ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ
satwiki
https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A2%E1%B1%A9%E1%B1%AC%E1%B1%A9%E1%B1%9B_%E1%B1%A5%E1%B1%9F%E1%B1%A6%E1%B1%B4%E1%B1%9F
MediaWiki 1.39.0-wmf.26
first-letter
ᱢᱤᱰᱤᱭᱟ
ᱟᱥᱚᱠᱟᱭ
ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ
ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ
ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱚᱲ
ᱨᱮᱫ
ᱨᱮᱫ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱢᱤᱰᱤᱭᱟᱣᱤᱠᱤ
ᱢᱤᱰᱤᱭᱟᱣᱤᱠᱤ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱪᱷᱟᱸᱪ
ᱪᱷᱟᱸᱪ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱜᱚᱸᱲᱚᱸ
ᱜᱚᱸᱲᱚᱸ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱛᱷᱚᱠ
ᱛᱷᱚᱠ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
TimedText
TimedText talk
ᱢᱳᱰᱩᱞ
ᱢᱳᱰᱩᱞ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱥᱟᱢᱟᱱᱚᱢ
ᱥᱟᱢᱟᱱᱚᱢ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱥᱟᱢᱟᱱᱚᱢ ᱢᱮᱱᱮᱛᱮᱫ
ᱥᱟᱢᱟᱱᱚᱢ ᱢᱮᱱᱮᱛᱮᱫ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱥᱟᱝ ᱱᱟᱹᱭ
0
1042
103364
67361
2022-08-26T08:58:20Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱟᱝ ᱱᱟᱹᱭ''' (ᱤᱝᱞᱤᱥ: [[:en:Indus River|Indus River]]) ᱫᱚ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱚᱸ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ, [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] (ᱡᱟᱢᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱥᱢᱤᱨ) ᱟᱨ ᱪᱤᱱ (ᱯᱟᱪᱮ ᱛᱤᱵᱽᱵᱚᱛ) ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱞᱤᱸᱡᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱝ ᱱᱟᱹᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱰᱚᱠ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ ᱢᱟᱱᱚᱥᱚᱵᱚᱨ ᱥᱩᱨ ᱥᱤᱱ-ᱠᱟ-ᱵᱟᱵᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱷᱟᱨᱟᱶᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱱᱟᱹᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱫᱚ ᱒᱘᱘᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱜᱟᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱛᱤᱵᱽᱵᱚᱛ ᱟᱨ ᱠᱟᱥᱢᱤᱨ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱞᱤᱸᱡᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱟᱝ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱠᱚᱧᱮ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱞᱤᱸᱡᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱨᱚᱵᱽ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ ᱨᱮ ᱫᱩᱞ ᱢᱤᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱜᱟᱱ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱫᱚ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱞᱤᱸᱡᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱨ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱥᱟᱝ ᱱᱟᱹᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱬᱮ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱱᱟᱹᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱶᱟ ᱫᱚ, ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ : ᱵᱤᱛᱚᱥᱛᱟ, ᱪᱚᱱᱫᱽᱨᱚᱵᱷᱟᱜᱟ, ᱚᱭᱨᱟᱵᱩᱛᱤ ᱟᱨ ᱥᱚᱛᱚᱱᱫᱽᱨᱩ ᱾ ᱥᱚᱛᱞᱮᱡᱽ/ᱥᱚᱛᱚᱱᱫᱽᱨᱩ ᱱᱟᱹᱭ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱶ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱵᱷᱟᱠᱨᱟ-ᱱᱚᱝᱜᱚᱞ ᱰᱮᱢ ᱫᱟᱜ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱨ ᱵᱤᱡᱽᱞᱤ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱤ ᱛᱮ ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱽ ᱟᱨ ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱹᱫᱽ-ᱵᱟᱹᱭᱦᱟᱹᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱜᱮ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱟᱠᱟᱫ ᱟᱭ ᱾ ᱵᱤᱛᱚᱥᱛᱟ (ᱡᱷᱮᱞᱚᱢ) ᱱᱟᱹᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱷᱤᱯ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱢᱩ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
== ᱩᱯᱨᱩᱢ ==
ᱥᱟᱝ ᱱᱟᱹᱭ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱮᱭᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱱᱟᱹᱭ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱨᱤᱡᱽ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱦᱮᱢᱟᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱭᱞᱟᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱖᱒.᱕ ᱢᱟᱭᱤᱞ ᱥᱟᱹᱝᱜᱤᱧ ᱜᱟᱱ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫᱥᱮᱸᱜᱮᱠᱷᱟᱵᱽᱵᱟ ᱡᱷᱟᱨᱟᱶ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱰᱚᱠ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱤᱵᱽᱵᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱚᱶᱲᱤ ᱜᱷᱟᱹᱴᱤ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱠᱟᱹᱥᱢᱤᱨ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ, ᱠᱚᱧᱮ-ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ ᱨᱮᱜᱤᱥᱛᱟᱱ ᱟᱨ ᱠᱚᱨᱟᱪᱤ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱟᱨᱚᱵᱽ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ ᱨᱮ ᱧᱩᱨᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱢᱚᱴᱟᱢᱩᱴᱤ ᱒᱐᱐᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱜᱟᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱟ ᱾ ᱵᱟᱞᱤᱛᱤᱥᱛᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱭᱛᱟᱥᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱑᱐,᱐᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱰᱚᱰᱷᱟᱭ ᱵᱮᱱᱟᱶ ᱟᱠᱟᱫᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱰᱚᱰᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱚᱛᱱᱚᱜ ==
[[File:Indus Valley near Leh.jpg|850px|ᱜᱟᱝ ᱱᱟᱹᱭ]]
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* [http://blankonthemap.free.fr Blankonthemap] The Northern Kashmir WebSite
* [http://www.kotaddu.110mb.com/ All About Indus River Pakistan]
* [http://www.ppl.nl/bibliographies/all/?bibliography=water Bibliography on Water Resources and International Law] See '''Indus River'''. Peace Palace Libray
* [http://www.northernareas.org.pk/ Northern Areas Development Gateway]
* [http://www.macp-pk.org/home.asp The Mountain Areas Conservancy Project]
* [http://earthtrends.wri.org/maps_spatial/maps_fullscale.cfm?mapID=355&theme=2 Indus River watershed map (World Resources Institute)]
* [http://wrmin.nic.in/international/industreaty.htm Indus Treaty]
* [http://www.hindu.com/2005/06/03/stories/2005060303651500.htm Baglihar Dam issue]
* [http://www.redtailcanyon.com/items/3755.aspx Indus]
* [http://www.worldwildlife.org/wildworld/profiles/g200/g156.html Indus Wildlife]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱜᱟᱰᱟ]]
re8m6z8pgic6faykwj81ld0xkj9rfv2
ᱥᱟᱝᱜᱷᱟᱭ
0
1043
103365
44759
2022-08-26T08:59:07Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Shanghai_montage.png|thumb|ᱥᱟᱝᱦᱟᱭ]]
'''ᱥᱟᱝᱦᱟᱭ''' ᱫᱚ ᱪᱟᱭᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱦᱚᱸ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱒᱓,᱐᱐᱐,᱐᱐᱐ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱒᱐᱑᱐ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱨ ᱒᱔ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱥᱴᱮᱨᱮᱱᱟ ᱒᱐᱑᱗ ᱥᱟᱞᱮ ᱛᱮ ᱾<ref name="Geohiveworld">cite web |url = http://www.geohive.com/earth/cy_notagg.aspx |title = Cities: largest (without surrounding suburban areas) |publisher = Geohive |accessdate = 13 September 2011 |deadurl = yes |archiveurl = https://web.archive.org/web/20161205222859/http://www.geohive.com/earth/cy_notagg.aspx |archivedate = 5 December 2016 |df = dmy-all </ref><ref name="bulletin2014">cite web
|url = http://www.stats-sh.gov.cn/sjfb/201502/277392.html
|trans-title = Shanghai Economic and Social Development Statistical Bulletin 2014
|script-title = zh:2014年上海市国民经济和社会发展统计公报
|publisher = Shanghai Bureau of Statistics
|language = Chinese
|date = 2015-02-28
|accessdate = 2015-05-01
|deadurl = yes
|archiveurl = https://web.archive.org/web/20150309200433/http://www.stats-sh.gov.cn/sjfb/201502/277392.html
|archivedate = 9 March 2015
|df = dmy-all
</ref> ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝᱟ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱟᱨ ᱢᱩᱱᱤᱥᱤᱯᱟᱞᱤᱴᱤ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱛᱮ ᱪᱟᱪᱞᱟᱶᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱮᱡᱤᱝ, ᱛᱤᱭᱟᱡᱤᱱ, ᱪᱚᱝᱠᱤᱝ ᱮᱢᱟᱱ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱠᱚ ᱞᱮᱠᱟ ᱾ ᱱᱤᱛ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱜᱷᱟᱴ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱪᱷᱟᱹᱴᱭᱟᱹᱨ==
ᱥᱟᱝᱦᱟᱭ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ [[:en:Mandarin Chinese|ᱢᱟᱱᱰᱟᱨᱤᱱ ᱪᱟᱭᱱᱤᱡᱽ]] ᱟᱹᱲᱟᱹ Shàng-hǎi ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ 上海 ᱚᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱪᱟᱭᱱᱤᱡᱽ ᱪᱤᱠᱤ ᱛᱮ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ "ᱥᱟᱹᱢᱩᱸᱫᱽ-ᱪᱮᱛᱟᱱ-ᱨᱮ" ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱥᱟᱝᱦᱟᱭ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱪᱟᱭᱱᱟ ᱥᱟᱹᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱛᱮᱦᱮᱧ ᱭᱟᱝᱛᱮᱡᱽ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱵᱽᱨᱟ ᱯᱩᱰᱚᱝ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱟᱨ ᱰᱟᱶᱩᱱᱴᱟᱶᱩᱱ ᱥᱟᱝᱦᱟᱭ ᱫᱚ ᱥᱟᱹᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱩᱨᱥᱩᱯᱩᱨ ᱔᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨᱻᱮ ᱵᱮᱱᱟᱶ ᱠᱟᱫᱼᱟ ᱾ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱮᱱᱛᱮᱨᱮᱦᱚᱸ, ᱱᱚᱸᱰᱮᱱᱤᱡ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱱᱤᱛᱻᱮ ᱥᱟᱢᱵᱽᱲᱟᱶᱮᱫᱼᱟ ᱮᱴᱟᱜ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱚ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱯᱩᱰᱚᱝ ᱟᱨ ᱯᱷᱮᱝᱡᱤᱭᱟᱱ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱱᱤᱛ ᱦᱚᱸ ᱥᱟᱹᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<br>
ᱥᱟᱝᱜᱷᱟᱭ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱷᱟᱨᱩ-ᱜᱷᱟᱹᱴᱩ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜᱼᱟ ᱮᱴᱟᱜ ᱪᱟᱭᱱᱤᱡᱽ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟ, ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱠᱮᱶᱴᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱤᱱ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱾ ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱢᱟᱪᱷᱟ ᱛᱮ ᱢᱮᱱ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱪᱟᱭᱱᱤᱡᱽ ᱛᱮ Hù (沪) ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱦᱩ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱮ ᱦᱟᱹᱠᱩ ᱜᱚᱡ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱟᱫ ᱟᱨ ᱡᱟᱞᱟᱢ ᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱠᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱝᱦᱟᱭ ᱨᱤᱱ ᱥᱩᱨᱥᱩᱯᱩᱨ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱛᱮ ᱦᱟᱹᱠᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱴᱠᱚᱢ ᱠᱚ ᱥᱟᱵᱮᱫ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ [[:en: Suzhou Creek|ᱥᱩᱡᱚᱶ ᱠᱨᱤᱠ]] ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱟᱜ-ᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱥᱟᱝᱦᱟᱭ ᱫᱚ ᱭᱟᱝᱛᱮᱡᱽ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱪᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱪᱟᱭᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱥᱟᱹᱢᱩᱸᱫᱽ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱪᱤᱱ ᱥᱟᱹᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱮᱥᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱰᱟᱶᱩᱱᱴᱟᱶᱩᱱ ᱥᱟᱝᱦᱟᱭ ᱫᱚ ᱱᱟᱥᱮ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱨᱮ ᱥᱩᱡᱷᱚᱶ ᱠᱨᱤᱠ ᱦᱩᱶᱟᱝᱯᱩ ᱜᱟᱰᱟ ᱥᱟᱶ ᱢᱮᱥᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱒᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱜᱟᱱ ᱠᱚᱧᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱦᱩᱶᱟᱝᱯᱩ ᱫᱚ ᱭᱟᱝᱛᱮᱡᱽ ᱜᱟᱰᱟ ᱥᱟᱶ ᱢᱮᱥᱟ ᱦᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱰᱟᱶᱩᱱᱴᱟᱶᱩᱱ ᱟᱨ ᱭᱟᱝᱛᱮᱡᱽ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱪᱟᱥ-ᱵᱟᱥ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱠᱚ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱶᱩᱥᱚᱝ ᱟᱨ ᱵᱟᱶᱥᱟᱝ ᱫᱚ ᱱᱤᱛ ᱥᱟᱝᱦᱟᱭ ᱨᱮ ᱢᱮᱥᱟᱭᱮᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱪᱟᱭᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱥᱟᱝᱦᱟᱭ ᱫᱚ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱠᱮᱶᱴᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱥᱩᱡᱚᱶᱩ ᱟᱨ ᱦᱟᱝᱡᱚᱶᱩ ᱾ ᱢᱤᱝ ᱟᱨ ᱠᱶᱤᱝ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱝᱦᱟᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱠᱟᱸᱛ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱞᱟᱦᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱢᱤᱝ ᱟᱨ ᱠᱶᱤᱝ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱪᱟᱭᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱩᱶᱟᱝᱡᱚᱶᱩ ᱟᱭᱤᱞᱮᱸᱰ ᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱠᱤᱨᱤᱧ ᱟᱹᱠᱷᱨᱤᱧ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱠᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱟᱱ ᱟᱹᱠᱷᱨᱤᱧ ᱠᱚ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱟᱨ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱟ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ᱠᱤᱨᱤᱧᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱪᱟᱭᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱾ ᱑᱘᱔᱐ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱪᱟᱭᱱᱟ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱠᱚ ᱫᱟᱨᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫᱻᱮ ᱨᱤᱠᱟᱹ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱟᱨ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱠᱚ ᱛᱩᱯᱩᱫ ᱠᱚ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
[[File:Shanghai skyline at night, panoramic. China, East Asia-2.jpg|1080px|Panoramic view of Pudong's skyline in 2010]]
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [https://www.shanghai.gov Official Website]
* [http://www.ICShanghai.com ShanghaiEye], an English News website of SMG
* [http://wikimapia.org/#lang=en&lat=31.224252&lon=121.472397&z=11&m=b WikiSatellite view of Shanghai at WikiMapia]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:!Main category]]
[[Category:City]]
0en6a49tony9z3q4g8zl7q14fqjtzo9
ᱥᱟᱞᱵᱷᱟᱫᱚᱨ ᱫᱟᱞᱤ
0
1044
103378
37388
2022-08-26T09:36:08Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱦᱚᱨ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox artist
| name = Salvador Dalí
| honorific_prefix = [[The Most Illustrious]]
| image = Salvador Dalí 1939.jpg
| caption = Dalí photographed by<br />[[Carl Van Vechten]] in 1939
| birth_name = Salvador Domingo Felipe Jacinto Dalí i Domènech
| birth_date = {{birth date|1904|5|11|df=y}}
| birth_place = [[Figueres]], [[Catalonia]], [[Restoration (Spain)|Spain]]
| death_date = {{death date and age|1989|01|23|1904|05|11|df=y}}
| death_place = Figueres, Catalonia, [[Spain]]
| resting_place = [[Crypt]] at [[Dalí Theatre and Museum]], Figueres
| nationality = Spanish
| field = [[Painting]], [[drawing]], [[photography]], [[sculpture]], [[writing]], [[film]], [[jewelry]]
| training = [[Real Academia de Bellas Artes de San Fernando|San Fernando School of Fine Arts]], [[Madrid]], Spain
| movement = [[Cubism]], [[Dada]], [[Surrealism]]
| works = {{plainlist|
* ''[[The Persistence of Memory]]'' (1931)
* ''[[Soft Construction with Boiled Beans (Premonition of Civil War)]]'' (1936)
* ''[[Dream Caused by the Flight of a Bee Around a Pomegranate a Second Before Awakening]]'' (1944)
* ''[[Galatea of the Spheres]]'' (1952)
* ''[[Crucifixion (Corpus Hypercubus)]]'' (1954)}}
| spouse = {{marriage|[[Gala Dalí]] (Elena Ivanovna Diakonova)|1934|1982|end={{abbr|d.|died}}}}
| patrons =
| awards =
}}
'''ᱥᱟᱞᱵᱷᱟᱫᱚᱨ ᱫᱳᱢᱤᱝᱜᱳ ᱯᱷᱮᱞᱤᱯᱤ ᱡᱮᱥᱤᱱᱛᱳ ᱫᱟᱞᱤ ᱤ ᱫᱳᱢᱮᱱᱮᱠᱷ, ᱢᱟᱨᱠᱩᱭᱤᱥ ᱚᱵ ᱫᱟᱞᱤ ᱫᱮ ᱯᱩᱵᱳᱞ''' (᱑᱑ ᱢᱮ ᱑᱙᱐᱔ – ᱒᱓ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱘᱙), (/ˈdɑːli, dɑːˈli/<ref>[http://dictionary.reference.com/browse/dali "Dali"]. [[:en:Random_House_Webster's_Unabridged_Dictionary|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''.]]</ref><ref>[[mwod:dali|"Dali"]]. [[:en:Merriam-Webster_Dictionary|''Merriam-Webster Dictionary''.]]</ref> <small>Catalan: </small>[səɫβəˈðo ðəˈɫi]; <small>Spanish: </small>[salβaˈðoɾ ðaˈli]) ᱡᱟᱸᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ '''ᱥᱟᱞᱵᱷᱟᱫᱚᱨ ᱫᱟᱞᱤ''' ᱧᱤᱛᱩᱢ ᱛᱮᱠᱚ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹᱣᱭᱮᱟ᱾ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱮᱥᱯᱮᱱᱨᱮᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ Surrealist ᱪᱤᱛᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱟᱞᱵᱷᱟᱫᱚᱨ ᱫᱚ [[ᱮᱥᱯᱮᱱ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱛᱟᱞᱳᱱᱤᱭᱟ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱤᱜᱩᱭᱮᱨᱮᱥ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾
== ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤᱠᱩᱛᱟᱭ ==
<gallery mode="packed">
File:Dalí. Gala.JPG|''Gala in the Window'' (1933), [[Marbella]]
File:Salvador Dali The Rainbow 1972.jpg|''The Rainbow'' (1972), [[M.T. Abraham Foundation]]
File:Dalí.Rinoceronte.JPG|''Rinoceronte vestido con puntillas'' (1956), [[Puerto José Banús]]
File:Plaza de Dalí (Madrid) 08.jpg|''Plaza de Dalí'' (''Dalí Square''), Madrid
File:Dalí.Perseo.JPG|''Perseo'' (''[[Perseus]]''), Marbella
File:Children-at-Dali-exibition.jpg|Children at Dalí exhibition in [[Sakıp Sabancı Museum]], Istanbul
</gallery>
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
; Biographies and news
* [https://www.britannica.com/EBchecked/topic/150173 Salvador Dalí] at ''Encyclopædia Britannica''
* [http://www.dalimuseum.de/ Vita of Salvador Dalí and all infos about his museums and exhibitions]
* [http://www.smh.com.au/articles/2003/07/04/1057179156682.html Dalí's surreal wind-powered organ lacks only a rhinoceros]
* [http://www.ubu.com/sound/dali.html UbuWeb: Salvador Dalí]—Interview and bank advertisement.
* [http://www.ina.fr/recherche/recherche?search=dali&vue=Video Salvador Dalí in the INA Archives] – A collection of interviews and footage of Dalí in the French television
; VR 360°
* [https://www.youtube.com/watch?v=F1eLeIocAcU Dreams of Dalí: Travel into the surreal mind of Salvador Dalí]
; Other links
* [http://www.wikiart.org/en/salvador-dali Salvador Dali on Wikiart.org]
* [http://www.lletra.net/en/author/salvador-dali Literary news about Salvador Dalí in Lletra, Catalan literature online at the Open University of Catalonia.]
* [http://www.doubletakeart.com/cgi-bin/dtg/dtg.psearch?name=Salvador+Dali&a1=00133 The Image Library of prints by Salvador Dali]
* [http://www.robertwhitakerphotography.com/ Robert Whitaker, Photographer, took many great images of Dali]
* [https://www.moma.org/collection/artist.php?artist_id=1364 Salvador Dalí] at the Museum of Modern Art
* [http://www.firstthings.com/onthesquare/?p=922 Article on Dalí's religious faith]
* [http://www.dalimuseum.de/ Salvador Dali on dalimuseum.de]
* [http://www.daliphoto.com/ The Salvador Dalí photo library 60.000 photos]
* [http://tesla.liketelevision.com/liketelevision/tuner.php?channel=1099&format=movie&theme=guide Watch Un Chien Andalou] at LikeTelevision
* [http://www.salvador-dali.org/en_index.html Gala-Salvador Dalí Foundation English language site]
* [http://www.thedali.org/ St. Petersburg Dalí Museum]
* Kurutz, Steven, [https://blogs.wsj.com/speakeasy/2011/01/11/hello-dali-surrealist-museum-becomes-a-reality/ "Hello, Dali: Surrealist Museum Becomes a Reality"], ''The Wall Street Journal'' Speakeasy blog, January 11, 2011, 4:46 pm ET. Interview with St. Petersburg (FL) museum director Dr. Hank Hine about new building.
* [http://sapiens.ya.com/fagesdecliment/subpages/gibson1.htm "The shameful life of Salvador Dalí" (the witches of Llers)"].
* [http://www.salvador-dali.org/serveis/ced/articles/en_article6.html Dalí and Fages: "that intelligent and most cordial of collaborations"]
* [http://www.salvadorbrand.com/Salvador-Brand/the-lithograph.html "El Triomf I el Rodoli de la Gala I en Dali"]
* [http://www.bernardewell.com/2012/04/not-by-dali/ "Not by Dali -- blog post by art appraiser and Dali expert Bernard Ewell"]
; Exhibitions
* [http://www.daliberlin.de/en DaliBerlin.de] — DaliBerlin, museum and permanent exhibition in Germany (Museum & Dalí exhibition)
* [http://www.daliparis.com/ DaliParis.com] — Espace Dalí, the permanent exhibition in France (Museum & Dalí Fine Art Galleries)
* [https://web.archive.org/web/20080831054756/http://www.tate.org.uk/modern/exhibitions/daliandfilm/default.shtm Dalí & Film – Tate Modern, London]
* [http://www.dali-interart.be/ Museum-Gallery Xpo: Salvador Dalí, Marquis de Púbol] in Bruges
* [https://web.archive.org/web/20080708053721/http://www.moma.org/calendar/events.php?id=9709&ref=calendar Museum of Modern Art]
* [http://www.getty.edu/vow/ULANFullDisplay?find=salvador+dali&role=&nation=&prev_page=1&subjectid=500009365 Union List of Artist Names, Getty Vocabularies.] ULAN Full Record Display for Salvador Dalí. Getty Vocabulary Program, Getty Research Institute. Los Angeles, California.
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:!Main category]]
2prf8q8vhctzxs2pzyf9893izhaha7x
ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱪᱤᱨᱟᱹ
0
1045
103380
66482
2022-08-26T09:37:21Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱪᱤᱨᱟ.''' (ᱤᱝᱞᱤᱥᱺ Divorce ) ᱫᱚ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚᱲᱟ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱠᱟᱛᱮ [[ᱛᱤᱨᱤ]] ᱡᱩᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱵᱮᱲᱟᱨᱮ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱᱟᱜ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱥᱟᱶᱨᱮ ᱡᱩᱨᱤ ᱯᱟ.ᱨᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱵᱟ.ᱠᱤᱱ ᱨᱮᱵᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱵᱮᱲᱟᱨᱮ ᱵᱟᱱᱟ ᱦᱚᱲ ᱵᱟᱯᱟᱜᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱷᱟ.ᱣᱠᱟ. ᱜᱚᱴᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱟ.ᱛᱩ ᱢᱚᱬᱮ ᱢᱟᱯᱟᱧᱡᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱥᱟᱶᱛᱟ, ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱢᱚ ᱥᱟ.ᱠᱷᱤ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱡᱩᱨᱤ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱥᱟ.ᱜᱟ.ᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱭ ᱡᱩᱜᱽ ᱠᱤᱱ ᱵᱟᱯᱟᱜᱽ ᱥᱟ.ᱨᱤᱜ ᱜᱮ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱪᱤᱨᱟ. ᱫᱚᱵᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱪᱤᱨᱟ. ᱮᱛᱮᱫ==
ᱟᱵᱚ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱠᱩᱲᱤ ᱡᱩᱨᱤ ᱡᱚᱛᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱶᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱵᱟ.ᱠᱤᱱ ᱜᱟᱯᱟᱱ ᱠᱷᱟᱱ, ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱠᱤᱱ ᱨᱮᱨᱟᱲ ᱠᱷᱟᱱ, ᱟᱵᱚ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱞᱟ.ᱣᱲᱤᱭᱟ. ᱢᱟᱺᱡᱷᱤ, ᱡᱚᱜᱽ ᱢᱟᱺᱡᱷᱤ, ᱯᱟᱨᱟᱱᱤᱠ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱟᱱᱛᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱠᱚ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱢᱤᱫᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱡᱩᱨᱤ ᱠᱤᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥ ᱵᱤᱥ ᱠᱚ ᱥᱟᱞᱟ ᱚᱰᱚᱠᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱠᱩᱞᱤ ᱵᱩᱴᱟ. ᱮᱭᱟ ᱾ ᱡᱩᱫᱤ ᱵᱟᱭ ᱨᱮᱵᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱶᱟᱭ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱶᱛᱟᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱯᱟᱜᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱮᱨᱣᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮᱜᱮ ᱠᱚ ᱵᱟᱯᱟᱜᱽ ᱠᱟ.ᱠᱤᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱪᱤᱨᱟ. ᱥᱮᱨᱣᱟ==
ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱟᱵᱚ ᱨᱤᱱ ᱢᱟᱺᱡᱷᱤ ᱯᱟᱨᱟᱱᱤᱠ ᱠᱚ ᱟᱱᱛᱮ ᱜᱮ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱪᱤᱨᱟ. ᱠᱟ.ᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜ ᱥᱟᱯᱟᱵ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱟ.ᱜᱩ ᱛᱟᱨᱟᱭᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ "ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱞᱚᱴᱟ ᱫᱟᱜ, ᱥᱚᱡᱷᱮ ᱥᱤᱨ ᱥᱟᱨᱡᱚᱢ ᱥᱟᱠᱟᱢ, ᱟᱨ ᱠᱟᱴᱠᱚᱢ ᱪᱟᱨᱮᱡ ᱾" ᱟᱫᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱯᱩᱱ ᱠᱚᱬ ᱜᱩᱨᱤᱡ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟ.ᱜᱩᱱ ᱞᱚᱴᱟ ᱫᱟᱜ ᱠᱚ ᱫᱚᱲᱚᱢᱟ ᱵᱮᱲᱟ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱥᱮᱫ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱟᱛᱮ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱦᱟ.ᱨᱩᱵ ᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱥᱚᱡᱷᱮ ᱥᱤᱨ ᱯᱮᱭᱟ ᱥᱟᱨᱡᱚᱢ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱠᱟᱴᱠᱚᱢ ᱪᱟᱨᱮᱡ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱵᱟᱯᱟᱜᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱡᱩᱨᱤ ᱠᱤᱱᱟᱜ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱞᱮᱸᱜᱟ ᱛᱤᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱠᱟᱴᱠᱚᱢ ᱪᱟᱨᱮᱡ ᱠᱚ ᱨᱟ.ᱯᱩᱫ ᱚᱪᱚ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱟᱨᱡᱚᱢ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱠᱚ ᱚᱨ ᱪᱤᱨᱟ. ᱚᱪᱚ ᱠᱤᱱᱟ ᱞᱮᱸᱜᱟ ᱛᱤ ᱛᱮ ᱜᱮ ᱾ ᱟᱨ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱨᱮᱫᱚ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱞᱮᱸᱜᱟ ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱥᱟ.ᱜᱩᱱ ᱞᱚᱴᱟ ᱫᱟᱜ ᱠᱚ ᱛᱷᱟ.ᱭᱟ. ᱦᱤᱨᱤᱡ ᱚᱪᱚ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱯᱟᱱ ᱟ.ᱯᱤᱱ ᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱟᱯᱟᱱ ᱟ.ᱯᱤᱱ ᱚᱲᱟᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟ ᱠᱤᱱᱟ ᱾
ᱤᱱᱟ. ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱩᱱᱠᱤᱱ [[ᱧᱩᱛᱩᱢ]] ᱟᱛᱮ ᱠᱤᱱ ᱦᱚᱯᱚᱦᱚ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚ ᱟᱸᱫᱮ ᱟ.ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱫᱚᱦᱲᱟ ᱫᱚ ᱟᱞᱚ ᱠᱤᱱ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲᱚᱜ ᱢᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱞᱟ.ᱭ ᱛᱟᱨᱟ ᱟ.ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱶᱛᱟᱨᱤ ᱥᱟᱡᱟ ᱮᱢ ᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱟ.ᱠᱤᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱮ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱪᱤᱨᱟ. ᱫᱚ ᱵᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*http://ehrafworldcultures.yale.edu/ehrafe/citation.do?method=citation&forward=browseAuthorsFullContext&id=aw42-007
* [http://epp.eurostat.ec.europa.eu/statistics_explained/index.php/Marriage_and_divorce_statistics Eurostat - Statistics Explained - Marriage and divorce statistics]
* [http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&init=1&language=en&pcode=tps00013&plugin=0 Divorce rates across countries] by '''Eurostat'''
* [https://web.archive.org/web/20151222084605/https://www.aacap.org/AACAP/Families_and_Youth/Facts_for_Families/FFF-Guide/Children-and-Divorce-001.aspx Children and Divorce guide] (2013) – '''American Academy of Child and Adolescent Psychiatry'''
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:!Main category]]
3hrtwvfm5x0choj423p9p10dki9mdlk
ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ
4
1608
103331
101154
2022-08-25T13:51:11Z
Kalicharan Hansdah
5343
ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟ. ᱟᱨ.ᱡᱤ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱟ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟ. ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
wikitext
text/x-wiki
<noinclude>
<div style="float:right">
{{blue button|link=Special:Prefixindex/ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/|text=ᱢᱟᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱨᱡᱤ}}
'''ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ''' ᱛᱟᱞᱟᱛᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱ ᱛᱟᱠᱩᱣᱟ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱰᱟᱦᱟᱨᱨᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱟᱹᱨᱩᱲᱟ᱾ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱠᱳᱣᱟ ᱞᱟᱦᱟᱛᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ ᱧᱮᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱧᱮᱞᱢᱮ: [[ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ|ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ]]
ᱡᱟᱸᱦᱟᱸᱠᱚ ᱜᱩᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤᱢ ᱫᱚᱦᱚ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ ᱚᱱᱟᱠᱩᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ:
👉 ᱯᱮ ᱯᱩᱱ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱚᱝᱠᱟᱱ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ।
👉 ᱟᱞᱮᱭᱟ ᱱᱤᱛᱤᱢᱟᱞᱟ ᱱᱤᱛᱤᱢᱟᱞᱟ ᱢᱚᱡᱽᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ।
👉 ᱟᱨᱴᱤᱠᱮᱞ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ।
👉 ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟᱨᱮᱱ ᱮᱴᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱩ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ।
'''ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ''' ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸᱭ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱠᱩ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ '''ᱥᱚᱦᱚᱫ''' ᱥᱮ '''ᱵᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱫ''', ᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱒ ᱦᱟᱯᱛᱟ ᱥᱮ ᱑᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱫᱚᱦᱚᱭᱤᱡᱽ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱱᱚᱣᱟ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤᱭ ᱧᱟᱢ ᱫᱟᱲᱮᱜ-ᱟ᱾
==ᱱᱮᱛᱚᱜᱟᱜ ᱟᱹᱨᱡᱤ==
<!-- ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱟᱢᱟᱜ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱢᱮ -->
ᱱᱟᱶᱟ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱥᱮᱞᱮᱫᱽ ᱢᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ (section) ᱨᱮ ᱾ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱠᱥᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ "Wikipedia:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/" ᱚᱞ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱮ ᱟᱢᱟᱜ '''ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ'''(Username) ᱟᱫᱮᱨ ᱢᱮ ᱟᱨ "ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱨᱡᱤ" ᱵᱚᱴᱚᱱ ᱞᱤᱱ ᱢᱮ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱠᱷᱨᱟ ᱵᱟᱠᱥᱟ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ, ᱚᱸᱰᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱯᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱢᱮ ᱾ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱟᱨᱫᱚᱲᱦᱟ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮ <code><nowiki>{{ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/ᱟᱢᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ}}</nowiki></code> ᱯᱷᱚᱨᱢᱮᱴ (format) ᱨᱮ ᱚᱞ ᱥᱮᱞᱮᱫᱽ ᱢᱮ ᱾
</div><noinclude>
<span style="display: inline-block; padding: 10px; transform: skewy(-16deg); color:#FF00FF; background: #FA0;">ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟ. ᱟᱜ ᱟᱨ.ᱡᱤ</span><span style="display: inline-block; padding: 10px; transform: skewy(16deg); color:#FF00FF ;"></span></div>
<inputbox>
type = create
buttonlabel = ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱨᱡᱤ
default = ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/
preload = ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱨᱡᱤ
width = 50
</inputbox>
{{ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/Ramjit Tudu (2020)}}
{{ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/Rocky 734}}
{{ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ}}
fo6c7kzrwj9d3a5c46v51mno7xz5iy5
103332
103331
2022-08-25T13:53:12Z
Kalicharan Hansdah
5343
ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱨ.ᱡᱤ ᱚᱠᱛᱚ ᱫᱚ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
<noinclude>
<div style="float:right">
{{blue button|link=Special:Prefixindex/ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/|text=ᱢᱟᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱨᱡᱤ}}
'''ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ''' ᱛᱟᱞᱟᱛᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱ ᱛᱟᱠᱩᱣᱟ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱰᱟᱦᱟᱨᱨᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱟᱹᱨᱩᱲᱟ᱾ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱠᱳᱣᱟ ᱞᱟᱦᱟᱛᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ ᱧᱮᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱧᱮᱞᱢᱮ: [[ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ|ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ]]
ᱡᱟᱸᱦᱟᱸᱠᱚ ᱜᱩᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤᱢ ᱫᱚᱦᱚ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ ᱚᱱᱟᱠᱩᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ:
👉 ᱯᱮ ᱯᱩᱱ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱚᱝᱠᱟᱱ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ।
👉 ᱟᱞᱮᱭᱟ ᱱᱤᱛᱤᱢᱟᱞᱟ ᱱᱤᱛᱤᱢᱟᱞᱟ ᱢᱚᱡᱽᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ।
👉 ᱟᱨᱴᱤᱠᱮᱞ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ।
👉 ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟᱨᱮᱱ ᱮᱴᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱩ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ।
'''ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ''' ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸᱭ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱠᱩ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ '''ᱥᱚᱦᱚᱫ''' ᱥᱮ '''ᱵᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱫ''', ᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱒ ᱦᱟᱯᱛᱟ ᱥᱮ ᱑᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱫᱚᱦᱚᱭᱤᱡᱽ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱱᱚᱣᱟ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤᱭ ᱧᱟᱢ ᱫᱟᱲᱮᱜ-ᱟ᱾
==ᱱᱮᱛᱚᱜᱟᱜ ᱟᱹᱨᱡᱤ==
<!-- ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱟᱢᱟᱜ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱢᱮ -->
ᱱᱟᱶᱟ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱥᱮᱞᱮᱫᱽ ᱢᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ (section) ᱨᱮ ᱾ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱠᱥᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ "Wikipedia:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/" ᱚᱞ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱮ ᱟᱢᱟᱜ '''ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ'''(Username) ᱟᱫᱮᱨ ᱢᱮ ᱟᱨ "ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱨᱡᱤ" ᱵᱚᱴᱚᱱ ᱞᱤᱱ ᱢᱮ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱠᱷᱨᱟ ᱵᱟᱠᱥᱟ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ, ᱚᱸᱰᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱯᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱢᱮ ᱾ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱟᱨᱫᱚᱲᱦᱟ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮ <code><nowiki>{{ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/ᱟᱢᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ}}</nowiki></code> ᱯᱷᱚᱨᱢᱮᱴ (format) ᱨᱮ ᱚᱞ ᱥᱮᱞᱮᱫᱽ ᱢᱮ ᱾
</div><noinclude>
<span style="display: inline-block; padding: 10px; transform: skewy(-16deg); color:#FF00FF; background: #FA0;">ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟ. ᱟᱜ ᱟᱨ.ᱡᱤ</span><span style="display: inline-block; padding: 10px; transform: skewy(16deg); color:#FF00FF ;"></span></div>
<inputbox>
type = create
buttonlabel = ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱨᱡᱤ
default = ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/
preload = ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱨᱡᱤ
width = 50
</inputbox>
{{ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ}}
hzu3ntyk9nisx35c5iy1oukum4c5i4f
103334
103332
2022-08-25T15:09:31Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
ᱟ.ᱲᱟ. ᱠᱚ ᱡᱚᱛᱷᱟᱛ ᱥᱟᱦᱤᱡ ᱥᱩᱫᱷᱨᱟ.ᱣ ᱠᱮᱫᱟ
wikitext
text/x-wiki
<noinclude>
<div style="float:right">
{{blue button|link=Special:Prefixindex/ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/|text=ᱢᱟᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱨᱡᱤ}}
'''ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ''' ᱛᱟᱞᱟᱛᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱ ᱛᱟᱠᱩᱣᱟ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱰᱟᱦᱟᱨᱨᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱟᱹᱨᱩᱲᱟ᱾ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱠᱳᱣᱟ ᱞᱟᱦᱟᱛᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ ᱧᱮᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱧᱮᱞᱢᱮ: [[ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ|ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ]]
ᱡᱟᱸᱦᱟᱸᱠᱚ ᱜᱩᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤᱢ ᱫᱚᱦᱚ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ ᱚᱱᱟᱠᱩᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ:
👉 ᱯᱮ ᱯᱩᱱ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱚᱝᱠᱟᱱ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ।
👉 ᱟᱞᱮᱭᱟ ᱱᱤᱛᱤᱢᱟᱞᱟ ᱱᱤᱛᱤᱢᱟᱞᱟ ᱢᱚᱡᱽᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ।
👉 ᱟᱨᱴᱤᱠᱮᱞ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ।
👉 ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟᱨᱮᱱ ᱮᱴᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱩ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ।
'''ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ''' ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸᱭ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱠᱩ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ '''ᱥᱚᱦᱚᱫ''' ᱥᱮ '''ᱵᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱫ''', ᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱒ ᱦᱟᱯᱛᱟ ᱥᱮ ᱑᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱫᱚᱦᱚᱭᱤᱡᱽ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱱᱚᱣᱟ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤᱭ ᱧᱟᱢ ᱫᱟᱲᱮᱜ-ᱟ᱾
==ᱱᱮᱛᱚᱜᱟᱜ ᱟᱹᱨᱡᱤ==
<!-- ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱟᱢᱟᱜ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱢᱮ -->
ᱱᱟᱣᱟ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ (section) ᱨᱮ ᱾ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱠᱥᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ "Wikipedia:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/" ᱚᱞ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱮ ᱟᱢᱟᱜ '''ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ'''(Username) ᱟᱫᱮᱨ ᱢᱮ ᱟᱨ "ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱨᱡᱤ" ᱵᱚᱴᱚᱱ ᱞᱤᱱ ᱢᱮ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱠᱷᱨᱟ ᱵᱟᱠᱥᱟ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ, ᱚᱸᱰᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱡᱟᱹᱱᱤᱡ ᱯᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱢᱮ ᱾ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱟᱨᱫᱚᱲᱦᱟ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮ <code><nowiki>{{ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/ᱟᱢᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ}}</nowiki></code> ᱯᱷᱚᱨᱢᱮᱴ (format) ᱨᱮ ᱚᱞ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮ ᱾
</div><noinclude>
<span style="display: inline-block; padding: 10px; transform: skewy(-16deg); color:#FF00FF; background: #FA0;">ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟ. ᱟᱜ ᱟᱨ.ᱡᱤ ᱥᱟᱠᱟᱢ</span><span style="display: inline-block; padding: 10px; transform: skewy(16deg); color:#FF00FF ;"></span></div>
<inputbox>
type = create
buttonlabel = ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱨᱡᱤ
default = ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/
preload = ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱨᱡᱤ
width = 50
</inputbox>
{{ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ}}
44igwoxb991s0idr2joervi1sna4kgc
103335
103334
2022-08-25T15:19:48Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
ᱟ.ᱲᱟ. ᱠᱚ ᱡᱚᱛᱷᱟᱛ ᱥᱟᱦᱤᱡ ᱥᱩᱫᱷᱨᱟ.ᱣ ᱠᱮᱫᱟ
wikitext
text/x-wiki
<noinclude>
<div style="float:right">
{{blue button|link=Special:Prefixindex/ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/|text=ᱢᱟᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱨᱡᱤ}}
'''ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ''' ᱛᱟᱞᱟᱛᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱛᱟᱠᱚᱣᱟ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱰᱟᱦᱟᱨᱨᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱟᱹᱨᱩᱲᱟ ᱾ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟ ᱞᱟᱦᱟᱛᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ ᱧᱮᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱧᱮᱞᱢᱮ: [[ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ|ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ]]
ᱡᱟᱸᱦᱟ ᱠᱚ ᱜᱩᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱨᱡᱤᱢ ᱫᱚᱦᱚ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ। ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ:
👉 ᱯᱮ ᱯᱩᱱ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱚᱝᱠᱟᱱ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ।
👉 ᱟᱞᱮᱭᱟ ᱱᱤᱛᱤᱢᱟᱞᱟ ᱱᱤᱛᱤᱢᱟᱞᱟ ᱢᱚᱡᱽᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ।
👉 ᱟᱨᱴᱤᱠᱮᱞ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ।
👉 ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟᱨᱮᱱ ᱮᱴᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ।
'''ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ''' ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸᱭ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ '''ᱥᱚᱦᱚᱫ''' ᱥᱮ '''ᱵᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱫ''', ᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱒ ᱦᱟᱯᱛᱟ ᱥᱮ ᱑᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱫᱚᱦᱚᱭᱤᱡᱽ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱱᱚᱣᱟ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤᱭ ᱧᱟᱢ ᱫᱟᱲᱮᱜ-ᱟ ᱾
==ᱱᱮᱛᱚᱜᱟᱜ ᱟᱹᱨᱡᱤ==
<!-- ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱟᱢᱟᱜ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱢᱮ -->
ᱱᱟᱣᱟ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ (section) ᱨᱮ ᱾ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱠᱥᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ "Wikipedia:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/" ᱚᱞ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱮ ᱟᱢᱟᱜ '''ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ'''(Username) ᱟᱫᱮᱨ ᱢᱮ ᱟᱨ "ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱨᱡᱤ" ᱵᱚᱴᱚᱱ ᱞᱤᱱ ᱢᱮ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱠᱷᱨᱟ ᱵᱟᱠᱥᱟ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ । ᱚᱸᱰᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱡᱟᱹᱱᱤᱡ ᱯᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱢᱮ ᱾ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱟᱨᱫᱚᱲᱦᱟ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮ <code><nowiki>{{ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/ᱟᱢᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ}}</nowiki></code> ᱯᱷᱚᱨᱢᱮᱴ (format) ᱨᱮ ᱚᱞ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮ ᱾
</div><noinclude>
<span style="display: inline-block; padding: 10px; transform: skewy(-16deg); color:#FF00FF; background: #FA0;">ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟ. ᱟᱜ ᱟᱨ.ᱡᱤ ᱥᱟᱠᱟᱢ</span><span style="display: inline-block; padding: 10px; transform: skewy(16deg); color:#FF00FF ;"></span></div>
<inputbox>
type = create
buttonlabel = ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱨᱡᱤ
default = ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/
preload = ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱨᱡᱤ
width = 50
</inputbox>
{{ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ}}
fm926x6nknxkxgv4dimbqdd1rlf8hhl
103336
103335
2022-08-25T15:28:54Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
<noinclude>
<div style="float:right">
{{blue button|link=Special:Prefixindex/ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/|text=ᱢᱟᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱨᱡᱤ}}
'''ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ''' ᱛᱟᱞᱟᱛᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱛᱟᱠᱚᱣᱟ । ᱡᱟᱸᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱟᱹᱨᱩᱲᱟ ᱾ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟ ᱞᱟᱦᱟᱛᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ ᱧᱮᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱧᱮᱞᱢᱮ: [[ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ|ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ]]
ᱡᱟᱸᱦᱟ ᱠᱚ ᱜᱩᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱨᱡᱤᱢ ᱫᱚᱦᱚ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ। ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ:
👉 ᱯᱮ ᱯᱩᱱ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱚᱝᱠᱟᱱ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ।
👉 ᱟᱞᱮᱭᱟᱜ ᱱᱤᱛᱤᱢᱟᱞᱟ ᱢᱚᱡᱽᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ।
👉 ᱟᱨᱴᱤᱠᱮᱞ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ।
👉 ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱ ᱮᱴᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ।
'''ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ''' ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸᱭ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ '''ᱥᱚᱦᱚᱫ''' ᱥᱮ '''ᱵᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱫ''', ᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱒ ᱦᱟᱯᱛᱟ ᱥᱮ ᱑᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱫᱚᱦᱚᱭᱤᱡᱽ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱱᱚᱣᱟ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤ ᱧᱟᱢ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ ᱾
==ᱱᱮᱛᱚᱜᱟᱜ ᱟᱹᱨᱡᱤ==
<!-- ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱟᱢᱟᱜ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱢᱮ -->
ᱱᱟᱣᱟ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ (section) ᱨᱮ ᱾ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱠᱥᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ '''"Wikipedia:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/" ᱚᱞ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱮ ᱟᱢᱟᱜ '''ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ'''(Username) ᱟᱫᱮᱨ ᱢᱮ ᱟᱨ "ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱨᱡᱤ"''' ᱵᱚᱴᱚᱱ ᱞᱤᱱ ᱢᱮ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱠᱷᱨᱟ ᱵᱟᱠᱥᱟ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ । ᱚᱸᱰᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱡᱟᱹᱱᱤᱡ ᱯᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱢᱮ ᱾ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱟᱨᱫᱚᱲᱦᱟ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮ '''<code><nowiki>{{ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/ᱟᱢᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ}}</nowiki></code>''' ᱯᱷᱚᱨᱢᱮᱴ (format) ᱨᱮ ᱚᱞ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮ ᱾ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱢᱮ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ।
</div><noinclude>
<span style="display: inline-block; padding: 10px; transform: skewy(-16deg); color:#FF00FF; background: #FA0;">ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟ. ᱟᱜ ᱟᱨ.ᱡᱤ ᱥᱟᱠᱟᱢ</span><span style="display: inline-block; padding: 10px; transform: skewy(16deg); color:#FF00FF ;"></span></div>
<inputbox>
type = create
buttonlabel = ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱨᱡᱤ
default = ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/
preload = ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱨᱡᱤ
width = 50
</inputbox>
{{ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ}}
dqjfhc6c4x48kqo1otalj1w00zas95r
ᱥᱟᱞᱚ ᱟᱨ ᱯᱟᱞᱚ
0
1797
103368
67759
2022-08-26T09:24:33Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱟᱞᱚ ᱟᱨ ᱯᱟᱞᱚ'''
ᱠᱟ.ᱢᱨᱩ ᱜᱩᱨᱩ ᱫᱚᱭ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟ ᱠᱟᱢᱨᱩᱯ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱛᱮ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱮᱨᱟ ᱛᱟᱭ ᱟᱨ ᱵᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱠᱩᱲᱤ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟ.ᱭ ᱵᱟ.ᱜᱤ ᱚᱴᱚ ᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱡᱟᱣᱟ ᱛᱮᱠᱤᱱ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱟ.ᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱥᱟᱞᱚ ᱟᱨ ᱯᱟᱞᱚ ᱾ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱦᱟᱨᱟ ᱤᱫᱤ ᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱠᱤᱱ ᱟ.ᱠᱤᱱᱤᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱨᱤᱱ ᱪᱩᱸᱰᱤ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱠᱚ ᱫᱤᱱ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱠᱩᱠᱢᱩ ᱛᱮᱠᱤᱱ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱱ ᱫᱚ ᱯᱟᱞᱚᱭ ᱠᱩᱠᱢᱩ ᱠᱮᱫ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱞᱚᱭ ᱢᱮᱛᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ, ᱮ ᱫᱟ.ᱭ, ᱠᱩᱠᱢᱩ ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱠᱚᱲᱟ ᱢᱟᱲᱟ ᱠᱩᱲ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱪᱟ.ᱣᱨᱟ. ᱴᱷᱮᱱ ᱮ ᱦᱚᱦᱚ ᱟ.ᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱮᱛᱟ.ᱧ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱫᱮᱞᱟ ᱦᱟ.ᱡᱩᱜ ᱢᱟ , ᱨᱚᱫ ᱠᱟ.ᱧ , ᱱᱟ.ᱠᱤᱡ ᱠᱟ.ᱧ ᱢᱮ ᱾ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱧᱤᱫᱟ. ᱦᱚᱸ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮᱭ ᱠᱩᱠᱢᱩ ᱠᱮᱫ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱥᱟᱞᱚ ᱴᱷᱮᱱ ᱮ ᱞᱟ.ᱭ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱱ ᱜᱮ ᱥᱟᱞᱚᱭ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜ-ᱟ, ᱫᱮᱞᱟ ᱥᱮ ᱵᱷᱟᱞᱟ, ᱚᱠᱟ ᱢᱟᱲᱟᱠᱩᱲ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱪᱟ.ᱶᱨᱟ. ᱴᱷᱮᱱ ᱩᱱᱤ ᱠᱚᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ, ᱧᱮᱞᱮ ᱟᱞᱟᱝ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱧᱤᱫᱟ. ᱜᱮ ᱟ.ᱛᱩ ᱵᱟᱦᱮᱨ ᱛᱮ ᱠᱤᱱ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱢᱚᱥᱟᱱ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱴᱷᱮᱱ ᱾
==ᱠᱩᱠᱢᱩ ᱠᱚᱲᱟ==
ᱥᱟ.ᱨᱤ ᱜᱮ ᱧᱮᱞ ᱮᱭᱟ ᱠᱤᱱ ᱢᱤᱫ ᱵᱷᱟ.ᱜᱤ ᱠᱚᱲᱟᱭ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱧᱮᱞ ᱛᱮ ᱵᱟ.ᱭ ᱵᱟ.ᱭ ᱛᱮ ᱠᱤᱱ ᱯᱟ.ᱪᱷᱞᱟ.ᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱠᱷᱟᱱ ᱜᱮ ᱩᱱᱤ ᱠᱚᱲᱟᱭ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜ-ᱟ, ᱟᱞᱚ ᱵᱤᱱ ᱵᱚᱛᱚᱨᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱫᱮᱞᱟ ᱦᱟ.ᱡᱩᱜ ᱵᱤᱱ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱠᱤᱱ ᱥᱮᱱ ᱥᱩᱨ ᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱟ.ᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱚ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱠᱮᱜ-ᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱠᱚᱲᱟᱭ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱫ-ᱟ, ᱤᱧ ᱫᱚ ᱦᱚᱨ ᱤᱧ ᱟᱫ ᱟᱠᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱟ.ᱛᱩ ᱛᱮ ᱤᱫᱤ ᱛᱟᱨᱟ ᱠᱟ.ᱧ ᱵᱤᱱ ᱾ ᱠᱷᱟᱱ ᱜᱮ ᱟ.ᱛᱩ ᱛᱮᱠᱚ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ.ᱜ ᱛᱮ ᱥᱤᱢᱨᱟᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱠᱩᱞᱦᱤ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱠᱚ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱩᱱᱤ ᱠᱚᱲᱟᱭ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱫ-ᱟ, ᱜᱟᱯᱟ ᱦᱚᱸ ᱦᱟ.ᱡᱩᱜ ᱵᱤᱱ ᱾ ᱟ.ᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ.ᱧ ᱞᱟ.ᱭ ᱟ.ᱵᱤᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱠᱟ ᱢᱮᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱠᱚᱲᱟ ᱫᱚ ᱛᱟ.ᱨᱩᱵ ᱮ ᱯᱟᱞᱴᱟᱣ ᱮᱱᱛᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱦᱚᱨ ᱛᱮᱭ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱥᱟᱞᱚ ᱟᱨ ᱯᱟᱞᱚ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱢᱟᱲᱟᱠᱩᱲ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱪᱟ.ᱶᱨᱟ. ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱤᱱ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱤᱱ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱞᱚ ᱟᱨ ᱯᱟᱞᱚ ᱵᱚᱛᱚᱨ ᱵᱚᱛᱚᱨ ᱛᱮ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱤᱱ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱱ ᱜᱮ ᱩᱱᱤ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱤᱱ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱞᱚ ᱵᱤᱱ ᱵᱚᱛᱚᱨᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱫᱮᱞᱟ ᱦᱟ.ᱡᱩᱜ ᱵᱤᱱ ᱾ ᱟ.ᱰᱤ ᱵᱷᱟ.ᱜᱤ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱞᱤᱧ ᱞᱟ.ᱭ ᱟ.ᱵᱤᱱ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱞᱤᱧ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱵᱤᱨ ᱠᱟᱰᱟ ᱵᱤᱨ ᱪᱮᱬᱮ==
ᱩᱱᱤ ᱠᱚᱲᱟᱭ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟ, ᱫᱩ ᱢᱤᱫᱴᱟ.ᱝ ᱵᱤᱨ ᱠᱟᱰᱟ ᱟᱨ ᱵᱤᱨ ᱪᱮᱬᱮ ᱟ.ᱜᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱰᱮ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱠᱤᱱ ᱵᱤᱱ ᱾ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱤᱱ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱼ ᱵᱤᱨ ᱠᱟᱰᱟ ᱵᱤᱨ ᱪᱮᱬᱮ ᱫᱚ ᱚᱠᱟ ᱨᱮᱞᱤᱧ ᱧᱟᱢ ᱠᱤᱱᱟ ? ᱠᱷᱟᱱ ᱜᱮ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱤᱱ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟ, ᱢᱤᱫᱴᱟ.ᱝ ᱠᱟᱠᱲᱟ ᱟᱨ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱟᱺᱜᱤ ᱥᱚᱥᱨᱚᱡ ᱧᱟᱢ ᱟ.ᱜᱩ ᱠᱤᱱ ᱵᱤᱱ ᱾ ᱥᱟᱞᱚ ᱟᱨ ᱯᱟᱞᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱠᱲᱟ ᱟᱨ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱥᱚᱥᱨᱚᱡ ᱠᱤᱱ ᱧᱟᱢ ᱟ.ᱜᱩ ᱠᱮᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱤᱱ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟ, ᱟ.ᱞᱤᱧ ᱫᱚ ᱱᱟᱜᱽ ᱪᱩᱱᱰᱤ ᱠᱩᱸᱫᱽᱨᱟ. ᱟᱨ ᱵᱤᱥᱟᱱ ᱪᱩᱱᱰᱤ ᱠᱩᱸᱫᱽᱨᱟ. ᱾ ᱟ.ᱧᱤᱧᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱢᱮᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱠᱟᱠᱲᱟ ᱟᱨ ᱥᱚᱥᱨᱚᱡ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱦᱮᱫ ᱛᱮ ᱜᱮᱨ ᱛᱚᱯᱟᱜ ᱠᱤᱱ ᱵᱤᱱ ᱾ ᱢᱮᱱ ᱵᱤᱱ, ᱢᱟ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱟᱜᱽ ᱪᱩᱱᱰᱤ ᱠᱩᱸᱫᱽᱨᱟ. ᱟᱨ ᱵᱤᱥᱟᱱ ᱪᱩᱱᱰᱤ ᱠᱩᱸᱫᱽᱨᱟ. ᱵᱤᱨ ᱠᱟᱰᱟ ᱟᱨ ᱵᱤᱨ ᱪᱮᱬᱮ ᱞᱤᱧ ᱫᱟᱬᱮ ᱟ.ᱵᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱛᱟᱝ ᱠᱟᱜ ᱛᱮᱞᱟ ᱠᱟᱜ ᱵᱤᱱ ᱾ ᱥᱟᱞᱚ ᱟᱨ ᱯᱟᱞᱚ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱠᱤᱱ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱤᱱ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟ, ᱢᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱡᱷᱟ.ᱨᱱᱤ ᱵᱤᱱ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱤᱱ ᱞᱟ.ᱭ ᱟᱫ ᱠᱤᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱞᱚ ᱟᱨ ᱯᱟᱞᱚ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱠᱤᱱ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾
==ᱜᱮᱞ ᱪᱩᱱᱰᱤ==
ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱜᱮᱞ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱪᱩᱱᱰᱤ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱠᱚ ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱩᱱᱠᱩ ᱦᱚᱸ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱚ ᱞᱟ.ᱭ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱠᱚ ᱟᱞᱮ ᱫᱚ ᱪᱩᱱᱰᱤ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱞᱮ ᱾ ᱟᱞᱮ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱤᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱠᱟᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱞᱮ ᱫᱚ ᱡᱚᱢ ᱨᱟᱡᱽ ᱦᱟ.ᱫᱩᱲ ᱨᱟᱡᱽ ᱨᱤᱱ ᱯᱮᱭᱟᱫᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱞᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤᱭᱟ ᱾ ᱟᱞᱮ ᱫᱚ ᱛᱟ.ᱨᱩᱵ ᱨᱩᱯ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱞᱮ ᱫᱟᱬᱟ ᱵᱟᱲᱟᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱷᱟ.ᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱚᱠᱚᱭ ᱢᱟ.ᱱᱢᱤᱭᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱫᱤᱱ ᱯᱩᱨᱟ.ᱣ ᱠᱚᱜᱼᱟ, ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱡᱚᱢ ᱨᱟᱡᱽ ᱴᱷᱮᱱ ᱞᱮ ᱥᱟᱵ ᱤᱫᱤ ᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱜᱮ ᱟᱞᱮᱭ ᱫᱮᱵᱟ ᱥᱮᱵᱟ ᱞᱮ ᱠᱷᱟᱱ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱦᱚᱸ ᱞᱮ ᱵᱟᱛᱟᱣᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱦᱚᱲ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱜᱮ ᱥᱟᱵ ᱟ.ᱜᱩᱭ ᱢᱮᱱ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱩᱱᱠᱩ ᱦᱚᱸ ᱞᱮ ᱥᱟᱵ ᱟ.ᱜᱩ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱤᱠᱷᱟ.ᱱ ᱚᱠᱚᱭ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱫᱷᱟ.ᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱫᱤᱱ ᱯᱩᱨᱟ.ᱣ ᱠᱚᱜᱼᱟ, ᱩᱱᱤ ᱜᱮᱞᱮ ᱥᱟᱵ ᱟ.ᱜᱩ ᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱯᱩᱨᱟ.ᱣ ᱠᱚᱜ ᱨᱮ ᱥᱟᱵ ᱟ.ᱜᱩᱭ ᱢᱮᱱ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱩᱱᱤ ᱵᱷᱮᱡᱟ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱮᱢᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱞᱮ ᱜᱤᱰᱤ ᱟᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱛᱮ ᱥᱟᱞᱚ ᱟᱨ ᱯᱟᱞᱚ ᱩᱱᱠᱩ ᱪᱩᱱᱰᱤ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱟ.ᱥᱩᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱩᱲᱤᱱ ᱵᱤᱨᱫᱟ.ᱯ ᱠᱤᱱ ᱥᱮᱬᱟ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱞᱚ ᱟᱨ ᱯᱟᱞᱚ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱮᱨᱣᱟᱲ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮ ᱰᱟ.ᱱ ᱪᱩᱲᱤᱱ ᱵᱤᱨᱫᱟ.ᱯ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱱᱩᱠᱩ ᱪᱩᱱᱰᱤ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱜᱮ ᱠᱩᱸᱫᱽᱨᱟ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱷᱮᱨᱣᱟᱲ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮᱠᱚ ᱵᱚᱞᱚ ᱮᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱞᱚ ᱟᱨ ᱯᱟᱞᱚ ᱵᱟᱠᱷᱮᱬ==
ᱩᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱢᱟᱜᱽ ᱥᱤᱢ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱟ.ᱛᱩ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱠᱚ ᱰᱟᱠᱟᱣ ᱠᱚᱨᱮ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱥᱟᱞᱚ ᱟᱨ ᱯᱟᱞᱚ ᱦᱚᱸ ᱠᱤᱱ ᱵᱟᱠᱷᱮᱬ ᱛᱤᱭᱩᱜᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱨᱩᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱚᱸᱜᱟᱭ ᱞᱟ.ᱭᱟ, ᱦᱤᱸ~ᱥᱟ.ᱦᱟᱜ, ᱚᱠᱟᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱠᱷᱟᱱ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱚᱬᱮ ᱟ.ᱜᱤᱞ ᱦᱟᱯᱲᱟᱢ ᱠᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱠᱚ ᱵᱳᱨᱳ ᱠᱚ ᱥᱤᱨᱟ. ᱜᱟᱸᱰᱚ ᱯᱟᱴᱟ ᱜᱟᱸᱰᱚ ᱛᱮ ᱦᱮᱸᱥᱟᱜ ᱵᱩᱴᱟ. ᱵᱟᱲᱮ ᱵᱩᱴᱟ. ᱨᱮ ᱵᱤᱞ ᱞᱚᱴᱚᱢ ᱟᱴᱮᱫ ᱞᱚᱴᱚᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱚ, ᱩᱱᱠᱩ ᱦᱚᱸ ᱞᱤᱧ ᱵᱩᱡᱷᱟ.ᱣ ᱠᱮᱫ ᱠᱚ, ᱵᱚᱫᱷᱟᱣ ᱠᱮᱫ ᱠᱚ, ᱩᱱᱠᱩ ᱦᱚᱸ ᱱᱟᱭ ᱜᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱾ ᱚᱠᱟᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱤᱢᱟ. ᱨᱮ ᱥᱟᱲᱮ ᱨᱮ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱠᱚ ᱵᱳᱨᱳ ᱠᱚ ᱚᱯᱮᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱵᱩᱥᱟ.ᱲ ᱟᱠᱟᱱ ᱩᱱᱠᱩ ᱦᱚᱸ ᱞᱤᱧ ᱵᱩᱡᱷᱟ.ᱣ ᱠᱮᱫ ᱵᱚᱫᱷᱟᱣ ᱠᱮᱫ ᱠᱚ, ᱩᱱᱠᱩ ᱦᱚᱸ ᱱᱟᱭ ᱜᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱾ ᱚᱠᱟᱨᱮ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱞᱚ ᱟᱨ ᱯᱟᱞᱚ ᱥᱟᱢᱟᱱᱚᱢ ᱴᱷᱮᱠᱟᱛᱮ (ᱠᱷᱟ.ᱧᱪᱤ ᱛᱮ) ᱨᱚᱜᱟᱜ ᱵᱷᱤᱜᱤᱱᱟᱜ ᱫᱤᱯᱤᱞ ᱟ.ᱜᱩ ᱵᱷᱟ.ᱨᱭᱟ. ᱟ.ᱜᱩ ᱟᱠᱟᱫ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱦᱚᱸ ᱞᱤᱧ ᱵᱩᱡᱷᱟ.ᱣ ᱠᱮᱫ ᱵᱚᱫᱷᱟᱣ ᱠᱮᱫ ᱠᱤᱱ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱦᱚᱸ ᱱᱟᱭ ᱜᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱪᱮᱫ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱞᱟ.ᱳᱡᱷᱟᱳ ᱯᱟᱳᱡᱷᱟᱳ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱱ ᱛᱟᱨᱟ ᱫᱤᱱ ᱫᱚ ᱵᱚᱞᱠᱟᱜ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱠᱟᱜ ᱫᱚ .... ᱫᱮᱡᱟ ᱢᱟ.ᱱᱢᱤ ᱤᱧ ᱫᱚ ....(ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱮ ᱞᱟ.ᱭ ᱛᱟᱭᱟ) ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
hfm357k9qateahzsmtlxsnezt717zog
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱟᱵᱷᱟ
0
2316
103405
65946
2022-08-26T11:27:29Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[ᱨᱮᱫ:Gandrung_banyuwangi.jpg|thumb|Gandrung banyuwangi]]
'''ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱟᱵᱷᱟ''' (Indonesian: Jawa Timur, abbreviated as Jatim, Javanese: ꧋ꦗꦮꦮꦺꦠꦤ꧀, translit. Jåwå Wétan, Madurese: جاوه تيمور, translit. Jhâbâh Dhimor) ᱫᱚ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱟᱫᱩᱨᱟ]] ᱫᱤᱯ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱡ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱵᱨᱤᱡᱽ ᱥᱩᱨᱟᱢᱟᱫᱩ ᱵᱨᱤᱡᱽ ᱛᱮ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱨᱮ 37,476,757 ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱣᱟ᱾ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱛᱟᱸᱦᱮᱱ ᱡᱟᱜᱟ ᱫᱚ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱜᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱫᱤᱱ ᱥᱟᱢᱚᱨᱤᱠ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱨᱮᱱᱵᱷᱤᱞᱮ ᱪᱩᱠᱛᱤ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱛᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱢᱚᱨᱤᱠ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱪᱩᱠᱛᱤ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱚᱡᱽ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱮᱫᱟᱨᱞᱮᱱᱰ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛᱮ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱫᱚ ᱢᱟᱫᱩᱨᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱟᱵᱷᱟ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱞᱮᱸᱜᱟ ᱨᱟᱡᱟᱨᱤ ᱫᱚ ᱦᱩᱞ ᱠᱩ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱦᱩᱞ ᱨᱮ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱟᱹᱨᱢᱤ ᱠᱩ ᱡᱤᱛᱟᱹᱣ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱔᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱰᱟᱪ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱚᱯᱟᱨᱮᱥᱚᱱ ᱠᱨᱟᱭ ᱮ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭᱮ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱪᱩᱠᱛᱤ ᱫᱟᱨᱟᱭᱛᱮ ᱚᱯᱟᱨᱮᱥᱚᱱ ᱠᱨᱟᱭ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱮᱱᱟ᱾
ᱰᱟᱪ-ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱛᱮ ᱰᱟᱪ ᱟᱡᱨᱮᱱ ᱥᱮᱱᱟᱵᱟᱹᱦᱤᱱᱤ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱᱮ ᱚᱪᱚᱜ ᱠᱮᱛ ᱠᱳᱣᱟ᱾ ᱑᱙᱕᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱕ ᱯᱷᱮᱵᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱥᱤᱠᱨᱤᱛᱤ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱫᱟᱭ᱾
== ᱚᱛᱱᱚ ==
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ 47,800 km<sup>2</sup>᱾ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱵᱟᱞᱤ, ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱨᱮ ᱛᱟᱞᱟ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱜᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱱᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱢᱟᱫᱩᱨᱟ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱡ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱫᱤᱯ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱢᱟᱫᱩᱨᱟ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱡ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱫᱤᱯ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱡ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱫᱤᱯ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱨᱟᱱᱴᱟᱥ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱨ ᱥᱚᱞᱚ ᱜᱟᱰᱟ᱾ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱠᱚᱢ ᱢᱟᱪᱷᱟᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ᱾
== ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ==
ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱨᱮᱱ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱚ ᱫᱚ [[ᱡᱟᱵᱷᱟᱱᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱡᱟᱵᱷᱟᱱᱤᱥ]] ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱤᱱᱟᱹᱢ ᱠᱩ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱵᱟᱫᱽ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱳᱣᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱢᱟᱫᱩᱨᱮᱥᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱜᱮᱭᱟ᱾
== ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ==
ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱨᱮᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱟᱨ ᱵᱳᱫᱫᱷᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱠᱳ ᱢᱟᱱᱟᱣᱮᱛ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ᱾ ᱟᱫᱚ ᱟᱥᱛᱮ ᱟᱥᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱡᱟᱜᱟᱨᱮ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ᱾ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱵᱟᱹᱱᱤᱡᱽ ᱦᱚᱲ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱡ ᱵᱟᱹᱱᱤᱡᱽ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱠᱩ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ᱾ ᱚᱝᱠᱟ ᱚᱝᱠᱟᱛᱮᱜᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱦᱤᱱᱫᱩ, ᱤᱥᱞᱟᱢ, ᱤᱥᱟᱹᱭ, ᱵᱳᱫᱫᱷᱳ ᱫᱷᱚᱨᱟᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱳᱱᱫᱤᱨ, ᱢᱳᱥᱡᱤᱫ, ᱜᱤᱨᱡᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨᱠᱩ-<gallery>
File:COLLECTIE TROPENMUSEUM Moskee in Soerabaja TMnr 60046659.jpg|Islamic [[Ampel Mosque]], [[Surabaya]] (circa 1920s)
File:COLLECTIE TROPENMUSEUM De Heilige Hart Kerk aan de Kajoetangan te Malang Oost-Java. TMnr 60005866.jpg|Kayutangan [[Catholic Church|Catholic]] Church, Downtown [[Malang]] (circa 1935)
File:Facade of East Java Christian Church, Mojowarno, Jombang, 2017-09-18.jpg|Traditional [[East Java Christian Church]], Mojowarno, [[Jombang Regency|Jombang]]
File:Bromo Tengger Semeru National Park Java 500.jpg|Tengger ([[Hindu]] [[Hindu temple|Temple]]) Pura Luhur Ponten, near [[Mount Bromo|Bromo]] Crater
File:001 Main Temple (25595087247).jpg|[[Buddhism|Buddhist]] Maha Vihara Mojopahit, [[Trowulan]], [[Mojokerto Regency|Mojokerto]]
File:Inside Kwan Sing Bio Temple, Tuban, East Java, Indonesia.jpg|Kwan Sing Bio [[Chinese temple architecture|Chinese Temple]], [[Tuban Regency|Tuban]]
</gallery>
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{portal|Indonesia}}
* {{Wikivoyage-inline}}
* {{id icon}} [http://www.jatimprov.go.id/ Official website]
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱮᱥᱤᱭᱳ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱥᱟᱯᱟᱲᱟᱣ ᱒᱐᱑᱘]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
1kx36remcsiz5oono41cv1zsmitycgq
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱩᱢᱟᱛᱨᱟ
0
2440
103412
80584
2022-08-26T11:45:37Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:East Sumatra in the United States of Indonesia.svg|thumb|Republik Indonesia Serikat]]'''ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱩᱢᱟᱛᱨᱟ''' ᱫᱚ ᱑᱙᱔᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ ᱵᱤᱨᱩᱫᱷ ᱨᱮ ᱱᱮᱫᱟᱨᱞᱮᱱᱰ ᱠᱳ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱔᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱳ ᱡᱟᱛᱤᱭᱳ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱛᱤ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱝᱥᱚ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱩᱢᱟᱛᱨᱟ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱱᱚᱲ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱝᱥᱚ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ ᱦᱚᱸ ᱡᱟᱱᱚᱲ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱝᱥᱚ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱕᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱩᱢᱟᱛᱨᱟ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱩᱢᱟᱛᱨᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱝᱥᱚ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾<ref>Reid, Anthony. ''The Blood of the People: Revolution & the End of Traditional Rule in Northern Sumatra''. Singapore: NUS Press, 2014. 274–277</ref>
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱟᱨᱤ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱰᱟᱪ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱥᱩᱢᱟᱛᱨᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱫᱚᱲᱦᱟᱭᱛᱮ ᱩᱯᱳᱱᱤᱵᱮᱥ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱟᱠᱟᱯ ᱠᱳ ᱢᱮᱱ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱙᱔᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱥᱮᱡ ᱰᱟᱪ ᱤᱥᱴ ᱤᱱᱰᱤᱡᱮ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱞᱟᱦᱟᱨᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱚᱡᱽ ᱪᱟᱥᱵᱟᱥ ᱟᱨ ᱥᱩᱱᱩᱢ ᱠᱷᱟᱫᱟᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱚ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱰᱟᱪ ᱠᱳ ᱢᱟᱞᱚᱭᱤ ᱥᱩᱞᱛᱟᱱ ᱠᱩ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱠᱚ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱟᱭ ᱥᱚᱢᱯᱚᱫ ᱟᱹᱠᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱩ ᱥᱚᱦᱚᱡᱽ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱙᱓᱐ ᱫᱚᱥᱚᱠ ᱥᱮᱡ ᱪᱟᱥᱟᱵᱟᱫᱽ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱦᱚᱲ ᱠᱩ ᱟᱨ ᱢᱮᱫᱟᱱᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱥᱩᱢᱟᱛᱨᱟ ᱟᱨ ᱡᱟᱵᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱟᱜᱟ ᱠᱷᱚᱡ ᱠᱚ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱢᱟᱞᱚᱭᱤ, ᱥᱤᱢᱟᱞᱩᱱᱜᱩᱱ ᱟᱨ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱ ᱪᱤᱱᱟ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱵᱤᱥᱮᱥ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱮᱛ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ᱾
ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱠᱳᱣᱟᱜ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱙᱔᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱥᱩᱠᱚᱨᱱᱚ ᱟᱨ ᱢᱩᱦᱟᱢᱢᱚᱫ ᱦᱟᱛᱛᱟ ᱫᱟᱨᱟᱭᱛᱮ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞᱮ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱛ ᱠᱷᱟᱡ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱩᱢᱟᱛᱨᱟ ᱨᱮ ᱟᱭᱟᱜ ᱚᱯᱷᱤᱥ ᱛᱮᱭᱟᱨᱮ ᱫᱷᱩᱨᱟᱹᱣ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ ᱨᱮᱱ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱩ ᱡᱩᱣᱟᱱ ᱠᱚᱲᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱩᱱᱟᱹ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱵᱟᱹᱠᱩ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱫᱟ᱾ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱡᱚᱠᱷᱚᱡ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱴᱷᱮᱱ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱣᱥᱳᱞ ᱠᱩ ᱪᱤᱫ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱟᱨᱟᱢ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ ᱨᱮᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱳ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱱᱩᱠᱩ ᱜᱮ ᱦᱩᱞ ᱠᱩ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱢᱟᱞᱚᱭᱤ ᱟᱨ ᱥᱤᱢᱟᱞᱩᱱᱜᱩᱱ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱠᱩ ᱜᱚᱪ ᱚᱪᱚ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱠᱤᱥᱟᱺᱲ ᱦᱚᱲ ᱠᱩᱣᱟᱜ ᱫᱳᱠᱟᱱ ᱵᱮᱵᱥᱟ ᱠᱳ ᱨᱮᱡ ᱞᱮᱛ ᱠᱳᱣᱟ᱾ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱰᱟᱪ ᱠᱚ ᱠᱩ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫᱟ ᱡᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱡ ᱟᱞᱟᱫᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱵᱮᱨᱮᱫᱽ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱞᱮᱠᱷᱟᱡ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ᱾
᱑᱙᱔᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱰᱟᱪ-ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱳ ᱜᱳᱞ ᱴᱮᱵᱤᱞ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱰᱟᱪ ᱠᱩ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱩᱢᱟᱛᱨᱟ ᱠᱷᱚᱡ ᱟᱹᱠᱩ ᱨᱮᱱ ᱥᱮᱱᱟᱵᱟᱦᱤᱱᱤ ᱠᱚ ᱚᱪᱚᱜ ᱠᱮᱫ ᱠᱳᱣᱟ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱚᱸᱰᱮᱱᱠᱩ ᱥᱟᱥᱚᱠ ᱠᱚ ᱫᱩᱨᱵᱚᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱕᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱰᱚᱠᱴᱚᱨ ᱢᱚᱱᱥᱩᱨ ᱟᱨ ᱢᱩᱦᱟᱢᱢᱚᱫᱽ ᱦᱟᱛᱛᱟ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱩᱢᱟᱛᱨᱟ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱝᱥᱚ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵ ᱛᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱽ ᱵᱟᱠᱷᱨᱟ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱠᱤᱱ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱙᱕᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱩᱢᱟᱛᱨᱟ ᱛᱟᱯᱟᱱᱩᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱝᱥᱚ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱩᱢᱟᱛᱨᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱝᱥᱚ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱮᱥᱤᱭᱳ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱥᱟᱯᱟᱲᱟᱣ ᱒᱐᱑᱘]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
2sg2hpwgn01mqxbebpim2qvh7atx0bz
ᱥᱟᱢᱟ ᱡᱟᱭᱱ
0
3193
103398
43953
2022-08-26T10:15:19Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Shamma Jain.jpg|thumb|ᱥᱟᱢᱟ ᱡᱟᱭᱱ]]
'''ᱥᱟᱢᱟ ᱡᱟᱭᱱ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱯᱷᱳᱨᱮᱱ ᱥᱮᱨᱵᱷᱤᱥ (IFS) ᱟᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱮᱥ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱨᱟᱡᱽᱫᱩᱛ (Ambassador) ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱨᱟᱡᱽᱫᱩᱛ ᱠᱟᱢᱠᱟᱡᱽ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱞᱟᱥᱮᱨ ᱦᱟᱛᱟᱝ ᱫᱚ ᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱗ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱛ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱜᱨᱤᱠ (Greece) ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱟᱡᱽᱫᱩᱛ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱾<ref>{{cite web|author=|year=|url=http://www.business-standard.com/article/pti-stories/shamma-jain-appointed-indian-envoy-to-greece-117062901243_1.html |title=Shamma Jain appointed Indian envoy to Greece|publisher=[[Business Standard]]|accessdate=29 June 2017}}</ref>ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱐᱘ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱑᱑ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱤᱵᱷᱚᱨᱤ ᱠᱳᱥᱴ (Ivory Coast), ᱥᱤᱮᱨᱟ ᱞᱤᱭᱳᱱ (Sierra Leone), ᱞᱤᱵᱮᱨᱤᱭᱟ (Liberia), ᱜᱤᱱᱤ (Guinea) ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱛᱮ ᱨᱟᱡᱽᱫᱩᱛ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾
ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱔ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱗ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱯᱟᱱᱟᱢᱟ, ᱠᱳᱥᱴᱟᱨᱤᱠᱟ ᱟᱨ ᱱᱤᱠᱟᱨᱟᱜᱩᱣᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱟᱡᱽᱫᱩᱛ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web|author=|year=|url=http://www.cii.in/PhotoGalleryDetail.aspx?enc=KBTvEDa/DRwabL03WCyPLwcWzSYGoWkz9NTe76paDb4yKMmz3UAayrbPCfwFBtBrrBBtNYQut6JIs2A3OJ7jh9F3rmQNa373y67qvqEGRKJqp8jcr+41hI/Hnv7lFntS |title=CII Interactive Session|publisher=[[Confederation of Indian Industry]]|accessdate=14 May 2014}}</ref><ref>{{cite web|author=|year=|url=http://www.eoiabidjan.org/page/display/61 |title=Embassy of India in Ivory Coast|publisher=Ministry of External Affairs|accessdate=8 September 2008}}</ref>
ᱨᱳᱢ, ᱤᱴᱟᱞᱤ ᱨᱮ ᱰᱮᱯᱩᱴᱤ ᱪᱤᱯᱷ ᱚᱯᱷ ᱢᱤᱥᱚᱱ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮ ᱨᱟᱡᱽ ᱟᱹᱨᱤ ᱥᱚᱞᱟᱦᱟᱠᱟᱨ ᱟᱨ UNESCO ᱯᱟᱨᱤᱥ, ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱨᱮ Permanent Delegate ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱦᱟᱨᱟᱵᱩᱨᱩ ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ==
᱑᱙᱕᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱡᱚᱢᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱥᱢᱤᱨ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ University of Jammu ᱨᱮ ᱨᱟᱡᱽ ᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱨᱮ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ (B.A.) ᱥᱟᱹᱛ ᱞᱮᱜᱼᱟᱭ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱤᱱᱤᱰ ᱨᱮ ᱞᱩᱭᱞᱩ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱮᱱᱛᱮ Chancellor's Gold medal ᱮ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ Jawaharlal Nehru University ᱱᱟᱶᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱷᱤᱞᱚᱥᱚᱯᱷᱤ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱽ ᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱮ ᱵᱟᱨ ᱫᱷᱟᱣ M.A. ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|author=|year=|url=http://www.jnu.ac.in/SIS/CAS/CAS_Alumni_MPhil.pdf |title=Center for African Studies|publisher=JNU|accessdate=14 May 2014}}</ref>ᱟᱡᱟᱜ ᱞᱟᱥᱮᱨ ᱦᱟᱛᱟᱝ ᱫᱟᱲᱮ ᱛᱮ UGC Felloship ᱦᱚᱸᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱮᱱᱮᱢ==
ᱥᱟᱢᱟ ᱡᱟᱭᱱ ᱫᱚ ᱑᱙᱘᱓ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ Indian Foreign Service ᱨᱮ ᱱᱟᱜ ᱮᱱᱮᱡ ᱛᱟᱭ ᱾<ref>{{cite web|author=|year=|url=http://www.mea.gov.in/press-releases.htm?dtl/23152/Ms+Shamma+Jain+appointed+as+the+next+Ambassador+of+India+to+Panama |title=Shamma Jain appointed as the next Ambassador of India to Panama|publisher=Ministry of External Affairs|accessdate=14 May 2014}}</ref>ᱚᱱᱟ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱫᱚ Counter Terrorism Division ᱢᱩᱲᱩᱛ ᱵᱤᱪᱟᱹᱨᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱩᱫᱩᱜᱤᱡ ᱞᱮᱠᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱯᱚᱞᱤᱥᱤ ᱯᱞᱟᱱᱤᱝ ᱟᱨ ᱨᱤᱥᱟᱨᱪ on Terrorism Diplomacy ᱵᱤᱫᱮᱥ ᱨᱟᱡᱽ ᱟᱹᱨᱤ ᱵᱤᱵᱷᱟᱜ ᱱᱟᱶᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱛᱮ ᱨᱟᱭ ᱨᱤᱛ ᱠᱚᱭ ᱥᱩᱜ-ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱫᱚᱜ ᱾<ref>{{cite web|author=|year=|url=http://www.meaindia.nic.in/staticfile/organisation.pdf |title=MEA Organization|publisher=Ministry of External Affairs|accessdate=14 May 2014}}</ref>ᱨᱟᱡᱽᱫᱩᱛ ᱡᱟᱭᱱ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛᱟᱹᱨᱤ ᱥᱩᱞᱩᱠ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱡᱚᱜᱚ ᱥᱩᱛᱨᱮᱛ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web|author=|year=|url=http://www.newindianexpress.com/thesundaystandard/MEA-Moves-its-Men-Post-Haste/2014/03/02/article2085131.ece |title=MEA Moves its Men, Post-Haste|publisher=[[Indian Express]]|accessdate=14 May 2014}}</ref>
᱑᱙᱙᱗ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ Washington DC ᱨᱮ ᱨᱟᱡᱽ ᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱞᱟᱦᱟ ᱠᱟᱨ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱞᱩᱠ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱨᱟᱡᱽ ᱟᱹᱨᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤᱠᱚᱭ ᱥᱩᱜ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱫᱚᱜ ᱾ ᱒᱐᱐᱓ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱕ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱟᱱᱤᱞᱟ, Philippine ᱨᱮ Deputy Chief Of Mission ᱟᱨ Charge de Affairs ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱥᱩᱜ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱨᱮ Turkey ᱟᱨ Argentina ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱫᱩᱛ ᱨᱟᱡᱽ ᱟᱹᱨᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ University of Liberia ᱨᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱜᱟᱞᱚᱪᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱚᱸᱰᱮ Doctors of Letters ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱹᱱ ᱥᱟᱠᱟᱡ ᱠᱚ ᱮᱢᱟᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫᱚᱜ ᱾ ᱒᱐᱐᱙ ᱨᱮ British Institute of Management ᱟᱨ Technology ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱱᱮᱨ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱜᱟᱞᱚᱪᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱛᱮ ᱪᱮᱛᱮᱫᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱵᱩᱜᱤ ᱦᱚᱨᱛᱮ ᱛᱟᱲᱟᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱯᱮ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱟᱫ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱫᱚᱜ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
4x6kvrqnpdab6oel9ga8n9senjhmniw
ᱥᱟᱠᱤᱵᱽ ᱟᱞ ᱦᱟᱥᱟᱱ
0
3823
103382
26298
2022-08-26T09:38:34Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox cricketer
| name = ᱥᱟᱠᱤᱵᱽ ᱟᱞ ᱦᱟᱥᱟᱱ
| image = File:Shakib Al Hasan (4) (cropped).jpg
| image_size = 250px
| caption = ᱒᱐᱑᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱠᱤᱵᱽ
| fullname = ᱥᱟᱠᱤᱵᱽ ᱟᱞ ᱦᱟᱥᱟᱱ
| birth_date = {{Birth date and age|1987|3|24|df=y}}
| birth_place = [[Magura District|Magura]], [[Khulna Division|Khulna]], [[Bangladesh]]
| heightm = 1.75
| batting = Left-handed
| bowling = [[Slow left-arm orthodox]]
| role = [[All-rounder]]
| country = Bangladesh
| international = true
| internationalspan = 2006–present
| testdebutdate = 18 May
| testdebutyear = 2007
| testdebutagainst = India
| testcap = 46
| lasttestdate = 20 December
| lasttestyear = 2018
| lasttestagainst = West Indies
| odidebutdate = 6 August
| odidebutyear = 2006
| odidebutagainst = Zimbabwe
| odicap = 82
| lastodidate = 20 June
| lastodiyear = 2019
| lastodiagainst = Australia
| odishirt = 75
| T20Idebutdate = 28 November
| T20Idebutyear = 2006
| T20Idebutagainst = Zimbabwe
| T20Icap = 11
| lastT20Ifor = Bangladesh
| lastT20Iagainst = West Indies
| lastT20Idate = 22 December
| lastT20Iyear = 2018
| club1 = [[Khulna Division cricket team|Khulna Division]]
| year1 = 2004–present
| club2 = [[Worcestershire County Cricket Club|Worcestershire]]
| year2 = 2010–2011
| club3 = [[Kolkata Knight Riders]]
| year3 = 2011–2017
| clubnumber3 = 75
| club4 = [[Khulna Royal Bengals]]
| year4 = 2012
| club5 = [[Uthura Rudras]]
| year5 = 2012
| club6 = [[Dhaka Gladiators]]
| year6 = 2013
| club7 = [[Leicestershire County Cricket Club|Leicestershire]]
| year7 = 2013
| club8 = [[Barbados Tridents]]
| year8 = 2013, 2018
| clubnumber8 = 75
| club9 = [[Adelaide Strikers]]
| year9 = 2014
| clubnumber9 = 75
| club10 = [[Melbourne Renegades]]
| year10 = 2015
| clubnumber10 = 75
| club11 = [[Rangpur Riders]]
| year11 = 2015
| club12 = [[Karachi Kings]]
| year12 = 2016
| clubnumber12 = 75
| club13 = [[Jamaica Tallawahs]]
| year13 = 2016–2017
| clubnumber13 = 75
| club14 = [[Dhaka Dynamites]]
| year14 = 2016–present
| clubnumber14 = 75
| club15 = [[Peshawar Zalmi]]
| year15 = 2017–present
| clubnumber15 = 77
| club16 = [[Sunrisers Hyderabad]]
| year16 = 2018–present
| clubnumber16 = 75
| columns = 4
| column1 = [[Test cricket|Test]]
| column2 = [[One Day International|ODI]]
| column3 = [[Twenty20 International cricket|T20I]]
| column4 = [[First-class cricket|FC]]
| matches1 = 55
| matches2 = 202
| matches3 = 72
| matches4 = 91
| runs1 = 3,807
| runs2 = 6,101
| runs3 = 1,471
| runs4 = 5,722
| bat avg1 = 39.65
| bat avg2 = 37.42
| bat avg3 = 23.34
| bat avg4 = 37.39
| 100s/50s1 = 5/24
| 100s/50s2 = 9/44
| 100s/50s3 = 0/8
| 100s/50s4 = 8/34
| top score1 = 217
| top score2 = 134[[not out|*]]
| top score3 = 84
| top score4 = 217
| deliveries1 = 12,774
| deliveries2 = 10,253
| deliveries3 = 1,571
| deliveries4 = 18,924
| wickets1 = 205
| wickets2 = 252
| wickets3 = 88
| wickets4 = 305
| bowl avg1 = 31.29
| bowl avg2 = 30.26
| bowl avg3 = 20.17
| bowl avg4 = 30.13
| fivefor1 = 18
| fivefor2 = 1
| fivefor3 = 1
| fivefor4 = 23
| tenfor1 = 2
| tenfor2 = 0
| tenfor3 = 0
| tenfor4 = 2
| best bowling1 = 7/36
| best bowling2 = 5/47
| best bowling3 = 5/20
| best bowling4 = 7/32
| catches/stumpings1 = 22/–
| catches/stumpings2 = 48/-
| catches/stumpings3 = 18/-
| catches/stumpings4 = 45/–
| source = [http://www.espncricinfo.com/bangladesh/content/player/56143.html ESPNCricinfo]
| date = 20 June 2019
}}
'''ᱥᱟᱠᱤᱵᱽ ᱟᱞ ᱦᱟᱥᱟᱱ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ: ᱒᱔ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱘᱗) ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥᱤ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱞᱮᱸᱜᱟ ᱛᱤ ᱵᱮᱴᱥᱢᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱞᱮᱸᱜᱟ ᱛᱤ ᱤᱥᱯᱤᱱ ᱵᱳᱞᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱥᱟᱠᱤᱵᱽ ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱡᱟᱛᱤᱭᱳ ᱫᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱦᱚᱸᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱ ᱡᱚᱛᱚᱠᱷᱚᱡ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴᱚᱨ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱚᱞ ᱨᱟᱣᱱᱰᱟᱨ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱥᱟᱠᱤᱵᱽ᱾
᱒᱐᱐᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱤᱢᱵᱟᱵᱩᱭᱮ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱜᱟᱛᱮᱨᱮ ᱥᱟᱠᱤᱵᱽ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱷᱟᱣ ᱛᱮᱭ ᱜᱟᱛᱮᱣ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱭᱥᱤᱥᱤ ᱟᱜ ᱨᱮᱝᱠᱤᱝ ᱨᱮ ᱒᱐᱑᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱠᱤᱵᱽ ᱴᱮᱥᱴ, ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱦᱟᱸᱨᱤ ᱜᱟᱛᱮ ᱟᱨ ᱴᱤ-ᱴᱳᱭᱮᱱᱴᱤ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱚᱞ ᱨᱟᱣᱱᱰᱟᱨ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱨᱮᱝᱠᱤᱝ ᱨᱮᱭ ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟ᱾ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥᱤ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴᱟᱨ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱔᱐᱐᱐ ᱨᱟᱱ ᱦᱩᱭ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾
== ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
ᱥᱟᱠᱤᱵᱽ ᱟᱞ ᱦᱟᱥᱟᱱ ᱑᱙᱘᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱓ ᱢᱟᱨᱪ ᱢᱟᱜᱩᱨᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱢᱟᱥᱨᱩᱨ ᱨᱮᱡᱟ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱠᱨᱤᱥᱤ ᱵᱮᱝᱠ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱚᱯᱷᱤᱥᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱟᱡ ᱜᱚᱜᱚ ᱥᱤᱨᱤᱱ ᱥᱟᱨᱢᱤᱱ ᱫᱚ ᱜᱷᱟᱸᱨᱚᱡᱽ ᱡᱚᱛᱚᱱᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱥᱟᱠᱤᱵᱽ ᱫᱚ ᱜᱟᱛᱮ ᱯᱟᱜᱞᱟᱭ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱛᱚ ᱴᱚᱞᱟᱨᱮ ᱜᱟᱛᱮ ᱠᱚᱨᱮ ᱥᱟᱠᱤᱵᱟᱜ ᱵᱮᱥ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱒᱐᱐᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱛᱤᱭᱳ ᱞᱤᱜ ᱨᱮ ᱜᱟᱛᱮ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱫᱚᱞ ᱨᱮ ᱟᱡ ᱟᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢᱮ ᱡᱚᱢᱟ ᱞᱮᱫᱟ᱾
== ᱜᱟᱛᱮ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
᱒᱐᱐᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱤᱢᱵᱟᱵᱩᱭᱮ ᱫᱟᱬᱟᱱ ᱨᱮ ᱥᱟᱠᱤᱵᱽ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱷᱟᱣᱮ ᱜᱟᱛᱮ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱐᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱳᱭᱮᱥᱤᱱᱰᱤᱡᱽ ᱨᱮ ᱒᱐᱐᱗ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱠᱟᱯ ᱨᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱫᱚᱞ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱥᱟᱠᱤᱵᱽ ᱡᱟᱜᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱜᱟᱛᱮ ᱨᱮᱜᱮ ᱜᱟᱹᱠᱷᱩᱲᱟᱱ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱫᱚᱞ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ ᱠᱩ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱚᱪᱚᱞᱮᱱᱟ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱴᱷᱮᱱ᱾ ᱚᱱᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱠᱟᱯ ᱨᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱫᱷᱟᱯ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱫᱚᱞ ᱠᱩ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱷᱤᱨᱮ ᱫᱷᱤᱨᱮ ᱟᱭᱟᱜ ᱜᱟᱛᱮ ᱛᱮ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴ ᱡᱩᱜᱽ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱥᱟᱠᱤᱵᱽ ᱟᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱹᱜᱩ ᱠᱮᱫᱟᱭ᱾
== ᱜᱷᱟᱸᱨᱚᱡ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
᱒᱐᱑᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟ ᱑᱒ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱥᱟᱠᱤᱵᱽ ᱡᱩᱠᱛᱚ ᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱯᱨᱚᱵᱟᱥᱤ ᱩᱢᱢᱮ ᱟᱦᱢᱮᱫᱽ ᱥᱤᱥᱤᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱠᱩᱲᱤᱭ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ᱾ ᱩᱝᱠᱤᱱ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱠᱩᱲᱤ ᱜᱤᱫᱨᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜᱛᱟᱹᱠᱤᱱᱟᱹ᱾
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* {{Cricinfo|ref=ci/content/player/56143.html}}
* [https://www.cricbuzz.com/profiles/544/shakib-al-hasan Shakib Al Hasan Profile] on [[Cricbuzz]]
* [https://www.facebook.com/Shakib.Al.Hasan/ Shakib] on [[Facebook]]
* [https://www.instagram.com/shaki_b75/ Shakib] on [[Instagram]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱ ᱠᱨᱤᱠᱮᱴᱟᱨ]]
07fu3n5ansqdqbcbxaobkedvj2p0e9i
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
5450
103404
31547
2022-08-26T11:26:24Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
| total_type = ᱜᱩᱴ
| native_name =
| image_map = Purba Medinipur district.svg
| map_caption = ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱱ
| coordinates =
| coor_pinpoint = ᱛᱟᱢᱞᱩᱠ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]]
| subdivision_type2 = ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 = [[ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ|ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ]]
| established_title = Established
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱛᱟᱢᱞᱩᱠ]]
| parts_type = ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ
| parts_style = ᱯᱟᱨᱟ
| p1 =
| area_total_km2 = 4,736
| area_footnotes =
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_total = 5,095,875
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞ
| demographics1_title1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| demographics1_info1 = ᱘᱗.᱖᱖%
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ
| demographics1_info2 = ᱙᱓᱖
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 = ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| leader_name1 = [[ᱠᱟᱱᱴᱷᱤ (ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ)|ᱠᱟᱱᱴᱷᱤ (ᱠᱚᱱᱴᱟᱭ)]], [[ᱛᱟᱢᱞᱩᱠ (ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ)|ᱛᱟᱢᱞᱩᱠ]], ᱜᱷᱟᱱᱴᱟᱞ, ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ
| leader_title2 = ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| leader_name2 = ᱛᱟᱢᱞᱩᱠ, ᱯᱟᱝᱥᱠᱩᱨᱟ ᱥᱟᱢᱟᱝ, ᱯᱟᱝᱥᱠᱩᱨᱟ ᱯᱟᱪᱷᱮ, ᱢᱚᱭᱱᱟ, ᱱᱟᱱᱰᱟᱠᱩᱢᱟᱨ, ᱢᱟᱦᱚᱥᱟᱫᱟᱞ, ᱦᱟᱞᱰᱤᱭᱟ, ᱱᱟᱱᱫᱤᱜᱨᱟᱢ, ᱪᱟᱱᱰᱤᱯᱩᱨ, ᱯᱟᱛᱟᱥᱯᱩᱨ, ᱠᱟᱱᱴᱷᱤ ᱠᱚᱸᱭᱮ, ᱵᱷᱟᱜᱟᱵᱟᱱᱯᱩᱨ, ᱠᱷᱮᱡᱩᱲᱤ, ᱠᱟᱱᱴᱷᱤ ᱮᱛᱚᱢ, ᱮᱜᱽᱨᱟ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +05:30
| registration_plate =
| blank_name_sec1 = ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱰᱟᱦᱟᱨ
| blank_info_sec1 = NH 16, NH 116
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
| website = http://purbamedinipur.gov.in/
}}
[[File:Ramsey Clark in Nandigram.jpg|thumb|right|[[Ramsey Clark]] visiting [[ᱱᱟᱱᱰᱤᱨᱟᱢ]]]]
[[File:Purba medinipur.png|thumb|Map of Purba Medinipur showing Tamluk]]
'''ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ''' (ᱤᱝᱜᱽᱞᱤᱥ:East Medinipur) ᱦᱚᱱᱚᱛ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] ᱨᱮ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱮᱛᱚᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱼ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱬᱮ ᱮᱰᱢᱤᱱᱤᱥᱴᱨᱟᱴᱤᱵᱷ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱫᱚ [[ᱛᱟᱢᱞᱩᱠ]] ᱨᱮ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱯᱚᱰ ᱫᱚ ᱑ ᱡᱟᱱᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱐᱒ ᱨᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱸᱴᱤᱧ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱟᱨ [[ᱯᱟᱪᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ]] ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ; ᱵᱮᱸᱜᱚᱞ ᱠᱷᱟᱲᱤ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ; ᱦᱩᱜᱽᱞᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ [[ᱮᱛᱚᱢ ᱒᱔ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ; ᱟᱨ [[ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱚᱸᱭᱮᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱾
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱢᱞᱩᱠ, ᱠᱚᱸᱛᱟᱭ ᱟᱨ ᱦᱟᱞᱫᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱵᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="MP">{{cite web
|last = Jana
|first = Naresh
|date = 31 December 2001
|url = http://www.telegraphindia.com/1011231/national.htm#head3
|title = Tamluk readies for giant's partition
|publisher = [[The Telegraph (Kolkata)]]
|accessdate = 1 September 2008
}}</ref> ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱟᱴᱤᱧ ᱚᱠᱛᱚ ᱢᱤᱫ ᱟᱨ ᱥᱟᱵᱼᱰᱤᱯᱟᱴᱢᱮᱸᱴ (sub-division), ᱮᱜᱟᱨ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱚᱸᱛᱟᱭ ᱥᱟᱵᱼᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ, ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱡ ᱜᱷᱟᱴ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱛᱟᱢᱨᱟᱞᱤᱯᱴᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱛᱟᱢᱨᱟᱞᱤᱯᱴᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚᱦᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱢᱤ ᱮᱭᱟ ᱟᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱛᱷᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱫᱚ [[ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱨᱟᱡᱽ]] ᱚᱠᱛᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱨᱟᱡᱽᱟᱨᱤ ᱟᱱᱰᱚᱞᱟᱱ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱜᱟᱢᱞᱩᱠ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱟᱲᱟᱜ ᱟᱸᱰᱚᱞᱟᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱛᱟᱢᱨᱟᱞᱤᱯᱴᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱥᱟᱢᱟᱱᱱᱟᱛᱟᱨ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱨᱟᱦ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾<ref>{{cite web| url = http://www.jansamachar.net/display.php3?id=&num=1287&lang=English
| title = Sushil Dhara:Dreams of ’42 Service in ‘90s| accessdate = 22 August 2009 | last = | first = | work = | publisher = janasamachar.net.}}</ref> ᱒᱐᱐᱗ ᱨᱮ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱱᱟᱸᱫᱤᱜᱨᱟᱢ ᱵᱷᱤᱭᱟᱞᱮᱸᱥ ᱟᱜ ᱣᱤᱴᱱᱮᱥ (witness) ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ, ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱜᱩᱞᱤ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱜᱟᱴᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱑᱔ ᱪᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚ ᱜᱚᱡ ᱮᱱᱟ ᱠᱚ ᱾<ref name=telegraph140307>{{cite news | title = Red-hand Buddha: 14 killed in Nandigram re-entry bid | url = http://www.telegraphindia.com/1070315/asp/frontpage/story_7519166.asp | newspaper = [[The Telegraph (Kolkata)|The Telegraph]] | date = 15 March 2007 | accessdate = 15 March 2007}}</ref>
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱢᱟᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱡ ᱜᱷᱟᱴ, [[ᱛᱟᱢᱨᱟᱞᱤᱯᱴᱟ]], ᱵᱤᱫᱣᱟᱱ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱣᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱟᱢᱞᱩᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱨᱥᱩᱯᱩᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱚᱞᱮᱢᱤ (᱑᱕᱐ BC), ᱜᱧᱤᱠᱚᱼᱢᱤᱥᱨ ᱟᱜ ᱚᱞ,ᱯᱷᱮᱠᱥᱤᱭᱚᱱ (ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱫᱚ ᱯᱷᱮ ᱦᱤᱮᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱛᱮ ᱨᱤᱯᱷᱨᱮᱱᱮᱥ) (᱔᱐᱕-᱑᱑ BC), ᱪᱩᱱᱤ ᱵᱚᱫᱷᱫ ᱵᱷᱤᱥᱠᱩ, ᱟᱫᱚ ᱛᱟᱲᱟᱢ ᱛᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱠᱚ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱟᱨ ᱡᱩᱣᱟᱱᱡᱮᱸᱜ (ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱪᱤᱱᱤ ᱵᱚᱫᱷᱫ ᱵᱷᱤᱥᱠᱩ, ᱵᱤᱫᱣᱟᱱ, ᱯᱟᱥᱮᱱᱡᱚᱨ ᱟᱨ ᱛᱚᱨᱡᱟᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱨᱮ ᱦᱮᱣᱮᱱ ᱥᱟᱸᱜ (ᱮᱭᱟᱭ ᱥᱟᱭ BC) ᱠᱚ ᱢᱮᱱ ᱱᱟᱠᱚ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱚᱨᱭ ᱥᱟᱢᱨᱟᱴ ᱟᱥᱚᱠ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱠᱟᱢᱤ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱩᱬ ᱡᱟᱦᱟᱡ ᱜᱷᱟᱴ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱹᱰᱤ ᱰᱮᱦᱮᱨ Silt ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱡᱟᱦᱟᱡ ᱜᱷᱟᱴ ᱫᱚ ᱘ BC ᱥᱩᱨᱥᱩᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱫ ᱮᱱᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
===ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ===
===ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱟᱜᱟᱨ===
ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱨᱮ [[ᱯᱟᱸᱥᱠᱩᱨᱟ]], [[ᱛᱟᱢᱞᱩᱠ]], [[ᱱᱟᱱᱫᱠᱩᱢᱟᱨ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ|ᱱᱟᱱᱫᱠᱩᱢᱟᱨ]], [[ᱠᱚᱸᱛᱟᱭ]], [[ᱮᱜᱽᱨᱟ]], ᱥᱤᱭᱟᱞᱥᱟᱭ, [[ᱦᱟᱞᱫᱤᱭᱟ]], [[ᱢᱮᱪᱮᱫᱟ]], [[ᱢᱟᱦᱤᱥᱟᱫᱟᱞ]], [[ᱫᱤᱜᱷᱟ]], [[ᱢᱟᱸᱫᱟᱨᱢᱟᱱᱤ]], [[ᱠᱷᱮᱡᱩᱨᱤ]], [[ᱨᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ|ᱨᱟᱢᱱᱚᱜᱚᱨ]], [[ᱯᱟᱴᱟᱥᱯᱩᱨ]], [[ᱠᱚᱞᱟᱜᱷᱟᱴ]], [[ᱱᱟᱱᱫᱤᱜᱨᱟᱢ]] ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ==
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘᱗.᱖᱖% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ <ref>{{cite web|url=http://www.census2011.co.in/district.php|title=District Census 2011|accessdate=29 October 2012}}</ref> ᱒᱐᱐᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱘᱐.᱒᱐% ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘᱙.᱑% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱗᱐.᱗% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱤᱱᱰᱮᱠ ᱐.᱗᱔ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name="purbamedinipur">{{cite web|url=http://purbamedinipur.gov.in/EDUCATION-NEW.htm|title=Official website of the Purba Medinipur District|accessdate=29 October 2012}}</ref> ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱠᱷᱟᱱᱮᱢ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱮᱦᱚᱵ ᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
qw8e3c1livj6jrrnm2u7byaouecmkaq
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
6340
103413
85290
2022-08-26T11:46:21Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = [[ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| total_type = ᱜᱩᱴ
| native_name =
| image_map = Bihar district location map East Champaran.svg
| map_caption = ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates =
| coor_pinpoint = ᱢᱚᱛᱤᱦᱟᱨᱤ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
| subdivision_type2 = ᱠᱷᱚᱸᱰ
| subdivision_name2 = [[ᱛᱤᱨᱦᱩᱛ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱛᱤᱨᱦᱩᱛ]]
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱢᱚᱛᱤᱦᱟᱨᱤ]]
| parts_type = ᱛᱚᱦᱥᱤᱞ
| parts_style = para
| p1 =
| area_total_km2 = 3968
| area_footnotes =
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_total = 5,082,868
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ
| demographics1_title1 = ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ
| demographics1_info1 = ᱕᱘.᱒᱖ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| demographics1_info2 = ᱙᱐᱑
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 = [[ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
| leader_name1 = [[ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ (ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ]], [[ᱯᱟᱪᱮ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ (ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ]], [[ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ (ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ)|ᱥᱤᱣᱦᱟᱨ]]
| leader_title2 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
| leader_name2 = [[Raxaul (Vidhan Sabha constituency)|Raxaul]], [[Sugauli (Vidhan Sabha constituency)|Sugauli]], [[Narkatiya (Vidhan Sabha constituency)|Narkatiya]], [[Harsidhi (Vidhan Sabha constituency)|Harsidhi]], [[Govindganj (Vidhan Sabha constituency)|Govindganj]], [[Kesaria (Vidhan Sabha constituency)|Kesaria]], [[Kalyanpur, Purvi Champaran (Vidhan Sabha constituency)|Kalyanpur]], [[Pipra, Purvi Champaran (Vidhan Sabha constituency)|Pipra]], [[Madhuban (Vidhan Sabha constituency)|Madhuban]], [[Motihari (Vidhan Sabha constituency)|Motihari]], [[Chiraia (Vidhan Sabha constituency)|Chiraia]], [[Dhaka (Vidhan Sabha constituency)|Dhaka]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| registration_plate =
| blank_name_sec1 = [[Indian road network|ᱢᱩᱲᱩᱛ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱦᱚᱨ]]
| blank_info_sec1 = [[National Highway 28A (India)|NH 28A]], [[National Highway 104 (India)|NH 104]]
| blank_name_sec2 = Average annual precipitation
| blank_info_sec2 = 1241 mm
| website = http://eastchamparan.bih.nic.in/
}}
'''ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱛᱤᱨᱦᱩᱛ]] ᱥᱚᱵᱽᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱛᱮ ᱑᱙᱗᱑ ᱨᱮ ᱵᱮᱣᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹᱥᱟᱲᱟ ᱫᱚ [[ᱢᱚᱛᱤᱦᱟᱨᱤ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱪᱟᱢᱯᱟ + ᱟᱨᱚᱬᱭᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ - ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱫᱟᱨᱮ ᱛᱮ ᱜᱟᱡᱟᱲ ᱟᱠᱟᱱ ᱵᱤᱨ ᱾ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱱᱮᱯᱟᱞ]] ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ [[ᱢᱩᱡᱚᱯᱷᱚᱨᱯᱩᱨ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱥᱤᱵᱽᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱥᱤᱛᱟᱢᱚᱲᱤ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ [[ᱯᱟᱪᱮ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱢᱟᱦᱟᱠᱟᱵᱽᱭᱚ ᱱᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱮᱦᱮᱧ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱫᱚ ᱜᱚᱨᱤᱵᱽ ᱟᱱᱟᱜ ᱟᱨ ᱢᱚᱦᱚᱛ ᱟᱱᱟᱜ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱫᱷᱚᱠᱚᱢ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱨᱮ ᱵᱤᱥᱲᱤ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱫᱚ ᱱᱚᱰᱮᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱟ ᱩᱛᱟᱱᱯᱟᱫᱽ ᱤᱡ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱫᱽᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱛᱚᱯᱚᱵᱚᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱟᱢᱮᱴ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱩᱨ ᱮ ᱛᱩᱯᱤᱥᱟ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ <ref name="ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ ᱨᱮ ᱥᱚᱛᱭᱟᱜᱽᱨᱚᱦ">[http://www.archive.org/stream/satyagrahaincham029158mbp/satyagrahaincham029158mbp_djvu.txt ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ ᱨᱮ ᱥᱚᱛᱭᱟᱜᱽᱨᱚᱦ]</ref>ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱚ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱨᱮ ᱱᱤᱛᱚᱜᱟᱜ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤᱡᱤᱭᱟᱜ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ ᱥᱚᱛᱭᱟᱜᱽᱨᱚᱦ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱚᱱᱚᱝ ᱟᱱ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱨᱟᱡᱟ ᱡᱚᱱᱚᱠ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱛᱷᱤᱞᱟ (ᱛᱤᱨᱦᱩᱛ) ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱫᱚ ᱡᱟᱱᱠᱤᱜᱚᱰ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱪᱟᱱᱠᱤᱜᱚᱰ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ, ᱨᱟᱡᱟ ᱡᱚᱱᱚᱠ ᱟᱜ ᱢᱤᱛᱷᱤᱞᱟ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱚᱫᱤ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱨᱮ ᱵᱚᱡᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱢᱨᱟᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
ᱜᱩᱯᱛ ᱵᱚᱝᱥᱚ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱯᱟᱞ ᱵᱚᱝᱥᱚᱣᱟᱜ ᱢᱟᱞᱚᱴ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ ᱫᱚ ᱠᱚᱨᱱᱟᱴ ᱵᱚᱝᱥᱚᱣᱟᱜ ᱜᱚᱵᱚᱞ ᱛᱮ ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱢᱩᱥᱚᱞᱢᱟᱱ ᱠᱤᱣᱟᱜ ᱛᱤ ᱛᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱛᱮ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱴᱚᱴᱷᱟᱣᱟᱨᱤ ᱠᱷᱮᱛᱨᱚᱯᱳ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱤᱫᱷᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱦᱩᱞᱥᱟᱹᱭ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱪᱟᱢᱯᱨᱚᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱜᱮ ᱢᱤᱫ ᱨᱮᱭᱚᱛ ᱟᱨ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱦᱩᱞᱜᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱨᱟᱡᱽᱠᱩᱢᱟᱨ ᱥᱩᱠᱞᱚᱣᱟᱜ ᱦᱚᱦᱚ ᱛᱮ [[ᱢᱚᱦᱟᱛᱢᱟ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤ]] ᱫᱚ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱑᱔ ᱨᱮ [[ᱢᱳᱛᱤᱦᱟᱨᱤ]] ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱛᱤᱱ ᱠᱳᱴᱷᱤᱭᱟ ᱪᱟᱥ ᱵᱤᱨᱩᱫᱷ ᱛᱮ ᱥᱚᱛᱭᱟᱜᱽᱨᱚᱦᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱮ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱠᱚᱫ-ᱟ ᱾ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱟᱣᱟ ᱯᱟᱹᱣᱲᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮᱦᱚᱸ [[ᱢᱚᱦᱟᱛᱢᱟ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤ]] ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱷᱟᱣ ᱮ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱤᱝᱨᱮᱡᱽ ᱠᱚ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ ᱫᱚ ᱥᱟᱞ ᱑᱘᱖᱖ ᱨᱮᱜᱮ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱑᱙᱗᱑ ᱥᱟᱨ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ <ref>ᱛᱤᱨᱦᱩᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ [tirhut-muzaffarpur.bih.nic.in/]</ref>
== ᱚᱛᱱᱚ ==
[[File:Bihar district location map East Champaran.svg|250px|left|thumb|ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱟᱱᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ ᱫᱚ ᱫᱟᱹᱨᱭᱟᱹ ᱨᱚᱝ ᱛᱮ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱪᱟᱢᱯᱟᱨᱚᱱ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱪᱟᱥᱵᱟᱥ ᱜᱮ ᱾ ᱵᱟᱹᱥᱩᱢᱳᱛᱤ ᱦᱳᱲᱳ ᱟᱨ ᱟᱺᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱟᱥ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ ᱦᱤᱥᱤᱜ ᱦᱚᱭᱞᱚᱝ ᱟᱨ ᱠᱷᱚᱛ ᱟᱱᱟᱜ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱟᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱫᱟᱜ ᱯᱟᱴᱟᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱜᱚᱸᱰᱚᱠ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱰᱚᱠ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱨᱤᱵᱮᱬᱤ, ᱰᱷᱟᱠᱟ ᱟᱨ ᱥᱚᱠᱨᱤ ᱯᱩᱠᱷᱨᱤ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲ ==
* ᱨᱟᱡᱽ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱥᱩᱠᱞᱚ
* ᱡᱚᱡᱽ ᱟᱨᱵᱮᱞ
* ᱨᱚᱢᱮᱥ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱡᱷᱟ
== ᱪᱟᱥᱵᱟᱥ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱨᱜᱟᱲ ==
* ᱪᱟᱥᱵᱟᱥ ᱺ ᱦᱳᱲᱳ, ᱫᱟᱹᱞ, ᱟᱺᱠ,
ᱡᱟᱹᱬᱤ, ᱮᱢᱟᱱ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* [http://eastchamparan.bih.nic.in/ East Champaran district website]
*
* [http://www.triplesolutions.org.. one and only software development company of motihari]
* [http://tirhut-muzaffarpur.bih.nic.in Official Website of Tirhut Division]
ofy9emqr6gdcrl4lp2gscy9k6jeofoh
ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
7037
103396
83277
2022-08-26T10:13:00Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| total_type = ᱜᱩᱴ
| native_name =
| image_skyline = Aerialview of Shajapur from Bhairo Dungri.jpg
| image_map = MP Shajapur district map.svg
| map_caption = ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ
| coordinates =
| coor_pinpoint = ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| subdivision_type2 = ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 = [[ᱩᱡᱡᱮᱱ ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ|ᱩᱡᱡᱮᱱ]]
| established_title = Established
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ]]
| parts_type = ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ
| parts_style = para
| p1 =
| area_total_km2 = 6,196
| area_footnotes =
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_total = 1,512,681
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞ
| demographics1_title1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| demographics1_info1 = ᱗᱐.᱑᱗ ᱥᱟᱭ ᱠᱚᱲᱟ
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| demographics1_info2 = ᱙᱓᱙
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 = ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| leader_name1 = ᱫᱮᱵᱟᱥ
| leader_title2 =
| leader_name2 =
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| registration_plate =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
| website = http://shajapur.nic.in
}}
'''ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ ᱛᱟᱢᱞᱟ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱢᱟᱞᱣᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱜᱚᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮᱼᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱚᱥᱟᱨ ᱓᱒"᱐᱖' ᱟᱨ ᱒᱔"᱑᱙' ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱨ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱗᱕"᱔᱑' ᱟᱨ ᱗᱗"᱐᱒' ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ [[ᱩᱡᱽᱡᱮᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱟᱪᱮ, [[ᱫᱮᱵᱟᱥ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱫᱮᱵᱟᱥ]] ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ [[ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱤᱦᱚᱨ]], ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱨᱟᱡᱽᱜᱚᱲ]] ᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱷᱟᱞᱣᱟᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱷᱟᱞᱣᱟᱲ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱩᱡᱡᱮᱱ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱡᱡᱮᱱ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱑᱙᱘᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱟᱜᱩ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱤᱠᱟᱹ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱚᱠᱚᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱥᱟᱦᱡᱟᱦᱟᱸ ᱟᱜ ᱥᱟᱢᱢᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱫᱚ ᱑᱖᱔᱐ ᱨᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱚᱱᱠᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟ ᱡᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱥᱟᱦᱡᱟᱦᱟᱸᱯᱩᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱫᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱜᱣᱟᱞᱤᱭᱟᱳᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱷᱚᱱ, ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ [[ᱜᱣᱟᱞᱤᱭᱚᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱑᱙᱔᱗ ᱨᱮ ᱜᱣᱟᱞᱤᱭᱚᱨ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱧᱮᱧᱮᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮᱢᱟᱫ ᱫᱮᱭᱟ, ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱜᱣᱟᱞᱤᱭᱚᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱨᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱟᱞᱟᱜ, ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱑ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ, ᱑᱙᱕᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱛᱟᱞᱢᱟ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱫᱚ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱮᱱᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱨᱮᱴᱮᱥᱤᱭᱚᱥᱼᱯᱮᱞᱤᱭᱚᱥᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱮᱠᱠᱚᱱ ᱴᱨᱮᱯ ᱵᱮᱦᱮᱞ ᱵᱮᱥᱟᱞᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ, ᱠᱚᱱᱰᱤᱥᱚᱱ ᱡᱩᱜᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱦᱚᱞ ᱦᱟᱥᱟ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱸᱠᱨᱤ ᱯᱟᱴᱴᱤ ᱨᱮ ᱯᱟᱨᱵᱚᱛᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱠᱚᱧᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱟᱦᱤᱨ ᱦᱮᱸᱫᱮ ᱟᱨ ᱠᱚᱢ ᱦᱮᱸᱫᱮ ᱵᱨᱟᱣᱩᱱ ᱟᱨ ᱵᱮᱦᱚᱞ ᱦᱟᱥᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱛᱟᱞᱟ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱩᱨᱩ ᱜᱚᱰᱟ ᱟᱨ ᱨᱚᱛᱞᱚᱢ ᱵᱩᱨᱩ ᱜᱚᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱩᱨᱤᱵᱟᱱ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱟᱴᱤᱧ ᱫᱟᱨᱮᱭ ᱟ :
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑᱕,᱑᱒,᱖᱘᱑ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ,<ref name=districtcensus>{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | accessdate = 2011-09-30 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in}}</ref> ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱫᱷᱨᱤ ᱜᱮᱵᱳᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ<ref name="cia">{{cite web | author = US Directorate of Intelligence | title = Country Comparison:Population | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html | accessdate = 2011-10-01 | quote =
Gabon 1,576,665
}}</ref> ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱣᱟᱭ ᱾<ref>{{cite web|url=http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php|title=2010 Resident Population Data|publisher=U. S. Census Bureau|accessdate=2011-09-30| quote =
Hawaii 1,360,301
}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱓᱓᱐ ᱟᱱᱟᱜ (᱖᱔᱐ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱸᱠᱤᱝ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name=districtcensus/> ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱒᱔᱔ ᱜᱚᱴᱟ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱖᱓᱐ ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name=districtcensus/> ᱒᱐᱐᱑-᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱜᱨᱚᱛᱷ ᱫᱚᱨ ᱑᱗.᱑᱗% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=districtcensus/> ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱙᱓᱙ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ,<ref name=districtcensus/> ᱟᱨ ᱗᱐.᱑᱗% ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name=districtcensus/>
[[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱙᱙.᱙᱐% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱞᱟᱹᱭᱟ ᱾<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-16.html 2011 Census of India, Population By Mother Tongue]</ref>
{{historical populations|11=᱑᱙᱐᱑|12=3,05,863|13=᱑᱙᱑᱑|14=3,33,977|15=᱑᱙᱒᱑|16=3,27,959|17=᱑᱙᱓᱑|18=3,62,714|19=᱑᱙᱔᱑|20=4,08,279|21=᱑᱙᱕᱑|22=4,33,216|23=᱑᱙᱖᱑|24=5,26,135|25=᱑᱙᱗᱑|26=6,78,359|27=᱑᱙᱘᱑|28=8,40,247|29=᱑᱙᱙᱑|30=10,33,248|31=᱒᱐᱐᱑|32=12,90,685|33=᱒᱐᱑᱑|34=15,12,681|percentages=pagr|footnote=source:<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html Decadal Variation In Population Since 1901]</ref>|align=middle}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://shajapur.nic.in Shajapur District website]
{{Geographic location
|Centre = ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
|North =
|Northeast = [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|East =
|Southeast = [[ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|South = [[ᱫᱮᱵᱟᱥ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southwest = [[ᱩᱡᱽᱡᱮᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|West = [[ᱨᱚᱛᱞᱚᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northwest = [[ᱡᱷᱟᱞᱣᱟᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]]
}}
{{coord|23|30|N|76|15|E|region:IN_type:adm2nd_source:GNS-enwiki|display=title}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱡᱟᱟᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
bl1l4es7mh70cjpyux26bqlhm7xuy1n
ᱥᱟᱠᱨᱟᱛ
0
7399
103385
71959
2022-08-26T09:43:04Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱟᱠᱨᱟᱛ''' ᱟᱨᱵᱟᱝ '''ᱢᱚᱠᱚᱨ ᱥᱚᱝᱠᱨᱟᱱᱛᱤ''' ᱫᱚ ᱦᱤᱸᱫᱩ ᱠᱮᱞᱮᱱᱰᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱫᱚ ᱥᱤᱧ ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱟᱞᱟᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟᱫᱚ ᱵᱩᱪᱷᱨᱤᱜᱮ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱪᱟᱸᱫᱚᱨᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣᱜ ᱟ ᱾ ᱥᱤᱧ ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱢᱚᱠᱚᱨ ᱠᱨᱟᱱᱛᱤᱛᱮ ᱥᱚᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱚᱶᱟᱫᱚ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱫᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ ᱟᱨᱵᱟᱝᱢᱟ ᱚᱭᱚᱱᱛᱮ ᱵᱚᱞᱚ ᱠᱟᱛᱮ ᱫᱤᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝᱚᱜ ᱮ ᱮᱦᱚᱵᱚᱜᱼᱟ ᱾
==ᱯᱟᱨᱟᱵᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱦᱟ ᱢᱟ.ᱦᱤᱛ==
ᱥᱟᱠᱨᱟᱛ ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱮ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚᱣᱟᱜ ᱟᱹᱪᱩᱨᱚᱜ ᱪᱟᱸᱠ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ,ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱵᱤᱥᱛᱤ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱫᱚ ᱦᱤᱸᱫᱩ ᱠᱮᱞᱮᱱᱰᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱧᱤᱫᱟᱹ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱪᱟᱸᱠ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚᱣᱟᱜ ᱪᱟᱸᱠ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱢᱟᱱᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟᱫᱚ ᱵᱩᱪᱷᱨᱤᱜᱮ ᱜᱨᱮᱜᱚᱨᱤᱭᱟᱱ ᱠᱮᱞᱮᱱᱰᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱔ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱᱟ,ᱛᱚᱵᱮ ᱚᱠᱟ ᱚᱠᱟ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱺᱦᱤᱛ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤᱜ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢᱚᱜ ᱟ ᱾ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱫᱚ ᱢᱚᱠᱚᱨ ᱥᱚᱝᱠᱨᱟᱱᱛᱤ ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱲᱟᱣᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤᱞᱮᱠᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱢᱟᱜᱷᱤ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱥᱤᱠᱷ ᱞᱳᱦᱨᱤ ᱢᱟᱬᱟᱝᱛᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱟ ,ᱩᱛᱚᱨ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱤᱸᱫᱩ ᱟᱨ , ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚᱨᱮ ᱢᱚᱠᱚᱨ ᱥᱚᱝᱠᱨᱟᱱᱛᱤ(ᱯᱮᱰᱟ ᱯᱚᱱᱰᱚᱜᱟ, ᱜᱳᱣᱟ, ᱟᱸᱫᱷᱨᱚᱯᱨᱚᱫᱮᱥ, ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ(ᱯᱚᱩᱥᱚ ᱥᱚᱸᱱᱜᱷᱨᱟᱱᱛᱤ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟ), ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ ᱟᱨ ᱛᱮᱞᱮᱱᱜᱟᱱᱟ, ᱢᱚᱡᱷᱟᱞ ᱥᱤᱧᱚᱛᱨᱮ ᱥᱩᱠᱟᱨᱟᱛ, ᱟᱥᱟᱢᱨᱮ ᱢᱟᱜᱷ ᱵᱤᱦᱩ, ᱟᱨ ᱛᱟᱢᱤᱞ ᱠᱚᱫᱚ ᱛᱷᱟᱭᱤ ᱯᱳᱱᱜᱚᱞ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱟ ᱾
ᱥᱟᱠᱨᱟᱛ ᱫᱚ ᱨᱚᱝᱵᱮᱨᱚᱝ ᱥᱟᱡᱽ, ᱜᱤᱫᱨᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱦᱤᱨᱤ,ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱨ ᱠᱚᱭ, ᱯᱟᱛᱟ, ᱮᱱᱮᱡ, ᱜᱩᱰᱤ ᱩᱰᱟᱹᱣ, ᱥᱮᱸᱜᱮᱞ ᱡᱩᱞ ᱟᱨ ᱡᱚᱢᱧᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱶᱛᱟᱨᱤ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣᱜ ᱟ ᱾ᱢᱟᱜᱷ ᱯᱟᱛᱟ,ᱰᱟᱭᱱᱟ ᱮᱞᱹᱮᱠ(ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹ ᱪᱮᱛᱟᱱᱨᱮ ᱯᱟᱹᱨᱩᱠᱤᱭᱟᱹ ᱦᱟᱠᱟᱱ ᱦᱟᱨᱵᱷᱟᱰ [[ᱡᱮᱜᱮᱛ]] ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱤᱱ ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱚᱨ)ᱞᱟᱹᱭ ᱟᱠᱟᱫ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱤᱸᱫᱩ ᱢᱚᱦᱟᱠᱟᱵᱭᱚ ᱢᱚᱦᱟᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱨᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱤᱱᱨᱮ ᱵᱤᱥᱛᱤ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱦᱚᱲ ᱯᱩᱱᱟᱺᱭ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱨ ᱫᱟᱨᱦᱟ ᱥᱮᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱧ ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱠᱚ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱮᱭᱟ ᱟᱨᱠᱚ ᱩᱢ ᱟ ᱾ ᱜᱮᱞᱵᱟᱨ ᱥᱮᱨᱢᱟᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣᱫᱚ ᱦᱤᱸᱫᱩᱠᱚ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱠᱨᱟᱛ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱶᱟ, ᱔᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱐᱐᱐ ᱞᱟᱠᱷ ᱦᱚᱲ ᱯᱩᱱᱟᱺᱭ ᱛᱷᱟᱱ ᱛᱤᱨᱛᱷᱚ ᱠᱚ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱟ ᱾ᱥᱟᱠᱨᱟᱛ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱜᱮ ᱠᱩᱢᱵᱷᱚ ᱢᱮᱲᱟ ᱚᱠᱛᱚᱨᱮ ᱥᱤᱧ ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱱᱮᱦᱚᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱮᱯᱮᱭᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱩᱞ ᱢᱤᱫ ᱟᱠᱟᱱ ᱯᱨᱚᱭᱟᱜᱽ ᱨᱮ ᱜᱚᱝᱜᱟ ᱟᱨ ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟᱨᱮᱠᱚ ᱛᱩᱯᱩᱱᱟ ᱾ ᱟᱫᱤ ᱥᱚᱝᱠᱚᱨᱟᱪᱟᱨᱡᱭᱚ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱦᱤᱸᱫᱩ ᱫᱦᱚᱨᱢᱚ ᱨᱤᱱ ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱦᱚᱲᱦᱚᱸ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚᱠᱚ ᱥᱟᱹᱠᱤ ᱥᱚᱵᱷᱟᱭᱟ ᱾ ᱢᱟᱺᱦᱤᱛ ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱵᱚᱦᱚᱨ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ
ᱥᱟᱠᱨᱟᱛ ᱫᱚ ᱦᱤᱸᱫᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱪᱟᱸᱠ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹᱜ ᱟ,ᱟᱨ ᱜᱨᱮᱜᱟᱨᱤᱭᱟᱱ ᱠᱮᱞᱮᱱᱰᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱔ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱟᱣᱜ ᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱢᱤᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱫᱚ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱕ ᱨᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣᱜ ᱟ ᱾ ᱥᱮᱬᱟ ᱫᱤᱱ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱚᱶᱟᱫᱚᱭ ᱞᱟᱹᱭ ᱟ ᱾ ᱥᱟᱠᱨᱟᱛ ᱫᱚ ᱦᱤᱸᱫᱩ ᱠᱮᱞᱮᱱᱰᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱠᱚᱨ ᱪᱟᱸᱫᱚᱨᱮ ᱯᱟᱲᱟᱣᱜ ᱟ, ᱟᱨ ᱧᱤᱫᱟᱹ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱜᱷ(ᱚᱱᱟᱛᱮᱜᱮ ᱚᱠᱟᱨᱮ ᱚᱠᱟᱨᱮᱫᱚ ᱢᱟᱜᱷ ᱥᱚᱱᱠᱨᱟᱱᱛᱤ ᱟᱨᱵᱟᱝᱢᱟ ᱢᱟᱜᱷ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱟ ᱾ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱪᱟᱵᱟᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱨ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱬᱟ ᱧᱤᱫᱟᱹ, ᱧᱤᱫᱟᱹ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱯᱩᱥ ᱟᱨ ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚᱣᱟᱜ ᱵᱤᱠᱨᱚᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱷᱚᱱᱩ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱟᱜ ᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱥᱟᱶ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱫᱤᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣᱜ ᱟ ᱾
ᱥᱟᱠᱨᱟᱛ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱫᱚ ᱵᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟ ᱺᱱᱤᱨᱟᱭᱚᱬᱚ(ᱵᱤᱱ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱹᱨᱤ ᱛᱮ ᱢᱟᱬᱟᱝᱟᱜ ᱢᱤᱫᱟᱜ ᱥᱤᱧ ᱧᱤᱫᱟᱹ,ᱮᱸᱜᱮᱞ) ᱟᱨ ᱥᱟᱭᱟᱱᱟ(ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱹᱨᱤ ᱠᱟᱛᱮ,ᱦᱚᱨᱟ ᱦᱟᱱᱟᱜ) ᱾ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱔ ᱢᱟᱺᱦᱤᱛ ᱫᱚ ᱱᱤᱨᱟᱭᱚᱬ᱾ ᱦᱚᱨᱟᱛᱮ, ᱟᱨ ᱥᱟᱭᱟᱱᱟ ᱦᱚᱨᱟᱫᱚ ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱚᱜ ᱟ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱓,ᱦᱤᱸᱫᱩ ᱠᱮᱞᱮᱱᱰᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱾ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱠᱮᱞᱮᱱᱰᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ , ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱟᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶᱛᱮ ᱒᱐ ᱴᱤᱬᱤᱡ ᱵᱤᱞᱚᱢᱛᱮ ᱵᱩᱪᱷᱨᱤᱭᱮ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱞᱟᱹᱭ ᱟ ᱡᱮ ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱫᱚ ᱗᱒ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱱ ᱵᱤᱥᱛᱤᱭᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜ ᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱜᱮ ᱥᱟᱠᱨᱟᱛ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱫᱚ ᱑᱔ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱕ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤᱛᱮ ᱩᱪᱟᱹᱲᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱡᱮ ᱫᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱱᱟᱶᱟ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ]]
2k3xk9kpxlmddi6j1quz7t5q7b09zaj
ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ
0
7528
103386
64660
2022-08-26T09:55:56Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
ᱵᱟᱝ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ᱫᱚ ᱜᱮᱫ ᱜᱤᱰᱤ ᱠᱮᱫᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{short description|ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱣᱮᱵ ᱥᱤᱨᱤᱡ}}
{{Infobox television
| show_name = ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ
| image = Sacred Games Title.png
| caption =
| genre = [[Crime fiction|Crime]]<br>[[Conspiracy fiction|Conspiracy]]<br>[[Thriller (genre)|Thriller]]
<br>[[Mystery fiction|Mystery]]
| based_on = {{Based on|''[[Sacred Games (novel)|ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ]]''|[[Vikram Chandra (novelist)|ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱪᱚᱱᱫᱨᱟ]]}}
| runtime = ᱔᱓-᱔᱘ ᱢᱤᱱᱤᱴᱥ<ref name="Runningtime">{{Cite web|url=https://www.netflix.com/title/80115328|title=Sacred Games | Netflix Official Site|website=www.netflix.com}}</ref>
| creator =
| director = {{ubl|[[ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ]]|[[ᱵᱤᱠᱨᱚᱢᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ]]|[[ᱱᱤᱨᱚᱡ ᱜᱷᱟᱭᱣᱟᱱ]]}}
| starring = {{Plainlist|
*[[ᱥᱚᱭᱤᱯᱷ ᱟᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ]]
*[[ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤ ᱥᱤᱫᱫᱤᱠᱤ]]
*[[ᱨᱟᱫᱷᱤᱠᱟ ᱟᱯᱴᱮ]]
*[[ᱯᱚᱱᱠᱚᱡ ᱛᱨᱤᱯᱟᱴᱷᱤ]]
*[[ᱠᱚᱲᱠᱤ ᱠᱳᱭᱪᱞᱤᱱ]]
*[[ᱨᱚᱬᱵᱤᱨ ᱥᱳᱨᱮᱭ]]}}
| writer = {{ubl|[[Varun Grover (writer)|ᱵᱚᱨᱩᱬ ᱜᱨᱳᱵᱚᱨ]]|ᱥᱢᱤᱛᱟ ᱥᱤᱝ|ᱵᱚᱥᱚᱱᱛᱚ ᱱᱟᱛᱷ|ᱫᱷᱨᱩᱵ ᱱᱟᱨᱟᱝ|ᱯᱳᱡᱟ ᱛᱟᱞᱳᱱᱤ|ᱱᱤᱦᱤᱛ ᱵᱷᱟᱵᱮ}}
| theme_music_composer = [[ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ]]
| composer = '''ᱥᱮᱨᱮᱧ:'''<br/>[[Phenom (rock group)|ᱯᱷᱮᱱᱚᱢ]]<br/>[[Divine (rapper)|ᱰᱤᱵᱷᱟᱭᱤᱱ]]<br/>[[ᱨᱚᱪᱤᱛᱟ ᱟᱨᱳᱨᱟ]]<br>'''ᱵᱮᱠᱜᱨᱟᱩᱸᱰ ᱥᱠᱳᱨ:'''<br/>[[ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ]]
| country = ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ
| language = ᱦᱤᱱᱫᱤ
| location = ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ
| cinematography = {{ubl|ᱥᱣᱚᱯᱱᱤᱞ ᱥᱳᱱᱟᱣᱟᱱᱮ|ᱥᱟᱭᱵᱷᱮᱥᱴᱟᱨ ᱯᱷᱳᱱᱥᱮᱠᱟ|ᱚᱥᱤᱢ ᱵᱟᱡᱟᱡ}}
| editor = [[ᱟᱨᱚᱛᱤ ᱵᱟᱡᱟᱡ]]
| network = ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ
| picture_format = [[4K resolution|4K]] ([[Ultra-high-definition television|UHDTV]])<ref>{{cite web|url=https://www.mansworldindia.com/television/sacred-games-netflix/|title=5 Reasons Why Sacred Games Is A Proud Moment For India|last=Majumdar|first=Mayukh|work=[[Man's World (magazine)|Man's World]]|accessdate=28 March 2019}}</ref>
| released =
| first_aired = {{᱕ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱙}}
| last_aired = ᱱᱤᱛ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ
| company = [[ᱯᱷᱟᱱᱴᱳᱢ ᱯᱷᱳᱞᱤᱢᱥ]]<br>[[ᱨᱮᱞᱤᱭᱟᱱᱥ ᱮᱱᱴᱚᱨᱴᱮᱱᱴᱮᱸᱴ]]
| distributor = [[ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ]]
| executive_producer = {{ubl|ᱠᱮᱞᱞᱤ ᱞᱤᱭᱳᱡᱮᱱᱵᱤᱭᱮᱞ|ᱮᱨᱤᱠ ᱵᱟᱨᱢᱟᱠ|ᱵᱤᱠᱨᱚᱢᱟᱫᱤᱛᱭᱚ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ}}
| producer =
| num_seasons = ᱒
| num_episodes = ᱑᱖
| list_episodes = ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱞᱤᱥᱴᱤ ᱠᱚ
| website = https://www.netflix.com/title/80115328
| related =
}}
'''''ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ''''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ [[ᱣᱮᱵ ᱴᱮᱞᱤᱵᱷᱤᱡᱚᱱ]] [[thriller genre|thriller]] ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱫᱚ [[Vikram Chandra (novelist)|ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱪᱚᱱᱫᱨᱟ]]ᱟᱜ ᱒᱐᱐᱖ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱳᱵᱮᱞ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ [[ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ]] ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱵᱤᱠᱨᱚᱢᱟᱫᱤᱛᱭᱚ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ]] ᱟᱨ [[ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ]] ᱛᱤᱠᱤᱱ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱯᱷᱟᱱᱴᱚᱢ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢᱥ]] ᱵᱮᱱᱚᱨ ᱨᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱵᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ [[Varun Grover (writer)|ᱵᱚᱨᱩᱱ ᱜᱨᱳᱵᱚᱨ]],ᱥᱢᱤᱛᱟ ᱥᱤᱝ ᱟᱨ ᱵᱚᱥᱚᱱᱛ ᱱᱟᱛᱷ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱚᱞ ᱟ.ᱨᱩ ᱞᱮᱟ ᱾ Executive producers ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱮᱞᱞᱤ ᱞᱤᱭᱳᱡᱮᱱᱵᱤᱭᱮᱞ,ᱮᱨᱤᱠ ᱵᱟᱨᱢᱟᱠ ᱟᱨ ᱢᱚᱮᱣᱟᱱᱤ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱠᱟᱢᱴ.ᱢᱤ ᱞᱮᱟ ᱾
ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ([[ᱥᱚᱭᱤᱯᱷ ᱟᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ]]) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱳᱞᱤᱥ ᱟᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱱ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ([[ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤ ᱥᱤᱫᱫᱤᱠᱤ]]), ᱟᱜ ᱯᱷᱩᱱ ᱦᱮᱡ ᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱢᱮᱛᱟᱫᱮᱭᱟ ᱒᱕ ᱫᱤᱱ ᱨᱮ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱫᱩᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱨᱤᱠᱟ ᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱮ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱫᱷᱤᱠᱟ ᱟᱯᱴᱮ]], [[ᱜᱤᱨᱤᱥ ᱠᱩᱞᱠᱚᱨᱱᱤ]], [[ᱱᱤᱨᱚᱡ ᱠᱚᱵᱤ]], [[ᱡᱤᱛᱮᱱᱫᱚᱨ ᱡᱳᱥᱤ]], [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱨᱤ ᱫᱟᱥ ᱯᱟᱱᱰᱮ]], [[ᱠᱚᱨᱚᱱ ᱣᱟᱦᱤ]], [[ᱚᱢᱤᱨ ᱵᱚᱥᱤᱨ]], [[ᱡᱚᱛᱤᱱ ᱥᱚᱨᱱᱟ]], [[ᱮᱞᱱᱟᱡ ᱱᱳᱨᱳᱩᱡᱤ]], [[ᱯᱚᱱᱠᱚᱡ ᱛᱨᱤᱯᱟᱴᱷᱤ]], [[ᱟᱢᱤ ᱣᱟᱜᱷ]],ᱟᱨ [[ᱠᱩᱵᱨᱟ ᱥᱚᱭᱛ]] ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
[[ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱷᱟᱭᱤᱥᱻᱯᱨᱮᱥᱤᱰᱮᱸᱴ,ᱮᱨᱤᱠ ᱵᱟᱨᱢᱟᱠ ᱒᱐᱑᱔ ᱨᱮ ᱢᱳᱛᱣᱟᱱᱤ ᱥᱟᱝ ᱨᱚᱲ-ᱨᱚᱯᱚᱲ ᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱤᱱ ᱨᱤᱠᱟ. ᱠᱮᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱪᱚᱱᱫᱨᱟ ᱟᱜ ᱱᱳᱵᱮᱞ ''ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ'' ᱠᱚ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱵᱷᱟᱥᱟ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱜᱚᱲᱦᱚᱱ ᱠᱮᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱥᱠᱨᱤᱯᱴ ᱠᱚ ᱚᱞ ᱯᱩᱨᱟᱣ ᱟᱛᱮ ᱢᱳᱛᱣᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱠᱳ-ᱰᱤᱨᱮᱠᱴ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱢᱮᱛᱮᱦᱟ ᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱢᱳᱛᱣᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ ᱟᱜ ᱨᱳᱞ ᱠᱚ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴ ᱠᱮᱟᱭ ᱟᱨ ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱫᱚ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱟᱜ ᱨᱳᱞ ᱠᱚ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱠᱮᱟᱭ ᱾ ᱥᱣᱚᱯᱱᱤᱞ ᱥᱳᱱᱟᱣᱟᱱᱮ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱳᱨᱤ ᱚᱯᱷ ᱯᱷᱚᱴᱳᱜᱨᱟᱯᱷᱤ]] ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱟᱨ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱢᱳᱛᱣᱟᱱᱤ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱮᱟᱭ ᱾ ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚ ᱥᱤᱱ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴ ᱠᱮᱟᱭ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱥᱟᱭᱤᱞᱵᱷᱮᱥᱴᱟᱨ ᱯᱷᱳᱱᱥᱮᱠᱟ ᱟᱨ ᱟᱥᱤᱢ ᱵᱟᱡᱟᱡ ᱠᱤᱱ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱠᱮᱟ ᱾ ᱚᱱᱥᱩᱢᱟ ᱥᱤᱝ ᱟᱜ ᱠᱟᱥᱴᱤᱸᱜ ᱦᱟᱩᱥ ᱫᱚ [[Aarti Bajaj|ᱟᱨᱚᱛᱤ ᱵᱟᱡᱟᱡ]] ᱠᱚ ᱠᱟᱥᱴ ᱠᱮᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱱᱩᱭ ᱜᱮ ᱮᱰᱤᱴᱚᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ [[ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ]] ᱫᱚ ᱵᱮᱠᱜᱨᱟᱩᱸᱰ ᱥᱠᱳᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱢᱤ ᱟᱫ ᱟᱭ ᱾
''ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ'' ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱩᱱᱭᱟ. ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱫᱚ ᱒᱙ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱘ ᱨᱮ ᱩᱰᱩᱠ(premiered) ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱕ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱘ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱟᱛᱮ ᱑᱙᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱫᱮᱥ ᱠᱚ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱒᱐ ᱴᱤ ᱵᱷᱟᱥᱟ ᱛᱮ [[ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ]] ᱨᱮ ᱠᱚ ᱨᱤᱞᱤᱡ ᱠᱮᱟ ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱫᱚ ᱑᱕ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱑᱙ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱩᱰᱩᱠ(premiered) ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱶᱴ ᱾
== ᱯᱨᱤᱢᱟᱭᱤᱡ ==
ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱵᱟ.ᱲᱤᱡ (troubled) [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱯᱳᱞᱤᱥ]] ᱤᱱᱤᱥᱯᱮᱠᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱠᱩᱢᱵᱲᱩᱻᱪᱩᱢᱵᱲᱩ ᱠᱚ ᱵᱟᱭ ᱠᱩᱥᱤ ᱟᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱱ ᱜᱚᱬᱮᱥ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱷᱩᱱ ᱦᱮᱡ ᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱒᱕ ᱢᱟᱦᱟ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱟᱲᱟ ᱫᱩᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱢᱮᱛᱟᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱠᱩᱠᱷᱭᱟᱛ ᱜᱩᱱᱰᱟ (notorious crime lord) ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱨ ᱩᱱ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ ᱩᱬᱤ ᱫᱚ ᱑᱖ ᱥᱟᱞ ᱩᱠᱩ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱪᱮᱱ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱟᱱᱛᱷᱟᱨ ᱟᱛᱮ ᱴᱮᱨᱨᱳᱨᱤᱡᱚᱢ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱤᱭᱟ. ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ ᱫᱚ [[ᱨᱤᱥᱚᱨᱪ ᱮᱸᱰ ᱟᱱᱟᱞᱟᱭᱥᱤᱥ ᱣᱤᱸᱜ]] ᱚᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱚᱱᱡᱚᱲᱤ ᱢᱟᱛᱷᱩᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱨᱮ ᱜᱚᱲᱚ ᱟᱠᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱟᱜ ᱢᱟᱨᱮ ᱨᱮᱠᱚᱰ ᱟᱨ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱠᱚ ᱥᱟᱝ ᱥᱟ.ᱜᱟ.ᱭ ᱠᱤᱱ ᱯᱟᱱᱡᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱥᱤᱡᱤᱱ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱟᱜ ᱯᱷᱞᱟᱥᱵᱮᱠ ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱪᱟ.ᱞᱩ ᱠᱟᱱ ᱜᱮ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱡᱤᱠᱤ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱯᱟᱱᱡᱟ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱟᱭ ᱡᱮ ᱚᱥᱨᱚᱢ ᱜᱩᱨᱩᱡᱤ ᱥᱟᱝ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱞᱮᱫᱤᱭᱟ. ᱠᱚᱭ ᱯᱟᱱᱡᱟ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱯᱷᱞᱟᱥᱵᱮᱠ ᱨᱮ ᱜᱟᱭᱛᱩᱱᱰᱮ ᱟᱥᱨᱚᱢ ᱨᱮ ᱢᱮᱢᱵᱚᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱚᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱤᱫᱟ.ᱞ ᱛᱮ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱟᱥᱨᱚᱢ ᱥᱟᱝ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱩᱠᱩ ᱵᱟ.ᱲᱤᱡ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱨᱱᱟᱢᱟ ᱠᱚ ᱴᱷᱤᱠᱟ. ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱟᱨ ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱦᱟ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱤᱱᱟ.ᱜ ᱛᱮ ᱱᱩᱠᱩ ᱚᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱠᱚ ᱨᱚᱥᱤᱫ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱜ ᱵᱚᱢᱵ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱚ ᱟᱨ ᱴᱷᱟᱸᱣ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱴᱷᱤᱠᱟ. ᱠᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱨᱚᱥᱤᱫ ᱠᱷᱟᱱ ᱠᱚ ᱜᱚᱡ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾
== ᱠᱟᱥᱴ ==
{| class="wikitable"
|+
! rowspan="2" |ᱠᱚᱞᱟᱠᱟᱨ
! rowspan="2" |'''ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ'''
! colspan="2" |'''ᱥᱤᱡᱚᱱ'''
|-
! style="width:15%;"|ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱑
! style="width:15%;"|ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱒
|-
|[[ᱥᱚᱭᱤᱯᱷ ᱚᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ]]
|ᱤᱱᱤᱥᱯᱮᱠᱴᱟᱨ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ
| colspan="2" {{cMain}}
|-
|[[ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤᱱ ᱥᱤᱫᱫᱤᱠᱤ]]
|ᱜᱚᱬᱮᱥ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ
| colspan="2" {{cMain}}
|-
|[[ᱨᱟᱫᱷᱤᱠᱟ ᱟᱯᱴᱮ]]
|ᱚᱱᱡᱚᱲᱤ ᱢᱟᱛᱷᱩᱨ
| {{cMain}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱯᱚᱱᱠᱚᱡ ᱛᱨᱤᱯᱟᱴᱷᱤ]]
|ᱠᱷᱟᱱᱱᱟ ᱜᱩᱨᱩᱡᱤ
| {{cRecurring}}
| {{cMain}}
|-
|[[ᱚᱢᱨᱩᱛᱟ ᱥᱩᱵᱟᱥ]]
|ᱠᱩᱥᱩᱢ ᱫᱮᱵᱤ ᱡᱟᱫᱚᱵ
| {{cNone}}
| {{cMain}}
|-
|[[ᱠᱚᱲᱠᱤ ᱠᱳᱭᱪᱞᱤᱱ]]
|ᱵᱟᱛᱭᱟ ᱟᱵᱮᱞᱢᱟᱱ
| {{cNone}}
| {{cMain}}
|-
|[[ᱨᱚᱱᱵᱤᱨ ᱥᱳᱨᱮᱭ]]
|ᱥᱟᱦᱤᱫ ᱠᱷᱟᱱ
| {{cNone}}
| {{cMain}}
|-
|[[ᱱᱤᱨᱚᱡ ᱠᱚᱵᱤ]]
|ᱰ.ᱯ.ᱥ. ᱯᱟᱨᱩᱞᱠᱚᱨ
| colspan="2" {{cMain}}
|-
|[[ᱡᱚᱛᱤᱱ ᱥᱚᱨᱱᱟ]]
|ᱫᱤᱯᱚᱠ "ᱵᱚᱱᱴᱤ" ᱥᱤᱱᱫᱷᱮ
| colspan="2" {{cMain}}
|-
|[[Kubbra Sait|ᱠᱩᱵᱨᱟ ᱥᱚᱭᱛ]]
|ᱠᱩᱠᱳ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱡᱚᱛᱤᱱᱫᱨᱚ ᱡᱳᱥᱤ]]
|ᱠᱚᱱᱥᱴᱮᱵᱚᱞ ᱠᱚᱴᱮᱠᱚᱨ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱨᱟᱡᱥᱨᱤ ᱫᱟᱥ ᱯᱟᱱᱰᱮ]]
|ᱥᱩᱵᱷᱟᱫᱨᱟ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱮᱞᱱᱟᱡ ᱱᱳᱨᱳᱩᱡᱤ]]
|ᱡᱳᱭᱟ ᱢᱤᱨᱡᱟ/ᱡᱚᱢᱤᱞᱟ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱞᱭᱩᱡ ᱠᱮᱱᱤ]]
|ᱢᱟᱞᱠᱳᱞᱢ ᱢᱚᱩᱨᱟᱰ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱚᱢᱤᱨ ᱵᱟᱥᱤᱨ]]
|ᱤᱱᱤᱥᱯᱮᱠᱴᱚᱨ ᱢᱟᱡᱤᱫ ᱚᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱜᱤᱛᱟᱱᱡᱚᱲᱳ ᱛᱷᱟᱯᱟ]]
|ᱱᱟᱭᱟᱱᱤᱠᱟ ᱥᱮᱦᱜᱟᱞ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱥᱩᱨᱵᱤᱱ ᱪᱟᱣᱚᱞ]]
|ᱡᱳᱡᱳ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱥᱟᱞᱤᱱᱤ ᱵᱚᱛᱥᱟ]]
|ᱠᱟᱱᱛᱟ ᱵᱟᱭᱤ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱜᱤᱨᱤᱥ ᱠᱩᱞᱠᱚᱨᱱᱤ]]
|ᱵᱤᱯᱤᱱ ᱵᱷᱳᱥᱞᱮ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱚᱱᱩᱯᱨᱤᱭᱟ ᱜᱳᱮᱱᱠᱟ]]
|ᱢᱮᱜᱷᱟ ᱥᱤᱝ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱟᱯᱷᱟᱱ ᱠᱷᱟᱱ]]
|ᱭᱚᱸᱜ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱥᱩᱱᱤ ᱯᱟᱣᱟᱨ]]
|ᱭᱚᱸᱜ ᱜᱚᱬᱮᱥ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱫᱟᱱᱤᱥ ᱯᱟᱱᱰᱳᱨ]]
|ᱵᱚᱰᱟ ᱵᱚᱰᱟᱨᱤᱭᱟ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[Anil Mange|ᱚᱱᱤᱞ ᱪᱚᱨᱚᱱᱡᱤᱛ]]
|ᱪᱷᱳᱴᱟ ᱵᱚᱰᱟᱨᱤᱭᱟ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱠᱳᱪᱟᱨ
|ᱢᱚᱛᱷᱩ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱥᱚᱢᱤᱨ ᱠᱳᱪᱷᱟᱨ]]
|ᱢᱟᱨᱠᱚᱸᱰ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱪᱤᱛᱚᱨᱚᱱᱡᱚᱱ ᱛᱨᱤᱯᱟᱴᱷᱤ]]
|ᱛᱨᱤᱵᱮᱫᱤ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|ᱨᱟᱡᱮᱱᱫᱨᱚ ᱥᱤᱥᱟᱛᱠᱟ
|ᱫᱷᱳᱵᱟᱞᱮ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱥᱩᱠᱷᱢᱚᱬᱤ ᱥᱚᱫᱟᱱᱟ]]
|ᱢᱤᱠᱤ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|ᱢᱩᱱᱤ ᱡᱷᱟ
|ᱯᱚᱨᱤᱛᱳᱥ ᱥᱟᱦ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱠᱚᱨᱚᱱ ᱣᱟᱦᱤ]]
|ᱠᱚᱨᱚᱱ ᱢᱟᱞᱦᱳᱛᱨᱟ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[Nawab Shah (actor)|ᱱᱚᱣᱟᱵ ᱥᱟᱦᱟ]]
|ᱥᱚᱞᱤᱢ ᱠᱷᱟᱱ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱥᱟᱱᱚᱱᱫ ᱵᱚᱨᱢᱟ]]<ref name="auto">{{Cite web|url=https://www.indiatoday.in/television/web-series/story/this-bhabiji-ghar-par-hai-actor-bags-a-negative-role-in-sacred-games-2-1386125-2018-11-11|title=This Bhabiji Ghar Par Hai actor bags a negative role in Sacred Games 2|first1=India Today Web Desk New|last1=DelhiNovember 11|first2=2018UPDATED:|last2=November 11|first3=2018 12:53|last3=Ist|website=India Today}}</ref>
|ᱯᱩᱨᱩᱥᱛᱚᱢ ᱵᱚᱨᱤᱦᱟ
| {{cNone}}
| {{cRecurring}}
|-
|ᱡᱚᱭᱯᱨᱤᱛ ᱥᱤᱝ
|ᱫᱤᱞᱵᱟᱠ ᱥᱤᱝ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|ᱥᱚᱩᱨᱚᱵᱷ ᱥᱚᱪᱫᱮᱵ
|ᱥᱩᱞᱮᱢᱟᱱ ᱤᱥᱟ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|ᱱᱮᱦᱟ ᱥᱤᱛᱳᱞᱮ
|ᱥᱟᱞᱤᱱᱤ ᱠᱟᱛᱮᱠᱚᱨ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱥᱢᱤᱛᱟ ᱛᱟᱢᱵᱮ]]
|ᱟᱱᱟᱞᱟᱭᱥᱤᱥᱴ ᱨᱟᱢᱟ
| {{cNone}}
| {{cRecurring}}
|-
|[[ᱦᱚᱨᱥᱤᱛᱟ ᱜᱚᱩᱨ]]
|ᱢᱮᱨᱤ ᱢᱟᱥᱠᱟᱨᱮᱱᱟᱥ
| {{cNone}}
| {{cRecurring}}
|-
|ᱯᱨᱤᱭᱚᱱᱠᱟ ᱥᱮᱴᱤᱟ
|ᱦᱚᱨᱥᱚ ᱵᱚᱨᱤᱟ
| {{cNone}}
| {{cRecurring}}
|-
|ᱥᱚᱱᱫᱮᱥ ᱠᱩᱞᱠᱚᱨᱱᱤ
|ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱵᱤᱵᱷᱟᱵᱟᱨᱤ ᱫᱮᱥ ᱯᱟᱱᱰᱮ]]
|ᱜᱚᱢᱮᱥ ᱟᱡ ᱜᱚᱜᱚ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|ᱡᱚᱭ ᱥᱮᱱᱜᱩᱯᱛᱟ
|ᱢᱟᱛᱷᱩᱨ
| {{cNone}}
| {{cRecurring}}
|-
|[[ᱟᱢᱮᱭ ᱣᱟᱜᱷ]]
|ᱠᱩᱥᱟᱞ
| {{cNone}}
| {{cRecurring}}
|}
==ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ==
{{main|ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴᱤ}}
ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱥᱟ ᱟᱛᱮ ᱑᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟ.ᱱᱤᱡ ᱾ ᱢᱤᱴᱟᱝ ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱟᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱫᱚ [[ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ]] ᱨᱮ ᱕ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱘ ᱨᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱜ ᱫᱚ ᱑᱕ ᱚᱜᱚᱥᱴᱚ ᱒᱐᱑᱙ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱨᱤᱞᱤᱡ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
==ᱯᱨᱚᱰᱚᱠᱥᱚᱱ==
===ᱰᱮᱵᱞᱚᱯᱢᱮᱸᱴ===
[[ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱷᱟᱭᱤᱥ ᱯᱨᱮᱥᱤᱰᱮᱸᱴ ᱮᱨᱥᱠ ᱵᱟᱨᱢᱟᱠ, [[Vikram Chandra (novelist)|ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱪᱚᱱᱫᱨᱟ]] ᱟᱜ ᱒᱐᱐᱖ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱳᱵᱮᱞ [[Sacred Games (novel)|''ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ'']] ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱛᱮ ᱦᱮᱡ ᱮᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱛᱟᱱᱛᱮ ᱭᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱚᱨ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱤᱠᱟ. ᱞᱮᱟᱭ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱮᱨᱤᱠ ᱵᱟᱨᱢᱟᱠ ᱫᱚ ᱡᱚᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱮᱟᱭ,ᱫᱚᱢᱮ ᱠᱩᱥᱤ ᱟᱫ ᱟᱭ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱴᱷᱟ.ᱣᱠᱟ. ᱠᱮᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ [[ᱯᱷᱟᱱᱴᱳᱢ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢᱥ]] ᱠᱚ ᱥᱟᱵ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱠᱚ ᱯᱟᱱᱡᱟ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ <ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱪᱚᱱᱫᱨᱟ ᱟᱜ ''Love and Longing in Bombay'' ᱱᱳᱵᱮᱞ ᱠᱚ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱞᱮᱟᱭ ᱡᱟᱦᱟᱸᱨᱮ ᱫᱚ ᱥᱟᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ ᱟᱜ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱛᱟᱵᱮ ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱢᱰᱤ ᱜᱮ ᱠᱩᱥᱤ ᱟᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱢᱚᱭᱣᱟᱱᱤ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱟᱭ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱨᱟᱥᱠᱟ. ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱱᱤᱴᱩᱠᱩ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱥᱟᱱᱟ ᱭᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱤᱸᱜᱞᱤᱥ ᱛᱮ ᱢᱟ ᱢᱚᱡ ᱵᱟᱝ ᱵᱩᱡᱷᱟᱣ-ᱟ ᱾ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱮ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱩᱴᱩᱝ ᱞᱟᱴᱜᱤᱱ ᱟᱜᱩ ᱞᱮᱫ ᱠᱚ ᱟᱭ ᱾ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱫᱚ [[ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱜᱚᱜ-ᱲᱚ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱟ.ᱪᱩ ᱠᱮᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱥᱩᱴᱤᱝ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱚᱸᱠᱟ ᱜᱮ ᱠᱷᱚᱡ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱛᱮ ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱫᱚ ᱫᱚᱢᱮ ᱠᱩᱥᱤ ᱨᱟ.ᱥᱠᱟ. ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱟᱨ ᱟᱡ ᱨᱤᱱ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟ. ᱠᱚ ᱥᱠᱨᱤᱯᱴ ᱚᱞ ᱦᱩᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱪᱚᱱᱫᱨᱟ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱦᱚᱪᱚ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟ ᱡᱮ,"ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱟᱱ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟ. ᱠᱟᱱᱟ ᱨᱚᱵᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱩᱭ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱵᱚᱱ ᱧᱮᱞ ᱟᱠᱚᱣᱟ ᱾ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱫᱚ ᱥᱢᱤᱛᱟ ᱱᱟᱭᱮᱨ ᱟᱨ ᱢᱚᱱᱛᱨᱟ ᱣᱟᱥᱛᱮ ᱠᱚ ᱪᱟᱞ ᱟᱫ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱪᱮᱯᱴᱚᱨ ᱯᱟᱲᱷᱦᱟᱣ ᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱩᱜᱤ ᱵᱟ.ᱲᱤᱡ ᱠᱚ ᱥᱚᱡᱷᱮ ᱞᱮᱟ ᱱᱟᱛᱷ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱡᱮ ᱚᱞᱮ ᱚᱱᱚᱞ ᱞᱮ ᱪᱟ.ᱞᱩ ᱞᱮᱫ ᱚᱠᱛᱚ ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱱᱳᱵᱮᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱞᱮ ᱥᱟᱢᱵᱟᱣ ᱞᱮᱟ ᱾
ᱱᱚᱮᱟ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱠᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ [[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱢᱟᱭᱛᱷᱳᱞᱳᱡᱤ]] ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱧᱩᱢ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱫᱚ ''ᱚᱥᱣᱚᱛᱷᱟᱢᱟ'' ᱠᱚ ᱧᱩᱢ ᱞᱮᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱢᱚᱦᱟᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[Ashwatthama|namesake character]] ᱵᱩᱡᱷᱟᱣ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱠᱩᱨᱩᱠᱷᱮᱛᱨᱚ ᱡᱚᱯᱚᱢ]] ᱛᱚᱭᱚᱢ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱤᱥᱚᱨ [[ᱠᱨᱤᱥᱟ]] ᱜᱮ ᱡᱟᱭᱡᱩᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱡᱤᱣᱤᱫ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ In the series, Gaitonde calls himself immortal like ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱯᱤᱥᱚᱰ ᱨᱮ ᱜᱚᱬᱮᱥ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱫᱚ [[ᱚᱥᱣᱚᱛᱷᱟᱢᱟ]] ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱞᱟᱴᱭᱩᱜ ᱟᱭ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱵᱟᱱᱫᱩᱠ ᱛᱮ ᱴᱷᱩ ᱜᱩᱡᱩᱜ ᱟᱭ ᱾
ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱫᱚ "ᱦᱟᱞᱟᱦᱟᱞ" ᱠᱚ ᱧᱩᱢ ᱞᱮᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[Halahala|poison of the same name]] ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱧᱩᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱜᱷᱟᱱᱴᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱰᱩᱠ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱵᱨᱚᱢᱦᱚᱛᱭᱟ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱵᱬᱮ]] ᱠᱚ ᱜᱚᱡ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮ ᱯᱟᱯᱟ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱨᱮ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱯᱚᱞᱴᱤᱥᱤᱭᱟᱱ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱵᱷᱳᱥᱞᱮ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱵᱷᱳᱴ ᱠᱚ ᱡᱳᱜᱟᱲ ᱟᱭᱟ ᱾[[ᱥᱚᱨᱚᱢᱟ]] ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱛᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱵᱤᱡᱷ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱠᱚᱛᱮᱠᱟᱨ ᱜᱩᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾[[ᱨᱩᱫᱨᱚ]] ᱫᱚ ᱥᱤᱵᱚ ᱵᱷᱚᱜᱣᱟᱱ ᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱨᱟᱜᱤᱟᱱᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱤᱡ ᱵᱟᱦᱩ ᱥᱩᱵᱷᱚᱫᱨᱟ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱯᱤᱥᱳᱪ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱜᱚᱡᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱱᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱟᱛᱮ ᱜᱚᱡ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ [[ᱡᱚᱡᱟᱛᱤ]] ᱫᱚ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱡᱩᱜᱽ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱨᱟᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱧᱩᱛᱩᱢ,ᱞᱳᱜᱳ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱜᱨᱟᱯᱷᱤᱞ ᱰᱤᱡᱟᱭᱱᱚᱨ ᱚᱱᱤᱨᱩᱫᱷ ᱢᱮᱦᱛᱟ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱰᱤᱡᱟᱭᱤᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱢᱮᱦᱛᱟᱭ ᱢᱮᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱟᱱᱡᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱚ ᱨᱤᱠᱟ. ᱠᱮᱫᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱠᱮᱫᱟ ᱾ ᱠᱩᱠᱳ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[transgender]] ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱱᱟᱪᱚᱱᱤᱭᱟ. ᱞᱮᱠᱟᱩ ᱠᱟᱢᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱜ ᱢᱮᱫ ᱢᱩᱴᱷᱟᱱ ᱚᱸᱠᱟ ᱪᱚᱨᱚᱠ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱠᱟᱥᱢᱤᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱮᱣ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱮ ᱫᱟ ᱠᱩᱠᱳ ᱥᱟᱝ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱟᱜ ᱫᱳᱞᱟ.ᱲ ᱥᱟ.ᱜᱟ.ᱭ ᱠᱟ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
===ᱠᱟᱥᱴᱤᱝ ᱟᱨ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱠᱚ===
[[File:Saif Ali Khan snapped at Imperial Hotel, New Delhi 05.jpg|thumb|upright=0.8|[[ᱥᱚᱭᱤᱯᱷ ᱚᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ]] ᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱴᱮᱞᱤᱵᱷᱤᱡᱚᱱ ᱥᱤᱨᱤᱡ]]
ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱠᱟ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱵᱷᱟᱥᱟ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[Marathi language|ᱢᱚᱨᱟᱴᱷᱤ]], [[Punjabi language|ᱯᱚᱱᱡᱟᱵᱤ]] and [[Gujarati language|ᱜᱩᱡᱨᱟᱴᱤ]] ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱫᱚ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ "ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱥᱴᱟᱣ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱜᱮ" । [[ᱥᱚᱭᱤᱯᱷ ᱚᱞᱤ ᱠᱷᱚᱱ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱨᱮᱵᱮᱱ ᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱱ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱯᱳᱞᱤᱥ ᱚᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱟᱠᱚ ᱰᱤᱯᱟᱴᱢᱮᱸᱴ ᱨᱮ ᱵᱟᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤ ᱟᱭᱟ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱤᱢᱟᱱᱫᱟᱨᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ [[ᱨᱟᱥᱷᱤᱠᱟ ᱟᱯᱴᱮ]] ᱫᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ played the role of [[ᱨᱤᱥᱚᱨᱪ ᱮᱸᱰ ᱟᱱᱟᱞᱟᱭᱥᱤᱥ ᱣᱤᱸᱜ]] (RAW) ᱚᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱚᱱᱡᱚᱲᱤ ᱢᱟᱛᱷᱩᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ , ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱳᱵᱮᱞ ᱫᱟ ᱵᱟᱭ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱨᱤᱱᱤᱡ RAW agent ᱞᱮᱠᱟᱫᱚ ᱵᱟ.ᱱᱩᱜ ᱟᱱᱤᱡ ᱾ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱡᱮ ᱱᱟᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱮ ᱠᱟ ᱫᱮᱠᱷᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱡᱮ ᱵᱚᱢᱵᱮ ᱪᱤᱠᱟ.ᱛᱮ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱟᱜ ᱵᱚᱢᱵᱮ ᱟᱨ ᱱᱤᱛᱟᱜ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱪᱤᱠᱟ.ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
[[ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤᱱ ᱥᱤᱫᱫᱤᱠᱤ]] ᱦᱚᱸ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱡᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱜᱮᱸᱜᱥᱴᱟᱨ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱟᱷᱴᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤᱜᱟᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱠᱚ ᱞᱟᱜᱟᱣ-ᱟ, ᱚᱱᱟ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱟᱨ ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱞᱮᱠᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱾ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱱᱩᱭ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱢᱩᱥᱠᱤᱞ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮ ᱾ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ ᱫᱚ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱨᱚᱜᱟ ᱟᱨ ᱩᱥᱩᱞ ᱚᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱠᱚ ᱚᱞ ᱠᱟᱫᱮᱭᱟ ᱛᱚᱵᱮ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱮᱫᱚ ᱱᱚᱯᱟᱭ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱢᱩᱴᱷᱟ.ᱱ ᱟ.ᱱᱤᱡ ᱚᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱠᱚ ᱦᱚᱲᱮᱫ ᱟᱠᱟᱫᱮ ᱾ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱫᱚ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱟᱜ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱫᱚᱢᱮ ᱠᱤᱥᱤ ᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱡᱷᱟᱛᱚ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱜᱷᱟᱱᱴᱟ ᱢᱮᱥᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱻᱟᱭ ᱾ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱮᱸᱜᱥᱴᱟᱨ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤᱱ ᱜᱮ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱢᱮᱱᱟᱭ ᱱᱟᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤᱱ ᱫᱚ ᱱᱟᱝᱠᱟᱱ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱟᱨ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱟᱭᱢᱟ ᱵᱩᱫᱷᱤ ᱫᱟᱲᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱠᱟᱥᱴᱤᱝ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤᱱ ᱟᱨ ᱥᱟᱭᱤᱯᱷ ᱟᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱞᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟᱭ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱨᱟᱫᱷᱤᱠᱟ ᱟᱯᱴᱮ ᱟᱨ [[ᱱᱤᱨᱚᱡ ᱠᱚᱵᱤ]] ᱠᱩᱥᱤ ᱛᱮᱜᱮ ᱠᱤᱱ ᱨᱮᱵᱮᱱ ᱮᱱᱟ ᱾ "<ref name=neerja/> ᱠᱚᱵᱤ ᱫᱚ [[Superintendent of police (India)|ᱰ.ᱯ.ᱥ]] ᱯᱟᱨᱩᱞᱠᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾
[[ᱡᱤᱛᱮᱱᱫᱨᱚ ᱡᱳᱥᱤ]] ᱫᱚ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱜᱚᱲᱚ ᱠᱚᱱᱮᱥᱴᱚᱵᱚᱞ ᱠᱟᱴᱮᱠᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱚᱰᱤᱥᱚᱱ ᱯᱚᱨᱮ ᱟᱡ ᱜᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱡᱳᱥᱤ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱯᱳᱞᱤᱥ ᱠᱚ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
ᱟᱠᱴᱨᱮᱥ [[ᱠᱩᱵᱨᱟ ᱥᱚᱭᱛ]] ᱫᱚ ᱠᱩᱠᱳ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱟᱜ at [[Mumbai Academy of the Moving Image|ᱢᱟᱢᱤ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱯᱷᱮᱥᱴᱤᱵᱟᱞ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ''ᱢᱩᱠᱟᱵᱟᱡ'' ᱨᱮ ᱚᱰᱤᱥᱚᱱ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱦᱚᱪᱚ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱢᱮᱱᱟᱭ ᱡᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱟ.ᱰᱤ ᱠᱩᱴᱷᱤᱱ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ (She wore a penis made of prosthetic makeup between her thighs)[[ᱡᱟᱛᱤᱱ ᱥᱚᱨᱱᱟ]] ᱫᱚ ᱜᱮᱸᱜᱥᱴᱟᱨ ᱫᱤᱯᱚᱠ "ᱵᱚᱱᱴᱤ" ᱥᱤᱱᱫᱮ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱚᱰᱤᱥᱚᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱨᱤ ᱫᱮᱥ ᱯᱟᱱᱰᱮ]] ᱫᱚ ᱥᱤᱫᱫᱤᱠᱤ ᱤᱡ ᱵᱟ.ᱦᱩ ᱥᱩᱵᱷᱟᱫᱨᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ [[ᱜᱤᱨᱤᱥ ᱠᱩᱞᱠᱚᱨᱱᱤ]] ᱫᱚ ᱠᱚᱱᱥᱴᱮᱵᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮᱠᱚᱨ ᱟᱜ ᱨᱳᱞ ᱠᱚ ᱮᱢᱟᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱥᱟ ᱜᱤᱰᱤ ᱠᱮᱟᱭ ᱾ ᱟᱨ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱟᱨ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱥᱟᱝ ᱡᱚᱯᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟᱜ ᱨᱳᱞ ᱠᱷᱚᱡ ᱠᱮᱟᱭ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱢᱤᱱᱤᱥᱴᱚᱨ ᱵᱤᱯᱤᱱ ᱵᱷᱳᱥᱞᱮ ᱟᱜ ᱨᱳᱞ ᱠᱚ ᱮᱢᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱤᱨᱟᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱠᱩᱲᱤ ᱟᱠᱴᱚᱨ [[ᱮᱞᱱᱟᱡ ᱱᱳᱨᱳᱩᱡᱤ]] ᱫᱚ ᱡᱳᱭᱟ ᱢᱤᱨᱡᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱠᱟᱥᱴ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱨᱚᱰᱚᱠᱥᱚᱱ ᱰᱤᱡᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱥᱟᱡᱤᱭᱟ ᱤᱠᱵᱚᱞ ᱟᱨ ᱵᱤᱱᱛᱮ ᱵᱚᱱᱥᱟᱞ ᱠᱤᱱ ᱛᱩᱞᱟ.ᱣ ᱠᱮᱫ; [[ᱟᱨᱛᱤ ᱵᱟᱡᱟᱡ]] ᱫᱚ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱮᱰᱤᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱮᱟᱭ ᱾ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴ ᱟᱠᱟᱫ ᱥᱤᱱ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱥᱣᱟᱯᱱᱤᱞ ᱥᱳᱱᱟᱣᱟᱱᱤ ᱥᱩᱴ ᱠᱮᱟᱭ ᱟᱨ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴ ᱟᱠᱟᱫ ᱥᱤᱱ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱥᱟᱭᱞᱵᱮᱥᱴᱟᱨ ᱯᱷᱳᱱᱥᱮᱠᱟ ᱟᱨ ᱚᱥᱤᱢ ᱵᱟᱡᱟᱡᱥᱩᱴᱳᱝ ᱠᱮᱟᱭ ᱾
[[ᱟᱱᱤᱥ ᱡᱚᱱ]] ᱫᱚ ᱥᱟᱩᱸᱰ ᱰᱤᱡᱟᱭᱱᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
== ᱥᱟᱩᱸᱰ ᱴᱨᱟᱠ ==
{{main|ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ (ᱥᱟᱩᱸᱰ ᱴᱨᱟᱠ)}}
==ᱟᱣᱟᱰ ᱠᱩ==
''ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ'' ᱫᱚ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱰᱨᱟᱢᱟ ᱟᱣᱟᱰ News18 iReel Awards ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱣ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱣᱟᱰ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ; ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱟᱠᱴᱚᱨ (ᱰᱨᱟᱢᱟ) ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤᱱ ᱥᱤᱫᱫᱤᱠᱤ,ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱚᱯᱩᱨᱴᱤᱝ ᱟᱠᱴᱚᱨ ᱡᱤᱛᱮᱱᱫᱨᱚ ᱡᱳᱥᱤ,ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱚᱱᱚᱞ (ᱰᱨᱟᱢᱟ),ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱮᱱᱥᱮᱢᱵᱚᱞ ᱠᱟᱥᱴ, ᱟᱨ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱤᱨᱤᱡ(ᱰᱨᱟᱢᱟ) ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱩ ᱾ <ref>{{cite news|url=https://www.news18.com/news/movies/news18-ireel-awards-vikramaditya-motwanes-sacred-games-wins-best-drama-1870719.html|title=News18 iReel Awards: Vikramaditya Motwane’s Sacred Games Wins Best Drama|publisher=CNN-News18|date=7 September 2018|accessdate=7 September 2018}}</ref> ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱫᱚ ᱵᱮᱥᱴ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ(fiction) ᱟᱣᱟᱰ ᱟᱨ ᱟᱨᱛᱤ ᱵᱟᱡᱟᱡ ᱫᱚ ᱵᱮᱥᱴ ᱮᱰᱤᱴᱤᱝ ᱨᱮ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱟᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱠᱨᱤᱭᱮᱴᱤᱵ ᱟᱣᱟᱰ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱟᱭ ᱾ <ref>{{cite news|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/television/salman-khan-anurag-kashyap-win-asian-academy-creative-awards-singapore-5485222/|title=Salman Khan, Anurag Kashyap win at Asian Academy Creative Awards in Singapore|work=The Indian Express|date=9 December 2018|accessdate=10 December 2018}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱵᱮᱥᱴ ᱣᱮᱵ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ 18th [[Indian Television Academy Awards|ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱟᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱟᱣᱟᱰ]] ᱠᱩ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/television/ita-awards-2018-winners-list-5489473/|title=Indian Television Academy Awards 2018: Complete list of winners|date=2018-12-12|website=The Indian Express|language=en-IN|access-date=2019-09-21}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱙ ᱨᱮ ᱵᱮᱥᱴ ᱰᱨᱟᱢᱟ ᱠᱷᱟ.ᱛᱩᱨ [[ᱤᱱᱴᱚᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱮᱢᱤ ᱟᱣᱟᱰ]] ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ <ref>{{cite web|url=https://www.huffingtonpost.in/entry/radhika-apte-lust-stories-sacred-games-international-emmys_in_5d849b6ce4b0849d472745ce|title=Radhika Apte, 'Lust Stories', 'Sacred Games' Among 4 Nominations For International Emmys|last=Chatterji|first=Rohini|publisher=HuffPost|date=20 September 2019|accessdate=20 September 2019}}</ref> 47th ᱤᱱᱴᱚᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱮᱢᱤ ᱟᱣᱟᱰ ᱥᱮᱨᱤᱢᱳᱱᱤ ᱫᱚ ᱒᱕ ᱱᱚᱣᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ ᱨᱮ ᱦᱤᱞᱴᱚᱱ,ᱱᱤᱭᱩ ᱭᱚᱨᱠ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/radhika-apte-bags-emmy-nomination-sacred-games-too-makes-it-to-best-drama-category-alongside-mcmafia/articleshow/71213985.cms?from=mdr|title=Radhika Apte bags Emmy nomination; 'Sacred Games' too makes it to Best Drama category alongside 'McMafia'|date=2019-09-20|work=The Economic Times|access-date=2019-11-20}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{IMDb title|6077448|Sacred Games}}
{{Netflix original current series}}
[[Category:Hindi-language Netflix original programming]]
[[Category:2018 Indian television series debuts]]
[[Category:Hindi-language television programs]]
[[Category:Indian drama television series]]
[[Category:Television shows set in Mumbai]]
[[Category:Research and Analysis Wing in fiction]]
[[Category:Indian crime television series]]
[[Category:Fictional portrayals of the Maharashtra Police]]
[[Category:Television series about organized crime]]
[[Category:Television programmes based on Indian novels]]
[[Category:2010s Indian television series]]
[[Category:Indian period television series]]
[[Category:Indian LGBT-related television shows]]
[[Category:Indian programmes distributed by Netflix]]
[[Category:Cultural depictions of Indira Gandhi]]
[[Category:Transgender in television]]
[[Category:Bollywood in fiction]]
[[Category:Indian politics television programmes]]
[[Category:Cultural depictions of Rajiv Gandhi]]
[[Category:Indian crime drama television series]]
[[Category:Suspense television series]]
[[Category:Mystery television series]]
[[Category:Television shows set in Kenya]]
[[Category:Media about cults]]
0ajs9qwknh4dgd0i5ikoa155oj3xvs4
103387
103386
2022-08-26T09:56:53Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱠᱟᱥᱴᱤᱝ ᱟᱨ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱠᱚ */
wikitext
text/x-wiki
{{short description|ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱣᱮᱵ ᱥᱤᱨᱤᱡ}}
{{Infobox television
| show_name = ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ
| image = Sacred Games Title.png
| caption =
| genre = [[Crime fiction|Crime]]<br>[[Conspiracy fiction|Conspiracy]]<br>[[Thriller (genre)|Thriller]]
<br>[[Mystery fiction|Mystery]]
| based_on = {{Based on|''[[Sacred Games (novel)|ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ]]''|[[Vikram Chandra (novelist)|ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱪᱚᱱᱫᱨᱟ]]}}
| runtime = ᱔᱓-᱔᱘ ᱢᱤᱱᱤᱴᱥ<ref name="Runningtime">{{Cite web|url=https://www.netflix.com/title/80115328|title=Sacred Games | Netflix Official Site|website=www.netflix.com}}</ref>
| creator =
| director = {{ubl|[[ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ]]|[[ᱵᱤᱠᱨᱚᱢᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ]]|[[ᱱᱤᱨᱚᱡ ᱜᱷᱟᱭᱣᱟᱱ]]}}
| starring = {{Plainlist|
*[[ᱥᱚᱭᱤᱯᱷ ᱟᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ]]
*[[ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤ ᱥᱤᱫᱫᱤᱠᱤ]]
*[[ᱨᱟᱫᱷᱤᱠᱟ ᱟᱯᱴᱮ]]
*[[ᱯᱚᱱᱠᱚᱡ ᱛᱨᱤᱯᱟᱴᱷᱤ]]
*[[ᱠᱚᱲᱠᱤ ᱠᱳᱭᱪᱞᱤᱱ]]
*[[ᱨᱚᱬᱵᱤᱨ ᱥᱳᱨᱮᱭ]]}}
| writer = {{ubl|[[Varun Grover (writer)|ᱵᱚᱨᱩᱬ ᱜᱨᱳᱵᱚᱨ]]|ᱥᱢᱤᱛᱟ ᱥᱤᱝ|ᱵᱚᱥᱚᱱᱛᱚ ᱱᱟᱛᱷ|ᱫᱷᱨᱩᱵ ᱱᱟᱨᱟᱝ|ᱯᱳᱡᱟ ᱛᱟᱞᱳᱱᱤ|ᱱᱤᱦᱤᱛ ᱵᱷᱟᱵᱮ}}
| theme_music_composer = [[ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ]]
| composer = '''ᱥᱮᱨᱮᱧ:'''<br/>[[Phenom (rock group)|ᱯᱷᱮᱱᱚᱢ]]<br/>[[Divine (rapper)|ᱰᱤᱵᱷᱟᱭᱤᱱ]]<br/>[[ᱨᱚᱪᱤᱛᱟ ᱟᱨᱳᱨᱟ]]<br>'''ᱵᱮᱠᱜᱨᱟᱩᱸᱰ ᱥᱠᱳᱨ:'''<br/>[[ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ]]
| country = ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ
| language = ᱦᱤᱱᱫᱤ
| location = ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ
| cinematography = {{ubl|ᱥᱣᱚᱯᱱᱤᱞ ᱥᱳᱱᱟᱣᱟᱱᱮ|ᱥᱟᱭᱵᱷᱮᱥᱴᱟᱨ ᱯᱷᱳᱱᱥᱮᱠᱟ|ᱚᱥᱤᱢ ᱵᱟᱡᱟᱡ}}
| editor = [[ᱟᱨᱚᱛᱤ ᱵᱟᱡᱟᱡ]]
| network = ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ
| picture_format = [[4K resolution|4K]] ([[Ultra-high-definition television|UHDTV]])<ref>{{cite web|url=https://www.mansworldindia.com/television/sacred-games-netflix/|title=5 Reasons Why Sacred Games Is A Proud Moment For India|last=Majumdar|first=Mayukh|work=[[Man's World (magazine)|Man's World]]|accessdate=28 March 2019}}</ref>
| released =
| first_aired = {{᱕ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱙}}
| last_aired = ᱱᱤᱛ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ
| company = [[ᱯᱷᱟᱱᱴᱳᱢ ᱯᱷᱳᱞᱤᱢᱥ]]<br>[[ᱨᱮᱞᱤᱭᱟᱱᱥ ᱮᱱᱴᱚᱨᱴᱮᱱᱴᱮᱸᱴ]]
| distributor = [[ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ]]
| executive_producer = {{ubl|ᱠᱮᱞᱞᱤ ᱞᱤᱭᱳᱡᱮᱱᱵᱤᱭᱮᱞ|ᱮᱨᱤᱠ ᱵᱟᱨᱢᱟᱠ|ᱵᱤᱠᱨᱚᱢᱟᱫᱤᱛᱭᱚ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ}}
| producer =
| num_seasons = ᱒
| num_episodes = ᱑᱖
| list_episodes = ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱞᱤᱥᱴᱤ ᱠᱚ
| website = https://www.netflix.com/title/80115328
| related =
}}
'''''ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ''''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ [[ᱣᱮᱵ ᱴᱮᱞᱤᱵᱷᱤᱡᱚᱱ]] [[thriller genre|thriller]] ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱫᱚ [[Vikram Chandra (novelist)|ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱪᱚᱱᱫᱨᱟ]]ᱟᱜ ᱒᱐᱐᱖ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱳᱵᱮᱞ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ [[ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ]] ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱵᱤᱠᱨᱚᱢᱟᱫᱤᱛᱭᱚ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ]] ᱟᱨ [[ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ]] ᱛᱤᱠᱤᱱ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱯᱷᱟᱱᱴᱚᱢ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢᱥ]] ᱵᱮᱱᱚᱨ ᱨᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱵᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ [[Varun Grover (writer)|ᱵᱚᱨᱩᱱ ᱜᱨᱳᱵᱚᱨ]],ᱥᱢᱤᱛᱟ ᱥᱤᱝ ᱟᱨ ᱵᱚᱥᱚᱱᱛ ᱱᱟᱛᱷ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱚᱞ ᱟ.ᱨᱩ ᱞᱮᱟ ᱾ Executive producers ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱮᱞᱞᱤ ᱞᱤᱭᱳᱡᱮᱱᱵᱤᱭᱮᱞ,ᱮᱨᱤᱠ ᱵᱟᱨᱢᱟᱠ ᱟᱨ ᱢᱚᱮᱣᱟᱱᱤ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱠᱟᱢᱴ.ᱢᱤ ᱞᱮᱟ ᱾
ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ([[ᱥᱚᱭᱤᱯᱷ ᱟᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ]]) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱳᱞᱤᱥ ᱟᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱱ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ([[ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤ ᱥᱤᱫᱫᱤᱠᱤ]]), ᱟᱜ ᱯᱷᱩᱱ ᱦᱮᱡ ᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱢᱮᱛᱟᱫᱮᱭᱟ ᱒᱕ ᱫᱤᱱ ᱨᱮ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱫᱩᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱨᱤᱠᱟ ᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱮ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱫᱷᱤᱠᱟ ᱟᱯᱴᱮ]], [[ᱜᱤᱨᱤᱥ ᱠᱩᱞᱠᱚᱨᱱᱤ]], [[ᱱᱤᱨᱚᱡ ᱠᱚᱵᱤ]], [[ᱡᱤᱛᱮᱱᱫᱚᱨ ᱡᱳᱥᱤ]], [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱨᱤ ᱫᱟᱥ ᱯᱟᱱᱰᱮ]], [[ᱠᱚᱨᱚᱱ ᱣᱟᱦᱤ]], [[ᱚᱢᱤᱨ ᱵᱚᱥᱤᱨ]], [[ᱡᱚᱛᱤᱱ ᱥᱚᱨᱱᱟ]], [[ᱮᱞᱱᱟᱡ ᱱᱳᱨᱳᱩᱡᱤ]], [[ᱯᱚᱱᱠᱚᱡ ᱛᱨᱤᱯᱟᱴᱷᱤ]], [[ᱟᱢᱤ ᱣᱟᱜᱷ]],ᱟᱨ [[ᱠᱩᱵᱨᱟ ᱥᱚᱭᱛ]] ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
[[ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱷᱟᱭᱤᱥᱻᱯᱨᱮᱥᱤᱰᱮᱸᱴ,ᱮᱨᱤᱠ ᱵᱟᱨᱢᱟᱠ ᱒᱐᱑᱔ ᱨᱮ ᱢᱳᱛᱣᱟᱱᱤ ᱥᱟᱝ ᱨᱚᱲ-ᱨᱚᱯᱚᱲ ᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱤᱱ ᱨᱤᱠᱟ. ᱠᱮᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱪᱚᱱᱫᱨᱟ ᱟᱜ ᱱᱳᱵᱮᱞ ''ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ'' ᱠᱚ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱵᱷᱟᱥᱟ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱜᱚᱲᱦᱚᱱ ᱠᱮᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱥᱠᱨᱤᱯᱴ ᱠᱚ ᱚᱞ ᱯᱩᱨᱟᱣ ᱟᱛᱮ ᱢᱳᱛᱣᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱠᱳ-ᱰᱤᱨᱮᱠᱴ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱢᱮᱛᱮᱦᱟ ᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱢᱳᱛᱣᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ ᱟᱜ ᱨᱳᱞ ᱠᱚ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴ ᱠᱮᱟᱭ ᱟᱨ ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱫᱚ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱟᱜ ᱨᱳᱞ ᱠᱚ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱠᱮᱟᱭ ᱾ ᱥᱣᱚᱯᱱᱤᱞ ᱥᱳᱱᱟᱣᱟᱱᱮ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱳᱨᱤ ᱚᱯᱷ ᱯᱷᱚᱴᱳᱜᱨᱟᱯᱷᱤ]] ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱟᱨ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱢᱳᱛᱣᱟᱱᱤ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱮᱟᱭ ᱾ ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚ ᱥᱤᱱ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴ ᱠᱮᱟᱭ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱥᱟᱭᱤᱞᱵᱷᱮᱥᱴᱟᱨ ᱯᱷᱳᱱᱥᱮᱠᱟ ᱟᱨ ᱟᱥᱤᱢ ᱵᱟᱡᱟᱡ ᱠᱤᱱ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱠᱮᱟ ᱾ ᱚᱱᱥᱩᱢᱟ ᱥᱤᱝ ᱟᱜ ᱠᱟᱥᱴᱤᱸᱜ ᱦᱟᱩᱥ ᱫᱚ [[Aarti Bajaj|ᱟᱨᱚᱛᱤ ᱵᱟᱡᱟᱡ]] ᱠᱚ ᱠᱟᱥᱴ ᱠᱮᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱱᱩᱭ ᱜᱮ ᱮᱰᱤᱴᱚᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ [[ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ]] ᱫᱚ ᱵᱮᱠᱜᱨᱟᱩᱸᱰ ᱥᱠᱳᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱢᱤ ᱟᱫ ᱟᱭ ᱾
''ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ'' ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱩᱱᱭᱟ. ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱫᱚ ᱒᱙ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱘ ᱨᱮ ᱩᱰᱩᱠ(premiered) ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱕ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱘ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱟᱛᱮ ᱑᱙᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱫᱮᱥ ᱠᱚ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱒᱐ ᱴᱤ ᱵᱷᱟᱥᱟ ᱛᱮ [[ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ]] ᱨᱮ ᱠᱚ ᱨᱤᱞᱤᱡ ᱠᱮᱟ ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱫᱚ ᱑᱕ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱑᱙ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱩᱰᱩᱠ(premiered) ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱶᱴ ᱾
== ᱯᱨᱤᱢᱟᱭᱤᱡ ==
ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱵᱟ.ᱲᱤᱡ (troubled) [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱯᱳᱞᱤᱥ]] ᱤᱱᱤᱥᱯᱮᱠᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱠᱩᱢᱵᱲᱩᱻᱪᱩᱢᱵᱲᱩ ᱠᱚ ᱵᱟᱭ ᱠᱩᱥᱤ ᱟᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱱ ᱜᱚᱬᱮᱥ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱷᱩᱱ ᱦᱮᱡ ᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱒᱕ ᱢᱟᱦᱟ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱟᱲᱟ ᱫᱩᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱢᱮᱛᱟᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱠᱩᱠᱷᱭᱟᱛ ᱜᱩᱱᱰᱟ (notorious crime lord) ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱨ ᱩᱱ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ ᱩᱬᱤ ᱫᱚ ᱑᱖ ᱥᱟᱞ ᱩᱠᱩ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱪᱮᱱ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱟᱱᱛᱷᱟᱨ ᱟᱛᱮ ᱴᱮᱨᱨᱳᱨᱤᱡᱚᱢ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱤᱭᱟ. ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ ᱫᱚ [[ᱨᱤᱥᱚᱨᱪ ᱮᱸᱰ ᱟᱱᱟᱞᱟᱭᱥᱤᱥ ᱣᱤᱸᱜ]] ᱚᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱚᱱᱡᱚᱲᱤ ᱢᱟᱛᱷᱩᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱨᱮ ᱜᱚᱲᱚ ᱟᱠᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱟᱜ ᱢᱟᱨᱮ ᱨᱮᱠᱚᱰ ᱟᱨ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱠᱚ ᱥᱟᱝ ᱥᱟ.ᱜᱟ.ᱭ ᱠᱤᱱ ᱯᱟᱱᱡᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱥᱤᱡᱤᱱ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱟᱜ ᱯᱷᱞᱟᱥᱵᱮᱠ ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱪᱟ.ᱞᱩ ᱠᱟᱱ ᱜᱮ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱡᱤᱠᱤ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱯᱟᱱᱡᱟ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱟᱭ ᱡᱮ ᱚᱥᱨᱚᱢ ᱜᱩᱨᱩᱡᱤ ᱥᱟᱝ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱞᱮᱫᱤᱭᱟ. ᱠᱚᱭ ᱯᱟᱱᱡᱟ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱯᱷᱞᱟᱥᱵᱮᱠ ᱨᱮ ᱜᱟᱭᱛᱩᱱᱰᱮ ᱟᱥᱨᱚᱢ ᱨᱮ ᱢᱮᱢᱵᱚᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱚᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱤᱫᱟ.ᱞ ᱛᱮ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱟᱥᱨᱚᱢ ᱥᱟᱝ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱩᱠᱩ ᱵᱟ.ᱲᱤᱡ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱨᱱᱟᱢᱟ ᱠᱚ ᱴᱷᱤᱠᱟ. ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱟᱨ ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱦᱟ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱤᱱᱟ.ᱜ ᱛᱮ ᱱᱩᱠᱩ ᱚᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱠᱚ ᱨᱚᱥᱤᱫ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱜ ᱵᱚᱢᱵ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱚ ᱟᱨ ᱴᱷᱟᱸᱣ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱴᱷᱤᱠᱟ. ᱠᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱨᱚᱥᱤᱫ ᱠᱷᱟᱱ ᱠᱚ ᱜᱚᱡ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾
== ᱠᱟᱥᱴ ==
{| class="wikitable"
|+
! rowspan="2" |ᱠᱚᱞᱟᱠᱟᱨ
! rowspan="2" |'''ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ'''
! colspan="2" |'''ᱥᱤᱡᱚᱱ'''
|-
! style="width:15%;"|ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱑
! style="width:15%;"|ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱒
|-
|[[ᱥᱚᱭᱤᱯᱷ ᱚᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ]]
|ᱤᱱᱤᱥᱯᱮᱠᱴᱟᱨ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ
| colspan="2" {{cMain}}
|-
|[[ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤᱱ ᱥᱤᱫᱫᱤᱠᱤ]]
|ᱜᱚᱬᱮᱥ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ
| colspan="2" {{cMain}}
|-
|[[ᱨᱟᱫᱷᱤᱠᱟ ᱟᱯᱴᱮ]]
|ᱚᱱᱡᱚᱲᱤ ᱢᱟᱛᱷᱩᱨ
| {{cMain}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱯᱚᱱᱠᱚᱡ ᱛᱨᱤᱯᱟᱴᱷᱤ]]
|ᱠᱷᱟᱱᱱᱟ ᱜᱩᱨᱩᱡᱤ
| {{cRecurring}}
| {{cMain}}
|-
|[[ᱚᱢᱨᱩᱛᱟ ᱥᱩᱵᱟᱥ]]
|ᱠᱩᱥᱩᱢ ᱫᱮᱵᱤ ᱡᱟᱫᱚᱵ
| {{cNone}}
| {{cMain}}
|-
|[[ᱠᱚᱲᱠᱤ ᱠᱳᱭᱪᱞᱤᱱ]]
|ᱵᱟᱛᱭᱟ ᱟᱵᱮᱞᱢᱟᱱ
| {{cNone}}
| {{cMain}}
|-
|[[ᱨᱚᱱᱵᱤᱨ ᱥᱳᱨᱮᱭ]]
|ᱥᱟᱦᱤᱫ ᱠᱷᱟᱱ
| {{cNone}}
| {{cMain}}
|-
|[[ᱱᱤᱨᱚᱡ ᱠᱚᱵᱤ]]
|ᱰ.ᱯ.ᱥ. ᱯᱟᱨᱩᱞᱠᱚᱨ
| colspan="2" {{cMain}}
|-
|[[ᱡᱚᱛᱤᱱ ᱥᱚᱨᱱᱟ]]
|ᱫᱤᱯᱚᱠ "ᱵᱚᱱᱴᱤ" ᱥᱤᱱᱫᱷᱮ
| colspan="2" {{cMain}}
|-
|[[Kubbra Sait|ᱠᱩᱵᱨᱟ ᱥᱚᱭᱛ]]
|ᱠᱩᱠᱳ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱡᱚᱛᱤᱱᱫᱨᱚ ᱡᱳᱥᱤ]]
|ᱠᱚᱱᱥᱴᱮᱵᱚᱞ ᱠᱚᱴᱮᱠᱚᱨ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱨᱟᱡᱥᱨᱤ ᱫᱟᱥ ᱯᱟᱱᱰᱮ]]
|ᱥᱩᱵᱷᱟᱫᱨᱟ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱮᱞᱱᱟᱡ ᱱᱳᱨᱳᱩᱡᱤ]]
|ᱡᱳᱭᱟ ᱢᱤᱨᱡᱟ/ᱡᱚᱢᱤᱞᱟ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱞᱭᱩᱡ ᱠᱮᱱᱤ]]
|ᱢᱟᱞᱠᱳᱞᱢ ᱢᱚᱩᱨᱟᱰ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱚᱢᱤᱨ ᱵᱟᱥᱤᱨ]]
|ᱤᱱᱤᱥᱯᱮᱠᱴᱚᱨ ᱢᱟᱡᱤᱫ ᱚᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱜᱤᱛᱟᱱᱡᱚᱲᱳ ᱛᱷᱟᱯᱟ]]
|ᱱᱟᱭᱟᱱᱤᱠᱟ ᱥᱮᱦᱜᱟᱞ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱥᱩᱨᱵᱤᱱ ᱪᱟᱣᱚᱞ]]
|ᱡᱳᱡᱳ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱥᱟᱞᱤᱱᱤ ᱵᱚᱛᱥᱟ]]
|ᱠᱟᱱᱛᱟ ᱵᱟᱭᱤ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱜᱤᱨᱤᱥ ᱠᱩᱞᱠᱚᱨᱱᱤ]]
|ᱵᱤᱯᱤᱱ ᱵᱷᱳᱥᱞᱮ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱚᱱᱩᱯᱨᱤᱭᱟ ᱜᱳᱮᱱᱠᱟ]]
|ᱢᱮᱜᱷᱟ ᱥᱤᱝ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱟᱯᱷᱟᱱ ᱠᱷᱟᱱ]]
|ᱭᱚᱸᱜ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱥᱩᱱᱤ ᱯᱟᱣᱟᱨ]]
|ᱭᱚᱸᱜ ᱜᱚᱬᱮᱥ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱫᱟᱱᱤᱥ ᱯᱟᱱᱰᱳᱨ]]
|ᱵᱚᱰᱟ ᱵᱚᱰᱟᱨᱤᱭᱟ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[Anil Mange|ᱚᱱᱤᱞ ᱪᱚᱨᱚᱱᱡᱤᱛ]]
|ᱪᱷᱳᱴᱟ ᱵᱚᱰᱟᱨᱤᱭᱟ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱠᱳᱪᱟᱨ
|ᱢᱚᱛᱷᱩ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱥᱚᱢᱤᱨ ᱠᱳᱪᱷᱟᱨ]]
|ᱢᱟᱨᱠᱚᱸᱰ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱪᱤᱛᱚᱨᱚᱱᱡᱚᱱ ᱛᱨᱤᱯᱟᱴᱷᱤ]]
|ᱛᱨᱤᱵᱮᱫᱤ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|ᱨᱟᱡᱮᱱᱫᱨᱚ ᱥᱤᱥᱟᱛᱠᱟ
|ᱫᱷᱳᱵᱟᱞᱮ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱥᱩᱠᱷᱢᱚᱬᱤ ᱥᱚᱫᱟᱱᱟ]]
|ᱢᱤᱠᱤ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|ᱢᱩᱱᱤ ᱡᱷᱟ
|ᱯᱚᱨᱤᱛᱳᱥ ᱥᱟᱦ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱠᱚᱨᱚᱱ ᱣᱟᱦᱤ]]
|ᱠᱚᱨᱚᱱ ᱢᱟᱞᱦᱳᱛᱨᱟ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[Nawab Shah (actor)|ᱱᱚᱣᱟᱵ ᱥᱟᱦᱟ]]
|ᱥᱚᱞᱤᱢ ᱠᱷᱟᱱ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱥᱟᱱᱚᱱᱫ ᱵᱚᱨᱢᱟ]]<ref name="auto">{{Cite web|url=https://www.indiatoday.in/television/web-series/story/this-bhabiji-ghar-par-hai-actor-bags-a-negative-role-in-sacred-games-2-1386125-2018-11-11|title=This Bhabiji Ghar Par Hai actor bags a negative role in Sacred Games 2|first1=India Today Web Desk New|last1=DelhiNovember 11|first2=2018UPDATED:|last2=November 11|first3=2018 12:53|last3=Ist|website=India Today}}</ref>
|ᱯᱩᱨᱩᱥᱛᱚᱢ ᱵᱚᱨᱤᱦᱟ
| {{cNone}}
| {{cRecurring}}
|-
|ᱡᱚᱭᱯᱨᱤᱛ ᱥᱤᱝ
|ᱫᱤᱞᱵᱟᱠ ᱥᱤᱝ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|ᱥᱚᱩᱨᱚᱵᱷ ᱥᱚᱪᱫᱮᱵ
|ᱥᱩᱞᱮᱢᱟᱱ ᱤᱥᱟ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|ᱱᱮᱦᱟ ᱥᱤᱛᱳᱞᱮ
|ᱥᱟᱞᱤᱱᱤ ᱠᱟᱛᱮᱠᱚᱨ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱥᱢᱤᱛᱟ ᱛᱟᱢᱵᱮ]]
|ᱟᱱᱟᱞᱟᱭᱥᱤᱥᱴ ᱨᱟᱢᱟ
| {{cNone}}
| {{cRecurring}}
|-
|[[ᱦᱚᱨᱥᱤᱛᱟ ᱜᱚᱩᱨ]]
|ᱢᱮᱨᱤ ᱢᱟᱥᱠᱟᱨᱮᱱᱟᱥ
| {{cNone}}
| {{cRecurring}}
|-
|ᱯᱨᱤᱭᱚᱱᱠᱟ ᱥᱮᱴᱤᱟ
|ᱦᱚᱨᱥᱚ ᱵᱚᱨᱤᱟ
| {{cNone}}
| {{cRecurring}}
|-
|ᱥᱚᱱᱫᱮᱥ ᱠᱩᱞᱠᱚᱨᱱᱤ
|ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱵᱤᱵᱷᱟᱵᱟᱨᱤ ᱫᱮᱥ ᱯᱟᱱᱰᱮ]]
|ᱜᱚᱢᱮᱥ ᱟᱡ ᱜᱚᱜᱚ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|ᱡᱚᱭ ᱥᱮᱱᱜᱩᱯᱛᱟ
|ᱢᱟᱛᱷᱩᱨ
| {{cNone}}
| {{cRecurring}}
|-
|[[ᱟᱢᱮᱭ ᱣᱟᱜᱷ]]
|ᱠᱩᱥᱟᱞ
| {{cNone}}
| {{cRecurring}}
|}
==ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ==
{{main|ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴᱤ}}
ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱥᱟ ᱟᱛᱮ ᱑᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟ.ᱱᱤᱡ ᱾ ᱢᱤᱴᱟᱝ ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱟᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱫᱚ [[ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ]] ᱨᱮ ᱕ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱘ ᱨᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱜ ᱫᱚ ᱑᱕ ᱚᱜᱚᱥᱴᱚ ᱒᱐᱑᱙ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱨᱤᱞᱤᱡ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
==ᱯᱨᱚᱰᱚᱠᱥᱚᱱ==
===ᱰᱮᱵᱞᱚᱯᱢᱮᱸᱴ===
[[ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱷᱟᱭᱤᱥ ᱯᱨᱮᱥᱤᱰᱮᱸᱴ ᱮᱨᱥᱠ ᱵᱟᱨᱢᱟᱠ, [[Vikram Chandra (novelist)|ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱪᱚᱱᱫᱨᱟ]] ᱟᱜ ᱒᱐᱐᱖ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱳᱵᱮᱞ [[Sacred Games (novel)|''ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ'']] ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱛᱮ ᱦᱮᱡ ᱮᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱛᱟᱱᱛᱮ ᱭᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱚᱨ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱤᱠᱟ. ᱞᱮᱟᱭ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱮᱨᱤᱠ ᱵᱟᱨᱢᱟᱠ ᱫᱚ ᱡᱚᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱮᱟᱭ,ᱫᱚᱢᱮ ᱠᱩᱥᱤ ᱟᱫ ᱟᱭ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱴᱷᱟ.ᱣᱠᱟ. ᱠᱮᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ [[ᱯᱷᱟᱱᱴᱳᱢ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢᱥ]] ᱠᱚ ᱥᱟᱵ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱠᱚ ᱯᱟᱱᱡᱟ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ <ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱪᱚᱱᱫᱨᱟ ᱟᱜ ''Love and Longing in Bombay'' ᱱᱳᱵᱮᱞ ᱠᱚ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱞᱮᱟᱭ ᱡᱟᱦᱟᱸᱨᱮ ᱫᱚ ᱥᱟᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ ᱟᱜ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱛᱟᱵᱮ ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱢᱰᱤ ᱜᱮ ᱠᱩᱥᱤ ᱟᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱢᱚᱭᱣᱟᱱᱤ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱟᱭ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱨᱟᱥᱠᱟ. ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱱᱤᱴᱩᱠᱩ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱥᱟᱱᱟ ᱭᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱤᱸᱜᱞᱤᱥ ᱛᱮ ᱢᱟ ᱢᱚᱡ ᱵᱟᱝ ᱵᱩᱡᱷᱟᱣ-ᱟ ᱾ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱮ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱩᱴᱩᱝ ᱞᱟᱴᱜᱤᱱ ᱟᱜᱩ ᱞᱮᱫ ᱠᱚ ᱟᱭ ᱾ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱫᱚ [[ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱜᱚᱜ-ᱲᱚ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱟ.ᱪᱩ ᱠᱮᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱥᱩᱴᱤᱝ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱚᱸᱠᱟ ᱜᱮ ᱠᱷᱚᱡ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱛᱮ ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱫᱚ ᱫᱚᱢᱮ ᱠᱩᱥᱤ ᱨᱟ.ᱥᱠᱟ. ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱟᱨ ᱟᱡ ᱨᱤᱱ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟ. ᱠᱚ ᱥᱠᱨᱤᱯᱴ ᱚᱞ ᱦᱩᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱪᱚᱱᱫᱨᱟ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱦᱚᱪᱚ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟ ᱡᱮ,"ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱟᱱ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟ. ᱠᱟᱱᱟ ᱨᱚᱵᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱩᱭ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱵᱚᱱ ᱧᱮᱞ ᱟᱠᱚᱣᱟ ᱾ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱫᱚ ᱥᱢᱤᱛᱟ ᱱᱟᱭᱮᱨ ᱟᱨ ᱢᱚᱱᱛᱨᱟ ᱣᱟᱥᱛᱮ ᱠᱚ ᱪᱟᱞ ᱟᱫ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱪᱮᱯᱴᱚᱨ ᱯᱟᱲᱷᱦᱟᱣ ᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱩᱜᱤ ᱵᱟ.ᱲᱤᱡ ᱠᱚ ᱥᱚᱡᱷᱮ ᱞᱮᱟ ᱱᱟᱛᱷ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱡᱮ ᱚᱞᱮ ᱚᱱᱚᱞ ᱞᱮ ᱪᱟ.ᱞᱩ ᱞᱮᱫ ᱚᱠᱛᱚ ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱱᱳᱵᱮᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱞᱮ ᱥᱟᱢᱵᱟᱣ ᱞᱮᱟ ᱾
ᱱᱚᱮᱟ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱠᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ [[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱢᱟᱭᱛᱷᱳᱞᱳᱡᱤ]] ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱧᱩᱢ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱫᱚ ''ᱚᱥᱣᱚᱛᱷᱟᱢᱟ'' ᱠᱚ ᱧᱩᱢ ᱞᱮᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱢᱚᱦᱟᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[Ashwatthama|namesake character]] ᱵᱩᱡᱷᱟᱣ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱠᱩᱨᱩᱠᱷᱮᱛᱨᱚ ᱡᱚᱯᱚᱢ]] ᱛᱚᱭᱚᱢ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱤᱥᱚᱨ [[ᱠᱨᱤᱥᱟ]] ᱜᱮ ᱡᱟᱭᱡᱩᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱡᱤᱣᱤᱫ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ In the series, Gaitonde calls himself immortal like ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱯᱤᱥᱚᱰ ᱨᱮ ᱜᱚᱬᱮᱥ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱫᱚ [[ᱚᱥᱣᱚᱛᱷᱟᱢᱟ]] ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱞᱟᱴᱭᱩᱜ ᱟᱭ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱵᱟᱱᱫᱩᱠ ᱛᱮ ᱴᱷᱩ ᱜᱩᱡᱩᱜ ᱟᱭ ᱾
ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱫᱚ "ᱦᱟᱞᱟᱦᱟᱞ" ᱠᱚ ᱧᱩᱢ ᱞᱮᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[Halahala|poison of the same name]] ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱧᱩᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱜᱷᱟᱱᱴᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱰᱩᱠ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱵᱨᱚᱢᱦᱚᱛᱭᱟ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱵᱬᱮ]] ᱠᱚ ᱜᱚᱡ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮ ᱯᱟᱯᱟ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱨᱮ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱯᱚᱞᱴᱤᱥᱤᱭᱟᱱ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱵᱷᱳᱥᱞᱮ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱵᱷᱳᱴ ᱠᱚ ᱡᱳᱜᱟᱲ ᱟᱭᱟ ᱾[[ᱥᱚᱨᱚᱢᱟ]] ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱛᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱵᱤᱡᱷ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱠᱚᱛᱮᱠᱟᱨ ᱜᱩᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾[[ᱨᱩᱫᱨᱚ]] ᱫᱚ ᱥᱤᱵᱚ ᱵᱷᱚᱜᱣᱟᱱ ᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱨᱟᱜᱤᱟᱱᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱤᱡ ᱵᱟᱦᱩ ᱥᱩᱵᱷᱚᱫᱨᱟ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱯᱤᱥᱳᱪ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱜᱚᱡᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱱᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱟᱛᱮ ᱜᱚᱡ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ [[ᱡᱚᱡᱟᱛᱤ]] ᱫᱚ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱡᱩᱜᱽ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱨᱟᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱧᱩᱛᱩᱢ,ᱞᱳᱜᱳ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱜᱨᱟᱯᱷᱤᱞ ᱰᱤᱡᱟᱭᱱᱚᱨ ᱚᱱᱤᱨᱩᱫᱷ ᱢᱮᱦᱛᱟ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱰᱤᱡᱟᱭᱤᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱢᱮᱦᱛᱟᱭ ᱢᱮᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱟᱱᱡᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱚ ᱨᱤᱠᱟ. ᱠᱮᱫᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱠᱮᱫᱟ ᱾ ᱠᱩᱠᱳ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[transgender]] ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱱᱟᱪᱚᱱᱤᱭᱟ. ᱞᱮᱠᱟᱩ ᱠᱟᱢᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱜ ᱢᱮᱫ ᱢᱩᱴᱷᱟᱱ ᱚᱸᱠᱟ ᱪᱚᱨᱚᱠ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱠᱟᱥᱢᱤᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱮᱣ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱮ ᱫᱟ ᱠᱩᱠᱳ ᱥᱟᱝ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱟᱜ ᱫᱳᱞᱟ.ᱲ ᱥᱟ.ᱜᱟ.ᱭ ᱠᱟ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
===ᱠᱟᱥᱴᱤᱝ ᱟᱨ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱠᱚ===
[[File:Saif Ali Khan snapped at Imperial Hotel, New Delhi 05.jpg|thumb|upright=0.8|[[ᱥᱚᱭᱤᱯᱷ ᱚᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ]] ᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱴᱮᱞᱤᱵᱷᱤᱡᱚᱱ ᱥᱤᱨᱤᱡ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱠᱟ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱵᱷᱟᱥᱟ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[Marathi language|ᱢᱚᱨᱟᱴᱷᱤ]], [[Punjabi language|ᱯᱚᱱᱡᱟᱵᱤ]] and [[Gujarati language|ᱜᱩᱡᱨᱟᱴᱤ]] ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱫᱚ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ "ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱥᱴᱟᱣ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱜᱮ" । [[ᱥᱚᱭᱤᱯᱷ ᱚᱞᱤ ᱠᱷᱚᱱ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱨᱮᱵᱮᱱ ᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱱ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱯᱳᱞᱤᱥ ᱚᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱟᱠᱚ ᱰᱤᱯᱟᱴᱢᱮᱸᱴ ᱨᱮ ᱵᱟᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤ ᱟᱭᱟ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱤᱢᱟᱱᱫᱟᱨᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ [[ᱨᱟᱥᱷᱤᱠᱟ ᱟᱯᱴᱮ]] ᱫᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ played the role of [[ᱨᱤᱥᱚᱨᱪ ᱮᱸᱰ ᱟᱱᱟᱞᱟᱭᱥᱤᱥ ᱣᱤᱸᱜ]] (RAW) ᱚᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱚᱱᱡᱚᱲᱤ ᱢᱟᱛᱷᱩᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ , ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱳᱵᱮᱞ ᱫᱟ ᱵᱟᱭ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱨᱤᱱᱤᱡ RAW agent ᱞᱮᱠᱟᱫᱚ ᱵᱟ.ᱱᱩᱜ ᱟᱱᱤᱡ ᱾ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱡᱮ ᱱᱟᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱮ ᱠᱟ ᱫᱮᱠᱷᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱡᱮ ᱵᱚᱢᱵᱮ ᱪᱤᱠᱟ.ᱛᱮ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱟᱜ ᱵᱚᱢᱵᱮ ᱟᱨ ᱱᱤᱛᱟᱜ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱪᱤᱠᱟ.ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
[[ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤᱱ ᱥᱤᱫᱫᱤᱠᱤ]] ᱦᱚᱸ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱡᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱜᱮᱸᱜᱥᱴᱟᱨ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱟᱷᱴᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤᱜᱟᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱠᱚ ᱞᱟᱜᱟᱣ-ᱟ, ᱚᱱᱟ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱟᱨ ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱞᱮᱠᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱾ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱱᱩᱭ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱢᱩᱥᱠᱤᱞ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮ ᱾ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ ᱫᱚ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱨᱚᱜᱟ ᱟᱨ ᱩᱥᱩᱞ ᱚᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱠᱚ ᱚᱞ ᱠᱟᱫᱮᱭᱟ ᱛᱚᱵᱮ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱮᱫᱚ ᱱᱚᱯᱟᱭ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱢᱩᱴᱷᱟ.ᱱ ᱟ.ᱱᱤᱡ ᱚᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱠᱚ ᱦᱚᱲᱮᱫ ᱟᱠᱟᱫᱮ ᱾ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱫᱚ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱟᱜ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱫᱚᱢᱮ ᱠᱤᱥᱤ ᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱡᱷᱟᱛᱚ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱜᱷᱟᱱᱴᱟ ᱢᱮᱥᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱻᱟᱭ ᱾ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱮᱸᱜᱥᱴᱟᱨ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤᱱ ᱜᱮ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱢᱮᱱᱟᱭ ᱱᱟᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤᱱ ᱫᱚ ᱱᱟᱝᱠᱟᱱ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱟᱨ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱟᱭᱢᱟ ᱵᱩᱫᱷᱤ ᱫᱟᱲᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱠᱟᱥᱴᱤᱝ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤᱱ ᱟᱨ ᱥᱟᱭᱤᱯᱷ ᱟᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱞᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟᱭ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱨᱟᱫᱷᱤᱠᱟ ᱟᱯᱴᱮ ᱟᱨ [[ᱱᱤᱨᱚᱡ ᱠᱚᱵᱤ]] ᱠᱩᱥᱤ ᱛᱮᱜᱮ ᱠᱤᱱ ᱨᱮᱵᱮᱱ ᱮᱱᱟ ᱾ "<ref name=neerja/> ᱠᱚᱵᱤ ᱫᱚ [[Superintendent of police (India)|ᱰ.ᱯ.ᱥ]] ᱯᱟᱨᱩᱞᱠᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾
[[ᱡᱤᱛᱮᱱᱫᱨᱚ ᱡᱳᱥᱤ]] ᱫᱚ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱜᱚᱲᱚ ᱠᱚᱱᱮᱥᱴᱚᱵᱚᱞ ᱠᱟᱴᱮᱠᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱚᱰᱤᱥᱚᱱ ᱯᱚᱨᱮ ᱟᱡ ᱜᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱡᱳᱥᱤ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱯᱳᱞᱤᱥ ᱠᱚ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
ᱟᱠᱴᱨᱮᱥ [[ᱠᱩᱵᱨᱟ ᱥᱚᱭᱛ]] ᱫᱚ ᱠᱩᱠᱳ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱟᱜ at [[Mumbai Academy of the Moving Image|ᱢᱟᱢᱤ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱯᱷᱮᱥᱴᱤᱵᱟᱞ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ''ᱢᱩᱠᱟᱵᱟᱡ'' ᱨᱮ ᱚᱰᱤᱥᱚᱱ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱦᱚᱪᱚ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱢᱮᱱᱟᱭ ᱡᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱟ.ᱰᱤ ᱠᱩᱴᱷᱤᱱ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ (She wore a penis made of prosthetic makeup between her thighs)[[ᱡᱟᱛᱤᱱ ᱥᱚᱨᱱᱟ]] ᱫᱚ ᱜᱮᱸᱜᱥᱴᱟᱨ ᱫᱤᱯᱚᱠ "ᱵᱚᱱᱴᱤ" ᱥᱤᱱᱫᱮ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱚᱰᱤᱥᱚᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱨᱤ ᱫᱮᱥ ᱯᱟᱱᱰᱮ]] ᱫᱚ ᱥᱤᱫᱫᱤᱠᱤ ᱤᱡ ᱵᱟ.ᱦᱩ ᱥᱩᱵᱷᱟᱫᱨᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ [[ᱜᱤᱨᱤᱥ ᱠᱩᱞᱠᱚᱨᱱᱤ]] ᱫᱚ ᱠᱚᱱᱥᱴᱮᱵᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮᱠᱚᱨ ᱟᱜ ᱨᱳᱞ ᱠᱚ ᱮᱢᱟᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱥᱟ ᱜᱤᱰᱤ ᱠᱮᱟᱭ ᱾ ᱟᱨ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱟᱨ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱥᱟᱝ ᱡᱚᱯᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟᱜ ᱨᱳᱞ ᱠᱷᱚᱡ ᱠᱮᱟᱭ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱢᱤᱱᱤᱥᱴᱚᱨ ᱵᱤᱯᱤᱱ ᱵᱷᱳᱥᱞᱮ ᱟᱜ ᱨᱳᱞ ᱠᱚ ᱮᱢᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱤᱨᱟᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱠᱩᱲᱤ ᱟᱠᱴᱚᱨ [[ᱮᱞᱱᱟᱡ ᱱᱳᱨᱳᱩᱡᱤ]] ᱫᱚ ᱡᱳᱭᱟ ᱢᱤᱨᱡᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱠᱟᱥᱴ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱨᱚᱰᱚᱠᱥᱚᱱ ᱰᱤᱡᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱥᱟᱡᱤᱭᱟ ᱤᱠᱵᱚᱞ ᱟᱨ ᱵᱤᱱᱛᱮ ᱵᱚᱱᱥᱟᱞ ᱠᱤᱱ ᱛᱩᱞᱟ.ᱣ ᱠᱮᱫ; [[ᱟᱨᱛᱤ ᱵᱟᱡᱟᱡ]] ᱫᱚ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱮᱰᱤᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱮᱟᱭ ᱾ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴ ᱟᱠᱟᱫ ᱥᱤᱱ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱥᱣᱟᱯᱱᱤᱞ ᱥᱳᱱᱟᱣᱟᱱᱤ ᱥᱩᱴ ᱠᱮᱟᱭ ᱟᱨ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴ ᱟᱠᱟᱫ ᱥᱤᱱ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱥᱟᱭᱞᱵᱮᱥᱴᱟᱨ ᱯᱷᱳᱱᱥᱮᱠᱟ ᱟᱨ ᱚᱥᱤᱢ ᱵᱟᱡᱟᱡᱥᱩᱴᱳᱝ ᱠᱮᱟᱭ ᱾
[[ᱟᱱᱤᱥ ᱡᱚᱱ]] ᱫᱚ ᱥᱟᱩᱸᱰ ᱰᱤᱡᱟᱭᱱᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
== ᱥᱟᱩᱸᱰ ᱴᱨᱟᱠ ==
{{main|ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ (ᱥᱟᱩᱸᱰ ᱴᱨᱟᱠ)}}
==ᱟᱣᱟᱰ ᱠᱩ==
''ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ'' ᱫᱚ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱰᱨᱟᱢᱟ ᱟᱣᱟᱰ News18 iReel Awards ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱣ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱣᱟᱰ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ; ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱟᱠᱴᱚᱨ (ᱰᱨᱟᱢᱟ) ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤᱱ ᱥᱤᱫᱫᱤᱠᱤ,ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱚᱯᱩᱨᱴᱤᱝ ᱟᱠᱴᱚᱨ ᱡᱤᱛᱮᱱᱫᱨᱚ ᱡᱳᱥᱤ,ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱚᱱᱚᱞ (ᱰᱨᱟᱢᱟ),ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱮᱱᱥᱮᱢᱵᱚᱞ ᱠᱟᱥᱴ, ᱟᱨ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱤᱨᱤᱡ(ᱰᱨᱟᱢᱟ) ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱩ ᱾ <ref>{{cite news|url=https://www.news18.com/news/movies/news18-ireel-awards-vikramaditya-motwanes-sacred-games-wins-best-drama-1870719.html|title=News18 iReel Awards: Vikramaditya Motwane’s Sacred Games Wins Best Drama|publisher=CNN-News18|date=7 September 2018|accessdate=7 September 2018}}</ref> ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱫᱚ ᱵᱮᱥᱴ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ(fiction) ᱟᱣᱟᱰ ᱟᱨ ᱟᱨᱛᱤ ᱵᱟᱡᱟᱡ ᱫᱚ ᱵᱮᱥᱴ ᱮᱰᱤᱴᱤᱝ ᱨᱮ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱟᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱠᱨᱤᱭᱮᱴᱤᱵ ᱟᱣᱟᱰ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱟᱭ ᱾ <ref>{{cite news|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/television/salman-khan-anurag-kashyap-win-asian-academy-creative-awards-singapore-5485222/|title=Salman Khan, Anurag Kashyap win at Asian Academy Creative Awards in Singapore|work=The Indian Express|date=9 December 2018|accessdate=10 December 2018}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱵᱮᱥᱴ ᱣᱮᱵ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ 18th [[Indian Television Academy Awards|ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱟᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱟᱣᱟᱰ]] ᱠᱩ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/television/ita-awards-2018-winners-list-5489473/|title=Indian Television Academy Awards 2018: Complete list of winners|date=2018-12-12|website=The Indian Express|language=en-IN|access-date=2019-09-21}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱙ ᱨᱮ ᱵᱮᱥᱴ ᱰᱨᱟᱢᱟ ᱠᱷᱟ.ᱛᱩᱨ [[ᱤᱱᱴᱚᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱮᱢᱤ ᱟᱣᱟᱰ]] ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ <ref>{{cite web|url=https://www.huffingtonpost.in/entry/radhika-apte-lust-stories-sacred-games-international-emmys_in_5d849b6ce4b0849d472745ce|title=Radhika Apte, 'Lust Stories', 'Sacred Games' Among 4 Nominations For International Emmys|last=Chatterji|first=Rohini|publisher=HuffPost|date=20 September 2019|accessdate=20 September 2019}}</ref> 47th ᱤᱱᱴᱚᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱮᱢᱤ ᱟᱣᱟᱰ ᱥᱮᱨᱤᱢᱳᱱᱤ ᱫᱚ ᱒᱕ ᱱᱚᱣᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ ᱨᱮ ᱦᱤᱞᱴᱚᱱ,ᱱᱤᱭᱩ ᱭᱚᱨᱠ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/radhika-apte-bags-emmy-nomination-sacred-games-too-makes-it-to-best-drama-category-alongside-mcmafia/articleshow/71213985.cms?from=mdr|title=Radhika Apte bags Emmy nomination; 'Sacred Games' too makes it to Best Drama category alongside 'McMafia'|date=2019-09-20|work=The Economic Times|access-date=2019-11-20}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{IMDb title|6077448|Sacred Games}}
{{Netflix original current series}}
[[Category:Hindi-language Netflix original programming]]
[[Category:2018 Indian television series debuts]]
[[Category:Hindi-language television programs]]
[[Category:Indian drama television series]]
[[Category:Television shows set in Mumbai]]
[[Category:Research and Analysis Wing in fiction]]
[[Category:Indian crime television series]]
[[Category:Fictional portrayals of the Maharashtra Police]]
[[Category:Television series about organized crime]]
[[Category:Television programmes based on Indian novels]]
[[Category:2010s Indian television series]]
[[Category:Indian period television series]]
[[Category:Indian LGBT-related television shows]]
[[Category:Indian programmes distributed by Netflix]]
[[Category:Cultural depictions of Indira Gandhi]]
[[Category:Transgender in television]]
[[Category:Bollywood in fiction]]
[[Category:Indian politics television programmes]]
[[Category:Cultural depictions of Rajiv Gandhi]]
[[Category:Indian crime drama television series]]
[[Category:Suspense television series]]
[[Category:Mystery television series]]
[[Category:Television shows set in Kenya]]
[[Category:Media about cults]]
e9avr5nqa7gtqxj28hpjbgn6m4es7be
103388
103387
2022-08-26T09:57:54Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{short description|ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱣᱮᱵ ᱥᱤᱨᱤᱡ}}
{{Infobox television
| show_name = ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ
| image = Sacred Games Title.png
| caption =
| genre = [[Crime fiction|Crime]]<br>[[Conspiracy fiction|Conspiracy]]<br>[[Thriller (genre)|Thriller]]
<br>[[Mystery fiction|Mystery]]
| based_on = {{Based on|''[[Sacred Games (novel)|ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ]]''|[[Vikram Chandra (novelist)|ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱪᱚᱱᱫᱨᱟ]]}}
| runtime = ᱔᱓-᱔᱘ ᱢᱤᱱᱤᱴᱥ<ref name="Runningtime">{{Cite web|url=https://www.netflix.com/title/80115328|title=Sacred Games | Netflix Official Site|website=www.netflix.com}}</ref>
| creator =
| director = {{ubl|[[ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ]]|[[ᱵᱤᱠᱨᱚᱢᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ]]|[[ᱱᱤᱨᱚᱡ ᱜᱷᱟᱭᱣᱟᱱ]]}}
| starring = {{Plainlist|
*[[ᱥᱚᱭᱤᱯᱷ ᱟᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ]]
*[[ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤ ᱥᱤᱫᱫᱤᱠᱤ]]
*[[ᱨᱟᱫᱷᱤᱠᱟ ᱟᱯᱴᱮ]]
*[[ᱯᱚᱱᱠᱚᱡ ᱛᱨᱤᱯᱟᱴᱷᱤ]]
*[[ᱠᱚᱲᱠᱤ ᱠᱳᱭᱪᱞᱤᱱ]]
*[[ᱨᱚᱬᱵᱤᱨ ᱥᱳᱨᱮᱭ]]}}
| writer = {{ubl|[[Varun Grover (writer)|ᱵᱚᱨᱩᱬ ᱜᱨᱳᱵᱚᱨ]]|ᱥᱢᱤᱛᱟ ᱥᱤᱝ|ᱵᱚᱥᱚᱱᱛᱚ ᱱᱟᱛᱷ|ᱫᱷᱨᱩᱵ ᱱᱟᱨᱟᱝ|ᱯᱳᱡᱟ ᱛᱟᱞᱳᱱᱤ|ᱱᱤᱦᱤᱛ ᱵᱷᱟᱵᱮ}}
| theme_music_composer = [[ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ]]
| composer = '''ᱥᱮᱨᱮᱧ:'''<br/>[[Phenom (rock group)|ᱯᱷᱮᱱᱚᱢ]]<br/>[[Divine (rapper)|ᱰᱤᱵᱷᱟᱭᱤᱱ]]<br/>[[ᱨᱚᱪᱤᱛᱟ ᱟᱨᱳᱨᱟ]]<br>'''ᱵᱮᱠᱜᱨᱟᱩᱸᱰ ᱥᱠᱳᱨ:'''<br/>[[ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ]]
| country = ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ
| language = ᱦᱤᱱᱫᱤ
| location = ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ
| cinematography = {{ubl|ᱥᱣᱚᱯᱱᱤᱞ ᱥᱳᱱᱟᱣᱟᱱᱮ|ᱥᱟᱭᱵᱷᱮᱥᱴᱟᱨ ᱯᱷᱳᱱᱥᱮᱠᱟ|ᱚᱥᱤᱢ ᱵᱟᱡᱟᱡ}}
| editor = [[ᱟᱨᱚᱛᱤ ᱵᱟᱡᱟᱡ]]
| network = ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ
| picture_format = [[4K resolution|4K]] ([[Ultra-high-definition television|UHDTV]])<ref>{{cite web|url=https://www.mansworldindia.com/television/sacred-games-netflix/|title=5 Reasons Why Sacred Games Is A Proud Moment For India|last=Majumdar|first=Mayukh|work=[[Man's World (magazine)|Man's World]]|accessdate=28 March 2019}}</ref>
| released =
| first_aired = {{᱕ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱙}}
| last_aired = ᱱᱤᱛ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ
| company = [[ᱯᱷᱟᱱᱴᱳᱢ ᱯᱷᱳᱞᱤᱢᱥ]]<br>[[ᱨᱮᱞᱤᱭᱟᱱᱥ ᱮᱱᱴᱚᱨᱴᱮᱱᱴᱮᱸᱴ]]
| distributor = [[ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ]]
| executive_producer = {{ubl|ᱠᱮᱞᱞᱤ ᱞᱤᱭᱳᱡᱮᱱᱵᱤᱭᱮᱞ|ᱮᱨᱤᱠ ᱵᱟᱨᱢᱟᱠ|ᱵᱤᱠᱨᱚᱢᱟᱫᱤᱛᱭᱚ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ}}
| producer =
| num_seasons = ᱒
| num_episodes = ᱑᱖
| list_episodes = ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱞᱤᱥᱴᱤ ᱠᱚ
| website = https://www.netflix.com/title/80115328
| related =
}}
'''''ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ''''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ [[ᱣᱮᱵ ᱴᱮᱞᱤᱵᱷᱤᱡᱚᱱ]] [[thriller genre|thriller]] ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱫᱚ [[Vikram Chandra (novelist)|ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱪᱚᱱᱫᱨᱟ]]ᱟᱜ ᱒᱐᱐᱖ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱳᱵᱮᱞ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ [[ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ]] ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱵᱤᱠᱨᱚᱢᱟᱫᱤᱛᱭᱚ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ]] ᱟᱨ [[ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ]] ᱛᱤᱠᱤᱱ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱯᱷᱟᱱᱴᱚᱢ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢᱥ]] ᱵᱮᱱᱚᱨ ᱨᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱵᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ [[Varun Grover (writer)|ᱵᱚᱨᱩᱱ ᱜᱨᱳᱵᱚᱨ]],ᱥᱢᱤᱛᱟ ᱥᱤᱝ ᱟᱨ ᱵᱚᱥᱚᱱᱛ ᱱᱟᱛᱷ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱚᱞ ᱟ.ᱨᱩ ᱞᱮᱟ ᱾ Executive producers ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱮᱞᱞᱤ ᱞᱤᱭᱳᱡᱮᱱᱵᱤᱭᱮᱞ,ᱮᱨᱤᱠ ᱵᱟᱨᱢᱟᱠ ᱟᱨ ᱢᱚᱮᱣᱟᱱᱤ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱠᱟᱢᱴ.ᱢᱤ ᱞᱮᱟ ᱾
ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ([[ᱥᱚᱭᱤᱯᱷ ᱟᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ]]) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱳᱞᱤᱥ ᱟᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱱ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ([[ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤ ᱥᱤᱫᱫᱤᱠᱤ]]), ᱟᱜ ᱯᱷᱩᱱ ᱦᱮᱡ ᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱢᱮᱛᱟᱫᱮᱭᱟ ᱒᱕ ᱫᱤᱱ ᱨᱮ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱫᱩᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱨᱤᱠᱟ ᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱮ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱫᱷᱤᱠᱟ ᱟᱯᱴᱮ]], [[ᱜᱤᱨᱤᱥ ᱠᱩᱞᱠᱚᱨᱱᱤ]], [[ᱱᱤᱨᱚᱡ ᱠᱚᱵᱤ]], [[ᱡᱤᱛᱮᱱᱫᱚᱨ ᱡᱳᱥᱤ]], [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱨᱤ ᱫᱟᱥ ᱯᱟᱱᱰᱮ]], [[ᱠᱚᱨᱚᱱ ᱣᱟᱦᱤ]], [[ᱚᱢᱤᱨ ᱵᱚᱥᱤᱨ]], [[ᱡᱚᱛᱤᱱ ᱥᱚᱨᱱᱟ]], [[ᱮᱞᱱᱟᱡ ᱱᱳᱨᱳᱩᱡᱤ]], [[ᱯᱚᱱᱠᱚᱡ ᱛᱨᱤᱯᱟᱴᱷᱤ]], [[ᱟᱢᱤ ᱣᱟᱜᱷ]],ᱟᱨ [[ᱠᱩᱵᱨᱟ ᱥᱚᱭᱛ]] ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
[[ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱷᱟᱭᱤᱥᱻᱯᱨᱮᱥᱤᱰᱮᱸᱴ,ᱮᱨᱤᱠ ᱵᱟᱨᱢᱟᱠ ᱒᱐᱑᱔ ᱨᱮ ᱢᱳᱛᱣᱟᱱᱤ ᱥᱟᱝ ᱨᱚᱲ-ᱨᱚᱯᱚᱲ ᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱤᱱ ᱨᱤᱠᱟ. ᱠᱮᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱪᱚᱱᱫᱨᱟ ᱟᱜ ᱱᱳᱵᱮᱞ ''ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ'' ᱠᱚ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱵᱷᱟᱥᱟ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱜᱚᱲᱦᱚᱱ ᱠᱮᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱥᱠᱨᱤᱯᱴ ᱠᱚ ᱚᱞ ᱯᱩᱨᱟᱣ ᱟᱛᱮ ᱢᱳᱛᱣᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱠᱳ-ᱰᱤᱨᱮᱠᱴ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱢᱮᱛᱮᱦᱟ ᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱢᱳᱛᱣᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ ᱟᱜ ᱨᱳᱞ ᱠᱚ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴ ᱠᱮᱟᱭ ᱟᱨ ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱫᱚ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱟᱜ ᱨᱳᱞ ᱠᱚ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱠᱮᱟᱭ ᱾ ᱥᱣᱚᱯᱱᱤᱞ ᱥᱳᱱᱟᱣᱟᱱᱮ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱳᱨᱤ ᱚᱯᱷ ᱯᱷᱚᱴᱳᱜᱨᱟᱯᱷᱤ]] ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱟᱨ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱢᱳᱛᱣᱟᱱᱤ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱮᱟᱭ ᱾ ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚ ᱥᱤᱱ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴ ᱠᱮᱟᱭ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱥᱟᱭᱤᱞᱵᱷᱮᱥᱴᱟᱨ ᱯᱷᱳᱱᱥᱮᱠᱟ ᱟᱨ ᱟᱥᱤᱢ ᱵᱟᱡᱟᱡ ᱠᱤᱱ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱠᱮᱟ ᱾ ᱚᱱᱥᱩᱢᱟ ᱥᱤᱝ ᱟᱜ ᱠᱟᱥᱴᱤᱸᱜ ᱦᱟᱩᱥ ᱫᱚ [[Aarti Bajaj|ᱟᱨᱚᱛᱤ ᱵᱟᱡᱟᱡ]] ᱠᱚ ᱠᱟᱥᱴ ᱠᱮᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱱᱩᱭ ᱜᱮ ᱮᱰᱤᱴᱚᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ [[ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ]] ᱫᱚ ᱵᱮᱠᱜᱨᱟᱩᱸᱰ ᱥᱠᱳᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱢᱤ ᱟᱫ ᱟᱭ ᱾
''ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ'' ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱩᱱᱭᱟ. ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱫᱚ ᱒᱙ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱘ ᱨᱮ ᱩᱰᱩᱠ(premiered) ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱕ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱘ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱟᱛᱮ ᱑᱙᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱫᱮᱥ ᱠᱚ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱒᱐ ᱴᱤ ᱵᱷᱟᱥᱟ ᱛᱮ [[ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ]] ᱨᱮ ᱠᱚ ᱨᱤᱞᱤᱡ ᱠᱮᱟ ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱫᱚ ᱑᱕ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱑᱙ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱩᱰᱩᱠ(premiered) ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱶᱴ ᱾
== ᱯᱨᱤᱢᱟᱭᱤᱡ ==
ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱵᱟ.ᱲᱤᱡ (troubled) [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱯᱳᱞᱤᱥ]] ᱤᱱᱤᱥᱯᱮᱠᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱠᱩᱢᱵᱲᱩᱻᱪᱩᱢᱵᱲᱩ ᱠᱚ ᱵᱟᱭ ᱠᱩᱥᱤ ᱟᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱱ ᱜᱚᱬᱮᱥ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱷᱩᱱ ᱦᱮᱡ ᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱒᱕ ᱢᱟᱦᱟ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱟᱲᱟ ᱫᱩᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱢᱮᱛᱟᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱠᱩᱠᱷᱭᱟᱛ ᱜᱩᱱᱰᱟ (notorious crime lord) ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱨ ᱩᱱ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ ᱩᱬᱤ ᱫᱚ ᱑᱖ ᱥᱟᱞ ᱩᱠᱩ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱪᱮᱱ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱟᱱᱛᱷᱟᱨ ᱟᱛᱮ ᱴᱮᱨᱨᱳᱨᱤᱡᱚᱢ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱤᱭᱟ. ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ ᱫᱚ [[ᱨᱤᱥᱚᱨᱪ ᱮᱸᱰ ᱟᱱᱟᱞᱟᱭᱥᱤᱥ ᱣᱤᱸᱜ]] ᱚᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱚᱱᱡᱚᱲᱤ ᱢᱟᱛᱷᱩᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱨᱮ ᱜᱚᱲᱚ ᱟᱠᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱟᱜ ᱢᱟᱨᱮ ᱨᱮᱠᱚᱰ ᱟᱨ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱠᱚ ᱥᱟᱝ ᱥᱟ.ᱜᱟ.ᱭ ᱠᱤᱱ ᱯᱟᱱᱡᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱥᱤᱡᱤᱱ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱟᱜ ᱯᱷᱞᱟᱥᱵᱮᱠ ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱪᱟ.ᱞᱩ ᱠᱟᱱ ᱜᱮ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱡᱤᱠᱤ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱯᱟᱱᱡᱟ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱟᱭ ᱡᱮ ᱚᱥᱨᱚᱢ ᱜᱩᱨᱩᱡᱤ ᱥᱟᱝ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱞᱮᱫᱤᱭᱟ. ᱠᱚᱭ ᱯᱟᱱᱡᱟ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱯᱷᱞᱟᱥᱵᱮᱠ ᱨᱮ ᱜᱟᱭᱛᱩᱱᱰᱮ ᱟᱥᱨᱚᱢ ᱨᱮ ᱢᱮᱢᱵᱚᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱚᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱤᱫᱟ.ᱞ ᱛᱮ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱟᱥᱨᱚᱢ ᱥᱟᱝ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱩᱠᱩ ᱵᱟ.ᱲᱤᱡ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱨᱱᱟᱢᱟ ᱠᱚ ᱴᱷᱤᱠᱟ. ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱟᱨ ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱦᱟ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱤᱱᱟ.ᱜ ᱛᱮ ᱱᱩᱠᱩ ᱚᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱠᱚ ᱨᱚᱥᱤᱫ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱜ ᱵᱚᱢᱵ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱚ ᱟᱨ ᱴᱷᱟᱸᱣ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱴᱷᱤᱠᱟ. ᱠᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱨᱚᱥᱤᱫ ᱠᱷᱟᱱ ᱠᱚ ᱜᱚᱡ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾
== ᱠᱟᱥᱴ ==
{| class="wikitable"
|+
! rowspan="2" |ᱠᱚᱞᱟᱠᱟᱨ
! rowspan="2" |'''ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ'''
! colspan="2" |'''ᱥᱤᱡᱚᱱ'''
|-
! style="width:15%;"|ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱑
! style="width:15%;"|ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱒
|-
|[[ᱥᱚᱭᱤᱯᱷ ᱚᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ]]
|ᱤᱱᱤᱥᱯᱮᱠᱴᱟᱨ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ
| colspan="2" {{cMain}}
|-
|[[ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤᱱ ᱥᱤᱫᱫᱤᱠᱤ]]
|ᱜᱚᱬᱮᱥ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ
| colspan="2" {{cMain}}
|-
|[[ᱨᱟᱫᱷᱤᱠᱟ ᱟᱯᱴᱮ]]
|ᱚᱱᱡᱚᱲᱤ ᱢᱟᱛᱷᱩᱨ
| {{cMain}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱯᱚᱱᱠᱚᱡ ᱛᱨᱤᱯᱟᱴᱷᱤ]]
|ᱠᱷᱟᱱᱱᱟ ᱜᱩᱨᱩᱡᱤ
| {{cRecurring}}
| {{cMain}}
|-
|[[ᱚᱢᱨᱩᱛᱟ ᱥᱩᱵᱟᱥ]]
|ᱠᱩᱥᱩᱢ ᱫᱮᱵᱤ ᱡᱟᱫᱚᱵ
| {{cNone}}
| {{cMain}}
|-
|[[ᱠᱚᱲᱠᱤ ᱠᱳᱭᱪᱞᱤᱱ]]
|ᱵᱟᱛᱭᱟ ᱟᱵᱮᱞᱢᱟᱱ
| {{cNone}}
| {{cMain}}
|-
|[[ᱨᱚᱱᱵᱤᱨ ᱥᱳᱨᱮᱭ]]
|ᱥᱟᱦᱤᱫ ᱠᱷᱟᱱ
| {{cNone}}
| {{cMain}}
|-
|[[ᱱᱤᱨᱚᱡ ᱠᱚᱵᱤ]]
|ᱰ.ᱯ.ᱥ. ᱯᱟᱨᱩᱞᱠᱚᱨ
| colspan="2" {{cMain}}
|-
|[[ᱡᱚᱛᱤᱱ ᱥᱚᱨᱱᱟ]]
|ᱫᱤᱯᱚᱠ "ᱵᱚᱱᱴᱤ" ᱥᱤᱱᱫᱷᱮ
| colspan="2" {{cMain}}
|-
|[[Kubbra Sait|ᱠᱩᱵᱨᱟ ᱥᱚᱭᱛ]]
|ᱠᱩᱠᱳ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱡᱚᱛᱤᱱᱫᱨᱚ ᱡᱳᱥᱤ]]
|ᱠᱚᱱᱥᱴᱮᱵᱚᱞ ᱠᱚᱴᱮᱠᱚᱨ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱨᱟᱡᱥᱨᱤ ᱫᱟᱥ ᱯᱟᱱᱰᱮ]]
|ᱥᱩᱵᱷᱟᱫᱨᱟ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱮᱞᱱᱟᱡ ᱱᱳᱨᱳᱩᱡᱤ]]
|ᱡᱳᱭᱟ ᱢᱤᱨᱡᱟ/ᱡᱚᱢᱤᱞᱟ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱞᱭᱩᱡ ᱠᱮᱱᱤ]]
|ᱢᱟᱞᱠᱳᱞᱢ ᱢᱚᱩᱨᱟᱰ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱚᱢᱤᱨ ᱵᱟᱥᱤᱨ]]
|ᱤᱱᱤᱥᱯᱮᱠᱴᱚᱨ ᱢᱟᱡᱤᱫ ᱚᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱜᱤᱛᱟᱱᱡᱚᱲᱳ ᱛᱷᱟᱯᱟ]]
|ᱱᱟᱭᱟᱱᱤᱠᱟ ᱥᱮᱦᱜᱟᱞ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱥᱩᱨᱵᱤᱱ ᱪᱟᱣᱚᱞ]]
|ᱡᱳᱡᱳ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱥᱟᱞᱤᱱᱤ ᱵᱚᱛᱥᱟ]]
|ᱠᱟᱱᱛᱟ ᱵᱟᱭᱤ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱜᱤᱨᱤᱥ ᱠᱩᱞᱠᱚᱨᱱᱤ]]
|ᱵᱤᱯᱤᱱ ᱵᱷᱳᱥᱞᱮ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱚᱱᱩᱯᱨᱤᱭᱟ ᱜᱳᱮᱱᱠᱟ]]
|ᱢᱮᱜᱷᱟ ᱥᱤᱝ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱟᱯᱷᱟᱱ ᱠᱷᱟᱱ]]
|ᱭᱚᱸᱜ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱥᱩᱱᱤ ᱯᱟᱣᱟᱨ]]
|ᱭᱚᱸᱜ ᱜᱚᱬᱮᱥ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱫᱟᱱᱤᱥ ᱯᱟᱱᱰᱳᱨ]]
|ᱵᱚᱰᱟ ᱵᱚᱰᱟᱨᱤᱭᱟ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[Anil Mange|ᱚᱱᱤᱞ ᱪᱚᱨᱚᱱᱡᱤᱛ]]
|ᱪᱷᱳᱴᱟ ᱵᱚᱰᱟᱨᱤᱭᱟ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱠᱳᱪᱟᱨ
|ᱢᱚᱛᱷᱩ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱥᱚᱢᱤᱨ ᱠᱳᱪᱷᱟᱨ]]
|ᱢᱟᱨᱠᱚᱸᱰ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱪᱤᱛᱚᱨᱚᱱᱡᱚᱱ ᱛᱨᱤᱯᱟᱴᱷᱤ]]
|ᱛᱨᱤᱵᱮᱫᱤ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|ᱨᱟᱡᱮᱱᱫᱨᱚ ᱥᱤᱥᱟᱛᱠᱟ
|ᱫᱷᱳᱵᱟᱞᱮ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱥᱩᱠᱷᱢᱚᱬᱤ ᱥᱚᱫᱟᱱᱟ]]
|ᱢᱤᱠᱤ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|ᱢᱩᱱᱤ ᱡᱷᱟ
|ᱯᱚᱨᱤᱛᱳᱥ ᱥᱟᱦ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱠᱚᱨᱚᱱ ᱣᱟᱦᱤ]]
|ᱠᱚᱨᱚᱱ ᱢᱟᱞᱦᱳᱛᱨᱟ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[Nawab Shah (actor)|ᱱᱚᱣᱟᱵ ᱥᱟᱦᱟ]]
|ᱥᱚᱞᱤᱢ ᱠᱷᱟᱱ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|[[ᱥᱟᱱᱚᱱᱫ ᱵᱚᱨᱢᱟ]]<ref name="auto">{{Cite web|url=https://www.indiatoday.in/television/web-series/story/this-bhabiji-ghar-par-hai-actor-bags-a-negative-role-in-sacred-games-2-1386125-2018-11-11|title=This Bhabiji Ghar Par Hai actor bags a negative role in Sacred Games 2|first1=India Today Web Desk New|last1=DelhiNovember 11|first2=2018UPDATED:|last2=November 11|first3=2018 12:53|last3=Ist|website=India Today}}</ref>
|ᱯᱩᱨᱩᱥᱛᱚᱢ ᱵᱚᱨᱤᱦᱟ
| {{cNone}}
| {{cRecurring}}
|-
|ᱡᱚᱭᱯᱨᱤᱛ ᱥᱤᱝ
|ᱫᱤᱞᱵᱟᱠ ᱥᱤᱝ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|ᱥᱚᱩᱨᱚᱵᱷ ᱥᱚᱪᱫᱮᱵ
|ᱥᱩᱞᱮᱢᱟᱱ ᱤᱥᱟ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|ᱱᱮᱦᱟ ᱥᱤᱛᱳᱞᱮ
|ᱥᱟᱞᱤᱱᱤ ᱠᱟᱛᱮᱠᱚᱨ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱥᱢᱤᱛᱟ ᱛᱟᱢᱵᱮ]]
|ᱟᱱᱟᱞᱟᱭᱥᱤᱥᱴ ᱨᱟᱢᱟ
| {{cNone}}
| {{cRecurring}}
|-
|[[ᱦᱚᱨᱥᱤᱛᱟ ᱜᱚᱩᱨ]]
|ᱢᱮᱨᱤ ᱢᱟᱥᱠᱟᱨᱮᱱᱟᱥ
| {{cNone}}
| {{cRecurring}}
|-
|ᱯᱨᱤᱭᱚᱱᱠᱟ ᱥᱮᱴᱤᱟ
|ᱦᱚᱨᱥᱚ ᱵᱚᱨᱤᱟ
| {{cNone}}
| {{cRecurring}}
|-
|ᱥᱚᱱᱫᱮᱥ ᱠᱩᱞᱠᱚᱨᱱᱤ
|ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ
| colspan="2" {{cRecurring}}
|-
|[[ᱵᱤᱵᱷᱟᱵᱟᱨᱤ ᱫᱮᱥ ᱯᱟᱱᱰᱮ]]
|ᱜᱚᱢᱮᱥ ᱟᱡ ᱜᱚᱜᱚ
| {{cRecurring}}
| {{cNone}}
|-
|ᱡᱚᱭ ᱥᱮᱱᱜᱩᱯᱛᱟ
|ᱢᱟᱛᱷᱩᱨ
| {{cNone}}
| {{cRecurring}}
|-
|[[ᱟᱢᱮᱭ ᱣᱟᱜᱷ]]
|ᱠᱩᱥᱟᱞ
| {{cNone}}
| {{cRecurring}}
|}
==ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ==
{{main|ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴᱤ}}
ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱥᱟ ᱟᱛᱮ ᱑᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟ.ᱱᱤᱡ ᱾ ᱢᱤᱴᱟᱝ ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱟᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱫᱚ [[ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ]] ᱨᱮ ᱕ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱘ ᱨᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱜ ᱫᱚ ᱑᱕ ᱚᱜᱚᱥᱴᱚ ᱒᱐᱑᱙ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱨᱤᱞᱤᱡ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
==ᱯᱨᱚᱰᱚᱠᱥᱚᱱ==
===ᱰᱮᱵᱞᱚᱯᱢᱮᱸᱴ===
[[ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱷᱟᱭᱤᱥ ᱯᱨᱮᱥᱤᱰᱮᱸᱴ ᱮᱨᱥᱠ ᱵᱟᱨᱢᱟᱠ, [[Vikram Chandra (novelist)|ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱪᱚᱱᱫᱨᱟ]] ᱟᱜ ᱒᱐᱐᱖ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱳᱵᱮᱞ [[Sacred Games (novel)|''ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ'']] ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱛᱮ ᱦᱮᱡ ᱮᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱛᱟᱱᱛᱮ ᱭᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱚᱨ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱤᱠᱟ. ᱞᱮᱟᱭ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱮᱨᱤᱠ ᱵᱟᱨᱢᱟᱠ ᱫᱚ ᱡᱚᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱮᱟᱭ,ᱫᱚᱢᱮ ᱠᱩᱥᱤ ᱟᱫ ᱟᱭ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱴᱷᱟ.ᱣᱠᱟ. ᱠᱮᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ [[ᱯᱷᱟᱱᱴᱳᱢ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢᱥ]] ᱠᱚ ᱥᱟᱵ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱠᱚ ᱯᱟᱱᱡᱟ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ <ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱪᱚᱱᱫᱨᱟ ᱟᱜ ''Love and Longing in Bombay'' ᱱᱳᱵᱮᱞ ᱠᱚ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱞᱮᱟᱭ ᱡᱟᱦᱟᱸᱨᱮ ᱫᱚ ᱥᱟᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ ᱟᱜ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱛᱟᱵᱮ ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱢᱰᱤ ᱜᱮ ᱠᱩᱥᱤ ᱟᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱢᱚᱭᱣᱟᱱᱤ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱟᱭ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱨᱟᱥᱠᱟ. ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱱᱤᱴᱩᱠᱩ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱥᱟᱱᱟ ᱭᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱤᱸᱜᱞᱤᱥ ᱛᱮ ᱢᱟ ᱢᱚᱡ ᱵᱟᱝ ᱵᱩᱡᱷᱟᱣ-ᱟ ᱾ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱮ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱩᱴᱩᱝ ᱞᱟᱴᱜᱤᱱ ᱟᱜᱩ ᱞᱮᱫ ᱠᱚ ᱟᱭ ᱾ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱫᱚ [[ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱜᱚᱜ-ᱲᱚ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱟ.ᱪᱩ ᱠᱮᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱥᱩᱴᱤᱝ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱚᱸᱠᱟ ᱜᱮ ᱠᱷᱚᱡ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱛᱮ ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱫᱚ ᱫᱚᱢᱮ ᱠᱩᱥᱤ ᱨᱟ.ᱥᱠᱟ. ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱟᱨ ᱟᱡ ᱨᱤᱱ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟ. ᱠᱚ ᱥᱠᱨᱤᱯᱴ ᱚᱞ ᱦᱩᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱪᱚᱱᱫᱨᱟ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱦᱚᱪᱚ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟ ᱡᱮ,"ᱵᱤᱠᱨᱚᱢ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱟᱱ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟ. ᱠᱟᱱᱟ ᱨᱚᱵᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱩᱭ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱵᱚᱱ ᱧᱮᱞ ᱟᱠᱚᱣᱟ ᱾ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱫᱚ ᱥᱢᱤᱛᱟ ᱱᱟᱭᱮᱨ ᱟᱨ ᱢᱚᱱᱛᱨᱟ ᱣᱟᱥᱛᱮ ᱠᱚ ᱪᱟᱞ ᱟᱫ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱪᱮᱯᱴᱚᱨ ᱯᱟᱲᱷᱦᱟᱣ ᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱩᱜᱤ ᱵᱟ.ᱲᱤᱡ ᱠᱚ ᱥᱚᱡᱷᱮ ᱞᱮᱟ ᱱᱟᱛᱷ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱡᱮ ᱚᱞᱮ ᱚᱱᱚᱞ ᱞᱮ ᱪᱟ.ᱞᱩ ᱞᱮᱫ ᱚᱠᱛᱚ ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱱᱳᱵᱮᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ ᱞᱮ ᱥᱟᱢᱵᱟᱣ ᱞᱮᱟ ᱾
ᱱᱚᱮᱟ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱠᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ [[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱢᱟᱭᱛᱷᱳᱞᱳᱡᱤ]] ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱧᱩᱢ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱫᱚ ''ᱚᱥᱣᱚᱛᱷᱟᱢᱟ'' ᱠᱚ ᱧᱩᱢ ᱞᱮᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱢᱚᱦᱟᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[Ashwatthama|namesake character]] ᱵᱩᱡᱷᱟᱣ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱠᱩᱨᱩᱠᱷᱮᱛᱨᱚ ᱡᱚᱯᱚᱢ]] ᱛᱚᱭᱚᱢ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱤᱥᱚᱨ [[ᱠᱨᱤᱥᱟ]] ᱜᱮ ᱡᱟᱭᱡᱩᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱡᱤᱣᱤᱫ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ In the series, Gaitonde calls himself immortal like ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱯᱤᱥᱚᱰ ᱨᱮ ᱜᱚᱬᱮᱥ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱫᱚ [[ᱚᱥᱣᱚᱛᱷᱟᱢᱟ]] ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱞᱟᱴᱭᱩᱜ ᱟᱭ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱵᱟᱱᱫᱩᱠ ᱛᱮ ᱴᱷᱩ ᱜᱩᱡᱩᱜ ᱟᱭ ᱾
ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱫᱚ "ᱦᱟᱞᱟᱦᱟᱞ" ᱠᱚ ᱧᱩᱢ ᱞᱮᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[Halahala|poison of the same name]] ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱧᱩᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱜᱷᱟᱱᱴᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱰᱩᱠ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱵᱨᱚᱢᱦᱚᱛᱭᱟ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱵᱬᱮ]] ᱠᱚ ᱜᱚᱡ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮ ᱯᱟᱯᱟ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱨᱮ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱯᱚᱞᱴᱤᱥᱤᱭᱟᱱ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱵᱷᱳᱥᱞᱮ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱵᱷᱳᱴ ᱠᱚ ᱡᱳᱜᱟᱲ ᱟᱭᱟ ᱾[[ᱥᱚᱨᱚᱢᱟ]] ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱛᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱵᱤᱡᱷ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱯᱤᱥᱳᱰ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱠᱚᱛᱮᱠᱟᱨ ᱜᱩᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾[[ᱨᱩᱫᱨᱚ]] ᱫᱚ ᱥᱤᱵᱚ ᱵᱷᱚᱜᱣᱟᱱ ᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱨᱟᱜᱤᱟᱱᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱤᱡ ᱵᱟᱦᱩ ᱥᱩᱵᱷᱚᱫᱨᱟ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱯᱤᱥᱳᱪ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱜᱚᱡᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱱᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱟᱛᱮ ᱜᱚᱡ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ [[ᱡᱚᱡᱟᱛᱤ]] ᱫᱚ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱡᱩᱜᱽ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱨᱟᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱧᱩᱛᱩᱢ,ᱞᱳᱜᱳ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱜᱨᱟᱯᱷᱤᱞ ᱰᱤᱡᱟᱭᱱᱚᱨ ᱚᱱᱤᱨᱩᱫᱷ ᱢᱮᱦᱛᱟ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱰᱤᱡᱟᱭᱤᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱢᱮᱦᱛᱟᱭ ᱢᱮᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱟᱱᱡᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱚ ᱨᱤᱠᱟ. ᱠᱮᱫᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱠᱮᱫᱟ ᱾ ᱠᱩᱠᱳ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[transgender]] ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱱᱟᱪᱚᱱᱤᱭᱟ. ᱞᱮᱠᱟᱩ ᱠᱟᱢᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱜ ᱢᱮᱫ ᱢᱩᱴᱷᱟᱱ ᱚᱸᱠᱟ ᱪᱚᱨᱚᱠ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱠᱟᱥᱢᱤᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱮᱣ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱮ ᱫᱟ ᱠᱩᱠᱳ ᱥᱟᱝ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱟᱜ ᱫᱳᱞᱟ.ᱲ ᱥᱟ.ᱜᱟ.ᱭ ᱠᱟ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
===ᱠᱟᱥᱴᱤᱝ ᱟᱨ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱠᱚ===
[[File:Saif Ali Khan snapped at Imperial Hotel, New Delhi 05.jpg|thumb|upright=0.8|[[ᱥᱚᱭᱤᱯᱷ ᱚᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ]] ᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱴᱮᱞᱤᱵᱷᱤᱡᱚᱱ ᱥᱤᱨᱤᱡ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱠᱟ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱵᱷᱟᱥᱟ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[Marathi language|ᱢᱚᱨᱟᱴᱷᱤ]], [[Punjabi language|ᱯᱚᱱᱡᱟᱵᱤ]] and [[Gujarati language|ᱜᱩᱡᱨᱟᱴᱤ]] ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱚᱱᱩᱨᱟᱜ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱫᱚ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ "ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱥᱴᱟᱣ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱜᱮ" । [[ᱥᱚᱭᱤᱯᱷ ᱚᱞᱤ ᱠᱷᱚᱱ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱨᱮᱵᱮᱱ ᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱱ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱯᱳᱞᱤᱥ ᱚᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱟᱠᱚ ᱰᱤᱯᱟᱴᱢᱮᱸᱴ ᱨᱮ ᱵᱟᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤ ᱟᱭᱟ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱤᱢᱟᱱᱫᱟᱨᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ [[ᱨᱟᱥᱷᱤᱠᱟ ᱟᱯᱴᱮ]] ᱫᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ played the role of [[ᱨᱤᱥᱚᱨᱪ ᱮᱸᱰ ᱟᱱᱟᱞᱟᱭᱥᱤᱥ ᱣᱤᱸᱜ]] (RAW) ᱚᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱚᱱᱡᱚᱲᱤ ᱢᱟᱛᱷᱩᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ , ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱳᱵᱮᱞ ᱫᱟ ᱵᱟᱭ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱨᱤᱱᱤᱡ RAW agent ᱞᱮᱠᱟᱫᱚ ᱵᱟ.ᱱᱩᱜ ᱟᱱᱤᱡ ᱾ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱡᱮ ᱱᱟᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱮ ᱠᱟ ᱫᱮᱠᱷᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱡᱮ ᱵᱚᱢᱵᱮ ᱪᱤᱠᱟ.ᱛᱮ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱟᱜ ᱵᱚᱢᱵᱮ ᱟᱨ ᱱᱤᱛᱟᱜ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱪᱤᱠᱟ.ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
[[ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤᱱ ᱥᱤᱫᱫᱤᱠᱤ]] ᱦᱚᱸ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱡᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱜᱮᱸᱜᱥᱴᱟᱨ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱟᱷᱴᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤᱜᱟᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱠᱚ ᱞᱟᱜᱟᱣ-ᱟ, ᱚᱱᱟ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱟᱨ ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱞᱮᱠᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱾ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱱᱩᱭ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱢᱩᱥᱠᱤᱞ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮ ᱾ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱥᱤᱝ ᱫᱚ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱨᱚᱜᱟ ᱟᱨ ᱩᱥᱩᱞ ᱚᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱠᱚ ᱚᱞ ᱠᱟᱫᱮᱭᱟ ᱛᱚᱵᱮ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱮᱫᱚ ᱱᱚᱯᱟᱭ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱢᱩᱴᱷᱟ.ᱱ ᱟ.ᱱᱤᱡ ᱚᱯᱷᱤᱥᱚᱨ ᱠᱚ ᱦᱚᱲᱮᱫ ᱟᱠᱟᱫᱮ ᱾ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱫᱚ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱟᱜ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱫᱚᱢᱮ ᱠᱤᱥᱤ ᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱡᱷᱟᱛᱚ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱜᱷᱟᱱᱴᱟ ᱢᱮᱥᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱻᱟᱭ ᱾ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱮᱸᱜᱥᱴᱟᱨ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤᱱ ᱜᱮ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱢᱮᱱᱟᱭ ᱱᱟᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤᱱ ᱫᱚ ᱱᱟᱝᱠᱟᱱ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱟᱨ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱟᱭᱢᱟ ᱵᱩᱫᱷᱤ ᱫᱟᱲᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱠᱟᱥᱴᱤᱝ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤᱱ ᱟᱨ ᱥᱟᱭᱤᱯᱷ ᱟᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱞᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟᱭ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱨᱟᱫᱷᱤᱠᱟ ᱟᱯᱴᱮ ᱟᱨ [[ᱱᱤᱨᱚᱡ ᱠᱚᱵᱤ]] ᱠᱩᱥᱤ ᱛᱮᱜᱮ ᱠᱤᱱ ᱨᱮᱵᱮᱱ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱠᱚᱵᱤ ᱫᱚ [[Superintendent of police (India)|ᱰ.ᱯ.ᱥ]] ᱯᱟᱨᱩᱞᱠᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾
[[ᱡᱤᱛᱮᱱᱫᱨᱚ ᱡᱳᱥᱤ]] ᱫᱚ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱜᱚᱲᱚ ᱠᱚᱱᱮᱥᱴᱚᱵᱚᱞ ᱠᱟᱴᱮᱠᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱚᱰᱤᱥᱚᱱ ᱯᱚᱨᱮ ᱟᱡ ᱜᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱡᱳᱥᱤ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱯᱳᱞᱤᱥ ᱠᱚ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
ᱟᱠᱴᱨᱮᱥ [[ᱠᱩᱵᱨᱟ ᱥᱚᱭᱛ]] ᱫᱚ ᱠᱩᱠᱳ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱟᱜ at [[Mumbai Academy of the Moving Image|ᱢᱟᱢᱤ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱯᱷᱮᱥᱴᱤᱵᱟᱞ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ''ᱢᱩᱠᱟᱵᱟᱡ'' ᱨᱮ ᱚᱰᱤᱥᱚᱱ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱦᱚᱪᱚ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱢᱮᱱᱟᱭ ᱡᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱟ.ᱰᱤ ᱠᱩᱴᱷᱤᱱ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ (She wore a penis made of prosthetic makeup between her thighs)[[ᱡᱟᱛᱤᱱ ᱥᱚᱨᱱᱟ]] ᱫᱚ ᱜᱮᱸᱜᱥᱴᱟᱨ ᱫᱤᱯᱚᱠ "ᱵᱚᱱᱴᱤ" ᱥᱤᱱᱫᱮ ᱠᱮᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱚᱰᱤᱥᱚᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱨᱤ ᱫᱮᱥ ᱯᱟᱱᱰᱮ]] ᱫᱚ ᱥᱤᱫᱫᱤᱠᱤ ᱤᱡ ᱵᱟ.ᱦᱩ ᱥᱩᱵᱷᱟᱫᱨᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ [[ᱜᱤᱨᱤᱥ ᱠᱩᱞᱠᱚᱨᱱᱤ]] ᱫᱚ ᱠᱚᱱᱥᱴᱮᱵᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮᱠᱚᱨ ᱟᱜ ᱨᱳᱞ ᱠᱚ ᱮᱢᱟᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱥᱟ ᱜᱤᱰᱤ ᱠᱮᱟᱭ ᱾ ᱟᱨ ᱥᱚᱨᱛᱟᱡ ᱟᱨ ᱜᱟᱭᱛᱳᱱᱰᱮ ᱥᱟᱝ ᱡᱚᱯᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟᱜ ᱨᱳᱞ ᱠᱷᱚᱡ ᱠᱮᱟᱭ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱢᱤᱱᱤᱥᱴᱚᱨ ᱵᱤᱯᱤᱱ ᱵᱷᱳᱥᱞᱮ ᱟᱜ ᱨᱳᱞ ᱠᱚ ᱮᱢᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱤᱨᱟᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱠᱩᱲᱤ ᱟᱠᱴᱚᱨ [[ᱮᱞᱱᱟᱡ ᱱᱳᱨᱳᱩᱡᱤ]] ᱫᱚ ᱡᱳᱭᱟ ᱢᱤᱨᱡᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱠᱟᱥᱴ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱨᱚᱰᱚᱠᱥᱚᱱ ᱰᱤᱡᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱥᱟᱡᱤᱭᱟ ᱤᱠᱵᱚᱞ ᱟᱨ ᱵᱤᱱᱛᱮ ᱵᱚᱱᱥᱟᱞ ᱠᱤᱱ ᱛᱩᱞᱟ.ᱣ ᱠᱮᱫ; [[ᱟᱨᱛᱤ ᱵᱟᱡᱟᱡ]] ᱫᱚ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱮᱰᱤᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱮᱟᱭ ᱾ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴ ᱟᱠᱟᱫ ᱥᱤᱱ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱥᱣᱟᱯᱱᱤᱞ ᱥᱳᱱᱟᱣᱟᱱᱤ ᱥᱩᱴ ᱠᱮᱟᱭ ᱟᱨ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴ ᱟᱠᱟᱫ ᱥᱤᱱ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱥᱟᱭᱞᱵᱮᱥᱴᱟᱨ ᱯᱷᱳᱱᱥᱮᱠᱟ ᱟᱨ ᱚᱥᱤᱢ ᱵᱟᱡᱟᱡᱥᱩᱴᱳᱝ ᱠᱮᱟᱭ ᱾
[[ᱟᱱᱤᱥ ᱡᱚᱱ]] ᱫᱚ ᱥᱟᱩᱸᱰ ᱰᱤᱡᱟᱭᱱᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
== ᱥᱟᱩᱸᱰ ᱴᱨᱟᱠ ==
{{main|ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ (ᱥᱟᱩᱸᱰ ᱴᱨᱟᱠ)}}
==ᱟᱣᱟᱰ ᱠᱩ==
''ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ'' ᱫᱚ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱰᱨᱟᱢᱟ ᱟᱣᱟᱰ News18 iReel Awards ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱣ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱣᱟᱰ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ; ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱟᱠᱴᱚᱨ (ᱰᱨᱟᱢᱟ) ᱱᱚᱣᱟᱡᱩᱫᱫᱤᱱ ᱥᱤᱫᱫᱤᱠᱤ,ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱚᱯᱩᱨᱴᱤᱝ ᱟᱠᱴᱚᱨ ᱡᱤᱛᱮᱱᱫᱨᱚ ᱡᱳᱥᱤ,ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱚᱱᱚᱞ (ᱰᱨᱟᱢᱟ),ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱮᱱᱥᱮᱢᱵᱚᱞ ᱠᱟᱥᱴ, ᱟᱨ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱤᱨᱤᱡ(ᱰᱨᱟᱢᱟ) ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱩ ᱾ <ref>{{cite news|url=https://www.news18.com/news/movies/news18-ireel-awards-vikramaditya-motwanes-sacred-games-wins-best-drama-1870719.html|title=News18 iReel Awards: Vikramaditya Motwane’s Sacred Games Wins Best Drama|publisher=CNN-News18|date=7 September 2018|accessdate=7 September 2018}}</ref> ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱫᱚ ᱵᱮᱥᱴ ᱰᱤᱨᱮᱠᱴᱚᱨ(fiction) ᱟᱣᱟᱰ ᱟᱨ ᱟᱨᱛᱤ ᱵᱟᱡᱟᱡ ᱫᱚ ᱵᱮᱥᱴ ᱮᱰᱤᱴᱤᱝ ᱨᱮ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱟᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱠᱨᱤᱭᱮᱴᱤᱵ ᱟᱣᱟᱰ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱟᱭ ᱾ <ref>{{cite news|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/television/salman-khan-anurag-kashyap-win-asian-academy-creative-awards-singapore-5485222/|title=Salman Khan, Anurag Kashyap win at Asian Academy Creative Awards in Singapore|work=The Indian Express|date=9 December 2018|accessdate=10 December 2018}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱵᱮᱥᱴ ᱣᱮᱵ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ 18th [[Indian Television Academy Awards|ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱟᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱟᱣᱟᱰ]] ᱠᱩ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/television/ita-awards-2018-winners-list-5489473/|title=Indian Television Academy Awards 2018: Complete list of winners|date=2018-12-12|website=The Indian Express|language=en-IN|access-date=2019-09-21}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱙ ᱨᱮ ᱵᱮᱥᱴ ᱰᱨᱟᱢᱟ ᱠᱷᱟ.ᱛᱩᱨ [[ᱤᱱᱴᱚᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱮᱢᱤ ᱟᱣᱟᱰ]] ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ <ref>{{cite web|url=https://www.huffingtonpost.in/entry/radhika-apte-lust-stories-sacred-games-international-emmys_in_5d849b6ce4b0849d472745ce|title=Radhika Apte, 'Lust Stories', 'Sacred Games' Among 4 Nominations For International Emmys|last=Chatterji|first=Rohini|publisher=HuffPost|date=20 September 2019|accessdate=20 September 2019}}</ref> 47th ᱤᱱᱴᱚᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱮᱢᱤ ᱟᱣᱟᱰ ᱥᱮᱨᱤᱢᱳᱱᱤ ᱫᱚ ᱒᱕ ᱱᱚᱣᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ ᱨᱮ ᱦᱤᱞᱴᱚᱱ,ᱱᱤᱭᱩ ᱭᱚᱨᱠ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/radhika-apte-bags-emmy-nomination-sacred-games-too-makes-it-to-best-drama-category-alongside-mcmafia/articleshow/71213985.cms?from=mdr|title=Radhika Apte bags Emmy nomination; 'Sacred Games' too makes it to Best Drama category alongside 'McMafia'|date=2019-09-20|work=The Economic Times|access-date=2019-11-20}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{IMDb title|6077448|Sacred Games}}
{{Netflix original current series}}
[[Category:Hindi-language Netflix original programming]]
[[Category:2018 Indian television series debuts]]
[[Category:Hindi-language television programs]]
[[Category:Indian drama television series]]
[[Category:Television shows set in Mumbai]]
[[Category:Research and Analysis Wing in fiction]]
[[Category:Indian crime television series]]
[[Category:Fictional portrayals of the Maharashtra Police]]
[[Category:Television series about organized crime]]
[[Category:Television programmes based on Indian novels]]
[[Category:2010s Indian television series]]
[[Category:Indian period television series]]
[[Category:Indian LGBT-related television shows]]
[[Category:Indian programmes distributed by Netflix]]
[[Category:Cultural depictions of Indira Gandhi]]
[[Category:Transgender in television]]
[[Category:Bollywood in fiction]]
[[Category:Indian politics television programmes]]
[[Category:Cultural depictions of Rajiv Gandhi]]
[[Category:Indian crime drama television series]]
[[Category:Suspense television series]]
[[Category:Mystery television series]]
[[Category:Television shows set in Kenya]]
[[Category:Media about cults]]
6dbwtc342h1srj717ythz8zdug08ja9
ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ (ᱥᱟᱶᱩᱰ ᱴᱨᱟᱠ)
0
7550
103389
39680
2022-08-26T10:03:02Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox album
| name = ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ
| type = ᱥᱟᱶᱩᱰ ᱴᱨᱟᱠ
| artist = [[ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ]], [[Divine (rapper)|ᱰᱤᱵᱷᱟᱭᱤᱱ]], [[Phenom (rock group)|ᱯᱷᱮᱱᱚᱢ]] ᱟᱨ [[ᱨᱚᱪᱤᱛᱟ ᱟᱨᱳᱨᱟ]]
| cover = Sacred Games (Netflix series) title screen.jpg
| alt =
| released = ᱒᱐᱑᱘
| recorded = ᱒᱐᱑᱗
| venue =
| studio =
| genre = [[ᱥᱟᱶᱩᱰ ᱴᱨᱟᱠ]]
| length = ᱕᱒:᱔᱑
| label = [[ᱱᱮᱴᱯᱷᱞᱤᱠᱥ]]
| producer = {{hlist|ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ|ᱯᱷᱮᱱᱚᱢ}}
| chronology = [[ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ]]
| prev_title = [[Breathe (TV series)|ᱵᱨᱮᱛᱷ]]
| prev_year = ᱒᱐᱑᱘
| next_title =
| next_year =
| misc = {{Extra chronology
| artist = [[Divine (rapper)|ᱰᱤᱵᱷᱟᱭᱤᱱ]]
| type = ᱥᱟᱶᱩᱰ ᱴᱨᱟᱠ
| prev_title = ᱣᱟᱱ ᱥᱟᱭᱤᱰ
| prev_year = ᱒᱐᱑᱘
| title = ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ
| year = ᱒᱐᱑᱘
| next_title = ᱨᱳᱴᱥ
| next_year = ᱒᱐᱑᱘
}}
{{Extra chronology
| artist = [[Phenom (rock group) |ᱯᱷᱮᱱᱚᱢ]]
| type = ᱥᱟᱶᱩᱰ ᱴᱨᱟᱠ
| prev_title = ᱯᱷᱮᱱᱚᱢ
| prev_year = ᱒᱐᱑᱗
| title = ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ
| year = ᱒᱐᱑᱘
| next_title =
| next_year =
}}
{{Extra chronology
| artist = [[ᱨᱚᱪᱤᱛᱟ ᱟᱨᱳᱨᱟ]]
| type = ᱥᱟᱶᱩᱰ ᱴᱨᱟᱠ
| prev_title = [[ᱢᱩᱠᱠᱟᱵᱟᱡ]]
| prev_year = ᱒᱐᱑᱘
| title = ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ
| year = ᱒᱐᱑᱘
| next_title = [[ᱠᱚᱨᱱᱮᱡᱤᱛ ᱠᱚᱩᱨ - The Untold Story of Sunny Leone]]
| next_year = ᱒᱐᱑᱘
}}
}}
'''''[[Sacred Games (TV series)|ᱥᱟᱠᱨᱮᱰ ᱜᱮᱢᱥ]]''''' ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱶᱩᱰ ᱴᱨᱟᱠ ᱫᱚ ᱒᱔ ᱴᱨᱟᱠ ᱟᱱᱤᱡ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱨ ᱥᱠᱳᱨᱥ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱱᱤᱡ ᱾ <ref>{{cite AV media|title=Sacred Games Songs: Audio Jukebox|work=Netflix}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.tunefind.com/show/sacred-games/season-1|title=Sacred Games soundtrack|publisher=Tune find|accessdate=3 August 2018}}</ref> ᱥᱮᱨᱮᱧ "Kaam 25" ᱫᱚ [[Divine (rapper)|ᱰᱤᱵᱷᱟᱭᱤᱱ]] ᱠᱚ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱯᱨᱚᱰᱭᱩᱥᱚᱨ ᱫᱚ [[Phenom_(rock_group)|ᱯᱷᱮᱱᱚᱢ]] ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱫᱚ ᱒᱑ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱘ ᱨᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref name=divine>{{cite news|url=https://www.firstpost.com/entertainment/sacred-games-divine-talks-about-the-inspiration-behind-kaam-25-uncovering-the-dark-side-of-mumbai-4576951.html|title=Sacred Games: DIVINE talks about the inspiration behind 'Kaam 25', uncovering the dark side of Mumbai|last=Jain|first=Sidhantha|work=Firstpost|date=5 July 2018|accessdate=5 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180705180452/https://www.firstpost.com/entertainment/sacred-games-divine-talks-about-the-inspiration-behind-kaam-25-uncovering-the-dark-side-of-mumbai-4576951.html|archive-date=5 July 2018|df=dmy-all}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱨᱤᱡ ᱨᱮ ᱵᱟᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱟ ᱾ ᱥᱤᱫᱷᱟᱱᱛᱚ ᱡᱮᱱ ᱟᱜ ᱢᱮᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ''Firstpost'', the song is a "hard-hitting, hypnotic Mumbai anthem inspired by the streets."<ref name=divine/> One of Divine's earlier song ᱰᱤᱵᱷᱟᱭᱤ ᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱮᱨᱮᱧ "Jungli Sher" ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱤᱨᱤᱡ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱵᱮᱠᱜᱨᱟᱩᱸᱰ ᱥᱠᱳᱨ ᱟᱨ ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱛᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ]] ᱜᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱟᱭ ᱾ <ref name=aloka>{{cite web|url=https://scroll.in/reel/885874/dark-criminal-funny-with-truth-underneath-alokananda-dasgupta-on-the-music-of-sacred-games|title='Dark, criminal, funny, with truth underneath': Alokananda Dasgupta on the music of 'Sacred Games'|last=Ghosh|first=Devarsi|publisher=Scroll.in|date=15 July 2018|accessdate=2 August 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180802223457/https://scroll.in/reel/885874/dark-criminal-funny-with-truth-underneath-alokananda-dasgupta-on-the-music-of-sacred-games|archive-date=2 August 2018|df=dmy-all}}</ref> ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱝ "Saiyaan", "Tabahi", "Dhuaan Dhuaan" and "Kukoo's Couplet" ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱵᱮᱱᱟᱮ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ ᱟᱨ ᱢᱚᱛᱣᱟᱱᱤ ᱛᱤᱠᱤᱱᱟᱜ ᱢᱮᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱚ ᱵᱮᱠᱜᱨᱟᱩᱸᱰ ᱛᱷᱤᱢ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱵᱤᱫᱟ.ᱞᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱢᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱚᱠᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱦᱚᱸ ᱟᱞᱚᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱟ ᱾ <ref name=aloka/> [[ᱨᱚᱪᱤᱛᱟ ᱟᱨᱳᱨᱟ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱝ "Disco Capital" and "Labon Se Chhukar." ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱠᱚᱥᱭᱚᱯ ᱟᱜ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱯᱤ ᱞᱤᱦᱤᱨᱤ]] ᱟᱜ ᱟᱮᱨᱮᱧ ᱠᱚ ᱟᱱᱡᱟᱢ ᱵᱟᱲᱟ ᱭᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱛᱚᱵᱮ ᱮᱱᱟᱝ ᱥᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱤᱣᱤ ᱫᱚ ᱥᱟᱨᱮᱲᱚᱜ-ᱟ ᱾ "<ref>{{cite news|url=https://www.mid-day.com/articles/sacred-games-composer-rachita-arora-gender-doesnt-matter-in-the-music-field/19649198|title=Sacred Games' Composer Rachita Arora: Gender Doesn't Matter In The Music Field|last=Maskeri|first=Anju|work=Mid Day|date=29 July 2018|accessdate=3 August 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180803104506/https://www.mid-day.com/articles/sacred-games-composer-rachita-arora-gender-doesnt-matter-in-the-music-field/19649198|archive-date=3 August 2018|df=dmy-all}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱮᱥᱣᱚᱨᱤ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ,ᱯᱨᱚᱠᱷᱚᱨ ᱢᱤᱥᱨᱚ ᱵᱚᱨᱩᱬᱮᱱᱫᱨᱚ,ᱵᱤᱥᱟᱞ ᱥᱟᱣᱚᱸᱛ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱮᱥᱣᱚᱨᱤ ᱫᱮᱥ ᱯᱟᱱᱰᱮ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
==ᱴᱨᱟᱠ ᱞᱤᱥᱴᱤᱝ==
{{Track listing
| headline = Track listing
| total_length =
| extra_column = Singer(s)
| lyrics_Credits = yes
| title1 = ᱤᱱᱴᱨᱳ
| lyrics1 =
| extra1 = ᱤᱱᱥᱴᱨᱳᱢᱮᱱᱴᱟᱞ
| music1 = [[ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ]]
| length1 = 0:᱒᱒
| title2 = ᱢᱮᱱ ᱛᱷᱤᱢ ᱢᱭᱩᱡᱤᱠ
| lyrics2 =
| extra2 = ᱤᱱᱥᱴᱨᱳᱢᱮᱱᱴᱟᱞ
| music2 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length2 = ᱒:᱕0
| title3 = ᱫᱷᱩᱣᱟᱸ ᱫᱷᱩᱣᱟᱸ
| lyrics3 = ᱨᱟᱡᱮᱥᱣᱚᱨᱤ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱨᱟ
| extra3 = ᱯᱚᱞᱞᱚᱵᱤ ᱨᱚᱭ, ᱢᱚᱢᱛᱟ ᱥᱤᱝ
| music3 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length3 = ᱒:᱕᱗
| title4 = Labbon Se Chhukar
| lyrics4 = ᱯᱨᱚᱠᱷᱚᱨ ᱢᱤᱥᱨᱚ ᱵᱚᱨᱩᱬᱮᱱᱫᱨᱚ
| extra4 = [[ᱡᱭᱳᱛᱤᱠᱟ ᱴᱟᱱᱜᱨᱤ]]
| music4 = [[ᱨᱚᱪᱤᱛᱟ ᱟᱨᱳᱨᱟ]]
| length4 = ᱒:᱕᱒
| title5 = Disco Capital
| lyrics5 = ᱯᱨᱚᱠᱷᱚᱨ ᱢᱤᱥᱨᱚ ᱵᱚᱨᱩᱬᱮᱱᱫᱨᱚ
| extra5 = ᱥᱤᱵᱤ
| music5 = ᱨᱚᱪᱤᱛᱟ ᱟᱨᱳᱨᱟ
| length5 = ᱒:᱕᱓
| title6 = Disco In The Night
| lyrics6 = ᱵᱤᱥᱚᱞ ᱥᱟᱣᱚᱸᱛ
| extra6 = [[ᱥᱟᱞᱢᱟᱞᱤ ᱠᱷᱳᱞᱜᱚᱰᱮ]]
| music6 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length6 = ᱒:᱕᱔
| title7 = Kukoo's Couplet
| lyrics7 = ᱨᱚᱡᱨᱥᱣᱚᱨᱤ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| extra7 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| music7 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length7 = ᱑:᱓0
| title8 = Tabahi
| lyrics8 = ᱨᱚᱡᱨᱥᱣᱚᱨᱤ ᱫᱟᱥ ᱯᱟᱱᱰᱮ
| extra8 = ᱢᱚᱢᱛᱟ ᱥᱤᱝ
| music8 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length8 = ᱒:᱔᱖
| title9 = Theme Episode 1
| lyrics9 =
| extra9 = ᱤᱱᱥᱴᱨᱳᱢᱮᱱᱴᱟᱞ
| music9 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length9 = ᱒:᱕᱓
| title10 = Sartaj's Agony
| lyrics10 =
| extra10 = ᱤᱱᱥᱴᱨᱳᱢᱮᱱᱴᱟᱞ
| music10 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length10 = 0:᱔᱕
| title11 = Katekar Theme
| lyrics11 =
| extra11 = ᱤᱱᱥᱴᱨᱳᱢᱮᱱᱴᱟᱞ
| music11 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length11 = 0:᱕᱕
| title12 = The Finale
| lyrics12 =
| extra12 = ᱤᱱᱥᱴᱨᱳᱢᱮᱱᱴᱟᱞ
| music12 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length12 = ᱒:᱑᱒
| title13 = Sartaj Theme
| lyrics13 =
| extra13 = ᱤᱱᱥᱴᱨᱳᱢᱮᱱᱴᱟᱞ
| music13 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length13 = ᱑:᱑᱒
| title14 = I Am Ashwatthama
| lyrics14 =
| extra14 = ᱤᱱᱥᱴᱨᱳᱢᱮᱱᱴᱟᱞ
| music14 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length14 = ᱑:᱓᱖
| title15 = Saiyyan
| lyrics15 = ᱨᱟᱡᱮᱥᱣᱚᱨᱤ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| extra15 = ᱯᱚᱞᱞᱚᱵᱤ ᱨᱚᱭ, ᱥᱤᱵᱟᱱᱤ ᱥᱩᱨ
| music15 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length15 = ᱑:᱕᱕
| title16 = Gaitonde was free
| lyrics16 =
| extra16 = ᱤᱱᱥᱴᱨᱳᱢᱮᱱᱴᱟᱞ
| music16 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length16 = ᱑:᱓᱖
| title17 = Zoya's Two- Face
| lyrics17 =
| extra17 = ᱤᱱᱥᱴᱨᱳᱢᱮᱱᱴᱟᱞ
| music17 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length17 = ᱑:᱓᱕
| title18 = Consignment
| lyrics18 =
| extra18 = ᱤᱱᱥᱴᱨᱳᱢᱮᱱᱴᱟᱞ
| music18 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length18 = ᱑:᱒᱙
| title19 = Save Her
| lyrics19 =
| extra19 = ᱤᱱᱥᱴᱨᱳᱢᱮᱱᱴᱟᱞ
| music19 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length19 = ᱑:0᱓
| title20 = You Will Be Back
| lyrics20 =
| extra20 = ᱤᱱᱥᱴᱨᱳᱢᱮᱱᱴᱟᱞ
| music20 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length20 = ᱑:᱔᱕
| title21 = Am I Man or God
| lyrics21 =
| extra21 = ᱤᱱᱥᱴᱨᱳᱢᱮᱱᱴᱟᱞ
| music21 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length21 = ᱑:᱑᱒
| title22 = Conspiracy
| lyrics22 =
| extra22 = ᱤᱱᱥᱴᱨᱳᱢᱮᱱᱴᱟᱞ
| music22 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length22 = 0:᱔᱕
| title23 = The Chase
| lyrics23 =
| extra23 = ᱤᱱᱥᱴᱨᱳᱢᱮᱱᱴᱟᱞ
| music23 = ᱟᱞᱳᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱫᱟᱥ ᱜᱳᱯᱛᱟ
| length23 = ᱑:᱔᱒
| title24 = Kaam 25
| lyrics24 = [[Divine (rapper)|ᱰᱤᱵᱷᱟᱭᱤᱱ]]
| extra24 = [[ᱰᱤᱵᱷᱟᱭᱤᱱ]]
| music24 = [[ᱰᱤᱵᱷᱟᱭᱤᱱ]], [[Phenom (rock group)|ᱯᱷᱮᱱᱳᱢ]]
| length24 = ᱒:᱔᱑
| all_writing =
}}
==ᱵᱤᱰᱤᱭᱚ==
[[Netflix]] released the music video of the track "Kaam 25" on [[YouTube]] featuring [[Divine (rapper)|Divine]].<ref>{{cite|url=https://www.news18.com/news/movies/kaam-25-divines-latest-song-for-netflix-original-sacred-games-released-1780515.html|title=Kaam 25: Divine's Latest Song For Netflix Original Sacred Games Released|date=2018-06-22|work=[[News 18]]|last=|first=|volume=|pages=}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:2018 soundtracks]]
qgloiw1jodgtyt1tenki7tw8ggmn5lb
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ
0
7639
103408
91144
2022-08-26T11:37:18Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->
| name = ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ
| native_name_lang = <!-- ISO 639-3 {{lang|ori}} instead --> <!-- ISO 639-2 {{lang|bn}} instead -->
| settlement_type =
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| motto =
| image_map = East India.svg
| map_alt =
| coordinates = {{coord|23.25|N|86.00|E|source:wikidata-and-enwiki-cat-tree_region:IN|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ]]
| subdivision_name1 = {{plainlist|
* [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
* [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
* [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
* [[ᱟᱱᱰᱟᱢᱟᱱ ᱟᱨ ᱱᱤᱠᱚᱵᱚᱨ ᱯᱩᱧᱡᱤᱰᱷᱤᱯ]]
}}
| subdivision_type2 = ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| subdivision_name2 = [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]]
| subdivision_type3 = ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱥᱚᱦᱚᱨ <span style="font-weight:normal">(᱒᱐᱑᱑)</span>
| subdivision_name3 = {{Flatlist|
ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ:
* [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]]
* [[ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ]]
* [[ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ]]
* [[ᱫᱩᱨᱜᱟᱯᱩᱨ]]
* [[ᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱢᱟᱱ]]
ᱵᱤᱦᱟᱨ:
* [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]]
* [[ᱜᱚᱭᱟ]]
* [[ᱵᱷᱟᱜᱚᱞᱯᱩᱨ]]
* [[ᱢᱩᱡᱚᱯᱷᱚᱨᱯᱩᱨ]]
* [[ᱯᱩᱨᱱᱤᱭᱟ]]
ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ:
* [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]]
* [[ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ]]
* [[ᱨᱟᱺᱪᱤ]]
* [[ᱵᱚᱠᱟᱨᱚ]]
* [[ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ]]
ᱳᱰᱤᱥᱟ:
* [[ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ]]
* [[ᱠᱚᱴᱚᱠ]]
* [[ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ]]
* [[ᱥᱚᱢᱵᱚᱞᱯᱩᱨ]]
* [[ᱵᱚᱨᱦᱟᱢᱯᱩᱨ]]
}}
| blank_name_sec1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ|ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
| blank_info_sec1 = {{Flatlist|
* [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]]
* [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱸᱜᱟᱞᱤ]]
* [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱜᱽᱞᱤᱥ]]
* [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]]
* [[ᱢᱚᱭᱛᱷᱤᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱚᱭᱛᱷᱤᱞᱤ]]
* [[ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ]]
* [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱰᱤᱭᱟᱹ]]
* [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]]
}}
| unit_pref = Metric
<!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion -->
<!-- for references: use <ref>tags -->
| area_footnotes =
| area_note =
| area_water_percent =
| area_rank =
| area_total_km2 = 418,323
| area_land_km2 =
| area_water_km2 =
| population_total = 226,925,195
| population_as_of =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] ([[ᱭᱩᱴᱤᱥᱤ+᱐᱕:᱓᱐]])
| utc_offset1 =
| timezone1_DST =
| utc_offset1_DST =
}}
'''ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ''' ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]],<ref>{{cite web | title = State Profile | publisher = Bihar Government website | url=http://gov.bih.nic.in/Profile/default.htm | accessdate = }}</ref> [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]],<ref>{{cite web |author=Govt. of Jharkhand |url=http://jharkhand.gov.in |title=Official Site of Government of Jharkhand, India |accessdate=25 April 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160422103228/http://www.jharkhand.gov.in/ |archivedate=22 April 2016 }}</ref> [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]<ref>{{cite web |author=Govt of West Bengal |url=http://westbengal.gov.in/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20000304155833/http://www.westbengal.gov.in/|archive-date=4 March 2000 |title=Official Site of Government of West Bengal, India |publisher=Westbengal.gov.in |accessdate=15 June 2013 }}</ref> ᱟᱨ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]<ref>{{Cite web|url=http://www.odishatourism.gov.in/|title=Odisha Tourism|website=odishatourism.gov.in|access-date=23 December 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161223202143/http://www.odishatourism.gov.in/|archivedate=23 December 2016}}</ref> ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ [[ᱟᱱᱰᱟᱢᱟᱱ ᱟᱨ ᱱᱤᱠᱚᱵᱚᱨ ᱯᱩᱧᱡᱤᱰᱷᱤᱯ]] ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web | url=http://www.portal.gsi.gov.in/portal/page?_pageid=108,959825&_dad=portal&_schema=PORTAL | title=Eastern Region - Geological Survey of India | publisher=Geological Survey of India, MOI, Government of India | accessdate=2 May 2012| archiveurl=https://web.archive.org/web/20150924090604/http://www.portal.gsi.gov.in/portal/page?_pageid=108,959825&_dad=portal&_schema=PORTAL | archivedate=24 September 2015 | df=dmy-all }}</ref>
[[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱟᱨ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱥᱤᱱᱫᱷᱩᱼᱜᱟᱝᱱᱟᱹᱭ ᱴᱟᱺᱰᱤ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱫᱚ ᱪᱷᱚᱴᱟᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱟᱨ ᱫᱟᱠᱠᱟᱱ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]] ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ [[ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ]], [[ᱱᱮᱯᱟᱞ]] ᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ [[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ, ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ [[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱟᱨ [[ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ, ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ [[ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱛᱮ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱛᱚᱢᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱱᱮᱨᱨᱚᱣ ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱠᱚᱸᱧᱮᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱭᱟᱭ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱱᱟᱞᱚᱱᱫᱟ, ᱯᱩᱥᱯᱟᱜᱤᱨᱤ ᱟᱨ ᱵᱤᱠᱨᱟᱢᱥᱤᱞᱟ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱞᱟᱯᱷᱟᱝ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱵᱤᱠᱟᱹᱣᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱟᱞᱚᱱᱫᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱨ ᱞᱟᱯᱷᱟᱝ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱮᱼᱦᱟᱹᱞᱤ ᱜᱮ ᱰᱩᱱᱰᱷᱟᱹᱣ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱥᱯᱟ ᱜᱤᱨᱤ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱵᱚᱱᱚᱫᱚᱞ ᱦᱚᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱯᱟᱹᱴᱷᱩᱣᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱡᱟᱹᱨᱩᱲᱚᱜᱼᱟ ᱠᱚ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱭᱢᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ==
[[File:Kolkata Skyline.jpg|thumb|centre|[[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]] ᱨᱮ ᱥᱠᱟᱭᱞᱟᱭᱤᱱ]]
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱟᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱵᱟᱥᱟ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱩᱬ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱼ ᱯᱟᱴᱞᱤᱯᱩᱛᱨᱟ, ᱵᱟᱬᱜᱚᱲ, ᱛᱟᱢᱨᱚᱞᱤᱯᱛᱟ, ᱪᱚᱸᱯᱟᱯᱩᱨᱤ, ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱠᱮᱛᱩᱜᱚᱲ, ᱫᱚᱸᱛᱚᱯᱩᱨᱟ, ᱜᱚᱣᱲᱟ, ᱠᱚᱴᱚᱠ, ᱥᱤᱥᱩᱯᱟᱞᱜᱚᱲ, ᱛᱚᱥᱞᱤ, ᱜᱟᱭᱟ, ᱡᱟᱣᱜᱚᱰᱟ, ᱯᱚᱸᱰᱩᱣᱟ, ᱨᱟᱡᱟᱯᱩᱨ, ᱚᱥᱩᱨᱜᱚᱲ ᱟᱨ ᱵᱮᱭᱥᱟᱞᱤ ᱾
===ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ===
[[File:Urbana Residential Complex in kolkata.jpg|thumb|right|[[ᱟᱱᱚᱸᱫᱽᱯᱩᱨ, ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ|ᱟᱱᱚᱸᱫᱽᱯᱩᱨ]], [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]] ᱨᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱢᱚᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱵᱟᱜᱟᱣ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱴᱷᱮᱱ ᱜᱚᱜᱚᱱᱪᱩᱸᱶᱩᱵᱤ ᱯᱟᱠᱟ ᱚᱲᱟᱜ]]
[[File:JL Nehru Rd view.jpg|thumb|[[ᱪᱚᱣᱨᱚᱸᱜᱤ ᱰᱟᱦᱟᱨ]], [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]] ᱨᱮ ᱥᱤᱵᱤᱰᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ]]
[[File:DLF IT Park - Rajarhat 2012-04-11 9380.JPG|thumb|[[ᱱᱤᱭᱩ ᱴᱟᱣᱩᱱ, ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ|ᱱᱤᱭᱩ ᱴᱟᱣᱩᱱ]], [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]], [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]]]
[[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]], ᱑᱙᱑᱑ ᱫᱷᱟᱨᱤᱡ ᱫᱚ ᱵᱽᱨᱤᱴᱤᱥ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ, ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱵᱟᱲᱦᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚᱢᱮᱨᱥᱤᱭᱟᱞ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱢᱮᱨᱥᱤᱭᱟᱞ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱛᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱟᱭᱤᱴᱤ ᱟᱨ ᱟᱭᱤᱴᱤᱤᱮᱥ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱥᱩᱵᱷᱤᱫᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱮᱭᱥ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱛᱮ ᱵᱚᱫᱚᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱯᱷᱟᱭᱱᱮᱱᱥᱚᱞ ᱟᱣᱩᱴᱥᱚᱨᱥᱤᱝ ᱦᱟᱵᱽ ᱟᱨ ᱥᱮᱴᱮᱞᱟᱭᱤᱴ ᱥᱟᱞᱴ ᱞᱮᱠ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱟᱨᱦᱟᱴᱼᱱᱤᱭᱩ ᱴᱟᱣᱩᱱ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱤᱴᱤ ᱟᱨ ᱯᱷᱟᱭᱱᱮᱱᱥᱚᱞ ᱵᱩᱢ ᱫᱚ ᱚᱡᱚᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱤᱫᱤ ᱭᱟᱠᱚ ᱾ ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱥᱮᱴᱮᱞᱟᱭᱤᱴ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱟᱨᱟ ᱥᱟᱞᱴ ᱞᱮᱠ, ᱨᱟᱡᱟᱨᱦᱟᱴᱼᱱᱤᱭᱩ ᱴᱟᱣᱩᱱ, ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱯᱟᱪᱮ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱥᱚᱦᱚᱨ, [[ᱠᱟᱞᱭᱟᱱᱤ, ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ|ᱠᱟᱞᱭᱟᱱᱤ]], ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱤᱭᱟ '''ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱥᱚᱦᱚᱨ''' ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ, [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ]], [[ᱫᱩᱨᱜᱟᱯᱩᱨ]], [[ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ]] ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱛᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱵᱟᱲᱦᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱜᱩᱴ ᱰᱚᱢᱮᱥᱴᱤᱠ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱜᱚᱲᱚ ᱮᱢᱚᱜᱟᱦ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱛᱮ ᱩᱴᱷᱱᱟᱹᱣᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱩᱥᱩᱞ ᱥᱠᱟᱭᱞᱟᱭᱤᱱ ᱚᱲᱟᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱩᱥᱩᱞ ᱵᱤᱞᱰᱤᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱟᱦᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
[[File:Howrah Bridge, Kolkota.jpg|thumb|left|[[ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ ᱯᱚᱞ]] ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱫᱚ [[ᱜᱟᱝᱱᱟᱹᱭ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱪᱮ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
[[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ]] ᱫᱚ ᱑,᱘᱘᱖.᱖᱗ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱗᱒᱘.᱔᱕ ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱤᱞ) ᱨᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ<ref name=kmdaanreport2011kma>{{cite web |url=http://www.kmdaonline.org/pdf/aar11/introducing_kma.pdf |title=Introducing KMA |year=2011 |work=Annual Report 2011 |publisher=Kolkata Metropolitan Development Authority |access-date=9 February 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130605134704/http://www.kmdaonline.org/pdf/aar11/introducing_kma.pdf |archive-date=5 June 2013 }}</ref>{{rp|᱗}} ᱟᱨ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱓ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ (ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱥᱟᱶᱛᱮ), ᱓᱙ ᱞᱚᱠᱟᱞ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱟᱨ ᱒᱔ ᱯᱚᱸᱪᱟᱭᱚᱛ ᱠᱩᱢᱩᱴ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ,ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱜᱩᱴ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱖ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱗᱒ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱕᱒᱗ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱟᱹᱛᱩ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱮ ᱡᱚᱜᱚᱱᱚᱜᱽᱨᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱨᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜᱼᱟ : [[ᱠᱚᱭᱮ ᱒᱔ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱚᱧᱮ ᱒᱔ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ]], [[ᱮᱛᱚᱢ ᱒᱔ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱮᱛᱚᱢ ᱒᱔ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ]], [[ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ]], [[ᱦᱩᱜᱽᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱦᱩᱜᱽᱞᱤ]] ᱟᱨ [[ᱱᱟᱫᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱱᱟᱫᱤᱭᱟ]] ᱾<ref name="urbanprice">{{Cite book|editor1-last=Sahdev| editor1-first=Shashi| editor2-last = Verma | editor2-first = Nilima | contribution = Urban Land price Scenario- Kolkata − 2008 | contribution-url = http://tcpomud.gov.in/Divisions/IEP/Urban%20Land%20Price%20Scenario-%20Kolkata/chapter%20II%20Kol.doc | series = Industry and Economic Planning| year = 2008| title=Kolkata—an outline|publisher = Town and Country Planning Organisation, Ministry of Urban Development, Government of India|chapter-format=DOC}}</ref>{{rp|᱑᱕}}
ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ (KMC) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱚᱥᱟᱨᱵᱤᱥᱟᱨ ᱑᱘᱕ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱗᱑ ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name=Metropolis>{{cite web|publisher=World Association of the Major Metropolises |url=http://www.metropolis.org/sites/default/files/metropolitan_regions/438_007_kolkata_eng.pdf |title=007 Kolkata (India) |access-date=31 August 2007|archive-url=https://web.archive.org/web/20120308102346/http://www.metropolis.org/sites/default/files/metropolitan_regions/438_007_kolkata_eng.pdf |archive-date=8 March 2012 }}</ref>
===ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱟᱨ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ===
[[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱨᱮ [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]], [[ᱵᱷᱟᱜᱚᱞᱯᱩᱨ]], [[ᱫᱚᱨᱵᱷᱚᱝᱜᱟ]], [[ᱢᱩᱡᱚᱯᱷᱚᱨᱯᱩᱨ]], [[ᱜᱟᱭᱟ]] ᱟᱨ [[ᱯᱩᱨᱱᱤᱭᱟ]] ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱩᱬ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ [[ᱨᱟᱺᱪᱤ]], [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]], [[ᱵᱚᱠᱟᱨᱚ]], [[ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ]], [[ᱦᱟᱡᱟᱨᱤᱵᱟᱜᱽ]] ᱟᱨ [[ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ]] ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤᱭᱟᱞ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
[[ᱯᱟᱴᱱᱟ]] ᱫᱚ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ, ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤᱭᱟᱞ ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱯᱟᱴᱱᱟ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱮ ᱥᱟᱨᱟ ᱞᱮᱛᱟᱨ ᱵᱟᱥᱟ ᱟᱠᱟᱱ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱮ ᱯᱟᱴᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱯᱟᱴᱞᱤᱯᱩᱛᱨᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ, ᱦᱚᱨᱭᱚᱸᱠᱟ, ᱱᱚᱸᱫᱟ, ᱢᱳᱭᱨᱭᱚ, ᱥᱩᱸᱜᱽ, ᱜᱩᱯᱴ ᱟᱨ ᱯᱟᱞ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱚᱜᱚᱫᱷ ᱥᱚᱢᱟᱨᱟᱡᱽ ᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
===ᱳᱰᱤᱥᱟ===
[[File:Royal Lagoon Bhubaneswar underconstruction.JPG|thumb|ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱜᱚᱜᱚᱱᱪᱩᱸᱵᱤ ᱵᱤᱞᱰᱤᱝ]]
[[File:Puri beach scene.png|thumb|centre|ᱯᱩᱨᱤ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ]]
[[ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ]] ᱫᱚ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱮᱴᱟᱜ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ [[ᱠᱚᱴᱚᱠ]], [[ᱵᱚᱨᱦᱚᱢᱯᱩᱨ]], [[ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ]], [[ᱯᱟᱨᱟᱫᱤᱯ]], [[ᱡᱟᱡᱽᱯᱩᱨ]], [[ᱵᱷᱚᱫᱽᱨᱚᱠ]], [[ᱵᱟᱞᱮᱥᱚᱨ]], [[ᱥᱚᱢᱵᱚᱞᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ [[ᱯᱩᱨᱤ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱒᱐᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱪᱮᱰᱤ ᱵᱚᱝᱥᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨᱟ ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ [[ᱥᱤᱥᱩᱯᱟᱞᱜᱚᱲ]] ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱰᱚᱨ ᱫᱚ ᱵᱷᱮᱡᱟᱨᱼᱵᱷᱮᱡᱟᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ, ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱼ ᱛᱚᱥᱟᱞᱤ, ᱠᱚᱞᱤᱝ, ᱱᱚᱜᱽᱨᱤ, ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚᱞᱤᱝ, ᱮᱠᱢᱚᱨᱟ ᱠᱟᱱᱚᱱ, ᱮᱠᱢᱚᱨᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱟᱨ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱢᱟᱞᱤᱱᱤ ᱱᱚᱜᱽᱨᱤ (ᱢᱚᱱᱫᱤᱨᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ) ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱾ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ, ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱢᱤᱠ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
[[File:ROURKELA STEEL PLANT.JPG|left|upright|thumb|ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱢᱮᱬᱦᱮᱫ ᱠᱟᱹᱨᱠᱷᱟᱱᱟ]]
[[File:Bhubaneswar skyline.jpg|thumb|centre|ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ ᱥᱠᱟᱭᱞᱟᱭᱤᱱ]]
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ, ᱢᱩᱬ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱟᱨ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱠᱤᱥᱟᱹᱬ ᱢᱟᱭᱱᱤᱡᱽ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱚᱠᱚᱭᱟᱜ ᱚᱸᱰᱚᱠᱚᱜ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ ᱫᱚᱱ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱟᱨ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ [[ᱠᱟᱞᱤᱝᱱᱚᱜᱚᱨ]], [[ᱚᱱᱩᱜᱩᱲ]], [[ᱯᱟᱨᱟᱫᱤᱯ]], [[ᱛᱟᱞᱪᱮᱨ]], [[ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ]], [[ᱡᱚᱫᱟ]], [[ᱵᱚᱲᱵᱤᱞ]], [[ᱪᱚᱣᱰᱣᱟᱨ]], [[ᱡᱷᱟᱨᱥᱩᱜᱩᱰᱟ]], [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]], [[ᱵᱚᱠᱟᱨᱚ]], [[ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ]] ᱟᱨ [[ᱨᱟᱺᱪᱤ]] ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱟᱭᱱᱤᱡᱽ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤᱭᱟᱞ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ==
[[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱫᱚ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="dominantlanguages">{{Cite web|url=http://censusindia.gov.in/2011Census/Language-2011/Statement-3.pdf|title=Statement 3 : Distribution of 10,000 persons by Language - India, States and Union Territories - 2011|website=census.gov.in|access-date=27 August 2019}}</ref> [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱚᱡᱽᱯᱩᱨᱤ]], [[ᱢᱚᱭᱛᱷᱤᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱮᱭᱛᱷᱤᱞᱤ]], [[ᱢᱚᱜᱚᱦᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱚᱜᱚᱦᱤ]] ᱟᱨ [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]] ᱫᱚ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |title=Languages of Bihar |url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-16/DDW-C16-STMT-MDDS-1000.XLSX |website=census.gov.in |accessdate=1 September 2019}}</ref> [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], [[ᱠᱷᱚᱨᱴᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱷᱚᱨᱴᱷᱟ]] ᱟᱨ [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨᱤ]] ᱫᱚ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ; ᱟᱫᱚ, ᱛᱟᱨᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ ᱾ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱫᱚ [[ᱟᱸᱜᱤᱠᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱟᱸᱜᱤᱠᱟ]], [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]], [[ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱚᱡᱽᱯᱩᱨᱤ]], [[ᱦᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱳ]], [[ᱠᱷᱟᱲᱤᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱷᱟᱲᱤᱭᱟ]], [[ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ]], [[ᱠᱷᱚᱨᱴᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱷᱚᱨᱴᱷᱟ]], [[ᱠᱩᱲᱢᱟᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱩᱲᱢᱟᱞᱤ]], [[ᱢᱚᱜᱚᱫᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱚᱜᱚᱦᱤ]], [[ᱢᱚᱭᱛᱷᱤᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱮᱭᱛᱷᱤᱞᱤ]], [[ᱢᱩᱱᱰᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱩᱱᱰᱟᱨᱤ]], [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨᱤ]], [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱰᱤᱭᱟᱹ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]] ᱟᱨ [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]] ᱫᱚ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite news |title=Jharkhand gives second language status to Magahi, Angika, Bhojpuri and Maithili |url=https://www.avenuemail.in/ranchi/jharkhand-gives-second-language-status-to-magahi-angika-bhojpuri-and-maithili/118291/ |work=The Avenue Mail |date=21 March 2018}}</ref><ref>{{cite news |title=Bedlam & bill rush in Assembly |url=https://www.telegraphindia.com/states/jharkhand/bedlam-bill-rush-in-assembly-246442 |work=The Telegraph |date=21 June 2018 |language=en}}</ref><ref name="NCLM52nd">{{cite web |url = http://www.nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf |title = Report of the Commissioner for linguistic minorities: 52nd report (July 2014 to June 2015) |pages = 43–44 |publisher = Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate = 16 February 2016 |df = dmy-all |archiveurl = https://web.archive.org/web/20161115133948/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf |archivedate = 15 November 2016}}</ref>
[[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱰᱤᱭᱟᱹ]] ᱫᱚ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱰᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱢᱩᱬ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱮ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱫᱷᱟᱹᱨ ᱵᱟᱝ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣᱟ ᱾<ref name=Hindu>{{cite news|title=Odia gets classical language status|url=http://www.thehindu.com/news/national/odia-gets-classical-language-status/article5709028.ece|accessdate=20 February 2014|newspaper=The Hindu|date=20 February 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140221051248/http://www.thehindu.com/news/national/odia-gets-classical-language-status/article5709028.ece|archivedate=21 February 2014}}</ref><ref name=Rediff>{{cite news|title=Odia set to become classical language|url=http://www.rediff.com/news/report/odia-set-to-become-classical-language/20140220.htm|accessdate=20 February 2014|newspaper=Rediff.com|date=20 February 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140226200334/http://www.rediff.com/news/report/odia-set-to-become-classical-language/20140220.htm|archivedate=26 February 2014}}</ref>
<ref name=Yahoo>{{cite news|title=Cabinet nod for Odia as classical language|url=http://in.news.yahoo.com/cabinet-nod-odia-classical-language-095412705.html|accessdate=20 February 2014|newspaper=Yahoo News|date=20 February 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140305132617/http://in.news.yahoo.com/cabinet-nod-odia-classical-language-095412705.html|archivedate=5 March 2014}}</ref>
<ref>{{cite news|title=Decks cleared for Odia to get classical status|url=http://odishasuntimes.com/32926/classical-tag-odia-long-last/|accessdate=20 February 2014|newspaper=The Odisha Sun Times|date=20 February 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140220091732/http://odishasuntimes.com/32926/classical-tag-odia-long-last/|archivedate=20 February 2014}}</ref>
<ref name=orissareview>{{cite book|last=Swetapadma|first=Mohapatra|title=Recognition of Classical Status for Odia Language|date=August 2013|publisher=Government of Odisha|issn=0970-8669|pages=92–93|url=http://orissa.gov.in/e-magazine/Orissareview/2013/aug-sept/engpdf/93-94.pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140225003124/http://orissa.gov.in/e-magazine/Orissareview/2013/aug-sept/engpdf/93-94.pdf|archivedate=25 February 2014}}</ref>
ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱛᱤᱛᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱤᱥᱚᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱤᱛ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱩᱰᱤᱭᱟᱹ ᱛᱮ ᱛᱤᱛᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱫᱚ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱮᱞ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱨᱤᱠᱳᱨᱰ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱛᱮ ᱒.᱑᱓ ᱞᱟᱠᱷ ᱛᱤᱛᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱵ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱮ ᱱᱟᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ ᱨᱮ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱫᱚ ᱑᱕᱔᱑᱒ ᱛᱤᱛᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱮ ᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱙ ᱟᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
<ref>{{Cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/india/Manuscript-mission-Tibetan-beats-all-but-three-Indian-languages/articleshow/53284630.cms|title=Manuscript mission: Tibetan beats all but three Indian languages|website=[[The Times of India]]|author=Chethan Kumari|date=19 July 2016|accessdate=19 April 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171030180644/https://timesofindia.indiatimes.com/india/Manuscript-mission-Tibetan-beats-all-but-three-Indian-languages/articleshow/53284630.cms|archivedate=30 October 2017}}</ref>
ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱨᱚᱨᱚᱲ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱤᱱᱰᱚᱼᱟᱨᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ [[ᱢᱚᱜᱚᱫᱷᱤ ᱯᱨᱟᱠᱨᱤᱛ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱸᱰᱚᱠᱚᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱟᱨᱮ ᱢᱚᱜᱚᱫᱷ ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱩᱰᱤᱭᱟᱹ, ᱳᱰᱨᱟ ᱢᱚᱜᱚᱫᱷ ᱯᱨᱟᱠᱨᱤᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱵᱮᱜᱷᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱚᱸᱰᱚᱠᱚᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱙ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱨᱥᱩᱯᱩᱨ ᱢᱮᱭᱛᱷᱤᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱚᱴᱟ ᱥᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱸᱰᱚᱠᱚᱜᱼᱟ ᱾
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱟᱹᱡ ᱮᱞ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱞᱤ ᱟᱲᱟᱝ|ᱟᱥᱴᱨᱚᱥᱤᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ]] ᱟᱨ ᱫᱨᱟᱵᱤᱲ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱸᱰᱟᱹ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱥᱴᱨᱚᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱭ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ [[ᱢᱩᱱᱰᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱩᱱᱰᱟᱨᱤ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]] ᱟᱨ [[ᱦᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱚ]] ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱫᱨᱟᱵᱤᱲ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮ [[ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ]], [[ᱠᱩᱭ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱩᱭ]] ᱟᱨ [[ᱯᱮᱸᱜᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱮᱸᱜᱚ]] ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱫᱟᱜ ᱦᱚᱭ==
==ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱟᱨ ᱟᱹᱨᱤ ᱪᱟᱹᱞᱤ==
==ᱮᱱᱮᱡ==
==ᱥᱮᱨᱮᱧ==
==ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱜᱷᱟᱴ==
[[File:Khidirpore dock - panoramio.jpg|thumb|[[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱜᱷᱟᱴ]] ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ]]
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱜᱷᱟᱴ]], [[ᱯᱟᱨᱟᱫᱤᱯ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱜᱷᱟᱴ]], [[ᱫᱷᱟᱢᱨᱟ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱜᱷᱟᱴ]] ᱟᱨ [[ᱦᱟᱞᱫᱤᱭᱟ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱜᱷᱟᱴ]] ᱔ ᱢᱩᱬ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱜᱷᱟᱴ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱠᱩᱞᱯᱤ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱜᱷᱟᱴ]], [[ᱜᱚᱯᱟᱞᱯᱩᱨ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱜᱷᱟᱴ]], ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱜᱷᱟᱴ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
*{{wikivoyage-inline|Eastern India}}
*{{Commons category-inline}}
{{Geographic location
|Centre = ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ
|North = [[ᱱᱮᱯᱟᱞ]]
|Northeast = [[ᱠᱚᱸᱧᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
|East = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]]
|Southeast = [[ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱫᱚᱨᱭᱟ]]
|South = [[ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱫᱚᱨᱭᱟ]]
|Southwest = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
|West = [[ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
|Northwest = [[ᱠᱚᱸᱧᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
t5nojsbn27hq03xbmkevbrygy22zi91
ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱢᱚᱞᱤᱠ
0
7769
103383
40700
2022-08-26T09:40:38Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox sportsperson
| headercolor =
| name = ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱢᱚᱞᱤᱠ
| image = Sakshi Malik in 2016.jpg
| image_size =
| caption = ᱒᱐᱑᱖ ᱨᱮ ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱢᱚᱞᱤᱠ
| birth_name =
| fullname =
| nickname =
| residence =
| birth_date = ᱓ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱒
| birth_place = ᱢᱳᱠᱷᱨᱟ ᱵᱷᱤᱞᱮᱡ, [[ᱨᱳᱦᱛᱚᱠ ᱡᱮᱞᱞᱟ]], ᱦᱚᱨᱭᱟᱬᱟ, ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ
| height = ᱑᱖᱒ ᱥᱮᱢᱤ <ref name="sm1">{{cite web|title=Sakshi Malik profile — Rio 2016|url=https://www.rio2016.com/en/athlete/sakshi-malik|website=rio2016.com|accessdate=18 August 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160817094118/https://www.rio2016.com/en/athlete/sakshi-malik|archivedate=17 August 2016}}</ref>
| weight = {{convert|58|kg}} (2016)
| website =
| country = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]]
| event = [[Freestyle wrestling|58 kg ᱯᱷᱨᱤ ᱥᱴᱟᱭᱤᱞ]]
| club =
| team =
| turnedpro =
| coach = ᱤᱥᱣᱚᱨ ᱫᱟᱦᱤᱭᱟ
| nationals =
| olympics =
| medaltemplates = {{MedalSport | ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱠᱚᱣᱟᱜ [[ᱯᱷᱨᱤ ᱥᱴᱟᱭᱤᱞ ᱨᱮᱥᱴᱞᱤᱝ]]}}
{{MedalCountry | {{IND}} }}
{{MedalCompetition|[[ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱜᱮᱢᱥ]]}} [[File:Olympic rings.svg|center|80px]]
{{MedalBronze| [[᱒᱐᱑᱖ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ|᱒᱐᱑᱖ ᱨᱤᱭᱳ ᱰᱤ ᱡᱮᱱᱮᱨᱤᱭᱳ]]| [[Wrestling at the 2016 Summer Olympics – Women's freestyle 58 kg|᱕᱘ ᱠᱤᱞᱳ]]}}
{{MedalCompetition|[[ᱠᱚᱢᱚᱱ ᱣᱮᱞᱛᱷ ᱜᱮᱢᱥ]]}}
{{MedalSilver| [[2014 Commonwealth Games|᱒᱐᱑᱔ ᱜᱞᱟᱥᱜᱳᱣ]]| [[Wrestling at the 2014 Commonwealth Games – Women's freestyle 58 kg|᱕᱘ ᱠᱤᱞᱳ]]}}
{{MedalBronze| [[2018 Commonwealth Games|᱒᱐᱑᱘ ᱜᱳᱞᱰ ᱠᱳᱥᱴ]]| [[Wrestling at the 2018 Commonwealth Games – Women's freestyle 58 kg|᱕᱘ ᱠᱤᱞᱳ]]}}
{{MedalCompetition|[[Asian Wrestling Championships|ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]]}}
{{MedalBronze|[[2015 Asian Wrestling Championships|᱒᱐᱑᱕ ᱫᱳᱦᱟ]]|᱖0 ᱠᱤᱞᱳ}}
{{MedalSilver|[[2017 Asian Wrestling Championships|᱒᱐᱑᱗ ᱱᱟᱣᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ]]|᱖0 ᱠᱤᱞᱳ}}
{{MedalBronze|[[2018 Asian Wrestling Championships|᱒᱐᱑᱘ ᱵᱤᱥᱠᱮᱠ]]|᱖᱒ ᱠᱤᱞᱳ}}
{{MedalBronze|[[2019 Asian Wrestling Championships|᱒᱐᱑᱙ ᱡᱤᱭᱟᱱ]]|᱖᱒ ᱠᱤᱞᱳ}}
{{MedalCompetition|[[Commonwealth Wrestling Championship|ᱠᱚᱢᱚᱱ ᱣᱮᱞᱛᱷ ᱜᱮᱢᱥ]]}}
{{MedalBronze| ᱒᱐᱑᱓ ᱡᱳᱦᱟᱱᱥ ᱵᱚᱨᱜᱽ<ref>{{cite web|title=Commonwealth Championship: Female wrestling Seniors: 2013-12-05 Johannesburg (RSA): 63.0 kg|url=https://www.iat.uni-leipzig.de/datenbanken/dbfoeldeak/daten.php?wkid=02496A00E99C49BA9851C7C5378648F1&gkl=5|website=iat.uni-leipzig.de|publisher=[[United World Wrestling]]|access-date=17 August 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160411131928/https://www.iat.uni-leipzig.de/datenbanken/dbfoeldeak/daten.php?wkid=02496A00E99C49BA9851C7C5378648F1&gkl=5|archive-date=11 April 2016}}</ref> | ᱖᱓ ᱠᱤᱞᱳ}}
{{MedalGold| ᱒᱐᱑᱗ ᱡᱳᱦᱟᱱᱥ ᱵᱚᱨᱜᱽ<ref name="2017 CWC gold">{{cite news |title=Sakshi Malik wins gold in 62 kg category at Commonwealth Wrestling Championship |url=https://www.hindustantimes.com/other-sports/sakshi-malik-wins-gold-in-62-kg-category-at-commonwealth-wrestling-championship/story-nmUYIWfvsB2OS6tw1x0bZN.html?li_source=LI&li_medium=recommended-for-you |access-date=26 February 2018 |work=[[Hindustan Times]] |agency=[[Press Trust of India]] (PTI) |date=17 December 2017 |archive-url=https://archive.today/20180226200753/https://www.hindustantimes.com/other-sports/sakshi-malik-wins-gold-in-62-kg-category-at-commonwealth-wrestling-championship/story-nmUYIWfvsB2OS6tw1x0bZN.html?li_source=LI&li_medium=recommended-for-you |archive-date=26 February 2018 |df=dmy-all }}</ref> | ᱖᱒ ᱠᱤᱞᱳ}}
{{MedalCompetition | ᱣᱟᱨᱞᱰ ᱡᱩᱱᱤᱭᱚᱨ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ}}
{{MedalBronze| ᱒᱐᱑᱐ ᱵᱩᱰᱟᱯᱮᱥᱴ<ref>{{cite web|title=World Championship: Female wrestling Juniors: 2010-07-22 Budapest (HUN): 59.0 kg|url=https://www.iat.uni-leipzig.de/datenbanken/dbfoeldeak/daten.php?wkid=89D5474D4FFE4CDCBB19AE1EC32A865E&gkl=5|website=iat.uni-leipzig.de|publisher=[[United World Wrestling]]|accessdate=5 September 2016}}</ref> | ᱕᱙ ᱠᱤᱞᱳ}}
{{MedalCompetition | ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱡᱩᱱᱤᱭᱚᱨ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ}}
{{MedalSilver| ᱒᱐᱐᱙ ᱢᱟᱱᱤᱞᱟ<ref>{{cite web|title=Asian Championship: Female wrestling Juniors: 2009-07-09 Manila (PHI): 59.0 kg|url=https://www.iat.uni-leipzig.de/datenbanken/dbfoeldeak/daten.php?wkid=CE8A9331A7994F4485A603ACF8223C1E&gkl=5|website=iat.uni-leipzig.de|publisher=[[United World Wrestling]]|accessdate=5 September 2016}}</ref> | ᱕᱙ ᱠᱤᱞᱳ}}
{{MedalGold| ᱒᱐᱑᱒ ᱟᱞᱢᱟᱴᱳ<ref>{{cite web|title=Asian Championship: Female wrestling Juniors: 2012-05-31 Almaty (KAZ): 63.0 kg|url=https://www.iat.uni-leipzig.de/datenbanken/dbfoeldeak/daten.php?wkid=FB5E2F42E4A8453AA03EDE2D51987C1E&gkl=6|website=iat.uni-leipzig.de|publisher=[[United World Wrestling]]|accessdate=5 September 2016}}</ref> | ᱖᱓ ᱠᱤᱞᱳ}}
| show-medals =
}}
'''ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱢᱚᱞᱤᱠ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱓ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱒) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]]ᱤᱭᱚ [[ᱯᱷᱨᱤ ᱥᱴᱟᱭᱤᱞ ᱨᱮᱥᱴᱞᱚᱨ]] ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ [[᱒᱐᱑᱖ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ]] ᱨᱮ ᱕᱘ ᱠᱤᱞᱳ ᱟᱜ(58 kg) ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱟᱛᱮ ᱠᱚᱸᱥᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱫᱟᱲᱮ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱱᱩᱭ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ <ref>{{cite web | url=http://timesofindia.indiatimes.com/sports/rio-2016-olympics/india-in-olympics-2016/wrestling/Rio-Olympics-Wrestler-Sakshi-Malik-wins-Indias-first-bronze-medal-in-58kg-freestyle/articleshow/53747938.cms | title=Rio Olympics: Wrestler Sakshi Malik wins India's first medal - bronze in 58kg freestyle | publisher=[[The Times of India]] | date=18 August 2016 | accessdate=18 August 2016}}</ref><ref>{{cite web | url=https://www.bbc.com/news/world-asia-india-37103450 | title=Rio 2016: Sakshi Malik, the female wrestler who got India's first medal | publisher=[[BBC]] | accessdate=18 August 2016}}</ref> [[ᱵᱤᱱᱮᱥ ᱯᱷᱳᱜᱚᱛ]], [[ᱵᱚᱵᱤᱛᱟ ᱠᱩᱢᱟᱨᱤ]] ᱟᱨ [[ᱜᱤᱛᱟ ᱯᱦᱳᱜᱚᱛ]] ᱠᱚ ᱥᱟᱝ ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱢᱚᱞᱤᱠ ᱫᱚ JSW Sports Excellence Program ᱠᱚ ᱪᱟ.ᱞᱩ ᱭᱮᱫᱟ ᱾ <ref name="JSW Sports Excellence Program">[http://www.jsw.in/sports/wrestling JSW Sports Excellence Program], additional.</ref>
ᱥᱟᱠᱥᱤ [[᱒᱐᱑᱔ ᱠᱚᱢᱚᱱ ᱣᱮᱞᱛᱷ ᱜᱮᱢᱥ]],[[ᱜᱞᱟᱥᱜᱳᱣ]] ᱨᱮ ᱨᱩᱯᱟ. ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱟᱨ [[᱒᱐᱑᱕ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱨᱮᱥᱴᱞᱤᱝ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]],[[ᱫᱳᱦᱟ]] ᱨᱮ ᱠᱚᱸᱥᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱫᱟᱲᱮ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ <ref name="SAKSHI MALIK">{{cite web|title=SAKSHI MALIK|url=http://g2014results.thecgf.com/athlete/wrestling/1022441/s_malik.html|publisher=[[Commonwealth Games Federation]]|accessdate=7 March 2016}}</ref><ref>{{Cite web|title = Commonwealth Games 2014: Sakshi Malik Gets Silver in Women's 58kg Freestyle Wrestling|url = http://sports.ndtv.com/commonwealth-games-2014/news/227599-commonwealth-games-2014-sakshi-malik-gets-silver-in-women-s-58kg-freestyle-wrestling|website = NDTVSports.com|access-date = 2015-10-27|date = 2014-07-30|archive-url = https://web.archive.org/web/20160105204930/http://sports.ndtv.com/commonwealth-games-2014/news/227599-commonwealth-games-2014-sakshi-malik-gets-silver-in-women-s-58kg-freestyle-wrestling|archive-date = 5 January 2016|url-status = dead}}</ref>
==ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱢᱚᱞᱤᱠ ᱫᱚ ᱓ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱒ ᱨᱮ [[ᱦᱚᱨᱭᱟᱬᱟ]],[[ᱨᱳᱦᱛᱚᱠ]] ᱡᱮᱞᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱳᱠᱷᱨᱟ ᱟ.ᱛᱩ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ <ref>{{cite news|last1=Sharma|first1=Nitin|title=Sakshi Malik has done her village Mokhra and whole India proud: coach Ishwar Singh Dahiya|url=http://indianexpress.com/sports/rio-2016-olympics/sakshi-malik-bronze-medal-india-wrestling-wrestler-58-kg-result-coach-2982083/|accessdate=21 August 2016|work=The Indian Express|date=18 August 2016}}</ref> <ref name="beti_khilao">{{cite news|title="Beti Khilao" will become a reality : Sakshi's mom|url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/Beti-Khilao-will-become-a-reality-Sakhsis-mom/articleshow/53762237.cms|accessdate=18 August 2016|work=Times of India|date=19 August 2016}}</ref><ref>{{cite web|title=Sakshi Malik: All you need to know about winner of India's first medal at Rio|url=http://www.business-standard.com/article/current-affairs/sakshi-malik-all-you-need-to-know-about-winner-of-india-s-first-medal-at-rio-116081800146_1.html|publisher=Business Standard|accessdate=18 August 2016|date=18 August 2016}}</ref> ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱟᱜ ᱞᱟ.ᱭ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱢᱚᱞᱤᱠ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱜᱚᱲᱚᱢ ᱦᱟᱲᱟᱢ, ᱵᱟᱫᱞᱩ ᱨᱟᱢ ᱧᱮᱞ ᱟᱛᱮ ᱨᱮᱥᱴᱞᱤᱝ ᱥᱮᱪᱮᱫᱚᱜ ᱫᱚᱭ ᱤᱠᱟ. ᱞᱮᱭᱟ ᱾ ᱵᱟᱫᱞᱩ ᱨᱟᱢ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱨᱮᱥᱴᱞᱚᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ <ref name="beti_khilao"/><ref>{{cite news|title=I would like others to take inspiration from her, says Sakshi's father|url=http://www.thehindu.com/sport/other-sports/i-would-like-others-to-take-inspiration-from-her-says-sakshis-father/article9002640.ece|accessdate=18 August 2016|work=The Hindu|date=18 August 2016}}</ref> [[ᱤᱥᱣᱚᱨ ᱫᱟᱦᱤᱭᱟ]] ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱫᱚ ᱑᱒ ᱥᱟᱞ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱪᱷᱳᱴᱩ ᱨᱟᱢ ᱥᱴᱟᱰᱤᱭᱚᱢ,[[ᱨᱳᱦᱛᱚᱠ]] ᱨᱮ ᱴᱨᱮᱱᱤᱝ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱞᱮᱭᱟ ᱾
== ᱠᱟᱢᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
᱒᱐᱑᱐ ᱨᱣᱭᱟᱜ ᱡᱩᱱᱤᱭᱚᱨ ᱣᱟᱨᱞᱰ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱥᱤᱯ ᱨᱮ ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱢᱚᱞᱤᱠ ᱕᱘ ᱠᱤᱞᱳ-ᱟᱜ ᱯᱷᱨᱤ ᱥᱴᱟᱭᱤᱞ ᱤᱵᱷᱮᱸᱴ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱮᱠᱷᱟ ᱤᱱᱴᱚᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱠᱷᱮᱞ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱟᱛᱮ ᱠᱚᱸᱥᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ <ref name="th1">{{cite web|url=http://www.thehindu.com/sport/other-sports/sakshi-malik-from-haryana-to-rio/article9000165.ece|title=Sakshi Malik: From Rohtak to Rio|date=18 August 2016|publisher=The Hindu|accessdate=18 August 2016}}</ref> ᱒᱐᱑᱔ ᱰᱮᱵ ᱥᱠᱩᱞᱴᱡ ᱤᱱᱴᱚᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱴᱩᱨᱱᱟᱢᱮᱸᱴ ᱨᱮ ᱥᱟᱠᱥᱤ 60 ᱠᱤᱞᱳ ᱨᱮ ᱠᱷᱮᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱚᱱᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾
=== ᱒᱐᱑᱔ ===
[[2014 Commonwealth Games|᱒᱐᱑᱔ ᱜᱞᱟᱥᱜᱳᱣ ᱠᱚᱢᱚᱱ ᱣᱮᱞᱛᱷ ᱜᱮᱢᱥ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱣᱟᱴᱚᱨ-ᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱞ ᱫᱚ ᱔-᱐ ᱨᱮ ᱫᱟᱲᱮ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟᱰᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ [[ᱵᱨᱟᱠᱥᱴᱚᱱ ᱥᱴᱳᱱ]] ᱥᱟᱝ ᱥᱮᱢᱤ ᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱞ ᱠᱷᱮᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱦᱚᱸ ᱓-᱑ ᱨᱮ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢᱛᱮ ᱱᱟᱭᱡᱮᱨᱤᱭᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ [[ᱟᱢᱤᱱᱟᱱᱴ ᱟᱰᱮᱱᱤᱭᱤ]] ᱥᱟᱝ ᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱞ ᱠᱷᱮᱞ ᱨᱮ ᱔-᱐ ᱨᱮ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ <ref>{{Cite web|title = Glasgow 2014 - Sakshi Malik Profile|url = http://g2014results.thecgf.com/athlete/wrestling/1022441/s_malik.html|website = g2014results.thecgf.com|accessdate = 2015-10-27|date = 2015-07-30}}</ref> [[ᱛᱟᱥᱠᱮᱸᱴ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[2014 World Wrestling Championships|᱒᱐᱑᱔ ᱣᱟᱨᱞᱰ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]] ᱨᱮ ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱢᱤᱫ ᱜᱮᱞ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱨᱟᱣᱳᱸᱰ ᱨᱮ ᱥᱮᱱᱮᱜᱟᱞ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱱᱴᱟ ᱥᱟᱢᱵᱚᱣᱳ ᱥᱝᱟ ᱔-᱑ ᱨᱮ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱯᱷᱤᱱᱞᱟᱸᱰ ᱨᱤᱱᱤᱡ [[ᱯᱮᱴᱨᱟ ᱳᱞᱞᱤ]] ᱥᱟᱝ ᱑-᱓ ᱨᱮ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱠᱷᱮᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱫ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ <ref>{{Cite web|title = Sakshi Malik exits in quarterfinal of Freestyle women's 60kg on Day 3 of Wrestling World Championships at Tashkent - India at Sports|url = http://indiaatsports.in/news/2014/09/10/sakshi-malik-exits-in-quarterfinal-of-freestyle-womens-60kg-on-day-3-of-wrestling-world-championships-at-tashkent/1003974|website = India at Sports|accessdate = 2015-10-27|language = en|date = 2014-09-10}}</ref>
=== ᱒᱐᱑᱕ ===
᱒᱐᱑᱕ ᱨᱮ ᱠᱣᱚᱛᱟᱨ,[[ᱫᱳᱦᱟ]] ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ [[2015 Asian Wrestling Championships|᱒᱐᱑᱕ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]] ᱨᱮ ᱖᱐ ᱠᱤᱞᱳ ᱟᱜ ᱠᱷᱮᱞ ᱨᱮ ᱢᱚᱬᱮ ᱨᱟᱣᱳᱸᱰ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱮᱭᱟ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱮᱥᱮᱫ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱠᱚᱸᱥᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱟᱣᱳᱸᱰ ᱨᱮ ᱪᱟᱭᱱᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱞᱟᱣᱳ ᱡᱤᱭᱟᱣᱳᱡᱩᱣᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱔-᱕ ᱨᱮ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱨᱟᱣᱳᱸᱰ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱢᱳᱱᱜᱳᱞᱤᱭᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱩᱱᱠᱷᱛᱩᱭᱟ ᱛᱩᱱᱜᱟᱞᱟᱜ ᱑᱓-᱐ ᱨᱮ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱨᱟᱣᱳᱸᱰ ᱨᱮ ᱢᱟ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱭᱳᱥᱤᱢᱤ ᱠᱟᱭᱟᱢᱟ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱯᱩᱱᱭᱟ.-ᱟᱜ ᱨᱟᱣᱳᱸᱰ ᱨᱮ ᱠᱟᱡᱟᱠᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱭᱟᱳᱞᱤᱢ ᱠᱚᱥᱭᱚᱢᱳᱵᱟ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱟᱛᱮ ᱠᱚᱸᱥᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ <ref>{{Cite web|title = Sakshi, Lalita win bronze in Asian Wrestling Championship - Times of India|url = http://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/wrestling/Sakshi-Lalita-win-bronze-in-Asian-Wrestling-Championship/articleshow/47211667.cms|website = The Times of India|accessdate = 2015-10-27|date = 2015-05-09}}</ref>
=== ᱒᱐᱑᱖ ===
ᱢᱚᱭᱤ ᱒᱐᱑᱖ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[2016 World Wrestling Olympic Qualification Tournament 2#58 kg|ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱣᱟᱨᱞᱰ ᱠᱣᱟᱞᱤᱯᱷᱟᱭᱤᱝ ᱴᱩᱨᱱᱟᱢᱮᱱᱴ]] ᱨᱮ ᱪᱟᱭᱱᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ [[Zhang Lan (wrestler)|ᱡᱷᱟᱝ ᱞᱟᱱ]] ᱕᱘ ᱠᱤᱞᱳ ᱟᱜ ᱥᱮᱢᱤ ᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱞ ᱨᱮ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱟᱛᱮ [[᱒᱐᱑᱖ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ|᱒᱐᱑᱖ ᱨᱤᱭᱳ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ]] ᱠᱷᱮᱞ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱫᱟᱣ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ <ref>{{cite news|last1=Biswal|first1=Sattwik|title=Wrestlers Vinesh Phogat, Sakshi Malik grab Rio 2016 berths|url=http://indiatoday.intoday.in/story/wrestlers-vinesh-phogat-sakshi-malik-grab-rio-2016-berths/1/660933.html|accessdate=18 August 2016|work=India Today|date=7 May 2016}}</ref> ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ <ref>{{cite news|title=Sakshi Malik wins bronze medal in women's wrestling 58kg category, opens India's account at Rio 2016 Olympics|url=http://indianexpress.com/sports/rio-2016-olympics/sakshi-malik-bronze-medal-wrestling-wrestler-58-kg-bout-match-result-video-streaming-2981836/|accessdate=17 August 2016|work=The Indian Express}}</ref>
=== ᱒᱐᱑᱗ ===
᱒᱐᱑᱗ ᱡᱟᱱᱩᱭᱟᱨᱤ ᱨᱮ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱯᱨᱳ ᱨᱮᱥᱴᱞᱤᱝ ᱞᱤᱜ ᱨᱮ ᱥᱟᱠᱥᱤ 'ᱠᱚᱞᱚᱨᱥ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱥᱩᱞᱛᱟᱱᱥ' ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱦᱚᱸ ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱢᱟᱦᱟ ᱨᱮ JSW Group ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ #ᱡᱷᱚᱛᱚ_ᱛᱤᱨᱞᱟ._ᱠᱩᱨᱤᱱ_ᱫᱟᱲᱮ(#EveryWomanStrong) ᱞᱮᱠᱟ ᱠᱚ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ <ref>http://www.prowrestlingleague.com/player/Sakshi_Malik_2017</ref>
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{Reflist|30em}}
ik5hymb6460yciix63l8m0clh1u43wz
103384
103383
2022-08-26T09:41:01Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox sportsperson
| headercolor =
| name = ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱢᱚᱞᱤᱠ
| image = Sakshi Malik in 2016.jpg
| image_size =
| caption = ᱒᱐᱑᱖ ᱨᱮ ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱢᱚᱞᱤᱠ
| birth_name =
| fullname =
| nickname =
| residence =
| birth_date = ᱓ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱒
| birth_place = ᱢᱳᱠᱷᱨᱟ ᱵᱷᱤᱞᱮᱡ, [[ᱨᱳᱦᱛᱚᱠ ᱡᱮᱞᱞᱟ]], ᱦᱚᱨᱭᱟᱬᱟ, ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ
| height = ᱑᱖᱒ ᱥᱮᱢᱤ <ref name="sm1">{{cite web|title=Sakshi Malik profile — Rio 2016|url=https://www.rio2016.com/en/athlete/sakshi-malik|website=rio2016.com|accessdate=18 August 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160817094118/https://www.rio2016.com/en/athlete/sakshi-malik|archivedate=17 August 2016}}</ref>
| weight = {{convert|58|kg}} (2016)
| website =
| country = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]]
| event = [[Freestyle wrestling|58 kg ᱯᱷᱨᱤ ᱥᱴᱟᱭᱤᱞ]]
| club =
| team =
| turnedpro =
| coach = ᱤᱥᱣᱚᱨ ᱫᱟᱦᱤᱭᱟ
| nationals =
| olympics =
| medaltemplates = {{MedalSport | ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱠᱚᱣᱟᱜ [[ᱯᱷᱨᱤ ᱥᱴᱟᱭᱤᱞ ᱨᱮᱥᱴᱞᱤᱝ]]}}
{{MedalCountry | {{IND}} }}
{{MedalCompetition|[[ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱜᱮᱢᱥ]]}} [[File:Olympic rings.svg|center|80px]]
{{MedalBronze| [[᱒᱐᱑᱖ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ|᱒᱐᱑᱖ ᱨᱤᱭᱳ ᱰᱤ ᱡᱮᱱᱮᱨᱤᱭᱳ]]| [[Wrestling at the 2016 Summer Olympics – Women's freestyle 58 kg|᱕᱘ ᱠᱤᱞᱳ]]}}
{{MedalCompetition|[[ᱠᱚᱢᱚᱱ ᱣᱮᱞᱛᱷ ᱜᱮᱢᱥ]]}}
{{MedalSilver| [[2014 Commonwealth Games|᱒᱐᱑᱔ ᱜᱞᱟᱥᱜᱳᱣ]]| [[Wrestling at the 2014 Commonwealth Games – Women's freestyle 58 kg|᱕᱘ ᱠᱤᱞᱳ]]}}
{{MedalBronze| [[2018 Commonwealth Games|᱒᱐᱑᱘ ᱜᱳᱞᱰ ᱠᱳᱥᱴ]]| [[Wrestling at the 2018 Commonwealth Games – Women's freestyle 58 kg|᱕᱘ ᱠᱤᱞᱳ]]}}
{{MedalCompetition|[[Asian Wrestling Championships|ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]]}}
{{MedalBronze|[[2015 Asian Wrestling Championships|᱒᱐᱑᱕ ᱫᱳᱦᱟ]]|᱖0 ᱠᱤᱞᱳ}}
{{MedalSilver|[[2017 Asian Wrestling Championships|᱒᱐᱑᱗ ᱱᱟᱣᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ]]|᱖0 ᱠᱤᱞᱳ}}
{{MedalBronze|[[2018 Asian Wrestling Championships|᱒᱐᱑᱘ ᱵᱤᱥᱠᱮᱠ]]|᱖᱒ ᱠᱤᱞᱳ}}
{{MedalBronze|[[2019 Asian Wrestling Championships|᱒᱐᱑᱙ ᱡᱤᱭᱟᱱ]]|᱖᱒ ᱠᱤᱞᱳ}}
{{MedalCompetition|[[Commonwealth Wrestling Championship|ᱠᱚᱢᱚᱱ ᱣᱮᱞᱛᱷ ᱜᱮᱢᱥ]]}}
{{MedalBronze| ᱒᱐᱑᱓ ᱡᱳᱦᱟᱱᱥ ᱵᱚᱨᱜᱽ<ref>{{cite web|title=Commonwealth Championship: Female wrestling Seniors: 2013-12-05 Johannesburg (RSA): 63.0 kg|url=https://www.iat.uni-leipzig.de/datenbanken/dbfoeldeak/daten.php?wkid=02496A00E99C49BA9851C7C5378648F1&gkl=5|website=iat.uni-leipzig.de|publisher=[[United World Wrestling]]|access-date=17 August 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160411131928/https://www.iat.uni-leipzig.de/datenbanken/dbfoeldeak/daten.php?wkid=02496A00E99C49BA9851C7C5378648F1&gkl=5|archive-date=11 April 2016}}</ref> | ᱖᱓ ᱠᱤᱞᱳ}}
{{MedalGold| ᱒᱐᱑᱗ ᱡᱳᱦᱟᱱᱥ ᱵᱚᱨᱜᱽ<ref name="2017 CWC gold">{{cite news |title=Sakshi Malik wins gold in 62 kg category at Commonwealth Wrestling Championship |url=https://www.hindustantimes.com/other-sports/sakshi-malik-wins-gold-in-62-kg-category-at-commonwealth-wrestling-championship/story-nmUYIWfvsB2OS6tw1x0bZN.html?li_source=LI&li_medium=recommended-for-you |access-date=26 February 2018 |work=[[Hindustan Times]] |agency=[[Press Trust of India]] (PTI) |date=17 December 2017 |archive-url=https://archive.today/20180226200753/https://www.hindustantimes.com/other-sports/sakshi-malik-wins-gold-in-62-kg-category-at-commonwealth-wrestling-championship/story-nmUYIWfvsB2OS6tw1x0bZN.html?li_source=LI&li_medium=recommended-for-you |archive-date=26 February 2018 |df=dmy-all }}</ref> | ᱖᱒ ᱠᱤᱞᱳ}}
{{MedalCompetition | ᱣᱟᱨᱞᱰ ᱡᱩᱱᱤᱭᱚᱨ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ}}
{{MedalBronze| ᱒᱐᱑᱐ ᱵᱩᱰᱟᱯᱮᱥᱴ<ref>{{cite web|title=World Championship: Female wrestling Juniors: 2010-07-22 Budapest (HUN): 59.0 kg|url=https://www.iat.uni-leipzig.de/datenbanken/dbfoeldeak/daten.php?wkid=89D5474D4FFE4CDCBB19AE1EC32A865E&gkl=5|website=iat.uni-leipzig.de|publisher=[[United World Wrestling]]|accessdate=5 September 2016}}</ref> | ᱕᱙ ᱠᱤᱞᱳ}}
{{MedalCompetition | ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱡᱩᱱᱤᱭᱚᱨ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ}}
{{MedalSilver| ᱒᱐᱐᱙ ᱢᱟᱱᱤᱞᱟ<ref>{{cite web|title=Asian Championship: Female wrestling Juniors: 2009-07-09 Manila (PHI): 59.0 kg|url=https://www.iat.uni-leipzig.de/datenbanken/dbfoeldeak/daten.php?wkid=CE8A9331A7994F4485A603ACF8223C1E&gkl=5|website=iat.uni-leipzig.de|publisher=[[United World Wrestling]]|accessdate=5 September 2016}}</ref> | ᱕᱙ ᱠᱤᱞᱳ}}
{{MedalGold| ᱒᱐᱑᱒ ᱟᱞᱢᱟᱴᱳ<ref>{{cite web|title=Asian Championship: Female wrestling Juniors: 2012-05-31 Almaty (KAZ): 63.0 kg|url=https://www.iat.uni-leipzig.de/datenbanken/dbfoeldeak/daten.php?wkid=FB5E2F42E4A8453AA03EDE2D51987C1E&gkl=6|website=iat.uni-leipzig.de|publisher=[[United World Wrestling]]|accessdate=5 September 2016}}</ref> | ᱖᱓ ᱠᱤᱞᱳ}}
| show-medals =
}}
'''ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱢᱚᱞᱤᱠ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱓ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱒) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]]ᱤᱭᱚ [[ᱯᱷᱨᱤ ᱥᱴᱟᱭᱤᱞ ᱨᱮᱥᱴᱞᱚᱨ]] ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ [[᱒᱐᱑᱖ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ]] ᱨᱮ ᱕᱘ ᱠᱤᱞᱳ ᱟᱜ(58 kg) ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱟᱛᱮ ᱠᱚᱸᱥᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱫᱟᱲᱮ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱱᱩᱭ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ <ref>{{cite web | url=http://timesofindia.indiatimes.com/sports/rio-2016-olympics/india-in-olympics-2016/wrestling/Rio-Olympics-Wrestler-Sakshi-Malik-wins-Indias-first-bronze-medal-in-58kg-freestyle/articleshow/53747938.cms | title=Rio Olympics: Wrestler Sakshi Malik wins India's first medal - bronze in 58kg freestyle | publisher=[[The Times of India]] | date=18 August 2016 | accessdate=18 August 2016}}</ref><ref>{{cite web | url=https://www.bbc.com/news/world-asia-india-37103450 | title=Rio 2016: Sakshi Malik, the female wrestler who got India's first medal | publisher=[[BBC]] | accessdate=18 August 2016}}</ref> [[ᱵᱤᱱᱮᱥ ᱯᱷᱳᱜᱚᱛ]], [[ᱵᱚᱵᱤᱛᱟ ᱠᱩᱢᱟᱨᱤ]] ᱟᱨ [[ᱜᱤᱛᱟ ᱯᱦᱳᱜᱚᱛ]] ᱠᱚ ᱥᱟᱝ ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱢᱚᱞᱤᱠ ᱫᱚ JSW Sports Excellence Program ᱠᱚ ᱪᱟ.ᱞᱩ ᱭᱮᱫᱟ ᱾ <ref name="JSW Sports Excellence Program">[http://www.jsw.in/sports/wrestling JSW Sports Excellence Program], additional.</ref>
ᱥᱟᱠᱥᱤ [[᱒᱐᱑᱔ ᱠᱚᱢᱚᱱ ᱣᱮᱞᱛᱷ ᱜᱮᱢᱥ]],[[ᱜᱞᱟᱥᱜᱳᱣ]] ᱨᱮ ᱨᱩᱯᱟ. ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱟᱨ [[᱒᱐᱑᱕ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱨᱮᱥᱴᱞᱤᱝ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]],[[ᱫᱳᱦᱟ]] ᱨᱮ ᱠᱚᱸᱥᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱫᱟᱲᱮ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ <ref name="SAKSHI MALIK">{{cite web|title=SAKSHI MALIK|url=http://g2014results.thecgf.com/athlete/wrestling/1022441/s_malik.html|publisher=[[Commonwealth Games Federation]]|accessdate=7 March 2016}}</ref><ref>{{Cite web|title = Commonwealth Games 2014: Sakshi Malik Gets Silver in Women's 58kg Freestyle Wrestling|url = http://sports.ndtv.com/commonwealth-games-2014/news/227599-commonwealth-games-2014-sakshi-malik-gets-silver-in-women-s-58kg-freestyle-wrestling|website = NDTVSports.com|access-date = 2015-10-27|date = 2014-07-30|archive-url = https://web.archive.org/web/20160105204930/http://sports.ndtv.com/commonwealth-games-2014/news/227599-commonwealth-games-2014-sakshi-malik-gets-silver-in-women-s-58kg-freestyle-wrestling|archive-date = 5 January 2016|url-status = dead}}</ref>
==ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱢᱚᱞᱤᱠ ᱫᱚ ᱓ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱒ ᱨᱮ [[ᱦᱚᱨᱭᱟᱬᱟ]],[[ᱨᱳᱦᱛᱚᱠ]] ᱡᱮᱞᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱳᱠᱷᱨᱟ ᱟ.ᱛᱩ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ <ref>{{cite news|last1=Sharma|first1=Nitin|title=Sakshi Malik has done her village Mokhra and whole India proud: coach Ishwar Singh Dahiya|url=http://indianexpress.com/sports/rio-2016-olympics/sakshi-malik-bronze-medal-india-wrestling-wrestler-58-kg-result-coach-2982083/|accessdate=21 August 2016|work=The Indian Express|date=18 August 2016}}</ref> <ref name="beti_khilao">{{cite news|title="Beti Khilao" will become a reality : Sakshi's mom|url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/Beti-Khilao-will-become-a-reality-Sakhsis-mom/articleshow/53762237.cms|accessdate=18 August 2016|work=Times of India|date=19 August 2016}}</ref><ref>{{cite web|title=Sakshi Malik: All you need to know about winner of India's first medal at Rio|url=http://www.business-standard.com/article/current-affairs/sakshi-malik-all-you-need-to-know-about-winner-of-india-s-first-medal-at-rio-116081800146_1.html|publisher=Business Standard|accessdate=18 August 2016|date=18 August 2016}}</ref> ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱟᱜ ᱞᱟ.ᱭ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱢᱚᱞᱤᱠ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱜᱚᱲᱚᱢ ᱦᱟᱲᱟᱢ, ᱵᱟᱫᱞᱩ ᱨᱟᱢ ᱧᱮᱞ ᱟᱛᱮ ᱨᱮᱥᱴᱞᱤᱝ ᱥᱮᱪᱮᱫᱚᱜ ᱫᱚᱭ ᱤᱠᱟ. ᱞᱮᱭᱟ ᱾ ᱵᱟᱫᱞᱩ ᱨᱟᱢ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱨᱮᱥᱴᱞᱚᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ <ref name="beti_khilao"/><ref>{{cite news|title=I would like others to take inspiration from her, says Sakshi's father|url=http://www.thehindu.com/sport/other-sports/i-would-like-others-to-take-inspiration-from-her-says-sakshis-father/article9002640.ece|accessdate=18 August 2016|work=The Hindu|date=18 August 2016}}</ref> [[ᱤᱥᱣᱚᱨ ᱫᱟᱦᱤᱭᱟ]] ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱫᱚ ᱑᱒ ᱥᱟᱞ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱪᱷᱳᱴᱩ ᱨᱟᱢ ᱥᱴᱟᱰᱤᱭᱚᱢ,[[ᱨᱳᱦᱛᱚᱠ]] ᱨᱮ ᱴᱨᱮᱱᱤᱝ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱞᱮᱭᱟ ᱾
== ᱠᱟᱢᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
᱒᱐᱑᱐ ᱨᱣᱭᱟᱜ ᱡᱩᱱᱤᱭᱚᱨ ᱣᱟᱨᱞᱰ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱥᱤᱯ ᱨᱮ ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱢᱚᱞᱤᱠ ᱕᱘ ᱠᱤᱞᱳ-ᱟᱜ ᱯᱷᱨᱤ ᱥᱴᱟᱭᱤᱞ ᱤᱵᱷᱮᱸᱴ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱮᱠᱷᱟ ᱤᱱᱴᱚᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱠᱷᱮᱞ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱟᱛᱮ ᱠᱚᱸᱥᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ <ref name="th1">{{cite web|url=http://www.thehindu.com/sport/other-sports/sakshi-malik-from-haryana-to-rio/article9000165.ece|title=Sakshi Malik: From Rohtak to Rio|date=18 August 2016|publisher=The Hindu|accessdate=18 August 2016}}</ref> ᱒᱐᱑᱔ ᱰᱮᱵ ᱥᱠᱩᱞᱴᱡ ᱤᱱᱴᱚᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱴᱩᱨᱱᱟᱢᱮᱸᱴ ᱨᱮ ᱥᱟᱠᱥᱤ 60 ᱠᱤᱞᱳ ᱨᱮ ᱠᱷᱮᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱚᱱᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾
=== ᱒᱐᱑᱔ ===
[[2014 Commonwealth Games|᱒᱐᱑᱔ ᱜᱞᱟᱥᱜᱳᱣ ᱠᱚᱢᱚᱱ ᱣᱮᱞᱛᱷ ᱜᱮᱢᱥ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱣᱟᱴᱚᱨ-ᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱞ ᱫᱚ ᱔-᱐ ᱨᱮ ᱫᱟᱲᱮ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟᱰᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ [[ᱵᱨᱟᱠᱥᱴᱚᱱ ᱥᱴᱳᱱ]] ᱥᱟᱝ ᱥᱮᱢᱤ ᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱞ ᱠᱷᱮᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱦᱚᱸ ᱓-᱑ ᱨᱮ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢᱛᱮ ᱱᱟᱭᱡᱮᱨᱤᱭᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ [[ᱟᱢᱤᱱᱟᱱᱴ ᱟᱰᱮᱱᱤᱭᱤ]] ᱥᱟᱝ ᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱞ ᱠᱷᱮᱞ ᱨᱮ ᱔-᱐ ᱨᱮ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ <ref>{{Cite web|title = Glasgow 2014 - Sakshi Malik Profile|url = http://g2014results.thecgf.com/athlete/wrestling/1022441/s_malik.html|website = g2014results.thecgf.com|accessdate = 2015-10-27|date = 2015-07-30}}</ref> [[ᱛᱟᱥᱠᱮᱸᱴ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[2014 World Wrestling Championships|᱒᱐᱑᱔ ᱣᱟᱨᱞᱰ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]] ᱨᱮ ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱢᱤᱫ ᱜᱮᱞ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱨᱟᱣᱳᱸᱰ ᱨᱮ ᱥᱮᱱᱮᱜᱟᱞ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱱᱴᱟ ᱥᱟᱢᱵᱚᱣᱳ ᱥᱝᱟ ᱔-᱑ ᱨᱮ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱯᱷᱤᱱᱞᱟᱸᱰ ᱨᱤᱱᱤᱡ [[ᱯᱮᱴᱨᱟ ᱳᱞᱞᱤ]] ᱥᱟᱝ ᱑-᱓ ᱨᱮ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱠᱷᱮᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱫ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ <ref>{{Cite web|title = Sakshi Malik exits in quarterfinal of Freestyle women's 60kg on Day 3 of Wrestling World Championships at Tashkent - India at Sports|url = http://indiaatsports.in/news/2014/09/10/sakshi-malik-exits-in-quarterfinal-of-freestyle-womens-60kg-on-day-3-of-wrestling-world-championships-at-tashkent/1003974|website = India at Sports|accessdate = 2015-10-27|language = en|date = 2014-09-10}}</ref>
=== ᱒᱐᱑᱕ ===
᱒᱐᱑᱕ ᱨᱮ ᱠᱣᱚᱛᱟᱨ,[[ᱫᱳᱦᱟ]] ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ [[2015 Asian Wrestling Championships|᱒᱐᱑᱕ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]] ᱨᱮ ᱖᱐ ᱠᱤᱞᱳ ᱟᱜ ᱠᱷᱮᱞ ᱨᱮ ᱢᱚᱬᱮ ᱨᱟᱣᱳᱸᱰ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱮᱭᱟ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱮᱥᱮᱫ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱠᱚᱸᱥᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱟᱣᱳᱸᱰ ᱨᱮ ᱪᱟᱭᱱᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱞᱟᱣᱳ ᱡᱤᱭᱟᱣᱳᱡᱩᱣᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱔-᱕ ᱨᱮ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱨᱟᱣᱳᱸᱰ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱢᱳᱱᱜᱳᱞᱤᱭᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱩᱱᱠᱷᱛᱩᱭᱟ ᱛᱩᱱᱜᱟᱞᱟᱜ ᱑᱓-᱐ ᱨᱮ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱨᱟᱣᱳᱸᱰ ᱨᱮ ᱢᱟ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱭᱳᱥᱤᱢᱤ ᱠᱟᱭᱟᱢᱟ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱯᱩᱱᱭᱟ.-ᱟᱜ ᱨᱟᱣᱳᱸᱰ ᱨᱮ ᱠᱟᱡᱟᱠᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱭᱟᱳᱞᱤᱢ ᱠᱚᱥᱭᱚᱢᱳᱵᱟ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱟᱛᱮ ᱠᱚᱸᱥᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ <ref>{{Cite web|title = Sakshi, Lalita win bronze in Asian Wrestling Championship - Times of India|url = http://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/wrestling/Sakshi-Lalita-win-bronze-in-Asian-Wrestling-Championship/articleshow/47211667.cms|website = The Times of India|accessdate = 2015-10-27|date = 2015-05-09}}</ref>
=== ᱒᱐᱑᱖ ===
ᱢᱚᱭᱤ ᱒᱐᱑᱖ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[2016 World Wrestling Olympic Qualification Tournament 2#58 kg|ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱣᱟᱨᱞᱰ ᱠᱣᱟᱞᱤᱯᱷᱟᱭᱤᱝ ᱴᱩᱨᱱᱟᱢᱮᱱᱴ]] ᱨᱮ ᱪᱟᱭᱱᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ [[Zhang Lan (wrestler)|ᱡᱷᱟᱝ ᱞᱟᱱ]] ᱕᱘ ᱠᱤᱞᱳ ᱟᱜ ᱥᱮᱢᱤ ᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱞ ᱨᱮ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱟᱛᱮ [[᱒᱐᱑᱖ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ|᱒᱐᱑᱖ ᱨᱤᱭᱳ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ]] ᱠᱷᱮᱞ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱫᱟᱣ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ <ref>{{cite news|last1=Biswal|first1=Sattwik|title=Wrestlers Vinesh Phogat, Sakshi Malik grab Rio 2016 berths|url=http://indiatoday.intoday.in/story/wrestlers-vinesh-phogat-sakshi-malik-grab-rio-2016-berths/1/660933.html|accessdate=18 August 2016|work=India Today|date=7 May 2016}}</ref> ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ <ref>{{cite news|title=Sakshi Malik wins bronze medal in women's wrestling 58kg category, opens India's account at Rio 2016 Olympics|url=http://indianexpress.com/sports/rio-2016-olympics/sakshi-malik-bronze-medal-wrestling-wrestler-58-kg-bout-match-result-video-streaming-2981836/|accessdate=17 August 2016|work=The Indian Express}}</ref>
=== ᱒᱐᱑᱗ ===
᱒᱐᱑᱗ ᱡᱟᱱᱩᱭᱟᱨᱤ ᱨᱮ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱯᱨᱳ ᱨᱮᱥᱴᱞᱤᱝ ᱞᱤᱜ ᱨᱮ ᱥᱟᱠᱥᱤ 'ᱠᱚᱞᱚᱨᱥ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱥᱩᱞᱛᱟᱱᱥ' ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱥᱟᱠᱥᱤ ᱦᱚᱸ ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱢᱟᱦᱟ ᱨᱮ JSW Group ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ #ᱡᱷᱚᱛᱚ_ᱛᱤᱨᱞᱟ._ᱠᱩᱨᱤᱱ_ᱫᱟᱲᱮ(#EveryWomanStrong) ᱞᱮᱠᱟ ᱠᱚ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ <ref>http://www.prowrestlingleague.com/player/Sakshi_Malik_2017</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
mlmvcnf4iqxpi517nzp9oq8bcncsrev
ᱥᱟᱞᱢᱟ ᱟᱠᱛᱟᱨ
0
8298
103370
44095
2022-08-26T09:26:08Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱟᱞᱢᱟ ᱟᱠᱛᱟᱨ''' (ᱠᱟᱱᱟᱢ ᱺ ᱑ ᱡᱟᱱᱩᱭᱟᱨᱤ ᱑᱙᱙᱑) ᱩᱱᱤ ᱫᱚᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱨᱤᱧ ᱥᱤᱞᱯᱤ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱮᱞᱤᱵᱷᱤᱥᱚᱵ ᱪᱮᱱᱮᱞ ᱨᱮ [ᱮᱱᱴᱤᱵᱷᱤ]] ᱨᱮᱠᱚ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱮᱨᱤᱧ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫᱽ ᱠᱷᱤᱞᱟᱹᱴ ''ᱠᱞᱚᱡᱟᱯ'' ᱛᱚᱢᱟᱠᱮᱭ ᱠᱷᱩᱡᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ, ᱱᱤᱭᱟ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮ ᱵᱟᱨ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱤᱨᱤᱡᱽ ᱨᱮᱭ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱟᱞᱢᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱚᱠᱥᱝᱜᱤᱛ ᱥᱮᱨᱤᱧ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ᱾
==ᱡᱤᱭᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
ᱥᱟᱞᱢᱟ ᱟᱠᱛᱟᱨ ᱫᱚ ᱥᱮᱨᱤᱧ ᱠᱷᱤᱞᱟᱹᱰᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱷᱤᱞᱟᱹᱰᱤᱭᱟᱹ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱜ-ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱜᱮᱭᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ [[ᱠᱩᱥᱴᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱩᱥᱴᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱫᱚᱣᱞᱚᱛᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ|ᱫᱚᱣᱞᱚᱛᱯᱩᱨ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱥᱮᱱᱟᱵᱟᱫ ᱟᱛᱚ ᱨᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱮᱢᱚᱱᱜᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱷᱚᱠᱤᱨᱟ, [[ᱞᱟᱞᱚᱱ ᱥᱟᱦᱟ]] ᱥᱮᱨᱤᱧ ᱠᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱮᱨᱤᱧ ᱞᱟᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱨᱮ ᱥᱤᱠᱱᱟᱸᱛᱠᱚ ᱫᱚ ᱶᱟᱝ-ᱮ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱥᱟᱢᱟ ᱫᱚ ᱞᱟᱞᱚᱱ ᱥᱟᱦ ᱥᱮᱨᱤᱧ ᱚᱱᱛᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱟᱹᱰᱤᱭ ᱥᱮᱨᱤᱧ ᱵᱟᱲᱟ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱡᱽ ᱟᱯᱟᱛ(ᱵᱟᱵᱟ) ᱜᱮ ᱟᱡᱚᱭᱟᱜ ᱜᱷᱟᱨᱚᱡᱽ ᱨᱮᱱ ᱯᱚᱨᱫᱷᱟᱱ ᱫᱩᱨᱤᱵᱽ ᱛᱩᱢᱟᱸᱞᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ᱾
''ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱜᱮ ᱞᱟᱭᱚᱝ ᱥᱤᱞᱯᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱤᱧ ᱩᱱᱤᱭᱟ ᱥᱮᱨᱤᱧ ᱨᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱥᱚᱸᱧ ᱧᱟᱢ-ᱟ, ᱤᱧ ᱫᱚ ᱮᱠᱟᱞ ᱜᱮ ᱵᱟᱝ ᱤᱧ ᱦᱟᱦᱟᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱩᱱᱤᱭᱟ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱨᱮ'' ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱫᱚᱭ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ [[ᱟᱦᱚᱢᱮᱫᱽ ᱤᱢᱛᱤᱭᱟᱡᱽ ᱵᱩᱞᱵᱩᱞ]], ᱡᱟᱦᱟᱭ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ''ᱠᱞᱚᱤᱟᱯ''-᱑ ᱨᱮᱱ ᱢᱟᱸᱡᱦᱤᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱠᱷᱤᱞᱟᱹᱴ==
*[[ᱢᱟᱴᱤᱨ ᱴᱷᱤᱠᱟᱱᱟ]](᱒᱐᱑᱑) ᱜᱚᱲᱚ ᱠᱷᱤᱞᱟᱹᱰᱤᱭᱟᱹ
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
*[[ᱢᱩᱦᱤᱱ]]
*[[ᱵᱚᱞᱚᱠ ᱵᱟᱵᱩ]]
*[[ᱥᱟᱱᱫᱤᱭᱟ ᱥᱩᱞᱛᱥᱱᱟ ᱞᱤᱡᱟ]]
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
8lht0bibnjm2hqcenujekudtry0pz1u
ᱥᱟᱢᱟ ᱵᱷᱟᱴᱮ
0
8759
103399
89806
2022-08-26T10:15:53Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱡᱚᱱᱚᱲᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ᱥᱟᱢᱟ ᱵᱷᱟᱴᱮ
| birth_date = {{birth date and age|1950|10|6|df=y}}
| nationality = India
| citizenship = Indian
| occupation = Kathak dancer
| partner = Sanat Bhate
| children = Angat Bhate
| image = File:Guru Shama Bhate - Workshop.jpg
| caption = Shama Bhate conducting a [[Kathak]] workshop in Bangalore
}}
ᱜᱩᱨᱩ ''' ᱥᱟᱢᱟ ᱵᱷᱟᱴᱮ ''' ᱵᱟᱝᱢᱟ ''' ᱥᱟᱢᱟ ᱛᱟᱭ ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ-᱖ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱑᱙᱕᱐ ᱥᱟᱞ) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ. ᱠᱚᱛᱷᱚᱠ ᱰᱮᱱᱥᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱱᱮᱡ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟ.ᱜᱩ ᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ,ᱠᱚᱛᱷᱚᱠ ᱮᱱᱮᱡ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱚᱜᱨᱟᱯᱷᱤ, ᱴᱨᱮᱱᱤᱝ ᱟᱨ ᱢᱟᱪᱮᱛ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱮᱫᱟ ᱾ ᱯᱩᱱᱮ ᱨᱮ 'ᱱᱟᱫᱽᱨᱩᱯ' ᱧᱩᱛᱩᱢᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱰᱮᱱᱥ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱵᱮᱨᱮᱫ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱨᱤᱱ ᱰᱟᱭᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱦᱚᱸᱭ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟ.ᱜᱩ ᱮᱫᱟ ᱾
== ᱱᱤᱡᱚᱨ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
ᱥᱟᱢᱟ ᱫᱚ ᱵᱮᱞᱜᱟᱢ {(Belgaum) ᱱᱟᱦᱟᱜ (ᱵᱮᱞᱜᱟᱵᱷᱤ) Belagavi} ᱨᱮ ᱖ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱑᱙᱕᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱭᱚ ᱢᱟ.ᱱᱤᱡ ᱜᱩᱞᱟᱵᱽ ᱵᱟᱭᱥᱟ ᱱᱟᱭᱚᱠ (Smt Gulab Baisa Naik) ᱟᱨ ᱵᱟᱵᱟ ᱢᱟ.ᱱ ᱜᱚᱝᱜᱟᱫᱷᱚᱨ ᱡᱤ. ᱱᱟᱭᱚᱠ (Ganagadhar G Naik) ᱛᱤᱠᱤᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱠᱩᱠᱷᱤ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱥᱚᱱᱚᱛ ᱵᱷᱟᱴᱮ (Sanat Bhate) ᱥᱟᱶ ᱑᱙᱗᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ,ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱜᱩᱨᱩ ᱨᱳᱦᱤᱬᱤ ᱵᱷᱟᱴᱮ (Rohini Bhate) ᱣᱤᱡᱽ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟ.ᱠᱤᱱ ᱨᱤᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱲᱟ ᱜᱤᱫᱟ.ᱨ ᱚᱝᱜᱚᱫᱽ ᱵᱷᱟᱴᱮ (Angad Bhate) ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾
== ᱴᱨᱮᱱᱤᱝ ==
ᱥᱟᱢᱟ ᱫᱚ ᱧᱩᱢᱟᱱ ᱠᱚᱛᱷᱚᱠ ᱰᱮᱱᱥᱚᱨ [[ᱨᱳᱦᱤᱬᱤ ᱵᱷᱟᱴᱮ]] ᱣᱤᱡᱽ ᱦᱚᱯᱚᱱ-ᱵᱟ.ᱦᱩ ᱟᱨ ᱪᱮᱞᱟ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱚᱛᱷᱚᱠ ᱮᱱᱮᱡ ᱴᱨᱮᱱᱤᱝ ᱫᱚ ᱥᱚᱢᱨᱟᱴ ᱯᱚᱸ ᱵᱤᱨᱡᱩ ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱡᱽ (Samrat Pt. Birju Maharaj) ᱟᱨ ᱯᱚᱸ ᱢᱳᱦᱚᱱᱨᱟᱣ ᱠᱟᱞᱞᱤᱭᱟᱱᱯᱩᱨᱠᱟᱨ (Pt. Mohanrao Kallianpurkar) ᱛᱤᱠᱤᱱ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟ.ᱛ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱛᱷᱚᱠ ᱰᱮᱱᱥᱚᱨ ᱠᱚ ᱴᱨᱮᱱᱤᱝ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱚᱣᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱱᱤᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨ ᱵᱤᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱩᱫᱩᱜ-ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱟᱨ ᱴᱨᱮᱱᱤᱝ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱪᱟ.ᱞᱩ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
ᱟᱭᱢᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ-ᱵᱤᱨᱫᱟ.ᱜᱟᱲ ᱠᱚᱨᱮ ᱵᱳᱨᱰ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱯᱩᱱᱮ ᱡᱮᱜᱮᱛ-ᱵᱤᱨᱫᱟ.ᱜᱟᱲ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱚᱲᱤᱛ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱮᱱᱫᱨᱚ,ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱡᱮᱜᱮᱛ-ᱵᱤᱨᱫᱟ.ᱜᱟᱲ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱟᱞᱚᱱᱫᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ, ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ-ᱵᱤᱨᱫᱟ.ᱜᱟᱲ ᱨᱮᱭᱟᱝ ᱵᱷᱚᱨᱚᱛ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ, ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤ ᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱯᱤᱴᱷ,ᱯᱩᱱᱮ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱨᱮ ᱥᱤᱱᱤᱭᱚᱨ ᱜᱩᱨᱩ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱛᱚᱝᱜᱮ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾
ᱟᱡᱟᱜ ᱛᱟ.ᱨᱤ ᱨᱮ ᱯᱮ-ᱜᱮᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱟᱪᱮᱛ ᱟᱪᱮᱛᱟ.ᱱᱤᱠᱚ ᱟ.ᱠᱤᱞᱢᱟᱞ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱟᱨ ᱑᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱤᱱᱤᱭᱚᱨ ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱯᱷᱮᱞᱳᱥᱤᱯ ᱥᱠᱚᱞᱟᱨᱥᱤᱯ ᱠᱚ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
== ᱠᱳᱨᱤᱭᱚᱜᱨᱟᱯᱷᱤ ᱠᱟ.ᱢᱤ ==
ᱟᱡᱟᱜ ᱦᱩᱱᱟ.ᱨ ᱡᱟ.ᱱᱤ ᱟᱭᱢᱟ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱚᱜᱨᱟᱯᱷᱤ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱛᱩᱞᱟ.ᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱟᱨ ᱱᱟᱦᱟᱜ ᱡᱩᱜᱽ ᱨᱮᱭᱟᱝ ᱠᱚᱛᱷᱚᱠ ᱯᱷᱳᱨᱢᱟᱴ ᱠᱚᱦᱚᱸᱭ ᱵᱤᱥᱲᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
᱒᱐᱑᱕ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ,ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱢᱚᱦᱟᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱢᱩᱞ ᱛᱟᱡᱟᱜᱮ ᱩᱫᱩᱜ-ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱱᱟ,ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱮᱭᱟᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱟᱥᱛᱨᱤᱭᱚ ᱮᱱᱮᱡ ᱥᱤᱫᱚᱨ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟ. ᱞᱚᱛᱟ ᱢᱚᱝᱜᱮᱥᱠᱚᱨ (Lata Mangeshkar), ᱘᱕ ᱟᱱᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱟᱡ ᱨᱤᱱ ᱯᱟ.ᱴᱷᱩᱣᱟ.ᱠᱚ ᱱᱟᱫᱽᱨᱩᱯ (Nadroop) ᱰᱮᱱᱥ ᱩᱫᱩᱜ-ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱚᱪᱚ ᱞᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟᱭ ᱾
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
https://en.wikipedia.org/wiki/Shama_Bhate
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
ezwk2nhiwslee9416h9amb84kd0qh9p
ᱚᱪᱷᱩᱛᱟ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ
0
9051
103339
96642
2022-08-25T15:55:38Z
Joy sagar Murmu
381
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox dancer
| name = ᱚᱪᱷᱩᱛᱟ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ
| image = Achuta Manasa.jpg
| alt =
| caption = Achuta Manasa, [[kuchipudi]] dancer, [[Andhra Pradesh]]
| full_name =
| birth_name =
| birth_date =
| birth_place = [[Andhra Pradesh]], India
| height =
| occupation = [[Kuchipudi]] dancer
| years_active =
| current_group =
| former_groups =
| dances =
| website = {{URL|achutamanasa.in}}
}}
''' ᱚᱪᱷᱩᱛᱟ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ''' ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ. ᱠᱩᱪᱤᱯᱩᱰᱤ ᱠᱞᱟᱥᱤᱠᱟᱞ ᱰᱮᱱᱥᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾
== ᱱᱤᱡᱚᱨ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ᱫᱚ ᱟᱱᱫᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ (ᱟᱭᱚ) ᱨᱟᱡᱭᱚ ᱞᱚᱠᱷᱥᱢᱤ (Rajya Lakshmi) ᱟᱨ (ᱵᱟᱵᱟ) ᱨᱚᱵᱤ ᱪᱚᱱᱫᱨᱚ (Ravi Chandra) ᱛᱤᱠᱤᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱱᱤᱡᱚᱨ ᱳᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ ᱣᱮᱵᱽᱥᱟᱭᱤᱴ ᱫᱚ ᱨᱚᱵᱤ ᱥᱚᱝᱠᱚᱨ ([[:en:Ravi Shankar]]) ᱩᱰᱷᱟ.ᱣ ᱡᱷᱤᱡ ᱥᱟ.ᱨᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ᱫᱚ ᱡᱩᱣᱟ.ᱱ ᱠᱩᱪᱤᱯᱩᱰᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱟ.ᱜᱩᱣᱟ.ᱱᱤᱭᱟ. ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ,ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱢᱟᱨᱮᱱ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱠᱷᱟᱢ-ᱠᱷᱩᱱᱴᱤ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱮᱱᱮᱡ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱫᱚ ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱜᱩᱨᱩ ᱢᱚᱫᱷᱩ ᱱᱤᱨᱢᱚᱞ (Madhu Nirmala) ᱣᱟᱜ ᱛᱟ.ᱨᱤᱨᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱩᱨᱩ ᱥᱨᱤ ᱱᱟᱨᱟᱥᱟᱭᱟ (Guru Sri Narasayya) ᱛᱟ.ᱨᱤᱨᱮ ᱟᱨ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱᱜᱮ ᱮᱱᱮᱡ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱩᱱᱭᱟ.ᱫ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱩᱫᱩᱜ-ᱥᱚᱜᱚᱯ ᱨ ᱫᱚ ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾
ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱡᱟᱜ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱜᱩᱱ ᱜᱩᱨᱩ ᱥᱨᱤ ᱢᱚᱦᱟᱱᱠᱟᱞᱤ ᱥᱩᱨᱭᱚᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱ ᱥᱚᱨᱢᱟ (Guru Sri Mahankali Suryanarayana Sarma) ᱣᱟᱜ ᱛᱟ.ᱨᱤᱨᱮ ᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ ᱛᱚᱝᱜᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱮᱱᱮᱡ ᱵᱩᱱᱭᱟ.ᱫ ᱫᱚᱲᱦᱚ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱤᱫ ᱯᱩᱨᱠᱷᱟ.ᱛ ᱠᱩᱪᱤᱯᱩᱰᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ᱟᱡᱟᱜ ᱑᱙ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱮᱨᱤᱭᱚᱨ ᱨᱮ ᱘᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤᱜᱮ ᱢᱮᱞᱟᱝᱠᱤ ᱨᱮ ᱩᱫᱩᱜ-ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨ ᱵᱤᱫᱮᱥ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱟᱨ ᱟᱭᱢᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱟᱨ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱠᱚᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟ.ᱱ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟᱭ ᱾
ᱱᱤᱛᱚᱝ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱫᱩᱨᱫᱚᱨᱥᱚᱱ ᱨᱤᱱ ᱮ-ᱜᱨᱮᱰ (A-Grade) ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ,ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱢᱤᱱᱤᱥᱴᱨᱤ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱩᱣᱟ.ᱱ ᱩᱢᱮᱨ ᱑᱐ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱨᱮᱜᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱟᱨ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱱᱮᱡ ᱴᱨᱮᱱᱤᱝ ᱛᱚᱝᱜᱮ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱥᱠᱳᱞᱟᱨᱥᱤᱯ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱪᱟᱞ ᱟᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱭᱩᱱᱮᱥᱠᱳ (UNESCO) ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱮ-ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱰᱮᱱᱥ ᱠᱟᱣᱩᱱᱤᱞ ([[:en:International Dance Council]]) ᱨᱤᱱ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱨᱤᱥ ᱨᱮ ᱓᱑ ᱟᱱᱟᱜ ''' ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱠᱚᱝᱜᱨᱮᱥ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱸᱫᱽ ''' (World Congress on Dance Research) ᱦᱮᱞᱢᱮᱞ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱱᱮᱶᱛᱟ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜ-ᱟᱭ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱰᱚᱦᱩ ᱜᱩᱱ ᱛᱟᱭᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱜ-ᱟ ᱾
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
== ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱟᱨ ᱢᱟ.ᱱᱠᱚ ==
ᱢᱟᱱᱚᱥᱤ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱟᱨ ᱢᱟ.ᱱᱠᱚᱭ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ,
* ᱯᱨᱚᱛᱤᱵᱷᱟ ᱯᱩᱨᱚᱥᱠᱟᱨ (Prathibha Puraskar)-- ᱟᱪᱟᱨᱡᱚ ᱱᱟᱜᱟᱨᱡᱩᱱᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ-ᱵᱤᱨᱫᱟ.ᱜᱟᱲ [[:en:Acharya Nagarjuna University]] ᱠᱷᱚᱱ ᱾
* ᱱᱟᱴᱭᱚᱢᱚᱭᱩᱨᱤ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Natyamayuri)
* ᱩᱜᱟᱫᱷᱤ ᱯᱩᱨᱚᱥᱠᱟᱨᱚᱢ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. (Ugadhi Puraskaram) ᱾
* ᱠᱚᱞᱟ ᱥᱨᱟᱵᱚᱱᱛᱷᱤ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Kala Sravanthi) ᱾
* ᱥᱚᱯᱛᱷᱚᱜᱤᱨᱤ ᱵᱟᱞᱟᱯᱨᱚᱵᱷᱤᱱᱟ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Sapthagiri Balapraveena) ᱾
* ᱱᱟᱴᱭᱚ ᱠᱟᱢᱚᱞᱟᱭ ᱥᱤᱨᱯᱟ. (Natya Kalamai)᱾
* ᱡᱮ-ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱟᱣᱟᱨᱰ--- ''' ᱭᱩᱱᱮᱥᱠᱳ ᱢᱤᱞᱞᱮᱱᱤᱭᱳᱢ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱟᱢᱵᱟᱥᱟᱰᱟᱨ ''' "UNESCO Millennium Best Cultural Ambassador" ᱾
* ᱛᱮᱞᱩᱜᱩ ᱢᱚᱦᱤᱞᱟ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Telugu Mahila Award) -- ᱮᱱ.ᱴᱤ.ᱟᱨ ᱢᱮᱢᱳᱨᱤᱭᱟᱞ (NTR Memorial) ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱾
== ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
https://en.wikipedia.org/wiki/Achuta_Manasa
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱚᱪᱚᱛᱷᱟ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ]]
7ppx6xtjg2t8a6munnqaqobczpm31ot
103340
103339
2022-08-25T15:58:18Z
Joy sagar Murmu
381
/* ᱥᱮᱪᱮᱫ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox dancer
| name = ᱚᱪᱷᱩᱛᱟ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ
| image = Achuta Manasa.jpg
| alt =
| caption = Achuta Manasa, [[kuchipudi]] dancer, [[Andhra Pradesh]]
| full_name =
| birth_name =
| birth_date =
| birth_place = [[Andhra Pradesh]], India
| height =
| occupation = [[Kuchipudi]] dancer
| years_active =
| current_group =
| former_groups =
| dances =
| website = {{URL|achutamanasa.in}}
}}
''' ᱚᱪᱷᱩᱛᱟ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ''' ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ. ᱠᱩᱪᱤᱯᱩᱰᱤ ᱠᱞᱟᱥᱤᱠᱟᱞ ᱰᱮᱱᱥᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾
== ᱱᱤᱡᱚᱨ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ᱫᱚ ᱟᱱᱫᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ (ᱟᱭᱚ) ᱨᱟᱡᱭᱚ ᱞᱚᱠᱷᱥᱢᱤ (Rajya Lakshmi) ᱟᱨ (ᱵᱟᱵᱟ) ᱨᱚᱵᱤ ᱪᱚᱱᱫᱨᱚ (Ravi Chandra) ᱛᱤᱠᱤᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱱᱤᱡᱚᱨ ᱳᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ ᱣᱮᱵᱽᱥᱟᱭᱤᱴ ᱫᱚ ᱨᱚᱵᱤ ᱥᱚᱝᱠᱚᱨ ([[:en:Ravi Shankar]]) ᱩᱰᱷᱟ.ᱣ ᱡᱷᱤᱡ ᱥᱟ.ᱨᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ᱫᱚ ᱡᱩᱣᱟ.ᱱ ᱠᱩᱪᱤᱯᱩᱰᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱟ.ᱜᱩᱣᱟ.ᱱᱤᱭᱟ. ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ,ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱢᱟᱨᱮᱱ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱠᱷᱟᱢ-ᱠᱷᱩᱱᱴᱤ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱮᱱᱮᱡ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱫᱚ ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱜᱩᱨᱩ ᱢᱚᱫᱷᱩ ᱱᱤᱨᱢᱚᱞ (Madhu Nirmala) ᱣᱟᱜ ᱛᱟ.ᱨᱤᱨᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱩᱨᱩ ᱥᱨᱤ ᱱᱟᱨᱟᱥᱟᱭᱟ (Guru Sri Narasayya) ᱛᱟ.ᱨᱤᱨᱮ ᱟᱨ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱᱜᱮ ᱮᱱᱮᱡ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱩᱱᱭᱟ.ᱫ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱩᱫᱩᱜ-ᱥᱚᱜᱚᱯ ᱨ ᱫᱚ ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾
ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱡᱟᱜ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱜᱩᱱ ᱜᱩᱨᱩ ᱥᱨᱤ ᱢᱚᱦᱟᱱᱠᱟᱞᱤ ᱥᱩᱨᱭᱚᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱ ᱥᱚᱨᱢᱟ (Guru Sri Mahankali Suryanarayana Sarma) ᱣᱟᱜ ᱛᱟ.ᱨᱤᱨᱮ ᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ ᱛᱚᱝᱜᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱮᱱᱮᱡ ᱵᱩᱱᱭᱟ.ᱫ ᱫᱚᱲᱦᱚ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱤᱫ ᱯᱩᱨᱠᱷᱟ.ᱛ ᱠᱩᱪᱤᱯᱩᱰᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ᱟᱡᱟᱜ ᱑᱙ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱮᱨᱤᱭᱚᱨ ᱨᱮ ᱘᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤᱜᱮ ᱢᱮᱞᱟᱝᱠᱤ ᱨᱮ ᱩᱫᱩᱜ-ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨ ᱵᱤᱫᱮᱥ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱟᱨ ᱟᱭᱢᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱟᱨ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱠᱚᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟ.ᱱ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟᱭ ᱾
ᱱᱤᱛᱚᱝ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱫᱩᱨᱫᱚᱨᱥᱚᱱ ᱨᱤᱱ ᱮ-ᱜᱨᱮᱰ (A-Grade) ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ,ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱢᱤᱱᱤᱥᱴᱨᱤ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱩᱣᱟ.ᱱ ᱩᱢᱮᱨ ᱑᱐ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱨᱮᱜᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱟᱨ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱱᱮᱡ ᱴᱨᱮᱱᱤᱝ ᱛᱚᱝᱜᱮ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱥᱠᱳᱞᱟᱨᱥᱤᱯ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱪᱟᱞ ᱟᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱭᱩᱱᱮᱥᱠᱳ (UNESCO) ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱮ-ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱰᱮᱱᱥ ᱠᱟᱣᱩᱱᱤᱞ ([[:en:International Dance Council]]) ᱨᱤᱱ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱨᱤᱥ ᱨᱮ ᱓᱑ ᱟᱱᱟᱜ ''' ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱠᱚᱝᱜᱨᱮᱥ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱸᱫᱽ ''' (World Congress on Dance Research) ᱦᱮᱞᱢᱮᱞ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱱᱮᱶᱛᱟ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜ-ᱟᱭ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱰᱚᱦᱩ ᱜᱩᱱ ᱛᱟᱭᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱜ-ᱟ ᱾
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱮᱱᱮᱡ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱟᱱᱚᱥ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱤᱱᱡᱤᱱᱤᱭᱟᱨ ᱟᱨ ᱥᱚᱯᱷᱴᱣᱮᱭᱟᱨ ᱠᱚᱢᱯᱟᱹᱱᱤ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱠᱚᱪᱤᱯᱩᱲᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱨᱮ ᱚᱠᱛᱚ ᱮᱢᱟᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱟᱹᱠᱨᱤ ᱵᱟᱹᱜᱤᱭᱟᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱟᱨ ᱢᱟ.ᱱᱠᱚ ==
ᱢᱟᱱᱚᱥᱤ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱟᱨ ᱢᱟ.ᱱᱠᱚᱭ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ,
* ᱯᱨᱚᱛᱤᱵᱷᱟ ᱯᱩᱨᱚᱥᱠᱟᱨ (Prathibha Puraskar)-- ᱟᱪᱟᱨᱡᱚ ᱱᱟᱜᱟᱨᱡᱩᱱᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ-ᱵᱤᱨᱫᱟ.ᱜᱟᱲ [[:en:Acharya Nagarjuna University]] ᱠᱷᱚᱱ ᱾
* ᱱᱟᱴᱭᱚᱢᱚᱭᱩᱨᱤ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Natyamayuri)
* ᱩᱜᱟᱫᱷᱤ ᱯᱩᱨᱚᱥᱠᱟᱨᱚᱢ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. (Ugadhi Puraskaram) ᱾
* ᱠᱚᱞᱟ ᱥᱨᱟᱵᱚᱱᱛᱷᱤ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Kala Sravanthi) ᱾
* ᱥᱚᱯᱛᱷᱚᱜᱤᱨᱤ ᱵᱟᱞᱟᱯᱨᱚᱵᱷᱤᱱᱟ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Sapthagiri Balapraveena) ᱾
* ᱱᱟᱴᱭᱚ ᱠᱟᱢᱚᱞᱟᱭ ᱥᱤᱨᱯᱟ. (Natya Kalamai)᱾
* ᱡᱮ-ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱟᱣᱟᱨᱰ--- ''' ᱭᱩᱱᱮᱥᱠᱳ ᱢᱤᱞᱞᱮᱱᱤᱭᱳᱢ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱟᱢᱵᱟᱥᱟᱰᱟᱨ ''' "UNESCO Millennium Best Cultural Ambassador" ᱾
* ᱛᱮᱞᱩᱜᱩ ᱢᱚᱦᱤᱞᱟ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Telugu Mahila Award) -- ᱮᱱ.ᱴᱤ.ᱟᱨ ᱢᱮᱢᱳᱨᱤᱭᱟᱞ (NTR Memorial) ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱾
== ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
https://en.wikipedia.org/wiki/Achuta_Manasa
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱚᱪᱚᱛᱷᱟ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ]]
092ebdm5hkmm87zcjz7yk97ukr9hvzh
103341
103340
2022-08-25T15:59:12Z
Joy sagar Murmu
381
/* ᱥᱮᱪᱮᱫ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox dancer
| name = ᱚᱪᱷᱩᱛᱟ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ
| image = Achuta Manasa.jpg
| alt =
| caption = Achuta Manasa, [[kuchipudi]] dancer, [[Andhra Pradesh]]
| full_name =
| birth_name =
| birth_date =
| birth_place = [[Andhra Pradesh]], India
| height =
| occupation = [[Kuchipudi]] dancer
| years_active =
| current_group =
| former_groups =
| dances =
| website = {{URL|achutamanasa.in}}
}}
''' ᱚᱪᱷᱩᱛᱟ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ''' ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ. ᱠᱩᱪᱤᱯᱩᱰᱤ ᱠᱞᱟᱥᱤᱠᱟᱞ ᱰᱮᱱᱥᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾
== ᱱᱤᱡᱚᱨ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ᱫᱚ ᱟᱱᱫᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ (ᱟᱭᱚ) ᱨᱟᱡᱭᱚ ᱞᱚᱠᱷᱥᱢᱤ (Rajya Lakshmi) ᱟᱨ (ᱵᱟᱵᱟ) ᱨᱚᱵᱤ ᱪᱚᱱᱫᱨᱚ (Ravi Chandra) ᱛᱤᱠᱤᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱱᱤᱡᱚᱨ ᱳᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ ᱣᱮᱵᱽᱥᱟᱭᱤᱴ ᱫᱚ ᱨᱚᱵᱤ ᱥᱚᱝᱠᱚᱨ ([[:en:Ravi Shankar]]) ᱩᱰᱷᱟ.ᱣ ᱡᱷᱤᱡ ᱥᱟ.ᱨᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ᱫᱚ ᱡᱩᱣᱟ.ᱱ ᱠᱩᱪᱤᱯᱩᱰᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱟ.ᱜᱩᱣᱟ.ᱱᱤᱭᱟ. ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ,ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱢᱟᱨᱮᱱ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱠᱷᱟᱢ-ᱠᱷᱩᱱᱴᱤ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱮᱱᱮᱡ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱫᱚ ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱜᱩᱨᱩ ᱢᱚᱫᱷᱩ ᱱᱤᱨᱢᱚᱞ (Madhu Nirmala) ᱣᱟᱜ ᱛᱟ.ᱨᱤᱨᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱩᱨᱩ ᱥᱨᱤ ᱱᱟᱨᱟᱥᱟᱭᱟ (Guru Sri Narasayya) ᱛᱟ.ᱨᱤᱨᱮ ᱟᱨ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱᱜᱮ ᱮᱱᱮᱡ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱩᱱᱭᱟ.ᱫ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱩᱫᱩᱜ-ᱥᱚᱜᱚᱯ ᱨ ᱫᱚ ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾
ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱡᱟᱜ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱜᱩᱱ ᱜᱩᱨᱩ ᱥᱨᱤ ᱢᱚᱦᱟᱱᱠᱟᱞᱤ ᱥᱩᱨᱭᱚᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱ ᱥᱚᱨᱢᱟ (Guru Sri Mahankali Suryanarayana Sarma) ᱣᱟᱜ ᱛᱟ.ᱨᱤᱨᱮ ᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ ᱛᱚᱝᱜᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱮᱱᱮᱡ ᱵᱩᱱᱭᱟ.ᱫ ᱫᱚᱲᱦᱚ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱤᱫ ᱯᱩᱨᱠᱷᱟ.ᱛ ᱠᱩᱪᱤᱯᱩᱰᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ᱟᱡᱟᱜ ᱑᱙ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱮᱨᱤᱭᱚᱨ ᱨᱮ ᱘᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤᱜᱮ ᱢᱮᱞᱟᱝᱠᱤ ᱨᱮ ᱩᱫᱩᱜ-ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨ ᱵᱤᱫᱮᱥ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱟᱨ ᱟᱭᱢᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱟᱨ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱠᱚᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟ.ᱱ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟᱭ ᱾
ᱱᱤᱛᱚᱝ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱫᱩᱨᱫᱚᱨᱥᱚᱱ ᱨᱤᱱ ᱮ-ᱜᱨᱮᱰ (A-Grade) ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ,ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱢᱤᱱᱤᱥᱴᱨᱤ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱩᱣᱟ.ᱱ ᱩᱢᱮᱨ ᱑᱐ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱨᱮᱜᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱟᱨ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱱᱮᱡ ᱴᱨᱮᱱᱤᱝ ᱛᱚᱝᱜᱮ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱥᱠᱳᱞᱟᱨᱥᱤᱯ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱪᱟᱞ ᱟᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱭᱩᱱᱮᱥᱠᱳ (UNESCO) ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱮ-ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱰᱮᱱᱥ ᱠᱟᱣᱩᱱᱤᱞ ([[:en:International Dance Council]]) ᱨᱤᱱ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱨᱤᱥ ᱨᱮ ᱓᱑ ᱟᱱᱟᱜ ''' ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱠᱚᱝᱜᱨᱮᱥ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱸᱫᱽ ''' (World Congress on Dance Research) ᱦᱮᱞᱢᱮᱞ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱱᱮᱶᱛᱟ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜ-ᱟᱭ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱰᱚᱦᱩ ᱜᱩᱱ ᱛᱟᱭᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱜ-ᱟ ᱾
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱮᱱᱮᱡ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱟᱱᱚᱥ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱤᱱᱡᱤᱱᱤᱭᱟᱨ ᱟᱨ ᱥᱚᱯᱷᱴᱣᱮᱭᱟᱨ ᱠᱚᱢᱯᱟᱹᱱᱤ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱠᱚᱪᱤᱯᱩᱲᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱨᱮ ᱚᱠᱛᱚ ᱮᱢᱟᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱟᱹᱠᱨᱤ ᱵᱟᱹᱜᱤᱭᱟᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ<ref>{{cite web |url=http://degaarts.com/dancers/ |title=Education Details |publisher=degaarts.com |date= |access-date=2013-08-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130831123331/http://degaarts.com/dancers/ |archive-date=31 August 2013 |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.achutamanasa.in/myprofile.htm |title=Education Details |publisher=www.achutamanasa.in |date= |access-date=2013-04-06}}</ref>᱾
== ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱟᱨ ᱢᱟ.ᱱᱠᱚ ==
ᱢᱟᱱᱚᱥᱤ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱟᱨ ᱢᱟ.ᱱᱠᱚᱭ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ,
* ᱯᱨᱚᱛᱤᱵᱷᱟ ᱯᱩᱨᱚᱥᱠᱟᱨ (Prathibha Puraskar)-- ᱟᱪᱟᱨᱡᱚ ᱱᱟᱜᱟᱨᱡᱩᱱᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ-ᱵᱤᱨᱫᱟ.ᱜᱟᱲ [[:en:Acharya Nagarjuna University]] ᱠᱷᱚᱱ ᱾
* ᱱᱟᱴᱭᱚᱢᱚᱭᱩᱨᱤ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Natyamayuri)
* ᱩᱜᱟᱫᱷᱤ ᱯᱩᱨᱚᱥᱠᱟᱨᱚᱢ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. (Ugadhi Puraskaram) ᱾
* ᱠᱚᱞᱟ ᱥᱨᱟᱵᱚᱱᱛᱷᱤ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Kala Sravanthi) ᱾
* ᱥᱚᱯᱛᱷᱚᱜᱤᱨᱤ ᱵᱟᱞᱟᱯᱨᱚᱵᱷᱤᱱᱟ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Sapthagiri Balapraveena) ᱾
* ᱱᱟᱴᱭᱚ ᱠᱟᱢᱚᱞᱟᱭ ᱥᱤᱨᱯᱟ. (Natya Kalamai)᱾
* ᱡᱮ-ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱟᱣᱟᱨᱰ--- ''' ᱭᱩᱱᱮᱥᱠᱳ ᱢᱤᱞᱞᱮᱱᱤᱭᱳᱢ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱟᱢᱵᱟᱥᱟᱰᱟᱨ ''' "UNESCO Millennium Best Cultural Ambassador" ᱾
* ᱛᱮᱞᱩᱜᱩ ᱢᱚᱦᱤᱞᱟ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Telugu Mahila Award) -- ᱮᱱ.ᱴᱤ.ᱟᱨ ᱢᱮᱢᱳᱨᱤᱭᱟᱞ (NTR Memorial) ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱾
== ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
https://en.wikipedia.org/wiki/Achuta_Manasa
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱚᱪᱚᱛᱷᱟ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ]]
j6zyju92qsv4ozrr0llsc5thq84gtgg
103343
103341
2022-08-25T16:01:06Z
Joy sagar Murmu
381
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox dancer
| name = ᱚᱪᱷᱩᱛᱟ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ
| image = Achuta Manasa.jpg
| alt =
| caption = Achuta Manasa, [[kuchipudi]] dancer, [[Andhra Pradesh]]
| full_name =
| birth_name =
| birth_date =
| birth_place = [[Andhra Pradesh]], India
| height =
| occupation = [[Kuchipudi]] dancer
| years_active =
| current_group =
| former_groups =
| dances =
| website = {{URL|achutamanasa.in}}
}}
''' ᱚᱪᱷᱩᱛᱟ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ''' ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ. ᱠᱩᱪᱤᱯᱩᱰᱤ ᱠᱞᱟᱥᱤᱠᱟᱞ ᱰᱮᱱᱥᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ<ref>{{cite web|url=http://events.fullhyderabad.com/kuchipudi-by-achutha-manasa/2007-december/tickets-dates-videos-reviews-23657-1.html |title=Manasa Kuchipudi Dancer |publisher=events.fullhyderabad.com |date= |access-date=2013-04-05}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-andhrapradesh/article1161426.ece?textsize=small&test=2 |title=Manasa Kuchipudi Dancer |publisher=www.thehindu.com |date= |access-date=2013-04-05}}</ref><ref name="Manasa Kuchipudi Dancer" >{{cite web |url=http://www.indianartandartists.com/indian-artist/classical-dancer/kuchipudi/achuta-manasa/andhra-pradesh/hyderabad/7545.html |title=Manasa Kuchipudi Dancer |publisher=www.indianartandartists.com |date= |access-date=2013-04-05 |archive-url=https://archive.today/20130629120803/http://www.indianartandartists.com/indian-artist/classical-dancer/kuchipudi/achuta-manasa/andhra-pradesh/hyderabad/7545.html |archive-date=29 June 2013 |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-andhrapradesh/dancer-for-greece/article2203124.ece |title=Manasa Kuchipudi Dancer |publisher=www.thehindu.com |date= |access-date=2013-04-05}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-andhrapradesh/dancer-for-greece/article2203124.ece?css=print |title=Manasa Kuchipudi Dancer |publisher=www.thehindu.com |date= |access-date=2013-04-05}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.hindu.com/2010/12/23/stories/2010122361690200.htm |archive-url=https://archive.today/20130629104730/http://www.hindu.com/2010/12/23/stories/2010122361690200.htm |url-status=dead |archive-date=2013-06-29 |title=Manasa Kuchipudi Dancer |date=2010-12-23|work=[[The Hindu]] |access-date=2013-04-05}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.hindu.com/2011/02/06/stories/2011020661230200.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20110503141603/http://www.hindu.com/2011/02/06/stories/2011020661230200.htm |url-status=dead |archive-date=2011-05-03 |title=Manasa Kuchipudi Dancer |date=2011-02-06|work=[[The Hindu]] |access-date=2013-04-05}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.achutamanasa.in/performances.htm |title=Manasa Kuchipudi Dancer|publisher=www.achutamanasa.in |date= |access-date=2013-04-05}}</ref>᱾
== ᱱᱤᱡᱚᱨ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ᱫᱚ ᱟᱱᱫᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ (ᱟᱭᱚ) ᱨᱟᱡᱭᱚ ᱞᱚᱠᱷᱥᱢᱤ (Rajya Lakshmi) ᱟᱨ (ᱵᱟᱵᱟ) ᱨᱚᱵᱤ ᱪᱚᱱᱫᱨᱚ (Ravi Chandra) ᱛᱤᱠᱤᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱱᱤᱡᱚᱨ ᱳᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ ᱣᱮᱵᱽᱥᱟᱭᱤᱴ ᱫᱚ ᱨᱚᱵᱤ ᱥᱚᱝᱠᱚᱨ ([[:en:Ravi Shankar]]) ᱩᱰᱷᱟ.ᱣ ᱡᱷᱤᱡ ᱥᱟ.ᱨᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ᱫᱚ ᱡᱩᱣᱟ.ᱱ ᱠᱩᱪᱤᱯᱩᱰᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱟ.ᱜᱩᱣᱟ.ᱱᱤᱭᱟ. ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ,ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱢᱟᱨᱮᱱ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱠᱷᱟᱢ-ᱠᱷᱩᱱᱴᱤ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱮᱱᱮᱡ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱫᱚ ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱜᱩᱨᱩ ᱢᱚᱫᱷᱩ ᱱᱤᱨᱢᱚᱞ (Madhu Nirmala) ᱣᱟᱜ ᱛᱟ.ᱨᱤᱨᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱩᱨᱩ ᱥᱨᱤ ᱱᱟᱨᱟᱥᱟᱭᱟ (Guru Sri Narasayya) ᱛᱟ.ᱨᱤᱨᱮ ᱟᱨ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱᱜᱮ ᱮᱱᱮᱡ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱩᱱᱭᱟ.ᱫ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱩᱫᱩᱜ-ᱥᱚᱜᱚᱯ ᱨ ᱫᱚ ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾
ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱡᱟᱜ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱜᱩᱱ ᱜᱩᱨᱩ ᱥᱨᱤ ᱢᱚᱦᱟᱱᱠᱟᱞᱤ ᱥᱩᱨᱭᱚᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱ ᱥᱚᱨᱢᱟ (Guru Sri Mahankali Suryanarayana Sarma) ᱣᱟᱜ ᱛᱟ.ᱨᱤᱨᱮ ᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ ᱛᱚᱝᱜᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱮᱱᱮᱡ ᱵᱩᱱᱭᱟ.ᱫ ᱫᱚᱲᱦᱚ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱤᱫ ᱯᱩᱨᱠᱷᱟ.ᱛ ᱠᱩᱪᱤᱯᱩᱰᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ᱟᱡᱟᱜ ᱑᱙ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱮᱨᱤᱭᱚᱨ ᱨᱮ ᱘᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤᱜᱮ ᱢᱮᱞᱟᱝᱠᱤ ᱨᱮ ᱩᱫᱩᱜ-ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨ ᱵᱤᱫᱮᱥ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱟᱨ ᱟᱭᱢᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱟᱨ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱠᱚᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟ.ᱱ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟᱭ ᱾
ᱱᱤᱛᱚᱝ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱫᱩᱨᱫᱚᱨᱥᱚᱱ ᱨᱤᱱ ᱮ-ᱜᱨᱮᱰ (A-Grade) ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ,ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱢᱤᱱᱤᱥᱴᱨᱤ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱩᱣᱟ.ᱱ ᱩᱢᱮᱨ ᱑᱐ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱨᱮᱜᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱟᱨ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱱᱮᱡ ᱴᱨᱮᱱᱤᱝ ᱛᱚᱝᱜᱮ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱥᱠᱳᱞᱟᱨᱥᱤᱯ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱪᱟᱞ ᱟᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱭᱩᱱᱮᱥᱠᱳ (UNESCO) ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱮ-ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱰᱮᱱᱥ ᱠᱟᱣᱩᱱᱤᱞ ([[:en:International Dance Council]]) ᱨᱤᱱ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱨᱤᱥ ᱨᱮ ᱓᱑ ᱟᱱᱟᱜ ''' ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱠᱚᱝᱜᱨᱮᱥ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱸᱫᱽ ''' (World Congress on Dance Research) ᱦᱮᱞᱢᱮᱞ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱱᱮᱶᱛᱟ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜ-ᱟᱭ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱰᱚᱦᱩ ᱜᱩᱱ ᱛᱟᱭᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱜ-ᱟ ᱾
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱮᱱᱮᱡ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱟᱱᱚᱥ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱤᱱᱡᱤᱱᱤᱭᱟᱨ ᱟᱨ ᱥᱚᱯᱷᱴᱣᱮᱭᱟᱨ ᱠᱚᱢᱯᱟᱹᱱᱤ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱠᱚᱪᱤᱯᱩᱲᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱨᱮ ᱚᱠᱛᱚ ᱮᱢᱟᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱟᱹᱠᱨᱤ ᱵᱟᱹᱜᱤᱭᱟᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ<ref>{{cite web |url=http://degaarts.com/dancers/ |title=Education Details |publisher=degaarts.com |date= |access-date=2013-08-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130831123331/http://degaarts.com/dancers/ |archive-date=31 August 2013 |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.achutamanasa.in/myprofile.htm |title=Education Details |publisher=www.achutamanasa.in |date= |access-date=2013-04-06}}</ref>᱾
== ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱟᱨ ᱢᱟ.ᱱᱠᱚ ==
ᱢᱟᱱᱚᱥᱤ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱟᱨ ᱢᱟ.ᱱᱠᱚᱭ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ,
* ᱯᱨᱚᱛᱤᱵᱷᱟ ᱯᱩᱨᱚᱥᱠᱟᱨ (Prathibha Puraskar)-- ᱟᱪᱟᱨᱡᱚ ᱱᱟᱜᱟᱨᱡᱩᱱᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ-ᱵᱤᱨᱫᱟ.ᱜᱟᱲ [[:en:Acharya Nagarjuna University]] ᱠᱷᱚᱱ ᱾
* ᱱᱟᱴᱭᱚᱢᱚᱭᱩᱨᱤ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Natyamayuri)
* ᱩᱜᱟᱫᱷᱤ ᱯᱩᱨᱚᱥᱠᱟᱨᱚᱢ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. (Ugadhi Puraskaram) ᱾
* ᱠᱚᱞᱟ ᱥᱨᱟᱵᱚᱱᱛᱷᱤ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Kala Sravanthi) ᱾
* ᱥᱚᱯᱛᱷᱚᱜᱤᱨᱤ ᱵᱟᱞᱟᱯᱨᱚᱵᱷᱤᱱᱟ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Sapthagiri Balapraveena) ᱾
* ᱱᱟᱴᱭᱚ ᱠᱟᱢᱚᱞᱟᱭ ᱥᱤᱨᱯᱟ. (Natya Kalamai)᱾
* ᱡᱮ-ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱟᱣᱟᱨᱰ--- ''' ᱭᱩᱱᱮᱥᱠᱳ ᱢᱤᱞᱞᱮᱱᱤᱭᱳᱢ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱟᱢᱵᱟᱥᱟᱰᱟᱨ ''' "UNESCO Millennium Best Cultural Ambassador" ᱾
* ᱛᱮᱞᱩᱜᱩ ᱢᱚᱦᱤᱞᱟ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Telugu Mahila Award) -- ᱮᱱ.ᱴᱤ.ᱟᱨ ᱢᱮᱢᱳᱨᱤᱭᱟᱞ (NTR Memorial) ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱾
== ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
https://en.wikipedia.org/wiki/Achuta_Manasa
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱚᱪᱚᱛᱷᱟ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ]]
6bqjt5letdjxdpd6p6uz6n2d675ou8v
103345
103343
2022-08-25T16:05:27Z
Joy sagar Murmu
381
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox dancer
| name = ᱚᱪᱷᱩᱛᱟ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ
| image = Achuta Manasa.jpg
| alt =
| caption = ᱚᱪᱷᱩᱛᱟ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ, [[ᱠᱩᱪᱤᱯᱩᱰᱤ|ᱠᱩᱪᱤᱯᱩᱰᱤ ᱱᱟᱪᱚᱱᱤᱭᱟᱹ]] , [[ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| full_name =
| birth_name =
| birth_date =
| birth_place = [[ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ| ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]]
| height =
| occupation = [[ᱠᱩᱪᱤᱯᱩᱰᱤ|ᱠᱩᱪᱤᱯᱩᱰᱤ ᱱᱟᱪᱚᱱᱤᱭᱟᱹ]]
| years_active =
| current_group =
| former_groups =
| dances =
| website = {{URL|achutamanasa.in}}
}}
''' ᱚᱪᱷᱩᱛᱟ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ''' ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ. ᱠᱩᱪᱤᱯᱩᱰᱤ ᱠᱞᱟᱥᱤᱠᱟᱞ ᱰᱮᱱᱥᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ<ref>{{cite web|url=http://events.fullhyderabad.com/kuchipudi-by-achutha-manasa/2007-december/tickets-dates-videos-reviews-23657-1.html |title=Manasa Kuchipudi Dancer |publisher=events.fullhyderabad.com |date= |access-date=2013-04-05}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-andhrapradesh/article1161426.ece?textsize=small&test=2 |title=Manasa Kuchipudi Dancer |publisher=www.thehindu.com |date= |access-date=2013-04-05}}</ref><ref name="Manasa Kuchipudi Dancer" >{{cite web |url=http://www.indianartandartists.com/indian-artist/classical-dancer/kuchipudi/achuta-manasa/andhra-pradesh/hyderabad/7545.html |title=Manasa Kuchipudi Dancer |publisher=www.indianartandartists.com |date= |access-date=2013-04-05 |archive-url=https://archive.today/20130629120803/http://www.indianartandartists.com/indian-artist/classical-dancer/kuchipudi/achuta-manasa/andhra-pradesh/hyderabad/7545.html |archive-date=29 June 2013 |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-andhrapradesh/dancer-for-greece/article2203124.ece |title=Manasa Kuchipudi Dancer |publisher=www.thehindu.com |date= |access-date=2013-04-05}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-andhrapradesh/dancer-for-greece/article2203124.ece?css=print |title=Manasa Kuchipudi Dancer |publisher=www.thehindu.com |date= |access-date=2013-04-05}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.hindu.com/2010/12/23/stories/2010122361690200.htm |archive-url=https://archive.today/20130629104730/http://www.hindu.com/2010/12/23/stories/2010122361690200.htm |url-status=dead |archive-date=2013-06-29 |title=Manasa Kuchipudi Dancer |date=2010-12-23|work=[[The Hindu]] |access-date=2013-04-05}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.hindu.com/2011/02/06/stories/2011020661230200.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20110503141603/http://www.hindu.com/2011/02/06/stories/2011020661230200.htm |url-status=dead |archive-date=2011-05-03 |title=Manasa Kuchipudi Dancer |date=2011-02-06|work=[[The Hindu]] |access-date=2013-04-05}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.achutamanasa.in/performances.htm |title=Manasa Kuchipudi Dancer|publisher=www.achutamanasa.in |date= |access-date=2013-04-05}}</ref>᱾
== ᱱᱤᱡᱚᱨ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ᱫᱚ ᱟᱱᱫᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ (ᱟᱭᱚ) ᱨᱟᱡᱭᱚ ᱞᱚᱠᱷᱥᱢᱤ (Rajya Lakshmi) ᱟᱨ (ᱵᱟᱵᱟ) ᱨᱚᱵᱤ ᱪᱚᱱᱫᱨᱚ (Ravi Chandra) ᱛᱤᱠᱤᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱱᱤᱡᱚᱨ ᱳᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ ᱣᱮᱵᱽᱥᱟᱭᱤᱴ ᱫᱚ ᱨᱚᱵᱤ ᱥᱚᱝᱠᱚᱨ ([[:en:Ravi Shankar]]) ᱩᱰᱷᱟ.ᱣ ᱡᱷᱤᱡ ᱥᱟ.ᱨᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ᱫᱚ ᱡᱩᱣᱟ.ᱱ ᱠᱩᱪᱤᱯᱩᱰᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱟ.ᱜᱩᱣᱟ.ᱱᱤᱭᱟ. ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ,ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱢᱟᱨᱮᱱ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱠᱷᱟᱢ-ᱠᱷᱩᱱᱴᱤ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱮᱱᱮᱡ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱫᱚ ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱜᱩᱨᱩ ᱢᱚᱫᱷᱩ ᱱᱤᱨᱢᱚᱞ (Madhu Nirmala) ᱣᱟᱜ ᱛᱟ.ᱨᱤᱨᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱩᱨᱩ ᱥᱨᱤ ᱱᱟᱨᱟᱥᱟᱭᱟ (Guru Sri Narasayya) ᱛᱟ.ᱨᱤᱨᱮ ᱟᱨ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱᱜᱮ ᱮᱱᱮᱡ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱩᱱᱭᱟ.ᱫ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱩᱫᱩᱜ-ᱥᱚᱜᱚᱯ ᱨ ᱫᱚ ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾
ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱡᱟᱜ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱜᱩᱱ ᱜᱩᱨᱩ ᱥᱨᱤ ᱢᱚᱦᱟᱱᱠᱟᱞᱤ ᱥᱩᱨᱭᱚᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱ ᱥᱚᱨᱢᱟ (Guru Sri Mahankali Suryanarayana Sarma) ᱣᱟᱜ ᱛᱟ.ᱨᱤᱨᱮ ᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ ᱛᱚᱝᱜᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱮᱱᱮᱡ ᱵᱩᱱᱭᱟ.ᱫ ᱫᱚᱲᱦᱚ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱤᱫ ᱯᱩᱨᱠᱷᱟ.ᱛ ᱠᱩᱪᱤᱯᱩᱰᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ ᱟᱡᱟᱜ ᱑᱙ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱮᱨᱤᱭᱚᱨ ᱨᱮ ᱘᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤᱜᱮ ᱢᱮᱞᱟᱝᱠᱤ ᱨᱮ ᱩᱫᱩᱜ-ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨ ᱵᱤᱫᱮᱥ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱟᱨ ᱟᱭᱢᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱟᱨ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱠᱚᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟ.ᱱ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟᱭ ᱾
ᱱᱤᱛᱚᱝ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱫᱩᱨᱫᱚᱨᱥᱚᱱ ᱨᱤᱱ ᱮ-ᱜᱨᱮᱰ (A-Grade) ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ,ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱢᱤᱱᱤᱥᱴᱨᱤ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱩᱣᱟ.ᱱ ᱩᱢᱮᱨ ᱑᱐ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱨᱮᱜᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱟᱨ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱱᱮᱡ ᱴᱨᱮᱱᱤᱝ ᱛᱚᱝᱜᱮ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱥᱠᱳᱞᱟᱨᱥᱤᱯ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱪᱟᱞ ᱟᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱭᱩᱱᱮᱥᱠᱳ (UNESCO) ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱮ-ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱰᱮᱱᱥ ᱠᱟᱣᱩᱱᱤᱞ ([[:en:International Dance Council]]) ᱨᱤᱱ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱨᱤᱥ ᱨᱮ ᱓᱑ ᱟᱱᱟᱜ ''' ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱠᱚᱝᱜᱨᱮᱥ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱷᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱸᱫᱽ ''' (World Congress on Dance Research) ᱦᱮᱞᱢᱮᱞ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱱᱮᱶᱛᱟ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜ-ᱟᱭ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱰᱚᱦᱩ ᱜᱩᱱ ᱛᱟᱭᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱜ-ᱟ ᱾
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱮᱱᱮᱡ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱟᱱᱚᱥ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱤᱱᱡᱤᱱᱤᱭᱟᱨ ᱟᱨ ᱥᱚᱯᱷᱴᱣᱮᱭᱟᱨ ᱠᱚᱢᱯᱟᱹᱱᱤ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱠᱚᱪᱤᱯᱩᱲᱤ ᱮᱱᱮᱡ ᱨᱮ ᱚᱠᱛᱚ ᱮᱢᱟᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱟᱹᱠᱨᱤ ᱵᱟᱹᱜᱤᱭᱟᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ<ref>{{cite web |url=http://degaarts.com/dancers/ |title=Education Details |publisher=degaarts.com |date= |access-date=2013-08-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130831123331/http://degaarts.com/dancers/ |archive-date=31 August 2013 |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.achutamanasa.in/myprofile.htm |title=Education Details |publisher=www.achutamanasa.in |date= |access-date=2013-04-06}}</ref>᱾
== ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱟᱨ ᱢᱟ.ᱱᱠᱚ ==
ᱢᱟᱱᱚᱥᱤ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱟᱨ ᱢᱟ.ᱱᱠᱚᱭ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ,
* ᱯᱨᱚᱛᱤᱵᱷᱟ ᱯᱩᱨᱚᱥᱠᱟᱨ (Prathibha Puraskar)-- ᱟᱪᱟᱨᱡᱚ ᱱᱟᱜᱟᱨᱡᱩᱱᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ-ᱵᱤᱨᱫᱟ.ᱜᱟᱲ [[:en:Acharya Nagarjuna University]] ᱠᱷᱚᱱ ᱾
* ᱱᱟᱴᱭᱚᱢᱚᱭᱩᱨᱤ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Natyamayuri)
* ᱩᱜᱟᱫᱷᱤ ᱯᱩᱨᱚᱥᱠᱟᱨᱚᱢ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. (Ugadhi Puraskaram) ᱾
* ᱠᱚᱞᱟ ᱥᱨᱟᱵᱚᱱᱛᱷᱤ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Kala Sravanthi) ᱾
* ᱥᱚᱯᱛᱷᱚᱜᱤᱨᱤ ᱵᱟᱞᱟᱯᱨᱚᱵᱷᱤᱱᱟ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Sapthagiri Balapraveena) ᱾
* ᱱᱟᱴᱭᱚ ᱠᱟᱢᱚᱞᱟᱭ ᱥᱤᱨᱯᱟ. (Natya Kalamai)᱾
* ᱡᱮ-ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱟᱣᱟᱨᱰ--- ''' ᱭᱩᱱᱮᱥᱠᱳ ᱢᱤᱞᱞᱮᱱᱤᱭᱳᱢ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱟᱢᱵᱟᱥᱟᱰᱟᱨ ''' "UNESCO Millennium Best Cultural Ambassador" ᱾
* ᱛᱮᱞᱩᱜᱩ ᱢᱚᱦᱤᱞᱟ ᱟᱣᱟᱨᱰ (Telugu Mahila Award) -- ᱮᱱ.ᱴᱤ.ᱟᱨ ᱢᱮᱢᱳᱨᱤᱭᱟᱞ (NTR Memorial) ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱾
== ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
https://en.wikipedia.org/wiki/Achuta_Manasa
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱚᱪᱚᱛᱷᱟ ᱢᱟᱱᱚᱥᱟ]]
38km559y33ysxu5x2hr1vtfn9r3wqos
ᱥᱟᱡᱟᱦᱟᱱᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ
0
9623
103392
50395
2022-08-26T10:09:02Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| official_name = ᱥᱟᱡᱟᱦᱟᱱᱯᱩᱨ
| native_name = শাজাহানপুর
| other_name =
| settlement_type = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ|ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption = Skyline of Shajahanpur, Bangladesh
| pushpin_map = Bangladesh
| pushpin_map_caption = Location in Bangladesh
| pushpin_label_position = right
| coordinates = {{coord|24|46|N|89|24|E|type:adm3rd|display=inline,title}}
| subdivision_type = [[ᱥᱤᱥᱚᱢ]]
| subdivision_name = {{flag|Bangladesh}}
| subdivision_type1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ|ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name1 = [[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱵᱚᱜᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type3 = <!-- Capital -->
| subdivision_name3 =
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 221.69
| area_metro_km2 =
| elevation_m =
| elevation_ft =
| population_footnotes = <ref name=tableC01/>
| population_total = 289,804
| population_as_of = 2011 census
| population_density_km2 = auto
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| timezone = [[Bangladesh Standard Time|BST]]
| utc_offset = +6
| postal_code_type = [[List of postal codes in Bangladesh|Postal code]]
| postal_code =
| website = {{URL|http://shajahanpur.bogra.gov.bd/}}{{in lang|bn}}
| footnotes =
}}
'''ᱥᱟᱡᱟᱦᱟᱱᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ''' ᱫᱚ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱵᱚᱜᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ|ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱵᱚᱜᱩᱲᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱐ ᱠᱤᱞᱳᱢᱤᱴᱟᱨ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ ᱵᱚᱜᱩᱲᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱟᱡᱟᱦᱟᱱᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱵᱚᱜᱩᱲᱟ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱥᱮᱨᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱨᱩᱵ ᱫᱚ [[ᱜᱟᱵᱛᱚᱞᱤ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱟᱨ [[ᱫᱷᱩᱱᱚᱴ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞ]], ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱱᱚᱱᱫᱤᱜᱟᱨᱟᱢ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱚᱨ [[ᱠᱟᱦᱟᱞᱩ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
== ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱚᱠᱟᱠᱚ ==
ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟᱼ
*ᱟᱠᱮᱥᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱢᱟᱫᱞᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱢᱟᱡᱷᱤᱲᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱟᱲᱤᱭᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱠᱷᱚᱨᱵᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱜᱚᱦᱟᱭᱤᱞ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱠᱷᱚᱴᱴᱟᱯᱟᱲᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱪᱚᱯᱤᱱᱚᱜᱚᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
*ᱟᱢᱨᱩᱞ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
<ref name=Banglapedia>{{cite book |last=Jasimuddin |first=AKM |year=2012 |chapter=Shahjahanpur Upazila |editor1-last=Islam |editor1-first=Sirajul |editor1-link=Sirajul Islam |editor2-last=Jamal |editor2-first=Ahmed A. |chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Shahjahanpur_Upazila |title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh |edition=Second |publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]]}}</ref>
<ref name=district-stats>{{cite web |url=http://www.bbs.gov.bd/WebTestApplication/userfiles/Image/District%20Statistics/Bogra.pdf |title=District Statistics 2011: Bogra |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |website=Bangladesh Bureau of Statistics |format=PDF |accessdate=July 14, 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140723141818/http://www.bbs.gov.bd/WebTestApplication/userfiles/Image/District%20Statistics/Bogra.pdf |archivedate=July 23, 2014 }}</ref>
<ref name=tableC01>{{cite web |url=http://203.112.218.66/WebTestApplication/userfiles/Image/Census2011/Rajshahi/Bogra/Bogra_C01.pdf |title=Population Census 2011: Bogra Table C-01 |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |website=Bangladesh Bureau of Statistics |format=PDF |accessdate=July 11, 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140714232447/http://203.112.218.66/WebTestApplication/userfiles/Image/Census2011/Rajshahi/Bogra/Bogra_C01.pdf |archivedate=July 14, 2014 }}</ref>
<ref name=tableC04>{{cite web |url=http://203.112.218.66/WebTestApplication/userfiles/Image/Census2011/Rajshahi/Bogra/Bogra_C04.pdf |title=Population Census 2011: Bogra Table C-04 |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |website=Bangladesh Bureau of Statistics |format=PDF |accessdate=July 11, 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140728225706/http://203.112.218.66/WebTestApplication/userfiles/Image/Census2011/Rajshahi/Bogra/Bogra_C04.pdf |archivedate=July 28, 2014 }}</ref>
<ref name=tableC06>{{cite web |url=http://203.112.218.66/WebTestApplication/userfiles/Image/Census2011/Rajshahi/Bogra/Bogra_C06.pdf |title=Population Census 2011: Bogra Table C-06 |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |website=Bangladesh Bureau of Statistics |format=PDF |accessdate=July 11, 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140728231237/http://203.112.218.66/WebTestApplication/userfiles/Image/Census2011/Rajshahi/Bogra/Bogra_C06.pdf |archivedate=July 28, 2014 }}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{Bogra District}}
{{Upazilas of Rajshahi Division}}
[[Category:Upazilas of Bogra District]]
{{Rajshahi-geo-stub}}
nodoz9hvk7z1qm4m7z4v7xlbbm1y5y8
ᱥᱟᱞᱤᱱᱤ ᱯᱟᱱᱰᱮ
0
9882
103372
51869
2022-08-26T09:27:35Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ᱥᱟᱞᱤᱱᱤ ᱯᱟᱱᱰᱮ
| image = File:Shalini Pandey at Kalyan ram movie opening1.png
| image_size =
| caption =
| birth_date = {{birth date and age|1993|9|23|df=y}}<ref>{{cite news |title=Ritika Singh pens emotional post for Shalini Pandey on birthday |url=https://www.indiatoday.in/movies/regional-cinema/story/ritika-singh-s-post-for-shalini-pandey-s-birthday-is-too-cute-for-words-1346369-2018-09-22 |accessdate=2 June 2019 |work=[[India Today]] |date=22 September 2018 |language=en}}</ref>
| home_town = [[Jabalpur]], [[Madhya Pradesh]], [[India]]
| nationality = [[Indian people|Indian]]
| education =
| occupation = ᱠᱷᱮᱞᱚᱰᱤᱭᱟᱹ
| years active = ᱒᱐᱑᱗ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱛ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ
| family =
| website =
| Awards =
}}
'''ᱥᱟᱞᱤᱱᱤ ᱯᱟᱱᱰᱮ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ: ᱒᱓ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱓) ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱠᱷᱮᱞᱚᱰᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱛᱟᱢᱤᱞ, ᱛᱮᱹᱞᱮᱹᱜᱩ ᱟᱨ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮᱭ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱛᱮᱹᱞᱮᱹᱜᱩ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ [[ᱟᱨᱡᱩᱱ ᱨᱮᱰᱰᱤ]] ᱛᱟᱞᱟᱛᱮ ᱱᱩᱭᱫᱚ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱨᱮᱭ ᱵᱚᱞᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
ᱡᱟᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱤᱥᱠᱩᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮᱭ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨᱡᱩᱱ ᱨᱮᱰᱰᱤ᱾ ᱒᱐᱑᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱦᱟᱱᱰᱨᱮᱰ ᱯᱟᱨᱥᱮᱱᱴ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱩᱰᱩᱝ ᱟᱠᱟᱱᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱠᱞᱟᱥᱤᱠ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ [[ᱢᱚᱦᱟᱱᱚᱛᱤ]] ᱨᱮ ᱦᱚᱸᱭ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱒᱐᱒᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱨᱚᱱᱚᱵᱤᱨ ᱥᱤᱝ]] ᱥᱟᱶᱛᱮ [[ᱡᱚᱭᱮᱥᱵᱷᱟᱭ ᱡᱳᱨᱫᱟᱨ]] ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱛᱟᱞᱟᱛᱮ ᱵᱚᱞᱤᱣᱰ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱮᱛᱦᱚᱵᱚᱜ ᱛᱟᱭᱟ᱾
== ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ==
{| class="wikitable sortable"
|-
! ᱥᱮᱨᱢᱟ !! ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ !! ᱨᱳᱞ !! ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ !! ᱱᱳᱴᱥ
|-
| ᱒᱐᱑᱗ || ''[[ᱟᱨᱡᱩᱱ ᱨᱮᱰᱰᱤ]]'' || ᱯᱨᱤᱛᱤ ᱥᱮᱴᱷᱤ || [[Telugu (language)|ᱛᱮᱹᱞᱮᱹᱜᱩ]] || ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ
|-
| rowspan="3" |᱒᱐᱑᱘
|''[[ᱢᱮᱹᱨᱤ ᱱᱤᱢᱢᱳ]]''
| ᱱᱤᱢᱢᱳ ᱨᱮᱱ ᱜᱟᱛᱮ
|[[ᱦᱤᱱᱫᱤ]]
|
|-
|''[[ᱢᱚᱦᱟᱱᱚᱛᱤ]]''|| rowspan="2"|ᱥᱩᱥᱤᱞᱟ||ᱛᱮᱹᱞᱮᱹᱜᱩ
|
|-
|''[[Mahanati |ᱱᱟᱫᱤᱜᱟᱭᱟᱨ ᱛᱷᱤᱞᱟᱜᱟᱢ]]''
|[[Tamil language|ᱛᱟᱢᱤᱞ]]
|
|-
|rowspan="5"|᱒᱐᱑᱙
| ''[[N.T.R: Kathanayakudu|ᱮᱱ ᱴᱤ ᱟᱨ ᱠᱟᱛᱷᱟᱱᱟᱭᱟᱠᱩᱫᱩ]]'' ||[[ᱥᱳᱠᱟᱨ ᱡᱟᱱᱟᱠᱤ]]||ᱛᱮᱹᱞᱮᱹᱜᱩ || ᱮᱥᱯᱮᱥᱟᱞ ᱮᱯᱮᱭᱟᱨᱮᱱᱥ
|-
| ''[[118 (film)|''᱑᱑᱘'']]'' || ᱢᱮᱜᱷᱟ || ᱛᱮᱹᱞᱮᱹᱜᱩ ||
|-
| ''[[᱑᱐᱐% ᱠᱟᱫᱷᱟᱞ]]'' || ᱢᱟᱦᱟᱞᱟᱠᱥᱢᱤ || ᱛᱟᱢᱤᱞ || ᱛᱟᱢᱤᱞ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ
|-
| ''[[Gorilla (film)|ᱜᱳᱨᱤᱞᱟ]]'' || ᱡᱷᱟᱸᱥᱤ|| ᱛᱟᱢᱤᱞ ||
|-
|''[[ᱤᱫᱫᱟᱨᱤ ᱞᱳᱠᱟᱢ ᱳᱠᱟᱛᱮ]]'' || ᱵᱚᱨᱥᱟ || ᱛᱮᱹᱞᱮᱹᱜᱩ ||
|-
|rowspan="3"|᱒᱐᱒᱐
||''[[ᱵᱟᱢᱯᱷᱟᱫ]]'' || ᱱᱤᱞᱟᱢ || ᱦᱤᱱᱫᱤHindi || [[Zee5]]
|-
|style="background:#FFFFCC;"|''[[ᱱᱤᱥᱟᱵᱫᱷᱟᱢ]]'' || ᱥᱳᱱᱟᱞᱤ || ᱛᱟᱢᱤᱞ, ᱛᱮᱹᱞᱮᱹᱜᱩ<ref>{{cite news |title=Did You Know? Anushka Shetty wasn't the first choice for Nishabdham - Times of India |url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/did-you-know/did-you-know-anushka-shetty-wasnt-the-first-choice-for-nishabdham/articleshow/72403042.cms |accessdate=7 December 2019 |work=The Times of India |date=6 December 2019 |language=en}}</ref>|| Post production<ref>{{cite news |last1=Upadhyaya |first1=Prakash |title=After Baahubali and Bhaagamathie, Anushka back is action with a silent film |url=https://www.ibtimes.co.in/after-baahubali-bhaagamathie-anushka-back-action-silent-film-798269 |accessdate=4 September 2019 |work=International Business Times, India Edition |date=25 May 2019 |language=english}}</ref>
|-
| style="background:#FFFFCC;"|''[[ᱡᱳᱭᱮᱥᱵᱷᱟᱭ ᱡᱳᱨᱫᱟᱨ]]'' || ᱤᱥᱟᱱᱟ ᱜᱳᱨᱟᱠᱷᱤᱭᱟ || ᱦᱤᱱᱫᱤ || Flming
|-
|}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
8xx286psi0zojuuuq7bqut92voprqjt
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱤᱢᱳᱨ
0
10478
103402
96503
2022-08-26T10:19:39Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox country
| conventional_long_name = ᱫᱤᱥᱩᱣᱟᱹᱨᱤ ᱛᱤᱢᱳᱨ-ᱞᱮᱥᱴ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ
| native_name = {{ubl|{{native name|tet|Repúblika Demokrátika Timór-Leste}}|{{native name|pt|República Democrática de Timor-Leste}}}}
| common_name = East Timor
| image_flag = Flag of East Timor.svg
| image_coat = Coat of arms of East Timor.svg
| national_motto = {{native phrase|pt|Unidade, Acção, Progresso|nolink=on}}<br>{{native phrase|tet|Unidade, Asaun, Progresu|nolink=on}}<br>({{Lang-en|"Unity, Action, Progress"}})
| national_anthem = {{native phrase|pt|"[[Pátria]]"|italic=no|nolink=on}}<br>({{Lang-en|"Fatherland"}})<br><div style="display:inline-block;margin-top:0.2em;"></div><center>[[File:East Timorese national anthem.wav]]</center>
| image_map = Timor Leste (orthographic projection).svg
<!--|map_caption = Location of East Timor (red) toward the eastern end of the [[Indonesian Archipelago]]. -->
| image_map2 =
| capital = [[ᱰᱤᱞᱤ]]
| coordinates = {{Coord|8.55|S|125.56|E|display=inline,title}}
| largest_city = ᱰᱤᱞᱤ
| official_languages = {{plainlist|
*[[ᱛᱮᱛᱩᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
*[[ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ]]<sup>a</sup>}}
| languages_type = {{nobold|ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ}}
| languages = {{Collapsible list|title=᱑᱕ languages|titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;|
* [[Atauru language|Atauru]]
* [[Uab Meto language|Baikeno]]
* [[Bekais language|Bekais]]
* [[Bunak language|Bunak]]
* [[Fataluku language|Fataluku]]
* [[Galoli language|Galoli]]
* [[Habun language|Habun]]
* [[Idalaka language|Idalaka]]
* [[Kawaimina languages|Kawaimina]]
* [[Kemak language|Kemak]]
* [[Makalero dialect|Makalero]]
* [[Makasae language|Makasae]]
* [[Makuv'a language|Makuva]]
* [[Mambai language (Timor)|Mambai]]
* [[Tokodede]]}}
| religion = {{plainlist|
*᱙᱗.᱕᱗% ᱨᱳᱢᱟᱱ ᱠᱮᱛᱷᱟᱞᱤᱠ
*᱒.᱔᱓% ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ}}
| religion_year = 2015 Census<ref name="religion">{{cite web|url=http://www.statistics.gov.tl/wp-content/uploads/2016/11/3_2015-V2-Nationality-Citizenship-Religion.xls|title=Nationality, Citizenship, and Religion|date=25 October 2015|accessdate=29 January 2020|publisher=Government of Timor-Leste|url-status=dead|archiveurl=http://www.statistics.gov.tl/category/publications/census-publications/|archivedate=13 November 2019 }}</ref>
| demonym = {{plainlist|
*East Timorese
*Timorese
*Maubere (informal)}}
| government_type = {{nowrap|[[:en:Unitary state|Unitary]] [[:en:Semi-presidential system|semi-presidential]]}} [[:en:Republic|constitutional republic]]<ref name="SpL">{{cite journal|last1=Neto|first1=Octávio Amorim|last2=Lobo|first2=Marina Costa|year=2010|title=Between Constitutional Diffusion and Local Politics: Semi-Presidentialism in Portuguese-Speaking Countries|url=https://papers.ssrn.com/sol3/Delivery.cfm/SSRN_ID1666842_code1512429.pdf|journal=APSA 2010 Annual Meeting Paper|ssrn=1644026|accessdate=25 August 2017}}</ref>
| leader_title1 = [[President of East Timor|President]]
| leader_name1 = [[José Ramos-Horta]]
| leader_title2 = [[Prime Minister of East Timor|Prime Minister]]
| leader_name2 = [[Taur Matan Ruak|José Maria Vasconcelos]]
| legislature = [[National Parliament of East Timor|National Parliament]]
| sovereignty_type = [[East Timor (province)|Independence]]
| sovereignty_note = from [[Portugal]] and [[Indonesia]]
| established_event1 = [[Portuguese Timor]]
| established_date1 = ᱑᱖ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ
| established_event2 = ᱯᱷᱩᱱᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ
| established_date2 = ᱒᱘ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱗᱕
| established_event3 = [[:en:East Timor (province)|Annexation by Indonesia]]
| established_date3 = ᱑᱗ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱙᱗᱖
| established_event4 = Administered by [[United Nations Transitional Administration in East Timor|UNTAET]]
| established_date4 = ᱒᱕ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱙
| established_event5 = Independence restored
| established_date5 = ᱒᱐ ᱢᱮ ᱒᱐᱐᱒
| area_km2 = 15,007 <ref name="auto">{{Cite web|url=http://www.easttimorgovernment.com/geography.htm|title=East Timor Geography|website=www.easttimorgovernment.com}}</ref>
| area_rank = 154th <!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]] -->
| area_sq_mi = 5,794 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
| percent_water = negligible
| population_census = 1,183,643<ref name="census">{{cite web|url=http://www.statistics.gov.tl/wp-content/uploads/2016/11/2_2015-V2-Population-by-Age-Sex.xls|title=Population by Age & Sex|date=25 October 2015|accessdate=29 January 2020|publisher=Government of Timor-Leste|url-status=dead|archiveurl=http://www.statistics.gov.tl/category/publications/census-publications/|archivedate=13 November 2019 }}</ref>
| population_census_year = 2015
| population_density_km2 = 78
| population_density_sq_mi = 201 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
| GDP_PPP = $7.221 billion
| GDP_PPP_year = 2019
| GDP_PPP_per_capita = $5,561<ref name="imf.org">{{cite web|url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=84&pr.y=15&sy=2017&ey=2024&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=537&s=NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC&grp=0&a=|title=Report for Selected Countries and Subjects|website=www.imf.org|accessdate=4 May 2019}}</ref>
| GDP_nominal = $3.145 billion
| GDP_nominal_year = 2019
| GDP_nominal_per_capita = $2,422
| Gini = <!--number only-->
| Gini_year =
| Gini_change = <!--increase/decrease/steady-->
| Gini_ref =
| Gini_rank =
| HDI = 0.626<!--number only-->
| HDI_year = 2018<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year-->
| HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady-->
| HDI_ref =
| HDI_rank = 131st
| currency = [[United States dollar]]<sup>b</sup>
| currency_code = USD
| time_zone =
| utc_offset = +9
| utc_offset_DST =
| time_zone_DST =
| drives_on = left
| calling_code = [[+670]]
| iso3166code = TL
| cctld = [[.tl]]<sup>c</sup>
| footnote_a = Fifteen further "national languages" are recognised by the Constitution.
<!----ORPHANED:
|footnote_ = [[Indonesia]] invaded East Timor on 7 December 1975 and left in 1999.
|footnote_ = Defined as a restoration by the Constitution.
----->| footnote_b = [[East Timor centavo coins|Centavo coins]] also used.
| footnote_c = [[.tp]] has been phased out.
| country_code =
| official_website = [http://timor-leste.gov.tl/ timor-leste.gov.tl]
}}
'''ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱤᱢᱳᱨ''' ᱥᱮ ᱛᱤᱢᱳᱨ ᱞᱮᱥᱴ ([[ᱛᱮᱛᱩᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱛᱮᱛᱩᱢ]]ᱺ Timór Lorosa'e) ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞᱤ '''ᱫᱤᱥᱩᱣᱟᱹᱨᱤ ᱛᱤᱢᱳᱨ-ᱞᱮᱥᱴ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ''' ᱥᱟᱢᱟᱝᱼᱠᱚᱧᱮ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱯ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name="cia">{{cite web|last=CIA|title=East and Southeast Asia:Timor-Leste|work=The World Factbook|publisher=Washington, DC: Central Intelligence Agency|date=29 November 2012|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/tt.html|accessdate=16 December 2012}}</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚ ᱛᱤᱢᱳᱨ ᱫᱤᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱨᱫᱷᱮᱠ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱦᱟᱛᱟᱣᱟ ᱠᱟᱛᱮᱡ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶ ᱟᱛᱟᱣᱨᱳ ᱟᱨ ᱡᱟᱠᱳ ᱫᱤᱯ ᱟᱨ ᱳᱭᱮᱠᱩᱥᱮ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ [[ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱪᱮ ᱛᱤᱢᱳᱨ ᱛᱮ ᱵᱮᱨᱦᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱖᱔᱐ ᱠᱤᱞᱳᱢᱤᱴᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱚᱥᱴᱨᱮᱞᱤᱭᱟ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱤᱢᱳᱨ ᱑᱕,᱐᱐᱗ ᱠᱤᱢᱤ² (᱕,᱗᱙᱔ sq ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱨᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱤᱢᱳᱨ ᱑᱖ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱯᱳᱨᱛᱩᱜᱟᱞ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱱᱤᱵᱮᱥ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱯᱳᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ ᱛᱤᱢᱳᱨ ᱢᱮᱱ ᱛᱮ ᱵᱟᱲᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱤᱢᱳᱨ ᱟᱡᱼᱟᱡᱽ ᱛᱮᱜᱮ ᱒᱘ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱗᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱯᱷᱩᱱᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱮ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱮᱫᱟ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱟᱷᱟᱱ ᱟᱨᱮ ᱢᱟᱦᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱗ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱ ᱟᱨᱢᱤ ᱰᱤᱞᱤ ᱨᱮᱠᱚ ᱟᱠᱨᱚᱢᱚᱱ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱗ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱙᱗᱖ ᱨᱮ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱤᱢᱳᱨ ᱫᱚ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱭ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱒᱗ ᱟᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶ ᱪᱤᱞᱤ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ᱾
᱑᱙᱙᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱤᱢᱳᱨ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱢᱩᱞ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱦᱩᱭ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱱᱚᱶᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱟᱲᱮ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱨᱩᱣᱟᱹᱨ ᱠᱮᱫ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱤᱢᱳᱨ ᱢᱤᱫ ᱯᱷᱩᱱᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱒᱐ ᱢᱮ ᱒᱐᱐᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ]] ᱟᱨ ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱭ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱮᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱤᱢᱳᱨ ᱟᱥᱤᱭᱟᱱ (ASEAN) ᱨᱮᱱ ᱜᱮᱞᱢᱤᱫ ᱟᱱᱟᱜ ᱢᱮᱢᱵᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝᱼᱠᱚᱧᱮ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱠᱷᱨᱤᱥᱴᱟᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ, ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱚ [[ᱯᱷᱤᱞᱤᱯᱟᱭᱤᱱ]]᱾
==ᱧᱩᱛᱩᱢ==
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱟᱨ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ==
[[File:Xanana 2011.jpg|thumb|upright=0.9|[[Xanana Gusmão]], ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱤᱢᱳᱨ ᱨᱟᱥᱨᱚᱯᱛᱤ, ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱷᱩᱱᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱛᱟᱭᱚᱢ]]
[[File:Timorese Parliament.jpg|thumb|left|The National Parliament of East Timor]]
[[File:Präsidentenpalast 17-05-2015.jpg|thumb|[[Nicolau Lobato Presidential Palace]] in Dili.]]
[[File:Procuradoria Geral da República.jpg|thumb|center|220px|East Timor's Attorney General's Office]]
==ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ==
[[File:2015 East Timor, administrative divisions - de - colour.tif|thumb|upright=1.75|The thirteen municipalities of East Timor]]
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱤᱢᱳᱨ ᱜᱮᱞᱯᱮ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱤᱭᱩᱱᱤᱥᱤᱯᱟᱞᱤᱴᱤ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱟᱵᱟᱨ ᱖᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱯᱳᱥᱴ, ᱔᱔᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱩᱠᱳᱥ (ᱟᱹᱛᱩ) ᱟᱨ ᱒,᱒᱒᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱞᱫᱮᱭᱟᱥ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{Citation |url=http://www.jornal.gov.tl/public/docs/2009/serie_1/serie1_no33.pdf |work=Jornal da Républica, Série I, N.° 33, 16 de Setembro de 2009, 3588-3620 |title=Diploma Ministerial No:199/GM/MAEOT/IX/09 de 15 de Setembro de 2009 Que fixa o número de Sucos e Aldeias em Território Nacional Exposição de motivos |archive-url=https://web.archive.org/web/20120301124211/http://www.jornal.gov.tl/public/docs/2009/serie_1/serie1_no33.pdf|archive-date=1 March 2012 }}</ref><ref>{{Citation |title=Population and Housing Census 2015, Preliminary Results |url=http://www.statistics.gov.tl/wp-content/uploads/2015/10/1-Preliminary-Results-4-Printing-Company-19102015.pdf |publisher=Direcção-Geral de Estatística |access-date=15 January 2018}}</ref>
# [[Oecusse District|Oecusse]]
# [[Liquiçá District|Liquiçá]]
# [[Dili District|Dili]]
# [[Manatuto District|Manatuto]]
# [[Baucau District|Baucau]]
# [[Lautém District|Lautém]]
# [[Bobonaro District|Bobonaro]]
# [[Ermera District|Ermera]]
# [[Aileu District|Aileu]]
# [[Viqueque District|Viqueque]]
# [[Cova Lima District|Cova Lima]]
# [[Ainaro District|Ainaro]]
# [[Manufahi District|Manufahi]]
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
{{main|Geography of East Timor}}
<gallery mode=packed heights=120>
File:Jaco_3.jpg|''[[Jaco Island|Ilha de Jaco]]'', [[Lautém Municipality|Lautém]], East Timor
File:Dili coast.jpg|Dili Coast
File:Matebian12.jpg|[[Matebian]], [[Baucau Municipality|Baucau]], Timor-Leste
File:View west towards Paitchau range off Hilapuna Beach, Tutuala, Lautem, Timor-Leste (8 Apr 2003).jpg|Paitchau range, East Timor
File:Loihuno River quiet on 25 Jul 2010 before heavy rain.jpg|Loi-Huno, [[Viqueque Municipality|Viqueque]], East Timor
File:Lariguto_valley_-_Ossu_de_cima_5.jpg|''Mundo Perdido'', Timor-Leste
File:Aldeia de Berau, Atauro.jpg|Aldeia de Berau, Atauro, East Timor
</gallery>
ᱥᱟᱢᱟᱝᱼᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱶᱟ ᱛᱤᱢᱳᱨ ᱫᱤᱯ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝᱼᱠᱚᱧᱮ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱟᱨ ᱥᱩᱱᱫᱟ ᱫᱤᱯ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱫᱤᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ ᱳᱢᱵᱟᱭ ᱥᱴᱨᱮᱴ, ᱥᱮᱛᱟᱜ ᱥᱴᱨᱮᱴ ᱟᱨ ᱵᱟᱱᱜᱟ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱤᱢᱳᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱪᱮ ᱛᱤᱢᱳᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱟᱨ ᱛᱤᱢᱳᱨ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱦᱚᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱤᱯ ᱚᱥᱴᱨᱮᱞᱤᱭᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱮᱴᱟᱜᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜᱩᱴ ᱑᱔,᱙᱑᱙ ᱠᱤᱢᱳ² (᱕,᱗᱖᱐ sq ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱨᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱜᱟᱼᱟ᱾
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ==
[[File:Economy of East Timor (nominal GDP)(previous and data).png|alt=Economy of East Timor (nominal GDP)(previous and data)|thumb|285x285px|Economy of East Timor (nominal GDP)(previous and data)]]
{{main|Economy of East Timor}}
[[File:East Timor Export Treemap 2010.png|thumb|East Timor export treemap, 2010|alt=|left|226x226px]]
[[File:Mountain village.jpg|thumb|left|upright|Coffee plantations in [[Aileu District|Aileu]]]]
[[File:DSCI2950_Timor_Plaza.jpg|thumb|right|[[Shopping mall]] in Dili]]
[[File:ANL_Timor_Trader,_Dili,_2018_(02).jpg|thumb|Port of Dili|alt=]]
[[File:Timor Plaza - Shopping center of Dilí.png|alt=Timor Plaza - Shopping center of Dilí|left|thumb|382x382px|Timor Plaza - Shopping center of Dilí]]
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
[[File:Man in traditional dress, East Timor.jpg|thumb|left|upright|An East Timorese man partially dressed in traditional clothing]]
{{Historical populations
|title = Historical populations
|percentages=pagr
|align = right|width =
|source = 2015 census<ref>{{cite web|title=East Timor: Administrative Division|url=http://www.citypopulation.de/php/timor-admin.php|publisher=City population}}</ref>
|᱑᱙᱘᱐|555350
|᱑᱙᱙᱐|747557
|᱒᱐᱐᱑|787340
|᱒᱐᱐᱔|923198
|᱒᱐᱑᱐|1066582
|᱒᱐᱑᱕|1183643
}}
[[File:Timor-Lestepop.svg|thumb|ᱦᱚᱲᱮᱞ ᱯᱤᱨᱟᱢᱤᱰ]]
[[File:East Timor demographic change.png|thumb|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱤᱢᱳᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱑᱘᱖᱑ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱑᱐᱾]]
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ===
[[File:Sprachen Osttimors-en.png|thumb|Major language groups in East Timor by ''suco'']]
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱤᱢᱳᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ [[ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ|ᱯᱳᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ]] ᱟᱨ [[ᱛᱮᱛᱩᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱛᱮᱛᱩᱢ]]᱾ [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]] ᱟᱨ [[ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ]] ᱦᱚ ᱟᱫᱚᱢ ᱟᱫᱚᱢ ᱡᱚᱠᱷᱮᱡᱽ ᱵᱮᱵᱦᱟᱨᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱛᱮᱛᱩᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱟᱥᱨᱚᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱧᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾
᱒᱐᱑᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱧᱟᱢᱟᱠᱟᱱ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱵᱮᱵᱦᱟᱨᱮᱫᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱛᱮᱛᱩᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ (ᱟᱭᱳ ᱟᱲᱟᱝ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱓᱐.᱖% ᱦᱚᱲᱮᱞ), ᱢᱟᱢᱵᱟᱭ (᱑᱖.᱖%), ᱢᱟᱠᱟᱥᱟᱭ (᱑᱐.᱕%), ᱛᱮᱛᱩᱢ ᱛᱮᱨᱤᱠ (᱖.᱐᱕%), ᱵᱟᱭᱠᱮᱱᱩ (᱕.᱘᱗%), ᱠᱮᱢᱟᱠ (᱕.᱘᱕%), ᱵᱩᱱᱟᱠ (᱕.᱔᱘%), ᱛᱳᱠᱳᱫᱮᱫᱮ (᱓.᱙᱗%) ᱟᱨ ᱯᱷᱟᱛᱟᱞᱩᱠᱩ (᱓.᱕᱒%) ᱮᱢᱟᱱ᱾ ᱟᱨᱦᱚ ᱮᱴᱟᱜ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱑᱐.᱔᱗% ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ᱾
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱟᱨᱦᱚ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Sister project links|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱤᱢᱳᱨ|voy=ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱤᱢᱳᱨ}}
<!--
Wikipedia is not a link list nor a Web directory. If your link points to a website that does not cover many subjects about East Timor, it's most likely in the wrong place here and you should go and search for a more specific article.
-->
'''ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ'''
* [http://www.timor-leste.gov.tl/ Timor-Leste official government website]
* [http://www.timorleste.tl/ Timor-Leste official tourism website]
* [https://web.archive.org/web/20081210074013/https://www.cia.gov/library/publications/world-leaders-1/world-leaders-t/timor-leste.html Chief of State and Cabinet Members]
'''General information'''
* {{CIA World Factbook link|tt|Timor-Leste}}
* [https://web.archive.org/web/20081029214745/http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/etimor.htm East Timor] from ''UCB Libraries GovPubs''
* {{curlie|Regional/Asia/Timor-Leste|Timor-Leste}}
* [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/596313/East-Timor East Timor] at ''[[Encyclopædia Britannica]]''
* [https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-pacific-14919009 East Timor profile] [[BBC News]]
* {{Wikiatlas|East Timor}}
* [http://www.ifs.du.edu/ifs/frm_CountryProfile.aspx?Country=TL Key Development Forecasts for Timor-Leste] from [[International Futures]]
* [https://web.archive.org/web/20190326203827/http://www.tlstudies.org/index.html Timor Leste Studies Association]
{{Cookbook}}
rmnlh4ctqb1bpechz26t6ugg8altzl6
ᱥᱟᱞᱮᱢ, ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ
0
11330
103374
92590
2022-08-26T09:32:49Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱟᱞᱮᱢ
| native_name =
| native_name_lang =
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline = SalemCITYMONTAGE.jpg
| image_alt =
| image_caption = Clockwise from top right: Hasthampatty roundabout, [[Kiliyur Falls]], Trumpet Exchange at NH544, Salem Steel Plant, Salem district collectorate, [[Modern Theatres]], [[Mookaneri Lake]] and Government Multispeciality Hospital
| nickname = [[ᱢᱮᱬᱦᱮᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ]]<ref>{{cite web|url=https://www.mygov.in/group-issue/my-salem-my-pride/|title=My Salem - My Pride|date=30 October 2015|publisher=[[Government of India]]|access-date=1 February 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180201193418/https://www.mygov.in/group-issue/my-salem-my-pride/|archive-date=1 February 2018|df=dmy-all}}</ref> <br /> ᱩᱞ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| map_alt = ᱥᱟᱞᱮᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ
| map_caption =
| pushpin_map = India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption =
| coordinates = {{coord|11.65|N|78.16|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = ᱥᱤᱧᱚᱛ
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ]]
| subdivision_name2 = [[ᱥᱟᱞᱮᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = [[Mayor–council government|Mayor–Council]]
| governing_body = ᱥᱟᱞᱮᱢ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| leader_title = Mayor
| leader_name = vacant
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 124
| area_rank = 5
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 289
| population_total = ᱘᱒᱙,᱒᱖᱗
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
|population_footnotes =
| population_density_km2 = ᱙᱐᱗᱙
| population_metro = ᱙᱑᱗,᱔᱑᱔
| population_metro_footnotes = <ref name="UA_2011">{{cite web|title=Primary Census Abstract - Urban Agglomeration|url=http://www.censusindia.gov.in/DigitalLibrary/MFTableSeries.aspx|format=XLS|publisher=[[Registrar General and Census Commissioner of India]]|access-date=13 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20160315050316/http://www.censusindia.gov.in/DigitalLibrary/MFTableSeries.aspx|archive-date=15 March 2016|df=dmy-all}}</ref>
| population_rank = ᱖
| population_note =
| demographics_type1 =
ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info1 = ᱛᱟᱢᱤᱞ
| demographics1_title2 = ᱨᱚᱲ
| demographics1_info2 = ᱛᱟᱢᱤᱞ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱖᱓᱖xxx
| area_code = [[Telephone numbers in India|+᱙᱑-᱔᱒᱗]]
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| registration_plate = TN-27, TN-30, TN-54, TN-90
| website = {{URL|www.salemcorporation.gov.in}}
| footnotes =
| other_name =
}}
'''ᱥᱟᱞᱮᱢ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ [[ᱥᱟᱞᱮᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮ ᱛᱷᱤᱨᱩᱱᱤᱢᱩᱛᱷᱟᱨᱩ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱠᱚᱭᱟᱢᱵᱟᱴᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱑᱖᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱐᱐ ᱢᱤᱞ), ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱵᱮᱝᱜᱟᱞᱩᱨᱩ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱑᱘᱖ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱑᱖ ᱢᱤᱞ) ᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱪᱮᱱᱱᱟᱭ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱔᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱒᱑᱐ ᱢᱤᱞ) ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱞᱮᱢ ᱫᱚ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱟᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱜᱩᱴ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱑᱒᱔ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱔᱘ ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱤᱞ) ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.salemcorporation.gov.in/about-corporation.php|title=About Corporation|publisher=salemcorporation.gov.in|access-date=27 June 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150718231923/http://www.salemcorporation.gov.in/about-corporation.php|archive-date=18 July 2015|df=dmy-all}}</ref>
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱥᱟᱞᱮᱢ {{Coord|11.67|N|78.14|E|}} ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ,<ref>{{cite web |url=http://www.fallingrain.com/world/IN/25/Salem.html |title=Falling Rain Genomic s, Inc – Salem |publisher=Fallingrain.com |access-date=10 April 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121013121956/http://www.fallingrain.com/world/IN/25/Salem.html |archive-date=13 October 2012 |df=dmy-all }}</ref> ᱒᱗᱘ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱙᱑᱒ ᱯᱷᱤᱴ) ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱮᱛᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ: ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ ᱱᱟᱜᱚᱨᱢᱟᱞᱟᱭ, ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱡᱟᱨᱩᱜᱩᱢᱟᱞᱟᱭ, ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ ᱠᱚᱸᱡᱚᱢᱟᱞᱟᱭ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱜᱚᱰᱰᱚᱢᱟᱞᱟᱭ ᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱥᱮᱨᱟᱣᱚᱭ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite news|url=http://www.thehindu.com/news/national/tamil-nadu/people-throng-tourist-spots-on-kaanum-pongal/article6798283.ece|title=People throng tourist spots on 'Kaanum Pongal'|author=Syed Muthahar Saqaf|newspaper=[[The Hindu]]|date=18 January 2015|access-date=5 February 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180205131013/http://www.thehindu.com/news/national/tamil-nadu/people-throng-tourist-spots-on-kaanum-pongal/article6798283.ece|archive-date=5 February 2018|df=dmy-all}}</ref> ᱛᱷᱤᱨᱩᱱᱤᱢᱩᱛᱷᱟᱨᱩ ᱜᱟᱰᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱞᱤᱸᱡᱤᱱᱟ, ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱵᱟᱨ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ ᱦᱟᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite news|url=http://www.thehindu.com/news/national/tamil-nadu/river-thirumanimuthar-cries-for-attention/article7804532.ece|title=River Thirumanimuthar cries for attention|author=SS.P. Saravanan|newspaper=[[The Hindu]]|date=26 October 2015|access-date=5 February 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180205130548/http://www.thehindu.com/news/national/tamil-nadu/river-thirumanimuthar-cries-for-attention/article7804532.ece|archive-date=5 February 2018|df=dmy-all}}</ref> ᱠᱤᱞᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱥᱟᱞᱮᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.sonatech.ac.in/about-sona/salem-district.html|title=ABOUT SALEM CITY|publisher=sonatech.in|accessdate=February 5, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20150424005956/http://www.sonatech.ac.in/about-sona/salem-district.html|archive-date=24 April 2015|df=dmy-all}}</ref>
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
{{Historical populations
|state=collapsed
|align=right
|1871 |50012
|1881 |50667
|1891 |67710
|1901 |70621
|1911|59153
|1921|52244
|1931|102179
|1941|129702
|1951|203052
|1961|249145
|1971|
|1981|
|1991|366712
|2001|696760
|2011|829267
}}
{{bar box|title=Religious census|titlebar=#ddd|left1=Religion|right1=Percent(%)|float=left|bars={{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|Orange|89.79}}{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ]]|Green|7.48}}{{bar percent|[[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]]|purple|2.36}}{{bar percent|[[ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱡᱳᱭᱱᱳ]]|Blue|0.11}}{{bar percent|[[ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱤᱠᱷ]]|yellow|0.02}}{{bar percent|[[ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ]]|Gold|0.01}}{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ|grey|0.2}}{{bar percent|[[Irreligion|No religion]]|violet|0.02}}}}
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱞᱮᱢ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱘᱒᱖,᱒᱗᱖ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱚᱴᱟ ᱑,᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱙᱘᱗ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱘᱒᱙ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱢᱩᱬ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱟᱢᱤᱞ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱚᱱᱱᱚᱲ ᱫᱮᱵᱭᱟᱸᱜᱟ ᱜᱩᱴ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱨᱚᱲ ᱟᱠᱚ ᱾<ref name="dashboard">{{cite web|title=Census Info 2011 Final population totals|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/censusinfodashboard/index.html|publisher=Office of The Registrar General and Census Commissioner, Ministry of Home Affairs, Government of India|year=2013|access-date=26 January 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20131113144743/http://www.censusindia.gov.in/2011census/censusinfodashboard/index.html|archive-date=13 November 2013|df=dmy-all}}</ref> ᱜᱩᱴ ᱗᱙,᱐᱖᱗ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱩᱢᱚᱨ ᱠᱚᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ: ᱔᱐,᱕᱗᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱓᱘,᱔᱙᱗ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱾ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱗᱖.᱓ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱗᱒.᱙᱙ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱞᱮᱢ ᱨᱮ ᱒᱑᱕,᱗᱓᱗ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱟᱨ ᱜᱩᱴ ᱓᱓᱒,᱑᱔᱗ ᱞᱮᱵᱟᱨ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ: ᱑,᱕᱙᱙ ᱪᱟᱹᱥᱤ, ᱓,᱐᱔᱐ ᱪᱟᱪᱟᱥ ᱞᱮᱵᱟᱨ, ᱓᱒,᱕᱙᱗ ᱰᱚᱢᱮᱥᱴᱤᱠ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤ, ᱒᱗᱘,᱘᱙᱒ ᱮᱢᱟᱱ ᱞᱮᱵᱟᱨᱢ ᱑᱖,᱐᱑᱙ ᱯᱟᱨᱴᱼᱴᱟᱭᱤᱢ ᱞᱮᱵᱟᱨ, ᱑᱖᱕ ᱪᱟᱹᱥᱤ, ᱕᱔᱔ ᱪᱟᱪᱟᱥ ᱞᱮᱵᱟᱨ, ᱑,᱙᱓᱗ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤ ᱨᱮ ᱞᱮᱵᱟᱨ ᱟᱨ ᱑᱓,᱓᱗᱓ ᱮᱢᱟᱱ ᱞᱮᱵᱟᱨ ᱾<ref name=2011census>{{cite web|title=Census Info 2011 Final population totals – Salem(05740)|url=http://www.censusindia.gov.in/pca/SearchDetails.aspx?Id=684822|publisher=Office of The Registrar General and Census Commissioner, Ministry of Home Affairs, Government of India|year=2013|access-date=26 January 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20150924144330/http://www.censusindia.gov.in/pca/SearchDetails.aspx?Id=684822|archive-date=24 September 2015|df=dmy-all}}</ref> ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱢᱤᱠ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱥᱟᱞᱮᱢ ᱨᱮ ᱘᱙.᱗᱙% ᱦᱤᱱᱫᱩ, ᱗.᱔᱘% ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ, ᱒.᱓᱖% ᱤᱥᱟᱹᱭ, ᱐.᱑᱑% ᱡᱳᱭᱱᱳ, ᱐.᱐᱒% ᱥᱤᱠᱷ, ᱐.᱐᱑% ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱐.᱒% ᱮᱢᱟᱱ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱮᱫᱼᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=religion2011>{{cite web|title=Population By Religious Community - Tamil Nadu|year=2011|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-01.html|format=XLS|publisher=Office of The Registrar General and Census Commissioner, Ministry of Home Affairs, Government of India|access-date=13 September 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150913045700/http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-01.html|archive-date=13 September 2015|df=dmy-all}}</ref>
{{-}}
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
[[File:Salem_NH47_trumpet_exchange.jpg|thumb|upright=1.35|Trumpet Exchange]]
[[File:Slm junction.jpg|thumb|upright=1.15|[[Salem Junction railway station|Salem Junction's old Entrance]]]]
[[File:Salem Junction.jpg|thumb|upright=1.25|[[Salem Junction railway station|a newly renovated Salem Junction's Entrance]]]]
===ᱥᱚᱲᱚᱠ===
ᱥᱟᱞᱮᱢ ᱨᱮ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱟᱨᱴᱤᱨᱤᱞ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ: ᱚᱢᱟᱞᱩᱨ ᱰᱟᱦᱟᱨ, ᱪᱮᱨᱤ ᱰᱟᱦᱟᱨ, ᱥᱟᱨᱚᱫᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱰᱟᱦᱟᱨ, ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱢᱩᱬ ᱰᱟᱦᱟᱨ, ᱛᱨᱤᱪᱤ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱟᱨ ᱟᱛᱴᱩᱨ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱾ ᱯᱮᱭᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱠᱟ ᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ: ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱔᱔ (ᱢᱟᱫᱩᱨᱟᱭ ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱩᱱᱮᱞᱵᱮᱞᱤ ᱠᱟᱱᱭᱟᱠᱩᱢᱟᱨᱤ ᱛᱟᱞᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱨᱤᱱᱚᱜᱚᱨ), ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱕᱔᱔ (ᱥᱟᱞᱮᱢ ᱼ ᱠᱚᱪᱤ ᱛᱟᱞᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱨᱚᱰ ᱟᱨ ᱠᱚᱭᱟᱢᱵᱟᱴᱩᱨ ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱩᱯᱯᱩᱨ) ᱟᱨ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱗᱙ (ᱥᱟᱞᱮᱢᱼᱩᱞᱩᱨᱯᱮᱴ) ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.indiamapped.com/highways-in-india/|title=List of National Highway, National Highways of India, National Highways|publisher=Indiamapped.com|access-date=10 April 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120414025828/http://www.indiamapped.com/highways-in-india/|archive-date=14 April 2012|df=dmy-all}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[http://bestpackersandmovers.co.in/packers-and-movers-salem/ Packing and moving company in salem]
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Commons category|ᱥᱟᱞᱮᱢ, ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ}}
{{EB1911 Poster|Salem (India)|Salem, Tamil Nadu}}
* {{wikivoyage-inline|Salem (India)|Salem, Tamil Nadu}}
<!--NO COMMERCIAL LINKS — ALL COMMERCIAL LINKS WILL BE IMMEDIATELY DELETED--->
* [http://www.salem.tn.nic.in/ NIC website for Salem, Tamil Nadu]
* [http://www.tn.gov.in/police/PROFILE/SALEM%20DISTRICT.htm Police and prisons]
* {{Cite NSRW|wstitle=Salem|short=x}}
{{ᱥᱟᱞᱮᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{ᱛᱟᱢᱤᱞᱱᱟᱰᱩ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱞᱮᱢ, ᱛᱟᱢᱩᱞᱱᱟᱰᱩ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱞᱮᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ]]
8rdq3ydwku49ioxo42nm0rzwhllfus8
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱤᱞᱞᱤ
0
12879
103414
95121
2022-08-26T11:47:52Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱤᱞᱞᱤ
| native_name =
| native_name_lang =
| other_name =
| nickname =
| settlement_type = [[ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|28|38|24|N|77|17|24|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]]
| established_title = <!--ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ -->
| established_date =
| founder =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = ᱯᱨᱤᱛ ᱵᱷᱤᱦᱟᱨ
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_total = ᱑,᱗᱐᱙,᱓᱔᱖
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]], [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]], [[ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱚᱸᱡᱟᱵᱤ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] -->
| postal_code =
| registration_plate =
| blank1_name_sec1 = ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| blank1_info_sec1 = [[ᱱᱚᱭᱮᱰᱟ]], [[ᱜᱟᱡᱤᱭᱟᱵᱟᱫᱽ, ᱩᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱜᱟᱡᱤᱭᱟᱵᱟᱫᱽ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ]] MP
| blank2_info_sec1 = [[ᱜᱚᱣᱛᱚᱢ ᱜᱚᱢᱵᱷᱤᱨ]]
| blank3_name_sec1 = ᱰᱤᱯᱴᱤ ᱠᱚᱢᱤᱥᱱᱚᱨ
| blank3_info_sec1 = ᱚᱨᱩᱱ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱢᱤᱥᱨᱟ (IAS)
| website =
| footnotes =
| official_name =
}}
<br />[[Image:delhi map.PNG|250px|thumb|ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱨᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱤᱠᱷᱟᱣᱟᱜ ᱱᱚᱠᱥᱟ ᱾]]
'''ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱤᱞᱞᱤ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮᱫᱚ [[ᱡᱚᱢᱩᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ]], [[ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱤᱞᱞᱤ]], ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮᱫᱚ [[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱜᱟᱡᱤᱭᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱳᱣᱛᱚᱢ ᱵᱩᱫᱽᱫᱷᱚ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱯᱮᱭᱟ ᱡᱚᱜᱚ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱦᱟᱯᱟᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ: [[ᱜᱟᱱᱫᱷᱤ ᱱᱚᱜᱚᱨ, ᱫᱤᱞᱞᱤ|ᱜᱟᱱᱫᱷᱤ ᱱᱚᱜᱚᱨ]], ᱯᱨᱤᱛ ᱵᱷᱤᱦᱟᱨ ᱟᱨ ᱢᱚᱭᱩᱨ ᱵᱷᱤᱦᱟᱨ
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱑,᱗᱐᱙,᱓᱔᱖ (᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ) ᱟᱨ ᱖᱔ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱒᱒,᱖᱓᱙ ᱦᱚᱲ ᱜᱚᱴᱟ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱑,᱗᱐᱙,᱓᱔᱖ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱜᱟᱢᱵᱤᱭᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱟᱨᱟ ᱵᱟᱹᱨᱤ ᱟᱠᱚ<ref name="cia">{{cite web | author = US Directorate of Intelligence | title = Country Comparison:Population | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html | accessdate = 1 October 2011 | quote = Gambia, The 1,797,860 July 2011 est. }}</ref> ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱱᱮᱵᱽᱨᱟᱥᱠᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php |title=2010 Resident Population Data |publisher=U. S. Census Bureau |accessdate=30 September 2011 |quote=Nebraska 1,826,341|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131019160532/http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php |archivedate=19 October 2013 |df=dmy }}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱒᱘᱔ ᱟᱱᱟᱜ (ᱜᱩᱴ ᱖᱔᱐ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ) ᱨᱮᱸᱠᱤᱝ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱒᱖,᱖᱘᱓ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱖᱙,᱑᱑᱐/ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱑ᱼ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱜᱨᱚᱴ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱑᱖.᱖᱘% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱫᱚ ᱘᱘᱓ ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱘᱘.᱗᱕% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://dceast.delhigovt.nic.in/ East Delhi official website]
*[http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-features/tp- educationplus/article3318555.ece Preparing youth to meet industry needs]
{{Geographic location
|Centre = ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ
|North = [[ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northeast = [[ᱜᱟᱡᱤᱭᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
|East =
|Southeast = [[ᱜᱚᱣᱛᱚᱢ ᱵᱩᱫᱽᱫᱷᱚ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
|South =
|Southwest = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|West = [[ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] <br> [[ᱱᱟᱶᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northwest = [[ᱠᱚᱧᱮ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
}}
{{ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
kkfvqvqfsu048p5wwr44xgydyr4qltc
ᱥᱟᱠᱷᱟ
0
13506
103390
68852
2022-08-26T10:05:38Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Russian federal subject
|en_name = ᱥᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ (ᱭᱟᱠᱩᱛᱤᱭᱟ)
|ru_name = Республика Саха (Якутия)
|loc_name1 = Саха Өрөспүүбүлүкэтэ
|loc_lang1 = ᱭᱟᱠᱩᱛ
|image_map = Map of Russia - Sakha (Yakutia) (Crimea disputed).svg
|coordinates = {{coord|66|24|N|129|10|E|type:adm1st_region:RU|display=inline,title}}
|image_coa = Coat of Arms of Sakha (Yakutia).svg
|coa_caption = [[:en:Coat of arms of the Sakha Republic|Coat of arms]]
|image_flag = Flag of Sakha.svg
|flag_caption = [[Flag of the Sakha Republic|Flag]]
|anthem = [[National Anthem of the Sakha Republic]]<br /><center>[[File:Anthem of the Sakha Republic.ogg]]</center>
|anthem_ref =
|holiday =
|holiday_ref =
|political_status = ᱨᱤᱯᱟᱵᱽᱞᱤᱠ
|political_status_link = ᱨᱟᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ ᱠᱚ
|federal_district = [[:en:Far Eastern Federal District|ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱥᱟᱢᱟᱝ]]
|economic_region = [[:en:Far Eastern economic region|ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱥᱟᱢᱟᱝ]]
|adm_ctr_type = ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ
|adm_ctr_name = [[ᱭᱟᱠᱩᱛᱥ]]
|adm_ctr_ref = <ref name=Min2002 />
|official_lang_list = [[ᱥᱟᱠᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱠᱷᱟ]]
|official_lang_ref =
|pop_2010census = 958,528
|pop_2010census_rank = 55th
|urban_pop_2010census = 64.1%
|rural_pop_2010census = 35.9%
|pop_2010census_ref =
|pop_density =
|pop_density_as_of =
|pop_density_ref =
|pop_latest =
|pop_latest_date =
|pop_latest_ref =
|area_km2 = 3083523
|area_km2_rank = 1st
|area_km2_ref = <ref name="area" />
|established_date = April 27, 1922
|established_date_ref = <ref name=Min2002>{{cite book|last=Minahan|first=James|title=Encyclopedia of the Stateless Nations: S-Z|year=2002|publisher=Greenwood Publishing Group|pages=1630ff}}</ref>
|license_plates = 14
|ISO = RU-SA
|gov_as_of = May 2018
|leader_title = [[Head of the Sakha Republic|Head]]
|leader_title_ref = <ref name="HeadLegis">[http://sakha.gov.ru/node/17668 Constitution of the Sakha (Yakutia) Republic] 53.1</ref>
|leader_name = [[Aysen Nikolayev]]
|legislature = [[State Assembly of the Sakha Republic|State Assembly (''Il Tumen'')]]
|legislature_ref =
| timezone_link = Time in Sakha
| timezone1_location = most <small>(excluding districts in UTC+10:00 and UTC+11:00 time zones)</small>
| timezone1 = [[Yakutsk Time]]
| utc_offset1 = +09:00
| timezone2_location = [[Oymyakonsky]], [[Ust-Yansky]] and [[Verkhoyansky]] districts
| timezone2 = [[Vladivostok Time]]
| utc_offset2 = +10:00
| timezone3_location = [[Abyysky]], [[Allaikhovsky]], [[Momsky]], [[Nizhnekolymsky]], [[Srednekolymsky]] and [[Verkhnekolymsky]] districts
| timezone3 = [[Magadan Time]]
| utc_offset3 = +11:00
|website = {{url|http://sakha.gov.ru/}}
|website_ref =
|date = May 2018
|timezone4 = see [[#Time_zones|Time zones]]
}}
'''ᱥᱟᱠᱷᱟ''', '''ᱭᱟᱠᱩᱛᱤᱭᱟ''' ᱥᱮ '''ᱭᱟᱠᱩᱴᱤᱭᱟ''' ([[ᱨᱩᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱨᱟᱥᱤᱭᱟᱱ]]: Якутия, [[ᱭᱟᱠᱩᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱭᱟᱠᱩᱛ]]: Саха Сирэ) ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱲᱟᱭᱚᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ (republic) ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ '''ᱥᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ''' (ᱨᱟᱥᱤᱭᱟᱱ: Республика Саха, ᱭᱟᱠᱩᱛ: Саха Өрөспүүбүлүкэтэ) ᱾
[[ᱨᱮᱫ:Flag of Sakha.svg|thumb|]]
᱒᱐᱑᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱙᱕᱘,᱕᱒᱘ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱜᱟᱱ ᱜᱮ ᱥᱟᱠᱷᱟ ᱟᱨ ᱨᱟᱥᱤᱭᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱓᱐,᱘᱓,᱕᱒᱓ ᱪᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱠᱤᱢᱤ (᱑᱑,᱙᱐,᱕᱕᱕ ᱪᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱛᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ ᱫᱚ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ [[:en:List of the largest country subdivisions by area|ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱴᱚᱴᱷᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]] ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟ [[:en:Far Eastern Federal District|ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱢᱞᱮᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱨᱫᱷᱮᱠ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮᱡᱽ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ [[ᱭᱟᱠᱩᱴᱥ]] ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤᱜᱮ ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱴᱷᱤᱱ ᱦᱚᱭᱦᱤᱥᱤᱫ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱲᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱮᱛᱚᱢ ᱜᱳᱞᱟᱨᱫᱷ (northern hemisphere) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱨᱮᱭᱟᱲ [[ᱵᱷᱟᱨᱠᱷᱳᱭᱟᱱᱥ]] ᱟᱨ ᱳᱭᱢᱮᱭᱟᱠᱳᱝ ᱨᱮ ᱨᱮᱠᱳᱨᱰ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱱᱟ, ᱟᱨ ᱭᱟᱠᱩᱛ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱥᱮᱭᱟᱲ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱚᱞᱚ -᱓᱕° ᱥᱮᱞᱥᱤᱟᱹᱥ (-᱓᱑° ᱯᱷᱟᱨᱮᱱᱦᱟᱭᱤᱴ) ᱾
ᱥᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱯᱳᱭᱞᱳ ᱥᱮᱸᱫᱽᱨᱟ ᱟᱨ ᱵᱚᱞᱜᱟᱡᱮᱞ ᱩᱥᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱴᱩᱝᱜᱩᱥᱤᱠ ᱟᱨ ᱯᱟᱞᱮᱳᱥᱤᱵᱮᱨᱤᱭᱟᱱ ᱦᱚᱲ, ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱮᱵᱷᱮᱱᱥ ᱟᱨ ᱭᱩᱠᱟᱜᱷᱤᱨ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱟᱥᱚᱜ ᱴᱷᱟᱹᱶ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱵᱳᱭᱠᱟᱞ ᱫᱟᱨᱦᱟ ᱟᱰᱮᱯᱟᱥᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡᱽ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱩᱨᱠᱤ ᱥᱟᱠᱷᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱚ ᱙ ᱟᱱᱟᱜ ᱟᱨ ᱑᱖ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱢᱩᱫ ᱨᱮ ''ᱞᱮᱱᱟ'' ᱨᱮ ᱠᱚ ᱜᱤᱨᱟᱹᱵᱟᱹᱥᱤ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱠᱚ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱶ ᱛᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[:en:Pastoralism|ᱡᱟᱡᱚᱠ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ]] ᱠᱚ ᱟᱹᱜᱩᱛᱚᱨᱟ ᱞᱮᱫᱟ ᱾
==ᱧᱩᱛᱩᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
==ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ==
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
᱒᱐᱑᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱙,᱕᱘,᱕᱒᱘ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱥᱟᱠᱷᱟ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱠᱤᱢᱤ ᱨᱮ ᱐.᱓᱑ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱨᱟᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
==ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ==
[[ᱨᱩᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱨᱟᱥᱤᱭᱟᱱ]] ᱟᱨ [[ᱭᱟᱠᱩᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱠᱷᱟ]] ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱠᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱭᱟᱠᱩᱛ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱲᱟᱭᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱔᱐% ᱦᱚᱲ ᱱᱚᱶᱟ ᱭᱟᱠᱩᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱛᱩᱨᱠᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱛᱩᱨᱠᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ==
ᱥᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜᱩᱴ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱮᱱᱟᱨᱡᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱕᱐% ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱥᱤᱞᱯᱚ ᱛᱷᱚᱠ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱠᱷᱟᱫᱟᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱭᱟᱠᱩᱴᱥ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱶ ᱛᱮ ᱚᱞᱰᱟᱱ, ᱢᱤᱨᱱᱤ, ᱱᱮᱨᱤᱝᱜᱤ, ᱯᱳᱠᱟᱨᱵᱷᱚᱥᱠ ᱟᱨ ᱩᱫᱟᱪᱱᱤ ᱠᱚᱨᱮ ᱥᱤᱞᱯᱚ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱦᱤᱨᱟᱹ ᱥᱚᱱᱟ, ᱴᱤᱱ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱷᱟᱫᱟᱱ ᱠᱚᱜᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱤᱞᱯᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱦᱮᱡᱽᱥᱮᱱ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
e3bo49einse949ezsamvvcqdgltvytl
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱟᱞᱤᱢᱟᱱᱛᱟᱱ
0
13545
103403
68102
2022-08-26T11:24:53Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱟᱞᱤᱢᱟᱱᱛᱟᱱ
| official_name =
| type = [[ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| image_shield = {{#property:p94}}
| image_flag = {{#property:p41}}
| image_map = East Kalimantan in Indonesia.svg
| map_caption = {{map caption|location_color=dark red|legend=East Kalimantan (orthographic projection).svg}}
| coordinates = {{coord|1|3|N|116|19|E|region:ID_type:adm1st|display=inline,title}}
| seat_type = ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ<br />{{nobold|ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ}}
| seat = [[ᱥᱟᱢᱟᱨᱤᱱᱫᱟ]]
| leader_title1 = ᱜᱚᱵᱷᱚᱨᱱᱚᱨ
| leader_name1 = [[Isran Noor]]
| governing_body = ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱟᱞᱤᱢᱟᱱᱛᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱝᱠᱟᱨ
| leader_title2 = Vice Governor
| leader_name2 = [[Hadi Mulyadi]]
| unit_pref = Metric<!-- or US or UK -->
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 125336.81
| area_note =
| area_rank = [[:en:Provinces of Indonesia|4th in Indonesia]]
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_footnotes = <ref>Badan Pusat Statistik, Jakarta, 2019.</ref>
| population_total = 3619700
| population_as_of = mid 2019
| population_density_km2 = auto
| population_note = (excluding population separated off in 2012 as [[North Kalimantan]])
| demographics_type1 = ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ
| demographics1_footnotes =
| demographics1_title1 = [[:en:Ethnic groups in Indonesia|ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱚ]]
| demographics1_info1 = 20% [[Kutai]]<br />20% [[Javanese people|Javanese]]<br /> 18% [[Buginese people|Buginese]]<br /> 14% [[Banjar people|Banjarese]]<br /> 9.9% [[Dayak people|Dayak]]<br /> 18.2% other
| demographics1_title2 = [[ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
| demographics1_info2 = [[ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ]] (ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞᱤ)<br /> [[ᱵᱟᱱᱡᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱱᱡᱟᱨ]], [[:en:Buginese language|ᱵᱩᱜᱤᱱᱮᱥ]], [[ᱰᱟᱭᱮᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱰᱟᱭᱮᱠ]], [[:en:Kutai Malay|ᱠᱩᱛᱟᱭ ᱢᱟᱞᱚᱭ]] (ᱴᱚᱴᱷᱟᱠᱤᱭᱟᱹ)
| timezone1 = [[:en:Time in Indonesia|WITA]] ([[UTC+8]])
| utc_offset1 =
| postal_code_type =
| postal_code =
| area_code_type =
| area_code =
| blank_name_sec1 = [[Human Development Index|HDI]]
| blank_info_sec1 = {{increase}} 0.766 ({{fontcolor|green|High}})
| blank1_name_sec1 = HDI rank
| blank1_info_sec1 = [[List of Indonesian provinces by Human Development Index|3rd in Indonesia]] (2019)
| blank2_name_sec1 = [[Gross regional product|GRP]] Nominal
| blank2_info_sec1 = {{increase}}$46.23 billion<ref name=pdrb>{{cite web |url= https://www.bps.go.id/publication/2020/04/29/e9011b3155d45d70823c141f/statistik-indonesia-2020.html
|title=Indonesia |publisher=[[Badan Pusat Statistik]] |access-date=20 May 2020}}</ref>
| blank3_name_sec1 = [[Purchasing Power Parity|GDP PPP]] (2019)
| blank3_info_sec1 = {{increase}}$151.11 billion<ref name=pdrb>{{cite web |url= https://www.bps.go.id/publication/2020/04/29/e9011b3155d45d70823c141f/statistik-indonesia-2020.html
|title=Indonesia |publisher=[[Badan Pusat Statistik]] |access-date=20 May 2020}}</ref>
| blank4_name_sec1 = GDP rank
| blank4_info_sec1 = [[List of Indonesian provinces by GRP per capita|8th in Indonesia]] (2019)
| blank5_name_sec1 = Nominal [[Per capita income|per capita]]
| blank5_info_sec1 = US$ 12,423 (2019)<ref name=pdrb>{{cite web |url= https://www.bps.go.id/publication/2020/04/29/e9011b3155d45d70823c141f/statistik-indonesia-2020.html
|title=Indonesia |publisher=[[Badan Pusat Statistik]] |access-date=20 May 2020}}</ref>
| blank6_name_sec1 = [[Purchasing power parity|PPP]] [[Per capita income|per capita]]
| blank6_info_sec1 = US$ 40,833 (2019)<ref name=pdrb>{{cite web |url= https://www.bps.go.id/publication/2020/04/29/e9011b3155d45d70823c141f/statistik-indonesia-2020.html
|title=Indonesia |publisher=[[Badan Pusat Statistik]] |access-date=20 May 2020}}</ref>
| blank7_name_sec1 = Per capita rank
| blank7_info_sec1 = [[List of Indonesian provinces by GRP per capita|2nd in Indonesia]] (2019)
| website ={{URL|http://www.kaltimprov.go.id/|kaltimprov.go.id}}
}}
'''ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱟᱞᱤᱢᱟᱱᱛᱟᱱ''' ([[ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ]]: Kalimantan Timur) ᱫᱚ [[ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ [[ᱵᱳᱨᱱᱤᱭᱳ]] ᱫᱤᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱟᱞᱤᱢᱟᱱᱛᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱒᱐᱑᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱓᱐ ᱞᱟᱠᱷ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱒᱐᱑᱕ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱓᱔.᱒ ᱞᱟᱠᱷ; ᱱᱮᱛᱟᱨᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱓,᱖᱑᱙,᱗᱐᱐ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ (᱒᱐᱑᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ)<ref>Badan Pusat Statistik, Jakarta, 2019.</ref> ᱾ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ [[ᱥᱟᱢᱟᱨᱤᱱᱫᱟ]] ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱩᱛᱟᱭ ᱠᱟᱨᱛᱮᱱᱟᱜᱟᱨ ᱟᱨ ᱯᱟᱱᱟᱡᱟᱢ ᱮᱛᱚᱢ ᱯᱟᱥᱮᱨ ᱨᱮᱡᱮᱱᱥᱤ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱨᱮ ᱟᱜᱟᱢ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱜᱟᱢ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱧᱤᱛ ᱦᱚ ᱵᱟᱝ ᱵᱟᱲᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱒᱐᱒᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱟᱨ ᱒᱐᱒᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱟᱞᱤᱢᱟᱱᱛᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱑᱒᱕,᱓᱓᱖.᱘᱑ ᱪᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱠᱤᱢᱤ (᱔᱘,᱓᱙᱒ ᱪᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱛᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱜᱟᱱ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ [[ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱩᱞᱟᱣᱮᱥᱤ]] ᱟᱨ [[ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱩᱞᱟᱣᱮᱥᱤ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱟᱶ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱮᱯ ᱢᱟᱝᱠᱟᱞᱤᱦᱟᱴ ᱩᱯᱚᱫᱤᱯ ᱫᱚ [[:en:Celebes Sea|ᱥᱮᱞᱮᱵᱮ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱠᱟᱥᱟᱨ ᱯᱨᱚᱱᱟᱞᱤ ᱦᱟᱹᱵᱤᱫ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱟᱶᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱱᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮᱡᱽ ᱒᱐᱑᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱨᱮ [[ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱟᱞᱤᱢᱟᱱᱛᱟᱱ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱟᱞᱤᱢᱟᱱᱛᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱯᱟᱪᱮ ᱠᱟᱞᱤᱢᱟᱱᱛᱟᱱ]] ᱟᱨ [[ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱞᱤᱢᱟᱱᱛᱟᱱ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ, ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱟᱞᱤᱢᱟᱱᱛᱟᱱ]] ᱥᱟᱶ ᱥᱤᱢᱟᱹᱱᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮ [[ᱥᱩᱵᱟᱦ]] ᱥᱟᱶ ᱦᱚᱸ ᱥᱤᱢᱟᱹᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ [[ᱥᱟᱨᱟᱣᱟᱠ]] ᱥᱟᱶ. ᱫᱚ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱥᱤᱢᱟᱹᱱᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
==ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ==
᱒᱐᱑᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱟᱹᱵᱤᱫ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱟᱞᱤᱢᱟᱱᱛᱟᱱ ᱜᱮᱞ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱨᱮᱡᱮᱱᱥᱤ (kabupaten) ᱟᱨ ᱯᱩᱱᱭᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ (kota) ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱒ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱦᱤᱞᱳᱜ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱱᱭᱟ ᱨᱮᱡᱮᱱᱥᱤ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮᱡᱽ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱶᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱯᱩᱱᱟᱭ ᱨᱮᱡᱮᱱᱥᱤ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱢᱟᱞᱤᱱᱟᱣ, ᱱᱩᱱᱩᱠᱟᱱ, ᱛᱟᱱᱟ ᱛᱤᱰᱩᱝ ᱟᱨ ᱵᱩᱞᱩᱱᱜᱟᱱ ᱨᱮᱡᱮᱱᱥᱤ ᱟᱨ ᱛᱟᱛᱟᱠᱟᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱾ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱟᱞᱤᱢᱟᱱᱛᱟᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱡᱮᱱᱥᱤ ᱟᱨᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ :
{| class="wikitable sortable" style="margin-bottom: 0;"
! ᱧᱩᱛᱩᱢ !! ᱮᱨᱤᱭᱟ (km<sup>2</sup>) !! ᱦᱚᱲᱮᱞ <br /> ᱒᱐᱑᱐ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ !! ᱦᱚᱲᱮᱞ <br /> ᱒᱐᱑᱕ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ !! ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ !! [[:en:Human Development Index|HDI]]<ref>[https://kaltim.bps.go.id/dynamictable/2018/01/19/139/-metode-baru-indeks-pembangunan-manusia-ipm-kabupaten-kota-di-provinsi-kalimantan-timur-2010-2018.html]</ref><br />᱒᱐᱑᱙
|-
| [[Balikpapan]] City ||align="right"| {{formatnum: 504.32}} ||align="right"| {{formatnum: 557579}} ||align="right"| {{formatnum: 614663}} || [[Balikpapan]]|| 0.801 ({{fontcolor|darkgreen|Very High}})
|-
| [[Bontang]] City ||align="right"| {{formatnum: 163.11}} ||align="right"| {{formatnum: 143683}} ||align="right"| {{formatnum: 165606}} || [[Bontang]]|| 0.801 ({{fontcolor|darkgreen|Very High}})
|-
| [[Samarinda]] City ||align="right"| {{formatnum: 694.96}} ||align="right"| {{formatnum: 727500}} ||align="right"| {{formatnum: 811314}} || [[Samarinda]]|| 0.802 ({{fontcolor|darkgreen|Very High}})
|-
| [[Berau Regency]] ||align="right"| {{formatnum: 21951.71}} ||align="right"| {{formatnum: 179079}} ||align="right"| {{formatnum: 208394}} || [[Tanjung Redeb, Berau|Tanjung Redeb]]|| 0.749 ({{fontcolor|green|High}})
|-
| [[East Kutai Regency]] <br />(Kutai Timur) ||align="right"| {{formatnum: 31735.19}} ||align="right"| {{formatnum: 255637}} ||align="right"| {{formatnum: 318950}} || [[Sangatta]]|| 0.735 ({{fontcolor|green|High}})
|-
| [[Kutai Kartanegara Regency]] ||align="right"| {{formatnum: 25716.41}} ||align="right"| {{formatnum: 626680}} ||align="right"| {{formatnum: 716319}} || [[Tenggarong]]|| 0.738 ({{fontcolor|green|High}})
|-
| [[Penajam North Paser Regency]] <br />(Penajam Paser Utara) ||align="right"| {{formatnum: 3131.95}} ||align="right"| {{formatnum: 142922}} ||align="right"| {{formatnum: 154020}} || [[Penajam]]|| 0.716 ({{fontcolor|green|High}})
|-
| [[Paser Regency]] ||align="right"| {{formatnum: 10745.26}} ||align="right"| {{formatnum: 230316}} ||align="right"| {{formatnum: 261736}} || [[Tana Paser]]|| 0.723 ({{fontcolor|green|High}})
|-
| [[West Kutai Regency]] <br />(Kutai Barat) ||align="right"| {{formatnum: 30693.90}} ||align="right"| {{formatnum: 140097}} ||align="right"| {{formatnum: 145728}} || [[Sendawar]]|| 0.716 ({{fontcolor|green|High)}}
|-
| [[Mahakam Ulu Regency]] <br />(Mahakam Ulu) ||align="right"| <sup>(a)</sup> ||align="right"| {{formatnum: 24994}} ||align="right"| {{formatnum: 25946}} || [[Ujoh Bilang]]|| 0.676 ({{fontcolor|#fc0|Medium}})
|-
| '''''Totals'''''<ref>Totals adjusted to take account of the removal of [[Tarakan, North Kalimantan|Tarakan City]] and four regencies, as confirmed by Biro Pusat Statistik.</ref> ||align="right"| {{formatnum: 125336.81}} ||align="right"| {{formatnum: 3028487}} ||align="right"| {{formatnum: 3422676}} || [[Samarinda]] || 0.766 ({{fontcolor|green|High}})
|}
Note: <sup>(a)</sup> The area of Mahakam Ulu Regency is included in the total for West Kutai Regency.
==ᱤᱠᱳᱞᱚᱡᱤ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ==
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
0a6acx1bvr18ui3t3rwi17z58wchum6
ᱥᱟᱠᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
13718
103391
68861
2022-08-26T10:06:29Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
| name = ᱥᱟᱠᱷᱟ
| altname = Sakha tyla
| nativename = саха тыла, ''saxa tıla''
| pronunciation = {{IPA-all|saxa tɯla|}}
| states = [[ᱨᱟᱥᱤᱭᱟ]]
| region = [[ᱥᱟᱠᱷᱟ|ᱭᱟᱠᱩᱛᱤᱭᱟ]]
| ethnicity = [[ᱭᱟᱠᱩᱛ ᱦᱚᱲ|ᱭᱟᱠᱩᱛᱥ]] (᱒᱐᱑᱐ ᱦᱚᱲᱥᱚᱝ)
| speakers = {{sigfig|450,000|2}} <ref>[https://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/Documents/Vol4/pub-04-05.pdf], Russian census 2010</ref>(᱒᱐᱑᱐ ᱦᱚᱲᱥᱚᱝ)
| date =
| ref =
| refname = Yakut
| familycolor = Altaic
| fam1 = [[ᱛᱩᱨᱠᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱛᱩᱨᱠᱤᱠ]]
| fam2 = [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱬᱚᱱ ᱛᱩᱨᱠᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱥᱟᱫᱷᱟᱬᱚᱱ ᱛᱩᱨᱠᱤᱠ]]
| fam3 = [[ᱥᱟᱭᱵᱮᱨᱤᱭᱟᱱ ᱛᱩᱨᱠᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱥᱟᱭᱵᱮᱨᱤᱭᱟᱱ]]
| fam4 = ᱮᱛᱚᱢ
| script = [[ᱥᱤᱨᱤᱞᱤᱠ ᱦᱚᱨᱚᱯ|ᱥᱤᱨᱤᱞᱤᱠ]]
| nation = [[File:Flag of Russia.svg|22x20px]] [[ᱨᱟᱥᱤᱭᱟ]]
*[[File:Flag of Sakha.svg|22x20px]] [[ᱥᱟᱠᱷᱟ|ᱭᱟᱠᱩᱛᱤᱭᱟ]]
| iso2 = sah
| iso3 = sah
| glotto = yaku1245
| glottorefname = Sakha
| map = Yakut and Dolgan languages.png
| mapcaption = {{legend|#000080|[[ᱥᱟᱠᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]}}
{{legend|#015A01|[[ᱫᱳᱞᱜᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]}}
| notice = IPA
}}
'''ᱭᱟᱠᱩᱛ''', '''ᱥᱟᱠᱷᱟ''' ᱟᱨ '''ᱭᱟᱠᱩᱛᱤᱭᱟᱱ''' ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱵᱟᱲᱟᱭᱚᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱛᱩᱨᱠᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱛᱩᱨᱠᱤᱠ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ [[ᱨᱟᱥᱤᱭᱟ|ᱨᱟᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱷᱮᱰᱟᱨᱮᱥᱟᱱ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱟᱠᱷᱟ|ᱥᱟᱠᱷᱟ (ᱭᱟᱠᱩᱛᱤᱭᱟ)]] ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ ᱨᱮᱱ ᱔᱕᱐,᱐᱐᱐ ᱜᱟᱱ [[ᱭᱟᱠᱩᱛ ᱦᱚᱲ|ᱭᱟᱠᱩᱛᱥ]] ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ==
ᱥᱟᱠᱷᱟ ᱫᱚ [[ᱥᱟᱭᱵᱮᱨᱤᱭᱟᱱ ᱛᱩᱨᱠᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱫᱷᱟᱬᱚᱱ ᱛᱩᱨᱠᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮ ᱥᱟᱠᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱶᱛᱮ [[ᱥᱳᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱳᱨ]] [[ᱛᱩᱵᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱛᱩᱵᱷᱟ]] ᱟᱨ [[ᱫᱳᱞᱜᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱠᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮ [[ᱛᱩᱝᱜᱩᱥᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱛᱩᱝᱜᱩᱥᱤᱠ]] ᱟᱨ [[ᱢᱚᱝᱜᱚᱞᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ<ref name="A History of the Peoples of Siberia">{{cite book|last1=Forsyth|first1=James|title=A History of the Peoples of Siberia: Russia's North Asian Colony 1581-1990|date=1994|publisher=Cambridge University Press|isbn=9780521477710|pages=56|quote=Their language...Turkic in its vocabulary and grammar, shows the influence of both Tungus and Mongolian}}</ref> ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱪᱷᱮᱨ==
ᱥᱟᱠᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱢᱩᱬᱩᱛ [[ᱨᱟᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱟᱠᱷᱟ]] ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾
==ᱨᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{InterWiki|code=sah}}
{{Wikivoyage|Sakha phrasebook}}
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ-ᱵᱟᱵᱚᱫ===
*[http://wold.clld.org/vocabulary/19 Yakut Vocabulary List] (from the World Loanword Database)
*[http://sakha.yakut.iakoute.free.fr/index_uk.php Yakut thematic vocabulary lists]
*[http://www.languagesgulper.com/eng/Yakut.html]
*[http://www.uni-bonn.de/~uzsylm/mongol/mongol_sakha.html Comparison of Yakut and Mongolian vocabulary]
*[https://web.archive.org/web/20080105123729/http://www.uni-bonn.de/~uzsylm/sakha/bib/ Yakut texts with Russian translations] in the [[Internet Archive]] – heroic poetry, fairy tales, legends, proverbs, etc.
*[http://sakhalyy.helios-nw.ru/ Sakhalyy suruk] – Yakut Unicode fonts and Keyboard Layouts for PC
*[http://sakhatyla.ru Sakhatyla.ru] – On-line Yakut–Russian, Russian–Yakut dictionary
*[http://home.uchicago.edu/~straughn/sakhadic.pdf Yakut–English Dictionary]
*[https://www.translitteration.com/transliteration/en/yakut/bgn-pcgn/ BGN/PCGN romanization tool for Yakut]
*[http://doydu.sakhaopenworld.org/modules/debaser/genre.php?genreid=13 Sakha Open World] – mp3's of Sakha Radio
===Content in Yakut===
*[http://doydu.sakhaopenworld.org/ Sakha Open World – Орто Дойду] – A platform to promote the Yakut Language on the web; News, Lyrics, Music, Fonts, Forum, VideoNews (in Yakut, [[Unicode]])
*[http://www.baayaga.narod.ru Baayaga village website] – news and stories about and by the people of Baayaga (in Yakut)
*[http://www.kyym.ru Kyym.ru] – site of Yakut newspaper
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱛᱩᱨᱠᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱨᱟᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱟᱠᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱟᱠᱷᱟ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
g6up37ha1lfmoxevoemae90qzwo8q0l
ᱥᱟᱞᱤᱠᱷᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ
0
13806
103371
86190
2022-08-26T09:26:41Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| official_name = Shalikha
| native_name = শালিখা
| settlement_type = ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption = Skyline of Shalikha, Bangladesh
| pushpin_map = Bangladesh
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_caption = Location in Bangladesh
| coordinates = {{coord|23|{{#expr:.3056*60 round 1}}|N|89|{{#expr:.3792*60 round 1}}|E|type:adm3rd|display=inline,title}}
| subdivision_type = [[Country]]
| subdivision_name = {{flag|ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ}}
| subdivision_type1 = ᱠᱷᱚᱱᱰ
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱱᱚᱛ
| subdivision_type3 = <!-- Capital -->
| subdivision_name1 = ᱠᱷᱩᱞᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱᱰ
| subdivision_name2 = ᱢᱟᱜᱩᱨᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name3 =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| area_total_km2 = 228.64
| area_metro_km2 =
| elevation_m =
| elevation_ft =
| population_total = 132291
| population_as_of = 1991
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| postal_code_type =
| postal_code = 7620
| website =[http://www.shalikhaupazila.com Official Site of Shalikha]
| footnotes = Arpara is the headquarter of Shalikha upazila.
| timezone = [[Bangladesh Standard Time|BST]]
| utc_offset = +6
}}
'''ᱥᱟᱞᱤᱠᱷᱟ''' [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱟᱜᱩᱨᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ|ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱢᱟᱜᱩᱨᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱑᱔ ᱠᱤᱞᱳᱢᱤᱴᱟᱨ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱟᱨ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ (ᱠᱚᱱᱴᱨᱚᱞ) ᱫᱚ ᱟᱞᱯᱟᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱴᱟᱱ ᱛᱮᱭᱟᱜ ᱚᱯᱷᱤᱥ ᱠᱟᱪᱟᱨᱤ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱟᱞᱯᱟᱲᱟ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱧᱨ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱞᱤᱠᱷᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ-ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱠᱟᱞᱤᱜᱚᱸᱡᱽ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱡᱷᱤᱱᱟᱭᱫᱚᱦᱚ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱩᱛᱟᱹᱨ-ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱢᱟᱜᱩᱨᱟ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ-ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ [[ᱵᱟᱜᱷᱟᱨᱯᱟᱲᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ-ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱢᱚᱦᱚᱢᱢᱚᱫᱽᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱟᱨ [[ᱞᱚᱦᱟᱜᱚᱲᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱥᱜ-ᱟ᱾
== ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱫᱚ ᱙᱒ ᱟᱱᱟᱝ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱᱤ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱨ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ:
# ᱥᱚᱛᱠᱷᱟᱞᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
# ᱥᱟᱞᱤᱠᱷᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
# ᱟᱲᱯᱟᱲᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
# ᱫᱷᱚᱱᱮᱥᱥᱚᱨᱜᱟᱛᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
# ᱵᱩᱱᱟᱜᱟᱛᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
# ᱜᱚᱝᱜᱟᱨᱟᱢᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
# ᱛᱟᱞᱠᱷᱩᱲᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
== ᱱᱟᱸᱭ ᱱᱟᱞᱟ ==
ᱥᱟᱞᱤᱠᱷᱟ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱯᱮ(᱓) ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱱᱟᱸᱭ ᱱᱟᱞᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ: [[ᱯᱷᱚᱴᱠᱤ ᱜᱟᱰᱟ]], [[ᱵᱮᱜᱽᱜᱚᱛᱤ ᱜᱟᱰᱟ]] ᱟᱨ [[ᱪᱤᱛᱮᱟ ᱜᱟᱰᱟ]]᱾
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ==
* [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ]]
* [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ]]
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
py2ggi9vyo94nu0h1upjh6yxo2izx17
ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱚᱲᱮᱡ
0
14046
103379
98655
2022-08-26T09:36:48Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱛᱩᱢᱟᱹᱞ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱚᱲᱮᱡ ᱵᱟᱝ ᱵᱟᱯᱟᱜᱽ''' ᱫᱚ ᱡᱩᱨᱤ ᱠᱤᱱ ᱪᱷᱟᱰᱟ ᱪᱷᱟᱹᱰᱤ ᱠᱟᱹᱠᱤᱱ ᱾ ᱢᱚᱬᱮ ᱢᱟᱯᱟᱧᱡᱤ ᱥᱟᱨ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱵᱳᱨᱳ ᱥᱟᱹᱠᱷᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱨᱟ [[ᱠᱚᱲᱟ]] ᱦᱟᱨᱟ ᱠᱩᱲᱤ ᱥᱟᱶ ᱠᱟᱹᱠᱤᱱ ᱜᱮ ᱡᱩᱨᱤ ᱫᱚ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱᱟᱜ ᱚᱡᱮ ᱛᱮᱜᱮ ᱡᱩᱨᱤᱠᱤᱱᱟᱜ ᱥᱩᱞᱩᱠ ᱥᱟᱹᱜᱟᱭ ᱨᱮ ᱢᱚᱱᱮ ᱨᱚᱪᱚᱫ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱡᱩᱨᱤᱠᱤᱱ ᱵᱟᱹᱠᱤᱱ ᱥᱩᱯᱩᱞᱩᱠᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱭᱳ , ᱵᱟᱵᱟ ᱯᱮᱲᱟ ᱯᱟᱦᱬᱟ , ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱠᱚ , ᱜᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱟᱹᱡᱷᱤ ᱢᱟᱯᱟᱧᱡᱤ ᱡᱩᱨᱤ ᱠᱤᱱ ᱯᱮᱲᱟ ᱨᱩᱣᱟᱲ ᱠᱟᱹᱠᱤᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚ ᱛᱮᱴᱮᱡᱟ ᱾ ᱮᱱ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱠᱤᱱᱟᱜ ᱩᱭᱦᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱟᱹᱨᱩᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭᱟᱜ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱫᱤᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱨᱡᱚ ᱵᱟᱝ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ , ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱥᱮᱱ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜ-ᱟ , ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱜᱮ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱚᱲᱮᱡ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱨᱟᱠᱟᱵ-ᱟ ᱟᱨ ,ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱚᱲᱮᱡ ᱦᱚᱸ ᱦᱩᱭᱩᱜ- ᱾
==ᱞᱮᱜᱽ ᱟᱱᱟᱜ ᱠᱚ==
ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱞᱚᱴᱟ ᱫᱟᱜ , ᱡᱚᱲ ᱥᱤᱨ ᱥᱟᱨᱡᱚᱢ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱯᱮᱭᱟ , ᱠᱟᱴᱠᱚᱢ ᱪᱟᱨᱮᱡ ᱯᱮᱭᱟ , ᱜᱩᱨᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱪᱚᱯᱟᱜ ᱾
==ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱚᱲᱮᱡ ᱥᱮᱨᱣᱟ==
ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱚᱲᱮᱡ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱤᱱ ᱢᱟᱹᱡᱷᱤ , ᱯᱟᱨᱟᱱᱤᱠ ,ᱡᱚᱜᱽ ᱢᱟᱹᱡᱷᱤ , ᱡᱚᱜᱽ ᱯᱟᱨᱟᱱᱤᱠ , ᱜᱚᱰᱮᱛ , ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱚᱜ ᱠᱷᱟᱱᱮ ᱨᱟᱭᱵᱟᱨᱤᱡ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱥᱟᱹᱛᱩᱜ-ᱟ , ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚᱲᱟ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱨᱤᱱ ᱜᱟᱨᱡᱚᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱾
==ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱛᱮᱫ==
ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱫᱚᱵᱟᱹᱴᱤ ᱠᱩᱞᱦᱤ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱠᱚᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱮ ᱨᱟᱭᱵᱟᱨᱤᱡ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱨᱮ ᱜᱚᱰᱮᱛ ᱵᱟᱝ ᱨᱮ ᱡᱚᱜᱽ ᱢᱟᱹᱡᱷᱤ ᱵᱟᱝ ᱨᱮ ᱢᱟᱹᱡᱷᱤ ᱠᱚ ᱥᱚᱡᱽ ᱜᱚᱲᱚ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱯᱷᱟᱨᱪᱟ ᱚᱛᱨᱮ ᱯᱩᱱ ᱠᱚᱬ ᱠᱚ ᱜᱩᱨᱤᱡᱟ , ᱚᱱᱟ ᱪᱚᱴ ᱨᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱞᱚᱴᱟ ᱫᱟᱜ ᱠᱚ ᱫᱚᱲᱚᱢᱟ , ᱞᱚᱴᱟ ᱫᱟᱜ ᱪᱚᱴ ᱨᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱡᱚᱲ ᱥᱤᱨ ᱥᱟᱨᱡᱚᱢ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱦᱟᱹᱨᱩᱵ ᱛᱮᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ , ᱚᱱᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱠᱟᱴᱠᱚᱢ ᱪᱟᱨᱮᱡ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ ᱾ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱚᱲᱮᱡᱮᱫ ᱡᱩᱨᱤ ᱠᱤᱱ ᱞᱚᱴᱟ ᱫᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱪᱮ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱥᱮᱫ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱤᱱ ᱛᱤᱸᱜᱩᱱᱟ ᱾ ᱞᱟᱹᱭ ᱟᱹᱠᱤᱱᱟᱠᱚ ᱵᱟᱱᱟ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱞᱮᱸᱜᱟ ᱛᱤᱛᱮ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣᱛᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱠᱟᱴᱠᱚᱢ ᱪᱟᱨᱮᱡ ᱠᱤᱱ ᱨᱟᱹᱯᱩᱫᱟ ᱾ ᱨᱟᱹᱯᱩᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱞᱚᱴᱟ ᱫᱟᱜ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱠᱤᱱ ᱧᱩᱨ ᱠᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱯᱮᱭᱟ ᱡᱚᱲ ᱥᱤᱨ ᱥᱟᱨᱡᱚᱢ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱦᱚᱸ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱨᱮ ᱞᱮᱸᱜᱟ ᱛᱤᱛᱮ ᱜᱮ ᱪᱩᱯᱤ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱥᱟᱵ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱚᱦᱚᱜ ᱥᱮᱫ ᱠᱤᱱ ᱪᱤᱨᱟᱹ ᱟᱹᱜᱩᱭᱟ ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱞᱚᱴᱟ ᱫᱟᱜ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱱᱟ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱸᱜᱟ ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱛᱮ ᱠᱤᱱ ᱠᱚᱞᱥᱟ ᱦᱤᱨᱤᱡᱟ ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱥᱮᱫ ᱾ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱜᱩᱨᱤᱡᱟᱜ ᱨᱮᱜᱮ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱨᱟᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱸᱫᱩᱨ ᱯᱮ ᱫᱷᱟᱣ ᱞᱮᱸᱜᱟ ᱛᱤ ᱛᱮ ᱜᱮᱭ ᱜᱟᱥᱟᱣ ᱤᱬᱤᱡᱽ ᱛᱟᱭ ᱛᱮ ᱞᱮᱸᱜᱟ ᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱬᱦᱮᱫ ᱥᱟᱠᱚᱢᱮ ᱛᱩᱫ ᱛᱟᱨᱟᱭᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱟᱯᱟᱱ ᱟᱹᱯᱤᱱ ᱦᱚᱨ ᱛᱮ ᱠᱤᱱ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱢᱟᱯᱟᱧᱡᱤ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱭ ᱟᱠᱤᱱᱟ >
ᱟᱹᱵᱤᱱ ᱫᱚ ᱛᱮᱦᱮᱧ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱵᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱟᱛᱮ ᱵᱤᱱ ᱦᱚᱯᱚᱦᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱤᱱ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱵᱤᱱ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱫᱚᱦᱲᱟᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱟᱹᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱵᱤᱱ ᱰᱟᱸᱰᱚᱢᱚᱜ-ᱟ ᱾
==ᱛᱩᱢᱟᱹᱞ==
ᱦᱟᱯᱟᱢ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱤᱱᱛᱤ ᱛᱷᱩᱛᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
eqr7cuay5czzow012p63bz4ibv83oxl
ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ
0
16036
103393
90716
2022-08-26T10:10:10Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| settlement_type = ᱱᱚᱜᱚᱨ
| name =
| official_name =
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{Flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 = [[ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ]]
| coordinates = {{Coord|23.43|N|76.27|E}}
| pushpin_map = India
| pushpin_label_position = Right
| pushpin_map_caption = ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ
}}
'''ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱮᱼᱛᱟᱞᱢᱟ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱞᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱥᱟᱦᱡᱟᱦᱟᱸ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱩᱜᱚᱞ ᱥᱚᱢᱨᱟᱴ ᱑᱖᱔᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱚᱱᱠᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱡᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱥᱟᱦᱡᱟᱦᱟᱸᱯᱩᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱑᱙᱔᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱜᱣᱟᱞᱤᱭᱚᱨ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱮ ᱪᱟᱞ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ [[ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱜᱣᱟᱞᱤᱭᱚᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱨᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱟᱶ, ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱵᱮᱱᱟᱮ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱑ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱕᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱚ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱥᱟ ᱭᱮᱱᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ {{Coord|23.43|N|76.27|E}} ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.fallingrain.com/world/IN/35/Shajapur.html|title=Falling Rain Genomics, Inc - Shajapur|website=Falling Rain Genomics}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱔᱔᱓ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑,᱔᱕᱓ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱹᱰᱤ ᱩᱥᱩᱞ ᱪᱚᱴ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱭᱨᱚ ᱰᱩᱸᱜᱽᱨᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾
[[File: From Dhaka Bogra Highway - panoramio.jpg|alt=|thumb|ᱵᱷᱟᱭᱨᱚ ᱰᱩᱸᱜᱽᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ]]
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ,<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archive-url=https://web.archive.org/web/20040616075334/http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archive-date=2004-06-16|title= Census of India 2001: Data from the 2001 Census, including cities, villages and towns (Provisional)|access-date=2008-11-01|publisher= Census Commission of India}}</ref> ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑᱒,᱙᱐,᱖᱘᱕ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱖᱖᱙,᱘᱕᱒ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱖᱒᱐,᱘᱓᱓ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[File:MP Shajapur district map.svg|right|thumb|150x150px]]
{{ᱩᱡᱡᱮᱱ ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ}}
*{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/PopulationFinder/District_Master.aspx?state_code=23|title=Census of India: District Details|publisher=censusindia.gov.in|access-date=2014-06-10}}
*{{cite web|url=http://shajapur.nic.in/index.htm|title=Shajapur: District Details|publisher=District Administration Shajapur|access-date=2016-03-03}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ| ]]
nyrv05ca3ml2fgs9rch4az4ue9y5ghd
103395
103393
2022-08-26T10:12:14Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| settlement_type = ᱱᱚᱜᱚᱨ
| name =
| official_name =
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{Flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 = [[ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ]]
| coordinates = {{Coord|23.43|N|76.27|E}}
| pushpin_map = India
| pushpin_label_position = Right
| pushpin_map_caption = ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ
}}
'''ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱮᱼᱛᱟᱞᱢᱟ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱞᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱥᱟᱦᱡᱟᱦᱟᱸ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱩᱜᱚᱞ ᱥᱚᱢᱨᱟᱴ ᱑᱖᱔᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱚᱱᱠᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱡᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱥᱟᱦᱡᱟᱦᱟᱸᱯᱩᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱑᱙᱔᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱜᱣᱟᱞᱤᱭᱚᱨ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱮ ᱪᱟᱞ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ [[ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱜᱣᱟᱞᱤᱭᱚᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱨᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱟᱶ, ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱵᱮᱱᱟᱮ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱑ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱕᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱚ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱥᱟ ᱭᱮᱱᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ {{Coord|23.43|N|76.27|E}} ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.fallingrain.com/world/IN/35/Shajapur.html|title=Falling Rain Genomics, Inc - Shajapur|website=Falling Rain Genomics}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱔᱔᱓ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑,᱔᱕᱓ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱹᱰᱤ ᱩᱥᱩᱞ ᱪᱚᱴ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱭᱨᱚ ᱰᱩᱸᱜᱽᱨᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾
[[File: From Dhaka Bogra Highway - panoramio.jpg|alt=|thumb|ᱵᱷᱟᱭᱨᱚ ᱰᱩᱸᱜᱽᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ]]
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ,<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archive-url=https://web.archive.org/web/20040616075334/http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archive-date=2004-06-16|title= Census of India 2001: Data from the 2001 Census, including cities, villages and towns (Provisional)|access-date=2008-11-01|publisher= Census Commission of India}}</ref> ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑᱒,᱙᱐,᱖᱘᱕ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱖᱖᱙,᱘᱕᱒ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱖᱒᱐,᱘᱓᱓ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[File:MP Shajapur district map.svg|right|thumb|150x150px]]
*{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/PopulationFinder/District_Master.aspx?state_code=23|title=Census of India: District Details|publisher=censusindia.gov.in|access-date=2014-06-10}}
*{{cite web|url=http://shajapur.nic.in/index.htm|title=Shajapur: District Details|publisher=District Administration Shajapur|access-date=2016-03-03}}
{{ᱩᱡᱡᱮᱱ ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ| ]]
e99t3ej8s4ph0p07lhm41jutnmzoc44
ᱥᱟᱠᱤᱡᱟᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
16120
103381
76686
2022-08-26T09:37:50Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{short description|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱯᱷᱳᱨᱢᱳᱥᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ}}
{{Infobox language
| name = ᱥᱟᱠᱤᱡᱟᱭᱟ
| nativename =
| states = [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]]
| region =
| ethnicity = [[ᱥᱟᱠᱤᱡᱟᱭᱟ ᱦᱚᱲ|ᱥᱟᱠᱤᱡᱟᱭᱟ]]
| speakers = ᱙᱙᱗ (᱒᱐᱒᱐)
| date =
| familycolor = Austronesian
| fam1 = [[ᱚᱥᱴᱨᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱚᱥᱴᱨᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ]]
| fam2 = [[ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱯᱷᱳᱨᱢᱳᱥᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱯᱷᱳᱨᱢᱳᱥᱟᱱ]]
| fam3 = ᱟᱢᱤ
| script =
| iso3 = szy
| iso3comment =
| map = Formosan languages 2008.png
| mapcaption = (ᱵᱮᱸᱜᱟᱨ ᱨᱚᱝ) ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱟᱢᱤ ᱾ ᱱᱟᱛᱟᱣᱨᱟᱱ ᱟᱨ ᱥᱟᱠᱤᱡᱟᱭᱟ ᱫᱚ ᱠᱚᱸᱧᱮ ᱥᱮᱫ ᱾
| notice =
| glotto = saki1247
| glottorefname = Sakizaya
}}
'''ᱥᱟᱠᱤᱡᱟᱭᱟ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱯᱷᱳᱨᱢᱳᱥᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱯᱷᱳᱨᱢᱳᱥᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱟᱢᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱥᱟᱶ ᱥᱩᱨᱼᱥᱩᱯᱩᱨ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱟᱝ [[ᱚᱥᱴᱨᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱚᱥᱴᱨᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] ᱨᱮᱱ [[ᱥᱟᱠᱤᱡᱟᱭᱟ ᱦᱚᱲ]] ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱗ ᱨᱮ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱦᱚᱛᱮᱡ ᱛᱮ ᱫᱤᱯ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱮᱼᱛᱩᱨᱩᱭ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱢᱟᱹᱱ ᱮᱢ ᱦᱩᱭᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{InterWiki|code=szy}}
* [http://nccur.lib.nccu.edu.tw/handle/140.119/51383?layout.style=mobile&locale=zh-CN 陳俊男,2009,《撒奇萊雅族的社會文化與民族認定》]
* 陳俊男,1999,《奇萊族(Sakizaya人)的研究》
* 林修澈,Sakizaya族的民族認定:期末報告(行政院原住民族委員會委託)。臺北:政治大學民族學系。
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱚᱥᱴᱨᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱷᱳᱨᱢᱳᱥᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
n77sg8sw81x12jsknv71js1uywz6u71
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ
0
16500
103415
85977
2022-08-26T11:51:30Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Continent
|title = ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ
|image = East Asia (orthographic projection).svg
|area = {{convert|11840000|km2|sqmi|abbr=on}} ([[List of continents by area|3rd]])
|population = ᱑.᱖ ᱵᱤᱞᱞᱤᱭᱚᱱ (᱒᱐᱒᱐; [[List of continents by population|᱔ ᱟᱱᱟᱜ]])
|density = 141.9/km<sup>2</sup> (54.8/sq mi)
|GDP_nominal = $25.6 trillion (2021)<ref name="IMFWEOCN">{{cite web |url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2020/October/weo-report?c=924,532,158,542,546,948,528,&s=NGDPD,PPPGDP,&sy=2020&ey=2020&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=subject&ds=.&br=1
|title=World Economic Outlook Database |date=October 2020 |website=International Monetary Fund |access-date=10 November 2020}}</ref>
|GDP_PPP = $37 trillion (2021)
|GDP_per_capita = $16,000 (nominal)
|demonym = [[ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱦᱚᱲ|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ]]
|countries = {{collapsible list
| list_style = text-align:left;
| title = [[List of sovereign states and dependent territories in Asia|᱖ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
| 1 = {{flag|ᱪᱤᱱ}}
| 2 = {{flag|ᱡᱟᱯᱟᱱ}}
| 3 = {{flag|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞᱤᱭᱟ}}
| 4 = {{flag|ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ}}
| 5 = {{flag|ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ}}
| 6 = {{flag|ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ}}
}}
|dependencies = {{collapsible list
| list_style = text-align:left;
| title = [[Special administrative regions of China|2 autonomous dependencies]]
| 1 = {{flag|ᱦᱚᱝᱠᱚᱝ}} ([[ᱪᱤᱱ]])
| 2 = {{flag|ᱢᱟᱠᱟᱣ}} ([[ᱪᱤᱱ]])
}}
|languages = [[ᱪᱟᱭᱱᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱪᱤᱱᱤ]], [[ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ]], [[ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ]], [[ᱢᱚᱝᱜᱚᱞᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞᱤᱭᱟᱱ]], [[ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱛᱤᱵᱽᱵᱚᱛᱤ]], [[ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ|ᱮᱴᱟᱜᱟᱜ]]
|time = [[ᱭᱩᱴᱤᱥᱤ+᱐᱗:᱐᱐]], [[ᱭᱩᱴᱤᱥᱤ+᱐᱘:᱐᱐]] ᱟᱨ [[ᱭᱩᱴᱤᱥᱤ+᱐᱙:᱐᱐]]
|cities = [[ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ, ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ ᱠᱚ|ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ ᱠᱚ]]:<ref>{{cite web|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|title=Demographia.com}}</ref><br>{{hlist|[[ᱵᱮᱡᱤᱝ|ᱵᱤᱡᱤᱝ]] |[[ᱥᱟᱝᱜᱷᱟᱭ]]|[[ᱴᱚᱠᱭᱚ]] |[[ᱥᱮᱣᱚᱞ]] |[[ᱭᱚᱠᱚᱦᱟᱢᱟ]] |[[ᱩᱞᱟᱱᱵᱟᱴᱚᱨ]] |[[ᱛᱟᱭᱯᱮᱭ]] |[[ᱦᱚᱝᱠᱚᱝ]] |[[ᱢᱟᱠᱟᱣ]] |[[ᱥᱮᱱᱡᱷᱮᱱ]] |[[ᱳᱥᱟᱠᱟ]] }}
|m49 = <code>᱐᱓᱐</code> – ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ<br /><code>᱑᱔᱒</code> – [[ᱮᱥᱤᱭᱟ]]<br /><code>᱐᱐᱑</code> – [[ᱡᱮᱜᱮᱛ]]
}}
'''ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ''' ᱫᱚ [[ᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱠᱟ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱟᱨ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱼᱠᱟᱞᱪᱟᱨ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱨᱮ ᱰᱮᱯᱷᱤᱱᱮᱰ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=encarta-east-asia>{{cite web
|url = http://encarta.msn.com/dictionary_1861672714/East_Asia.html
|title = East Asia
|access-date = 2008-01-12
|work = [[Encarta]]
|publisher = Microsoft
|quote = the countries and regions of Mainland China, Hong Kong, Macau, Taiwan, Mongolia, South Korea, North Korea and Japan.
|archive-url = https://www.webcitation.org/5kwbU9Hqq?url=http://encarta.msn.com/dictionary_1861672714/East_Asia.html
|archive-date=2009-10-31
}}</ref><ref>{{Cite book |title=Modern East Asia: An Introductory History |last=Miller |first=David Y. |publisher=Routledge |year=2007 |isbn=978-0765618221 |pages=xxi–xxiv }}</ref> ᱾ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱡᱩᱜᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱪᱤᱱ]], [[ᱡᱟᱯᱟᱱ]], [[ᱢᱚᱝᱜᱚᱞᱤᱭᱟ]], [[ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]], [[ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]] ᱟᱨ [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name="Kort 2005 7">{{cite book |title=The Handbook Of East Asia |last=Kort |first=Michael |publisher=Lerner Publishing Group |year=2005 |isbn=978-0761326724 |page=[https://archive.org/details/handbookofeastas0000kort/page/7 7] |url=https://archive.org/details/handbookofeastas0000kort/page/7 }}</ref><!--<ref>{{Cite web |url=https://www1.essex.ac.uk/armedcon/world/asia/east_asia/default.htm |title=Country Profiles: East Asia |website=Children and Armed Conflict Unit at the University of Essex }}</ref><ref>{{Cite web |title=East Asia |url = https://link.springer.com/journal/12140 |publisher=Springer Netherlands }}</ref><ref>{{cite web |url = http://www.dictionary.com/browse/east-asia |title=East Asia |website=Dictionary.com }}</ref><ref name="encarta-east-asia"/><ref>{{cite web |url = https://asiasociety.org/china-korea-and-japan-forgiveness-and-mourning |title=China, Korea and Japan: Forgiveness and Mourning |last=Seybolt |first= Peter J. |website=Center for Asian Studies |publisher=Center for Asian Studies }}</ref><ref name="Asian History Module Learning">{{cite book |title=Asian History Module Learning |publisher=Rex Bookstore Inc. |year= 2002 |isbn=978-9712331244 |page=186 }}</ref><ref name="Salkind 2008 56">{{cite book |title=Encyclopedia of Educational Psychology |url=https://archive.org/details/encyclopediaeduc00salk |url-access=limited |last=Salkind |first=Neil J. |publisher=Sage Publications |year=2008 |isbn = 978-1412916882 |page=[https://archive.org/details/encyclopediaeduc00salk/page/n85 56] }}</ref><ref>{{cite book |title=A History of East Asia: From the Origins of Civilization to the Twenty-First Century |last=Holcombe |first= Charles |publisher=Cambridge University Press |year=2010 |isbn=978-0521731645 |page = 3 }}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.worldatlas.com/articles/which-countries-are-part-of-east-asia.html |title=Which Countries Are Part of East Asia?|last=Kiprop |first= Victor |website=World Atlas}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.amnesty.org/en/countries/asia-and-the-pacific/sub-regions/east-asia/ |title=East Asia |website=Amnesty International}}</ref><ref>{{cite book |title=Wastewater Sludge |last = Spinosa |first=Ludovico |publisher=Iwa Publishing |year=2007 |isbn=978-1843391425 |page=57 }}</ref><ref>{{cite book |title=Neoliberal Australia and US Imperialism in East Asia |last = Paul |first=Erik |publisher=Palgrave Macmillan |year=2012 |isbn=978-1137272775 |page=114}}</ref><ref>{{cite book |title=Solution-Focused Brief Therapy: A Multicultural Approach |last = Kim |first=Johnny |publisher= Sage Publications |year=2013 |isbn=978-1452256672 |page=55}}</ref><ref>{{Cite book |title = East Asian Development Model: Twenty-first century perspectives |last= Shiping |first= Hua |last2=Hu |first2= Amelia |publisher=Routledge |year=2014 |isbn=978-0415737272 |edition=1st |publication-date = 2014-12-09 |page=3 }}</ref><ref>{{Cite book |title = The Global Prehistory of Human Migration |last=Ness |first=Immanuel |last2= Bellwood |first2= Peter |publisher=Wiley-Blackwell |year=2014 |isbn= 978-1118970591|edition=1st |publication-date = 2014-11-10 |page=217 }}</ref><ref>{{cite book |title=Public Administration in East Asia: Mainland China, Japan, South Korea, Taiwan |last = Berman |first=Evan M. |publisher= CRC Press |year=2010 |isbn=978-1420051902 |page=10}}</ref><ref>{{cite book |title = Sanitation, Latrines and Intestinal Parasites in Past Populations |last= Mitchell |first=Piers D. |publisher= Routledge|year=2015 |isbn=978-1472449078|page = 150}}</ref><ref>{{cite book |title = Christianities in Asia |last= Phan |first=Peter |publisher= Wiley-Blackwell|year=2010 |isbn= 978-1405160902|page = xxiii}}</ref>--> ᱪᱤᱱ, ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱫᱟᱵᱟᱣ, ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰ (Division) ᱟᱨ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱠᱚᱢ ᱥᱮ ᱠᱚᱢ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱮᱴᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱢᱟᱱᱟᱶ ᱵᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱝᱠᱚᱝ ᱟᱨ ᱢᱟᱠᱟᱣ, ᱪᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱠᱩᱣᱟᱥᱤᱼᱰᱮᱯᱮᱱᱰᱮᱱᱴ ᱮᱞᱟᱠᱟ, ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱚᱴᱚᱱᱚᱢᱚᱥ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱪᱟᱭᱱᱤᱡᱽ ᱥᱚᱵᱷᱟᱨᱟᱱᱴᱤ ᱟᱜ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱭᱵᱮᱨᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ, ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ, ᱮᱛᱚᱢ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ [[ᱯᱨᱚᱥᱟᱱᱛ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱢᱟᱭᱠᱨᱚᱱᱮᱥᱤᱭᱟ (ᱢᱤᱫ ᱯᱨᱚᱥᱟᱱᱛ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ ᱫᱤᱯ ᱜᱩᱴ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱳᱥᱤᱱᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱤᱞᱟᱥᱤᱯᱷᱤᱰ ᱟᱠᱟᱱᱟ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ==
{{Main|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ}}
{{ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ}}
<gallery widths="640" heights="220">
File:Beijing skyline from northeast 4th ring road (cropped).jpg|[[ᱵᱤᱡᱤᱝ]] ᱫᱚ ᱯᱤᱯᱩᱞᱥ ᱳᱯᱷ ᱨᱤᱯᱟᱵᱽᱞᱤᱠ ᱪᱟᱭᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱪᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
File:Guangzhou skyline.jpg|[[ᱜᱩᱣᱟᱝᱡᱚᱣ]] ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱪᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱒,᱒᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱥᱤᱞᱠ ᱨᱚᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱴᱟᱨᱢᱤᱱᱟᱞ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱦᱚᱸ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱜᱷᱟᱴ ᱟᱨ ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱮᱫᱼᱟ ᱾
File:Hong Kong Harbour Night 2019-06-11.jpg|[[ᱦᱚᱝᱠᱚᱝ]] ᱫᱚ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱞᱚᱵᱟᱞ ᱯᱷᱤᱱᱟᱱᱥᱤᱭᱟᱞ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱽᱨᱤ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾
File:150124 At Yasakakamimachi Kyoto Japan01n.jpg|[[ᱠᱭᱚᱴᱚ]] ᱫᱚ ᱜᱮᱞᱢᱤᱫ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱢᱯᱮᱨᱤᱭᱟᱞ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
File:Osaka Umeda Sky Building Panoramablick 05.jpg|[[ᱳᱥᱟᱠᱟ]] ᱫᱚ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱽᱨᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
File:Mirae Scientists Street - Nordkorea 2015 - Pjöngjang (22971791331).jpg|[[ᱯᱭᱚᱝᱭᱟᱝ]] ᱫᱚ ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱯᱨᱟᱭᱫᱤᱯ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
File:Lujiazui 2016.jpg|[[ᱥᱟᱝᱜᱷᱟᱭ]] ᱫᱚ ᱪᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱜᱮᱭᱟ, ᱟᱨ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱤᱡᱤ ᱠᱚᱱᱴᱮᱱᱚᱨ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱜᱷᱟᱴ ᱥᱟᱶ ᱢᱤᱫ ᱜᱞᱚᱵᱟᱞ ᱯᱷᱤᱱᱟᱱᱥᱤᱭᱟᱞ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱟᱨ ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
File:Seoul (South Korea).jpg|[[ᱥᱤᱭᱚᱞ]] ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱜᱞᱚᱵᱟᱞ ᱴᱮᱪᱱᱚᱞᱚᱡᱤ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
File:Taipei, Taiwan CBD Skyline.jpg|[[ᱛᱟᱭᱯᱮ]] ᱫᱚ ᱪᱤᱱ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ (ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱮᱠᱴᱚ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱩᱥᱩᱞᱼᱴᱮᱪ ᱟᱜ ᱤᱱᱰᱟᱹᱥᱴᱨᱤᱭᱟᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
File:Shinjuku skyline, Tokyo - Sony A7R (11831328835).jpg|[[ᱴᱚᱠᱭᱚ]] ᱫᱚ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱨᱮ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
File:Gandan Monastery 24.JPG|᱒᱐᱐᱘ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱫᱚ ᱑ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ ᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱥᱟᱶ [[ᱩᱞᱟᱱᱵᱟᱴᱚᱨ]] ᱫᱚ ᱢᱚᱝᱜᱚᱞᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
File:XiAn qujiang.jpg|[[ᱥᱤᱣᱟᱱ]] ᱟᱨᱵᱟᱝ [[ᱪᱟᱝᱜᱟᱱ]] ᱫᱚ ᱪᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱱᱭᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱟᱨᱮ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱮ ᱜᱮᱭᱟ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱠᱟᱞᱪᱟᱨ
File:Pass over Eastern Asia to Philippine Sea and Guam.ogv|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞᱤᱭᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱟᱭᱤᱮᱥᱮᱥ ᱥᱮᱦᱮᱫ, ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱯᱨᱚᱥᱟᱱᱛ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ, ᱪᱤᱱ ᱟᱨ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱧᱮᱞᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱞᱮᱠᱟᱼᱡᱟᱦᱟᱸ ᱞᱮᱠᱟ ᱣᱤᱰᱤᱭᱳ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱞᱟᱦᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱢ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱥᱟᱶ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱯᱷᱤᱞᱤᱯᱤᱱ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱫᱤᱯ ᱮᱢ ᱧᱮᱞ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱜᱩᱣᱟᱢ ᱫᱤᱯ ᱫᱚ ᱯᱷᱤᱞᱤᱯᱤᱱ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱨᱮ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱟᱨ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱧᱮᱞ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟᱢ, ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱫᱚ ᱱᱤᱭᱩᱡᱤᱞᱮᱱᱰ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱪᱟᱵᱟᱜᱼᱟ ᱾
</gallery>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{commons category|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ}}
{{Wiktionary}}
{{Wikivoyage|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ}}
<!-- {{Wikipedia-Books}} -->
* [http://www.welt-atlas.de/datenbank/karten/karte-0-9016.gif High resolution map of East Asian region]
{{Asia topics}}
{{East Asian topics |state = expanded}}
{{Geographic location
| Centre = ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ
| North = [[ᱠᱚᱧᱮ ᱮᱥᱤᱭᱟ]]
| Northeast = [[ᱠᱚᱧᱮ ᱮᱥᱤᱭᱟ]]<br />[[ᱯᱨᱚᱥᱟᱱᱛ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ]]
| East = [[ᱯᱨᱚᱥᱟᱱᱛ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ]]
| Southeast = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱪᱤᱱ ᱫᱚᱨᱭᱟ]]
| South = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱮᱥᱤᱭᱟ]]<br />[[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ]]
| Southwest = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱮᱥᱤᱭᱟ]]
| West = [[ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱮᱥᱤᱭᱟ]]
| Northwest = [[ᱠᱚᱧᱮ ᱮᱥᱤᱭᱟ]]<br />[[ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱮᱥᱤᱭᱟ]]
}}
{{Authority control}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱤᱭᱩᱨᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Articles containing Mongolian script text]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Articles containing video clips]]
g492289gyc130tn16qspsvtfy346kng
103416
103415
2022-08-26T11:54:40Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Continent
|title = ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ
|image = East Asia (orthographic projection).svg
|area = {{convert|11840000|km2|sqmi|abbr=on}} ([[List of continents by area|3rd]])
|population = ᱑.᱖ ᱵᱤᱞᱞᱤᱭᱚᱱ (᱒᱐᱒᱐; [[List of continents by population|᱔ ᱟᱱᱟᱜ]])
|density = 141.9/km<sup>2</sup> (54.8/sq mi)
|GDP_nominal = $25.6 trillion (2021)<ref name="IMFWEOCN">{{cite web |url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2020/October/weo-report?c=924,532,158,542,546,948,528,&s=NGDPD,PPPGDP,&sy=2020&ey=2020&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=subject&ds=.&br=1
|title=World Economic Outlook Database |date=October 2020 |website=International Monetary Fund |access-date=10 November 2020}}</ref>
|GDP_PPP = $37 trillion (2021)
|GDP_per_capita = $16,000 (nominal)
|demonym = [[ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱦᱚᱲ|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ]]
|countries = {{collapsible list
| list_style = text-align:left;
| title = [[List of sovereign states and dependent territories in Asia|᱖ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
| 1 = {{flag|ᱪᱤᱱ}}
| 2 = {{flag|ᱡᱟᱯᱟᱱ}}
| 3 = {{flag|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞᱤᱭᱟ}}
| 4 = {{flag|ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ}}
| 5 = {{flag|ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ}}
| 6 = {{flag|ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ}}
}}
|dependencies = {{collapsible list
| list_style = text-align:left;
| title = [[Special administrative regions of China|2 autonomous dependencies]]
| 1 = {{flag|ᱦᱚᱝᱠᱚᱝ}} ([[ᱪᱤᱱ]])
| 2 = {{flag|ᱢᱟᱠᱟᱣ}} ([[ᱪᱤᱱ]])
}}
|languages = [[ᱪᱟᱭᱱᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱪᱤᱱᱤ]], [[ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ]], [[ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ]], [[ᱢᱚᱝᱜᱚᱞᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞᱤᱭᱟᱱ]], [[ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱛᱤᱵᱽᱵᱚᱛᱤ]], [[ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ|ᱮᱴᱟᱜᱟᱜ]]
|time = [[ᱭᱩᱴᱤᱥᱤ+᱐᱗:᱐᱐]], [[ᱭᱩᱴᱤᱥᱤ+᱐᱘:᱐᱐]] ᱟᱨ [[ᱭᱩᱴᱤᱥᱤ+᱐᱙:᱐᱐]]
|cities = [[ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ, ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ ᱠᱚ|ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱥᱴ ᱠᱚ]]:<ref>{{cite web|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|title=Demographia.com}}</ref><br>{{hlist|[[ᱵᱮᱡᱤᱝ|ᱵᱤᱡᱤᱝ]] |[[ᱥᱟᱝᱜᱷᱟᱭ]]|[[ᱴᱚᱠᱭᱚ]] |[[ᱥᱮᱣᱚᱞ]] |[[ᱭᱚᱠᱚᱦᱟᱢᱟ]] |[[ᱩᱞᱟᱱᱵᱟᱴᱚᱨ]] |[[ᱛᱟᱭᱯᱮᱭ]] |[[ᱦᱚᱝᱠᱚᱝ]] |[[ᱢᱟᱠᱟᱣ]] |[[ᱥᱮᱱᱡᱷᱮᱱ]] |[[ᱳᱥᱟᱠᱟ]] }}
|m49 = <code>᱐᱓᱐</code> – ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ<br /><code>᱑᱔᱒</code> – [[ᱮᱥᱤᱭᱟ]]<br /><code>᱐᱐᱑</code> – [[ᱡᱮᱜᱮᱛ]]
}}
'''ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ''' ᱫᱚ [[ᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱠᱟ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱟᱨ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱼᱠᱟᱞᱪᱟᱨ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱨᱮ ᱰᱮᱯᱷᱤᱱᱮᱰ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=encarta-east-asia>{{cite web
|url = http://encarta.msn.com/dictionary_1861672714/East_Asia.html
|title = East Asia
|access-date = 2008-01-12
|work = [[Encarta]]
|publisher = Microsoft
|quote = the countries and regions of Mainland China, Hong Kong, Macau, Taiwan, Mongolia, South Korea, North Korea and Japan.
|archive-url = https://www.webcitation.org/5kwbU9Hqq?url=http://encarta.msn.com/dictionary_1861672714/East_Asia.html
|archive-date=2009-10-31
}}</ref><ref>{{Cite book |title=Modern East Asia: An Introductory History |last=Miller |first=David Y. |publisher=Routledge |year=2007 |isbn=978-0765618221 |pages=xxi–xxiv }}</ref> ᱾ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱡᱩᱜᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱪᱤᱱ]], [[ᱡᱟᱯᱟᱱ]], [[ᱢᱚᱝᱜᱚᱞᱤᱭᱟ]], [[ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]], [[ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]] ᱟᱨ [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name="Kort 2005 7">{{cite book |title=The Handbook Of East Asia |last=Kort |first=Michael |publisher=Lerner Publishing Group |year=2005 |isbn=978-0761326724 |page=[https://archive.org/details/handbookofeastas0000kort/page/7 7] |url=https://archive.org/details/handbookofeastas0000kort/page/7 }}</ref><!--<ref>{{Cite web |url=https://www1.essex.ac.uk/armedcon/world/asia/east_asia/default.htm |title=Country Profiles: East Asia |website=Children and Armed Conflict Unit at the University of Essex }}</ref><ref>{{Cite web |title=East Asia |url = https://link.springer.com/journal/12140 |publisher=Springer Netherlands }}</ref><ref>{{cite web |url = http://www.dictionary.com/browse/east-asia |title=East Asia |website=Dictionary.com }}</ref><ref>{{cite web |url = https://asiasociety.org/china-korea-and-japan-forgiveness-and-mourning |title=China, Korea and Japan: Forgiveness and Mourning |last=Seybolt |first= Peter J. |website=Center for Asian Studies |publisher=Center for Asian Studies }}</ref><ref name="Asian History Module Learning">{{cite book |title=Asian History Module Learning |publisher=Rex Bookstore Inc. |year= 2002 |isbn=978-9712331244 |page=186 }}</ref><ref name="Salkind 2008 56">{{cite book |title=Encyclopedia of Educational Psychology |url=https://archive.org/details/encyclopediaeduc00salk |url-access=limited |last=Salkind |first=Neil J. |publisher=Sage Publications |year=2008 |isbn = 978-1412916882 |page=[https://archive.org/details/encyclopediaeduc00salk/page/n85 56] }}</ref><ref>{{cite book |title=A History of East Asia: From the Origins of Civilization to the Twenty-First Century |last=Holcombe |first= Charles |publisher=Cambridge University Press |year=2010 |isbn=978-0521731645 |page = 3 }}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.worldatlas.com/articles/which-countries-are-part-of-east-asia.html |title=Which Countries Are Part of East Asia?|last=Kiprop |first= Victor |website=World Atlas}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.amnesty.org/en/countries/asia-and-the-pacific/sub-regions/east-asia/ |title=East Asia |website=Amnesty International}}</ref><ref>{{cite book |title=Wastewater Sludge |last = Spinosa |first=Ludovico |publisher=Iwa Publishing |year=2007 |isbn=978-1843391425 |page=57 }}</ref><ref>{{cite book |title=Neoliberal Australia and US Imperialism in East Asia |last = Paul |first=Erik |publisher=Palgrave Macmillan |year=2012 |isbn=978-1137272775 |page=114}}</ref><ref>{{cite book |title=Solution-Focused Brief Therapy: A Multicultural Approach |last = Kim |first=Johnny |publisher= Sage Publications |year=2013 |isbn=978-1452256672 |page=55}}</ref><ref>{{Cite book |title = East Asian Development Model: Twenty-first century perspectives |last= Shiping |first= Hua |last2=Hu |first2= Amelia |publisher=Routledge |year=2014 |isbn=978-0415737272 |edition=1st |publication-date = 2014-12-09 |page=3 }}</ref><ref>{{Cite book |title = The Global Prehistory of Human Migration |last=Ness |first=Immanuel |last2= Bellwood |first2= Peter |publisher=Wiley-Blackwell |year=2014 |isbn= 978-1118970591|edition=1st |publication-date = 2014-11-10 |page=217 }}</ref><ref>{{cite book |title=Public Administration in East Asia: Mainland China, Japan, South Korea, Taiwan |last = Berman |first=Evan M. |publisher= CRC Press |year=2010 |isbn=978-1420051902 |page=10}}</ref><ref>{{cite book |title = Sanitation, Latrines and Intestinal Parasites in Past Populations |last= Mitchell |first=Piers D. |publisher= Routledge|year=2015 |isbn=978-1472449078|page = 150}}</ref><ref>{{cite book |title = Christianities in Asia |last= Phan |first=Peter |publisher= Wiley-Blackwell|year=2010 |isbn= 978-1405160902|page = xxiii}}</ref>--> ᱪᱤᱱ, ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱫᱟᱵᱟᱣ, ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰ (Division) ᱟᱨ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱠᱚᱢ ᱥᱮ ᱠᱚᱢ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱮᱴᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱢᱟᱱᱟᱶ ᱵᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱝᱠᱚᱝ ᱟᱨ ᱢᱟᱠᱟᱣ, ᱪᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱠᱩᱣᱟᱥᱤᱼᱰᱮᱯᱮᱱᱰᱮᱱᱴ ᱮᱞᱟᱠᱟ, ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱚᱴᱚᱱᱚᱢᱚᱥ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱪᱟᱭᱱᱤᱡᱽ ᱥᱚᱵᱷᱟᱨᱟᱱᱴᱤ ᱟᱜ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱭᱵᱮᱨᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ, ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ, ᱮᱛᱚᱢ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ [[ᱯᱨᱚᱥᱟᱱᱛ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱢᱟᱭᱠᱨᱚᱱᱮᱥᱤᱭᱟ (ᱢᱤᱫ ᱯᱨᱚᱥᱟᱱᱛ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ ᱫᱤᱯ ᱜᱩᱴ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱳᱥᱤᱱᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱤᱞᱟᱥᱤᱯᱷᱤᱰ ᱟᱠᱟᱱᱟ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ==
{{Main|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ}}
{{ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ}}
<gallery widths="640" heights="220">
File:Beijing skyline from northeast 4th ring road (cropped).jpg|[[ᱵᱤᱡᱤᱝ]] ᱫᱚ ᱯᱤᱯᱩᱞᱥ ᱳᱯᱷ ᱨᱤᱯᱟᱵᱽᱞᱤᱠ ᱪᱟᱭᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱪᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
File:Guangzhou skyline.jpg|[[ᱜᱩᱣᱟᱝᱡᱚᱣ]] ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱪᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱒,᱒᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱥᱤᱞᱠ ᱨᱚᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱴᱟᱨᱢᱤᱱᱟᱞ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱦᱚᱸ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱜᱷᱟᱴ ᱟᱨ ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱮᱫᱼᱟ ᱾
File:Hong Kong Harbour Night 2019-06-11.jpg|[[ᱦᱚᱝᱠᱚᱝ]] ᱫᱚ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱞᱚᱵᱟᱞ ᱯᱷᱤᱱᱟᱱᱥᱤᱭᱟᱞ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱽᱨᱤ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾
File:150124 At Yasakakamimachi Kyoto Japan01n.jpg|[[ᱠᱭᱚᱴᱚ]] ᱫᱚ ᱜᱮᱞᱢᱤᱫ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱢᱯᱮᱨᱤᱭᱟᱞ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
File:Osaka Umeda Sky Building Panoramablick 05.jpg|[[ᱳᱥᱟᱠᱟ]] ᱫᱚ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱽᱨᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
File:Mirae Scientists Street - Nordkorea 2015 - Pjöngjang (22971791331).jpg|[[ᱯᱭᱚᱝᱭᱟᱝ]] ᱫᱚ ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱯᱨᱟᱭᱫᱤᱯ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
File:Lujiazui 2016.jpg|[[ᱥᱟᱝᱜᱷᱟᱭ]] ᱫᱚ ᱪᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱜᱮᱭᱟ, ᱟᱨ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱤᱡᱤ ᱠᱚᱱᱴᱮᱱᱚᱨ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱜᱷᱟᱴ ᱥᱟᱶ ᱢᱤᱫ ᱜᱞᱚᱵᱟᱞ ᱯᱷᱤᱱᱟᱱᱥᱤᱭᱟᱞ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱟᱨ ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
File:Seoul (South Korea).jpg|[[ᱥᱤᱭᱚᱞ]] ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱜᱞᱚᱵᱟᱞ ᱴᱮᱪᱱᱚᱞᱚᱡᱤ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
File:Taipei, Taiwan CBD Skyline.jpg|[[ᱛᱟᱭᱯᱮ]] ᱫᱚ ᱪᱤᱱ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ (ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱮᱠᱴᱚ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱩᱥᱩᱞᱼᱴᱮᱪ ᱟᱜ ᱤᱱᱰᱟᱹᱥᱴᱨᱤᱭᱟᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
File:Shinjuku skyline, Tokyo - Sony A7R (11831328835).jpg|[[ᱴᱚᱠᱭᱚ]] ᱫᱚ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱨᱮ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
File:Gandan Monastery 24.JPG|᱒᱐᱐᱘ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱫᱚ ᱑ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ ᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱥᱟᱶ [[ᱩᱞᱟᱱᱵᱟᱴᱚᱨ]] ᱫᱚ ᱢᱚᱝᱜᱚᱞᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
File:XiAn qujiang.jpg|[[ᱥᱤᱣᱟᱱ]] ᱟᱨᱵᱟᱝ [[ᱪᱟᱝᱜᱟᱱ]] ᱫᱚ ᱪᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱱᱭᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱟᱨᱮ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱮ ᱜᱮᱭᱟ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱠᱟᱞᱪᱟᱨ
File:Pass over Eastern Asia to Philippine Sea and Guam.ogv|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞᱤᱭᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱟᱭᱤᱮᱥᱮᱥ ᱥᱮᱦᱮᱫ, ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱯᱨᱚᱥᱟᱱᱛ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ, ᱪᱤᱱ ᱟᱨ ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱧᱮᱞᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱞᱮᱠᱟᱼᱡᱟᱦᱟᱸ ᱞᱮᱠᱟ ᱣᱤᱰᱤᱭᱳ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱞᱟᱦᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱢ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱥᱟᱶ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱯᱷᱤᱞᱤᱯᱤᱱ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱫᱤᱯ ᱮᱢ ᱧᱮᱞ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱜᱩᱣᱟᱢ ᱫᱤᱯ ᱫᱚ ᱯᱷᱤᱞᱤᱯᱤᱱ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱨᱮ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱟᱨ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱧᱮᱞ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟᱢ, ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱫᱚ ᱱᱤᱭᱩᱡᱤᱞᱮᱱᱰ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱪᱟᱵᱟᱜᱼᱟ ᱾
</gallery>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{commons category|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ}}
{{Wiktionary}}
{{Wikivoyage|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ}}
<!-- {{Wikipedia-Books}} -->
* [http://www.welt-atlas.de/datenbank/karten/karte-0-9016.gif High resolution map of East Asian region]
{{Asia topics}}
{{East Asian topics |state = expanded}}
{{Geographic location
| Centre = ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ
| North = [[ᱠᱚᱧᱮ ᱮᱥᱤᱭᱟ]]
| Northeast = [[ᱠᱚᱧᱮ ᱮᱥᱤᱭᱟ]]<br />[[ᱯᱨᱚᱥᱟᱱᱛ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ]]
| East = [[ᱯᱨᱚᱥᱟᱱᱛ ᱢᱟᱦᱟᱫᱚᱨᱭᱟ]]
| Southeast = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱪᱤᱱ ᱫᱚᱨᱭᱟ]]
| South = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱮᱥᱤᱭᱟ]]<br />[[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ]]
| Southwest = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱮᱥᱤᱭᱟ]]
| West = [[ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱮᱥᱤᱭᱟ]]
| Northwest = [[ᱠᱚᱧᱮ ᱮᱥᱤᱭᱟ]]<br />[[ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱮᱥᱤᱭᱟ]]
}}
{{Authority control}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱤᱭᱩᱨᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Articles containing Mongolian script text]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Articles containing video clips]]
n3dwj1dtrhx9eab0kf6q6w60tcje45f
ᱥᱟᱝᱜᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
16640
103363
79237
2022-08-26T04:38:50Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
|name=ᱥᱟᱝᱜᱳ
|nativename={{lang|sg|yângâ tî sängö}}
|pronunciation = {{IPA|[jáŋɡá tí sāŋɡō]|}}
|states=[[ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ]]<br>[[ᱪᱟᱸᱫᱽ]]<br>[[ᱜᱚᱱᱚᱛᱟᱱᱛᱨᱤᱠ ᱠᱚᱝᱜᱳ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ|ᱰᱤ.ᱟᱨ.ᱠᱚᱝᱜᱳ]]
|region =
|speakers=᱔᱕᱐,᱐᱐᱐<!--to nearest 50k-->(᱑᱙᱘᱘)
|date=
|ref = e18
|speakers2=᱑.᱖ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ (ᱵᱟᱲᱟᱭ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜᱼᱟ)</ref><!--1997 figure in e14 [SAJ] was 5M total, or 3.6M L2-->
|familycolor=Creole
|fam1=[[ᱠᱨᱮᱭᱳᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱨᱮᱭᱳᱞ]]
|fam2=[[ᱱᱜᱵᱟᱝᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱱᱜᱵᱟᱝᱫᱤ]]- [[ᱠᱨᱮᱭᱳᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱨᱮᱭᱳᱞ]]
|script=[[ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ]]
|nation={{CAF}}
|agency=Institute of Applied Linguistics<ref>[http://www.rca-beafrica.com/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=14&Itemid=23&6b372fec6411946ce936148b176190e2=c3b1a4985702ff9feba723b6d4af5b8f Le Sango]</ref>
|iso1=sg
|iso2=sag
| lc1 = sag
|ld1=Sango
| lc2 = snj
|ld2=Riverain Sango
|lingua=93-ABB-aa
|notice=IPA
|glotto=sang1327
|glottorefname=Sangoic
}}
'''ᱥᱟᱝᱜᱳ''' ('''ᱥᱟᱝᱜᱷᱳ''' ᱦᱚᱠᱚ ᱟᱲᱟᱝ ᱟ) ᱫᱚ [[ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ [[ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite book |first=William J. |last=Samarin |chapter-url=https://books.google.com/books?id=jSByTfudlIcC&pg=PA301 |pages= 301–34|chapter=The Status of Sango in Fact and Fiction: On the One-Hundredth Anniversary of its Conception | title=Language Change and Language Contact in Pidgins and Creoles|series=Creole language library |volume=21 |editor1-first=John H. |editor1-last=McWhorter |author-link=John McWhorter |publisher=John Benjamins |year=2000
|isbn=9789027252432}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ ᱨᱮ [[ᱞᱤᱝᱜᱩᱣᱟ ᱯᱷᱨᱟᱝᱠᱟ]] ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱑᱙᱘᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱔᱕᱐,᱐᱐᱐ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ [[ᱜᱚᱜᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱟᱭᱚ ᱟᱲᱟᱝ]] ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱝᱜᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱑.᱖ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ [[ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾
==ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ==
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱪᱷᱮᱨ==
==ᱟᱲᱟᱝ ᱥᱚᱜᱥᱮᱞᱮᱡ ᱥᱟᱬᱮᱥ==
==ᱨᱚᱱᱚᱲ==
==ᱚᱨᱛᱷᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{interwiki|code=sg}}
{{Wiktionary|Sango}}
{{Wikivoyage|Sango phrasebook|Sango|a phrasebook}}
* [https://web.archive.org/web/20190322154848/http://joelandjes.com/sangolex/ Online Sango English French Dictionary]
* [http://www.sangonet.com/ Sangonet.com]
* [http://www.ling.lu.se/disseminations/pdf/44/Thornell.pdf Established French loanwords in Sango]
* [http://sango.free.fr/ A site in Sango – Yângâ tî Sangho tî Bêafrîka]
* [http://sango.ti.laso.free.fr/ Sango lessons in French]
* [http://sango.free.fr/bkr_lendo.htm Sango computer terminology]
* [https://web.archive.org/web/20070429182013/http://www.panafril10n.org/wikidoc/pmwiki.php/PanAfrLoc/Sango PanAfrican L10n page on Sango]
* [http://www.language-archives.org/language/sag Resources in and about the Sango language]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱠᱨᱮᱭᱳᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
qj9qmdeq97nz8o86ptipx15tpelnkvd
ᱥᱟᱢᱟᱝ
0
17018
103400
80907
2022-08-26T10:16:26Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱟᱢᱟᱝ''' ᱫᱚ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱫᱤᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱠ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱞᱴᱟᱹ ᱫᱤᱠ ᱫᱚ [[ᱯᱟᱪᱮ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱵᱮᱲᱟ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮᱭ ᱨᱟᱠᱟᱯ ᱟ ᱾
[[File:Compass Rose English East.svg|thumb|250px|right|ᱱᱚᱣᱟ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱨᱮ "E" ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱮ ᱩᱫᱩᱜ ᱮᱫᱟ ]]
==ᱧᱩᱛᱩᱢ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{Wiktionary-inline}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ==
kvco0zwmub9h11d8d102vrs98k2xh7m
103401
103400
2022-08-26T10:16:39Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱟᱢᱟᱝ''' ᱫᱚ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱫᱤᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱠ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱞᱴᱟᱹ ᱫᱤᱠ ᱫᱚ [[ᱯᱟᱪᱮ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱵᱮᱲᱟ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮᱭ ᱨᱟᱠᱟᱯ ᱟ ᱾
[[File:Compass Rose English East.svg|thumb|250px|right|ᱱᱚᱣᱟ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱨᱮ "E" ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱮ ᱩᱫᱩᱜ ᱮᱫᱟ ]]
==ᱧᱩᱛᱩᱢ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{Wiktionary-inline}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
61nccxqh5au1r7caqfso6jccxzetdjc
ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱭᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
18942
103411
90794
2022-08-26T11:44:41Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱭᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = [[ᱚᱨᱩᱬᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱚᱨᱩᱬᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| total_type = ᱜᱩᱴ
| native_name =
| image_map = East Siang in Arunachal Pradesh (India).svg
| map_caption = ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱭᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱚᱨᱩᱬᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|28.07|95.33|display=inline,title}}
| coor_pinpoint =
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = {{flagicon image|..Arunachal Pradesh Flag(INDIA).png}} [[ᱚᱨᱩᱬᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| subdivision_type2 =
| subdivision_name2 =
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat =
| parts_type = ᱛᱚᱦᱥᱤᱞ
| parts_style = para
| p1 =
| area_total_km2 = 4,005
| area_footnotes =
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_total = 70,956
| population_footnotes =
| population_urban = ᱦᱚᱭ
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞ
| demographics1_title1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| demographics1_info1 = ᱗᱓.᱕%<ref name=districtcensus>{{cite web |url=http://www.census2011.co.in/district.php |title= District Census 2011 |publisher=Census2011.co.in }}</ref>
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| demographics1_info2 = ᱙᱖᱒
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 = [[ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
| leader_name1 = [[ᱛᱟᱞᱤᱨ ᱜᱟᱣ]]
| leader_title2 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
| leader_name2 = [[ᱞᱚᱢᱵᱚ ᱛᱟᱭᱮᱝ]], [[ᱠᱟᱞᱤᱝ ᱢᱚᱭᱚᱝ]], [[ᱱᱤᱱᱚᱝ ᱤᱨᱤᱝ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| registration_plate =
| blank_name_sec1 = ᱢᱩᱬ ᱰᱟᱦᱟᱨ
| blank_info_sec1 = NH-52
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
| website = {{URL|http://eastsiang.nic.in/}}
| official_name =
| image_skyline = River Siang (Brahmaputra) entering into the plains at Ranaghat, on the east of Roing.jpg
| image_caption = ᱨᱟᱱᱟᱜᱷᱟᱴ ᱴᱟᱺᱰᱤ ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱤᱭᱟᱝ ᱜᱟᱰᱟ
}}
'''ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱭᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱚᱨᱩᱬᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
᱑᱙᱘᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱤ [[ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱭᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱭᱟᱝ ᱨᱮ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name='Statoids'>{{cite web | url = http://www.statoids.com/yin.html | title = Districts of India | access-date = 2011-10-11 | last = Law | first = Gwillim | date = 25 September 2011 | work = Statoids}}</ref> ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱚ, ᱑᱙᱙᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, [[ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱥᱤᱭᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱦᱟᱯᱟᱴᱤᱧ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱭᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱰᱤᱵᱩᱼᱢᱟᱨᱚᱝ ᱵᱚᱝᱥᱚ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱵᱟᱥᱟ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱟᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱛᱟᱨᱟ ᱯᱟᱫᱟᱢ ᱵᱚᱝᱥᱚ (ᱟᱹᱫᱤ ᱨᱤᱱ ᱩᱯᱼᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱞᱟᱜᱟ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱫᱚ ᱯᱟᱥᱤᱜᱷᱟᱴ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱭᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱔,᱐᱐᱕ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑,᱕᱔᱖ ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱤᱞ) ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ,<ref name="Reference Annual">{{cite book|title=India 2010: A Reference Annual|last1=Srivastava, Dayawanti et al. (ed.)|publisher=Additional Director General, Publications Division, [[Ministry of Information and Broadcasting (India)]], [[Government of India]]|year=2010|isbn=978-81-230-1617-7|edition=54th|location=New Delhi, India|pages=1113|chapter=States and Union Territories: Arunachal Pradesh: Government}}<!--| access-date = 2011-10-11 --></ref> ᱤᱱᱰᱚᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱤᱭᱟᱥ ᱫᱤᱯ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱹᱨᱤ ᱟᱠᱚ ᱾<ref name='Islands'>{{cite web | url = http://islands.unep.ch/Tiarea.htm | title = Island Directory Tables: Islands by Land Area | access-date = 2011-10-11 | date = 18 February 1998 | publisher = [[United Nations Environment Program]] | quote = Nias 4,048km2
}}</ref>
==ᱠᱷᱚᱸᱰ==
ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱚᱨᱩᱬᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ: ᱯᱟᱝᱜᱤᱝ, ᱱᱟᱨᱤᱼᱠᱚᱭᱩ, ᱯᱟᱥᱤᱜᱷᱟᱴ ᱯᱟᱪᱮ, ᱯᱟᱥᱤᱜᱷᱟᱴ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱨ ᱢᱮᱵᱚ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱚᱛᱚ ᱚᱨᱩᱬᱟᱪᱚᱞ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="ceo1">{{cite web|url=http://ceoarunachal.nic.in/Information/ACwiseDistrictwisePCwise.htm |title=Assembly Constituencies allocation w.r.t District and Parliamentary Constituencies |publisher=Chief Electoral Officer, Arunachal Pradesh website |access-date=21 March 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110813085549/http://ceoarunachal.nic.in/Information/ACwiseDistrictwisePCwise.htm |archive-date=13 August 2011 |df=dmy }}</ref> ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱚᱱᱰᱚᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ: ᱢᱮᱵᱚ, ᱱᱟᱢᱥᱤᱝ, ᱥᱤᱞᱮᱼᱳᱭᱟᱱ, ᱯᱟᱥᱤᱜᱷᱟᱴ, ᱵᱤᱞᱟᱴ ᱟᱨ ᱨᱩᱠᱥᱤᱱ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
{{historical populations|23=1961|24=32,421|25=1971|26=33,138|27=1981|28=55,170|29=1991|30=71,864|31=2001|32=87,397|33=2011|34=99,214|percentages=pagr|footnote=source:<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html Decadal Variation In Population Since 1901]</ref>|align=middle}}᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱭᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱙᱙,᱒᱑᱔ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ,<ref name=district_census>{{cite web | url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_A/12/1207_PART_A_DCHB_EAST%20SIANG.pdf | title = District Census 2011 - East Siang| publisher = Office of the Registrar General & Census Commissioner, India}}</ref> [[ᱠᱤᱨᱤᱵᱟᱛᱤ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱹᱨᱤ ᱟᱠᱚ ᱾<ref name="cia">{{cite web | author = US Directorate of Intelligence | title = Country Comparison:Population | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html | access-date = 2011-10-01 | quote =Kiribati 100,743 July 2011 est.
}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱖᱑᱕ ᱟᱱᱟᱜ (ᱜᱩᱴ ᱖᱔᱐ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ) ᱨᱮᱸᱠᱤᱝ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name=district_census/> ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱫᱚ ᱒᱗ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱦᱚᱲ ᱜᱚᱴᱟ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱗᱐/ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾<ref name=district_census/> ᱒᱐᱐᱑ᱼ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱩᱠᱩ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱜᱨᱚᱛᱷ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱑᱓.᱓% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱭᱟᱝ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱙᱖᱒ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ,<ref name=district_census/> ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱗᱓.᱕᱔% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name=district_census/> ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱚ, ᱛᱟᱨᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱗᱐,᱙᱕᱖ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱫᱚ ᱔᱖,᱓᱓᱔ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚ ᱖᱕.᱓᱐% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>[https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_A/12/1207_PART_A_DCHB_EAST%20SIANG.pdf District census 2011 - East Siang]</ref>
===ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ===
{{bar box
|title=ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱭᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ (᱒᱐᱑᱑)<ref name="Religion">{{cite web |title=C-16 Population By Religion - Arunachal Pradesh|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-01/DDW00C-01%20MDDS.XLS |website=census.gov.in |publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India}}</ref>
|titlebar=#FCD116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=left
|bars=
{{bar percent|[[ᱰᱚᱱᱤ-ᱯᱚᱞᱚ]]|red|46.12}}
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|darkorange|33.26}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]]|dodgerblue|15.85}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ]]|#008000|3.01}}
{{bar percent|[[ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ]]|yellow|0.94}}
{{bar percent|Other or not stated|black|0.82}}
}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{Commons category}}
* {{Official website|http://eastsiang.nic.in/}}
{{Geographic location
|Centre = ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱭᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ
|North = [[ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱥᱤᱭᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northeast =
|East = [[ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱫᱤᱵᱟᱝ ᱜᱷᱟᱹᱴᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southeast =
|South = [[ᱫᱷᱮᱢᱟᱡᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], ᱟᱥᱟᱢ
|Southwest =
|West = [[ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱭᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northwest =
}}
{{ᱚᱨᱩᱬᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ}}
{{ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱭᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{Authority control}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱭᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱚᱨᱩᱬᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:1989 establishments in Arunachal Pradesh]]
{{ArunachalPradesh-geo-stub}}
fktefomhtlf9jr8q821mskphsrjp1zs
ᱥᱟᱝᱞᱤ
0
19074
103367
90254
2022-08-26T09:22:43Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱟᱝᱞᱤ
| settlement_type = ᱢᱮᱴᱨᱚᱯᱚᱞᱤᱥ
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption =
| map_alt =
| map_caption =
| pushpin_map = India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption =
| coordinates = {{coord|16.853|N|74.583|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = ᱥᱤᱧᱚᱛ
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]]
| subdivision_name2 = [[ᱥᱟᱝᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱟᱝᱞᱤ]]
| established_title = <!-- ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ -->
| established_date =
| founder = ᱦᱚᱨᱵᱦᱚᱴ ᱯᱚᱴᱣᱚᱨᱫᱷᱚᱱ
| named_for =
| government_type = ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| governing_body = ᱥᱟᱝᱞᱤ-ᱢᱤᱨᱟᱡᱽ-ᱠᱩᱯᱣᱟᱲ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ
| leader_title = ᱢᱮᱭᱚᱨ
| leader_name = ᱫᱤᱜᱽᱵᱤᱡᱚᱭ ᱥᱩᱨᱭᱚᱣᱚᱝᱥᱤ ([[ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ ᱯᱟᱨᱴᱤ|NCP]])
| unit_pref = Metric
| area_footnotes = <ref>[http://smkc.gov.in/aboutsmkc.aspx/ Sangli Municipal Corporation]</ref>
| area_total_km2 = 118.18
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 549
| population_total =
| population_as_of =
| population_footnotes =
| population_metro =
| population_metro_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| population_rank =
| population_demonym = ᱥᱟᱝᱞᱤᱠᱟᱨ
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱔᱑᱖᱔᱑᱖<ref>{{Cite web |url=http://www.indiapost.gov.in/pin/ |title=Archived copy |access-date=4 January 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130906202708/http://www.indiapost.gov.in/pin/ |archive-date=6 September 2013 |df=dmy-all }}</ref>
| area_code = [[Telephone numbers in India|+᱙᱑-᱒᱓᱓]]
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| registration_plate = MH-10
| blank1_name_sec1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| blank1_info_sec1 = ᱘᱕.᱙᱓%
| blank1_name_sec2 = [[Climate of India|Climate]]
| blank1_info_sec2 = [[Climatic regions of India|Dry and Arid]] <small>([[Köppen climate classification|Köppen]])</small>
| website = {{URL|sangli.nic.in/}}
| footnotes =
| leader_title2 = ᱰᱤᱯᱴᱤ ᱢᱮᱭᱚᱨ
| leader_name2 = ᱩᱢᱮᱥ ᱯᱟᱴᱤᱞ ([[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ|INC]])
| leader_title3 = ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱᱟᱨ
| leader_name3 = ᱱᱤᱛᱤᱱ ᱠᱟᱯᱚᱰᱱᱤᱥ <ref>{{Cite web|url=https://www.pudhari.news/news/Sangli/Nitin-Kapadnis-as-municipal-commissioner/m/|script-title=hi:महापालिका आयुक्तपदी नितीन कापडनीस | पुढारी|website=www.pudhari.news|trans-title=Nitin Kapadnis as Municipal Commissioner | Leader}}</ref>
| leader_title4 = ᱥᱚᱸᱥᱚᱫᱽ ᱥᱚᱦᱮᱫ
| leader_name4 = [[ᱥᱚᱱᱡᱚᱭᱠᱟᱠᱟ ᱯᱟᱴᱤᱞ]] ([[ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ]])<ref name="Fifteenth Lok Sabha Members Bioprofile">{{cite web|title=Sixteenth Lok Sabha Members Bioprofile|url=http://loksabhaph.nic.in/Members/MemberHomePage.aspx?mpsno=4680|access-date=21 October 2019}}</ref>
| demographics1_info1 = [[ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| blank2_info_sec1 = [[ᱥᱟᱝᱞᱤ (ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ)]]
| blank3_name_sec1 = Civic agency
| blank3_info_sec1 =
| official_name = <!-- Do NOT add any Indic script as per WP:NOINDICSCRIPT -->
}}
[[File:Sangli-ganpati-02.jpg|thumb|'''ᱜᱚᱬᱚᱯᱚᱛᱤ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ''', ''ᱥᱟᱝᱞᱤ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱤᱫᱟᱹᱭ'']]
'''ᱥᱟᱝᱞᱤ''' ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ [[ᱥᱟᱝᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱨᱤᱰᱭᱩᱠᱥᱚᱱ ᱟᱨ ᱢᱚᱥᱞᱟ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite book|last=Benzie|first=F. F.|title=Herbal Medicine: Biomolecular and Clinical Aspects|url=https://archive.org/details/herbalmedicinebi00benz|url-access=limited|year=2011|publisher=CRC Press Taylor and Francis Group|location=Boca Raton, FL 33487-2742, USA|isbn=978-1-4398-0713-2|edition=Second|author2=Sissi Wachtel-Galo|editor=F. F. Benzie|page=[https://archive.org/details/herbalmedicinebi00benz/page/n291 269]|chapter=13: Turmeric, The Golden Spice: From Traditional Medicine to Modern Medicine}}</ref> ᱥᱟᱝᱞᱤ ᱫᱚ ᱠᱨᱤᱥᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱪᱤᱱᱤ ᱢᱤᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱝᱞᱤ ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱙ᱼ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ, [[ᱯᱩᱱᱮ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱔᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ, [[ᱠᱚᱞᱦᱟᱯᱩᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱕᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱟᱨ [[ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱳᱨ|ᱵᱮᱝᱜᱽᱞᱳᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱖᱕᱓ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧᱟ ᱾ ᱥᱟᱝᱞᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱵᱮᱯᱟᱨ, ᱟᱸᱜᱩᱨ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱪᱤᱱᱤ ᱠᱟᱹᱨᱠᱷᱟᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱮᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱓᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱪᱤᱱᱤ ᱠᱟᱹᱨᱠᱷᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱝᱞᱤ ᱢᱤᱨᱟᱡᱽ ᱠᱩᱯᱣᱟᱲ, ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱜᱩᱴ ᱥᱟᱶ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱝᱞᱤ ᱢᱤᱨᱟᱡᱽ ᱠᱩᱯᱣᱟᱲ ᱢᱟᱦᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾
ᱥᱟᱝᱞᱤ ᱭᱩᱮ/ᱢᱮᱴᱨᱚᱯᱚᱞᱤᱴᱚᱱ ᱨᱤᱡᱟᱱ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱜᱮ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱱᱟᱶᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱢᱚᱰᱟᱨᱞ ᱥᱚᱲᱚᱠ, ᱢᱩᱬ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ, ᱥᱟᱭᱵᱟᱨ ᱠᱮᱭᱯᱷᱮ, ᱢᱟᱞᱴᱤᱼᱠᱤᱥᱤᱱᱮ ᱭᱟᱜ ᱦᱚᱴᱮᱞ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱥᱩᱵᱷᱤᱫᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱥᱟᱶᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱢᱤᱨᱟᱡᱽ ᱦᱚᱸ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱴᱮᱞᱤᱠᱚᱢᱢᱭᱩᱱᱤᱠᱮᱥᱚᱱ ᱟᱨ ᱢᱚᱱᱮᱨᱟᱲᱮᱡ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟ ᱦᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱯᱷᱴᱣᱮᱭᱟᱨ ᱴᱮᱠᱱᱚᱞᱚᱡᱤ ᱯᱟᱨᱠ ᱫᱚ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱥᱟᱝᱞᱤ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱠᱨᱤᱥᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ,
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{ᱥᱟᱝᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱟᱛᱟᱢ}}
{{ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ}}
{{Authority control}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱝᱞᱤ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱝᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ]]
7fl7f2rd442odf8i75t93jiawhkpwgs
ᱥᱟᱞᱰᱤᱦᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
0
19378
103375
92569
2022-08-26T09:34:20Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
| name = ᱥᱟᱞᱰᱤᱦᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
| native_name =
| native_name_lang =
| image =
| image_upright =
| image_alt =
| caption =
| latin_name =
| other_name = <!--or, other_names-->
| former_name =
| motto =
| motto_lang =
| mottoeng =
| top_free_label =
| top_free =
| type = ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ [[ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
| established = ᱑᱙᱖᱖; ᱕᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮ
| closed = <!-- {{end date|YYYY}} -->
| founder =
| parent =
| affiliation = [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
| religious_affiliation =
| academic_affiliation =
| endowment =
| budget =
| officer_in_charge =
| chairman =
| chairperson =
| chancellor =
| president =
| vice-president =
| superintendent =
| vice_chancellor =
| provost =
| rector =
| principal = ᱰᱨ. ᱥᱮᱠᱷ ᱥᱤᱨᱟᱡᱽᱩᱫᱫᱤᱱ
| director =
| dean =
| head_label =
| head =
| academic_staff =
| administrative_staff =
| students =
| undergrad =
| postgrad =
| doctoral =
| other =
| address =
| city = [[ᱥᱟᱞᱰᱤᱦᱟ]]
| state = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| province =
| country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| postcode = ᱗᱒᱒᱑᱗᱓
| coordinates = {{coord|23.1706699|N|86.8109846|E|region:IN-WB_type:edu|display=title,inline}}
| pushpin_map = India West Bengal#India
| campus = ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ
| language =
| free_label =
| free =
| free_label2 =
| free2 =
| colors = <!--or, colours= -->
| athletics =
| sports =
| athletics_nickname = <!--or, sports_nickname= -->
| sporting_affiliations =
| mascot = <!--or, mascots= -->
| sports_free_label =
| sports_free =
| sports_free_label2 =
| sports_free2 =
| website = [http://www.saldihacollege.com/ ᱥᱟᱞᱰᱤᱦᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]
| logo = Saldiha_College.jpg
| logo_size = 150px
| logo_alt =
| footnotes =
}}
'''ᱥᱟᱞᱰᱤᱦᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ''', ᱑᱙᱖᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ, [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱪᱷᱟᱛᱱᱟ ᱵᱞᱚᱠ]], [[ᱥᱟᱞᱰᱤᱦᱟ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱨᱴᱥ, ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
==ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ==
===ᱥᱟᱬᱮᱥ===
*ᱠᱮᱢᱤᱥᱴᱨᱤ
*ᱯᱷᱤᱡᱤᱠᱥ
*ᱮᱞᱠᱷᱟ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*ᱡᱩᱞᱚᱡᱤ
*ᱵᱚᱴᱟᱱᱤ (ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ)
*ᱥᱟᱭᱠᱚᱞᱚᱡᱤ (ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ)
===ᱟᱨᱴᱥ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ===
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ (ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ)
*ᱵᱟᱝᱞᱟ
*ᱤᱝᱞᱤᱥ
*ᱥᱚᱝᱥᱠᱨᱤᱛ
*ᱱᱟᱜᱟᱢ
*ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ
*ᱵᱮᱯᱟᱨ
==ᱢᱟᱱᱚᱛ==
ᱦᱟᱹᱞᱤ ᱜᱮ ᱥᱟᱞᱰᱤᱦᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱱᱮᱥᱟᱱᱟᱞ ᱮᱥᱮᱥᱢᱮᱱᱴ ᱮᱱᱰ ᱮᱠᱨᱮᱰᱮᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱭᱩᱱᱥᱤᱞ]] (ᱮᱱ.ᱮ.ᱮ.ᱥᱤ) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ B+ ᱜᱽᱨᱮᱰ ᱢᱟᱹᱱ ᱛᱮ ᱢᱟᱹᱱ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web|title=Institutions Accredited / Re-accredited by NAAC with validity|url=http://www.naac.gov.in/sites/naac.gov.in/files/Institutions_Accredited_by_NAAC_with_validity.pdf|publisher=[[National Assessment and Accreditation Council]]|accessdate=22 February 2012|format=PDF|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120512054040/http://www.naac.gov.in/sites/naac.gov.in/files/Institutions_Accredited_by_NAAC_with_validity.pdf|archivedate=12 May 2012}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ [[ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱟᱹᱧᱡᱩᱨ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ]] (ᱭᱩ.ᱡᱤ.ᱥᱤ) ᱴᱷᱮᱱᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱱᱚᱛ ᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾.<ref>[http://www.ugc.ac.in/inside/browse_reco_colleges.php?st=West%20Bengal Colleges in WestBengal, University Grants Commission]</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://www.saldihacollege.com/ ᱥᱟᱞᱰᱤᱦᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]
{{ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱚ]]
4i6di7upsx04zk1pok9wo7akcyjn24u
ᱥᱟᱞᱛᱳᱲᱟ ᱱᱮᱛᱟᱡᱤ ᱥᱮᱱᱴᱮᱱᱟᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
0
19382
103369
92589
2022-08-26T09:25:08Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱟᱞᱛᱳᱲᱟ ᱱᱮᱛᱟᱡᱤ ᱥᱮᱱᱴᱮᱱᱟᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ''', ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ, [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱥᱟᱞᱛᱳᱲᱟ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱨᱴᱥ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱥᱟᱞᱛᱳᱲᱟ ᱱᱮᱛᱟᱡᱤ ᱥᱮᱱᱴᱮᱱᱟᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱥᱟᱞᱛᱳᱲᱟ]] ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱟᱸᱰᱮᱯᱟᱥᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱞᱟᱯᱷᱟᱝ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱪᱟᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱤᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱞᱟᱯᱷᱟᱝ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱪᱟᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱹᱵᱤ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱗ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱫᱩᱯᱲᱩᱵ ᱨᱮ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱜᱚᱴᱟ ᱞᱮᱱᱟ᱾
==ᱴᱷᱟᱶ==
==ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ==
==ᱢᱟᱱᱚᱛ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
exii6ao1djrmvnxkcpgfv7939thke86
ᱥᱟᱞᱵᱚᱱᱤ ᱜᱚᱵᱷᱚᱨᱢᱮᱱᱴ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
0
20169
103376
97686
2022-08-26T09:34:58Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
| name = ᱥᱟᱞᱵᱚᱱᱤ ᱜᱚᱵᱷᱚᱨᱢᱮᱱᱴ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
| native_name =
| native_name_lang =
| image =
| image_upright =
| image_alt =
| caption =
| latin_name =
| other_name = <!--or, other_names-->
| former_name =
| motto =
| motto_lang =
| mottoeng =
| top_free_label =
| top_free =
| type = ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ [[ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
| established = ᱒᱐᱑᱒; ᱑᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮ
| closed = <!-- {{end date|YYYY}} -->
| founder =
| parent =
| affiliation = [[ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
| religious_affiliation =
| academic_affiliation =
| endowment =
| budget =
| officer_in_charge =
| chairman =
| chairperson =
| chancellor =
| president =
| vice-president =
| superintendent =
| vice_chancellor =
| provost =
| rector =
| principal =
| director =
| dean =
| head_label =
| head =
| academic_staff =
| administrative_staff =
| students =
| undergrad =
| postgrad =
| doctoral =
| other =
| address =
| city = [[ᱥᱟᱞᱵᱚᱱᱤ]]
| state = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| province =
| country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| postcode = ᱗᱒᱑᱕᱑᱖
| coordinates = {{coord|22.5910121|N|87.1251015|E|region:IN-WB_type:edu|display=title,inline}}
| pushpin_map = India West Bengal#India
| campus = ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ
| language =
| free_label =
| free =
| free_label2 =
| free2 =
| colors = <!--or, colours= -->
| athletics =
| sports =
| athletics_nickname = <!--or, sports_nickname= -->
| sporting_affiliations =
| mascot = <!--or, mascots= -->
| sports_free_label =
| sports_free =
| sports_free_label2 =
| sports_free2 =
| website = [http://salbonigovtcollege.org/ ᱥᱟᱞᱵᱚᱱᱤ ᱜᱚᱵᱷᱚᱨᱢᱮᱱᱴ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]
| logo =
| logo_size = 150px
| logo_alt =
| footnotes =
}}
'''ᱥᱟᱞᱵᱚᱱᱤ ᱜᱚᱵᱷᱚᱨᱢᱮᱱᱴ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ''' ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ<ref name=UGC>[http://www.ugc.ac.in/inside/browse_reco_colleges.php?st=West%20Bengal Colleges in West Bengal, University Grants Commission]</ref>, [[ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱟᱞᱵᱚᱱᱤ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱨᱴᱥ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web|title=Affiliated College of Vidyasagar University | url=http://vidyasagar.ac.in/academics/AffiliatedColleges.aspx}}</ref>
==ᱴᱷᱟᱶ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ ᱥᱟᱞᱵᱚᱱᱤ ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱭᱢᱟ, ᱵᱷᱤᱢᱯᱩᱨ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
==ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ==
===ᱥᱟᱬᱮᱥ===
*ᱯᱷᱤᱡᱤᱠᱥ
*ᱠᱮᱢᱤᱥᱴᱨᱤ
*ᱮᱞᱠᱷᱟ ᱥᱟᱬᱮᱥ
===ᱟᱨᱴᱥ===
*ᱵᱟᱝᱞᱟ
*ᱤᱝᱞᱤᱥ
*ᱱᱟᱜᱟᱢ
*ᱧᱮᱱᱮᱞ (ᱯᱷᱤᱞᱚᱡᱚᱯᱤ)
*ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱤᱛ
*ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱥᱟᱬᱮᱥ
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://salbonigovtcollege.org/ ᱥᱟᱞᱵᱚᱱᱤ ᱜᱚᱵᱷᱚᱨᱢᱮᱱᱴ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]
{{ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
k89qevjefg9d69jbi3jy5yn4qm52uje
ᱥᱟᱞᱵᱚᱱᱤ ᱤᱱᱥᱴᱤᱴᱤᱭᱩᱰ ᱚᱯᱷ ᱴᱮᱠᱱᱚᱞᱚᱡᱤ
0
20171
103377
97911
2022-08-26T09:35:27Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
| name = ᱥᱟᱞᱵᱚᱱᱤ ᱤᱱᱥᱴᱤᱴᱤᱭᱩᱰ ᱚᱯᱷ ᱴᱮᱠᱱᱚᱞᱚᱡᱤ
| native_name =
| native_name_lang =
| image =
| image_upright =
| image_alt =
| caption =
| latin_name =
| other_name = <!--or, other_names-->
| former_name =
| motto =
| motto_lang =
| mottoeng =
| top_free_label =
| top_free =
| type = ᱯᱨᱟᱭᱵᱷᱮᱴ ᱯᱚᱞᱤᱴᱮᱠᱱᱤᱠ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
| established =
| closed = <!-- {{end date|YYYY}} -->
| founder =
| parent =
| affiliation = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱴᱮᱠᱱᱤᱠᱮᱞ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱠᱟᱭᱩᱱᱥᱤᱞ]]
| religious_affiliation =
| academic_affiliation =
| endowment =
| budget =
| officer_in_charge =
| chairman =
| chairperson =
| chancellor =
| president =
| vice-president =
| superintendent =
| vice_chancellor =
| provost =
| rector =
| principal =
| director =
| dean =
| head_label = ᱴᱤᱪᱟᱨ ᱤᱱ ᱪᱟᱨᱪ
| head =
| academic_staff =
| administrative_staff =
| students =
| undergrad =
| postgrad =
| doctoral =
| other =
| address =
| city = [[ᱥᱟᱞᱵᱚᱱᱤ]]
| state = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| province =
| country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| postcode = ᱗᱒᱑᱒᱓᱒
| coordinates = {{coord|22.6108199|N|87.3342102|E|region:IN-WB_type:edu|display=title,inline}}
| pushpin_map = India West Bengal#India
| campus = ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ
| language =
| free_label =
| free =
| free_label2 =
| free2 =
| colors = <!--or, colours= -->
| athletics =
| sports =
| athletics_nickname = <!--or, sports_nickname= -->
| sporting_affiliations =
| mascot = <!--or, mascots= -->
| sports_free_label =
| sports_free =
| sports_free_label2 =
| sports_free2 =
| website = {{URL|https://sitsalbani.org/}}
| logo =
| logo_size = 150px
| logo_alt =
| footnotes =
}}
'''ᱥᱟᱞᱵᱚᱱᱤ ᱤᱱᱥᱴᱤᱴᱤᱭᱩᱰ ᱚᱯᱷ ᱴᱮᱠᱱᱚᱞᱚᱡᱤ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱟᱡ ᱛᱮ ᱜᱚᱲᱚ ᱯᱚᱞᱤᱴᱮᱠᱱᱤᱠ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱢᱮᱫᱤᱱᱤᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱥᱟᱞᱵᱚᱱᱤ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
==ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱵᱟᱵᱚᱛ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱴᱮᱠᱱᱤᱠᱮᱞ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱠᱟᱭᱩᱱᱥᱤᱞ ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ<ref>{{cite web|title=Affiliated Polytechnic with the West Bengal State Council of Technical Education | url=http://wbscte.net/info/list-of-politichnic.html}}</ref>, ᱟᱨ ᱮ.ᱟᱭ.ᱥᱤ.ᱴᱤ.ᱤ ᱱᱟᱶᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱚᱞᱤᱴᱮᱠᱱᱤᱠ ᱨᱮᱫᱚ ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱤᱠᱟᱞ, ᱢᱮᱠᱟᱱᱤᱠᱮᱞ ᱟᱨ ᱥᱤᱵᱷᱤᱞ ᱤᱧᱡᱤᱱᱤᱭᱚᱨᱤᱝ ᱨᱮ ᱰᱤᱯᱞᱳᱢᱟ ᱠᱳᱨᱥ ᱪᱟᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://webscte.org/ WBSCTE ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ ᱣᱮᱵᱽᱥᱟᱭᱤᱴ]
*[https://sitsalbani.org/ ᱥᱟᱞᱵᱚᱱᱤ ᱤᱱᱥᱴᱤᱴᱤᱭᱩᱰ ᱚᱯᱷ ᱴᱮᱠᱱᱚᱞᱚᱡᱤ]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
j5ppixi2uttgkzyic655hu164om7g1g
ᱫᱟᱥᱟᱨᱟᱛᱷ ᱢᱟᱸᱡᱷᱤ
0
20450
103337
101316
2022-08-25T15:45:28Z
Joy sagar Murmu
381
/* ᱠᱟᱹᱢᱤ */
wikitext
text/x-wiki
{{Coord|24.877093|85.242956|display=title}}
{{Infobox person
| name = ᱫᱟᱥᱟᱨᱟᱛᱷ ᱢᱟᱸᱡᱷᱤ
| image = Dashrath_Manjhi_2016_stamp_of_India.jpg
| alt =
| caption = ᱫᱟᱥᱟᱨᱟᱛᱷ ᱢᱟᱸᱡᱷᱤ
| birth_name =
| birth_date = 1934 [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| death_date = ᱑᱗ ᱟᱜᱚᱥᱴ, ᱒᱐᱐᱗
| death_place = [[ᱱᱟᱶᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| spouse = ᱯᱷᱟᱞᱜᱩᱱᱤ ᱫᱮᱵᱤ
| death_cause = ᱠᱮᱱᱥᱟᱨ ᱨᱳᱜᱽ
| nationality ={{flagicon|IND}} ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ
| other_names = The Mountain Man
| occupation =
| known_for = ᱮᱥᱠᱟᱨᱛᱮ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱰᱟᱦᱟᱨᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱞᱮᱫᱟ
}}
ᱫᱟᱥᱟᱨᱟᱛᱷ ᱢᱟᱸᱡᱷᱤ (᱑᱙᱓᱔<ref name="EI">{{cite web|url=http://www.expressindia.com/news/ie/daily/19970524/14450813.html |title=Love's labour brings down hill |work=The Indian Express |date=24 May 1997 |accessdate=2012-09-22}}</ref>- ᱑᱗ ᱟᱜᱚᱥᱴ, ᱒᱐᱐᱗<ref name="HTimes">{{cite web|url=http://www.hindustantimes.com/India-news/Bihar/Mountain-man-Dashrath-Manjhi-dies-in-Delhi/Article1-242990.aspx |title=Mountain man Dashrath Manjhi dies in Delhi |work=Hindustan Times |date=17 August 2007 |accessdate=2012-09-22}}</ref>), (ᱢᱟᱣᱩᱱᱴ ᱢᱮᱱ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱱᱟᱢᱰᱟᱠ) ᱫᱚ <ref>{{cite web|author=Society |url=http://theviewspaper.net/the-mountain-man/|title=The Mountain Man |publisher=The Viewspaper |date=28 September 2007 |accessdate=2012-09-22}}</ref> [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱜᱟᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ᱜᱟᱭᱟ]] ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱮᱦᱞᱩᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱟᱛᱳ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱱᱟᱪᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱠᱩᱴᱟᱹᱥᱤ ᱟᱨ ᱵᱟᱹᱥᱞᱟᱹ ᱛᱮ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢ ᱠᱷᱤᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱰᱟᱦᱟᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ<ref name="EI"/><ref>{{cite web|url=http://www.indianexpress.com/news/the-man-who-made-way-for-progress/968751/0 |title=The man who made way for progress |work=The Indian Express |date=1 July 2012 |accessdate=2012-09-22}}</ref>᱾ ᱟᱭᱢᱟ ᱫᱤᱱ ᱒᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱮ [[ᱜᱟᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ᱜᱟᱭᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱴᱨᱤ ᱟᱨ ᱣᱟᱡᱤᱜᱟᱶ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱕᱕ ᱠᱤᱹᱢᱤᱹ ᱥᱟᱹᱝᱜᱤᱧ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱛᱟᱞᱟ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱛᱨᱚ ᱑᱕ ᱠᱤᱹᱢᱤᱹ ᱡᱮᱞᱮᱧ ᱰᱟᱦᱟᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ<ref>{{cite web|title=Dashrath Manjhi, rock star and film muse|url=http://scroll.in/article/742669/dashrath-manjhi-the-man-who-moved-a-mountain-one-rock-at-a-time-and-inspired-filmmakers|accessdate=21 July 2015}}</ref>
᱾
===ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱠᱟᱛᱷᱟ===
᱑᱙᱕᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱫᱟᱥᱨᱟᱟᱛᱷ ᱨᱮᱱ ᱮᱨᱟ ᱵᱤᱱᱟᱹ ᱨᱟᱱ ᱢᱩᱨᱜᱟᱹᱱ ᱛᱮᱭᱮ ᱵᱮᱱᱰᱟᱣᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱠᱚ ᱟᱛᱳ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱤᱫ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱗᱐ ᱠᱤᱹᱢᱤᱹ ᱡᱮᱞᱮᱧ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱯᱟᱨᱚᱢᱚᱜ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱥᱚᱠᱟᱭᱛᱮ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱥᱩᱨ ᱜᱮᱭᱟ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱛᱟᱞᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱹᱧᱜᱤᱧ ᱛᱮ ᱟᱹᱪᱩᱨ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱫᱟᱥᱨᱟᱛᱷ ᱢᱟᱸᱡᱷᱤ ᱫᱚ ᱨᱟᱨᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱵᱷᱟᱵᱽ ᱛᱮ ᱟᱡ ᱨᱮᱱ ᱵᱮᱱᱰᱟᱣᱮᱱ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤᱭᱮ ᱫᱩᱠᱷ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱠᱚ ᱟᱛᱳ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱥᱩᱨᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢ ᱥᱚᱢᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱮᱱᱟ᱾ ᱵᱩᱨᱩ ᱛᱟᱞᱟ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢ ᱛᱮ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱠᱟᱟᱛᱮ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱡᱮᱞᱧ ᱒᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱞᱟᱹᱜᱟᱣ ᱟᱫᱮᱭᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮ ᱟᱠᱚ ᱟᱹᱛᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱝᱜᱤᱧ ᱫᱚ ᱑᱕ ᱠᱤᱹᱢᱤᱹ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ᱾
=== ᱠᱟᱹᱢᱤ ===
ᱫᱟᱥᱨᱟᱛᱷ ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱭᱞᱟ ᱠᱷᱟᱫᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱩᱱᱤᱥ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱚᱲᱟᱜ ᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱑᱑᱐ ᱢᱤᱴᱟᱨ ᱡᱮᱞᱮᱧ, ᱗ᱹ᱗ ᱢᱤᱴᱟᱨ ᱠᱷᱟᱹᱫᱽᱨᱤ ᱟᱨ ᱙ᱹ᱑ ᱢᱤᱴᱟᱨ ᱚᱥᱟᱨ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱜᱮᱦᱞᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱩᱨᱩ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱮ ᱢᱮᱱᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ, "ᱤᱧ ᱛᱤᱱ ᱨᱮ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢᱤᱧ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ, ᱦᱚᱲᱠᱚ ᱤᱧ ᱯᱟᱜᱽᱞᱟᱠᱚ ᱢᱤᱛᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱤᱧ ᱫᱚ ᱫᱤᱞ ᱫᱟᱲᱮ ᱵᱟᱹᱧ ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱞᱮᱫᱟ᱾
=== ᱜᱩᱨ ===
᱒᱐᱐᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱗ ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱗᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱫᱟᱥᱟᱨᱟᱛᱷ ᱢᱟᱸᱡᱷᱤ ᱫᱚ ᱜᱩᱨᱮᱱᱟ᱾ ᱵᱮᱱᱟᱰᱟᱣ ᱚᱠᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱜᱚᱞᱟᱵᱞᱟᱰᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱮᱱᱥᱟᱨ ᱨᱳᱜᱽ ᱛᱮ ᱡᱟᱹᱵᱽᱲᱤ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱮᱭᱢᱥ, ᱱᱟᱶᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱱ ᱚᱪᱚᱜᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ| ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱥᱟᱨᱠᱟᱨ]] ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱢᱟᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱮᱢᱟᱣᱟᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾
=== ᱢᱟᱱᱚᱛ ===
=== ᱦᱚᱲᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱠᱩᱯᱩᱥᱤ ===
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲᱠᱚ]]
p4u39i5yxzvaaosvalj8cmxwx9tof8g
103338
103337
2022-08-25T15:47:48Z
Joy sagar Murmu
381
/* ᱠᱟᱹᱢᱤ */
wikitext
text/x-wiki
{{Coord|24.877093|85.242956|display=title}}
{{Infobox person
| name = ᱫᱟᱥᱟᱨᱟᱛᱷ ᱢᱟᱸᱡᱷᱤ
| image = Dashrath_Manjhi_2016_stamp_of_India.jpg
| alt =
| caption = ᱫᱟᱥᱟᱨᱟᱛᱷ ᱢᱟᱸᱡᱷᱤ
| birth_name =
| birth_date = 1934 [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| death_date = ᱑᱗ ᱟᱜᱚᱥᱴ, ᱒᱐᱐᱗
| death_place = [[ᱱᱟᱶᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| spouse = ᱯᱷᱟᱞᱜᱩᱱᱤ ᱫᱮᱵᱤ
| death_cause = ᱠᱮᱱᱥᱟᱨ ᱨᱳᱜᱽ
| nationality ={{flagicon|IND}} ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ
| other_names = The Mountain Man
| occupation =
| known_for = ᱮᱥᱠᱟᱨᱛᱮ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱰᱟᱦᱟᱨᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱞᱮᱫᱟ
}}
ᱫᱟᱥᱟᱨᱟᱛᱷ ᱢᱟᱸᱡᱷᱤ (᱑᱙᱓᱔<ref name="EI">{{cite web|url=http://www.expressindia.com/news/ie/daily/19970524/14450813.html |title=Love's labour brings down hill |work=The Indian Express |date=24 May 1997 |accessdate=2012-09-22}}</ref>- ᱑᱗ ᱟᱜᱚᱥᱴ, ᱒᱐᱐᱗<ref name="HTimes">{{cite web|url=http://www.hindustantimes.com/India-news/Bihar/Mountain-man-Dashrath-Manjhi-dies-in-Delhi/Article1-242990.aspx |title=Mountain man Dashrath Manjhi dies in Delhi |work=Hindustan Times |date=17 August 2007 |accessdate=2012-09-22}}</ref>), (ᱢᱟᱣᱩᱱᱴ ᱢᱮᱱ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱱᱟᱢᱰᱟᱠ) ᱫᱚ <ref>{{cite web|author=Society |url=http://theviewspaper.net/the-mountain-man/|title=The Mountain Man |publisher=The Viewspaper |date=28 September 2007 |accessdate=2012-09-22}}</ref> [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱜᱟᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ᱜᱟᱭᱟ]] ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱮᱦᱞᱩᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱟᱛᱳ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱱᱟᱪᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱠᱩᱴᱟᱹᱥᱤ ᱟᱨ ᱵᱟᱹᱥᱞᱟᱹ ᱛᱮ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢ ᱠᱷᱤᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱰᱟᱦᱟᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ<ref name="EI"/><ref>{{cite web|url=http://www.indianexpress.com/news/the-man-who-made-way-for-progress/968751/0 |title=The man who made way for progress |work=The Indian Express |date=1 July 2012 |accessdate=2012-09-22}}</ref>᱾ ᱟᱭᱢᱟ ᱫᱤᱱ ᱒᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱮ [[ᱜᱟᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ᱜᱟᱭᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱴᱨᱤ ᱟᱨ ᱣᱟᱡᱤᱜᱟᱶ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱕᱕ ᱠᱤᱹᱢᱤᱹ ᱥᱟᱹᱝᱜᱤᱧ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱛᱟᱞᱟ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱛᱨᱚ ᱑᱕ ᱠᱤᱹᱢᱤᱹ ᱡᱮᱞᱮᱧ ᱰᱟᱦᱟᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ<ref>{{cite web|title=Dashrath Manjhi, rock star and film muse|url=http://scroll.in/article/742669/dashrath-manjhi-the-man-who-moved-a-mountain-one-rock-at-a-time-and-inspired-filmmakers|accessdate=21 July 2015}}</ref>
᱾
===ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱠᱟᱛᱷᱟ===
᱑᱙᱕᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱫᱟᱥᱨᱟᱟᱛᱷ ᱨᱮᱱ ᱮᱨᱟ ᱵᱤᱱᱟᱹ ᱨᱟᱱ ᱢᱩᱨᱜᱟᱹᱱ ᱛᱮᱭᱮ ᱵᱮᱱᱰᱟᱣᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱠᱚ ᱟᱛᱳ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱤᱫ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱗᱐ ᱠᱤᱹᱢᱤᱹ ᱡᱮᱞᱮᱧ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱯᱟᱨᱚᱢᱚᱜ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱥᱚᱠᱟᱭᱛᱮ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱥᱩᱨ ᱜᱮᱭᱟ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱛᱟᱞᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱹᱧᱜᱤᱧ ᱛᱮ ᱟᱹᱪᱩᱨ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱫᱟᱥᱨᱟᱛᱷ ᱢᱟᱸᱡᱷᱤ ᱫᱚ ᱨᱟᱨᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱵᱷᱟᱵᱽ ᱛᱮ ᱟᱡ ᱨᱮᱱ ᱵᱮᱱᱰᱟᱣᱮᱱ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤᱭᱮ ᱫᱩᱠᱷ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱠᱚ ᱟᱛᱳ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱥᱩᱨᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢ ᱥᱚᱢᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱮᱱᱟ᱾ ᱵᱩᱨᱩ ᱛᱟᱞᱟ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢ ᱛᱮ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱠᱟᱟᱛᱮ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱡᱮᱞᱧ ᱒᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱞᱟᱹᱜᱟᱣ ᱟᱫᱮᱭᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮ ᱟᱠᱚ ᱟᱹᱛᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱝᱜᱤᱧ ᱫᱚ ᱑᱕ ᱠᱤᱹᱢᱤᱹ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ᱾
=== ᱠᱟᱹᱢᱤ ===
ᱫᱟᱥᱨᱟᱛᱷ ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱭᱞᱟ ᱠᱷᱟᱫᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱩᱱᱤᱥ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱚᱲᱟᱜ ᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱑᱑᱐ ᱢᱤᱴᱟᱨ ᱡᱮᱞᱮᱧ, ᱗ᱹ᱗ ᱢᱤᱴᱟᱨ ᱠᱷᱟᱹᱫᱽᱨᱤ ᱟᱨ ᱙ᱹ᱑ ᱢᱤᱴᱟᱨ ᱚᱥᱟᱨ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱜᱮᱦᱞᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱩᱨᱩ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ<ref>Location of cut-through: {{coord|24.877093|85.242956}}</ref>᱾ ᱩᱱᱤᱭᱮ ᱢᱮᱱᱮᱫ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ, "ᱤᱧ ᱛᱤᱱ ᱨᱮ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢᱤᱧ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ, ᱦᱚᱲᱠᱚ ᱤᱧ ᱯᱟᱜᱽᱞᱟᱠᱚ ᱢᱤᱛᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱤᱧ ᱫᱚ ᱫᱤᱞ ᱫᱟᱲᱮ ᱵᱟᱹᱧ ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱞᱮᱫᱟ᱾
=== ᱜᱩᱨ ===
᱒᱐᱐᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱗ ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱗᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱫᱟᱥᱟᱨᱟᱛᱷ ᱢᱟᱸᱡᱷᱤ ᱫᱚ ᱜᱩᱨᱮᱱᱟ᱾ ᱵᱮᱱᱟᱰᱟᱣ ᱚᱠᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱜᱚᱞᱟᱵᱞᱟᱰᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱮᱱᱥᱟᱨ ᱨᱳᱜᱽ ᱛᱮ ᱡᱟᱹᱵᱽᱲᱤ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱮᱭᱢᱥ, ᱱᱟᱶᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱱ ᱚᱪᱚᱜᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ| ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱥᱟᱨᱠᱟᱨ]] ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱢᱟᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱮᱢᱟᱣᱟᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾
=== ᱢᱟᱱᱚᱛ ===
=== ᱦᱚᱲᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱠᱩᱯᱩᱥᱤ ===
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲᱠᱚ]]
40sh850xn8s58847amn5v14pi3jp926
ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey/sandbox/ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱤᱧ
2
20473
103361
103250
2022-08-26T00:30:52Z
Fagu Baskey
87
wikitext
text/x-wiki
==ᱟᱛᱨᱮ ᱚᱞ==
==ᱪᱤᱭᱟᱹ ᱥᱠᱟᱢ==
==ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ==
ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ ᱫᱚ ᱟᱦᱟᱨ ᱫᱟᱜ
ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱛᱮ ᱯᱟᱭᱨᱟᱜ ᱠᱚᱫᱚ
ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ,
ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱯᱟᱭᱨᱟ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱠᱚᱫᱚ
ᱚᱣᱟᱨ ᱡᱚᱝᱟ ᱠᱚ
ᱦᱟᱹᱠᱩ, ᱠᱟᱴᱠᱚᱢ, ᱜᱚᱝᱜᱷᱟ, ᱨᱚᱠᱚᱡ ᱾
ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ ᱫᱚ ᱪᱤᱱᱟᱹ ᱵᱟᱫᱟᱢ
ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱦᱟᱛᱣᱟ ᱵᱟᱲᱟᱭ ᱠᱚᱫᱚ
ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ,
ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱠᱚᱫᱚ
ᱞᱟ ᱚᱰᱚᱠ ᱡᱚᱝᱟ ᱠᱚ ᱵᱟᱫᱟᱢ ᱫᱟ ᱾
==ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ==
ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱫᱟᱲᱟᱱᱤᱡ,
ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮ ᱫᱟᱲᱟᱱ ᱛᱩᱞᱩᱡ
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱦᱩᱭᱩᱜ
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱚᱞ ᱥᱟᱢᱴᱟᱣ ᱠᱚ
ᱤᱧ ᱫᱚᱸᱧ ᱨᱤᱠᱟᱹᱭ ᱾
ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱵᱟᱦᱟ ᱦᱟᱞᱝ ᱡᱟᱣᱨᱟ ᱠᱟᱛᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚ
ᱵᱟᱦᱟ ᱜᱟᱞᱟᱝ ᱜᱮᱧ ᱨᱤᱠᱟᱹ ᱟᱠᱟᱫ,
ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱤᱧ ᱫᱚ
ᱟᱨ ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱧ ᱪᱤᱠᱟᱹ ᱟᱠᱟᱫ ᱾
==ᱥᱟᱹᱲᱤ==
ᱯᱷᱟᱹᱜᱩᱱ ᱮ ᱵᱟᱸᱫᱮᱭᱟ ᱟᱨᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱪᱚᱨᱚᱠ
ᱚᱱᱰᱮ ᱵᱷᱟᱶᱟᱨ ᱠᱚ ᱟᱵᱚᱜ
ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱠᱚ ᱪᱚᱜᱟᱜ ᱾
ᱫᱷᱩᱥᱟᱹᱨ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱵᱟᱸᱫᱮ ᱠᱟᱛᱮ
ᱵᱟᱹᱭᱥᱟᱹᱠ ᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ
ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ'ᱟᱜ ᱨᱟᱯ ᱛᱮ
ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱚᱲᱮᱡᱚᱜ ᱾
ᱦᱤᱡᱩᱜ-ᱟᱭ ᱟᱥᱟᱲ
ᱵᱟᱸᱫᱮ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱟᱭᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ
ᱨᱚᱝ ᱵᱮᱨᱚᱝ ᱵᱟᱦᱟ ᱪᱷᱟᱯ ᱾
ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜ-ᱟᱭ ᱫᱟᱥᱟᱸᱭ ᱯᱩᱸᱰ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱯᱩᱸᱰ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱩᱞᱟᱹᱢ
ᱚᱴᱟᱝᱚᱜ-ᱟ ᱢᱤᱨᱛᱤᱠᱟ ᱜᱚᱴᱟ
ᱯᱟᱞᱮ ᱫᱟᱥᱟᱸᱭ
ᱵᱟᱱᱩᱜ ᱮ ᱛᱟᱭ ᱡᱟᱶᱟᱭ !
ᱟᱜᱷᱟᱬ ᱮ ᱵᱟᱸᱫᱮᱭᱟ ᱡᱟᱸᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱧᱡᱟ ᱠᱚᱜ-ᱟ
ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱤᱨᱟᱹ ᱵᱟᱹᱛᱤ ᱾
ᱢᱟᱜᱽ ᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ-ᱟ
ᱵᱟᱸᱫᱮ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱦᱟᱭ!
ᱟᱫᱷᱟ ᱫᱤᱱ ᱨᱮᱜᱮ
ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱵᱷᱟᱸᱫᱩᱲᱮᱱ ᱛᱟᱭ ᱾
==ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ==
ᱰᱟᱹᱨᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱟᱱ
ᱢᱮᱨᱚᱢ ᱦᱚᱸᱭ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱟᱱ
ᱵᱷᱤᱰᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱞᱟᱱ
ᱯᱩᱥᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱟᱱ,
ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱥᱮᱫ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱡᱚᱠᱷᱮᱡ
ᱰᱟᱹᱨᱤ, ᱢᱮᱨᱚᱢ, ᱵᱷᱤᱰᱤ
ᱟᱢ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱛᱮᱠᱚ ᱫᱟᱹᱲ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ
ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜ,
ᱯᱩᱥᱤ ᱟᱢ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱛᱮ
ᱫᱟᱹᱲ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ
ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱪᱮᱫᱟᱜ?
᱒
ᱯᱚᱛᱟᱢ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱟᱱ
ᱠᱤᱥᱱᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱟᱱ
ᱠᱚᱭᱮᱞ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱟᱱ
ᱯᱤᱭᱚ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱟᱱ,
ᱯᱚᱛᱟᱢ, ᱠᱤᱥᱱᱤ, ᱠᱚᱭᱮᱞ
ᱟᱢ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱟᱜᱽ ᱠᱷᱟᱱ
ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜ,
ᱯᱤᱭᱚ ᱪᱮᱬᱮᱭ ᱨᱟᱜᱽ ᱠᱷᱟᱱ
ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱪᱮᱫᱟᱜ?
==ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱰᱷᱚᱸᱜᱟ==
ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱰᱷᱚᱸᱜᱟ ᱫᱚᱛᱤᱧ
ᱞᱤᱵ ᱞᱟᱵᱚᱜ ᱠᱟᱱ
ᱥᱚᱝᱥᱟᱨ ᱥᱟᱹᱢᱩᱫᱽ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ,
ᱦᱟᱱᱟ ᱰᱷᱤᱯ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
ᱪᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱰᱷᱤᱯ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
ᱦᱟᱱᱟ ᱯᱩᱨᱤ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
ᱪᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱩᱨᱤ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ,
ᱤᱧ ᱢᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱯᱩᱨᱤ ᱨᱮ
ᱤᱧ ᱢᱟ ᱡᱟᱞᱟ ᱯᱩᱨᱤ ᱨᱮ,
ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱰᱷᱚᱸᱜᱟ ᱫᱚᱛᱤᱧ
ᱞᱤᱵ ᱞᱟᱵᱚᱜ ᱠᱟᱱ
ᱥᱚᱝᱥᱟᱨ ᱥᱟᱹᱢᱩᱫᱽ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱾
==ᱦᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱨ==
ᱦᱤᱥᱟᱹ, ᱦᱤᱨᱠᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱨ
ᱥᱩᱭᱟᱹ, ᱥᱤᱠᱤᱲ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱨ
ᱦᱟᱵᱟᱜ ᱮᱫᱟᱢ ᱤᱧ ᱥᱮᱫ?
ᱟᱢ ᱫᱚᱢ ᱢᱚᱱᱮ ᱮᱫᱟ ᱪᱮᱫ
ᱱᱚᱶᱟ ᱛᱮ ᱤᱧ ᱮᱢ ᱥᱮᱴᱮᱡ ᱤᱧᱟ!
ᱛᱮᱨᱟᱝ ᱟᱢᱟᱹᱧ
ᱥᱤᱯᱤᱵᱤᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱨ
ᱤᱠᱟᱹ, ᱫᱟᱭᱟ, ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱨ
ᱴᱚᱜ ᱥᱟᱶᱛᱮ
ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱜᱚᱫᱚᱜ ᱟᱢ ᱛᱷᱤᱨ ᱛᱷᱟᱨ ᱾
ᱵᱟᱢ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱛᱮ
ᱦᱤᱥᱟᱹ, ᱦᱤᱨᱠᱟᱹ, ᱥᱩᱭᱟᱹ, ᱥᱤᱠᱤᱲ
ᱦᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱨ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ
ᱥᱤᱯᱤᱵᱤᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱨ
ᱤᱠᱟᱹ, ᱫᱟᱭᱟ, ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱨ
ᱞᱟᱥᱮᱨᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ?
==ᱜᱟᱛᱮ ᱛᱤᱧ==
ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱜᱮᱥᱤᱧ ᱛᱚᱦᱚᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱ
ᱟᱢᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮ
ᱠᱚᱭᱚᱜ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱠᱟᱛᱮᱧ
ᱵᱤᱸᱰᱩᱡ ᱚᱴᱚᱣᱟᱢ ᱠᱟᱱ
ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ
ᱮᱜᱮᱨ ᱮᱜᱮᱨ ᱛᱮᱧ ᱯᱟᱨᱚᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱾
ᱛᱷᱟᱹᱭᱟᱹ ᱚᱴᱚ ᱠᱟᱛᱮᱧ
ᱵᱟᱹᱜᱤ ᱚᱴᱚᱣᱟᱢ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ
ᱯᱟᱞᱮ ᱢᱮᱫ ᱛᱟᱢ ᱯᱮᱲᱮ ᱯᱮᱲᱮᱜ
ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱾
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱱ
ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜ
ᱤᱧᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱱᱤᱥᱪᱚᱲᱚᱜ
ᱥᱟᱦᱮᱫ ᱥᱟᱹᱠᱤᱫᱚᱜ,
ᱩᱱᱫᱚ ᱤᱧ ᱜᱤᱛᱤᱡ ᱠᱟᱛᱮ
ᱟᱢ ᱜᱮᱧ ᱦᱟᱹᱲᱩᱵ ᱠᱟᱢ
ᱟᱢ ᱜᱮᱧ ᱦᱚᱵᱚᱨ ᱠᱟᱢ
ᱟᱢ ᱜᱮ ᱜᱟᱛᱮ ᱛᱤᱧ ᱾
==ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ==
ᱚᱲᱟᱜ ᱮᱢ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱮᱫᱟ?
ᱥᱟᱹᱲᱤᱢ ᱵᱷᱩᱜᱟᱹᱜ ᱜᱮᱭᱟ
ᱥᱤᱞᱯᱤᱧ ᱫᱷᱟᱫᱽᱨᱟ ᱜᱮᱭᱟ
ᱠᱟᱸᱛ ᱯᱚᱥᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ
ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱚᱲᱟᱜ
ᱵᱟᱢ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ?
ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱡᱩᱛᱨᱟᱹᱣ ᱦᱩᱭᱟᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱟᱨ ᱟᱢ! ᱠᱤᱥᱟᱹᱬ ᱵᱟᱹᱵᱩ
ᱵᱤᱞᱰᱤᱝ ᱚᱲᱟᱜ, ᱯᱟᱝᱠᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ
ᱮ ᱥᱤ ᱨᱩᱢ, ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱪᱚᱨᱚᱠ ᱥᱤᱞᱯᱤᱧ
ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱛᱮᱢ
ᱵᱚᱨ ᱪᱟᱵᱟ ᱮᱱᱟ?
ᱠᱷᱚᱡᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟᱢ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱲᱟᱜ?
ᱱᱚᱶᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ
ᱫᱤᱱ ᱜᱮ ᱫᱩᱠ ᱢᱩᱦᱤᱢ
ᱫᱤᱱ ᱜᱮ ᱟᱡᱟᱨ ᱵᱮᱢᱟᱨ
ᱫᱤᱱᱟᱹᱢ ᱱᱮᱭᱟᱶ ᱛᱟᱯᱟᱢ,
ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱚᱲᱟᱜ
ᱵᱟᱢ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ?
ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱢᱮ
ᱤᱧ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱚᱲᱟᱜ ᱤᱧ
ᱥᱚᱢᱫᱟᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ
ᱚᱱᱰᱮᱢ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱥᱮ?
ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱫᱚ ᱛᱤᱥ ᱦᱚᱸ
ᱡᱩᱛᱨᱟᱹᱣ ᱵᱟᱝ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ
ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱫᱚ
ᱟᱡᱟᱨ, ᱵᱮᱢᱟᱨ, ᱫᱩᱠ, ᱢᱩᱦᱤᱢ
ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ-ᱟ ᱾
ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱹᱱᱛᱤ
ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚ ᱠᱟᱛᱮ
ᱩᱛᱟᱹᱨᱮᱢ ᱴᱷᱤᱠᱟᱹ ᱠᱮᱭᱟ ᱾
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱥᱚᱨᱛᱚ
'ᱮᱥᱠᱟᱨ ᱜᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾'
ᱦᱟᱯᱮ!
ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜ ᱫᱚ
ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱵᱟᱝ ᱟᱞᱜᱟ ᱦᱟ
ᱱᱚᱶᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱵᱷᱟᱜᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱢᱮ
ᱟᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱤᱧ ᱩᱫᱩᱜ ᱟᱢᱟ ᱾
ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱟᱢ ᱥᱮ ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱛᱮ?
ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮᱢ
ᱦᱚᱨᱚ ᱵᱚᱨᱚ ᱪᱟᱵᱟ ᱮᱱᱟ?
ᱫᱟ ᱟᱹᱜᱩᱭ ᱢᱮ ᱵᱚᱲ ᱥᱮᱝᱜᱮᱞ
ᱥᱟᱛᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱚᱡᱽ ᱢᱮ ᱥᱟᱹᱣᱲᱤ
ᱡᱩᱜᱟᱹᱲ ᱢᱮ ᱠᱷᱚᱭ ᱠᱟᱹᱣᱲᱤ
ᱫᱮᱞᱟ ᱤᱧ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱢᱮ
ᱩᱫᱩᱜ ᱟᱢᱟᱹᱧ ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱾
==ᱨᱮᱰ ᱥᱤᱜᱽᱱᱟᱞ==
ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱤᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ
ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱜᱟᱛᱮ ᱥᱟᱶ ᱧᱟᱯᱟᱢ
ᱯᱟᱛᱟ ᱴᱟᱺᱰᱤ ᱨᱮ,
ᱠᱩᱞᱤ ᱠᱮᱫᱤᱧᱟᱭ ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱜᱮ
'ᱪᱮᱞᱮ ᱫᱟᱫᱟ, ᱚᱠᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱢᱮᱱᱟᱢᱟ?'
ᱤᱧ ᱦᱚᱸ ᱥᱤᱵᱤᱞ ᱜᱮᱧ ᱨᱚᱲ ᱟᱫᱮᱭᱟ
'ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱹᱧᱟ ᱾'
ᱠᱚᱭᱚᱜ ᱠᱮᱫᱤᱭᱟᱹᱧ ᱢᱮᱫᱦᱟᱶ
ᱟᱡ ᱦᱚᱸ ᱤᱧ ᱮ ᱠᱚᱭᱚᱜ ᱠᱮᱫᱤᱧᱟ
ᱢᱮᱫ ᱢᱮᱫ ᱛᱟᱹᱞᱤᱧ ᱢᱮᱥᱟ ᱮᱱᱟ
ᱡᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱮ ᱾
ᱡᱟᱣ ᱫᱚ
ᱢᱮᱫ ᱢᱮᱫ ᱢᱮᱥᱟ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ
ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱨᱩᱢᱩᱧ ᱜᱚᱫᱚᱜ
ᱢᱚᱱᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭ
ᱢᱮᱫ ᱫᱚ ᱦᱩᱱᱟᱹᱝ ᱟᱞᱚ ᱨᱤᱯᱤᱫᱚᱜ
ᱟᱡ ᱜᱮ ᱠᱚᱭᱚᱜ ᱠᱟᱭ ᱜᱚᱴᱟ ᱥᱤᱧ, ᱜᱚᱴᱟ ᱧᱤᱫᱟᱹ ᱾
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱛᱮᱦᱮᱧ ᱫᱚ
ᱢᱚᱱᱮ ᱛᱤᱧ ᱢᱚᱥᱚᱫ ᱮᱱᱟ
ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱪᱮ
ᱨᱮᱰ ᱥᱤᱜᱽᱱᱟᱞ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ
ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱮᱫᱦᱟᱶ ᱨᱮ
ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱚᱞᱚᱝ ᱨᱮ, ᱟᱡᱟᱜ ᱦᱚᱨᱟᱥᱤ ᱨᱮ ᱾
ᱫᱟᱯᱠᱟᱣ ᱜᱚᱫ ᱮᱱᱟᱹᱧ
ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱠᱮᱫᱟᱹᱧ
ᱵᱤᱯᱚᱫᱽ ᱜᱮᱭᱟ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱞᱟᱦᱟᱜ ᱫᱚ ᱾
ᱡᱟᱣ ᱫᱚ ᱤᱧᱟᱜ ᱟᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱛᱤ
ᱢᱤᱫ ᱴᱷᱮᱱ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱚᱜ-ᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱷᱟᱹᱲᱤᱠ
ᱟᱡ ᱮ ᱢᱮᱱᱟ, 'ᱟᱢᱟᱜ ᱛᱤ ᱫᱚ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱥᱟᱭᱜᱟᱫ ᱟ?'
ᱤᱧᱤᱧ ᱢᱮᱱᱟ, 'ᱟᱢᱟᱜ ᱛᱤ ᱫᱚ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱞᱩᱜᱩᱵ ᱟ?'
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱛᱮᱦᱮᱧ ᱫᱚ ᱚᱱᱠᱟ ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱭ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ
ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱪᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱦᱚᱨᱟᱥᱤ ᱨᱮ ᱨᱮᱰ ᱥᱤᱜᱽᱱᱟᱞ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱟᱡᱟᱜ ᱦᱚᱨᱟᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱰ ᱥᱤᱜᱽᱱᱟᱞ ᱮ ᱞᱟᱹᱞᱟᱹᱭ ᱠᱟᱱᱟ
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱟᱞᱚᱢ ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱤᱧᱟ
ᱤᱧᱤᱡ ᱫᱚ ᱡᱤᱣᱤ ᱡᱩᱨᱤ ᱢᱮᱱᱟᱭ ᱛᱤᱧᱟ
ᱪᱷᱟᱛᱟ ᱫᱟᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭ ᱛᱤᱧᱟ ᱾
ᱨᱮᱰ ᱥᱤᱜᱽᱱᱟᱞ ᱧᱮᱞ ᱛᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚᱸᱧ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱛᱷᱤᱨ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱢᱚᱦᱚᱢ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱛᱟᱱᱟᱜ
ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ
ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱪᱷᱚᱠᱚ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱚ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱠᱟᱠᱚ
ᱥᱤᱨᱢᱤᱴ, ᱢᱟᱨᱵᱚᱞ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱨᱮᱱᱤᱡ
ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱛᱮᱧ ᱟᱹᱨᱩ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
ᱤᱧᱤᱡ ᱜᱟᱛᱮ
ᱤᱧ ᱵᱟᱝ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱚᱪᱚ ᱠᱟᱛᱮ
ᱥᱟᱵ ᱠᱮᱫᱟᱭ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱛᱤ ᱪᱤᱠᱟᱹᱛᱮ?
ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱱᱚᱢ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ
ᱪᱮ ᱵᱟᱨ ᱡᱚᱱᱚᱢ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱝ
ᱥᱟᱭ ᱡᱚᱱᱚᱢ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱤᱧ ᱥᱟᱶ
ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱚᱠᱨᱟᱬ ᱞᱮᱱᱟ
ᱩᱱᱤ ᱫᱚᱭ ᱵᱟᱹᱜᱤ ᱟᱹᱫᱤᱧᱟ!
ᱤᱧ ᱫᱚ
ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱤᱸᱫᱤ ᱜᱟᱱᱟᱜ ᱨᱮᱧ ᱡᱷᱟᱹᱞᱤ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱟᱡ ᱜᱮ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱫ ᱟᱭ,
'ᱪᱟᱜ ᱮᱢ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱛᱷᱤᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱫᱟᱫᱟ,
ᱪᱮᱫ ᱮᱢ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱮᱫᱟ?'
ᱴᱟᱴᱠᱟ ᱤᱧ ᱫᱚᱸᱧ ᱪᱚᱢᱠᱟᱣ ᱮᱱᱟ
ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱛᱮ,
ᱚᱱᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱰᱚᱸᱰᱮᱠ ᱦᱚᱸ
ᱵᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱥᱟᱹᱱᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
ᱤᱧᱤᱡ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱜᱟᱛᱮ ᱫᱚᱭ ᱵᱟᱹᱜᱤ ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱟᱹᱫᱤᱧᱟ
ᱟᱫᱚ ᱡᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟ ᱤᱧᱤᱡ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱜᱟᱛᱮ
ᱵᱟᱹᱧ ᱪᱚᱜ ᱫᱟᱲᱮ ᱟᱭᱟ ᱢᱚᱞᱚᱝ ᱨᱮ
ᱵᱟᱹᱧ ᱪᱚᱜ ᱫᱟᱲᱮ ᱟᱭᱟ ᱡᱚᱦᱟ ᱨᱮ
ᱵᱟᱹᱧ ᱪᱚᱜ ᱫᱟᱲᱮ ᱟᱭᱟ ᱞᱩᱞᱦᱟᱹ ᱨᱮ ᱾
ᱤᱧᱤᱡ ᱜᱟᱛᱮ
ᱤᱧ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭ ᱨᱮᱦᱚᱸ
ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱹᱝᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭ ᱞᱮᱠᱟᱹᱧ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱮᱫᱟ ᱾
ᱩᱱᱡᱷᱚᱜ
ᱤᱧᱟᱜ ᱢᱚᱵᱟᱭᱤᱞ ᱯᱷᱚᱱ ᱨᱤᱝ ᱮᱱᱟ
ᱨᱤᱥᱤᱵᱷᱟᱨ ᱚᱛᱟ ᱠᱟᱛᱮ
ᱥᱟᱦᱟ ᱮᱱᱟᱹᱧ ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱾
==ᱤᱧᱤᱡ ᱠᱚᱸᱫᱟ ᱡᱚᱴᱟᱣ==
ᱞᱮᱛᱟᱲ ᱟᱢ ᱫᱚ ᱤᱧ ᱥᱟᱶ
ᱜᱮᱢ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱚᱠᱟ ᱡᱷᱚᱜ ᱫᱚᱢ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱠᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱᱟ
ᱚᱠᱟ ᱡᱷᱚᱜ ᱫᱚ
ᱤᱧ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱢᱟᱬᱟᱜ ᱛᱮᱢ ᱛᱟᱲᱟᱢ ᱠᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ
ᱚᱠᱟ ᱡᱷᱚᱜ ᱫᱚ ᱤᱧᱟᱜ ᱞᱮᱸᱜᱟ,
ᱚᱠᱟ ᱡᱷᱚᱜ ᱫᱚ ᱤᱧᱟᱜ ᱡᱚᱡᱚᱢ
ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱛᱮᱢ ᱛᱟᱲᱟᱢ ᱠᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱞᱮᱛᱟᱲ ᱤᱧ ᱥᱟᱶᱮᱢ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ
ᱟᱢ ᱫᱚ ᱤᱧᱤᱡ ᱡᱚᱴᱟᱣ ᱠᱟᱱᱟᱢ
ᱤᱧ ᱡᱟᱦᱟᱸ
ᱵᱩᱜᱤᱭᱟᱜ, ᱵᱟᱹᱲᱤᱡᱟᱜ ᱠᱚᱸᱧ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ
ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱟᱢ ᱠᱚᱸᱫᱟ ᱥᱟᱹᱠᱷᱤ ᱠᱟᱱᱟᱢ ᱾
ᱟᱢᱮᱢ ᱨᱚᱲ ᱠᱷᱟᱱ ᱦᱩᱱᱟᱹᱝ
ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱴᱷᱮᱱ ᱮᱢ
ᱞᱟᱹᱭ ᱯᱷᱟᱫᱟ ᱠᱟᱜ-ᱟ ᱾
ᱢᱤᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱫᱚ ᱟᱢᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱛᱮ
ᱤᱧᱤᱧ ᱵᱷᱮᱣᱱᱟ ᱜᱚᱫᱚᱜ-ᱟ
ᱚᱠᱚᱭ ᱮ ᱯᱤᱪᱷᱟᱹ ᱟᱠᱟᱫᱤᱧ ᱞᱮᱠᱟᱹᱧ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣᱟ ᱾
ᱩᱢᱩᱞ! ᱤᱧᱤᱡ ᱠᱚᱸᱫᱟ ᱡᱚᱴᱟᱣ
ᱟᱢ ᱫᱚ ᱞᱮᱛᱟᱲ ᱤᱧ ᱥᱟᱶ ᱨᱮᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱢᱮ
ᱵᱟᱹᱲᱤᱡᱟᱜ ᱠᱚᱸᱧ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱷᱟᱱ ᱵᱚᱛᱚᱨ ᱚᱪᱚᱭᱤᱧ ᱢᱮ
ᱵᱮᱥᱟᱜ ᱜᱮᱧ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱜᱚᱫᱤᱧ ᱢᱮ ᱾
==ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱴᱚᱞᱟ ᱨᱮ ᱮᱱᱮᱡ ᱥᱮᱨᱮᱧ==
ᱛᱮᱦᱮᱧ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱴᱚᱞᱟ ᱨᱮ
ᱮᱱᱮᱡ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱪᱟᱹᱞᱩ ᱟᱠᱟᱱ ᱾
ᱨᱤᱢᱤᱞ ᱮ ᱨᱩ ᱮᱫᱟ ᱴᱟᱢᱟᱠ
ᱵᱤᱡᱽᱞᱤ ᱢᱟ ᱢᱮᱫ ᱮ ᱫᱷᱩᱞᱩᱯ
ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱛᱮ, ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱛᱮ
ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚᱠᱚ ᱫᱟᱹᱲ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱚᱲᱟᱜ ᱛᱮ ᱾
ᱚᱠᱚᱭ ᱠᱚᱪᱚ ᱠᱚ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱟᱱ
ᱱᱚᱛᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟ ᱵᱟᱠᱚ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱ,
ᱡᱩᱨ ᱜᱮᱠᱚ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱟᱱ
ᱫᱷᱩᱲᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱜᱮ ᱰᱤᱜᱽᱞᱟᱹᱜ ᱠᱟᱱ ᱾
ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱰᱤᱜᱽᱞᱟᱹᱣ ᱧᱟᱢᱟᱫ ᱠᱚᱠᱷᱟᱱ
ᱨᱚᱴᱮ, ᱜᱷᱩᱜᱽᱨᱤ, ᱥᱩᱶᱟᱬᱤ ᱠᱚ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹᱭᱮᱱ
ᱟᱠᱚ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫ ᱮᱱᱮᱡ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱾
ᱛᱮᱦᱮᱧ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱴᱚᱞᱟ ᱨᱮ
ᱮᱱᱮᱡ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱪᱟᱹᱞᱩ ᱟᱠᱟᱱ ᱾
==ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ==
ᱚᱠᱟ ᱡᱷᱚᱜ ᱫᱚ ᱯᱚᱠᱮᱴ ᱨᱮᱧ ᱥᱟᱢᱵᱟᱣ ᱠᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ
ᱚᱠᱟ ᱡᱷᱚᱜ ᱫᱚ ᱛᱤ ᱨᱮᱧ ᱥᱟᱵ ᱠᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ
ᱚᱠᱟ ᱡᱷᱚᱜ ᱫᱚᱸᱧ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱚᱞᱚ ᱠᱟᱛᱮ
ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱝᱜᱤᱧ ᱤᱧ ᱥᱮᱱ ᱠᱮ ᱠᱟᱱᱟ,
ᱢᱤᱫ ᱰᱚᱸᱰᱮᱠ ᱨᱮ
ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱤᱧ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱜᱚᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ
ᱚᱱᱰᱮᱱ ᱠᱚ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱶᱤᱧ ᱧᱮᱯᱮᱞ, ᱨᱚᱯᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱚᱱᱰᱮ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ
ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱫᱚ ᱞᱟᱜᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱜᱮᱭᱟ
ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱾
ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ ᱠᱟᱱᱟ
ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱚᱞᱚ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱥᱮᱥᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ
ᱡᱚᱛᱚᱣᱟᱜ ᱧᱮᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ
ᱡᱚᱛᱚᱣᱟᱜ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ
ᱡᱩᱞᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱤᱬᱤᱡᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ,
ᱤᱬᱤᱡ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱴᱷᱤᱠᱟᱹᱭ ᱢᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱹᱧᱟ
ᱡᱩᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱢᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱛᱮᱧ ᱵᱚᱞᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱵᱟᱝ ᱫᱚᱸᱧ ᱠᱩᱫᱩᱢᱮᱫ
ᱵᱟᱝ ᱫᱚᱸᱧ ᱠᱟᱹᱦᱱᱤᱭᱮᱫ
ᱤᱧ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱧ ᱴᱷᱤᱠᱟᱹ ᱡᱚᱝ ᱠᱟᱱ
ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱱᱤᱛ
ᱪᱟᱨᱡᱽ ᱨᱮ ᱵᱟᱹᱭᱥᱟᱹᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱧ ᱚᱻᱚᱞ ᱠᱟᱱ ᱾
==ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ==
ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱫᱚ
ᱵᱚᱦᱚᱜ ᱨᱮ ᱥᱮᱛᱮᱧᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ,
ᱟᱫᱚ ᱵᱟᱹᱭ ᱵᱟᱹᱭ ᱛᱮ ᱥᱟᱨᱮᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱛᱤ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ, ᱱᱚᱱᱚᱞ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ
ᱞᱟᱪᱷᱟ ᱨᱮ ᱞᱤᱧᱡᱤ ᱟᱬᱜᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ
ᱤᱧᱟᱜ ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ
ᱞᱟᱪᱷᱟ ᱨᱮ ᱰᱟᱵᱽᱨᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ
ᱟᱫᱚ ᱤᱧᱟᱜ ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱟᱯᱮ ᱯᱮ ᱧᱮᱧᱟᱢ ᱮᱫᱟ ᱾
ᱵᱟᱝ ᱫᱚ ᱦᱮᱲᱮᱢ ᱜᱮ
ᱵᱟᱝ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱨᱟ ᱜᱮ
ᱵᱟᱝ ᱫᱚ ᱦᱟᱲᱦᱟᱫ ᱜᱮ
ᱵᱟᱝ ᱫᱚ ᱦᱮᱣᱮᱨ ᱜᱮ
ᱵᱚᱦᱚᱜ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱤ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ
ᱞᱤᱧᱡᱤ ᱟᱬᱜᱚ ᱟᱠᱟᱱ ᱤᱧᱟᱜ ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ
ᱢᱟ ᱪᱟᱠᱷᱟ ᱵᱤᱰᱟᱹᱣ ᱯᱮ ᱾
==ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱷᱚᱱᱤᱧ ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ ᱮᱱᱟ==
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱷᱚᱱᱤᱧ ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ ᱮᱱᱟ
ᱤᱧᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ
ᱦᱤᱥᱟᱹ, ᱦᱤᱨᱠᱟᱹ, ᱦᱟᱨᱠᱮᱛ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ
ᱡᱚᱛᱚ ᱪᱟᱵᱟᱭᱮᱱᱟ ᱾
ᱤᱧᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ
ᱠᱟᱢᱱᱟ, ᱵᱟᱥᱱᱟ, ᱢᱟᱹᱭᱞᱟᱹ, ᱚᱡᱽᱨᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ
ᱡᱚᱛᱚ ᱪᱟᱵᱟᱭᱮᱱᱟ ᱾
ᱡᱟᱣ ᱫᱚ ᱮᱨᱟᱹᱧ ᱮ ᱦᱚᱦᱚᱣᱟᱹᱧ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ
'ᱫᱮᱞᱟ ᱜᱚ! ᱫᱟᱠᱟ ᱡᱚᱢ ᱟᱹᱨᱩᱵᱚᱜ ᱢᱮ'
ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱫᱚ ᱚᱱᱠᱟ ᱵᱟᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱹᱧᱟ;
ᱢᱮᱛᱟᱹᱧᱟ ᱠᱚ, 'ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ ᱱᱮ ᱮᱱᱫᱚ
ᱟᱢ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱞᱮ ᱮᱢ ᱠᱮᱫ ᱪᱟᱞ ᱠᱮᱫ
ᱥᱩᱠ ᱛᱮ ᱥᱟᱶᱟᱨ ᱛᱮ ᱟᱛᱟᱝ ᱠᱟᱜ ᱛᱮᱞᱟ ᱠᱟᱜ ᱢᱮ ᱾'
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱷᱚᱱᱤᱧ ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ ᱮᱱᱟ
ᱧᱮᱞᱚᱜᱤᱡ ᱠᱷᱚᱱᱤᱧ ᱵᱟᱝ ᱧᱮᱞᱚᱜᱤᱡ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱤᱧᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱸ
ᱩᱥᱟᱹᱫ, ᱟᱹᱲᱤᱥ, ᱜᱚᱨᱚᱵᱽ ᱜᱩᱢᱟᱹᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ
ᱡᱚᱛᱚ ᱪᱟᱵᱟᱭᱮᱱᱟ ᱾
ᱤᱧᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱫᱚ ᱱᱤᱛ
ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ ᱞᱮᱠᱟ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱷᱚᱱᱤᱧ ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ ᱮᱱᱟ
ᱱᱤᱛ ᱫᱚ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱧᱩᱣᱟᱜ
ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱵᱟᱹᱧ ᱟᱛᱟᱝᱟ
ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ ᱞᱮᱠᱟᱹᱧ ᱟᱛᱟᱝᱟ ᱾
ᱚᱲᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱫᱚᱠᱚ ᱨᱟᱜ ᱡᱚᱝ ᱠᱟᱱᱟ
ᱯᱟᱞᱮ ᱩᱱᱠᱩ
ᱤᱧ ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ ᱨᱩᱯᱛᱮ ᱵᱟᱭ ᱧᱮᱞ ᱥᱟᱱᱟᱭᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
==ᱟᱡ ᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ==
ᱱᱤᱛ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ
ᱟᱡᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽ ᱜᱮ ᱪᱟᱹᱞᱩᱜ-ᱟ ᱾
ᱚᱠᱚᱭ ᱚᱠᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱯᱮᱭᱟ
ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱯᱮ ᱚᱲᱟᱜ ᱛᱮ
ᱚᱠᱚᱭ ᱪᱮᱫ ᱯᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ
ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱪᱟᱵᱟᱭ ᱯᱮ ᱾
ᱦᱮᱸᱫᱮ ᱪᱟᱫᱚᱨ ᱛᱮ
ᱡᱚᱛᱚᱣᱟᱜ ᱮ ᱩᱭᱩ ᱯᱚᱴᱚᱢ ᱠᱮᱫ ᱟ
ᱱᱤᱛ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ
ᱟᱡᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽ ᱜᱮ ᱪᱟᱹᱞᱩᱜ-ᱟ ᱾
ᱢᱮᱫ ᱨᱮ ᱪᱮᱫ ᱪᱚᱭ ᱛᱤᱨᱯᱤᱭᱟᱫ ᱵᱚᱱᱟ
ᱢᱮᱫ ᱜᱮ ᱵᱟᱭ ᱵᱮᱸᱜᱮᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ
ᱟᱹᱛᱩᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱹᱯᱤᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱢᱟ!
ᱡᱟᱦᱟᱸᱱᱟᱜ ᱜᱮ ᱚᱛ ᱨᱮ, ᱯᱟᱨᱠᱚᱢ ᱨᱮ
ᱟᱴᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱤᱨᱟᱹᱣ ᱡᱚᱝ ᱯᱮ
ᱱᱤᱛ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ
ᱟᱡᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽ ᱜᱮ ᱪᱟᱹᱞᱩᱜ-ᱟ ᱾
==ᱡᱟᱞᱟᱢ==
ᱯᱷᱮᱥᱵᱩᱠ-ᱡᱟᱞᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ
ᱵᱟᱹᱲᱭᱟᱹ ᱛᱮᱧ ᱯᱩᱪᱩᱡ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱵᱷᱟᱹᱵᱤ ᱞᱮᱫᱟᱹᱧ
ᱱᱤᱛ ᱫᱚ ᱥᱟᱹᱱᱛᱤ ᱛᱮᱧ ᱯᱟᱭᱨᱟ ᱵᱟᱲᱟᱭᱟ
ᱚᱠᱟ ᱥᱮᱫ ᱤᱪᱷᱟᱹ ᱚᱱᱛᱮᱧ ᱯᱟᱭᱨᱟ ᱥᱮᱱᱚᱜ-ᱟ ᱾
ᱢᱟ ᱟᱨᱦᱚᱸ
ᱦᱩᱣᱟᱴᱥᱟᱯ ᱡᱟᱞᱟᱢ ᱨᱮᱧ ᱡᱷᱟᱹᱞᱤᱭᱮᱱ!
ᱚᱱᱰᱮᱧ ᱯᱷᱮᱧᱪᱚᱲ ᱵᱟᱲᱟᱭᱮᱱᱟ
ᱵᱟᱹᱲᱭᱟᱹ ᱛᱮᱧ ᱯᱩᱪᱩᱡ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱮᱴᱟᱜ ᱥᱮᱫ ᱤᱧ ᱢᱚᱦᱰᱟ ᱮᱱᱟ
ᱢᱟ!
ᱛᱤᱱ ᱨᱮᱪᱚ ᱤᱱᱥᱴᱟᱜᱽᱨᱟᱢ ᱡᱟᱞᱟᱢ ᱨᱮ
==ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱤᱧ==
ᱤᱧ ᱥᱟᱶ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ
ᱩᱠᱩ ᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱟᱱ ᱾
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱱᱚᱛᱮ ᱨᱮᱠᱚ
'ᱟᱹᱭ' ᱜᱚᱫ ᱠᱟᱜ
ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱛᱮᱧ ᱠᱩᱫᱟᱹᱣ ᱟᱹᱪᱩᱨ ᱠᱚ
ᱵᱟᱹᱧ ᱧᱟᱢ ᱠᱚ ᱾
ᱟᱨᱦᱚᱸ
ᱦᱟᱱᱛᱮ ᱨᱮᱠᱚ 'ᱟᱹᱭ' ᱜᱚᱫ ᱠᱟᱜ
ᱦᱟᱱᱠᱟ ᱛᱮᱧ ᱠᱩᱫᱟᱹᱣ ᱟᱹᱪᱩᱨ ᱠᱚ
ᱵᱟᱹᱧ ᱧᱟᱢ ᱠᱚ ᱾
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣᱤᱧ
ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱚ ᱠᱷᱟᱱ
ᱵᱟᱹᱧ ᱟᱲᱟᱜ ᱠᱚ
ᱛᱚᱞ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱚᱣᱟᱹᱧ
ᱞᱟᱪᱷᱟ-ᱠᱷᱩᱱᱴᱤ ᱨᱮ ᱾
ᱤᱧ ᱥᱟᱶ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ
ᱩᱠᱩ ᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱟᱱ ᱾
==ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ==
ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮᱧ
ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱭᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱾
ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱛᱷᱚᱯᱟ ᱛᱮ
ᱡᱚᱛᱚ ᱫᱷᱤᱨᱤᱧ ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱮᱫᱟ
ᱚᱠᱟ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱨᱮ
ᱩᱠᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ?
ᱤᱧᱟᱜ ᱛᱷᱚᱯᱟ ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱧᱟᱢ ᱠᱟᱛᱮ
ᱚᱯᱮᱞ ᱜᱚᱫᱚᱜ-ᱟᱭ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ
ᱟᱫᱚ ᱤᱧᱮ ᱥᱮᱵᱟ ᱤᱧᱟ ᱾
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱩᱠᱩᱨ!
ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫ ᱨᱮᱦᱚᱸᱧ
ᱟᱫᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱫᱷᱤᱨᱤ
ᱵᱟᱭ ᱚᱯᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ!
ᱚᱱᱟ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ
ᱚᱠᱚᱭ ᱪᱚᱭ ᱢᱮᱛᱟ ᱫᱤᱧᱟ
ᱚᱫᱷᱚᱢ!
ᱵᱟᱭ ᱚᱯᱮᱞᱚᱜ-ᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱫᱚ
ᱟᱢ ᱫᱚᱢ ᱨᱟᱢ ᱨᱟᱡᱟ ᱠᱟᱱ ᱨᱮᱥᱮᱫ
ᱚᱯᱮᱞᱚᱜ-ᱟᱭ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱫᱚ!!
qqfn0nougvty0lbnx5476qll7kql83q
103362
103361
2022-08-26T00:37:32Z
Fagu Baskey
87
/* ᱡᱟᱞᱟᱢ */
wikitext
text/x-wiki
==ᱟᱛᱨᱮ ᱚᱞ==
==ᱪᱤᱭᱟᱹ ᱥᱠᱟᱢ==
==ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ==
ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ ᱫᱚ ᱟᱦᱟᱨ ᱫᱟᱜ
ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱛᱮ ᱯᱟᱭᱨᱟᱜ ᱠᱚᱫᱚ
ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ,
ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱯᱟᱭᱨᱟ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱠᱚᱫᱚ
ᱚᱣᱟᱨ ᱡᱚᱝᱟ ᱠᱚ
ᱦᱟᱹᱠᱩ, ᱠᱟᱴᱠᱚᱢ, ᱜᱚᱝᱜᱷᱟ, ᱨᱚᱠᱚᱡ ᱾
ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ ᱫᱚ ᱪᱤᱱᱟᱹ ᱵᱟᱫᱟᱢ
ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱦᱟᱛᱣᱟ ᱵᱟᱲᱟᱭ ᱠᱚᱫᱚ
ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ,
ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱠᱚᱫᱚ
ᱞᱟ ᱚᱰᱚᱠ ᱡᱚᱝᱟ ᱠᱚ ᱵᱟᱫᱟᱢ ᱫᱟ ᱾
==ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ==
ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱫᱟᱲᱟᱱᱤᱡ,
ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮ ᱫᱟᱲᱟᱱ ᱛᱩᱞᱩᱡ
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱦᱩᱭᱩᱜ
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱚᱞ ᱥᱟᱢᱴᱟᱣ ᱠᱚ
ᱤᱧ ᱫᱚᱸᱧ ᱨᱤᱠᱟᱹᱭ ᱾
ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱵᱟᱦᱟ ᱦᱟᱞᱝ ᱡᱟᱣᱨᱟ ᱠᱟᱛᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚ
ᱵᱟᱦᱟ ᱜᱟᱞᱟᱝ ᱜᱮᱧ ᱨᱤᱠᱟᱹ ᱟᱠᱟᱫ,
ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱤᱧ ᱫᱚ
ᱟᱨ ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱧ ᱪᱤᱠᱟᱹ ᱟᱠᱟᱫ ᱾
==ᱥᱟᱹᱲᱤ==
ᱯᱷᱟᱹᱜᱩᱱ ᱮ ᱵᱟᱸᱫᱮᱭᱟ ᱟᱨᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱪᱚᱨᱚᱠ
ᱚᱱᱰᱮ ᱵᱷᱟᱶᱟᱨ ᱠᱚ ᱟᱵᱚᱜ
ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱠᱚ ᱪᱚᱜᱟᱜ ᱾
ᱫᱷᱩᱥᱟᱹᱨ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱵᱟᱸᱫᱮ ᱠᱟᱛᱮ
ᱵᱟᱹᱭᱥᱟᱹᱠ ᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ
ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ'ᱟᱜ ᱨᱟᱯ ᱛᱮ
ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱚᱲᱮᱡᱚᱜ ᱾
ᱦᱤᱡᱩᱜ-ᱟᱭ ᱟᱥᱟᱲ
ᱵᱟᱸᱫᱮ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱟᱭᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ
ᱨᱚᱝ ᱵᱮᱨᱚᱝ ᱵᱟᱦᱟ ᱪᱷᱟᱯ ᱾
ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜ-ᱟᱭ ᱫᱟᱥᱟᱸᱭ ᱯᱩᱸᱰ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱯᱩᱸᱰ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱩᱞᱟᱹᱢ
ᱚᱴᱟᱝᱚᱜ-ᱟ ᱢᱤᱨᱛᱤᱠᱟ ᱜᱚᱴᱟ
ᱯᱟᱞᱮ ᱫᱟᱥᱟᱸᱭ
ᱵᱟᱱᱩᱜ ᱮ ᱛᱟᱭ ᱡᱟᱶᱟᱭ !
ᱟᱜᱷᱟᱬ ᱮ ᱵᱟᱸᱫᱮᱭᱟ ᱡᱟᱸᱡᱟᱜ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱧᱡᱟ ᱠᱚᱜ-ᱟ
ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱤᱨᱟᱹ ᱵᱟᱹᱛᱤ ᱾
ᱢᱟᱜᱽ ᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ-ᱟ
ᱵᱟᱸᱫᱮ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱥᱟᱹᱲᱤ
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱦᱟᱭ!
ᱟᱫᱷᱟ ᱫᱤᱱ ᱨᱮᱜᱮ
ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱹᱲᱤ ᱵᱷᱟᱸᱫᱩᱲᱮᱱ ᱛᱟᱭ ᱾
==ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ==
ᱰᱟᱹᱨᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱟᱱ
ᱢᱮᱨᱚᱢ ᱦᱚᱸᱭ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱟᱱ
ᱵᱷᱤᱰᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱞᱟᱱ
ᱯᱩᱥᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱟᱱ,
ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱥᱮᱫ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱡᱚᱠᱷᱮᱡ
ᱰᱟᱹᱨᱤ, ᱢᱮᱨᱚᱢ, ᱵᱷᱤᱰᱤ
ᱟᱢ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱛᱮᱠᱚ ᱫᱟᱹᱲ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ
ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜ,
ᱯᱩᱥᱤ ᱟᱢ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱛᱮ
ᱫᱟᱹᱲ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ
ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱪᱮᱫᱟᱜ?
᱒
ᱯᱚᱛᱟᱢ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱟᱱ
ᱠᱤᱥᱱᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱟᱱ
ᱠᱚᱭᱮᱞ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱟᱱ
ᱯᱤᱭᱚ ᱦᱚᱸᱭ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱟᱱ,
ᱯᱚᱛᱟᱢ, ᱠᱤᱥᱱᱤ, ᱠᱚᱭᱮᱞ
ᱟᱢ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱟᱜᱽ ᱠᱷᱟᱱ
ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜ,
ᱯᱤᱭᱚ ᱪᱮᱬᱮᱭ ᱨᱟᱜᱽ ᱠᱷᱟᱱ
ᱚᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱪᱮᱫᱟᱜ?
==ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱰᱷᱚᱸᱜᱟ==
ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱰᱷᱚᱸᱜᱟ ᱫᱚᱛᱤᱧ
ᱞᱤᱵ ᱞᱟᱵᱚᱜ ᱠᱟᱱ
ᱥᱚᱝᱥᱟᱨ ᱥᱟᱹᱢᱩᱫᱽ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ,
ᱦᱟᱱᱟ ᱰᱷᱤᱯ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
ᱪᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱰᱷᱤᱯ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
ᱦᱟᱱᱟ ᱯᱩᱨᱤ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
ᱪᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱩᱨᱤ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ,
ᱤᱧ ᱢᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱯᱩᱨᱤ ᱨᱮ
ᱤᱧ ᱢᱟ ᱡᱟᱞᱟ ᱯᱩᱨᱤ ᱨᱮ,
ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱰᱷᱚᱸᱜᱟ ᱫᱚᱛᱤᱧ
ᱞᱤᱵ ᱞᱟᱵᱚᱜ ᱠᱟᱱ
ᱥᱚᱝᱥᱟᱨ ᱥᱟᱹᱢᱩᱫᱽ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱾
==ᱦᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱨ==
ᱦᱤᱥᱟᱹ, ᱦᱤᱨᱠᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱨ
ᱥᱩᱭᱟᱹ, ᱥᱤᱠᱤᱲ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱨ
ᱦᱟᱵᱟᱜ ᱮᱫᱟᱢ ᱤᱧ ᱥᱮᱫ?
ᱟᱢ ᱫᱚᱢ ᱢᱚᱱᱮ ᱮᱫᱟ ᱪᱮᱫ
ᱱᱚᱶᱟ ᱛᱮ ᱤᱧ ᱮᱢ ᱥᱮᱴᱮᱡ ᱤᱧᱟ!
ᱛᱮᱨᱟᱝ ᱟᱢᱟᱹᱧ
ᱥᱤᱯᱤᱵᱤᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱨ
ᱤᱠᱟᱹ, ᱫᱟᱭᱟ, ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱨ
ᱴᱚᱜ ᱥᱟᱶᱛᱮ
ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱜᱚᱫᱚᱜ ᱟᱢ ᱛᱷᱤᱨ ᱛᱷᱟᱨ ᱾
ᱵᱟᱢ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱛᱮ
ᱦᱤᱥᱟᱹ, ᱦᱤᱨᱠᱟᱹ, ᱥᱩᱭᱟᱹ, ᱥᱤᱠᱤᱲ
ᱦᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱨ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ
ᱥᱤᱯᱤᱵᱤᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱨ
ᱤᱠᱟᱹ, ᱫᱟᱭᱟ, ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱨ
ᱞᱟᱥᱮᱨᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ?
==ᱜᱟᱛᱮ ᱛᱤᱧ==
ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱜᱮᱥᱤᱧ ᱛᱚᱦᱚᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱ
ᱟᱢᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮ
ᱠᱚᱭᱚᱜ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱠᱟᱛᱮᱧ
ᱵᱤᱸᱰᱩᱡ ᱚᱴᱚᱣᱟᱢ ᱠᱟᱱ
ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ
ᱮᱜᱮᱨ ᱮᱜᱮᱨ ᱛᱮᱧ ᱯᱟᱨᱚᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱾
ᱛᱷᱟᱹᱭᱟᱹ ᱚᱴᱚ ᱠᱟᱛᱮᱧ
ᱵᱟᱹᱜᱤ ᱚᱴᱚᱣᱟᱢ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ
ᱯᱟᱞᱮ ᱢᱮᱫ ᱛᱟᱢ ᱯᱮᱲᱮ ᱯᱮᱲᱮᱜ
ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱾
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱱ
ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜ
ᱤᱧᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱱᱤᱥᱪᱚᱲᱚᱜ
ᱥᱟᱦᱮᱫ ᱥᱟᱹᱠᱤᱫᱚᱜ,
ᱩᱱᱫᱚ ᱤᱧ ᱜᱤᱛᱤᱡ ᱠᱟᱛᱮ
ᱟᱢ ᱜᱮᱧ ᱦᱟᱹᱲᱩᱵ ᱠᱟᱢ
ᱟᱢ ᱜᱮᱧ ᱦᱚᱵᱚᱨ ᱠᱟᱢ
ᱟᱢ ᱜᱮ ᱜᱟᱛᱮ ᱛᱤᱧ ᱾
==ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ==
ᱚᱲᱟᱜ ᱮᱢ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱮᱫᱟ?
ᱥᱟᱹᱲᱤᱢ ᱵᱷᱩᱜᱟᱹᱜ ᱜᱮᱭᱟ
ᱥᱤᱞᱯᱤᱧ ᱫᱷᱟᱫᱽᱨᱟ ᱜᱮᱭᱟ
ᱠᱟᱸᱛ ᱯᱚᱥᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ
ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱚᱲᱟᱜ
ᱵᱟᱢ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ?
ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱡᱩᱛᱨᱟᱹᱣ ᱦᱩᱭᱟᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱟᱨ ᱟᱢ! ᱠᱤᱥᱟᱹᱬ ᱵᱟᱹᱵᱩ
ᱵᱤᱞᱰᱤᱝ ᱚᱲᱟᱜ, ᱯᱟᱝᱠᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ
ᱮ ᱥᱤ ᱨᱩᱢ, ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱪᱚᱨᱚᱠ ᱥᱤᱞᱯᱤᱧ
ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱛᱮᱢ
ᱵᱚᱨ ᱪᱟᱵᱟ ᱮᱱᱟ?
ᱠᱷᱚᱡᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟᱢ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱲᱟᱜ?
ᱱᱚᱶᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ
ᱫᱤᱱ ᱜᱮ ᱫᱩᱠ ᱢᱩᱦᱤᱢ
ᱫᱤᱱ ᱜᱮ ᱟᱡᱟᱨ ᱵᱮᱢᱟᱨ
ᱫᱤᱱᱟᱹᱢ ᱱᱮᱭᱟᱶ ᱛᱟᱯᱟᱢ,
ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱚᱲᱟᱜ
ᱵᱟᱢ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ?
ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱢᱮ
ᱤᱧ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱚᱲᱟᱜ ᱤᱧ
ᱥᱚᱢᱫᱟᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ
ᱚᱱᱰᱮᱢ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱥᱮ?
ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱫᱚ ᱛᱤᱥ ᱦᱚᱸ
ᱡᱩᱛᱨᱟᱹᱣ ᱵᱟᱝ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ
ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱫᱚ
ᱟᱡᱟᱨ, ᱵᱮᱢᱟᱨ, ᱫᱩᱠ, ᱢᱩᱦᱤᱢ
ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ-ᱟ ᱾
ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱹᱱᱛᱤ
ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚ ᱠᱟᱛᱮ
ᱩᱛᱟᱹᱨᱮᱢ ᱴᱷᱤᱠᱟᱹ ᱠᱮᱭᱟ ᱾
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱥᱚᱨᱛᱚ
'ᱮᱥᱠᱟᱨ ᱜᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾'
ᱦᱟᱯᱮ!
ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜ ᱫᱚ
ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱵᱟᱝ ᱟᱞᱜᱟ ᱦᱟ
ᱱᱚᱶᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱵᱷᱟᱜᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱢᱮ
ᱟᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱤᱧ ᱩᱫᱩᱜ ᱟᱢᱟ ᱾
ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱟᱢ ᱥᱮ ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱛᱮ?
ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮᱢ
ᱦᱚᱨᱚ ᱵᱚᱨᱚ ᱪᱟᱵᱟ ᱮᱱᱟ?
ᱫᱟ ᱟᱹᱜᱩᱭ ᱢᱮ ᱵᱚᱲ ᱥᱮᱝᱜᱮᱞ
ᱥᱟᱛᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱚᱡᱽ ᱢᱮ ᱥᱟᱹᱣᱲᱤ
ᱡᱩᱜᱟᱹᱲ ᱢᱮ ᱠᱷᱚᱭ ᱠᱟᱹᱣᱲᱤ
ᱫᱮᱞᱟ ᱤᱧ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱢᱮ
ᱩᱫᱩᱜ ᱟᱢᱟᱹᱧ ᱚᱱᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱾
==ᱨᱮᱰ ᱥᱤᱜᱽᱱᱟᱞ==
ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱤᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ
ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱜᱟᱛᱮ ᱥᱟᱶ ᱧᱟᱯᱟᱢ
ᱯᱟᱛᱟ ᱴᱟᱺᱰᱤ ᱨᱮ,
ᱠᱩᱞᱤ ᱠᱮᱫᱤᱧᱟᱭ ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱜᱮ
'ᱪᱮᱞᱮ ᱫᱟᱫᱟ, ᱚᱠᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱢᱮᱱᱟᱢᱟ?'
ᱤᱧ ᱦᱚᱸ ᱥᱤᱵᱤᱞ ᱜᱮᱧ ᱨᱚᱲ ᱟᱫᱮᱭᱟ
'ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱹᱧᱟ ᱾'
ᱠᱚᱭᱚᱜ ᱠᱮᱫᱤᱭᱟᱹᱧ ᱢᱮᱫᱦᱟᱶ
ᱟᱡ ᱦᱚᱸ ᱤᱧ ᱮ ᱠᱚᱭᱚᱜ ᱠᱮᱫᱤᱧᱟ
ᱢᱮᱫ ᱢᱮᱫ ᱛᱟᱹᱞᱤᱧ ᱢᱮᱥᱟ ᱮᱱᱟ
ᱡᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱮ ᱾
ᱡᱟᱣ ᱫᱚ
ᱢᱮᱫ ᱢᱮᱫ ᱢᱮᱥᱟ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ
ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱨᱩᱢᱩᱧ ᱜᱚᱫᱚᱜ
ᱢᱚᱱᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭ
ᱢᱮᱫ ᱫᱚ ᱦᱩᱱᱟᱹᱝ ᱟᱞᱚ ᱨᱤᱯᱤᱫᱚᱜ
ᱟᱡ ᱜᱮ ᱠᱚᱭᱚᱜ ᱠᱟᱭ ᱜᱚᱴᱟ ᱥᱤᱧ, ᱜᱚᱴᱟ ᱧᱤᱫᱟᱹ ᱾
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱛᱮᱦᱮᱧ ᱫᱚ
ᱢᱚᱱᱮ ᱛᱤᱧ ᱢᱚᱥᱚᱫ ᱮᱱᱟ
ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱪᱮ
ᱨᱮᱰ ᱥᱤᱜᱽᱱᱟᱞ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ
ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱮᱫᱦᱟᱶ ᱨᱮ
ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱚᱞᱚᱝ ᱨᱮ, ᱟᱡᱟᱜ ᱦᱚᱨᱟᱥᱤ ᱨᱮ ᱾
ᱫᱟᱯᱠᱟᱣ ᱜᱚᱫ ᱮᱱᱟᱹᱧ
ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱠᱮᱫᱟᱹᱧ
ᱵᱤᱯᱚᱫᱽ ᱜᱮᱭᱟ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱞᱟᱦᱟᱜ ᱫᱚ ᱾
ᱡᱟᱣ ᱫᱚ ᱤᱧᱟᱜ ᱟᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱛᱤ
ᱢᱤᱫ ᱴᱷᱮᱱ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱚᱜ-ᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱷᱟᱹᱲᱤᱠ
ᱟᱡ ᱮ ᱢᱮᱱᱟ, 'ᱟᱢᱟᱜ ᱛᱤ ᱫᱚ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱥᱟᱭᱜᱟᱫ ᱟ?'
ᱤᱧᱤᱧ ᱢᱮᱱᱟ, 'ᱟᱢᱟᱜ ᱛᱤ ᱫᱚ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱞᱩᱜᱩᱵ ᱟ?'
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱛᱮᱦᱮᱧ ᱫᱚ ᱚᱱᱠᱟ ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱭ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ
ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱪᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱦᱚᱨᱟᱥᱤ ᱨᱮ ᱨᱮᱰ ᱥᱤᱜᱽᱱᱟᱞ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱟᱡᱟᱜ ᱦᱚᱨᱟᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱰ ᱥᱤᱜᱽᱱᱟᱞ ᱮ ᱞᱟᱹᱞᱟᱹᱭ ᱠᱟᱱᱟ
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱟᱞᱚᱢ ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱤᱧᱟ
ᱤᱧᱤᱡ ᱫᱚ ᱡᱤᱣᱤ ᱡᱩᱨᱤ ᱢᱮᱱᱟᱭ ᱛᱤᱧᱟ
ᱪᱷᱟᱛᱟ ᱫᱟᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭ ᱛᱤᱧᱟ ᱾
ᱨᱮᱰ ᱥᱤᱜᱽᱱᱟᱞ ᱧᱮᱞ ᱛᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚᱸᱧ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱛᱷᱤᱨ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱢᱚᱦᱚᱢ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱛᱟᱱᱟᱜ
ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ
ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱪᱷᱚᱠᱚ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱚ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱠᱟᱠᱚ
ᱥᱤᱨᱢᱤᱴ, ᱢᱟᱨᱵᱚᱞ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱨᱮᱱᱤᱡ
ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱛᱮᱧ ᱟᱹᱨᱩ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
ᱤᱧᱤᱡ ᱜᱟᱛᱮ
ᱤᱧ ᱵᱟᱝ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱚᱪᱚ ᱠᱟᱛᱮ
ᱥᱟᱵ ᱠᱮᱫᱟᱭ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱛᱤ ᱪᱤᱠᱟᱹᱛᱮ?
ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱱᱚᱢ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ
ᱪᱮ ᱵᱟᱨ ᱡᱚᱱᱚᱢ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱝ
ᱥᱟᱭ ᱡᱚᱱᱚᱢ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱤᱧ ᱥᱟᱶ
ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱚᱠᱨᱟᱬ ᱞᱮᱱᱟ
ᱩᱱᱤ ᱫᱚᱭ ᱵᱟᱹᱜᱤ ᱟᱹᱫᱤᱧᱟ!
ᱤᱧ ᱫᱚ
ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱤᱸᱫᱤ ᱜᱟᱱᱟᱜ ᱨᱮᱧ ᱡᱷᱟᱹᱞᱤ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱟᱡ ᱜᱮ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱫ ᱟᱭ,
'ᱪᱟᱜ ᱮᱢ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱛᱷᱤᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱫᱟᱫᱟ,
ᱪᱮᱫ ᱮᱢ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱮᱫᱟ?'
ᱴᱟᱴᱠᱟ ᱤᱧ ᱫᱚᱸᱧ ᱪᱚᱢᱠᱟᱣ ᱮᱱᱟ
ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱛᱮ,
ᱚᱱᱰᱮ ᱫᱚ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱰᱚᱸᱰᱮᱠ ᱦᱚᱸ
ᱵᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱥᱟᱹᱱᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
ᱤᱧᱤᱡ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱜᱟᱛᱮ ᱫᱚᱭ ᱵᱟᱹᱜᱤ ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱟᱹᱫᱤᱧᱟ
ᱟᱫᱚ ᱡᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟ ᱤᱧᱤᱡ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱜᱟᱛᱮ
ᱵᱟᱹᱧ ᱪᱚᱜ ᱫᱟᱲᱮ ᱟᱭᱟ ᱢᱚᱞᱚᱝ ᱨᱮ
ᱵᱟᱹᱧ ᱪᱚᱜ ᱫᱟᱲᱮ ᱟᱭᱟ ᱡᱚᱦᱟ ᱨᱮ
ᱵᱟᱹᱧ ᱪᱚᱜ ᱫᱟᱲᱮ ᱟᱭᱟ ᱞᱩᱞᱦᱟᱹ ᱨᱮ ᱾
ᱤᱧᱤᱡ ᱜᱟᱛᱮ
ᱤᱧ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭ ᱨᱮᱦᱚᱸ
ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱹᱝᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭ ᱞᱮᱠᱟᱹᱧ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱮᱫᱟ ᱾
ᱩᱱᱡᱷᱚᱜ
ᱤᱧᱟᱜ ᱢᱚᱵᱟᱭᱤᱞ ᱯᱷᱚᱱ ᱨᱤᱝ ᱮᱱᱟ
ᱨᱤᱥᱤᱵᱷᱟᱨ ᱚᱛᱟ ᱠᱟᱛᱮ
ᱥᱟᱦᱟ ᱮᱱᱟᱹᱧ ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱾
==ᱤᱧᱤᱡ ᱠᱚᱸᱫᱟ ᱡᱚᱴᱟᱣ==
ᱞᱮᱛᱟᱲ ᱟᱢ ᱫᱚ ᱤᱧ ᱥᱟᱶ
ᱜᱮᱢ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱚᱠᱟ ᱡᱷᱚᱜ ᱫᱚᱢ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱠᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱᱟ
ᱚᱠᱟ ᱡᱷᱚᱜ ᱫᱚ
ᱤᱧ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱢᱟᱬᱟᱜ ᱛᱮᱢ ᱛᱟᱲᱟᱢ ᱠᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ
ᱚᱠᱟ ᱡᱷᱚᱜ ᱫᱚ ᱤᱧᱟᱜ ᱞᱮᱸᱜᱟ,
ᱚᱠᱟ ᱡᱷᱚᱜ ᱫᱚ ᱤᱧᱟᱜ ᱡᱚᱡᱚᱢ
ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱛᱮᱢ ᱛᱟᱲᱟᱢ ᱠᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱞᱮᱛᱟᱲ ᱤᱧ ᱥᱟᱶᱮᱢ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ
ᱟᱢ ᱫᱚ ᱤᱧᱤᱡ ᱡᱚᱴᱟᱣ ᱠᱟᱱᱟᱢ
ᱤᱧ ᱡᱟᱦᱟᱸ
ᱵᱩᱜᱤᱭᱟᱜ, ᱵᱟᱹᱲᱤᱡᱟᱜ ᱠᱚᱸᱧ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ
ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱟᱢ ᱠᱚᱸᱫᱟ ᱥᱟᱹᱠᱷᱤ ᱠᱟᱱᱟᱢ ᱾
ᱟᱢᱮᱢ ᱨᱚᱲ ᱠᱷᱟᱱ ᱦᱩᱱᱟᱹᱝ
ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱴᱷᱮᱱ ᱮᱢ
ᱞᱟᱹᱭ ᱯᱷᱟᱫᱟ ᱠᱟᱜ-ᱟ ᱾
ᱢᱤᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱫᱚ ᱟᱢᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱛᱮ
ᱤᱧᱤᱧ ᱵᱷᱮᱣᱱᱟ ᱜᱚᱫᱚᱜ-ᱟ
ᱚᱠᱚᱭ ᱮ ᱯᱤᱪᱷᱟᱹ ᱟᱠᱟᱫᱤᱧ ᱞᱮᱠᱟᱹᱧ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣᱟ ᱾
ᱩᱢᱩᱞ! ᱤᱧᱤᱡ ᱠᱚᱸᱫᱟ ᱡᱚᱴᱟᱣ
ᱟᱢ ᱫᱚ ᱞᱮᱛᱟᱲ ᱤᱧ ᱥᱟᱶ ᱨᱮᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱢᱮ
ᱵᱟᱹᱲᱤᱡᱟᱜ ᱠᱚᱸᱧ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱷᱟᱱ ᱵᱚᱛᱚᱨ ᱚᱪᱚᱭᱤᱧ ᱢᱮ
ᱵᱮᱥᱟᱜ ᱜᱮᱧ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱜᱚᱫᱤᱧ ᱢᱮ ᱾
==ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱴᱚᱞᱟ ᱨᱮ ᱮᱱᱮᱡ ᱥᱮᱨᱮᱧ==
ᱛᱮᱦᱮᱧ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱴᱚᱞᱟ ᱨᱮ
ᱮᱱᱮᱡ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱪᱟᱹᱞᱩ ᱟᱠᱟᱱ ᱾
ᱨᱤᱢᱤᱞ ᱮ ᱨᱩ ᱮᱫᱟ ᱴᱟᱢᱟᱠ
ᱵᱤᱡᱽᱞᱤ ᱢᱟ ᱢᱮᱫ ᱮ ᱫᱷᱩᱞᱩᱯ
ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱛᱮ, ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱛᱮ
ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚᱠᱚ ᱫᱟᱹᱲ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱚᱲᱟᱜ ᱛᱮ ᱾
ᱚᱠᱚᱭ ᱠᱚᱪᱚ ᱠᱚ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱟᱱ
ᱱᱚᱛᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟ ᱵᱟᱠᱚ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱ,
ᱡᱩᱨ ᱜᱮᱠᱚ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱟᱱ
ᱫᱷᱩᱲᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱜᱮ ᱰᱤᱜᱽᱞᱟᱹᱜ ᱠᱟᱱ ᱾
ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱰᱤᱜᱽᱞᱟᱹᱣ ᱧᱟᱢᱟᱫ ᱠᱚᱠᱷᱟᱱ
ᱨᱚᱴᱮ, ᱜᱷᱩᱜᱽᱨᱤ, ᱥᱩᱶᱟᱬᱤ ᱠᱚ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹᱭᱮᱱ
ᱟᱠᱚ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫ ᱮᱱᱮᱡ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱾
ᱛᱮᱦᱮᱧ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱴᱚᱞᱟ ᱨᱮ
ᱮᱱᱮᱡ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱪᱟᱹᱞᱩ ᱟᱠᱟᱱ ᱾
==ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ==
ᱚᱠᱟ ᱡᱷᱚᱜ ᱫᱚ ᱯᱚᱠᱮᱴ ᱨᱮᱧ ᱥᱟᱢᱵᱟᱣ ᱠᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ
ᱚᱠᱟ ᱡᱷᱚᱜ ᱫᱚ ᱛᱤ ᱨᱮᱧ ᱥᱟᱵ ᱠᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ
ᱚᱠᱟ ᱡᱷᱚᱜ ᱫᱚᱸᱧ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱚᱞᱚ ᱠᱟᱛᱮ
ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱝᱜᱤᱧ ᱤᱧ ᱥᱮᱱ ᱠᱮ ᱠᱟᱱᱟ,
ᱢᱤᱫ ᱰᱚᱸᱰᱮᱠ ᱨᱮ
ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱤᱧ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱜᱚᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ
ᱚᱱᱰᱮᱱ ᱠᱚ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱶᱤᱧ ᱧᱮᱯᱮᱞ, ᱨᱚᱯᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱚᱱᱰᱮ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ
ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱫᱚ ᱞᱟᱜᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱜᱮᱭᱟ
ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱾
ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ ᱠᱟᱱᱟ
ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱚᱞᱚ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱥᱮᱥᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ
ᱡᱚᱛᱚᱣᱟᱜ ᱧᱮᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ
ᱡᱚᱛᱚᱣᱟᱜ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ
ᱡᱩᱞᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱤᱬᱤᱡᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ,
ᱤᱬᱤᱡ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱴᱷᱤᱠᱟᱹᱭ ᱢᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱹᱧᱟ
ᱡᱩᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱢᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱛᱮᱧ ᱵᱚᱞᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱵᱟᱝ ᱫᱚᱸᱧ ᱠᱩᱫᱩᱢᱮᱫ
ᱵᱟᱝ ᱫᱚᱸᱧ ᱠᱟᱹᱦᱱᱤᱭᱮᱫ
ᱤᱧ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱧ ᱴᱷᱤᱠᱟᱹ ᱡᱚᱝ ᱠᱟᱱ
ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱱᱤᱛ
ᱪᱟᱨᱡᱽ ᱨᱮ ᱵᱟᱹᱭᱥᱟᱹᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱮ
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱧ ᱚᱻᱚᱞ ᱠᱟᱱ ᱾
==ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ==
ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱫᱚ
ᱵᱚᱦᱚᱜ ᱨᱮ ᱥᱮᱛᱮᱧᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ,
ᱟᱫᱚ ᱵᱟᱹᱭ ᱵᱟᱹᱭ ᱛᱮ ᱥᱟᱨᱮᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱛᱤ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ, ᱱᱚᱱᱚᱞ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ
ᱞᱟᱪᱷᱟ ᱨᱮ ᱞᱤᱧᱡᱤ ᱟᱬᱜᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ
ᱤᱧᱟᱜ ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ
ᱞᱟᱪᱷᱟ ᱨᱮ ᱰᱟᱵᱽᱨᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ
ᱟᱫᱚ ᱤᱧᱟᱜ ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ ᱟᱯᱮ ᱯᱮ ᱧᱮᱧᱟᱢ ᱮᱫᱟ ᱾
ᱵᱟᱝ ᱫᱚ ᱦᱮᱲᱮᱢ ᱜᱮ
ᱵᱟᱝ ᱫᱚ ᱠᱷᱟᱨᱟ ᱜᱮ
ᱵᱟᱝ ᱫᱚ ᱦᱟᱲᱦᱟᱫ ᱜᱮ
ᱵᱟᱝ ᱫᱚ ᱦᱮᱣᱮᱨ ᱜᱮ
ᱵᱚᱦᱚᱜ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱤ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ
ᱞᱤᱧᱡᱤ ᱟᱬᱜᱚ ᱟᱠᱟᱱ ᱤᱧᱟᱜ ᱵᱷᱟᱵᱽᱱᱟ
ᱢᱟ ᱪᱟᱠᱷᱟ ᱵᱤᱰᱟᱹᱣ ᱯᱮ ᱾
==ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱷᱚᱱᱤᱧ ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ ᱮᱱᱟ==
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱷᱚᱱᱤᱧ ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ ᱮᱱᱟ
ᱤᱧᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ
ᱦᱤᱥᱟᱹ, ᱦᱤᱨᱠᱟᱹ, ᱦᱟᱨᱠᱮᱛ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ
ᱡᱚᱛᱚ ᱪᱟᱵᱟᱭᱮᱱᱟ ᱾
ᱤᱧᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ
ᱠᱟᱢᱱᱟ, ᱵᱟᱥᱱᱟ, ᱢᱟᱹᱭᱞᱟᱹ, ᱚᱡᱽᱨᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ
ᱡᱚᱛᱚ ᱪᱟᱵᱟᱭᱮᱱᱟ ᱾
ᱡᱟᱣ ᱫᱚ ᱮᱨᱟᱹᱧ ᱮ ᱦᱚᱦᱚᱣᱟᱹᱧ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ
'ᱫᱮᱞᱟ ᱜᱚ! ᱫᱟᱠᱟ ᱡᱚᱢ ᱟᱹᱨᱩᱵᱚᱜ ᱢᱮ'
ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱫᱚ ᱚᱱᱠᱟ ᱵᱟᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱹᱧᱟ;
ᱢᱮᱛᱟᱹᱧᱟ ᱠᱚ, 'ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ ᱱᱮ ᱮᱱᱫᱚ
ᱟᱢ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱞᱮ ᱮᱢ ᱠᱮᱫ ᱪᱟᱞ ᱠᱮᱫ
ᱥᱩᱠ ᱛᱮ ᱥᱟᱶᱟᱨ ᱛᱮ ᱟᱛᱟᱝ ᱠᱟᱜ ᱛᱮᱞᱟ ᱠᱟᱜ ᱢᱮ ᱾'
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱷᱚᱱᱤᱧ ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ ᱮᱱᱟ
ᱧᱮᱞᱚᱜᱤᱡ ᱠᱷᱚᱱᱤᱧ ᱵᱟᱝ ᱧᱮᱞᱚᱜᱤᱡ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱤᱧᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱸ
ᱩᱥᱟᱹᱫ, ᱟᱹᱲᱤᱥ, ᱜᱚᱨᱚᱵᱽ ᱜᱩᱢᱟᱹᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ
ᱡᱚᱛᱚ ᱪᱟᱵᱟᱭᱮᱱᱟ ᱾
ᱤᱧᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱫᱚ ᱱᱤᱛ
ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ ᱞᱮᱠᱟ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱷᱚᱱᱤᱧ ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ ᱮᱱᱟ
ᱱᱤᱛ ᱫᱚ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱧᱩᱣᱟᱜ
ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱵᱟᱹᱧ ᱟᱛᱟᱝᱟ
ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ ᱞᱮᱠᱟᱹᱧ ᱟᱛᱟᱝᱟ ᱾
ᱚᱲᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱫᱚᱠᱚ ᱨᱟᱜ ᱡᱚᱝ ᱠᱟᱱᱟ
ᱯᱟᱞᱮ ᱩᱱᱠᱩ
ᱤᱧ ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ ᱨᱩᱯᱛᱮ ᱵᱟᱭ ᱧᱮᱞ ᱥᱟᱱᱟᱭᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
==ᱟᱡ ᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ==
ᱱᱤᱛ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ
ᱟᱡᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽ ᱜᱮ ᱪᱟᱹᱞᱩᱜ-ᱟ ᱾
ᱚᱠᱚᱭ ᱚᱠᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱯᱮᱭᱟ
ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱯᱮ ᱚᱲᱟᱜ ᱛᱮ
ᱚᱠᱚᱭ ᱪᱮᱫ ᱯᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ
ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱪᱟᱵᱟᱭ ᱯᱮ ᱾
ᱦᱮᱸᱫᱮ ᱪᱟᱫᱚᱨ ᱛᱮ
ᱡᱚᱛᱚᱣᱟᱜ ᱮ ᱩᱭᱩ ᱯᱚᱴᱚᱢ ᱠᱮᱫ ᱟ
ᱱᱤᱛ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ
ᱟᱡᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽ ᱜᱮ ᱪᱟᱹᱞᱩᱜ-ᱟ ᱾
ᱢᱮᱫ ᱨᱮ ᱪᱮᱫ ᱪᱚᱭ ᱛᱤᱨᱯᱤᱭᱟᱫ ᱵᱚᱱᱟ
ᱢᱮᱫ ᱜᱮ ᱵᱟᱭ ᱵᱮᱸᱜᱮᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ
ᱟᱹᱛᱩᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱹᱯᱤᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱢᱟ!
ᱡᱟᱦᱟᱸᱱᱟᱜ ᱜᱮ ᱚᱛ ᱨᱮ, ᱯᱟᱨᱠᱚᱢ ᱨᱮ
ᱟᱴᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱤᱨᱟᱹᱣ ᱡᱚᱝ ᱯᱮ
ᱱᱤᱛ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ
ᱟᱡᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽ ᱜᱮ ᱪᱟᱹᱞᱩᱜ-ᱟ ᱾
==ᱡᱟᱞᱟᱢ==
ᱯᱷᱮᱥᱵᱩᱠ-ᱡᱟᱞᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ
ᱵᱟᱹᱲᱭᱟᱹ ᱛᱮᱧ ᱯᱩᱪᱩᱡ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱵᱷᱟᱹᱵᱤ ᱞᱮᱫᱟᱹᱧ
ᱱᱤᱛ ᱫᱚ ᱥᱟᱹᱱᱛᱤ ᱛᱮᱧ ᱯᱟᱭᱨᱟ ᱵᱟᱲᱟᱭᱟ
ᱚᱠᱟ ᱥᱮᱫ ᱤᱪᱷᱟᱹ ᱚᱱᱛᱮᱧ ᱯᱟᱭᱨᱟ ᱥᱮᱱᱚᱜ-ᱟ ᱾
ᱢᱟ ᱟᱨᱦᱚᱸ
ᱦᱩᱣᱟᱴᱥᱟᱯ-ᱡᱟᱞᱟᱢ ᱨᱮᱧ ᱡᱷᱟᱹᱞᱤᱭᱮᱱ!
ᱚᱱᱰᱮᱧ ᱯᱷᱮᱧᱪᱚᱲ ᱵᱟᱲᱟᱭᱮᱱᱟ
ᱵᱟᱹᱲᱭᱟᱹ ᱛᱮᱧ ᱯᱩᱪᱩᱡ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱮᱴᱟᱜ ᱥᱮᱫ ᱤᱧ ᱢᱚᱦᱰᱟ ᱮᱱᱟ
ᱢᱟ!
ᱛᱤᱱ ᱨᱮᱪᱚ ᱤᱱᱥᱴᱟᱜᱽᱨᱟᱢ ᱡᱟᱞᱟᱢ ᱨᱮᱧ ᱯᱟᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱛᱷᱤᱛ ᱜᱮ ᱵᱟᱝ ᱾
ᱚᱱᱟ ᱡᱟᱞᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱩᱪᱩᱡᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ
ᱡᱩᱨ ᱛᱮᱧ ᱯᱷᱮᱧᱪᱚᱲ ᱞᱮᱱᱟ
ᱭᱩᱴᱭᱩᱵᱽ ᱡᱟᱞᱟᱢ ᱨᱮ ᱯᱟᱹᱥᱤᱨ ᱠᱟᱛᱮᱧ ᱞᱟᱴᱠᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱟᱫᱚᱸᱧ ᱛᱷᱤᱨ ᱜᱚᱫ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱦᱟᱭ!
ᱜᱚᱴᱟ ᱜᱮᱭᱟ ᱡᱟᱞᱟᱢ ᱠᱚ ᱚᱰᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫ ᱫᱚ
ᱱᱩᱠᱩ ᱡᱟᱞᱟᱢᱤᱭᱟᱹ ᱾
==ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱤᱧ==
ᱤᱧ ᱥᱟᱶ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ
ᱩᱠᱩ ᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱟᱱ ᱾
ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱱᱚᱛᱮ ᱨᱮᱠᱚ
'ᱟᱹᱭ' ᱜᱚᱫ ᱠᱟᱜ
ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱛᱮᱧ ᱠᱩᱫᱟᱹᱣ ᱟᱹᱪᱩᱨ ᱠᱚ
ᱵᱟᱹᱧ ᱧᱟᱢ ᱠᱚ ᱾
ᱟᱨᱦᱚᱸ
ᱦᱟᱱᱛᱮ ᱨᱮᱠᱚ 'ᱟᱹᱭ' ᱜᱚᱫ ᱠᱟᱜ
ᱦᱟᱱᱠᱟ ᱛᱮᱧ ᱠᱩᱫᱟᱹᱣ ᱟᱹᱪᱩᱨ ᱠᱚ
ᱵᱟᱹᱧ ᱧᱟᱢ ᱠᱚ ᱾
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣᱤᱧ
ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱚ ᱠᱷᱟᱱ
ᱵᱟᱹᱧ ᱟᱲᱟᱜ ᱠᱚ
ᱛᱚᱞ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱚᱣᱟᱹᱧ
ᱞᱟᱪᱷᱟ-ᱠᱷᱩᱱᱴᱤ ᱨᱮ ᱾
ᱤᱧ ᱥᱟᱶ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ
ᱩᱠᱩ ᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱮᱱᱮᱡ ᱠᱟᱱ ᱾
==ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ==
ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮᱧ
ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱭᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱾
ᱡᱟᱸᱜᱟ ᱛᱷᱚᱯᱟ ᱛᱮ
ᱡᱚᱛᱚ ᱫᱷᱤᱨᱤᱧ ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱮᱫᱟ
ᱚᱠᱟ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱨᱮ
ᱩᱠᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ?
ᱤᱧᱟᱜ ᱛᱷᱚᱯᱟ ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱧᱟᱢ ᱠᱟᱛᱮ
ᱚᱯᱮᱞ ᱜᱚᱫᱚᱜ-ᱟᱭ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ
ᱟᱫᱚ ᱤᱧᱮ ᱥᱮᱵᱟ ᱤᱧᱟ ᱾
ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱩᱠᱩᱨ!
ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫ ᱨᱮᱦᱚᱸᱧ
ᱟᱫᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱫᱷᱤᱨᱤ
ᱵᱟᱭ ᱚᱯᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ!
ᱚᱱᱟ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ
ᱚᱠᱚᱭ ᱪᱚᱭ ᱢᱮᱛᱟ ᱫᱤᱧᱟ
ᱚᱫᱷᱚᱢ!
ᱵᱟᱭ ᱚᱯᱮᱞᱚᱜ-ᱟ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱫᱚ
ᱟᱢ ᱫᱚᱢ ᱨᱟᱢ ᱨᱟᱡᱟ ᱠᱟᱱ ᱨᱮᱥᱮᱫ
ᱚᱯᱮᱞᱚᱜ-ᱟᱭ ᱚᱦᱚᱞᱭᱟ ᱫᱚ!!
6ozryl3x0b9phuyojips8t5hsg7ntjd
ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
4
20699
103330
102721
2022-08-25T13:45:23Z
Kalicharan Hansdah
5343
/* {{ᱥᱚᱦᱚᱫ}} */
wikitext
text/x-wiki
<!-- ᱫᱟᱭᱟᱠᱟᱛᱮ 'ᱟᱹᱨᱡᱤ' ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ (section) ᱨᱮ ᱟᱢᱟᱜ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱡᱮ (reason) ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱚᱞ ᱢᱮ, ᱟᱨ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞᱢᱮ (publish) ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱥᱩᱦᱤ (signature/~~~~) ᱮᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜᱼᱟ ᱾ -->__NOTOC__
=== [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ|ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ]] ===
{{ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱹᱨᱡᱤ/ᱦᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱨ|ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ}}
'''ᱱᱩᱭ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱵᱟᱵᱚᱫᱽ ᱟᱢᱟᱜ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱢᱮ''' (᱐/᱐/᱐); ᱢᱩᱪᱟᱹᱫᱚᱜᱼᱟ: ᱓᱐ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱒᱒ ᱑᱗:᱓᱐ (UTC)
==== ᱟᱹᱨᱡᱤ ====
<!-- ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱟᱢᱟᱜ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱮᱢ ᱵᱟᱵᱚᱫᱽ ᱢᱤᱫᱵᱟᱨ ᱯᱚᱫᱽ ᱚᱞᱢᱮ -->
[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ|ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱗:᱓᱐, ᱒᱓ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱒᱒ (UTC)
ᱤᱧ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱞᱟᱦᱟ ᱤᱫᱤ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱢᱲᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱟᱪᱟᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱦᱩᱜ ᱥᱟᱹᱱᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱤᱧ ᱫᱚ ᱠᱳᱢᱯᱤᱭᱩᱴᱟᱨ ᱯᱨᱳᱡᱮᱰ ᱥᱮ ᱯᱨᱳᱜᱨᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱜᱟ.ᱦᱤᱨ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱦᱟᱢᱮᱰ ᱟᱱ ᱟᱨ ᱱᱟᱱᱟ ᱦᱩᱱᱟ.ᱨ internet ᱢᱮᱞᱟᱝᱠᱤ ᱨᱮᱞᱤᱡ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱤᱧ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ Journalist ᱠᱟᱱᱟ.ᱧ । ᱩᱱᱩᱥᱩᱲ ᱤᱛᱩᱱ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ computer ᱞᱤᱧ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱵᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ - ᱟ, ᱞᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ।
==== ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱫᱚᱦᱚᱭᱤᱡ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱩᱠᱞᱤ ====
ᱢᱟᱱᱚᱛᱟᱱ ᱜᱚᱢᱠᱮ, ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱮᱢ ᱞᱮᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱾ ᱫᱟᱭᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱩᱠᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱮᱞᱟ ᱮᱢ ᱢᱮ ᱺ
:'''᱑.''' ᱟᱢ ᱫᱚ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟᱨ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱟᱱᱟ ?
::'''ᱞᱟᱹᱱᱟᱹᱭ:''' <!-- ᱟᱢ ᱚᱠᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮᱢ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱪᱮᱫ ᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱚᱞᱢᱮ -->
ᱤᱧ ᱫᱚ ᱪᱟᱪᱟᱞᱟᱣᱤᱭᱟ. Administrator ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱥᱟᱱᱟ.ᱧ ᱠᱟᱱᱟ । ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱜ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱠᱚ ᱨᱟ.ᱯᱩᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱩᱠᱷᱤᱭᱟ. ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱟᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶ ᱛᱮ ᱡᱟᱦᱟ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱠᱚ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ Articles for creation ᱵᱟᱝ ᱢᱟᱱᱟᱣ-ᱟ, ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱠᱚ ᱜᱮᱫ ᱥᱟᱦᱟ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ।
:'''᱒.''' ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱟᱢᱟᱜ ᱥᱚᱨᱮᱥ (ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ) ᱮᱱᱮᱢ ᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱪᱮᱫᱟᱜ ?
::'''ᱞᱟᱹᱱᱟᱹᱭ:''' <!-- ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱟᱢᱟᱜ ᱥᱚᱨᱮᱥ (ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ) ᱮᱱᱮᱢ ᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱚᱱᱟ ᱵᱟᱵᱚᱫᱽ ᱚᱞ ᱢᱮ -->
ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱦᱟᱨᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱠᱟᱫᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱡᱟᱛᱮ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹᱠᱚ ᱠᱚ ᱰᱷᱮᱨ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱢᱟ । ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱤᱧ ᱫᱚ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱫᱤᱱᱟ.ᱢ ᱜᱮ ᱱᱟᱣᱟ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱟᱨ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱦᱤᱲᱤᱡ ᱥᱮ ᱦᱩᱲᱟ.ᱜ ᱠᱚ ᱥᱩᱫᱷᱨᱟ.ᱣ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱾
===={{ᱥᱚᱦᱚᱫ}} ====
# {{ss}} ᱟ.ᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱟᱥᱟ ᱤᱫᱟ.ᱧ ᱵᱷᱟᱜᱤ ᱛᱮᱢ ᱠᱟ.ᱢᱤᱭᱟ । [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Kalicharan Hansdah|Kalicharan Hansdah]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Kalicharan Hansdah|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]])
#
#
===={{ᱵᱤᱨᱩᱫᱷ}} ====
#
#
#
====[[File:Symbol neutral vote.png|20px|Neutral]] ᱚᱠᱟ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ ====
#
#
#
==== ᱚᱠᱛᱟ ====
#
#
#
pmn2sp3m78tas71u3jxleahfl9dstf7
ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Kalicharan Hansdah
2
20811
103333
2022-08-25T15:03:09Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"He is Santali Wikipedian." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
He is Santali Wikipedian.
bzjt4bl0v50myc8ut6njtkzw9npmqk2
ᱛᱟᱭᱯᱮ
0
20812
103342
2022-08-25T16:00:35Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
"'''ᱛᱟᱭᱯᱮ''' ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ '''ᱛᱟᱭᱯᱮᱭ ᱥᱚᱦᱚᱨ''' ᱫᱚ [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱠᱮᱞᱩᱝ]] ᱵᱚᱱᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱕ ᱠᱤᱢᱤ ᱠᱚᱧᱮ-ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
'''ᱛᱟᱭᱯᱮ''' ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ '''ᱛᱟᱭᱯᱮᱭ ᱥᱚᱦᱚᱨ''' ᱫᱚ [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱠᱮᱞᱩᱝ]] ᱵᱚᱱᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱕ ᱠᱤᱢᱤ ᱠᱚᱧᱮ-ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
c9kv2reullq185b2ppjchdg07gd8fqd
103344
103342
2022-08-25T16:04:40Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
'''ᱛᱟᱭᱯᱮ''' ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ '''ᱛᱟᱭᱯᱮᱭ ᱥᱚᱦᱚᱨ''' ᱫᱚ [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱠᱮᱞᱩᱝ]] ᱵᱚᱱᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱕ ᱠᱤᱢᱤ ᱠᱚᱧᱮ-ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱒᱖,᱔᱖,᱒᱐᱔ (᱒᱐᱑᱙) ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱢᱮᱴᱨᱚᱯᱚᱞᱤᱴᱚᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱗᱐,᱔᱗,᱕᱕᱙ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ᱾
5wvog7jw504pwakqh5r065bgx1ncpum
103346
103344
2022-08-25T16:47:05Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
'''ᱛᱟᱭᱯᱮ''' ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ '''ᱛᱟᱭᱯᱮᱭ ᱥᱚᱦᱚᱨ''' ᱫᱚ [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱠᱮᱞᱩᱝ]] ᱵᱚᱱᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱕ ᱠᱤᱢᱤ ᱠᱚᱧᱮ-ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱒᱖,᱔᱖,᱒᱐᱔ (᱒᱐᱑᱙) ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱢᱮᱴᱨᱚᱯᱚᱞᱤᱴᱚᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱗᱐,᱔᱗,᱕᱕᱙ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ, ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ, ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾
5fm97x40cxlsxe6kk02k6u5vh20ezjt
103348
103346
2022-08-25T16:49:32Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
'''ᱛᱟᱭᱯᱮ''' ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ '''ᱛᱟᱭᱯᱮᱭ ᱥᱚᱦᱚᱨ''' ᱫᱚ [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱠᱮᱞᱩᱝ]] ᱵᱚᱱᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱕ ᱠᱤᱢᱤ ᱠᱚᱧᱮ-ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱒᱖,᱔᱖,᱒᱐᱔ (᱒᱐᱑᱙) ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱢᱮᱴᱨᱚᱯᱚᱞᱤᱴᱚᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱗᱐,᱔᱗,᱕᱕᱙ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ, ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ, ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ==
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
bc0ldd9qnq584u4p8os8354sgyb7q6l
103349
103348
2022-08-25T16:50:05Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
'''ᱛᱟᱭᱯᱮ''' ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ '''ᱛᱟᱭᱯᱮᱭ ᱥᱚᱦᱚᱨ''' ᱫᱚ [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱠᱮᱞᱩᱝ]] ᱵᱚᱱᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱕ ᱠᱤᱢᱤ ᱠᱚᱧᱮ-ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱒᱖,᱔᱖,᱒᱐᱔ (᱒᱐᱑᱙) ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱢᱮᱴᱨᱚᱯᱚᱞᱤᱴᱚᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱗᱐,᱔᱗,᱕᱕᱙ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ, ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ, ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ==
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Sister project links |voy = Taipei|d = Q1867}}
*{{official website}}
*[https://web.archive.org/web/20060515194626/http://www.tcc.gov.tw/eng/index.htm Taipei City Council]
*{{Osmrelation|1293250}}
16o141rg5qfycbr2nuf7y8yp3flwtye
103350
103349
2022-08-25T16:50:29Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
'''ᱛᱟᱭᱯᱮ''' ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ '''ᱛᱟᱭᱯᱮᱭ ᱥᱚᱦᱚᱨ''' ᱫᱚ [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱠᱮᱞᱩᱝ]] ᱵᱚᱱᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱕ ᱠᱤᱢᱤ ᱠᱚᱧᱮ-ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱒᱖,᱔᱖,᱒᱐᱔ (᱒᱐᱑᱙) ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱢᱮᱴᱨᱚᱯᱚᱞᱤᱴᱚᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱗᱐,᱔᱗,᱕᱕᱙ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ, ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ, ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ==
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Sister project links |voy = Taipei|d = Q1867}}
*{{official website}}
*[https://web.archive.org/web/20060515194626/http://www.tcc.gov.tw/eng/index.htm Taipei City Council]
*{{Osmrelation|1293250}}
qlbg9asbsz8o8g6o0cw8qxmmy8s2ys6
103351
103350
2022-08-25T16:50:46Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
'''ᱛᱟᱭᱯᱮ''' ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ '''ᱛᱟᱭᱯᱮᱭ ᱥᱚᱦᱚᱨ''' ᱫᱚ [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱠᱮᱞᱩᱝ]] ᱵᱚᱱᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱕ ᱠᱤᱢᱤ ᱠᱚᱧᱮ-ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱒᱖,᱔᱖,᱒᱐᱔ (᱒᱐᱑᱙) ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱢᱮᱴᱨᱚᱯᱚᱞᱤᱴᱚᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱗᱐,᱔᱗,᱕᱕᱙ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ, ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ, ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ==
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Sister project links |voy = Taipei|d = Q1867}}
*{{official website}}
*[https://web.archive.org/web/20060515194626/http://www.tcc.gov.tw/eng/index.htm Taipei City Council]
*{{Osmrelation|1293250}}
6lktoenezjg7541zx4s9c0j4azgxdrg
103352
103351
2022-08-25T16:50:57Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
'''ᱛᱟᱭᱯᱮ''' ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ '''ᱛᱟᱭᱯᱮᱭ ᱥᱚᱦᱚᱨ''' ᱫᱚ [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱠᱮᱞᱩᱝ]] ᱵᱚᱱᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱕ ᱠᱤᱢᱤ ᱠᱚᱧᱮ-ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱒᱖,᱔᱖,᱒᱐᱔ (᱒᱐᱑᱙) ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱢᱮᱴᱨᱚᱯᱚᱞᱤᱴᱚᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱗᱐,᱔᱗,᱕᱕᱙ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ, ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ, ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ==
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Sister project links |voy = Taipei|d = Q1867}}
*{{official website}}
*[https://web.archive.org/web/20060515194626/http://www.tcc.gov.tw/eng/index.htm Taipei City Council]
*{{Osmrelation|1293250}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
qvnpqrhi0cn5s9fi9hrldad93hpu0vc
103353
103352
2022-08-25T16:53:43Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = Taipei City
| official_name =
| other_name = Tai-pak, Taipeh
| native_name = {{lang|zh-Hant-TW|臺北市}}{{Efn native lang|tw|name=word1
|t=臺北市
|p=Táiběi Shì
|m=Tâi-pak Tshī
|s=Tǒi-běd Sii
|h=Toi-bed Shi<sup>+</sup>}}
| settlement_type = [[Capital city]] and [[Special municipality of Taiwan|special municipality]]
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = Taipei Skyline 20220708.jpg
| photo2a = New World Building and Partyworld Zhonghua New Hall 20160225 night.jpg
| photo2b = 世界最美總統府.jpg
| photo3a = Chiang Kai-shek memorial amk.jpg
| photo3b = Xiao You Keng Fumarole.jpg
| photo4a = Taipei Taiwan Mengjia-Longshan-Temple-00.jpg
| photo4b = NationalPalace MuseumFrontView.jpg
| spacing = 1
| color_border = white
| color = white
| size = 280
}}
| image_caption = Clockwise from top: Taipei skyline with the [[Taipei 101]] in the center, [[Presidential Office Building (Republic of China)|Presidential Office]], [[Qixing Mountain (Taipei)|Qixing Mountain]], [[National Palace Museum]], [[Bangka Lungshan Temple]], [[Chiang Kai-shek Memorial Hall]], [[Ximending]]
| image_flag = Flag of Taipei City.svg
| image_seal = Emblem of Taipei City.svg
| seal_type = Logo
| etymology = {{zh|w=Tʻai²-pei³|l=Taiwan north}}
| nickname = The City of [[Azaleas]]
| image_map = {{maplink|frame=yes|plain=yes|zoom=10|frame-lat=25.087|frame-long=121.61|type=shape-inverse}}
| image_map1 = Taiwan ROC political division map Taipei City (2010).svg
| map_caption =
| pushpin_map = Taiwan#Asia#Pacific Ocean
| coordinates = {{coord|25|04|N|121|31|E|region:TW|display=it}}
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = {{ROC-TW}}
| established_title = Settled
| established_date = 1709
| seat = [[Xinyi District, Taipei|Xinyi District]]
| parts_type = [[District (Taiwan)|Districts]]
| parts = 12
| p1 = [[Songshan District, Taipei|Songshan]]
| p2 = [[Xinyi District, Taipei|Xinyi]]
| p3 = [[Daan District, Taipei City|Daan]]
| p4 = [[Zhongshan District, Taipei|Zhongshan]]
| p5 = [[Zhongzheng District|Zhongzheng]]
| p6 = [[Datong District, Taipei|Datong]]
| p7 = [[Wanhua District|Wanhua]]
| p8 = [[Wenshan District|Wenshan]]
| p9 = [[Nangang District, Taipei|Nangang]]
| p10 = [[Neihu District|Neihu]]
| p11 = [[Shilin District|Shilin]]
| p12 = [[Beitou]]
| governing_body = {{unbulleted list
|[[Taipei City Government]]
|[[Taipei City Council]]}}
| leader_party = [[Taiwan People's Party|TPP]]
| leader_title = [[Mayor of Taipei|Mayor]]
| leader_name = [[Ko Wen-je]]
| iso_code = TW-TPE
| total_type = [[Special municipality of Taiwan|Special municipality]]
| area_footnotes = <ref>{{cite web|script-title=zh:《中華民國統計資訊網》縣市重要統計指標查詢系統網|url=http://statdb.dgbas.gov.tw/pxweb/Dialog/statfile9.asp|access-date=13 June 2016|language=zh|archive-url=https://web.archive.org/web/20160612002357/http://statdb.dgbas.gov.tw/pxweb/Dialog/statfile9.asp|archive-date=12 June 2016|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Demographia World Urban Areas PDF|date=April 2016|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|publisher=Demographia|access-date=6 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|url-status=live}}</ref>
| area_total_km2 = 271.80
| area_water_km2 = 2.7
| area_water_percent = 1.0
| area_urban_km2 = 1059
| area_rank = [[List of administrative divisions of Taiwan|16 out of 22]]
| population_total = 2553798
| population_as_of = August 2021
| population_density_km2 = auto
| population_urban = 9078000
| population_urban_footnotes = <ref>{{cite web|title=Demographia World Urban Areas PDF|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|publisher=Demographia|access-date=2021-12-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|url-status=live}}</ref>
| population_density_urban_km2 = auto
| population_rank = [[List of administrative divisions of Taiwan|4 out of 22]]
| timezone = [[National Standard Time]]
| utc_offset = +8
| postal_code_type = Postal code
| postal_code = 100–116
| area_code = (0)2
| blank_name_sec1 = Bird
| blank_info_sec1 = [[Formosan blue magpie]] (''Urocissa caerulea'')
| blank1_name_sec1 = Flower
| blank1_info_sec1 = [[Azalea]] (''Rhododendron nudiflorum'')
| blank2_name_sec1 = Tree
| blank2_info_sec1 = [[Banyan]] (India laurel fig, ''Ficus microcarpa'')
| website = [https://www.gov.taipei/ 臺北市政府] {{in lang|zh}}<br />[https://english.gov.taipei/ Taipei City Government] {{in lang|en}}
}}
{{Infobox Chinese
| pic = Taipei (Chinese characters).svg
| piccap = "Taipei" in Traditional (top) and Simplified (bottom) Chinese characters
| picsize = 100px
| title = Taipei City
| t = {{linktext|臺北|市}}
| s = {{linktext|台北|市}}
| l = "Tai[wan] North"
| bpmf = ㄊㄞˊ ㄅㄟˇ ㄕˋ
| w = Tʻai<sup>2</sup>-pei<sup>3</sup> Shih<sup>4</sup>
| p = Táiběi Shì
| tp = Táiběi Shìh
| mps = Táiběi Shr̀
| gr = Tairbeei Shyh
| mi = {{IPAc-cmn|t|ai|2|.|b|ei|3|-|shi|4}}
| myr = Táiběi Shr̀
| poj = Tâi-pak-chhī
| tl = Tâi-pak-tshī
| showflag = ppoj
| phfs = Thòi-pet-sṳ
| y = Tòihbāk Síh
| j = Toi4bak1 Si5
| ci = {{IPAc-yue|t|oi|4|.|b|ak|1|-|s|i|5}}
| buc = Dài-báe̤k chê
| suz = Dé-poh
| c =
}}
'''ᱛᱟᱭᱯᱮ''' ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ '''ᱛᱟᱭᱯᱮᱭ ᱥᱚᱦᱚᱨ''' ᱫᱚ [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱠᱮᱞᱩᱝ]] ᱵᱚᱱᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱕ ᱠᱤᱢᱤ ᱠᱚᱧᱮ-ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱒᱖,᱔᱖,᱒᱐᱔ (᱒᱐᱑᱙) ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱢᱮᱴᱨᱚᱯᱚᱞᱤᱴᱚᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱗᱐,᱔᱗,᱕᱕᱙ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ, ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ, ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ==
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Sister project links |voy = Taipei|d = Q1867}}
*{{official website}}
*[https://web.archive.org/web/20060515194626/http://www.tcc.gov.tw/eng/index.htm Taipei City Council]
*{{Osmrelation|1293250}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
4cikd4rmomuws0dq1ja1ama4i5ikmsf
103359
103353
2022-08-25T17:09:13Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| official_name =
| other_name = Tai-pak, Taipeh
| native_name = {{lang|zh-Hant-TW|臺北市}}{{Efn native lang|tw|name=word1
|t=臺北市
|p=Táiběi Shì
|m=Tâi-pak Tshī
|s=Tǒi-běd Sii
|h=Toi-bed Shi<sup>+</sup>}}
| settlement_type = [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]] ᱟᱨ [[:en:Special municipality of Taiwan|ᱵᱤᱥᱮᱥ ᱢᱤᱣᱱᱤᱥᱤᱯᱟᱞᱤᱴᱤ]]
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = Taipei Skyline 20220708.jpg
| photo2a = New World Building and Partyworld Zhonghua New Hall 20160225 night.jpg
| photo2b = 世界最美總統府.jpg
| photo3a = Chiang Kai-shek memorial amk.jpg
| photo3b = Xiao You Keng Fumarole.jpg
| photo4a = Taipei Taiwan Mengjia-Longshan-Temple-00.jpg
| photo4b = NationalPalace MuseumFrontView.jpg
| spacing = 1
| color_border = white
| color = white
| size = 280
}}
| image_caption = Clockwise from top: Taipei skyline with the [[Taipei 101]] in the center, [[Presidential Office Building (Republic of China)|Presidential Office]], [[Qixing Mountain (Taipei)|Qixing Mountain]], [[National Palace Museum]], [[Bangka Lungshan Temple]], [[Chiang Kai-shek Memorial Hall]], [[Ximending]]
| image_flag = Flag of Taipei City.svg
| image_seal = Emblem of Taipei City.svg
| seal_type = Logo
| etymology = {{zh|w=Tʻai²-pei³|l=Taiwan north}}
| nickname = The City of [[Azaleas]]
| image_map = {{maplink|frame=yes|plain=yes|zoom=10|frame-lat=25.087|frame-long=121.61|type=shape-inverse}}
| image_map1 = Taiwan ROC political division map Taipei City (2010).svg
| map_caption =
| pushpin_map = Taiwan#Asia#Pacific Ocean
| coordinates = {{coord|25|04|N|121|31|E|region:TW|display=it}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{ROC-TW}}
| established_title = ᱜᱤᱨᱟᱹᱵᱟᱹᱥᱤ
| established_date = ᱑᱗᱐᱙
| seat = [[:en:Xinyi District, Taipei|ᱥᱤᱱᱭᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| parts_type = [[:en:District (Taiwan)|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| parts = ᱑᱒
| p1 = [[:en:Songshan District, Taipei|Songshan]]
| p2 = [[:en:Xinyi District, Taipei|Xinyi]]
| p3 = [[:en:Daan District, Taipei City|Daan]]
| p4 = [[:en:Zhongshan District, Taipei|Zhongshan]]
| p5 = [[:en:Zhongzheng District|Zhongzheng]]
| p6 = [[:en:Datong District, Taipei|Datong]]
| p7 = [[:en:Wanhua District|Wanhua]]
| p8 = [[:en:Wenshan District|Wenshan]]
| p9 = [[:en:Nangang District, Taipei|Nangang]]
| p10 = [[:en:Neihu District|Neihu]]
| p11 = [[:en:Shilin District|Shilin]]
| p12 = [[:en:Beitou|Beitou]]
| governing_body = {{unbulleted list
|[[:en:Taipei City Government|ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ]]
|[[:en:Taipei City Council|ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱵᱟᱹᱭᱥᱤ]]}}
| leader_party = [[:en:Taiwan People's Party|TPP]]
| leader_title = [[:en:Mayor of Taipei|ᱢᱮᱭᱚᱨ]]
| leader_name = [[Ko Wen-je]]
| iso_code = TW-TPE
| total_type = [[:en:Special municipality of Taiwan|Special municipality]]
| area_footnotes = <ref>{{cite web|script-title=zh:《中華民國統計資訊網》縣市重要統計指標查詢系統網|url=http://statdb.dgbas.gov.tw/pxweb/Dialog/statfile9.asp|access-date=13 June 2016|language=zh|archive-url=https://web.archive.org/web/20160612002357/http://statdb.dgbas.gov.tw/pxweb/Dialog/statfile9.asp|archive-date=12 June 2016|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Demographia World Urban Areas PDF|date=April 2016|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|publisher=Demographia|access-date=6 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|url-status=live}}</ref>
| area_total_km2 = 271.80
| area_water_km2 = 2.7
| area_water_percent = 1.0
| area_urban_km2 = 1059
| area_rank = [[List of administrative divisions of Taiwan|16 out of 22]]
| population_total = 2553798
| population_as_of = August 2021
| population_density_km2 = auto
| population_urban = 9078000
| population_urban_footnotes = <ref>{{cite web|title=Demographia World Urban Areas PDF|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|publisher=Demographia|access-date=2021-12-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|url-status=live}}</ref>
| population_density_urban_km2 = auto
| population_rank = [[List of administrative divisions of Taiwan|4 out of 22]]
| timezone = [[National Standard Time]]
| utc_offset = +8
| postal_code_type = Postal code
| postal_code = 100–116
| area_code = (0)2
| blank_name_sec1 = Bird
| blank_info_sec1 = [[Formosan blue magpie]] (''Urocissa caerulea'')
| blank1_name_sec1 = Flower
| blank1_info_sec1 = [[Azalea]] (''Rhododendron nudiflorum'')
| blank2_name_sec1 = Tree
| blank2_info_sec1 = [[Banyan]] (India laurel fig, ''Ficus microcarpa'')
| website = [https://www.gov.taipei/ 臺北市政府] {{in lang|zh}}<br />[https://english.gov.taipei/ Taipei City Government] {{in lang|en}}
}}
{{Infobox Chinese
| pic = Taipei (Chinese characters).svg
| piccap = "Taipei" in Traditional (top) and Simplified (bottom) Chinese characters
| picsize = 100px
| title = Taipei City
| t = {{linktext|臺北|市}}
| s = {{linktext|台北|市}}
| l = "Tai[wan] North"
| bpmf = ㄊㄞˊ ㄅㄟˇ ㄕˋ
| w = Tʻai<sup>2</sup>-pei<sup>3</sup> Shih<sup>4</sup>
| p = Táiběi Shì
| tp = Táiběi Shìh
| mps = Táiběi Shr̀
| gr = Tairbeei Shyh
| mi = {{IPAc-cmn|t|ai|2|.|b|ei|3|-|shi|4}}
| myr = Táiběi Shr̀
| poj = Tâi-pak-chhī
| tl = Tâi-pak-tshī
| showflag = ppoj
| phfs = Thòi-pet-sṳ
| y = Tòihbāk Síh
| j = Toi4bak1 Si5
| ci = {{IPAc-yue|t|oi|4|.|b|ak|1|-|s|i|5}}
| buc = Dài-báe̤k chê
| suz = Dé-poh
| c =
}}
'''ᱛᱟᱭᱯᱮ''' ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ '''ᱛᱟᱭᱯᱮᱭ ᱥᱚᱦᱚᱨ''' ᱫᱚ [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱠᱮᱞᱩᱝ]] ᱵᱚᱱᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱕ ᱠᱤᱢᱤ ᱠᱚᱧᱮ-ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱒᱖,᱔᱖,᱒᱐᱔ (᱒᱐᱑᱙) ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱢᱮᱴᱨᱚᱯᱚᱞᱤᱴᱚᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱗᱐,᱔᱗,᱕᱕᱙ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ, ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ, ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ==
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Sister project links |voy = Taipei|d = Q1867}}
*{{official website}}
*[https://web.archive.org/web/20060515194626/http://www.tcc.gov.tw/eng/index.htm Taipei City Council]
*{{Osmrelation|1293250}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
n4jzcdslvo79b8b9xv0fl7hldk4wca4
103360
103359
2022-08-25T17:10:22Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| official_name =
| other_name = Tai-pak, Taipeh
| native_name = {{lang|zh-Hant-TW|臺北市}}{{Efn native lang|tw|name=word1
|t=臺北市
|p=Táiběi Shì
|m=Tâi-pak Tshī
|s=Tǒi-běd Sii
|h=Toi-bed Shi<sup>+</sup>}}
| settlement_type = [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]] ᱟᱨ [[:en:Special municipality of Taiwan|ᱵᱤᱥᱮᱥ ᱢᱤᱣᱱᱤᱥᱤᱯᱟᱞᱤᱴᱤ]]
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = Taipei Skyline 20220708.jpg
| photo2a = New World Building and Partyworld Zhonghua New Hall 20160225 night.jpg
| photo2b = 世界最美總統府.jpg
| photo3a = Chiang Kai-shek memorial amk.jpg
| photo3b = Xiao You Keng Fumarole.jpg
| photo4a = Taipei Taiwan Mengjia-Longshan-Temple-00.jpg
| photo4b = NationalPalace MuseumFrontView.jpg
| spacing = 1
| color_border = white
| color = white
| size = 280
}}
| image_caption = Clockwise from top: Taipei skyline with the [[Taipei 101]] in the center, [[Presidential Office Building (Republic of China)|Presidential Office]], [[Qixing Mountain (Taipei)|Qixing Mountain]], [[National Palace Museum]], [[Bangka Lungshan Temple]], [[Chiang Kai-shek Memorial Hall]], [[Ximending]]
| image_flag = Flag of Taipei City.svg
| image_seal = Emblem of Taipei City.svg
| seal_type = Logo
| etymology = {{zh|w=Tʻai²-pei³|l=Taiwan north}}
| nickname = The City of [[Azaleas]]
| image_map = {{maplink|frame=yes|plain=yes|zoom=10|frame-lat=25.087|frame-long=121.61|type=shape-inverse}}
| image_map1 = Taiwan ROC political division map Taipei City (2010).svg
| map_caption =
| pushpin_map = Taiwan#Asia#Pacific Ocean
| coordinates = {{coord|25|04|N|121|31|E|region:TW|display=it}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{ROC-TW}}
| established_title = ᱜᱤᱨᱟᱹᱵᱟᱹᱥᱤ
| established_date = ᱑᱗᱐᱙
| seat = [[:en:Xinyi District, Taipei|ᱥᱤᱱᱭᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| parts_type = [[:en:District (Taiwan)|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| parts = ᱑᱒
| p1 = [[:en:Songshan District, Taipei|Songshan]]
| p2 = [[:en:Xinyi District, Taipei|Xinyi]]
| p3 = [[:en:Daan District, Taipei City|Daan]]
| p4 = [[:en:Zhongshan District, Taipei|Zhongshan]]
| p5 = [[:en:Zhongzheng District|Zhongzheng]]
| p6 = [[:en:Datong District, Taipei|Datong]]
| p7 = [[:en:Wanhua District|Wanhua]]
| p8 = [[:en:Wenshan District|Wenshan]]
| p9 = [[:en:Nangang District, Taipei|Nangang]]
| p10 = [[:en:Neihu District|Neihu]]
| p11 = [[:en:Shilin District|Shilin]]
| p12 = [[:en:Beitou|Beitou]]
| governing_body = {{unbulleted list
|[[:en:Taipei City Government|ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ]]
|[[:en:Taipei City Council|ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱵᱟᱹᱭᱥᱤ]]}}
| leader_party = [[:en:Taiwan People's Party|TPP]]
| leader_title = [[:en:Mayor of Taipei|ᱢᱮᱭᱚᱨ]]
| leader_name = [[Ko Wen-je]]
| iso_code = TW-TPE
| total_type = [[:en:Special municipality of Taiwan|Special municipality]]
| area_footnotes = <ref>{{cite web|script-title=zh:《中華民國統計資訊網》縣市重要統計指標查詢系統網|url=http://statdb.dgbas.gov.tw/pxweb/Dialog/statfile9.asp|access-date=13 June 2016|language=zh|archive-url=https://web.archive.org/web/20160612002357/http://statdb.dgbas.gov.tw/pxweb/Dialog/statfile9.asp|archive-date=12 June 2016|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Demographia World Urban Areas PDF|date=April 2016|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|publisher=Demographia|access-date=6 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|url-status=live}}</ref>
| area_total_km2 = 271.80
| area_water_km2 = 2.7
| area_water_percent = 1.0
| area_urban_km2 = 1059
| area_rank = [[List of administrative divisions of Taiwan|16 out of 22]]
| population_total = 2553798
| population_as_of = August 2021
| population_density_km2 = auto
| population_urban = 9078000
| population_urban_footnotes = <ref>{{cite web|title=Demographia World Urban Areas PDF|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|publisher=Demographia|access-date=2021-12-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|url-status=live}}</ref>
| population_density_urban_km2 = auto
| population_rank = [[List of administrative divisions of Taiwan|4 out of 22]]
| timezone = [[National Standard Time]]
| utc_offset = +8
| postal_code_type = Postal code
| postal_code = 100–116
| area_code = (0)2
| blank_name_sec1 = Bird
| blank_info_sec1 = [[Formosan blue magpie]] (''Urocissa caerulea'')
| blank1_name_sec1 = Flower
| blank1_info_sec1 = [[Azalea]] (''Rhododendron nudiflorum'')
| blank2_name_sec1 = Tree
| blank2_info_sec1 = [[Banyan]] (India laurel fig, ''Ficus microcarpa'')
| website = [https://www.gov.taipei/ 臺北市政府] {{in lang|zh}}<br />[https://english.gov.taipei/ Taipei City Government] {{in lang|en}}
}}
{{Infobox Chinese
| pic = Taipei (Chinese characters).svg
| piccap = "Taipei" in Traditional (top) and Simplified (bottom) Chinese characters
| picsize = 100px
| title = Taipei City
| t = {{linktext|臺北|市}}
| s = {{linktext|台北|市}}
| l = "Tai[wan] North"
| bpmf = ㄊㄞˊ ㄅㄟˇ ㄕˋ
| w = Tʻai<sup>2</sup>-pei<sup>3</sup> Shih<sup>4</sup>
| p = Táiběi Shì
| tp = Táiběi Shìh
| mps = Táiběi Shr̀
| gr = Tairbeei Shyh
| mi = {{IPAc-cmn|t|ai|2|.|b|ei|3|-|shi|4}}
| myr = Táiběi Shr̀
| poj = Tâi-pak-chhī
| tl = Tâi-pak-tshī
| showflag = ppoj
| phfs = Thòi-pet-sṳ
| y = Tòihbāk Síh
| j = Toi4bak1 Si5
| ci = {{IPAc-yue|t|oi|4|.|b|ak|1|-|s|i|5}}
| buc = Dài-báe̤k chê
| suz = Dé-poh
| c =
}}
'''ᱛᱟᱭᱯᱮ''' ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ '''ᱛᱟᱭᱯᱮᱭ ᱥᱚᱦᱚᱨ''' ᱫᱚ [[ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱠᱮᱞᱩᱝ]] ᱵᱚᱱᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱕ ᱠᱤᱢᱤ ᱠᱚᱧᱮ-ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱒᱖,᱔᱖,᱒᱐᱔ (᱒᱐᱑᱙) ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱢᱮᱴᱨᱚᱯᱚᱞᱤᱴᱚᱱ ᱨᱮᱫᱚ ᱗᱐,᱔᱗,᱕᱕᱙ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱛᱟᱭᱯᱮ ᱫᱚ ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ, ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ, ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ==
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Sister project links |voy = Taipei|d = Q1867}}
*{{official website}}
*[https://web.archive.org/web/20060515194626/http://www.tcc.gov.tw/eng/index.htm Taipei City Council]
*{{Osmrelation|1293250}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱥᱚᱦᱚᱨ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
qgxfs3kkxjk56gfxnyqb8267egk8036
ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:ᱵᱟᱵᱩᱨᱟᱢ ᱦᱮᱢᱵᱽᱨᱚᱢ
2
20813
103347
2022-08-25T16:48:29Z
ᱵᱟᱵᱩᱨᱟᱢ ᱦᱮᱢᱵᱽᱨᱚᱢ
2724
"'''''ᱢᱩᱨᱥᱷᱤᱫᱟᱵᱟᱫᱺ-''''' ᱢᱩᱨᱥᱷᱤᱫᱟᱵᱟᱫ ᱢᱤᱫᱽ ᱴᱟᱝ ᱵᱟᱝᱞᱟ,ᱵᱩᱦᱟᱨ,ᱩᱲᱤᱥᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱫ ᱨᱟᱡᱽᱫᱷᱟᱹᱱᱤ| ᱡᱟᱸᱦᱟ ᱨᱮᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱤᱡᱽ ᱢᱩᱨᱥᱤᱫ ᱠᱩᱞᱤ ᱠᱷᱟᱸ| ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱜᱟᱞ ᱨᱟᱡᱭᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
'''''ᱢᱩᱨᱥᱷᱤᱫᱟᱵᱟᱫᱺ-'''''
ᱢᱩᱨᱥᱷᱤᱫᱟᱵᱟᱫ ᱢᱤᱫᱽ ᱴᱟᱝ ᱵᱟᱝᱞᱟ,ᱵᱩᱦᱟᱨ,ᱩᱲᱤᱥᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱫ ᱨᱟᱡᱽᱫᱷᱟᱹᱱᱤ| ᱡᱟᱸᱦᱟ ᱨᱮᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱤᱡᱽ ᱢᱩᱨᱥᱤᱫ ᱠᱩᱞᱤ ᱠᱷᱟᱸ| ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱜᱟᱞ ᱨᱟᱡᱭᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱨᱥᱷᱤᱫᱟᱵᱟᱫ ᱢᱤᱫᱽ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱚ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱤᱞᱟᱹᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ| ᱑᱘᱐᱐ ᱥᱷᱚᱛᱟᱵᱫᱤ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱨᱥᱷᱤᱫᱟᱵᱟᱫ ᱢᱤᱫᱽ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ|(᱓)(᱔)ᱮᱭᱟᱭ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡᱽ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱩᱜᱷᱚᱞ ᱥᱟᱢᱨᱟᱡᱭᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱥᱩᱵᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱫᱷᱟᱹᱱᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ,ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱟᱨ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢᱵᱟᱝᱞᱟ,ᱵᱩᱦᱟᱨ ᱟᱨ ᱩᱲᱤᱥᱟᱹ ᱨᱟᱡᱭᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱣᱛᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ| ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱵᱚᱝᱥᱚᱜᱚᱛᱚ ᱱᱚᱵᱟᱵ ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱭᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱥᱟᱜᱟᱨ,ᱨᱟᱡᱭᱚ ᱚᱯᱷᱤᱥ ᱟᱨ ᱵᱤᱪᱟᱹᱨ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ| ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱫᱤ ᱠᱤᱥᱟᱹᱲ ᱢᱩᱜᱷᱚᱞ ᱮᱞᱟᱠᱟ| ᱢᱩᱨᱥᱷᱤᱫᱟᱵᱟᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱨᱵᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ| ᱑᱗᱕᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱚᱠ ᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚ ᱥᱚᱝᱠᱷᱟ ᱮᱭᱟᱭ ᱞᱟᱠᱷ ᱨᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ|ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱚᱜᱚᱛ ᱥᱮᱴᱷ ᱟᱨ ᱟᱨᱢᱮᱱᱤᱭᱳ ᱥᱟᱣ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱩᱯᱚᱢᱟᱦᱟ ᱫᱮᱥᱷ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱟᱨ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱤᱥᱟᱹᱲ ᱵᱮᱝᱠᱤᱝ ᱟᱨ ᱠᱟᱨᱵᱟᱨ ᱠᱚᱨᱮᱱ ᱵᱚᱝᱥᱚ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ|
730685ukc1eb1om4oxenzz25a07233t
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Efn native lang
10
20814
103354
2022-08-25T16:54:36Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
"{{#invoke:Efn native lang|main}}<noinclude> {{Documentation}} </noinclude>" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{#invoke:Efn native lang|main}}<noinclude>
{{Documentation}}
</noinclude>
jac475rygzd3fbb0uxr1me302mxo51y
ᱢᱳᱰᱩᱞ:Efn native lang
828
20815
103355
2022-08-25T16:55:34Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
"local getArgs = require("Module:Arguments").getArgs local lang = require("Module:Lang").lang local p = {} function p.main(frame) local args = getArgs(frame) local function nowrap(tag, s) -- Disables wrapping for words under four characters if string.len(s) < 12 then return table.concat{"<span class=\"nowrap\">", lang{tag, s}, "</span>"} else return lang{tag, s} end end return args[1] == "tw" and frame:expandTe..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
Scribunto
text/plain
local getArgs = require("Module:Arguments").getArgs
local lang = require("Module:Lang").lang
local p = {}
function p.main(frame)
local args = getArgs(frame)
local function nowrap(tag, s) -- Disables wrapping for words under four characters
if string.len(s) < 12 then
return table.concat{"<span class=\"nowrap\">", lang{tag, s}, "</span>"}
else
return lang{tag, s}
end
end
return args[1] == "tw" and frame:expandTemplate{
title = "Efn-ur",
args = {
name = args.name,
require("Module:List").bulleted{
args.t and "[[Traditional Chinese characters|Traditional Chinese script]]: " .. nowrap("zh-Hant-TW", args.t),
args.p and "[[Taiwanese Mandarin|Mandarin]] [[Pinyin]]: " .. lang{"cmn-Latn-TW", args.p},
args.m and "[[Taiwanese Hokkien|Hokkien]]: " .. lang{"nan-Latn-TW", args.m},
args.s and "[[Sixian dialect|Sixian]] Hakka: " .. lang{"hak-Latn-TW", args.s},
args.h and "[[Hailu dialect|Hailu]] Hakka: " .. lang{"hak-Latn-TW", args.h},
args.a and "[[Amis language|Amis]]: " .. lang{"ami-Latn-TW", args.a},
args.pw and "[[Paiwan language|Paiwan]]: " .. lang{"pwn-Latn-TW", args.pw},
args.ma and "[[Matsu dialect|Matsu]]: " .. lang{"cdo-Latn-TW", args.ma},
}
}
}
end
return p
gqn0uovgu0ssp8f50u5mvnrjgw3khkz
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Efn-ur
10
20816
103356
2022-08-25T16:59:07Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
"<includeonly>{{efn|name={{{name|}}}|group=upper-roman|reference={{{1|}}}}}</includeonly><noinclude> {{documentation}} </noinclude>" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
<includeonly>{{efn|name={{{name|}}}|group=upper-roman|reference={{{1|}}}}}</includeonly><noinclude>
{{documentation}}
</noinclude>
iubuyf30pqpmwv04kf6dh1fx1inknej
ᱢᱳᱰᱩᱞ:Location map/data/Taiwan
828
20817
103357
2022-08-25T17:01:18Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
"return { name = 'ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ', top = 26.4, bottom = 21.7, left = 118.0, right = 122.3, image = 'Taiwan location map.svg', image1 = 'Taiwan relief location map.jpg' }" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
Scribunto
text/plain
return {
name = 'ᱛᱟᱭᱣᱟᱱ',
top = 26.4,
bottom = 21.7,
left = 118.0,
right = 122.3,
image = 'Taiwan location map.svg',
image1 = 'Taiwan relief location map.jpg'
}
mu5lajur5ksvykixvgxgbg58xntzo99
ᱢᱳᱰᱩᱞ:Location map/data/Pacific Ocean
828
20818
103358
2022-08-25T17:03:06Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
"return { name = 'ᱯᱨᱚᱥᱟᱱᱛᱚ ᱢᱚᱦᱟᱫᱚᱨᱮᱭᱟ', x = '(35.0444)*( cos( $1*0.01745329252 )*sin( ($2 + ($2<0)*360-(-165.0))*0.01745329252 ) ) * ( ((1 + sin( $1*0.01745329252 )*sin( -10.0*0.01745329252 ) + cos( $1*0.01745329252 )*cos( -10.0*0.01745329252 )*cos( ($2 + ($2<0)*360-(-165.0))*0.01745329252 ) ) *0.5)^ -0.5) - (-50.0)', y = '(100 + (-49.0056) ) - (38.3135)*( cos( -10.0*0.01745329252 )*sin( $..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
Scribunto
text/plain
return {
name = 'ᱯᱨᱚᱥᱟᱱᱛᱚ ᱢᱚᱦᱟᱫᱚᱨᱮᱭᱟ',
x = '(35.0444)*( cos( $1*0.01745329252 )*sin( ($2 + ($2<0)*360-(-165.0))*0.01745329252 ) ) * ( ((1 + sin( $1*0.01745329252 )*sin( -10.0*0.01745329252 ) + cos( $1*0.01745329252 )*cos( -10.0*0.01745329252 )*cos( ($2 + ($2<0)*360-(-165.0))*0.01745329252 ) ) *0.5)^ -0.5) - (-50.0)',
y = '(100 + (-49.0056) ) - (38.3135)*( cos( -10.0*0.01745329252 )*sin( $1*0.01745329252 ) - sin( -10.0*0.01745329252 )*cos( $1*0.01745329252 )*cos( ($2 + ($2<0)*360-(-165.0))*0.01745329252 ) ) * ( ((1 + sin( $1*0.01745329252 )*sin( -10.0*0.01745329252 ) + cos( $1*0.01745329252 )*cos( -10.0*0.01745329252 )*cos( ($2 + ($2<0)*360-(-165.0))*0.01745329252 ) ) *0.5)^ -0.5) ',
image = 'Pacific Ocean laea location map.svg',
image1 = 'Pacific Ocean laea relief location map.jpg'
}
0ku36c6d25ckqpglbe1q9bj2kgs2oi9
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱥᱟᱝᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱟᱛᱟᱢ
10
20819
103366
2022-08-26T09:21:38Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"<!-- PLEASE ADD LINKS ONLY TO ARTICLES WHICH ARE PRESENT --> {{Navbox | name = Sangli district topics | title = [[Sangli district|Sangli District]] | state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist | image = [[File:Sangli in Maharashtra (India).svg|70px]] | group1 = History | list1 = * [[Adil Shahi dynasty]] * [[Aundh State]] * [[Daphlapur State]] * [[Jath State]] * [[Miraj Junior]] * [[Miraj Senior]] * Sangli State..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
<!-- PLEASE ADD LINKS ONLY TO ARTICLES WHICH ARE PRESENT -->
{{Navbox
| name = Sangli district topics
| title = [[Sangli district|Sangli District]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
| image = [[File:Sangli in Maharashtra (India).svg|70px]]
| group1 = History
| list1 =
* [[Adil Shahi dynasty]]
* [[Aundh State]]
* [[Daphlapur State]]
* [[Jath State]]
* [[Miraj Junior]]
* [[Miraj Senior]]
* [[Sangli State]]
| group2 = Geography
| list2 =
* [[Bhivargi Dam]]
* [[Krishna River]]
* [[Morna Dam, Shirala|Morna Dam]]
* [[Yelavi Dam]]
| group3 = Cities and towns
| list3 =
* [[Ashta, Maharashtra|Asht]]
* [[Bhilawadi]]
* [[Jat, Sangli|Jat]]
* [[Kavathe-Mahankal]]
* [[Kirloskarwadi]]
* [[Miraj]]
* [[Palus, Maharashtra|Palus]]
* [[Sangli]]
* [[Tasgaon]]
* [[Uran Islampur]]
* [[Vita,_Maharashtra|Vita]]
| group4 = Transport
| list4 =
* [[Bhilawadi railway station]]
* [[Kirloskarvadi railway station]]
* [[Miraj Junction railway station]]
* [[National Highway 48 (India)|NH 48]]
* [[Sangli railway station]]
| group5 = [[Lok Sabha]] constituencies
| list5 =
* [[Hatkanangle Lok Sabha constituency|Hatkanangle]]
* [[Sangli Lok Sabha constituency|Sangli]]
| group6 = [[Maharashtra Legislative Assembly|Vidhan Sabha]] constituencies
| list6 =
* [[Islampur, Maharashtra Assembly constituency|Islampur]]
* [[Jat Assembly constituency|Jat]]
* [[Khanapur, Maharashtra Assembly constituency|Khanapur-Atpadi]]
* [[Miraj Assembly constituency|Miraj]]
* [[Palus-Kadegaon Assembly constituency|Palus-Kadegaon]]
* [[Sangli Assembly constituency|Sangli]]
* [[Shirala Assembly constituency|Shirala]]
* [[Tasgaon-Kavathe Mahankal Assembly constituency|Tasgaon-Kavathe Mahankal]]
| group7 = [[Tehsil]]
| list7 =
* [[Atpadi]]
* [[Jath]]
* [[Kadegaon]]
* [[Kavathe-Mahankal]]
* [[Khanapur (Vita)]]
* [[Miraj]]
* [[Palus, Maharashtra|Palus]]
* [[Shirala]]
* [[Tasgaon]]
* [[Walwa subdivision of Sangli district|Walwa]]
| group9 = [[Education]]
| list9 =
* [[Annasaheb Dange College of Engineering & Technology]]
* [[Walchand College of Engineering, Sangli|Walchand College of Engineering]]
* [[PRAKASH INSTITUTE OF MEDICAL SCIENCES AND RESEARCH,URUN-ISLAMPUR]]
* [[Willingdon College]]
| group8 = [[Tourist attractions]]
| list8 =
* [[Chandoli National Park]]
* [[Ganpati Temple, Tasgaon|Ganpati Temple]]
* [[Narsobawadi]]
* [[Sagareshwar Wildlife Sanctuary]]
* [[Shreekshetra Audumbar]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Maharashtra district templates]]
</noinclude>
phfnmgzqq4oykq38xmipm1llngs3538
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱥᱟᱞᱮᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ
10
20820
103373
2022-08-26T09:29:18Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{navbox |name = Salem district |title = [[Salem District]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |image = [[Image:Salem District Cropped.png|150px]] |group1 = [[Taluk]]s |list1 = * [[Attur Taluk, Salem|Attur]] * [[Gangavalli taluk|Gangavalli]] * [[Idappadi taluk|Idappadi]] * Kadyampatti * [[Mettur taluk|Mettur]] * [[Omalur taluk|Omalur]] * [[Peddanayakkan Palayam taluk|Peddanayakkan Palayam]] * Salem..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{navbox
|name = Salem district
|title = [[Salem District]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|image = [[Image:Salem District Cropped.png|150px]]
|group1 = [[Taluk]]s
|list1 =
* [[Attur Taluk, Salem|Attur]]
* [[Gangavalli taluk|Gangavalli]]
* [[Idappadi taluk|Idappadi]]
* Kadyampatti
* [[Mettur taluk|Mettur]]
* [[Omalur taluk|Omalur]]
* [[Peddanayakkan Palayam taluk|Peddanayakkan Palayam]]
* [[Salem taluk|Salem]]
* [[Salem South taluk|Salem South]]
* [[Salem West taluk|Salem West]]
* [[Sankagiri taluk|Sankagiri]]
* [[Vazhapadi taluk|Vazhapady]]
* [[Yercaud taluk|Yercaud]]
|group2 = [[Development Block|Blocks]]
|list2 =
* [[Attur block|Attur]]
* [[Ayothiapattinam block|Ayothiapattinam]]
* [[Gangavalli block|Gangavalli]]
* [[Idappadi block|Idappadi]]
* [[Kadaiyampatty block|Kadaiyampatty]]
* [[Kolathur block|Kolathur]]
* [[Konganapuram block|Konganapuram]]
* [[Magudanchavadi block|Magudanchavadi]]
* [[Mecheri block|Mecheri]]
* [[Nangavalli block|Nangavalli]]
* [[Omalur block|Omalur]]
* [[Panaimarathupatti block|Panaimarathupatti]]
* [[Pethanaickenpalayam block|Pethanaickenpalayam]]
* [[Salem block|Salem]]
* [[Sankagiri block|Sankagiri]]
* [[Talavasal block|Talavasal]]
* [[Tharamangalam block|Tharamangalam]]
* [[Valapady block|Valapady]]
* [[Veerapandi block|Veerapandi]]
* [[Yercaud block|Yercaud]]
|group3 = [[Municipal corporation|Corporations]]
|list3 =
* [[Salem City Municipal Corporation|Salem Corporation]]
|group4 = [[Municipality|Municipalities]]
|list4 =
* [[Attur]]
* [[Edappadi]]
* [[Mettur]]
* [[Narasingapuram, Salem|Narasingapuram]]
|group5 = [[Census town]]s
|list5 =
* [[Avadattur]]
* [[Dalavaipatti]]
* [[Kondalampatti]]
* [[Mallamooppampatti]]
* [[Maramangalathupatti]]
* [[Masinaickenpatti]]
* [[Neikkarapatti]]
* [[Papparapatti, Salem|Papparapatti]]
|group6 = [[Town panchayat]]s
|list6 =
* [[Attayampatti]]
* [[Ayothiapattinam]]
* [[Jalakandapuram]]
* [[Kannankurichi]]
* [[Kolathur, Salem|Kolathur]]
* [[Konganapuram]]
* [[Mecheri]]
* [[Omalur]]
* [[P. N. Patti|P.N.Patti]]
* [[Pethanaickenpalayam]]
* [[Sankari]]
* [[Thammampatti]]
* [[Tharamangalam]]
* [[Vazhapadi]]
* [[Veerakkalpudur]]
* [[Belur, Tamil Nadu|Belur]]
* [[Edaganasalai]]
* [[Elampillai]]
* [[Ethapur]]
* [[Gangavalli]]
* [[Kadayampatti]]
* [[Karuppur, Salem|Karuppur]]
* [[Keeripatti]]
* [[Mallur, Salem|Mallur]]
* [[Panaimarathupatti]]
* [[Sentharapatti]]
* [[Thedavur]]
* [[Thevur]]
* [[Veeraganur]]
* [[Arasiramani]]
* [[Nangavalli]]
* [[Poolampatti]]
* [[Vanavasi]]
|group7 = [[Revenue division]]s
|list7 =
* [[Attur division|Attur]]
* [[Mettur division|Mettur]]
* [[Salem division|Salem]]
* [[Sankari division|Sankari]]
|group8 = Rivers
|list8 =
* [[Cauveri River|Cauveri]]
* [[Sarabanga River|Sarabanga ]]
* [[Vashista River|Vashista ]]
* [[Suvetha River|Suvetha ]]
* [[Thirumanimutharu river|Thirumanimutharu]]
|group9 = Places of interest
|list9 =
*[[Jarugumalai]]
*[[Yercaud]]
*[[Kanjamalai]]
*[[Kurumbapatti Zoological Park]]
*[[Mettur Dam]]
*[[Shevaroy Hills]]
*[[Sankagiri Fort]]
*[[Attur Fort]]
*[[Kalrayan Hills]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Tamil Nadu district templates]]
</noinclude>
80ps9xratn6aphik0rr801a6zygzhl8
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱩᱡᱡᱮᱱ ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ
10
20821
103394
2022-08-26T10:11:28Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Ujjain Division | title = Cities and towns in [[Ujjain division]] | state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist | group2 = [[Dewas district]] | list2 = * [[Bagli, Dewas|Bagli]] * [[Bhaurasa]] * [[Chapda]] * [[Dewas]] * [[Hatpipliya]] * [[Kannod]] * [[Kantaphod]] * [[Karnawad]] * [[Khategaon]] * [[Loharda]] * [[Nemawar]] * [[Satwas]] * [[Sonkatch]] * [[Tonk Khurd]] | group3 = [[Mandsaur district]..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Ujjain Division
| title = Cities and towns in [[Ujjain division]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
| group2 = [[Dewas district]]
| list2 =
* [[Bagli, Dewas|Bagli]]
* [[Bhaurasa]]
* [[Chapda]]
* [[Dewas]]
* [[Hatpipliya]]
* [[Kannod]]
* [[Kantaphod]]
* [[Karnawad]]
* [[Khategaon]]
* [[Loharda]]
* [[Nemawar]]
* [[Satwas]]
* [[Sonkatch]]
* [[Tonk Khurd]]
| group3 = [[Mandsaur district]]
| list3 =
* [[Bhanpura]]
* [[Garoth]]
* [[Malhargarh]]
* [[Mandsaur]]
* [[Narayangarh, Mandsaur|Narayangarh]]
* [[Piplya Mandi]]
* [[Shamgarh]]
* [[Taxakeshwar]]
* [[Sitamau]]
| group4 = [[Neemuch district]]
| list4 =
* [[Diken]]
* [[Jawad, India|Jawad]]
* [[Jiran]]
* [[Manasa, Madhya Pradesh|Manasa]]
* [[Neemuch]]
* [[Rampura, Neemuch|Rampura]]
* [[Ratangarh, Neemuch|Ratangarh]]
* [[Singoli]]
| group5 = [[Ratlam district]]
| list5 =
* [[Alot]]
* [[Badawada]]
* [[Jaora]]
* [[Namli]]
* [[Piploda]]
* [[Raoti]]
* [[Ratlam]]
* [[Ratlam Railway Colony]]
* [[Sailana]]
* [[Tal, Madhya Pradesh|Tal]]
| group6 = [[Shajapur district]]
| list6 =
* [[Akodia]]
* [[Badagoan]]
* [[Kanad]]
* [[Kalapipal Mandi]]
* [[Maksi]]
* [[Polay Kalan]]
* [[Shajapur]]
* [[Shujalpur]]
| group7 = [[Ujjain district]]
| list7 =
* [[Badnagar]]
* [[Gogapur]]
* [[Khachrod]]
* [[Mahidpur]]
* [[Nagda]]
* [[Tarana (Madhya Pradesh)|Tarana]]
* [[Ujjain]]
* [[Unhel]]
| group1 = [[Agar Malwa district]]
| list1 =
* [[Agar, Madhya Pradesh|Agar]]
* [[Badod]]
* [[Nalkheda]]
* [[Susner]]
* [[Dongargaon, Agar Malwa]]
* [[Soyatkalan]]
| group8 = Related topics
| list8 =
* [[Madhya Bharat]]
* [[Malwa]]
* [[Panth-Piploda Province]]
* [[Dharmrajeshwar]]
| group9 = Cities and towns<br/> in other divisions
| list9 =
* [[Template:Bhopal Division|Bhopal]]
* [[Template:Chambal Division|Chambal]]
* [[Template:Gwalior Division|Gwalior]]
* [[Template:Indore Division|Indore]]
* [[Template:Jabalpur Division|Jabalpur]]
* [[Template:Narmadapuram Division|Narmadapuram]]
* [[Template:Rewa Division|Rewa]]
* [[Template:Sagar Division|Sagar]]
* [[Template:Shahdol Division|Shahdol]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Madhya Pradesh templates]]
</noinclude>
p7gxcrt4yaw45ei63kkbt384488oqmf
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱥᱟᱢᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ
10
20822
103397
2022-08-26T10:14:13Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Shamli district |title = Cities and towns in [[Shamli district]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |group1 = Cities and</br>towns |list1 = * [[Ailam]] * [[Banat, India|Banat]] * [[Garhi Pukhta]] * [[Kairana]] * [[Kandhla]] * [[Jhinjhana]] * [[Jalalabad, Muzaffarnagar|Jalalabad]] * [[Shamli]] <small>(district headquarters)</small> * [[Thana Bhawan]] * [[Un, Uttar Pradesh|Un]] |group2..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Shamli district
|title = Cities and towns in [[Shamli district]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|group1 = Cities and</br>towns
|list1 =
* [[Ailam]]
* [[Banat, India|Banat]]
* [[Garhi Pukhta]]
* [[Kairana]]
* [[Kandhla]]
* [[Jhinjhana]]
* [[Jalalabad, Muzaffarnagar|Jalalabad]]
* [[Shamli]] <small>(district headquarters)</small>
* [[Thana Bhawan]]
* [[Un, Uttar Pradesh|Un]]
|group2 = Villages
|list2 =
* [[Balwa Gujran]]
* [[Bhabhisa]]
* [[Bhaisani Islampur]]
* [[Bidoli Sadat]]
* [[Garhi Abdullakhan]]
* [[Kandela]]
* [[Kaniyan, Shamli|Kaniyan]]
* [[Kertu]]
* [[Khandrawali]]
* [[Pelkha]]
* [[Purmafi]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Uttar Pradesh district templates]]
</noinclude>
7yyhakiznjvj7e1ebgwoy47o3upq890
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Kolhan Division topics
10
20823
103406
2022-08-26T11:28:49Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Kolhan Division topics | title = [[Kolhan division]] topics | state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist | group1 = General |list1= * [[Chota Nagpur Plateau]] * [[Dalma Hills]] * [[Dalma Wildlife Sanctuary]] * [[Dhalbhum]] * [[Saranda forest]] |group2= Districts |list2= * [[Seraikela Kharsawan district|Seraikela Kharswan]] * [[East Singhbhum district|East Singhbhum]] * West Singhbhum district|..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Kolhan Division topics
| title = [[Kolhan division]] topics
| state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
| group1 = General
|list1=
* [[Chota Nagpur Plateau]]
* [[Dalma Hills]]
* [[Dalma Wildlife Sanctuary]]
* [[Dhalbhum]]
* [[Saranda forest]]
|group2= Districts
|list2=
* [[Seraikela Kharsawan district|Seraikela Kharswan]]
* [[East Singhbhum district|East Singhbhum]]
* [[West Singhbhum district|West Singhbhum]]
|group3= Subdivisions
|list3=
* [[Seraikela Sadar subdivision]]
* [[Chandil subdivision]]
|group4= [[Community development block in India|Community development blocks]]
|list4= {{Navbox|child
| listclass = hlist
|group1= [[Seraikela Kharsawan district|Seraikela Kharsawan]]
|list1=
* [[Adityapur block|Adityapur]]
* [[Chandil block|Chandil]]
* [[Gobindpur block|Gobindpur]]
* [[Ichagarh block|Ichagarh]]
* [[Kharsawan block|Kharsawan]]
* [[Kuchai block|Kuchai]]
* [[Kukru block|Kukru]]
* [[Nimdih block|Nimdih]]
* [[Seraikela block|Seraikela]]
|group2= [[East Singhbhum district|East Singhbhum]]
|list2=
* [[Baharagora block|Baharagora]]
* [[Boram block|Boram]]
* [[Chakulia block|Chakulia]]
* [[Dhalbhumgarh block|Dhalbhumgarh]]
* [[Dumaria block|Dumaria]]
* [[Ghatshila block|Ghatshila]]
* [[Golmuri-cum-Jugsalai block|Golmuri-cum-Jugsalai]]
* [[Gurbandha block|Gurbandha]]
* [[Musabani block|Musabani]]
* [[Patamda block|Patamda]]
* [[Potka block|Potka]]
|group3= [[West Singhbum district|West Singhbhum]]
|list3=
}}
|group5 = Rivers, waterfalls, dams
|list5=
* [[Chandil Dam]]
* [[Deo River|Deo]]
* [[Kharkai River|Kharkai]]
* [[Koina River|Koina]]
* [[North Karo River|North Karo]]
* [[Sankh River|Sankh]]
* [[South Karo River|South Karo]]
* [[South Koel River|South Koel]]
* [[Subarnarekha River|Subarnarekha]]
* [[Hirni Falls]]
|group6=Languages, people
|list6=
* [[Bengali language|Bengali]]
* [[Bhumij language|Bhumij]]
* [[Hindi]]
* [[Ho people|Ho]]
* [[Kurukh language|Kurukh]]
* [[Mundari language|Mundari]]
* [[Odia language|Oriya]]
* [[Sadri language|Sadri]]
* [[Santali language|Santali]]
|group7= Railway stations
|list7=
* [[Chakradharpur railway station|Chakradharpur]]
* [[Chandil railway station|Chandil]]
* [[Tatanagar railway station|Tatanagar]]
|group8= Transport
|list8=
* [[National Highway 6 (India)(old numbering)| National Highway 6]]
* [[National Highway 20 (India)| National Highway 20]]
* [[National Highway 32 (India)(old numbering)| National Highway 32]]
* [[National Highway 33 (India)(old numbering)| National Highway 33]]
* [[South Eastern Railway zone]]
* [[Sonari Airport]]
* [[Asansol–Tatanagar–Kharagpur line]]
| group9 = Mining activities
| list9 =
|group10 = Industries
|list10 =
* [[Tata Steel]]
* [[Tata Motors]]
|group11 = Institutes of higher learning
|list11 =
* [[XLRI- Xavier School of Management]]
* [[National Institute of Technology, Jamshedpur|NIT Jamshedpur]]
* [[Mahatma Gandhi Memorial Medical College, Jamshedpur|MGM Medical College]]
|group12= Lok Sabha constituencies
|list12=
* [[Jamshedpur (Lok Sabha constituency)|Jamshedpur]]
* [[Singhbhum (Lok Sabha constituency)|Singhbhum]]
* [[Ranchi (Lok Sabha constituency)|Ranchi]]
* [[Khunti (Lok Sabha constituency)|Khunti (ST)]]
|group13= Vidhan Sabha<br/>constituencies
|list13 = {{Navbox|child
| listclass = hlist
|group1= [[Jamshedpur (Lok Sabha constituency)|Jamshedpur]]
|list1=
* [[Baharagora (Vidhan Sabha constituency)|Baharagora]]
* [[Ghatsila (Vidhan Sabha constituency)|Ghatsila]]
* [[Potka (Vidhan Sabha constituency)|Potka]]
* [[Jugsalai (Vidhan Sabha constituency)|Jugsalai]]
* [[Jamshedpur East (Vidhan Sabha constituency)|Jamshedpur East]]
* [[Jamshedpur West (Vidhan Sabha constituency)|Jamshedpur West]]
|group2= [[Singhbhum (Lok Sabha constituency)|Singhbhum]]
|list2=
* [[Seraikella (Vidhan Sabha constituency)|Seraikella (ST)]]
* [[Chaibasa (Vidhan Sabha constituency)|Chaibasa]]
* [[Majhgaon (Vidhan Sabha constituency)|Majhgaon]]
* [[Jaganathpur (Vidhan Sabha constituency)|Jaganathpur]]
* [[Manoharpur (Vidhan Sabha constituency)|Manoharpur]]
* [[Chakradharpur (Vidhan Sabha constituency)|Chakradharpur]]
|group3= [[Ranchi (Lok Sabha constituency)|Ranchi]]
|list3=
* [[Ichagarh (Vidhan Sabha constituency)|Ichagarh]]
|group4= [[Khunti (Lok Sabha constituency)|Khunti (ST)]]
|list4=
* [[Kharsawan (Vidhan Sabha constituency)|Kharsawan (ST)]]
}}
|group14= See also
|list14=
* [[:Template:Kolhan Division|Cities and towns in Kolhan Division]]
* [[:Category:Villages in Seraikela Kharsawan district|Villages in Seraikela Kharswan district]]
* [[:Category:Villages in East Singhbhum district|Villages in East Singhbhum district]]
* [[:Template:Mahanadi Basin|Mahanadi-Brahmani-Bitarani Basin]]
* [[:Template:Jamshedpur topics|Jamshedpur topics]]
| group15 = Other Divisions
| list15=
* [[:Template:North Chotanagpur Division topics|North Chotanagpur]]
* [[:Template:South Chotanagpur Division topics|South Chotanagpur]]
* [[:Template:Palamu Division topics|Palamu]]
* [[:Template:Santhal Pargana Division topics|Santhal Pargana]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Divisions of Jharkhand|τ]]
[[Category:Jharkhand topics templates]]
</noinclude>
4oujhhzvat8lmlp5mfjkrfqeanf4okf
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ
10
20824
103407
2022-08-26T11:31:38Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Sikkim | image = |title = [[File:Flag of the Government of Sikkim.svg|25px|link=Emblem of Sikkim]] [[States and territories of India|State]] of [[Sikkim]] | state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}} |listclass = hlist <!-- PLEASE ADD LINKS ONLY TO ARTICLES WHICH ARE PRESENT --> | above = [[List of state and union territory capitals in India|Capital]]: ''..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Sikkim
| image =
|title = [[File:Flag of the Government of Sikkim.svg|25px|link=Emblem of Sikkim]] [[States and territories of India|State]] of [[Sikkim]]
| state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}}
|listclass = hlist
<!-- PLEASE ADD LINKS ONLY TO ARTICLES WHICH ARE PRESENT -->
| above = [[List of state and union territory capitals in India|Capital]]: '''[[Gangtok]]'''
| group1 = [[List of Indian state symbols|State symbols]]
| list1 =
* [[List of Indian state emblems|Emblem]]: [[Emblem of Sikkim]]
* [[List of Indian state animals|Animal]]: [[Red panda]]
* [[List of Indian state birds|Bird]]: [[Blood pheasant]]
* [[List of Indian state flowers|Flower]]: [[Dendrobium nobile|Noble dendrobium]]
* [[List of Indian state trees|Tree]]: [[Rhododendron niveum|Rhododendron]]
| group2 = [[:Category:Sikkim|Topics]]
| list2 =
* [[History of Sikkim|History]]
* [[Kingdom of Sikkim|Kingdom]]
** [[Chogyal]]
* [[Sikkim#Geography|Geography]]
* [[Kangchenjunga|Highest point]]
* [[Sikkimese language|Language]]
* [[Music of Sikkim|Music]]
* [[Sikkim#Government_and_politics|Politics]]
* [[Sikkimese people|People]]
| group3 = [[Public administration|Administration]]
| list3 =
* [[Government of Sikkim|Government]]
* [[Sikkim Legislative Assembly|Legislative Assembly]]
* [[List of Chief Ministers of Sikkim|Chief Ministers]]
* [[List of Governors of Sikkim|Governors]]
* [[Sikkim High Court|High Court]]
* [[Sikkim Police|Police]]
* [[Seal of Sikkim|Seal]]
* [[Sikkim State Human Rights Commission|Human Rights Commission]]
* [[Political Parties in Sikkim|Political Party]]
| group4 = [[List of districts of Sikkim|Districts]]
| list4 =
* [[East Sikkim district|East Sikkim]]
* [[North Sikkim district|North Sikkim]]
* [[South Sikkim district|South Sikkim]]
* [[West Sikkim district|West Sikkim]]
| group5 = Towns
| list5 =
* [[Gangtok]]
* [[Singtam]]
* [[Rangpo]]
* [[Namchi]]
* [[Jorethang]]
* [[Gyalshing|Geyzing]]
* [[Mangan, Sikkim|Mangan]]
| group6 = Rivers
| list6 =
* [[Jaldhaka River|Jaldhaka]]
* [[Lachen River|Lachen]]
* [[Lachung River|Lachung]]
* [[Lhonak River|Lhonak]]
* [[Rangeet River|Rangeet]]
* [[Rangpo Chu]]
* [[Rangpo River]]
* [[Ranikhola]]
* [[Ratey Chu]]
* [[Roro Chu]]
* [[Teesta River|Teesta]]
| group7 = Lakes
| list7 =
* [[Gurudongmar Lake|Gurudongmar]]
* [[Khecheopalri Lake|Khecheopalri]]
* [[Lake Menmecho|Menmecho]]
* [[Tso Lhamo Lake|Tso Lhamo]]
* [[Lake Tsongmo|Tsongmo]]
| group8 = Glaciers
| list8 =
* [[Lonak Glacier|Lonak]]
* [[Rathong Glacier|Rathong]]
* [[Zemu Glacier|Zemu]]
| group9 = See also
| list9 =
* [[Jorethang]]
* [[Singtam]]
* [[Rangpo]]
* [[Upper Tadong]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
{{Indian state templates}}
[[Category:Sikkim templates]]
</noinclude>
9027zw79742omzhtflfgqw0rrkz8eme
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ArunachalPradesh-geo-stub
10
20825
103409
2022-08-26T11:41:31Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{asbox | image = Arunachal pradesh close-up.PNG | pix = 25 | subject = | qualifier = about a location in the [[India]]n state of [[Arunachal Pradesh]] | category = Arunachal Pradesh geography stubs | tempsort = | name = Template:ArunachalPradesh-geo-stub }}<noinclude> [[Category:India stub templates|{{PAGENAME}}]] </noinclude>" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{asbox
| image = Arunachal pradesh close-up.PNG
| pix = 25
| subject =
| qualifier = about a location in the [[India]]n state of [[Arunachal Pradesh]]
| category = Arunachal Pradesh geography stubs
| tempsort =
| name = Template:ArunachalPradesh-geo-stub
}}<noinclude>
[[Category:India stub templates|{{PAGENAME}}]]
</noinclude>
5jswmo3eqcnfzzhfkxrw8u8v2qt2jh4
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱭᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ
10
20826
103410
2022-08-26T11:42:43Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = East Siang District |title = [[East Siang District]] |state = {{{state|autocollapse}}} |bodyclass = hlist |above = Headquarter: '''[[Pasighat]]''' |group1 = Towns & Cities |list1 = * [[Pasighat]] * [[Ruksin]] |group2 = Villages |list2 = * [[Rani Village]] * [[Sika Tode]] * [[Bilat (India)|Bilat]] * [[Mirem Village]] * [[Sine Village]] |group3 = Historical Place |list3 = * [[Gomsi]] }}<noinclude> {{colla..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = East Siang District
|title = [[East Siang District]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|bodyclass = hlist
|above = Headquarter: '''[[Pasighat]]'''
|group1 = Towns & Cities
|list1 =
* [[Pasighat]]
* [[Ruksin]]
|group2 = Villages
|list2 =
* [[Rani Village]]
* [[Sika Tode]]
* [[Bilat (India)|Bilat]]
* [[Mirem Village]]
* [[Sine Village]]
|group3 = Historical Place
|list3 =
* [[Gomsi]]
}}<noinclude>
{{collapsible option}}
[[Category:East Siang district]]
</noinclude>
cnzpof8b3jhg8e1cj95hk4yghfvoyx1