Wikipedia sqwiki https://sq.wikipedia.org/wiki/Faqja_kryesore MediaWiki 1.39.0-wmf.21 first-letter Media Speciale Diskutim Përdoruesi Përdoruesi diskutim Wikipedia Wikipedia diskutim Skeda Skeda diskutim MediaWiki MediaWiki diskutim Stampa Stampa diskutim Ndihmë Ndihmë diskutim Kategoria Kategoria diskutim Portal Portal diskutim TimedText TimedText talk Moduli Moduli diskutim Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 2121 2464987 2368229 2022-07-23T23:13:46Z Qendrimi15 122927 wikitext text/x-wiki {{Infobox writer | name = Petro Nini Luarasi | image = Petro.jpg | caption = Pedagog, Publicist | birth_name = Petro Nino Luarasi | birth_date = [[22 prill]] [[1865]] | birth_place = [[Luaras]], [[Shqipëri]] (atëherë [[Perandoria Osmane]]) | death_date = [[17 gusht]] [[1911]] | death_place = [[Erseka|Ersekë]], [[Shqipëri]] (atëherë [[Perandoria Osmane]]) | nationality = Shqiptar | signature = Petro Nini Luarasi (nënshkrim).svg }} [[Skeda:P.n.l.jpg|thumb|150px|Petro Nini Luarasi]] '''Petro Nini Luarasi''' (lindi më 22 prill të vitit [[1865]]<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=UG5mAAAAMAAJ&q=Petro+Nini+Luarasi |title=Who's Who on the Postage Stamps of Eastern Europe|last=Partington|first=Paul G.|date=1979|publisher=Scarecrow Press, Incorporated|isbn=9780810812666|language=en}}</ref> në [[Luaras]] të [[Rrethi i Kolonjës|Kolonjës]] dhe vdiq më [[17 gusht]] të vitit [[1911]] në [[Erseka|Ersekë]]), ishte një aktivist i [[Rilindja Kombëtare|rilindasve]], prift ortodoks i krishterë, mësues dhe gazetar shqiptar. Edhe babai i tij, Nini Petro Kostallari, kishte qenë aktiv në [[Rilindja Kombëtare|Rilindjen Kombëtare Shqiptare]] si publicist dhe mësues. == Jeta == Pasi mbaroi shkollën e seminarit të [[Qestorat]]it nën [[Koto Hoxhi]]n,<ref name="Skendi133134">{{harvnb|Skendi|1967|pp=133–134.}}</ref> punoi si mësues në fshatrat e rrethit të Kolonjës, ku mësoi shqip i maskuar dhe përgatiti një numër shokësh si mësues të ardhshëm të shqipes. Në vitin 1887 Luarasi dhe shoku i tij mësues [[Thanas Sina]] morën drejtimin e [[Mësonjëtorja e Korçës|shkollës shqipe në Korçë]] nga [[Pandeli Sotiri]] pas largimit të tij.<ref name="Skendi135">{{harvnb|Skendi|1967|p=135.}}</ref> Mes viteve 1887 dhe 1893 Luarasi u hap në Ersekë dhe në disa fshatra të rrethit të Kolonjës shkolla në gjuhën shqipe. Themelimi dhe promovimi i shkollave shqipe nga Luarasi në zonën e Kolonjës e solli atë në konflikt me Filaretos, kryepeshkopin grek të [[Kastoria|Kastorisë]].<ref name="Skendi137138"/> Në vitin 1892 një letër qarkore iu dërgua popullatës shqiptare ortodokse të Kolonjës për të shkëputur lidhjet mes tyre dhe Luarasit me Filaretos, duke iu referuar atij si një "renegat i mallkuar" që përhapte "masonerinë dhe protestantizmin e lirë", ndërsa dënonte punën e tij me shkollën shqipe dhe thoshte se Gjuha shqipe “nuk ekzistonte”.<ref name="Skendi137138">{{harvnb|Skendi|1967|pp=137–138.}}</ref> Më pas emigroi në Shtetet e Bashkuara të Amerikës në periudhën 1904 - 1908, ku ishte anëtar aktiv i Lëvizjes Kombëtare Shqiptare dhe nismëtar i shoqatave patriotike [[Malli i Mëmëdheut]]<ref name="Skendi160">{{harvnb|Skendi|1967|p=160.}}</ref> dhe Pellazgu. Luarasi punoi gjithashtu si drejtor dhe mësues i Shkollës së parë shqipe të motrave Gjerazi në [[Korçë]] dhe në vitet 1909-1911 punoi si drejtor i shkollës [[Negovani]], të themeluar nga [[Papa Kristo Negovani]]. Ai gjithashtu ka kontribuar në organizatat për rrugën që çon në Shpalljen e Pavarësisë së Shqipërisë (shkëputja) nga [[Perandoria Osmane]].<ref name="Bociurkiw397">{{cite book|last1=Bociurkiw|first1=Bohdan R. |last2=Strong|first2=John W. |last3=Laux|first3=Jean K. |title=Religion and atheism in the U.S.S.R. and Eastern Europe |url=https://books.google.com/books?id=FK_aAAAAMAAJ&q=Petro+Nini+Luarasi|year=1975 |language=en |page=397 |isbn=9780333150603 }}</ref><ref name="Islami274">{{cite book|last1=Islami|first1=Selim |last2=Buda |first2=Aleks |last3=Frashëri|first3=Kristo |title=Historia e Shqipërisë, Volume 2 |url=https://books.google.com/books?id=KGwKAQAAIAAJ&q=Petro+Nini+Luarasi |language=sq |year=1967 |pages=274 }}</ref><ref name="Skendi160213">{{cite book|last=Skendi|first=Stavro|title=The Albanian national awakening|year=1967|location=Princeton|publisher=Princeton University Press|url=https://books.google.com/books?id=8QPWCgAAQBAJ&q=Philaretos+Luarasi&pg=PR15|isbn=9781400847761|language=en|pages=160, 213}}</ref><ref name=Red87>{{cite book|last=Redžepagić |first=Jašar |title=Zhvillimi i arësimit dhe i sistemit shkollor të kombësisë shqiptare në teritorin e Jugosllavisë së sotme deri në vitin 1918 |url=https://books.google.com/books?id=SuMOAQAAIAAJ&q=petro+nini+luarasi |language=sq |year=1970 |page=87}}</ref> Petro Nini Luarasi ishte një nga delegatët e [[Kongresi i Manastirit|Kongresit të Manastirit]] që sanksionoi krijimin e alfabetit të shqipes në vitin 1908. Për veprat e tij patriotike, shkëputjen e Shqipërisë nga Perandoria Osmane, mësimin e gjuhës shqipe dhe veprimtarinë shoqërore, ai u persekutua të dy nga [[Patriarku Ekumenik i Kostandinopojës]] dhe regjimi i [[Turqit e Rinj|turqve të rinj]]. Sipas shumë mundësive ai vdiq i helmuar nga Patriarkana më 17 gusht 1911.<ref name="Bociurkiw397"/><ref name="Islami274"/><ref name=Red87/><ref name="Fi55">{{cite book|last1=Schwandner-Sievers |first1=Stephanie |last2=Fischer |first2=Bernd Jürgen |title=Albanian identities: myth and history |url=https://books.google.com/books?id=RnDeHFOX8yIC&pg=PA55 |year=2002|publisher=Indiana University Press|language=en|isbn=0-253-21570-6|pages=55 }}</ref> == Shkrimet == Ai bashkëpunoi, botoi dhe ishte kryeredaktor me këto revista: *''Bashkimi i kombit'' (botuar në [[Manastiri (qytet)|Manastir]] gjatë periudhës 1909-1910), ku ai ishte kryeredaktor; *''[[Drita (gazetë)|Drita]]'', (botuar në [[Sofje]], [[Bulgaria]] gjatë periudhës 1907-1908); *''Kombi'' (botuar në [[Boston]], më 1908); *''Liria'' (botuar në [[Selaniku|Selanik]] gjatë periudhës 1909-1910) Në këto revista ai botoi shkrime mësimore, poezi dhe publicistike. Në veprën e tij politike "Mallkimi i shkronjave shqipe" dhe "Çpërfolja e shqiptarit" (Manastir, 1911),<ref>{{cite web |language=Toskërisht |title=Diffamation of the Albanian and Excommunication of the Albanian letters |url=http://shqiptarortodoks.com/tekste/legjislacioni/P_N_Albanian.pdf |website=shqiptarortodoks.com |access-date=2010-04-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160303170818/http://shqiptarortodoks.com/tekste/legjislacioni/P_N_Albanian.pdf |archive-date=2016-03-03 |url-status=dead }}</ref> mbrojti të drejtat e popullit shqiptar për të drejtat e tyre për kulturën e vet kombëtare. Ai propagandoi idetë kryesore të Rilindjes Kombëtare Shqiptare që ishin ato të bashkimit të popullit shqiptar në luftën e tij për lirinë e Shqipërisë, pavarësisht besimeve fetare. == Tituj të veprave == * Artikuj në [[Drita (gazetë)|Drita]] ''(Sofje, [[1907]] - [[1908]] - redaktor i gazetës)'' * Mallkimi i shkronjave shqipe dhe çpërfolja e shqiptarit]] ''(Manastir, [[1911]] - politike)'' * Çpërfolja e shqiptarit ''(Manastir, [[1911]])'' == Mirënjohje == Presidenti i [[Shqipëria|Shqipërisë]], [[Bamir Topi]] më 13 janar 2012 i akordoi Petro Nini Luarasit (pas vdekjes) [[Urdhri "Nderi i Kombit"|Urdhrin “Nderi i Kombit”]] me motivacionin: “''Figurë e shquar e kombit, një nga veprimtarët e ndritur të Rilindjes Kombëtare, luftëtar i paepur për zgjimin, emancipimin dhe prosperimin e kombit shqiptar, për çlirimin nga zgjedha osmane dhe formimin e shtetit komb të shqiptarëve, luftëtarit të madh të krijimit të arsimit kombëtar si një nga shtyllat e çështjes kombëtare, vepër për të cilën dha edhe jetën.''” <ref>[http://www.president.al/shqip/info.asp?id=7136 Presidenti Topi dekoron Petro Nini Luarasin (pas vdekjes) me Urdhrin “Nderi i Kombit”] {{Webarchive|url=https://archive.is/20120211225250/http://www.president.al/shqip/info.asp?id=7136 |date=11 shkurt 2012 }}, Web faqaja president.al, 13 janar 2012</ref> == Referime == {{reflist}} {{DEFAULTSORT:Luarasi, Petro Nini}} [[Kategoria:Njerëz nga Kolonja]] [[Kategoria:Publicistë shqiptarë]] [[Kategoria:Mësues i Popullit]] [[Kategoria:Lindje 1865]] [[Kategoria:Vdekje 1911]] [[Kategoria:Rilindas shqiptarë]] [[Kategoria:Kryeredaktorë të gazetës Drita]] mwdmcrtcbx67o9somceof8ltummddv6 0 2127 2464992 2464517 2022-07-23T23:51:48Z Qendrimi15 122927 Refuzoi 3 ndryshimet e fundit të tekstit (nga [[Speciale:Kontributet/79.106.211.74|79.106.211.74]]) dhe riktheu rishikimin 2435480 nga Klein Muçi wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = Ismail Qemali | image = [[Skeda:Ismail Kemal Bey.png|270px|Portreti i Ismail Qemalit]] | image_size = | office = Kryeministri i parë i Shqipërisë | term_start = [[4 Dhjetor]] [[1912]] | term_end = [[22 Janar]] [[1914]] | predecessor = Zyra e themeluar | successor = [[Turhan Përmeti]] | office2 = Ministri i parë i Jashtëm i Shqipërisë | term_start2 = [[4 Dhjetor]] [[1912]] | term_end2 = [[Qershor]] [[1913]] | predecessor2 = Zyra e themeluar | successor2 = [[Mufid Libohova]] | office3 = | term_start3 = | term_end3 = | predecessor3 = | successor3 = | office4 = | term_start4 = | term_end4 = | predecessor4 = | successor4 = | office5 = | term_start5 = | term_end5 = | predecessor5 = | successor5 = | birth_date = 24 Janar 1844 | birth_place = [[Vlora|Vlorë]], [[Perandoria Osmane]], (sot [[Shqipëria]]) | death_date = 26 Janar 1919 | death_place = [[Peruxhia]], [[Mbretëria e Italisë]] | nationality = [[Shqiptar]] | profession = Politikan | education = Shkolla Juridike e Stambollit | Grada shkencore = | party = i pa shoqëruar | spouse = Nasipe Hanëmi <br> Sumeli Kleoniqi | children = 10 | signature = Ismail Qemali (nënshkrim).svg | signature_size = 100px | awards = [[File:Titulli "Hero i Popullit".svg|30px]] [[Hero i Popullit]] }} '''Ismail Qemal [[Beu|Bej]] Vlora''' i njohur thjesht si '''Ismail Qemali''' ([[turqisht]]: '' İsmail Kemal Bey''; [[Vlorë]], [[24 janar]] [[1844]] – [[Peruxhia]], [[26 janar]] [[1919]]) ka qenë nëpunës dhe deputet i [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]], botues, veprimtar i çështjes kombëtare dhe themelues i [[Shqipëria|Shtetit Shqiptar]]. Ismail Qemali ishte autori kryesor i [[Deklarata e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë]] dhe më pas shërbeu si Kryeministri i parë dhe Ministri i Jashtëm i [[Qeveria e Përkohshme e Shqipërisë|Qeverisë së Përkohshme të Shqipërisë]] nga 1912 deri në 1914. Vinte nga familjet më të hershme të oxhaqeve bejlere, por degëzimi i tij nuk qe aq i kamur që nga [[Kryengritja shqiptare e 1847|kryengritjet]] e [[Tanzimati]]t ku u përfshi i ati. I përkrahur nga farefisi i tij, u shkollua dhe nisi karrierën si nëpunës civil i perandorisë. Pasi u mor nën patronazh nga sadrazemi i ardhshëm [[Mid'hat Pasha]], fitoi përvojë në nivelet më të larta të administratës shtetërore osmane, nga zbatimi në terren i [[Tanzimati|Tanzimatit]] e deri duke kontribuar në hartimin e [[Kushtetuta e Perandorisë Osmane|Kushtetutës Osmane]]. Duke parë ngërçet e vazhdueshme dhe duke e ndjerë veten të rrezikuar nga bindjet e veta, iku në syrgjyn. U kthye pas Revolucionit të 1908, kur nisi periudha e dytë kushtetuese e perandorisë dhe u zgjodh deputet. Shumë shpejt vërejti rritjen e tensioneve nga [[Xhonturqit]] dhe kundërshtoi fushatat që ndërmorën ndaj [[vilajet]]eve shqiptare. Bashkëpunoi për kryengritjen përfundimtare të vitit 1912 në ujdi me kolegët shqiptarë në parlament pa dallim partie që çoi në njohjen e [[Vilajeti shqiptar|Vilajetit Shqiptar]]. Me fillimin e [[Lufta e Parë Ballkanike|Luftës së Parë Ballkanike]] u nis nga [[Stambolli]] drejt [[Vjena|Vjenës]] për të kërkuar garanci për pavarësimin e Shqipërisë. I tërhequr nga jeta politike, më 1917 i kumtoi kujtimet e tij gazetarit britanik Sommerville Story, të cilat u botuan më 1920 për herë të parë në Londër me titullin ''[[The Memoirs of Ismail Kemal Bey]]''. == Jetëshkrimi == === Vogëlia dhe familja === Lindi si Ismail Hakki [[bej]] Vlora, në janar<ref>{{Cite book|last=Qemali|first=Ismail|title=Kujtime|publisher=Toena|year=2009|isbn=978-99943-1-558-1|location=Tiranë|pages=23|language=sq|translator=Abdyrrahman Myftiu|trans-title=Kujtimet e Ismail Qemal Bej|origyear=1920}}</ref> (18 prill;<ref name=":0">{{Cite book|title=Kuvend letrash me miqtë|last=Merlika-Kruja|first=Mustafa|authorlink=Mustafa Kruja|last2=Eqrem bej Vlora|authorlink2=Eqrem bej Vlora|publisher=Omsca-1|year=2013|isbn=9789928132321|location=Tiranë|pages=74-89|language=sq}}</ref> 16 tetor<ref name=":2">{{Cite web|url=http://www.panorama.com.al/jeta-e-panjohur-e-ismail-qemalit-pa-ditelindje-dhe-pa-mbiemrin-vlora-grekja-surmeli-gruaja-e-ismail-qemalit-zonja-e-pare-e-shqiperise/|title=Jeta e panjohur e Ismail Qemalit|website=panorama.com.al|date=2012|last=Alpan|first=Nexhip|authorlink=Nexhip Alpan|others=Afrim Imaj|language=sq}}</ref>) të 1844 në haremllëkun e sarajeve të familjes në Vlorë, i biri i [[Mahmud bej Vlora|Mahmud bej Vlorës]] dhe Hedije hanëm Asllanpashali.<ref>{{Cite book|title=[[Lebenserinnerungen|Kujtime 1885-1925]]|last=Vlora|first=Eqrem bej|authorlink=Eqrem bej Vlora|publisher=IDK|year=2003|isbn=99927-780-6-7|location=Tiranë|pages=607|translator=[[Afrim Koçi]]|language=sq}}</ref> Nga i ati vinte nga [[Oxhaqet feudalë|oxhaku]] i [[sanxhakbej]]lerëve të [[Vlorajt|trashëgueshëm të Vlorës]] që i dhanë perandorisë shumë personalitete dhe ndër vezirët e fundëm shqiptarë [[Ferid pashë Vlora|Ferid pashë Vlorën]], ndërsa nga e ëma vinte nga oxhaku i [[Asllan Pashallinjtë|Asllan Pashallinjve]].<ref name="Skendi458463">{{cite book|url=https://books.google.com.au/books?hl=en&lr=&id=8QPWCgAAQBAJ&oi=fnd&pg=PR15&dq=The+Albanian+National+Awakening&ots=zGjQbVyql8&sig=xsmbL-yAAtc-ny3v0E4vN87JOBY&redir_esc=y#v=snippet&q=Kemal&f=false|title=The Albanian national awakening|last=Skendi|first=Stavro|publisher=Princeton University Press|year=1967|isbn=9781400847761|location=Princeton|pages=182-183, 411|language=en}}</ref> Kur ishte 4 vjeç, më 1848 Vlorajt u syrgjynosën, burrat në [[Konia|Konjë]] e gratë me fëmijët në [[Selaniku|Selanik]]. E gjithë pasuria iu sekuestrua si pasojë e kryengritjes së 1847.<ref name=":0" /> Në [[Selaniku|Selanik]] i vdes vëllai i vogël, Sulejmani, i cili u varros në oborrin e [[Xhamia|xhamisë]] Ortaj. Ismaili nisi shkollën fillore ku mësoi [[Gjuha turke|turqishten]] dhe pasi u kthyen në Vlorë në 1852, vijoi shkollimin me mësues privat. Thelloi dijet e veta në [[Turqishtja osmane|turqishte]], mësoi [[Gjuha italiane|italishten]] nga një ikanak italian dhe më tej e edukuan i ati dhe e ëma.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=36-37}}</ref> Më 1855 u regjistrua në gjimnazin «[[Zosimea]]» në [[Janinë]], ku ishte i vetmi nxënës [[Myslimanët|mysliman]] në atë kohë, kaloi aty [[Greqishtja e lashtë|greqishten e vjetër]], [[Gjuha latine|latinishten]]; mori njohuri në matematikë e fizikë dhe privatisht [[arabisht]] e [[Gjuha frënge|frëngjisht]]. Pasi mori pjesë në shtypjen e revoltës së Epirit, i shpreh dëshirën e ungjmadhit, Ismail pashë Plasës dhe ministrit të Jashtëm Fuad pashës që i biri të shkonte në [[Stambolli|Stamboll]].<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=40-41}}.</ref> Sipas regjistrave të «Zosimeas», Ismail Qemali i dha provimet e vitit të fundit më 15 korrik 1859. === Karriera në administratën osmane === Në majin e vitit 1860 shkoi drejt Stambollit, ku banoi tek i afërmi i tij nga e ëma [[Pojan (Korçë)|pojanasin]] Mustafa pashë Gjiritin, një ish-sadrazem. Fuad Pasha i dha një punë në zyrën e përkthimeve të Ministrisë së Jashtme, ndërkohë që vazhdoi dhe studimet për drejtësi me një prusian të konvertuar quajtur Emin Efendi - drejtor i bibliotekës së ministrisë. Pasi iu desht të kthehej në Janinë, [[valiu]] i vilajetit Aqif Pasha e mori si ndihmësdrejtor të çështjeve politike; shërbeu në të njëjtin post edhe me valinjtë pasues Dervish Pasha e Ahmed Pasha deri më 1864.<ref name=":1">{{Harvnb|Qemali|2009|pages=44-48}}.</ref> Me ftesë të ungjit të tij valiut të Thesalisë, [[Ismail Rahmi pashë Tepelena|Ismail Rahmi Pashës]], u emërua shef i kabinetit të tij. Jo shumë kohë më pas, më 1865 u rikthye në zyrën e përkthimeve të [[Porta e Lartë|Portës së Lartë]]. Vitin pasues i vdes i ati; në shenjë mirësie miku i t'et asokohe sadrazemi Fuad Pasha i gatiti emërimin si Sekretar i Përgjithshëm në Janinë. Atë kohë i vjen ftesa nga Mid'hat Pasha, asokohe vali i vilajetit të Danubit, për një post në Rusçuk - qendra e vilajetit.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=50-51}}.</ref> Në mars-dhjetor 1867 ishte gjithashtu redaktor i një reviste turko-bullgare që dilte në Rusçuk, titulluar ''Istoènik Mnenija/Mecra-i Efkâr'' (Rryma e ideve), që pati vetëm dy numra, dhe që përmbante në veçanti artikuj mbi historinë e Perandorisë osmane, kozmografinë, etikën dhe tekste të marra nga [[Voltaire|Volteri]].<ref name=":8">{{Cite journal|last=Clayer|first=Nathalie|date=pranverë–vjeshtë 2013|title=Të rimendosh nacionalizmat ballkanike: Rasti i figurës së Ismail bej Qemalit dhe i nacionalizmit shqiptar|url=https://www.academia.edu/11659104/Romantizmi_apo_përkatësi_e_dyfishtë_Ese_mbi_Origjinat_e_Diskurseve_të_Ideologjizuara_në_Etnologjinë_Ballkanike|journal=Përpjekja|volume=30-31|pages=5-14|language=sq}}</ref> Me emërimin e eprorit të tij në ''Şurâ-yı Devlet azası'' (anëtar i Këshillit të Shtetit), Ismail beu e ndoqi në kryeqytet më 1867. Pasi Mid'hat Pasha u emërua në Bagdad, Ismail Beut i dhanë emërimin e valiut të [[Varna|Varnës]] ku nisi projektin për portin.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=65, 68}}.</ref> Në prill të 1870 iu dha roli i kryetarit të Komisionit Evropian të Danubit, si delegat osman.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=73-74}}.</ref> Më 1873 së bashku me ish-konsullin anglez në Varna, z. Mayers, të ngulur në Stamboll u bënë ortakë në një sipërmarrje minierash dhe për më se një vit hapën një minierë linjiti në ishullin Imbros, ku kaloi pjesën më të madhe të kohës.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=117-119}}.</ref> Kur Mid'hat Pasha ishte ministër Drejtësie (1873-1876) e mori në Stamboll si sekretar privat.<ref name=":0" /> [[Skeda:Ismailqemal01.jpg|parapamje|majtas|300px|Ismail Qemali në moshë të re]] Më 1876 pas një gjakderdhjeje në viset bullgare, Porta e ngarkoi Ismail Beun që të studiojë dosjet dhe qe në krye të komisioneve hetimore të Filopopolit për ngjarjen. Pas zgjedhjes për së dyti të Mid'hat Pashës sadrazem, thirrej të merrte pjesë në komisionin e posaçëm për Kushtetutën e porsashpallur.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=153, 166}}.</ref> U emërua Kryesekretar i Seksionit të Jashtëm të Kryeministrisë.<ref>{{Cite journal|last=Vlora|first=Syrja|date=2018|editor-last=Bello|editor-first=Hasan|editor-link=Hasan Bello|title=Historia e personaliteteve shqiptare të Vilajetit të Janinës (1859-1909) I|url=http://zaninalte.al/2019/02/historia-e-personaliteteve-shqiptare-te-vilajetit-te-janines-1859-1909-i/|journal=Zani i Naltë|volume=23|translator=[[Jonuz Tafilaj]]|language=sq}}</ref> Pas rënies së kabinetit të dytë dhe burgosjes së Mid'hat Pashës, bashkëpunëtorët e ngushtë të këtij u syrgjynosën në [[Anadolli|Anadoll]], Ismail Qemali përkatësisht në Kytahja. Pas një marrëveshjeje me një firmë tregtare nga [[Hamburgu]] për të blerë dru bushi nga pylli i tij në Vlorë, mundi të siguronte të ardhurat për të jetuar dhe të blinte një pronë të madhe në afërsi të [[Eskishehri|Eskishehrit]]. Pas shtatë viteve të syrgjynit, u njoftua nga sadrazemi Said Pasha se qe emëruar vali në Mardin, Mesopotami. Pasi iu dha mundësia që të zgjidhte ndonjë post tjetër nga ai në Mardin, Ismail Beu zgjodhi të ishte në krye të [[sanxhaku]]t të [[Bolu (Provincë)|Bolusë]] më 1884.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=190, 192, 202-203}}.</ref> Më 1890 paraqiti tek Porta dorëheqjen nga posti, por jo shumë kohë më pas u caktua vali i vilajetit të Beirutit, ku pranë tij shërbente edhe kolegu i tij i Komisionit të Filipopolit, [[Pashko Vasa|Vaso Pasha]]. Ishte në Beirut ditët kur kolegu dhe bashkëatdhetari i tij u ligështua nga zemra dhe vdiq.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=218, 223, 225, 239}}.</ref> Më 1892 i paraqiti Sulltan Abdyl Hamidit një memorandum, i cili propozonte ndër të tjera federalizimin e Rumelisë.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=241, 253}}.</ref> Pas një tjetër studimi, kësaj radhe për çështjen e Egjiptit, u emërua vali i [[Gjiriti|Gjiritit]] po atë vit.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=254-255, 271}}.</ref> Më 1897 u thirr nga Porta në kryeqytet, gjithnjë në vëmendjen e Pallatit duke shtuar edhe artikujt liberalë që kish botuar në gazetën e tij ''Mexhra Efqiar,'' u emërua ''Şurâ-yı Devlet azası''.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=310-311, 313, 315-316}}.</ref><ref name=":0" /> === Arratisja nga Perandoria, përpjekja për një komplot === Pasi u emërua vali në Tripoli, provinca më e qetë e perandorisë asokoh, kur si në Rumeli dhe në Anadoll kishte trazira, i mikluar nga nderimet dhe i përgëzuar për besnikërinë, nisi të dyshonte dhe t'i trembej emërimit. Më 1 maj 1900, pasi duhej të nisej për të marrë postin e tij, u arratis nën mbrojtjen e britanikëve.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=331-334}}.</ref><ref>{{Cite book|last=Ikonomi|first=Ilir|title=Pavarësia: udhëtimi i paharruar i Ismail Qemalit|publisher=Uet press|year=2012|isbn=9789995639761|location=Tiranë|pages=21|language=sq|authorlink=Ilir Ikonomi}}</ref> Shkoi në Athinë, ku kontakti me politikanët arbërorë po i ndjellnin nevojën për rimëkëmbjen e vendit të origjinës.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=335-336}}.</ref> Më pas kaloi në Napoli dhe pas saj në Romë, ku u takua me veteranin [[Françesko Krispi|Krispin]]. Më tej u vendos në [[Lozana|Lozanë]] të [[Zvicra|Zvicrës]], por i shqetësuar nga ndonjë atentat i mundshëm, shkoi drejt [[Parisi|Parisit]]. Pasi u mor vesh me [[Faik bej Konica|Faik bej Konicën]] dhe u vendos në [[Brukseli|Bruksel]], mori frerët duke drejtuar botimin e ''[[Albania (revistë)|Albanisë]].'' Por marrëdhëniet me Konicën nuk zgjatën shumë, ai u largua nga Brukseli dhe pas pak kohe Ismail Beu u detyrua të hapte një tjetër gazetë ''Le Salut de l'Albanie'' e që shtypej në shqip, turqisht e greqisht. Me ftesën e kolonisë shqiptare të Egjiptit, shkoi në [[Kajro]] ku u prit nga Kedivi. Pas një trilli të sulltanit, u dënua me vdekje në mungesë, me humbjen e të drejtave civile, gradës, meritave, dekoratave dhe pronave.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=343-347}}.</ref> Në shkurt të 1902 mori pjesë në Kongresin e organizuar në Paris nga Princi Sabahedin dhe Lutfullah, si përfaqësues i shqiptarëve. Në kontakt me marshallin [[Rexhep Pashë Mati|Rexhep pashë Matin]], autoritetet angleze dhe princin Sabahedin po përpiqej të organizonte njëfarë komploti që të bindte sulltanin për reformat që duheshin ndërmarrë. Plani nuk u vu në jetë pasi rrethanat ndërkombëtare nuk e lejonin.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=348-355}}.</ref><ref>{{Harvnb|Vllamasi|2012|pages=34-35}}.</ref> === Rikthimi si deputet, aktiviteti patriotik, mbledhjet për kryengritje === Pas Revolucionit Xhonturk më 1908 dhe rishpalljes së Kushtetutës më 21 korrik, Qemali u kthye nga mërgimi. Më 17 dhjetor të po atij viti parlamenti u hap dhe Qemali u zgjodh si deputet i Beratit, pavarësisht sa kishin luftuar xhonturqit që të mos zgjidhej. Me 26 deputetët shqiptarë<ref name=":5">{{Cite book|title=Shqiptarët|last=Bartl|first=Peter|authorlink=Peter Bartl|publisher=IDK|year=2017|origyear=1995|isbn=978-99943-982-87|location=Tiranë|pages=127-128nb|translator=[[Afrim Koçi]]|language=sq}}</ref> rreshtohet me partinë opozitare “Hyrrjet ve ltilaf” (“Marrëveshje e Liri”) për decentralizimin e perandorisë dhe lirinë e mësimdhënies së gjuhëve kombëtare.<ref name=":02">{{Cite book|title=Ballafaqime politike në Shqipëri (1897-1942)|last=Vllamasi|first=Sejfi|authorlink=Sejfi Vllamasi|publisher=Vllamasi|year=2012|isbn=978-9928-140-54-8|location=Tiranë|pages=46-47|language=sq}}</ref> Gushtin e 1910 udhëtoi nëpër Evropë dhe kërkonte "autonomi administrative" për shqiptarët në kushtet e brutalitetit të xhonturqve.<ref name=":4">{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=118, 120-121}}.</ref> Verën e 1911 shkoi në [[Cetinja|Cetinje]] të [[Mali i Zi|Malit të Zi]] te krerët e malësorëve, ku kishin gjetur strehë pas fushatës së [[Shefqet Turgut Pasha|Shefqet Turgut Pashës]] dhe [[Kryengritja e vitit 1911|kryengritjes së tyre]]. Pas një kuvendi në Gërçe, nënshkruan një [[Memorandumi i Greçës|memorandum me nxitjen e tij]], i cili përmbante 12 pika me kërkesa kombëtare, duke shprehur edhe njëherë zotimin për lidhje me perandorinë.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=413-414}}.</ref> Me politikat kundër kombësive të partisë xhonturke në pushtet, dhe shqiptarëve në veçanti të cilëve u kishin nisur katër ekspedita ndëshkimore, deputetët opozitarë u vetëdijësuan se pa kryengritje Porta nuk do të bindej t'i jepeshin kombit shqiptar të drejtat kombëtare. Përveç deputetit të Pejës, Ibrahim Efendiut dhe atij të Elbasanit, Haxhi Ali Efendiut deputetë, anëtarë të parisë dhe personalitete u mblodhën në shtëpinë e [[Reshid Aqif Pasha|Reshit Aqif Pashës]], e një herë tjetër në shtëpinë e [[Halil pashë Alizoti|Halil pashë Alizoti-Gjirokastrës]] dhe disa herë në shtëpinë e [[Syrja bej Vlora|Syrja bej Vlorës]].<ref name=":022">{{Cite book|title=Kujtime, nga fundi i sundimit osman në Luftën e Vlorës|last=Vlora|first=Syrja bej|authorlink=Syrja bej Vlora|publisher=Iceberg|year=2013|origyear=1921-1925|isbn=978-9928-4140-4-5|location=Tiranë|pages=37-39, 41-42|translator=[[Ali Asllani]]|language=sq}}</ref> Pasi zërat e Ismail Qemalit, [[Hasan bej Prishtina|Hasan bej Prishtinës]] e [[Myfid bej Libohova|Myfid bej Libohovës]] që qeveria t'i thërriste arsyes dhe mos hidhte farën e përçarjes, u përbuzën dhe nuk u la vend për arsyetim, kësodore deputetët shqiptarë më vete u mblodhën për t'u besatuar në shpëtimin e kombit dhe atdheut. ==== Mbledhja në lagjen ''Taksim'' ==== Pas një takimi në hotelin "Pera Palace" mes Ismail Qemalit dhe Hasan Prishtinës, më 12 janar u mblodhën në shtëpinë e Syrja bej Vlorës në lagjen "Taksim" deputetët e Beratit Ismail Beu dhe [[Aziz pashë Vrioni]], deputeti i Gjirokastrës Myfid bej Libohova, deputeti i Durrësit [[Esad pashë Toptani]] dhe i Prishtinës, Hasan Beu. Deputetët shqiptarë pasi kuvenduan mbi masat që kërkonin nevoja e rrethanave lidhën besën, duke u betuar mbi [[Kurani|Kuran]] për sakrificat e mëtejshme që do të ndërmerreshin në dobi të kombit e atdheut të tyre.<ref name=":022" /> Ismail Qemali dha fjalën se do të ndihmonte me armë dhe të holla që kryengritja mbarëshqiptare ta mbante nën trysni Portën deri kur të bindej për dhënien e lirive kombëtare. Lidhja mes lëvizjes në terren dhe Ismail Qemalit jashtë shtetit u vendos të mbahej përmes konsullit britanik në [[Shkupi|Shkup]].<ref>{{Cite book|title=Nji shkurtim kujtimesh mbi kryengritjen shqyptare të vjetit 1912|last=Prishtina|first=Hasan|publisher=rrokullia.com|year=2009|isbn=9789951519021|location=Prishtinë|pages=11, 15|language=sq}}</ref> === Bashkëpunimi me diplomacinë austro-hungareze, kolonia shqiptare në Rumani dhe ndihma rumune === Kushërinjtë e tij, Syrja beu me [[Eqrem bej Vlora|të birin]], bënë përpjekje të mëdha me diplomacinë austro-hungareze dhe përgatitjen e frymës për të bërë mbledhjen e shpalljes së autonomisë dhe më pas pavarësisë.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=41-50}}.</ref> Ismail Qemali u nis më 2 nëntor me avulloren ''Regele Carol'' që bënte linjën Stamboll-Kostancë, së bashku me të birin [[Qazim Bej Vlora|Qazimin]] dhe [[Luigj Gurakuqi|Luigj Gurakuqin]]. Autoritetet austro-hungareze ishin në dijeni të lëvizjeve të tij prej vetë ambasadorit të tyre në Stamboll, Markezi János von Pallavicini.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=64-66}}.</ref> Më 3 nëntor mbërritën dhe u vendosën në hotelin ''Kontinental'' në Bukuresht, në kryeqytetin rumun takoi një përfaqësi të kolonisë shqiptare nën drejtimin e [[Pandeli Evangjeli|Pandeli Evangjelit]].<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=69-70}}.</ref> Në bazë të një projekt-rezolute të parapërgatitur nga Ismail Beu dhe Gurakuqi para se të venin në Bukuresht, u shtruan bisedimet; rezoluta që doli pas konsultimeve të fundit më 5 nëntor ishte e përgjithshme dhe e mjegullt: nuk dihej se ç'trajtë do të merrte realiteti politik përgjatë dhe pas Luftës Ballkanike që kishte shpërthyer, për osmanët thuhej se "qeveria osmane ndodhet në pamundësi të mbajë administrimin e vendit." Mbrëmjen e po asaj date, Ismail beu u takua me ambasadorin e Austro-Hungarisë në Rumani, Karl Emil Prinz zu Fuerstenberg; ndërkohë që në Vjenë gazeta gjysmëzyrtare ''Fremdeblatt'' kishte botuar një paralajmërim të Ministrisë së Jashtme perandorake e mbretërore ndaj Serbisë që nuk duhej të shpërfillte "një faktor kaq të rëndësishëm të situatës ballkanike, siç është ndjenja shqiptare e pavarësisë."<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=75-77}}.</ref> Sipas [[Sejfi Vllamasi|Vllamasit]], ministri i Brendshëm rumun [[Taqe Ionesku|Ionesku]], përmes [[Kristo Meksi|Kristo Meksit]] i kishte dhënë Ismail Beut një çek prej 500.000 (500<ref name=":3">{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=70, 79, 85}}.</ref>) frangash ari për shpenzimet e rastit.<ref>{{Harvnb|Vllamasi|2012|page=65}}.</ref> [[Dhimitër Beratti|Beratti]] në kujtimet nga ajo kohë shkruan Ismaili në fakt u takua me Ioneskun, i cili "jo vetëm i shprehu simpati me fjalë të ëmbla, por e trimëroi, e siguroi për ndihmën e Rumanisë dhe në mënyrë efektive u tregua përkrahës i lëvizjes shqiptare që po fillonte." Pasi takoi edhe kryediplomatin osman pasditen e 6 nëntorit, morën fund takimet e Ismail Beut në kryeqytetin rumun.<ref name=":3" /> Të nesërmen pasdite u nis në orën 5 e 30 me tren nga Bukureshti drejt Vjenës, ku u vendos në ''Grand Hotel''. Dihej vetëm se ishte i shoqëruar nga "sekretari i tij", të cilit s'i dihej emri - më 16 gusht 1912 konsulli austro-hungarez në Vlorë, Lejhanec, i referohej Gurakuqit si "sekretar" i Ismail Qemalit.<ref name=":3" /> Më 9 nëntor u prit nga gjeneral-majori Blasius Schemua, shef i shtabit të përgjithshëm të forcave austro-hungareze, në [[Budapesti|Budapest]]. Më 10 nëntor Ismail Beu u takua me ambasadorin britanik në Vjenë, Sir Fairfax Cartwright, të cilit i shpjegoi idenë se "Shqipëria mund të ndahej në kantone fisnore," si të modelit zviceran, me një princ të zgjedhur nga Evropa dhe se natyrshëm Ballkani do të ndahej në dy grupe që pashmangshmërisht do të ishin Bullgaria, Serbia e Mali i Zi nga njëra anë dhe Rumania, Shqipëria e Greqia nga tjetra.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=98-99, 104-105}}.</ref> Më 12 nëntor u shfaq në ''Ballplatz'', ku u takua me zyrtarë të ministrisë, por Pallavicini i rekomandonte Vjenës që nga ky personazh politik.<ref name=":4" /> Mbrëmjen e po asaj date mori trenin për Budapest, ku u vendos në hotelin ''Royal''. Ditën në vijim takoi mikun e tij kontin Andrashi, mikun e këtij të fundit Kontin Janos Hadik ish-nënsekretar i shtetit. Konti Hadik i bëri të mundur që të takohej me ministrin e Punëve të Jashtme të Austro-Hungarisë Kontin von Berthold, i cili:<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=131-132}}.</ref><blockquote>''"miratoi pikëpamjet e mia për çështjen kombëtare dhe pranoi kërkesën e vetme që i bëra: të më vinte në dispozicion një anije, e cila do të më bënte të mundur të arrija në portin e parë shqiptar para mbërritjes së ushtrisë serbe."''</blockquote>Më 17 nëntor u kthye në [[Viena|Vienë]], disa nga planet ndryshuan dhe nuk e kishte më të mundur që të shkonte në Romë. Së bashku me Gurakuqin mori trenin ekspres për në Trieste mëngjesin e 19 nëntorit.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=153, 159}}.</ref> Në stacionin e trenit në Trieste, Ismail Beun e priti [[Mark Kakarriqi]], që e shoqëroi në hotelin ''Excelsior Palace'' ku dhe priti shqiptarët e Rumanisë me të cilët e kishin lënë që të bëheshin bashkë. Nga ora dy rreth 15 shqiptarë i hypën avullores ''Brünn'' të linjës ''Lloyd'' dhe në det kaloi në një vapor tjetër të linjës, ''Graf Wurmbrand'' diku pranë [[Kepi i Rodonit|Kepit të Rodonit]]. Avullorja ''Wurmbrand'' mbërriti në Durrës mëngjesin e datës 21 nëntor.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=161, 167-170}}.</ref> === Mbërritja === Pasi ishte takuar me kreun austro-hungarez të shtatmadhorisë i telegrafoi beledijes së Vlorës ku e priste i biri, [[Et'hem bej Vlora|Et'hemi]], që me 9 nëntor "''Arriverai premier bateau. Avenir Albanie assuré.''"<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2013|page=99}}.</ref> dhe siç vijon i përkthyer në [[Arkivi i Shtetit Shqiptar|AQSH]]:<ref>{{Cite book|url=http://www.zemrashqiptare.net/news/id_12209/rp_0/act_print/rf_1/Printo.html|title=Fryma atdhetare e shqiptarëve të Rumanisë|last=Devaja|first=Kurtesh|publisher=Faik Konica|year=2010|isbn=9789951063241|location=Prishtinë|language=sq}}</ref><blockquote>''"Ju porosis qi tyke i mbështetur fatit t`atdheut të punoni së bashku e si vëllezën, të merreni me rregullimin e punëvet të përgjithshme, edhe të ruani qetësiën. I epni rrethevet lajmin e gëzueshme. Ju falem të gjithëve atënisht."''</blockquote>Me të mbërritur në Durrës i shprehu synimet e veta nënkonsullit austro-hungarez Von Rudnay. Klima për këtë nismë ishte parapërgatitur nga Syrjai dhe i biri, pasojë e së cilës ishte edhe marrja në mbrojtje e Ismail Beut nga zëvendësmytesarifi Hamid bej Toptani dhe 500 rezervistët nën komandën e tij. U vendos në hotelin ''Kostandinopoja'' pronë e Aziz pashë Vrionit, ku të nesërmen më 22 nëntor priti parinë e Durrësit që t'u shpjegonte situatën, mytesarifi beratas Mahmud Mahiri. Mëngjesin e 23 nëntorit, me një karvan prej 40-50 vetash, i shoqëruar nga Dom [[Nikollë Kaçorri|Nikollë Kaçorrin]] si përfaqësues i katolikëve shqiptarë me urdhrin e arqipeshkvit të Durrësit, [[Abdi bej Toptani|Abdi]] e [[Murad bej Toptani|Murat bej Toptani]] si delegatë të Tiranës, [[Mustafa Merlika]] që përfaqësonte [[Kruja|Krujën]] dhe [[Qemal Karaosmani|Qemal Karaosmanin]] që kishte ardhur nga [[Berati]] t'i sillte kuaj karvanit për rrugëtimin nga çifligu i Aziz Pashës, u nisën.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=180-183, 191-193}}.</ref> Në fillim valiu i Janinës, Esat Pasha, lëshoi urdhër arresti; si pasojë atë natë u ndal në Çermë tek [[Dervish bej Biçakçiu]] dhe biseduan se si të shmangej rruga e [[Lushnja|Lushnjës]], dhe kaloi nga [[Divjaka]]. Gjatë rrugëtimit ultësira pjesë-pjesë moçalore e Myzeqesë qe përmbytur nga reshjet që po bienin dhe ishte e pakalueshme, kësodore edhe natën e datës 24 e kaluan duke bujtur në Petoshanj të Libofshës<ref name=":6" /> në konakun e Nedim bej Leskovikut.<ref>{{Cite web|url=http://www.standard.al/2012/11/22/qemal-bej-karaosmani-udherrefyesi-i-prijesit/|title=Qemal bej Karaosmani: udhërrëfyesi i prijësit|date=2012|last=Hoxha|first=Çelo|website=standard.al|publisher=55. - Nr. 320 - 19 nëntor|page=21|language=sq}}</ref> Me ndërhyrjen e Myfid Beut dhe kadiut të [[Janina|Janinës]], [[Esat pashë Janina]] e tërhoqi urdhërin dhe madje udhëzonte organet që Ismail Beu të pritej njerëzisht. Me datë 25 hëngrën drekë në Fier tek [[Omer pashë Vrioni II|Omer pashë Vrioni]] dhe u lajmërua nga zyra telegrafike se ushtritë serbe po ia behnin në Durrës dhe [[Elbasani|Elbasan]]. Ismail Qemali i udhëzonte: "T'i pritni mirë, me flamurin kombëtar në dorë dhe deklaroni se i pritni si mysafirët e Shqipërisë". Karvani mund të ishte ndarë rrugës, por Ismail Qemali mbërriti në Vlorë me shumë gjasë më 25 nëntor; udhëpërshkrues të tjerë japin edhe datat e dy ditëve pasardhëse.<ref name=":0" /> Me t'u përshëndetur nga mësuesi [[Jani Minga]], Ismaili u ndal për darkë te shtëpia e Hasan agë Sharrës në lagjen Muradie ([[Xhamia e Muradies]]).<ref name=":6">{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=194-199}}.</ref> === Mbledhja e mëvetësisë dhe formimi i qeverisë === [[Skeda:Ismailqemal02.JPG|parapamje|300px|[[28 nëntor]] [[1913]] Me rastin e 1-vjetorit të pavarsisë]]Pasi kushëriri i tij i dytë, mytesarifi i Vlorës [[Xhemil bej Vlora|Xhemil beu]] dhe i biri si kapiten i milicisë vendase, Et'hem beu, kishin përgatitur terrenin dhe organizimin e kuvendit duke lajmëruar delegatët.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|page=206}}.</ref> Të gjithë delegatët që kishte me vete u vendosën në ''selamllëkun'' e sarajeve të Vlorajve, ku dhe u mbajt [[Kuvendi i Vlorës|Kuvendi]] që u shpall mëvetësia më 28 nëntor, të cilin e çeli Ismail Qemali me një fjalim.dhe më pas firmosi me siglën ''Ismaïl Kemal'' në rezolutën e përpiluar nga sekretarët e mbledhjes, shqip nga Gurakuqi e osmanisht nga [[Shefqet Dajiu]]. Kryetar i qeverisë së ''përtashme'' u zgjodh Ismaili, ndërsa Kaçorri nënkryetar. Anëtarët e qeverisë u lanë për t'u zgjedhur më 4 dhjetor pasi të vinin edhe delegatët e viseve të tjera,<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=216, 220-222}}.</ref><ref>{{Citation|title=Studia Albanica|url=https://books.google.com/books?ei=vUA0T_OEDMaA4gTRpsypAg&id=B_8VAQAAMAAJ&dq=Shteti+shqiptar+n%C3%AB+vitet+1912-1914&q=I.+Essential+Characteristics+of+the+State+%281912+-+1914%29+Albanian+state+started+its+independent+life+through+four+important#search_anchor|volume=36|year=2004|publisher=L'Institut|location=Tirana|oclc=1996482|page=18|chapter=Essential Characteristics of the State (1912—1914)|chapter-url=https://books.google.com/books?ei=vUA0T_OEDMaA4gTRpsypAg&id=B_8VAQAAMAAJ&dq=Shteti+shqiptar+n%C3%AB+vitet+1912-1914&q=representative#search_anchor|quote=Essential Characteristics of the State (1912—1914) ... The setting up of the government was postponed until the fourth hearing of the Assembly of Vlora, in order to give time to other delegates from all regions of Albania to arrive.|language=en}}</ref><ref>{{Harvnb|Skendi|1967|pages=458-463}}.</ref> dhe kryetari proklamoi mëvetësinë duke valvitur flamurin në njërën prej dritareve qendrore të selamllëkut të Vlorajve pak pa perënduar.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=223-228}}.</ref> ==== Qeverisja, misionet diplomatike ==== Marsin e 1913 u takua me Dukën de Monpensier, që kishte dëshirë të bëhej kandidat i fronit të Shqipërisë, i cili kishte ardhur me jahtin e tij me flamur britanik. Më 1 prill 1913 duka e kaloi në Brindizi, ku më tej do të vazhdonte takimet për çështjen e tërësisë tokësore të Shqipërisë me Fuqitë në Romë, Vjenë, Paris e sidomos në Londër. Atje shtroi çështjen e kandidat frëng dhe me gjasë edhe të Princit Albert Gjika.<ref>{{Harvnb|Vlora|1921-25|page=83}}.</ref> Pas punimeve të konferencës në kryeqytetin britanik, u kuptua se gjysma e territoreve shqiptare do t'i mbeteshin fituesve të Luftës Ballkanike.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=421, 423}}.</ref> == Intrigat == Diplomatët austo-hungarezë i pohuan Esad Pashës se kompetencat që Europa i njihte Qeverisë së Vlorës përfshinin qeverisjen në gjithë Shqipërinë, dhe i kërkuan atij të bashkëpunonte me qeverinë. Konsujt në Vlorë e këshilluan edhe Ismail Qemalin të bashëpunonte me Esat Pashën, prandaj ky i dha postin e Ministrit të Brendshëm, ndërsa vetë hoqi dorë nga posti i ministrit të jashtëm dhe ia dorëzoi Myfit Libohovës.<ref name = "Akademia2">{{cite book|author=Akademia e studimeve albanologjike|title=Historia e shqiptarëve gjatë shekullit XX|publisher=Botime Albanologjike|year=2017|page=270-271}}</ref> Mirëpo Esat Toptani, si njeri ambicioz që ishte, nuk kënaqej me një post vartës prandaj u largua shumë shpejt nga Qeveria e Përkohshme e Vlorës. Në shtator 1913 Toptani u vendos në Shqipërinë e Mesme dhe menjëherë filloi propagandën kundër Ismail Qemalit dhe qeverisë së tij. Ai shrytëzoi pakënaqësinë e opozitës me qeverisjen e Qemalit dhe e grumbulloi atë rreth vetes.<ref name="Akademia2"/> Ismail Qemali nuk qëndroi duarkryq. Në shtator shkarkoi mytesarfin e pabindur të Beratit dhe kamejkamin e Peqinit, i cili qe mbështetës i Esat Toptanit. Ministri i Bujqësisë, Abdi Toptani, u shkarkua dhe u zëvendësua nga [[Hasan Prishtina]].<ref name="Akademia3"/> Më 12 tetor, Esat Pashë Toptani formoi Pleqësinë e Durrësit dhe pasi forcoi pushtetin në Shqipërinë e Mesme, ktheu vëmendjen e tij kundër Qeverisë së Vlorës, të cilën synonte ta rrëzonte ndërsa dëshironte ta largonte Qemalin pa dinjitet nga drejtimi i shtetit. Kësodore Esat Pasha duke përdorur propagandën e shfrenuar kundër Qemalit për të ulur prestigjinin e këtij, punoi paralelisht për të ngushtuar rrezen ku shtrihej autoriteti i Qeverisë së Vlorës.<ref name="Akademia3"/> Për këtë qëllim Toptani bashkëpunoi edhe me Serbinë dhe Greqinë.<ref name="Akademia3">{{cite book|author=Akademia e studimeve albanologjike|title=Historia e shqiptarëve gjatë shekullit XX|publisher=Botime Albanologjike|year=2017|page=272-277|language=sq}}</ref> ==== Tërheqja ==== Kandidaturat e xhonturqve për fronin e Shqipërisë ishin [[Ahmet Izet Pasha]] për Princin Burhanedin Efendiu, i biri i Sulltan Abdyl Hamidit II që u abdikua po nga Xhonturqit më 1908, dhe nisën drejt Shkodrës disa propagandues të kësaj ideje, mes tyre edhe ushtarakun [[Beqir Grebene|Beqir Grebenenë]]. Dy-tre muajt e fundit të 1913 pasi Grebeneja propagandoi në Shkodër, në Tiranë tek Esad pashë Toptani, së fundmi shkoi t'i ofronte edhe Ismail Qemalit të njëjtën ide të kandidaturës princërore, aleancës bullgaro-shqiptaro-turke i kërkoi mbështetje, duke autorizuar zbarkimin dhe kalimin në territoret e qeverisur nga ai.<ref name=":7">{{Cite book|title=Esat pashë Toptani: njeriu, lufta, pushteti|last=Ikonomi|first=Ilir|publisher=Uet press|year=2016|isbn=978-9928-190-91-8|location=Tiranë|pages=232-234|language=sq}}</ref> [[Komisioni Ndërkombëtar i Kontrollit]] e mësoi më 2 janar nga anëtari shqiptar, Myfid bej Libohova, pasi që ishin nisur mbi 420 ushtarë osmanë me prejardhje shqiptare.<ref name=":7" /> Prej tyre zbarkuan vetëm 6 oficerë së bashku me Beqir Grebenenë, u arrestuan dhe të tjerët nuk u lanë që të zbarkonin. Pas gjyqit që iu bë dhe pohimeve që implikonin Ismail Qemalin, Komisioni i kërkoi që të jepte dorëheqjen, të cilën e dha më 22 janar 1914.<ref>{{Harvnb|Vlora|2003|page=356}}.</ref> Pasi ia dorëzoi pushtetin Komisionit, u nis në Nicë, ku kishte gruan dhe fëmijët. Nga mesi i majit u kthye në Durrës te Princ Vidi që t'i ofronte shërbimet e tij.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=427, 431}}.</ref> Më pas u largua për në Itali në mesin e gushtit 1914.<ref>{{Harvnb|Vlora|2003|pages=393, 399}}.</ref> Në dhjetor të 1917 iu dha mandat nga Partia Kombëtare e Shqipërisë për të përfaqësuar koloninë shqiptare të Amerikës në Konferencën e Paqes që do të mbahej në Versajë të Parisit. Por familja e tij u dëbua nga Franca në majin e 1918, dhe së bashku me familje u vendos në [[Spanja|Spanjë]].<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=19-20, 471}}.</ref> ==== Ceremonia e varrimit dhe rivarrimit ==== Ndërroi jetë në Peruxhia, ku ndodhej i ftuar nga Qeveria Italiane për të arritur një bashkëpunim mbi të ardhmen e Shqipërisë. I shoqëruar nga tre djem të tij: Et’hemi, Qazimi dhe Qamili dhe nga përfaqësues të Ministrisë së Jashtme italiane, më 8 shkurt 1919, trupi i Ismail Qemalit u dërgua me tren në Brindizi nga ku, në bordin e torpedinieres “Alpino”, u shoqërua në Vlorë. Më 12 shkurt, nën një ceremoni madhështore, trupi i tij, i vendosur mbi shtratin e topit dhe i mbështjellë me Flamurin Kombëtar, u shoqërua në Kaninë, ku u varros në oborrin e Teqesë, në varrezat e familjes Vlora. «...''Nëse masim madhështinë e një personaliteti politik me dashurinë e popullit të thjeshtë'',- shkruante në ‘Kujtime familjare’, Safa Vlora,- ''duhet të pohojmë se asnjë nuk i afrohet Ismail Qemal Vlorës. Në ceremoninë e përmotshme... as fshatar as qytetar nuk qëndroi në shtëpi. Tërë faqet e maleve dhe brigjeve, që qëndronin gjatë udhëtimit, ishin mbushur me njerëz. Ishte një apotezë madhështore e të gjithë popullit, pa dallim, dhe një kurorë që Ai e fitoi me punën e tij të madhe në shërbim të vendit të tij, derisa dha frymën e fundit''...”<ref>Darling Vlora, «Shqipëria dhe Shqiptarët», Tiranë 2008</ref>. Në atë kohë Vlora ndodhej nën pushtimin italian. Komanda italiane, që ia kishte frikën rebelimit, urdhëroi që në ceremoni të mos përdorej asnjë flamur shqiptar. Kjo ishte poshtëruese për ndjenjat e një populli patriot. Këshilli bashkiak i Vlorës këmbënguli në përdorimin e simbolit shqiptar. Komanda italiane e kuptoi mirë ultimatumin atdhetar dhe lejoi që gjatë ceremonisë arkivoli të mbulohej me flamurin shqiptar. Dhe ashtu u bë. Arkivoli u mbulua me flamurin e kuq me shqiponjën e zezë. Këtë flamur ia kishte dhuruar Ismail Qemalit duka i Monpasiesë në mars 1913, kur ai bëri një vizitë në Vlorë. Në ato ditë flamurin e mbante me vete djali i madh i Ismail Qemalit, Ethem Bej Vlora. Ceremonia e varrimit u bë me 12 shkurt 1919. Ishte e mërkurë. U mbajtën dy fjalime nga [[Jani Minga]] dhe nga [[Qazim Kokoshi]]. Mbas heshtjes u ekzekutua hymni mbretëror italian. Pastaj kortezhi i gjatë u nis për në Kaninë. Ishte ora dhjetë. Karroca ku ndodhej arkivoli tërhiqej nga gjashtë kuaj. Anash ecnin me ngadalë dy rreshta ushtarësh. Banda ushtarake ekzekutonte melodinë e përmortshme Jone të kompozitorit italian Petrella. Kortezhi prihej nga dymbëdhjetë kurora që mbaheshin nga Djelmoshat e Vlorës, të shoqërisë me po këtë emër. Kurorat ishin gjithë lule, nderim dhe dashuri nga populli i Vlorës, nga shkollat, nga shoqëria Djelmoshat e Vlorës dhe nga gazeta Kuvendi. Mbas këtyre vinte Shoqëria djaloshare. Pastaj ecte banda ushtarake që luante Marshin funebër. Mbas bandës ushtarake ishin ushtarët e regjimentit 86 dhe reparti i mitralierëve italianë. Mbas këtyre ecte karroca me arkivolin e mbuluar me flamurin e kuq dhe shqiponjën e zezë, e nderuar dhe e ruajtur nga dy rreshta ushtarësh. Mbas karrocës ecte grupi i hoxhallarëve dhe mbas tyre të tre djemtë e Ismail Qemalit. Pastaj gjenerali Settimo Pacentini, kundëradmirali Lrubetti, autoritete ushtarake dhe civile të krahinës, paria e qytetit dhe e qarkut, qytetarët, nxënësit e shkollave dhe në fund ushtarët e kavalerisë. Përpara varrimit flamurin e morën djemtë e Ismail Qemalit, të cilin flamur e përdorën përsëri në rivarrimin e tij në Sheshin e Flamurit me 28 nëntor 1932. Mbas kësaj Et'hem Bej Vlora e dhuroi flamurin për Muzeun Kombëtar. Më [[28 nëntor]] [[1932]], me rastin e 20-vjetorit të Pavarësisë, me kërkesën e popullit të Vlorës dhe me vendim të Qeverisë Mbretërore, trupi i tij u zhvendos në Vlorë, në lulishten e qytetit, në një varr monumental, vepër e skulptorit [[Odhise Paskali]], aty ku më parë ishte shtëpia ku ai kish lindur dhe nga ku Shpalli Pavarësinë e Shqipërisë. Sot, përbri varrit të tij, ngrihet një monument madhështor, që simbolizon atë ditë nëntori, që do t’i jepte emrin e bukur atij sheshi të madh: “Sheshi i Flamurit”. == Familja == Më 1864 u martua me një vejushe nga Konica, e cila vdiq pasi lindi një vajzë në vitin e parë të jetës bashkëshortore.<ref name=":1" /> Vejusha quhej Nasipe hanëmi, dhe ishte kushërirë jo e afërt e Vlorajve, 19 vjeçe kur u martua me Ismail Beun.<ref name=":2" /> Më 1867, duke qenë me punë në Rusçuk, u dashurua, e rrëmbeu dhe u martua me gruan e dytë Kleoniqinë e Anton Surmeliut (fisnik grek i Edernesë),<ref name=":2" /> me të cilën pati katër vajza dhe gjashtë djem: Mevedeten (1873-1954), Alijen (xx-1955) dhe Ylvijen (xx-1934), një vajzë vdiq pak pas lindjes; Mahmud beun (1871-1920), Tahir beun (1875-1932), Et'hem beun (1885-1937), Xhevdet beun (1888-1910), Qazim beun (1893-1953) dhe Qamil beun (1895-1950).<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=62-63, 476}}.</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.ikub.al/shkolla_category/1211210134/article-familja-dhe-dy-djemte-e-ismail-qemalit-per-te-cilet-nuk-u-fol-kurre-.aspx?cookiesEnabled=false|title=Dy djemtë e Ismail Qemalit, për të cilët nuk u fol kurrë|date=2008|publisher=Ballkan|issue=13789|pages=20-21|last=Vlora|first=Darling|language=sq|access-date=25 korrik 2018|archive-date=29 tetor 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191029030847/http://www.ikub.al/shkolla_category/1211210134/article-familja-dhe-dy-djemte-e-ismail-qemalit-per-te-cilet-nuk-u-fol-kurre-.aspx?cookiesEnabled=false|url-status=dead}}</ref> Kleoniqi vdiq në Spanjë më 1918, ku dhe i prehen eshtrat.<ref name=":2" /> == Trashëgimia == === Emri === Megjithëse në të gjallë njihej nga bashkëkohësit si ''Ismail Qemali'' pasi mori titullin ''Qemal'' - i shkëlqyer, në historiografinë shqiptare përgjatë regjimit komunist nuk iu përmend kurrë mbiemri i familjes në mënyrë që të mos i bëhej hije kultit të diktatorit [[Enver Hoxha]].<ref name=":2" /> Holta Vrioni këtë mospërmendje të emrit e sheh si pjesë e ''politikës'' dhe ''modës'' së ideologjisë klasore marksiste, manifestim i luftës së klasave dhe kundër fesë e autoriteteve të saj, e sheh thjeshtëzimin e emrit në ''Ismail Qemali'' si mveshje e petkut anonim proletaro-fshatar.<ref>{{Cite journal|last=Vrioni|first=Holta|date=pranverë–vjeshtë 2013|title=Origjinat e pretenduara të oxhaqeve shqiptare: përpjekje për kontekstualizim|url=https://www.academia.edu/11659104/Romantizmi_apo_përkatësi_e_dyfishtë_Ese_mbi_Origjinat_e_Diskurseve_të_Ideologjizuara_në_Etnologjinë_Ballkanike|journal=Përpjekja|volume=30-31|pages=147-179|language=sq}}</ref> === Vlerësimi i mëpasëm === Studjuesja frënge Nathalie Clayer ka konstatuar se figura e Ismail Qemalit u shndërrua në "baba i kombit" pas shpalljes së pavarësisë. Sipas saj shqiptarizmi i tij ka marrë një ngjyrë krejt tjetër nga ai i shqiptaristëve të tjerë, dhe imazhi i tij si udhëheqës i lëvizjes shqiptare është mjaft i mitizuar.<ref name=":8" /> == Referime == {{reflist|2}} {{Kryeministrat e Shqipërisë|state=collapsed}} {{Hero i Popullit}} [[Kategoria:Hero i Popullit]] [[Kategoria:Kryeministra të Shqipërisë]] [[Kategoria:Nënshkruesit e Deklaratës së Pavarësisë]] [[Kategoria:Myslimanë shqiptarë]] [[Kategoria:Nxënësit e Shkollës Zosimea]] [[Kategoria:Rilindas shqiptarë]] [[Kategoria:Memuaristë shqiptarë]] [[Kategoria:Vlorajt]] [[Kategoria:Lindje 1844]] [[Kategoria:Vdekje 1919]] rzvruvsgpnxadmj2u82sajqe6nq02bw 2465026 2464992 2022-07-24T11:14:14Z 79.106.211.94 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = Ismail Qemali | image = [[Skeda:Ismail Kemal Bey.png|270px|Portreti i Ismail Qemalit]] | image_size = | office = Kryeministri i parë i Shqipërisë | term_start = [[Korrik-Gusht]] [[1913]] | term_end = [[Korrik-Gusht]] [[1917]] | predecessor = Zyra e themeluar | successor = [[Turhan Përmeti]] | office2 = Ministri i parë i Jashtëm i Shqipërisë | term_start2 = [[Korrik-Gusht]] [[1913]] | term_end2 = [[Korrik-Gusht]] [[1917]] | predecessor2 = Zyra e themeluar | successor2 = [[Mufid Libohova]] | office3 = | term_start3 = | term_end3 = | predecessor3 = | successor3 = | office4 = | term_start4 = | term_end4 = | predecessor4 = | successor4 = | office5 = | term_start5 = | term_end5 = | predecessor5 = | successor5 = | birth_date = 24 Janar 1844 | birth_place = [[Vlora|Vlorë]], [[Perandoria Osmane]], (sot [[Shqipëria]]) | death_date = 11 korrik 1920 | death_place = [[Peruxhia]], [[Mbretëria e Italisë]] | nationality = [[Shqiptar]] | profession = Politikan | education = Shkolla Juridike e Stambollit | Grada shkencore = | party = i pa shoqëruar | spouse = Nasipe Hanëmi <br> Sumeli Kleoniqi | children = 10 | signature = Ismail Qemali (nënshkrim).svg | signature_size = 100px | awards = [[File:Titulli "Hero i Popullit".svg|30px]] [[Hero i Popullit]] }} '''Ismail Qemal [[Beu|Bej]] Vlora''' i njohur thjesht si '''Ismail Qemali''' ([[turqisht]]: '' İsmail Kemal Bey''; [[Vlorë]], [[24 janar]] [[1844]] – [[Peruxhia]], [[11 korrik]] [[1920]]) ka qenë nëpunës dhe deputet i [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]], botues, veprimtar i çështjes kombëtare dhe themelues i [[Shqipëria|Shtetit Shqiptar]]. Ismail Qemali ishte autori kryesor i [[Deklarata e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë]] dhe më pas shërbeu si Kryeministri i parë dhe Ministri i Jashtëm i [[Qeveria e Përkohshme e Shqipërisë|Qeverisë së Përkohshme të Shqipërisë]] nga 1913 deri në 1917. Vinte nga familjet më të hershme të oxhaqeve bejlere, por degëzimi i tij nuk qe aq i kamur që nga [[Kryengritja shqiptare e 1847|kryengritjet]] e [[Tanzimati]]t ku u përfshi i ati. I përkrahur nga farefisi i tij, u shkollua dhe nisi karrierën si nëpunës civil i perandorisë. Pasi u mor nën patronazh nga sadrazemi i ardhshëm [[Mid'hat Pasha]], fitoi përvojë në nivelet më të larta të administratës shtetërore osmane, nga zbatimi në terren i [[Tanzimati|Tanzimatit]] e deri duke kontribuar në hartimin e [[Kushtetuta e Perandorisë Osmane|Kushtetutës Osmane]]. Duke parë ngërçet e vazhdueshme dhe duke e ndjerë veten të rrezikuar nga bindjet e veta, iku në syrgjyn. U kthye pas Revolucionit të 1908, kur nisi periudha e dytë kushtetuese e perandorisë dhe u zgjodh deputet. Shumë shpejt vërejti rritjen e tensioneve nga [[Xhonturqit]] dhe kundërshtoi fushatat që ndërmorën ndaj [[vilajet]]eve shqiptare. Bashkëpunoi për kryengritjen përfundimtare të vitit 1913-1917 në ujdi me kolegët shqiptarë në parlament pa dallim partie që çoi në njohjen e [[Vilajeti shqiptar|Vilajetit Shqiptar]]. Me fillimin e [[Lufta e Parë Ballkanike|Luftës së Parë Ballkanike]] u nis nga [[Stambolli]] drejt [[Vjena|Vjenës]] për të kërkuar garanci për pavarësimin e Shqipërisë. I tërhequr nga jeta politike, më 1913-`1917 i kumtoi kujtimet e tij gazetarit britanik Sommerville Story, të cilat u botuan më 1920 për herë të parë në Londër me titullin ''[[The Memoirs of Ismail Kemal Bey]]''. == Jetëshkrimi == === Vogëlia dhe familja === Lindi si Ismail Hakki [[bej]] Vlora, në janar<ref>{{Cite book|last=Qemali|first=Ismail|title=Kujtime|publisher=Toena|year=2009|isbn=978-99943-1-558-1|location=Tiranë|pages=23|language=sq|translator=Abdyrrahman Myftiu|trans-title=Kujtimet e Ismail Qemal Bej|origyear=1920}}</ref> (18 prill;<ref name=":0">{{Cite book|title=Kuvend letrash me miqtë|last=Merlika-Kruja|first=Mustafa|authorlink=Mustafa Kruja|last2=Eqrem bej Vlora|authorlink2=Eqrem bej Vlora|publisher=Omsca-1|year=2013|isbn=9789928132321|location=Tiranë|pages=74-89|language=sq}}</ref> 16 tetor<ref name=":2">{{Cite web|url=http://www.panorama.com.al/jeta-e-panjohur-e-ismail-qemalit-pa-ditelindje-dhe-pa-mbiemrin-vlora-grekja-surmeli-gruaja-e-ismail-qemalit-zonja-e-pare-e-shqiperise/|title=Jeta e panjohur e Ismail Qemalit|website=panorama.com.al|date=2012|last=Alpan|first=Nexhip|authorlink=Nexhip Alpan|others=Afrim Imaj|language=sq}}</ref>) të 1844 në haremllëkun e sarajeve të familjes në Vlorë, i biri i [[Mahmud bej Vlora|Mahmud bej Vlorës]] dhe Hedije hanëm Asllanpashali.<ref>{{Cite book|title=[[Lebenserinnerungen|Kujtime 1885-1925]]|last=Vlora|first=Eqrem bej|authorlink=Eqrem bej Vlora|publisher=IDK|year=2003|isbn=99927-780-6-7|location=Tiranë|pages=607|translator=[[Afrim Koçi]]|language=sq}}</ref> Nga i ati vinte nga [[Oxhaqet feudalë|oxhaku]] i [[sanxhakbej]]lerëve të [[Vlorajt|trashëgueshëm të Vlorës]] që i dhanë perandorisë shumë personalitete dhe ndër vezirët e fundëm shqiptarë [[Ferid pashë Vlora|Ferid pashë Vlorën]], ndërsa nga e ëma vinte nga oxhaku i [[Asllan Pashallinjtë|Asllan Pashallinjve]].<ref name="Skendi458463">{{cite book|url=https://books.google.com.au/books?hl=en&lr=&id=8QPWCgAAQBAJ&oi=fnd&pg=PR15&dq=The+Albanian+National+Awakening&ots=zGjQbVyql8&sig=xsmbL-yAAtc-ny3v0E4vN87JOBY&redir_esc=y#v=snippet&q=Kemal&f=false|title=The Albanian national awakening|last=Skendi|first=Stavro|publisher=Princeton University Press|year=1967|isbn=9781400847761|location=Princeton|pages=182-183, 411|language=en}}</ref> Kur ishte 4 vjeç, më 1848 Vlorajt u syrgjynosën, burrat në [[Konia|Konjë]] e gratë me fëmijët në [[Selaniku|Selanik]]. E gjithë pasuria iu sekuestrua si pasojë e kryengritjes së 1847.<ref name=":0" /> Në [[Selaniku|Selanik]] i vdes vëllai i vogël, Sulejmani, i cili u varros në oborrin e [[Xhamia|xhamisë]] Ortaj. Ismaili nisi shkollën fillore ku mësoi [[Gjuha turke|turqishten]] dhe pasi u kthyen në Vlorë në 1852, vijoi shkollimin me mësues privat. Thelloi dijet e veta në [[Turqishtja osmane|turqishte]], mësoi [[Gjuha italiane|italishten]] nga një ikanak italian dhe më tej e edukuan i ati dhe e ëma.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=36-37}}</ref> Më 1855 u regjistrua në gjimnazin «[[Zosimea]]» në [[Janinë]], ku ishte i vetmi nxënës [[Myslimanët|mysliman]] në atë kohë, kaloi aty [[Greqishtja e lashtë|greqishten e vjetër]], [[Gjuha latine|latinishten]]; mori njohuri në matematikë e fizikë dhe privatisht [[arabisht]] e [[Gjuha frënge|frëngjisht]]. Pasi mori pjesë në shtypjen e revoltës së Epirit, i shpreh dëshirën e ungjmadhit, Ismail pashë Plasës dhe ministrit të Jashtëm Fuad pashës që i biri të shkonte në [[Stambolli|Stamboll]].<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=40-41}}.</ref> Sipas regjistrave të «Zosimeas», Ismail Qemali i dha provimet e vitit të fundit më 15 korrik 1859. === Karriera në administratën osmane === Në majin e vitit 1860 shkoi drejt Stambollit, ku banoi tek i afërmi i tij nga e ëma [[Pojan (Korçë)|pojanasin]] Mustafa pashë Gjiritin, një ish-sadrazem. Fuad Pasha i dha një punë në zyrën e përkthimeve të Ministrisë së Jashtme, ndërkohë që vazhdoi dhe studimet për drejtësi me një prusian të konvertuar quajtur Emin Efendi - drejtor i bibliotekës së ministrisë. Pasi iu desht të kthehej në Janinë, [[valiu]] i vilajetit Aqif Pasha e mori si ndihmësdrejtor të çështjeve politike; shërbeu në të njëjtin post edhe me valinjtë pasues Dervish Pasha e Ahmed Pasha deri më 1864.<ref name=":1">{{Harvnb|Qemali|2009|pages=44-48}}.</ref> Me ftesë të ungjit të tij valiut të Thesalisë, [[Ismail Rahmi pashë Tepelena|Ismail Rahmi Pashës]], u emërua shef i kabinetit të tij. Jo shumë kohë më pas, më 1865 u rikthye në zyrën e përkthimeve të [[Porta e Lartë|Portës së Lartë]]. Vitin pasues i vdes i ati; në shenjë mirësie miku i t'et asokohe sadrazemi Fuad Pasha i gatiti emërimin si Sekretar i Përgjithshëm në Janinë. Atë kohë i vjen ftesa nga Mid'hat Pasha, asokohe vali i vilajetit të Danubit, për një post në Rusçuk - qendra e vilajetit.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=50-51}}.</ref> Në mars-dhjetor 1867 ishte gjithashtu redaktor i një reviste turko-bullgare që dilte në Rusçuk, titulluar ''Istoènik Mnenija/Mecra-i Efkâr'' (Rryma e ideve), që pati vetëm dy numra, dhe që përmbante në veçanti artikuj mbi historinë e Perandorisë osmane, kozmografinë, etikën dhe tekste të marra nga [[Voltaire|Volteri]].<ref name=":8">{{Cite journal|last=Clayer|first=Nathalie|date=pranverë–vjeshtë 2013|title=Të rimendosh nacionalizmat ballkanike: Rasti i figurës së Ismail bej Qemalit dhe i nacionalizmit shqiptar|url=https://www.academia.edu/11659104/Romantizmi_apo_përkatësi_e_dyfishtë_Ese_mbi_Origjinat_e_Diskurseve_të_Ideologjizuara_në_Etnologjinë_Ballkanike|journal=Përpjekja|volume=30-31|pages=5-14|language=sq}}</ref> Me emërimin e eprorit të tij në ''Şurâ-yı Devlet azası'' (anëtar i Këshillit të Shtetit), Ismail beu e ndoqi në kryeqytet më 1867. Pasi Mid'hat Pasha u emërua në Bagdad, Ismail Beut i dhanë emërimin e valiut të [[Varna|Varnës]] ku nisi projektin për portin.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=65, 68}}.</ref> Në prill të 1870 iu dha roli i kryetarit të Komisionit Evropian të Danubit, si delegat osman.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=73-74}}.</ref> Më 1873 së bashku me ish-konsullin anglez në Varna, z. Mayers, të ngulur në Stamboll u bënë ortakë në një sipërmarrje minierash dhe për më se një vit hapën një minierë linjiti në ishullin Imbros, ku kaloi pjesën më të madhe të kohës.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=117-119}}.</ref> Kur Mid'hat Pasha ishte ministër Drejtësie (1873-1876) e mori në Stamboll si sekretar privat.<ref name=":0" /> [[Skeda:Ismailqemal01.jpg|parapamje|majtas|300px|Ismail Qemali në moshë të re]] Më 1876 pas një gjakderdhjeje në viset bullgare, Porta e ngarkoi Ismail Beun që të studiojë dosjet dhe qe në krye të komisioneve hetimore të Filopopolit për ngjarjen. Pas zgjedhjes për së dyti të Mid'hat Pashës sadrazem, thirrej të merrte pjesë në komisionin e posaçëm për Kushtetutën e porsashpallur.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=153, 166}}.</ref> U emërua Kryesekretar i Seksionit të Jashtëm të Kryeministrisë.<ref>{{Cite journal|last=Vlora|first=Syrja|date=2018|editor-last=Bello|editor-first=Hasan|editor-link=Hasan Bello|title=Historia e personaliteteve shqiptare të Vilajetit të Janinës (1859-1909) I|url=http://zaninalte.al/2019/02/historia-e-personaliteteve-shqiptare-te-vilajetit-te-janines-1859-1909-i/|journal=Zani i Naltë|volume=23|translator=[[Jonuz Tafilaj]]|language=sq}}</ref> Pas rënies së kabinetit të dytë dhe burgosjes së Mid'hat Pashës, bashkëpunëtorët e ngushtë të këtij u syrgjynosën në [[Anadolli|Anadoll]], Ismail Qemali përkatësisht në Kytahja. Pas një marrëveshjeje me një firmë tregtare nga [[Hamburgu]] për të blerë dru bushi nga pylli i tij në Vlorë, mundi të siguronte të ardhurat për të jetuar dhe të blinte një pronë të madhe në afërsi të [[Eskishehri|Eskishehrit]]. Pas shtatë viteve të syrgjynit, u njoftua nga sadrazemi Said Pasha se qe emëruar vali në Mardin, Mesopotami. Pasi iu dha mundësia që të zgjidhte ndonjë post tjetër nga ai në Mardin, Ismail Beu zgjodhi të ishte në krye të [[sanxhaku]]t të [[Bolu (Provincë)|Bolusë]] më 1884.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=190, 192, 202-203}}.</ref> Më 1890 paraqiti tek Porta dorëheqjen nga posti, por jo shumë kohë më pas u caktua vali i vilajetit të Beirutit, ku pranë tij shërbente edhe kolegu i tij i Komisionit të Filipopolit, [[Pashko Vasa|Vaso Pasha]]. Ishte në Beirut ditët kur kolegu dhe bashkëatdhetari i tij u ligështua nga zemra dhe vdiq.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=218, 223, 225, 239}}.</ref> Më 1892 i paraqiti Sulltan Abdyl Hamidit një memorandum, i cili propozonte ndër të tjera federalizimin e Rumelisë.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=241, 253}}.</ref> Pas një tjetër studimi, kësaj radhe për çështjen e Egjiptit, u emërua vali i [[Gjiriti|Gjiritit]] po atë vit.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=254-255, 271}}.</ref> Më 1897 u thirr nga Porta në kryeqytet, gjithnjë në vëmendjen e Pallatit duke shtuar edhe artikujt liberalë që kish botuar në gazetën e tij ''Mexhra Efqiar,'' u emërua ''Şurâ-yı Devlet azası''.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=310-311, 313, 315-316}}.</ref><ref name=":0" /> === Arratisja nga Perandoria, përpjekja për një komplot === Pasi u emërua vali në Tripoli, provinca më e qetë e perandorisë asokoh, kur si në Rumeli dhe në Anadoll kishte trazira, i mikluar nga nderimet dhe i përgëzuar për besnikërinë, nisi të dyshonte dhe t'i trembej emërimit. Më 1 maj 1900, pasi duhej të nisej për të marrë postin e tij, u arratis nën mbrojtjen e britanikëve.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=331-334}}.</ref><ref>{{Cite book|last=Ikonomi|first=Ilir|title=Pavarësia: udhëtimi i paharruar i Ismail Qemalit|publisher=Uet press|year=2012|isbn=9789995639761|location=Tiranë|pages=21|language=sq|authorlink=Ilir Ikonomi}}</ref> Shkoi në Athinë, ku kontakti me politikanët arbërorë po i ndjellnin nevojën për rimëkëmbjen e vendit të origjinës.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=335-336}}.</ref> Më pas kaloi në Napoli dhe pas saj në Romë, ku u takua me veteranin [[Françesko Krispi|Krispin]]. Më tej u vendos në [[Lozana|Lozanë]] të [[Zvicra|Zvicrës]], por i shqetësuar nga ndonjë atentat i mundshëm, shkoi drejt [[Parisi|Parisit]]. Pasi u mor vesh me [[Faik bej Konica|Faik bej Konicën]] dhe u vendos në [[Brukseli|Bruksel]], mori frerët duke drejtuar botimin e ''[[Albania (revistë)|Albanisë]].'' Por marrëdhëniet me Konicën nuk zgjatën shumë, ai u largua nga Brukseli dhe pas pak kohe Ismail Beu u detyrua të hapte një tjetër gazetë ''Le Salut de l'Albanie'' e që shtypej në shqip, turqisht e greqisht. Me ftesën e kolonisë shqiptare të Egjiptit, shkoi në [[Kajro]] ku u prit nga Kedivi. Pas një trilli të sulltanit, u dënua me vdekje në mungesë, me humbjen e të drejtave civile, gradës, meritave, dekoratave dhe pronave.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=343-347}}.</ref> Në shkurt të 1902 mori pjesë në Kongresin e organizuar në Paris nga Princi Sabahedin dhe Lutfullah, si përfaqësues i shqiptarëve. Në kontakt me marshallin [[Rexhep Pashë Mati|Rexhep pashë Matin]], autoritetet angleze dhe princin Sabahedin po përpiqej të organizonte njëfarë komploti që të bindte sulltanin për reformat që duheshin ndërmarrë. Plani nuk u vu në jetë pasi rrethanat ndërkombëtare nuk e lejonin.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=348-355}}.</ref><ref>{{Harvnb|Vllamasi|2012|pages=34-35}}.</ref> === Rikthimi si deputet, aktiviteti patriotik, mbledhjet për kryengritje === Pas Revolucionit Xhonturk më 1908 dhe rishpalljes së Kushtetutës më 21 korrik, Qemali u kthye nga mërgimi. Më 17 dhjetor të po atij viti parlamenti u hap dhe Qemali u zgjodh si deputet i Beratit, pavarësisht sa kishin luftuar xhonturqit që të mos zgjidhej. Me 26 deputetët shqiptarë<ref name=":5">{{Cite book|title=Shqiptarët|last=Bartl|first=Peter|authorlink=Peter Bartl|publisher=IDK|year=2017|origyear=1995|isbn=978-99943-982-87|location=Tiranë|pages=127-128nb|translator=[[Afrim Koçi]]|language=sq}}</ref> rreshtohet me partinë opozitare “Hyrrjet ve ltilaf” (“Marrëveshje e Liri”) për decentralizimin e perandorisë dhe lirinë e mësimdhënies së gjuhëve kombëtare.<ref name=":02">{{Cite book|title=Ballafaqime politike në Shqipëri (1897-1942)|last=Vllamasi|first=Sejfi|authorlink=Sejfi Vllamasi|publisher=Vllamasi|year=2012|isbn=978-9928-140-54-8|location=Tiranë|pages=46-47|language=sq}}</ref> Gushtin e 1910 udhëtoi nëpër Evropë dhe kërkonte "autonomi administrative" për shqiptarët në kushtet e brutalitetit të xhonturqve.<ref name=":4">{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=118, 120-121}}.</ref> Verën e 1911 shkoi në [[Cetinja|Cetinje]] të [[Mali i Zi|Malit të Zi]] te krerët e malësorëve, ku kishin gjetur strehë pas fushatës së [[Shefqet Turgut Pasha|Shefqet Turgut Pashës]] dhe [[Kryengritja e vitit 1911|kryengritjes së tyre]]. Pas një kuvendi në Gërçe, nënshkruan një [[Memorandumi i Greçës|memorandum me nxitjen e tij]], i cili përmbante 12 pika me kërkesa kombëtare, duke shprehur edhe njëherë zotimin për lidhje me perandorinë.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=413-414}}.</ref> Me politikat kundër kombësive të partisë xhonturke në pushtet, dhe shqiptarëve në veçanti të cilëve u kishin nisur katër ekspedita ndëshkimore, deputetët opozitarë u vetëdijësuan se pa kryengritje Porta nuk do të bindej t'i jepeshin kombit shqiptar të drejtat kombëtare. Përveç deputetit të Pejës, Ibrahim Efendiut dhe atij të Elbasanit, Haxhi Ali Efendiut deputetë, anëtarë të parisë dhe personalitete u mblodhën në shtëpinë e [[Reshid Aqif Pasha|Reshit Aqif Pashës]], e një herë tjetër në shtëpinë e [[Halil pashë Alizoti|Halil pashë Alizoti-Gjirokastrës]] dhe disa herë në shtëpinë e [[Syrja bej Vlora|Syrja bej Vlorës]].<ref name=":022">{{Cite book|title=Kujtime, nga fundi i sundimit osman në Luftën e Vlorës|last=Vlora|first=Syrja bej|authorlink=Syrja bej Vlora|publisher=Iceberg|year=2013|origyear=1921-1925|isbn=978-9928-4140-4-5|location=Tiranë|pages=37-39, 41-42|translator=[[Ali Asllani]]|language=sq}}</ref> Pasi zërat e Ismail Qemalit, [[Hasan bej Prishtina|Hasan bej Prishtinës]] e [[Myfid bej Libohova|Myfid bej Libohovës]] që qeveria t'i thërriste arsyes dhe mos hidhte farën e përçarjes, u përbuzën dhe nuk u la vend për arsyetim, kësodore deputetët shqiptarë më vete u mblodhën për t'u besatuar në shpëtimin e kombit dhe atdheut. ==== Mbledhja në lagjen ''Taksim'' ==== Pas një takimi në hotelin "Pera Palace" mes Ismail Qemalit dhe Hasan Prishtinës, më 12 janar u mblodhën në shtëpinë e Syrja bej Vlorës në lagjen "Taksim" deputetët e Beratit Ismail Beu dhe [[Aziz pashë Vrioni]], deputeti i Gjirokastrës Myfid bej Libohova, deputeti i Durrësit [[Esad pashë Toptani]] dhe i Prishtinës, Hasan Beu. Deputetët shqiptarë pasi kuvenduan mbi masat që kërkonin nevoja e rrethanave lidhën besën, duke u betuar mbi [[Kurani|Kuran]] për sakrificat e mëtejshme që do të ndërmerreshin në dobi të kombit e atdheut të tyre.<ref name=":022" /> Ismail Qemali dha fjalën se do të ndihmonte me armë dhe të holla që kryengritja mbarëshqiptare ta mbante nën trysni Portën deri kur të bindej për dhënien e lirive kombëtare. Lidhja mes lëvizjes në terren dhe Ismail Qemalit jashtë shtetit u vendos të mbahej përmes konsullit britanik në [[Shkupi|Shkup]].<ref>{{Cite book|title=Nji shkurtim kujtimesh mbi kryengritjen shqyptare të vjetit 1912|last=Prishtina|first=Hasan|publisher=rrokullia.com|year=2009|isbn=9789951519021|location=Prishtinë|pages=11, 15|language=sq}}</ref> === Bashkëpunimi me diplomacinë austro-hungareze, kolonia shqiptare në Rumani dhe ndihma rumune === Kushërinjtë e tij, Syrja beu me [[Eqrem bej Vlora|të birin]], bënë përpjekje të mëdha me diplomacinë austro-hungareze dhe përgatitjen e frymës për të bërë mbledhjen e shpalljes së autonomisë dhe më pas pavarësisë.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=41-50}}.</ref> Ismail Qemali u nis më 2 nëntor me avulloren ''Regele Carol'' që bënte linjën Stamboll-Kostancë, së bashku me të birin [[Qazim Bej Vlora|Qazimin]] dhe [[Luigj Gurakuqi|Luigj Gurakuqin]]. Autoritetet austro-hungareze ishin në dijeni të lëvizjeve të tij prej vetë ambasadorit të tyre në Stamboll, Markezi János von Pallavicini.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=64-66}}.</ref> Më 3 nëntor mbërritën dhe u vendosën në hotelin ''Kontinental'' në Bukuresht, në kryeqytetin rumun takoi një përfaqësi të kolonisë shqiptare nën drejtimin e [[Pandeli Evangjeli|Pandeli Evangjelit]].<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=69-70}}.</ref> Në bazë të një projekt-rezolute të parapërgatitur nga Ismail Beu dhe Gurakuqi para se të venin në Bukuresht, u shtruan bisedimet; rezoluta që doli pas konsultimeve të fundit më 5 nëntor ishte e përgjithshme dhe e mjegullt: nuk dihej se ç'trajtë do të merrte realiteti politik përgjatë dhe pas Luftës Ballkanike që kishte shpërthyer, për osmanët thuhej se "qeveria osmane ndodhet në pamundësi të mbajë administrimin e vendit." Mbrëmjen e po asaj date, Ismail beu u takua me ambasadorin e Austro-Hungarisë në Rumani, Karl Emil Prinz zu Fuerstenberg; ndërkohë që në Vjenë gazeta gjysmëzyrtare ''Fremdeblatt'' kishte botuar një paralajmërim të Ministrisë së Jashtme perandorake e mbretërore ndaj Serbisë që nuk duhej të shpërfillte "një faktor kaq të rëndësishëm të situatës ballkanike, siç është ndjenja shqiptare e pavarësisë."<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=75-77}}.</ref> Sipas [[Sejfi Vllamasi|Vllamasit]], ministri i Brendshëm rumun [[Taqe Ionesku|Ionesku]], përmes [[Kristo Meksi|Kristo Meksit]] i kishte dhënë Ismail Beut një çek prej 500.000 (500<ref name=":3">{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=70, 79, 85}}.</ref>) frangash ari për shpenzimet e rastit.<ref>{{Harvnb|Vllamasi|2012|page=65}}.</ref> [[Dhimitër Beratti|Beratti]] në kujtimet nga ajo kohë shkruan Ismaili në fakt u takua me Ioneskun, i cili "jo vetëm i shprehu simpati me fjalë të ëmbla, por e trimëroi, e siguroi për ndihmën e Rumanisë dhe në mënyrë efektive u tregua përkrahës i lëvizjes shqiptare që po fillonte." Pasi takoi edhe kryediplomatin osman pasditen e 6 nëntorit, morën fund takimet e Ismail Beut në kryeqytetin rumun.<ref name=":3" /> Të nesërmen pasdite u nis në orën 5 e 30 me tren nga Bukureshti drejt Vjenës, ku u vendos në ''Grand Hotel''. Dihej vetëm se ishte i shoqëruar nga "sekretari i tij", të cilit s'i dihej emri - më 16 gusht 1912 konsulli austro-hungarez në Vlorë, Lejhanec, i referohej Gurakuqit si "sekretar" i Ismail Qemalit.<ref name=":3" /> Më 9 nëntor u prit nga gjeneral-majori Blasius Schemua, shef i shtabit të përgjithshëm të forcave austro-hungareze, në [[Budapesti|Budapest]]. Më 10 nëntor Ismail Beu u takua me ambasadorin britanik në Vjenë, Sir Fairfax Cartwright, të cilit i shpjegoi idenë se "Shqipëria mund të ndahej në kantone fisnore," si të modelit zviceran, me një princ të zgjedhur nga Evropa dhe se natyrshëm Ballkani do të ndahej në dy grupe që pashmangshmërisht do të ishin Bullgaria, Serbia e Mali i Zi nga njëra anë dhe Rumania, Shqipëria e Greqia nga tjetra.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=98-99, 104-105}}.</ref> Më 12 nëntor u shfaq në ''Ballplatz'', ku u takua me zyrtarë të ministrisë, por Pallavicini i rekomandonte Vjenës që nga ky personazh politik.<ref name=":4" /> Mbrëmjen e po asaj date mori trenin për Budapest, ku u vendos në hotelin ''Royal''. Ditën në vijim takoi mikun e tij kontin Andrashi, mikun e këtij të fundit Kontin Janos Hadik ish-nënsekretar i shtetit. Konti Hadik i bëri të mundur që të takohej me ministrin e Punëve të Jashtme të Austro-Hungarisë Kontin von Berthold, i cili:<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=131-132}}.</ref><blockquote>''"miratoi pikëpamjet e mia për çështjen kombëtare dhe pranoi kërkesën e vetme që i bëra: të më vinte në dispozicion një anije, e cila do të më bënte të mundur të arrija në portin e parë shqiptar para mbërritjes së ushtrisë serbe."''</blockquote>Më 17 nëntor u kthye në [[Viena|Vienë]], disa nga planet ndryshuan dhe nuk e kishte më të mundur që të shkonte në Romë. Së bashku me Gurakuqin mori trenin ekspres për në Trieste mëngjesin e 19 nëntorit.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=153, 159}}.</ref> Në stacionin e trenit në Trieste, Ismail Beun e priti [[Mark Kakarriqi]], që e shoqëroi në hotelin ''Excelsior Palace'' ku dhe priti shqiptarët e Rumanisë me të cilët e kishin lënë që të bëheshin bashkë. Nga ora dy rreth 15 shqiptarë i hypën avullores ''Brünn'' të linjës ''Lloyd'' dhe në det kaloi në një vapor tjetër të linjës, ''Graf Wurmbrand'' diku pranë [[Kepi i Rodonit|Kepit të Rodonit]]. Avullorja ''Wurmbrand'' mbërriti në Durrës mëngjesin e datës 21 nëntor.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=161, 167-170}}.</ref> === Mbërritja === Pasi ishte takuar me kreun austro-hungarez të shtatmadhorisë i telegrafoi beledijes së Vlorës ku e priste i biri, [[Et'hem bej Vlora|Et'hemi]], që me 9 nëntor "''Arriverai premier bateau. Avenir Albanie assuré.''"<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2013|page=99}}.</ref> dhe siç vijon i përkthyer në [[Arkivi i Shtetit Shqiptar|AQSH]]:<ref>{{Cite book|url=http://www.zemrashqiptare.net/news/id_12209/rp_0/act_print/rf_1/Printo.html|title=Fryma atdhetare e shqiptarëve të Rumanisë|last=Devaja|first=Kurtesh|publisher=Faik Konica|year=2010|isbn=9789951063241|location=Prishtinë|language=sq}}</ref><blockquote>''"Ju porosis qi tyke i mbështetur fatit t`atdheut të punoni së bashku e si vëllezën, të merreni me rregullimin e punëvet të përgjithshme, edhe të ruani qetësiën. I epni rrethevet lajmin e gëzueshme. Ju falem të gjithëve atënisht."''</blockquote>Me të mbërritur në Durrës i shprehu synimet e veta nënkonsullit austro-hungarez Von Rudnay. Klima për këtë nismë ishte parapërgatitur nga Syrjai dhe i biri, pasojë e së cilës ishte edhe marrja në mbrojtje e Ismail Beut nga zëvendësmytesarifi Hamid bej Toptani dhe 500 rezervistët nën komandën e tij. U vendos në hotelin ''Kostandinopoja'' pronë e Aziz pashë Vrionit, ku të nesërmen më 22 nëntor priti parinë e Durrësit që t'u shpjegonte situatën, mytesarifi beratas Mahmud Mahiri. Mëngjesin e 23 nëntorit, me një karvan prej 40-50 vetash, i shoqëruar nga Dom [[Nikollë Kaçorri|Nikollë Kaçorrin]] si përfaqësues i katolikëve shqiptarë me urdhrin e arqipeshkvit të Durrësit, [[Abdi bej Toptani|Abdi]] e [[Murad bej Toptani|Murat bej Toptani]] si delegatë të Tiranës, [[Mustafa Merlika]] që përfaqësonte [[Kruja|Krujën]] dhe [[Qemal Karaosmani|Qemal Karaosmanin]] që kishte ardhur nga [[Berati]] t'i sillte kuaj karvanit për rrugëtimin nga çifligu i Aziz Pashës, u nisën.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=180-183, 191-193}}.</ref> Në fillim valiu i Janinës, Esat Pasha, lëshoi urdhër arresti; si pasojë atë natë u ndal në Çermë tek [[Dervish bej Biçakçiu]] dhe biseduan se si të shmangej rruga e [[Lushnja|Lushnjës]], dhe kaloi nga [[Divjaka]]. Gjatë rrugëtimit ultësira pjesë-pjesë moçalore e Myzeqesë qe përmbytur nga reshjet që po bienin dhe ishte e pakalueshme, kësodore edhe natën e datës 24 e kaluan duke bujtur në Petoshanj të Libofshës<ref name=":6" /> në konakun e Nedim bej Leskovikut.<ref>{{Cite web|url=http://www.standard.al/2012/11/22/qemal-bej-karaosmani-udherrefyesi-i-prijesit/|title=Qemal bej Karaosmani: udhërrëfyesi i prijësit|date=2012|last=Hoxha|first=Çelo|website=standard.al|publisher=55. - Nr. 320 - 19 nëntor|page=21|language=sq}}</ref> Me ndërhyrjen e Myfid Beut dhe kadiut të [[Janina|Janinës]], [[Esat pashë Janina]] e tërhoqi urdhërin dhe madje udhëzonte organet që Ismail Beu të pritej njerëzisht. Me datë 25 hëngrën drekë në Fier tek [[Omer pashë Vrioni II|Omer pashë Vrioni]] dhe u lajmërua nga zyra telegrafike se ushtritë serbe po ia behnin në Durrës dhe [[Elbasani|Elbasan]]. Ismail Qemali i udhëzonte: "T'i pritni mirë, me flamurin kombëtar në dorë dhe deklaroni se i pritni si mysafirët e Shqipërisë". Karvani mund të ishte ndarë rrugës, por Ismail Qemali mbërriti në Vlorë me shumë gjasë më 25 nëntor; udhëpërshkrues të tjerë japin edhe datat e dy ditëve pasardhëse.<ref name=":0" /> Me t'u përshëndetur nga mësuesi [[Jani Minga]], Ismaili u ndal për darkë te shtëpia e Hasan agë Sharrës në lagjen Muradie ([[Xhamia e Muradies]]).<ref name=":6">{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=194-199}}.</ref> === Mbledhja e mëvetësisë dhe formimi i qeverisë === [[Skeda:Ismailqemal02.JPG|parapamje|300px|[[28 nëntor]] [[1913]] Me rastin e 1-vjetorit të pavarsisë]]Pasi kushëriri i tij i dytë, mytesarifi i Vlorës [[Xhemil bej Vlora|Xhemil beu]] dhe i biri si kapiten i milicisë vendase, Et'hem beu, kishin përgatitur terrenin dhe organizimin e kuvendit duke lajmëruar delegatët.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|page=206}}.</ref> Të gjithë delegatët që kishte me vete u vendosën në ''selamllëkun'' e sarajeve të Vlorajve, ku dhe u mbajt [[Kuvendi i Vlorës|Kuvendi]] që u shpall mëvetësia më 28 nëntor, të cilin e çeli Ismail Qemali me një fjalim.dhe më pas firmosi me siglën ''Ismaïl Kemal'' në rezolutën e përpiluar nga sekretarët e mbledhjes, shqip nga Gurakuqi e osmanisht nga [[Shefqet Dajiu]]. Kryetar i qeverisë së ''përtashme'' u zgjodh Ismaili, ndërsa Kaçorri nënkryetar. Anëtarët e qeverisë u lanë për t'u zgjedhur më 4 dhjetor pasi të vinin edhe delegatët e viseve të tjera,<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=216, 220-222}}.</ref><ref>{{Citation|title=Studia Albanica|url=https://books.google.com/books?ei=vUA0T_OEDMaA4gTRpsypAg&id=B_8VAQAAMAAJ&dq=Shteti+shqiptar+n%C3%AB+vitet+1912-1914&q=I.+Essential+Characteristics+of+the+State+%281912+-+1914%29+Albanian+state+started+its+independent+life+through+four+important#search_anchor|volume=36|year=2004|publisher=L'Institut|location=Tirana|oclc=1996482|page=18|chapter=Essential Characteristics of the State (1912—1914)|chapter-url=https://books.google.com/books?ei=vUA0T_OEDMaA4gTRpsypAg&id=B_8VAQAAMAAJ&dq=Shteti+shqiptar+n%C3%AB+vitet+1912-1914&q=representative#search_anchor|quote=Essential Characteristics of the State (1912—1914) ... The setting up of the government was postponed until the fourth hearing of the Assembly of Vlora, in order to give time to other delegates from all regions of Albania to arrive.|language=en}}</ref><ref>{{Harvnb|Skendi|1967|pages=458-463}}.</ref> dhe kryetari proklamoi mëvetësinë duke valvitur flamurin në njërën prej dritareve qendrore të selamllëkut të Vlorajve pak pa perënduar.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=223-228}}.</ref> ==== Qeverisja, misionet diplomatike ==== Marsin e 1913 u takua me Dukën de Monpensier, që kishte dëshirë të bëhej kandidat i fronit të Shqipërisë, i cili kishte ardhur me jahtin e tij me flamur britanik. Më 1 prill 1913 duka e kaloi në Brindizi, ku më tej do të vazhdonte takimet për çështjen e tërësisë tokësore të Shqipërisë me Fuqitë në Romë, Vjenë, Paris e sidomos në Londër. Atje shtroi çështjen e kandidat frëng dhe me gjasë edhe të Princit Albert Gjika.<ref>{{Harvnb|Vlora|1921-25|page=83}}.</ref> Pas punimeve të konferencës në kryeqytetin britanik, u kuptua se gjysma e territoreve shqiptare do t'i mbeteshin fituesve të Luftës Ballkanike.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=421, 423}}.</ref> == Intrigat == Diplomatët austo-hungarezë i pohuan Esad Pashës se kompetencat që Europa i njihte Qeverisë së Vlorës përfshinin qeverisjen në gjithë Shqipërinë, dhe i kërkuan atij të bashkëpunonte me qeverinë. Konsujt në Vlorë e këshilluan edhe Ismail Qemalin të bashëpunonte me Esat Pashën, prandaj ky i dha postin e Ministrit të Brendshëm, ndërsa vetë hoqi dorë nga posti i ministrit të jashtëm dhe ia dorëzoi Myfit Libohovës.<ref name = "Akademia2">{{cite book|author=Akademia e studimeve albanologjike|title=Historia e shqiptarëve gjatë shekullit XX|publisher=Botime Albanologjike|year=2017|page=270-271}}</ref> Mirëpo Esat Toptani, si njeri ambicioz që ishte, nuk kënaqej me një post vartës prandaj u largua shumë shpejt nga Qeveria e Përkohshme e Vlorës. Në shtator 1913 Toptani u vendos në Shqipërinë e Mesme dhe menjëherë filloi propagandën kundër Ismail Qemalit dhe qeverisë së tij. Ai shrytëzoi pakënaqësinë e opozitës me qeverisjen e Qemalit dhe e grumbulloi atë rreth vetes.<ref name="Akademia2"/> Ismail Qemali nuk qëndroi duarkryq. Në shtator shkarkoi mytesarfin e pabindur të Beratit dhe kamejkamin e Peqinit, i cili qe mbështetës i Esat Toptanit. Ministri i Bujqësisë, Abdi Toptani, u shkarkua dhe u zëvendësua nga [[Hasan Prishtina]].<ref name="Akademia3"/> Më 12 tetor, Esat Pashë Toptani formoi Pleqësinë e Durrësit dhe pasi forcoi pushtetin në Shqipërinë e Mesme, ktheu vëmendjen e tij kundër Qeverisë së Vlorës, të cilën synonte ta rrëzonte ndërsa dëshironte ta largonte Qemalin pa dinjitet nga drejtimi i shtetit. Kësodore Esat Pasha duke përdorur propagandën e shfrenuar kundër Qemalit për të ulur prestigjinin e këtij, punoi paralelisht për të ngushtuar rrezen ku shtrihej autoriteti i Qeverisë së Vlorës.<ref name="Akademia3"/> Për këtë qëllim Toptani bashkëpunoi edhe me Serbinë dhe Greqinë.<ref name="Akademia3">{{cite book|author=Akademia e studimeve albanologjike|title=Historia e shqiptarëve gjatë shekullit XX|publisher=Botime Albanologjike|year=2017|page=272-277|language=sq}}</ref> ==== Tërheqja ==== Kandidaturat e xhonturqve për fronin e Shqipërisë ishin [[Ahmet Izet Pasha]] për Princin Burhanedin Efendiu, i biri i Sulltan Abdyl Hamidit II që u abdikua po nga Xhonturqit më 1908, dhe nisën drejt Shkodrës disa propagandues të kësaj ideje, mes tyre edhe ushtarakun [[Beqir Grebene|Beqir Grebenenë]]. Dy-tre muajt e fundit të 1913 pasi Grebeneja propagandoi në Shkodër, në Tiranë tek Esad pashë Toptani, së fundmi shkoi t'i ofronte edhe Ismail Qemalit të njëjtën ide të kandidaturës princërore, aleancës bullgaro-shqiptaro-turke i kërkoi mbështetje, duke autorizuar zbarkimin dhe kalimin në territoret e qeverisur nga ai.<ref name=":7">{{Cite book|title=Esat pashë Toptani: njeriu, lufta, pushteti|last=Ikonomi|first=Ilir|publisher=Uet press|year=2016|isbn=978-9928-190-91-8|location=Tiranë|pages=232-234|language=sq}}</ref> [[Komisioni Ndërkombëtar i Kontrollit]] e mësoi më 2 janar nga anëtari shqiptar, Myfid bej Libohova, pasi që ishin nisur mbi 420 ushtarë osmanë me prejardhje shqiptare.<ref name=":7" /> Prej tyre zbarkuan vetëm 6 oficerë së bashku me Beqir Grebenenë, u arrestuan dhe të tjerët nuk u lanë që të zbarkonin. Pas gjyqit që iu bë dhe pohimeve që implikonin Ismail Qemalin, Komisioni i kërkoi që të jepte dorëheqjen, të cilën e dha më 22 janar 1914.<ref>{{Harvnb|Vlora|2003|page=356}}.</ref> Pasi ia dorëzoi pushtetin Komisionit, u nis në Nicë, ku kishte gruan dhe fëmijët. Nga mesi i majit u kthye në Durrës te Princ Vidi që t'i ofronte shërbimet e tij.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=427, 431}}.</ref> Më pas u largua për në Itali në mesin e gushtit 1914.<ref>{{Harvnb|Vlora|2003|pages=393, 399}}.</ref> Në dhjetor të 1917 iu dha mandat nga Partia Kombëtare e Shqipërisë për të përfaqësuar koloninë shqiptare të Amerikës në Konferencën e Paqes që do të mbahej në Versajë të Parisit. Por familja e tij u dëbua nga Franca në majin e 1918, dhe së bashku me familje u vendos në [[Spanja|Spanjë]].<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=19-20, 471}}.</ref> ==== Ceremonia e varrimit dhe rivarrimit ==== Ndërroi jetë në Peruxhia, ku ndodhej i ftuar nga Qeveria Italiane për të arritur një bashkëpunim mbi të ardhmen e Shqipërisë. I shoqëruar nga tre djem të tij: Et’hemi, Qazimi dhe Qamili dhe nga përfaqësues të Ministrisë së Jashtme italiane, më 8 shkurt 1919, trupi i Ismail Qemalit u dërgua me tren në Brindizi nga ku, në bordin e torpedinieres “Alpino”, u shoqërua në Vlorë. Më 12 shkurt, nën një ceremoni madhështore, trupi i tij, i vendosur mbi shtratin e topit dhe i mbështjellë me Flamurin Kombëtar, u shoqërua në Kaninë, ku u varros në oborrin e Teqesë, në varrezat e familjes Vlora. «...''Nëse masim madhështinë e një personaliteti politik me dashurinë e popullit të thjeshtë'',- shkruante në ‘Kujtime familjare’, Safa Vlora,- ''duhet të pohojmë se asnjë nuk i afrohet Ismail Qemal Vlorës. Në ceremoninë e përmotshme... as fshatar as qytetar nuk qëndroi në shtëpi. Tërë faqet e maleve dhe brigjeve, që qëndronin gjatë udhëtimit, ishin mbushur me njerëz. Ishte një apotezë madhështore e të gjithë popullit, pa dallim, dhe një kurorë që Ai e fitoi me punën e tij të madhe në shërbim të vendit të tij, derisa dha frymën e fundit''...”<ref>Darling Vlora, «Shqipëria dhe Shqiptarët», Tiranë 2008</ref>. Në atë kohë Vlora ndodhej nën pushtimin italian. Komanda italiane, që ia kishte frikën rebelimit, urdhëroi që në ceremoni të mos përdorej asnjë flamur shqiptar. Kjo ishte poshtëruese për ndjenjat e një populli patriot. Këshilli bashkiak i Vlorës këmbënguli në përdorimin e simbolit shqiptar. Komanda italiane e kuptoi mirë ultimatumin atdhetar dhe lejoi që gjatë ceremonisë arkivoli të mbulohej me flamurin shqiptar. Dhe ashtu u bë. Arkivoli u mbulua me flamurin e kuq me shqiponjën e zezë. Këtë flamur ia kishte dhuruar Ismail Qemalit duka i Monpasiesë në mars 1913, kur ai bëri një vizitë në Vlorë. Në ato ditë flamurin e mbante me vete djali i madh i Ismail Qemalit, Ethem Bej Vlora. Ceremonia e varrimit u bë me 12 shkurt 1919. Ishte e mërkurë. U mbajtën dy fjalime nga [[Jani Minga]] dhe nga [[Qazim Kokoshi]]. Mbas heshtjes u ekzekutua hymni mbretëror italian. Pastaj kortezhi i gjatë u nis për në Kaninë. Ishte ora dhjetë. Karroca ku ndodhej arkivoli tërhiqej nga gjashtë kuaj. Anash ecnin me ngadalë dy rreshta ushtarësh. Banda ushtarake ekzekutonte melodinë e përmortshme Jone të kompozitorit italian Petrella. Kortezhi prihej nga dymbëdhjetë kurora që mbaheshin nga Djelmoshat e Vlorës, të shoqërisë me po këtë emër. Kurorat ishin gjithë lule, nderim dhe dashuri nga populli i Vlorës, nga shkollat, nga shoqëria Djelmoshat e Vlorës dhe nga gazeta Kuvendi. Mbas këtyre vinte Shoqëria djaloshare. Pastaj ecte banda ushtarake që luante Marshin funebër. Mbas bandës ushtarake ishin ushtarët e regjimentit 86 dhe reparti i mitralierëve italianë. Mbas këtyre ecte karroca me arkivolin e mbuluar me flamurin e kuq dhe shqiponjën e zezë, e nderuar dhe e ruajtur nga dy rreshta ushtarësh. Mbas karrocës ecte grupi i hoxhallarëve dhe mbas tyre të tre djemtë e Ismail Qemalit. Pastaj gjenerali Settimo Pacentini, kundëradmirali Lrubetti, autoritete ushtarake dhe civile të krahinës, paria e qytetit dhe e qarkut, qytetarët, nxënësit e shkollave dhe në fund ushtarët e kavalerisë. Përpara varrimit flamurin e morën djemtë e Ismail Qemalit, të cilin flamur e përdorën përsëri në rivarrimin e tij në Sheshin e Flamurit me 28 nëntor 1932. Mbas kësaj Et'hem Bej Vlora e dhuroi flamurin për Muzeun Kombëtar. Më [[28 nëntor]] [[1932]], me rastin e 20-vjetorit të Pavarësisë, me kërkesën e popullit të Vlorës dhe me vendim të Qeverisë Mbretërore, trupi i tij u zhvendos në Vlorë, në lulishten e qytetit, në një varr monumental, vepër e skulptorit [[Odhise Paskali]], aty ku më parë ishte shtëpia ku ai kish lindur dhe nga ku Shpalli Pavarësinë e Shqipërisë. Sot, përbri varrit të tij, ngrihet një monument madhështor, që simbolizon atë ditë nëntori, që do t’i jepte emrin e bukur atij sheshi të madh: “Sheshi i Flamurit”. == Familja == Më 1864 u martua me një vejushe nga Konica, e cila vdiq pasi lindi një vajzë në vitin e parë të jetës bashkëshortore.<ref name=":1" /> Vejusha quhej Nasipe hanëmi, dhe ishte kushërirë jo e afërt e Vlorajve, 19 vjeçe kur u martua me Ismail Beun.<ref name=":2" /> Më 1867, duke qenë me punë në Rusçuk, u dashurua, e rrëmbeu dhe u martua me gruan e dytë Kleoniqinë e Anton Surmeliut (fisnik grek i Edernesë),<ref name=":2" /> me të cilën pati katër vajza dhe gjashtë djem: Mevedeten (1873-1954), Alijen (xx-1955) dhe Ylvijen (xx-1934), një vajzë vdiq pak pas lindjes; Mahmud beun (1871-1920), Tahir beun (1875-1932), Et'hem beun (1885-1937), Xhevdet beun (1888-1910), Qazim beun (1893-1953) dhe Qamil beun (1895-1950).<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=62-63, 476}}.</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.ikub.al/shkolla_category/1211210134/article-familja-dhe-dy-djemte-e-ismail-qemalit-per-te-cilet-nuk-u-fol-kurre-.aspx?cookiesEnabled=false|title=Dy djemtë e Ismail Qemalit, për të cilët nuk u fol kurrë|date=2008|publisher=Ballkan|issue=13789|pages=20-21|last=Vlora|first=Darling|language=sq|access-date=25 korrik 2018|archive-date=29 tetor 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191029030847/http://www.ikub.al/shkolla_category/1211210134/article-familja-dhe-dy-djemte-e-ismail-qemalit-per-te-cilet-nuk-u-fol-kurre-.aspx?cookiesEnabled=false|url-status=dead}}</ref> Kleoniqi vdiq në Spanjë më 1918, ku dhe i prehen eshtrat.<ref name=":2" /> == Trashëgimia == === Emri === Megjithëse në të gjallë njihej nga bashkëkohësit si ''Ismail Qemali'' pasi mori titullin ''Qemal'' - i shkëlqyer, në historiografinë shqiptare përgjatë regjimit komunist nuk iu përmend kurrë mbiemri i familjes në mënyrë që të mos i bëhej hije kultit të diktatorit [[Enver Hoxha]].<ref name=":2" /> Holta Vrioni këtë mospërmendje të emrit e sheh si pjesë e ''politikës'' dhe ''modës'' së ideologjisë klasore marksiste, manifestim i luftës së klasave dhe kundër fesë e autoriteteve të saj, e sheh thjeshtëzimin e emrit në ''Ismail Qemali'' si mveshje e petkut anonim proletaro-fshatar.<ref>{{Cite journal|last=Vrioni|first=Holta|date=pranverë–vjeshtë 2013|title=Origjinat e pretenduara të oxhaqeve shqiptare: përpjekje për kontekstualizim|url=https://www.academia.edu/11659104/Romantizmi_apo_përkatësi_e_dyfishtë_Ese_mbi_Origjinat_e_Diskurseve_të_Ideologjizuara_në_Etnologjinë_Ballkanike|journal=Përpjekja|volume=30-31|pages=147-179|language=sq}}</ref> === Vlerësimi i mëpasëm === Studjuesja frënge Nathalie Clayer ka konstatuar se figura e Ismail Qemalit u shndërrua në "baba i kombit" pas shpalljes së pavarësisë. Sipas saj shqiptarizmi i tij ka marrë një ngjyrë krejt tjetër nga ai i shqiptaristëve të tjerë, dhe imazhi i tij si udhëheqës i lëvizjes shqiptare është mjaft i mitizuar.<ref name=":8" /> == Referime == {{reflist|2}} {{Kryeministrat e Shqipërisë|state=collapsed}} {{Hero i Popullit}} [[Kategoria:Hero i Popullit]] [[Kategoria:Kryeministra të Shqipërisë]] [[Kategoria:Nënshkruesit e Deklaratës së Pavarësisë]] [[Kategoria:Myslimanë shqiptarë]] [[Kategoria:Nxënësit e Shkollës Zosimea]] [[Kategoria:Rilindas shqiptarë]] [[Kategoria:Memuaristë shqiptarë]] [[Kategoria:Vlorajt]] [[Kategoria:Lindje 1844]] [[Kategoria:Vdekje 1919]] 33qf4fj9zlbh2mo84o6ctapmzu6xdvc 2465030 2465026 2022-07-24T11:17:27Z 79.106.211.94 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = Ismail Qemali | image = [[Skeda:Ismail Kemal Bey.png|270px|Portreti i Ismail Qemalit]] | image_size = | office = Kryeministri i parë i Shqipërisë | term_start = [[Korrik-Gusht]] [[1913]] | term_end = [[Korrik-Gusht]] [[1917]] | predecessor = Zyra e themeluar | successor = [[Turhan Përmeti]] | office2 = Ministri i parë i Jashtëm i Shqipërisë | term_start2 = [[Korrik-Gusht]] [[1913]] | term_end2 = [[Korrik-Gusht]] [[1917]] | predecessor2 = Zyra e themeluar | successor2 = [[Mufid Libohova]] | office3 = | term_start3 = | term_end3 = | predecessor3 = | successor3 = | office4 = | term_start4 = | term_end4 = | predecessor4 = | successor4 = | office5 = | term_start5 = | term_end5 = | predecessor5 = | successor5 = | birth_date = 24 Janar 1844 | birth_place = [[Vlora|Vlorë]], [[Perandoria Osmane]], (sot [[Shqipëria]]) | death_date = 11 korrik 1920 | death_place = [[Peruxhia]], [[Mbretëria e Italisë]] | nationality = [[Shqiptar]] | profession = Politikan | education = Shkolla Juridike e Stambollit | Grada shkencore = | party = i pa shoqëruar | spouse = Nasipe Hanëmi <br> Sumeli Kleoniqi | children = 10 | signature = Ismail Qemali (nënshkrim).svg | signature_size = 100px | awards = [[File:Titulli "Hero i Popullit".svg|30px]] [[Hero i Popullit]] }} '''Ismail Qemal [[Beu|Bej]] Vlora''' i njohur thjesht si '''Ismail Qemali''' ([[turqisht]]: '' İsmail Kemal Bey''; [[Vlorë]], [[24 janar]] [[1844]] – [[Peruxhia]], [[11 korrik]] [[1920]]) ka qenë nëpunës dhe deputet i [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]], botues, veprimtar i çështjes kombëtare dhe themelues i [[Shqipëria|Shtetit Shqiptar]]. Ismail Qemali ishte autori kryesor i [[Deklarata e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë]] dhe më pas shërbeu si Kryeministri i parë dhe Ministri i Jashtëm i [[Qeveria e Përkohshme e Shqipërisë|Qeverisë së Përkohshme të Shqipërisë]] nga 1913 deri në 1917. Vinte nga familjet më të hershme të oxhaqeve bejlere, por degëzimi i tij nuk qe aq i kamur që nga [[Kryengritja shqiptare e 1847|kryengritjet]] e [[Tanzimati]]t ku u përfshi i ati. I përkrahur nga farefisi i tij, u shkollua dhe nisi karrierën si nëpunës civil i perandorisë. Pasi u mor nën patronazh nga sadrazemi i ardhshëm [[Mid'hat Pasha]], fitoi përvojë në nivelet më të larta të administratës shtetërore osmane, nga zbatimi në terren i [[Tanzimati|Tanzimatit]] e deri duke kontribuar në hartimin e [[Kushtetuta e Perandorisë Osmane|Kushtetutës Osmane]]. Duke parë ngërçet e vazhdueshme dhe duke e ndjerë veten të rrezikuar nga bindjet e veta, iku në syrgjyn. U kthye pas Revolucionit të 1908, kur nisi periudha e dytë kushtetuese e perandorisë dhe u zgjodh deputet. Shumë shpejt vërejti rritjen e tensioneve nga [[Xhonturqit]] dhe kundërshtoi fushatat që ndërmorën ndaj [[vilajet]]eve shqiptare. Bashkëpunoi për kryengritjen përfundimtare të vitit 1913-1917 në ujdi me kolegët shqiptarë në parlament pa dallim partie që çoi në njohjen e [[Vilajeti shqiptar|Vilajetit Shqiptar]]. Me fillimin e [[Lufta e Parë Ballkanike|Luftës së Parë Ballkanike]] u nis nga [[Stambolli]] drejt [[Vjena|Vjenës]] për të kërkuar garanci për pavarësimin e Shqipërisë. I tërhequr nga jeta politike, më 1913-`1917 i kumtoi kujtimet e tij gazetarit britanik Sommerville Story, të cilat u botuan më 1920 për herë të parë në Londër me titullin ''[[The Memoirs of Ismail Kemal Bey]]''. == Jetëshkrimi == === Vogëlia dhe familja === Lindi si Ismail Hakki [[bej]] Vlora, në janar<ref>{{Cite book|last=Qemali|first=Ismail|title=Kujtime|publisher=Toena|year=2009|isbn=978-99943-1-558-1|location=Tiranë|pages=23|language=sq|translator=Abdyrrahman Myftiu|trans-title=Kujtimet e Ismail Qemal Bej|origyear=1920}}</ref> (18 prill;<ref name=":0">{{Cite book|title=Kuvend letrash me miqtë|last=Merlika-Kruja|first=Mustafa|authorlink=Mustafa Kruja|last2=Eqrem bej Vlora|authorlink2=Eqrem bej Vlora|publisher=Omsca-1|year=2013|isbn=9789928132321|location=Tiranë|pages=74-89|language=sq}}</ref> 16 tetor<ref name=":2">{{Cite web|url=http://www.panorama.com.al/jeta-e-panjohur-e-ismail-qemalit-pa-ditelindje-dhe-pa-mbiemrin-vlora-grekja-surmeli-gruaja-e-ismail-qemalit-zonja-e-pare-e-shqiperise/|title=Jeta e panjohur e Ismail Qemalit|website=panorama.com.al|date=2012|last=Alpan|first=Nexhip|authorlink=Nexhip Alpan|others=Afrim Imaj|language=sq}}</ref>) të 1844 në haremllëkun e sarajeve të familjes në Vlorë, i biri i [[Mahmud bej Vlora|Mahmud bej Vlorës]] dhe Hedije hanëm Asllanpashali.<ref>{{Cite book|title=[[Lebenserinnerungen|Kujtime 1885-1925]]|last=Vlora|first=Eqrem bej|authorlink=Eqrem bej Vlora|publisher=IDK|year=2003|isbn=99927-780-6-7|location=Tiranë|pages=607|translator=[[Afrim Koçi]]|language=sq}}</ref> Nga i ati vinte nga [[Oxhaqet feudalë|oxhaku]] i [[sanxhakbej]]lerëve të [[Vlorajt|trashëgueshëm të Vlorës]] që i dhanë perandorisë shumë personalitete dhe ndër vezirët e fundëm shqiptarë [[Ferid pashë Vlora|Ferid pashë Vlorën]], ndërsa nga e ëma vinte nga oxhaku i [[Asllan Pashallinjtë|Asllan Pashallinjve]].<ref name="Skendi458463">{{cite book|url=https://books.google.com.au/books?hl=en&lr=&id=8QPWCgAAQBAJ&oi=fnd&pg=PR15&dq=The+Albanian+National+Awakening&ots=zGjQbVyql8&sig=xsmbL-yAAtc-ny3v0E4vN87JOBY&redir_esc=y#v=snippet&q=Kemal&f=false|title=The Albanian national awakening|last=Skendi|first=Stavro|publisher=Princeton University Press|year=1967|isbn=9781400847761|location=Princeton|pages=182-183, 411|language=en}}</ref> Kur ishte 4 vjeç, më 1848 Vlorajt u syrgjynosën, burrat në [[Konia|Konjë]] e gratë me fëmijët në [[Selaniku|Selanik]]. E gjithë pasuria iu sekuestrua si pasojë e kryengritjes së 1847.<ref name=":0" /> Në [[Selaniku|Selanik]] i vdes vëllai i vogël, Sulejmani, i cili u varros në oborrin e [[Xhamia|xhamisë]] Ortaj. Ismaili nisi shkollën fillore ku mësoi [[Gjuha turke|turqishten]] dhe pasi u kthyen në Vlorë në 1852, vijoi shkollimin me mësues privat. Thelloi dijet e veta në [[Turqishtja osmane|turqishte]], mësoi [[Gjuha italiane|italishten]] nga një ikanak italian dhe më tej e edukuan i ati dhe e ëma.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=36-37}}</ref> Më 1855 u regjistrua në gjimnazin «[[Zosimea]]» në [[Janinë]], ku ishte i vetmi nxënës [[Myslimanët|mysliman]] në atë kohë, kaloi aty [[Greqishtja e lashtë|greqishten e vjetër]], [[Gjuha latine|latinishten]]; mori njohuri në matematikë e fizikë dhe privatisht [[arabisht]] e [[Gjuha frënge|frëngjisht]]. Pasi mori pjesë në shtypjen e revoltës së Epirit, i shpreh dëshirën e ungjmadhit, Ismail pashë Plasës dhe ministrit të Jashtëm Fuad pashës që i biri të shkonte në [[Stambolli|Stamboll]].<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=40-41}}.</ref> Sipas regjistrave të «Zosimeas», Ismail Qemali i dha provimet e vitit të fundit më 15 korrik 1859. === Karriera në administratën osmane === Në majin e vitit 1860 shkoi drejt Stambollit, ku banoi tek i afërmi i tij nga e ëma [[Pojan (Korçë)|pojanasin]] Mustafa pashë Gjiritin, një ish-sadrazem. Fuad Pasha i dha një punë në zyrën e përkthimeve të Ministrisë së Jashtme, ndërkohë që vazhdoi dhe studimet për drejtësi me një prusian të konvertuar quajtur Emin Efendi - drejtor i bibliotekës së ministrisë. Pasi iu desht të kthehej në Janinë, [[valiu]] i vilajetit Aqif Pasha e mori si ndihmësdrejtor të çështjeve politike; shërbeu në të njëjtin post edhe me valinjtë pasues Dervish Pasha e Ahmed Pasha deri më 1864.<ref name=":1">{{Harvnb|Qemali|2009|pages=44-48}}.</ref> Me ftesë të ungjit të tij valiut të Thesalisë, [[Ismail Rahmi pashë Tepelena|Ismail Rahmi Pashës]], u emërua shef i kabinetit të tij. Jo shumë kohë më pas, më 1865 u rikthye në zyrën e përkthimeve të [[Porta e Lartë|Portës së Lartë]]. Vitin pasues i vdes i ati; në shenjë mirësie miku i t'et asokohe sadrazemi Fuad Pasha i gatiti emërimin si Sekretar i Përgjithshëm në Janinë. Atë kohë i vjen ftesa nga Mid'hat Pasha, asokohe vali i vilajetit të Danubit, për një post në Rusçuk - qendra e vilajetit.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=50-51}}.</ref> Në mars-dhjetor 1867 ishte gjithashtu redaktor i një reviste turko-bullgare që dilte në Rusçuk, titulluar ''Istoènik Mnenija/Mecra-i Efkâr'' (Rryma e ideve), që pati vetëm dy numra, dhe që përmbante në veçanti artikuj mbi historinë e Perandorisë osmane, kozmografinë, etikën dhe tekste të marra nga [[Voltaire|Volteri]].<ref name=":8">{{Cite journal|last=Clayer|first=Nathalie|date=pranverë–vjeshtë 2013|title=Të rimendosh nacionalizmat ballkanike: Rasti i figurës së Ismail bej Qemalit dhe i nacionalizmit shqiptar|url=https://www.academia.edu/11659104/Romantizmi_apo_përkatësi_e_dyfishtë_Ese_mbi_Origjinat_e_Diskurseve_të_Ideologjizuara_në_Etnologjinë_Ballkanike|journal=Përpjekja|volume=30-31|pages=5-14|language=sq}}</ref> Me emërimin e eprorit të tij në ''Şurâ-yı Devlet azası'' (anëtar i Këshillit të Shtetit), Ismail beu e ndoqi në kryeqytet më 1867. Pasi Mid'hat Pasha u emërua në Bagdad, Ismail Beut i dhanë emërimin e valiut të [[Varna|Varnës]] ku nisi projektin për portin.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=65, 68}}.</ref> Në prill të 1870 iu dha roli i kryetarit të Komisionit Evropian të Danubit, si delegat osman.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=73-74}}.</ref> Më 1873 së bashku me ish-konsullin anglez në Varna, z. Mayers, të ngulur në Stamboll u bënë ortakë në një sipërmarrje minierash dhe për më se një vit hapën një minierë linjiti në ishullin Imbros, ku kaloi pjesën më të madhe të kohës.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=117-119}}.</ref> Kur Mid'hat Pasha ishte ministër Drejtësie (1873-1876) e mori në Stamboll si sekretar privat.<ref name=":0" /> [[Skeda:Ismailqemal01.jpg|parapamje|majtas|300px|Ismail Qemali në moshë të re]] Më 1876 pas një gjakderdhjeje në viset bullgare, Porta e ngarkoi Ismail Beun që të studiojë dosjet dhe qe në krye të komisioneve hetimore të Filopopolit për ngjarjen. Pas zgjedhjes për së dyti të Mid'hat Pashës sadrazem, thirrej të merrte pjesë në komisionin e posaçëm për Kushtetutën e porsashpallur.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=153, 166}}.</ref> U emërua Kryesekretar i Seksionit të Jashtëm të Kryeministrisë.<ref>{{Cite journal|last=Vlora|first=Syrja|date=2018|editor-last=Bello|editor-first=Hasan|editor-link=Hasan Bello|title=Historia e personaliteteve shqiptare të Vilajetit të Janinës (1859-1909) I|url=http://zaninalte.al/2019/02/historia-e-personaliteteve-shqiptare-te-vilajetit-te-janines-1859-1909-i/|journal=Zani i Naltë|volume=23|translator=[[Jonuz Tafilaj]]|language=sq}}</ref> Pas rënies së kabinetit të dytë dhe burgosjes së Mid'hat Pashës, bashkëpunëtorët e ngushtë të këtij u syrgjynosën në [[Anadolli|Anadoll]], Ismail Qemali përkatësisht në Kytahja. Pas një marrëveshjeje me një firmë tregtare nga [[Hamburgu]] për të blerë dru bushi nga pylli i tij në Vlorë, mundi të siguronte të ardhurat për të jetuar dhe të blinte një pronë të madhe në afërsi të [[Eskishehri|Eskishehrit]]. Pas shtatë viteve të syrgjynit, u njoftua nga sadrazemi Said Pasha se qe emëruar vali në Mardin, Mesopotami. Pasi iu dha mundësia që të zgjidhte ndonjë post tjetër nga ai në Mardin, Ismail Beu zgjodhi të ishte në krye të [[sanxhaku]]t të [[Bolu (Provincë)|Bolusë]] më 1884.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=190, 192, 202-203}}.</ref> Më 1890 paraqiti tek Porta dorëheqjen nga posti, por jo shumë kohë më pas u caktua vali i vilajetit të Beirutit, ku pranë tij shërbente edhe kolegu i tij i Komisionit të Filipopolit, [[Pashko Vasa|Vaso Pasha]]. Ishte në Beirut ditët kur kolegu dhe bashkëatdhetari i tij u ligështua nga zemra dhe vdiq.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=218, 223, 225, 239}}.</ref> Më 1892 i paraqiti Sulltan Abdyl Hamidit një memorandum, i cili propozonte ndër të tjera federalizimin e Rumelisë.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=241, 253}}.</ref> Pas një tjetër studimi, kësaj radhe për çështjen e Egjiptit, u emërua vali i [[Gjiriti|Gjiritit]] po atë vit.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=254-255, 271}}.</ref> Më 1897 u thirr nga Porta në kryeqytet, gjithnjë në vëmendjen e Pallatit duke shtuar edhe artikujt liberalë që kish botuar në gazetën e tij ''Mexhra Efqiar,'' u emërua ''Şurâ-yı Devlet azası''.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=310-311, 313, 315-316}}.</ref><ref name=":0" /> === Arratisja nga Perandoria, përpjekja për një komplot === Pasi u emërua vali në Tripoli, provinca më e qetë e perandorisë asokoh, kur si në Rumeli dhe në Anadoll kishte trazira, i mikluar nga nderimet dhe i përgëzuar për besnikërinë, nisi të dyshonte dhe t'i trembej emërimit. Më 1 maj 1900, pasi duhej të nisej për të marrë postin e tij, u arratis nën mbrojtjen e britanikëve.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=331-334}}.</ref><ref>{{Cite book|last=Ikonomi|first=Ilir|title=Pavarësia: udhëtimi i paharruar i Ismail Qemalit|publisher=Uet press|year=2012|isbn=9789995639761|location=Tiranë|pages=21|language=sq|authorlink=Ilir Ikonomi}}</ref> Shkoi në Athinë, ku kontakti me politikanët arbërorë po i ndjellnin nevojën për rimëkëmbjen e vendit të origjinës.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=335-336}}.</ref> Më pas kaloi në Napoli dhe pas saj në Romë, ku u takua me veteranin [[Françesko Krispi|Krispin]]. Më tej u vendos në [[Lozana|Lozanë]] të [[Zvicra|Zvicrës]], por i shqetësuar nga ndonjë atentat i mundshëm, shkoi drejt [[Parisi|Parisit]]. Pasi u mor vesh me [[Faik bej Konica|Faik bej Konicën]] dhe u vendos në [[Brukseli|Bruksel]], mori frerët duke drejtuar botimin e ''[[Albania (revistë)|Albanisë]].'' Por marrëdhëniet me Konicën nuk zgjatën shumë, ai u largua nga Brukseli dhe pas pak kohe Ismail Beu u detyrua të hapte një tjetër gazetë ''Le Salut de l'Albanie'' e që shtypej në shqip, turqisht e greqisht. Me ftesën e kolonisë shqiptare të Egjiptit, shkoi në [[Kajro]] ku u prit nga Kedivi. Pas një trilli të sulltanit, u dënua me vdekje në mungesë, me humbjen e të drejtave civile, gradës, meritave, dekoratave dhe pronave.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=343-347}}.</ref> Në shkurt të 1902 mori pjesë në Kongresin e organizuar në Paris nga Princi Sabahedin dhe Lutfullah, si përfaqësues i shqiptarëve. Në kontakt me marshallin [[Rexhep Pashë Mati|Rexhep pashë Matin]], autoritetet angleze dhe princin Sabahedin po përpiqej të organizonte njëfarë komploti që të bindte sulltanin për reformat që duheshin ndërmarrë. Plani nuk u vu në jetë pasi rrethanat ndërkombëtare nuk e lejonin.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=348-355}}.</ref><ref>{{Harvnb|Vllamasi|2012|pages=34-35}}.</ref> === Rikthimi si deputet, aktiviteti patriotik, mbledhjet për kryengritje === Pas Revolucionit Xhonturk më 1908 dhe rishpalljes së Kushtetutës më 21 korrik, Qemali u kthye nga mërgimi. Më 17 dhjetor të po atij viti parlamenti u hap dhe Qemali u zgjodh si deputet i Beratit, pavarësisht sa kishin luftuar xhonturqit që të mos zgjidhej. Me 26 deputetët shqiptarë<ref name=":5">{{Cite book|title=Shqiptarët|last=Bartl|first=Peter|authorlink=Peter Bartl|publisher=IDK|year=2017|origyear=1995|isbn=978-99943-982-87|location=Tiranë|pages=127-128nb|translator=[[Afrim Koçi]]|language=sq}}</ref> rreshtohet me partinë opozitare “Hyrrjet ve ltilaf” (“Marrëveshje e Liri”) për decentralizimin e perandorisë dhe lirinë e mësimdhënies së gjuhëve kombëtare.<ref name=":02">{{Cite book|title=Ballafaqime politike në Shqipëri (1897-1942)|last=Vllamasi|first=Sejfi|authorlink=Sejfi Vllamasi|publisher=Vllamasi|year=2012|isbn=978-9928-140-54-8|location=Tiranë|pages=46-47|language=sq}}</ref> Gushtin e 1910 udhëtoi nëpër Evropë dhe kërkonte "autonomi administrative" për shqiptarët në kushtet e brutalitetit të xhonturqve.<ref name=":4">{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=118, 120-121}}.</ref> Verën e 1911 shkoi në [[Cetinja|Cetinje]] të [[Mali i Zi|Malit të Zi]] te krerët e malësorëve, ku kishin gjetur strehë pas fushatës së [[Shefqet Turgut Pasha|Shefqet Turgut Pashës]] dhe [[Kryengritja e vitit 1911|kryengritjes së tyre]]. Pas një kuvendi në Gërçe, nënshkruan një [[Memorandumi i Greçës|memorandum me nxitjen e tij]], i cili përmbante 12 pika me kërkesa kombëtare, duke shprehur edhe njëherë zotimin për lidhje me perandorinë.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=413-414}}.</ref> Me politikat kundër kombësive të partisë xhonturke në pushtet, dhe shqiptarëve në veçanti të cilëve u kishin nisur katër ekspedita ndëshkimore, deputetët opozitarë u vetëdijësuan se pa kryengritje Porta nuk do të bindej t'i jepeshin kombit shqiptar të drejtat kombëtare. Përveç deputetit të Pejës, Ibrahim Efendiut dhe atij të Elbasanit, Haxhi Ali Efendiut deputetë, anëtarë të parisë dhe personalitete u mblodhën në shtëpinë e [[Reshid Aqif Pasha|Reshit Aqif Pashës]], e një herë tjetër në shtëpinë e [[Halil pashë Alizoti|Halil pashë Alizoti-Gjirokastrës]] dhe disa herë në shtëpinë e [[Syrja bej Vlora|Syrja bej Vlorës]].<ref name=":022">{{Cite book|title=Kujtime, nga fundi i sundimit osman në Luftën e Vlorës|last=Vlora|first=Syrja bej|authorlink=Syrja bej Vlora|publisher=Iceberg|year=2013|origyear=1921-1925|isbn=978-9928-4140-4-5|location=Tiranë|pages=37-39, 41-42|translator=[[Ali Asllani]]|language=sq}}</ref> Pasi zërat e Ismail Qemalit, [[Hasan bej Prishtina|Hasan bej Prishtinës]] e [[Myfid bej Libohova|Myfid bej Libohovës]] që qeveria t'i thërriste arsyes dhe mos hidhte farën e përçarjes, u përbuzën dhe nuk u la vend për arsyetim, kësodore deputetët shqiptarë më vete u mblodhën për t'u besatuar në shpëtimin e kombit dhe atdheut. ==== Mbledhja në lagjen ''Taksim'' ==== Pas një takimi në hotelin "Pera Palace" mes Ismail Qemalit dhe Hasan Prishtinës, më 12 janar u mblodhën në shtëpinë e Syrja bej Vlorës në lagjen "Taksim" deputetët e Beratit Ismail Beu dhe [[Aziz pashë Vrioni]], deputeti i Gjirokastrës Myfid bej Libohova, deputeti i Durrësit [[Esad pashë Toptani]] dhe i Prishtinës, Hasan Beu. Deputetët shqiptarë pasi kuvenduan mbi masat që kërkonin nevoja e rrethanave lidhën besën, duke u betuar mbi [[Kurani|Kuran]] për sakrificat e mëtejshme që do të ndërmerreshin në dobi të kombit e atdheut të tyre.<ref name=":022" /> Ismail Qemali dha fjalën se do të ndihmonte me armë dhe të holla që kryengritja mbarëshqiptare ta mbante nën trysni Portën deri kur të bindej për dhënien e lirive kombëtare. Lidhja mes lëvizjes në terren dhe Ismail Qemalit jashtë shtetit u vendos të mbahej përmes konsullit britanik në [[Shkupi|Shkup]].<ref>{{Cite book|title=Nji shkurtim kujtimesh mbi kryengritjen shqyptare të vjetit 1912|last=Prishtina|first=Hasan|publisher=rrokullia.com|year=2009|isbn=9789951519021|location=Prishtinë|pages=11, 15|language=sq}}</ref> === Bashkëpunimi me diplomacinë austro-hungareze, kolonia shqiptare në Rumani dhe ndihma rumune === Kushërinjtë e tij, Syrja beu me [[Eqrem bej Vlora|të birin]], bënë përpjekje të mëdha me diplomacinë austro-hungareze dhe përgatitjen e frymës për të bërë mbledhjen e shpalljes së autonomisë dhe më pas pavarësisë.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=41-50}}.</ref> Ismail Qemali u nis më 2 nëntor me avulloren ''Regele Carol'' që bënte linjën Stamboll-Kostancë, së bashku me të birin [[Qazim Bej Vlora|Qazimin]] dhe [[Luigj Gurakuqi|Luigj Gurakuqin]]. Autoritetet austro-hungareze ishin në dijeni të lëvizjeve të tij prej vetë ambasadorit të tyre në Stamboll, Markezi János von Pallavicini.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=64-66}}.</ref> Më 3 nëntor mbërritën dhe u vendosën në hotelin ''Kontinental'' në Bukuresht, në kryeqytetin rumun takoi një përfaqësi të kolonisë shqiptare nën drejtimin e [[Pandeli Evangjeli|Pandeli Evangjelit]].<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=69-70}}.</ref> Në bazë të një projekt-rezolute të parapërgatitur nga Ismail Beu dhe Gurakuqi para se të venin në Bukuresht, u shtruan bisedimet; rezoluta që doli pas konsultimeve të fundit më 5 nëntor ishte e përgjithshme dhe e mjegullt: nuk dihej se ç'trajtë do të merrte realiteti politik përgjatë dhe pas Luftës Ballkanike që kishte shpërthyer, për osmanët thuhej se "qeveria osmane ndodhet në pamundësi të mbajë administrimin e vendit." Mbrëmjen e po asaj date, Ismail beu u takua me ambasadorin e Austro-Hungarisë në Rumani, Karl Emil Prinz zu Fuerstenberg; ndërkohë që në Vjenë gazeta gjysmëzyrtare ''Fremdeblatt'' kishte botuar një paralajmërim të Ministrisë së Jashtme perandorake e mbretërore ndaj Serbisë që nuk duhej të shpërfillte "një faktor kaq të rëndësishëm të situatës ballkanike, siç është ndjenja shqiptare e pavarësisë."<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=75-77}}.</ref> Sipas [[Sejfi Vllamasi|Vllamasit]], ministri i Brendshëm rumun [[Taqe Ionesku|Ionesku]], përmes [[Kristo Meksi|Kristo Meksit]] i kishte dhënë Ismail Beut një çek prej 500.000 (500<ref name=":3">{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=70, 79, 85}}.</ref>) frangash ari për shpenzimet e rastit.<ref>{{Harvnb|Vllamasi|2012|page=65}}.</ref> [[Dhimitër Beratti|Beratti]] në kujtimet nga ajo kohë shkruan Ismaili në fakt u takua me Ioneskun, i cili "jo vetëm i shprehu simpati me fjalë të ëmbla, por e trimëroi, e siguroi për ndihmën e Rumanisë dhe në mënyrë efektive u tregua përkrahës i lëvizjes shqiptare që po fillonte." Pasi takoi edhe kryediplomatin osman pasditen e 6 nëntorit, morën fund takimet e Ismail Beut në kryeqytetin rumun.<ref name=":3" /> Të nesërmen pasdite u nis në orën 5 e 30 me tren nga Bukureshti drejt Vjenës, ku u vendos në ''Grand Hotel''. Dihej vetëm se ishte i shoqëruar nga "sekretari i tij", të cilit s'i dihej emri - më 11 korrik-gusht 1917 konsulli austro-hungarez në Vlorë, Lejhanec, i referohej Gurakuqit si "sekretar" i Ismail Qemalit.<ref name=":3" /> Më 9 nëntor u prit nga gjeneral-majori Blasius Schemua, shef i shtabit të përgjithshëm të forcave austro-hungareze, në [[Budapesti|Budapest]]. Më 10 nëntor Ismail Beu u takua me ambasadorin britanik në Vjenë, Sir Fairfax Cartwright, të cilit i shpjegoi idenë se "Shqipëria mund të ndahej në kantone fisnore," si të modelit zviceran, me një princ të zgjedhur nga Evropa dhe se natyrshëm Ballkani do të ndahej në dy grupe që pashmangshmërisht do të ishin Bullgaria, Serbia e Mali i Zi nga njëra anë dhe Rumania, Shqipëria e Greqia nga tjetra.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=98-99, 104-105}}.</ref> Më 12 nëntor u shfaq në ''Ballplatz'', ku u takua me zyrtarë të ministrisë, por Pallavicini i rekomandonte Vjenës që nga ky personazh politik.<ref name=":4" /> Mbrëmjen e po asaj date mori trenin për Budapest, ku u vendos në hotelin ''Royal''. Ditën në vijim takoi mikun e tij kontin Andrashi, mikun e këtij të fundit Kontin Janos Hadik ish-nënsekretar i shtetit. Konti Hadik i bëri të mundur që të takohej me ministrin e Punëve të Jashtme të Austro-Hungarisë Kontin von Berthold, i cili:<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=131-132}}.</ref><blockquote>''"miratoi pikëpamjet e mia për çështjen kombëtare dhe pranoi kërkesën e vetme që i bëra: të më vinte në dispozicion një anije, e cila do të më bënte të mundur të arrija në portin e parë shqiptar para mbërritjes së ushtrisë serbe."''</blockquote>Më 17 nëntor u kthye në [[Viena|Vienë]], disa nga planet ndryshuan dhe nuk e kishte më të mundur që të shkonte në Romë. Së bashku me Gurakuqin mori trenin ekspres për në Trieste mëngjesin e 19 nëntorit.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=153, 159}}.</ref> Në stacionin e trenit në Trieste, Ismail Beun e priti [[Mark Kakarriqi]], që e shoqëroi në hotelin ''Excelsior Palace'' ku dhe priti shqiptarët e Rumanisë me të cilët e kishin lënë që të bëheshin bashkë. Nga ora dy rreth 15 shqiptarë i hypën avullores ''Brünn'' të linjës ''Lloyd'' dhe në det kaloi në një vapor tjetër të linjës, ''Graf Wurmbrand'' diku pranë [[Kepi i Rodonit|Kepit të Rodonit]]. Avullorja ''Wurmbrand'' mbërriti në Durrës mëngjesin e datës 21 nëntor.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=161, 167-170}}.</ref> === Mbërritja === Pasi ishte takuar me kreun austro-hungarez të shtatmadhorisë i telegrafoi beledijes së Vlorës ku e priste i biri, [[Et'hem bej Vlora|Et'hemi]], që me 9 nëntor "''Arriverai premier bateau. Avenir Albanie assuré.''"<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2013|page=99}}.</ref> dhe siç vijon i përkthyer në [[Arkivi i Shtetit Shqiptar|AQSH]]:<ref>{{Cite book|url=http://www.zemrashqiptare.net/news/id_12209/rp_0/act_print/rf_1/Printo.html|title=Fryma atdhetare e shqiptarëve të Rumanisë|last=Devaja|first=Kurtesh|publisher=Faik Konica|year=2010|isbn=9789951063241|location=Prishtinë|language=sq}}</ref><blockquote>''"Ju porosis qi tyke i mbështetur fatit t`atdheut të punoni së bashku e si vëllezën, të merreni me rregullimin e punëvet të përgjithshme, edhe të ruani qetësiën. I epni rrethevet lajmin e gëzueshme. Ju falem të gjithëve atënisht."''</blockquote>Me të mbërritur në Durrës i shprehu synimet e veta nënkonsullit austro-hungarez Von Rudnay. Klima për këtë nismë ishte parapërgatitur nga Syrjai dhe i biri, pasojë e së cilës ishte edhe marrja në mbrojtje e Ismail Beut nga zëvendësmytesarifi Hamid bej Toptani dhe 500 rezervistët nën komandën e tij. U vendos në hotelin ''Kostandinopoja'' pronë e Aziz pashë Vrionit, ku të nesërmen më 22 nëntor priti parinë e Durrësit që t'u shpjegonte situatën, mytesarifi beratas Mahmud Mahiri. Mëngjesin e 23 nëntorit, me një karvan prej 40-50 vetash, i shoqëruar nga Dom [[Nikollë Kaçorri|Nikollë Kaçorrin]] si përfaqësues i katolikëve shqiptarë me urdhrin e arqipeshkvit të Durrësit, [[Abdi bej Toptani|Abdi]] e [[Murad bej Toptani|Murat bej Toptani]] si delegatë të Tiranës, [[Mustafa Merlika]] që përfaqësonte [[Kruja|Krujën]] dhe [[Qemal Karaosmani|Qemal Karaosmanin]] që kishte ardhur nga [[Berati]] t'i sillte kuaj karvanit për rrugëtimin nga çifligu i Aziz Pashës, u nisën.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=180-183, 191-193}}.</ref> Në fillim valiu i Janinës, Esat Pasha, lëshoi urdhër arresti; si pasojë atë natë u ndal në Çermë tek [[Dervish bej Biçakçiu]] dhe biseduan se si të shmangej rruga e [[Lushnja|Lushnjës]], dhe kaloi nga [[Divjaka]]. Gjatë rrugëtimit ultësira pjesë-pjesë moçalore e Myzeqesë qe përmbytur nga reshjet që po bienin dhe ishte e pakalueshme, kësodore edhe natën e datës 24 e kaluan duke bujtur në Petoshanj të Libofshës<ref name=":6" /> në konakun e Nedim bej Leskovikut.<ref>{{Cite web|url=http://www.standard.al/2012/11/22/qemal-bej-karaosmani-udherrefyesi-i-prijesit/|title=Qemal bej Karaosmani: udhërrëfyesi i prijësit|date=2012|last=Hoxha|first=Çelo|website=standard.al|publisher=55. - Nr. 320 - 19 nëntor|page=21|language=sq}}</ref> Me ndërhyrjen e Myfid Beut dhe kadiut të [[Janina|Janinës]], [[Esat pashë Janina]] e tërhoqi urdhërin dhe madje udhëzonte organet që Ismail Beu të pritej njerëzisht. Me datë 25 hëngrën drekë në Fier tek [[Omer pashë Vrioni II|Omer pashë Vrioni]] dhe u lajmërua nga zyra telegrafike se ushtritë serbe po ia behnin në Durrës dhe [[Elbasani|Elbasan]]. Ismail Qemali i udhëzonte: "T'i pritni mirë, me flamurin kombëtar në dorë dhe deklaroni se i pritni si mysafirët e Shqipërisë". Karvani mund të ishte ndarë rrugës, por Ismail Qemali mbërriti në Vlorë me shumë gjasë më 25 nëntor; udhëpërshkrues të tjerë japin edhe datat e dy ditëve pasardhëse.<ref name=":0" /> Me t'u përshëndetur nga mësuesi [[Jani Minga]], Ismaili u ndal për darkë te shtëpia e Hasan agë Sharrës në lagjen Muradie ([[Xhamia e Muradies]]).<ref name=":6">{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=194-199}}.</ref> === Mbledhja e mëvetësisë dhe formimi i qeverisë === [[Skeda:Ismailqemal02.JPG|parapamje|300px|[[28 nëntor]] [[1913]] Me rastin e 1-vjetorit të pavarsisë]]Pasi kushëriri i tij i dytë, mytesarifi i Vlorës [[Xhemil bej Vlora|Xhemil beu]] dhe i biri si kapiten i milicisë vendase, Et'hem beu, kishin përgatitur terrenin dhe organizimin e kuvendit duke lajmëruar delegatët.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|page=206}}.</ref> Të gjithë delegatët që kishte me vete u vendosën në ''selamllëkun'' e sarajeve të Vlorajve, ku dhe u mbajt [[Kuvendi i Vlorës|Kuvendi]] që u shpall mëvetësia më 28 nëntor, të cilin e çeli Ismail Qemali me një fjalim.dhe më pas firmosi me siglën ''Ismaïl Kemal'' në rezolutën e përpiluar nga sekretarët e mbledhjes, shqip nga Gurakuqi e osmanisht nga [[Shefqet Dajiu]]. Kryetar i qeverisë së ''përtashme'' u zgjodh Ismaili, ndërsa Kaçorri nënkryetar. Anëtarët e qeverisë u lanë për t'u zgjedhur më 4 dhjetor pasi të vinin edhe delegatët e viseve të tjera,<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=216, 220-222}}.</ref><ref>{{Citation|title=Studia Albanica|url=https://books.google.com/books?ei=vUA0T_OEDMaA4gTRpsypAg&id=B_8VAQAAMAAJ&dq=Shteti+shqiptar+n%C3%AB+vitet+1912-1914&q=I.+Essential+Characteristics+of+the+State+%281912+-+1914%29+Albanian+state+started+its+independent+life+through+four+important#search_anchor|volume=36|year=2004|publisher=L'Institut|location=Tirana|oclc=1996482|page=18|chapter=Essential Characteristics of the State (1912—1914)|chapter-url=https://books.google.com/books?ei=vUA0T_OEDMaA4gTRpsypAg&id=B_8VAQAAMAAJ&dq=Shteti+shqiptar+n%C3%AB+vitet+1912-1914&q=representative#search_anchor|quote=Essential Characteristics of the State (1912—1914) ... The setting up of the government was postponed until the fourth hearing of the Assembly of Vlora, in order to give time to other delegates from all regions of Albania to arrive.|language=en}}</ref><ref>{{Harvnb|Skendi|1967|pages=458-463}}.</ref> dhe kryetari proklamoi mëvetësinë duke valvitur flamurin në njërën prej dritareve qendrore të selamllëkut të Vlorajve pak pa perënduar.<ref>{{Harvnb|Ikonomi|2012|pages=223-228}}.</ref> ==== Qeverisja, misionet diplomatike ==== Marsin e 1913 u takua me Dukën de Monpensier, që kishte dëshirë të bëhej kandidat i fronit të Shqipërisë, i cili kishte ardhur me jahtin e tij me flamur britanik. Më 1 prill 1913 duka e kaloi në Brindizi, ku më tej do të vazhdonte takimet për çështjen e tërësisë tokësore të Shqipërisë me Fuqitë në Romë, Vjenë, Paris e sidomos në Londër. Atje shtroi çështjen e kandidat frëng dhe me gjasë edhe të Princit Albert Gjika.<ref>{{Harvnb|Vlora|1921-25|page=83}}.</ref> Pas punimeve të konferencës në kryeqytetin britanik, u kuptua se gjysma e territoreve shqiptare do t'i mbeteshin fituesve të Luftës Ballkanike.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=421, 423}}.</ref> == Intrigat == Diplomatët austo-hungarezë i pohuan Esad Pashës se kompetencat që Europa i njihte Qeverisë së Vlorës përfshinin qeverisjen në gjithë Shqipërinë, dhe i kërkuan atij të bashkëpunonte me qeverinë. Konsujt në Vlorë e këshilluan edhe Ismail Qemalin të bashëpunonte me Esat Pashën, prandaj ky i dha postin e Ministrit të Brendshëm, ndërsa vetë hoqi dorë nga posti i ministrit të jashtëm dhe ia dorëzoi Myfit Libohovës.<ref name = "Akademia2">{{cite book|author=Akademia e studimeve albanologjike|title=Historia e shqiptarëve gjatë shekullit XX|publisher=Botime Albanologjike|year=2017|page=270-271}}</ref> Mirëpo Esat Toptani, si njeri ambicioz që ishte, nuk kënaqej me një post vartës prandaj u largua shumë shpejt nga Qeveria e Përkohshme e Vlorës. Në korrik-gusht 1913 Toptani u vendos në Shqipërinë e Mesme dhe menjëherë filloi propagandën kundër Ismail Qemalit dhe qeverisë së tij. Ai shrytëzoi pakënaqësinë e opozitës me qeverisjen e Qemalit dhe e grumbulloi atë rreth vetes.<ref name="Akademia2"/> Ismail Qemali nuk qëndroi duarkryq. Në shtator shkarkoi mytesarfin e pabindur të Beratit dhe kamejkamin e Peqinit, i cili qe mbështetës i Esat Toptanit. Ministri i Bujqësisë, Abdi Toptani, u shkarkua dhe u zëvendësua nga [[Hasan Prishtina]].<ref name="Akademia3"/> Më 12 tetor, Esat Pashë Toptani formoi Pleqësinë e Durrësit dhe pasi forcoi pushtetin në Shqipërinë e Mesme, ktheu vëmendjen e tij kundër Qeverisë së Vlorës, të cilën synonte ta rrëzonte ndërsa dëshironte ta largonte Qemalin pa dinjitet nga drejtimi i shtetit. Kësodore Esat Pasha duke përdorur propagandën e shfrenuar kundër Qemalit për të ulur prestigjinin e këtij, punoi paralelisht për të ngushtuar rrezen ku shtrihej autoriteti i Qeverisë së Vlorës.<ref name="Akademia3"/> Për këtë qëllim Toptani bashkëpunoi edhe me Serbinë dhe Greqinë.<ref name="Akademia3">{{cite book|author=Akademia e studimeve albanologjike|title=Historia e shqiptarëve gjatë shekullit XX|publisher=Botime Albanologjike|year=2017|page=272-277|language=sq}}</ref> ==== Tërheqja ==== Kandidaturat e xhonturqve për fronin e Shqipërisë ishin [[Ahmet Izet Pasha]] për Princin Burhanedin Efendiu, i biri i Sulltan Abdyl Hamidit II që u abdikua po nga Xhonturqit më 1908, dhe nisën drejt Shkodrës disa propagandues të kësaj ideje, mes tyre edhe ushtarakun [[Beqir Grebene|Beqir Grebenenë]]. Dy-tre muajt e fundit të 1913 pasi Grebeneja propagandoi në Shkodër, në Tiranë tek Esad pashë Toptani, së fundmi shkoi t'i ofronte edhe Ismail Qemalit të njëjtën ide të kandidaturës princërore, aleancës bullgaro-shqiptaro-turke i kërkoi mbështetje, duke autorizuar zbarkimin dhe kalimin në territoret e qeverisur nga ai.<ref name=":7">{{Cite book|title=Esat pashë Toptani: njeriu, lufta, pushteti|last=Ikonomi|first=Ilir|publisher=Uet press|year=2016|isbn=978-9928-190-91-8|location=Tiranë|pages=232-234|language=sq}}</ref> [[Komisioni Ndërkombëtar i Kontrollit]] e mësoi më 2 janar nga anëtari shqiptar, Myfid bej Libohova, pasi që ishin nisur mbi 420 ushtarë osmanë me prejardhje shqiptare.<ref name=":7" /> Prej tyre zbarkuan vetëm 6 oficerë së bashku me Beqir Grebenenë, u arrestuan dhe të tjerët nuk u lanë që të zbarkonin. Pas gjyqit që iu bë dhe pohimeve që implikonin Ismail Qemalin, Komisioni i kërkoi që të jepte dorëheqjen, të cilën e dha më 22 janar 1914.<ref>{{Harvnb|Vlora|2003|page=356}}.</ref> Pasi ia dorëzoi pushtetin Komisionit, u nis në Nicë, ku kishte gruan dhe fëmijët. Nga mesi i majit u kthye në Durrës te Princ Vidi që t'i ofronte shërbimet e tij.<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=427, 431}}.</ref> Më pas u largua për në Itali në mesin e gushtit 1914.<ref>{{Harvnb|Vlora|2003|pages=393, 399}}.</ref> Në dhjetor të 1917 iu dha mandat nga Partia Kombëtare e Shqipërisë për të përfaqësuar koloninë shqiptare të Amerikës në Konferencën e Paqes që do të mbahej në Versajë të Parisit. Por familja e tij u dëbua nga Franca në majin e 1918, dhe së bashku me familje u vendos në [[Spanja|Spanjë]].<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=19-20, 471}}.</ref> ==== Ceremonia e varrimit dhe rivarrimit ==== Ndërroi jetë në Peruxhia, ku ndodhej i ftuar nga Qeveria Italiane për të arritur një bashkëpunim mbi të ardhmen e Shqipërisë. I shoqëruar nga tre djem të tij: Et’hemi, Qazimi dhe Qamili dhe nga përfaqësues të Ministrisë së Jashtme italiane, më 8 shkurt 1919, trupi i Ismail Qemalit u dërgua me tren në Brindizi nga ku, në bordin e torpedinieres “Alpino”, u shoqërua në Vlorë. Më 12 shkurt, nën një ceremoni madhështore, trupi i tij, i vendosur mbi shtratin e topit dhe i mbështjellë me Flamurin Kombëtar, u shoqërua në Kaninë, ku u varros në oborrin e Teqesë, në varrezat e familjes Vlora. «...''Nëse masim madhështinë e një personaliteti politik me dashurinë e popullit të thjeshtë'',- shkruante në ‘Kujtime familjare’, Safa Vlora,- ''duhet të pohojmë se asnjë nuk i afrohet Ismail Qemal Vlorës. Në ceremoninë e përmotshme... as fshatar as qytetar nuk qëndroi në shtëpi. Tërë faqet e maleve dhe brigjeve, që qëndronin gjatë udhëtimit, ishin mbushur me njerëz. Ishte një apotezë madhështore e të gjithë popullit, pa dallim, dhe një kurorë që Ai e fitoi me punën e tij të madhe në shërbim të vendit të tij, derisa dha frymën e fundit''...”<ref>Darling Vlora, «Shqipëria dhe Shqiptarët», Tiranë 2008</ref>. Në atë kohë Vlora ndodhej nën pushtimin italian. Komanda italiane, që ia kishte frikën rebelimit, urdhëroi që në ceremoni të mos përdorej asnjë flamur shqiptar. Kjo ishte poshtëruese për ndjenjat e një populli patriot. Këshilli bashkiak i Vlorës këmbënguli në përdorimin e simbolit shqiptar. Komanda italiane e kuptoi mirë ultimatumin atdhetar dhe lejoi që gjatë ceremonisë arkivoli të mbulohej me flamurin shqiptar. Dhe ashtu u bë. Arkivoli u mbulua me flamurin e kuq me shqiponjën e zezë. Këtë flamur ia kishte dhuruar Ismail Qemalit duka i Monpasiesë në mars 1913, kur ai bëri një vizitë në Vlorë. Në ato ditë flamurin e mbante me vete djali i madh i Ismail Qemalit, Ethem Bej Vlora. Ceremonia e varrimit u bë me 12 shkurt 1919. Ishte e mërkurë. U mbajtën dy fjalime nga [[Jani Minga]] dhe nga [[Qazim Kokoshi]]. Mbas heshtjes u ekzekutua hymni mbretëror italian. Pastaj kortezhi i gjatë u nis për në Kaninë. Ishte ora dhjetë. Karroca ku ndodhej arkivoli tërhiqej nga gjashtë kuaj. Anash ecnin me ngadalë dy rreshta ushtarësh. Banda ushtarake ekzekutonte melodinë e përmortshme Jone të kompozitorit italian Petrella. Kortezhi prihej nga dymbëdhjetë kurora që mbaheshin nga Djelmoshat e Vlorës, të shoqërisë me po këtë emër. Kurorat ishin gjithë lule, nderim dhe dashuri nga populli i Vlorës, nga shkollat, nga shoqëria Djelmoshat e Vlorës dhe nga gazeta Kuvendi. Mbas këtyre vinte Shoqëria djaloshare. Pastaj ecte banda ushtarake që luante Marshin funebër. Mbas bandës ushtarake ishin ushtarët e regjimentit 86 dhe reparti i mitralierëve italianë. Mbas këtyre ecte karroca me arkivolin e mbuluar me flamurin e kuq dhe shqiponjën e zezë, e nderuar dhe e ruajtur nga dy rreshta ushtarësh. Mbas karrocës ecte grupi i hoxhallarëve dhe mbas tyre të tre djemtë e Ismail Qemalit. Pastaj gjenerali Settimo Pacentini, kundëradmirali Lrubetti, autoritete ushtarake dhe civile të krahinës, paria e qytetit dhe e qarkut, qytetarët, nxënësit e shkollave dhe në fund ushtarët e kavalerisë. Përpara varrimit flamurin e morën djemtë e Ismail Qemalit, të cilin flamur e përdorën përsëri në rivarrimin e tij në Sheshin e Flamurit me 28 nëntor 1932. Mbas kësaj Et'hem Bej Vlora e dhuroi flamurin për Muzeun Kombëtar. Më [[28 nëntor]] [[1932]], me rastin e 20-vjetorit të Pavarësisë, me kërkesën e popullit të Vlorës dhe me vendim të Qeverisë Mbretërore, trupi i tij u zhvendos në Vlorë, në lulishten e qytetit, në një varr monumental, vepër e skulptorit [[Odhise Paskali]], aty ku më parë ishte shtëpia ku ai kish lindur dhe nga ku Shpalli Pavarësinë e Shqipërisë. Sot, përbri varrit të tij, ngrihet një monument madhështor, që simbolizon atë ditë nëntori, që do t’i jepte emrin e bukur atij sheshi të madh: “Sheshi i Flamurit”. == Familja == Më 1864 u martua me një vejushe nga Konica, e cila vdiq pasi lindi një vajzë në vitin e parë të jetës bashkëshortore.<ref name=":1" /> Vejusha quhej Nasipe hanëmi, dhe ishte kushërirë jo e afërt e Vlorajve, 19 vjeçe kur u martua me Ismail Beun.<ref name=":2" /> Më 1867, duke qenë me punë në Rusçuk, u dashurua, e rrëmbeu dhe u martua me gruan e dytë Kleoniqinë e Anton Surmeliut (fisnik grek i Edernesë),<ref name=":2" /> me të cilën pati katër vajza dhe gjashtë djem: Mevedeten (1873-1954), Alijen (xx-1955) dhe Ylvijen (xx-1934), një vajzë vdiq pak pas lindjes; Mahmud beun (1871-1920), Tahir beun (1875-1932), Et'hem beun (1885-1937), Xhevdet beun (1888-1910), Qazim beun (1893-1953) dhe Qamil beun (1895-1950).<ref>{{Harvnb|Qemali|2009|pages=62-63, 476}}.</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.ikub.al/shkolla_category/1211210134/article-familja-dhe-dy-djemte-e-ismail-qemalit-per-te-cilet-nuk-u-fol-kurre-.aspx?cookiesEnabled=false|title=Dy djemtë e Ismail Qemalit, për të cilët nuk u fol kurrë|date=2008|publisher=Ballkan|issue=13789|pages=20-21|last=Vlora|first=Darling|language=sq|access-date=25 korrik 2018|archive-date=29 tetor 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191029030847/http://www.ikub.al/shkolla_category/1211210134/article-familja-dhe-dy-djemte-e-ismail-qemalit-per-te-cilet-nuk-u-fol-kurre-.aspx?cookiesEnabled=false|url-status=dead}}</ref> Kleoniqi vdiq në Spanjë më 1918, ku dhe i prehen eshtrat.<ref name=":2" /> == Trashëgimia == === Emri === Megjithëse në të gjallë njihej nga bashkëkohësit si ''Ismail Qemali'' pasi mori titullin ''Qemal'' - i shkëlqyer, në historiografinë shqiptare përgjatë regjimit komunist nuk iu përmend kurrë mbiemri i familjes në mënyrë që të mos i bëhej hije kultit të diktatorit [[Enver Hoxha]].<ref name=":2" /> Holta Vrioni këtë mospërmendje të emrit e sheh si pjesë e ''politikës'' dhe ''modës'' së ideologjisë klasore marksiste, manifestim i luftës së klasave dhe kundër fesë e autoriteteve të saj, e sheh thjeshtëzimin e emrit në ''Ismail Qemali'' si mveshje e petkut anonim proletaro-fshatar.<ref>{{Cite journal|last=Vrioni|first=Holta|date=pranverë–vjeshtë 2013|title=Origjinat e pretenduara të oxhaqeve shqiptare: përpjekje për kontekstualizim|url=https://www.academia.edu/11659104/Romantizmi_apo_përkatësi_e_dyfishtë_Ese_mbi_Origjinat_e_Diskurseve_të_Ideologjizuara_në_Etnologjinë_Ballkanike|journal=Përpjekja|volume=30-31|pages=147-179|language=sq}}</ref> === Vlerësimi i mëpasëm === Studjuesja frënge Nathalie Clayer ka konstatuar se figura e Ismail Qemalit u shndërrua në "baba i kombit" pas shpalljes së pavarësisë. Sipas saj shqiptarizmi i tij ka marrë një ngjyrë krejt tjetër nga ai i shqiptaristëve të tjerë, dhe imazhi i tij si udhëheqës i lëvizjes shqiptare është mjaft i mitizuar.<ref name=":8" /> == Referime == {{reflist|2}} {{Kryeministrat e Shqipërisë|state=collapsed}} {{Hero i Popullit}} [[Kategoria:Hero i Popullit]] [[Kategoria:Kryeministra të Shqipërisë]] [[Kategoria:Nënshkruesit e Deklaratës së Pavarësisë]] [[Kategoria:Myslimanë shqiptarë]] [[Kategoria:Nxënësit e Shkollës Zosimea]] [[Kategoria:Rilindas shqiptarë]] [[Kategoria:Memuaristë shqiptarë]] [[Kategoria:Vlorajt]] [[Kategoria:Lindje 1844]] [[Kategoria:Vdekje 1919]] sc78wmsotueyx5t4nr273tfo230ttgx 0 2146 2465035 2464585 2022-07-24T11:52:22Z 72.229.214.144 /* Jeta dhe vepra */ wikitext text/x-wiki {{Kutia Shkrimtar | name = Gjon Buzuku | image = GjBuzuku.jpg | birth_date = | birth_place = | death_date = | death_place = | nationality = | Profesioni = Prift, shkrimtar }} '''Gjon Buzuku '''ka qenë një [[Prifti|prift]] [[Kisha Katolike|katolik]] që vetëidentifikohej ''arbënesh'' që jetoi përgjatë shekullit të XVI. Zë vend themelor si përkthyes dhe përpilues i librit të parë të botuar si dhe përkthimit të parë në gjuhën shqipe, një libri liturgjik kishtar i titulluar ''[[Meshari]]'' sipas librit të meshëve që ka në përmbajtje. == Jeta dhe vepra == Sherbej dhe thuhet se lindi në fshatin Brisk Posht të Shestanit - Krajë në [[Shqipëria osmane|sundimin]] e [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]], trevë shqiptare ende sot në Malin e Zi, i biri i Bdekut - siç e shkruan në pasthënien e përkthimit.<ref>{{Cite book|last=Rrota|first=Justin|title=Gjuha e shkrueme ase vërejtje gramatikore|publisher=Botime Françeskane|year=2006|isbn=99943-696-9-5|location=Shkodër|pages=97|language=sq|author-link=Justin Rrota|origyear=1960}}</ref> Me gjasë jetoi pranë ose afër [[Venediku]]t, asokohe në [[Republika e Venedikut|Republikën e Venedikut]]. Ka mëtime që ka qenë ipeshkëv i dy dioqezave në Shqipërinë Veriore ose që ka qenë murg. Veprën "Meshari", Buzuku nisi ta shkruante më 20 mars 1554 dhe e mbaroi me 5 janar 1555, në një moshë kur ka qenë burrë i pjekur.<ref name=":Çabej">{{Cite journal|last=Çabej|first=Eqrem|author-link=Eqrem Çabej|date=1977|title=Gjon Buzuku dhe gjuha e tij|journal=Studime gjuhësore|language=sq|volume=VI|pages=25}}</ref> Nga kjo vepër njihet vetëm një kopje e cunguar që ruhet në Bibliotekën e Vatikanit. Asaj i mungojnë fletët e para, titulli dhe vendi i botimit, por supozohet se u botua në Venedik. Gjuha e veprës është gegërishtja e shekullit XVI, e shkruar me alfabetin latin të tipit gjysmë gotik. "Kemi të bëjmë pikësëpari, pohon Çabej, me një gjuhë letrare, prodhim i një zhvillimi të mëparmë të shkrimit dhe të përpunimit nga ana e këtij shkrimtari".<ref>{{cite book|last1=Anamali|first1=Skënder|title=Historia e popullit shqiptar|last2=Prifti|first2=Kristaq|publisher=Toena|year=2002|isbn=9992716223|volume=1|place=Tiranë|page=697|language=sq|author-link=Skënder Anamali|author-link2=Kristaq Prifti}}</ref> Meshari përbëhej nga 110 fletë (220 faqe). Kopja e librit që ka arritur është e cunguar, përbëhet nga 94 fletë (188 faqe), i mungojnë 16 faqet e para, ndër to edhe kopertina me faqen kryesore. Duke qenë se Meshari përmban tekste nga [[Dhiata e vjetër]] dhe [[Dhiata e re]], ai nuk është shumë i vështirë për t’u interpretuar, me gjithë ortografinë e ndërlikuar, gjuhën arkaike, gabimet e shumta të shtypit e mungesat e fjalëve. Të 188 faqet e tekstit përmbajnë 154 000 fjalë me një tërësi fjalori prej rreth 1500 leksemash, me vlerë të posaçme për leksikografët dhe gjuhëtarët historikë. Kjo përmbajtje flet për përdorim të gjuhës shqipe në shërbesat fetare, lidhur siç duket me përpjekjet për përdorimin krahas latinishtes edhe të gjuhëve amtare.<ref name="Elsie">{{cite book|author1=Elsie|first=Robert|title=Albanian Literature: A Short History|date=2005|publisher=I.B.Taurus|isbn=1-84511-031-5|page=9|language=en|authorlink1=Robert Elsie}}</ref> Meshari është botuar me alfabetin latin të tipit gjysmëgotik, i zakonshëm në atë kohë në Italinë veriore. Kryesisht për tingujt e [[Gjuha shqipe|gjuhës shqipe]] që nuk i ka [[latinisht]]ja (g, gj, th, dh, z, x, i) ka edhe pesë [[shkronja]] të posaçme, që kanë përngjasim me disa shkronja të [[alfabeti cirilik|alfabetit cirilik]]. Autori shihet se ndjek një traditë mjaftë të konsoliduar të shkrimit të shqipes, të cilën do ta vijojnë edhe autorët pasardhës të Shqipërisë veriore. Qenia e një tradite letrare të mëparshme shfaqet edhe në gjuhën relativisht të përpunuar të veprës. Në pasthënie shprehen shkoqur ndjenjat atdhedashëse që e kanë frymëzuar, dëshira e tij për të ndritur mendjen e bashkatdhetarëve. Në veprën e Buzukut gjejmë ndonjëherë edhe pjesë të një proze tregimtare me vlera letrare, të shkruara me gjuhë të qartë dhe të kuptueshme. Bie në sy puna e tij, ose e traditës së mëparshme, për pasurimin e shqipes me fjalë të reja, në mes të cilave ka mjaft fjalë të sferave të jetës mendore. Si vepër e parë shqipe e njohur, "Meshari" ka rëndësi të madhe për historinë e kulturës, në mënyrë të veçantë për historinë e shqipes së shkruar dhe të letërsisë shqiptare. Është dëshmi e shqipes në shek. XVI, në një fazë kur nuk ishin zhvilluar ende një pjesë e dallimeve [[Dialekti|dialektore]] të mëvonshme. Me gjuhën në një masë të mirë të standardizuar e të kodifikuar, si koine letrare që u ngjit e u zhvillua me veprat e autorëve të Veriut në shekujt XVI - XVIII, vepra e Gjon Buzukut hapi një etapë të re në lëvrimin e shqipes si gjuhë e shkruar kulture. == Lidhje të jashtme == * [http://www.albasoul.com/letersia/Doreshkrime/meshari.htm Pasthënia e "Mesharit" të Gjon Buzukut (1555)] * [https://web.archive.org/web/20031226134330/http://www.shkoder.net/en/buzuku.htm Meshari në anglisht] * [http://titus.uni-frankfurt.de/texte/etcs/alban/buzuku/buzuk.htm?buzuk001.htm Meshari i Gjon Buzukut] *[https://wiki.shqipopedia.org/buzuku-gjon Gjon Buzuku - Shqipopedia] *[https://forum.shqipopedia.org/threads/meshari-i-gjon-buzukut.572/ Meshari i Gjon Buzukut - Orgjinali në pdf - Shqipopedia] == Referime == {{reflist|2}} {{Autorë shqiptarë|state=collapsed}} {{DEFAULTSORT:Buzuku, Gjon}} [[Kategoria:Përkthyes prej latinishtes në shqip]] [[Kategoria:Priftërij katolikë shqiptarë]] [[Kategoria:Sanxhaku i Shkodrës]] [[Kategoria:Njerëz nga Kraja]] 5yo1jrkb54g0hyk7049jlpnujfbh0ez 0 3326 2464983 2464807 2022-07-23T22:31:10Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki {{Ky artikull|Ky artikull merret me '''Prishtinën'''. Për artikullin [[Komuna e Prishtinës]] dhe [[Rajoni i Prishtinës|Qarku i Prishtinës]] shiko në fletën përkatëse.}} {{Infobox settlement | name = Prishtina | settlement_type = [[Lista e vendbanimeve në Kosovë|Qytet]] dhe [[Komunat e Kosovës|komunë]] | image_skyline = Prishtina Collage.jpg | image_caption = '''Prej lartë poshtë, majtas në të djathtë''': Prishtina gjatë mbrëmjes, Kulla e Orës, [[Sheshi Skënderbeu, Prishtinë|Sheshi Skënderbeu]], [[Biblioteka Kombëtare dhe Universitare e Kosovës]], [[Newborn|Monumenti Newborn]], Statuja e Skënderbeut, [[Muzeu i Kosovës]] dhe Prishtina gjatë natës siq shihet nga katedralja | image_alt = | image_flag = [[Skeda:Flag of Pristina.png|115px]] | flag_alt = Flamuri i Prishtinës | image_seal = [[Skeda:Stema e Komunës Prishtinë.svg|60px]] | seal_alt = Vula e Prishtinës | pushpin_map = Kosova#Evropa | pushpin_map_alt = Location of Pristina in Kosovo and Europe | pushpin_mapsize = 290 | pushpin_relief = 1 | coordinates = {{coord|42|39|48|N|21|9|44|E|type:adm1st_region:RS-KM|display=inline}} | subdivision_type = Shteti | subdivision_name = [[Kosova]] | subdivision_type1 = [[Rajonet e Kosovës|Rajoni]] | subdivision_name1 = [[Rajoni i Prishtinës|Prishtina]] | subdivision_type2 = [[Komunat e Kosovës|Komuna]] | subdivision_name2 = [[Komuna e Prishtinës|Prishtina]] | established_title = | established_date = | government_type = | leader_party = I pavarur | leader_title = Kryetari | leader_name = [[Përparim Rama]] | leader_title1 = Këshilli | leader_name1 = Këshilli komunal i Prishtinës | unit_pref = Metric | area_blank1_title = Komuna | area_blank1_km2 = 523.13 | area_blank2_title = | area_blank2_km2 = | elevation_m = | population_as_of = 2011 | population_blank1_title = Komuna<ref name="Census 2011">{{cite web |publisher=[[Kosovo Agency of Statistics]] |title=Regjistrimi i Popullsisë, Ekonomive Familjare dhe Banesave në Kosovë 2011 – Rezultatet Përfundimtare: Të Dhënat Demografike sipas Komunave |url=http://ask.rks-gov.net/rekos2011/repository/docs/Te_dhenat_kryesore_demografike_sipas_komunave.pdf |access-date=4 tetor 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304081103/http://ask.rks-gov.net/rekos2011/repository/docs/Te%20dhenat%20kryesore%20demografike%20sipas%20komunave.pdf |archive-date=4 mars 2016 |page=14 |language=sq |url-status=dead}}</ref> | population_blank1 = 198,897 | population_urban = 161,751 | population_rural = 37,146 | population_demonym = Prishtinas | timezone = [[Zona Kohore e Evropës Qendrore|CET]] | utc_offset = +1 | timezone_DST = [[Ora Verore e Evropës Qendrore|CEST]] | utc_offset_DST = +2 | postal_code_type = [[Kodet postare në Kosovë|Kodi postar]] | postal_code = 10000 | area_code_type = Kodi i zonës | area_code = +383 (0) 38 | blank1_name = Autostradat | blank1_info = [[Skeda:R6-Kosovo.svg|28px|link=R 6 (Kosovo)]] [[Skeda:R7-Kosovo.svg|28px|link=R 7 (Kosovo)]] [[Skeda:R7.1-Kosovo.svg|28px|link=R 7.1 (Kosovo)]] | blank1_name_sec2 = [[Targat e automjeteve të Kosovës|Targa e automjeteve]] | blank1_info_sec2 = 01 | website = {{URL|https://kk.rks-gov.net/prishtine/|kk.rks-gov.net/prishtine/}} }} '''Prishtina''' është kryeqyteti i [[Kosova|Kosovës]] dhe selia e komunës dhe [[Rajoni i Prishtinës|rajonit të njëjtë]]. Është qyteti i dytë më i madh i banuar me shqiptarë në [[Evropa|Evropë]], pas [[Tirana|Tiranës]].<ref>Prishtina Development Plan Document: http://prishtinaonline.com/uploads/prishtina_pzhk_2012-2022_shqip%20(1).pdf</ref><ref>Official gov't census: http://esk.rks-gov.net/rekos2011/repository/docs/REKOS%20LEAFLET%20ALB%20FINAL.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111112084432/http://esk.rks-gov.net/rekos2011/repository/docs/REKOS%20LEAFLET%20ALB%20FINAL.pdf |date=2011-11-12 }}</ref> Prishtina është nyja më e rëndësishme e transportit të Kosovës, për ajrin, hekurudhat dhe rrugët. [[Aeroporti i Prishtinës|Aeroporti ndërkombëtar i qytetit]] është aeroporti më i madh i vendit dhe ndër më të mëdhenjtë në rajon. Një sërë autostradash, të tilla si R 6 dhe R 7, rrezatojnë qytetin dhe e lidhin atë me [[Shqipëria|Shqipërinë]] dhe [[Maqedonia e Veriut|Maqedoninë e Veriut]]. Prishtina është kryeqyteti si dhe qendra më thelbësore ekonomike, financiare, politike dhe tregtare e Kosovës, kryesisht për shkak të vendndodhjes së saj të rëndësishme në qendër të vendit. Është selia e pushtetit të [[Qeveria e Kosovës|Qeverisë së Kosovës]], rezidenca e punës së [[Kryetari i Kosovës|presidentit]] dhe [[Kryeministri i Kosovës|kryeministrit të Kosovës]] dhe e [[Kuvendi i Republikës së Kosovës|Kuvendit të Kosovës]].<ref name="FEK2">{{cite encyclopedia |editor-last=Kraja |editor-first=Mehmet |editor-link=Mehmet Kraja |encyclopedia=([[Encyclopedic Dictionary of Kosova]])|title=Fjalori Enciklopedik i Kosovës |url=https://books.google.com/books?id=WHo-wAEACAAJ|language=sq |year=2018 |publisher=[[Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës]]|volume=2 |location=[[Prishtinë]] |isbn=9789951615846|oclc=1080379844|pages=1315-1318 }}</ref> == Historiku == Gjatë [[Paleoliti|epokës paleolitike]], ajo që sot është zona e Prishtinës u përfshi nga [[Kultura e Vinçës|kultura e Vinçës]]. Gjurmët e para të banimit në territorin e Prishtinës datojnë që nga periudha e neolitit, rreth 6 mijë vjet më parë, ndërsa hulumtimet arkeologjike (Matiçan, Graçanicë, Tjerrtorja, Ulpianë) dëshmojnë se jeta në këto territore nuk është ndërprerë asnjëherë deri sot. Në kohët e antikitetit klasik ishte shtëpia e [[Lista e fiseve antike ilire|fisit ilir]] të [[Dardanët|dardanëve]]. Mbreti [[Bardhyli]] bashkoi fise të ndryshme në zonën e Prishtinës në shekullin e 4-të p.e.r, duke themeluar [[Mbretëria e Dardanisë|Mbretërinë Dardane]]. Trashëgimia e epokës klasike është ende e dukshme në qytet, i përfaqësuar nga qyteti antik i [[Ulpiana|Ulpianës]], i cili konsiderohej një nga qytetet romake më të rëndësishme në [[Ballkani|Gadishullin Ballkanik]].<ref name="FEK2"/> Gjatë sundimit romak, në afërsi të Prishtinës u ngrit qyteti i njohur Ulpiana (Urbus splendissima), që njihej si qendër e Dardanisë ilire. Pas rënies dhe braktisjes së Ulpianës, në veriperëndim të saj u ngrit dhe u zhvillua Prishtina. Ajo përmendet për herë të parë si fshat i pafortifikuar nga Perandori Bizantin, Johan Kantakuzen, në vitin 1342. Zhvillimi i tregtisë dhe xehetarisë ndikuan në përparimin dhe zgjerimin e qytetit. Prishtina si qendër ekonomike kishte edhe tregun e vet, ndërsa përmendet edhe si qendër e organizimit të lojërave me kalorës. Gjatë shekullit XIII-XIV Prishtina merr tipare urbane, kur bëhet qendër e rëndësishme xehetare dhe tregtare në rrugën Dubrovnik-Stamboll. Gjatë pushtimit osman në Prishtinë vendoset selia e sanxhakut, ndërsa në vitin 1530 shënohet si kasaba dhe stacion i rëndësishëm i rrugës Selanik-Sarajevë. Gjatë shek. XVII-XVIII, Prishtina pati një zhvillim të ngadalshëm, për shkak të luftërave dhe zjarreve, që e dogjën disa herë, ndërsa në shek. XIX fillon rimëkëmbja e saj. Ajo merr funksione të rëndësishme si qendër tregtare, por edhe si qendër politike dhe administrative. Në vitin 1877 Prishtina bëhet qendër e vilajetit të Kosovës. Gjatë këtij shekulli u hapën disa konsullata të vendeve europiane, si ajo e Francës, e Anglisë, e Austrisë etj. Mirëpo, me largimin e qendrës së vilajetit në Shkup në vitin 1888, Prishtina humbi rolin administrativ dhe politik që e kishte.<ref name="FEK2"/> == Gjeografia == {{Shiko gjithashtu|Komuna e Prishtinës|Rajoni i Prishtinës}} [[Skeda:Prishtina the capital city of Kosova.jpg|parapamje|Pamje e Prishtinës nga jugu.]] Prishtina shtrihet në një rrafsh aluvial në rajonet e [[Krahina e Llapit|Llapit]] dhe [[Fusha e Kosovës|Kosovës]] përgjatë [[Gollaku (Gallapi)|kodrave të Gollakut]] në Kosovën qendrore dhe lindore. Trupat ujorë në Komunën e Prishtinës përfshijnë liqenet e [[Liqeni i Badovcit|Badovcit]] dhe [[Liqeni i Batllavës|Batllavës]] si dhe lumenjtë [[Lumi i Llapit|Llap]], Prishtevka dhe Vellusha. [[Parku i Gërmisë]] shtrihet në lindje të Prishtinës dhe shtrihet në veri të fshatrave Llukar dhe Kolovicë në jug në Badovac. Prishtina është një nga zonat urbane me mungesën më të madhe të ujit në Kosovë.<ref name="balkaninsight">{{cite web |publisher=Balkan Insight |title=Winter Drought Threatens Kosovo Capital's Water |url=http://www.balkaninsight.com/en/article/kosovo-capital-faces-harsh-water-reductions |language=en |access-date=2 mars 2014}}</ref> Popullsia e saj duhet të përballet me frenimin e përditshëm të ujit për shkak të mungesës së shiut dhe reshjeve të borës, gjë që e ka lënë furnizimin me ujë të Prishtinës në një gjendje të tmerrshme.<ref name="balkaninsight"/> Furnizimi me ujë vjen nga dy rezervuarët kryesorë të Batllavës dhe Badovcit.<ref name="balkaninsight"/> Megjithatë, ka shumë probleme me furnizimin me ujë që vjen nga këta dy rezervuarë të cilët furnizojnë 92% të popullsisë së Prishtinës. Si të tilla, autoritetet kanë shtuar përpjekjet e tyre për të korrigjuar situatën dhe për t'u siguruar që kriza të tilla të mos godasin përsëri qytetin.<ref>{{cite web|last=Zogjani|first=Nektar|title=Uji Për Prishtinën Në Dorë Të Zotit|url=http://www.gazetajnk.com/?cid=1,1018,7309|publisher=Gazeta Jeta në Kosovë|date=8 janar 2014|language=sq|access-date=2 mars 2014}}</ref> === Klima === Në Prishtinë mbizotëron klima kontinentale me një temperaturë vjetore mesatare prej 10,4&nbsp;°C dhe me reshje vjetore mesatare prej 600&nbsp;mm. Në korrik arrinë tempreatura vjetore mesatare prej 30&nbsp;°C, në janar prej -0,6&nbsp;°C. {{Klima | TABELA = | DIAGRAMI I TEMPETATURES = | DIAGRAMI I RESHJEVE = | DIAGRAMI I RESHJEVE LARTESIA = | BURIMI = | Titulli = | Vendi = Prishtina <!-- temperatura mesatare maksimale për muajin në ° C --> | maks_jan = 2.4 | maks_shk = 5.5 | maks_mar = 10.5 | maks_pri = 15.7 | maks_maj = 20.7 | maks_qer = 23.9 | maks_korr = 26.4 | maks_gush = 26.7 | maks_shta = 23.1 | maks_tet = 17.1 | maks_nën = 10.2 | maks_dhje = 4.2 <!-- temperatura mesatare minimale për muajin në ° C --> | min_jan = -4.9 | min_shk = -2.8 | min_mar = 0.2 | min_pri = 4.2 | min_maj = 8.5 | min_qer = 11.4 | min_korr = 12.5 | min_gush = 12.3 | min_shta = 9.4 | min_tet = 5.0 | min_nën = 0.9 | min_dhje = -3.1 <!-- temperatura mesatare për muajin në ° C --> | mes_jan = -3 | mes_shk = -3 | mes_mar = 2 | mes_pri = 7 | mes_maj = 14 | mes_qer = 18 | mes_korr = 20 | mes_gush = 20 | mes_shta = 15 | mes_tet = 11 | mes_nën = 5 | mes_dhje = -2 <!-- reshje mesatare për muajin në mm --> | reshje_jan = 54.99 | reshje_shk = 48 | reshje_mar = 56 | reshje_pri = 62 | reshje_maj = 81.01 | reshje_qer = 78 | reshje_korr = 60 | reshje_gush = 53 | reshje_shta = 58.99 | reshje_tet = 55.99 | reshje_nën = 74.01 | reshje_dhje = 69.01 <!-- Numri mesatar i orëve të përditshme me diell për muajin në h / d --> | orë_diell_jan = 9.01 | orë_diell_shk = 10.02 | orë_diell_mar = 11.05 | orë_diell_pri = 13.02 | orë_diell_maj = 14.03 | orë_diell_qer = 15.01 | orë_diell_korr = 14.05 | orë_diell_gush = 13.05 | orë_diell_shta = 12.03 | orë_diell_tet = 11.06 | orë_diell_nën = 9.04 | orë_diell_dhje = 9.01 <!-- Temperatura mesatare e ujit (oqeaneve, liqene, etj) për muajin në ° C --> | uji_jan = | uji_shk = | uji_mar = | uji_pri = | uji_maj = | uji_qer = | uji_korr = | uji_gush = | uji_shta = | uji_tet = | uji_nën = | uji_dhje = <!-- Ditë me diell mesatare për muajin e në d --> | ditë_diell_jan = | ditë_diell _shk = | ditë_diell _mar = | ditë_diell _pri = | ditë_diell _maj = | ditë_diell _qer = | ditë_diell _korr = | ditë_diell _gush = | ditë_diell _shta = | ditë_diell _tet = | ditë_diell _nën = | ditë_diell _dhje = <!-- Lagështia mesatare për muajin në %--> | lagështia_jan = | lagështia_shk = | lagështia_mar = | lagështia_pri = | lagështia_maj = | lagështia_qer = | lagështia_korr = | lagështia_gush = | lagështia_shta = | lagështia_tet = | lagështia_nën = | lagështia_dhje = }} == Politika == [[Skeda:Lulzim Makolli Skenderbeu VS Qeveria 2.jpg|parapamje|Pamje e ndërtesës së Qeverisë së Kosovës dhe Monumentit të Skënderbeut në [[Sheshi Skënderbeu, Prishtinë|Sheshin Skënderbeu]].]] Prishtina është kryeqyteti i Kosovës dhe luan një rol të rëndësishëm në formësimin e jetës politike dhe ekonomike të vendit. Është vendodhja e [[Kuvendi i Republikës së Kosovës|Kuvendit të Kosovës]] me seli në sheshin Nënë Tereza dhe rezidenca zyrtare dhe vendi i punës së [[Kryetari i Kosovës|Presidentit]] dhe [[Kryeministri i Kosovës|Kryeministrit të Kosovës]].<ref>{{cite web |publisher=[[Kuvendi i Kosovës]] |title=Ndërtesa e Kuvendit|url=https://www.kuvendikosoves.org/shq/ta-njohim-kuvendin/ndertesa-e-kuvendit/ |access-date=3 tetor 2021 |language=sq |url-status=live}}</ref> Prishtina është gjithashtu shtëpi e [[Gjykata Kushtetuese e Kosovës|Gjykatës Kushtetuese të Kosovës]], [[Gjyqësori i Kosovës#Gjykata Supreme|Gjykatës Supreme]] dhe [[Gjyqësori i Kosovës#Gjykata e Apelit|Gjykatës së Apelit]], si dhe [[Gjyqësori i Kosovës#Shtatë gjykatat themelore dhe degët e gjykatave|Gjykatës Themelore të Prishtinës]]. Prishtina është një komunë e qeverisur nga sistemi kryetar-këshill me kryetarin e Prishtinës dhe anëtarët e Këshillit Komunal të Prishtinës përgjegjës për administrimin e Komunës së Prishtinës. Komuna është e përfshirë në [[Rajoni i Prishtinës|rajonin e Prishtinës]] dhe përbëhet nga 43 vendbanime ngjitur me Prishtinën si seli të saj. Kryetari i Prishtinës zgjidhet nga populli për të vepruar si kryeshefi ekzekutiv i Komunës së Prishtinës. Këshilli Komunal i Prishtinës është krahu legjislativ i komunës dhe është gjithashtu një institucion i zgjedhur në mënyrë demokratike, i cili përbëhet nga 51 këshilltarë që nga zgjedhjet e fundit komunale.<ref>{{cite web |publisher=Pristina Municipality |title=Kuvëndi: Përshkrimi |url=https://kk.rks-gov.net/prishtine/pershkrimi/ |access-date=3 tetor 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211003104141/https://kk.rks-gov.net/prishtine/pershkrimi/ |archive-date=3 tetor 2021 |language=sq |url-status=live}}</ref> == Ekonomia == Numri i përgjithshëm i bizneseve të regjistruara në Bashkësin e Prishtinës, sipas llojit të pronës është 8.735 biznese me 75.089 punëtorë. Saktësisht numri i punëtorëve nuk dihet, për faktin se regjistrimi tashmë është në kompetencë të Ministrisë së Tregtisë dhe Industrisë, përkatësisht Agjencisë për Regjistrim të Bizneseve. Për biznese merret vetëm leja, mirëpo ka shumë të atillë që nuk e kanë kryer këtë procedure të domosdoshme. Aktualisht në sektorin e gjuetisë dhe pylltarisë janë 27 biznese me 29 punëtorë, ndërsa në atë të peshkimit janë 31 punëtorë dhe dy biznese. Në sektorin e industrisë nxjerrëse ekzistojnë 16 biznese me 107 punëtorë, në industri përpunuese janë 600 biznese me 4.527 të punësuar, ndërkaq sektori i furnizimit me energji elektrike, gas dhe ujë numëron 5 biznese me 12.836 punëtorë. Në fushën e ndërtimtarisë janë 329 biznese me 3.976 të punësuar, ndërsa tregtia me shumicë dhe pakicë, i riparimit të biçikletave, motoçikletave dhe artikujve për përdorim personal e shtëpiak ka 4.203 biznese me 21.026 punëtorë. Një biznes mjaft i përhapur në kryeqytetin e Kosovës është edhe ai i hotelerisë, ku aktualisht veprojnë 781 restorante dhe hotele me 6.584 të punësuar. Biznesi i transportit, magazinimit dhe i komunikacionit përfshinë 1.672 biznese me 18.351 të punësuar, ndërkohë me biznes të ndërmjetësimit financiar janë të punësuar 285 persona dhe kjo veprimtari ka 26 biznese. Në shërbimin e afarizmit ekzistojnë 273 biznese me 285 të punësuar. Numri i përgjithshëm i bizneseve në Prishtinë është 8.412, ndërkaq numri i përgjithshëm i të punësuarve kap shifrën në 73.429. Vetëm gjatë vitit të kaluar në Komunën e Prishtinës janë regjistruar 2.908 biznese, kanë njoftuar në media zyrtarë nga Agjencia për Regjistrim të Bizneseve në MTI. Ata kanë thënë se rreth 50 për qind të bizneseve janë regjistruar në veprimtarinë e tregtisë me shumicë dhe pakicë. Nga rreth 3 mijë biznese të reja dhe të regjistruara gjatë vitit 2004, tregtia është biznesi më i preferuar edhe në kryeqytetin e Kosovës. Sipas listës së MTI-së për biznese dhe klasifikimit të tyre në bazë të veprimtarive, në nivel të Kosovës tregtia me shumicë merr pjesë me 11 për qind, derisa ajo me pakicë 37 për qind, apo shprehur në shifra ka 5837 biznese të tregtisë me shumicë dhe pakicë. Sipas kësaj liste radhiten: Me 12 për qind transporti tokësor, ajror, i udhëtarëve, pastaj shërbimet hoteliere, restorantet, hotelet, motelet, mensat ushqimore me 9 për qind, veprimtaritë publike shërbyese me 5 për qind, ndërsa prodhimi i ushqimit dhe pijeve merr pjesë me vetëm 3 për qind. Aktualisht në Komunën e Prishtinës si pronar të vetëm janë të punësuar 29.605 punëtorë me 7.936 biznese, ndërkaq në partneritet janë 7.037 të punësuar në 339 biznese. Si kompani të përbashkëta janë 54 biznese dhe 10 kooperativa me 131 të punësuar. Në pronën private me përgjegjësi të kufizuar, në kryeqendrën e Kosovës aktualisht janë 183 veprimtari me 1.375 të punësuar, kompani publike janë 13, kurse ekzistojnë edhe 57 prona shtetërore me 15.472 punëtorë dhe 143 biznese shoqërore me gjithsej 14.137 punëtorë. == Demografia == === Popullësia sipas gjinisë dhe etnicitetit === {| class="wikitable" |- !scope="col" rowspan="2"|Prishtina !scope="col" rowspan="2"|Gjithsej !scope="col" colspan="11"|Etniciteti (Censusi i 2011) |- style="text-align:center; background:#f0f0f0;" !scope="col" | Shqiptar !scope="col" | Turk !scope="col" | Ashkali !scope="col" | Serb !scope="col" | Boshnjakë !scope="col" | Gorani !scope="col" | Romë !scope="col" | Egjiptian !scope="col" | Të tjerë !scope="col" | Preferon të mos përgjigjet !scope="col" |Të padisponueshëm |- | '''Gjithsej'''|| 198,897 || 194,452 || 2,156 || 557 || 430 || 400 || 205 || 56 || 8 || 334 || 79 || 220 |- | '''Mashkull''' || 99,361 || 97,347 || 1,060 || 281 || 204 || 107 || 99 || 31 || 3 || 110 || 37 || 82 |- | '''Femër''' || 99,536 || 97,105 || 1,096 || 276 || 226 || 293 || 106 || 25 || 5 || 224 || 42 || 138 |} Sipas censusit të vitit 2011 nga [[Agjencia e Statistikave të Kosovës]], 97.76% janë [[Shqiptarët|shqiptar]], 1.1% janë turk, dhe 1.14% të tjerë (ashkali, serb, boshnjakë e të tjerë). === Popullësia sipas gjinisë dhe fesë === {| class="wikitable" |- ! rowspan="2" scope="col" |Prishtina ! rowspan="2" scope="col" |Gjithsej ! colspan="8" scope="col" |Feja |- style="text-align:center; background:#f0f0f0;" ! scope="col" |[[Islami|Islame]] ! scope="col" |Ortodokse ! scope="col" |[[Kisha katolike|Katolike]] ! scope="col" |Tjetër ! scope="col" |Pa Fe ! scope="col" |Preferon të mos përgjigjet ! scope="col" |Të padisponueshëm |- | '''Gjithsej''' || 198,897 || 193,474 || 480 || 1,170 || 344 || 660 || 2,388 || 381 |- | '''Mashkull''' || 99,361 || 96,375 || 221 || 558 || 181 || 334 || 1,168 || 164 |- | '''Femër''' || 99,536 || 96,739 || 259 || 612 || 163 || 326 || 1,220 || 217 |} Sipas fesë, ishin 193,474 (97,27%) [[myslimanë]], 1,170 (0,59%) [[Kisha katolike|katolikë romakë]], 480 (0,24%) [[Kisha Ortodokse Lindore|ortodoksë]], 344 (0,17%) të feve të tjera dhe 660 (0,33%) [[Afetaria|jofetarë]].<ref name="2011 Census Ethnicity and Language">{{cite web |publisher=[[Kosovo Agency of Statistics]] (KAS) |title=Regjistrimi i Popullsisë, Ekonomive Familjare dhe Banesave në Kosovë 2011–Rezultatet përfundimtare |url=https://ask.rks-gov.net/media/2074/te-dhenat-kryesore.pdf |access-date=2 tetor 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200110085827/https://ask.rks-gov.net/media/2074/te-dhenat-kryesore.pdf |archive-date=10 janar 2020 |pages=143–149 |language=sq |url-status=live}}</ref><ref name="Religion 2011">{{cite web |title=Religious composition of Kosovo 2011 |url=http://pop-stat.mashke.org/kosovo-religion-loc2011.htm |website=pop-stat.mashke.org |language=sq}}</ref> Kosova është shtet laik pa fe shtetërore. [[Liria e fesë|Liria e besimit]], [[Liria e mendimit|ndërgjegjes]] dhe [[Liria e fesë|fesë]] është e garantuar shprehimisht në [[Kushtetuta e Kosovës|Kushtetutën e Kosovës]]. [[Islami]] dhe [[Krishterimi]] janë fetë më të përhapura në mesin e banorëve të Prishtinës. Pjesa e mbetur prej 1.9% e popullsisë raportoi se nuk kishte fe, apo fe tjetër, ose nuk dha një përgjigje adekuate. Prishtina ka qendra kulti për një mori besimesh për popullsinë e saj. [[Katedralja e Nënë Terezës në Prishtinë|Katedralja e Prishtinës]] është ndoshta [[Katedralja|katedralja]] më e madhe në Kosovë dhe është emëruar për nder të murgeshës dhe misionares katolike shqiptare, [[Nënë Tereza]]. Disa nga [[Xhamia|xhamitë]] e Prishtinës, ndër të tjera [[Xhamia e Mbretit]] dhe [[Xhamia e Çarshisë]], janë shekullore dhe janë ndërtuar gjatë [[Mesjeta|mesjetës]] nga [[Perandoria Osmane|osmanët]]. == Kultura == {{main|Kultura në Prishtinë}} === Edukimi === Komuna e Prishtinës ka 17 biblioteka publike. Biblioteka kryesore e qytetit ka përafërsisht 58.475 libra dhe 16 degë: Pallatin e Rinisë, Bibliotekën Përkujtimore të shkrimtarit [[Hivzi Sylejmani]], bibliotekën e "Përrallave" dhe, në [[Llukar]], [[Koliçi|Koliq]], [[Hajvalia]], [[Llaplleselë]], [[Graçanicë]], [[Çagllavicë]], [[Slivovë]] dhe [[Viti të Marecit]] me 108.541 libra, në përgjithësi me 167.016 libra. Gjatë masave të dhunshme serbe të viteve [[1990]]–[[1999]] dhe [[Lufta e Kosovës|luftës]], "Dora e zezë" e ka djegur bibliotekën në [[Hade]], ka shkatërruar një numër të librave në bibliotekën e Obiliqit, dhe ka djegur bibliotekën në Koliq dhe Viti të Marecit. Numri i librave të djegur është rreth 23.000. [[Skeda:Gjimnazi Sami Frashëri.jpg|parapamje]] === Muzika klasike === Prishtina si kryeqender e Kosovës është njëherit edhe qyteti në të cilën gjendet edhe instituti i [[Opera dhe Filharmonia e Kosovës|Operës dhe Filharmonisë së Kosovës]] që udhëhiqet nga dirigjenti [[Arbër Dhomi]]. === Sporti === [[Skeda:Prishtinaffaa SQ.JPG|thumb|250px|Stadiumi i qytetit në Prishtinë]] * Basketbolli në vitet pas luftës [[2000]]–[[2005]] është njëri ndër sportet më të popullarizuara në kryeqendër. Në kë të sport në eliten e klubeve Kosovare, Prishtina është e prezantuar nga dy skuadra. * Futbolli Prishtinas ka një traditë të gjatë sportive. Prirës i kësaj tradite është skuadra që mbanë emrin e qyteti [[KF Prishtina]] e cila ndeshjet vendase i zhvillon në Stadiumin e Qytetit. * Taekwondo-ja eshte gjithashtu sport i zhvilluar ne qytetin e Prishtines, ku dallohen Klubet e TAEKWONDO-se Prishtina dhe [[Akademia e Arteve Marciale Prishtina]]. === Objekte turistike dhe kulturore === Ndër objektet turistike dhe kulturore më të vizituara në Konunën e Prishtinës janë: * '''Monumenti „Skënderbeu“''' [[Skeda:PRISHTINA 2013 (13).jpg|parapamje|Monumenti i heroit kombëtar shqiptar Gjergj Kastrioti-Skënderbeu dhe Teatri i Kosovës përballe në qendër të Prishtinës]] Ky monument i përkushtuar heroit kombëtarë Gjergj Kastriot-Skënderbeut gjendet në qendrën administrative të qytetit dhe është vendos në vitin 2001. Banorët e shumtë që jetojnë në diasporë e vizitojnë këtë objekt dhe vendasit që me një ceremoni e kanë përcjellë sjelljen e statujës së Skënderbeut e konsiderojnë si ardhje të lirisë. * '''Monumenti i heroit kombëtarë "Zahir Pajaziti"''' [[Skeda:Zahir Pajaziti.JPG|parapamje|majtas|Monumenti Zahir Pajaziti është një ndër shumë monumentet që i kushtohet personaliteteve me rëndësi për historinë e Kosovës nëpër Prishtinë]] Shtatorja e parë e vendosur në Prishtinë dhe në qytetet tjera të Kosovës është e "Zahir Pajazitit" e vendosur nga bashkëluftëtarët e tij të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Ushtri e cila e përzuri forcat okupatore serbe në vitin 1999. Shtatorja Komandantit Zahir Pajaziti vizitohet shumë shpesh nga ish ushtarët e UÇK-së, nga Institucionet e Kosovës, Shqipërisë, nga nxënës të të gjitha shkollave në Kosovë. Më 31 [[janari|janar]] [[2008]], në 11-vjetorin e rënies, Presidenti i Kosovës [[Fatmir Sejdiu]] i akordoi Zahir Pajazitit dekoratën më të lartë shtetërore të Kosovës [[Urdhri Hero i Kosovës|Urdhrin Hero i Kosovës]]. *'''Monumenti NEWBORN''' [[Skeda:Gebäude der UNMIK NEW BORN SIGN PRISTINA KOSOVO Giv Owned Image 23 August 2008.jpg|parapamje|Monumenti NEWBORN i vendosur në ditën e shpalljes së Pavarësisë së Kosovës]] Newborn është skulpturë, monument i Pavarësisë së Kosovës, e cila u krijua nga ekipi i udhëhequr nga Fisnik Ismaili dhe i cili u shpalos në ditën e pavarësisë së Kosovës. Monumenti u krijua posaçërisht për këtë ditë dhe iu mundësua pjesëmarrësve festues, që në skulpturë të nënshkruajnë. Skulptura u vendos në qendër të Prishtinës vetëm për ditën e pavarësisë për të shënuar lindjen (born) e Republikës së Kosovës, për të "marrë nënshkrimet" dhe pastaj të zhvendoset në lokacion të përhershëm. * '''Teatri i Kosovës''' Teatri i Kosovës në Prishtinë nga populli i njihet edhe si "Teatri Kombëtar i Kosovës". Themelet e shfaqjeve të ndryshme teatrale të sistematizuara dhe të regjistruara pranë enteve zyrtare gjenden në Prizren ku në vitin 1946 teatri lokal u ngritë në nivel rajonal e më vonë në teatër popullor në nivel krahinorë. Ky ishte institucioni i parë në Kosovë pas Luftës së Dytë Botërore nga i cili më vonë do të krijohet teatri profesionist. Shumë shpejt, disa muaj pas themelimit, ky teatër u transferua në kryeqytetin e Kosovës, në Prishtinë. Shfaqjet e para të këtij teatri janë punuar kryesisht nga artistët amatorë, entuziastë e idealistë të talentuar, të ndihmuar nga artistët profesionistë nga hapësirat tjera të ish-Jugosllavisë, ndërkohë që, në vitet ’60, ansambli i tij pasurohet me kuadro të reja profesioniste. Deri në vitin 1989 ky teatër i ka realizuar mbi 400 premiera me rreth 10.000 repriza, të cilat në Kosovë dhe në hapësirat e ndryshme të ish Jugosllavisë janë përcjellë nga mbi 3.200.000 spektatorë. Repertori i këtij teatri është ndërtuar mbi tekstet e shumta të dramaturgjisë kombëtare, botërore dhe ish jugosllave. Shfaqjet e këtij teatri, të cilat janë prezantuar nëpër festivale të ndryshme me krakter kombëtar dhe ndërkombëtar në ish Jugosllavi, janë vlerësuar me tone të larta nga kritika e atëhershme dhe janë nderuar me çmime të ndryshme artistike. Kështu, p.sh., në vitin 1967, shfaqja “Erveheja” e regjisorit Muharrem Qena është nderuar me Çmimin e Regjisë më të Mirë në Festivalin e Dramës Jugosllave “Sterijino Pozorje”. Krahas shfaqjeve në gjuhën shqipe, në këtë teatër janë realizuar edhe shfaqje në gjuhën serbe. Bukur shpesh, sidomos pas vitit 1981 e këndej, ky teatër ka vepruar nën presion të rëndë politik nga sistemi dhe regjimi komunist jugosllav. Në vitin 1990, regjimi serb i Slobodan Milosheviqit, e ka vënë këtë teatër nën administrim të dhunshëm, duke i dëbuar nga teatri shumë nga artistët shqiptarë dhe duke vënë kontroll totalitar mbi krijimtarinë artistike të këtij teatri. Gjatë kësaj periudhe, në një sistem shkollor universitar paralel të krijuar në kushtet e rezistencës aktive paqësore kundër regjimit totalitar serb, nëpër shtëpitë – shkolla u krijuan shumë nga kuadrot artistike, të cilat tashmë janë pjesë e ansamblit profesionist të këtij teatri. Në vitin 1999, pas mbarimit të luftës në Kosovë, ky teatër pagëzohet me emrin Teatri Kombëtar i Kosovës. Gjatë 10 viteve të pasluftës, në këtë teatër janë vënë në skenë tekste të shumta të dramaturgjisë kombëtare dhe botërore. Teatri Kombëtar i Kosovës është teatër me karakter shtetëror dhe, si i tillë, financohet nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit të Republikës së Kosovës. Në vitet e fundit shihen përpjekje që ky teatrër të ngritet në nivel internacional në të cilin do të luhen shfaqje në disa gjuhë. * '''Parku Nacional „Gërmia“''' [[Skeda:Falling leaves in Gërmia Park, Prishtinë, Kosova.jpg|parapamje|majtas|Shteg vrapimi, vend për pushim dhe hapesirë e gjelbër në parkun e Gërmisë]] Është vendi në të cilin prishtinasit e kalojnë kohen e lirë kryesisht gjatë ditëve të ngrohta. Ky park është i pajisur me liqenin dhe restorante e pushimore të ndryshme rreth tij. * '''Biblioteka Kombëtare Universitare e Kosovës''' Vetë objekti i kësaj Biblioteke ka një histori të veten që paraqet rrethanat politike e shoqërore kosovare të viteve të gjysmës së dytë të shekullit të kaluar. Eshtë e ndërtuar në vitin 1982 me dizajnin unike e arkitektit kroat Andrija Mutnjaković që ishte frymëzuar nga nje huall mjalti.<ref>{{Cite web |url=http://www.telegraph.co.uk/property/propertypicturegalleries/9126031/The-worlds-30-ugliest-buildings.html?frame=2159725 |title=Kopje e arkivuar |access-date=12 qershor 2014 |archive-date=11 prill 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140411231356/http://www.telegraph.co.uk/property/propertypicturegalleries/9126031/The-worlds-30-ugliest-buildings.html?frame=2159725 |url-status=dead }}</ref><ref>{{Cite web|last=I.S|title=Biblioteka u Prištini na "Telegrafovoj" listi 10 najružnijih zgrada na svetu|url=https://www.blic.rs/slobodno-vreme/zanimljivosti/biblioteka-u-pristini-na-telegrafovoj-listi-10-najruznijih-zgrada-na-svetu/1f5fgy5|access-date=2022-03-05|website=Blic.rs|language=sr}}</ref> Në këtë objekt ruhen libra të ndryshëm të cilët qytetarët kanë mundësi që ti lexojnë brenda objektit. *'''Biblioteka Hivzi Sylejmani''' Ndërtesa e bibliotekës së qytetit u ndërtua në vitin 1930. Ajo u bë e famshme nga Miladin Popoviqi – ish-udhëheqës i Komitetit regjional të Partisë komuniste të Kosovës – që qëndroi këtu në vitin 1944. Nga viti 1948 kjo ndërtesë u shëndërrua në Bibliotekën e qytetit të Prishtinës.<ref name="esiweb.org">http://www.esiweb.org/pdf/esi_future_of_pristina%20booklet_albanian.pdf</ref> * '''Galeria e Arteve''' [[Skeda:Pristina - The Kosova Art Gallery.JPG|parapamje|Ndërtesa e Galerisë së Arteve të Kosovës në Kampusin e Universitetit të Prishtinës]] Galeria e Arteve e Kosovës u formua në vitin 1979 si institucion kulturor për prezentimin e artit pamor dhe ruajtjen e mbledhjen e veprave më me vlerë. Për këto 30 vjet të veprimtarisë ky institucion ka organizuar afro 500 ekspozita në vend dhe në botën e jashtme, të cilat janë përcjellur me shumë botime, dhe blerjen e afro 1000 punimeve artistike nga të cilat është formu një fond i pasur i Galerisë. Vetëm pas luftës së fundit janë organizuar mbi 200 ekspozita kolektive e individuale, kombëtare e ndërkombëtare, ku kanë ekspozuar mijëra artistë. Veprat e tyre u vizituan dhe u shijuan nga qindramijëra artdashës, nga më shumë se 200 delegacione ndërkombëtare, nga personalitete të njohura të jetës politike dhe kulturore, duke filluar nga Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së Kofi Annan e deri te shkrimtari i madh shqiptar Ismail Kadare. *'''Muzeu i Kosoves''' [[Skeda:Prishtina , National Museum of Kosovo.jpg|parapamje|Muzeu Kombetar i Kosoves]] Muzeu i Kosovës është ndërtuar nga austriakët për ushtrinë turke në vitin 1898, dhe është përdorur nga ushtria kombëtare jugosllave deri në vitin 1975.Muzeu ka pasur një koleksion të pasur të objekteve prehistorike të zbuluara në Kosovë. Pjesa më e madhe e artifakteve tregon per jetën në kohën e ilirëve dhe romakëve <ref name="inyourpocket.com">{{Cite web|title=Kopje e arkivuar|url=http://www.inyourpocket.com/kosovo/pristina/sightseeing/ottoman-pristina|url-status=dead|language=en|accessdate=17 qershor 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140302190334/http://www.inyourpocket.com/kosovo/pristina/sightseeing/ottoman-pristina|archivedate=2 mars 2014}}</ref>. Në 1998, më shumë se 1.247 artifakte u dërguan në Beograd për një ekspozitë. Muzeu ende është duke pritur kthimin e tyre.Prej vitit 1999 deri në vitin 2002, ishte zyrja kryesore e Agjensionit Evropian për Rindërtim <ref name="esiweb.org"/>. * '''Sahatkulla''' [[Skeda:Monument_kulturor_1.jpg|parapamje|majtas|[[Sahat Kulla në Prishtinë|Sahat Kulla]]]] Çdo qytet në Perandorinë Osmane kishte nevojë pë një Sahat Kullë në mënyrë që besimtarët të dinin kohën për të shkuar në xhami si dhe të gjitha [[Dyqani|dyqanet]] te hapeshin dhe mbylleshin ne kohë të njejtë <ref name="inyourpocket.com"/>. Kjo Sahat kullë u ndërtua në shekullin e XIX. Zijla origjinale u soll nga Moldavia dhe mbante mbishkrimin: "Kjo zile është punuar më 1764 për Jon Moldova Rumenin"<ref name="esiweb.org"/>. Në vitin 2001, zijla është vjedhur. Në të njëjtin vit, trupat e KFOR-it francez kanë ndërruar mekanizmin e vjetër të orës me një mekanizem elektrik. Duke marrë parasysh problemet që Kosova ka me rrymë, Sahat kulla ka vështërsi për ta treguar kohën e saktë. *'''[[Xhamia e Mbretit|Xhamia e Madhe]] (zyrtarisht Xhamia e Sulltan Mehmetit II al-Fatih-u) ''' [[Skeda:The_Great_Mosque_in_Prishtina.JPG|parapamje|Xhamia e Mbretit dhe Hamami i Prishtines]] Kjo xhami u ndërtua në vitet 1460–1461 nga Sulltan Mehmeti II al-Fatih-u (ashtu siç dëshmohet nga gdhendja e murit mbi derën kryesore të xhamisë<ref name="inyourpocket.com" />), vetëm tetë vite pas rënies së [[Kostandinopoja|Kostadinopojës]]. Ajo gjendet në zemër të qendrës së qytetit të vjetër, dhe është xhamia më e madhe dhe më spikatur e Prishtinës. Kupola e saj ka qenë dikur më e madhja në regjion, ndërsa sot ajo është e vetmja xhami e ndërtuar nga Sulltan [[Mehmeti II]] që ende mbijeton në këto vise. Sheshi përpara Xhamisë së Mbretit gjithmonë ka qenë vend i njohur për takime. Gjatë viteve 1682–83, nën sundimin e [[Sulltan]] Mehmetit IV, xhamia është restauruar, ndërsa minarja e saj është riparuar përsëri pas tërmetit të vitit 1955. Kjo [[Xhamia|xhami]] ka vuajtur nga shkatërrimi dhe punët joprofesionale në restaurimin e saj. Nga viti 1953 kjo xhami quhet:Xhamia e Sulltan Mehmet II al-Fatih-ut.<ref name="esiweb.org" /> *'''Xhamia e Çarshisë''' [[Skeda:Çarshia Mosque.JPG|parapamje|majtas|Xhamia e Çarshisë]] [[Xhamia e Çarshisë]] është ndërtimi i Prishtinës së vjetër, e ndërtuar në shekullin e 15 nga Sulltan Bajaziti për të përkujtuar fitoren e osmanëve në vitit 1389. Në të kaluarën Xhamia e Çarshisë gjendej përballë çarshisë së mbuluar të Prishtinës<ref name="inyourpocket.com"/>. Sot nuk ka mbetur asgjë nga çarshia e vjetër, vetëm emri i Xhamisë së Çarshisë shërben për të na e përkujtuar atë. Shumë ndryshime si dhe punime për riparimin e saj e kanë ndryshuar pamjen origjinale të kësaj xhamie, mirëpo simboli i saj kulmi i gurët minares ka mbijetuar për më shumë se 600 vite. Këtë xhami e quajnë edhe "Tash Xhamia", që në përkthim do të thotë "Xhamia e gurit".<ref name="esiweb.org"/> Kjo xhami sot gjendet përballë Muzeut të Kosovës. *'''Hamami i madh''' [[Skeda:Prishtina_and_the_great_Hamam.jpg|parapamje|Hamami i Prishtinës, në prapavi Xhamia e Mbretit]] Daton që nga shekulli i XV. Dikur ishte pjesë themelore e kompleksit të Xhamisë së Mbretit (Fatih) dhe ka shërbyer si vendtakim shoqëror si për meshkujt ashtu dhe për femrat e qytetit. Sipas legjendës, Sulltan Mehmet al-Fatihu ka urdhëruar që të gjithë punëtorët, të cilët kanë punuar në ndërtimin e Xhamisë Fatih, të lahen në Hamam për çdo ditë <ref name="esiweb.org"/>. Ky hamam ka pasu 15 kupola me vrima te vogëla në mënyrë që të hynte drita brenda objektit <ref name="inyourpocket.com"/>. Pas një zjarri më 1994, regjimi i kaluar lejoi ndërtimin e tri shitoreve, të cilat faktikisht e mbyllën hyrjen e vjetër të tij <ref name="esiweb.org"/>. *'''Parku etnologjik "Emin Gjiku"''' [[Skeda:Ethnographic_Museum_in_Prishtina.jpg|parapamje|majtas| image_skyline e brendshme nga kompleksi i banimit Emin Gjiku, tani muzeu etnologjik]] Kjo ndërtesë dikur ka qenë pronë e familjës së njohur Gjinolli. Prej vitit 1957 ky grup ndërtesash,duke përfshirë këtu shtëpinë e shërbëtorëve, shtëpinë e mysafirëve dhe shtëpinë e familjës i takon Muzeut të Kosovës. Emin Gjinolli ka qenë i njohur me nofkën "Emin Kücük – nga turqishtja ‘Emini i vogël" – që më pas u shëndërrua në ‘Emin Gjiku’. Në anën e majtë prej derës kryesore të oborrit, mund të shihet e vetmja ndërtesë që ka mbijetuar shkatërrimin e Çarshisë së vjetër. Është bajtur këtu në vitin 1963. Gjatë viteve 1990-të, ky kompleks është përdorur si muze i natyrës. Në vitin 2003 renovimi i kompleksit ka filluar me ndihmën e donatorëve ndërkombëtar për ta shëndërruar atë në muze etnologjik.<ref name="esiweb.org" /> *'''Xhamia e Jashar Pashës''' [[Skeda:2011 Prisztina, Meczet Jashara Pashy.JPG|parapamje|[[Xhamia e Jashar Pashës]] në Qendër të Prishtinës]] Kjo xhami të shekullit 16 (e përfunduar shumë më vonë në shekullin e 19-të) është e ngjashme në Xhaminë e Çarshisë në arkitekturë dhe dekorimin e brendshëm <ref name="inyourpocket.com"/>.Emrin e ka marrë nga Jashar Mehmet Pasha i cili ka qenë qytetar i pasur i Prishtinës dhe guvernator i Shkupit në vitin 1842. Sipas mbishkrimeve që gjenden brenda xhamisë, ndërtimi i saj përfundoi në vitin 1834 <ref name="esiweb.org"/>. Portiku origjinal i xhamisë u shkatërrua për të bërë rrugën për një rrugë më të gjerë.<ref name="inyourpocket.com"/> *'''Xhamia e Llapit''' [[Xhamia Ramadanie|Xhamia e Llapit]] në Prishtinë u ndërtua në vitin 1470 gjatë pushtimit te Perandorisë Osmane dhe është një ndër ndërtimet më të lashta në Prishtinë. Ajo gjendet në afërsi të qendrës së Prishtinës (Lagjia Tophane) në rr. Ilir Konushevci, magjistralen Podujevë-Prishtinë. Ajo përbëhet nga një parasallë dhe dhomën e faljes e cila është gjashtë metra e lartë. Emri i saj i vërtetë është "Xhamia Ramadanije" por për shkak se faleshin shumë banorë të fshatrave të Llapit dhe gjendet përgjat rrugës magjistrale Prishtinë-Podujevë, si pasoj ajo edhe mori emrin "Xhamia e Llapit". [[Skeda:Xhamia Ramadanie - Llapit.jpg|parapamje]] *'''Shadërvani''' [[Skeda:Shadërvan_in_Prishtina,_Kosovo.JPG|parapamje|majtas|Shadërvani në mes Xhamisë së Çarshisë dhe Xhamisë së Jashar Pashës]] Ky shadërvan nga mermeri i dekoruar gjendet midis Xhamisë së Çarshisë dhe Muzeut të Kosovës. Ai është shadërvani i vetëm publik i llojit të vet në Prishtinë, i cili ka mbijetuar deri më sot. Në të kaluarën dhjetëra shadërvanë të tillë publik, të shpërndarë nëpër tërë qytetit të vjetër, ofronin freskim dhe mundësi për avdes (larje rituale)<ref name="esiweb.org"/>. [[Skeda:Kisha Ortodokse Serbe.jpg|parapamje|Kisha Ortodokse Serbe]] === Infrastruktura === [[Skeda:Pristina_International_Airport_-_new_terminal.jpg|parapamje|Terminali i ri i Aeroportit nderkombetar te Prishtines "Adem Jashari"]] [[Aeroporti i Prishtinës]] pas luftës është përdorur si vendkalimi kufitar më i dendur në Kosovë. Më 15 qershor, Aeroporti ndërkombëtar i Prishtinës është dekorua me "Çmimin aeroporti më i mirë 2010" për aeroportet me mbi një milion udhëtarë për vit. Ky nder është prezantua nga Këshilli Ndërkombëtar i Aeroporteve (ACI). ACI e njohu rritjen mbresëlënëse prej 300 për qind në trafikun e pasagjerëve gjatë viteve të fundit, investimin e madh në objekte, rrjetin e zgjeruar në mënyrë të shpejtë, dhe ndërtimin intensiv të kapaciteteve dhe trajnimin e personelit të aeroportit.<ref>{{Cite web|title=Fokus Kosova|url=http://www.unmikonline.org/albanian/pub/focuskos/sep06/FK_26_ALB.pdf|url-status=dead|archive-date=27 shtator 2007|access-date=18 shtator 2006|language=en|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070927184122/http://www.unmikonline.org/albanian/pub/focuskos/sep06/FK_26_ALB.pdf}}</ref> Largësia nga Prishtina: *Shkupi – 86&nbsp;km *Tirana – 330&nbsp;km *Beograd – 360&nbsp;km *Podgorica – 298&nbsp;km *Ferizaj – 36&nbsp;km *Gjilan – 46&nbsp;km [[Skeda:Map of R 7.png|parapamje|Traseja e Autostrades R7]] Neper Territorin e Prishtiens kalon nje pjese e Autostrades R7 Prishtine-Prizren-Durres. Ajo posedon dalje ne jug ne Fushe Kosove dhe ne veri fshatin Mazgit. Gjithashtu kjo autostrade lidhet me Autostraden R6 ne drejtim te kufirit me Maqedonine, ndertimi i se ciles ka filluar ne vitin 2014 dhe pritet te perfundoj ne vitin 2017, ku pritet te lidhe Prishtinen me Shkupin permes Ferizajt dhe Hanit te Elezit. Rruge me rendesi te vecant per Prishtinen jane rruget magjistrale M9 e cila e lidhe Prishtinen me Medvegjen ne piken kufitare te Mutivodes ne Malesine e Gollakut ne veri-lindje dhe ne perendim kalon permes qytetit te Pejes, Grykese se Rugove deri ne kufirin e Malit te Zi dhe permes Qafes se Çakorit deri ne Plav ne Mal te Zi. Sektori i bujqësisë, gjuetisë dhe pylltarisë përshinë 27 biznese. Në sektorin e industrisë nxjerrëse ekzistojnë 16 biznese. Sektori i furnizimit me energji elektrike, gas dhe ujë numëron 5 biznese, ai i ndërtimtarisë me 329 biznese, ndërsa ai i tregtisë me shumicë dhe pakicë 4.203 biznese. Po ashtu edhe biznesi i hotelerisë po avancohet përditë e më shumë dhe kështu në Komunën e Prishtinës aktualisht ekzistojnë 781 restorante dhe hotele. Në biznesin e ndërmjetësimit financiar veprimtarinë e tyre e zhvillojnë 26 biznese, ndërsa në shërbimin e afarizmit ekzistojnë 273 biznese. Administrimi publik dhe mbrojta e sigurimit social vepron me 10 biznese, ndërsa mbrojtja shëndetësore e sociale me 104 veprimtari. Numri i përgjithshëm i biznesit në Komunën e Prishtinës është 8.412 sish. Në Komunën e Prishtinës ekzistojnë edhe 57 prona shoqërore me 143 biznese shoqërore. Kështu, numri i përgjithshëm i biznesit të regjistruar në Komunën e Prishtinës është 8.735 biznese më 75.089 punëtorë. == Bashkësitë lokale == Zhvillimi urban i qytetit të Prishtinës, është përcaktuar gjatë 50 vjetëve të fundit me plane të ndryshme urbanistike. Plani Strategjik i Prishtinës, në relacion me atë të vitit 1986, i ka zgjeruar kufijtë për zhvillimin urban, duke treguar në vlerën e hapësirës së pandërtuar dhe nevojën për konsolidimin e qytetit. Sipas Planit Zhvillimor Urban të Prishtinës 2012–2022 në Prishtinë janë këto bashkësitë lokale: <ref>https://kk.rks-gov.net/prishtina/getattachment/Municipality/Departments/Urbanizem,Ndertim-dhe-Mbr-Mjedisit/Urbanizmi/PZHU/PZHU-_Prishtina.pdf.aspx{{Lidhje e thyer}}</ref> # '''Qendra:''' Përfshinë një sipërfaqe prej rreth 69 Ha, gjendet në zonën qendrore të  qytetit. Në përbërje të saj  funksionojnë shumica e institucioneve administrative, arsimore he sportive. (Kampusi Universitar). # '''[[Lakrishta]]:''' Përfshinë një sipërfaqe prej rreth 57 ha, gjendet në zonën qendrore të qytetit. Në përbërje të saj  gjinden shumica e institucioneve qeveritare të  përqendruara në ndërtesën e ish – Rilindjes, në këtë bashkësi lokale bën pjesë edhe Lagjja Pejton. # '''[[Dardania (Prishtinë)|Dardania]]:''' Përfshinë një sipërfaqe rreth 533 ha, gjendet në zonën qendrore dhe periferike të qytetit. Në këtë bashkësi lokale përveç Lagjes Dardania, bëjnë pjesë edhe lagjja Kalabria, Zona ekonomike (rruga për Fushë Kosovë) dhe kompleksi i FSK-së).  # '''[[Ulpiana (Prishtinë)|Ulpiana]]:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 22 ha, gjendet në zonën qendrore të qytetit. # '''Ulpiana 1:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 401ha, gjendet në zonën periferik të qytetit. Në kuadër të sajë gjendet edhe një pjesë e Lagjes Mati, si dhe  kompleksi i QKUK-së, gjithashtu përfshinë edhe një pjesë të planit rregullues "Prishtina e re".  # '''[[Bregu i Diellit|Kodra e Diellit]]:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 83 Ha, gjendet në zonën qendrore të qytetit. Në kuadër të saj gjendet edhe një pjesë e Lagjes Aktashi,  kampusi i konvikteve të studenteve dhe kompleksi i Banesave të Bardha.  # '''Lagjja e Muhaxherëve:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 35 ha, gjendet në zonën qendrore të qytetit. Në kuadër të saj gjendet edhe Parku i qytetit dhe një pjesë e Lagjes Dodona.  # '''1 Lagjja e Muhaxherëve:''' Përfshinë një siperfaqe prej 41 ha,  gjendet ne zonën qendrore të qytetit. Në kuadër të saj është pjesa tipike e Muhaxhireve si dhe varri i ish. Presidentit I. Rugova dhe varrezat e deshmorëve.  # '''2 Lagjja e Muhaxherëve (Matiçan):''' Përfshin një sipërfaqe prej rreth 281 ha, gjendet në zonën periferike të qytetit. Në kuadër të saj gjendet një pjesë e zonës kadastrale Mati.  # '''Taukbashqe (Sofali):''' Përfshinë një sipërfaqe prej 160 ha, gjendet ne zonën periferike të qytetit. Në kuadër të saj, është një pjesë e zonës kadastrale  Sofalia dhe Parku i Taslixhes.  # '''Taukbashqe:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 112  ha, gjendet në zonë  periferike të qytetit.  # '''1 Taukbashqe:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 116 ha, dhe gjendet në zonën periferike të qytetit.  # '''Blloku B:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 38 ha, gjendet në zonën qendrore dhe periferike të qytetit.  # '''[[Kodra e Trimave]]:'''  Përfshinë një sipërfaqe prej 41 ha, gjendet në zonën qendrore.  # '''Kodra e Trimave:''' Përfshin një sipërfaqe prej 150 ha, gjendet në zonën periferike të qytetit. # '''1: Kodra e Trimave:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 350 ha, gjendet në zonën periferike të qytetit, në këtë b. lokale gjenden edhe varrezat e qytetit.  # '''2 - Kodra e Trimave:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 353 ha, gjendet në zonën periferike të qytetit.  # '''Tophane:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 16.6 ha gjendet në zonën qendrore të qytetit.  # '''Tophane 2:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 12.1 ha, gjendet në zonën qendrore të qytetit.  # '''[[arbëria (Prishtinë)|Arbëria]] (Dragodani):''' Përfshinë një sipërfaqe prej rreth 475 ha, gjendet në zonën periferike dhe qendrore të qytetit. Nëpër këtë bashkësi lokale kalon rruga, e cila shkon për Mitrovicë.  # '''[[Kalabria (Prishtinë)|Kalabria]] == Shiko edhe këtë == *[[Rajoni i Prishtinës]] *[[Kultura në Prishtinë]] *[[Komuna e Prishtinës]] *[[Universiteti i Prishtinës]] == Burim i të dhënave == <references /> * <small>Dokumente të [[Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë|OSCE]]-së të gjetura në internet në vitin [[2006]], për profilet e komunave të Kosovës: <s>[http://www.osce.org/documents/mik/2005/02/1199_en.pdf mik/2005/02/1199_en.pdf] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304112601/http://www.osce.org/documents/mik/2005/02/1199_en.pdf |date=4 mars 2016 }}</s></small> * <small>Dokumente të [[Rrjeta Elektronike e Organizatave Mjedisore Kosovare|Rrjetës Elektronike të Organizatave Mjedisore Kosovare]] - Sharri.net [[2006]]: <s>[http://www.sharri.net/admin/editor/downloads/komunat/prishtina.pdf prishtina.pdf]</s></small> * <small>Dokumente të [[Posta dhe Telekomi i Kosovës|Postës dhe Telekomit Kosovës]] të gjetura në internet [[2006]]: <s>[https://web.archive.org/web/20061121031904/http://www.ptkonline.com/web/site/index.php?CatId=8&PageId=15&language=0 KodePostare.pdf]</s></small> * <small>Dokumente të Misionit të Bibliotekës së Kosovës të gjetura në internet në vitin [[2006]]: Raporti i IFLA-s/FAIFE-së, prill 2000: [http://www.ifla.org/faife/faife/kosova/koan3alb.htm Anex 3]</small> == Lidhje të jashtme == * [https://web.archive.org/web/20071221224620/http://www.prishtina-komuna.org/ KK Prishtinë] * [http://www.uni-pr.edu/ Universiteti i Prishtinës] * [http://www.airportpristina.com/ Aeroporti Adem Jashari] * [https://www.facebook.com/PrishtinaRKS/ Prishtina] ---- * [http://www.ifla.org/faife/faife/kosova/kosorepo.htm#_Toc480784381 IFLA - International Federation of Library Associations and Institutions] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081015061537/http://www.ifla.org/faife/faife/kosova/kosorepo.htm#_Toc480784381 |date=15 tetor 2008 }} - raport para dhe pas luftës (anglisht) {{Portal|Prishtina|Kosova}} {{Komuna e Prishtinës}} {{Kryeqytetet e Evropës}} [[Kategoria:Prishtinë| ]] [[Kategoria:Qytete në Kosovë]] [[Kategoria:Kryeqytete në Evropë]] [[Kategoria:Kryeqytete të botës]] b8zqxgcbw9wk4jwg2rpkxb5neslsw1g 2464984 2464983 2022-07-23T22:33:28Z Drenisa 112234 /* Historiku */ wikitext text/x-wiki {{Ky artikull|Ky artikull merret me '''Prishtinën'''. Për artikullin [[Komuna e Prishtinës]] dhe [[Rajoni i Prishtinës|Qarku i Prishtinës]] shiko në fletën përkatëse.}} {{Infobox settlement | name = Prishtina | settlement_type = [[Lista e vendbanimeve në Kosovë|Qytet]] dhe [[Komunat e Kosovës|komunë]] | image_skyline = Prishtina Collage.jpg | image_caption = '''Prej lartë poshtë, majtas në të djathtë''': Prishtina gjatë mbrëmjes, Kulla e Orës, [[Sheshi Skënderbeu, Prishtinë|Sheshi Skënderbeu]], [[Biblioteka Kombëtare dhe Universitare e Kosovës]], [[Newborn|Monumenti Newborn]], Statuja e Skënderbeut, [[Muzeu i Kosovës]] dhe Prishtina gjatë natës siq shihet nga katedralja | image_alt = | image_flag = [[Skeda:Flag of Pristina.png|115px]] | flag_alt = Flamuri i Prishtinës | image_seal = [[Skeda:Stema e Komunës Prishtinë.svg|60px]] | seal_alt = Vula e Prishtinës | pushpin_map = Kosova#Evropa | pushpin_map_alt = Location of Pristina in Kosovo and Europe | pushpin_mapsize = 290 | pushpin_relief = 1 | coordinates = {{coord|42|39|48|N|21|9|44|E|type:adm1st_region:RS-KM|display=inline}} | subdivision_type = Shteti | subdivision_name = [[Kosova]] | subdivision_type1 = [[Rajonet e Kosovës|Rajoni]] | subdivision_name1 = [[Rajoni i Prishtinës|Prishtina]] | subdivision_type2 = [[Komunat e Kosovës|Komuna]] | subdivision_name2 = [[Komuna e Prishtinës|Prishtina]] | established_title = | established_date = | government_type = | leader_party = I pavarur | leader_title = Kryetari | leader_name = [[Përparim Rama]] | leader_title1 = Këshilli | leader_name1 = Këshilli komunal i Prishtinës | unit_pref = Metric | area_blank1_title = Komuna | area_blank1_km2 = 523.13 | area_blank2_title = | area_blank2_km2 = | elevation_m = | population_as_of = 2011 | population_blank1_title = Komuna<ref name="Census 2011">{{cite web |publisher=[[Kosovo Agency of Statistics]] |title=Regjistrimi i Popullsisë, Ekonomive Familjare dhe Banesave në Kosovë 2011 – Rezultatet Përfundimtare: Të Dhënat Demografike sipas Komunave |url=http://ask.rks-gov.net/rekos2011/repository/docs/Te_dhenat_kryesore_demografike_sipas_komunave.pdf |access-date=4 tetor 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304081103/http://ask.rks-gov.net/rekos2011/repository/docs/Te%20dhenat%20kryesore%20demografike%20sipas%20komunave.pdf |archive-date=4 mars 2016 |page=14 |language=sq |url-status=dead}}</ref> | population_blank1 = 198,897 | population_urban = 161,751 | population_rural = 37,146 | population_demonym = Prishtinas | timezone = [[Zona Kohore e Evropës Qendrore|CET]] | utc_offset = +1 | timezone_DST = [[Ora Verore e Evropës Qendrore|CEST]] | utc_offset_DST = +2 | postal_code_type = [[Kodet postare në Kosovë|Kodi postar]] | postal_code = 10000 | area_code_type = Kodi i zonës | area_code = +383 (0) 38 | blank1_name = Autostradat | blank1_info = [[Skeda:R6-Kosovo.svg|28px|link=R 6 (Kosovo)]] [[Skeda:R7-Kosovo.svg|28px|link=R 7 (Kosovo)]] [[Skeda:R7.1-Kosovo.svg|28px|link=R 7.1 (Kosovo)]] | blank1_name_sec2 = [[Targat e automjeteve të Kosovës|Targa e automjeteve]] | blank1_info_sec2 = 01 | website = {{URL|https://kk.rks-gov.net/prishtine/|kk.rks-gov.net/prishtine/}} }} '''Prishtina''' është kryeqyteti i [[Kosova|Kosovës]] dhe selia e komunës dhe [[Rajoni i Prishtinës|rajonit të njëjtë]]. Është qyteti i dytë më i madh i banuar me shqiptarë në [[Evropa|Evropë]], pas [[Tirana|Tiranës]].<ref>Prishtina Development Plan Document: http://prishtinaonline.com/uploads/prishtina_pzhk_2012-2022_shqip%20(1).pdf</ref><ref>Official gov't census: http://esk.rks-gov.net/rekos2011/repository/docs/REKOS%20LEAFLET%20ALB%20FINAL.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111112084432/http://esk.rks-gov.net/rekos2011/repository/docs/REKOS%20LEAFLET%20ALB%20FINAL.pdf |date=2011-11-12 }}</ref> Prishtina është nyja më e rëndësishme e transportit të Kosovës, për ajrin, hekurudhat dhe rrugët. [[Aeroporti i Prishtinës|Aeroporti ndërkombëtar i qytetit]] është aeroporti më i madh i vendit dhe ndër më të mëdhenjtë në rajon. Një sërë autostradash, të tilla si R 6 dhe R 7, rrezatojnë qytetin dhe e lidhin atë me [[Shqipëria|Shqipërinë]] dhe [[Maqedonia e Veriut|Maqedoninë e Veriut]]. Prishtina është kryeqyteti si dhe qendra më thelbësore ekonomike, financiare, politike dhe tregtare e Kosovës, kryesisht për shkak të vendndodhjes së saj të rëndësishme në qendër të vendit. Është selia e pushtetit të [[Qeveria e Kosovës|Qeverisë së Kosovës]], rezidenca e punës së [[Kryetari i Kosovës|presidentit]] dhe [[Kryeministri i Kosovës|kryeministrit të Kosovës]] dhe e [[Kuvendi i Republikës së Kosovës|Kuvendit të Kosovës]].<ref name="FEK2">{{cite encyclopedia |editor-last=Kraja |editor-first=Mehmet |editor-link=Mehmet Kraja |encyclopedia=([[Encyclopedic Dictionary of Kosova]])|title=Fjalori Enciklopedik i Kosovës |url=https://books.google.com/books?id=WHo-wAEACAAJ|language=sq |year=2018 |publisher=[[Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës]]|volume=2 |location=[[Prishtinë]] |isbn=9789951615846|oclc=1080379844|pages=1315-1318 }}</ref> == Historiku == Gjatë [[Paleoliti|epokës paleolitike]], ajo që sot është zona e Prishtinës u përfshi nga [[Kultura e Vinçës|kultura e Vinçës]]. Gjurmët e para të banimit në territorin e Prishtinës datojnë që nga periudha e neolitit, rreth 6 mijë vjet më parë, ndërsa hulumtimet arkeologjike (Matiçan, Graçanicë, Tjerrtorja, Ulpianë) dëshmojnë se jeta në këto territore nuk është ndërprerë asnjëherë deri sot. Në kohët e antikitetit klasik ishte shtëpia e [[Lista e fiseve antike ilire|fisit ilir]] të [[Dardanët|dardanëve]]. Mbreti [[Bardhyli]] bashkoi fise të ndryshme në zonën e Prishtinës në shekullin e 4-të p.e.r, duke themeluar [[Mbretëria e Dardanisë|Mbretërinë Dardane]]. Trashëgimia e epokës klasike është ende e dukshme në qytet, i përfaqësuar nga qyteti antik i [[Ulpiana|Ulpianës]], i cili konsiderohej një nga qytetet romake më të rëndësishme në [[Ballkani|Gadishullin Ballkanik]].<ref name="FEK2"/> Gjatë sundimit romak, në afërsi të Prishtinës u ngrit qyteti i njohur Ulpiana (Urbus splendissima), që njihej si qendër e Dardanisë ilire. Pas rënies dhe braktisjes së Ulpianës, në veriperëndim të saj u ngrit dhe u zhvillua Prishtina. Ajo përmendet për herë të parë si fshat i pafortifikuar nga Perandori Bizantin, Johan Kantakuzen, në vitin 1342. Zhvillimi i tregtisë dhe xehetarisë ndikuan në përparimin dhe zgjerimin e qytetit. Prishtina si qendër ekonomike kishte edhe tregun e vet, ndërsa përmendet edhe si qendër e organizimit të lojërave me kalorës. Gjatë shekullit XIII-XIV Prishtina merr tipare urbane, kur bëhet qendër e rëndësishme xehetare dhe tregtare në rrugën Dubrovnik-Stamboll. Gjatë pushtimit osman në Prishtinë vendoset selia e sanxhakut, ndërsa në vitin 1530 shënohet si kasaba dhe stacion i rëndësishëm i rrugës Selanik-Sarajevë. Gjatë shek. XVII-XVIII, Prishtina pati një zhvillim të ngadalshëm, për shkak të luftërave dhe zjarreve, që e dogjën disa herë, ndërsa në shek. XIX fillon rimëkëmbja e saj. Ajo merr funksione të rëndësishme si qendër tregtare, por edhe si qendër politike dhe administrative. Në vitin 1877 Prishtina bëhet qendër e vilajetit të Kosovës. Gjatë këtij shekulli u hapën disa konsullata të vendeve europiane, si ajo e Francës, e Anglisë, e Austrisë etj. Mirëpo, me largimin e qendrës së vilajetit në Shkup në vitin 1888, Prishtina humbi rolin administrativ dhe politik që e kishte.<ref name="FEK2"/> == Gjeografia == {{Shiko gjithashtu|Komuna e Prishtinës|Rajoni i Prishtinës}} [[Skeda:Prishtina the capital city of Kosova.jpg|parapamje|Pamje e Prishtinës nga jugu.]] Prishtina shtrihet në një rrafsh aluvial në rajonet e [[Krahina e Llapit|Llapit]] dhe [[Fusha e Kosovës|Kosovës]] përgjatë [[Gollaku (Gallapi)|kodrave të Gollakut]] në Kosovën qendrore dhe lindore. Trupat ujorë në Komunën e Prishtinës përfshijnë liqenet e [[Liqeni i Badovcit|Badovcit]] dhe [[Liqeni i Batllavës|Batllavës]] si dhe lumenjtë [[Lumi i Llapit|Llap]], Prishtevka dhe Vellusha. [[Parku i Gërmisë]] shtrihet në lindje të Prishtinës dhe shtrihet në veri të fshatrave Llukar dhe Kolovicë në jug në Badovac. Prishtina është një nga zonat urbane me mungesën më të madhe të ujit në Kosovë.<ref name="balkaninsight">{{cite web |publisher=Balkan Insight |title=Winter Drought Threatens Kosovo Capital's Water |url=http://www.balkaninsight.com/en/article/kosovo-capital-faces-harsh-water-reductions |language=en |access-date=2 mars 2014}}</ref> Popullsia e saj duhet të përballet me frenimin e përditshëm të ujit për shkak të mungesës së shiut dhe reshjeve të borës, gjë që e ka lënë furnizimin me ujë të Prishtinës në një gjendje të tmerrshme.<ref name="balkaninsight"/> Furnizimi me ujë vjen nga dy rezervuarët kryesorë të Batllavës dhe Badovcit.<ref name="balkaninsight"/> Megjithatë, ka shumë probleme me furnizimin me ujë që vjen nga këta dy rezervuarë të cilët furnizojnë 92% të popullsisë së Prishtinës. Si të tilla, autoritetet kanë shtuar përpjekjet e tyre për të korrigjuar situatën dhe për t'u siguruar që kriza të tilla të mos godasin përsëri qytetin.<ref>{{cite web|last=Zogjani|first=Nektar|title=Uji Për Prishtinën Në Dorë Të Zotit|url=http://www.gazetajnk.com/?cid=1,1018,7309|publisher=Gazeta Jeta në Kosovë|date=8 janar 2014|language=sq|access-date=2 mars 2014}}</ref> === Klima === Në Prishtinë mbizotëron klima kontinentale me një temperaturë vjetore mesatare prej 10,4&nbsp;°C dhe me reshje vjetore mesatare prej 600&nbsp;mm. Në korrik arrinë tempreatura vjetore mesatare prej 30&nbsp;°C, në janar prej -0,6&nbsp;°C. {{Klima | TABELA = | DIAGRAMI I TEMPETATURES = | DIAGRAMI I RESHJEVE = | DIAGRAMI I RESHJEVE LARTESIA = | BURIMI = | Titulli = | Vendi = Prishtina <!-- temperatura mesatare maksimale për muajin në ° C --> | maks_jan = 2.4 | maks_shk = 5.5 | maks_mar = 10.5 | maks_pri = 15.7 | maks_maj = 20.7 | maks_qer = 23.9 | maks_korr = 26.4 | maks_gush = 26.7 | maks_shta = 23.1 | maks_tet = 17.1 | maks_nën = 10.2 | maks_dhje = 4.2 <!-- temperatura mesatare minimale për muajin në ° C --> | min_jan = -4.9 | min_shk = -2.8 | min_mar = 0.2 | min_pri = 4.2 | min_maj = 8.5 | min_qer = 11.4 | min_korr = 12.5 | min_gush = 12.3 | min_shta = 9.4 | min_tet = 5.0 | min_nën = 0.9 | min_dhje = -3.1 <!-- temperatura mesatare për muajin në ° C --> | mes_jan = -3 | mes_shk = -3 | mes_mar = 2 | mes_pri = 7 | mes_maj = 14 | mes_qer = 18 | mes_korr = 20 | mes_gush = 20 | mes_shta = 15 | mes_tet = 11 | mes_nën = 5 | mes_dhje = -2 <!-- reshje mesatare për muajin në mm --> | reshje_jan = 54.99 | reshje_shk = 48 | reshje_mar = 56 | reshje_pri = 62 | reshje_maj = 81.01 | reshje_qer = 78 | reshje_korr = 60 | reshje_gush = 53 | reshje_shta = 58.99 | reshje_tet = 55.99 | reshje_nën = 74.01 | reshje_dhje = 69.01 <!-- Numri mesatar i orëve të përditshme me diell për muajin në h / d --> | orë_diell_jan = 9.01 | orë_diell_shk = 10.02 | orë_diell_mar = 11.05 | orë_diell_pri = 13.02 | orë_diell_maj = 14.03 | orë_diell_qer = 15.01 | orë_diell_korr = 14.05 | orë_diell_gush = 13.05 | orë_diell_shta = 12.03 | orë_diell_tet = 11.06 | orë_diell_nën = 9.04 | orë_diell_dhje = 9.01 <!-- Temperatura mesatare e ujit (oqeaneve, liqene, etj) për muajin në ° C --> | uji_jan = | uji_shk = | uji_mar = | uji_pri = | uji_maj = | uji_qer = | uji_korr = | uji_gush = | uji_shta = | uji_tet = | uji_nën = | uji_dhje = <!-- Ditë me diell mesatare për muajin e në d --> | ditë_diell_jan = | ditë_diell _shk = | ditë_diell _mar = | ditë_diell _pri = | ditë_diell _maj = | ditë_diell _qer = | ditë_diell _korr = | ditë_diell _gush = | ditë_diell _shta = | ditë_diell _tet = | ditë_diell _nën = | ditë_diell _dhje = <!-- Lagështia mesatare për muajin në %--> | lagështia_jan = | lagështia_shk = | lagështia_mar = | lagështia_pri = | lagështia_maj = | lagështia_qer = | lagështia_korr = | lagështia_gush = | lagështia_shta = | lagështia_tet = | lagështia_nën = | lagështia_dhje = }} == Politika == [[Skeda:Lulzim Makolli Skenderbeu VS Qeveria 2.jpg|parapamje|Pamje e ndërtesës së Qeverisë së Kosovës dhe Monumentit të Skënderbeut në [[Sheshi Skënderbeu, Prishtinë|Sheshin Skënderbeu]].]] Prishtina është kryeqyteti i Kosovës dhe luan një rol të rëndësishëm në formësimin e jetës politike dhe ekonomike të vendit. Është vendodhja e [[Kuvendi i Republikës së Kosovës|Kuvendit të Kosovës]] me seli në sheshin Nënë Tereza dhe rezidenca zyrtare dhe vendi i punës së [[Kryetari i Kosovës|Presidentit]] dhe [[Kryeministri i Kosovës|Kryeministrit të Kosovës]].<ref>{{cite web |publisher=[[Kuvendi i Kosovës]] |title=Ndërtesa e Kuvendit|url=https://www.kuvendikosoves.org/shq/ta-njohim-kuvendin/ndertesa-e-kuvendit/ |access-date=3 tetor 2021 |language=sq |url-status=live}}</ref> Prishtina është gjithashtu shtëpi e [[Gjykata Kushtetuese e Kosovës|Gjykatës Kushtetuese të Kosovës]], [[Gjyqësori i Kosovës#Gjykata Supreme|Gjykatës Supreme]] dhe [[Gjyqësori i Kosovës#Gjykata e Apelit|Gjykatës së Apelit]], si dhe [[Gjyqësori i Kosovës#Shtatë gjykatat themelore dhe degët e gjykatave|Gjykatës Themelore të Prishtinës]]. Prishtina është një komunë e qeverisur nga sistemi kryetar-këshill me kryetarin e Prishtinës dhe anëtarët e Këshillit Komunal të Prishtinës përgjegjës për administrimin e Komunës së Prishtinës. Komuna është e përfshirë në [[Rajoni i Prishtinës|rajonin e Prishtinës]] dhe përbëhet nga 43 vendbanime ngjitur me Prishtinën si seli të saj. Kryetari i Prishtinës zgjidhet nga populli për të vepruar si kryeshefi ekzekutiv i Komunës së Prishtinës. Këshilli Komunal i Prishtinës është krahu legjislativ i komunës dhe është gjithashtu një institucion i zgjedhur në mënyrë demokratike, i cili përbëhet nga 51 këshilltarë që nga zgjedhjet e fundit komunale.<ref>{{cite web |publisher=Pristina Municipality |title=Kuvëndi: Përshkrimi |url=https://kk.rks-gov.net/prishtine/pershkrimi/ |access-date=3 tetor 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211003104141/https://kk.rks-gov.net/prishtine/pershkrimi/ |archive-date=3 tetor 2021 |language=sq |url-status=live}}</ref> == Ekonomia == Numri i përgjithshëm i bizneseve të regjistruara në Bashkësin e Prishtinës, sipas llojit të pronës është 8.735 biznese me 75.089 punëtorë. Saktësisht numri i punëtorëve nuk dihet, për faktin se regjistrimi tashmë është në kompetencë të Ministrisë së Tregtisë dhe Industrisë, përkatësisht Agjencisë për Regjistrim të Bizneseve. Për biznese merret vetëm leja, mirëpo ka shumë të atillë që nuk e kanë kryer këtë procedure të domosdoshme. Aktualisht në sektorin e gjuetisë dhe pylltarisë janë 27 biznese me 29 punëtorë, ndërsa në atë të peshkimit janë 31 punëtorë dhe dy biznese. Në sektorin e industrisë nxjerrëse ekzistojnë 16 biznese me 107 punëtorë, në industri përpunuese janë 600 biznese me 4.527 të punësuar, ndërkaq sektori i furnizimit me energji elektrike, gas dhe ujë numëron 5 biznese me 12.836 punëtorë. Në fushën e ndërtimtarisë janë 329 biznese me 3.976 të punësuar, ndërsa tregtia me shumicë dhe pakicë, i riparimit të biçikletave, motoçikletave dhe artikujve për përdorim personal e shtëpiak ka 4.203 biznese me 21.026 punëtorë. Një biznes mjaft i përhapur në kryeqytetin e Kosovës është edhe ai i hotelerisë, ku aktualisht veprojnë 781 restorante dhe hotele me 6.584 të punësuar. Biznesi i transportit, magazinimit dhe i komunikacionit përfshinë 1.672 biznese me 18.351 të punësuar, ndërkohë me biznes të ndërmjetësimit financiar janë të punësuar 285 persona dhe kjo veprimtari ka 26 biznese. Në shërbimin e afarizmit ekzistojnë 273 biznese me 285 të punësuar. Numri i përgjithshëm i bizneseve në Prishtinë është 8.412, ndërkaq numri i përgjithshëm i të punësuarve kap shifrën në 73.429. Vetëm gjatë vitit të kaluar në Komunën e Prishtinës janë regjistruar 2.908 biznese, kanë njoftuar në media zyrtarë nga Agjencia për Regjistrim të Bizneseve në MTI. Ata kanë thënë se rreth 50 për qind të bizneseve janë regjistruar në veprimtarinë e tregtisë me shumicë dhe pakicë. Nga rreth 3 mijë biznese të reja dhe të regjistruara gjatë vitit 2004, tregtia është biznesi më i preferuar edhe në kryeqytetin e Kosovës. Sipas listës së MTI-së për biznese dhe klasifikimit të tyre në bazë të veprimtarive, në nivel të Kosovës tregtia me shumicë merr pjesë me 11 për qind, derisa ajo me pakicë 37 për qind, apo shprehur në shifra ka 5837 biznese të tregtisë me shumicë dhe pakicë. Sipas kësaj liste radhiten: Me 12 për qind transporti tokësor, ajror, i udhëtarëve, pastaj shërbimet hoteliere, restorantet, hotelet, motelet, mensat ushqimore me 9 për qind, veprimtaritë publike shërbyese me 5 për qind, ndërsa prodhimi i ushqimit dhe pijeve merr pjesë me vetëm 3 për qind. Aktualisht në Komunën e Prishtinës si pronar të vetëm janë të punësuar 29.605 punëtorë me 7.936 biznese, ndërkaq në partneritet janë 7.037 të punësuar në 339 biznese. Si kompani të përbashkëta janë 54 biznese dhe 10 kooperativa me 131 të punësuar. Në pronën private me përgjegjësi të kufizuar, në kryeqendrën e Kosovës aktualisht janë 183 veprimtari me 1.375 të punësuar, kompani publike janë 13, kurse ekzistojnë edhe 57 prona shtetërore me 15.472 punëtorë dhe 143 biznese shoqërore me gjithsej 14.137 punëtorë. == Demografia == === Popullësia sipas gjinisë dhe etnicitetit === {| class="wikitable" |- !scope="col" rowspan="2"|Prishtina !scope="col" rowspan="2"|Gjithsej !scope="col" colspan="11"|Etniciteti (Censusi i 2011) |- style="text-align:center; background:#f0f0f0;" !scope="col" | Shqiptar !scope="col" | Turk !scope="col" | Ashkali !scope="col" | Serb !scope="col" | Boshnjakë !scope="col" | Gorani !scope="col" | Romë !scope="col" | Egjiptian !scope="col" | Të tjerë !scope="col" | Preferon të mos përgjigjet !scope="col" |Të padisponueshëm |- | '''Gjithsej'''|| 198,897 || 194,452 || 2,156 || 557 || 430 || 400 || 205 || 56 || 8 || 334 || 79 || 220 |- | '''Mashkull''' || 99,361 || 97,347 || 1,060 || 281 || 204 || 107 || 99 || 31 || 3 || 110 || 37 || 82 |- | '''Femër''' || 99,536 || 97,105 || 1,096 || 276 || 226 || 293 || 106 || 25 || 5 || 224 || 42 || 138 |} Sipas censusit të vitit 2011 nga [[Agjencia e Statistikave të Kosovës]], 97.76% janë [[Shqiptarët|shqiptar]], 1.1% janë turk, dhe 1.14% të tjerë (ashkali, serb, boshnjakë e të tjerë). === Popullësia sipas gjinisë dhe fesë === {| class="wikitable" |- ! rowspan="2" scope="col" |Prishtina ! rowspan="2" scope="col" |Gjithsej ! colspan="8" scope="col" |Feja |- style="text-align:center; background:#f0f0f0;" ! scope="col" |[[Islami|Islame]] ! scope="col" |Ortodokse ! scope="col" |[[Kisha katolike|Katolike]] ! scope="col" |Tjetër ! scope="col" |Pa Fe ! scope="col" |Preferon të mos përgjigjet ! scope="col" |Të padisponueshëm |- | '''Gjithsej''' || 198,897 || 193,474 || 480 || 1,170 || 344 || 660 || 2,388 || 381 |- | '''Mashkull''' || 99,361 || 96,375 || 221 || 558 || 181 || 334 || 1,168 || 164 |- | '''Femër''' || 99,536 || 96,739 || 259 || 612 || 163 || 326 || 1,220 || 217 |} Sipas fesë, ishin 193,474 (97,27%) [[myslimanë]], 1,170 (0,59%) [[Kisha katolike|katolikë romakë]], 480 (0,24%) [[Kisha Ortodokse Lindore|ortodoksë]], 344 (0,17%) të feve të tjera dhe 660 (0,33%) [[Afetaria|jofetarë]].<ref name="2011 Census Ethnicity and Language">{{cite web |publisher=[[Kosovo Agency of Statistics]] (KAS) |title=Regjistrimi i Popullsisë, Ekonomive Familjare dhe Banesave në Kosovë 2011–Rezultatet përfundimtare |url=https://ask.rks-gov.net/media/2074/te-dhenat-kryesore.pdf |access-date=2 tetor 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200110085827/https://ask.rks-gov.net/media/2074/te-dhenat-kryesore.pdf |archive-date=10 janar 2020 |pages=143–149 |language=sq |url-status=live}}</ref><ref name="Religion 2011">{{cite web |title=Religious composition of Kosovo 2011 |url=http://pop-stat.mashke.org/kosovo-religion-loc2011.htm |website=pop-stat.mashke.org |language=sq}}</ref> Kosova është shtet laik pa fe shtetërore. [[Liria e fesë|Liria e besimit]], [[Liria e mendimit|ndërgjegjes]] dhe [[Liria e fesë|fesë]] është e garantuar shprehimisht në [[Kushtetuta e Kosovës|Kushtetutën e Kosovës]]. [[Islami]] dhe [[Krishterimi]] janë fetë më të përhapura në mesin e banorëve të Prishtinës. Pjesa e mbetur prej 1.9% e popullsisë raportoi se nuk kishte fe, apo fe tjetër, ose nuk dha një përgjigje adekuate. Prishtina ka qendra kulti për një mori besimesh për popullsinë e saj. [[Katedralja e Nënë Terezës në Prishtinë|Katedralja e Prishtinës]] është ndoshta [[Katedralja|katedralja]] më e madhe në Kosovë dhe është emëruar për nder të murgeshës dhe misionares katolike shqiptare, [[Nënë Tereza]]. Disa nga [[Xhamia|xhamitë]] e Prishtinës, ndër të tjera [[Xhamia e Mbretit]] dhe [[Xhamia e Çarshisë]], janë shekullore dhe janë ndërtuar gjatë [[Mesjeta|mesjetës]] nga [[Perandoria Osmane|osmanët]]. == Kultura == {{main|Kultura në Prishtinë}} === Edukimi === Komuna e Prishtinës ka 17 biblioteka publike. Biblioteka kryesore e qytetit ka përafërsisht 58.475 libra dhe 16 degë: Pallatin e Rinisë, Bibliotekën Përkujtimore të shkrimtarit [[Hivzi Sylejmani]], bibliotekën e "Përrallave" dhe, në [[Llukar]], [[Koliçi|Koliq]], [[Hajvalia]], [[Llaplleselë]], [[Graçanicë]], [[Çagllavicë]], [[Slivovë]] dhe [[Viti të Marecit]] me 108.541 libra, në përgjithësi me 167.016 libra. Gjatë masave të dhunshme serbe të viteve [[1990]]–[[1999]] dhe [[Lufta e Kosovës|luftës]], "Dora e zezë" e ka djegur bibliotekën në [[Hade]], ka shkatërruar një numër të librave në bibliotekën e Obiliqit, dhe ka djegur bibliotekën në Koliq dhe Viti të Marecit. Numri i librave të djegur është rreth 23.000. [[Skeda:Gjimnazi Sami Frashëri.jpg|parapamje]] === Muzika klasike === Prishtina si kryeqender e Kosovës është njëherit edhe qyteti në të cilën gjendet edhe instituti i [[Opera dhe Filharmonia e Kosovës|Operës dhe Filharmonisë së Kosovës]] që udhëhiqet nga dirigjenti [[Arbër Dhomi]]. === Sporti === [[Skeda:Prishtinaffaa SQ.JPG|thumb|250px|Stadiumi i qytetit në Prishtinë]] * Basketbolli në vitet pas luftës [[2000]]–[[2005]] është njëri ndër sportet më të popullarizuara në kryeqendër. Në kë të sport në eliten e klubeve Kosovare, Prishtina është e prezantuar nga dy skuadra. * Futbolli Prishtinas ka një traditë të gjatë sportive. Prirës i kësaj tradite është skuadra që mbanë emrin e qyteti [[KF Prishtina]] e cila ndeshjet vendase i zhvillon në Stadiumin e Qytetit. * Taekwondo-ja eshte gjithashtu sport i zhvilluar ne qytetin e Prishtines, ku dallohen Klubet e TAEKWONDO-se Prishtina dhe [[Akademia e Arteve Marciale Prishtina]]. === Objekte turistike dhe kulturore === Ndër objektet turistike dhe kulturore më të vizituara në Konunën e Prishtinës janë: * '''Monumenti „Skënderbeu“''' [[Skeda:PRISHTINA 2013 (13).jpg|parapamje|Monumenti i heroit kombëtar shqiptar Gjergj Kastrioti-Skënderbeu dhe Teatri i Kosovës përballe në qendër të Prishtinës]] Ky monument i përkushtuar heroit kombëtarë Gjergj Kastriot-Skënderbeut gjendet në qendrën administrative të qytetit dhe është vendos në vitin 2001. Banorët e shumtë që jetojnë në diasporë e vizitojnë këtë objekt dhe vendasit që me një ceremoni e kanë përcjellë sjelljen e statujës së Skënderbeut e konsiderojnë si ardhje të lirisë. * '''Monumenti i heroit kombëtarë "Zahir Pajaziti"''' [[Skeda:Zahir Pajaziti.JPG|parapamje|majtas|Monumenti Zahir Pajaziti është një ndër shumë monumentet që i kushtohet personaliteteve me rëndësi për historinë e Kosovës nëpër Prishtinë]] Shtatorja e parë e vendosur në Prishtinë dhe në qytetet tjera të Kosovës është e "Zahir Pajazitit" e vendosur nga bashkëluftëtarët e tij të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Ushtri e cila e përzuri forcat okupatore serbe në vitin 1999. Shtatorja Komandantit Zahir Pajaziti vizitohet shumë shpesh nga ish ushtarët e UÇK-së, nga Institucionet e Kosovës, Shqipërisë, nga nxënës të të gjitha shkollave në Kosovë. Më 31 [[janari|janar]] [[2008]], në 11-vjetorin e rënies, Presidenti i Kosovës [[Fatmir Sejdiu]] i akordoi Zahir Pajazitit dekoratën më të lartë shtetërore të Kosovës [[Urdhri Hero i Kosovës|Urdhrin Hero i Kosovës]]. *'''Monumenti NEWBORN''' [[Skeda:Gebäude der UNMIK NEW BORN SIGN PRISTINA KOSOVO Giv Owned Image 23 August 2008.jpg|parapamje|Monumenti NEWBORN i vendosur në ditën e shpalljes së Pavarësisë së Kosovës]] Newborn është skulpturë, monument i Pavarësisë së Kosovës, e cila u krijua nga ekipi i udhëhequr nga Fisnik Ismaili dhe i cili u shpalos në ditën e pavarësisë së Kosovës. Monumenti u krijua posaçërisht për këtë ditë dhe iu mundësua pjesëmarrësve festues, që në skulpturë të nënshkruajnë. Skulptura u vendos në qendër të Prishtinës vetëm për ditën e pavarësisë për të shënuar lindjen (born) e Republikës së Kosovës, për të "marrë nënshkrimet" dhe pastaj të zhvendoset në lokacion të përhershëm. * '''Teatri i Kosovës''' Teatri i Kosovës në Prishtinë nga populli i njihet edhe si "Teatri Kombëtar i Kosovës". Themelet e shfaqjeve të ndryshme teatrale të sistematizuara dhe të regjistruara pranë enteve zyrtare gjenden në Prizren ku në vitin 1946 teatri lokal u ngritë në nivel rajonal e më vonë në teatër popullor në nivel krahinorë. Ky ishte institucioni i parë në Kosovë pas Luftës së Dytë Botërore nga i cili më vonë do të krijohet teatri profesionist. Shumë shpejt, disa muaj pas themelimit, ky teatër u transferua në kryeqytetin e Kosovës, në Prishtinë. Shfaqjet e para të këtij teatri janë punuar kryesisht nga artistët amatorë, entuziastë e idealistë të talentuar, të ndihmuar nga artistët profesionistë nga hapësirat tjera të ish-Jugosllavisë, ndërkohë që, në vitet ’60, ansambli i tij pasurohet me kuadro të reja profesioniste. Deri në vitin 1989 ky teatër i ka realizuar mbi 400 premiera me rreth 10.000 repriza, të cilat në Kosovë dhe në hapësirat e ndryshme të ish Jugosllavisë janë përcjellë nga mbi 3.200.000 spektatorë. Repertori i këtij teatri është ndërtuar mbi tekstet e shumta të dramaturgjisë kombëtare, botërore dhe ish jugosllave. Shfaqjet e këtij teatri, të cilat janë prezantuar nëpër festivale të ndryshme me krakter kombëtar dhe ndërkombëtar në ish Jugosllavi, janë vlerësuar me tone të larta nga kritika e atëhershme dhe janë nderuar me çmime të ndryshme artistike. Kështu, p.sh., në vitin 1967, shfaqja “Erveheja” e regjisorit Muharrem Qena është nderuar me Çmimin e Regjisë më të Mirë në Festivalin e Dramës Jugosllave “Sterijino Pozorje”. Krahas shfaqjeve në gjuhën shqipe, në këtë teatër janë realizuar edhe shfaqje në gjuhën serbe. Bukur shpesh, sidomos pas vitit 1981 e këndej, ky teatër ka vepruar nën presion të rëndë politik nga sistemi dhe regjimi komunist jugosllav. Në vitin 1990, regjimi serb i Slobodan Milosheviqit, e ka vënë këtë teatër nën administrim të dhunshëm, duke i dëbuar nga teatri shumë nga artistët shqiptarë dhe duke vënë kontroll totalitar mbi krijimtarinë artistike të këtij teatri. Gjatë kësaj periudhe, në një sistem shkollor universitar paralel të krijuar në kushtet e rezistencës aktive paqësore kundër regjimit totalitar serb, nëpër shtëpitë – shkolla u krijuan shumë nga kuadrot artistike, të cilat tashmë janë pjesë e ansamblit profesionist të këtij teatri. Në vitin 1999, pas mbarimit të luftës në Kosovë, ky teatër pagëzohet me emrin Teatri Kombëtar i Kosovës. Gjatë 10 viteve të pasluftës, në këtë teatër janë vënë në skenë tekste të shumta të dramaturgjisë kombëtare dhe botërore. Teatri Kombëtar i Kosovës është teatër me karakter shtetëror dhe, si i tillë, financohet nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit të Republikës së Kosovës. Në vitet e fundit shihen përpjekje që ky teatrër të ngritet në nivel internacional në të cilin do të luhen shfaqje në disa gjuhë. * '''Parku Nacional „Gërmia“''' [[Skeda:Falling leaves in Gërmia Park, Prishtinë, Kosova.jpg|parapamje|majtas|Shteg vrapimi, vend për pushim dhe hapesirë e gjelbër në parkun e Gërmisë]] Është vendi në të cilin prishtinasit e kalojnë kohen e lirë kryesisht gjatë ditëve të ngrohta. Ky park është i pajisur me liqenin dhe restorante e pushimore të ndryshme rreth tij. * '''Biblioteka Kombëtare Universitare e Kosovës''' Vetë objekti i kësaj Biblioteke ka një histori të veten që paraqet rrethanat politike e shoqërore kosovare të viteve të gjysmës së dytë të shekullit të kaluar. Eshtë e ndërtuar në vitin 1982 me dizajnin unike e arkitektit kroat Andrija Mutnjaković që ishte frymëzuar nga nje huall mjalti.<ref>{{Cite web |url=http://www.telegraph.co.uk/property/propertypicturegalleries/9126031/The-worlds-30-ugliest-buildings.html?frame=2159725 |title=Kopje e arkivuar |access-date=12 qershor 2014 |archive-date=11 prill 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140411231356/http://www.telegraph.co.uk/property/propertypicturegalleries/9126031/The-worlds-30-ugliest-buildings.html?frame=2159725 |url-status=dead }}</ref><ref>{{Cite web|last=I.S|title=Biblioteka u Prištini na "Telegrafovoj" listi 10 najružnijih zgrada na svetu|url=https://www.blic.rs/slobodno-vreme/zanimljivosti/biblioteka-u-pristini-na-telegrafovoj-listi-10-najruznijih-zgrada-na-svetu/1f5fgy5|access-date=2022-03-05|website=Blic.rs|language=sr}}</ref> Në këtë objekt ruhen libra të ndryshëm të cilët qytetarët kanë mundësi që ti lexojnë brenda objektit. *'''Biblioteka Hivzi Sylejmani''' Ndërtesa e bibliotekës së qytetit u ndërtua në vitin 1930. Ajo u bë e famshme nga Miladin Popoviqi – ish-udhëheqës i Komitetit regjional të Partisë komuniste të Kosovës – që qëndroi këtu në vitin 1944. Nga viti 1948 kjo ndërtesë u shëndërrua në Bibliotekën e qytetit të Prishtinës.<ref name="esiweb.org">http://www.esiweb.org/pdf/esi_future_of_pristina%20booklet_albanian.pdf</ref> * '''Galeria e Arteve''' [[Skeda:Pristina - The Kosova Art Gallery.JPG|parapamje|Ndërtesa e Galerisë së Arteve të Kosovës në Kampusin e Universitetit të Prishtinës]] Galeria e Arteve e Kosovës u formua në vitin 1979 si institucion kulturor për prezentimin e artit pamor dhe ruajtjen e mbledhjen e veprave më me vlerë. Për këto 30 vjet të veprimtarisë ky institucion ka organizuar afro 500 ekspozita në vend dhe në botën e jashtme, të cilat janë përcjellur me shumë botime, dhe blerjen e afro 1000 punimeve artistike nga të cilat është formu një fond i pasur i Galerisë. Vetëm pas luftës së fundit janë organizuar mbi 200 ekspozita kolektive e individuale, kombëtare e ndërkombëtare, ku kanë ekspozuar mijëra artistë. Veprat e tyre u vizituan dhe u shijuan nga qindramijëra artdashës, nga më shumë se 200 delegacione ndërkombëtare, nga personalitete të njohura të jetës politike dhe kulturore, duke filluar nga Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së Kofi Annan e deri te shkrimtari i madh shqiptar Ismail Kadare. *'''Muzeu i Kosoves''' [[Skeda:Prishtina , National Museum of Kosovo.jpg|parapamje|Muzeu Kombetar i Kosoves]] Muzeu i Kosovës është ndërtuar nga austriakët për ushtrinë turke në vitin 1898, dhe është përdorur nga ushtria kombëtare jugosllave deri në vitin 1975.Muzeu ka pasur një koleksion të pasur të objekteve prehistorike të zbuluara në Kosovë. Pjesa më e madhe e artifakteve tregon per jetën në kohën e ilirëve dhe romakëve <ref name="inyourpocket.com">{{Cite web|title=Kopje e arkivuar|url=http://www.inyourpocket.com/kosovo/pristina/sightseeing/ottoman-pristina|url-status=dead|language=en|accessdate=17 qershor 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140302190334/http://www.inyourpocket.com/kosovo/pristina/sightseeing/ottoman-pristina|archivedate=2 mars 2014}}</ref>. Në 1998, më shumë se 1.247 artifakte u dërguan në Beograd për një ekspozitë. Muzeu ende është duke pritur kthimin e tyre.Prej vitit 1999 deri në vitin 2002, ishte zyrja kryesore e Agjensionit Evropian për Rindërtim <ref name="esiweb.org"/>. * '''Sahatkulla''' [[Skeda:Monument_kulturor_1.jpg|parapamje|majtas|[[Sahat Kulla në Prishtinë|Sahat Kulla]]]] Çdo qytet në Perandorinë Osmane kishte nevojë pë një Sahat Kullë në mënyrë që besimtarët të dinin kohën për të shkuar në xhami si dhe të gjitha [[Dyqani|dyqanet]] te hapeshin dhe mbylleshin ne kohë të njejtë <ref name="inyourpocket.com"/>. Kjo Sahat kullë u ndërtua në shekullin e XIX. Zijla origjinale u soll nga Moldavia dhe mbante mbishkrimin: "Kjo zile është punuar më 1764 për Jon Moldova Rumenin"<ref name="esiweb.org"/>. Në vitin 2001, zijla është vjedhur. Në të njëjtin vit, trupat e KFOR-it francez kanë ndërruar mekanizmin e vjetër të orës me një mekanizem elektrik. Duke marrë parasysh problemet që Kosova ka me rrymë, Sahat kulla ka vështërsi për ta treguar kohën e saktë. *'''[[Xhamia e Mbretit|Xhamia e Madhe]] (zyrtarisht Xhamia e Sulltan Mehmetit II al-Fatih-u) ''' [[Skeda:The_Great_Mosque_in_Prishtina.JPG|parapamje|Xhamia e Mbretit dhe Hamami i Prishtines]] Kjo xhami u ndërtua në vitet 1460–1461 nga Sulltan Mehmeti II al-Fatih-u (ashtu siç dëshmohet nga gdhendja e murit mbi derën kryesore të xhamisë<ref name="inyourpocket.com" />), vetëm tetë vite pas rënies së [[Kostandinopoja|Kostadinopojës]]. Ajo gjendet në zemër të qendrës së qytetit të vjetër, dhe është xhamia më e madhe dhe më spikatur e Prishtinës. Kupola e saj ka qenë dikur më e madhja në regjion, ndërsa sot ajo është e vetmja xhami e ndërtuar nga Sulltan [[Mehmeti II]] që ende mbijeton në këto vise. Sheshi përpara Xhamisë së Mbretit gjithmonë ka qenë vend i njohur për takime. Gjatë viteve 1682–83, nën sundimin e [[Sulltan]] Mehmetit IV, xhamia është restauruar, ndërsa minarja e saj është riparuar përsëri pas tërmetit të vitit 1955. Kjo [[Xhamia|xhami]] ka vuajtur nga shkatërrimi dhe punët joprofesionale në restaurimin e saj. Nga viti 1953 kjo xhami quhet:Xhamia e Sulltan Mehmet II al-Fatih-ut.<ref name="esiweb.org" /> *'''Xhamia e Çarshisë''' [[Skeda:Çarshia Mosque.JPG|parapamje|majtas|Xhamia e Çarshisë]] [[Xhamia e Çarshisë]] është ndërtimi i Prishtinës së vjetër, e ndërtuar në shekullin e 15 nga Sulltan Bajaziti për të përkujtuar fitoren e osmanëve në vitit 1389. Në të kaluarën Xhamia e Çarshisë gjendej përballë çarshisë së mbuluar të Prishtinës<ref name="inyourpocket.com"/>. Sot nuk ka mbetur asgjë nga çarshia e vjetër, vetëm emri i Xhamisë së Çarshisë shërben për të na e përkujtuar atë. Shumë ndryshime si dhe punime për riparimin e saj e kanë ndryshuar pamjen origjinale të kësaj xhamie, mirëpo simboli i saj kulmi i gurët minares ka mbijetuar për më shumë se 600 vite. Këtë xhami e quajnë edhe "Tash Xhamia", që në përkthim do të thotë "Xhamia e gurit".<ref name="esiweb.org"/> Kjo xhami sot gjendet përballë Muzeut të Kosovës. *'''Hamami i madh''' [[Skeda:Prishtina_and_the_great_Hamam.jpg|parapamje|Hamami i Prishtinës, në prapavi Xhamia e Mbretit]] Daton që nga shekulli i XV. Dikur ishte pjesë themelore e kompleksit të Xhamisë së Mbretit (Fatih) dhe ka shërbyer si vendtakim shoqëror si për meshkujt ashtu dhe për femrat e qytetit. Sipas legjendës, Sulltan Mehmet al-Fatihu ka urdhëruar që të gjithë punëtorët, të cilët kanë punuar në ndërtimin e Xhamisë Fatih, të lahen në Hamam për çdo ditë <ref name="esiweb.org"/>. Ky hamam ka pasu 15 kupola me vrima te vogëla në mënyrë që të hynte drita brenda objektit <ref name="inyourpocket.com"/>. Pas një zjarri më 1994, regjimi i kaluar lejoi ndërtimin e tri shitoreve, të cilat faktikisht e mbyllën hyrjen e vjetër të tij <ref name="esiweb.org"/>. *'''Parku etnologjik "Emin Gjiku"''' [[Skeda:Ethnographic_Museum_in_Prishtina.jpg|parapamje|majtas| image_skyline e brendshme nga kompleksi i banimit Emin Gjiku, tani muzeu etnologjik]] Kjo ndërtesë dikur ka qenë pronë e familjës së njohur Gjinolli. Prej vitit 1957 ky grup ndërtesash,duke përfshirë këtu shtëpinë e shërbëtorëve, shtëpinë e mysafirëve dhe shtëpinë e familjës i takon Muzeut të Kosovës. Emin Gjinolli ka qenë i njohur me nofkën "Emin Kücük – nga turqishtja ‘Emini i vogël" – që më pas u shëndërrua në ‘Emin Gjiku’. Në anën e majtë prej derës kryesore të oborrit, mund të shihet e vetmja ndërtesë që ka mbijetuar shkatërrimin e Çarshisë së vjetër. Është bajtur këtu në vitin 1963. Gjatë viteve 1990-të, ky kompleks është përdorur si muze i natyrës. Në vitin 2003 renovimi i kompleksit ka filluar me ndihmën e donatorëve ndërkombëtar për ta shëndërruar atë në muze etnologjik.<ref name="esiweb.org" /> *'''Xhamia e Jashar Pashës''' [[Skeda:2011 Prisztina, Meczet Jashara Pashy.JPG|parapamje|[[Xhamia e Jashar Pashës]] në Qendër të Prishtinës]] Kjo xhami të shekullit 16 (e përfunduar shumë më vonë në shekullin e 19-të) është e ngjashme në Xhaminë e Çarshisë në arkitekturë dhe dekorimin e brendshëm <ref name="inyourpocket.com"/>.Emrin e ka marrë nga Jashar Mehmet Pasha i cili ka qenë qytetar i pasur i Prishtinës dhe guvernator i Shkupit në vitin 1842. Sipas mbishkrimeve që gjenden brenda xhamisë, ndërtimi i saj përfundoi në vitin 1834 <ref name="esiweb.org"/>. Portiku origjinal i xhamisë u shkatërrua për të bërë rrugën për një rrugë më të gjerë.<ref name="inyourpocket.com"/> *'''Xhamia e Llapit''' [[Xhamia Ramadanie|Xhamia e Llapit]] në Prishtinë u ndërtua në vitin 1470 gjatë pushtimit te Perandorisë Osmane dhe është një ndër ndërtimet më të lashta në Prishtinë. Ajo gjendet në afërsi të qendrës së Prishtinës (Lagjia Tophane) në rr. Ilir Konushevci, magjistralen Podujevë-Prishtinë. Ajo përbëhet nga një parasallë dhe dhomën e faljes e cila është gjashtë metra e lartë. Emri i saj i vërtetë është "Xhamia Ramadanije" por për shkak se faleshin shumë banorë të fshatrave të Llapit dhe gjendet përgjat rrugës magjistrale Prishtinë-Podujevë, si pasoj ajo edhe mori emrin "Xhamia e Llapit". [[Skeda:Xhamia Ramadanie - Llapit.jpg|parapamje]] *'''Shadërvani''' [[Skeda:Shadërvan_in_Prishtina,_Kosovo.JPG|parapamje|majtas|Shadërvani në mes Xhamisë së Çarshisë dhe Xhamisë së Jashar Pashës]] Ky shadërvan nga mermeri i dekoruar gjendet midis Xhamisë së Çarshisë dhe Muzeut të Kosovës. Ai është shadërvani i vetëm publik i llojit të vet në Prishtinë, i cili ka mbijetuar deri më sot. Në të kaluarën dhjetëra shadërvanë të tillë publik, të shpërndarë nëpër tërë qytetit të vjetër, ofronin freskim dhe mundësi për avdes (larje rituale)<ref name="esiweb.org"/>. [[Skeda:Kisha Ortodokse Serbe.jpg|parapamje|Kisha Ortodokse Serbe]] === Infrastruktura === [[Skeda:Pristina_International_Airport_-_new_terminal.jpg|parapamje|Terminali i ri i Aeroportit nderkombetar te Prishtines "Adem Jashari"]] [[Aeroporti i Prishtinës]] pas luftës është përdorur si vendkalimi kufitar më i dendur në Kosovë. Më 15 qershor, Aeroporti ndërkombëtar i Prishtinës është dekorua me "Çmimin aeroporti më i mirë 2010" për aeroportet me mbi një milion udhëtarë për vit. Ky nder është prezantua nga Këshilli Ndërkombëtar i Aeroporteve (ACI). ACI e njohu rritjen mbresëlënëse prej 300 për qind në trafikun e pasagjerëve gjatë viteve të fundit, investimin e madh në objekte, rrjetin e zgjeruar në mënyrë të shpejtë, dhe ndërtimin intensiv të kapaciteteve dhe trajnimin e personelit të aeroportit.<ref>{{Cite web|title=Fokus Kosova|url=http://www.unmikonline.org/albanian/pub/focuskos/sep06/FK_26_ALB.pdf|url-status=dead|archive-date=27 shtator 2007|access-date=18 shtator 2006|language=en|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070927184122/http://www.unmikonline.org/albanian/pub/focuskos/sep06/FK_26_ALB.pdf}}</ref> Largësia nga Prishtina: *Shkupi – 86&nbsp;km *Tirana – 330&nbsp;km *Beograd – 360&nbsp;km *Podgorica – 298&nbsp;km *Ferizaj – 36&nbsp;km *Gjilan – 46&nbsp;km [[Skeda:Map of R 7.png|parapamje|Traseja e Autostrades R7]] Neper Territorin e Prishtiens kalon nje pjese e Autostrades R7 Prishtine-Prizren-Durres. Ajo posedon dalje ne jug ne Fushe Kosove dhe ne veri fshatin Mazgit. Gjithashtu kjo autostrade lidhet me Autostraden R6 ne drejtim te kufirit me Maqedonine, ndertimi i se ciles ka filluar ne vitin 2014 dhe pritet te perfundoj ne vitin 2017, ku pritet te lidhe Prishtinen me Shkupin permes Ferizajt dhe Hanit te Elezit. Rruge me rendesi te vecant per Prishtinen jane rruget magjistrale M9 e cila e lidhe Prishtinen me Medvegjen ne piken kufitare te Mutivodes ne Malesine e Gollakut ne veri-lindje dhe ne perendim kalon permes qytetit te Pejes, Grykese se Rugove deri ne kufirin e Malit te Zi dhe permes Qafes se Çakorit deri ne Plav ne Mal te Zi. Sektori i bujqësisë, gjuetisë dhe pylltarisë përshinë 27 biznese. Në sektorin e industrisë nxjerrëse ekzistojnë 16 biznese. Sektori i furnizimit me energji elektrike, gas dhe ujë numëron 5 biznese, ai i ndërtimtarisë me 329 biznese, ndërsa ai i tregtisë me shumicë dhe pakicë 4.203 biznese. Po ashtu edhe biznesi i hotelerisë po avancohet përditë e më shumë dhe kështu në Komunën e Prishtinës aktualisht ekzistojnë 781 restorante dhe hotele. Në biznesin e ndërmjetësimit financiar veprimtarinë e tyre e zhvillojnë 26 biznese, ndërsa në shërbimin e afarizmit ekzistojnë 273 biznese. Administrimi publik dhe mbrojta e sigurimit social vepron me 10 biznese, ndërsa mbrojtja shëndetësore e sociale me 104 veprimtari. Numri i përgjithshëm i biznesit në Komunën e Prishtinës është 8.412 sish. Në Komunën e Prishtinës ekzistojnë edhe 57 prona shoqërore me 143 biznese shoqërore. Kështu, numri i përgjithshëm i biznesit të regjistruar në Komunën e Prishtinës është 8.735 biznese më 75.089 punëtorë. == Bashkësitë lokale == Zhvillimi urban i qytetit të Prishtinës, është përcaktuar gjatë 50 vjetëve të fundit me plane të ndryshme urbanistike. Plani Strategjik i Prishtinës, në relacion me atë të vitit 1986, i ka zgjeruar kufijtë për zhvillimin urban, duke treguar në vlerën e hapësirës së pandërtuar dhe nevojën për konsolidimin e qytetit. Sipas Planit Zhvillimor Urban të Prishtinës 2012–2022 në Prishtinë janë këto bashkësitë lokale: <ref>https://kk.rks-gov.net/prishtina/getattachment/Municipality/Departments/Urbanizem,Ndertim-dhe-Mbr-Mjedisit/Urbanizmi/PZHU/PZHU-_Prishtina.pdf.aspx{{Lidhje e thyer}}</ref> # '''Qendra:''' Përfshinë një sipërfaqe prej rreth 69 Ha, gjendet në zonën qendrore të  qytetit. Në përbërje të saj  funksionojnë shumica e institucioneve administrative, arsimore he sportive. (Kampusi Universitar). # '''[[Lakrishta]]:''' Përfshinë një sipërfaqe prej rreth 57 ha, gjendet në zonën qendrore të qytetit. Në përbërje të saj  gjinden shumica e institucioneve qeveritare të  përqendruara në ndërtesën e ish – Rilindjes, në këtë bashkësi lokale bën pjesë edhe Lagjja Pejton. # '''[[Dardania (Prishtinë)|Dardania]]:''' Përfshinë një sipërfaqe rreth 533 ha, gjendet në zonën qendrore dhe periferike të qytetit. Në këtë bashkësi lokale përveç Lagjes Dardania, bëjnë pjesë edhe lagjja Kalabria, Zona ekonomike (rruga për Fushë Kosovë) dhe kompleksi i FSK-së).  # '''[[Ulpiana (Prishtinë)|Ulpiana]]:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 22 ha, gjendet në zonën qendrore të qytetit. # '''Ulpiana 1:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 401ha, gjendet në zonën periferik të qytetit. Në kuadër të sajë gjendet edhe një pjesë e Lagjes Mati, si dhe  kompleksi i QKUK-së, gjithashtu përfshinë edhe një pjesë të planit rregullues "Prishtina e re".  # '''[[Bregu i Diellit|Kodra e Diellit]]:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 83 Ha, gjendet në zonën qendrore të qytetit. Në kuadër të saj gjendet edhe një pjesë e Lagjes Aktashi,  kampusi i konvikteve të studenteve dhe kompleksi i Banesave të Bardha.  # '''Lagjja e Muhaxherëve:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 35 ha, gjendet në zonën qendrore të qytetit. Në kuadër të saj gjendet edhe Parku i qytetit dhe një pjesë e Lagjes Dodona.  # '''1 Lagjja e Muhaxherëve:''' Përfshinë një siperfaqe prej 41 ha,  gjendet ne zonën qendrore të qytetit. Në kuadër të saj është pjesa tipike e Muhaxhireve si dhe varri i ish. Presidentit I. Rugova dhe varrezat e deshmorëve.  # '''2 Lagjja e Muhaxherëve (Matiçan):''' Përfshin një sipërfaqe prej rreth 281 ha, gjendet në zonën periferike të qytetit. Në kuadër të saj gjendet një pjesë e zonës kadastrale Mati.  # '''Taukbashqe (Sofali):''' Përfshinë një sipërfaqe prej 160 ha, gjendet ne zonën periferike të qytetit. Në kuadër të saj, është një pjesë e zonës kadastrale  Sofalia dhe Parku i Taslixhes.  # '''Taukbashqe:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 112  ha, gjendet në zonë  periferike të qytetit.  # '''1 Taukbashqe:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 116 ha, dhe gjendet në zonën periferike të qytetit.  # '''Blloku B:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 38 ha, gjendet në zonën qendrore dhe periferike të qytetit.  # '''[[Kodra e Trimave]]:'''  Përfshinë një sipërfaqe prej 41 ha, gjendet në zonën qendrore.  # '''Kodra e Trimave:''' Përfshin një sipërfaqe prej 150 ha, gjendet në zonën periferike të qytetit. # '''1: Kodra e Trimave:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 350 ha, gjendet në zonën periferike të qytetit, në këtë b. lokale gjenden edhe varrezat e qytetit.  # '''2 - Kodra e Trimave:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 353 ha, gjendet në zonën periferike të qytetit.  # '''Tophane:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 16.6 ha gjendet në zonën qendrore të qytetit.  # '''Tophane 2:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 12.1 ha, gjendet në zonën qendrore të qytetit.  # '''[[arbëria (Prishtinë)|Arbëria]] (Dragodani):''' Përfshinë një sipërfaqe prej rreth 475 ha, gjendet në zonën periferike dhe qendrore të qytetit. Nëpër këtë bashkësi lokale kalon rruga, e cila shkon për Mitrovicë.  # '''[[Kalabria (Prishtinë)|Kalabria]] == Shiko edhe këtë == *[[Rajoni i Prishtinës]] *[[Kultura në Prishtinë]] *[[Komuna e Prishtinës]] *[[Universiteti i Prishtinës]] == Burim i të dhënave == <references /> * <small>Dokumente të [[Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë|OSCE]]-së të gjetura në internet në vitin [[2006]], për profilet e komunave të Kosovës: <s>[http://www.osce.org/documents/mik/2005/02/1199_en.pdf mik/2005/02/1199_en.pdf] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304112601/http://www.osce.org/documents/mik/2005/02/1199_en.pdf |date=4 mars 2016 }}</s></small> * <small>Dokumente të [[Rrjeta Elektronike e Organizatave Mjedisore Kosovare|Rrjetës Elektronike të Organizatave Mjedisore Kosovare]] - Sharri.net [[2006]]: <s>[http://www.sharri.net/admin/editor/downloads/komunat/prishtina.pdf prishtina.pdf]</s></small> * <small>Dokumente të [[Posta dhe Telekomi i Kosovës|Postës dhe Telekomit Kosovës]] të gjetura në internet [[2006]]: <s>[https://web.archive.org/web/20061121031904/http://www.ptkonline.com/web/site/index.php?CatId=8&PageId=15&language=0 KodePostare.pdf]</s></small> * <small>Dokumente të Misionit të Bibliotekës së Kosovës të gjetura në internet në vitin [[2006]]: Raporti i IFLA-s/FAIFE-së, prill 2000: [http://www.ifla.org/faife/faife/kosova/koan3alb.htm Anex 3]</small> == Lidhje të jashtme == * [https://web.archive.org/web/20071221224620/http://www.prishtina-komuna.org/ KK Prishtinë] * [http://www.uni-pr.edu/ Universiteti i Prishtinës] * [http://www.airportpristina.com/ Aeroporti Adem Jashari] * [https://www.facebook.com/PrishtinaRKS/ Prishtina] ---- * [http://www.ifla.org/faife/faife/kosova/kosorepo.htm#_Toc480784381 IFLA - International Federation of Library Associations and Institutions] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081015061537/http://www.ifla.org/faife/faife/kosova/kosorepo.htm#_Toc480784381 |date=15 tetor 2008 }} - raport para dhe pas luftës (anglisht) {{Portal|Prishtina|Kosova}} {{Komuna e Prishtinës}} {{Kryeqytetet e Evropës}} [[Kategoria:Prishtinë| ]] [[Kategoria:Qytete në Kosovë]] [[Kategoria:Kryeqytete në Evropë]] [[Kategoria:Kryeqytete të botës]] afz83muqmfunwx2t0luke39d6y5qn7v 2464999 2464984 2022-07-24T06:37:35Z 37.35.67.38 /* Historiku */ wikitext text/x-wiki {{Ky artikull|Ky artikull merret me '''Prishtinën'''. Për artikullin [[Komuna e Prishtinës]] dhe [[Rajoni i Prishtinës|Qarku i Prishtinës]] shiko në fletën përkatëse.}} {{Infobox settlement | name = Prishtina | settlement_type = [[Lista e vendbanimeve në Kosovë|Qytet]] dhe [[Komunat e Kosovës|komunë]] | image_skyline = Prishtina Collage.jpg | image_caption = '''Prej lartë poshtë, majtas në të djathtë''': Prishtina gjatë mbrëmjes, Kulla e Orës, [[Sheshi Skënderbeu, Prishtinë|Sheshi Skënderbeu]], [[Biblioteka Kombëtare dhe Universitare e Kosovës]], [[Newborn|Monumenti Newborn]], Statuja e Skënderbeut, [[Muzeu i Kosovës]] dhe Prishtina gjatë natës siq shihet nga katedralja | image_alt = | image_flag = [[Skeda:Flag of Pristina.png|115px]] | flag_alt = Flamuri i Prishtinës | image_seal = [[Skeda:Stema e Komunës Prishtinë.svg|60px]] | seal_alt = Vula e Prishtinës | pushpin_map = Kosova#Evropa | pushpin_map_alt = Location of Pristina in Kosovo and Europe | pushpin_mapsize = 290 | pushpin_relief = 1 | coordinates = {{coord|42|39|48|N|21|9|44|E|type:adm1st_region:RS-KM|display=inline}} | subdivision_type = Shteti | subdivision_name = [[Kosova]] | subdivision_type1 = [[Rajonet e Kosovës|Rajoni]] | subdivision_name1 = [[Rajoni i Prishtinës|Prishtina]] | subdivision_type2 = [[Komunat e Kosovës|Komuna]] | subdivision_name2 = [[Komuna e Prishtinës|Prishtina]] | established_title = | established_date = | government_type = | leader_party = I pavarur | leader_title = Kryetari | leader_name = [[Përparim Rama]] | leader_title1 = Këshilli | leader_name1 = Këshilli komunal i Prishtinës | unit_pref = Metric | area_blank1_title = Komuna | area_blank1_km2 = 523.13 | area_blank2_title = | area_blank2_km2 = | elevation_m = | population_as_of = 2011 | population_blank1_title = Komuna<ref name="Census 2011">{{cite web |publisher=[[Kosovo Agency of Statistics]] |title=Regjistrimi i Popullsisë, Ekonomive Familjare dhe Banesave në Kosovë 2011 – Rezultatet Përfundimtare: Të Dhënat Demografike sipas Komunave |url=http://ask.rks-gov.net/rekos2011/repository/docs/Te_dhenat_kryesore_demografike_sipas_komunave.pdf |access-date=4 tetor 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304081103/http://ask.rks-gov.net/rekos2011/repository/docs/Te%20dhenat%20kryesore%20demografike%20sipas%20komunave.pdf |archive-date=4 mars 2016 |page=14 |language=sq |url-status=dead}}</ref> | population_blank1 = 198,897 | population_urban = 161,751 | population_rural = 37,146 | population_demonym = Prishtinas | timezone = [[Zona Kohore e Evropës Qendrore|CET]] | utc_offset = +1 | timezone_DST = [[Ora Verore e Evropës Qendrore|CEST]] | utc_offset_DST = +2 | postal_code_type = [[Kodet postare në Kosovë|Kodi postar]] | postal_code = 10000 | area_code_type = Kodi i zonës | area_code = +383 (0) 38 | blank1_name = Autostradat | blank1_info = [[Skeda:R6-Kosovo.svg|28px|link=R 6 (Kosovo)]] [[Skeda:R7-Kosovo.svg|28px|link=R 7 (Kosovo)]] [[Skeda:R7.1-Kosovo.svg|28px|link=R 7.1 (Kosovo)]] | blank1_name_sec2 = [[Targat e automjeteve të Kosovës|Targa e automjeteve]] | blank1_info_sec2 = 01 | website = {{URL|https://kk.rks-gov.net/prishtine/|kk.rks-gov.net/prishtine/}} }} '''Prishtina''' është kryeqyteti i [[Kosova|Kosovës]] dhe selia e komunës dhe [[Rajoni i Prishtinës|rajonit të njëjtë]]. Është qyteti i dytë më i madh i banuar me shqiptarë në [[Evropa|Evropë]], pas [[Tirana|Tiranës]].<ref>Prishtina Development Plan Document: http://prishtinaonline.com/uploads/prishtina_pzhk_2012-2022_shqip%20(1).pdf</ref><ref>Official gov't census: http://esk.rks-gov.net/rekos2011/repository/docs/REKOS%20LEAFLET%20ALB%20FINAL.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111112084432/http://esk.rks-gov.net/rekos2011/repository/docs/REKOS%20LEAFLET%20ALB%20FINAL.pdf |date=2011-11-12 }}</ref> Prishtina është nyja më e rëndësishme e transportit të Kosovës, për ajrin, hekurudhat dhe rrugët. [[Aeroporti i Prishtinës|Aeroporti ndërkombëtar i qytetit]] është aeroporti më i madh i vendit dhe ndër më të mëdhenjtë në rajon. Një sërë autostradash, të tilla si R 6 dhe R 7, rrezatojnë qytetin dhe e lidhin atë me [[Shqipëria|Shqipërinë]] dhe [[Maqedonia e Veriut|Maqedoninë e Veriut]]. Prishtina është kryeqyteti si dhe qendra më thelbësore ekonomike, financiare, politike dhe tregtare e Kosovës, kryesisht për shkak të vendndodhjes së saj të rëndësishme në qendër të vendit. Është selia e pushtetit të [[Qeveria e Kosovës|Qeverisë së Kosovës]], rezidenca e punës së [[Kryetari i Kosovës|presidentit]] dhe [[Kryeministri i Kosovës|kryeministrit të Kosovës]] dhe e [[Kuvendi i Republikës së Kosovës|Kuvendit të Kosovës]].<ref name="FEK2">{{cite encyclopedia |editor-last=Kraja |editor-first=Mehmet |editor-link=Mehmet Kraja |encyclopedia=([[Encyclopedic Dictionary of Kosova]])|title=Fjalori Enciklopedik i Kosovës |url=https://books.google.com/books?id=WHo-wAEACAAJ|language=sq |year=2018 |publisher=[[Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës]]|volume=2 |location=[[Prishtinë]] |isbn=9789951615846|oclc=1080379844|pages=1315-1318 }}</ref> == Historiku == {{Shiko gjithashtu|Kazaja e Prishtinës|Sanxhaku i Prishtinës}} Gjatë [[Paleoliti|epokës paleolitike]], ajo që sot është zona e Prishtinës u përfshi nga [[Kultura e Vinçës|kultura e Vinçës]]. Gjurmët e para të banimit në territorin e Prishtinës datojnë që nga periudha e neolitit, rreth 6 mijë vjet më parë, ndërsa hulumtimet arkeologjike (Matiçan, Graçanicë, Tjerrtorja, Ulpianë) dëshmojnë se jeta në këto territore nuk është ndërprerë asnjëherë deri sot. Në kohët e antikitetit klasik ishte shtëpia e [[Lista e fiseve antike ilire|fisit ilir]] të [[Dardanët|dardanëve]]. Mbreti [[Bardhyli]] bashkoi fise të ndryshme në zonën e Prishtinës në shekullin e 4-të p.e.r, duke themeluar [[Mbretëria e Dardanisë|Mbretërinë Dardane]]. Trashëgimia e epokës klasike është ende e dukshme në qytet, i përfaqësuar nga qyteti antik i [[Ulpiana|Ulpianës]], i cili konsiderohej një nga qytetet romake më të rëndësishme në [[Ballkani|Gadishullin Ballkanik]].<ref name="FEK2"/> Gjatë sundimit romak, në afërsi të Prishtinës u ngrit qyteti i njohur Ulpiana (Urbus splendissima), që njihej si qendër e Dardanisë ilire. Pas rënies dhe braktisjes së Ulpianës, në veriperëndim të saj u ngrit dhe u zhvillua Prishtina. Ajo përmendet për herë të parë si fshat i pafortifikuar nga Perandori Bizantin, Johan Kantakuzen, në vitin 1342. Zhvillimi i tregtisë dhe xehetarisë ndikuan në përparimin dhe zgjerimin e qytetit. Prishtina si qendër ekonomike kishte edhe tregun e vet, ndërsa përmendet edhe si qendër e organizimit të lojërave me kalorës. Gjatë shekullit XIII-XIV Prishtina merr tipare urbane, kur bëhet qendër e rëndësishme xehetare dhe tregtare në rrugën Dubrovnik-Stamboll. Gjatë pushtimit osman në Prishtinë vendoset selia e sanxhakut, ndërsa në vitin 1530 shënohet si kasaba dhe stacion i rëndësishëm i rrugës Selanik-Sarajevë. Gjatë shek. XVII-XVIII, Prishtina pati një zhvillim të ngadalshëm, për shkak të luftërave dhe zjarreve, që e dogjën disa herë, ndërsa në shek. XIX fillon rimëkëmbja e saj. Ajo merr funksione të rëndësishme si qendër tregtare, por edhe si qendër politike dhe administrative. Në vitin 1877 Prishtina bëhet qendër e vilajetit të Kosovës. Gjatë këtij shekulli u hapën disa konsullata të vendeve europiane, si ajo e Francës, e Anglisë, e Austrisë etj. Mirëpo, me largimin e qendrës së vilajetit në Shkup në vitin 1888, Prishtina humbi rolin administrativ dhe politik që e kishte.<ref name="FEK2"/> == Gjeografia == {{Shiko gjithashtu|Komuna e Prishtinës|Rajoni i Prishtinës}} [[Skeda:Prishtina the capital city of Kosova.jpg|parapamje|Pamje e Prishtinës nga jugu.]] Prishtina shtrihet në një rrafsh aluvial në rajonet e [[Krahina e Llapit|Llapit]] dhe [[Fusha e Kosovës|Kosovës]] përgjatë [[Gollaku (Gallapi)|kodrave të Gollakut]] në Kosovën qendrore dhe lindore. Trupat ujorë në Komunën e Prishtinës përfshijnë liqenet e [[Liqeni i Badovcit|Badovcit]] dhe [[Liqeni i Batllavës|Batllavës]] si dhe lumenjtë [[Lumi i Llapit|Llap]], Prishtevka dhe Vellusha. [[Parku i Gërmisë]] shtrihet në lindje të Prishtinës dhe shtrihet në veri të fshatrave Llukar dhe Kolovicë në jug në Badovac. Prishtina është një nga zonat urbane me mungesën më të madhe të ujit në Kosovë.<ref name="balkaninsight">{{cite web |publisher=Balkan Insight |title=Winter Drought Threatens Kosovo Capital's Water |url=http://www.balkaninsight.com/en/article/kosovo-capital-faces-harsh-water-reductions |language=en |access-date=2 mars 2014}}</ref> Popullsia e saj duhet të përballet me frenimin e përditshëm të ujit për shkak të mungesës së shiut dhe reshjeve të borës, gjë që e ka lënë furnizimin me ujë të Prishtinës në një gjendje të tmerrshme.<ref name="balkaninsight"/> Furnizimi me ujë vjen nga dy rezervuarët kryesorë të Batllavës dhe Badovcit.<ref name="balkaninsight"/> Megjithatë, ka shumë probleme me furnizimin me ujë që vjen nga këta dy rezervuarë të cilët furnizojnë 92% të popullsisë së Prishtinës. Si të tilla, autoritetet kanë shtuar përpjekjet e tyre për të korrigjuar situatën dhe për t'u siguruar që kriza të tilla të mos godasin përsëri qytetin.<ref>{{cite web|last=Zogjani|first=Nektar|title=Uji Për Prishtinën Në Dorë Të Zotit|url=http://www.gazetajnk.com/?cid=1,1018,7309|publisher=Gazeta Jeta në Kosovë|date=8 janar 2014|language=sq|access-date=2 mars 2014}}</ref> === Klima === Në Prishtinë mbizotëron klima kontinentale me një temperaturë vjetore mesatare prej 10,4&nbsp;°C dhe me reshje vjetore mesatare prej 600&nbsp;mm. Në korrik arrinë tempreatura vjetore mesatare prej 30&nbsp;°C, në janar prej -0,6&nbsp;°C. {{Klima | TABELA = | DIAGRAMI I TEMPETATURES = | DIAGRAMI I RESHJEVE = | DIAGRAMI I RESHJEVE LARTESIA = | BURIMI = | Titulli = | Vendi = Prishtina <!-- temperatura mesatare maksimale për muajin në ° C --> | maks_jan = 2.4 | maks_shk = 5.5 | maks_mar = 10.5 | maks_pri = 15.7 | maks_maj = 20.7 | maks_qer = 23.9 | maks_korr = 26.4 | maks_gush = 26.7 | maks_shta = 23.1 | maks_tet = 17.1 | maks_nën = 10.2 | maks_dhje = 4.2 <!-- temperatura mesatare minimale për muajin në ° C --> | min_jan = -4.9 | min_shk = -2.8 | min_mar = 0.2 | min_pri = 4.2 | min_maj = 8.5 | min_qer = 11.4 | min_korr = 12.5 | min_gush = 12.3 | min_shta = 9.4 | min_tet = 5.0 | min_nën = 0.9 | min_dhje = -3.1 <!-- temperatura mesatare për muajin në ° C --> | mes_jan = -3 | mes_shk = -3 | mes_mar = 2 | mes_pri = 7 | mes_maj = 14 | mes_qer = 18 | mes_korr = 20 | mes_gush = 20 | mes_shta = 15 | mes_tet = 11 | mes_nën = 5 | mes_dhje = -2 <!-- reshje mesatare për muajin në mm --> | reshje_jan = 54.99 | reshje_shk = 48 | reshje_mar = 56 | reshje_pri = 62 | reshje_maj = 81.01 | reshje_qer = 78 | reshje_korr = 60 | reshje_gush = 53 | reshje_shta = 58.99 | reshje_tet = 55.99 | reshje_nën = 74.01 | reshje_dhje = 69.01 <!-- Numri mesatar i orëve të përditshme me diell për muajin në h / d --> | orë_diell_jan = 9.01 | orë_diell_shk = 10.02 | orë_diell_mar = 11.05 | orë_diell_pri = 13.02 | orë_diell_maj = 14.03 | orë_diell_qer = 15.01 | orë_diell_korr = 14.05 | orë_diell_gush = 13.05 | orë_diell_shta = 12.03 | orë_diell_tet = 11.06 | orë_diell_nën = 9.04 | orë_diell_dhje = 9.01 <!-- Temperatura mesatare e ujit (oqeaneve, liqene, etj) për muajin në ° C --> | uji_jan = | uji_shk = | uji_mar = | uji_pri = | uji_maj = | uji_qer = | uji_korr = | uji_gush = | uji_shta = | uji_tet = | uji_nën = | uji_dhje = <!-- Ditë me diell mesatare për muajin e në d --> | ditë_diell_jan = | ditë_diell _shk = | ditë_diell _mar = | ditë_diell _pri = | ditë_diell _maj = | ditë_diell _qer = | ditë_diell _korr = | ditë_diell _gush = | ditë_diell _shta = | ditë_diell _tet = | ditë_diell _nën = | ditë_diell _dhje = <!-- Lagështia mesatare për muajin në %--> | lagështia_jan = | lagështia_shk = | lagështia_mar = | lagështia_pri = | lagështia_maj = | lagështia_qer = | lagështia_korr = | lagështia_gush = | lagështia_shta = | lagështia_tet = | lagështia_nën = | lagështia_dhje = }} == Politika == [[Skeda:Lulzim Makolli Skenderbeu VS Qeveria 2.jpg|parapamje|Pamje e ndërtesës së Qeverisë së Kosovës dhe Monumentit të Skënderbeut në [[Sheshi Skënderbeu, Prishtinë|Sheshin Skënderbeu]].]] Prishtina është kryeqyteti i Kosovës dhe luan një rol të rëndësishëm në formësimin e jetës politike dhe ekonomike të vendit. Është vendodhja e [[Kuvendi i Republikës së Kosovës|Kuvendit të Kosovës]] me seli në sheshin Nënë Tereza dhe rezidenca zyrtare dhe vendi i punës së [[Kryetari i Kosovës|Presidentit]] dhe [[Kryeministri i Kosovës|Kryeministrit të Kosovës]].<ref>{{cite web |publisher=[[Kuvendi i Kosovës]] |title=Ndërtesa e Kuvendit|url=https://www.kuvendikosoves.org/shq/ta-njohim-kuvendin/ndertesa-e-kuvendit/ |access-date=3 tetor 2021 |language=sq |url-status=live}}</ref> Prishtina është gjithashtu shtëpi e [[Gjykata Kushtetuese e Kosovës|Gjykatës Kushtetuese të Kosovës]], [[Gjyqësori i Kosovës#Gjykata Supreme|Gjykatës Supreme]] dhe [[Gjyqësori i Kosovës#Gjykata e Apelit|Gjykatës së Apelit]], si dhe [[Gjyqësori i Kosovës#Shtatë gjykatat themelore dhe degët e gjykatave|Gjykatës Themelore të Prishtinës]]. Prishtina është një komunë e qeverisur nga sistemi kryetar-këshill me kryetarin e Prishtinës dhe anëtarët e Këshillit Komunal të Prishtinës përgjegjës për administrimin e Komunës së Prishtinës. Komuna është e përfshirë në [[Rajoni i Prishtinës|rajonin e Prishtinës]] dhe përbëhet nga 43 vendbanime ngjitur me Prishtinën si seli të saj. Kryetari i Prishtinës zgjidhet nga populli për të vepruar si kryeshefi ekzekutiv i Komunës së Prishtinës. Këshilli Komunal i Prishtinës është krahu legjislativ i komunës dhe është gjithashtu një institucion i zgjedhur në mënyrë demokratike, i cili përbëhet nga 51 këshilltarë që nga zgjedhjet e fundit komunale.<ref>{{cite web |publisher=Pristina Municipality |title=Kuvëndi: Përshkrimi |url=https://kk.rks-gov.net/prishtine/pershkrimi/ |access-date=3 tetor 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211003104141/https://kk.rks-gov.net/prishtine/pershkrimi/ |archive-date=3 tetor 2021 |language=sq |url-status=live}}</ref> == Ekonomia == Numri i përgjithshëm i bizneseve të regjistruara në Bashkësin e Prishtinës, sipas llojit të pronës është 8.735 biznese me 75.089 punëtorë. Saktësisht numri i punëtorëve nuk dihet, për faktin se regjistrimi tashmë është në kompetencë të Ministrisë së Tregtisë dhe Industrisë, përkatësisht Agjencisë për Regjistrim të Bizneseve. Për biznese merret vetëm leja, mirëpo ka shumë të atillë që nuk e kanë kryer këtë procedure të domosdoshme. Aktualisht në sektorin e gjuetisë dhe pylltarisë janë 27 biznese me 29 punëtorë, ndërsa në atë të peshkimit janë 31 punëtorë dhe dy biznese. Në sektorin e industrisë nxjerrëse ekzistojnë 16 biznese me 107 punëtorë, në industri përpunuese janë 600 biznese me 4.527 të punësuar, ndërkaq sektori i furnizimit me energji elektrike, gas dhe ujë numëron 5 biznese me 12.836 punëtorë. Në fushën e ndërtimtarisë janë 329 biznese me 3.976 të punësuar, ndërsa tregtia me shumicë dhe pakicë, i riparimit të biçikletave, motoçikletave dhe artikujve për përdorim personal e shtëpiak ka 4.203 biznese me 21.026 punëtorë. Një biznes mjaft i përhapur në kryeqytetin e Kosovës është edhe ai i hotelerisë, ku aktualisht veprojnë 781 restorante dhe hotele me 6.584 të punësuar. Biznesi i transportit, magazinimit dhe i komunikacionit përfshinë 1.672 biznese me 18.351 të punësuar, ndërkohë me biznes të ndërmjetësimit financiar janë të punësuar 285 persona dhe kjo veprimtari ka 26 biznese. Në shërbimin e afarizmit ekzistojnë 273 biznese me 285 të punësuar. Numri i përgjithshëm i bizneseve në Prishtinë është 8.412, ndërkaq numri i përgjithshëm i të punësuarve kap shifrën në 73.429. Vetëm gjatë vitit të kaluar në Komunën e Prishtinës janë regjistruar 2.908 biznese, kanë njoftuar në media zyrtarë nga Agjencia për Regjistrim të Bizneseve në MTI. Ata kanë thënë se rreth 50 për qind të bizneseve janë regjistruar në veprimtarinë e tregtisë me shumicë dhe pakicë. Nga rreth 3 mijë biznese të reja dhe të regjistruara gjatë vitit 2004, tregtia është biznesi më i preferuar edhe në kryeqytetin e Kosovës. Sipas listës së MTI-së për biznese dhe klasifikimit të tyre në bazë të veprimtarive, në nivel të Kosovës tregtia me shumicë merr pjesë me 11 për qind, derisa ajo me pakicë 37 për qind, apo shprehur në shifra ka 5837 biznese të tregtisë me shumicë dhe pakicë. Sipas kësaj liste radhiten: Me 12 për qind transporti tokësor, ajror, i udhëtarëve, pastaj shërbimet hoteliere, restorantet, hotelet, motelet, mensat ushqimore me 9 për qind, veprimtaritë publike shërbyese me 5 për qind, ndërsa prodhimi i ushqimit dhe pijeve merr pjesë me vetëm 3 për qind. Aktualisht në Komunën e Prishtinës si pronar të vetëm janë të punësuar 29.605 punëtorë me 7.936 biznese, ndërkaq në partneritet janë 7.037 të punësuar në 339 biznese. Si kompani të përbashkëta janë 54 biznese dhe 10 kooperativa me 131 të punësuar. Në pronën private me përgjegjësi të kufizuar, në kryeqendrën e Kosovës aktualisht janë 183 veprimtari me 1.375 të punësuar, kompani publike janë 13, kurse ekzistojnë edhe 57 prona shtetërore me 15.472 punëtorë dhe 143 biznese shoqërore me gjithsej 14.137 punëtorë. == Demografia == === Popullësia sipas gjinisë dhe etnicitetit === {| class="wikitable" |- !scope="col" rowspan="2"|Prishtina !scope="col" rowspan="2"|Gjithsej !scope="col" colspan="11"|Etniciteti (Censusi i 2011) |- style="text-align:center; background:#f0f0f0;" !scope="col" | Shqiptar !scope="col" | Turk !scope="col" | Ashkali !scope="col" | Serb !scope="col" | Boshnjakë !scope="col" | Gorani !scope="col" | Romë !scope="col" | Egjiptian !scope="col" | Të tjerë !scope="col" | Preferon të mos përgjigjet !scope="col" |Të padisponueshëm |- | '''Gjithsej'''|| 198,897 || 194,452 || 2,156 || 557 || 430 || 400 || 205 || 56 || 8 || 334 || 79 || 220 |- | '''Mashkull''' || 99,361 || 97,347 || 1,060 || 281 || 204 || 107 || 99 || 31 || 3 || 110 || 37 || 82 |- | '''Femër''' || 99,536 || 97,105 || 1,096 || 276 || 226 || 293 || 106 || 25 || 5 || 224 || 42 || 138 |} Sipas censusit të vitit 2011 nga [[Agjencia e Statistikave të Kosovës]], 97.76% janë [[Shqiptarët|shqiptar]], 1.1% janë turk, dhe 1.14% të tjerë (ashkali, serb, boshnjakë e të tjerë). === Popullësia sipas gjinisë dhe fesë === {| class="wikitable" |- ! rowspan="2" scope="col" |Prishtina ! rowspan="2" scope="col" |Gjithsej ! colspan="8" scope="col" |Feja |- style="text-align:center; background:#f0f0f0;" ! scope="col" |[[Islami|Islame]] ! scope="col" |Ortodokse ! scope="col" |[[Kisha katolike|Katolike]] ! scope="col" |Tjetër ! scope="col" |Pa Fe ! scope="col" |Preferon të mos përgjigjet ! scope="col" |Të padisponueshëm |- | '''Gjithsej''' || 198,897 || 193,474 || 480 || 1,170 || 344 || 660 || 2,388 || 381 |- | '''Mashkull''' || 99,361 || 96,375 || 221 || 558 || 181 || 334 || 1,168 || 164 |- | '''Femër''' || 99,536 || 96,739 || 259 || 612 || 163 || 326 || 1,220 || 217 |} Sipas fesë, ishin 193,474 (97,27%) [[myslimanë]], 1,170 (0,59%) [[Kisha katolike|katolikë romakë]], 480 (0,24%) [[Kisha Ortodokse Lindore|ortodoksë]], 344 (0,17%) të feve të tjera dhe 660 (0,33%) [[Afetaria|jofetarë]].<ref name="2011 Census Ethnicity and Language">{{cite web |publisher=[[Kosovo Agency of Statistics]] (KAS) |title=Regjistrimi i Popullsisë, Ekonomive Familjare dhe Banesave në Kosovë 2011–Rezultatet përfundimtare |url=https://ask.rks-gov.net/media/2074/te-dhenat-kryesore.pdf |access-date=2 tetor 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200110085827/https://ask.rks-gov.net/media/2074/te-dhenat-kryesore.pdf |archive-date=10 janar 2020 |pages=143–149 |language=sq |url-status=live}}</ref><ref name="Religion 2011">{{cite web |title=Religious composition of Kosovo 2011 |url=http://pop-stat.mashke.org/kosovo-religion-loc2011.htm |website=pop-stat.mashke.org |language=sq}}</ref> Kosova është shtet laik pa fe shtetërore. [[Liria e fesë|Liria e besimit]], [[Liria e mendimit|ndërgjegjes]] dhe [[Liria e fesë|fesë]] është e garantuar shprehimisht në [[Kushtetuta e Kosovës|Kushtetutën e Kosovës]]. [[Islami]] dhe [[Krishterimi]] janë fetë më të përhapura në mesin e banorëve të Prishtinës. Pjesa e mbetur prej 1.9% e popullsisë raportoi se nuk kishte fe, apo fe tjetër, ose nuk dha një përgjigje adekuate. Prishtina ka qendra kulti për një mori besimesh për popullsinë e saj. [[Katedralja e Nënë Terezës në Prishtinë|Katedralja e Prishtinës]] është ndoshta [[Katedralja|katedralja]] më e madhe në Kosovë dhe është emëruar për nder të murgeshës dhe misionares katolike shqiptare, [[Nënë Tereza]]. Disa nga [[Xhamia|xhamitë]] e Prishtinës, ndër të tjera [[Xhamia e Mbretit]] dhe [[Xhamia e Çarshisë]], janë shekullore dhe janë ndërtuar gjatë [[Mesjeta|mesjetës]] nga [[Perandoria Osmane|osmanët]]. == Kultura == {{main|Kultura në Prishtinë}} === Edukimi === Komuna e Prishtinës ka 17 biblioteka publike. Biblioteka kryesore e qytetit ka përafërsisht 58.475 libra dhe 16 degë: Pallatin e Rinisë, Bibliotekën Përkujtimore të shkrimtarit [[Hivzi Sylejmani]], bibliotekën e "Përrallave" dhe, në [[Llukar]], [[Koliçi|Koliq]], [[Hajvalia]], [[Llaplleselë]], [[Graçanicë]], [[Çagllavicë]], [[Slivovë]] dhe [[Viti të Marecit]] me 108.541 libra, në përgjithësi me 167.016 libra. Gjatë masave të dhunshme serbe të viteve [[1990]]–[[1999]] dhe [[Lufta e Kosovës|luftës]], "Dora e zezë" e ka djegur bibliotekën në [[Hade]], ka shkatërruar një numër të librave në bibliotekën e Obiliqit, dhe ka djegur bibliotekën në Koliq dhe Viti të Marecit. Numri i librave të djegur është rreth 23.000. [[Skeda:Gjimnazi Sami Frashëri.jpg|parapamje]] === Muzika klasike === Prishtina si kryeqender e Kosovës është njëherit edhe qyteti në të cilën gjendet edhe instituti i [[Opera dhe Filharmonia e Kosovës|Operës dhe Filharmonisë së Kosovës]] që udhëhiqet nga dirigjenti [[Arbër Dhomi]]. === Sporti === [[Skeda:Prishtinaffaa SQ.JPG|thumb|250px|Stadiumi i qytetit në Prishtinë]] * Basketbolli në vitet pas luftës [[2000]]–[[2005]] është njëri ndër sportet më të popullarizuara në kryeqendër. Në kë të sport në eliten e klubeve Kosovare, Prishtina është e prezantuar nga dy skuadra. * Futbolli Prishtinas ka një traditë të gjatë sportive. Prirës i kësaj tradite është skuadra që mbanë emrin e qyteti [[KF Prishtina]] e cila ndeshjet vendase i zhvillon në Stadiumin e Qytetit. * Taekwondo-ja eshte gjithashtu sport i zhvilluar ne qytetin e Prishtines, ku dallohen Klubet e TAEKWONDO-se Prishtina dhe [[Akademia e Arteve Marciale Prishtina]]. === Objekte turistike dhe kulturore === Ndër objektet turistike dhe kulturore më të vizituara në Konunën e Prishtinës janë: * '''Monumenti „Skënderbeu“''' [[Skeda:PRISHTINA 2013 (13).jpg|parapamje|Monumenti i heroit kombëtar shqiptar Gjergj Kastrioti-Skënderbeu dhe Teatri i Kosovës përballe në qendër të Prishtinës]] Ky monument i përkushtuar heroit kombëtarë Gjergj Kastriot-Skënderbeut gjendet në qendrën administrative të qytetit dhe është vendos në vitin 2001. Banorët e shumtë që jetojnë në diasporë e vizitojnë këtë objekt dhe vendasit që me një ceremoni e kanë përcjellë sjelljen e statujës së Skënderbeut e konsiderojnë si ardhje të lirisë. * '''Monumenti i heroit kombëtarë "Zahir Pajaziti"''' [[Skeda:Zahir Pajaziti.JPG|parapamje|majtas|Monumenti Zahir Pajaziti është një ndër shumë monumentet që i kushtohet personaliteteve me rëndësi për historinë e Kosovës nëpër Prishtinë]] Shtatorja e parë e vendosur në Prishtinë dhe në qytetet tjera të Kosovës është e "Zahir Pajazitit" e vendosur nga bashkëluftëtarët e tij të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Ushtri e cila e përzuri forcat okupatore serbe në vitin 1999. Shtatorja Komandantit Zahir Pajaziti vizitohet shumë shpesh nga ish ushtarët e UÇK-së, nga Institucionet e Kosovës, Shqipërisë, nga nxënës të të gjitha shkollave në Kosovë. Më 31 [[janari|janar]] [[2008]], në 11-vjetorin e rënies, Presidenti i Kosovës [[Fatmir Sejdiu]] i akordoi Zahir Pajazitit dekoratën më të lartë shtetërore të Kosovës [[Urdhri Hero i Kosovës|Urdhrin Hero i Kosovës]]. *'''Monumenti NEWBORN''' [[Skeda:Gebäude der UNMIK NEW BORN SIGN PRISTINA KOSOVO Giv Owned Image 23 August 2008.jpg|parapamje|Monumenti NEWBORN i vendosur në ditën e shpalljes së Pavarësisë së Kosovës]] Newborn është skulpturë, monument i Pavarësisë së Kosovës, e cila u krijua nga ekipi i udhëhequr nga Fisnik Ismaili dhe i cili u shpalos në ditën e pavarësisë së Kosovës. Monumenti u krijua posaçërisht për këtë ditë dhe iu mundësua pjesëmarrësve festues, që në skulpturë të nënshkruajnë. Skulptura u vendos në qendër të Prishtinës vetëm për ditën e pavarësisë për të shënuar lindjen (born) e Republikës së Kosovës, për të "marrë nënshkrimet" dhe pastaj të zhvendoset në lokacion të përhershëm. * '''Teatri i Kosovës''' Teatri i Kosovës në Prishtinë nga populli i njihet edhe si "Teatri Kombëtar i Kosovës". Themelet e shfaqjeve të ndryshme teatrale të sistematizuara dhe të regjistruara pranë enteve zyrtare gjenden në Prizren ku në vitin 1946 teatri lokal u ngritë në nivel rajonal e më vonë në teatër popullor në nivel krahinorë. Ky ishte institucioni i parë në Kosovë pas Luftës së Dytë Botërore nga i cili më vonë do të krijohet teatri profesionist. Shumë shpejt, disa muaj pas themelimit, ky teatër u transferua në kryeqytetin e Kosovës, në Prishtinë. Shfaqjet e para të këtij teatri janë punuar kryesisht nga artistët amatorë, entuziastë e idealistë të talentuar, të ndihmuar nga artistët profesionistë nga hapësirat tjera të ish-Jugosllavisë, ndërkohë që, në vitet ’60, ansambli i tij pasurohet me kuadro të reja profesioniste. Deri në vitin 1989 ky teatër i ka realizuar mbi 400 premiera me rreth 10.000 repriza, të cilat në Kosovë dhe në hapësirat e ndryshme të ish Jugosllavisë janë përcjellë nga mbi 3.200.000 spektatorë. Repertori i këtij teatri është ndërtuar mbi tekstet e shumta të dramaturgjisë kombëtare, botërore dhe ish jugosllave. Shfaqjet e këtij teatri, të cilat janë prezantuar nëpër festivale të ndryshme me krakter kombëtar dhe ndërkombëtar në ish Jugosllavi, janë vlerësuar me tone të larta nga kritika e atëhershme dhe janë nderuar me çmime të ndryshme artistike. Kështu, p.sh., në vitin 1967, shfaqja “Erveheja” e regjisorit Muharrem Qena është nderuar me Çmimin e Regjisë më të Mirë në Festivalin e Dramës Jugosllave “Sterijino Pozorje”. Krahas shfaqjeve në gjuhën shqipe, në këtë teatër janë realizuar edhe shfaqje në gjuhën serbe. Bukur shpesh, sidomos pas vitit 1981 e këndej, ky teatër ka vepruar nën presion të rëndë politik nga sistemi dhe regjimi komunist jugosllav. Në vitin 1990, regjimi serb i Slobodan Milosheviqit, e ka vënë këtë teatër nën administrim të dhunshëm, duke i dëbuar nga teatri shumë nga artistët shqiptarë dhe duke vënë kontroll totalitar mbi krijimtarinë artistike të këtij teatri. Gjatë kësaj periudhe, në një sistem shkollor universitar paralel të krijuar në kushtet e rezistencës aktive paqësore kundër regjimit totalitar serb, nëpër shtëpitë – shkolla u krijuan shumë nga kuadrot artistike, të cilat tashmë janë pjesë e ansamblit profesionist të këtij teatri. Në vitin 1999, pas mbarimit të luftës në Kosovë, ky teatër pagëzohet me emrin Teatri Kombëtar i Kosovës. Gjatë 10 viteve të pasluftës, në këtë teatër janë vënë në skenë tekste të shumta të dramaturgjisë kombëtare dhe botërore. Teatri Kombëtar i Kosovës është teatër me karakter shtetëror dhe, si i tillë, financohet nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit të Republikës së Kosovës. Në vitet e fundit shihen përpjekje që ky teatrër të ngritet në nivel internacional në të cilin do të luhen shfaqje në disa gjuhë. * '''Parku Nacional „Gërmia“''' [[Skeda:Falling leaves in Gërmia Park, Prishtinë, Kosova.jpg|parapamje|majtas|Shteg vrapimi, vend për pushim dhe hapesirë e gjelbër në parkun e Gërmisë]] Është vendi në të cilin prishtinasit e kalojnë kohen e lirë kryesisht gjatë ditëve të ngrohta. Ky park është i pajisur me liqenin dhe restorante e pushimore të ndryshme rreth tij. * '''Biblioteka Kombëtare Universitare e Kosovës''' Vetë objekti i kësaj Biblioteke ka një histori të veten që paraqet rrethanat politike e shoqërore kosovare të viteve të gjysmës së dytë të shekullit të kaluar. Eshtë e ndërtuar në vitin 1982 me dizajnin unike e arkitektit kroat Andrija Mutnjaković që ishte frymëzuar nga nje huall mjalti.<ref>{{Cite web |url=http://www.telegraph.co.uk/property/propertypicturegalleries/9126031/The-worlds-30-ugliest-buildings.html?frame=2159725 |title=Kopje e arkivuar |access-date=12 qershor 2014 |archive-date=11 prill 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140411231356/http://www.telegraph.co.uk/property/propertypicturegalleries/9126031/The-worlds-30-ugliest-buildings.html?frame=2159725 |url-status=dead }}</ref><ref>{{Cite web|last=I.S|title=Biblioteka u Prištini na "Telegrafovoj" listi 10 najružnijih zgrada na svetu|url=https://www.blic.rs/slobodno-vreme/zanimljivosti/biblioteka-u-pristini-na-telegrafovoj-listi-10-najruznijih-zgrada-na-svetu/1f5fgy5|access-date=2022-03-05|website=Blic.rs|language=sr}}</ref> Në këtë objekt ruhen libra të ndryshëm të cilët qytetarët kanë mundësi që ti lexojnë brenda objektit. *'''Biblioteka Hivzi Sylejmani''' Ndërtesa e bibliotekës së qytetit u ndërtua në vitin 1930. Ajo u bë e famshme nga Miladin Popoviqi – ish-udhëheqës i Komitetit regjional të Partisë komuniste të Kosovës – që qëndroi këtu në vitin 1944. Nga viti 1948 kjo ndërtesë u shëndërrua në Bibliotekën e qytetit të Prishtinës.<ref name="esiweb.org">http://www.esiweb.org/pdf/esi_future_of_pristina%20booklet_albanian.pdf</ref> * '''Galeria e Arteve''' [[Skeda:Pristina - The Kosova Art Gallery.JPG|parapamje|Ndërtesa e Galerisë së Arteve të Kosovës në Kampusin e Universitetit të Prishtinës]] Galeria e Arteve e Kosovës u formua në vitin 1979 si institucion kulturor për prezentimin e artit pamor dhe ruajtjen e mbledhjen e veprave më me vlerë. Për këto 30 vjet të veprimtarisë ky institucion ka organizuar afro 500 ekspozita në vend dhe në botën e jashtme, të cilat janë përcjellur me shumë botime, dhe blerjen e afro 1000 punimeve artistike nga të cilat është formu një fond i pasur i Galerisë. Vetëm pas luftës së fundit janë organizuar mbi 200 ekspozita kolektive e individuale, kombëtare e ndërkombëtare, ku kanë ekspozuar mijëra artistë. Veprat e tyre u vizituan dhe u shijuan nga qindramijëra artdashës, nga më shumë se 200 delegacione ndërkombëtare, nga personalitete të njohura të jetës politike dhe kulturore, duke filluar nga Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së Kofi Annan e deri te shkrimtari i madh shqiptar Ismail Kadare. *'''Muzeu i Kosoves''' [[Skeda:Prishtina , National Museum of Kosovo.jpg|parapamje|Muzeu Kombetar i Kosoves]] Muzeu i Kosovës është ndërtuar nga austriakët për ushtrinë turke në vitin 1898, dhe është përdorur nga ushtria kombëtare jugosllave deri në vitin 1975.Muzeu ka pasur një koleksion të pasur të objekteve prehistorike të zbuluara në Kosovë. Pjesa më e madhe e artifakteve tregon per jetën në kohën e ilirëve dhe romakëve <ref name="inyourpocket.com">{{Cite web|title=Kopje e arkivuar|url=http://www.inyourpocket.com/kosovo/pristina/sightseeing/ottoman-pristina|url-status=dead|language=en|accessdate=17 qershor 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140302190334/http://www.inyourpocket.com/kosovo/pristina/sightseeing/ottoman-pristina|archivedate=2 mars 2014}}</ref>. Në 1998, më shumë se 1.247 artifakte u dërguan në Beograd për një ekspozitë. Muzeu ende është duke pritur kthimin e tyre.Prej vitit 1999 deri në vitin 2002, ishte zyrja kryesore e Agjensionit Evropian për Rindërtim <ref name="esiweb.org"/>. * '''Sahatkulla''' [[Skeda:Monument_kulturor_1.jpg|parapamje|majtas|[[Sahat Kulla në Prishtinë|Sahat Kulla]]]] Çdo qytet në Perandorinë Osmane kishte nevojë pë një Sahat Kullë në mënyrë që besimtarët të dinin kohën për të shkuar në xhami si dhe të gjitha [[Dyqani|dyqanet]] te hapeshin dhe mbylleshin ne kohë të njejtë <ref name="inyourpocket.com"/>. Kjo Sahat kullë u ndërtua në shekullin e XIX. Zijla origjinale u soll nga Moldavia dhe mbante mbishkrimin: "Kjo zile është punuar më 1764 për Jon Moldova Rumenin"<ref name="esiweb.org"/>. Në vitin 2001, zijla është vjedhur. Në të njëjtin vit, trupat e KFOR-it francez kanë ndërruar mekanizmin e vjetër të orës me një mekanizem elektrik. Duke marrë parasysh problemet që Kosova ka me rrymë, Sahat kulla ka vështërsi për ta treguar kohën e saktë. *'''[[Xhamia e Mbretit|Xhamia e Madhe]] (zyrtarisht Xhamia e Sulltan Mehmetit II al-Fatih-u) ''' [[Skeda:The_Great_Mosque_in_Prishtina.JPG|parapamje|Xhamia e Mbretit dhe Hamami i Prishtines]] Kjo xhami u ndërtua në vitet 1460–1461 nga Sulltan Mehmeti II al-Fatih-u (ashtu siç dëshmohet nga gdhendja e murit mbi derën kryesore të xhamisë<ref name="inyourpocket.com" />), vetëm tetë vite pas rënies së [[Kostandinopoja|Kostadinopojës]]. Ajo gjendet në zemër të qendrës së qytetit të vjetër, dhe është xhamia më e madhe dhe më spikatur e Prishtinës. Kupola e saj ka qenë dikur më e madhja në regjion, ndërsa sot ajo është e vetmja xhami e ndërtuar nga Sulltan [[Mehmeti II]] që ende mbijeton në këto vise. Sheshi përpara Xhamisë së Mbretit gjithmonë ka qenë vend i njohur për takime. Gjatë viteve 1682–83, nën sundimin e [[Sulltan]] Mehmetit IV, xhamia është restauruar, ndërsa minarja e saj është riparuar përsëri pas tërmetit të vitit 1955. Kjo [[Xhamia|xhami]] ka vuajtur nga shkatërrimi dhe punët joprofesionale në restaurimin e saj. Nga viti 1953 kjo xhami quhet:Xhamia e Sulltan Mehmet II al-Fatih-ut.<ref name="esiweb.org" /> *'''Xhamia e Çarshisë''' [[Skeda:Çarshia Mosque.JPG|parapamje|majtas|Xhamia e Çarshisë]] [[Xhamia e Çarshisë]] është ndërtimi i Prishtinës së vjetër, e ndërtuar në shekullin e 15 nga Sulltan Bajaziti për të përkujtuar fitoren e osmanëve në vitit 1389. Në të kaluarën Xhamia e Çarshisë gjendej përballë çarshisë së mbuluar të Prishtinës<ref name="inyourpocket.com"/>. Sot nuk ka mbetur asgjë nga çarshia e vjetër, vetëm emri i Xhamisë së Çarshisë shërben për të na e përkujtuar atë. Shumë ndryshime si dhe punime për riparimin e saj e kanë ndryshuar pamjen origjinale të kësaj xhamie, mirëpo simboli i saj kulmi i gurët minares ka mbijetuar për më shumë se 600 vite. Këtë xhami e quajnë edhe "Tash Xhamia", që në përkthim do të thotë "Xhamia e gurit".<ref name="esiweb.org"/> Kjo xhami sot gjendet përballë Muzeut të Kosovës. *'''Hamami i madh''' [[Skeda:Prishtina_and_the_great_Hamam.jpg|parapamje|Hamami i Prishtinës, në prapavi Xhamia e Mbretit]] Daton që nga shekulli i XV. Dikur ishte pjesë themelore e kompleksit të Xhamisë së Mbretit (Fatih) dhe ka shërbyer si vendtakim shoqëror si për meshkujt ashtu dhe për femrat e qytetit. Sipas legjendës, Sulltan Mehmet al-Fatihu ka urdhëruar që të gjithë punëtorët, të cilët kanë punuar në ndërtimin e Xhamisë Fatih, të lahen në Hamam për çdo ditë <ref name="esiweb.org"/>. Ky hamam ka pasu 15 kupola me vrima te vogëla në mënyrë që të hynte drita brenda objektit <ref name="inyourpocket.com"/>. Pas një zjarri më 1994, regjimi i kaluar lejoi ndërtimin e tri shitoreve, të cilat faktikisht e mbyllën hyrjen e vjetër të tij <ref name="esiweb.org"/>. *'''Parku etnologjik "Emin Gjiku"''' [[Skeda:Ethnographic_Museum_in_Prishtina.jpg|parapamje|majtas| image_skyline e brendshme nga kompleksi i banimit Emin Gjiku, tani muzeu etnologjik]] Kjo ndërtesë dikur ka qenë pronë e familjës së njohur Gjinolli. Prej vitit 1957 ky grup ndërtesash,duke përfshirë këtu shtëpinë e shërbëtorëve, shtëpinë e mysafirëve dhe shtëpinë e familjës i takon Muzeut të Kosovës. Emin Gjinolli ka qenë i njohur me nofkën "Emin Kücük – nga turqishtja ‘Emini i vogël" – që më pas u shëndërrua në ‘Emin Gjiku’. Në anën e majtë prej derës kryesore të oborrit, mund të shihet e vetmja ndërtesë që ka mbijetuar shkatërrimin e Çarshisë së vjetër. Është bajtur këtu në vitin 1963. Gjatë viteve 1990-të, ky kompleks është përdorur si muze i natyrës. Në vitin 2003 renovimi i kompleksit ka filluar me ndihmën e donatorëve ndërkombëtar për ta shëndërruar atë në muze etnologjik.<ref name="esiweb.org" /> *'''Xhamia e Jashar Pashës''' [[Skeda:2011 Prisztina, Meczet Jashara Pashy.JPG|parapamje|[[Xhamia e Jashar Pashës]] në Qendër të Prishtinës]] Kjo xhami të shekullit 16 (e përfunduar shumë më vonë në shekullin e 19-të) është e ngjashme në Xhaminë e Çarshisë në arkitekturë dhe dekorimin e brendshëm <ref name="inyourpocket.com"/>.Emrin e ka marrë nga Jashar Mehmet Pasha i cili ka qenë qytetar i pasur i Prishtinës dhe guvernator i Shkupit në vitin 1842. Sipas mbishkrimeve që gjenden brenda xhamisë, ndërtimi i saj përfundoi në vitin 1834 <ref name="esiweb.org"/>. Portiku origjinal i xhamisë u shkatërrua për të bërë rrugën për një rrugë më të gjerë.<ref name="inyourpocket.com"/> *'''Xhamia e Llapit''' [[Xhamia Ramadanie|Xhamia e Llapit]] në Prishtinë u ndërtua në vitin 1470 gjatë pushtimit te Perandorisë Osmane dhe është një ndër ndërtimet më të lashta në Prishtinë. Ajo gjendet në afërsi të qendrës së Prishtinës (Lagjia Tophane) në rr. Ilir Konushevci, magjistralen Podujevë-Prishtinë. Ajo përbëhet nga një parasallë dhe dhomën e faljes e cila është gjashtë metra e lartë. Emri i saj i vërtetë është "Xhamia Ramadanije" por për shkak se faleshin shumë banorë të fshatrave të Llapit dhe gjendet përgjat rrugës magjistrale Prishtinë-Podujevë, si pasoj ajo edhe mori emrin "Xhamia e Llapit". [[Skeda:Xhamia Ramadanie - Llapit.jpg|parapamje]] *'''Shadërvani''' [[Skeda:Shadërvan_in_Prishtina,_Kosovo.JPG|parapamje|majtas|Shadërvani në mes Xhamisë së Çarshisë dhe Xhamisë së Jashar Pashës]] Ky shadërvan nga mermeri i dekoruar gjendet midis Xhamisë së Çarshisë dhe Muzeut të Kosovës. Ai është shadërvani i vetëm publik i llojit të vet në Prishtinë, i cili ka mbijetuar deri më sot. Në të kaluarën dhjetëra shadërvanë të tillë publik, të shpërndarë nëpër tërë qytetit të vjetër, ofronin freskim dhe mundësi për avdes (larje rituale)<ref name="esiweb.org"/>. [[Skeda:Kisha Ortodokse Serbe.jpg|parapamje|Kisha Ortodokse Serbe]] === Infrastruktura === [[Skeda:Pristina_International_Airport_-_new_terminal.jpg|parapamje|Terminali i ri i Aeroportit nderkombetar te Prishtines "Adem Jashari"]] [[Aeroporti i Prishtinës]] pas luftës është përdorur si vendkalimi kufitar më i dendur në Kosovë. Më 15 qershor, Aeroporti ndërkombëtar i Prishtinës është dekorua me "Çmimin aeroporti më i mirë 2010" për aeroportet me mbi një milion udhëtarë për vit. Ky nder është prezantua nga Këshilli Ndërkombëtar i Aeroporteve (ACI). ACI e njohu rritjen mbresëlënëse prej 300 për qind në trafikun e pasagjerëve gjatë viteve të fundit, investimin e madh në objekte, rrjetin e zgjeruar në mënyrë të shpejtë, dhe ndërtimin intensiv të kapaciteteve dhe trajnimin e personelit të aeroportit.<ref>{{Cite web|title=Fokus Kosova|url=http://www.unmikonline.org/albanian/pub/focuskos/sep06/FK_26_ALB.pdf|url-status=dead|archive-date=27 shtator 2007|access-date=18 shtator 2006|language=en|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070927184122/http://www.unmikonline.org/albanian/pub/focuskos/sep06/FK_26_ALB.pdf}}</ref> Largësia nga Prishtina: *Shkupi – 86&nbsp;km *Tirana – 330&nbsp;km *Beograd – 360&nbsp;km *Podgorica – 298&nbsp;km *Ferizaj – 36&nbsp;km *Gjilan – 46&nbsp;km [[Skeda:Map of R 7.png|parapamje|Traseja e Autostrades R7]] Neper Territorin e Prishtiens kalon nje pjese e Autostrades R7 Prishtine-Prizren-Durres. Ajo posedon dalje ne jug ne Fushe Kosove dhe ne veri fshatin Mazgit. Gjithashtu kjo autostrade lidhet me Autostraden R6 ne drejtim te kufirit me Maqedonine, ndertimi i se ciles ka filluar ne vitin 2014 dhe pritet te perfundoj ne vitin 2017, ku pritet te lidhe Prishtinen me Shkupin permes Ferizajt dhe Hanit te Elezit. Rruge me rendesi te vecant per Prishtinen jane rruget magjistrale M9 e cila e lidhe Prishtinen me Medvegjen ne piken kufitare te Mutivodes ne Malesine e Gollakut ne veri-lindje dhe ne perendim kalon permes qytetit te Pejes, Grykese se Rugove deri ne kufirin e Malit te Zi dhe permes Qafes se Çakorit deri ne Plav ne Mal te Zi. Sektori i bujqësisë, gjuetisë dhe pylltarisë përshinë 27 biznese. Në sektorin e industrisë nxjerrëse ekzistojnë 16 biznese. Sektori i furnizimit me energji elektrike, gas dhe ujë numëron 5 biznese, ai i ndërtimtarisë me 329 biznese, ndërsa ai i tregtisë me shumicë dhe pakicë 4.203 biznese. Po ashtu edhe biznesi i hotelerisë po avancohet përditë e më shumë dhe kështu në Komunën e Prishtinës aktualisht ekzistojnë 781 restorante dhe hotele. Në biznesin e ndërmjetësimit financiar veprimtarinë e tyre e zhvillojnë 26 biznese, ndërsa në shërbimin e afarizmit ekzistojnë 273 biznese. Administrimi publik dhe mbrojta e sigurimit social vepron me 10 biznese, ndërsa mbrojtja shëndetësore e sociale me 104 veprimtari. Numri i përgjithshëm i biznesit në Komunën e Prishtinës është 8.412 sish. Në Komunën e Prishtinës ekzistojnë edhe 57 prona shoqërore me 143 biznese shoqërore. Kështu, numri i përgjithshëm i biznesit të regjistruar në Komunën e Prishtinës është 8.735 biznese më 75.089 punëtorë. == Bashkësitë lokale == Zhvillimi urban i qytetit të Prishtinës, është përcaktuar gjatë 50 vjetëve të fundit me plane të ndryshme urbanistike. Plani Strategjik i Prishtinës, në relacion me atë të vitit 1986, i ka zgjeruar kufijtë për zhvillimin urban, duke treguar në vlerën e hapësirës së pandërtuar dhe nevojën për konsolidimin e qytetit. Sipas Planit Zhvillimor Urban të Prishtinës 2012–2022 në Prishtinë janë këto bashkësitë lokale: <ref>https://kk.rks-gov.net/prishtina/getattachment/Municipality/Departments/Urbanizem,Ndertim-dhe-Mbr-Mjedisit/Urbanizmi/PZHU/PZHU-_Prishtina.pdf.aspx{{Lidhje e thyer}}</ref> # '''Qendra:''' Përfshinë një sipërfaqe prej rreth 69 Ha, gjendet në zonën qendrore të  qytetit. Në përbërje të saj  funksionojnë shumica e institucioneve administrative, arsimore he sportive. (Kampusi Universitar). # '''[[Lakrishta]]:''' Përfshinë një sipërfaqe prej rreth 57 ha, gjendet në zonën qendrore të qytetit. Në përbërje të saj  gjinden shumica e institucioneve qeveritare të  përqendruara në ndërtesën e ish – Rilindjes, në këtë bashkësi lokale bën pjesë edhe Lagjja Pejton. # '''[[Dardania (Prishtinë)|Dardania]]:''' Përfshinë një sipërfaqe rreth 533 ha, gjendet në zonën qendrore dhe periferike të qytetit. Në këtë bashkësi lokale përveç Lagjes Dardania, bëjnë pjesë edhe lagjja Kalabria, Zona ekonomike (rruga për Fushë Kosovë) dhe kompleksi i FSK-së).  # '''[[Ulpiana (Prishtinë)|Ulpiana]]:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 22 ha, gjendet në zonën qendrore të qytetit. # '''Ulpiana 1:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 401ha, gjendet në zonën periferik të qytetit. Në kuadër të sajë gjendet edhe një pjesë e Lagjes Mati, si dhe  kompleksi i QKUK-së, gjithashtu përfshinë edhe një pjesë të planit rregullues "Prishtina e re".  # '''[[Bregu i Diellit|Kodra e Diellit]]:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 83 Ha, gjendet në zonën qendrore të qytetit. Në kuadër të saj gjendet edhe një pjesë e Lagjes Aktashi,  kampusi i konvikteve të studenteve dhe kompleksi i Banesave të Bardha.  # '''Lagjja e Muhaxherëve:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 35 ha, gjendet në zonën qendrore të qytetit. Në kuadër të saj gjendet edhe Parku i qytetit dhe një pjesë e Lagjes Dodona.  # '''1 Lagjja e Muhaxherëve:''' Përfshinë një siperfaqe prej 41 ha,  gjendet ne zonën qendrore të qytetit. Në kuadër të saj është pjesa tipike e Muhaxhireve si dhe varri i ish. Presidentit I. Rugova dhe varrezat e deshmorëve.  # '''2 Lagjja e Muhaxherëve (Matiçan):''' Përfshin një sipërfaqe prej rreth 281 ha, gjendet në zonën periferike të qytetit. Në kuadër të saj gjendet një pjesë e zonës kadastrale Mati.  # '''Taukbashqe (Sofali):''' Përfshinë një sipërfaqe prej 160 ha, gjendet ne zonën periferike të qytetit. Në kuadër të saj, është një pjesë e zonës kadastrale  Sofalia dhe Parku i Taslixhes.  # '''Taukbashqe:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 112  ha, gjendet në zonë  periferike të qytetit.  # '''1 Taukbashqe:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 116 ha, dhe gjendet në zonën periferike të qytetit.  # '''Blloku B:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 38 ha, gjendet në zonën qendrore dhe periferike të qytetit.  # '''[[Kodra e Trimave]]:'''  Përfshinë një sipërfaqe prej 41 ha, gjendet në zonën qendrore.  # '''Kodra e Trimave:''' Përfshin një sipërfaqe prej 150 ha, gjendet në zonën periferike të qytetit. # '''1: Kodra e Trimave:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 350 ha, gjendet në zonën periferike të qytetit, në këtë b. lokale gjenden edhe varrezat e qytetit.  # '''2 - Kodra e Trimave:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 353 ha, gjendet në zonën periferike të qytetit.  # '''Tophane:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 16.6 ha gjendet në zonën qendrore të qytetit.  # '''Tophane 2:''' Përfshinë një sipërfaqe prej 12.1 ha, gjendet në zonën qendrore të qytetit.  # '''[[arbëria (Prishtinë)|Arbëria]] (Dragodani):''' Përfshinë një sipërfaqe prej rreth 475 ha, gjendet në zonën periferike dhe qendrore të qytetit. Nëpër këtë bashkësi lokale kalon rruga, e cila shkon për Mitrovicë.  # '''[[Kalabria (Prishtinë)|Kalabria]] == Shiko edhe këtë == *[[Rajoni i Prishtinës]] *[[Kultura në Prishtinë]] *[[Komuna e Prishtinës]] *[[Universiteti i Prishtinës]] == Burim i të dhënave == <references /> * <small>Dokumente të [[Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë|OSCE]]-së të gjetura në internet në vitin [[2006]], për profilet e komunave të Kosovës: <s>[http://www.osce.org/documents/mik/2005/02/1199_en.pdf mik/2005/02/1199_en.pdf] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304112601/http://www.osce.org/documents/mik/2005/02/1199_en.pdf |date=4 mars 2016 }}</s></small> * <small>Dokumente të [[Rrjeta Elektronike e Organizatave Mjedisore Kosovare|Rrjetës Elektronike të Organizatave Mjedisore Kosovare]] - Sharri.net [[2006]]: <s>[http://www.sharri.net/admin/editor/downloads/komunat/prishtina.pdf prishtina.pdf]</s></small> * <small>Dokumente të [[Posta dhe Telekomi i Kosovës|Postës dhe Telekomit Kosovës]] të gjetura në internet [[2006]]: <s>[https://web.archive.org/web/20061121031904/http://www.ptkonline.com/web/site/index.php?CatId=8&PageId=15&language=0 KodePostare.pdf]</s></small> * <small>Dokumente të Misionit të Bibliotekës së Kosovës të gjetura në internet në vitin [[2006]]: Raporti i IFLA-s/FAIFE-së, prill 2000: [http://www.ifla.org/faife/faife/kosova/koan3alb.htm Anex 3]</small> == Lidhje të jashtme == * [https://web.archive.org/web/20071221224620/http://www.prishtina-komuna.org/ KK Prishtinë] * [http://www.uni-pr.edu/ Universiteti i Prishtinës] * [http://www.airportpristina.com/ Aeroporti Adem Jashari] * [https://www.facebook.com/PrishtinaRKS/ Prishtina] ---- * [http://www.ifla.org/faife/faife/kosova/kosorepo.htm#_Toc480784381 IFLA - International Federation of Library Associations and Institutions] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081015061537/http://www.ifla.org/faife/faife/kosova/kosorepo.htm#_Toc480784381 |date=15 tetor 2008 }} - raport para dhe pas luftës (anglisht) {{Portal|Prishtina|Kosova}} {{Komuna e Prishtinës}} {{Kryeqytetet e Evropës}} [[Kategoria:Prishtinë| ]] [[Kategoria:Qytete në Kosovë]] [[Kategoria:Kryeqytete në Evropë]] [[Kategoria:Kryeqytete të botës]] 0nabbtwlk8w0s3pmo2x8uv3s0nbbvug 0 3409 2464921 2371105 2022-07-23T17:14:17Z 2401:D800:5AE0:2CD3:A0B2:28B9:BBDF:2701 wikitext text/x-wiki '''Ngo IP''' është term që përdoret në informatikë me kuptimin e një numri/adrese të kompjuterit të kyçur në rrjetin kompjuterik (intranet) apo të internetit. Adresa e telefonit që përdorni në shtëpi ka prefiksin e shtetit, qytetit pastaj te lagjes dhe së fundi vije numri i regjistruar ne qendrën telefonike. Po ashtu edhe për llogaritësit dhe kompjuterët personal vlen një sistem i ngjashëm me atë të shpërndarjes së numrave telefonikë por paksa më kompleksë. Në terminologjinë e internetit, ndryshe nga ajo e telefonit nuk përdoret termi numri i kompjuterit por Adresa IP, pasi që këtu kemi të bëjmë me një numër paksa më kompleks. Adresa IP përbëhet nga katër shifra (katër bajt ose te shprehur në bit 32) të shkruara në numra decimal prej 0 deri 255. Këto shifra ndahen me një pikë dhe duken si në këtë shembull 148.173.212.6 . Shënimi decimal i adresës IP ndryshe quhet edhe "''dotted quad notation''". Pjesa e parë këtij numri të përbërë cakton numrin e rrjetit, ndërsa pjesa tjetër numrin (''Hostnumber'') e llogaritësit të lidhur në rrjetë. E ngjashme me numrat e telefonit ku kemi prefiksin e qytetit, i cili i takon një rrjeti. Me të ashtuquajturin "''maskim i rrjetit''" përcaktohet pjesa e numrit të rrjetit. Klasifikimi i adresave IP në fillim ishte i thjeshtë dhe nuk kishte shumë nënklasa. Ky lloj klasifikimi i ri radhitet në vitet ´90 pasi që mundësit e klasifikimit fillestar nuk i mbulonin nevojat. Kjo mënyre e re e klasifikimit quhet '''CIDR (Classless Inter-Domain Routing )'''. Me "''maskimin e rrjetit''" shkohet drejt përdorimit të prefiksit i cili mund të ketë vlerat nga 0 deri 32. Numri i shkruar i përgjigjet hyrjes së qytetit tek numrat telefonikë. Me dhënien e adresave dinamike, shërbyesit e qendrave (''Provide'') kane mundësi të rrisin numrin e vërtetë të lidhjeve (klientëve). Gjë që me numrat statikë kjo nuk do të ishte e mundshme pa marrë parasysh janë apo nuk janë klientët të kyçur. Në këtë mënyrë zvogëlohet dhënia e pa nevojshme e adresave IP. Në të vërtet numri i adresave statike që mund të lejohet deri në vitin 2004 ishte shfrytëzuar vetëm 50 %, mirëpo parashihet që nevojat për adresat IP do te rriten në të ardhmen. Si alternativ për rritjen e numri të adresave IP merret iniciativa për krijimin e protokollimi të ri të internetit. Ky version '''IPv6''' përdorë adresat IP prej 128 bitëve. Në ndërkohë përdoret paralelë me versionin e tanishem '''IPv4'''. {| border="1" cellpadding="2" style="text-align:center;margin:auto;" |+ '''Shembull për Adresa, Rrjetet dhe maskimin e Rrjetave''' | '''Adresa IP/Rrjeti''' | '''Adresa''' || align="center" | '''Maskimi''' | '''Adresat e vërteta''' | '''Nën-rrjete''' |----- | <code>0.0.0.0/0</code> | - || <code>0.0.0.0</code> | gjitha || - |----- | <code>10.0.0.44/8</code> | <code>10.0.0.44</code> | <code>255.0.0.0</code> | <code>10.0.0.1 deri 10.255.255.254</code> | <code>10.255.255.255</code> |----- | <code>172.16.232.15/16</code> | <code>172.16.232.15</code> | <code>255.255.0.0</code> | <code>172.16.0.0 deri 172.16.255.254</code> | <code>172.16.255.255</code> |----- | <code>172.23.66.111/21</code> | <code>172.23.66.111</code> | <code>255.255.248.0</code> | <code>172.23.64.1 deri 172.23.71.254</code> | <code>172.23.71.255</code> |----- | <code>192.168.0.1/24</code> | <code>192.168.0.1</code> | <code>255.255.255.0</code> | <code>192.168.0.1 deri 192.168.0.254</code> | <code>192.168.0.255</code> |----- | <code>192.168.10.23/32</code> | <code>192.168.10.23</code> | <code>255.255.255.255</code> | <code>192.168.10.23</code> | - |} == Shih dhe këtë == * [[Internet Protocol|IP]] - Internet Protocol == Lidhje te jashtme == * [https://web.archive.org/web/20130407073905/http://ip.wikired.com/ Çfarë është IP adresa ime] * [http://smart-ip.net/ Adresa IP] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130121202234/https://smart-ip.net/ |date=21 janar 2013 }} * [http://freeproxyserver.net Proxy Server] * [https://web.archive.org/web/20170920185613/http://www.iana.org/ Qendra e kordinimit dhe për dhenjen e adresave IP (IANA) - anglisht] * [https://web.archive.org/web/20061024215234/http://www.ip-adress.com/ IP-Adress.com - anglisht] * [http://www.ipcatcher.net Adresa IP] {{interneti}} <!--kategorizim dhe nderuiki--> [[Kategoria:Informatikë]] [[Kategoria:Internet]] 1imbggd5ctjwzuem802jvkdvozlae91 0 8767 2464986 2439991 2022-07-23T22:56:37Z 46.99.113.92 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Flija.png|thumb|Fli e përgatitur në tepsi]]'''Fli''' ose '''Flia''' është një ushqim tradicional shqiptar. Flija gatuhet më shumë nga zonat veriore të Shqipërisë si [[Kukësi]] dhe nga [[Kosova]]. Flija pasi të gatuhet preferohet të sherbehet me gjalpe të shkrire por ka edhe njerez që preferojne t'ja hedhi gjalpin gjate gatimit në [[Saçi|saç]]. Saçi është një mjet shumë i rendesishem gjate gatimit të Flisë. Flija mendohet të jetë ushqim shumë i vjetër që nga periudha [[Ilirët|Ilire]]. Thuhet se është gatuar më 14 Mars për ditën e verës si sakrificë për Perëndinë e Diellit, pasi që edhe shtrimi i petëve te flisë simbolizon formën e rrezeve të Diellit, si edhe emri “fli” ka domethënien flijim apo sakrificë. == Gatimi == [[Skeda:Fli nga Grashtica.jpg|parapamje|Fli nga Alpet e Grashticës]] Për 4-5 persona duhen : * Për brumin duhet : 1 kg miell, 3-4 gota [[ujë]], [[Kripa|kripë]]. * Për masën duhet : 200 g gjalpë, 2 filxhanë çaji ajkë, 3 lugë vaj. Në një enë hidhet miell, kripë, ujë i ftohtë dhe përzihen në një brumë të hollë si për petulla. Në një enë tjetër shkrihet gjalpë, ajkë, vaj dhe [[qumësht]], përzihet masa e krijuar derisa të gjithë përmbajtësit të jenë skrirë në një masë të vetme, lyhet tepsia me yndyrë dhe me një lugë merret brumi i hollë dhe hidhet nga cepi i tepsisë deri afër mesit dhe krijohen radhë të cilat mbulojnë gjithë tepsinë. Mesi i cili është bosh mbushet me radhë paralele. Gjithë sipërfaqja lyhet me masën e përgatitur dhe futet në furrën e ngrohur. Kjo piqet për 3-5 minuta. Nxirret nga furra për të vazhduar me rendin tjetër. Brumi i hollë tashmë hidhet në të njëjtën mënyrë por midis dy radhëve derisa të jetë mbuluar e gjithë tepsia. Përsëri lyhet me masën dhe piqet për 3-5 minuta. Kjo procedurë vazhdon derisa të mbushet tepsia. Flia lihet të ftohet për 10 minuta dhe shërbehet me kos, djathë ose mjaltë. == Shih edhe == * [[Saçi]] * [[Kuzhina kosovare]] * [[Kuzhina shqiptare]] [[Kategoria:Kuzhinë shqiptare]] [[Kategoria:Kuzhinë kosovare]] ch1ylfftm9icdmzqob3i2h90cybeotk 2464990 2464986 2022-07-23T23:40:25Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Flija.png|thumb|Fli e përgatitur në tepsi]]'''Fli''' ose '''Flia''' është një ushqim tradicional shqiptar. Flija gatuhet më shumë nga zonat veriore të Shqipërisë si [[Kukësi]] dhe nga [[Kosova]]. Flija pasi të gatuhet preferohet të sherbehet me gjalpe të shkrire por ka edhe njerez që preferojne t'ja hedhi gjalpin gjate gatimit në [[Saçi|saç]]. Saçi është një mjet shumë i rendesishem gjate gatimit të Flisë. Flija mendohet të jetë ushqim shumë i vjetër që nga periudha [[Ilirët|Ilire]]. Thuhet se është gatuar më 14 Mars për ditën e verës si sakrificë për Perëndinë e Diellit, pasi që edhe shtrimi i petëve te flisë simbolizon formën e rrezeve të Diellit, si edhe emri “fli” ka domethënien flijim apo sakrificë.{{citim i duhur}} == Gatimi == [[Skeda:Fli nga Grashtica.jpg|parapamje|Fli nga Alpet e Grashticës]] Për 4-5 persona duhen : * Për brumin duhet : 1 kg miell, 3-4 gota [[ujë]], [[Kripa|kripë]]. * Për masën duhet : 200 g gjalpë, 2 filxhanë çaji ajkë, 3 lugë vaj. Në një enë hidhet miell, kripë, ujë i ftohtë dhe përzihen në një brumë të hollë si për petulla. Në një enë tjetër shkrihet gjalpë, ajkë, vaj dhe [[qumësht]], përzihet masa e krijuar derisa të gjithë përmbajtësit të jenë skrirë në një masë të vetme, lyhet tepsia me yndyrë dhe me një lugë merret brumi i hollë dhe hidhet nga cepi i tepsisë deri afër mesit dhe krijohen radhë të cilat mbulojnë gjithë tepsinë. Mesi i cili është bosh mbushet me radhë paralele. Gjithë sipërfaqja lyhet me masën e përgatitur dhe futet në furrën e ngrohur. Kjo piqet për 3-5 minuta. Nxirret nga furra për të vazhduar me rendin tjetër. Brumi i hollë tashmë hidhet në të njëjtën mënyrë por midis dy radhëve derisa të jetë mbuluar e gjithë tepsia. Përsëri lyhet me masën dhe piqet për 3-5 minuta. Kjo procedurë vazhdon derisa të mbushet tepsia. Flia lihet të ftohet për 10 minuta dhe shërbehet me kos, djathë ose mjaltë. == Shih edhe == * [[Saçi]] * [[Kuzhina kosovare]] * [[Kuzhina shqiptare]] [[Kategoria:Kuzhinë shqiptare]] [[Kategoria:Kuzhinë kosovare]] ovi17b0ulsxxapdnpprxuje12db1pm6 0 8792 2465034 2461439 2022-07-24T11:44:00Z 2A03:4B80:C330:28C0:3460:7A92:8B:4FB5 wikitext text/x-wiki {{pa referenca}} {{hulumtim vetjak}} {{Infobox komedian | emri = Qumili | foto = | titulli = | emri i vërtetë = Sevdai Radogoshi | ditëlindja = {{Ditëlindja dhe mosha|26|2|1958}} | vendlindja = {{KOS}}, Gjakovë | ditëvdekja = | vendvdekja = | mediumi = | rroga = | bashkëshort = | fëmijë = | nacionaliteti = Shqiptarë | webfaqja = | IMDb = }} '''Sevdai Radogoshi''' (lindur ne 26 shkurt 1958) eshte nje aktor shqiptar. ==Jeta== Sevdai Radogoshi lindi në [[Gjakovë]] më 26.02 [[1958]]. Roli më i njohur i Sevdait është [[Qumili]] por ai ka luajtur më shumë se 20 role. Shumë [[humorist]] janë bërë të njohur në programet e Sevdai Radogoshit, si [[Besim Dina]] e të tjerë. Ai është prezent në mediat të ndryshme si në [[radio]] po ashtu edhe në [[TV staciona|TV stacionet]] kosovare. Ka marrë pjesë në mijra koncerte në botë. Ka tre vajza dhe një djalë. Fëmijet e Sevdait kanë luajtur në disa filma të tij. Mirëpo skeqet e para në estradë kishte punuar në vitin [[1973]], për t'u popullarizuar në mesin e viteve [[1980]]-të me "Qumilin e paharruar. Suksesi më i madhi i tij filloi në [[Vitet 1990|vitet 90]]. * Goja Kapak vuxhuti Rahat (1998) * Dik Kompozitori (2000) * 8 Marsi (2000) * Gazuzi Dance (2001) * 8 Marsi (2002) ==Referime== {{reflist}} [[Kategoria:Humoristë shqiptarë]] [[Kategoria:Lindje 1958]] 6hthimbimm4qmfazyvkjhgsu7n8azz4 0 11904 2464985 1345791 2022-07-23T22:34:29Z 185.200.215.251 Fillojmë të dokumentojmë ngjarjet në Shqipëri gjatë viteve 70, seriozisht! wikitext text/x-wiki Mbi '''vitet 70'''. == Ngjarje == [[Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 1970]] == Lindje == == Vdekje == <!--Kategorizimi--> <!--ndërlidhje--> [[Kategoria:Kalendari]] [[Kategoria:Dhjetëvjeçarë]] [[Kategoria:Vitet 70]] 53knqz5zknvrxp6e3pjjnf9mx0ze7wr 0 23489 2464978 1999352 2022-07-23T21:42:44Z AquilaAurum 143810 /* Diskografia */Kam shtuar albumin e vitit 2015 "Disident" wikitext text/x-wiki '''Asgjë Sikur Dielli''' është grup muzikorë [[shqiptar]] nga [[Kosova]]. Grupi muzikorë është themeluar në fillim të viteve ’90 dhe krijonë musikë në drejtimin muzikorë alternativ ndërsa deri më sot kanë lëshuar dy albume të plota, '''1''' i lëshuar në 1998, dhe '''Ndodhemi''' lëshuar në 2005. Përbërërja e grupit në vitin 2006 ishte pesë-katër anëtarë të rregullt : [[Alban Nimani]], [[këngëtari|vokalist]], [[Bujar Hundozi]], [[kitaristi|kitarist]], [[Visar Qeska]], [[basisti|basist]], [[Fatos Berisha]], baterist Blerta Kosova<ref>[http://blertakosova.kazeo.com/asgje-sikur-dielli-depuis-2016-a127853894]</ref> dhe së fundmi [[Pëllumb Ballata]] [[sintisajzeristi|sintisajzer]]. Grupi deri më tani është treguar si i suksesshëm duke qenë ndër bendet e rralla që janë mirëpritur në [[koncerti|koncerte]] “drejtpërdrejta”, si në Kosovë si në [[Shqipëria|Shqipëri]]. Karriera e tyre startoi me një ripunim të këngës së Gjurmëve “[[Mendoja se çdo gjë merr fund pa ty]]” që edhe sot njihet si një nga ripunimet më të mira në muzikën shqipe, gjithashtu edhe shpesh cilësohet si punim dhe realizim më i mirë vokali se vet origjinali kënduar nga vokalisti i Gjurmëve, [[Migjen Kelmendi]]. Pos këtij ripunimi Asgjë Sikur Dielli njihen edhe për këngët e tyre vetanake, që njihen për origjinalitet dhe kanë sjellur në muzikën shqipe një frymë të re alternative. == Diskografia == '''Asgjë Sikur Dielli kanë lëshuar tre albume''' # ''Albumi i parë "1"'' [[1998]] [[Unique Sound]] ## Pronë ## Kur e di se nuk di ## Dikush... ## Mendoja çdo gjë merr fund pa ty ## Ne këndej ## Ti dhe unë ## Bankinë ## Amulli - II Rrugë # '''Ndodhemi''' [[2005]] ## Kristal i zi ## Koma ## Eho ## Nuk me duhet ## Merr guxim ## Ndodhemi ## Ku ka me mire se me qene shqiptar (kush m'ka faj qe jam shqiptar) ## Lëvizim ## Aksident ## Bunker ## Mirupafshim #'''Disident''' [[2015]] ## Unë Të Dua Ty ## Nuk Mund T'kuptoj ## Pionier ## Disident ## Melankoli ## Adresa ## Ma Leht' Pa Dhimbje ## Bunker (Remix) == Video copa == # [[Ku ka më mirë se me qenë shqiptar]] # [[Kur e di se nuk di]] # [[Mendoja çdo gjë merr fund pa ty]] # [[Ndodhemi]] ==Referime== {{reflist}} == Lidhje të jashtme == {{Libri|Kënga në shkronja/Asgjë Sikur Dielli|Kënga në shkronja}} * [http://www.asgjesikurdielli.com/ Faqe zyrtare] e grupit Asgjë sikur dielli * [http://albanianvideo.blogspot.com/2006/02/asgje-sikur-dielli-video.html Mendoja çdo gjë merr fund pa ty] - Video copë {{muz-cung}} [[Kategoria:Grupe muzike kosovare]] 60imbs3xejiqdm2ratpu83i4la17n85 2464979 2464978 2022-07-23T21:47:12Z AquilaAurum 143810 Në vitin 2015, grupi lëshoi albumin "Disident". wikitext text/x-wiki '''Asgjë Sikur Dielli''' është grup muzikorë [[shqiptar]] nga [[Kosova]]. Grupi muzikorë është themeluar në fillim të viteve ’90 dhe krijonë musikë në drejtimin muzikorë alternativ ndërsa deri më sot kanë lëshuar tre albume të plota, '''1''' i lëshuar në 1998, '''Ndodhemi''' lëshuar në 2005, dhe '''Disident''' lëshuar në 2015. Përbërërja e grupit në vitin 2006 ishte pesë-katër anëtarë të rregullt : [[Alban Nimani]], [[këngëtari|vokalist]], [[Bujar Hundozi]], [[kitaristi|kitarist]], [[Visar Qeska]], [[basisti|basist]], [[Fatos Berisha]], baterist Blerta Kosova<ref>[http://blertakosova.kazeo.com/asgje-sikur-dielli-depuis-2016-a127853894]</ref> dhe së fundmi [[Pëllumb Ballata]] [[sintisajzeristi|sintisajzer]]. Grupi deri më tani është treguar si i suksesshëm duke qenë ndër bendet e rralla që janë mirëpritur në [[koncerti|koncerte]] “drejtpërdrejta”, si në Kosovë si në [[Shqipëria|Shqipëri]]. Karriera e tyre startoi me një ripunim të këngës së Gjurmëve “[[Mendoja se çdo gjë merr fund pa ty]]” që edhe sot njihet si një nga ripunimet më të mira në muzikën shqipe, gjithashtu edhe shpesh cilësohet si punim dhe realizim më i mirë vokali se vet origjinali kënduar nga vokalisti i Gjurmëve, [[Migjen Kelmendi]]. Pos këtij ripunimi Asgjë Sikur Dielli njihen edhe për këngët e tyre vetanake, që njihen për origjinalitet dhe kanë sjellur në muzikën shqipe një frymë të re alternative. == Diskografia == '''Asgjë Sikur Dielli kanë lëshuar tre albume''' # ''Albumi i parë "1"'' [[1998]] [[Unique Sound]] ## Pronë ## Kur e di se nuk di ## Dikush... ## Mendoja çdo gjë merr fund pa ty ## Ne këndej ## Ti dhe unë ## Bankinë ## Amulli - II Rrugë # '''Ndodhemi''' [[2005]] ## Kristal i zi ## Koma ## Eho ## Nuk me duhet ## Merr guxim ## Ndodhemi ## Ku ka me mire se me qene shqiptar (kush m'ka faj qe jam shqiptar) ## Lëvizim ## Aksident ## Bunker ## Mirupafshim #'''Disident''' [[2015]] ## Unë Të Dua Ty ## Nuk Mund T'kuptoj ## Pionier ## Disident ## Melankoli ## Adresa ## Ma Leht' Pa Dhimbje ## Bunker (Remix) == Video copa == # [[Ku ka më mirë se me qenë shqiptar]] # [[Kur e di se nuk di]] # [[Mendoja çdo gjë merr fund pa ty]] # [[Ndodhemi]] ==Referime== {{reflist}} == Lidhje të jashtme == {{Libri|Kënga në shkronja/Asgjë Sikur Dielli|Kënga në shkronja}} * [http://www.asgjesikurdielli.com/ Faqe zyrtare] e grupit Asgjë sikur dielli * [http://albanianvideo.blogspot.com/2006/02/asgje-sikur-dielli-video.html Mendoja çdo gjë merr fund pa ty] - Video copë {{muz-cung}} [[Kategoria:Grupe muzike kosovare]] dlmrwu4qx2m9onufxjy38zrc2geffvw 0 24214 2464903 2454004 2022-07-23T15:40:09Z 84.22.56.107 /* Biografia */Rregullova vendlindjen wikitext text/x-wiki [[Figura:Lek dukagjini.jpg|thumb|250px|"Lekë Dukagjini" nga [[Simon Rrota]] ]] '''Leka III i Dukagjinëve''' i njohur përgjithësisht si '''Lekë Dukagjini''' (~ 1410 – 15 qershor 1481;<ref name=":0">{{Cite book|title=Biographisches Lexikon zur Geschichte Südosteuropas|pages=444–446|url=http://www.biolex.ios-regensburg.de/BioLexViewview.php?ID=765|last=Kaleshi|first=Hasan|year=1974|location=München|chapter=Dukagjini|language=de|authorlink=Hasan Kaleshi}}</ref> ''Lekë'' trajtë e shkurtër e emrit Aleksandër),<ref>{{Citation|last=Malcolm|first=Noel|author-link=Noel Malcolm|title=Kosovo: a short history|url=https://books.google.com/books?id=GGQ_AQAAIAAJ&q=%22Dukagjin%22|year=1998|publisher=New York University Press|location=New York|isbn=978-0-8147-5598-3|oclc=37310785|page=17|quote=Lek or Lekë being abbreviated form of Alexander|language=en}}</ref> ka qenë një anëtar i mistershëm i familjes [[Dukagjinët|Dukagjini]], bashkëkohës i [[Skënderbeu|Skënderbeut]].<ref name=":0" /> Është pandehur gabimisht si autori i ''[[Kanuni|Kanunit]]'', në të cilin janë mbledhur ligjësitë zakonore të Shqipërisë Veriore.<ref name=":32">{{Cite book|title=Rechtspluralismus in der Islamischen Welt: Gewohnheitsrecht zwischen Staat und Gesellschaft.|last=Reinkowski|first=Maurus|publisher=Walter de Gruyter|year=2005|isbn=9783110184556|pages=129|url=https://freidok.uni-freiburg.de/fedora/objects/freidok:4368/datastreams/FILE1/content|volume=16|chapter=Gewohnheitsrecht im multinationalen Staat: Die Osmanen und der albanische Kanun|language=de}}</ref> == Biografia == Vendlindja e tij mendohet të jetë në Kosovën e ditëve të sotme, në [[Sedlare|Shalë]], pranë [[Lipjani|Lipjanit]]. Principata e Dukagjinëve shtrihej nga territore që sot janë në Shqipërinë Veriore e vazhdonin deri në Kosovë, me kryeqendrën e dytë të tyre pranë Sedllarit.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=9Rx7_KyUp7cC&q=leke+dukagjini+ulpiana&pg=PA207|title=The Rule of Law in Comparative Perspective|isbn=9789048137497|last1=Sellers|first1=Mortimer|last2=Tomaszewski|first2=Tadeusz|publisher=Springer Science & Business Media|year=2010|pages=207|language=en}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=GCRjKdrmqqEC&q=leke+dukagjini+ulpiana&pg=PA141|title=Kosovo|isbn=9781841621999|last1=Warrander|first1=Gail|last2=Knaus|first2=Verena|year=2007|publisher=Bradt Travel Guides|pages=141|language=en}}</ref> Deri më 1444 qe ''[[Pronoia|pronoiarios]]'' i [[Koja Zaharia|Koja Zaharisë]].<ref>{{Citation|last=Božić|first=Ivan|title=Nemirno pomorje XV veka|url=https://books.google.com/books?id=SnkBAAAAMAAJ&q=%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%B5|year=1979|publisher=Srpska književna zadruga|location=Beograd|language=sr|oclc=5845972|page=291|quote=велики пронијари Павле и Лека Дукађини}}</ref> E mori përsipër parinë e vendit prej të atit [[Pal Dukagjini|Pal Dukagjinit]] më 1446, i cili me sa dihet vdiq nga apopleksia.<ref name=":6">{{Cite journal|last=Malaj|first=Edmond|date=2017|title=Dukagjinët gjatë Mesjetës|url=https://www.researchgate.net/profile/Edmond_Malaj2/publication/326540508_Dukagjinet_gjate_Mesjetes_Shtrirja_gjeografike_e_trojeve_dhe_disa_karakteristika_The_Noble_Dukagjinis_during_the_Middle_Ages_Their_Territories_and_some_Characteristics/links/5b536cfaaca27217ffaf2323/Dukagjinet-gjate-Mesjetes-Shtrirja-gjeografike-e-trojeve-dhe-disa-karakteristika-The-Noble-Dukagjinis-during-the-Middle-Ages-Their-Territories-and-some-Characteristics.pdf|journal=Studime historike|language=sq|issue=1-2|pages=17}}</ref> Pasi më 1444 vritet [[Lekë Zaharia]],<ref>{{Citation|last=Schmitt|first=Oliver Jens|author-link=Oliver Jens Schmitt|title=Das venezianische Albanien (1392-1479)|url=https://books.google.com/books?id=eKKS3u7iPWcC&pg=PA490|year=2001|publisher=R. Oldenbourg Verlag GmbH München|location=München|isbn=3-486-56569--9|page=300|quote=In ein Aktenstück von Januar 1445 inseriert ist eine Urkunde des Skutariner Grafen Francesco Querini vom 18. Septembar 1443, in der Lekas witwe Bozha, seiner Tochter Bolja und derren sohnchen Koja einge Dorfer aus Lekas baština und eine pension...|language=de}}</ref> sipas [[Marin Barleti|Barletit]] dhe shumë të tjerë pas tij e vrau Leka,<ref>{{Cite web|url=http://www.zemrashqiptare.net/news/1118/ne-trojet-e-legjendes-se-leke-zaharise.html|title=Në trojet e Lekë Zaharisë|date=27 mars 2007|accessdate=7 janar 2021|website=zemrashqiptare.net|last=Andoni|first=Ben|language=sq}}</ref> por kronisti Stefano Magno shkruan se qe [[Nikollë Dukagjini]], vetë vasali i Zaharisë, që e kish vrarë zotërinë e tij.<ref>{{Citation|last=Božić|first=Ivan|title=Nemirno pomorje XV veka|url=https://books.google.com/books?id=SnkBAAAAMAAJ&q=%22%D0%9E%D0%BD%D0%B8+%D1%81%D1%83+%D0%BE%D0%B1%D0%B5-+%D1%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B8+%D0%B4%D0%B0+%D1%9B%D0%B5+%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE+%D1%81%D0%BB%D1%83%D0%B6%D0%B8%D1%82%D0%B8+%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B8.+%D0%A7%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BC%D0%B0+%D0%BF%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B8-+%D1%86%D0%B5+%D0%9B%D0%B5%D0%BA%D0%B5+%D0%97%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B5+%E2%80%94+%D0%BC%D0%B0%D1%98%D1%86%D0%B8+%D0%91%D0%BE%D1%88%D0%B8%2C+%D1%81%D0%B5%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8+%D0%91%D0%BE%D1%99%D0%B8+%D0%B8+%D1%9A%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%BC+%D1%81%D0%B5%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%9B%D1%83+%D0%9A%D0%BE%D1%98%D0%B8+%E2%80%94+%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B2%D1%99%D0%B5%D0%BD%D0%BE+%D1%98%D0%B5+%D1%81%D0%B2%D0%B5+%D1%88%D1%82%D0%BE+%D1%81%D0%B5+%D0%B7%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%BB%D0%BE+%D1%83+%D0%9B%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D1%98+%D0%BA%D1%83%D1%9B%D0%B8%2C+%D1%83%D1%81%D1%82%D1%83%D0%BF%D1%99%D0%B5%D0%BD%D0%BE+%D0%B8%D0%BC+%D1%98%D0%B5+%D1%83+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D1%83%2C+%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B8+%D0%B8%D0%B7%D0%B4%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B0%2C%22|year=1979|publisher=Srpska književna zadruga|location=Beograd|language=sr|oclc=5845972|page=364|quote=Никола Дукађин убио је Леку Закарију. Према млетачком хроничару Стефану Мању убио га је "у битки" као његов вазал. Мада Барлеције погрешно наводи да је убиство извршио Лека Дукађин}}</ref> Magno shkruan se para se të vdiste, Zaharia la porosi që Danjën t'ia dorëzonte Venedikut.<ref>{{Harvnb|Božić|1979|page=364|quotation=Према причању Стефана Мања, и сам Лека Захарија је, пре но што ће умрети, изразио жељу да се његови поседи предају Млечанима.}}.</ref> Dorëzimi i Danjës përvijoi konfliktin mes Nikollës dhe të ëmës së Zaharisë, Boljës, e cila i grishi trupat e [[Republika e Venedikut|Venedikut]] të merrnin kështjellën.<ref>{{Cite book|title=Historia e popullit shqiptar|last=Prifti|first=Kristaq|publisher=Toena|year=2002|isbn=9789992716229|location=Tiranë|pages=407|url=https://books.google.al/books?id=UlUtAQAAIAAJ&dq=Lek%C3%AB+Zaharis%C3%AB%2C+n%C3%ABp%C3%ABrmjet+n%C3%ABn%C3%ABs+s%C3%AB+k%C3%ABtij%2C+Boks%C3%ABs&focus=searchwithinvolume&q=%22Boks%C3%ABs%22|authorlink=Kristaq Prifti|language=sq}}</ref><ref>{{Citation|last=Fine|first=John Van Antwerp|title=The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC&pg=PA558|year=1994|publisher=University of Michigan Press|isbn=978-0-472-08260-5|page=557|language=en}}</ref> Në mars të 1451, Leka së bashku me Bozhidar Dushmanin planifikuan të mësynin [[Drishti|Drishtin]], zotërim venedikas. Plani u zbulua dhe Bozhidari u shtrëngua të shkonte në mërgim.<ref>{{Harvnb|Schmitt|2001|page=308}}. "Die eigene Herrschaft im Norden war nicht ungefährdet, wie die Aufdeckung eines Anschlags Božidar Dushmans und Leka Dukagjins gegen Drivasto erwies (Marz 1451),.."</ref> Në korrik të 1452, Papa [[Nikolla V]] ngarkon ipeshkvin e Drishtit, Pal Dushmanin, pajtimin e Dukagjinit me Skënderbeun.<ref>{{cite book|title=Spomenik|volume=95-97|year=1942|publisher=SANU|url=https://books.google.com/books?ei=84gqT76kBsKh4gTXzNGmDg&id=E-fTAAAAMAAJ|quote=Рим, јули 1452: Папа Никола V шаље Павла Душмана, бискупа у Дривасту, да изравна спор између Скендербега и Дукађина|pages=xv|language=sr}}</ref> Gjatë inkursioneve osmane ndër vitet 1454-1455, Leka si vasal i Venedikut, mbronte Danjën. Për shkak të disa punëve të dyshimta, Leka e zaptoi me trupat e veta kështjellën më 5 nëntor 1456, duke lënë ''Rektorin'' venedikas aty, dhe duke marrë peng të shoqen dhe të bijtë. Venediku rekrutoi menjëherë 200 mercenarë drejt Danjës,<ref name=":1">{{Cite book|title=Allgemeine Encyklopädie der Wissenschaften und Künste|last=Johann Gottfried Gruber|first=Johann Samuel Ersch|publisher=Hermann Brockhaus|year=1868|location=Leipzig|pages=135|url=https://books.google.de/books?id=m4BFAQAAMAAJ&printsec=frontcover&hl=it#v=onepage&q&f=false|language=de}}</ref> komanduar nga [[Andrea Venier]], mbështetur nga Skënderbeu.<ref name="Elsie2012">{{cite book|author=Elsie|title=A Biographical Dictionary of Albanian History|url=https://books.google.com/books?id=pgf6GWJxuZgC&pg=PA461|year=2012|publisher=I.B.Tauris|isbn=978-1-78076-431-3|quote=Ten years later, with the support of Scanderbeg, he led Venetian forces against the Dukagjini family for control of the fortress of Dagno|first=Robert|pages=461|authorlink=Robert Elsie|language=en}}</ref> Më 1457, kur një ushtri osmane kish rrethuar Krujën, venedikasit ia dolën të bëjnë Danjën sërish të vetën.<ref name=":0" /> Gushtin e 1457 osmanët kishin pushtuar gjerësisht territoret arbërore, dhe në këtë periudhë Leka u bë me osmanët dhe mori [[Nënshat|Shatin]] me ndihmën e tyre. Kjo aleancë bëri që Skënderbeu të bëhej me venedikasit kundër Lekës.<ref>{{Harvnb|Gruber & Ersch|1868|page=174.}}</ref> Më 14 shkurt 1458, u nënshkrua një traktat paqeje në Shkodër mes përfaqësuesve të Venedikut dhe vëllezërve Lekës III, Nikollës II, Gjergjit IV dhe kushëririt të tyre të parë, Dragës († 1462; i biri i Nikollës I).<ref name=":4">{{Cite book|title=Despoti d'Epiro e principi di Macedonia. Esuli albanesi nell'Italia del Rinascimento|last=Petta|first=Paolo|publisher=Argo|year=2000|isbn=88-8234-028-7|location=Lecce|pages=205|language=it}}</ref> Venediku i fali Dukagjinët për krimet që kishin bërë në të kaluarën dhe i priti si miq. Vëllezërit i dhanë kapitenit të Shkodrës, Benedetto Soranzo, ultësirën e quajtur ''Rogamenia'' (kund pranë fshatit të [[Rragami, Guri i Zi|Rragamit]])<ref>{{Cite book|title=Skanderbeg, Der neue Alexander auf dem Balkan|url=https://archive.org/details/skanderbegderneu00schm|last=Schmitt|first=Oliver Jens|publisher=Friedrich Pustet|year=2009|isbn=978-3-7917-2229-0|location=Regensburg|pages=[https://archive.org/details/skanderbegderneu00schm/page/141 141]|language=de}}</ref> me të gjitha banesat e veta dhe zonën e Danjës. Leka i dorëzoi Venedikut edhe kështjellën e Shatit me malin e vet, e cila duhej shkatërruar dhe mos të ndërtohej më. Në këmbim u mbeteshin zotërimet e tjera ndër malet e Shatit, nëpër [[Zadrima|Zadrimë]] dhe matanë [[Lumi i Drinit|Drinit]] si feud kundrejt një interesi vjetor prej dy pishtarëve dyll (20 ''libra''), që duhej dërguar në Venedik. Pas çdo kërkese prej Venedikut apo përfaqësuesve të tyre, Dukagjinët duhet të arrestonin çdo rebel nëpër zotërimet e tyre dhe t'ia dorëzonin venedikasve. Po kështu u zotua edhe pala venedikase.<ref>{{Cite book|title=I libri commemoriali della Republica di Venezia: Regestri|last=Predelli|first=Ricardo|publisher=Cambridge University Press|year=2012|isbn=978-1-108-04323-6|pages=132|url=https://books.google.de/books?id=ZeWUCXBOz58C&printsec=frontcover&hl=it#v=onepage&q&f=false|volume=V|language=it}}</ref> Por Leka shumë shpejt e prishi paqen me Republikën e Shën Markut, sepse nëntorin e 1458 Venediku e quajti atë bashkë me kushëririn Palin III "renegatë". Siç duket, kishin njohur syzerenitetin e [[Sulltani|Sulltan]] [[Mehmet Fatihu|Mehmet Fatihut]].<ref name=":1" /> Meqë në traktatin e 14 shkurtit 1458 Leka i pranoi me kusht që mos të ishte vartës i Skënderbeut, i cili nuk i pranoi, edhe pse u përfshi në traktativa.<ref name=":6" /> Si rrjedhim Leka nuk i ndërpreu marrëdhëniet me Osmanët, [[Papa]] [[Piu II]] ndërhyri dhe thirri Arqipeshkvin e [[Tivari i Vjetër|Tivarit]] që t'u jepte Lekës dhe kushëririt të tij ''ferandæ sententiæ'',<ref name=":5">{{Harvnb|Petta|2000|page=204.}}</ref> dhe shkishërim në rast se nuk i ndërprenin marrëdhëniet me Osmanët brenda 15 ditëve.<ref name=":0" /> Vjeshtën e 1463, proveditori i ri i [[Arbëria Venedikase|Venedikut në Arbëri]], Gabriele Trevisano u ngarkua me detyrën që të ndante Lekën nga marrëdhëniet me osmanët dhe ta pajtonte me Skendërbeun, gjë që u arrit vitin pasardhës me ndërmjetësinë e Arqipeshkvit të Durrësit, [[Pal Engjëlli|Pal Engjëllit]]. Pasi Papa Piu II vdiq dhe bashkë me të plani i kryqëzatës, Leka muar pjesë në mbrojtjen e Krujës.<ref name=":0" /> Pas vdekjes së Skënderbeut, osmanët pushtuan pjesën më të madhe të Arbërisë. Paria e vjetër ngatërrohej mesvete; vëllezërit Nikolla II dhe Leka III kishin dëbuar të vëllanë Progonin IV, i cili arriti ta merrte trashëgiminë e vet vetëm me anë të ndërhyrjes venedikase.<ref>{{Harvnb|Gruber & Ersch|1868|page=157.}}</ref> Më 1470 aleati i Venedikut, Nikolla II e mposhti të vëllanë, Lekën që ishte në krahun osman.<ref>{{Harvnb|Petta|2000|page=218.}}</ref> Më pas marrëdhëniet u kthyen anapolla, Nikolla u bë me osmanët dhe Leka me venedikasit: Nikolla i dërgoi të birin sulltanit, dhe u bë ndër armiqtë më të ethshëm të venedikasve, ndërsa Leka bashkëpunoi me republikën adriatike. Dikur venedikasit ia arritën të bindnin Nikollën të kthehej t'u shërbente atyre. Të dy vëllezërit morën pjesë në luftërat Osmano-Venedikase në atë që sot është Shqipëria Veriore dhe ikën në Venedik pasi u [[Traktati i Kostandinopojës, 1479|dorëzua Shkodra]] më 1479.<ref name=":0" /> Pas vdekjes së Fatihut, pati trazime në perandori, gjë që pengoi dërgimin e trupave në rrethimin e Otrantos.<ref name=":2" /> Raguzanët u raportojnë aragonezëve se Leka me Nikollën qenë kthyer në Arbëri.<ref name=":0" /> Asokohe [[Gjon Kastrioti II|Gjoni II Kastrioti]] u përgatit të kthehej në viset arbërore, ku së bashku me trupat e tij iu bashkua kushëriri Kostandin Muzaka si dhe vëllezërit Nikollë e Lekë Dukagjini me një galerë napolitane. Dukagjinët shkuan drejt zotërimeve që kishin patur dhe shkaktuan një kryengritje që bëri Hadëm Sylejman Pashën të dërgonte trupa tjera në ato vise. Situata e krijuar bëri të mundur që Otrantoja nga trupat napolitane më 10 shtator 1481.<ref name=":2">{{Harvnb|Akademia e Shkencave e Shqipërisë|2002|pages=473-474.}}</ref> == Trashëgimia == === Familja === Më 1447{{Citim i duhur}} u martua me Teodora Muzakën, motrën e vogël e [[Gjon Muzaka|Gjon Muzakës]].<ref>{{Cite book|title=I Musachi, despoti d'Epiro|last=Jurlaro|first=Rosario|publisher=Edizioni del Centro Librario|year=1971|location=Bari|pages=54|url=http://www.vatrarberesh.it/biblioteca/ebooks/musachi.pdf|language=it}}</ref> Patën dy djem, Stefanin dhe Nikollën.<ref name=":4" /> === ''Kanuni'' === Lënda juridike që mbarështonte jetesën në viset malore në veri të Drinit, e mbledhur dhe e kodifikuar nga frati [[Shtjefën Gjeçovi]] u botua e titulluar ''Kanuni i Lekë Dukagjinit''. Titulli sugjeroi përfytyrimin kolektiv të një kodi ligjor mesjetar hartuar nga fisniku arbëror.<ref name=":3">{{Cite book|title=Antropologjia e Kanunit|last=Bardhoshi|first=Nebi|publisher=Pika pa sipërfaqe|year=2016|isbn=978-9928-185-38-9|location=Tiranë|pages=119-120|language=sq}}</ref><ref>{{Cite book|title=The Crescent and the Eagle: Ottoman rule, Islam and the Albanians, 1874–1913|last=Gawrych|first=George|publisher=IB Tauris|year=2006|isbn=9781845112875|location=London|pages=30|language=en}}</ref> Qe zgjedhja editoriale e Gjeçovit për ta titulluar ashtu, por duke përdorur në tekst edhe trajtën e njohur në popull ''Kanuni i Maleve''.<ref name=":3" /> [[Eqrem bej Vlora|Vlora]] mendon se mveshja është bërë krejt arbitrare, pa asnjë bazë historike.<ref name=":022">{{Cite book|last=Vlora|first=Eqrem bej|title=[[Ndihmesë për historinë e sundimit turk në Shqipëri]]|last2=Von Godin|first2=Amelie|publisher=55|year=2010|isbn=978-99943-56-83-6|volume=1|location=Tiranë|pages=62|language=sq|authorlink=Eqrem bej Vlora|authorlink2=Marie Amelie von Godin|origyear=1955-56}}</ref> [[Zef Valentini|Valentini]] përcjell se termin ''Kanuni i Lekës'' nuk e ka hasur në asnjë burim përpara shek. XIX<ref name="StudimeHistorike">{{Cite book|title=Studime Historike|publisher=Akademia e Shkencave e RPSH., Instituti i Historisë|year=1972|location=Tiranë|pages=107–110|volume=9|language=sq}}</ref> dhe mendohet të jetë (si dhe ''Zakoni i Kurbinit'' që u quajt ''i Skënderbeut'') thjesht konstrukt letrar.<ref name=":Martucci">{{Cite book|title=Palaver|last=Martucci|first=Donato|year=2017|pages=73-106|volume=2|issn=2280-4250|chapter=Le consuetudini giuridiche albanesi tra oralità e scrittura|language=it}}</ref> === ''Gjâma'' === Historiani [[Giammaria Biemmi]] përshkroi në biografinë e tij "Istoria di Giorgio Castrioto",<ref>{{Cite book|title=Istoria di Giorgio Castrioto detto Scander-Begh|last=Biemme|first=Giammaria|publisher=Giammaria Rizzardi|year=1756|location=Brescia|pages=479|language=it}}</ref> se Leka u kishte [[Vajtimi|përcjellur]] arbërorëve të tjerë vdekjen e Skënderbeut duke i shqyer rrobat dhe duke i shqyer flokët ("... ''quarciandosi le vesti, e svellandosi i capelli''..."). Në të vërtetë, Leka nuk mund të ishte ndër besnikët e Skënderbeut, pasi ai ishte për një kohë të gjatë armiku i tij.<ref name=":5" /> === Toponimia === Sipas një artikulli të [[Tonin Çobani|Tonin Çobanit]], përcillet një gojëdhënë që vendlindja e Dukagjinit të ketë qenë [[Velekinca]], e njohur edhe si "Vendi i Lekës".<ref>{{Cite web|url=http://web.archive.org/web/20110707061508/www.velekinca.20m.com/|title=Lekë Dukagjini, pinjolli i fundit i Dukagjinasve: Njeriu i Kanunit|date=2 janar 2011|accessdate=8 janar 2021|website=velekinca.20m.com|language=sq|archive-date=7 korrik 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110707061508/http://www.velekinca.20m.com/|url-status=live}}</ref> == Referime == {{reflist|2}} [[Kategoria:Shqiptarë në shekullin e 15]] [[Kategoria:Dukagjinët]] 645sfs0lh2e96x3f8suqebs49igyrnu 0 37045 2464957 2375716 2022-07-23T20:04:25Z Jeaahh 141516 wikitext text/x-wiki {{Coord|39.75|20.833333|display=title}} {{Infobox settlement | name = '''Janinë''' | native_name = Ιωάννινα | settlement_type = Qytet | image_flag = <!--Pa ''Skeda:'' në fillim--> | flag_link = | image_seal = <!--Pa ''Skeda:'' në fillim--> | seal_link = | seal_size = | image_skyline = Ioannina Montage L.png | image_caption = <!--Administrimi territorial--> |Rajoni = Epiri |Qarku = i Janinës |Komuna = e Janinës |Bashkia = |Kryetari i Komunës = Thoma Bega |Kryetari i Bashkisë = |Partia udhëheqëse = <!--Sipërfaqja dhe Demografia --> |Sipërfaqja = 47 440 | population_total = 70 203 | population_total_viti = |Dendësia = 1 480 <!-- Të dhëna dhe statistika --> | population_demonym = Janinjot |Krahina = |Famullia = |Shënjtori = |Lartësia = 508 |Zona Kohore = |Ora Verore = | postal_code = 45x xx |Prefiksi = | registration_plate = | website = http://ioannina.gr/ |E-Posta = <!--Harta--> | image_map = Greqia <!--Parametri ''Greqia'' të mos ndërrohet--> | image_map_fizike = Yes | image_map = | image_map_shënimi = | map_caption = | image_map_gjerësi = |CoordAddon = <!--Koordinatat Mënyra #1--> | gjer_g=39 | gjer_m=39 | gjer_s=54 | gjer_dr =N | gjat_g=20 | gjat_m=51 | gjat_s=7 | gjat_dr =E <!--Koordinatat Mënyra #2--> |gjerësi = |gjatësi = }} '''Janinë''' ([[greqisht]]: Ιωάννινα ''Ioánnina'', në gjuhën e folur edhe Γιάννενα ose Γιάννινα; [[gjuha turke|turqisht]]: ''Yanya''; [[vllahisht]]: ''Ianina'' ose ''Enine'') është kryeqyteti i [[Epiri (rajoni administrativ)|rajonit të Epirit]], [[Greqia|Greqi]]. Numri i banorëve është rreth 70.000. Qëndra ka shumë ndërtesa të kohës osmane. Para 1913-ës ishte qyteti më i madh jugor shqiptar. [[Shqiptarët]] sot janë të paktë në Janinë pas shpërnguljeve të mëdha, masakrave dhe asimilimit të ashpër. == Gjeografia == Janina ndodhet në një lartësi prej 480 m mbi nivelin e detit dhe gjendet në brigjet e [[Liqeni i Janinës|Liqenit të Janinës]]. Distanca nga qytetet e mëdha: 100&nbsp;km prej [[Gumenica|Gumenicës]], që gjendet në perëndim të Janinës. Para vitit 1923, qyteti i Janinës kishte këto lagje: '''Dederuç''', '''Pazari Drithërave''', '''Guraba''', '''Ibrahim Pasha''', '''Kalluça''', '''Karavatja''', '''Luca''', '''Mitropolia''', '''Namazgjah''', '''Shëngjergji''' ('''Aj Jorgji'''), '''Mejdan''', '''Siri Xhami''' etj.<ref>Fatos Mero Rrapaj (1995), ''Fjalori Onomastik i Epirit'', Eurorilindja, f. 471.</ref> '''Toponimet të qytetit Janinë:'''(Para vitit 1923)<ref>Rrapaj. ''Fjalori Onomastik i Epirit''. 1995. f. 471-478. '''Tregoi:''' S. Kadri Gjata nga Janina, që në vitet më vonë jetonte në Tiranë.</ref> *'''Arqimandrio''' - kishë greke, në V. *'''[[Barkmadhi|Barkmadh/i]]''' - [[Çifliku|çiflik]], në JL. Ky emërtim ka kuptimin e një vendi bollëku, nga prodhimet që merr, të shëndosh, të bën me bark, barkmadh. Aty ka pasur pronat e tij edhe i ati i Avni Rustemit nga Libohova etj. *'''[[Bezhani|Bezhan/i]]''' - kodër e lartë e fortifikuar: Aty forcat shqiptare e turke shkruan faqe heroizmi për historinë tonë kombëtare. Për 6 muaj rresht këto forca megjithëse me bukë thatë të pamjaftueshme, në të ftohëtit e atij dimri (1912- 1913) gjithë shira e breshër u dhanë goditje vdekjeprurëse forcave greke aq sa për shekuj e shekuj nuk do të harrohen. Në J. *'''Blic/i''' - burim afër Drabatovës, në L. *'''Bregu i Morrave''' - breg në P. ku mburriteshin ushtarët e taborrëve. *'''Bregu i Shqipes''' - breg, në J. *'''Brinja e Korbit''' - brinjë kodrinore, në JP. *'''Brigjet e Morrave''' - kodrat në P. të qytetit. *'''Bunillë''' - ('''Buna'''?) - fshat ku kish pallatin veror [[Ali Pashë Tepelena]], në J. *'''Burbuqe/a''' - faqe shkëmbore, në V. *'''Burim i Drabatovës''' - burim i cili del nga toka. Uji është shumë i ftohtë. Kjo gurrë e madhe uji të pijshëm ndodhet përtej liqenit, në rrëzë të [[Mali i Miçikelit|Miçikelit]], në L. *'''Burim i Fierit''' - burim, në V. *'''Burim i Palodjalit''' - burim, në V. *'''Buz’ e Ujkut''' - buzë shkëmbore, në V. *'''Cfakare/ja''' - faqe kodrinore me cfakë në Bregun e Morrave, në L. *'''Çairet e Janinës''' - fusha e Janinës, në P. *'''Dederuç/i''' - lagje shqiptarësh, në VP. Më 1923 kjo lagje po thuaj e gjithë u dëbua për në Turqi. *'''[[Dodona|Dodonë/a]]''' - e famëshmja kryeqendër i lashtë 23&nbsp;km, në P. të Janinës. [[Skeda:View on Ioannina - panoramio.jpg|180px|parapamje|Drabatovë (greq. ''Ντραμπάτοβα/Ntrampátova''), burimet të liqenit e Janinës me ishullin Shënpandalejmon në sfond]] *'''Drabatovë/a''' - burim me ujë shumë ujë të ftohtë. Ndodhet në rrëzë të malit të Miçikelit. Shif “burim i Drabatovës”, Drabatova me ujët e saj ushqen liqenin e Janinës. Aty thonë se Ali Pashë Tepelena, kalonte kohën me Frosinën e bukur. *'''Dragaç/i''' - pyll, në J. *'''Evrejka''' - lagje hebrenjësh, në J. *'''[[Fetije Xhami]]''' – xhami. *'''Foleja e Birbilit''' - në P. *'''Fushë e Shën Janit''' - fushë ku ndodhet një manastir, në JL. *'''Guraba/ja''' - lagje shqiptarësh, dëbuar për në Turqi nga grekët më 1923, në JP. *'''Guri mbi Gur''' - në Bregun e Morrave, në P. *'''Gjurmë/a e Kusarëve''' - udhë në mal, në J. [[Skeda:20140415 ioannina372.JPG|200px|parapamje|Hamamet të Janinës]] *'''Hamamet''' - banjat jashtë kalasë ku laheshin ushtarët. [[Skeda:War Museum 1912-1913.JPG|200px|parapamje|Han i Emin Agait (greq. ''Χάνι Εμίν Αγά/Háni Emín Agá''), sot Muzeu i Luftës Ballkanike (''Μουσείο Βαλκανικών Πολέμων/Mouseío Valkanikón Polémon'')]] *'''Han i Emin Agait''' - han ndërmjet Janinës e Filipjadhës. *'''Han i Ermenit''' - ka qenë një han me të njëjtin emër, në V. *'''Han i Gegës''' - han i kohës turke, në afërsi të qendrës. *'''Han i Musa Alushit''' - han, disa orë larg qendrës, në J. *'''Han i Palldëmes''' - han afër fshatit Palldëm. *'''Han i Pashait''' - han i vjetër 4–5&nbsp;km, në V. *'''Han i Pllakës''' - han mbi udhë, në JP. *'''Han i Ri''' - ish han në kohën turke, në JP. *'''Han i Xhemali Agait''' - han i vjetër, në JP. *'''Hotel Ihsanie''' - hotel. Pas pushtimit grek të Janinës këtij ju kthye emri në “Averof”. *'''Hund’ e Korbit''' - hundë kodrinore, në P. *'''Hund’ e Sfakës''' - hundë kodrinore, në P. *'''Ibrahim Pasha''' - lagje në qendër të qytetit. Më 1914 greket e shpërbënë duke hapur një rrugë të gjerë të cilës i dhanë emrin “Suliu”. *'''[[Idadije]]/ja''' - shkollë fillore për [[myslimanët]] shqiptarë ku lejohej vetëm mësimi në gjuhën turke. U mbyll nga grekët më 1922-1923 dhe u kthye në shkollë bujqësore greqisht duke iu dhënë emri “Agrotiqi” Skoli. (gr. shkollë bujqësore). Ka qenë, në L, të lagjës Ibrahim Pasha. *'''Istikamet e Ali Pashë Tepelenës'''. *'''Manolasë''' - llogore të ndërtuara nga Aliu për mbrojtje kundër ushtrisë turke. *'''Istikamet e Barkmadhit''' - llogore në Barkmadh ku u luftua për mbrojtjen e Janinës nga grekët më 1912-1913, në J. *'''Jali Kafene/ja''' (Kafeneja e xhamte) - sot “Odhos Aneksartisia” (gr.Pavarësia). Përballë këtij ka qenë “Klubi i Bashkimit”, i cili pas vrasjes së Kadri Gjatës, u transferua në një vend tjetër pasi u dogj nga grekët. Jali Kafeneja ka qenë ndërmjet rrugëve sot “A... dhe Jetimores”, “Jeorgjiu Stavru” në V, në dalje të Janinës, në V. *'''Jeshiltepe/ja''' - kodër e lartë disa orë, në J. të Janinës ku janë zhvilluar luftime trup me trup ndërmjet forcave labe dhe ato greke me 1912-1913. *'''Kafe Olimpja''' - përballë saj, në afërsi të kishës Shënkoll para 1912-ës ka qenë shtypshkronja “Zgjimi”dhe Klubi “Bashkimi”. *'''Kalaja e Pesë Pusëve''' - është disa orë në J. të Janinës, ndërmjet rrugës Janinë-Filipjadhë. Luftimet më të rrepta në këtë kala ndërmjet shqiptarëve dhe grekëve janë zhvilluar në vitet 1897 dhe më 1912. *'''Kalluçe/a''' - pazari i vjetër në Janinë. *'''Kamare''' - afër qendrës. [[Skeda:20140415 ioannina282.JPG|200px|parapamje|Kazermat e Ushtrisë (greq. ''Σουφαρί Σαράι/Soufarí Sarái'') në kohën osmane, që përdoret sot si arkivat shtetërore]] *'''Kazermat e Ushtrisë''' - në JL. *'''Klubi Shqip “Bashkimi”''' - Ka qenë afër “Jali Kafenesë”, u transferua në udhën “Aneksartisia” (gr. Pavarësia) përballë Kafenesë “Olimbia”, në shtepinë e Avdul Vasjarit nga fshati Vasjar i Tepelenës, i cili mbeti hapur gjer në korrikun e vitit 1912 pas vrasjes së Kadri Gjatës. U mbyll nga turqit dhe u dogj nga grekët më 1913. *'''[[Kozmira]]''' - fshati i Janinës, në afërsitë saj i famshëm për betejat shqiptaro-greke më 1912-1913. *'''Kritharopazari''' - (gr: Pazari i Drithrave), në L. *'''Kroi i Shahut''' - krua ndanë lumit të Plezhnjës. *'''Kroi i Trimit''' - krua afër Pesë Pusëve, në J. *'''Kroi i Vojvodës''' - krua i thatë (që nuk shërben), në mal, në J. *'''Lam Xhami''' ('''Islam Xhami''') – xhami, në V. *'''Lisareja e Bezhanit''' - pyll me lisa në këmbat e Bezhanit, në J. *'''Litharicë/a''' - vend në Bunillë, jashtë qytetit të Janines, në J. *'''Luca''' - lagje që ka pasur shqiptarë. [[Skeda:Ioannina island.jpg|300px|thumb|right|Ishulli Shënpandalejmon në mes të liqenit i Janinës me qytetin Janinë në sfond]] *'''Lucëz/a''' - buzë liqeni ku u mbyt Frosina e bukur. *'''Lumareja e Janinës''' - tokat që janë më të dy anët e përroit të Popovës gjer te Hani i Pllakës, me një gjatësi prej 8 orë më këmbë, në P. *'''Lum i Dodonës''' - lum i vogël afër Dodonës, në P. *'''Maj’ e Shpatës''' - majë mali në ishull. *'''Manastiri i Pandalejmonit''' – manastir në ishullin e Pandalejmonit, në L. *'''Manastiri i Shën Ilisë''' - manastir në ishullin e Pandalejmonit, në L. *'''Manastir i Shënikollës''' - manastir në ishull. [[Skeda:At pazarot vo Janina od 1898.jpg|200px|parapamje|Pazar i Bagëtive në afërsi të qendrës të qytetit (1898)]] *'''[[Medrese]]/ja''' - medrese ku vazhdonin mësimet nxënësit [[Islami në Shqipëri|myslimanë shqiptarë]] të Janinës. Kjo medrese u mbyll pas disfatës që pësuan grekët në Azinë e Vogël. Po kështu u mbyllën dhe xhamitë në lagjen Ibrahim Pasha. Grekët e kthyen medresenë në Postë-telegrafë. Ka qenë në lagjën Ibrahim Pasha. *'''Mejdan/i''' - lagje e romëve ku banonin dhe shqiptarë të cilet u shpërngulën me dhunë për në Turqi dhe banesat e tyre i morën muhaxhirët grekë t’ardhur nga Azia e Vogël. Në rrëzë të kodrave të kësaj lagjeje ndodhen varret e shqiptarëve që kanë banuar aty. *'''[[Mejtepi]]''' - mejtep në lagjen Ibrahim Pasha. *'''Mitropolia''' - në qendër. *'''Moçali i Bunillës''' - në J. *'''Moçali i Zharovinës''' – në V. *'''Moli''' - skela buzë liqenit, në L. [[Skeda:Ruins of Ali Pasha's palace and Treasury.jpg|200px|parapamje|Gërmadhat e pallatit të Ali Pashës në kala]] *'''Mol’ i Pashait''' - mol nën kala ku hypte Aliu në lundër. *'''Ngjol i Janinës''' - sipërfaqja është 23 km2, thellësia 3-13, i gjerë 1&nbsp;km. e gjysëm, në me 5&nbsp;km, e 70 i gjerë, gjatësia 33&nbsp;km. Ndodhet në L. të qytetit. *'''[[Ishulli i Shënpandalejmonit|Nisia e Shënpandalejmonit]]''' - ishull i vogël në liqen. Ka një gjatësi 80 m dhe gjerësi 500 m. Vend baltovinë. Vendi është plot blerim gjatë gjithë vitit. Aty ka pemë të ndryshme dhe rrepe shekullorë, me hije të mrekullueshme për pushime verore. Rreth brigjeve ka kallëmba e plepa të dendur si edhe qepariza. Aty ndodhen edhe 7-8 manastire; si ai i Shënpandaljemonit prej të cilit e merr edhe emërin ky ishull i Shënikollës, Shënilisë etj. *'''Pallati i Ali Pashë Tepelenës''' - pallat i Aliut në kala. *'''Pallati i Ali Pashë Tepelenës në Litharicë''' - pallat veror i Aliut, sot gërmadhë. *'''Pazar i Bagëtive''' - pazar në afërsi të qendrës. *'''Pazar i Çamëve''' - pazar në rrugën që të çon te kalaja. *'''Pazar i Çifutëve''' - pazar ku tregëtonin hebrenjët në afërsi të portës kryesore të kalasë. *'''Pazar i Drithrave''' - në rrugen që të çon te kalaja. *'''Pazar i Elbit''' - vend ku shitej elbi. *'''Pazar i Kuajve'''. *'''Piçkavoda''' - burim, sot nuk shërben, në V. *'''Pigadhi i Gjin Plakut''' - ka qenë krua, sot nuk shërben, në J. [[Skeda:Ioannina image 76.jpg|200px|parapamje|Shesh i Sahatit (përpara) dhe Rrepet e Gazetës (prapa) kulla e orës, 1932]] *'''Pllaka''' - vend kodrinor me pllaka guri, 1 orë larg qytetit. *'''Pllate/ja''' - shesh në jug të qytetit. *'''Pus i Gjinikës''' - pus në lagjen Lucë të Janinës. *'''Pus i Pashait'''. *'''Qaf’ e Kënetës''' - qafë e kënetë, në J. *'''Qaf’ e Kozmirës''' - qafë, në JP. *'''Qira Frosini''' - vend dëfrimi që mban emrin e Frosinës së bukur, që siç thuhet ka qenë dashnorja e Aliut por edhe e Miftarit (djalit të madh të Aliut). [[Skeda:Ioannina Clocktower.jpg|130px|parapamje|Sahat i vjetër të Janinës]] *'''Qish’ e Kuqe''' - kulotë e lartë shkëmbore me një kishë në krye, në J. E dëgjuar kjo për luftimet e ashpra ndërmjet forcave shqiptare që luftonin në mbrojtje të vendit dhe atyre agresore greke më 1912-1913. *'''Qisha e Mitropolisë''' - kishë greke, në JL. *'''Qisha e Shënjanit''' - Aty ndodhet varri i Prelubit. *'''Qoshq i Pashait''' - sarai i një pashai në Janinë i cili dikur është vrarë nga çamët, nga që pashai u kishte rënduar xhelepet etj. *'''[[Radhatopi|Radhatop/i]]''' – ish çiflig i shqiptarëve të Janinës. Aty kish pronat e tezes së tij (motrës së nënës) [[Kadri Gjata]]. Tezja e tij quhej Nazime Ali Gjata. Kjo vdiq më 1917 në Janinë. *'''Rrap i Birbilejve''' - rrap shekullor në një degë të cilit në shekullin e kaluar janë varur 12 birbilenjtë e famshëm nga Nivica e Kurveleshit. Dega ku ata u varën është tharë. Rrapi gjendet në hyrje të Janinës, në V. *'''Rrap i Bukëve''' - rrap pranë të cilit shitej bukë. *'''Rrap i Falë''' - rrap me degë të përulura sikur duan të falen. *'''Rrap i Gegës''' - pranë ketij rrapi ka qenë një tregtar nga veriu që në [[dyqani]]n e tij shiste ëmbëlsira. *'''Rrap i Gjatë'''. *'''Rrap i Shënjës''' - rrap ku vinin shënja dhe gjuanin me pushkë e me pistoleta. *'''Rrap i Shënjtë''' - besohej se në hijen e ketij rrapi këndonin e lodronin xhindet. *'''Rrepet e Gazetës''' - rrepe të mëdhenj në qytet, nën hijen e të cilëve njerëzit e moshuar lexonin gazetat. Aty pranë ndodhet sahati i qytetit. *'''Rruga “Suliu”''' - ish lagja shqiptare Ibrahim Pasha. Emri Suliu ju vu nga greket me 1914, ndërsa sot mban emrin “28 tetori” të fillimit të luftës Italo-greke. *'''Sahati''' - sahat i vjetër i qytetit, në qendër. [[Skeda:Ioannina Kaplaneios.jpg|160px|parapamje|Shkolla e Mesme Kapllani]] *'''Sanije''' - dyqane e hotele, në qendër. *'''Siri Xhami''' - afër lagjes Mejdan. *'''Spirlë/a''' - arë, në JL. *'''Stan i Jan Vllahut''' - stan, në J. [[Skeda:Ali Pashas Grave (Medium).JPG|160px|parapamje|Varr i Ali Pashë Tepelenës]] *'''Shëngjergji''' - kishë. *'''Shënjani''' - kishë, në J. *'''Shënkaterina''' - kishë, në V. *'''Shënkoll/i''' - kishë, në L. sot gërmadhe. *'''Shënmarina''' - kishë, në J. *'''Shesh i Sahatit''' - shesh në qendër. *'''Shesh i Taborrit''' - vend shesh ku ka qenë fushuar taborri. *'''Shkëmb i Shqipes''' - shkëmb, në V. *'''Shkallë/a''' - urë skele e drunjtë në buzën e liqenit e kohës turke sot prej betoni. *'''Shkolla e Mesme Kapllani''' – në gjuhën greke. Kapllani ka qenë krishter i dëgjuar në kohën e Ali Pashë Tepelenës. [[Skeda:07Joannina Moschee02.jpg|160px|parapamje|Xhamia e Asllan Pashës]] *'''Shkoll’ e Vllehëve''' - shkollë në gjuhën e vllahe e cila vazhdoi gjer në vitin 1945. *'''Shpat e Lekës''' - faqe mali, në J. *'''Shpella e Sqillosofit''' - shpellë nga ana e kalasë. *'''Shpella e Shënmarisë''' – shpellë, në J. *'''Shpella e VIlehëve''' - shpellë në mal, në J. [[Skeda:Janina Mosque.jpg|200px|parapamje|[[Xhamia e Fetijes]]]] *'''Shtëpia e Kadri Gjatës''' - në kryqëzim të rrugës Xhavella me rrugën “Suliu”. Numuri i shtëpisë ka qenë në 47. Rruga “Suliu” sot thirret “28 tetori” (gr.”28 Oktovri”). *'''Shtypshkronja “Zgjimi”''' - shtypshkronjë e cila u ble nga patrioti [[Kadri Gjata]] në Rumani dhe qe vendosur në shtëpinë e tij. U sekuestrua nga qeveria greke pas pushtimit të Janinës më 1913. *Pranë Jali Kafenesë me 1909 filloi të dalë “Zgjimi” për herë të parë. *'''Teqeja''' - gërmadhë teqeje, në V. *'''Teqeja e Kalasë''' - teqe e cila ka qenë në kala. *'''Teqeja në dalje të Janinës'''. *'''Udha “Ibrahim Pasha”''' - ish udhë e lagjes me të njëjtin emër. Pas pushtimit të Janinës nga grekët ju vu emri “Suliu” (Suli), pas luftës italo-greke me 1941 grekët ja ndryshuan përsëri emrin në “28 tetori”. *'''Udha “Kadri Gjata”''' - pas pushtimit të Janinës grekët ja ndryshuan emrin duke i dhënë atë të tradhëtarit shqiptar nga Gjirokastra “Jani Putec-it” i cili e pagoi tradhëtinë ndaj atdheut më një pëlumb ne ballë, në Çukë të Sarandës, më 1914. *'''Ura e Zharovinës''' - urë mbi një degë të liqenit të Janinës, në V. *'''Varr i Ali Pashë Tepelenës''' - varr i Aliut në të cilin gjendet vetëm skeleti i trupit pa kokën. Koka ndodhet sot e varrosur në Stamboll. *'''Varr i Eminesë''' - varr i nënës së Ali Pashë Tepelenës, pranë varrit të Aliut i rrethuar me gardh prej hekuri, në Kala. [[Skeda:Ioannina Castle (by Pudelek).JPG|250px|thumb|right|Yçkalaja (greq. ''Ιτς Καλέ/Its Kalé'', turq. ''Iç Kale'') të Janinës]] *'''Varr i Feti Beut''' - varr me piktura dervishlerësh dhe me onnamente të ndryshme, afër Muzeut Popullor. *'''Varr’ i Kadri Gjatës''' - ndodhet në kodrat mbi lagjen e Mejdanit. Kadri Gjata qe varrosur në xhaminë e Namasgjahut, por kur kjo u prish nga grekët, familja e transferoi atë në Mejdan. Kadri Gjata u vra më 12 korrik 1912 midis fshatrave Bizdun dhe Radhatop, në mbrëmje kur po kthehej prej çifligut në Janinë, i shoqëruar prej besnikut te tij nga fshati Damës i Tepelenës. Pranë varrit të tij është edhe varri i të birit, Sedat Gjata, i cili vdiq më 1920. [[Skeda:1ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων 3.jpg|150px|parapamje|Shkolla Zosimea]] *'''Varret e Jahudive''' - (hebrenjve). *'''Varret e Myslimanëve''' - varret e janinjotëve shqiptarë në rrëzë, pranë varreve të hebrenjve, rrethuar me mur, në P. *'''Varret e Namasgjahut''' - varret shqiptare të Janinës në lagjen Namasgjah, të cilët. u prishën nga grekët më 1920, po kështu edhe xhamia e Namasgjahut. Si shkak qe “çështja urbanistike”, Familjet që patën mundësi i morën eshtrat e njerëzve të tyre dhe i rivarrosën në varret e lagjes *Mejdan të Siri Xhamisë. *'''Xhamia e Ali Pashës''' - ndodhet në kala. Kjo xhami dhe ajo e Asllan Pashës formojnë dy kokat e shqiponjës shqiptare. Kjo xhami e Ali Pashës është ngjitur me pallatin dhe varrin e Aliut. *'''[[Xhamia e Asllan Pashës]]''' – ndërtuar më 1618, përbri faltores Shënjan Teologut. Minareja e kësaj xhamie ka 75 shkallë. *'''Xhamia e Çelo Picarit''' - xhami afër qendrës. *'''Xhamia e Dederuçit''' - xhami në lagjen Dederuç. *'''Xhamia “Fetije”''' – xhami. *'''Xhamia e Ibrahim Pashës''' – xhami në lagjen me të njëjtin emër në lagjen Ibrahim Pasha. *'''Xhamia e Kalluçës''' - xhami në lagjen me të njëjtin emër. *'''Xhamia e lagjes Mejdan''' – xhami, në P. *'''Xhamia e Namasgjahut''' - xhami. *'''Xhami e Pazarit''' - xhami në qendër. *'''Yçkalaja''' (kalaja 3) - Kalaja ku bëri qëndresën e fundit [[Ali Pashë Tepelena]] *'''[[Zosimea|Zosímea]]''' - gjymnazi ku mësonin, grekë, shqiptarë e vllehë. <!-- == Demografia == --> <!-- == Ekonomia == --> <!-- == Kultura == --> == Historia == === Antikiteti dhe mesjetarja e hershme === [[Skeda:Castle Gate.jpg|parapamje|200px|Hyrja kryesore të fortesës mesjetare të Janinës]] Shenjat e parë të pranisë njerëzore në pellgun e Janinës datojnë nga periudha paleolitike (20.000 vjet më parë), siç dëshmohet nga gjetjet në shpellën e Barkmadhit.<ref>Galanidou, N.; Tzedakis, P. C.; Lawson, I. T.; Frogley, M. R. (2000). "A revised chronological and palaeoenvironmental framework for the Kastritsa rockshelter, northwest Greece". ''Antiquity''. '''74''' (284): 349–355.</ref> Gjatë antikitetit klasik pellgu ishte i banuar nga Molosëve dhe katër nga vendbanimet e tyre janë identifikuar atje. Përkundër shkatërrimit të madh që vuajti në Molosia gjatë pushtimit romak të vitit 167 (para Krishtit), banimi njerëzor vazhdoi në pellg, megjithëse nuk ishte më në një model urban.<ref>Pliakou, G. (2013). "The Basin of Ioannina after the Roman Conquest. The Evidence of the Excavation Coins". In Liampi, K.; Papaevangelou-Genakos, C.; Zachos, K.; Dousougli, A.; Iakovidou, A. ''Numismatic History and Economy in Epirus During Antiquity'' (në greqisht). Athens: Proceedings of the 1st International conference: Numismatic History and Economy in Epirus During Antiquity (University of Ioannina, 3–7 October 2007). pp. 449–462.</ref> Koha e saktë e themelimit të Janinës është e panjohur, por zakonisht identifikohet me një qytet të ri, të "fortifikuar" të paidentifikuar, të regjistruar nga historiani Prokopi (''De Aedificiis'', IV.1.39-42) siç është ndërtuar nga perandori bizantin Justinian I (sundoi: 527-565) për banorët e Euroisë së lashtë.<ref>Gregory, T. E. (1991). "Ioannina". në Kazhdan, Alexander. ''The Oxford Dictionary of Byzantium''. Oxford and New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8. fq. 1006.</ref><ref name="SoustalKoder1"/> Kjo pikëpamje nuk është i mbështetur, megjithatë, nga ndonjë dëshmi konkrete arkeologjike.<ref name="Ministria1"/> Gërmimet e hershme të shekullit të 21-të kanë nxjerrë në dritë fortifikimet që datojnë në periudhën helenistike (shekujt IV-III), rrjedha e së cilës u pasua kryesisht nga rindërtimi i mëvonshëm i fortesës në periudhat bizantine dhe osmane. Identifikimi i zonës me një nga qytetet e lashta të Epirit ende nuk ka qenë e mundur.<ref name="Ministria1"/><ref>Papadopoulou, Varvara N., ed. (2014). ''Μουσεία στο Κάστρο Ιωαννίνων, Παράλληλες Διαδρομές'' (në greqisht). Hellenic Ministry of Culture, 8th Ephorate of Byzantine Antiquities. fq. 4. </ref> Nuk është vetëm 879 që emri Janina shfaqet për herë të parë, në aktet e Këshillit të Katërt të Konstandinopojës, të cilat i referohen një Zaharia, Peshkopi i Janinës, një peshkop sufragan i Lepantos.<ref name="SoustalKoder1"/> Pas pushtimit bizantin të Bullgarisë, në vitin 1020, perandori Vasil II (sundoi: 976-1025) e vuri peshkopatën vendore nën Kryepeshkopatës e Ohrit.<ref name="SoustalKoder1">Soustal & Koder (1981), fq. 165.</ref> Arkeologu grek K. Cure i ka datuar muret e qytetit bizantin dhe kështjellën verilindore të kalasës së Janinës në shekullin 10, me shtesa në fund të shekullit 11, duke përfshirë kështjellën jug-lindore (Yçkalaja), tradicionalisht të përshkruar me pushtimin e jetës së shkurtër të qytetit nga Normanët nën udhëheqjen e Bohemond të Tarantos në 1082.<ref name="Ministria1">[http://www.odysseus.culture.gr/h/3/gh352.jsp?obj_id=7642 Κάστρο Ιωαννίνων: Περιγραφή]{{Lidhje e thyer}} (në greqisht). Ministria e Kulturës e Greqisë.</ref><ref>Soustal & Koder (1981), fq. 165–166.</ref> Në një krisobul të venedikasve në 1198, qyteti është e shënuar si pjesë e krahinës së vet (''provincia Joanninorum'' ose ''Joaninon'').<ref name="SoustalKoder2"/> Në traktatin e ndarjes së tokave bizantine pas kryqëzatës së katërt, Janina iu premtua venedikasve, por në këtë rast u bë pjesë e shtetit të ri të Epirit, i themeluar nga Mihal I Engjëll Komneni.<ref name="SoustalKoder2"/> === Mesjeta e vonë (1204–1430) === Nën Mihal I, qyteti u zgjerua dhe fortifikohej përsëri.<ref name="SoustalKoder2"/> Mihal I vendosën atje refugjatë familjet fisnike bizantine që ikën nga Konstandinopoja dhe pjesë të tjera të perandorisë që ranë në latinët e Kryqëzatës së Katërt. Pavarësisht nga fërkimet me banorët vendas që u përpoqën në vitin 1232 për të dëbuar refugjatët, këta të fundit përfundimisht u vendosën me sukses dhe Janina fitoi si në popullsi, ashtu edhe në atë rëndësisë ekonomike dhe politike.<ref>Osswald, Brendan (2008). "From Lieux de Pouvoir to Lieux de Mémoire: The Monuments of the Medieval Castle of Ioannina through the Centuries". Në Hálfdanarson, Gudmundur. ''Discrimination and tolerance in historical perspective''. Pisa: PLUS-Pisa University Press. ISBN 978-88-8492-558-9. fq. 188.</ref> Prania e varangianëve vërtetohet në qytet në vitin 1220, dhe në 1225, një temë bizantin e Janinës është përmendur. Qyteti përmendet shpesh në shkrimet e kishave bashkëkohorë Jan Apokauko dhe Dhimitër Homateno.<ref name="SoustalKoder2"/> Pas betejës së Pellagonisë në vitin 1259, pjesa më e madhe e Epirit, përfshirë dhe kryeqytetin Nartë, u pushtua nga Perandoria e Nikesë dhe Janina u vendos nën rrethim. Megjithatë, së shpejti, sundimtari Epirot Mihal II Engjëll Komneni, i ndihmuar nga djali i tij më i vogël Joan I Engjëll Komneni, arriti të rimarrë Nartën dhe të lehtësojë Janinën, duke dëbuar Nikejtë nga Epiri.<ref name="SoustalKoder2"/><ref>Fine (1994). fq. 163.</ref> Në vitin 1275 ose 1285, Joan I Engjëll Komneni, tani sundimtar i Tesalisë, filloi një bastisje kundër qytetit dhe rrethinave të saj, në hakmarrje për rrëmbimin e djalit të tij Mihal, i cili u dërgua si peng në Kostandinopojë, nga vëllai i tij Niqifor I Engjëll Komneni, sundimtar i Epirit.<ref name="SoustalKoder2"/><ref>Fine, John Van Antwerp (1994). ''[https://books.google.com.au/books?id=Hh0Bu8C66TsC&redir_esc=y The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest]''. Ann Arbor: University of Michigan Press. ISBN 978-0-472-08260-5. fq. 235.</ref> Qyteti u rrethua pa sukses nga një ushtri nga perandoria e restauruar bizantine, me gjasë në verë apo vjeshtë të vitit 1292.<ref>Nicol (2010). fq. 38–42.</ref> Pas vrasjes së sundimtarit të fundit vendas Thoma I Engjëll Komneni nga nipi i tij, Nikolla Orsini në 1318, qyteti refuzoi të pranonte këtë të fundit dhe iu kthye Bizantit për ndihmë. Me këtë rast, perandori Andronik Paleologu II (sundoi: 1282-1328) ngriti qytetin në një peshkopata mitropolit dhe në vitin 1319 Androniku II lëshoi një krisobul duke pranuar autonomi të gjerë dhe privilegje të ndryshme dhe përjashtime për banorët e saj.<ref name="SoustalKoder2"/><ref>Nicol (2010). fq. 83–89.</ref> Një komunitet hebre është vërtetuar gjithashtu në qytet në 1319.<ref>Soustal & Koder (1981), fq. 167.</ref> Në kryengritjen epirote të 1337-1338 kundër sundimit bizantin, qyteti mbeti besnik ndaj perandorit Andronik Paleologu III (sundoi: 1328-1341).<ref name="SoustalKoder2">Soustal & Koder (1981), fq. 166.</ref> Në 1342, Janina ra në sundimtarit serb [[Stefan Dushani|Stefan Dushanit]], duke përfituar nga lufta bizantine civile të vitëve 1341-1347. Janina pastaj i kaloi vëllait të Dushanit, Simeon Uroshi, por ai u dëbua prej qytetit së shpejti nga Nikofor II Orsini. Përpjekja e Nikoforit për të rivendosur gjendjen e shetit Epirot, dështoi katastrofë në Betejën e Akeloit kundër fiseve shqiptare që kishin pushtuar rajonin.<ref>Nicol (2010). fq. 123–138.</ref><ref>Soustal & Koder (1981), fq. 70, 166.</ref> Simeon Uroshi mori përsëri kontrollin e Epirit dhe Tesalisë, duke sunduar si "perandor i serbëve dhe grekëve". Pas Akeloit, megjithatë, shumica e Epirit jugor, duke përfshirë Nartën, u kapërcyen dhe u vendosën nga shqiptarët; Janina nuk i përjetonte këto ngjarje dhe shërbeu si vend strehimi për disa grekë të rajonit të Vagenetisë.<ref>Nicol, Donald MacGillivray (2010). ''[https://books.google.com.au/books?id=XIj0FfKto9AC&redir_esc=y The Despotate of Epiros 1267–1479: A Contribution to the History of Greece in the Middle Ages]''. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-13089-9. fq. 139–143.</ref><ref>Soustal & Koder (1981), fq. 70–71, 166.</ref> Në 1366-1367, duke iu përgjigjur lutjeve për ndihmën e Janinjotëve, Simeon Uroshi emëroi dhëndrin e vet Thoma II Preluboviç si sundimtar i ri të Janinës. Thoma ishte një sundimtar tiranik, duke mos respektuar privilegjet e qytetarëve, duke konfiskuar pronën e kishës në favor të pasuesve të tij serbë dhe duke e çuar Mitropolitin Sebastian në mërgim; megjithatë, ai ishte në gjendje të pengonte përpjekjet e njëpasnjëshme nga kryetarët shqiptarë [[Pjetër Losha]] dhe [[Gjin Bua Shpata]] për të kapur qytetin, sidomos sulmin e madh të papritur të vitit 1379, dështimi i të cilëve Janinjotët i atribuohet ndërhyrjes nga mbrojtësi i tyre, [[Shën Mëhilli|Shën Mëhill]].<ref>Nicol (2010). fq. 143–146.</ref><ref>Soustal & Koder (1981), fq. 71, 166.</ref> [[Skeda:Ioannina orismos 1430.jpg|thumb|200px|"Rregulli i Sinan Pashës" (9 tetor 1430), shkruar në greqisht, i cili u dha qytetarëve një sërë privilegjesh]] Në 1382, osmanët u shfaqën në Epir, dhe Thoma Preluboviç nuk humbi kohë për të siguruar ndihmën e tyre kundër shqiptarëve.<ref>Soustal & Koder (1981), fq. 71–72.</ref> Pas vrasjes së tij në dhjetor 1384, qytetarët e Janinës i ofruan qytetit të tyre Ezau Buondelmonti, i cili u martua me vejushën Maria të Thomait. Ezau kujdesej për të kujtuar ata që ishin në mërgim nën Thomait dhe për të rikthyer pronat e konfiskuara prej tij. Në 1389, Janina u rrethua nga Gjin Bua Shpata, dhe vetëm me ndihmën e një ushtrie osmane nën një Melkushi të caktuar ishte Ezau në gjendje të sprapsë shqiptarët. Megjithë zgjerimin e vazhdueshëm osman dhe konfliktet midis turqve dhe shqiptarëve në afërsi të Janinës, Ezau arriti të sigurojë një periudhë paqeje për qytetin, veçanërisht pas martesës së tij të dytë me vajzën e Shpatës, Irena në 1396. Prej kësaj kohe, Ezau dhe Shpatat ishin aleatë, madje duke kryer një sulm të përbashkët për [[Gjon Zenebishi|Gjon Zenebishin]] më 1399.<ref name="SoustalKoder3"/> Pas vdekjes së Ezaut në vitin 1411, Janinjotët u kthyen kundër vejushës së tij jopopullore, Evdoqia Balsha, dhe ftoi kont të [[Qefalonia|Qefalonisë]] dhe [[Zante]], Karl I Toko, i cili tashmë kishte zgjeruar tokat e tij në Epir për dekadën e fundit, si sundimtar e tyre të ri. Përkundër dështimeve të hershme, deri në vitin 1416 Karl I Toko kishte arritur për të kapur [[Narta|Nartën]] në këtë mënyrë ribashkimin thelbin e sferës së vjetër epirot, dhe ka marrë njohjen nga osmanëve dhe perandorit bizantin. Janina u bë kryeqyteti veror i tokave Toko, dhe Karl I vdiq atje në korrik 1429. Djali i tij Erkole (që ishte fëmijë i jashtëligjshme) bëri thirrje osmanëve për ndihmë kundër trashëgimtarit legjitim, Karl II Toko.<ref name="SoustalKoder3">Soustal & Koder (1981), fq. 72–73, 166.</ref> Në 1430 një ushtri osmane, të freskëta nga kapjen e [[Selanik|Selanikut]], u shfaq para Janinës, dhe qyteti u dorëzua shpejt edhe komandanti osman Sinan Pasha premtoi se do të kursejë qytetin dhe të respektojë autonominë të Janinës.<ref>Soustal, Peter; Koder, Johannes (1981). ''Tabula Imperii Byzantini, Band 3: Nikopolis und Kephallēnia'' (në gjermanisht). Vienna: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. ISBN 3-7001-0399-9. fq. 75, 166.</ref> === Periudha osmane (1430-1913) === ==== Janina gjatë shekujve 15-16 ==== Nën sundimin osman, Janina mbeti një qendër administrative, si selia e sanxhakut të Janinës dhe përjetoi një periudhë stabiliteti dhe prosperiteti relativ.<ref name="Anastassiadou"/> Regjistrat e parë tatimorë osmanë për qytetin datojnë në 1564, dhe regjistron 50 familje myslimane dhe 1,250 të krishterë; një tjetër regjistër nga 15 vjet më vonë përmend edhe hebrenjtë.<ref name="Anastassiadou"/> Në vitin 1611 qyteti pësoi një pengesë serioze si rezultat i një kryengritje fshatare të udhëhequr nga Dionisi Sqillosofi, Mitropoliti i Larisës. Banorët grekë të qytetit nuk ishin në dijeni të qëllimit të luftimeve, pasi sukseset e mëparshme të Dionisit kishin varur nga elementi i befasisë. Shumë konfuzion pasoi si turq dhe të krishterët përfunduan pa dallim lufte kundër miqve dhe armiqve. Kryengritja përfundoi në heqjen e të gjitha privilegjeve të dhëna për banorët e krishterë, të cilët ishin dëbuar nga zona e kështjellës dhe u lejuan të vendoseshin rreth saj. Asllan Pasha shkatërroi edhe manastirin e [[Gjon Pagëzori|Shënjan Teologut]] brenda mureve të qytetit, vrau murgjit dhe në vitin 1618 ngriti në vendin e vet Xhaminë e Asllan Pashës, e cila sot strehon Muzeun Komunal Etnografik të Janinës.<ref>Γεώργιος Ι (1975). ''Σουλιώτης Γιάννινα (Οδηγός Δημοτικού Μουσείου και Πόλεως''.</ref> Hakmarrjet osmane pas kryengritjes përfshinin konfiskimin e shumë timarëve që më parë u ishin dhënë sipaheve të krishtere; kjo filloi një valë e konvertimeve në [[Islam]] nga zotërinjtë vendas, të cilit u bënë ashtuquajtur ''Τουρκογιαννιώτες/Tourkoyanyótes'' "Turkojaninjotë".<ref name="Anastassiadou"/> Udhëtari osman [[Evlija Çelebi]], i cili vizitoi qytetin në 1670, numëronte 37 lagje nga të cilat 18 ishin myslimanë, 14 të krishterë, 4 hebrenj dhe 1 romesh. Ai vlerësoi popullsinë në 4,000 vatra.<ref name="Anastassiadou"/> ==== Janina gjatë shekujve 17-18 ==== Megjithë shtypjen dhe konvertimet në shekullin 17, dhe rëndësinë e popullsisë myslimane në çështjet e qytetit, Janina mbajti shumicën e krishterë në të gjithë sundimin osman dhe gjuha greke mbajti një pozitë dominuese; Turqishtja u fol nga zyrtarët osmanë dhe garnizoni dhe banorët shqiptarë përdornin gjuhën shqipe. Kurse gjuha e komunikimit më të gjerë dhe gjuha amtare e shumicës së banorëve ishte greqisht, duke përfshirë edhe në mesin të myslimanëve greqishtfolës (''Τουρκογιαννιώτες/Tourkoyanyótes''), dhe është përdorur nga vetë autoritetet osmane.<ref name="Anastassiadou"/> Qyteti gjithashtu u shërua shpejt nga efektet financiare të kryengritjes. Në fund të shekullit të 17-të, Janina ishte një qytet i lulëzuar në lidhje me popullsinë dhe veprimtarinë tregtare. Evlija Çelebi e përmend praninë e 1.900 dyqane dhe punëtori. Prosperiteti i madh ekonomik i qytetit u pasua nga një aktivitet i mrekullueshëm kulturor. Gjatë shekujve 17 dhe 18, u krijuan shumë shkolla të rëndësishme.<ref>Π. Αραβαντινού (1960), ''Βιογραφική Συλλογή Λογίων της Τουρκοκρατίας'', Εκδόσεις Ε.Η.Μ.</ref> Banorët e saj vazhduan aktivitetet e tyre komerciale dhe artizanale, të cilat i lejonin ata të tregtonin me qendrat tregtare të rëndësishme evropiane, si Venediku dhe Livorno, ku tregtarët nga Janina vendosën shtëpi komerciale dhe bankare. ==== Sundimi i Ali Pashës (1789-1822) ==== [[Skeda:Ioannina, the Capital of Albania Turkey in Europe - Walsh Robert & Allom Thomas - 1836.jpg|300px|parapamje|majtas|Yçkalaja dhe pallati i Ali Pashë Tepelenës në sfond (fillimi të shekullit 19)]] Në 1789 qyteti u bë qendra e territorit të sunduar nga [[Ali Pasha]], një zonë që përfshinte tërë pjesën veriperëndimore të Greqisë, pjesët jugore të Shqipërisë, Tesalisë, si dhe pjesë të Euboea dhe Peloponezit. Zotëria osmano-shqiptar Ali Pasha ishte një nga personalitetet më me ndikim të rajonit në shekujt 18 dhe 19. I lindur në [[Tepelenë]], ai mbajti marrëdhënie diplomatike me udhëheqësit më të rëndësishëm europianë të kohës dhe gjykata e tij u bë një pikë tërheqëse për shumë nga ata mendje të shqetësuar që do të bëheshin figura kryesore të Revolucionit Grek ([[Gjergj Karaiskaqi]], [[Odise Andruço]], [[Marko Boçari]] dhe të tjerët). Gjatë kësaj kohe Ali Pasha kreu një numër të mizorive kundër popullatës greke të Janinës, duke arritur kulmin në mbylljen e grave vendore në thasë dhe mbytjen e tyre në liqenin aty pranë,<ref>Nicholas Geoffrey Lemprière Hammond (1993). ''[https://www.google.gr/search?hl=el&tbo=1&tbs=bks%3A1&q=%22He+intrigued+with+Napoleon%2C+who+wanted+a+foothold+on+the+Adriatic%2C+and+the+atrocities+which+Ali+Pasha+committed+against+the+Greeks+of+Ioannina%E2%80%94+finally+sewing+up+Greek+women+in+sacks+and+drowning+them+in+the+Lake+of+Ioannina%E2%80%94+were+among+the+factors+which+led+to+the+Greek+War+of+Independence.%22&btnG=%CE%91%CE%BD%CE%B1%CE%B6%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7&aq=f&aqi=&aql=&oq=&gs_rfai= Collected Studies: Alexander and his successors in Macedonia]''. A. M. Hakkert, fq. 404.</ref> kjo periudhë e sundimit të tij përkon me prosperitetin më të madh ekonomik dhe intelektual të qytetit. Janina ishte njohur si "Qyteti... i pari në armë, para dhe letra". Kur studiuesi francez Fransua Pukëvil (François Pouqueville) vizitoi qytetin gjatë viteve të hershme të shekullit 19, ai numëroi 3.200 shtëpi (2.000 të krishterë, 1.000 muslimanë, 200 hebrenj).<ref name="Anastassiadou"/> Përpjekjet e Ali Pashës për ndarjen e tij nga Perandorisë Osmane alarmuan qeverinë në Stamboll dhe në 1820 (viti para fillimit të Luftës së Pavarësisë Greke) ai u shpall fajtor për tradhëti dhe Janina u rrethua nga trupat osmane. Ali Pasha u vra në vitin 1822 në manastirin e Pandalejmonit në ishullin Shënpandalejmon e liqenit të Janinës, ku ai mori strehim, ndërsa duke pritur falje nga Sulltani Mahmud II. Zosimea ishte fondacioni i parë i rëndësishëm arsimor i krijuar pas shpërthimit të Luftës së Pavarësisë Greke (1828). Ai u financua nga një miratim nga vëllezërit Zosima dhe filloi të veprojë në 1828 dhe plotësisht me siguri nga 1833.<ref>Κώστας Βλάχος Η., "Ζωσιμαία Σχολή Ιωαννίνων" nga arkivat e shkollës Zosimea</ref> Ajo ishte një shkollë e Arteve Liberale (greqisht, filozofi dhe gjuhë të huaj). Zosimea u dëmtua rëndë në një bastisje ajrore nga avionët italianë në 1940 dhe u rindërtua në një vend të ri më të gjerë me donacione nga qytetarët të Janinës pas vitit 1955.<ref>Η Ζωσιμαία Σχολή Ιωαννίνων ''Ηπειρωτικόν Μέλλον'', 15 Dec 1955, issue 97/328.</ref> ==== Shekulli i fundit osman (1822-1913) ==== [[Skeda:Les costumes populaires de la Turquie en 1873 - Partie 1 - Planche 019.jpg|200px|thumb|left|Shqiptarët nga Janina (1873)]] Në vitin 1869, një pjesë e madhe të Janinës u shkatërrua nga zjarri. Tregu u rikonstruktua shpejt sipas planeve të arkitektit gjerman Holz, për shkak të interesit personal të Ahmet Rashim Pashës, guvernatorit lokal. Komunitetet e njerëzve të Janinës që jetonin jashtë vendit ishin aktivë në financimin e ndërtimit të shumicës së kishave të qytetit (Katedralja, Shënkolli, Shënmarina, Arqimandrio etj.), shkolla dhe ndërtesa të tjera elegante të institucioneve bamirëse. Banka e parë të Perandorisë Osmane, Banka Osmane, hapi një degë në Janinë, e cila tregoi fuqinë e qytetit në tregtinë botërore gjatë shekullit 19. Gjatë pranverës së 1877, udhëheqësit shqiptarë organizuan një kongres në qytet lidhur me vendimet e Konferencës së Stambollit dhe i dërguan një memorandum qeverisë osmane duke kërkuar ndër të tjera krijimin e shkollave të gjuhës shqipe.<ref>Somel, Selçuk Akşin (2001). ''[https://books.google.com.au/books?id=0JqPscM-kcYC&pg=PA209&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false The modernization of public education in the Ottoman Empire, 1839–1908: Islamization, autocracy, and discipline]''. BRILL. ISBN 978-90-04-11903-1. fq. 209.</ref><ref>Skendi, Stavro (1967). ''[https://books.google.com/books?id=AHVpAAAAMAAJ&q=Janina+%2B+Albanian&dq=Janina+%2B+Albanian&hl=en&ei=chy8TK7NBMzNswbhnMG6DQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=6&ved=0CEEQ6AEwBQ The Albanian national awakening, 1878–1912]''. Princeton University Press. fq. 41.</ref> Në maj të vitit 1877, shqiptarët e ndryshëm myslimanë të [[Vilajeti]]t formuan [[Vilajeti i Janinës|në Janinë]] ''[[Komiteti i Janinës|Komiteti Shqiptar i Janinës]]'' që synonte mbrojtjen e të drejtave shqiptare, por ishte joaktiv në përgjithësi.<ref> Trencsényi, Balázs; Kopeček, Michal (2006). ''[https://books.google.com.au/books?id=k5Vsjg508EYC&pg=PA348&dq=Albanian+Committee+of+Janina&lr=&hl=en&cd=1&redir_esc=y#v=onepage&q=Albanian%20Committee%20of%20Janina&f=false Discourses of collective identity in Central and Southeast Europe (1770–1945): texts and commentaries. Late Enlightenment – Emergence of the Modern National Idea]''. Central European University Press. fq. 348.</ref><ref>Skoulidas, Ilias (2001). "[http://www.didaktorika.gr/eadd/handle/10442/12856?locale=en The Relations Between the Greeks and the Albanians During the 19th Century: Political Aspirations and Visions (1875-1897)]". didaktorika.gr. fq. 92. "δεν μπορούμε να μιλάμε για οργανωμένη Επιτροπή, αλλά, ενδεχομένως, για Τόσκηδες, προσηλωμένους στην αλβανική εθνική ιδέα, που είχαν παρόμοιες σκέψεις και ιδέες για το μέλλον των Αλβανών και όχι μια συγκεκριμένη πολιτική οργάνωση' δεν μπορεί να θεωρηθεί τυχαίο ότι η Επιτροπή δεν εξέδωσε κανένα έγγραφο ή σφραγίδα ή πολιτική απόφαση."</ref> Popullsia greke e rajonit të Janinës autorizoi një komitet me qëllim që t'i paraqiste qeverive evropiane dëshirën e tyre për bashkimin me Greqinë; Dhimitër Hasjoti (Dimitrios Chasiotis), një anëtar i rëndësishëm i këtij komiteti, botoi një memorandum në Paris më 1879.<ref>Sakellariou (1997). fq. 293.</ref> Sipas regjistrimeve otomane të 1881/1893, qyteti dhe rrethinat e saj (kaza qendrore e Sanxhakut të Janinës) kishin një popullsi prej 4,759 myslimanëve, 77,258 ortodoksë (duke përfshirë greqishtfolësit dhe shqipfolësit), 3,334 hebrenj dhe 207 të huaj kombësisë.<ref name="Anastassiadou"/> Ndërsa një numër i shkollave në gjuhën turke u krijuan në atë kohë, arsimi në gjuhën greke ruajti pozicionin e saj të shquar. Edhe familjet myslimane të shquara të qytetit preferonin t'i dërgonin fëmijët e tyre në institucione greke të mirëpritura, sidomos Zosimea. Si rezultat, vazhdoi dominimi i gjuhës greke në qytet: procesverbali i këshillit të qytetit u mbajt në greqisht dhe gazeta zyrtare, ''Vilayet'', e themeluar në 1868, ishte dygjuhësore në [[turqisht]] dhe greqisht.<ref name="Anastassiadou"/> === Periudha moderne (nga viti 1913) === [[Skeda:Surrender of Yanina, 1913.png|200px|parapamje|Dorëzimi i Janinës nga osmanët në ushtrinë greke, pas Betejës të Bezhanit, 1913]] Janina pas betejës së Bezhanit në Luftën e Parë Ballkanike u pushtua dhe u inkorporua në shtetin grek më 21 shkurt 1913.<ref>Richard C. Hall (2002). ''[https://books.google.al/books?id=IuWAAgAAQBAJ&pg=PA72&dq=london+conference+1913&hl=en&sa=X&ved=0CBgQ6AEwADgKahUKEwjRyIaboNzIAhWFtBQKHUvLALo#v=onepage&q=london%20conference%201913&f=false The Balkan Wars 1912-1913: Prelude to the First World War]'', Routledge, fq. 72.</ref> Pasi Greqia e humbi luftën greko-turke (1919-1922) dhe shkëmbimin e mëvonshme të popullsisë, pjesa myslimane e popullsisë u largua dhe qyteti mori refugjatë grekë ortodoksë nga Anadolli. Një komunitet i vogël [[myslyman]] me origjinë shqiptare vazhdoi të jetonte në Janinë pas shkëmbimit, i cili në vitin 1940 numëronte 20 familje dhe u zvogëlua në 8 persona në vitin 1973.<ref>Foss, Arthur (1978). ''Epirus''. Faber. ISBN 978-0-571-10488-8. fq. 56. "The population exchange between Greece and Turkey which followed removed all those of Turkish origin so that, by 1940, only some twenty Muslim families of Albanian origin were left. In 1973, only eight Muslim remained, living together in an ancient house in the centre of Ioannina. The local authorities, we are told, had refused to allow them to use one of the remaining mosques for worship, their estates remain sequestered and a long battle for what they regard as their rights has so far come to nothing. Although Albanian, they could hope for no sympathy from the present regime in Albania and there was nowhere else for them to go."</ref> Në vitin 1940 gjatë Luftës së Dytë Botërore kapja e qytetit u bë një nga objektivat kryesore të Ushtrisë Italiane. Megjithatë, mbrojtja greke në [[Galbaqi|Galbaq]] e shtyu ushtrinë italiane.<ref>Sakellariou (1997). fq. 391.</ref> Në prill të vitit 1941, Janina u bombardua intensivisht nga forcat gjermane edhe gjatë negociatave që çuan në kapitullimin e ushtrisë greke.<ref>Sakellariou (1997). fq. 400.</ref> Gjatë pushtimit të mëvonshëm të Greqisë nga fuqisë të Boshtit, bashkësia hebraike e qytetit u zu nga gjermanët në vitin 1944 dhe më së shumti u zhdukën në kampet e përqendrimit.<ref name="Anastassiadou">Anastassiadou, Meropi (2002). "Yanya". In Bearman, P. J.; Bianquis, Th.; Bosworth, C. E.; van Donzel, E.; Heinrichs, W. P. The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume XI: W–Z. Leiden: E. J. Brill. ISBN 90-04-12756-9. fq. 282–283.</ref> Universiteti i Janinës u financua në vitin 1970; deri atëherë, fakultetet e arsimit të lartë në qytet ishin pjesë e Universitetit Aristotel të Selanikut.<ref>Sakellariou, M. V. (1997). ''[https://books.google.com.au/books?id=UV1oAAAAMAAJ&redir_esc=y Epirus, 4000 years of Greek history and civilization]''. Athens: Ekdotike Athenon. ISBN 978-960-213-371-2. fq. 418.</ref> == Shih edhe == * [[Dëbimi i shqiptarëve nga Greqia]] * [[Janinës ç'i panë sytë]] == Lidhje të jashtme == {{Commonscat|Ioannina}} * [http://ioannina.uoi.gr/index_en.html Informacione mbi qytetin (anglisht)] * [http://www.uoi.gr/ Universiteti i Janinës (anglisht dhe greqisht)] * [http://www.fallingrain.com/world/GR/58/Ioannina.html vendndodhja] == Burimet == {{reflist|3}} {{Qarku i Janinës}} [[Kategoria:Qytete në Greqi]] 1k09rkfvuanmmahk6n2b3mlbpnvrp3c 10 46837 2464927 2341909 2022-07-23T17:40:57Z 130.0.28.31 Lhddho wikitext text/x-wiki {{Njoftim | tipi = përmbajtje | stili = | figura =[[Image:Other languages icon.svg|55px|djathtas|Shpjegim]] | figra_djathtas = | përmbajtja = '''{{#ifeq:{{NAMESPACE}}|{{ns:0}}|Ky artikull|Kjo faqe}} ka përmbajtje ose është {{#ifeq:{{NAMESPACE}}|{{ns:0}}|tërësisht}} në gjuhë të huaj, dhe jo në [[Shqip|gjuhën shqipe]].'''{{#if:{{{1|}}}{{{data|}}}| <small>({{{1|}}})</small>}}<br/><small>Pjesa e mëposhtme e artikullit nuk është e tëra në gjuhën shqipe ose termet, fjalët, fjalitë e përdorura në gjuhë të huaja nuk janë të përkthyera ose komentuara në shqip. Kjo pjesë bie në kundërshtim me rregulloren e Wikipedisë në gjuhën shqipe, për këtë arsye '''NUK MUND''' të merret si e saktë '''derisa të rregullohet'''</small>. |} <!-----------------------------------------------Kat------------------------------------------------> <!--{{#ifeq:{{NAMESPACE}}|{{ns:0}}| [[Kategoria: Artikuj për përmirësim|{{#if: {{{1|}}}{{{categoria|}}}|/{{{1|}}}{{{categoria|}}}}}]]}}--> {{#ifeq:{{NAMESPACE}}|{{ns:0}}|[[Kategoria:Për përmirësim:Gjuha|{{PAGENAME}}]] }} }} <noinclude> <!-----------------------------------------------Përdorimi------------------------------------------> <code>'''<nowiki>{{Gjuha shqipe}}</nowiki>'''</code><br> <code>'''<nowiki>{{Gjuha shqipe|koha}}</nowiki>'''</code> <code>'''<nowiki>{{Gjuha shqipe|kategoria|koha}}</nowiki>'''</code> <!-----------------------------------------------kat------------------------------------------------> </noinclude> [[Kategoria:Për përmirësim:Gjuha|!]] <!-----------------------------------------------if---kat-------------------------------------------> {{#ifeq:{{NAMESPACE}}|{{ns:10}}|[[Kategoria:Stampa pastrimesh|{{PAGENAME}}]]}} i6xyrtfwok2apkdkb2t5p7ho1ordka2 2464928 2464927 2022-07-23T17:47:33Z 130.0.28.31 wikitext text/x-wiki {{Njoftim | tipi = përmbajtje | stili = | figura =[[Image:Other languages icon.svg|55px|djathtas|Shpjegim]] | figra_djathtas = | përmbajtja = '''{{#ifeq:{{NAMESPACE}}|{{ns:0}}|Ky artikull|Kjo faqe}} ka permbajtje ose ashte {{#ifeq:{{NAMESPACE}}|{{ns:0}}|tërësisht}} n' gjuhe t' huj, dhe jo n' [[Shqip|gjuhen shqipe]].'''{{#if:{{{1|}}}{{{data|}}}| <small>({{{1|}}})</small>}}<br/><small>Pjesa e mëposhtme e artikullit nuk është e tëra në gjuhën shqipe ose tërmet, fjalët, fjalitë e përdorura në gjuhë të huaja nuk janë të përkthyera ose komentuara në shqip. Kjo pjesë bie në kundërshtim me rregulloren e Wikipedia në gjuhën shqipe, për këtë arsye '''NUK MUNDET''' ME U MARR SI E SAKT '''derisa të rregullohet'''</small>. |} <!-----------------------------------------------Kat------------------------------------------------> <!--{{#ifeq:{{NAMESPACE}}|{{ns:0}}| [[Kategoria: Artikuj për përmirësim|{{#if: {{{1|}}}{{{categoria|}}}|/{{{1|}}}{{{categoria|}}}}}]]}}--> {{#ifeq:{{NAMESPACE}}|{{ns:0}}|[[Kategoria:Për përmirësim:Gjuha|{{PAGENAME}}]] }} }} <noinclude> <!-----------------------------------------------Përdorimi------------------------------------------> <code>'''<nowiki>{{Gjuha shqipe}}</nowiki>'''</code><br> <code>'''<nowiki>{{Gjuha shqipe|koha}}</nowiki>'''</code> <code>'''<nowiki>{{Gjuha shqipe|kategoria|koha}}</nowiki>'''</code> <!-----------------------------------------------kat------------------------------------------------> </noinclude> [[Kategoria:Për përmirësim:Gjuha|!]] <!-----------------------------------------------if---kat-------------------------------------------> {{#ifeq:{{NAMESPACE}}|{{ns:10}}|[[Kategoria:Stampa pastrimesh|{{PAGENAME}}]]}} fx2gbcch2n9z70bopmiysq8coyv9ckf 0 49668 2464952 2002399 2022-07-23T20:01:05Z Jeaahh 141516 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Mustafa Krantja (portret).jpg|parapamje|Mustafa Krantja]] '''Mustafa Krantja''' ([[Kavaja|Kavajë]], [[10 prill]] [[1921]] - 4 janar 2002) ka qenë mësues si dhe dirigjent shqiptar, i nderuar me çmimin [[Artist i Popullit]]. == Biografia == U lind në Kavajë, më pas vijoi studimet në [[Normalja e Elbasanit|Normalen]] e [[Elbasani]]t, ku mori kontaktin e parë si artist me popullin. Pas një aktiviteti muzikor dhe njëkohësisht edhe atdhetar në korrik të vitit 1944 erdhi në Tiranë në orkestrën e Radio Tiranës si violinist i parë. Më vonë u bë dirigjent i saj dhe krijoi një kuartet harqesh. Kreu studime në Konservatorin e Pragës për dirizhurë dhe kompozicion dhe më pas në Akademinë e Lartë të Artit Muzikor. Ishte dirigjent i operave të para shqiptare “Mrika”, “Skënderbeu’, i baletit të parë shqiptar, “[[Halili dhe Hajrija (dramë)|Halili dhe Hajria]]” si dhe shumë veprave të tjera orkestrale shqitare. Është lauruar me çmime të Republikës, Urdhërin “Naim Frashëri”, dhe është dekoruar me medaljen “Dvurzhak” nga presidenti çek. Eshtë dirigjenti i pare i Teatrit te Operas dhe Baletit, qe me pjekurine e tij artistike hodhi bazat e dirigjimit operistik ne vendin tone. Karakteristika e tij themelore ne kete ndermarrje shume te rendesishme ishte puna pedagogjike, pergatitja serioze e provave me kengetaret, korin, orkestren, me nje plan te qart profesional, zhvillimi i provave te para me penelata te gjera, pa u zhytur qysh ne fillim ne detaje te hollesishme qe i tankon nje etape te ardhshme te mevonshme, bashkpunim i mire me autoret e shfaqjes:regjizor, mjeshter kori, koreograf, siguria e larte ne dirigjimin e shfaqjes, zoterimi i plote i çdo detaji artistik, qartesia e gjaktoftesia ne mardhenjiet e tij me interpretuesit, si ne prova, ashtu dhe ne shfaqje. Keto karakteristika te tij u vune re qe ne dirigjimin e operas “Rusallka” te Dargomirxhskit (27.11.1953), qe ishte shfaqja e pare operistike absolute ne vendin tone. Ato u perfeksionuan çdo dite e me teper ne shfaqjet e ardhshme, duke i dhene vulen personale stilit te tij dirizhorial. Prove per kete jane premierat e operave: 1953 “Rusallka” (Dargomirzhskil) 1954: “Ivan Susanjin (Glinka) 1956: “Nusja e shitur” (Smetana) 1956: “Traviata” (Verdi) 1957: “Jollanta” (Cajkovskij) 1958: “Berberi i Siviljes” (Rosini) 1959: “Kavaleria Rustikana (Maskanji) 1959: “Mrika” (P. Jakova) 1961:Shfaqje me skena nga operat: “Dasma e Figaros” (Mozart), “Boris Godunov” (Musorgskij), “Trovatore” (Verdi), 1962: “Karmen” (Bize) 1963: “Bohema (Puçini) 1963: ”Aleko” (Rahmaninov) 1964: ”Peshkataret e Perlave (Bize) 1964: Prologu i operas “Borebardha” (Rimskij-Korsakov) 1965: ”Rigoleto” (Verdi) 1966: “Mrika” (P. Jakova) rivenie 1968: “Gjergj Kastrioti Skenderbeu” (P. Jakova) 1975: “Komisari” (N. Zoraqi), etj. == Mirënjohjet == I është dhënë titulli “Artist i Popullit” dhe “Profesor”. Urdheri i punes i klasit te II Urdheri i punes i klasit te I Çmimi i Republikes i shkalles se II Urdheri “Naim Frasheri” i klasit te I per veprimtari artistike Urdheri “Naim Frasheri” i klasit te I per sherbime ne shkollat shqipe te zonave verilindore jashte kufijve politike te shtetit shqiptar te vitit 1913. Titullin “Artist i Merituar” i Republikes Popullore te Shqiperise Titullin “Artist i Popullit” i Republikes Popullore te Shqiperise Titullin shkencor “Profesor” Medaljen e 50-vjetorit te çlirimit per kontribut gjate luftes antifashiste NÇL Medaljen e nderit te operas Azerbajxhanit ne Baku Medaljen “Antar Nderi i Perjetshem” i Qendres Nderkombetare te Kultures, Artit dhe Literatures me seli ne qytetin e Brindizit(Itali) “Cikal” Titullin “Qytetar Nderi” i qytezes Citolibe ne Republiken Çeke. Medalja perkujtimore “Dvorzhak” nga Ministri i Kultures i Republikes Çeke. == Lidhje të jashtme == http://www.kavajaonline.com/forumi/topic/3215-mustafa-krantja-babai-i-dirigjimit/ == Referimet == {{reflist}} [[Kategoria:Lindje 1921]] [[Kategoria:Vdekje 2002]] [[Kategoria:Njerëz nga Kavaja]] [[Kategoria:Dirigjentë shqiptarë]] [[Kategoria:Artist i Popullit]] 1eruqug31wj1rly3yu1k0h924be4rb8 0 55885 2464856 2464557 2022-07-23T12:38:16Z 185.33.33.198 wikitext text/x-wiki {{Pp-semi-protected}}{{Neutralitet i dyshimtë}}{{Infobox company | name = DigitAlb sh.a | logo = Digitalb_logo.png | logo_size = 204px | type = Shoqëri aksionere | industry = [[Komunikimi]], [[Prodhime mediatike]] | genre = Një gjini 18-vjeçare | founder = [[Dritan Hoxha]] | area_served = [[Shqipëri]], [[Kosovë]], [[Europë]], [[Amerika Veriore]] | key_people = Vjollca Hoxha & Arben Taipi | products = Dekodera,Hard Disk | services =Programe televizive | revenue = | operating_income = TV Channels of package ,for little childrens(babies),middle childrens(adults),film,music,family,sport. | net_income = | assets = | equity = | owner = <br>Union Distribucion Service Albania (10% of shares)<br>DEM Capital (10% of shares)<br>Union Group (10% of shares)<br>Loresa (30% of shares)<br>E&E Investment (10%of shares)<br>Others (30%of shares) | num_employees = | parent = [[Top Media-Now]] | divisions = | footnotes = | intl = | homepage = {{URL|http://www.digitalb.al/|}} | foundation = | location_city = [[Tiranë]] | location_country = [[Shqipëri]] | location =Rruga 'Pavarësia' nr. 39 ,Kashar | locations = DigitAlb Unit | market cap = DigitAlb Unit |Të lidhura=Bucconox}} '''DigitAlb''' është platformë digjitale tokësore dhe satelitore [[shtetërore]] nga DigtAlb sh.a DigitAlb, filloi transmetimet më [[15 korrik]] të vitit [[2004]], dhe mbulon me sinjal digjital Tokësor qytetet kryesore të [[Shqipëria|Shqipërisë]]: [[1.Berat]], [[2.Tiranë]], [[3.Durrës]], [[4.Krujë]], [[5.Elbasan]], [[6.Vlorë]], [[7.Shkodër]], [[8.Korçë]], [[9.Pogradec]], [[10.Fier]], [[11.Lushnjë]] ,të tjera Janë gjithësej 11 qarqe dhe të tjera që DigitAlb mbulon me sinjal digjital Në [[muajin Dhjetor]] të vitit [[2007]] DigitAlb implementon në platformën satelitore ekzistuese transmetimin HDTV-High-Definition Television. Kanalet e tij u rropën nga kompania gjysmë telefonike dhe gjysmë televizive,ALBtelecom. == Informacione teknike == '''DigitAlb''' transmetohet edhe në satelitin Eutelsat W3C 16° EAST EUROPE B në frekuencat bandore : 1.Frekuenca 10762, Banda 30000, FEC 3/5, POL H, MOD 8PSK 2.Frekuenca 10803, Banda 29950, FEC 2/3, POL H, MOD 8PSK 3.Frekuenca 10845, Banda 30000, FEC 3/5, POL H, MOD 8PSK 4.Frekuenca 10886, Banda 30000, FEC 3/5, POL H, MOD 8PSK. Janë gjithësej 4 frekuenca bandore ku DigitAlb trasmetohet në këtebsatelit ,"Eutelsat W3C 16 grade Europa lindore B". Që prej fillimeve të tij '''DigitAlb''' e nisi me dekodera në teknologjinë SD (standard-definition), Opentech ODS 3000C, më pas nga viti 2007 u implementua teknologjia HDTV (High Definition Television) me dekoder të tipit KSF-S660HDCO. Prej vitit 2013 DigitAlb hodhi në treg dekoderin FlyBox fjala e fundit e teknologjisë. Ky dekoder shumëpërdorimësh ka një sërë funksionesh interaktive si PVR, Timeshift, Push VOD ka të bëjë me qasjen e katalogut Popcorn (këto funksione mundësohen me Hard Disk-un e '''DigitAlb'''). Por dekoderi FlyBox mund të lidhet edhe me internet nëpërmjet LAN (kabëll) ose WIFI dhe mundëson VOD-katalogu Popcorn, radio nga interneti, lajme, shtypin e ditës, horoskopin ,të tjera. === Modelet e dekoderave dhe pajisjeve që DigitAlb ka lançuar që nga krijimi i tij: === 1.Dekoder SD Opentech ODS 3000C, Opentech ODS 2000C(dekoder i vjetër SD i DigitAlb) 2.Dekoder HD Kaon KSF-S660HDCO, Opentech ODS 3000H, ODS 2000H(dekoder i vjetër HD i DigitAlb) 3. Dekoder DVB-T2 HD ZGA 3000T(dekoder DVB-T2 HD ZGA 3000T premium i DigitAlb) 4.Dekoder FlyBox(dekoder i ri i DigitAlb) 5. HDD (Hard Disk i '''DigitAlb''') 6.FlyBox mini dekoder (dekoder i vogël i ri i DigitAlb) Janë gjithësej 6 dekodera dhe 1 hard disk i kësaj pakete të kësaj platforme. Dekoderat e vjetër,premium,hard disk,të rinj '''DigitAlb''' të prodhuara nga vetë kompania janë të mbrojtur nga teknologjia 'Conax Embedded'. == Historia e DigitAlb== Viti [[2004]], do shënohet si një vit kulmor në fushën e zhvillimit tërësor të medias elektronike në Shqipëri duke krijuar në të njëjtën kohë, premisat e duhura për fillimin e transmetimeve të programeve televizive dhe radio nëpërmjet një tjetër teknologjie transmetimi, atë dixhitale. E pikërisht në këtë kohë, më [[15 korrik]] të vitit [[2004]] nisi zyrtarisht transmetimet platforma e parë televizive dixhitale në Shqipëri. Lindi [[DigitAlb]], një ndër të parat platforma dixhitale tokësore në [[Evropa|Evropë]], duke shënuar kështu dhe zhvillimin më të madh në historinë e transmetimeve televizive shqiptare. Ideja dhe iniciativa e [[Dritan Hoxha|Dritan Hoxhës]], filloj të realizohej dhe të merrte jetë edhe pse mes kundërshtive të forta politike e institucionale të kohës, përplasjeve me konceptet dhe mentalitetet skeptike ekzistuese dhe pesimizmit të elementëve të ndryshëm të tregut. Menjëherë u ndje fillimi i një ere të re. Fillimisht u mbulua me sinjal [[Tirana]] dhe Durrësi dhe më pas një nga një, Fieri, Lushnja, Elbasani, Shkodra e Vlora. Një gamë e gjerë programesh, nga çdo zhanër, ofruar përmes kanaleve tematikë të platformës nisi të plotësojë “oreksin” e publikut për të ndjekur gjithçka donte në ekran e të gjitha këto përmes cilësisë tepër të lartë të figurës dhe zërit, info elektronike EPG, dekoder të personalizuar me menu në shqip, deri atëherë e pamendueshme. Për herë të parë lindën kanalet e fëmijëve 24 orë të dubluara në shqip. Më [[15 Dhjetor|15]] dhjetor të vitit [[2004]], vetëm 5 muaj nga lindja, '''DigitAlb''' shënon një hap të ri, ai fillon edhe transmetimin e kanaleve të tij në satelit në mbarë [[Evropa|Evropën]] duke qenë e vetmja platformë e re dixhitale e kontinentit të vjetër në transmetime tokësore dhe satelitore njëkohësisht. Kështu '''DigitAlb''' nisi të përçonte Shqipërinë kudo ku punojnë e jetojnë shqiptarë. Në vitet e para dhe ne vazhdimësi, '''DigitAlb''', shtonte numrin e kanaleve të platformës së tij, duke plotësuar më mirë gamën e kërkesave dhe shijeve të publikut, me më shumë kanale për fëmijë, më shumë kanale filmash, më shumë dokumentarë, dhe të gjitha në shqip, me më shumë muzikë dhe sport. Duke shtuar vazhdimisht numrin e shërbimeve dhe nivelin e kualitetit në transmetimin e programeve, '''DigitAlb''' ka qenë dhe mbetet përherë pararojë absolute e teknologjisë më të fundit digjitale dhe programacionit më të plotë dhe cilësor, jo vetëm në Shqipëri por edhe më gjerë ; në rajon e Evropë. Në dhjetor të vitit 2007 '''DigitAlb''' implementon në platformën satelitore stadin më të avancuar të transmetimeve televizive digjitale ; HDTV - High Definition Television me anë të së cilës arrihet të përcillet në masën më perfektë të mundshme, çdo detaj i figurës dhe zërit. '''DigitAlb''' ishte e vetmja platformë në Evropë që hidhte në satelit 6 kanale të rinj tematikë me profile të ndryshëm që transmetojnë në këtë kualitet [[Filmi|filma]], dokumentarë, [[Sporti|sport]], seriale, programe për të rritur, show dhe spektakël e çdo gjë tjetër dhe duke u identifikuar kështu nga të gjithë si një platformë lider. '''DigitAlb''', vazhdon të thyejë njëpasnjëshëm kufijtë duke qenë gjithnjë e më i kërkuar në treg e duke shtuar vit pas viti shërbimet dhe numrin e abonentëve. Më 3 nëntor të [[2008|2008-ës]], '''DigitAlb''' nis në transmetim Tokësor & Satelitor shërbimin televiziv '''Pagues për pamje''', nëpërmjet kanalit të posaçëm Digi Gold ku ofrohen përmes pagesës së dedikuar për çdo event, filmat më të fundit dhe programe të zhanreve të tjera. Pjesë e paketës PPV të [[DigitAlb]] janë edhe 2 kanalet sezonalë [[Big Brother VIP (BBVreality show)|Big Brother VIP (BBV)]]të cilët transmetojnë LIVE 24 orë në 24 gjithçka që ndodh mes banorëve të shtëpisë më të vëzhguar në Shqipëri. '''DigitAlb''' futi një frymë krejt të re në ekranet shqiptare, duke sanksionuar imazh dhe zë zyrtar, duke promovuar në një formë krejtësisht të veçantë e origjinale, ç'ka e bëjnë të jetë gjithnjë e më tërheqës për publikun. Ajo që e bën '''DigitAlb''' të suksesshëm, është përmbajtja e programeve që ofron për abonentët. Sot '''DigitAlb''' transmeton : * '''39 kanale SD''' dhe 17 kanale HD, gjithsej '''56 kanale''' në platformën tokësore.(trasmeton 39 dhe 56 kanalet e saj më të vjetra me definacion standard nga sot) * '''53 kanale SD''' dhe 25 kanale HD, gjithsej '''78 kanale''' në platformën satelitore.(transmeton 53 dhe 78 kanale SD dhe HD në platformën e saj satelitore sot) * '''33 kanale''' në shërbimin mobile (OTT, [[DigitAlb|Digitalb]] KUDO),(transmeton 33 kanale në shërbimin e lëvizshëm sot ) Organizimi i kanaleve bëhet sipas tematikës së programeve që ata transmetojnë. Kështu pra, '''DigitAlb''' ka krijuar 3 kanale të dashura që u dedikohen tërësisht fëmijëve të vegjël (Bebeve dhe bebave)dhe adoleshentëve(fëmijëve të mesëm), të cilët përbëjnë edhe një nga pjesët më të vyera të platformës e ku është investuar së tepërmi vit pas viti. Prodhimet origjinale për '''[[Bang Bang]]''', '''[[Çufo]]''' e '''[[Junior TV]]''', me karakter didaktik dhe argëtues Paketa'''DigitAlb''' krijoi sloganin,'''[[Bang Bang]]'''[[Çufo]]'''[[Junior TV]]-“ABC”-ja e gjithë fëmijëve shqiptarë të cilët jetojnë jashtë vëndit. 3 kanale tematikë dedikuar dokumentarit natyror,historik,shkencor. '''Explorer Shkencë''', '''Explorer Histori''', '''Explorer Natyra''' janë tashmë enciklopedia e gjithsecilit duke ofruar të reja e fakte nga çdo fushë e jetës. '''DigitAlb''' ka krijuar plot 11 kanale që i kushtohen botës së filmit të parë dhe të artë ('''Digi Gold''', '''Film Një HD''', '''Film Dy HD''', '''EuroFilm''', '''Film Autor''', '''Film Hits''', '''Film Hits +1''', '''Film Thriller''', '''Film Dramë''','''Film Aksion''', '''Film Komedi'''), me një gamë të gjerë zhanresh dhe produksionesh, duke qenë kështu vërtet '''“kinemaja në shtëpinë tuaj”'''! Disa kanale kushtuar muzikës shqiptare dhe të huaj, ku spikasin '''My Music''' me hitet më të fundit të muzikës botërore dhe artistëve shqiptarë, '''Melody TV''' krijuar për shpirtin shqiptar me muzikë shqip të vjetër dhe '''FolkloRit''' me folkun shqiptar duke e përcjellë traditën tonë kudo ku shqiptarët jetojnë. Kanali "'''Family HD'''" dedikuar familjes, është kanali ku transmetohen reality show dhe serialet më të suksesshëm, programe gjeneraliste për të gjithë familjen nga të gjitha zhanret. Shtatë kanale sportive HD janë pjesë e buqetës bashkangjitur dy kanalet e gjigantit sportiv evropian '''Eurosport 1 HD''' dhe '''Eurosport 2 HD''' me evente nga të gjitha disiplinat sportive, bashkë edhe me një kanal tërësisht në dispozicion të abonentëve dhe atyre që duan të bëhen pjesë e kësaj familjeje të madhe, duke i njohur me programet, shërbimet, ofertat dhe të rejat më të fundit ('''Promo'''). Ndryshe nga deri më parë, tashmë platforma '''DigitAlb''' prezantohet me një imazh tërësisht të ri. Ndryshimi ndihet kudo, në çdo kanal dhe shoqërohet edhe nga një pasurim i programacionit si kurrë më parë. Në vitin 1995,Platforma "DigitAlb"përthithi platformën "Supersport" == Lista e kanaleve == * '''Kanalet Gjeneraliste''' : [[Top Channel|Top Channel HD]], [[TV Klan|Klan HD]], Klan Plus, RTV Ora, Klan Macedonia, Klan Kosova HD, [[RTSH|RTSH-1]], IN tv, [[Kohavision]], [[RTV 21]],Dritare TV, [[Channel One]], RTK 1, First TV, [[Alsat Digital|Alsat]] M, Rrokum TV, Tribuna Channel, TV Dukagjini, Kanal10, Star Plus HD, MCN TV * '''Kanalet kushtuar traditës shqiptare''' : T HD * '''Kanalet kushtuar serialeve :''' Stinët, TDC - Timeless Drama Channel. * '''Kanalet informative''' : [[Top NEWS|Top News]], News 24, Report TV, Ora News, ABC News, FAX News, Scan TV, UTV News. Euronews Albania, A2 CNN, Klan News * '''Kanalet për filma''' : Film Një HD, Film Dy HD, EuroFilm, Film Autor, Film Hits, Film Thriller, Film Dramë, Film Aksion, Film Komedi. * '''Kanale për të gjithë familjen:''' Family HD * '''Kanalet për dokumentarë''': Explorer Shkencë, Explorer Histori, Explorer Natyra. * '''Kanalet sportive të paketës që përthithi "Supersport",dhe të sportit europian,"Eurosport"''': [[SuperSport|SuperSport-1 HD]], [[SuperSport|SuperSport-2 HD]], [[SuperSport|SuperSport-3 HD]], [[SuperSport|SuperSport-4 HD]], [[SuperSport|SuperSport-5 HD]], [[SuperSport|SuperSport-6 HD]], [[SuperSport|SuperSport-7 HD]]. [[Eurosport|Eurosport-1 HD]], [[Eurosport|Eurosport-2 HD]]. * '''Kanalet për fëmijë''': [[Bang Bang]], [[Çufo]], [[Junior TV]]. * '''Kanalet për blerje''': BCTV Europe ,Shop TV * '''Kanalet muzikore''': My Music, Melody TV, SuperSonic TV, STV Folk, City TV, ALBUK TV, Klan Music. * '''Kanalet Pay-Per-View''': Digi Gold (vetëm në VOD- katalogu PopCorn, kategoria GOLD). * '''Kanalet sezonalë kushtuar Big Brother Albania''': [[Big Brother (Albania)|Big Brother 1]], [[Big Brother (Albania)|Big Brother 2]]. * '''Kanalet e huaja''': [[Disney Channel (Shqipëri)|Disney Channel]], [[Fox Broadcasting Company|FOX]], [[Fox Broadcasting Company|Fox Life]], FOX Movies, Baby TV, [[Nickelodeon]], Nicktoons, Rai 1, Rai 2, Canale 5, Italia 1, Alpha TV, Skai TV, Fine Living, MTV Live HD, Fashion TV, TV 5-Monde, Euronews, [[CNN]], [[BBC World|BBC]], ZDF, Discovery Science HD, Investigation Discovery Xtra HD, Animal Planet HD, Discovery Channel, Discovery Turbo Xtra, TLC, National Geographic HD, Travel Channel HD, 24Kitchen, Eurosport HD, Eurosport 2 HD, , 360 TuneBox HD, FightBox HD, GameToon HD, Fast & Fun Box HD, DocuBox HD, Dorcel HD, Playboy TV etj. *'''Kanalet radio në të dyja platformat:''' [[Top Albania Radio]], [[Top Gold Radio]], City Radio Albania, My Music Radio, Radio-Tv News 24, NRG Radio, Radio Klan,Radio Ora News. == Referime == # https://www.digitalb.al/platforma-tokesore/ # https://www.digitalb.al/platforma-satelitore # http://www.ikub.al/biznese/805256887/Article_DIGITALB.aspx?cookiesEnabled=false {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200124023525/http://www.ikub.al/biznese/805256887/Article_DIGITALB.aspx?cookiesEnabled=false |date=24 janar 2020 }} # https://www.lyngsat.com/packages/DigitAlb.html #https://sq.kingofsat.net/pack-digitalb.php {{ref}} == Shiko edhe == * [[Top Media]] *[[Dritan Hoxha (gazetar)|Dritan Hoxha]] * [[Top Channel]] * [[Top Albania Radio]] * [[Top NEWS]] * [[T-HD]] * [[Bang Bang]] * [[Çufo|Çufo TV]] * [[Junior TV]] * [[SuperSport]] * [[Genc Gjineci]] * [[Alban Jaho]] * [[Top Gold Radio]] * [[Shqip (gazetë)|Gazeta Shqip]] == Lidhje të jashtme == * Faqja Zyrtare e [[DigitAlb]] http://www.digitalb.al * Faqja Zyrtare e [[SuperSport]] https://www.supersport.al/ * Për [[Zvicra|Zvicër]] faqet Zyrtare http://www.digitalb-tv.ch dhe http://www.digitalb.ch Nga CR.Petrit.Emini.ViTi {{Televizioni në Shqipëri}} [[Kategoria:Kompani në Shqipëri]] [[Kategoria:Platformë Televizive]] mbi6vilzd6fwf8v9b1nwfzpmrkf8sni 2465000 2464856 2022-07-24T07:19:36Z 185.33.33.198 Korrigjim gabim shtypi wikitext text/x-wiki {{Pp-semi-protected}}{{Neutralitet i dyshimtë}}{{Infobox company | name = DigitAlb sh.a | logo = Digitalb_logo.png | logo_size = 204px | type = Shoqëri aksionere | industry = [[Komunikimi]], [[Prodhime mediatike]] | genre = Një gjini 18-vjeçare | founder = [[Dritan Hoxha]] | area_served = [[Shqipëri]], [[Kosovë]], [[Europë]], [[Amerika Veriore]] | key_people = Vjollca Hoxha & Arben Taipi | products = Dekodera,Hard Disk | services =Programe televizive | revenue = 0 | operating_income = TV Channels of package ,for little childrens(babies),middle childrens(adults),film,music,family,sport. | net_income = 0 | assets = 0 | equity = 0 | owner = <br>Union Distribucion Service Albania (10% of shares)<br>DEM Capital (10% of shares)<br>Union Group (10% of shares)<br>Loresa (30% of shares)<br>E&E Investment (10%of shares)<br>Others (30%of shares) | num_employees = | parent = [[Top Media-Now]] | divisions = | footnotes = | intl = | homepage = {{URL|http://www.digitalb.al/|}} | foundation = | location_city = [[Tiranë]] | location_country = [[Shqipëri]] | location =Rruga 'Pavarësia' nr. 39 ,Kashar | locations = DigitAlb Unit | market cap = DigitAlb Unit |Të lidhura=Bucconox}} '''DigitAlb''' është platformë digjitale tokësore dhe satelitore [[shtetërore]] nga DigtAlb sh.a DigitAlb, filloi transmetimet më [[15 korrik]] të vitit [[2004]], dhe mbulon me sinjal digjital Tokësor qytetet kryesore të [[Shqipëria|Shqipërisë]]: [[1.Berat]], [[2.Tiranë]], [[3.Durrës]], [[4.Krujë]], [[5.Elbasan]], [[6.Vlorë]], [[7.Shkodër]], [[8.Korçë]], [[9.Pogradec]], [[10.Fier]], [[11.Lushnjë]] ,të tjera Janë gjithësej 11 qarqe dhe të tjera që DigitAlb mbulon me sinjal digjital Në [[muajin Dhjetor]] të vitit [[2007]] DigitAlb implementon në platformën satelitore ekzistuese transmetimin HDTV-High-Definition Television. Kanalet e tij u rropën nga kompania gjysmë telefonike dhe gjysmë televizive,ALBtelecom. == Informacione teknike == '''DigitAlb''' transmetohet edhe në satelitin Eutelsat W3C 16° EAST EUROPE B në frekuencat bandore : 1.Frekuenca 10762, Banda 30000, FEC 3/5, POL H, MOD 8PSK 2.Frekuenca 10803, Banda 29950, FEC 2/3, POL H, MOD 8PSK 3.Frekuenca 10845, Banda 30000, FEC 3/5, POL H, MOD 8PSK 4.Frekuenca 10886, Banda 30000, FEC 3/5, POL H, MOD 8PSK. Janë gjithësej 4 frekuenca bandore ku DigitAlb trasmetohet në këtebsatelit ,"Eutelsat W3C 16 grade Europa lindore B". Që prej fillimeve të tij '''DigitAlb''' e nisi me dekodera në teknologjinë SD (standard-definition), Opentech ODS 3000C, më pas nga viti 2007 u implementua teknologjia HDTV (High Definition Television) me dekoder të tipit KSF-S660HDCO. Prej vitit 2013 DigitAlb hodhi në treg dekoderin FlyBox fjala e fundit e teknologjisë. Ky dekoder shumëpërdorimësh ka një sërë funksionesh interaktive si PVR, Timeshift, Push VOD ka të bëjë me qasjen e katalogut Popcorn (këto funksione mundësohen me Hard Disk-un e '''DigitAlb'''). Por dekoderi FlyBox mund të lidhet edhe me internet nëpërmjet LAN (kabëll) ose WIFI dhe mundëson VOD-katalogu Popcorn, radio nga interneti, lajme, shtypin e ditës, horoskopin ,të tjera. === Modelet e dekoderave dhe pajisjeve që DigitAlb ka lançuar që nga krijimi i tij: === 1.Dekoder SD Opentech ODS 3000C, Opentech ODS 2000C(dekoder i vjetër SD i DigitAlb) 2.Dekoder HD Kaon KSF-S660HDCO, Opentech ODS 3000H, ODS 2000H(dekoder i vjetër HD i DigitAlb) 3. Dekoder DVB-T2 HD ZGA 3000T(dekoder DVB-T2 HD ZGA 3000T premium i DigitAlb) 4.Dekoder FlyBox(dekoder i ri i DigitAlb) 5. HDD (Hard Disk i '''DigitAlb''') 6.FlyBox mini dekoder (dekoder i vogël i ri i DigitAlb) Janë gjithësej 6 dekodera dhe 1 hard disk i kësaj pakete të kësaj platforme. Dekoderat e vjetër,premium,hard disk,të rinj '''DigitAlb''' të prodhuara nga vetë kompania janë të mbrojtur nga teknologjia 'Conax Embedded'. == Historia e DigitAlb== Viti [[2004]], do shënohet si një vit kulmor në fushën e zhvillimit tërësor të medias elektronike në Shqipëri duke krijuar në të njëjtën kohë, premisat e duhura për fillimin e transmetimeve të programeve televizive dhe radio nëpërmjet një tjetër teknologjie transmetimi, atë dixhitale. E pikërisht në këtë kohë, më [[15 korrik]] të vitit [[2004]] nisi zyrtarisht transmetimet platforma e parë televizive dixhitale në Shqipëri. Lindi [[DigitAlb]], një ndër të parat platforma dixhitale tokësore në [[Evropa|Evropë]], duke shënuar kështu dhe zhvillimin më të madh në historinë e transmetimeve televizive shqiptare. Ideja dhe iniciativa e [[Dritan Hoxha|Dritan Hoxhës]], filloj të realizohej dhe të merrte jetë edhe pse mes kundërshtive të forta politike e institucionale të kohës, përplasjeve me konceptet dhe mentalitetet skeptike ekzistuese dhe pesimizmit të elementëve të ndryshëm të tregut. Menjëherë u ndje fillimi i një ere të re. Fillimisht u mbulua me sinjal [[Tirana]] dhe Durrësi dhe më pas një nga një, Fieri, Lushnja, Elbasani, Shkodra e Vlora. Një gamë e gjerë programesh, nga çdo zhanër, ofruar përmes kanaleve tematikë të platformës nisi të plotësojë “oreksin” e publikut për të ndjekur gjithçka donte në ekran e të gjitha këto përmes cilësisë tepër të lartë të figurës dhe zërit, info elektronike EPG, dekoder të personalizuar me menu në shqip, deri atëherë e pamendueshme. Për herë të parë lindën kanalet e fëmijëve 24 orë të dubluara në shqip. Më [[15 Dhjetor|15]] dhjetor të vitit [[2004]], vetëm 5 muaj nga lindja, '''DigitAlb''' shënon një hap të ri, ai fillon edhe transmetimin e kanaleve të tij në satelit në mbarë [[Evropa|Evropën]] duke qenë e vetmja platformë e re dixhitale e kontinentit të vjetër në transmetime tokësore dhe satelitore njëkohësisht. Kështu '''DigitAlb''' nisi të përçonte Shqipërinë kudo ku punojnë e jetojnë shqiptarë. Në vitet e para dhe ne vazhdimësi, '''DigitAlb''', shtonte numrin e kanaleve të platformës së tij, duke plotësuar më mirë gamën e kërkesave dhe shijeve të publikut, me më shumë kanale për fëmijë, më shumë kanale filmash, më shumë dokumentarë, dhe të gjitha në shqip, me më shumë muzikë dhe sport. Duke shtuar vazhdimisht numrin e shërbimeve dhe nivelin e kualitetit në transmetimin e programeve, '''DigitAlb''' ka qenë dhe mbetet përherë pararojë absolute e teknologjisë më të fundit digjitale dhe programacionit më të plotë dhe cilësor, jo vetëm në Shqipëri por edhe më gjerë ; në rajon e Evropë. Në dhjetor të vitit 2007 '''DigitAlb''' implementon në platformën satelitore stadin më të avancuar të transmetimeve televizive digjitale ; HDTV - High Definition Television me anë të së cilës arrihet të përcillet në masën më perfektë të mundshme, çdo detaj i figurës dhe zërit. '''DigitAlb''' ishte e vetmja platformë në Evropë që hidhte në satelit 6 kanale të rinj tematikë me profile të ndryshëm që transmetojnë në këtë kualitet [[Filmi|filma]], dokumentarë, [[Sporti|sport]], seriale, programe për të rritur, show dhe spektakël e çdo gjë tjetër dhe duke u identifikuar kështu nga të gjithë si një platformë lider. '''DigitAlb''', vazhdon të thyejë njëpasnjëshëm kufijtë duke qenë gjithnjë e më i kërkuar në treg e duke shtuar vit pas viti shërbimet dhe numrin e abonentëve. Më 3 nëntor të [[2008|2008-ës]], '''DigitAlb''' nis në transmetim Tokësor & Satelitor shërbimin televiziv '''Pagues për pamje''', nëpërmjet kanalit të posaçëm Digi Gold ku ofrohen përmes pagesës së dedikuar për çdo event, filmat më të fundit dhe programe të zhanreve të tjera. Pjesë e paketës PPV të [[DigitAlb]] janë edhe 2 kanalet sezonalë [[Big Brother VIP (BBVreality show)|Big Brother VIP (BBV)]]të cilët transmetojnë LIVE 24 orë në 24 gjithçka që ndodh mes banorëve të shtëpisë më të vëzhguar në Shqipëri. '''DigitAlb''' futi një frymë krejt të re në ekranet shqiptare, duke sanksionuar imazh dhe zë zyrtar, duke promovuar në një formë krejtësisht të veçantë e origjinale, ç'ka e bëjnë të jetë gjithnjë e më tërheqës për publikun. Ajo që e bën '''DigitAlb''' të suksesshëm, është përmbajtja e programeve që ofron për abonentët. Sot '''DigitAlb''' transmeton : * '''39 kanale SD''' dhe 17 kanale HD, gjithsej '''56 kanale''' në platformën tokësore.(trasmeton 39 dhe 56 kanalet e saj më të vjetra me definacion standard nga sot) * '''53 kanale SD''' dhe 25 kanale HD, gjithsej '''78 kanale''' në platformën satelitore.(transmeton 53 dhe 78 kanale SD dhe HD në platformën e saj satelitore sot) * '''33 kanale''' në shërbimin mobile (OTT, [[DigitAlb|Digitalb]] KUDO),(transmeton 33 kanale në shërbimin e lëvizshëm sot ) Organizimi i kanaleve bëhet sipas tematikës së programeve që ata transmetojnë. Kështu pra, '''DigitAlb''' ka krijuar 3 kanale të dashura që u dedikohen tërësisht fëmijëve të vegjël (Bebeve dhe bebave)dhe adoleshentëve(fëmijëve të mesëm), të cilët përbëjnë edhe një nga pjesët më të vyera të platformës e ku është investuar së tepërmi vit pas viti. Prodhimet origjinale për '''[[Bang Bang]]''', '''[[Çufo]]''' e '''[[Junior TV]]''', me karakter didaktik dhe argëtues Paketa'''DigitAlb''' krijoi sloganin,'''[[Bang Bang]]'''[[Çufo]]'''[[Junior TV]]-“ABC”-ja e gjithë fëmijëve shqiptarë të cilët jetojnë jashtë vëndit. 3 kanale tematikë dedikuar dokumentarit natyror,historik,shkencor. '''Explorer Shkencë''', '''Explorer Histori''', '''Explorer Natyra''' janë tashmë enciklopedia e gjithsecilit duke ofruar të reja e fakte nga çdo fushë e jetës. '''DigitAlb''' ka krijuar plot 11 kanale që i kushtohen botës së filmit të parë dhe të artë ('''Digi Gold''', '''Film Një HD''', '''Film Dy HD''', '''EuroFilm''', '''Film Autor''', '''Film Hits''', '''Film Hits +1''', '''Film Thriller''', '''Film Dramë''','''Film Aksion''', '''Film Komedi'''), me një gamë të gjerë zhanresh dhe produksionesh, duke qenë kështu vërtet '''“kinemaja në shtëpinë tuaj”'''! Disa kanale kushtuar muzikës shqiptare dhe të huaj, ku spikasin '''My Music''' me hitet më të fundit të muzikës botërore dhe artistëve shqiptarë, '''Melody TV''' krijuar për shpirtin shqiptar me muzikë shqip të vjetër dhe '''FolkloRit''' me folkun shqiptar duke e përcjellë traditën tonë kudo ku shqiptarët jetojnë. Kanali "'''Family HD'''" dedikuar familjes, është kanali ku transmetohen reality show dhe serialet më të suksesshëm, programe gjeneraliste për të gjithë familjen nga të gjitha zhanret. Shtatë kanale sportive HD janë pjesë e buqetës bashkangjitur dy kanalet e gjigantit sportiv evropian '''Eurosport 1 HD''' dhe '''Eurosport 2 HD''' me evente nga të gjitha disiplinat sportive, bashkë edhe me një kanal tërësisht në dispozicion të abonentëve dhe atyre që duan të bëhen pjesë e kësaj familjeje të madhe, duke i njohur me programet, shërbimet, ofertat dhe të rejat më të fundit ('''Promo'''). Ndryshe nga deri më parë, tashmë platforma '''DigitAlb''' prezantohet me një imazh tërësisht të ri. Ndryshimi ndihet kudo, në çdo kanal dhe shoqërohet edhe nga një pasurim i programacionit si kurrë më parë. Në vitin 1995,Platforma "DigitAlb"përthithi platformën "Supersport" == Lista e kanaleve == * '''Kanalet Gjeneraliste''' : [[Top Channel|Top Channel HD]], [[TV Klan|Klan HD]], Klan Plus, RTV Ora, Klan Macedonia, Klan Kosova HD, [[RTSH|RTSH-1]], IN tv, [[Kohavision]], [[RTV 21]],Dritare TV, [[Channel One]], RTK 1, First TV, [[Alsat Digital|Alsat]] M, Rrokum TV, Tribuna Channel, TV Dukagjini, Kanal10, Star Plus HD, MCN TV * '''Kanalet kushtuar traditës shqiptare''' : T HD * '''Kanalet kushtuar serialeve :''' Stinët, TDC - Timeless Drama Channel. * '''Kanalet informative''' : [[Top NEWS|Top News]], News 24, Report TV, Ora News, ABC News, FAX News, Scan TV, UTV News. Euronews Albania, A2 CNN, Klan News * '''Kanalet për filma''' : Film Një HD, Film Dy HD, EuroFilm, Film Autor, Film Hits, Film Thriller, Film Dramë, Film Aksion, Film Komedi. * '''Kanale për të gjithë familjen:''' Family HD * '''Kanalet për dokumentarë''': Explorer Shkencë, Explorer Histori, Explorer Natyra. * '''Kanalet sportive të paketës që përthithi "Supersport",dhe të sportit europian,"Eurosport"''': [[SuperSport|SuperSport-1 HD]], [[SuperSport|SuperSport-2 HD]], [[SuperSport|SuperSport-3 HD]], [[SuperSport|SuperSport-4 HD]], [[SuperSport|SuperSport-5 HD]], [[SuperSport|SuperSport-6 HD]], [[SuperSport|SuperSport-7 HD]]. [[Eurosport|Eurosport-1 HD]], [[Eurosport|Eurosport-2 HD]]. * '''Kanalet për fëmijë''': [[Bang Bang]], [[Çufo]], [[Junior TV]]. * '''Kanalet për blerje''': BCTV Europe ,Shop TV * '''Kanalet muzikore''': My Music, Melody TV, SuperSonic TV, STV Folk, City TV, ALBUK TV, Klan Music. * '''Kanalet Pay-Per-View''': Digi Gold (vetëm në VOD- katalogu PopCorn, kategoria GOLD). * '''Kanalet sezonalë kushtuar Big Brother Albania''': [[Big Brother (Albania)|Big Brother 1]], [[Big Brother (Albania)|Big Brother 2]]. * '''Kanalet e huaja''': [[Disney Channel (Shqipëri)|Disney Channel]], [[Fox Broadcasting Company|FOX]], [[Fox Broadcasting Company|Fox Life]], FOX Movies, Baby TV, [[Nickelodeon]], Nicktoons, Rai 1, Rai 2, Canale 5, Italia 1, Alpha TV, Skai TV, Fine Living, MTV Live HD, Fashion TV, TV 5-Monde, Euronews, [[CNN]], [[BBC World|BBC]], ZDF, Discovery Science HD, Investigation Discovery Xtra HD, Animal Planet HD, Discovery Channel, Discovery Turbo Xtra, TLC, National Geographic HD, Travel Channel HD, 24Kitchen, Eurosport HD, Eurosport 2 HD, , 360 TuneBox HD, FightBox HD, GameToon HD, Fast & Fun Box HD, DocuBox HD, Dorcel HD, Playboy TV etj. *'''Kanalet radio në të dyja platformat:''' [[Top Albania Radio]], [[Top Gold Radio]], City Radio Albania, My Music Radio, Radio-Tv News 24, NRG Radio, Radio Klan,Radio Ora News. == Referime == # https://www.digitalb.al/platforma-tokesore/ # https://www.digitalb.al/platforma-satelitore # http://www.ikub.al/biznese/805256887/Article_DIGITALB.aspx?cookiesEnabled=false {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200124023525/http://www.ikub.al/biznese/805256887/Article_DIGITALB.aspx?cookiesEnabled=false |date=24 janar 2020 }} # https://www.lyngsat.com/packages/DigitAlb.html #https://sq.kingofsat.net/pack-digitalb.php {{ref}} == Shiko edhe == * [[Top Media]] *[[Dritan Hoxha (gazetar)|Dritan Hoxha]] * [[Top Channel]] * [[Top Albania Radio]] * [[Top NEWS]] * [[T-HD]] * [[Bang Bang]] * [[Çufo|Çufo TV]] * [[Junior TV]] * [[SuperSport]] * [[Genc Gjineci]] * [[Alban Jaho]] * [[Top Gold Radio]] * [[Shqip (gazetë)|Gazeta Shqip]] == Lidhje të jashtme == * Faqja Zyrtare e [[DigitAlb]] http://www.digitalb.al * Faqja Zyrtare e [[SuperSport]] https://www.supersport.al/ * Për [[Zvicra|Zvicër]] faqet Zyrtare http://www.digitalb-tv.ch dhe http://www.digitalb.ch Nga CR.Petrit.Emini.ViTi {{Televizioni në Shqipëri}} [[Kategoria:Kompani në Shqipëri]] [[Kategoria:Platformë Televizive]] n2k0k6k4o8uk17ag35d6db2mhvjmq0t 0 66267 2464950 2464201 2022-07-23T19:50:47Z 109.69.162.50 /* Aktorët */Ema Andrea Rajmonda Bulku Sokol Balza Margarita Xhepa Leka Bungo Agim Shuke Rezana Çeliku Fatjona R. Lubonja Liza Hajati Ndrek Shkjezi Doris Prela Arben Derhemi Evis Nallbani Nada Agolli Elvin Kedhi Bledi Hasa Lorens Lubonja Manjola Llazani Klevis Zejno Irvin Muçaj Vitori Lubonja Gjon Karma Bledi Hasa Anila Bisha wikitext text/x-wiki {{InterMovie |Emri={{PAGENAME}} |Foto= |TitullFilm={{PAGENAME}} |TitullOrg={{PAGENAME}} |VendiProd= [[Tiranë]] |VitiProd= 1990 |Minuta= 85:00 |Gjuha=[[Shqip]] |Genre= |Mosha= |Regjisori= [[Ibrahim Muçaj]] [[Kristaq Mitro]] |Skenari= [[Shpresa Vreto]] [[Petrit Ruka]] |Romani= |Kompozitori= [[Gjon Simoni]] |Kamera= [[Pëllumb Panariti]] |DrejtorArt= |Prerja= [[Elsa Bushati]] |Producenti= [[Shqipëria e Re]] |Aktori1= [[Ema Andrea]] |Aktori2= [[Sokol Balza]] |Aktori3= [[Margarita Xhepa]] |Aktori4= [[Agim Shuke]] |Aktori5= [[Rajmonda Bulku]] |Aktori6= |Aktori7= |Aktori8= |}} '''Një djalë edhe një vajzë''' është film i vitit [[1990]] me regji nga [[Kristaq Mitro]] dhe [[Ibrahim Muçaj]] dhe skenar nga [[Petrit Ruka]] dhe [[Shpresa Vreto]]. == Përmbajtja == Anila dhe Artani janë në prag të provimit të maturës. Ata jetojnë në të njëjtin pallat dhe kanë hyrë në moshën e ëndërrave të mëdha. Eshtë koha që ata të ndeshen me probleme në jetët e tyre. Ky film trajton shumë aspekte të kësaj moshe delikate. === Aktorët === * [[Ema Andrea]] * [[Rajmonda Bulku]] * [[Sokol Balza]] * [[Margarita Xhepa]] * [[Leka Bungo]] * [[Agim Shuke]] * [[Rezana Çeliku]] * [[Fatjona R. Lubonja]] * [[Liza Hajati]] * [[Ndrek Shkjezi]] * [[Doris Prela]] * [[Arben Derhemi]] * [[Evis Nallbani]] * [[Nada Agolli]] * [[Elvin Kedhi]] * [[Bledi Hasa]] * [[Lorens Lubonja]] * [[Manjola Llazani]] * [[Klevis Zejno]] * [[Irvin Muçaj]] * [[Vitori Lubonja]] * [[Gjon Karma]] * [[Bledi Hasa]] * [[Anila Bisha]] {{film-cung}} [[Kategoria:Filma shqip]] [[Kategoria:Filma 1990]] c00t4a7xcvd3pi35uc5a1ui828e5ozq 0 77422 2464858 2464310 2022-07-23T12:54:04Z 185.33.33.198 Rregullova gabimet drejtshkrimore wikitext text/x-wiki Eagle Mobile (tani ALBtelcom) Eagle Mobile.svg '''Eagle Mobile''' është operatori trete më i ri i [[telefoni celular|telefonisë celulare]] që është futur në tregun shqiptar të telekomunikacionit. Me nënshkrimin e kontratës së privatizimit midis qeverisë shqiptare dhe konsorciumit turk të përbërë nga Grupi Çalik dhe Telekomi Turk, konsumatori [[shqiptar]] do të përfitoi një operator të tretë. Eagle Mobile u themelua më 23 tetor 2003. Eagle Mobile, kjo markë e telefonisë celulare është pjesë e kompanisë ALBtelecom, operatorit më të madh të telekomunikacionit në Shqipëri. Ajo ofron shërbime të telefonisë së lëvizshme dhe të internetit me bandë të gjerë 3G në Shqipëri. Procesi i shkrirjes së kompanisë celulare brenda kompanisë ALBtelecom nisi në mars të vitit 2011 dhe u finalizua më 1 shkurt 2013. Më parë, dy kompanitë funksiononin si dy kompani të ndryshme. Tashmë, konsumatorët e kanë më të lehtë që të marrin të gjitha shërbimet, produktet e telefonisë dhe të internetit nga një pikë e vetme shitjeje, në përputhje me nevojat e tyre. Kjo është një praktikë e gjerë e vendeve të zhvilluara, që ka zhdukur dallimet ndërmjet telefonisë fikse dhe asaj të lëvizshme. Eagle mbulon me sinjal të telefonisë së lëvizshme dhe internet 98.5% të popullsisë së vendit dhe 92.5% të territorit të vendit. Eagle Mobile tashmë shënon 1,472,000 abonentë. Shërbimi i plotë Roaming ofrohet në mbi 220 vende, me 420 operatorë. Rrjeti i dyqaneve Eagle Mobile tashmë është blerë tek ALBtelecom dhe është mbyllur. Tani kompania përdor teknologjinë më të fundit 3G, me internetin më të shpejtë në Shqipëri, që përdor sistemin Dual-Carrier HSDPA+, i cili nga testimet e bëra ka arritur shpejtësi deri në 40Mbps, një shpejtësi unike për teknologjinë 3G në Shqipëri. Historiku Më 13 Tetor të viti 2008 ,ALBtelecom përthithi Eagle Mobile Marrëveshja u nënshkrua nga Ministri i Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës asokohe, Genc Ruli dhe Presidenti i Çalik Holding, Ahmet Çalik, në Tiranë. Në mars të 2008-ës, kryeministrat e Shqipërisë dhe Turqisë, Sali Berisha dhe Recep Tayyip Erdogan, përshëndetën njëri-tjetrin me një "ALO" simbolike, që hapi zyrtarisht komunikimin e Eagle Mobile, kompani e cila mbart simbolin e Shqipërisë dhe shqiptarëve, Shqiponjën. Ish-Operatori Mobile I ALBtelecom. Eagle Mobile vendosi një rekord të ri duke hyrë në tregun shqiptar të telekomunikacionit më 12 mars 2008. Në një periudhë shumë të shkurtër, 6 mujore, Eagle Mobile mbuloi të gjithë territorin e vendit, duke tejkaluar të gjithë kufijtë e shpejtësisë dhe të parashikimeve. Më 31 dhjetor 2008, kompania arriti mbulim në 97.8% të popullsisë së vendit dhe 90.8% të territorit të vendit, duke siguruar shërbime në të gjithë Shqipërinë. Hyrja e fuqishme dhe përgatitja në një kohë rekord e operatorit Eagle Mobile në treg, do të thoshte shumë për shqiptarët, të cilët prisnin me padurim prishjen e situatës duopol në tregun e telefonisë së lëvizshme. Me ardhjen e tij, çmimet pësuan një rënie drastike prej mbi 40%. Eagle Mobile, para shkrirjes brenda ALBtelecom, kishte 370 punonjës dhe 150 punonjës të tjerë të kompanive nënkontraktorë. Kompania ka njohur sukses të gjerë në treg me Paketat ProRing, Super RiniRing dhe LIFE. Për herë të parë numrat me kontratë dhe rimbushje u kombinuan në një grup të vetëm dhe kjo përbënte një praktikë të re në Shqipëri. Eagle Mobile ishte e para që solli teknologjinë EDGE me teknologjinë 2.5G dhe tani kompania ofron teknologjinë më të mirë 3G në vend. Eagle Mobile arriti në një kohë rekord të ketë shërbim të plotë Roaming dhe tashmë këtë shërbim e ofron në mbi 220 vende me 420 operatorë. Eagle Mobile ka sjellë edhe shërbime inovative. Disa nga shërbimet më të fundit që janë futur në Shqipëri nga kjo kompani janë: “Mobile TV”, ku abonentët Eagle kanë mundësi të ndjekin 13 kanale televizive, vendase dhe të huaja me sinjal të drejtpërdrejtë, si dhe të njihen me videot më të fundit në fushën e kinematografisë. “Pay for me”, një shërbimi zanor që u vjen në ndihmë atyre që dëshirojnë të kryejnë thirrje duke tarifuar të afërmit të tyre. “Invoice control”, një tjetër shërbim i veçantë i Eagle, njofton përdoruesin për kuotën e faturës së tij në momente kur ai nuk do që të kalojë një limit të caktuar prej tij. Me “Mobile portofol” mund të paguani faturën e barit/lokalit/restorantit me anë të kreditit tuaj të telefonit, nëse nuk dëshironi të paguani me para në dorë, ose thjesht nëse nuk keni para me vete. Më shërbimin tjetër unik që është “International recharge”, të gjithë shqiptarët që jetojnë jashtë vendit kanë mundësi që të gëzojnë të afërmit e tyre në Shqipëri me rimbushje të numrave celularë Eagle me parapagesë nga më shumë se 450 mijë pika shitjesh në 20 vende të botës. Eagle Mobile vazhdon të kërkojë teknologjinë më të mirë dhe shërbimet më të mira për përdoruesit e saj, duke investuar vazhdimisht në rrjet. Investimet e deritanishme, që arrijnë deri në 150 million Euro për rrjetin e përbashkët me ALBtelecom, e kanë rritur ndjeshëm cilësinë dhe sasinë e shërbimeve dhe produkteve të kompanisë. (përditësuar në shkurt 2013) Përgjegjësia sociale Që në ditët e para të hyrjes në treg, Eagle Mobile i ka kushtuar një vëmendje të veçantë fushës së përgjegjësisë sociale, duke ndërmarrë projekte të njëpasnjëshme në këtë fushë, duke e bërë këtë sferë pjesë të strategjisë së biznesit të kompanisë dhe duke u kthyer në një kompani model përsa i përket realizimit të projekteve të Përgjegjësisë Sociale. Në këtë kuadër , Eagle Mobile, çdo vit shpall një prioritet social, i cili ka në fokus çështje sociale me ndikim të drejtëpërdrejtë tek shtresat e ndryshme të shoqërisë dhe komuniteti në përgjithësi, pasi për ne çdo vit është një sfidë, për të krijuar kushte për një shoqëri më të mirë, duke besuar në përkushtimin dhe kontributin e gjithsecilit. Kështu, gjatë vitit 2009, projektet e përgjegjësisë sociale iu kushtuan një shtrese të veçantë të shoqërisë shqiptare, fëmijëve jetimë. Viti 2010 u shpall “Viti i Mjedisit”, nën sloganin “Një me natyrën”, duke kontribuar në gjelbërimin e sipërfaqeve të përbashkëta të komunitetit, në ndërtimin e parqeve të lojrave për fëmijë dhe në rehabilitimin e sipërfaqeve të ndryshme të kryeqytetit tonë. Arsimi është një sferë për të cilën kompania ka investuar shumë, me bindjen e plotë se një shoqëri e arsimuar e ka më të lehtë kapërcimin e vështirësive dhe problemeve. Kështu, në fokusin e projekteve të Përgjegjësisë Sociale për vitin 2011 ishte arsimi, me sloganin “Dorë për dorë me arsimin”. [[Kategoria:Telekomunikim]] [[Kategoria:Kompani në Shqipëri]] chhjkvb0r0bkemfcya9n23u5fq8b8v8 2464859 2464858 2022-07-23T12:55:32Z 185.33.33.198 Rregullova gabimet drejtshkrimore wikitext text/x-wiki '''Eagle Mobile''' është operatori trete më i ri i [[telefoni celular|telefonisë celulare]] që është futur në tregun shqiptar të telekomunikacionit. Me nënshkrimin e kontratës së privatizimit midis qeverisë shqiptare dhe konsorciumit turk të përbërë nga Grupi Çalik dhe Telekomi Turk, konsumatori [[shqiptar]] do të përfitoi një operator të tretë. Eagle Mobile u themelua më 23 tetor 2003. Eagle Mobile, kjo markë e telefonisë celulare është pjesë e kompanisë ALBtelecom, operatorit më të madh të telekomunikacionit në Shqipëri. Ajo ofron shërbime të telefonisë së lëvizshme dhe të internetit me bandë të gjerë 3G në Shqipëri. Procesi i shkrirjes së kompanisë celulare brenda kompanisë ALBtelecom nisi në mars të vitit 2011 dhe u finalizua më 1 shkurt 2013. Më parë, dy kompanitë funksiononin si dy kompani të ndryshme. Tashmë, konsumatorët e kanë më të lehtë që të marrin të gjitha shërbimet, produktet e telefonisë dhe të internetit nga një pikë e vetme shitjeje, në përputhje me nevojat e tyre. Kjo është një praktikë e gjerë e vendeve të zhvilluara, që ka zhdukur dallimet ndërmjet telefonisë fikse dhe asaj të lëvizshme. Eagle mbulon me sinjal të telefonisë së lëvizshme dhe internet 98.5% të popullsisë së vendit dhe 92.5% të territorit të vendit. Eagle Mobile tashmë shënon 1,472,000 abonentë. Shërbimi i plotë Roaming ofrohet në mbi 220 vende, me 420 operatorë. Rrjeti i dyqaneve Eagle Mobile tashmë është blerë tek ALBtelecom dhe është mbyllur. Tani kompania përdor teknologjinë më të fundit 3G, me internetin më të shpejtë në Shqipëri, që përdor sistemin Dual-Carrier HSDPA+, i cili nga testimet e bëra ka arritur shpejtësi deri në 40Mbps, një shpejtësi unike për teknologjinë 3G në Shqipëri. Historiku Më 13 Tetor të viti 2008 ,ALBtelecom përthithi Eagle Mobile Marrëveshja u nënshkrua nga Ministri i Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës asokohe, Genc Ruli dhe Presidenti i Çalik Holding, Ahmet Çalik, në Tiranë. Në mars të 2008-ës, kryeministrat e Shqipërisë dhe Turqisë, Sali Berisha dhe Recep Tayyip Erdogan, përshëndetën njëri-tjetrin me një "ALO" simbolike, që hapi zyrtarisht komunikimin e Eagle Mobile, kompani e cila mbart simbolin e Shqipërisë dhe shqiptarëve, Shqiponjën. Ish-Operatori Mobile I ALBtelecom. Eagle Mobile vendosi një rekord të ri duke hyrë në tregun shqiptar të telekomunikacionit më 12 mars 2008. Në një periudhë shumë të shkurtër, 6 mujore, Eagle Mobile mbuloi të gjithë territorin e vendit, duke tejkaluar të gjithë kufijtë e shpejtësisë dhe të parashikimeve. Më 31 dhjetor 2008, kompania arriti mbulim në 97.8% të popullsisë së vendit dhe 90.8% të territorit të vendit, duke siguruar shërbime në të gjithë Shqipërinë. Hyrja e fuqishme dhe përgatitja në një kohë rekord e operatorit Eagle Mobile në treg, do të thoshte shumë për shqiptarët, të cilët prisnin me padurim prishjen e situatës duopol në tregun e telefonisë së lëvizshme. Me ardhjen e tij, çmimet pësuan një rënie drastike prej mbi 40%. Eagle Mobile, para shkrirjes brenda ALBtelecom, kishte 370 punonjës dhe 150 punonjës të tjerë të kompanive nënkontraktorë. Kompania ka njohur sukses të gjerë në treg me Paketat ProRing, Super RiniRing dhe LIFE. Për herë të parë numrat me kontratë dhe rimbushje u kombinuan në një grup të vetëm dhe kjo përbënte një praktikë të re në Shqipëri. Eagle Mobile ishte e para që solli teknologjinë EDGE me teknologjinë 2.5G dhe tani kompania ofron teknologjinë më të mirë 3G në vend. Eagle Mobile arriti në një kohë rekord të ketë shërbim të plotë Roaming dhe tashmë këtë shërbim e ofron në mbi 220 vende me 420 operatorë. Eagle Mobile ka sjellë edhe shërbime inovative. Disa nga shërbimet më të fundit që janë futur në Shqipëri nga kjo kompani janë: “Mobile TV”, ku abonentët Eagle kanë mundësi të ndjekin 13 kanale televizive, vendase dhe të huaja me sinjal të drejtpërdrejtë, si dhe të njihen me videot më të fundit në fushën e kinematografisë. “Pay for me”, një shërbimi zanor që u vjen në ndihmë atyre që dëshirojnë të kryejnë thirrje duke tarifuar të afërmit të tyre. “Invoice control”, një tjetër shërbim i veçantë i Eagle, njofton përdoruesin për kuotën e faturës së tij në momente kur ai nuk do që të kalojë një limit të caktuar prej tij. Me “Mobile portofol” mund të paguani faturën e barit/lokalit/restorantit me anë të kreditit tuaj të telefonit, nëse nuk dëshironi të paguani me para në dorë, ose thjesht nëse nuk keni para me vete. Më shërbimin tjetër unik që është “International recharge”, të gjithë shqiptarët që jetojnë jashtë vendit kanë mundësi që të gëzojnë të afërmit e tyre në Shqipëri me rimbushje të numrave celularë Eagle me parapagesë nga më shumë se 450 mijë pika shitjesh në 20 vende të botës. Eagle Mobile vazhdon të kërkojë teknologjinë më të mirë dhe shërbimet më të mira për përdoruesit e saj, duke investuar vazhdimisht në rrjet. Investimet e deritanishme, që arrijnë deri në 150 million Euro për rrjetin e përbashkët me ALBtelecom, e kanë rritur ndjeshëm cilësinë dhe sasinë e shërbimeve dhe produkteve të kompanisë. (përditësuar në shkurt 2013) Përgjegjësia sociale Që në ditët e para të hyrjes në treg, Eagle Mobile i ka kushtuar një vëmendje të veçantë fushës së përgjegjësisë sociale, duke ndërmarrë projekte të njëpasnjëshme në këtë fushë, duke e bërë këtë sferë pjesë të strategjisë së biznesit të kompanisë dhe duke u kthyer në një kompani model përsa i përket realizimit të projekteve të Përgjegjësisë Sociale. Në këtë kuadër , Eagle Mobile, çdo vit shpall një prioritet social, i cili ka në fokus çështje sociale me ndikim të drejtëpërdrejtë tek shtresat e ndryshme të shoqërisë dhe komuniteti në përgjithësi, pasi për ne çdo vit është një sfidë, për të krijuar kushte për një shoqëri më të mirë, duke besuar në përkushtimin dhe kontributin e gjithsecilit. Kështu, gjatë vitit 2009, projektet e përgjegjësisë sociale iu kushtuan një shtrese të veçantë të shoqërisë shqiptare, fëmijëve jetimë. Viti 2010 u shpall “Viti i Mjedisit”, nën sloganin “Një me natyrën”, duke kontribuar në gjelbërimin e sipërfaqeve të përbashkëta të komunitetit, në ndërtimin e parqeve të lojrave për fëmijë dhe në rehabilitimin e sipërfaqeve të ndryshme të kryeqytetit tonë. Arsimi është një sferë për të cilën kompania ka investuar shumë, me bindjen e plotë se një shoqëri e arsimuar e ka më të lehtë kapërcimin e vështirësive dhe problemeve. Kështu, në fokusin e projekteve të Përgjegjësisë Sociale për vitin 2011 ishte arsimi, me sloganin “Dorë për dorë me arsimin”. [[Kategoria:Telekomunikim]] [[Kategoria:Kompani në Shqipëri]] 377q9wd85kbgmif69mvk14djbjbgitc 2464860 2464859 2022-07-23T12:57:29Z 185.33.33.198 Rregullova gabimet drejtshkrimore wikitext text/x-wiki '''Eagle Mobile''' është operatori trete më i ri i [[telefoni celular|telefonisë celulare]] që është futur në tregun shqiptar të telekomunikacionit. Me nënshkrimin e kontratës së privatizimit midis qeverisë shqiptare dhe konsorciumit turk të përbërë nga Grupi Çalik dhe Telekomi Turk, konsumatori [[shqiptar]] do të përfitoi një operator të tretë. Eagle Mobile u themelua më 23 tetor 2003. Eagle Mobile, kjo markë e telefonisë celulare është pjesë e kompanisë ALBtelecom, operatorit më të madh të telekomunikacionit në Shqipëri. Ajo ofron shërbime të telefonisë së lëvizshme dhe të internetit me bandë të gjerë 3G në Shqipëri. Procesi i shkrirjes së kompanisë celulare brenda kompanisë ALBtelecom nisi në mars të vitit 2011 dhe u finalizua më 1 shkurt 2013. Më parë, dy kompanitë funksiononin si dy kompani të ndryshme. Tashmë, konsumatorët e kanë më të lehtë që të marrin të gjitha shërbimet, produktet e telefonisë dhe të internetit nga një pikë e vetme shitjeje, në përputhje me nevojat e tyre. Kjo është një praktikë e gjerë e vendeve të zhvilluara, që ka zhdukur dallimet ndërmjet telefonisë fikse dhe asaj të lëvizshme. Eagle mbulon me sinjal të telefonisë së lëvizshme dhe internet 98.5% të popullsisë së vendit dhe 92.5% të territorit të vendit. Eagle Mobile tashmë shënon 1,472,000 abonentë. Shërbimi i plotë Roaming ofrohet në mbi 220 vende, me 420 operatorë. Rrjeti i dyqaneve Eagle Mobile tashmë është blerë tek ALBtelecom dhe është mbyllur. Tani kompania përdor teknologjinë më të fundit 3G, me internetin më të shpejtë në Shqipëri, që përdor sistemin Dual-Carrier HSDPA+, i cili nga testimet e bëra ka arritur shpejtësi deri në 40Mbps, një shpejtësi unike për teknologjinë 3G në Shqipëri. Historiku Më 13 Tetor të viti 2008 ,ALBtelecom përthithi Eagle Mobile Marrëveshja u nënshkrua nga Ministri i Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës asokohe, Genc Ruli dhe Presidenti i Çalik Holding, Ahmet Çalik, në Tiranë. Në mars të 2008-ës, kryeministrat e Shqipërisë dhe Turqisë, Sali Berisha dhe Recep Tayyip Erdogan, përshëndetën njëri-tjetrin me një "ALO" simbolike, që hapi zyrtarisht komunikimin e Eagle Mobile, kompani e cila mbart simbolin e Shqipërisë dhe shqiptarëve, Shqiponjën. Ish-Operatori Mobile I ALBtelecom. Eagle Mobile vendosi një rekord të ri duke hyrë në tregun shqiptar të telekomunikacionit më 12 mars 2008. Në një periudhë shumë të shkurtër, 6 mujore, Eagle Mobile mbuloi të gjithë territorin e vendit, duke tejkaluar të gjithë kufijtë e shpejtësisë dhe të parashikimeve. Më 31 dhjetor 2008, kompania arriti mbulim në 97.8% të popullsisë së vendit dhe 90.8% të territorit të vendit, duke siguruar shërbime në të gjithë Shqipërinë. Hyrja e fuqishme dhe përgatitja në një kohë rekord e operatorit Eagle Mobile në treg, do të thoshte shumë për shqiptarët, të cilët prisnin me padurim prishjen e situatës duopol në tregun e telefonisë së lëvizshme. Me ardhjen e tij, çmimet pësuan një rënie drastike prej mbi 40%. Eagle Mobile, para shkrirjes brenda ALBtelecom, kishte 370 punonjës dhe 150 punonjës të tjerë të kompanive nënkontraktorë. Kompania ka njohur sukses të gjerë në treg me Paketat ProRing, Super RiniRing , LIFE,Eagle Mobile Fiks. Për herë të parë numrat me kontratë dhe rimbushje u kombinuan në një grup të vetëm dhe kjo përbënte një praktikë të re në Shqipëri. Eagle Mobile ishte e para që solli teknologjinë EDGE me teknologjinë 2.5G dhe tani kompania ofron teknologjinë më të mirë 3G në vend. Eagle Mobile arriti në një kohë rekord të ketë shërbim të plotë Roaming dhe tashmë këtë shërbim e ofron në mbi 220 vende me 420 operatorë. Eagle Mobile ka sjellë edhe shërbime inovative. Disa nga shërbimet më të fundit që janë futur në Shqipëri nga kjo kompani janë: “Mobile TV”, ku abonentët Eagle kanë mundësi të ndjekin 13 kanale televizive, vendase dhe të huaja me sinjal të drejtpërdrejtë, si dhe të njihen me videot më të fundit në fushën e kinematografisë. “Pay for me”, një shërbimi zanor që u vjen në ndihmë atyre që dëshirojnë të kryejnë thirrje duke tarifuar të afërmit të tyre. “Invoice control”, një tjetër shërbim i veçantë i Eagle, njofton përdoruesin për kuotën e faturës së tij në momente kur ai nuk do që të kalojë një limit të caktuar prej tij. Me “Mobile portofol” mund të paguani faturën e barit/lokalit/restorantit me anë të kreditit tuaj të telefonit, nëse nuk dëshironi të paguani me para në dorë, ose thjesht nëse nuk keni para me vete. Më shërbimin tjetër unik që është “International recharge”, të gjithë shqiptarët që jetojnë jashtë vendit kanë mundësi që të gëzojnë të afërmit e tyre në Shqipëri me rimbushje të numrave celularë Eagle me parapagesë nga më shumë se 450 mijë pika shitjesh në 20 vende të botës. Eagle Mobile vazhdon të kërkojë teknologjinë më të mirë dhe shërbimet më të mira për përdoruesit e saj, duke investuar vazhdimisht në rrjet. Investimet e deritanishme, që arrijnë deri në 150 million Euro për rrjetin e përbashkët me ALBtelecom, e kanë rritur ndjeshëm cilësinë dhe sasinë e shërbimeve dhe produkteve të kompanisë. (përditësuar në shkurt 2013) Përgjegjësia sociale Që në ditët e para të hyrjes në treg, Eagle Mobile i ka kushtuar një vëmendje të veçantë fushës së përgjegjësisë sociale, duke ndërmarrë projekte të njëpasnjëshme në këtë fushë, duke e bërë këtë sferë pjesë të strategjisë së biznesit të kompanisë dhe duke u kthyer në një kompani model përsa i përket realizimit të projekteve të Përgjegjësisë Sociale. Në këtë kuadër , Eagle Mobile, çdo vit shpall një prioritet social, i cili ka në fokus çështje sociale me ndikim të drejtëpërdrejtë tek shtresat e ndryshme të shoqërisë dhe komuniteti në përgjithësi, pasi për ne çdo vit është një sfidë, për të krijuar kushte për një shoqëri më të mirë, duke besuar në përkushtimin dhe kontributin e gjithsecilit. Kështu, gjatë vitit 2009, projektet e përgjegjësisë sociale iu kushtuan një shtrese të veçantë të shoqërisë shqiptare, fëmijëve jetimë. Viti 2010 u shpall “Viti i Mjedisit”, nën sloganin “Një me natyrën”, duke kontribuar në gjelbërimin e sipërfaqeve të përbashkëta të komunitetit, në ndërtimin e parqeve të lojrave për fëmijë dhe në rehabilitimin e sipërfaqeve të ndryshme të kryeqytetit tonë. Arsimi është një sferë për të cilën kompania ka investuar shumë, me bindjen e plotë se një shoqëri e arsimuar e ka më të lehtë kapërcimin e vështirësive dhe problemeve. Kështu, në fokusin e projekteve të Përgjegjësisë Sociale për vitin 2011 ishte arsimi, me sloganin “Dorë për dorë me arsimin”. [[Kategoria:Telekomunikim]] [[Kategoria:Kompani në Shqipëri]] 9n3f7ss0s289pb5yhpsj8nfpzka5rzu 2464931 2464860 2022-07-23T18:00:47Z 130.0.28.31 Mbrojti ALBtelecom Mobile wikitext text/x-wiki <nowiki>{{gjysëm-mbrojtur}}</nowiki> '''Eagle Mobile''' është operatori tretë më i ri i [[telefoni celular|telefonisë celulare]] që është futur në tregun shqiptar të telekomunikacionit. Me nënshkrimin e kontratës së privatizimit midis qeverisë shqiptare dhe konsorciumit turk të përbërë nga Grupi Çalik dhe Telekomi Turk, konsumatori [[shqiptar]] do të përfitoi një operator të tretë. Eagle Mobile u themelua më 23 tetor 2003. Eagle Mobile, kjo markë e telefonisë celulare është pjesë e kompanisë ALBtelecom, operatorit më të madh të telekomunikacionit në Shqipëri. Ajo ofron shërbime të telefonisë së lëvizshme dhe të internetit me bandë të gjerë 3G në Shqipëri. Procesi i shkrirjes së kompanisë celulare brenda kompanisë ALBtelecom nisi në mars të vitit 2011 dhe u finalizua më 1 shkurt 2013. Më parë, dy kompanitë funksiononin si dy kompani të ndryshme. Tashmë, konsumatorët e kanë më të lehtë që të marrin të gjitha shërbimet, produktet e telefonisë dhe të internetit nga një pikë e vetme shitjeje, në përputhje me nevojat e tyre. Kjo është një praktikë e gjerë e vendeve të zhvilluara, që ka zhdukur dallimet ndërmjet telefonisë fikse dhe asaj të lëvizshme. Eagle mbulon me sinjal të telefonisë së lëvizshme dhe internet 98.5% të popullsisë së vendit dhe 92.5% të territorit të vendit. Eagle Mobile tashmë shënon 1,472,000 abonentë. Shërbimi i plotë Roaming ofrohet në mbi 220 vende, me 420 operatorë. Rrjeti i dyqaneve Eagle Mobile tashmë është blerë tek ALBtelecom dhe është mbyllur. Tani kompania përdor teknologjinë më të fundit 3G, me internetin më të shpejtë në Shqipëri, që përdor sistemin Dual-Carrier HSDPA+, i cili nga testimet e bëra ka arritur shpejtësi deri në 40Mbps, një shpejtësi unike për teknologjinë 3G në Shqipëri. Historiku Më 13 Tetor të viti 2008 ,ALBtelecom përthithi Eagle Mobile Marrëveshja u nënshkrua nga Ministri i Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës asokohe, Genc Ruli dhe Presidenti i Çalik Holding, Ahmet Çalik, në Tiranë. Në mars të 2008-ës, kryeministrat e Shqipërisë dhe Turqisë, Sali Berisha dhe Recep Tayyip Erdogan, përshëndetën njëri-tjetrin me një "ALO" simbolike, që hapi zyrtarisht komunikimin e Eagle Mobile, kompani e cila mbart simbolin e Shqipërisë dhe shqiptarëve, Shqiponjën. Ish-Operatori Mobile I ALBtelecom. Eagle Mobile vendosi një rekord të ri duke hyrë në tregun shqiptar të telekomunikacionit më 12 mars 2008. Në një periudhë shumë të shkurtër, 6 mujore, Eagle Mobile mbuloi të gjithë territorin e vendit, duke tejkaluar të gjithë kufijtë e shpejtësisë dhe të parashikimeve. Më 31 dhjetor 2008, kompania arriti mbulim në 97.8% të popullsisë së vendit dhe 90.8% të territorit të vendit, duke siguruar shërbime në të gjithë Shqipërinë. Hyrja e fuqishme dhe përgatitja në një kohë rekord e operatorit Eagle Mobile në treg, do të thoshte shumë për shqiptarët, të cilët prisnin me padurim prishjen e situatës duopol në tregun e telefonisë së lëvizshme. Me ardhjen e tij, çmimet pësuan një rënie drastike prej mbi 40%. Eagle Mobile, para shkrirjes brenda ALBtelecom, kishte 370 punonjës dhe 150 punonjës të tjerë të kompanive nënkontraktorë. Kompania ka njohur sukses të gjerë në treg me Paketat ProRing, Super RiniRing , LIFE,Eagle Mobile Fiks. Për herë të parë numrat me kontratë dhe rimbushje u kombinuan në një grup të vetëm dhe kjo përbënte një praktikë të re në Shqipëri. Eagle Mobile ishte e para që solli teknologjinë EDGE me teknologjinë 2.5G dhe tani kompania ofron teknologjinë më të mirë 3G në vend. Eagle Mobile arriti në një kohë rekord të ketë shërbim të plotë Roaming dhe tashmë këtë shërbim e ofron në mbi 220 vende me 420 operatorë. Eagle Mobile ka sjellë edhe shërbime inovative. Disa nga shërbimet më të fundit që janë futur në Shqipëri nga kjo kompani janë: “Mobile TV”, ku abonentët Eagle kanë mundësi të ndjekin 13 kanale televizive, vendase dhe të huaja me sinjal të drejtpërdrejtë, si dhe të njihen me videot më të fundit në fushën e kinematografisë. “Pay for me”, një shërbimi zanor që u vjen në ndihmë atyre që dëshirojnë të kryejnë thirrje duke tarifuar të afërmit të tyre. “Invoice control”, një tjetër shërbim i veçantë i Eagle, njofton përdoruesin për kuotën e faturës së tij në momente kur ai nuk do që të kalojë një limit të caktuar prej tij. Me “Mobile portofol” mund të paguani faturën e barit/lokalit/restorantit me anë të kreditit tuaj të telefonit, nëse nuk dëshironi të paguani me para në dorë, ose thjesht nëse nuk keni para me vete. Më shërbimin tjetër unik që është “International recharge”, të gjithë shqiptarët që jetojnë jashtë vendit kanë mundësi që të gëzojnë të afërmit e tyre në Shqipëri me rimbushje të numrave celularë Eagle me parapagesë nga më shumë se 450 mijë pika shitjesh në 20 vende të botës. Eagle Mobile vazhdon të kërkojë teknologjinë më të mirë dhe shërbimet më të mira për përdoruesit e saj, duke investuar vazhdimisht në rrjet. Investimet e deritanishme, që arrijnë deri në 150 million Euro për rrjetin e përbashkët me ALBtelecom, e kanë rritur ndjeshëm cilësinë dhe sasinë e shërbimeve dhe produkteve të kompanisë. (përditësuar në shkurt 2013) Përgjegjësia sociale Që në ditët e para të hyrjes në treg, Eagle Mobile i ka kushtuar një vëmendje të veçantë fushës së përgjegjësisë sociale, duke ndërmarrë projekte të njëpasnjëshme në këtë fushë, duke e bërë këtë sferë pjesë të strategjisë së biznesit të kompanisë dhe duke u kthyer në një kompani model përsa i përket realizimit të projekteve të Përgjegjësisë Sociale. Në këtë kuadër , Eagle Mobile, çdo vit shpall një prioritet social, i cili ka në fokus çështje sociale me ndikim të drejtëpërdrejtë tek shtresat e ndryshme të shoqërisë dhe komuniteti në përgjithësi, pasi për ne çdo vit është një sfidë, për të krijuar kushte për një shoqëri më të mirë, duke besuar në përkushtimin dhe kontributin e gjithsecilit. Kështu, gjatë vitit 2009, projektet e përgjegjësisë sociale iu kushtuan një shtrese të veçantë të shoqërisë shqiptare, fëmijëve jetimë. Viti 2010 u shpall “Viti i Mjedisit”, nën sloganin “Një me natyrën”, duke kontribuar në gjelbërimin e sipërfaqeve të përbashkëta të komunitetit, në ndërtimin e parqeve të lojrave për fëmijë dhe në rehabilitimin e sipërfaqeve të ndryshme të kryeqytetit tonë. Arsimi është një sferë për të cilën kompania ka investuar shumë, me bindjen e plotë se një shoqëri e arsimuar e ka më të lehtë kapërcimin e vështirësive dhe problemeve. Kështu, në fokusin e projekteve të Përgjegjësisë Sociale për vitin 2011 ishte arsimi, me sloganin “Dorë për dorë me arsimin”. [[Kategoria:Telekomunikim]] [[Kategoria:Kompani në Shqipëri]] fqzhyvieoq08oaigcbtue52lqkdzfbz 0 77760 2464965 1795224 2022-07-23T20:30:44Z Jeaahh 141516 wikitext text/x-wiki {{Faqe e palidhur|data=shtator 2012}} '''Balil Mete Pelari''' lind ne [[Dukati|Dukat]] me [[12 gusht]] në [[1893]], atëherë kur ne fshatin e tij ishin shume te freskëta ngjarje te lavdishme te [[Lidhja e Prizrenit|Lidhjes Shqiptare te Prizrenit]], pasi ne Dukat erdhi [[Abdyl Frashëri]], i shoqëruar nga oficeri patriot Musa Bodo Dukati, te cilët fjetën tek i ati i Balilit, Mete Pelari, kryeplak i lagjes Mazo, ku mori vulat e kryepleqësisë për ne kuvendin e [[Dibra|Dibrës]]. Ne Dukat ishte vendosur edhe një korpus prej 1000 ushtaresh te mbronte Dukatin e Vlorën, kështu qe Abdyl Frasheri ishte futur thelle ne zemrat e dukatasve po aq patriote sa edhe ai. Familja e tij jo shume e pasur, por e etur për dije, e dërgoi ne shkollën turke te fshatit. Ne fshehtësi, here ne shkolle, here ne [[Bodrumi|bodrumet]] e shtëpive, si shume bashkëfshatare te moshës se tij, mësoi shkronjat shqipe te [[Alfabeti i Stambollit|alfabetit te Stambollit]]. Si mbaroi filloren [[Gjuha turke|turqisht]], i ati e dërgoi ne Vlore, ku vazhdoi qytetësen ([[Ryzhdie|ruzhdiun]]), te cilën e mbaroi shkëlqyeshëm. Pastaj e dërguan ne Janinë ne gjimnazin "Zosimea". Ne Janinë u njoh me [[Avni Rustemi]]n, me te cilin zuri shoqëri te ngushte. Kjo miqësi u lidhe aq ngushte sa ishin dy kufoma dhe një shpirt. Ne Janinë u njoh me shume bashkeatdhetare dhe u përfshi ne lëvizjen patriotike te kohës. Ne shtëpinë e Pelare ka qene një fotografi me treshen Balikl Mete Pelari, Avni Rustemi e Mordo Matahias, hebre, te tre zosimeas. Ne vitet e mëvonshme ai do te kujtonte "Janina ku ishin edhe shume shqiptare, ishte një vatër shume e zjarrte shqiptarizmi. Aty rashe ne kontakt me librat dhe gazetat shqipe që botoheshin në [[Egjipti|Egjipt]], Bukuresht e [[Stambolli|Stamboll]]." U bë anëtar i klubit "Zgjimi" qe drejtohej nga gjirokastriti patriot [[Kadri Gjata]], ku u njoh me Kadri Gjaten, [[Ali Asllani]]n e [[Nezir Leskoviku]]n, te cilët ndikuan shume ne formimin e tij atdhetar. Disa here Ali Asllani e dërgoi ne [[Koska|Koske]] te [[Çamëria|Çamerisë]] me letra tek [[Muharrem Rushiti]] dhe atdhetare te tjerë [[Çamët|çame]]. Në maj te vitit [[1911]] atje u njoh edhe me Spiri Ballkametin e Halim Xhelo Terbacin, nga te cilët mësoi për organizimin e atdhetareve te jugut ne lufte kundër [[Perandoria Osmane|pushtuesit turk]]. Ne vëren e vitit 1911 u kthye ne Dukat. Mori pjese ne Kuvendin e Drashovices me 1911. Perkrahu qeverinë e [[Ismail Qemali]]t dhe luftoi kundër shovinisteve greke ne Qafe te Llogorait me [[1912]]-[[1913]]. Ishte nder arsimtare te tjerë, ai vazhdoi një kurs njëvjeçar ne Shën Mitër Koronate Italisë. Ishte nder themeluesit kryesor te shoqërisë "Bashkimi". Mislli Musai na tregon Balil Mete Pelari mori pjese ne kongresin e Lushnjes si përfaqësues i krahinës se Dukatit dhe i shoqërisë "Bashkimi" Kongresi vendosi rrëzimin e qeverise se [[Durrësi]]t dhe vrasjen e [[Esad pashë Toptani]]t që po e shëtiste Shqipërinë në [[Pazari|pazaret]] e Evropës. Siç shkruan Albert Abazi ne monografinë “[[Hysni Lepenica]]” djalëria vlonjate beri një mbledhje te fshehte ne shtëpinë e patriotit Ymer Radhima, ku u vendos se kush do ta vriste Esatin. Te dytit i ra Balilit. Këtë te vërtete historike e thotë edhe kënga popullore qe është kënduar e këndohet edhe sot e kësaj dite ne Dukat e me gjere. Balil Mete Stravastroi (Shqiponja). : Hipi vaporit e shkoi : Ne Itali vatë qëndroi : Kur gazetën e këndoi : Qe Esat Pasha mbaroi : Vaporin e rrotulloi : Vlore ne skele qëndroi Siç del edhe nga kënga e siç thonë te gjithë moshataret e tij, Balil Pelari u nis për ne France qe bashke me Avniun ta vrisnin tradhtarin Esat Toptan, por kur zbriti Balili ne Itali, mësoi se Avni Rustemi e kishte vrare Esatin, kështu qe Balili u kthye prape ne Vlore. Kur i themi mësuesit veteran Muco Delo nga [[Tërbaçi]], se skemi gjetur asnjë dokument historik, ku te flitet se Avniu e Balili u ishte ngarkuar kjo detyre e rende, po e lavdishme, ai na shikon e ve buzën ne gaz. "Djem, djem, -na thotë ai, - ne dokument duhej shkruar kjo ? ! Këto ishin gjera te fshehta. Kurre Laberia, Dukati e Tërbaçi, tere Shqipëria nuk te këndonin kënge, po te mos e meritoje. Ne bisede me ne, xha Mucua vazhdon : "Ne lufte duken trimat e guximit. Ne lufte e njoha mire Balilin nga kjo ane. Me [[18 qershor]] [[1920]], në luftën e [[Vlora|Vlorës]], na sulmoi ushtria italiane qe nga [[kalaja e Kaninës]], në Kallafet e gjer në Drashovice. U alarmua gjendja. Duhej guxim e jo shaka. Nder te paret u hodh Balil Mete Pelari e pas tij shume te tjerë, burra te armatosur, duke qëlluar me trimëri te rralle mbi italianet, te cilët nuk i rezistua dot sulmit tone te rrufeshëm. Si lanë shumë të vrare, ua mbathen këmbeve e u strehuan përsëri ne kala te Kaninës. ”O burra tu futemi ne kala, bertiti Balili, te cilin nuk po e mbante me vendi”. Nuk na lanë Shaqo Llapi e Shaban Doraci nga Nivica se ishin me te mëdhenj ne moshe e te regjur ne lufte kundër [[Turqia|Turqisë]]. Hazbi Arizi nga Armeni, i cili e ka pasur mësues gjate tre viteve, thote e ai me zjarr te madh u fliste nxënësve për [[vëllezërit Frashëri]], [[Abdyl Frashëri|Abdyl]], [[Naim Frashëri|Naim]] e [[Sami Frashëri|Samiun]], duke i quajtur ata shpëtimtare te gjuhës se kombit tone. Mesues Balili na donte shume. Shume here na këshillonte te mësonim sa me shume, se Shqipëria e erresires mesjetare ka nevoje për pishtarë drite e se feudalizmit do ti vije fundi. Kur fshataret i thoshin [[Efendiu|efendi]], ai zemërohej e ua kthente “Jam mesues e jo efendi”. I urrej efendilerët. Se shpejti do iki koha e tyre”. Mesuesi Perikli Papingji ne kujtimet e tij shkruan : “Shkuam me zotin Jani Minga ne Armen, ku shërbente mesuesi Balil Mete Pelari i dukat. Nxënësit e shkollës i gjetëm ne Kaliba ku reciton vargje nga Naim e [[Vaso pashë Shkodrani|Vaso Pasha]]. Sa na paia mori vete këngës se flamurit. Fëmijët na rrethuan e na përshëndeten me ketë ; kënge himn. Zoti Minga u ngazëllye shume nga nxënësit e Armenit. Ne luftën e Vlorës [[Osman Haxhiu|Osmen Haxhiu]] e ka cilësuar Balilo Mete Pelarin “Rrufeja e [[Karaburuni]]t” ! Pas luftës se Vlorës, disa kohe punoi për organizimin e administratës se prefekturës. Me [[1916]] ka punuar ne mavrove, pastaj në Kanine, Armen e Dukat. Edhe Ali Mucostepa, nxënës i tij, me ka thëne fjalët me te mira për te, si mësues e patriot. Ai na mësonte shume kënge për me medheun, kënge kushtrimi. Shume here e kishim pare qe rrinte me një burrë qe se njihnim” – edhe ky është mësues, -na tha një dite. -Është trimi i madh Libohovit, Avni Rustemi qe Vrau Esat Pashen ne Paris. “Për Koco Tase nga Përmeti, atdhetar e emokrat i shquar, ne një bisede i ka thëne Bendo Sadikut ([[Gjirokastra|Gjirokastër]]): “E kam njohur shumë mire Balilin, Gjithmone rrinte me parinë e Dukatit”. I dëgjohej fjala, se ishte burrë i shkolluar e i zgjuar. Ishte trim e Fanolist i flakte. Kishte pak kohe i martuar me nje zonje nga Kanina. Thonë se ishte e mbesa e Ismail Qemalit. Vdiq aksidentalisht me [[23 tetor]] [[1923]] ne Dukat. – Si vranë Balilin, si vranë Balilin ! Çirrte faqet e bërtiste si i çmendur një burrë i vëllazërisë. Ne çastet qe po jepte shpirt tha : : U ndez një zjarr ne Stokua : Mbreme u ndez e sot u shua La këtë thënie tenie kuptimplote, se sa ishte martuar e se rruga e tij patriotike u ndërpre para kohe. Për ne banesën e fundit u përcoll nga burrat e krahinës, te Vlorës, se ndërroi jete një burrë me vlera te mëdha. Populli i ngriti kënge qe kur ishte gjalle, ndaj e vlen për ne e brezat e ardhshëm qe Balil Mete Pelari, shoke shkolle e ideali i Avni Rustemit, te kujtohet me respekt si patriot, si trim i rralle e si mësues i palodhur. Njerëzit qe gjithçka ia kushtojnë atdheut e popullit te tyre vulosin pavdekësinë. [[Kategoria:Lindje 1893]] [[Kategoria:Vdekje 1923]] 0q5m7anz90xz3uqsloc1749bos7pots 0 79953 2464933 2460026 2022-07-23T18:13:36Z Pavlos1988 66310 /* Lidhje të jashtëme */ wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Ivan Klasnić | image = Spieler – Tag der Legenden 2016 06.jpg | caption = | birth_date = {{Birth date and age|29|1|1980|df=y}} | birth_place = [[Hamburg]], [[Gjermania]] | height = 1.86 m | position = [[Sulmuesi (futboll)|Sulmues]] | currentclub = I lirë | clubnumber = | youthyears1 = 1984–1992 |youthclubs1 = [[Union 03 Altona]] | youthyears2 = 1992–1994 |youthclubs2 = TSV Stellingen 88 | youthyears3 = 1995–1997 |youthclubs3 = [[FC St. Pauli]] | years1 = 1997–2001 |clubs1 = [[FC St. Pauli]] |caps1 = 95 |goals1 = 26 | years2 = 2001–2008 |clubs2 = [[SV Werder Bremen|Werder Bremen]] |caps2 = 151 |goals2 = 49 | years3 = 2008–2010 |clubs3 = [[FC Nantes|Nantes]] |caps3 = 33 |goals3 = 10 | years4 = 2009–2010 |clubs4 = → [[Bolton Wanderers F.C.|Bolton Wanderers]] (Huazim) |caps4 = 27 |goals4 = 8 | years5 = 2010–2012 |clubs5 = [[Bolton Wanderers F.C.|Bolton Wanderers]] |caps5 = 50 |goals5 = 12 | years6 = 2012–2013 |clubs6 = [[1. FSV Mainz 05|Mainz 05]] |caps6 = 3 |goals6 = 1 <!---Only league appearances and goals here---> | nationalyears1 = 1998–1999 |nationalteam1 = [[Kombëtarja kroate e futbollit|Kroacia U19]] |nationalcaps1 = 5 |nationalgoals1 = 1 | nationalyears2 = 2001 |nationalteam2 = [[Kombëtarja kroate e futbollit|Kroacia U21]] |nationalcaps2 = 3 |nationalgoals2 = 1 | nationalyears3 = 2004– |nationalteam3 = [[Kombëtarja kroate e futbollit|Kroacia]] |nationalcaps3 = 41 |nationalgoals3= 12 | pcupdate = 21:58, 24 mars 2013 (UTC) | ntupdate = 22:00, 11 mars 2012 (UTC) }} '''Ivan Klasnić''' ([[29 janar]] [[1980]]) është një futbollist kroat që luan aktualisht për Mainz O5 në [[Bundesliga]] dhe për [[Kombëtarja kroate e futbollit|Kombëtaren Kroate]]. Në 2007, Ivan Klasnić u nënshtua një transplanti në veshka, dhe u bë lojtari i parë që merr pjesë në një turne të madh ([[Kampionati Evropian i Futbollit 2008|UEFA Euro 2008]]) pas një transplanti. Gjithashtu Klasnić ka luajtur për [[Kombëtarja kroate e futbollit|Kombëtaren Kroate]] edhe në [[Kampionati Evropian i Futbollit 2004|UEFA Euro 2004]] dhe në [[Kampionati Botëror i Futbollit 2006|Botërorin 2006]]. == Karriera == ===St. Pauli=== Klasnić e filloi karrerën e tij profesioniste tek skuadra e St. Pauli, dhe la mbresa në pozicionin e sulmuesit në 3 sezone e gjysëm ku luajti në Bundesligën e dytë, që kur u bë lojtar profesionist në janar të vitit 1998.<ref>{{cite web| url = http://www.transfermarkt.de/de/news/29691/klasnic-fuer-eine-rueckkehr-zu-st-pauli-ist-es-noch-zu-frueh.html| title = Klasnic: "Für eine Rückkehr zu St. Pauli ist es noch zu früh"| language = de| publisher = transfermarkt.de| accessdate = 1 shtator 2009| date = 15 korrik 2009| archive-date = 20 gusht 2009| archive-url = https://web.archive.org/web/20090820011932/http://www.transfermarkt.de/de/news/29691/klasnic-fuer-eine-rueckkehr-zu-st-pauli-ist-es-noch-zu-frueh.html| url-status = dead}}</ref> Përpara se të luante tek St. Pauli, Klasnić ka luajtur tek Union 03 Hamburg dhe TSV Stellingen që ishin 2 skuadra amatore. ===Werder Bremen=== [[Skeda:Ivan Klasnic 5dec2006.jpg|thumb|left|Klasnić duke luajtur për [[SV Werder Bremen|Werder Bremen]]]] Pasi ndihmoi St. Pauli që të ngjiteshe në Divizionin e parë me 10 Gola të shënuara në Divizionin e dytë, Klasnić u transferua tek Werder Bremen në vitin 2001, dhe u vendos në skuadrën e parë në vitin 2003 duke bërë performanca shumë të mira. Në 2 sezonet e para me Werder Bremenin, Klasnić kishte një formë të çrregullt (ai shënoi vetëm 3 Gola në 36 Ndeshje në BundesLigë), dhe pësoi 2 dëmtime të rënda në gju, por më pas ai u bë lojtar i rëndësishëm, duke fituar edhe DFB-Pokal në vitin 2006. Ai shënoi 13 Gola, kurse partneri i tij Brazilian Ailton shënoi 11 Gola. Kontrata e tij me Werder Bremen mbaroi, dhe kjo gjë solli një grindje për nënshkrimin e kontratës së re në fillim të vitit, para se Klasnić të vendoste të qëndronte përfundimisht tek Werderi. Gjatë sezoni 2004-05 në [[UEFA Champions League]], Ivan Klasnić shënoi 5 Gola në 2 Ndeshjet e para të Grupit, duke përmendur një Hattrick të shënuar kundër RSC Anderlecht në fitoren 5-1 të Werder Bremenit. Klasnić ndihmoi skuadrës tij që te kalonte fazën e grupeve në vendin e dytë me 13 pike. Në çerek-finale, Werder Bremen u shkatërrua nga Lyon me rezultatin e përgjithshëm 10-2 (0-3 në ndeshjen e parë dhe 2-7 në ndeshjen e dytë). Werder Bremen nuk pati sukses në sezonin 2006-07, pasi luajti vetëm 7 Ndeshje dhe shënoi 1 Gol në [[Bundesliga|Bundesligë]] kundër Energie Cottbus, ku Werder Bremen barazoi në shtëpi me rezultatin 1-1. Më 14 maj 2008, Werder Bremen lajmëroi se Klasnić do të largoheshe nga klubi. ===Nantes=== ===Bolton Wanderers=== ===Mainz 05=== == Kombëtarja == ===Euro 2004=== ===Botërori 2006=== ====Kualifikueset==== ====Turnamenti==== ===Euro 2008=== ====Kualifikueset==== ====Turnamenti==== ===Golat me Kombëtaren=== == Sëmundja dhe Transplanti i veshkave == == Trofe == ===Werder Bremen=== == Referime == <references/> == Lidhje të jashtëme == {{fut-cung}} {{DEFAULTSORT:Klasnić, Ivan}} [[Kategoria:Lindje 1980]] [[Kategoria:Njerëz që jetojnë]] [[Kategoria:Futbollistë gjermanë]] [[Kategoria:Futbollistë kroatë]] [[Kategoria:Futbollistë në kombëtaren kroate]] [[Kategoria:Futbollistë në FC St. Pauli]] [[Kategoria:Futbollistë në SV Werder Bremen]] [[Kategoria:Futbollistë në FC Nantes]] [[Kategoria:Futbollistë në Bolton Wanderers]] [[Kategoria:Futbollistë në 1. FSV Mainz 05]] [[Kategoria:Futbollistë në Bundesliga]] [[Kategoria:Futbollistë në 2. Bundesliga]] [[Kategoria:Futbollistë në Ligue 1]] [[Kategoria:Futbollistë në Premier League]] [[Kategoria:Futbollistë në UEFA Euro 2004]] [[Kategoria:Futbollistë në 2006 FIFA Kupën e Botës]] [[Kategoria:Futbollistë në UEFA Euro 2008]] imlyi0r6oa8fkvksp1ajtb6sf6xhnsc 0 87840 2465017 1326200 2022-07-24T09:13:42Z Minorax 114292 ([[c:GR|GR]]) [[File:CD-REWRITABLE LOGO.png]] → [[File:CDRWlogo.svg]] vva wikitext text/x-wiki [[Skeda:CDRWlogo.svg|parapamje|Logo e Compact Disc ReWritable (CD-RW)]] '''CD-RW''' ([[Compact Disc]]-ReWritable) është [[Disku optik|disk optik]] i formatit të rishkruajtshëm (rewritable). I njohur si CD-erasable (CD-E) gjatë zhvillimit të tij, CD-RW u prezantua në 1997, dhe u parapri nga CD-MO, e cila kurrë nuk u lirua zyrtarisht, në 1988. {{Komponentet themelore të kompjuterit}} [[Kategoria:CD]] [[Kategoria:Komponentet themelore të kompjuterit]] pgfevu5yxk8z3amc3suxzhqoayxoplj 10 91568 2464898 1624491 2022-07-23T15:37:50Z Kwamikagami 5909 wikitext text/x-wiki {{Infobox |bodyclass=vcard |bodystyle=font-size: 88%; width: 22em; text-align: left; line-height: 1.5em; |above=[[File:Small Flag of the United Nations ZP.svg|40px|link=|alt=]]{{{emri}}} |abovestyle=background-color: #009edb; color: white; width: 100%; text-align: center; vertical-align: middle; |image={{#if:{{{figura|}}}|[[File:{{{figura}}}|{{#if:{{{madhësia_e_figurës|}}}|{{{madhësia_e_figurës}}}|239px}}]]}} |caption={{{titulli|}}} |label1=Lloji i Organizatës |data1={{{tipi|}}} |label2=Akronimet |data2={{{akronimet|}}} |label3=Kryetar |data3={{{kryetar|}}} |label4=Statusi |data4={{{statusi|}}} |label5=Themeluar më |data5={{{themeluar|}}} |label6=Zyrat qendrore |data6={{{zyratqendrore|}}} |label7=Webfaqja |data7={{{webfaqja|}}} |label8=Organizata amë |data8={{{org_amë|}}} |label9=Org degë e |data9={{{degë_e|}}} |label10=<div colspan=2 style="font-size: smaller">{{{poshtëshënime|}}}</div> |data10={{#if:{{{poshtëshënime|}}}|}} }}<noinclude>{{Documentation}} [[Kategoria:Stampa infobox|Kombet e bashkuara]] </noinclude> 4x8tuv4qb8adl9u6k17fs261kxkl842 0 101226 2464909 2464625 2022-07-23T15:48:32Z 91.132.175.135 wikitext text/x-wiki {{coord|39.52|N|20.5|E|source:wikidata|display=title}} {{Infobox settlement | image_map = | rrethi = [[Rrethi i Sarandës]] | bashkia = | kryetari = | population_total = 8 500 | postal_code = | telefoni = | lartësia = | latitude = | longitude = | website = }} '''Komuna Aliko''' është një [[komunë]] në [[Shqipëria|Shqipëri]].<ref>{{Cite web |url=http://www.aac-al.org/komuna_info.php?idk=2794&idr=19&idq=12&l=a |title=Shoqata e komunave |url-status=dead |access-date=8 nëntor 2011 |archive-date=23 mars 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120323200910/http://www.aac-al.org/komuna_info.php?idk=2794&idr=19&idq=12&l=a }}</ref> == Vendbanimet == {{Komuna Aliko}} == Referime == {{reflist}} == Shiko edhe == {{Qarku i Vlorës}} {{AL-gjeo-cung}} 8trrrho75qg1xmdpn29nw9onqbys48z 0 103853 2464910 2313025 2022-07-23T16:03:15Z 46.252.46.173 wikitext text/x-wiki {{ Infobox settlement | name = Rromanat | image_skyline = | rrethi = [[Rrethi i Durrësit]] | komuna = [[Komuna Rrashbull]] | banorë = | viti = 2008 | dendësia = | sipërfaqja = | postal_code = | lartësia = | latitude = | longitude = | website = }} '''Rromanat''' është një qyteze në zonën e durrësit [[Komuna Rrashbull|Komunën Rrashbull]] në [[Rrethin e Durrësit]] të [[Shqipërisë]]. <!-- == Gjeografia == !--> <!-- == Historia == --!> <!-- == Demografia == --!> <!-- == Ekonomia == --!> <!-- == Politika == --!> <!-- == Kultura == --!> <!-- == Lidhje të jashtme == !--> == Shiko edhe == {{Komuna Rrashbull}} {{AL-gjeo-cung}} [[Kategoria:Fshatra në Shqipëri]] [[Kategoria:Fshatra në Rrethin e Durrësit]] tsmxefbxucd5h0osz3bn8y8c1sufhql 0 106058 2464867 2460048 2022-07-23T13:16:40Z 185.33.33.198 /* Media në Shqipëri */ wikitext text/x-wiki {{Faqe e palidhur|data=shtator 2012}} Media shqiptare i ka fillimet e saj më 28 nëntor 1938, kur u përurua nga udhëheqësi shqiptar i asaj kohe, Ahmet Zogu, radioja e parë shqiptare '''Radio Tirana'''. “''Ju flet Tirana''”- ishte sigla e medias së parë shqiptare. Zhvillimi i ardhshëm mediatik do të vinte më 29 prill 1960, kur nën regjimin komunist u krijua '''Televizioni Shqiptar''', që u bashkua me Radio Tiranën dhe së bashku formuan '''RTSH-RadioTelevizioni Shqiptar'''. Pas vitit 1992 kur u rrëzua regjimi komunist, filluan jetën e tyre një sërë televizionesh të cilat vetëm në shekullin e ri arritën të hedhin rrënjë në tregun mediatik shqiptar. Në Kosovë, media mori zhvillim të vrullshëm pas vitit 1999. RTK është homologu kosovar i RTSH, por ka një pavarësi më të madhe nga politika. Në Maqedoni, media shqiptare ka një zhvillim të dobët, zhvillim i pas vitit 2001. Kjo listë përfshin vetëm radiot dhe televizionet që transmetojnë në gjuhën shqipe (parësore ose dytësore), dhe jo radiot apo televizionet që shtrihen në territorin e Shqipërisë dhe Kosovës dhe që nuk transmetojnë asnjë lloj programi në gjuhën shqipe (me përjashtim të televizioneve në paketat satelitore). == Media në Shqipëri == Media shqiptare i ka fillimet e saj në Shqipëri. Media publike quhet RTSH (Radio-Televizioni Shqiptar). Televizione të rëndësishme janë Top-Channel, TV Klan, Vizion-Plus, Ora News, News 24, Fax News,Syri TV. Platformat Televizive Dixhitale në vend janë [[DigitAlb]] & [[SuperSport]]dhe Tring. === Radio shtetërore === *1.[https://radio.rtsh.al/kanale/radio-tirana-1-fm-995-mhz- Radio "TIRANA 1"] *2.[https://radio.rtsh.al/kanale/radio-tirana-2-fm-958-mhz- Radio "TIRANA 2"] *3.[https://radio.rtsh.al/kanale/radio-tirana-3-platforma-rtsh- Radio "TIRANA 3 (TIRANA INTERNATIONAL)"] *4.[https://radio.rtsh.al/kanale/radio-shkodra-fm-92-mhz-shkoder- Radio "SHKODRA"] *5.[https://radio.rtsh.al/kanale/radio-kukesi-fm-1004-mhz-kukes- Radio "KUKËSI"] *6.[https://radio.rtsh.al/kanale/radio-gjirokastra-fm-1025-mhz-gjirokaster- Radio "GJIROKASTRA"] *7.[https://radio.rtsh.al/kanale/radio-korca-fm-895-mhz-korce- Radio "KORÇA"] *8.[https://radio.rtsh.al/kanale/radio-tirana-klasik-fm-1012-mhz- Radio "Tirana Klasik"] *9.[https://radio.rtsh.al/kanale/radio-tirana-jazz-platforma-rtsh- Radio "Tirana Jazz"] === Radio private kombëtare === *8.Radio "TOP ALBANIA" *9.Radio "+2" *10.Radio "What's Up Radio Dj" === Radio private vendore === *10.Radio "KLAN" *11.Radio "TOP GOLD" *12.Radio "RASH" *13.Radio "MUZIKA JONË" *14.Radio "ORA" *15.Radio "EAGLE RADIO" *16.Radio "DJ 96,1" *17.Radio "BOOM BOOM RADIO" *18.Radio "CLUB FM" *19.Radio "FIERI" *20.Radio "MAGIC STAR" *21.Radio "SARANDA" *22.Radio "VAL’E KALTËR" *23.Radio "IME" *24.Radio "ALFA & OMEGA" *25.Radio "NGJALLJA" *26.Radio "ABC" *27.Radio "ALPO" *28.Radio "MARIA" *29.Radio "7" *30.Radio "E PARË MAT" *31.Radio "EMANUEL" *32.Radio "AL-SAT 1" *33.Radio "TRAVEL" *34.Radio "LOVE " *35.Radio "+3" *36.Radio "ALDO 03 FM" *37.Radio "EURO STAR" *38.Radio "ENERGY" *39.Radio "KONTAKT" *40.Radio "NACIONAL" *41.Radio "KLEA" *42.Radio "ALFA" *43.Radio "SPORT" *44.Radio "STAR" *45.Radio "CLUB ALSION" *46.Radio "EGNATIA" *47.Radio "LOGOS" *48.Radio "IDEA" *49.Radio "JEHONA" *50.Radio "SPARTAK SM" *51.Radio "KISS" *52.Radio "LUSHNJA" *53.Radio "VESA " *54.Radio "JUG" *55.Radio "4" *56.Radio "1" *57.Radio "SCAN" *58.Radio "VLORA" *59.Radio "4+" *60.Radio "GRETA MUSIC RADIO" *61.Radio "ONE" *62.Radio "GRANT " *63.Radio "DURRËSI" *64.Radio "ABC News" *65.Radio "EPIRI 2011" === Televizione publike kombëtare === *2.Televizioni Shqiptar (TVSH *3.Televizioni Shqiptar 2 (TVSH 2) === 4 "KLAN" === *5 "TOP CHANNEL" === Televzione Private Vendore per transmetim Analoge dhe Digjitale ne Territorin Shqiptar. = TV ABC TV ALesio TV Elrodi Neser TV TV SHIJAK News 24 Dritare TV Ora News RTV Ora Radio-Televizioni Shqiptar (RTSH) Report TV TV UTV Education TV Scan TV BBF Syri TV Supersonic TV STV Folk TV Pamfleti CLub TV TV Tirana TELE SPORT RTV ALesio CHANNEL TV Tirana + TV 2000 TV Zjarr 7TV TV Adriamed TV Durresi TV Shkodra TV Egnatia TV Best Channel TV Syri TV Starplus TV 1 CHANNEL TV Rozafa A2 CNN MCN TV TV LEZHA TV Kopliku TV ANTENA NORD TV BLUE SKY TV Kukesi TV Johaniter TV Aplollon TV Kombi TV AVN TV Jug TV Preza TV 6+1 Vlora TV Real TV Kontakt TV Fokus Shipja master TV TV Belsh TV KELCYE 2A TV TV Kruja TV Panorama Fax News TV Amanita One tv Vlora MTV Lushnje TV7 TV 4+ TV Berati GLob TV TV Onufri TV Sot 7 TV Lobi TV Era RTV ALpo TV Channel 7 TV Saranda TV Tele joni TV Rivera TV D1 TV Puka TV EDEN 3 Korca plus RTV Tropoja TV Korca TV Mati TV Bulqiza TV Adriatik TV Bajamcurri ELBASANI PLUS TV KLadudiana TV Magrti TVD TV Magic TV Scan A1 TV TV ARV TV Armonia TV GRAMSHI Vlora channel TV 6 TELE 4 TV REX Antena TV TV DARDAN TV DARDANIA M PLUS IN TV Mad TV ALbania TV Elbasan Euro news Albania Tele 1 TV TV PIK TV AOS TV Dirta RTV ISLAM Nix music TV TV MIRDITA ATN1 TV Asprarag Adria 2 TV TVA TV Clavin TV RTSH Shkolle TV Scutari TV Kucova Radio feja islam TV Teuta TV TV Jehona Dibra vision === Televizione kabllorë === *1.TV kabllor ”TV TRIO CABLE” *2.TV kabllor ”IRLA” *3.TV kabllor ”KOMBI” *4.TV kabllor ”LUSHNJA” *5.TV kabllor ”MULTIVIZION” *6.TV kabllor ”ELBASAT” *7.TV kabllor ”INKUSAT” *8.TV kabllor ”HB - CA TV ” *9.TV kabllor ”STAR” *10.TV kabllor ”EGNATIA” *11.TV kabllor ”ILIRIA” *12.TV kabllor ”KORÇA” *13.TV kabllor ”DEVI –E.R.I” *14.TV kabllor ”LEZHA” *15.TV kabllor ”ANI” *16.TV kabllor ”KUÇOVA KABËLL TV” *17.TV kabllor ”POLIÇAN” *18.TV kabllor ”MATI” *19.TV kabllor ”TV ASPARAG” *20.TV kabllor ”TV BULQIZA” *21.TV kabllor ”TV KUKËSI” *22.TV kabllor ”JU-AL” *23.TV kabllor ”FOKUS” *24.TV kabllor ”DELVINA” *25.TV kabllor ”KL-ED” *26.TV kabllor ”IR-GEN” *27.TV kabllor ”ERI A&A” *28.TV kabllor ”K.A.M” *29.TV kabllor ”APT” *30.TV kabllor ”TEPELENA SAT” *31.TV kabllor ”BLU-KABËLL” *32.TV kabllor ”TV ALFA CABLE” *33.TV kabllor ”MIRDITA” *34.TV kabllor ”ERZENI” *35.TV kabllor ”URA VAJGURORE” *36.TV kabllor ”MEMALIAJ” *37.TV kabllor ”TVM DEVOLLI” *38.TV kabllor ”KAMZA” *39.TV kabllor ”TV BLU-KABËLL” *40.TV kabllor ”DIVJAKA” *41.TV kabllor ”S3” *42.TV kabllor ”DELTA” *43.TV kabllor ”ORIKUM” *44.TV kabllor ”DANJA” *45.TV kabllor ”PËRRENJAS” *46.TV kabllor ”ELBASAT” *47.TV kabllor ”TV FRAHOLLI” *48.TV kabllor ”TV FLAVIO CABLE” *49.TV kabllor ”TV MAQELLARA” *50.TV kabllor ”TV TERBUF” *51.TV kabllor ”TV DUSHK” *52.TV kabllor ”TV FUTURA-COM” *53.TV kabllor ”K8” *54.TV kabllor ”TV LUNA” *55.TV kabllor ”TV JUG” *56.TV kabllor ”TV PORTËZ” *57.TV kabllor ”TV POJAN” *58.TV kabllor ”TV ROSKOVEC” *59.TV kabllor ”TV HUDENISHT” *60.TV kabllor ”TV TATA JUNIOR” *61.TV kabllor ”VOSKOPI” *62.TV kabllor ”KRUTJA” *63.TV kabllor ”CAKRANI” *64.TV kabllor ”VJOSA” *65.TV kabllor ”BELSHI” *66.TV kabllor ”BRADSAT” *67.TV kabllor ”TOSHKËZ” *68.TV kabllor ”PROGRES TV” *69.TV kabllor ”M&G” *70.TV kabllor ”DCT” *71.TV kabllor ”PUPA” *72.TV kabllor ”VLORA CABLE” *73.TV kabllor ”XHAÇI” *74.TV kabllor ALFA HAJDIN I” *75.TV kabllor ARD&NET” *76.TV kabllor 2ASL” *77.TV kabllor ”BRADO” *78.TV kabllor ”LAPARDHA” *79.TV kabllor ”MAMURRAS” *80.TV kabllor ”MASA GRUP” *81.TV kabllor ”OREXH” *82.TV kabllor ”PIRG” *83.TV kabllor ”ZARGOÇAN” == Media në Kosovë == Media në Kosovë mori zhvillim të madh pas vitit 1999. Televizionet më të rëndësishme janë RTK,Klan Kosova, RTV 21 dhe KTV. === Radio === *1.Radio "21" *2.Radio "BESA" *3.Radio "BLUE SKY" *4.Radio "KOSOVA" *5.Radio "DUKAGJINI" *6.Radio "FESTINA" *7.Radio "ILIRIA" *8.Radio "MITROVICA" *9.Radio "24" *10.Radio "ALBA" *11.Radio "DARDANIA" *12.Radio "DODONA" *13.Radio "DRENICA" *14.Radio "Capital FM" *15.Radio "ENERGJI" *16.Radio "FERIZAJ" *17.Radio "FONTANA" *18.Radio "FURTUNA" *19.Radio "GJAKOVA" *20.Radio "ZËRI I SHTIMES" *21.Radio "HELIX" *22.Radio "EVROPA" *23.Radio "K" *24.Radio "KAÇANIKU" *25.Radio "KAMENICA" *26.Radio "KOSOVA E LIRË" *27.Radio "LLAPI" *28.Radio "MALISHEVA" *29.Radio "SHQIP FM" *30.Radio "PEJA" *31.Radio "PLUS" *32.Radio "PREMIERA" *33.Radio "PRIZRENI" *34.Radio "RINIA" *35.Radio "SHARRI" *36.Radio "STAR" *37.Radio "START" *38.Radio "TEMA" *39.Radio "THERANDA" *40.Radio "TOP ILIRIA" *41.Radio "URBAN FM" *42.Radio "VALA 2000" *43.Radio "VALA RINORE" *44.Radio "VICIANUM" *45.Radio "VICTORIA" *46.Radio "VIZIONI" *47.Radio "YLBERI" *48.Radio "ZËRI I POZHERANIT" *49.Radio "TOP KOSOVA" *50.Radio "TOP RADIO" === Televizione === RTK 1 RTK 2 RTK 3 RTK 4 Koha vision TV Dukagjini Rrokum TV Tribuna channel TV Arta Klan kosova Dasma TV NEWS TV Peace TV Zeri TV Rtv zik First TV Zico TV ON TV MFM TV BESA TV Prizerni TV FAN TV Syri vision TV Mitrovica TV Opinion TV Vali LEXO TV MTV KOSOVA Turbo channel AMOL TV Kanal 10 ATV TV Tema KEVITAN TV Click channnel 3+HD TV ALesio kosova RTV SHARRI TV JUG Ferizaj TV Festina RTV Pendimi ETV TV OPOJA Plus TV Kutia TV Albdermas Channel d Royal TV RTV DERSHA TV DIELLI NAKO TV Elsa TV xik TV TV Art TVR TV Diraspora Shota TV Start Tv Star TV Spin TV TV Lria TV Lapi RTV Malishevia TV Malishevia TV istogu istogu channel RTV Foantana Multivision Play TV Hareja TV RTV Aldi RTV 1 RTV Balkan TV Alsat Kosova Next TV TV ALBA Business channel TV Glob Olti tv TV MEN TV Skenderaj Visa Channel Pro channel Tv merto TV herc Top kosova Tv3 Kosova channel A9TV Rtv bujanovc Rtv presheva Telenobaria Alb swiss tv Nrg tv City tv Tv genva Mediasat === Operatorë kabllorë === *1.Operatori kabllor "IPKO Telecommunications" *2.Operatori kabllor "EAGLE" *3.Operatori kabllor "EURINA" *4.Operatori kabllor "DREAM" *5.Operatori kabllor "KUMANOVA" %6.Operatori kabllor "EGC" ==== 6.Operatori kabllor "Kujtesa-Net" ==== ===== Televizione ===== *1.'''K-Channel''' *2.'''K-Film 1''' *3.'''K-Film 2''' *4.'''K-Film 3''' *5.'''K-Film 4''' *6.'''K-Film 5''' *7.'''K-Film Shqip''' *8.'''K-Doku 1''' *9.'''K-Doku 2''' *10.'''K-Sport 1''' *11.'''K-Sport 2''' *12.'''K-Sport 3''' *13.'''K-Sport 4''' *14.'''K-Sport 1 HD''' *15.'''K-Sport 2 HD''' *16.'''K-Sport 3 HD''' *17.'''K-Sport 4 HD''' *18.'''K-Music HD''' *19.'''K-Film1 HD''' *20.'''K-Film2 HD''' == Media shqiptare në Maqedoni == === Televizione === *1.TV "ERA" *2.TV "ALSAT-M (ALSAT MAQEDONIA)" *3.TV "2" *4.TV "ILIRIDA" == Media shqiptare në Mal të Zi == === Radio === # [[Radio Elita|Radio "Elita"]] === Televizione === # [[TV Teuta|TV "Teuta"]] # TV "Boin" TV ALesio mk Era tv Klan mk Alsat m Tv shenja Tv koha Tv tetova Mpt 2 Bleta tv Tv 2 Tv globi Tv dibra TV ART KANAL Tv gurra Tv pollogu Tv uskana Tv festa Euro al Tv teuta Tv boin == Burime informacioni == *[https://web.archive.org/web/20130518040433/http://kkrt.gov.al/ Këshilli Kombëtar i Radios dhe Televizionit] *[https://web.archive.org/web/20110719154353/http://www.kkrt.gov.al/sq/operatoret/radiot/182-radiot-private-kombetare Radiot private kombëtare] *[https://web.archive.org/web/20110719162810/http://www.kkrt.gov.al/sq/operatoret/radiot/181-radiot-private-vendore Radiot private vendore] *[https://web.archive.org/web/20110531182344/http://www.kkrt.gov.al/sq/operatoret/telvizionet/174-televizionet-private-kombetare Televizionet private kombëtare] *[https://web.archive.org/web/20110824174112/http://www.kkrt.gov.al/sq/operatoret/telvizionet/175-televizionet-private-vendore Televizionet private vendore] *[https://web.archive.org/web/20110531182138/http://www.kkrt.gov.al/sq/operatoret/telvizionet/177-platformat-private-numerike-satelitore Platformat private numerike satelitore] *[https://web.archive.org/web/20110531182244/http://www.kkrt.gov.al/sq/operatoret/telvizionet/176-tv-kabllore TV kabllorë] *[http://www.kpm-ks.org/ Komisioni i Pavarur për Median] == Lidhje të jashtme == {{div col|4}} *[http://www.rtsh.al/ Radio Televizioni Publik Shqiptar] *[http://www.oranews.tv/ Ora News ] *[http://www.digitalb.al/ DigitAlb] *[http://www.supersport.al/ca/ SuperSport Albania] *[http://www.tring.al/ Tring] *[https://web.archive.org/web/20120203174559/http://rrtlalbania.net/ Rrjeti i Televizioneve Lokale] *[https://web.archive.org/web/20110723122606/http://www.kujtesa.com/ptv/ Platforma Televizive Kujtesa] *[http://diasporatv.com/ Diaspora TV] *[https://televizioni.wordpress.com/ Telekomanda] *[http://www.topalbaniaradio.com/ Top Albania Radio] *[https://web.archive.org/web/20110714001722/http://plus2radio.com.al/plus/ +2 Radio] *[http://www.topgold.al/ Top Gold Radio] *[https://web.archive.org/web/20110724130748/http://www.whatsup-radiodj.net/main.htm DJ 96,1 Radio] *[https://web.archive.org/web/20110723043802/http://www.clubfm.net/site/ Radio Club FM] *[https://web.archive.org/web/20110808164047/http://gmradio.net/ GM Radio] *[http://www.top-channel.tv/ Top Channel] *[http://www.tvklan.al/ TV Klan] *[http://www.vizionplus.tv/ Vizion Plus] *[http://www.albanianscreen.tv/ Albanian Screen] *[http://www.oranews.tv RTV Ora News] *[http://abcnews.al/ ABC News] *[https://web.archive.org/web/20110727123007/http://channel-one.al/ Channel One TV] *[http://www.shijaktv.com/ Shijak TV] *[https://web.archive.org/web/20110713163510/http://www.koha-tv.com/ Koha TV] *[https://web.archive.org/web/20110720032739/http://www.planet-tv.al/ Planet TV] *[http://www.a1tv.al/ TV A1] *[https://web.archive.org/web/20110226172940/http://www.balkanweb.com/index.php BalkanWeb] *[http://www.scan-tv.com/ Scan TV] *[https://web.archive.org/web/20110725013549/http://www.super-sonic.tv/home.html SuperSonic TV] *[http://www.tiranatv.com/ Tirana TV] *[https://web.archive.org/web/20111017025241/http://www.tele-sport.tv/ Tele Sport TV] *[https://web.archive.org/web/20110207205524/http://amantiatv.com/ Amantia TV] *[https://web.archive.org/web/20110829034719/http://www.6plus1vlora.tv/ TV 6+1] *[http://ntv-news.blogspot.com/ NTV] *[https://web.archive.org/web/20120111010151/http://tvkombi.fieri.com/ TV Kombi] *[https://web.archive.org/web/20110827143117/http://rozafa.tv/index.php Rozafa TV] *[https://web.archive.org/web/20110928113019/http://m-plus.tv/ M-Plus TV] *[https://web.archive.org/web/20110718205813/http://www.blueskymusic.tv/ TV Blue Sky] *[https://web.archive.org/web/20120108022134/http://www.tv-fokus.tv/ Fokus TV] *[https://web.archive.org/web/20110928053016/http://intel-media.tv/index.php?option=com_content&view=article&id=64&Itemid=79&lang=en TV Jug] *[https://web.archive.org/web/20110525002441/http://www.skampa.tv/ TV Skampa] *[https://web.archive.org/web/20110721130809/http://www.vlora-channel.tv/ Vlora Channel TV] *[https://web.archive.org/web/20110415221004/http://index.tvapollon.tv/ Apollon TV] *[http://kopliku.tv/ TV Kopliku] *[http://www.tv1-channel.tv/ TV 1 Channel] *[http://www.rtklive.com/ Radio Televizioni i Kosovës] *[http://rtv21.tv/home/ RTV 21] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120622230239/http://rtv21.tv/home/ |date=22 qershor 2012 }} *[http://www.rtvbesa.com/ RTV Besa] *[http://www.radio-dukagjini.com/tv.asp Radio Dukagjini] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110715143905/http://www.radio-dukagjini.com/tv.asp |date=15 korrik 2011 }} *[https://web.archive.org/web/20060630085856/http://www.radiotema.net/ Radio Tema] *[https://web.archive.org/web/20100421230634/http://www.kohavision.net/web/index.php Kohavision] *[https://web.archive.org/web/20110809072904/http://www.rtvfan.net/ RTV Fan] *[http://www.rrokum.tv/ Rrokum TV] *[http://www.klankosova.tv/ Klan Kosova] *[https://web.archive.org/web/20110722000422/http://www.tv-opinion.com/Lajmet.aspx TV Opinion] *[https://web.archive.org/web/20110830173557/http://syri-vision.tv/ Syri Vizion] *[https://web.archive.org/web/20111022004346/http://www.tvvali.com/ TV Vali] *[https://web.archive.org/web/20110730140427/http://zicotv.net/index.php Zico TV] *[http://alsat-m.tv/ Alsat-M] *[https://web.archive.org/web/20130125035602/http://www.era.mk/website/index.asp Era TV] *[https://web.archive.org/web/20110818194139/http://tv2.com.mk/ TV 2] *[http://www.albtvusa.com/ Alb TV USA] *[http://www.actvm.com/index.html ACTV] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080308065909/http://www.actvm.com/index.html |date=8 mars 2008 }} {{div col end}} [[Kategoria:Televizion]] [[Kategoria:Media]] fpo5qwe9kmoqkmv7cigg7dch0wsp6al 2464868 2464867 2022-07-23T13:18:01Z 185.33.33.198 /* 4 "KLAN" */ wikitext text/x-wiki {{Faqe e palidhur|data=shtator 2012}} Media shqiptare i ka fillimet e saj më 28 nëntor 1938, kur u përurua nga udhëheqësi shqiptar i asaj kohe, Ahmet Zogu, radioja e parë shqiptare '''Radio Tirana'''. “''Ju flet Tirana''”- ishte sigla e medias së parë shqiptare. Zhvillimi i ardhshëm mediatik do të vinte më 29 prill 1960, kur nën regjimin komunist u krijua '''Televizioni Shqiptar''', që u bashkua me Radio Tiranën dhe së bashku formuan '''RTSH-RadioTelevizioni Shqiptar'''. Pas vitit 1992 kur u rrëzua regjimi komunist, filluan jetën e tyre një sërë televizionesh të cilat vetëm në shekullin e ri arritën të hedhin rrënjë në tregun mediatik shqiptar. Në Kosovë, media mori zhvillim të vrullshëm pas vitit 1999. RTK është homologu kosovar i RTSH, por ka një pavarësi më të madhe nga politika. Në Maqedoni, media shqiptare ka një zhvillim të dobët, zhvillim i pas vitit 2001. Kjo listë përfshin vetëm radiot dhe televizionet që transmetojnë në gjuhën shqipe (parësore ose dytësore), dhe jo radiot apo televizionet që shtrihen në territorin e Shqipërisë dhe Kosovës dhe që nuk transmetojnë asnjë lloj programi në gjuhën shqipe (me përjashtim të televizioneve në paketat satelitore). == Media në Shqipëri == Media shqiptare i ka fillimet e saj në Shqipëri. Media publike quhet RTSH (Radio-Televizioni Shqiptar). Televizione të rëndësishme janë Top-Channel, TV Klan, Vizion-Plus, Ora News, News 24, Fax News,Syri TV. Platformat Televizive Dixhitale në vend janë [[DigitAlb]] & [[SuperSport]]dhe Tring. === Radio shtetërore === *1.[https://radio.rtsh.al/kanale/radio-tirana-1-fm-995-mhz- Radio "TIRANA 1"] *2.[https://radio.rtsh.al/kanale/radio-tirana-2-fm-958-mhz- Radio "TIRANA 2"] *3.[https://radio.rtsh.al/kanale/radio-tirana-3-platforma-rtsh- Radio "TIRANA 3 (TIRANA INTERNATIONAL)"] *4.[https://radio.rtsh.al/kanale/radio-shkodra-fm-92-mhz-shkoder- Radio "SHKODRA"] *5.[https://radio.rtsh.al/kanale/radio-kukesi-fm-1004-mhz-kukes- Radio "KUKËSI"] *6.[https://radio.rtsh.al/kanale/radio-gjirokastra-fm-1025-mhz-gjirokaster- Radio "GJIROKASTRA"] *7.[https://radio.rtsh.al/kanale/radio-korca-fm-895-mhz-korce- Radio "KORÇA"] *8.[https://radio.rtsh.al/kanale/radio-tirana-klasik-fm-1012-mhz- Radio "Tirana Klasik"] *9.[https://radio.rtsh.al/kanale/radio-tirana-jazz-platforma-rtsh- Radio "Tirana Jazz"] === Radio private kombëtare === *8.Radio "TOP ALBANIA" *9.Radio "+2" *10.Radio "What's Up Radio Dj" === Radio private vendore === *10.Radio "KLAN" *11.Radio "TOP GOLD" *12.Radio "RASH" *13.Radio "MUZIKA JONË" *14.Radio "ORA" *15.Radio "EAGLE RADIO" *16.Radio "DJ 96,1" *17.Radio "BOOM BOOM RADIO" *18.Radio "CLUB FM" *19.Radio "FIERI" *20.Radio "MAGIC STAR" *21.Radio "SARANDA" *22.Radio "VAL’E KALTËR" *23.Radio "IME" *24.Radio "ALFA & OMEGA" *25.Radio "NGJALLJA" *26.Radio "ABC" *27.Radio "ALPO" *28.Radio "MARIA" *29.Radio "7" *30.Radio "E PARË MAT" *31.Radio "EMANUEL" *32.Radio "AL-SAT 1" *33.Radio "TRAVEL" *34.Radio "LOVE " *35.Radio "+3" *36.Radio "ALDO 03 FM" *37.Radio "EURO STAR" *38.Radio "ENERGY" *39.Radio "KONTAKT" *40.Radio "NACIONAL" *41.Radio "KLEA" *42.Radio "ALFA" *43.Radio "SPORT" *44.Radio "STAR" *45.Radio "CLUB ALSION" *46.Radio "EGNATIA" *47.Radio "LOGOS" *48.Radio "IDEA" *49.Radio "JEHONA" *50.Radio "SPARTAK SM" *51.Radio "KISS" *52.Radio "LUSHNJA" *53.Radio "VESA " *54.Radio "JUG" *55.Radio "4" *56.Radio "1" *57.Radio "SCAN" *58.Radio "VLORA" *59.Radio "4+" *60.Radio "GRETA MUSIC RADIO" *61.Radio "ONE" *62.Radio "GRANT " *63.Radio "DURRËSI" *64.Radio "ABC News" *65.Radio "EPIRI 2011" === Televizione publike kombëtare === *2.Televizioni Shqiptar (TVSH *3.Televizioni Shqiptar 2 (TVSH 2) === 4 "KLAN" === *5 "TOP CHANNEL" *6 “KLAN PLUS” *7 “VIZION PLUS === Televzione Private Vendore per transmetim Analoge dhe Digjitale ne Territorin Shqiptar. = TV ABC TV ALesio TV Elrodi Neser TV TV SHIJAK News 24 Dritare TV Ora News RTV Ora Radio-Televizioni Shqiptar (RTSH) Report TV TV UTV Education TV Scan TV BBF Syri TV Supersonic TV STV Folk TV Pamfleti CLub TV TV Tirana TELE SPORT RTV ALesio CHANNEL TV Tirana + TV 2000 TV Zjarr 7TV TV Adriamed TV Durresi TV Shkodra TV Egnatia TV Best Channel TV Syri TV Starplus TV 1 CHANNEL TV Rozafa A2 CNN MCN TV TV LEZHA TV Kopliku TV ANTENA NORD TV BLUE SKY TV Kukesi TV Johaniter TV Aplollon TV Kombi TV AVN TV Jug TV Preza TV 6+1 Vlora TV Real TV Kontakt TV Fokus Shipja master TV TV Belsh TV KELCYE 2A TV TV Kruja TV Panorama Fax News TV Amanita One tv Vlora MTV Lushnje TV7 TV 4+ TV Berati GLob TV TV Onufri TV Sot 7 TV Lobi TV Era RTV ALpo TV Channel 7 TV Saranda TV Tele joni TV Rivera TV D1 TV Puka TV EDEN 3 Korca plus RTV Tropoja TV Korca TV Mati TV Bulqiza TV Adriatik TV Bajamcurri ELBASANI PLUS TV KLadudiana TV Magrti TVD TV Magic TV Scan A1 TV TV ARV TV Armonia TV GRAMSHI Vlora channel TV 6 TELE 4 TV REX Antena TV TV DARDAN TV DARDANIA M PLUS IN TV Mad TV ALbania TV Elbasan Euro news Albania Tele 1 TV TV PIK TV AOS TV Dirta RTV ISLAM Nix music TV TV MIRDITA ATN1 TV Asprarag Adria 2 TV TVA TV Clavin TV RTSH Shkolle TV Scutari TV Kucova Radio feja islam TV Teuta TV TV Jehona Dibra vision === Televizione kabllorë === *1.TV kabllor ”TV TRIO CABLE” *2.TV kabllor ”IRLA” *3.TV kabllor ”KOMBI” *4.TV kabllor ”LUSHNJA” *5.TV kabllor ”MULTIVIZION” *6.TV kabllor ”ELBASAT” *7.TV kabllor ”INKUSAT” *8.TV kabllor ”HB - CA TV ” *9.TV kabllor ”STAR” *10.TV kabllor ”EGNATIA” *11.TV kabllor ”ILIRIA” *12.TV kabllor ”KORÇA” *13.TV kabllor ”DEVI –E.R.I” *14.TV kabllor ”LEZHA” *15.TV kabllor ”ANI” *16.TV kabllor ”KUÇOVA KABËLL TV” *17.TV kabllor ”POLIÇAN” *18.TV kabllor ”MATI” *19.TV kabllor ”TV ASPARAG” *20.TV kabllor ”TV BULQIZA” *21.TV kabllor ”TV KUKËSI” *22.TV kabllor ”JU-AL” *23.TV kabllor ”FOKUS” *24.TV kabllor ”DELVINA” *25.TV kabllor ”KL-ED” *26.TV kabllor ”IR-GEN” *27.TV kabllor ”ERI A&A” *28.TV kabllor ”K.A.M” *29.TV kabllor ”APT” *30.TV kabllor ”TEPELENA SAT” *31.TV kabllor ”BLU-KABËLL” *32.TV kabllor ”TV ALFA CABLE” *33.TV kabllor ”MIRDITA” *34.TV kabllor ”ERZENI” *35.TV kabllor ”URA VAJGURORE” *36.TV kabllor ”MEMALIAJ” *37.TV kabllor ”TVM DEVOLLI” *38.TV kabllor ”KAMZA” *39.TV kabllor ”TV BLU-KABËLL” *40.TV kabllor ”DIVJAKA” *41.TV kabllor ”S3” *42.TV kabllor ”DELTA” *43.TV kabllor ”ORIKUM” *44.TV kabllor ”DANJA” *45.TV kabllor ”PËRRENJAS” *46.TV kabllor ”ELBASAT” *47.TV kabllor ”TV FRAHOLLI” *48.TV kabllor ”TV FLAVIO CABLE” *49.TV kabllor ”TV MAQELLARA” *50.TV kabllor ”TV TERBUF” *51.TV kabllor ”TV DUSHK” *52.TV kabllor ”TV FUTURA-COM” *53.TV kabllor ”K8” *54.TV kabllor ”TV LUNA” *55.TV kabllor ”TV JUG” *56.TV kabllor ”TV PORTËZ” *57.TV kabllor ”TV POJAN” *58.TV kabllor ”TV ROSKOVEC” *59.TV kabllor ”TV HUDENISHT” *60.TV kabllor ”TV TATA JUNIOR” *61.TV kabllor ”VOSKOPI” *62.TV kabllor ”KRUTJA” *63.TV kabllor ”CAKRANI” *64.TV kabllor ”VJOSA” *65.TV kabllor ”BELSHI” *66.TV kabllor ”BRADSAT” *67.TV kabllor ”TOSHKËZ” *68.TV kabllor ”PROGRES TV” *69.TV kabllor ”M&G” *70.TV kabllor ”DCT” *71.TV kabllor ”PUPA” *72.TV kabllor ”VLORA CABLE” *73.TV kabllor ”XHAÇI” *74.TV kabllor ALFA HAJDIN I” *75.TV kabllor ARD&NET” *76.TV kabllor 2ASL” *77.TV kabllor ”BRADO” *78.TV kabllor ”LAPARDHA” *79.TV kabllor ”MAMURRAS” *80.TV kabllor ”MASA GRUP” *81.TV kabllor ”OREXH” *82.TV kabllor ”PIRG” *83.TV kabllor ”ZARGOÇAN” == Media në Kosovë == Media në Kosovë mori zhvillim të madh pas vitit 1999. Televizionet më të rëndësishme janë RTK,Klan Kosova, RTV 21 dhe KTV. === Radio === *1.Radio "21" *2.Radio "BESA" *3.Radio "BLUE SKY" *4.Radio "KOSOVA" *5.Radio "DUKAGJINI" *6.Radio "FESTINA" *7.Radio "ILIRIA" *8.Radio "MITROVICA" *9.Radio "24" *10.Radio "ALBA" *11.Radio "DARDANIA" *12.Radio "DODONA" *13.Radio "DRENICA" *14.Radio "Capital FM" *15.Radio "ENERGJI" *16.Radio "FERIZAJ" *17.Radio "FONTANA" *18.Radio "FURTUNA" *19.Radio "GJAKOVA" *20.Radio "ZËRI I SHTIMES" *21.Radio "HELIX" *22.Radio "EVROPA" *23.Radio "K" *24.Radio "KAÇANIKU" *25.Radio "KAMENICA" *26.Radio "KOSOVA E LIRË" *27.Radio "LLAPI" *28.Radio "MALISHEVA" *29.Radio "SHQIP FM" *30.Radio "PEJA" *31.Radio "PLUS" *32.Radio "PREMIERA" *33.Radio "PRIZRENI" *34.Radio "RINIA" *35.Radio "SHARRI" *36.Radio "STAR" *37.Radio "START" *38.Radio "TEMA" *39.Radio "THERANDA" *40.Radio "TOP ILIRIA" *41.Radio "URBAN FM" *42.Radio "VALA 2000" *43.Radio "VALA RINORE" *44.Radio "VICIANUM" *45.Radio "VICTORIA" *46.Radio "VIZIONI" *47.Radio "YLBERI" *48.Radio "ZËRI I POZHERANIT" *49.Radio "TOP KOSOVA" *50.Radio "TOP RADIO" === Televizione === RTK 1 RTK 2 RTK 3 RTK 4 Koha vision TV Dukagjini Rrokum TV Tribuna channel TV Arta Klan kosova Dasma TV NEWS TV Peace TV Zeri TV Rtv zik First TV Zico TV ON TV MFM TV BESA TV Prizerni TV FAN TV Syri vision TV Mitrovica TV Opinion TV Vali LEXO TV MTV KOSOVA Turbo channel AMOL TV Kanal 10 ATV TV Tema KEVITAN TV Click channnel 3+HD TV ALesio kosova RTV SHARRI TV JUG Ferizaj TV Festina RTV Pendimi ETV TV OPOJA Plus TV Kutia TV Albdermas Channel d Royal TV RTV DERSHA TV DIELLI NAKO TV Elsa TV xik TV TV Art TVR TV Diraspora Shota TV Start Tv Star TV Spin TV TV Lria TV Lapi RTV Malishevia TV Malishevia TV istogu istogu channel RTV Foantana Multivision Play TV Hareja TV RTV Aldi RTV 1 RTV Balkan TV Alsat Kosova Next TV TV ALBA Business channel TV Glob Olti tv TV MEN TV Skenderaj Visa Channel Pro channel Tv merto TV herc Top kosova Tv3 Kosova channel A9TV Rtv bujanovc Rtv presheva Telenobaria Alb swiss tv Nrg tv City tv Tv genva Mediasat === Operatorë kabllorë === *1.Operatori kabllor "IPKO Telecommunications" *2.Operatori kabllor "EAGLE" *3.Operatori kabllor "EURINA" *4.Operatori kabllor "DREAM" *5.Operatori kabllor "KUMANOVA" %6.Operatori kabllor "EGC" ==== 6.Operatori kabllor "Kujtesa-Net" ==== ===== Televizione ===== *1.'''K-Channel''' *2.'''K-Film 1''' *3.'''K-Film 2''' *4.'''K-Film 3''' *5.'''K-Film 4''' *6.'''K-Film 5''' *7.'''K-Film Shqip''' *8.'''K-Doku 1''' *9.'''K-Doku 2''' *10.'''K-Sport 1''' *11.'''K-Sport 2''' *12.'''K-Sport 3''' *13.'''K-Sport 4''' *14.'''K-Sport 1 HD''' *15.'''K-Sport 2 HD''' *16.'''K-Sport 3 HD''' *17.'''K-Sport 4 HD''' *18.'''K-Music HD''' *19.'''K-Film1 HD''' *20.'''K-Film2 HD''' == Media shqiptare në Maqedoni == === Televizione === *1.TV "ERA" *2.TV "ALSAT-M (ALSAT MAQEDONIA)" *3.TV "2" *4.TV "ILIRIDA" == Media shqiptare në Mal të Zi == === Radio === # [[Radio Elita|Radio "Elita"]] === Televizione === # [[TV Teuta|TV "Teuta"]] # TV "Boin" TV ALesio mk Era tv Klan mk Alsat m Tv shenja Tv koha Tv tetova Mpt 2 Bleta tv Tv 2 Tv globi Tv dibra TV ART KANAL Tv gurra Tv pollogu Tv uskana Tv festa Euro al Tv teuta Tv boin == Burime informacioni == *[https://web.archive.org/web/20130518040433/http://kkrt.gov.al/ Këshilli Kombëtar i Radios dhe Televizionit] *[https://web.archive.org/web/20110719154353/http://www.kkrt.gov.al/sq/operatoret/radiot/182-radiot-private-kombetare Radiot private kombëtare] *[https://web.archive.org/web/20110719162810/http://www.kkrt.gov.al/sq/operatoret/radiot/181-radiot-private-vendore Radiot private vendore] *[https://web.archive.org/web/20110531182344/http://www.kkrt.gov.al/sq/operatoret/telvizionet/174-televizionet-private-kombetare Televizionet private kombëtare] *[https://web.archive.org/web/20110824174112/http://www.kkrt.gov.al/sq/operatoret/telvizionet/175-televizionet-private-vendore Televizionet private vendore] *[https://web.archive.org/web/20110531182138/http://www.kkrt.gov.al/sq/operatoret/telvizionet/177-platformat-private-numerike-satelitore Platformat private numerike satelitore] *[https://web.archive.org/web/20110531182244/http://www.kkrt.gov.al/sq/operatoret/telvizionet/176-tv-kabllore TV kabllorë] *[http://www.kpm-ks.org/ Komisioni i Pavarur për Median] == Lidhje të jashtme == {{div col|4}} *[http://www.rtsh.al/ Radio Televizioni Publik Shqiptar] *[http://www.oranews.tv/ Ora News ] *[http://www.digitalb.al/ DigitAlb] *[http://www.supersport.al/ca/ SuperSport Albania] *[http://www.tring.al/ Tring] *[https://web.archive.org/web/20120203174559/http://rrtlalbania.net/ Rrjeti i Televizioneve Lokale] *[https://web.archive.org/web/20110723122606/http://www.kujtesa.com/ptv/ Platforma Televizive Kujtesa] *[http://diasporatv.com/ Diaspora TV] *[https://televizioni.wordpress.com/ Telekomanda] *[http://www.topalbaniaradio.com/ Top Albania Radio] *[https://web.archive.org/web/20110714001722/http://plus2radio.com.al/plus/ +2 Radio] *[http://www.topgold.al/ Top Gold Radio] *[https://web.archive.org/web/20110724130748/http://www.whatsup-radiodj.net/main.htm DJ 96,1 Radio] *[https://web.archive.org/web/20110723043802/http://www.clubfm.net/site/ Radio Club FM] *[https://web.archive.org/web/20110808164047/http://gmradio.net/ GM Radio] *[http://www.top-channel.tv/ Top Channel] *[http://www.tvklan.al/ TV Klan] *[http://www.vizionplus.tv/ Vizion Plus] *[http://www.albanianscreen.tv/ Albanian Screen] *[http://www.oranews.tv RTV Ora News] *[http://abcnews.al/ ABC News] *[https://web.archive.org/web/20110727123007/http://channel-one.al/ Channel One TV] *[http://www.shijaktv.com/ Shijak TV] *[https://web.archive.org/web/20110713163510/http://www.koha-tv.com/ Koha TV] *[https://web.archive.org/web/20110720032739/http://www.planet-tv.al/ Planet TV] *[http://www.a1tv.al/ TV A1] *[https://web.archive.org/web/20110226172940/http://www.balkanweb.com/index.php BalkanWeb] *[http://www.scan-tv.com/ Scan TV] *[https://web.archive.org/web/20110725013549/http://www.super-sonic.tv/home.html SuperSonic TV] *[http://www.tiranatv.com/ Tirana TV] *[https://web.archive.org/web/20111017025241/http://www.tele-sport.tv/ Tele Sport TV] *[https://web.archive.org/web/20110207205524/http://amantiatv.com/ Amantia TV] *[https://web.archive.org/web/20110829034719/http://www.6plus1vlora.tv/ TV 6+1] *[http://ntv-news.blogspot.com/ NTV] *[https://web.archive.org/web/20120111010151/http://tvkombi.fieri.com/ TV Kombi] *[https://web.archive.org/web/20110827143117/http://rozafa.tv/index.php Rozafa TV] *[https://web.archive.org/web/20110928113019/http://m-plus.tv/ M-Plus TV] *[https://web.archive.org/web/20110718205813/http://www.blueskymusic.tv/ TV Blue Sky] *[https://web.archive.org/web/20120108022134/http://www.tv-fokus.tv/ Fokus TV] *[https://web.archive.org/web/20110928053016/http://intel-media.tv/index.php?option=com_content&view=article&id=64&Itemid=79&lang=en TV Jug] *[https://web.archive.org/web/20110525002441/http://www.skampa.tv/ TV Skampa] *[https://web.archive.org/web/20110721130809/http://www.vlora-channel.tv/ Vlora Channel TV] *[https://web.archive.org/web/20110415221004/http://index.tvapollon.tv/ Apollon TV] *[http://kopliku.tv/ TV Kopliku] *[http://www.tv1-channel.tv/ TV 1 Channel] *[http://www.rtklive.com/ Radio Televizioni i Kosovës] *[http://rtv21.tv/home/ RTV 21] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120622230239/http://rtv21.tv/home/ |date=22 qershor 2012 }} *[http://www.rtvbesa.com/ RTV Besa] *[http://www.radio-dukagjini.com/tv.asp Radio Dukagjini] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110715143905/http://www.radio-dukagjini.com/tv.asp |date=15 korrik 2011 }} *[https://web.archive.org/web/20060630085856/http://www.radiotema.net/ Radio Tema] *[https://web.archive.org/web/20100421230634/http://www.kohavision.net/web/index.php Kohavision] *[https://web.archive.org/web/20110809072904/http://www.rtvfan.net/ RTV Fan] *[http://www.rrokum.tv/ Rrokum TV] *[http://www.klankosova.tv/ Klan Kosova] *[https://web.archive.org/web/20110722000422/http://www.tv-opinion.com/Lajmet.aspx TV Opinion] *[https://web.archive.org/web/20110830173557/http://syri-vision.tv/ Syri Vizion] *[https://web.archive.org/web/20111022004346/http://www.tvvali.com/ TV Vali] *[https://web.archive.org/web/20110730140427/http://zicotv.net/index.php Zico TV] *[http://alsat-m.tv/ Alsat-M] *[https://web.archive.org/web/20130125035602/http://www.era.mk/website/index.asp Era TV] *[https://web.archive.org/web/20110818194139/http://tv2.com.mk/ TV 2] *[http://www.albtvusa.com/ Alb TV USA] *[http://www.actvm.com/index.html ACTV] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080308065909/http://www.actvm.com/index.html |date=8 mars 2008 }} {{div col end}} [[Kategoria:Televizion]] [[Kategoria:Media]] ttwi2fc923tra93tac1474q81wwe231 0 106231 2464907 2309517 2022-07-23T15:47:14Z 91.132.175.135 Aliko wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = {{PAGENAME}} | name (Rasa dhanore) = | image_skyline = | Shteti = Shqipëria | Rrethi = Rrethi i Sarandës | Komuna = Komuna Aliko | postal_code = | Sipërfaqja = | population_total = | Regj. i popullsisë = | Dend. e popullsisë = | website = | Faqja jo-zyrtare = <!--- Koordinatat ----> | Gjerësia = | Gjatësia = | Lartësia = | Pozicioni = }} '''Aliko''' është një [[Fshati|fshat]] në [[Komuna Aliko|Komunën Aliko]] në [[Rrethi i Sarandës|Rrethin e Sarandës]] të [[Shqipëria|Shqipërisë]]. <!-- == Gjeografia == --> <!-- == Historia == --> <!-- == Demografia == --> == Shih edhe == {{Komuna Aliko}} [[Kategoria:Fshatra në Shqipëri]] [[Kategoria:Fshatra në Rrethin e Sarandës]] [[Kategoria:Vendbanime në Shqipëri]] {{SQ-Administrata-Cung}} [[Kategoria:AL-gjeo-cung]] h1f2d9s7nsqizyuqzkulcpbdcuwq21a 2464908 2464907 2022-07-23T15:47:47Z 91.132.175.135 Aliko wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = {{PAGENAME}} | name (Rasa dhanore) = | image_skyline = | Shteti = Shqipëria | Rrethi = Rrethi i Sarandës | Komuna = Komuna Aliko | postal_code = | Sipërfaqja = | population_total = | Regj. i popullsisë = | Dend. e popullsisë = | website = | Faqja jo-zyrtare = <!--- Koordinatat ----> | Gjerësia = | Gjatësia = | Lartësia = | Pozicioni = }} '''Aliko''' është një [[Fshati|fshat]] në [[Komuna Aliko|Komunën Aliko]] në [[Rrethi i Sarandës|Rrethin e Sarandës]] të [[Shqipëria|Shqipërisë]]. <!-- == Gjeografia == --> <!-- == Historia == --> <!-- == Demografia == --> == Shih edhe == {{Komuna Aliko}} [[Kategoria:Fshatra në Shqipëri]] [[Kategoria:Fshatra në Rrethin e Sarandës]] [[Kategoria:Vendbanime në Shqipëri]] {{SQ-Administrata-Cung}} jffbeu12qo3cw9r60ysx70d369apf6s 0 114256 2464973 2310580 2022-07-23T21:32:30Z 79.106.127.141 Shtova popullsine dhe disa fakte! wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = Skuterra | name (Rasa dhanore) = Skuterrës | image_skyline = | Shteti = Shqipëria | Rrethi = Rrethi i Tiranës | Komuna = Komuna Krrabë | postal_code = 1049 | Sipërfaqja = | population_total = | Regj. i popullsisë = | Dend. e popullsisë = | website = <!--- Koordinatat ----> | Gjerësia = | Gjatësia = | Lartësia = }} '''Skuterra''' është një [[Fshati|fshat]] në [[Komuna Krrabë|komunën Krrabë]] në [[rrethin e Tiranës]] të [[Shqipëria|Shqipërisë]]. <!-- == Gjeografia == --> <!-- == Historia == --> Nga ky fshat është shkrimtari Arif Bajrami i cili ka publikuar dhe një liber rreth fshatit dhe historise se tij me titullin "Skuterra-historia qe na bashkon" <!-- == Demografia == --> 300 banore == Shih edhe == {{Komuna Krrabë}} {{SQ-Administrata-Cung}} [[Kategoria:Fshatra në Shqipëri]] [[Kategoria:Fshatra në Rrethin e Tiranës]] [[Kategoria:Vendbanime në Shqipëri]] 13izgh7bq9zovm8jhm2yk9cbwpt6l94 2464975 2464973 2022-07-23T21:39:21Z 79.106.127.141 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = Skuterra | name (Rasa dhanore) = Skuterrës | image_skyline = | Shteti = Shqipëria | Rrethi = Rrethi i Tiranës | Komuna = Komuna Krrabë | postal_code = 1049 | Sipërfaqja = | population_total = 300 | Regj. i popullsisë = | Dend. e popullsisë = | website = <!--- Koordinatat ----> | Gjerësia = | Gjatësia = | Lartësia = }} '''Skuterra''' është një [[Fshati|fshat]] në [[Komuna Krrabë|komunën Krrabë]] në [[rrethin e Tiranës]] të [[Shqipëria|Shqipërisë]]. <!-- == Gjeografia == --> <!-- == Historia == -->Në vitin 1946 hapet shkolla e pare dhe e vetme në fshat e cila u mbyll ne vitin 2014-2015. Nga ky fshat është shkrimtari Arif Bajrami i cili ka publikuar dhe një liber rreth fshatit dhe historise se tij me titullin "Skutera-Historia Qe Na Bashkon" <!-- == Demografia == --> 300 banore == Shih edhe == {{Komuna Krrabë}} {{SQ-Administrata-Cung}} [[Kategoria:Fshatra në Shqipëri]] [[Kategoria:Fshatra në Rrethin e Tiranës]] [[Kategoria:Vendbanime në Shqipëri]] c1yrpqcwpsp7317q9wgpv2g4ywppjw6 2464976 2464975 2022-07-23T21:40:27Z 79.106.127.141 Rregulla Skutere nga Skuterre Shume e perdorin Skutere wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = Skutera | name (Rasa dhanore) = Skuterës | image_skyline = | Shteti = Shqipëria | Rrethi = Rrethi i Tiranës | Komuna = Komuna Krrabë | postal_code = 1049 | Sipërfaqja = | population_total = 300 | Regj. i popullsisë = | Dend. e popullsisë = | website = <!--- Koordinatat ----> | Gjerësia = | Gjatësia = | Lartësia = }} '''Skutera''' është një [[Fshati|fshat]] në [[Komuna Krrabë|komunën Krrabë]] në [[rrethin e Tiranës]] të [[Shqipëria|Shqipërisë]]. <!-- == Gjeografia == --> <!-- == Historia == -->Në vitin 1946 hapet shkolla e pare dhe e vetme në fshat e cila u mbyll ne vitin 2014-2015. Nga ky fshat është shkrimtari Arif Bajrami i cili ka publikuar dhe një liber rreth fshatit dhe historise se tij me titullin "Skutera-Historia Qe Na Bashkon" <!-- == Demografia == --> 300 banore == Shih edhe == {{Komuna Krrabë}} {{SQ-Administrata-Cung}} [[Kategoria:Fshatra në Shqipëri]] [[Kategoria:Fshatra në Rrethin e Tiranës]] [[Kategoria:Vendbanime në Shqipëri]] hpuavewc2o06oc9w365j2t911yj1lh1 0 114257 2464971 2310581 2022-07-23T21:27:03Z 79.106.127.141 Shtova kodin postar wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = Mushqeta | name (Rasa dhanore) = Mushqetës | image_skyline = | Shteti = Shqipëria | Rrethi = Rrethi i Tiranës | Njesia Adminisrtative = Njesia Administrativ Krrabë | postal_code = 1049 | Sipërfaqja = | population_total = | Regj. i popullsisë = | Dend. e popullsisë = | website = <!--- Koordinatat ----> | Gjerësia = | Gjatësia = | Lartësia = }} '''Mushqeta''' është një [[Fshati|fshat]] në [[Komuna Krrabë|komunën Krrabë]] në [[rrethin e Tiranës]] të [[Shqipëria|Shqipërisë]]. <!-- == Gjeografia == --> <!-- == Historia == --> <!-- == Demografia == --> == Shih edhe == {{Komuna Krrabë}} {{SQ-Administrata-Cung}} [[Kategoria:Fshatra në Shqipëri]] [[Kategoria:Fshatra në Rrethin e Tiranës]] [[Kategoria:Vendbanime në Shqipëri]] hhfpt3l5n4stu53sq8mo7opramym66x 2464972 2464971 2022-07-23T21:27:52Z 79.106.127.141 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = Mushqeta | name (Rasa dhanore) = Mushqetës | image_skyline = | Shteti = Shqipëria | Rrethi = Rrethi i Tiranës | Njesia Administrative = Njesia Administrativ Krrabë | postal_code = 1049 | Sipërfaqja = | population_total = | Regj. i popullsisë = | Dend. e popullsisë = | website = <!--- Koordinatat ----> | Gjerësia = | Gjatësia = | Lartësia = }} '''Mushqeta''' është një [[Fshati|fshat]] në [[Komuna Krrabë|komunën Krrabë]] në [[rrethin e Tiranës]] të [[Shqipëria|Shqipërisë]]. <!-- == Gjeografia == --> <!-- == Historia == --> <!-- == Demografia == --> == Shih edhe == {{Komuna Krrabë}} {{SQ-Administrata-Cung}} [[Kategoria:Fshatra në Shqipëri]] [[Kategoria:Fshatra në Rrethin e Tiranës]] [[Kategoria:Vendbanime në Shqipëri]] 6guc78j24vvcqv7ybezydrjlgn4dblq 0 116671 2464930 2449608 2022-07-23T17:56:24Z 130.0.28.31 wikitext text/x-wiki {{Kuti e faqes kryesore|PËRMBAJTJA=Universitet|NGJYRA E TITULLIT=E kuqe}} '''Albanian University''' ose '''ish UFO University''' është një universitet privat në [[Tirana|Tiranë]]. Albanian University gjithashtu ka pasur dhe dege ne [[Berati|Berat]] dhe Fier por per momentin nuk jane aktive. Albanian University është një institucion privat, i pavarur dhe laik i Arsimit të Lartë. Licensuar në prill të vitit 2004, nga Ministria e Arsimit dhe Shkencës, Këshilli i Ministrave i Republikës së Shqipërisë, ai i hapi dyert në vitin akademik 2004-2005, me kursin e parë të studimeve në Degën e Stomatologjisë, me rreth njëqind studentë. Që në vitin e parë të krijimit të tij, ky institucion vuri në qendër të jetës akademike promovimin e produktit intelektual dhe shkrirjen e mësimit me kërkimin shkencor, e finalizuar me Konferencën e Parë Stomatologjike Ufo Dental, e cila hapi siparin e një tradite tashmë të konsoliduar. Një vit më vonë, ky institucion ofroi diploma universitare dhe në degët; Farmaci, Arkitekturë, Shkenca Juridike, Shkenca Politike. Gjatë këtij viti akademik (2005–2006) ndoqën studimet universitare 600 studentë. Programe bashkëkohorestudimi, staf me një formim shumë të gjatë si akademik dhe profesional, kushte infrastrukturore moderne dhe cilësore janë disa nga elementët mbi të cilët u zhvillua Universiteti. Në këtë vit akademik përfundoi dhe përkthimi i plotë i kolanës së literaturës Stomatologjike të marra nga Universiteti Tuft’s i Bostonit, kolanë e cila u botua nga Shtëpia Botuese UFO Press, botime këto që u pasuan me një numër shumë të madh librash në të gjitha fushat e studimit. Në vitin akademik 2006-2007, U.F.O University ( tashmë Albanian University ) u plotësua me të tetë degët e tij të studimit; Stomatologji, Farmaci, Arkitekturë, Financë–Bankë, Shkenca Juridike, Shkenca Politike, Psikologji, Shkenca Komunikimi, dhe pranё tij ndoqёn studimet rreth 2000 studentë. Në këtë vit akademik, përveç plotësimit të detyrave akademike, Universiteti vuri theksin në përfshirjen e akademikëve në debatet dhe çështjet publike. Takimet dhe debatet mbi cështjet e legalizimit të Lobimit dhe evidentimit të grupeve të interesit, ishin hapi i parë drejt të qënit faktor në jetën publike të vendit. Forumet, ëorkshop-et , seminaret, konferencat, debatet kanë përfshirë jo vetëm akademikët, por edhe studentët, si dhe grupet e interesit pjesë të formimit intelektual drejt realizimit të misionit të Universitetit. Në prill të vitit 2007, përvec UFO Press-it, universiteti zgjeron hapësirën e tij publike nëpërmjet televizionit ufo education (tashmë UTV News). Ai u ideua si një televizion edukativ në çdo dhënie informacioni. Synimi i tij është formimi kulturor në aspektet politike, artistike, letrare, duke u përpjekur të transmetojë vlerat. Nё vitin e katёrt tё jetёs sё tij mori një vlerë dhe kuptim të veçantë, jo vetëm për 3100 studentët që u ulën në auditoret e këtij institucioni, por sepse ishte viti në të cilin u diplomua brezi i parë i studentëve në degën e Stomatologjisë dhe Shkencave Politiko-Administrative. 94 Mjek Stomatologë dhe 26 Politologë, të gjithë tashmë të punësuar, vazhdojnë studimet pasuniversitare brenda dhe jashtë kufinjve. Në historikun e Universitetit, në vitin akademik 2007-2008 do të shënohet i pari titull nderi i akorduar nga Senati i U.F.O University, ”Profesor Nderi” Dr.Erhard Busek, pedagog, studiues dhe politikan, një mbështetës i fuqishëm i Shqipërisë në arenën ndërkombëtare. Viti akademik 2008-2009, erdhi me prova të reja për Universitetin. Programet e studimit të ciklit të dytë dhe të tretë, profilizimi dhe specializimi i studentëve të tij, për t’i afruar sa më shumë me tregun e punës ishin sfidat e reja. Programet e diplomave të nivelit të dytë dhe Master të nivelit të dytë, të gjitha të ofruara nën një projekt specifik ”Për Kualifikimin e Administratës Publike”. 600 studentë në këto programe, iu bashkangjitën 4000 studentëve të ciklit të parë të studimeve, duke e zgjeruar dhe plotësuar komunitetin e U.F.O University. Ky vit finalizohet suksesshëm duke nderuar me titullin ”Doktor Honoris Causa” Z.Gordon Richard England për kontributet e tij në anëtarësimin e Shqipërisë në bashkësinë Euroatlantike. Viti akademik 2009-2010 e gjen U.F.O University me rreth 6000 studentë në të gjitha ciklet e studimit, me një filial në qytetin e Beratit, botimin e parë të një reviste shkencore, gazetës studentore, botimeve të reja të U.F.O Press, anëtare dhe themeluese e Rrjetit të Universiteteve Shqipfolëse, me një komunitet prej 2000 të diplomuarish që e prezantojnë denjësisht këtë institucion në të gjitha sferat shoqërore. Viti akademik 2010-2011 , shënoi një vit të veçantë në jetën e këtij universiteti. Emri i vjeter i universitetit ndryshon nga U.F.O University, në një emer më kuptimplotë që përfaqëson denjësisht 7100 studentë të Albanian University. Viti 2011 shënon marrëveshjen në kuadër të bashkëpunimit ndërmjet universitetit të studimeve të Palermos dhe Albanian University, Tiranë. Rektori i Universitetit të Studimeve i Palermos, Prof. Roberto Lagalla dhe Rektori i Albanian University i Tiranës, Prof. Pavli Kongo, konsiderojnë bashkëpunimin ndëruniversitar një mjet të domosdoshëm për njohjen e ndërsjellë të kulturave, për zhvillimin kulturor, shkencor të njohurive dhe shperndarjen e tyre. Nisur nga këto konsiderata, dy rektorët kanë vullnetin dhe orientojnë institucionet respektive, të identifikojne dhe nxisin zhvillimin e projekteve të përbashkëta me interes të ndërsjellë në fushat e projektuara dhe disiplina te caktuara. Viti akademik 2018-2019 e gjen Albanian University me programe te reja studimi dhe me nje numer te konsiderueshem regjistrimesh. Albanian University bazohet ne shprehjen Universitas Fabrefakta Optime (Universiteti i ndertuar me mjeshteri), ankronimet e te ciles ishin marre per emrin fillestar te universitetit (UFO) <br /> == Lidhje të jashtme == * http://www.albanianuniversity.al/ [[Kategoria:Universitete në Shqipëri]] 4ifuzd5qkpcplpgnqy7i4j3y0obajwp 0 123275 2465024 2463713 2022-07-24T11:05:35Z Qendrimi15 122927 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = Qemal Mullaj | image = | occupation = | birth_date = 1881 | birth_place = [[Berati|Berat]], [[Vilajeti i Janinës]], [[Perandoria Osmane]] | death_date = 1966 | death_place = [[Tirana|Tiranë]], [[Republika Popullore e Shqipërisë]] | nationality = [[Shqiptar]] |}} '''Qemal Mullaj''' ([[Berati|Berat]], [[1881]] - [[Tirana|Tiranë]], [[1966]]) ka qenënënshkrues i [[Deklarata e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë]] si përfaqsues i [[Lushnja|Lushnjës]]. == Jetëshkrimi == [[Skeda:Deputetët e Parlamentit (1921).jpg|parapamje|majtas|Mullai (mbi të tretën nga e djathta) në Kongresin e Lushnjës]] Shkollën e lartë e përfundoi në [[Stambolli|Stamboll]], për gjeografi. Pas shpalljes së [[Kushtetuta e Perandorisë Osmane|Kushtetutës]] [[Xhonturqit|xhonturke]] (Hyrjetit) dhe faljes së lirisë, u kthye në Shqipëri dhe u vendos në afërsi të Lushnjës. Aty propagandoi veprimtarinë dhe lëvizjet kundër [[Perandoria Osmane|osmanëve]] dhe predikoi pavarësinë e [[Vatani|atdheut]]. Si delegat i [[Lushnja|Lushnjës]], ai në nëntor 1912 mori pjesë në Kuvendin historik të Vlorës dhe firmosi aktin e shpalljes së pavarësisë, me siglën “Qem. Mullaj”. Pas rënies së qeverisë së Vlorës dhe me nisjen e Luftës I Botërore, u largua nga Shqipëria. U kthye në atdhe rreth vitit 1920, për t’u rimarrë përsëri me politikë. Mullaj u bë Deputet në Parlamentin e parë shqiptar. Mori pjesë në varrimin e [[Avni Rustemi]]t në [[Vlora|Vlororë]], më 1 maj 1924 dhe mbështet forcat e kryengritjes së një muaji më pas. Pas rrëzimit të kabinetit të [[Fan Noli|Nolit]], emigroi jashtë, ku thuhet se mund të ketë organizuar një atentat kundër [[Mbreti Zogu I|Ahmet Zogut]]. Vitet e fundit të jetës i kaloi në Tiranë, pothuaj i pashqetësuar nga regjimi i kohës, duke u nderuar me urdhrin “Për veprimtari patriotike të klasit I”. Vdiq në [[Tirana|Tiranë]] në vitin 1966. <ref>[http://www.gazeta-shqip.com/ndryshe/8d50ca460500b4a0d677bab35fc519bf.html Firmëtarët e aktit të pavarësisë] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121115235606/http://www.gazeta-shqip.com/ndryshe/8d50ca460500b4a0d677bab35fc519bf.html |date=15 nëntor 2012 }}, Gazeta Shqip, 2.12.2010</ref> == Burimet == <references /> [[Kategoria:Nënshkruesit e Deklaratës së Pavarësisë]] [[Kategoria:Njerëz nga Berati]] [[Kategoria:Lindje 1881]] [[Kategoria:Vdekje 1966]] [[Kategoria:Njerëz nga Vilajeti i Janinës]] [[Kategoria:Delegatët e Kongresit Gjithë Shqipëtar]] phons2p8c55vu9c23mnl34h1tuinvx5 10 124395 2464939 1199406 2022-07-23T18:41:56Z 130.0.28.31 wikitext text/x-wiki {{Njoftim | tipi = Kimia | stili =Shkencë | figura = [[Skeda:Wiki letter w.svg|40px|qendër|Artikull i palidhur]] | figra_djathtas = | përmbajtja = '''Kjo foqe o e polidhun nga foqe t' tjera.''' </br> [{{SERVER}}{{localurl:{{NAMESPACE}}:{{PAGENAME}}|action=edit}} Ndihmoni] që [http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Special%3ASearch&redirs=1&search={{PAGENAMEU}}&fulltext=Search&ns0=1&title=Special%3ASearch&advanced=1&fulltext={{PAGENAMEU}} faqet e tjera me temë të ngjashme] të lidhen me të. (Data: {{{data|}}}) [[Kategoria:Foqe t' polidhuna]] }}<noinclude>{{dokumentacioni}}</noinclude> gvcf2sk8po2c78wauuf470wohygwugl 0 151625 2464974 2169025 2022-07-23T21:37:11Z Ahti-Saku 143497 File wikitext text/x-wiki [[File:Dachauer Schlossgarten Lindenalle.jpg|thumb]] Në Republikën e Shqipërisë rriten tri lloje bliri, bliri i argjendtë, bliri gjethegjerë, dhe bliri gjethevogël (bli si zemër) == Përshkrimi == Është dru që rritet deri në 25 m lartësi, është gjetherënës, me simetri të thjeshtë. Sistemin rrënjor e ka mjaft të zhvilluar. Gjethet i kanë në formë zemre, të këmbyera, me majë të gjatë e të mprehtë, me bisht të gjatë dhe anash të dhëmbëzuara. Lulet i ka në brakte, mbi një bisht të përbashkët, me ngjyrë të bardhë deri në të verdhë. Gjethet lulëzojnë prej fillimit të pranverës e deri në vjeshtë (kryesisht nga Qeshori deri në Korrik). Është lloj që jeton gjatë. == Përhapja == Rritet në shkurreta, pyje, në shpate dhe sidomos në zonat e dushkut dhe të ahut. Të trija llojet e blirit janë të përhapura në të gjithë vendin, si të kultivuara, kurse në gjendje të egër, rriten kryesisht në zona 300-1200m mi nivelin e detit. Bliri gjethevogël rritet kryesisht në juglindje të vendit. Klima dhe toka: Kërkon toka të pasura dhe të thella. Rritet dhe i kultivuar pothuajse kudo. Pjesët që përdoren: Blirit i përdoren lulet së bashku me braktet. Vjelja: Kryhet në Qershor-Korrik kur kanë çelur të paktën 2/3 e gonxheve. == Kërkesat teknike == : Vjelja bëhet me dorë ose me gërshërë, duke përdorur shkallë (nuk duhet prerë degët apo shkundur me shkop). Duhet të kihet parasysh të mos hiqen më shumë se 60-70 % e luleve. Lulet mblidhen së bashku me braktet në fillim të lulëzimit, derisa nuk ka çelur gjysma e bimës. Vjelja preferohet të bëhet gjatë kohës me diell. Mbledhja e luleve kryhet në periudhën Qershor- Korrik. Tharja bëhet në hije, duke ruajtur ngjyrën e verdhë në të gjelbër të çelur. Nuk duhet të thahen të hedhura mbi plastamas, por mbi shtroja beze. Përdoret kundër kollitjes, pengesave në rrugët e frymëmarrjes, hipertensionit, qetësimit të nervave, ftohjeve si dhe per qetesimin e dhimbjeve te kokes. [[Kategoria:Peme]] rsyl8kvuabbi7a8sdj66p1atxukv9z2 0 156676 2465025 2408982 2022-07-24T11:11:44Z Qendrimi15 122927 /* Delegatet */ wikitext text/x-wiki [[Skeda:28nentor.jpg|thumb|djathtas|350px|[[Ismail Qemali]] në 1-vjetorin e shpalljës së Pavarësisë në [[Vlorë]]]] '''Shpallja e Pavarësisë''' ose ''Deklarata e Pavarësisë'' është shpallja e pavarësisë së [[Vilajeti shqiptar|Vilajetit shqiptar]] nga Perandoria Osmane. [[Shqipëria]] u vetëshpall e pavarur në [[Vlorë]] më [[28 nëntor]] [[1912]] nga [[Ismail Qemali]]. Në shpalljen pavarësisë morën pjesë [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë#Delegatet|83 delegatë]] nga të gjitha trevat shqiptare. Menjëherë pas shpalljes së pavarësisë, Asambleja e Vlorës formoi qeverinë e parë të Shqipërisë së Pavarur të drejtuar nga [[Ismail Qemali]] si dhe Pleqësinë. Njohja ndërkombëtare e pavarësisë si dhe përcaktimi i kufijve të Shqipërisë u bë pas një viti në [[Konferenca e Londrës 1912-1913|Konferencën e ambasadorëve]] në [[Londra|Londër]], vendim i së cilës qe ''shpallja e [[Principata e Shqipërisë|Principatës shqiptare]] sovrane nga [[Perandoria Osmane]] nën mbikqyrjen e Komisionit Ndërkombëtar të Kontrollit dhe lënia e gjysmës së territoreve të shtetit të porsaformuar jashtë kufijve të tij administrativë''. == Lufta e Parë Ballkanike dhe Shqipëria == Lufta e Parë Ballkanike, përderisa drejtohej kundër Turqisë dhe kishte për qëllim bashkimin kombëtar të popujve ballkanikë, objektivisht kryente një funksion përparimtar, ajo u drejtua nga qarqet shoviniste të vendeve të Ballkanit dhe u kthye në një luftë grabitqare, pushtuese, sidomos ndaj Shqipërisë e Maqedonisë. Shqiptarët ishin po aq të interesuar sa edhe popujt e tjerë të shtypur të Ballkanit për t’u çliruar nga zgjedha osmane. Përfaqësuesit e tyre bënë përpjekje për t’u lidhur me fqinjët në luftën e përbashkët kundërosmane, por këto përpjekje dështuan për faj të krerëve të Aleancës Ballkanike, të cilët nuk dëshironin t’i kishin shqiptarët si palë me të drejta të barabarta në këtë aleancë, sepse ishin marrë vesh ndërmjet tyre për copëtimin e Shqipërisë. Prandaj, shqiptarët nuk hynë në një aleancë, krerët e së cilës synonin t’i përdornin ata si mish për qente në luftën kundër Perandorisë Osmane. Pjesëmarrja e shqiptarëve në këtë aleancë, pa u njohur zyrtarisht të drejtat e tyre, do të ishte një vetëvrasje. Planet aneksioniste të Serbisë, të Malit të Zi e të Greqisë kundrejt Shqipërisë ishin plane që filluan të viheshin në jetë me shpërthimin e Luftës së Parë Ballkanike, ishin krijim i një politike të pajustifikueshme armiqësore ndaj një populli fqinj, që kishte bërë një luftë të vazhdueshme kundër sundimit shekullor osman dhe kishte treguar se ishte një aleat i sigurt në luftën kundër armikut të përbashkët. Shtetet ballkanike jo vetëm dërgonin ushtarët e tyre të vriteshin me shqiptarët, që ishin të vendosur të mbronin deri në fund lirinë e tërësinë e tokës së tyre, por edhe u jepnin Fuqive të Mëdha një armë të fortë në dorë për të ndërhyrë në punët e Ballkanit, që të vinin në orbitën e tyre si popullin shqiptar, ashtu edhe popujt fqinjë. Për këtë arsye, Lufta Ballkanike krijoi në Shqipëri një gjendje shumë të ndërlikuar e kontradiktore. Nga njëra anë, në masat popullore vazhdonte të ishte gjallë fryma e luftës kundër zgjedhës osmane, nga ana tjetër, po bëhej gjithnjë më i qartë rreziku që kërcënonte Shqipërinë nga fqinjët ballkanikë, të cilët pas dëbimit të turqve nga gadishulli synonin të zinin vendin e Perandorisë Osmane në të dhe të fshinin kombin shqiptar nga harta politike e Ballkanit. Ndryshe nga vendet e tjera ballkanike, Shqipëria edhe kësaj radhe, në këto çaste tepër kritike, u ndodh vetëm, me armikun e vjetër në vatër dhe e sulmuar nga agresorë të rinj. Ky rrezik kombëtar vuri në lëvizje të gjitha klasat e shtresat shoqërore të vendit. Përpara tyre u ngrit në mënyrë më serioze çështja e fatit të Shqipërisë, e qëndrimit që duhej mbajtur ndaj konfliktit ballkanik, e mënyrave dhe e mjeteve për ta shpëtuar Shqipërinë nga katastrofa që kërcënonte Turqinë. Qysh në fillim të tetorit gazeta “Liri e Shqipërisë”, që përfaqësonte opinionin e kolonisë shqiptare të Sofjes duke parashikuar ngjarjet, u drejtohej shqiptarëve me thirrjen: “... të marrim armët dhe të mbrojmë kufijtë e mëmëdheut tonë, duke kërkuar autonominë e Shqipërisë”. Po kjo gazetë u drejtohej shqiptarëve t’u përmbaheshin udhëzimeve të Sami Frashërit në veprën “Shqipëria ç’ka qënë, ç’është e ç’do të bëhet ?”, d.m.th. t’i jepnin një goditje të fortë Turqisë për të mos u rrokullisur me të në greminë. Ndryshe e vlerësuan gjendjen kolonitë shqiptare të mërgimit në ShBA. Ato u nisën nga fakti se Turqia, megjithëse ishte armike e Shqipërisë, u kishte njohur shqiptarëve disa të drejta kombëtare, kurse pjesëtarët e Aleancës Ballkanike synonin ta copëtonin atë krejtësisht. Prandaj mbledhja e përfaqësuesve të kolonive shqiptare të ShBA-së, që u bë më [[6 tetor]] [[1912]] në Boston, duke “... marrë në sy atë që po mundet Turqia, e që shtetet e Ballkanit do ta ndajnë Shqipërinë në mes tyre”, deklaronte: “Është detyrë e atdhetarëve shqiptarë të jenë plotësisht të bashkuar me guvernën (qeverinë - shën. i aut.) otomane kundër armiqve të Mbretërisë”. Ndonëse frymëzohej nga qëllime patriotike, qëndrimi i kolonive shqiptare të ShBA-së përmbante në vetvete një rrezik të madh për vendin. Përkrahja pa kushte që shqiptarët do t’i jepnin Turqisë në luftën kundër Aleancës Ballkanike do të sillte si pasojë që Shqipëria të pësonte të njëjtin fat që do të pësonte Turqia në Ballkan dhe do t’u jepte një argument të fortë qeverive të Aleancës Ballkanike për të mbrojtur përpara opinionit publik ndërkombëtar planin e copëtimit të Shqipërisë si një provincë e thjeshtë turke. Brenda në Shqipëri nismën për një veprim politik, që ta nxirrte vendin nga gjendja e vështirë dhe e ndërlikuar e krijuar nga Lufta Ballkanike, e morën shoqëritë atdhetare, Komiteti “Shpëtimi” dhe “Shoqëria e Zezë për Shpëtim” që ishte krijuar në Shkup. Përfaqësuesit e tyre Sali Gjuka, Nexhip Draga, Bedri Pejani, Mithat Frashëri etj., organizuan në Shkup më 14 tetor 1912 një mbledhje, për të cilën ishte marrë qysh përpara edhe miratimi i Hasan Prishtinës e i Bajram Currit, që kishin shkuar në front për organizimin e mbrojtjes së tokave shqiptare. Mbledhja e Shkupit arriti në përfundimin se Perandoria Osmane do ta humbiste luftën dhe vendosi t’u njoftonte Fuqive të Mëdha se populli shqiptar po i kapte armët jo për të forcuar sundimin e Turqisë në Ballkan, por për t’i dalë zot tërësisë tokësore e lirisë së Shqipërisë. Pra, vijonte deklarata, shqiptarët nuk do të pranonin për katër vilajetet veçse një formë të vetme qeverisjeje. Ky vendim përputhej me atë që ishte shprehur nga gazeta “Liri e Shqipërisë” dhe ishte vendimi më i drejtë e më realist që mund të merrej në këto rrethana. Ai iu dorëzua përfaqësuesve të fuqive të huaja në Shkup më 16 tetor. Mbledhja e Shkupit caktoi edhe një delegacion, i cili do të shkonte në Malësi të Madhe për t’i shkëputur malësorët nga bashkëpunimi me Malin e Zi. Ky delegacion u autorizua gjithashtu të merrej vesh me krahinat e tjera të vendit për organizimin e një kuvendi kombëtar që do të vendoste për fatin e atdheut. Por ai nuk mundi të arrinte në Malësi të Madhe; ngjarjet në frontin e luftës ishin zhvilluar me një shpejtësi të tillë, që e detyruan të ndalej përkohësisht në Pejë e në Gjakovë, ku mori autorizimin nga popullsia për ta përfaqësuar atë në veprimtaritë që po ndërmerreshin kundër copëtimit të vendit. Prej këtej delegacioni i Kosovës u drejtua në Shqipërinë e Mesme e të Jugut, ku ishin marrë nisma nga rrethet atdhetare lokale për organizimin e kuvendit kombëtar dhe kishte filluar zgjedhja e delegatëve. Ushtritë e aleatëve ballkanikë brenda një kohe të shkurtër e shpartalluan ushtrinë turke në të gjitha frontet. Trupat bullgare, pasi thyen qëndresën e forcave turke, të përqendruara në Trakën Lindore, iu drejtuan Adrianopojës. Forcat e Malit të Zi, të ndara në tri kolona, sulmuan dy në drejtim të Shkodrës dhe njëra në drejtim të Pejës. Brenda tri javësh ato pushtuan Pejën dhe iu drejtuan Shkodrës. Mbreti Nikolla i Malit të Zi, ndërsa u premtonte malësorëve se do të respektonte flamurin shqiptar, në thirrjen drejtuar popullit malazez e ftonte këtë t’u jepte dorën “vëllezërve nën zgjedhë të Malësisë, të cilët prej më shumë se dy vjetësh luftonin për të drejtat e lirinë e tyre dhe për bashkimin me Malin e Zi”. Kur doli në shesh mashtrimi i mbretit malazez dhe kur në tokat shqiptare të pushtuara, në vend të flamurit kombëtar u ngrit ai i Malit të Zi, malësorët, që kishin marrë pjesë aktive në këtë luftë krahas ushtrive malazeze, u tërhoqën në masë nga lufta. Edhe mbreti serb Pjetër, në manifestin që shpalli në fillim të fushatës ushtarake serbe, deklaronte në mënyrë demagogjike se do t’u sillte edhe shqiptarëve lirinë, vëllazërinë dhe barazinë. Më 15 tetor filloi mësymja e trupave serbe në rajonin e Vranjës, ndërsa më 18 tetor u hodh në sulm gjithë ushtria prej 286 000 vetash, në drejtimin Nish-Manastir-Elbasan, Nish-Manastir-Selanik dhe Kurshunli-Prizren-Durrës. Forca të tjera sulmuan nga veriu, në drejtimin Rashkë-Mitrovicë-Pejë dhe Javor-Priepolje. Turqia u gjend e papërgatitur për luftë. Qeveria turke vendosi të formonte repartet e armatosura vullnetare shqiptare, që do të pajiseshin me armë nga depot e shtetit. Doli edhe një urdhër i ministrit të Luftës për t’u dërguar shqiptarëve 50 000 pushkë. Megjithatë nuk u dërgua asgjë, shqiptarët u lanë pa armë, në mëshirën e fatit. Qeveria xhonturke nuk qe në gjendje të përfitonte nga forca e madhe e shqiptarëve dhe nga gatishmëria për të mbrojtur atdheun e vet. Shqiptarët e Kosovës, veçanërisht ata të Llapit dhe të krahinave përreth, u qëndruan me vendosmëri në luftimet e Merdarit ([[14 tetor|14]]-[[18 tetor]]), në veri të Podujevës, forcave të Armatës së parë dhe të tretë serbe. Ushtria turke një ditë para betejës braktisi frontin në disa pika. Luftimet në Merdar ishin të ashpra. Serbët e morën atë pas humbjeve të mëdha. Edhe mbrojtja e kufirit nga Rashka në Podujevë u mbeti vullnetarëve shqiptarë, të udhëhequr nga Isa Boletini. Me organizimin e mbrojtjes në veri të Prishtinës u mor Hasan Prishtina, ndërsa në Gjakovë, Plavë e Guci Bajram Curri. Pasi morën Merdarin, forcat serbe të Armatës së parë depërtuan në Podujevë dhe, së bashku me ushtritë e Armatës së tretë, më 20 tetor filluan sulmin mbi Prishtinën. Vullnetarët shqiptarë luftuan me vendosmëri, por për mungesë të municionit u tërhoqën nga qyteti, që ra po atë ditë në duart e serbëve. Më 23 tetor u pushtua Vuçiterna dhe pas saj Mitrovica. Me organizimin e forcave vullnetare shqiptare në zonën e Gjilanit, të Moravës e të Karadakut u mor Idriz Seferi, që arriti të grumbullojë 6 000 luftëtarë, të cilët u hodhën në kufirin me Serbinë, ku së bashku me forcat e vendit u bënë ballë njësive të Armatës së tretë serbe. Luftimet në këtë trevë juglindore të Kosovës vazhduan 7 ditë, duke filluar nga koha e sulmit të ushtrisë serbe më 15 tetor. Pasi theu qëndresën e shqiptarëve në kufirin juglindor të Kosovës, ushtria serbe mundi të pushtonte më 24 tetor qytetin e Gjilanit. Më 23 tetor serbët pushtuan Vuçiternën dhe pas saj Mitrovicën. Pas pushtimit të Prishtinës ushtria serbe filloi veprime të tjera në përmasa të mëdha, të cilat kishin si objektiv të parë pushtimin e Ferizajt, të Kumanovës e të Shkupit, për të vijuar më tej marshimin drejt jugut dhe drejt pjesës perëndimore të Shqipërisë. Natën e 23-24 korrikut Armata e tretë serbe filloi një marshim drejt Shkupit e Kumanovës. Më 24 tetor pushtoi Lipjanin dhe po në këtë ditë iu afrua Ferizajt. Edhe mbrojtja e tij u mbeti rreth 10 000 vullnetarëve shqiptarë. Në mesditën e 25 tetorit ushtria serbe filloi sulmin e përgjithshëm mbi qytetin, të cilin e pushtoi në mbrëmjen e 25 tetorit. Forcat shqiptare u tërhoqën drejt Kaçanikut. Por luftimet më të mëdha u bënë në Grykën e Carralevës. Pas dy ditë lufte me 2 000-3 000 vullnetarë shqiptarë, forcat serbe, pasi lanë këtu shumë ushtarë të vrarë e të plagosur, më [[26 tetor]] e pushtuan këtë grykë. Më 30 tetor u pushtua Prizreni. Beteja më e madhe e trevës së Kosovës ishte ajo e Kumanovës (22-24 tetor), ku serbët hodhën ushtrinë e Armatës së parë, të përbërë nga 126 000 veta. Armata turke e Vardarit kishte vendosur në këtë front 50 000 luftëtarë. Midis tyre kishte edhe disa mijëra ushtarë shqiptarë, përveç forcave vullnetare të ardhura nga treva e Kumanovës e rrethet e tjera. Më 24 tetor ushtria turke u thye përfundimisht në Kumanovë. Pas pushtimit të Kumanovës, më [[26 tetor]] forcat e Armatës së parë serbe pushtuan pa luftë Shkupin. Me pushtimin e Shkupit përfundoi faza e parë e Luftës Balkanike. Periudha e dytë ishte ajo e luftës për pushtimin e territoreve shqiptare në pjesën perëndimore të vilajetit të Kosovës, në vilajetet e Manastirit, të Shkodrës e të Janinës. Sikurse shkruajnë gjeneralët turq, pjesëmarrës në këto beteja, shqiptarët luftuan me trimëri të madhe për të mbrojtur atdheun e vet, tokën amtare. Ata nuk e braktisën asnjëherë frontin dhe shpesh luftuan edhe pasi ushtria turke kishte braktisur vijën e luftës. Në Betejën e Kumanovës u vra gjithë efektivi i batalionit të ushtarëve të Gjilanit. Ndërsa numri i përgjithshëm i shqiptarëve, që u vranë në këtë betejë, arrin në 10 000 veta. Pas pushtimit të Shkupit, ushtria serbe vazhdoi mësymjen drejt pjesës perëndimore të vilajetit të Kosovës (drejt Prizrenit, Pejës, Gjakovës etj.), drejt vilajeteve të Manastirit (pushtuan Manastirin), të Shkodrës e të Janinës. Ata kaluan nëpër luginën e Drinit, pushtuan Lumën, Mirditën e Matin, dolën në Lezhë dhe u dyndën në Shqipërinë e Mesme. Një pjesë e tyre iu drejtua Durrësit, kurse kolona të tjera u nisën drejt veriut dhe, së bashku me forcat malazeze që kishin marrë Shëngjinin, plotësuan rrethimin e Shkodrës. Shqiptarët, të braktisur nga ushtritë osmane, edhe pse luftuan kudo me trimëri, nuk qenë në gjendje të ndalnin sulmin e kombinuar të aleatëve ballkanikë, të përgatitur ushtarakisht prej dhjetëra vjetësh dhe të armatosur deri në dhëmbë. Në fillim të dhjetorit të vitit 1912 ushtritë serbo-malazeze kishin pushtuar pjesën më të madhe të Shqipërisë dhe arritën në jug deri në luginën e Shkumbinit, në vijën Durrës-Kavajë-Peqin-Elbasan-Pogradec-Strugë. Ndërkohë edhe ushtria greke, pasi theu forcat turke në Thesali e në Epir, mori Selanikun, rrethoi Janinën, shtiu në dorë Sazanin dhe zbarkoi në Himarë, të cilën e pushtoi bashkë me disa fshatra përreth. Menjëherë pas sukseseve të para qeveritarët e Serbisë, të Malit të Zi dhe të Greqisë, si edhe shtypi i tyre, filluan t’i deklaronin gjithnjë më hapur qëllimet e veta ndaj Shqipërisë, duke i justifikuar ato me argumentet absurde të paaftësisë së “fiseve të egra” e “barbare” shqiptare për të formuar shtetin e vet. Këto deklarata u shoqëruan me një veprimtari gjakatare, terroriste, shfarosëse të ushtrive malazeze e serbe dhe më vonë greke kundër popullsisë shqiptare, që nuk mëshiruan as gratë, as fëmijët e as pleqtë. Pushtimi i Kosovës e i viseve të tjera të Shqipërisë u shoqërua me vrasje në masë të luftëtarëve kosovarë dhe me masakrimin e me shpërnguljen e popullsisë. Qëllimi i Beogradit ishte që “Serbia të bëhej shtet i pastër, thjesht serb, nacional”. Proklamatave të mbretit të Serbisë, për barazinë e shqiptarëve me serbët në shtetin e Serbisë, ua zunë vendin pas fillimit të luftës urdhrat për shfarosjen e shqiptarëve. Gjeneralët serbë pranonin haptazi atëherë se “ne i linim të qetë turqit, por vramë sa mundëm ç'qenë shqiptarë”. Deviza e ushtrisë serbe ishte: “Të shfarosim shqiptarët !”. Kudo që shkelën, në fshatrat e qytetet e Kosovës dhe të të gjithë Shqipërisë, serbët mbollën vdekje e shkatërrime. Vetëm në dy muajt e parë të luftës, në tetor-nëntor 1912, u vranë 25 000 shqiptarë. Vrasja e shqiptarëve ishte programuar zyrtarisht nga Beogradi, që kishte urdhëruar “të mos lihej asnjë gjurmë shqiptare në ato vise”. Qytete të tëra, si Prishtina, Vuçiterna, Ferizaj, Gjilani, Kumanova, Presheva, Prizreni, Peja etj., iu nënshtruan shkatërrimeve. Fshatrat përreth këtyre qyteteve u bënë shkrumb e hi, ndërsa banorët e tyre, pa kursyer as gratë, pleqtë e fëmijët, u vranë ose u dogjën të gjallë, në zjarrin e shtëpive të tyre. Ushtria malazeze plaçkiti Gjakovën dhe dogji pazarin e saj. Sikurse pohonte sekretari i N. Pashiçit, në rrugën midis Prizrenit dhe Pejës kishte vetëm fshatra të djegura, ndërsa banorët e tyre ishin masakruar. Në Pejë vriteshin çdo ditë 25 shqiptarë. Pasi shtypën qëndresën e 2 000 lumjanëve, serbët, në tetor 1912, masakruan popullsinë e Lumës, 700 veta, duke përfshirë pleqtë, gratë, fëmijët e madje edhe ata të sapo lindur që u therrën ose u dogjën të gjallë në shtëpitë e tyre, dogjën e rrafshuan me tokën thuajse të gjitha fshatrat e Lumës. Fshati Nishor, në veriperëndim të Prizrenit u rënua nga goditjet e artilerisë, ndërsa popullsia u masakrua, u vranë gjithë burrat. Bashkëkohësit shkruanin se në fshatra të tëra të Kosovës nuk mbeti i gjallë asnjë njeri. Në territorin midis Kumanovës e Shkupit, sipas njoftimeve të shtypit të kohës, u vranë 3 000 veta, nga të cilët 2 000 në rrethin e Shkupit. Terrorit të paparë iu nënshtrua edhe popullsia e qytetit të Shkupit. Çdo ditë oficerët serbë organizonin ekspedita në fshatrat rreth Shkupit për të terrorizuar dhe për të masakruar fshatarët. Mijëra njërëz të pambrojtur vinin nga Kumanova e nga Presheva, duke shpresuar të gjenin shpëtim në Shkup. Por edhe këtu i priste vdekja nga ushtarët serbë ose nga uria. Masakra të mëdha u bënë në Malin e Zi të Shkupit, ku u dogjën 29 fshatra shqiptare. Pas pushtimit të Ferizajt, u vranë këtu 1 200 veta. Gjatë kësaj fushate persekutimesh ndaj shqiptarëve u arrestuan në rrethet e Shkupit, në muajin nëntor, Hasan Prishtina, Nexhip Draga, Idriz Seferi, Sait Hoxha, Kosum Seferi dhe mjaft udhëheqës të tjerë të lëvizjes shqiptare, të cilët, meqë nuk pranuan të nënshkruanin deklaratat e besnikërisë ndaj Serbisë, u hodhën në burgjet e Beogradit, ku u mbajtën deri më 16 maj 1913. Pushtimi i Kosovës u shoqërua me shpërngulje në masë të popullsisë shqiptare nga trojet e tyre amtare. Vetëm në periudhën e Luftës së Parë Ballkanike u shpërngulën nga vise të ndryshme të vilajetit të Kosovës rreth 150 000 shqiptarë. == Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë == [[Skeda:Deklarata e pavarsisë së shqipërisë.jpg|thumb|300px|Kopje e aktit të pavarsisë e bërë nga [[Lef Nosi]]]] Fitoret e rrufeshme të shteteve ballkanike i detyruan Fuqitë e Mëdha të rishikonin vendimin e tyre për të mos lejuar ndryshimin e statusit të quo-së në Ballkan. Qysh në fund të tetorit në rrethet diplomatike dhe në shtypin evropian filloi të flitej për nevojën e ndryshimeve territoriale në të mirë të aleatëve ballkanikë. Në këto kushte, patriotët shqiptarë që ndodheshin jashtë atdheut vendosën të ndërmerrnin një veprim të ri politik krahas atij të “Shoqërisë së zezë për shpëtim” e të rretheve të tjera atdhetare brenda vendit. Qëllimi i këtij veprimi do të ishte të shpëtohej Shqipëria nga copëtimi, të ruhej tërësia e saj tokësore e të mblidhej një kuvend kombëtar që do të vendoste për fatin e saj. Nismën për këtë veprim të ri e morën Ismail Qemali dhe Luigj Gurakuqi, të cilët mendonin se do të kishin përkrahjen e Lidhjes Tripalëshe. Ata u nisën nga Stambolli dhe arritën në Bukuresht, ku më [[5 nëntor]] [[1912]] organizuan mbledhjen e kolonisë shqiptare të atjeshme. Aty u vendos të themelohej “një komitet drejtonjës” që të merrte në dorë qeverinë e vendit; të krijohej një komision që do të shkonte në Evropë për të mbrojtur përpara qeverive të Fuqive të Mëdha “të drejtat kombëtare e lokale të popullit shqiptar” dhe një komitet në Bukuresht, që do të bashkërendonte veprimtarinë e komiteteve të tjera brenda e jashtë Shqipërisë për t’i ardhur atdheut në ndihmë. Mbledhja e Bukureshtit në vendimin e saj nuk përcaktoi qartë nëse do të kërkohej autonomi a pavarësi. Kjo do të përcaktohej, siç duket, nga zhvillimi i mëtejshëm i ngjarjeve dhe nga qëndrimi që do të mbanin kundrejt çështjes shqiptare Fuqitë e Mëdha. Për këtë qëllim Ismail Qemali me shokë shkoi në Vjenë, ku bisedoi me ambasadorin anglez, Berhtoldin, dhe me ambasadorin italian. Gjatë rrugës ose ndoshta në kryeqytetin austriak Ismail Qemali u njoftua për lëvizjen që kishte filluar në Shqipëri për mbledhjen e një kuvendi kombëtar. Ai i deklaroi më 10 nëntor ambasadorit anglez se do të nisej së shpejti për në Vlorë për të marrë pjesë në një mbledhje të krerëve shqiptarë, se shqiptarët ishin të vendosur të ruanin vendin e tyre, se ata do të luftonin deri në pikën e fundit të gjakut për të mos lejuar një copëtim të tij dhe se krijimi i një Shqipërie më vete do të mënjanonte një ndërhyrje të Austrisë dhe të Italisë.Ideja për mbledhjen e një kuvendi në Shqipëri, që do t’u paraqiste Fuqive të Mëdha kërkesat e popullit shqiptar, kishte gjetur përkrahjen e qeverisë austro-hungareze. Berhtoldi e njoftoi Ismail Qemalin se Vjena ishte për një Shqipëri autonome. I tillë ishte edhe opinioni që mbizotëronte në rrethet diplomatike të Fuqive të tjera të Mëdha. Por autonomia në kuadrin e Perandorisë Osmane tashmë nuk kishte asnjë kuptim. Ushtria osmane në Ballkan ishte shpartalluar në të gjitha frontet. Trupat serbe, malazeze e greke kishin hyrë thellë në tokën shqiptare.Në këto kushte e vetmja zgjidhje e drejtë e çështjes shqiptare ishte ajo e shpalljes së pavarësisë. Në këtë përfundim arriti grupi i atdhetarëve i kryesuar nga Ismail Qemali, i cili më 19 nëntor deklaronte në Trieste, ku kishte arritur bashkë me shokët, se: “... menjëherë pas mbërritjes së tij në Shqipëri do të shpallej pavarësia e Shqipërisë dhe do të zgjidhej qeveria e përkohshme”. Nga Triestja komisionit që ishte formuar në Vlorë për përgatitjen e mbledhjes së kuvendit kombëtar iu dërgua një telegram, me anë të të cilit kërkohej që të merreshin masa për thirrjen e delegatëve.Ideja e pavarësisë së Shqipërisë dhe lajmi i mbledhjes së kuvendit kombëtar u pritën me entuziazëm të madh në Shqipëri, ku gjetën një truall të përgatitur qysh më parë nga rrethet atdhetare të vendit. Këto rrethe kishin vendosur lidhje ndërmjet tyre dhe kishin caktuar Vlorën si qendër ku do të bëhej mbledhja e përfaqësuesve të kombit shqiptar.Grupi i kryesuar nga Ismail Qemali arriti në Durrës më 21 nëntor. Së bashku me atdhetarët durrsakë ai vendosi të ngrinte në qytet flamurin kombëtar. Por autoritetet osmane, të ndihmuara nga armiku i Lëvizjes Kombëtare Shqiptare dhespot Jakovi, arritën, ndonëse përkohësisht, ta pengonin këtë veprim. Komanda turke e Janinës u orvat nga ana e saj ta kapte Ismail Qemalin gjallë ose vdekur, por shumë shpejt u detyrua të hiqte dorë nga ky vendim. Administrata turke në krahinat e Shqipërisë, të papushtuara ende nga ushtritë ballkanike, në përgjithësi nuk ishte në gjendje ta pengonte lëvizjen shqiptare. Ajo i trembej shumë një konflikti të armatosur me shqiptarët, në një kohë kur po ndiqej këmba-këmbës nga aleatët ballkanikë dhe kur e vetmja rrugë tërheqjeje në perëndim ishte Shqipëria.Të shoqëruar nga delegatët e Durrësit, të Shijakut, të Tiranës e të Krujës, Ismail Qemali me shokët e tij u nisën për në Kavajë. Prej andej nëpër Karatoprak kaluan në Fier, ku u takuan me delegatët e Kosovës, dhe më 25 nëntor arritën në Vlorë. Këtu delegatët e popullit shqiptar u pritën me festë. “Një zjarr i shenjtë patriotizmi, - shkruan Ismail Qemali në kujtimet e tij, - kishte pushtuar qytetin ku kisha lindur dhe populli më përshëndeste kudo me entuziazëm dhe gëzim”.Puna e parë e udhëheqësit patriot qysh më 26 nëntor ishte organizimi i forcave të armatosura. Për këtë qëllim ai ngriti një komision organizues dhe u dërgoi pleqësive të katundeve një qarkore, me anën e së cilës porositeshin të mobilizonin njerëzit e aftë për armë dhe t’i mbanin ata në gatishmëri. Ndërkohë, ushtria serbe po përparonte me shpejtësi në tokat shqiptare. Ajo po i afrohej Durrësit, Tiranës, Krujës dhe Elbasanit. Rrethet atdhetare të këtyre qyteteve vendosën ta shpallnin sa më parë pavarësinë për t’i vënë autoritetet ushtarake serbe përpara faktit të kryer. Më 25 nëntor Elbasani shpalli i pari pavarësinë. Të nesërmen atë e shpallën Durrësi e Tirana dhe më 27 nëntor Kavaja, Peqini e Lushnja. Për shkak të përparimit të pandalur të ushtrive serbe, gjendja në Shqipëri po bëhej gjithnjë më kritike. Kjo ishte arsyeja që në mbrëmjen e 27 nëntorit delegatët që ndodheshin në Vlorë, ndonëse nuk kishin arritur ende përfaqësuesit e disa krahinave, vendosën të mblidhnin të nesërmen kuvendin kombëtar.Më 28 nëntor 1912, në orën 14, u hap në Vlorë Kuvendi Kombëtar. Në mbledhjen e parë të Kuvendit morën pjesë 37 delegatë, të cilët u shtuan gjatë ditëve që pasuan duke arritur në 63 veta, që përfaqësonin të gjitha viset shqiptare. Pjesa më e madhe e tyre ishin udhëheqës e veprimtarë të Lëvizjes Kombëtare Shqiptare. Përveç Ismail Qemalit merrnin pjesë [[Luigj Gurakuqi]], [[Isa Boletini]], Sali Gjuka, Bedri Pejani, [[Rexhep Bej Mitrovica]], Vehbi Agolli, Nikollë Kaçorri, [[Jani Minga]], Abdi Bej Toptani, Pandeli Cale, Dudë Karbunara, [[Lef Nosi]], [[Mit'hat Frashëri]], [[Mehmet Pashë Deralla]], Hasan Hysen Budakova, Ajdin Draga, Sherif efendi Dibra, Dhimitër Mborja, Dhimitër Zografi, Shefqet Bej Daiu, Rexhep Ademi, [[Dhimitër Berati]], Kristo Meksi, Xhelal Bej Koprencka, Spiro Ilo, [[Ilias Bej Vrioni]], [[Sami Bej Vrioni]], Hajredin Cakrani, Shefqet Bej Vërlaci etj. Isa Boletini mbërriti me 400 luftëtarë kosovarë më [[29 nëntor]], i pritur me gëzim të madh nga popullsia dhe nga delegatët e Kuvendit. Nga udhëheqësit e tjerë kosovarë, për shkak të rrethanave të luftës, nuk mundën të merrnin pjesë [[Hasan Bej Prishtina]], [[Nexhip Draga]], [[Idriz Seferi]], [[Sait Hoxha]] etj., që ndodheshin në burgun e [[Beograd]]it, si edhe [[Bajram Curri]], i cili, ndonëse u nis për në Kuvend, u pengua nga luftimet gjatë rrugës. Pjesëmarrja në Kuvend e delegatëve nga të gjitha qytetet e Shqipërisë, duke përfshirë edhe ato që ndodheshin të pushtuara nga ushtritë serbe, malazeze e greke, i dha atij karakterin e një asambleje kombëtare mbarëshqiptare. Kjo ishte njëherazi shprehje e vendosmërisë së të gjithë shqiptarëve për t’u bashkuar në shtetin e vet kombëtar, në të cilin do të përfshiheshin të gjitha viset shqiptare.Kuvendi zgjodhi si kryetar [[Ismail Qemalin]], i cili foli për të kaluarën e Shqipërisë nën sundimin osman dhe për luftërat e shqiptarëve për të fituar të drejtat e tyre. Ai vuri në dukje se në rrethanat e krijuara nga Lufta Ballkanike “e vetmja udhë shpëtimi ishte ndarja e Shqipërisë nga Turqia”.Propozimi i kryetarit u miratua njëzëri nga delegatët, të cilët nënshkruan dokumentin historik për Pavarësinë e Shqipërisë, ku thuhej: “... Shqipëria me sot të bëhet më vehte, e lirë e mosvarme”. Pastaj u ngrit madhërisht flamuri kombëtar i Shqipërisë përpara mijëra njerëzve që ishin mbledhur jashtë selisë së Kuvendit e që e pritën këtë ngjarje historike me brohoritje entuziaste, ndërsa populli përshkonte duke kënduar rrugët e qytetit, oratorët atdhetarë, si Jani Minga, Murat Toptani etj., me fjalimet e zjarrta evokonin luftërat e popullit shqiptar për liri.Nga Kuvendi i Vlorës doli gjithashtu qeveria e përkohshme e kryesuar nga Ismail Qemali. == Delegatet == * [[Berat]]: [[Sami Bej Vrioni|Sami bej Vrioni]], [[Ilias Bej Vrioni|Ilias bej Vrioni]], [[Taq Tutulani]], [[Babë Dud Karbunara]]; * [[Skrapar]]: [[Xhelal Koprencka]]; [[Hajredin Bej Cakrani|Hajredin bej Cakrani]]; * [[Lushnjë]]: [[Qemal Mullaj|Qemal bej Mullaj]], [[Ferit Bej Vokopola|Ferit bej Vokopola]], [[Nebi Sefa]]; * [[Dibër]]: [[Myfti Vehbi Dibra]], [[Sherif Langu]]; * [[Mat]]: [[Ahmet Bej Zogu|Ahmet bej Zogu]] (më vonë Zogu I), [[Riza Bej Zogolli]], [[Kurt Agë Kadiu]]; * [[Ohër]] dhe [[Strugë]]: [[Zyhdi Ohri]], [[Myrteza Aliu|Dr. H. Myrtezai]], [[Nuri Sojliu]], [[Hamdi Ohri|Hamdi bej Ohri]], [[Mustafa Baruti]], [[Dervish Hima]]; * [[Durrës]]: [[Abaz Efendi Çelkupa]], [[Mustafa Agë Hanxhiu|Mustafa agë Hanxhiu]], [[Jahja Ballhysa]], Dom [[Nikoll Kaçorri]]; * [[Tiranë]]: [[Abdi bej Toptani]], [[Murad bej Toptani|Murat bej Toptani]]; * [[Shijak]]: [[Xhelal Bej Deliallisi|Xhelal bej Deliallisi]], [[Ymer Bej Deliallisi|Ymer bej Deliallisi]], [[Ibrahim Efendiu]]; * [[Krujë]]: [[Mustafa Kruja|Mustafa Merlika-Kruja]]; * [[Elbasan]]: [[Lef Nosi]], [[Shefqet Dajiu|Shefqet Daiu]], [[Qemal Karaosmani Elbasani|Qemal Karaosmani]], [[Dervish bej Biçakçiu|Dervish bej Biçaku]]; * [[Peqin]]: [[Mahmud Efendi Kaziu]]; * [[Gramsh|Gramsh-Tomorricë]]: [[Ismail Qemali Gramshi]]; * [[Gjirokastër]]: [[Azis Efendi Gjirokastra]], [[Elmaz Boçe]], [[Veli Harxhi]], [[Myfid bej Libohova]], [[Petro Poga]], [[Jani Papadhopulli]]; * [[Përmet]]: [[Veli bej Këlcyra|Veli Bej Këlcyra]], [[Syrja bej Vlora]]; * [[Tepelenë]]: [[Feim Bej Mezhgorani|Feim bej Mezhgorani]]; * [[Janinë]]: [[Kristo Meksi]], [[Aristidh Ruci]]; * [[Çamëria]]: [[Veli Gërra]], [[Jakup Veseli]], [[Rexhep Demi]], [[Azis Tahir Ajdonati]]; * [[Delvinë]]: [[Avni bej Delvina]]; * [[Korçë]]: [[Pandeli Cale]], [[Thanas Floqi]], [[Spiro Ilo]], * [[Pogradec]]: [[Hajdar Blloshmi]]; * [[Vilajeti i Kosovës|Kosovë]], [[Gjakovë]] dhe [[Plava|Plavë-Guci]]: [[Rexhep Bej Mitrovica|Rexhep bej Mitrovica]], [[Bedri Pejani]], [[Salih Gjuka]], [[Midhat Frashëri]], [[Mehmet Pashë Deralla|Mehmet pashë Deralla]], [[Isa Boletini]], [[Riza bej Gjakova-Kryeziu|Riza bej Gjakova]], [[Hajdin Bej Draga|Hajdin bej Draga]], [[Dervish Bej Ipeku|Dervish bej Peja]], [[Zenel Bej Begolli|Zenel bej Begolli]], [[Qerim Begolli]]; * [[Shkodër]]: [[Luigj Gurakuqi]]; * [[Vlorë]]: [[Ismail Qemali]], [[Zihni Abaz Kanina]], [[Aristidh Ruci]], [[Qazim Kokoshi]], [[Jani Minga]], [[Eqrem Bej Vlora|Eqrem bej Vlora]]; * Kolonia shqiptare: [[Dhimitër Zografi]], [[Dhimitër Mborja]], [[Dhimitër Berati]], [[Dhimitër Ilo]] == Reaksionet e Shpalljes së Pavarësisë == Shpallja e Pavarësisë ishte një akt me rëndësi jetike për popullin shqiptar. Ajo, nga njëra anë, mbylli një epokë të tërë luftërash e përpjekjesh shekullore për të hequr qafe zgjedhën e huaj, për të ruajtur tërësinë territoriale të atdheut e për të formuar shtetin e lirë kombëtar shqiptar duke kurorëzuar veprën e Rilindjes dhe, nga ana tjetër, hapi një epokë të re, një epokë luftërash e përpjekjesh të tjera për ta mbrojtur pavarësinë e fituar nga rreziqet e jashtme e të brendshme, për të siguruar bashkimin kombëtar të gjymtuar rëndë dhe për të vendosur rendin demokratik. Ngritja e flamurit kombëtar në Vlorë përfaqësonte fitoren e përbashkët të të gjitha trevave shqiptare prej Rrafshit të Dukagjinit në veri e deri në Çamëri në jug, prej brigjeve të Adriatikut e të Jonit në perëndim e deri në fushat e Kosovës, të Tetovës, në pellgun e Shkupit, në luginën e Preshevës e të Kumanovës, në lindje. Këto treva, duke marrë pjesë gjallërisht me pushkë e me penë në lëvizjen për çlirimin kombëtar, vunë gurë në themelet e pavarësisë shqiptare, i çimentuan ato me gjakun e bijve më të mirë dhe i hapën rrugën formimit të shtetit shqiptar. Kuvendi i Vlorës e shpalli pavarësinë në emër të të gjithë shqiptarëve, të të gjitha trevave shqiptare, që dërguan përfaqësuesit e tyre në të. Ai e trajtoi Shqipërinë një e të pandarë. Edhe qeveria shqiptare e Ismail Qemalit doli në rrafshin ndërkombëtar si përfaqësuese e gjithë popullsisë shqiptare dhe e të gjitha tokave shqiptare, edhe pse një pjesë e madhe e tyre ishte e pushtuar nga ushtritë e shteteve ballkanike. Edhe deklaratat e notat e protestës, që kjo qeveri u dërgoi shteteve ballkanike e komandave të tyre ushtarake, në të cilat kërkoi largimin e menjëhershëm të forcave të huaja ushtarake nga trojet e pushtuara shqiptare dhe kthimin e tyre Shqipërisë, u bënë në emër të Asamblesë Kombëtare që përfaqësonte të gjitha trojet e banuara nga shqiptarët. Me Aktin e 28 nëntorit 1912 sanksionohej e drejta e pamohueshme historike e kombit shqiptar për të qenë i bashkuar, i lirë e i pavarur në trojet e veta, krahas popujve të tjerë të Gadishullit Ballkanik. Kjo ishte një e drejtë që buronte nga qenia e tij si popull me gjuhën, me kulturën, me individualitetin e me historinë e vet, e drejtë e fituar me mundime e sakrifica të panumërta në llogoret e luftës, e drejtë që i takonte për ndihmesën e vyer në dëbimin nga Ballkani të sunduesve të huaj osmanë. Kuvendi i Vlorës hodhi themelet e shtetit të ri sovran shqiptar. Për ta siguruar një fitore të tillë popullit shqiptar iu desh të bënte një luftë të gjatë kundër sundimtarëve osmanë dhe synimeve grabitqare të fuqive të huaja. Një varg rrethanash të brendshme e të jashtme kanë bërë që këto lëvizje të mos arrinin dot objektivin. Por në çdo etapë ato kanë vënë në provë forcat materiale e morale të popullit shqiptar, kanë pasuruar përvojën e traditat e tij luftarake dhe kanë krijuar premisat për zhvillimin e mëtejshëm të luftës. Në shek. XIX e në fillim të shek. XX kjo luftë u zhvillua mbi baza të reja shoqërore e politike dhe mori karakter të ndërgjegjshëm kombëtar. Shpallja e autonomisë nga Lidhja e Prizrenit dhe ajo e Pavarësisë nga Kuvendi i Vlorës më 1912 janë dy hallkat themelore në zinxhirin e ngjarjeve të lëvizjes kombëtare, të lidhura organikisht ndërmjet tyre si shprehje e vullnetit popullor dhe si pasojë e drejtpërdrejtë e përfundim logjik i luftës çlirimtare. Por, Shpallja e Pavarësisë shqiptare ishte në të njëjtën kohë një etapë më e lartë, e përcaktuar nga zhvillimi progresiv i lëvizjes dhe nga rrethanat ndërkombëtare. Në Gadishullin Ballkanik Shqipëria, sikurse Maqedonia, ishte vendi që u çlirua i fundit nga sundimi i sulltanëve osmanë, në një kohë kur popujt e tjerë fqinjë kishin, kush më shumë e kush më pak, dhjetëra vjet që bënin jetë shtetërore të pavarur. Kjo vonesë u shkaktua nga faktorë ekonomikë, shoqërorë e politikë, të brendshëm e të jashtëm, që vepruan ndërsjelltas mbi Lëvizjen Kombëtare Shqiptare dhe përcaktuan ritmet e zhvillimit të saj. Prapambetja ekonomike e shoqërore e vendit ishte padyshim një faktor që vonoi rritjen e forcave organizuese e drejtuese të lëvizjes kombëtare e si pasojë e vështirësoi dhe e vonoi Shpalljen e Pavarësisë. Megjithatë, edhe pse Shqipëria ishte një vend i vogël e mbi të rëndonte zgjedha e një perandorie të madhe, një faktor themelor që e vonoi për dhjetëra vjet pavarësinë shqiptare ishte ai i jashtëm. Populli shqiptar ka qenë gjatë gjithë lëvizjes për çlirimin kombëtar i vetëm, pa ndihmën e jashtme e pa aleatë. Për më tepër, shtetet ballkanike fqinje, të cilat të parat patën siguruar pavarësinë, luftuan me të gjitha mjetet, duke filluar nga presionet diplomatike e duke mbaruar edhe me ndërhyrje të armatosura, kundër Lëvizjes Kombëtare Shqiptare, e cila për nga qëllimet e saj ishte në kundërshtim me planet e tyre të skllavërimit ekonomik e politik dhe të copëtimit të Shqipërisë. Edhe Fuqitë e Mëdha, të cilat, gjatë gjithë shek. XIX patën përkrahur popujt e krishterë të Ballkanit (serbët, grekët, rumunët e bullgarët) të formonin shtetet e tyre të pavarura, për një kohë të gjatë, mbajtën një qëndrim mospërfillës ndaj çështjes shqiptare. Në këtë qëndrim pati ndikimin e vet edhe fakti që shqiptarët, të ndarë në tri fe (edhe pse i bashkonte një ndërgjegje e vetme kombëtare), me një shumicë zotëruese myslimane, shiheshin nga Evropa e sidomos nga Rusia e krishtere si një popull i huaj me to dhe më i afërt me turqit myslimanë. Jo vetëm Rusia, por edhe shtetet e tjera evropiane nuk qenë shkëputur ende në atë periudhë nga konceptet e vjetra teokratike për kombin, edhe pse perandorive shumëkombëshe teokratike po u vinte fundi. Në këto kushte, lufta për pavarësinë e Shqipërisë nuk mund të mbështetej veçse në forcat e popullit shqiptar dhe mund t’ia arrinte qëllimit vetëm kur të krijohej një koniunkturë e favorshme ndërkombëtare, kur kontradiktat ndërmjet Fuqive të Mëdha mund të shfrytëzoheshin me sukses për realizimin e saj. Pavarësia e Shqipërisë u shpall në kushte të tilla ndërkombëtare. Udhëheqësit e Lëvizjes Kombëtare Shqiptare, në fazën e fundit të saj, ditën të shfrytëzonin me mjeshtëri koniunkturën politike që u krijua me shpërthimin e Luftës së Parë Ballkanike, kur në çështjen shqiptare u ndeshën me forcë interesat e kundërt të Fuqive të Mëdha. Është meritë e këtyre atdhetarëve largpamës dhe, në mënyrë të veçantë, e atdhetarit dhe e diplomatit të shquar Ismail Qemali, që, duke u mbështetur në luftën e popullit shqiptar brenda vendit, zgjodhën drejt çastin e përshtatshëm për të kaluar nga platforma e deriatëhershme politike e lëvizjes për autonominë në atë të pavarësisë. Dhe kjo u realizua pikërisht më [[28 nëntor]] [[1912]], kur Turqia po dëbohej nga Ballkani, kur Fuqitë e Mëdha vendosën të hiqnin dorë nga ruajtja e status quo-së në Ballkan dhe kur planet e aleatëve ballkanikë për ta zhdukur Shqipërinë, të përkrahura edhe nga fuqitë e Antantës, u kundërshtuan nga fuqitë e Lidhjes Tripalëshe. Vendimi historik i 28 nëntorit drejtohej megjithatë jo vetëm kundër politikës së Fuqive të Antantës dhe të shteteve fqinje të Ballkanit, por edhe kundër planeve të fuqive të Lidhjes Tripalëshe. Këto të fundit, sidomos Austro-Hungaria e Italia, si më të interesuarat për çështjen shqiptare, ishin në atë kohë për autonominë e Shqipërisë, nën sovranitetin e sulltanit. “Pavarësinë” e saj ato e shihnin si një variant të mundshëm të zgjidhjes së çështjes shqiptare dhe e kuptonin nën prizmin e interesave të vet, si mjetin që do t’u hapte rrugën për të vendosur kontrollin ekonomik e politik mbi Shqipërinë, për ta përdorur popullin shqiptar si gardh kundër shtrirjes së shteteve sllave drejt perëndimit të Shqipërisë, si mbështetje për shtrirjen e tyre në Ballkan. Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë edhe pse, siç do të provohej me vendimet e padrejta të Konferencës së Ambasadorëve të Gjashtë Fuqive të Mëdha të Londrës (1913), nuk arriti të bashkonte në një shtet të vetëm gjithë territoret e popullsinë shqiptare, duke krijuar pas pesë shekujsh robërie Shtetin e Pavarur Shqiptar përbën ngjarjen më të madhe, unikale, në historinë e kombit shqiptar gjatë shek. XX. Kthesa historike e 28 nëntorit 1912 ishte premisa politike themelore për organizimin mbi baza më të përparuara të jetës shtetërore të pavarur të shqiptarëve dhe për zhvillimin më të shpejtë ekonomik, shoqëror e kulturor të vendit. Duke formuar Shtetin e Pavarur Shqiptar ajo objektivisht krijoi gjithashtu premisat dhe atë bazë shtetërore e politike, aq të nevojshme për ta mbajtur të gjallë çështjen e çlirimit dhe të bashkimit të të gjitha trevave shqiptare dhe për zgjidhjen përfundimtare të problemit shqiptar në Ballkan. [[Kategoria:Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë]] [[Kategoria:Shqipëri etnike]] 3i3p77f67wkkreya74k2ko2d6n9rfv2 2 165610 2464900 2341635 2022-07-23T15:38:39Z Kwamikagami 5909 wikitext text/x-wiki <div style="float: left; border: solid #009edb 1px; margin: 1px;"> {| cellspacing="0" style="width: 238px; color: #009edb; background: #FFFFFF;" | style="width: 45px; height: 45px; background: #009edb; text-align: center; font-size: 14pt;" |[[Image:Small Flag of the United Nations ZP.svg|43px]] | style="font-size: 8pt; padding: 4pt; line-height: 1.25em;" | {{center|Ky përdorues mbështet reformimin e thellë ose eliminimin e<br />'''Kombeve të Bashkuara''' ('''OKB''').}} |}</div> ktdohw4lcg29wnhv8oo3h9pc04q0jcs 0 195126 2464875 2430205 2022-07-23T13:42:31Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Nekropolë në Graçanicë]] tek [[Nekropoli në Graçanicë]] wikitext text/x-wiki {{Orphan|date=nëntor 2019}} {{Infobox vend historik | emri =Nekropolë në Graçanicë | emri_amëtar = | gjuha_amëtare = | foto = | përshkrimi = | lloji = Arkeologjike | locmapin = | gjer_g = | gjer_m = | gjer_s = | gjer_dr = N | gjat_g = | gjat_m = | gjat_s = | gjat_dr = E | lokacioni =[[Graçanicë]], [[Kosovë]] | sipërfaqja = | ndërtuar =Parahistori | arkitekt = | arkitektura = | organi_drejtues = | përcaktimi1 = KOSOVË | përcaktimi1_offname = Lokalitet Arkeologjik / Rezervat | përcaktimi1_data = 02-378/65 | përcaktimi1_numri = 3093 | përcaktimi1_lloji = Nën mbrojtje }} '''Nekropolë në Graçanicë''' është një monument i trashëgimisë kulturore në [[Graçanicë]], [[Kosovë]].<ref name="mei-ks">{{cite book|title=LISTA E TRASHËGIMISË KULTURORE PËR MBROJTJE TË PËRKOHSHME|publisher=Republika e Kosovës, Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit|url=http://www.mkrs-ks.org/repository/docs/LISTA_E_TRASHEGIMISE_KULTURORE_NEN_MBROJTJE_TE_PERKOSHME_2015.pdf|accessdate=17 gusht 2016|ref=mei-ks |language=sq }}</ref> Ky monument është i kategorisë "Arkeologjik", i miratuar me numër 02-378/65. == Referime == {{reflist}} ==Lidhje të jashtme== *[https://dtk.rks-gov.net/default.aspx Databaza e trashëgimisë kulturore të Kosovës] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160326033858/http://dtk.rks-gov.net/default.aspx |date=26 mars 2016 }} [[Kategoria:Graçanicë]] [[Kategoria:Trashëgimi kulturore në Kosovë]] {{Kosova-hist-cung}} 5zidfjgm0m6jyko4frnj1pssorl0azv 0 195428 2464863 2430322 2022-07-23T13:12:22Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Tumë Ilire]] tek [[Tuma ilire në Moglicë]] wikitext text/x-wiki {{Infobox vend historik | emri =Tumë Ilire | emri_amëtar = | gjuha_amëtare = | foto = | përshkrimi = | lloji = Arkeologjike | locmapin = | gjer_g = | gjer_m = | gjer_s = | gjer_dr = N | gjat_g = | gjat_m = | gjat_s = | gjat_dr = E | lokacioni =[[Moglicë]], [[Gjakovë]], [[Kosovë]] | sipërfaqja = | ndërtuar =Parahistori | arkitekt = | arkitektura = | organi_drejtues = | përcaktimi1 = KOSOVË | përcaktimi1_offname = Lokalitet Arkeologjik / Rezervat | përcaktimi1_data = | përcaktimi1_numri = 3662 | përcaktimi1_lloji = Nën mbrojtje }} '''Tumë Ilire''' është një monument i trashëgimisë kulturore në [[Moglicë]], [[Gjakovë]], [[Kosovë]].<ref name="mei-ks">{{cite book|title=LISTA E TRASHËGIMISË KULTURORE PËR MBROJTJE TË PËRKOHSHME|publisher=Republika e Kosovës, Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit|url=http://www.mkrs-ks.org/repository/docs/LISTA_E_TRASHEGIMISE_KULTURORE_NEN_MBROJTJE_TE_PERKOSHME_2015.pdf|accessdate=17 gusht 2016|ref=mei-ks |language=sq }}</ref> Ky monument është i kategorisë "Arkeologjik". == Referime == {{reflist}} ==Lidhje të jashtme== *[https://dtk.rks-gov.net/default.aspx Databaza e trashëgimisë kulturore të Kosovës] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160326033858/http://dtk.rks-gov.net/default.aspx |date=26 mars 2016 }} [[Kategoria:Monumente kulturore në Gjakovë]] {{Kosova-hist-cung}} snoev4rtgezr9ua7qr556g55l975cpe 0 195560 2464915 2430364 2022-07-23T17:06:50Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Tuma Ilire (Në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit)]] tek [[Tuma ilire në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit]] wikitext text/x-wiki {{Infobox vend historik | emri =Tuma Ilire (Në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit) | emri_amëtar = | gjuha_amëtare = | foto = | përshkrimi = | lloji = Arkeologjike | locmapin = | gjer_g = | gjer_m = | gjer_s = | gjer_dr = N | gjat_g = | gjat_m = | gjat_s = | gjat_dr = E | lokacioni =[[Burimi (qytet)|Burim]], [[Kosovë]] | sipërfaqja = | ndërtuar =Parahistori | arkitekt = | arkitektura = | organi_drejtues = | përcaktimi1 = KOSOVË | përcaktimi1_offname = Lokalitet Arkeologjik / Rezervat | përcaktimi1_data = | përcaktimi1_numri = 3228 | përcaktimi1_lloji = Nën mbrojtje }} '''Tuma Ilire (Në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit)''' është një monument i trashëgimisë kulturore në [[Burimi (qytet)|Burim]], [[Kosovë]].<ref name="mei-ks">{{cite book|title=LISTA E TRASHËGIMISË KULTURORE PËR MBROJTJE TË PËRKOHSHME|publisher=Republika e Kosovës, Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit|url=http://www.mkrs-ks.org/repository/docs/LISTA_E_TRASHEGIMISE_KULTURORE_NEN_MBROJTJE_TE_PERKOSHME_2015.pdf|accessdate=17 gusht 2016|ref=mei-ks |language=sq }}</ref> Ky monument është i kategorisë "Arkeologjik". == Referime == {{reflist}} ==Lidhje të jashtme== *[https://dtk.rks-gov.net/default.aspx Databaza e trashëgimisë kulturore të Kosovës] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160326033858/http://dtk.rks-gov.net/default.aspx |date=26 mars 2016 }} [[Kategoria:Monumente kulturore në Burim]] {{Kosova-hist-cung}} e6wwdw0ml0qrikennhseb5ad0fs7d5v 0 200472 2464922 1679970 2022-07-23T17:19:23Z EmausBot 19029 Bot: Fixing dyfishtë përcjellëse tek [[Kalaja e Labovës së Vogël]] wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Kalaja e Labovës së Vogël]] 6o8mj45dxbo15n8x0paozzw21d2s532 2 201503 2465036 1684586 2022-07-24T11:53:05Z Jetmir Krasniqi 88036 wikitext text/x-wiki Fshati Llashkadrenoc-Drenoc,është fshati më i madh në komunën e Malishevës e poashtu ndër fshatrat më të mëdha në Kosovë.I banuar me mbi 6.000 banorë dhe mbi 650 shtëpi,i rrethuar nga fshatrat Bububavec,Llozicë,Vermicë,Shkarashnik,Carrallukë,Mirushë, Lubizhdë dhe Damanek,me mbi 700 nxënës,në të tri shkollat,të cilat zhvillojnë mësimet në tri nivele:niveli parafillor, fillor dhe i mesum i ulët. Është i banuar nga lagjet:Lacaj,Jahaj,Beqiraj,Shurdhan, Tupan,Mzez,Granta,Kapllanaj,Latifaj dhe Dyshek.Nga ky fshat kanë emigruar shumë të rinj e po ashtu edhe familje të tëra të cilët jetojnë dhe veprojnë jasht vendit por që vazhdojnë ta ndertojnë vendlindjën e tyre.Poashtu ky fshat njihet për traditën e folklorit, duke dalur nga ky fshat emra të shquar të folklorit si:Salih Bajram Krasniqi, Feriz Ramadan Krasniqi, të cilët në përfaqësimin e Kosovës në Langolen të Anglisë fituan medaljen e parë, duke paraqitur vlera të mirëfillta të folklorit tonë burimor.Poashtu edhe sot jetojnë dhe i kendojnë këtij zhanri edhe shumë figura si:Ali Krasniqi, Naim Krasniqi, Petrit Krasniqi, Adriatik Krasniqi,Sylë e Avdyl Krasniqi etj. Fshati Drenoc edhe në luften e fundit të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, dha shumë djem e vajza. Nga ky fshat ran shumë dëshmorë, martirë e mbeten shumë invalidë. Dëshmorë të fshatit Drenoc janë: Brahim Islam Morina, Liman Latif Morina, Visar Nebih Krasniqi, Adem Morina, Hajriz Morina, poashtu heroina Xhevë Krasniqi-Lladroci dhe martirë të shumtë. mu9zqsz8yi0pk0036ki2ag7w47pa200 0 202529 2464923 1688417 2022-07-23T17:19:33Z EmausBot 19029 Bot: Fixing dyfishtë përcjellëse tek [[Kisha Fjetja e Shën Mërisë (Labovë e Vogël)]] wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Kisha Fjetja e Shën Mërisë (Labovë e Vogël)]] 2bibdccdsh7ntyut7qztmhl3rjf1lbz 0 207789 2465037 2358131 2022-07-24T11:54:03Z Scip. 43065 + Logo wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname = Venezia | current = | image = 2022 Venezia FC logo.svg | fullname = Venezia F.C. S.r.l. | nickname = ''Arancioneroverdi'' (Portokall-Zezë-Gjelbër)<br>''Lagunari'' (Lagunarët)<br>''Leoni Alati'' (Luanët me krahë) | founded = 1907 (si Venezia Foot Ball Club)<br/>2005 (si SSC Venezia)<br/>2009 (si FBC Unione Venezia)<br/>2015 (si Venezia FC) | | dissolved = 2005 (AC Venezia)<br/>2009 (SSC Venezia)<br>2015 (FBC Unione Venezia) | ground = [[Stadio Pierluigi Penzo]],<br />[[Sant'Elena]], [[Venecia]], [[Itali]] | capacity = 7,450 | chairman = [[Joe Tacopina]] | president = [[ Ted Phillipakos]] | manager = [[Filippo Inzaghi]] | league = [[Lega Pro]] | season = [[2015–16 Serie D|2015–16]] | position = [[Serie D|Serie D, Girone C]], 1-rë (promovuar) | pattern_b1 = _veneziahome1617 |body1 = 000000 |leftarm1 = 000000 |rightarm1 = 000000 |shorts1 = 000000 |socks1 = 000000 <!-- Divisa da trasferta --> |pattern_b2 = _veneziaaway1617 |body2 = FFFFFF |leftarm2 = FFFFFF |rightarm2 = FFFFFF |shorts2 = FFFFFF |socks2 = FFFFFF }} '''Venezia F.C.''', zakonisht të referuara si '''Venezia''', ​​është një klub italian të futbollit nga [[Venecia]] që duke luajtur në [[Lega Pro]], kategoria e tretë italiane, në sezonin 2016-17. Themeluar në [[1907]], Venezia kanë kaluar një pjesë të madhe të historisë së tyre në [[Seria A|Serie A]] dhe [[Serie B]]. Venezia fitoi [[Coppa Italia]] në vitin [[1941]]. ==Lojtarët== {{updated|10 Gusht, 2016}} {{Fs start|nat=|pos=|other=|no=|name=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=GK | name= Davide Facchin |other=|no=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=GK | name= Guglielmo Vicario |other=|no=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=GK | name= Nicola Sambo |other=|no=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=DF | name= Paolo Pellicanò |other=|no=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=DF | name= Alessandro Malomo |other=|no=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=DF | name= Marco Modolo |other=|no=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=DF | name= [[Maurizio Domizzi]] |other=|no=}} [[File:1 capitan.png|19px|Captain (association football)|Kapiteni]] {{Fs player | nat= ITA | pos=DF | name= Francesco Cernuto |other=|no=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=DF | name= Luigi Luciani |other=|no=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=DF | name= Agostino Garofalo |other=|no=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=DF | name= Leonardo Galli |other=|no=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=DF | name= Giuseppe Marco Zampano |other=|no=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=MF | name= Alex Pederzoli |other=|no=}} {{Fs mid|nat=|pos=|other=|no=|name=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=MF | name= Evans Soligo |other=|no=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=MF | name= Vittorio Fabris |other=|no=}} {{Fs player | nat= SLO | pos=MF | name= Leo Stulac |other=|no=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=MF | name= Simone Bentivoglio |other=|no=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=MF | name= Alberto Acquadro |other=|no=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=FW | name= Davide Marsura |other=|no=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=FW | name= Gianni Fabiano |other=|no=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=FW | name= Giuseppe Caccavallo|other=|no=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=FW | name= Loris Tortori |other=|no=}} {{Fs player | nat= ESP | pos=FW | name= Alexandre Geijo |other=|no=}} {{Fs player | nat= ITA | pos=FW | name= Nicola Ferrari|other=|no=}} {{Fs end|nat=|pos=|other=|no=|name=}} [[Kategoria:Klube futbolli në Itali]] bsfjk6n5vtfdnqmk1z6ho7blxbs1i3v 0 244109 2464871 1873869 2022-07-23T13:41:46Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Tuma Shuecit]] tek [[Tuma e Shuecit]] wikitext text/x-wiki Në fshatin Shuec të rrethit të Korçës, që ndodhet buzë liqenit të Prespës së Vogël, tek vendi që njihet me toponimin “Gjembi” ngriheshin dy tuma, të cilat vendasit, nisur nga madhësia e tyre, i kishin quajtur “Gjëmbi i madh” dhe “Gjëmbi i vogël”. Këtë emërtim, e kanë marrë meqenëse ishin mbuluar me një bimësi të dendur e mbi to ngriheshin drurë të lartë. Gjatë gërmimit nga arkeologët ato u emërtuan përkatësisht si Tuma I e Tuma II. == Historiku == Tumat janë fiksuar për herë të parë nga arkeologu Petrika Lera gjatë një ekspedite përnjohëse që ai ka kryer në vitin 1973. Për një periudhë kohe të gjatë ato kanë qenë mbuluar me ujë e prej tyre ruheshin vetëm majat e drurëve që lartësoheshin mbi to, ndonëse në vartësi të ndryshimit të nivelit të ujit të liqenit, herë-herë ato kanë qenë edhe të dukshme. Gërmimet në tumat e Shuecit filluan për herë të parë në vitin 1990 dhe u përqendrua në hapjen e tumës më të madhe, tumës I, në këtë tumë u gjetën 68 varre.<ref>Andrea Zhaneta. Tuma I e Shuecit (Rrethi i Korçës). Rezultatet e fushatës së parë të gërmimeve. Iliria, vol. 34, 2009. fq. 223-279 ;</ref> {{Code4CultureAlbania}} [[Kategoria:Tuma në Shqipëri|Shuec]] olpqm1ftn83m2bm8dswbi47sbjvw92b 1 244250 2464873 1861840 2022-07-23T13:41:46Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Diskutim:Tuma Shuecit]] tek [[Diskutim:Tuma e Shuecit]] wikitext text/x-wiki {{Code4CultureAlbania}} le8r7vb4eh678c1vapx5tchh149hzri 0 256959 2464949 2402709 2022-07-23T19:48:58Z 130.0.28.31 Sherri i tij në studio wikitext text/x-wiki '''Milaim Zeka''' u lind në vitin 1963 në [[Podujeva]] shqiptar nga Kosova dhe deputet i Kuvendit të Kosovës. == Sherri i tij në studio == Milaim Zeka u grushtua nga Frashër Krasniqi në emisionin Info Lokale në Klan Kosova më 29 shtator 2017, Frashër Krasniqi ka thënë se kam ardhur në studio për t'i thënë disa fjalë fyese Milaim Zekës, ky sherr në studio ishte i madh.{{biografi-cung}} [[Kategoria:Biografi shqiptarësh]] [[Kategoria:Shqiptarë nga Kosova]] [[Kategoria:Kosovë]] 05m1j0u154y63svbdjp5ne9xuti8pfr 0 257777 2465001 2464558 2022-07-24T07:22:02Z 185.33.33.198 wikitext text/x-wiki {{Infobox kanal televiziv | name = Çufo TV | logofile = Cufo TV.png | logosize = 201px | logocaption = Logoja e Çufo TV | logoalt = | logo2 = | owner = [[Top Media]] | established = | test card = | test of transmission = | airdate = | launch = 18 dhjetor 2006 | closed date = | picture format = [[576i]] ([[SDTV]] [[4:3]]) | channeltype = [[Televizion Privat Kombëtar]] | share = | share as of = | share source = | network = [[DigitAlb]] | parent = | key people = | slogan = | motto = | country = [[Shqipëri]] | language = [[Shqip]] | broadcast area = | affiliates = [[Televizion]] | headquarters = [[Tiranë]], [[Shqipëri]] | former names = | replaced names = | replaced by names = | sister names = [[Bang Bang]] | timeshift names = | web =www.digitalb.al | terr serv 1 = Shqipëri | terr chan 1 = dixhitale | sat serv 1 = | sat chan 1 = | cable serv 1 = [[DigitAlb]] (Shqipëri) | cable chan 1 = 12 | cable serv 2 = | cable chan 2 = | cable serv 3 = [[IPKO]] (Kosovë) | cable chan 3 = 22 | sat radio serv 1 = | sat radio chan 1 = | iptv serv 1 = ALBtv | iptv chan 1 = | online serv 1 = | online chan 1 = | 3gmobile serv 1 = }} '''Çufo TV''' është një kanal televiziv (kanali vëlla i [[Bang Bang]] dhe i [[Junior TV]]), pjesë e platformës Dixhitale Televizive Shtetërore[[DigitAlb]] në [[Shqipëri]]. Ai transmeton 24 orë filma dhe seriale të animuar për fëmijë. Filmat dhe serialet janë të gjitha të dubluara në [[Gjuha shqipe|gjuhën shqipe]]. Brandi i këtij kanali përfshin një derrkuc maskotë që u modelua sipas shkronjave të emrit të kanalit. Emri dhe kolona zanore e kanalit janë bazuar në filmin e famshëm të animuar ''[[Ndodhitë e Çufos]]'', i krijuar nga Kinostudioja ''[[Albfilm|Shqipëria e Re]]'' më [[1982|1982''.'']] ==Transmetimet== {{main|Filma kukulla}} ===Serialet e transmetuara=== * ''Avatar: Mjeshtri i fundit i ajrit'' * ''Zebra Zigbi'' * ''[[Shëtitësi i universit]]'' * ''Aventurat e Çakut dhe miqve te tij'' * ''[[BobSfungjeri Pantallon-Katrori]]'' * ''Dora eksploruesja'' * ''Zonjusha Zazi'' * ''[[Garfildi dhe shokët e tij]]'' * ''Enxhi Benxhi'' * ''Teatri i Emës'' * ''Një pasdite në kopësht'' * ''Familja e Piratëve'' * ''Rroftë Mbreti Xhulian'' * ''Bota Magjike'' * ''Super Pse-ja'' * ''Meni Duararti'' * ''Tomi Dhe Xherri'' * ''Filmat e transmetuar'' * ''Perimet'' * ''101 dalmatët'' * ''Aventurat e Dorës dhe miqve të Saj'' * ''5 heronjtë e legjendave'' * ''Aventurat e Xheki Çan'' * ''Lego: Filmi i Batmanit'' * ''Tomas Lokomotiva dhe Shokët'' * ''Elfi Gordon 1'' * ''Elfi Gordon 2'' * ''Miq Përgjithmonë'' * ''Kec Hekuri'' * ''Në grackën e kohës'' * ''7 Xhuxhat'' * ''Mjëkëroshët'' * ''Përbindëshat e kutive'' * ''Zonja Merimangë dhe miqtë'' * ''Henri Përbindëshi-Zemërmirë'' * ''Turbo'' * ''Milo shkon në Mars'' * ''Prentëta e Hipa'' * ''Aventurat e arinjëve Gami'' * ''Alvini dhe ketrushat takohen me Frankenshtajnin'' * ''Animaniakët - Dëshira e Uakos'' * ''Arinjtë buni dhe roboti shkatërruesventurat e Tintinit. Sekreti i njëbrirëshit'' * ''Sulmi Arti'' * ''Aventurat e Uillburnit'' * ''Princesha Mjelmë 3'' * ''Princesha Mjelmë 4'' * ''Xhin Xhini'' * ''Zoe Dëshiron të Jetë'' * ''Bazili miu detektiv'' * ''Mia dhe unë'' * ''Pëshëndetje Kai-Len'' * ''Aventurat e Jeronim Stiltonit'' * ''Fredi dhe Fiona'' ==Referime== # https://sq.kingofsat.net/pack-digitalb.php # https://www.lyngsat.com/tvchannels/al/Cufo.html ==Shiko edhe== *[[Media shqiptare]] *[[Top Media]] * [[Top Channel]] * [[Top Albania Radio]] * [[Top NEWS]] * [[Dritan Hoxha (gazetar)|Dritan Hoxha]] * [[Top Channel]] * [[SuperSport]] * [[Genc Gjineci]] * [[Alban Jaho]] * [[Top Gold Radio]] * [[Shqip (gazetë)|Gazeta Shqip]] == Lidhje të jashtme == * [http://www.topalbaniaradio.com/v7/ Faqja Zyrtare e Top Albania Radio] * [http://top-channel.tv/ Faqja Zyrtare e Top Channel] * [https://www.digitalb.al/ Faqja Zyrtare e DigitAlb] * [https://www.supersport.al/ Faqja Zyrtare e SuperSport] * [https://web.archive.org/web/20181230102026/http://gazeta-shqip.com/lajme/ Faqja zyrtare e Gazeta Shqip] * [[Kategoria:Stacione televizive në Shqipëri]] {{DEFAULTSORT:Çufo TV}} rduiugg6r434rvkmgba3m0m0tuq6s49 10 260568 2464997 2356687 2022-07-24T06:31:13Z Minorax 114292 vva wikitext text/x-wiki <div style="font-family:Verdana; font-size:100%; border-style:groove; border-width:3px; border-color:#FDD017; padding:10px; {{hija}}"> {| style="margin:1em auto; text-align:center;" |width=120px|[[Skeda:Goldenwiki 1.5.png|90px|left|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi i parë]] |<span style="color: #D4A017">Çmimi i parë</span> për <span style="font-style:italic">{{{1|}}}{{{2|}}}{{{3|}}}{{{4|}}}{{{5|}}}{{{6|}}}{{{7|}}}{{{8|}}}{{{9|}}}{{{10|}}}{{{11|}}}{{{12|}}}{{{13|}}}{{{14|}}}{{{15|}}}</span> në Wikipedia-n shqip në vitin {{{viti|}}} i jepet përdoruesit [[Përdoruesi:{{{përdoruesi|}}}|{{{përdoruesi}}}]]. <span style="font-size: 90%">Çmimi u dha pas konsultimit të komunitetit në [[Wikipedia:Çmimet/{{{viti|}}}|qendrën e votimeve]].</span> |{{#if:{{{1|}}}| {{!}} [[File:Articles for Creation Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për krijimin e artikujve të rinj]] }} |{{#if:{{{2|}}}| {{!}} [[File:Feather Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për redaktimin e artikujve]] }} |{{#if:{{{3|}}}| {{!}} [[File:Writers Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për artikujt cilësorë]] }} |{{#if:{{{4|}}}| {{!}} [[File:Cleanup Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për pastrimin e artikujve]] }} |{{#if:{{{5|}}}| {{!}} [[File:WikiDefender Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për mbrojtjen e artikujve]] }} |{{#if:{{{6|}}}| {{!}} [[File:Main Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për mirëmbajtjen e faqes kryesore]] }} |{{#if:{{{7|}}}| {{!}} [[File:Instructor's Barnstar hi-res.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për mirëmbajtjen e udhëzimeve]] }} |{{#if:{{{8|}}}| {{!}} [[File:Category Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për mirëmbajtjen e kategorive]] }} |{{#if:{{{9|}}}| {{!}} [[File:Technical Barnstar.svg|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për mirëmbajtjen teknike]] }} |{{#if:{{{10|}}}| {{!}} [[File:Barnstar of Diligence Hires.svg|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për kujdestarinë e përgjithshme]] }} |{{#if:{{{11|}}}| {{!}} [[File:Administrator Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për administrimin]] }} |{{#if:{{{12|}}}| {{!}} [[File:Speurneusster.svg|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për kontrollin]] }} |{{#if:{{{13|}}}| {{!}} [[File:Arbiter Barnstar Hires.svg|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për paanësinë]] }} |{{#if:{{{14|}}}| {{!}} [[File:Epic Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për vazhdimësinë]] }} |{{#if:{{{15|}}}| {{!}} [[File:Userpage Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për faqen e përdoruesit]] }} |} </div> <noinclude> [[Kategoria:Stampa vlerësimi]] [[Kategoria:Stampat e renditjes për çmimet]] </noinclude> mkqpakhy98hi0vey7cdpjblbjblwi99 10 260570 2464998 2356688 2022-07-24T06:31:20Z Minorax 114292 vva wikitext text/x-wiki <div style="font-family:Verdana; font-size:100%; border-style:groove; border-width:3px; border-color:#8C7853; padding:10px; {{hija}}"> {| style="margin:1em auto; text-align:center;" |width=120px|[[Skeda:Bronzewiki 1.5.png|90px|left|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi i tretë]] |<span style="color: #8C7853">Çmimi i tretë</span> për <span style="font-style:italic">{{{1|}}}{{{2|}}}{{{3|}}}{{{4|}}}{{{5|}}}{{{6|}}}{{{7|}}}{{{8|}}}{{{9|}}}{{{10|}}}{{{11|}}}{{{12|}}}{{{13|}}}{{{14|}}}{{{15|}}}</span> në Wikipedia-n shqip në vitin {{{viti|}}} i jepet përdoruesit [[Përdoruesi:{{{përdoruesi|}}}|{{{përdoruesi}}}]]. <span style="font-size: 90%">Çmimi u dha pas konsultimit të komunitetit në [[Wikipedia:Çmimet/{{{viti|}}}|qendrën e votimeve]].</span> |{{#if:{{{1|}}}| {{!}} [[File:Articles for Creation Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për krijimin e artikujve të rinj]] }} |{{#if:{{{2|}}}| {{!}} [[File:Feather Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për redaktimin e artikujve]] }} |{{#if:{{{3|}}}| {{!}} [[File:Writers Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për artikujt cilësorë]] }} |{{#if:{{{4|}}}| {{!}} [[File:Cleanup Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për pastrimin e artikujve]] }} |{{#if:{{{5|}}}| {{!}} [[File:WikiDefender Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për mbrojtjen e artikujve]] }} |{{#if:{{{6|}}}| {{!}} [[File:Main Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për mirëmbajtjen e faqes kryesore]] }} |{{#if:{{{7|}}}| {{!}} [[File:Instructor's Barnstar hi-res.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për mirëmbajtjen e udhëzimeve]] }} |{{#if:{{{8|}}}| {{!}} [[File:Category Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për mirëmbajtjen e kategorive]] }} |{{#if:{{{9|}}}| {{!}} [[File:Technical Barnstar.svg|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për mirëmbajtjen teknike]] }} |{{#if:{{{10|}}}| {{!}} [[File:Barnstar of Diligence Hires.svg|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për kujdestarinë e përgjithshme]] }} |{{#if:{{{11|}}}| {{!}} [[File:Administrator Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për administrimin]] }} |{{#if:{{{12|}}}| {{!}} [[File:Speurneusster.svg|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për kontrollin]] }} |{{#if:{{{13|}}}| {{!}} [[File:Arbiter Barnstar Hires.svg|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për paanësinë]] }} |{{#if:{{{14|}}}| {{!}} [[File:Epic Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për vazhdimësinë]] }} |{{#if:{{{15|}}}| {{!}} [[File:Userpage Barnstar Hires.png|120px|right|link=m:w:sq:Wikipedia:Çmimet|Çmimi për faqen e përdoruesit]] }} |} </div> <noinclude> [[Kategoria:Stampa vlerësimi]] [[Kategoria:Stampat e renditjes për çmimet]] </noinclude> olm89adcvcskbzd0x5untrnhtqca1ok 3 260856 2465021 2464812 2022-07-24T10:23:20Z 2A02:3033:413:6AA2:1:0:6C22:3CC4 wikitext text/x-wiki {{Tung| — [[Përdoruesi:Βατο|Βατο]] ([[Përdoruesi diskutim:Βατο|diskutimet]]) 9 mars 2019 22:30 (CET)}} == Medalje == Për punën e vazhdueshme në lidhje me artikujt për pedagogjinë. {{Medalje}}-[[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 14 maj 2019 20:17 (CEST) Shumë faleminderit koleg i nderuar [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]]. Respekt juve dhe suksese në punën tuaj fisnike. Me nderime --[[Përdoruesi:Drenisa|Drenisa]] ([[Përdoruesi diskutim:Drenisa|diskutimet]]) 14 maj 2019 20:31 (CEST) :Faleminderit! Ju lutem, konsiderojeni mundësinë të shkruani diçka në faqen tuaj personale të përdoruesit pasi krijimi i saj lehtëson komunikimin dhe përfshirjen në komunitet. Gjithsesi mbetet në dëshirën tuaj. Puna e mbarë! :) - [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 15 maj 2019 00:28 (CEST) == Kategoritë == Kam vënë re se krijon vazhdimisht kategori të reja si pjesë e punës tënde me artikujt arsimor. Të lutem, hidhi një sy faqes [[Ndihmë:Kategoria]] përpara se të vazhdosh të krijosh kategori të tjera. Po vepron siç duhet, thjesht do të ishte mirë të shtoje dhe atë përshkrimin shabllon siç përshkruhet te faqja më sipër. Kjo dhe mbase të vendosnit dhe kategoritë për kategoritë e krijuara. Puna e mbarë! :) - [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 9 qershor 2019 17:04 (CEST) :Përshëndetje koleg i nderuar [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]]. Doni të thoni të jap shënime të ngjashme siq janë në këtë faqe [https://sq.wikipedia.org/wiki/Kategoria:Biografi Kategoria:Biografi]. :Me nderime: --[[Përdoruesi:Drenisa|Drenisa]] ([[Përdoruesi diskutim:Drenisa|diskutimet]]) 9 qershor 2019 19:26 (CEST) ::Pak a shumë. Ideja ajo është, thjesht teksti është ndryshe. Kemi një tekst shabllon që është mirë të përdorim për t'i standardizuar. Shiko për shembuj kategoritë e mëposhtme: ::*[[:Kategoria:IT-gjeo-cung]]; ::*[[:Kategoria:Stampa referimi]]; ::Shtyp ''Përpunoni burim'' te faqet më sipër që ta shohësh tërë kodin përbërës. Do të vësh re që teksti ndryshon pak nga njëri shembull te tjetri. Kjo është në varësi të faktit nëse kategoria është e prirur të ndahet në kategori të tjera bija apo jo. Lexoje me kujdes faqen e ndihmës më sipër paralelisht me kodin përbërës të faqeve shembuj e besoj se do të jetë më e qartë. - [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 10 qershor 2019 03:21 (CEST) :::Përshëndetje koleg i nderuar [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]], shihe si të duket kjo këtu : [[:Kategoria:Psikologji pedagogjike]]; Nderimet e mia --[[Përdoruesi:Drenisa|Drenisa]] ([[Përdoruesi diskutim:Drenisa|diskutimet]]) 10 qershor 2019 17:47 (CEST) ::::Kategoria që ke sjellë si shembull ndahet në kategori të tjera bija kështu që duhej vetëm pjesa e parë e përshkrimit. Pjesa e plotë do të duhej nëse kategoria nuk do të përmbante kategori të tjera por vetëm artikuj. Shikoje vetë se e ndryshova siç duhet. Shembulli tregon më shumë se fjalët. :) ::::Këshillë: Vazhdimisht shtyp "Përpunoni burim" dhe shikoni kodin përbërës të faqeve që keni interes. Pastaj mjafton ta kopjosh siç është dhe të ndryshosh vetëm pjesët që të nevojiten për të replikuar të njëjtin rezultat diku. - [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 10 qershor 2019 18:26 (CEST) == Medalje == {{Medalje sociologjie}}–[[Përdoruesi:Βατο|Βατο]] ([[Përdoruesi diskutim:Βατο|diskutimet]]) 14 nëntor 2019 11:55 (CET) == Përkthimet == Përshëndetje, Drenisa! :) Po shoh morinë e artikujve të rinj që po krijon së fundmi. Po përdor veglën e përkthimeve? Si funksionon, mirë? Ke pasur probleme gjatë përdorimit? - [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 16 nëntor 2019 17:23 (CET) Përshëndetje koleg i nderuar [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]]. Faleminderit për interesimin tuaj. Nganjëherë edhe kam probleme të vogla me veglën e përkthimit ose si pasojë e mosfunksionimit mbase të rrjetit e ndoshta edhe me nivelin e (mos) njohjes së gjuhës angleze. Tjera probleme nuk kam vërejtur. Gjithë të mirat. Me nderime --[[Përdoruesi:Drenisa|Drenisa]] ([[Përdoruesi diskutim:Drenisa|diskutimet]]) 16 nëntor 2019 19:24 (CET) :Kuptoj. Pyes pasi, nëse i keni ndjekur diskutimet në [[Wikipedia:Kuvendi|Kuvend]] këto kohë, sapo e kemi aktivizuar si vegël për të gjithë dhe disa përdorues kanë raportuar probleme teknike në lidhje me funksionimin e saj. Butona të caktuara që kur i shtyp nuk kryejnë asnjë funksion, etj. Gjëra të tilla. Është mirë që këto raste të raportohen që ta rregullojmë sa më mirë. - [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 16 nëntor 2019 19:40 (CET) == Medalje == {{Medalje përkthimi}} Përshëndetje [[Drenisa]]! Thjesh dua të të falenderoj e përgëzoj për punën e mirë që po bën më përkthimin e disa artikujve e t'iu inkurajoj të vazhdoni po kështu. --'''[[Përdoruesi:Euriditi|<span style="text-shadow:#000 0.1em 0.1em 0.1em; background: #C44747; color:white;">&nbsp;Euriditi&nbsp;</span>]]''' 8 dhjetor 2019 21:42 (CET) == Artikujt ne lidhje me COVID-19 == Përshëndetje [[Përdoruesi:Drenisa|Drenisa]]! Pashë që ke krijuar artikuj me temën shumë aktuale të COVID-19. Edhe unë jam i interesuar të shkruaj artikuj në lidhje me këtë temë. Nëse ke dëshirë, mund të bashkëpunojmë dhe të shkruajmë disa artikuj për këtë. P.sh. Artikuj për shtetet që janë prekur me sëmundjen, ose artikuj për virusin, etj, që janë paralelë në EnWiki. Unë jam shumë i gatshëm. Të përshëndes, [[Përdoruesi:Berishasinan|Berishasinan]] ([[Përdoruesi diskutim:Berishasinan|diskutimet]]) 15 mars 2020 13:29 (CET) Përshëndetje koleg i nderuar [[Përdoruesi:Berishasinan|Berishasinan]]. Pashë se mungonte artikulli dhe e përktheva. Nuk e kam në plan të merrem me tema të tilla. Artikullin në fjalë (Covid 19) kur të kesh mundësi, shihe mos më është përvidhur ndonjë lëshim. Respekt për kontributin tuaj të mrekullueshëm. Gjithë të mirat. Me nderime:--[[Përdoruesi:Drenisa|Drenisa]] ([[Përdoruesi diskutim:Drenisa|diskutimet]]) 15 mars 2020 13:42 (CET) :Mendova se do të doje të shkruaje. Sidoqoftë faleminderit dhe vazhdo redaktimet me tema të tjera. Punë të palodhshme! - [[Përdoruesi:Berishasinan|Berishasinan]] ([[Përdoruesi diskutim:Berishasinan|diskutimet]]) 15 mars 2020 13:48 (CET) ::{{@|Sadsadas}} mund të kesh interes për diskutimin e mësipërm. Kam vënë re që je marrë dhe ti me temën. Mbase gabohem. - [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 15 mars 2020 14:50 (CET) :::{{@|Berishasinan}} Pershendetje! :::Me pelqen shume nisma per te shkruajtur artikuj mbi temen e Covid-19.Do te doja te ndihmoja dhe une ne shkrimin e tyre. Jam shume e gatshme. Te lutem me ver ne dijeni per cdo gje. - [[Përdoruesi:Florinda Gjypi|Florinda Gjypi]] ([[Përdoruesi diskutim:Florinda Gjypi|diskutimet]]) 15 mars 2020 17:15 (CET) ::::Doja t'ju vija në vëmendje këtë publikim në ''Facebook'' nga ''Fondacioni Wikimedia'': ''[https://www.facebook.com/wikimediafoundation/posts/770671413338523 On Wikipedia, a fight is raging over coronavirus disinformation]''. Këtu theksohet rëndësia e vërtetësisë te artikujt që prekin këto tema këto ditë. Edhe nëse nuk krijoni artikuj të rinj, mjafton të siguroheni për të korrigjuar informacionin te ato ekzistues. Kontrollimi i informacioneve bëhet duke parë burimet dhe duke u siguruar për plotësimin e saktë të referimeve dhe prejardhjen e tyre nga organe serioze, mundësisht me një lidhje me shëndetësinë. - [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 15 mars 2020 18:47 (CET) :::Faleminderit koleg i nderuar [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]]. Pikërisht kjo më shtyri që ta përktheja. Nderimet e mia: --[[Përdoruesi:Drenisa|Drenisa]] ([[Përdoruesi diskutim:Drenisa|diskutimet]]) 15 mars 2020 18:53 (CET) ::::Përshëndetje {{ping|Drenisa}} Dëshiron të kontrollosh dhe shikosh redaktimet e mia blu apo jeshile (shqyrtimi)?--[[Përdoruesi:Saklanan gerçekler|Saklanan gerçekler]] ([[Përdoruesi diskutim:Saklanan gerçekler|diskutimet]]) 26 mars 2020 14:31 (CET) :Përshëndetje {{ping|Saklanan gerçekler}} BLU koleg i nderuar. Respekt.--[[Përdoruesi:Drenisa|Drenisa]] ([[Përdoruesi diskutim:Drenisa|diskutimet]]) 26 mars 2020 14:44 (CET) ::Edhe shqyrtimi e redaktimet?--[[Përdoruesi:Saklanan gerçekler|Saklanan gerçekler]] ([[Përdoruesi diskutim:Saklanan gerçekler|diskutimet]]) 26 mars 2020 15:07 (CET) == Medalje == {{Medalje gjeografie}}–[[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 27 prill 2020 13:43 (CEST) :Përshëndetje koleg i nderuar {{@|Klein Muçi}} shumë faleminderit ... gjithashtu edhe juve ju dëshiroj suksese të tjera. Me nderime:--[[Përdoruesi:Drenisa|Drenisa]] ([[Përdoruesi diskutim:Drenisa|diskutimet]]) 27 prill 2020 15:17 (CEST) == Kontrollim == Përshëndetje, Drenisa! Je në dijeni të kësaj faqes [[Speciale:PendingChanges|këtu]]? Aty listohen të gjitha faqet me ndryshime në pritje në Wikipedia-n shqip. Meqë tashmë je përdoruese me përvojë për sa i përket artikujve këtu, po pate kohë ndonjëherë, ndihma jote në aprovimin ose refuzimin e ndryshimeve në pritje te lista e mësipërme do të ishte mëse e mirëpritur. Aktualisht ajo listë mirëmbahet vetëm nga 1 përdorues (Timi). Me ndihmën tënde mund të ulim ndjeshëm kohën e pritjes së kontrollit për artikujt, që është fatkeqësisht mbi 100 ditë (ka qenë gati dyfish përpara se të përfshihej Timi). Detyra e mësipërme është me përgjegjësi, pasi aty vendoset çfarë shfaqet në në një artikull e çfarë jo, e për pasojë, përcaktohet përmbajtja që do të shfaqet në rezultatet e motorëve të kërkimit në botë. Duke pasur parasysh këtë, situata ka qenë paksa si thikë me dy presa pasi, nga një anë na duhen shumë kontrollues aktivë që të mbajmë numrin e ndryshimeve në pritje nën kontroll dhe nga ana tjetër duhet të ketë një lloj përzgjedhjeje mbi përdoruesit që e ushtrojnë atë funksion për shkak të përgjegjësisë së detyrës. Ti je një zgjedhje e mirë për atë gjë, kështu që mendova të ta sjell në vëmendje si mundësi. Gjithsesi sjellja e vazhdueshme e artikujve të rinj nga ana jote është një ndihmë e vetëmjaftueshme për komunitetin. :) - [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 29 prill 2020 18:45 (CEST) == Edhe një herë për Gurrën e Hoxhës! == Ne se do te shkruante seicli si eshte ne dialektin e tij atehere do te ishet lulla e Babilonit! Ne kete rast mendoj se do te duhet qe titulli te jete korrekt dhe brenda te shkruhet qe vendasit e quajne keshtu! Kjo vjen sepse ne kete rast emertimi eshte transparent dhe ne nuk na leverdis qe dikur dikush te shkrau Hoxh e dikush te shkruaje Hosës... Me kupton!!! Tung--[[Përdoruesi:Varrea e Fterres|Varrea e Fterres]] ([[Përdoruesi diskutim:Varrea e Fterres|diskutimet]]) 17 maj 2020 14:36 (CEST) Përshëndetje koleg [[Përdoruesi:Varrea e Fterres|Varrea e Fterres]]. Për mua nuk është aspak problem nëse do të jetë titulli Gurra e Hoxhs apo Gurra e Hoxhës. Artikullin e kam përkthyer sepse sido që të jetë titulli i këtij toponimi tingëllon shqip, gjë e cila për territorin e Kosovës nuk është edhe aq e shpeshtë të gjesh emërtime të tilla. Tani ka edhe njerëz të tjerë këtu në Wikipedia të cilët me kontributet dhe përvojën e tyre të gjatë, mund ta vlerësojnë më drejtë dhe më saktë këtë çështje. Sa për mua nuk është aspak problem, po qe nevoja e zhvendos tani faqen nga Gurra e Hoxhs në Gurra e Hoxhës. Vetëm një gjë nuk duhet harruar, e kjo është që ne ishim për rreth një shekull nën pushtimin jugosllav, dhe kur është fjala tek toponimet, kjo ka lënë pasojat e saj. Me nderime:--[[Përdoruesi:Drenisa|Drenisa]] ([[Përdoruesi diskutim:Drenisa|diskutimet]]) 17 maj 2020 22:46 (CEST) == Medalje == Për kontributin e vazhduar në lidhje me lashtësinë ilire {{Medalje historie}}–[[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 17 gusht 2020 14:53 (CEST) == Kontroll == I kontrollon dot redaktimet e mia, të lutem?--[[Speciale:Kontributet/185.106.120.141|185.106.120.141]] 23 gusht 2020 13:11 (CEST) == Çmimi për krijimin e artikujve të rinj == {{Çmim i parë|1=krijimin e artikujve të rinj|viti=2019|përdoruesi=Drenisa}} Ju faleminderit koleg wikipedianë. Respekt. --[[Përdoruesi:Drenisa|Drenisa]] ([[Përdoruesi diskutim:Drenisa|diskutimet]]) 16 shtator 2020 11:36 (CEST) == Medalje == Është një tematikë gati tërësisht e paprekur në komunitet kështu që të falënderojmë për kontributet. :) {{Medalje rruge}}–[[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 5 tetor 2020 11:46 (CEST) == Medalje == {{Medalje udhëzimi}}–[[Përdoruesi:Anjen01|Anjen01]] ([[Përdoruesi diskutim:Anjen01|diskutimet]]) 26 dhjetor 2020 23:44 (CET) == Falenderim == Përshëndetje, doja t'i shpreh mirënjohjen për punën që ndërmore për rregullimin e artikujve mbi komunat e Kosovës (redaktimet e tua me 10 maj 2020). U kënaqa kur pashë që artikujt gjermane mbi komunat (të cilët e mirëmbaj unë kryesisht) po shërbejnë si "shabllon". Paske përkthyer shumë gjëra kështuqe iu shtua shumë përmbajtje të ri. Gëzohem në qoftë se do të shoh prapë diçka prej teje lidhur me këtë drejtim. Nderime!--[[Përdoruesi:Hyllvegu|Hyllvegu]] ([[Përdoruesi diskutim:Hyllvegu|diskutimet]]) 21 janar 2021 03:39 (CET) == Shqyrtim == Shqyrtoni redaktime ime?--[[Speciale:Kontributet/185.248.102.118|185.248.102.118]] 11 mars 2021 23:54 (CET) Përshëndetje. Shpresoj të mos jetë urgjente. Kontributi juaj nuk humbet dhe kur të i vie rendi kontributi juaj do të shqyrtohet, qoftë nga une qoftë nga dikush tjetër. Sa për informimin tuaj ja ku janë faqet me ndryshime në pritje [[Speciale:PendingChanges|shih këtu]]. Respekt. --[[Përdoruesi:Drenisa|Drenisa]] ([[Përdoruesi diskutim:Drenisa|diskutimet]]) 12 mars 2021 00:43 (CET) Atëherë më vie keq por nuk mund të kontriboj në asnjë artikull, përveç rikuperimit të dëmeve të shkaktuara nga Ikranjani, pa u shqyrtuar redaktimet e mia ekzistuese, nuk bëhem ortak në lojëra të pista pukjane.--[[Speciale:Kontributet/185.248.102.118|185.248.102.118]] 12 mars 2021 01:02 (CET) == Çmimi për krijimin e artikujve të rinj == {{Çmim i parë|1=krijimin e artikujve të rinj|viti=2020|përdoruesi=Drenisa}} == Abetare == Edhe [[Elifba]] dhe [[Alfabeti i Stambollit]]? Perkthimi nga [[Daut Boriçi]] dhe [[Rexhep Voka]].--[[Speciale:Kontributet/2003:E6:2F00:1A00:7182:2F06:670C:941F|2003:E6:2F00:1A00:7182:2F06:670C:941F]] 3 tetor 2021 14:45 (CEST) :Jo për përkthimit i [[:en:Elifba alphabet]]?--[[Speciale:Kontributet/2003:E6:2F00:1A00:386C:1A26:7EC3:FDF0|2003:E6:2F00:1A00:386C:1A26:7EC3:FDF0]] 8 tetor 2021 12:35 (CEST) == Kandidaturë për burokrat == Përshëndetje! Si një anëtare goxha aktive në komunitetin e Wikipedia-s shqip, je e ftuar të marrësh pjesë në votimin që po zhvillohet në faqen [[Wikipedia:Burokratë/Kandidatura/Klein Muçi]] ku po kandidoj për të përfituar privilegjet e burokratit. Votimi i fundit për burokracinë në Wikipedia-n shqip ka ndodhur më shumë se 12 vjet më parë kështu që mirë do të ishte të kishte sa më shumë pjesëmarrje. Ki parasysh që mund të votosh {{tl|PËR}}, {{tl|KUNDËR}} ose {{tl|ASNJANËS}} dhe votën ta shoqërosh me një koment të shkurtër. Vendimi yt është i mirëpritur. - [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 10 tetor 2021 10:25 (CEST) == Translation request == Hello. Can you translate and upload the article [[:en:Baku railway station]] in Albanian Wikipedia? Yours sincerely, [[Përdoruesi:Multituberculata|Multituberculata]] ([[Përdoruesi diskutim:Multituberculata|diskutimet]]) 16 tetor 2021 01:45 (CEST) :Thank you very much for the new article and all the best! [[Përdoruesi:Multituberculata|Multituberculata]] ([[Përdoruesi diskutim:Multituberculata|diskutimet]]) 16 tetor 2021 09:52 (CEST) == Wikimediani i Muajit == Përshëndetje Drenisa, Po të kontaktoj në emër të Grupit të Përdoruesve Wikimedianët e Gjuhës Shqipe (Wikimedians of Albanian Language User Group - WoALUG), dëshirojm të ju përzgjedhim si “Wikimediani i Muajit” për muajin shkurt, si falenderim për kontributin e juaj në Wikipedia. A mundesh të lutem të na kontaktosh për më shumë informacion në: [[Mailto:info@wikimediashqip.org|info@wikimediashqip.org]]<nowiki>. – ~~~~</nowiki> [[Përdoruesi:Ritamaliqi|Ritamaliqi]] ([[Përdoruesi diskutim:Ritamaliqi|diskutimet]]) 19 janar 2022 16:59 (CET) == Sondazh == Pershendetje! Jemi studente qe duam te bejme nje studim per lajmet e rreme dhe vandalizmin ne Wikipedian Shqip. Ju lutemi, do na ndihmonte shume ne qofte se na kushtoni disa minuta kohe per te plotesuar formularin me poshte: https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdO7Z-CW0HWn8vAhyu1aHFPILSWNJFbzRn8-juFI6rcsQXesw/viewform?usp=sf_link Shume faleminderit! Gjithe te mirat! --[[Përdoruesi:Anapecini|Anapecini]] ([[Përdoruesi diskutim:Anapecini|diskutimet]]) 23 janar 2022 13:43 (CET) == Fiset Ilire == Pershendetje. E pash qe disa nga shkrimet e mija qe i kam bere i pasket bere delete, edhe pse kishin burime dhe prova shume me te sakta se tuajat. Ju kisha lut qe te mos e beni gabimin e njejte pa qene e/i sigurte. Faleminderit [[Speciale:Kontributet/185.173.204.3|185.173.204.3]] 10 shkurt 2022 14:03 (CET) Përshëndetje. I kam hequr arbëreshët sepse nuk kishin referencë dhe nuk janē fis ilir por shqiptar. --[[Përdoruesi:Drenisa|Drenisa]] ([[Përdoruesi diskutim:Drenisa|diskutimet]]) 10 shkurt 2022 16:44 (CET) == Shqyrtim == Pershendejte, nese keni mundesi ta shqyrtoni artikullin https://sq.wikipedia.org/wiki/Gazeta_e_Pavarur Faleminderit! :Përshëndetje! Dëshironi të kontrolloni kontributet e mia dhe t'i bëni ato blu?--[[Përdoruesi:Doardear|Doardear]] ([[Përdoruesi diskutim:Doardear|diskutimet]]) 17 prill 2022 19:19 (CEST) == Kontroll == Përshëndetje! Ky është një mesazh automatik i dërguar te të gjithë kontrolluesit shqipfolës që kanë qenë aktivë së fundmi. Aktualisht në listën e faqeve me ndryshime në pritje gjenden rreth 4000 faqe, disa prej tyre në pritje për më shumë se 1 viti. Kontrollimi i ndryshimeve në pritje është një nga përgjegjësitë bazë të çdo komuniteti Wiki kështu që ju ftojmë të ndihmoni ta zbrazim atë listë. Lista mund të gjendet [[Speciale:PendingChanges|këtu]]. - [[Përdoruesi:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Përdoruesi diskutim:MediaWiki message delivery|diskutimet]]) 16 mars 2022 15:04 (CET) <!-- Message sent by User:Klein Muçi@sqwiki using the list at https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Kontrolluesit_aktiv%C3%AB&oldid=2421118 --> == Përkthime == Përshëndetje, ju bëni përkthime mjaft të mira. A doni ta përktheni artikullin [[:en:Princess Farial of Egypt]] në [[Princesha Ferial e Egjiptit]], [[:en:Ringtone]] në [[zilja]], [[:en:Zulfiqar]] në [[zylfikari]], [[:en:Shahnaz Pahlavi]] në [[Shahnaz Pehlevi]], [[:en:Anti-Turkish sentiment]] në [[Turkofobia]], [[:en:Ijtihad]] në [[ixhtihadi]] dhe [[:en:Fawzia Fuad of Egypt]] në [[Fevzije Fuad e Egjiptit]]?--[[Speciale:Kontributet/2003:E6:2F07:B400:DD48:88D8:772B:5D85|2003:E6:2F07:B400:DD48:88D8:772B:5D85]] 30 mars 2022 15:48 (CEST) :Jo? 😢--[[Speciale:Kontributet/88.128.92.88|88.128.92.88]] 3 prill 2022 08:01 (CEST) ::Nëse ke mundësi edhe këtë shikoje [[:en:Romance studies]] në [[Romanistika]]. ::[[:en:Citation index]] - [[Indeksi i citimit]]--[[Speciale:Kontributet/82.114.73.107|82.114.73.107]] 5 prill 2022 21:23 (CEST) :Përshëndetje kolegë. Nuk po i refuzoj, do ti përkthej kur të kem kohë sepse kam edhe mbi 2200 faqe në listën e mbikëqyrjes. Respekt. --[[Përdoruesi:Drenisa|Drenisa]] ([[Përdoruesi diskutim:Drenisa|diskutimet]]) 12 prill 2022 21:37 (CEST) ::Edhe [[:en:2008 unrest in Kosovo]] në [[Trazirat e vitit 2008 në Kosovë]], [[:en:Destruction of Serbian heritage in Kosovo]] në [[Shkatërrimi i trashëgimisë serbe në Kosovë]], [[:en:North Kosovo crisis (2011–2013)]] në [[Kriza e Kosovës veriore (2011–2013)]], [[:en:Attacks on Serbs during the Serbian–Ottoman War (1876–1878)]] në [[Sulmet ndaj serbëve gjatë luftës serbo-osmane]] dhe [[:en:2021 North Kosovo crisis]] në [[Kriza e Kosovës veriore (2021)]]?--[[Speciale:Kontributet/2003:E6:2F49:3100:A0CF:4EB8:9F82:7BA8|2003:E6:2F49:3100:A0CF:4EB8:9F82:7BA8]] 19 prill 2022 01:01 (CEST) :::{{ping|Drenisa}} Faleminderit. A po vijnë akoma artikujt e tjerë?--[[Speciale:Kontributet/2003:E6:2F49:3100:5C30:E299:B5D8:7964|2003:E6:2F49:3100:5C30:E299:B5D8:7964]] 26 prill 2022 23:25 (CEST) ::::Shih edhe këtë: [[:en:Demographic history of Kosovo]] në [[Historia demografike e Kosovës]]. Paraprakisht faleminderit koleg ... --[[Speciale:Kontributet/37.35.67.1|37.35.67.1]] 27 prill 2022 00:10 (CEST) == Medalje == {{Medalje sporti}}–[[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 15 maj 2022 03:56 (CEST) == Mungojnë artikujt për shqiptarët == Mungojnë shumë artikuj për shqiptarë të shquar. Dëshironi të krijoni [[Celâl Nuri İleri]] ([[:en:Celal Nuri İleri]]), [[Fahredin Nuri]] ([[:en:Fahredin Nuri]]), [[Güzin Dino]] ([[:en:Güzin Dino]]), [[Damat Ferit Pasha]] ([[:en:Damat Ferid Pasha]]), [[Fettah Can]] ([[:en:Fettah Can]]), [[Müge Anlı]] ([[:en:Müge Anlı]]), [[Suphi Nuri İleri]] ([[:en:Suphi Nuri İleri]]), [[Kemal Edhem]] ([[:en:Kamal Adham]]), [[Namik Qemal]] ([[:en:Namık Kemal]]) dhe [[Adel Darwish]] ([[:en:Adel Darwish]])? [[Speciale:Kontributet/46.114.93.216|46.114.93.216]] 18 qershor 2022 21:47 (CEST) :Koleg i panjohur a mos po të duket faqja ime e përdoruesit diçka si Fontana e Deshirave??? [[Përdoruesi:Drenisa|Drenisa]] ([[Përdoruesi diskutim:Drenisa|diskutimet]]) 8 korrik 2022 17:28 (CEST) ::Ju bëni përkthime shumë të bukura dhe korrekte, prandaj. Një koleg tjetër ju pyeti më lart. Sugjerimet e artikujve janë shumë të mira. [[Speciale:Kontributet/77.9.11.101|77.9.11.101]] 9 korrik 2022 08:33 (CEST) Në rregull flm, nuk i përkthej une por makina. --[[Përdoruesi:Drenisa|Drenisa]] ([[Përdoruesi diskutim:Drenisa|diskutimet]]) 9 korrik 2022 13:42 (CEST) :Por është shumë mirë që ju e bëni atë. Këta shqiptarë janë figura të rëndësishme historike.--[[Speciale:Kontributet/153.96.64.9|153.96.64.9]] 11 korrik 2022 11:07 (CEST) ::Përshëndetje koleg. Kur të kesh mundësi bëje një artikull të shkurtër, për [[Ali bej Tirana|Ali bej Tiranën]], së paku le të mbetet si cung. Une nuk po mund të gjej material për te, nuk është as në Fjalorin Enciklopedik Shqiptar e as në Fjalorin Enciklopedik të Kosovës, ose ndoshta une nuk po mund e nuk po di ta kërkoj e ta gjej. Respekt dhe klm. Me nderime: [[Përdoruesi:Drenisa|Drenisa]] ([[Përdoruesi diskutim:Drenisa|diskutimet]]) 12 korrik 2022 21:43 (CEST) :::Nuk kam informacion. Ndoshta {{ping|Ikranjani}} ka?--[[Speciale:Kontributet/2003:E6:2F49:3100:452E:D7DD:509D:29AE|2003:E6:2F49:3100:452E:D7DD:509D:29AE]] 13 korrik 2022 15:50 (CEST) dgbiuo7gatbil5nd6vka8zf0v8jec7l 3 282114 2465018 2464811 2022-07-24T10:00:31Z 2A02:3033:413:6AA2:1:0:6C22:3CC4 wikitext text/x-wiki {{Stampa:Tung|realName=|name=Qendrimi15}} -- [[Përdoruesi:Komuniteti|Komuniteti]] ([[Përdoruesi diskutim:Komuniteti|diskutimet]]) 20 prill 2020 02:00 (CEST) == Gostitje == Me rastin e hapjes së llogarisë pas kaq kohësh. {{Karamele Zana}}–[[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 20 prill 2020 20:50 (CEST) == Përshëndetje! == Të përgëzoj për punën e mirë që po bën në Wikipedia dhe artikujt interesantë që shkruan. Janë gjithmonë një ndihmesë e madhe për platësimin e seksioneve "Artikullit të javës" dhe "A e dini se..." në faqen kryesore. Uroj që të vazhdosh po kështu. Një mjet që do të të thjeshtojë punën është [[Ndihmë:Përkthimi i Përmbajtjes]]. Të uroj punë të mbarë! --'''[[Përdoruesi:Euriditi|<span style="text-shadow:#000 0.1em 0.1em 0.1em; background: #C44747; color:white;">&nbsp;Euriditi&nbsp;</span>]]''' 7 qershor 2020 20:31 (CEST) == Medalje == Për artikujt në lidhje me kulturën japoneze. {{Medalje Japonia}}–[[Përdoruesi:Berishasinan|Berishasinan]] ([[Përdoruesi diskutim:Berishasinan|diskutimet]]) 24 korrik 2020 00:15 (CEST) Në lidhje me artikujt e shumtë për ëmbëlsirat që po shton {{Medalje ushqimesh}}–[[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 30 korrik 2020 18:12 (CEST) == Komuna e Çashkës, Dollnenit, Krushevës == Tung Qëndrim Të lutem konfirmo verzionet e ndryshimeve te Komuna e Çashkës, Komuna e Dollnenit, Komuna e Krushevës. :{{done|U bë}} [[Përdoruesi:Qendrimi15|Qendrimi15]] ([[Përdoruesi diskutim:Qendrimi15|diskutimet]]) 30 gusht 2020 16:35 (CEST) == Medalje == {{Medalje udhëzimi}}–[[Përdoruesi:Anjen01|Anjen01]] ([[Përdoruesi diskutim:Anjen01|diskutimet]]) 5 shtator 2020 16:23 (CEST) == [[Lista e sulltanëve të Perandorisë Osmane|Sulltanët]] e [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]] == Ju keni përfunduar disa artikuj. Por dy artikuj mungojnë në [[Stampa:Sulltanët e Perandorisë Osmane]]: [[Bajaziti I]] dhe [[Mehmeti VI]]. [[Abdylmexhiti II]] është shumë i shkurtër.--[[Speciale:Kontributet/2003:E6:2F2B:8E00:B96D:C1CC:11D4:32F1|2003:E6:2F2B:8E00:B96D:C1CC:11D4:32F1]] 26 nëntor 2020 06:29 (CET) :Tani jam duke “rikrijuar” artikuj rreth republikave ruse. Më vonë do të krijoj rreth sulltanëve osman. [[Përdoruesi:Qendrimi15|Qendrimi15]] ([[Përdoruesi diskutim:Qendrimi15|diskutimet]]) 26 nëntor 2020 18:17 (CEST) == Artikuj që mungojnë == Mungon artikujt [[Shteti i Sllovenëve, Kroatëve dhe Serbëve]] ([[:en:State of Slovenes, Croats and Serbs]]), [[Mbretëria e Serbisë (mesjetare)]] ([[:en:Kingdom of Serbia (medieval)]]), [[Principata e Serbisë (mesjetare)]] ([[:en:Principality of Serbia (early medieval)]]), [[Principata e Madhe e Serbisë]] ([[:en:Grand Principality of Serbia]]), [[Serbia Moraviane]] [[:en:Moravian Serbia]]), [[Kriza e Kosovës veriore (2011–2013)]] ([[:en:North Kosovo crisis (2011–2013)]]), [[Trazirat e vitit 2008 në Kosovë]] ([[:en:2008 unrest in Kosovo]]), [[Shkatërrimi i trashëgimisë serbe në Kosovë]] ([[:en:Destruction of Serbian heritage in Kosovo]]), [[Kriza e Kosovës veriore (2021)]] ([[:en:2021 North Kosovo crisis]]), [[Sulmet ndaj serbëve (1876–1878)]] ([[:en:Attacks on Serbs during the Serbian–Ottoman War (1876–1878)]]), [[Osmanizmi]] ([[:en:Ottomanism]]), [[Revolucioni xhonturk]] ([[:en:Young Turk Revolution]]), [[Kalendari rumi]] ([[:en:Rumi calendar]]), [[Dita e Pikëllimit]] ([[:en:Day of Sorrow]]), [[bereqeti]] ([[:en:Barakah]]), [[mevlydi]] ([[:en:Mawlid]]), [[adeti]] ([[:en:Adat]]), [[Kaligrafia Islame]] ([[:en:Islamic calligraphy]]), [[el-Endelus]] ([[:en:al-Andalus]]), [[talebanët]] ([[:en:Taliban]]), [[mamlukët]] ([[:en:Mamluk]]), [[Mensur Hallaxh]] ([[:en:Al-Hallaj]]), [[Xhemaledin Afgani]] ([[:en:Jamal al-Din al-Afghani]]), [[Reshid Riza]] ([[en:Rashid Rida]]), [[Musa el-Qazim]] ([[:en:Musa al-Kadhim]]), [[Ali er-Riza]] ([[:en:Ali al-Ridha]]), [[Muhamed el-Mehdiu]] ([[:en:Muhammad al-Mahdi]]), [[karvani]] ([[:en:Caravan (travellers)]]), [[fallxhore]] ([[:en:Fortune-telling]]), [[marangozi]] ([[:en:carpentry]]), [[beqaria]] ([[:en:Celibacy]]), [[beqar]] ([[:en:Bachelor]]), [[çiftëzim]] ([[:en:Mating]]), [[halla]] ([[:en:Aunt]]), [[marifeti]] ([[:en:Stunt]]), [[shuplakë]] ([[:en:Slapping (strike)]]), [[zylfikari]] ([[:en:Zulfiqar]]), [[fisheku]] ([[:en:Cartridge (firearms)]]), [[dyshek]] ([[:en:Mattress]]), [[hambar]] ([[:en:Barn]]), [[kati]] ([[:en:Storey]]), [[karvansarai]] ([[:en:Caravanserai]]), [[qira]] ([[:en:Renting]]), [[beli]] ([[:en:Waist]]), [[xhuxhi]] ([[:en:Dwarf (folklore)]]), [[kuzhina turke]] ([[:en:Turkish cuisine]]) dhe [[biber]] ([[:en:Black pepper]]). Shumë të shkurtër janë [[Mbretëria Jugosllave]], [[Nenexhiku]] ([[:en:Peppermint]]), [[Hoxha]] dhe [[Partia Republikane Popullore]]..--[[Speciale:Kontributet/2003:E6:2F49:3100:A0CF:4EB8:9F82:7BA8|2003:E6:2F49:3100:A0CF:4EB8:9F82:7BA8]] 19 prill 2022 01:05 (CEST) == Ju lutem shqyrtoni faqen == Përshëndetje Qendrim, më falni shumë shumë shumë që po ju pengoj, ju lutna ta shqyrtoni faqen Adem Kastrati, si dhe kur ka raste të tilla të redaktuara qoft nga unë apo nga të tjerët ju lutna ta shqyrtoni. Në qofse ka ndonjë gabim ju mundeni lirisht që ta përmirësoni , nëse do e kishit bërë do isha i gëzuar shumë. Mirëbeqim nga Kumanova! :Një pyetje, është ky piktor ende gjallë apo ka vdekur? Pasi që duhet t'i shtosh edhe kategoritë kur ka lindur dhe kur ka vdekur (nëse ka vdekur). [[Përdoruesi:Qendrimi15|Qendrimi15]] ([[Përdoruesi diskutim:Qendrimi15|diskutimet]]) 20 dhjetor 2020 14:55 (CEST) Qendrim po e vërtetë është që AK vdiq në vitin 2000, por ju lutna kur bëhet ndonjë redaktim të kësaj faqeje ju lutna shqyrtoni Përshëndetje Qendrim, shpresoj që jeni mirë. Ju lutem shqyrtojeni sërish faqen Adem Kastrati sepse vepra Krushqit në dimër ishte grisur. :Pershendetje edhe juve, ndryshimin e fundit tuajin e paska shqyrtuar Përdoruesi:Olsi. [[Përdoruesi:Qendrimi15|Qendrimi15]] ([[Përdoruesi diskutim:Qendrimi15|diskutimet]]) 27 dhjetor 2020 18:14 (CEST) Përshëndetje Qendrim së pari ju uroj që të keni shëndet, dhe për shumë vjet viti i ri, ju lutem për hirë të zotit ta shqyrtoni faqen e Adem Kastratit, sepse bëra ca redaktime duke shtuar ca informacione të tjera, si dhe ca gabime drejtshkrimore përmirësova, besa më nuk do e redaktojë se ka informacione mjaftueshme nëse ka gabime mundeni ju ta rregulloni lirisht. Une rregullova gabimet qe kishin bere duke i permisuar :{{done|U bë}}, mundeni edhe ju të përmisoni nëse ka gabime drejtëshkrimore. Sa i përket informacioneve, mendoj që ka mjaft. Ju uroj shëndet edhe juve. Zoti ju ruajtë. [[Përdoruesi:Qendrimi15|Qendrimi15]] ([[Përdoruesi diskutim:Qendrimi15|diskutimet]]) 2 janar 2021 19:51 (CEST) ::Ju faliminderit shume @Qendrim, Zoti ju shperblefte me tere te mirat, me falni qe po ju bezdis [[Përdoruesi:Shkupi Kumanova 1234|Shkupi Kumanova 1234]] :::S'ka gjë, mund të pyesni për çdo gjë :) [[Përdoruesi:Qendrimi15|Qendrimi15]] ([[Përdoruesi diskutim:Qendrimi15|diskutimet]]) 2 janar 2021 20:04 (CEST) == Medalje == {{Medalje}}–[[Përdoruesi:Berishasinan|Berishasinan]] ([[Përdoruesi diskutim:Berishasinan|diskutimet]]) 11 janar 2021 22:15 (CET) == Adem Kastrati == Përshëndetje Qendrim, e di që shumë herë iu kam shkruar. E di që shumë shpejt kaluan prej 2 janarit redaktimi i im afro 20 ditësh por ashtu nuk ndodhi që të vazhdoj edhe më tej, unë sot nuk bëra asnjë redaktim për besë por wikipedia commons mi kishte fshirë të gjithë fotografitë që i kisha vendosur afro 1 muaj, nëse keni mundësi (dosadno iu kam bërë, ne themi kështu në Maqedoni kur bezdisim diçka) që ta shqyrtoni dhe besoj që të jetë për herë të fundit, wikimedia commons e mallkuar qoftë që i heqi fotografitë. Unë më nuk do vendos më fotografitë sepse vendos ato pas 1 jave apo 2 javeje po i heqin, kështu që vetëm fotografinë e Adem Kastratit dhe pikturën Magja do e lë sikur siq ishte më parë këto le të mjaftojnë ato, shumë herë e vendosa fotografitë i heqën kështu që gabimi im nuk është. Ju uroj që të keni shëndet për vete si dh familjen e juaj, faliminderit për mirëkuptimin! ([[Përdoruesi:Shkupi Kumanova 1234|A.Saiti]] ([[Përdoruesi diskutim:Shkupi Kumanova 1234|diskutimet]]) 18 janar 2021 12:56 (CET)) ::E shqyrtova, e di se si ndieni sepse edhe unë kam krijuar një foto dhe shtova në një artikull, por u fshi për shkak “copyright” (një gjë që nuk mund ta kuptoj). [[Përdoruesi:Qendrimi15|Qendrimi15]] ([[Përdoruesi diskutim:Qendrimi15|diskutimet]]) 18 janar 2021 17:52 (CEST) :::Ju faliminderit shumë, por besoj këto fotografi së paku 2 le të mbesin. Ju uroj shëndet dhe ju rujt zoti ([[Përdoruesi:Shkupi Kumanova 1234|A.Saiti]] ([[Përdoruesi diskutim:Shkupi Kumanova 1234|diskutimet]]) 18 janar 2021 17:54 (CET)) [[Përdoruesi:Shkupi Kumanova 1234|A.Saiti]] ([[Përdoruesi diskutim:Shkupi Kumanova 1234|diskutimet]]) 18 janar 2021 17:54 (CET) ::::Artikulli kur krijohet të gjtha fotot mbetën, por nëse ndokush nga Wikimedia Commons e fshinë foton, fotoja nga artikulli fshihet automatikisht. [[Përdoruesi:Qendrimi15|Qendrimi15]] ([[Përdoruesi diskutim:Qendrimi15|diskutimet]]) 18 janar 2021 18:00 (CEST) Tungjatjeta, a mundeni te vleresoni a janë të mira redaktimet e mia? Qëndrim vëllai, faleminderit për vlerësimin e artikullit letërsia shqipe por Ikranjani e prishi vlerësimin tënd duke keqpërdorur veglat e redaktorit [https://sq.wikipedia.org/wiki/Speciale:Log?type=&user=&page=Let%C3%ABrsia+shqipe&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=review&wpfilters%5B%5D=newusers Shiko]. Mund ta vlerësosh prapë të lutem shumë? == Kujdes == Kujdes se çfarë ndryshime po pranon te lutem. Paske pranuar për shembull [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Gjon_Pali_II&diff=2148085&oldid=2052707 këtë editim] me të cilin u shtua artikullit një emër ("''Xhovan Pali''"), emër ky i shpikur tërësisht vetë nga autori. Nuk figurohet kurrkund, [https://www.google.al/search?source=hp&ei=F5hGYKreAY2xrgTG_Zu4Dw&iflsig=AINFCbYAAAAAYEamJ-zX47DpQlwscXk8v-cWe2IrreKt&q=%22Xhovan+Pali%22&oq=%22Xhovan+Pali%22&gs_lcp=Cgdnd3Mtd2l6EAM6AggAOgIILjoICC4QxwEQrwE6BAgAEAo6BAguEAo6BAgAEB46BggAEAoQHjoGCAAQFhAeUIYOWNEdYPEeaABwAHgAgAHVAYgBvAuSAQU2LjYuMZgBAKABAaoBB2d3cy13aXo&sclient=gws-wiz&ved=0ahUKEwjqxdXx0qHvAhWNmIsKHcb-BvcQ4dUDCAc&uact=5 ja krahaso], pra nuk mbështetet fare mbi asnjë burim. Është vetëm një shembull nga shumë tjerë. Në fund, Wikipedies i dëmtohet besueshmëria me raste të tilla të shumta. Po të shkruaj ty sepse këtë gjë tashmë kam vërejtur disa herë dhe bëhet shumë problem pastaj, me vështirësi dallohet se çka duhet hequr/çka jo. Sidomos dua të të vë në dijeni se ka përdorues keqdashës përreth nesh, që synojnë pikërisht këtë. Mjafton t'i hidhesh një sy [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Gjon_Pali_II&action=history historikut përkatës] ku mund të gjesh llogaritë që redaktuan kohët e fundit, dhe rezulton se krejt janë bllokuar për arësye. Të falenderoj për mirëkuptimin. Shumë nderime.--[[Përdoruesi:Hyllvegu|Hyllvegu]] ([[Përdoruesi diskutim:Hyllvegu|diskutimet]]) 8 mars 2021 22:49 (CET) :Faleminderit për paralajmërim, por e kam një pyetje nëse dikush ndryshon emrin e artikullin siç përmende artikullin e Gjon Palit II, kam provuar në disa artikuj t'i kthej ndryshimet (dmth të mos ia pranoj). A nuk ka ndonjë opsion për këtë? [[Përdoruesi:Qendrimi15|Qendrimi15]] ([[Përdoruesi diskutim:Qendrimi15|diskutimet]]) 9 mars 2021 16:38 (CET) ::Fatkeqsisht jo. Siç mësoja deri më tani, duhet të veprojë një administrues për t'i kthyer zhvendosjet e titujve. Ndoshta mund të na sqarojë [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] diçka më tepër mbi këtë. Sepse ka disa artikuj të zhvendosur nga një përdorues vandal në menyrë të qëllimshme/vazhdueshme (siç janë posaçërisht artikujt për papat [[Xhovan Pali I]] më parë Papa Gjon Pali I, apo [[Xhovani I]] më parë Papa Gjoni I edhe shum të tjere). Një zgjidhje për t'u parandaluar diçka të till sipas meje do të ishte që: mundësinë e zhvendosjes t'i japim vetëm kontrolluesve....--[[Përdoruesi:Hyllvegu|Hyllvegu]] ([[Përdoruesi diskutim:Hyllvegu|diskutimet]]) 17 mars 2021 22:40 (CET) :::Nëse s'gabohem, ashtu është. Zhvendosjen s'mund ta bëjë kushdo. Në të shkuarën, kur Bato ishte aktiv si administrator, ka pasur një fushatë për të ndryshuar privilegjet e anëtarëve dhe mënyrat si merren ato (më së shumti për të rregulluar problemin e kontrollimeve që ngel gjithnjë pa u bërë nga ndokush edhe pse de jure kemi shumë kontrollues) por fatkeqësisht, si shumë projekte të tjera, për mungesë vullnetarësh, dhe ai u la në mes si projekt me ikjen e Batos. :/ - [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 17 mars 2021 23:41 (CET) == Medalje == {{Medalje pune}}–[[User:Styyx|<span style="color: #126180">'''~Styyx'''</span>]]^{[[User talk:Styyx|<span style="color: #24d63f">''Po''</span><span style="color:gray">''?''</span>]]} 23 qershor 2021 19:41 (CEST) :I was looking at who accepted my revisions, seems like you're one of the rare active users here. :D Keep up the good work! [[User:Styyx|<span style="color: #126180">'''~Styyx'''</span>]]^{[[User talk:Styyx|<span style="color: #24d63f">''Po''</span><span style="color:gray">''?''</span>]]} 23 qershor 2021 19:42 (CEST) == Hello == Hello, please save the [[Qaem Shahr]] article and link it to the wiki data item. Thanks [[Përdoruesi:Viera iran|Viera iran]] ([[Përdoruesi diskutim:Viera iran|diskutimet]]) 25 korrik 2021 16:08 (CEST) :Hello, I already save it and link with other languages. I see you wrote too much short, but don't worry I will fix it. [[Përdoruesi:Qendrimi15|Qendrimi15]] ([[Përdoruesi diskutim:Qendrimi15|diskutimet]]) 25 korrik 2021 16:12 (CEST) Hello, please save the [[FC Nassaji Mazandaran]] article and link it to the wiki data item. Thanks [[Përdoruesi:Viera iran|Viera iran]] ([[Përdoruesi diskutim:Viera iran|diskutimet]]) 30 prill 2022 23:26 (CEST) :{{done|Done}} [[Përdoruesi:Qendrimi15|Qendrimi15]] ([[Përdoruesi diskutim:Qendrimi15|diskutimet]]) 30 prill 2022 23:32 (CEST) == Mungojnë artikujt për shqiptarët == Shqiptarët [[Celal Nuri İleri]] ([[:en:Celal Nuri İleri]]), [[Fahredin Nuri]] ([[:en:Fahredin Nuri]]), [[Müge Anlı]] ([[:en:Müge Anlı]]), [[Fettah Can]] ([[:en:Fettah Can]]), [[Güzin Dino]] ([[:en:Güzin Dino]]), [[Damat Ferit Pasha]] ([[:en:Damat Ferit Pasha]]), [[Suphi Nuri İleri]] ([[:en:Suphi Nuri İleri]]), [[Princesha Ferial e Egjiptit]] ([[:en:Princess Farial of Egypt]]), [[Kemal Edhem]] ([[:en:Kamal Adham]]), [[Adel Darwish]] ([[:en:Adel Darwish]]), [[Namik Qemal]] ([[:en:Namık Kemal]]) dhe [[Fevzije Fuad e Egjiptit]] ([[:en:Fawzia Fuad of Egypt]]) mungon.--[[Speciale:Kontributet/2003:E6:2F00:1A00:391B:D0CA:89B:9D85|2003:E6:2F00:1A00:391B:D0CA:89B:9D85]] 22 gusht 2021 15:52 (CEST) == Medalje == {{Medalje zelli}}–[[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 17 gusht 2021 19:28 (CEST) Punë e zellshme prej kohësh në kontroll e krijim artikujsh. Të falëderojmë. - [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 17 gusht 2021 19:28 (CEST) == Çmimi për krijimin e artikujve të rinj == {{Çmim i parë|1=krijimin e artikujve të rinj|viti=2020|përdoruesi=Qendrimi15}} Faleminderit! :) [[Përdoruesi:Qendrimi15|Qendrimi15]] ([[Përdoruesi diskutim:Qendrimi15|diskutimet]]) 15 shtator 2021 14:11 (CEST) == Kandidaturë për burokrat == Përshëndetje! Si një anëtar goxha aktiv në komunitetin e Wikipedia-s shqip, je i ftuar të marrësh pjesë në votimin që po zhvillohet në faqen [[Wikipedia:Burokratë/Kandidatura/Klein Muçi]] ku po kandidoj për të përfituar privilegjet e burokratit. Votimi i fundit për burokracinë në Wikipedia-n shqip ka ndodhur më shumë se 12 vjet më parë kështu që mirë do të ishte të kishte sa më shumë pjesëmarrje. Ki parasysh që mund të votosh {{tl|PËR}}, {{tl|KUNDËR}} ose {{tl|ASNJANËS}} dhe votën ta shoqërosh me një koment të shkurtër. Vendimi yt është i mirëpritur. - [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 10 tetor 2021 10:24 (CEST) == Infobox television == Përshëndetje, Qendrim! Pashë kontributet e tua së fundmi nëpër artikuj në lidhje me stampën e përmendur më sipër. Më duhet të them që shumica prej tyre kanë gabime në lidhje me parametrat. Parametrat duhen kopjuar shabllon siç janë në anglisht, të papërkthyer. Pra parametra si "titulli", "regjisori", etj. nuk do të njihen nga stampa dhe do të sjellin gjithmonë gabime, që do të reflektohen me kategoritë e mirëmbajtjes që do të shtohen automatikisht. Lista e plotë e parametrave mund të gjendet [[w:en:Template:Infobox television#Usage|këtu]]. Kur artikulli të ruhet, vlerat do të dalin në shqip më pas, tani që i përkthyem. - [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 19 nëntor 2021 10:05 (CET) == Medalje == {{Medalje Turqia}}–[[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 28 janar 2022 01:41 (CET) == Kontroll == Përshëndetje! Ky është një mesazh automatik i dërguar te të gjithë kontrolluesit shqipfolës që kanë qenë aktivë së fundmi. Aktualisht në listën e faqeve me ndryshime në pritje gjenden rreth 4000 faqe, disa prej tyre në pritje për më shumë se 1 viti. Kontrollimi i ndryshimeve në pritje është një nga përgjegjësitë bazë të çdo komuniteti Wiki kështu që ju ftojmë të ndihmoni ta zbrazim atë listë. Lista mund të gjendet [[Speciale:PendingChanges|këtu]]. - [[Përdoruesi:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Përdoruesi diskutim:MediaWiki message delivery|diskutimet]]) 16 mars 2022 15:04 (CET) <!-- Message sent by User:Klein Muçi@sqwiki using the list at https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Kontrolluesit_aktiv%C3%AB&oldid=2421118 --> == taksonomia == Ckemi! Po ta vesh re, taksobokset nuk fuksionojne si duhet, kjo sepse duhen krijuar shume stampa. Po te shtypes '''FIX''', do te ridrejtoje te nje stampe qe duhet krijuar, dhe ajo do kopjuar nga anglishtja. do te lutesha te provoje vetem nje nese edhe bere sic duhet ne menyre qe mos ti ngatoresh nese i ben. kjo do te ishte shume e dobishme per cdo artikull qe ben te krijosh keto stampa sepse automatikisht te ndihmon per speciet e tjera te ngjashme me te. Faleminderit! [[Përdoruesi:Punetor i Rregullt5|Alban]] ([[Përdoruesi diskutim:Punetor i Rregullt5|diskutimet]]) 17 mars 2022 05:59 (CET) :E vura re edhe unë kur isha duke krijuar artikullin [[Nenexhiku]]. Për shembull në anglisht aty përmendet klasifikimet si mbretëria, familja, gjinia etj, por në shqip nuk u shfaqenin. Do të mundohem nëse mund të bëj diçka, ose ndoshta dikush tjetër ta rregulloj këtë. [[Përdoruesi:Qendrimi15|Qendrimi15]] ([[Përdoruesi diskutim:Qendrimi15|diskutimet]]) 17 mars 2022 13:02 (CET) == Qendrimi15 = Nixfer? == Pershendetje, Te lutem shmang perdorimin e [[Wikipedia:Përdorues të shumëfishtë|me shume se nje llogarie]] ne Wikipedia. --[[Përdoruesi:Ftillimi|Ftillimi]] ([[Përdoruesi diskutim:Ftillimi|diskutimet]]) 4 prill 2022 00:00 (CEST) ::Përshëndetje, nuk e kam të qartë se çfarë do të thuash. Por nëse mendon se Nixfer është llogari e imja e dytë, atëherë nuk është e saktë. [[Përdoruesi:Qendrimi15|Qendrimi15]] ([[Përdoruesi diskutim:Qendrimi15|diskutimet]]) 4 prill 2022 03:06 (CEST) :::Pashe qe kishit redaktuar nje mori artikujsh njeri pas tjetrit, ndaj bera nje [https://sigma.toolforge.org/editorinteract.py?users=Qendrimi15&users=Nixfer&users=&startdate=&enddate=&ns=&server=sqwiki analize] qe tregon se ka shume redaktime te sinkronizuara brenda minutash e oresh midis juve. Thashe te te shkruaja per kete dukuri dhe te tregoja se Wp nuk parapelqen perdorues me 2+ llogari. Nese e kam gabim, kerkoj ndjese. --[[Përdoruesi:Ftillimi|Ftillimi]] ([[Përdoruesi diskutim:Ftillimi|diskutimet]]) 4 prill 2022 13:22 (CEST) ::::S'ka problem :). Kur krijoj artikuj (zakonisht me tema turke dhe arabe), Nixferi dhe Dasguti përmisojnë emra, fjalë apo zhvdendosin artikuj (si p.sh tek [[Khanjar]]). Andaj ndoshta keni menduar se kam 2 llogari shtesë. [[Përdoruesi:Qendrimi15|Qendrimi15]] ([[Përdoruesi diskutim:Qendrimi15|diskutimet]]) 4 prill 2022 15:57 (CEST) aqs00mxfs0ib7h4htrvs1r91z6jq1r4 0 290044 2464966 2464322 2022-07-23T20:42:46Z Sadsadas 51943 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Paulo Dybala | image = 2017 FRIENDLY MATCH RUSSIA v ARGENTINA - Paulo Dybala 01.jpg | image_size = | caption = Dybala me [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentinën]] (2017) | fullname = Paulo Bruno Exequiel Dybala<ref>{{cite web|url=http://www.juventus.com/en/news/news/2015/dybala-sets-sights-on-silverware.php|title=Dybala sets sights on silverware|trans-title=Dybala vështron drejt trofeve|publisher=Juventus F.C.|language=en|date=14 korrik 2015|accessdate=10 gusht 2015}}</ref> | birth_date = {{birth date and age|15|11|1993|df=y}}<ref>{{cite web|url=https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF|title=2018 FIFA World Cup Russia: List of players: Argentina|trans-title=FIFA Kupa e Botës Rusi 2018: Lista e lojtarëve: Argjentina|publisher=FIFA|language=en|format=PDF|page=1|date=10 qershor 2018|accessdate=10 qershor 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180619164139/https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF|archive-date=19 qershor 2018|url-status=dead}}</ref> | birth_place = Laguna Larga, Córdoba, Argjentinë | height = 1.77 m<ref name=profilo>{{cite web|url=http://www.juventus.com/it/squadre/prima-squadra/attaccanti/paulo-dybala/index.php|title=Paulo Dybala|publisher=Juventus F.C.|language=en|accessdate=1 korrik 2020}}</ref> | position = [[Sulmuesi (futboll)|Sulmues]] / [[Mesfushori (futboll)|Mesfushor sulmues]] | currentclub = [[Juventus F.C.|Juventus]] | clubnumber = 10 | youthyears1 = 2003–2011 | youthclubs1 = [[Instituto Atlético Central Córdoba|Instituto]] | years1 = 2011–2012 | clubs1 = [[Instituto Atlético Central Córdoba|Instituto]] | caps1 = 38 | goals1 = 17 | years2 = 2012–2015 | clubs2 = [[U.S. Città di Palermo|Palermo]] | caps2 = 89 | goals2 = 21 | years3 = 2015–2022 | clubs3 = [[Juventus F.C.|Juventus]] | caps3 = 154 | goals3 = 82 | years4 = 2022- | clubs4 = [[AS Roma |ROMA]] | caps4 = 0 | goals4 = 0 | nationalyears1 = 2015– | nationalteam1 = [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentina]] | nationalcaps1 = 29 | nationalgoals1 = 2 | club-update = 26 qershor 2020 | nationalteam-update = 18 nëntor 2019 | medaltemplates = {{MedalSport|[[Futbolli]] i burrave}} {{MedalCountry|{{flamuri|Argjentina}} [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentina]]}} {{MedalCompetition|[[Copa América]]}} {{Medal|3rd|[[Copa América 2019|Brazil 2019]]|}} }} '''Paulo Bruno Exequiel Dybala''' (<small>Spanjisht: </small>[[Gjuha spanjolle|[ˈpawlo ðiˈβala]]]; lindur më 15 nëntor 1993) është një [[futbolli]]st profesionist [[Argjentina|argjentinas]] i cili luan si [[Sulmuesi (futboll)|sulmues]] për klubin italian [[Juventus F.C.|Juventus]] dhe [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|kombëtaren argjentinase]]. Dybala konsiderohet si një nga lojtarët më të vlefshëm të botës dhe ka pseudonimin "La Joya" (Xhevahiri) për falë stilit të lojës krijues, shpejtësisë, talentit, teknikës dhe instiktit për gol.<ref>{{cite web|url=http://www.lmcordoba.com.ar/nota.php?ni=71388|title=Los maestros de la 'joya'|trans-title=Mjeshtrat e "Xhevahirit"|publisher=La Mañana Cordoba|language=es|author=Marcos Villalobo|date=10 tetor 2011|accessdate=1 qershor 2015|archive-url=https://archive.is/20121230031329/http://www.lmcordoba.com.ar/nota.php?ni=71388|archive-date=30 dhjetor 2012|url-status=dead}}</ref> Tifozët e Palermos e quajnë "U Picciriddu" (Fëmija në dialektin siçilian) për shkak se ai ishte i vogël kur firmosi me [[U.S. Città di Palermo|Palermon]].<ref>{{cite news|url=http://www.tuttosport.com/news/calcio/serie-a/juventus/2018/10/12-48555805/dybala_u_picciriddu_ecco_com_e_nato_il_soprannome/|title=Dybala «u picciriddu»: ecco com'è nato il soprannome|trans-title=Dybala "fëmija": ja si ka lindur pseudonimi|publisher=Tutto Sport|language=it|date=12 tetor 2018|access-date=18 janar 2020}}</ref> ==Statistikat e karrierës== ===Klube=== {{updated|30 qershor 2020}}<ref name="SW">{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/paulo-dybala/201072/|title=Paulo Dybala|publisher=Soccerway|language=en|accessdate=1 korrik 2020}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center;" |+ Ndeshjet dhe golat sipas klubit, sezonit dhe kompeticionit |- !rowspan="2"|Klubi !rowspan="2"|Sezoni !colspan="3"|Liga !colspan="2"|Kupa !colspan="2"|[[UEFA|Europa]] !colspan="2"|Tjetër !colspan="2"|Gjithsej |- !Divizioni!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola |- |[[Instituto Atlético Central Córdoba|Instituto de Córdoba]] |[[2011–12 Primera B Nacional|2011–12]] |[[Primera B Nacional]] |38||17||0||0||colspan="2"|—||2<ref group="lower-alpha">Të gjitha ndeshjet në fazën play-off e rënjes/ngjitjes</ref>||0||40||17 |- |rowspan="4"|[[U.S. Città di Palermo|Palermo]] |[[2012–13 Serie A|2012–13]] |[[Serie A]] |27||3||1||0||colspan="2"|—||colspan="2"|—||28||3 |- |[[2013–14 Serie B|2013–14]] |[[Serie B]] |28||5||2||0||colspan="2"|—||colspan="2"|—||30||5 |- |[[2014–15 Serie A|2014–15]] |[[Serie A]] |34||13||1||0||colspan="2"|—||colspan="2"|—||35||13 |- !colspan="2"|Gjithsej !89!!21!!4!!0!!colspan="2"|—!!colspan="2"|—!!93!!21 |- |rowspan="6"|[[Juventus F.C.|Juventus]] |[[2015–16 Serie A|2015–16]] |rowspan="5"|[[Serie A]] |34||19||4||2||7<ref group="lower-alpha" name="UCL">Të gjitha ndeshjet në [[UEFA Liga e Kampioneve|UEFA Ligën e Kampioneve]]</ref>||1||1<ref group="lower-alpha" name="ITA">Ndeshje në [[Supercoppa Italiana]]</ref>||1||46||23 |- |[[2016–17 Serie A|2016–17]] |31||11||5||4||11<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||4||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||0||48||19 |- |[[2017–18 Serie A|2017–18]] |33||22||4||1||8<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||1||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||2||46||26 |- |[[2018–19 Serie A|2018–19]] |30||5||2||0||9<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||5||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||0||42||10 |- |[[2019–20 Serie A|2019–20]] |27||10||4||2||7<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||3||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||1||39||16 |- !colspan="2"|Gjithsej !155!!67!!19!!9!!42!!14!!5!!4!!221!!94 |- !colspan="3"|Gjithsej karriera !282!!105!!23!!9!!42!!14!!7!!4!!354!!132 |} {{notelist}} ===Kombëtarja=== {{updated|18 nëntor 2019}}<ref name=NFT>{{cite web|url=https://www.national-football-teams.com/player/60899.html|title=Paulo Dybala|publisher=National Football Teams|language=en|author=Benjamin Strack-Zimmermann|accessdate=7 prill 2018}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+ Ndeshjet dhe golat sipas ekipit kombëtar dhe vitit |- !Ekipi kombëtar!!Viti!!Ndsh!!Gola |- |rowspan="5"|[[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentina]] |2015||3||0 |- |2016||3||0 |- |2017||6||0 |- |2018||6||1 |- |2019||11||1 |- !colspan=2|Gjithsej!!29!!2 |} ==Trofe== ===Klube=== ;Palermo<ref name=SW/> * [[Serie B]]: [[2013–14 Serie B|2013–14]] ;Juventus<ref name=SW/> * [[Serie A]]: [[2015–16 Serie A|2015–16]], [[2016–17 Serie A|2016–17]], [[2017–18 Serie A|2017–18]], [[2018–19 Serie A|2018–19]] * [[Coppa Italia]]: [[2015–16 Coppa Italia|2015–16]], [[2016–17 Coppa Italia|2016–17]], [[2017–18 Coppa Italia|2017–18]] * [[Supercoppa Italiana]]: [[Supercoppa Italiana 2015|2015]], [[Supercoppa Italiana 2018|2018]] == Referime == {{reflist}} ==Lidhje të jashtme== {{Commons category|Paulo Dybala}} *[https://www.uefa.com/teamsandplayers/players/player=250086333/profile/index.html Paulo Dybala] – Rekordi në kompeticionet e [[UEFA]]-s *[https://www.footballdatabase.eu/en/player/details/148984 Profili] te Football Database [[Kategoria:Lindje 1993]] [[Kategoria:Njerëz që jetojnë]] [[Kategoria:Futbollistë argjentinas]] [[Kategoria:Futbollistë në kombëtaren argjentinase]] [[Kategoria:Futbollistë në Instituto Atlético Central Córdoba]] [[Kategoria:Futbollistë në U.S. Città di Palermo]] [[Kategoria:Futbollistë në Juventus F.C.]] [[Kategoria:Futbollistë në Primera B Nacional]] [[Kategoria:Futbollistë në Serie A]] [[Kategoria:Futbollistë në Serie B]] [[Kategoria:Futbollistë në 2018 FIFA Kupën e Botës]] mwdlbrws3le9g60u73lmhcn8bnf4hgh 2464967 2464966 2022-07-23T20:43:48Z Sadsadas 51943 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Paulo Dybala | image = 2017 FRIENDLY MATCH RUSSIA v ARGENTINA - Paulo Dybala 01.jpg | image_size = | caption = Dybala me [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentinën]] (2017) | fullname = Paulo Bruno Exequiel Dybala<ref>{{cite web|url=http://www.juventus.com/en/news/news/2015/dybala-sets-sights-on-silverware.php|title=Dybala sets sights on silverware|trans-title=Dybala vështron drejt trofeve|publisher=Juventus F.C.|language=en|date=14 korrik 2015|accessdate=10 gusht 2015}}</ref> | birth_date = {{birth date and age|15|11|1993|df=y}}<ref>{{cite web|url=https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF|title=2018 FIFA World Cup Russia: List of players: Argentina|trans-title=FIFA Kupa e Botës Rusi 2018: Lista e lojtarëve: Argjentina|publisher=FIFA|language=en|format=PDF|page=1|date=10 qershor 2018|accessdate=10 qershor 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180619164139/https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF|archive-date=19 qershor 2018|url-status=dead}}</ref> | birth_place = Laguna Larga, Córdoba, Argjentinë | height = 1.77 m<ref name=profilo>{{cite web|url=http://www.juventus.com/it/squadre/prima-squadra/attaccanti/paulo-dybala/index.php|title=Paulo Dybala|publisher=Juventus F.C.|language=en|accessdate=1 korrik 2020}}</ref> | position = [[Sulmuesi (futboll)|Sulmues]] / [[Mesfushori (futboll)|Mesfushor sulmues]] | currentclub = [[A.S. Roma|Roma]] | clubnumber = 21 | youthyears1 = 2003–2011 | youthclubs1 = [[Instituto Atlético Central Córdoba|Instituto]] | years1 = 2011–2012 | clubs1 = [[Instituto Atlético Central Córdoba|Instituto]] | caps1 = 38 | goals1 = 17 | years2 = 2012–2015 | clubs2 = [[U.S. Città di Palermo|Palermo]] | caps2 = 89 | goals2 = 21 | years3 = 2015–2022 | clubs3 = [[Juventus F.C.|Juventus]] | caps3 = 154 | goals3 = 82 | years4 = 2022- | clubs4 = [[A.S. Roma|Roma]] | caps4 = 0 | goals4 = 0 | nationalyears1 = 2015– | nationalteam1 = [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentina]] | nationalcaps1 = 29 | nationalgoals1 = 2 | club-update = 26 qershor 2020 | nationalteam-update = 18 nëntor 2019 | medaltemplates = {{MedalSport|[[Futbolli]] i burrave}} {{MedalCountry|{{flamuri|Argjentina}} [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentina]]}} {{MedalCompetition|[[Copa América]]}} {{Medal|3rd|[[Copa América 2019|Brazil 2019]]|}} }} '''Paulo Bruno Exequiel Dybala''' (<small>Spanjisht: </small>[[Gjuha spanjolle|[ˈpawlo ðiˈβala]]]; lindur më 15 nëntor 1993) është një [[futbolli]]st profesionist [[Argjentina|argjentinas]] i cili luan si [[Sulmuesi (futboll)|sulmues]] për klubin italian [[A.S. Roma|Roma]] dhe [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|kombëtaren argjentinase]]. Dybala konsiderohet si një nga lojtarët më të vlefshëm të botës dhe ka pseudonimin "La Joya" (Xhevahiri) për falë stilit të lojës krijues, shpejtësisë, talentit, teknikës dhe instiktit për gol.<ref>{{cite web|url=http://www.lmcordoba.com.ar/nota.php?ni=71388|title=Los maestros de la 'joya'|trans-title=Mjeshtrat e "Xhevahirit"|publisher=La Mañana Cordoba|language=es|author=Marcos Villalobo|date=10 tetor 2011|accessdate=1 qershor 2015|archive-url=https://archive.is/20121230031329/http://www.lmcordoba.com.ar/nota.php?ni=71388|archive-date=30 dhjetor 2012|url-status=dead}}</ref> Tifozët e Palermos e quajnë "U Picciriddu" (Fëmija në dialektin siçilian) për shkak se ai ishte i vogël kur firmosi me [[U.S. Città di Palermo|Palermon]].<ref>{{cite news|url=http://www.tuttosport.com/news/calcio/serie-a/juventus/2018/10/12-48555805/dybala_u_picciriddu_ecco_com_e_nato_il_soprannome/|title=Dybala «u picciriddu»: ecco com'è nato il soprannome|trans-title=Dybala "fëmija": ja si ka lindur pseudonimi|publisher=Tutto Sport|language=it|date=12 tetor 2018|access-date=18 janar 2020}}</ref> ==Statistikat e karrierës== ===Klube=== {{updated|30 qershor 2020}}<ref name="SW">{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/paulo-dybala/201072/|title=Paulo Dybala|publisher=Soccerway|language=en|accessdate=1 korrik 2020}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center;" |+ Ndeshjet dhe golat sipas klubit, sezonit dhe kompeticionit |- !rowspan="2"|Klubi !rowspan="2"|Sezoni !colspan="3"|Liga !colspan="2"|Kupa !colspan="2"|[[UEFA|Europa]] !colspan="2"|Tjetër !colspan="2"|Gjithsej |- !Divizioni!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola |- |[[Instituto Atlético Central Córdoba|Instituto de Córdoba]] |[[2011–12 Primera B Nacional|2011–12]] |[[Primera B Nacional]] |38||17||0||0||colspan="2"|—||2<ref group="lower-alpha">Të gjitha ndeshjet në fazën play-off e rënjes/ngjitjes</ref>||0||40||17 |- |rowspan="4"|[[U.S. Città di Palermo|Palermo]] |[[2012–13 Serie A|2012–13]] |[[Serie A]] |27||3||1||0||colspan="2"|—||colspan="2"|—||28||3 |- |[[2013–14 Serie B|2013–14]] |[[Serie B]] |28||5||2||0||colspan="2"|—||colspan="2"|—||30||5 |- |[[2014–15 Serie A|2014–15]] |[[Serie A]] |34||13||1||0||colspan="2"|—||colspan="2"|—||35||13 |- !colspan="2"|Gjithsej !89!!21!!4!!0!!colspan="2"|—!!colspan="2"|—!!93!!21 |- |rowspan="6"|[[Juventus F.C.|Juventus]] |[[2015–16 Serie A|2015–16]] |rowspan="5"|[[Serie A]] |34||19||4||2||7<ref group="lower-alpha" name="UCL">Të gjitha ndeshjet në [[UEFA Liga e Kampioneve|UEFA Ligën e Kampioneve]]</ref>||1||1<ref group="lower-alpha" name="ITA">Ndeshje në [[Supercoppa Italiana]]</ref>||1||46||23 |- |[[2016–17 Serie A|2016–17]] |31||11||5||4||11<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||4||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||0||48||19 |- |[[2017–18 Serie A|2017–18]] |33||22||4||1||8<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||1||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||2||46||26 |- |[[2018–19 Serie A|2018–19]] |30||5||2||0||9<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||5||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||0||42||10 |- |[[2019–20 Serie A|2019–20]] |27||10||4||2||7<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||3||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||1||39||16 |- !colspan="2"|Gjithsej !155!!67!!19!!9!!42!!14!!5!!4!!221!!94 |- !colspan="3"|Gjithsej karriera !282!!105!!23!!9!!42!!14!!7!!4!!354!!132 |} {{notelist}} ===Kombëtarja=== {{updated|18 nëntor 2019}}<ref name=NFT>{{cite web|url=https://www.national-football-teams.com/player/60899.html|title=Paulo Dybala|publisher=National Football Teams|language=en|author=Benjamin Strack-Zimmermann|accessdate=7 prill 2018}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+ Ndeshjet dhe golat sipas ekipit kombëtar dhe vitit |- !Ekipi kombëtar!!Viti!!Ndsh!!Gola |- |rowspan="5"|[[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentina]] |2015||3||0 |- |2016||3||0 |- |2017||6||0 |- |2018||6||1 |- |2019||11||1 |- !colspan=2|Gjithsej!!29!!2 |} ==Trofe== ===Klube=== ;Palermo<ref name=SW/> * [[Serie B]]: [[2013–14 Serie B|2013–14]] ;Juventus<ref name=SW/> * [[Serie A]]: [[2015–16 Serie A|2015–16]], [[2016–17 Serie A|2016–17]], [[2017–18 Serie A|2017–18]], [[2018–19 Serie A|2018–19]] * [[Coppa Italia]]: [[2015–16 Coppa Italia|2015–16]], [[2016–17 Coppa Italia|2016–17]], [[2017–18 Coppa Italia|2017–18]] * [[Supercoppa Italiana]]: [[Supercoppa Italiana 2015|2015]], [[Supercoppa Italiana 2018|2018]] == Referime == {{reflist}} ==Lidhje të jashtme== {{Commons category|Paulo Dybala}} *[https://www.uefa.com/teamsandplayers/players/player=250086333/profile/index.html Paulo Dybala] – Rekordi në kompeticionet e [[UEFA]]-s *[https://www.footballdatabase.eu/en/player/details/148984 Profili] te Football Database [[Kategoria:Lindje 1993]] [[Kategoria:Njerëz që jetojnë]] [[Kategoria:Futbollistë argjentinas]] [[Kategoria:Futbollistë në kombëtaren argjentinase]] [[Kategoria:Futbollistë në Instituto Atlético Central Córdoba]] [[Kategoria:Futbollistë në U.S. Città di Palermo]] [[Kategoria:Futbollistë në Juventus F.C.]] [[Kategoria:Futbollistë në Primera B Nacional]] [[Kategoria:Futbollistë në Serie A]] [[Kategoria:Futbollistë në Serie B]] [[Kategoria:Futbollistë në 2018 FIFA Kupën e Botës]] ph8r7q4hgu3g28ldp8po51n0ryn7tyd 2464968 2464967 2022-07-23T20:45:32Z Sadsadas 51943 /* Karriera me klube */ wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Paulo Dybala | image = 2017 FRIENDLY MATCH RUSSIA v ARGENTINA - Paulo Dybala 01.jpg | image_size = | caption = Dybala me [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentinën]] (2017) | fullname = Paulo Bruno Exequiel Dybala<ref>{{cite web|url=http://www.juventus.com/en/news/news/2015/dybala-sets-sights-on-silverware.php|title=Dybala sets sights on silverware|trans-title=Dybala vështron drejt trofeve|publisher=Juventus F.C.|language=en|date=14 korrik 2015|accessdate=10 gusht 2015}}</ref> | birth_date = {{birth date and age|15|11|1993|df=y}}<ref>{{cite web|url=https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF|title=2018 FIFA World Cup Russia: List of players: Argentina|trans-title=FIFA Kupa e Botës Rusi 2018: Lista e lojtarëve: Argjentina|publisher=FIFA|language=en|format=PDF|page=1|date=10 qershor 2018|accessdate=10 qershor 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180619164139/https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF|archive-date=19 qershor 2018|url-status=dead}}</ref> | birth_place = Laguna Larga, Córdoba, Argjentinë | height = 1.77 m<ref name=profilo>{{cite web|url=http://www.juventus.com/it/squadre/prima-squadra/attaccanti/paulo-dybala/index.php|title=Paulo Dybala|publisher=Juventus F.C.|language=en|accessdate=1 korrik 2020}}</ref> | position = [[Sulmuesi (futboll)|Sulmues]] / [[Mesfushori (futboll)|Mesfushor sulmues]] | currentclub = [[A.S. Roma|Roma]] | clubnumber = 21 | youthyears1 = 2003–2011 | youthclubs1 = [[Instituto Atlético Central Córdoba|Instituto]] | years1 = 2011–2012 | clubs1 = [[Instituto Atlético Central Córdoba|Instituto]] | caps1 = 38 | goals1 = 17 | years2 = 2012–2015 | clubs2 = [[U.S. Città di Palermo|Palermo]] | caps2 = 89 | goals2 = 21 | years3 = 2015–2022 | clubs3 = [[Juventus F.C.|Juventus]] | caps3 = 154 | goals3 = 82 | years4 = 2022- | clubs4 = [[A.S. Roma|Roma]] | caps4 = 0 | goals4 = 0 | nationalyears1 = 2015– | nationalteam1 = [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentina]] | nationalcaps1 = 29 | nationalgoals1 = 2 | club-update = 26 qershor 2020 | nationalteam-update = 18 nëntor 2019 | medaltemplates = {{MedalSport|[[Futbolli]] i burrave}} {{MedalCountry|{{flamuri|Argjentina}} [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentina]]}} {{MedalCompetition|[[Copa América]]}} {{Medal|3rd|[[Copa América 2019|Brazil 2019]]|}} }} '''Paulo Bruno Exequiel Dybala''' (<small>Spanjisht: </small>[[Gjuha spanjolle|[ˈpawlo ðiˈβala]]]; lindur më 15 nëntor 1993) është një [[futbolli]]st profesionist [[Argjentina|argjentinas]] i cili luan si [[Sulmuesi (futboll)|sulmues]] për klubin italian [[A.S. Roma|Roma]] dhe [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|kombëtaren argjentinase]]. Dybala konsiderohet si një nga lojtarët më të vlefshëm të botës dhe ka pseudonimin "La Joya" (Xhevahiri) për falë stilit të lojës krijues, shpejtësisë, talentit, teknikës dhe instiktit për gol.<ref>{{cite web|url=http://www.lmcordoba.com.ar/nota.php?ni=71388|title=Los maestros de la 'joya'|trans-title=Mjeshtrat e "Xhevahirit"|publisher=La Mañana Cordoba|language=es|author=Marcos Villalobo|date=10 tetor 2011|accessdate=1 qershor 2015|archive-url=https://archive.is/20121230031329/http://www.lmcordoba.com.ar/nota.php?ni=71388|archive-date=30 dhjetor 2012|url-status=dead}}</ref> Tifozët e Palermos e quajnë "U Picciriddu" (Fëmija në dialektin siçilian) për shkak se ai ishte i vogël kur firmosi me [[U.S. Città di Palermo|Palermon]].<ref>{{cite news|url=http://www.tuttosport.com/news/calcio/serie-a/juventus/2018/10/12-48555805/dybala_u_picciriddu_ecco_com_e_nato_il_soprannome/|title=Dybala «u picciriddu»: ecco com'è nato il soprannome|trans-title=Dybala "fëmija": ja si ka lindur pseudonimi|publisher=Tutto Sport|language=it|date=12 tetor 2018|access-date=18 janar 2020}}</ref> ==Karriera me klube== ==Statistikat e karrierës== ===Klube=== {{updated|30 qershor 2020}}<ref name="SW">{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/paulo-dybala/201072/|title=Paulo Dybala|publisher=Soccerway|language=en|accessdate=1 korrik 2020}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center;" |+ Ndeshjet dhe golat sipas klubit, sezonit dhe kompeticionit |- !rowspan="2"|Klubi !rowspan="2"|Sezoni !colspan="3"|Liga !colspan="2"|Kupa !colspan="2"|[[UEFA|Europa]] !colspan="2"|Tjetër !colspan="2"|Gjithsej |- !Divizioni!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola |- |[[Instituto Atlético Central Córdoba|Instituto de Córdoba]] |[[2011–12 Primera B Nacional|2011–12]] |[[Primera B Nacional]] |38||17||0||0||colspan="2"|—||2<ref group="lower-alpha">Të gjitha ndeshjet në fazën play-off e rënjes/ngjitjes</ref>||0||40||17 |- |rowspan="4"|[[U.S. Città di Palermo|Palermo]] |[[2012–13 Serie A|2012–13]] |[[Serie A]] |27||3||1||0||colspan="2"|—||colspan="2"|—||28||3 |- |[[2013–14 Serie B|2013–14]] |[[Serie B]] |28||5||2||0||colspan="2"|—||colspan="2"|—||30||5 |- |[[2014–15 Serie A|2014–15]] |[[Serie A]] |34||13||1||0||colspan="2"|—||colspan="2"|—||35||13 |- !colspan="2"|Gjithsej !89!!21!!4!!0!!colspan="2"|—!!colspan="2"|—!!93!!21 |- |rowspan="6"|[[Juventus F.C.|Juventus]] |[[2015–16 Serie A|2015–16]] |rowspan="5"|[[Serie A]] |34||19||4||2||7<ref group="lower-alpha" name="UCL">Të gjitha ndeshjet në [[UEFA Liga e Kampioneve|UEFA Ligën e Kampioneve]]</ref>||1||1<ref group="lower-alpha" name="ITA">Ndeshje në [[Supercoppa Italiana]]</ref>||1||46||23 |- |[[2016–17 Serie A|2016–17]] |31||11||5||4||11<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||4||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||0||48||19 |- |[[2017–18 Serie A|2017–18]] |33||22||4||1||8<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||1||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||2||46||26 |- |[[2018–19 Serie A|2018–19]] |30||5||2||0||9<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||5||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||0||42||10 |- |[[2019–20 Serie A|2019–20]] |27||10||4||2||7<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||3||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||1||39||16 |- !colspan="2"|Gjithsej !155!!67!!19!!9!!42!!14!!5!!4!!221!!94 |- !colspan="3"|Gjithsej karriera !282!!105!!23!!9!!42!!14!!7!!4!!354!!132 |} {{notelist}} ===Kombëtarja=== {{updated|18 nëntor 2019}}<ref name=NFT>{{cite web|url=https://www.national-football-teams.com/player/60899.html|title=Paulo Dybala|publisher=National Football Teams|language=en|author=Benjamin Strack-Zimmermann|accessdate=7 prill 2018}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+ Ndeshjet dhe golat sipas ekipit kombëtar dhe vitit |- !Ekipi kombëtar!!Viti!!Ndsh!!Gola |- |rowspan="5"|[[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentina]] |2015||3||0 |- |2016||3||0 |- |2017||6||0 |- |2018||6||1 |- |2019||11||1 |- !colspan=2|Gjithsej!!29!!2 |} ==Trofe== ===Klube=== ;Palermo<ref name=SW/> * [[Serie B]]: [[2013–14 Serie B|2013–14]] ;Juventus<ref name=SW/> * [[Serie A]]: [[2015–16 Serie A|2015–16]], [[2016–17 Serie A|2016–17]], [[2017–18 Serie A|2017–18]], [[2018–19 Serie A|2018–19]] * [[Coppa Italia]]: [[2015–16 Coppa Italia|2015–16]], [[2016–17 Coppa Italia|2016–17]], [[2017–18 Coppa Italia|2017–18]] * [[Supercoppa Italiana]]: [[Supercoppa Italiana 2015|2015]], [[Supercoppa Italiana 2018|2018]] == Referime == {{reflist}} ==Lidhje të jashtme== {{Commons category|Paulo Dybala}} *[https://www.uefa.com/teamsandplayers/players/player=250086333/profile/index.html Paulo Dybala] – Rekordi në kompeticionet e [[UEFA]]-s *[https://www.footballdatabase.eu/en/player/details/148984 Profili] te Football Database [[Kategoria:Lindje 1993]] [[Kategoria:Njerëz që jetojnë]] [[Kategoria:Futbollistë argjentinas]] [[Kategoria:Futbollistë në kombëtaren argjentinase]] [[Kategoria:Futbollistë në Instituto Atlético Central Córdoba]] [[Kategoria:Futbollistë në U.S. Città di Palermo]] [[Kategoria:Futbollistë në Juventus F.C.]] [[Kategoria:Futbollistë në Primera B Nacional]] [[Kategoria:Futbollistë në Serie A]] [[Kategoria:Futbollistë në Serie B]] [[Kategoria:Futbollistë në 2018 FIFA Kupën e Botës]] o55866vj2o1n7loknxc34tsbue58wqh 2464969 2464968 2022-07-23T20:46:16Z Sadsadas 51943 /* Lidhje të jashtme */ wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Paulo Dybala | image = 2017 FRIENDLY MATCH RUSSIA v ARGENTINA - Paulo Dybala 01.jpg | image_size = | caption = Dybala me [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentinën]] (2017) | fullname = Paulo Bruno Exequiel Dybala<ref>{{cite web|url=http://www.juventus.com/en/news/news/2015/dybala-sets-sights-on-silverware.php|title=Dybala sets sights on silverware|trans-title=Dybala vështron drejt trofeve|publisher=Juventus F.C.|language=en|date=14 korrik 2015|accessdate=10 gusht 2015}}</ref> | birth_date = {{birth date and age|15|11|1993|df=y}}<ref>{{cite web|url=https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF|title=2018 FIFA World Cup Russia: List of players: Argentina|trans-title=FIFA Kupa e Botës Rusi 2018: Lista e lojtarëve: Argjentina|publisher=FIFA|language=en|format=PDF|page=1|date=10 qershor 2018|accessdate=10 qershor 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180619164139/https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF|archive-date=19 qershor 2018|url-status=dead}}</ref> | birth_place = Laguna Larga, Córdoba, Argjentinë | height = 1.77 m<ref name=profilo>{{cite web|url=http://www.juventus.com/it/squadre/prima-squadra/attaccanti/paulo-dybala/index.php|title=Paulo Dybala|publisher=Juventus F.C.|language=en|accessdate=1 korrik 2020}}</ref> | position = [[Sulmuesi (futboll)|Sulmues]] / [[Mesfushori (futboll)|Mesfushor sulmues]] | currentclub = [[A.S. Roma|Roma]] | clubnumber = 21 | youthyears1 = 2003–2011 | youthclubs1 = [[Instituto Atlético Central Córdoba|Instituto]] | years1 = 2011–2012 | clubs1 = [[Instituto Atlético Central Córdoba|Instituto]] | caps1 = 38 | goals1 = 17 | years2 = 2012–2015 | clubs2 = [[U.S. Città di Palermo|Palermo]] | caps2 = 89 | goals2 = 21 | years3 = 2015–2022 | clubs3 = [[Juventus F.C.|Juventus]] | caps3 = 154 | goals3 = 82 | years4 = 2022- | clubs4 = [[A.S. Roma|Roma]] | caps4 = 0 | goals4 = 0 | nationalyears1 = 2015– | nationalteam1 = [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentina]] | nationalcaps1 = 29 | nationalgoals1 = 2 | club-update = 26 qershor 2020 | nationalteam-update = 18 nëntor 2019 | medaltemplates = {{MedalSport|[[Futbolli]] i burrave}} {{MedalCountry|{{flamuri|Argjentina}} [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentina]]}} {{MedalCompetition|[[Copa América]]}} {{Medal|3rd|[[Copa América 2019|Brazil 2019]]|}} }} '''Paulo Bruno Exequiel Dybala''' (<small>Spanjisht: </small>[[Gjuha spanjolle|[ˈpawlo ðiˈβala]]]; lindur më 15 nëntor 1993) është një [[futbolli]]st profesionist [[Argjentina|argjentinas]] i cili luan si [[Sulmuesi (futboll)|sulmues]] për klubin italian [[A.S. Roma|Roma]] dhe [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|kombëtaren argjentinase]]. Dybala konsiderohet si një nga lojtarët më të vlefshëm të botës dhe ka pseudonimin "La Joya" (Xhevahiri) për falë stilit të lojës krijues, shpejtësisë, talentit, teknikës dhe instiktit për gol.<ref>{{cite web|url=http://www.lmcordoba.com.ar/nota.php?ni=71388|title=Los maestros de la 'joya'|trans-title=Mjeshtrat e "Xhevahirit"|publisher=La Mañana Cordoba|language=es|author=Marcos Villalobo|date=10 tetor 2011|accessdate=1 qershor 2015|archive-url=https://archive.is/20121230031329/http://www.lmcordoba.com.ar/nota.php?ni=71388|archive-date=30 dhjetor 2012|url-status=dead}}</ref> Tifozët e Palermos e quajnë "U Picciriddu" (Fëmija në dialektin siçilian) për shkak se ai ishte i vogël kur firmosi me [[U.S. Città di Palermo|Palermon]].<ref>{{cite news|url=http://www.tuttosport.com/news/calcio/serie-a/juventus/2018/10/12-48555805/dybala_u_picciriddu_ecco_com_e_nato_il_soprannome/|title=Dybala «u picciriddu»: ecco com'è nato il soprannome|trans-title=Dybala "fëmija": ja si ka lindur pseudonimi|publisher=Tutto Sport|language=it|date=12 tetor 2018|access-date=18 janar 2020}}</ref> ==Karriera me klube== ==Statistikat e karrierës== ===Klube=== {{updated|30 qershor 2020}}<ref name="SW">{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/paulo-dybala/201072/|title=Paulo Dybala|publisher=Soccerway|language=en|accessdate=1 korrik 2020}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center;" |+ Ndeshjet dhe golat sipas klubit, sezonit dhe kompeticionit |- !rowspan="2"|Klubi !rowspan="2"|Sezoni !colspan="3"|Liga !colspan="2"|Kupa !colspan="2"|[[UEFA|Europa]] !colspan="2"|Tjetër !colspan="2"|Gjithsej |- !Divizioni!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola |- |[[Instituto Atlético Central Córdoba|Instituto de Córdoba]] |[[2011–12 Primera B Nacional|2011–12]] |[[Primera B Nacional]] |38||17||0||0||colspan="2"|—||2<ref group="lower-alpha">Të gjitha ndeshjet në fazën play-off e rënjes/ngjitjes</ref>||0||40||17 |- |rowspan="4"|[[U.S. Città di Palermo|Palermo]] |[[2012–13 Serie A|2012–13]] |[[Serie A]] |27||3||1||0||colspan="2"|—||colspan="2"|—||28||3 |- |[[2013–14 Serie B|2013–14]] |[[Serie B]] |28||5||2||0||colspan="2"|—||colspan="2"|—||30||5 |- |[[2014–15 Serie A|2014–15]] |[[Serie A]] |34||13||1||0||colspan="2"|—||colspan="2"|—||35||13 |- !colspan="2"|Gjithsej !89!!21!!4!!0!!colspan="2"|—!!colspan="2"|—!!93!!21 |- |rowspan="6"|[[Juventus F.C.|Juventus]] |[[2015–16 Serie A|2015–16]] |rowspan="5"|[[Serie A]] |34||19||4||2||7<ref group="lower-alpha" name="UCL">Të gjitha ndeshjet në [[UEFA Liga e Kampioneve|UEFA Ligën e Kampioneve]]</ref>||1||1<ref group="lower-alpha" name="ITA">Ndeshje në [[Supercoppa Italiana]]</ref>||1||46||23 |- |[[2016–17 Serie A|2016–17]] |31||11||5||4||11<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||4||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||0||48||19 |- |[[2017–18 Serie A|2017–18]] |33||22||4||1||8<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||1||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||2||46||26 |- |[[2018–19 Serie A|2018–19]] |30||5||2||0||9<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||5||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||0||42||10 |- |[[2019–20 Serie A|2019–20]] |27||10||4||2||7<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||3||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||1||39||16 |- !colspan="2"|Gjithsej !155!!67!!19!!9!!42!!14!!5!!4!!221!!94 |- !colspan="3"|Gjithsej karriera !282!!105!!23!!9!!42!!14!!7!!4!!354!!132 |} {{notelist}} ===Kombëtarja=== {{updated|18 nëntor 2019}}<ref name=NFT>{{cite web|url=https://www.national-football-teams.com/player/60899.html|title=Paulo Dybala|publisher=National Football Teams|language=en|author=Benjamin Strack-Zimmermann|accessdate=7 prill 2018}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+ Ndeshjet dhe golat sipas ekipit kombëtar dhe vitit |- !Ekipi kombëtar!!Viti!!Ndsh!!Gola |- |rowspan="5"|[[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentina]] |2015||3||0 |- |2016||3||0 |- |2017||6||0 |- |2018||6||1 |- |2019||11||1 |- !colspan=2|Gjithsej!!29!!2 |} ==Trofe== ===Klube=== ;Palermo<ref name=SW/> * [[Serie B]]: [[2013–14 Serie B|2013–14]] ;Juventus<ref name=SW/> * [[Serie A]]: [[2015–16 Serie A|2015–16]], [[2016–17 Serie A|2016–17]], [[2017–18 Serie A|2017–18]], [[2018–19 Serie A|2018–19]] * [[Coppa Italia]]: [[2015–16 Coppa Italia|2015–16]], [[2016–17 Coppa Italia|2016–17]], [[2017–18 Coppa Italia|2017–18]] * [[Supercoppa Italiana]]: [[Supercoppa Italiana 2015|2015]], [[Supercoppa Italiana 2018|2018]] == Referime == {{reflist}} ==Lidhje të jashtme== {{Commons}} *[https://www.uefa.com/teamsandplayers/players/player=250086333/profile/index.html Paulo Dybala] – Rekordi në kompeticionet e [[UEFA]]-s *[https://www.footballdatabase.eu/en/player/details/148984 Profili] te Football Database [[Kategoria:Lindje 1993]] [[Kategoria:Njerëz që jetojnë]] [[Kategoria:Futbollistë argjentinas]] [[Kategoria:Futbollistë në kombëtaren argjentinase]] [[Kategoria:Futbollistë në Instituto Atlético Central Córdoba]] [[Kategoria:Futbollistë në U.S. Città di Palermo]] [[Kategoria:Futbollistë në Juventus F.C.]] [[Kategoria:Futbollistë në A.S. Roma]] [[Kategoria:Futbollistë në Primera B Nacional]] [[Kategoria:Futbollistë në Serie A]] [[Kategoria:Futbollistë në Serie B]] [[Kategoria:Futbollistë në 2018 FIFA Kupën e Botës]] 0u6ncht16739rf2m2lez81lbfzfcqs4 2464970 2464969 2022-07-23T20:49:42Z Sadsadas 51943 /* Karriera me klube */ wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Paulo Dybala | image = 2017 FRIENDLY MATCH RUSSIA v ARGENTINA - Paulo Dybala 01.jpg | image_size = | caption = Dybala me [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentinën]] (2017) | fullname = Paulo Bruno Exequiel Dybala<ref>{{cite web|url=http://www.juventus.com/en/news/news/2015/dybala-sets-sights-on-silverware.php|title=Dybala sets sights on silverware|trans-title=Dybala vështron drejt trofeve|publisher=Juventus F.C.|language=en|date=14 korrik 2015|accessdate=10 gusht 2015}}</ref> | birth_date = {{birth date and age|15|11|1993|df=y}}<ref>{{cite web|url=https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF|title=2018 FIFA World Cup Russia: List of players: Argentina|trans-title=FIFA Kupa e Botës Rusi 2018: Lista e lojtarëve: Argjentina|publisher=FIFA|language=en|format=PDF|page=1|date=10 qershor 2018|accessdate=10 qershor 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180619164139/https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF|archive-date=19 qershor 2018|url-status=dead}}</ref> | birth_place = Laguna Larga, Córdoba, Argjentinë | height = 1.77 m<ref name=profilo>{{cite web|url=http://www.juventus.com/it/squadre/prima-squadra/attaccanti/paulo-dybala/index.php|title=Paulo Dybala|publisher=Juventus F.C.|language=en|accessdate=1 korrik 2020}}</ref> | position = [[Sulmuesi (futboll)|Sulmues]] / [[Mesfushori (futboll)|Mesfushor sulmues]] | currentclub = [[A.S. Roma|Roma]] | clubnumber = 21 | youthyears1 = 2003–2011 | youthclubs1 = [[Instituto Atlético Central Córdoba|Instituto]] | years1 = 2011–2012 | clubs1 = [[Instituto Atlético Central Córdoba|Instituto]] | caps1 = 38 | goals1 = 17 | years2 = 2012–2015 | clubs2 = [[U.S. Città di Palermo|Palermo]] | caps2 = 89 | goals2 = 21 | years3 = 2015–2022 | clubs3 = [[Juventus F.C.|Juventus]] | caps3 = 154 | goals3 = 82 | years4 = 2022- | clubs4 = [[A.S. Roma|Roma]] | caps4 = 0 | goals4 = 0 | nationalyears1 = 2015– | nationalteam1 = [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentina]] | nationalcaps1 = 29 | nationalgoals1 = 2 | club-update = 26 qershor 2020 | nationalteam-update = 18 nëntor 2019 | medaltemplates = {{MedalSport|[[Futbolli]] i burrave}} {{MedalCountry|{{flamuri|Argjentina}} [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentina]]}} {{MedalCompetition|[[Copa América]]}} {{Medal|3rd|[[Copa América 2019|Brazil 2019]]|}} }} '''Paulo Bruno Exequiel Dybala''' (<small>Spanjisht: </small>[[Gjuha spanjolle|[ˈpawlo ðiˈβala]]]; lindur më 15 nëntor 1993) është një [[futbolli]]st profesionist [[Argjentina|argjentinas]] i cili luan si [[Sulmuesi (futboll)|sulmues]] për klubin italian [[A.S. Roma|Roma]] dhe [[Kombëtarja argjentinase e futbollit|kombëtaren argjentinase]]. Dybala konsiderohet si një nga lojtarët më të vlefshëm të botës dhe ka pseudonimin "La Joya" (Xhevahiri) për falë stilit të lojës krijues, shpejtësisë, talentit, teknikës dhe instiktit për gol.<ref>{{cite web|url=http://www.lmcordoba.com.ar/nota.php?ni=71388|title=Los maestros de la 'joya'|trans-title=Mjeshtrat e "Xhevahirit"|publisher=La Mañana Cordoba|language=es|author=Marcos Villalobo|date=10 tetor 2011|accessdate=1 qershor 2015|archive-url=https://archive.is/20121230031329/http://www.lmcordoba.com.ar/nota.php?ni=71388|archive-date=30 dhjetor 2012|url-status=dead}}</ref> Tifozët e Palermos e quajnë "U Picciriddu" (Fëmija në dialektin siçilian) për shkak se ai ishte i vogël kur firmosi me [[U.S. Città di Palermo|Palermon]].<ref>{{cite news|url=http://www.tuttosport.com/news/calcio/serie-a/juventus/2018/10/12-48555805/dybala_u_picciriddu_ecco_com_e_nato_il_soprannome/|title=Dybala «u picciriddu»: ecco com'è nato il soprannome|trans-title=Dybala "fëmija": ja si ka lindur pseudonimi|publisher=Tutto Sport|language=it|date=12 tetor 2018|access-date=18 janar 2020}}</ref> ==Karriera me klube== ===Roma=== Më 20 korrik 2022, Dybala u transferua te Roma në një marrëveshje tre-vjeçare.<ref>{{cite web|url=https://www.news.oversport.tv/vjen-edhe-zyrtarizimi-paulo-dybala-firmos-per-tre-sezone-me-romen/|title=Vjen edhe zyrtarizimi, Paulo Dybala firmos për tre sezone me Romën|website=news.oversport.tv|language=sq|date=20 korrik 2022|accessdate=23 korrik 2022}}</ref> ==Statistikat e karrierës== ===Klube=== {{updated|30 qershor 2020}}<ref name="SW">{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/paulo-dybala/201072/|title=Paulo Dybala|publisher=Soccerway|language=en|accessdate=1 korrik 2020}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center;" |+ Ndeshjet dhe golat sipas klubit, sezonit dhe kompeticionit |- !rowspan="2"|Klubi !rowspan="2"|Sezoni !colspan="3"|Liga !colspan="2"|Kupa !colspan="2"|[[UEFA|Europa]] !colspan="2"|Tjetër !colspan="2"|Gjithsej |- !Divizioni!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola!!Ndsh!!Gola |- |[[Instituto Atlético Central Córdoba|Instituto de Córdoba]] |[[2011–12 Primera B Nacional|2011–12]] |[[Primera B Nacional]] |38||17||0||0||colspan="2"|—||2<ref group="lower-alpha">Të gjitha ndeshjet në fazën play-off e rënjes/ngjitjes</ref>||0||40||17 |- |rowspan="4"|[[U.S. Città di Palermo|Palermo]] |[[2012–13 Serie A|2012–13]] |[[Serie A]] |27||3||1||0||colspan="2"|—||colspan="2"|—||28||3 |- |[[2013–14 Serie B|2013–14]] |[[Serie B]] |28||5||2||0||colspan="2"|—||colspan="2"|—||30||5 |- |[[2014–15 Serie A|2014–15]] |[[Serie A]] |34||13||1||0||colspan="2"|—||colspan="2"|—||35||13 |- !colspan="2"|Gjithsej !89!!21!!4!!0!!colspan="2"|—!!colspan="2"|—!!93!!21 |- |rowspan="6"|[[Juventus F.C.|Juventus]] |[[2015–16 Serie A|2015–16]] |rowspan="5"|[[Serie A]] |34||19||4||2||7<ref group="lower-alpha" name="UCL">Të gjitha ndeshjet në [[UEFA Liga e Kampioneve|UEFA Ligën e Kampioneve]]</ref>||1||1<ref group="lower-alpha" name="ITA">Ndeshje në [[Supercoppa Italiana]]</ref>||1||46||23 |- |[[2016–17 Serie A|2016–17]] |31||11||5||4||11<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||4||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||0||48||19 |- |[[2017–18 Serie A|2017–18]] |33||22||4||1||8<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||1||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||2||46||26 |- |[[2018–19 Serie A|2018–19]] |30||5||2||0||9<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||5||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||0||42||10 |- |[[2019–20 Serie A|2019–20]] |27||10||4||2||7<ref group="lower-alpha" name="UCL"/>||3||1<ref group="lower-alpha" name="ITA"/>||1||39||16 |- !colspan="2"|Gjithsej !155!!67!!19!!9!!42!!14!!5!!4!!221!!94 |- !colspan="3"|Gjithsej karriera !282!!105!!23!!9!!42!!14!!7!!4!!354!!132 |} {{notelist}} ===Kombëtarja=== {{updated|18 nëntor 2019}}<ref name=NFT>{{cite web|url=https://www.national-football-teams.com/player/60899.html|title=Paulo Dybala|publisher=National Football Teams|language=en|author=Benjamin Strack-Zimmermann|accessdate=7 prill 2018}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+ Ndeshjet dhe golat sipas ekipit kombëtar dhe vitit |- !Ekipi kombëtar!!Viti!!Ndsh!!Gola |- |rowspan="5"|[[Kombëtarja argjentinase e futbollit|Argjentina]] |2015||3||0 |- |2016||3||0 |- |2017||6||0 |- |2018||6||1 |- |2019||11||1 |- !colspan=2|Gjithsej!!29!!2 |} ==Trofe== ===Klube=== ;Palermo<ref name=SW/> * [[Serie B]]: [[2013–14 Serie B|2013–14]] ;Juventus<ref name=SW/> * [[Serie A]]: [[2015–16 Serie A|2015–16]], [[2016–17 Serie A|2016–17]], [[2017–18 Serie A|2017–18]], [[2018–19 Serie A|2018–19]] * [[Coppa Italia]]: [[2015–16 Coppa Italia|2015–16]], [[2016–17 Coppa Italia|2016–17]], [[2017–18 Coppa Italia|2017–18]] * [[Supercoppa Italiana]]: [[Supercoppa Italiana 2015|2015]], [[Supercoppa Italiana 2018|2018]] == Referime == {{reflist}} ==Lidhje të jashtme== {{Commons}} *[https://www.uefa.com/teamsandplayers/players/player=250086333/profile/index.html Paulo Dybala] – Rekordi në kompeticionet e [[UEFA]]-s *[https://www.footballdatabase.eu/en/player/details/148984 Profili] te Football Database [[Kategoria:Lindje 1993]] [[Kategoria:Njerëz që jetojnë]] [[Kategoria:Futbollistë argjentinas]] [[Kategoria:Futbollistë në kombëtaren argjentinase]] [[Kategoria:Futbollistë në Instituto Atlético Central Córdoba]] [[Kategoria:Futbollistë në U.S. Città di Palermo]] [[Kategoria:Futbollistë në Juventus F.C.]] [[Kategoria:Futbollistë në A.S. Roma]] [[Kategoria:Futbollistë në Primera B Nacional]] [[Kategoria:Futbollistë në Serie A]] [[Kategoria:Futbollistë në Serie B]] [[Kategoria:Futbollistë në 2018 FIFA Kupën e Botës]] 45pikdliwlsokazmmtj7wc1rf72zdsd 10 291652 2465014 2193446 2022-07-24T08:18:15Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki {{Navbox | name = Prishtina | title = [[Prishtina]] | listclass = hlist | state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}} | image = [[File:Stema e Komunës Prishtinë.svg|x50px]] | group1 = Feja | list1 = * [[Katedralja e Krishtit shpëtimtar]] * [[Katedralja e Nënë Terezës në Prishtinë|Katedralja e Nënë Terezës]] * [[Teqe Fatime Shehu]] * [[Xhamia e Alaudinit]] * [[Xhamia e Çarshisë]] * [[Xhamia e Jusuf Qelebiut]] * [[Xhamia e Jashar Pashës]] * [[Xhamia e Koptëve]] * [[Xhamia e Mbretit]] * [[Xhamia e Pirinazit]] * [[Xhamia e Sudi Efendisë]] | group2 = Parqe dhe<br>monumente | list2 = * [[Parku i Gërmisë]] * [[Rezervati i arinjve në Prishtinë|Rezervati i Arinjve]] * [[Çarshia e Prishtinës]] * [[Pallati i Drejtësisë i Prishtinës|Pallati i Drejtësisë]] * [[Pallati i Rinise dhe Sporteve|Pallati i Rinisë dhe i Sporteve]] * [[Newborn]] * [[Hamami i madh i Prishtinës|Hamami i Madh]] | group3 = Kulturë | list3 = * [[Muzeu Etnologjik, Prishtinë|Muzeu Etnologjik]] * [[Galeria Kombëtare e Kosovës|Galeria Kombëtare e Artit]] * [[Muzeu i Kosovës|Muzeu Kombëtar]] * [[Biblioteka Kombëtare dhe Universitare e Kosovës|Biblioteka Kombëtare]] * [[Teatri Kombëtar i Kosovës|Teatri Kombëtar]] * [[Kuvendi i Republikës së Kosovës|Kuvendi i Kosovës]] * [[Miss Universe Kosova]] * [[Miss Kosova]] * [[Festivali ndërkombëtar i filmit në Prishtinë]] * [[Chopin Piano Fest, Prishtinë]] * [[DAM Festival Prishtina]] | group4 = Sheshe | list4 = * [[Bulevardi Bill Clinton]] * [[Bregu i Diellit]] * [[Sheshi Skënderbeu, Prishtinë|Sheshi Skënderbeu]] | group5 = [[Ekonomia e Kosovës|Ekonomi]] | list5 = * [[Hoteli Grand Prishtina]] * [[Swiss Diamond Prishtina]] * [[IPKO]] * [[Kujtesa (kompani)|Kujtesa]] | group6 = Arsim | list6 = * [[Kolegji AAB]] * [[Kolegji Iliria]] * [[Gjimnazi "Sami Frashëri" (Prishtinë)|Gjimnazi Sami Frashëri]] * [[Instituti Rochester i Teknologjisë në Kosovë|RIT Kosova]] * [[Universiteti i Prishtinës]] * [[Fakulteti i Arteve i Universitetit të Prishtinës]] | group7 = Sport | list7 = * [[KF Prishtina]] * [[KF Flamurtari]] * [[KF 2 Korriku]] * [[KF Besëlidhja]] * [[KF Kosova Prishtinë]] * [[KF Ramiz Sadiku]] * [[Stadiumi Fadil Vokrri]] * [[Sigal Prishtina|KB Prishtina]] | group8 = [[Transporti në Kosovë|Transport]] | list8 = * [[Aeroporti i Prishtinës|Aeroporti Ndërkombëtar i Prishtinës]] * [[Autostrada R6]] * [[Autostrada R7]] * [[Stacioni i trenit në Prishtinë]] | group9 = Mediet | list9 = * [[Radio Televizioni i Kosovës]] * [[Kohavision]] * [[RTV21]] * ''[[Bota Sot]]'' * ''[[Gazeta Express]]'' * ''[[Koha Ditore]]'' * ''[[Kosova Sot]]'' * ''[[Lajm (gazetë)|Lajm]]'' * ''[[Epoka e Re]]'' | group10 = Njerëz | list10 = * [[Rita Ora]] * [[Lorik Cana]] * [[Behgjet Pacolli]] }}<noinclude> [[Kategoria:Stampa Kosovë]] </noinclude> l2ynka3f0au79nstb3zrev7qekgxh1r 0 292842 2464887 2398928 2022-07-23T15:16:10Z 45.139.213.171 Уа wikitext text/x-wiki [[Skeda:2019 Alexander Schallenberg, Bujar Osmani (48864457886) (cropped).jpg|parapamje|Bujar Osmani]] '''Bugar Osmani''' ({{Lang-mk|Бугар Османи}}, lindur më 11 shtator 1979 në [[Shkupi|Shkup]]) është një politikan etnik shqiptar nga [[Maqedonia e Veriut|Maqedonia]], ish Ministri i Shëndetësisë i Republikës së Maqedonisë, i emëruar në Mars 2008. Osmani më parë ishte mjek në Spitalin Publik në Shkup.<ref>{{Cite news|url=http://moh.gov.mk/eng/index.php?news=301|title=Dr. Bujar Osmani was appointed as the Minister of health|date=11 mars 2008|access-date=3 qershor 2011|publisher=Ministry of Health (Macedonia)|language=en}}{{Lidhje e vdekur}}</ref> Më 26 nëntor 2019, [[Tërmeti në Shqipëri (2019)|një tërmet goditi Shqipërinë]]. Osmani ishte pjesë e një delegacioni të politikanëve shqiptarë nga Maqedonia e Veriut duke vizituar epiqendrën e tërmetit që i shprehën ngushëllimet presidentit shqiptar [[Ilir Meta]].<ref name="ABCnewsMeta">{{Cite news|url=http://abcnews.al/meta-ne-durres-me-talat-xhaferrin-dhe-ali-ahmetin-nuk-do-e-harrojme-kurre-ndihmen-tuaj/|title=Meta në Durrës me Talat Xhaferrin dhe Ali Ahmetin: Nuk do e harrojmë kurrë ndihmën tuaj|date=28 nëntor 2019|access-date=29 nëntor 2019|agency=ABC News|language=sq}}</ref> == Referime == {{Reflist}} [[Kategoria:Njerëz nga Shkupi]] [[Kategoria:Njerëz që jetojnë]] [[Kategoria:Lindje 1979]] 6o3qd6k66cqrchg7mbt0883ec14i14f 1 298271 2464877 2178241 2022-07-23T13:42:32Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Diskutim:Nekropolë në Graçanicë]] tek [[Diskutim:Nekropoli në Graçanicë]] wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Nekropolë në Graçanicë]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2178240 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20160326033858/http://dtk.rks-gov.net/default.aspx për lidhjen https://dtk.rks-gov.net/default.aspx. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 18 janar 2021 10:19 (CET) roda3g6015t0zz9utv1ix3z4o3w5kw2 1 299162 2464917 2182083 2022-07-23T17:06:51Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Diskutim:Tuma Ilire (Në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit)]] tek [[Diskutim:Tuma ilire në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit]] wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Tuma Ilire (Në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit)]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2182082 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20160326033858/http://dtk.rks-gov.net/default.aspx për lidhjen https://dtk.rks-gov.net/default.aspx. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 26 janar 2021 14:09 (CET) fgmmdnmj9jtit3n8xc033volqnen7zr 1 299172 2464865 2182113 2022-07-23T13:12:23Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Diskutim:Tumë Ilire]] tek [[Diskutim:Tuma ilire në Moglicë]] wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Tumë Ilire]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2182112 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20160326033858/http://dtk.rks-gov.net/default.aspx për lidhjen https://dtk.rks-gov.net/default.aspx. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 26 janar 2021 14:10 (CET) 3m09oousee7gejwbi64a2qw8gy5oe15 0 304191 2465019 2455493 2022-07-24T10:01:12Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 2 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.8.8 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Azerbaijan_map_of_Köppen_climate_classification.svg|parapamje|300x300px| Harta e Azerbajxhanit në zonat e klasifikimit të klimës në Köppen]] [[Azerbajxhani]] është një shtet në [[Kaukazi (regjion)|rajonin e Kaukazit]], i vendosur në kryqëzimin e Evropës dhe Azisë Perëndimore. Tri karakteristika fizike mbizotërojnë në Azerbajxhan: [[Liqeni Kaspik|Deti Kaspik]], bregu i të cilit formon një kufi natyror në lindje; [[Kaukazi i Madh|vargmali i Kaukazit të Madh]] në veri; dhe zonat e gjera të rrafshëta në qendër të vendit.<ref name=":0">{{Cite book|last=Curtis|first=Glenn E.|url=https://www.loc.gov/item/94045459/|title=Armenia, Azerbaijan, and Georgia : country studies|date=1995|publisher=[[Federal Research Division]]|isbn=0-8444-0848-4|edition=1st|location=Washington, D.C.|pages=99-101|oclc=31709972|postscript=. {{PD-notice}}}}</ref> Afërsisht madhësia e [[Portugalia|Portugalisë]] [[Mejn|ose shtetit Mejn]] të SHBA-së, Azerbajxhani ka një sipërfaqe totale toke prej afërsisht 86,600 kilometra katrorë, më pak se 1% të sipërfaqes së ish [[Bashkimi Sovjetik|Bashkimit Sovjetik]]. Nga tre shtetet Transkaukaziane, Azerbajxhani ka sipërfaqen më të madhe tokësore. Nënndarjet e veçanta administrative janë [[Republika Autonome e Nahçivanit]], e cila është e ndarë nga pjesa tjetër e Azerbajxhanit nga një rrip i territorit [[Armenia|armen]] dhe [[Karabak i Sipërm|rajoni autonom i Karabakut të Sipërm]], tërësisht brenda Azerbajxhanit. Statusi i Nagorni-Karabakut diskutohet nga Armenia. E vendosur në rajonin e maleve jugore të Kaukazit, Azerbajxhani kufizohet me [[Liqeni Kaspik|Detin Kaspik]] në lindje, [[Gjeorgjia|Gjeorgjinë]] dhe [[Rusia|Rusinë]] në veri, [[Irani|Iranin]] në jug dhe [[Armenia|Armeninë]] në jugperëndim dhe perëndim. Një pjesë e vogël e [[Nahçivani]]t kufizohet gjithashtu me [[Turqia|Turqinë]] në veriperëndim. Kryeqyteti i Azerbajxhanit është qyteti antik i [[Baku|Bakusë]], i cili ka portin më të madh dhe më të mirë në Detin Kaspik dhe ka qenë prej kohësh qendra e industrisë së naftës në republikë.<ref name="auto">{{Cito web|title=CIA Site Redirect — Central Intelligence Agency|url=http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/aj.html|access-date=2018-03-07|website=www.cia.gov|language=en|archive-date=9 maj 2007|archive-url=https://web.archive.org/web/20070509142818/https://www.cia.gov/cia//publications/factbook/geos/aj.html|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cito web|title=The World Factbook — Central Intelligence Agency|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2096.html|access-date=2018-03-07|website=www.cia.gov|language=en|archive-date=1 tetor 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181001204523/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2096.html|url-status=dead}}</ref> == Topografia dhe kullimi == [[Skeda:Azerbaijan_topographic_map-de.svg|djathtas|parapamje|300x300px| Harta topografike e Azerbajxhanit]] Lartësia ndryshon në një distancë relativisht të shkurtër nga ultësira në malësi; gati gjysma e vendit konsiderohet malor. Karakteristikat e dukshme fizike janë kodrat butësisht të valëzuara të bregdetit juglindor subtropikal, të cilat janë të mbuluara me plantacione çaji, pemishte portokalli dhe limane; vullkanet e shumta të baltës dhe burimet minerale në grykat e malit Kobustan afër Baku; dhe terreni bregdetar që shtrihet deri në njëzet e tetë metra nën nivelin e detit. Me përjashtim të vijës bregdetare të Kaspikut lindor dhe disa zona në kufi me Gjeorgjinë dhe Iranin, Azerbajxhani është i rrethuar nga malet. Në verilindje, në kufi me Republikën Autonome Dagestan të Rusisë, është diapazoni i Kaukazit të Madh; në perëndim, në kufi me Armeninë, është vargmali i Kaukazit të Vogël. Në juglindje të skajshme, Malet Talysh formojnë një pjesë të kufirit me Iranin. Lartësitë më të larta ndodhin në Kaukazin e Madh, ku Mali Bazar-dyuzi ngrihet 4,466 metra mbi nivelin e detit. Tetë lumenj të mëdhenj rrjedhin nga vargjet e Kaukazit në Ultësirën qendrore Kura-Aras, fushat e rrafshëta aluvionale dhe zonat e deltave të ulta përgjatë bregdetit të detit të caktuar nga emri Azerbajxhan për Lumin Mtkvari (Kura) dhe degën kryesore të tij, Aras. Mtkvari, lumi më i gjatë në rajonin e Kaukazit, formon deltën dhe derdhet në Kaspik një distancë të shkurtër në rrjedhën e poshtme nga bashkimi me Arasin. Rezervuari Mingechaur, me një sipërfaqe prej 605 kilometra katrorë që e bën atë trupin më të madh të ujit në Azerbajxhan, u formua duke dëmtuar Kura në Azerbajxhanin perëndimor. Ujërat e rezervuarit sigurojnë energji hidroelektrike dhe ujitje të fushës Kura-Aras. Shumica e lumenjve të vendit nuk janë të lundrueshëm. Rreth 15% e tokës në Azerbajxhan është e punueshme. == Malet == Azerbajxhani është gati i rrethuar nga malet. Vargmali i Kaukazit të Madh, me lartësitë më të larta të vendit, shtrihet në veri përgjatë kufirit me Rusinë dhe drejtohet në juglindje deri në Gadishullin Abseron në [[Liqeni Kaspik|Detin Kaspik]]. Maja më e lartë e vendit, Bazardyuze Dagi, ngrihet në 4,485 m në këtë varg afër kufirit Azerbajxhan-Rusi. Vargmali i Kaukazit të Vogël, me lartësi deri në 3,500 m, shtrihet në perëndim përgjatë kufirit me Armeninë. Malet Talish formojnë një pjesë të kufirit me Iranin në skajin juglindor të vendit. [[Mali Kobustan]], i vendosur afër [[Baku|Bakusë]], është gdhendur nga përroska të thella, nga të cilat [[Vullkani|vullkanet]] me baltë flluskë dhe burimet minerale.<ref>{{Cito web|title=Azərbaycan :: Baş səhifə|url=http://www.azerbaijans.com/content_450_fr.html|access-date=2018-03-07|website=www.azerbaijans.com|language=az}}</ref> == Klima == === Temperatura === Klima ndryshon nga subtropikale dhe e lagësht në juglindje në subtropikale dhe e thatë në Azerbajxhanin qendror dhe lindor. Përgjatë brigjeve të detit Kaspik është e butë, ndërsa lartësitë më të larta malore janë përgjithësisht të ftohta. [[Baku]], në Kaspik, gëzon një mot të butë që mesatarisht është {{Convert|4|°C|1}} në janar dhe {{Convert|25|°C}} në korrik.<ref>{{Cito web|title=Azərbaycan :: Baş səhifə|url=http://www.azerbaijans.com/content_457_fr.html|access-date=2018-03-07|website=www.azerbaijans.com|language=az}}</ref> === Reshjet e shiut === Kushtet fiziografike dhe qarkullimet e ndryshme të atmosferës pranojnë 8 lloje të rrymave të ajrit duke përfshirë rrymat kontinentale, detare, arktike, tropikale të ajrit që formulon klimën e Republikës. Reshjet maksimale vjetore bien në Lenkeran (1,600 deri 1,800)&nbsp;mm.) dhe minimumi në Absheron (200 deri 350)&nbsp;mm ) Reshjet maksimale ditore prej 334&nbsp;mm u vu re në Stacionin Bilieser në 1955.<ref>{{Cito web|title=Hydromet Azerbaijan|url=http://www.azhydromet.com/SRIH/Water%20Resurs.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20070524005453/http://www.azhydromet.com/SRIH/Water%20Resurs.html|archive-date=2007-05-24|access-date=2018-10-02}}</ref> == Probleme mjedisore == [[Skeda:Flooding_in_Azerbaijan.jpg|parapamje|300x300px| Ndryshime delikate për shkak të ngritjes së nivelit të detit mund të shihen përgjatë kësaj vije bregdetare]] Ndotja e ajrit dhe ujit janë të përhapura dhe përbëjnë sfida të mëdha për zhvillimin ekonomik. Burimet kryesore të ndotjes përfshijnë rafineritë e naftës dhe industritë kimike dhe metalurgjike, të cilat në fillim të viteve 1990 vazhduan të funksiononin aq joefikase sa kishin në epokën Sovjetike. Cilësia e ajrit është jashtëzakonisht e dobët në Baku, qendra e rafinimit të naftës. Disa raporte e kanë përshkruar ajrin e Baku-s si më të ndoturit në ish-Bashkimin Sovjetik dhe qendrat e tjera industriale vuajnë nga probleme të ngjashme. == Zona dhe kufijtë == ; Zona :* Gjithsej: 86,600 km² - ''krahasimi i shtetit me botën:'' 113 :* Tokë: 82,629 km² :* Ujë: 3,971 km² :* Shënim: Përfshihet eksklava e Republikës Autonome Nahçivan dhe [[Karabak i Sipërm|rajonit të Nagorno-Karabakut]]; autonomia e rajonit u shfuqizua nga Sovjeti i Lartë i Azerbajxhanit më 26 nëntor 1991. ; Zona krahasuese :* Australia krahasuese: më e madhe se [[Tasmania]] :* Kanada krahasuese: më e madhe se [[New Brunswick]] :* Mbretëria e Bashkuar krahasuese: pak më e madhe se [[Skocia]] :* Krahasuese e Shteteve të Bashkuara: pak më e vogël se [[Mejn|Maine]] :* [[Bashkimi Evropian|Krahasuese e BE-së]] : pak më e vogël se [[Portugalia]] ; Kufijtë e tokës :* Gjithsej: 2,468 km :* Vendet kufitare: [[Armenia]] (me Azerbajxhan) - 566 km, Armenia (me eksklavën Azerbajxhan-Nahçivan) 221 km, [[Gjeorgjia|Gjeorgji]] 428 km, Iran (me Azerbajxhan) - 432 km, [[Irani|Iran]] (me eksklavën Azerbajxhan-Nahçivan) 700 km, Rusi 338 km, [[Turqia|Turqi]] 17 km ; Vija bregdetare : : Kryesisht pa dalje në det, por ka një vijë bregdetare 713 km me [[Liqeni Kaspik|Detin Kaspik]] . ; Pretendimet detare : : Asnje ; Terren :* ultësirë e madhe dhe e rrafshët (pjesa më e madhe nën nivelin e detit) me Malet e Kaukazit të Madh në veri, lartësitë në perëndim ; Ekstreme lartësie :* Pika më e ulët: Deti Kaspik -28 m :* Pika më e lartë: Bazarduzu Dagi 4,485 m (në kufi me Rusinë) :* Maja më e lartë tërësisht brenda territorit Azerbajxhan: Shah Dagi 4,243 m === Ishujt === {{Columns-list|*[[Bulla Island|Bulla]] *[[Çikil]] *[[Çilov]] *[[Gil]] *[[Glinyaniy]] *[[Nargin]] *[[Pirallahi]] *[[Qara Su]] *[[Qum]] *[[Səngi Muğan]] *[[Vulf]] *[[Zənbil]]|colwidth=30em}} == Shiko edhe == == Referime == {{reflist|2}} === Referencat e përgjithshme === * {{CIA World Factbook}} [[Kategoria:Gjeografia e Azerbajxhanit|*]] ax05asnlpf4xhbd8qrbaa2xd84jqiwb 0 306112 2464981 2463499 2022-07-23T22:09:06Z Qendrimi15 122927 wikitext text/x-wiki {{Infobox television | genre = Komedi <br/> Mister | creator = [[Steven Martin]] & [[John Robert Hoffman|John Hoffman]] | starring = Steven Martin <br/> [[Martin Short]] <br/> [[Selena Gomez]] <br/> Aaron Dominguez <br/> [[Amy Ryan]] | composer = [[Goldspot|Siddhartha Khosla]] | country = [[Shtetet e Bashkuara]] | language = [[Gjuha angleze|Anglisht]] | num_seasons = 1 | num_episodes = 15 | executive_producer = [[Dan Fogelman]] <br/> Jess Rosenthal <br/> [[Jamie Babbit]] <br/> Steve Martin <br/> Martin Short <br/> Selena Gomez <br/> John Hoffman | producer = Thembi Banks <br/> Jane Raab | cinematography = Chris Teague | editor = [[Julie Monroe]] <br/> JoAnne Yarrow <br/> Matthew Barbato | runtime = 25-26 minuta | network = [[Hulu]] | distributor = [[Disney Platform Distribution]] | released = 31 gusht 2021 | last_aired = duke vazhduar }} '''Only Murders in the Building''' është një seri televizive misterioze-komedi amerikane, krijuar nga [[Steve Martin]] dhe [[John Robert Hoffman|John Hoffman]]. Seriali përbëhet nga dhjetë epizoda dhe u shfaq për herë të parë më 31 gusht 2021 në [[Hulu]].<ref>{{cite web|url=https://deadline.com/2020/06/hulu-steve-martin-martin-short-fx-1202965629/|title=Hulu Unveils Details Of Steve Martin & Martin Short Comedy As 'Y: The Last Man' & 'American Horror Stories' Become FX On Hulu Originals|website=[[Deadline Hollywood]]|language=en|first=Peter|last=White|date=22 janar 2020|access-date=7 dhjetor 2020}}</ref><ref name=":0">{{Cite web|title=THE 2020 INVESTOR DAY PROGRAMMING FACT SHEET|url=https://lumiere-a.akamaihd.net/v1/documents/twdc_investor_day_programming_fact_sheet_ecbccd9a.pdf|website=The Walt Disney Company|language=en}}</ref><ref name="SeriesPremiere">{{cite web|url=https://deadline.com/video/only-murders-in-the-building-trailer-hulu-comedy-series-steve-martin-martin-short-selena-gomez-premiere-date/|title='Only Murders In The Building': Hulu Comedy Series Starring Steve Martin, Martin Short & Selena Gomez Unveils Trailer, Premiere Date|website=Deadline Hollywood|language=en|first=Denise|last=Petski|date=18 maj 2021|access-date=18 maj 2021}}</ref> Komploti ndjek tre të panjohur të luajtur nga Martin, [[Martin Short]], dhe [[Selena Gomez]], të cilët ndajnë një obsesion me një podkast të vërtetë krimi. Pas një vdekjeje të dyshimtë në ndërtesën e tyre të pasur të apartamenteve [[Upper West Side]], Arconia, tre fqinjët vendosin të fillojnë podkastin e tyre për hetimin e tyre të vdekjes, të cilën policia e shpalli si vetëvrasje.<ref>{{cite web |title=Only Murders in the Building review – Steve Martin’s hit-and-miss whodunnit |url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2021/aug/31/only-murders-in-the-building-review-steve-martin-selena-gomez-martin-short |website=The Guardian |first=Adrian |last=Horton |date=31 gusht 2021 |access-date=4 shtator 2021 |language=en}}</ref><ref>{{cite web |title=Only Murders In The Building gleefully sends up true-crime obsessives |url=https://www.avclub.com/hulu-s-only-murders-in-the-building-gleefully-sends-up-1847535991 |website=The A.V. Club |first=Danette |last=Chavez |date=31 gusht 2021 |access-date=4 shtator 2021 |language=en}}</ref> Seria mori vlerësime përgjithësisht pozitive nga kritikët, të cilët vlerësuan qasjen e saj komike ndaj trillimeve kriminale dhe performancën e tre personazheve kryesore të saj. Në shtator 2021, Hulu rinovoi serialin për një sezon të dytë, i cili do të jepet premierë më 28 qershor 2022.<ref name="S2Renewal"/><ref name="S2Premiere">{{cite web|url=https://tvline.com/2022/03/25/only-murders-in-the-building-season-2-release-date-june-28-hulu/|title=''Only Murders in the Building'' Season 2 Premiere Date Officially Revealed|website=TVLine|first=Ryan|last=Schwartz|date=25 mars 2022|access-date=25 mars 2022|language=en}}</ref> ==Aktorët dhe personazhet== ===Kryesor=== * [[Steve Martin]] si Charles-Haden Savage,<ref name="MainNames">{{cite web |url=https://www.cbr.com/only-murders-in-the-building-review/|title=Only Murders In the Building Is a Wry, Funny Take on True Crime Podcasts|website=[[Comic Book Resources|CBR]]|language=en|first=Josh|last=Bell|date=23 gusht 2021|access-date=31 gusht 2021}}</ref> një aktor i cili u i famshëm si ylli i dramës detektive e vitit 1980 para se të kalonte në errësirë. Ai jeton në Arconia. * [[Martin Short]] si Oliver Putnam,<ref name="MainNames"/> një drejtor i mundimshëm i Broadway që krijon idenë e podcast-it dhe bëhet drejtori i tij. Ai jeton në Arconia. * [[Selena Gomez]] si Mabel Mora,<ref name="MainNames"/> një grua e re që jeton në një apartament të papërfunduar në Arconia që ajo pretendon se po e rinovon për tezen e saj * Aaron Dominguez si Oscar, një ish mik i ngushtë i Mabel dhe Tim, i cili u dënua për vrasjen e mikes së tyre Zoe * [[Amy Ryan]] si Jan, një fagot profesionist i cili gjithashtu jeton në Arconia * [[Cara Delevingne]] si Alice (sezoni 2)<ref name="CaraD"/><ref>{{Cite web|url=https://www.vanityfair.com/hollywood/2022/05/awards-insider-only-murders-in-the-building-season-2-first-look|title=Inside the Mysterious, Meta New Season of 'Only Murders in the Building'|date=5 maj 2022|website=Vanity Fair|first=David|last=Canfield|language=en|access-date=19 qershor 2022}}</ref> ===Mbështetësit=== <!--Burim i besueshëm dhe/ose konfirmim për të bërë 4+ paraqitje në seri. Mos përfshini bashkë-yjet pasi ata janë vetëm aktorë në prapaskenë.--> * Vanessa Aspillaga si Ursula, menaxhere e ndërtesës * Ryan Broussard si Will Putnam, biri i Oliver * Julian Cihi si Tim Kono, një banor i ndjerë së fundmi në ndërtesën e Arconia. Vdekja e Tim Kono në rrethana misterioze nxit Charles, Oliver dhe Mabel të bëjnë hetimin e tyre. * [[Tina Fey]] si Cinda Canning, prezantuesja e podkastit të vërtetë të krimit ''All Is Not OK in Oklahoma''<ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2021/aug/31/only-murders-in-the-building-review-steve-martin-selena-gomez-martin-short|title=Only Murders in the Building review – Steve Martin's hit-and-miss whodunnit|website=[[The Guardian]]|first=Adrian|last=Horton|date=31 gusht 2021|access-date=31 gusht 2021|language=en}}</ref> * [[Jackie Hoffman]] si një fqinj * [[Jayne Houdyshell]] si Bunny, një anëtar bordi dhe banor i ndërtesës së Arconia * [[Da'Vine Joy Randolph]] si Detektivi Williams, një detektiv për vrasjen e Konos, i cili fillimisht e mbylli çështjen, por interesohet sërish pasi gruaja e saj fillon të dëgjojë podkastin * James Caverly si Theo Dimas, biri i Teddy Dimas. Theo është i shurdhër. * [[Michael Cyril Creighton]] si Howard Morris, një banor i Arconia dhe dashnor i maceve, macja e të cilit Evelyn vdiq në të njëjtën natë me Tim Kono * [[Zainab Jah]] si Ndidi Idoko, një banore në Arconia, fqinje e Tim Konos, i cili mezi pret të aneksojë apartamentin e tij * Russell G. Jones si Dr. Grover Stanley, një banor i Arconia i cili është terapeut * [[Nathan Lane]] si Teddy Dimas, një banor në Arconia, pronar i zinxhirit të ushqimeve dhe mik i vjetër dhe mbrojtës i Oliver, i cili pranon të sponsorizojë podkastin * [[Michael Rapaport]] si Detektivi Kreps (sezoni 2), një detektiv për vrasjen e Bunny<ref name="MichaelR"/> ===Mysafirët=== * Olivia Reis as Zoe Cassidy, një mik i Mabel, Tim dhe Oscar i cili vdiq dhjetë vjet më parë pasi ra nga çatia e Arconia pas një sherri me Theo Dimas * [[Sting]] si një version i fiksionalizuar i vetës së tij, banor i Arconia<ref>{{cite magazine|url=https://www.hollywoodreporter.com/tv/tv-reviews/only-murders-building-1235000775/|title=Hulu's 'Only Murders in the Building': TV Review|magazine=[[The Hollywood Reporter]]|first=Daniel|last=Fienberg|date=25 gusht 2021|access-date=30 gusht 2021|language=en}}</ref> * [[Adriane Lenox]] si Roberta, ish-gruaja e Oliverit * Anthony Ruiz si Jose Torres, babai i Oscar dhe mbikëqyrës i Arconia * Adina Verson si Poppy, një ndihmës i vendosur i Cindës * [[Roy Wood Jr.]] dhe Jacob Ming-Trent si Vaughn dhe Lucian * [[Jimmy Fallon]] si vetë ai * [[Mandy Gonzalez]] si Silvia Mora, nëna e Mabel * [[Jaboukie Young-White]], [[Daniel Oreskes]], [[Ali Stroker]], dhe Orson Hong si Sam, Marv, Paulette, dhe Grant, tifozët entuziastë të podkastit ''Only Murders in the Building'' * [[Jane Lynch]] si Sazz Pataki, Ish-dyfishja e marifeteve të Charles * [[Amy Schumer]] si vetë ajo, ajo zhvendoset në apartamentin e mëparshëm të Sting dhe i propozon Oliverit një seri televizive. (sezoni 2)<ref name="ShirleyMandAmyS"/> * [[Shirley MacLaine]] si Leonora Folger (sezoni 2)<ref name="ShirleyMandAmyS"/> ==Epizodet== {{Series overview | released = y | color1 = #560003 | link1 = #Sezoni 1 (2021) | episodes1 = 10 | start1 = 31 gusht 2021 | end1 = 19 tetor 2021 | color2 = #C08D02 | link2 = #Sezoni 2 (2022) | episodes2 = 10<ref name="TFC" /> | start2 = 28 qershor 2022 | end2 = 23 gusht 2022<ref name="TFC" /> }} === Sezoni 1 (2021) === {{Episode table |background=#000000 |overall= |title= |titleR=<ref name="WGA">{{cite web |url=https://directories.wga.org/project/1213352/only-murders-in-the-building/ |title=Only Murders in the Building |website=[[Writers Guild of America West]] |language=en |access-date=10 shtator 2021}}</ref> |director= |writer= |writerR=<ref name="WGA"/> |airdate= |airdateR=<ref name="TFC">{{cite web |title=Shows A-Z - only murders in the building on hulu |url=http://www.thefutoncritic.com/showatch/only-murders-in-the-building/listings/ |website=[[The Futon Critic]] |language=en |access-date=10 tetor 2021}}</ref> |prodcode= |released=y |episodes= {{Episode list |EpisodeNumber = 1 |Title = True Crime |DirectedBy = [[Jamie Babbit]] |WrittenBy = [[Steve Martin]] & [[John Robert Hoffman|John Hoffman]] |OriginalAirDate = 31 gusht 2021 |ProdCode = 1DWB01 |ShortSummary = Charles-Haden Savage, një ish-aktor televiziv misantropik; Oliver Putnam, një drejtor në Broadway me probleme; dhe Mabel Mora, një rinovuese apartamentesh, jetojnë në Arconia. Rastësisht, ata të tre takohen në një ashensor, të bashkuar me Tim Kono në telefon. Më vonë, pasi evakuuan ndërtesën për një alarm, ata lidhen për dashurinë e tyre të përbashkët për një podcast krimi të caktuar. Ata mësojnë se ka pasur një vrasje në Arconia, dhe hyjë fshehurazi përsëri brenda, ku shohin Tim, të vdekur. Hetuesit besojnë se ishte vetëvrasje, por të tre mendojnë ndryshe; ata gjejnë gjithnjë e më shumë dëshmi për të kundërtën, siç është telefonata e furishme e Tim në ashensor, dhe një paketë drejtuar atij që përmbante një unazë fejese. Ndërkohë, Oliver lufton me marrëdhënien e tij me djalin e tij, Charles diskuton nevojën e tij për vetmi, dhe Mabel shpreh frikën e saj për t'u bërë personal me njerëzit. Ata fillojnë një podkast të titulluar ''Vetëm Vrasje në Ndërtesë'' ndërsa vazhdojnë të hetojnë. Një foto e vjetër është treguar e Mabel dhe miqtë që ajo i quajti "The Hardy Boys", e cila papritur përfshin Tim. |LineColor = 000000 }} {{Episode list |EpisodeNumber = 2 |Title = Who is Tim Kono? |DirectedBy = Jamie Babbit |WrittenBy = [[Kirker Butler]] |OriginalAirDate = 31 gusht 2021 |ProdCode = 1DWB02 |ShortSummary = Charles dhe Oliver përpiqen të mësojnë më shumë se kush ishte Tim, dhe së bashku me Mabel ata marrin pjesë në një shërbim përkujtimor për të. Është zbuluar se ai ishte jopopullor me shumë banorë të tjerë dhe kishte disa ankesa të ngritura kundër tij. Treshja hyjnë në apartamentin e Tim për të gjetur më shumë të dhëna, por mosbesimi i tyre tek njëri-tjetri i bën gjërat të tensionohen. Mabel regjistron një video private që zbulon se ajo e njeh Tim që kur ishin fëmijë, duke u lidhur me librat The Hardy Boys dhe duke zgjidhur së bashku misteret e shtirura. Ndërsa u rritën, ata shtuan miq të rinj Oscar dhe Zoe. Një natë, 10 vjet më parë, të katër morën pjesë në një festë të Vitit të Ri në çatinë e ndërtesës, dhe Zoe më vonë u gjet e vdekur. Ndërsa ai dhe Zoe po grindeshin herët në mbrëmje, Oscar u arrestua për vrasjen e saj. Sidoqoftë, Tim e informoi Mabel se kishte parë dikë tjetër duke luftuar me Zoe para se ajo të vdiste, por ai nuk arriti ta zbulonte këtë në polici, duke shkaktuar një përçarje mes tij dhe Mabel. Më vonë, Mabel rishikon apartamentin e Tim dhe gjen një sasi bizhuterish dhe disa nga vizatimet e saj të vjetra. |LineColor = 000000 }} {{Episode list |EpisodeNumber = 3 |Title = How Well Do You Know Your Neighbors? |DirectedBy = [[Gillian Robespierre]] |WrittenBy = Ben Smith |OriginalAirDate = 31 gusht 2021 |ProdCode = 1DWB03 |ShortSummary = Charles, Oliver dhe Mabel të gjithë mendojnë se Howard është një i dyshuari kryesor dhe Charles dhe Mabel e marrin në pyetje në banesën e tij. Bunny kërcënon Oliverin se ajo do ta dëbojë nëse ai nuk paguan tarifat e tij të ndërtimit. Ai shkon tek Teddy, duke lypur para; pasi refuzoi fillimisht, Teddy pranon të sponsorizojë podkastin. Më vonë, Oliver e sheh Sting në ashensor dhe mendon se ai gjithashtu mund të jetë i dyshuar. Mabel has në një shënim nga Tim që detajon një takim brenda një jave me dikë të identifikuar vetëm si "G.M." Oliver zbulon një shënim kërcënues në derën e tij dhe se Winnie, bulldogu i tij, është helmuar, me sa duket nga i njëjti autor. |LineColor = 000000 }} {{Episode list |EpisodeNumber = 4 |Title = The Sting |DirectedBy = Gillian Robespierre |WrittenBy = Kristin Newman |OriginalAirDate = 7 shtator 2021 |ProdCode = 1DWB04 |ShortSummary = Oliver dyshon se Sting helmoi Winnie dhe kërkon ndihmën e Charles dhe Mabel për të provuar se ai është përgjegjës për helmimin e Winnie dhe vrasjen e Tim. Pasi u konsultua me Cinda Canning, nikoqirja e podkastit të tyre të preferuar, treshja e prezantoi Sting me një gjeldeti dhe e pyeti për Tim, i zbuluar se ishte ish -agjenti i aksioneve i Sting. Sting pranon me faj se, pasi Tim humbi një shumë të konsiderueshme të parave të tij, ai e shkarkoi me zemërim Tim dhe i tha që të vriste veten, por ndihet i lehtësuar kur treshja njofton se ata besojnë se vdekja e Tim ishte vrasje në vend të vetëvrasjes. Ndërkohë, Charles shkon në një takim me Jan. isshtë një fatkeqësi, por ajo pranon një takim të dytë kur Charles më vonë ndan një histori personale me të. Mabel gjen një lidhje me bizhuteritë që ajo gjeti në apartamentin e Tim dhe djali i Oliverit, Will, zbulon se ai e mban mend Mabelin nga rinia e tyre dhe lidhjen e saj me Tim. Një blic përpara disa muajve më vonë zbulon se Charles, Oliver dhe Mabel janë subjekti i podkastit të ri të Cinda Canning, ''Vetëm Vrasje në Ndërtesë''. |LineColor = 000000 }} {{Episode list |EpisodeNumber = 5 |Title = Twist |DirectedBy = [[Don Scardino]] |WrittenBy = Thembi L. Banks |OriginalAirDate = 14 shtator 2021 |ProdCode = 1DWB05 |ShortSummary = Mabel po ndiqet nga "Tie Dye Guy", i cili rezulton të jetë shoku i saj i vjetër Oscar, i cili kohët e fundit u lirua nga burgu për vrasjen e Zoe. Ai i ofron ta çojë atë kudo që të shkojë, e cila përfundimisht rezulton të jetë [[Bayport, New York]] në [[Long Island]]. Charles dhe Oliver shohin Mabel duke lënë ndërtesën e tyre të apartamenteve, kështu që ata e ndjekin atë në Bayport. Ata përfundojnë në një sallon tatuazhesh atje, ku Mabel më në fund pranon se ajo më parë e njihte Tim. Oscar pranon se ai është "Tie Dye Guy", por se ai nuk e vrau Tim; ai ishte megjithatë jashtë derës së tij kur dëgjoi një të shtënë. |LineColor = 000000 }} {{Episode list |EpisodeNumber = 6 |Title = To Protect and Serve |DirectedBy = Don Scardino |WrittenBy = [[Madeleine George]] & Kim Rosenstock |OriginalAirDate = 21 shtator 2021 |ProdCode = 1DWB06 |ShortSummary = Oscar dhe Mabel duket se kanë ndjenja për njëri-tjetrin. Nëna e Mabel nuk dëshiron që ajo të përfshihet në hetimin e vrasjes së Tim, por Mabel pohon pavarësinë e saj në këtë çështje. Detektivi Williams fillon të ketë mendimet e dyta për mbylljen e çështjes së Tim shumë shpejt, kështu që ajo fshehurazi i jep telefonin e Tim Mabel. Teddy është i emocionuar që biznesi i tij përmendet në shfaqjen e Jimmy Fallon dhe shkruan Charles dhe Oliver një çek për 50,000 dollarë. Sidoqoftë, Charles vëren se çeku nxirret nga një llogari "Angel", e cila është emri i personit me të cilin Tim ishte marrë me bizhuteri. |LineColor = 000000 }} {{Episode list |EpisodeNumber = 7 |Title = The Boy from 6B |DirectedBy = [[Cherien Dabis]] |WrittenBy = Stephen Markley & Ben Philippe |OriginalAirDate = 28 shtator 2021 |ProdCode = 1DWB07 |ShortSummary = Djali i shurdhër i Teddy, Theo spiunon treshen dhe futet brenda për të bërë fotografi të tabelës së tyre të dyshuar, duke i treguar babait të tij se podkasti është mbi ta, por Teddy hedh poshtë shqetësimet. Charles dhe Mabel hyjnë në apartamentin e Teddy dhe zbulojnë një dhomë të fshehtë me urna nga një shtëpi funerali. Ata e shmangin ngushtë Theo, i cili më vonë vëren një dorezë gome që lanë pas. Ndërsa Oliver dhe Mabel largohen për të hetuar shtëpinë e varrimit, Charles ka një takim me Janin, gjë që i bën ata të bëjnë seks. Në shtëpinë e varrimit, të dy zbulojnë një dhomë sekrete me bizhuteri. Theo po punon atje dhe vjedh sende nga trupat, dhe së shpejti vëren Oliver dhe Mabel. Në rikthimet, zbulohet se Theo kishte një dashuri me Zoe, e cila vuri re dhe komunikoi përsëri në [[Gjuha e Shenjave Amerikane|ASL]]. Së shpejti ai e la atë të merrte një unazë, e cila u vu re nga Teddy gjatë festës së Vitit të Ri. Theo dhe Zoe kanë një mosmarrëveshje e cila rezulton në atë që Theo e dëbon Zoe nga ndërtesa. Tim është dëshmitari i vetëm, por një kërcënim i nënkuptuar me vdekje nga Teddy e hesht atë. Në të tashmen, Theo ka rrëmbyer Oliver dhe Mabel, duke i çuar në një vend të panjohur, por jo para se ata t'i dërgojnë mesazhe Charles -it duke i thënë se fjalëkalimi i telefonit të Tim mund të jetë "THEO". '''Shënime''': Nuk ka asnjë dialog të dëgjueshëm gjatë gjithë kohës, i cili përfshin skena nga perspektiva e Theos, shurdhimi i të cilit e pengon atë të dëgjojë. |LineColor = 000000 }} {{Episode list |EpisodeNumber = 8 |Title = Fan Fiction |DirectedBy = Cherien Dabis |WrittenBy = Matteo Borghese & Rob Turbovsky |OriginalAirDate = 5 tetor 2021 |ProdCode = 1DWB08 |ShortSummary = Teddy i kthen Mabel dhe Oliver në Arconia, me kusht që ata t'i japin fund podkastit dhe të heqin dyshimet rreth familjes Dimas. Mbrapa në ndërtesë, Mabel dhe Oliver janë të mbushur me "superfans" të podkastit. Detektivi Williams sugjeron që treshja t’i publikojë të gjitha dëshmitë e tyre në publik. Oscar tregon se Tim tashmë kishte unazën e gjelbër të Zoe kur ai vdiq, megjithëse vendndodhja e tij nuk dihet. I dëshpëruar për një perspektivë të re mbi rastin, Oliver fton superfansat e podkastit për të ndihmuar grupin të zgjidhë vrasjen e Tim në kohë për finalen e tyre të papritur të serive. Charles është i hutuar nga Jan, dhe Mabel dhe Oliver e detyrojnë atë të largohet nga hetimi. Jan kthehet në banesën e saj, ku gjen një shënim paralajmërues në derë ku shkruhet: "Unë po të shikoj". Premiera e fundit e podkastit, e kompletuar me dëshmi të krimeve të Dimas. Williams dyshon në përfshirjen e Dimas në vrasje kur autopsia e Tim zbulon vdekjen nga helmimi. Pamjet e sigurisë nga alarmi i zjarrit vërtetojnë se Teddy dhe Theo nuk ishin në ndërtesë. Charles viziton apartamentin e Jan, ku e gjen atë pa ndjenja dhe gjakosur. |LineColor = 000000 }} {{Episode list |EpisodeNumber = 9 |Title = Double Time |DirectedBy = Jamie Babbit |WrittenBy = John Hoffman & Kristin Newman |OriginalAirDate = 12 tetor 2021 |ProdCode = 1DWB09 |ShortSummary = Treshja lëshon një tërheqje për akuzën e tyre për Teddy dhe Theo në vrasjen e Tim. Jan i mbijeton goditjes me thikë dhe Charles ndihmon me shërimin e saj. Ish -dyfishi i marifetit të Charles, Stazz Pataki, shfaqet dhe menjëherë hidhet në ndihmë të treshes për të hetuar, për fatin e keq të Charles dhe Jan. Më vonë, një mbledhje e ndërtesës thirret për të adresuar podcast -in dhe ndërtesa voton për të dëbuar treshen, edhe pasi Charles thotë se podkasti ka mbaruar. Oliver dhe Mabel përpiqen të gjejnë një drejtim të ri për të bindur Charles që të qëndrojë në hetim dhe ata spekulojnë se Tim mund të ketë pasur një të dashur të fshehtë, një teori në dukje e konfirmuar nga fqinji i Tim. Charles shkon në koncertin e Janit me thirrjen e Patakit dhe sheh një vajzë të re fagoje që ka zëvendësuar Janin në karrigen e parë. Në të njëjtën kohë, Oliver dhe Mabel gjejnë një pastrues fagot të përzier me grumbullin e lodrave seksuale të Tim. |LineColor = 000000 }} {{Episode list |EpisodeNumber = 10 |Title = Open and Shut |DirectedBy = |WrittenBy = John Hoffman & Rachel Burger |OriginalAirDate = 19 tetor 2021 |ProdCode = |ShortSummary = Treshja zbulon se Jan është vrasësi. Ajo u përfshi në mënyrë romantike me Tim, por e vrau atë një ditë pasi u ndanë. Ndërsa Charles përballet me Janin, ai kupton se ajo e ka helmuar atë. Mabel dhe Oliver hyjnë në apartamentin e Janit dhe gjejnë një shishe helmuese dhe një kuti të etiketuar "Jan's Lil 'toxins". Jan përpiqet të gazojë të gjithë ndërtesën përmes vatrave të reja të hapura, por treshja vrapon në bodrumin e Arconia dhe e ndalon atë. Në bodrum, ata përsëri e shohin Janin, dhe ajo ka një armë. Fillon një përleshje, dhe Jan rrëzohet nga Mabel duke përdorur unazën smerald. Jan është arrestuar. Më vonë, ndërsa treshja feston, Mabel shkon për të marrë më shumë shampanjë, Oliver dhe Charles marrin një mesazh me tekst misterioz. Skena që hapi serinë përsëritet, ndërsa Oliver dhe Charles vrapojnë te Mabel dhe e gjejnë atë të kërrusur mbi trupin e vdekur të Bunny, të mbuluar me gjak. Treshja nxirret jashtë Arconia me pranga ndërsa qiramarrësit e Arconia dhe të tjerët shikojnë. |LineColor = 000000 }} }} === Sezoni 2 (2022)=== {{Episode table |background=#C08D02 |overall= |season= |title= |titleR=<ref name="Synopses">{{cite web |title=Only Murders in the Building – Synopses |url=https://press.hulu.com/shows/only-murders-in-the-building/|website=[[Hulu]] |language=en |access-date=27 qershor 2022}}</ref> |director= |directorR=<ref name="Synopses"/> |writer= |writerR=<ref>{{cite web |title=Only Murders in the Building – Episodes |url=https://directories.wga.org/project/1213352/only-murders-in-the-building |publisher=[[Writers Guild of America West]] |language=en |access-date=12 maj 2022}}</ref> |airdate= |airdateR=<ref name="TFC"/> |released=y |prodcode= |episodes= {{Episode list |EpisodeNumber = 11 |EpisodeNumber2 = 1 |Title = Persons of Interest |DirectedBy = [[John Robert Hoffman|John Hoffman]] |WrittenBy = John Hoffman & Noah Levine |OriginalAirDate = 28 qershor 2022 |ProdCode = 2DWB01 |ShortSummary = Charles, Oliver dhe Mabel arrestohen dhe intervistohen nga policia përpara se të lirohen dhe t'u kërkohet të qëndrojnë jashtë rastit. Ndërsa kthehen në apartamentet e tyre, Mabel sugjeron që ata të ndjekin këshillat e policisë dhe të qëndrojnë larg rastit. Ajo më vonë ftohet nga një grua e quajtur Alice në një shfaqje arti në një galeri lokale dhe ajo inkurajon Mabelin që të ndjekë sërish artin. Oliver ndeshet me Amy Schumer e cila dëshiron ta kthejë podkastin në një serial televiziv. Ndërkohë, Charles është afruar për të luajtur "Uncle Brazzo's" në një reboot të Brazzo-s. Më vonë, treshja zbulon se Cinda ka nisur një podkast për të tre ata që i inkurajon ata të hetojnë për të pastruar emrat e tyre. Mabel zbulon se Bunny i tha asaj "14" para se të vdiste. Treshja hyn në apartamentin e Lepurit dhe zbulon zogun e saj që flet duke imituar Bunny. Kur Howard dhe Uma hyjnë brenda, të tre fshihen dhe i dëgjojnë panik për një pikturë që mungon në apartamentin e Bunny. Duke u futur fshehurazi në një ashensor të pasmë, ata kthehen në apartamentet e tyre ku Charles zbulon pikturën e humbur në murin e tij. |LineColor = C08D02 }} {{Episode list |EpisodeNumber = 12 |EpisodeNumber2 = 2 |Title = Framed |DirectedBy = John Hoffman |WrittenBy = Kristin Newman |OriginalAirDate = 28 qershor 2022 |ProdCode = 2DWB02 |ShortSummary = Charles kupton se një nga njerëzit në pikturë është babai i tij, ndërsa Mabel zbulon se Bunny i tha gjithashtu "Savage" para se të vdiste. Howard vjen dhe i fton ata të marrin pjesë në një memorial për Bunny. Ata marrin pjesë, duke planifikuar të mbjellin pikturën përsëri në shtëpinë e lepurushit. Në memorial, ata takojnë Leonora Folger, nëna e lepurushit dhe pronare e pikturës. Oliver dhe Mabel shkojnë për të futur tinëz pikturën në ashensor në apartamentin e Bunny, duke planifikuar të takojnë Charles jashtë nga ashensori, por Charles aksidentalisht e la derën të mbyllej, duke i mbyllur ata jashtë. Në panik, ata e ruajnë pikturën pranë një koshi, por më vonë e gjejnë atë të humbur. Më vonë, Mabel kthehet në studion e artit ku Alice e inkurajon atë të thyejë artin për të çliruar emocionet e saj dhe më vonë ata puthen. Oliver takohet me Amy në banesën e saj dhe zbulon pikturën e varur në mur. Leonora flet me Charles për pikturën, duke bërë që ai të kujtojë një ditë kur babai i tij u arrestua si fëmijë. Leonora zbulon se piktura është tek Amy, por pas inspektimit, zbulon se ajo është e rreme. Oliver është zogu i Bunny, i cili thotë se e di se kush e bëri atë. |LineColor = C08D02 }} {{Episode list |EpisodeNumber = 13 |EpisodeNumber2 = 3 |Title = The Last Day of Bunny Folger |DirectedBy = [[Jude Weng]] |WrittenBy = Ben Smith |OriginalAirDate = 5 korrik 2022 |ProdCode = 2DWB03 |ShortSummary = Treshja përpiqet të zbulojë se si ishte dita e fundit e Bunny para se të vdiste. Në një rikthim, zbulohet se ishte dita e fundit e Bunny si presidente e bordit dhe ajo mendoi të transferohej në Florida pas daljes në pension. Ajo mori një telefonatë nga një person misterioz që donte të blinte pikturën e saj, por ajo e refuzoi atë. Ajo gjithashtu dha para për serverin e saj të rregullt të kafenesë, Ivan, në mënyrë që ai të mund të ndiqte ëndrrën e tij për t'u bërë DJ dhe e rregulloi lehtësisht ashensorin kur ajo, Charles dhe Mabel ngecën në të. Në fund të ditës, ajo e kuptoi se sa shumë do të thoshte Arconia për të dhe vendosi të mos tërhiqej, duke mërzitur pasardhësen e saj, Nina Lin, e cila e kërcënoi haptazi se do të largohej. Më vonë, Bunny vizitoi Charles, Oliverin dhe Mabel, duke ofruar një shishe shampanjë me shpresën se do t'i bashkohej festës së tyre; megjithatë, ata nuk e ftuan atë. Një figurë e maskuar dhe me doreza e sulmoi atë kur ajo u kthye në banesën e saj. Treshja ndihet fajtore që mund t'i kishin shpëtuar jetën Bunny me një akt të thjeshtë dashamirësie. Ata e kuptojnë se Nina kishte motive të mjaftueshme për të vrarë Bunny, duke e bërë atë të dyshuarin kryesor në hetim. |LineColor = C08D02 }} {{Episode list |EpisodeNumber = 14 |EpisodeNumber2 = 4 |Title = "Here's Looking at You" |DirectedBy = Jude Weng |WrittenBy = [[Valentina L. Garza|Valentina Garza]] & Rachel Burger |OriginalAirDate = 12 korrik 2022 |ProdCode = 2DWB04 |ShortSummary = Lucy, vajza adoleshente e ish-të dashurës së Charles, shfaqet papritur në banesën e tij. Ajo i zbulon Charles, Oliver dhe Mabel se ka tunele sekrete brenda mureve të Arconia të cilat ajo i zbuloi vite më parë. Ndërsa ecin nëpër tunele, ata dëgjojnë një bisedë mes Ninës dhe burrit të saj, duke diskutuar se Bunny duhej të ikte në mënyrë që Arconia të mund të modernizohej. Oliver gjithashtu është dëshmitar i një debati midis Tedit dhe Theo Dimas, të cilët janë liruar me kusht, gjë që e bën Oliverin të rivlerësojë marrëdhënien e tij me djalin e tij. Më vonë, treshja dhe Lucy vizitojnë Ninën për ta bërë atë të rrëfejë vrasjen e Bunny-t, por ajo shkon në lindje dhe u kërkon atyre të gjejnë vrasësin e vërtetë të Bunny-t. Lucy i rrëfen Çarlsit se iku nga shtëpia pasi nëna e saj u martua përsëri. Charles, edhe pse i prekur nga fjalët e Lucy se ai është njerku më i mirë që ajo ka pasur ndonjëherë, këmbëngul që ajo të shkojë në shtëpi. Para se të largohej, Lucy paralajmëron Charles se ai është në rrezik, por ajo nuk i thotë atij se ajo erdhi në Arconia natën e vrasjes së Bunny dhe pa vrasësin duke ikur përmes tuneleve. Charles viziton Jan në burg për të kërkuar ndihmën e saj. |LineColor = C08D02 }} {{Episode list |EpisodeNumber = 15 |EpisodeNumber2 = 5 |Title = The Tell |DirectedBy = [[Cherien Dabis]] |WrittenBy = Matteo Borghese & Rob Turbovsky |OriginalAirDate = 19 korrik 2022 |ProdCode = 2DWB05 |ShortSummary = Jan i thotë Charles se vrasësi është ndoshta një artist pasi ata kompozuan skenën e krimit për të inkuadruar Mabel. Charles dhe Oliver mësojnë se Mabel është në lidhje me Alice, e cila ndodh të jetë një artiste, dhe ata dyshojnë për të. Në një festë që Alice organizon për një turmë eklektike arti, Oliver propozon një lojë vrasjeje të quajtur "Son of Sam". Në fund të lojës, ai e shpall Alicen vrasëse dhe i bën një mori pyetjesh hetuese, duke e detyruar atë të zbulojë se ajo gënjeu për prejardhjen dhe studimet e saj, në mënyrë që njerëzit të mendojnë se ajo është një artiste legjitime. Më vonë, ata mësojnë se Bunny kishte takuar dikë në kafenenë e saj të zakonshme një ditë para se të vdiste, dhe personi mund të jetë vrasësi i vërtetë. Alice i kërkon falje Mabelit që nuk ishte e sinqertë me të dhe të dy pajtohen duke ndarë sekretet personale. Ndërkohë, Will bën një test ADN-je për projektin shkollor të djalit të tij, i cili zbulon se ai ka paraardhës grekë. Oliver me trishtim kupton se ish-gruaja e tij kishte një lidhje të fshehtë me Tedin, i cili mund të jetë babai biologjik i Will. |LineColor = C08D02 }} {{Episode list |EpisodeNumber = 16 |EpisodeNumber2 = 6 |Title = |DirectedBy = |WrittenBy = Ben Smith & Joshua Allen Griffith |OriginalAirDate = 26 korrik 2022 |ProdCode = |ShortSummary = <!-- Episode summaries must be expressed in your own words. Do NOT submit content you find from another web site as it is plagiarism and likely a copyright violation, which Wikipedia cannot accept and will be removed or reverted. Superficially modifying copyrighted content or closely paraphrasing it, even if the source is cited, still constitutes a copyright violation. Summaries should be about 100 to 200 words in length, per MOS:TVPLOT, and those substantially less than 100 words are most likely to be scrutinized for possible copyright violation. --> |LineColor = C08D02 }} {{Episode list |EpisodeNumber = 17 |EpisodeNumber2 = 7 |Title = |DirectedBy = |WrittenBy = Stephen Markley & [[Ben Philippe]] |OriginalAirDate = 2 gusht 2022 |ProdCode = |ShortSummary = <!-- Episode summaries must be expressed in your own words. Do NOT submit content you find from another web site as it is plagiarism and likely a copyright violation, which Wikipedia cannot accept and will be removed or reverted. Superficially modifying copyrighted content or closely paraphrasing it, even if the source is cited, still constitutes a copyright violation. Summaries should be about 100 to 200 words in length, per MOS:TVPLOT, and those substantially less than 100 words are most likely to be scrutinized for possible copyright violation. --> |LineColor = C08D02 }} {{Episode list |EpisodeNumber = 18 |EpisodeNumber2 = 8 |Title = |DirectedBy = |WrittenBy = [[Madeleine George]] |OriginalAirDate = 9 gusht 2022 |ProdCode = |ShortSummary = <!-- Episode summaries must be expressed in your own words. Do NOT submit content you find from another web site as it is plagiarism and likely a copyright violation, which Wikipedia cannot accept and will be removed or reverted. Superficially modifying copyrighted content or closely paraphrasing it, even if the source is cited, still constitutes a copyright violation. Summaries should be about 100 to 200 words in length, per MOS:TVPLOT, and those substantially less than 100 words are most likely to be scrutinized for possible copyright violation. --> |LineColor = C08D02 }} {{Episode list |EpisodeNumber = 19 |EpisodeNumber2 = 9 |Title = |DirectedBy = |WrittenBy = [[Kirker Butler]] |OriginalAirDate = 16 gusht 2022 |ProdCode = |ShortSummary = <!-- Episode summaries must be expressed in your own words. Do NOT submit content you find from another web site as it is plagiarism and likely a copyright violation, which Wikipedia cannot accept and will be removed or reverted. Superficially modifying copyrighted content or closely paraphrasing it, even if the source is cited, still constitutes a copyright violation. Summaries should be about 100 to 200 words in length, per MOS:TVPLOT, and those substantially less than 100 words are most likely to be scrutinized for possible copyright violation. --> |LineColor = C08D02 }} {{Episode list |EpisodeNumber = 20 |EpisodeNumber2 = 10 |Title = |DirectedBy = |WrittenBy = John Hoffman & Matteo Borghese & Rob Turbovsky |OriginalAirDate = 23 gusht 2022 |ProdCode = |ShortSummary = <!-- Episode summaries must be expressed in your own words. Do NOT submit content you find from another web site as it is plagiarism and likely a copyright violation, which Wikipedia cannot accept and will be removed or reverted. Superficially modifying copyrighted content or closely paraphrasing it, even if the source is cited, still constitutes a copyright violation. Summaries should be about 100 to 200 words in length, per MOS:TVPLOT, and those substantially less than 100 words are most likely to be scrutinized for possible copyright violation. --> |LineColor = C08D02 }} }} ==Prodhimi== ===Zhvillimi=== Në janar 2020, u njoftua se Steve Martin dhe Martin Short do të luanin në një seri të pa titulluar Hulu, të krijuar nga Martin dhe John Hoffman, me Martin, Short dhe Hoffman të vendosur si producentë ekzekutiv, së bashku me [[Dan Fogelman]], me 20th Television që shërbente si studio.<ref name="announcement">{{cite web|url=https://deadline.com/2020/01/steve-martin-martin-short-comedy-series-dan-fogelman-hulu-1202833557/|title=Steve Martin & Martin Short Comedy Series From Dan Fogelman Ordered By Hulu|website=Deadline Hollywood|language=en|first=Nellie|last=Andreeva|date=17 janar 2020|access-date=7 dhjetor 2020}}</ref> Më 14 shtator 2021, Hulu rinovoi serinë për një sezon të dytë.<ref name="S2Renewal">{{cite web|url=https://tvline.com/2021/09/14/only-murders-in-the-building-renewed-season-2-hulu/|title=''Only Murders in the Building'' Renewed for Season 2 at Hulu|first=Ryan|last=Schwartz|work=TVLine|date=14 shtator 2021|language=en|accessdate=14 shtator 2021}}</ref> ===Kasti=== Krahas njoftimit fillestar, u njoftua se Martin dhe Short do të luanin në seri.<ref name="announcement"/> Në gusht 2020, [[Selena Gomez]] u bashkua me kastin dhe gjithashtu shërben si producente ekzekutive.<ref>{{cite web|url=https://variety.com/2020/tv/news/selena-gomez-steve-martin-martin-short-hulu-only-murders-in-the-building-1234728682/|title=Selena Gomez Joins Steve Martin, Martin Short in Hulu Comedy 'Only Murders in the Building'|website=[[Variety (revistë)|Variety]]|language=en|first=Joe|last=Otterson|date=7 gusht 2020|access-date=7 dhjetor 2020}}</ref> Në nëntor 2020, Aaron Dominguez iu bashkua kastit në një rol të rregullt në seri.<ref>{{cite web|url=https://deadline.com/2020/11/aaron-dominguez-cast-only-murders-in-the-building-hulu-comedy-series-1234615746/|title=Aaron Dominguez Joins Hulu Comedy Series 'Only Murders In the Building'|website=Deadline Hollywood|language=en|first=Nellie|last=Andreeva|date=16 nëntor 2020|access-date=7 dhjetor 2020}}</ref> Në janar 2021, [[Amy Ryan]] u bashkua me kastin në një rol të rregullt në seri.<ref>{{cite web|url=https://deadline.com/2021/01/amy-ryan-hulu-comedy-series-only-murders-in-the-building-1234665876/|title=Amy Ryan Joins Hulu Comedy Series 'Only Murders In The Building'|website=Deadline Hollywood|language=en|first=Nellie|last=Andreeva|date=6 janar 2021|access-date=6 janar 2021}}</ref> Po atë muaj, [[Nathan Lane]] iu bashkua kastit në një rol të përsëritur.<ref>{{cite web|url= https://deadline.com/2021/01/nathan-lane-hulu-only-murders-in-the-building-hbo-the-gilded-age-recurring-1234671628/|title=Nathan Lane Joins Hulu's 'Only Murders In The Building' & HBO's 'The Gilded Age' As Recurring|website=Deadline Hollywood|language=en|first=Nellie|last=Andreeva|date=13 janar 2021|access-date=13 janar 2021}}</ref> Më 1 dhjetor 2021, u raportua se [[Cara Delevingne]] iu bashkua kastit si serial i ri i rregullt për sezonin e dytë.<ref name="CaraD">{{Cite web|url=https://deadline.com/2021/12/only-murders-in-the-building-cara-delevingne-cast-hulu-season-2-1234882987/|title='Only Murders In The Building': Cara Delevingne Boards Hulu Comedy Series For Season 2|website=Deadline Hollywood|first=Rosy|last=Cordero|date=1 dhjetor 2021|access-date=1 dhjetor 2021|language=en}}</ref> Më 12 janar 2022, Short njoftoi se [[Shirley MacLaine]] dhe [[Amy Schumer]] ishin të ftuar për sezonin e dytë.<ref name="ShirleyMandAmyS">{{cite web|url=https://deadline.com/2022/01/only-murders-in-the-building-martin-short-teases-season-2-castings-1234909233/|title=''Only Murders In The Building'': Martin Short Teases Season 2 Roles For Shirley MacLaine & Amy Schumer, The Return Of Nathan Lane's Teddy Dimas As He Lands First SAG Award Nom|first=Matt|last=Grobar|website=Deadline Hollywood|date=12 janar 2022|access-date=12 janar 2022|language=en}}</ref> Më 11 shkurt 2022, [[Michael Rapaport]] iu bashkua kastit në një rol të përsëritur për sezonin e dytë.<ref name="MichaelR">{{cite web|url=https://deadline.com/2022/02/only-murders-in-the-building-michael-rapaport-hulu-comedy-series-1234931986/|title='Only Murders In The Building': Michael Rapaport Joins Hulu Comedy Series|website=Deadline Hollywood|first=Nellie|last=Andreeva|date=11 shkurt 2022|access-date=11 shkurt 2022|language=en}}</ref> ===Xhirimet=== Fotografia kryesore filluan më 3 dhjetor 2020, në [[New York City]]. Xhirimet përfunduan në prill 2021.<ref>{{Cite web|last=Martin|first=Steve [@SteveMartinToGo]|date=15 prill 2021|title=We just wrapped "Only Murders in the Building," a four month shoot with Marty, Selena and me. Protocols protected the crew and cast. Thank you Disney and Hulu for stringent, defensive measures that worked.|url=https://twitter.com/stevemartintogo/status/1382827902425821185|url-status=live|access-date=15 prill 2021|website=Twitter|language=en}}</ref> [[The Belnord]] u përdor për xhirime të jashtme të Arconia.<ref>{{Cite web|last=Young|first=Michelle|date=31 gusht 2021|title=Filming Locations for Only Murders in the Building|url=https://untappedcities.com/2021/08/31/filming-locations-only-murders-in-the-building/|access-date=12 tetor 2021|website=Untapped New York|language=en}}</ref> Xhirimet e sezonit të dytë filluan më 1 dhjetor 2021.<ref>{{cite web |last=Romero |first=Chiara Elena |title='Only Murders in the Building' Season 2 Cast Celebrates First Day of Filming With Group Photo |url=https://collider.com/only-murders-in-the-building-season-2-cast-photo/ |website=Collider |date=2 dhjetor 2021 |access-date=4 dhjetor 2021 |language=en}}</ref> == Referime == {{Reflist|30em}} [[Kategoria:Seriale amerikane]] b6giwmoml8roixzws0uz0ih8u7j6849 0 306303 2464929 2438914 2022-07-23T17:52:48Z 130.0.28.31 wikitext text/x-wiki {{Gjuha shqipe}} '''Zgjedhjet e''' rregullta në Shqipëri mandatohen nga [[Kushtetuta e Shqipërisë|Kushtetuta]] dhe legjislacioni i miratuar nga [[Kuvendi i Shqipërisë|Parlamenti]] . [[Kuvendi i Shqipërisë|Parlamenti]] ( ''Kuvendi'' ) ka 140 anëtarë të zgjedhur për një mandat katërvjeçar. Sistemi [[Sistemi zgjedhor|zgjedhor]] është përfaqësim proporcional me lista të mbyllura . Ka 12 zona [[Kuvendi i Shqipërisë|elektorale]] me shumë anëtarë që korrespondojnë me [[Ndarja administrative e Shqipërisë|12 rajonet administrative të vendit]] . Brenda çdo zonë elektorale, partitë duhet të arrijnë një prag prej 3 përqind të votave, dhe koalicionet parazgjedhore duhet të plotësojnë një prag prej 5 përqind të votave. <ref name="Albania electoral code">{{Cite book|url=http:// www.osce.org/albania/14464?download=true|title=THE ELECTORAL CODE OF THE REPUBLIC OF ALBANIA (English translation by OSCE)|page=140|language=en|chapter=PART XII ALLOCATION OF SEATS|format=pdf|access-date=22 shtator 2014}}</ref> Ky sistem zgjedhor zëvendësoi një sistem të anëtarëve të përzier në Nëntor 2008. Sipas sistemit të vjetër, 100 anëtarë u zgjodhën drejtpërdrejt në zona elektorale me një anëtar me numër afërsisht të barabartë votuesish. 40 u zgjodhën nga listat shumëemërore të [[Partitë politike|partive]] ose koalicioneve partiake sipas renditjes së tyre. Numri i përgjithshëm i deputetëve të një partie ose një koalicioni partiak do të ishte, në masën më të afërt të mundshme, proporcional me votat e vlefshme të fituara nga ajo parti ose koalicion në shkallë kombëtare në raundin e parë të zgjedhjeve. [[Partitë politike|Partitë]] që morën më pak se 2.5% dhe koalicionet që morën më pak se 4% të votave të vlefshme në shkallë kombëtare në raundin e parë të zgjedhjeve nuk përfituan nga lista përkatëse shumëemërore. Ndryshimi u kritikua nga partitë më të vogla, por u mbështet nga dy partitë kryesore. Ai u konsiderua si një hap i rëndësishëm drejt integrimit evropian të Shqipërisë . Ndryshime të tjera përfshinin kufizimin e mandatit të prokurorit të përgjithshëm në pesë vjet, detyrimin e zgjedhjeve të parakohshme në rast të votimit të mosbesimit dhe zvogëlimin e shumicës së kërkuar për të zgjedhur presidentin nga tre të pestat në gjysmën e deputetëve. <ref>[http://www.iht.com/articles/ap/2008/04/22/europe/EU-POL-Albania-Constitution.php Ex-communist Albania changes voting system in constitutional shake up - International Herald Tribune]</ref> [[Krerët e Shtetit Shqiptar|Presidenti]] zgjidhet nga parlamenti. Shqipëria ka një sistem shumëpartiak, me dy ose tre [[Partitë politike|parti të]] forta dhe disa parti të tjera që kanë sukses elektoral. == Zgjedhjet e fundit == {{Rezultatet e zgjedhjeve}} === Nga qarku === {| class="wikitable" style="text-align:right" ! rowspan="2" |[[Qarqet e Shqipërisë|Qarkut]] ! [[Partia Socialiste e Shqipërisë|PS]] ! [[Partia Demokratike e Shqipërisë|PD-AN]] ! [[Lëvizja Socialiste për Integrim|LSI]] ! [[Partia Socialdemokrate e Shqipërisë|PSD]] ! rowspan="2" | Total<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ndenjëset |- ! style="background:{{Socialist Party of Albania/meta/color}}" | ! style="background:{{Democratic Party of Albania/meta/color}}" | ! style="background:{{Socialist Movement for Integration/meta/color}}" | ! style="background:{{Social Democratic Party of Albania (2021)/meta/color}}" | |- | align="left" | [[Qarku i Beratit|Beratit]] | 5 | 2 | 0 | 0 | 7 |- | align="left" | [[Qarku i Dibrës|Dibër]] | 2 | 3 | 0 | 0 | 5 |- | align="left" | [[Qarku i Durrësit|Durrës]] | 8 | 6 | 0 | 0 | 14 |- | align="left" | [[Qarku i Elbasanit|Elbasan]] | 8 | 6 | 0 | 0 | 14 |- | align="left" | [[Qarku i Fierit|Fier]] | 9 | 6 | 1 | 0 | 16 |- | align="left" | [[Qarku i Gjirokastrës|Gjirokastër]] | 3 | 1 | 0 | 0 | 4 |- | align="left" | [[Qarku i Korçës|Korçë]] | 6 | 5 | 0 | 0 | 11 |- | align="left" | [[Qarku i Kukësit|Kukës]] | 1 | 2 | 0 | 0 | 3 |- | align="left" | [[Qarku i Lezhës|Lezhë]] | 3 | 4 | 0 | 0 | 7 |- | align="left" | [[Qarku i Shkodrës|Shkodër]] | 3 | 5 | 1 | 2 | 11 |- | align="left" | [[Qarku i Tiranës|Tiranë]] | 18 | 15 | 2 | 1 | 36 |- | align="left" | [[Qarku i Vlorës|Vlorë]] | 8 | 4 | 0 | 0 | 12 |- style="font-weight:bold" | align="left" | Total | 74 | 59 | 4 | 3 | 140 |- |} == Lista e zgjedhjeve ==   === Zgjedhjet parlamentare === Kjo është një listë e zgjedhjeve parlamentare në [[Shqipëria|Shqipëri]] nga viti 1921 e deri më sot. Zgjedhjet e drejtpërdrejta presidenciale nuk janë mbajtur. <ref>[https://books.google.com/books?id=9gGKtLTQlUcC&pg=PA718&lpg=PA718&dq=albania+elections+1992+turnout&source=bl&ots=Sz8fq-8y5m&sig=3Qhp0q4EB2pWHOtX1eI2I_jWjvA&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjlpOuS76PZAhVMzoMKHUGaAuk4ChDoATAEegQIDRAB#v=onepage&q=albania%20elections%201992%20turnout&f=false Political Parties of Eastern Europe]</ref> {| class="wikitable" |'''{{underline|No.}}''' |'''{{underline|Legislature}}''' |'''{{underline|Date}}''' |'''{{underline|Candidates}}''' |'''{{underline|Registered voters}}''' |'''{{underline|Turnout %}}''' |- | align="center" |1 |[[Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 1921|National Council]] |5 April 1921 | align="center" |65 | | |- | align="center" |2 |[[Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 1923|Constitutional Assembly]] |27 December 1923 | align="center" |95 | | |- | align="center" |3 |Deputies Chamber - Senate |17 May 1925 | align="center" |49/16 | | |- | align="center" |4 |Constituent Assembly/Parliament |17 August 1928 | align="center" |49 | | |- | align="center" |5 |Parliament |11 November 1932 | align="center" |54 | | |- | align="center" |6 |Parliament |31 January 1937 | align="center" |57 | | |- | align="center" |7 |National Assembly/Parliament |1 October 1943 | align="center" |193 | | |- | align="center" |8 |Constitutional Assembly/People's Assembly |2 December 1945 | align="center" |101 | align="center" |603,566 | align="center" |89.9 |- | align="center" |9 |People's Assembly |28 May 1950 | align="center" |116 | align="center" |641,241 | align="center" |99.4 |- | align="center" |10 |People's Assembly |30 May 1954 | align="center" |129 | align="center" |702,476 | align="center" |99.9 |- | align="center" |11 |People's Assembly |1 June 1958 | align="center" |180 | align="center" |788,250 | align="center" |100 |- | align="center" |12 |People's Assembly |3 June 1962 | align="center" |210 | align="center" |889,875 | align="center" |100 |- | align="center" |13 |People's Assembly |10 July 1966 | align="center" |234 | align="center" |978,161 | align="center" |100 |- | align="center" |14 |[[Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 1970|People's Assembly]] |20 September 1970 | align="center" |261 | align="center" |1,097,123 | align="center" |100 |- | align="center" |15 |People's Assembly |6 October 1974 | align="center" |238 | align="center" |1,248,530 | align="center" |100 |- | align="center" |16 |People's Assembly |12 November 1978 | align="center" |250 | align="center" |1,436,289 | align="center" |100 |- | align="center" |17 |People's Assembly |14 November 1982 | align="center" |250 | align="center" |1,627,968 | align="center" |100 |- | align="center" |18 |People's Assembly |1 February 1987 | align="center" |250 | align="center" |1,830,653 | align="center" |100 |- | align="center" |19 |Constitutional Assembly |31 March 1991 | align="center" |250 | align="center" |1,977,516 | align="center" |98.6 |- | align="center" |20 |[[Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 1992|People's Assembly]] |22 March 1992 | align="center" |130 | align="center" |2,021,169 | align="center" |90.4 |- | align="center" |21 |[[Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 1996|People's Assembly]] |26 May 1996 | align="center" |140 | align="center" |2,204,002 | align="center" |89.1 |- | align="center" |22 |[[Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 1997|Assembly]] |29 June 1997 | align="center" |150 | align="center" |1,947,235 | align="center" |72.6 |- | align="center" |23 |[[Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 2001|Assembly]] |24 June 2001 | align="center" |135 | align="center" |2,499,238 | align="center" |53.6 |- | align="center" |24 |[[Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 2005|Assembly]] |3 July 2005 | align="center" |140 | align="center" |2,850,821 | align="center" |48.0 |- | align="center" |25 |[[Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 2009|Assembly]] |28 June 2009 | align="center" |140 | align="center" |3,084,946 | align="center" |50.8 |- | align="center" |26 |[[Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 2013|Assembly]] |23 June 2013 | align="center" |140 | align="center" |3,271,885 | align="center" |53.5 |- | align="center" |27 |[[Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 2017|Assembly]] |25 June 2017 | align="center" |140 | align="center" |3,452,324 | align="center" |46.8 |- | align="center" |28 |[[Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 2021|Assembly]] |25 April 2021 | align="center" |140 | align="center" |3,588,869 | align="center" |46.3 |- |} === Zgjedhjet lokale === Kolona e kandidatëve liston vetëm numrin e kandidatëve për kryetar të komunës. Nuk përfshin kandidatët për anëtarë të këshillit bashkiak. <ref>[http://www.gazetatema.net/2011/04/02/historia-e-zgjedhjeve-lokale-ne-shqiperi-fitoret-e-ps-dhe-te-pd Historia e zgjedhjeve lokale në Shqipëri]</ref> {| class="wikitable" |'''No.''' | '''Date''' | '''Candidates''' | '''Registered voters''' | '''Turnout %''' |- |- | align="center" | 1 | 26 korrik 1992 | align="center" | 357 | align="center" | 1,988,795 | align="center" | 70.7 |- | align="center" | 2 | 20, 27 Tetor 1996 | align="center" | 357 | | |- | align="center" | 3 | 1, 15 tetor 2000 | align="center" | 374 | align="center" | 2,329,639 | align="center" | 50.7 |- | align="center" | 4 | 12 tetor 2003 | align="center" | 373 | align="center" | 2,703,608 | align="center" | 45.7 |- | align="center" | 5 | 18 shkurt 2007 | align="center" | 373 | align="center" | 2,929,293 | align="center" | 46.3 |- | align="center" | 6 | [[Zgjedhjet vendore në Shqipëri, 2011|8 maj 2011]] | align="center" | 373 | align="center" | 3,166,279 | align="center" | 50.9 |- | align="center" | 7 | 21 qershor 2015 | align="center" | 61 | align="center" | 3,372,471 | align="center" | 47.3 |- | align="center" | 8 | 30 qershor 2019 | align="center" | 61 | align="center" | 812,249 | align="center" | 22.9 |- ! colspan="9" | ''<small>Zgjedhjet e pjesshme u mbajtën më<br /><br /><br /><br /></small>''<nowiki></br></nowiki> ''<small>1 shtator dhe 3 nëntor 2013, 25 qershor 2017. </small>'' |- |} * Kalendari elektoral * [[Sistemi zgjedhor]] == Referime == == Linqe te jashtme == * [http://psephos.adam-carr.net/countries/a/albania/ Arkivi Zgjedhor i Adam Carr] * [http://www.parties-and-elections.eu/albania.html Partitë dhe Zgjedhjet] * [https://web.archive.org/web/20090701031115/http://lajme.shqiperia.com/info/rezultatet Rezultatet e Zgjedhjeve në kohë Reale Qershor 2009] [[Kategoria:Zgjedhje në Shqipëri]] 8udzcqyi4lgjj3btiq28iamhhic9rep 0 313999 2465006 2450619 2022-07-24T07:59:34Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Festivali Internacional i filmit në Prishtinë]] tek [[Festivali ndërkombëtar i filmit në Prishtinë]] wikitext text/x-wiki {| class="infobox vevent" |+ class="infobox-title summary" id="4" |Festivali Ndërkombëtar i Filmit në Prishtinë- Prifest ! class="infobox-label" scope="row" | Vendndodhja | class="infobox-data" | [[Pristina|Prishtinë]], [[Kosovo|Kosovë]] |- class="infobox-label" scope="row" ! class="infobox-label" scope="row" | Themeluar | class="infobox-data" | 2009 |- ! class="infobox-label" scope="row" | Çmimet | class="infobox-data" | Perëndeshë e Artë |- ! class="infobox-label" scope="row" | Gjuhe | class="infobox-data" | Ndërkombëtare |- class="infobox-data" ! class="infobox-label" scope="row" | Faqja e internetit | class="infobox-data" | <span class="url">[http://Prifest.org prifest.org]</span> |} '''Festivali Ndërkombëtar i Filmit në Prishtinë''', i njohur gjithashtu si Festivali i '''Filmit në Prishtinë''' dhe '''PriFilmFest''', është një festival filmi që mbahet çdo vit në [[Prishtina|Prishtinë]], [[Kosova|Kosovë]], që shfaq prodhime të njohura ndërkombëtare të kinemasë në [[Ballkani|rajonin e Ballkanit]] dhe më gjerë, dhe tërheq vëmendjen në [[Industria e filmit|industrinë e filmit]] kosovar. Ajo u krijua pas [[Shpallja e Pavarësisë së Kosovës|shpalljes së pavarësisë së Kosovës në vitin 2008]] . Festivali i parë u mbajt në vitin 2009 dhe prezantoi aktoren [[Vanessa Redgrave]] . Edicioni i 7-të i festivalit, u mbajt kështu në [[Tirana|Tiranë]], [[Shqipëria|Shqipëri]] më 24 dhe 25 prill dhe ai edicion u emërua në "PriFest në Ekzil", pasi nuk kishin ndihmë financiare nga Ministria e Kulturës së Kosovës.Kjo ishte edhe arsyeja se pse PriFest nuk u mbajt në vitin 2015. <ref>{{Cite web|title=PriFest in exile, Minister of Culture responsible|url=http://www.prifest.org/?id=3&n=187&l=en|website=PriFest}}</ref> <ref>{{Cite web|title=PriFest cancelled owing to lack of state support|url=http://www.cineuropa.org/nw.aspx?t=newsdetail&l=en&did=288271|website=Cineuropa}}</ref> == Historia == Pas [[Shpallja e Pavarësisë së Kosovës|pavarësisë së saj në vitin 2008]], Kosova kërkoi mënyra për të promovuar imazhin e saj kulturor dhe artistik. Vjosa Berisha "dizenjoi një projekt për promovimin e Kosovës në nivel ndërkombëtar dhe ndërtimin e një imazhi më të mirë për Kosovën." Projekti u bë PriFilmFest; Berisha shërbeu si drejtor artistik. <ref name="naac">{{Cite web|title=Our Fellow Vjosa Berisha Promoting Kosova|url=http://naac-hf.org/general/our-fellow-vjosa-berisha-promoting-kosova|access-date=2012-09-25|website=National Albanian American Council|publisher=Hope Fellowships}}{{Lidhje e vdekur}}</ref> Organizatorët paraqitën një propozim për festivalin për qershor 2009, me aktoren Vanessa Redgrave që shërbente si Kryetare e Bordit. <ref name="withoutabox">{{Cite web|title=PriFilmFest - Prishtina International Film Festival 1 Annual June 05, 2009 to June 12, 2009|url=https://www.withoutabox.com/03film/03t_fin/03t_fin_fest_01over.php?festival_id=7486|access-date=2012-09-26|website=Without A Box|archive-date=3 mars 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160303234325/https://www.withoutabox.com/03film/03t_fin/03t_fin_fest_01over.php?festival_id=7486|url-status=dead}}</ref> Ai u riplanifikua për në shtator. Në Tetor të vitit 2009 , është bërë një nga pesë festivalet aktive të filmit kosovar që kanë dalë nga viti 2002. <ref name="openair">{{Cite web|last=Kassapoli|first=Veton|date=2009-10-15|title=Kosovo's cinema, a new beginning|url=http://www.balcanicaucaso.org/eng/Regions-and-countries/Kosovo/Kosovo-s-cinema-a-new-beginning-47243|access-date=2012-09-25|website=Balcani Caucaso}}</ref> PriFilmFest ka postuar se misioni i tij ishte “të hapë dyert e shtetit më të ri në botë, Kosovës, të mirëpresë kulturat e ndryshme të botës përmes kinemasë, duke e përdorur atë si një medium për të promovuar dialogun e hapur ndërmjet kulturave dhe kombeve”. Ai solli regjisorë dhe producentë ndërkombëtarë dhe promovon filma të metrazhit të shkurtë e të gjatë kosovarë. Organizatorët e saj kanë deklaruar se Kosova nuk duhet të njihet vetëm për ngjarjet politike, por për kulturën e saj. <ref name="NKR">{{Cite web|date=2009-09-23|title=Vanessa Redgrave: Kosovo makes me happy|url=http://www.newkosovareport.com/200909231966/Culture-and-Sports/vanessa-redgrave-kosovo-makes-me-happy.html|access-date=2012-09-25|website=New Kosova Report|archive-date=4 mars 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304203718/http://newkosovareport.com/200909231966/Culture-and-Sports/vanessa-redgrave-kosovo-makes-me-happy.html|url-status=dead}}</ref> Berisha deklaroi se PriFilmFest u frymëzua nga Festivali i Filmit në kryeqytetin e [[Bosnja dhe Hercegovina|Bosnje Hercegovinës]],atë të Sarajeves, i cili e kishte "brenduar qytetin ndërkombëtarisht". <ref name="openair">{{Cite web|last=Kassapoli|first=Veton|date=2009-10-15|title=Kosovo's cinema, a new beginning|url=http://www.balcanicaucaso.org/eng/Regions-and-countries/Kosovo/Kosovo-s-cinema-a-new-beginning-47243|access-date=2012-09-25|website=Balcani Caucaso}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKassapoli2009">Kassapoli, Veton (2009-10-15). [http://www.balcanicaucaso.org/eng/Regions-and-countries/Kosovo/Kosovo-s-cinema-a-new-beginning-47243 "Kosovo's cinema, a new beginning"]. ''Balcani Caucaso''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> Si pjesë e ngjarjes, fituesit do të merrnin secili një statujë të quajtur Hynjeshë e Artë, e cila bazohej në "Hyjnesha në fronit", një figurë terrakote nga periudha [[Neoliti|neolitike]] që u zbulua në Kosovë në vitin 1960 dhe ishte bërë simboli i qytetit të Prishtinës. . <ref name="prishtinapress">{{Cite web|last=Indiano|first=Andrea|date=2011-09-15|title=Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest|url=http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|archive-date=2011-10-08|access-date=2012-09-25|website=Prishtina Press}}</ref> <ref name="autogenerated1">{{Cite web|last=Thorpe|first=Nick|date=2007-06-04|title=Kosovo contest for state symbols|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6718105.stm|access-date=2008-02-21|website=BBC|location=Pristina}}</ref> Themeluesit e PriFilmFest janë: Vjosa Berisha, Orhan Kerkezi, Fatos Berisha dhe Faton Hasimja. <ref name="founders">{{Cite web|title=Founders|url=http://www.prifilmfest.org/english/founders.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20150924081649/http://www.prifilmfest.org/english/founders.html|archive-date=2015-09-24|access-date=2012-10-04|website=PriFilmFest.org}}</ref> == Forumi PriFilm == Duke filluar me edicionin e dytë në vitin 2010, PriFilmFest lançoi një grup bashkëprodhimi të quajtur PriFilm Forum. Ai përbëhej nga seminare, punëtori dhe diskutime të dizajnuara për të lidhur kineastët kosovarë me ata në vendet fqinje. Punëtoria dyditore në vitin 2010 mblodhi së bashku kineastët nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia, Mali i Zi dhe Serbia; ata dëgjuan prezantime nga profesionistë të bashkëprodhimit, duke përfshirë EAVE (Sipërmarrësit Audio-Visualë Evropianë), Medienboard (Fondi Gjerman i Filmit) dhe Robert Bosch Stiftung. Producentët dhe kineastët nga Bosnja, Kroacia dhe Bullgaria ndanë përvojat e tyre. == PriFilmFest 2009 == Edicioni i parë u zhvillua nga 22 shtator deri më 30 shtator 2009. Slogani për edicionin e parë ishte "Fillimi...", i cili i referohej citimit të [[Humphrey Bogart]] në ''Casablanca'' : "Ky është fillimi i një miqësie të bukur". <ref name="openair">{{Cite web|last=Kassapoli|first=Veton|date=2009-10-15|title=Kosovo's cinema, a new beginning|url=http://www.balcanicaucaso.org/eng/Regions-and-countries/Kosovo/Kosovo-s-cinema-a-new-beginning-47243|access-date=2012-09-25|website=Balcani Caucaso}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKassapoli2009">Kassapoli, Veton (2009-10-15). [http://www.balcanicaucaso.org/eng/Regions-and-countries/Kosovo/Kosovo-s-cinema-a-new-beginning-47243 "Kosovo's cinema, a new beginning"]. ''Balcani Caucaso''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> Aktorja [[Vanessa Redgrave]], e cila kishte punuar në shumë kauza bamirësie në Kosovë, ishte mikpritëse e ngjarjes. <ref name="openair" /> <ref name="NKR">{{Cite web|date=2009-09-23|title=Vanessa Redgrave: Kosovo makes me happy|url=http://www.newkosovareport.com/200909231966/Culture-and-Sports/vanessa-redgrave-kosovo-makes-me-happy.html|access-date=2012-09-25|website=New Kosova Report}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.newkosovareport.com/200909231966/Culture-and-Sports/vanessa-redgrave-kosovo-makes-me-happy.html "Vanessa Redgrave: Kosovo makes me happy"]. ''New Kosova Report''. 2009-09-23<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> Berisha deklaroi se Kosova po përpiqej të presë ngjarje që zhvendosin vëmendjen e mediave nga politika dhe se filmat në konkurs përfshijnë hyrje nga Ballkani, Gjermania, Britania e Madhe dhe Afganistani. <ref name="openair" /> Shfaqja u hap me premierën botërore të " ''[[Lindje, perëndim, lindje|Lindje, Perëndim, Lindje]]'' " e [[Gjergj Xhuvani|Gjergj Xhuvanit]] : Sprinti i fundit. <ref name="southeast">{{Cite web|last=Bislimi|first=Bekhim|date=2009-11-10|title=Kosovo's Film Fest: A Good Start with Vanessa Redgrave|url=http://www.southeast-europe.eu/map/kosovo/film6/kosovos-film-fest.html|url-status=dead|archive-url=https://archive.today/20130213065000/http://www.southeast-europe.eu/map/kosovo/film6/kosovos-film-fest.html|archive-date=2013-02-13|access-date=2012-09-25|website=www.southeasteurope.eu}}</ref> Veprimtaria përfshinte filma konkurrues dhe jokonkurrues. <ref name="southeast" /> U dhanë gjashtë çmime. Aktiviteti shfaqi vetëm një film kosovar: ''Përtej rrugës'' nga Yll Çitaku. Megjithatë, filmi nuk u kualifikua për në seksionin konkurrues, sepse ishte filmuar në formatin e kamerës dixhitale. <ref name="openair" /> Festivali gjithashtu nxiti diskutime mes kineastëve dhe publikut se si të ndihmohet filmbërja në Kosovë. <ref name="openair" /> === Juria === Personat e mëposhtëm shërbyen si juri për festivalin. * [[Isa Qosja]], regjisor filmi. Kryetari i jurisë. * Marcel Maiga, organizatori i festivalit. * David Gothard, regjisor. * Mira Staleva, zv.drejtoreshë e Sofjes IFF . * [[Saimir Kumbaro]], regjisor. === Çmimet === Burimi: Faqja e internetit PriFilmFest <ref name="awards2009">{{Cite web|title=Awards 2009|url=http://www.prifilmfest.org/english/awards2009.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140407080214/http://prifilmfest.org/english/awards2009.html|archive-date=2014-04-07|access-date=2012-09-25|website=PriFilmFest.org}}</ref> dhe faqja e Evropës Juglindore. <ref name="southeast">{{Cite web|last=Bislimi|first=Bekhim|date=2009-11-10|title=Kosovo's Film Fest: A Good Start with Vanessa Redgrave|url=http://www.southeast-europe.eu/map/kosovo/film6/kosovos-film-fest.html|url-status=dead|archive-url=https://archive.today/20130213065000/http://www.southeast-europe.eu/map/kosovo/film6/kosovos-film-fest.html|archive-date=2013-02-13|access-date=2012-09-25|website=www.southeasteurope.eu}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBislimi2009">Bislimi, Bekhim (2009-11-10). [https://archive.today/20130213065000/http://www.southeast-europe.eu/map/kosovo/film6/kosovos-film-fest.html "Kosovo's Film Fest: A Good Start with Vanessa Redgrave"]. ''www.southeasteurope.eu''. Archived from [http://www.southeast-europe.eu/map/kosovo/film6/kosovos-film-fest.html the original] on 2013-02-13<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Borë''''' | Aida Begiq |- | Regjisori më i mirë | ''Lufta e Opiumit'' | drejtor: Siddiq Barmak |- | Aktori më i mirë | ''Të gjallët dhe të vdekurit'' | i panjohur <ref group="note">The PriFilmFest website listed "The crew of actors" as the best actor.</ref> |- | Aktorja më e mirë | ''Unë jam nga Titov Velesi'' | '''Labina Mitevska''' |- | Çmimi special i jurisë | '''''[[Lindje, perëndim, lindje|Lindje, Perëndim, Lindje: Sprinti i fundit]]''''' | [[Gjergj Xhuvani]] |- | Përmendja speciale e jurisë për filmin më të mirë | '''''Unë jam nga Titov Velesi''''' | -- |- | Çmimi i audiencës | '''''[[Koha e Kometës|Koha e kometës]]''''' | drejtor: Fatmir Koçi |- |} == PriFilmFest 2010 == Edicioni i dytë u zhvillua nga 22 shtator deri më 29 shtator 2010. Aktori italian [[Franco Nero]] mori pjesë. <ref name="second_posting">{{Cite web|last=Hasimja|first=Milot|date=2010-09-22|title=A week with "PriFilmFest"|url=http://www.kosovotwopointzero.com/en/what-and-where/nedelja-sa-prifilmfest-23-09-2010|access-date=2012-09-25|website=Kosovo 20 What & Where}}{{Lidhje e vdekur}}</ref> Eva Orner, e cila fitoi një Oskar për dokumentarin ''Taxi to the Dark Side'', hapi ngjarjen dhe kryesoi jurinë. Festivali përfshinte shfaqje speciale të " ''Libanit'' " të Samuel Maozit, " ''[[The Ghost (2010 film)|Shkrimtari fantazmë]]'' " i [[Roman Polański|Roman Polanskit]], " ''Angelus Hiroshimae'' " i [[Franco Nero|Franko Nero]], "Muajtë e mjaltit" të Goran Paskaljeviqit ''(Medeni mesec)'' dhe " ''[[Dossier K.|Dosja K]]'' " e Jan Verheyen . Gjithashtu u prezantuan dhjetë filma me gjatësi të mesme. Ambasada Italiane prezantoi ''Retrospektivën Italiane e'' cila përfshinte pesë filma të regjisorit Gianni Amelio . <ref name="second_posting" /> Slogani i festivalit u ndryshua në "Miqësia vazhdon. . ." <ref name="prishtinapress">{{Cite web|last=Indiano|first=Andrea|date=2011-09-15|title=Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest|url=http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|archive-date=2011-10-08|access-date=2012-09-25|website=Prishtina Press}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFIndiano2011">Indiano, Andrea (2011-09-15). [https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/ "Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest"]. ''Prishtina Press''. Archived from [http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/ the original] on 2011-10-08<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> === Çmimet === {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Në Rrugë (Na putu)''''' | -- |- | Regjia më e mirë | ''Tehroun'' (Teheran) | '''Nader T. Homavoun''' |- | Aktori më i mirë <ref group="note">The [[Bekim Fehmiu]] Award for Best Actor is given by Kosovo's Ministry of Culture.</ref> | ''[[Der Albaner|Shqiptari]]'' | '''[[Nik Xhelilaj]]''' |- | Aktorja më e mirë | ''Në Rrugë (Na putu)'' | '''Zrinka Cvitesiq''' |- | Mirënjohje të veçanta nga juria | ''I gjallë'' <br /><br /> ''Nëse dua të fishkëlloj, unë fishkëlloj'' | ''Artan Minarolli''<br /><br /> ''Florin Şerban'' |- | Çmimi i Medias | '''''Lufta ka mbaruar''''' | Mitko Panov |- | Çmimi i publikut | '''''Gomaret e Kufirit''''' | drejtor: Jeton Ahmetaj |- | Çmimi Special i Jurisë | '''''[[Der Albaner|Shqiptari]]''''' | regjisori: Johannes Naber |- |} == PriFilmFest 2011 == Edicioni i tretë i festivalit u mbajt nga 24 shtatori deri më 1 tetor 2011. <ref name="prishtinapress">{{Cite web|last=Indiano|first=Andrea|date=2011-09-15|title=Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest|url=http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|archive-date=2011-10-08|access-date=2012-09-25|website=Prishtina Press}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFIndiano2011">Indiano, Andrea (2011-09-15). [https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/ "Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest"]. ''Prishtina Press''. Archived from [http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/ the original] on 2011-10-08<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> Ai u hap me ''The Forgiveness of Blood'', një film i regjisorit amerikan Joshua Marston dhe përfundoi në Square 21 me një gala në tapetin e kuq. Presidenti i jurisë ishte Gedeon Burkhard ( ''Basterds Inglourious'' ), i cili kishte paraqitur gjithashtu një film me gjatësi të mesme të quajtur ''Bridges'' . <ref name="third_winners">{{Cite web|title=3rd Edition of PriFilmFest closing night: All the Golden Goddess winners|url=http://www.prifilmfest.org/english/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120518104806/http://www.prifilmfest.org/english/|archive-date=2012-05-18|access-date=2012-09-25|website=PriFilmFest.org}}</ref> Slogani për edicionin e tretë u ndryshua në "Miqësi Përgjithmonë." <ref name="naac">{{Cite web|title=Our Fellow Vjosa Berisha Promoting Kosova|url=http://naac-hf.org/general/our-fellow-vjosa-berisha-promoting-kosova|access-date=2012-09-25|website=National Albanian American Council|publisher=Hope Fellowships}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://naac-hf.org/general/our-fellow-vjosa-berisha-promoting-kosova "Our Fellow Vjosa Berisha Promoting Kosova"]. ''National Albanian American Council''. Hope Fellowships<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> <ref name="prishtinapress">{{Cite web|last=Indiano|first=Andrea|date=2011-09-15|title=Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest|url=http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|archive-date=2011-10-08|access-date=2012-09-25|website=Prishtina Press}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFIndiano2011">Indiano, Andrea (2011-09-15). [https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/ "Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest"]. ''Prishtina Press''. Archived from [http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/ the original] on 2011-10-08<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> Edicioni i dytë i Forumit PriFilm u mbajt më 25 dhe 26 shtator, duke lidhur regjisorët dhe producentët botërorë me ata në Kosovë. Prezantuesit përfshinin Sarah Calderon (Karma Films), Satu Elo (EAVE), Bernd Buder ( Festivali Ndërkombëtar i Filmit në Berlin ), Roshanak Behesht Nedjad (Flying Moon), David Grumbach (regjisor francez) dhe Elma Tataragic (Përzgjedhës i Programit, Festivali i Filmit në Sarajevë ) . <ref name="prishtinapress">{{Cite web|last=Indiano|first=Andrea|date=2011-09-15|title=Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest|url=http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|archive-date=2011-10-08|access-date=2012-09-25|website=Prishtina Press}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFIndiano2011">Indiano, Andrea (2011-09-15). [https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/ "Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest"]. ''Prishtina Press''. Archived from [http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/ the original] on 2011-10-08<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> <ref name="third_winners">{{Cite web|title=3rd Edition of PriFilmFest closing night: All the Golden Goddess winners|url=http://www.prifilmfest.org/english/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120518104806/http://www.prifilmfest.org/english/|archive-date=2012-05-18|access-date=2012-09-25|website=PriFilmFest.org}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20120518104806/http://www.prifilmfest.org/english/ "3rd Edition of PriFilmFest closing night: All the Golden Goddess winners"]. ''PriFilmFest.org''. Archived from [http://www.prifilmfest.org/english/ the original] on 2012-05-18<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> <ref name="second_forum">{{Cite web|title=Final Agenda of the PRIFILMFORUM, 2nd EDITION OF THE PriFilmFORUM (25/26 SEPTEMBER 2011)|url=http://www.prifilmfest.org/english/prifilmforum.html|url-status=dead|archive-url=https://archive.today/20130415151540/http://www.prifilmfest.org/english/prifilmforum.html|archive-date=2013-04-15|access-date=2012-09-26|website=PriFilmFest.org}}</ref> === Çmimet === Burimi: Faqja e PriFilmFest. <ref name="third_winners">{{Cite web|title=3rd Edition of PriFilmFest closing night: All the Golden Goddess winners|url=http://www.prifilmfest.org/english/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120518104806/http://www.prifilmfest.org/english/|archive-date=2012-05-18|access-date=2012-09-25|website=PriFilmFest.org}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20120518104806/http://www.prifilmfest.org/english/ "3rd Edition of PriFilmFest closing night: All the Golden Goddess winners"]. ''PriFilmFest.org''. Archived from [http://www.prifilmfest.org/english/ the original] on 2012-05-18<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Dashnori''''' | regjisor: Cătălin Mitulescu |- | Çmimi special i jurisë | '''''Punk nuk ka vdekur''''' | regjisor: Vladimir Blazevski |- | Regjisori më i mirë | ''Strehim'' | '''Dragomir Sholey''' |- | Aktori më i mirë | ''Dashnori'' | '''George Piştereanu''' |- | Aktorja më e mirë | ''[[Amnistia|Amnisti]]'' | '''[[Luljeta Bitri|Luli Bitri]]''' |- | Silver Goddess - Filmi më i mirë në kategorinë e gjatësisë së mesme | '''''Baba''''' | drejtor: Umut Dag |- | Përmendja speciale e jurisë | '''''Dhoma 304''''' | regjisor: Birgitte Stærmose |- | Çmimi i publikut | '''''[[Amnistia|Amnisti]]''''' | regjisor: Bujar Alimani |- | Çmimi i jurisë mediatike - Filmi më i mirë | '''''Dëshpërimi ynë i madh''''' | regjisori: Seyfi Teoman</img> |} == PriFest 2012 == Edicioni i katërt u mbajt nga 24 shtatori deri më 1 tetor 2012. === Juria === Juria për edicionin e katërt u nda në katër grupe: <ref name="jury2012">{{Cite web|title=Jury & Awards. PriFest. 24 September|url=http://www.prifest.org/?id=10&l=en|access-date=2012-09-25|website=PriFilmFest.org}}</ref> * Juria e Programit të Konkursit: Daniela Weber, David Gothard dhe Blerta Zeqiri * Juria e programit Honey & Blood: David Gant, Sylvia Stevens dhe Barbara Lorey de Lacharierre * Juria e Programit të Mesme: Alban Ukaj, Nikola Ljuca dhe Igor A. Nola * Juria mediatike: Arbana Osmani, Kushtrim Sudiku dhe Adriane Pajaziti === Çmimet === Burimi: Faqja e internetit PriFest. <ref name="fourth_winners">{{Cite web|title=Three Awards for Three Worlds at Fourth Edition of PriFest|url=http://www.prifest.org/?id=3&n=29&l=en|access-date=2012-11-27|website=Prifest.org}}</ref> {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Tre botë''''' | regjisor: Catherine Corsini |- | Çmimi special i jurisë | '''''Avé''''' | regjisori: Konstantin Bojanov |- | Regjisori më i mirë | kravatë: ''Kuma''<br /><br /><br /><br /> ''Vetëm era'' | kravatë: '''Umut Dag'''<br /><br /><br /><br />'''Bence Fliegauf''' |- | Aktori më i mirë | ''I penduari'' | '''Nabil Asli''' |- | Aktorja më e mirë | ''Tre botë'' | '''[[Arta Dobroshi]]''' |- | Përmendja speciale e jurisë | '''''Shtëpia''''' | Zuzana Liová |- | Red Goddess - kategoria e filmit ballkanik ''Mjaltë dhe gjak'' | '''''Paradë''''' | Srgjan Dragojeviq |- | Perëndesha e argjendtë - Programi i gjatësisë së mesme | '''''I gjerë''''' | regjisor: Rolf van Ejik |- | Çmimi i Medias | '''''Tre botë''''' | regjisor: Catherine Corsini |- | Çmimi i publikut | '''''Agnus Dei''''' | Agim Sopi |- |} [[Kategoria:Faqe me përkthime të pashqyrtuara]] j3yrwhcjfr5qhwr86skeb116lgetv1m 2465010 2465006 2022-07-24T08:01:28Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki {| class="infobox vevent" |+ class="infobox-title summary" id="4" |Festivali Ndërkombëtar i Filmit në Prishtinë- Prifest ! class="infobox-label" scope="row" | Vendndodhja | class="infobox-data" | [[Pristina|Prishtinë]], [[Kosovo|Kosovë]] |- class="infobox-label" scope="row" ! class="infobox-label" scope="row" | Themeluar | class="infobox-data" | 2009 |- ! class="infobox-label" scope="row" | Çmimet | class="infobox-data" | Perëndeshë e Artë |- ! class="infobox-label" scope="row" | Gjuhe | class="infobox-data" | Ndërkombëtare |- class="infobox-data" ! class="infobox-label" scope="row" | Faqja e internetit | class="infobox-data" | <span class="url">[http://Prifest.org prifest.org]</span> |} '''Festivali Ndërkombëtar i Filmit në Prishtinë''', i njohur gjithashtu si '''Festivali i Filmit në Prishtinë''' dhe '''PriFilmFest''', është një festival filmi që mbahet çdo vit në [[Prishtina|Prishtinë]], [[Kosova|Kosovë]], që shfaq prodhime të njohura ndërkombëtare të kinemasë në [[Ballkani|rajonin e Ballkanit]] dhe më gjerë, dhe tërheq vëmendjen në [[Industria e filmit|industrinë e filmit]] kosovar. Ajo u krijua pas [[Shpallja e Pavarësisë së Kosovës|shpalljes së pavarësisë së Kosovës në vitin 2008]] . Festivali i parë u mbajt në vitin 2009 dhe prezantoi aktoren [[Vanessa Redgrave]] . Edicioni i 7-të i festivalit, u mbajt kështu në [[Tirana|Tiranë]], [[Shqipëria|Shqipëri]] më 24 dhe 25 prill dhe ai edicion u emërua në "PriFest në Ekzil", pasi nuk kishin ndihmë financiare nga Ministria e Kulturës së Kosovës.Kjo ishte edhe arsyeja se pse PriFest nuk u mbajt në vitin 2015. <ref>{{Cite web|title=PriFest in exile, Minister of Culture responsible|url=http://www.prifest.org/?id=3&n=187&l=en|website=PriFest}}</ref> <ref>{{Cite web|title=PriFest cancelled owing to lack of state support|url=http://www.cineuropa.org/nw.aspx?t=newsdetail&l=en&did=288271|website=Cineuropa}}</ref> == Historia == Pas [[Shpallja e Pavarësisë së Kosovës|pavarësisë së saj në vitin 2008]], Kosova kërkoi mënyra për të promovuar imazhin e saj kulturor dhe artistik. Vjosa Berisha "dizenjoi një projekt për promovimin e Kosovës në nivel ndërkombëtar dhe ndërtimin e një imazhi më të mirë për Kosovën." Projekti u bë PriFilmFest; Berisha shërbeu si drejtor artistik. <ref name="naac">{{Cite web|title=Our Fellow Vjosa Berisha Promoting Kosova|url=http://naac-hf.org/general/our-fellow-vjosa-berisha-promoting-kosova|access-date=2012-09-25|website=National Albanian American Council|publisher=Hope Fellowships}}{{Lidhje e vdekur}}</ref> Organizatorët paraqitën një propozim për festivalin për qershor 2009, me aktoren Vanessa Redgrave që shërbente si Kryetare e Bordit. <ref name="withoutabox">{{Cite web|title=PriFilmFest - Prishtina International Film Festival 1 Annual June 05, 2009 to June 12, 2009|url=https://www.withoutabox.com/03film/03t_fin/03t_fin_fest_01over.php?festival_id=7486|access-date=2012-09-26|website=Without A Box|archive-date=3 mars 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160303234325/https://www.withoutabox.com/03film/03t_fin/03t_fin_fest_01over.php?festival_id=7486|url-status=dead}}</ref> Ai u riplanifikua për në shtator. Në Tetor të vitit 2009 , është bërë një nga pesë festivalet aktive të filmit kosovar që kanë dalë nga viti 2002. <ref name="openair">{{Cite web|last=Kassapoli|first=Veton|date=2009-10-15|title=Kosovo's cinema, a new beginning|url=http://www.balcanicaucaso.org/eng/Regions-and-countries/Kosovo/Kosovo-s-cinema-a-new-beginning-47243|access-date=2012-09-25|website=Balcani Caucaso}}</ref> PriFilmFest ka postuar se misioni i tij ishte “të hapë dyert e shtetit më të ri në botë, Kosovës, të mirëpresë kulturat e ndryshme të botës përmes kinemasë, duke e përdorur atë si një medium për të promovuar dialogun e hapur ndërmjet kulturave dhe kombeve”. Ai solli regjisorë dhe producentë ndërkombëtarë dhe promovon filma të metrazhit të shkurtë e të gjatë kosovarë. Organizatorët e saj kanë deklaruar se Kosova nuk duhet të njihet vetëm për ngjarjet politike, por për kulturën e saj. <ref name="NKR">{{Cite web|date=2009-09-23|title=Vanessa Redgrave: Kosovo makes me happy|url=http://www.newkosovareport.com/200909231966/Culture-and-Sports/vanessa-redgrave-kosovo-makes-me-happy.html|access-date=2012-09-25|website=New Kosova Report|archive-date=4 mars 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304203718/http://newkosovareport.com/200909231966/Culture-and-Sports/vanessa-redgrave-kosovo-makes-me-happy.html|url-status=dead}}</ref> Berisha deklaroi se PriFilmFest u frymëzua nga Festivali i Filmit në kryeqytetin e [[Bosnja dhe Hercegovina|Bosnje Hercegovinës]],atë të Sarajeves, i cili e kishte "brenduar qytetin ndërkombëtarisht". <ref name="openair">{{Cite web|last=Kassapoli|first=Veton|date=2009-10-15|title=Kosovo's cinema, a new beginning|url=http://www.balcanicaucaso.org/eng/Regions-and-countries/Kosovo/Kosovo-s-cinema-a-new-beginning-47243|access-date=2012-09-25|website=Balcani Caucaso}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKassapoli2009">Kassapoli, Veton (2009-10-15). [http://www.balcanicaucaso.org/eng/Regions-and-countries/Kosovo/Kosovo-s-cinema-a-new-beginning-47243 "Kosovo's cinema, a new beginning"]. ''Balcani Caucaso''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> Si pjesë e ngjarjes, fituesit do të merrnin secili një statujë të quajtur Hynjeshë e Artë, e cila bazohej në "Hyjnesha në fronit", një figurë terrakote nga periudha [[Neoliti|neolitike]] që u zbulua në Kosovë në vitin 1960 dhe ishte bërë simboli i qytetit të Prishtinës. . <ref name="prishtinapress">{{Cite web|last=Indiano|first=Andrea|date=2011-09-15|title=Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest|url=http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|archive-date=2011-10-08|access-date=2012-09-25|website=Prishtina Press}}</ref> <ref name="autogenerated1">{{Cite web|last=Thorpe|first=Nick|date=2007-06-04|title=Kosovo contest for state symbols|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6718105.stm|access-date=2008-02-21|website=BBC|location=Pristina}}</ref> Themeluesit e PriFilmFest janë: Vjosa Berisha, Orhan Kerkezi, Fatos Berisha dhe Faton Hasimja. <ref name="founders">{{Cite web|title=Founders|url=http://www.prifilmfest.org/english/founders.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20150924081649/http://www.prifilmfest.org/english/founders.html|archive-date=2015-09-24|access-date=2012-10-04|website=PriFilmFest.org}}</ref> == Forumi PriFilm == Duke filluar me edicionin e dytë në vitin 2010, PriFilmFest lançoi një grup bashkëprodhimi të quajtur PriFilm Forum. Ai përbëhej nga seminare, punëtori dhe diskutime të dizajnuara për të lidhur kineastët kosovarë me ata në vendet fqinje. Punëtoria dyditore në vitin 2010 mblodhi së bashku kineastët nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia, Mali i Zi dhe Serbia; ata dëgjuan prezantime nga profesionistë të bashkëprodhimit, duke përfshirë EAVE (Sipërmarrësit Audio-Visualë Evropianë), Medienboard (Fondi Gjerman i Filmit) dhe Robert Bosch Stiftung. Producentët dhe kineastët nga Bosnja, Kroacia dhe Bullgaria ndanë përvojat e tyre. == PriFilmFest 2009 == Edicioni i parë u zhvillua nga 22 shtator deri më 30 shtator 2009. Slogani për edicionin e parë ishte "Fillimi...", i cili i referohej citimit të [[Humphrey Bogart]] në ''Casablanca'' : "Ky është fillimi i një miqësie të bukur". <ref name="openair">{{Cite web|last=Kassapoli|first=Veton|date=2009-10-15|title=Kosovo's cinema, a new beginning|url=http://www.balcanicaucaso.org/eng/Regions-and-countries/Kosovo/Kosovo-s-cinema-a-new-beginning-47243|access-date=2012-09-25|website=Balcani Caucaso}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKassapoli2009">Kassapoli, Veton (2009-10-15). [http://www.balcanicaucaso.org/eng/Regions-and-countries/Kosovo/Kosovo-s-cinema-a-new-beginning-47243 "Kosovo's cinema, a new beginning"]. ''Balcani Caucaso''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> Aktorja [[Vanessa Redgrave]], e cila kishte punuar në shumë kauza bamirësie në Kosovë, ishte mikpritëse e ngjarjes. <ref name="openair" /> <ref name="NKR">{{Cite web|date=2009-09-23|title=Vanessa Redgrave: Kosovo makes me happy|url=http://www.newkosovareport.com/200909231966/Culture-and-Sports/vanessa-redgrave-kosovo-makes-me-happy.html|access-date=2012-09-25|website=New Kosova Report}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.newkosovareport.com/200909231966/Culture-and-Sports/vanessa-redgrave-kosovo-makes-me-happy.html "Vanessa Redgrave: Kosovo makes me happy"]. ''New Kosova Report''. 2009-09-23<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> Berisha deklaroi se Kosova po përpiqej të presë ngjarje që zhvendosin vëmendjen e mediave nga politika dhe se filmat në konkurs përfshijnë hyrje nga Ballkani, Gjermania, Britania e Madhe dhe Afganistani. <ref name="openair" /> Shfaqja u hap me premierën botërore të " ''[[Lindje, perëndim, lindje|Lindje, Perëndim, Lindje]]'' " e [[Gjergj Xhuvani|Gjergj Xhuvanit]] : Sprinti i fundit. <ref name="southeast">{{Cite web|last=Bislimi|first=Bekhim|date=2009-11-10|title=Kosovo's Film Fest: A Good Start with Vanessa Redgrave|url=http://www.southeast-europe.eu/map/kosovo/film6/kosovos-film-fest.html|url-status=dead|archive-url=https://archive.today/20130213065000/http://www.southeast-europe.eu/map/kosovo/film6/kosovos-film-fest.html|archive-date=2013-02-13|access-date=2012-09-25|website=www.southeasteurope.eu}}</ref> Veprimtaria përfshinte filma konkurrues dhe jokonkurrues. <ref name="southeast" /> U dhanë gjashtë çmime. Aktiviteti shfaqi vetëm një film kosovar: ''Përtej rrugës'' nga Yll Çitaku. Megjithatë, filmi nuk u kualifikua për në seksionin konkurrues, sepse ishte filmuar në formatin e kamerës dixhitale. <ref name="openair" /> Festivali gjithashtu nxiti diskutime mes kineastëve dhe publikut se si të ndihmohet filmbërja në Kosovë. <ref name="openair" /> === Juria === Personat e mëposhtëm shërbyen si juri për festivalin. * [[Isa Qosja]], regjisor filmi. Kryetari i jurisë. * Marcel Maiga, organizatori i festivalit. * David Gothard, regjisor. * Mira Staleva, zv.drejtoreshë e Sofjes IFF . * [[Saimir Kumbaro]], regjisor. === Çmimet === Burimi: Faqja e internetit PriFilmFest <ref name="awards2009">{{Cite web|title=Awards 2009|url=http://www.prifilmfest.org/english/awards2009.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140407080214/http://prifilmfest.org/english/awards2009.html|archive-date=2014-04-07|access-date=2012-09-25|website=PriFilmFest.org}}</ref> dhe faqja e Evropës Juglindore. <ref name="southeast">{{Cite web|last=Bislimi|first=Bekhim|date=2009-11-10|title=Kosovo's Film Fest: A Good Start with Vanessa Redgrave|url=http://www.southeast-europe.eu/map/kosovo/film6/kosovos-film-fest.html|url-status=dead|archive-url=https://archive.today/20130213065000/http://www.southeast-europe.eu/map/kosovo/film6/kosovos-film-fest.html|archive-date=2013-02-13|access-date=2012-09-25|website=www.southeasteurope.eu}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBislimi2009">Bislimi, Bekhim (2009-11-10). [https://archive.today/20130213065000/http://www.southeast-europe.eu/map/kosovo/film6/kosovos-film-fest.html "Kosovo's Film Fest: A Good Start with Vanessa Redgrave"]. ''www.southeasteurope.eu''. Archived from [http://www.southeast-europe.eu/map/kosovo/film6/kosovos-film-fest.html the original] on 2013-02-13<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Borë''''' | Aida Begiq |- | Regjisori më i mirë | ''Lufta e Opiumit'' | drejtor: Siddiq Barmak |- | Aktori më i mirë | ''Të gjallët dhe të vdekurit'' | i panjohur <ref group="note">The PriFilmFest website listed "The crew of actors" as the best actor.</ref> |- | Aktorja më e mirë | ''Unë jam nga Titov Velesi'' | '''Labina Mitevska''' |- | Çmimi special i jurisë | '''''[[Lindje, perëndim, lindje|Lindje, Perëndim, Lindje: Sprinti i fundit]]''''' | [[Gjergj Xhuvani]] |- | Përmendja speciale e jurisë për filmin më të mirë | '''''Unë jam nga Titov Velesi''''' | -- |- | Çmimi i audiencës | '''''[[Koha e Kometës|Koha e kometës]]''''' | drejtor: Fatmir Koçi |- |} == PriFilmFest 2010 == Edicioni i dytë u zhvillua nga 22 shtator deri më 29 shtator 2010. Aktori italian [[Franco Nero]] mori pjesë. <ref name="second_posting">{{Cite web|last=Hasimja|first=Milot|date=2010-09-22|title=A week with "PriFilmFest"|url=http://www.kosovotwopointzero.com/en/what-and-where/nedelja-sa-prifilmfest-23-09-2010|access-date=2012-09-25|website=Kosovo 20 What & Where}}{{Lidhje e vdekur}}</ref> Eva Orner, e cila fitoi një Oskar për dokumentarin ''Taxi to the Dark Side'', hapi ngjarjen dhe kryesoi jurinë. Festivali përfshinte shfaqje speciale të " ''Libanit'' " të Samuel Maozit, " ''[[The Ghost (2010 film)|Shkrimtari fantazmë]]'' " i [[Roman Polański|Roman Polanskit]], " ''Angelus Hiroshimae'' " i [[Franco Nero|Franko Nero]], "Muajtë e mjaltit" të Goran Paskaljeviqit ''(Medeni mesec)'' dhe " ''[[Dossier K.|Dosja K]]'' " e Jan Verheyen . Gjithashtu u prezantuan dhjetë filma me gjatësi të mesme. Ambasada Italiane prezantoi ''Retrospektivën Italiane e'' cila përfshinte pesë filma të regjisorit Gianni Amelio . <ref name="second_posting" /> Slogani i festivalit u ndryshua në "Miqësia vazhdon. . ." <ref name="prishtinapress">{{Cite web|last=Indiano|first=Andrea|date=2011-09-15|title=Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest|url=http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|archive-date=2011-10-08|access-date=2012-09-25|website=Prishtina Press}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFIndiano2011">Indiano, Andrea (2011-09-15). [https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/ "Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest"]. ''Prishtina Press''. Archived from [http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/ the original] on 2011-10-08<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> === Çmimet === {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Në Rrugë (Na putu)''''' | -- |- | Regjia më e mirë | ''Tehroun'' (Teheran) | '''Nader T. Homavoun''' |- | Aktori më i mirë <ref group="note">The [[Bekim Fehmiu]] Award for Best Actor is given by Kosovo's Ministry of Culture.</ref> | ''[[Der Albaner|Shqiptari]]'' | '''[[Nik Xhelilaj]]''' |- | Aktorja më e mirë | ''Në Rrugë (Na putu)'' | '''Zrinka Cvitesiq''' |- | Mirënjohje të veçanta nga juria | ''I gjallë'' <br /><br /> ''Nëse dua të fishkëlloj, unë fishkëlloj'' | ''Artan Minarolli''<br /><br /> ''Florin Şerban'' |- | Çmimi i Medias | '''''Lufta ka mbaruar''''' | Mitko Panov |- | Çmimi i publikut | '''''Gomaret e Kufirit''''' | drejtor: Jeton Ahmetaj |- | Çmimi Special i Jurisë | '''''[[Der Albaner|Shqiptari]]''''' | regjisori: Johannes Naber |- |} == PriFilmFest 2011 == Edicioni i tretë i festivalit u mbajt nga 24 shtatori deri më 1 tetor 2011. <ref name="prishtinapress">{{Cite web|last=Indiano|first=Andrea|date=2011-09-15|title=Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest|url=http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|archive-date=2011-10-08|access-date=2012-09-25|website=Prishtina Press}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFIndiano2011">Indiano, Andrea (2011-09-15). [https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/ "Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest"]. ''Prishtina Press''. Archived from [http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/ the original] on 2011-10-08<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> Ai u hap me ''The Forgiveness of Blood'', një film i regjisorit amerikan Joshua Marston dhe përfundoi në Square 21 me një gala në tapetin e kuq. Presidenti i jurisë ishte Gedeon Burkhard ( ''Basterds Inglourious'' ), i cili kishte paraqitur gjithashtu një film me gjatësi të mesme të quajtur ''Bridges'' . <ref name="third_winners">{{Cite web|title=3rd Edition of PriFilmFest closing night: All the Golden Goddess winners|url=http://www.prifilmfest.org/english/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120518104806/http://www.prifilmfest.org/english/|archive-date=2012-05-18|access-date=2012-09-25|website=PriFilmFest.org}}</ref> Slogani për edicionin e tretë u ndryshua në "Miqësi Përgjithmonë." <ref name="naac">{{Cite web|title=Our Fellow Vjosa Berisha Promoting Kosova|url=http://naac-hf.org/general/our-fellow-vjosa-berisha-promoting-kosova|access-date=2012-09-25|website=National Albanian American Council|publisher=Hope Fellowships}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://naac-hf.org/general/our-fellow-vjosa-berisha-promoting-kosova "Our Fellow Vjosa Berisha Promoting Kosova"]. ''National Albanian American Council''. Hope Fellowships<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> <ref name="prishtinapress">{{Cite web|last=Indiano|first=Andrea|date=2011-09-15|title=Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest|url=http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|archive-date=2011-10-08|access-date=2012-09-25|website=Prishtina Press}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFIndiano2011">Indiano, Andrea (2011-09-15). [https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/ "Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest"]. ''Prishtina Press''. Archived from [http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/ the original] on 2011-10-08<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> Edicioni i dytë i Forumit PriFilm u mbajt më 25 dhe 26 shtator, duke lidhur regjisorët dhe producentët botërorë me ata në Kosovë. Prezantuesit përfshinin Sarah Calderon (Karma Films), Satu Elo (EAVE), Bernd Buder ( Festivali Ndërkombëtar i Filmit në Berlin ), Roshanak Behesht Nedjad (Flying Moon), David Grumbach (regjisor francez) dhe Elma Tataragic (Përzgjedhës i Programit, Festivali i Filmit në Sarajevë ) . <ref name="prishtinapress">{{Cite web|last=Indiano|first=Andrea|date=2011-09-15|title=Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest|url=http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|archive-date=2011-10-08|access-date=2012-09-25|website=Prishtina Press}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFIndiano2011">Indiano, Andrea (2011-09-15). [https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/ "Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest"]. ''Prishtina Press''. Archived from [http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/ the original] on 2011-10-08<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> <ref name="third_winners">{{Cite web|title=3rd Edition of PriFilmFest closing night: All the Golden Goddess winners|url=http://www.prifilmfest.org/english/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120518104806/http://www.prifilmfest.org/english/|archive-date=2012-05-18|access-date=2012-09-25|website=PriFilmFest.org}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20120518104806/http://www.prifilmfest.org/english/ "3rd Edition of PriFilmFest closing night: All the Golden Goddess winners"]. ''PriFilmFest.org''. Archived from [http://www.prifilmfest.org/english/ the original] on 2012-05-18<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> <ref name="second_forum">{{Cite web|title=Final Agenda of the PRIFILMFORUM, 2nd EDITION OF THE PriFilmFORUM (25/26 SEPTEMBER 2011)|url=http://www.prifilmfest.org/english/prifilmforum.html|url-status=dead|archive-url=https://archive.today/20130415151540/http://www.prifilmfest.org/english/prifilmforum.html|archive-date=2013-04-15|access-date=2012-09-26|website=PriFilmFest.org}}</ref> === Çmimet === Burimi: Faqja e PriFilmFest. <ref name="third_winners">{{Cite web|title=3rd Edition of PriFilmFest closing night: All the Golden Goddess winners|url=http://www.prifilmfest.org/english/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120518104806/http://www.prifilmfest.org/english/|archive-date=2012-05-18|access-date=2012-09-25|website=PriFilmFest.org}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20120518104806/http://www.prifilmfest.org/english/ "3rd Edition of PriFilmFest closing night: All the Golden Goddess winners"]. ''PriFilmFest.org''. Archived from [http://www.prifilmfest.org/english/ the original] on 2012-05-18<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-25</span></span>.</cite></ref> {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Dashnori''''' | regjisor: Cătălin Mitulescu |- | Çmimi special i jurisë | '''''Punk nuk ka vdekur''''' | regjisor: Vladimir Blazevski |- | Regjisori më i mirë | ''Strehim'' | '''Dragomir Sholey''' |- | Aktori më i mirë | ''Dashnori'' | '''George Piştereanu''' |- | Aktorja më e mirë | ''[[Amnistia|Amnisti]]'' | '''[[Luljeta Bitri|Luli Bitri]]''' |- | Silver Goddess - Filmi më i mirë në kategorinë e gjatësisë së mesme | '''''Baba''''' | drejtor: Umut Dag |- | Përmendja speciale e jurisë | '''''Dhoma 304''''' | regjisor: Birgitte Stærmose |- | Çmimi i publikut | '''''[[Amnistia|Amnisti]]''''' | regjisor: Bujar Alimani |- | Çmimi i jurisë mediatike - Filmi më i mirë | '''''Dëshpërimi ynë i madh''''' | regjisori: Seyfi Teoman</img> |} == PriFest 2012 == Edicioni i katërt u mbajt nga 24 shtatori deri më 1 tetor 2012. === Juria === Juria për edicionin e katërt u nda në katër grupe: <ref name="jury2012">{{Cite web|title=Jury & Awards. PriFest. 24 September|url=http://www.prifest.org/?id=10&l=en|access-date=2012-09-25|website=PriFilmFest.org}}</ref> * Juria e Programit të Konkursit: Daniela Weber, David Gothard dhe Blerta Zeqiri * Juria e programit Honey & Blood: David Gant, Sylvia Stevens dhe Barbara Lorey de Lacharierre * Juria e Programit të Mesme: Alban Ukaj, Nikola Ljuca dhe Igor A. Nola * Juria mediatike: Arbana Osmani, Kushtrim Sudiku dhe Adriane Pajaziti === Çmimet === Burimi: Faqja e internetit PriFest. <ref name="fourth_winners">{{Cite web|title=Three Awards for Three Worlds at Fourth Edition of PriFest|url=http://www.prifest.org/?id=3&n=29&l=en|access-date=2012-11-27|website=Prifest.org}}</ref> {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Tre botë''''' | regjisor: Catherine Corsini |- | Çmimi special i jurisë | '''''Avé''''' | regjisori: Konstantin Bojanov |- | Regjisori më i mirë | kravatë: ''Kuma''<br /><br /><br /><br /> ''Vetëm era'' | kravatë: '''Umut Dag'''<br /><br /><br /><br />'''Bence Fliegauf''' |- | Aktori më i mirë | ''I penduari'' | '''Nabil Asli''' |- | Aktorja më e mirë | ''Tre botë'' | '''[[Arta Dobroshi]]''' |- | Përmendja speciale e jurisë | '''''Shtëpia''''' | Zuzana Liová |- | Red Goddess - kategoria e filmit ballkanik ''Mjaltë dhe gjak'' | '''''Paradë''''' | Srgjan Dragojeviq |- | Perëndesha e argjendtë - Programi i gjatësisë së mesme | '''''I gjerë''''' | regjisor: Rolf van Ejik |- | Çmimi i Medias | '''''Tre botë''''' | regjisor: Catherine Corsini |- | Çmimi i publikut | '''''Agnus Dei''''' | Agim Sopi |- |} == Shih edhe == * [[Prishtina]] * [[Rajoni i Prishtinës]] * [[Komuna e Prishtinës]] == Referime == [[Kategoria:Faqe me përkthime të pashqyrtuara]] ltfe980btkczcfv2jyftsxji4dhokho 2465011 2465010 2022-07-24T08:11:36Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki {| class="infobox vevent" |+ class="infobox-title summary" id="4" |Festivali Ndërkombëtar i Filmit në Prishtinë- Prifest ! class="infobox-label" scope="row" | Vendndodhja | class="infobox-data" | [[Pristina|Prishtinë]], [[Kosovo|Kosovë]] |- class="infobox-label" scope="row" ! class="infobox-label" scope="row" | Themeluar | class="infobox-data" | 2009 |- ! class="infobox-label" scope="row" | Çmimet | class="infobox-data" | Perëndeshë e Artë |- ! class="infobox-label" scope="row" | Gjuhe | class="infobox-data" | Ndërkombëtare |- class="infobox-data" ! class="infobox-label" scope="row" | Faqja e internetit | class="infobox-data" | <span class="url">[http://Prifest.org prifest.org]</span> |} '''Festivali Ndërkombëtar i Filmit në Prishtinë''', i njohur gjithashtu si '''Festivali i Filmit në Prishtinë''' dhe '''PriFilmFest''', është një festival filmi që mbahet çdo vit në [[Prishtina|Prishtinë]], [[Kosova|Kosovë]], që shfaq prodhime të njohura ndërkombëtare të kinemasë në [[Ballkani|rajonin e Ballkanit]] dhe më gjerë, dhe tërheq vëmendjen në [[Industria e filmit|industrinë e filmit]] kosovar. Ajo u krijua pas [[Shpallja e Pavarësisë së Kosovës|shpalljes së pavarësisë së Kosovës në vitin 2008]] . Festivali i parë u mbajt në vitin 2009 dhe prezantoi aktoren [[Vanessa Redgrave]] . Edicioni i 7-të i festivalit, u mbajt kështu në [[Tirana|Tiranë]], [[Shqipëria|Shqipëri]] më 24 dhe 25 prill dhe ai edicion u emërua në "PriFest në Ekzil", pasi nuk kishin ndihmë financiare nga Ministria e Kulturës së Kosovës.Kjo ishte edhe arsyeja se pse PriFest nuk u mbajt në vitin 2015. <ref>{{Cite web|title=PriFest in exile, Minister of Culture responsible|url=http://www.prifest.org/?id=3&n=187&l=en|website=PriFest}}</ref> <ref>{{Cite web|title=PriFest cancelled owing to lack of state support|url=http://www.cineuropa.org/nw.aspx?t=newsdetail&l=en&did=288271|website=Cineuropa}}</ref> == Historia == Pas [[Shpallja e Pavarësisë së Kosovës|pavarësisë së saj në vitin 2008]], Kosova kërkoi mënyra për të promovuar imazhin e saj kulturor dhe artistik. Vjosa Berisha "dizenjoi një projekt për promovimin e Kosovës në nivel ndërkombëtar dhe ndërtimin e një imazhi më të mirë për Kosovën." Projekti u bë PriFilmFest; Berisha shërbeu si drejtor artistik. <ref name="naac">{{Cite web|title=Our Fellow Vjosa Berisha Promoting Kosova|url=http://naac-hf.org/general/our-fellow-vjosa-berisha-promoting-kosova|access-date=2012-09-25|website=National Albanian American Council|publisher=Hope Fellowships}}{{Lidhje e vdekur}}</ref> Organizatorët paraqitën një propozim për festivalin për qershor 2009, me aktoren Vanessa Redgrave që shërbente si Kryetare e Bordit. <ref name="withoutabox">{{Cite web|title=PriFilmFest - Prishtina International Film Festival 1 Annual June 05, 2009 to June 12, 2009|url=https://www.withoutabox.com/03film/03t_fin/03t_fin_fest_01over.php?festival_id=7486|access-date=2012-09-26|website=Without A Box|archive-date=3 mars 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160303234325/https://www.withoutabox.com/03film/03t_fin/03t_fin_fest_01over.php?festival_id=7486|url-status=dead}}</ref> Ai u riplanifikua për në shtator. Në Tetor të vitit 2009 , është bërë një nga pesë festivalet aktive të filmit kosovar që kanë dalë nga viti 2002. <ref name="openair">{{Cite web|last=Kassapoli|first=Veton|date=2009-10-15|title=Kosovo's cinema, a new beginning|url=http://www.balcanicaucaso.org/eng/Regions-and-countries/Kosovo/Kosovo-s-cinema-a-new-beginning-47243|access-date=2012-09-25|website=Balcani Caucaso}}</ref> PriFilmFest ka postuar se misioni i tij ishte “të hapë dyert e shtetit më të ri në botë, Kosovës, të mirëpresë kulturat e ndryshme të botës përmes kinemasë, duke e përdorur atë si një medium për të promovuar dialogun e hapur ndërmjet kulturave dhe kombeve”. Ai solli regjisorë dhe producentë ndërkombëtarë dhe promovon filma të metrazhit të shkurtë e të gjatë kosovarë. Organizatorët e saj kanë deklaruar se Kosova nuk duhet të njihet vetëm për ngjarjet politike, por për kulturën e saj. <ref name="NKR">{{Cite web|date=2009-09-23|title=Vanessa Redgrave: Kosovo makes me happy|url=http://www.newkosovareport.com/200909231966/Culture-and-Sports/vanessa-redgrave-kosovo-makes-me-happy.html|access-date=2012-09-25|website=New Kosova Report|archive-date=4 mars 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304203718/http://newkosovareport.com/200909231966/Culture-and-Sports/vanessa-redgrave-kosovo-makes-me-happy.html|url-status=dead}}</ref> Berisha deklaroi se PriFilmFest u frymëzua nga Festivali i Filmit në kryeqytetin e [[Bosnja dhe Hercegovina|Bosnje Hercegovinës]],atë të Sarajeves, i cili e kishte "brenduar qytetin ndërkombëtarisht". <ref name="openair"/> Si pjesë e ngjarjes, fituesit do të merrnin secili një statujë të quajtur Hynjeshë e Artë, e cila bazohej në "Hyjnesha në fronit", një figurë terrakote nga periudha [[Neoliti|neolitike]] që u zbulua në Kosovë në vitin 1960 dhe ishte bërë simboli i qytetit të Prishtinës. . <ref name="prishtinapress">{{Cite web|last=Indiano|first=Andrea|date=2011-09-15|title=Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest|url=http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|archive-date=2011-10-08|access-date=2012-09-25|website=Prishtina Press}}</ref> <ref name="autogenerated1">{{Cite web|last=Thorpe|first=Nick|date=2007-06-04|title=Kosovo contest for state symbols|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6718105.stm|access-date=2008-02-21|website=BBC|location=Pristina}}</ref> Themeluesit e PriFilmFest janë: Vjosa Berisha, Orhan Kerkezi, Fatos Berisha dhe Faton Hasimja. <ref name="founders">{{Cite web|title=Founders|url=http://www.prifilmfest.org/english/founders.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20150924081649/http://www.prifilmfest.org/english/founders.html|archive-date=2015-09-24|access-date=2012-10-04|website=PriFilmFest.org}}</ref> == Forumi PriFilm == Duke filluar me edicionin e dytë në vitin 2010, PriFilmFest lançoi një grup bashkëprodhimi të quajtur PriFilm Forum. Ai përbëhej nga seminare, punëtori dhe diskutime të dizajnuara për të lidhur kineastët kosovarë me ata në vendet fqinje. Punëtoria dyditore në vitin 2010 mblodhi së bashku kineastët nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia, Mali i Zi dhe Serbia; ata dëgjuan prezantime nga profesionistë të bashkëprodhimit, duke përfshirë EAVE (Sipërmarrësit Audio-Visualë Evropianë), Medienboard (Fondi Gjerman i Filmit) dhe Robert Bosch Stiftung. Producentët dhe kineastët nga Bosnja, Kroacia dhe Bullgaria ndanë përvojat e tyre. == PriFilmFest 2009 == Edicioni i parë u zhvillua nga 22 shtator deri më 30 shtator 2009. Slogani për edicionin e parë ishte "Fillimi...", i cili i referohej citimit të [[Humphrey Bogart]] në ''Casablanca'' : "Ky është fillimi i një miqësie të bukur". <ref name="openair"/> Aktorja [[Vanessa Redgrave]], e cila kishte punuar në shumë kauza bamirësie në Kosovë, ishte mikpritëse e ngjarjes. <ref name="openair" /> <ref name="NKR"/> Berisha deklaroi se Kosova po përpiqej të presë ngjarje që zhvendosin vëmendjen e mediave nga politika dhe se filmat në konkurs përfshijnë hyrje nga Ballkani, Gjermania, Britania e Madhe dhe Afganistani. <ref name="openair" /> Shfaqja u hap me premierën botërore të " ''[[Lindje, perëndim, lindje|Lindje, Perëndim, Lindje]]'' " e [[Gjergj Xhuvani|Gjergj Xhuvanit]] : Sprinti i fundit. <ref name="southeast">{{Cite web|last=Bislimi|first=Bekhim|date=2009-11-10|title=Kosovo's Film Fest: A Good Start with Vanessa Redgrave|url=http://www.southeast-europe.eu/map/kosovo/film6/kosovos-film-fest.html|url-status=dead|archive-url=https://archive.today/20130213065000/http://www.southeast-europe.eu/map/kosovo/film6/kosovos-film-fest.html|archive-date=2013-02-13|access-date=2012-09-25|website=www.southeasteurope.eu}}</ref> Veprimtaria përfshinte filma konkurrues dhe jokonkurrues. <ref name="southeast" /> U dhanë gjashtë çmime. Aktiviteti shfaqi vetëm një film kosovar: ''Përtej rrugës'' nga Yll Çitaku. Megjithatë, filmi nuk u kualifikua për në seksionin konkurrues, sepse ishte filmuar në formatin e kamerës dixhitale. <ref name="openair" /> Festivali gjithashtu nxiti diskutime mes kineastëve dhe publikut se si të ndihmohet filmbërja në Kosovë. <ref name="openair" /> === Juria === Personat e mëposhtëm shërbyen si juri për festivalin. * [[Isa Qosja]], regjisor filmi. Kryetari i jurisë. * Marcel Maiga, organizatori i festivalit. * David Gothard, regjisor. * Mira Staleva, zv.drejtoreshë e Sofjes IFF . * [[Saimir Kumbaro]], regjisor. === Çmimet === Burimi: Faqja e internetit PriFilmFest <ref name="awards2009">{{Cite web|title=Awards 2009|url=http://www.prifilmfest.org/english/awards2009.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140407080214/http://prifilmfest.org/english/awards2009.html|archive-date=2014-04-07|access-date=2012-09-25|website=PriFilmFest.org}}</ref> dhe faqja e Evropës Juglindore. <ref name="southeast"/> {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Borë''''' | Aida Begiq |- | Regjisori më i mirë | ''Lufta e Opiumit'' | drejtor: Siddiq Barmak |- | Aktori më i mirë | ''Të gjallët dhe të vdekurit'' | i panjohur <ref group="note">The PriFilmFest website listed "The crew of actors" as the best actor.</ref> |- | Aktorja më e mirë | ''Unë jam nga Titov Velesi'' | '''Labina Mitevska''' |- | Çmimi special i jurisë | '''''[[Lindje, perëndim, lindje|Lindje, Perëndim, Lindje: Sprinti i fundit]]''''' | [[Gjergj Xhuvani]] |- | Përmendja speciale e jurisë për filmin më të mirë | '''''Unë jam nga Titov Velesi''''' | -- |- | Çmimi i audiencës | '''''[[Koha e Kometës|Koha e kometës]]''''' | drejtor: Fatmir Koçi |- |} == PriFilmFest 2010 == Edicioni i dytë u zhvillua nga 22 shtator deri më 29 shtator 2010. Aktori italian [[Franco Nero]] mori pjesë. <ref name="second_posting">{{Cite web|last=Hasimja|first=Milot|date=2010-09-22|title=A week with "PriFilmFest"|url=http://www.kosovotwopointzero.com/en/what-and-where/nedelja-sa-prifilmfest-23-09-2010|access-date=2012-09-25|website=Kosovo 20 What & Where}}{{Lidhje e vdekur}}</ref> Eva Orner, e cila fitoi një Oskar për dokumentarin ''Taxi to the Dark Side'', hapi ngjarjen dhe kryesoi jurinë. Festivali përfshinte shfaqje speciale të " ''Libanit'' " të Samuel Maozit, " ''[[The Ghost (2010 film)|Shkrimtari fantazmë]]'' " i [[Roman Polański|Roman Polanskit]], " ''Angelus Hiroshimae'' " i [[Franco Nero|Franko Nero]], "Muajtë e mjaltit" të Goran Paskaljeviqit ''(Medeni mesec)'' dhe " ''[[Dossier K.|Dosja K]]'' " e Jan Verheyen . Gjithashtu u prezantuan dhjetë filma me gjatësi të mesme. Ambasada Italiane prezantoi ''Retrospektivën Italiane e'' cila përfshinte pesë filma të regjisorit Gianni Amelio . <ref name="second_posting" /> Slogani i festivalit u ndryshua në "Miqësia vazhdon. . ." <ref name="prishtinapress"/> === Çmimet === {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Në Rrugë (Na putu)''''' | -- |- | Regjia më e mirë | ''Tehroun'' (Teheran) | '''Nader T. Homavoun''' |- | Aktori më i mirë <ref group="note">The [[Bekim Fehmiu]] Award for Best Actor is given by Kosovo's Ministry of Culture.</ref> | ''[[Der Albaner|Shqiptari]]'' | '''[[Nik Xhelilaj]]''' |- | Aktorja më e mirë | ''Në Rrugë (Na putu)'' | '''Zrinka Cvitesiq''' |- | Mirënjohje të veçanta nga juria | ''I gjallë'' <br /><br /> ''Nëse dua të fishkëlloj, unë fishkëlloj'' | ''Artan Minarolli''<br /><br /> ''Florin Şerban'' |- | Çmimi i Medias | '''''Lufta ka mbaruar''''' | Mitko Panov |- | Çmimi i publikut | '''''Gomaret e Kufirit''''' | drejtor: Jeton Ahmetaj |- | Çmimi Special i Jurisë | '''''[[Der Albaner|Shqiptari]]''''' | regjisori: Johannes Naber |- |} == PriFilmFest 2011 == Edicioni i tretë i festivalit u mbajt nga 24 shtatori deri më 1 tetor 2011. <ref name="prishtinapress"/> Ai u hap me ''The Forgiveness of Blood'', një film i regjisorit amerikan Joshua Marston dhe përfundoi në Square 21 me një gala në tapetin e kuq. Presidenti i jurisë ishte Gedeon Burkhard ( ''Basterds Inglourious'' ), i cili kishte paraqitur gjithashtu një film me gjatësi të mesme të quajtur ''Bridges'' . <ref name="third_winners">{{Cite web|title=3rd Edition of PriFilmFest closing night: All the Golden Goddess winners|url=http://www.prifilmfest.org/english/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120518104806/http://www.prifilmfest.org/english/|archive-date=2012-05-18|access-date=2012-09-25|website=PriFilmFest.org}}</ref> Slogani për edicionin e tretë u ndryshua në "Miqësi Përgjithmonë." <ref name="naac"/> <ref name="prishtinapress"/> Edicioni i dytë i Forumit PriFilm u mbajt më 25 dhe 26 shtator, duke lidhur regjisorët dhe producentët botërorë me ata në Kosovë. Prezantuesit përfshinin Sarah Calderon (Karma Films), Satu Elo (EAVE), Bernd Buder ( Festivali Ndërkombëtar i Filmit në Berlin ), Roshanak Behesht Nedjad (Flying Moon), David Grumbach (regjisor francez) dhe Elma Tataragic (Përzgjedhës i Programit, Festivali i Filmit në Sarajevë ) . <ref name="prishtinapress"/> </ref> <ref name="third_winners"/> <ref name="second_forum">{{Cite web|title=Final Agenda of the PRIFILMFORUM, 2nd EDITION OF THE PriFilmFORUM (25/26 SEPTEMBER 2011)|url=http://www.prifilmfest.org/english/prifilmforum.html|url-status=dead|archive-url=https://archive.today/20130415151540/http://www.prifilmfest.org/english/prifilmforum.html|archive-date=2013-04-15|access-date=2012-09-26|website=PriFilmFest.org}}</ref> === Çmimet === Burimi: Faqja e PriFilmFest. <ref name="third_winners"/> {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Dashnori''''' | regjisor: Cătălin Mitulescu |- | Çmimi special i jurisë | '''''Punk nuk ka vdekur''''' | regjisor: Vladimir Blazevski |- | Regjisori më i mirë | ''Strehim'' | '''Dragomir Sholey''' |- | Aktori më i mirë | ''Dashnori'' | '''George Piştereanu''' |- | Aktorja më e mirë | ''[[Amnistia|Amnisti]]'' | '''[[Luljeta Bitri|Luli Bitri]]''' |- | Silver Goddess - Filmi më i mirë në kategorinë e gjatësisë së mesme | '''''Baba''''' | drejtor: Umut Dag |- | Përmendja speciale e jurisë | '''''Dhoma 304''''' | regjisor: Birgitte Stærmose |- | Çmimi i publikut | '''''[[Amnistia|Amnisti]]''''' | regjisor: Bujar Alimani |- | Çmimi i jurisë mediatike - Filmi më i mirë | '''''Dëshpërimi ynë i madh''''' | regjisori: Seyfi Teoman</img> |} == PriFest 2012 == Edicioni i katërt u mbajt nga 24 shtatori deri më 1 tetor 2012. === Juria === Juria për edicionin e katërt u nda në katër grupe: <ref name="jury2012">{{Cite web|title=Jury & Awards. PriFest. 24 September|url=http://www.prifest.org/?id=10&l=en|access-date=2012-09-25|website=PriFilmFest.org}}</ref> * Juria e Programit të Konkursit: Daniela Weber, David Gothard dhe Blerta Zeqiri * Juria e programit Honey & Blood: David Gant, Sylvia Stevens dhe Barbara Lorey de Lacharierre * Juria e Programit të Mesme: Alban Ukaj, Nikola Ljuca dhe Igor A. Nola * Juria mediatike: Arbana Osmani, Kushtrim Sudiku dhe Adriane Pajaziti === Çmimet === Burimi: Faqja e internetit PriFest. <ref name="fourth_winners">{{Cite web|title=Three Awards for Three Worlds at Fourth Edition of PriFest|url=http://www.prifest.org/?id=3&n=29&l=en|access-date=2012-11-27|website=Prifest.org}}</ref> {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Tre botë''''' | regjisor: Catherine Corsini |- | Çmimi special i jurisë | '''''Avé''''' | regjisori: Konstantin Bojanov |- | Regjisori më i mirë | kravatë: ''Kuma''<br /><br /><br /><br /> ''Vetëm era'' | kravatë: '''Umut Dag'''<br /><br /><br /><br />'''Bence Fliegauf''' |- | Aktori më i mirë | ''I penduari'' | '''Nabil Asli''' |- | Aktorja më e mirë | ''Tre botë'' | '''[[Arta Dobroshi]]''' |- | Përmendja speciale e jurisë | '''''Shtëpia''''' | Zuzana Liová |- | Red Goddess - kategoria e filmit ballkanik ''Mjaltë dhe gjak'' | '''''Paradë''''' | Srgjan Dragojeviq |- | Perëndesha e argjendtë - Programi i gjatësisë së mesme | '''''I gjerë''''' | regjisor: Rolf van Ejik |- | Çmimi i Medias | '''''Tre botë''''' | regjisor: Catherine Corsini |- | Çmimi i publikut | '''''Agnus Dei''''' | Agim Sopi |- |} == Shih edhe == * [[Prishtina]] * [[Rajoni i Prishtinës]] * [[Komuna e Prishtinës]] == Referime == [[Kategoria:Faqe me përkthime të pashqyrtuara]] 40j2z359rd54yjohheaui34fpzqgwge 2465012 2465011 2022-07-24T08:14:36Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki {| class="infobox vevent" |+ class="infobox-title summary" id="4" |Festivali Ndërkombëtar i Filmit në Prishtinë- Prifest ! class="infobox-label" scope="row" | Vendndodhja | class="infobox-data" | [[Pristina|Prishtinë]], [[Kosovo|Kosovë]] |- class="infobox-label" scope="row" ! class="infobox-label" scope="row" | Themeluar | class="infobox-data" | 2009 |- ! class="infobox-label" scope="row" | Çmimet | class="infobox-data" | Perëndeshë e Artë |- ! class="infobox-label" scope="row" | Gjuhe | class="infobox-data" | Ndërkombëtare |- class="infobox-data" ! class="infobox-label" scope="row" | Faqja e internetit | class="infobox-data" | <span class="url">[http://Prifest.org prifest.org]</span> |} '''Festivali Ndërkombëtar i Filmit në Prishtinë''', i njohur gjithashtu si '''Festivali i Filmit në Prishtinë''' dhe '''PriFilmFest''', është një festival filmi që mbahet çdo vit në [[Prishtina|Prishtinë]], [[Kosova|Kosovë]], që shfaq prodhime të njohura ndërkombëtare të kinemasë në [[Ballkani|rajonin e Ballkanit]] dhe më gjerë, dhe tërheq vëmendjen në [[Industria e filmit|industrinë e filmit]] kosovar. Ajo u krijua pas [[Shpallja e Pavarësisë së Kosovës|shpalljes së pavarësisë së Kosovës në vitin 2008]] . Festivali i parë u mbajt në vitin 2009 dhe prezantoi aktoren [[Vanessa Redgrave]] . Edicioni i 7-të i festivalit, u mbajt kështu në [[Tirana|Tiranë]], [[Shqipëria|Shqipëri]] më 24 dhe 25 prill dhe ai edicion u emërua në "PriFest në Ekzil", pasi nuk kishin ndihmë financiare nga Ministria e Kulturës së Kosovës.Kjo ishte edhe arsyeja se pse PriFest nuk u mbajt në vitin 2015. <ref>{{Cite web|title=PriFest in exile, Minister of Culture responsible|url=http://www.prifest.org/?id=3&n=187&l=en|website=PriFest}}</ref> <ref>{{Cite web|title=PriFest cancelled owing to lack of state support|url=http://www.cineuropa.org/nw.aspx?t=newsdetail&l=en&did=288271|website=Cineuropa}}</ref> == Historia == Pas [[Shpallja e Pavarësisë së Kosovës|pavarësisë së saj në vitin 2008]], Kosova kërkoi mënyra për të promovuar imazhin e saj kulturor dhe artistik. Vjosa Berisha "dizenjoi një projekt për promovimin e Kosovës në nivel ndërkombëtar dhe ndërtimin e një imazhi më të mirë për Kosovën." Projekti u bë PriFilmFest; Berisha shërbeu si drejtor artistik. <ref name="naac">{{Cite web|title=Our Fellow Vjosa Berisha Promoting Kosova|url=http://naac-hf.org/general/our-fellow-vjosa-berisha-promoting-kosova|access-date=2012-09-25|website=National Albanian American Council|publisher=Hope Fellowships}}{{Lidhje e vdekur}}</ref> Organizatorët paraqitën një propozim për festivalin për qershor 2009, me aktoren Vanessa Redgrave që shërbente si Kryetare e Bordit. <ref name="withoutabox">{{Cite web|title=PriFilmFest - Prishtina International Film Festival 1 Annual June 05, 2009 to June 12, 2009|url=https://www.withoutabox.com/03film/03t_fin/03t_fin_fest_01over.php?festival_id=7486|access-date=2012-09-26|website=Without A Box|archive-date=3 mars 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160303234325/https://www.withoutabox.com/03film/03t_fin/03t_fin_fest_01over.php?festival_id=7486|url-status=dead}}</ref> Ai u riplanifikua për në shtator. Në Tetor të vitit 2009 , është bërë një nga pesë festivalet aktive të filmit kosovar që kanë dalë nga viti 2002. <ref name="openair">{{Cite web|last=Kassapoli|first=Veton|date=2009-10-15|title=Kosovo's cinema, a new beginning|url=http://www.balcanicaucaso.org/eng/Regions-and-countries/Kosovo/Kosovo-s-cinema-a-new-beginning-47243|access-date=2012-09-25|website=Balcani Caucaso}}</ref> PriFilmFest ka postuar se misioni i tij ishte “të hapë dyert e shtetit më të ri në botë, Kosovës, të mirëpresë kulturat e ndryshme të botës përmes kinemasë, duke e përdorur atë si një medium për të promovuar dialogun e hapur ndërmjet kulturave dhe kombeve”. Ai solli regjisorë dhe producentë ndërkombëtarë dhe promovon filma të metrazhit të shkurtë e të gjatë kosovarë. Organizatorët e saj kanë deklaruar se Kosova nuk duhet të njihet vetëm për ngjarjet politike, por për kulturën e saj. <ref name="NKR">{{Cite web|date=2009-09-23|title=Vanessa Redgrave: Kosovo makes me happy|url=http://www.newkosovareport.com/200909231966/Culture-and-Sports/vanessa-redgrave-kosovo-makes-me-happy.html|access-date=2012-09-25|website=New Kosova Report|archive-date=4 mars 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304203718/http://newkosovareport.com/200909231966/Culture-and-Sports/vanessa-redgrave-kosovo-makes-me-happy.html|url-status=dead}}</ref> Berisha deklaroi se PriFilmFest u frymëzua nga Festivali i Filmit në kryeqytetin e [[Bosnja dhe Hercegovina|Bosnje Hercegovinës]],atë të Sarajeves, i cili e kishte "brenduar qytetin ndërkombëtarisht". <ref name="openair"/> Si pjesë e ngjarjes, fituesit do të merrnin secili një statujë të quajtur Hynjeshë e Artë, e cila bazohej në "Hyjnesha në fronit", një figurë terrakote nga periudha [[Neoliti|neolitike]] që u zbulua në Kosovë në vitin 1960 dhe ishte bërë simboli i qytetit të Prishtinës. . <ref name="prishtinapress">{{Cite web|last=Indiano|first=Andrea|date=2011-09-15|title=Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest|url=http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|archive-date=2011-10-08|access-date=2012-09-25|website=Prishtina Press}}</ref> <ref name="autogenerated1">{{Cite web|last=Thorpe|first=Nick|date=2007-06-04|title=Kosovo contest for state symbols|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6718105.stm|access-date=2008-02-21|website=BBC|location=Pristina}}</ref> Themeluesit e PriFilmFest janë: Vjosa Berisha, Orhan Kerkezi, Fatos Berisha dhe Faton Hasimja. <ref name="founders">{{Cite web|title=Founders|url=http://www.prifilmfest.org/english/founders.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20150924081649/http://www.prifilmfest.org/english/founders.html|archive-date=2015-09-24|access-date=2012-10-04|website=PriFilmFest.org}}</ref> == Forumi PriFilm == Duke filluar me edicionin e dytë në vitin 2010, PriFilmFest lançoi një grup bashkëprodhimi të quajtur PriFilm Forum. Ai përbëhej nga seminare, punëtori dhe diskutime të dizajnuara për të lidhur kineastët kosovarë me ata në vendet fqinje. Punëtoria dyditore në vitin 2010 mblodhi së bashku kineastët nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia, Mali i Zi dhe Serbia; ata dëgjuan prezantime nga profesionistë të bashkëprodhimit, duke përfshirë EAVE (Sipërmarrësit Audio-Visualë Evropianë), Medienboard (Fondi Gjerman i Filmit) dhe Robert Bosch Stiftung. Producentët dhe kineastët nga Bosnja, Kroacia dhe Bullgaria ndanë përvojat e tyre. == PriFilmFest 2009 == Edicioni i parë u zhvillua nga 22 shtator deri më 30 shtator 2009. Slogani për edicionin e parë ishte "Fillimi...", i cili i referohej citimit të [[Humphrey Bogart]] në ''Casablanca'' : "Ky është fillimi i një miqësie të bukur". <ref name="openair"/> Aktorja [[Vanessa Redgrave]], e cila kishte punuar në shumë kauza bamirësie në Kosovë, ishte mikpritëse e ngjarjes. <ref name="openair" /> <ref name="NKR"/> Berisha deklaroi se Kosova po përpiqej të presë ngjarje që zhvendosin vëmendjen e mediave nga politika dhe se filmat në konkurs përfshijnë hyrje nga Ballkani, Gjermania, Britania e Madhe dhe Afganistani. <ref name="openair" /> Shfaqja u hap me premierën botërore të " ''[[Lindje, perëndim, lindje|Lindje, Perëndim, Lindje]]'' " e [[Gjergj Xhuvani|Gjergj Xhuvanit]] : Sprinti i fundit. <ref name="southeast">{{Cite web|last=Bislimi|first=Bekhim|date=2009-11-10|title=Kosovo's Film Fest: A Good Start with Vanessa Redgrave|url=http://www.southeast-europe.eu/map/kosovo/film6/kosovos-film-fest.html|url-status=dead|archive-url=https://archive.today/20130213065000/http://www.southeast-europe.eu/map/kosovo/film6/kosovos-film-fest.html|archive-date=2013-02-13|access-date=2012-09-25|website=www.southeasteurope.eu}}</ref> Veprimtaria përfshinte filma konkurrues dhe jokonkurrues. <ref name="southeast" /> U dhanë gjashtë çmime. Aktiviteti shfaqi vetëm një film kosovar: ''Përtej rrugës'' nga Yll Çitaku. Megjithatë, filmi nuk u kualifikua për në seksionin konkurrues, sepse ishte filmuar në formatin e kamerës dixhitale. <ref name="openair" /> Festivali gjithashtu nxiti diskutime mes kineastëve dhe publikut se si të ndihmohet filmbërja në Kosovë. <ref name="openair" /> === Juria === Personat e mëposhtëm shërbyen si juri për festivalin. * [[Isa Qosja]], regjisor filmi. Kryetari i jurisë. * Marcel Maiga, organizatori i festivalit. * David Gothard, regjisor. * Mira Staleva, zv.drejtoreshë e Sofjes IFF . * [[Saimir Kumbaro]], regjisor. === Çmimet === Burimi: Faqja e internetit PriFilmFest <ref name="awards2009">{{Cite web|title=Awards 2009|url=http://www.prifilmfest.org/english/awards2009.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140407080214/http://prifilmfest.org/english/awards2009.html|archive-date=2014-04-07|access-date=2012-09-25|website=PriFilmFest.org}}</ref> dhe faqja e Evropës Juglindore. <ref name="southeast"/> {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Borë''''' | Aida Begiq |- | Regjisori më i mirë | ''Lufta e Opiumit'' | drejtor: Siddiq Barmak |- | Aktori më i mirë | ''Të gjallët dhe të vdekurit'' | i panjohur <ref>The PriFilmFest website listed "The crew of actors" as the best actor.</ref> |- | Aktorja më e mirë | ''Unë jam nga Titov Velesi'' | '''Labina Mitevska''' |- | Çmimi special i jurisë | '''''[[Lindje, perëndim, lindje|Lindje, Perëndim, Lindje: Sprinti i fundit]]''''' | [[Gjergj Xhuvani]] |- | Përmendja speciale e jurisë për filmin më të mirë | '''''Unë jam nga Titov Velesi''''' | -- |- | Çmimi i audiencës | '''''[[Koha e Kometës|Koha e kometës]]''''' | drejtor: Fatmir Koçi |- |} == PriFilmFest 2010 == Edicioni i dytë u zhvillua nga 22 shtator deri më 29 shtator 2010. Aktori italian [[Franco Nero]] mori pjesë. <ref name="second_posting">{{Cite web|last=Hasimja|first=Milot|date=2010-09-22|title=A week with "PriFilmFest"|url=http://www.kosovotwopointzero.com/en/what-and-where/nedelja-sa-prifilmfest-23-09-2010|access-date=2012-09-25|website=Kosovo 20 What & Where}}{{Lidhje e vdekur}}</ref> Eva Orner, e cila fitoi një Oskar për dokumentarin ''Taxi to the Dark Side'', hapi ngjarjen dhe kryesoi jurinë. Festivali përfshinte shfaqje speciale të " ''Libanit'' " të Samuel Maozit, " ''[[The Ghost (2010 film)|Shkrimtari fantazmë]]'' " i [[Roman Polański|Roman Polanskit]], " ''Angelus Hiroshimae'' " i [[Franco Nero|Franko Nero]], "Muajtë e mjaltit" të Goran Paskaljeviqit ''(Medeni mesec)'' dhe " ''[[Dossier K.|Dosja K]]'' " e Jan Verheyen . Gjithashtu u prezantuan dhjetë filma me gjatësi të mesme. Ambasada Italiane prezantoi ''Retrospektivën Italiane e'' cila përfshinte pesë filma të regjisorit Gianni Amelio . <ref name="second_posting" /> Slogani i festivalit u ndryshua në "Miqësia vazhdon. . ." <ref name="prishtinapress"/> === Çmimet === {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Në Rrugë (Na putu)''''' | -- |- | Regjia më e mirë | ''Tehroun'' (Teheran) | '''Nader T. Homavoun''' |- | Aktori më i mirë <ref>The [[Bekim Fehmiu]] Award for Best Actor is given by Kosovo's Ministry of Culture.</ref> | ''[[Der Albaner|Shqiptari]]'' | '''[[Nik Xhelilaj]]''' |- | Aktorja më e mirë | ''Në Rrugë (Na putu)'' | '''Zrinka Cvitesiq''' |- | Mirënjohje të veçanta nga juria | ''I gjallë'' <br /><br /> ''Nëse dua të fishkëlloj, unë fishkëlloj'' | ''Artan Minarolli''<br /><br /> ''Florin Şerban'' |- | Çmimi i Medias | '''''Lufta ka mbaruar''''' | Mitko Panov |- | Çmimi i publikut | '''''Gomaret e Kufirit''''' | drejtor: Jeton Ahmetaj |- | Çmimi Special i Jurisë | '''''[[Der Albaner|Shqiptari]]''''' | regjisori: Johannes Naber |- |} == PriFilmFest 2011 == Edicioni i tretë i festivalit u mbajt nga 24 shtatori deri më 1 tetor 2011. <ref name="prishtinapress"/> Ai u hap me ''The Forgiveness of Blood'', një film i regjisorit amerikan Joshua Marston dhe përfundoi në Square 21 me një gala në tapetin e kuq. Presidenti i jurisë ishte Gedeon Burkhard ( ''Basterds Inglourious'' ), i cili kishte paraqitur gjithashtu një film me gjatësi të mesme të quajtur ''Bridges'' . <ref name="third_winners">{{Cite web|title=3rd Edition of PriFilmFest closing night: All the Golden Goddess winners|url=http://www.prifilmfest.org/english/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120518104806/http://www.prifilmfest.org/english/|archive-date=2012-05-18|access-date=2012-09-25|website=PriFilmFest.org}}</ref> Slogani për edicionin e tretë u ndryshua në "Miqësi Përgjithmonë." <ref name="naac"/> <ref name="prishtinapress"/> Edicioni i dytë i Forumit PriFilm u mbajt më 25 dhe 26 shtator, duke lidhur regjisorët dhe producentët botërorë me ata në Kosovë. Prezantuesit përfshinin Sarah Calderon (Karma Films), Satu Elo (EAVE), Bernd Buder ( Festivali Ndërkombëtar i Filmit në Berlin ), Roshanak Behesht Nedjad (Flying Moon), David Grumbach (regjisor francez) dhe Elma Tataragic (Përzgjedhës i Programit, Festivali i Filmit në Sarajevë ) . <ref name="prishtinapress"/> </ref> <ref name="third_winners"/> <ref name="second_forum">{{Cite web|title=Final Agenda of the PRIFILMFORUM, 2nd EDITION OF THE PriFilmFORUM (25/26 SEPTEMBER 2011)|url=http://www.prifilmfest.org/english/prifilmforum.html|url-status=dead|archive-url=https://archive.today/20130415151540/http://www.prifilmfest.org/english/prifilmforum.html|archive-date=2013-04-15|access-date=2012-09-26|website=PriFilmFest.org}}</ref> === Çmimet === Burimi: Faqja e PriFilmFest. <ref name="third_winners"/> {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Dashnori''''' | regjisor: Cătălin Mitulescu |- | Çmimi special i jurisë | '''''Punk nuk ka vdekur''''' | regjisor: Vladimir Blazevski |- | Regjisori më i mirë | ''Strehim'' | '''Dragomir Sholey''' |- | Aktori më i mirë | ''Dashnori'' | '''George Piştereanu''' |- | Aktorja më e mirë | ''[[Amnistia|Amnisti]]'' | '''[[Luljeta Bitri|Luli Bitri]]''' |- | Silver Goddess - Filmi më i mirë në kategorinë e gjatësisë së mesme | '''''Baba''''' | drejtor: Umut Dag |- | Përmendja speciale e jurisë | '''''Dhoma 304''''' | regjisor: Birgitte Stærmose |- | Çmimi i publikut | '''''[[Amnistia|Amnisti]]''''' | regjisor: Bujar Alimani |- | Çmimi i jurisë mediatike - Filmi më i mirë | '''''Dëshpërimi ynë i madh''''' | regjisori: Seyfi Teoman</img> |} == PriFest 2012 == Edicioni i katërt u mbajt nga 24 shtatori deri më 1 tetor 2012. === Juria === Juria për edicionin e katërt u nda në katër grupe: <ref name="jury2012">{{Cite web|title=Jury & Awards. PriFest. 24 September|url=http://www.prifest.org/?id=10&l=en|access-date=2012-09-25|website=PriFilmFest.org}}</ref> * Juria e Programit të Konkursit: Daniela Weber, David Gothard dhe Blerta Zeqiri * Juria e programit Honey & Blood: David Gant, Sylvia Stevens dhe Barbara Lorey de Lacharierre * Juria e Programit të Mesme: Alban Ukaj, Nikola Ljuca dhe Igor A. Nola * Juria mediatike: Arbana Osmani, Kushtrim Sudiku dhe Adriane Pajaziti === Çmimet === Burimi: Faqja e internetit PriFest. <ref name="fourth_winners">{{Cite web|title=Three Awards for Three Worlds at Fourth Edition of PriFest|url=http://www.prifest.org/?id=3&n=29&l=en|access-date=2012-11-27|website=Prifest.org}}</ref> {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Tre botë''''' | regjisor: Catherine Corsini |- | Çmimi special i jurisë | '''''Avé''''' | regjisori: Konstantin Bojanov |- | Regjisori më i mirë | kravatë: ''Kuma''<br /><br /><br /><br /> ''Vetëm era'' | kravatë: '''Umut Dag'''<br /><br /><br /><br />'''Bence Fliegauf''' |- | Aktori më i mirë | ''I penduari'' | '''Nabil Asli''' |- | Aktorja më e mirë | ''Tre botë'' | '''[[Arta Dobroshi]]''' |- | Përmendja speciale e jurisë | '''''Shtëpia''''' | Zuzana Liová |- | Red Goddess - kategoria e filmit ballkanik ''Mjaltë dhe gjak'' | '''''Paradë''''' | Srgjan Dragojeviq |- | Perëndesha e argjendtë - Programi i gjatësisë së mesme | '''''I gjerë''''' | regjisor: Rolf van Ejik |- | Çmimi i Medias | '''''Tre botë''''' | regjisor: Catherine Corsini |- | Çmimi i publikut | '''''Agnus Dei''''' | Agim Sopi |- |} == Shih edhe == * [[Prishtina]] * [[Rajoni i Prishtinës]] * [[Komuna e Prishtinës]] == Referime == gd1qxh0gpf3lf50n8d0hk6pa9jv5aeb 2465013 2465012 2022-07-24T08:17:18Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki {| class="infobox vevent" |+ class="infobox-title summary" id="4" |Festivali Ndërkombëtar i Filmit në Prishtinë<br>PriFilmFest ! class="infobox-label" scope="row" | Vendndodhja | class="infobox-data" | [[Pristina|Prishtinë]], [[Kosovo|Kosovë]] |- class="infobox-label" scope="row" ! class="infobox-label" scope="row" | Themeluar | class="infobox-data" | 2009 |- ! class="infobox-label" scope="row" | Çmimet | class="infobox-data" | Perëndeshë e Artë |- ! class="infobox-label" scope="row" | Gjuhe | class="infobox-data" | Ndërkombëtare |- class="infobox-data" ! class="infobox-label" scope="row" | Faqja e internetit | class="infobox-data" | <span class="url">[http://Prifest.org prifest.org]</span> |} '''Festivali Ndërkombëtar i Filmit në Prishtinë''', i njohur gjithashtu si '''Festivali i Filmit në Prishtinë''' dhe '''PriFilmFest''', është një festival filmi që mbahet çdo vit në [[Prishtina|Prishtinë]], [[Kosova|Kosovë]], që shfaq prodhime të njohura ndërkombëtare të kinemasë në [[Ballkani|rajonin e Ballkanit]] dhe më gjerë, dhe tërheq vëmendjen në [[Industria e filmit|industrinë e filmit]] kosovar. Ajo u krijua pas [[Shpallja e Pavarësisë së Kosovës|shpalljes së pavarësisë së Kosovës në vitin 2008]] . Festivali i parë u mbajt në vitin 2009 dhe prezantoi aktoren [[Vanessa Redgrave]] . Edicioni i 7-të i festivalit, u mbajt kështu në [[Tirana|Tiranë]], [[Shqipëria|Shqipëri]] më 24 dhe 25 prill dhe ai edicion u emërua në "PriFest në Ekzil", pasi nuk kishin ndihmë financiare nga Ministria e Kulturës së Kosovës.Kjo ishte edhe arsyeja se pse PriFest nuk u mbajt në vitin 2015. <ref>{{Cite web|title=PriFest in exile, Minister of Culture responsible|url=http://www.prifest.org/?id=3&n=187&l=en|website=PriFest}}</ref> <ref>{{Cite web|title=PriFest cancelled owing to lack of state support|url=http://www.cineuropa.org/nw.aspx?t=newsdetail&l=en&did=288271|website=Cineuropa}}</ref> == Historia == Pas [[Shpallja e Pavarësisë së Kosovës|pavarësisë së saj në vitin 2008]], Kosova kërkoi mënyra për të promovuar imazhin e saj kulturor dhe artistik. Vjosa Berisha "dizenjoi një projekt për promovimin e Kosovës në nivel ndërkombëtar dhe ndërtimin e një imazhi më të mirë për Kosovën." Projekti u bë PriFilmFest; Berisha shërbeu si drejtor artistik. <ref name="naac">{{Cite web|title=Our Fellow Vjosa Berisha Promoting Kosova|url=http://naac-hf.org/general/our-fellow-vjosa-berisha-promoting-kosova|access-date=2012-09-25|website=National Albanian American Council|publisher=Hope Fellowships}}{{Lidhje e vdekur}}</ref> Organizatorët paraqitën një propozim për festivalin për qershor 2009, me aktoren Vanessa Redgrave që shërbente si Kryetare e Bordit. <ref name="withoutabox">{{Cite web|title=PriFilmFest - Prishtina International Film Festival 1 Annual June 05, 2009 to June 12, 2009|url=https://www.withoutabox.com/03film/03t_fin/03t_fin_fest_01over.php?festival_id=7486|access-date=2012-09-26|website=Without A Box|archive-date=3 mars 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160303234325/https://www.withoutabox.com/03film/03t_fin/03t_fin_fest_01over.php?festival_id=7486|url-status=dead}}</ref> Ai u riplanifikua për në shtator. Në Tetor të vitit 2009 , është bërë një nga pesë festivalet aktive të filmit kosovar që kanë dalë nga viti 2002. <ref name="openair">{{Cite web|last=Kassapoli|first=Veton|date=2009-10-15|title=Kosovo's cinema, a new beginning|url=http://www.balcanicaucaso.org/eng/Regions-and-countries/Kosovo/Kosovo-s-cinema-a-new-beginning-47243|access-date=2012-09-25|website=Balcani Caucaso}}</ref> PriFilmFest ka postuar se misioni i tij ishte “të hapë dyert e shtetit më të ri në botë, Kosovës, të mirëpresë kulturat e ndryshme të botës përmes kinemasë, duke e përdorur atë si një medium për të promovuar dialogun e hapur ndërmjet kulturave dhe kombeve”. Ai solli regjisorë dhe producentë ndërkombëtarë dhe promovon filma të metrazhit të shkurtë e të gjatë kosovarë. Organizatorët e saj kanë deklaruar se Kosova nuk duhet të njihet vetëm për ngjarjet politike, por për kulturën e saj. <ref name="NKR">{{Cite web|date=2009-09-23|title=Vanessa Redgrave: Kosovo makes me happy|url=http://www.newkosovareport.com/200909231966/Culture-and-Sports/vanessa-redgrave-kosovo-makes-me-happy.html|access-date=2012-09-25|website=New Kosova Report|archive-date=4 mars 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304203718/http://newkosovareport.com/200909231966/Culture-and-Sports/vanessa-redgrave-kosovo-makes-me-happy.html|url-status=dead}}</ref> Berisha deklaroi se PriFilmFest u frymëzua nga Festivali i Filmit në kryeqytetin e [[Bosnja dhe Hercegovina|Bosnje Hercegovinës]],atë të Sarajeves, i cili e kishte "brenduar qytetin ndërkombëtarisht". <ref name="openair"/> Si pjesë e ngjarjes, fituesit do të merrnin secili një statujë të quajtur Hynjeshë e Artë, e cila bazohej në "Hyjnesha në fronit", një figurë terrakote nga periudha [[Neoliti|neolitike]] që u zbulua në Kosovë në vitin 1960 dhe ishte bërë simboli i qytetit të Prishtinës. . <ref name="prishtinapress">{{Cite web|last=Indiano|first=Andrea|date=2011-09-15|title=Kosovo is not just about war. The importance of Prishtina International Film Festival – PriFilmFest|url=http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111008122635/http://prishtinapress.info/kosovo-is-not-just-about-war-the-importance-of-prishtina-international-film-festival-prifilmfest/|archive-date=2011-10-08|access-date=2012-09-25|website=Prishtina Press}}</ref> <ref name="autogenerated1">{{Cite web|last=Thorpe|first=Nick|date=2007-06-04|title=Kosovo contest for state symbols|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6718105.stm|access-date=2008-02-21|website=BBC|location=Pristina}}</ref> Themeluesit e PriFilmFest janë: Vjosa Berisha, Orhan Kerkezi, Fatos Berisha dhe Faton Hasimja. <ref name="founders">{{Cite web|title=Founders|url=http://www.prifilmfest.org/english/founders.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20150924081649/http://www.prifilmfest.org/english/founders.html|archive-date=2015-09-24|access-date=2012-10-04|website=PriFilmFest.org}}</ref> == Forumi PriFilm == Duke filluar me edicionin e dytë në vitin 2010, PriFilmFest lançoi një grup bashkëprodhimi të quajtur PriFilm Forum. Ai përbëhej nga seminare, punëtori dhe diskutime të dizajnuara për të lidhur kineastët kosovarë me ata në vendet fqinje. Punëtoria dyditore në vitin 2010 mblodhi së bashku kineastët nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia, Mali i Zi dhe Serbia; ata dëgjuan prezantime nga profesionistë të bashkëprodhimit, duke përfshirë EAVE (Sipërmarrësit Audio-Visualë Evropianë), Medienboard (Fondi Gjerman i Filmit) dhe Robert Bosch Stiftung. Producentët dhe kineastët nga Bosnja, Kroacia dhe Bullgaria ndanë përvojat e tyre. == PriFilmFest 2009 == Edicioni i parë u zhvillua nga 22 shtator deri më 30 shtator 2009. Slogani për edicionin e parë ishte "Fillimi...", i cili i referohej citimit të [[Humphrey Bogart]] në ''Casablanca'' : "Ky është fillimi i një miqësie të bukur". <ref name="openair"/> Aktorja [[Vanessa Redgrave]], e cila kishte punuar në shumë kauza bamirësie në Kosovë, ishte mikpritëse e ngjarjes. <ref name="openair" /> <ref name="NKR"/> Berisha deklaroi se Kosova po përpiqej të presë ngjarje që zhvendosin vëmendjen e mediave nga politika dhe se filmat në konkurs përfshijnë hyrje nga Ballkani, Gjermania, Britania e Madhe dhe Afganistani. <ref name="openair" /> Shfaqja u hap me premierën botërore të " ''[[Lindje, perëndim, lindje|Lindje, Perëndim, Lindje]]'' " e [[Gjergj Xhuvani|Gjergj Xhuvanit]] : Sprinti i fundit. <ref name="southeast">{{Cite web|last=Bislimi|first=Bekhim|date=2009-11-10|title=Kosovo's Film Fest: A Good Start with Vanessa Redgrave|url=http://www.southeast-europe.eu/map/kosovo/film6/kosovos-film-fest.html|url-status=dead|archive-url=https://archive.today/20130213065000/http://www.southeast-europe.eu/map/kosovo/film6/kosovos-film-fest.html|archive-date=2013-02-13|access-date=2012-09-25|website=www.southeasteurope.eu}}</ref> Veprimtaria përfshinte filma konkurrues dhe jokonkurrues. <ref name="southeast" /> U dhanë gjashtë çmime. Aktiviteti shfaqi vetëm një film kosovar: ''Përtej rrugës'' nga Yll Çitaku. Megjithatë, filmi nuk u kualifikua për në seksionin konkurrues, sepse ishte filmuar në formatin e kamerës dixhitale. <ref name="openair" /> Festivali gjithashtu nxiti diskutime mes kineastëve dhe publikut se si të ndihmohet filmbërja në Kosovë. <ref name="openair" /> === Juria === Personat e mëposhtëm shërbyen si juri për festivalin. * [[Isa Qosja]], regjisor filmi. Kryetari i jurisë. * Marcel Maiga, organizatori i festivalit. * David Gothard, regjisor. * Mira Staleva, zv.drejtoreshë e Sofjes IFF . * [[Saimir Kumbaro]], regjisor. === Çmimet === Burimi: Faqja e internetit PriFilmFest <ref name="awards2009">{{Cite web|title=Awards 2009|url=http://www.prifilmfest.org/english/awards2009.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140407080214/http://prifilmfest.org/english/awards2009.html|archive-date=2014-04-07|access-date=2012-09-25|website=PriFilmFest.org}}</ref> dhe faqja e Evropës Juglindore. <ref name="southeast"/> {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Borë''''' | Aida Begiq |- | Regjisori më i mirë | ''Lufta e Opiumit'' | drejtor: Siddiq Barmak |- | Aktori më i mirë | ''Të gjallët dhe të vdekurit'' | i panjohur <ref>The PriFilmFest website listed "The crew of actors" as the best actor.</ref> |- | Aktorja më e mirë | ''Unë jam nga Titov Velesi'' | '''Labina Mitevska''' |- | Çmimi special i jurisë | '''''[[Lindje, perëndim, lindje|Lindje, Perëndim, Lindje: Sprinti i fundit]]''''' | [[Gjergj Xhuvani]] |- | Përmendja speciale e jurisë për filmin më të mirë | '''''Unë jam nga Titov Velesi''''' | -- |- | Çmimi i audiencës | '''''[[Koha e Kometës|Koha e kometës]]''''' | drejtor: Fatmir Koçi |- |} == PriFilmFest 2010 == Edicioni i dytë u zhvillua nga 22 shtator deri më 29 shtator 2010. Aktori italian [[Franco Nero]] mori pjesë. <ref name="second_posting">{{Cite web|last=Hasimja|first=Milot|date=2010-09-22|title=A week with "PriFilmFest"|url=http://www.kosovotwopointzero.com/en/what-and-where/nedelja-sa-prifilmfest-23-09-2010|access-date=2012-09-25|website=Kosovo 20 What & Where}}{{Lidhje e vdekur}}</ref> Eva Orner, e cila fitoi një Oskar për dokumentarin ''Taxi to the Dark Side'', hapi ngjarjen dhe kryesoi jurinë. Festivali përfshinte shfaqje speciale të " ''Libanit'' " të Samuel Maozit, " ''[[The Ghost (2010 film)|Shkrimtari fantazmë]]'' " i [[Roman Polański|Roman Polanskit]], " ''Angelus Hiroshimae'' " i [[Franco Nero|Franko Nero]], "Muajtë e mjaltit" të Goran Paskaljeviqit ''(Medeni mesec)'' dhe " ''[[Dossier K.|Dosja K]]'' " e Jan Verheyen . Gjithashtu u prezantuan dhjetë filma me gjatësi të mesme. Ambasada Italiane prezantoi ''Retrospektivën Italiane e'' cila përfshinte pesë filma të regjisorit Gianni Amelio . <ref name="second_posting" /> Slogani i festivalit u ndryshua në "Miqësia vazhdon. . ." <ref name="prishtinapress"/> === Çmimet === {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Në Rrugë (Na putu)''''' | -- |- | Regjia më e mirë | ''Tehroun'' (Teheran) | '''Nader T. Homavoun''' |- | Aktori më i mirë <ref>The [[Bekim Fehmiu]] Award for Best Actor is given by Kosovo's Ministry of Culture.</ref> | ''[[Der Albaner|Shqiptari]]'' | '''[[Nik Xhelilaj]]''' |- | Aktorja më e mirë | ''Në Rrugë (Na putu)'' | '''Zrinka Cvitesiq''' |- | Mirënjohje të veçanta nga juria | ''I gjallë'' <br /><br /> ''Nëse dua të fishkëlloj, unë fishkëlloj'' | ''Artan Minarolli''<br /><br /> ''Florin Şerban'' |- | Çmimi i Medias | '''''Lufta ka mbaruar''''' | Mitko Panov |- | Çmimi i publikut | '''''Gomaret e Kufirit''''' | drejtor: Jeton Ahmetaj |- | Çmimi Special i Jurisë | '''''[[Der Albaner|Shqiptari]]''''' | regjisori: Johannes Naber |- |} == PriFilmFest 2011 == Edicioni i tretë i festivalit u mbajt nga 24 shtatori deri më 1 tetor 2011. <ref name="prishtinapress"/> Ai u hap me ''The Forgiveness of Blood'', një film i regjisorit amerikan Joshua Marston dhe përfundoi në Square 21 me një gala në tapetin e kuq. Presidenti i jurisë ishte Gedeon Burkhard ( ''Basterds Inglourious'' ), i cili kishte paraqitur gjithashtu një film me gjatësi të mesme të quajtur ''Bridges'' . <ref name="third_winners">{{Cite web|title=3rd Edition of PriFilmFest closing night: All the Golden Goddess winners|url=http://www.prifilmfest.org/english/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120518104806/http://www.prifilmfest.org/english/|archive-date=2012-05-18|access-date=2012-09-25|website=PriFilmFest.org}}</ref> Slogani për edicionin e tretë u ndryshua në "Miqësi Përgjithmonë." <ref name="naac"/> <ref name="prishtinapress"/> Edicioni i dytë i Forumit PriFilm u mbajt më 25 dhe 26 shtator, duke lidhur regjisorët dhe producentët botërorë me ata në Kosovë. Prezantuesit përfshinin Sarah Calderon (Karma Films), Satu Elo (EAVE), Bernd Buder ( Festivali Ndërkombëtar i Filmit në Berlin ), Roshanak Behesht Nedjad (Flying Moon), David Grumbach (regjisor francez) dhe Elma Tataragic (Përzgjedhës i Programit, Festivali i Filmit në Sarajevë ) . <ref name="prishtinapress"/> </ref> <ref name="third_winners"/> <ref name="second_forum">{{Cite web|title=Final Agenda of the PRIFILMFORUM, 2nd EDITION OF THE PriFilmFORUM (25/26 SEPTEMBER 2011)|url=http://www.prifilmfest.org/english/prifilmforum.html|url-status=dead|archive-url=https://archive.today/20130415151540/http://www.prifilmfest.org/english/prifilmforum.html|archive-date=2013-04-15|access-date=2012-09-26|website=PriFilmFest.org}}</ref> === Çmimet === Burimi: Faqja e PriFilmFest. <ref name="third_winners"/> {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Dashnori''''' | regjisor: Cătălin Mitulescu |- | Çmimi special i jurisë | '''''Punk nuk ka vdekur''''' | regjisor: Vladimir Blazevski |- | Regjisori më i mirë | ''Strehim'' | '''Dragomir Sholey''' |- | Aktori më i mirë | ''Dashnori'' | '''George Piştereanu''' |- | Aktorja më e mirë | ''[[Amnistia|Amnisti]]'' | '''[[Luljeta Bitri|Luli Bitri]]''' |- | Silver Goddess - Filmi më i mirë në kategorinë e gjatësisë së mesme | '''''Baba''''' | drejtor: Umut Dag |- | Përmendja speciale e jurisë | '''''Dhoma 304''''' | regjisor: Birgitte Stærmose |- | Çmimi i publikut | '''''[[Amnistia|Amnisti]]''''' | regjisor: Bujar Alimani |- | Çmimi i jurisë mediatike - Filmi më i mirë | '''''Dëshpërimi ynë i madh''''' | regjisori: Seyfi Teoman</img> |} == PriFest 2012 == Edicioni i katërt u mbajt nga 24 shtatori deri më 1 tetor 2012. === Juria === Juria për edicionin e katërt u nda në katër grupe: <ref name="jury2012">{{Cite web|title=Jury & Awards. PriFest. 24 September|url=http://www.prifest.org/?id=10&l=en|access-date=2012-09-25|website=PriFilmFest.org}}</ref> * Juria e Programit të Konkursit: Daniela Weber, David Gothard dhe Blerta Zeqiri * Juria e programit Honey & Blood: David Gant, Sylvia Stevens dhe Barbara Lorey de Lacharierre * Juria e Programit të Mesme: Alban Ukaj, Nikola Ljuca dhe Igor A. Nola * Juria mediatike: Arbana Osmani, Kushtrim Sudiku dhe Adriane Pajaziti === Çmimet === Burimi: Faqja e internetit PriFest. <ref name="fourth_winners">{{Cite web|title=Three Awards for Three Worlds at Fourth Edition of PriFest|url=http://www.prifest.org/?id=3&n=29&l=en|access-date=2012-11-27|website=Prifest.org}}</ref> {| class="wikitable" !Çmimi ! Film ! Personi |- | Filmi më i mirë | '''''Tre botë''''' | regjisor: Catherine Corsini |- | Çmimi special i jurisë | '''''Avé''''' | regjisori: Konstantin Bojanov |- | Regjisori më i mirë | kravatë: ''Kuma''<br /><br /><br /><br /> ''Vetëm era'' | kravatë: '''Umut Dag'''<br /><br /><br /><br />'''Bence Fliegauf''' |- | Aktori më i mirë | ''I penduari'' | '''Nabil Asli''' |- | Aktorja më e mirë | ''Tre botë'' | '''[[Arta Dobroshi]]''' |- | Përmendja speciale e jurisë | '''''Shtëpia''''' | Zuzana Liová |- | Red Goddess - kategoria e filmit ballkanik ''Mjaltë dhe gjak'' | '''''Paradë''''' | Srgjan Dragojeviq |- | Perëndesha e argjendtë - Programi i gjatësisë së mesme | '''''I gjerë''''' | regjisor: Rolf van Ejik |- | Çmimi i Medias | '''''Tre botë''''' | regjisor: Catherine Corsini |- | Çmimi i publikut | '''''Agnus Dei''''' | Agim Sopi |- |} == Shih edhe == * [[Prishtina]] * [[Rajoni i Prishtinës]] * [[Komuna e Prishtinës]] == Referime == {{reflist}} == Lidhje të jashtme == * {{Official website|http://www.prifilmfest.org}} {{Prishtina}} f12mm7csqc27bt3nt17h5tt4yzpx1tn 0 314311 2464883 2439564 2022-07-23T14:21:59Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Trebenishta]] tek [[Nekropoli i Trebenishtës]] wikitext text/x-wiki [[Skeda:Trebenishta_mask_Grave_1.JPG|djathtas|parapamje|200x200px| Maska funerale e artë e gjetur në Trebenishtë, shekulli VI para Krishtit]] '''Trebenishta''' është një nekropol antik që daton nga epoka e [[Koha e hekurit|hekurit]], pra rreth shekullit të VII para Krishtit. <ref name="Cambridge" /> Vendndodhja ndodhet afër [[Trebenishti (Debërcë)|Trebenishtës]] në [[Maqedonia e Veriut|Maqedoninë e Veriut]] të ditëve të sotme. <ref name="Cambridge">{{Cite book|last=Lewis|first=D. M.|url=https://books.google.com/books?id=vx251bK988gC&dq=peresadyes&pg=PA427|title=The Cambridge Ancient History|last2=Boardman|first2=John|date=1994-01-01|publisher=Cambridge University Press|isbn=9780521233484|language=en}}</ref> Besohet se nekropoli është përdorur nga njerëzit nga qyteti antik i [[Ohri|Lychnidos]] . Qoftë produkt i qytetërimit [[Fiset ilire|ilir]], [[Trakët|trak]], apo i një qytetërimi të përzier trako-egjean, <ref name="ArcheoSci">Ilieva, Pavlina, and Petia Penkova. "Funeral golden mask and hand with a ring The necropolis of Trebeniste." ArcheoSciences. Revue d'archéométrie 33 (2009).</ref> karakteristikat e tij sugjerojnë një vazhdimësi kulturore në një zonë të gjerë, pavarësisht se aty jetonin fise të ndryshme. == Përmbledhje == Trebenishta u zbulua nga ushtarët [[Bullgaria|bullgarë]] gjatë pushtimit bullgar të Mbretërisë së Serbisë në Luftën e Parë Botërore në vitin 1918. Qeveria bullgare dërgoi arkeologun Karel Škorpil për të organizuar gërmime. Artefaktet më vonë u hulumtuan nga arkeologu [[Bogdan Filov]] . Që atëherë, janë gjetur sasi të mëdha varresh, pesë maska ari, <ref>{{Cite news|title=Macedonian Golden Funeral Masks from the City of Angels & Light - Ohrid|url=https://www.academia.edu/2904760|access-date=2016-10-21}}</ref> dhe disa vathë dhe pjata hekuri. Gërmimet vazhduan në vitet 1930-1934, 1953-1954 dhe 1972 në Jugosllavi. Gjetjet mbahen tani në Muzeun Arkeologjik në Ohër, [[Sofja|Sofje]] dhe [[Beogradi|Beograd]] . Një numër i objekteve të gërmuara në nekropol thuhet se janë importuar nga [[Greqia e lashtë]], ndërsa pjesa tjetër janë me origjinë lokale trako-barbare me ndikime greke. <ref name="ArcheoSci">Ilieva, Pavlina, and Petia Penkova. "Funeral golden mask and hand with a ring The necropolis of Trebeniste." ArcheoSciences. Revue d'archéométrie 33 (2009).</ref> Gjetjet arkeologjike përfshijnë një Krater prej bronzi, një helmetë korintike, [[Helmeta e tipit ilir|helmeta të tipit ilir]] <ref>{{Cite book|url=https://www.academia.edu/36820955|title=Das goldene Antlitz des unbekannten Makedonen-königs}}</ref> dhe maska funerali të artë që të kujtojnë kulturën e Egjeut. <ref name="ArcheoSci" /> Një pasazh i korruptuar nga historiani grek [[Straboni]] sugjeron se fisi trako -ilir i [[Peresadët|Peresadëve]] dhe fisi [[Ilirët|ilir]] i [[Enkelejët|Enkelejëve]] u bashkuan për të krijuar një shtet të ri në zonën e Ohrit modern. Nëse ky sugjerim është i saktë, atëherë varreza mbretërore e vendosur në nekropol është ajo e [[Peresadët|Peresadëve]]. <ref name="Cambridge"/> Një maskë e artë nga Trebenishta është paraqitur në anën e përparme të kartëmonedhës [[Denari maqedonas|maqedonase prej 500 denarë]], emetuar në vitin 1996 dhe 2003. == Shih edhe == * [[Iliria]] * [[Iliriku]] * [[Ilirologjia]] * [[Peresadët]] * [[Prefektura e Ilirikut]] * [[Maqedonia e lashtë]] == Literatura == * BDFilow, K.Schkorpil, Die archaische Nekropole von Trebenischte am Ochrida-See, Berlin und Leipzig 1927. [https://www.jstor.org/stable/624984] * La nécropole archaïque de Trebenischte, Extr. de la Revue Archéo., Janvier-Avril 1934. Vuliq (N. ) * KUSH ISHIN AUTORËT E KULTURËS SË TREBENISHTE DHE MASKAVE FUNERAL TË ARTË, Nade Proeva, Dr. [http://micnews.com.mk/node/8020] * Viktorija Sokolovska, Etnickite nositeli na Trebeniskata Nekropola, Shkup/Ohër 1997 (Përmbledhje në anglisht) == Referime == [[Kategoria:Maqedonia antike]] 2lo8ap159rzk77tbv72uvejiwy61zmo 0 315157 2464940 2462960 2022-07-23T18:46:14Z 130.0.28.31 Cjç wikitext text/x-wiki {{Faqe e palidhur|data=Korrik 2022}}[[Skeda:Rezear_Xhaxhiu.jpg|parapamje|200x200px]] {{Kuti e faqes kryesore|PËRMBAJTJA=Ilaç|TITULLI=Bucconox|NGJYRA E TITULLIT=Blu}} {{Pp-semi-protected|expiry=2 January 2026|demolevel=Cohfuoich|small=G7ghi|reason=Potion|demospace=Fufuppduhod|categories=Ilaçe}} <span lang="aln" dir="ltr">Bucconox</span> është një ilaç i cili pastron traktin urinar. Bucconox është produkt i Unicoms Swizerland. == Referencat == 86tkd7ou1zvp4h3mrf5widvg7mbnb2j 1 315697 2465008 2450620 2022-07-24T07:59:34Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Diskutim:Festivali Internacional i filmit në Prishtinë]] tek [[Diskutim:Festivali ndërkombëtar i filmit në Prishtinë]] wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Festivali Internacional i filmit në Prishtinë]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2447987 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20160303234325/https://www.withoutabox.com/03film/03t_fin/03t_fin_fest_01over.php?festival_id=7486 për lidhjen https://www.withoutabox.com/03film/03t_fin/03t_fin_fest_01over.php?festival_id=7486. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 12 maj 2022 08:47 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 2 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Festivali Internacional i filmit në Prishtinë]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2450619 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja http://naac-hf.org/general/our-fellow-vjosa-berisha-promoting-kosova. *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20160304203718/http://newkosovareport.com/200909231966/Culture-and-Sports/vanessa-redgrave-kosovo-makes-me-happy.html për lidhjen http://www.newkosovareport.com/200909231966/Culture-and-Sports/vanessa-redgrave-kosovo-makes-me-happy.html. *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja http://www.kosovotwopointzero.com/en/what-and-where/nedelja-sa-prifilmfest-23-09-2010. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 20 maj 2022 17:07 (CEST) 3d2dy6t8ca82w0410le59l7elmcbgm7 2 317069 2465015 2460159 2022-07-24T08:53:03Z Sfungjeri 143250 wikitext text/x-wiki Hi, Unë jam '''Sfungjeri''' nga Shqipëria. I am new in Wikipedia and most of the time may be offline. I don’t work that much on Wikipedia. You can still message me (in Wikipedia) if you want. ==More info== <u>'''Languages I speak, understand and know its grammar:'''</u> * '''Albanian''' — Native language (Mother tongue) * '''English''' — Speaking lvl: A2 | Understanding lvl: B2 '''<u>Where do I contribute?</u>''' I contribute mostly at Albanian wikis. But also at English wikis. :) '''<u>How active am I at wikipedia?</u>''' * '''<u>Weekends</u>''': 1PM-2PM, 4PM-5PM, 7PM-8PM, 10PM-11PM * <u>'''Week days'''</u>: 1 PM-2 PM, 4 PM-5 PM, 7PM-8PM, 9PM-10:30 PM ''The times above are for the CEST time zone'' rs3epbpnyx8qaafctsv30ix4gjbtg2x 2465016 2465015 2022-07-24T08:53:25Z Sfungjeri 143250 wikitext text/x-wiki Hi, Unë jam '''Sfungjeri''' nga [[Shqipëria]]. I am new in Wikipedia and most of the time may be offline. I don’t work that much on Wikipedia. You can still message me (in Wikipedia) if you want. ==More info== <u>'''Languages I speak, understand and know its grammar:'''</u> * '''Albanian''' — Native language (Mother tongue) * '''English''' — Speaking lvl: A2 | Understanding lvl: B2 '''<u>Where do I contribute?</u>''' I contribute mostly at Albanian wikis. But also at English wikis. :) '''<u>How active am I at wikipedia?</u>''' * '''<u>Weekends</u>''': 1PM-2PM, 4PM-5PM, 7PM-8PM, 10PM-11PM * <u>'''Week days'''</u>: 1 PM-2 PM, 4 PM-5 PM, 7PM-8PM, 9PM-10:30 PM ''The times above are for the CEST time zone'' ec1al0w0ubr8eeivhvenjwg9pnfz4uv 0 317720 2465028 2464776 2022-07-24T11:16:35Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.8.8 wikitext text/x-wiki '''Hafiz Ismet Dibra''' ka qenë një veprimtar fetar dhe shkrimtar shqiptar.<ref>{{cite web |url = http://xhemailcupi.com/index.php?option=com_content&view=article&id=62:hafiz-ismet-dibra&catid=6:personalitete&Itemid=7 |title = Hafiz Ismet Dibra |access-date = 31 janar 2014 |author = Xhemail Çupi |lang = sq |archive-date = 2 shkurt 2014 |archive-url = https://web.archive.org/web/20140202123928/http://xhemailcupi.com/index.php?option=com_content&view=article&id=62:hafiz-ismet-dibra&catid=6:personalitete&Itemid=7 |url-status = dead }}</ref> == Biografia == Ai lindi në vitin 1886 në qytetin e [[Dibra|Dibrës]], të Perandorisë Osmane, sot Maqedonia e Veriut. Fillimisht studioi në vendlindje, e më pas në [[Medreseja|medrese]], ku fitoi titullin ''e nderit hafiz''. Ai jetoi dhe studioi për disa kohë në [[Stambolli|Kostandinopojë]], por më pas u largua për në Shqipërinë e sotme. Aty zhvilloi një veprimtari të gjerë arsimore e fetare te shqiptarët. Gjatë kongresit të parë të shqiptarëve myslimanë në [[Tirana|Tiranë]] në mars të vitit 1923, ai u zgjodh kryetar i bashkësisë islame. Lëndët fetare i ka dhënë në një medrese në Tiranë, ndërsa ka mbajtur leksione edhe në vende të tjera. Veprat e tij fetare dhe filozofike u botuan në Tiranë dhe një përmbledhje e veprave të tij u botua nën kujdesin e Qendrës Islame Shqiptare në [[Detroit]], SHBA në vitin 1933. Hafiz Ismet Dibra u arrestua gjatë sundimit komunist në Shqipëri në moshën 60-vjeçare dhe u dënua me 12 vjet burg për bindjet e tij fetare. Vdiq në vitin 1955 në Tiranë në moshën 69-vjeçare. <ref>[http://www.iium.edu.my/deed/quran/albanian/ismet-dibra.html Haxhi Hafiz Ismet Dibra. I Arrestuar Për Bindje Fetare].</ref> == Shih edhe == * [[Komiteti “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”]] == Referime == {{reflist}} [[Kategoria:Klerikë shqiptarë]] [[Kategoria:Shkrimtarë shqiptarë]] [[Kategoria:Vdekje 1955]] [[Kategoria:Lindje 1886]] [[Kategoria:Shqiptarë në Maqedoninë e Veriut]] [[Kategoria:Njerëz nga Dibra]] g7ly3m7u8wkc6tz7jwvq37oijfcd5ev 0 317741 2464855 2464853 2022-07-23T12:13:00Z Hanzoofficial 143800 /* Albums */ wikitext text/x-wiki <!-- Një artikull tipik nis me emrin e temës që po trajton në shkrim të trashë, ndjekur me informacionet kryesore në lidhje me të. Fshijeni këtë koment përpara se të publikoni ndryshimet. -->'''Ardit Susuri''' (lindur më 11 mars 2000) i njohur profesionalisht si '''Ardus''', është një këngëtar dhe sipërmarrës Amerikan. Nuk dihet shumë për familjen e tij por i vetmi informacion publik është se ai është Shqiptar. I rritur në Kosovë dhe aktualisht jeton mes Kosovës dhe New York-ut, ai u bë i njohur në Shtetet e Bashkuara dhe vendet evropiane anglishtfolëse gjatë vitit 2020 pasi u bë viral në një nga platformat më të mëdha të transmetimit muzikor, Spotify. Suksesi i tij u rrit pasi filloi të bashkëpunonte me artistë të tjerë evropianë dhe filloi të lëshonte muzikë ne distributorin DistroKid, një kompani amerikane e shpërndarjes së muzikës. {{Infobox person | name = Ardus | image = [[File:Aruds-2022.jpg|thumb|]] | native_name = Ardit Susuri | birth_name = Kosove | birth_date = {{Birth date and age|11|03|2000}} | nationality = Albanian | occupation = Singer, Songwriter and Entrepreneur | years_active = 2016 - Tani | height = 6'2 | website = https://ardus.us/ }} == Jeta dhe Karriera == ===== 2000-2020: Jeta e hershme dhe fillimi i karrierës. ===== Ardit Susuri ka lindur më 12 mars 2000 në një familje shqiptare në Kosovë.<ref>{{Cite web|date=2022-03-12|title=itsardus|url=https://worldrapstars.biz/ardus/|access-date=2022-07-23|website=WorldRapStars|language=en-US}}</ref> Aktualisht vazhdon studimet e larta në Universitetin AAB. Susuri ishte më i fokusuar në rritjen e bizneseve të tij derisa vendosi ta kalonte fokusin e tij në karrierën muzikore. Atij i pëlqente gjithmonë muzika, por nuk e merrte seriozisht. Ai filloi të publikonte muzikë në Spotify gjatë 2016 dhe 2017, por suksesi nuk ishte deri në vitin 2020, kur publikoi këngën e tij të parë profesionale me të cilën debutoi në industrinë e muzikës me kengen e quajtur "Common".<ref>{{Cite web|date=2021-02-04|title=Who Is Ardus, Biography Early Life, Music Career, And Networth|url=https://kodnews.co/who-is-ardus-biography-early-life-music-career-and-networth/|access-date=2022-07-23|website=Kod News|language=en-US}}</ref> ===== 2021-Tani: Përparim në industri dhe sukses i vazhdueshëm. ===== Pas publikimit të tij të parë, ai vazhdoi të lëshonte këngë të reja kryesisht në Apple Music dhe Spotify kryesisht, por nuk po bënte ndonjë përparim edhe pse publikoi këngë të reja. Gjërat ndryshuan kur ai hodhi EP-në e tij të parë, "ARDUSTAR", ku disa nga këngët e tij u bënë virale dhe ai grumbulloi më shumë se 1 milion transmetime në Spotify dhe arriti shifrën e 35,000 ndjekësve në Instagram. Pas kësaj ai filloi të lëshojë muzikën e tij në DitroKid e cila është një kompani e shpërndarjes së muzikës. Me publikimin e tij të fundit dhe audiencën e re, ai u shfaq gjithashtu në Worldrapstars Magazine, New York Drops dhe KODNEWS.<ref>{{Cite web|date=2022-04-13|title=How Ardus Went From a Small Market to Gaining Worldwide Traction|url=https://worldrapstars.biz/how-ardus-went-from-a-small-market-to-gaining-worldwide-traction/|access-date=2022-07-23|website=WorldRapStars|language=en-US}}</ref> <ref>{{Cite web|date=2022-01-30|title=Ardus Announces Return and New Music, Looking ‘1000 Comments And We Will Drop Something Good Soon’ New York Drops|url=https://nydrops.com/ardus-announces-return-and-new-music-looking-1000-comments-and-we-will-start-something-good-soon/|access-date=2022-07-23|website=New York Drops|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|date=2022-06-03|title=Ardus Launches his new EP "ARDUSTAR" - Kod News Kod News @kodnews|url=https://kodnews.co/ardus-launches-his-new-ep-ardustar/|access-date=2022-07-23|website=Kod News|language=en-US}}</ref> EP-ja e tij e fundit, 'ARDUSTAR' ka marrë më shumë se 1,000,000 transmetime në Spotify nën një muaj nga publikimi. Ardus është shumë popullor dhe aktualisht ka 10,000 dëgjues aktivë mujorë çdo muaj. == Discography == ===== '''Albums''' ===== * ardustar<ref>{{Cite web|date=|title="Ardustar" (EP)|url=https://music.apple.com/us/album/ardustar-ep/1627559664|url-status=live|archive-date=2022-07-23|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> ===== '''Singles''' ===== '''As lead artists''' '''2020s''' * Common<ref>{{Cite web|title=Common (single)|url=https://music.apple.com/us/album/common/1629094990?i=1629094992|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Loser<ref>{{Cite web|title=Loser (single)|url=https://music.apple.com/us/album/loser/1629094793?i=1629094794|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Changing My Life<ref>{{Cite web|title=Changing My Life (single)|url=https://music.apple.com/us/album/changing-my-life/1629094590?i=1629094591|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Cold World<ref>{{Cite web|title=Cold World (single)|url=https://music.apple.com/us/album/cold-world/1624960113?i=1624960114|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Down (Freestyle)<ref>{{Cite web|title=Down (Freestyle)|url=https://music.apple.com/us/album/down-freestyle/1625168827?i=1625168828|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Like This<ref>{{Cite web|title=Like This (single)|url=https://music.apple.com/us/album/like-this/1624966407?i=1624966408|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Crazy<ref>{{Cite web|title=Crazy (single)|script-title=|url=https://music.apple.com/us/album/crazy/1627559664?i=1627559665|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Black King<ref>{{Cite web|title=Black King (single)|url=https://music.apple.com/us/album/black-king/1627559664?i=1627559667|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * You Losers<ref>{{Cite web|title=You Losers (single)|url=https://music.apple.com/us/album/you-losers/1627559664?i=1627559668|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Down<ref>{{Cite web|title=Down (single)|url=https://music.apple.com/us/album/down/1627559664?i=1627559669|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * With Me<ref>{{Cite web|title=With Me (single)|url=https://music.apple.com/us/album/with-me-feat-egji/1627559664?i=1627559670|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * You Know<ref>{{Cite web|title=You Know (single)|url=https://music.apple.com/us/album/you-know/1627559664?i=1627559671|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> == Referimet == {{reflist}} oozwdyao3v7ikwpckr297sa7xz2hkui 2464857 2464855 2022-07-23T12:41:57Z 87.238.213.216 wikitext text/x-wiki <!-- Një artikull tipik nis me emrin e temës që po trajton në shkrim të trashë, ndjekur me informacionet kryesore në lidhje me të. Fshijeni këtë koment përpara se të publikoni ndryshimet. -->'''Ardit Susuri''' (lindur më 11 mars 2000) i njohur profesionalisht si '''Ardus''', është një këngëtar dhe sipërmarrës Amerikan. Nuk dihet shumë për familjen e tij por i vetmi informacion publik është se ai është Shqiptar. I rritur në Kosovë dhe aktualisht jeton mes Kosovës dhe New York-ut, ai u bë i njohur në Shtetet e Bashkuara dhe vendet evropiane anglishtfolëse gjatë vitit 2020 pasi u bë viral në një nga platformat më të mëdha të transmetimit muzikor, Spotify. Suksesi i tij u rrit pasi filloi të bashkëpunonte me artistë të tjerë evropianë dhe filloi të lëshonte muzikë ne distributorin DistroKid, një kompani amerikane e shpërndarjes së muzikës. {{Infobox person | name = Ardus | image = [[File:Aruds-2022.jpg|thumb|]] | native_name = Ardit Susuri | birth_name = Kosove | birth_date = {{Birth date and age|11|03|2000}} | nationality = Albanian | occupation = Singer, Songwriter and Entrepreneur | years_active = 2016 - Tani | height = 6'2 | website = https://ardus.us/ }} == Jeta dhe Karriera == ===== 2000-2020: Jeta e hershme dhe fillimi i karrierës. ===== Ardit Susuri ka lindur më 12 mars 2000 në një familje shqiptare në Kosovë.<ref>{{Cite web|date=2022-03-12|title=itsardus|url=https://worldrapstars.biz/ardus/|access-date=2022-07-23|website=WorldRapStars|language=en-US}}</ref> Aktualisht vazhdon studimet e larta në Universitetin AAB. Susuri ishte më i fokusuar në rritjen e bizneseve të tij derisa vendosi ta kalonte fokusin e tij në karrierën muzikore. Atij i pëlqente gjithmonë muzika, por nuk e merrte seriozisht. Ai filloi të publikonte muzikë në Spotify gjatë 2016 dhe 2017, por suksesi nuk ishte deri në vitin 2020, kur publikoi këngën e tij të parë profesionale me të cilën debutoi në industrinë e muzikës me kengen e quajtur "Common".<ref>{{Cite web|date=2021-02-04|title=Who Is Ardus, Biography Early Life, Music Career, And Networth|url=https://kodnews.co/who-is-ardus-biography-early-life-music-career-and-networth/|access-date=2022-07-23|website=Kod News|language=en-US}}</ref> ===== 2021-Tani: Përparim në industri dhe sukses i vazhdueshëm. ===== Pas publikimit të tij të parë, ai vazhdoi të lëshonte këngë të reja kryesisht në Apple Music dhe Spotify kryesisht, por nuk po bënte ndonjë përparim edhe pse publikoi këngë të reja. Gjërat ndryshuan kur ai hodhi EP-në e tij të parë, "ARDUSTAR", ku disa nga këngët e tij u bënë virale dhe ai grumbulloi më shumë se 1 milion transmetime në Spotify dhe arriti shifrën e 35,000 ndjekësve në Instagram. Pas kësaj ai filloi të lëshojë muzikën e tij në DitroKid e cila është një kompani e shpërndarjes së muzikës. Me publikimin e tij të fundit dhe audiencën e re, ai u shfaq gjithashtu në Worldrapstars Magazine, New York Drops dhe KODNEWS.<ref>{{Cite web|date=2022-04-13|title=How Ardus Went From a Small Market to Gaining Worldwide Traction|url=https://worldrapstars.biz/how-ardus-went-from-a-small-market-to-gaining-worldwide-traction/|access-date=2022-07-23|website=WorldRapStars|language=en-US}}</ref> <ref>{{Cite web|date=2022-01-30|title=Ardus Announces Return and New Music, Looking ‘1000 Comments And We Will Drop Something Good Soon’ New York Drops|url=https://nydrops.com/ardus-announces-return-and-new-music-looking-1000-comments-and-we-will-start-something-good-soon/|access-date=2022-07-23|website=New York Drops|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|date=2022-06-03|title=Ardus Launches his new EP "ARDUSTAR" - Kod News Kod News @kodnews|url=https://kodnews.co/ardus-launches-his-new-ep-ardustar/|access-date=2022-07-23|website=Kod News|language=en-US}}</ref> EP-ja e tij e fundit, 'ARDUSTAR' ka marrë më shumë se 1,000,000 transmetime në Spotify nën një muaj nga publikimi. Ardus është shumë popullor dhe aktualisht ka 10,000 dëgjues aktivë mujorë çdo muaj. == Discography == ===== Albums ===== * ardustar<ref>{{Cite web|date=|title="Ardustar" (EP)|url=https://music.apple.com/us/album/ardustar-ep/1627559664|url-status=live|archive-date=2022-07-23|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> ===== Singles ===== '''As lead artists''' '''2020s''' * Common<ref>{{Cite web|title=Common (single)|url=https://music.apple.com/us/album/common/1629094990?i=1629094992|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Loser<ref>{{Cite web|title=Loser (single)|url=https://music.apple.com/us/album/loser/1629094793?i=1629094794|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Changing My Life<ref>{{Cite web|title=Changing My Life (single)|url=https://music.apple.com/us/album/changing-my-life/1629094590?i=1629094591|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Cold World<ref>{{Cite web|title=Cold World (single)|url=https://music.apple.com/us/album/cold-world/1624960113?i=1624960114|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Down (Freestyle)<ref>{{Cite web|title=Down (Freestyle)|url=https://music.apple.com/us/album/down-freestyle/1625168827?i=1625168828|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Like This<ref>{{Cite web|title=Like This (single)|url=https://music.apple.com/us/album/like-this/1624966407?i=1624966408|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Crazy<ref>{{Cite web|title=Crazy (single)|script-title=|url=https://music.apple.com/us/album/crazy/1627559664?i=1627559665|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Black King<ref>{{Cite web|title=Black King (single)|url=https://music.apple.com/us/album/black-king/1627559664?i=1627559667|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * You Losers<ref>{{Cite web|title=You Losers (single)|url=https://music.apple.com/us/album/you-losers/1627559664?i=1627559668|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Down<ref>{{Cite web|title=Down (single)|url=https://music.apple.com/us/album/down/1627559664?i=1627559669|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * With Me<ref>{{Cite web|title=With Me (single)|url=https://music.apple.com/us/album/with-me-feat-egji/1627559664?i=1627559670|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * You Know<ref>{{Cite web|title=You Know (single)|url=https://music.apple.com/us/album/you-know/1627559664?i=1627559671|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> == Referimet == {{reflist}} trtgzwqzas3avy8bxhvdggo7w06vrpk 2464964 2464857 2022-07-23T20:22:37Z 178.175.54.189 wikitext text/x-wiki <!-- Një artikull tipik nis me emrin e temës që po trajton në shkrim të trashë, ndjekur me informacionet kryesore në lidhje me të. Fshijeni këtë koment përpara se të publikoni ndryshimet. -->'''Ardit Susuri''' (lindur më 11 mars 2000) i njohur profesionalisht si '''Ardus''', është një këngëtar dhe sipërmarrës Amerikan. Nuk dihet shumë për familjen e tij por i vetmi informacion publik është se ai është Shqiptar. {{Infobox person | name = Ardus | image = [[File:Aruds-2022.jpg|thumb|]] | native_name = Ardit Susuri | birth_name = Kosove | birth_date = {{Birth date and age|11|03|2000}} | nationality = Albanian | occupation = Singer, Songwriter and Entrepreneur | years_active = 2016 - Tani | height = 6'2 | website = https://ardus.us/ }} I rritur në Kosovë dhe aktualisht jeton mes Kosovës dhe New York-ut, ai u bë i njohur në Shtetet e Bashkuara dhe vendet evropiane anglishtfolëse gjatë vitit 2020 pasi u bë viral në një nga platformat më të mëdha të transmetimit muzikor, Spotify. Suksesi i tij u rrit pasi filloi të bashkëpunonte me artistë të tjerë evropianë dhe filloi të lëshonte muzikë ne distributorin DistroKid, një kompani amerikane e shpërndarjes së muzikës. == Jeta dhe Karriera == ===== 2000-2020: Jeta e hershme dhe fillimi i karrierës. ===== Ardit Susuri ka lindur më 12 mars 2000 në një familje shqiptare në Kosovë.<ref>{{Cite web|date=2022-03-12|title=itsardus|url=https://worldrapstars.biz/ardus/|access-date=2022-07-23|website=WorldRapStars|language=en-US}}</ref> Aktualisht vazhdon studimet e larta në Universitetin AAB. Susuri ishte më i fokusuar në rritjen e bizneseve të tij derisa vendosi ta kalonte fokusin e tij në karrierën muzikore. Atij i pëlqente gjithmonë muzika, por nuk e merrte seriozisht. Ai filloi të publikonte muzikë në Spotify gjatë 2016 dhe 2017, por suksesi nuk ishte deri në vitin 2020, kur publikoi këngën e tij të parë profesionale me të cilën debutoi në industrinë e muzikës me kengen e quajtur "Common".<ref>{{Cite web|date=2021-02-04|title=Who Is Ardus, Biography Early Life, Music Career, And Networth|url=https://kodnews.co/who-is-ardus-biography-early-life-music-career-and-networth/|access-date=2022-07-23|website=Kod News|language=en-US}}</ref> ===== 2021-Tani: Përparim në industri dhe sukses i vazhdueshëm. ===== Pas publikimit të tij të parë, ai vazhdoi të lëshonte këngë të reja kryesisht në Apple Music dhe Spotify kryesisht, por nuk po bënte ndonjë përparim edhe pse publikoi këngë të reja. Gjërat ndryshuan kur ai hodhi EP-në e tij të parë, "ARDUSTAR", ku disa nga këngët e tij u bënë virale dhe ai grumbulloi më shumë se 1 milion transmetime në Spotify dhe arriti shifrën e 35,000 ndjekësve në Instagram. Pas kësaj ai filloi të lëshojë muzikën e tij në DitroKid e cila është një kompani e shpërndarjes së muzikës. Me publikimin e tij të fundit dhe audiencën e re, ai u shfaq gjithashtu në Worldrapstars Magazine, New York Drops dhe KODNEWS.<ref>{{Cite web|date=2022-04-13|title=How Ardus Went From a Small Market to Gaining Worldwide Traction|url=https://worldrapstars.biz/how-ardus-went-from-a-small-market-to-gaining-worldwide-traction/|access-date=2022-07-23|website=WorldRapStars|language=en-US}}</ref> <ref>{{Cite web|date=2022-01-30|title=Ardus Announces Return and New Music, Looking ‘1000 Comments And We Will Drop Something Good Soon’ New York Drops|url=https://nydrops.com/ardus-announces-return-and-new-music-looking-1000-comments-and-we-will-start-something-good-soon/|access-date=2022-07-23|website=New York Drops|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|date=2022-06-03|title=Ardus Launches his new EP "ARDUSTAR" - Kod News Kod News @kodnews|url=https://kodnews.co/ardus-launches-his-new-ep-ardustar/|access-date=2022-07-23|website=Kod News|language=en-US}}</ref> EP-ja e tij e fundit, 'ARDUSTAR' ka marrë më shumë se 1,000,000 transmetime në Spotify nën një muaj nga publikimi. Ardus është shumë popullor dhe aktualisht ka 10,000 dëgjues aktivë mujorë çdo muaj. == Discography == ===== Albums ===== * ardustar<ref>{{Cite web|date=|title="Ardustar" (EP)|url=https://music.apple.com/us/album/ardustar-ep/1627559664|url-status=live|archive-date=2022-07-23|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> ===== Singles ===== '''As lead artists''' '''2020s''' * Common<ref>{{Cite web|title=Common (single)|url=https://music.apple.com/us/album/common/1629094990?i=1629094992|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Loser<ref>{{Cite web|title=Loser (single)|url=https://music.apple.com/us/album/loser/1629094793?i=1629094794|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Changing My Life<ref>{{Cite web|title=Changing My Life (single)|url=https://music.apple.com/us/album/changing-my-life/1629094590?i=1629094591|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Cold World<ref>{{Cite web|title=Cold World (single)|url=https://music.apple.com/us/album/cold-world/1624960113?i=1624960114|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Down (Freestyle)<ref>{{Cite web|title=Down (Freestyle)|url=https://music.apple.com/us/album/down-freestyle/1625168827?i=1625168828|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Like This<ref>{{Cite web|title=Like This (single)|url=https://music.apple.com/us/album/like-this/1624966407?i=1624966408|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Crazy<ref>{{Cite web|title=Crazy (single)|script-title=|url=https://music.apple.com/us/album/crazy/1627559664?i=1627559665|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Black King<ref>{{Cite web|title=Black King (single)|url=https://music.apple.com/us/album/black-king/1627559664?i=1627559667|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * You Losers<ref>{{Cite web|title=You Losers (single)|url=https://music.apple.com/us/album/you-losers/1627559664?i=1627559668|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * Down<ref>{{Cite web|title=Down (single)|url=https://music.apple.com/us/album/down/1627559664?i=1627559669|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * With Me<ref>{{Cite web|title=With Me (single)|url=https://music.apple.com/us/album/with-me-feat-egji/1627559664?i=1627559670|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> * You Know<ref>{{Cite web|title=You Know (single)|url=https://music.apple.com/us/album/you-know/1627559664?i=1627559671|url-status=live|access-date=2022-07-23|website=Apple Music|language=English}}</ref> == Referimet == {{reflist}} keadlwxyng2ud8y2izbto0rjqi6vwoo 0 317742 2464861 2022-07-23T13:07:55Z Drenisa 112234 Krijuar nga përkthimi i faqes "[[:sh:Special:Redirect/revision/41134856|Ilirski tumuli]]" wikitext text/x-wiki [[Skeda:Gromile.jpg|djathtas|parapamje| Tuma në zonën e Glasinacit]] '''Tumat ilire''' ose tumulat ilre janë gurë varresh [[Parahistoria|parahistorike]] të ndërtuara me gurë dhe material dheu. Fjala tumë - tumulus është me origjinë [[Gjuha latine|latine]] që do të thotë kodër e vogël. Emrat popullorë janë: pirgje, grumbuj gurësh, grumbuj varresh dhe tuma. <ref name="Iliri">{{Cite web|title=Goran Majetić TUMULUSI U HRVATSKOJ – VELIČANSTVENE PRAPOVIJESNE „PIRAMIDE“|url=http://www.mgz.hr/UserFiles/file/Majetic_Goran_Tumulusi_Svjetlo_2011.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20130623120108/http://www.mgz.hr/UserFiles/file/Majetic_Goran_Tumulusi_Svjetlo_2011.pdf|archive-date=2013-06-23|access-date=9. 2. 2016|website=Kulturna baština}}</ref> Me përmbajtjen e tyre, tumat tregojnë unitet kulturor në një hapësirë të gjerë. Në [[Evropa|Evropë]], është zona nga Thraka deri në [[Kanali i la Manshit|Kanalin Anglez]], e cila banohej nga [[trakët]], [[ilirët]] dhe [[keltët]], zona e Dnieper dhe Kuban, ku dikur jetonin [[skithët]], deri në malet Altai në [[Azia|Azi]] (varret kurgan). == Tumat ilire == Në kapërcyellin e mijëvjeçarit III dhe II, nga zona e stepave euroaziatike, në zonën e Danubit dhe më pas në të gjithë Evropën, depërtuan masa të reja të popullsisë. Ata sollën gjuhën e tyre, mënyrën e jetesës, fenë dhe zakonet e tyre. Ata shkatërruan vetë themelet e komuniteteve të vjetra [[Neoliti|neolitike]] . Pushtimi i vërtetë i barinjve nomadë nga [[Danubi]], të cilin [[arkeologjia]] e njeh si kultura Lasinja, Baden, Kostolac dhe Vuçedol, vazhdoi edhe në zonat në jug të [[Lumi i Savës|Savës]] . Fundi i gjithë kësaj periudhe të shqetësuar u shënua nga bashkëjetesa e shtresave të ndryshme neolitike dhe atyre të mbetura dhe kulturave të tyre në substrat, të cilin [[Alojz Benac|Benac]] e quajti [[Teoria e autoktonisë së ilirëve|Parailirët]] <ref name="Prediliri">{{Cite web|title=Alojz Benac - Prediliri, prailiri, protoiliri - neki novi aspekti|url=https://alldocs.net/the-philosophy-of-money.html?utm_source=alojz-benac-prediliri-prailiri-protoiliri-neki-novi-aspekti|access-date=9. 2. 2016|website=ANUBiH Naše starine}}</ref> . Fryma e kohës së re që ka lindur ilustrohet më së miri nga një lloj monumenti i epokës së bronzit të hershëm të përhapur në territorin e [[Kroacia|Kroacisë]] së sotme, Bosnje-Hercegovinës, Malit të Zi, Shqipëri dhe Kosovë, përkatësisht tumat e varreve ( [[tumat]] ). <ref name="ČovićIliri">{{Cite web|title=Borivoj Čović: OD BUTMIRA DO ILIRA|url=https://de.scribd.com/document/76425953/Od-Butmira-do-Ilira-Borivoj-Čović-Sarajevo-1976-latinica|access-date=9. 2. 2016|website=Kulturno naslijeđe, Sarajevo, 1976}}</ref> Në bazë të mbetjeve të kulturës materiale të gjetura në to, tumat u ndërtuan së bashku me fortifikimet, që nga periudha e [[Koha e bronzit|bronzit]] të mesëm ose të vonë (nga rreth vitit 1600 p.e.s.) deri në fund të epokës së [[Koha e hekurit|hekurit]], pra deri në dominimin [[Perandoria Romake|romak]] . <ref name="Leksikon">{{Cite web|title=Arheološki leksikon|url=https://www.slideshare.net/edinveletovac/arheoloski-leksikon-tom-1|access-date=9. 2. 2017|website=Zemaljski muzej, Sarajevo}}</ref> Analizat më të fundit të radiokarbonit të tumave dhe varreve të thjeshta me gropë në Shtoj, Rakiça dhe Apolloni në [[Deti Adriatik|Adriatikun]] jugor, duke përfshirë disa data të besueshme të radiokarbonit nga korniza lokale, konfirmuan shfaqjen e elementeve "pseudo-stepe" që mbërritën përmes kulturave të Ballkanit Lindor, dhe fillimi i epokës së bronzit të Adriatikut në shekujt e parë të mijëvjeçarit të tretë para Krishtit. Shfaqja e tumave, varreve princërore dhe idhujve të violinës është një pasqyrim i qartë i risive të rëndësishme kulturore që shënojnë një shkëputje të caktuar me traditën e vjetër neolitike dhe që e bëjnë zonën e Adriatikut jugor dhe mbi të gjitha zonën bregdetare të ditëve të sotme. Mali i Zi, [[Kosova]] dhe [[Shqipëria]] veriore, bërthama fillestare e zhvillimit të epokës së bronzit në zonën më të gjerë të bregdetit lindor dhe në brendësi të saj mesdhetare. <ref>[http://www.anubih.ba/godisnjak/god45/Godisnjak45-full.pdf Blagoje Govedarica - Stratigrafija tumula 6 u Štoju i pojava violinskih idola u grobnim kompleksima na južnom Jadranu]</ref> Tumat janë një fenomen i ri që nuk ishte i njohur për komunitetet neolitike dhe përfaqësonte një zonë të re të fesë - kultin e të vdekurve. ==== Vende arkeologjike ==== Në rrafshnaltën e Glasinacit, komuna e Sokollacit, së bashku me disa qindra fortesa kodrinore, <ref name="G. kultura"> {{Cite web|title=Blagoje Govedarica: Otkriće Glasinačke kulture- Gradine|url=http://tempusbiherit.ba/documents/lectures/Glasinac-2.pdf|access-date=9. 2. 2016|website=Filozofski fakultet Sarajevo – Freie Univerzitat Berlin}}</ref> u zbuluan mijëra tuma varrimi, hulumtimi i të cilave filloi në vitin 1880. U hulumtuan 1234 tuma varrimi, nga të cilat 250 ishin bosh. <ref name="Glas. kultura"> {{Cite web|title=Blagoje Govedarica: Glasinac i Glasinačka kultura -Tumuli|url=http://tempusbiherit.ba/documents/lectures/Glasinac-1.pdf|access-date=9. 2. 2016|website=Filozofski fakultet Sarajevo – Freie Univerzitat Berlin}}</ref> Numri më i madh i tumave daton në periudhën e shekujve VII - V. Gjatë viteve 1974/75. hulumtimi u rinovua për të marrë të dhëna antropologjike. <ref name="G.Tumuli"> {{Cite web|title=Blagoje Govedarica - Novi arheološki prilozi istraživanju tumula na glasinačkom području|url=http://www.anubih.ba/godisnjak/izdanja/Godisnjak%2017.pdf|access-date=9. 2. 2018|website=ANUBiH - Godišnjak br. XVII, CENTAR ZA BALKANOLOŠKA ISPITIVANJA, SARAJEVO, 1978}}</ref> U konstatua se në zonën e Glasinacit ka rreth 2000 tuma. Në rrethinat e [[Priboji|Pribojit]] dhe [[Uzhice|Uzhices]], u zbuluan disa nekropole nën tuma, të cilat për nga mënyrat e varrimit dhe aksesorët në varre përputhen plotësisht me ato në rajonin [[Kultura Mati-Drilon|Mati-Drilon]] dhe Glasinac dhe padyshim i përkasin të njëjtit grup. Një numër kaq i madh kodrinash dhe tumash, së bashku me gjetjet e luajtshme (armë, qeramikë, bizhuteri, enët e importuara prej bronzi) janë të lidhura shkencërisht me fisin [[Autariatët|Autarijati]] dhe kjo periudhë quhet [[Kultura Mati-Drilon|Kultura Mati - Drilon]]. . <ref name="Wilkes"> {{Cite web|title=John Wilkes - the Illiyans|url=https://archive.org/stream/15826619JohnWilkesTheIllyrians/15826619-John-Wilkes-The-Illyrians_djvu.txt|access-date=9. 2. 2018|website=Elektronska verzija}}</ref> Në [[Kroacia|Kroaci]], një lokalitet i njohur është Budinjaku në malet Žumberačko, ku u gjetën mbi 140 tuma, ndër të cilat të ashtuquajturat. Tuma princërore, e cila është 2 metra e lartë, 3.5 metra e thellë dhe 20 metra e gjerë. Në shpatin turk afër fshatit Vranovinë e Madhe në Topusko, tuma është brenda vendbanimit. Në shpatet e Papukut në Sllavoni, jo shumë larg Slavonska Požega, ka një grup prej të paktën 20 tumash (mes tyre tuma "Knežev grob"). Sipas objekteve të gjetura deri më tani, ky vend arkeologjik, i njohur si Kaptol dhe i vendosur në pyll, i përket epokës së hershme të hekurit ose periudhës prehistorike Hallstatt, rreth viteve 800-400 p.e.s. Këtu u gjetën varre guri me formë katërkëndëshe. Në bregun e lumit Mrežnica afër Karllovacit është një fortesë kodre me tuma, e cila supozohet se është ndërtuar nga anëtarët e fisit [[Japodët|Japoda]] (ose ndoshta Kolapijana), më së voni rreth 800 para Krishtit. ==== Përshkrim ==== Ato u krijuan nga grumbullimi i dheut dhe gurëve, ose të dyja së bashku, mbi të ndjerin, më shpesh të shtrirë në sipërfaqen e tokës, dhe më rrallë në një varr guri ose në një varr. Si rregull, bazat janë rrethore (nganjëherë eliptike), fillimisht ka shumë të ngjarë konike dhe më shpesh të ruajtura në formën e një kalote më të lartë ose më të ulët. Diametri i tyre është nga disa metra deri në 40 metra, dhe lartësia deri në 7 metra. Ndërtimi i tumës mbështetet në një unazë guri rrethore periferike që kishte një funksion mbrojtës kultik dhe praktik. Zakonisht unaza e gurit mbushej me një shtresë zhavorri. Zakonisht çdo varrim kishte unazën e vet, me karakter konstruktiv dhe kultik. <ref name="Glasinac Vasić"> {{Cite web|title=Rastko Vasić: Beleške o Glasincu - Autarijati|url=http://www.balkaninstitut.com/pdf/izdanja/balcanica/balcanica%2035/03%20Vasic.pdf|access-date=9. 2. 2016|website=Arheološki institut - Beograd}}</ref> Tumat janë varre familjare. Në mes, zakonisht i pajisur posaçërisht, është varri kryesor dhe më i vjetër, me të ndjerin të shtrirë në shpinë. Varre të tjera dytësore u vendosën në rrathë rreth periferisë së tumës tashmë të formuar, me një ose më shumë individë, duke simbolizuar nga pozicioni i tyre marrëdhënien me të parin e varrosur. Pas varrimit, gropa mbushej rregullisht dhe mbulohej me gurë. Ilirët nuk i varrosën të gjithë të vdekurit e tyre në tuma. Në disa raste, të vdekurit varroseshin në të hapur, në të ashtuquajturat varrezat e sheshta (nekropolet). Në mesin e epokës së hekurit, që zgjati dy shekuj, në mat, Drilon dhe Glasinac u shfaq dukuria e djegies së të ndjerit. U gjetën mbetje druri të djegur, tokë të djegur dhe kocka të djegura. Një gropë për djegie është gjetur në [[Novi Pazar]]. Në Atenicë u gjet një strukturë e tërë flijimi me karakter kulti dhe ritual. Hiri nuk ishte vendosur në një urnë, por ishte shpërndarë në tumë për të shenjtëruar hapësirën. Me ngritjen e një tume është shënuar edhe vendi i dukshëm ku janë varrosur mbetjet e të ndjerit. Gjatë varrimeve në tuma kryheshin lloje të caktuara ritesh, të cilat mund të konkludohen në bazë të sendeve të gjetura, p.sh. ushqim, pije dhe enë që përdoreshin gjatë ritualeve dhe liheshin mbi tuma ose thyheshin. Kjo dukuri flet për një kuptim të caktuar të jetës së përtejme. Është interesant fakti se edhe sot popullata e Hercegovinës Lindore ndeshet me fenomenin e thyerjes së enëve gjatë varrimeve. Në popullsinë e këtyre krahinave ishte e vështirë të ndalohej praktika e varrimit në tuma, kështu që shumica e nekropoleve mesjetare ndërtoheshin mbi tuma ose pranë tyre. Prandaj, ka kisha të vjetra në majat e disa tumave të varrezave në varrezat mesjetare. Duket se në vendet e faltoreve pagane u ndërtuan faltore të reja - tempuj dhe kisha paleokristiane. Së bashku me kishat e shumta, që u ngritën edhe në tumat e varreve. <ref name="Kneževski tumuli"> {{Cite web|title=Rastko Vasić: Beleške o Glasincu – Hronologija kneževskih grobova|url=http://www.doiserbia.nb.rs/img/doi/0350-0241/2009/0350-02410959109V.pdf|access-date=9. 2. 2016|website=Arheološki institut – Beograd, 2009}}</ref> == Varret princërore ilire == [[Skeda:Arareva_gromila_Glasinac.jpg|djathtas|parapamje| Gjetje nga tumën e Arares]] Në zonën [[Ilirët|ilire]], në dy shekujt e parë të mijëvjeçarit I p.e.s., filloi një përdorim i konsiderueshëm i hekurit, kryesisht në prodhimin e armëve, që çoi në transformimin e strukturës ushtarake dhe më pas politike të bashkësisë klanore. . Pasoja e parë ishte diferencimi shoqëror (krijimi i një shoqërie klasore) dhe ndarja në aristokraci klanore dhe anëtarët e mbetur më të shumtë. <ref>[http://www.anubih.ba/godisnjak/god43/Godisnjak43-full.pdf Aleksandar Jašarević - Socio-ekonomska i simbolička uloga importovanih metalnih posuda s Glasinca, ANUBiH, Godišnjak 43, 2014]</ref> Dëshminë më të mirë për këtë proces e japin varret princërore të krijuara gjatë shekujve VII dhe VI. <ref name="Kneževski tumuli"> {{Cite web|title=Rastko Vasić: Beleške o Glasincu – Hronologija kneževskih grobova|url=http://www.doiserbia.nb.rs/img/doi/0350-0241/2009/0350-02410959109V.pdf|access-date=9. 2. 2016|website=Arheološki institut – Beograd, 2009}}</ref> Karakteristika e përbashkët e varreve princërore është: * Monumentaliteti i varrimit, kryesisht nën tuma të mëdha varrimi * Varre katërkëndëshe me ndërtim druri ose guri * Një bollëk varresh të çmuara, të shtrenjta të bëra nga materiale të çmuara, kryesisht ari * Shumë importe greko-latine, kryesisht enë bronzi dhe qeramike * Varrimi i të ndjerit me karroca, pajisje kuajsh, së bashku me shumë aksesorë personalë, stoli dhe armë që i ndjeri mund t'i përdorte në jetën e përtejme. <ref name="Ilir">{{Cite web|title=Aleksandar Palavestra: KNEŽEVSKI GROBOVI STARIJEG GVOZDENOG DOBA NA CENTRALNOM BALKANU|url=https://books.google.de/books?id=OX9WAAAAMAAJ&pg=PA2&lpg=PA2&dq=kelti+na+balkanu&source=bl&ots=uPpqT-O5nn&sig=alvi2KToaA4gCWdakKGVbParjNs&hl=sr&sa=X&ved=0ahUKEwjV4vTnqeTXAhVPDOwKHfP5DH44ChDoAQhNMAU#v=onepage&q=kelti%20na%20balkanu&f=false|access-date=9. 2. 2016|website=Balkanološki institute SANU, 1984.}}</ref> [[Skeda:Selca_e_Poshtme_Tomb3_ApparentGrave.jpg|parapamje|Varret mbretërore ilire në fshatin Selca e Poshtme - Varri nr. 3 ]] [[Varret Ilire të Selcës së Poshtme]] ndodhen pranë qytetit të Pogradecit në Shqipëri në fshatin Selcë e Poshtme. Në bregun e djathtë të lumit Shkumbin, në një lartësi prej 1040 m mbi nivelin e detit, shtrihen mbetjet e qytetit antik të Pelionit dhe nekropolit shoqërues. Via Egnatia romake që shkonte drejt Selanikut kalonte këtej. Edhe pse ka gjurmë të veprimtarisë njerëzore në neolitikut, vendbanimi i duhur daton në epokën e hekurit (proto-urban ilir) deri në periudhën urbane ilire (shek. V-II p.e.s.), dhe arriti lartësinë e tij nën vendbanimin e fisit ilir të Enkelejëve në epokën e mëvonshme të hekurit. vendbanimi u pushtua gjithashtu në periudhën romake siç tregojnë gjurmët e një ndërtese komunale. Nga shekujt IV deri në I p.e.s. qyteti ishte rezidenca mbretërore e mbretërve ilirë dhe për rrjedhojë, ndoshta edhe një qendër e rëndësishme politike dhe ekonomike.  Në vitin 1996, Shqipëria përfshiu varret mbretërore të Selcës së Poshtme në listën e propozimeve të trashëgimisë botërore të UNESCO -s. [[Skeda:The_Illyrian_Llashtica_burial_mounds_necropolis_01.jpg|parapamje|[[Nekropoli tumular në Llashticë]]]] Në përgjithësi, në varret e princërve ilirë varroseshin përfaqësues të familjeve që mund të ishin udhëheqës ushtarakë, laikë dhe shpirtërorë në periudhën e përmendur. Kulti i të ndjerit të heroizuar nënkupton ndarjen nga të afërmit e tjerë ose anëtarët e shoqërisë, veçanërisht nga vendi dhe madhësia e varrit. Luftëtar i pajisur në këtë mënyrë, ai qëndroi pranë të afërmve, si mbrojtje dhe ndihmë në luftën vendimtare për mbijetesë, duke u bërë me kalimin e kohës një qenie e mbinatyrshme - një gjysmëperëndi. Në disa vende janë ruajtur toponime si “Varri princit” apo “Bregu i princit”, të cilat i referohen vendit ku ndodhet (ose ka qenë tuma). [[Skeda:Tumat_ilire_në_Bokë_të_Përçevës2.jpg|parapamje|[[Tumat Ilire në lokalitetin Boka në Përçevë]]]] Më të njohura janë [[tumat]] në Mat, Drilon dhe Glasinac me varre princërore : Tuma në Ilijak, Talin, Čitluci, Osovo, Arareva gromila. <ref name="Glas."> {{Cite web|title=Blagoje Govedarica: Glasinac i Glasinačka kultura – V. Glasinački kneževi|url=http://tempusbiherit.ba/documents/lectures/Glasinac-5.pdf|access-date=9. 2. 2016|website=Filozofski fakultet Sarajevo – Freie Univerzitat Berlin}}</ref> Dallohen gjithashtu edhe nekropole tjera princërore: në Pilatovici afër [[Uzhice|Uzhices]] për arkitekturën e saj, Atenica për ritualet e funeralit dhe Novi Pazar për pasurinë e tij prej ari, argjendi dhe objekte të importuara greke. Pas shtresimit të klaneve, në zonën mati - Drilon - Glasinac pati "luftëra të brendshme" midis klaneve, të cilat përfunduan me krijimin e një subjekti politik, një aleancë fisnore, e njohur historikisht si [[Mbretëria e Ilirisë]] dhe karahas saj edhe [[Mbretëria e Dardanisë]] dhe [[Autariatët|Mbretëria e Autarijatëve]] të cila u kthyen kundër komuniteteve fqinje. <ref name="Papazoglu"> {{Cite web|title=Fanula Papazoglu, -Srednjobalkanska plemena u predrimsko doba. Tribali, Autarijati, Dardanci, Skordisci i Mezi|url=https://de.scribd.com/document/117790882/Autarijati|access-date=9. 2. 2016|website=AKADEMIJA NAUKA I UMJETNOSTI BOSNE I HERCEGOVINE - DJELA KNJIGA XXX, CENTAR ZA BALKANOLOŠKA ISPITIVANJA Knjiga l. SARAJEVO, 1969}}</ref> <ref name="Historija Autarijata"> {{Cite web|title=Salmedin Mesihović: Historija Autarijata|url=http://www.ff-eizdavastvo.ba/Books/Historija_Autarijata.pdf|access-date=9. 2. 2016|website=Filozofski fakultet Sarajevo, 2014.}}</ref> == Shih edhe == * [[Iliria]] * [[Iliriku]] * [[Mbretëria e Ilirisë]] * [[Lista e tumave ilire]] * [[Prefektura e Ilirikut]] * [[Varret Ilire të Selcës së Poshtme]] [[Kategoria:Ilirë]] [[Kategoria:Faqe me përkthime të pashqyrtuara]] bwy9jnbj3sr6lylha9sahbqwdz2jts1 2464862 2464861 2022-07-23T13:10:04Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Tumat_ilire_në_Bokë_të_Përçevës2.jpg|parapamje|[[Tumat Ilire në lokalitetin Boka në Përçevë]]]] [[Skeda:Gromile.jpg|djathtas|parapamje| Tuma ilire në zonën e Glasinacit]] '''Tumat ilire''' ose tumulat ilre janë gurë varresh [[Parahistoria|parahistorike]] të ndërtuara me gurë dhe material dheu. Fjala tumë - tumulus është me origjinë [[Gjuha latine|latine]] që do të thotë kodër e vogël. Emrat popullorë janë: pirgje, grumbuj gurësh, grumbuj varresh dhe tuma. <ref name="Iliri">{{Cite web|title=Goran Majetić TUMULUSI U HRVATSKOJ – VELIČANSTVENE PRAPOVIJESNE „PIRAMIDE“|url=http://www.mgz.hr/UserFiles/file/Majetic_Goran_Tumulusi_Svjetlo_2011.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20130623120108/http://www.mgz.hr/UserFiles/file/Majetic_Goran_Tumulusi_Svjetlo_2011.pdf|archive-date=2013-06-23|access-date=9. 2. 2016|website=Kulturna baština}}</ref> Me përmbajtjen e tyre, tumat tregojnë unitet kulturor në një hapësirë të gjerë. Në [[Evropa|Evropë]], është zona nga Thraka deri në [[Kanali i la Manshit|Kanalin Anglez]], e cila banohej nga [[trakët]], [[ilirët]] dhe [[keltët]], zona e Dnieper dhe Kuban, ku dikur jetonin [[skithët]], deri në malet Altai në [[Azia|Azi]] (varret kurgan). == Tumat ilire == Në kapërcyellin e mijëvjeçarit III dhe II, nga zona e stepave euroaziatike, në zonën e Danubit dhe më pas në të gjithë Evropën, depërtuan masa të reja të popullsisë. Ata sollën gjuhën e tyre, mënyrën e jetesës, fenë dhe zakonet e tyre. Ata shkatërruan vetë themelet e komuniteteve të vjetra [[Neoliti|neolitike]] . Pushtimi i vërtetë i barinjve nomadë nga [[Danubi]], të cilin [[arkeologjia]] e njeh si kultura Lasinja, Baden, Kostolac dhe Vuçedol, vazhdoi edhe në zonat në jug të [[Lumi i Savës|Savës]] . Fundi i gjithë kësaj periudhe të shqetësuar u shënua nga bashkëjetesa e shtresave të ndryshme neolitike dhe atyre të mbetura dhe kulturave të tyre në substrat, të cilin [[Alojz Benac|Benac]] e quajti [[Teoria e autoktonisë së ilirëve|Parailirët]] <ref name="Prediliri">{{Cite web|title=Alojz Benac - Prediliri, prailiri, protoiliri - neki novi aspekti|url=https://alldocs.net/the-philosophy-of-money.html?utm_source=alojz-benac-prediliri-prailiri-protoiliri-neki-novi-aspekti|access-date=9. 2. 2016|website=ANUBiH Naše starine}}</ref> . Fryma e kohës së re që ka lindur ilustrohet më së miri nga një lloj monumenti i epokës së bronzit të hershëm të përhapur në territorin e [[Kroacia|Kroacisë]] së sotme, Bosnje-Hercegovinës, Malit të Zi, Shqipëri dhe Kosovë, përkatësisht tumat e varreve ( [[tumat]] ). <ref name="ČovićIliri">{{Cite web|title=Borivoj Čović: OD BUTMIRA DO ILIRA|url=https://de.scribd.com/document/76425953/Od-Butmira-do-Ilira-Borivoj-Čović-Sarajevo-1976-latinica|access-date=9. 2. 2016|website=Kulturno naslijeđe, Sarajevo, 1976}}</ref> Në bazë të mbetjeve të kulturës materiale të gjetura në to, tumat u ndërtuan së bashku me fortifikimet, që nga periudha e [[Koha e bronzit|bronzit]] të mesëm ose të vonë (nga rreth vitit 1600 p.e.s.) deri në fund të epokës së [[Koha e hekurit|hekurit]], pra deri në dominimin [[Perandoria Romake|romak]] . <ref name="Leksikon">{{Cite web|title=Arheološki leksikon|url=https://www.slideshare.net/edinveletovac/arheoloski-leksikon-tom-1|access-date=9. 2. 2017|website=Zemaljski muzej, Sarajevo}}</ref> Analizat më të fundit të radiokarbonit të tumave dhe varreve të thjeshta me gropë në Shtoj, Rakiça dhe Apolloni në [[Deti Adriatik|Adriatikun]] jugor, duke përfshirë disa data të besueshme të radiokarbonit nga korniza lokale, konfirmuan shfaqjen e elementeve "pseudo-stepe" që mbërritën përmes kulturave të Ballkanit Lindor, dhe fillimi i epokës së bronzit të Adriatikut në shekujt e parë të mijëvjeçarit të tretë para Krishtit. Shfaqja e tumave, varreve princërore dhe idhujve të violinës është një pasqyrim i qartë i risive të rëndësishme kulturore që shënojnë një shkëputje të caktuar me traditën e vjetër neolitike dhe që e bëjnë zonën e Adriatikut jugor dhe mbi të gjitha zonën bregdetare të ditëve të sotme. Mali i Zi, [[Kosova]] dhe [[Shqipëria]] veriore, bërthama fillestare e zhvillimit të epokës së bronzit në zonën më të gjerë të bregdetit lindor dhe në brendësi të saj mesdhetare. <ref>[http://www.anubih.ba/godisnjak/god45/Godisnjak45-full.pdf Blagoje Govedarica - Stratigrafija tumula 6 u Štoju i pojava violinskih idola u grobnim kompleksima na južnom Jadranu]</ref> Tumat janë një fenomen i ri që nuk ishte i njohur për komunitetet neolitike dhe përfaqësonte një zonë të re të fesë - kultin e të vdekurve. ==== Vende arkeologjike ==== Në rrafshnaltën e Glasinacit, komuna e Sokollacit, së bashku me disa qindra fortesa kodrinore, <ref name="G. kultura"> {{Cite web|title=Blagoje Govedarica: Otkriće Glasinačke kulture- Gradine|url=http://tempusbiherit.ba/documents/lectures/Glasinac-2.pdf|access-date=9. 2. 2016|website=Filozofski fakultet Sarajevo – Freie Univerzitat Berlin}}</ref> u zbuluan mijëra tuma varrimi, hulumtimi i të cilave filloi në vitin 1880. U hulumtuan 1234 tuma varrimi, nga të cilat 250 ishin bosh. <ref name="Glas. kultura"> {{Cite web|title=Blagoje Govedarica: Glasinac i Glasinačka kultura -Tumuli|url=http://tempusbiherit.ba/documents/lectures/Glasinac-1.pdf|access-date=9. 2. 2016|website=Filozofski fakultet Sarajevo – Freie Univerzitat Berlin}}</ref> Numri më i madh i tumave daton në periudhën e shekujve VII - V. Gjatë viteve 1974/75. hulumtimi u rinovua për të marrë të dhëna antropologjike. <ref name="G.Tumuli"> {{Cite web|title=Blagoje Govedarica - Novi arheološki prilozi istraživanju tumula na glasinačkom području|url=http://www.anubih.ba/godisnjak/izdanja/Godisnjak%2017.pdf|access-date=9. 2. 2018|website=ANUBiH - Godišnjak br. XVII, CENTAR ZA BALKANOLOŠKA ISPITIVANJA, SARAJEVO, 1978}}</ref> U konstatua se në zonën e Glasinacit ka rreth 2000 tuma. Në rrethinat e [[Priboji|Pribojit]] dhe [[Uzhice|Uzhices]], u zbuluan disa nekropole nën tuma, të cilat për nga mënyrat e varrimit dhe aksesorët në varre përputhen plotësisht me ato në rajonin [[Kultura Mati-Drilon|Mati-Drilon]] dhe Glasinac dhe padyshim i përkasin të njëjtit grup. Një numër kaq i madh kodrinash dhe tumash, së bashku me gjetjet e luajtshme (armë, qeramikë, bizhuteri, enët e importuara prej bronzi) janë të lidhura shkencërisht me fisin [[Autariatët|Autarijati]] dhe kjo periudhë quhet [[Kultura Mati-Drilon|Kultura Mati - Drilon]]. . <ref name="Wilkes"> {{Cite web|title=John Wilkes - the Illiyans|url=https://archive.org/stream/15826619JohnWilkesTheIllyrians/15826619-John-Wilkes-The-Illyrians_djvu.txt|access-date=9. 2. 2018|website=Elektronska verzija}}</ref> Në [[Kroacia|Kroaci]], një lokalitet i njohur është Budinjaku në malet Žumberačko, ku u gjetën mbi 140 tuma, ndër të cilat të ashtuquajturat. Tuma princërore, e cila është 2 metra e lartë, 3.5 metra e thellë dhe 20 metra e gjerë. Në shpatin turk afër fshatit Vranovinë e Madhe në Topusko, tuma është brenda vendbanimit. Në shpatet e Papukut në Sllavoni, jo shumë larg Slavonska Požega, ka një grup prej të paktën 20 tumash (mes tyre tuma "Knežev grob"). Sipas objekteve të gjetura deri më tani, ky vend arkeologjik, i njohur si Kaptol dhe i vendosur në pyll, i përket epokës së hershme të hekurit ose periudhës prehistorike Hallstatt, rreth viteve 800-400 p.e.s. Këtu u gjetën varre guri me formë katërkëndëshe. Në bregun e lumit Mrežnica afër Karllovacit është një fortesë kodre me tuma, e cila supozohet se është ndërtuar nga anëtarët e fisit [[Japodët|Japoda]] (ose ndoshta Kolapijana), më së voni rreth 800 para Krishtit. ==== Përshkrim ==== Ato u krijuan nga grumbullimi i dheut dhe gurëve, ose të dyja së bashku, mbi të ndjerin, më shpesh të shtrirë në sipërfaqen e tokës, dhe më rrallë në një varr guri ose në një varr. Si rregull, bazat janë rrethore (nganjëherë eliptike), fillimisht ka shumë të ngjarë konike dhe më shpesh të ruajtura në formën e një kalote më të lartë ose më të ulët. Diametri i tyre është nga disa metra deri në 40 metra, dhe lartësia deri në 7 metra. Ndërtimi i tumës mbështetet në një unazë guri rrethore periferike që kishte një funksion mbrojtës kultik dhe praktik. Zakonisht unaza e gurit mbushej me një shtresë zhavorri. Zakonisht çdo varrim kishte unazën e vet, me karakter konstruktiv dhe kultik. <ref name="Glasinac Vasić"> {{Cite web|title=Rastko Vasić: Beleške o Glasincu - Autarijati|url=http://www.balkaninstitut.com/pdf/izdanja/balcanica/balcanica%2035/03%20Vasic.pdf|access-date=9. 2. 2016|website=Arheološki institut - Beograd}}</ref> Tumat janë varre familjare. Në mes, zakonisht i pajisur posaçërisht, është varri kryesor dhe më i vjetër, me të ndjerin të shtrirë në shpinë. Varre të tjera dytësore u vendosën në rrathë rreth periferisë së tumës tashmë të formuar, me një ose më shumë individë, duke simbolizuar nga pozicioni i tyre marrëdhënien me të parin e varrosur. Pas varrimit, gropa mbushej rregullisht dhe mbulohej me gurë. Ilirët nuk i varrosën të gjithë të vdekurit e tyre në tuma. Në disa raste, të vdekurit varroseshin në të hapur, në të ashtuquajturat varrezat e sheshta (nekropolet). Në mesin e epokës së hekurit, që zgjati dy shekuj, në mat, Drilon dhe Glasinac u shfaq dukuria e djegies së të ndjerit. U gjetën mbetje druri të djegur, tokë të djegur dhe kocka të djegura. Një gropë për djegie është gjetur në [[Novi Pazar]]. Në Atenicë u gjet një strukturë e tërë flijimi me karakter kulti dhe ritual. Hiri nuk ishte vendosur në një urnë, por ishte shpërndarë në tumë për të shenjtëruar hapësirën. Me ngritjen e një tume është shënuar edhe vendi i dukshëm ku janë varrosur mbetjet e të ndjerit. Gjatë varrimeve në tuma kryheshin lloje të caktuara ritesh, të cilat mund të konkludohen në bazë të sendeve të gjetura, p.sh. ushqim, pije dhe enë që përdoreshin gjatë ritualeve dhe liheshin mbi tuma ose thyheshin. Kjo dukuri flet për një kuptim të caktuar të jetës së përtejme. Është interesant fakti se edhe sot popullata e Hercegovinës Lindore ndeshet me fenomenin e thyerjes së enëve gjatë varrimeve. Në popullsinë e këtyre krahinave ishte e vështirë të ndalohej praktika e varrimit në tuma, kështu që shumica e nekropoleve mesjetare ndërtoheshin mbi tuma ose pranë tyre. Prandaj, ka kisha të vjetra në majat e disa tumave të varrezave në varrezat mesjetare. Duket se në vendet e faltoreve pagane u ndërtuan faltore të reja - tempuj dhe kisha paleokristiane. Së bashku me kishat e shumta, që u ngritën edhe në tumat e varreve. <ref name="Kneževski tumuli"> {{Cite web|title=Rastko Vasić: Beleške o Glasincu – Hronologija kneževskih grobova|url=http://www.doiserbia.nb.rs/img/doi/0350-0241/2009/0350-02410959109V.pdf|access-date=9. 2. 2016|website=Arheološki institut – Beograd, 2009}}</ref> == Varret princërore ilire == [[Skeda:Arareva_gromila_Glasinac.jpg|djathtas|parapamje| Gjetje nga tumën e Arares]] Në zonën [[Ilirët|ilire]], në dy shekujt e parë të mijëvjeçarit I p.e.s., filloi një përdorim i konsiderueshëm i hekurit, kryesisht në prodhimin e armëve, që çoi në transformimin e strukturës ushtarake dhe më pas politike të bashkësisë klanore. . Pasoja e parë ishte diferencimi shoqëror (krijimi i një shoqërie klasore) dhe ndarja në aristokraci klanore dhe anëtarët e mbetur më të shumtë. <ref>[http://www.anubih.ba/godisnjak/god43/Godisnjak43-full.pdf Aleksandar Jašarević - Socio-ekonomska i simbolička uloga importovanih metalnih posuda s Glasinca, ANUBiH, Godišnjak 43, 2014]</ref> Dëshminë më të mirë për këtë proces e japin varret princërore të krijuara gjatë shekujve VII dhe VI. <ref name="Kneževski tumuli"> {{Cite web|title=Rastko Vasić: Beleške o Glasincu – Hronologija kneževskih grobova|url=http://www.doiserbia.nb.rs/img/doi/0350-0241/2009/0350-02410959109V.pdf|access-date=9. 2. 2016|website=Arheološki institut – Beograd, 2009}}</ref> Karakteristika e përbashkët e varreve princërore është: * Monumentaliteti i varrimit, kryesisht nën tuma të mëdha varrimi * Varre katërkëndëshe me ndërtim druri ose guri * Një bollëk varresh të çmuara, të shtrenjta të bëra nga materiale të çmuara, kryesisht ari * Shumë importe greko-latine, kryesisht enë bronzi dhe qeramike * Varrimi i të ndjerit me karroca, pajisje kuajsh, së bashku me shumë aksesorë personalë, stoli dhe armë që i ndjeri mund t'i përdorte në jetën e përtejme. <ref name="Ilir">{{Cite web|title=Aleksandar Palavestra: KNEŽEVSKI GROBOVI STARIJEG GVOZDENOG DOBA NA CENTRALNOM BALKANU|url=https://books.google.de/books?id=OX9WAAAAMAAJ&pg=PA2&lpg=PA2&dq=kelti+na+balkanu&source=bl&ots=uPpqT-O5nn&sig=alvi2KToaA4gCWdakKGVbParjNs&hl=sr&sa=X&ved=0ahUKEwjV4vTnqeTXAhVPDOwKHfP5DH44ChDoAQhNMAU#v=onepage&q=kelti%20na%20balkanu&f=false|access-date=9. 2. 2016|website=Balkanološki institute SANU, 1984.}}</ref> [[Skeda:Selca_e_Poshtme_Tomb3_ApparentGrave.jpg|parapamje|Varret mbretërore ilire në fshatin Selca e Poshtme - Varri nr. 3 ]] [[Varret Ilire të Selcës së Poshtme]] ndodhen pranë qytetit të Pogradecit në Shqipëri në fshatin Selcë e Poshtme. Në bregun e djathtë të lumit Shkumbin, në një lartësi prej 1040 m mbi nivelin e detit, shtrihen mbetjet e qytetit antik të Pelionit dhe nekropolit shoqërues. Via Egnatia romake që shkonte drejt Selanikut kalonte këtej. Edhe pse ka gjurmë të veprimtarisë njerëzore në neolitikut, vendbanimi i duhur daton në epokën e hekurit (proto-urban ilir) deri në periudhën urbane ilire (shek. V-II p.e.s.), dhe arriti lartësinë e tij nën vendbanimin e fisit ilir të Enkelejëve në epokën e mëvonshme të hekurit. vendbanimi u pushtua gjithashtu në periudhën romake siç tregojnë gjurmët e një ndërtese komunale. Nga shekujt IV deri në I p.e.s. qyteti ishte rezidenca mbretërore e mbretërve ilirë dhe për rrjedhojë, ndoshta edhe një qendër e rëndësishme politike dhe ekonomike.  Në vitin 1996, Shqipëria përfshiu varret mbretërore të Selcës së Poshtme në listën e propozimeve të trashëgimisë botërore të UNESCO -s. [[Skeda:The_Illyrian_Llashtica_burial_mounds_necropolis_01.jpg|parapamje|[[Nekropoli tumular në Llashticë]]]] Në përgjithësi, në varret e princërve ilirë varroseshin përfaqësues të familjeve që mund të ishin udhëheqës ushtarakë, laikë dhe shpirtërorë në periudhën e përmendur. Kulti i të ndjerit të heroizuar nënkupton ndarjen nga të afërmit e tjerë ose anëtarët e shoqërisë, veçanërisht nga vendi dhe madhësia e varrit. Luftëtar i pajisur në këtë mënyrë, ai qëndroi pranë të afërmve, si mbrojtje dhe ndihmë në luftën vendimtare për mbijetesë, duke u bërë me kalimin e kohës një qenie e mbinatyrshme - një gjysmëperëndi. Në disa vende janë ruajtur toponime si “Varri princit” apo “Bregu i princit”, të cilat i referohen vendit ku ndodhet (ose ka qenë tuma). Më të njohura janë [[tumat]] në Mat, Drilon dhe Glasinac me varre princërore : Tuma në Ilijak, Talin, Čitluci, Osovo, Arareva gromila. <ref name="Glas."> {{Cite web|title=Blagoje Govedarica: Glasinac i Glasinačka kultura – V. Glasinački kneževi|url=http://tempusbiherit.ba/documents/lectures/Glasinac-5.pdf|access-date=9. 2. 2016|website=Filozofski fakultet Sarajevo – Freie Univerzitat Berlin}}</ref> Dallohen gjithashtu edhe nekropole tjera princërore: në Pilatovici afër [[Uzhice|Uzhices]] për arkitekturën e saj, Atenica për ritualet e funeralit dhe Novi Pazar për pasurinë e tij prej ari, argjendi dhe objekte të importuara greke. Pas shtresimit të klaneve, në zonën mati - Drilon - Glasinac pati "luftëra të brendshme" midis klaneve, të cilat përfunduan me krijimin e një subjekti politik, një aleancë fisnore, e njohur historikisht si [[Mbretëria e Ilirisë]] dhe karahas saj edhe [[Mbretëria e Dardanisë]] dhe [[Autariatët|Mbretëria e Autarijatëve]] të cila u kthyen kundër komuniteteve fqinje. <ref name="Papazoglu"> {{Cite web|title=Fanula Papazoglu, -Srednjobalkanska plemena u predrimsko doba. Tribali, Autarijati, Dardanci, Skordisci i Mezi|url=https://de.scribd.com/document/117790882/Autarijati|access-date=9. 2. 2016|website=AKADEMIJA NAUKA I UMJETNOSTI BOSNE I HERCEGOVINE - DJELA KNJIGA XXX, CENTAR ZA BALKANOLOŠKA ISPITIVANJA Knjiga l. SARAJEVO, 1969}}</ref> <ref name="Historija Autarijata"> {{Cite web|title=Salmedin Mesihović: Historija Autarijata|url=http://www.ff-eizdavastvo.ba/Books/Historija_Autarijata.pdf|access-date=9. 2. 2016|website=Filozofski fakultet Sarajevo, 2014.}}</ref> == Shih edhe == * [[Iliria]] * [[Iliriku]] * [[Mbretëria e Ilirisë]] * [[Lista e tumave ilire]] * [[Prefektura e Ilirikut]] * [[Varret Ilire të Selcës së Poshtme]] == Referiume == [[Kategoria:Ilirë]] [[Kategoria:Faqe me përkthime të pashqyrtuara]] nmjyqjuhj10ehm09vwek623mc4rmwwb 0 317743 2464864 2022-07-23T13:12:23Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Tumë Ilire]] tek [[Tuma ilire në Moglicë]] wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Tuma ilire në Moglicë]] nu3ad9syg8wvtbct8w5ebngaaw4q2hu 1 317744 2464866 2022-07-23T13:12:23Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Diskutim:Tumë Ilire]] tek [[Diskutim:Tuma ilire në Moglicë]] wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Diskutim:Tuma ilire në Moglicë]] j9cck103a7tdkob3ihrp6rl37aepj1i 3 317745 2464869 2022-07-23T13:37:07Z Komuniteti 117282 Mirëpritje wikitext text/x-wiki {{Stampa:Tung|realName=|name=Eduinabeqe}} -- [[Përdoruesi:Komuniteti|Komuniteti]] ([[Përdoruesi diskutim:Komuniteti|diskutimet]]) 23 korrik 2022 15:37 (CEST) gebzciipaa5ge6yse2pmxz49mazkor7 0 317746 2464870 2022-07-23T13:41:13Z Drenisa 112234 Faqe e re: Kjo është një listë jo e plotë e tumave ilire: ;Tumat ilire në Shqipëri * [[Tuma e Barçit]] * [[Tuma e Shuecit]] * [[Tuma e Kamenicës]] * [[Tumat e Kuçit të Zi]] * [[Tumat e fushës së Pazhokut]] * [[Tumat pranë fshatit Jermë]] * [[Tuma në Bregun e Kishës (Tragjas)]] ;Tumat ilire në Kosovë * [[Tuma ilire në Moglicë]] * [[Tumat Ilire në Mirushë]] * [[Tuma Ilire në Malishevë]] * [[Nekropoli në Graçanicë]] * [[Tuma e vetmuar në Irzniq]] * Tuma e vetmua... wikitext text/x-wiki Kjo është një listë jo e plotë e tumave ilire: ;Tumat ilire në Shqipëri * [[Tuma e Barçit]] * [[Tuma e Shuecit]] * [[Tuma e Kamenicës]] * [[Tumat e Kuçit të Zi]] * [[Tumat e fushës së Pazhokut]] * [[Tumat pranë fshatit Jermë]] * [[Tuma në Bregun e Kishës (Tragjas)]] ;Tumat ilire në Kosovë * [[Tuma ilire në Moglicë]] * [[Tumat Ilire në Mirushë]] * [[Tuma Ilire në Malishevë]] * [[Nekropoli në Graçanicë]] * [[Tuma e vetmuar në Irzniq]] * [[Tuma e vetmuar në Llapushnik]] * [[Nekropoli tumular në Llashticë]] * [[Nekropoli tumular në Volljakë]] * [[Nekropoli tumular në Rogovë]] * [[Nekropola tumulare në Romajë]] * [[Tumat Ilire (Livadhet e Mëdhaja)]] * [[Tuma Ilire në Dobërdol (Kastrat)]] * [[Tuma e madhe Ilire në Jashanicë]] * [[Tumat ilire te Ura e Fshajt në Ujzë]] * [[Tumat Ilire në Lubozhdë (Nëngurë)]] * [[Tumat Ilire dhe lokaliteti arkeologjik i Korishës]] * [[Tuma Ilire (Në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit)]] ;Tumat në Maqedoninë e Veriut 16bt7bkul6s739yrc3mwcz05yonz9h5 2464879 2464870 2022-07-23T13:43:44Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki Kjo është një listë jo e plotë e tumave ilire: ;Tumat ilire në Shqipëri * [[Tuma e Barçit]] * [[Tuma e Shuecit]] * [[Tuma e Kamenicës]] * [[Tumat e Kuçit të Zi]] * [[Tumat e fushës së Pazhokut]] * [[Tumat pranë fshatit Jermë]] * [[Tuma në Bregun e Kishës (Tragjas)]] ;Tumat ilire në Kosovë * [[Tuma ilire në Moglicë]] * [[Tumat Ilire në Mirushë]] * [[Tuma Ilire në Malishevë]] * [[Nekropoli në Graçanicë]] * [[Tuma e vetmuar në Irzniq]] * [[Tuma e vetmuar në Llapushnik]] * [[Nekropoli tumular në Llashticë]] * [[Nekropoli tumular në Volljakë]] * [[Nekropoli tumular në Rogovë]] * [[Nekropola tumulare në Romajë]] * [[Tumat Ilire (Livadhet e Mëdhaja)]] * [[Tuma Ilire në Dobërdol (Kastrat)]] * [[Tuma e madhe Ilire në Jashanicë]] * [[Tumat ilire te Ura e Fshajt në Ujzë]] * [[Tumat Ilire në Lubozhdë (Nëngurë)]] * [[Tumat Ilire dhe lokaliteti arkeologjik i Korishës]] * [[Tuma Ilire (Në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit)]] ;Tumat në Maqedoninë e Veriut == Shih edhe == * [[Tumat]] * [[Tumat ilire]] fpscg13ywvoj3luepphwt40d0n1jehb 2464880 2464879 2022-07-23T13:47:59Z Drenisa 112234 added [[Category:Tuma në Shqipëri]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki Kjo është një listë jo e plotë e tumave ilire: ;Tumat ilire në Shqipëri * [[Tuma e Barçit]] * [[Tuma e Shuecit]] * [[Tuma e Kamenicës]] * [[Tumat e Kuçit të Zi]] * [[Tumat e fushës së Pazhokut]] * [[Tumat pranë fshatit Jermë]] * [[Tuma në Bregun e Kishës (Tragjas)]] ;Tumat ilire në Kosovë * [[Tuma ilire në Moglicë]] * [[Tumat Ilire në Mirushë]] * [[Tuma Ilire në Malishevë]] * [[Nekropoli në Graçanicë]] * [[Tuma e vetmuar në Irzniq]] * [[Tuma e vetmuar në Llapushnik]] * [[Nekropoli tumular në Llashticë]] * [[Nekropoli tumular në Volljakë]] * [[Nekropoli tumular në Rogovë]] * [[Nekropola tumulare në Romajë]] * [[Tumat Ilire (Livadhet e Mëdhaja)]] * [[Tuma Ilire në Dobërdol (Kastrat)]] * [[Tuma e madhe Ilire në Jashanicë]] * [[Tumat ilire te Ura e Fshajt në Ujzë]] * [[Tumat Ilire në Lubozhdë (Nëngurë)]] * [[Tumat Ilire dhe lokaliteti arkeologjik i Korishës]] * [[Tuma Ilire (Në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit)]] ;Tumat në Maqedoninë e Veriut == Shih edhe == * [[Tumat]] * [[Tumat ilire]] [[Kategoria:Tuma në Shqipëri]] acantw2pd9gnr0f0ds6lru87fi1nj1h 2464881 2464880 2022-07-23T13:48:18Z Drenisa 112234 added [[Category:Tuma në Kosovë]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki Kjo është një listë jo e plotë e tumave ilire: ;Tumat ilire në Shqipëri * [[Tuma e Barçit]] * [[Tuma e Shuecit]] * [[Tuma e Kamenicës]] * [[Tumat e Kuçit të Zi]] * [[Tumat e fushës së Pazhokut]] * [[Tumat pranë fshatit Jermë]] * [[Tuma në Bregun e Kishës (Tragjas)]] ;Tumat ilire në Kosovë * [[Tuma ilire në Moglicë]] * [[Tumat Ilire në Mirushë]] * [[Tuma Ilire në Malishevë]] * [[Nekropoli në Graçanicë]] * [[Tuma e vetmuar në Irzniq]] * [[Tuma e vetmuar në Llapushnik]] * [[Nekropoli tumular në Llashticë]] * [[Nekropoli tumular në Volljakë]] * [[Nekropoli tumular në Rogovë]] * [[Nekropola tumulare në Romajë]] * [[Tumat Ilire (Livadhet e Mëdhaja)]] * [[Tuma Ilire në Dobërdol (Kastrat)]] * [[Tuma e madhe Ilire në Jashanicë]] * [[Tumat ilire te Ura e Fshajt në Ujzë]] * [[Tumat Ilire në Lubozhdë (Nëngurë)]] * [[Tumat Ilire dhe lokaliteti arkeologjik i Korishës]] * [[Tuma Ilire (Në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit)]] ;Tumat në Maqedoninë e Veriut == Shih edhe == * [[Tumat]] * [[Tumat ilire]] [[Kategoria:Tuma në Shqipëri]] [[Kategoria:Tuma në Kosovë]] lxk2eu7mvnjjxhjgoj49sqsok4luqur 2464885 2464881 2022-07-23T14:45:29Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki Kjo është një listë jo e plotë e tumave ilire: ;Tumat ilire në Shqipëri * [[Tuma e Barçit]] * [[Tuma e Shuecit]] * [[Tuma e Kamenicës]] * [[Tumat e Kuçit të Zi]] * [[Tumat pranë fshatit Jermë]] * [[Tumat e fushës së Pazhokut]] * [[Nekropoli në fshatin Kryegjatë]] * [[Tuma në Bregun e Kishës (Tragjas)]] ;Tumat ilire në Kosovë * [[Tuma ilire në Moglicë]] * [[Tumat Ilire në Mirushë]] * [[Tuma Ilire në Malishevë]] * [[Nekropoli në Graçanicë]] * [[Tuma e vetmuar në Irzniq]] * [[Nekropoli tumular në Volljakë]] * [[Nekropoli tumular në Rogovë]] * [[Nekropoli tumular në Gërlicë]] * [[Nekropoli tumular në Llashticë]] * [[Nekropola tumulare në Romajë]] * [[Nekropoli tumular i Ponoshecit]] * [[Tuma e vetmuar në Llapushnik]] * [[Tumat Ilire (Livadhet e Mëdhaja)]] * [[Tuma Ilire në Dobërdol (Kastrat)]] * [[Tuma e madhe Ilire në Jashanicë]] * [[Tumat ilire te Ura e Fshajt në Ujzë]] * [[Tumat Ilire në Lubozhdë (Nëngurë)]] * [[Nekropoli tumular në Bokë të Rakovinës]] * [[Tumat Ilire dhe lokaliteti arkeologjik i Korishës]] * [[Tuma Ilire (Në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit)]] ;Tumat në Maqedoninë e Veriut * [[Nekropoli i Trebenishtës]] == Shih edhe == * [[Tumat]] * [[Tumat ilire]] [[Kategoria:Tuma në Shqipëri]] [[Kategoria:Tuma në Kosovë]] lfghig4is9zcmt34uwbx3s2upuofqj5 2464905 2464885 2022-07-23T15:44:19Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki Kjo është një listë jo e plotë e tumave ilire: == Tumat ilire në Shqipëri == * [[Tuma e Barçit]] * [[Tuma e Shuecit]] * [[Tuma e Kamenicës]] * [[Tumat e Kuçit të Zi]] * [[Tumat pranë fshatit Jermë]] * [[Tumat e fushës së Pazhokut]] * [[Nekropoli në fshatin Kryegjatë]] * [[Tuma në Bregun e Kishës (Tragjas)]] == Tumat ilire në Kosovë == * [[Tuma ilire në Moglicë]] * [[Tumat Ilire në Mirushë]] * [[Tuma Ilire në Malishevë]] * [[Nekropoli në Graçanicë]] * [[Tuma e vetmuar në Irzniq]] * [[Nekropoli tumular në Volljakë]] * [[Nekropoli tumular në Rogovë]] * [[Nekropoli tumular në Gërlicë]] * [[Nekropoli tumular në Llashticë]] * [[Nekropola tumulare në Romajë]] * [[Nekropoli tumular i Ponoshecit]] * [[Tuma e vetmuar në Llapushnik]] * [[Tumat Ilire (Livadhet e Mëdhaja)]] * [[Tuma Ilire në Dobërdol (Kastrat)]] * [[Tuma e madhe Ilire në Jashanicë]] * [[Tumat ilire te Ura e Fshajt në Ujzë]] * [[Tumat Ilire në Lubozhdë (Nëngurë)]] * [[Nekropoli tumular në Bokë të Rakovinës]] * [[Tumat Ilire dhe lokaliteti arkeologjik i Korishës]] * [[Tuma Ilire (Në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit)]] == Tumat ilire në Mal të Zi == * [[Tuma ilire në Shushan]] == Tumat në Maqedoninë e Veriut == * [[Nekropoli i Trebenishtës]] == Shih edhe == * [[Tumat]] * [[Tumat ilire]] [[Kategoria:Tuma në Shqipëri]] [[Kategoria:Tuma në Kosovë]] 9a0l7x2iohmnjfaqa0e2rkmcuuas2dr 2464906 2464905 2022-07-23T15:44:43Z Drenisa 112234 added [[Category:Tuma në Mal të Zi]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki Kjo është një listë jo e plotë e tumave ilire: == Tumat ilire në Shqipëri == * [[Tuma e Barçit]] * [[Tuma e Shuecit]] * [[Tuma e Kamenicës]] * [[Tumat e Kuçit të Zi]] * [[Tumat pranë fshatit Jermë]] * [[Tumat e fushës së Pazhokut]] * [[Nekropoli në fshatin Kryegjatë]] * [[Tuma në Bregun e Kishës (Tragjas)]] == Tumat ilire në Kosovë == * [[Tuma ilire në Moglicë]] * [[Tumat Ilire në Mirushë]] * [[Tuma Ilire në Malishevë]] * [[Nekropoli në Graçanicë]] * [[Tuma e vetmuar në Irzniq]] * [[Nekropoli tumular në Volljakë]] * [[Nekropoli tumular në Rogovë]] * [[Nekropoli tumular në Gërlicë]] * [[Nekropoli tumular në Llashticë]] * [[Nekropola tumulare në Romajë]] * [[Nekropoli tumular i Ponoshecit]] * [[Tuma e vetmuar në Llapushnik]] * [[Tumat Ilire (Livadhet e Mëdhaja)]] * [[Tuma Ilire në Dobërdol (Kastrat)]] * [[Tuma e madhe Ilire në Jashanicë]] * [[Tumat ilire te Ura e Fshajt në Ujzë]] * [[Tumat Ilire në Lubozhdë (Nëngurë)]] * [[Nekropoli tumular në Bokë të Rakovinës]] * [[Tumat Ilire dhe lokaliteti arkeologjik i Korishës]] * [[Tuma Ilire (Në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit)]] == Tumat ilire në Mal të Zi == * [[Tuma ilire në Shushan]] == Tumat në Maqedoninë e Veriut == * [[Nekropoli i Trebenishtës]] == Shih edhe == * [[Tumat]] * [[Tumat ilire]] [[Kategoria:Tuma në Shqipëri]] [[Kategoria:Tuma në Kosovë]] [[Kategoria:Tuma në Mal të Zi]] abtqypjtsj68l2crz777688t7pd102c 2464914 2464906 2022-07-23T16:49:23Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki Kjo është një listë jo e plotë e tumave ilire: == Tuma ilire në Shqipëri == * [[Tuma e Barçit]] * [[Tuma e Shuecit]] * [[Tuma e Kamenicës]] * [[Tumat e Kuçit të Zi]] * [[Tumat pranë fshatit Jermë]] * [[Tumat e fushës së Pazhokut]] * [[Nekropoli në fshatin Kryegjatë]] * [[Tuma në Bregun e Kishës (Tragjas)]] == Tuma ilire në Kosovë == * [[Tuma ilire në Moglicë]] * [[Tumat Ilire në Mirushë]] * [[Tuma Ilire në Malishevë]] * [[Nekropoli në Graçanicë]] * [[Tuma e vetmuar në Irzniq]] * [[Nekropoli tumular në Volljakë]] * [[Nekropoli tumular në Rogovë]] * [[Nekropoli tumular në Gërlicë]] * [[Nekropoli tumular në Llashticë]] * [[Nekropola tumulare në Romajë]] * [[Nekropoli tumular i Ponoshecit]] * [[Tuma e vetmuar në Llapushnik]] * [[Tumat Ilire (Livadhet e Mëdhaja)]] * [[Tuma Ilire në Dobërdol (Kastrat)]] * [[Tuma e madhe Ilire në Jashanicë]] * [[Tumat ilire te Ura e Fshajt në Ujzë]] * [[Tumat Ilire në Lubozhdë (Nëngurë)]] * [[Nekropoli tumular në Bokë të Rakovinës]] * [[Tumat Ilire dhe lokaliteti arkeologjik i Korishës]] * [[Tuma Ilire (Në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit)]] == Tuma ilire në Mal të Zi == * [[Tuma ilire në Shushan]] == Tuma në Maqedoninë e Veriut == * [[Nekropoli i Trebenishtës]] == Tuma në Bosnje dhe Hercegovinë == * [[Tuma ilire e Ararës]] == Shih edhe == * [[Tumat]] * [[Tumat ilire]] [[Kategoria:Tuma në Shqipëri]] [[Kategoria:Tuma në Kosovë]] [[Kategoria:Tuma në Mal të Zi]] sp02975gxsh4u25ist71hfcm7bcmkkm 2464919 2464914 2022-07-23T17:07:46Z Drenisa 112234 /* Tuma ilire në Kosovë */ wikitext text/x-wiki Kjo është një listë jo e plotë e tumave ilire: == Tuma ilire në Shqipëri == * [[Tuma e Barçit]] * [[Tuma e Shuecit]] * [[Tuma e Kamenicës]] * [[Tumat e Kuçit të Zi]] * [[Tumat pranë fshatit Jermë]] * [[Tumat e fushës së Pazhokut]] * [[Nekropoli në fshatin Kryegjatë]] * [[Tuma në Bregun e Kishës (Tragjas)]] == Tuma ilire në Kosovë == * [[Tuma ilire në Moglicë]] * [[Tumat Ilire në Mirushë]] * [[Tuma Ilire në Malishevë]] * [[Nekropoli në Graçanicë]] * [[Tuma e vetmuar në Irzniq]] * [[Nekropoli tumular në Volljakë]] * [[Nekropoli tumular në Rogovë]] * [[Nekropoli tumular në Gërlicë]] * [[Nekropoli tumular në Llashticë]] * [[Nekropola tumulare në Romajë]] * [[Nekropoli tumular i Ponoshecit]] * [[Tuma e vetmuar në Llapushnik]] * [[Tumat Ilire (Livadhet e Mëdhaja)]] * [[Tuma Ilire në Dobërdol (Kastrat)]] * [[Tuma e madhe Ilire në Jashanicë]] * [[Tumat ilire te Ura e Fshajt në Ujzë]] * [[Tumat Ilire në Lubozhdë (Nëngurë)]] * [[Nekropoli tumular në Bokë të Rakovinës]] * [[Tumat Ilire dhe lokaliteti arkeologjik i Korishës]] * [[Tuma ilire në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit]] == Tuma ilire në Mal të Zi == * [[Tuma ilire në Shushan]] == Tuma në Maqedoninë e Veriut == * [[Nekropoli i Trebenishtës]] == Tuma në Bosnje dhe Hercegovinë == * [[Tuma ilire e Ararës]] == Shih edhe == * [[Tumat]] * [[Tumat ilire]] [[Kategoria:Tuma në Shqipëri]] [[Kategoria:Tuma në Kosovë]] [[Kategoria:Tuma në Mal të Zi]] cj7sg41d78b6uy13itrk98mh6w9gmxe 2464920 2464919 2022-07-23T17:13:24Z Drenisa 112234 /* Tuma ilire në Kosovë */ wikitext text/x-wiki Kjo është një listë jo e plotë e tumave ilire: == Tuma ilire në Shqipëri == * [[Tuma e Barçit]] * [[Tuma e Shuecit]] * [[Tuma e Kamenicës]] * [[Tumat e Kuçit të Zi]] * [[Tumat pranë fshatit Jermë]] * [[Tumat e fushës së Pazhokut]] * [[Nekropoli në fshatin Kryegjatë]] * [[Tuma në Bregun e Kishës (Tragjas)]] == Tuma ilire në Kosovë == * [[Tuma Ilire në Gjinoc]] * [[Tuma ilire në Moglicë]] * [[Tumat Ilire në Mirushë]] * [[Tuma Ilire në Malishevë]] * [[Nekropoli në Graçanicë]] * [[Tuma e vetmuar në Irzniq]] * [[Nekropoli tumular në Volljakë]] * [[Nekropoli tumular në Rogovë]] * [[Nekropoli tumular në Gërlicë]] * [[Nekropoli tumular në Llashticë]] * [[Nekropola tumulare në Romajë]] * [[Nekropoli tumular i Ponoshecit]] * [[Tuma e vetmuar në Llapushnik]] * [[Tumat Ilire (Livadhet e Mëdhaja)]] * [[Tuma Ilire në Dobërdol (Kastrat)]] * [[Tuma e madhe Ilire në Jashanicë]] * [[Tumat ilire te Ura e Fshajt në Ujzë]] * [[Tumat Ilire në Lubozhdë (Nëngurë)]] * [[Nekropoli tumular në Bokë të Rakovinës]] * [[Tumat Ilire dhe lokaliteti arkeologjik i Korishës]] * [[Tuma ilire në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit]] == Tuma ilire në Mal të Zi == * [[Tuma ilire në Shushan]] == Tuma në Maqedoninë e Veriut == * [[Nekropoli i Trebenishtës]] == Tuma në Bosnje dhe Hercegovinë == * [[Tuma ilire e Ararës]] == Shih edhe == * [[Tumat]] * [[Tumat ilire]] [[Kategoria:Tuma në Shqipëri]] [[Kategoria:Tuma në Kosovë]] [[Kategoria:Tuma në Mal të Zi]] tck5a1k6hljkrlrjpwy0qexq1pocat2 2464925 2464920 2022-07-23T17:26:21Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki Kjo është një listë jo e plotë e tumave ilire: == Tuma ilire në Shqipëri == * [[Tuma e Barçit]] * [[Tuma e Shuecit]] * [[Tumat e Kuçit të Zi]] * [[Tuma e Kamenicës]] * [[Tumat pranë fshatit Jermë]] * [[Tumat e fushës së Pazhokut]] * [[Nekropoli në fshatin Kryegjatë]] * [[Tuma në Bregun e Kishës (Tragjas)]] == Tuma ilire në Kosovë == * [[Tuma Ilire në Gjinoc]] * [[Tuma Ilire në Leshan]] * [[Tuma ilire në Moglicë]] * [[Tumat Ilire në Mirushë]] * [[Tuma Ilire në Malishevë]] * [[Nekropoli në Graçanicë]] * [[Tuma e vetmuar në Irzniq]] * [[Kodërvarret Ilire në Zajqec]] * [[Nekropoli tumular në Volljakë]] * [[Nekropoli tumular në Rogovë]] * [[Nekropoli tumular në Gërlicë]] * [[Nekropoli tumular në Llashticë]] * [[Nekropola tumulare në Romajë]] * [[Nekropoli tumular i Ponoshecit]] * [[Tuma e vetmuar në Llapushnik]] * [[Tumat Ilire (Livadhet e Mëdhaja)]] * [[Tuma Ilire në Dobërdol (Kastrat)]] * [[Tuma e madhe Ilire në Jashanicë]] * [[Tumat ilire te Ura e Fshajt në Ujzë]] * [[Tumat Ilire në Lubozhdë (Nëngurë)]] * [[Nekropoli tumular në Bokë të Rakovinës]] * [[Tumat Ilire dhe lokaliteti arkeologjik i Korishës]] * [[Tuma ilire në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit]] == Tuma ilire në Mal të Zi == * [[Tuma ilire në Shushan]] == Tuma në Maqedoninë e Veriut == * [[Nekropoli i Trebenishtës]] == Tuma në Bosnje dhe Hercegovinë == * [[Tuma ilire e Ararës]] == Shih edhe == * [[Tumat]] * [[Tumat ilire]] [[Kategoria:Tuma në Shqipëri]] [[Kategoria:Tuma në Kosovë]] [[Kategoria:Tuma në Mal të Zi]] s2dpi9mp65xgyde7mwqe006qosuhseb 2464926 2464925 2022-07-23T17:29:39Z Drenisa 112234 /* Shih edhe */ wikitext text/x-wiki Kjo është një listë jo e plotë e tumave ilire: == Tuma ilire në Shqipëri == * [[Tuma e Barçit]] * [[Tuma e Shuecit]] * [[Tumat e Kuçit të Zi]] * [[Tuma e Kamenicës]] * [[Tumat pranë fshatit Jermë]] * [[Tumat e fushës së Pazhokut]] * [[Nekropoli në fshatin Kryegjatë]] * [[Tuma në Bregun e Kishës (Tragjas)]] == Tuma ilire në Kosovë == * [[Tuma Ilire në Gjinoc]] * [[Tuma Ilire në Leshan]] * [[Tuma ilire në Moglicë]] * [[Tumat Ilire në Mirushë]] * [[Tuma Ilire në Malishevë]] * [[Nekropoli në Graçanicë]] * [[Tuma e vetmuar në Irzniq]] * [[Kodërvarret Ilire në Zajqec]] * [[Nekropoli tumular në Volljakë]] * [[Nekropoli tumular në Rogovë]] * [[Nekropoli tumular në Gërlicë]] * [[Nekropoli tumular në Llashticë]] * [[Nekropola tumulare në Romajë]] * [[Nekropoli tumular i Ponoshecit]] * [[Tuma e vetmuar në Llapushnik]] * [[Tumat Ilire (Livadhet e Mëdhaja)]] * [[Tuma Ilire në Dobërdol (Kastrat)]] * [[Tuma e madhe Ilire në Jashanicë]] * [[Tumat ilire te Ura e Fshajt në Ujzë]] * [[Tumat Ilire në Lubozhdë (Nëngurë)]] * [[Nekropoli tumular në Bokë të Rakovinës]] * [[Tumat Ilire dhe lokaliteti arkeologjik i Korishës]] * [[Tuma ilire në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit]] == Tuma ilire në Mal të Zi == * [[Tuma ilire në Shushan]] == Tuma në Maqedoninë e Veriut == * [[Nekropoli i Trebenishtës]] == Tuma në Bosnje dhe Hercegovinë == * [[Tuma ilire e Ararës]] == Shih edhe == * [[Tumat]] * [[Tumat ilire]] * [[Kultura ilire]] * [[Mitologjia ilire]] [[Kategoria:Tuma në Shqipëri]] [[Kategoria:Tuma në Kosovë]] [[Kategoria:Tuma në Mal të Zi]] 8kjb1dw1l2x2hhwfgp1camvmbhp2e1z 2464938 2464926 2022-07-23T18:29:58Z Drenisa 112234 /* Tuma ilire në Mal të Zi */ wikitext text/x-wiki Kjo është një listë jo e plotë e tumave ilire: == Tuma ilire në Shqipëri == * [[Tuma e Barçit]] * [[Tuma e Shuecit]] * [[Tumat e Kuçit të Zi]] * [[Tuma e Kamenicës]] * [[Tumat pranë fshatit Jermë]] * [[Tumat e fushës së Pazhokut]] * [[Nekropoli në fshatin Kryegjatë]] * [[Tuma në Bregun e Kishës (Tragjas)]] == Tuma ilire në Kosovë == * [[Tuma Ilire në Gjinoc]] * [[Tuma Ilire në Leshan]] * [[Tuma ilire në Moglicë]] * [[Tumat Ilire në Mirushë]] * [[Tuma Ilire në Malishevë]] * [[Nekropoli në Graçanicë]] * [[Tuma e vetmuar në Irzniq]] * [[Kodërvarret Ilire në Zajqec]] * [[Nekropoli tumular në Volljakë]] * [[Nekropoli tumular në Rogovë]] * [[Nekropoli tumular në Gërlicë]] * [[Nekropoli tumular në Llashticë]] * [[Nekropola tumulare në Romajë]] * [[Nekropoli tumular i Ponoshecit]] * [[Tuma e vetmuar në Llapushnik]] * [[Tumat Ilire (Livadhet e Mëdhaja)]] * [[Tuma Ilire në Dobërdol (Kastrat)]] * [[Tuma e madhe Ilire në Jashanicë]] * [[Tumat ilire te Ura e Fshajt në Ujzë]] * [[Tumat Ilire në Lubozhdë (Nëngurë)]] * [[Nekropoli tumular në Bokë të Rakovinës]] * [[Tumat Ilire dhe lokaliteti arkeologjik i Korishës]] * [[Tuma ilire në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit]] == Tuma ilire në Mal të Zi == * [[Tuma ilire në Shushan]] * [[Nekropoli tumular i Spiçit]] == Tuma në Maqedoninë e Veriut == * [[Nekropoli i Trebenishtës]] == Tuma në Bosnje dhe Hercegovinë == * [[Tuma ilire e Ararës]] == Shih edhe == * [[Tumat]] * [[Tumat ilire]] * [[Kultura ilire]] * [[Mitologjia ilire]] [[Kategoria:Tuma në Shqipëri]] [[Kategoria:Tuma në Kosovë]] [[Kategoria:Tuma në Mal të Zi]] g74ioxd2dx605qmrlmyz66m7cz3qh36 2464941 2464938 2022-07-23T19:04:57Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki Kjo është një listë jo e plotë e tumave ilire: == Tuma ilire në Shqipëri == * [[Tuma e Barçit]] * [[Tuma e Shuecit]] * [[Tumat e Kuçit të Zi]] * [[Tuma e Kamenicës]] * [[Tumat pranë fshatit Jermë]] * [[Tumat e fushës së Pazhokut]] * [[Nekropoli në fshatin Kryegjatë]] * [[Tuma në Bregun e Kishës (Tragjas)]] == Tuma ilire në Kosovë == * [[Tuma Ilire në Gjinoc]] * [[Tuma Ilire në Leshan]] * [[Tuma ilire në Moglicë]] * [[Tumat Ilire në Mirushë]] * [[Tuma Ilire në Malishevë]] * [[Nekropoli në Graçanicë]] * [[Tuma e vetmuar në Irzniq]] * [[Kodërvarret Ilire në Zajqec]] * [[Nekropoli tumular në Volljakë]] * [[Nekropoli tumular në Rogovë]] * [[Nekropoli tumular në Gërlicë]] * [[Nekropoli tumular në Llashticë]] * [[Nekropola tumulare në Romajë]] * [[Nekropoli tumular i Ponoshecit]] * [[Tuma e vetmuar në Llapushnik]] * [[Tumat Ilire (Livadhet e Mëdhaja)]] * [[Tuma Ilire në Dobërdol (Kastrat)]] * [[Tuma e madhe Ilire në Jashanicë]] * [[Tumat ilire te Ura e Fshajt në Ujzë]] * [[Tumat Ilire në Lubozhdë (Nëngurë)]] * [[Varreza me grup të tumave e Shirokës]] * [[Nekropoli tumular në Bokë të Rakovinës]] * [[Tumat Ilire dhe lokaliteti arkeologjik i Korishës]] * [[Tuma ilire në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit]] == Tuma ilire në Mal të Zi == * [[Tuma ilire në Shushan]] * [[Nekropoli tumular i Spiçit]] == Tuma në Maqedoninë e Veriut == * [[Nekropoli i Trebenishtës]] == Tuma në Bosnje dhe Hercegovinë == * [[Tuma ilire e Ararës]] == Shih edhe == * [[Tumat]] * [[Tumat ilire]] * [[Kultura ilire]] * [[Mitologjia ilire]] [[Kategoria:Tuma në Shqipëri]] [[Kategoria:Tuma në Kosovë]] [[Kategoria:Tuma në Mal të Zi]] jqlq9qw9a4obigb0cspm9zwdk569von 0 317747 2464872 2022-07-23T13:41:46Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Tuma Shuecit]] tek [[Tuma e Shuecit]] wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Tuma e Shuecit]] 6emmo1gti340p580spe0yq4w1pne6ir 1 317748 2464874 2022-07-23T13:41:46Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Diskutim:Tuma Shuecit]] tek [[Diskutim:Tuma e Shuecit]] wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Diskutim:Tuma e Shuecit]] eox4a7jsy4alzt3hu1t2fqpjmvll077 0 317749 2464876 2022-07-23T13:42:32Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Nekropolë në Graçanicë]] tek [[Nekropoli në Graçanicë]] wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Nekropoli në Graçanicë]] 2j6r48qbcai8w058rwtm9p7kk9utk5l 1 317750 2464878 2022-07-23T13:42:32Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Diskutim:Nekropolë në Graçanicë]] tek [[Diskutim:Nekropoli në Graçanicë]] wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Diskutim:Nekropoli në Graçanicë]] nf8t8052pw7ewvjaya58bgrnva2c3kn 14 317751 2464882 2022-07-23T13:49:34Z Drenisa 112234 Faqe e re: [[Kategoria:Varre monumentale]] [[Kategoria:Monumente në Kosovë]] wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Varre monumentale]] [[Kategoria:Monumente në Kosovë]] l0qv9nig9kd52d1b0avkctw1w493cvs 0 317752 2464884 2022-07-23T14:21:59Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Trebenishta]] tek [[Nekropoli i Trebenishtës]] wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Nekropoli i Trebenishtës]] pswdwf5e91mng6bqsa5bd3slfwziips 0 317753 2464886 2022-07-23T14:55:07Z 46.99.210.63 tartosossa wikitext text/x-wiki <!-- Një artikull tipik biografik nis me emrin e personit të cilit i referohet të vendosur në shkrim të trashë, ditëlindjen-ditëvdekjen e tij në kllapa rrethore, ndjekur me profesionet/arsyet që e bënë të njohur personin në fjalë. Përpara të gjitha këtyre vendoset Stampa:Infobox person. Fshijeni këtë koment përpara se të publikoni ndryshimet. -->Tarto një figurë unike në tregun shqipfoles, talent me premtime te shumta ne tregun e repit Shqiptar si dhe atij international. I njohur per tekstet unike, permbajtjen dhe honestinë në artin e tij, Emri tij i vertete Arton Avdyli,lindur dhe banuar ne Ferizaj Puna tij professionale startoj me vitin 2019 pas 2 vitesh perpjekje pune ku nuk mbeti vetem fans por edhe pjes e muzikes. Ai u frymzua nga tregu i jashtem posaqerisht me permbajtje amerikane ku po ashtu eshte reflektim i anes errët të jetes, me probleme në jete,devijim e gjithqka qe fshihet ne jetën aktuale. Ne bazë te stilit leht’ të dallohet prej të tjerve,ndoshta e ndihmoj edhe rryma trap qe u rrit me të duke ndegjuar me te njohurit ne tere boten si Future, Meekmill, Lildurk,Gucci mane, etj… Eshte artist i pamvarur,ku startoj me kengen e parë Fifi ne nentor te 2019 pas ksaj artisti nuk ndaloj se servuari këngë jashtzakonisht unike Ka bere pjese ne shume hite n tregun shqiptar ku vet artisti e mban sekret dhe se nuk do ti permendet emri nga tekstet e tij Akoma nuk ka lansuar nje album ose nje kenge dashurie ndaj gjinis me te bukur asaj femrore. Shihet qartë se është dhe i nvarur shum pas modës ku ëndrra tij është poshtu t’ ket sukses dhe si designer ndoshta ne brandin e tij te ardhshem… Kjo na mban ne te lidhur me të, ti shohim hapat e tij te nje pas njeshem Ky eshte linku tij i vetëm per kanalin zyrtar <!-- Këtu mund të vendosni në formë liste artikuj të tjerë të ngjashëm ose të lidhur disi me temën e trajtuar në artikullin tuaj. Fshijeni këtë koment përpara se të publikoni ndryshimet. --> {{reflist}} {{NIA}} <!-- Këtu do të renditen automatikisht referimet e burimet e përdorura gjatë artikullit. Referimet duhet të vendosen në trupin e artikullit duke përdorur butonin "Citoni", jo këtu. Fshijeni këtë koment përpara se të publikoni ndryshimet por jo stampat {{reflist}} dhe {{NIA}} më sipër. --> brozf5gasaadspfa9grl4yqlg3rk3u1 0 317754 2464888 2022-07-23T15:17:18Z Drenisa 112234 Krijuar nga përkthimi i faqes "[[:hr:Special:Redirect/revision/6310614|Velja Mogila kod Bara]]" wikitext text/x-wiki [[Datoteka:Velja_Mogila,_Gornji_Šušanj,_Bar,_Crna_Gora1.jpg|parapamje| Velja Mogila, Gornji Šušanj, Tivar, 8 gusht 2019.]] '''Tuma e Shushanit''' ('''Velja Mogila''' është emri lokal për një [[Tumat|varr]] të madh [[Ilirët|ilir]] në Gornji Šušanj (aty quhet Šušanj), [[Tivari|Bar]], [[Mali i Zi|Mali]] i Zi. Nuk dihet nëse ky grumbull gurësh është varr apo cenotaf (varr pa trup). == Historia == Velja Mogila ndodhet në një vend të shquar, në krye të vendbanimit Šušanj, dhe është i dukshëm nga një distancë e madhe si nga deti ashtu edhe nga toka. Tuma është prej guri dhe forma e saj është konike, me majë të hapur. Është pak më shumë se shtatë metra e gjatë. Baza e tij është në formë rrethi, me diametër rreth 30 metra. Ajo ndryshon nga të gjitha tumat e tjera në Mal të Zi në atë se është objekti i vetëm i kohës së [[Paganizmi|paganizmit]], i cili përdoret nga besimtarët e [[Kisha katolike|kishës katolike]] në traditën shekullore të procesionit, një herë në vit, në [[Shëlbumi|Spasovë]] . <ref>{{Cite book|url=http://barinfo.me/nastavljena-tradicija-izlaska-vjernika-na-velju-mogilu-za-spasovdan/|title=Nastavljena tradicija izlaska vjernika na Velju mogilu za Spasovdan|year=2019}}</ref> Tuma ndodhet pranë kishës katolike të Shën Petkës në Gornji Šušnje. <ref>{{Cite book|url=https://www.google.com/maps/@42.1255258,19.0781319,249m/data=!3m1!1e3|title=Google maps, Velja Mogila, Bar, Crna Gora}}</ref> Katolikët në Spasovë, në kortezh, sjellin nga një gur për çdo anëtar të familjes së tyre. Sipas zakonit të lashtë të këtij rajoni, gurët vendosen sipër ''për të rritur grumbullin'' . Në vitin [[2019]], në përfundim të ceremonisë, prifti katolik Dr. Dejan Turza, nga maja e Velje mogilës, duke mbajtur një kryq në dorë, bekoi të katër anët e botës. Në këtë rajon është ruajtur zakoni i sjelljes së gurëve në vendet e shenjta. Kështu lindi Zonja e Shkrpjelës, dhe zakoni i bartjes së gurëve në majat e kodrave dhe maleve, që ishin vende të shenjta në paganizëm, është ruajtur në majën e malit Rumija, ku sot është kisha ortodokse e Shën Trinisë. ndodhet mbi një grumbull gurësh. Sot tek disa shqiptarë është ruajtur zakoni i ngjitjes në majë të maleve në ndonjë festë. Në majën e malit Jaliç janë ruajtur rrënojat e një kishe të vogël, ku më 20 korrik, banorët e fshatrave përreth e konsiderojnë zakon të shenjtë që e kanë lënë të parët e tyre ngjitjen dhe faljen e namazit, siç bëjnë banorët e Tedrinit në Fjetjen e Zojës së Bekuar, ngjiten në malin Dronja, dhe populli i Sirniqit dhe Kaçanikut në malin e Lubotenit. Në këtë të fundit nuk kishte shenja të ekzistimit të lutjeve, ndërsa në Dronjë ka një varr të lashtë, ashtu si në Malin e Pashtrikut. <ref>{{Cite book|last=Јастребов|first=Иван|title=Стара Србија и Албанија, pp. 436.|publisher=Службени гласник|year=2018|location=Београд}}</ref> Kolonët në [[Cetina|Cetinje]] në shekullin e 15-të, Ivan dhe Jelica Borojev nga Stari Vlaho (Zlatibor), u varrosën nga djemtë e tyre në ''Velja Gomila'', ku vendosën të ndërtonin një kishë, të quajtur më vonë Kisha Vllahe. Ka një ngjashmëri të dukshme në zakonet e kohës që varroseshin të vdekurit dhe ndërtoheshin kisha pranë Velje gomiles (Cetinje) dhe Velje mogile (Bar). <ref>{{Cite book|last=Ivanišević|first=Jovan|title=Javor, Podlovćensko Cetinje|year=1892}}</ref> <ref>{{Cite book|last=Markuš|first=Jovan|url=https://www.in4s.net/zlatiborci-prvi-stanoovnici-cetinja-2/?lang=lat|title=Zlatiborci prvi stanovnici Cetinja|year=2019}}</ref><gallery> Skeda:Velja Mogila, Gornji Šušanj, Bar, Crna Gora2.jpg|Velja Mogila Skeda:Velja Mogila, Gornji Šušanj, Bar, Crna Gora3.jpg|Velja Mogila Skeda:DSC01764.JPG|Velja Mogila Skeda:Velja Mogila, Gornji Šušanj, Bar, Crna Gora5.jpg|Velja Mogila </gallery> == Shih edhe == * [[Tivari]] * [[Tivari i Vjetër]] * [[Komuna e Tivarit]] * [[Xhamia Selimie në Tivar]] h6qwdhitminzj8220wxx2qzmjxg8926 2464889 2464888 2022-07-23T15:18:22Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Velja Mogila në Shushan]] tek [[Tuma në Shushan]] wikitext text/x-wiki [[Datoteka:Velja_Mogila,_Gornji_Šušanj,_Bar,_Crna_Gora1.jpg|parapamje| Velja Mogila, Gornji Šušanj, Tivar, 8 gusht 2019.]] '''Tuma e Shushanit''' ('''Velja Mogila''' është emri lokal për një [[Tumat|varr]] të madh [[Ilirët|ilir]] në Gornji Šušanj (aty quhet Šušanj), [[Tivari|Bar]], [[Mali i Zi|Mali]] i Zi. Nuk dihet nëse ky grumbull gurësh është varr apo cenotaf (varr pa trup). == Historia == Velja Mogila ndodhet në një vend të shquar, në krye të vendbanimit Šušanj, dhe është i dukshëm nga një distancë e madhe si nga deti ashtu edhe nga toka. Tuma është prej guri dhe forma e saj është konike, me majë të hapur. Është pak më shumë se shtatë metra e gjatë. Baza e tij është në formë rrethi, me diametër rreth 30 metra. Ajo ndryshon nga të gjitha tumat e tjera në Mal të Zi në atë se është objekti i vetëm i kohës së [[Paganizmi|paganizmit]], i cili përdoret nga besimtarët e [[Kisha katolike|kishës katolike]] në traditën shekullore të procesionit, një herë në vit, në [[Shëlbumi|Spasovë]] . <ref>{{Cite book|url=http://barinfo.me/nastavljena-tradicija-izlaska-vjernika-na-velju-mogilu-za-spasovdan/|title=Nastavljena tradicija izlaska vjernika na Velju mogilu za Spasovdan|year=2019}}</ref> Tuma ndodhet pranë kishës katolike të Shën Petkës në Gornji Šušnje. <ref>{{Cite book|url=https://www.google.com/maps/@42.1255258,19.0781319,249m/data=!3m1!1e3|title=Google maps, Velja Mogila, Bar, Crna Gora}}</ref> Katolikët në Spasovë, në kortezh, sjellin nga një gur për çdo anëtar të familjes së tyre. Sipas zakonit të lashtë të këtij rajoni, gurët vendosen sipër ''për të rritur grumbullin'' . Në vitin [[2019]], në përfundim të ceremonisë, prifti katolik Dr. Dejan Turza, nga maja e Velje mogilës, duke mbajtur një kryq në dorë, bekoi të katër anët e botës. Në këtë rajon është ruajtur zakoni i sjelljes së gurëve në vendet e shenjta. Kështu lindi Zonja e Shkrpjelës, dhe zakoni i bartjes së gurëve në majat e kodrave dhe maleve, që ishin vende të shenjta në paganizëm, është ruajtur në majën e malit Rumija, ku sot është kisha ortodokse e Shën Trinisë. ndodhet mbi një grumbull gurësh. Sot tek disa shqiptarë është ruajtur zakoni i ngjitjes në majë të maleve në ndonjë festë. Në majën e malit Jaliç janë ruajtur rrënojat e një kishe të vogël, ku më 20 korrik, banorët e fshatrave përreth e konsiderojnë zakon të shenjtë që e kanë lënë të parët e tyre ngjitjen dhe faljen e namazit, siç bëjnë banorët e Tedrinit në Fjetjen e Zojës së Bekuar, ngjiten në malin Dronja, dhe populli i Sirniqit dhe Kaçanikut në malin e Lubotenit. Në këtë të fundit nuk kishte shenja të ekzistimit të lutjeve, ndërsa në Dronjë ka një varr të lashtë, ashtu si në Malin e Pashtrikut. <ref>{{Cite book|last=Јастребов|first=Иван|title=Стара Србија и Албанија, pp. 436.|publisher=Службени гласник|year=2018|location=Београд}}</ref> Kolonët në [[Cetina|Cetinje]] në shekullin e 15-të, Ivan dhe Jelica Borojev nga Stari Vlaho (Zlatibor), u varrosën nga djemtë e tyre në ''Velja Gomila'', ku vendosën të ndërtonin një kishë, të quajtur më vonë Kisha Vllahe. Ka një ngjashmëri të dukshme në zakonet e kohës që varroseshin të vdekurit dhe ndërtoheshin kisha pranë Velje gomiles (Cetinje) dhe Velje mogile (Bar). <ref>{{Cite book|last=Ivanišević|first=Jovan|title=Javor, Podlovćensko Cetinje|year=1892}}</ref> <ref>{{Cite book|last=Markuš|first=Jovan|url=https://www.in4s.net/zlatiborci-prvi-stanoovnici-cetinja-2/?lang=lat|title=Zlatiborci prvi stanovnici Cetinja|year=2019}}</ref><gallery> Skeda:Velja Mogila, Gornji Šušanj, Bar, Crna Gora2.jpg|Velja Mogila Skeda:Velja Mogila, Gornji Šušanj, Bar, Crna Gora3.jpg|Velja Mogila Skeda:DSC01764.JPG|Velja Mogila Skeda:Velja Mogila, Gornji Šušanj, Bar, Crna Gora5.jpg|Velja Mogila </gallery> == Shih edhe == * [[Tivari]] * [[Tivari i Vjetër]] * [[Komuna e Tivarit]] * [[Xhamia Selimie në Tivar]] h6qwdhitminzj8220wxx2qzmjxg8926 2464891 2464889 2022-07-23T15:23:31Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki '''Tuma e Shushanit''' ([[Gjuha malazeze|Malazezisht]]: Velja Mogila) është një [[Tumat ilire|tumë ilire]] që ndodhet në [[Shushani|Shushan]], të [[komuna e Tivarit|Komunës së Tivarit]], në [[Mali i Zi|Mal të Zi]]. Nuk dihet saktë nëse ky grumbull gurësh është nekropol apo cenotaf (varr pa trup). == Historia == Velja Mogila ndodhet në një vend të shquar, në krye të vendbanimit Šušanj, dhe është i dukshëm nga një distancë e madhe si nga deti ashtu edhe nga toka. Tuma është prej guri dhe forma e saj është konike, me majë të hapur. Është pak më shumë se shtatë metra e gjatë. Baza e tij është në formë rrethi, me diametër rreth 30 metra. Ajo ndryshon nga të gjitha tumat e tjera në Mal të Zi në atë se është objekti i vetëm i kohës së [[Paganizmi|paganizmit]], i cili përdoret nga besimtarët e [[Kisha katolike|kishës katolike]] në traditën shekullore të procesionit, një herë në vit, në [[Shëlbumi|Spasovë]] . <ref>{{Cite book|url=http://barinfo.me/nastavljena-tradicija-izlaska-vjernika-na-velju-mogilu-za-spasovdan/|title=Nastavljena tradicija izlaska vjernika na Velju mogilu za Spasovdan|year=2019}}</ref> Tuma ndodhet pranë kishës katolike të Shën Petkës në Gornji Šušnje. <ref>{{Cite book|url=https://www.google.com/maps/@42.1255258,19.0781319,249m/data=!3m1!1e3|title=Google maps, Velja Mogila, Bar, Crna Gora}}</ref> Katolikët në Spasovë, në kortezh, sjellin nga një gur për çdo anëtar të familjes së tyre. Sipas zakonit të lashtë të këtij rajoni, gurët vendosen sipër ''për të rritur grumbullin'' . Në vitin [[2019]], në përfundim të ceremonisë, prifti katolik Dr. Dejan Turza, nga maja e Velje mogilës, duke mbajtur një kryq në dorë, bekoi të katër anët e botës. Në këtë rajon është ruajtur zakoni i sjelljes së gurëve në vendet e shenjta. Kështu lindi Zonja e Shkrpjelës, dhe zakoni i bartjes së gurëve në majat e kodrave dhe maleve, që ishin vende të shenjta në paganizëm, është ruajtur në majën e malit Rumija, ku sot është kisha ortodokse e Shën Trinisë. ndodhet mbi një grumbull gurësh. Sot tek disa shqiptarë është ruajtur zakoni i ngjitjes në majë të maleve në ndonjë festë. Në majën e malit Jaliç janë ruajtur rrënojat e një kishe të vogël, ku më 20 korrik, banorët e fshatrave përreth e konsiderojnë zakon të shenjtë që e kanë lënë të parët e tyre ngjitjen dhe faljen e namazit, siç bëjnë banorët e Tedrinit në Fjetjen e Zojës së Bekuar, ngjiten në malin Dronja, dhe populli i Sirniqit dhe Kaçanikut në malin e Lubotenit. Në këtë të fundit nuk kishte shenja të ekzistimit të lutjeve, ndërsa në Dronjë ka një varr të lashtë, ashtu si në Malin e Pashtrikut. <ref>{{Cite book|last=Јастребов|first=Иван|title=Стара Србија и Албанија, pp. 436.|publisher=Службени гласник|year=2018|location=Београд}}</ref> Kolonët në [[Cetina|Cetinje]] në shekullin e 15-të, Ivan dhe Jelica Borojev nga Stari Vlaho (Zlatibor), u varrosën nga djemtë e tyre në ''Velja Gomila'', ku vendosën të ndërtonin një kishë, të quajtur më vonë Kisha Vllahe. Ka një ngjashmëri të dukshme në zakonet e kohës që varroseshin të vdekurit dhe ndërtoheshin kisha pranë Velje gomiles (Cetinje) dhe Velje mogile (Bar). <ref>{{Cite book|last=Ivanišević|first=Jovan|title=Javor, Podlovćensko Cetinje|year=1892}}</ref> <ref>{{Cite book|last=Markuš|first=Jovan|url=https://www.in4s.net/zlatiborci-prvi-stanoovnici-cetinja-2/?lang=lat|title=Zlatiborci prvi stanovnici Cetinja|year=2019}}</ref><gallery> Skeda:Velja Mogila, Gornji Šušanj, Bar, Crna Gora2.jpg|Velja Mogila Skeda:Velja Mogila, Gornji Šušanj, Bar, Crna Gora3.jpg|Velja Mogila Skeda:DSC01764.JPG|Velja Mogila Skeda:Velja Mogila, Gornji Šušanj, Bar, Crna Gora5.jpg|Velja Mogila </gallery> == Shih edhe == * [[Tivari]] * [[Tivari i Vjetër]] * [[Komuna e Tivarit]] * [[Xhamia Selimie në Tivar]] == Referime == rov3jfsyrg6ng3gixushm1pj1j6rmkl 2464892 2464891 2022-07-23T15:28:59Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki '''Tuma e Shushanit''' ([[Gjuha malazeze|Malazezisht]]: Velja Mogila) është një [[Tumat ilire|tumë ilire]] që ndodhet në [[Shushani|Shushan]], të [[komuna e Tivarit|Komunës së Tivarit]], në [[Mali i Zi|Mal të Zi]]. Nuk dihet saktë nëse ky grumbull gurësh është nekropol apo cenotaf (varr pa trup). == Historia == Velja Mogila ndodhet në një vend të shquar, në krye të vendbanimit Šušanj, dhe është i dukshëm nga një distancë e madhe si nga deti ashtu edhe nga toka. Tuma është prej guri dhe forma e saj është konike, me majë të hapur. Është pak më shumë se shtatë metra e gjatë. Baza e tij është në formë rrethi, me diametër rreth 30 metra. Ajo ndryshon nga të gjitha tumat e tjera në Mal të Zi në atë se është objekti i vetëm i kohës së [[Paganizmi|paganizmit]], i cili përdoret nga besimtarët e [[Kisha katolike|kishës katolike]] në traditën shekullore të procesionit, një herë në vit, në [[Shëlbumi|Spasovë]] . <ref>{{Cite book|url=http://barinfo.me/nastavljena-tradicija-izlaska-vjernika-na-velju-mogilu-za-spasovdan/|title=Nastavljena tradicija izlaska vjernika na Velju mogilu za Spasovdan|year=2019}}</ref> Tuma ndodhet pranë kishës katolike të Shën Petkës në Gornji Šušnje. <ref>{{Cite book|url=https://www.google.com/maps/@42.1255258,19.0781319,249m/data=!3m1!1e3|title=Google maps, Velja Mogila, Bar, Crna Gora}}</ref> Katolikët në Spasovë, në kortezh, sjellin nga një gur për çdo anëtar të familjes së tyre. Sipas zakonit të lashtë të këtij rajoni, gurët vendosen sipër ''për të rritur grumbullin'' . Në vitin [[2019]], në përfundim të ceremonisë, prifti katolik Dr. Dejan Turza, nga maja e Velje mogilës, duke mbajtur një kryq në dorë, bekoi të katër anët e botës. Në këtë rajon është ruajtur zakoni i sjelljes së gurëve në vendet e shenjta. Kështu lindi Zonja e Shkrpjelës, dhe zakoni i bartjes së gurëve në majat e kodrave dhe maleve, që ishin vende të shenjta në paganizëm, është ruajtur në majën e malit Rumija, ku sot është kisha ortodokse e Shën Trinisë. ndodhet mbi një grumbull gurësh. Sot tek disa shqiptarë është ruajtur zakoni i ngjitjes në majë të maleve në ndonjë festë. Në majën e malit Jaliç janë ruajtur rrënojat e një kishe të vogël, ku më 20 korrik, banorët e fshatrave përreth e konsiderojnë zakon të shenjtë që e kanë lënë të parët e tyre ngjitjen dhe faljen e namazit, siç bëjnë banorët e Tedrinit në Fjetjen e Zojës së Bekuar, ngjiten në malin Dronja, dhe populli i Sirniqit dhe Kaçanikut në malin e Lubotenit. Në këtë të fundit nuk kishte shenja të ekzistimit të lutjeve, ndërsa në Dronjë ka një varr të lashtë, ashtu si në Malin e Pashtrikut. <ref>{{Cite book|last=Јастребов|first=Иван|title=Стара Србија и Албанија, pp. 436.|publisher=Службени гласник|year=2018|location=Београд}}</ref> Kolonët në [[Cetina|Cetinje]] në shekullin e 15-të, Ivan dhe Jelica Borojev nga Stari Vlaho (Zlatibor), u varrosën nga djemtë e tyre në ''Velja Gomila'', ku vendosën të ndërtonin një kishë, të quajtur më vonë Kisha Vllahe. Ka një ngjashmëri të dukshme në zakonet e kohës që varroseshin të vdekurit dhe ndërtoheshin kisha pranë Velje gomiles (Cetinje) dhe Velje mogile (Bar). <ref>{{Cite book|last=Ivanišević|first=Jovan|title=Javor, Podlovćensko Cetinje|year=1892}}</ref> <ref>{{Cite book|last=Markuš|first=Jovan|url=https://www.in4s.net/zlatiborci-prvi-stanoovnici-cetinja-2/?lang=lat|title=Zlatiborci prvi stanovnici Cetinja|year=2019}}</ref> == Shih edhe == * [[Tivari]] * [[Tivari i Vjetër]] * [[Komuna e Tivarit]] * [[Lista e tumave ilire]] * [[Xhamia Selimie në Tivar]] == Referime == 03rr3k339sb5c1csrykvvybd9pe2s7g 2464893 2464892 2022-07-23T15:29:50Z Drenisa 112234 /* Shih edhe */ wikitext text/x-wiki '''Tuma e Shushanit''' ([[Gjuha malazeze|Malazezisht]]: Velja Mogila) është një [[Tumat ilire|tumë ilire]] që ndodhet në [[Shushani|Shushan]], të [[komuna e Tivarit|Komunës së Tivarit]], në [[Mali i Zi|Mal të Zi]]. Nuk dihet saktë nëse ky grumbull gurësh është nekropol apo cenotaf (varr pa trup). == Historia == Velja Mogila ndodhet në një vend të shquar, në krye të vendbanimit Šušanj, dhe është i dukshëm nga një distancë e madhe si nga deti ashtu edhe nga toka. Tuma është prej guri dhe forma e saj është konike, me majë të hapur. Është pak më shumë se shtatë metra e gjatë. Baza e tij është në formë rrethi, me diametër rreth 30 metra. Ajo ndryshon nga të gjitha tumat e tjera në Mal të Zi në atë se është objekti i vetëm i kohës së [[Paganizmi|paganizmit]], i cili përdoret nga besimtarët e [[Kisha katolike|kishës katolike]] në traditën shekullore të procesionit, një herë në vit, në [[Shëlbumi|Spasovë]] . <ref>{{Cite book|url=http://barinfo.me/nastavljena-tradicija-izlaska-vjernika-na-velju-mogilu-za-spasovdan/|title=Nastavljena tradicija izlaska vjernika na Velju mogilu za Spasovdan|year=2019}}</ref> Tuma ndodhet pranë kishës katolike të Shën Petkës në Gornji Šušnje. <ref>{{Cite book|url=https://www.google.com/maps/@42.1255258,19.0781319,249m/data=!3m1!1e3|title=Google maps, Velja Mogila, Bar, Crna Gora}}</ref> Katolikët në Spasovë, në kortezh, sjellin nga një gur për çdo anëtar të familjes së tyre. Sipas zakonit të lashtë të këtij rajoni, gurët vendosen sipër ''për të rritur grumbullin'' . Në vitin [[2019]], në përfundim të ceremonisë, prifti katolik Dr. Dejan Turza, nga maja e Velje mogilës, duke mbajtur një kryq në dorë, bekoi të katër anët e botës. Në këtë rajon është ruajtur zakoni i sjelljes së gurëve në vendet e shenjta. Kështu lindi Zonja e Shkrpjelës, dhe zakoni i bartjes së gurëve në majat e kodrave dhe maleve, që ishin vende të shenjta në paganizëm, është ruajtur në majën e malit Rumija, ku sot është kisha ortodokse e Shën Trinisë. ndodhet mbi një grumbull gurësh. Sot tek disa shqiptarë është ruajtur zakoni i ngjitjes në majë të maleve në ndonjë festë. Në majën e malit Jaliç janë ruajtur rrënojat e një kishe të vogël, ku më 20 korrik, banorët e fshatrave përreth e konsiderojnë zakon të shenjtë që e kanë lënë të parët e tyre ngjitjen dhe faljen e namazit, siç bëjnë banorët e Tedrinit në Fjetjen e Zojës së Bekuar, ngjiten në malin Dronja, dhe populli i Sirniqit dhe Kaçanikut në malin e Lubotenit. Në këtë të fundit nuk kishte shenja të ekzistimit të lutjeve, ndërsa në Dronjë ka një varr të lashtë, ashtu si në Malin e Pashtrikut. <ref>{{Cite book|last=Јастребов|first=Иван|title=Стара Србија и Албанија, pp. 436.|publisher=Службени гласник|year=2018|location=Београд}}</ref> Kolonët në [[Cetina|Cetinje]] në shekullin e 15-të, Ivan dhe Jelica Borojev nga Stari Vlaho (Zlatibor), u varrosën nga djemtë e tyre në ''Velja Gomila'', ku vendosën të ndërtonin një kishë, të quajtur më vonë Kisha Vllahe. Ka një ngjashmëri të dukshme në zakonet e kohës që varroseshin të vdekurit dhe ndërtoheshin kisha pranë Velje gomiles (Cetinje) dhe Velje mogile (Bar). <ref>{{Cite book|last=Ivanišević|first=Jovan|title=Javor, Podlovćensko Cetinje|year=1892}}</ref> <ref>{{Cite book|last=Markuš|first=Jovan|url=https://www.in4s.net/zlatiborci-prvi-stanoovnici-cetinja-2/?lang=lat|title=Zlatiborci prvi stanovnici Cetinja|year=2019}}</ref> == Shih edhe == * [[Tivari]] * [[Shushani]] * [[Tivari i Vjetër]] * [[Komuna e Tivarit]] * [[Lista e tumave ilire]] * [[Xhamia Selimie në Tivar]] == Referime == ozuga28wh98ivi6bjqdj70ppqz1u9gb 2464894 2464893 2022-07-23T15:30:15Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Tuma në Shushan]] tek [[Tuma ilire në Shushan]] wikitext text/x-wiki '''Tuma e Shushanit''' ([[Gjuha malazeze|Malazezisht]]: Velja Mogila) është një [[Tumat ilire|tumë ilire]] që ndodhet në [[Shushani|Shushan]], të [[komuna e Tivarit|Komunës së Tivarit]], në [[Mali i Zi|Mal të Zi]]. Nuk dihet saktë nëse ky grumbull gurësh është nekropol apo cenotaf (varr pa trup). == Historia == Velja Mogila ndodhet në një vend të shquar, në krye të vendbanimit Šušanj, dhe është i dukshëm nga një distancë e madhe si nga deti ashtu edhe nga toka. Tuma është prej guri dhe forma e saj është konike, me majë të hapur. Është pak më shumë se shtatë metra e gjatë. Baza e tij është në formë rrethi, me diametër rreth 30 metra. Ajo ndryshon nga të gjitha tumat e tjera në Mal të Zi në atë se është objekti i vetëm i kohës së [[Paganizmi|paganizmit]], i cili përdoret nga besimtarët e [[Kisha katolike|kishës katolike]] në traditën shekullore të procesionit, një herë në vit, në [[Shëlbumi|Spasovë]] . <ref>{{Cite book|url=http://barinfo.me/nastavljena-tradicija-izlaska-vjernika-na-velju-mogilu-za-spasovdan/|title=Nastavljena tradicija izlaska vjernika na Velju mogilu za Spasovdan|year=2019}}</ref> Tuma ndodhet pranë kishës katolike të Shën Petkës në Gornji Šušnje. <ref>{{Cite book|url=https://www.google.com/maps/@42.1255258,19.0781319,249m/data=!3m1!1e3|title=Google maps, Velja Mogila, Bar, Crna Gora}}</ref> Katolikët në Spasovë, në kortezh, sjellin nga një gur për çdo anëtar të familjes së tyre. Sipas zakonit të lashtë të këtij rajoni, gurët vendosen sipër ''për të rritur grumbullin'' . Në vitin [[2019]], në përfundim të ceremonisë, prifti katolik Dr. Dejan Turza, nga maja e Velje mogilës, duke mbajtur një kryq në dorë, bekoi të katër anët e botës. Në këtë rajon është ruajtur zakoni i sjelljes së gurëve në vendet e shenjta. Kështu lindi Zonja e Shkrpjelës, dhe zakoni i bartjes së gurëve në majat e kodrave dhe maleve, që ishin vende të shenjta në paganizëm, është ruajtur në majën e malit Rumija, ku sot është kisha ortodokse e Shën Trinisë. ndodhet mbi një grumbull gurësh. Sot tek disa shqiptarë është ruajtur zakoni i ngjitjes në majë të maleve në ndonjë festë. Në majën e malit Jaliç janë ruajtur rrënojat e një kishe të vogël, ku më 20 korrik, banorët e fshatrave përreth e konsiderojnë zakon të shenjtë që e kanë lënë të parët e tyre ngjitjen dhe faljen e namazit, siç bëjnë banorët e Tedrinit në Fjetjen e Zojës së Bekuar, ngjiten në malin Dronja, dhe populli i Sirniqit dhe Kaçanikut në malin e Lubotenit. Në këtë të fundit nuk kishte shenja të ekzistimit të lutjeve, ndërsa në Dronjë ka një varr të lashtë, ashtu si në Malin e Pashtrikut. <ref>{{Cite book|last=Јастребов|first=Иван|title=Стара Србија и Албанија, pp. 436.|publisher=Службени гласник|year=2018|location=Београд}}</ref> Kolonët në [[Cetina|Cetinje]] në shekullin e 15-të, Ivan dhe Jelica Borojev nga Stari Vlaho (Zlatibor), u varrosën nga djemtë e tyre në ''Velja Gomila'', ku vendosën të ndërtonin një kishë, të quajtur më vonë Kisha Vllahe. Ka një ngjashmëri të dukshme në zakonet e kohës që varroseshin të vdekurit dhe ndërtoheshin kisha pranë Velje gomiles (Cetinje) dhe Velje mogile (Bar). <ref>{{Cite book|last=Ivanišević|first=Jovan|title=Javor, Podlovćensko Cetinje|year=1892}}</ref> <ref>{{Cite book|last=Markuš|first=Jovan|url=https://www.in4s.net/zlatiborci-prvi-stanoovnici-cetinja-2/?lang=lat|title=Zlatiborci prvi stanovnici Cetinja|year=2019}}</ref> == Shih edhe == * [[Tivari]] * [[Shushani]] * [[Tivari i Vjetër]] * [[Komuna e Tivarit]] * [[Lista e tumave ilire]] * [[Xhamia Selimie në Tivar]] == Referime == ozuga28wh98ivi6bjqdj70ppqz1u9gb 2464902 2464894 2022-07-23T15:39:44Z Drenisa 112234 added [[Category:Tuma në Mal të Zi]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''Tuma e Shushanit''' ([[Gjuha malazeze|Malazezisht]]: Velja Mogila) është një [[Tumat ilire|tumë ilire]] që ndodhet në [[Shushani|Shushan]], të [[komuna e Tivarit|Komunës së Tivarit]], në [[Mali i Zi|Mal të Zi]]. Nuk dihet saktë nëse ky grumbull gurësh është nekropol apo cenotaf (varr pa trup). == Historia == Velja Mogila ndodhet në një vend të shquar, në krye të vendbanimit Šušanj, dhe është i dukshëm nga një distancë e madhe si nga deti ashtu edhe nga toka. Tuma është prej guri dhe forma e saj është konike, me majë të hapur. Është pak më shumë se shtatë metra e gjatë. Baza e tij është në formë rrethi, me diametër rreth 30 metra. Ajo ndryshon nga të gjitha tumat e tjera në Mal të Zi në atë se është objekti i vetëm i kohës së [[Paganizmi|paganizmit]], i cili përdoret nga besimtarët e [[Kisha katolike|kishës katolike]] në traditën shekullore të procesionit, një herë në vit, në [[Shëlbumi|Spasovë]] . <ref>{{Cite book|url=http://barinfo.me/nastavljena-tradicija-izlaska-vjernika-na-velju-mogilu-za-spasovdan/|title=Nastavljena tradicija izlaska vjernika na Velju mogilu za Spasovdan|year=2019}}</ref> Tuma ndodhet pranë kishës katolike të Shën Petkës në Gornji Šušnje. <ref>{{Cite book|url=https://www.google.com/maps/@42.1255258,19.0781319,249m/data=!3m1!1e3|title=Google maps, Velja Mogila, Bar, Crna Gora}}</ref> Katolikët në Spasovë, në kortezh, sjellin nga një gur për çdo anëtar të familjes së tyre. Sipas zakonit të lashtë të këtij rajoni, gurët vendosen sipër ''për të rritur grumbullin'' . Në vitin [[2019]], në përfundim të ceremonisë, prifti katolik Dr. Dejan Turza, nga maja e Velje mogilës, duke mbajtur një kryq në dorë, bekoi të katër anët e botës. Në këtë rajon është ruajtur zakoni i sjelljes së gurëve në vendet e shenjta. Kështu lindi Zonja e Shkrpjelës, dhe zakoni i bartjes së gurëve në majat e kodrave dhe maleve, që ishin vende të shenjta në paganizëm, është ruajtur në majën e malit Rumija, ku sot është kisha ortodokse e Shën Trinisë. ndodhet mbi një grumbull gurësh. Sot tek disa shqiptarë është ruajtur zakoni i ngjitjes në majë të maleve në ndonjë festë. Në majën e malit Jaliç janë ruajtur rrënojat e një kishe të vogël, ku më 20 korrik, banorët e fshatrave përreth e konsiderojnë zakon të shenjtë që e kanë lënë të parët e tyre ngjitjen dhe faljen e namazit, siç bëjnë banorët e Tedrinit në Fjetjen e Zojës së Bekuar, ngjiten në malin Dronja, dhe populli i Sirniqit dhe Kaçanikut në malin e Lubotenit. Në këtë të fundit nuk kishte shenja të ekzistimit të lutjeve, ndërsa në Dronjë ka një varr të lashtë, ashtu si në Malin e Pashtrikut. <ref>{{Cite book|last=Јастребов|first=Иван|title=Стара Србија и Албанија, pp. 436.|publisher=Службени гласник|year=2018|location=Београд}}</ref> Kolonët në [[Cetina|Cetinje]] në shekullin e 15-të, Ivan dhe Jelica Borojev nga Stari Vlaho (Zlatibor), u varrosën nga djemtë e tyre në ''Velja Gomila'', ku vendosën të ndërtonin një kishë, të quajtur më vonë Kisha Vllahe. Ka një ngjashmëri të dukshme në zakonet e kohës që varroseshin të vdekurit dhe ndërtoheshin kisha pranë Velje gomiles (Cetinje) dhe Velje mogile (Bar). <ref>{{Cite book|last=Ivanišević|first=Jovan|title=Javor, Podlovćensko Cetinje|year=1892}}</ref> <ref>{{Cite book|last=Markuš|first=Jovan|url=https://www.in4s.net/zlatiborci-prvi-stanoovnici-cetinja-2/?lang=lat|title=Zlatiborci prvi stanovnici Cetinja|year=2019}}</ref> == Shih edhe == * [[Tivari]] * [[Shushani]] * [[Tivari i Vjetër]] * [[Komuna e Tivarit]] * [[Lista e tumave ilire]] * [[Xhamia Selimie në Tivar]] == Referime == [[Kategoria:Tuma në Mal të Zi]] oy3hpxbyecwvqaztv5145fiubkjul7k 0 317755 2464890 2022-07-23T15:18:23Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Velja Mogila në Shushan]] tek [[Tuma në Shushan]] wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Tuma në Shushan]] lxube8q4nel0rg958nk5l1r8h6l3w6w 2464924 2464890 2022-07-23T17:19:43Z EmausBot 19029 Bot: Fixing dyfishtë përcjellëse tek [[Tuma ilire në Shushan]] wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Tuma ilire në Shushan]] ll9x68ozo1d9svyi5qlj46zqgp80ag4 0 317756 2464895 2022-07-23T15:30:15Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Tuma në Shushan]] tek [[Tuma ilire në Shushan]] wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Tuma ilire në Shushan]] ll9x68ozo1d9svyi5qlj46zqgp80ag4 0 317757 2464896 2022-07-23T15:36:45Z Drenisa 112234 Krijuar nga përkthimi i faqes "[[:hr:Special:Redirect/revision/6310659|Džamija Selimija u Baru]]" wikitext text/x-wiki [[Datoteka:Džamija_Selimija_u_Baru2.jpg|parapamje| [[Xhamia]] Selimie ne Tivar]] '''Xhamia Selimie''' dhe '''Qendra Kulturore Islame''' në [[Tivari|Tivar]] të [[Mali i Zi|Malit]] të Zi janë objekte që ''Bordi i Bashkësisë Islame të Tivarit'' filloi t'i ndërtojë më 28 korrik [[2002]] . Agjencia Turke për Bashkëpunim dhe Koordinim Ndërkombëtar, ''TIKA'', përfundoi punimet dhe pajisi objektin, i cili u hap zyrtarisht në [[30 Maj|datat 29-30 maj]] [[2014]]. Kisha Ortodokse e St. Nikolla në Tivarin e Vjetër (Stari Bar) ndodhet afër kësaj xhamie. == Historia == [[Datoteka:Pogled_na_džamiju_Selimiju_u_Baru.jpg|majtas|parapamje| Xhamia Selimie ne Tivar. Pamja nga vendi pranë kishës së St. të dielave në Rap]] Autorët dhe projektuesit kryesorë përgjegjës nga [[2002]] deri në [[2014]] ishin arkitektë dhe B.Sc. Ing. Selim Resulbegoviq dhe Fuad Mavriq nga [[Ulqini]]. Kjo është qendra më e madhe ''kulturore islame'' në Mal të Zi, dhe një nga më të mëdhatë në Ballkan, e ndërtuar në një sipërfaqe prej 3950 metrash katrorë, e cila përfshin edhe xhaminë Selimie. Punimet kanë kushtuar rreth katër milionë euro dhe objekti është ndërtuar në tokën vakëf të bashkësisë islame. Ajo u la trashëgim nga Fatima Omerbašić në shekullin e 19-të, për nevojat e xhematit Tuxhemili. Guri i bardhë u dorëzua nga Turqia dhe punimet zgjatën dymbëdhjetë vjet. Emri është Selimie, në kujtim të xhamisë së parë të ndërtuar në qytetin e vjetër të Tivarit, prej së cilës sot kanë mbetur vetëm themelet. Qendra Kulturore Islame përbëhet nga dy krahë. Në krahun e djathtë ka klasa për mësim dhe kabinete IT, një kopsht për fëmijë me pajisje moderne dhe një kënd lojërash, një bibliotekë dhe një sallë leximi, një qendër kërkimore, musafirhane dhe muhabethane, ambiente sanitare dhe banja, zyra për zyrtarët dhe administrata e Komitetit. Në krahun e majtë ndodhet një restorant me kuzhinë orientale, një sallë për dasma sheriatike, një dhomë për përkthim simultan, një butik me rekuizita fetare, si dhe apartamente për mysafirë. Në hapje morën pjesë kryeprifti-stavrofor Radoman Mijajloviq, kryepeshkopi i Tivarit [[Zef Gashi]], kryetari i Malit të Zi [[Filip Vujanoviq|Filip Vujanoviç]], kryetari i Parlamentit të Malit të Zi Ranko Krivokapiq, deputetë të parlamentit malazez dhe turk, këshilltarë, biznesmenë. <ref>{{Cite book|url=https://www.info-ks.net/vijesti/vjera/44485/u-crnoj-gori-otvorena-jedna-od-najvecih-dzamija-na-balkanu|title=U Crnoj Gori otvorena jedna od najvećih džamija na Balkanu}}</ref> == Shih edhe == * [[Tivari]] * [[Tivari i Vjetër]] * [[Komuna e Tivarit]] * [[Tuma ilire në Shushan]] [[Kategoria:Xhami]] 6g9imcp1sny8971a22j6q49ju7c24er 2464897 2464896 2022-07-23T15:37:35Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki '''Xhamia Selimie''' dhe '''Qendra Kulturore Islame''' në [[Tivari|Tivar]] të [[Mali i Zi|Malit]] të Zi janë objekte që ''Bordi i Bashkësisë Islame të Tivarit'' filloi t'i ndërtojë më 28 korrik [[2002]] . Agjencia Turke për Bashkëpunim dhe Koordinim Ndërkombëtar, ''TIKA'', përfundoi punimet dhe pajisi objektin, i cili u hap zyrtarisht në [[30 Maj|datat 29-30 maj]] [[2014]]. Kisha Ortodokse e St. Nikolla në Tivarin e Vjetër (Stari Bar) ndodhet afër kësaj xhamie. == Historia == Autorët dhe projektuesit kryesorë përgjegjës nga [[2002]] deri në [[2014]] ishin arkitektë dhe B.Sc. Ing. Selim Resulbegoviq dhe Fuad Mavriq nga [[Ulqini]]. Kjo është qendra më e madhe ''kulturore islame'' në Mal të Zi, dhe një nga më të mëdhatë në Ballkan, e ndërtuar në një sipërfaqe prej 3950 metrash katrorë, e cila përfshin edhe xhaminë Selimie. Punimet kanë kushtuar rreth katër milionë euro dhe objekti është ndërtuar në tokën vakëf të bashkësisë islame. Ajo u la trashëgim nga Fatima Omerbašić në shekullin e 19-të, për nevojat e xhematit Tuxhemili. Guri i bardhë u dorëzua nga Turqia dhe punimet zgjatën dymbëdhjetë vjet. Emri është Selimie, në kujtim të xhamisë së parë të ndërtuar në qytetin e vjetër të Tivarit, prej së cilës sot kanë mbetur vetëm themelet. Qendra Kulturore Islame përbëhet nga dy krahë. Në krahun e djathtë ka klasa për mësim dhe kabinete IT, një kopsht për fëmijë me pajisje moderne dhe një kënd lojërash, një bibliotekë dhe një sallë leximi, një qendër kërkimore, musafirhane dhe muhabethane, ambiente sanitare dhe banja, zyra për zyrtarët dhe administrata e Komitetit. Në krahun e majtë ndodhet një restorant me kuzhinë orientale, një sallë për dasma sheriatike, një dhomë për përkthim simultan, një butik me rekuizita fetare, si dhe apartamente për mysafirë. Në hapje morën pjesë kryeprifti-stavrofor Radoman Mijajloviq, kryepeshkopi i Tivarit [[Zef Gashi]], kryetari i Malit të Zi [[Filip Vujanoviq|Filip Vujanoviç]], kryetari i Parlamentit të Malit të Zi Ranko Krivokapiq, deputetë të parlamentit malazez dhe turk, këshilltarë, biznesmenë. <ref>{{Cite book|url=https://www.info-ks.net/vijesti/vjera/44485/u-crnoj-gori-otvorena-jedna-od-najvecih-dzamija-na-balkanu|title=U Crnoj Gori otvorena jedna od najvećih džamija na Balkanu}}</ref> == Shih edhe == * [[Tivari]] * [[Tivari i Vjetër]] * [[Komuna e Tivarit]] * [[Tuma ilire në Shushan]] [[Kategoria:Xhami]] fccjw7cifb2ve3a3s85zzl88im9a4yt 2464899 2464897 2022-07-23T15:37:58Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki '''Xhamia Selimie''' dhe '''Qendra Kulturore Islame''' në [[Tivari|Tivar]] të [[Mali i Zi|Malit]] të Zi janë objekte që ''Bordi i Bashkësisë Islame të Tivarit'' filloi t'i ndërtojë më 28 korrik [[2002]] . Agjencia Turke për Bashkëpunim dhe Koordinim Ndërkombëtar, ''TIKA'', përfundoi punimet dhe pajisi objektin, i cili u hap zyrtarisht në [[30 Maj|datat 29-30 maj]] [[2014]]. Kisha Ortodokse e St. Nikolla në Tivarin e Vjetër (Stari Bar) ndodhet afër kësaj xhamie. == Historia == Autorët dhe projektuesit kryesorë përgjegjës nga [[2002]] deri në [[2014]] ishin arkitektë dhe B.Sc. Ing. Selim Resulbegoviq dhe Fuad Mavriq nga [[Ulqini]]. Kjo është qendra më e madhe ''kulturore islame'' në Mal të Zi, dhe një nga më të mëdhatë në Ballkan, e ndërtuar në një sipërfaqe prej 3950 metrash katrorë, e cila përfshin edhe xhaminë Selimie. Punimet kanë kushtuar rreth katër milionë euro dhe objekti është ndërtuar në tokën vakëf të bashkësisë islame. Ajo u la trashëgim nga Fatima Omerbašić në shekullin e 19-të, për nevojat e xhematit Tuxhemili. Guri i bardhë u dorëzua nga Turqia dhe punimet zgjatën dymbëdhjetë vjet. Emri është Selimie, në kujtim të xhamisë së parë të ndërtuar në qytetin e vjetër të Tivarit, prej së cilës sot kanë mbetur vetëm themelet. Qendra Kulturore Islame përbëhet nga dy krahë. Në krahun e djathtë ka klasa për mësim dhe kabinete IT, një kopsht për fëmijë me pajisje moderne dhe një kënd lojërash, një bibliotekë dhe një sallë leximi, një qendër kërkimore, musafirhane dhe muhabethane, ambiente sanitare dhe banja, zyra për zyrtarët dhe administrata e Komitetit. Në krahun e majtë ndodhet një restorant me kuzhinë orientale, një sallë për dasma sheriatike, një dhomë për përkthim simultan, një butik me rekuizita fetare, si dhe apartamente për mysafirë. Në hapje morën pjesë kryeprifti-stavrofor Radoman Mijajloviq, kryepeshkopi i Tivarit [[Zef Gashi]], kryetari i Malit të Zi [[Filip Vujanoviq|Filip Vujanoviç]], kryetari i Parlamentit të Malit të Zi Ranko Krivokapiq, deputetë të parlamentit malazez dhe turk, këshilltarë, biznesmenë. <ref>{{Cite book|url=https://www.info-ks.net/vijesti/vjera/44485/u-crnoj-gori-otvorena-jedna-od-najvecih-dzamija-na-balkanu|title=U Crnoj Gori otvorena jedna od najvećih džamija na Balkanu}}</ref> == Shih edhe == * [[Tivari]] * [[Tivari i Vjetër]] * [[Komuna e Tivarit]] * [[Tuma ilire në Shushan]] == Referime == [[Kategoria:Xhami]] tow3mb7d9coy5iq2cccq557txpdxcwd 2464901 2464899 2022-07-23T15:39:12Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki '''Xhamia Selimie''' dhe '''Qendra Kulturore Islame''' në [[Tivari|Tivar]] të [[Mali i Zi|Malit]] të Zi janë objekte që ''Bordi i Bashkësisë Islame të Tivarit'' filloi t'i ndërtojë më 28 korrik [[2002]] . Agjencia Turke për Bashkëpunim dhe Koordinim Ndërkombëtar, ''TIKA'', përfundoi punimet dhe pajisi objektin, i cili u hap zyrtarisht në [[30 Maj|datat 29-30 maj]] [[2014]]. Kisha Ortodokse e St. Nikolla në Tivarin e Vjetër (Stari Bar) ndodhet afër kësaj xhamie. == Historia == Autorët dhe projektuesit kryesorë përgjegjës nga [[2002]] deri në [[2014]] ishin arkitektë dhe B.Sc. Ing. Selim Resulbegoviq dhe Fuad Mavriq nga [[Ulqini]]. Kjo është qendra më e madhe ''kulturore islame'' në Mal të Zi, dhe një nga më të mëdhatë në Ballkan, e ndërtuar në një sipërfaqe prej 3950 metrash katrorë, e cila përfshin edhe xhaminë Selimie. Punimet kanë kushtuar rreth katër milionë euro dhe objekti është ndërtuar në tokën vakëf të bashkësisë islame. Ajo u la trashëgim nga Fatima Omerbašić në shekullin e 19-të, për nevojat e xhematit Tuxhemili. Guri i bardhë u dorëzua nga Turqia dhe punimet zgjatën dymbëdhjetë vjet. Emri është Selimie, në kujtim të xhamisë së parë të ndërtuar në qytetin e vjetër të Tivarit, prej së cilës sot kanë mbetur vetëm themelet. Qendra Kulturore Islame përbëhet nga dy krahë. Në krahun e djathtë ka klasa për mësim dhe kabinete IT, një kopsht për fëmijë me pajisje moderne dhe një kënd lojërash, një bibliotekë dhe një sallë leximi, një qendër kërkimore, musafirhane dhe muhabethane, ambiente sanitare dhe banja, zyra për zyrtarët dhe administrata e Komitetit. Në krahun e majtë ndodhet një restorant me kuzhinë orientale, një sallë për dasma sheriatike, një dhomë për përkthim simultan, një butik me rekuizita fetare, si dhe apartamente për mysafirë. Në hapje morën pjesë kryeprifti-stavrofor Radoman Mijajloviq, kryepeshkopi i Tivarit [[Zef Gashi]], kryetari i Malit të Zi [[Filip Vujanoviq|Filip Vujanoviç]], kryetari i Parlamentit të Malit të Zi Ranko Krivokapiq, deputetë të parlamentit malazez dhe turk, këshilltarë, biznesmenë. <ref>{{Cite book|url=https://www.info-ks.net/vijesti/vjera/44485/u-crnoj-gori-otvorena-jedna-od-najvecih-dzamija-na-balkanu|title=U Crnoj Gori otvorena jedna od najvećih džamija na Balkanu|lang=sh}}</ref> == Shih edhe == * [[Tivari]] * [[Tivari i Vjetër]] * [[Komuna e Tivarit]] * [[Tuma ilire në Shushan]] == Referime == [[Kategoria:Xhami në Mal të Zi]] onypiy6rhp5o26zsjyfa72qvht1017o 14 317758 2464904 2022-07-23T15:40:44Z Drenisa 112234 Faqe e re: [[Kategoria:Varre monumentale]] [[Kategoria:Monumente në Mal të Zi]] wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Varre monumentale]] [[Kategoria:Monumente në Mal të Zi]] erx2z3lz8zhul9re071cslwx6fdvftg 0 317759 2464911 2022-07-23T16:46:55Z Drenisa 112234 Faqe e re: [[File:Arareva gromila Glasinac.jpg|thumb|Artefakte nga tuma ilire e Ararevës]] '''Tuma ilire e Ararës''' ({{lang-bs|Arareva ilirska gromila}}) është tuma më e famshme për nga madhësia dhe përmbajtja, e gjetur pranë Çavarinit në Glasinac. Ajo i përket kohës së [[Kultura Mati-Drilon|Kulturës Mati - Drilon - Glasinac]] dhe daton në shekullin VI p.e.s.<ref name="Kneževski tumuli">{{Cite web |url= http://tempusbiherit.ba/documents/lectures/Glasinac-5.pdf |title=Glasi... wikitext text/x-wiki [[File:Arareva gromila Glasinac.jpg|thumb|Artefakte nga tuma ilire e Ararevës]] '''Tuma ilire e Ararës''' ({{lang-bs|Arareva ilirska gromila}}) është tuma më e famshme për nga madhësia dhe përmbajtja, e gjetur pranë Çavarinit në Glasinac. Ajo i përket kohës së [[Kultura Mati-Drilon|Kulturës Mati - Drilon - Glasinac]] dhe daton në shekullin VI p.e.s.<ref name="Kneževski tumuli">{{Cite web |url= http://tempusbiherit.ba/documents/lectures/Glasinac-5.pdf |title=Glasinac i Glasinačka kultura – V. Glasinački kneževi |work=Filozofski fakultet Sarajevo – Freie Univerzitat Berlin |access-date= 9. 2. 2016}}</ref> Emri rrjedh nga fjala arar, e cila është ruajtur në gjuhën shqipe dhe do të thotë "ai që punon arën, lavërtar".<ref>https://fjale.al/arar</ref><ref>https://fjalorthi.com/arar</ref> Diametri i saj është 22 metra ndërsa lartësia 1.8 metra. == Përmbledhje == [[Ćiro Truhelka]] është ai i cili e zbuloi gromillën në vitin 1890. Para tij, rrënojat u gërmuan nga gjuetarët e thesarit. U gjetën shumë objekte bronzi, të rreshtuara përgjatë skajit jugor të tumës në një thellësi prej 0,5 metrash. Fundi lindor ishte i mbushur me copa qymyr dhe hi. Kockat ishin gjysmë të djegura. Kjo do të thotë se i vdekuri është djegur në një pirg dheu më pas është ndërtuar një varr prej guri.<ref name="Glasinac Vasić">{{Cite web |url= http://www.balkaninstitut.com/pdf/izdanja/balcanica/balcanica%2035/03%20Vasic.pdf |title= Rastko Vasić: Beleške o Glasincu - Autarijati |work=Arheološki institut - Beograd |access-date= 9. 2. 2016}}</ref> Pranë këtij vendi u gjetën një skelet i ruajtur, disa bizhuteri më të thjeshta dhe armë hekuri: një shtizë e ngushtë e gjatë, një shtizë tjetër më e vogël, një sëpatë lufte me teh në të dyja anët. Ndër bizhuteritë e gjetura: 10 kopsa në formë kryqi të dyfishtë, disa kopsa të rrumbullakëta me dorezë të gjatë dhe disa bombaka. Supozohet se ky është një ushtar që ka vdekur së bashku me udhëheqësin e tij, kështu që ai është varrosur pranë tij, ose ndoshta një shërbëtor.<ref name="Glasinac">{{Cite web |url= http://tempusbiherit.ba/documents/lectures/Glasinac-5.pdf |title=Blagoje Govedarica: Glasinac i Glasinačka kultura – V. Glasinački kneževi |work=Filozofski fakultet Sarajevo – Freie Univerzitat Berlin |access-date= 9. 2. 2016}}</ref> Rripat astragale që i përkasin kulturës kelte u gjetën gjithashtu në tumën e varrimit në Arara. Në atë kohë, Panonia ishte e populluar nga fisi iliro-kelt [[Skordiskët]]. Tuma e varrimit të Ararës nuk është pjesë e ndonjë nekropoli më të madh tumash, edhe nëse ka disa në afërsi të tij. Kjo tregon se në kohën e krijimit të këtij varri, sundimtarët filluan të ndaheshin nga princat e zakonshëm dhe se varret e tyre ishin në një vend të veçantë dhe të izoluar. Përmbajtja e varrit flet për pasurinë dhe ndarjen e tyre nga pjesa tjetër e popullsisë.<ref name="Historija Autarijata">{{Cite web |url= http://www.ff-eizdavastvo.ba/Books/Historija_Autarijata.pdf |title= Salmedin Mesihović: Historija Autarijata |work= Filozofski fakultet Sarajevo, 2014. |access-date= 9. 2. 2016 |archive-date= 21. 3. 2016 |archive-url= https://web.archive.org/web/20160321104842/http://www.ff-eizdavastvo.ba/Books/Historija_Autarijata.pdf |url-status= dead }}</ref> == Shih edhe == * [[Tumat]] * [[Tumat ilire]] * [[Lista e tumave ilire]] * [[Kultura Mati-Drilon|Kultura Mati-Drilon-Gllasiac]] == Referime == 6egjqlku269z5cd2mpixbwp9nhsk181 2464912 2464911 2022-07-23T16:47:19Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Tuma ilire e Ararevës]] tek [[Tuma ilire e Ararës]] wikitext text/x-wiki [[File:Arareva gromila Glasinac.jpg|thumb|Artefakte nga tuma ilire e Ararevës]] '''Tuma ilire e Ararës''' ({{lang-bs|Arareva ilirska gromila}}) është tuma më e famshme për nga madhësia dhe përmbajtja, e gjetur pranë Çavarinit në Glasinac. Ajo i përket kohës së [[Kultura Mati-Drilon|Kulturës Mati - Drilon - Glasinac]] dhe daton në shekullin VI p.e.s.<ref name="Kneževski tumuli">{{Cite web |url= http://tempusbiherit.ba/documents/lectures/Glasinac-5.pdf |title=Glasinac i Glasinačka kultura – V. Glasinački kneževi |work=Filozofski fakultet Sarajevo – Freie Univerzitat Berlin |access-date= 9. 2. 2016}}</ref> Emri rrjedh nga fjala arar, e cila është ruajtur në gjuhën shqipe dhe do të thotë "ai që punon arën, lavërtar".<ref>https://fjale.al/arar</ref><ref>https://fjalorthi.com/arar</ref> Diametri i saj është 22 metra ndërsa lartësia 1.8 metra. == Përmbledhje == [[Ćiro Truhelka]] është ai i cili e zbuloi gromillën në vitin 1890. Para tij, rrënojat u gërmuan nga gjuetarët e thesarit. U gjetën shumë objekte bronzi, të rreshtuara përgjatë skajit jugor të tumës në një thellësi prej 0,5 metrash. Fundi lindor ishte i mbushur me copa qymyr dhe hi. Kockat ishin gjysmë të djegura. Kjo do të thotë se i vdekuri është djegur në një pirg dheu më pas është ndërtuar një varr prej guri.<ref name="Glasinac Vasić">{{Cite web |url= http://www.balkaninstitut.com/pdf/izdanja/balcanica/balcanica%2035/03%20Vasic.pdf |title= Rastko Vasić: Beleške o Glasincu - Autarijati |work=Arheološki institut - Beograd |access-date= 9. 2. 2016}}</ref> Pranë këtij vendi u gjetën një skelet i ruajtur, disa bizhuteri më të thjeshta dhe armë hekuri: një shtizë e ngushtë e gjatë, një shtizë tjetër më e vogël, një sëpatë lufte me teh në të dyja anët. Ndër bizhuteritë e gjetura: 10 kopsa në formë kryqi të dyfishtë, disa kopsa të rrumbullakëta me dorezë të gjatë dhe disa bombaka. Supozohet se ky është një ushtar që ka vdekur së bashku me udhëheqësin e tij, kështu që ai është varrosur pranë tij, ose ndoshta një shërbëtor.<ref name="Glasinac">{{Cite web |url= http://tempusbiherit.ba/documents/lectures/Glasinac-5.pdf |title=Blagoje Govedarica: Glasinac i Glasinačka kultura – V. Glasinački kneževi |work=Filozofski fakultet Sarajevo – Freie Univerzitat Berlin |access-date= 9. 2. 2016}}</ref> Rripat astragale që i përkasin kulturës kelte u gjetën gjithashtu në tumën e varrimit në Arara. Në atë kohë, Panonia ishte e populluar nga fisi iliro-kelt [[Skordiskët]]. Tuma e varrimit të Ararës nuk është pjesë e ndonjë nekropoli më të madh tumash, edhe nëse ka disa në afërsi të tij. Kjo tregon se në kohën e krijimit të këtij varri, sundimtarët filluan të ndaheshin nga princat e zakonshëm dhe se varret e tyre ishin në një vend të veçantë dhe të izoluar. Përmbajtja e varrit flet për pasurinë dhe ndarjen e tyre nga pjesa tjetër e popullsisë.<ref name="Historija Autarijata">{{Cite web |url= http://www.ff-eizdavastvo.ba/Books/Historija_Autarijata.pdf |title= Salmedin Mesihović: Historija Autarijata |work= Filozofski fakultet Sarajevo, 2014. |access-date= 9. 2. 2016 |archive-date= 21. 3. 2016 |archive-url= https://web.archive.org/web/20160321104842/http://www.ff-eizdavastvo.ba/Books/Historija_Autarijata.pdf |url-status= dead }}</ref> == Shih edhe == * [[Tumat]] * [[Tumat ilire]] * [[Lista e tumave ilire]] * [[Kultura Mati-Drilon|Kultura Mati-Drilon-Gllasiac]] == Referime == 6egjqlku269z5cd2mpixbwp9nhsk181 0 317760 2464913 2022-07-23T16:47:19Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Tuma ilire e Ararevës]] tek [[Tuma ilire e Ararës]] wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Tuma ilire e Ararës]] axo3kueqqw9rkdoax6wspuoktbbzidt 0 317761 2464916 2022-07-23T17:06:50Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Tuma Ilire (Në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit)]] tek [[Tuma ilire në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit]] wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Tuma ilire në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit]] 6llv43y2qz2h9eheiw1wpfassvgjr6j 1 317762 2464918 2022-07-23T17:06:51Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Diskutim:Tuma Ilire (Në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit)]] tek [[Diskutim:Tuma ilire në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit]] wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Diskutim:Tuma ilire në oborrin e Kishës së Shën Pjetrit dhe Shën Palit]] nmfcso44yb1dk0h7ujbggajypt98v6h 0 317763 2464932 2022-07-23T18:07:59Z Eltonheta 136145 Shtim artikulli per Reperin Artur wikitext text/x-wiki Artur është këngëtar. Më datë 7 Mars 2021, Artur publikon videoklipin "[https://www.youtube.com/watch?v=GL8WJTULRRE N'Rruge]". Teksti i këngës u shkrua nga Artur. Më datë 18 Prill 2021, Artur publikon videoklipin "[https://www.youtube.com/watch?v=NOaIlMz4pqg Milano]". Teksti i këngës u shkrua nga Artur, ndërsa orkestrimi u punua nga Edlir Begolli. Produksioni audio u realizua nga Edlir Begolli. Më datë 22 Shtator 2021, Doni publikon videoklipin "[https://www.youtube.com/watch?v=xpMU-GiW0no Fibbonaci]", në bashkëpunim me Artur. Muzika e këngës u punua nga Edlir Begolli, ndërsa teksti u shkrua nga Doni & Artur. Produksioni audio u realizua nga Edlir Begolli. Më datë 2 Dhjetor 2021, Artur publikon videoklipin "[https://www.youtube.com/watch?v=8opCbJC0jzE Policia]", në bashkëpunim me Eliën. Më datë 14 Mars 2022, Artur publikon videoklipin "[https://www.youtube.com/watch?v=gzu7ck1vQrc Policia (Remix)]", në bashkëpunim me Elia, Dope Boyz, Nushi, Laioung. Më datë 6 Prill 2022, Enntz publikon videoklipin "[https://www.youtube.com/watch?v=rXDx11i_9FQ Karma]", në bashkëpunim me Artur. Produksioni audio u realizua nga Xhenty. Më datë 10 Prill 2022, Artur publikon videoklipin "[https://www.youtube.com/watch?v=JwVuVRWJAlo Paranoja]", në bashkëpunim me Jetnis. Më datë 2 Qershor 2022, Artur publikon videoklipin "[https://www.youtube.com/watch?v=Q-GEbTtWo3A O Shqipe]". Teksti i këngës u shkrua nga vetë Artur. Produksioni audio u realizua nga Xhenty. Këngëtarin Artur mund ta ndiqni në rrjetet e tij sociale për njoftimet e fundit rreth projekteve të tij si më poshtë : [https://www.facebook.com/profile.php?id=100063695756887 Facebook] | [https://www.instagram.com/artur__db/?hl=en Instagram] | [https://www.youtube.com/channel/UCGN6fEwGItMiz8W2j4WCX1A Youtube] | [https://open.spotify.com/artist/2ASVdvGJJCxG47Kg6YE1wE Spotify] | [https://music.apple.com/us/artist/artur/152783430 iTunes] | [https://www.deezer.com/en/album/276495422 Deezer] gqya9jaty6w746wgc5etmnzp018n7zc 0 317764 2464934 2022-07-23T18:21:16Z Drenisa 112234 Faqe e re: '''Nekropoli tumular i Spiçit''' i njohur edhe si Mogila na Rake është një nekropol tumular që u gjet në fushën e Spiçit në jug të [[Sutomore]]s, nën kalanë Nehaj dhe paraqet një varr të tipit tumular me një dolmen qendror i cili është ndërtuar nga një plato masive prej guri. <ref name="MNR">https://oldeuropeanculture.blogspot.com/2015/07/mogila-na-rake.html</ref> == Historiku == Kjo nekropolë tumulare vlerësohet të jetë gati 5000 vjeçare, që daton në f... wikitext text/x-wiki '''Nekropoli tumular i Spiçit''' i njohur edhe si Mogila na Rake është një nekropol tumular që u gjet në fushën e Spiçit në jug të [[Sutomore]]s, nën kalanë Nehaj dhe paraqet një varr të tipit tumular me një dolmen qendror i cili është ndërtuar nga një plato masive prej guri. <ref name="MNR">https://oldeuropeanculture.blogspot.com/2015/07/mogila-na-rake.html</ref> == Historiku == Kjo nekropolë tumulare vlerësohet të jetë gati 5000 vjeçare, që daton në fillim të mijëvjeçarit të III para Krishtit, më saktë në vitin 2700 p.e.s. Ky është një nga të ashtuquajturat varre princërore të zakonshme për Evropën Jugore të asaj periudhe. Ky është një lokalitet arkeologjik krejtësisht i ri. Ai u zbulua thjesht në rrethana aksidentale, ndërsa njerëzit po pastronin një pjesë të një pylli të vjetër për të ndërtuar një shtëpi.<ref name="MNR"/> Sipas arkeologëve tuma është ndërtuar nga njerëzit që i përkisnin kulturës së hershme të bronzit të Lubjanës. Kjo kulturë duket se është shtrirë në të gjithë bregdetin e Adriatikut Lindor. Ajo gjithashtu duket se është shtrirë në brendësi të Bosnjës dhe deri në Sava dhe Danub, ku mund të kishte pasur kontakte me kulturën e Vuçedolit. Tuma origjinale kishte rreze rreth 15 m dhe lartësi rreth 1,80 m. Dolmeni qendror është i rrethuar nga një unazë gurësh, e cila ndan në mënyrë rituale tokën e të vdekurve nga toka e të gjallëve. Zona e shenjtë pastrohej dhe ngjeshej me kujdes. Më pas mbulohej me tokë të thatë të imët dhe më pas trajtohej me zjarr. Vetëm atëherë u ndërtua dolmeni qendror. Dolmeni ishte bërë nga pllaka masive prej guri. Personi i vdekur varrosej në një pozicion fetusi. Kjo simbolizon rilindjen pas vdekjes dhe tregon besimin se vdekja shihej si një lindje e re. Pasi i ndjeri vendosej brenda, varri vulosej me disa lloje të baltave, duke e bërë varrin plotësisht të papërshkueshëm nga uji. Brenda varrit hapësira ishte po aq e thatë sa edhe kur ishte vulosur fillimisht gati 5000 vjet më parë. <ref name="MNR"/> == Shih edhe == * [[Tumat]] * [[Tumat ilire]] * [[Lista e tumave ilire]] * [[Tuma ilire në Shushan]] == Referime == [[Kategoria:Tuma në Mal të Zi]] r4cuqn93d0m0qqa7tf015dsh9cftkam 2464935 2464934 2022-07-23T18:21:59Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Tuma Mogila na Rake]] tek [[Nekropoli tumular i Spiçit]] wikitext text/x-wiki '''Nekropoli tumular i Spiçit''' i njohur edhe si Mogila na Rake është një nekropol tumular që u gjet në fushën e Spiçit në jug të [[Sutomore]]s, nën kalanë Nehaj dhe paraqet një varr të tipit tumular me një dolmen qendror i cili është ndërtuar nga një plato masive prej guri. <ref name="MNR">https://oldeuropeanculture.blogspot.com/2015/07/mogila-na-rake.html</ref> == Historiku == Kjo nekropolë tumulare vlerësohet të jetë gati 5000 vjeçare, që daton në fillim të mijëvjeçarit të III para Krishtit, më saktë në vitin 2700 p.e.s. Ky është një nga të ashtuquajturat varre princërore të zakonshme për Evropën Jugore të asaj periudhe. Ky është një lokalitet arkeologjik krejtësisht i ri. Ai u zbulua thjesht në rrethana aksidentale, ndërsa njerëzit po pastronin një pjesë të një pylli të vjetër për të ndërtuar një shtëpi.<ref name="MNR"/> Sipas arkeologëve tuma është ndërtuar nga njerëzit që i përkisnin kulturës së hershme të bronzit të Lubjanës. Kjo kulturë duket se është shtrirë në të gjithë bregdetin e Adriatikut Lindor. Ajo gjithashtu duket se është shtrirë në brendësi të Bosnjës dhe deri në Sava dhe Danub, ku mund të kishte pasur kontakte me kulturën e Vuçedolit. Tuma origjinale kishte rreze rreth 15 m dhe lartësi rreth 1,80 m. Dolmeni qendror është i rrethuar nga një unazë gurësh, e cila ndan në mënyrë rituale tokën e të vdekurve nga toka e të gjallëve. Zona e shenjtë pastrohej dhe ngjeshej me kujdes. Më pas mbulohej me tokë të thatë të imët dhe më pas trajtohej me zjarr. Vetëm atëherë u ndërtua dolmeni qendror. Dolmeni ishte bërë nga pllaka masive prej guri. Personi i vdekur varrosej në një pozicion fetusi. Kjo simbolizon rilindjen pas vdekjes dhe tregon besimin se vdekja shihej si një lindje e re. Pasi i ndjeri vendosej brenda, varri vulosej me disa lloje të baltave, duke e bërë varrin plotësisht të papërshkueshëm nga uji. Brenda varrit hapësira ishte po aq e thatë sa edhe kur ishte vulosur fillimisht gati 5000 vjet më parë. <ref name="MNR"/> == Shih edhe == * [[Tumat]] * [[Tumat ilire]] * [[Lista e tumave ilire]] * [[Tuma ilire në Shushan]] == Referime == [[Kategoria:Tuma në Mal të Zi]] r4cuqn93d0m0qqa7tf015dsh9cftkam 2464937 2464935 2022-07-23T18:26:17Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki '''Nekropoli tumular i Spiçit''' i njohur edhe si Mogila na Rake është një nekropol tumular që u gjet në pjesën jugore të fushës së [[Spiçi]]t, nën kalanë Nehaj dhe paraqet një varr të tipit tumular me një dolmen qendror i cili është ndërtuar nga një plato masive prej guri. <ref name="MNR">https://oldeuropeanculture.blogspot.com/2015/07/mogila-na-rake.html</ref> == Historiku == Kjo nekropolë tumulare vlerësohet të jetë gati 5000 vjeçare, që daton në fillim të mijëvjeçarit të III para Krishtit, më saktë në vitin 2700 p.e.s. Ky është një nga të ashtuquajturat varre princërore të zakonshme për Evropën Jugore të asaj periudhe. Ky është një lokalitet arkeologjik krejtësisht i ri. Ai u zbulua thjesht në rrethana aksidentale, ndërsa njerëzit po pastronin një pjesë të një pylli të vjetër për të ndërtuar një shtëpi.<ref name="MNR"/> Sipas arkeologëve tuma është ndërtuar nga njerëzit që i përkisnin kulturës së hershme të bronzit të Lubjanës. Kjo kulturë duket se është shtrirë në të gjithë bregdetin e Adriatikut Lindor. Ajo gjithashtu duket se është shtrirë në brendësi të Bosnjës dhe deri në Sava dhe Danub, ku mund të kishte pasur kontakte me kulturën e Vuçedolit. Tuma origjinale kishte rreze rreth 15 m dhe lartësi rreth 1,80 m. Dolmeni qendror është i rrethuar nga një unazë gurësh, e cila ndan në mënyrë rituale tokën e të vdekurve nga toka e të gjallëve. Zona e shenjtë pastrohej dhe ngjeshej me kujdes. Më pas mbulohej me tokë të thatë të imët dhe më pas trajtohej me zjarr. Vetëm atëherë u ndërtua dolmeni qendror. Dolmeni ishte bërë nga pllaka masive prej guri. Personi i vdekur varrosej në një pozicion fetusi. Kjo simbolizon rilindjen pas vdekjes dhe tregon besimin se vdekja shihej si një lindje e re. Pasi i ndjeri vendosej brenda, varri vulosej me disa lloje të baltave, duke e bërë varrin plotësisht të papërshkueshëm nga uji. Brenda varrit hapësira ishte po aq e thatë sa edhe kur ishte vulosur fillimisht gati 5000 vjet më parë. <ref name="MNR"/> == Shih edhe == * [[Tumat]] * [[Tumat ilire]] * [[Lista e tumave ilire]] * [[Tuma ilire në Shushan]] == Referime == [[Kategoria:Tuma në Mal të Zi]] iuk64ibpb6jdrt05g6btf9qy7wgc30t 0 317765 2464936 2022-07-23T18:21:59Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Tuma Mogila na Rake]] tek [[Nekropoli tumular i Spiçit]] wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Nekropoli tumular i Spiçit]] ms6r0yqll651t8lvkdxkukv9vngp1ur 0 317766 2464942 2022-07-23T19:27:06Z Drenisa 112234 Krijuar nga përkthimi i faqes "[[:en:Special:Redirect/revision/1061240680|Kadri Gjata]]" wikitext text/x-wiki '''Kadri Gjata''' (1865–1912) ishte patriot, shkrimtar dhe arsimtar shqiptar. Është shpërblyer pas vdekjes me [[Dekorata "Nderi i kombit"|medaljen Nderi i Kombit]] dhe me titullin Dëshmor i Kombit. == Biografia == Kadri Gjata lindi në [[Libohova|Libohovë]] në vitin 1865. Pas mbarimit të arsimit të mesëm në [[Janina|Janinë]] ai studioi për drejtësi në [[Stambolli|Stamboll]] . Më 1905 krijoi në Janinë organizatën atdhetare Bashkim. Në Janinë filloi botimin e revistës shqipe ''Zgjimi i Shqipërisë'' . Në vitin 1910 themeloi organizatën shqiptare Toskëria dhe një shkollë në gjuhën shqipe në Janinë. Ai u vra nga një grup prej 22 agjentësh grekë natën e 12 korrikut 1912. Është nderuar me titullin Dëshmor i Kombit. Një shkollë në [[Delvina|Delvinë]] u quajt në vitet 2000 Kadri Gjata dhe në vitin 2003 u nderua pas vdekjes me medaljen Nderi i Kombit (Nderi i Kombit), një nga medaljet më të larta të Shqipërisë. == Shih edhe == * [[Arsimi kombëtar]] * [[Rilindja Kombëtare]] == Lidhje të jashtme == * [https://web.archive.org/web/20110713163706/http://www.kohajone.com/artikull.php?idm=47536 Një shekull nga Zgjim I Shqiperise (Gazeta Koha Jone, një nga gazetat më të shitura në Shqipëri)] * [https://archive.today/20070609161605/http://www.ndryshe.com/mat.php?idm=7979&l=a Gazeta Ndryshe] [[Kategoria:Rilindas shqiptarë]] [[Kategoria:Njerëz nga Libohova]] [[Kategoria:Mësues shqiptarë]] [[Kategoria:Shkrimtarë shqiptarë]] [[Kategoria:Vdekje 1912]] [[Kategoria:Lindje 1865]] f3t3a4x6fmzptrmb3hxrkfdx1ojff9z 2464943 2464942 2022-07-23T19:29:02Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki '''Kadri Gjata''' (1865–1912) ishte patriot, shkrimtar dhe arsimtar shqiptar. Është shpërblyer pas vdekjes me [[Dekorata "Nderi i kombit"|medaljen Nderi i Kombit]] dhe me titullin Dëshmor i Kombit. == Biografia == Kadri Gjata lindi në [[Libohova|Libohovë]] në vitin 1865. Pas mbarimit të arsimit të mesëm në [[Janina|Janinë]] ai studioi për drejtësi në [[Stambolli|Stamboll]] . Më 1905 krijoi në Janinë organizatën atdhetare Bashkim. Në Janinë filloi botimin e revistës shqipe ''Zgjimi i Shqipërisë'' . Në vitin 1910 themeloi organizatën shqiptare Toskëria dhe një shkollë në gjuhën shqipe në Janinë. Ai u vra nga një grup prej 22 agjentësh grekë natën e 12 korrikut 1912. Është nderuar me titullin Dëshmor i Kombit. Një shkollë në [[Delvina|Delvinë]] u quajt në vitet 2000 Kadri Gjata dhe në vitin 2003 u nderua pas vdekjes me medaljen Nderi i Kombit (Nderi i Kombit), një nga medaljet më të larta të Shqipërisë. == Shih edhe == * [[Arsimi kombëtar]] * [[Rilindja Kombëtare]] == Literatura == *''Enciklopedia Jugshqiptare'', p.&nbsp;781–83, 2006 *''The development of Islamic culture among Albanians during the 20th century'', p.&nbsp;252 == Lidhje të jashtme == * [https://web.archive.org/web/20110713163706/http://www.kohajone.com/artikull.php?idm=47536 Një shekull nga Zgjim I Shqiperise (Gazeta Koha Jone, një nga gazetat më të shitura në Shqipëri)] * [https://archive.today/20070609161605/http://www.ndryshe.com/mat.php?idm=7979&l=a Gazeta Ndryshe] [[Kategoria:Rilindas shqiptarë]] [[Kategoria:Njerëz nga Libohova]] [[Kategoria:Mësues shqiptarë]] [[Kategoria:Shkrimtarë shqiptarë]] [[Kategoria:Vdekje 1912]] [[Kategoria:Lindje 1865]] e7b23z1n5vsfefyyzyhwa7q63ilq9gj 2464944 2464943 2022-07-23T19:32:07Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki '''Kadri Gjata''' (1865–1912) ishte patriot, shkrimtar dhe arsimtar shqiptar. Është shpërblyer pas vdekjes me [[Dekorata "Nderi i kombit"|medaljen Nderi i Kombit]] dhe me titullin Dëshmor i Kombit. == Biografia == Kadri Gjata lindi në [[Libohova|Libohovë]] në vitin 1865. Pas mbarimit të arsimit të mesëm në [[Janina|Janinë]] ai studioi për drejtësi në [[Stambolli|Stamboll]] . Më 1905 krijoi në Janinë organizatën atdhetare Bashkim. Në Janinë filloi botimin e revistës shqipe ''Zgjimi i Shqipërisë'' . Në vitin 1910 themeloi organizatën shqiptare Toskëria dhe një shkollë në gjuhën shqipe në Janinë. Ai u vra nga një grup prej 22 agjentësh grekë natën e 12 korrikut 1912. Është nderuar me titullin Dëshmor i Kombit. Një shkollë në [[Delvina|Delvinë]] u quajt në vitet 2000 Kadri Gjata dhe në vitin 2003 u nderua pas vdekjes me medaljen Nderi i Kombit (Nderi i Kombit), një nga medaljet më të larta të Shqipërisë. == Shih edhe == * [[Arsimi kombëtar]] * [[Rilindja Kombëtare]] == Literatura == *''Enciklopedia Jugshqiptare'', p.&nbsp;781–83, 2006 * Ramiz Zekaj '' (2002) [https://books.google.com/books?id=syQQAQAAIAAJ The development of Islamic culture among Albanians during the 20th century]''. Albanian Institute of Islamic Thought and Civilisation, fq. 252 == Lidhje të jashtme == * [https://web.archive.org/web/20110713163706/http://www.kohajone.com/artikull.php?idm=47536 Një shekull nga Zgjim I Shqiperise (Gazeta Koha Jone, një nga gazetat më të shitura në Shqipëri)] * [https://archive.today/20070609161605/http://www.ndryshe.com/mat.php?idm=7979&l=a Gazeta Ndryshe] [[Kategoria:Rilindas shqiptarë]] [[Kategoria:Njerëz nga Libohova]] [[Kategoria:Mësues shqiptarë]] [[Kategoria:Shkrimtarë shqiptarë]] [[Kategoria:Vdekje 1912]] [[Kategoria:Lindje 1865]] dcl5yrw1smkes08ccwszhatkogrp6vi 2464953 2464944 2022-07-23T20:02:02Z Jeaahh 141516 wikitext text/x-wiki '''Kadri Gjata''' (1865–1912) ishte patriot, shkrimtar dhe arsimtar shqiptar. Është shpërblyer pas vdekjes me [[Dekorata "Nderi i kombit"|medaljen Nderi i Kombit]] dhe me titullin Dëshmor i Kombit. Ai u vra nga agjentët grekë në vitin 1912. == Biografia == Kadri Gjata lindi në [[Libohova|Libohovë]] në vitin 1865. Pas mbarimit të arsimit të mesëm në [[Janina|Janinë]] ai studioi për drejtësi në [[Stambolli|Stamboll]]. Më 1905 krijoi në Janinë organizatën atdhetare ''Bashkim''. Në Janinë filloi botimin e revistës shqipe ''Zgjimi i Shqipërisë''. Në vitin 1910 themeloi organizatën shqiptare Toskëria dhe një shkollë në gjuhën shqipe në Janinë. Ai u vra nga një grup prej 22 agjentësh grekë natën e 12 korrikut 1912. Është nderuar me titullin Dëshmor i Kombit. Një shkollë në [[Delvina|Delvinë]] u quajt në vitet 2000 Kadri Gjata dhe në vitin 2003 u nderua pas vdekjes me medaljen Nderi i Kombit (Nderi i Kombit), një nga medaljet më të larta të Shqipërisë. == Shih edhe == * [[Arsimi kombëtar]] * [[Rilindja Kombëtare]] == Literatura == *''Enciklopedia Jugshqiptare'', p.&nbsp;781–83, 2006 * Ramiz Zekaj '' (2002) [https://books.google.com/books?id=syQQAQAAIAAJ The development of Islamic culture among Albanians during the 20th century]''. Albanian Institute of Islamic Thought and Civilisation, fq. 252 == Lidhje të jashtme == * [https://web.archive.org/web/20110713163706/http://www.kohajone.com/artikull.php?idm=47536 Një shekull nga Zgjim I Shqiperise (Gazeta Koha Jone, një nga gazetat më të shitura në Shqipëri)] * [https://archive.today/20070609161605/http://www.ndryshe.com/mat.php?idm=7979&l=a Gazeta Ndryshe] [[Kategoria:Rilindas shqiptarë]] [[Kategoria:Njerëz nga Libohova]] [[Kategoria:Mësues shqiptarë]] [[Kategoria:Shkrimtarë shqiptarë]] [[Kategoria:Vdekje 1912]] [[Kategoria:Lindje 1865]] k8jq3tlbsm4qo5vgcsu8pjpf2y516m4 2464959 2464953 2022-07-23T20:06:08Z Jeaahh 141516 wikitext text/x-wiki '''Kadri Gjata (Kumbaro)''' (1865–1912) ishte patriot, shkrimtar dhe arsimtar shqiptar. Është shpërblyer pas vdekjes me [[Dekorata "Nderi i kombit"|medaljen Nderi i Kombit]] dhe me titullin Dëshmor i Kombit. Ai u vra nga agjentët grekë në vitin 1912. == Biografia == Kadri Gjata lindi në [[Libohova|Libohovë]] në vitin 1865. Pas mbarimit të arsimit të mesëm në [[Janina|Janinë]] ai studioi për drejtësi në [[Stambolli|Stamboll]]. Më 1905 krijoi në Janinë organizatën atdhetare ''Bashkim''. Në Janinë filloi botimin e revistës shqipe ''Zgjimi i Shqipërisë''. Në vitin 1910 themeloi organizatën shqiptare Toskëria dhe një shkollë në gjuhën shqipe në Janinë. Ai u vra nga një grup prej 22 agjentësh grekë natën e 12 korrikut 1912. Është nderuar me titullin Dëshmor i Kombit. Një shkollë në [[Delvina|Delvinë]] u quajt në vitet 2000 Kadri Gjata dhe në vitin 2003 u nderua pas vdekjes me medaljen Nderi i Kombit (Nderi i Kombit), një nga medaljet më të larta të Shqipërisë. Dekorimi i tij është bërë më 10 shkurt 2003 me propozimin nga ''Bashkia e Libohovës''. == Shih edhe == * [[Arsimi kombëtar]] * [[Rilindja Kombëtare]] == Literatura == *''Enciklopedia Jugshqiptare'', p.&nbsp;781–83, 2006 * Ramiz Zekaj '' (2002) [https://books.google.com/books?id=syQQAQAAIAAJ The development of Islamic culture among Albanians during the 20th century]''. Albanian Institute of Islamic Thought and Civilisation, fq. 252 == Lidhje të jashtme == * [https://web.archive.org/web/20110713163706/http://www.kohajone.com/artikull.php?idm=47536 Një shekull nga Zgjim I Shqiperise (Gazeta Koha Jone, një nga gazetat më të shitura në Shqipëri)] * [https://archive.today/20070609161605/http://www.ndryshe.com/mat.php?idm=7979&l=a Gazeta Ndryshe] [[Kategoria:Rilindas shqiptarë]] [[Kategoria:Njerëz nga Libohova]] [[Kategoria:Mësues shqiptarë]] [[Kategoria:Shkrimtarë shqiptarë]] [[Kategoria:Vdekje 1912]] [[Kategoria:Lindje 1865]] 2p15lg4z00ta8ohc73gwl6bcz0g2ydy 0 317767 2464945 2022-07-23T19:42:47Z Drenisa 112234 Krijuar nga përkthimi i faqes "[[:en:Special:Redirect/revision/1063414861|Shesh i Bardhë]]" wikitext text/x-wiki '''Shesh i Bardhë''' (lit. "fushë e bardhë") <ref>[http://www.cobowineryonline.com/shesh-i-bardhe.php Shesh i Bardhë] Cobo Winery</ref> është një varietet i vetëm i [[Vreshtaria në Shqipëri|verërave shqiptare]]. Eshte nga Shqiperia e Mesme. <ref name=":0">{{Cite web|last=Cheong|first=Jacky|date=February 22, 2019|title=THE LAND OF THE EAGLES|url=https://macaudailytimes.com.mo/the-land-of-the-eagles.html|url-status=live}}</ref> Rekomandohet të shërbehet paksa i ftohur në rreth 50 gradë Fahrenheit. <ref>[http://evewine101.com/2012/11/01/gregory-alonzo-albanian-wines-the-missing-tradition/ Gregory Alonzo: Albanian Wines, The Missing Tradition] EVE BUSHMAN, NOVEMBER 1, 2012</ref> Është me trup mesatar 13%. <ref name=":0" /> == Shih edhe == * [[Vreshtaria në Shqipëri]] == Referimet == {{Reflist}} dae58ol9ksd7r3080olef0jsnf6fxih 2464946 2464945 2022-07-23T19:43:33Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki '''Shesh i Bardhë''' (lit. "fushë e bardhë") <ref>[http://www.cobowineryonline.com/shesh-i-bardhe.php Shesh i Bardhë] Cobo Winery</ref> është një varietet i vetëm i [[Vreshtaria në Shqipëri|verërave shqiptare]]. Eshte nga Shqiperia e Mesme. <ref name=":0">{{Cite web|last=Cheong|first=Jacky|date=February 22, 2019|title=THE LAND OF THE EAGLES|url=https://macaudailytimes.com.mo/the-land-of-the-eagles.html|url-status=live|lang=en}}</ref> Rekomandohet të shërbehet paksa i ftohur në rreth 50 gradë Fahrenheit. <ref>[http://evewine101.com/2012/11/01/gregory-alonzo-albanian-wines-the-missing-tradition/ Gregory Alonzo: Albanian Wines, The Missing Tradition] EVE BUSHMAN, NOVEMBER 1, 2012</ref> Është me trup mesatar 13%. <ref name=":0" /> == Shih edhe == * [[Vreshtaria në Shqipëri]] == Referimet == {{Reflist}} 6nlim0862bftp4kbkerpfij55yqesis 0 317768 2464947 2022-07-23T19:47:29Z Drenisa 112234 Krijuar nga përkthimi i faqes "[[:en:Special:Redirect/revision/1081316491|Shmarjet]]" wikitext text/x-wiki '''Shmarjeti''' ishte një përkrenare me origjinë ilire që mbanin [[ilirët]] historikë por që gjithashtu më vonë e mbanin edhe [[Venetët]] . <ref>{{Harvnb|Sekunda|Northwood|Hook|1995|p=35}}.</ref> Ajo u favorizua veçanërisht nga [[Japodët|Iapodët]] . <ref>{{Harvnb|Wilkes|1992}}</ref> Kishte dy variante, një me bazë thurjeje dhe një me zinxhir të qepur së bashku; disqet dhe stufat ishin opsionale. == Shih edhe == * [[Iliria]] * [[Armët ilire]] * [[Ushtria ilire]] * [[Mbretëria e Ilirisë]] * {{Cite book|last=Sekunda|first=Nick|url=https://books.google.com/books?id=LlO_YS_UilYC|title=Early Roman Armies|last2=Northwood|first2=Simon|last3=Hook|first3=Richard|publisher=Osprey Publishing|year=1995|isbn=1-85532-513-6|location=Oxford}} * {{Cite book|last=Wilkes|first=John J.|url=https://books.google.com/books?id=l8q0QgAACAAJ|title=The Illyrians|publisher=Blackwell Publishing|year=1992|isbn=0-631-19807-5|location=Oxford}} heuqs8m6qa42nluuwmtnbuuo1pwvtn8 2464948 2464947 2022-07-23T19:48:44Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki '''Shmarjeti''' ishte një përkrenare me origjinë ilire që mbanin [[ilirët]] historikë por që gjithashtu më vonë e mbanin edhe [[Venetët]] . <ref>{{Harvnb|Sekunda|Northwood|Hook|1995|p=35}}.</ref> Ajo u favorizua veçanërisht nga [[Japodët|Iapodët]] . <ref>{{Harvnb|Wilkes|1992}}</ref> Kishte dy variante, një me bazë thurjeje dhe një me zinxhir të qepur së bashku; disqet dhe stufat ishin opsionale. == Shih edhe == * [[Iliria]] * [[Armët ilire]] * [[Ushtria ilire]] * [[Mbretëria e Ilirisë]] == Literatura == * {{Cite book|last=Sekunda|first=Nick|url=https://books.google.com/books?id=LlO_YS_UilYC|title=Early Roman Armies|last2=Northwood|first2=Simon|last3=Hook|first3=Richard|publisher=Osprey Publishing|year=1995|isbn=1-85532-513-6|location=Oxford|lang=en}} * {{Cite book|last=Wilkes|first=John J.|url=https://books.google.com/books?id=l8q0QgAACAAJ|title=The Illyrians|publisher=Blackwell Publishing|year=1992|isbn=0-631-19807-5|location=Oxford|lang=en}} == Referime == iowt42wbbvmktdn5kt35crt3y3i979c 3 317769 2464951 2022-07-23T19:53:01Z Komuniteti 117282 Mirëpritje wikitext text/x-wiki {{Stampa:Tung|realName=|name=Artan Ismaili}} -- [[Përdoruesi:Komuniteti|Komuniteti]] ([[Përdoruesi diskutim:Komuniteti|diskutimet]]) 23 korrik 2022 21:53 (CEST) stnj2b4x0l5aj1ukndq2owr6w24nycl 0 317770 2464954 2022-07-23T20:03:03Z Drenisa 112234 Krijuar nga përkthimi i faqes "[[:hu:Special:Redirect/revision/22373759|Scampis]]" wikitext text/x-wiki '''Scampis''' ose '''Scampa''' është një vendbanim i lashtë [[Iliria|iliro]] - [[Perandoria Romake|romak]] në [[Iliriku|Iliri]], një stacion në [[Via Egnatia]]. Sot në vendin e tij qëndron qyteti i [[Elbasani|Elbasanit]] në [[Shqipëria|Shqipërinë]] e mesme. == Emri i tij == Në [[Perandoria Romake|kohën romake]], stacioni ( [[mansio]] ), vendbanimi i mëvonshëm ( vicus ) i ndërtuar në [[Via Egnatia]] quhej ''Scampis'' [1] ose ''Scampa'' [2], por disa burime përdoret edhe ''Hiscampis,'' [3] ''Scampinus,'' [4] Scampin(i), [5], ''trajtat Scampium'' [6] dhe ''Escampenus'' [7] përmenden edhe në lidhje me Antikitetin e Vonë. Sipas [[Robert Elsie|Elsie]], i cili preferon versionin ''Scampa'', ''Scampis'' (ose ''Skampeisz'' në greqisht) ishte emri latin bashkëkohor i lumit [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbin]] . [8] Kjo kundërshtohet nga fakti se veprat arkeologjike i referohen lumit vetëm si ''Genusus'', [9] ''përveç Hebrusit'' [10], dhe shikoni burimin etimologjik të emrit të lumit modern Shkumbin në emrin e vendbanimit të lashtë ''Scampis/Scampa'' . [11] Në tekstet moderne shqipe, vendbanimi antik më së shumti shfaqet si ''Skampë / Skampa,'' më rrallë ''si Skampin / Skampini'' ; ndër të tjera, vjen edhe nga emri i Teatrit lokal Skampa ''(Teatri Skampa)''. Në një burim bizantin të shekullit të 6-të, emri i qytetit të fortifikuar nga Justiniani [[Justiniani I|I]] u shfaq në formën e ''Skeminitëve'' . [12] == Historia e tij == === Antikiteti === Në shekujt para epokës së lashtë, rajoni i Scampis-it të mëvonshëm, lugina e [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbinit]] (e njohur në atë kohë si [[Parthinët|Genuszos]] ), shënonte kufirin midis dasaretëve [[Ilirët|ilirë]] dhe parthinëve që jetonin më në veri. [13] Me luftën e tretë romako-ilire në vitin 168, [[Republika Romake]] nënshtroi Mbretërinë Ilire (wd) , dhe në territoret e sapo pushtuara në gjysmën e të shekullit II p.e.s. filloi ndërtimi i rrugës që lidh bregdetin e [[Deti Adriatik|detit Adriatik]] me [[Kostandinopoja|Bizantin]], [[Via Egnatia]] . [14] Vendbanimi i parë i madh i Via Egnatia duke filluar nga [[Epidamni|Dyrrhachium]] dhe [[Apolonia|Apollonia]] ishte [[Liknidos|Lychnidus]] (tani [[Ohri]] ) në brigjet e [[Liqeni i Ohrit|liqenit]] të Ohrit të sotëm; [15] rreth gjysmës së rrugës, në vendin e [[Elbasani|Elbasanit]] të sotëm, u krijua një rezidencë, pra një stacion i vogël i ''quajtur Scampis'' [[Mansio|ose]] ''Scampa'' . [16] Nuk dihet saktësisht se kur është ndërtuar Scampis. Edhe pse historiani Tajar Zavalani (wd) vëren atributin Scampis. Ai e renditi atë ndër gjashtë kolonitë [[Iliria|ilire]] të shekullit 1 p.e.s, [17] gjë që bie ndesh me faktin se [[Straboni]], i cili dha një përshkrim të hollësishëm të rrugës Via Egnatia, nuk përmendi një vendbanim të quajtur Scampis ose Scampa. [18] Në bazë të gërmimeve arkeologjike, duket e sigurt se pallati është i shekullit 1 pes. Ai kishte një popullsi të banuar tashmë në shekullin I dhe ishte administrativisht një vicus që i përkiste Dyrrhachium. [19] Si rezultat i gërmimeve, dolën në dritë disa gurë varresh të shekullit I, disa prej të cilëve ishin shkruar me emra të romanizuar me origjinë [[Ilirët|ilire]] (p.sh. Marcus Linius [[Platori|Plator]], shih Platori; Lupus Parthinus, shih [[Parthinët|Parthins]]), dhe të ndjerit u paraqitën me veshje tradicionale ilire. [20] Përveç këtyre, u gjet një monument mermeri i ngritur për nder të veteranit Marcus Sabidius, si dhe një gdhendje guri e shekullit të II nga një mjeshtër vendas. [21] Bazuar në veprën gjeografike të [[Ptolemeu|Claudius Ptolemeut]], në shekullin e 2-të Scampis sigurisht që ishte rritur në një vendbanim të rëndësishëm, të cilin ''Itinerarium Antonini'' (wd) të shekullit të III-të tregohet gjithashtu. [22] Anëtarët e gjinisë Aemilia me origjinë nga Dyrrhachium luajtën një rol udhëheqës në qytet. Atraktiviteti i Scampis tregohet nga fakti se, sipas një mbishkrimi në një nga gurët e varreve të zbuluara, duumviri i Dyrrhachiumit, Quintus Mussius Clementus, u vendos në qytet pasi kreu shërbimin e tij. [23] Zhvillimi i vicusit solli nevojën për të forcuar vendbanimin në fushën e hapur të luginës, nga e cila Genusus ( [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbin]] ) dhe Eordaicus ( Devolli (wd) ) ishte gjithashtu e mundur të kontrollohej lugina e saj. [24] Prandaj romakët ndërtuan një castrum në Scampis rreth vitit 320, por patjetër në shekullin e 4-të. [25] Kastrumi, i ndërtuar posaçërisht për qëllime ushtarake, ishte i përshtatshëm për stacionimin e një legjioni të tërë, dhe fillimisht popullsia civile u shty jashtë kastrumit, por në shekujt 4 dhe 5, popullsia ushtarake dhe civile u përzien gjithnjë e më shumë brenda mureve. Këtë e vërtetojnë varret e varrezave të qytetit, të cilat ndodhen jashtë portës perëndimore, në të dy anët e Via Egnatia. [26] Nga shekulli i 4-të e tutje, qyteti u përshkrua në harta të tilla si ''Itinerarium Burdigalense'' (wd) ''(Scampis)'' dhe ''[[Tabula Peutingeriane|Tabula Peutingeriana]] (Hiscampis)'' . [27] === Mesjeta === {{Hatnote|Bővebben: [[Elbasan#Középkor|Elbasan középkori történelme]]}}Pas rënies së [[Perandoria Romake|Perandorisë Romake]], Scampis, i cili ra nën sundimin [[Perandoria Bizantine|bizantin]], ndoshta u bë selia e peshkopit në shekullin e 5-të. [28] Në perëndim të kastrumit, në shekullin IV u ndërtua [[Bazilika në Kodër të Tepes (Elbasan)|bazilika e Tepes]], kisha më e hershme e njohur e krishterë në qytet, në të cilën në shekullin e 6 u krijua një mozaik dekorativ dyshemeje dhe një fron peshkopi . Kjo sugjeron se ajo mund të ketë qenë kisha kryesore e selisë episkopale. [29] [[Bazilika Paleokristiane (Elbasan)|Bazilika e Bezistanit]], e cila gjithashtu ka një dysheme të zbukuruar me mozaik, u ndërtua disi më vonë dhe studiuesit e identifikojnë atë me Katedralen e Shën Pjetrit të Scampis të shekullit të 6-të. [30] Kastrumi romak u forcua gjatë kohës [[Justiniani I|së perandorit bizantin]] Justiniani I (r. 527–565), [31] pas shekullit të 6-të, megjithatë, si rezultat i bastisjeve të përsëritura të [[Gotët|ostrogotëve]], [[Sllavët|sllavëve]] dhe [[Bullgarët|bullgarëve]] që nga shekulli i 5-të, vendbanimi u shpopullua gradualisht. [32] Në vitin 1466, sundimtari i [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]] në zgjerim, [[Mehmet Fatihu|II.]] [[Mehmet Fatihu|Mehmeti]] ndërtoi një kala, [[Elbasani|paraardhësi i Elbasanit modern]] . [33] == Përshkrimi arkeologjik == Muret e kalasë antike me planimetri të rregullta katrore ishin 300 metra të gjata nga njëra anë dhe rrethonin një sipërfaqe prej 10 hektarësh. Muri ndahej me kulla gjysmërrethore çdo 40-50 metra, tetë prej të cilave mund të shihen edhe sot në lartësinë e plotë prej 9 metrash: dy në atë jugor dhe gjashtë në murin perëndimor të qytetit. Via Egnatia kalonte qytetin në drejtim lindje-perëndim, kjo përcaktoi edhe pozicionin e portave të qytetit të mbrojtura nga kulla. Fillimisht, muri i qytetit ishte i rrethuar nga një hendek i gjerë dhe një mur mbrojtës më i ngushtë (proteichisma). Zona brenda mureve të qytetit ishte ndërtuar dendur në epokën moderne, kështu që gërmimet arkeologjike u kryen vetëm në këndin jugperëndimor të zonës së rrethuar me mure. Këtu janë gërmuar themelet e një [[Bazilika|bazilike]] të hershme kristiane, por më domethënëse janë shekujt V dhe VI të zbuluara jashtë murit jugor në zonën e parkut Aqif Pasha në vitin 2008. rrënojat e bazilikës së shekullit. Përveç gdhendjeve të mermerit dhe gurit të punuara në mënyrë të shkëlqyer, bien në sy edhe mbetjet e pikturës së mureve dekorative që gjenden këtu. Një bazilikë e tretë e hershme e krishterë u gërmua në kodrën e afërt të Tepes ( {{Coord|41|6|52|É|20|4|18|K}} ), pikëzimi i mozaikut të së cilës ishte i hapur në dysheme . Fillimisht ishte një bazilikë me një nef [[Nefi|kryesor]] dhe dy nefet anësore, me një shenjtërore të mbyllur me absidë, ku hyhej përmes një narteksi me bosht pingul me nefin kryesor. Në një fazë të mëvonshme ndërtimi, një kishëz më e vogël varrezash u ndërtua në fund të nefit verior drejt shenjtërores, ndër të tjera, këtu u zbulua edhe vendi i prehjes së fundit të një prej peshkopëve të Scampis, Stephanos. Në shekullin e 6-të, narteksit iu shtua një ekzonarteks më i madh, nga i cili u gjetën disa sarkofagë guri, ndërsa varre me tulla u gjetën në koritë. Pavarësisht varrit episkopal dhe një dokumenti bashkëkohor që dokumenton vizitën e të dërguarve papalë në vitin 519, i cili i referohet një farë Bazilike të Shën Pjetrit jashtë mureve të qytetit, bazilika e tepes nuk është identifikuar si kisha kryesore e peshkopatës së Scampis deri më sot. . Po ashtu aty pranë, afër Topçisë, gjenden mbetjet e [[Ura|urës së luginës]] së ndërtuar dikur nga romakët si pjesë e Via Egnatia ( {{Coord|41|5|11|É|20|3|57|K}} ). Trupi i urës fillimisht mbështetej nga pesë shtylla, të cilat u zgjatën me dhjetë shtylla shtesë në shekujt e vonë të antikitetit, në lidhje me shpërnguljen e Shkumbinit. Mbetjet e shtyllave origjinale, ndonjëherë të zbukuruara me gdhendje helenistike, mund të shihen edhe sot. Pranë Elbasanit ndodhen rrënojat e një stacioni tjetër në Via Egnatia, si dhe banja e [[Stacioni rrugor romak Bradashesh|Ad Quintum]].*{{hely|Cabanes 1988}}{{Cabanes – Les illyriens de Bardulis à Genthios}} *{{hely|Ceka 2013}}{{Ceka – The Illyrians to the Albanians}} *{{hely|Csaplár 2010}}{{Csaplár – Albán nemzettéválás}} *{{hely|Dienes 2017}}{{Dienes – Albánia|4}} *{{hely|Durham 2001}}{{Durham – Albania and the Albanians}} *{{hely|Elsie 2010}}{{Historical dictionary of Albania|3}} *{{hely|Elsie 2013}}{{Elsie – A biographical dictionary of Albanian history}} *{{hely|Gilkes 2013}}{{Gilkes – Albania, an archaeological guide}} * ↑ Hammond 1966: N. G. L. Hammond: The kingdoms of Illyria circa 400–167 B.C. The Annual of the British School at Athens, LXI. évf. (1966) 239–253. o. * ↑ Hammond 1974: N. G. L. Hammond: The western part of the Via Egnatia. The Journal of Roman Studies, LXIV. évf. (1974) 185–194. o. * ↑ Métais 2006: Serge Métais: Histoire des albanais: Des illyriens à l’indépendance du Kosovo. Paris: Fayard. 2006. ISBN 2213628947   * ↑ Pasmaqi & Hasekiu 2014: Ornela Pasmaqi – Juliana Hasekiu: The caracteristics of urban and architectural development in Elbasan in the beginning of the 20th century. Mediterranean Journal of Social Sciences, V. évf. 13. sz. (2014. jún.) 555–559. o. Hozzáférés: 2018. aug. 27. * ↑ Pollo & Puto 1981: Stefanaq Pollo – Arben Puto: The history of Albania from its origins to the present day. Ass. by Kristo Frasheri, Skënder Anamali; transl. by Carol Wiseman, Ginni Hole. London: Routledge & Kegan. 1981. ISBN 071000365X   * ↑ Réti 1991: Réti György: Albánia. Budapest: Panoráma. 1991. = Panoráma Külföldi Útikönyvek, ISBN 9632433890   * ↑ Shpuza 2006: Samir Shpuza: The Roman colonies of south Illyria: A review. In New directions in Albanian archaeology: Studies presented to Muzafer Korkuti. Ed. by Lorenc Bejko and Richard Hodges. Tirana: International Centre for Albanian Archaeology. 2006. 164–168. o. = International Centre for Albanian Archaeology Monograph Series, 1. ISBN 9994392301   * ↑ Wilkes 1992: John Wilkes: The Illyrians. Oxford;  Cambridge: Blackwell. 1992. = The Peoples of Europe, ISBN 0631146717   * ↑ Wilkes 2006: John J. Wilkes: The significance of road-stations for the archaeology of Albania in the Roman era. In New directions in Albanian archaeology: Studies presented to Muzafer Korkuti. Ed. by Lorenc Bejko and Richard Hodges. Tirana: International Centre for Albanian Archaeology. 2006. 169–176. o. = International Centre for Albanian Archaeology Monograph Series, 1. ISBN 9994392301   * ↑ Zavalani 2015: Tajar Zavalani: History of Albania. Ed. by Robert Elsie, Bejtullah Destani. London: Centre for Albanian Studies. 2015. = Albanian Studies, ISBN 9781507595671   {{Portal|ókor}} * '''↑''' '''Cabanes 1988:''' Pierre Cabanes: ''Les illyriens de Bardulis à Genthios (IV^e–II^e siècles avant J.-C.).'' Paris: SEDES. 1988. = Regard sur l’histoire, 65. <nowiki>ISBN 2718138416</nowiki> * '''↑''' '''Ceka 2013:''' Neritan Ceka: ''The Illyrians to the Albanians.'' Tirana: Migjeni. 2013. <nowiki>ISBN 9789928407467</nowiki> * '''↑''' '''Csaplár 2010:''' Csaplár-Degovics Krisztián: ''Az albán nemzettéválás kezdetei (1878–1913): A Rilindja és az államalapítás korszaka.'' Budapest: ELTE BTK Történelemtudományok Doktori Iskola. 2010. <nowiki>ISBN 978-963-284-176-2</nowiki> * '''↑''' '''Dienes 2017:''' Dienes Tibor: ''Albánia: Útikönyv.'' 4. kiadás. Budapest: Hibernia. [2017]. = Varázslatos Tájak, <nowiki>ISBN 9789637617638</nowiki> * '''↑''' '''Durham 2001:''' M. Edith Durham: ''Albania and the Albanians: Selected articles and letters 1903–1944.'' Ed. by Bejtullah Destani. London: Centre for Albanian Studies. 2001. <nowiki>ISBN 1903616093</nowiki> * '''↑''' '''Elsie 2010:''' Robert Elsie: ''Historical dictionary of Albania.'' 2nd ed. Lanham: Scarecrow Press. 2010. = European Historical Dictionaries, 75. <nowiki>ISBN 9780810861886</nowiki> * '''↑''' '''Elsie 2013:''' Robert Elsie: ''A biographical dictionary of Albanian history.'' London; New York: Tauris. 2013. <nowiki>ISBN 978-1-78076-431-3</nowiki> * '''↑''' '''Gilkes 2013:''' Oliver Gilkes: ''Albania: An archaeological guide.'' London; New York: I. B. Tauris. 2013. <nowiki>ISBN 9781780760698</nowiki> [[Kategoria:Elbasan]] gikutrtli10tshsipjc70to5a6yixp1 2464955 2464954 2022-07-23T20:03:27Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Scampis]] tek [[Scampa]] wikitext text/x-wiki '''Scampis''' ose '''Scampa''' është një vendbanim i lashtë [[Iliria|iliro]] - [[Perandoria Romake|romak]] në [[Iliriku|Iliri]], një stacion në [[Via Egnatia]]. Sot në vendin e tij qëndron qyteti i [[Elbasani|Elbasanit]] në [[Shqipëria|Shqipërinë]] e mesme. == Emri i tij == Në [[Perandoria Romake|kohën romake]], stacioni ( [[mansio]] ), vendbanimi i mëvonshëm ( vicus ) i ndërtuar në [[Via Egnatia]] quhej ''Scampis'' [1] ose ''Scampa'' [2], por disa burime përdoret edhe ''Hiscampis,'' [3] ''Scampinus,'' [4] Scampin(i), [5], ''trajtat Scampium'' [6] dhe ''Escampenus'' [7] përmenden edhe në lidhje me Antikitetin e Vonë. Sipas [[Robert Elsie|Elsie]], i cili preferon versionin ''Scampa'', ''Scampis'' (ose ''Skampeisz'' në greqisht) ishte emri latin bashkëkohor i lumit [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbin]] . [8] Kjo kundërshtohet nga fakti se veprat arkeologjike i referohen lumit vetëm si ''Genusus'', [9] ''përveç Hebrusit'' [10], dhe shikoni burimin etimologjik të emrit të lumit modern Shkumbin në emrin e vendbanimit të lashtë ''Scampis/Scampa'' . [11] Në tekstet moderne shqipe, vendbanimi antik më së shumti shfaqet si ''Skampë / Skampa,'' më rrallë ''si Skampin / Skampini'' ; ndër të tjera, vjen edhe nga emri i Teatrit lokal Skampa ''(Teatri Skampa)''. Në një burim bizantin të shekullit të 6-të, emri i qytetit të fortifikuar nga Justiniani [[Justiniani I|I]] u shfaq në formën e ''Skeminitëve'' . [12] == Historia e tij == === Antikiteti === Në shekujt para epokës së lashtë, rajoni i Scampis-it të mëvonshëm, lugina e [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbinit]] (e njohur në atë kohë si [[Parthinët|Genuszos]] ), shënonte kufirin midis dasaretëve [[Ilirët|ilirë]] dhe parthinëve që jetonin më në veri. [13] Me luftën e tretë romako-ilire në vitin 168, [[Republika Romake]] nënshtroi Mbretërinë Ilire (wd) , dhe në territoret e sapo pushtuara në gjysmën e të shekullit II p.e.s. filloi ndërtimi i rrugës që lidh bregdetin e [[Deti Adriatik|detit Adriatik]] me [[Kostandinopoja|Bizantin]], [[Via Egnatia]] . [14] Vendbanimi i parë i madh i Via Egnatia duke filluar nga [[Epidamni|Dyrrhachium]] dhe [[Apolonia|Apollonia]] ishte [[Liknidos|Lychnidus]] (tani [[Ohri]] ) në brigjet e [[Liqeni i Ohrit|liqenit]] të Ohrit të sotëm; [15] rreth gjysmës së rrugës, në vendin e [[Elbasani|Elbasanit]] të sotëm, u krijua një rezidencë, pra një stacion i vogël i ''quajtur Scampis'' [[Mansio|ose]] ''Scampa'' . [16] Nuk dihet saktësisht se kur është ndërtuar Scampis. Edhe pse historiani Tajar Zavalani (wd) vëren atributin Scampis. Ai e renditi atë ndër gjashtë kolonitë [[Iliria|ilire]] të shekullit 1 p.e.s, [17] gjë që bie ndesh me faktin se [[Straboni]], i cili dha një përshkrim të hollësishëm të rrugës Via Egnatia, nuk përmendi një vendbanim të quajtur Scampis ose Scampa. [18] Në bazë të gërmimeve arkeologjike, duket e sigurt se pallati është i shekullit 1 pes. Ai kishte një popullsi të banuar tashmë në shekullin I dhe ishte administrativisht një vicus që i përkiste Dyrrhachium. [19] Si rezultat i gërmimeve, dolën në dritë disa gurë varresh të shekullit I, disa prej të cilëve ishin shkruar me emra të romanizuar me origjinë [[Ilirët|ilire]] (p.sh. Marcus Linius [[Platori|Plator]], shih Platori; Lupus Parthinus, shih [[Parthinët|Parthins]]), dhe të ndjerit u paraqitën me veshje tradicionale ilire. [20] Përveç këtyre, u gjet një monument mermeri i ngritur për nder të veteranit Marcus Sabidius, si dhe një gdhendje guri e shekullit të II nga një mjeshtër vendas. [21] Bazuar në veprën gjeografike të [[Ptolemeu|Claudius Ptolemeut]], në shekullin e 2-të Scampis sigurisht që ishte rritur në një vendbanim të rëndësishëm, të cilin ''Itinerarium Antonini'' (wd) të shekullit të III-të tregohet gjithashtu. [22] Anëtarët e gjinisë Aemilia me origjinë nga Dyrrhachium luajtën një rol udhëheqës në qytet. Atraktiviteti i Scampis tregohet nga fakti se, sipas një mbishkrimi në një nga gurët e varreve të zbuluara, duumviri i Dyrrhachiumit, Quintus Mussius Clementus, u vendos në qytet pasi kreu shërbimin e tij. [23] Zhvillimi i vicusit solli nevojën për të forcuar vendbanimin në fushën e hapur të luginës, nga e cila Genusus ( [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbin]] ) dhe Eordaicus ( Devolli (wd) ) ishte gjithashtu e mundur të kontrollohej lugina e saj. [24] Prandaj romakët ndërtuan një castrum në Scampis rreth vitit 320, por patjetër në shekullin e 4-të. [25] Kastrumi, i ndërtuar posaçërisht për qëllime ushtarake, ishte i përshtatshëm për stacionimin e një legjioni të tërë, dhe fillimisht popullsia civile u shty jashtë kastrumit, por në shekujt 4 dhe 5, popullsia ushtarake dhe civile u përzien gjithnjë e më shumë brenda mureve. Këtë e vërtetojnë varret e varrezave të qytetit, të cilat ndodhen jashtë portës perëndimore, në të dy anët e Via Egnatia. [26] Nga shekulli i 4-të e tutje, qyteti u përshkrua në harta të tilla si ''Itinerarium Burdigalense'' (wd) ''(Scampis)'' dhe ''[[Tabula Peutingeriane|Tabula Peutingeriana]] (Hiscampis)'' . [27] === Mesjeta === {{Hatnote|Bővebben: [[Elbasan#Középkor|Elbasan középkori történelme]]}}Pas rënies së [[Perandoria Romake|Perandorisë Romake]], Scampis, i cili ra nën sundimin [[Perandoria Bizantine|bizantin]], ndoshta u bë selia e peshkopit në shekullin e 5-të. [28] Në perëndim të kastrumit, në shekullin IV u ndërtua [[Bazilika në Kodër të Tepes (Elbasan)|bazilika e Tepes]], kisha më e hershme e njohur e krishterë në qytet, në të cilën në shekullin e 6 u krijua një mozaik dekorativ dyshemeje dhe një fron peshkopi . Kjo sugjeron se ajo mund të ketë qenë kisha kryesore e selisë episkopale. [29] [[Bazilika Paleokristiane (Elbasan)|Bazilika e Bezistanit]], e cila gjithashtu ka një dysheme të zbukuruar me mozaik, u ndërtua disi më vonë dhe studiuesit e identifikojnë atë me Katedralen e Shën Pjetrit të Scampis të shekullit të 6-të. [30] Kastrumi romak u forcua gjatë kohës [[Justiniani I|së perandorit bizantin]] Justiniani I (r. 527–565), [31] pas shekullit të 6-të, megjithatë, si rezultat i bastisjeve të përsëritura të [[Gotët|ostrogotëve]], [[Sllavët|sllavëve]] dhe [[Bullgarët|bullgarëve]] që nga shekulli i 5-të, vendbanimi u shpopullua gradualisht. [32] Në vitin 1466, sundimtari i [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]] në zgjerim, [[Mehmet Fatihu|II.]] [[Mehmet Fatihu|Mehmeti]] ndërtoi një kala, [[Elbasani|paraardhësi i Elbasanit modern]] . [33] == Përshkrimi arkeologjik == Muret e kalasë antike me planimetri të rregullta katrore ishin 300 metra të gjata nga njëra anë dhe rrethonin një sipërfaqe prej 10 hektarësh. Muri ndahej me kulla gjysmërrethore çdo 40-50 metra, tetë prej të cilave mund të shihen edhe sot në lartësinë e plotë prej 9 metrash: dy në atë jugor dhe gjashtë në murin perëndimor të qytetit. Via Egnatia kalonte qytetin në drejtim lindje-perëndim, kjo përcaktoi edhe pozicionin e portave të qytetit të mbrojtura nga kulla. Fillimisht, muri i qytetit ishte i rrethuar nga një hendek i gjerë dhe një mur mbrojtës më i ngushtë (proteichisma). Zona brenda mureve të qytetit ishte ndërtuar dendur në epokën moderne, kështu që gërmimet arkeologjike u kryen vetëm në këndin jugperëndimor të zonës së rrethuar me mure. Këtu janë gërmuar themelet e një [[Bazilika|bazilike]] të hershme kristiane, por më domethënëse janë shekujt V dhe VI të zbuluara jashtë murit jugor në zonën e parkut Aqif Pasha në vitin 2008. rrënojat e bazilikës së shekullit. Përveç gdhendjeve të mermerit dhe gurit të punuara në mënyrë të shkëlqyer, bien në sy edhe mbetjet e pikturës së mureve dekorative që gjenden këtu. Një bazilikë e tretë e hershme e krishterë u gërmua në kodrën e afërt të Tepes ( {{Coord|41|6|52|É|20|4|18|K}} ), pikëzimi i mozaikut të së cilës ishte i hapur në dysheme . Fillimisht ishte një bazilikë me një nef [[Nefi|kryesor]] dhe dy nefet anësore, me një shenjtërore të mbyllur me absidë, ku hyhej përmes një narteksi me bosht pingul me nefin kryesor. Në një fazë të mëvonshme ndërtimi, një kishëz më e vogël varrezash u ndërtua në fund të nefit verior drejt shenjtërores, ndër të tjera, këtu u zbulua edhe vendi i prehjes së fundit të një prej peshkopëve të Scampis, Stephanos. Në shekullin e 6-të, narteksit iu shtua një ekzonarteks më i madh, nga i cili u gjetën disa sarkofagë guri, ndërsa varre me tulla u gjetën në koritë. Pavarësisht varrit episkopal dhe një dokumenti bashkëkohor që dokumenton vizitën e të dërguarve papalë në vitin 519, i cili i referohet një farë Bazilike të Shën Pjetrit jashtë mureve të qytetit, bazilika e tepes nuk është identifikuar si kisha kryesore e peshkopatës së Scampis deri më sot. . Po ashtu aty pranë, afër Topçisë, gjenden mbetjet e [[Ura|urës së luginës]] së ndërtuar dikur nga romakët si pjesë e Via Egnatia ( {{Coord|41|5|11|É|20|3|57|K}} ). Trupi i urës fillimisht mbështetej nga pesë shtylla, të cilat u zgjatën me dhjetë shtylla shtesë në shekujt e vonë të antikitetit, në lidhje me shpërnguljen e Shkumbinit. Mbetjet e shtyllave origjinale, ndonjëherë të zbukuruara me gdhendje helenistike, mund të shihen edhe sot. Pranë Elbasanit ndodhen rrënojat e një stacioni tjetër në Via Egnatia, si dhe banja e [[Stacioni rrugor romak Bradashesh|Ad Quintum]].*{{hely|Cabanes 1988}}{{Cabanes – Les illyriens de Bardulis à Genthios}} *{{hely|Ceka 2013}}{{Ceka – The Illyrians to the Albanians}} *{{hely|Csaplár 2010}}{{Csaplár – Albán nemzettéválás}} *{{hely|Dienes 2017}}{{Dienes – Albánia|4}} *{{hely|Durham 2001}}{{Durham – Albania and the Albanians}} *{{hely|Elsie 2010}}{{Historical dictionary of Albania|3}} *{{hely|Elsie 2013}}{{Elsie – A biographical dictionary of Albanian history}} *{{hely|Gilkes 2013}}{{Gilkes – Albania, an archaeological guide}} * ↑ Hammond 1966: N. G. L. Hammond: The kingdoms of Illyria circa 400–167 B.C. The Annual of the British School at Athens, LXI. évf. (1966) 239–253. o. * ↑ Hammond 1974: N. G. L. Hammond: The western part of the Via Egnatia. The Journal of Roman Studies, LXIV. évf. (1974) 185–194. o. * ↑ Métais 2006: Serge Métais: Histoire des albanais: Des illyriens à l’indépendance du Kosovo. Paris: Fayard. 2006. ISBN 2213628947   * ↑ Pasmaqi & Hasekiu 2014: Ornela Pasmaqi – Juliana Hasekiu: The caracteristics of urban and architectural development in Elbasan in the beginning of the 20th century. Mediterranean Journal of Social Sciences, V. évf. 13. sz. (2014. jún.) 555–559. o. Hozzáférés: 2018. aug. 27. * ↑ Pollo & Puto 1981: Stefanaq Pollo – Arben Puto: The history of Albania from its origins to the present day. Ass. by Kristo Frasheri, Skënder Anamali; transl. by Carol Wiseman, Ginni Hole. London: Routledge & Kegan. 1981. ISBN 071000365X   * ↑ Réti 1991: Réti György: Albánia. Budapest: Panoráma. 1991. = Panoráma Külföldi Útikönyvek, ISBN 9632433890   * ↑ Shpuza 2006: Samir Shpuza: The Roman colonies of south Illyria: A review. In New directions in Albanian archaeology: Studies presented to Muzafer Korkuti. Ed. by Lorenc Bejko and Richard Hodges. Tirana: International Centre for Albanian Archaeology. 2006. 164–168. o. = International Centre for Albanian Archaeology Monograph Series, 1. ISBN 9994392301   * ↑ Wilkes 1992: John Wilkes: The Illyrians. Oxford;  Cambridge: Blackwell. 1992. = The Peoples of Europe, ISBN 0631146717   * ↑ Wilkes 2006: John J. Wilkes: The significance of road-stations for the archaeology of Albania in the Roman era. In New directions in Albanian archaeology: Studies presented to Muzafer Korkuti. Ed. by Lorenc Bejko and Richard Hodges. Tirana: International Centre for Albanian Archaeology. 2006. 169–176. o. = International Centre for Albanian Archaeology Monograph Series, 1. ISBN 9994392301   * ↑ Zavalani 2015: Tajar Zavalani: History of Albania. Ed. by Robert Elsie, Bejtullah Destani. London: Centre for Albanian Studies. 2015. = Albanian Studies, ISBN 9781507595671   {{Portal|ókor}} * '''↑''' '''Cabanes 1988:''' Pierre Cabanes: ''Les illyriens de Bardulis à Genthios (IV^e–II^e siècles avant J.-C.).'' Paris: SEDES. 1988. = Regard sur l’histoire, 65. <nowiki>ISBN 2718138416</nowiki> * '''↑''' '''Ceka 2013:''' Neritan Ceka: ''The Illyrians to the Albanians.'' Tirana: Migjeni. 2013. <nowiki>ISBN 9789928407467</nowiki> * '''↑''' '''Csaplár 2010:''' Csaplár-Degovics Krisztián: ''Az albán nemzettéválás kezdetei (1878–1913): A Rilindja és az államalapítás korszaka.'' Budapest: ELTE BTK Történelemtudományok Doktori Iskola. 2010. <nowiki>ISBN 978-963-284-176-2</nowiki> * '''↑''' '''Dienes 2017:''' Dienes Tibor: ''Albánia: Útikönyv.'' 4. kiadás. Budapest: Hibernia. [2017]. = Varázslatos Tájak, <nowiki>ISBN 9789637617638</nowiki> * '''↑''' '''Durham 2001:''' M. Edith Durham: ''Albania and the Albanians: Selected articles and letters 1903–1944.'' Ed. by Bejtullah Destani. London: Centre for Albanian Studies. 2001. <nowiki>ISBN 1903616093</nowiki> * '''↑''' '''Elsie 2010:''' Robert Elsie: ''Historical dictionary of Albania.'' 2nd ed. Lanham: Scarecrow Press. 2010. = European Historical Dictionaries, 75. <nowiki>ISBN 9780810861886</nowiki> * '''↑''' '''Elsie 2013:''' Robert Elsie: ''A biographical dictionary of Albanian history.'' London; New York: Tauris. 2013. <nowiki>ISBN 978-1-78076-431-3</nowiki> * '''↑''' '''Gilkes 2013:''' Oliver Gilkes: ''Albania: An archaeological guide.'' London; New York: I. B. Tauris. 2013. <nowiki>ISBN 9781780760698</nowiki> [[Kategoria:Elbasan]] gikutrtli10tshsipjc70to5a6yixp1 2464958 2464955 2022-07-23T20:04:38Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki '''Scampa''' ose '''Scampis''' është një vendbanim i lashtë [[Iliria|iliro]] - [[Perandoria Romake|romak]] në [[Iliriku|Iliri]], një stacion në [[Via Egnatia]]. Sot në vendin e tij qëndron qyteti i [[Elbasani|Elbasanit]] në [[Shqipëria|Shqipërinë]] e mesme. == Emri i tij == Në [[Perandoria Romake|kohën romake]], stacioni ( [[mansio]] ), vendbanimi i mëvonshëm ( vicus ) i ndërtuar në [[Via Egnatia]] quhej ''Scampis'' [1] ose ''Scampa'' [2], por disa burime përdoret edhe ''Hiscampis,'' [3] ''Scampinus,'' [4] Scampin(i), [5], ''trajtat Scampium'' [6] dhe ''Escampenus'' [7] përmenden edhe në lidhje me Antikitetin e Vonë. Sipas [[Robert Elsie|Elsie]], i cili preferon versionin ''Scampa'', ''Scampis'' (ose ''Skampeisz'' në greqisht) ishte emri latin bashkëkohor i lumit [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbin]] . [8] Kjo kundërshtohet nga fakti se veprat arkeologjike i referohen lumit vetëm si ''Genusus'', [9] ''përveç Hebrusit'' [10], dhe shikoni burimin etimologjik të emrit të lumit modern Shkumbin në emrin e vendbanimit të lashtë ''Scampis/Scampa'' . [11] Në tekstet moderne shqipe, vendbanimi antik më së shumti shfaqet si ''Skampë / Skampa,'' më rrallë ''si Skampin / Skampini'' ; ndër të tjera, vjen edhe nga emri i Teatrit lokal Skampa ''(Teatri Skampa)''. Në një burim bizantin të shekullit të 6-të, emri i qytetit të fortifikuar nga Justiniani [[Justiniani I|I]] u shfaq në formën e ''Skeminitëve'' . [12] == Historia e tij == === Antikiteti === Në shekujt para epokës së lashtë, rajoni i Scampis-it të mëvonshëm, lugina e [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbinit]] (e njohur në atë kohë si [[Parthinët|Genuszos]] ), shënonte kufirin midis dasaretëve [[Ilirët|ilirë]] dhe parthinëve që jetonin më në veri. [13] Me luftën e tretë romako-ilire në vitin 168, [[Republika Romake]] nënshtroi Mbretërinë Ilire (wd) , dhe në territoret e sapo pushtuara në gjysmën e të shekullit II p.e.s. filloi ndërtimi i rrugës që lidh bregdetin e [[Deti Adriatik|detit Adriatik]] me [[Kostandinopoja|Bizantin]], [[Via Egnatia]] . [14] Vendbanimi i parë i madh i Via Egnatia duke filluar nga [[Epidamni|Dyrrhachium]] dhe [[Apolonia|Apollonia]] ishte [[Liknidos|Lychnidus]] (tani [[Ohri]] ) në brigjet e [[Liqeni i Ohrit|liqenit]] të Ohrit të sotëm; [15] rreth gjysmës së rrugës, në vendin e [[Elbasani|Elbasanit]] të sotëm, u krijua një rezidencë, pra një stacion i vogël i ''quajtur Scampis'' [[Mansio|ose]] ''Scampa'' . [16] Nuk dihet saktësisht se kur është ndërtuar Scampis. Edhe pse historiani Tajar Zavalani (wd) vëren atributin Scampis. Ai e renditi atë ndër gjashtë kolonitë [[Iliria|ilire]] të shekullit 1 p.e.s, [17] gjë që bie ndesh me faktin se [[Straboni]], i cili dha një përshkrim të hollësishëm të rrugës Via Egnatia, nuk përmendi një vendbanim të quajtur Scampis ose Scampa. [18] Në bazë të gërmimeve arkeologjike, duket e sigurt se pallati është i shekullit 1 pes. Ai kishte një popullsi të banuar tashmë në shekullin I dhe ishte administrativisht një vicus që i përkiste Dyrrhachium. [19] Si rezultat i gërmimeve, dolën në dritë disa gurë varresh të shekullit I, disa prej të cilëve ishin shkruar me emra të romanizuar me origjinë [[Ilirët|ilire]] (p.sh. Marcus Linius [[Platori|Plator]], shih Platori; Lupus Parthinus, shih [[Parthinët|Parthins]]), dhe të ndjerit u paraqitën me veshje tradicionale ilire. [20] Përveç këtyre, u gjet një monument mermeri i ngritur për nder të veteranit Marcus Sabidius, si dhe një gdhendje guri e shekullit të II nga një mjeshtër vendas. [21] Bazuar në veprën gjeografike të [[Ptolemeu|Claudius Ptolemeut]], në shekullin e 2-të Scampis sigurisht që ishte rritur në një vendbanim të rëndësishëm, të cilin ''Itinerarium Antonini'' (wd) të shekullit të III-të tregohet gjithashtu. [22] Anëtarët e gjinisë Aemilia me origjinë nga Dyrrhachium luajtën një rol udhëheqës në qytet. Atraktiviteti i Scampis tregohet nga fakti se, sipas një mbishkrimi në një nga gurët e varreve të zbuluara, duumviri i Dyrrhachiumit, Quintus Mussius Clementus, u vendos në qytet pasi kreu shërbimin e tij. [23] Zhvillimi i vicusit solli nevojën për të forcuar vendbanimin në fushën e hapur të luginës, nga e cila Genusus ( [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbin]] ) dhe Eordaicus ( Devolli (wd) ) ishte gjithashtu e mundur të kontrollohej lugina e saj. [24] Prandaj romakët ndërtuan një castrum në Scampis rreth vitit 320, por patjetër në shekullin e 4-të. [25] Kastrumi, i ndërtuar posaçërisht për qëllime ushtarake, ishte i përshtatshëm për stacionimin e një legjioni të tërë, dhe fillimisht popullsia civile u shty jashtë kastrumit, por në shekujt 4 dhe 5, popullsia ushtarake dhe civile u përzien gjithnjë e më shumë brenda mureve. Këtë e vërtetojnë varret e varrezave të qytetit, të cilat ndodhen jashtë portës perëndimore, në të dy anët e Via Egnatia. [26] Nga shekulli i 4-të e tutje, qyteti u përshkrua në harta të tilla si ''Itinerarium Burdigalense'' (wd) ''(Scampis)'' dhe ''[[Tabula Peutingeriane|Tabula Peutingeriana]] (Hiscampis)'' . [27] === Mesjeta === {{Hatnote|Bővebben: [[Elbasan#Középkor|Elbasan középkori történelme]]}}Pas rënies së [[Perandoria Romake|Perandorisë Romake]], Scampis, i cili ra nën sundimin [[Perandoria Bizantine|bizantin]], ndoshta u bë selia e peshkopit në shekullin e 5-të. [28] Në perëndim të kastrumit, në shekullin IV u ndërtua [[Bazilika në Kodër të Tepes (Elbasan)|bazilika e Tepes]], kisha më e hershme e njohur e krishterë në qytet, në të cilën në shekullin e 6 u krijua një mozaik dekorativ dyshemeje dhe një fron peshkopi . Kjo sugjeron se ajo mund të ketë qenë kisha kryesore e selisë episkopale. [29] [[Bazilika Paleokristiane (Elbasan)|Bazilika e Bezistanit]], e cila gjithashtu ka një dysheme të zbukuruar me mozaik, u ndërtua disi më vonë dhe studiuesit e identifikojnë atë me Katedralen e Shën Pjetrit të Scampis të shekullit të 6-të. [30] Kastrumi romak u forcua gjatë kohës [[Justiniani I|së perandorit bizantin]] Justiniani I (r. 527–565), [31] pas shekullit të 6-të, megjithatë, si rezultat i bastisjeve të përsëritura të [[Gotët|ostrogotëve]], [[Sllavët|sllavëve]] dhe [[Bullgarët|bullgarëve]] që nga shekulli i 5-të, vendbanimi u shpopullua gradualisht. [32] Në vitin 1466, sundimtari i [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]] në zgjerim, [[Mehmet Fatihu|II.]] [[Mehmet Fatihu|Mehmeti]] ndërtoi një kala, [[Elbasani|paraardhësi i Elbasanit modern]] . [33] == Përshkrimi arkeologjik == Muret e kalasë antike me planimetri të rregullta katrore ishin 300 metra të gjata nga njëra anë dhe rrethonin një sipërfaqe prej 10 hektarësh. Muri ndahej me kulla gjysmërrethore çdo 40-50 metra, tetë prej të cilave mund të shihen edhe sot në lartësinë e plotë prej 9 metrash: dy në atë jugor dhe gjashtë në murin perëndimor të qytetit. Via Egnatia kalonte qytetin në drejtim lindje-perëndim, kjo përcaktoi edhe pozicionin e portave të qytetit të mbrojtura nga kulla. Fillimisht, muri i qytetit ishte i rrethuar nga një hendek i gjerë dhe një mur mbrojtës më i ngushtë (proteichisma). Zona brenda mureve të qytetit ishte ndërtuar dendur në epokën moderne, kështu që gërmimet arkeologjike u kryen vetëm në këndin jugperëndimor të zonës së rrethuar me mure. Këtu janë gërmuar themelet e një [[Bazilika|bazilike]] të hershme kristiane, por më domethënëse janë shekujt V dhe VI të zbuluara jashtë murit jugor në zonën e parkut Aqif Pasha në vitin 2008. rrënojat e bazilikës së shekullit. Përveç gdhendjeve të mermerit dhe gurit të punuara në mënyrë të shkëlqyer, bien në sy edhe mbetjet e pikturës së mureve dekorative që gjenden këtu. Një bazilikë e tretë e hershme e krishterë u gërmua në kodrën e afërt të Tepes ( {{Coord|41|6|52|É|20|4|18|K}} ), pikëzimi i mozaikut të së cilës ishte i hapur në dysheme . Fillimisht ishte një bazilikë me një nef [[Nefi|kryesor]] dhe dy nefet anësore, me një shenjtërore të mbyllur me absidë, ku hyhej përmes një narteksi me bosht pingul me nefin kryesor. Në një fazë të mëvonshme ndërtimi, një kishëz më e vogël varrezash u ndërtua në fund të nefit verior drejt shenjtërores, ndër të tjera, këtu u zbulua edhe vendi i prehjes së fundit të një prej peshkopëve të Scampis, Stephanos. Në shekullin e 6-të, narteksit iu shtua një ekzonarteks më i madh, nga i cili u gjetën disa sarkofagë guri, ndërsa varre me tulla u gjetën në koritë. Pavarësisht varrit episkopal dhe një dokumenti bashkëkohor që dokumenton vizitën e të dërguarve papalë në vitin 519, i cili i referohet një farë Bazilike të Shën Pjetrit jashtë mureve të qytetit, bazilika e tepes nuk është identifikuar si kisha kryesore e peshkopatës së Scampis deri më sot. . Po ashtu aty pranë, afër Topçisë, gjenden mbetjet e [[Ura|urës së luginës]] së ndërtuar dikur nga romakët si pjesë e Via Egnatia ( {{Coord|41|5|11|É|20|3|57|K}} ). Trupi i urës fillimisht mbështetej nga pesë shtylla, të cilat u zgjatën me dhjetë shtylla shtesë në shekujt e vonë të antikitetit, në lidhje me shpërnguljen e Shkumbinit. Mbetjet e shtyllave origjinale, ndonjëherë të zbukuruara me gdhendje helenistike, mund të shihen edhe sot. Pranë Elbasanit ndodhen rrënojat e një stacioni tjetër në Via Egnatia, si dhe banja e [[Stacioni rrugor romak Bradashesh|Ad Quintum]].*{{hely|Cabanes 1988}}{{Cabanes – Les illyriens de Bardulis à Genthios}} * ↑ Hammond 1966: N. G. L. Hammond: The kingdoms of Illyria circa 400–167 B.C. The Annual of the British School at Athens, LXI. évf. (1966) 239–253. o. * ↑ Hammond 1974: N. G. L. Hammond: The western part of the Via Egnatia. The Journal of Roman Studies, LXIV. évf. (1974) 185–194. o. * ↑ Métais 2006: Serge Métais: Histoire des albanais: Des illyriens à l’indépendance du Kosovo. Paris: Fayard. 2006. ISBN 2213628947   * ↑ Pasmaqi & Hasekiu 2014: Ornela Pasmaqi – Juliana Hasekiu: The caracteristics of urban and architectural development in Elbasan in the beginning of the 20th century. Mediterranean Journal of Social Sciences, V. évf. 13. sz. (2014. jún.) 555–559. o. Hozzáférés: 2018. aug. 27. * ↑ Pollo & Puto 1981: Stefanaq Pollo – Arben Puto: The history of Albania from its origins to the present day. Ass. by Kristo Frasheri, Skënder Anamali; transl. by Carol Wiseman, Ginni Hole. London: Routledge & Kegan. 1981. ISBN 071000365X   * ↑ Réti 1991: Réti György: Albánia. Budapest: Panoráma. 1991. = Panoráma Külföldi Útikönyvek, ISBN 9632433890   * ↑ Shpuza 2006: Samir Shpuza: The Roman colonies of south Illyria: A review. In New directions in Albanian archaeology: Studies presented to Muzafer Korkuti. Ed. by Lorenc Bejko and Richard Hodges. Tirana: International Centre for Albanian Archaeology. 2006. 164–168. o. = International Centre for Albanian Archaeology Monograph Series, 1. ISBN 9994392301   * ↑ Wilkes 1992: John Wilkes: The Illyrians. Oxford;  Cambridge: Blackwell. 1992. = The Peoples of Europe, ISBN 0631146717   * ↑ Wilkes 2006: John J. Wilkes: The significance of road-stations for the archaeology of Albania in the Roman era. In New directions in Albanian archaeology: Studies presented to Muzafer Korkuti. Ed. by Lorenc Bejko and Richard Hodges. Tirana: International Centre for Albanian Archaeology. 2006. 169–176. o. = International Centre for Albanian Archaeology Monograph Series, 1. ISBN 9994392301   * ↑ Zavalani 2015: Tajar Zavalani: History of Albania. Ed. by Robert Elsie, Bejtullah Destani. London: Centre for Albanian Studies. 2015. = Albanian Studies, ISBN 9781507595671   {{Portal|ókor}} * '''↑''' '''Cabanes 1988:''' Pierre Cabanes: ''Les illyriens de Bardulis à Genthios (IV^e–II^e siècles avant J.-C.).'' Paris: SEDES. 1988. = Regard sur l’histoire, 65. <nowiki>ISBN 2718138416</nowiki> * '''↑''' '''Ceka 2013:''' Neritan Ceka: ''The Illyrians to the Albanians.'' Tirana: Migjeni. 2013. <nowiki>ISBN 9789928407467</nowiki> * '''↑''' '''Csaplár 2010:''' Csaplár-Degovics Krisztián: ''Az albán nemzettéválás kezdetei (1878–1913): A Rilindja és az államalapítás korszaka.'' Budapest: ELTE BTK Történelemtudományok Doktori Iskola. 2010. <nowiki>ISBN 978-963-284-176-2</nowiki> * '''↑''' '''Dienes 2017:''' Dienes Tibor: ''Albánia: Útikönyv.'' 4. kiadás. Budapest: Hibernia. [2017]. = Varázslatos Tájak, <nowiki>ISBN 9789637617638</nowiki> * '''↑''' '''Durham 2001:''' M. Edith Durham: ''Albania and the Albanians: Selected articles and letters 1903–1944.'' Ed. by Bejtullah Destani. London: Centre for Albanian Studies. 2001. <nowiki>ISBN 1903616093</nowiki> * '''↑''' '''Elsie 2010:''' Robert Elsie: ''Historical dictionary of Albania.'' 2nd ed. Lanham: Scarecrow Press. 2010. = European Historical Dictionaries, 75. <nowiki>ISBN 9780810861886</nowiki> * '''↑''' '''Elsie 2013:''' Robert Elsie: ''A biographical dictionary of Albanian history.'' London; New York: Tauris. 2013. <nowiki>ISBN 978-1-78076-431-3</nowiki> * '''↑''' '''Gilkes 2013:''' Oliver Gilkes: ''Albania: An archaeological guide.'' London; New York: I. B. Tauris. 2013. <nowiki>ISBN 9781780760698</nowiki> [[Kategoria:Elbasan]] og02g2o9drog0ywc8ni3llr6e896rjo 2464960 2464958 2022-07-23T20:09:34Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki '''Scampa''' ose '''Scampis''' është një vendbanim i lashtë [[Iliria|iliro]] - [[Perandoria Romake|romak]] në [[Iliriku|Iliri]], një stacion në [[Via Egnatia]]. Sot në vendin e tij qëndron qyteti i [[Elbasani|Elbasanit]] në [[Shqipëria|Shqipërinë]] e mesme. == Emri i tij == Në [[Perandoria Romake|kohën romake]], stacioni ( [[mansio]] ), vendbanimi i mëvonshëm ( vicus ) i ndërtuar në [[Via Egnatia]] quhej ''Scampis'' [1] ose ''Scampa'' [2], por disa burime përdoret edhe ''Hiscampis,'' [3] ''Scampinus,'' [4] Scampin(i), [5], ''trajtat Scampium'' [6] dhe ''Escampenus'' [7] përmenden edhe në lidhje me Antikitetin e Vonë. Sipas [[Robert Elsie|Elsie]], i cili preferon versionin ''Scampa'', ''Scampis'' (ose ''Skampeisz'' në greqisht) ishte emri latin bashkëkohor i lumit [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbin]] . [8] Kjo kundërshtohet nga fakti se veprat arkeologjike i referohen lumit vetëm si ''Genusus'', [9] ''përveç Hebrusit'' [10], dhe shikoni burimin etimologjik të emrit të lumit modern Shkumbin në emrin e vendbanimit të lashtë ''Scampis/Scampa'' . [11] Në tekstet moderne shqipe, vendbanimi antik më së shumti shfaqet si ''Skampë / Skampa,'' më rrallë ''si Skampin / Skampini'' ; ndër të tjera, vjen edhe nga emri i Teatrit lokal Skampa ''(Teatri Skampa)''. Në një burim bizantin të shekullit të 6-të, emri i qytetit të fortifikuar nga Justiniani [[Justiniani I|I]] u shfaq në formën e ''Skeminitëve'' . [12] == Historia e tij == === Antikiteti === Në shekujt para epokës së lashtë, rajoni i Scampis-it të mëvonshëm, lugina e [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbinit]] (e njohur në atë kohë si [[Parthinët|Genuszos]] ), shënonte kufirin midis dasaretëve [[Ilirët|ilirë]] dhe parthinëve që jetonin më në veri. [13] Me luftën e tretë romako-ilire në vitin 168, [[Republika Romake]] nënshtroi Mbretërinë Ilire (wd) , dhe në territoret e sapo pushtuara në gjysmën e të shekullit II p.e.s. filloi ndërtimi i rrugës që lidh bregdetin e [[Deti Adriatik|detit Adriatik]] me [[Kostandinopoja|Bizantin]], [[Via Egnatia]] . [14] Vendbanimi i parë i madh i Via Egnatia duke filluar nga [[Epidamni|Dyrrhachium]] dhe [[Apolonia|Apollonia]] ishte [[Liknidos|Lychnidus]] (tani [[Ohri]] ) në brigjet e [[Liqeni i Ohrit|liqenit]] të Ohrit të sotëm; [15] rreth gjysmës së rrugës, në vendin e [[Elbasani|Elbasanit]] të sotëm, u krijua një rezidencë, pra një stacion i vogël i ''quajtur Scampis'' [[Mansio|ose]] ''Scampa'' . [16] Nuk dihet saktësisht se kur është ndërtuar Scampis. Edhe pse historiani Tajar Zavalani (wd) vëren atributin Scampis. Ai e renditi atë ndër gjashtë kolonitë [[Iliria|ilire]] të shekullit 1 p.e.s, [17] gjë që bie ndesh me faktin se [[Straboni]], i cili dha një përshkrim të hollësishëm të rrugës Via Egnatia, nuk përmendi një vendbanim të quajtur Scampis ose Scampa. [18] Në bazë të gërmimeve arkeologjike, duket e sigurt se pallati është i shekullit 1 pes. Ai kishte një popullsi të banuar tashmë në shekullin I dhe ishte administrativisht një vicus që i përkiste Dyrrhachium. [19] Si rezultat i gërmimeve, dolën në dritë disa gurë varresh të shekullit I, disa prej të cilëve ishin shkruar me emra të romanizuar me origjinë [[Ilirët|ilire]] (p.sh. Marcus Linius [[Platori|Plator]], shih Platori; Lupus Parthinus, shih [[Parthinët|Parthins]]), dhe të ndjerit u paraqitën me veshje tradicionale ilire. [20] Përveç këtyre, u gjet një monument mermeri i ngritur për nder të veteranit Marcus Sabidius, si dhe një gdhendje guri e shekullit të II nga një mjeshtër vendas. [21] Bazuar në veprën gjeografike të [[Ptolemeu|Claudius Ptolemeut]], në shekullin e 2-të Scampis sigurisht që ishte rritur në një vendbanim të rëndësishëm, të cilin ''Itinerarium Antonini'' (wd) të shekullit të III-të tregohet gjithashtu. [22] Anëtarët e gjinisë Aemilia me origjinë nga Dyrrhachium luajtën një rol udhëheqës në qytet. Atraktiviteti i Scampis tregohet nga fakti se, sipas një mbishkrimi në një nga gurët e varreve të zbuluara, duumviri i Dyrrhachiumit, Quintus Mussius Clementus, u vendos në qytet pasi kreu shërbimin e tij. [23] Zhvillimi i vicusit solli nevojën për të forcuar vendbanimin në fushën e hapur të luginës, nga e cila Genusus ( [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbin]] ) dhe Eordaicus ( Devolli (wd) ) ishte gjithashtu e mundur të kontrollohej lugina e saj. [24] Prandaj romakët ndërtuan një castrum në Scampis rreth vitit 320, por patjetër në shekullin e 4-të. [25] Kastrumi, i ndërtuar posaçërisht për qëllime ushtarake, ishte i përshtatshëm për stacionimin e një legjioni të tërë, dhe fillimisht popullsia civile u shty jashtë kastrumit, por në shekujt 4 dhe 5, popullsia ushtarake dhe civile u përzien gjithnjë e më shumë brenda mureve. Këtë e vërtetojnë varret e varrezave të qytetit, të cilat ndodhen jashtë portës perëndimore, në të dy anët e Via Egnatia. [26] Nga shekulli i 4-të e tutje, qyteti u përshkrua në harta të tilla si ''Itinerarium Burdigalense'' (wd) ''(Scampis)'' dhe ''[[Tabula Peutingeriane|Tabula Peutingeriana]] (Hiscampis)'' . [27] === Mesjeta === {{Hatnote|Bővebben: [[Elbasan#Középkor|Elbasan középkori történelme]]}}Pas rënies së [[Perandoria Romake|Perandorisë Romake]], Scampis, i cili ra nën sundimin [[Perandoria Bizantine|bizantin]], ndoshta u bë selia e peshkopit në shekullin e 5-të. [28] Në perëndim të kastrumit, në shekullin IV u ndërtua [[Bazilika në Kodër të Tepes (Elbasan)|bazilika e Tepes]], kisha më e hershme e njohur e krishterë në qytet, në të cilën në shekullin e 6 u krijua një mozaik dekorativ dyshemeje dhe një fron peshkopi . Kjo sugjeron se ajo mund të ketë qenë kisha kryesore e selisë episkopale. [29] [[Bazilika Paleokristiane (Elbasan)|Bazilika e Bezistanit]], e cila gjithashtu ka një dysheme të zbukuruar me mozaik, u ndërtua disi më vonë dhe studiuesit e identifikojnë atë me Katedralen e Shën Pjetrit të Scampis të shekullit të 6-të. [30] Kastrumi romak u forcua gjatë kohës [[Justiniani I|së perandorit bizantin]] Justiniani I (r. 527–565), [31] pas shekullit të 6-të, megjithatë, si rezultat i bastisjeve të përsëritura të [[Gotët|ostrogotëve]], [[Sllavët|sllavëve]] dhe [[Bullgarët|bullgarëve]] që nga shekulli i 5-të, vendbanimi u shpopullua gradualisht. [32] Në vitin 1466, sundimtari i [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]] në zgjerim, [[Mehmet Fatihu|II.]] [[Mehmet Fatihu|Mehmeti]] ndërtoi një kala, [[Elbasani|paraardhësi i Elbasanit modern]] . [33] == Përshkrimi arkeologjik == Muret e kalasë antike me planimetri të rregullta katrore ishin 300 metra të gjata nga njëra anë dhe rrethonin një sipërfaqe prej 10 hektarësh. Muri ndahej me kulla gjysmërrethore çdo 40-50 metra, tetë prej të cilave mund të shihen edhe sot në lartësinë e plotë prej 9 metrash: dy në atë jugor dhe gjashtë në murin perëndimor të qytetit. Via Egnatia kalonte qytetin në drejtim lindje-perëndim, kjo përcaktoi edhe pozicionin e portave të qytetit të mbrojtura nga kulla. Fillimisht, muri i qytetit ishte i rrethuar nga një hendek i gjerë dhe një mur mbrojtës më i ngushtë (proteichisma). Zona brenda mureve të qytetit ishte ndërtuar dendur në epokën moderne, kështu që gërmimet arkeologjike u kryen vetëm në këndin jugperëndimor të zonës së rrethuar me mure. Këtu janë gërmuar themelet e një [[Bazilika|bazilike]] të hershme kristiane, por më domethënëse janë shekujt V dhe VI të zbuluara jashtë murit jugor në zonën e parkut Aqif Pasha në vitin 2008. rrënojat e bazilikës së shekullit. Përveç gdhendjeve të mermerit dhe gurit të punuara në mënyrë të shkëlqyer, bien në sy edhe mbetjet e pikturës së mureve dekorative që gjenden këtu. Një bazilikë e tretë e hershme e krishterë u gërmua në kodrën e afërt të Tepes ( {{Coord|41|6|52|É|20|4|18|K}} ), pikëzimi i mozaikut të së cilës ishte i hapur në dysheme . Fillimisht ishte një bazilikë me një nef [[Nefi|kryesor]] dhe dy nefet anësore, me një shenjtërore të mbyllur me absidë, ku hyhej përmes një narteksi me bosht pingul me nefin kryesor. Në një fazë të mëvonshme ndërtimi, një kishëz më e vogël varrezash u ndërtua në fund të nefit verior drejt shenjtërores, ndër të tjera, këtu u zbulua edhe vendi i prehjes së fundit të një prej peshkopëve të Scampis, Stephanos. Në shekullin e 6-të, narteksit iu shtua një ekzonarteks më i madh, nga i cili u gjetën disa sarkofagë guri, ndërsa varre me tulla u gjetën në koritë. Pavarësisht varrit episkopal dhe një dokumenti bashkëkohor që dokumenton vizitën e të dërguarve papalë në vitin 519, i cili i referohet një farë Bazilike të Shën Pjetrit jashtë mureve të qytetit, bazilika e tepes nuk është identifikuar si kisha kryesore e peshkopatës së Scampis deri më sot. . Po ashtu aty pranë, afër Topçisë, gjenden mbetjet e [[Ura|urës së luginës]] së ndërtuar dikur nga romakët si pjesë e Via Egnatia ( {{Coord|41|5|11|É|20|3|57|K}} ). Trupi i urës fillimisht mbështetej nga pesë shtylla, të cilat u zgjatën me dhjetë shtylla shtesë në shekujt e vonë të antikitetit, në lidhje me shpërnguljen e Shkumbinit. Mbetjet e shtyllave origjinale, ndonjëherë të zbukuruara me gdhendje helenistike, mund të shihen edhe sot. Pranë Elbasanit ndodhen rrënojat e një stacioni tjetër në Via Egnatia, si dhe banja e [[Stacioni rrugor romak Bradashesh|Ad Quintum]].*{{hely|Cabanes 1988}}{{Cabanes – Les illyriens de Bardulis à Genthios}} == Literatura == * '''↑''' '''Cabanes 1988:''' Pierre Cabanes: ''Les illyriens de Bardulis à Genthios (IV^e–II^e siècles avant J.-C.).'' Paris: SEDES. 1988. = Regard sur l’histoire, 65. <nowiki>ISBN 2718138416</nowiki> * '''↑''' '''Ceka 2013:''' Neritan Ceka: ''The Illyrians to the Albanians.'' Tirana: Migjeni. 2013. <nowiki>ISBN 9789928407467</nowiki> * '''↑''' '''Csaplár 2010:''' Csaplár-Degovics Krisztián: ''Az albán nemzettéválás kezdetei (1878–1913): A Rilindja és az államalapítás korszaka.'' Budapest: ELTE BTK Történelemtudományok Doktori Iskola. 2010. <nowiki>ISBN 978-963-284-176-2</nowiki> * '''↑''' '''Dienes 2017:''' Dienes Tibor: ''Albánia: Útikönyv.'' 4. kiadás. Budapest: Hibernia. [2017]. = Varázslatos Tájak, <nowiki>ISBN 9789637617638</nowiki> * '''↑''' '''Durham 2001:''' M. Edith Durham: ''Albania and the Albanians: Selected articles and letters 1903–1944.'' Ed. by Bejtullah Destani. London: Centre for Albanian Studies. 2001. <nowiki>ISBN 1903616093</nowiki> * '''↑''' '''Elsie 2010:''' Robert Elsie: ''Historical dictionary of Albania.'' 2nd ed. Lanham: Scarecrow Press. 2010. = European Historical Dictionaries, 75. <nowiki>ISBN 9780810861886</nowiki> * '''↑''' '''Elsie 2013:''' Robert Elsie: ''A biographical dictionary of Albanian history.'' London; New York: Tauris. 2013. <nowiki>ISBN 978-1-78076-431-3</nowiki> * '''↑''' '''Gilkes 2013:''' Oliver Gilkes: ''Albania: An archaeological guide.'' London; New York: I. B. Tauris. 2013. <nowiki>ISBN 9781780760698</nowiki> * Hammond. N.G.L. 1966: The kingdoms of Illyria circa 400–167 B.C. The Annual of the British School at Athens, LXI. évf. (1966) 239–253. o. * Hammond: N.G.L. 1974: The western part of the Via Egnatia. The Journal of Roman Studies, LXIV. évf. (1974) 185–194. o. * Métais. Serge 2006: Histoire des albanais: Des illyriens à l’indépendance du Kosovo. Paris: Fayard. 2006. ISBN 2213628947   * Pasmaqi. Ornela & Hasekiu. Juliana 2014: The caracteristics of urban and architectural development in Elbasan in the beginning of the 20th century. Mediterranean Journal of Social Sciences, V. évf. 13. sz. (2014. jún.) 555–559. o. Hozzáférés: 2018. aug. 27. * Pollo. Stefanaq & Puto. Arben 1981: The history of Albania from its origins to the present day. Ass. by Kristo Frasheri, Skënder Anamali; transl. by Carol Wiseman, Ginni Hole. London: Routledge & Kegan. 1981. ISBN 071000365X   * Réti. György 1991: Albánia. Budapest: Panoráma. 1991. = Panoráma Külföldi Útikönyvek, ISBN 9632433890   * Shpuza. Samir 2006: The Roman colonies of south Illyria: A review. In New directions in Albanian archaeology: Studies presented to Muzafer Korkuti. Ed. by Lorenc Bejko and Richard Hodges. Tirana: International Centre for Albanian Archaeology. 2006. 164–168. o. = International Centre for Albanian Archaeology Monograph Series, 1. ISBN 9994392301   * Wilkes, John 1992: The Illyrians. Oxford;  Cambridge: Blackwell. 1992. = The Peoples of Europe, ISBN 0631146717   * Wilkes, John 2006: The significance of road-stations for the archaeology of Albania in the Roman era. In New directions in Albanian archaeology: Studies presented to Muzafer Korkuti. Ed. by Lorenc Bejko and Richard Hodges. Tirana: International Centre for Albanian Archaeology. 2006. 169–176. o. = International Centre for Albanian Archaeology Monograph Series, 1. ISBN 9994392301   * Zavalani, Tajar 2015: History of Albania. Ed. by Robert Elsie, Bejtullah Destani. London: Centre for Albanian Studies. 2015. = Albanian Studies, ISBN 9781507595671   [[Kategoria:Elbasan]] he851cjwilflf8jp2x4mdg3ikss3949 2464961 2464960 2022-07-23T20:12:31Z Drenisa 112234 /* Literatura */ wikitext text/x-wiki '''Scampa''' ose '''Scampis''' është një vendbanim i lashtë [[Iliria|iliro]] - [[Perandoria Romake|romak]] në [[Iliriku|Iliri]], një stacion në [[Via Egnatia]]. Sot në vendin e tij qëndron qyteti i [[Elbasani|Elbasanit]] në [[Shqipëria|Shqipërinë]] e mesme. == Emri i tij == Në [[Perandoria Romake|kohën romake]], stacioni ( [[mansio]] ), vendbanimi i mëvonshëm ( vicus ) i ndërtuar në [[Via Egnatia]] quhej ''Scampis'' [1] ose ''Scampa'' [2], por disa burime përdoret edhe ''Hiscampis,'' [3] ''Scampinus,'' [4] Scampin(i), [5], ''trajtat Scampium'' [6] dhe ''Escampenus'' [7] përmenden edhe në lidhje me Antikitetin e Vonë. Sipas [[Robert Elsie|Elsie]], i cili preferon versionin ''Scampa'', ''Scampis'' (ose ''Skampeisz'' në greqisht) ishte emri latin bashkëkohor i lumit [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbin]] . [8] Kjo kundërshtohet nga fakti se veprat arkeologjike i referohen lumit vetëm si ''Genusus'', [9] ''përveç Hebrusit'' [10], dhe shikoni burimin etimologjik të emrit të lumit modern Shkumbin në emrin e vendbanimit të lashtë ''Scampis/Scampa'' . [11] Në tekstet moderne shqipe, vendbanimi antik më së shumti shfaqet si ''Skampë / Skampa,'' më rrallë ''si Skampin / Skampini'' ; ndër të tjera, vjen edhe nga emri i Teatrit lokal Skampa ''(Teatri Skampa)''. Në një burim bizantin të shekullit të 6-të, emri i qytetit të fortifikuar nga Justiniani [[Justiniani I|I]] u shfaq në formën e ''Skeminitëve'' . [12] == Historia e tij == === Antikiteti === Në shekujt para epokës së lashtë, rajoni i Scampis-it të mëvonshëm, lugina e [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbinit]] (e njohur në atë kohë si [[Parthinët|Genuszos]] ), shënonte kufirin midis dasaretëve [[Ilirët|ilirë]] dhe parthinëve që jetonin më në veri. [13] Me luftën e tretë romako-ilire në vitin 168, [[Republika Romake]] nënshtroi Mbretërinë Ilire (wd) , dhe në territoret e sapo pushtuara në gjysmën e të shekullit II p.e.s. filloi ndërtimi i rrugës që lidh bregdetin e [[Deti Adriatik|detit Adriatik]] me [[Kostandinopoja|Bizantin]], [[Via Egnatia]] . [14] Vendbanimi i parë i madh i Via Egnatia duke filluar nga [[Epidamni|Dyrrhachium]] dhe [[Apolonia|Apollonia]] ishte [[Liknidos|Lychnidus]] (tani [[Ohri]] ) në brigjet e [[Liqeni i Ohrit|liqenit]] të Ohrit të sotëm; [15] rreth gjysmës së rrugës, në vendin e [[Elbasani|Elbasanit]] të sotëm, u krijua një rezidencë, pra një stacion i vogël i ''quajtur Scampis'' [[Mansio|ose]] ''Scampa'' . [16] Nuk dihet saktësisht se kur është ndërtuar Scampis. Edhe pse historiani Tajar Zavalani (wd) vëren atributin Scampis. Ai e renditi atë ndër gjashtë kolonitë [[Iliria|ilire]] të shekullit 1 p.e.s, [17] gjë që bie ndesh me faktin se [[Straboni]], i cili dha një përshkrim të hollësishëm të rrugës Via Egnatia, nuk përmendi një vendbanim të quajtur Scampis ose Scampa. [18] Në bazë të gërmimeve arkeologjike, duket e sigurt se pallati është i shekullit 1 pes. Ai kishte një popullsi të banuar tashmë në shekullin I dhe ishte administrativisht një vicus që i përkiste Dyrrhachium. [19] Si rezultat i gërmimeve, dolën në dritë disa gurë varresh të shekullit I, disa prej të cilëve ishin shkruar me emra të romanizuar me origjinë [[Ilirët|ilire]] (p.sh. Marcus Linius [[Platori|Plator]], shih Platori; Lupus Parthinus, shih [[Parthinët|Parthins]]), dhe të ndjerit u paraqitën me veshje tradicionale ilire. [20] Përveç këtyre, u gjet një monument mermeri i ngritur për nder të veteranit Marcus Sabidius, si dhe një gdhendje guri e shekullit të II nga një mjeshtër vendas. [21] Bazuar në veprën gjeografike të [[Ptolemeu|Claudius Ptolemeut]], në shekullin e 2-të Scampis sigurisht që ishte rritur në një vendbanim të rëndësishëm, të cilin ''Itinerarium Antonini'' (wd) të shekullit të III-të tregohet gjithashtu. [22] Anëtarët e gjinisë Aemilia me origjinë nga Dyrrhachium luajtën një rol udhëheqës në qytet. Atraktiviteti i Scampis tregohet nga fakti se, sipas një mbishkrimi në një nga gurët e varreve të zbuluara, duumviri i Dyrrhachiumit, Quintus Mussius Clementus, u vendos në qytet pasi kreu shërbimin e tij. [23] Zhvillimi i vicusit solli nevojën për të forcuar vendbanimin në fushën e hapur të luginës, nga e cila Genusus ( [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbin]] ) dhe Eordaicus ( Devolli (wd) ) ishte gjithashtu e mundur të kontrollohej lugina e saj. [24] Prandaj romakët ndërtuan një castrum në Scampis rreth vitit 320, por patjetër në shekullin e 4-të. [25] Kastrumi, i ndërtuar posaçërisht për qëllime ushtarake, ishte i përshtatshëm për stacionimin e një legjioni të tërë, dhe fillimisht popullsia civile u shty jashtë kastrumit, por në shekujt 4 dhe 5, popullsia ushtarake dhe civile u përzien gjithnjë e më shumë brenda mureve. Këtë e vërtetojnë varret e varrezave të qytetit, të cilat ndodhen jashtë portës perëndimore, në të dy anët e Via Egnatia. [26] Nga shekulli i 4-të e tutje, qyteti u përshkrua në harta të tilla si ''Itinerarium Burdigalense'' (wd) ''(Scampis)'' dhe ''[[Tabula Peutingeriane|Tabula Peutingeriana]] (Hiscampis)'' . [27] === Mesjeta === {{Hatnote|Bővebben: [[Elbasan#Középkor|Elbasan középkori történelme]]}}Pas rënies së [[Perandoria Romake|Perandorisë Romake]], Scampis, i cili ra nën sundimin [[Perandoria Bizantine|bizantin]], ndoshta u bë selia e peshkopit në shekullin e 5-të. [28] Në perëndim të kastrumit, në shekullin IV u ndërtua [[Bazilika në Kodër të Tepes (Elbasan)|bazilika e Tepes]], kisha më e hershme e njohur e krishterë në qytet, në të cilën në shekullin e 6 u krijua një mozaik dekorativ dyshemeje dhe një fron peshkopi . Kjo sugjeron se ajo mund të ketë qenë kisha kryesore e selisë episkopale. [29] [[Bazilika Paleokristiane (Elbasan)|Bazilika e Bezistanit]], e cila gjithashtu ka një dysheme të zbukuruar me mozaik, u ndërtua disi më vonë dhe studiuesit e identifikojnë atë me Katedralen e Shën Pjetrit të Scampis të shekullit të 6-të. [30] Kastrumi romak u forcua gjatë kohës [[Justiniani I|së perandorit bizantin]] Justiniani I (r. 527–565), [31] pas shekullit të 6-të, megjithatë, si rezultat i bastisjeve të përsëritura të [[Gotët|ostrogotëve]], [[Sllavët|sllavëve]] dhe [[Bullgarët|bullgarëve]] që nga shekulli i 5-të, vendbanimi u shpopullua gradualisht. [32] Në vitin 1466, sundimtari i [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]] në zgjerim, [[Mehmet Fatihu|II.]] [[Mehmet Fatihu|Mehmeti]] ndërtoi një kala, [[Elbasani|paraardhësi i Elbasanit modern]] . [33] == Përshkrimi arkeologjik == Muret e kalasë antike me planimetri të rregullta katrore ishin 300 metra të gjata nga njëra anë dhe rrethonin një sipërfaqe prej 10 hektarësh. Muri ndahej me kulla gjysmërrethore çdo 40-50 metra, tetë prej të cilave mund të shihen edhe sot në lartësinë e plotë prej 9 metrash: dy në atë jugor dhe gjashtë në murin perëndimor të qytetit. Via Egnatia kalonte qytetin në drejtim lindje-perëndim, kjo përcaktoi edhe pozicionin e portave të qytetit të mbrojtura nga kulla. Fillimisht, muri i qytetit ishte i rrethuar nga një hendek i gjerë dhe një mur mbrojtës më i ngushtë (proteichisma). Zona brenda mureve të qytetit ishte ndërtuar dendur në epokën moderne, kështu që gërmimet arkeologjike u kryen vetëm në këndin jugperëndimor të zonës së rrethuar me mure. Këtu janë gërmuar themelet e një [[Bazilika|bazilike]] të hershme kristiane, por më domethënëse janë shekujt V dhe VI të zbuluara jashtë murit jugor në zonën e parkut Aqif Pasha në vitin 2008. rrënojat e bazilikës së shekullit. Përveç gdhendjeve të mermerit dhe gurit të punuara në mënyrë të shkëlqyer, bien në sy edhe mbetjet e pikturës së mureve dekorative që gjenden këtu. Një bazilikë e tretë e hershme e krishterë u gërmua në kodrën e afërt të Tepes ( {{Coord|41|6|52|É|20|4|18|K}} ), pikëzimi i mozaikut të së cilës ishte i hapur në dysheme . Fillimisht ishte një bazilikë me një nef [[Nefi|kryesor]] dhe dy nefet anësore, me një shenjtërore të mbyllur me absidë, ku hyhej përmes një narteksi me bosht pingul me nefin kryesor. Në një fazë të mëvonshme ndërtimi, një kishëz më e vogël varrezash u ndërtua në fund të nefit verior drejt shenjtërores, ndër të tjera, këtu u zbulua edhe vendi i prehjes së fundit të një prej peshkopëve të Scampis, Stephanos. Në shekullin e 6-të, narteksit iu shtua një ekzonarteks më i madh, nga i cili u gjetën disa sarkofagë guri, ndërsa varre me tulla u gjetën në koritë. Pavarësisht varrit episkopal dhe një dokumenti bashkëkohor që dokumenton vizitën e të dërguarve papalë në vitin 519, i cili i referohet një farë Bazilike të Shën Pjetrit jashtë mureve të qytetit, bazilika e tepes nuk është identifikuar si kisha kryesore e peshkopatës së Scampis deri më sot. . Po ashtu aty pranë, afër Topçisë, gjenden mbetjet e [[Ura|urës së luginës]] së ndërtuar dikur nga romakët si pjesë e Via Egnatia ( {{Coord|41|5|11|É|20|3|57|K}} ). Trupi i urës fillimisht mbështetej nga pesë shtylla, të cilat u zgjatën me dhjetë shtylla shtesë në shekujt e vonë të antikitetit, në lidhje me shpërnguljen e Shkumbinit. Mbetjet e shtyllave origjinale, ndonjëherë të zbukuruara me gdhendje helenistike, mund të shihen edhe sot. Pranë Elbasanit ndodhen rrënojat e një stacioni tjetër në Via Egnatia, si dhe banja e [[Stacioni rrugor romak Bradashesh|Ad Quintum]].*{{hely|Cabanes 1988}}{{Cabanes – Les illyriens de Bardulis à Genthios}} == Literatura == * Cabanes, Pierre 1988:''Les illyriens de Bardulis à Genthios (IV^e–II^e siècles avant J.-C.).'' Paris: SEDES. 1988. = Regard sur l’histoire, 65. <nowiki>ISBN 2718138416</nowiki> * Ceka, Neritan 2013:''The Illyrians to the Albanians.'' Tirana: Migjeni. 2013. <nowiki>ISBN 9789928407467</nowiki> * Csaplár, Degovics, K. 2010:''Az albán nemzettéválás kezdetei (1878–1913): A Rilindja és az államalapítás korszaka.'' Budapest: ELTE BTK Történelemtudományok Doktori Iskola. 2010. <nowiki>ISBN 978-963-284-176-2</nowiki> * Dienes, Tibor 2017:''Albánia: Útikönyv.'' 4. kiadás. Budapest: Hibernia. [2017]. = Varázslatos Tájak, <nowiki>ISBN 9789637617638</nowiki> * Durham, Edith 2001:''Albania and the Albanians: Selected articles and letters 1903–1944.'' Ed. by Bejtullah Destani. London: Centre for Albanian Studies. 2001. <nowiki>ISBN 1903616093</nowiki> * Elsie, Robert 2010:''Historical dictionary of Albania.'' 2nd ed. Lanham: Scarecrow Press. 2010. = European Historical Dictionaries, 75. <nowiki>ISBN 9780810861886</nowiki> * Elsie, Robert 2013:''A biographical dictionary of Albanian history.'' London; New York: Tauris. 2013. <nowiki>ISBN 978-1-78076-431-3</nowiki> * Gilkes, Oliver 2013:''Albania: An archaeological guide.'' London; New York: I. B. Tauris. 2013. <nowiki>ISBN 9781780760698</nowiki> * Hammond. N.G.L. 1966: The kingdoms of Illyria circa 400–167 B.C. The Annual of the British School at Athens, LXI. évf. (1966) 239–253. o. * Hammond: N.G.L. 1974: The western part of the Via Egnatia. The Journal of Roman Studies, LXIV. évf. (1974) 185–194. o. * Métais. Serge 2006: Histoire des albanais: Des illyriens à l’indépendance du Kosovo. Paris: Fayard. 2006. ISBN 2213628947   * Pasmaqi. Ornela & Hasekiu. Juliana 2014: The caracteristics of urban and architectural development in Elbasan in the beginning of the 20th century. Mediterranean Journal of Social Sciences, V. évf. 13. sz. (2014. jún.) 555–559. o. Hozzáférés: 2018. aug. 27. * Pollo. Stefanaq & Puto. Arben 1981: The history of Albania from its origins to the present day. Ass. by Kristo Frasheri, Skënder Anamali; transl. by Carol Wiseman, Ginni Hole. London: Routledge & Kegan. 1981. ISBN 071000365X   * Réti. György 1991: Albánia. Budapest: Panoráma. 1991. = Panoráma Külföldi Útikönyvek, ISBN 9632433890   * Shpuza. Samir 2006: The Roman colonies of south Illyria: A review. In New directions in Albanian archaeology: Studies presented to Muzafer Korkuti. Ed. by Lorenc Bejko and Richard Hodges. Tirana: International Centre for Albanian Archaeology. 2006. 164–168. o. = International Centre for Albanian Archaeology Monograph Series, 1. ISBN 9994392301   * Wilkes, John 1992: The Illyrians. Oxford;  Cambridge: Blackwell. 1992. = The Peoples of Europe, ISBN 0631146717   * Wilkes, John 2006: The significance of road-stations for the archaeology of Albania in the Roman era. In New directions in Albanian archaeology: Studies presented to Muzafer Korkuti. Ed. by Lorenc Bejko and Richard Hodges. Tirana: International Centre for Albanian Archaeology. 2006. 169–176. o. = International Centre for Albanian Archaeology Monograph Series, 1. ISBN 9994392301   * Zavalani, Tajar 2015: History of Albania. Ed. by Robert Elsie, Bejtullah Destani. London: Centre for Albanian Studies. 2015. = Albanian Studies, ISBN 9781507595671   [[Kategoria:Elbasan]] prz62eyx4000oz4j34v7qt5888ffc3f 2464962 2464961 2022-07-23T20:16:02Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki '''Scampa''' ose '''Scampis''' është një vendbanim i lashtë [[Iliria|iliro]] - [[Perandoria Romake|romak]] në [[Iliriku|Iliri]], një stacion në [[Via Egnatia]]. Sot në vendin e tij qëndron qyteti i [[Elbasani|Elbasanit]] në [[Shqipëria|Shqipërinë]] e mesme. == Emri i tij == Në [[Perandoria Romake|kohën romake]], stacioni ( [[mansio]] ), vendbanimi i mëvonshëm ( vicus ) i ndërtuar në [[Via Egnatia]] quhej ''Scampis'' [1] ose ''Scampa'' [2], por disa burime përdoret edhe ''Hiscampis,'' [3] ''Scampinus,'' [4] Scampin(i), [5], ''trajtat Scampium'' [6] dhe ''Escampenus'' [7] përmenden edhe në lidhje me Antikitetin e Vonë. Sipas [[Robert Elsie|Elsie]], i cili preferon versionin ''Scampa'', ''Scampis'' (ose ''Skampeisz'' në greqisht) ishte emri latin bashkëkohor i lumit [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbin]] . [8] Kjo kundërshtohet nga fakti se veprat arkeologjike i referohen lumit vetëm si ''Genusus'', [9] ''përveç Hebrusit'' [10], dhe shikoni burimin etimologjik të emrit të lumit modern Shkumbin në emrin e vendbanimit të lashtë ''Scampis/Scampa'' . [11] Në tekstet moderne shqipe, vendbanimi antik më së shumti shfaqet si ''Skampë / Skampa,'' më rrallë ''si Skampin / Skampini'' ; ndër të tjera, vjen edhe nga emri i Teatrit lokal Skampa ''(Teatri Skampa)''. Në një burim bizantin të shekullit të 6-të, emri i qytetit të fortifikuar nga Justiniani [[Justiniani I|I]] u shfaq në formën e ''Skeminitëve'' . [12] == Historia e tij == === Antikiteti === Në shekujt para epokës së lashtë, rajoni i Scampis-it të mëvonshëm, lugina e [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbinit]] (e njohur në atë kohë si [[Parthinët|Genuszos]] ), shënonte kufirin midis dasaretëve [[Ilirët|ilirë]] dhe parthinëve që jetonin më në veri. [13] Me luftën e tretë romako-ilire në vitin 168, [[Republika Romake]] nënshtroi Mbretërinë Ilire (wd) , dhe në territoret e sapo pushtuara në gjysmën e të shekullit II p.e.s. filloi ndërtimi i rrugës që lidh bregdetin e [[Deti Adriatik|detit Adriatik]] me [[Kostandinopoja|Bizantin]], [[Via Egnatia]] . [14] Vendbanimi i parë i madh i Via Egnatia duke filluar nga [[Epidamni|Dyrrhachium]] dhe [[Apolonia|Apollonia]] ishte [[Liknidos|Lychnidus]] (tani [[Ohri]] ) në brigjet e [[Liqeni i Ohrit|liqenit]] të Ohrit të sotëm; [15] rreth gjysmës së rrugës, në vendin e [[Elbasani|Elbasanit]] të sotëm, u krijua një rezidencë, pra një stacion i vogël i ''quajtur Scampis'' [[Mansio|ose]] ''Scampa'' . [16] Nuk dihet saktësisht se kur është ndërtuar Scampis. Edhe pse historiani Tajar Zavalani (wd) vëren atributin Scampis. Ai e renditi atë ndër gjashtë kolonitë [[Iliria|ilire]] të shekullit 1 p.e.s, [17] gjë që bie ndesh me faktin se [[Straboni]], i cili dha një përshkrim të hollësishëm të rrugës Via Egnatia, nuk përmendi një vendbanim të quajtur Scampis ose Scampa. [18] Në bazë të gërmimeve arkeologjike, duket e sigurt se pallati është i shekullit 1 pes. Ai kishte një popullsi të banuar tashmë në shekullin I dhe ishte administrativisht një vicus që i përkiste Dyrrhachium. [19] Si rezultat i gërmimeve, dolën në dritë disa gurë varresh të shekullit I, disa prej të cilëve ishin shkruar me emra të romanizuar me origjinë [[Ilirët|ilire]] (p.sh. Marcus Linius [[Platori|Plator]], shih Platori; Lupus Parthinus, shih [[Parthinët|Parthins]]), dhe të ndjerit u paraqitën me veshje tradicionale ilire. [20] Përveç këtyre, u gjet një monument mermeri i ngritur për nder të veteranit Marcus Sabidius, si dhe një gdhendje guri e shekullit të II nga një mjeshtër vendas. [21] Bazuar në veprën gjeografike të [[Ptolemeu|Claudius Ptolemeut]], në shekullin e 2-të Scampis sigurisht që ishte rritur në një vendbanim të rëndësishëm, të cilin ''Itinerarium Antonini'' (wd) të shekullit të III-të tregohet gjithashtu. [22] Anëtarët e gjinisë Aemilia me origjinë nga Dyrrhachium luajtën një rol udhëheqës në qytet. Atraktiviteti i Scampis tregohet nga fakti se, sipas një mbishkrimi në një nga gurët e varreve të zbuluara, duumviri i Dyrrhachiumit, Quintus Mussius Clementus, u vendos në qytet pasi kreu shërbimin e tij. [23] Zhvillimi i vicusit solli nevojën për të forcuar vendbanimin në fushën e hapur të luginës, nga e cila Genusus ( [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbin]] ) dhe Eordaicus ( Devolli (wd) ) ishte gjithashtu e mundur të kontrollohej lugina e saj. [24] Prandaj romakët ndërtuan një castrum në Scampis rreth vitit 320, por patjetër në shekullin e 4-të. [25] Kastrumi, i ndërtuar posaçërisht për qëllime ushtarake, ishte i përshtatshëm për stacionimin e një legjioni të tërë, dhe fillimisht popullsia civile u shty jashtë kastrumit, por në shekujt 4 dhe 5, popullsia ushtarake dhe civile u përzien gjithnjë e më shumë brenda mureve. Këtë e vërtetojnë varret e varrezave të qytetit, të cilat ndodhen jashtë portës perëndimore, në të dy anët e Via Egnatia. [26] Nga shekulli i 4-të e tutje, qyteti u përshkrua në harta të tilla si ''Itinerarium Burdigalense'' (wd) ''(Scampis)'' dhe ''[[Tabula Peutingeriane|Tabula Peutingeriana]] (Hiscampis)'' . [27] === Mesjeta === {{Hatnote|Bővebben: [[Elbasan#Középkor|Elbasan középkori történelme]]}}Pas rënies së [[Perandoria Romake|Perandorisë Romake]], Scampis, i cili ra nën sundimin [[Perandoria Bizantine|bizantin]], ndoshta u bë selia e peshkopit në shekullin e 5-të. [28] Në perëndim të kastrumit, në shekullin IV u ndërtua [[Bazilika në Kodër të Tepes (Elbasan)|bazilika e Tepes]], kisha më e hershme e njohur e krishterë në qytet, në të cilën në shekullin e 6 u krijua një mozaik dekorativ dyshemeje dhe një fron peshkopi . Kjo sugjeron se ajo mund të ketë qenë kisha kryesore e selisë episkopale. [29] [[Bazilika Paleokristiane (Elbasan)|Bazilika e Bezistanit]], e cila gjithashtu ka një dysheme të zbukuruar me mozaik, u ndërtua disi më vonë dhe studiuesit e identifikojnë atë me Katedralen e Shën Pjetrit të Scampis të shekullit të 6-të. [30] Kastrumi romak u forcua gjatë kohës [[Justiniani I|së perandorit bizantin]] Justiniani I (r. 527–565), [31] pas shekullit të 6-të, megjithatë, si rezultat i bastisjeve të përsëritura të [[Gotët|ostrogotëve]], [[Sllavët|sllavëve]] dhe [[Bullgarët|bullgarëve]] që nga shekulli i 5-të, vendbanimi u shpopullua gradualisht. [32] Në vitin 1466, sundimtari i [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]] në zgjerim, [[Mehmet Fatihu|II.]] [[Mehmet Fatihu|Mehmeti]] ndërtoi një kala, [[Elbasani|paraardhësi i Elbasanit modern]] . [33] == Përshkrimi arkeologjik == Muret e kalasë antike me planimetri të rregullta katrore ishin 300 metra të gjata nga njëra anë dhe rrethonin një sipërfaqe prej 10 hektarësh. Muri ndahej me kulla gjysmërrethore çdo 40-50 metra, tetë prej të cilave mund të shihen edhe sot në lartësinë e plotë prej 9 metrash: dy në atë jugor dhe gjashtë në murin perëndimor të qytetit. Via Egnatia kalonte qytetin në drejtim lindje-perëndim, kjo përcaktoi edhe pozicionin e portave të qytetit të mbrojtura nga kulla. Fillimisht, muri i qytetit ishte i rrethuar nga një hendek i gjerë dhe një mur mbrojtës më i ngushtë (proteichisma). Zona brenda mureve të qytetit ishte ndërtuar dendur në epokën moderne, kështu që gërmimet arkeologjike u kryen vetëm në këndin jugperëndimor të zonës së rrethuar me mure. Këtu janë gërmuar themelet e një [[Bazilika|bazilike]] të hershme kristiane, por më domethënëse janë shekujt V dhe VI të zbuluara jashtë murit jugor në zonën e parkut Aqif Pasha në vitin 2008. rrënojat e bazilikës së shekullit. Përveç gdhendjeve të mermerit dhe gurit të punuara në mënyrë të shkëlqyer, bien në sy edhe mbetjet e pikturës së mureve dekorative që gjenden këtu. Një bazilikë e tretë e hershme e krishterë u gërmua në kodrën e afërt të tepes, pikëzimi i mozaikut të së cilës ishte i hapur në dysheme . Fillimisht ishte një bazilikë me një nef [[Nefi|kryesor]] dhe dy nefet anësore, me një shenjtërore të mbyllur me absidë, ku hyhej përmes një narteksi me bosht pingul me nefin kryesor. Në një fazë të mëvonshme ndërtimi, një kishëz më e vogël varrezash u ndërtua në fund të nefit verior drejt shenjtërores, ndër të tjera, këtu u zbulua edhe vendi i prehjes së fundit të një prej peshkopëve të Scampis, Stephanos. Në shekullin e 6-të, narteksit iu shtua një ekzonarteks më i madh, nga i cili u gjetën disa sarkofagë guri, ndërsa varre me tulla u gjetën në koritë. Pavarësisht varrit episkopal dhe një dokumenti bashkëkohor që dokumenton vizitën e të dërguarve papalë në vitin 519, i cili i referohet një farë Bazilike të Shën Pjetrit jashtë mureve të qytetit, bazilika e tepes nuk është identifikuar si kisha kryesore e peshkopatës së Scampis deri më sot. . Po ashtu aty pranë, afër Topçisë, gjenden mbetjet e [[Ura|urës së luginës]] së ndërtuar dikur nga romakët si pjesë e Via Egnatia. Trupi i urës fillimisht mbështetej nga pesë shtylla, të cilat u zgjatën me dhjetë shtylla shtesë në shekujt e vonë të antikitetit, në lidhje me shpërnguljen e Shkumbinit. Mbetjet e shtyllave origjinale, ndonjëherë të zbukuruara me gdhendje helenistike, mund të shihen edhe sot. Pranë Elbasanit ndodhen rrënojat e një stacioni tjetër në Via Egnatia, si dhe banja e [[Stacioni rrugor romak Bradashesh|Ad Quintum]].{{sfn|Cabanes 1988}} == Shih edhe == * [[Elbasani]] * [[Rrethi i Elbasanit]] == Literatura == * Cabanes, Pierre 1988:''Les illyriens de Bardulis à Genthios (IV^e–II^e siècles avant J.-C.).'' Paris: SEDES. 1988. = Regard sur l’histoire, 65. <nowiki>ISBN 2718138416</nowiki> * Ceka, Neritan 2013:''The Illyrians to the Albanians.'' Tirana: Migjeni. 2013. <nowiki>ISBN 9789928407467</nowiki> * Csaplár, Degovics, K. 2010:''Az albán nemzettéválás kezdetei (1878–1913): A Rilindja és az államalapítás korszaka.'' Budapest: ELTE BTK Történelemtudományok Doktori Iskola. 2010. <nowiki>ISBN 978-963-284-176-2</nowiki> * Dienes, Tibor 2017:''Albánia: Útikönyv.'' 4. kiadás. Budapest: Hibernia. [2017]. = Varázslatos Tájak, <nowiki>ISBN 9789637617638</nowiki> * Durham, Edith 2001:''Albania and the Albanians: Selected articles and letters 1903–1944.'' Ed. by Bejtullah Destani. London: Centre for Albanian Studies. 2001. <nowiki>ISBN 1903616093</nowiki> * Elsie, Robert 2010:''Historical dictionary of Albania.'' 2nd ed. Lanham: Scarecrow Press. 2010. = European Historical Dictionaries, 75. <nowiki>ISBN 9780810861886</nowiki> * Elsie, Robert 2013:''A biographical dictionary of Albanian history.'' London; New York: Tauris. 2013. <nowiki>ISBN 978-1-78076-431-3</nowiki> * Gilkes, Oliver 2013:''Albania: An archaeological guide.'' London; New York: I. B. Tauris. 2013. <nowiki>ISBN 9781780760698</nowiki> * Hammond. N.G.L. 1966: The kingdoms of Illyria circa 400–167 B.C. The Annual of the British School at Athens, LXI. évf. (1966) 239–253. o. * Hammond: N.G.L. 1974: The western part of the Via Egnatia. The Journal of Roman Studies, LXIV. évf. (1974) 185–194. o. * Métais. Serge 2006: Histoire des albanais: Des illyriens à l’indépendance du Kosovo. Paris: Fayard. 2006. ISBN 2213628947   * Pasmaqi. Ornela & Hasekiu. Juliana 2014: The caracteristics of urban and architectural development in Elbasan in the beginning of the 20th century. Mediterranean Journal of Social Sciences, V. évf. 13. sz. (2014. jún.) 555–559. o. Hozzáférés: 2018. aug. 27. * Pollo. Stefanaq & Puto. Arben 1981: The history of Albania from its origins to the present day. Ass. by Kristo Frasheri, Skënder Anamali; transl. by Carol Wiseman, Ginni Hole. London: Routledge & Kegan. 1981. ISBN 071000365X   * Réti. György 1991: Albánia. Budapest: Panoráma. 1991. = Panoráma Külföldi Útikönyvek, ISBN 9632433890   * Shpuza. Samir 2006: The Roman colonies of south Illyria: A review. In New directions in Albanian archaeology: Studies presented to Muzafer Korkuti. Ed. by Lorenc Bejko and Richard Hodges. Tirana: International Centre for Albanian Archaeology. 2006. 164–168. o. = International Centre for Albanian Archaeology Monograph Series, 1. ISBN 9994392301   * Wilkes, John 1992: The Illyrians. Oxford;  Cambridge: Blackwell. 1992. = The Peoples of Europe, ISBN 0631146717   * Wilkes, John 2006: The significance of road-stations for the archaeology of Albania in the Roman era. In New directions in Albanian archaeology: Studies presented to Muzafer Korkuti. Ed. by Lorenc Bejko and Richard Hodges. Tirana: International Centre for Albanian Archaeology. 2006. 169–176. o. = International Centre for Albanian Archaeology Monograph Series, 1. ISBN 9994392301   * Zavalani, Tajar 2015: History of Albania. Ed. by Robert Elsie, Bejtullah Destani. London: Centre for Albanian Studies. 2015. = Albanian Studies, ISBN 9781507595671   == Referime == [[Kategoria:Elbasan]] lpffn18txkrlka7d9assij71vyhgrv0 2464963 2464962 2022-07-23T20:17:31Z Drenisa 112234 /* Shih edhe */ wikitext text/x-wiki '''Scampa''' ose '''Scampis''' është një vendbanim i lashtë [[Iliria|iliro]] - [[Perandoria Romake|romak]] në [[Iliriku|Iliri]], një stacion në [[Via Egnatia]]. Sot në vendin e tij qëndron qyteti i [[Elbasani|Elbasanit]] në [[Shqipëria|Shqipërinë]] e mesme. == Emri i tij == Në [[Perandoria Romake|kohën romake]], stacioni ( [[mansio]] ), vendbanimi i mëvonshëm ( vicus ) i ndërtuar në [[Via Egnatia]] quhej ''Scampis'' [1] ose ''Scampa'' [2], por disa burime përdoret edhe ''Hiscampis,'' [3] ''Scampinus,'' [4] Scampin(i), [5], ''trajtat Scampium'' [6] dhe ''Escampenus'' [7] përmenden edhe në lidhje me Antikitetin e Vonë. Sipas [[Robert Elsie|Elsie]], i cili preferon versionin ''Scampa'', ''Scampis'' (ose ''Skampeisz'' në greqisht) ishte emri latin bashkëkohor i lumit [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbin]] . [8] Kjo kundërshtohet nga fakti se veprat arkeologjike i referohen lumit vetëm si ''Genusus'', [9] ''përveç Hebrusit'' [10], dhe shikoni burimin etimologjik të emrit të lumit modern Shkumbin në emrin e vendbanimit të lashtë ''Scampis/Scampa'' . [11] Në tekstet moderne shqipe, vendbanimi antik më së shumti shfaqet si ''Skampë / Skampa,'' më rrallë ''si Skampin / Skampini'' ; ndër të tjera, vjen edhe nga emri i Teatrit lokal Skampa ''(Teatri Skampa)''. Në një burim bizantin të shekullit të 6-të, emri i qytetit të fortifikuar nga Justiniani [[Justiniani I|I]] u shfaq në formën e ''Skeminitëve'' . [12] == Historia e tij == === Antikiteti === Në shekujt para epokës së lashtë, rajoni i Scampis-it të mëvonshëm, lugina e [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbinit]] (e njohur në atë kohë si [[Parthinët|Genuszos]] ), shënonte kufirin midis dasaretëve [[Ilirët|ilirë]] dhe parthinëve që jetonin më në veri. [13] Me luftën e tretë romako-ilire në vitin 168, [[Republika Romake]] nënshtroi Mbretërinë Ilire (wd) , dhe në territoret e sapo pushtuara në gjysmën e të shekullit II p.e.s. filloi ndërtimi i rrugës që lidh bregdetin e [[Deti Adriatik|detit Adriatik]] me [[Kostandinopoja|Bizantin]], [[Via Egnatia]] . [14] Vendbanimi i parë i madh i Via Egnatia duke filluar nga [[Epidamni|Dyrrhachium]] dhe [[Apolonia|Apollonia]] ishte [[Liknidos|Lychnidus]] (tani [[Ohri]] ) në brigjet e [[Liqeni i Ohrit|liqenit]] të Ohrit të sotëm; [15] rreth gjysmës së rrugës, në vendin e [[Elbasani|Elbasanit]] të sotëm, u krijua një rezidencë, pra një stacion i vogël i ''quajtur Scampis'' [[Mansio|ose]] ''Scampa'' . [16] Nuk dihet saktësisht se kur është ndërtuar Scampis. Edhe pse historiani Tajar Zavalani (wd) vëren atributin Scampis. Ai e renditi atë ndër gjashtë kolonitë [[Iliria|ilire]] të shekullit 1 p.e.s, [17] gjë që bie ndesh me faktin se [[Straboni]], i cili dha një përshkrim të hollësishëm të rrugës Via Egnatia, nuk përmendi një vendbanim të quajtur Scampis ose Scampa. [18] Në bazë të gërmimeve arkeologjike, duket e sigurt se pallati është i shekullit 1 pes. Ai kishte një popullsi të banuar tashmë në shekullin I dhe ishte administrativisht një vicus që i përkiste Dyrrhachium. [19] Si rezultat i gërmimeve, dolën në dritë disa gurë varresh të shekullit I, disa prej të cilëve ishin shkruar me emra të romanizuar me origjinë [[Ilirët|ilire]] (p.sh. Marcus Linius [[Platori|Plator]], shih Platori; Lupus Parthinus, shih [[Parthinët|Parthins]]), dhe të ndjerit u paraqitën me veshje tradicionale ilire. [20] Përveç këtyre, u gjet një monument mermeri i ngritur për nder të veteranit Marcus Sabidius, si dhe një gdhendje guri e shekullit të II nga një mjeshtër vendas. [21] Bazuar në veprën gjeografike të [[Ptolemeu|Claudius Ptolemeut]], në shekullin e 2-të Scampis sigurisht që ishte rritur në një vendbanim të rëndësishëm, të cilin ''Itinerarium Antonini'' (wd) të shekullit të III-të tregohet gjithashtu. [22] Anëtarët e gjinisë Aemilia me origjinë nga Dyrrhachium luajtën një rol udhëheqës në qytet. Atraktiviteti i Scampis tregohet nga fakti se, sipas një mbishkrimi në një nga gurët e varreve të zbuluara, duumviri i Dyrrhachiumit, Quintus Mussius Clementus, u vendos në qytet pasi kreu shërbimin e tij. [23] Zhvillimi i vicusit solli nevojën për të forcuar vendbanimin në fushën e hapur të luginës, nga e cila Genusus ( [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbin]] ) dhe Eordaicus ( Devolli (wd) ) ishte gjithashtu e mundur të kontrollohej lugina e saj. [24] Prandaj romakët ndërtuan një castrum në Scampis rreth vitit 320, por patjetër në shekullin e 4-të. [25] Kastrumi, i ndërtuar posaçërisht për qëllime ushtarake, ishte i përshtatshëm për stacionimin e një legjioni të tërë, dhe fillimisht popullsia civile u shty jashtë kastrumit, por në shekujt 4 dhe 5, popullsia ushtarake dhe civile u përzien gjithnjë e më shumë brenda mureve. Këtë e vërtetojnë varret e varrezave të qytetit, të cilat ndodhen jashtë portës perëndimore, në të dy anët e Via Egnatia. [26] Nga shekulli i 4-të e tutje, qyteti u përshkrua në harta të tilla si ''Itinerarium Burdigalense'' (wd) ''(Scampis)'' dhe ''[[Tabula Peutingeriane|Tabula Peutingeriana]] (Hiscampis)'' . [27] === Mesjeta === {{Hatnote|Bővebben: [[Elbasan#Középkor|Elbasan középkori történelme]]}}Pas rënies së [[Perandoria Romake|Perandorisë Romake]], Scampis, i cili ra nën sundimin [[Perandoria Bizantine|bizantin]], ndoshta u bë selia e peshkopit në shekullin e 5-të. [28] Në perëndim të kastrumit, në shekullin IV u ndërtua [[Bazilika në Kodër të Tepes (Elbasan)|bazilika e Tepes]], kisha më e hershme e njohur e krishterë në qytet, në të cilën në shekullin e 6 u krijua një mozaik dekorativ dyshemeje dhe një fron peshkopi . Kjo sugjeron se ajo mund të ketë qenë kisha kryesore e selisë episkopale. [29] [[Bazilika Paleokristiane (Elbasan)|Bazilika e Bezistanit]], e cila gjithashtu ka një dysheme të zbukuruar me mozaik, u ndërtua disi më vonë dhe studiuesit e identifikojnë atë me Katedralen e Shën Pjetrit të Scampis të shekullit të 6-të. [30] Kastrumi romak u forcua gjatë kohës [[Justiniani I|së perandorit bizantin]] Justiniani I (r. 527–565), [31] pas shekullit të 6-të, megjithatë, si rezultat i bastisjeve të përsëritura të [[Gotët|ostrogotëve]], [[Sllavët|sllavëve]] dhe [[Bullgarët|bullgarëve]] që nga shekulli i 5-të, vendbanimi u shpopullua gradualisht. [32] Në vitin 1466, sundimtari i [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]] në zgjerim, [[Mehmet Fatihu|II.]] [[Mehmet Fatihu|Mehmeti]] ndërtoi një kala, [[Elbasani|paraardhësi i Elbasanit modern]] . [33] == Përshkrimi arkeologjik == Muret e kalasë antike me planimetri të rregullta katrore ishin 300 metra të gjata nga njëra anë dhe rrethonin një sipërfaqe prej 10 hektarësh. Muri ndahej me kulla gjysmërrethore çdo 40-50 metra, tetë prej të cilave mund të shihen edhe sot në lartësinë e plotë prej 9 metrash: dy në atë jugor dhe gjashtë në murin perëndimor të qytetit. Via Egnatia kalonte qytetin në drejtim lindje-perëndim, kjo përcaktoi edhe pozicionin e portave të qytetit të mbrojtura nga kulla. Fillimisht, muri i qytetit ishte i rrethuar nga një hendek i gjerë dhe një mur mbrojtës më i ngushtë (proteichisma). Zona brenda mureve të qytetit ishte ndërtuar dendur në epokën moderne, kështu që gërmimet arkeologjike u kryen vetëm në këndin jugperëndimor të zonës së rrethuar me mure. Këtu janë gërmuar themelet e një [[Bazilika|bazilike]] të hershme kristiane, por më domethënëse janë shekujt V dhe VI të zbuluara jashtë murit jugor në zonën e parkut Aqif Pasha në vitin 2008. rrënojat e bazilikës së shekullit. Përveç gdhendjeve të mermerit dhe gurit të punuara në mënyrë të shkëlqyer, bien në sy edhe mbetjet e pikturës së mureve dekorative që gjenden këtu. Një bazilikë e tretë e hershme e krishterë u gërmua në kodrën e afërt të tepes, pikëzimi i mozaikut të së cilës ishte i hapur në dysheme . Fillimisht ishte një bazilikë me një nef [[Nefi|kryesor]] dhe dy nefet anësore, me një shenjtërore të mbyllur me absidë, ku hyhej përmes një narteksi me bosht pingul me nefin kryesor. Në një fazë të mëvonshme ndërtimi, një kishëz më e vogël varrezash u ndërtua në fund të nefit verior drejt shenjtërores, ndër të tjera, këtu u zbulua edhe vendi i prehjes së fundit të një prej peshkopëve të Scampis, Stephanos. Në shekullin e 6-të, narteksit iu shtua një ekzonarteks më i madh, nga i cili u gjetën disa sarkofagë guri, ndërsa varre me tulla u gjetën në koritë. Pavarësisht varrit episkopal dhe një dokumenti bashkëkohor që dokumenton vizitën e të dërguarve papalë në vitin 519, i cili i referohet një farë Bazilike të Shën Pjetrit jashtë mureve të qytetit, bazilika e tepes nuk është identifikuar si kisha kryesore e peshkopatës së Scampis deri më sot. . Po ashtu aty pranë, afër Topçisë, gjenden mbetjet e [[Ura|urës së luginës]] së ndërtuar dikur nga romakët si pjesë e Via Egnatia. Trupi i urës fillimisht mbështetej nga pesë shtylla, të cilat u zgjatën me dhjetë shtylla shtesë në shekujt e vonë të antikitetit, në lidhje me shpërnguljen e Shkumbinit. Mbetjet e shtyllave origjinale, ndonjëherë të zbukuruara me gdhendje helenistike, mund të shihen edhe sot. Pranë Elbasanit ndodhen rrënojat e një stacioni tjetër në Via Egnatia, si dhe banja e [[Stacioni rrugor romak Bradashesh|Ad Quintum]].{{sfn|Cabanes 1988}} == Shih edhe == * [[Elbasani]] * [[Rrethi i Elbasanit]] * [[Qarku i Elbasanit]] == Literatura == * Cabanes, Pierre 1988:''Les illyriens de Bardulis à Genthios (IV^e–II^e siècles avant J.-C.).'' Paris: SEDES. 1988. = Regard sur l’histoire, 65. <nowiki>ISBN 2718138416</nowiki> * Ceka, Neritan 2013:''The Illyrians to the Albanians.'' Tirana: Migjeni. 2013. <nowiki>ISBN 9789928407467</nowiki> * Csaplár, Degovics, K. 2010:''Az albán nemzettéválás kezdetei (1878–1913): A Rilindja és az államalapítás korszaka.'' Budapest: ELTE BTK Történelemtudományok Doktori Iskola. 2010. <nowiki>ISBN 978-963-284-176-2</nowiki> * Dienes, Tibor 2017:''Albánia: Útikönyv.'' 4. kiadás. Budapest: Hibernia. [2017]. = Varázslatos Tájak, <nowiki>ISBN 9789637617638</nowiki> * Durham, Edith 2001:''Albania and the Albanians: Selected articles and letters 1903–1944.'' Ed. by Bejtullah Destani. London: Centre for Albanian Studies. 2001. <nowiki>ISBN 1903616093</nowiki> * Elsie, Robert 2010:''Historical dictionary of Albania.'' 2nd ed. Lanham: Scarecrow Press. 2010. = European Historical Dictionaries, 75. <nowiki>ISBN 9780810861886</nowiki> * Elsie, Robert 2013:''A biographical dictionary of Albanian history.'' London; New York: Tauris. 2013. <nowiki>ISBN 978-1-78076-431-3</nowiki> * Gilkes, Oliver 2013:''Albania: An archaeological guide.'' London; New York: I. B. Tauris. 2013. <nowiki>ISBN 9781780760698</nowiki> * Hammond. N.G.L. 1966: The kingdoms of Illyria circa 400–167 B.C. The Annual of the British School at Athens, LXI. évf. (1966) 239–253. o. * Hammond: N.G.L. 1974: The western part of the Via Egnatia. The Journal of Roman Studies, LXIV. évf. (1974) 185–194. o. * Métais. Serge 2006: Histoire des albanais: Des illyriens à l’indépendance du Kosovo. Paris: Fayard. 2006. ISBN 2213628947   * Pasmaqi. Ornela & Hasekiu. Juliana 2014: The caracteristics of urban and architectural development in Elbasan in the beginning of the 20th century. Mediterranean Journal of Social Sciences, V. évf. 13. sz. (2014. jún.) 555–559. o. Hozzáférés: 2018. aug. 27. * Pollo. Stefanaq & Puto. Arben 1981: The history of Albania from its origins to the present day. Ass. by Kristo Frasheri, Skënder Anamali; transl. by Carol Wiseman, Ginni Hole. London: Routledge & Kegan. 1981. ISBN 071000365X   * Réti. György 1991: Albánia. Budapest: Panoráma. 1991. = Panoráma Külföldi Útikönyvek, ISBN 9632433890   * Shpuza. Samir 2006: The Roman colonies of south Illyria: A review. In New directions in Albanian archaeology: Studies presented to Muzafer Korkuti. Ed. by Lorenc Bejko and Richard Hodges. Tirana: International Centre for Albanian Archaeology. 2006. 164–168. o. = International Centre for Albanian Archaeology Monograph Series, 1. ISBN 9994392301   * Wilkes, John 1992: The Illyrians. Oxford;  Cambridge: Blackwell. 1992. = The Peoples of Europe, ISBN 0631146717   * Wilkes, John 2006: The significance of road-stations for the archaeology of Albania in the Roman era. In New directions in Albanian archaeology: Studies presented to Muzafer Korkuti. Ed. by Lorenc Bejko and Richard Hodges. Tirana: International Centre for Albanian Archaeology. 2006. 169–176. o. = International Centre for Albanian Archaeology Monograph Series, 1. ISBN 9994392301   * Zavalani, Tajar 2015: History of Albania. Ed. by Robert Elsie, Bejtullah Destani. London: Centre for Albanian Studies. 2015. = Albanian Studies, ISBN 9781507595671   == Referime == [[Kategoria:Elbasan]] i6oowekfmt9rmdk2dn2b3vb4fcpcm4b 2464977 2464963 2022-07-23T21:41:37Z Drenisa 112234 /* Mesjeta */ wikitext text/x-wiki '''Scampa''' ose '''Scampis''' është një vendbanim i lashtë [[Iliria|iliro]] - [[Perandoria Romake|romak]] në [[Iliriku|Iliri]], një stacion në [[Via Egnatia]]. Sot në vendin e tij qëndron qyteti i [[Elbasani|Elbasanit]] në [[Shqipëria|Shqipërinë]] e mesme. == Emri i tij == Në [[Perandoria Romake|kohën romake]], stacioni ( [[mansio]] ), vendbanimi i mëvonshëm ( vicus ) i ndërtuar në [[Via Egnatia]] quhej ''Scampis'' [1] ose ''Scampa'' [2], por disa burime përdoret edhe ''Hiscampis,'' [3] ''Scampinus,'' [4] Scampin(i), [5], ''trajtat Scampium'' [6] dhe ''Escampenus'' [7] përmenden edhe në lidhje me Antikitetin e Vonë. Sipas [[Robert Elsie|Elsie]], i cili preferon versionin ''Scampa'', ''Scampis'' (ose ''Skampeisz'' në greqisht) ishte emri latin bashkëkohor i lumit [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbin]] . [8] Kjo kundërshtohet nga fakti se veprat arkeologjike i referohen lumit vetëm si ''Genusus'', [9] ''përveç Hebrusit'' [10], dhe shikoni burimin etimologjik të emrit të lumit modern Shkumbin në emrin e vendbanimit të lashtë ''Scampis/Scampa'' . [11] Në tekstet moderne shqipe, vendbanimi antik më së shumti shfaqet si ''Skampë / Skampa,'' më rrallë ''si Skampin / Skampini'' ; ndër të tjera, vjen edhe nga emri i Teatrit lokal Skampa ''(Teatri Skampa)''. Në një burim bizantin të shekullit të 6-të, emri i qytetit të fortifikuar nga Justiniani [[Justiniani I|I]] u shfaq në formën e ''Skeminitëve'' . [12] == Historia e tij == === Antikiteti === Në shekujt para epokës së lashtë, rajoni i Scampis-it të mëvonshëm, lugina e [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbinit]] (e njohur në atë kohë si [[Parthinët|Genuszos]] ), shënonte kufirin midis dasaretëve [[Ilirët|ilirë]] dhe parthinëve që jetonin më në veri. [13] Me luftën e tretë romako-ilire në vitin 168, [[Republika Romake]] nënshtroi Mbretërinë Ilire (wd) , dhe në territoret e sapo pushtuara në gjysmën e të shekullit II p.e.s. filloi ndërtimi i rrugës që lidh bregdetin e [[Deti Adriatik|detit Adriatik]] me [[Kostandinopoja|Bizantin]], [[Via Egnatia]] . [14] Vendbanimi i parë i madh i Via Egnatia duke filluar nga [[Epidamni|Dyrrhachium]] dhe [[Apolonia|Apollonia]] ishte [[Liknidos|Lychnidus]] (tani [[Ohri]] ) në brigjet e [[Liqeni i Ohrit|liqenit]] të Ohrit të sotëm; [15] rreth gjysmës së rrugës, në vendin e [[Elbasani|Elbasanit]] të sotëm, u krijua një rezidencë, pra një stacion i vogël i ''quajtur Scampis'' [[Mansio|ose]] ''Scampa'' . [16] Nuk dihet saktësisht se kur është ndërtuar Scampis. Edhe pse historiani Tajar Zavalani (wd) vëren atributin Scampis. Ai e renditi atë ndër gjashtë kolonitë [[Iliria|ilire]] të shekullit 1 p.e.s, [17] gjë që bie ndesh me faktin se [[Straboni]], i cili dha një përshkrim të hollësishëm të rrugës Via Egnatia, nuk përmendi një vendbanim të quajtur Scampis ose Scampa. [18] Në bazë të gërmimeve arkeologjike, duket e sigurt se pallati është i shekullit 1 pes. Ai kishte një popullsi të banuar tashmë në shekullin I dhe ishte administrativisht një vicus që i përkiste Dyrrhachium. [19] Si rezultat i gërmimeve, dolën në dritë disa gurë varresh të shekullit I, disa prej të cilëve ishin shkruar me emra të romanizuar me origjinë [[Ilirët|ilire]] (p.sh. Marcus Linius [[Platori|Plator]], shih Platori; Lupus Parthinus, shih [[Parthinët|Parthins]]), dhe të ndjerit u paraqitën me veshje tradicionale ilire. [20] Përveç këtyre, u gjet një monument mermeri i ngritur për nder të veteranit Marcus Sabidius, si dhe një gdhendje guri e shekullit të II nga një mjeshtër vendas. [21] Bazuar në veprën gjeografike të [[Ptolemeu|Claudius Ptolemeut]], në shekullin e 2-të Scampis sigurisht që ishte rritur në një vendbanim të rëndësishëm, të cilin ''Itinerarium Antonini'' (wd) të shekullit të III-të tregohet gjithashtu. [22] Anëtarët e gjinisë Aemilia me origjinë nga Dyrrhachium luajtën një rol udhëheqës në qytet. Atraktiviteti i Scampis tregohet nga fakti se, sipas një mbishkrimi në një nga gurët e varreve të zbuluara, duumviri i Dyrrhachiumit, Quintus Mussius Clementus, u vendos në qytet pasi kreu shërbimin e tij. [23] Zhvillimi i vicusit solli nevojën për të forcuar vendbanimin në fushën e hapur të luginës, nga e cila Genusus ( [[Lumi i Shkumbinit|Shkumbin]] ) dhe Eordaicus ( Devolli (wd) ) ishte gjithashtu e mundur të kontrollohej lugina e saj. [24] Prandaj romakët ndërtuan një castrum në Scampis rreth vitit 320, por patjetër në shekullin e 4-të. [25] Kastrumi, i ndërtuar posaçërisht për qëllime ushtarake, ishte i përshtatshëm për stacionimin e një legjioni të tërë, dhe fillimisht popullsia civile u shty jashtë kastrumit, por në shekujt 4 dhe 5, popullsia ushtarake dhe civile u përzien gjithnjë e më shumë brenda mureve. Këtë e vërtetojnë varret e varrezave të qytetit, të cilat ndodhen jashtë portës perëndimore, në të dy anët e Via Egnatia. [26] Nga shekulli i 4-të e tutje, qyteti u përshkrua në harta të tilla si ''Itinerarium Burdigalense'' (wd) ''(Scampis)'' dhe ''[[Tabula Peutingeriane|Tabula Peutingeriana]] (Hiscampis)'' . [27] === Mesjeta === Pas rënies së [[Perandoria Romake|Perandorisë Romake]], Scampis, i cili ra nën sundimin [[Perandoria Bizantine|bizantin]], ndoshta u bë selia e peshkopit në shekullin e 5-të. [28] Në perëndim të kastrumit, në shekullin IV u ndërtua [[Bazilika në Kodër të Tepes (Elbasan)|bazilika e Tepes]], kisha më e hershme e njohur e krishterë në qytet, në të cilën në shekullin e 6 u krijua një mozaik dekorativ dyshemeje dhe një fron peshkopi . Kjo sugjeron se ajo mund të ketë qenë kisha kryesore e selisë episkopale. [29] [[Bazilika Paleokristiane (Elbasan)|Bazilika e Bezistanit]], e cila gjithashtu ka një dysheme të zbukuruar me mozaik, u ndërtua disi më vonë dhe studiuesit e identifikojnë atë me Katedralen e Shën Pjetrit të Scampis të shekullit të 6-të. [30] Kastrumi romak u forcua gjatë kohës [[Justiniani I|së perandorit bizantin]] Justiniani I (r. 527–565), [31] pas shekullit të 6-të, megjithatë, si rezultat i bastisjeve të përsëritura të [[Gotët|ostrogotëve]], [[Sllavët|sllavëve]] dhe [[Bullgarët|bullgarëve]] që nga shekulli i 5-të, vendbanimi u shpopullua gradualisht. [32] Në vitin 1466, sundimtari i [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]] në zgjerim, [[Mehmet Fatihu|II.]] [[Mehmet Fatihu|Mehmeti]] ndërtoi një kala, [[Elbasani|paraardhësi i Elbasanit modern]] . [33] == Përshkrimi arkeologjik == Muret e kalasë antike me planimetri të rregullta katrore ishin 300 metra të gjata nga njëra anë dhe rrethonin një sipërfaqe prej 10 hektarësh. Muri ndahej me kulla gjysmërrethore çdo 40-50 metra, tetë prej të cilave mund të shihen edhe sot në lartësinë e plotë prej 9 metrash: dy në atë jugor dhe gjashtë në murin perëndimor të qytetit. Via Egnatia kalonte qytetin në drejtim lindje-perëndim, kjo përcaktoi edhe pozicionin e portave të qytetit të mbrojtura nga kulla. Fillimisht, muri i qytetit ishte i rrethuar nga një hendek i gjerë dhe një mur mbrojtës më i ngushtë (proteichisma). Zona brenda mureve të qytetit ishte ndërtuar dendur në epokën moderne, kështu që gërmimet arkeologjike u kryen vetëm në këndin jugperëndimor të zonës së rrethuar me mure. Këtu janë gërmuar themelet e një [[Bazilika|bazilike]] të hershme kristiane, por më domethënëse janë shekujt V dhe VI të zbuluara jashtë murit jugor në zonën e parkut Aqif Pasha në vitin 2008. rrënojat e bazilikës së shekullit. Përveç gdhendjeve të mermerit dhe gurit të punuara në mënyrë të shkëlqyer, bien në sy edhe mbetjet e pikturës së mureve dekorative që gjenden këtu. Një bazilikë e tretë e hershme e krishterë u gërmua në kodrën e afërt të tepes, pikëzimi i mozaikut të së cilës ishte i hapur në dysheme . Fillimisht ishte një bazilikë me një nef [[Nefi|kryesor]] dhe dy nefet anësore, me një shenjtërore të mbyllur me absidë, ku hyhej përmes një narteksi me bosht pingul me nefin kryesor. Në një fazë të mëvonshme ndërtimi, një kishëz më e vogël varrezash u ndërtua në fund të nefit verior drejt shenjtërores, ndër të tjera, këtu u zbulua edhe vendi i prehjes së fundit të një prej peshkopëve të Scampis, Stephanos. Në shekullin e 6-të, narteksit iu shtua një ekzonarteks më i madh, nga i cili u gjetën disa sarkofagë guri, ndërsa varre me tulla u gjetën në koritë. Pavarësisht varrit episkopal dhe një dokumenti bashkëkohor që dokumenton vizitën e të dërguarve papalë në vitin 519, i cili i referohet një farë Bazilike të Shën Pjetrit jashtë mureve të qytetit, bazilika e tepes nuk është identifikuar si kisha kryesore e peshkopatës së Scampis deri më sot. . Po ashtu aty pranë, afër Topçisë, gjenden mbetjet e [[Ura|urës së luginës]] së ndërtuar dikur nga romakët si pjesë e Via Egnatia. Trupi i urës fillimisht mbështetej nga pesë shtylla, të cilat u zgjatën me dhjetë shtylla shtesë në shekujt e vonë të antikitetit, në lidhje me shpërnguljen e Shkumbinit. Mbetjet e shtyllave origjinale, ndonjëherë të zbukuruara me gdhendje helenistike, mund të shihen edhe sot. Pranë Elbasanit ndodhen rrënojat e një stacioni tjetër në Via Egnatia, si dhe banja e [[Stacioni rrugor romak Bradashesh|Ad Quintum]].{{sfn|Cabanes 1988}} == Shih edhe == * [[Elbasani]] * [[Rrethi i Elbasanit]] * [[Qarku i Elbasanit]] == Literatura == * Cabanes, Pierre 1988:''Les illyriens de Bardulis à Genthios (IV^e–II^e siècles avant J.-C.).'' Paris: SEDES. 1988. = Regard sur l’histoire, 65. <nowiki>ISBN 2718138416</nowiki> * Ceka, Neritan 2013:''The Illyrians to the Albanians.'' Tirana: Migjeni. 2013. <nowiki>ISBN 9789928407467</nowiki> * Csaplár, Degovics, K. 2010:''Az albán nemzettéválás kezdetei (1878–1913): A Rilindja és az államalapítás korszaka.'' Budapest: ELTE BTK Történelemtudományok Doktori Iskola. 2010. <nowiki>ISBN 978-963-284-176-2</nowiki> * Dienes, Tibor 2017:''Albánia: Útikönyv.'' 4. kiadás. Budapest: Hibernia. [2017]. = Varázslatos Tájak, <nowiki>ISBN 9789637617638</nowiki> * Durham, Edith 2001:''Albania and the Albanians: Selected articles and letters 1903–1944.'' Ed. by Bejtullah Destani. London: Centre for Albanian Studies. 2001. <nowiki>ISBN 1903616093</nowiki> * Elsie, Robert 2010:''Historical dictionary of Albania.'' 2nd ed. Lanham: Scarecrow Press. 2010. = European Historical Dictionaries, 75. <nowiki>ISBN 9780810861886</nowiki> * Elsie, Robert 2013:''A biographical dictionary of Albanian history.'' London; New York: Tauris. 2013. <nowiki>ISBN 978-1-78076-431-3</nowiki> * Gilkes, Oliver 2013:''Albania: An archaeological guide.'' London; New York: I. B. Tauris. 2013. <nowiki>ISBN 9781780760698</nowiki> * Hammond. N.G.L. 1966: The kingdoms of Illyria circa 400–167 B.C. The Annual of the British School at Athens, LXI. évf. (1966) 239–253. o. * Hammond: N.G.L. 1974: The western part of the Via Egnatia. The Journal of Roman Studies, LXIV. évf. (1974) 185–194. o. * Métais. Serge 2006: Histoire des albanais: Des illyriens à l’indépendance du Kosovo. Paris: Fayard. 2006. ISBN 2213628947   * Pasmaqi. Ornela & Hasekiu. Juliana 2014: The caracteristics of urban and architectural development in Elbasan in the beginning of the 20th century. Mediterranean Journal of Social Sciences, V. évf. 13. sz. (2014. jún.) 555–559. o. Hozzáférés: 2018. aug. 27. * Pollo. Stefanaq & Puto. Arben 1981: The history of Albania from its origins to the present day. Ass. by Kristo Frasheri, Skënder Anamali; transl. by Carol Wiseman, Ginni Hole. London: Routledge & Kegan. 1981. ISBN 071000365X   * Réti. György 1991: Albánia. Budapest: Panoráma. 1991. = Panoráma Külföldi Útikönyvek, ISBN 9632433890   * Shpuza. Samir 2006: The Roman colonies of south Illyria: A review. In New directions in Albanian archaeology: Studies presented to Muzafer Korkuti. Ed. by Lorenc Bejko and Richard Hodges. Tirana: International Centre for Albanian Archaeology. 2006. 164–168. o. = International Centre for Albanian Archaeology Monograph Series, 1. ISBN 9994392301   * Wilkes, John 1992: The Illyrians. Oxford;  Cambridge: Blackwell. 1992. = The Peoples of Europe, ISBN 0631146717   * Wilkes, John 2006: The significance of road-stations for the archaeology of Albania in the Roman era. In New directions in Albanian archaeology: Studies presented to Muzafer Korkuti. Ed. by Lorenc Bejko and Richard Hodges. Tirana: International Centre for Albanian Archaeology. 2006. 169–176. o. = International Centre for Albanian Archaeology Monograph Series, 1. ISBN 9994392301   * Zavalani, Tajar 2015: History of Albania. Ed. by Robert Elsie, Bejtullah Destani. London: Centre for Albanian Studies. 2015. = Albanian Studies, ISBN 9781507595671   == Referime == [[Kategoria:Elbasan]] o2qhckq6rf23g3jpnynzhuiqcbiywzo 0 317771 2464956 2022-07-23T20:03:27Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Scampis]] tek [[Scampa]] wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Scampa]] sdezi9zcs9lraecrkebgleubmzm3yoh 0 317772 2464980 2022-07-23T22:00:39Z Qendrimi15 122927 Faqe e re: '''Lëvizja Nacionale Demokratike Shqiptare''', e njohur me inicialet e saj si '''LNDSH''' ose '''NDSH''', u bë një rezistencë thuajse totale antikomuniste në Kosovë ndërmjet viteve 1945 dhe 1947. Ajo tërhoqi disa nga anëtarët e saj nga radhët e funksionarëve të ish [[Shqipëria nën pushtimin gjerman|regjimit pushtues shqiptar]] pro [[Fuqitë e Boshtit|Boshtit]], por që kur kryengritja u bë e përgjithshme, duke përfshirë pothuajse të gjithë popullsinë Shqi... wikitext text/x-wiki '''Lëvizja Nacionale Demokratike Shqiptare''', e njohur me inicialet e saj si '''LNDSH''' ose '''NDSH''', u bë një rezistencë thuajse totale antikomuniste në Kosovë ndërmjet viteve 1945 dhe 1947. Ajo tërhoqi disa nga anëtarët e saj nga radhët e funksionarëve të ish [[Shqipëria nën pushtimin gjerman|regjimit pushtues shqiptar]] pro [[Fuqitë e Boshtit|Boshtit]], por që kur kryengritja u bë e përgjithshme, duke përfshirë pothuajse të gjithë popullsinë [[Shqiptarët e Kosovës|shqiptare të Kosovës]], shumë partizanë shqiptarë të Kosovës u tërhoqën shpejt për të marrë pjesë në të. Në të vërtetë, NDSH përfaqëson një shembull unik të një kryengritjeje popullore pothuajse unanime në Evropë, të lënë pas dore nga historianët që nuk njohin burimet shqiptare. Ishte një rebelim i vërtetë kolektiv që përfshiu [[Kosova|Kosovën]] dhe [[Maqedonia (rajon)|Maqedoninë]] perëndimore.<ref name="NDSH represents a unique example of a near-unanimous popular insurrection in Europe">{{cite book|last=Schwartz|first=Stephen|title=Communism and Islam in Albania and Kosova, 1941-1999 - from the Partisan movement of the Second World War to the Kosova Liberation War|language=en|year=2009}}</ref> Ndërmjet viteve 1945 dhe 1947, NDSH organizoi tre kongrese të fshehta. Një debat u zhvillua në lëvizje, me një prirje që favorizonte zhvendosjen e udhëheqësve në [[Greqi]] dhe kundërshtarët e tyre këmbëngulnin që lufta të vazhdojë brenda Kosovës. Në shprehjen e lëvizjeve të mëvonshme revolucionare gjetkë në Evropë, këto mund të përshkruhen si fraksione "të brendshme" dhe "të jashtme". Lideri kryesor i ‘brendshëm’, [[Ajet Gurguri]], mbeti në skenë në Kosovë, por u arrestua dhe u ekzekutua. Ai u pasua për vdekje nga [[Gjon Serreqi]], një patriot katolik, i cili ishte dërguar në një kamp burgu nga SS gjermane në vitin 1944. Serreqi kishte drejtuar ND klandestine ndërsa shërbente si mësues në shkollën e mesme Sami Frashëri në qendrën historike të [[Prishtinë]], studentët e së cilës organizuan Komitetin e Rinisë Studentore të LNDSh-së. Më 11 mars 1945, gratë shqiptare të Gjakovës dolën në rrugë për të protestuar kundër tërheqjes së burrave të tyre për t'i shërbyer jugosllavëve në shtypjes së NDSH-së. Shumë nga gratë protestuese u arrestuan dhe u dënuan me burgim të gjatë. Por një grua shqiptare u dallua nga të tjerat: [[Marie Shllaku]] (1922–46), një mësuese katolike e lindur në Shkodër, në Shqipërinë e Veriut. Shllaku mbeti e plagosur rëndë gjatë luftimeve. E strehuar nga një familje fshatare, ajo u zbulua dhe u arrestua. Policia jugosllave i injoroi plagët e saj, duke e rrahur dhe torturuar ndryshe. Ajo u dërgua në sallën e gjyqit në Prizren, ku u gjykua. Në fjalët e saj të fundit në gjykatë, Shllaku tha se “një ditë bijtë dhe vajzat tuaja do të turpërohen për tradhtinë dhe çnjerëzimin tuaj ndaj nesh dhe ndaj mbarë popullit shqiptar”. Gjatë periudhës kur ajo priste vdekjen, ajo dëgjohej në qelinë e burgut duke kënduar çdo natë këngë popullore shkodrane, sikur po përgatitej për dasmën e saj. Ajo ishte 24 vjeç kur u ekzekutua në fund të vitit 1946. Shumë mbështetës të tjerë të LNDSH-së u burgosën dhe u vranë përpara se kryengritja të mposhtej plotësisht. Luftimet në Kosovë nuk kishin përfunduar deri në vitin 1947; në kryengritje humbën jetën disa dhjetëra mijëra shqiptarë. ==Referime== {{reflist}} [[Kategoria:Organizata antikomuniste në Shqipëri]] [[Kategoria:Organizata në Kosovë]] pn2bgevtt5d0b64y4yanlibw14onda2 0 317773 2464982 2022-07-23T22:22:33Z Qendrimi15 122927 Faqe e re: {{Infobox television | name = Duy Beni | image = | genre = Dramë | writer = [[Makbule Kosif]] | director = [[Ali Balcı]] | starring = [[Rabia Soytürk]]<br>[[Caner Topçu]]<br>[[Berk Hakman]]<br>[[Ege Kökenli]] | country = {{flagicon|TUR}} [[Turqia]] | language = [[Gjuha turke|Turqisht]] | num_seasons = 1 | num_episodes = 3 | producer = [[Ali Gündoğdu]] | company = Süre... wikitext text/x-wiki {{Infobox television | name = Duy Beni | image = | genre = Dramë | writer = [[Makbule Kosif]] | director = [[Ali Balcı]] | starring = [[Rabia Soytürk]]<br>[[Caner Topçu]]<br>[[Berk Hakman]]<br>[[Ege Kökenli]] | country = {{flagicon|TUR}} [[Turqia]] | language = [[Gjuha turke|Turqisht]] | num_seasons = 1 | num_episodes = 3 | producer = [[Ali Gündoğdu]] | company = [[Süreç Film]] | location = [[Stamboll]] | runtime = 120 minuta | network = [[Star TV]] | cinematography = [[Volkan Ak]] | picture_format = | audio_format = [[Tingull stereofonik|Stereo]] | first_run = 7 korrik 2022 | last_aired = duke vazhduar }} '''Duy Beni''' (Shqip: Më dëgjo) është një serial televiziv dramatik turk i drejtuar nga [[Ali Balcı]] dhe i shkruar nga [[Makbule Kosif]], episodi i parë i të cilit u transmetua më 7 korrik 2022. Rolet kryesore ndahen nga [[Rabia Soytürk]], [[Caner Topçu]], [[Berk Hakman]] dhe [[Ege Kökenli]]. == Aktorët dhe personazhet == * '''Ekim Gylerjyz''' ([[Rabia Soytürk]]), (1-) * '''Kanat Gynaj''' ([[Caner Topçu]]), (1-) * '''Selim Bender''' ([[Berk Hakman]]), (1-) * '''Aziz Gynaj''' ([[Burak Can]]), (1-) * '''Bahar''' ([[Ege Kökenli]]), (1-) * '''Melisa''' ([[Sümeyye Aydoğan]]), (1-) * '''Lejla''' ([[Helin Kandemir]]), (1-) * '''Fikret''' ([[Durul Bazan]]), (1-) * '''Riza''' ([[Murat Daltaban]]), (1-) * '''Suna''' ([[Yeliz Akkaya]]), (1-) * '''Halil''' ([[Aytaç Uşun]]), (1-) * '''Sulejman''' ([[Alper Atak]]), (1-) * '''Neshe''' ([[Feride Çetin]]), (1-) * '''Hasan''' ([[Bedir Bedir]]), (1-) * '''Selçuk''' ([[Hamdi Alp]]), (1-) * '''Ozan''' ([[Utku Coşkun]]), (1-) * '''Bekir''' ([[Taha Bora Elkoca]]), (1-) * '''Hatixhe''' ([[Elif Çakman]]), (1-) * '''Shukran''' ([[Bedia Ener]]), (1-) * '''Ajshe''' ([[Gökçe Güneş Doğrusöz]]), (1-) * '''Hazal''' ([[Meltem Akçöl]]), (1-) * '''Naz''' ([[Jasmin Berkiş]]), (1-) * '''Xhejda''' ([[Sena Gençtürk]]), (1-) * '''Emine''' ([[Cemre Özşişman]]), (1-) * '''Exhe''' ([[Dilara Sümbül]]), (1-) * '''Xhingoz''' ([[İzzet Yüksek]]), (1-) * '''Daghan''' ([[İbrahim Yıldız]]), (1-) == Transmetimi == {| class="wikitable" |- bgcolor="#efefef" ! Sezoni !! Dita !! Fillimi i sezonit !! Fundi i sezonit !! Epizodat !! Viti !! Kanali |- | 1 || E enjte 20:00 || 7 korrik 2022 || {{TBA}} || {{TBA}} || 2022- || [[Star Tv]] |- |} == Lidhje të jashtme == * [https://www.startv.com.tr/dizi/duy-beni Faqja zyrtare] në [[Star TV]] [[Kategoria:Seriale turke]] ds8jrp54tp5doidloj7r9o9biiglv0u 0 317774 2464988 2022-07-23T23:27:36Z Qendrimi15 122927 Faqe e re: {{Infobox person | name = Hajdar Blloshmi | image = | caption = | birth_name = | birth_date = 24 prill 1844 | birth_place = Bërzeshtë, [[Rrethi i Librazhdit|Librazhd]], [[Shqipëri]] (atëherë (Perandoria Osmane) | death_date = 9 dhjetor 1936 | death_place = Bërzeshtë, [[Rrethi i Librazhdit|Librazhd]], [[Shqipëri]] | nationality = | other_names = | occupation = | years_active = | known_for = | notable_works = }} '''Ha... wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = Hajdar Blloshmi | image = | caption = | birth_name = | birth_date = 24 prill 1844 | birth_place = Bërzeshtë, [[Rrethi i Librazhdit|Librazhd]], [[Shqipëri]] (atëherë (Perandoria Osmane) | death_date = 9 dhjetor 1936 | death_place = Bërzeshtë, [[Rrethi i Librazhdit|Librazhd]], [[Shqipëri]] | nationality = | other_names = | occupation = | years_active = | known_for = | notable_works = }} '''Hajdar Hysen Blloshmi''' (24 prill 1844 &ndash; 9 dhjetor 1936<ref>[https://alb-spirit.com/2018/03/02/cerciz-loloci-saga-e-blloshmeve-nen-terrorin-komunist/ Çerçiz Loloçi: Saga e Blloshmëve nën terrorin komunist]</ref>) ishte një nga delegatët e [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë|Shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë]] dhe deputet i [[Pogradeci]]t në parlamentin e Shqipërisë.<ref>"History of Albanian People" Albanian Academy of Science.{{ISBN|99927-1-623-1}}</ref> Biri i tij, Salahydin ishte deputet i Gjykatës Kushtetuese të Shqipërisë dhe deputet i Kuvendit të Shqipërisë në vitet 1925-1928.<ref name="Schmidt-Neke1987">{{cite book|last=Schmidt-Neke|first=Michael|title=Enstehung und Ausbau der Königsdiktatur in Albanien, 1912-1939|url=https://books.google.com/books?id=vpIFsca3lKYC&pg=PA325|accessdate=25 January 2011|year=1987|publisher=Oldenbourg Wissenschaftsverlag|language=de|isbn=978-3-486-54321-6|page=325}}</ref> Blloshmi lindi në Bërzeshtë, [[Rrethi i Librazhdit]], [[Perandoria Osmane]], tani komuna e [[Prrenjas]]it. ==Referime== {{Reflist}} [[Kategoria:Lindje 1844]] [[Kategoria:Vdekje 1936]] [[Kategoria:Njerëz nga Prrenjasi]] [[Kategoria:Njerëz nga Vilajeti i Manastirit]] [[Kategoria:Delegatët e Kongresit Gjithë Shqipëta]] [[Kategoria:Delegatët e Kongresit të Dytë të Manastirit]] jppei2c0pqkk1sothm80yl9mav78j7m 0 317775 2464989 2022-07-23T23:33:21Z Qendrimi15 122927 Faqe e re: '''Mustafa Baruti''' ishte një politikan shqiptar i shekullit të 19-të. Ai ishte një nga delegatët e [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë]].<ref>"History of Albanian People" Albanian Academy of Science.{{ISBN|99927-1-623-1}}</ref> ==References== <references/> [[Kategoria:Shqiptarë në shekullin e 19]] [[Kategoria:Njerëz nga Struga]] [[Kategoria:Delegatët e Kongresit Gjithë Shqipëtar]] Kategoria:Njerëz nga Vilajeti... wikitext text/x-wiki '''Mustafa Baruti''' ishte një politikan shqiptar i shekullit të 19-të. Ai ishte një nga delegatët e [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë]].<ref>"History of Albanian People" Albanian Academy of Science.{{ISBN|99927-1-623-1}}</ref> ==References== <references/> [[Kategoria:Shqiptarë në shekullin e 19]] [[Kategoria:Njerëz nga Struga]] [[Kategoria:Delegatët e Kongresit Gjithë Shqipëtar]] [[Kategoria:Njerëz nga Vilajeti i Manastirit]] qtixh5k06dh7w0f1t7fejw4frgy5ztn 0 317776 2464991 2022-07-23T23:40:40Z Qendrimi15 122927 Faqe e re: '''Avni bej Delvina''' ishte një nga delegatët e [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë]].<ref>"History of Albanian People" Albanian Academy of Science.{{ISBN|99927-1-623-1}}</ref> ==References== <references/> [[Kategoria:Politikanë shqiptarë të shekullit të 20-të]] [[Kategoria:Politikanë shqiptarë të shekullit të 19-të]] [[Kategoria:Njerëz nga Delvina]] [[Kategoria:Delegatët e Kongresit Gjithë Shqipëtar]] wikitext text/x-wiki '''Avni bej Delvina''' ishte një nga delegatët e [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë]].<ref>"History of Albanian People" Albanian Academy of Science.{{ISBN|99927-1-623-1}}</ref> ==References== <references/> [[Kategoria:Politikanë shqiptarë të shekullit të 20-të]] [[Kategoria:Politikanë shqiptarë të shekullit të 19-të]] [[Kategoria:Njerëz nga Delvina]] [[Kategoria:Delegatët e Kongresit Gjithë Shqipëtar]] qlu7y51frfcqptulebsmfy02xbfgedd 0 317777 2464993 2022-07-23T23:53:32Z 185.85.155.38 Faqe e re: Relativiteti i Galileit bazohet ne nje parim te vetem i cili bazohet ne vibrimin dhe frekuencen e cdo objekti frymor dhe jofrymor .I gjith ky vibrim shtirhet ne materjen e zez e cila mbulon te gjith universin dhe eshte gjithnje statike dhe ne rritje nje paradoks universal. wikitext text/x-wiki Relativiteti i Galileit bazohet ne nje parim te vetem i cili bazohet ne vibrimin dhe frekuencen e cdo objekti frymor dhe jofrymor .I gjith ky vibrim shtirhet ne materjen e zez e cila mbulon te gjith universin dhe eshte gjithnje statike dhe ne rritje nje paradoks universal. c2vtrl9484why2onae7l0nv06rqkapw 0 317778 2464994 2022-07-24T00:00:46Z Qendrimi15 122927 Faqe e re: '''Ibrahim Efendiu''' (1850, [[Shijaku|Shijak]], [[Sanxhaku i Shkodrës]], [[Perandoria Osmane]] - 1930, [[Shijaku|Shijak]], [[Shqipëri]]), i njohur edhe si '''Ali Shahin''', ishte një politikan shqiptar i shekullit të 19-të. Ai ishte një nga delegatët e [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë]].<ref>"History of Albanian People" Albanian Academy of Science.{{ISBN|99927-1-623-1}}</ref> ==Referime== <references/> Kategoria:... wikitext text/x-wiki '''Ibrahim Efendiu''' (1850, [[Shijaku|Shijak]], [[Sanxhaku i Shkodrës]], [[Perandoria Osmane]] - 1930, [[Shijaku|Shijak]], [[Shqipëri]]), i njohur edhe si '''Ali Shahin''', ishte një politikan shqiptar i shekullit të 19-të. Ai ishte një nga delegatët e [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë]].<ref>"History of Albanian People" Albanian Academy of Science.{{ISBN|99927-1-623-1}}</ref> ==Referime== <references/> [[Kategoria:Shqiptarë në shekullin e 19]] [[Kategoria:Shqiptarë në shekullin e 20]] [[Kategoria:Lindje 1850]] [[Kategoria:Vdekje 1930]] [[Kategoria:Njerëz nga Shijaku]] [[Kategoria:Delegatët e Kongresit Gjithë Shqipëtar]] 4ok7d47njc4g8utefetsias29qoevpi 0 317779 2464995 2022-07-24T00:11:55Z Qendrimi15 122927 Faqe e re: '''Ismail Qemali Gramshi''' ishte një nga delegatët e [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë]].<ref>"History of Albanian People" Albanian Academy of Science.{{ISBN|99927-1-623-1}}</ref> duke përfaqësuar rajonet [[Rrethi i Gramshit|Gramsh]] dhe [[Tomorrica]].<ref name="Frashëri2008">{{cite book|author=Kristo Frashëri|title=Shpallja e pavarësisë së Shqipërisë: 28 Nëntor 1912|url=https://books.google.com/books?id=iHgtAQAA... wikitext text/x-wiki '''Ismail Qemali Gramshi''' ishte një nga delegatët e [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë]].<ref>"History of Albanian People" Albanian Academy of Science.{{ISBN|99927-1-623-1}}</ref> duke përfaqësuar rajonet [[Rrethi i Gramshit|Gramsh]] dhe [[Tomorrica]].<ref name="Frashëri2008">{{cite book|author=Kristo Frashëri|title=Shpallja e pavarësisë së Shqipërisë: 28 Nëntor 1912|url=https://books.google.com/books?id=iHgtAQAAIAAJ|year=2008|publisher=Akademia e Shkencave e Shqipërisë|language=sq|isbn=978-99956-10-14-2|page = 165|quote = ...Ismail Beu nga Gramshi e nga Tomorrica}}</ref> ==References== {{reflist}} [[Kategoria:Delegatët e Kongresit Gjithë Shqipëtar]] [[Kategoria:Njerëz nga Vilajeti i Manastirit]] 0jwkg0qtcmpypx45t26m8kyn7hmha1e 14 317780 2464996 2022-07-24T00:18:12Z Qendrimi15 122927 Faqe e re: [[Kategoria:Delegatët e Kongresit të Shqipërisë]] wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Delegatët e Kongresit të Shqipërisë]] kakv2epeizigpzl15qzo72zwtni71je 0 317781 2465002 2022-07-24T07:38:07Z Drenisa 112234 Krijuar nga përkthimi i faqes "[[:en:Special:Redirect/revision/927121666|Swiss Diamond Prishtina]]" wikitext text/x-wiki '''Swiss Diamond Hotel Prishtina''' është një hotel luksoz me pesë yje në [[Prishtina|Prishtinë]], [[Kosova|Kosovë]]. Hoteli ndodhet në ''Sheshi Nëna Terezë'', bulevardin kryesor në lagjen qendrore të qytetit. Hoteli është vlerësuar ndërkombëtarisht me Çmimin Ndërkombëtar Star Diamond nga Akademia Amerikane e Shkencave të Mikpritjes për ambientin e tij luksoz dhe shërbimet e personalizuara të ofruara. == Historia == '''Hoteli Swiss Diamond''' u hap më 1 dhjetor 2011, pas rinovimit të hotelit të vjetër ekzistues ''Iliria''. Hoteli i dikurshëm Iliria u privatizua në vitin 2006 nga ''[[Mabetex]]'' dhe ''Union Commerce'', me aksioner kryesor biznesmenin shqiptar [[Behgjet Pacolli]] . == Galeria == <gallery mode="packed" heights="146px" style="text-align:center"> Swiss Diamond Hotel, Pristina.JPG|| Hotel "Swiss Diamond".jpg|| Hotel_in_Prishtina.JPG|| </gallery> == Shih edhe == * [[Prishtina]] * [[Rajoni i Prishtinës]] * [[Komuna e Prishtinës]] == Lidhje të jashtme == * [http://www.sdhprishtina.com/ Faqja zyrtare e internetit] [[Kategoria:Hotele në Kosovë]] [[Kategoria:Turizmi në Kosovë]] bm4uynwv3sd219n2rw2wsxcxucgu1ae 2465003 2465002 2022-07-24T07:39:40Z Drenisa 112234 /* Historia */ wikitext text/x-wiki '''Swiss Diamond Hotel Prishtina''' është një hotel luksoz me pesë yje në [[Prishtina|Prishtinë]], [[Kosova|Kosovë]]. Hoteli ndodhet në ''Sheshi Nëna Terezë'', bulevardin kryesor në lagjen qendrore të qytetit. Hoteli është vlerësuar ndërkombëtarisht me Çmimin Ndërkombëtar Star Diamond nga Akademia Amerikane e Shkencave të Mikpritjes për ambientin e tij luksoz dhe shërbimet e personalizuara të ofruara. == Historia == '''Hoteli Swiss Diamond''' u hap më 1 dhjetor 2011, pas rinovimit të hotelit të vjetër ekzistues ''Iliria''. Hoteli i dikurshëm Iliria u privatizua në vitin 2006 nga ''[[Mabetex]]'' dhe ''Union Commerce'', me aksioner kryesor biznesmenin shqiptar [[Behgjet Pacolli]].<ref>{{citation|url=http://www.kta-kosovo.org/wave8/alb/iliria-alb.pdf|publisher=Kosovo Trust Agency| title= Fact Sheet Hotel Iliria|language=Albanian| date=6 September 2005|accessdate=2013-08-27}}</ref><ref>{{citation|url=http://www.evropaelire.org/content/article/24556329.html|title=Çfarë po ndodh me "Grand Hotelin" (What's going on with Grand Hotel)|language=Albanian|publisher= Radio Evropa e Lirë| date=2012-04-22|accessdate=2013-08-27| first1=Luljeta |last1= Krasniqi-Veseli}}</ref><ref>{{citation|url=http://www.riinvestinstitute.org/publikimet/pdf/shqip.pdf|publisher = Riinvest Institute| title=PRIVATIZIMI DHE POST- PRIVATIZIMI NË KOSOVË: NJE GOTË GJYSMË BOSH APO GJYSMË E PLOTË? (PRIVATIZATION AND POST-PRIVATIZATION IN KOSOVO: A CUP HALF EMPTY OR HALF FULL?)|language=Albanian|page =42|date=September 2008|accessdate=2013-08-27}}</ref> == Galeria == <gallery mode="packed" heights="146px" style="text-align:center"> Swiss Diamond Hotel, Pristina.JPG|| Hotel "Swiss Diamond".jpg|| Hotel_in_Prishtina.JPG|| </gallery> == Shih edhe == * [[Prishtina]] * [[Rajoni i Prishtinës]] * [[Komuna e Prishtinës]] == Lidhje të jashtme == * [http://www.sdhprishtina.com/ Faqja zyrtare e internetit] [[Kategoria:Hotele në Kosovë]] [[Kategoria:Turizmi në Kosovë]] ow7ct5os4fzwe40gcy7pkf5fb21jhq3 2465004 2465003 2022-07-24T07:43:50Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki '''Swiss Diamond Hotel Prishtina''' është një hotel luksoz me pesë yje në [[Prishtina|Prishtinë]], [[Kosova|Kosovë]]. Hoteli ndodhet në ''Sheshi Nëna Terezë'', bulevardin kryesor në lagjen qendrore të qytetit.<ref>{{citation|url=http://gazetajnk.com/?cid=1,1026,791| publisher = Gazeta Jeta në Kosovë|date=December 4, 2011| last1=Hajdini|first1=Florina|language=sq| title=Luksi Zviceran Arrin në Prishtinë (Swiss luxury arrives in Pristina)|accessdate=2013-08-27}}</ref> Hoteli është vlerësuar ndërkombëtarisht me Çmimin Ndërkombëtar Star Diamond nga Akademia Amerikane e Shkencave të Mikpritjes për ambientin e tij luksoz dhe shërbimet e personalizuara të ofruara.<ref>{{citation|url = http://www.stardiamondaward.com/project/swiss-diamond-prishtina/#.UhwO3j_2Yew| publisher= The American Academy of Hospitality Sciences|accessdate=2013-08-27| title=Swiss Diamond Hotel Prishtina - Prishtina, Kosovo|lang=en}}</ref> == Historia == '''Hoteli Swiss Diamond''' u hap më 1 dhjetor 2011, pas rinovimit të hotelit të vjetër ekzistues ''Iliria''. Hoteli i dikurshëm Iliria u privatizua në vitin 2006 nga ''[[Mabetex]]'' dhe ''Union Commerce'', me aksioner kryesor biznesmenin shqiptar [[Behgjet Pacolli]].<ref>{{citation|url=http://www.kta-kosovo.org/wave8/alb/iliria-alb.pdf|publisher=Kosovo Trust Agency| title= Fact Sheet Hotel Iliria|language=sq| date=6 September 2005|accessdate=2013-08-27}}</ref><ref>{{citation|url=http://www.evropaelire.org/content/article/24556329.html|title=Çfarë po ndodh me "Grand Hotelin" (What's going on with Grand Hotel)|language=sq|publisher= Radio Evropa e Lirë| date=2012-04-22|accessdate=2013-08-27| first1=Luljeta |last1= Krasniqi-Veseli}}</ref><ref>{{citation|url=http://www.riinvestinstitute.org/publikimet/pdf/shqip.pdf|publisher = Riinvest Institute| title=PRIVATIZIMI DHE POST- PRIVATIZIMI NË KOSOVË: NJE GOTË GJYSMË BOSH APO GJYSMË E PLOTË? (PRIVATIZATION AND POST-PRIVATIZATION IN KOSOVO: A CUP HALF EMPTY OR HALF FULL?)|language=sq|page =42|date=September 2008|accessdate=2013-08-27}}</ref> == Galeria == <gallery mode="packed" heights="146px" style="text-align:center"> Swiss Diamond Hotel, Pristina.JPG|| Hotel "Swiss Diamond".jpg|| Hotel_in_Prishtina.JPG|| </gallery> == Shih edhe == * [[Prishtina]] * [[Rajoni i Prishtinës]] * [[Komuna e Prishtinës]] == Referime == {{reflist}} == Lidhje të jashtme == * [http://www.sdhprishtina.com/ Faqja zyrtare e internetit] [[Kategoria:Hotele në Kosovë]] [[Kategoria:Turizmi në Kosovë]] e5ll6tbcdyfufrlu5kxv8nr6m6fzny0 2465005 2465004 2022-07-24T07:44:48Z Drenisa 112234 wikitext text/x-wiki '''Swiss Diamond Hotel Prishtina''' është një hotel luksoz me pesë yje në [[Prishtina|Prishtinë]], [[Kosova|Kosovë]]. Hoteli ndodhet në ''Sheshi Nëna Terezë'', bulevardin kryesor në lagjen qendrore të qytetit.<ref>{{citation|url=http://gazetajnk.com/?cid=1,1026,791| publisher = Gazeta Jeta në Kosovë|date=December 4, 2011| last1=Hajdini|first1=Florina|language=sq| title=Luksi Zviceran Arrin në Prishtinë (Swiss luxury arrives in Pristina)|accessdate=2013-08-27}}</ref> Hoteli është vlerësuar ndërkombëtarisht me Çmimin Ndërkombëtar Star Diamond nga Akademia Amerikane e Shkencave të Mikpritjes për ambientin e tij luksoz dhe shërbimet e personalizuara të ofruara.<ref>{{citation|url = http://www.stardiamondaward.com/project/swiss-diamond-prishtina/#.UhwO3j_2Yew| publisher= The American Academy of Hospitality Sciences|accessdate=2013-08-27| title=Swiss Diamond Hotel Prishtina - Prishtina, Kosovo|lang=en}}</ref> == Historia == '''Hoteli Swiss Diamond''' u hap më 1 dhjetor 2011, pas rinovimit të hotelit të vjetër ekzistues ''Iliria''. Hoteli i dikurshëm Iliria u privatizua në vitin 2006 nga ''[[Mabetex]]'' dhe ''Union Commerce'', me aksioner kryesor biznesmenin shqiptar [[Behgjet Pacolli]].<ref>{{citation|url=http://www.kta-kosovo.org/wave8/alb/iliria-alb.pdf|publisher=Kosovo Trust Agency| title= Fact Sheet Hotel Iliria|language=sq| date=6 September 2005|accessdate=2013-08-27}}</ref><ref>{{citation|url=http://www.evropaelire.org/content/article/24556329.html|title=Çfarë po ndodh me "Grand Hotelin" (What's going on with Grand Hotel)|language=sq|publisher= Radio Evropa e Lirë| date=2012-04-22|accessdate=2013-08-27| first1=Luljeta |last1= Krasniqi-Veseli}}</ref><ref>{{citation|url=http://www.riinvestinstitute.org/publikimet/pdf/shqip.pdf|publisher = Riinvest Institute| title=PRIVATIZIMI DHE POST- PRIVATIZIMI NË KOSOVË: NJE GOTË GJYSMË BOSH APO GJYSMË E PLOTË? (PRIVATIZATION AND POST-PRIVATIZATION IN KOSOVO: A CUP HALF EMPTY OR HALF FULL?)|language=sq|page =42|date=September 2008|accessdate=2013-08-27}}</ref> == Galeria == <gallery mode="packed" heights="146px" style="text-align:center"> Swiss Diamond Hotel, Pristina.JPG|| Hotel "Swiss Diamond".jpg|| Hotel_in_Prishtina.JPG|| </gallery> == Shih edhe == * [[Prishtina]] * [[Rajoni i Prishtinës]] * [[Komuna e Prishtinës]] == Referime == {{reflist}} == Lidhje të jashtme == * [http://www.sdhprishtina.com/ Faqja zyrtare e internetit] {{Prishtina}} [[Kategoria:Hotele në Kosovë]] [[Kategoria:Turizmi në Kosovë]] 7ozgcuw3epsy5lia8xx6724732nielw 0 317782 2465007 2022-07-24T07:59:34Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Festivali Internacional i filmit në Prishtinë]] tek [[Festivali ndërkombëtar i filmit në Prishtinë]] wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Festivali ndërkombëtar i filmit në Prishtinë]] nb6isi4btl7kk0887wkfl8uicmoaeg5 1 317783 2465009 2022-07-24T07:59:35Z Drenisa 112234 Drenisa zhvendosi faqen [[Diskutim:Festivali Internacional i filmit në Prishtinë]] tek [[Diskutim:Festivali ndërkombëtar i filmit në Prishtinë]] wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Diskutim:Festivali ndërkombëtar i filmit në Prishtinë]] nclo96vu0tel764pfiavec03f5a560k 1 317784 2465020 2022-07-24T10:01:13Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.8.8 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 2 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Gjeografia e Azerbajxhanit]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2465019 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20070509142818/https://www.cia.gov/cia//publications/factbook/geos/aj.html për lidhjen http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/aj.html. *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20181001204523/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2096.html për lidhjen https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2096.html. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 24 korrik 2022 12:01 (CEST) og3b6ahma694ls3sh65u8wxxbnhdxki 0 317785 2465022 2022-07-24T10:54:15Z Qendrimi15 122927 Faqe e re: '''Jani Papadhopulli''' (1874 - 1939),<ref name="Gace">{{citation|isbn=978-99943-1-876-6|year=2012|publisher=Toena|title=Ata qe shpallen Pavaresine Kombetare|page=142-143|author=Bardhosh Gace|language=sq}}</ref> gjithashtu i njohur si '''Jan Papadopulli''',<ref>[http://www.parlament.al/Files/sKuvendi/LigjvenesitNeVite.pdf History of Albanian Parliament]</ref> ishte një nga delegatët e [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë]],<re... wikitext text/x-wiki '''Jani Papadhopulli''' (1874 - 1939),<ref name="Gace">{{citation|isbn=978-99943-1-876-6|year=2012|publisher=Toena|title=Ata qe shpallen Pavaresine Kombetare|page=142-143|author=Bardhosh Gace|language=sq}}</ref> gjithashtu i njohur si '''Jan Papadopulli''',<ref>[http://www.parlament.al/Files/sKuvendi/LigjvenesitNeVite.pdf History of Albanian Parliament]</ref> ishte një nga delegatët e [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë]],<ref>{{citation|language=Albanian|year=1937|publisher=Komisioni i Kremtimeve te 25-vjetorit te Vete-qeverrimit|title=Shqipenia me 1937|volume=I|page=34|url=http://omnilib.com/Topics/Collections/Albania/Books/Shqipenia-me-1937-Vellimi-I.pdf|quote=Per Gjinokastren ZZ: Aziz Efendiu, Veli Efendiu, Elmas Efendiu, Mufit beu, Petro Poga, Jan Papadhopuli, Hysen Efendiu|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150925091710/http://omnilib.com/Topics/Collections/Albania/Books/Shqipenia-me-1937-Vellimi-I.pdf|archivedate=2015-09-25}}</ref> i cili më vonë u zgjodh deputet i Kuvendit të Shqipërisë në vitet 1923-1924, duke përfaqësuar [[Rrethi i Gjirokastrës|rrethin e Gjirokastrës]].<ref>Entstehung und Ausbau der Königsdiktatur in Albanien (1912-1939): Regierungsbildungen, Herrschaftsweise und Machteliten in einem jungen Balkanstaat, Oldenbourg Wissenschaftsverlag, 1987. p.324, {{ISBN|3-486-54321-0}}</ref> <br>Me profesion tregtar, Papadhopuli ishte delegat i Gjirokastrës në [[Kongresi i Beratit|Kongresin Ortodoks Shqiptar]] të vitit 1922, ku u shpall [[autoqefalia]] e kishës shqiptare.<ref>[http://www.doktoratura.unitir.edu.al/wp-content/uploads/2015/09/Doktoratura-Ardit-Bido-Fakulteti-i-Histori-Filologjise-Departamenti-i-Historise.pdf Autoqefalia e Kishës Ortodokse të Shqipërisë në marrëdhëniet shqiptaro-greke, 1918-1937 - Ardit Bido, University of Tirana, 2015, page 56]</ref> == Referime == {{Reflist}} == Burime == * "History of Albanian People" Albanian Academy of Science.{{ISBN|9992716231}} [[Kategoria:Lindje 1874]] [[Kategoria:Vdekje 1939]] [[Kategoria:Politikanë shqiptarë të shekullit të 19-të]] [[Kategoria:Politikanë shqiptarë të shekullit të 20-të]] [[Kategoria:Njerëz nga Dropulli]] [[Kategoria:Njerëz nga Vilajeti i Janinës]] [[Kategoria:Delegatët e Kongresit Gjithë Shqipëtar]] [[Kategoria:Anëtarë të Kishës Ortodokse Shqiptare]] l85z2qlkh9ipkaubozd5azzzpc4ke2g 0 317786 2465023 2022-07-24T11:01:33Z Qendrimi15 122927 Faqe e re: '''Kurtë Agë Kadiu''' (1868-1923) ishte politikan [[Shqiptarët|shqiptar]] i shekullit të 19-të. Ai ishte një nga delegatët e [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë]].<ref>"History of Albanian People" Albanian Academy of Science.{{ISBN|99927-1-623-1}}</ref> ==Referime== {{reflist}} [[Kategoria:Shqiptarë në shekullin e 19]] [[Kategoria:Politikanë shqiptarë]] [[Kategoria:Lindje 1868]] [[Kategoria:Vdekje 1923]] Kategori... wikitext text/x-wiki '''Kurtë Agë Kadiu''' (1868-1923) ishte politikan [[Shqiptarët|shqiptar]] i shekullit të 19-të. Ai ishte një nga delegatët e [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë]].<ref>"History of Albanian People" Albanian Academy of Science.{{ISBN|99927-1-623-1}}</ref> ==Referime== {{reflist}} [[Kategoria:Shqiptarë në shekullin e 19]] [[Kategoria:Politikanë shqiptarë]] [[Kategoria:Lindje 1868]] [[Kategoria:Vdekje 1923]] [[Kategoria:Njerëz nga Mati]] [[Kategoria:Delegatët e Kongresit Gjithë Shqipëtar]] hfcxi7hondoxm6uuiq1ylz4m18os1e4 3 317787 2465027 2022-07-24T11:14:30Z Komuniteti 117282 Mirëpritje wikitext text/x-wiki {{Stampa:Tung|realName=|name=BoliTF}} -- [[Përdoruesi:Komuniteti|Komuniteti]] ([[Përdoruesi diskutim:Komuniteti|diskutimet]]) 24 korrik 2022 13:14 (CEST) 0eeplst3veugs08iwegirc6bs7072dy 1 317788 2465029 2022-07-24T11:16:36Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.8.8 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Hafiz Ismet Dibra]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2465028 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U rregullua formatimi/përdorimi për lidhjen http://xhemailcupi.com/index.php?option=com_content&view=article&id=62:hafiz-ismet-dibra&catid=6:personalitete&Itemid=7. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 24 korrik 2022 13:16 (CEST) orxz1cvlanl3l0sqpztv31o5npwarpp 0 317789 2465031 2022-07-24T11:19:56Z Qendrimi15 122927 Faqe e re: '''Qerim Begolli''' (lindi më 1874 në [[Peja|İpek]], [[Perandoria Osmane]], vdiq më 1945 në [[Peja|Peć]], [[Jugosllavia Federale Demokratike|Jugosllavi]]) ishte një veprimtar i [[Rilindja Kombëtare|Rilindjes Kombëtare të Shqipërisë]] dhe rezistencës së Shqipërisë gjatë [[Lufta e Dytë Botërore|Luftës së Dytë Botërore]]. <br> Begolli ishte një nga delegatët e [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë]]. <br>Beg... wikitext text/x-wiki '''Qerim Begolli''' (lindi më 1874 në [[Peja|İpek]], [[Perandoria Osmane]], vdiq më 1945 në [[Peja|Peć]], [[Jugosllavia Federale Demokratike|Jugosllavi]]) ishte një veprimtar i [[Rilindja Kombëtare|Rilindjes Kombëtare të Shqipërisë]] dhe rezistencës së Shqipërisë gjatë [[Lufta e Dytë Botërore|Luftës së Dytë Botërore]]. <br> Begolli ishte një nga delegatët e [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë]]. <br>Begolli mori pjesë edhe në [[Kongresi shqiptar i Triestes|Kongresin Shqiptar të Triestes]] në vitin 1913. <br>Vdiq në vendlindjen e tij, Pejë, më 1945, i vrarë nga [[partizanët jugosllavë]], në fund të Luftës së Dytë Botërore. ==Referime== *"History of Albanian People" Albanian Academy of Science. {{ISBN|99927-1-623-1}} [[Kategoria:Lindje 1874]] [[Kategoria:Vdekje 1945]] [[Kategoria:Politikanë nga Peja]] [[Kategoria:Shqiptarë të Kosovës]] [[Kategoria:Delegatët e Kongresit Gjithë Shqipëtar]] 8bhdfx1m06jmjrnd35fhjhpf1izgnao 0 317790 2465032 2022-07-24T11:26:34Z Qendrimi15 122927 Faqe e re: '''Azis Efendi Gjirokastra''' ishte një nga delegatët e [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë]]. ==Referime== *"History of Albanian People" Albanian Academy of Science. {{ISBN|978-99927-1-623-6}} [[Kategoria:Delegatët e Kongresit Gjithë Shqipëtar]] wikitext text/x-wiki '''Azis Efendi Gjirokastra''' ishte një nga delegatët e [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë]]. ==Referime== *"History of Albanian People" Albanian Academy of Science. {{ISBN|978-99927-1-623-6}} [[Kategoria:Delegatët e Kongresit Gjithë Shqipëtar]] drzatbrsvam96c6wx9uy9w90wblw2z2 0 317791 2465033 2022-07-24T11:34:20Z Qendrimi15 122927 Faqe e re: '''Hamdi Ohri''' (gjithashtu '''Hamdi Bej Qoku Ohri'''; 4 shkurt 1872 në [[Ohri|Ohër]], [[Perandoria Osmane]] – 24 nëntor 1938 në [[Tiranë]], [[Mbretëria Shqiptare 1928–1939|Mbretëria Shqiptare]]) ishte një [[Rilindja Kombëtare|rilindas]] dhe politikan shqiptar i shekullit të 19-të. Ai ishte një nga delegatët e [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë]]. Ai ishte gjithashtu delegat në Kongresi shqiptar i Triestes... wikitext text/x-wiki '''Hamdi Ohri''' (gjithashtu '''Hamdi Bej Qoku Ohri'''; 4 shkurt 1872 në [[Ohri|Ohër]], [[Perandoria Osmane]] – 24 nëntor 1938 në [[Tiranë]], [[Mbretëria Shqiptare 1928–1939|Mbretëria Shqiptare]]) ishte një [[Rilindja Kombëtare|rilindas]] dhe politikan shqiptar i shekullit të 19-të. Ai ishte një nga delegatët e [[Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë|Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë]]. Ai ishte gjithashtu delegat në [[Kongresi shqiptar i Triestes|Kongresin Shqiptar të Triestes]] më 1913. ==Referime== *"History of Albanian People" Albanian Academy of Science. {{ISBN|99927-1-623-1}} [[Kategoria:Lindje 1872]] [[Kategoria:Vdekje 1938]] [[Kategoria:Shqiptarë në shekullin e 19]] [[Kategoria:Delegatët e Kongresit Gjithë Shqipëtar]] [[Kategoria:Njerëz nga Ohri]] [[Kategoria:Njerëz nga Vilajeti i Manastirit]] [[Kategoria:Rilindas shqiptarë]] fsvrzaisvdf16n1k4od8c3l67plnidu