Wikipedia sowiki https://so.wikipedia.org/wiki/Bogga_Hore MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter Media Special Talk User User talk Wikipedia Wikipedia talk File File talk MediaWiki MediaWiki talk Template Template talk Help Help talk Category Category talk Portal Portal talk TimedText TimedText talk Module Module talk Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk Aljeeriya 0 1028 239681 238021 2022-08-08T07:07:15Z Mwasoge 29030 /* Waddnamha deggan algeria */ wikitext text/x-wiki {{Coord|28|N|2|E|scale:10000000_type:country_region:DZ|format=dms|display=title}} {{Dalalka |native_name = Aljeeriya |conventional_long_name = |common_name = Aljeeriya |qaarada = [[Afrika]] |sawir_calan = Flag of Algeria.svg |sawir_qaran = Emblem of Algeria.svg |astaan_calan = |image_map = |caasimada = [[Algiers]] |luuqadaha = [[Carabi]] |Dawladda = &nbsp; |magac_hogaamiye1 = Abdulqani Dirieh |magac_hogaamiye2 = |magac_hogaamiye1 = | GDP_PPP_year = 2017 | GDP_PPP_rank = | GDP_PPP_per_capita = $22,425<ref name="IMF database 2018" /> | GDP_PPP_per_capita_rank = | GDP_nominal = $205.00 Billion<ref name="IMF database 2018" /> | GDP_nominal_year = 2017 | GDP_nominal_rank = | GDP_nominal_per_capita = $22,550<ref name="IMF database 2018" /> | GDP_nominal_per_capita_rank = |magac_hogaamiye2 = |sovereignty_type = |sovereignty_note = |established_event1 = |established_date1 = |area = |areami² = |biyo = |population_estimate = |population_estimate_year = |lacagta =[[DZD]] |wakhti = |furaha_debeda = |footnote1 = |footnote2 = }} [[File:Algeria map-FR.png|right|thumbnail|193px|Aljeeriya]] [[File:Algiers coast.jpg|thumb|194px|right|La baia d'Argièr vista de l'oèst]] [[File:Algeri04.jpg|thumb|right|195px|]] [[File:Al-chihab.jpg|thumb|right|196px|marcab Aljeeriya samayan]] [[File:Algeria_women's_national_volleyball_team_at_the_2012_Summer_Olympics_(7913969288).jpg|thumb|right|197px|kubedka -volley Aljeeriya Naga]] [[File:Autoroute_est_ouest_ghomri2.JPG|thumb|right|197px|]] [[File:The_Test_Garden_Hamma.jpg|thumb|right|197px|beeraha Hamma {{Flag|Algeria}}]] [[File:Sonatrach.svg|thumb|right|197px|Logo de Sonatrach, companhiá nacionala d'esplecha deis idrocarburs.]] [[File:Alger_Tunnel-des-Facultes_-_Place-Maurice-Audin_IMG_0236.JPG|thumb|right|197px|]] [[w:kab:Dzayer]] Aljeeriya (Algeria) / Arabic: الجزائر al-Jazāir, Carabi Jazaa'iri Carabi: الدزاير al-dzāyīr; Luqada Amasiiqi: ⴷⵣⴰⵢⴻⵔ; Faransiis: Algeirs), si rasmi ah Jamhuuriyadda Dadweynaha ee Aljeeriya, waa wadan madaxbannaan oo dhaca qaarada Africa, xeebta badda Mediterraneanka. Caasimadda iyo magaalada ugu dadka badan waa Algiers, oo ku taal waqooyiga dalka xeebta Mediterraneanka. Algeria waa wadanka tobnaad ee ugu weyn dunida, iyo man koowaad ee ugu weyn [[Afrika]] ayaa tan iyo markii koonfurta [[Suudaan]] ay ka madax banaaneyd Sudan 2011-kii. Aljeriya ayaa xuddun u ah Waqooyi-bari ee [[Tunisia|Tuunis]], dhinaca bariga ee Liibiya, dhinaca Galbeedka ee [[Morocco|Maqrebta]], dhinaca koonfur galbeed ee u dhexeeya Galbeedka Saharan, Mauritania, iyo Mali, ilaa koonfur bari ee Niger, iyo waqooyiga badda Mediterranean. Wadanku waa Jamhuuriyad Seddexaad ah oo ka kooban 48 gobol iyo 1.541 wada-dhaqan (gobollo). Abdelaziz Bouteflika wuxuu ahaa madaxweynaha tan iyo 1999kii. Aljeeriya waxay ogtahay in badan oo ka mid ah boqortooyadii iyo nasteexooyinkii waagii hore ahaa, kuwaas oo ay ka mid yihiin Nimidiyiin, Phoenicians, Carthaginians, Romans, Umayyads, Abbasids, Idrisid, Aghlabid, Rugid, Fatimids, Zirid, Hammadids, Almoravids, Almohads, Boqortooyada. Berbers waa dadka asaliga ah ee Aljeeriya. Aljeeriya, oo dhaqaalaheedu ku tiirsan yahay batroolka, wuxuu xubin ka ahaa OPEC tan iyo 1969-kii. Waxyaabaha saliidda ee saliida ah waxay u taagan yihiin qiyaastii 1.1 milyan oo foosto / maalin, laakiin sidoo kale waa soo saaraha gaasiga ah iyo dhoofiyaha, oo leh xiriiro muhiim ah oo Europe ah. Hydrocarbons ayaa muddo dheer laf-dhabar u ah dhaqaalaha, taas oo qiyaastii 60% dakhliga miisaaniyadda, 30% ee miisaaniyadda, iyo in ka badan 95% dakhliga dhoofinta. Aljeeriya waxay leedahay kaydka 10aad ee ugu weyn ee gaaska dabiiciga ah ee adduunka ah, waana geedka lixaad ee ugu dhoofiya gaasta. Maamulka Warfaafinta Mareykanka ayaa soo wariyay in 2005, Aljeeriya ay ku leedahay 160 trillion cubic feet (4.5 × 1012 m3) ee kaydka dabiiciga ah ee dabiiciga ah. Waxa kale oo uu ku jiraa 16th ee kaydka shidaalka. Kobcin la'aanta hydrocarbon ee 2011 ayaa lagu qiyaasay 5%. Si loola tacaalo baahida bulshada, xukuumaddu waxay soo saartay kharashka, gaar ahaan taageerada cuntada aasaasiga ah, abuurista shaqo, taageerada SME, iyo mushahar sare. Sicirada qumbaha sare ayaa kor u qaaday koontada hadda iyo booska kaydka caalamiga ah ee hadda jira. Dakhliga saliidda iyo gaasta ayaa kor u kacay 2011-kii sababtuna tahay sicirka sicirka sareeya ee sii socda, inkastoo isbedelka mugga wax-soo-saarka uu hoos u socdo. Wax soo saarka saliidda iyo gaasta marka loo eego mugga, ayaa sii waday hoos u dhac, hoos udhaca 43.2 milyan tan oo gaartay 32 milyan tan intii u dhexaysay 2007 iyo 2011. Hase yeeshee, qaybta ayaa ka dhigan 98% wadarta guud ee dhoofinta sanadka 2011, 48% 1962, iyo 70% rasiidhada miisaaniyadda, ama USD 71.4 bilyan. ==Xubin== * [[ICAO]] * [[UNESCO]] * [[UNICEF]] * [[Midowga Afrika]] * * [[Bankiga Aduunka]] * * [[Jaamacada Carabta]] * * [[Kooxda Labaatanka]] * * [[Qaramada Midoobay]] * * [[Hayada Cuntada Aduunka]] * * [[Ururka Iskaashiga Islaamka]] - O C i * [[Ururka Caafimaadka Aduunka]] * ==Waddnamha deggan algeria== *'''{{Flag|Algeria}}''' 45,300,000+ * {{Flag|Brazil}} 200+<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/d/Democracy.htm</ref> * {{Flag|Bangladesh}} 400+ *{{Flag|Eritrea}} 12,500+ * {{Flag|Somalia}} 35,000+ * {{Flag|Djibouti}} 2,00 * {{Flag|Arab League}} 325,000+[<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/a/Arabic_language.htm</ref>] * {{Flag|Pakistan}} 13,500+ * {{Flag|Nigeria}} 125,000++ * {{Flag|Great Britain}} 520+<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/d/Democracy.htm</ref> * 🇪🇺 Europeans: 138,300+ <ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/e/European_Union.htm</ref>. * {{Flag|United States}} 1500++* {{Flag|Taiwan}}, 12,000+++<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/d/Democracy.htm</ref> * {{Flag|Turkey}} 450,000+;* {{Flag|Russian Federation}} 51,200++ Shirkadda saliida ee Aljeeriya waa Sonatrach, oo kaalin muhiim ah ka ciyaara dhamaan dhinacyada saliida iyo saliidda dabiiciga ah ee Aljeeriya. Dhammaan wadashaqeeynayaasha shisheeye waa inay si wadajir ah ula shaqeeyaan Sonatrach, oo badanaaba leh lahaansho aqlabiyad ah oo ku saabsan heshiisyada is-weydaarsiga. * [https://www.jw.org/en/library/magazines/wp20141201/ancient-city-timgad/ Timgad—A Buried City Reveals Its Secrets] ==Xubin== [[Qaramada Midoobay]] [[Midowga Afrika]] Cilmi-baaris iyo ilaha tamarta kale Aljeeriya waxay maalgelisay qiyaastii 100 bilyan oo dinar ah oo ku aaddan horumarinta goobaha cilmi-baarista iyo bixinta cilmi-baarayaasha. Barnaamijkan horumarinta waxaa loola jeedaa in lagu horumariyo wax soo saarka tamarta, gaar ahaan tamarta qoraxda iyo dabaysha. [107] Aljeeriya waxaa lagu qiyaasaa in ay leedahay awoodda ugu weyn ee tamarta qoraxda ee Badda Mediterranean, sidaas darteed dawladdu waxay maalgelisay abuurista dayuurad dayrta qoraxda ee Hassi R'Mel. Waqtigaan, Algeria waxay leedahay 20,000 oo cilmi-baarayaal cilmi-baarayaal ah oo ka socda jaamacado kala duwan iyo in ka badan 780 shaybaar oo cilmi-baaris ah, oo leh hadafyo dowladeed oo lagu ballaariyo 1,000. Ka sokow tamarta qoraxda, meelaha cilmi baarista ee Algeria waxaa ka mid ah bedka iyo isgaarsiinta satellite-ka, tamarta nukliyeerka iyo cilmi-baarista caafimaadka. Suuqa shaqada Inkastoo ay hoos u dhacday tirada shaqo la'aanta, dhalinyarada iyo haweenka shaqo la'aanta ayaa sarreeya. [97] Shaqo la'aanta waxay si gaar ah u saameysaa dhallinyarada, iyada oo heerka shaqo la'aanta 21.5% ay ka mid tahay kooxda da'doodu tahay 15-24. Qiyaasta guud ee shaqo la'aanta waxay ahayd 10% sannadkii 2011, laakiin waxay ku badantahay dadka dhallinyarada ah, iyada oo qiyaas ahaan 21.5% loogu talagalay kuwa da'doodu u dhaxayso 15 iyo 24 jir. Dawladdu waxay xoojisay sanadka 2011 barnaamijyadii shaqo ee la soo saaray sanadkii 1988, gaar ahaan qaab barnaamijka caawinta {|class="wikitable sortable" |- !rowspan="2" scope="col"|Code !rowspan="2" scope="col"|Province !rowspan="2" scope="col"|ولاية !rowspan="2" scope="col"|Number of<br />Districts !rowspan="2" scope="col"|Number of<br />Municipalities !colspan="2" scope="col"|Area !rowspan="2" scope="col"|Population<br /><small>(2008<ref>[http://www.ons.dz/IMG/pdf/pop3_national.pdf Office National des Statistiques, Population par sexe, âge et Wilaya]. Consulted on 02/02/2016.</ref>)</small> !colspan="2" scope="col"|Density <small>(2008)</small> |- !scope="col"|km² !scope="col"|mi² !scope="col"|per km² !scope="col"|per mi² |---- | 01 ||[[Adrar Province|Adrar]] ||أدرار |style="text-align:center"|11 |style="text-align:center"|28 |{{convert|439,700|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|399,714 |{{convert|0.94|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 02 ||[[Chlef Province|Chlef]] ||الشلف |style="text-align:center"|13 |style="text-align:center"|35 |{{convert|4,795|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|1,002,088 |{{convert|209|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 03 ||[[Laghouat Province|Laghouat]] ||الأغواط |style="text-align:center"|10 |style="text-align:center"|24 |{{convert|25,057|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|455,602 |{{convert|18|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 04 ||[[Oum el-Bouaghi Province|Oum el-Bouaghi]] ||أم البواقي |style="text-align:center"|12 |style="text-align:center"|29 |{{convert|6,783|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|621,612 |{{convert|81|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 05 ||[[Batna Province|Batna]] ||باتنة |style="text-align:center"|21 |style="text-align:center"|61 |{{convert|12,192|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|1,119,791 |{{convert|92|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 06 ||[[Béjaïa Province|Béjaïa]] ||بجاية |style="text-align:center"|19 |style="text-align:center"|52 |{{convert|3,268|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|912,577 |{{convert|279|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 07 ||[[Biskra Province|Biskra]] ||بسكرة |style="text-align:center"|12 |style="text-align:center"|33 |{{convert|20,986|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|721,356 |{{convert|34|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 08 ||[[Béchar Province|Béchar]] ||بشار |style="text-align:center"|12 |style="text-align:center"|21 |{{convert|162,200|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|270,061 |{{convert|1.7|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 09 ||[[Blida Province|Blida]] ||البليدة |style="text-align:center"|10 |style="text-align:center"|25 |{{convert|1,575|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|1,002,937 |{{convert|591|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 10 ||[[Bouïra Province|Bouïra]] ||البويرة |style="text-align:center"|12 |style="text-align:center"|45 |{{convert|4,439|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|695,583 |{{convert|157|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 11 ||[[Tamanghasset Province|Tamanghasset]] ||تمنراست |style="text-align:center"|7 |style="text-align:center"|10 |{{convert|556,185|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|176,637 |{{convert|0.32|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 12 ||[[Tébessa Province|Tébessa]] ||تبسة |style="text-align:center"|12 |style="text-align:center"|28 |{{convert|14,227|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|648,703 |{{convert|46|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 13 ||[[Tlemcen Province|Tlemcen]] ||تلمسان |style="text-align:center"|20 |style="text-align:center"|53 |{{convert|9,061|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|949,135 |{{convert|105|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 14 ||[[Tiaret Province|Tiaret]] ||تيارت |style="text-align:center"|14 |style="text-align:center"|42 |{{convert|20,673|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|846,823 |{{convert|41|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 15 ||[[Tizi Ouzou Province|Tizi Ouzou]] ||تيزي وزو |style="text-align:center"|21 |style="text-align:center"|67 |{{convert|2,956|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|1,127,608 |{{convert|316|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 16 ||[[Algiers Province|Algiers]] ||الجزائر |style="text-align:center"|13 |style="text-align:center"|57 |{{convert|1,190|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|2,988,145 |{{convert|2511|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 17 ||[[Djelfa Province|Djelfa]] ||الجلفة |style="text-align:center"|12 |style="text-align:center"|36 |{{convert|66,415|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|1,092,184 |{{convert|46|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 18 ||[[Jijel Province|Jijel]] ||جيجل |style="text-align:center"|11 |style="text-align:center"|28 |{{convert|2,577|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|636,948 |{{convert|247|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 19 ||[[Sétif Province|Sétif]] ||سطيف |style="text-align:center"|20 |style="text-align:center"|60 |{{convert|6,504|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|1,489,979 |{{convert|229|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 20 ||[[Saïda Province|Saïda]] ||سعيدة |style="text-align:center"|6 |style="text-align:center"|16 |{{convert|6,764|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|330,641 |{{convert|49|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 21 ||[[Skikda Province|Skikda]] ||سكيكدة |style="text-align:center"|13 |style="text-align:center"|38 |{{convert|4,026|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|898,680 |{{convert|223|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 22 ||[[Sidi Bel Abbès Province|Sidi Bel Abbès]] ||سيدي بلعباس |style="text-align:center"|15 |style="text-align:center"|52 |{{convert|9,096|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|604,744 |{{convert|66|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 23 ||[[Annaba Province|Annaba]] ||عنابة |style="text-align:center"|6 |style="text-align:center"|12 |{{convert|1,439|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|609,499 |{{convert|424|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 24 ||[[Guelma Province|Guelma]] ||قالمة |style="text-align:center"| 10 |style="text-align:center"|34 |{{convert|4,101|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|482,430 |{{convert|118|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 25 ||[[Constantine Province|Constantine]] ||قسنطينة |style="text-align:center"|6 |style="text-align:center"|12 |{{convert|2,187|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|938,475 |{{convert|427|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 26 ||[[Médéa Province|Médéa]] ||المدية |style="text-align:center"|19 |style="text-align:center"|64 |{{convert|8,866|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|819,932 |{{convert|92|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 27 ||[[Mostaganem Province|Mostaganem]] ||مستغانم |style="text-align:center"|10 |style="text-align:center"|32 |{{convert|2,175|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|737,118 |{{convert|325|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 28 ||[[M'Sila Province|M'Sila]] ||المسيلة |style="text-align:center"|15 |style="text-align:center"|47 |{{convert|18,718|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|990,591 |{{convert|53|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 29 ||[[Mascara Province|Mascara]] ||معسكر |style="text-align:center"|16 |style="text-align:center"|47 |{{convert|5,941|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|784,073 |{{convert|132|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 30 ||[[Ouargla Province|Ouargla]] ||ورقلة |style="text-align:center"|10 |style="text-align:center"|21 |{{convert|211,980|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|558,558 |{{convert|2.6 |/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 31 ||[[Oran Province|Oran]] ||وهران |style="text-align:center"|9 |style="text-align:center"|26 |{{convert|2,121|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|1,454,078 |{{convert|688|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 32 ||[[El Bayadh Province|El Bayadh]] ||البيض |style="text-align:center"|8 |style="text-align:center"|22 |{{convert|78,870|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|228,624 |{{convert|3.2|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 33 ||[[Illizi Province|Illizi]] ||اليزي |style="text-align:center"|3 |style="text-align:center"|6 |{{convert|285,000|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|52,333 |{{convert|0.18|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 34 ||[[Bordj Bou Arréridj Province|Bordj Bou Arréridj]] ||برج بوعريريج |style="text-align:center"|10 |style="text-align:center"|34 |{{convert|4,115|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|628,475 |{{convert|160|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 35 ||[[Boumerdès Province|Boumerdès]] ||بومرداس |style="text-align:center"|9 |style="text-align:center"|32 |{{convert|1,356|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|802,083 |{{convert|504|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 36 ||[[El Taref Province|El Taref]] ||الطارف |style="text-align:center"|7 |style="text-align:center"|24 |{{convert|3,339|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|408,414 |{{convert|122|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 37 ||[[Tindouf Province|Tindouf]] ||تندوف |style="text-align:center"|1 |style="text-align:center"|2 |{{convert|159,000|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|49,149 |{{convert|0.31|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 38 ||[[Tissemsilt Province|Tissemsilt]] ||تسمسيلت |style="text-align:center"|8 |style="text-align:center"|22 |{{convert|3,152|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|294,476 |{{convert|93|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 39 ||[[El Oued Province|El Oued]] ||الوادي |style="text-align:center"|12 |style="text-align:center"|30 |{{convert|54,573|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|647,548 |{{convert|12|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 40 ||[[Khenchela Province|Khenchela]] ||خنشلة |style="text-align:center"|8 |style="text-align:center"|21 |{{convert|9,811|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|386,683 |{{convert|40|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 41 ||[[Souk Ahras Province|Souk Ahras]] ||سوق أهراس |style="text-align:center"|10 |style="text-align:center"|26 |{{convert|4,541|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|438,127 |{{convert|95|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 42 ||[[Tipaza Province|Tipaza]] ||تيبازة |style="text-align:center"|10 |style="text-align:center"|28 |{{convert|1,605|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|591,010 |{{convert|273|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 43 ||[[Mila Province|Mila]] ||ميلة |style="text-align:center"|13 |style="text-align:center"|32 |{{convert|3,407|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|766,886 |{{convert|220|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 44 ||[[Aïn Defla Province|Aïn Defla]] ||عين الدفلى |style="text-align:center"|14 |style="text-align:center"|36 |{{convert|4,891|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|766,013 |{{convert|156|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 45 ||[[Naâma Province|Naâma]] ||النعامة |style="text-align:center"|7 |style="text-align:center"|12 |{{convert|29,950|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|192,891 |{{convert|6.5|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 46 ||[[Aïn Témouchent Province|Aïn Témouchent]] ||عين تموشنت |style="text-align:center"|8 |style="text-align:center"|28 |{{convert|2,379|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|371,239 |{{convert|156|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 47 ||[[Ghardaïa Province|Ghardaïa]] ||غرداية |style="text-align:center"|9 |style="text-align:center"|13 |{{convert|86,105|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|363,598 |{{convert|4.2|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 48 ||[[Relizane Province|Relizane]] ||غليزان |style="text-align:center"|13 |style="text-align:center"|38 |{{convert|4,870|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|726,180 |{{convert|152|/km2|disp=table|sortable=on}} |-class="sortbottom" style="background:#EEF" | Total ||[[Algérie]] ||الجزائر |style="text-align:center"|547 |style="text-align:center"|1541 |{{convert|2,381,741|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|34,080,030 |{{convert|14|/km2|disp=table|sortable=on}} |} ==sido Kale fiiri== * [[Afrika]] * [[André Chouraqui]] ==Xogta== {{Tixraac}} {{commonscat|Algeria|Aljeeriya}} {{gumud}} {{Dalalka Afrika}} [[Category:Wadamada Afrika]] boo1ty0bwvminj1kefmch7n7hqe94aa 239683 239681 2022-08-08T07:31:58Z Mwasoge 29030 wikitext text/x-wiki {{Coord|28|N|2|E|scale:10000000_type:country_region:DZ|format=dms|display=title}} {{Dalalka |native_name = Aljeeriya |conventional_long_name = |common_name = Aljeeriya |qaarada = [[Afrika]] |sawir_calan = Flag of Algeria.svg |sawir_qaran = Emblem of Algeria.svg |astaan_calan = |image_map = |caasimada = [[Algiers]] |luuqadaha = [[Carabi]] |Dawladda = &nbsp; |magac_hogaamiye1 = Abdulqani Dirieh |magac_hogaamiye2 = |magac_hogaamiye1 = | GDP_PPP_year = 2017 | GDP_PPP_rank = | GDP_PPP_per_capita = $22,425<ref name="">IMF database 2017</ref>. | GDP_PPP_per_capita_rank = | GDP_nominal = $205.00 Billion<ref name="">IMF database 2018</ref>. | GDP_nominal_year = 2017 | GDP_nominal_rank = | GDP_nominal_per_capita = $22,550<ref name="">IMF database 2019</ref>. | GDP_nominal_per_capita_rank = |magac_hogaamiye2 = |sovereignty_type = |sovereignty_note = |established_event1 = |established_date1 = |area = |areami² = |biyo = |population_estimate = |population_estimate_year = |lacagta =[[DZD]] |wakhti = |furaha_debeda = |footnote1 = |footnote2 = }} [[File:Algeria map-FR.png|right|thumbnail|193px|Aljeeriya]] [[File:Algiers coast.jpg|thumb|194px|right|La baia d'Argièr vista de l'oèst]] [[File:Algeri04.jpg|thumb|right|195px|]] [[File:Al-chihab.jpg|thumb|right|196px|marcab Aljeeriya samayan]] [[File:Algeria_women's_national_volleyball_team_at_the_2012_Summer_Olympics_(7913969288).jpg|thumb|right|197px|kubedka -volley Aljeeriya Naga]] [[File:Autoroute_est_ouest_ghomri2.JPG|thumb|right|197px|]] [[File:The_Test_Garden_Hamma.jpg|thumb|right|197px|beeraha Hamma {{Flag|Algeria}}]] [[File:Sonatrach.svg|thumb|right|197px|Logo de Sonatrach, companhiá nacionala d'esplecha deis idrocarburs.]] [[File:Alger_Tunnel-des-Facultes_-_Place-Maurice-Audin_IMG_0236.JPG|thumb|right|197px|]] [[w:kab:Dzayer]] Aljeeriya (Algeria) / Arabic: الجزائر al-Jazāir, Carabi Jazaa'iri Carabi: الدزاير al-dzāyīr; Luqada Amasiiqi: ⴷⵣⴰⵢⴻⵔ; Faransiis: Algeirs), si rasmi ah Jamhuuriyadda Dadweynaha ee Aljeeriya, waa wadan madaxbannaan oo dhaca qaarada Africa, xeebta badda Mediterraneanka. Caasimadda iyo magaalada ugu dadka badan waa Algiers, oo ku taal waqooyiga dalka xeebta Mediterraneanka. Algeria waa wadanka tobnaad ee ugu weyn dunida, iyo man koowaad ee ugu weyn [[Afrika]] ayaa tan iyo markii koonfurta [[Suudaan]] ay ka madax banaaneyd Sudan 2011-kii. Aljeriya ayaa xuddun u ah Waqooyi-bari ee [[Tunisia|Tuunis]], dhinaca bariga ee Liibiya, dhinaca Galbeedka ee [[Morocco|Maqrebta]], dhinaca koonfur galbeed ee u dhexeeya Galbeedka Saharan, Mauritania, iyo Mali, ilaa koonfur bari ee Niger, iyo waqooyiga badda Mediterranean. Wadanku waa Jamhuuriyad Seddexaad ah oo ka kooban 48 gobol iyo 1.541 wada-dhaqan (gobollo). Abdelaziz Bouteflika wuxuu ahaa madaxweynaha tan iyo 1999kii. Aljeeriya waxay ogtahay in badan oo ka mid ah boqortooyadii iyo nasteexooyinkii waagii hore ahaa, kuwaas oo ay ka mid yihiin Nimidiyiin, Phoenicians, Carthaginians, Romans, Umayyads, Abbasids, Idrisid, Aghlabid, Rugid, Fatimids, Zirid, Hammadids, Almoravids, Almohads, Boqortooyada. Berbers waa dadka asaliga ah ee Aljeeriya. Aljeeriya, oo dhaqaalaheedu ku tiirsan yahay batroolka, wuxuu xubin ka ahaa OPEC tan iyo 1969-kii. Waxyaabaha saliidda ee saliida ah waxay u taagan yihiin qiyaastii 1.1 milyan oo foosto / maalin, laakiin sidoo kale waa soo saaraha gaasiga ah iyo dhoofiyaha, oo leh xiriiro muhiim ah oo Europe ah. Hydrocarbons ayaa muddo dheer laf-dhabar u ah dhaqaalaha, taas oo qiyaastii 60% dakhliga miisaaniyadda, 30% ee miisaaniyadda, iyo in ka badan 95% dakhliga dhoofinta. Aljeeriya waxay leedahay kaydka 10aad ee ugu weyn ee gaaska dabiiciga ah ee adduunka ah, waana geedka lixaad ee ugu dhoofiya gaasta. Maamulka Warfaafinta Mareykanka ayaa soo wariyay in 2005, Aljeeriya ay ku leedahay 160 trillion cubic feet (4.5 × 1012 m3) ee kaydka dabiiciga ah ee dabiiciga ah. Waxa kale oo uu ku jiraa 16th ee kaydka shidaalka. Kobcin la'aanta hydrocarbon ee 2011 ayaa lagu qiyaasay 5%. Si loola tacaalo baahida bulshada, xukuumaddu waxay soo saartay kharashka, gaar ahaan taageerada cuntada aasaasiga ah, abuurista shaqo, taageerada SME, iyo mushahar sare. Sicirada qumbaha sare ayaa kor u qaaday koontada hadda iyo booska kaydka caalamiga ah ee hadda jira. Dakhliga saliidda iyo gaasta ayaa kor u kacay 2011-kii sababtuna tahay sicirka sicirka sareeya ee sii socda, inkastoo isbedelka mugga wax-soo-saarka uu hoos u socdo. Wax soo saarka saliidda iyo gaasta marka loo eego mugga, ayaa sii waday hoos u dhac, hoos udhaca 43.2 milyan tan oo gaartay 32 milyan tan intii u dhexaysay 2007 iyo 2011. Hase yeeshee, qaybta ayaa ka dhigan 98% wadarta guud ee dhoofinta sanadka 2011, 48% 1962, iyo 70% rasiidhada miisaaniyadda, ama USD 71.4 bilyan. ==Xubin== * [[ICAO]] * [[UNESCO]] * [[UNICEF]] * [[Midowga Afrika]] * * [[Bankiga Aduunka]] * * [[Jaamacada Carabta]] * * [[Kooxda Labaatanka]] * * [[Qaramada Midoobay]] * * [[Hayada Cuntada Aduunka]] * * [[Ururka Iskaashiga Islaamka]] - O C i * [[Ururka Caafimaadka Aduunka]] * ==Waddnamha deggan algeria== *'''{{Flag|Algeria}}''' 45,300,000+ * {{Flag|Brazil}} 200+<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/d/Democracy.htm</ref> * {{Flag|Bangladesh}} 400+ *{{Flag|Eritrea}} 12,500+ * {{Flag|Somalia}} 35,000+ * {{Flag|Djibouti}} 2,00 * {{Flag|Arab League}} 325,000+[<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/a/Arabic_language.htm</ref>] * {{Flag|Pakistan}} 13,500+ * {{Flag|Nigeria}} 125,000++ * {{Flag|Great Britain}} 520+<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/d/Democracy.htm</ref> * 🇪🇺 Europeans: 138,300+ <ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/e/European_Union.htm</ref>. * {{Flag|United States}} 1500++* {{Flag|Taiwan}}, 12,000+++<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/d/Democracy.htm</ref> * {{Flag|Turkey}} 450,000+;* {{Flag|Russian Federation}} 51,200++ Shirkadda saliida ee Aljeeriya waa Sonatrach, oo kaalin muhiim ah ka ciyaara dhamaan dhinacyada saliida iyo saliidda dabiiciga ah ee Aljeeriya. Dhammaan wadashaqeeynayaasha shisheeye waa inay si wadajir ah ula shaqeeyaan Sonatrach, oo badanaaba leh lahaansho aqlabiyad ah oo ku saabsan heshiisyada is-weydaarsiga. * [https://www.jw.org/en/library/magazines/wp20141201/ancient-city-timgad/ Timgad—A Buried City Reveals Its Secrets] ==Xubin== [[Qaramada Midoobay]] [[Midowga Afrika]] Cilmi-baaris iyo ilaha tamarta kale Aljeeriya waxay maalgelisay qiyaastii 100 bilyan oo dinar ah oo ku aaddan horumarinta goobaha cilmi-baarista iyo bixinta cilmi-baarayaasha. Barnaamijkan horumarinta waxaa loola jeedaa in lagu horumariyo wax soo saarka tamarta, gaar ahaan tamarta qoraxda iyo dabaysha. [107] Aljeeriya waxaa lagu qiyaasaa in ay leedahay awoodda ugu weyn ee tamarta qoraxda ee Badda Mediterranean, sidaas darteed dawladdu waxay maalgelisay abuurista dayuurad dayrta qoraxda ee Hassi R'Mel. Waqtigaan, Algeria waxay leedahay 20,000 oo cilmi-baarayaal cilmi-baarayaal ah oo ka socda jaamacado kala duwan iyo in ka badan 780 shaybaar oo cilmi-baaris ah, oo leh hadafyo dowladeed oo lagu ballaariyo 1,000. Ka sokow tamarta qoraxda, meelaha cilmi baarista ee Algeria waxaa ka mid ah bedka iyo isgaarsiinta satellite-ka, tamarta nukliyeerka iyo cilmi-baarista caafimaadka. Suuqa shaqada Inkastoo ay hoos u dhacday tirada shaqo la'aanta, dhalinyarada iyo haweenka shaqo la'aanta ayaa sarreeya. [97] Shaqo la'aanta waxay si gaar ah u saameysaa dhallinyarada, iyada oo heerka shaqo la'aanta 21.5% ay ka mid tahay kooxda da'doodu tahay 15-24. Qiyaasta guud ee shaqo la'aanta waxay ahayd 10% sannadkii 2011, laakiin waxay ku badantahay dadka dhallinyarada ah, iyada oo qiyaas ahaan 21.5% loogu talagalay kuwa da'doodu u dhaxayso 15 iyo 24 jir. Dawladdu waxay xoojisay sanadka 2011 barnaamijyadii shaqo ee la soo saaray sanadkii 1988, gaar ahaan qaab barnaamijka caawinta {|class="wikitable sortable" |- !rowspan="2" scope="col"|Code !rowspan="2" scope="col"|Province !rowspan="2" scope="col"|ولاية !rowspan="2" scope="col"|Number of<br />Districts !rowspan="2" scope="col"|Number of<br />Municipalities !colspan="2" scope="col"|Area !rowspan="2" scope="col"|Population<br /><small>(2008<ref>[http://www.ons.dz/IMG/pdf/pop3_national.pdf Office National des Statistiques, Population par sexe, âge et Wilaya]. Consulted on 02/02/2016.</ref>)</small> !colspan="2" scope="col"|Density <small>(2008)</small> |- !scope="col"|km² !scope="col"|mi² !scope="col"|per km² !scope="col"|per mi² |---- | 01 ||[[Adrar Province|Adrar]] ||أدرار |style="text-align:center"|11 |style="text-align:center"|28 |{{convert|439,700|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|399,714 |{{convert|0.94|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 02 ||[[Chlef Province|Chlef]] ||الشلف |style="text-align:center"|13 |style="text-align:center"|35 |{{convert|4,795|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|1,002,088 |{{convert|209|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 03 ||[[Laghouat Province|Laghouat]] ||الأغواط |style="text-align:center"|10 |style="text-align:center"|24 |{{convert|25,057|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|455,602 |{{convert|18|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 04 ||[[Oum el-Bouaghi Province|Oum el-Bouaghi]] ||أم البواقي |style="text-align:center"|12 |style="text-align:center"|29 |{{convert|6,783|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|621,612 |{{convert|81|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 05 ||[[Batna Province|Batna]] ||باتنة |style="text-align:center"|21 |style="text-align:center"|61 |{{convert|12,192|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|1,119,791 |{{convert|92|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 06 ||[[Béjaïa Province|Béjaïa]] ||بجاية |style="text-align:center"|19 |style="text-align:center"|52 |{{convert|3,268|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|912,577 |{{convert|279|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 07 ||[[Biskra Province|Biskra]] ||بسكرة |style="text-align:center"|12 |style="text-align:center"|33 |{{convert|20,986|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|721,356 |{{convert|34|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 08 ||[[Béchar Province|Béchar]] ||بشار |style="text-align:center"|12 |style="text-align:center"|21 |{{convert|162,200|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|270,061 |{{convert|1.7|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 09 ||[[Blida Province|Blida]] ||البليدة |style="text-align:center"|10 |style="text-align:center"|25 |{{convert|1,575|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|1,002,937 |{{convert|591|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 10 ||[[Bouïra Province|Bouïra]] ||البويرة |style="text-align:center"|12 |style="text-align:center"|45 |{{convert|4,439|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|695,583 |{{convert|157|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 11 ||[[Tamanghasset Province|Tamanghasset]] ||تمنراست |style="text-align:center"|7 |style="text-align:center"|10 |{{convert|556,185|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|176,637 |{{convert|0.32|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 12 ||[[Tébessa Province|Tébessa]] ||تبسة |style="text-align:center"|12 |style="text-align:center"|28 |{{convert|14,227|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|648,703 |{{convert|46|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 13 ||[[Tlemcen Province|Tlemcen]] ||تلمسان |style="text-align:center"|20 |style="text-align:center"|53 |{{convert|9,061|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|949,135 |{{convert|105|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 14 ||[[Tiaret Province|Tiaret]] ||تيارت |style="text-align:center"|14 |style="text-align:center"|42 |{{convert|20,673|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|846,823 |{{convert|41|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 15 ||[[Tizi Ouzou Province|Tizi Ouzou]] ||تيزي وزو |style="text-align:center"|21 |style="text-align:center"|67 |{{convert|2,956|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|1,127,608 |{{convert|316|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 16 ||[[Algiers Province|Algiers]] ||الجزائر |style="text-align:center"|13 |style="text-align:center"|57 |{{convert|1,190|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|2,988,145 |{{convert|2511|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 17 ||[[Djelfa Province|Djelfa]] ||الجلفة |style="text-align:center"|12 |style="text-align:center"|36 |{{convert|66,415|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|1,092,184 |{{convert|46|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 18 ||[[Jijel Province|Jijel]] ||جيجل |style="text-align:center"|11 |style="text-align:center"|28 |{{convert|2,577|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|636,948 |{{convert|247|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 19 ||[[Sétif Province|Sétif]] ||سطيف |style="text-align:center"|20 |style="text-align:center"|60 |{{convert|6,504|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|1,489,979 |{{convert|229|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 20 ||[[Saïda Province|Saïda]] ||سعيدة |style="text-align:center"|6 |style="text-align:center"|16 |{{convert|6,764|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|330,641 |{{convert|49|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 21 ||[[Skikda Province|Skikda]] ||سكيكدة |style="text-align:center"|13 |style="text-align:center"|38 |{{convert|4,026|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|898,680 |{{convert|223|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 22 ||[[Sidi Bel Abbès Province|Sidi Bel Abbès]] ||سيدي بلعباس |style="text-align:center"|15 |style="text-align:center"|52 |{{convert|9,096|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|604,744 |{{convert|66|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 23 ||[[Annaba Province|Annaba]] ||عنابة |style="text-align:center"|6 |style="text-align:center"|12 |{{convert|1,439|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|609,499 |{{convert|424|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 24 ||[[Guelma Province|Guelma]] ||قالمة |style="text-align:center"| 10 |style="text-align:center"|34 |{{convert|4,101|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|482,430 |{{convert|118|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 25 ||[[Constantine Province|Constantine]] ||قسنطينة |style="text-align:center"|6 |style="text-align:center"|12 |{{convert|2,187|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|938,475 |{{convert|427|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 26 ||[[Médéa Province|Médéa]] ||المدية |style="text-align:center"|19 |style="text-align:center"|64 |{{convert|8,866|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|819,932 |{{convert|92|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 27 ||[[Mostaganem Province|Mostaganem]] ||مستغانم |style="text-align:center"|10 |style="text-align:center"|32 |{{convert|2,175|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|737,118 |{{convert|325|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 28 ||[[M'Sila Province|M'Sila]] ||المسيلة |style="text-align:center"|15 |style="text-align:center"|47 |{{convert|18,718|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|990,591 |{{convert|53|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 29 ||[[Mascara Province|Mascara]] ||معسكر |style="text-align:center"|16 |style="text-align:center"|47 |{{convert|5,941|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|784,073 |{{convert|132|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 30 ||[[Ouargla Province|Ouargla]] ||ورقلة |style="text-align:center"|10 |style="text-align:center"|21 |{{convert|211,980|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|558,558 |{{convert|2.6 |/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 31 ||[[Oran Province|Oran]] ||وهران |style="text-align:center"|9 |style="text-align:center"|26 |{{convert|2,121|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|1,454,078 |{{convert|688|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 32 ||[[El Bayadh Province|El Bayadh]] ||البيض |style="text-align:center"|8 |style="text-align:center"|22 |{{convert|78,870|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|228,624 |{{convert|3.2|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 33 ||[[Illizi Province|Illizi]] ||اليزي |style="text-align:center"|3 |style="text-align:center"|6 |{{convert|285,000|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|52,333 |{{convert|0.18|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 34 ||[[Bordj Bou Arréridj Province|Bordj Bou Arréridj]] ||برج بوعريريج |style="text-align:center"|10 |style="text-align:center"|34 |{{convert|4,115|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|628,475 |{{convert|160|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 35 ||[[Boumerdès Province|Boumerdès]] ||بومرداس |style="text-align:center"|9 |style="text-align:center"|32 |{{convert|1,356|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|802,083 |{{convert|504|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 36 ||[[El Taref Province|El Taref]] ||الطارف |style="text-align:center"|7 |style="text-align:center"|24 |{{convert|3,339|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|408,414 |{{convert|122|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 37 ||[[Tindouf Province|Tindouf]] ||تندوف |style="text-align:center"|1 |style="text-align:center"|2 |{{convert|159,000|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|49,149 |{{convert|0.31|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 38 ||[[Tissemsilt Province|Tissemsilt]] ||تسمسيلت |style="text-align:center"|8 |style="text-align:center"|22 |{{convert|3,152|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|294,476 |{{convert|93|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 39 ||[[El Oued Province|El Oued]] ||الوادي |style="text-align:center"|12 |style="text-align:center"|30 |{{convert|54,573|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|647,548 |{{convert|12|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 40 ||[[Khenchela Province|Khenchela]] ||خنشلة |style="text-align:center"|8 |style="text-align:center"|21 |{{convert|9,811|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|386,683 |{{convert|40|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 41 ||[[Souk Ahras Province|Souk Ahras]] ||سوق أهراس |style="text-align:center"|10 |style="text-align:center"|26 |{{convert|4,541|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|438,127 |{{convert|95|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 42 ||[[Tipaza Province|Tipaza]] ||تيبازة |style="text-align:center"|10 |style="text-align:center"|28 |{{convert|1,605|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|591,010 |{{convert|273|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 43 ||[[Mila Province|Mila]] ||ميلة |style="text-align:center"|13 |style="text-align:center"|32 |{{convert|3,407|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|766,886 |{{convert|220|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 44 ||[[Aïn Defla Province|Aïn Defla]] ||عين الدفلى |style="text-align:center"|14 |style="text-align:center"|36 |{{convert|4,891|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|766,013 |{{convert|156|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 45 ||[[Naâma Province|Naâma]] ||النعامة |style="text-align:center"|7 |style="text-align:center"|12 |{{convert|29,950|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|192,891 |{{convert|6.5|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 46 ||[[Aïn Témouchent Province|Aïn Témouchent]] ||عين تموشنت |style="text-align:center"|8 |style="text-align:center"|28 |{{convert|2,379|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|371,239 |{{convert|156|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 47 ||[[Ghardaïa Province|Ghardaïa]] ||غرداية |style="text-align:center"|9 |style="text-align:center"|13 |{{convert|86,105|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|363,598 |{{convert|4.2|/km2|disp=table|sortable=on}} |---- | 48 ||[[Relizane Province|Relizane]] ||غليزان |style="text-align:center"|13 |style="text-align:center"|38 |{{convert|4,870|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|726,180 |{{convert|152|/km2|disp=table|sortable=on}} |-class="sortbottom" style="background:#EEF" | Total ||[[Algérie]] ||الجزائر |style="text-align:center"|547 |style="text-align:center"|1541 |{{convert|2,381,741|km2|disp=table|sortable=on}} |style="text-align:right"|34,080,030 |{{convert|14|/km2|disp=table|sortable=on}} |} ==sido Kale fiiri== * [[Afrika]] * [[André Chouraqui]] ==Xogta== {{Tixraac}} {{commonscat|Algeria|Aljeeriya}} {{gumud}} {{Dalalka Afrika}} [[Category:Wadamada Afrika]] kfhzj5brsbo98a0o84cwvi6zktrnry6 Hindiya 0 1815 239689 239092 2022-08-08T09:25:58Z 65.95.173.101 wikitext text/x-wiki {{Coord|21|N|78|E|region:IN_type:country_source:dewiki|display=title}} {{Dalalka |native_name = Hindiya |conventional_long_name = |common_name = Hindiya |qaarada = |sawir_calan = Flag_of_India.svg |astaan_calan = [[Vande Mataram]]''<small><br />"Waa kuu sujuudaa Hooyo"</small> |image_map = India (orthographic projection).svg |caasimada = [[New Delhi]] |luuqadaha = [[Hindi]] iyo [[Ingriis]] |Dawladda = Hindiya |magac_hogaamiye1 = [[Madaxweyneyaashii Kiinya|Madaxweyne]] |magac_hogaamiye2 = [[Ra'iisul wasaarayaahii Kiinya|Ra'iisul wasaare]] |magac_hogaamiye1 = bratibha batil |magac_hogaamiye2 = Manmohan Singh | GDP_PPP_year = 2017 | GDP_PPP_rank = | GDP_PPP_per_capita = $22,425<ref name="">IMF database 2017</ref>. | GDP_PPP_per_capita_rank = | GDP_nominal = $3.285 trillion<ref name="">IMF database 2018</ref>. | GDP_nominal_year = 2020 | GDP_nominal_rank = | GDP_nominal_per_capita = $22,550<ref name="">IMF database 2019</ref> | GDP_nominal_per_capita_rank = |sovereignty_type = Ka xoroobey |sovereignty_note = Gumeystihii [[Ingiriis]]ka |established_event1 = Taakiikh |established_date1 = 15 [[agoosto]], 1947 |area = 3,287,240 km2 |areami² = 1,269,210 |biyo = 9.56 |population_estimate = 1,182,023,000 |population_estimate_year = [[2009]] |lacagta = [[hindi rubee]] |wakhti = (UTC+5:30) |furaha_debeda = 91 |footnote1 = |footnote2 = }} [[w:or:india]] '''[[Hindiya]]''' ama '''Jamhuuriyadda Hindiya''' waa wadan ku yaala [[Aasiya]] waana wadanka Aduunka ugu dadka tirada badan marka laga reebo Shiinaha. Wadanka waxoo xuduud la leeyahay, wadamada [[Bakistaan]], '''[[Shiinaha]]''', [[Nebal]], [[Butaan]], Bangladesh iyo Burma. Dhinaca xeebaha neh waxoo xuduud la leeyahay wadamada ''[[Siri Laanka]]'', Jasiirada Maldiif, iyo Indonesia. Magaalo madaxda wadanka waa [[New Delhi]]. Wadanka Hindiya waxaa degan dad gaaraayo in ka badan 1 Biliyan oo qof, waxaana lagu hadlaa luqado gaareeso in kabadan 100af. Hindiya waa wadanka afaraad oo ugu ganacsiga badan aduunka. Isku-duwaha '''[[Hindiya]]''' wuxuu ku noolaa magaalada '''[[Indus Valley Civilization]]''' ee Bilihii 3-aad ee BCE. Miliicda soo socota, qoraallada ugu da'da yar ee la xidhiidha Hinduism ayaa bilaabay inuu ka koobmo. Dhaqanka bulshada, oo ku saleysan calaamad, ayaa ka soo baxay kumanaankii kowaad ee BCE, Buddhism iyo Jainism ayaa kacday. Iskudhicii hore ee siyaasadeed ayaa ka dhacay Maurya iyo Gupta; boqortooyooyinka badhtamihii u danbeeyay waxay saameyn ku yeesheen dhaqanka illaa bariga Asia. Xilligii dhexe, Judaism, Zoroastrianism, Kiristaanka, iyo Islaamka ayaa yimid, iyo Sikhism soo baxday, kuwaas oo intaa ku daray in dhaqanka kala duwan ee gobolka. Inta badan waqooyiga waxay ku dhufteen Sultanate Sultanate; Koonfureed waxay ku midoobeen Boqortooyada Vijayanagara. Dhaqaalaha ayaa balaariyay qarnigii 17aad ee Mughal Empire. Qarniga bartamihii 18-aad, ayaa hoos-u-dhac ku yimid xukunka British East India Company, iyo bartamihii 19-aad ee hoos-u-dhigga xukunka Britishka. Dhaqdhaqaaqa wadaniga ah ayaa soo ifbaxay qarnigii 19aad, kaas oo markii danbe Mahatma Gandhi loo aqoonsaday inuu yahay is-diidmo aan toos ahayn oo horseeday madaxbannaanida Hindiya 1947. [[File:Pitang_Oying_-_Mising_Kitchen_Resturant,_Guwahati,_Assam,_1618420295814._jpg.jpg|thumb|right|250px|cunttoka hindia]] [[File:India_new_2000_INR,_MG_series,_2016,_obverse.jpg|thumb|right|230px|]] [[File:Mumbai_Police_Mahindra_Bolero_Patrol_Car.jpg|thumb|right|210px|]] Sannadkii 2017, dhaqaalaha India wuxuu ahaa kii lixaad ee adduunka ugu weyn ee soo gala GDP iyo saddexaadna ugu weyn iyada oo la iibsanayo sinaanta awoodda. Ka dib markii dib loo habeeyay dhaqaalaha suuqa ee sannadkii 1991, Hindiya waxay noqotay mid ka mid ah dhaqaalaha ugu wayn ee koraya, waxaana loo tixgeliyaa waddan cusub oo warshad leh. Si kastaba ha ahaatee, waxay sii wadi doontaa caqabadaha saboolnimada, musuqmaasuqa, nafaqo-xumada, iyo daryeel caafimaad oo aan ku filnayn. Dawlad hubka nukliyeerka ah iyo awoodda gobolka, waxa uu leeyahay ciidanka labaad ee ugu weyn dunida oo dhan, waxana uu ku jiraa shanaad kharashka militari ee ka dhex jira quruumaha. Hindiya waa Jamhuuriyad Federaali ah oo ay maamusho nidaamka baarlamaanku waxayna ka kooban tahay 29 dawladood iyo 7 dhul-beereed. Waa jaaliyado badan oo kala duwan, jinsiyado kala duwan iyo jinsiyado kala duwan, waxayna sidoo kale ku nool yihiin noocyo kala duwan oo duur joog ah oo ku yaal deegaanno kala duwan. == Taariikh == Hindiya waxee leedahay Taariikh aad u dheer. wadanka waxuu jiri jiray kumanaan sano kahor. Gumeestihii ingriiska ayaa soo gumeestay Hindiya iyo pakistaan, markooda hore waxee ahaayeen hal wadan. waxeenaxornimada qateen1947kii, waa markii ee Bakistaan iyo Bangladesh ee ka go'day Hindiya.pakistan waxee hindiya ooga go'day kala duwanaashaha diinta. Hindiya waa wadan laga caabudo hindu, pakistaana waa wadan muslimiinta ku badanyihiin labada qeebood dagaalo badan ayaa dhexmaray sanado badan. Kadib sanadka marka uu ahaa 1948kii ilaa 49kii, Hindiya iyo pakistaan waxaa ka dhex jiray dagaalo dagaaladaas oo sabab u eheed kala qeebintii Gobolka Kashmir. Luqada ugu ween oo Hindiya looga hadlo waa af hindi iyo luuqada ingriiska Wadanka Hindiya waxaa laga caabudaa Lo'da became India's first prime minister in 1947. [[Mahatma Gandhi]] (right) led the independence movement.]] == siyaasiinta == doorashaddii ka dhacday hindiya 2007ii, waxaa madaxtinimada ku guuleestay, abuukaataha [[Pratibha Patil]], waa naagta ugu horeeysay oo madaxweyne ka noqotay, wadanka Hindiya. == Dhaqanka == Hindida waxee Khatar kuyihiin film soo saarka iyo heesaha, waxeena ka midyihiin kuwa aduunka ugu film soo saarka badan. Filmaha hindida waxaa badanaa aduunka looga yaqaanaa, [[Bollywood]]. Waxee isku magac egyihiin Hollywood laakiin [[Bollywood]] waxee soo saartaa filmada hindida kaliya. heesaha iyo filmaha hindida waxoo ka koobanyahay Jaceel. filmada hindida waxaa laga daawadaa wadamo badan oo ku yaalo [[Aasiya]] iyo geeska afrika, gaar ahaan, somalida oo xiiseeso. == Juquraafi == Hindiya goboladeeda dhinaca woqooi bari, waxaa kaga dhagan (Himalaaya) qeebaha kale ee woqooyiga, dhaxbartanka ilaa dhinaca bariga waxaa ka baxo beero aad u badan oo dalag faro badan laga gurto. Dhinaca galbeedka oo xuduudka pakistaan kaga dhegenyahay waxaa ku yaalo [[saxaarada dahaar]], Koonfurta wadanka waa meel baadiyo ah. Wadanka Hindiya waxuu leeyahay wabiyaal aad u badan oo waaweyn iyo Jasiirado markooda hore ka sameesmay fulkaano. ==Xubin== * [[ADB]] * * [[AIIB]] * * [[IORA]] * * [[ICAO]] * * [[UNICEF]] * * [[UNESCO]] * *[[Bankiga Aduunka]] * * *[[Qaramada Midoobay]] * * *[[Hayada Cuntada Aduunka]] * * *[[Ururka Caafimaadka Aduunka]] * * {{Commons|United Nations}} ==Waddanamaha degaan Hindiya== *'''{{Flag|India}}''' Republic of 1.300,000,000+ * {{Flag|Bangladesh}} 125,000+ * {{Flag|Brazil}} 15,000+ * {{Flag|Great Britain}} 38,000+ * {{Flag|South Africa}} 200+ * 🇪🇺 Europeans: 938,000+ *'''{{Flag|Russian Federation}}''' 197,00+ * {{Flag|United States}} 10,000+ * {{Flag|Taiwan}} 13,500+ * {{Flag|China}} PR China 150,000+[<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/p/People%2527s_Republic_of_China.htm</ref>]. * {{Flag|Vietnam}} 21,00+ ==sido kale fiiri== *[[Luqadaha Hindika]] *[[India visa Dalalka]] * [[Howrah Bridge]] {{Dalalka Aasiya}} [[Category:Hindiya| ]] 1kwksflrj9qaexpaqeqeqyeoeiats73 Itoobiya 0 1816 239677 238579 2022-08-08T06:44:27Z Mwasoge 29030 /* Waddnamha deggan Abyssinia */ wikitext text/x-wiki {{Dalalka |native_name = Itoobiya |conventional_long_name = ''Federal Democratic Republic of Ethiopia'' |common_name = Itoobiya |qaarada = [[Afrika]] |sawir_calan = Flag_of_Ethiopia.svg |sawir_qaran = Coat_of_arms_of_Ethiopia.svg |astaan_calan = [[Astaanta Calanka Itoobiya|Wodefit Gesgeshi, Widd Innat Ityopp'ya]] |image_map = Ethiopia in its region.svg |caasimada = [[Addis Abeba]] |luuqadaha = [[Amxaari]]<br />[[soomaali]]<br />[[Af-oromo]] <br />[[af Tigreey]] |Dawladda = &nbsp; |darajo_hogaamiye1 = [[Madaxweyne]] |darajo_hogaamiye2 = [[Ra'iisul wasaare]] |magac_hogaamiye1 = [[Sahle-Work Zewde]] |magac_hogaamiye2 = [[Abiy Ahmed]], |sovereignty_type = |sovereignty_note = |established_event1 = |established_date1 = |area = 637,661 |areami² = 246,201 |biyo = 7.8% |population_estimate = 102,474,625 |population_estimate_year = 2015 |lacagta = [[Birr]] |wakhti = [[East Africa Time|EAT]] |furaha_wadanka lagu galo = 251 |footnote1 = |footnote2 = }} '''Itoobiya''' ({{IPAc-en|ˌ|iː|θ|i|ˈ|oʊ|p|i|ə}}; {{lang-am|ኢትዮጵያ}}, ''{{transl|am|ʾĪtyōṗṗyā}}'', {{audio|Ityopya.ogg|dhageyso codka}}) sida rasmiga ah loo yaqaanno '''Jamhuuriyadda Dimuqraadiga Federaalka Itoobiya''', waa wadan ku yaal [[Geeska Afrika]], waxa uuna xuduud la leeyahay wadamada [[Jabuuti]], [[Suudaan]], [[Ereteriya]], [[Soomaaliya]] iyo [[Kiinya]]. Caasimada Itoobiya waa [[Addis Abeba]]. Wakhtiga gumeysiga, dagaal badan baa udhaxeeyey dawladda Darwiish ee abaanduul guud ka ahaa [[Ismaaciil Mire]] iyo Menelik II. Itoobiya waa wadan weyn oo bad laheen, waxa uu leeyahay 4 wabi oo waaweyn kuwaas oo kala ah:- wabiga [[Niil]], [[omo]], [[Awash]], iyo [[Wabiga Shabeelle]]. Itoobiya markeeda hore waxaa la dhihi jiray (Abessinia), laakiin waxaa lagu bedelay itoobiya, oo micnaheedu yahay (mugdi ama waji gubtay). Waayadii hore madaxdii gariis iyo Roman. waxee la shaqeen jireen madaxda itoobiyaanka. == Juquraafi == [[File:Life in Ethiopia.jpg|thumb|left|Itoobiya]] [[File:Bete_Giyorgis_Lalibela_Ethiopia.jpg|thumb|193px|Waa meel kaniisad ah, waxee addis ababa u jirt 640 km. ]] [[File:Bet_Giyorgis_church_Lalibela_01.jpg|thumb|194px|Kaniidaha waaween, oo ku yaalo itoobiya]] [[File:Gonder.jpg|thumb|195Px|Boqortii itooiyaanka Gurigoodii]] [[File:Mosque_in_Harar,_Ethiopia.jpg|thumb|196|Misaajid ku yaalo, magaalada Haraar]] [[File:Selassie_restored.jpg|thumb|mid ka mid ah, boqortii itoobiya]] Itoobiya waxee ku taalaa [[Geeska afrika]], waxeena xuduud la leedahay, wadamada, [[Eratareya]], [[Jabuuti]], [[Soomaaliya]], [[Kiinya]] iyo [[Suudaan]]. Itoobiya waxaa dhaxmaro, wabiga ween ee looyaqaan [[Wabiga Niil]]. Itoobiya waxaa ka baxo Bun iyo qamadi. Eratareya sida ee uga go'day itoobiya wax xeeb ah badda kumalahan. == Jawiga == [[File:Saldanada Huwan - Huwan Sultanate.png|thumb|left|]] Itoobiya waa dhul cagaaran laakiin waqooyiga itoobiya aad ayee u kulushahay, roob badan maka dao. Xili yaasha oo roobka ka dao itoobiya waxaa ka mid ah, bisha maarso iyo abriil, oo roob aad u yar ka dao, [[juun]] ilaa [[Sebteembar]] neh, waxaa ka dao roob xoogaa ween. Waqooyiga itoobiya waa meel qaleel ah, meelo badan oo ka mid ah neh waxaa lagu magacaabay, meesha aduunka uugu kulul. Gobalka somaalidu waa gobalka 2 aad ee ugu wayn dalka ethiopia marka laga reebo gobalka oromia. Waana qowmiyada 3 aad somalidu ee ugu badan dalka ethipoa. 1 oromada. 2 Amharada. 3 Somaalida. 4 Tigrey. == shacabka == Wadanka itoobiya, . Waxaa u badan [[Oromo]] 40 % iyo [[Amxaaro]] 25 % [[Soomaaliya|Soomaalinta]] waa 20% Kuwa kale oo 6 % ah waa Tigrayga. == Luqadaha == Dadka degen wadanka Itoobiya waxee ku hadlaan luqado gaaraayo 67 ilaa 79 luqadood oo kamidtahay afka soomaaliga.!!~? Luqada ugu ween oo lagu wada hadlo waa [[Amxaari]]. == Diimaha laga caabudo == Itoobiya waxaa laga caabudaa diimo aad u badan. 45% waa krishtaan, 51% neh, waa Muslimiin. 3,2 % neh waa diimo kale, oo laga caabudo. == Kalandar == Itoobiya waxee leedahay, [[kalandar]] u gooni ah. Sanadkooda waa 13 bilood, 11 [[Sebteembar]] waa maalinta uugu horeeyso sanadka. 12 sebteembar waa maalinta labaad markii oo buleerka la riday. Kalanderka itoobiya, waxoo raacsanyahay, waqtigii oo nabi ciise, dhashtay kadib. 8 sano ee ka danbeeyaan kalanderka wadamada galbeedka. ayaga marka ee sanadkooda cusub 2003 ee soo dhaweenaayaan, wadamada galbeedka waxee u tahay 11 sebteembar [[2010.]] == Dhaqaale == Itoobiya waxee ku dadaaloosa kordhinta dhaqaaloheeda, waxeena sanadihii nasoo dhaafay noqotay wadanka kaliya ee qaarada afrika oo wax saliid ah ku xirneen oo dhaqaalohiisa kor u kacay. Dhinaca kale siyaasiinta itoobiya ma ku dadaalaan horumarinta bulshada ku nool dalka itoobiya. Wadanka itoobiya waxaa ka jirto abaar aad u badan, waana wadan beero iyo wabiyaal badan leh. Dadka ku nool itoobiya 100kiiba 80 waa reer baadiye. Marka aa fiirino gobolka soomaali galbeed kaliya, run ahaantii gobolkaan waa gobol ismaamulo, oo wax caawin ah ka helin siyaasiinta itoobiya, waxaana ka jiro dagaal. Waxaa u maleenaa dhaqaalaha gobolkaan in ee ku tiirsantahay dalka soomaaliya, sababto ah, waxyaabaha laga gado dalka soomaaliya, wee ka raqiisanyihiin kuwa itoobiyaanka. == Cafimaad == Wadanka itoobiya wuxuu ka mid yahay wadamada Afrika cudarka HIV AIDS-ka saamayn aad u weyn ku yeeshay. == Taariikh == [Geeska Africa intee dhacdaaa Itobiya Fascinating Ethiopia]. ==Xubin== * [[Midowga Afrika]] * * * [[Qaramada Midoobay]] * * ==Waddamha Deggan Abyssinia== *'''{{Flag|Ethiopia}}''' 110,000,000+ * {{Flag|South Africa}} 1200+ * {{Flag|Turkey}} 12,000+ * {{Flag|Brazil}} 200+* {{Flag|Japan}} 25,000+ * {{Flag|Poland}} 200+ * {{Flag|Bangladesh}} 1,200+ * {{Flag|Arab League}}125,000+[<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/a/Arabic_language.htm</ref>] * {{Flag|Pakistan}} 25,000+ * {{Flag|Eritrea}} 11,100+ * {{Flag|Somalia}} 12,500+ * {{Flag|Djibouti}} 13,000+ * {{Flag|Great Britain}} 520+ * 🇪🇺 Europeans: 138,300+ <ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/e/European_Union.htm</ref>. * {{Flag|United States}} 1500+;+ * {{Flag|Taiwan}} PR, 12,000+;+;+ * {{Flag|Russian Federation}} 51,200+ * {{Flag|China}} PR China; 1,200,000++ [<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/p/People%2527s_Republic_of_China.htm</ref>] * [https://wol.jw.org/en/wol/d/r1/lp-e/101996126 Fascinating Ethiopia] * [https://www.jw.org/en/library/bible/nwt/bible-glossary/#p99 Ethiopia] {{commonscat|Ethiopia|Itoobiya}} {{Dalalka Afrika}} [[Category:Itoobiya]] cr9s4w92tincym7dvn9cbc122ih3a0z 239680 239677 2022-08-08T06:58:56Z Mwasoge 29030 /* Waddamha Deggan Abyssinia */ wikitext text/x-wiki {{Dalalka |native_name = Itoobiya |conventional_long_name = ''Federal Democratic Republic of Ethiopia'' |common_name = Itoobiya |qaarada = [[Afrika]] |sawir_calan = Flag_of_Ethiopia.svg |sawir_qaran = Coat_of_arms_of_Ethiopia.svg |astaan_calan = [[Astaanta Calanka Itoobiya|Wodefit Gesgeshi, Widd Innat Ityopp'ya]] |image_map = Ethiopia in its region.svg |caasimada = [[Addis Abeba]] |luuqadaha = [[Amxaari]]<br />[[soomaali]]<br />[[Af-oromo]] <br />[[af Tigreey]] |Dawladda = &nbsp; |darajo_hogaamiye1 = [[Madaxweyne]] |darajo_hogaamiye2 = [[Ra'iisul wasaare]] |magac_hogaamiye1 = [[Sahle-Work Zewde]] |magac_hogaamiye2 = [[Abiy Ahmed]], |sovereignty_type = |sovereignty_note = |established_event1 = |established_date1 = |area = 637,661 |areami² = 246,201 |biyo = 7.8% |population_estimate = 102,474,625 |population_estimate_year = 2015 |lacagta = [[Birr]] |wakhti = [[East Africa Time|EAT]] |furaha_wadanka lagu galo = 251 |footnote1 = |footnote2 = }} '''Itoobiya''' ({{IPAc-en|ˌ|iː|θ|i|ˈ|oʊ|p|i|ə}}; {{lang-am|ኢትዮጵያ}}, ''{{transl|am|ʾĪtyōṗṗyā}}'', {{audio|Ityopya.ogg|dhageyso codka}}) sida rasmiga ah loo yaqaanno '''Jamhuuriyadda Dimuqraadiga Federaalka Itoobiya''', waa wadan ku yaal [[Geeska Afrika]], waxa uuna xuduud la leeyahay wadamada [[Jabuuti]], [[Suudaan]], [[Ereteriya]], [[Soomaaliya]] iyo [[Kiinya]]. Caasimada Itoobiya waa [[Addis Abeba]]. Wakhtiga gumeysiga, dagaal badan baa udhaxeeyey dawladda Darwiish ee abaanduul guud ka ahaa [[Ismaaciil Mire]] iyo Menelik II. Itoobiya waa wadan weyn oo bad laheen, waxa uu leeyahay 4 wabi oo waaweyn kuwaas oo kala ah:- wabiga [[Niil]], [[omo]], [[Awash]], iyo [[Wabiga Shabeelle]]. Itoobiya markeeda hore waxaa la dhihi jiray (Abessinia), laakiin waxaa lagu bedelay itoobiya, oo micnaheedu yahay (mugdi ama waji gubtay). Waayadii hore madaxdii gariis iyo Roman. waxee la shaqeen jireen madaxda itoobiyaanka. == Juquraafi == [[File:Life in Ethiopia.jpg|thumb|left|Itoobiya]] [[File:Bete_Giyorgis_Lalibela_Ethiopia.jpg|thumb|193px|Waa meel kaniisad ah, waxee addis ababa u jirt 640 km. ]] [[File:Bet_Giyorgis_church_Lalibela_01.jpg|thumb|194px|Kaniidaha waaween, oo ku yaalo itoobiya]] [[File:Gonder.jpg|thumb|195Px|Boqortii itooiyaanka Gurigoodii]] [[File:Mosque_in_Harar,_Ethiopia.jpg|thumb|196|Misaajid ku yaalo, magaalada Haraar]] [[File:Selassie_restored.jpg|thumb|mid ka mid ah, boqortii itoobiya]] Itoobiya waxee ku taalaa [[Geeska afrika]], waxeena xuduud la leedahay, wadamada, [[Eratareya]], [[Jabuuti]], [[Soomaaliya]], [[Kiinya]] iyo [[Suudaan]]. Itoobiya waxaa dhaxmaro, wabiga ween ee looyaqaan [[Wabiga Niil]]. Itoobiya waxaa ka baxo Bun iyo qamadi. Eratareya sida ee uga go'day itoobiya wax xeeb ah badda kumalahan. == Jawiga == [[File:Saldanada Huwan - Huwan Sultanate.png|thumb|left|]] Itoobiya waa dhul cagaaran laakiin waqooyiga itoobiya aad ayee u kulushahay, roob badan maka dao. Xili yaasha oo roobka ka dao itoobiya waxaa ka mid ah, bisha maarso iyo abriil, oo roob aad u yar ka dao, [[juun]] ilaa [[Sebteembar]] neh, waxaa ka dao roob xoogaa ween. Waqooyiga itoobiya waa meel qaleel ah, meelo badan oo ka mid ah neh waxaa lagu magacaabay, meesha aduunka uugu kulul. Gobalka somaalidu waa gobalka 2 aad ee ugu wayn dalka ethiopia marka laga reebo gobalka oromia. Waana qowmiyada 3 aad somalidu ee ugu badan dalka ethipoa. 1 oromada. 2 Amharada. 3 Somaalida. 4 Tigrey. == shacabka == Wadanka itoobiya, . Waxaa u badan [[Oromo]] 40 % iyo [[Amxaaro]] 25 % [[Soomaaliya|Soomaalinta]] waa 20% Kuwa kale oo 6 % ah waa Tigrayga. == Luqadaha == Dadka degen wadanka Itoobiya waxee ku hadlaan luqado gaaraayo 67 ilaa 79 luqadood oo kamidtahay afka soomaaliga.!!~? Luqada ugu ween oo lagu wada hadlo waa [[Amxaari]]. == Diimaha laga caabudo == Itoobiya waxaa laga caabudaa diimo aad u badan. 45% waa krishtaan, 51% neh, waa Muslimiin. 3,2 % neh waa diimo kale, oo laga caabudo. == Kalandar == Itoobiya waxee leedahay, [[kalandar]] u gooni ah. Sanadkooda waa 13 bilood, 11 [[Sebteembar]] waa maalinta uugu horeeyso sanadka. 12 sebteembar waa maalinta labaad markii oo buleerka la riday. Kalanderka itoobiya, waxoo raacsanyahay, waqtigii oo nabi ciise, dhashtay kadib. 8 sano ee ka danbeeyaan kalanderka wadamada galbeedka. ayaga marka ee sanadkooda cusub 2003 ee soo dhaweenaayaan, wadamada galbeedka waxee u tahay 11 sebteembar [[2010.]] == Dhaqaale == Itoobiya waxee ku dadaaloosa kordhinta dhaqaaloheeda, waxeena sanadihii nasoo dhaafay noqotay wadanka kaliya ee qaarada afrika oo wax saliid ah ku xirneen oo dhaqaalohiisa kor u kacay. Dhinaca kale siyaasiinta itoobiya ma ku dadaalaan horumarinta bulshada ku nool dalka itoobiya. Wadanka itoobiya waxaa ka jirto abaar aad u badan, waana wadan beero iyo wabiyaal badan leh. Dadka ku nool itoobiya 100kiiba 80 waa reer baadiye. Marka aa fiirino gobolka soomaali galbeed kaliya, run ahaantii gobolkaan waa gobol ismaamulo, oo wax caawin ah ka helin siyaasiinta itoobiya, waxaana ka jiro dagaal. Waxaa u maleenaa dhaqaalaha gobolkaan in ee ku tiirsantahay dalka soomaaliya, sababto ah, waxyaabaha laga gado dalka soomaaliya, wee ka raqiisanyihiin kuwa itoobiyaanka. == Cafimaad == Wadanka itoobiya wuxuu ka mid yahay wadamada Afrika cudarka HIV AIDS-ka saamayn aad u weyn ku yeeshay. == Taariikh == [Geeska Africa intee dhacdaaa Itobiya Fascinating Ethiopia]. ==Xubin== * [[Midowga Afrika]] * * * [[Qaramada Midoobay]] * * ==Waddamha Deggan Abyssinia== *'''{{Flag|Ethiopia}}''' 110,000,000+ * {{Flag|South Africa}} 1200+ * {{Flag|Brazil}} 200+* {{Flag|Japan}} 25,000+ * {{Flag|Poland}} 200+ * {{Flag|Bangladesh}} 1,200+ * {{Flag|Arab League}}125,000+[<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/a/Arabic_language.htm</ref>] * {{Flag|Pakistan}} 25,000+ * {{Flag|Eritrea}} 11,100+ * {{Flag|Somalia}} 12,500+ * {{Flag|Djibouti}} 13,000+ * {{Flag|Great Britain}} 520+ * 🇪🇺 Europeans: 138,300+ <ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/e/European_Union.htm</ref>. * {{Flag|United States}} 1500+;+ * {{Flag|Taiwan}} 12,000+++ * {{Flag|Turkey}} 12,000+ * {{Flag|Russian Federation}} 51,200 [<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/p/People%2527s_Republic_of_China.htm</ref>] * [https://wol.jw.org/en/wol/d/r1/lp-e/101996126 Fascinating Ethiopia] * [https://www.jw.org/en/library/bible/nwt/bible-glossary/#p99 Ethiopia] {{commonscat|Ethiopia|Itoobiya}} {{Dalalka Afrika}} [[Category:Itoobiya]] n7tvn7mxmk0xo69bolsr196e7ztzdou Jabaan 0 2113 239687 239637 2022-08-08T08:16:03Z Mwasoge 29030 wikitext text/x-wiki {{Dalalka |native_name = Jabaan<Br/>''日本国'' |conventional_long_name = ''Nibon-koku'' |common_name = Jabaan |qaaradda = [[Aasiya]] |sawir_calan = Flag of Japan.svg |sawir_qaran = Imperial Seal of Japan.svg |image_map = Japan(orthographic projection)-Blue version.svg |astaan_calan = [[Kimigayo 君が代]] |image_map = Japan-location-cia.gif |caasimadda = [[Tokyo]] |luuqadaha = [[Af-Jabaniis, iyo luqado kale oo la tiri karin]] |caasimada = [[Tokyo]] |Dawladda = &nbsp; |darajo_hogaamiye1 = [[Emberor]] |Madaxweyne]] |darajo_hogaamiye2 = [[Ra'iisul wasaare]] |magac_hogaamiye1 = [[Naruhito]] |magac_hogaamiye2 = [[Fumio Kishida]] |sovereignty_type = |sovereignty_note = |established_event1 = |established_date1 = | GDP_PPP_year = 2017 | GDP_PPP_rank = | GDP_PPP_per_capita = $30,998<ref name="">IMF database 2017</ref> | GDP_PPP_per_capita_rank = | GDP_nominal = $4.998 trillion<ref name="">IMF database 2018</ref> | GDP_nominal_year = 2017 | GDP_nominal_rank = | GDP_nominal_per_capita = $30,998<ref name="">IMF database 2019</ref> | GDP_nominal_per_capita_rank = |area = 377,944 km2 |areami² = 145,925 |biyo = 0.8 |population_estimate = 127,380,000<sup>2</sup> |population_estimate_year = 2010 |lacagta = [[Yen]] |wakhti = (UTC+9) |furaha_debedda = 81 |footnote1 = }} [[File:Cartedujapon.png|right|394px|thumb|Carte du Japon]]<BR/>[[File:The Diet.jpg|thumb|right|395px| Japanese Parliament.!!]]<Br/>[[File:Toyota carlogo.svg|thumb|right|393px|]]<Br/>[[File:Toshiba logo.svg|thumb|right|392px|]]<Br/>[[File:Canon wordmark.svg|thumb|left|199px|]] '''Jabaan''' ([[Af-Jabaaniis]]:日本: Nihon ama Nibon magaceeda oo dhameestiran:日本国 :Nibon-koku ama Nihon-koku, waa wadan jasiirado ka sameesan, oo ku yaalo [[Badweynta Baasifik]] ee qaarada [[Aasiya]]. Wadankaan waxoo daris la yahay [[Badda Jabaan]], [[Shiinaha]], [[Koonfur Kuuriya]], [[Waqooyiga Kuuriya]] iyo [[Ruushka]] Dadka tiriskii laga qaaday jabaan 1920kii, waxee eheed 56 miliyan oo qoys, sanadka marka oo ahaa 2017 neh waxaa degenaa 126,960,000 oo qoys. [[File:Diet_of_Japan_Kokkai_2009.jpg|thumb|right|396px|[[国会議事堂|"National Diet Building"]]]] [[File:Viewed from the Nakanoshima Festival Tower in 201510 002.JPG|397px|thumb| Ville d'Osaka.]] [[File:Nissan.jpg|thumb|right|398px|Lo sièti sociau de Nissan a Tòquio]] [[File:Satellite View of Japan 1999.jpg|194px|left|thumb|[[Japanese archipelago]]As seen from Satellites.]]. [[File:Mitsubishi UFJ Financial Group.svg|thumb|right|395px]]<BR/>[[file:Japan Exchange Group logo.svg|thumb|right|196px|Bourse Japonaise.!!]]<Br/>[[File:Honda.svg|thumb|right|197px|]]<Br/>[[File:Sony logo.svg|thumb|right|198px|]] Jabaan waxee ka koobantahay 6,852 jasiiradoo, affarta ugu waa weyn oo boqolkiiba todobaatan daboolo dhulka jabaan waa [[Honshu]], [[Hokkaido]], [[Kyushu]] iyo [[Shikoku]]. Jabaaniiska waxee iskuugu wacaan (Nihon), luqadooda neh waxee dhahaan (Nihongo). Magaca Nibon micnaheeda waa jabaan laakiin waxee u adeegsadaan, lacagaha, bashqadaha iyo cayaaraha caalamka iyo wax la mid ah.Jabaan waxaa loo micneeyaa wadanka qoraxda ka soo baxdo, 日 (qorax) 本 (soo bax), markii hore jabaan waxaa loogu yeeri jiray magacyo badan, gaar ahaan wadanka ee taariikhda isla leeyihiin ee Shiinaha, waxee jabaan ugu yeeri jireen (yamato 大和). Erayga qorax ka soo baxa waxoo asal ahaan ka imaaday shiinaha, sababtoo ah jabaan waxee ka xigtaa dhinaca bariga markii la fiiriyo qaarad aasiya. Ereyga Japan ee Japan waa 日本, oo lagu magacaabo Nihon ama Nippon iyo macno ahaan waxa loola jeedaa "asalka qorraxda". Nichi dabeecadda (CH) macnaheedu waa "qorax" ama "maalin"; saldhigga macnihiisu waa "saldhig" ama "asal". [23] Sidaas daraadeed macneheedu waa "asalka qorraxda" waana ilaha caanka ah ee reer galbeedka caanka ah "Land of the Sun Rising=LAND OF THE SUN RISING".!!` [[File:Shibuya night.jpg|thumb|left|193px|Las carrèras japonesas que son sovent conhidas de monde: ací au quartièr de ''[[Shibuya]]'' a [[Tōkyō]]]][[File:2010Election at Higashi-Osaka.jpg|thumb|left|194px|Un burèu de vòte dens la prefectura d{{'}}Ōsaka]] [[File:Nissan Motor Corporation 2020 logo.svg|thumb|right|196px|]]<BR/>[[File:Meiji tenno1.jpg|thumb|right|197px|[[Emperor Meiji]](1868–1912) Imperial Ruler [[Meiji Restoration|restored]]<BR/>[[Tokugawa shogunate]]]][[File:Flag of Sapporo, Hokkaido.svg|thumb|right|197px|]]<BR/>[[File:Katsuya-Roppongi.jpg|thumb|right|197px|]]<Br/>[[File:Panasonic logo.svg|thumb|right|198px| 69% 日本企業.!!?`]]<Br/>[[File:Nintendo.svg|thumb|left|121px|]] Rikoodhkii ugu horreeyay ee magaca Nihon wuxuu ka muuqdaa taariikhda Shiinaha ee taariikhda ah ee hannaanka Tang, Book of Old Tang. Dhamaadkii qarnigii toddobaad, wafdi ka yimid Japan ayaa codsaday in Nihon loo isticmaalo magaca dalkooda. Magacani waxaa laga yaabaa in uu asal ahaan ka soo jeedo warqad loo diray 607 waxaana lagu diiwaan geliyay taariikhda rasmiga ah ee Suudiiste. Prince Shōtoku, Regent of Japan, ayaa u diray ergeyga Shiinaha warqad kaas oo uu ugu yeeray "Boqortooyada Dhulka ee Qorraxdu kacdo" (日 出处 天子). Farriinta ayaa yiri: "Halkan, waxaan ahay, Boqortooyada waddanka qorraxdu soo baxdo, u dir warqad si aad u aragto Boqortooyada dalka ee qorraxdu u eg tahay.!!!!!`Byyye.!!` Qalinkii: Fadxi Garaad Jesus Greenford.!!` ==Xubin== * [[AIIB]] * * [[IORA]] * * [[Bankiga Aduunka]] * * * [[Kooxda Labaatanka]] * * * [[Qaramada Midoobay]] * * * ==Waddanamha deggan Jabaan== As of 2014 June, 2,086,603 of foreign residents live in Japan. More than half of them are Chinese and Korean. Figure : Population of Foreign Residents in Japan by Nationality.<ref>https://nbakki.hatenablog.com/entry/Population_Foreign_People_Japan</ref>. ==Waddamada deggan Jabaan== * {{Flag|Indonesia}} 123,000+ * {{Flag|Japan}} 126,167,000+ * {{Flag|South Korea}} 58,000++. * {{Flag|Great Britain}} 21,000+ * 🇪🇺 Europeans: 185,00++[<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/e/European_Union.htm</ref>]. * {{Flag|United States}} 59,000+[<Ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/d/Democracy.htm</ref>]. * {{Flag|Vietnam}} 98,000+ * {{Flag|China}} 950,000+;+;+;+;+[<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/p/People%2527s_Republic_of_China.htm</ref>]. == Taariikh == ==Visa Jabaan== <s>[[Waqooyiga Kuuriya]]</s> == Taariikh == [ [https://www.visualcapitalist.com/top-100-most-valuable-brands-in-2021/] [https://www.rankingthebrands.com/The-Brand-Rankings.aspx?rankingID=33&nav=category] [https://interbrand.com/best-global-brands/?filter-sort=ASC&filter-brand-region=&filter-brand-country=japan] {{Dalalka Aasiya}} [[Category:Jabaan]] s543jjwszh5m4e34wte89makqctndfh Addis Abeba 0 2285 239675 238839 2022-08-08T06:38:54Z Mwasoge 29030 wikitext text/x-wiki {{Coord|9|1|48|N|38|44|24|E|type:city(2757729)|display=title}} {{Infobox settlement |official_name = Addis Ababa |native_name = አዲስ አበባ |native_name_lang = am |settlement_type = |image_skyline =File:Addis_churchill.jpg |image_caption = |imagesize = 400px |nickname = |image_flag = |image_seal = |established_title = Chartered |established_date = 1886 |pushpin_map = Ethiopia |mapsize = |map_caption = |coordinates_region = ET |subdivision_type = Dalka |subdivision_name = [[Itoobiya]] |subdivision_type1 = Gobol |subdivision_name1 = Addis Abeba |leader_title = [[Duqa]] |leader_name = [[Diriba Kuma]] |area_magnitude = |area_total_km2 = 527 |area_land_km2 = 527 |area_water_km2 = |area_note = <ref>{{cite web |url=http://www.csa.gov.et/index.php?option=com_rubberdoc&view=doc&id=421&format=raw&Itemid=606 |title=2011 National Statistics |publisher=Csa.gov.et |date= |accessdate=2013-07-20 |ciwaan=Nuqul Archive |archive-date=2013-03-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130330021225/http://www.csa.gov.et/index.php?option=com_rubberdoc&view=doc&id=421&format=raw&Itemid=606 |dead-url=yes }}</ref> |population_as_of = 2008 |population_urban = 3384569 |population_note = |population_total = 3384569 |population_metro = 4567857 |area_metro_km2 = |population_density_km2 = 5165.1 |timezone = [[East Africa Time]] |utc_offset = +3 |timezone_DST = |utc_offset_DST = |latd = 9 |latm = 1 |lats = 48 |longd = 38 |longm = 44 |longs = 24 |latNS=N|longEW=E |elevation_m = 2355 |elevation_ft = 7726 |latitude = |longitude = |area_code = (+251) 11 |website = {{official website|http://www.addisababacity.gov.et/}} |footnotes = }} {{Flag|Ethiopia}} [[File:HagerFikirTheatre.jpg|right|392px|thumb| Masraxa Adis Abeba]] '''Adiss Ababa''' ({{lang-am|አዲስ አበባ}}) waa Caasimada Dawlada Federaalka ah ee [[Itoobiya]], waana Magaalada ugu weyn itoobiya isla markaasna waa Gobol gaar ah. Micnaha Addis Ababa waa '''Ubaxa Cusub''' waxaana Xafiis ku leh Ururka Midowga [[Afrika]], dadka ku nool waa illaa 4 milyan . dadka degan waa illaa 80 isir oo kala duwan oo ku hadla 80 afaf . Waxaana ku yaal Garoon diyaaradeed oo la yiraahdo [[Garoonka Diyaaradaha ee Bole]], asaaskeedu wuxuu ahaa 1886. jooga badda waxay ka sareysaa 2500m . waxayna caan kutahay isu dheeli tirnaan cimilo sanadka oo idil . heer kulkeedu ma dhaafo 16. ==Dawladda== Iyadoo la raacayo Dastuurka Itoobiya ee 1995, magaalada Addis Ababa waa mid ka mid ah labada magaalo ee federaalka ah ee ka masuul ah Dowladda Federaalka ee Itoobiya. Magaaladda kale ee leh isla xaaladdan waa Dire Dawa oo ku taal bariga dalka, labada magaalooyinkana waxay ku yaalaan Gobolka Oromiya. Horaantii, kadib markii la aasaasay qaab-dhismeedka federaalka ee 1991-kii oo ku hoos maray Axdiga Ku-Meel-Gaarka ah ee Itoobiya, Dawladda Hoose ee Addis Ababa waxay ka mid ahayd dawladaha 14-ka dawladood ee cusub. Si kastaba ha ahaatee, qaab-dhismeedkan waxaa beddelay dastuurka federaalka ee 1995-kii, natiijadaasna, Addis Ababa ma lahan xaalad dowladnimo. Maamulka magaalada Addis Ababa waxay ka kooban tahay Duqa Magaalada, oo hogaaminaya laanta fulinta, iyo Golaha Magaalada, oo dejiya xeerarka magaalada. Si kastaba ha noqotee, iyada oo qayb ka ah Dowladda Federaalka, Baarlamaanka Federaalka ayaa dejiya sharciyo ku xiran Addis Ababa. Xubnaha Golaha Deegaanka waxaa si toos ah u doorta dadka deggan magaalada iyo Golaha, markaa waxay doortaan Duqa dhexdooda xubnahooda. Xilliga xafiiska ee loo doorto saraakiisha la soo doortay waa shan sano. Si kastaba ha noqotee, Dawladda Federaalka, marka ay u aragto daruuri, waxay burburin kartaa Golaha Magaalada iyo maamulka oo idil oo ay u beddeli karaan maamul ku-meel-gaar ah illaa inta doorashadu socoto. Dadka degan Addis Ababa ayaa matalaya Baarlamaanka Federaalka, Golaha Wakiilada. Si kastaba ha noqotee, magaalada ma matalayso Aqalka Federaalka, taas oo ah aqalka sare ee federaalka ee ay wakiil ka yihiin wadamada xubnaha ka ah. Laanta Fulinta ee Duqa Magaalada ayaa ka kooban Maamulaha Magaalada iyo laamaha kala duwan ee xafiisyada adeegga bulshada. ==Waddanmaha degaan Addis Ababa== * {{Flag|South Africa}}1200+ * {{Flag|Turkey}}12,000++ * {{Flag|Brazil}} 200+* {{Flag|Japan}} 25,000+ * {{Flag|Poland}} 200+ * {{Flag|Bangladesh}} 1,200+ * {{Flag|Arab League}}125,000+<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/a/Arabic_language.htm</ref>. * {{Flag|Pakistan}} 25,000+ * {{Flag|Eritrea}} 11,100+ * {{Flag|Somalia}} 12,500+ * {{Flag|Djibouti}} 13,000+ * {{Flag|Great Britain}} 520+ * 🇪🇺 Europeans: 138,300+++ <ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/e/European_Union.htm</ref>. * {{Flag|United States}} 1500+ * {{Flag|Taiwan}} PR, 12,000+;+;+ * {{Flag|Switzerland}} 200+ * {{Flag|Russian Federation}} 51,200+ [<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/p/People%2527s_Republic_of_China.htm</ref>] Duqa magaalada Addis Ababa waa Gudoomiyaha Dimoqraadiyada ee Oromo People's Democratic Organization (OPDO), oo ah xubin ka tirsan Isbahaysiga Xukumadda ee Jabhadda Dibudhiga Dimuqraadiyadda (EPRDF). Mudane Diriba Kuma wuxuu xilka kala wareegay 9kii Luulyo 2013. Wuxuu hore u ahaa Kuma Demeksa (oo sidoo kale ka tirsan xisbiga OPDO), wuxuu muddo shan sano ah ka soo shaqeeyay 30kii Oktoobar 2008. Intii ka horeysay, Dowladda Federaalka waxay u magacawday Mr. Berhane Deressa inuu hoggaamiyo maamulka kumeelgaadhka ah ee ka shaqeeyey laga bilaabo 9kii Maajo 2006 ilaa 30 Oktoobar 2008 ka dib dhibaatadii doorashadii 2005. Doorashadii qaran ee 2005, xisbiga talada haya ee EPRDF ayaa guulo waaweyn ka soo gaaray Addis Ababa. Si kastaba ha ahaatee, mucaaradka ku guuleystay Addis Ababa ma aysan ka qeyb geli xukuumadda labada heer gobol iyo mid federaalba. Xaaladdan ayaa ku khasabtay Dawladda Federaalka ee EPRDF in ay ku wareejiso maamul ku-meelgaar ah illaa iyo inta doorasho cusub la qabtay. Natiijo ahaan, Mr. Berhane Deressa, oo ah muwaadin madax banaan, ayaa loo magacaabay. Qaar ka mid ah duqayadii hore ee Addis Ababa waa Arkabe Oqubay (2003-06), Zewde Teklu (1985-89), Alemu Abebe (1977-85) iyo Zewde Gebrehiwot (1960-69). Dhaqanka Qalabka la yaabka leh waxaa ka mid ah Cathedral Cathedral (oo la aasaasay 1896 iyo sidoo kale guriga lagu hayo matxafka), Quduuska Quduuska ah ee Qudduuska ah (marxuumka ugu weyn ee Orthodox Orthodox Cathedral) iyo meesha lagu aasayo ee Emily Haile Selassie iyo qoyska Imperial , iyo kuwa ku dagaallamay reer Talyaani intii lagu jiray dagaalkii labaad ee aduunka. Waxaa sidoo kale jira garoonkii hore ee Imperial ee Menelik oo weli taagan kursiga rasmiga ah ee dawladda, iyo Aqalka Qaranka oo hore loogu yaqaanay Jubilee Palace (oo loo dhisay in lagu calaamadeeyo Boqortooyada Boqortooyada Haile Selassie ee 1955) taas oo ah degaanka madaxweynaha Itoobiya. Jubilee Palace ayaa sidoo kale loo qaabeeyey ka dib markii Buckingham Palace ee Boqortooyada Ingiriiska. Xarunta Afrika waxay ku taallaa dhammaan meelihii Menelik II ee laga soo galo Garoowe halkaasoo ah Xarunta Dhaqaalaha ee Qaramada Midoobay ee Afrika oo xarunteedu tahay sidoo kale xafiisyada QM ee Itoobiya. Sidoo kale waa goobta lagu aasaasay Ururka Midawga Afrika (OAU), oo ugu dambeyntii noqday Midowga Afrika (AU). Midawga Afrika ayaa hadda ku jira xarun cusub oo lagu dhisay meel ku taal xabsiga Akaki Xabsiga, oo ay ku leedahay dhulkii ay ku deeqeen Itoobiya ee ujeedadaas ku lahayd qaybta koonfureed ee magaalada. Tiyaatarka Hager Fikir, oo ah tiyaatarka ugu da'da weyn Itoobiya, wuxuu ku yaalaa degmada Piazza. Dhawaqa Quduuska ah ee Trinity Cathedral waa dhismaha baarlamanka, oo lagu dhisay xukunka Haile Selassie, oo leh minaarad saacadeed. Waxay sii waddaa inay u adeegto sida kursiga Baarlamaanka maanta. Dhamaan Baarlamaanka waa Shengo Hall, oo ay dhistay xukunka Derg ee Mengistu Haile Mariam oo ah hoolka baarlamaanka cusub. Shengo Hall wuxuu ahaa dhismaha adduunka ugu weyn ee la dhisay, kaas oo lagu dhisay Finland ka hor inta aan lagu soo shirin Addis Ababa. Waxaa loo isticmaalaa shirar waaweyn iyo heshiisyo. Itegue Hotel, oo dhisay 1898 (Calendar Calendar) oo ku taal bartamaha magaalada (Piazza), ayaa ahaa hotelkii ugu horeeyay ee Itoobiya. Degmada Merkato, oo noqotay midka ugu weyn suuqa Soomaliya, waa Masaajidka Grand Anwar ee masaajidka ugu wayn ee laga dhisay dalka Talyaaniga. Dhowr mitir oo koonfur-galbeed ah ee Masjidka Anwar waa kaniisada Raguel oo la dhisay ka dib markii xoriyadii Empress Menen. Dhismaha masaajidka iyo kaniisaddu waxay calaamad u tahay xidhiidhka nabadeed ee dheeriga ah ee u dhexeeya masiixiga iyo diinta Islaamka ee Itoobiya. Kaniisadda Katooliga Katooliga ee Quduuska Quduuska ah wuxuu kaloo ku yaal degmada Merkato. Ugu dhow Garoonka Diyaaradaha Caalamiga ah waa Madhane Alem (Badbaadiyaha Dunida) Orthodox Cathedral, oo ah kan labaad ee ugu weyn Afrika. Tilmaamo kale oo magaalada ka mid ah suuqa sare ee Mercato, jimicsiga Jan Meda, Xarunta Madadaalada ee Bihere Tsige iyo jidka tareenka ee Jabuuti. Goobaha cayaaraha waxaa ka mid ah Iskuulada Addis Ababa iyo Nyala. Abaalmarinta Afrika ee 2008-dii ee ciyaaraha fudud ayaa lagu qabtay Addis Ababa. Buuraha Entoto waxay ka bilaabmaan xaafadaha waqooyiga. Xaafadaha magaalada waxaa ka mid ah Shiro Meda iyo Entoto oo waqooyiga, Urael iyo Bole (Guriga Bole Internat [[File:Arat Kilo Monument.JPG|thumb|right|392px||Arat Kilo monument]] [[File:Addis_churchill.jpg|thumb|right|393px|Churchill Road in Addis Abeba]] [[File:Ethiopian Commercial Bank Addis Abeba.jpg|thumb|right|395px|Bank of Ethiopia in Addis Ababa]]] [[File:ET Addis asv2018-01 img01 Meskel Square.jpg|thumb|right|396px|[[Meskel Square]]]] [[File:Cathédrale Saint Georges Addis Abeba1.jpg|thumb|right|397px|[[St George's Cathedral (Addis Ababa)|St George's Cathedral]] [[File:Hager Fikir Theatre.jpg|thumb|right|398px|[[Hager Fikir Theatre]] (April 2006)]] [[File:Ethiopian Television.JPG|thumb|right|398px|Etv in Addis Ababa]] [[File:Ethiopia-Djibouti rail.jpg|392px|thumb|right|Addis Ababa]] [[File:Ethiopian Federal Police HQ Addis Abeba.JPG|thumb|right|398px|Federal Police HQ]] [[File:ET Addis asv2018-01 img35 Tewodros Square.jpg|thumb|right|399px|Tewodros Square]] == Cimilada Addis Abeba == {{Weather box |location = Addis Ababa |metric first = y |single line = y |Jan high C = 23.0 |Feb high C = 24.3 |Mar high C = 24.8 |Apr high C = 24.2 |May high C = 24.4 |Jun high C = 20.0 |Jul high C = 17.9 |Aug high C = 20.0 |Sep high C = 21.3 |Oct high C = 22.3 |Nov high C = 22.6 |Dec high C = 22.8 |year high C = 22.8 |Jan low C = 6.0 |Feb low C = 9.0 |Mar low C = 11.6 |Apr low C = 12.0 |May low C = 12.3 |Jun low C = 11.2 |Jul low C = 11.3 |Aug low C = 11.2 |Sep low C = 11.0 |Oct low C = 9.9 |Nov low C = 8.7 |Dec low C = 8.1 |year low C = 10.6 |Jan rain mm = 16.8 |Feb rain mm = 36 |Mar rain mm = 68.2 |Apr rain mm = 88.8 |May rain mm = 76 |Jun rain mm = 123.5 |Jul rain mm = 259.4 |Aug rain mm = 278 |Sep rain mm = 174.1 |Oct rain mm = 41.1 |Nov rain mm = 8.3 |Dec rain mm = 10.2 |year rain mm = 1180.4 |Jan rain days = 3 |Feb rain days = 5 |Mar rain days = 7 |Apr rain days = 10 |May rain days = 10 |Jun rain days = 20 |Jul rain days = 27 |Aug rain days = 26 |Sep rain days = 18 |Oct rain days = 4 |Nov rain days = 1 |Dec rain days = 1 |source 1 = National Meteorological Agency |source 2 = [[World Meteorological Organisation]] (UN) |date=August 2010 }} == Tixraacyada == {{commonscat|Addis Ababa|Addis Abeba}} <references/> {{Caasimadaha Afrika}} [[Category:Itoobiya]] ==sido kale fiiri== * [[Jabuuti]] * [[Liska Gobolada Itoobiya]] jkjh9tyqg4vbsy7heqkukffloyu8wgk 2005 0 2573 239673 237734 2022-08-08T02:29:56Z 2A02:AA1:1628:7166:B5DA:168E:3753:7CAD wikitext text/x-wiki [[2004]] - [[2005]] - [[2006|2022]] __TOC__275090 == Dhacdooyin == ==Dhalashooyin== == Dhimashooyin == ==Madaxda Aduunka== {{Commonscat}} [[Category:Sanad]] cqmxl5dtie3pycgwyh69lnughlsg9aw Yemen 0 2937 239691 239380 2022-08-08T09:34:34Z 65.95.173.101 wikitext text/x-wiki {{Coord|15|N|48|E|display=title}} {{Infobox country | conventional_long_name = Yemen | native_name = {{big|الجُمهورية اليَمَنية}}<br />''{{transl|ar|DIN-31635|al-Jumhūriyyah al-Yamaniyyah}}'' | common_name = Yemen | image_flag = Flag of Yemen.svg | image_coat = | symbol_type = Emblem | image_map = Yemen (orthographic projection).svg | national_motto = <div style="line-height:1.45em;white-space:nowrap;">{{native phrase|ar|{{lower|0.1em|{{big|الله, الوَطَن, الثَورة, الوَحدة}}}}|italics=off}}<br />{{transl|ar|DIN-31635|"Allāh, al-Waṭan, aṯ-Ṯawrah, al-Waḥdah"}}<br />{{small|"God, Country, Revolution, Unity"}}</div> | national_anthem = <div style="line-height:1.45em;white-space:nowrap;">{{native name|ar|{{lower|0.1em|{{big|نشيد اليمن الوطني}}}}|italics=off|nolink=on}}<br />''[[National anthem of Yemen|Nashīd al-Yaman al-waṭanī]]''<br />{{small|''United Republic''}}<br /><center>[[File:United States Navy Band - United Republic.ogg]]</center> | official_languages = [[Carabi]] | demonym = [[Yemeni (disambiguation)|Yemeni]] | capital = [[Sana'a]] | government_type = {{nowrap|Xukun mid ah, jamhuuriyad}} | leader_title1 = [[Madaxweyne]] | leader_name1 = [[Abdrabbuh Mansur Hadi]] | leader_title2 = Raysulwasaare | leader_name2 = [[Mohammed Basindawa]] | legislature = {{nowrap|Aqalka wakiilada Baarlamaanka}} | area_rank = 50th | area_magnitude = 1 E8 | area_km2 = 527,829 | area_sq_mi = 203,796 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--> | percent_water = negligible | population_estimate = 23,833,000<ref name=yearbook2011>{{cite web|title=Statistical Yearbook 2011|url=http://www.cso-yemen.org/publiction/yearbook2011/population.xls|publisher=Central Statistical Organisation|accessdate=24 February 2013|ciwaan=Nuqul Archive|archive-date=9 October 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20121009023840/http://www.cso-yemen.org/publiction/yearbook2011/population.xls|dead-url=yes}}</ref> | population_estimate_year = 2011 | population_estimate_rank = 96th | population_census = 19,685,000<ref name=yearbook2011/> | population_census_year = 2004 | population_density_km2 = 44.7 | population_density_sq_mi = 115.7 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--> | population_density_rank = 160th | GDP_PPP_year = 2011 | GDP_PPP = $57.966 billion<ref name=imf2>{{cite web |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2012/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=62&pr.y=1&sy=2009&ey=2012&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=474&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a= |title=Yemen |publisher=International Monetary Fund |accessdate=24 April 2012}}</ref> | GDP_PPP_rank = | GDP_PPP_per_capita = $2,306<ref name=imf2/> | GDP_PPP_per_capita_rank = | GDP_nominal = $28.675 billion<ref name=imf2/> | GDP_nominal_rank = | GDP_nominal_year = 2011 | GDP_nominal_per_capita = $1,340<ref name=imf2/> | GDP_nominal_per_capita_rank = | Gini_year = | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini = <!--number only--> | Gini_ref = | Gini_rank = | HDI_year = 2011 <!--Please use the year to which the HDI data refers, not the year of its publication--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI = 0.462 <!--number only--> | HDI_ref =<ref name="HDI">{{cite web |url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2011_EN_Complete.pdf |title=Human Development Report 2011 |publisher=The United Nations |accessdate=18 October 2011}}</ref> | HDI_rank = 154th | FSI = {{nowrap|93.2 {{decrease}} 3.4}} | FSI_year = 2007 | FSI_rank = 24th | FSI_category = <span style="color:#f00;white-space:nowrap;">Alert</span> | sovereignty_type = Establishment | established_event1 = [[North Yemen]] independence from the [[Ottoman Empire]]<sup>a</sup> | established_date1 = <br />1 November 1918 | established_event2 = [[South Yemen]] independence<sup>b</sup> | established_date2 = <br />30 November 1967 | established_event3 = [[Yemeni unification|Unification]] | established_date3 = 22 May 1990 | currency = [[Yemeni rial]] | currency_code = YER | country_code = YEM | time_zone = | utc_offset = +3 | time_zone_DST = | utc_offset_DST = | drives_on = right<ref>{{cite web |url=http://www.newssafety.org/index.php?option=com_content&view=section&layout=blog&id=28&Itemid=100385 |title=Yemen |publisher=International News Safety Institute |accessdate=14 October 2009}}</ref> | calling_code = [[Telephone numbers in Yemen|+967]] | cctld = [[.ye]] | footnote_a = From the [[Ottoman Empire]]. | footnote_b = From the [[United Kingdom]]. }} '''Yemen''' ([[Af-Carabi]]: اليَمَن), ama '''Jamhuuriyadda Yemen''' waa wadan ku yaalo [[Bariga Dhexe]]. Yemen waxee xuduud la leedahay wadamada [[Sacuudi Carabiya]] oo ka xigta [[Woqooyi]]ga iyo [[Galbeed]]ka xeebta [[Baddacas]], iyo [[Cumaan]] oo ka xigta [[Bari]]ga, Dhinaca [[Koonfur]]ta waxaa ka xiga [[Gacanka Cadmeed]] iyo [[Bada Carabeed]], dhinaca [[Galbeed]]ka neh waxaa ka xiga [[Bada Cas]], wadanka caasimadiisa waa [[Sanca]].wadanka Yemen waa wadanka kaliya ee Bariga dhexe oo isticmaalo Jamhuuriyad. yemen waa wadan aad u duqsan waxaana aad looga caabudaa diinta islaamka, dhinaca dhaqaalaha yemen uma taajirsano sida wadamada kale ee carabta, wadanka waxoo leeyahy shidaal iyo saliid, laakiin wax soo saarkooda aad ayoo u yaryahay. ==Xubin== * [[IMF]] * * [[Bankiga Aduunka]] * * * [[Jaamacada Carabta]] * * * [[Qaramada Midoobay]] * * * [[Ururka Iskaashiga Islaamka]] * * * * [[Unionka Mediterraneanka]] (baarlimentka waziirada Jaamacada Carabta). ==Waddanmaha la Degaan Yemen== *'''{{Flag|Yemen}}''' 31,000,000+ * {{Flag|Brazil}} 350+ * {{Flag|Bangladesh}} 31,000+ * {{flag|Arab League}} 326,000+ [<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/a/Arabic_language.htm</ref>]. * {{Flag|Pakistan}} 51,000+ * {{Flag|Eritrea}} 16,000+ * {{Flag|Somaliland}} 450,000+ * {{Flag|Great Britain}} 2,100+. * 🇪🇺 Europeans: 138,900+ [<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/e/European_Union.htm</ref>]. *{{Flag|United States}} 35,000+ *{{Flag|China}} PR, 35,000+++[<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/p/People%2527s_Republic_of_China.htm</ref>]. == Taariikh == Yemen waa wadan aad u duqsan waxoona leeyahay guryo taariikhi ah oo ladhisay kumanaansano kahor, ilaa hadda dadka yemaniga waxee isticmaalaan dhaqanka guryihii ladhisi jiray waagaas.Wadanka Yemen waxoo xornimo ka helay [[Dawlada Cosmaniya]] iyo gumeestihii [[Boqortooyada Ingiriiska]]. Wadanka Yemen waxoo markiisa hore u kala qeebsanaa [[Woqooyi]] Yemen iyo [[Koonfurta]] yemen , taariikhda marka ee eheed 1962dii ayaa [[koonfurta]] Yemen la midowday woqooyiga Yemen, waa markii wadanka laisku dhahay Jamhuuriyada yemen. ==Magaloyiinka== * [[Ibb|Ibb]] * [[Sanca|Sanca]] * [[Marib|Mareb]] * [[Cadan|Cadan]] * [[Ta'izz|Ta'ezz]] * [[Al Mahwit]] * [[Al Mukalla]] * [[Hadhramaut]] ==Sido Kale fiiri== *[[Yemeni rial]] *[[Arabian Degaanka tectonic]] pjr2s0gpv8eikflmjd5q16487z4hg4t Angola 0 3683 239682 236008 2022-08-08T07:16:34Z Mwasoge 29030 /* Waddnamha deggan Angola */ wikitext text/x-wiki {{Infobox country |conventional_long_name = Jamhuuriyada Angola |native_name = <hr/><div style="padding:0.2em 0 0.1em;line-height:1.0em;">''República de Angola''<br />{{resize|75%|{{nobold|([[Boortaqiis]])}}}} |common_name = Angola |image_flag = <!---DO NOT ADD the proposed flag; you WILL be reverted and warned!---> Flag of Angola.svg |image_coat = |symbol_type = Emblem |national_anthem = {{native name|pt|[[Angola Avante|Angola Avante!]]}}<br />{{small|''macnaha Hore u soco Angola!''}} |image_map = Angola (orthographic projection).svg |Caasimada = [[Luanda]] |latd=8 |latm=50 |latNS=S |longd=13 |longm=20 |longEW=E |magaalada_oogu_weeyn = magaalo madax |Luuqada_Dalka = [[P Boortaqiis]] |Luuqadaha_kale = {{vunblist |[[Kongo language|Kikongo]] |[[Chokwe language|Chokwe]] |[[South Mbundu language|Umbundu]] |[[North Mbundu language|Kimbundu]] |[[Ganguela language|Ganguela]] |[[Kwanyama dialect|Kwanyama]]}} |Luuqadaha_deegaanka = |nooca_luuqada = |luuqad = |qaabka_bulshada = {{vunblist | 36% [[Ovimbundu]] | 25% [[Northern Mbundu people|Ambundu]] | 13% [[Bakongo]] | {{nowrap|22% other African}} | 2% [[Mestico|Mestiço]] | 1% [[Chinese people|Chinese]] | 1% [[White Africans of European ancestry|Yurubiyaan]] }} |ethnic_groups_year = 2000 |demonym = Angolan |government_type = [[Nidaamka doowlada|Madaxweyne]] [[Jamhuuri]] |hogaamiyaha_1aad = [[Madaxweynaha Angola|Madaxweyne]] |leader_name1 = {{nowrap|[[José Eduardo dos Santos]]}} |hogaanka_2aad = [[Madaxweyne-ku-xigeen Angola|Madaxweyne-ku-xigeen]] |magaca_hogaanka_2aad = [[Manuel Vicente]] |dhulka_km2 = 1246700 |baaxada_dhulka_sq_mi = 481354 |tirada_dadka = 18,498,000<ref name=unpop>{{cite journal | url=http://www.un.org/esa/population/publications/wpp2008/wpp2008_text_tables.pdf | title=World Population Prospects, Table A.1 | version=2008 revision | format=PDF | publisher=United Nations | author=Department of Economic and Social Affairs Population Division | year=2009 | accessdate=12 March 2009 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20090318041906/http://www.un.org/esa/population/publications/wpp2008/wpp2008_text_tables.pdf | archivedate=18 March 2009 | deadurl=no | ciwaan=Nuqul Archive }}</ref><ref>[http://www.google.com/publicdata/explore?ds=n4ff2muj8bh2a_&ctype=l&strail=false&nselm=h&met_y=POP&hl=en&dl=en#ctype=l&strail=false&nselm=h&met_y=POP&fdim_y=scenario:1&scale_y=lin&ind_y=false&rdim=world&idim=country:AO&hl=en&dl=en Population Forecast to 2060 by International Futures hosted by Google Public Data Explorer]</ref> |GDP_PPP = $128.288 billion<ref name=imf2>{{cite web |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2013/01/weodata/weorept.aspx?sy=2009&ey=2012&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=614&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr.x=53&pr.y=7 |title=Angola |publisher=International Monetary Fund |accessdate=17 April 2013}}</ref> |GDP_PPP_rank = 64th |GDP_PPP_year = 2012 |GDP_PPP_per_capita = $6,346<ref name=imf2/> |GDP_PPP_per_capita_rank = 107th |GDP_nominal = $118.719 billion<ref name=imf2/> |lacagta = [[Angolan kwanza|Kwanza]] |calaamada_lacagta = AOA |wakhtiga = [[West Africa Time|WAT]] |habka_wadooyinka = midig |furaha_wicitaanka = [[+244]] |footnote_a = <!--Orphaned: [[Kongo language|Kikongo]], [[Kimbundu]] and [[Umbundu]] languages.--> }} Angola oo sida dowliga ah loo yaqaano [[Angola|Jamhuuriyada Angola]] waa wadan ku yaala koonfurta qaarada [[Afrika]] oo koonfur xad kala leh wadanka [[Nambiya]], dhinaca waqooyi xad kala leh [[Jamhuuriyadda Kongo|Jamhuuriyada Dimuqraadiga ee Koongo]], dhinaca bari waxu xad kala leeyahay wadanka [[Saambiya]] iyo badweeynta [[Atlantic]] kaga taal galbeed. Waxaa magaalo madax u ah caasimada [[Luanda]] oo dhinaca ku heeysa [[Atlantic Ocean|Badwaynta Atlantika]]. Wadanka Angola wuxuu xubin ka yahay [[Dawladdaha Afrika|Midowga Afrika]], Wadamada ku Midoobay Luuqada Bortuqiiska, Midowga Latinka iyo Ururka Horumarinta Bulshoyinka Koonfur Afrika. Tirada shacabka wadanka Angola waxa lagu qiyaasay 18,056,072 sanadkii (2012) kuwaasi oo ka kooban qoomiyada Ovimbundu (oo ku hadla luuqada Umbundu) ineey bulshada ka yihiin 37%, qoomiyada Ambundu (oo ku hadla luuqada Kimbundu) waa 25% bulshada wadanka, halka qoomiyada Bakongo la dhaho eey 13% ka yihiin bulshada wadanka Angola. Inta soo hadhay oo ah 32% waa dadka laga tirada badan yahay (waxaana ka mid ah qoomiyadahaasi Chokwe, Ovambo, iyo Mbunda). ==Xubin== *[[Midowga Afrika]] *[[Bankiga Aduunka]] *[[Qaramada Midoobay]] *[[Hayada Cuntada Aduunka]] *[[Ururka Caafimaadka Aduunka]] ==Waddnamha deggan Angola== * {{Flag|Great Britain}} 520+ * 🇪🇺 Europeans: 138,300+ <ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/e/European_Union.htm</ref>. * {{Flag|United States}} 200+ <ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/d/Democracy.htm</ref> * {{Flag|China}} PR;China 10,000++<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/p/People%2527s_Republic_of_China.htm</ref> * {{Flag|Portugal}} 400+ * {{Flag|Spain}} 100+ [[File:Angola Population Pyramid 2012.png|thumb|Sadex-gees muujinaya koritaanka bulshada wadanka Angola]] == Taariikhda == === Diinta === {{Main|Diinta ugu badan Angola|Kiristaan |Islam}} [[File:Angola Ethnic map 1970.svg|thumb|]] Inta u badan shacabka wadanka Angola waxay aaminsan yihiin diinta Kiristaanka. == Dhaqanka == [[File:African Art, Yombe sculpture, Louvre.jpg|thumb|400px|[[Yombe people|Shacabka Yombe]]-]] {{Main|Dhaqanka Angola}} == Juqraafiga == {{Reflist}} {{Gumud}} {{Dalalka Afrika}} [[Category:Angola| ]] [[Category:Wadamada Afrika]] nck2b0ujnnm0y5zrzu6rwu6a9exbwv7 Masar 0 3913 239684 239231 2022-08-08T07:32:13Z Mwasoge 29030 /* Waddanmaha deggan Masar */ wikitext text/x-wiki {{Coord|26|N|30|E|dim:1000km_type:country_region:EG|format=dms|display=title}} {{Dalalka |native_name = Jamhuuriyadda Masar ee Carabta<br />''جمهورية مصر العربية'' |conventional_long_name = |common_name = Masar |qaaradda = [[Afrika]] |sawir_calan = Flag_of_Egypt.svg |sawir_qaran =Coat_of_arms_of_Egypt.svg |image_map = Egypt in its region (undisputed).svg |astaan_calan = [[Astaanta Calanka Masar|Bilaadi, Bilaadi, Bilaadi]] |image_map = |caasimadda = [[Qaahiro]] |luuqadaha = [[Af-Carabi]] |caasimada = [[Qaahiro]] |Dawladda = &nbsp; |darajo_hogaamiye1 = [[Madaxweyne]] | GDP_PPP_year = 2022 | GDP_PPP_rank = 5th | GDP_PPP_per_capita = $25,425 | GDP_PPP_per_capita_rank = 18th | GDP_nominal = $350 Billion | GDP_nominal_year = 2022 | GDP_nominal_rank = | GDP_nominal_per_capita = $22,550 | GDP_nominal_per_capita_rank = |Madaxweyne]] |darajo_hogaamiye2 = [[Ra'iisul wasaarayaahii Masar|Ra'iisul wasaare]] |magac_hogaamiye1 = Abdel-Fattah el-Sisi |magac_hogaamiye2 = (Hishaam Qandiil) |sovereignty_type = '''Ka xoroobey''' |sovereignty_note = Gumeystihii [[Ingiriis]]ka |established_event1 = Taariikhda |established_date1 = 28 [[Febraayo]], 1922 |area = ,002,450 km2 |areami² = 387,048 sq mi |biyo = 0.632 |population_estimate = 77,420,000 <sup>2</sup> |population_estimate_year = 2009 |lacagta = [[Egyptian pound]] |wakhti = Samar (DST) |furaha_debedda = +20 |footnote1 = }} [[w:ar:مصر]] [[w:arc:ܡܨܪܝܢ]] '''Masar''' ({{lang-ar|مصر}}; {{lang-en|Egypt}}) sida dowliga ah loo yaqaano '''Jamhuuriyada Masar ee Carabta''', '''جمهورية مصر العربية''' waa wadan ku yaalo [[Afrika|Woqooyiga Afrika]], wadankaan waxee leedahay buundo dhulka ah oo la dhoho [[Siinaa]], waxeena isku xirta [[afrika]] iyo [[aasiya]]. Wadankaan waxoo xuduud la leeyahay wadamada Libiya, [[Suudaan]], Falastiin iyo Israaiil, Dhinaca woqooyi neh waxaa kaga dhegan [[Bada dhexe]], dhinaca bariga neh waxaa kaga dhegan [[Bada cas]], Caasimada wadanka waa [[Qaahiro]]. Masar waxee ka midtahay wadamada ee ku noolyihiin dad aad u badan marka la fiiriyo wadamada afrika. Wadankaan waxaa degan dad gaaraayo ilaa 79,089,650 oo qof (dad tiriskii 2010), Dadka badankooda waxee degan yihiin magaalo yaasha waaweyn gaar ahaan meelaha oo wabiga [[Niil]] maro. dhinaca kale masar waxee leedahay dhul saxaaro oo aad u weyn, meelahaas neh dad badan ma degeno.Masaarida sxiibo fiican ayee la ahaan jireen madaxda somalida. [[Masar]] waxee ka midtahay wadamada aadka u duqsan, waxeena leedahay taariikh aad dheer. Wadankaan waxaa markiisa hore xukumi jiray boqortooyo, waxaana lagu yaqaanaa ama ee caan ku tahay Mudulada sadax geeska ah oo lagu magacaabo afka ingriiska (Pyramids), waxeena ku yaalaan magaalada [[Gisa]]. Muduladaan sadax geeska ah waxaa la dhisay kumanaan sano kahor, waxaana dhisay adooman oo markaas boqortooyada masar lahaan jirtay. Masar waxee leedahay waxyaabo badan oo taariikhi ah oo lala yaabo. wadanka masar waxee ka midtahay wadamada gumeestaha yurubiyaanka ee qabsadeen. [[Masar]] waa qayb ka mid ah waqooyiga africa oo leh dalal dalxiis ah oo ka mid ah [[Algeria]], [[Tunisia]], [[Morocco]]. [[File:Mint_Tea_at_El_Fishawy's.jpg|thumb|right|193px|]] [[File:USS_America_(CV-66)_in_the_Suez_canal_1981.jpg|thumb|194px|right|USS America 1981 Sanad [[Kanaalka Suweys]]]] [[File:All_Gizah_Pyramids.jpg|thumb|right|195px|[[Giza Pyramids]]]] [[File:Mount Sinai Egypt.jpg|thumb|196px|[[Buurta Siinay]]. Israaʼiil waxay teendhooyin ka dhisteen Buurta Siinay oo Yehowah axdi buu iyaga la dhigtay<ref>[https://www.jw.org/so/wargeysyada/maxaa-cusub/farriinta-kitaabka/ilaahay-baa-reer-binu-israaʼiil-samatabbixiyay/ Ilaahay Baa Reer Binu Israaʼiil Samatabbixiyay]</ref>]] == Magac == [[Misrayim]] wuxuu ahaa farcankii qabiilooyinka Masar (sidoo kale qaar ka mid ah qabiilooyinka aan Masar ahayn), magacana wuxuu la mid ahaa Masar. (Kaasu wuxuu ahaa kii labaad oo wiilashii Xaam: „Wiilashii Xaamna waxay ahaayeen Kuush, iyo Misrayim, iyo Fuud, iyo Kancaan.” [[Kitaabka quduska]], Bilowgii 10:6) Haddaba, erayga “Masar” ee tarjumaadaha Ingiriisiga wuxuu dhab ahaan u tarjumaa Cibraaniga Mits·raʹyim (ama Ma·tsohrʹ dhowr xaaladood). Kiniinnada Amarna, oo la qoray nuskii hore ee kunnigii labaad ee B.C.E., waxay Masar u tixraacaan Misri, oo la mid ah magaca Carabiga casriga ah ee dhulka (Misr).<ref>[https://wol.jw.org/en/wol/d/r1/lp-e/1200003094 Mizʹra·im]</ref>. ==Xubin== * [[AIIB]] * [[Comesa]] * [[Jaamacada Carabta]] * * * [[Midowga Afrika]] * * [[Bankiga Aduunka]] * [[Qaramada Midoobay]] * * * * [[Ururka Iskaashiga Islaamka]]* * * ==Waddanmaha Deggan Masser== * {{Flag|Egypt}} 120,000,000 + * {{Flag|Brazil}} 5,00 + * {{Flag|Bangladesh}} 25,000 + * {{flag|Arab League}} 593,500+[<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/a/Arabic_language.htm</ref>] * {{Flag|Pakistan}} 23,000+ * {{Flag|Eritrea}} 11,000+ * {{Flag|Somalia}} 25,500+ * {{Flag|Djibouti}} 12,000+ * {{Flag|Japan}} 12,500+* {{Flag|South Korea}} 12,000+<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/d/Democracy.htm</ref> * {{Flag|Great Britain}} 10,000+<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/d/Democracy.htm</ref> * {{Flag|Great Britain}} 520+<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/d/Democracy.htm</ref> * 🇪🇺 Europeans: 158,300+ <ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/e/European_Union.htm</ref>. * {{Flag|United States}} 13,000+<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/d/Democracy.htm</ref> * {{Flag|China}} PR China, 3,500+[<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/p/People%2527s_Republic_of_China.htm</ref>]. == Taariikh masar == <gallery> File:Tanta-1.jpg|Tanta's city center, Algeish street File:Mehata1-Tanta.jpg|Tanta's railway station File:Mosque of St. Ahmed El-Badawi.jpg|Mosque of st. Ahmed El-Badawy File:TantaFerialPalace.jpg|Ferial palace, currently Al-Azhar school for girls </gallery> ==Maggaloyiinka== * [[Aswan]] * [[Qaahiro]] * [[Giza Pyramids]] * [[Jasiira (Qaahiro)]] ==Xubin== * [[Comesa]] * [[Midowga Afrika]] * [[Jaamacada Carabta]] * [[Qaramada Midoobay]] * [[Unionka Mediterraneanka]] [[File:Egyptian Minister of Defense Abdel Fatah Al Sisi.jpg|thumb|193px|[[Abdul Fatah al-Sisi]], president vanaf 10 juni 2014]] [[File:Egypt.LuxorTemple.River.01.jpg|thumb|194px|right|... ''[[Lo flum Nil a Loxòr]]''...]] [[File:Egypt.LuxorTemple.02.jpg|195px|right|thumb|...''[[Estatua faraonica al Temple de Loxòr]]''...]] [[File:EgyptAir_Cargo_logo.png|thumb|right|196px|]] [[File:Templo de Luxor.jpg|thumb|right|196px|... ''[[Temple de Loxòr: estatuas colossalas de Ramsés II]]''...]] [[File:Crop_limit,_Nile_Valley-2.jpg|thumb|right|197px|masar beeraha]] [[File:SharmView.jpg|thumb|right|197px|[[Sharm el-Sheikh]]]] Wadanka masar Marka Hore Dadka Asalkoodi Waxay Ahayeen Somali Madaxwene Ay DUNIDA uGU jECLAYEEN Wuxuu Ahaa Siyaad Barre waxaa la carbeeyay sanadka marka oo ahaa 639kii, waa markii oo wadanka soo galay qoomiyado carab ah, isla markaas neh dadka masaarida ee bareen luqada af carabiga iyo diinta islaamka, sanadka marka oo ahaa 969kii wadanka waxaa qabsaday shiicada, isla markaas neh waxee sameeyeen wadanka masar, caasimadooda neh waxee ka dhigteen qaahiro. wadankaan waxoo jiray ilaa sanadka marka oo ahaa 1171. Waqtigaas kadib wadanka waxaa qabsaday dad [[Salaaxudiin]] ah, isla markaas neh wadanka diintiisa waxee isku badashay [[sunna]] * [[Siinaa]] * [[Jamaal Cabdinaasir]] * [[Biyomareenka Suwees]] [[File:Telo.jpg|thumb|right|197px|Una scena di [[transumanza]]]] {| class="wikitable sortable" |+Egyptian governorates<ref>[https://web.archive.org/web/20151019093240/http://www.msrintranet.capmas.gov.eg/pdf/EgyptinFigures2015/EgyptinFigures/Tables/PDF/1-%20%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%83%D8%A7%D9%86/pop.pdf Egypt in Figures 2015, CAPMAS]</ref> ! No. on<br>map ! Name ! Area (km<sup>2</sup>) ! Population (2015) ! Population density (2015) ! Capital |- |01 |[[El Qaahiro Governorate|Qaahiro]] |align = right | {{nts|3,085}} |align = right | {{nts|9,655,000}} |align = right | {{nts|3,009}} |[[El Qahirah]] |- |02 |[[Alexandria Governorate|Alexandria]] |align = right | {{nts|2300}} |align = right | {{nts|4,812,186}} |align = right | {{nts|2092}} |[[Alexandria]] |- |27 |[[Aswan Governorate|Aswan]] |align = right | {{nts|62726}} |align = right | {{nts|1431488}} |align = right | {{nts|23}} |[[Aswan]] |- |22 |[[Asyut Governorate|Asyut]] |align = right | {{nts|25926}} |align = right | {{nts|4245215}} |align = right | {{nts|164}} |[[Asyut]] |- |03 |[[Beheira Governorate|Beheira]] |align = right | {{nts|9826}} |align = right | {{nts|5804262}} |align = right | {{nts|591}} |[[Damanhur]] |- |19 |[[Beni Suef Governorate|Beni Suef]] |align = right | {{nts|10954}} |align = right | {{nts|2856812}} |align = right | {{nts|261}} |[[Beni Suef]] |- |16 |[[Cairo Governorate|Cairo]] |align = right | {{nts|3085}} |align = right | {{nts|9278441}} |align = right | {{nts|3008}} |[[Cairo]] |- |05 |[[Dakahlia Governorate|Dakahlia]] |align = right | {{nts|3538}} |align = right | {{nts|5949001}} |align = right | {{nts|1681}} |[[Mansoura, Egypt|Mansoura]] |- |06 |[[Damietta Governorate|Damietta]] |align = right | {{nts|910}} |align = right | {{nts|1330843}} |align = right | {{nts|1462}} |[[Damietta]] |- |15 |[[Faiyum Governorate|Faiyum]] |align = right | {{nts|6068}} |align = right | {{nts|3170150}} |align = right | {{nts|522}} |[[Faiyum]] |- |09 |[[Gharbia Governorate|Gharbia]] |align = right | {{nts|1942}} |align = right | {{nts|4751865}} |align = right | {{nts|2447}} |[[Tanta]] |- |14 |[[Giza Governorate|Giza]] |align = right | {{nts|13184}} |align = right | {{nts|7585115}} |align = right | {{nts|575}} |[[Giza]] |- |13 |[[Ismailia Governorate|Ismailia]] |align = right | {{nts|5067}} |align = right | {{nts|1178641}} |align = right | {{nts|233}} |[[Ismailia]] |- |04 |[[Kafr El Sheikh Governorate|Kafr El Sheikh]] |align = right | {{nts|3467}} |align = right | {{nts|3172753}} |align = right | {{nts|915}} |[[Kafr El Sheikh]] |- |26 |[[Luxor Governorate|Luxor]] |align = right | 55 |align = right | {{nts|1147058}} |align = right | 20855.6 |[[Luxor]] |- |11 |[[Matruh Governorate|Matruh]] |align = right | {{nts|166563}} |align = right | {{nts|447846}} |align = right | {{nts|2.7}} |[[Marsa Matruh]] |- |20 |[[Minya Governorate|Minya]] |align = right | {{nts|32279}} |align = right | {{nts|5156702}} |align = right | {{nts|160}} |[[Minya, Egypt|Minya]] |- |10 |[[Monufia Governorate|Monufia]] |align = right | {{nts|2499}} |align = right | {{nts|3941293}} |align = right | {{nts|1577}} |[[Shibin El Kom]] |- |21 |[[New Valley Governorate|New Valley]] |align = right | {{nts|440098}} |align = right | {{nts|225416}} |align = right | {{nts|0.5}} |[[Kharga]] |- |08 |[[North Sinai Governorate|North Sinai]] |align = right | {{nts|28992}} |align = right | {{nts|434781}} |align = right | {{nts|15}} |[[Arish]] |- |07 |[[Port Said Governorate|Port Said]] |align = right | {{nts|1345}} |align = right | {{nts|666599}} |align = right | {{nts|496}} |[[Port Said]] |- |11 |[[Qalyubia Governorate|Qalyubia]] |align = right | {{nts|1124}} |align = right | {{nts|5105972}} |align = right | {{nts|4543}} |[[Banha]] |- |25 |[[Qena Governorate|Qena]] |align = right | {{nts|10798}} |align = right | {{nts|3045504}} |align = right | {{nts|282}} |[[Qena]] |- |23 |[[Red Sea Governorate|Red Sea]] |align = right | {{nts|119099}} |align = right | {{nts|345775}} |align = right | {{nts|2.9}} |[[Hurghada]] |- |12 |[[Al Sharqia Governorate|Sharqia]] |align = right | {{nts|4911}} |align = right | {{nts|6485412}} |align = right | {{nts|1321}} |[[Zagazig]] |- |24 |[[Sohag Governorate|Sohag]] |align = right | {{nts|11022}} |align = right | {{nts|4603861}} |align = right | {{nts|418}} |[[Sohag]] |- |18 |[[South Sinai Governorate|South Sinai]] |align = right | {{nts|31272}} |align = right | {{nts|167426}} |align = right | {{nts|5.4}} |[[El Tor, Egypt|El Tor]] |- |17 |[[Suez Governorate|Suez]] |align = right | {{nts|9002}} |align = right | {{nts|622859}} |align = right | {{nts|69}} |[[Suez]] |-class="sortbottom" ! colspan=2 | Total ! 1,010,407 ! 87,963,276 ! |} ==sido kale fiiri== * [[Tunisiya]] * [[Aljeeriya]] * [[Jamaal Cabdinaasir]] * [[Dhagax ka Rosetta]] * [[Unionka Mediterraneanka]] {{Dalalka Afrika}} [[Category:Masar]] [[Category:Wadamada Carabta]] 3wwxuib1aqfhbxz43h8bw92sn1pvwpn 239685 239684 2022-08-08T07:34:56Z Mwasoge 29030 /* Waddanmaha Deggan Masser */ wikitext text/x-wiki {{Coord|26|N|30|E|dim:1000km_type:country_region:EG|format=dms|display=title}} {{Dalalka |native_name = Jamhuuriyadda Masar ee Carabta<br />''جمهورية مصر العربية'' |conventional_long_name = |common_name = Masar |qaaradda = [[Afrika]] |sawir_calan = Flag_of_Egypt.svg |sawir_qaran =Coat_of_arms_of_Egypt.svg |image_map = Egypt in its region (undisputed).svg |astaan_calan = [[Astaanta Calanka Masar|Bilaadi, Bilaadi, Bilaadi]] |image_map = |caasimadda = [[Qaahiro]] |luuqadaha = [[Af-Carabi]] |caasimada = [[Qaahiro]] |Dawladda = &nbsp; |darajo_hogaamiye1 = [[Madaxweyne]] | GDP_PPP_year = 2022 | GDP_PPP_rank = 5th | GDP_PPP_per_capita = $25,425 | GDP_PPP_per_capita_rank = 18th | GDP_nominal = $350 Billion | GDP_nominal_year = 2022 | GDP_nominal_rank = | GDP_nominal_per_capita = $22,550 | GDP_nominal_per_capita_rank = |Madaxweyne]] |darajo_hogaamiye2 = [[Ra'iisul wasaarayaahii Masar|Ra'iisul wasaare]] |magac_hogaamiye1 = Abdel-Fattah el-Sisi |magac_hogaamiye2 = (Hishaam Qandiil) |sovereignty_type = '''Ka xoroobey''' |sovereignty_note = Gumeystihii [[Ingiriis]]ka |established_event1 = Taariikhda |established_date1 = 28 [[Febraayo]], 1922 |area = ,002,450 km2 |areami² = 387,048 sq mi |biyo = 0.632 |population_estimate = 77,420,000 <sup>2</sup> |population_estimate_year = 2009 |lacagta = [[Egyptian pound]] |wakhti = Samar (DST) |furaha_debedda = +20 |footnote1 = }} [[w:ar:مصر]] [[w:arc:ܡܨܪܝܢ]] '''Masar''' ({{lang-ar|مصر}}; {{lang-en|Egypt}}) sida dowliga ah loo yaqaano '''Jamhuuriyada Masar ee Carabta''', '''جمهورية مصر العربية''' waa wadan ku yaalo [[Afrika|Woqooyiga Afrika]], wadankaan waxee leedahay buundo dhulka ah oo la dhoho [[Siinaa]], waxeena isku xirta [[afrika]] iyo [[aasiya]]. Wadankaan waxoo xuduud la leeyahay wadamada Libiya, [[Suudaan]], Falastiin iyo Israaiil, Dhinaca woqooyi neh waxaa kaga dhegan [[Bada dhexe]], dhinaca bariga neh waxaa kaga dhegan [[Bada cas]], Caasimada wadanka waa [[Qaahiro]]. Masar waxee ka midtahay wadamada ee ku noolyihiin dad aad u badan marka la fiiriyo wadamada afrika. Wadankaan waxaa degan dad gaaraayo ilaa 79,089,650 oo qof (dad tiriskii 2010), Dadka badankooda waxee degan yihiin magaalo yaasha waaweyn gaar ahaan meelaha oo wabiga [[Niil]] maro. dhinaca kale masar waxee leedahay dhul saxaaro oo aad u weyn, meelahaas neh dad badan ma degeno.Masaarida sxiibo fiican ayee la ahaan jireen madaxda somalida. [[Masar]] waxee ka midtahay wadamada aadka u duqsan, waxeena leedahay taariikh aad dheer. Wadankaan waxaa markiisa hore xukumi jiray boqortooyo, waxaana lagu yaqaanaa ama ee caan ku tahay Mudulada sadax geeska ah oo lagu magacaabo afka ingriiska (Pyramids), waxeena ku yaalaan magaalada [[Gisa]]. Muduladaan sadax geeska ah waxaa la dhisay kumanaan sano kahor, waxaana dhisay adooman oo markaas boqortooyada masar lahaan jirtay. Masar waxee leedahay waxyaabo badan oo taariikhi ah oo lala yaabo. wadanka masar waxee ka midtahay wadamada gumeestaha yurubiyaanka ee qabsadeen. [[Masar]] waa qayb ka mid ah waqooyiga africa oo leh dalal dalxiis ah oo ka mid ah [[Algeria]], [[Tunisia]], [[Morocco]]. [[File:Mint_Tea_at_El_Fishawy's.jpg|thumb|right|193px|]] [[File:USS_America_(CV-66)_in_the_Suez_canal_1981.jpg|thumb|194px|right|USS America 1981 Sanad [[Kanaalka Suweys]]]] [[File:All_Gizah_Pyramids.jpg|thumb|right|195px|[[Giza Pyramids]]]] [[File:Mount Sinai Egypt.jpg|thumb|196px|[[Buurta Siinay]]. Israaʼiil waxay teendhooyin ka dhisteen Buurta Siinay oo Yehowah axdi buu iyaga la dhigtay<ref>[https://www.jw.org/so/wargeysyada/maxaa-cusub/farriinta-kitaabka/ilaahay-baa-reer-binu-israaʼiil-samatabbixiyay/ Ilaahay Baa Reer Binu Israaʼiil Samatabbixiyay]</ref>]] == Magac == [[Misrayim]] wuxuu ahaa farcankii qabiilooyinka Masar (sidoo kale qaar ka mid ah qabiilooyinka aan Masar ahayn), magacana wuxuu la mid ahaa Masar. (Kaasu wuxuu ahaa kii labaad oo wiilashii Xaam: „Wiilashii Xaamna waxay ahaayeen Kuush, iyo Misrayim, iyo Fuud, iyo Kancaan.” [[Kitaabka quduska]], Bilowgii 10:6) Haddaba, erayga “Masar” ee tarjumaadaha Ingiriisiga wuxuu dhab ahaan u tarjumaa Cibraaniga Mits·raʹyim (ama Ma·tsohrʹ dhowr xaaladood). Kiniinnada Amarna, oo la qoray nuskii hore ee kunnigii labaad ee B.C.E., waxay Masar u tixraacaan Misri, oo la mid ah magaca Carabiga casriga ah ee dhulka (Misr).<ref>[https://wol.jw.org/en/wol/d/r1/lp-e/1200003094 Mizʹra·im]</ref>. ==Xubin== * [[AIIB]] * [[Comesa]] * [[Jaamacada Carabta]] * * * [[Midowga Afrika]] * * [[Bankiga Aduunka]] * [[Qaramada Midoobay]] * * * * [[Ururka Iskaashiga Islaamka]]* * * ==Waddanmaha Deggan Masser== * {{Flag|Egypt}} 120,000,000 + * {{Flag|Brazil}} 5,00 + * {{Flag|Bangladesh}} 25,000 + * {{flag|Arab League}} 593,500+[<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/a/Arabic_language.htm</ref>] * {{Flag|Pakistan}} 23,000+ * {{Flag|Eritrea}} 11,000+ * {{Flag|Somalia}} 25,500+ * {{Flag|Djibouti}} 12,000+ * {{Flag|Japan}} 12,500+* {{Flag|South Korea}} 12,000+<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/d/Democracy.htm</ref> * {{Flag|Great Britain}} 1,500+ * {{Flag|Australia}} 3,00+<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/d/Democracy.htm</ref> * 🇪🇺 Europeans: 158,300+ <ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/e/European_Union.htm</ref>. * {{Flag|United States}} 13,000+<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/d/Democracy.htm</ref> * {{Flag|China}} PR China, 3,500+[<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/p/People%2527s_Republic_of_China.htm</ref>]. == Taariikh masar == <gallery> File:Tanta-1.jpg|Tanta's city center, Algeish street File:Mehata1-Tanta.jpg|Tanta's railway station File:Mosque of St. Ahmed El-Badawi.jpg|Mosque of st. Ahmed El-Badawy File:TantaFerialPalace.jpg|Ferial palace, currently Al-Azhar school for girls </gallery> ==Maggaloyiinka== * [[Aswan]] * [[Qaahiro]] * [[Giza Pyramids]] * [[Jasiira (Qaahiro)]] ==Xubin== * [[Comesa]] * [[Midowga Afrika]] * [[Jaamacada Carabta]] * [[Qaramada Midoobay]] * [[Unionka Mediterraneanka]] [[File:Egyptian Minister of Defense Abdel Fatah Al Sisi.jpg|thumb|193px|[[Abdul Fatah al-Sisi]], president vanaf 10 juni 2014]] [[File:Egypt.LuxorTemple.River.01.jpg|thumb|194px|right|... ''[[Lo flum Nil a Loxòr]]''...]] [[File:Egypt.LuxorTemple.02.jpg|195px|right|thumb|...''[[Estatua faraonica al Temple de Loxòr]]''...]] [[File:EgyptAir_Cargo_logo.png|thumb|right|196px|]] [[File:Templo de Luxor.jpg|thumb|right|196px|... ''[[Temple de Loxòr: estatuas colossalas de Ramsés II]]''...]] [[File:Crop_limit,_Nile_Valley-2.jpg|thumb|right|197px|masar beeraha]] [[File:SharmView.jpg|thumb|right|197px|[[Sharm el-Sheikh]]]] Wadanka masar Marka Hore Dadka Asalkoodi Waxay Ahayeen Somali Madaxwene Ay DUNIDA uGU jECLAYEEN Wuxuu Ahaa Siyaad Barre waxaa la carbeeyay sanadka marka oo ahaa 639kii, waa markii oo wadanka soo galay qoomiyado carab ah, isla markaas neh dadka masaarida ee bareen luqada af carabiga iyo diinta islaamka, sanadka marka oo ahaa 969kii wadanka waxaa qabsaday shiicada, isla markaas neh waxee sameeyeen wadanka masar, caasimadooda neh waxee ka dhigteen qaahiro. wadankaan waxoo jiray ilaa sanadka marka oo ahaa 1171. Waqtigaas kadib wadanka waxaa qabsaday dad [[Salaaxudiin]] ah, isla markaas neh wadanka diintiisa waxee isku badashay [[sunna]] * [[Siinaa]] * [[Jamaal Cabdinaasir]] * [[Biyomareenka Suwees]] [[File:Telo.jpg|thumb|right|197px|Una scena di [[transumanza]]]] {| class="wikitable sortable" |+Egyptian governorates<ref>[https://web.archive.org/web/20151019093240/http://www.msrintranet.capmas.gov.eg/pdf/EgyptinFigures2015/EgyptinFigures/Tables/PDF/1-%20%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%83%D8%A7%D9%86/pop.pdf Egypt in Figures 2015, CAPMAS]</ref> ! No. on<br>map ! Name ! Area (km<sup>2</sup>) ! Population (2015) ! Population density (2015) ! Capital |- |01 |[[El Qaahiro Governorate|Qaahiro]] |align = right | {{nts|3,085}} |align = right | {{nts|9,655,000}} |align = right | {{nts|3,009}} |[[El Qahirah]] |- |02 |[[Alexandria Governorate|Alexandria]] |align = right | {{nts|2300}} |align = right | {{nts|4,812,186}} |align = right | {{nts|2092}} |[[Alexandria]] |- |27 |[[Aswan Governorate|Aswan]] |align = right | {{nts|62726}} |align = right | {{nts|1431488}} |align = right | {{nts|23}} |[[Aswan]] |- |22 |[[Asyut Governorate|Asyut]] |align = right | {{nts|25926}} |align = right | {{nts|4245215}} |align = right | {{nts|164}} |[[Asyut]] |- |03 |[[Beheira Governorate|Beheira]] |align = right | {{nts|9826}} |align = right | {{nts|5804262}} |align = right | {{nts|591}} |[[Damanhur]] |- |19 |[[Beni Suef Governorate|Beni Suef]] |align = right | {{nts|10954}} |align = right | {{nts|2856812}} |align = right | {{nts|261}} |[[Beni Suef]] |- |16 |[[Cairo Governorate|Cairo]] |align = right | {{nts|3085}} |align = right | {{nts|9278441}} |align = right | {{nts|3008}} |[[Cairo]] |- |05 |[[Dakahlia Governorate|Dakahlia]] |align = right | {{nts|3538}} |align = right | {{nts|5949001}} |align = right | {{nts|1681}} |[[Mansoura, Egypt|Mansoura]] |- |06 |[[Damietta Governorate|Damietta]] |align = right | {{nts|910}} |align = right | {{nts|1330843}} |align = right | {{nts|1462}} |[[Damietta]] |- |15 |[[Faiyum Governorate|Faiyum]] |align = right | {{nts|6068}} |align = right | {{nts|3170150}} |align = right | {{nts|522}} |[[Faiyum]] |- |09 |[[Gharbia Governorate|Gharbia]] |align = right | {{nts|1942}} |align = right | {{nts|4751865}} |align = right | {{nts|2447}} |[[Tanta]] |- |14 |[[Giza Governorate|Giza]] |align = right | {{nts|13184}} |align = right | {{nts|7585115}} |align = right | {{nts|575}} |[[Giza]] |- |13 |[[Ismailia Governorate|Ismailia]] |align = right | {{nts|5067}} |align = right | {{nts|1178641}} |align = right | {{nts|233}} |[[Ismailia]] |- |04 |[[Kafr El Sheikh Governorate|Kafr El Sheikh]] |align = right | {{nts|3467}} |align = right | {{nts|3172753}} |align = right | {{nts|915}} |[[Kafr El Sheikh]] |- |26 |[[Luxor Governorate|Luxor]] |align = right | 55 |align = right | {{nts|1147058}} |align = right | 20855.6 |[[Luxor]] |- |11 |[[Matruh Governorate|Matruh]] |align = right | {{nts|166563}} |align = right | {{nts|447846}} |align = right | {{nts|2.7}} |[[Marsa Matruh]] |- |20 |[[Minya Governorate|Minya]] |align = right | {{nts|32279}} |align = right | {{nts|5156702}} |align = right | {{nts|160}} |[[Minya, Egypt|Minya]] |- |10 |[[Monufia Governorate|Monufia]] |align = right | {{nts|2499}} |align = right | {{nts|3941293}} |align = right | {{nts|1577}} |[[Shibin El Kom]] |- |21 |[[New Valley Governorate|New Valley]] |align = right | {{nts|440098}} |align = right | {{nts|225416}} |align = right | {{nts|0.5}} |[[Kharga]] |- |08 |[[North Sinai Governorate|North Sinai]] |align = right | {{nts|28992}} |align = right | {{nts|434781}} |align = right | {{nts|15}} |[[Arish]] |- |07 |[[Port Said Governorate|Port Said]] |align = right | {{nts|1345}} |align = right | {{nts|666599}} |align = right | {{nts|496}} |[[Port Said]] |- |11 |[[Qalyubia Governorate|Qalyubia]] |align = right | {{nts|1124}} |align = right | {{nts|5105972}} |align = right | {{nts|4543}} |[[Banha]] |- |25 |[[Qena Governorate|Qena]] |align = right | {{nts|10798}} |align = right | {{nts|3045504}} |align = right | {{nts|282}} |[[Qena]] |- |23 |[[Red Sea Governorate|Red Sea]] |align = right | {{nts|119099}} |align = right | {{nts|345775}} |align = right | {{nts|2.9}} |[[Hurghada]] |- |12 |[[Al Sharqia Governorate|Sharqia]] |align = right | {{nts|4911}} |align = right | {{nts|6485412}} |align = right | {{nts|1321}} |[[Zagazig]] |- |24 |[[Sohag Governorate|Sohag]] |align = right | {{nts|11022}} |align = right | {{nts|4603861}} |align = right | {{nts|418}} |[[Sohag]] |- |18 |[[South Sinai Governorate|South Sinai]] |align = right | {{nts|31272}} |align = right | {{nts|167426}} |align = right | {{nts|5.4}} |[[El Tor, Egypt|El Tor]] |- |17 |[[Suez Governorate|Suez]] |align = right | {{nts|9002}} |align = right | {{nts|622859}} |align = right | {{nts|69}} |[[Suez]] |-class="sortbottom" ! colspan=2 | Total ! 1,010,407 ! 87,963,276 ! |} ==sido kale fiiri== * [[Tunisiya]] * [[Aljeeriya]] * [[Jamaal Cabdinaasir]] * [[Dhagax ka Rosetta]] * [[Unionka Mediterraneanka]] {{Dalalka Afrika}} [[Category:Masar]] [[Category:Wadamada Carabta]] p27cnl4po5fcmclc2kjl8j42s47u7nc 239686 239685 2022-08-08T07:39:43Z Mwasoge 29030 /* Waddanmaha Deggan Masser */ wikitext text/x-wiki {{Coord|26|N|30|E|dim:1000km_type:country_region:EG|format=dms|display=title}} {{Dalalka |native_name = Jamhuuriyadda Masar ee Carabta<br />''جمهورية مصر العربية'' |conventional_long_name = |common_name = Masar |qaaradda = [[Afrika]] |sawir_calan = Flag_of_Egypt.svg |sawir_qaran =Coat_of_arms_of_Egypt.svg |image_map = Egypt in its region (undisputed).svg |astaan_calan = [[Astaanta Calanka Masar|Bilaadi, Bilaadi, Bilaadi]] |image_map = |caasimadda = [[Qaahiro]] |luuqadaha = [[Af-Carabi]] |caasimada = [[Qaahiro]] |Dawladda = &nbsp; |darajo_hogaamiye1 = [[Madaxweyne]] | GDP_PPP_year = 2022 | GDP_PPP_rank = 5th | GDP_PPP_per_capita = $25,425 | GDP_PPP_per_capita_rank = 18th | GDP_nominal = $350 Billion | GDP_nominal_year = 2022 | GDP_nominal_rank = | GDP_nominal_per_capita = $22,550 | GDP_nominal_per_capita_rank = |Madaxweyne]] |darajo_hogaamiye2 = [[Ra'iisul wasaarayaahii Masar|Ra'iisul wasaare]] |magac_hogaamiye1 = Abdel-Fattah el-Sisi |magac_hogaamiye2 = (Hishaam Qandiil) |sovereignty_type = '''Ka xoroobey''' |sovereignty_note = Gumeystihii [[Ingiriis]]ka |established_event1 = Taariikhda |established_date1 = 28 [[Febraayo]], 1922 |area = ,002,450 km2 |areami² = 387,048 sq mi |biyo = 0.632 |population_estimate = 77,420,000 <sup>2</sup> |population_estimate_year = 2009 |lacagta = [[Egyptian pound]] |wakhti = Samar (DST) |furaha_debedda = +20 |footnote1 = }} [[w:ar:مصر]] [[w:arc:ܡܨܪܝܢ]] '''Masar''' ({{lang-ar|مصر}}; {{lang-en|Egypt}}) sida dowliga ah loo yaqaano '''Jamhuuriyada Masar ee Carabta''', '''جمهورية مصر العربية''' waa wadan ku yaalo [[Afrika|Woqooyiga Afrika]], wadankaan waxee leedahay buundo dhulka ah oo la dhoho [[Siinaa]], waxeena isku xirta [[afrika]] iyo [[aasiya]]. Wadankaan waxoo xuduud la leeyahay wadamada Libiya, [[Suudaan]], Falastiin iyo Israaiil, Dhinaca woqooyi neh waxaa kaga dhegan [[Bada dhexe]], dhinaca bariga neh waxaa kaga dhegan [[Bada cas]], Caasimada wadanka waa [[Qaahiro]]. Masar waxee ka midtahay wadamada ee ku noolyihiin dad aad u badan marka la fiiriyo wadamada afrika. Wadankaan waxaa degan dad gaaraayo ilaa 79,089,650 oo qof (dad tiriskii 2010), Dadka badankooda waxee degan yihiin magaalo yaasha waaweyn gaar ahaan meelaha oo wabiga [[Niil]] maro. dhinaca kale masar waxee leedahay dhul saxaaro oo aad u weyn, meelahaas neh dad badan ma degeno.Masaarida sxiibo fiican ayee la ahaan jireen madaxda somalida. [[Masar]] waxee ka midtahay wadamada aadka u duqsan, waxeena leedahay taariikh aad dheer. Wadankaan waxaa markiisa hore xukumi jiray boqortooyo, waxaana lagu yaqaanaa ama ee caan ku tahay Mudulada sadax geeska ah oo lagu magacaabo afka ingriiska (Pyramids), waxeena ku yaalaan magaalada [[Gisa]]. Muduladaan sadax geeska ah waxaa la dhisay kumanaan sano kahor, waxaana dhisay adooman oo markaas boqortooyada masar lahaan jirtay. Masar waxee leedahay waxyaabo badan oo taariikhi ah oo lala yaabo. wadanka masar waxee ka midtahay wadamada gumeestaha yurubiyaanka ee qabsadeen. [[Masar]] waa qayb ka mid ah waqooyiga africa oo leh dalal dalxiis ah oo ka mid ah [[Algeria]], [[Tunisia]], [[Morocco]]. [[File:Mint_Tea_at_El_Fishawy's.jpg|thumb|right|193px|]] [[File:USS_America_(CV-66)_in_the_Suez_canal_1981.jpg|thumb|194px|right|USS America 1981 Sanad [[Kanaalka Suweys]]]] [[File:All_Gizah_Pyramids.jpg|thumb|right|195px|[[Giza Pyramids]]]] [[File:Mount Sinai Egypt.jpg|thumb|196px|[[Buurta Siinay]]. Israaʼiil waxay teendhooyin ka dhisteen Buurta Siinay oo Yehowah axdi buu iyaga la dhigtay<ref>[https://www.jw.org/so/wargeysyada/maxaa-cusub/farriinta-kitaabka/ilaahay-baa-reer-binu-israaʼiil-samatabbixiyay/ Ilaahay Baa Reer Binu Israaʼiil Samatabbixiyay]</ref>]] == Magac == [[Misrayim]] wuxuu ahaa farcankii qabiilooyinka Masar (sidoo kale qaar ka mid ah qabiilooyinka aan Masar ahayn), magacana wuxuu la mid ahaa Masar. (Kaasu wuxuu ahaa kii labaad oo wiilashii Xaam: „Wiilashii Xaamna waxay ahaayeen Kuush, iyo Misrayim, iyo Fuud, iyo Kancaan.” [[Kitaabka quduska]], Bilowgii 10:6) Haddaba, erayga “Masar” ee tarjumaadaha Ingiriisiga wuxuu dhab ahaan u tarjumaa Cibraaniga Mits·raʹyim (ama Ma·tsohrʹ dhowr xaaladood). Kiniinnada Amarna, oo la qoray nuskii hore ee kunnigii labaad ee B.C.E., waxay Masar u tixraacaan Misri, oo la mid ah magaca Carabiga casriga ah ee dhulka (Misr).<ref>[https://wol.jw.org/en/wol/d/r1/lp-e/1200003094 Mizʹra·im]</ref>. ==Xubin== * [[AIIB]] * [[Comesa]] * [[Jaamacada Carabta]] * * * [[Midowga Afrika]] * * [[Bankiga Aduunka]] * [[Qaramada Midoobay]] * * * * [[Ururka Iskaashiga Islaamka]]* * * ==Waddanmaha Deggan Masser== * {{Flag|Egypt}} 100,100,000 + * {{Flag|Brazil}} 5,00 + * {{Flag|Bangladesh}} 25,000 + * {{flag|Arab League}} 593,500+[<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/a/Arabic_language.htm</ref>] * {{Flag|Pakistan}} 23,000+ * {{Flag|Eritrea}} 11,000+ * {{Flag|Somalia}} 25,500+ * {{Flag|Djibouti}} 12,000+ * {{Flag|Japan}} 12,500+* {{Flag|South Korea}} 12,000+<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/d/Democracy.htm</ref> * {{Flag|Great Britain}} 1,500+ * {{Flag|Australia}} 3,00+<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/d/Democracy.htm</ref> * 🇪🇺 Europeans: 158,300+ <ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/e/European_Union.htm</ref>. * {{Flag|United States}} 13,000+<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/d/Democracy.htm</ref> * {{Flag|China}} PR China, 3,500+[<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/p/People%2527s_Republic_of_China.htm</ref>]. == Taariikh masar == <gallery> File:Tanta-1.jpg|Tanta's city center, Algeish street File:Mehata1-Tanta.jpg|Tanta's railway station File:Mosque of St. Ahmed El-Badawi.jpg|Mosque of st. Ahmed El-Badawy File:TantaFerialPalace.jpg|Ferial palace, currently Al-Azhar school for girls </gallery> ==Maggaloyiinka== * [[Aswan]] * [[Qaahiro]] * [[Giza Pyramids]] * [[Jasiira (Qaahiro)]] ==Xubin== * [[Comesa]] * [[Midowga Afrika]] * [[Jaamacada Carabta]] * [[Qaramada Midoobay]] * [[Unionka Mediterraneanka]] [[File:Egyptian Minister of Defense Abdel Fatah Al Sisi.jpg|thumb|193px|[[Abdul Fatah al-Sisi]], president vanaf 10 juni 2014]] [[File:Egypt.LuxorTemple.River.01.jpg|thumb|194px|right|... ''[[Lo flum Nil a Loxòr]]''...]] [[File:Egypt.LuxorTemple.02.jpg|195px|right|thumb|...''[[Estatua faraonica al Temple de Loxòr]]''...]] [[File:EgyptAir_Cargo_logo.png|thumb|right|196px|]] [[File:Templo de Luxor.jpg|thumb|right|196px|... ''[[Temple de Loxòr: estatuas colossalas de Ramsés II]]''...]] [[File:Crop_limit,_Nile_Valley-2.jpg|thumb|right|197px|masar beeraha]] [[File:SharmView.jpg|thumb|right|197px|[[Sharm el-Sheikh]]]] Wadanka masar Marka Hore Dadka Asalkoodi Waxay Ahayeen Somali Madaxwene Ay DUNIDA uGU jECLAYEEN Wuxuu Ahaa Siyaad Barre waxaa la carbeeyay sanadka marka oo ahaa 639kii, waa markii oo wadanka soo galay qoomiyado carab ah, isla markaas neh dadka masaarida ee bareen luqada af carabiga iyo diinta islaamka, sanadka marka oo ahaa 969kii wadanka waxaa qabsaday shiicada, isla markaas neh waxee sameeyeen wadanka masar, caasimadooda neh waxee ka dhigteen qaahiro. wadankaan waxoo jiray ilaa sanadka marka oo ahaa 1171. Waqtigaas kadib wadanka waxaa qabsaday dad [[Salaaxudiin]] ah, isla markaas neh wadanka diintiisa waxee isku badashay [[sunna]] * [[Siinaa]] * [[Jamaal Cabdinaasir]] * [[Biyomareenka Suwees]] [[File:Telo.jpg|thumb|right|197px|Una scena di [[transumanza]]]] {| class="wikitable sortable" |+Egyptian governorates<ref>[https://web.archive.org/web/20151019093240/http://www.msrintranet.capmas.gov.eg/pdf/EgyptinFigures2015/EgyptinFigures/Tables/PDF/1-%20%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%83%D8%A7%D9%86/pop.pdf Egypt in Figures 2015, CAPMAS]</ref> ! No. on<br>map ! Name ! Area (km<sup>2</sup>) ! Population (2015) ! Population density (2015) ! Capital |- |01 |[[El Qaahiro Governorate|Qaahiro]] |align = right | {{nts|3,085}} |align = right | {{nts|9,655,000}} |align = right | {{nts|3,009}} |[[El Qahirah]] |- |02 |[[Alexandria Governorate|Alexandria]] |align = right | {{nts|2300}} |align = right | {{nts|4,812,186}} |align = right | {{nts|2092}} |[[Alexandria]] |- |27 |[[Aswan Governorate|Aswan]] |align = right | {{nts|62726}} |align = right | {{nts|1431488}} |align = right | {{nts|23}} |[[Aswan]] |- |22 |[[Asyut Governorate|Asyut]] |align = right | {{nts|25926}} |align = right | {{nts|4245215}} |align = right | {{nts|164}} |[[Asyut]] |- |03 |[[Beheira Governorate|Beheira]] |align = right | {{nts|9826}} |align = right | {{nts|5804262}} |align = right | {{nts|591}} |[[Damanhur]] |- |19 |[[Beni Suef Governorate|Beni Suef]] |align = right | {{nts|10954}} |align = right | {{nts|2856812}} |align = right | {{nts|261}} |[[Beni Suef]] |- |16 |[[Cairo Governorate|Cairo]] |align = right | {{nts|3085}} |align = right | {{nts|9278441}} |align = right | {{nts|3008}} |[[Cairo]] |- |05 |[[Dakahlia Governorate|Dakahlia]] |align = right | {{nts|3538}} |align = right | {{nts|5949001}} |align = right | {{nts|1681}} |[[Mansoura, Egypt|Mansoura]] |- |06 |[[Damietta Governorate|Damietta]] |align = right | {{nts|910}} |align = right | {{nts|1330843}} |align = right | {{nts|1462}} |[[Damietta]] |- |15 |[[Faiyum Governorate|Faiyum]] |align = right | {{nts|6068}} |align = right | {{nts|3170150}} |align = right | {{nts|522}} |[[Faiyum]] |- |09 |[[Gharbia Governorate|Gharbia]] |align = right | {{nts|1942}} |align = right | {{nts|4751865}} |align = right | {{nts|2447}} |[[Tanta]] |- |14 |[[Giza Governorate|Giza]] |align = right | {{nts|13184}} |align = right | {{nts|7585115}} |align = right | {{nts|575}} |[[Giza]] |- |13 |[[Ismailia Governorate|Ismailia]] |align = right | {{nts|5067}} |align = right | {{nts|1178641}} |align = right | {{nts|233}} |[[Ismailia]] |- |04 |[[Kafr El Sheikh Governorate|Kafr El Sheikh]] |align = right | {{nts|3467}} |align = right | {{nts|3172753}} |align = right | {{nts|915}} |[[Kafr El Sheikh]] |- |26 |[[Luxor Governorate|Luxor]] |align = right | 55 |align = right | {{nts|1147058}} |align = right | 20855.6 |[[Luxor]] |- |11 |[[Matruh Governorate|Matruh]] |align = right | {{nts|166563}} |align = right | {{nts|447846}} |align = right | {{nts|2.7}} |[[Marsa Matruh]] |- |20 |[[Minya Governorate|Minya]] |align = right | {{nts|32279}} |align = right | {{nts|5156702}} |align = right | {{nts|160}} |[[Minya, Egypt|Minya]] |- |10 |[[Monufia Governorate|Monufia]] |align = right | {{nts|2499}} |align = right | {{nts|3941293}} |align = right | {{nts|1577}} |[[Shibin El Kom]] |- |21 |[[New Valley Governorate|New Valley]] |align = right | {{nts|440098}} |align = right | {{nts|225416}} |align = right | {{nts|0.5}} |[[Kharga]] |- |08 |[[North Sinai Governorate|North Sinai]] |align = right | {{nts|28992}} |align = right | {{nts|434781}} |align = right | {{nts|15}} |[[Arish]] |- |07 |[[Port Said Governorate|Port Said]] |align = right | {{nts|1345}} |align = right | {{nts|666599}} |align = right | {{nts|496}} |[[Port Said]] |- |11 |[[Qalyubia Governorate|Qalyubia]] |align = right | {{nts|1124}} |align = right | {{nts|5105972}} |align = right | {{nts|4543}} |[[Banha]] |- |25 |[[Qena Governorate|Qena]] |align = right | {{nts|10798}} |align = right | {{nts|3045504}} |align = right | {{nts|282}} |[[Qena]] |- |23 |[[Red Sea Governorate|Red Sea]] |align = right | {{nts|119099}} |align = right | {{nts|345775}} |align = right | {{nts|2.9}} |[[Hurghada]] |- |12 |[[Al Sharqia Governorate|Sharqia]] |align = right | {{nts|4911}} |align = right | {{nts|6485412}} |align = right | {{nts|1321}} |[[Zagazig]] |- |24 |[[Sohag Governorate|Sohag]] |align = right | {{nts|11022}} |align = right | {{nts|4603861}} |align = right | {{nts|418}} |[[Sohag]] |- |18 |[[South Sinai Governorate|South Sinai]] |align = right | {{nts|31272}} |align = right | {{nts|167426}} |align = right | {{nts|5.4}} |[[El Tor, Egypt|El Tor]] |- |17 |[[Suez Governorate|Suez]] |align = right | {{nts|9002}} |align = right | {{nts|622859}} |align = right | {{nts|69}} |[[Suez]] |-class="sortbottom" ! colspan=2 | Total ! 1,010,407 ! 87,963,276 ! |} ==sido kale fiiri== * [[Tunisiya]] * [[Aljeeriya]] * [[Jamaal Cabdinaasir]] * [[Dhagax ka Rosetta]] * [[Unionka Mediterraneanka]] {{Dalalka Afrika}} [[Category:Masar]] [[Category:Wadamada Carabta]] 6dafog5cocwm3af561y6n4js6crv406 Xamaas 0 4737 239666 167771 2022-08-07T14:08:14Z EnsiklopediaXylon 31252 wikitext text/x-wiki '''Xamaas''' ([[Carabi]]: حماس) waa Dhaqdhaqaaq ka dhisan Magaalada [[Marinka Gaza|Gaza]]. Dhaqdhaqaaqani ayaa waxa uu ka shaqeeyaa sidii xornimo loo gaarsiin lahaa shacabka reer [[Falastiin]], waxaana la aas'aasay [[1987]]-dii. [[File:Hamas حماس logo.svg|thumb|200px]] [[Category:Falastiin]] cwqr70129nb0dt72hs34n20ar4ih0zi Afgaanistan 0 5052 239690 238475 2022-08-08T09:30:50Z 65.95.173.101 /* Waddnmaha Degaan Afganistan */ wikitext text/x-wiki {{Bad template}} {{Medium low article}} {{Infobox country | conventional_long_name = Afghanistan | common_name = Afghanistan | native_name = {{native name|ps|د افغانستان اسلامي امارت|italic=no}}<br/>{{small|{{lang|ps|Də Afġānistān Islāmī Imārat|italic=yes}}}}<Br> {{native name|prs|امارت اسلامی افغانستان}}<br>{{small|{{lang|prs|Emārat-e Eslāmi-ye Afghānestān}}}} | image_flag = Flag of the Taliban.svg | flag_caption = Flag | image_coat = | alt_coat = Coat of arms<ref>http://law.acku.edu.af/fa/download/file/fa/12686/77746</ref> | national_motto = ''[[Shahada|lā ʾilāha ʾillà l-Lāh, Muḥammadun rasūlu l-Lāh]]''<br />{{lang|ar|لا إله إلا الله محمد رسول الله}} ([[Classical Arabic|Arabic]])<br />"There is no god but [[God in Islam|God]]. [[Muhammad]] is the messenger of God."{{efn|The ''[[Shahādah]]'' (Statement of faith) is sometimes translated into English as 'There is no god but Allah', using the [[romanization]] of the [[Arabic language|Arabic]] word ''[[Allāh]]'' instead of its translation. The word ''Allāh'' ({{lang-ar|ٱلله}}) literally translates as ''the God'', as the prefix 'Al-' is the definite article.<ref>* {{cite web|url=https://www.pbs.org/empires/islam/faithgod.html |title=God |work=Islam: Empire of Faith |publisher=PBS}} * 'Islam and Christianity', ''Encyclopedia of Christianity'' (2001): Arabic-speaking Christians and Jews also refer to God as ''Allah''. * {{Cite encyclopedia |title=Allah |encyclopedia=Encyclopaedia of Islam Online |author=L. Gardet}}</ref>}} | national_anthem = {{lang|ps|دا د باتورانو کور}}<br>{{transl|ps|Dā də bātorāno kor}}<br /><!--{{transl|}}<br />-->{{center|"[[This is the Home of the Brave]]"<ref name="ReferenceA">{{Cite web|title=BBCNazer.com {{!}} زندگى و آموزش {{!}} حرف های مردم: سرود ملی|url=http://www.bbc.co.uk/nazer/lifeandlearning_dari/story/2007/08/070830_ws-aep-pt-national-anthem.shtml|access-date=18 August 2021|website=www.bbc.co.uk}}</ref><ref name="Amirzai">{{Cite web|last=Amirzai|first=Shafiq l|title=د ملي سرود تاریخ {{!}} روهي|url=https://rohi.af/news/35829|access-date=18 August 2021|website=Rohi.Af|language=ps|ciwaan=Nuqul Archive|archive-date=17 Bisha Sideedaad 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210817072227/https://rohi.af/news/35829|dead-url=yes}}</ref><ref name="nunn.asia">{{Cite web|date=16 January 2018|title=ملا فقیر محمد درویش د جهادي ترنم منل شوی سرخیل|url=https://www.nunn.asia/113730/%d9%85%d9%84%d8%a7-%d9%81%d9%82%db%8c%d8%b1-%d9%85%d8%ad%d9%85%d8%af-%d8%af%d8%b1%d9%88%db%8c%d8%b4-%d8%af-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d8%af%d9%8a-%d8%aa%d8%b1%d9%86%d9%85-%d9%85%d9%86%d9%84-%d8%b4%d9%88%db%8c/|access-date=18 August 2021|website=نن ټکی اسیا|language=ps}}</ref><ref name="Tharoor">{{Cite news|last=Tharoor|first=Ishaan|date=19 June 2013|title=The Taliban's Qatar Office: Are Prospects for Peace Already Doomed?|language=en-US|work=Time|url=https://world.time.com/2013/06/19/the-talibans-qatar-office-are-prospects-for-peace-already-doomed/|access-date=19 August 2021|issn=0040-781X}}</ref>}} {{center|}} | image_map = Afghanistan (orthographic projection).svg | map_caption = | capital = [[Kabul]] | coordinates = {{Coord|34|31|N|69|11|E|region:AF_source:geonames|display=inline,title}}<ref>[{{geonameslink|gnid=1149361|name=islamic-republic-of-afghanistan}} Islamic Republic of Afghanistan] in [{{geonamesabout}} Geonames.org (cc-by)]</ref> | largest_city = Kabul | languages_type = [[Languages of Afghanistan|Major languages]] | languages = {{plainlist| *[[Pashto]] *[[Dari Persian]]}} | ethnic_groups = {{unbulleted list | 42% [[Pashtun]] | 27% [[Tajiks|Tajik]] | {{figure space}}9% [[Hazaras|Hazara]] | {{figure space}}9% [[Uzbeks|Uzbek]] | {{figure space}}4% [[Aimaq people|Aimaq]] | {{figure space}}3% [[Turkmen people|Turkmen]] | {{figure space}}2% [[Baloch people|Baloch]] | {{figure space}}4% [[Ethnic groups in Afghanistan|others]] }} | ethnic_groups_ref = {{Efn|The last census in Afghanistan was conducted in 1979, and was itself incomplete. Due to the [[Afghanistan conflict (1978–present)|ongoing conflict]] in the country, no official census has been conducted since.<ref>{{Cite web|url=https://afghanistan.unfpa.org/en/node/15230|title = Population Matters|date = 3 March 2016}}</ref>}}<ref>{{cite web | url=https://timesofindia.indiatimes.com/world/south-asia/afghanistans-ethnic-mosaic/articleshow/85552093.cms | title=Afghanistan's ethnic mosaic| author=timesofindia| date= 23 August 2021| publisher= | via=}}</ref><ref>{{cite web | url=https://worldpopulationreview.com/countries/afghanistan-population | title="Afghanistan Population 2021"| author=World Population Review| date= 19 September 2021| publisher= | via=}}</ref><ref>{{cite web | url=https://www.statista.com/statistics/1258799/afghanistan-share-of-population-by-ethnic-group/ | title=Distribution of Afghan population by ethnic group 2020| author=statista.com| date= 20 August 2021| publisher= | via=}}</ref><ref>{{cite web | url=https://reliefweb.int/report/afghanistan/afghan-ethnic-groups-brief-investigation | title=Afghan Ethnic Groups: A Brief Investigation| author=reliefweb.int| date= 14 August 2011| publisher= | via=}}</ref> | ethnic_groups_year = 2019 unofficial estimates | religion = {{unbulleted list | 99.7% [[Islam in Afghanistan|Islam]] ([[State religion|official]]) | {{figure space}}0.3% [[Demographics of Afghanistan#Religion|others]] }} | demonym = [[Afghan]]{{Efn|Other names that have been used as demonyms are '''Afghani'''<ref>Dictionary.com. [[The American Heritage Dictionary of the English Language]], Fourth Edition. Houghton Mifflin Company, 2004. [http://dictionary.reference.com/browse/afghani Reference.com] (Retrieved 13 November 2007).</ref> and '''Afghanistani'''.<ref>Dictionary.com. [[WordNet]] 3.0. [[Princeton University]]. [http://dictionary.reference.com/browse/afghanistani Reference.com] (Retrieved 13 November 2007). {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20140328102257/http://dictionary.reference.com/browse/afghanistani |date=28 March 2014}}</ref>|name="Demonym"|group="Note"}}<ref name="Constitution of Afghanistan">{{cite web|title=Constitution of Afghanistan|url=https://www.afghanembassy.us/about-afghanistan/constitution/|year=2004|access-date=16 February 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20160920112856/http://www.afghanembassy.us/about-afghanistan/constitution/|archive-date=20 September 2016|url-status=live}}</ref><ref>{{cite book |title=Afghan {{!}} meaning in the Cambridge English Dictionary |publisher=the Cambridge English Dictionary |isbn=9781107660151 |url=https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/afghan }}</ref> | government_type = [[Unitary state|Unitary]] [[Islamic state|Islamic]] [[caretaker government]] under an [[autocracy]]{{efn|name="Akhundzada"|Taliban Supreme Commander [[Hibatullah Akhundzada]] has no official position in the country's caretaker government, but is widely believed to wield ultimate authority and is expected to be given an official role soon.<ref>{{Cite news|last=Zucchino|first=David|date=1 September 2021|title=Shifting to Governing, Taliban Will Name Supreme Afghan Leader|language=en-US|work=[[The New York Times]]|url=https://www.nytimes.com/2021/09/01/world/asia/afghanistan-taliban-government-leader.html|access-date=14 September 2021|issn=0362-4331}}</ref>}} | leader_title1 = [[Head of the Islamic Emirate of Afghanistan|Head]]{{efn|name="Akhundzada"}}<!--{{efn|name=Emir|The official title is [[Amir al-Mu'minin]] (in English: Commander of the Faithful). The position is often referred to in English as simply "[[Emir]]".}}--> | leader_name1 = {{nowrap|[[Hibatullah Akhundzada]]}} | leader_title2 = [[Prime Minister of Afghanistan|Prime Minister]] | leader_name2 = [[Hasan Akhund]] ([[Acting (law)|acting]]) | leader_title3 = [[Deputy prime minister|First Deputy Prime Minister]] | leader_name3 = [[Abdul Ghani Baradar]] (acting) | leader_title5 = [[Deputy prime minister|Second Deputy Prime Minister]] | leader_name5 = [[Abdul Salam Hanafi]] (acting) | leader_title6 = [[Deputy prime minister|Third Deputy Prime Minister]] | leader_name6 = [[Abdul Kabir]] (acting) | legislature = <!--TBA--> | sovereignty_type = [[History of Afghanistan|Formation]] | established_event1 = {{nowrap|[[Hotak dynasty|Hotak Empire]]}} | established_date1 = 1709–1738 | established_event2 = {{nowrap|[[Durrani Empire]]}} | established_date2 = 1747–1823 | established_event3 = {{nowrap|[[Emirate of Afghanistan|Emirate]]}} | established_date3 = 1823–1839 | established_event4 = {{nowrap|[[Durrani Empire|Restoration of Durrani Empire]]}} | established_date4 = 1839–1842 | established_event5 = {{nowrap|[[Emirate of Afghanistan|Restoration of Emirate]]}} | established_date5 = 1842–1926 | established_event6 = {{nowrap|[[Second Anglo-Afghan War|Protected State]]|Protected State of [[United Kingdom of Great Britain and Ireland|United Kingdom]]}} | established_date6 = 26 May 1879 | established_event7 = [[Anglo-Afghan Treaty of 1919|Independence]] | established_date7 = [[Afghan Independence Day|19 August 1919]] | established_event8 = {{nowrap|[[Kingdom of Afghanistan|Formation of Kingdom]]}} | established_date8 = 9 June 1926 | established_event9 = {{nowrap|[[Republic of Afghanistan|Declaration of Republic]]}} | established_date9 = 17 July 1973 | established_event10 = [[Democratic Republic of Afghanistan]] | established_date10 = [[Saur Revolution|27–28 April 1978]] | established_event11 = [[Islamic State of Afghanistan|Islamic State]] | established_date11 = 28 April 1992 | established_event12 = [[Islamic Emirate of Afghanistan (1996–2001)|Islamic Emirate]] | established_date12 = 7 September 1996 | established_event13 = {{nowrap|[[Islamic Republic of Afghanistan|Islamic Republic]]}} | established_date13 = 26 January 2004 | established_event14 = [[Fall of Kabul (2021)|Restoration of Islamic Emirate]] | established_date14 = 15 August 2021 | area_km2 = 652,864<ref>Central Statistics Office Afghanistan</ref> | area_rank = 40th | area_sq_mi = 252,072 | percent_water = negligible | population_estimate = 32,890,171<ref>Central Statistics Office Afghanistan, 2020.</ref> | population_estimate_year = 2020 | population_estimate_rank = 43rd | population_density_km2 = 48.08 | population_density_sq_mi = 119 | population_density_rank = 174th | GDP_PPP = $72.911&nbsp;billion<ref name="imf2">{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=63&pr.y=8&sy=2018&ey=2023&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=512&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a=|title=Afghanistan |publisher=International Monetary Fund |access-date=14 November 2018}}</ref> | GDP_PPP_year = 2018 | GDP_PPP_rank = 96th | GDP_PPP_per_capita = $2,024<ref name="imf2"/> | GDP_PPP_per_capita_rank = 169th | GDP_nominal = $21.657&nbsp;billion<ref name=imf2/> | GDP_nominal_year = 2018 | GDP_nominal_rank = 111st | GDP_nominal_per_capita = $493<ref name=imf2/> | GDP_nominal_per_capita_rank = 177th | HDI = 0.511<!-- number only --> | HDI_year = 2019<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year --> | HDI_change = increase<!-- increase/decrease/steady --> | HDI_ref = <ref name="UNHDR">{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=15 December 2020|publisher=United Nations Development Programme|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|access-date=16 December 2020}}</ref> | HDI_rank = 169th | currency = [[Afghan afghani|Afghani]] (افغانی) | currency_code = AFN | time_zone = D† | utc_offset = +4:30<br />[[Solar Hijri calendar|Solar Calendar]] | drives_on = [[Right- and left-hand traffic#Afghanistan|right]] | calling_code = [[Telephone numbers in Afghanistan|+93]] | cctld = [[.af]]<br />[[افغانستان.]] | today = }} [[File:Kabul,_Afghanistan_view.jpg|thumb|right|300px|]] [[File:Afghanistan in its region.svg|thumb|right|300px|Afqaanistan]] [[File:Afghan_cuisine.jpg|thumb|right|300px|]] [[File:Afghan_Palo.jpg|thumb|right|300px|]] [[File:Bala_Hisar_Fort.jpg|thumb|right|300px|]] '''Afqaanistan''' ama '''Jamuuriyadda islaamiga Afqaanistan''' [[Farsi]] جمهوری اسلامی افغانستان) waa wadan [[dhul xiran]] oo ku yaalo koonfurta ama bartamaha [[Aasiya]].Wadankaan waxaa ku badan Buuraha, waxoona xuduud la leeyahay wadamada [[Bakistaan]], [[Iiraan]], [[Turkmenistan]], [[Tadsjikistan]], [[Usbekistan]] iyo [[Shiinaha]]. Wadankaan caasimadiisa waa [[Kabul]]. Magaca afqaanistan waxaa loola jeedaa dhulka afqaanka. Afgaanistaan waxay leedahay taariikh aad iyo aad u dheer. waxa uu wadankani soomaray dagaalo sokeeye oo aad iyo aad u badan. afgaanistaan waxaa laogyahy in ay tahy sababta koobaad ee keentay in uu burburo [[Midowga Sofiyet]] ilaa xiligii uu dhacay [[Midowga Sofiyet]] sanadii 1989 waxa afgaanistraan ka bilaabmay dagaalo sokeeye oo aad iyo aad ubadan ilaa hadana ka socda. == deegaan ahaan == Deegaanka ay kutaalo afgaanistaan waa dhul buuralay ah waxa ciida afgaanistaan ku yaala buuro aad ubadan afgaanistaan malaha wax dekada anma bada. === magaalooyinka uguwaawayn === * [[kabul]] oo ah caasimada * [[qandahaar]] caasimada labaad * [[waharaat]] ==Xubin== * [[ADB]] * * [[AIIB]] * * [[IORA]] * * [[ICAO]] * * [[UNICEF]] * * [[UNESCO]] * *[[Bankiga Aduunka]] * * *[[Qaramada Midoobay]] * * {{Commons|United Nations}} ==Waddnmaha Degaan Afganistan== * {{Flag|Bangladesh}} 150+ * {{Flag|Pakistan}} 550+ * {{Flag|Great Britain}} 500+ * {{Flag|Turkey}} 200+ * {{Flag|Tajikistan}}500+ * 🇪🇺 Europeans: 138,900+ <ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/e/European_Union.htm</ref>. * {{Flag|United States}} 200+ * {{Flag|China}} PR China; 1,200,000++ [<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/p/People%2527s_Republic_of_China.htm</ref>]. Afgaanistaan waxa ay leedahay jawi aad iyo aad uxun xiliga [[jiilaalka]] oo barafka ayaa aad iyo aad ugada ==hoos u dhaca gobolka== Afganistan waxay ahayd 40-kii sano ee la soo dhaafay colaadaha lala galo quruumaha kale, waxa ay ku xiran yihiin iran sida dadwaynaha, War saxaafadeed ka soo baxa Afganisatan ayaa muujinaya ixtiraam la'aanta hoggaamiyeyaasha caalamka. * [https://www.jw.org/en/library/books/1972-Yearbook-of-Jehovahs-Witnesses/Pakistan-and-Afghanistan/ Pakistan and Afghanistan] * [https://news.sky.com/story/justin-trudeaus-lost-twin-abdul-salam-maftoon-finds-fame-in-afghan-talent-show-11608014] ==Sido Kale fiiri== * [[Bakistaan]] * [[Hindiya]] * [[bangladesh]] {{Dalalka Aasiya}} {{Commonscat|Afghanistan}} [[Category:Afgaanistaan]] t2ool3ftgq2gsqrz4ye7s9m3i8mmcqu Bakistaan 0 5053 239688 239350 2022-08-08T09:13:18Z 65.95.173.101 wikitext text/x-wiki {{Infobox country | conventional_long_name = Islamic Republic of Bakistan | common_name = Bakistan | native_name ={{native name|ur|{{nobold|{{Nastaliq|اِسلامی جمہوریہ پاكِستان}}}}|italics=off}}<br />{{small|{{transl|ur|ALA-LC|''Islāmī Jumhūriyah Pākistān''}}}}<ref name="LatinSpelling">{{cite book |author=James Minahan |title=The Complete Guide to National Symbols and Emblems [2 Volumes] |date=23 December 2009 |publisher=ABC-CLIO |isbn=978-0-313-34497-8 |page=141}}</ref> | image_flag = Flag of Pakistan.svg | image_coat = Coat of arms of Pakistan.svg | symbol_type = Emblem | national_motto = {{Transl|ur|''[[Īmān, Ittihād, Nazam]]''}}<br />{{native name|ur|{{Nastaliq|ایمان، اتحاد، نظم}}|italics=off|nolink=on}}<br />{{small|"Faith, Unity, Discipline"}}&nbsp;{{lower|0.2em|<ref name="The State Emblem">{{cite web |title=The State Emblem |url=http://www.infopak.gov.pk/Eemblem.aspx |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070701023430/http://www.infopak.gov.pk/Eemblem.aspx |archivedate=1 July 2007 |publisher=Ministry of Information and Broadcasting, [[Government of Pakistan]]. |access-date=18 December 2013}}</ref><!--end lower:-->}} | national_anthem = {{transl|ur|ALA-LC|''[[Qaumi Taranah|Qaumī Tarānah]]''}}<br />{{lang|ur|{{Nastaliq|قَومی ترانہ}}}}<br /><center>{{small|"The National Anthem"}}<ref>{{cite web |title=National Symbols and Things of Pakistan |url=https://soundcloud.com/azeem-iftikhar-25958679/pakistan-national-anthem-2018 |work=Government of Pakistan |access-date=27 May 2014 }}</ref><br />[[File:Pakistan anthem - United States Navy Band.ogg]]</center> | image_map = Pakistan (orthographic projection).svg | map_width = 220px | map_caption = Area controlled by Pakistan shown in dark green; claimed but uncontrolled region shown in light green | capital = [[Islamabad]] | coordinates = {{Coord|33|40|N|73|10|E|type:city}} | largest_city = [[Karachi]]<br />{{small|{{coord|24|51|36|N|67|00|36|E|display=inline}}}} | official_languages = {{hlist |[[English language|English]]|[[Urdu]]<ref>{{cite web |title=SC orders immediate implementation of Urdu as official language |url=http://tribune.com.pk/story/952913/sc-orders-implementation-of-urdu-as-official-language/ |publisher=[[The Express Tribune]] |date=7 September 2015|access-date=8 September 2015}}</ref><ref>{{cite web |title=Pakistan to replace English with Urdu as official language |url=http://tribune.com.pk/story/928480/pakistan-to-replace-english-with-urdu-as-official-language/ |publisher=[[The Express Tribune]] |date=29 July 2015|access-date=8 September 2015}}</ref><ref>{{cite web |url=http://dunyanews.tv/index.php/en/Pakistan/288574-PM-approves-implementation-of-Urdu-language-in-gov |title=PM approves implementation of Urdu language in govt departments – Pakistan – Dunya News |work=dunyanews.tv}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.dawn.com/news/1193624 |title=PM, president to deliver speeches in Urdu on foreign trips, SC told |author=Irfan Haider |work=dawn.com}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.thenewsteller.com/pakistan/govt-submits-plan-to-supreme-court-to-promote-urdu-as-official-language/19569/ |title=Govt. submits plan to Supreme Court to promote Urdu as official language |work=The News Teller |ciwaan=Nuqul Archive |access-date=2018-06-28 |archive-date=2018-12-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181226143037/https://www.thenewsteller.com/pakistan/govt-submits-plan-to-supreme-court-to-promote-urdu-as-official-language/19569/ |dead-url=yes }}</ref>}} | regional_languages = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%; |title = [[Languages of Pakistan|Provincial level]] |[[Punjabi language|Punjabi]]{{dot}} [[Pashto language|Pashto]]{{dot}}[[Sindhi language|Sindhi]]{{dot}} [[Balochi language|Balochi]]{{dot}}[[Saraiki language|Saraiki]]{{dot}}[[Kashmiri language|Kashmiri]]{{dot}}[[Brahui language|Brahui]]{{dot}}[[Hindko language|Hindko]]{{dot}}[[Shina language|Shina]]{{dot}}[[Balti language|Balti]]{{dot}}[[Khowar language|Khowar]]{{dot}}[[Burushaski]]{{dot}}[[Kohistani language|Kohistani]]{{dot}}[[Wakhi language|Wakhi]]{{dot}}[[Yidgha language|Yidgha]]{{dot}}[[Dameli language|Dameli]]{{dot}}[[Kalash language|Kalasha]]{{dot}}[[Gawar-Bati language|Gawar-Bati]]{{dot}}[[Domaaki language|Domaaki]]<ref>{{cite web |title=Population by Mother Tongue |url=https://www.census.gov.pk/MotherTongue.htm |publisher=Population Census Organization, Government of Pakistan |access-date=28 December 2011 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110912021653/http://www.census.gov.pk/MotherTongue.htm |archivedate=12 September 2011}}</ref>.<ref name="">State.gov</ref> }} | languages_type = [[National language]] | languages = [[Urdu]]<ref name="">National language</ref>. | ethnic_groups = {{ublist |item_style=white-space:nowrap; | 48% [[Punjabis]] | 8% [[Pashtuns]] | 12% [[Sindhis]] | 10% [[Saraiki people|Saraiki]]s | 8% [[Muhajir people|Muhajirs]] | 3% [[Baloch people|Baloch]]s | 11% Others<ref name="cia">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2075.html#pk "Pakistan"] {{Wayback|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2075.html#pk |date=20190106010801 }} The World Factbook — Central Intelligence Agency.</ref> }} | ethnic_groups_year = | religion = {{ublist |item_style=white-space:nowrap; | 96.4% [[Islam]] {{small|(Official)}}<ref name="Article_2" /> | 1.5% [[Hinduism in Pakistan|Hinduism]] | 1.5% [[Christianity in Pakistan|Christianity]]<ref name="LoC">{{cite web |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Pakistan.pdf |title=Country Profile: Pakistan |date=February 2005 |work=[[Library of Congress Country Studies]] on Pakistan |quote=''Religion: Approximately 1.6 percent of the population is Hindu, 1.6 percent is Christian, and 0.3 percent belongs to other religions, such as Bahaism and Sikhism.''}}</ref> | 0.6% [[Religion in Pakistan|Others]] }} | demonym = [[Pakistani]] | government_type = [[Federal parliamentary republic|Federal parliamentary constitutional republic]] | leader_title1 = [[President of Pakistan|President]] | leader_name1 = [[Mamnoon Hussain]] | leader_title2 = [[Prime Minister of Pakistan|Prime Minister]] | leader_name2 = [[Nasirul Mulk]] | leader_title3 = [[Chairman of the Senate of Pakistan|Chairman of the Senate]] | leader_name3 = [[Sadiq Sanjrani]] | leader_title4 = [[Speaker of the National Assembly of Pakistan|Speaker of the Assembly]] | leader_name4 = | leader_title5 = [[Chief Justice of Pakistan|Chief Justice]] | leader_name5 = [[Mian Saqib Nisar]] | legislature = ''[[Majlis-e-Shoora Pakistan]]'' | upper_house = [[Senate of Pakistan|Aiwan-e-Bala]] | lower_house = [[National Assembly of Pakistan|Qaumi Assembly]] | sovereignty_type = [[Pakistan Movement|Independence]] | sovereignty_note = from the [[British India]] <ref>{{cite web |title=Pakistan Independent from British India |url=https://www.telegraph.co.uk/news/2017/08/15/indian-independence-day-everything-need-know-partition-india/ |website=www.telegraph.co.uk |accessdate=26 June 2018}}</ref> | established_event1 = | established_date1 = | established_event2 = | established_date2 = | established_event3 = | established_date3 = | established_event4 = [[Dominion of Pakistan|Dominion]] | established_date4 = 14 August 1947 | established_event5 = [[Islamic Republic]] | established_date5 = 23 March 1956 | established_event6 = [[Constitution of Pakistan|Current constitution]] | established_date6 = 14 August 1973 | area_km2 = 881,913 | area_footnote = {{efn|"Includes data for Pakistani territories of Kashmir; [[Azad Kashmir]] ({{convert|13297|km2|sqmi|disp=or|abbr=on}}) and [[Gilgit–Baltistan]] ({{convert|72520|km2|sqmi|disp=or|abbr=on}}).<ref>{{cite web |url=http://www.geohive.com/cntry/pakistan.aspx |title=Pakistan statistics |publisher=Geohive |access-date=20 April 2013 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130406012611/http://www.geohive.com/cntry/pakistan.aspx |archivedate=6 April 2013}}</ref> Excluding these territories would produce an area figure of {{convert|796,095|km2|sqmi|abbr=on}}."}}<ref>{{cite web |url=http://www.worldatlas.com/as/pk/where-is-pakistan.html |title=Where is Pakistan?|work=worldatlas.com}}</ref> | area_rank = 33rd | area_sq_mi = 307,374 | percent_water = 2.86 | population_density_km2 = 244.4 | population_density_sq_mi = 633 | population_density_rank = 56th | population_census = 212,742,631 <ref name=census>{{cite web |url=http://www.pbscensus.gov.pk |title=Pakistan Bureau of Statistics - 6th Population and Housing Census |website=www.pbscensus.gov.pk |ciwaan=Nuqul Archive |access-date=2021-08-08 |archive-date=2017-10-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171015113737/http://www.pbscensus.gov.pk/ |dead-url=yes }}</ref> ([[List of countries and dependencies by population|5th]]) | population_census_year = 2017 | GDP_PPP = {{nowrap|$1.060 trillion<ref name="imf2">{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2017/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=52&pr.y=11&sy=2016&ey=2020&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=564&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC&grp=0&a= |title=Pakistan |publisher=International Monetary Fund | access-date=15 January 2017}}</ref>}} | GDP_PPP_year = 2017 | GDP_PPP_rank = 25th | GDP_PPP_per_capita = $5,374<ref name="imf2" /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 137th | GDP_nominal = {{nowrap|$304.4 billion<ref>{{cite news |url=https://tribune.com.pk/story/1412545/pakistan-now-300-billion-economy-gdp-growth-5-3/ |title=Pakistan is now a $300-billion economy |work=The Express Tribune |date=18 May 2017 |accessdate=18 May 2017}}</ref>}} | GDP_nominal_year = 2017 | GDP_nominal_rank = 42nd | GDP_nominal_per_capita = $1,629<ref>http://www.finance.gov.pk/survey/chapters_17/Economic_Indicators.pdf</ref> | GDP_nominal_per_capita_rank = 145th | Gini = 30.7 <!--number only--> | Gini_year = 2013 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref name="wb-gini">{{cite web |url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?end=2013&locations=PK&start=1987&view=chart |title=GINI index (World Bank estimate) |publisher=World Bank |access-date=28 February 2017}}</ref> | Gini_rank = | HDI = 0.550 <!--number only--> | HDI_year = 2015<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year--> | HDI_change = steady<!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="HDI">{{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2016_human_development_report.pdf |title=Human Development Report 2016 |date=2016 |access-date=26 March 2017 |publisher=United Nations Development Programme}}</ref> | HDI_rank = 147th | currency = [[Pakistani rupee]] (₨) | currency_code = PKR | time_zone = [[Pakistan Standard Time|PST]] | utc_offset = +5{{sup|b}} | drives_on = [[Right- and left-hand traffic|left]]<ref>{{cite news |url=http://www.dailytimes.com.pk/default.asp?page=story_28-7-2005_pg3_5 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120110085150/http://www.dailytimes.com.pk/default.asp?page=story_28-7-2005_pg3_5 |archivedate=10 January 2012 |title=Driving—the good, the bad and the ugly |author=Miguel Loureiro |date=28 July 2005 |work=Daily Times |access-date=6 February 2014 |location=Pakistan}}</ref> | calling_code = [[Telephone numbers in Pakistan|+92]] | cctld = [[.pk]] | official_website = {{URL|http://www.pakistan.gov.pk/}} | footnote_a = See also [[Pakistani English]].:{{note|Alpha|α}} | footnote_b = | area_magnitude = }} '''Bakistaan''' ( [[Af-Urdu]] پاکِستان ama '''Jamhuuriyadda Islaamiga Bakistaan''' [[Af-Urdu]] اسلامی جمہوریہ پاکِستان waa wadan ku yaalo koonfur[[Aasiya]]. Dadka wadankaan waxeey gaarayan in ka badan 200` Milyan. o Wadankaan waxoo xuduud la leeyahay wadamada [[Iiraan]], [[Afqaanistan]], [[Shiinaha]] iyo [[Hindiya]]. Koonfurta wadanka waxaa ka xigto [[Bada Carbeed]]. Wadanka Bakistaan waxaa la abaabulay 1947kii, markii hore Bakistaan iyo Bangaladesh waxee ka tirsanaan jireen [[Hindiya|Ingriiska Hindiya]]. magaca Bakistaan micnahiisa waxaa waaye wadanka runta ah, waxaana loola jeeday in oo yahay wadanka runta ee islaamka. Caasimadda Bakistan. Pakistan (Urdun: Afqaanistaan), si rasmi ah Jamhuuriyadda Islaamiga ah ee Pakistan (Urdun: اسلامی جمہوریہ پاکستان), waa dal Koonfurta Aasiya ah. Waa dalka shanaad ee ugu tirada badan dadweynaha oo leh dad ka badan 212,742,631 qof. Meelahaas, waa dalka 33-aad ee ugu ballaaran, oo leh 881,913 kilomitir kilomitir (340,509 mayl laba jibaaran). Pakistan waxay leedahay xeebta u jirta 1,046 kilomitir oo xeebta Carbeed iyo Gacanka Cumaan ee koonfurta ka xigta Hindiya ilaa bari, Afgaanistaan ​​iyo galbeedka, Iran oo koonfur galbeed, iyo Shiinaha waqooyi bari. Waxaa si kala-sooc ah looga soocay Soomaaliya Wakhan Corridor ee waqooyi-galbeed, sidoo kale wuxuu la wadaagaa xuduudda badda Oman. Xuduuda hadda ee Pakistan ah waxay ka dhigan tahay dhaqamo qadiimiga ah, oo ay ku jiraan Mehrgarh oo ka mid ah Neolithic iyo Dhuxusha Da'da Dhuxusha Indus, oo markii dambe ka soo wareegtay boqortooyooyinkii ay xukumeen dad diimooyin iyo dhaqamo kala duwan, Hindiya, Indo-Giriig, Muslimiinta, Turco-Mongolis, Afqaanistaan, iyo Sikhs. Aagga waxaa xukuma boqortooyo badan oo kala duwan, oo ay ku jiraan boqortooyada reer Aasiya, boqortooyadii Alexander III ee Macedon, Boqortooyada Seleucid, Boqortooyada Midowday Maurya, Boqortooyada Gupta, Carabta Umayyad Khaliifka, Sultanate Delhi, Boqortooyada Mughal, Boqortooyada Afganistaan ​​ee Durrani, Boqortooyada Sikhiga (qayb ahaan), iyo, ugu dambayn, Boqortooyada Ingiriiska. Pakistan waa waddanka kaliya ee lagu abuuray magaca Islaamka. Dhaqdhaqaaqa Pakistan oo ay hoggaaminayaan Muhammad Ali Jinnah iyo halganka hoose ee madaxbanaanida madaxbanaani, Pakistan waxaa la aasaasay sannadkii 1947 sidii waddan madaxbannaan oo loogu talagalay Muslimiinta Hindida ah. Waa waddan qowmiyadeed iyo luqad ahaan kala duwan, oo leh juquraafi kala duwan iyo duur joogta ah. Markii hore madaxweyne, Pakistan ayaa ansixisay dastuur sanadkii 1956, noqoshada Jamhuuriyadda Islaamka. Dagaalkii sokeeye ee qarnigii 1971-kii waxa uu sababay in la jebiyo bariga Pakistan oo ah waddanka cusub ee Bangladesh. 1973-kii Pakistaanku waxay qaateen dastuur cusub oo abuuraya, iyada oo ay weheliso xildhibaanadii hore ee barlamaanka, dawlad federaali ah oo ku salaysan Islaamka oo ka kooban afar gobol iyo saddex degmo oo federaali ah. Dastuurka cusub ayaa sidoo kale qeexaya in dhammaan sharciyadu ay waafaqsan yihiin amarrada Islaamka sida ku cad Quraanka iyo Sunnah. ==Xubin== ''[[Bakistaan]]'' Waxeey Hubein ka tahay heeyadahaan oo dhan.!! * [[AIIB]] * * [[ Bankiga Aduunka]] * * * [[Qaramada Midoobay]] * * * [[Hayada Cuntada Aduunka]] * * * [[Ururka Caafimaadka Aduunka]] * * ==Waddanmaha Deggan Bakistan== * {{Flag|Pakistan}} 200,500,000+ * {{Flag|Bangladesh}} 1300+ * {{flag|Arab League}} 133,500+[<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/a/Arabic_language.htm</ref>]. * {{Flag|Brazil}} 1300+ * {{Flag|Great Britain}} 20,000+. * 🇪🇺 Europeans: 138,900+ [<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/e/European_Union.htm</ref>]. *{{Flag|United States}} 35,000+ *{{Flag|China}} PR, 35,000+++[<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/p/People%2527s_Republic_of_China.htm</ref>]. Pakistan ayaa leh ciidamadda lixaad ee ugu xooggan caalamka, sidoo kale waa awood nukliyeerka ah iyo sidoo kale hubka nukliyeerka caddeeyay. gobolka, kan labaad ee Koonfurta Aasiya iyo quruunta kaliya ee dunida Muslimka ah si ay u helaan xaaladdan. Pakistan waxay leedahay dhaqaaleyn yar oo warshad leh oo leh qaybta beeraha oo isku dhafan iyo adeegyo sii kordhaya. [38] [39] Dhaqdhaqaaqa Pakistan waa 24-jir ee dunida ugu weyn iyada oo la eegayo awooda wax iibsiga iyo 41-aad ee ugu weyn. [[File:Peshawari_Roti,_Pakistan.jpg|thumb|right|193px|]] [[File:Pakistani_gobi_aloo,_seekh_kebab,_and_beef_karahi.jpg|thumb|right|194px|]] [[File:Pakistan in its region (claimed and disputed hatched).svg|thumb|right|195px|Bakistaan]] [[File:Bird eye view of Islamabad.jpeg|thumb|195px|right|La vila d'Islamabad.]] ==Sido kale fiiri== * [[Afgaanistan]] * [[Asia]] *[[Bakistaan Visa Dalalka]] {{Dalalka Aasiya}} [[Category:Bakistaan]] 6ykqnrj8352rpxfodj7msz9lshsmh58 Barasiil 0 5464 239676 239444 2022-08-08T06:40:51Z Mwasoge 29030 /* Waddnamha degaan Brazil */ wikitext text/x-wiki {{Infobox country |conventional_long_name = Federative Republic of Brazil |common_name = Brazil |native_name ={{native name|pt|República Federativa do Brasil|fontsize=70%}} |image_flag = Flag of Brazil.svg |alt_flag = |image_coat = Coat of arms of Brazil.svg |alt_coat = |symbol_type = Coat of arms |other_symbol = {{vunblist |''[[National Seal of Brazil|Selo Nacional do Brasil]]'' |{{small|National Seal of Brazil}} |[[File:National Seal of Brazil (color).svg|100px|link=National Seal of Brazil]]}} |other_symbol_type = [[Seal (emblem)|National seal]] |national_motto = {{vunblist |{{native phrase|pt|Ordem e Progresso|italics=on|nolink=on}} |{{small|({{lang-en|"Order and Progress"}})}}}} |national_anthem = {{vunblist|"[[Brazilian National Anthem|Hino Nacional Brasileiro]]"|{{small|({{lang-en|"Brazilian National Anthem"}})}} |<br /><center>[[File:Hino-Nacional-Brasil-instrumental-mec.ogg|noicon|center]]</center>}} ---- {{vunblist |'''Flag anthem:'''|"[[Brazilian Flag Anthem|Hino à Bandeira Nacional]]"<ref name="HinoBandeira">{{cite web|url=http://www.eb.mil.br/web/midia-eletronica/hino-a-bandeira-nacional |title=Hino à Bandeira Nacional |author=Exército Brasileiro |language=Portuguese |accessdate=29 January 2014 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140222123948/http://www.eb.mil.br/web/midia-eletronica/hino-a-bandeira-nacional |archivedate=22 February 2014 |df= }}</ref>|{{small|({{lang-en|"National Flag Anthem"}})}}|<br /><center>[[File:Brazilian Flag Anthem (Brazilian Army).ogg]]</center>}} |image_map = BRA orthographic.svg |alt_map = |map_caption = {{map caption |location_color=dark green |region=[[South America]] |region_color= grey }} |capital = [[Brasília]] |coordinates = {{Coord|15|47|S|47|52|W|type:city}} |largest_city = [[São Paulo]]<br>{{small|{{coord|23|33|S|46|38|W|display=inline}}}} |languages_type = Official language<br />{{nobold|and national language}} |languages = [[Luuqada Boortaqiiska|Boortaqiiska]]<ref>{{cite web |title=Demographics |publisher=Brazilian Government |url=http://www.brasil.gov.br/sobre/brazil/brazil-in-numbers/demographics |accessdate=8 October 2011 |archivedate=17 November 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111117051415/http://www.brasil.gov.br/sobre/brazil/brazil-in-numbers/demographics}}</ref> |ethnic_groups = {{vunblist |47.73% [[Dadka Cad|Caddaan]] |{{nowrap|43.13% Dhafan}} |7.61% [[Dadka Madoow]] |1.09% [[Dadka Aasiya]] |0.43% [[Dadka asaliga ah]] }} |ethnic_groups_year = 2010 |ethnic_groups_ref = <ref name="raca2010">{{cite web |url=http://www.ibge.gov.br/home/estatistica/populacao/censo2010/caracteristicas_da_populacao/tabelas_pdf/tab3.pdf |title=Caracteristicas da População e dos Domicílios do Censo Demográfico 2010 – Cor ou raça |format=PDF |accessdate=7 April 2012}}</ref> |demonym = Brazilian |government_type = [[Federalism|Federal]] [[Presidential system|presidential]] [[Constitutionalism|constitutional]] [[republic]] |leader_title1 = [[Madaxweyne]] |leader_name1 = [[Jair Bolsonaro]] |leader_title2 = Madaxweyne ku xigeenka |leader_name2 = Hamilton Mourão<ref name="auto1">{{cite web |url=https://www.theguardian.com/world/2016/aug/31/dilma-rousseff-impeached-president-brazilian-senate-michel-temer |title=Dilma Rousseff impeached by Brazilian senate |author=Jonathan Watts & Donna Bowater |publisher=The Guardian |accessdate=31 August 2016}}</ref> |leader_title3 = {{nowrap|[[President of the Chamber of Deputies (Brazil)|Madaxweynaha Rugta Wakiilada]]}} |leader_name3 = [[Arthur Lira]] |leader_title4 = [[President of the Federal Senate (Brazil)|Madaxweynaha Guurtida Federaalka]] |leader_name4 = {{nowrap|[[Rodrigo Pacheco]]}} |leader_title5 = [[Supreme Federal Court (Brazil)#President|Madaxweynaha maxkamada sare]] |leader_name5 = [[Luiz Fux]] |legislature = [[National Congress of Brazil|National Congress]] |upper_house = [[Federal Senate]] |lower_house = [[Chamber of Deputies (Brazil)|Chamber of Deputies]] |sovereignty_type = [[Independence of Brazil|Independence]] |sovereignty_note = from the [[United Kingdom of Portugal, Brazil and the Algarves]] |established_event1 = [[Brazilian Independence|Declared]] |established_date1 = 7 September 1822 |established_event2 = [[Treaty of Rio de Janeiro (1825)|Recognized]] |established_date2 = 29 August 1825 |established_event3 = [[Proclamation of the Republic (Brazil)|Republic]] |established_date3 = 15 November 1889 |established_event4 = [[Treaty of Petrópolis]] |established_date4 = 11 November 1903 |established_event5 = [[Constitution of Brazil|Current constitution]] |established_date5 = 5 October 1988 |area_km2 = 8515767 |area_label = Total |area_rank = 5th |area_sq_mi = 3287597 |percent_water = 0.65 |population_estimate = 209,129,000<ref>[http://www.ibge.gov.br/apps/populacao/projecao/index.html "Brazil"]. IBGE population estimates.</ref> |population_estimate_year = 2018 |population_estimate_rank = 6th |population_density_km2 = 25 |population_density_sq_mi = 63 |population_density_rank = 199th |GDP_PPP = $3.389 trillion<ref name="World Economic Outlook">{{cite web|title=Report for Selected Countries and Subjects|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=87&pr.y=4&sy=2016&ey=2023&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=273%2C223%2C156%2C924%2C922%2C132%2C134%2C534%2C536%2C136%2C186%2C158%2C112%2C542%2C111&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a=|website=www.imf.org|publisher=International Monetary Fund|accessdate=17 April 2018}}</ref> |GDP_PPP_year = 2018 |GDP_PPP_rank = 8th |GDP_PPP_per_capita = $16,199<ref name="World Economic Outlook"/> |GDP_PPP_per_capita_rank = 81th |GDP_nominal = $2.139 trillion<ref name="World Economic Outlook"/> |GDP_nominal_year = 2018 |GDP_nominal_rank = 9th |GDP_nominal_per_capita = $10,224<ref name="World Economic Outlook"/> |GDP_nominal_per_capita_rank = 65th }} [[File:Centro_do_Rio_visto_do_museu_chácara_do_céu.jpg|thumb|right|193px|]] [[File:Moqueca.jpg|Thumb|right|194px|]] [[File:Aerea2_maracana.jpg|thumb|right|195px|]] Dalka '''Brazil''' oo loogu dhawaaqo República Federativa do Brasil waa dal ka soo jeeda bortaqiis, waa dalka shanaad ee ugu balaadhan aduunka ,koofurta amerika iyo dhammaan qaarada laatiin Amerikaba. Dalka brazil waxaa dhinaca bari ka marta badda ATLANTIC OCEAN, oo leh xeeb dhererkeedu tahay 7,491km. Wuxuuna xuduud kala leeyahay dhinaca waqooyi dalka Venezuela, Guyana, Suriname iyo French Guiana. Dhinaca waqooyi galbeedna waxaa dalka Brazil xuduud uu kala leeyahay daka Columbia. Galbeedna waxaa kaga beegan Bolivia iyo Peru. Sidoo kale dhinaca koofur barina waxuu xuduud kala wadaagaa dalalka ARgentina, iyo Paraguay, halka waqooyi uu ka xiga dalka Urugway. Waxaa la odhan karaa dalka brazil dhammaan xuduud ayuu la leeyahay wadamada waqooyiga marka laga tago ECUADOR iyo Chile. Dhaqaalaha wadanka Brazil waa wadanka todobaad waxaana door libaax leh ka ciyaaray in dhaqaalaha uu kobco (Brazil’s national development bank (BNDES)), xagga wax iibsiga waa wadanka todobaad Marka laga hadlayo wax soo soorka KAFEEGA waa wadanka ugu weyn ee soo saara Kafeega 150kii sano ee u danbeeyay. Waxey kaloo kordhiyeen joogitaanka suuqyada maaliyadeed iyo badeecooyin waxeyna nasiib u heleen in ay Brazil ay noqoto suuqa afaraad ee ugu weyn baabuurta caalamka. iyo Liinta. Dalka Brazil ayaa wax dhoofinta caalamka kaga jira darajada 23aad. Dalka Brazil waa wadanka 2aad dhinaca garoonka diyaaradaha waxaa ka horeeya mareykanka kaliya . Wuxuu leeyahay Garoono waaweyn oo aad u mashquul badan ku dhawaad 20 milyan oo rakaab ah ayaa sanad walba isticmaala garoonada Brazil. Dhinaca diinta dadka heysta diinta CATHOLICS dalka Brazil waa 123 million celecelis ahaana waa 64% .waa dadka ugu badan ee heysta diinta catholics hoos ka eeg heerka dadka heysta diimaha dalka Brazil. Ciidanka Brazil waa ciidanka ugu balaadhan laatiin Amerika waxeyna ka kooban yihiin :Brazilian Army,Brazilian Navy iyo Brazilian Air Force waxeyna guud ahaan yihiin 317,199 oo ah kuwa shaqeeya . Ku darso oo waxey kaloo leeyihiin ciidan loogu yeedho Military police iyo ciidan kale oo loo yaqaan green water Magaca Brazil wuxuu asal ahaan ka yimid ama ka soo jedaa nuuc ka mid ah geedaha ka bixi jiray Xeebaha wadankaasi waxaana loo yaqaan brazilwood. Dadka boortaqiiska waxey odhan jireen ''pau-brasil.'' Dalka Brazil waxa uu ka kooban yahay 26 gobal iyagoo isugu yimaada Federaal, dhammaan gobalada waxey isugu jiraan gobolo isbaheystay si juquraafi ah. Nidaamka caafimaadka dadweynaha Brazil ayaa loo yaqaan Nidaamka caafimaadka qaranka, waxaa maamula oo bixiya dhammaan dowlada waana wax ay u siman yihiin dadweynaha muwaadiniinta ah si lacag la’aan ah. Walow ay jiraan meelo kale oo si gaar ah loo leeyahay. Dhinaca musuqa ee xeebaha brazil waxaa lagu sheegaa 41 bilyan oo dollar sanadkii waana 69.9% waxeyna wadamada musuqa caalamka kaga jirtaa kaalinta 69aad. Sida laga soo xigtay dowlada Brazil waxaa jira dhibaatooyin caafimaada oo ay ugu daran yihiin: * Dhimashada caruurta dalka Brazil waxey gaadhaa 2.51% ilaa 3.77% meelaha ugu badana waa gobalada ku yaala waqooyi bari. * Dhimashada hooyada uurka leh waa 73.1% marka 100 kun oo caruur ahba dhashaan * Dhimashada xanuunada leys qaadsiiyo ayaa ah 151.7 dhimasho 100.000 waxaana sababa xanuuno ku dhaca wadnaha,cudurada wareega dhiigga,oo ay wehliso kuwa keena kansarka, iyo kuwa kale oo ku dhinta sababo ka baxsan kuwa aan soo sheegay sida ( shilalka gaadiidka,rabshadaha,iyo is miidaaminta ) * Sanadkii 2002 Brazil waxey xisaabisay in 40% xaalado cudarka duumada Amerika in ay ku haybsatay,ku dhawaad 99% in ay yihiin gobalka LEGAL AMAZON. '''''DHINACA SAXAAFADA''''' Dalka Brazil wargeyskii ugu horeeyay waxaa la aasaasay sanadkii 1808dii waxaana laga aasaasay magaalo madaxda wadanka ee RIO DE JANERIO magacii ugu horeeyay uu yeesho wargeyskaa ayaa ahaa THE GAZETA isagoo nuqulkii u horeeyay uu soo baxay bishii september 1808 dii .Dhinaca idaacadda waxaa markii u horeysay dalka Brazil laga hirgeliyay 7dii bishii sebtember sanadkii 1922kii. Waxaana ku xigay sanadkii 1923kii oo la furay idaacadii 2aad oo la odhan jiray radio Society of Riode Janeiro. Dhinaca Talefeshinka waxaa ugu horeeyay si rasmi ah 18kii september sanadkii 1950 waxaana la odhan jiray TV TUPI. Dalka brazil waa dal ka mid ah kuwa aadka loo booqdo marka laga hadlayo dalxiisyaal sadax sano ka hor dadka booqday waxey gaadhayeen 5 milyan oo booqdayaal waxeyna dadkaasi badankood ka yimaadaan Koofurta ameica lacagta sanadkaa ay ka heleen waxey dhameyd 6 bilion oo doolar . Luqadda rasmiga ah ee looga hadlo Brazil waa waa bortaqiis.waana wadanka kaliya ee ku hadla qaarada America , xitaa dhaqanka waa dhaqanka boortaqiiska sababtoo ah xidhiidh xoog leh iyo gumeysigii boortaqiiska ayaa sameyn ku yeeshay. Xagga wax beerashada dalka Barazil dhul ahaan wuxuu beertaa 65,338,000 hektar lacagta ka soo baxda ayaa lagu qiyaasaa sanad kasta 148 billion oo doolar '''CIYAARAHA''' Dalka Brazil ciyaarta ugu caansan waa ciyaarta kubbadda cagta, wuxuu koob adduun ku guleystay shan jeer .markii ugu horeysay ee ay koob aduun ku guuleystaan teemkii ka socday Barzil waxey aheyd 1958, waxaa ku xigay 1962, waxaa ku xigay 1970, waxaa ku xigay 1994, waxaana ugu danbeeyay 2002 . sidoo kale mar ayey marti geliyeen koob aduun waana sanadkii 1950kii , waxeyna mar kale martigelin doonaan isla sanadkan 2014. dalkaasi brazil ciyaartoy caalamka caan ka noqotay ayaa ka soo baxday sida ninka Loo boqray ee dhaamanka madow Boqorka Kubadda cagta '''PELE''', sidoo kale waxaa ka soo baxay'''Garrincha,Ronaldo,Roberto carlos,Romario, Ronaldinho,Kaka iyo Neymar.''' ==Xubin== * [[AIIB]] * [[IADB]] * [[Mercosur]] * * [[Bankiga Aduunka]] * * * [[Kooxda Labaatanka]] * * * [[Qaramada Midoobay]] * * * ==Waddnamha degaan Brazil== * {{Flag|Brazil}} 200,00,000+ * {{Flag|Bangladesh}} 389,000+ * {{Flag|Arab League}} 13.389,000+[<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/a/Arabic_language.htm</ref>]. * {{Flag|Pakistan}} 389,000+<ref>https://es.wikipedia.org/wiki/Pueblo_%C3%A1rabe</ref>. * {{Flag|Japan}} 56,000+ * {{Flag|Great Britain}} 121,000+ * 🇪🇺 Europeans: 138,900+ <ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/e/European_Union.htm</ref>. * {{Flag|United States}} 221,000+ * {{Flag|China}} PR China; 1,200,000++ [<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/p/People%2527s_Republic_of_China.htm</ref>]. Brazil waa wadan aad u dhaqda lo’da una iibgeeya suuqyada caalamiga ah sanadkii 2005 waxaa la diiwaan geliyay 28 milyan oo neef oo lo ah in la qalay, halka guud ahaana lagu sheegay sanadkasi in 87 milyan oo neef ay haatan diyaar yihiin. Taasi oo ku tuseysa in Brazil ay lo badani joogto , sidoo kale waxaa ku yaala keymo waaweyn. kala badh dalka Brazil waxaa daboola keymo loo yaqaan Amazon ,qaybaha korinta xoolaha iyo beerista Sisinta, qasabka sonkorta, bariiska, tubaakada iyo dhuxusha dhammaan wey beertaan reer Brazil. Dhinaca caruurta la adoonsado dalka Brazil waa meelha caalamka uu weli uu aad uga jiro , waana wadanka sedexaad ee caruurta la adoonsado waxaa ka horeeya oo kaliya Hindiya, iyo Bangaladesh.!! Brazil 91% baabuurta taal waa cusab. ==Sido kale fiiri== * [https://www.jw.org/en/library/magazines/g201312/visit-to-brazil/ A Visit to Brazil] * [[brazil]]'' * [[mexico]]'' * [[Paraguay]] {{Dalalka Ameerikada Koonfureed}} 1742sqalr5oyuztlketbs0jj8t9b9cp Taywan 0 6052 239692 238159 2022-08-08T09:36:25Z 65.95.173.101 /* Xubin */ wikitext text/x-wiki {{Infobox country | conventional_long_name = Republic of China , Taywan | common_name = Taiwan | native_name = {{nobold|{{lang|zh-hant|中華民國}}}}<br />{{small|''Zhōnghuá Mínguó'' {{small|([[Taiwanese Mandarin|Mandarin]])}}}}<!---Do not change to "Jhonghuá Mínguó" (i.e. Tongyong Pinyin); Hanyu Pinyin has been the official romanization since 1 January 2009.---><br/>{{small|''Chûng-fà Mìn-koet'' {{small|([[Taiwanese Hakka|Hakka]])}}}} | image_flag = Flag of the Republic of China.svg | alt_flag = A red flag, with a small blue rectangle in the top left hand corner on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays. | image_coat = National Emblem of the Republic of China.svg | alt_coat = A blue circular emblem on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays. | symbol_type = National Emblem | national_anthem = <br />{{lang|zh-hant|《中華民國國歌》}}<br />{{small|"[[National Anthem of the Republic of China]]"}}<div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">[[File:National anthem of the Republic of China (Taiwan) 中華民國國歌(演奏版).ogg|centre]]</div> ---- <div style="padding-top:0.5em;">'''Flag anthem:'''<br />{{lang|zh-hant|《中華民國國旗歌》}}<br />{{small|"[[National Flag Anthem of the Republic of China]]"}}</div> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">[[File:中華民國國旗歌 (演奏版).ogg|centre]]</div> | image_map = Locator map of the ROC Taiwan.svg | alt_map = a map of East Asia, with a world map insert, with the island of Taiwan shaded and the other islands circled | map_caption = [[Free area of the Republic of China|Territory controlled by the Republic of China]]: [[Geography of Taiwan|Taiwan Island]], [[Penghu]], [[Kinmen]], [[Matsu Islands]], [[Pratas Islands|Dongsha Islands]] and [[Taiping Island]] | capital = [[Taipei]]<ref name="capital">{{cite news |title=Interior minister reaffirms Taipei is ROC's capital |date=5 December 2013 |url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2013/12/05/2003578356 |publisher=Taipei Times |accessdate=7 December 2013}}</ref> | coordinates = {{coord|25|02|N|121|38|E|display=inline,title}} | largest_city = [[New Taipei City|New Taipei]] | official_languages = [[Taiwanese Mandarin|Standard Chinese]] (''de facto'')<ref>{{cite news|last1=Shih|first1=Hsiu-chuan|title=Taiwan mulling English as an official language, but is it ready?|url=http://focustaiwan.tw/news/afav/201801270011.aspx|accessdate=27 January 2018|agency=Central News Agency|date=27 January 2018}}</ref> | national_languages = * [[Formosan languages]]<ref>{{cite web|url=http://focustaiwan.tw/news/aipl/201707190019.aspx |title=President lauds efforts in transitional justice for indigenous people |publisher=Focus Taiwan |accessdate=19 July 2017}}</ref> * [[Taiwanese Hakka|Hakka]]<ref>{{cite web|url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2017/12/30/2003684894 |title= Hakka made an official language |publisher=Taipei Times |accessdate=29 December 2017}}</ref> | regional_languages = * [[Matsu dialect]] * [[Taiwanese Hokkien]] | languages_type = [[Official script]] | languages = * [[Traditional Chinese]] * [[Formosan languages|Formosan Latin alphabet]]<ref>{{cite web|url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2017/07/20/2003674932 |title=Official documents issued in Aboriginal languages |publisher=Taipei Times |accessdate=20 July 2017}}</ref> | ethnic_groups = {{nowrap|95% [[Han Taiwanese|Han]]{{sfnp|Exec. Yuan|2014|p=36}}}}<br />{{nowrap|&nbsp;'''∟''' 70% [[Hoklo Taiwanese|Hoklo]]}}<br />{{nowrap|&nbsp;'''∟''' 14% [[Hakka people|Hakka]]}}<br />{{nowrap|{{raise|0.1em|&nbsp;'''∟''' 14% [[Waishengren|Waisheng]]{{efn|name=waishengren| This does not include citizens of the People's Republic of China who more recently moved to Taiwan. Some Waishengren are also Hakka or Hokkien, and small minority are not Han but Manchu, Mongol etc.}}}}}}<br />{{nowrap|3.1% [[:zh:臺灣新住民|New immigrants]]}}<br />{{nowrap|2.4% [[Taiwanese aborigines|Aborigines]]{{efn|Taiwanese aborigines are officially categorised into [[List of ethnic groups in Taiwan|16 separate ethnic groups]] by the Republic of China. {{harvp|Exec. Yuan|2014|p=49}} }}}} | demonym = [[Taiwanese people|Taiwanese]]<ref name="cia-factbook" /> | government_type = [[Unitary state|Unitary]] [[Semi-presidential system|semi-presidential]] [[constitutional republic]] | leader_title1 = [[President of the Republic of China|President]] | leader_name1 = [[Tsai Ing-wen]] | leader_title2 = [[Vice President of the Republic of China|Vice-President]] | leader_name2 = [[Chen Chien-jen]] | leader_title3 = [[Premier of the Republic of China|Premier]] | leader_name3 = [[Su Tseng-chang]] | leader_title4 = [[List of vice premiers of the Republic of China|Vice Premier]] | leader_name4 = [[Chen Chi-mai]] | leader_title5 = [[President of the Legislative Yuan|Speaker]] | leader_name5 = [[Su Chia-chyuan]] | leader_title6 = [[Vice President of the Legislative Yuan|Deputy Speaker]] | leader_name6 = [[Tsai Chi-chang]] | legislature = [[Legislative Yuan]] | sovereignty_type = [[History of the Republic of China|Formation]] | sovereignty_note = | established_event1 = [[Xinhai Revolution]] | established_date1 = 10 October 1911 | established_event2 = [[Republic of China (1912–49)|Republic proclaimed]] | established_date2 = 1 January 1912 | established_event3 = [[Retrocession Day|Taiwan transferred]] | established_date3 = 25 October 1945 | established_event4 = [[Constitution of the Republic of China|Constitution adopted]] | established_date4 = 25 December 1947 | established_event5 = [[Chinese Communist Revolution|Government moved to Taipei]] | established_date5 = 7 December 1949 | area_km2 = 36,197<ref name="taiwan-popstat" /> | area_rank = <!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]];should not be any here --> | population_estimate = 23,571,990<ref name="Natl Statistics">{{cite web |title=Statistics from Statistical Bureau|url=http://eng.stat.gov.tw/point.asp?index=9|access-date=17 May 2018 |website=National Statistics, Republic of China (Taiwan)}}</ref> | population_census = 23,123,866<ref>{{cite web|title=General Statistical analysis report, Population and Housing Census|url=http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf|website=National Statistics, ROC (Taiwan)|accessdate=26 November 2016|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161226090918/http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf|archivedate=26 December 2016|df=dmy-all}}</ref> | population_estimate_year = 2018 | population_estimate_rank = 53rd | population_census_year = 2010 | population_census_rank = 53rd | population_density_km2 = 650 | population_density_rank = 17th | GDP_PPP = $1.177 trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2017/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=43&pr.y=12&sy=2017&ey=2017&scsm=1&ssd=1&sic=1&sort=country&ds=.&br=1&c=528&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC&grp=0&a=|title=Taiwan Province of China |publisher=International Monetary Fund |accessdate=7 May 2017}}</ref> | GDP_PPP_year = 2017 | GDP_PPP_rank = | GDP_PPP_per_capita = $49,901<ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_rank = | GDP_nominal = $605.757 billion<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_year = 2020 | GDP_nominal_rank = | GDP_nominal_per_capita = $24,027<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_per_capita_rank = | Gini = 33.6 | Gini_year = 2014 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite book |title=Report on The Survey of Family Income and Expenditure |url=http://eng.stat.gov.tw/ct.asp?xItem=3417&CtNode=1596&mp=5 |chapterurl=http://win.dgbas.gov.tw/fies/doc/result/99/a11/Year04.xls |chapter=Table 4. Percentage Share of Disposable Income by Quintile Group of Households and Income Inequality Indices |publisher=Directorate General of Budget, Accounting and Statistics |location=Taipei, Taiwan |year=2010}}</ref> | Gini_rank = | HDI = 0.885 | HDI_year = 2015 | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = {{efn|name="HDI-1"|The UN has not calculated an HDI for the ROC, which is not a member nation. The ROC government calculated its HDI for 2015 to be 0.885, which would rank it 27th among countries.<ref name="HDI-2">{{cite web |access-date=18 March 2018 |title=Key Figures for Calculating Composite Gender Equality Index |url=https://eng.stat.gov.tw/ct.asp?xItem=25280&ctNode=6032&mp=5 |website=National Statistics, Republic of China (Taiwan) |publisher=Directorate General of Budget, Accounting and Statistics, Executive Yuan, R.O.C. |language=Chinese}}</ref>}} | HDI_rank = 27th | currency = [[New Taiwan dollar]] (NT$) | currency_code = TWD | time_zone = [[National Standard Time]] | utc_offset = +8 | date_format = {{unbulleted list |yyyy-mm-dd |{{longitem|style=line-height:1.1em; |{{nowrap|yyyy年m月d日<br />{{small|([[Common Era|CE]]; [[Chinese calendar|CE+2697]])}}}}}} |[[Minguo calendar|民國yy年m月d日]] {{small|([[Common Era|CE]]−1911)}}}} | drives_on = Right | calling_code = [[Telephone numbers in Taiwan|+886]] | cctld = {{unbulleted list |[[.tw]] |[[.台灣]] |[[.台湾]]<ref>{{cite web |url=http://brussels38.icann.org/meetings/brussels2010/transcript-board-25jun10-en.txt |title=ICANN Board Meeting Minutes |publisher=ICANN |date=25 June 2010}}</ref>}} | area_magnitude = 1 E10 | country_code = TPE | official_website = [http://www.taiwan.gov.tw taiwan.gov.tw] }} [[File:Taiwan_NASA_Terra_MODIS_23791.jpg|thumb|Taywan]] '''Taywan''' ama markeeda hore ladhihi jiray '''Formosa''' waa [[Jasiirad]] weyn oo ku taalo koonfurta bari ee biyaha dalka [[shiinaha]]. Jasiiradaan waxaa mararka qaar ladhahaa jamhuuriyadda shiinaha, waa jasiirad aad u quruxbadan. Taiwan (/ ˌtaɪwɑːn / (ku saabsan dhawaaqa maqalka)), si rasmi ah Jamhuuriyadda China (ROC), waa gobolka Bariga Aasiya [15] [16] [17] Deriska waxaa ka mid ah Jamhuuriyadda Dadka ee Shiinaha (PRC) galbeedka, Japan ilaa waqooyi-bari, iyo Filibiin koonfurta. Waa gobolka ugu badan iyo dhaqaalaha ugu weyn ee aan ahayn xubin ka mid ah Qaramada Midoobay. Jasiiradda Taiwan, oo horay loo yaqaano Formosa, ayaa ku noolayd aborigines ka hor qarnigii 17aad, markii kolonyadii Holland iyo Isbaanishku ay jasiiradda u fureen muwaadiniinta Hanjabaad. Ka dib markii xukunka gaaban ee Boqortooyada Tungning, jasiiradda waxaa lagu lifaaqay Qismaha Qing, oo ah dhul-galkii ugu dambeeyey ee Shiinaha. Qing ayaa u dallacday Taiwan ilaa 1895kii ka dib dagaalkii Sino-Japan. Inkasta oo Taiwan ay xukunka Jasiiradda ku jirtay, Jamhuuriyadda China (ROC) ayaa la aasaasay dhulbeereedkii 1912 ka dib markii ay dhacdey rabshadaha Qing. Ka dib markii isir-jebinta Jarmalka loo dhiibay Allies ee 1945, ROC waxay la wareegtay maamulka Taiwan. Si kastaba ha ahaatee, dib-u-soo-ceshiga Dagaalkii sokeeye ee Shiinuhu waxay keentay in ROC-da khasaaro ka geysto dhul-beereedka Kacaanka, iyo duulimaadkii dawladda ROC-da ee dalka Taiwan 1949-kii. Inkasta oo ROC-du sii wadi jirtay inay noqoto dawlad sharci ah ee Shiinaha, lahaa, tan iyo markii lumay Hainan 1950, waxay ku kooban tahay Taiwan iyo jasiiradaha ku hareeraysan, iyada oo jasiiradda waaweyn ay samaysay 99% dhulkeeda. Iyadoo xubin ka mid ah xubinimada Qaramada Midoobay, ROC waxay Shiinaha ka joogtay Qaramada Midoobay illaa 1971, markii ay lumisay kursigeeda PRC. [[File:Siouguluan-River-Hualien-Ta.jpg|thumb|Fiume [[Shiukuluan]] - [[Contea di Hualien]]]] [[File:Parade_of_Taiwan_independence.jpg|thumb|right|195px|{{Flag|Taiwan}}]] [[File:Sanmin_Road_in_Taichung.JPG|thumb|right|195px|{{Flag|Taiwan}}]] [[File:Aircraft_over_Tainan_2.JPG|thumb|right|195px|{{Flag|Taiwan}}]] ==Xubin== * [[ADB]] * * [[Bankiga Aduunka]] * * * [[Qaramada Midoobay]] * * * ==Waddnamha Degaan Taiwan== * {{Flag|Indonesia}} 12,000+ * {{Flag|Japan}} 16,000+ * {{Flag|South Korea}} 12,000+ * {{Flag|Australia}} 11,000+ * {{Flag|United States}} 12,000+ * {{Flag|Vietnam}} 200,000+ ==Taariikh ahaan == [[File:Lanner_logo.svg|thumb|right|196px|]] [[File:Monga_film_poster_(Mandarin).jpg|thumb|right|195px|monga film taiwan]] taywaan waxa ay taabacsanayd ama ay raacsanay ilaa sanadii [[1859]] wadanka [[shiinaha]] kadib waxa qabsaday wadanka [[japan]] kadib markii wadanka japan lagu jabiyay [[dagaalii labaad ee dunida]] taywan waxa ay gacanta u gashay marlabaad wadanka shiinaha kadib markii ay [[shuuciyadu]] gacanta ku dhigtay dhamaan shiinaha ayaa waxaa dhacday in ay dhamaan wixii shacabka kasoo horjeeday shuuciyadu ay u yaaceen dhankaas iyo jasiirada taywan 1950 ==Juquraafi ahaan == [[File:Monga_film_poster_(English).jpg|thumb|right|195px|]] jasiiradu waxa ay kutaalaa [[bariga aasiya]] waxa ay ku dhex talaa [[badwaynta Pacific ga]] waxa u dhexeeya shiinaha marinnka lagu magacaabo taywan masaafada idhaxaysa shiinaha iyo wadanka taywan kama badan 140 klm taywan waa jamhuuriyad waxa ayka koobantahay dhawr jasiiradood oo ay ugu wayntahay jasiirada [[formusa]] [[File:Siouguluan-River-Hualien-Ta.jpg|thumb|right|195px|taiwan]] == Dadka == taywan waxa kunool dad gaadhaya 23 malyan oo [[qof]] waxaanay ka midtay wadamada ugu cidhiidhiga badan [[caalamka]] waxa ay dadku ku hadlaan luqada shiinaha ee [[Mandarin]] inkasta oo ay aqoonsanyihiin in kabadan 40 dawladood hadana caalamku mawada aqoonsana shiinuhua waxa uu ku doodayaa in ay taywan kamidtahay dhulwaynaha shiinaha === Città principali === {| class="wikitable sortable" width="750px" !align="left"|Numero !align="left"|Città 城市 !align="left"|Popolazione 人口 |- |- bgcolor="#F0F8FF" |align="center"|1 |align="left"|[[Taipei]] 台北 |align="left"|2.620.273 |- |align="center"|2 |align="left"|[[Kaohsiung]] 高雄 |align="left"|1.526.128 |- |- bgcolor="#F0F8FF" |align="center"|3 |align="left"|[[Taichung]] 台中 |align="left"|1.067.366 |- |align="center"|4 |align="left"|[[Tainan]] 台南 |align="left"|768.891 |- |- bgcolor="#F0F8FF" |align="center"|5 |align="left"|[[Banqiao]] 板桥 |align="left"|551.122 |- |align="center"|6 |align="left"|[[Zhonghe]] 中和 |align="left"|412.785 |- |- bgcolor="#F0F8FF" |align="center"|7 |align="left"|[[Hsinchu]] 新竹 |align="left"|406.471 |- |align="center"|8 |align="left"|[[Xinzhuang]] 新庄 |align="left"|398.860 |- |- bgcolor="#F0F8FF" |align="center"|9 |align="left"|[[Taoyuan]] 桃园 |align="left"|397.529 |- |align="center"|10 |align="left"|[[Keelung]] 基隆 |align="left"|388.787 |- |- bgcolor="#F0F8FF" |align="center"|11 |align="left"|[[Sanchong]] 三重 |align="left"|385.450 |- |align="center"|12 |align="left"|[[Zhongli]] 中坜 |align="left"|362.499 |- |- bgcolor="#F0F8FF" |align="center"|13 |align="left"|[[Fengshan]] 凤山 |align="left"|339.353 |- |align="center"|14 |align="left"|[[Xindian (città)|Xindian]] 新店 |align="left"|292.826 |- |- bgcolor="#F0F8FF" |align="center"|15 |align="left"|[[Tucheng]] 土城 |align="left"|238.417 |- |align="center"|16 |align="left"|[[Yonghe]] 永和 |align="left"|236.888 |- |- bgcolor="#F0F8FF" |align="center"|17 |align="left"|[[Yongkang]] 永康 |align="left"|212.844 |- |align="center"|18 |align="left"|[[Pingzhen]] 坪镇 |align="left"|205.468 |- |- bgcolor="#F0F8FF" |align="center"|19 |align="left"|[[Dali (Taichung)|Dali]] 大里 |align="left"|194.960 |- |align="center"|20 |align="left"|[[Xizhi]] 汐止 |align="left"|183.866 |} ==Sido kale fiiri== [[File:Emblem of Taipei City.svg|thumb|]] [[File:Yingge_Old_Street_DSC02114.JPG|thumb|right|195px|taiwan]] ==sido kale fiiri== * [[Hong Kong]] * [[Japan]] [[Category:Aasiya]] [[Category:Jasiirad]] 4anxl6sv7klgp7lnh36i6id3fjlx3hi Midowga Afrika 0 6643 239674 238811 2022-08-08T05:25:51Z 65.95.173.101 wikitext text/x-wiki {{Infobox geopolitical organization |conventional_long_name = Midowga Afrika |native_name = {{unbulleted list |{{native name|sw|Umoja wa Afrika}} |{{native name|fr|unis afrik}} |{{native name|es|Unión Africana}} |{{native name|ar|الاتحاد الأفريقي|italic=no}} |{{native name|pt|União Africana}} }} |linking_name = the African Union |image_flag =|alt_flag = |symbol_type = Emblem |image_symbol =|alt_symbol = |symbol_width = 85px |motto = <br/>"A United and Strong Africa" |anthem = <br/>{{raise|0.3em|{{nowrap|''[[Let Us All Unite and Celebrate Together]]''&nbsp;<ref>{{cite web | url=http://www.africamasterweb.com/AuAnthem.html | title=African Union anthem, etc. | publisher=Africamasterweb.com | accessdate=26 November 2012 | ciwaan=Nuqul Archive | archive-date=15 September 2015 | archive-url=https://web.archive.org/web/20150915041714/http://www.africamasterweb.com/AuAnthem.html | dead-url=yes }}</REF>}}}}<Br/>[[File:LetUsAllUniteAndCelebrateTogether.ogg|center]] |image_map = African Union (orthographic projection).svg |alt_map = An [[Orthographic projection (cartography)|orthographic projection]] of [[Earth|the world]], highlighting the African Union and its member states (green). |map_width = 205px |map_caption = Dark green: member states<br/>Light green: suspended members:1/3 |org_type = [[Continental union]] |membership_type = Membership[[File:Flag_of_the_African_Union.svg|thumb|right|75Px|]] |membership = [[Member states of the African Union|51` member states]]+4` |largest_city:= {{nowrap|{{flagicon|Nigeria}} [[Lagos]]}}` |admin_center_type = Political centres: |admin_center ={{unbulleted list|{{nowrap|{{flagicon|Nigeria}}[[Abuja]]<sup>A</sup>}}|{{nowrap|{{flagicon|Nigeria}}[[Lagos]]<sup>b</sup>}}|{{nowrap|{{flagicon|Algeria}}[[Algiers]]<sup>C</sup>}}|{{nowrap|{{flagicon|Senegal}}[[Dhakar]]<sup>d</sup>}}|{{nowrap|{{flagicon|Ethiopia}}[[Addis Ababa]]<sup>E</sup>}}|{{nowrap|{{flagicon|Burkina Faso}}[[Ouagadougou]]<sup>f</sup>}}|{{nowrap|{{flagicon|South Africa}}[[Johannesburg]]<sup>G</sup>}} }} ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |languages_type = Working languages |languages = {{hlist|'''[[Af-Ingiriis|Ingiriis]]'''|'''[[Af-Carabi|Carabi]]'''|'''[[Af-Faransiis|Faransiis]]'''|''[[Af-Hawsa|Hawsa]]''|'''[[Af-Sawaaxili|Sawaaxili]]'''}}. |demonym = African |leader_title1 = [[Chairperson of the African Union|Assembly Chair]] |leader_name1 = {{flagicon|RDC}} [[Félix Tshisekedi]] |leader_title2 = [[Chairperson of the African Union Commission|Commission Chair]] |leader_name2 = {{flagicon|Chad}} [[Moussa Faki]] |leader_title3 = [[Pan-African Parliament#Presidents of the Pan-African Parliament|Parliamentary President]] |leader_name3 = {{flagicon|Cameroon}} [[Roger Nkodo Dang]] |legislature = {{nowrap|[[Pan-African Parliament]]}} |established_event1 = [[Organisation of African Unity|OAU Charter]] |established_date1 = {{nowrap|{{start date and years ago|df=yes|1963|05|25}}}} |established_event2 = [[Abuja Treaty]]` |established_date2 = 3 June 1991 |established_event3 = [[Sirte Declaration]]` |established_date3 = 9 September 1999 |established_event4 = African Union founded |established_date4 = 9 July 2002 |area_magnitude = 1 E+13 |area_km2 = 29865860 |area_label = Total |population_estimate = 1,393,136,000 |population_estimate_year = 2021 |population_density_km2 = 40.9 |GDP_PPP = $7.573&nbsp;trillion<ref name="imf.org">{{cite web | url= http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=51&pr.y=10&sy=2010&ey=2010&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=612%2C682%2C686%2C611%2C469%2C732%2C744%2C672&s=PPPGDP&grp=0&a=| title=Report for Selected Countries and Subjects | publisher=[[International Monetary Fund]] | date=14 September 2006 | accessdate=26 November 2012}}</ref><ref name="ReferenceA">{{cite web | url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=46&pr.y=4&sy=2010&ey=2010&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=603&s=PPPGDP&grp=1&a=1 | title=Report for Selected Country Groups and Subjects | publisher=IMF | date=14 September 2006 | accessdate=26 November 2012}}</Ref> |GDP_PPP_rank = |GDP_PPP_year = 2019 |GDP_PPP_per_capita = $3,568 |GDP_nominal_year = 2020 |GDP_nominal = $2.710&nbsp;trillion<Ref>{{cite web | url= http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/01/weodata/weorept.aspx?sy=2009&ey=2016&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=80&pr1.y=7&c=612%2C682%2C686%2C611%2C469%2C732%2C744%2C672&s=NGDPD&grp=0&a= | title=Report for Selected Countries and Subjects | publisher=IMF | date=14 September 2006 | accessdate=26 November 2012}}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/01/weodata/weorept.aspx?sy=2009&ey=2016&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=71&pr1.y=13&c=603&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CPPPPC&grp=1&a=1 | title=Report for Selected Country Groups and Subjects | publisher=IMF | date=14 September 2006 | accessdate=26 November 2012}}</Ref> | GDP_nominal_per_capita = $2,173 | currency= [[Central banks and currencies of Africa|41 currencies]] |utc_offset = -1 to +4 |cctld = [[.africa]]&nbsp;<sup>c</sup> |calling_code = [[Telephone numbers in Africa|51`codes]] |footnotes = {{unbulleted list |<sup>a</sup> Seat of the [[African Union Commission]]. |<sup>b</sup> Seat of the [[Pan-African Parliament]]. |<sup>c</sup> Proposed.}} |official_website = {{url|au.int}} |sovereignty_note = Gumeystihii:'''[[Boqortooyada Ingiriiska]]''', [[Boortogiiska]],'''[[Faransiiska]]''', [[Isbania]], & [[Cosmaniya]].`~` }} [[w:en:African Union]] [[w:es:Unión Africana]] [[w:zh:非洲联盟]] [[File:Flag of the Organization of African Unity (1970-2002).jpg|thumb|Midowga Afrika]] '''Afrika''' -ikhwani ({{lang-en|African Union}}; {{lang-ar|الاتحاد الأفريقي}}; loo soo gaabiyo '''AU'''). Luqadaha qaarkoodna waxaa loo soo gaabiyaa UA. Waa urur caalami ah oo ka kooban 50+4` dawladood oo [[Afrika]] ku yaalla. Waxa la aasaasay ururkan 09/06/2002, ka dib markii la baabbi'iyay midowgii ama magacii hore ee uu lahaa ururkan oo ahaa isutagga dawladaha [[Afrika]]. Go'aannada ugu waawayn waxaa la qaataa inta lagu jiro shirarka la qabto lixdii biloodba mar. Markaas waxaa ka soo qaybgala madaxda, ra'iisalwasaarayaasha iyo boqorrada. Shirguddoonka guud ee ururku waxaa uu ku yaallaa magaalada [[Addis Abeba|Addis Ababa]] ee dalka [[Itoobiya]], & [[Ouagadougou]] ee dalka [[Burkina Faso]],& [[Dhakar]] ee dalka [[Senegal]], iyo [[Johannesburg|Johannesburg]] & [[Pretoria]] ee dalka [[Koonfur Afrika]]. [[Egypt]] {[([[Masar]])]} iyo [[Nayjeeriya]] waa Goobjooge shirka [[Midowga Afrika]]. dalalka kalle Kormeere, amma Kormeerayaalee hada la joogo. !!`? ==Afrika== * WAQ Afrika - 1.991 Billion Dollars * Bari Afrika - 1.791 Billion dollars * Galbeed Arika - 1.110 Billion Dollars * Koonfur Africa 1.600 Billion Dollars * US$7.573/5.733/2.587 Trillion Dollars (-3.427/-5.267/-8.231.tln$) :=) 1/3.!!`? <ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/a/Africa.htm</ref>. ==Aragti guud == Waxa kamida waxyaabaha ay fuliyaan hay'adaha midawga afrika fududaynta iyo dadajinta isdhexgalka dhaqaalaha iyo isufuranka dhaqaale ee wadamada [[qaaradda]] Afrika si loo horu mariyo dhaqaalaha iyo Siyaasadda qaaradda Afrika.iyo sidii loo hormarin lahaa dhaqaalaha iyo amaanka qaaradda Afrika.!!`? Midawga afrika waxa uu ka koobanyahay 2 qaybood oo kala ah mid maamul iyo siyaasadeed waxa loo yaqaanaa fuliyaha ama goaan qaataha koobaad ee ururka [[gudoonka guud]] oo ah madaxda ama boqorada dawladaha qaybta labaad waa qaybta [[Siyaasadda]] gudoonka guud ee midawga afrika hada waxa haya madaxwaynaha [[Malaawi]] kaas oo loodoortay fadhigii afar iyo tobnaad ee ururka waxa kale oo jira baarlamaanka [[afrika]] 2010, Adis Ababa waa caasimadda maamul ee ururka. ______________________________________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________ Wax Ka Baro Midowga iyo Qaaradda Afrika. Midowga Afrika oo maanta ku shiraya Adis Ababa shir madaxeedkii 30aad, waa urur matala qaaradda Afrika, Soomaaliya waxaa ay ka mid aheyd dalalkii aasaasay, waxaa uu muhiim u yahay wada-jirka, nabadda iyo horumarka qaaradda Afrika.!! `? Midowga Africa( Afican Union):-) .<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/a/African_Union.htm</ref>. Ururka Midowga Afrika, waxa urur ay ku mideysan yihiin 55 dal, sanadkii 1963-dii waxaa marka hore la sameeyay ururkii Midnimada Africa ama OAU kasoo markii dambe 9-kii July 2002-dii lagu badalay AU, xarunta Ururkan waxay ku taala Magaalada Adis Ababa ee ee Caasimadda Ethopia. Waxaa uu Ururka leeyahay gole dhaqaale, mid Amni iyo mid nabad ilaalin iyo gudiyo joogto ah, waxaa jiro urur goboleedyo sida: IGAD, ECOWAS, ururka Midowga Carabta Afrika iyo Ururka SIIN iyo ZAAS ee SAAXIL iyo SAXARAHA. AMISOM, oo ah ciidamo ka how-gala nabad ilaalinta Soomaaliya waxaa iska leh midowga Afrika, waxaa sidoo kale ay ciidamo ka joogaan meelo kale oo qaaradda ah.!!`? Qaaradda Afrika: <ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/c/Chadian-Sudanese_conflict.htm</ref>. Culimda geology-ga waxay ku doodaan inay ku dheganeyd Asia, Bedkeedu waa: 30 Malayan KM 2 waa Qaaradda labaad xagga weyninka…Min Atlantic ilaa Indian Ocean, Badaha ku hareereysan sidoo kale waxaa ka mid ah Badda Cad iyo Badda Cas. Afirica waa wadamo aad loo gumaytay dagaalkii 1aad ee dunida kadib, wadama gumaystay waxaa ka mid ah: '''[[Boqortooyada Ingiriiska]]''', '''[[Burtuqaal]]''', '''[[Faransiiska]]''', '''[[Isbania]]''', '''[[Talyaaniga]]''', Iyo '''[[Turkiga]]'''.`!!`?!!`?!!`? .<ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/c/Chadian-Sudanese_conflict.htm</ref>. ______________________________________________________________________________________________________________________________________________ Africa muddadii u dhaxeysay 1884-1960, waxay u ahayd Xiliya madow oo Gumaysi ku jirtay…balse 1960-kii waxaa sanadkaas kaliya xuriyadda qaatay Afar iyo Toban Dowlad, sidoo kale wadamo Lix ah ayaa xuriyadoodii helay 1966-dii dagaal la’aan……intaa wixii ka dambeeyay Africa waa xorowday. _____________________________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________________________ Hoggaamiyaasha Taariikhiga ee Africa waxaa ka mid: M. Ahmed Ben El-Bella ({{Flag|Algeria}}),) ,Habib El_Bourguiba([[Tunisia]]), iyo Omar H. Ahmad El-Bashir ( {{Flag|Sudan}}). Aden A. Osman "Aadan Adde" ([[Somaliland]]) ama "Siyad BARRE". Nnamdi Azikiwe ({{Flag|Niger}}) ama M. Buhari, Idi Amin Dada ({{Flag|Uganda}}), Haile Selassie I ({{Flag|Ethiopia}}) ama Mengistu Haile. Mariam Sedar Senghor({{Flag|Senegal}}). ShakaZulu, Kwame Nkrumah ([[Ghana]]), "Daniel T. Arap Moi" ({{Flag|Kenya}}) ama (J. Kenyatta). Mobutu Sese Seko of {Democratic Republic of the Congo} and J. Kabila. Nelson Mandela ({{Flag|South Africa}}). !!` <ref>https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/c/Chadian-Sudanese_conflict.htm</ref> _____________________________________________________________________________________________________________________________________________ Hoggaamiyaasha Taariikhiga ee Africa waxaa ka mid: M. Ahmed Ben Bella({{Flag|Algeria}}). Nnamdi Azikiwe({{Flag|Nigeria}}) Buhari,M., Idi Amin Dada({{Flag|Uganda}}), Omar H. Ahmad El-Bashir ( {{Flag|Sudan}}), ShakaZulu, Kwame Nkrumah (Gana), Jomo Kenyatta({{Flag|Kenya}}), Sedar Senghor ({{Flag|Senegal}}), Hailie Seliesa I of {{Flag|Ethiopia}}, Nelson Mandela ({{Flag|South Africa}}).!!` _____________________________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________________________ ==Waddnamha AU== {{columns-list|colwidth=20em| * [[Aljeeriya]] * * [[Angola]] * * [[Benin]] * [[Botswana]] * [[Burkina Faso]] * * [[Burundi]] * [[Kamiruun]] * * [[Kab Ferde]] * [[Xeebta Foolmaroodi]] * * [[Eratareya]] * [[Gambia]] * [[Ghana]] * [[Itoobiya]] * * * [[Jabuuti]] * [[Jamhuuriyadda Bartamaha Afrika]] * * [[Jamhuuriyada Dimuqaraadiga Kongo]] * * [[Komoros]] * [[Kiinya]] * * [[Koonfur Afrika]] * * [[Liberia]] * [[Libya]] * * [[Madagascar]] *` * [[Malaawi]] * [[Mali]] * * [[Maroc]] * * [[Masar]] * * [[Musaanbiiq]] * * * [[Namibie]] * [[Nayjeeriya]] * * Un Tiroka 705 * [[Niger]] * [[Ruwanda]] * * [[Saambiya]] * [[Saa'iir]] * [[Sénégal]] * * [[Simbaabwi]] * [[Soomaal]] Un Tiroka 605 * [[Suudaan]] * [[Tansaaniya]] * * [[Tchad]] * [[Togo]] * [[Tunisie]] Un Tiroka 778 * [[Ugaandha]] * }} == Wadamada laga joojiyay == * [[IGAD]] * [[Ecowas]] * [[Comesa]] * [[Afrika]] <gallery> Atlas mountains.jpg|Vegetacion de tipe mediterranèa dins la region de l'Atlàs marroquin Libyen-oase1.jpg|Oasi en [[Libia]] dins lo [[desèrt]] de Sahara Sahara Grand Erg Occidental.jpg|Vegetacion inexistenta dins lo Grand Erg Occidentau de Sahara Sahel forest near Kayes Mali.jpg|Savana maliana dins lo corrent de la sason dei precipitacions La rivière Lulilaka, parc national de Salonga, 2005.jpg|Selva pluviala dins lo Bacin de Còngo Savanna towards the south-east from the south-west of Taita Hills Game Lodge within the Taita Hills Wildlife Sanctuary in Kenya.jpg|Savana dins la region de Kenya Kalahari E02 00.jpg|Vegetacion rara dei regions perifericas dau desèrt de Kalahari Highveld in Gauteng Province.jpg|Zòna d'estèpa en Africa dau Sud </gallery> [[File:Clima african segon la classificacion de Koppen.png|thumb|[[Clima]] african segon la classificacion de Koppen.]] [[File:Africa 1971 2000 mean temperature.png|thumb|Temperatura mejana sus lo [[continent]] african.]] [[File:Africa 1971-2000 mean precipitation.png|thumb|Precipitacions mejanas sus lo continent african.]] [[File:African_undersea_cables_v44.jpg|thumb|right|398px|]] ==Bassborka AU == ===[[Africa]]=== <!--Non-free files of passport covers cannot be used for the individual entries per Wikipedia's non-free content use policy (WP:NFCCP). See article talk page for relevant discussion--> [[File:Africa (orthographic projection).svg|left|frameless|upright]] <gallery mode="traditional" caption="" class="center"> |{{flagicon|Algeria}}[[Algerian passport|Algeria]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]]{flagicon|Ivory Coast}} File:Algerian passport.jpg|Algerian biometric passport|{{flagicon|Algeria}}[[Algerian passport.jpg|Algeria]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]]. File:Cover of Chadian Passport.jpg|{{flagicon|Chad}}[[Chadian passport|Chad]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|17px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Angola}}[[Angolan passport|Angola]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Burkino Faso}}[[Burkinabè passport|Burkina Faso]]{{flagicon|Senegal}}<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Burundi}} [[Burundian passport|Burundi]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Cameroon}} [[Cameroonian passport|Cameroon]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]]. File:Cover of Congolese Passport.jpg|{{flagicon|DR Congo}}{{flagicon|Ivory Coast}}[[Democratic Republic of the Congo passport|Congo, Democratic Republic of the]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]] File:Comorian Passport.png|{{flagicon|Comoros}}[[Comorian passport|Comoros]]<Br>[[File:EPassport logo.svg|17px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Central African Republic}}[[Central African Republic passport|Central African Republic]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Republic of the Congo}}[[Republic of the Congo passport|Congo]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]]. File:Passeport Tunisie 2014.jpg|{{flagicon|Tunisia}} [[Tunisian passport|Tunisia]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|17px]] File:New_Egyptian_Passport.jpg|{{flagicon|Egypt}}[[Egyptian passport|Egypt]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|21px]] File:Cover of Eritrean Passport.jpeg|{{flagicon|Eritrea}}[[Eritrean passport|Eritrea]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|16px]]. File:Libyan_New_Passport.jpg|[[Libyan Passport|Libya]]{{flagicon|Libya}}[[Libyan passport|Libya]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]]. File:Cape Verdean Passport Cover.jpg|{{flagicon|Cape Verde}}[[Cape Verdean passport|Cape Verde]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|17px]]. File:Current Ethiopian Passport.jpg|{{flagicon|Ethiopia}}[[Ethiopian passport|Ethiopia]]<Br/>{{flagicon|Federal Democratic Republic of Ethiopia}}{{flagicon|Ethiopia}}[[File:EPassport logo.svg|19px]].!! [[File:Passport of Somalia nonbimetric.jpg|{{flagicon|Brunei}}<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]]. File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Brunei}}[[Somalian passport|Somalis]]<Br/>{{flagicon|Djibouti}}[[File:EPassport logo.svg|17px]]. File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Guinea}}[[Guinean passport|Guinea]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Gambia}}[[Gambian passport|Gambia]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]] File:Cover of Gabonese passport.jpg|{{flagicon|Gabon}}[[Gabonese passport|Gabon]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]] File:Ghana Biometric Passport.jpg|{{flagicon|Ghana}}[[Ghanaian passport|Ghana]]{{flagicon|Senegal}}<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]]. File:Passaporte Guiné-Bissau.jpg|{{flagicon|Guinea Bissau}} [[Guinea-Bissauan passport|Guinea Bissau]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Ivory Coast}}{{flagicon|Côte d'Ivoire}}[[Ivorian passport|Côte d'Ivoire]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Liberia}}[[Liberian passport|Liberia]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|17px]]. File:Namibia Passport.jpg|[[File:Flag of SADC.svg|SAADC|16px]]{{flagicon|Namibia}}[[Namibian passport|Namibia]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|17px]]. File:Cover of Mauritanian Biometric Passport.png|{{flagicon|Mauritania}}[[Mauritanian passport|Mauritania]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|16px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|[[File:Flag of SADC.svg|SADC|16px]]{{flagicon|Malawi}}[[Malawian passport|Malawi]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|17px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Mali}}[[Malian passport|Mali]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]] File:BioPassMaroc.JPG|{{flagicon|Morocco}}[[Moroccan passport|Morocco]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]]. File:Cover of Mozambican Passport.jpg|[[File:Flag of SADC.svg|SADC|19px]]{{flagicon|Mozambique}}[[Mozambican passport|Mozambique]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Niger Passport.JPG|{{flagicon|Niger}}[[Nigerien passport|Niger]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|17px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Nigeria}}[[Nigerian passport|Nigeria]]{{flagicon|Nigeria}}<Br/>[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|East African Community}}{{flagicon|Rwanda}}[[Rwandan passport|Rwanda]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]] File:Cover of Santomean Passport.jpg|{{flagicon|Sao Tome and Principe}}[[Santomean passport|São Tomé and Príncipe]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|17px]] File:Senegalese Passport.png|{{flagicon|Senegal}}[[Senegalese passport|Senegal]]{{flagicon|Senegal}}<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Equatorial Guinea}} [[Equatorial Guinean passport|Equatorial Guinea]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Sierra Leone}}[[Sierra Leonean passport|Sierra Leone]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|[[File:Flag of SADC.svg|SADC|16px]]{{flagicon|Ivory Coast}}[[Botswana passport|Botswana]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|17px]] File:Passport of Seychelles cover cropped.jpg|{{flagicon|SYC}}[[Seychellois passport|Seychelles]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]]. File:Sudan passport cover.JPG|{{flagicon|Sudan}}[[Sudanese passport|Sudan]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]].!! File:Kenyan E-passport.jpg|{{flagicon|East African Community}}{{flagicon|Kenya}}[[Kenyan passport|Kenya]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]]. File:Passport_TZ.jpg|{{flagicon|East African Community}}[[File:Flag of SADC.svg|SADC|18px]]{{flagicon|Tanzania}}[[Tanzanian passport|Tanzania]]<BR/>[[File:EPassport logo.svg|19px]]. File:Togo passport.png|{{flagicon|Togo}}[[Togolese passport|Togo]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|17px]] File:Cover of Ugandan Passport.jpg|{{flagicon|East African Community}} {{flagicon|Uganda}}[[Ugandan passport|Uganda]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Cover of Malagasy Passport.JPG|[[File:Flag of SADC.svg|SADC|16px]][[Malagasy passport|Madagascar]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|17px]] File:SA Passport Coat of Arms 2010 web.jpg|[[File:Flag of SADC.svg|SADC|19px]]{{flagicon|South Africa}}[[South African passport|South Africa]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|20px]]. File:NonFreeImageRemoved.svg|[[File:Flag of SADC.svg|SADC|18px]]{{flagicon|Zimbabwe}}[[Zambian passport|Zambia]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|[[File:Flag of SADC.svg|SADC|18px]]{{flagicon|Zimbabwe}}[[Zimbabwean passport|Zimbabwe]]<Br/>[[File:EPassport logo.svg|19px]] </gallery> * [http://www.au.int/ Midowga Afr {{commonscat|African Union}} [[Category:Afrika]] ==Sido kale fiiri== *[[IGAD]] mj4l9b1xmk1918lwcp56drwmrx59s3t Salagle 0 9861 239663 239662 2022-08-07T12:19:09Z 197.220.89.19 /* tixraac */ wikitext text/x-wiki '''Salagle''' waxay kamid tahay degmoyinka gobolka [[Jubbada Dhexe]]<ref>{{Cite web |ciwaan=Nuqul Archive |url=https://somalimemo.net/articles/6273/QoraalDhageysi-Salagle-Magaalo-Sedax-Arrin-Kala-gooni-Ah-Magaalooyinka-Kale-Ee-Dalka-Soomaaliya |access-date=2020-05-01 |archive-date=2017-09-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170930221010/http://somalimemo.net/articles/6273/QoraalDhageysi-Salagle-Magaalo-Sedax-Arrin-Kala-gooni-Ah-Magaalooyinka-Kale-Ee-Dalka-Soomaaliya |dead-url=yes }}</ref> waxaa loogu dhawaaqay magaca degmanimo wax yar ka hor inta aysan burburin xukumadii uu madaxweynaha ka ahaa [[Maxamed Siyaad Barre]]. Degmada salagle waxaa dagan beesha afwaax ee [[Ogadeen|Ogaadeen]], oo kamid ah beelaha somaliyeed. Degmada Salagle waxay u dhowdahay degmada [[Baardheere]] oo u jirto 60km. ==Dhaqaalaha== Degmada salagle waxay caan ku tahay beeraha iyo xoolaha gaar ahaan dhaqashada lo,da oo loo iib geeyo suuqa weyn ee magaalada gaarisa kenya.. Degmada waxaa kala bara [[Wabiga Jubba]], waxaa hoostga tuulooyinka kala ah, *Hargaanti]] *[[dhuyac garoon]] *[[waraabe gube] *Aroos ure] *[[Waawo]] *[[Buula xaar] *weelmareer] *[[Dhakaaje] *awjellow] Waxaa kamid ah Beelaha degan beesha afwaax ee ogaadeen iyo beesha reer cali, [[Beesha afwaax ee ah [[Ogaadeen]]. ==tixraac == {{reflist}} {{Degmooyinka Soomaaliya}} tpiqlc1vo3nokceae4w2ecre3q3d3kv 239664 239663 2022-08-07T12:28:17Z 197.220.89.19 wikitext text/x-wiki '''Salagle''' waxay kamid tahay degmoyinka gobolka [[Jubbada Dhexe]]<ref>{{Cite web |ciwaan=Nuqul Archive |url=https://somalimemo.net/articles/6273/QoraalDhageysi-Salagle-Magaalo-Sedax-Arrin-Kala-gooni-Ah-Magaalooyinka-Kale-Ee-Dalka-Soomaaliya |access-date=2020-05-01 |archive-date=2017-09-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170930221010/http://somalimemo.net/articles/6273/QoraalDhageysi-Salagle-Magaalo-Sedax-Arrin-Kala-gooni-Ah-Magaalooyinka-Kale-Ee-Dalka-Soomaaliya |dead-url=yes }}</ref> waxaa loogu dhawaaqay magaca degmanimo wax yar ka hor inta aysan burburin xukumadii uu madaxweynaha ka ahaa [[Maxamed Siyaad Barre]]. Degmada salagle waxaa dagan beesha afwaax ee [[Ogadeen|Ogaadeen]], oo kamid ah beelaha somaliyeed. Degmada Salagle waxay u dhowdahay degmada [[Baardheere]] oo u jirto 60km. ==Dhaqaalaha== Degmada salagle waxay caan ku tahay beeraha iyo xoolaha gaar ahaan dhaqashada lo,da oo loo iib geeyo suuqa weyn ee magaalada gaarisa kenya.. Degmada waxaa kala bara [[Wabiga Jubba]], waxaa hoostga tuulooyinka kala ah, *Hargaanti] *haqaqable] *[[dhuyac garoon] *yucub buule] *[[waraabe gube] *Aroos ure] *[[Waawo] *wara dhooblay] *[[Buula xaar] *weelmareer] *[[Dhakaaje] *awjellow] Waxaa kamid ah Beelaha degan beesha afwaax ee ogaadeen iyo beesha reer cali, [[Beesha afwaax ee ah [[Ogaadeen]]. ==tixraac == {{reflist}} {{Degmooyinka Soomaaliya}} bsiexro6fviardozprvcpwjrz6ndkb7 E (alifbeet) 0 36538 239679 237544 2022-08-08T06:51:58Z EmausBot 2224 Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by [[Wikipedia:Wikidata|Wikidata]] on [[d:Q9907]] wikitext text/x-wiki {{selfref2|Maqaalkani waxa uu ku saabsan yahay alifbeetada laatiinka. Isticmaalka kale, eeg [[E (madmadowgasho)]]}} [[{{PAGENAME}}|E]], ama '''e''', waa xarafka shanaad iyo xarafka shaqalka labaad ee alifbeetada Ingiriisiga casriga ah iyo [[alifbeetada Laatiinka]] aasaasiga ah ee ISO. =Noocyada= <center><big>E</big></center> ---- <center><big>E e</big></center> =Tixraac= {{latinlist}} {{stub}} teth2e2eq8rh11ziafxpuv4rkecpilz Almanaag 0 36744 239678 239398 2022-08-08T06:51:57Z EmausBot 2224 Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by [[Wikipedia:Wikidata|Wikidata]] on [[d:Q171341]] wikitext text/x-wiki '''Almanaag''' waa nooc tixraac ah oo la daabaco sannad kasta. {{stub}} kmdbr27mcj18nl06g9v8ds256qfidxj Ciirsi cas (xiddig) 0 36776 239672 239642 2022-08-07T19:39:34Z EmausBot 2224 Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by [[Wikipedia:Wikidata|Wikidata]] on [[d:Q5893]] wikitext text/x-wiki [[File:Brown Dwarf Comparison 2020.png|200px|right]] '''Ciirsi cas''' waa magac la siin karo xiddigaha qaar oo ka miisaan yar kana dhumuc yar qorraxda. Marka loo eego jaantuska ''Hertzsprung-Russell'', xiddiga guduudan ee casaanka ah waa xiddig yar oo aad u qabow, oo ka mid ah taxanaha ugu muhiimsan, ama nooca K ama M dabayaaqadiisa. Waxay ka kooban yihiin inta badan xiddigaha waxayna leeyihiin tiro ka yar nus [[qorax]]da [[qorax]]da (ilaa qiyaastii 0.075 cadceed masses, kuwaas oo ah cawl bunni) iyo heerkulka dusha sare ee ka yar 3,500 K. =Tixraacyada= *[https://citizendium.org/wiki/Red_dwarf_(star) Citizendium] 56suizcj63yw6sg6wsilmbbugrs134h Intifaada 0 36779 239665 2022-08-07T14:04:41Z EnsiklopediaXylon 31252 Bog cusub: '''Intifaada''', oo sidoo kale lagu qoray intifadah, [[Carabi]] intifāḍah ("gariir"), mid ka mid ah laba kacdoon oo caan ah oo Falastiiniyiin ah oo ka dhacay Daanta Galbeed iyo Marinka Gaza ee looga dan leeyahay in lagu soo afjaro qabsashada Israa'iil ee dhulalkaas iyo abuurista dowlad madax-bannaan oo [[Falastiin]]iyiin ah. =Tixraacyada= *https://www.britannica.com/topic/intifada [[en:intifada]] wikitext text/x-wiki '''Intifaada''', oo sidoo kale lagu qoray intifadah, [[Carabi]] intifāḍah ("gariir"), mid ka mid ah laba kacdoon oo caan ah oo Falastiiniyiin ah oo ka dhacay Daanta Galbeed iyo Marinka Gaza ee looga dan leeyahay in lagu soo afjaro qabsashada Israa'iil ee dhulalkaas iyo abuurista dowlad madax-bannaan oo [[Falastiin]]iyiin ah. =Tixraacyada= *https://www.britannica.com/topic/intifada [[en:intifada]] 1c1k75uhji4u8t72ekwhxd3b0i9rpj9 239671 239665 2022-08-07T19:39:33Z EmausBot 2224 Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by [[Wikipedia:Wikidata|Wikidata]] on [[d:Q1753200]] wikitext text/x-wiki '''Intifaada''', oo sidoo kale lagu qoray intifadah, [[Carabi]] intifāḍah ("gariir"), mid ka mid ah laba kacdoon oo caan ah oo Falastiiniyiin ah oo ka dhacay Daanta Galbeed iyo Marinka Gaza ee looga dan leeyahay in lagu soo afjaro qabsashada Israa'iil ee dhulalkaas iyo abuurista dowlad madax-bannaan oo [[Falastiin]]iyiin ah. =Tixraacyada= *https://www.britannica.com/topic/intifada nb6jyis4kxi1w06fke9mlb9t9e4l6hn Fatax 0 36780 239667 2022-08-07T14:13:55Z EnsiklopediaXylon 31252 Bog cusub: [[File:Fatah Flag.svg|200px|right]] '''Fatax''', oo sidoo kale loo higaadiyay Fatḥ ([[Af-Carabi]]: "Guul" ama "Furitaanka"), oo la rogey gaabitaanka Ḥarakat al-Taḥrīr al-Waṭanī al-Filasṭīnī ("Dhaqdhaqaaqa Xoreynta Qaranka Falastiin"), oo ah urur siyaasadeed iyo militari oo Carab Falastiin, laga helay gudaha Falastiin. dabayaaqadii 1950-meeyadii waxaa qoray Yassir Carafaat iyo Khalīl al-Wazir (Abū Jihād) iyaga oo ujeedadoodu tahay in Falastiin laga saaro... wikitext text/x-wiki [[File:Fatah Flag.svg|200px|right]] '''Fatax''', oo sidoo kale loo higaadiyay Fatḥ ([[Af-Carabi]]: "Guul" ama "Furitaanka"), oo la rogey gaabitaanka Ḥarakat al-Taḥrīr al-Waṭanī al-Filasṭīnī ("Dhaqdhaqaaqa Xoreynta Qaranka Falastiin"), oo ah urur siyaasadeed iyo militari oo Carab Falastiin, laga helay gudaha Falastiin. dabayaaqadii 1950-meeyadii waxaa qoray Yassir Carafaat iyo Khalīl al-Wazir (Abū Jihād) iyaga oo ujeedadoodu tahay in Falastiin laga saaro maamulka Israaiil iyaga oo qaadaya dagaal jabhadeed oo hooseeya. Dabayaaqadii 1980-aadkii waxa ay bilowday in ay raadiso xal laba dawladood ah oo loo maro wadooyin diblumaasiyadeed, madaxdeeduna waxa ay ahaayeen ciyaartoy caan ku ah geeddi-socodkii nabadda ee Oslo ee aasaasay Maamulka [[Falastiin]]. =Tixraac= *https://www.britannica.com/topic/Fatah[[en:Fatah]] 93b8wltcrwyrah323f8f663mee2ht99 239670 239667 2022-08-07T19:39:32Z EmausBot 2224 Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by [[Wikipedia:Wikidata|Wikidata]] on [[d:Q178888]] wikitext text/x-wiki [[File:Fatah Flag.svg|200px|right]] '''Fatax''', oo sidoo kale loo higaadiyay Fatḥ ([[Af-Carabi]]: "Guul" ama "Furitaanka"), oo la rogey gaabitaanka Ḥarakat al-Taḥrīr al-Waṭanī al-Filasṭīnī ("Dhaqdhaqaaqa Xoreynta Qaranka Falastiin"), oo ah urur siyaasadeed iyo militari oo Carab Falastiin, laga helay gudaha Falastiin. dabayaaqadii 1950-meeyadii waxaa qoray Yassir Carafaat iyo Khalīl al-Wazir (Abū Jihād) iyaga oo ujeedadoodu tahay in Falastiin laga saaro maamulka Israaiil iyaga oo qaadaya dagaal jabhadeed oo hooseeya. Dabayaaqadii 1980-aadkii waxa ay bilowday in ay raadiso xal laba dawladood ah oo loo maro wadooyin diblumaasiyadeed, madaxdeeduna waxa ay ahaayeen ciyaartoy caan ku ah geeddi-socodkii nabadda ee Oslo ee aasaasay Maamulka [[Falastiin]]. =Tixraac= *https://www.britannica.com/topic/Fatah 4d4d6i8meb5pkrerkk3dew8ijvziss4 Ana Mena Rojas 0 36781 239668 2022-08-07T15:05:15Z 46.211.72.85 Bog cusub: [[File:Premios Goya 2020 - Ana Mena.jpg|thumbnail|600px|Ana Mena]] '''Ana Mena''' (Febraayo 25, 1997 oo Estepona) waa [[fanaan]]ad dalka [[Isbania]]. == Eksternal link == * http://anamenamusic.com/ [[Category:Muusig]] wikitext text/x-wiki [[File:Premios Goya 2020 - Ana Mena.jpg|thumbnail|600px|Ana Mena]] '''Ana Mena''' (Febraayo 25, 1997 oo Estepona) waa [[fanaan]]ad dalka [[Isbania]]. == Eksternal link == * http://anamenamusic.com/ [[Category:Muusig]] 6k95zt6cmmmuaq0sxl35qmoeyr8uhce User:Abdullahi Khalif Muse 2 36782 239669 2022-08-07T15:18:02Z Abdullahi Khalif Muse 32362 Qisada jacaylka qarnigii 1aad Qays iyo Layla wikitext text/x-wiki QISADA JACAYLKII QARNIGII 1AAD “QAYS IYO LUBNA” Qaysyada jacaylka la waashay waa laba Qays. Qays binil Maluux ama Mulawwix Al-Caamiri oo lagu naynaasi jiray Majnuun Layla oo qisadii isaga iyo Layla Al-Caamiriya aan wax yar ka taabannay, waxa uu soo gaaray xilligii Cabdul-Malik bin Marwaan uu khaliifka muslimiinta ahaa. Qisada Majnuun Layla ma cadda mid dhab ah oo dhacday inay tahay iyo mid dadka gabyaa ay samaysteen oo ay farriimo ku gudubsanayeen inay ahayd. Qays bin Durayx Al-Kinaani Al-Cadnaani isaga qisadiisa waa la hubaa oo waa ay dhacday, Qayska horena waa uu ka horreeyay, waxana uu jeclaa Lubna bintul Xubaab. Waxa uu dhashay sida la sheegay khilaafadii Abuubakar Al-Siddiiq (RC), waxana uu dhintay khilaafadii Mucaawiya ibnu Abii-Sufyaan (RC), sidaasna waxa uu ku ahaa nin taabici ah oo noolaa qarnigii koowaad ee Hijrada. Qays bin Durayx waxa uu kamid ahaa reer baadiyihii Madiina duleedkeeda degi jiray. Hooyadiis baa Xuseen bin Cali bin Abii-Dhaalib (RC), ina Faatima bintu Rasuulullaah (SCW) nuujisay, sidaas bayna isaga iyo Xuseen nuugmada walaalo ugu ahaayeen. Maalin aad u kulul, isaga oo dan uu lahaa u socdaalaya ayuu kusoo dhacay reero meel deggan. Markaas buu teendhooyinkii mid kamid ah biyo uu cabo weydiistay. Gabar dheer oo qurux badan oo hadal macaan baa teendhadii ka soo baxday. Weel biyo ku jiraan bay u dhiibtay. Markii uu biyihii ka waraabay, doonayna in uu dhaqaaqo, bay ku tiri: “Maad wax yar harsatid qorraxdu ha kaa qabowdo eh!” Markii uu ka oggolaadyana gogol bay u dhigtay. Aabbeheed baa yimid oo isaguna waa uu soo dhoweeyay qurbac buuna u qalay, maalintaas ilaa uu ifkii ka dumayayna reerkii buu la joogay. Qays waxa uu reerkii Lubna bintul Xubaab ka tegay isaga oo gabadha jacaylkeedu uu laab qaaday. In muddo ah kolkii uu jacaylka qarsansyey, ayuu inta uu adkeysan waayay, mar labaad soo booqday. Jacaylka uu u qabo markii uu u sheegay, illayn iyadaaba isaga ka daran! Markaas isaga oo farxad darteed in uu duulaa ay u harsan tahay buu ka tegay. Aabbihiis buu arrintii u sheegay, hase yeeshee waxa lagu yiri: “Iska daa taase ina adeerahaa mid guurso”. Hooyadiis buu misana u dan sheegtay, aabbihii bayna ku aragti noqotay.” Keddib waxa uu aaday Xuseen bin Cali (RC) dhibaatadii haysayna u bandhigay. Sayidinal Xuseen waxa uu u tegay Lubna aabbeheed aad buuna usoo dhoweeyay, waxase uu ku yiri: Rasuulka Alle inankiisoow, anigu diyaar baan kuu ahay oo warkaaga diidi maayo. Hase yeeshee sida ay caadada Carabtu welgeedba ahayd wiilka aabbihiis baa u doonistiisa leh. Sayidinal Xuseen waxa uu dabadeed u tegay Qays aabbihiis waxana uu ku qasbay in uu wiilkiisa Qays u guuriyo. Labadii is caashaqay 10 sanadood bay farxad iyo rayn-rayn ku wada noolaayeen. Waxa dhacday in Lubna ay madhalays noqotay, Qays labadiisa waalidna waxa ay la doonayeen in uu ubad ka haro. Markaas waxa ay ku qalqaaliyeen in uu Lubna furo oo gabar kale oo ubad u dhasha guursado. Waxa uu kala horyimid diidmo qayaxan, waana la loodin waayay. Ugu dambayntii aabbihiis baa ku dhaartay in aanu qorrax ka harsanayn haddaanu Lubna furin. Qays aad buu Lubna u jeclaa. Aabbihii kolka ay qorraxdu kululaato dibadda ayuu istaagayay, Qaysna inta uu aabbihiis u yimaado oo dhinac istaago, ayuu shaalkii uu garbaga saaranayay madaxa aabbihiis dushiisa ku kala bixin jiray si ay har ugu noqoto. Shaalkaas buu maalin kasta hayn jiray ilaa ay qorraxdu ka qabowdo, isagana sidaas bay qorraxdu u gubi jirtay. Marka ay qorraxdu qabowdo ama aabbuhu uu meel hoos ah yimaado, ayuu Lubna inta uu u tago ku ag ooyi jiray. Sidaas buu xaalku ahaa muddo sanad kaamil ah ilaa markii dambe ay khasab ku noqotay in uu Lubna furo. Qoyskeedii ayaa markaas inta ay yimaadeen gaadiid saartay, oo reerkoodii u kaxaystay. Qays waa uu ka daba cararay isaga oo ooyaya, gaadiidkii ay saarnayd halka uu ku istaagay carrada raadkiisu ku yaal inta uu soo qaato ayuuna dhunkanayay. Qays uma aanay harin wax aan shallayto iyo muraara dillaac ahayni. Gabayo ayuu tirin jiray uu Lubna iyo waqtigii ay wada noolaayeen ku ammaanayo, uuna uga cabanayo dhaawacii soo gaaray markii ay ka dhaqaaqday. Qays aad buu u bukooday markii ay Lubna ka tagtay. Aabbihiis baa markaas gabar kale in uu u guuriyo u doondoonay. Maalin Qays oo maraya xaafad qabiil Fazaara la yiraahdaa ay degi jireen buu arkay gabar aad u qurux badan. Gabadhii ayuu weydiiyay: Magacaa? Waxay ugu jawaabtay: Lubna. Markaas buu dhulka ku dhacay oo suuxay. Gabadhii inta ay naxday bay wejiga biyo uga shubtay ilaa uu soo naaxay. Markaas bay weydiisay magaciisa iyo cidda uu yahay. Markaas buu u sheegay in uu yahay Qays bin Durayx. Waxa ay ku tiri: Waan ku gartay, waxa aad tahay Qays Lubnood! Gabadhii waxa ay Qays ku tiri illaa wa illaa nala qadee. Waxa isaguna yimid walaalkeed oo ka codsaday in uu isaga muddo bil ah marti u noqdo. Ninkii reer Fazaara aad buu Qays uga helay, waxana uu ka codsaday in uu la xidido. Qays waalidkiis baa iyaguna arrintii ogaaday oo aad usoo dhoweeyay kuna boorriyay Qays in uu aqbalo. Gabadhii baana lagu daray. Hase yeeshee markii loo guri geeyay, uma aanu dhowaan, mana eegin, mana la hadlin, maalmo badan bayna Sidaas iskula joogeen. Lubna reerkeedii iyaguna nin bay u guuriyeen. Qays waa uu ahaa inan-la-yaal eh, muddo keddib buu reerkii idan uga qaatay in uu maalmo reerkiisii soo booqdo, waanay u idmeen. Waxa uu markaas tegay Madiina oo nin Ansaari ah oo saaxiibkiis ahi uu degganaa. Ansaarigii ayaa u sheegay in guurkiisa ay Lubna ogaatay, kana murugootay, waxayna tiri: “Waa khiyaanaloow. Reerkaygu inay nin igu daraan sababtiisa ayaan u diidayay, laakiin hadda waan yeelayaa”. Lubna aabbeheed khaliifkii muslimiinta Mucaawiya ayuu Qays uga dacwooday, waxana uu u sheegay in keddib markii uu Lubna furay uu warkeeda dayn la’ yahay. Mucaawiya waxa uu markaas Marwaan binil Xakam oo Madiina xukumay u qoray warqad uu ku leeyahay haddii uu gabadha warkeeda deyn waayo ha la dilo. Aabbeheedna waxa uu ku amray in uu u guuriyo nin la dhihi jiray Khaalid bin Xalza Al-Ghadafaani, waanu u guuriyay. Qays warkaas si daran buu uga argagaxay, waxana uu u ooyay si aan la arag oon la maqal. Keddib inta uu faras qaatay, buu halkii ay Lubna degganayd tegay. Inta uu faraskii ka degay buu carrada deegaankeeda labada daan iskaga duugay. Alle waxa uu qaddaray Qays iyo Lubna inay mar kale kulmaan. Qays baa hal geel ah oo uu lahaa suuqa Madiina keenay si uu u iibiyo. Ninkii Lubna qabay oo aanu garanayn baa hashii ka iibsaday. Waxa uu ka codsaday in uu guriga u raaco si uu lacagtiisa u siiyo. Markii uu gurigii soo galay buu Lubna labada indhood ka qaaday. Afkii baa kala tegay, hadalkii baa ku xirmay, eegmo iyo indho kala qabad baa ka soo haray ilaa uu oohin ka wareegay. Dabadeedna degdeg buu albaabka uga baxay. Ninkii oo yaabban baa ka daba cararay si uu lacagtiisii u siiyo, dibse uma aanu soo eegine faraskiisii ayuu ku dhacay. Qays kolkii uu Lubna mar kale arkay aad buu u xanuusaday. Gabayadii uu ku ammaanayana har iyo habeen buu tirin jiray. Gabayadiisii goob kasta waa ay gaareen, guri kastana waa ay galeen, qof kastana waa uu qaadayay, shariif iyo shaydaan, carruur iyo cirroole, cid aan qaadayna ma ay jirin. Qof kastana Qays wixii qabsaday buu la murugaysnaa. Lubna ninkii qabay baa gabayadii soo maqlay, markaas inta uu xaaskiisii u yimid buu canaantay, usaga oo ku leh: “Waad i fadeexeysay”. Inta ay carootay bay ku tiri: “Waryaa kaaganoow i maqal; Ilaah baan ku dhaartay in aanan rabitaan aan adiga iyo maalkaaga idin rabo kuu guursan. Waxad ogtahay in uu hortaa i qabi jiray, qasab baana la’iiga furay mooyee in uu i furo ma aanu rabin. Ilaah baan ku dhaartaye in aan nin kale guursado waan diiday ilaa lagu handaday in la dilayo haddii uu jacaylkeenna mar dambe ka gabyo, waxanan ka baqay in laga dhabeeyo oo dilo, sidaas baanan ku oggolaaday in aan ku guursado. Adiga ayaana iminka khayaar leh haddii aad i furaysid, aniguna ogoow haddaba wax dan ah in aanan kaa lahayn”. Markaas buu caradiisii qarsaday kana aamusay. Nin la dhihi jiray Abuu-Catiiq iyo koox Quraysh ah baa ninkii Lubna qabay u tegay aad buuna usoo dhoweeyay. Waxay ku dheheen: “Maanta waxan kuugu nimid arrin culus aanan kaa doonayno in aan inoo fulisid”. Waxa uu ku yiri: “Wax kasta oo aad i weydiisataan maanta waan idiin fulinayaa”. Waxay dheheen: “Lubna in aad ina siisid oo inoo furtid baan kaa rabnaa”. Waxa uu yiri: “Marqaati iiga noqda in aan idiin furay oo aan saddexdeedii siiyay”. Abuu-Catiiq waxa uu amray Layla in ay ciddo tirsi u xerooto inta aanay Qays arag oo aan mar kale la’isku celin. Nasiib darro Lubna iyada oo weli ciddadii ku jirta ayay geeriyootay. Markaas Qays inta uu koox qoyskiisa kamid ah soo kaxaystay buu qabrigeedii yimid oo ku dul ooyay, una tiriyay gabayo tacsi, tiiraanyo iyo calaacal isugu jira, isaga oo gabyaya ayuuna qabrigii dushiisa ku suuxay. Markaas kooxdii la socotay ayaa isaga oon juuq iyo jaaq lahayn meeshii ka qaadday oo gurigiisii geysay. Saddex maalmood markii uu xaaladdaas ku sugnaa ayay ugu dambaystii isagana naftii daysay. Qabrigeedii dhinaciisa ayaana qabri looga qoday lagu aasay. وَحَدَّثتَني يا قَلبُ أَنَّكَ صابِرٌ عَلى البَينِ مِن لُبنى فَسَوفَ تَذوقُ فَمُت كَمَداً أَو عِش سَقيماً فَإِنَّما تُكَلِّفُني مالا أَراكَ تُطيقُ — قيس بن ذريح Sabriye Musse moqokori@gmail.com oea00rmuw2oo9j0nuq1ga1grmyjw40c