jammu and Kashmir cricket team|Cricket team]]
* [[Jammu & Kashmir Football Association|Football association]]
* [[Jammu & Kashmir International Cricket Stadium|International Cricket Stadium]]
* [[Kashmir International Half Marathon]]
* [[Royal Springs Golf Course, Srinagar]]
* [[Ladakh Marathon]]
|group14 = Other topics
|list14 =
* [[Line of Control]]
* [[Tourism in Jammu and Kashmir|Tourism]]
* [[United Nations Military Observer Group in India and Pakistan|UNMOGIP]]
* [[Indian Armed Forces and the Jammu and Kashmir floods, 2014]]
* [[Peacebuilding in Jammu and Kashmir|Peacebuilding]]
* [[:Template:Power stations of Jammu and Kashmir|Power stations]]
* [[Human rights abuses in Jammu and Kashmir|Human rights abuses]]
* [[Crowd control in Jammu and Kashmir|Crowd control]]
* [[Women's rights in Jammu and Kashmir|Women's rights]]
* [[Media in Jammu and Kashmir|Media]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
{{Indian state templates}}
[[Category:Jammu and Kashmir templates| ]]
</noinclude>
30w2nr91834f9jdsvqtif83ug2z3j9p
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱜᱷᱟᱴᱤ
10
20590
102061
2022-08-22T10:07:37Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Kashmir Valley |title = {{#if:{{{embed|}}}||[[Kashmir Valley]]}} |border = {{#if:{{{embed|}}}|subgroup}} |state = {{{state|autocollapse}}} |image = [[File:Kashmir Spring.jpg|125px]] |listclass = hlist |group1 = Passes |list1 = * [[Banihal Pass]] * [[Zojila]] * [[Burzil Pass]] * [[Sinthan top]] * [[Margan Top]] |group2 = Valleys |list2 = * [[Sind Valley]] * [[Lidder Valley]] * [[Lolab Valley]] * Beta..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Kashmir Valley
|title = {{#if:{{{embed|}}}||[[Kashmir Valley]]}}
|border = {{#if:{{{embed|}}}|subgroup}}
|state = {{{state|autocollapse}}}
|image = [[File:Kashmir Spring.jpg|125px]]
|listclass = hlist
|group1 = Passes
|list1 =
* [[Banihal Pass]]
* [[Zojila]]
* [[Burzil Pass]]
* [[Sinthan top]]
* [[Margan Top]]
|group2 = Valleys
|list2 =
* [[Sind Valley]]
* [[Lidder Valley]]
* [[Lolab Valley]]
* [[Betaab Valley]]
|group3 = Cities
|list3 =
* [[Srinagar]]
* [[Anantnag]]
* [[Baramulla]]
|group4 = Towns
|list4 =
* [[Akingam]]
* [[Achabal]]
* [[Pulwama]]
* [[Budgam]]
* [[Ganderbal]]
* [[Shopian]]
* [[Bandipore]]
* [[Kulgam]]
* [[Downtown (Srinagar)|Downtown]]
* [[Nowshera (Srinagar)|Nowshera]]
* [[Gurez]]
* [[Pattan]]
* [[Kangan, Jammu and Kashmir|Kangan]]
* [[Hazratbal]]
* [[Awantipora]]
* [[Tral]]
* [[Qazigund]]
* [[Kokernag]]
* [[Shangus]]
* [[Bijbehara]]
* [[Doru Shahabad|Doru]]
* [[Pahalgam]]
* [[Pattan]]
* [[Uri, Jammu and Kashmir|Uri]]
* [[Kreeri]]
* [[Boniyar]]
* [[Tangmarg]]
* [[Sopore]]
* [[Rafaiabad]]
* [[Karnah]]
* [[Kupwara]]
* [[Lolab]]
* [[Handwara]]
* [[Langate]]
* [[Charari Sharief]]
* [[Beerwah, Jammu and Kashmir|Beerwah]]
* [[Chadoora]]
* [[Bagh e Mehtab]]
* [[Sumbal, Jammu and Kashmir|Sumbal Sonawari]]
* [[Quimoh]]
* [[Pahloo]]
* [[D.H.Pora]]
* [[Soura]]
* [[Buchpora]]
* [[Jawahar Nagar Srinagar]]
* [[Rajbagh]]
* [[Bemina]]
* [[Maisuma]]
* [[Karan Nagar]]
* [[Indira Nagar, Srinagar]]
* [[Hazratbal]]
* [[Lal Chowk]]
* [[Sonwar Bagh]]
* [[Nowhatta]]
* [[Hazratbal]]
* [[Shalimar Bagh, Srinagar]]
* [[Lal Bazar]]
* [[Zukura]]
* [[Munawar Abad]]
* [[Badami Bagh]]
* [[Nowshera, Srinagar]]
* [[Singhpora]]
* [[Magam]]
* [[Kokernag]]
* [[Daksum]]
|group5 = Rivers
|list5 =
* [[Jehlum River|Jehlum]]
* [[Sind River|Sind]]
* [[Lidder River|Lidder]]
* [[Neelum River|Neelum]]
* [[Veshaw River|Veshaw]]
* [[Rambi Ara]]
|group6 = Glaciers
|list6 =
* [[Kolhoi Glacier]]
* [[Machoi Glacier]]
|group7 = Lakes
|list7 =
* [[Anchar Lake]]
* [[Dal Lake]]
* [[Nigeen Lake]]
* [[Manasbal Lake]]
* [[Wular Lake]]
* [[Vishansar Lake]]
* [[Krishansar Lake]]
* [[Gangabal Lake]]
* [[Gadsar Lake]]
* [[Sheshnag Lake]]
* [[Tarsar Lake]]
* [[Nundkol Lake]]
* [[Satsar Lake]]
* [[Kausar Nag]]
* [[Brari Nambal]]
* [[Khushal Sar]]
* [[Gil Sar]]
* [[Khanpursar]]
|group8 = Mountains
|list8 =
* [[Harmukh]]
* [[Kolhoi Peak]]
* [[Machoi Peak]]
* [[Amarnath Peak]]
* [[Sirbal Peak]]
* [[Tatakooti Peak]]
* [[Sunset Peak (Jammu and Kashmir)|Sunset Peak]]
* [[Mahadev Peak|Mahadev]]
|group9 = Hill stations<br/>and<br/>Mughal gardens
|list9 =
* [[Pahalgam]]
* [[Sonamarg]]
* [[Yusmarg]]
* [[Gulmarg]]
* [[Aharbal]]
* [[Nishat Bagh]]
* [[Shalimar Bagh, Srinagar|Shalimar Bagh]]
* [[Chashme Shahi]]
* [[Verinag]]
* [[Kokernag]]
* [[Naseem Bagh]]
|group10 = Protected Areas
|list10 =
* [[Dachigam National Park|Dachigam]]
* [[Hokersar]]
* [[Hirpora Wildlife Sanctuary|Hirpora]]
* [[Overa-Aru Wildlife Sanctuary|Overa-Aru]]
* [[Rajparian Wildlife Sanctuary|Rajparian]]
* [[Gulmarg Wildlife Sanctuary|Gulmarg]]
|group11 = See also
|list11 =
* [[History of Kashmir]]
* [[Kashmir conflict]]
* [[The Valley of Kashmir|''The Valley Of Kashmir'' (1895 book)]]
* [[Line of Control]]
* [[Jammu–Baramulla line]]
* [[Kashmiri language]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:India geography navigational boxes]]
[[Category:Jammu and Kashmir templates]]
</noinclude>
bhtzrvaehga67zce0ysy9i550m4e2d5
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Essel Group
10
20591
102072
2022-08-22T10:19:44Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Essel Group |title = [[Essel Group]] |image = |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |groupstyle = font-size:95%; |group1 = Key people |list1 = * [[Subhash Chandra]] (Founder & Chairman) * [[Punit Goenka]] (CEO of ZEEL) |group2 = Companies |list2 = * [[Zee Entertainment Enterprises]] * [[Zee Media Corporation]] * [[Dish TV]] (Joint Control) * [[Siti Networks]] * [[Essel Propack]] (former) *..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Essel Group
|title = [[Essel Group]]
|image =
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|groupstyle = font-size:95%;
|group1 = Key people
|list1 =
* [[Subhash Chandra]] (Founder & Chairman)
* [[Punit Goenka]] (CEO of ZEEL)
|group2 = Companies
|list2 =
* [[Zee Entertainment Enterprises]]
* [[Zee Media Corporation]]
* [[Dish TV]] (Joint Control)
* [[Siti Networks]]
* [[Essel Propack]] (former)
* [[Mumbai FC]] (former)
* [[Zee Learn]]
|group3 = Properties
|list3 =
{{Navbox|subgroup
|group1 = Zee Entertainment<br>Enterprises
|groupstyle = background-color: #eee;
|list1 =
{{Navbox|subgroup
|group1 = Subsidiaries
|groupstyle = background-color: #eee;
|list1 =
* [[Zee Studios]]
* [[Zee Music Company]]
|group2 = Brands
|list2 =
{{Navbox|subgroup
|group1 = India
|groupstyle = background-color: #eee;
|list1 =
* [[Zee TV]]
* [[And TV|&TV]]
* Zee Anmol
* [[Living Entertainment]]
* [[Big Magic]]
* [[Zee Cinema (Canada)|Zee Cinema]]
* Zee Classic
* Zee Action
* Zee Bollywood
* Zee Anmol Cinema
* [[&pictures]]
* &xplor HD
* Zing
* [[Zee Café]]
* [[&flix]]
* [[&privé HD]]
* [[Zee Zest]]
* [[Zee Bangla]]
* [[Zee Bangla Cinema]]
* [[Zee Ganga]]
* [[Zee Biskope]]
* [[Zee Kannada]]
* [[Zee Picchar]]
* [[Zee Keralam]]
* [[Zee Marathi]]
* Zee Yuva
* Zee Talkies
* Zee Chitramandir
* [[Zee Sarthak]]
* [[Zee Punjabi]]
* [[Zee Tamil]]
* [[Zee Thirai]]
* [[Zee Telugu]]
* Zee Cinemalu
* [[India.com]] (joint venture)
}}
{{Navbox|subgroup
|group2 = International
|groupstyle = background-color: #eee;
|list2 =
* [[Zee World]]
* Zee Bollynova
* [[Zee One (South African TV channel)|Zee One]]
* [[Zee Smile|Zee Smile (USA)]]
* [[Zee Magic]]
* Zee Bioskop
* [[Zee Mundo]]
* [[Zee Alwan]]
* [[Zee Aflam]]
* Zee Nung
* Zee Phim
}}
}}
|group2 = Zee Media<br>Corporation
|list2 =
{{Navbox|subgroup
|group1 = Subsidiaries
|groupstyle = background-color: #eee;
|list1 =
* [[ZEE5]]
|group2 = Brands
|list2 =
* [[Zee News]]
* [[WION]]
* [[Daily News & Analysis]]
}}
|group3 = Dish TV
|list3 =
{{Navbox|subgroup
|group1 = Subsidiaries
|groupstyle = background-color: #eee
|list1 =
* [[d2h]]
* [[Zing Digital]]
* [[Dish TV|DishTV India]]
}}
|group4 = Zee Learn
|list4 =
{{Navbox|subgroup
|group1 = Educational Institutions
|groupstyle = background-color: #eee
|list1 =
* Zee Institute of Media Arts
* Zee Institute of Creative Arts
* Himgiri Zee University, Dehradun
|group2 = Brands
|list2 =
* Kidzee
* Mount Litera Zee
* Mount Litera World
}}
}}
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Collapsible option}}
[[Category:Essel Group|Τ]]
[[Category:Indian television series navigational boxes]]
[[Category:India company templates]]
}}</noinclude>
5rr4sz7ktlka7a9omqth6s1eygrnz1p
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Gospel of Matthew
10
20592
102086
2022-08-22T11:40:10Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Gospel of Matthew | title =[[Gospel of Matthew]] | state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} | bodyclass = hlist | group1 = [[Bible]]</br>([[New Testament]]) | list1 ={{Navbox|child | group1 = [[:Category:Gospel of Matthew chapters|Chapters]] | list1 = * [[Matthew 1]] * [[Matthew 2|2]] * [[Matthew 3|3]] * [[Matthew 4|4]] * [[Matthew 5|5]] * [[Matthew 6|6]] * [[Matthew 7|7]] * M..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Gospel of Matthew
| title =[[Gospel of Matthew]]
| state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}}
| bodyclass = hlist
| group1 = [[Bible]]</br>([[New Testament]])
| list1 ={{Navbox|child
| group1 = [[:Category:Gospel of Matthew chapters|Chapters]]
| list1 =
* [[Matthew 1]]
* [[Matthew 2|2]]
* [[Matthew 3|3]]
* [[Matthew 4|4]]
* [[Matthew 5|5]]
* [[Matthew 6|6]]
* [[Matthew 7|7]]
* [[Matthew 8|8]]
* [[Matthew 9|9]]
* [[Matthew 10|10]]
* [[Matthew 11|11]]
* [[Matthew 12|12]]
* [[Matthew 13|13]]
* [[Matthew 14|14]]
* [[Matthew 15|15]]
* [[Matthew 16|16]]
* [[Matthew 17|17]]
* [[Matthew 18|18]]
* [[Matthew 19|19]]
* [[Matthew 20|20]]
* [[Matthew 21|21]]
* [[Matthew 22|22]]
* [[Matthew 23|23]]
* [[Matthew 24|24]]
* [[Matthew 25|25]]
* [[Matthew 26|26]]
* [[Matthew 27|27]]
* [[Matthew 28|28]]
| group2 = [[:Category:Gospel of Matthew verses|Verses]]
| list2 =
* [[:Category:Matthew 1|Matthew 1]]
* [[:Category:Matthew 2|2]]
* [[:Category:Matthew 3|3]]
* [[:Category:Matthew 4|4]]
* [[:Category:Matthew 5|5]]
* [[:Category:Matthew 6|6]]
* [[:Category:Matthew 7|7]]
* [[:Category:Matthew 8|8]]
* [[:Category:Matthew 9|9]]
* [[:Category:Matthew 10|10]]
* [[:Category:Matthew 11|11]]
* [[:Category:Matthew 12|12]]
* [[:Category:Matthew 13|13:1–3]]
* [[:Category:Matthew 14|14]]
* [[:Category:Matthew 15|15]]
* [[Matthew 16:2b–3|16:2b–3]],[[Matthew 16:19|19]]
* [[:Category:Matthew 27|27:1–12; 52–66]]
* [[:Category:Matthew 28|28]]
}}
| group2 = Events</br>and phrases
| list2 =
*[[Nativity of Jesus|Jesus' birth]]
**[[Star of Bethlehem]]
**[[Biblical Magi|Magi]]
**[[Flight into Egypt]]
**[[Massacre of the Innocents]]
**[[Return of the family of Jesus to Nazareth|Return to Nazareth]]
*[[Kingdom of heaven (Gospel of Matthew)|Kingdom of heaven]]
*[[Baptism of Jesus|Baptism]]
*[[Temptation of Christ|Temptation]]
*[[Return of Jesus to Galilee|Galilean ministry]]
*[[Fishers of men]]
*[[Ecce homo#Eastern Christianity|Behold the bridegroom]]
*[[Sermon on the Mount]]
**[[Beatitudes]]
**[[Lord's Prayer]]
**[[Golden rule]]
*[[Jesus preaches in a ship]]
*[[Calming the storm]]
*[[Feeding the multitude]]
*[[Jesus walking on water|Walking on water]]
*[[Transfiguration of Jesus|Transfiguration]]
*[[Great Commandment]]
*[[Olivet Discourse]]
*[[Parable of the Ten Virgins|Ten Virgins]]
*[[Anointing of Jesus|Anointing]]
*[[Passion of Jesus]]
*[[Last Supper]]
*[[Crucifixion of Jesus]]
*[[Burial of Jesus|Burial]]
*[[Empty tomb]]
*[[Resurrection of Jesus|Resurrection]]
*[[Great Commission]]
| group3 = People
| list3 =
* [[Andrew the Apostle|Andrew]]
* [[Caiaphas]]
* [[Herod the Great|Herod]]
* [[James, son of Zebedee|James]]
* [[Jeremiah]]
* [[Jesus|Jesus Christ]]
* [[John the Apostle|John]]
* [[John the Baptist]]
* [[Saint Joseph|Joseph]]
* [[Judas Iscariot]]
* [[Mary, mother of Jesus|Mary]]
* [[Mary Magdalene]]
* [[Matthew the Apostle|Matthew]]
* [[Philip the Apostle|Philip]]
* [[Pontius Pilate]]
* [[Rachel]]
* [[Saint Peter|Simon Peter]]
* [[Thomas the Apostle|Thomas]]
* [[Zebedee]]
:Groups
: [[Angels]]
: [[Pharisees]]
: [[Sadducees]]
: [[Sanhedrin]]
| group4 = Places
| list4 =
* [[Bethany]]
* [[Bethlehem]]
* [[Bethsaida]]
* [[Capernaum]]
* [[Egypt]]
* [[Galilee]]
* [[Jerusalem]]
* [[Jordan River]]
* [[Judea]]
* [[Samaria]]
* [[Sea of Galilee]]
|group5 = Related
|list5 =
* [[Q source]]
* [[M source]]
* [[Gospel of Mark]]
* [[Textual variants in the Gospel of Matthew|Textual variants]]
* [[Augustinian hypothesis]]
* [[Two-gospel hypothesis]]
* [[Genealogy of Jesus]]
* [[Five Discourses of Matthew]]
| group6 = Sources
| list6 =
* [[wikisource:el:Κατά Ματθαίον|Greek Text]]
* [[wikisource:la:Biblia Sacra Vulgata (Stuttgartensia)/Matthaeus|Latin Vulgate]]
* [[wikisource:Bible (Wycliffe)/Matthew|Wycliffe Version]]
* [[wikisource:Bible (King James)/Matthew|King James Version]]
* [[wikisource:Bible (American Standard)/Matthew|American Standard Version]]
* [[wikisource:Bible (World English)/Matthew|World English Version]]
|group7 = In popular culture
|list7 =
* ''[[The Gospel According to St. Matthew (film)|The Gospel According to St. Matthew]]'' (1964 film)
* ''[[Godspell]]'' (1971 musical)
* ''[[Godspell (film)|Godspell]]'' (1973 film)
* ''[[The Visual Bible: Matthew]]'' (1993 film)
| below ={{succession links|left= [[Book of Malachi]] ([[Malachi 4|chapter 4]])
| center = {{hlist|{{Portal-inline|Bible}}|{{Portal-inline|Christianity}}}}
| right = [[Gospel of Mark]] ([[Mark 1|chapter 1]]) }}
}}<noinclude>
[[Category:New Testament templates]]
[[Category:Gospel of Matthew| ]]
[[Category:Bible navigational boxes]]
{{collapsible option}}
{{Judeo-Christian navboxes|options=no}}</noinclude>
dtafchayb7lokczuhswu4d57im4cqst
102087
102086
2022-08-22T11:40:35Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Gospel of Matthew
| title =[[Gospel of Matthew]]
| state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}}
| bodyclass = hlist
| group1 = [[Bible]]</br>([[New Testament]])
| list1 ={{Navbox|child
| group1 = [[:Category:Gospel of Matthew chapters|Chapters]]
| list1 =
* [[Matthew 1]]
* [[Matthew 2|2]]
* [[Matthew 3|3]]
* [[Matthew 4|4]]
* [[Matthew 5|5]]
* [[Matthew 6|6]]
* [[Matthew 7|7]]
* [[Matthew 8|8]]
* [[Matthew 9|9]]
* [[Matthew 10|10]]
* [[Matthew 11|11]]
* [[Matthew 12|12]]
* [[Matthew 13|13]]
* [[Matthew 14|14]]
* [[Matthew 15|15]]
* [[Matthew 16|16]]
* [[Matthew 17|17]]
* [[Matthew 18|18]]
* [[Matthew 19|19]]
* [[Matthew 20|20]]
* [[Matthew 21|21]]
* [[Matthew 22|22]]
* [[Matthew 23|23]]
* [[Matthew 24|24]]
* [[Matthew 25|25]]
* [[Matthew 26|26]]
* [[Matthew 27|27]]
* [[Matthew 28|28]]
| group2 = [[:Category:Gospel of Matthew verses|Verses]]
| list2 =
* [[:Category:Matthew 1|Matthew 1]]
* [[:Category:Matthew 2|2]]
* [[:Category:Matthew 3|3]]
* [[:Category:Matthew 4|4]]
* [[:Category:Matthew 5|5]]
* [[:Category:Matthew 6|6]]
* [[:Category:Matthew 7|7]]
* [[:Category:Matthew 8|8]]
* [[:Category:Matthew 9|9]]
* [[:Category:Matthew 10|10]]
* [[:Category:Matthew 11|11]]
* [[:Category:Matthew 12|12]]
* [[:Category:Matthew 13|13:1–3]]
* [[:Category:Matthew 14|14]]
* [[:Category:Matthew 15|15]]
* [[Matthew 16:2b–3|16:2b–3]],[[Matthew 16:19|19]]
* [[:Category:Matthew 27|27:1–12; 52–66]]
* [[:Category:Matthew 28|28]]
}}
| group2 = Events</br>and phrases
| list2 =
*[[Nativity of Jesus|Jesus' birth]]
**[[Star of Bethlehem]]
**[[Biblical Magi|Magi]]
**[[Flight into Egypt]]
**[[Massacre of the Innocents]]
**[[Return of the family of Jesus to Nazareth|Return to Nazareth]]
*[[Kingdom of heaven (Gospel of Matthew)|Kingdom of heaven]]
*[[Baptism of Jesus|Baptism]]
*[[Temptation of Christ|Temptation]]
*[[Return of Jesus to Galilee|Galilean ministry]]
*[[Fishers of men]]
*[[Ecce homo#Eastern Christianity|Behold the bridegroom]]
*[[Sermon on the Mount]]
**[[Beatitudes]]
**[[Lord's Prayer]]
**[[Golden rule]]
*[[Jesus preaches in a ship]]
*[[Calming the storm]]
*[[Feeding the multitude]]
*[[Jesus walking on water|Walking on water]]
*[[Transfiguration of Jesus|Transfiguration]]
*[[Great Commandment]]
*[[Olivet Discourse]]
*[[Parable of the Ten Virgins|Ten Virgins]]
*[[Anointing of Jesus|Anointing]]
*[[Passion of Jesus]]
*[[Last Supper]]
*[[Crucifixion of Jesus]]
*[[Burial of Jesus|Burial]]
*[[Empty tomb]]
*[[Resurrection of Jesus|Resurrection]]
*[[Great Commission]]
| group3 = People
| list3 =
* [[Andrew the Apostle|Andrew]]
* [[Caiaphas]]
* [[Herod the Great|Herod]]
* [[James, son of Zebedee|James]]
* [[Jeremiah]]
* [[Jesus|Jesus Christ]]
* [[John the Apostle|John]]
* [[John the Baptist]]
* [[Saint Joseph|Joseph]]
* [[Judas Iscariot]]
* [[Mary, mother of Jesus|Mary]]
* [[Mary Magdalene]]
* [[Matthew the Apostle|Matthew]]
* [[Philip the Apostle|Philip]]
* [[Pontius Pilate]]
* [[Rachel]]
* [[Saint Peter|Simon Peter]]
* [[Thomas the Apostle|Thomas]]
* [[Zebedee]]
:Groups
: [[Angels]]
: [[Pharisees]]
: [[Sadducees]]
: [[Sanhedrin]]
| group4 = Places
| list4 =
* [[Bethany]]
* [[Bethlehem]]
* [[Bethsaida]]
* [[Capernaum]]
* [[Egypt]]
* [[Galilee]]
* [[Jerusalem]]
* [[Jordan River]]
* [[Judea]]
* [[Samaria]]
* [[Sea of Galilee]]
|group5 = Related
|list5 =
* [[Q source]]
* [[M source]]
* [[Gospel of Mark]]
* [[Textual variants in the Gospel of Matthew|Textual variants]]
* [[Augustinian hypothesis]]
* [[Two-gospel hypothesis]]
* [[Genealogy of Jesus]]
* [[Five Discourses of Matthew]]
| group6 = Sources
| list6 =
* [[wikisource:el:Κατά Ματθαίον|Greek Text]]
* [[wikisource:la:Biblia Sacra Vulgata (Stuttgartensia)/Matthaeus|Latin Vulgate]]
* [[wikisource:Bible (Wycliffe)/Matthew|Wycliffe Version]]
* [[wikisource:Bible (King James)/Matthew|King James Version]]
* [[wikisource:Bible (American Standard)/Matthew|American Standard Version]]
* [[wikisource:Bible (World English)/Matthew|World English Version]]
|group7 = In popular culture
|list7 =
* ''[[The Gospel According to St. Matthew (film)|The Gospel According to St. Matthew]]'' (1964 film)
* ''[[Godspell]]'' (1971 musical)
* ''[[Godspell (film)|Godspell]]'' (1973 film)
* ''[[The Visual Bible: Matthew]]'' (1993 film)
| below ={{succession links|left= [[Book of Malachi]] ([[Malachi 4|chapter 4]])
| center = {{hlist|{{Portal-inline|Bible}}|{{Portal-inline|Christianity}}}}
| right = [[Gospel of Mark]] ([[Mark 1|chapter 1]]) }}
}}<noinclude>
[[Category:New Testament templates]]
[[Category:Gospel of Matthew| ]]
[[Category:Bible navigational boxes]]
{{Judeo-Christian navboxes|options=no}}</noinclude>
q882418v25lsrwtx6jyli15rihx9hxd
102088
102087
2022-08-22T11:41:03Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Gospel of Matthew
| title =[[Gospel of Matthew]]
| state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}}
| bodyclass = hlist
| group1 = [[Bible]]</br>([[New Testament]])
| list1 ={{Navbox|child
| group1 = [[:Category:Gospel of Matthew chapters|Chapters]]
| list1 =
* [[Matthew 1]]
* [[Matthew 2|2]]
* [[Matthew 3|3]]
* [[Matthew 4|4]]
* [[Matthew 5|5]]
* [[Matthew 6|6]]
* [[Matthew 7|7]]
* [[Matthew 8|8]]
* [[Matthew 9|9]]
* [[Matthew 10|10]]
* [[Matthew 11|11]]
* [[Matthew 12|12]]
* [[Matthew 13|13]]
* [[Matthew 14|14]]
* [[Matthew 15|15]]
* [[Matthew 16|16]]
* [[Matthew 17|17]]
* [[Matthew 18|18]]
* [[Matthew 19|19]]
* [[Matthew 20|20]]
* [[Matthew 21|21]]
* [[Matthew 22|22]]
* [[Matthew 23|23]]
* [[Matthew 24|24]]
* [[Matthew 25|25]]
* [[Matthew 26|26]]
* [[Matthew 27|27]]
* [[Matthew 28|28]]
| group2 = [[:Category:Gospel of Matthew verses|Verses]]
| list2 =
* [[:Category:Matthew 1|Matthew 1]]
* [[:Category:Matthew 2|2]]
* [[:Category:Matthew 3|3]]
* [[:Category:Matthew 4|4]]
* [[:Category:Matthew 5|5]]
* [[:Category:Matthew 6|6]]
* [[:Category:Matthew 7|7]]
* [[:Category:Matthew 8|8]]
* [[:Category:Matthew 9|9]]
* [[:Category:Matthew 10|10]]
* [[:Category:Matthew 11|11]]
* [[:Category:Matthew 12|12]]
* [[:Category:Matthew 13|13:1–3]]
* [[:Category:Matthew 14|14]]
* [[:Category:Matthew 15|15]]
* [[Matthew 16:2b–3|16:2b–3]],[[Matthew 16:19|19]]
* [[:Category:Matthew 27|27:1–12; 52–66]]
* [[:Category:Matthew 28|28]]
}}
| group2 = Events</br>and phrases
| list2 =
*[[Nativity of Jesus|Jesus' birth]]
**[[Star of Bethlehem]]
**[[Biblical Magi|Magi]]
**[[Flight into Egypt]]
**[[Massacre of the Innocents]]
**[[Return of the family of Jesus to Nazareth|Return to Nazareth]]
*[[Kingdom of heaven (Gospel of Matthew)|Kingdom of heaven]]
*[[Baptism of Jesus|Baptism]]
*[[Temptation of Christ|Temptation]]
*[[Return of Jesus to Galilee|Galilean ministry]]
*[[Fishers of men]]
*[[Ecce homo#Eastern Christianity|Behold the bridegroom]]
*[[Sermon on the Mount]]
**[[Beatitudes]]
**[[Lord's Prayer]]
**[[Golden rule]]
*[[Jesus preaches in a ship]]
*[[Calming the storm]]
*[[Feeding the multitude]]
*[[Jesus walking on water|Walking on water]]
*[[Transfiguration of Jesus|Transfiguration]]
*[[Great Commandment]]
*[[Olivet Discourse]]
*[[Parable of the Ten Virgins|Ten Virgins]]
*[[Anointing of Jesus|Anointing]]
*[[Passion of Jesus]]
*[[Last Supper]]
*[[Crucifixion of Jesus]]
*[[Burial of Jesus|Burial]]
*[[Empty tomb]]
*[[Resurrection of Jesus|Resurrection]]
*[[Great Commission]]
| group3 = People
| list3 =
* [[Andrew the Apostle|Andrew]]
* [[Caiaphas]]
* [[Herod the Great|Herod]]
* [[James, son of Zebedee|James]]
* [[Jeremiah]]
* [[Jesus|Jesus Christ]]
* [[John the Apostle|John]]
* [[John the Baptist]]
* [[Saint Joseph|Joseph]]
* [[Judas Iscariot]]
* [[Mary, mother of Jesus|Mary]]
* [[Mary Magdalene]]
* [[Matthew the Apostle|Matthew]]
* [[Philip the Apostle|Philip]]
* [[Pontius Pilate]]
* [[Rachel]]
* [[Saint Peter|Simon Peter]]
* [[Thomas the Apostle|Thomas]]
* [[Zebedee]]
:Groups
: [[Angels]]
: [[Pharisees]]
: [[Sadducees]]
: [[Sanhedrin]]
| group4 = Places
| list4 =
* [[Bethany]]
* [[Bethlehem]]
* [[Bethsaida]]
* [[Capernaum]]
* [[Egypt]]
* [[Galilee]]
* [[Jerusalem]]
* [[Jordan River]]
* [[Judea]]
* [[Samaria]]
* [[Sea of Galilee]]
|group5 = Related
|list5 =
* [[Q source]]
* [[M source]]
* [[Gospel of Mark]]
* [[Textual variants in the Gospel of Matthew|Textual variants]]
* [[Augustinian hypothesis]]
* [[Two-gospel hypothesis]]
* [[Genealogy of Jesus]]
* [[Five Discourses of Matthew]]
| group6 = Sources
| list6 =
* [[wikisource:el:Κατά Ματθαίον|Greek Text]]
* [[wikisource:la:Biblia Sacra Vulgata (Stuttgartensia)/Matthaeus|Latin Vulgate]]
* [[wikisource:Bible (Wycliffe)/Matthew|Wycliffe Version]]
* [[wikisource:Bible (King James)/Matthew|King James Version]]
* [[wikisource:Bible (American Standard)/Matthew|American Standard Version]]
* [[wikisource:Bible (World English)/Matthew|World English Version]]
|group7 = In popular culture
|list7 =
* ''[[The Gospel According to St. Matthew (film)|The Gospel According to St. Matthew]]'' (1964 film)
* ''[[Godspell]]'' (1971 musical)
* ''[[Godspell (film)|Godspell]]'' (1973 film)
* ''[[The Visual Bible: Matthew]]'' (1993 film)
| below ={{succession links|left= [[Book of Malachi]] ([[Malachi 4|chapter 4]])
| center = {{hlist|{{Portal-inline|Bible}}|{{Portal-inline|Christianity}}}}
| right = [[Gospel of Mark]] ([[Mark 1|chapter 1]]) }}
}}<noinclude>
[[Category:New Testament templates]]
[[Category:Gospel of Matthew| ]]
[[Category:Bible navigational boxes]]
</noinclude>
a4qjyod7f20e7pzvgn60oouvni75xia
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Gospel of Mark
10
20593
102089
2022-08-22T11:42:24Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Gospel of Mark | title =[[Gospel of Mark]] | state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} | bodyclass = hlist | group1 = [[Bible]] [[Chapters and verses of the Bible|chapters]]</br>([[New Testament]]) | list1 = * [[Mark 1]] * [[Mark 2|2]] * [[Mark 3|3]] * [[Mark 4|4]] * [[Mark 5|5]] * [[Mark 6|6]] * [[Mark 7|7]] * [[Mark 8|8]] * [[Mark 9|9]] * [[Mark 10|10]] * [[Mark 11|11]] * Mark 12|..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Gospel of Mark
| title =[[Gospel of Mark]]
| state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}}
| bodyclass = hlist
| group1 = [[Bible]] [[Chapters and verses of the Bible|chapters]]</br>([[New Testament]])
| list1 =
* [[Mark 1]]
* [[Mark 2|2]]
* [[Mark 3|3]]
* [[Mark 4|4]]
* [[Mark 5|5]]
* [[Mark 6|6]]
* [[Mark 7|7]]
* [[Mark 8|8]]
* [[Mark 9|9]]
* [[Mark 10|10]]
* [[Mark 11|11]]
* [[Mark 12|12]]
* [[Mark 13|13]]
* [[Mark 14|14]]
* [[Mark 15|15]]
* [[Mark 16|16]]
| group2 = Events
| list2 =
*[[Baptism of Jesus|Jesus's Baptism]]
*[[Temptation of Christ|Temptation]]
*[[Return of Jesus to Galilee|Galilean ministry]]
*[[Calming the storm]]
*[[Feeding the multitude|Feeding the 5000]]
*[[Jesus walking on water|Walking on water]]
*[[Transfiguration of Jesus|Transfiguration]]
*[[Great Commandment]]
*[[Olivet Discourse]]
*[[Anointing of Jesus|Anointing]]
*[[Passion of Jesus]]
*[[Last Supper]]
*[[Pilate's court]]
*[[Crucifixion of Jesus|Crucifixion]]
*[[Burial of Jesus|Entombment/Burial]]
*[[Empty tomb]]
*[[Resurrection of Jesus|Resurrection]]
| group3 = Phrases
| list3 =
* [[Naked fugitive]]
* [[Sayings of Jesus on the cross]]
| group4 = People
| list4 =
* [[Andrew the Apostle|Andrew]]
* [[Caiaphas]]
* [[Herod Antipas]]
* [[Jesus|Jesus Christ]]
* [[John the Baptist]]
* [[Joseph of Arimathea]]
* [[Judas Iscariot]]
* [[Mary, mother of James]]
* [[Mary, mother of Jesus]]
* [[Mary Magdalene]]
* [[Philip the Apostle|Philip]]
* [[Pontius Pilate]]
* [[Rufus (biblical figure)|Rufus]]
* [[Salome (disciple)|Salome]]
* [[Simon of Cyrene]]
* [[Saint Peter|Simon Peter]]
* [[Thomas the Apostle|Thomas]]
* [[Zebedee]]
;Groups
: [[Pharisees]]
: [[Sadducees]]
: [[Samaritans]]
: [[Sanhedrin]]
| group5 = Places
| list5 =
* [[Bethany]]
* [[Bethsaida]]
* [[Capernaum]]
* [[Dalmanutha]]
* [[Galilee]]
* [[Jerusalem]]
* [[Jordan River]]
* [[Judea]]
* [[Nazareth]]
* [[Samaria]]
* [[Sea of Galilee]]
|group6 = Related
|list6 =
* [[Mark the Evangelist]]
**[[John Mark]]
* [[Textual variants in the Gospel of Mark|Textual variants]]
* [[Marcan priority]]
**[[two-source hypothesis]]
**[[three-source hypothesis]]
* [[Messianic Secret]]
| group7 = Sources
| list7 =
* [[wikisource:el:Κατά Μάρκον|Greek Text]]
* [[wikisource:la:Biblia Sacra Vulgata (Stuttgartensia)/Marcus|Latin Vulgate]]
* [[wikisource:Bible (Wycliffe)/Mark|Wycliffe Version]]
* [[wikisource:Bible (King James)/Mark|King James Version]]
* [[wikisource:Bible (American Standard)/Mark|American Standard Version]]
* [[wikisource:Bible (World English)/Mark|World English Version]]
| below = {{succession links|left=[[Gospel of Matthew]] ([[Matthew 28|chapter 28]])|center = {{hlist|{{Portal-inline|Bible}}|{{Portal-inline|Christianity}}}} |right=[[Gospel of Luke]] ([[Luke 1|chapter 1]])}}
}}<noinclude>
[[Category:New Testament templates]]
[[Category:Bible navigational boxes]]
[[Category:Gospel of Mark| ]]
{{Judeo-Christian navboxes|options=no}}</noinclude>
i3o8jrmtbjz3ic4ccjm1e0ikhm4x4jw
102090
102089
2022-08-22T11:42:42Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
{{Judeo-Christian navboxes|options=no}}</noinclude>
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Gospel of Mark
| title =[[Gospel of Mark]]
| state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}}
| bodyclass = hlist
| group1 = [[Bible]] [[Chapters and verses of the Bible|chapters]]</br>([[New Testament]])
| list1 =
* [[Mark 1]]
* [[Mark 2|2]]
* [[Mark 3|3]]
* [[Mark 4|4]]
* [[Mark 5|5]]
* [[Mark 6|6]]
* [[Mark 7|7]]
* [[Mark 8|8]]
* [[Mark 9|9]]
* [[Mark 10|10]]
* [[Mark 11|11]]
* [[Mark 12|12]]
* [[Mark 13|13]]
* [[Mark 14|14]]
* [[Mark 15|15]]
* [[Mark 16|16]]
| group2 = Events
| list2 =
*[[Baptism of Jesus|Jesus's Baptism]]
*[[Temptation of Christ|Temptation]]
*[[Return of Jesus to Galilee|Galilean ministry]]
*[[Calming the storm]]
*[[Feeding the multitude|Feeding the 5000]]
*[[Jesus walking on water|Walking on water]]
*[[Transfiguration of Jesus|Transfiguration]]
*[[Great Commandment]]
*[[Olivet Discourse]]
*[[Anointing of Jesus|Anointing]]
*[[Passion of Jesus]]
*[[Last Supper]]
*[[Pilate's court]]
*[[Crucifixion of Jesus|Crucifixion]]
*[[Burial of Jesus|Entombment/Burial]]
*[[Empty tomb]]
*[[Resurrection of Jesus|Resurrection]]
| group3 = Phrases
| list3 =
* [[Naked fugitive]]
* [[Sayings of Jesus on the cross]]
| group4 = People
| list4 =
* [[Andrew the Apostle|Andrew]]
* [[Caiaphas]]
* [[Herod Antipas]]
* [[Jesus|Jesus Christ]]
* [[John the Baptist]]
* [[Joseph of Arimathea]]
* [[Judas Iscariot]]
* [[Mary, mother of James]]
* [[Mary, mother of Jesus]]
* [[Mary Magdalene]]
* [[Philip the Apostle|Philip]]
* [[Pontius Pilate]]
* [[Rufus (biblical figure)|Rufus]]
* [[Salome (disciple)|Salome]]
* [[Simon of Cyrene]]
* [[Saint Peter|Simon Peter]]
* [[Thomas the Apostle|Thomas]]
* [[Zebedee]]
;Groups
: [[Pharisees]]
: [[Sadducees]]
: [[Samaritans]]
: [[Sanhedrin]]
| group5 = Places
| list5 =
* [[Bethany]]
* [[Bethsaida]]
* [[Capernaum]]
* [[Dalmanutha]]
* [[Galilee]]
* [[Jerusalem]]
* [[Jordan River]]
* [[Judea]]
* [[Nazareth]]
* [[Samaria]]
* [[Sea of Galilee]]
|group6 = Related
|list6 =
* [[Mark the Evangelist]]
**[[John Mark]]
* [[Textual variants in the Gospel of Mark|Textual variants]]
* [[Marcan priority]]
**[[two-source hypothesis]]
**[[three-source hypothesis]]
* [[Messianic Secret]]
| group7 = Sources
| list7 =
* [[wikisource:el:Κατά Μάρκον|Greek Text]]
* [[wikisource:la:Biblia Sacra Vulgata (Stuttgartensia)/Marcus|Latin Vulgate]]
* [[wikisource:Bible (Wycliffe)/Mark|Wycliffe Version]]
* [[wikisource:Bible (King James)/Mark|King James Version]]
* [[wikisource:Bible (American Standard)/Mark|American Standard Version]]
* [[wikisource:Bible (World English)/Mark|World English Version]]
| below = {{succession links|left=[[Gospel of Matthew]] ([[Matthew 28|chapter 28]])|center = {{hlist|{{Portal-inline|Bible}}|{{Portal-inline|Christianity}}}} |right=[[Gospel of Luke]] ([[Luke 1|chapter 1]])}}
}}<noinclude>
[[Category:New Testament templates]]
[[Category:Bible navigational boxes]]
[[Category:Gospel of Mark| ]]
kogq2ppv9fz5mgj78d1bcu07iy7lwfl
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Gospel of Luke
10
20594
102091
2022-08-22T11:43:43Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Gospel of Luke | title =[[Gospel of Luke]] | state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} | bodyclass = hlist | group1 = [[Bible]]</br>([[New Testament]]) | list1 = {{Navbox|child | group1 = [[:Category:Gospel of Luke chapters|Chapters]] | list1 = * [[Luke 1]] * [[Luke 2|2]] * [[Luke 3|3]] * [[Luke 4|4]] * [[Luke 5|5]] * [[Luke 6|6]] * [[Luke 7|7]] * [[Luke 8|8]] * [[Luke 9|9]] * L..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Gospel of Luke
| title =[[Gospel of Luke]]
| state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}}
| bodyclass = hlist
| group1 = [[Bible]]</br>([[New Testament]])
| list1 = {{Navbox|child
| group1 = [[:Category:Gospel of Luke chapters|Chapters]]
| list1 =
* [[Luke 1]]
* [[Luke 2|2]]
* [[Luke 3|3]]
* [[Luke 4|4]]
* [[Luke 5|5]]
* [[Luke 6|6]]
* [[Luke 7|7]]
* [[Luke 8|8]]
* [[Luke 9|9]]
* [[Luke 10|10]]
* [[Luke 11|11]]
* [[Luke 12|12]]
* [[Luke 13|13]]
* [[Luke 14|14]]
* [[Luke 15|15]]
* [[Luke 16|16]]
* [[Luke 17|17]]
* [[Luke 18|18]]
* [[Luke 19|19]]
* [[Luke 20|20]]
* [[Luke 21|21]]
* [[Luke 22|22]]
* [[Luke 23|23]]
* [[Luke 24|24]]
| group2 = [[:Category:Gospel of Luke verses|Verses]]
| list2 =
* [[Luke 22:43–44]]
}}
| group2 = Events
| list2 =
* [[Annunciation|Annunciation to Mary]], [[Visitation (Christianity)|Elizabeth]], [[Annunciation to the shepherds|and the shepherds]]
* [[Adoration of the Shepherds|Adoration of shepherds]]
* [[Nativity of Saint John the Baptist|John the Baptist's Birth]]
* [[Census of Quirinius]]
* [[Nativity of Jesus|Jesus' Birth]]
* [[Circumcision of Jesus|Circumcision]] and [[Presentation of Jesus at the Temple|Presentation at the Temple]]
* [[Finding in the Temple]]
* [[Genealogy of Jesus|Genealogy]]
* [[Baptism of Jesus|Baptism]]
* [[Temptation of Christ|Temptation]]
* [[Calling of Matthew]]
* [[Counting the cost]]
* [[Sermon on the Plain]]
**[[Beatitudes]]
* [[Calming the storm]]
* [[Feeding the multitude|Feeding the 5000]]
* [[Transfiguration of Jesus|Transfiguration]]
* [[Great Commandment]]
* [[Lord's Prayer]]
* [[Parable of the Prodigal Son|Prodigal son]]
* [[Olivet Discourse]]
* [[Passion of Jesus]]
* [[Last Supper]]
* [[Pilate's court]]
* [[Crucifixion of Jesus|Crucifixion]]
* [[Burial of Jesus|Burial]]
* [[Empty tomb]]
* [[Resurrection of Jesus|Resurrection]]
* [[Ascension of Jesus|Ascension]]
|group3 = Phrases
|list3 =
* [[Benedictus (Song of Zechariah)|Benedictus]]
* [[Fishers of men]]
* [[Magnificat]]
* [[New Wine into Old Wineskins]]
* [[Nunc dimittis|Nunc dimittis (Song of Simeon)]]
| group4 = People
| list4 =
* [[Abijah]]
* [[Andrew the Apostle|Andrew]]
* [[Anna the Prophetess|Anna]]
* [[Annas]]
* [[Augustus]]
* [[Caiaphas]]
* [[David]]
* [[Elisha]]
* [[Elizabeth (biblical figure)|Elizabeth]]
* [[Gabriel]]
* [[Herod Antipas]]
* [[Herod the Great]]
* [[Jesus|Jesus Christ]]
* [[John the Baptist]]
* [[Saint Joseph|Joseph]]
* [[Joseph of Arimathea]]
* [[Judas Iscariot]]
* [[Rich man and Lazarus|Lazarus]]
* [[Lysanias]]
* [[Martha of Bethany|Martha]]
* [[Mary, mother of Jesus]]
* [[Mary Magdalene]]
* [[Mary of Bethany|Mary, sister of Martha]]
* [[Naaman]]
* [[Philip the Apostle|Philip (apostle)]]
* [[Philip the Tetrarch|Philip (tetrarch)]]
* [[Pontius Pilate]]
* [[Quirinius]]
* [[Simeon (Gospel of Luke)|Simeon]]
* [[Saint Peter|Simon Peter]]
* [[Theophilus (biblical)|Theophilus]]
* [[Thomas the Apostle|Thomas]]
* [[Tiberius Caesar]]
* [[Zebedee]]
* [[Zechariah (New Testament figure)|Zechariah]]
;Groups
: [[Angel]]s
: [[Pharisees]]
: [[Sadducees]]
: [[Samaritans]]
: [[Sanhedrin]]
: [[Seventy disciples]]
| group5 = Places
| list5 =
* [[Abilene (biblical)|Abilene]]
* [[Bethany (biblical village)|Bethany]]
* [[Bethsaida]]
* [[Capernaum]]
* [[Decapolis]]
* [[Emmaus]]
* [[Galilee]]
* [[Iturea]]
* [[Jerusalem]]
* [[Jordan River]]
* [[Judea]]
* [[Nein|Nain]]
* [[Samaria]]
* [[Sea of Galilee]]
* [[Trachonitis]]
|group6 = Related
|list6 =
* [[Luke the Evangelist]]
* [[Authorship of Luke–Acts]]
**[[Gospel of Mark]]
**[[Q source]]
**[[L source]]
* [[Textual variants in the Gospel of Luke|Textual variants]]
| group7 = Sources
| list7 =
* [[wikisource:el:Κατά Λουκάν|Greek Text]]
* [[wikisource:la:Biblia Sacra Vulgata (Stuttgartensia)/Lucas|Latin Vulgate]]
* [[wikisource:Bible (Wycliffe)/Luke|Wycliffe Version]]
* [[wikisource:Bible (King James)/Luke|King James Version]]
* [[wikisource:Bible (American Standard)/Luke|American Standard Version]]
* [[wikisource:Bible (World English)/Luke|World English Version]]
| below = {{succession links
|left= [[Gospel of Mark]] ([[Mark 16|chapter 16]])
|center= {{hlist|{{Portal-inline|Bible}}|{{Portal-inline|Christianity}}}}
|right= [[Gospel of John]] ([[John 1|chapter 1]])
}}
}}<noinclude>
[[Category:New Testament templates]]
[[Category:Bible navigational boxes]]
[[Category:Gospel of Luke| ]]
kq1edwajz5krsd8qzhh6umdlzslvayp
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Gospel of John
10
20595
102092
2022-08-22T11:44:45Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Gospel of John | title =[[Gospel of John]] | state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} | bodyclass = hlist | group1 = [[Bible]]<br/>([[New Testament]]) | list1 = {{Navbox|child | group1 = [[:Category:Gospel of John chapters|Chapters]] | list1 = * [[John 1]] * [[Book of Signs]] ** [[John 2|2]] ** [[John 3|3]] ** [[John 4|4]] ** [[John 5|5]] ** [[John 6|6]] ** [[John 7|7]] ** John..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Gospel of John
| title =[[Gospel of John]]
| state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}}
| bodyclass = hlist
| group1 = [[Bible]]<br/>([[New Testament]])
| list1 = {{Navbox|child
| group1 = [[:Category:Gospel of John chapters|Chapters]]
| list1 =
* [[John 1]]
* [[Book of Signs]]
** [[John 2|2]]
** [[John 3|3]]
** [[John 4|4]]
** [[John 5|5]]
** [[John 6|6]]
** [[John 7|7]]
** [[John 8|8]]
** [[John 9|9]]
** [[John 10|10]]
** [[John 11|11]]
** [[John 12|12]]
* [[Book of Glory]]
** [[John 13|13]]
** [[John 14|14]]
** [[John 15|15]]
** [[John 16|16]]
** [[John 17|17]]
** [[John 18|18]]
** [[John 19|19]]
** [[John 20|20]]
* [[John 21|Epilogue: 21]]
| group2 = [[:Category:Gospel of John verses|Verses]]
| list2 =
* [[John 1:1]]–[[John 1:20|20]]; [[John 1:23|23]]; [[John 1:25|25]]–[[John 1:33|33]]; [[John 1:35|35]]–[[John 1:42|42]]
* [[John 3:16|3:16]]
* [[Via et veritas et vita|14:6]]
* [[John 18:38|18:38]]
* [[:Category:John 20|20:1–31]]
}}
| group2 = Events<br>(chronological)
| list2 =
* [[Wedding at Cana]]
* [[Bread of Life Discourse]]
* [[Feeding the multitude|Feeding the 5000]]
* [[Healing the man blind from birth|Healing a blind man]]
* [[Healing the paralytic at Bethesda|Healing a paralytic]]
* [[Healing the royal official's son|Healing a sick son]]
* [[Jesus and the woman taken in adultery]]
* [[Jesus walking on water|Walking on water]]
* [[Raising of Lazarus]]
* [[Anointing of Jesus|Anointing]]
* [[Maundy (foot washing)|Foot washing]]
* [[Passion of Jesus]]
* [[Last Supper]]
* [[Farewell Discourse]]
* [[Crucifixion of Jesus|Crucifixion]]
* [[Burial of Jesus|Burial]]
* [[Empty tomb]]
* [[Resurrection of Jesus]]
| group3 = Phrases
| list3 =
* [[In the beginning (phrase)|In the beginning]]
* [[Logos (Christianity)|Logos]]
* [[Disciple whom Jesus loved]]
* [[Doubting Thomas]]
* ''[[Ecce homo]]''
* [[Hanukkah|Feast of Dedication]]
* [[New Commandment|"Love one another"]]
* [[Jesus wept]]
* ''[[Noli me tangere]]''
* ''[[Quod scripsi, scripsi]]''
* [[That they all may be one]]
* ''[[Via et veritas et vita]]''
* [[The truth will set you free]]
| group4 = People
| list4 =
* [[Andrew the Apostle|Andrew]]
* [[Annas]]
* [[Caiaphas]]
* [[Herod Antipas]]
* [[Jesus|Jesus Christ]]
* [[John the Baptist]]
* [[Joseph of Arimathea]]
* [[Judas Iscariot]]
* [[Mary, mother of Jesus|Mother of Jesus]]
* [[Lazarus of Bethany|Lazarus]]
* [[Malchus]]
* [[Martha]]
* [[Mary Magdalene]]
* [[Mary of Bethany|Mary, sister of Martha]]
* [[Nathanael (follower of Jesus)|Nathanael]]
* [[Nicodemus]]
* [[Philip the Apostle|Philip]]
* [[Pontius Pilate]]
* [[Simon of Cyrene]]
* [[Saint Peter|Simon Peter]]
* [[Simon the Leper]]
* [[Thomas the Apostle|Thomas]]
* [[Zebedee]]
;Groups
: [[Angel]]s
: [[Pharisees]]
: [[Sadducees]]
: [[Samaritans]]
: [[Sanhedrin]]
| group5 = Places
| list5 =
* [[Ænon]]
* [[Bethabara]]
* [[Bethany]]
* [[Bethsaida]]
* [[Cana]]
* [[Capernaum]]
* [[Galilee]]
* [[Jacob's Well]]
* [[Jerusalem]]
* [[Jordan River]]
* [[Judea]]
* [[Kidron Valley|Kidron]]
* [[Samaria]]
* [[Sea of Galilee]]
* [[Solomon's Porch]]
* [[Shechem|Sychar]]
| group6 = [[Ego eimi|"I AM"]] sayings
| list6 =
* [[I am (biblical term)]]
* [[Bread of Life Discourse|Bread of Life]]
* [[Light of the World]]
* [[John 10|Gate for the Sheep]]
* [[Good Shepherd]]
* ''[[John 11|Resurrectio et Vita]]''
* ''[[Via et veritas et vita]]''
* [[True Vine]]
|group7 = Related
|list7 =
* [[Authorship of the Johannine works|Authorship]]
** [[Johannine community]]
** [[John the Apostle]]
** [[John the Evangelist]]
* [[Johannine literature]]
** [[Holy Spirit in Johannine literature|Holy Spirit]]
* [[Textual variants in the Gospel of John|Textual variants]]
| group8 = Sources
| list8 =
* [[wikisource:el:Κατά Ιωάννην|Greek Text]]
* [[wikisource:la:Biblia Sacra Vulgata (Stuttgartensia)/Ioannes|Latin Vulgate]]
* [[wikisource:Bible (Wycliffe)/John|Wycliffe Version]]
* [[wikisource:Bible (King James)/John|King James Version]]
* [[wikisource:Bible (American Standard)/John|American Standard Version]]
* [[wikisource:Bible (World English)/John|World English Version]]
|group9 = In popular culture
|list9 =
* ''[[The Gospel of John (2003 film)|The Gospel of John]]'' (2003 film)
* ''[[The Gospel of John (2014 film)|The Gospel of John]]'' (2014 film)
| below = {{succession links
| left= [[Gospel of Luke]] ([[Luke 24|chapter 24]])
| center= {{hlist|{{Portal-inline|Bible}}|{{Portal-inline|Christianity}}}}
| right= [[Acts of the Apostles]] ([[Acts 1|chapter 1]])
}}
}}<noinclude>
[[Category:New Testament templates]]
[[Category:Bible navigational boxes]]
[[Category:Gospel of John| ]]
hjtonofraptcg4pf0z3lduzma2hl4eg
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Miracles of Jesus
10
20596
102093
2022-08-22T11:45:47Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Miracles of Jesus |title = [[Miracles of Jesus]] |listclass = hlist | state = {{{state|autocollapse}}} |image = [[File:Mielno_witraz_Przemienienie_Chrystusa_2.jpg|100px]] |group1 = Control of nature |list1 = * [[Wedding at Cana|Water into wine]] * [[Miraculous catch of fish|Catch of fish]] * [[Coin in the fish's mouth]] * [[Feeding the multitude]] * [[Cursing the fig tree|Fig tree cursed]] * Calming the sto..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Miracles of Jesus
|title = [[Miracles of Jesus]]
|listclass = hlist
| state = {{{state|autocollapse}}}
|image = [[File:Mielno_witraz_Przemienienie_Chrystusa_2.jpg|100px]]
|group1 = Control of nature
|list1 =
* [[Wedding at Cana|Water into wine]]
* [[Miraculous catch of fish|Catch of fish]]
* [[Coin in the fish's mouth]]
* [[Feeding the multitude]]
* [[Cursing the fig tree|Fig tree cursed]]
* [[Calming the storm]]
* [[Jesus walking on water|Walking on water]]
|group2 = Cures
|list2 =
* [[Jesus healing the bleeding woman|Bleeding woman]]
* [[Blind man of Bethsaida]]
* [[Healing the blind near Jericho|Blind near Jericho]]
* [[Healing the two blind men in Galilee|Blind men in Galilee]]
* [[Healing the centurion's servant|Centurion's servant]]
* [[Jesus cleansing a leper|Cleansing a leper]]
* [[Cleansing ten lepers]]
* [[Healing the deaf mute of Decapolis|Deaf mute of Decapolis]]
* [[Healing a man with dropsy|Dropsy]]
* [[Jesus healing in the land of Gennesaret|Gennesaret healings]]
* [[Jesus healing an infirm woman|Hunched woman]]
* [[Healing the man blind from birth|Man blind from birth]]
* [[Healing the mother of Peter's wife|Mother of Peter's wife]]
* [[Healing the paralytic at Bethesda|Paralytic at Bethesda]]
* [[Healing the paralytic at Capernaum|Paralytic at Capernaum]]
* [[Healing the royal official's son|Royal official's son]]
* [[Healing the ear of a servant|Servant's ear]]
* [[Healing the man with a withered hand|Withered hand]]
|group3 = Exorcisms
|list3 =
* [[Jesus in the synagogue of Capernaum|Capernaum synagogue]]
* [[Jesus exorcising at sunset|At sunset]]
* [[Exorcism of the Gerasene demoniac|Gerasene demoniac (Legion)]]
* [[Jesus exorcising a mute|Mute man]]
* [[Exorcising the blind and mute man|Blind mute]]
* [[Exorcism of the Syrophoenician woman's daughter|Syrophoenician's daughter]]
* [[Exorcising a boy possessed by a demon|Boy]]
|group4 = Raising the dead
|list4 =
* [[Raising of the son of the widow of Nain|Son of the widow of Nain]]
* [[Raising of Jairus' daughter|Daughter of Jairus]]
* [[Lazarus of Bethany|Lazarus]]
|group5 = Personal
|list5 =
* [[Transfiguration of Jesus|Transfiguration]]
* [[Resurrection of Jesus]]
**[[Ascension of Jesus|ascension]]
|group6 = Related
|list6 =
* [[Jesus]]
**[[Ministry of Jesus|ministry]]
* [[Miracle]]
|below = '''[[Portal:Christianity|Christianity Portal]]'''
}}<noinclude>
[[Category:Christianity templates]]
</noinclude>
azavezmisrmtn9czuj7p2njl6w7vvcd
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Liturgical year of the Catholic Church
10
20597
102094
2022-08-22T11:46:59Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox with collapsible groups | name = Liturgical year of the Catholic Church | title = [[Liturgical year]] of the [[Catholic Church]] | state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} | basestyle = background-color: gold | groupstyle = background-color: #ffea7d; font-weight: normal | bodyclass = hlist | selected = 1969 | abbr1 = 1969 | group1 = [[Mass of Paul VI|Ordinary Form]] of the [[Roman Rite]] o..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox with collapsible groups
| name = Liturgical year of the Catholic Church
| title = [[Liturgical year]] of the [[Catholic Church]]
| state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}}
| basestyle = background-color: gold
| groupstyle = background-color: #ffea7d; font-weight: normal
| bodyclass = hlist
| selected = 1969
| abbr1 = 1969
| group1 = [[Mass of Paul VI|Ordinary Form]] of the [[Roman Rite]] of the [[Latin Church]] ([[General Roman Calendar|1969 Calendar]])
| list1 =
{{Navbox
| border = child
| basestyle = background-color: #ffea7d
| groupstyle = text-align: right
| image = [[File:Roman Catholic liturgical seasons pie chart.svg|250px]]
| group1style = {{box-shadow border|r|purple|5px}}
| group2style = {{box-shadow border|r|#f0ffff|5px}}
| group3style = {{box-shadow border|r|green|5px}}
| group4style = {{box-shadow border|r|purple|5px}}
| group5style = {{box-shadow border|r|#f0ffff|5px}}
| group6style = {{box-shadow border|r|#f0ffff|5px}}
| group7style = {{box-shadow border|r|green|5px}}
| group1 = [[Advent]]
| list1 =
* Sundays
** [[First Sunday of Advent|1st]]
** [[Second Sunday of Advent|2nd]]
** [[Gaudete Sunday|3rd]]
** [[Fourth Sunday of Advent|4th]]
* ''[[Feast of the Immaculate Conception|Immaculate Conception]]''
* [[O Antiphons|December 17 to 23]]
| group2 = [[Christmastide|Christmas Season]]
| list2 =
* ''[[Christmas]]''
* [[Feast of the Holy Family|Holy Family]]
* ''[[Solemnity of Mary, Mother of God|Mary, Mother of God]]''
* ''[[Epiphany (holiday)|Epiphany]]''
* [[Baptism of the Lord]]
| group3 = [[Ordinary Time]]
| list3 =
* [[Candlemas|Presentation of the Lord]]
| group4 = [[Lent]]
| list4 =
* [[Ash Wednesday]]
* Sundays
** [[First Sunday of Lent|1st]]
** [[Second Sunday of Lent|2nd]]
** [[Third Sunday of Lent|3rd]]
** [[Laetare Sunday|4th]]
** [[Passion Sunday|5th]]
* ''[[Saint Joseph's Day|Saint Joseph]]''
* [[Feast of the Annunciation|Annunciation]]
* [[Palm Sunday]]
* [[Holy Week]]
| group5 = [[Paschal Triduum]]
| list5 =
* [[Maundy Thursday|Holy Thursday]]
** [[Chrism Mass]]
** [[Mass of the Lord's Supper]]
* [[Good Friday]]
* [[Holy Saturday]]
* [[Easter Vigil]]
| group6 = [[Eastertide|Easter Season]]
| list6 =
* [[Easter|Easter Sunday]]
** [[Octave of Easter|Octave]]
* [[Divine Mercy Sunday]]
* Sundays
** [[Second Sunday of Easter|2nd]]
** [[Third Sunday of Easter|3rd]]
** [[Fourth Sunday of Easter|4th]]
** [[Fifth Sunday of Easter|5th]]
** [[Sixth Sunday of Easter|6th]]
** [[Seventh Sunday of Easter|7th]]
* ''[[Feast of the Ascension|Ascension]]''
* [[Pentecost]]
| group7 = [[Ordinary Time]]
| list7 =
* [[Trinity Sunday]]
* ''[[Feast of Corpus Christi|Corpus Christi]]''
* [[Sacred Heart]]
* [[Visitation (Christianity)|Visitation]]
* [[Nativity of Saint John the Baptist|Saint John the Baptist]]
* ''[[Feast of Saints Peter and Paul|Saints Peter and Paul]]''
* [[Feast of the Transfiguration|Transfiguration]]
* ''[[Assumption of Mary|Assumption]]''
* [[Nativity of Mary]]
* [[Feast of the Cross|Exaltation of the Cross]]
* ''[[All Saints' Day]]''
* [[All Souls' Day]]
* [[Presentation of Mary]]
* [[Feast of Christ the King|Christ the King]]
}}
| abbr2 = 1960
| group2 = [[Tridentine Mass]] of the [[Roman Rite]] of the [[Latin Church]] ([[General Roman Calendar of 1960|1960 Calendar]])
| list2 =
{{Navbox
| border = child
| basestyle = background-color: #ffea7d
| groupstyle = text-align: right
| group1style = {{box-shadow border|r|purple|5px}}
| group2style = {{box-shadow border|r|#f0ffff|5px}}
| group3style = {{box-shadow border|r|green|5px}}
| group4style = {{box-shadow border|r|purple|5px}}
| group5style = {{box-shadow border|r|#f0ffff|5px}}
| group6style = {{box-shadow border|r|#f0ffff|5px}}
| group7style = {{box-shadow border|r|green|5px}}
| group1 = [[Advent]]
| list1 =
* Sundays
** [[First Sunday of Advent|1st]]
** [[Second Sunday of Advent|2nd]]
** [[Gaudete Sunday|3rd]]
** [[Fourth Sunday of Advent|4th]]
* [[Rorate Mass]]
* ''[[Feast of the Immaculate Conception|Immaculate Conception]]''
* [[O Antiphons|Greater Ferias]]
* [[Ember days|Winter Ember Days]]
| group2 = [[Twelve Days of Christmas|Christmas Season]]
| list2 =
* ''[[Christmas]]''
* ''[[Feast of the Circumcision of Christ|Octave Day of Christmas]]''
* [[Feast of the Holy Name of Jesus|Holy Name of Jesus]]
| group3 = [[Epiphany season|Epiphany Season]]
| list3 =
* ''[[Epiphany (holiday)|Epiphany]]''
* [[Feast of the Holy Family|Holy Family]]
* [[Baptism of the Lord]]
* [[Candlemas|Purification of Mary]]<sup><abbr title="Procession">P</abbr></sup>
| group4 = [[Lent]]
| list4 = {{Navbox|child
| basestyle = background-color: #ffea7d
| group1 = [[Shrovetide|Pre-Lent]]
| list1 =
* [[Septuagesima]]
* [[Sexagesima]]
* [[Quinquagesima]]
| group2 = [[Lent]]
| list2 =
* [[Ash Wednesday]]
* Sundays
** [[First Sunday of Lent|1st]]
** [[Second Sunday of Lent|2nd]]
** [[Third Sunday of Lent|3rd]]
** [[Laetare Sunday|4th]]
* [[Ember days|Spring Ember Days]]
* ''[[Saint Joseph's Day|Saint Joseph]]''
* [[Feast of the Annunciation|Annunciation]]
| group3 = [[Passiontide]]
| list3 =
* [[Passion Sunday]]
* [[Palm Sunday]]<sup><abbr title="Procession">P</abbr></sup>
* [[Holy Week]]<sup>[[Holy Week procession|P]]</sup>
}}
| group5 = [[Paschal Triduum]]
| list5 =
* [[Tenebrae]]
* [[Maundy Thursday|Holy Thursday]]
** [[Chrism Mass]]
** [[Mass of the Lord's Supper]]
* [[Good Friday]]
* [[Holy Saturday]]
* [[Easter Vigil]]
| group6 = [[Eastertide|Easter Season]]
| list6 =
* [[Easter|Easter Sunday]]<sup>[[Easter parade|P]]</sup>
** [[Octave of Easter|Octave]]
* Sundays after Easter
** [[Second Sunday of Easter|1st]]
** [[Third Sunday of Easter|2nd]]
** [[Fourth Sunday of Easter|3rd]]
** [[Fifth Sunday of Easter|4th]]
** [[Sixth Sunday of Easter|5th]]
** [[Seventh Sunday of Easter|6th]]
* [[Rogation days|Rogation Days]]<sup><abbr title="Procession">P</abbr></sup>
* ''[[Feast of the Ascension|Ascension]]''<sup>[[Procession of the Holy Blood|P]]</sup>
| group7 = [[Pentecost season|Pentecost Season]]
| list7 =
* [[Pentecost]]
* [[Ember days|Summer Ember Days]]
* [[Trinity Sunday]]
* ''[[Feast of Corpus Christi|Corpus Christi]]''<sup><abbr title="Procession">P</abbr></sup>
* [[Sacred Heart]]
* [[Nativity of Saint John the Baptist|Saint John the Baptist]]
* ''[[Feast of Saints Peter and Paul|Saints Peter and Paul]]''
* [[Feast of the Most Precious Blood|Precious Blood]]
* [[Visitation (Christianity)|Visitation]]
* [[Feast of the Transfiguration|Transfiguration]]
* ''[[Assumption of Mary|Assumption]]''
* [[Nativity of Mary]]
* [[Feast of the Cross|Exaltation of the Cross]]<sup><abbr title="Procession">P</abbr></sup>
* [[Ember days|Autumn Ember Days]]
* [[Solemnity of Mary, Mother of God|Maternity of Mary]]
* [[Feast of Christ the King|Christ the King]]
* ''[[All Saints' Day]]''
* [[All Souls' Day]]
* [[Presentation of Mary]]
| below =
; Legend: P = [[Procession#Roman_Catholics|Ordinary Procession]] according to the [[Roman Ritual]]
}}
| belowstyle = background-color: gold;
| below =
; Legend: ''Italic font'' marks the 10 [[Holy day of obligation|holy days of obligation]] in the universal calendar which do not normally fall on a Sunday.
: Older calendars
:: [[General Roman Calendar of Pope Pius XII|1955]]
:: [[General Roman Calendar of 1954|pre-1955]]
:: [[Tridentine Calendar|Tridentine]]
: [[Liturgical colours]]
: [[Ranking of liturgical days in the Roman Rite|Ranking]]
: [[Computus]]
: [[Easter cycle]]
: {{portal-inline|Catholicism|size=tiny}}
}}<noinclude>
[[Category:Catholic navigational boxes]]
[[Category:Latin Church templates]]
</noinclude>
dhr3kwijxyvoahuhh4fsckkku63aebj
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱢᱟᱱᱤᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱜᱚᱨᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱠᱚ
10
20598
102098
2022-08-22T11:51:30Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Manipur | title = {{flagicon image|..Manipur Flag(INDIA).png}} [[States and territories of India|State]] of [[Manipur]] | state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}} | listclass = hlist | above = [[List of state and union territory capitals in India|Capital]]: '''[[Imphal]]''' | group1 = [[List of Indian state symbols|State symbols]] | list1 = *..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Manipur
| title = {{flagicon image|..Manipur Flag(INDIA).png}} [[States and territories of India|State]] of [[Manipur]]
| state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}}
| listclass = hlist
| above = [[List of state and union territory capitals in India|Capital]]: '''[[Imphal]]'''
| group1 = [[List of Indian state symbols|State symbols]]
| list1 =
* [[List of Indian state emblems|Emblem]]: [[Emblem of Manipur]]
* [[List of Indian state songs|Song]]: [[Sana Leibak Manipur]]
* [[List of Indian state animals|Animal]]: [[Sangai]]
* [[List of Indian state birds|Bird]]: [[Mrs. Hume's pheasant|Mrs. Hume's pheasant (Nongyeen)]]
* [[List of Indian state flowers|Flower]]: [[Lilium mackliniae|Shirui Lily]]
* [[List of Indian state trees|Tree]]: [[Phoebe hainesiana|Uningthou]]
* Fish: [[Osteobrama belangeri|Pengba]]
| group2 = [[:Category:Manipur|Topics]]
| list2 =
* [[Manipuri cuisine|Cuisine]]
* [[Manipuri dance|Dance]]
* [[Government of Manipur|Government]]
* [[History of Manipur|History]]
* [[Meitei people|People]]
| group3 = Languages
| list3 =
* [[Meitei language|Meitei]] (officially known as [[Manipuri language|Manipuri]])
| group4 = [[Public administration|Administration]]
| list4 =
* [[Government of Manipur|Government]]
* [[Manipur Legislative Assembly|Legislative Assembly]]
* [[List of Chief Ministers of Manipur|Chief Ministers]]
* [[List of Governors of Manipur|Governors]]
* [[Manipur High Court|High Court]]
* [[Manipur Police|Police]]
* [[Political Parties in Manipur|Political Party]]
| group5 = [[Districts of Manipur|Districts]]
| list5 =
* [[Bishnupur district|Bishnupur]]
* [[Thoubal district|Thoubal]]
* [[Imphal East district|Imphal East]]
* [[Imphal West district|Imphal West]]
* [[Senapati district|Senapati]]
* [[Churachandpur district|Churachandpur]]
* [[Chandel district|Chandel]]
* [[Tamenglong district|Tamenglong]]
* [[Ukhrul district|Ukhrul]]
| group6 = [[Municipal Corporation]]
| list6 =
* [[Imphal]]
| group7 = [[Municipalities]]
| list7 =
* [[Bishnupur, Manipur|Bishnupur]]
* [[Nambol]]
* [[Moirang]]
* [[Ningthoukhong]]
* [[Kumbi]]
* [[Kwakta]]
* [[Thoubal]]
* [[Wangjing, Manipur|Wangjing Lamding]]
* [[Lilong, Thoubal]]
* [[Kakching]]
* [[Kakching Khunou]]
* [[Sugnu]]
* [[Wangoi]]
* [[Mayang Imphal]]
* [[Lamai|Lamlai]]
* [[Jiribam]]
{{navbox|
| group1 = Proposed
| list1 =
* [[Ukhrul]]
* [[Tamenglong]]
* [[Churachandpur]]
* [[Kangpokpi]]
* [[Moreh, India|Moreh]]
}}
| group9 = Town Councils
| list9 =
* [[Senapati (Tahamzam)|Senapati]]
* [[Chandel, Manipur|Chandel]]
* [[Tengnoupal]]
* [[Noney|Longmai (Noney)]]
* [[Kamjong]]
* [[Pherzawl]]
* [[Andro, Imphal East|Andro]]
* [[Patsoi]]
* [[Samurou]]
* [[Thongkhong Laxmi Bazar]]
* [[Lamsang]]
* [[Sekmai]]
* [[Hiyangthang]]
* [[Lilong Chajing]]
* [[Heirok]]
* [[Oinam]]
| group10 = Minor Townships
| list10 =
* [[Chakpikarong]]
* [[Tamei]]
* [[Nungba]]
* [[Tuibuong]]
* [[Singngat]]
* [[Chingai]]
* [[Jessami]]
* [[Phungyar]]
* [[Purul]]
* [[Tadubi]]
* [[Saikul]]
| group11 = Sport
| list11 =
* [[All Manipur Football Association]]
* [[Manipur Cricket Association]]
* [[Manipur State League]]
* [[North Imphal Sporting Association]]
* [[Khong kangjei]]
* [[Khuman Lampak Main Stadium]]
* [[Luwangpokpa Cricket Stadium]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
}}
{{Indian state templates}}
[[Category:North-east India templates| ]]
</noinclude>
jgivbvoz32oyay92xtod7iz8766njnf
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Indian Air Force
10
20599
102101
2022-08-22T11:55:34Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{military navigation |style = wide |name = Indian Air Force |title = {{air force|India}} |image = |bodyclass = hlist |state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} |group1 = Leadership |list1 = * [[Minister of Defence (India)|Minister of Defence]] * [[Chief of the Air Staff (India)|Chief of the Air Staff]] * [[Vice Chief of the Air Staff (India)|Vice Chief of the Air Staff]] * Deputy Chief of the Air Staff (..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{military navigation
|style = wide
|name = Indian Air Force
|title = {{air force|India}}
|image =
|bodyclass = hlist
|state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}}
|group1 = Leadership
|list1 =
* [[Minister of Defence (India)|Minister of Defence]]
* [[Chief of the Air Staff (India)|Chief of the Air Staff]]
* [[Vice Chief of the Air Staff (India)|Vice Chief of the Air Staff]]
* [[Deputy Chief of the Air Staff (India)|Deputy Chief of the Air Staff]]
* [[List_of_serving_air_marshals_of_the_Indian_Air_Force#Air Commanders (Commander-in-Chief grade)|AOCs-in-C (Commander-in-Chief)]]
* [[List of serving air marshals of the Indian Air Force|Serving air marshals]]
| group2 = Components<br>& commands
| list2 =
{{Military navigation|border=child|style=wide
| group1 = Air Force commands
| list1 =
{{Military navigation|border=child|style=wide
|group1 = Operational
|list1 =
* [[Central Air Command (India)|Central Air Command]]
* [[Eastern Air Command (India)|Eastern Air Command]]
* [[Southern Air Command (India)|Southern Air Command]]
* [[South Western Air Command]]
* [[Western Air Command (India)|Western Air Command]]
|group2 = Functional
|list2 =
* [[Training Command (India)|Training Command]]
* [[Maintenance Command]]
|group3 = Joint
|list3 =
* [[Andaman and Nicobar Command]]
* [[Strategic Forces Command]]
* [[Defence Cyber Agency]]
* [[Defence Space Agency]]
* [[Armed Forces Special Operations Division]]}}
| group2 = [[List of Indian Air Force stations|Air bases]]
| list2 =
{{Military navigation|border=child|style=wide
| group1 = [[Western Air Command (India)|Western Air Command]]
| list1 =
* [[Adampur]]
* [[Ambala Air Force Station|Ambala]]
* [[Sri Guru Ram Dass Jee International Airport|Amritsar]]
* [[Awantipora]]
* [[Bathinda Airport|Bathinda]]
* [[Chandigarh Airport|Chandigarh]]
* [[Raja Nahar Singh Faridabad Air Force Logistics Station|Faridabad]]
* [[Gurugram Air Force Station|Gurugram]]
* [[Halwara Air Force Station|Halwara]]
* [[Hindan Air Force Station|Hindan]]
* [[Kushok Bakula Rimpochee Airport|Leh]]
* [[Indira Gandhi International Airport|Palam]]
* [[Pathankot Airport#Air Force Station|Pathankot]]
* [[Sarsawa Air Force Station|Sarsawa]]
* [[Siachen Glacier]]
* [[Sirsa Air Force Station|Sirsa]]
* [[Sheikh ul-Alam International Airport|Srinagar]]
* [[Udhampur Air Force Station|Udhampur]]
| group2 = [[Eastern Air Command (India)|Eastern Air Command]]
| list2 =
* [[Maharaja Bir Bikram Airport|Agartala]]
* [[Bagdogra Airport|Bagdogra]]
* [[Shillong Airport|Barapani AFS]]
* [[Barrackpore Air Force Station|Barrackpore]]
* [[Chabua Air Force Station|Chabua]]
* [[Netaji Subhas Chandra Bose International Airport|Dum Dum]]
* [[Hasimara Air Force Station|Hasimara]]
* [[Jorhat Airport|Jorhat]]
* [[Kalaikunda Air Force Station|Kalaikunda]]
* [[Silchar Airport|Kumbhigram]]
* [[Dibrugarh Airport|Mohanbari]]
* [[Lokpriya Gopinath Bordoloi International Airport|Mountain Shadow]]
* [[Tawang Air Force Station|Tawang]]
* [[Tezpur Airport|Tezpur]]
* [[Air Force Station Arjan Singh|Panagarh]]
| group3 = [[Central Air Command (India)|Central Air Command]]
| list3 =
* [[Agra Airport|Agra]]
* [[Bihta Air Force Station|Bihta]]
* [[Darbhanga#Airport|Darbhanga]]
* [[Lucknow Air Force Station|Bakshi Ka Talab]]
* [[Allahabad Airport|Bamrauli]]
* [[Bareilly Airport|Bareilly]]
* [[Kanpur Airport|Chakeri]]
* [[Gorakhpur Airport|Gorakhpur]]
* [[Gwalior Airport|Maharajpur]]
| group4 = [[Southern Air Command (India)|Southern Air Command]]
| list4 =
* [[Car Nicobar Air Force Base|Car Nicobar]]
* [[Sulur Air Force Station|Coimbatore]]
* [[Madurai Airport|Madurai]]
* [[Veer Savarkar International Airport|Port Blair]]
* [[Tambaram Air Force Station|Tambaram]]
* [[Thanjavur Air Force Station|Thanjavur]]
| group5 = [[South Western Air Command]]
| list5 =
* [[Bhuj Rudra Mata Air Force Base|Bhuj]]
* [[Jaisalmer Airport|Jaisalmer]]
* [[Jamnagar Airport|Jamnagar]]
* [[Jodhpur Airport|Jodhpur]]
* [[Pune Airport#Air Force Station, Lohegaon|Lohegaon]]
* [[Bikaner Airport|Nal-Bikaner]]
* [[Naliya Air Force Station|Naliya]]
* [[Phalodi Air Force Station|Phalodi]]
* [[Uttarlai Air Force Station|Uttarlai]]
* [[Vadodara Airport#IAF_Station_Baroda|Makarpura]]
| group6 = [[Training Command (India)|Training Command]]
| list6 =
* [[Begumpet Airport|Begumpet]]
* [[Bidar_Airport#Bidar_Air_Force_Station|Bidar]]
* [[Air Force Academy (India)|Dundigal]]
* [[Hakimpet Air Force Station|Hakimpet]]
* [[Yelahanka Air Force Station|Yelahanka]]
* [[Belgaum Airport|Belgaum]]
| group7 = [[Maintenance Command]]
| list7 =
* [[Dr. Babasaheb Ambedkar International Airport|Nagpur]]
* [[Nashik Airport#Ojhar_Air_Force_Station|Ojhar]]
| group8 = [[Advanced Landing Ground]]s (ALGs)
| list8 =
*[[Aalo|Along]]
*[[Chinyalisaur Airport|Chinyalisaur]]
*[[Chushul]]
*[[Daulat_Beg_Oldi#Advanced_Landing_Ground|Daulat Beg Oldi]]
*[[Fukche]]
*[[Hayuliang]]
*[[Mechuka#Mechuka_Airport|Mechuka]]
*[[Nyoma]]
*[[Pasighat Airport]]
*[[Tawang]]
*[[Thoise]]
*[[Tuting#Tuting_Airport|Tuting]]
*[[Vijaynagar, Changlang|Vijaynagar]]
*[[Walong]]
*[[Ziro]]
}}
| group3 = Squadrons
| list3 =
{{Military navigation|border=child|style=wide
|group1 = Combat
|list1 =
* [[No. 1 Squadron IAF|No. 1]]
* [[No. 2 Squadron IAF|2]]
* [[No. 3 Squadron IAF|3]]
* [[No. 4 Squadron IAF|4]]
* [[No. 5 Squadron IAF|5]]
* [[No. 6 Squadron IAF|6]]
* [[No. 7 Squadron IAF|7]]
* [[No. 8 Squadron IAF|8]]
* [[No. 9 Squadron IAF|9]]
* [[No. 10 Squadron IAF|10]]
* [[No. 14 Squadron IAF|14]]
* [[No. 15 Squadron IAF|15]]
* [[No. 16 Squadron IAF|16]]
* [[No. 17 Squadron IAF|17]]
* [[No. 18 Squadron IAF|18]]
* [[No. 20 Squadron IAF|20]]
* [[No. 21 Squadron IAF|21]]
* [[No. 22 Squadron IAF|22]]
* [[No. 23 Squadron IAF|23]]
* [[No. 24 Squadron IAF|24]]
* [[No. 26 Squadron IAF|26]]
* [[No. 27 Squadron IAF|27]]
* [[No. 28 Squadron IAF|28]]
* [[No. 29 Squadron IAF|29]]
* [[No. 30 Squadron IAF|30]]
* [[No. 31 Squadron IAF|31]]
* [[No. 32 Squadron IAF|32]]
* [[No. 35 Squadron IAF|35]]
* [[No. 37 Squadron IAF|37]]
* [[No. 45 Squadron IAF|45]]
* [[No. 47 Squadron IAF|47]]
* [[No. 51 Squadron IAF|51]]
* [[No. 52 Squadron IAF|52]]
* [[No. 101 Squadron IAF|101]]
* [[No. 102 Squadron IAF|102]]
* [[No. 106 Squadron IAF|106]]
* [[No. 108 Squadron IAF|108]]
* [[No. 220 Squadron IAF|220]]
* [[No. 221 Squadron IAF|221]]
* [[No. 222 Squadron IAF|222]]
* [[No. 223 Squadron IAF|223]]
* [[No. 224 Squadron IAF|224]]
|group2 = Transport
|list2 =
* [[Air HQ Communication Squadron, Indian Air Force|AHQCS]]
* [[No. 11 Squadron IAF|No. 11]]
* [[No. 12 Squadron IAF|12]]
* [[No. 25 Squadron IAF|25]]
* [[No. 33 Squadron IAF|33]]
* [[No. 41 Squadron IAF|41]]
* [[No. 43 Squadron IAF|43]]
* [[No. 44 Squadron IAF|44]]
* [[No. 48 Squadron IAF|48]]
* [[No. 49 Squadron IAF|49]]
* [[No. 50 Squadron IAF|50]]
* [[No. 59 Squadron IAF|59]]
* [[No. 77 Squadron IAF|77]]
* [[No. 78 Squadron IAF|78]]
* [[No. 81 Squadron IAF|81]]
* [[No. 87 Squadron IAF|87]]
* [[No. 200 Squadron IAF|200]]
|group3 = Helicopters
|list3 =
{{Military navigation|border=child|style=wide
|groupstyle = font-weight:normal;
|group1 = Squadrons
|list1 =
* [[No. 104 Helicopter Squadron, IAF|No. 104]]
* [[No. 125 Helicopter Squadron IAF|125]]
|group2 = Units
|list2 =
* [[No. 105 Helicopter Unit, IAF|No. 105]]
* [[No. 107 Helicopter Unit, IAF|107]]
* [[No. 109 Helicopter Unit, IAF|109]]
* [[No. 110 Helicopter Unit, IAF|110]]
* [[No. 111 Helicopter Unit, IAF|111]]
* [[No. 112 Helicopter Unit, IAF|112]]
* [[No. 114 Helicopter Unit, IAF|114]]
* [[No. 115 Helicopter Unit, IAF|115]]
* [[No. 116 Helicopter Unit, IAF|116]]
* [[No. 117 Helicopter Unit, IAF|117]]
* [[No. 118 Helicopter Unit, IAF|118]]
* [[No. 119 Helicopter Unit, IAF|119]]
* [[No. 127 Helicopter Unit IAF|127]]
* [[No. 128 Helicopter Unit, IAF|128]]
* [[No. 129 Helicopter Unit, IAF|129]]
* [[No. 130 Helicopter Unit, IAF|130]]
* [[No. 151 Helicopter Unit, IAF|151]]
* [[No. 152 Helicopter Unit, IAF|152]]
* [[No. 153 Helicopter Unit, IAF|153]]
* [[No. 154 Helicopter Unit, IAF|154]]
* [[No. 155 Helicopter Unit, IAF|155]]
* [[No. 156 Helicopter Unit, IAF|156]]
* [[No. 157 Helicopter Unit, IAF|157]]
* [[No. 158 Helicopter Unit, IAF|158]]
* [[No. 159 Helicopter Unit, IAF|159]]
|group3 = Flights
|list3 =
* [[No. 121 Helicopter Flight, IAF|No. 121]]
* [[No. 122 Helicopter Flight, IAF|122]]
* [[No. 126 Helicopter Flight, IAF|126]]
* [[No. 131 Helicopter Flight, IAF|131]]
* [[No. 132 Helicopter Flight, IAF|132]]
}}
|group4 = Signal
|list4 =
* [[No. 33 Signal Unit, IAF|No. 33]]
* [[No. 501 Signal Unit, IAF|501]]
}}
|group4 = Aircraft
|list4 =
* [[List of active Indian military aircraft]]
* [[List of historical aircraft of the Indian Air Force]]
}}
|group5 = [[Military academies in India|Military<br>academies]]
|list5 =
{{Military navigation|border=child|style=wide
| group1 = Education & training
| list1 =
* [[Sainik School]]
* [[Armed Forces Medical College (India)|Armed Forces Medical College]]
* [[Ajmer Military School]]
* [[Bangalore Military School]]
* [[Belgaum Military School]]
* [[Chail Military School]]
* [[Dholpur Military School]]
* [[Rashtriya Indian Military College]]
| group2 = Schools & colleges
| list2 =
* [[Air Force Academy (India)|Air Force Academy]]
* [[Air Force Administrative College]]
* [[Air Force School, Coimbatore]]
* [[Air Force School, Jodhpur]]
* [[Air Force School, Kanpur]]
* [[Flying Instructors School (India)|Flying Instructors School]]
* [[Indian Air Force Test Pilot School]]
* [[Tactics and Air Combat Development Establishment]]
* [[Air Defence College]]
* [[College of Air Warfare]]
| group3 = Tri-service institutions
| list3 =
* [[Defence Services Staff College]]
* [[National Defence Academy (India)|National Defence Academy]]
* [[National Defence College (India)|National Defence College]]
* [[College of Defence Management]]
* [[Military Institute of Technology]]
}}
|group6 = Insignia
|list6 =
* [[Awards and decorations of the Indian Armed Forces|Awards and decorations]]
* [[Air Force ranks and insignia of India|Ranks and insignia]] ([[Air_Force_ranks_and_insignia_of_India#Officer_ranks|Officers]], [[Air_Force_ranks_and_insignia_of_India#Junior_commissioned_officer_and_non-commissioned_ranks|JCOs]], [[Air_Force_ranks_and_insignia_of_India#Junior_commissioned_officer_and_non-commissioned_ranks|Airmen]])
* [[Air Force Day (India)|Air Force Day]]
|group7 = History & future
|list7 =
* [[Royal Indian Air Force]]
* [[History of the Indian Air Force]]
* [[Future of the Indian Air Force]]
|group8 = Other
|list8 =
*[[List of exercises of the Indian Air Force]]
|below =
* '''{{Icon|Category}} [[:Category:Indian Air Force|Category]]'''
}}<noinclude>
{{Documentation}}
<!-- PLEASE ADD THIS TEMPLATE'S CATEGORIES AND INTERWIKIS TO THE /doc SUBPAGE, THANKS -->
[[Category:India military templates|Air Force]]
</noinclude>
hqgp6ddh7e5o60o01yabm49op0qare0