ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး shnwiki https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%81%BC%E1%82%83%E1%82%88%E1%82%81%E1%80%B0%E1%80%9D%E1%80%BA%E1%82%81%E1%82%85%E1%81%B5%E1%80%BA%E1%82%88 MediaWiki 1.39.0-wmf.21 first-letter သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၶိုၵ်ႉတွၼ်း ဢုပ်ႇၵုမ် ၽူႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ဢုပ်ႇၵုမ် ၽူႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး ဢုပ်ႇၵုမ် ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး ၾၢႆႇ ဢုပ်ႇၵုမ် ၾၢႆႇ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဝီႇၶီႇ ဢုပ်ႇၵုမ် သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဝီႇၶီႇ ထႅမ်းပလဵၵ်ႉ ဢုပ်ႇၵုမ် ထႅမ်းပလဵၵ်ႉ လွင်ႈၸွႆႈထႅမ် ဢုပ်ႇၵုမ် လွင်ႈၸွႆႈထႅမ် ပိူင်ထၢၼ်ႈ ဢုပ်ႇၵုမ် ပိူင်ထၢၼ်ႈ ၵိူၼ်ႇတူ တွၼ်ႈဢုပ်ႇ ၵိူၼ်ႇတူ TimedText TimedText talk မေႃႇၵျူး ဢုပ်ႇၵုမ် မေႃႇၵျူး ၶိူင်ႈပိတ်းပွတ်း ဢုပ်ႇၵုမ် ၶိူင်ႈပိတ်းပွတ်း ပိုတ်ႇတီႈပွင်ႇ ၶိူင်ႈပိတ်းပွတ်း ဢုပ်ႇၵုမ် ပိုတ်ႇတီႈပွင်ႇ ၶိူင်ႈပိတ်းပွတ်း 0 27291 54658 2022-07-24T02:54:16Z Seng Ku Hurng 3025 ၵေႃႇသၢင်ႈၼႃႈလိၵ်ႈဝႆႉ တင်း "{{Infobox ပိုၼ်းၵႅပ်ႈ | ၸိုဝ်ႈ = ဢေႇသူပ်ႉ | ဢႃႇယု = | ဝၼ်းလိူၼ်ပီၵိူတ်ႇ = မွၵ်ႈ 620 BCE | ၸိုဝ်ႈတႄႉတႄႉ = | ၸိုဝ်ႈပေႃႈမႄႈ = | တီႈၵိူတ်ႇ= | ၵူၼ်းမိူင်း = | ၸၢဝ်းၶိူဝ်း = ၵြိၵ်ႇ | ၶႅ..." wikitext text/x-wiki {{Infobox ပိုၼ်းၵႅပ်ႈ | ၸိုဝ်ႈ = ဢေႇသူပ်ႉ | ဢႃႇယု = | ဝၼ်းလိူၼ်ပီၵိူတ်ႇ = မွၵ်ႈ 620 BCE | ၸိုဝ်ႈတႄႉတႄႉ = | ၸိုဝ်ႈပေႃႈမႄႈ = | တီႈၵိူတ်ႇ= | ၵူၼ်းမိူင်း = | ၸၢဝ်းၶိူဝ်း = ၵြိၵ်ႇ | ၶႅပ်းႁၢင်ႈ = Aesop pushkin01.jpg | caption = ဢေႇသူပ်ႉ (မေႃၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ) | ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ် = | ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈပႆႇၺႃႇ = | ၼႃႈၵၢၼ် = | ၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်းလင် = လွင်ႈၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ | ႁွႆးမိုဝ်းၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ= | ၶႅပ်းၸုမ်ႈ ၸိူဝ်းလႆႈမႃး= | ဝၼ်းသဵင်ႈၵၢမ်ႇ = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | တီႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇ = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | လၢႆးမိုဝ်း= | ၵွင်ႉသၢၼ်ၼႅတ်ႉ = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ == ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ == == ဢႃႈပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == === ၼူလႄႈမဵဝ်း === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === gacibto20dtao1b1s8dsmit2bn57sn3 54659 54658 2022-07-24T02:58:24Z Seng Ku Hurng 3025 Created text wikitext text/x-wiki {{Infobox ပိုၼ်းၵႅပ်ႈ | ၸိုဝ်ႈ = ဢေႇသူပ်ႉ | ဢႃႇယု = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | ၸိုဝ်ႈတႄႉတႄႉ = | ၸိုဝ်ႈပေႃႈမႄႈ = | တီႈၵိူတ်ႇ= | ၵူၼ်းမိူင်း = | ၸၢဝ်းၶိူဝ်း = ၵြိၵ်ႇ | ၶႅပ်းႁၢင်ႈ = Aesop pushkin01.jpg | caption = ဢေႇသူပ်ႉ (မေႃၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ) | ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ် = | ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈပႆႇၺႃႇ = | ၼႃႈၵၢၼ် = | ၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်းလင် = လွင်ႈၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ | ႁွႆးမိုဝ်းၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ= | ၶႅပ်းၸုမ်ႈ ၸိူဝ်းလႆႈမႃး= | ဝၼ်းသဵင်ႈၵၢမ်ႇ = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | တီႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇ = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | လၢႆးမိုဝ်း= | ၵွင်ႉသၢၼ်ၼႅတ်ႉ = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ == ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ == == ဢႃႈပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == === ၼူလႄႈမဵဝ်း === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === egvm3jae710h7lxhnw1l7h9fzp5bsss 54660 54659 2022-07-24T03:00:09Z Seng Ku Hurng 3025 /* ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox ပိုၼ်းၵႅပ်ႈ | ၸိုဝ်ႈ = ဢေႇသူပ်ႉ | ဢႃႇယု = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | ၸိုဝ်ႈတႄႉတႄႉ = | ၸိုဝ်ႈပေႃႈမႄႈ = | တီႈၵိူတ်ႇ= | ၵူၼ်းမိူင်း = | ၸၢဝ်းၶိူဝ်း = ၵြိၵ်ႇ | ၶႅပ်းႁၢင်ႈ = Aesop pushkin01.jpg | caption = ဢေႇသူပ်ႉ (မေႃၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ) | ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ် = | ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈပႆႇၺႃႇ = | ၼႃႈၵၢၼ် = | ၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်းလင် = လွင်ႈၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ | ႁွႆးမိုဝ်းၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ= | ၶႅပ်းၸုမ်ႈ ၸိူဝ်းလႆႈမႃး= | ဝၼ်းသဵင်ႈၵၢမ်ႇ = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | တီႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇ = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | လၢႆးမိုဝ်း= | ၵွင်ႉသၢၼ်ၼႅတ်ႉ = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === == ဢႃႈပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == === ၼူလႄႈမဵဝ်း === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === mjrl2kr8fhxitddcjk9yffof7uumipy 54661 54660 2022-07-24T03:00:46Z Seng Ku Hurng 3025 wikitext text/x-wiki {{Infobox ပိုၼ်းၵႅပ်ႈ | ၸိုဝ်ႈ = ဢေႇသူပ်ႉ | ဢႃႇယု = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | ၸိုဝ်ႈတႄႉတႄႉ = | ၸိုဝ်ႈပေႃႈမႄႈ = | တီႈၵိူတ်ႇ= | ၵူၼ်းမိူင်း = | ၸၢဝ်းၶိူဝ်း = ၵြိၵ်ႇ | ၶႅပ်းႁၢင်ႈ = Aesop pushkin01.jpg | caption = ဢေႇသူပ်ႉ (မေႃၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ) | ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ် = | ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈပႆႇၺႃႇ = | ၼႃႈၵၢၼ် = | ၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်းလင် = လွင်ႈၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ | ႁွႆးမိုဝ်းၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ= | ၶႅပ်းၸုမ်ႈ ၸိူဝ်းလႆႈမႃး= | ဝၼ်းသဵင်ႈၵၢမ်ႇ = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | တီႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇ = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | လၢႆးမိုဝ်း= | ၵွင်ႉသၢၼ်ၼႅတ်ႉ = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === == ဢႃႈပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == === ၼူလႄႈမဵဝ်း === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == h5adokac679fj45j0gy4gebr8dpuzjr 54662 54661 2022-07-24T03:04:12Z Seng Ku Hurng 3025 Created text wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === == ဢႃႈပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == === ၼူလႄႈမဵဝ်း === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == hannjcmwo9aij0hjibwnxxjujhivl44 54663 54662 2022-07-24T03:05:35Z Seng Ku Hurng 3025 Created text wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === == ဢႃႈပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == === ၼူလႄႈမဵဝ်း === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == gjptui5kl61kq8fcua5n0z1dvhhyv3n 54664 54663 2022-07-24T03:06:01Z Seng Ku Hurng 3025 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === == ဢႃႈပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == === ၼူလႄႈမဵဝ်း === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == 4rs6ts9tld55ovlxpak8o0jp0n7y349 54665 54664 2022-07-24T03:10:53Z Seng Ku Hurng 3025 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === == ဢႃႈပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == === ၼူလႄႈမဵဝ်း === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == k5pbjnwcvjpnpa9p8kxkeke41luxbgp 54666 54665 2022-07-24T03:11:53Z Seng Ku Hurng 3025 Created text wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === == ဢႃႈပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == === ၼူလႄႈမဵဝ်း === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == 4rs6ts9tld55ovlxpak8o0jp0n7y349 54667 54666 2022-07-24T03:21:18Z Seng Ku Hurng 3025 /* ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇ == ဢႃႈပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == === ၼူလႄႈမဵဝ်း === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == 3a05j58rfr0jot4r55o49ddth1wkuby 54668 54667 2022-07-24T03:29:45Z Seng Ku Hurng 3025 /* ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == === ၼူလႄႈမဵဝ်း === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == o9b5zqtaw082ud0wlq1pokmrgm2zb18 54669 54668 2022-07-24T03:31:49Z Seng Ku Hurng 3025 /* ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == === ၼူလႄႈမဵဝ်း === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == qy5tddrvvzqsb4bb9n2zmsjffsjzd5u 54670 54669 2022-07-24T03:32:24Z Seng Ku Hurng 3025 /* ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == === ၼူလႄႈမဵဝ်း === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == o9b5zqtaw082ud0wlq1pokmrgm2zb18 54671 54670 2022-07-24T03:35:22Z Seng Ku Hurng 3025 /* ၽိုၼ်ဢိင် */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == === ၼူလႄႈမဵဝ်း === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. br765n3c1jok53hiu2q52s44y6n6o9b 54672 54671 2022-07-24T03:35:45Z Seng Ku Hurng 3025 /* ၽိုၼ်ဢိင် */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == === ၼူလႄႈမဵဝ်း === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. 3c96zkmwj7kjiepk5k6qulz34q6l2yk 54673 54672 2022-07-24T07:14:45Z Seng Ku Hurng 3025 /* ဢႃႈပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ႈ ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == === ၼူလႄႈမဵဝ်း === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. i59jfrh5c4uc662xa2davlu4lchlesj 54674 54673 2022-07-24T07:22:39Z Seng Ku Hurng 3025 /* ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ႈ ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == === ၼူလႄႈမဵဝ်း === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. t0n32jzs52xwbx4tsk4j8y6p3a3zkqm 54675 54674 2022-07-24T07:24:25Z Seng Ku Hurng 3025 /* ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == === ၼူလႄႈမဵဝ်း === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. o649wk0opmlunnx47q3aonpt6et2rzq 54676 54675 2022-07-24T07:28:33Z Seng Ku Hurng 3025 /* ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၼူလႄႈမဵဝ်း ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === ၼူလႄႈမဵဝ်း === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. n71whw26irfopprp9lust5kw0uokkf4 54677 54676 2022-07-24T07:30:45Z Seng Ku Hurng 3025 /* ၼူလႄႈမဵဝ်း */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၼူလႄႈမဵဝ်း ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. 6xg70232e8cd9znwqi1sbl0vmd6rlze 54678 54677 2022-07-24T07:31:08Z Seng Ku Hurng 3025 /* ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. 2my5q64mzag8ckedpncijjv6qkoa6h2 54679 54678 2022-07-24T07:50:48Z Seng Ku Hurng 3025 /* သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ႈဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. 979p3eu78zyzc0ib2z040glzepjgoqn 54680 54679 2022-07-24T07:51:11Z Seng Ku Hurng 3025 /* သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ႈဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. f8zpvl9e1kokotxvt5c1k0gf4l34lb8 54681 54680 2022-07-24T07:51:32Z Seng Ku Hurng 3025 /* သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ႈဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. otsjlho9o734ln98wkh9lqza1kxxjkj 54682 54681 2022-07-24T07:52:00Z Seng Ku Hurng 3025 /* သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. kubkzdoqqmndnhifmyueml4xv0x2ik4 54683 54682 2022-07-24T07:55:42Z Seng Ku Hurng 3025 /* သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === [[File:Wenceslas Hollar - Lion and mouse (State 2).jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ</center>]] သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. rbwgab19r018l1mxax5aat9ecqkdch4 54684 54683 2022-07-24T08:47:32Z Seng Ku Hurng 3025 /* ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === [[File:Wenceslas Hollar - Lion and mouse (State 2).jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ</center>]] သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇꧦ ၼၼ်ႉမီးပၢင်တၢႆးတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းလႆႈၸႂ်လၢတ်ႈလူမ်းထၢင်ႇယႂ်ႇတူဝ်မၼ်းၼေပိူၼ်ႈဝႃႈ မၼ်းလႅၼ်ႈဝႆးသေပိူၼ်ႈ မိူဝ်ႈမၼ်းထူပ်းႁၼ်တဝ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းၸင်ႇၵိူဝ်ႉတဝ်ႇလဵၼ်ႈဝႃႈ ꧦလုင်းတဝ်ႇဢိူၺ်ႉ ပႆႇထိူင်းထိူဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ မိူဝ်ႈလႂ်သမ်ႉတေထိုင် လုင်းတဝ်ႇလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၶိုင်ႈဝၼ်း ၶႃႈပႆၸွမ်းယင်းတၼ်းၶိုတ်းၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈꧦ တဝ်ႇၵေႃႈၸႂ်လမ်ဢိတ်းꧦ သေတင်ႇထၢမ်တပၢင်တၢႆးလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ် ပၢင်တၢႆးၵေႃႈၶူဝ်သႆႇတဝ်ႇသေတွပ်ႇဝႃႈ ꧦလႆႈဢေႃႈ လုင်းတဝ်ႇႁဝ်းၵေႃႈၵျႃႉတႄႉ ႁတ်းမႃးတလႅၼ်ႈၶေႉၸွမ်းၶႃႈꧦ ဝၼ်းဢၼ်ၶႃႈလႆႈလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ်ၼ်ႉ မႃလိၼ်လႆႈႁဵတ်းၵူၼ်းတႅပ်းတတ်းပၼ်ၶႃယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇလႆႈတေႇၼၼ်ႉ ပၢင်တၢႆးလႆႈၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇဢွၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈမၼ်းထိုင်ၶိုင်ႈတၢင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ၊ ပၢင်တႆၢးလႆႈဝၢႆႇလင်တူၺ်းတဝ်ႇဢမ်ႇႁၼ်လႄႈ မၼ်းၸင်ႇဝႃႈ ꧦဝေႉၼွၼ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသေၵွၼ်ႇၵႃႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈတိုၼ်ႈတေပႄႉယူႇယဝ်ႉꧦ ပၢင်တၢႆးၸင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈတႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ၼွၼ်းလပ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းၵႂႃႇတင်းႁိုင် မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတဝ်ႇဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ မၼ်းၶတ်းၸႂ်ပႆႇၵႂႃႇတိၵ်းꧦ သမ်ႉပေႃးပူၼ်ႉပၢင်တၢႆးၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်တၢႆးတိုၼ်ႇမႃး မၼ်းၵေႃႈတူၵ်းၸႂ်ဢၼ်လႆႈၼွၼ်းၵႂႃႇတၢင်းႁိုင် မၼ်းလႆႈလႅၼ်ႈ တႃႇႁႂ်ႈပေႃးႁွတ်ႈထိုင်ယိူင်းမၢႆႁႂ်ႈဝႆးꧦ ၵူၺ်းၵႃႈတဝ်ႇပေႃးႁွတ်ႈယိူင်းမၢႆ ဢွၼ်တၢင်းမၼ်းတၢင်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' လွင်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉ လွင်ႈဝႆႉမဝ်မၢင်လိုမ်းတူဝ် ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဝ်းလႆႈတူၵ်းသုမ်း ပိၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းဢၼ်ၶေႉၶဵင်ႇၸွမ်းႁဝ်းၼၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၶႅၼ်ႇသေႁဝ်းၵေႃႈယဝ်ႉ။ == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. dgr1njzk7gd9dyohypk3haklb6x3brq 54685 54684 2022-07-24T08:49:18Z Seng Ku Hurng 3025 /* ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === [[File:Wenceslas Hollar - Lion and mouse (State 2).jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ</center>]] သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇꧦ ၼၼ်ႉမီးပၢင်တၢႆးတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းလႆႈၸႂ်လၢတ်ႈလူမ်းထၢင်ႇယႂ်ႇတူဝ်မၼ်းၼေပိူၼ်ႈဝႃႈ <br> မၼ်းလႅၼ်ႈဝႆးသေပိူၼ်ႈ မိူဝ်ႈမၼ်းထူပ်းႁၼ်တဝ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းၸင်ႇၵိူဝ်ႉတဝ်ႇလဵၼ်ႈဝႃႈ <br> ꧦလုင်းတဝ်ႇဢိူၺ်ႉ ပႆႇထိူင်းထိူဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ မိူဝ်ႈလႂ်သမ်ႉတေထိုင် လုင်းတဝ်ႇလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၶိုင်ႈဝၼ်း ၶႃႈပႆၸွမ်းယင်းတၼ်းၶိုတ်းၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈꧦ တဝ်ႇၵေႃႈၸႂ်လမ်ဢိတ်းꧦ သေတင်ႇထၢမ်တပၢင်တၢႆးလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ် ပၢင်တၢႆးၵေႃႈၶူဝ်သႆႇတဝ်ႇသေတွပ်ႇဝႃႈ <br> ꧦလႆႈဢေႃႈ လုင်းတဝ်ႇႁဝ်းၵေႃႈၵျႃႉတႄႉ ႁတ်းမႃးတလႅၼ်ႈၶေႉၸွမ်းၶႃႈꧦ ဝၼ်းဢၼ်ၶႃႈလႆႈလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ်ၼ်ႉ မႃလိၼ်လႆႈႁဵတ်းၵူၼ်းတႅပ်းတတ်းပၼ်ၶႃယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇလႆႈတေႇၼၼ်ႉ ပၢင်တၢႆးလႆႈၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇဢွၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈမၼ်းထိုင်ၶိုင်ႈတၢင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ၊ <br> ပၢင်တႆၢးလႆႈဝၢႆႇလင်တူၺ်းတဝ်ႇဢမ်ႇႁၼ်လႄႈ မၼ်းၸင်ႇဝႃႈ <br> ꧦဝေႉၼွၼ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသေၵွၼ်ႇၵႃႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈတိုၼ်ႈတေပႄႉယူႇယဝ်ႉꧦ ပၢင်တၢႆးၸင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈတႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ၼွၼ်းလပ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းၵႂႃႇတင်းႁိုင် <br> မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတဝ်ႇဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ မၼ်းၶတ်းၸႂ်ပႆႇၵႂႃႇတိၵ်းꧦ သမ်ႉပေႃးပူၼ်ႉပၢင်တၢႆးၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်တၢႆးတိုၼ်ႇမႃး မၼ်းၵေႃႈတူၵ်းၸႂ်ဢၼ်လႆႈၼွၼ်းၵႂႃႇတၢင်းႁိုင် မၼ်းလႆႈလႅၼ်ႈ တႃႇႁႂ်ႈပေႃးႁွတ်ႈထိုင်ယိူင်းမၢႆႁႂ်ႈဝႆးꧦ ၵူၺ်းၵႃႈတဝ်ႇပေႃးႁွတ်ႈယိူင်းမၢႆ ဢွၼ်တၢင်းမၼ်းတၢင်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> လွင်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉ လွင်ႈဝႆႉမဝ်မၢင်လိုမ်းတူဝ် ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဝ်းလႆႈတူၵ်းသုမ်း ပိၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းဢၼ်ၶေႉၶဵင်ႇၸွမ်းႁဝ်းၼၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၶႅၼ်ႇသေႁဝ်းၵေႃႈယဝ်ႉ။ == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. fk6vkgw2mwas6p9dg5no4ea6eufhzpq 54686 54685 2022-07-24T08:49:58Z Seng Ku Hurng 3025 /* ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === [[File:Wenceslas Hollar - Lion and mouse (State 2).jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ</center>]] သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇꧦ ၼၼ်ႉမီးပၢင်တၢႆးတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းလႆႈၸႂ်လၢတ်ႈလူမ်းထၢင်ႇယႂ်ႇတူဝ်မၼ်းၼေပိူၼ်ႈဝႃႈ <br> မၼ်းလႅၼ်ႈဝႆးသေပိူၼ်ႈ မိူဝ်ႈမၼ်းထူပ်းႁၼ်တဝ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းၸင်ႇၵိူဝ်ႉတဝ်ႇလဵၼ်ႈဝႃႈ <br> ꧦလုင်းတဝ်ႇဢိူၺ်ႉ ပႆႇထိူင်းထိူဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ မိူဝ်ႈလႂ်သမ်ႉတေထိုင် လုင်းတဝ်ႇလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၶိုင်ႈဝၼ်း ၶႃႈပႆၸွမ်းယင်းတၼ်းၶိုတ်းၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈꧦ တဝ်ႇၵေႃႈၸႂ်လမ်ဢိတ်းꧦ သေတင်ႇထၢမ်တပၢင်တၢႆးလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ် ပၢင်တၢႆးၵေႃႈၶူဝ်သႆႇတဝ်ႇသေတွပ်ႇဝႃႈ <br> ꧦလႆႈဢေႃႈ လုင်းတဝ်ႇႁဝ်းၵေႃႈၵျႃႉတႄႉ ႁတ်းမႃးတလႅၼ်ႈၶေႉၸွမ်းၶႃႈꧦ ဝၼ်းဢၼ်ၶႃႈလႆႈလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ်ၼ်ႉ မႃလိၼ်လႆႈႁဵတ်းၵူၼ်းတႅပ်းတတ်းပၼ်ၶႃယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇလႆႈတေႇၼၼ်ႉ ပၢင်တၢႆးလႆႈၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇဢွၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈမၼ်းထိုင်ၶိုင်ႈတၢင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ၊ <br> ပၢင်တႆၢးလႆႈဝၢႆႇလင်တူၺ်းတဝ်ႇဢမ်ႇႁၼ်လႄႈ မၼ်းၸင်ႇဝႃႈ <br> ꧦဝေႉၼွၼ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသေၵွၼ်ႇၵႃႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈတိုၼ်ႈတေပႄႉယူႇယဝ်ႉꧦ ပၢင်တၢႆးၸင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈတႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ၼွၼ်းလပ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းၵႂႃႇတင်းႁိုင် မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတဝ်ႇဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ မၼ်းၶတ်းၸႂ်ပႆႇၵႂႃႇတိၵ်းꧦ သမ်ႉပေႃးပူၼ်ႉပၢင်တၢႆးၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်တၢႆးတိုၼ်ႇမႃး မၼ်းၵေႃႈတူၵ်းၸႂ်ဢၼ်လႆႈၼွၼ်းၵႂႃႇတၢင်းႁိုင် မၼ်းလႆႈလႅၼ်ႈ တႃႇႁႂ်ႈပေႃးႁွတ်ႈထိုင်ယိူင်းမၢႆႁႂ်ႈဝႆးꧦ ၵူၺ်းၵႃႈတဝ်ႇပေႃးႁွတ်ႈယိူင်းမၢႆ ဢွၼ်တၢင်းမၼ်းတၢင်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> လွင်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉ လွင်ႈဝႆႉမဝ်မၢင်လိုမ်းတူဝ် ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဝ်းလႆႈတူၵ်းသုမ်း ပိၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းဢၼ်ၶေႉၶဵင်ႇၸွမ်းႁဝ်းၼၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၶႅၼ်ႇသေႁဝ်းၵေႃႈယဝ်ႉ။ == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. 3up6qu9362jcanyk8s2ycbqcue3w46c 54687 54686 2022-07-24T08:50:39Z Seng Ku Hurng 3025 /* ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === [[File:Wenceslas Hollar - Lion and mouse (State 2).jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ</center>]] သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === Valentine, Laura - Aunt Louisa's Oft Told Tales - 0039.jpg မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇꧦ ၼၼ်ႉမီးပၢင်တၢႆးတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းလႆႈၸႂ်လၢတ်ႈလူမ်းထၢင်ႇယႂ်ႇတူဝ်မၼ်းၼေပိူၼ်ႈဝႃႈ <br> မၼ်းလႅၼ်ႈဝႆးသေပိူၼ်ႈ မိူဝ်ႈမၼ်းထူပ်းႁၼ်တဝ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းၸင်ႇၵိူဝ်ႉတဝ်ႇလဵၼ်ႈဝႃႈ <br> ꧦလုင်းတဝ်ႇဢိူၺ်ႉ ပႆႇထိူင်းထိူဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ မိူဝ်ႈလႂ်သမ်ႉတေထိုင် လုင်းတဝ်ႇလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၶိုင်ႈဝၼ်း ၶႃႈပႆၸွမ်းယင်းတၼ်းၶိုတ်းၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈꧦ တဝ်ႇၵေႃႈၸႂ်လမ်ဢိတ်းꧦ သေတင်ႇထၢမ်တပၢင်တၢႆးလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ် ပၢင်တၢႆးၵေႃႈၶူဝ်သႆႇတဝ်ႇသေတွပ်ႇဝႃႈ <br> ꧦလႆႈဢေႃႈ လုင်းတဝ်ႇႁဝ်းၵေႃႈၵျႃႉတႄႉ ႁတ်းမႃးတလႅၼ်ႈၶေႉၸွမ်းၶႃႈꧦ ဝၼ်းဢၼ်ၶႃႈလႆႈလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ်ၼ်ႉ မႃလိၼ်လႆႈႁဵတ်းၵူၼ်းတႅပ်းတတ်းပၼ်ၶႃယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇလႆႈတေႇၼၼ်ႉ ပၢင်တၢႆးလႆႈၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇဢွၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈမၼ်းထိုင်ၶိုင်ႈတၢင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ၊ <br> ပၢင်တႆၢးလႆႈဝၢႆႇလင်တူၺ်းတဝ်ႇဢမ်ႇႁၼ်လႄႈ မၼ်းၸင်ႇဝႃႈ <br> ꧦဝေႉၼွၼ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသေၵွၼ်ႇၵႃႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈတိုၼ်ႈတေပႄႉယူႇယဝ်ႉꧦ ပၢင်တၢႆးၸင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈတႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ၼွၼ်းလပ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းၵႂႃႇတင်းႁိုင် မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတဝ်ႇဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ မၼ်းၶတ်းၸႂ်ပႆႇၵႂႃႇတိၵ်းꧦ သမ်ႉပေႃးပူၼ်ႉပၢင်တၢႆးၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်တၢႆးတိုၼ်ႇမႃး မၼ်းၵေႃႈတူၵ်းၸႂ်ဢၼ်လႆႈၼွၼ်းၵႂႃႇတၢင်းႁိုင် မၼ်းလႆႈလႅၼ်ႈ တႃႇႁႂ်ႈပေႃးႁွတ်ႈထိုင်ယိူင်းမၢႆႁႂ်ႈဝႆးꧦ ၵူၺ်းၵႃႈတဝ်ႇပေႃးႁွတ်ႈယိူင်းမၢႆ ဢွၼ်တၢင်းမၼ်းတၢင်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> လွင်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉ လွင်ႈဝႆႉမဝ်မၢင်လိုမ်းတူဝ် ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဝ်းလႆႈတူၵ်းသုမ်း ပိၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းဢၼ်ၶေႉၶဵင်ႇၸွမ်းႁဝ်းၼၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၶႅၼ်ႇသေႁဝ်းၵေႃႈယဝ်ႉ။ == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. fb4wy517xl8vhl094f83e6dbixtz7kq 54688 54687 2022-07-24T08:51:36Z Seng Ku Hurng 3025 /* ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === [[File:Wenceslas Hollar - Lion and mouse (State 2).jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ</center>]] သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === [[File:WValentine, Laura - Aunt Louisa's Oft Told Tales - 0039.jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ တဝ်ႇလႄႈပၢင်တၢႆး</center>]] မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇꧦ ၼၼ်ႉမီးပၢင်တၢႆးတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းလႆႈၸႂ်လၢတ်ႈလူမ်းထၢင်ႇယႂ်ႇတူဝ်မၼ်းၼေပိူၼ်ႈဝႃႈ <br> မၼ်းလႅၼ်ႈဝႆးသေပိူၼ်ႈ မိူဝ်ႈမၼ်းထူပ်းႁၼ်တဝ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းၸင်ႇၵိူဝ်ႉတဝ်ႇလဵၼ်ႈဝႃႈ <br> ꧦလုင်းတဝ်ႇဢိူၺ်ႉ ပႆႇထိူင်းထိူဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ မိူဝ်ႈလႂ်သမ်ႉတေထိုင် လုင်းတဝ်ႇလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၶိုင်ႈဝၼ်း ၶႃႈပႆၸွမ်းယင်းတၼ်းၶိုတ်းၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈꧦ တဝ်ႇၵေႃႈၸႂ်လမ်ဢိတ်းꧦ သေတင်ႇထၢမ်တပၢင်တၢႆးလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ် ပၢင်တၢႆးၵေႃႈၶူဝ်သႆႇတဝ်ႇသေတွပ်ႇဝႃႈ <br> ꧦလႆႈဢေႃႈ လုင်းတဝ်ႇႁဝ်းၵေႃႈၵျႃႉတႄႉ ႁတ်းမႃးတလႅၼ်ႈၶေႉၸွမ်းၶႃႈꧦ ဝၼ်းဢၼ်ၶႃႈလႆႈလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ်ၼ်ႉ မႃလိၼ်လႆႈႁဵတ်းၵူၼ်းတႅပ်းတတ်းပၼ်ၶႃယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇလႆႈတေႇၼၼ်ႉ ပၢင်တၢႆးလႆႈၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇဢွၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈမၼ်းထိုင်ၶိုင်ႈတၢင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ၊ <br> ပၢင်တႆၢးလႆႈဝၢႆႇလင်တူၺ်းတဝ်ႇဢမ်ႇႁၼ်လႄႈ မၼ်းၸင်ႇဝႃႈ <br> ꧦဝေႉၼွၼ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသေၵွၼ်ႇၵႃႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈတိုၼ်ႈတေပႄႉယူႇယဝ်ႉꧦ ပၢင်တၢႆးၸင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈတႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ၼွၼ်းလပ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းၵႂႃႇတင်းႁိုင် မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတဝ်ႇဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ မၼ်းၶတ်းၸႂ်ပႆႇၵႂႃႇတိၵ်းꧦ သမ်ႉပေႃးပူၼ်ႉပၢင်တၢႆးၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်တၢႆးတိုၼ်ႇမႃး မၼ်းၵေႃႈတူၵ်းၸႂ်ဢၼ်လႆႈၼွၼ်းၵႂႃႇတၢင်းႁိုင် မၼ်းလႆႈလႅၼ်ႈ တႃႇႁႂ်ႈပေႃးႁွတ်ႈထိုင်ယိူင်းမၢႆႁႂ်ႈဝႆးꧦ ၵူၺ်းၵႃႈတဝ်ႇပေႃးႁွတ်ႈယိူင်းမၢႆ ဢွၼ်တၢင်းမၼ်းတၢင်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> လွင်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉ လွင်ႈဝႆႉမဝ်မၢင်လိုမ်းတူဝ် ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဝ်းလႆႈတူၵ်းသုမ်း ပိၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းဢၼ်ၶေႉၶဵင်ႇၸွမ်းႁဝ်းၼၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၶႅၼ်ႇသေႁဝ်းၵေႃႈယဝ်ႉ။ == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. hh09zur5w15b31ztynd3i0all6orj1y 54689 54688 2022-07-24T08:52:21Z Seng Ku Hurng 3025 /* ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === [[File:Wenceslas Hollar - Lion and mouse (State 2).jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ</center>]] သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === [[File:Valentine, Laura - Aunt Louisa's Oft Told Tales - 0039.jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ တဝ်ႇလႄႈပၢင်တၢႆး</center>]] မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇꧦ ၼၼ်ႉမီးပၢင်တၢႆးတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းလႆႈၸႂ်လၢတ်ႈလူမ်းထၢင်ႇယႂ်ႇတူဝ်မၼ်းၼေပိူၼ်ႈဝႃႈ <br> မၼ်းလႅၼ်ႈဝႆးသေပိူၼ်ႈ မိူဝ်ႈမၼ်းထူပ်းႁၼ်တဝ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းၸင်ႇၵိူဝ်ႉတဝ်ႇလဵၼ်ႈဝႃႈ <br> ꧦလုင်းတဝ်ႇဢိူၺ်ႉ ပႆႇထိူင်းထိူဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ မိူဝ်ႈလႂ်သမ်ႉတေထိုင် လုင်းတဝ်ႇလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၶိုင်ႈဝၼ်း ၶႃႈပႆၸွမ်းယင်းတၼ်းၶိုတ်းၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈꧦ တဝ်ႇၵေႃႈၸႂ်လမ်ဢိတ်းꧦ သေတင်ႇထၢမ်တပၢင်တၢႆးလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ် ပၢင်တၢႆးၵေႃႈၶူဝ်သႆႇတဝ်ႇသေတွပ်ႇဝႃႈ <br> ꧦလႆႈဢေႃႈ လုင်းတဝ်ႇႁဝ်းၵေႃႈၵျႃႉတႄႉ ႁတ်းမႃးတလႅၼ်ႈၶေႉၸွမ်းၶႃႈꧦ ဝၼ်းဢၼ်ၶႃႈလႆႈလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ်ၼ်ႉ မႃလိၼ်လႆႈႁဵတ်းၵူၼ်းတႅပ်းတတ်းပၼ်ၶႃယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇလႆႈတေႇၼၼ်ႉ ပၢင်တၢႆးလႆႈၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇဢွၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈမၼ်းထိုင်ၶိုင်ႈတၢင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ၊ <br> ပၢင်တႆၢးလႆႈဝၢႆႇလင်တူၺ်းတဝ်ႇဢမ်ႇႁၼ်လႄႈ မၼ်းၸင်ႇဝႃႈ <br> ꧦဝေႉၼွၼ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသေၵွၼ်ႇၵႃႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈတိုၼ်ႈတေပႄႉယူႇယဝ်ႉꧦ ပၢင်တၢႆးၸင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈတႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ၼွၼ်းလပ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းၵႂႃႇတင်းႁိုင် မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတဝ်ႇဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ မၼ်းၶတ်းၸႂ်ပႆႇၵႂႃႇတိၵ်းꧦ သမ်ႉပေႃးပူၼ်ႉပၢင်တၢႆးၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်တၢႆးတိုၼ်ႇမႃး မၼ်းၵေႃႈတူၵ်းၸႂ်ဢၼ်လႆႈၼွၼ်းၵႂႃႇတၢင်းႁိုင် မၼ်းလႆႈလႅၼ်ႈ တႃႇႁႂ်ႈပေႃးႁွတ်ႈထိုင်ယိူင်းမၢႆႁႂ်ႈဝႆးꧦ ၵူၺ်းၵႃႈတဝ်ႇပေႃးႁွတ်ႈယိူင်းမၢႆ ဢွၼ်တၢင်းမၼ်းတၢင်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> လွင်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉ လွင်ႈဝႆႉမဝ်မၢင်လိုမ်းတူဝ် ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဝ်းလႆႈတူၵ်းသုမ်း ပိၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းဢၼ်ၶေႉၶဵင်ႇၸွမ်းႁဝ်းၼၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၶႅၼ်ႇသေႁဝ်းၵေႃႈယဝ်ႉ။ == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. 6tsdjw8xj754n7yuvx78szppgttcjke 54690 54689 2022-07-24T08:52:53Z Seng Ku Hurng 3025 /* ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === [[File:Wenceslas Hollar - Lion and mouse (State 2).jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ '''သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ'''</center>]] သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === [[File:Valentine, Laura - Aunt Louisa's Oft Told Tales - 0039.jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ '''တဝ်ႇလႄႈပၢင်တၢႆ'''း</center>]] မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇꧦ ၼၼ်ႉမီးပၢင်တၢႆးတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းလႆႈၸႂ်လၢတ်ႈလူမ်းထၢင်ႇယႂ်ႇတူဝ်မၼ်းၼေပိူၼ်ႈဝႃႈ <br> မၼ်းလႅၼ်ႈဝႆးသေပိူၼ်ႈ မိူဝ်ႈမၼ်းထူပ်းႁၼ်တဝ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းၸင်ႇၵိူဝ်ႉတဝ်ႇလဵၼ်ႈဝႃႈ <br> ꧦလုင်းတဝ်ႇဢိူၺ်ႉ ပႆႇထိူင်းထိူဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ မိူဝ်ႈလႂ်သမ်ႉတေထိုင် လုင်းတဝ်ႇလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၶိုင်ႈဝၼ်း ၶႃႈပႆၸွမ်းယင်းတၼ်းၶိုတ်းၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈꧦ တဝ်ႇၵေႃႈၸႂ်လမ်ဢိတ်းꧦ သေတင်ႇထၢမ်တပၢင်တၢႆးလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ် ပၢင်တၢႆးၵေႃႈၶူဝ်သႆႇတဝ်ႇသေတွပ်ႇဝႃႈ <br> ꧦလႆႈဢေႃႈ လုင်းတဝ်ႇႁဝ်းၵေႃႈၵျႃႉတႄႉ ႁတ်းမႃးတလႅၼ်ႈၶေႉၸွမ်းၶႃႈꧦ ဝၼ်းဢၼ်ၶႃႈလႆႈလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ်ၼ်ႉ မႃလိၼ်လႆႈႁဵတ်းၵူၼ်းတႅပ်းတတ်းပၼ်ၶႃယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇလႆႈတေႇၼၼ်ႉ ပၢင်တၢႆးလႆႈၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇဢွၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈမၼ်းထိုင်ၶိုင်ႈတၢင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ၊ <br> ပၢင်တႆၢးလႆႈဝၢႆႇလင်တူၺ်းတဝ်ႇဢမ်ႇႁၼ်လႄႈ မၼ်းၸင်ႇဝႃႈ <br> ꧦဝေႉၼွၼ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသေၵွၼ်ႇၵႃႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈတိုၼ်ႈတေပႄႉယူႇယဝ်ႉꧦ ပၢင်တၢႆးၸင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈတႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ၼွၼ်းလပ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းၵႂႃႇတင်းႁိုင် မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတဝ်ႇဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ မၼ်းၶတ်းၸႂ်ပႆႇၵႂႃႇတိၵ်းꧦ သမ်ႉပေႃးပူၼ်ႉပၢင်တၢႆးၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်တၢႆးတိုၼ်ႇမႃး မၼ်းၵေႃႈတူၵ်းၸႂ်ဢၼ်လႆႈၼွၼ်းၵႂႃႇတၢင်းႁိုင် မၼ်းလႆႈလႅၼ်ႈ တႃႇႁႂ်ႈပေႃးႁွတ်ႈထိုင်ယိူင်းမၢႆႁႂ်ႈဝႆးꧦ ၵူၺ်းၵႃႈတဝ်ႇပေႃးႁွတ်ႈယိူင်းမၢႆ ဢွၼ်တၢင်းမၼ်းတၢင်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> လွင်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉ လွင်ႈဝႆႉမဝ်မၢင်လိုမ်းတူဝ် ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဝ်းလႆႈတူၵ်းသုမ်း ပိၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းဢၼ်ၶေႉၶဵင်ႇၸွမ်းႁဝ်းၼၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၶႅၼ်ႇသေႁဝ်းၵေႃႈယဝ်ႉ။ == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. 7cg3fw0u0i3vgsblr57ztw2v0xss6lz 54691 54690 2022-07-24T08:53:27Z Seng Ku Hurng 3025 /* ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === [[File:Wenceslas Hollar - Lion and mouse (State 2).jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ <br> '''သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ'''</center>]] သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === [[File:Valentine, Laura - Aunt Louisa's Oft Told Tales - 0039.jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ <br> '''တဝ်ႇလႄႈပၢင်တၢႆ'''း</center>]] မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇꧦ ၼၼ်ႉမီးပၢင်တၢႆးတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းလႆႈၸႂ်လၢတ်ႈလူမ်းထၢင်ႇယႂ်ႇတူဝ်မၼ်းၼေပိူၼ်ႈဝႃႈ <br> မၼ်းလႅၼ်ႈဝႆးသေပိူၼ်ႈ မိူဝ်ႈမၼ်းထူပ်းႁၼ်တဝ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းၸင်ႇၵိူဝ်ႉတဝ်ႇလဵၼ်ႈဝႃႈ <br> ꧦလုင်းတဝ်ႇဢိူၺ်ႉ ပႆႇထိူင်းထိူဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ မိူဝ်ႈလႂ်သမ်ႉတေထိုင် လုင်းတဝ်ႇလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၶိုင်ႈဝၼ်း ၶႃႈပႆၸွမ်းယင်းတၼ်းၶိုတ်းၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈꧦ တဝ်ႇၵေႃႈၸႂ်လမ်ဢိတ်းꧦ သေတင်ႇထၢမ်တပၢင်တၢႆးလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ် ပၢင်တၢႆးၵေႃႈၶူဝ်သႆႇတဝ်ႇသေတွပ်ႇဝႃႈ <br> ꧦလႆႈဢေႃႈ လုင်းတဝ်ႇႁဝ်းၵေႃႈၵျႃႉတႄႉ ႁတ်းမႃးတလႅၼ်ႈၶေႉၸွမ်းၶႃႈꧦ ဝၼ်းဢၼ်ၶႃႈလႆႈလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ်ၼ်ႉ မႃလိၼ်လႆႈႁဵတ်းၵူၼ်းတႅပ်းတတ်းပၼ်ၶႃယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇလႆႈတေႇၼၼ်ႉ ပၢင်တၢႆးလႆႈၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇဢွၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈမၼ်းထိုင်ၶိုင်ႈတၢင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ၊ <br> ပၢင်တႆၢးလႆႈဝၢႆႇလင်တူၺ်းတဝ်ႇဢမ်ႇႁၼ်လႄႈ မၼ်းၸင်ႇဝႃႈ <br> ꧦဝေႉၼွၼ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသေၵွၼ်ႇၵႃႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈတိုၼ်ႈတေပႄႉယူႇယဝ်ႉꧦ ပၢင်တၢႆးၸင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈတႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ၼွၼ်းလပ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းၵႂႃႇတင်းႁိုင် မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတဝ်ႇဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ မၼ်းၶတ်းၸႂ်ပႆႇၵႂႃႇတိၵ်းꧦ သမ်ႉပေႃးပူၼ်ႉပၢင်တၢႆးၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်တၢႆးတိုၼ်ႇမႃး မၼ်းၵေႃႈတူၵ်းၸႂ်ဢၼ်လႆႈၼွၼ်းၵႂႃႇတၢင်းႁိုင် မၼ်းလႆႈလႅၼ်ႈ တႃႇႁႂ်ႈပေႃးႁွတ်ႈထိုင်ယိူင်းမၢႆႁႂ်ႈဝႆးꧦ ၵူၺ်းၵႃႈတဝ်ႇပေႃးႁွတ်ႈယိူင်းမၢႆ ဢွၼ်တၢင်းမၼ်းတၢင်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> လွင်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉ လွင်ႈဝႆႉမဝ်မၢင်လိုမ်းတူဝ် ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဝ်းလႆႈတူၵ်းသုမ်း ပိၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းဢၼ်ၶေႉၶဵင်ႇၸွမ်းႁဝ်းၼၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၶႅၼ်ႇသေႁဝ်းၵေႃႈယဝ်ႉ။ == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. ajjwbb02mo9anvxvnt4eprpilftjwcg 54692 54691 2022-07-24T08:54:25Z Seng Ku Hurng 3025 /* ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === [[File:Wenceslas Hollar - Lion and mouse (State 2).jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ </center> <br> '''သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ'''</center>]] သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === [[File:Valentine, Laura - Aunt Louisa's Oft Told Tales - 0039.jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ </center> <br> '''တဝ်ႇလႄႈပၢင်တၢႆး'''</center>]] မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇꧦ ၼၼ်ႉမီးပၢင်တၢႆးတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းလႆႈၸႂ်လၢတ်ႈလူမ်းထၢင်ႇယႂ်ႇတူဝ်မၼ်းၼေပိူၼ်ႈဝႃႈ <br> မၼ်းလႅၼ်ႈဝႆးသေပိူၼ်ႈ မိူဝ်ႈမၼ်းထူပ်းႁၼ်တဝ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းၸင်ႇၵိူဝ်ႉတဝ်ႇလဵၼ်ႈဝႃႈ <br> ꧦလုင်းတဝ်ႇဢိူၺ်ႉ ပႆႇထိူင်းထိူဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ မိူဝ်ႈလႂ်သမ်ႉတေထိုင် လုင်းတဝ်ႇလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၶိုင်ႈဝၼ်း ၶႃႈပႆၸွမ်းယင်းတၼ်းၶိုတ်းၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈꧦ တဝ်ႇၵေႃႈၸႂ်လမ်ဢိတ်းꧦ သေတင်ႇထၢမ်တပၢင်တၢႆးလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ် ပၢင်တၢႆးၵေႃႈၶူဝ်သႆႇတဝ်ႇသေတွပ်ႇဝႃႈ <br> ꧦလႆႈဢေႃႈ လုင်းတဝ်ႇႁဝ်းၵေႃႈၵျႃႉတႄႉ ႁတ်းမႃးတလႅၼ်ႈၶေႉၸွမ်းၶႃႈꧦ ဝၼ်းဢၼ်ၶႃႈလႆႈလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ်ၼ်ႉ မႃလိၼ်လႆႈႁဵတ်းၵူၼ်းတႅပ်းတတ်းပၼ်ၶႃယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇလႆႈတေႇၼၼ်ႉ ပၢင်တၢႆးလႆႈၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇဢွၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈမၼ်းထိုင်ၶိုင်ႈတၢင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ၊ <br> ပၢင်တႆၢးလႆႈဝၢႆႇလင်တူၺ်းတဝ်ႇဢမ်ႇႁၼ်လႄႈ မၼ်းၸင်ႇဝႃႈ <br> ꧦဝေႉၼွၼ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသေၵွၼ်ႇၵႃႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈတိုၼ်ႈတေပႄႉယူႇယဝ်ႉꧦ ပၢင်တၢႆးၸင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈတႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ၼွၼ်းလပ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းၵႂႃႇတင်းႁိုင် မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတဝ်ႇဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ မၼ်းၶတ်းၸႂ်ပႆႇၵႂႃႇတိၵ်းꧦ သမ်ႉပေႃးပူၼ်ႉပၢင်တၢႆးၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်တၢႆးတိုၼ်ႇမႃး မၼ်းၵေႃႈတူၵ်းၸႂ်ဢၼ်လႆႈၼွၼ်းၵႂႃႇတၢင်းႁိုင် မၼ်းလႆႈလႅၼ်ႈ တႃႇႁႂ်ႈပေႃးႁွတ်ႈထိုင်ယိူင်းမၢႆႁႂ်ႈဝႆးꧦ ၵူၺ်းၵႃႈတဝ်ႇပေႃးႁွတ်ႈယိူင်းမၢႆ ဢွၼ်တၢင်းမၼ်းတၢင်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> လွင်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉ လွင်ႈဝႆႉမဝ်မၢင်လိုမ်းတူဝ် ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဝ်းလႆႈတူၵ်းသုမ်း ပိၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းဢၼ်ၶေႉၶဵင်ႇၸွမ်းႁဝ်းၼၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၶႅၼ်ႇသေႁဝ်းၵေႃႈယဝ်ႉ။ == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. dycx2ltna5o9i4s5z4mcj6bkmp3j43p 54693 54692 2022-07-24T08:54:56Z Seng Ku Hurng 3025 /* ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === [[File:Wenceslas Hollar - Lion and mouse (State 2).jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ'''သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ'''</center>]] သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === [[File:Valentine, Laura - Aunt Louisa's Oft Told Tales - 0039.jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ'''တဝ်ႇလႄႈပၢင်တၢႆး'''</center>]] မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇꧦ ၼၼ်ႉမီးပၢင်တၢႆးတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းလႆႈၸႂ်လၢတ်ႈလူမ်းထၢင်ႇယႂ်ႇတူဝ်မၼ်းၼေပိူၼ်ႈဝႃႈ <br> မၼ်းလႅၼ်ႈဝႆးသေပိူၼ်ႈ မိူဝ်ႈမၼ်းထူပ်းႁၼ်တဝ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းၸင်ႇၵိူဝ်ႉတဝ်ႇလဵၼ်ႈဝႃႈ <br> ꧦလုင်းတဝ်ႇဢိူၺ်ႉ ပႆႇထိူင်းထိူဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ မိူဝ်ႈလႂ်သမ်ႉတေထိုင် လုင်းတဝ်ႇလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၶိုင်ႈဝၼ်း ၶႃႈပႆၸွမ်းယင်းတၼ်းၶိုတ်းၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈꧦ တဝ်ႇၵေႃႈၸႂ်လမ်ဢိတ်းꧦ သေတင်ႇထၢမ်တပၢင်တၢႆးလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ် ပၢင်တၢႆးၵေႃႈၶူဝ်သႆႇတဝ်ႇသေတွပ်ႇဝႃႈ <br> ꧦလႆႈဢေႃႈ လုင်းတဝ်ႇႁဝ်းၵေႃႈၵျႃႉတႄႉ ႁတ်းမႃးတလႅၼ်ႈၶေႉၸွမ်းၶႃႈꧦ ဝၼ်းဢၼ်ၶႃႈလႆႈလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ်ၼ်ႉ မႃလိၼ်လႆႈႁဵတ်းၵူၼ်းတႅပ်းတတ်းပၼ်ၶႃယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇလႆႈတေႇၼၼ်ႉ ပၢင်တၢႆးလႆႈၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇဢွၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈမၼ်းထိုင်ၶိုင်ႈတၢင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ၊ <br> ပၢင်တႆၢးလႆႈဝၢႆႇလင်တူၺ်းတဝ်ႇဢမ်ႇႁၼ်လႄႈ မၼ်းၸင်ႇဝႃႈ <br> ꧦဝေႉၼွၼ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသေၵွၼ်ႇၵႃႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈတိုၼ်ႈတေပႄႉယူႇယဝ်ႉꧦ ပၢင်တၢႆးၸင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈတႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ၼွၼ်းလပ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းၵႂႃႇတင်းႁိုင် မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတဝ်ႇဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ မၼ်းၶတ်းၸႂ်ပႆႇၵႂႃႇတိၵ်းꧦ သမ်ႉပေႃးပူၼ်ႉပၢင်တၢႆးၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်တၢႆးတိုၼ်ႇမႃး မၼ်းၵေႃႈတူၵ်းၸႂ်ဢၼ်လႆႈၼွၼ်းၵႂႃႇတၢင်းႁိုင် မၼ်းလႆႈလႅၼ်ႈ တႃႇႁႂ်ႈပေႃးႁွတ်ႈထိုင်ယိူင်းမၢႆႁႂ်ႈဝႆးꧦ ၵူၺ်းၵႃႈတဝ်ႇပေႃးႁွတ်ႈယိူင်းမၢႆ ဢွၼ်တၢင်းမၼ်းတၢင်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> လွင်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉ လွင်ႈဝႆႉမဝ်မၢင်လိုမ်းတူဝ် ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဝ်းလႆႈတူၵ်းသုမ်း ပိၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းဢၼ်ၶေႉၶဵင်ႇၸွမ်းႁဝ်းၼၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၶႅၼ်ႇသေႁဝ်းၵေႃႈယဝ်ႉ။ == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. 9jtil7jlts95zxcgxagsq6r3tyc4mt0 54694 54693 2022-07-24T08:55:18Z Seng Ku Hurng 3025 /* ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === [[File:Wenceslas Hollar - Lion and mouse (State 2).jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ '''သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ'''</center>]] သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === [[File:Valentine, Laura - Aunt Louisa's Oft Told Tales - 0039.jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ '''တဝ်ႇလႄႈပၢင်တၢႆး'''</center>]] မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇꧦ ၼၼ်ႉမီးပၢင်တၢႆးတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းလႆႈၸႂ်လၢတ်ႈလူမ်းထၢင်ႇယႂ်ႇတူဝ်မၼ်းၼေပိူၼ်ႈဝႃႈ <br> မၼ်းလႅၼ်ႈဝႆးသေပိူၼ်ႈ မိူဝ်ႈမၼ်းထူပ်းႁၼ်တဝ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းၸင်ႇၵိူဝ်ႉတဝ်ႇလဵၼ်ႈဝႃႈ <br> ꧦလုင်းတဝ်ႇဢိူၺ်ႉ ပႆႇထိူင်းထိူဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ မိူဝ်ႈလႂ်သမ်ႉတေထိုင် လုင်းတဝ်ႇလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၶိုင်ႈဝၼ်း ၶႃႈပႆၸွမ်းယင်းတၼ်းၶိုတ်းၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈꧦ တဝ်ႇၵေႃႈၸႂ်လမ်ဢိတ်းꧦ သေတင်ႇထၢမ်တပၢင်တၢႆးလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ် ပၢင်တၢႆးၵေႃႈၶူဝ်သႆႇတဝ်ႇသေတွပ်ႇဝႃႈ <br> ꧦလႆႈဢေႃႈ လုင်းတဝ်ႇႁဝ်းၵေႃႈၵျႃႉတႄႉ ႁတ်းမႃးတလႅၼ်ႈၶေႉၸွမ်းၶႃႈꧦ ဝၼ်းဢၼ်ၶႃႈလႆႈလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ်ၼ်ႉ မႃလိၼ်လႆႈႁဵတ်းၵူၼ်းတႅပ်းတတ်းပၼ်ၶႃယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇလႆႈတေႇၼၼ်ႉ ပၢင်တၢႆးလႆႈၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇဢွၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈမၼ်းထိုင်ၶိုင်ႈတၢင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ၊ <br> ပၢင်တႆၢးလႆႈဝၢႆႇလင်တူၺ်းတဝ်ႇဢမ်ႇႁၼ်လႄႈ မၼ်းၸင်ႇဝႃႈ <br> ꧦဝေႉၼွၼ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသေၵွၼ်ႇၵႃႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈတိုၼ်ႈတေပႄႉယူႇယဝ်ႉꧦ ပၢင်တၢႆးၸင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈတႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ၼွၼ်းလပ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းၵႂႃႇတင်းႁိုင် မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတဝ်ႇဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ မၼ်းၶတ်းၸႂ်ပႆႇၵႂႃႇတိၵ်းꧦ သမ်ႉပေႃးပူၼ်ႉပၢင်တၢႆးၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်တၢႆးတိုၼ်ႇမႃး မၼ်းၵေႃႈတူၵ်းၸႂ်ဢၼ်လႆႈၼွၼ်းၵႂႃႇတၢင်းႁိုင် မၼ်းလႆႈလႅၼ်ႈ တႃႇႁႂ်ႈပေႃးႁွတ်ႈထိုင်ယိူင်းမၢႆႁႂ်ႈဝႆးꧦ ၵူၺ်းၵႃႈတဝ်ႇပေႃးႁွတ်ႈယိူင်းမၢႆ ဢွၼ်တၢင်းမၼ်းတၢင်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> လွင်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉ လွင်ႈဝႆႉမဝ်မၢင်လိုမ်းတူဝ် ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဝ်းလႆႈတူၵ်းသုမ်း ပိၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းဢၼ်ၶေႉၶဵင်ႇၸွမ်းႁဝ်းၼၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၶႅၼ်ႇသေႁဝ်းၵေႃႈယဝ်ႉ။ == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. fdmxd4z7ppx6gd7x4li4e8itl8rhzem 54695 54694 2022-07-24T09:01:54Z Seng Ku Hurng 3025 add abstract wikitext text/x-wiki ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ ပူၼ်ႉမႃးယဝ်ႉသွင်ႁဵင်ပီပၢႆ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယင်းတိုၵ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင်လႄႈၵူၼ်းတၢင်းၵမ်ၽႃႇယင်းတိုၵ်ႉလႆႈၸႂ်တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပေႃးႁဝ်းလၢတ်ႈၼေႁူဝ်ၶေႃႈဢပုမ်ႇၼေၵူၼ်းၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼိုင်ႈၼႂ်းၵမ်ႇၽႃႇၼႆႉ ပိူၼ်ႈတေဢမ်ႇယၢမ်ႈႁူႉၸၵ်း ၵူၺ်းၵႃႈပေႃးႁဝ်းထၢမ်ဝႃႈ ႁူႉၸၵ်းဢပုမ်ႇ တဝ်ႇလႄႈပၢင်တၢႆးယူႇႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ် သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူယူႇႁႃ မီးၵူၼ်းၵမ်ႉဢေႇၵူၺ်းဢၼ်တေဢမ်ႇႁူႉၸၵ်း ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင်ဢေႇသူပ်ႉသွင်ႁူဝ်ၼႆႉ။ {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === [[File:Wenceslas Hollar - Lion and mouse (State 2).jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ '''သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ'''</center>]] သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === [[File:Valentine, Laura - Aunt Louisa's Oft Told Tales - 0039.jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ '''တဝ်ႇလႄႈပၢင်တၢႆး'''</center>]] မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇꧦ ၼၼ်ႉမီးပၢင်တၢႆးတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းလႆႈၸႂ်လၢတ်ႈလူမ်းထၢင်ႇယႂ်ႇတူဝ်မၼ်းၼေပိူၼ်ႈဝႃႈ <br> မၼ်းလႅၼ်ႈဝႆးသေပိူၼ်ႈ မိူဝ်ႈမၼ်းထူပ်းႁၼ်တဝ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းၸင်ႇၵိူဝ်ႉတဝ်ႇလဵၼ်ႈဝႃႈ <br> ꧦလုင်းတဝ်ႇဢိူၺ်ႉ ပႆႇထိူင်းထိူဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ မိူဝ်ႈလႂ်သမ်ႉတေထိုင် လုင်းတဝ်ႇလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၶိုင်ႈဝၼ်း ၶႃႈပႆၸွမ်းယင်းတၼ်းၶိုတ်းၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈꧦ တဝ်ႇၵေႃႈၸႂ်လမ်ဢိတ်းꧦ သေတင်ႇထၢမ်တပၢင်တၢႆးလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ် ပၢင်တၢႆးၵေႃႈၶူဝ်သႆႇတဝ်ႇသေတွပ်ႇဝႃႈ <br> ꧦလႆႈဢေႃႈ လုင်းတဝ်ႇႁဝ်းၵေႃႈၵျႃႉတႄႉ ႁတ်းမႃးတလႅၼ်ႈၶေႉၸွမ်းၶႃႈꧦ ဝၼ်းဢၼ်ၶႃႈလႆႈလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ်ၼ်ႉ မႃလိၼ်လႆႈႁဵတ်းၵူၼ်းတႅပ်းတတ်းပၼ်ၶႃယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇလႆႈတေႇၼၼ်ႉ ပၢင်တၢႆးလႆႈၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇဢွၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈမၼ်းထိုင်ၶိုင်ႈတၢင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ၊ <br> ပၢင်တႆၢးလႆႈဝၢႆႇလင်တူၺ်းတဝ်ႇဢမ်ႇႁၼ်လႄႈ မၼ်းၸင်ႇဝႃႈ <br> ꧦဝေႉၼွၼ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသေၵွၼ်ႇၵႃႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈတိုၼ်ႈတေပႄႉယူႇယဝ်ႉꧦ ပၢင်တၢႆးၸင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈတႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ၼွၼ်းလပ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းၵႂႃႇတင်းႁိုင် မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတဝ်ႇဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ မၼ်းၶတ်းၸႂ်ပႆႇၵႂႃႇတိၵ်းꧦ သမ်ႉပေႃးပူၼ်ႉပၢင်တၢႆးၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်တၢႆးတိုၼ်ႇမႃး မၼ်းၵေႃႈတူၵ်းၸႂ်ဢၼ်လႆႈၼွၼ်းၵႂႃႇတၢင်းႁိုင် မၼ်းလႆႈလႅၼ်ႈ တႃႇႁႂ်ႈပေႃးႁွတ်ႈထိုင်ယိူင်းမၢႆႁႂ်ႈဝႆးꧦ ၵူၺ်းၵႃႈတဝ်ႇပေႃးႁွတ်ႈယိူင်းမၢႆ ဢွၼ်တၢင်းမၼ်းတၢင်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> လွင်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉ လွင်ႈဝႆႉမဝ်မၢင်လိုမ်းတူဝ် ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဝ်းလႆႈတူၵ်းသုမ်း ပိၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းဢၼ်ၶေႉၶဵင်ႇၸွမ်းႁဝ်းၼၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၶႅၼ်ႇသေႁဝ်းၵေႃႈယဝ်ႉ။ == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. o0hk929g519ato8rzlsaj1329de6d53 54696 54695 2022-07-24T09:03:25Z Seng Ku Hurng 3025 Created text wikitext text/x-wiki ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ ပူၼ်ႉမႃးယဝ်ႉသွင်ႁဵင်ပီပၢႆ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယင်းတိုၵ်ႉမီးၸိုဝ်ႈသဵင်လႄႈ ၵူၼ်းတၢင်းၵမ်ႇၽႃႇယင်းတိုၵ်ႉလႆႈၸႂ် တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်၊ ပေႃးႁဝ်းလၢတ်ႈၼေႁူဝ်ၶေႃႈဢပုမ်ႇ ၼေၵူၼ်းၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼိုင်ႈၼႂ်းၵမ်ႇၽႃႇၼႆ၊ ပိူၼ်ႈတေဢမ်ႇယၢမ်ႈႁူႉၸၵ်း ၵူၺ်းၵႃႈပေႃးႁဝ်းထၢမ်ဝႃႈ ꧦႁူႉၸၵ်းဢပုမ်ႇ တဝ်ႇလႄႈပၢင်တၢႆးယူႇႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ် သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူယူႇႁႃႉꧦ မီးၵူၼ်းၵမ်ႉဢေႇၵူၺ်း ဢၼ်တေဢမ်ႇႁူႉၸၵ်း ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင်ဢေႇသူပ်ႉသွင်ႁူဝ်ၼႆႉ။ {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢႃႈပုမ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢမ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႉၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၶြူဝ်သုတ်း (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === [[File:Wenceslas Hollar - Lion and mouse (State 2).jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ '''သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ'''</center>]] သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === [[File:Valentine, Laura - Aunt Louisa's Oft Told Tales - 0039.jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ '''တဝ်ႇလႄႈပၢင်တၢႆး'''</center>]] မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇꧦ ၼၼ်ႉမီးပၢင်တၢႆးတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းလႆႈၸႂ်လၢတ်ႈလူမ်းထၢင်ႇယႂ်ႇတူဝ်မၼ်းၼေပိူၼ်ႈဝႃႈ <br> မၼ်းလႅၼ်ႈဝႆးသေပိူၼ်ႈ မိူဝ်ႈမၼ်းထူပ်းႁၼ်တဝ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းၸင်ႇၵိူဝ်ႉတဝ်ႇလဵၼ်ႈဝႃႈ <br> ꧦလုင်းတဝ်ႇဢိူၺ်ႉ ပႆႇထိူင်းထိူဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ မိူဝ်ႈလႂ်သမ်ႉတေထိုင် လုင်းတဝ်ႇလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၶိုင်ႈဝၼ်း ၶႃႈပႆၸွမ်းယင်းတၼ်းၶိုတ်းၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈꧦ တဝ်ႇၵေႃႈၸႂ်လမ်ဢိတ်းꧦ သေတင်ႇထၢမ်တပၢင်တၢႆးလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ် ပၢင်တၢႆးၵေႃႈၶူဝ်သႆႇတဝ်ႇသေတွပ်ႇဝႃႈ <br> ꧦလႆႈဢေႃႈ လုင်းတဝ်ႇႁဝ်းၵေႃႈၵျႃႉတႄႉ ႁတ်းမႃးတလႅၼ်ႈၶေႉၸွမ်းၶႃႈꧦ ဝၼ်းဢၼ်ၶႃႈလႆႈလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ်ၼ်ႉ မႃလိၼ်လႆႈႁဵတ်းၵူၼ်းတႅပ်းတတ်းပၼ်ၶႃယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇလႆႈတေႇၼၼ်ႉ ပၢင်တၢႆးလႆႈၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇဢွၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈမၼ်းထိုင်ၶိုင်ႈတၢင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ၊ <br> ပၢင်တႆၢးလႆႈဝၢႆႇလင်တူၺ်းတဝ်ႇဢမ်ႇႁၼ်လႄႈ မၼ်းၸင်ႇဝႃႈ <br> ꧦဝေႉၼွၼ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသေၵွၼ်ႇၵႃႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈတိုၼ်ႈတေပႄႉယူႇယဝ်ႉꧦ ပၢင်တၢႆးၸင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈတႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ၼွၼ်းလပ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းၵႂႃႇတင်းႁိုင် မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတဝ်ႇဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ မၼ်းၶတ်းၸႂ်ပႆႇၵႂႃႇတိၵ်းꧦ သမ်ႉပေႃးပူၼ်ႉပၢင်တၢႆးၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်တၢႆးတိုၼ်ႇမႃး မၼ်းၵေႃႈတူၵ်းၸႂ်ဢၼ်လႆႈၼွၼ်းၵႂႃႇတၢင်းႁိုင် မၼ်းလႆႈလႅၼ်ႈ တႃႇႁႂ်ႈပေႃးႁွတ်ႈထိုင်ယိူင်းမၢႆႁႂ်ႈဝႆးꧦ ၵူၺ်းၵႃႈတဝ်ႇပေႃးႁွတ်ႈယိူင်းမၢႆ ဢွၼ်တၢင်းမၼ်းတၢင်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> လွင်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉ လွင်ႈဝႆႉမဝ်မၢင်လိုမ်းတူဝ် ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဝ်းလႆႈတူၵ်းသုမ်း ပိၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းဢၼ်ၶေႉၶဵင်ႇၸွမ်းႁဝ်းၼၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၶႅၼ်ႇသေႁဝ်းၵေႃႈယဝ်ႉ။ == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. hnoru3mwwlmljth5ptn3emvohuvltu3 54697 54696 2022-07-24T09:07:18Z Seng Ku Hurng 3025 /* ပိုၼ်း */ wikitext text/x-wiki ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ ပူၼ်ႉမႃးယဝ်ႉသွင်ႁဵင်ပီပၢႆ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယင်းတိုၵ်ႉမီးၸိုဝ်ႈသဵင်လႄႈ ၵူၼ်းတၢင်းၵမ်ႇၽႃႇယင်းတိုၵ်ႉလႆႈၸႂ် တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်၊ ပေႃးႁဝ်းလၢတ်ႈၼေႁူဝ်ၶေႃႈဢပုမ်ႇ ၼေၵူၼ်းၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼိုင်ႈၼႂ်းၵမ်ႇၽႃႇၼႆ၊ ပိူၼ်ႈတေဢမ်ႇယၢမ်ႈႁူႉၸၵ်း ၵူၺ်းၵႃႈပေႃးႁဝ်းထၢမ်ဝႃႈ ꧦႁူႉၸၵ်းဢပုမ်ႇ တဝ်ႇလႄႈပၢင်တၢႆးယူႇႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ် သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူယူႇႁႃႉꧦ မီးၵူၼ်းၵမ်ႉဢေႇၵူၺ်း ဢၼ်တေဢမ်ႇႁူႉၸၵ်း ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင်ဢေႇသူပ်ႉသွင်ႁူဝ်ၼႆႉ။ {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ '''ဢႃႈပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ''' ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢပ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၼၢႆးၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈဢေႇသူပ်ႉ လႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၵြူဝ်သုတ်းသ် (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ၊ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === [[File:Wenceslas Hollar - Lion and mouse (State 2).jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ '''သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ'''</center>]] သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === [[File:Valentine, Laura - Aunt Louisa's Oft Told Tales - 0039.jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ '''တဝ်ႇလႄႈပၢင်တၢႆး'''</center>]] မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇꧦ ၼၼ်ႉမီးပၢင်တၢႆးတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းလႆႈၸႂ်လၢတ်ႈလူမ်းထၢင်ႇယႂ်ႇတူဝ်မၼ်းၼေပိူၼ်ႈဝႃႈ <br> မၼ်းလႅၼ်ႈဝႆးသေပိူၼ်ႈ မိူဝ်ႈမၼ်းထူပ်းႁၼ်တဝ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းၸင်ႇၵိူဝ်ႉတဝ်ႇလဵၼ်ႈဝႃႈ <br> ꧦလုင်းတဝ်ႇဢိူၺ်ႉ ပႆႇထိူင်းထိူဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ မိူဝ်ႈလႂ်သမ်ႉတေထိုင် လုင်းတဝ်ႇလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၶိုင်ႈဝၼ်း ၶႃႈပႆၸွမ်းယင်းတၼ်းၶိုတ်းၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈꧦ တဝ်ႇၵေႃႈၸႂ်လမ်ဢိတ်းꧦ သေတင်ႇထၢမ်တပၢင်တၢႆးလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ် ပၢင်တၢႆးၵေႃႈၶူဝ်သႆႇတဝ်ႇသေတွပ်ႇဝႃႈ <br> ꧦလႆႈဢေႃႈ လုင်းတဝ်ႇႁဝ်းၵေႃႈၵျႃႉတႄႉ ႁတ်းမႃးတလႅၼ်ႈၶေႉၸွမ်းၶႃႈꧦ ဝၼ်းဢၼ်ၶႃႈလႆႈလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ်ၼ်ႉ မႃလိၼ်လႆႈႁဵတ်းၵူၼ်းတႅပ်းတတ်းပၼ်ၶႃယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇလႆႈတေႇၼၼ်ႉ ပၢင်တၢႆးလႆႈၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇဢွၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈမၼ်းထိုင်ၶိုင်ႈတၢင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ၊ <br> ပၢင်တႆၢးလႆႈဝၢႆႇလင်တူၺ်းတဝ်ႇဢမ်ႇႁၼ်လႄႈ မၼ်းၸင်ႇဝႃႈ <br> ꧦဝေႉၼွၼ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသေၵွၼ်ႇၵႃႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈတိုၼ်ႈတေပႄႉယူႇယဝ်ႉꧦ ပၢင်တၢႆးၸင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈတႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ၼွၼ်းလပ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းၵႂႃႇတင်းႁိုင် မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတဝ်ႇဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ မၼ်းၶတ်းၸႂ်ပႆႇၵႂႃႇတိၵ်းꧦ သမ်ႉပေႃးပူၼ်ႉပၢင်တၢႆးၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်တၢႆးတိုၼ်ႇမႃး မၼ်းၵေႃႈတူၵ်းၸႂ်ဢၼ်လႆႈၼွၼ်းၵႂႃႇတၢင်းႁိုင် မၼ်းလႆႈလႅၼ်ႈ တႃႇႁႂ်ႈပေႃးႁွတ်ႈထိုင်ယိူင်းမၢႆႁႂ်ႈဝႆးꧦ ၵူၺ်းၵႃႈတဝ်ႇပေႃးႁွတ်ႈယိူင်းမၢႆ ဢွၼ်တၢင်းမၼ်းတၢင်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> လွင်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉ လွင်ႈဝႆႉမဝ်မၢင်လိုမ်းတူဝ် ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဝ်းလႆႈတူၵ်းသုမ်း ပိၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းဢၼ်ၶေႉၶဵင်ႇၸွမ်းႁဝ်းၼၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၶႅၼ်ႇသေႁဝ်းၵေႃႈယဝ်ႉ။ == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. 3gh66a3b0ygxe103rgwmn8xlofysmzo 54698 54697 2022-07-24T09:10:20Z Seng Ku Hurng 3025 /* ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် */ wikitext text/x-wiki ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ ပူၼ်ႉမႃးယဝ်ႉသွင်ႁဵင်ပီပၢႆ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယင်းတိုၵ်ႉမီးၸိုဝ်ႈသဵင်လႄႈ ၵူၼ်းတၢင်းၵမ်ႇၽႃႇယင်းတိုၵ်ႉလႆႈၸႂ် တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်၊ ပေႃးႁဝ်းလၢတ်ႈၼေႁူဝ်ၶေႃႈဢပုမ်ႇ ၼေၵူၼ်းၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼိုင်ႈၼႂ်းၵမ်ႇၽႃႇၼႆ၊ ပိူၼ်ႈတေဢမ်ႇယၢမ်ႈႁူႉၸၵ်း ၵူၺ်းၵႃႈပေႃးႁဝ်းထၢမ်ဝႃႈ ꧦႁူႉၸၵ်းဢပုမ်ႇ တဝ်ႇလႄႈပၢင်တၢႆးယူႇႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ် သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူယူႇႁႃႉꧦ မီးၵူၼ်းၵမ်ႉဢေႇၵူၺ်း ဢၼ်တေဢမ်ႇႁူႉၸၵ်း ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင်ဢေႇသူပ်ႉသွင်ႁူဝ်ၼႆႉ။ {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ '''ဢႃႈပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ''' ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢပ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၼၢႆးၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈဢေႇသူပ်ႉ လႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၵြူဝ်သုတ်းသ် (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ၊ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်လႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သ'''ၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ''' ဢမ်ႇၼၼ် '''ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ''' ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === [[File:Wenceslas Hollar - Lion and mouse (State 2).jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ '''သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ'''</center>]] သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === [[File:Valentine, Laura - Aunt Louisa's Oft Told Tales - 0039.jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ '''တဝ်ႇလႄႈပၢင်တၢႆး'''</center>]] မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇꧦ ၼၼ်ႉမီးပၢင်တၢႆးတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းလႆႈၸႂ်လၢတ်ႈလူမ်းထၢင်ႇယႂ်ႇတူဝ်မၼ်းၼေပိူၼ်ႈဝႃႈ <br> မၼ်းလႅၼ်ႈဝႆးသေပိူၼ်ႈ မိူဝ်ႈမၼ်းထူပ်းႁၼ်တဝ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းၸင်ႇၵိူဝ်ႉတဝ်ႇလဵၼ်ႈဝႃႈ <br> ꧦလုင်းတဝ်ႇဢိူၺ်ႉ ပႆႇထိူင်းထိူဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ မိူဝ်ႈလႂ်သမ်ႉတေထိုင် လုင်းတဝ်ႇလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၶိုင်ႈဝၼ်း ၶႃႈပႆၸွမ်းယင်းတၼ်းၶိုတ်းၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈꧦ တဝ်ႇၵေႃႈၸႂ်လမ်ဢိတ်းꧦ သေတင်ႇထၢမ်တပၢင်တၢႆးလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ် ပၢင်တၢႆးၵေႃႈၶူဝ်သႆႇတဝ်ႇသေတွပ်ႇဝႃႈ <br> ꧦလႆႈဢေႃႈ လုင်းတဝ်ႇႁဝ်းၵေႃႈၵျႃႉတႄႉ ႁတ်းမႃးတလႅၼ်ႈၶေႉၸွမ်းၶႃႈꧦ ဝၼ်းဢၼ်ၶႃႈလႆႈလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ်ၼ်ႉ မႃလိၼ်လႆႈႁဵတ်းၵူၼ်းတႅပ်းတတ်းပၼ်ၶႃယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇလႆႈတေႇၼၼ်ႉ ပၢင်တၢႆးလႆႈၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇဢွၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈမၼ်းထိုင်ၶိုင်ႈတၢင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ၊ <br> ပၢင်တႆၢးလႆႈဝၢႆႇလင်တူၺ်းတဝ်ႇဢမ်ႇႁၼ်လႄႈ မၼ်းၸင်ႇဝႃႈ <br> ꧦဝေႉၼွၼ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသေၵွၼ်ႇၵႃႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈတိုၼ်ႈတေပႄႉယူႇယဝ်ႉꧦ ပၢင်တၢႆးၸင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈတႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ၼွၼ်းလပ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းၵႂႃႇတင်းႁိုင် မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတဝ်ႇဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ မၼ်းၶတ်းၸႂ်ပႆႇၵႂႃႇတိၵ်းꧦ သမ်ႉပေႃးပူၼ်ႉပၢင်တၢႆးၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်တၢႆးတိုၼ်ႇမႃး မၼ်းၵေႃႈတူၵ်းၸႂ်ဢၼ်လႆႈၼွၼ်းၵႂႃႇတၢင်းႁိုင် မၼ်းလႆႈလႅၼ်ႈ တႃႇႁႂ်ႈပေႃးႁွတ်ႈထိုင်ယိူင်းမၢႆႁႂ်ႈဝႆးꧦ ၵူၺ်းၵႃႈတဝ်ႇပေႃးႁွတ်ႈယိူင်းမၢႆ ဢွၼ်တၢင်းမၼ်းတၢင်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> လွင်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉ လွင်ႈဝႆႉမဝ်မၢင်လိုမ်းတူဝ် ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဝ်းလႆႈတူၵ်းသုမ်း ပိၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းဢၼ်ၶေႉၶဵင်ႇၸွမ်းႁဝ်းၼၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၶႅၼ်ႇသေႁဝ်းၵေႃႈယဝ်ႉ။ == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. kluj808mjio9zj92mu3hhmjsobggzl5 54699 54698 2022-07-24T09:10:48Z Seng Ku Hurng 3025 /* ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် */ wikitext text/x-wiki ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ ပူၼ်ႉမႃးယဝ်ႉသွင်ႁဵင်ပီပၢႆ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယင်းတိုၵ်ႉမီးၸိုဝ်ႈသဵင်လႄႈ ၵူၼ်းတၢင်းၵမ်ႇၽႃႇယင်းတိုၵ်ႉလႆႈၸႂ် တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်၊ ပေႃးႁဝ်းလၢတ်ႈၼေႁူဝ်ၶေႃႈဢပုမ်ႇ ၼေၵူၼ်းၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼိုင်ႈၼႂ်းၵမ်ႇၽႃႇၼႆ၊ ပိူၼ်ႈတေဢမ်ႇယၢမ်ႈႁူႉၸၵ်း ၵူၺ်းၵႃႈပေႃးႁဝ်းထၢမ်ဝႃႈ ꧦႁူႉၸၵ်းဢပုမ်ႇ တဝ်ႇလႄႈပၢင်တၢႆးယူႇႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ် သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူယူႇႁႃႉꧦ မီးၵူၼ်းၵမ်ႉဢေႇၵူၺ်း ဢၼ်တေဢမ်ႇႁူႉၸၵ်း ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင်ဢေႇသူပ်ႉသွင်ႁူဝ်ၼႆႉ။ {{Infobox person | name = ဢေႇသူပ်ႉ | image = Aesop pushkin01.jpg | image_size = 250px | alt = | caption = '''မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း''' | birth_name = | birth_date = မွၵ်ႈ 620 BCE | birth_place = | death_date = မွၵ်ႈ 564 BCE (ဢႃႇယု မွၵ်ႈ 55-56) | death_place = တဵဝ်ႊၾီႊ မိူင်းၵြိၵ်ႇ | death_cause = | body_discovered = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[ၵြိၵ်ႇ|ၵြိၵ်ႇ]] | other_names = | citizenship = | education = | alma_mater = | occupation = ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇ၊ ၶူးသွၼ် | years_active = | employer = | known_for = မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇ | salary = | height = | weight = | title = | term = | predecessor = | successor = | opponents = | boards = | spouse = | partner = | children = | parents = | callsign = | awards = | website = | signature = | footnotes = | networth = | box_width = }} == ပိုၼ်း == ဢေႇသူပ်ႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Aesop | ၽႃႇသႃႇၵြိၵ်ႇၵဝ်ႇ Αἴσωπος | 620 BC ထိုင် 564 BC) ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႆႈဢႃႈပုမ်ႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇပၢၼ်ၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်းဢႃႈပုမ်ႇ တေႃႈလဵဝ်ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၶဝ် တေႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဢႃႈပုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ '''ဢႃႈပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ''' ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ === ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ === ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉ (Aesop) ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢေႇသူပ်ႉမီးဢႃႈသၢၵ်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉမႃး လၢႆႁဵင်ပီယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယၢပ်ႇဝႆႉတႄႉꧦ တွၼ်ႈတႃႇတေႁူႉၶေႃႈမုၼ်း ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းဢေႇသူပ်ႉလႆႈလီꧦ ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃႈႁၼ် လၢႆႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယွမ်းႁပ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်ဝႆႉတႄႉ၊ ဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇ လေႈလႆႈမီးဢႃႈသၢၵ်ႈယူႇသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈမွၵ်ႈပီ 620 BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉ ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၸႂ်ႉ မၼ်းလႆႈမီးၸဝ်ႈၼၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႅၼ်ႊတတ်း (Zanthus) ၸဝ်ႈမၢႆသွင်မၼ်းသမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႅတ်းမွၼ်ႊ (Jadmon) ၵွပ်ႈဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မေႃၶႆႈဢပုမ်ႇသေ ၸဝ်ႈၼၢႆးၵေႃႉမၢႆသွင်မၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ပွႆႇႁႂ်ႈဢေႇသူပ်ႉ လႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇလေႇမိူင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉမိူင်းၼိုင်ႈ လေႇႁႃၶႆႈဢပုမ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလၢႆꧦ မိူင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈၵြိၵ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ၊ ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင် ၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းလႆႈၵူႈသႅၼ်းꧦ ယွၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼၼ်ႉသေ၊ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈထိုင်မိူင်း သႃႊတိတ်း မိူင်းလူင်ဢႃႈၼႃႇၸၢၵ်ႈ လီႈတႄႊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၵြူဝ်သုတ်းသ် (Groesus) လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ဢေႇသူပ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵူၼ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ဢေႇသူပ်ႉလႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပဵၼ် ၽွင်းၶဵဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ လေႇၶႆႈဢပုမ်ႇမၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ၊ မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဢေႇသူပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈမိူင်း တေၾီႊ (Delphi) ၼၼ်ႉ၊ လႆႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းသေ ဢေႇသူပ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၺွပ်း လႄႈႁႅမ်ဢေႇသူပ်ႉတၢႆႇပႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈၵဵပ်းႁူမ်ႈဢဝ် ဢပုမ်ႇလၢႆꧦ တီႈသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈၶႆႈဢပုမ်ႇၼေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ဢၼ်လိူဝ်မႃးႁႂ်ႈႁၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉလဵဝ်၊ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉယူႇ၊ တေဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ ဢပုမ်ႇဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ဢပုမ်ႇထႅင်ႈလၢႆႁူဝ် လႅပ်ႈတေမီးၵူၼ်းၶူင်သၢင်ႈဝၢႆးလင် ဢၼ်ဢေႇသူပ်ႉလႆႈတၢႆယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶႆႈဢပုမ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်တူဝ်သတ်းပဵၼ်တူဝ်ၸိူင်းၼႂ်းဢပုမ်ႇ ဢပုမ်ႇဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မီးပၢႆးဝူၼ်ႉတွၼ်ႈသွၼ်သိူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဢပုမ်ႇၵူႈႁူဝ် ၼၼ်ႉ၊ ႁဝ်းထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႆႈဢပုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵြိၵ်ႇၽူႈယိုင်ႈယႂ်ႇ။ == ဢႃႈပုမ်ႇဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင် == ဢပုမ်ႇဢေႇသူပ်ႉတၢင်းမူတ်းဢၼ် ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈၶႆႈၼေၵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 725 ႁူဝ်၊ ၼႂ်းဢပုမ်ႇတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈသူင်ၵျိူၵ်ႈဢပုမ်ႇၶဝ်လႆႈၵဵပ်းသေႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉ 100 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 50 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး 10 ႁူဝ်ၵေႃႈမီး ၼႂ်းၵႃႈဢပုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဢပုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈတေႁူႉ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈတေႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ '''သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ''' ဢမ်ႇၼၼ် '''ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ''' ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ === သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ === [[File:Wenceslas Hollar - Lion and mouse (State 2).jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ '''သၢင်ႇသီႈလႄႈၼူ'''</center>]] သၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်း လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မီးၼူဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇသွၵ်ႈႁႃၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်သေ လႆႈတႆႇၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်တူဝ်မၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇသီႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ၸႂ်လမ်သေၸင်ႇလႆႈၺွပ်းဢဝ်ၼူၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ၊ ၼူၵေႃႈမိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းသၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇတင်ႈသတိမၼ်းသေ ဝွၼ်းယွၼ်းဢသၢၵ်ႇမၼ်းတီႈသၢင်ႇသီႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼူဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ꧦၶုၼ်သၢင်ႇသီႈလူင်ဢိူၺ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ ၶႅၼ်းတေႃႈပွႆႇပၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈသေၵမ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ၶႃႈတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉꧦ သၢင်ႇသီႈၸင်ႇလၢတ်ႈတွပ်ႇမၼ်းၶိုၼ်ႈဝႃႈ ꧦၼူတူဝ်လဵၵ်ꧦ ၸိူင်ႉမႂ်းၼႆႉႁ တေဢၢၼ်းမႃးၸွႆႈၶုၼ်သၢင်ႇသီႈမိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ်ၸႂ်လီ ၵဝ်တေပွႆႇပၼ်ဢသၢၵ်ႈမႂ်းလႂ်ꧦ လၢတ်ႈယဝ်ႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈလႆႈပွႆႇၼူၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈသၢင်ႇသီႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈယိူဝ်ႇမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေမၼ်းလႆႈၵႂႃႇတိတ်းၺႃးၶိုမ်းႁေ ဢၼ်လႃႈထိူၼ်ႇၶဝ်ၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈတႅၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ ယိုင်ႈတႅၼ်ႈ ၸိူၵ်ႈယိုင်ႈၶႅၼ်းႁတ်ႉမၼ်း၊ မၼ်းတၢင်းၸဵပ်းတၢင်းၸႂ်လမ်သေ ၸင်ႇႁွင်ႉၶၢင်းသဵင်ပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇတင်းထိူၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼူဢွၼ်ႇဢၼ်သၢင်ႇသီႈလႆႈၸွႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသေလႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶုၼ်သၢင်ႇသီဢၼ်ယၢမ်ႈၸွႆႈမၼ်းလႆႈထူပ်းၺႃးၽေး မၼ်းၸင်ႇၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈယူႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶူပ်းပႅတ်ႈၸိူၵ်ႈၼၼ်ႉၶၢတ်ႇၵမ်းဢိတ်းꧦ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း သၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈလွတ်ႈၶိုမ်းႁေၼၼ်ႉၵႂႃႇယွၼ်ႉၼူဢွၼ်ူတူဝ်လဵၵ်ႉꧦ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢင်ႇသီႈလႄႈၼူၸင်ႇလႆႈပဵၼ်တႆးၵေႃႉၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇၶႃသွင်တူဝ်ပေႃးတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလႅပ်ႈမီးၵႃႈၶၼ်သင် ဝၼ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈၸၢင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းလႆႈ။ === ပၢင်တၢႆးလႄႈတဝ်ႇ === [[File:Valentine, Laura - Aunt Louisa's Oft Told Tales - 0039.jpg|thumb|upright=1.20|<center>ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢပုမ်ႇ '''တဝ်ႇလႄႈပၢင်တၢႆး'''</center>]] မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇꧦ ၼၼ်ႉမီးပၢင်တၢႆးတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းလႆႈၸႂ်လၢတ်ႈလူမ်းထၢင်ႇယႂ်ႇတူဝ်မၼ်းၼေပိူၼ်ႈဝႃႈ <br> မၼ်းလႅၼ်ႈဝႆးသေပိူၼ်ႈ မိူဝ်ႈမၼ်းထူပ်းႁၼ်တဝ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းၸင်ႇၵိူဝ်ႉတဝ်ႇလဵၼ်ႈဝႃႈ <br> ꧦလုင်းတဝ်ႇဢိူၺ်ႉ ပႆႇထိူင်းထိူဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ မိူဝ်ႈလႂ်သမ်ႉတေထိုင် လုင်းတဝ်ႇလႅၼ်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၶိုင်ႈဝၼ်း ၶႃႈပႆၸွမ်းယင်းတၼ်းၶိုတ်းၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈꧦ တဝ်ႇၵေႃႈၸႂ်လမ်ဢိတ်းꧦ သေတင်ႇထၢမ်တပၢင်တၢႆးလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ် ပၢင်တၢႆးၵေႃႈၶူဝ်သႆႇတဝ်ႇသေတွပ်ႇဝႃႈ <br> ꧦလႆႈဢေႃႈ လုင်းတဝ်ႇႁဝ်းၵေႃႈၵျႃႉတႄႉ ႁတ်းမႃးတလႅၼ်ႈၶေႉၸွမ်းၶႃႈꧦ ဝၼ်းဢၼ်ၶႃႈလႆႈလႅၼ်ႈၶေႉၵၼ်ၼ်ႉ မႃလိၼ်လႆႈႁဵတ်းၵူၼ်းတႅပ်းတတ်းပၼ်ၶႃယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇလႆႈတေႇၼၼ်ႉ ပၢင်တၢႆးလႆႈၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇဢွၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈမၼ်းထိုင်ၶိုင်ႈတၢင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ၊ <br> ပၢင်တႆၢးလႆႈဝၢႆႇလင်တူၺ်းတဝ်ႇဢမ်ႇႁၼ်လႄႈ မၼ်းၸင်ႇဝႃႈ <br> ꧦဝေႉၼွၼ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသေၵွၼ်ႇၵႃႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈတိုၼ်ႈတေပႄႉယူႇယဝ်ႉꧦ ပၢင်တၢႆးၸင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈတႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ၼွၼ်းလပ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမၼ်းၵႂႃႇတင်းႁိုင် မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတဝ်ႇဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ မၼ်းၶတ်းၸႂ်ပႆႇၵႂႃႇတိၵ်းꧦ သမ်ႉပေႃးပူၼ်ႉပၢင်တၢႆးၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်တၢႆးတိုၼ်ႇမႃး မၼ်းၵေႃႈတူၵ်းၸႂ်ဢၼ်လႆႈၼွၼ်းၵႂႃႇတၢင်းႁိုင် မၼ်းလႆႈလႅၼ်ႈ တႃႇႁႂ်ႈပေႃးႁွတ်ႈထိုင်ယိူင်းမၢႆႁႂ်ႈဝႆးꧦ ၵူၺ်းၵႃႈတဝ်ႇပေႃးႁွတ်ႈယိူင်းမၢႆ ဢွၼ်တၢင်းမၼ်းတၢင်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ '''တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းဢပုမ်ႇ''' <br> လွင်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉ လွင်ႈဝႆႉမဝ်မၢင်လိုမ်းတူဝ် ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဝ်းလႆႈတူၵ်းသုမ်း ပိၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းဢၼ်ၶေႉၶဵင်ႇၸွမ်းႁဝ်းၼၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၶႅၼ်ႇသေႁဝ်းၵေႃႈယဝ်ႉ။ == ၽိုၼ်ဢိင် == 1. Rusten, Jeffrey Stuart. "Aesop." In Oxford Research Encyclopedia of Classics. 2015. <br> 2. Ruiz-Montero, Consuelo. "The Life of Aesop (rec. G)." A Companion to the Ancient Novel 117 (2014): 257. <br> 3. Perry, Ben Edwin. Studies in the Text History of the Life and Fables of Aesop. Lancaster Press: American Philological Association, 1936. hly9lpq8tj1srznnmsg87z6nbw2irhk