వేమూరి ఇంగ్లీషు-తెలుగు నిఘంటువు/J-K

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="te">
  <siteinfo>
    <sitename>Wikibooks</sitename>
    <dbname>tewikibooks</dbname>
    <base>https://te.wikibooks.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.22</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">మీడియా</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">ప్రత్యేక</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">చర్చ</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">వాడుకరి</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">వాడుకరి చర్చ</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Wikibooks</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Wikibooks చర్చ</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">దస్త్రం</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">దస్త్రంపై చర్చ</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">మీడియావికీ</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">మీడియావికీ చర్చ</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">మూస</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">మూస చర్చ</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">సహాయం</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">సహాయం చర్చ</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">వర్గం</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">వర్గం చర్చ</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">మాడ్యూల్</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">మాడ్యూల్ చర్చ</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget talk</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>వేమూరి ఇంగ్లీషు-తెలుగు నిఘంటువు/J-K</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3002</id>
    <revision>
      <id>33337</id>
      <parentid>33262</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:57:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vemurione</username>
        <id>1689</id>
      </contributor>
      <comment>/* Part 2: K */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34278" xml:space="preserve">
=నిఘంటువు=

*This dictionary is an improved version over the print version (expanded, errors corrected, new features continually being added) published by Asian Educational Services, New Delhi in 2002.
* You are welcome to add. BUT PLEASE DO NOT DELETE entries until you are absolutely, positively SURE a mistake has been made. 
* PLEASE do not delete entries or their meanings simply because you personally did not agree with the meaning given there. Thanks

19 Aug 2015.

==Part 1: J ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! నిర్వచనములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
! ఆసక్తికర చిత్రములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
|-
|width=&quot;895&quot;|&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---&gt;
* 
* '''jamboree, n. మహానాడు; తిరుణాలు; 
* jack, n. (1) పనస; (2) జాకీ; పేకముక్కలలో ఒకటి; (3) బండి యొక్క ఇరుసును పైకెత్తు సాధనం;
** jack of hearts, ph. ఆఠీను జాకీ;
* jackfruit, n. [[పనస]] పండు;
* jackal, n. గుంటనక్క; వరడు; 
* jackass, n. మగ [[గాడిద]]; మూఢుడు;
* jacket, n. రవిక; చోళకం; చోళీ; తొడుగు; కంచుకం; కంచెల; కుప్పసం; పేరణం; చట్టి; 
* jade, n. పచ్చ; see also emerald;
* jagged, adj. రంపపు పళ్ళ వలె ఉన్న;
* jaggery, n. [[బెల్లం]]; గుడం; గడోలం; చెరకడం; ద్రుపజం; అమృతరశాజం; 
* jaguar, n. దక్షిణ అమెరికాలో నివసించే చిరుతపులి;
* jail, n. ఖైదు; కారాగారం; చెరసాల; జైలు;
* jailer, n. కారాగారపు అధికారి; చెరసాలని నడిపే అధికారి; 
* jam, n. (1) [[తాండ్ర]]; మురబ్బా; a fruit preserve; Jam is more fruity than jelly and it involves slight crushing or jamming of pieces of fruit;  (2) ముంజె, ద్రవమునుగాక గట్టియునుగాక కొంచెము జిగటగానుండు పదార్థము; (note) an Indian word corrupted from Telugu; (ety. ) జిల్లిరాళ్లు = pebbles; see also jelly; (3) ఇరకాటం; నొక్కుడు; దిగ్బంధం;
** 	traffic jam, ph. ఇరకాటంలో చిక్కుకున్న వాహనాలు;
* jam, v. t. అడ్డగించు; నొక్కు; బంధించు;
* jamboree, n. మహానాడు;  పెద్ద సభ; సమారోహం; తిరణాలు;
* janitor, n. ఊడిగాడు; భవనాలని లోపల శుభ్రం చేసే వ్యక్తి;
* jar, n. జాడీ; జారీ; కూజా;
* jargon, n. పరిభాష; ఏదైనా ఒక శాస్త్రంలో ఒక మాటని ఒకే ఒక అర్థంతోనే వాడుకోవాలని నిర్ణయించగా తయారైన భాష;
* jasmine, n. [[మల్లె]];
* jasper, n. సూర్యకాంతం; పచ్చరాయి; క్వార్జ్ జాతి పొడి;
* jaundice, n. [[పచ్చకామెర్లు]];
* javelin, n. శలాకం; బల్లెకోల; ఈటె; 
* jaw, n. దవుడ;
* jawbreaker, n. (1) నమలడానికి కష్టమైన పదార్థం; (2) ఉచ్చరించడానికి కఠినమైన మాట;
* jay, n. [[పాలపిట్ట]];
* jealous, adj. ఈర్ష్యపడే; అసూయపడే;
*
{|style=&quot;border-style: solid; border-width: 5 px&quot;
|
'''---Usage Note: jealous, envious
* ---If someone is ''jealous'', s/he feels angry or unhappy because s/he cannot have something that others have: Kavitha is jealous of her sister's success. If someone is ''envious'', s/he wants to have qualities or things that someone has: Linda was envious of Radha's new home; envy is an active expression of jealousy;'''
|}
* 
* jealousy, n. ఈర్ష్య; అసూయ; మాత్సర్యం; ఓర్వలేనితనం; ఎరుసు; కాంతాళం;
* jeer, v. t. వెక్కిరించు; కూతలు కూస్తూ వెక్కిరించు;
* jelly, n. జిల్లిక; జిగిలి; జల్లిక; జల్లి; తాండ్ర; శ్లేషి; పాకం పట్టిన పండ్లరసం; jelly is smooth in texture; the elastic or gel like consistency is how the name is derived from;
* jellyfish, n. నీటికాయ; ఒక రకం జలచరం;
* jeopardy, n. అపాయం; ప్రమాదం;
* jerk, v. t. కుదుపు; తటాలున ఈడ్చు;
* jest, v. i. నవ్వులాటలాడు; సరదాకి కొంటె పని చేయు; ఆగడం చేయు; 
* jest, n. ఆగడం; 
* jester, n. విదూషకుడు; హాస్యగాడు;
* jet, adj. (1) ధారా; ధారగా; (2) నల్లటి;
** jet black, ph. నల్లటి నలుపు; కారు నలుపు; 
** jet propulsion, ph. ధారా చాలనం; ఇంధనం మంటతో బాగా వ్యాకోచం చెందిన గాలిని వెనకకి తోస్తూ బండిని ముందుకు నడిపే పద్ధతి;
* jet, n. ధార;
* jewel, n. నగ; ఆభరణం; [[మణి]]; [[రత్నం]];
* jeweler, n. నగలు అమ్మే వ్యక్తి; జవాహర్ వాలా;
* jewelry, jewellery (Br.) n. నగలు; జవాహరీ;
** jewelry store, ph. నగల కొట్టు; జవాహర్ ఖానా;
* jihad, n. (జిహాద్) విశ్వాసులు అవిశ్వాసులపై జరిపే మత యుద్ధాన్ని అరబ్బీ భాషలో 'జిహాద్ ' అంటారు. ఈ యుద్ధంలో పాల్గొనే యోధుడిని 'ముజాహిద్' అంటారు; మౌలిక ముస్లింలలో మతం కోసం ఏంచేసినా తప్పులేదనే అభిప్రాయం ఉంది. మతేతరులంతా ముస్లిం మౌలికవాదుల దృష్టిలో కాఫిర్లు. సాతాను ప్రభావంలో ఉన్న తమ మతస్థులను కాపాడుకోవడం మాత్రమేకాదు. సాతాను ప్రభావంలో ఉన్న మతేతరులను నిర్మూలించడం ఇస్లాం మౌలికవాదులు తమ పవిత్ర కర్తవ్యంగా భావించి అందుకు మతయుద్ధం చేయడం తప్పనిసరి అని భావిస్తారు. అందుకే వారు మతం విషయంలో సహనం తక్కువగా ఉన్న వారిగా పేరొందారు;
* jinx, n. అచ్చిరాని మనిషి లేక వస్తువు; అపశకునం; అపశకునపక్షి;
* job, n. (1) ఉద్యోగం; (2) పని;
*
{|style=&quot;border-style: solid; border-width: 5 px&quot;
|
'''---Usage Note: job, work, occupation, profession, trade, career, position
* ---Use '''work''' as a general word to talk about what you do every day in order to earn money: I have to go to work. Your ''job'' is the particular type of work that you do: Lila got a job as a stewardess. ''Occupation'' is a formal word for job. ''Position'' is the formal word used when a job is advertised. A ''trade'' is a skilled job you do with your hands. A ''career'' is a professional job that you do for most of your life. A profession is a career for which you need a lot of training.'''
|}
* 
* jog, v. i. వ్యాయామం కొరకు నెమ్మదిగా పరుగెత్తు;
* join, v. i. చేరు; అంటుకొను; కలుసుకొను; కూడు; జతగూడు; కవయు; కవగొను;
* join, v. t. చేర్చు; కలుపు; లకించు; తగిలించు; జోడించు; జతగూర్చు; సంధించు; అంటించు; జమిలించు; జమాయించు;
* joining, n. చేరడం; సంధానం;
* joint, adj. ఉమ్మడి; పొత్తు; సంయుక్త; సమష్టి; తొల్లుగడ; 
** joint business, ph. ఉమ్మడి వ్యాపారం;
** joint cultivation, ph. పొత్తు సేద్యం;
** joint family, ph. సమష్టి కుటుంబం; ఉమ్మడి కుటుంబం: 
* joint, n. (1) కీలు; అస్థి సంధి; బంధు; సంధికర్మ; గణుపు; (2) స్థలం; ప్రదేశం;
** 	ball and socket joint, ph. బంతిగిన్నె కీలు; ఉలూఖల సంధి;
** 	carpenter's joint,  ph. బందు; సంధికర్మ;
** 	folding joint, ph. మడతబందు కీలు;
** 	gliding joint, ph. జారెడి కీలు;
** 	hinged joint, ph. మడతబందు కీలు;
** 	pivot joint, ph. బొంగరపు కీలు;
* jointly, adv. జతగా; కలసి;
* joints, n. [[కీళ్లు]]; సంధులు;
** 	maxillary joints, ph. అంకీళ్ళు; అంగిలి కీళ్ళు;
* joist, n. దూలం;
* joke, n. హాస్యోక్తి; సయ్యాట; వేళాకోళం; పరిహాసం; పరాచకం; ఛలోక్తి; చమత్కారం; చమత్కార బాణం; ఆగడం; ఉపహాసం; ఉక్కిదం; హాస్యవాదం; 
** 	practical joke, ph. క్రియాత్మక పరిహాసం; 
* joke, v. t. సయ్యాటించు; పరిహసించు;
** jokes and riddles, ph. పరిహాసాలు, పొడుపు కథలు;
* jolt, n. కుదుపు; ఘాతం;
** jolt of electricity, ph. విద్యుత్ ఘాతం;
* journal, n. (1) పత్రిక; (2) చిట్టా; (3) దినచర్య రాసిన పుస్తకం;
* journalist, n. పత్రికా రచయిత; పత్రికా విలేఖరి; m. పాత్రికేయుడు; 
* journalists, n. పాత్రికేయులు; పత్రికా రచయితలు; పత్రికా విలేఖరులు;
* journey, n. ప్రయాణం; పయనం; పైనం; యాత్ర; యానం; ప్రస్థానం;
** 	great journey, ph. మహాప్రస్థానం;
** 	return journey, ph. తిరుగు ప్రయాణం; ప్రతియానం;
* joy, n. ఆనందం; సంతోషం;
* jubilant, adj. ప్రఫుల్ల; ఉల్లాసప్రద; అత్యధిక సంతోషమును చూపే మనోస్థితితో;
* jubilee, n. వార్షికోత్సవం; ఉత్సవం;
** 	golden jubilee, ph. 50వ వార్షికోత్సవం; సువర్ణోత్సవం;
** 	silver jubilee, ph. 25వ వార్షికోత్సవం; రజతోత్సవం;
* judge, n. న్యాయమూర్తి; నిర్ణేత; న్యాయనిర్ణేత; తగవరి; తీర్పరి; జడ్జి; see also arbitrator;
* judge, v. t. న్యాయవిచారణచేయు; తీర్పుచెప్పు;
* judgment, judgement (Br.), n. తీర్పు; తీర్మానం; అభిప్రాయం; జడ్జిమెంటు;
* judicious, adj. తగిన; వివేకవంతమైన;
* jug, n. కూజా; ద్రవ పదార్ధాలు పోసుకుందుకి చిన్న మూతి, చేత్తో పట్టుకుందుకి హస్తకం ఉన్న లోతైన బిందె వంటి పాత్ర;
* juggler, n. గారడీవాడు; దొమ్మరి;
* jugglery, n. గారడీ; [[ఇంద్రజాలం]]; కనుకట్టు;
* jugular, adj. మెడకి సంబంధించిన;
** jugular artery, ph. గళ ధమని;
** jugular vein, ph. గళ సిర;
* juice, n. రసం; ద్రవం; పసరు; సారం;
** juice of fruits, ph. రసం;
** juice of leaves, ph. పసరు; అసరు; 
** 	intestinal juice, క్లోమరసం; స్వాదురసం;
** 	salivary juice, లాలాజలం;
* juicy, adj. పసందైన; రసవంతమైన;
* julep, n. పానకం;
* julienne, adj. సన్నగా, కోలగా తరగబడ్డ;
* jumbo, adj. బృహత్; మహాత్; పెద్ద; చాలా పెద్ద; ఏనుగంత పెద్ద;
* jumbo, n. (1) ఏనుగు; (2) పెద్దది;
* jumble, v. t. కలగాపులగం చేయు;
* jumbled, adj. జమిలి; కలగాపులగం చేయబడ్డ;
* jumbled, n. కారాకూరం;
* jump, v. i. ఉరుకు; దుముకు; దూకు; దాటు; గెంతు; కుప్పించు; జవుకళించు;
** jump down, ph. దూకు;
** jump up, ph. ఎగురు;
** jumping from topic to topic, ph. [[శాఖాచంక్రమణం]];
* junction, n. మొగ; సంధి; కూడలి; సంగమం; సంగం;
* juncture, n. సందర్భం; అవకాశం;
* jungle, n. [[అడవి]]; జాంగలం;
* junior, adj. చిన్న; కింద;
** junior wife, ph. చిన్న భార్య;
** junior officer, ph. కింద ఉద్యోగి; చిన్న ఉద్యోగి; 
* junior, n. (1) తండ్రి పేరు పెట్టుకున్న కొడుకు; (2) నాలుగేళ్లపాటు కొనసాగే విద్యార్థి దశలో మూడవ ఏటి విద్యార్థి; 
* junk, n. పనికిరాని వస్తువులు; చెత్త;
** junk food, ph. చెత్త తిండి; పోషక విలువ లేని తిండి; 
** junk yard, ph. చెత్తల దొడ్డి;
* Jupiter, n. (1) శుక్రగ్రహం; రోమనుల పురాణాలలో రాజు; (2) గురుడు; బృహస్పతి; ఈ రెండు మాటలకీ ఎంతో పెద్ద అనే వాచ్యార్థం;
* jurisdiction, n. పరిధి; అధికార పరిధి; ఇలాకా; చట్టసమ్మతమైన పరిధి; అధికార మండలం; అజమాయిషీ; హయాం; 
* jurisprudence, n. న్యాయశాస్త్రం; న్యాయశీలం; న్యాయశీలత; ధర్మశాస్త్రం; న్యాయమీమాంస;
* jury, n. ప్రమాణగణం; జూరీ;
* just, adj. (1) సమర్ధించదగిన; న్యాయమైన; (2) సరియైన;
** just about, ph. సుమారుగా;
** just this, ph. ఇదొక్కటే;
*
{|style=&quot;border-style: solid; border-width: 5 px&quot;
|
'''---Usage Note: just, already, yet
* ---In formal or written English, you must use these words with the present perfect tense: I have ''already'' seen him; The bell has ''just'' rung; Have you eaten ''yet''? However, in informal speech, we often use them with simple past tense: I already saw him; the bell just rang; did you eat yet?'''
|}
*
* justice, n. (1) న్యాయం; ధర్మం; ధర్మబలం; పాడి; (2) న్యాయమూర్తి;
* justifiable, adj. సమర్ధనీయ; 
* justification, n. సమర్ధన;
* justify, v. t. సమర్ధించు;
* jut, v. i. ముందుకి పొడుచుకొని వచ్చు;
* jute, n. [[జనుము]]; ఈ మాట జట అనే సంస్కృత పదం నుండి పుట్టింది; (ety.) this word is derived from the Sanskrit word Jata which means a braid of hair. The Hindu word Juta, which means shoes, probably has the same root suggesting that the earliest shoes were nothing but hairy skins of animals;
** jute fiber, ph. జనుప నార;
* juvenile, adj. తరుణ; బాల;
** juvenile offenders, ph. తరుణాపరాధులు; నేరము చేసిన పిల్లలు; బాల నేరస్థులు;
* juxtapose, v. t. పక్కపక్కని పెట్టు;'''

|width=&quot;65&quot;| &lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL Images Below This Line (center|150px|thumb) ---&gt;

|-
|- &lt;!--- Nothing Below This Line! ---&gt;
|}

==Part 2: K==

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! నిర్వచనములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
! ఆసక్తికర చిత్రములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
|-
|width=&quot;895&quot;|&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---&gt;
[[File:Kaleidoscope_tube.jpg|thumb|right|Kaleidoscope_tube]]
[[File:Kaleidoscopes.jpg|thumb|right|viewPattern-Kaleidoscopes]]
* '''kafkaesque, adj. కలతతో కూడిన పీడకలవంటి వాతావరణం; కాఫ్కా రచనలలో కనిపించే లాంటి వాతావరణం; 
* kaleidoscope, n. కదంబిని; వర్ణకదంబిని; వర్ణపగడము; సాధారణంగా మూడు దీర్ఘచతురస్రాకారపు అద్దపు బద్దీలని, వాటి మధ్య 60 డిగ్రీలు కోణం వచ్చేటట్లు అమర్చి, ళోపల రెండు మూడు రంగు పూసలని వేసి కట్టకట్టి పిల్లల ఆట వస్తువుగా అమ్ముతారు;
* kantakari, n. నేలములక; [bot.] ''Solanum surattense'' Burm. of the Solanaceae family; ''Solanum xanthocarpum'' Schard; An Ayurvedic herb used to treat coughs, colds, asthma and such other respiratory diseases; 
* kaolin, n. మెత్తటి మట్టి; soft clean clay; People use it to make medicine; Kaolin is used for mild-to-moderate diarrhea, severe diarrhea (dysentery), and cholera; [[Aluminium|Al]]&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;[[Silicon|Si]]&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;[[Oxygen|O]]&lt;sub&gt;5&lt;/sub&gt;([[hydroxide|OH]])&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;
* karate, n. కరాటే; చేతివిద్య;
* karma, n. (1) [[కర్మ]]; (2) అనుభూతి; 
* keel, n. పడవ యొక్క మట్టు; వెన్నుదూలం;
** 	on an even keel, ph. తొణకకుండా;
* keen, adj. వాడి; చురుకైన; నిశితమైన;
* keep, v. i. ఉండు; కాపాడు;
* keep, v. t. ఉంచు; నిలుపు; ఉంచుకొను; సంరక్షించు;
* keeper, n. కాపాడువాడు; కావలివాడు;
* keg, n. చిన్న పీపా;
* kelp, n. వారిపర్ణి; సముద్రపు పాదు; సముద్రపు నాచు; Kelps are large seaweeds (algae) belonging to the brown algae (Phaeophyceae) in the order Laminariales; (note) see also seaweed;
* kennel, n. (1) కుక్కలదొడ్డి; (2) కుక్కలగుంపు;
* kerchief, n. చేతిరుమాలు;
* kernel, n. (1) గుజ్జు; గింజ; విత్తు; పప్పు; [[టెంక]]; కురిడి; నుంగు; (2) ప్రధానాంశం;
* kerosene, n. గడ్డనూనె; మట్టినూనె; [[కిరసనాయిలు]];
* kettle, n. కొప్పెర; డేగిసా;
* kettledrum, n. భేరీ; నగారా;
* key, adj. ముఖ్యమైన;
* key, n. (1) తాళంచెవి; బీగపు చెవి; బిస; తల్లిక; (2) కీలకం; మూలం; (3) కుంచిక; కీ; (4) చింతామణి; 
* keyboard, n. (1) కుంచికాఫలకం; కుంచిక పలక; కీపలక; కీఫలకం; బీగం పలక; (2) హార్మనీ బల్ల;
* keynote, n. కీలకోపన్యాసం;
** keynote speech, ph. కీలకోపన్యాసం;
* keystone, n. (1) టాకీరాయి; కొలికి పూస; (2) మూలవిషయం; మూల సూత్రం;
* khaki, n. ఖాకీ; లేతాకు పచ్చ, బూడిద రంగు కాని, లేదా లేత పసుపు, బూడిద రంగు ఉన్న ముతక రకం బట్ట; (ety.) Hindi, Persian, Urdu;
* kick, n. తాపు; పార్ణిఘాతం;
* kick, v. i. తన్నుకొను;
* kick, v. t. తన్ను;
* kickstand, n. తన్నుదన్ను;
* kid, n. (1) మేకపిల్ల; (2) m. కుర్రాడు; పిల్లవాడు; f. కురద్రి; బొట్టె; పిల్ల; (3) శాబకం;
* kidnapping, n. నరస్తేయం; శాబకగ్రహణం; దొంగతనంగా పిల్లలని ఎత్తుకుపోవుట;
* kidney, n. [[మూత్రపిండం]]; వృక్కం; వస్తి; గురదం; 
* kill, n. చంపబడ్డ జంతువు;
* kill, v. t. చంపు; సంహరించు; వధించు; హతమార్చు; పరిమార్చు; తెగటార్చు; మన్ను కరిపించు; వెంపరలాడు;
* kill time, ph. కాలక్షేపం చేయు; కాలం గడుపు;
* killer, n. సంహర్త; నిహంత; m. హంతకుడు; f. హంతకురాలు;
** killer application, ph. సంహర్తోపయోగం;
* killing, n. సంహారం; సంహరణ; వధ; చావు; హసనం;
* kiln, n. ఆవం; బట్టీ;
** 	brick kiln, ph. ఇటిక ఆవం;
** 	lime kiln, ph. సున్నపు బట్టీ;
** 	potter's kiln, ph. కుమ్మరావం; కుమ్మరాము; కుమ్మరి బట్టీ; 
* kilo, pref. వెయ్యి; 1000;
* kilobits, n. వెయ్యి ద్వింకములు; కంప్యూటరు రంగంలో మాత్రం 1024 ద్వింకములు; (note) ఇక్కడ కిలో అంటే వెయ్యి కాదు, 1024;
* kilobyte, n. కంప్యూటరు పరిభాషలో 1024 బైట్లు; (note) ఇక్కడ కిలో అంటే వెయ్యి కాదు, 2&lt;sup&gt;10&lt;/sup&gt; = 1024;
* kilogram, n. [[కిలో]]; వెయ్యి గ్రాములు; ఇక్కడ కిలో అంటే 1,000; 
* kilometer, n. కిలోమీటరు; వెయ్యి మీటర్లు; ఇక్కడ కిలో అంటే 1,000;
* kin, n. దగ్గర బంధువులు;
** kith and kin, ph. చుట్టపక్కాలు; ఆత్మీయులు;
* kind, adj. (1) రకం; (2) దయగల;
* kindergarten, n. బాలవిహార్; చిన్నపిల్లల పాఠశాల;
* kind-hearted, n. దయాళువు;
* kindly, adv. దయతో;
* kindness, n. దయ; కరుణ; కటాక్షం;
* kindle, v. t. రగుల్చు; రగిలించు; రాజవేయు; అంటించు; ముట్టించు;
* kinematics, n. [[శుద్ధగతిశాస్త్రం]]; వస్తువుల కదలికలు గురించి (కదలికల కారణాలతో నిమిత్తం లేకుండా) విచారించే శాస్త్రం; Kinematics explains the terms such as acceleration, velocity, and position of objects. The mass of the object is not considered while studying kinematics.
* kinetics, n.  (1) [chem.] రసాయన చర్యలు (సంయోగ వియోగాలు) ఎంతెంత జోరుగా జరుగుతున్నాయో అధ్యయనం చేసే శాస్త్రం; (2) [phys.] వస్తు సముదాయాల మీద బలాబలాలు ఎలా ప్రవర్తిస్తున్నాయో అధ్యయనం చేసే శాస్త్రం; Kinetics is focused on understanding the cause of different types of motions of an object such as rotational motion in which the object experiences force or torque.  
** kinetic energy, ph. చలన [[శక్తి]]; గతిశక్తి; [[గతిజశక్తి]];
*
*
{|style=&quot;border-style: solid; border-width: 5 px&quot;
|
'''---Usage Note: kinetics, kinematics, dynamics
* ---Dynamics studies objects with acceleration. Dynamics is divided into kinematics and kinetics. Kinematics describes the motion of objects, while kinetics studies forces that cause changes in motion
|}
*
* king, n. m. నృపతి; రాజు; మహారాజు; సమ్రాట్టు; సార్వభౌముడు;
* kingdom, n. (1) రాజ్యం; సామ్రాజ్యం; సంస్థానం; (2) కోటి; సామ్రాజ్యం; శాస్త్రవేత్తలు జీవకోటిని ఏడు వర్గాలుగా విడగొట్టినప్పుడు అన్నిటి కంటే ఉన్నత వర్గానికి పెట్టిన పేరు; [see also] kingdom (రాజ్యం), phylum (విభాగం), class (తరగతి), order (క్రమం), family (కుటుంబం), genus (ప్రజాతి), and species (జాతి); There is no standardized consistency in the Telugu equivalents; 
** 	animal kingdom, ph. జంతుకోటి; జంతు సామ్రాజ్యం;
** 	plant kingdom, ph. వృక్ష సామ్రాజ్యం; వృక్షకోటి;
* kingfisher, n. [[లకుముకి పిట్ట]];
* kinship, n. బంధుత్వం; చుట్టరికం;
** kinship terms, ph.  బంధుత్వ వాచకాలు; 
* kinsman, n. సగోత్రుడు; సగోత్రీకుడు; జ్ఞాతి; బంధువు; దాయాది; 
* kiosk, n. చవికె; చౌక్;
* kiss, n. ముద్దు; చుంబనం;
* kiss, v. t. ముద్దు పెట్టుకొను; చుంబించు;
* kitchen, n. వంటగది; వంటయిల్లు; వంటిల్లు; వంటసాల; పొయ్యిల్లు; బానసం; మహాసనం; కుసిని; పాకగేహం; పాకశాల; అడసాల;
** 	improvised kitchen, ph. అడసాల;
* kite, n. (1) [[గాలిపటం]]; గాలిపడగ; పతంగి; (2) గద్ద; గరుడ పక్షి; గృధ్రము; see also hawk;
* kitten, n. పిల్లిపిల్ల; పిల్లికూన; కూన;
* kiwi, n. (1) [[న్యూజీలాండ్]] లో ఉండే ఎగరజాలని ఒక పక్షి; (2) కీవీ పండు; new name for Chinese gooseberry;
* kleptomania, n. చౌర్యోన్మాదం; దొంగతనం చెయ్యవలెనన్న హేతురహిత బుద్ధి;
* knack, n. నేర్పు; కౌశలం; లాఘవం;
* knead, v. t. పీండ్రించు; మాలీసు చేయు; పిసికికలుపు, మర్దింౘు, నొక్కు; అప్పడాల పిండి, చపాతీల పిండి వంటి పదార్థాన్ని చేతితో మర్దనా చెయ్యడం; 
* knee, n. మోకాలు; జానువు;
* knee-cap, n. మోకాటి చిప్ప; జానుఫలకం;
* knee-deep, adj. మోకాటిబంటి; మోకాటి లోతు;
* knife, n. కత్తి; కఠారం; ఛురిక; చాకు; క్షురము; చురకత్తి; సూరకత్తి; తమాలం; ఆడిదము; ధారాధరం; రిష్టి; ఇవన్నీ చిన్న కత్తుల పేర్లు; see also sword;
** 	folding knife, ph. కీలుకత్తి;
** 	kitchen knife, ph. ఈలకత్తి;
** knife edge, ph. క్షురధార; అసిధార; వాదర; సున్నితపు త్రాసులో కాడిని నిలిపే ప్రాపు;
* knit, v. t. అల్లు; (rel.) weave; braid; plait; compose; fabricate;
** knitting needle, ph. అల్లిక పుల్ల; అల్లిక కాడ;
* knob, n. పిడి; గుబ్బ; గుబురు;
* knock, v. t. కొట్టు; తట్టు;
* knock-knees, n. ముడిగాళ్లు; ఈ రకం కాళ్ళు ఉన్నవాళ్ళు నడిచినప్పుడు మోకాళ్ళు కొట్టుకుంటాయి; (ant.) bow-legs;
* knocking, n. (1) కొట్టుకొనుట; విస్పోటనం; (2) పెట్రోలు నిలచి కాలకుండా టప్ అని పేలిపోవడం;
* knoll, n. తిప్ప; ఎత్తయిన ప్రదేశం; ఎత్తయిన మైదానం; 
* knot, n. (1) ముడి; బంధనం; (2) నీటి మీద (గాలిలో) ప్రయాణం చేసేటప్పుడు వేగాన్ని కొలిచే ఒక కొలమానం; One knot equals one nautical mile per hour, or roughly 1.15 statute (or land-measured) miles per hour, one nautical mile equaling one minute of latitude;
** 	slip knot, ph. జారు ముడి; 
** knotted hair, ph. సిగ; జుట్టు ముడి;
* knotty, adj. ముడిపడ్డ; చిక్కుపడ్డ; క్లిష్ట; ఇబ్బందికరమైన;
* know, v. i. (1) తెలుసుకొను; తెలుసు; ఎరుగు; (2) వచ్చు;
** know it, ph. తెలుసుకో;
** 	do not know, ph. తెలీదు; తెలియదు; రాదు;
** 	I know Telugu, ph. నాకు తెలుగు వచ్చు;
** 	I do not know Telugu, ph. నాకు తెలుగు రాదు;
* know-how, n. పరిజ్జానం; వేత్తృత; 
* knowledge, n. (1) జ్ఞానం; పరిజ్ఞానం; వైదుష్యం; పాండిత్యం; ప్రమ; సాంఖ్యం; (2) సారస్వతం; సాహిత్యం; విద్య; వేదం; (3) ఎరిక; ఎరుక; వేత్తృత;
**  domain knowledge, ph.  ప్రాదేశిక [[జ్ఞానం]]; విషయ పరిజ్ఞానం;
** 	half-baked knowledge, ph. మిడిమిడి జ్ఞానం;
** 	lack of knowledge, ph. అజ్ఞానం; 
** 	scientific knowledge, ph. విజ్ఞానం; 
** 	sound knowledge, ph. సుజ్ఞానం; 
** 	thirst for knowledge, ph. జ్ఞాన పిపాస; ఆదిష్ట;
**  knowledge base, ph. సాంఖ్య ఖని; జ్ఞాన ఖని; 
* known, n. విదితం; తెలిసినది; 
* knuckles, n. pl. చేతివేళ్ల కణుపులు; అంగుళీపర్వాలు; మెటికలు;
* knul koal, n. [Ind. Eng.] నవలకంద; ఒక రకం కూరగాయ;
[[File:R%C3%A4ndelwerkzeug.jpg|right|thumb|knurled wheel]]
* knurled, adj. కల్దారు; రూపాయ కాసు వంటి నాణేల అంచు చుట్టూ ఉండేటటువంటి గరుగ్గా ఉండే నగిషీ;
** knurled edge, ph. కల్దారు అంచు;
* kosher, adj. (1) యూదుల మతాచారం ప్రకారం వండబడ్డ; (2) న్యాయబద్ధం, చట్టబద్ధం, సాధు సమ్మతం అయిన; 
* kudos, n. అభినందన;
* krait, n. కట్లపాము; భారతదేశంలో కనపడే విషసర్పం; [biol.] Bungarus caeruleus; 
* kymograph, n. తరంగలేఖిని; ఒక డ్రమ్ము చుట్టూ కాగితం చుట్టి దాని మీద కలంతో రాయడనికి వీలుగా అమర్చిన పరికరం; దీనితో పైకీ కిందకీ ఉన్న కదలికని కాగితం మీద చూపడానికి వీలు అవుతుంది;'''

|width=&quot;65&quot;| &lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL Images Below This Line (center|150px|thumb) ---&gt;

|-
|- &lt;!--- Nothing Below This Line! ---&gt;
|}

==మూలం==
* V. Rao Vemuri, English-Telugu and Telugu-English Dictionary and Thesaurus, Asian Educational Services, New Delhi, 2002 ISBN 0-9678080-2-2
[[వర్గం:వేమూరి ఇంగ్లీషు-తెలుగు నిఘంటువు]]</text>
      <sha1>1vshqo9cvklq67xo4cklqwmfpcon23b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వేమూరి ఇంగ్లీషు-తెలుగు నిఘంటువు/M</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3004</id>
    <revision>
      <id>33339</id>
      <parentid>33299</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T00:55:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vemurione</username>
        <id>1689</id>
      </contributor>
      <comment>/* Part 2: Mf-Mz */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="135784" xml:space="preserve">
పరువు

&lt;br /&gt;

=నిఘంటువు=

*This dictionary is an improved version over the print version (expanded, errors corrected, new features continually being added) published by Asian Educational Services, New Delhi in 2002.
* This dictionary uses American spelling for the primary entry. Equivalent British spellings are also shown as n added feature.
* You are welcome to add. BUT PLEASE DO NOT DELETE entries until you are absolutely, positively SURE a mistake has been made. 
* PLEASE do not delete entries or their meanings simply because you personally did not agree with the meaning given there. Thanks

19 Aug 2015.

==Part 1: Ma-Me ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! నిర్వచనములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
! ఆసక్తికర చిత్రములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
|-
|width=&quot;895&quot;|&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;

'''
[[File:Blue-and-Yellow-Macaw.jpg|right|thumb|/Blue-and-Yellow-Macaw]]
* macaw, n. మాకా; రామ చిలుకని పోలిన పెద్ద చిలుక; దీని తొట్టతొలి జన్మస్థలం దక్షిణ అమెరికా ఖండం; [bio.] ''Ara ararauna'' of the Psittacidae family; 
* mace, n. (1) గద; (2) జాపత్రి; జాజికాయ లోపల ఉన్న గింజ చుట్టూ వలలా ఉన్న కవచమే జాపత్రి; జాజికాయ ని nutmeg అనిన్నీ, జాపత్రిని  mace అనిన్నీ అంటారు;  
* machination, n. పథకం; కుట్ర;
* machine, n. యంత్రం; మర; జంత్రం; మిషను;
** 	sewing machine, ph. కుట్టు మిషను;
**  machine learning, ph. యాంత్రికాభ్యాసం; యాంత్రిక అభ్యాసం; యంత్రాలకి స్వయం ప్రతిభతో పనులు చెయ్యడం ఎలాగో నేర్పే శాస్త్రం; 
* 
{|style=&quot;border-style: solid; border-width: 5 px&quot;
|
'''---Usage Note: machine, appliance, device, gadget, tool.
* ---''Machine'' is a generic word for a piece of equipment that needs electricity or another type of power. An ''appliance'' is a large machine that is used in the home.'''
|}
* 
* machinery, n. యంత్రాంగం; యంత్రసముదాయం;
* Machiavellian, n. మేకీవిల్లియం; కౌటిల్యం; కుటిల రాజనీతి;
* macro, adj. స్థూలమైన; పేద్ద; మహా;
* macrocosm, n. స్థూలప్రపంచం; విశ్వం; ప్రపంచం;
* macrophage, n. మహాబక్షణి; కణబక్షక కణాలలో కల్లా పెద్దగా తినమరిగిన కణం; ఈ కణాలు పైనుండి చొరబడ్డ సూక్ష్మజీవుల వంటి లాతి జీవులని, చచ్చిపోయిన స్వంత కణజాలన్నీ కబళించెస్తాయి;   
* mad, n. పిచ్చి; వెర్రి; ఉన్మత్తత; 
* madam, n. స్త్రీ; 
* mademoiselle, n. (మేమ్యుజెల్) కుమారి; అవివాహిత;
* made, pt. &amp; pp. make;
* madness, n. పిచ్చితనం; వెర్రితనం; ఉన్మత్తత;
* maelstrom, n. (1) సుడిగుండం; (2) గందరగోళమైన పరిస్థితి; 
* mafia, n. ముష్కరమూక; చట్టవ్యతిరేకమైన పనులు చేసే రహస్య ముఠా;  
* magazine, n. (1) పత్రిక; సంచికల వారీగా ప్రచురితమయే పత్రిక; (2) తుపాకీలో గుళ్ళు అమర్చే సొరుగులాంటి సదుపాయం; గుళ్ళగిడ్డంగి;
* maggot, n. ఈగ గుడ్డు; మక్షిక డింభం;
* magic, n. ఇంద్రజాలం; కనికట్టు; మాయ; మంత్రం;
** magic wand, ph. మంత్ర దండం;
* magician, n. ఇంద్రజాలికుడు; మాంత్రికుడు; మాయలాడి;
* magma, n.  భూగర్భంలో ద్రవరూపంలో ఉండే రాయి;  see also lava;
* magnate, n. ఘనుడు; అగ్రగణ్యుడు; పెద్ద;
** business magnate,  ph. పెద్ద వ్యాపారస్తుడు; 
* Magnesium, n. మగ్నం; [[మెగ్నీషియం|మెగ్నీసియం]]; ఒక రసాయన మూలకం; (అణుసంఖ్య 12, సంక్షిప్త నామం, Mg);
** Magnesium sulfate, ph. మగ్నగంధకితం; మహాగ్నీషగంధకితము; MgSO&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;;
* magnet, n. సూదంటురాయి; అయస్కాంతం; స్కాంతం; లోహకాంతం; చుంబకం;
** 	bar magnet, ph. అయస్కాంతపు కడ్డీ; అయస్కాంత దండం; దండాయస్కాంతం;
** 	iron magnet, ph. అయస్కాంతం;
* magnetic, adj. అయస్కాంత తత్వం; చుంబక; చుంబకీయ;
** magnetic field, ph. అయస్కాంత  క్షేత్రం;
** magnetic pole, ph. అయస్కాంత ధ్రువం;
* magnetism, n. (1) అయస్కాంత తత్వం; లోహచుంబకత్వం; (2) ఆకర్షణ;
* magnetite, n. కాకిరాయి; ఇనుము యొక్క ముడి పదార్థం; Fe&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;O&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;;
* magnetization, n. అయస్కాంతీకరణం; స్కాంతీకరణం; ఒక వస్తువుకి అయస్కాంతపు లక్షణాలు వచ్చేలా చెయ్యడం;
* magnetized, adj.  అయస్కాంతీకృత;
* magnetosphere, n. అయస్కాంతావరణం; భూమి చుట్టూ ఉండే అయస్కాంత క్షేత్రం;
* magnification, n.  ఆవర్ధనం;   పెద్దగా చెయ్యడం; 
* magnitude, n. పరిమాణం; పరిమేయత; స్థూలత్వం; కాయస్తం; మహత్వం; ప్రాముఖ్యం; తరగతి;
*
{|style=&quot;border-style: solid; border-width: 5 px&quot;
|
'''---Usage Note: magnitude, brightness, absolute and apparent of stars
* ---నక్షత్రం నిజంగా ఎంత వెలుగుని వెలిగక్కుతున్నాదో చెప్పడం కష్టం; ఒక నక్షత్రం తన ఉపరితలం నుండి ఎంత కాంతిని వెదజల్లుతున్నాదో (దీనినే తేజస్సు లేదా luminosity అంటారు) ఆ నక్షత్రం ఉపరితలం దగ్గరకి వెళ్లి కొలవలేము కదా! కనుక ఆ నక్షత్రాన్ని ఒక ప్రామాణికమైన దూరంలో (అనగా 10 పార్సెక్కుల దూరంలో) నిలిపి చూసినప్పుడు కంటికి కనిపించే దీప్తి ఎంతుంటుందో అంచనా వేస్తాం. ఈ అంచనాని absolute magnitude of a star అని అంటారు; it is the brightness with which a star would appear if placed at a standard distance of 10 parsecs or 32.6 light-years; దీనిని మనం శుద్ధ దీప్తి (absolute brightness) అని కాని శుద్ధ శ్రేణి (absolute magnitude) అని కాని అందాం. ఆ నక్షత్రం తన నిజ స్థానంలో ఉన్నప్పుడు మన కంటికి కనిపించేది దృశ్య దీప్తి (apparent brightness) లేదా దృశ్య శ్రేణి (apparent magnitude).

* ఉదాహరణకి మృగవ్యాధుడు-ఎ భూమికి 8.6 జ్యోతిర్వషాల (light-years) దూరంలోఉన్నాడు. భూమి నుండి చూసినప్పుడు ఈ తార దృశ్య దీప్తి -1.46. ఇదే తారని 10 పార్సెక్కుల (= 32.6 జ్యోతిర్-వర్షాల) ప్రామాణిక దూరంలో నిలిపి చూస్తే కనిపించే శుద్ధ దీప్తి +1.4. మన సూర్యుడు భూమికి 8.0 జ్యోతిర్-నిమిషాల దూరంలో ఉన్నాడు. భూమి నుండి చూసినప్పుడు సూర్యుడి దృశ్య దీప్తి - 26.74. సూర్యుడిని 10 పార్సెక్కుల (= 32.6 జ్యోతిర్-వర్షాల) ప్రామాణిక దూరంలో నిలిపి చూస్తే కనిపించే శుద్ధ దీప్తి +4.83. కనుక సూర్యుడి కంటే మృగవ్యాధుడు స్వతహాగా చాలా ఎక్కువ దీప్తి అయిన నక్షత్రం; ఎంతో దూరంగా ఉండబట్టి మినుక్కు, మినుక్కు మంటూ కనబడుతోంది!'''
|}
*
** 	star of the first magnitude, ph. మొదటి తరగతి తార; మొదటి తరగతి తార ఆరవ తరగతి తార కంటె 100 రెట్లు ఎక్కువ ప్రకాశవంతంగా ఉంటుంది; మొదటి తరగతి తార రెండవ తరగతి తార కంటె 2.5 రెట్లు ఎక్కువ ప్రకాశవంతంగా ఉంటుంది; రెండవ తరగతి తార మూడవ తరగతి తార కంటె 2.5 రెట్లు ఎక్కువ ప్రకాశవంతంగా ఉంటుంది; ఒక తరగతి తేడా ఉంటే వాటి ప్రకాశత్వంలో ఉరమరగా 100 కి పంచ-మూలం (fifth-root of 100) అంత తేడా ఉంటుంది. ఉదాహరణకి సిరియస్ నక్షత్రం ప్రకాశత్వం -1.47. అక్కడ నుండి 40 డిగ్రీలు ఈశాన్యంగా కనిపించే వసాత్ నక్షత్రం ప్రకాశత్వం 3.53. కనుక వసాత్ అయిదవ తరగతి నక్షత్రం అవుతుంది కనుక వసాత్ కంటె సిరియస్ ప్రకాశత్వం 100 రెట్లు ఎక్కువ!
** star of the fourth magnitude, ph. నాల్గవ తరగతి తార;
** magnitude of a star (absolute),  ph.  శుద్ధ శ్రేణి; శుద్ధ దీప్తి; పరమ ప్రకాశత్వం; నక్షత్రాన్ని 10  పార్సెక్‍ లు = 36.6 జోతిర్వషాల దూరంలో ఉంచితే ఎంత ప్రకాశవంతంగా కనిపిస్తుందో అదే ఆ నక్షత్రం యొక్క పరమ ప్రకాశత్వం;
** magnitude of a star (apparent),  ph. దృష్ట ప్రకాశత్వం; మామూలుగా నక్షత్రాన్ని కంటితో చూసినప్పుడు కనిపించే ప్రకాశత్వం; ఇది ఆ నక్షత్రం యొక్క స్వయం ప్రకాశత్వం మీదా, ఆ నక్షత్రానికీ, ప్రేక్షకునికీ మధ్య ఉండే దూరం మీదా ఆధారపడి ఉంటుంది; దీనిని బట్టే నక్షత్రం యొక్క తరగతి నిర్ణయిస్తారు;
* magnify, v. t. పెద్దదిగా చేయు;
** magnifying glass, ph. భూతద్దం;
* maid, n. (1) కన్య; వివాహము కాని బాలిక; (2) ఇంట్లో చిల్లరపనులు చేసే పనిమనిషి;
** maid servant, ph. దాసి; పనిమనిషి; ఇంట్లో చిల్లరపనులు చేసే పనిమనిషి;
* maiden, n. కన్య; పెళ్లి కాని పిల్ల;
* maiden, adj. ప్రప్రథమమైన;
* maim, v. t. గాయపరచు; అంగవైకల్యం చేయు; అవిటిగా చేయు;
* main, adj. ప్రధాన; ముఖ్య;
** main points, ph. ముఖ్యాంశాలు;
* mainstay, n. ఆధారం;
* maintain, v. t. (1) కాపాడు; రక్షించు; పోషించు; (2) నడిపించు;
* maintainer, n. పరిపోషణ కర్త; సంరక్షకుడు; పోషకుడు;
* maintenance, n. (1) పరిపోషణ; సంరక్షణ; పోషణ; కాపు; భృతి; ఆలన; (2) భరణం; మనువర్తి; (3) నిర్వహణ;
* maize, n. మొక్కజొన్న; corn;
* majestic, adj. గంభీరమైన;
* major, n. యుక్తవయస్సు వచ్చిన వ్యక్తి; (ant.) minor;
* major, adj. భారీ; పెద్ద; దీర్ఘ;
* major axis, n. దీర్ఘ అక్షం; బృహదక్షం; దీర్ఘ వృత్తంలో కేంద్రం నుండి దూరబిందువు దిశలో గీసిన రేఖ;
* majority, n. (1) సంఖ్యాధికత్వం; అధికసంఖ్యాకులు; మెజారిటీ; (2) యుక్తవయస్సు; మెజారిటీ;
** 	silent majority, ph. అధికసంఖ్యాక మౌనభూషణులు;
* make, n. చేత; పని;
* make, v. t. చేయు;
** make believe, ph. నమ్మేటట్లు చేయు; నటన; కనుకట్టు;
* makeup, n. (1) [cinema] ముస్తాబు; అలంకరణ; అంగరచన; రూపశిల్పం; కైసేత; (2)  నిర్మాణం; నిర్మాణక్రమం;
* mal, pref. తప్పు; చెడు; దుర్; వక్ర; కు; మల;
* Malabar catmint, n. మాభేరి; [bot.] ''Anisomeles malabarica'';
* Malabar nightshade, n. అల్లుబచ్చలి;
* Malabar nut, n. అడ్డసరం;
* malady, n. వ్యాధి; జబ్బు; రోగం;
* malapropism, n. అర్థం లేని శబ్ద ప్రయోగం;
* malaria, n. మన్నెపు జ్వరం; కొండ జ్వరం; చలిజ్వరం; మలేరియా; (lit.) చెడుగాలి;
* male, adj. మగ; కోడె; పోతు; పుంజు; గండు;
** male bee, ph. పోతుటీగ;
** male buffalo,  ph. ఎనుబోతు;
** male cat, ph. పోతుపిల్లి;
** male cuckoo, ph. గండు కోయిల;
** male elephant, ph. పోతుటేనుగు;
** male fowl, ph. పుంజు;
** male fox, ph. నక్కపోతు;
** male snake, ph. కోడె త్రాచు;
* male, n. మగవాడు; పురుషుడు; మగ జంతువు;
* malevolence, n. అక్షాంతి; [see also] envy;
* malice, n. ద్వేషం; కార్పణ్యం; ఈర్ష్య; జుగుప్స; శత్రుత్వం; పగ; దుష్టభావం;
* malicious, adj. ద్వేషపూరిత; ద్రోహచింతగల;
* malign, v. t. దుర్భాషలాడు; దూషించు;
* mall, n. అంగడిల్లు;  ఒకే చోట అనేక విక్రయ సాలలు ఉన్న భవనం;
* malleable, adj. సుతిమెత్తని; సుత్తితో కొట్టుటవలన సాఁగునట్టి; అవాంతరనీవ్యత; ఒత్తిడి వల్ల రూపం మారే గుణం కల;
* mallet, n. కొయ్యసుత్తి; కొయ్యగూటం; కర్ర సమ్మెట; కాజం;
* malleus, n. కూటకము; మధ్య చెవిలో సుత్తి ఆకారంలో ఉండే ఒక చిన్న ఎముక; 
* malnutrition, n. కుపోషణ; పోషణ చాలకపోవడం; పోషణచాలిమి;
* malodor, n. దుర్వాసన; దుర్గంధం; కంపు; నీచుకంపు; గవులు; పూతిగంధం; వసాగంధం; గబ్బు కంపు;
* malodorous, adj. పూతిగంధిల; వసాగంధిల; దుర్గంధ పూరిత; దుర్గంధమైన; కంపుకొట్టే;
* malt, n. నారు; మొలక; మోక; నిసువు; ఈరిక; ఉప్పిళ్లు; 
** malt liquor, ph. నారునీరా; మొక్క మొలిచే వరకు బార్లీ గింజలని నానబెట్టి, వాటితో చేసిన సారా;
* mammal, n. s. క్షీరదం; స్తన్యదం; పిల్లలకి పాలిచ్చే జంతువు; జరాయుజములు;
* mammilla, n. ౘనుమొన;
* man, n. (1) మానవుడు; మనిషి; జంతువు కాదనే భావం; (2) మగాడు; పురుషుడు; స్త్రీ కాదనే భావం; (3) పెద్దవాడు; పిల్లవాడు కాడనే భావం;
** 	family man, ph. గృహమేధి; గృహస్థు; 
** 	middle man, ph. మధ్యవర్తి;
** 	respectable man, ph. గృహమేధి; 
* man-made, adj. పౌరుషేయము; మనిషి చేసినది;
* manage, v. t. నిర్వహించు; పెత్తనముచేయు; పరిపాలించు; అదుపులోపెట్టు; నడిపించు; నెట్టుకువచ్చు; అజమాయిషీ చేయు; 
* manager, n. నిర్వాహకుడు; అధినేత; పెత్తందారు; అజమాయిషీదారు; వ్యవహర్త; ప్రవర్తకుడు; ఉపదర్శి; మేనేజరు; (rel.) యజమాని;
* management, n. అజమాయిషీ; అధ్వర్యం; నిర్వాకం; పెత్తనం; యాజమాన్యం; యోజన;
** 	financial management, ph. విత్తయోజన;
* mandate, v. t. శాసించు; విధించు; ఆజ్ఞాపించు;
* mandatory, adj. విధాయకమైన; తప్పనిసరి;
* mandible, n. చిబుకాస్తి;
* mane, n. జూలు; గుర్రం, సింహం మొ. జంతువుల మెడమీద వెంట్రుకలు;
* man-eater, n. (1) నరమాంసానికి మరగిన పులి; (2) నరమాంస భక్షకుడు; పొలదిండి;
* maneuver, n. జిత్తు; యుక్తి; ఉపాయం;
* Manganese, n. మంగనం; ఒక రసాయన మూలకం; (అణుసంఖ్య 25, సంక్షిప్త నామం, Mn); [Lat. magnes = magnet];
* manger, n. కొల్లం; పశువులకు మేత వేసే తొట్టి;
* mango, n. (1) మామిడి; మావి; రసాలం; మాకంద పండు (2) మామిడిపండు; మామిడికాయ;
** mango jelly, ph. మామిడి తాండ్ర;
** mango juice, ph. మామిడి పండు రసం;
** mango fruit, ph. మామిడి పండు; మామిడి కాయ;
** mango stone, ph. మామిడి టెంక;
** mango pulp, ph. మామిడి పండు ముద్ద; 
* mangoes, types of, ph. పలురకాల మామిడిపళ్ళు; చెరకు రసాలు; పెద్ద రసాలు; చిన్న రసాలు; పంచదార కలశ; ఎండ్రాసు; నూజివీడు రసాలు; సువర్ణరేֻఖ; బంగినపల్లి; కలక్టరు; జహంగీరు; కోలంగోవా; నీలాలు; 
* mangrove, n. మడ; మడచెట్టు; నల్లమడ; సముద్రపు ఉప్పునీటి వాతావరణంలో పెరిగే నీటి చెట్లు; 
**    forest mangrove, ph. మడాడవి; మడారణ్యం;
* mania, n. వెర్రి; వేలంవెర్రి; వ్యామోహం; ఉన్మాదం; మేనియా;
** 	kleptomania, ph. దొంగతనం చెయ్యాలనే వెర్రి కోరిక; చౌర్యోన్మాదం;
** 	nymphomania, ph. విపరీతమైన లైంగిక వాంఛ; 
* maniac, n. వెర్రివాడు; అదుపులో లేని బుద్ధులు కలవాడు; ఉన్మాది;
** 	kleptomaniac, ph.  అసంకల్పచోరుడు; చౌర్యోన్మాది;
** 	nymphomaniac, ph. రిరంసువు; విపరీతమైన లైంగిక వాంఛగల స్త్రీ; see also succubus and incubus;
* manifestation, n. సాక్షాత్కారం; వ్యంజితం; వివర్తం; వ్యాకృతం; ఆవిర్భావం; వ్యక్తి;
* manifested, n. వ్యక్తము; వ్యంజితం;
* manifesto, n. ఆదర్శ తరంగిణి; ఆదర్శాలు రాసిన ప్రచురణ; ప్రణాళిక;
** 	communist manifesto, ph. కమ్యూనిష్టు వారి ఆదర్శాలు రాసిన ప్రచురణ;
** 	election manifesto, ph. ఎన్నికల ప్రణాళిక;
* manifold, n. (1) కారు ఇంజనులో ఒక భాగం; లోపల నుండి బయటకి రెండు, మూడు రంధ్రాలు ఉన్న గది; (2) [math.] a curved surface in a higher-dimensional space; a topologically closed surface or an analog of this in three or more dimensions; a flat surface in a higher-dimensional space is called a hyperplane;
* Manila envelope, ph. టపా చెయ్యడానికి అనుకూలమైన గోధుమ రంగు కాగితపు సంచి;
* mankind, n. మానవజాతి;
* manliness, n. మగతనం; మగటిమి;
* manner, n. తీరు; తరహా; వరస; వాటం; వైఖరి; వ్యవహారం; రీతి; విధం; ఫక్కీ; ప్రకారం; బాపతు; పగిది, pagidi
* manners, n. నడవడి; ప్రవర్తన;
* manor, n. భవనం;
* manpower, n. అంగబలం; బలగం;
* mansion, n. భవనం; సౌధం; హర్మ్యం; పటారం; హవేలీ; 
* manslaughter, n. నరవధ; నరహత్య;
* mantel, n. తీనె; 
* mantis, n. గొల్లభామ; మిడత;
** praying mantis, ph. దండాల మిడత;
* mantissa, n. ఘాతభిన్నాంకం;
* mantle, n. (1) ముసుగు; కప్పు; పైపొర; ప్రావారం; ఉత్తరీయం; వల్కలం; ఆచ్ఛాదనం; (2) ఒక రకం దీపపు వత్తి; (3) భూగర్భంలో ఉండే ఒక పొర; 
** Earth's mantle, ph.  భూ ప్రావారం; 
* manual, adj.(1) కై; చేతి; కాయిక; చేతికి సంబంధించిన; (2) మానవీయ; ఆటోమేటిక్ కాని; 
** manual labor, ph.  కూలి; కాయ కష్టం;
** manual support, ph. కై దండ;
** manual work, ph. కైసేత; చేతితో చేసే పని; 
* manual, n. చేతి పుస్తకం; కైపొత్తం;
* mantle, n. (1) ముసుగు; కప్పు; వల్కలం; ఆచ్ఛాదనం; (2) ఒక రకం దీపపు వత్తి;
* manufacture, n. తయారీ; ఉత్పత్తి;
* manufacturers, n. ఉత్పత్తిదారులు; తయారీదారులు;
* manure, n. ఎరువు; గత్త; గొబ్బరం; పాంశువు;
** 	leaf manure, ph. ఆకెరువు;
** 	cow manure, ph. పేడెరువు; సస్యార్ధసంచిత గోమయం;
* manuscript, n. చేతితో రాసినది; చేతితో రాసిన గ్రంథం; (rel.) typescript;
* many, adj. చాల; ఎన్నో; పెక్కు; పలు; అనేక;
** many people, ph. ఎంతోమంది; పెక్కురు; పలువురు; అనేకులు;
* map, n. దేశపటం; నక్ష; మానచిత్రం; మేరతేనం; మేపు;
* mar, v. t. పాడుచేయు; చెడగొట్టు;
* maraud, v. i. కొల్లగొట్టు;
* marble, n. (1) పాలరాయి; చలువరాయి; సున్నపురాయి; సంగమల; (2) గోలీకాయ; అల్లికాయ;
* march, v. i. నడుచు; పోవు;
* march, v. t. నడిపించు;
* mare, n. (1) ఆడగుర్రం; ఘోటిక; గోడిగ; బడబ; (2) ఆడ గాడిద;
* mare's nest, ph. [idiom] గాడిద గుడ్డు; అసంభవమైనది; కుందేటి కొమ్ము; 
* margarine, n. వనస్పతి; మార్జరీను; a soft hydrogenated oil; 
* margin, n. బద్దె; అంచు; ఉపాంతం; వార; మార్జిన్;
** 	bottom margin, ph. నీచోపాంతం;
** 	left margin, ph. వామోపాంతం; ఎడమ అంచు;
** 	right margin, ph. కుడి బద్దె; కుడి అంచు; దక్షిణోపాంతం;
** 	top margin, ph. మీద బద్దె; మీద అంచు; శీర్షోపాంతం;
* marginal, adj. (1) ఉపాంతర; అంచున వ్రాసిన; (2) బొటాబొటీ; పరిమిత; నామమాత్ర; 
* marginalization, n. ఉపాంతీకరణ; ఒక సమూహంలో కొందరిని తక్కువ ప్రాముఖ్యత లేదా ద్వితీయ స్థానానికి బదిలీ చేసే ప్రక్రియ;
* marginalize, n. ఉపాంతరీకరించు; ఉపాంతీకరించు; 
* margosa, n. వేప; same as neem;
* Mariana trench, n. మరియానా కందకం;
* marigold, n. బంతి; బంతిపువ్వు;
* marinate, v. t. ఊరబెట్టు;
* marine, adj. సాగర;
* mariner, n. నావికుడు;
* marital, adj. వైవాహిక; దాంపత్యపు;
** marital problems, ph. దాంపత్యపు స్పర్ధలు;
* marjoram, n. (1) మరువం;  (2) పాశ్చాత్యదేశాల వంటలలో వాడే ఒక సుగంధ పత్రి; [bot.] Origanum marjorana; ok
* marijuana, n. గంజాయి; మేరువానా; [bot.] ''Cannabis sativa''; గంజాయి మొక్క నుండి వచ్చిన మొగ్గలు, పువ్వులు, ఆకులు, వగైరా ని ఎండబెట్టి. చుట్టల మాదిరి చుట్టి కాల్చుతారు; (rel.) హషీష్ అన్నది గంజాయి మొక్క నుండి స్రవించే పాలని ముద్దలా చేసి అమ్ముతారు; దీనిని కూడా చుట్టల మాదిరి చుట్టి కాల్చుతారు; 
* mark, n. (1) సూచిక; కెతనం; ఆనవాలు; (2) మరక; (3) గుణాంకం; మార్కు;
** 	diacritical mark, ph. శబ్దసూచిక; శబ్దలక్షణ సూచిక;
** 	first mark, ph. ప్రథమ గుణాంకం;
* mark, v. t. గుర్తువేయు;
* Markab, n. పూర్వాభాద్ర; ఒక నక్షత్రం పేరు;
* marker, n. సాభిజ్ఞానం; గుర్తు;
* market, v. t. అమ్ము; విక్రయించు;
* market, n. సంత; అంగడి; బజారు; విపణి; మార్కెట్;
** 	fish market, ph. మైలసంత; చేపల బజారు;
** 	meat market, ph. మైలసంత;
** 	vegetable market, ph. మడిసంత;
** market street, ph. విపణి వీధి; అంగడి వాడ;
* marketable, adj. అమ్ముడు పోగల;
* marketing, n. విక్రయం;
* marking nut, n. నల్ల జీడిపిక్క;
* marks, n. గుణాంకాలు; అంకాలు; పరీక్షలో వచ్చే “మార్కులు”; 
* maroon, n. ముదరెఱుపు రంగు;
* marriage, n. వివాహం; పెండ్లి; పెళ్ళి; దాంపత్యం; (rel.) wedding;
** 	hypergamous marriage, ph. అనులోమ వివాహం;
** 	hypogamous marriage, ph. ప్రతిలోమ వివాహం;
* marrow, n. (1) మజ్జ; మూలుగు; మేద; మేదస్సు; కుల్యిక; అస్థిసారం; ఎముక సొన; ఎముకల లోపల ఉండే ఒక రకమైన కొవ్వు పదార్థం; (2) దవ్వ;
* marry, v. i. వివాహమాడు; చేపట్టు; పెండ్లి చేసుకొను; పెండ్లాడు; చేసుకొను;
* marry, v. t. వివాహం చేయు; పెండ్లి చేయు;
* Mars, n. అంగారకుడు; అంగారక గ్రహం; మంగళ గ్రహం; కుజుడు;
* marsh, n. చిత్తడినేల; పంకభూమి; మురుగునేల; ఉబ్బనేల; పర్ర; కరవాక;
** salt marsh, ph. కరవాక;
** marsh gas, ph. చిత్తడి వాయువు; పంక వాయువు;
[[File:Trainyard.bradleygee.jpg|thumb|right|మారుగుళ్ల దొడ్డి]]
* marshalling yard, n. మారుగుళ్ల దొడ్డి; రైలు పెట్టలని ఒక వరసలో అమర్చడానికి వాడే ప్రదేశం;
* mart, n. వ్యాపారస్థలం; కొట్టు; షాపు;
* martin, n. ఏట్రింత పిట్ట;
* martynia, n. తేలుకొండి కాయ;
* martyr, n. త్యాగాళువు; త్యాగి; తన లక్ష్యసిద్ధికి ప్రాణాన్ని త్యాగం చేసిన వ్యక్తి;
* marvel, n. వింత; విడ్డూరం; విచిత్రం; అద్భుతం; 
* mascara, n. కాటుక; కళ్ళకి పూసుకునే ఒక అలంకారం; అంజనం;
* macerated, adj. భావన; నానబెట్టిన; ఊరబెట్టిన; 
** macerated ginger, ph. భావన అల్లం; పంచదారలో ఊరబెట్టిన అల్లం; 
* masculine, adj. మగ; పుంభావ; పుం;
** masculine gender, ph. పుంలింగం; 
* masculinity, adj. మగతనం; మగటిమి; పుంభావం;
* mashed, adj. ఎనిపిన; ముద్ద చేసిన; 
* mask, n. ముసుగు; ప్రచ్ఛాదకి; బురఖా;
* mask, v. t. ముసుగు వేయు; కప్పు; ప్రచ్చాదించు;
* masochism, n. ఆత్మ హనన కారుణ్యం; మజోకిస్టులా ప్రవర్తించే తత్వం; తన శరీరానికి బాధ కలిగించే పనులు జరిగితేనే కాని రతి క్రీడలో ఆనందం పొందలేని వింత మానసిక తత్వం; తనకు హాని జరిగే విధంగా ప్రవర్తించే తత్వం; see also sadism;
* masochist, n. మజోకిస్టు; శరీరానికి బాధ కలిగించే పనులు జరిగితేనే కాని రతి క్రీడను ఆనందించలేని వ్యక్తి; తనకే హాని జరిగే విధంగా ప్రవర్తించే వ్యక్తి;
* mason, n. తాపీ పనివాడు; కాసీదు; కాసే పనివాడు; రాతి పనివాడు; ఇటిక పనివాడు; కుడ్యకారుడు;
* mason's level, n. మూలమట్టం;
* masonry, n. కట్టడం; రాతి కట్టడం; ఇటిక కట్టడం;
** 	brick masonry, ph. ఇటిక కట్టడం;
** 	stone masonry, ph. రాతి కట్టడం;
* mass, adj. తండ; సామూహిక; మూకుమ్మడి; 
** mass action, ph. తండ చర్య;
** mass arrests, ph. మూకుమ్మడి నిర్భంధాలు; మూకుమ్మడి ఆపుదలలు; 
** mass burial, ph. సామూహిక ఖననం; తండ ఖననం;
** mass number, ph.  గరిమ సంఖ్య; ఒక మూలకపు అణుగర్భంలో ఉండే ప్రోటానులు, నూట్రానుల మొత్తపు సంఖ్య;  ఉదాహరణకి సాధారణ కర్బనంలో 8 ప్రోటానులు, 4 నూట్రానులు ఉంటాయి కనుక కర్బనం గరిమ సంఖ్య 12; ఒక మూలకానికి సమభాగులు ఉన్నయెడల ప్రోటానులని, నూట్రానుల సగటు విలువని కలపగా వచ్చిన సంఖ్య; 
* mass, n. రాసి; ద్రవ్యరాసి; ధుర; తండం; పుద్గాలం; గరిమ; ముద్ద; భారం; కాయస్థం;
** 	center of mass, ph. గరిమనాభి;
** 	inertial mass, ph. గరిమ గురుత్వం; జడత్వ గురుత్వం;
* massacre, n. జనసంహారం; నరమేధం;
* massage, n. మర్దనా; మాలీసు; సంవహనం;
* massage, v. t. మర్దనా చేయు; మాలీసు చేయు; ఒత్తు; పిసుకు;
* masseur, n. m. సంవాహకుడు; అంగమర్ధనుడు; మర్దనా చేసే పరిచారకుడు;
* masseuse, n. f. మర్దనా చేసే పరిచారిక; సంవహనకి;
* masses, n. జనాలు; ప్రజ; ప్రజానీకం; మంది; జనసామాన్యం; జనబాహుళ్యం; జనసందోహం;
* massive, adj. గురుతరమైన; స్థూల;
* massiveness, n. గురుత్వం; గరిమత్వం; భారీతనం;
* mast, n. కూపకం; స్తంభం; తెరచాప కొయ్య; కంబం; 
* master, n. (1) యజమాని; ఓజు; ఖామందు; (2) గురువు; ఆచార్య; (3) ప్రవీణుడు; నేర్పరి; (4) సంధాత;
** master of ceremonies, ph. కార్యక్రమపు సంధాత;
** master plan, ph. బృహత్ ప్రణాళిక; పెద్ద ప్రణాళిక;
* masticate, v. t. నములు;
* mastication, n. నములుట; చర్వణం;
* mastitis, n. స్తనసోఫ; స్తనముల వాపు;
* masturbation, n. ముష్టిమైథునం; హస్తప్రయోగం; మర్మస్థానాలని చేతితో తాకి లైంగిక కోర్కెలు తీర్చుకోవడం;
* mat, n. చాప; కిలంజం;
** mat for meditation, ph. చిత్రాసనం;
* match, n. (1) అగ్గిపుల్ల; (2) ఉజ్జీ;  ఉద్ది; జత; సమానమైనది; ఎన; పొంతన; (3) ఆట; పందెం; ఎదురు; పోటీ; (4) సంబంధం; వివాహనిర్ణయం;
* matchbox, n. అగ్గిపెట్టె;
* matchstick, n. అగ్గిపుల్ల;
* matching, adj. నప్పిన; జోడు కుదిరిన;
* matchless, adj. ఎనలేని; సాటిలేని; అతులిత;
* matchmaker, n. పెళ్ళిళ్ళ పేరయ్య;
* mate, n. భార్య; సహధర్మచారిణి; భార్య; సహధర్మచారుడు; సహాధ్యాయి; సహాధ్యాయుడు;
* mate, v. i. జత చేరు; వివాహం చేసికొను; రతిక్రీడ చేయు;
* Materia medica, n. పదార్థ గుణ సంహిత; ఔషధ లక్షణ సంగ్రహం; వస్తుగుణ ప్రకాశిక; వస్తుగుణ దీపిక;
* material, adj. భౌతికమైన; స్థూల; వస్తు; ఉపాదాన; పాదార్థిక; 
** material body, ph.  స్థూల దేహం; 
** material cause, ph.  ఉపాదాన హేతువు; పాదార్థిక హేతువు;
** material reason, ph. పాదార్థిక కారణం;
** material resources, ph. భౌతిక వనరులు;
** material world, ph. భౌతిక ప్రపంచం;   స్థూల ప్రపంచం; 
** material universe, ph. భౌతిక ప్రపంచం; వస్తు ప్రపంచం;
* material, n. (1) పదార్థం; సరుకు; సంభారం; (2) విషయం; (3) గుడ్డ;
** 	raw material, ph. ముడిపదార్థం; ముడిసరుకు; ముడి సంభారాలు; 
* materialist, n. కుక్షింభరుడు; కుక్షింభరి; భౌతికవాది; ప్రత్యక్షంగా కనిపించేదే ప్రధానమని వాదించే వ్యక్తి; అనాత్మవాది; లోకాయతికుడు; 
* materialistic, adj. కుక్షింభర; ప్రాపంచిక; భౌతిక; లోకాయత;
* materialism, n. కుక్షింభరత్వం; భౌతికవాదం; లోకాయతం; భోగలాలసం;
* materialize, v. i. (1) జరుగు; సంభవించు; (2) మూర్తీభవించు; కార్యరూపం దాల్చు; అకస్మాత్తుగా కనబడు; 
* maternal, adj. తల్లివైపునుండి; తల్లికి సంబంధించిన;
** maternal uncle, ph. మేనమామ;
** maternal uncle's daughter, ph. మేన వదిన; మేన మరదలు;
** maternal uncle's son, ph. మేనబావ; బావ;
** maternal uncle's wife, ph. మాతులాని; అత్త; అత్తమ్మ;
** maternal grandmother, ph. అమ్మమ్మ;
* maternity, adj. గర్భవతికి సంబంధించిన; ప్రసవానికి సంబంధించిన; పురిటికి సంబంధించిన; ప్రసూతి;
** maternity hospital, ph. ప్రసూతి వైద్యశాల;
** maternity ward, ph. పురుళ్ల వార్డు; ప్రసూతి విభాగం;
* mathematical, adj. గణితాత్మక; గణిత; లెక్కల;
** mathematical brain, ph. లెక్కల బుర్ర;
** mathematical operation, ph. గణితాత్మక సంక్రియ; గణితాత్మక పరికర్మ;
* mathematics, n. గణితం; లెక్కలు; గణిత శాస్త్రం; అంకశాస్త్రం; అంకవిద్య; అంకతంత్రము;
* mathematician, n. గణిత శావేత్త; గణితాచారి;
* matinee, n. పగటాట;
* matriarch, n. f. మూలమగువ; కుటుంబానికి అధిపతిగా ఉన్న స్త్రీ;
* matriarchal, n. మాతృస్వామ్య; మాతృతంత్ర; మాతృయజమాన;
* matriarchy, n. మాతృస్వామ్యం; మాతృతంత్రం; మాతృ అధికారం;
* matricide, n. మాతృ హత్య; మాతృఘాతం;
* matrix, n. (1) అచ్చు; మూస; వరుధారణి; ప్రస్థారం; (2) చిక్కు; అల్లుడు; పడుగు, పేకలతో అల్లబడ్డది; (3) మాతృక; అడ్డు వరుసలు, నిలువు వరుసలు ఉన్న ఒక గణిత విన్యాసం; (ety.) an arrangement of ites with rows and columns; (4) ఖనిజ నిక్షేపాలతోపాటు కనిపించే శిలామయ, మృత్తికామయ నేపథ్య పదార్థం; 
** matrix algebra, ph. మాత్రిక బీజగణితం;
* matter, n. (1) పదార్థం; ద్రవ్యం; (2) విషయం; బాపతు; ఎడాటము; 
** 	anti matter, ph. నిష్‌పదార్థం; ప్రతిపదార్థం; 
** 	dark matter, ph. కృష్ణపదార్థం;
* mattress, n. పరువు; తల్పం; తలిమం;
* matty, adj. చాపీయ; చాపలా ఉన్న; అల్లబడ్డ;
** matty cloth, ph. అల్లినట్టు కనిపించే బట్ట;
* mature, adj. ఎదిగిన; ఈడువచ్చిన; ముదిరిన; పక్వమైన; పండిన; ముగ్గిన; సిద్ధమైన; తయారైన; ప్రౌఢ;
* maturity, n. ఈడు; పరిపక్వత; పరిపాకం; ప్రౌఢిమ; ప్రౌఢత్వం;
* maul, v. t. చీల్చి చెండాడు;
* mausoleum, n. మసోలీ; అద్భుతమైన గోరీ; సమాధి;
* maw worm, n. నులి పురుగు;
* maxilla, n. దవడలు;
* maxi, pref. పెను; పెద్ద;
* maxim, n. సూక్తి; నీతివాక్యం; పన్నా; నిజం అని అందరూ ఒప్పుకున్న సూత్రం; see also paradox;
* maximization, n.  గరిష్టీకరణం; 
* maximum, n. అత్యధికం; గరిష్ఠం; పరమం; మహత్తమం; ఊర్ధ్వతమం;
** maximum limit, ph. గరిష్ఠ పరిమితి;
* maze, n. చిక్కు; వ్యూహం;
* meadow, n. మైదానం; పచ్చిక బయలు; క్షేత్రం; బీడు;
* meager, n. చాలీచాలని; బహుకొద్దిగా;
* meal, n. (1) భోజనం; బోనం; భుక్తి; కూడు; ప్రాశనం; ఒక నిర్ధిష్టమైన వేళకి తినే తిండి; (2) పిండి;
** 	corn meal, ph. మొక్కజొన్న పిండి;
* meals, n. భోజనాలు; బోనాలు; 
* mealtime, n. భోజనాల వేళ;
* 
{|style=&quot;border-style: solid; border-width: 5 px&quot;
|
'''---Usage note: mealtime
* ---The first meal of the day is ''breakfast'', which is eaten after getting up. ''Lunch'' is the meal that is eaten around 12.00 p.m. In most western countries, ''dinner'', which is eaten around 6.00 p.m., is the main meal of the day. ''Supper'' is an informal or light evening meal. ''Brunch,'' a hybrid between breakfast and lunch, is eaten fairly late in the morning.'''
|}
*
* mean, adj. నీచ; అల్పబుద్ధిగల;
** mean fellow, ph. నీచుడు; లుచ్ఛా;
* mean, n. సగటు; సరాసరి;
* meander, v. i. మెలికలు తిరుగు;
* meandering river, n. తిరుగుళ్ల గంగ;
* meaning, n.అర్థం; ఉద్దేశం; భావం;
** 	figurative meaning, ph. గౌణార్థం; ఉద్దిష్టార్థం;
** 	literal meaning, ph. వాచ్యార్థం; శాబ్దికార్థం; 
** 	precise meaning, ph. రూఢ్యర్థం;
** 	special meaning, ph. విశిష్టార్థం;
** 	word by word meaning, ph. ముక్కస్య ముక్కార్థం;
* meaningful, adj. సార్థక; అర్థవంత; అర్థయుక్త;
* meaningfulness, n. సార్థక్యం; అర్థవంతం; అర్థయుక్తం;
* meaningless, adj. అర్ధంలేని; అర్థరహిత; నిరర్థక; భావశూన్య; కదర్థ;
** meaningless task, ph. అర్ధంలేని పని;
* means, n. సాధనం; తెరువు; మార్గం; వెరపు;
* meanwhile, adv. అందాకా; అంతలో; ఈలోగా;
* measles, n. పొంగు; తట్టు; రోమాంతిక; ఒక జాతి వైరస్‍ వల్ల వచ్చే జబ్బు; (rel.) chicken pox;
* measure, n. (1) కొలత; మానం; ప్రమ; ప్రమాణం; ప్రస్థం; తన్మాత్ర; (2) కొలబద్ధ;
* measurement, n. కొలత; మితి; మానం; మాపనం; కొలువడి;
* measuring, adj. కొల; కొలత;
** measuring cup, ph. కొలమానిక; ప్రస్థమానం;
** measuring instrument, ph. కొలమాపకం;
** measuring jar, ph. కొలజాడీ; కొలముంత; ప్రస్థమానం;
** measuring rod, ph.  కొలబద్ధ; మానదండం;
** measuring tape, ph. కొలపట్టీ; మానసూత్రం;
** measuring tool, ph. కొలముట్టు;
** measuring vessel, ph. కొలజాడీ; కొలత గిన్నె; ప్రస్థమానం; 
** measuring wire, ph. కొలత్రాడు; మానరజ్జువు; 
* meat, n. మాంసం; పొలసు; పిసితం; పలం;
**  chicken (meat), ph. కోడిమాంసం;
**  mutton (meat), ph. మేఁకమాంసం;
**  beef (meat), ph. గోమాంసం; గొడ్డుమాంసం; 
**  pork (meat), ph. పందిమాంసం;
**  human (meat), ph. పొల; నరమాంసం;
* 
{|style=&quot;border-style: solid; border-width: 5 px&quot;
|
'''---Usage Note: Meat
* --- The meats of some animals have special names: The meat from a cow (or bull or ox) is ''beef.'' The meat from a calf is ''veal.'' The meat from a pig is ''pork'' or ''ham.'' The meat from a goat is ''mutton.'' The meat from a deer is ''venison.'' Usually the meat from birds is same as the bird’s name: chicken, duck, etc.'''
|}
* 
* meatless, adj. ఆమిష శూన్య;
* mechanic, n. యంత్రసూరి;
* mechanical, adj. యంత్ర; యాంత్రిక; కీలు;
**  mechanical advantage, ph. యంత్రలాభం;
** mechanical behavior, ph. యాంత్రిక ప్రవర్తన;
** mechanical doll, ph. కీలు బొమ్మ; మర బొమ్మ; 
** mechanical energy, ph. యాంత్రిక శక్తి;
** mechanical horse, ph. కీలు గుర్రం;
* mechanic, n. యంత్ర సూరి; యంత్రములని మరమ్మత్తు చేసే వ్యక్తి; 
* mechanics, n. యాంత్రిక శాస్త్రం; యంత్ర శాస్త్రం; యంత్రగతి శాస్త్రం; ప్రయోగించిన బలాన్ని, దానివల్ల కలిగే కదలికనీ అధ్యయనం చేసే శాస్త్రం; (note) mechanics is that area of science concerned with the behaviour of physical bodies when subjected to forces or displacements;  
**     celestial mechanics, ph. ఖగోళ యంత్రగతి శాస్త్రం; ఖగోళ యంత్రశాస్త్రం; నక్షత్రాలు, గ్రహాలు, ఇతర ఖగోళ శాల్తీల కదలికలకి సంబంధించిన శాస్త్రం
**     classical mechanics, ph. సంప్రదాయక యంత్రగతి శాస్త్రం; సంప్రదాయక యంత్రశాస్త్రం;
**.    fluid mechanics, ph. ప్రవాహి యంత్రశాస్త్రం;
**     Hamiltonian mechanics, ph. హేమిల్టనీయ యంత్రశాస్త్రం;
**     Lagrangian mechanics, ph.  లగ్రాంజీయ యంత్రశాస్త్రం;
**     Newtonian mechanics, ph.   నూటనిక యంత్రశాస్త్రం; 
**     orbital mechanics, ph.  కక్ష్యలని నిర్ణయించే యంత్రశాస్త్రం;
**     quantum mechanics, ph. గుళిక యంత్రశాస్త్రం; క్వాంటం యంత్రశాస్త్రం;
**     relativistic mechanics, ph. సాపేక్ష యంత్రగతి శాస్త్రం; సాపేక్ష యంత్రశాస్త్రం; కాంతి వేగం దరిదాపుల్లో ప్రయాణించే రేణువుల కదలికలకి సంబంధించిన శాస్త్రం
**     statistical mechanics, ph. సాంఖ్యక యంత్రశాస్త్రం; పదార్థాల సమూహ ఉష్ణగతి లక్షణాల గురించి  వివరించే శాస్త్రం;
*
{|style=&quot;border-style: solid; border-width: 5 px&quot;
|
'''---Usage Note: Difference between Newtonian and Lagrangian mechanics

* --- Newtonian mechanics starts with the three laws, but mathematically, the important one is  𝐹 = 𝑚𝑥¨.  When Newton discovered the laws of motion, he had no idea about Lagrangian mechanics (in fact, Lagrange came almost 50 years after his death), so at the time, the laws were essentially empirical laws. So when you first learn about them, you’re usually just told, F = ma is just true.

* --- Lagrangian mechanics start from a deeper principle and through which, you can derive Newton’s laws. We start with a scalar function of position and velocity (as a function of position) which basically encodes possible paths in space (so you also need to add in a &quot;start&quot; point and an &quot;end&quot; point). Lagrangian mechanics then asks: “I have all these possible paths in space, how do I select a path that is physically correct?”'''
|}
*
* mechanism, n. యంత్రాంగం;
** 	balance mechanism, ph. సంతులన యంత్రాంగం;
* mechanized, adj. యంత్రసజ్జిత;
* medal, n. పతకం; బిరుదుబిళ్ళ; మెడలు;
* media, n. pl. [phys.] (1) యానకాలు; (2) మాధ్యమాలు; ప్రసార మాధ్యమాలు; (sing.) medium;
** multimedia, ph. బహుళ మాధ్యమాలు; 
** yellow media, ph. పచ్చ మాధ్యమాలు; ప్రజలని ఉద్రేకపరచడానికి నిజంతో నిమిత్తం లేకుండా రంగురంగుల బొమ్మలతోటీ, పతాక శీర్షికలతోటీ వార్తలని ప్రసారం చెయ్యడం; 
* median, n. నడిమి; మధ్య రేఖ;
* median strip, ph. రహదారి యొక్క ఇరువైపుల బాటలకీ మధ్యనున్న జాగా;
* mediation, n. మాధ్యస్థం; మధ్యవర్తిత్వం;
* mediator, n. మధ్యవర్తి; మాధ్యస్థుడు;
* medical, adj. వైద్యసంబంధమైన; ఆరోగ్య సంబంధమైన;
** medical treatment, ph. చికిత్స;
* medicated, adj. ఔషధీకృత;
* medicine, n. (1) (మెడ్సిన్) మందు; ఔషధం; ఆయుర్‌ద్రవ్యం; (2)(మెడిసిన్) వైద్యశాస్త్రం; వైద్య విద్య;
* medicinal, adj. ఔషధీయ; రోగనాశక; మందులకు పనికివచ్చే;
** medicinal herb, ph. ఓషధి;
* meditation, n. మననం; జపం; ధ్యానం; ఉపాసన;
** meditation room, ph. మనన మందిరం; ధ్యాన మందిరం;
* medium, adj. మధ్యస్థమైన;
* medium, n. (1) యానకం; (2) మాధ్యమం; 
**  aqueous medium,  ph. జల మాధ్యమం; నీటి మాధ్యమం; 
** 	communication medium, ph. ప్రసార మాధ్యమం;  ప్రసార యానకం;
**  organic medium, ph.  కర్బన మాధ్యమం; 
**  reaction medium,  ph. చర్యా మాధ్యమం; 
** 	Telugu medium, ph. తెలుగు మాధ్యమం;
* Mediterranean sea, n. మధ్యధరా సముద్రం; నడిపుడమి కడలి;
* Medulla, n. దవ్వ; దూట; ఏ శరీరాంగానికి అయినా అంతర్భాగంలో ఉండే కట్టడం;
** Medulla oblongata, ph. మజ్జా ముఖం; మెదడు వెనక ఉండి మన శ్వాసని నియంత్రించే ఒక కట్టడం;
* medulloblastoma, n. చిన్న పిల్లలకి మెదడులో వచ్చే ఒక రకమైన కేన్‌సరు కంతి; 
* meet, v. t  కలుసుకొను; తగులు;
* meeting, n. సభ; సమావేశం; కలయిక; మీటింగు;
** 	closed-door meeting, ph. జనాంతిక సమావేశం;
** 	orientation meeting, ph. దృగ్విన్యాస సమావేశం;
** 	summit meeting, ph. శిఖరాగ్ర సమావేశం;
* mega, adj. మహత్; బృహత్; స్థూల; మెగా;
* Mega, pref. (1) మిలియను; 1,000,000; (2) కంప్యూటరు రంగంలో మెగా అంటే 1,048,576=220;
* Megabits, n. మిలియను ద్వింకములు; కంప్యూటరు రంగంలో మాత్రం 1,048,576=220 ద్వింకములు; మెగా బిట్లు;
* Megrez, n. అత్రి నక్షత్రం; సప్తర్షి మండలం (Big Dipper) లో కాంటివిహీనమైన తార; 
* melanosis, n.  శరీరపు రంగు  నల్లగా మారటం; మెలనిన్ తయారీ ఓపం వల్ల వచ్చే లక్షణం; 
* melee, n.  (మేలే) తొక్కిసలాట;
* mellifluous, adj. తేనెవలె తియ్యనైన;
* melodrama, n.  మోతాదు మించిన ఉద్వేగంతో, సాధారణంగా సుఖాంతం అయే నాటకం కాని, సినిమా కాని; నాటకీయత ఎక్కువ, పాత్ర పోషణ తక్కువ ఉన్న నాటకం కాని, సినిమా కాని; (note) ఎత్తిపొడవడానికి వాడే మాట; key constitutive factors: pathos, overwrought or heightened emotion, moral polarization (good vs. evil), non-classical narrative structure (e.g., use of extreme coincidences); 
* melodious, adj. శ్రావ్య; శ్రవణపేయ; కర్ణపేయ; సుశ్రావ్య;
* melody, n. శ్రావ్యత; రక్తి; మాధుర్యము; a sweet and agreeable relation between successive notes; [see also] harmony; 
* melon, n. కర్బూజా; పుచ్చపండు; తర్బూజా;
** 	muskmelon, ph. కర్బూజా; పుచ్చపండు;
** 	watermelon, ph. పుచ్చపండు;
* melt, v. i. కరుగు; v. t. కరగించు; చలించు;
* melting point, ph. కరుగు స్థానం; ద్రవీభవన స్థానం; కరిగే ఉష్ణోగ్రత;
* member, n. సభ్యుడు; సభ్యురాలు; కూటరి; మెంబరు;
* membrane, n. పొర; త్వచం; త్వక్కు; పటలం; కుబుసం; జిలి;
** 	cell membrane, ph. కణ త్వచం; కణ పటలం;
* meme, n.  అనుకరణ; హాస్యానుకరణ; అంతర్జాలంలో ఒకరిని చూసి మరొకరు అనుకరించడం; 
* memento, n. జ్ఞాపిక; స్మృతి చిహ్నం;
* memo, n. రాసిన ప్రతిపాదన; short for memorandum;
* memorable, adj. చిరస్మరణీయ;
* memorandum, n. నివేదిక; వినతిపత్రం; విన్నపం; మనవి; విజ్ఞాపన; యాదాస్తు; జ్ఞాపిక; స్మరణలేఖ్యం; గిల్లుపత్రం; దరఖాస్తు; తాఖీదు; మెమో; మెమొరాండం;
* memorial, adj. సంస్మరణ;
* memorial, n. (1) స్మారక సభ; (2) స్మారక చిహ్నం;
* memorize, v. i. కంఠస్థం చేయు; ధారణ చేయు;
* memory, n. (1) జ్ఞాపకం; జ్ఞాపకశక్తి; స్మృతి; ధారణ; (2) [comp.] కొట్టు; కోఠీ; గరిస; కంప్యూటరులో దత్తాంశాలని, ఆదేశాలని దాచే ప్రదేశం;
* memoirs, (మెమ్వార్స్) n. pl.  జీవితానుభవాలు; పూర్వస్మృతులు;
* men, n. పురుషులు; మగవారు; (note) man అన్నది ఉభయ లింగాలకీ వర్తిస్తుంది కాని, men అంటే మాత్రం పురుషులు అనే అర్థమే వస్తుంది;
* menarche, n. సమర్తాడడం; పెద్దమనిషి అవడం; రజస్వల అవడం; పుష్పవతి అవడం;
* mendacity, n.  అబద్ధం; 
* menorrhagia, n. ఎరక్రుసుమ; రక్తప్రద; స్త్రీ రుతు కాలంలో అతిగా జరిగే రక్త స్రావం;
* menses, n.ముట్టు; రుతు స్రావం; రుతు కాలం; బయటుండుట; వాకిటుండుట;
* mend, v. t. మరమ్మత్తు చేయు; బాగు చేయు;
* mendicant, n. m. అవధూతుడు;
* menial, n. గులాము; దాసుడు;
* menopause, n. రజోనివృత్తి; ముట్లుడుగు కాలం;
* menstruation, n. రుతువు; రుతుకాలం; బయటుండడం; వాకిటుండడం; ముట్టవడం;
* menstrual, adj. రుతు;
** menstrual discharge, ph. రుతు స్రావం;
** menstrual period, ph. రుతు కాలం;
* mensuration, n. మాపన శాస్త్రం; మాపనం; కొలతలకి సంబంధించిన లెక్కలు; కొలత; భూమి కొలత; క్షేత్రమితి;
* mental, adj. మానసిక; మానస; మనస్; మనో;
** mental debility, ph.  మానసిక దౌర్బల్యం; కశ్మలం; 
** mental hospital, ph. పిచ్చాసుపత్రి;
* mentality, n. మానసికతత్వం; మనస్తత్వం; మనోగతి; చిత్తవృత్తి;
* menthol, n. పుదీనా కర్పూరం; పుదీనా ఆకులలో నుండి తీసిన ఒక సుగంధ ద్రవ్యం; రసాయన శాపు దృష్ట్యా ఇది ఒక ఒలంతం (alcohol);  see also mint camphor;
* mention, v. i. పేర్కొను; చెప్పు; నుడువు;
* menu, n. (మెన్యూ) (1) వడ్డనకి తయారైన వంటకాల జాబితా; వాటి ధరలు; మెన్యూ; (2) ఎంపిక అంశాల పట్టిక; ఎంపిక జాబితా; 
* mephitic, adj. దుర్గంధభరితమైన; దుర్వాసనతోకూడిన; కంపుకొట్టే;
* mercenary, n. కిరాయి సైనికుడు; కూలికి యుద్ధం చేసే వ్యక్తి;
* merchandise, n. సరుకులు; సామానులు; దినుసులు; వస్తువులు; సామగ్రి; సార్థములు;
* merchant, n. వణిజుడు; వ్యాపారస్తుడు; సార్ధవాహుడు; సెట్టి; సాహుకారు;
** merchant marine, ph. వాణిజ్య నౌకాదళం;
* Mercury, n. (1) బుధుడు; బుధగ్రహం; (2) పాదరసం; రసం; పారదం;  రసపతి; రసరాట్టు; తడివెండి; ఒక రసాయన మూలకం; (అణుసంఖ్య 80, సంక్షిప్తనామం = Hg  [Lat. hydrargyrum = liquid silver];
** mercuric chloride, ph. రసహరితం; ఖాండవ కర్పూరం; Mercury (II) chloride; corrosive sublimate;  HgCl&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;;
** mercuric sulfide, ph. ఇంగిలీకం; రససింధూరం; Mercury (II) sulfide;  HgS;
** mercurous chloride, ph. రసకర్పూరం; Mercury (I) chloride; white sublimate of mercury;  Hg&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;Cl&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;;
* mercy, n. దయ; కనికరం; కృప; కరుణ;
* mere, adj. కేవలం; ఉత్త; వడారము; 
* merely, adv. కేవలం; ఫక్తు; వడారము; 
* merger, n. కలిసిపోవుట; ఐక్యమగుట; లయమగుట; లీనీకరణ;
* meridian, n. (1) మధ్యాహ్న రేఖ; యామ్యోత్తర రేఖ; (2) ధ్రువవృత్తం; మయామ్యోత్తర రేఖ; ఖగోళంలో ఉత్తరం నుండి దక్షిణానికి ప్రేక్షకుని శిరస్సు మీదుగా వెళ్లే ఊహా వృత్తం;
* merit, n. యోగ్యత; శ్రేష్టత;
** merit certificate, ph. యోగ్యతా పత్రం; ప్రశంసాపత్రం;
* merits, n. యోగ్యతలు; సలక్షణాలు;
** merits and demerits, ph. గుణగణాలు; లాభనష్టాలు; 
* mermaid, n. మత్స్య కన్య; సగం స్త్రీ, సగం చేప అయిన వింత కల్పిత జీవి; see also echidna;
* merry-go-round, n.  రంగులరాట్నం; మెర్రీగుర్రం; 
* mesa, n. నెత్తం; పీఠభూమి;  సానువు; కొండ మీద చదునైన ప్రదేశం;
* mesh, n. వలయం;  జల్లి; జాలీ; see also grid;
* mesh, v. i. సరితూగు; అమురు; జతపడు;
* mesmerism, n. మెస్మరీయం; [[మెస్మరిజం]]; ఒక వ్యక్తికి ఒక విధమైన మైకం కల్పించి ఆ వ్యక్తిచేత చెప్పిన విధంగా ప్రవర్తింపజేసే పద్ధతి;
* meso, pref. మధ్య;
* mesoblast, n. మధ్యాస్తరం; అంతశ్చర్మానికి, బహిశ్చర్మానికి మధ్యనున్న పొర; mesoderm;
* mesosphere, n. మధ్యావరణం; ఆస్తరావరణము పైన 85కి మీ వరకు విస్తరించి ఉంటుంది. ఇక్కడ ఎత్తు పెరిగే కొద్ది ఉష్ణోగ్రత తగ్గుతుంది. ఇదే భూ వాతావరణంలోో చల్లని పొర. ఇక్కడే వాతావరణంలో ప్రవేశించిన ఉల్కలు కాలి మండిపోయేది;
* mesozoic era, n. మధ్య జీవయుగం;
* mess, n. (1) భోజనశాల; పాకశాల; మెస్సు; (2) చాలా చిందరవందరగా ఉన్న స్థితి;
* message, n. సందేశం; వర్తమానం; వార్త; మాట; దూతిక; దూతం; కబురు; సమాచారం;  కచేలం; 
* messenger, n. వార్తాహరుడు; దూత; వార్తికుడు; చారుడు; pl. హర్కారాలు అనగా వార్తాహరులు; 
** messenger RNA, ph. దూతిక రైకామ్లం; the form of RNA in which genetic information transcribed from DNA as a sequence of bases is transferred to a ribosome;
* meta, pref. మధ్య; తో; ఆవలి; లోకోత్తర; బీజాతీత; అధిభౌతిక; ఉన్నత;
* metabolism, n. పాచకం; జీవనప్రక్రియ; చయాపచయం;
* metacarpals, n. కరభాస్థికలు; పాణి శలాకలు; అరచేతిలోని ఎముకలు;
** metacarpal bones, ph. పాణిశలాకలు; కరభాస్థికలు; అరచేతిలోని ఎముకలు;
** metatarsal bones, ph. ప్రపాదాస్థికలు; పాద శలాకలు; పాదము లోని ఎముకలు;
* metastasis, n. శరీరంలో వ్యాధి ఒక చోటు నుండి మరొక చోటుకి ప్రయాణం చేయుట; ముఖ్యంగా కేన్సరు వ్యాధి యెడల ఈ పదం ఉపయోగిస్తారు
* metal, n. (1) లోహం; ధాతువు; (2) కంకర;
** 	base metal, ph. హీన ధాతువు; పరుష లోహం; ఇనుము, రాగి, సీసము, మొ.;
** 	noble metal, ph. రాచ ధాతువు; వెండి, బంగారము, మొ.;
** metal collar,  ph. పొన్ను;
* metallic, adj. లోహ; ధాతు;
** metallic luster, ph. లోహ ద్యుతి; ధాతు ద్యుతి;
* metallurgy, n. లోహ సంగ్రహణ శాస్త్రం;
* metamorphosis, n. మార్పు; పరిపూర్ణమైన మార్పు; రూపవిక్రియ; రూపపరిణామం;
* metaphor, n. రూపకాలంకారం; అధ్యారోపం;
* metaphysics, n. అధిభౌతిక శాస్త్రం; పారలౌకిక శాస్త్రం; ఆధ్యాత్మిక విద్య; Metaphysics is the branch of philosophy that examines the fundamental nature of reality, including the relationship between mind and matter, between substance and attribute, and between potentiality and actuality; 
* metathesis, n. [ling.]  వర్ణవ్యత్యయం; శబ్ద ఉచ్చారణలో  అక్షరాల వరస మారుగుళ్లు అవడం;
* metempsychosis, n. పరకాయప్రవేశం;
* meteor, n. ఉల్క; వాతావరణం లోనికి ప్రవేశించిన తల తెగిన తోకచుక్క; అంతరిక్షం నుండి వాతావరణం గుండా కిందకి పడే ఒక ఘన పదార్థం;
** meteor shower, ph. ఉల్కాపాతం;
* meteorite, n. ఉల్కాశిల; భూపతనమైన ఉల్క; కింద పడ్డ ఉల్క;
* meteoroid, n. తల తెగిన తోకచుక్క; శిధిలమైన తోకచుక్క; సూర్యుడి చుట్టూ పరిభ్రమిస్తూన్న రాయి వంటి ఘనపదార్థం; సౌర కుటుంబంలో ఇటువంటివి చాలా ఉన్నాయి; ఇవి భూమి వాతావరణంలో ప్రవేశించి భూపతనమైతే అప్పుడు వాటిని ఉల్కలు అంటారు;
* meteorology, n. వాతావరణ శాస్త్రం; [Gr. meteoron = గాలిలో ఉండేది];
* meter, metre [Br.] n. (1) మీటరు; మాపకం; కొలమానం; మితి; (2) పద్యపాదంలో ఉన్న గణాల సమాఖ్య;
** 	barometer, n. భారమితి; వాతావరణంలోని గాలి బరువుని కొలిచేది;
** 	thermometer, n. ఉష్ణమితి; ఉష్ణంపుల్ల; వేడిని కొలిచేది; థర్మామీటరు;
* methanal, n. పాడాల్; కాష్టాల్; మెతనాలు; ఫార్మాల్డిహైడు; CH&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;O;
* methane, n. ఏకేను; పాడేను; మెతేను; చిత్తడి వాయువు; పంక వాయువు; CH&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;;
* methanoic acid, n. పాడోయిక్ ఆమ్లం; పిపీలికామ్లం; ఫార్మిక్ ఆమ్లం; HCOOH;
* methanol, n. పాడోల్; కాష్టోల్; మెతనోలు; మెతల్ ఆల్కహాలు; CH&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;OH; 
* method, n. పద్ధతి; మార్గం; విధి; విధానం;
** 	common sense method, ph. లౌకిక పద్ధతి;
** 	historical method, ph. చారిత్రక పద్ధతి;
** 	systematic method, ph. క్రమ పద్ధతి;
* methyl alcohol, n. కాష్టోల్; పాడోల్; కర్రసారా; మెతనోలు; మెతల్ ఆల్కహాలు;
* methyl group, n. మెతల్ గుంపు;
* methyl radical, n. మెతల్ రాసి;
* meticulously, adv. అతి జాగ్రత్తగా;
* metonymy, n. ఇంగ్లీషు భాషలో ఒక అలంకారం; ఒక మాటకి బదులు దానికి దగ్గర సంబంధం ఉన్న మరొక మాటని వాడడం; ఉ. సనాతన ధర్మం నశించి పోతోందని శృంగేరీ మఠం ఆక్రోశించింది అన్నప్పుడు శృంగేరీ మఠాధిపతి సంతాపం వెలిబుచ్చేరని అర్థం చెప్పుకోవాలి;
* metre, n. మీటరు; (note) మెట్రిక్ పద్ధతిలో ఈ వర్ణక్రమాన్నే వాడాలి;
* metric system, n. మెట్రిక్ పద్ధతి; శతాంశ పద్ధతులని ఉపయోగించి, బరువులని, దూరాలని కొలవడం; 
* metropolis, n. మహానగరం; ప్రధాన నగరం; కస్బా; ముఖ్య పట్టణం;
* Mexican poppy, n. బ్రహ్మదండి; బలురక్కెస;

|width=&quot;65&quot;| &lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL Images Below This Line (center|150px|thumb) ---&gt;

|-
|- &lt;!--- Nothing Below This Line! ---&gt;
|}

==Part 2: Mf-Mz ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! నిర్వచనములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
! ఆసక్తికర చిత్రములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
|-
|width=&quot;895&quot;|&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---&gt;

* miasma, n. దోషం; మౌలిక దోషం; రోగకారణం; హోమియోపతీ శాస్త్రం ప్రకారం, శరీరంలో ఒక మౌలికమైన దోషం ఉన్నప్పుడు శరీరం రోగగ్రస్త మవుతుంది;
* mica, n. అభ్రకం; గిరిజం; కాకిబంగారం; గనులలో దొరికే ఒక రకం అల్లూమినో సిలికేటు అనే ఖనిజం;
* micro, adj. సూక్ష్మ;
* microbe, n.  సూక్ష్మజీవి; రోగకారకమైన సూక్ష్మజీవి; same as microorganism;
* microgravity, n. సూక్ష్మ గురుత్వం; ఒక కక్ష్యలో తిరుగుతున్న నభోనౌకలో అనుభవానికి వచ్చేఅతి కొద్ది గురుత్వ బలం; 
* micrometer, n. మీటరులో మిలియనో వంతు పొడుగు; మైక్రాను; 
* micron, n. మీటరులో మిలియనో వంతు పొడుగు; మైక్రోమీటరు; 
* microorganism, n. సూక్ష్మజీవి; మైక్రోబు; బేక్టీరియాలు, వైరసులు, రికెట్సియాలు, స్పైరోకీట్లు, ప్రోటోజోవాలు సూక్ష్మజీవులకి ఉదాహరణలు;
* microprocessor, n. సూక్ష్మసంకలిని; మైక్రోప్రాసెసర్; వేలి గోరు ప్రమాణంలో ఉన్న అర్ధవాహిని చితుకు మీద నిర్మించిన కలన యంత్రం; 
* microscope, n. సూక్ష్మదర్శిని; కంటికి కనబడనంత చిన్నగా ఉన్న వస్తువులని చూడడానికి వాడే పరికరం; 
* microsome, n. సూక్ష్మకాయం; (lit.) small body;
* mid, adj. మధ్య; నడు; అర్ధ;
* middle, adj. మధ్య; నడుమ; అంతరాళం;
** middle man, ph. మధ్యవర్తి; దలారి;
* midnight, n. అర్ధరాత్రి; నడురేయి; నడిరేయి;
* midrib, మధ్యశిర; ఈనె;
* midwife, n. మంత్రసాని;
* migrain, n. అనంతావర్తం; ఒక రకమైన విపరీతమైన తలనొప్పి;
* migrant, n. ప్రవాసి; వలస పోయిన వ్యక్తి;
* migration, n. వలస;
** migration routes, ph. వలస వీధులు;
* mil, n. సహస్రాంశము; వెయ్యవ భాగం;
* mild, adj. సన్న; మంద; మేదక;
** mild breeze, ph. మందమారుతం;
* mildew, n. బూడిద తెగులు; మజ్జిగ తెగులు;
* mile, n. మైలు; (note) 8 కిలోమీటర్లు 5 మైళ్లకి సమానం; దూరాన్ని కొలిచే ఒక కొలమానం; 
** nautical mile, ph. Nautical miles are used to measure the distance traveled through the water. A nautical mile is slightly longer than a mile on land, equaling 1.1508 land-measured (or statute) miles. The nautical mile is based on the Earth’s longitude and latitude coordinates, with one nautical mile equaling one minute of latitude;
* milestone, n. మైలురాయి;
* milieu, n. సంగతి, సందర్భం; సామాజిక వాతావరణం; 
* military, n. సైన్యం; మిలిటరీ;
* militia, n. పౌరసేన;
* milk, adj. పాల; క్షీరం; గొల్ల;
* milk, n. పాలు; క్షీరం; దుగ్ధం; పయస్సు;
** 	breast milk, ph. చనుబాలు; స్తన్యం;
** 	condensed milk, ph. చిలువాలు;
**  homogenized milk, ph. పాలని అతి సన్నటి బెజ్జాలు ఉన్న జల్లెడ గుండా ఎక్కువ పీడనంతో పోనిచ్చి, వెన్నని అతి సూక్ష్మ కణాలుగా విభజించి, పాలు, వెన్న విడిపోకుండా చేసే పధ్ధతి; 
**  Pastuerized milk, ph. పాలని వేడి చేసి పాలల్లోని సూక్ష్మజీవులని చంపగా మిగిలిన ఆరోగ్యకరమైన పాలు; 
** 	powder milk, ph. పాలపొడి;
** 	skimmed milk, ph. వెన్న తీసేసిన పాలు;
** milk products, ph. పయస్యములు; పాలనుండి వచ్చే పదార్థాలు; పెరుగు, వెన్న, నెయ్యి, చీజు, వగైరాలు;
* milk, v. t. పితుకు; పిండు;
* milkmaid, n. గొల్లభామ;
* milkshake,  పాలసుగంధి; పాలల్లో ఐస్‌క్రీమ్ కలిపి రంగరించగా వచ్చినది;
* milk teeth, n. పాలపండ్లు;
* Milky Way, n. పాలపుంత; పాలవెల్లి; పాలకడలి; ఆకాశ గంగ; సోమధార; దివిజ గంగ; మన  క్షీరసాగరం (గేలక్సీ) పేరు;
** 	thicker Milky Way, ph. పాలకడలి; 
** 	thinner Milky Way, ph. ఆకాశ గంగ; దివిజ గంగ;
* mill, n. మర; గానుగ; తిరుగలి; మిల్లు;
* mill, v. t.  మరపట్టు; ఆడించు; మరపట్టించు; ఆడు; ఆడించు;
* milled, adj. మరపట్టిన; మరాడించిన;
* millennials, n. pl. జనాభాలో సా. శ. 1980 - 2000 మధ్యలో పుట్టినవారు;
* millennium, n. సహస్రాబ్దం; వెయ్యి సంవత్సరముల కాలం;
* millets, n. (1) చిరు ధాన్యాలు; సిరి ధాన్యాలు; జొన్నలు, సజ్జ, రాగి, మొదలగునవి; (ety.) చిరు ధాన్యాలు because of smaller seeds compared to rice, wheat, corn, and other larger ones; సిరి ధాన్యాలు is a more recent coinage to promote their use; 
** barnyard millets, ph. ఊదలు; ఊదర్లు;
** brown-top millets, ph. అండు కొర్రలు;
** finger millets, ph. రాగి; రాగులు; 
** foxtail millets, ph. కొర్ర; కొర్రలు;
** great millets, ph.  జొన్న; జొన్నలు; 
** Italian millets, ph. కొర్ర; కొర్రలు;
** Kodo millets, ph. ఊద; ఊదలు; అరికె; అరికెలు; 
** little millets, ph. సామ; సామలు; 
** spiked millets, ph. సజ్జ; సజ్జలు; 
* million, n. పది లక్షలు; మిలియను;
* millipede, n. రోకలిబండ; గాజుపురుగు; సహస్ర పాది; ఎన్నో కాళ్లుగల ఒక క్రిమి; (lit.) వెయ్యి పాదములు కలది; నిజానికి సహస్రపాదికి 200-400 కాళ్లే ఉంటాయి; ప్రతి శరీర ఖండానికి (body segment) రెండు జతల కాళ్ళు ఉండటం వీటి లక్షణం; 
* millstone, n. తిరగలి; తిరుగలి; తిరుగలి రాయి;
* mime, n. మూకాభినయం;
* mimesis, n. అనుకరణ;
* mimic, v. t. అనుకరించు;
* mimicry, n. పరిహాసానుకరణ;
* mince, v. t. పొట్టుచేయు; చిన్న ముక్కలుగా తరుగు;
* minced jackfruit, ph. పనస పొట్టు;
* mind, n. మనస్సు; మది; అంతఃకరణం; అంతరంగం; ఉల్లము; డెందము; ఎద; ఎడద; చేతనం; చేతస్సు; చిత్తము; భౌతికమైన మెదడులో, కంటికి కనపడని విధంగా,  భౌతికమైన ఉనికి లేని మనస్సు ఉంటుందనే భావం ఒకటి ఉంది; ఈ మెదడుకి, మనస్సుకీ మధ్య ఉండే లంకెనే ఆత్మ అంటారని తాత్వికుడు రెనే డెకార్ట్ అంటారు; ఇంగ్లీషులో mind అనే మాటలో వేదాంతం నాలుగు స్థాయిలను గుర్తిస్తుంది: (1) మనస్సు - ఆలోచనలకు మూలం. (2) బుద్ధి అంటే వివేకము. అనగా, ఈ ఆలోచన మంచిది, ఆ వాక్యము సత్యము అనుకునే తెలివితేటలు. (3) చిత్తము. ఇంగ్లీషు అనువాదం consciousness. Krishna consciousness అంటే చిత్తములో కృష్ణునికి తప్ప ఎవరికీ స్థానం ఉండకపోవడం. అందుకే ఆయన చిత్తచోరుడు. (4) అహంకారము. అహం అంటే నేను. మమ అంటే నాది. నేను చాలాగొప్పవాణ్ణి అనుకోవడం అహంకారం. అన్నీ నావి అనుకోవడం మమకారము. 
** 	frame of mind, ph. చిత్తవృత్తి;
** 	peace of mind, ph. మనశ్శాంతి;
** 	state of mind, ph. చిత్తవృత్తి;
** 	subconscious mind, ph. ఉపచేతనం;
* mine, n. (1) గని; ఖని;  (2) ఆకరం; (3) మందుపాతర;
* mine, poss. pron. నాది; నావి; అస్మదీయం;
* miner, n. m. ఖనకుడు;
* mineral, n. ఖనిజం;
** mineral salt, ph. ఖనిజ లవణం;
** mineral oil, ph. ఖనిజ తైలము; ఖనిజపు చమురు;
** mineral pitch, ph. గంజిత్తు; గని+జిత్తు;
** mineral spring, ph. గనిజబ్బుగ్గ;
* mineralogy, n. ఖనిజ శాస్త్రం;
* mini, pref. పిట్ట; పిల్ల; చిన్న;
* miniature, adj. చిట్టి; బుల్లి; లఘు;
* minimal, adj. అల్పిష్ఠ; కనిష్ఠ; కనీస;
* minimization, n. కనిష్ఠీకరణం; 
* minimize, v. t. అత్యల్పించు; కనిష్ఠీకరించు;
* minimum, n. అత్యల్పం; కనిష్ఠం; కనీసం; అధమం;
** 	at the minimum, ph. హీనపక్షం;
* minister, n. (1) మంత్రి; అమాత్యుడు; సచివుడు; (2) క్రైస్తవ మత గురువు; చర్చిలో ఒక మతాధికారి;
* ministry, n. (1) మంత్రివర్గం; అమాత్య కూటమి; (2) మంత్రిత్వం;
* minor, adj. చిరుత; చిన్న; లఘు; మంద;
** minor axis, ph. లఘు అక్షం;
** minor crime, ph. ఉపపాపం; చిన్నతప్పు;
** minor offense, ph. స్వల్పనేరం; మందాపరాధం;
* minor, n. చిరుత; అయుక్తుడు; బాలుడు; బాలిక; 18 సంవత్సరముల వయస్సు నిండని వ్యక్తి; మైనరు;
* minorities, n. బడుగు వర్గాలు; అల్పసంఖ్యాక వర్గాలు;
* minority, n. (1) చిరుత ప్రాయం; బాల్యదశ; లేబ్రాయము; అయుక్తవయస్సు; కౌమారత్వం; (2) అల్పసంఖ్యాక వర్గం;
* mint, n. (1) టంకశాల; (2) పొదీనా; [bot.] ''Mentha viridis'';
* minuend, n. వియోజ్యం; శోధనీయము;  4 నుండి 3 ని తీసివేసినప్పుడు, 4 వియోజ్యం; 3 వ్యవకలితం; see also subtrahend; 
* minute, adj. (మైన్యూట్) స్వల్పమైన; అతిచిన్నదైన; సూక్ష్మమైన; అణు;
* minute, n. (మైన్యూట్) స్వల్పం; అల్పం; అల్పిష్ఠం; ఆణకం; అణుప్రమాణం; (rel.) tiny; subtle;
* minute, n. (మినిట్); (1) నిమిషము; గంటలో అరవైయ్యవ వంతు; లిప్త; కల; (2) డిగ్రీలో అరవైయ్యవ వంతు;
* minutes, n. pl. (మినిట్స్) సభలలో జరిగే వ్యవహార సంగ్రహం;
* miracle, n. మహాత్మ్యం; మహాద్భుతం;
* mirage, n. ఎండమావి; మృగతృష్ణ; మరీచిక; మంచి ఎండలో కళ్ళకు దూరంలో నీళ్ళు ఉన్నట్టు గోచరించడాన్ని ఎండమావులు అంటారు. ఎడారుల్లో ఈ స్థితి ఏర్పడుతుంది. తృష్ణ అంటే దప్పిక. మృగతృష్ణ అంటే జంతువులకు దప్పిక కలిగించేది;
* mire, n. రొంపి; ఊబి; బురదనేల; రొచ్చు; అడుసు; పంకం; పంకిలం; జంబాలం; ఉబ్బలి;
* mirror, n. అద్దం; దర్పణం; కర్కరం; ఆదర్శనం; ముకురం; 
** mirror image, ph.  బింబం; ప్రతిబింబం; దర్పణ బింబం; 
** mirror symmetry, ph. దర్పణ సౌష్ఠవం;
* misanthrope, n. మానవద్వేషి; నరద్రోహి;
* miscarriage, n. (1) గర్భస్రావం; గర్భపాతం; అకాల ప్రసవం; కట్టుక; (2) అక్రమరీతి; అక్రమ వైఖరి; అన్యాయం; భంగపాటు; వ్యాఘాతం; విఘాతం;
** miscarriage of justice, ph. న్యాయానికి అన్యాయం జరిగిపోవడం;
* miscellaneous, adj. వివిధ; చిల్లర మల్లర; చిల్లర; నానా; నానావిధ;
* miscellaneous, n. అమాంబాపతులు; చిల్లర మల్లర; చిల్లర; మ్రుక్కడి;
* miscellany, n. కలగూరగంప; కదంబం;
* mischief, n. పెంకితనం; అల్లరి; దుండగం; ఆగడం; రాలుగాయితనం; ఆకతాయితనం; తుంటరితనం;
** mischief maker, ph. పెంకి పిల్ల; అల్లరి పిల్ల; పెంకివాడు; అల్లరివాడు; దుండగీడు;
* mischievous fellow, ph. పెంకి పిల్లాడు; రాలుగాయి; ఆకతాయి;
* mischievousness, n. పెంకితనం; రాలుగాయితనం; ఆకతాయితనం; తుంటరితనం; దుడుకుతనం;
* misconception, n. అపోహ; భ్రమ, తప్పుభావము; అపార్థము; దురూహ; 
* misconduct, n. దుష్‌ప్రవర్తన; దుర్నడత;
* misdeed, n. పొరపాటు; చెడ్డపని; దుష్కృత్యం; కాకృత్యం; 
* misdemeanor, n. కపటచేష్ట; చెడ్డపని; కీలు; అకృత్యం; దుష్‌కృతం; దుష్‌ప్రవర్తన; దురాకృతం; దుశ్చేష్ట; వికర్మ; ఉన్మార్గం; చెడు దారి; చట్టవిరుద్ధమైన పని;
* miser, n. లోభి; పిసినిగొట్టు; పిసినారి; పీనాసి; కింపచానుఁడు; అడియరి; టక్కుఁడు;
** 	extreme miser, ph. పరమ లోభి;
* miserliness, n. లోభం; లోభత్వం; కాపీనం; పిసినారితనం; పిసినిగొట్టుతనం;
* misfortune, n. దురదృష్టం; ఓగు; 
* misgiving, n. సందేహం; సంశయం;
* mishap, n. దుర్ఘటన; విపత్తు; అశ్రి;
* misinformation, n. అపసమాచారం; 
* misinterpretation, n. వక్రీకరణం; తప్పు అర్థం చెప్పడం; దురర్థం చెప్పడం; 
* mislead, v. t. తప్పుదారిలో పెట్టు; మభ్యపరచు;
** misleading statement, ph. విప్రలంభం;
* mismatch, n. విజ్జోడు; జత కలవకపోవడం;
* mismatched pair, ph.  విజ్జోడు; 
* misnomer, n. దుర్నామం; లక్షణాలకి సరిపడని పేరు;
* misogynist, n. ఆడవారంటే చులకన భావం కల వ్యక్తి; పురుషాహంకారి; ఆడ జాతి యెడల వివక్ష చూపే వ్యక్తి; 
* misprint, n. అచ్చుతప్పు; ముద్రారాక్షసం;
* misrepresentation, n. మభ్యపరచుట; అసత్యకథనం; తప్పుగా వర్ణించడం;
* missile, n. కంపణము; అవాయి; క్షిపణి;
** guided missile, ph. మార్గణ క్షిపణి; మార్గణం;
** heat-seeking missile, ph, ఉష్ణ మార్గణం; 
* missing, adj. తొస్సి;
** missing tooth, ph. తొస్సి పన్ను;
** missing syllable, ph. తొస్సి మాట;
* mission, n. (1) మఠం; (2) ప్రచారక వర్గం; (3) బృహత్కార్యం;
* missionaries, n. మతబోధకులు; మతప్రచారకులు; మిషనరీలు;
* mist, n. కుహేళి; తుషారం; సూక్ష్మమైన బిందువులు గాలిలో తేలియాడిన పరిస్థితి;
* mistake, n. పొరపాటు; తప్పు; కైతప్పు;
** 	printing mistake, ph. అచ్చుతప్పు; ముద్రారాక్షసం;
* mistrust, n. అపనమ్మకం;
* mistletoe, n. బదనిక; పరభుక్కి అయిన ఒక జాతి మొక్క; 
* mistress, n. ఉపపత్ని; ఉంపుడుకత్తె; దయిత; ధర్మకార్యాలకు పీటల మీద భర్త ప్రక్కన కూర్చునే అర్హత గల వాళ్లనే ధర్మపత్నులంటారు.
మిగిలిన వాళ్లందరూ వల్లభలు, దయితలు;
* misunderstanding, n. అపార్థం; అపావబోధము; 
* misuse, n. దుర్వినియోగం;
* mite, n. తవుటి పురుగు;
* mitigation, n.  ఉపశాంతి;
* mix, v. t. కలుపు; రంగరించు; కలబోయు; మిళాయించు; మేళవించు;
* mix, n. మాదక ద్రవ్యాలలో కలిపే పళ్లరసం వంటి పానీయం;
* mixed, adj. కలగలసిన; కలగలుపు; కదంబ; మిళిత; చంపూ;
* mixture, n. మిశ్రమం; కలగలుపు; కరంబం; కదంబకం; మిళితం;
* mix-up, n. తారుమారు; గందరగోళం; తికమక;
* Mizar, n. వసిష్ట నక్షత్రం; Mizar and Alcor are two stars forming a naked eye double in the handle of the Big Dipper (or Plough) asterism in the constellation of Ursa Major. Mizar is the second star from the end of the Big Dipper's handle, and Alcor, its fainter companion. Mizar is really four stars, and Alcor is really two stars. So what we see as two stars are really six in one!
* mnemonics, n. pl. స్పోరకములు; జ్ఞాపకార్థం ఉంచుకొనే గుర్తులు;
* moan, n. మూలుగు; నిట్టూర్పు;
* moat, n. కందకం; ఆగడ్త; పరిఖ; దవంత్రి;
* mob, n. మూక; దండు; తొంబ; మూకప్రజ; గుంపు, అల్లరిమూక; క్రమశిక్షణ పాటించని జన సమూహం;
** mob battle, ph.  సంకుల సమరం; 
** mob disorder, ph. దొమ్మీ;
* mobile, adj. చర; చలన; చంచత్; జంగమ; జంగమాత్మక; చరిష్ణు; గమనశీల; కదలాడునట్టి;
** mobile computing, ph. చలన కలనం; జంగమ కలనం; 
** mobile phone, ph. చరవాణి; జంగవాణి; 
* mobility, n. చలనశీలత; చంచలత; జంగమత్వం; కదలే గుణం; గమనశీలత;
* mock, v. t. (1) పరిహసించు; ఎకసక్కేలాడు; ఎగతాళి చెయ్యు; ఎద్దేవాచేయు; (2) అనుకరించు
** mock parliament, ph. శాసన సభని అనుకరిస్తూ విద్యార్థులు తరగతిలో చేసే ప్రయోగం;
** mock trial, ph. న్యాయస్థానంలోని విచారణని అనుకరిస్తూ విద్యార్థులు తరగతిలో చేసే ప్రయోగం;
** mock theta function, ph. [[శ్రీనివాస రామానుజన్]] కనిపెట్టిన కొత్త రకం [[ప్రమేయం]];
* mockery, n. అపహాస్యం; గేలి; అవహేళన; 
* mode, n. వెరవు;
* model, n. (1) నమూనా; మాదిరి; మచ్చు; మూదల; ప్రతిరూపం; మోస్తరు; (2) మేలుబంతి; ఒరవడి;
* moderately, adv. మితంగా; పరిమితంగా;
* moderates, n. మితవాదులు;
* moderation, n. మోతాదు; మితి;
* modern, adj. అధునాతన; ఆధునిక; నూతన; నవీన; నవయుగ; అభినవ; నాజూకైన; కొత్త; ఇందీవలి; 
* modernity, n.  ఆధునికత; ఇందీవలికం; 
* modernization, n. నవీకరణ;  అధునీకరణం; ఆధునికీకరణ; ఇందీవలింపు; 
* modest, adj. వినీత;
** modest person, ph. వినీతుడు; సొంత డబ్బా కొట్టుకోని మనిషి;
* modesty, n. వినయం; నమ్రత; అణకువ; 
* modicum, n. మోతాదు;
* modification, n. మార్పు; సవరింపు;
* modular, adj. గుళిక; ఘడీ; 
** modular arithmetic, ph. గుళిక గణితం; ఘడీ గణితం; 
** modular form, ph. ఘడీ స్వరూపం;
* module, n. గుళిక;
* mofussil, adj. [Ind. Engl.] గ్రామీణ; నగరేతర; పరిసర;
* mogul, n. వ్యాపార రంగాన్ని ఎక్కువగా ప్రభావితం చెయ్యగల వ్యాపారస్తుడు;  see also tycoon; 
* moist, adj. తేమగల; చెమ్మగిల్లిన; తడిసిన; క్లిన్న;
* moisten, v. t. తడుపు; తడిపి పెట్టు; పదును పెట్టు;
* moisture, n. తేమ; చెమ్మ; తడి; నెమ్ము;
* molar, adj. (1) బుగ్గకి సంబంధించిన; (2) రసాయనశాస్త్రంలో మోల్ అనే కొలమానానికి సంబంధించిన;
* molars, n. దంతములు; చర్వణకములు; బుగ్గవైపు పళ్లు;
* molasses, n. ఇక్షుసారం; మొలాసిస్;
* mold, v. t. మలుచు;
[[File:Fuligo_septica_bl1.JPG|thumb|right|slime mold=ఒక రకం బూజు]]
* mold, [Br.] mould, n. (1) బూజు; బూడిద తెగులు; చెమ్మగానున్న ఆహారపదార్థాలపై మొలిచే బూజు; ఒక రకం శిలీంధ్రం; (2) అచ్చు; మూస;
** 	slime mold, ph. జిగురు బూజు;
* mold, [Br.] mould, v. t.  తీర్చిదిద్దు;  
* mole, n. (1) పుట్టుమచ్చ; (2) భూమిలో బొరియ చేసికొని బతికే ఒక ఎలుక జాతి చిన్న జంతువు; (3) మన మధ్యలో చేరిన శత్రుపక్షం వారి గూఢచారి; (4) ఒక బణువులో పదార్థం ఎంతుందో చెప్పే ఒక కొలమానం; 
* molecule, n. బణువు; (ety.) బహుళంగా, అంటే మెండుగా, ఉన్న అణు సముదాయం;
** molecular formula, ph. బణు సాంఖ్యక్రమం; ఒకొక్క బణువులో ఎన్నెన్ని అణువులు ఉన్నాయో సూచించే పద్ధతి;   ఉదా. నీరు = H&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;O, పంచదార = C&lt;sub&gt;6&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;12&lt;/sub&gt;O&lt;sub&gt;6&lt;/sub&gt;;
** molecular weight, ph. బణుభారం;
* molt, n. పాము కుబుసం; పాము పొర; నిర్మోకం;
* molten, adj. కరిగించిన; కరగబెట్టిన;
* molting, v. i. కుబుసం విడవడం; పొర విడవడం; ecdysis;
* Molybdenum, n. మోలిబ్డినం; ఒక రసాయన మూలకం; (అణుసంఖ్య 42, సంక్షిప్త నామం; Mo) [Gr. molybdos = lead];
* mom, n. అమ్మ;
* moment, n. (1) క్షణం; సమయం; (2) ఘాతిక; భ్రామకం;
** 	dipole moment, ph. ద్విధ్రువ భ్రామకం;
** 	every moment, ph. క్షణక్షణం; అనుక్షణం;
** moment of inertia, ph. జడత్వ భ్రామకం;
* momentum, n.  (1) [Phy.]  భారగతి; (exp.)  భారం అంటే weight,  గతి అంటే motion అనీ అనుకోవాలి;  రయజాతం; (exp.) రయం అంటే velocity కనుక రయం నుండి పుట్టినది రయజాతం; ద్రవ్యవేగం; (exp.) ద్రవ్యం అంటే mass, వేగం అంటే velocity అనీ అనుకుంటే దీని అర్థం అవగతం అవుతుంది; momentum = mv = mass x velocity; (2) ఊపు; ఉద్వేగం; ఆవేగం; 
** 	angular momentum, ph. కోణీయ ఉద్వేగం; కోణీయ రయజాతం;  angular momentum = mvr = momentum x radius;
**  orbital angular momentum, ph. గతి కోణీయ ఉద్వేగం; ప్రదక్షణం చెయ్యడం వల్ల కలిగే కోణీయ ఉద్వేగం;
**  spin angular momentum, ph. భ్రమణ కోణీయ ఉద్వేగం; ఆత్మభ్రమణం వల్ల కలిగే కోణీయ ఉద్వేగం; 
* monad, n.  సూక్ష్మాత్మ;
** 	finite monad, ph. ప్రత్యగాత్మ;
* monarch, n. m. ఏకరాజు; సార్వభౌముడు; చక్రవర్తి;
* monarchy, n. సార్వభౌమత్వం; రాచరికం; ఏకరాజాధిపత్యము; government by a monarch or single sovereign ruler;
* monastery, n. విహారం; సాధువులు, భిక్కులు, మొదలైన మత నిష్ఠాపరులు నివసించే చోటు; 
* Monday, n. సోమవారం; ఇందువారం;
* mondegreen, n. ఒక పాటలో కానీ, పద్యంలో కానీ అసలు మాటలకి బదులు మరేవో మాటలు వాడడం; (1) A word or phrase inspired by misheard language; (2) A made-up lyric or line that replaces a song's real words;
* monetary, adj. ద్రవ్యసంబంధ; డబ్బు సరఫరా, ప్రసరణలకి సంబంధించిన; (rel.) fiscal;
* money, n. డబ్బు; ధనం; ద్రవ్యం; సొమ్ము; అర్థం; పైకం; రొక్కం; విత్తం; దుడ్డు;
** 	coin money, ph. నగదు; నాణేల రూపంలో ఉన్న డబ్బు;
** 	earnest money, ph. ధరావత్తు; బయానా;
** 	hush money, ph. నోరు మూసుకుని ఉన్నందుకు ఇచ్చే లంచం;
** 	ready money, ph. రొక్కం;
* monger,n. వ్యాపారి; వర్తకుడు;
** fishmonger,  ph. చేపల వ్యాపారి; 
* mongoose, n. ముంగిస; నకులం; [bio.] ''Viverra ichneumon'';
* mongrel, n. కంచరం; వేరు వేరు జంతువులకి పుట్టినది;
* monitor, n. పరివీక్షకి; పరివీక్షకుడు;
* monitor, v. t. పరివీక్షించు;
* monk, n. సన్యాసి; క్రైస్తవ సన్యాసి; ముని; [Gr. monakos = one who is alone];
* monkey, n. కోతి; మర్కటం; వానరం; తిమ్మడు; తిమ్మి; మల్లు;
* mono, pref. ఏక;
* monoaction, n. ఏకపాత్రాభినయం;
* monochloromethane, n. ఏకహరితఏకేను; క్లోరోమెతేను; మెతల్‍ క్లోరైడ్‍; ఒక కర్బన రసాయనం పేరు; CH&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;Cl;
* monochromatic, adj. ఏకవర్ణపు;
* monogram, n. ఏకరాత; గొలుసుకట్టు రాత; కలం పైకి ఎత్తకుండా పేరు రాయడం; పేరులోని పొడి అక్షరాలని ఈవిధంగా రాయడం;
* monograph, n. ఒకే విషయాన్ని క్షుణ్ణంగా పరిశీలిస్తూ రాసిన గ్రంథం;
* monolith, n. ఏకశిల;
* monologue, n. ఏకభాష్యం; ఏకభాషణ; ఏకాంతభాషణ;
* monopolist, n. గుత్తదారు; గుత్తాధిపతి; ఏకాధికారి; మస్తాౙరు; ఒక సరకును తాను మాత్రమే అమ్ముటకు అవకాశము పొందినవాఁడు;
* monopoly, n. గుత్తవ్యాపారం; గుత్తాధిపత్యం; ఇజారా; ముస్తాజరీ; మక్తా; [Gr. mono = one, poly= trade];
* monosaccharide, n. ఏకచక్కెర; గ్లూకోజు ఒక ఉదాహరణ; 
* monosodium glutamate, n. చైనా ఉప్పు; గ్లూటామిక్ ఆమ్లంతో సోడియం కలవగా వచ్చే లవణం; చైనా, జపాను వంటలలో ఈ ఉప్పుని విరివిగా వాడతారు; MSG; C&lt;sub&gt;5&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;8&lt;/sub&gt;NNaO&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;; 
* monotheism, n. ఏకేశ్వరోపాసన;
* monotone, n.ఏకదిష్టం; ఏకశృతం;
* monotonic, adj. ఏకదిష్ట; ఏకశృత;
** monotonic function, ph. ఏకదిష్ట ప్రమేయం;
* monotonous, adj. ఏకస్వన; ఏకరూప; ఒకే విధంగా ఉండడం వల్ల విసుగు పుట్టించెడు;
* monotony, n. ఏకరూపత; ఏకస్వరత; విసుగు;
* monotype, n. అక్షరాల కూర్పు; పాత రోజులలో అచ్చు వేసే పద్ధతి; (rel.) linotype;
* monsoon, n.  (1) వర్షాకాలం; వర్షరుతువు;  (2)   రుతుపవనాలు;
** monsoon winds, ph. రుతుపవనాలు;
* month, n. నెల; మాసం;
** 	anomalistic month, ph. 27.55455 రోజులు; చంద్రుడు భూమి చుట్టూ ప్రదక్షిణం చేస్తూన్నపుడు ఒక సమీప బిందువు నుండి, అదే సమీప బిందువుకి చేరుకోవడానికి పట్టే కాలం;
** 	draconic month, ph. 27.21200 రోజులు;
** 	excalary month, ph. లుప్తమాసం; క్షయమాసం;
** 	intercalary month, ph. అధికమాసం;
** 	last month, ph. పోయిన నెల; గత మాసం;
** 	nodical month, ph. 27.21200 రోజులు;
** 	per month, ph. నెలకి; నెలసరి; నెల ఒక్కంటికి; మాసానికి;
** 	sidereal month, 27.32166 రోజులు; దూరంగా ఉన్న నక్షత్రాల నేపథ్యంలో చంద్రుడు భూమి చుట్టూ ప్రదక్షిణం చెయ్యడానికి పట్టే కాలం;
** 	supernumerary month, ph. అధిక మాసం,
** 	synodic month, ph. 29.530588 రోజులు; అమావాస్యనుండి అమావాస్య వరకు ఉన్న కాలం;
** month by month, ph. నెల నెలా;
* monthly, adj. నెలవారీ; నెలసరి; నెల ఒక్కంటికి;
* monthly, n. మాసపత్రిక;
* monument, n. స్మారకం; స్మారక భవంతి; స్మారక కట్టడం;
* mood, n. మనస్సు; మనస్థితి; మనోభావం; మనోదశ; మానసికావస్థ; భావావేశం;
** 	imperative mood, ph. [gram.] విధ్యర్థం; ఆజ్ఞార్థకం; 
** 	indicative mood, ph.  నిశ్చితార్దకం;
** 	infinitive mood,  ph. తుమున్నర్ధకం; 
** 	subjunctive mood, ph.  సంశయార్ధకం;
* moody, adj. ముసురు మూతితో ఉండు; మూతి ముడుచుకుని ఉండు; 
* moon, n. చంద్రుడు; నెల; నెలరాజు; రేరాజు; జాబిల్లి; శశి; ఇందు; ఉడుపతి; కడలి మీగడముద్ద; కడలి వెన్న; 
** 	crescent moon, చంద్రవంక; నెలవంక; శశిరేఖ; బాలచంద్రుడు;
** 	full moon, ph. పూర్ణచంద్రుడు; రాకాచంద్రుడు; నిండు చంద్రుడు;
** 	half moon, ph. అర్థచంద్రుడు;
** 	once in a blue moon, ph. ఏటికో, కోటికో, యుగానికో ఒకసారి;
** 	waning moon, ph. క్షీణచంద్రుడు;
** 	waxing moon, ph. వర్ధమాన చంద్రుడు;
* moonlight, n. వెన్నెల; చంద్రరశ్మి; చంద్రకాంతి; చంద్రిక; సుధాకర భాతి; కౌముది;
* moonquake, n. చంద్రకంపం;
* moonshine, n. పరిపక్వం చెందని విష్కీ జాతి మాదక ద్రవ్యాలు
* moonstone, n. ఏణాంక మణి;
* moor, n.  బీడు; బీడు భూమి; మెరక; వ్యవసాయానికి పనికిరాని మెరక భూమి; 
* mooring, n. ఠావు; తావు;
** moot point, ph. చర్చనీయాంశం; a fact that doesn't matter because it's not relevant to the current situation;
* mop, n. అలుగ్గుడ్డ; అలుకుజుట్ట;
* moral, adj. నైతిక;
** moral governor, ph.  నైతిక పాలకుడు; 
** moral normativity, ph.   నైతిక ధార్మికత; నైతికత; 
** moral values, ph. నైతిక విలువలు;
* moral, n. నీతి; కథయొక్క ముఖ్య ఉద్దేశం;
* morality, n. నీతి; నీతి, నియమం;
* morass, n. బాడవ నేల;
* morbid, adj. (1)  అనారోగ్యాన్ని సూచించే; రోగాన్ని సూచించే; రోగసూచక; (2) మరణసూచక; 
** morbid dilation, ph. రోగాన్ని సూచించే ఉబ్బు; 
* morbidity, n. అనారోగ్యం; రోగగ్రస్తం; అనారోగ్యానికి కారణం; 
* mordant, n. వర్ణబంధకి; వర్ణలగ్ని; వర్ణస్థాపకి; color binder;
* moreover, adv. పైపెచ్చు; పైగా; అంతే కాకుండా;
* morning, n. ఉదయం; ప్రొద్దు; ప్రభాతం; వరువాత; వేఁకువ; ప్రాతఃకాలం; దివాది; 
** 	early morning, ph.  వేఁకువ; ప్రభాతం; తెల్లవారుజాము;
** 	good morning, ph. శుభోదయం; సుప్రభాతం;
** morning sickness, ph. వేవిళ్లు;
* moron, n. మొద్దు; మొద్దావతారం; పశుప్రాయుడు;
* morph, n. రూపం; పదాంశం;
* morphemes, n. pl. [ling.] పదాంశాలు; ఒక్క మాటలో అర్థవంతమైన కనిష్ఠాంశాలు; ఉ. చురుకుతనం అనే మాటలో &quot;చురుకు&quot; &quot;తనం&quot; అనే రెండు పదాంశాలు ఉన్నాయి;
** bound morpheme, ph. నిబద్ధ రూపం; విసంధి లేని మాటలు; ఉదా. ఇంగ్లీషులో  inept  ని in, ept అని విడదీసి అర్థాలు చెప్పలేము; తెలుగులో చెలులు అన్న మాటని చెలు, లు అని విడదీయలేము;
* morphine, n. అభిని; నొప్పిని తగ్గించే ఒక బలమైన మందు;
* morphology, n. రూపనిర్మాణ శాస్త్రం; రూపనిర్మాణం; స్వరూప శాస్త్రం;
* mortal, adj. మరణించేది; మరణం కలిగించేది;
* mortality, adj. మరణించేది; చావు; మృత్యువు; మర్త్యత్వం;
* mortar, n. (1) పొత్రం; ఱోలు; గార; కల్వం; (2) బెందడి; సున్నం; చెక్కసున్నం; సిమెంటు; ఱాతి సున్నం; గార; 
* mortgage, n. గిరవు; తనఖా; కుదువ; అడమానం; ఆయకం; 
** mortgage loan, ph. ఆయకం; గృహార్ణ; ఇల్లు కొనడానికి చేసే అప్పు;
* mortician, n. శవసంరక్షకుడు; కాటికాపరి;
* mortise, n.  కుసి బెజ్జం; వడ్రంగంలో రెండు కర్రలని అతకడానికి ఒక కర్రలో పెట్టే బెజ్జం; రెండవ కర్రకి ఉండే ముక్కుని కుసి అంటారు;
* morsel, n. ముద్ద; కబళం; కరుడు; పిడచ;
* mosque, n. మసీదు;
* mosquito, n. దోమ; చీకటీగ; దంశము; మశకము;
** mosquito net, ph. దోమతెర;
* most, adj. గరిష్థ;
* moss, n. నాచు; పాకుడు; పాచి; శైవాలం; green slime floating in dirty water;
* mote, n. నలుసు; త్రసరేణువు; చూరు చోంచి వచ్చే కిరణవారంలో తేలియాడుతూ కనిపించే దుమ్ము రేణువు; 
* motel, n. (మొటేల్) కార్లలో ప్రయాణం చేసే ప్రయాణీకుల సౌకర్యం కొరకు కట్టిన హొటేల్; motor + hotel;
* moth, n. చిమ్మెట; చిల్లక; శలభం; వడ్లచిలుక; బట్టలను తినే పురుగు; ఇవి రాత్రించరులు; Lepidoptera జాతికి చెందిన పరుపు రెక్కల పురుగు; see also butterfly;
** hawk moths, ph. ఆరు అంగుళాల వరకు పరిమాణం కలిగి గంటకు 50 కిలోమీటర్ల వేగంతో ఎగురగలవు. పూదేనియ కోసం మూగే హమ్మింగ్ బర్డ్స్ (Hummingbirds) లాగే ఈ హాక్ మాత్స్ కూడా తరచుగా పూలచెట్ల వద్దనే కనిపిస్తాయి; 
** vampire moth, ph. మరో రకం వడ్లచిలుకలు తమ ముల్లువంటి పదునైన తొండాన్ని మనుషులు, పశువుల చర్మం మీద గుచ్చి రక్తం తాగుతాయి. ఈ రక్తపిపాసి మాత్స్ తో చాలా జాగ్రత్తగా ఉండాలి; 
* mother, adj. తల్లి; మాతృ;
** mother board, ph. మాతృ ఫలకం; కంప్యూటర్ లోపల ఉండే ప్రాథమిక ప్రింటెడ్ సర్క్యూట్ బోర్డ్;  మదర్‌బోర్డులు చిప్స్, మెమరీ స్లాట్‌లు, ఫర్మ్‌వేర్ చిప్స్ మరియు పవర్ కనెక్టర్ కోసం సాకెట్‌లను కలిగి ఉంటాయి.
** mother cell, ph. తల్లి మాతృ;
** mother planet, ph.  మాతృగోళం; మాతృగ్రహం; 
** mother tongue, ph. మాతృభాష; తల్లిబాస;
* mother, n. అమ్మ; అంబ; తల్లి; మాత; జనని; జనయిత్రి; ధాత్రి; తాయి;
** 	adoptive mother, ph. పెంపుడు తల్లి; పెంచుకున్న తల్లి;
** 	birth mother, ph. జనక తల్లి; కన్న తల్లి; 
** 	step mother, ph. సవతి తల్లి; మారటి తల్లి;
* mother-in-law, n. అత్తగారు; భార్య తల్లి; భర్త తల్లి;
* mother-of-pearl, n. ముత్యపు చిప్ప; ఆలిచిప్ప; ముత్యపు చిప్పలో ఉండే పొర;
* mothers-in-law, n. pl. అత్తలు;
* motherhood, n. మాతృత్వం;
* motherland,  n. మాతృభూమి;
* motif, n. పదే పదే ప్రత్యక్షమయే ప్రసక్తి; కళాత్మక రచనలో ప్రధాన ఆంశం; 
* motility, n. చలనశక్తి; చలనత్వం;
* motion, n. (1) గతి; చలనం; గమనం; కదలిక; చారణం; చోపనం; (2) విరేచనం; (3) అర్జీ దాఖలు చేయుట; ప్రతిపాదన;
** 	forward motion, ph. ఋజుర్గతి; ఋజుగతి;
** 	proper motion, ph. నిజ గమనం; నక్షత్ర నిజగతి;
** 	retrograde motion, ph. వక్రగతి; పశ్చగమనం; గ్రహచేష్ట; గ్రహం వెనక్కి నడచినట్లు కనబడడం;
** motion picture, ph. చలన చిత్రం; సినిమా;
* motionless, adj. నిశ్చల;
* motivate, v. i.  అభిముఖీకరించు; అంగీకరించునట్లు చేయు; ప్రేరేపించు; 
* motivation, n. ప్రచోదనం; ప్రేరణ; ప్రేరణకారణం;
* motive, n. ప్రేరణ; ప్రేరణకారణం; ఉద్దేశము; నిమిత్తము;
* motor, adj. చలన; చాలక; గతివాహక; జంగమ;
** motor nerves, ph. చలన నాడులు; చాలక నాడులు;
** motor strip, ph. చలనచార; మెదడులో ఈ చెవి వద్దనుండి ఆ చెవి వరకు ఉన్న మేర;
* motor, n. చాలకం;
** 	electrical motor, ph. విద్యుచ్చాలకం;  విద్యుత్ చాలకం;
**  mechanical or manual motor, ph. చేచాలకం; కైచాలకం; మానవచాలకం;
**  hydro motor, ph. జలచాలకం; వాశ్చాలకం;
* mottle, n. డాగు; మచ్చ; మరక;
* mount, n. (1) శిఖరం; (2) వాహనం;
* mound, n. తిప్ప; దిబ్బ; గుట్ట;
* mount, n. వాహనం; తత్తడి; సవారీ చెయ్యడానికి అనువైన సాధనం;
* mount, v. t. (1) ఎక్కు; సవారీ చేయు; (2) తొక్కు; పొర్లు;
* mountain, n. పర్వతం; నగం; గిరి; అద్రి; కొండ; చట్టు;
** mountain peak, ph. పర్వత శిఖరం; నగ శృంగం;
* mourn, v. i. దురపిల్లు; 
* mouse, n. చుంచు; చుంచెలుక; చిట్టెలుక; అంజలిక; గిరిక; ఆఖువు; 
** 	field mouse, ph. కల్లెలుక;
* mouth, n. నోరు; మూతి; వాయి;
* movable, adj. చర; జంగమాత్మక;
** movable property, ph. చరాస్తి;
* move, n. (1) ఎత్తు; ఆటలో ఒక ఎత్తు; (2) బదిలీ;
* move, v. i. (1) జరుగు; (2) కదులు; మెదులు; అదురు; చలించు; (3) తిరుగు; మసలు; చెరలాడు; త్రిమ్మరు; క్రుమ్మరు; 
** do not move, ph. జరగకు; కదలకు; మెదలకు;
** move with gusto, ph. అదురు; 
* move, v. t. జరపు; కదపు; మెదపు; తరలించు; నప్పు; 
** 	do not move, ph. జరపకు; కదపకు; మెదపకు;
* moved, v. i. జరిగిన; కదలిన; మెదలిన;
* movement, n. (1) చలనం; కదలిక;  ఇసిరింత; ధూపనం; గతి; గమనం; (2) ఉద్యమం; (3) ఆందోళన;
** 	fast movement, ph. ద్రుత గమనం;
** 	national movement, ph. జాతీయోద్యమం;
** 	slow movement, ph. మెదలిక;
** 	women's liberation movement, ph. స్త్రీ విమోచన ఉద్యమం;
* moving, adj. కదులుచున్న; ఉచ్చల;
* mrigal, n. ఎర్రమీసు; ఎరమీను; ఒక రకం చేప;
* mowing, n. లవనము; గడ్డిని కోయడం;
* mucilage, n. తెమడ; క్లేదము; జిగురు;
* mucus, n. అమత్వక్కు నుండి స్రవించే ద్రవం; ఇది శ్లేష్మం, కఫం, కళ్లె, చీమిడి, ఏదయినా కావచ్చు; see also phlegm;
* mucus membrane, n. అమత్వక్కు;
* mud, n. బురద; బెందడి; పంకము; అడుసు; ఉబ్బలి; 
* muddy, adj. బురద; పంకిలము;
* muddy-up, adj. కెలుకు; బురద చేయు; పంకిల పరచు;
* mud minnow, n. మట్టగిడస; ఒక జాతి చేప; 
* muffle, v. t. నొక్కు; అణచివేయు;
* mug, v. t. మీదపడి కొట్టు;
* mug, n. పాన పాత్ర; చేతితో పట్టుకోడానికి చెవి ఉన్న పాత్ర; ఒక రకం కప్పు; 
* muggy, adj. ఉక్కగా ఉన్న; ఉమ్మదముగా ఉన్న; వాతావరణంలో వేడి, చెమ్మదనం ఉన్నప్పుడు అసౌకర్యంగా ఉండే అనుభూతి; 
* mujahideen, n. (ముజహిదీన్) విశ్వాసులు అవిశ్వాసులపై జరిపే మత యుద్ధాన్ని అరబ్బీ భాషలో 'జిహాద్ ' అంటారు. ఈ యుద్ధంలో పాల్గొనే యోధుడిని 'ముజాహిద్' అంటారు; బహువచనంలో ముజహిదీన్; 
* mule, n. కంచర గాడిద; వేసడం; వేష్ట్రం;
* Mulligatawny, n.  మిరియాల చారు; మిలగు రసం; (ety.) మిళగు = మిరియాలు, తన్నీ = నీరు; This is the name given by the British;
* multi, pref. బహు;
* multidimensional, adj. బహుప్రమాణ;
* multifaceted, adj. విశ్వతోముఖ; బహుముఖ; బహుముఖీన; 
* multilingual, adj. బహుభాషా;
** multilingual center, ph. బహుభాషా కేంద్రం; 
* multilingualism, n. బహుభాషితం;
** multimedia, n. pl.  బహుళ మాధ్యమాలు; 
* multinationals, n. pl. బహుళజాతి కంపెనీలు;
** multiple choice, adj. ph. బహూత్తర; బహుళైచ్చిక; 
* multiplex, adj. బహుముఖ;
* multiplexer, n. బహుముఖి; ఒక వాకేతాన్ని అనేక దిశలలో పంపిణీ చేసే యంత్ర సాధనం;
* multiplicand, n. గుణ్యం;
* multiplication, n. గుణకారం; హెచ్చవేత; నిహతం;
** 	cross multiplication,  ph. వజ్రగుణకారం; అడ్డగుణకారం;
** multiplication table, ph. ఎక్కం; గుణకార సారణం; గుణసారణి;
* multiplier, n. గుణకం;
* multiply, v. i. వృద్ధిపొందు;
* multiply, v. t. గుణించు; హెచ్చవేయు;
* multipurpose, adj.  బహుళార్థక; బహుళార్థసాధక; 
* multitude, n. సందోహం; 
* mumble, v. i., v. t., సణుగు; గొణుగు;
* mummy, n. చిరకాలం శిధిలమైపోకుండా ఉన్న శవం;
* mumps, n. గవదలు; గాలిబిళ్లలు; పాషాణగర్ధభం; చెవుల వెనక ఉన్న గ్రంథులు వాచడం; ఒక వైరస్‍ వల్ల వచ్చే జబ్బు; 
* mundane, adj. (1) ప్రాపంచిక; లౌకిక; ఇహలోక సంబంధమైన; (2) నిరుత్తేజమైన; ఉత్సాహం లేని; బోరు కొట్టే; 
* municipal, adj. పురపాలక;
** municipal high school, ph. పురపాలక ఉన్నత పాఠశాల;
* municipality, n. పురపాలక సంఘం;
* munificence, n. ధాతృత్వం;
* murals, n. భిత్తి చిత్రాలు; గోడ మీద చిత్రించబడే చిత్రాలు;
* murder, n. హత్య; ఖూనీ; హననం; 
* murderer, n. హంత; m. హంతకుడు; f. హంతకి; హంతకురాలు;
* murmur, n. మురముర; గుసగుస; ముర్మర ధ్వని; గొణుగుడు;
* muscle, n. కండరం; స్నాయువు; పేశి;
** 	biceps muscle, ph. ద్విసిర కండరం; దండ;
** 	triceps muscle, ph. త్రిసిర కండరం;
* museum, n. సంగ్రహాలయం; చిత్రవస్తు ప్రదర్శనశాల;
* mushroom, n. పుట్టగొడుగు; పుట్టకొక్కు; అహిచ్ఛత్రం; కవకం; క్యాకువు; ఒక రకమైన శిలీంధ్రం; -- see also toadstool
* music, n. (1) సంగీతం; గీత వాద్య సమ్మేళనం; (2) స్వరకల్పన;
**  classical music, ph. శాస్త్రీయ సంగీతం; 
** 	extempore music, ph. మనోధర్మ సంగీతం; మనోధర్మం;
**  folk music,  ph. జానపద సంగీతం; 
** 	instrumental music, ph. వాద్య సంగీతం; వాదనం;
** 	orchestra music, ph. బహువాద్య సమ్మేళన సంగీతం; బహువాద్య సమ్మేళనం; 
** 	vocal music, ph. గాత్ర సంగీతం; గాత్రం; 
* musical, adj. సంగీత; స్వర;
** musical composition, ph. సంగీత రచన; స్వరకల్పన;
** musical notes, ph. స్వరములు; భారతీయ సంగీతంలో స, రి, గ, మ, ప, ద, ని అనే 7 స్వరములు వాడతారు. పాశ్చాత్య సంగీతంలో అదే వ్యవధిలో 12 స్వరములు వాడతారు; స, రి, రి, గ, గ, మ, ప, ప, ద, ద, ని, ని అని వాడతారు; 
** musical instruments, ph. వాద్యములు;
** musical score, ph. స్వరకల్పన;
* musical, n. సంగీత నాటకం; యక్షగానం;
* musician, n. పాటకుడు; గాయకుడు, గాయని, సంగీత వేత్త/శాస్త్రజ్ఞుడు; భాగవతార్;
* musings, n. ఊహాగానాలు; 
* musk, n. కస్తూరి; మృగనాభి; కురంగనాభం; ఇఱ్ఱి గోరజం; హరిణమదం; ఒక జాతి లేడి పొట్ట దగ్గర ఉండే తిత్తులలో దొరికే ఎరుపు రంగు బంక లాంటి పదార్థం; దీన్ని సుగంధ అత్తరుల తయారీలో వాడతారు;
* musk deer, n. కస్తూరి మృగం; కుచ్చుల మెకం; కస్తూరి కురంగం; ఇఱ్ఱి; 
* muskrat, n. కంపెలుక; చుచ్చుందరం;
* muslin, adj.  ఉలిపిరి;
* muslin cloth, ph.  ఉలిపిరి బట్ట; పలుచని బట్ట; 
* mustache, n. మీసం; శ్మశ్రువు;
** 	wearing a mustache, ph. మీస ధారణ;
* mustard, n. ఆవాలు;
**  black mustard, ph. నల్ల ఆవాలు; [bot.] ''Brassica nigra'';
**  Indian mustard, ph.  ఎర్ర ఆవాలు; [bot.] ''Brassica juncea'';
** 	white mustard, ph. తెల్ల ఆవాలు; కదంబకం; [bot.] ''Brassica alba'';
* muster, n. పనివాళ్ల పేర్ల జాబితా;
* musty, adj. గవులు కంపు; ముక్క వాసన; గుహల వాసన;
* mutability, n. మార్పు; మారే తత్త్వం;
* mutatis mutandis, ph. వివరములలో తగిన మార్పులతో; ఉదా: &quot;what is true of undergraduate teaching in England is equally true, mutatis mutandis, of American graduate schools&quot;
* mutagen, n. ఉత్పరివర్తకం;
* mutation, n. ఉత్పరివర్తన; యాధృచ్ఛిక పరివర్తన; మార్పు;
** 	dominant mutation, ph. ప్రబల ఉత్పరివర్తన; 
** 	recessive mutation, ph.  మసక ఉత్పరివర్తన; 
* mutilation, n.  వైకల్యం; వికలత్వం; వికలత; 
* mutiny, n. తిరుగుబాటు;
* muttering, n. గొణుగుడు; సణుగుడు;
* mutton, n. మేకమాంసం; గొర్రె మాంసం;
* mutual, adj. పరస్పర; పారస్పర్య; అన్యోన్య; ఉభయ;
** mutual agreement, ph. పరస్పర అంగీకారం; ఒకరితో మరొకరు అంగీకరించడం;
** mutual dislike, ph. ఒకరినొకరు నచ్చుకోకపోవడం;
* mutually, adv. ఉభయతారక; పరస్పర; 
** mutually beneficial, ph. ఉభయతారకం; పరస్పరం లాభకరం;
** mutually complementary concepts, ph. పరస్పర పూరక భావాలు;
** mutually dependent, adj. పరస్పరాశ్రయ; 
** mutually dependent, n. పరస్పర ఆశ్రయాలు;
** mutually exclusive, adj.  పరస్పర వ్యావర్తక; 
** mutually exclusive  environments, ph.  పరస్పర వ్యావర్తక పరిసరాలు; 
** mutually opposed, ph. విప్రతిపన్నం;
* muzzle, n. (1) ముట్టె; పశువుల మూతి భాగం; (2) తుపాకి; ఫిరంగి మొదలైన ఆయుధాల మూతి;
* my, pos. pron. నా; నాది; మదీయ; నా యొక్క;
* mycelium, n. బూజు; శిలీంధ్రజాలం;
* mycology, n. శిలీంధ్రశాస్త్రం;
* myna, n. మైనా పిట్ట; గోరువంక; గోరింక;
* myopia, n. హ్రస్వదృష్టి; దగ్గర వస్తువులు మాత్రమే కనబడే దృష్టి దోషం; (ant.) presbyopia;
* myriad, n. అయుతం; చెప్పలేనన్ని; బోలెడు; లెక్కకు మీరిన;
* myrrh, n.  సాంబ్రాణి; బోళము; గోపరసము; పరిమళము గల ఒక రకం బంక; 
* mystery, n. (1) హేత్వాతీతం; హేతువుకి అందనిది; గుహ్యము; (2) అపరాధ పరిశోధక కథ;
* mystic, n. m. తాంత్రికుడు; ఆధ్యాత్మికుడు; మార్మికుడు; 
* mystique, n. (మిస్టీక్)(1) కొందరి వ్యక్తుల చుట్టూ ఉండే భయ-భక్త వాతావరణం; (2) కొన్ని కార్యక్రమాలచుట్టూ ఉండే రహశ్య వాతావరణం; 
* mystical, adj. ఆధ్యాత్మిక; తాంత్రిక; దురవగాహమైన; సులభంగా ఆకళింకు లొంగని; 
* myth, n. (1) సత్యదూరం; బూటకం; కల్పిత గాథ; పుక్కిటి పురాణం; (2) పురాణము; పురాణ కథ; నిజంగా జరిగేయా, లేదా అనే వివేచన లేకుండా తరతరాలుగా చెల్లుబాటు అవుతూ వస్తూన్న వీర గాథలు; ఇటువంటి కథలలో మానవులు, దేవుళ్ళు, వింత జంతువులు కూడ కనబడుతూ ఉంటాయి; 
* mythological, adj. పౌరాణిక;
* mythology, n. పౌరాణిక కథ; పురాణ గాథా సర్వస్వం; పురాణం;'''

|width=&quot;65&quot;| &lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL Images Below This Line (center|150px|thumb) ---&gt;

|-
|- &lt;!--- Nothing Below This Line! ---&gt;
|}

==మూలం==
* V. Rao Vemuri, English-Telugu and Telugu-English Dictionary and Thesaurus, Asian Educational Services, New Delhi, 2002 ISBN 0-9678080-2-2
[[వర్గం:వేమూరి ఇంగ్లీషు-తెలుగు నిఘంటువు]]</text>
      <sha1>082lrd6b8lo4zi5ancu1ypvlygp62ui</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు/ఒ-ఓ-ఔ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3013</id>
    <revision>
      <id>33341</id>
      <parentid>32401</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T03:11:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vemurione</username>
        <id>1689</id>
      </contributor>
      <comment>/* Part 5: ఔ - au */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11060" xml:space="preserve">
=నిఘంటువు=

* This dictionary is an improved version over the print version (expanded, errors corrected, new features continually being added) published by Asian Educational Services, New Delhi in 2002.
* You are welcome to add. BUT PLEASE DO NOT DELETE entries until you are absolutely, positively SURE a mistake has been made and needs to be corrected.
* PLEASE do not delete entries or their meanings simply because you personally did not agree with the meaning given there. Thanks
* American spelling is used throughout. 
* There is no clearly established, standardized alphabetical order in Telugu. The justification for the scheme used here would be too long for discussion here.

16 March 2016.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! నిర్వచనములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
! ఆసక్తికర చిత్రములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
|-
|width=&quot;895&quot;|&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---&gt;


==Part 1: ఒం - oM==
&lt;poem&gt;
ఒంకీ, oMkI
-n.
--(1) hanger; hook; (2) an ornament worn on the upper arm by women; 


ఒంగు, oMgu
-v. i.
--bend;


ఒంచిన, oMcina
-adj.
--bent;


ఒంచు, oMcu
-v. t.
--bend;


ఒంటద్దం, oMTaddaM
-n.
--monocle; one eyeglass;


ఒంటమి, oMTami
-n.
--hatred; enmity; 


ఒంటరి, oMTari
-n.
--(1) loner; a person in solitude; 
--(2) soldier; 


ఒంటరితనం, oMTaritanaM
-n.
--loneliness; (rel.) ఏకాంతం;


ఒంటి, oMTi
-adj.
--single; lone; one;


ఒంటె, oMTe
-n.
--camel; dromedary; Bactrian;
---ఒoటి మూపురం ఒంటె = dromedary; [bio.] Camelus dromedarius of the Camelidae family;
--- రెండు మూపురాల ఒంటె = Bactrian; [bio.] Camelus bactrianus of the Camelidae family;


ఒండుమట్టి, oMDumaTTi
-n.
--alluvial soil; deposit left on land after a flood; 


ఒంపు, oMpu
-n.
--curve; twist; crookedness; 
&lt;/poem&gt;

==Part 2: ఒ - o==
&lt;poem&gt;
ఒక, oka
-adj.
--(1) a; an; 
--(2) one;


ఒకటి, okaTi
-n.
--one;


ఒకటొకటిగా, okaTokaTigA
-adv.
--one by one;


ఒకడు, okaDu
-n. m.
--single man; one man;


ఒకతె, okate
-n. f.
--single woman; one woman;


ఒకప్పుడు, okappuDu
-adv.
--once upon a time; once;


ఒకరు, okaru
-pron.
--one person; one individual; 


ఒక వైపు, oka vaipu
-adj.
--one side;


ఒక సారి, okasAri
-adv.
--once;


ఒక మోస్తరు, okamOstaru
-adj.
--so so; mediocre;


ఒక్క, okka
-adj.
--one; emphatic form of one; only one;


ఒక్కమారు, okkamAru
-adv.
--once; only once;


ఒకానొక, okAnoka
-adj.
--a certain; some one or another;


ఒకానొకప్పుడు, okAnokappuDu
-adv.
--once upon a time; at one time in the past;


ఒకింత, okiMta
-adv.
--a little; a little bit;


ఒక్కుమ్మడి, okkummaDi
-adv.
--all of a sudden; all at once; 


ఒక్కొక్క, okkokka
-pron.
--each;


ఒక్కొక్కటి, okkokkaTi
-pron.
--one by one; one at a time;


ఒగరు, ogaru
-n.
--astringent taste; one of the fundamental tastes; sort of numb sensation left in the mouth due to the phenols and tannins in certain raw vegetables and green fruits; these chemicals cause a shrinkage of the cell surface; this sensation of shrinkage of the oral tissue is what this “taste” is all about; [see also] కస;


ఒగర్చు, ogarcu
-v. i.
--gasp; pant;


ఒగర్పు, ogarpu
-n.
--gasping; panting;


ఒజ్జ. ojja     %e2t
-n.
--teacher; guide; 


ఒజ్జబంతి, ojjabaMti   %e2t
-n.
--model; exemplar; (lit) row written by teacher;


ఒట్టు, oTTu
-n.
--oath; 


ఒడంబడిక, oDaMbaDika
-n.
--agreement; compact; covenant; treaty; 


ఒడలు, oDalu
-n.
--body; 


ఒడి, oDi
-n.
--the lap; the seat formed by a sitting persons thighs;


ఒడిసెల, oDisela
-n.
--slingshot; sling used to hurl pebbles; 


ఒడుదుడుకు, oDuduDuku
-n.
--unevenness; minor trouble; 


ఒడుపు, oDupu
-n.
--suitable position; opportune moment; opportunity;


ఒడ్డు, oDDu
-n.
--(1) girth; 
--(2) shore; bank; beach;
---ఒడ్డు, పొడుగు = height and weight.
-v. t.
--(1) bet; 
--(2) put; place; lay;


ఒత్తు, ottu
-n.
--(1) backing or thick pad used to support a writing paper; 
--(2) aspiration; a diacritical mark used in Telugu to indicate emphasis of a consonant; 
-v. t. 
--press; 


ఒత్తి, otti
-n.
--wick;
---కాకరపువ్వొత్తి = sparkler; a firework.
---కొవ్వొత్తి = fat candle.
---మైనపు ఒత్తి = wax candle.


ఒత్తిగిల్లు, ottigillu
-v.i.
--lie on ones side; turn to ones side;


ఒత్తిడి, ottiDi
-n.
--pressure; obligation; compulsion;


ఒత్తిడి చేయు, ottiDi cEyu
-v. t.
--pressure; urge; obligate; compel; press;


ఒప్పందం, oppaMdaM
-n.
--agreement; contract;


ఒప్పజెప్పు, oppajeppu
-v. t.
--(1) hand-over; 
--(2) recite from memory;


ఒప్పు, oppu
-n.
--(1) right; correct; (ant.) తప్పు;
--(2) beauty; charm; 


ఒప్పుకొను, oppukonu
-v. i.
--(1) agree; consent; assent; confess; 
--(2) allow; permit;


ఒప్పునామా, oppunAmA
-n.
--permit; a document giving written permission;


ఒప్పేసుకొను, oppEsukonu
-v. i.
--confess; admit; come clean;


ఒయ్యారి,  oyyAri
- n.
-- an attractive woman; a fashionable woman; an enticing woman; 


ఒరంగుటాను, oraMguTAnu
-n.
--orangutan; a large monkey-like animal of the ape family;


ఒరిపిడి, oripiDi
-n.
--(1) rubbing; abrasion 
--(2) irritation; friction;


ఒరుగు, orugu
-v. i.
--(1) lean; bend; 
--(2) lie down; recline;


ఒరుపులు, orupulu  
-n.  pl.  
--chilbains;


ఒరుసుకొను, orusukonu 
- v. t. 
--girdle; touch; go around; embrace;


ఒలంతం, olaMtaM
-n.
--alcohol; generic name for the alcohol family of chemicals; (lit.) a chemical whose name ends with the sound &quot;ol&quot;;


ఒలుకు, oluku
-v. i.
--spill; spill-over; ooze; pour;


ఒలుకుదారి, olukudAri
-n.
--[engin.] spillway; the channel through which excess water held behind a dam escapes downstream;


ఒలుచు, olucu
-v. t.
--peel; skin;


ఒల్లెంక, olleMka
-n.
--a prickly fish with poisonous flesh; [bio.] ''Tetrodon hispidus'';


ఒళ్లు, oLlu
-n.
--body;


ఒళ్లుచేయు, oLlucEyu
-v. i.
--put on flesh; gain weight;
&lt;/poem&gt;

==Part 3: ఓం - OM==
&lt;poem&gt;
ఓం, OM
-n.
--aum; the aural symbol of the Supreme power behind this universe; the remnant of the sound of the Big Bang;


ఓంకారం, OMkAraM
-n.
--aum; the &quot;aural symbol&quot; of the Supreme power behind this universe; 


ఓంప్రథమంగా, OmprathamaMgA
-adv.
--at the very beginning;
&lt;/poem&gt;

==Part 4:  ఓ -  O==
&lt;poem&gt;
ఓకు, Oku
-n.
--(1) point value in a card game; 
--(2) telescope;


ఓకుల వేలం, Okula vElaM
-n.
--a card-game in which players bid to make so many tricks if they get the chance to play; a card-game similar to Bridge;


ఓగిరం, OgiraM
-n.
--food;


ఓగు, Ogu
-n.
--evil; misfortune; harm;


ఓజస్సు, Ojassu                          %e2t
-n.
--vigor; energy; inherent capacity;
--శారీరక బలం; సామర్థ్యం; 
--(rel.)  తేజస్సు = bright appearance; apparent brightness;


ఓజోమయ, OjOmaya
-adj.
--vigorous; energetic;


ఓటమి, OTami
-n.
--defeat;


ఓటి, Oti
-adj.
--cracked; leaky; 
---ఓటి కుండ = leaky earthen pot.


ఓటు, OTu
-n.
--vote; ballot;


ఓటరు, OTaru
-n.
--person with a right to vote; enfranchised person;


ఓడంగి, ODaMgi
-n.
--sailor; shipman;


ఓడ, ODa
-n.
--ship; boat; ocean liner; vessel;


ఓడరేవు, ODarEvu
-n.
--pier for ships; quay (pronounced, key); harbor; shipyard; jetty;


ఓడించు, OdiMcu
-v. t.
--defeat; vanquish;


ఓదార్చు, OdArcu
-v. t.
--comfort; console; emphatize; 


ఓనమాలు, OnamAlu
-n.
--alphabet; the first letters of a sacred alphabet which are used to initiate a child to schooling;


ఓపిక, Opika
-n.
--energy; stamina; (rel.) పని; శక్తి; బలం; త్రాణ;


ఓమపు చెట్టు, Omapu ceTTu
-n.
--Bishop's weed;


ఓర, Ora
-adj.
--inclined to a side; sideways;
---ఓరచూపులు = side glances.
---ఓరపాక = a covered verandah.
-n.
--side;


ఓరిమి, Orimi
-n.
--patience; 


ఓరుచు, Orucu
-v. i.
--bear; endure; suffer;


ఓర్పు, Orpu
-n.
--patience; endurance;


ఓలలాడు, OlalADu
-v. i.
--paly in water;playfully bathe in water;


ఓల్టు, OlTu
-n.
--[phy.] Volt; a unit of electrical voltage; electromotive force or potential difference; named after Alessandro Volta; one volt of potential difference will cause a current of one ampere through a one ohm resistor;


ఓషధి, Oshadhi
-n.
--medicinal herb; an annual plant; a plant that dies after it seeds;


ఓష్ఠములు, OshTamulu
-n.
--labials; sounds formed with the lips, such as b, m, p;


ఓష్ఠగ్రంథులు, OshTagraMthulu
-n.
--labial glands; glands in the mouth;


ఓహరిసాహరిగా, OharisAharigA
-adv.
--pell-mell; in a rout; 
&lt;/poem&gt;

==Part 5: ఔ - au==
&lt;poem&gt;

ఔత్సాహికులు, outsAhikulu 
- n. pl. WRONG spelling, see ఉత్సాహవంతులు

ఔదార్యపూరిత, oudAryapUrita
- adj.
--benevolent; 

ఔద్గాత్రం, oudgAtraM
-n.
--the procedure for reciting Sama Veda, a part of the training of Hindu priesthood;
-- see also స్మార్తం;


ఔరసుడు, ఔరసుడు - న.
-- n.
-- a male child born to a person and his legally married wife;
-- తనకూ, తన ధర్మ పత్నికీ పుట్టిన వాడు;
-- ఔరసుడు, క్షేత్రజుడు, దత్తుడు, క్రీతుడు, స్వయం దత్తుడు, మొదలైన 8 విధాల సంతానాలను మనుస్మృతి చెప్పింది;

 
ఔషధము,  aushadhamu
- n.
-- drug; medicine;
&lt;/poem&gt;

|width=&quot;65&quot;| &lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL Images Below This Line (center|150px|thumb) ---&gt;

|-
|- &lt;!--- Nothing Below This Line! ---&gt;
|}

==మూలం==
* V. Rao Vemuri, English-Telugu and Telugu-English Dictionary and Thesaurus, Asian Educational Services, New Delhi, 2002 ISBN: 0-9678080-2-2
[[వర్గం:వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు]]</text>
      <sha1>rjoezxl63r9t24rs7476q4qbd91fiu7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు/బ-భ-మ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3021</id>
    <revision>
      <id>33340</id>
      <parentid>33321</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T00:58:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vemurione</username>
        <id>1689</id>
      </contributor>
      <comment>/* Part 5: మ - ma */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="207940" xml:space="preserve">
* This dictionary is an improved version over the print version (expanded, errors corrected, new features continually being added) published by Asian Educational Services, New Delhi in 2002.
* You are welcome to add. BUT PLEASE DO NOT DELETE entries until you are absolutely, positively SURE a mistake has been made and needs to be corrected.
* PLEASE do not delete entries or their meanings simply because you personally did not agree with the meaning given there. Thanks
* American spelling is used throughout. 
* There is no clearly established, standardized alphabetical order in Telugu. The justification for the scheme used here would be too long for discussion here.

16 March 2016.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! నిర్వచనములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
! ఆసక్తికర చిత్రములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
|-
|width=&quot;895&quot;|&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---&gt;


==Part 1: బం - baM==
&lt;poem&gt;
బంక, baMka
-n.
--glue; goo; gum; slime;


బంకనక్కెర, baMkanakkera
-n.
--glue berry; a tree whose berry-like fruits are sticky; [bot.] ''Cordia dichotoma; Cordia Mixa; Cordia latifolia;''


బంకబడ్డు, baMkabaDDu
-n.
--[bot.] ''Vitis linnaei;''  % ??


బంకమన్ను, baMkamannu
-n.
--clay; (lit.) gooey soil; (rel.) నల్లరేగడి మన్ను;


బంకనెవలి, baMkanevali
-n.
-- [bot.] ''Adiantum bunulantum''; % ??


బంకు, baMku
-n.
--shop; small specialty shop; roadside stall; roadside gas station; పెట్రోలు బంకు;


బంగనబయలు, baMganabayalu
-n.
--open plain;


బంగారు, baMgAraM
-n.
--gold; 
---నీ ఇల్లు బంగారంగానూ = [idiom] bless your innocent self!


బంగారు వక్క తాడి, baMgAru vakka tADi
- n.
-- Areca palm; Golden cane palm; Yellow palm; Butterfly palm; [bot.] ''Dypsis lutescens'' of the Arecaceae family; ''Chrysalidocarpus lutescens''; 
--ఈ వృక్షం గాలిలోని జైలీన్ (Xylene), టాల్యూన్ (Toluene) వంటి ప్రమాదకర ఆవిరులను సమర్థవంతంగా శుద్ధిచేస్తుందని నిరూపించారు. జైలీన్ ఆవిరిని పీల్చడం కారణంగా కేంద్ర నాడీ వ్యవస్థ (Central Nervous System) పై దుష్ప్రభావం పడి, తలనొప్పి, కళ్ళు తిరగడం, వాంతులు, చిరాకు, బలహీనత, అలసట, నిద్రలేమి, మానసిక ఒత్తిడి, ఆందోళన, చేతులు వణకడం వంటివి వస్తాయి. టాలీన్ పీల్చడం కారణంగా కూడా దాదాపు ఇవే దుష్ఫలితాలు; ప్రాణవాయువును ఎక్కువగా వెలువరించే ఈ జాతి మొక్క ఇంటిలోపల కుండీలలో పెంచుకోదగిందనడంలో ఎలాంటి సందేహం లేదు;  


బంగారుతీగ, baMgArutIga, 
- n. 
-- Chinese dodder; [bot.] ''Cuscuta Chinensis'' of Convolvulaceae family;
---a weedy creeper that grows wildly that seems to have some aphrodisiac properties; This is a pesky weed that the government is trying to eradicate; Spanish moss, found on trees in the Americas, is similar to this;


బంగారు పిచ్చుక, baMgAru piccuka, 
- n. 
-- baya weaver bird; [bio.] ''Ploceus philippinus'';


బంగారుపూలు, baMgArupUlu, 
- n. 
-- Canadian Goldenrod; [bot.] ''Solidago canadensis'' of Asteraceae family
-- దీని తొట్టతొలి జన్మస్థలం ఉత్తర అమెరికా ఖండం. అయినా ఇది ప్రస్తుతం ఐరోపా, ఆసియా ఖండాలలోని పలు దేశాలకు విస్తరించింది. ఆ యా దేశాలలో ఇది మొండి బెడద మొక్క (Invasive Plant) గా పేరొందింది. దీని విస్తరణకు తట్టుకోలేక చైనాలోని షాంఘైలో 30 కి పైగా స్థానిక మొక్కల జాతులు నశించిపోయాయంటే పరిస్థితి తీవ్రత అర్థం చేసుకోవచ్చు. అటవీ ప్రాంతంలో ఈ మొక్కల్ని లేళ్ళు, దుప్పులు వంటివి ఇష్టంగా తింటాయి. పాడి పశువులు, గుర్రాలకు ఈ మొక్కలు మేతగా వేస్తారు. ఈ పూలలో తేనె ఎక్కువగా ఉంటుంది. ఈ తేనెకోసం తేనెటీగలు (Honey Bees), తుమ్మెదలు (Bumble Bees) వంటివి ఈ మొక్క పూల చుట్టూ మూగుతాయి; 


బంగళా, baMgaLA
-n.
--bungalow;


బంగాళా బంతి, baMgALA baMti
-n.
--Common Zinnia; Elegant Zinnia; [bot.] ''Zinnia elegans'' of the Asteraceae family; 


బంగాళా దుంప, baMgALA duMpa
-n.
--potato; [bot.] ''Solanum tuberosum'' of the Solanaceae family; 
--This has been in use in India well before CE 1615; Immature tubers and germinating tubers are not fit for eating because they contain &quot;solanaine&quot; a poisonous substance; 
--ఆలుగడ్డ; ఉర్లగడ్డ; 


బంగీ, baMgI
-n.
--parcel;


బంజరు, baMjaru
-adj.
--waste; dry; non-cultivable;
---బంజరు భూములు = wastelands; heath.
--- see also బాడవ; ఈడవ;


బంటి, baMTi
-suff.
--a comparative measure to indicate the depth of water; 
---కుత్తుకబంటి = neck-deep.
---పుక్కిటిబంటి = mouthful.
---మొలబంటి = waist-deep.
---మోకాలిబంటి = knee-deep.


బంటు, baMTu
-n.
--(1) servant; attendant; foot soldier; 
--(2) [chess] pawn;


బంట్రోత్తు, baMTrOttu
-n.
--peon; servant; a peon reporting to a government officer;


బండ, baMDA
-n.
--boulder; big stone; slab; pestle;


బండారం, baMDAraM
-n.
--hidden wealth; treasure trove;


బండి, baMDi
-n.
--(1) vehicle; carriage; cart; wagon; 
--(2) bobbin; reel;
---ఎడ్లబండి = ox cart; bullock cart.
---రైలుబండి = railway train. (lit.) a vehicle on rails.


బండిసున్న, baMDisunna
-n. 
--[coll.] a big cipher; a big fat zero, nothing at all;


బంగారు పిచ్చుక, baMgAru piccuka
-n. 
--baya weaver bird; [biol.] ''Ploceus philippinus'';


బంగినపల్లి, baMginapa-
-n.  
--a popular variety of low-fiber,  flavorful mango fruits;


బండెడు, baMDeDu
-adj.
--cartload of;


బండారం,  baMDAraM
- n.
--secret; true nature;
-- లోగుట్టు; 


బండిగురివెంద, baMDiguriveMda
-n.
--Acacia Coral; Coral Wood; [bot.] ''Adenanthera pavonina;''


బంతి, baMti
-n.
--(1) marigold; [bot.] ''Calendula officinalis; Tagetes patula''; 
--(2) ball; (rel.) ఉండ; 
---(3) row;
---దారపు బంతి = ball of string.
---పట్టుదారపు ఉండ = skein of silk string.
---బంతిలో బలపక్షం చెయ్యకూడదు = one should not show partiality toward people in a queue.


బంతిగిన్నె కీలు, baMtiginne kIlu
-n.
--ball and socket joint; such as the one found in the knee;


బంతులబీడు, baMtulabIDu
-n.
--playground; ballpark;


బందరు, baMdaru
-n.
--(1) seaport; 
--(2) commonly used name for the city of Machilipatnam;


బదలాయించు, badalAyiMcu
-v. t. 
--transfer;


బందారు, baMdAru
-n.
--the Karum timber tree; [bot.] ''Hymenodictyon excelsum; Adina cordifolia'';


బందిపోటు దొంగ, baMdipOTu doMga
-n.
--robber; bandit; dacoit;


బదిలీ చేయు, badilI cEyu
-v. t. 
-transfer;


బందీ, baMdI
-n.
--prisoner; inmate;


బందీలదొడ్డి, baMDIladoDDi
-n.
--prison yard;


బందు, baMdu
-n.
--(1) strap; band; 
--(2) strike; lock-out; work stoppage;


బందెలదొడ్డి, baMdeladoDDi
-n.
--cattle pound; a place where stray cattle are kept until the owner can claim them;


బందోబస్తు, baMdObastu
-n.
--discipline; security arrangement; (lit.) tying and binding;


బంధం, baMdhaM
-n.
--bond;
---ఉదజని బంధం = Hydrogen bond.
---రుణానుబంధం = a familial bond created due to a debt, as Hindus believe, from a previous incarnation.
---జంట బంధం = double bond.
---త్రిపుట బంధం = triple bond.
---ద్విగంధక బంధం = disulfide bond.


బంధుపక్షపాతం, baMdhupakshapAtaM
-n.
--nepotism;


బంధుప్రీతి, baMdhuprIti
-n.
--fondness of one's relatives;


బంధువు, baMdhuvu
-n.
--relative; relation;


బంధుక, baMdhUka
-n.
--[bot.] ''Calosanthes indica''; ''Oroxylum indicum'';   %??
&lt;/poem&gt;

==Part 2: బ - ba==
&lt;poem&gt;
బకం, bakaM
-n.
--heron;


బకపుష్పం, bakapushpaM
-n.
--vegetable hummingbird; [bot.] ''Agati grandiflora''; ''Sesbania grandiflora'';
-- అవిసె;


బక్కపలచని, bakkapalacani
-adj.
--ectomorphic; a slender body structure with long limbs, narrow feet and hands, narrow chest and shoulders;


బకాయ, bakAya
-n.
--arrears; old debt;


బక్షకుడు, bakshakuDu
-n. m.
--eater;
---నరమాంస బక్షకుడు = cannibal.


బక్షించు, bakshiMcu
-v. t.
--devour; eat; ingest;


బక్షీస్, bakshIs
-v. t.
--tip; gratuity; a fee paid to appreciate good service;


బగ్గీ, baggI
-n.
--horse-drawn carriage; 
-- జటకా; జెట్కా; టాంగా; గుర్రబ్బండి;


బగ్గుండీ, bagguMDI
-n.
--aromatic, colorful powder thrown at each other at festive times like the Holi or weddings;


బచ్చలి, baccali
-n.
--Indian spinach; Malabar spinach; [bot.] ''Basella alba'' of the Basellaceae family;
---తీగ బచ్చలి = creeping purslane; [bot.] ''Basella indica'';
---ఎర్ర అల్లుబచ్చలి = [bot.] ''Basella rubra'' (Watts);
---సిలోన్ బచ్చలి = Surinam Purslane; Water Leaf; Ceylon Spinach; Potherb Fame Flower; [bot.] ''Talinum fruticosum'' of the Talinaceae family;
     ;


బచ్చలిమంద, baccalimaMDa
-n.
--[bot.] ''Ceropegia tuberosa''; ''Ceropegia candelabrum'';
-- The tuberous roots are edible and are eaten especially by the poorest raw or cooked. The plant is also used for various medicinal purposes, so for hemorrhoids, indigestion, headaches and against bites of poisonous animals;
--Ceropegia candelabrum is now in the original area has become quite rare. There are already projects for artificial propagation;


బచ్చు, baccu
-n.
--a person of the Vaisya caste; 
---బచ్చుపేట = sector of a town where Vaisya community lives.


బచ్చెన, baccena
-adj.
--painted;
---బచ్చెన పెట్టె = painted box.


బజంత్రీలు, bajaMtrIlu
-n. pl.
--musical instruments played at wedding functions;


బజారు, bajAru
-n.
--bazaar; marketplace; a permanent market or street of shops; see also సంత;
--market street; 
---బజారు మనిషి = a street person; a prostitute; 


బజ్జీ, bajjI
-n.
--(1) a baked vegetable chutney;
--(2) a savory snack made by deep frying sliced vegetables after dipping them in batter;


బటానీ, baTAnI
- n.
-- pea; [bot.]  ''Pisum sativum''of the Fabaceae family; Pisum అనగా బటానీ, sativa అనగా సాగు చెయ్యబడేది; 
--- తోట బటానీ =  field pea; garden pea; [bot.] ''Pisum arvensis''; అనగా పొలాల్లో పెరిగేది; 
--- పచ్చి బటానీ = green pea; 


బట్ట, baTTa
-adj.
--bald;
-n.
--cloth;


బట్టతల, baTTatala
-n.
--bald head; [anat.] alopecia;


బటానీ, baTAnI
-n.
--pea; [bot.] ''Pisum sativum'' of Leguminosae (pea) family; sativum అంటే సాగు చెయ్యబడేది
--పొలం బటానీ = field peas; arvensis అంటే పొలాల్లో పెరిగేది; 
--తోట బటానీ = garden peas; [bot.] ''Pisum sativum;'' hardensis  అంటే తోటలలో పెరిగేది; 
--[Sans.] కళాయః; వర్తులః


బటానీతీగ, baTAnItIga
-n.
--Mexican Creeper; Coral vine; Bee bush; [bot.] ''Antigonon leptopus'' of Polygonaceae family; 
--మనం తినే బటానీలకూ, ఈ పూలతీగకూ ఎలాంటి సంబంధమూ లేదు; దీని పూలు చూసేందుకు ఆకర్షణీయంగా ఉన్నా ఇది త్వరత్వరగా వ్యాపించి ఖాళీ స్థలాలను, ఇతర మొక్కలను ఆక్రమించివేస్తుంది కనుక దీనినొక బెడద మొక్క (Invasive Plant) గా భావిస్తారు;


బట్వాడా, baTvADA
-n.
--distribution;


బట్టీ, baTTI
-n.
--retort; kiln;


బట్టీపట్టు, baTTIpaTTu
-v. t.
--(1) to distill; 
--(2) getting something by heart; to memorize;


బటువు, baTuvu
-adj.
--(1) round; circular; spherical  (2) firm; stiff;


బడబ, baDaba
-n.
--mare; female horse;


బడాయి, baDAyi
-n.
--(1) ego; vanity; 
--(2) boasting; bragging; ostentation;


బడి, baDi
-n.
--(1) school; 
--(2) case as in upper case and lower case in English alphabet;


బడితె, baDite
-n.
--a long smooth stick; perhaps a stick derived from బాడితచెట్టు;


బడుద్ధాయి, baDuddhAyi
-n.
--fat and lazy person; idler; vagabond;


బడ్డు, baDDu
-adj.
--fat;
-n.
--(1) fatso; 
--(2) the male genital organ;


బడేమియా, baDEmiyA
-adj.
--ill-fitting; hand-me-down; (ety.)  బడా + మియా; 
---బడేమియా బట్టలు = ill-fitting clothes; hand-me-down clothes.


బణుభారం, baNubhAraM
-n.
--molecular weight;


బణువు, baNuvu
-n.
--molecule; 
-- (rel.) అణువు; పరమాణువు; పరమాణు రేణువు;


బణుసంధానం, baNusaMdhAnaM
-n.
--condensation of (two) molecules; attaching together of molecules;


బత్తా, battA
-n.
--daily allowance;


బత్తాయి, battAyi
-n.
--Batavia; Batavian orange; [bot.] ''Limonia trifoliata''; 
-- a type of sweet orange with a thin skin; (ety.) this fruit tree was imported into India from Batavia by the Dutch East India Company; this English translation is extant only in India;


బతిమాలు, batimAlu
-v. t.
--plead; implore; beg;


బతుకు, batuku
-n.
--(1) life; 
--(2) livelihood; survival; also బ్రతుకు;
---బతుకు తెరువు = a means of survival.
---బతుకు బాణీ = life style.


బదరి, badari
-n.
--the jujube tree; [bot.] ''Zizyphus jujuba;  Zizyphus mauritiana''  Lamk.; 
-- రేగు; గంగరేగు;


బద్ద, badda
-n.
--(1) strip; slat; narrow wooden strip; 
--(2) broken half of a seed as in కంది బద్ద;
---అడుగు బద్ద = foot ruler; a foot-long strip with inches or centimeters marked.


బదిలీ, badilI
-n.
--transfer;


బద్దింపు, baddiMpu
-n.
--the arithmetic process of repetitive calculation to estimate a value;  


బదులు, badulu
-adv.
--instead; in place of;
-n.
--(1) exchange; substitution; 
--(2) loan; small loan;


బద్దెపురుగు, baddepurugu
-n.
--tapeworm; a parasite that grows in the human intestines; an invertebrate of the Platihelmonth family;


బద్ధం, baddhaM adjvl.
-suff.
--(1) tied; bound; 
--(2) confined; 
--(3) linked;
---రాజ్యాంగ బద్ధం = constitutional.
---శాస్త్ర బద్ధం = scientific.


బద్ధ, baddha
-adj.
--(1) tied; bound; 
--(2) intense;
---బద్ధ వైరం = intense enmity.


బద్ధకం, baddhakaM
-n.
--laziness;


బద్ధకిష్టి, baddhakishti
-n.
--lazy fellow;


బనాయించు, banAyiMcu
-v. t.
--(1) attach; add; 
--(2) fabricate; make;


బబ్బస, babbasa
-n.
--marsh pennywort; [bot.] ''Hydrocotyle rotundifolia''; Hydrocotyle sibthorpioides; 
-- It can grow in a wide variety of habitats and is considered a weed; This plant has been used for medicinal purposes in Asia;


బబ్రు, babru
-adj.
--brown;


బయట, bayaTa
-adj.
--outside;


బయలుదేరు, bayaludEru
-v. i.
--start on a journey; set out;


బయానా, bayAnA
-n.
--advance payment; earnest money;


బరగడం, baragaDaM
-n.
--Asian indigo, three-leaved indigo; [bot.] ''Indigofera glandulosa'';
-- The plant is grown as green manure; the seeds are edible and can be eaten in times of food scarcity;
--  గోరంటి నీలి; 


బరక, baraka
-adj.
--rough; coarse;    % to e2t


బరణిక, baraNika
-n.
--[bot.] ''Trophis aspera'' of the Moraceae family;


బరబర, barabara
-adj.
--onomatopoeia for the act of dragging;


బరమ, barama
-n.
--drill; a tool to make a hole; gimlet; a hand-held, manually operated drill;


బరమబావి, baramabAvi
-n.
--drilled well;


బరవానా, baravAnA
-n.
--output; (ety.) short for బయటకి రవానా;


బరాతం, barAtaM
-n.
--written order; bank check; bank draft;


బర్తరఫ్,  bartharaph
- n.
-- పదవిలోనుండి/ ఉద్యోగములోనుండి వెడలఁగొట్టుట (dismissal);
-- 'బర్తరఫ్' అనునది ఫార్శీభాష నుండి ఉత్పన్నమైన ఉర్దూ మాట. ఇది 'బర్' అను ఉపసర్గ (prefix) తో కూర్చిన 'తరఫ్' అను నామవాచకము (noun). దీనికి గల నిౙమైన అర్థము - వేఱు చేయుట/ ప్రక్కకు తీసిపెట్టుట.  
-- దీనికి తెలుఁగులో మన పత్రికలవారు 'ఉద్వాసన' అను ఆధ్యాత్మిక శబ్దమును వాడుచున్నారు. ఉద్వాసన అనఁగా ఉద్యాపన. పండుగ నాడు ప్రతిష్ఠించిన దేవుని/ దేవిని పునఃపూజ చేసి, నైవేద్యము పెట్టి, హారతి పాడి, &quot;పునరాగమనాయ చ&quot; (మరల రండి) అని చెప్పి కదిలించుట. అనఁగా సాఁగనంపుట. ఇది 'ఆవాహన’ కు విపర్యయమన్నమాట; 


బరాబరు, barAbaru
-n.
--O.K.; proper; equal;
--- బరాబరు చేయు = equate
--- వందిమాగదులు బరాబరులు పలికేరు =  so and so spoke words  of praise; used to praise kings by saying that they are equal to Gods;


బరివెంక,  bariveMka
- n.
-- Siamese rough bush; khoi; toothbrush tree; [bot.] ''Streblus asper''; 
-- దీని ఆకులు బాగా గరుకుగా ఉండి బొమ్మలను నున్నగా పాలిష్ చేసేందుకు పనికివస్తాయనీ, అందుకని ఆ ఆకుల్ని Sandpaper Leaves అంటారు; ఏటికొప్పాక లో ఆ వృక్షాలను పెంచుకుంటే బాగుంటుంది; 
-- Various parts of this plant are used in Ayurveda and other folk medicines for the treatment of different ailments such as filariasis, leprosy, toothache, diarrhea, dysentery and cancer;


బరితెగించు, baritegiMcu
-v. t.
--behave without decorum;  to go beyond one’s limits of decency;


బరిషింత, bariShiMta
- n.
-- Lilac Bauhinia; Malabar Bauhinia; [bot.] ''Bauhinia malabarica'' Roxb. of the Fabaceae family;


బరుకు, baruku
-v. t.
--(1) scratch; 
--(2) tear; lacerate;


[[బరువు]], baruvu
-n.
--(1) weight; the force acting on a mass in a gravitational field. Two bodies with identical masses but in different gravitational fields will register different weights; 
--(2) load; 
--(3) tare;


[[బలం]], balaM
-n.
--force; 
--- gravitational force =  [[గురుత్వాకర్షక బలం]].
--- electromagnetic force =  [[విద్యుదయస్కాంత బలం]].
--- weak force =  త్రాణిక బలం.
--- strong force =  నిస్త్రాణిక బలం.


బలగం, balagaM
-n. pl.
--retinue; supporters;


బలపం, balapaM
-n.
--slate pencil;


బలపక్షం, balapakshaM
-n.
--partiality;partiality toward the stronger; 


బలవంతం, balavaMtaM
-adj.
--forceful; insisting; compelling; 
-n.
--(1) compulsion; 
--(2) rape;


బలవర్ధకం, balavardhakaM
-adj.
--nutritious; strength giving;


బలసిన, balasina
-adj.
--fat; fatty;


బలహీన, balahIna
-adj.
--(1) weak; 
--(2) backward; disadvantaged; 
---బలహీన వర్గాలు = backward classes; disadvantaged communities.


బల్ల, balla
-n.
--(1) table; 
--(2) bench; 
--(3) plank; 
--(4) enlarged spleen;


బల్లపరుపు, ballaparupu
-n.
--flat; flat as a table; two-dimensional;


బలి, bali
-n.
--sacrifice; sacrificial killing;


బలిష్టం, balishTaM
-adj.
--strong;


బల్లి, balli
-n.
--gecko; wall lizard;


బలీయం, balIyaM
-n.
--powerful; strong;


బలీయత, balIyata
-n.
--power; strength;


బలురక్కెస, balurakkesa
-n.
-- (1) [bot.] ''Arum macrorhizon'' (Reeve)
-- గజకర్ణము, గణహాసకము, బ్రహ్మరాకాసిచెట్టు, బృహచ్ఛదము.
-- (2) American aloe; [bot.] ''Fourcroya cantala'';


బలుసు,  balusu
- n.
-- [bot.] ''Plectronia parviflora'' [Beddome, R.H.]; ''Canthium parviflorum'';
-- బంజరునేలల్లో పొదగా పెరిగే ముళ్ళకంచె మొక్క; పసుప్పచ్చటి పూలు పూస్తుంది; దీని పళ్ళు తింటారు; ఆకును కూరగా వండుకొంటారు; కరువుకాలాల్లో బీదలు ఈ ఆకును తింటారు;
-- &quot;బ్రతికుంటే బలుసాకు తినవచ్చు&quot; అనేది సామెత;
-- [Sans.] బారదాజి; బలాక; 
 

బ్రహ్మదండి,  brahmadaMDi
- n.
-- Cultivated Liquorice; Sweetwood; [bot.] ''Argemone mexicana;  Glycyrrhiza glabra''; 
-- a prickly annual shrub; Mexican poppy; leaf juice is used for skin diseases;


బలుసు, balusu
-n.
-- The thorny Caray; [bot.] ''Canthium parviflorum''; Plectronia parviflora; 
-- నల్లబలుసు = the black species, [bot.] ''Canthium umbellatum'';
-- బంజరునేలల్లో పొదగా పెరిగే ముళ్ళకంచెమొక్క; పసుప్పచ్చటి పూలు పూస్తుంది; దీని పళ్ళు తింటారు; ఆకును కూరగా వండుకొంటారు; కరువుకాలాల్లో బీదలు ఈ ఆకును తింటారు;


బస, basa
-n.
--lodging; a place of stay during a travel;


బస్తం, bastaM
-n.
--calomel; mercurous chloride; Hg&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;Cl&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;;


బస్తా, bastA
-n.
--(1) bale; sack; bundle; 
--(2) a specific volumetric measure used for grains whether or not they come in bales or in boxes;


బసివి, basivi
-n.
--temple girl; a female child in a family dedicated in infancy for life-long service at a Shiva temple; as temple endowments dwindled, in these days these woman usually end up as prostitutes;


బస్కీలు, baskIlu
-n.
--pull-ups;


బస్తీ, bastI
-n.
--city;


బహిరంగం, bahiraMgaM
-n.
--public; open;


బహిరంగ సభ, bahiraMga sabha
-n.
--public meeting; open meeting;


బహిర్గత జన్యువు bahirgata janyuvu
-n.
--dominant gene; (ant.) అంతర్గత జన్యువు = recessive gene.


బహిర్గత జీను, bahirgata jInu
-n.
--dominant gene; bright gene; (ant.) అంతర్గత జీను;


బహిర్హితం, aMtbahirhitaM                      %e2t
-n.
--output;


బహిష్టు, bahishTu
-n.
--menses; monthly period in fertile women;


బహు, bahu
-adj. pref. 
--poly-; multi-; many;


బహుఅసంతృప్త, bahuasaMtRpta
-adj.
--[chem] polyunsaturated;


బహువృత్తి కళాశాల, bahuvRtti kaLASAla
-n.
--polytechnic college;


బహుగ్లయిసీను, bahuglaisInu
-n.
--[biochem.] polyglycine;


బహుగ్లయిసీను కాండం, bahuglaisInu kAMDam
-n.
--[biochem.] polyglycine backbone;


బహుగ్లయిసీను వెన్ను, bahuglaisInu vennu
-n.
--[biochem.] polyglycine backbone;


బహుచక్కెర, bahucakkera
-n.
--[biochem.] polysaccharide;


బహుజీర్ణమాల, bahujIrNamAla
-n.
--[biochem.] polypeptide chain;


బహుదళ హస్తాకార, bahudaLa hastAkAra
-adj.
--[bot.] multifoliate;


బహుదాకరణ, bahudAkaraNa
-n.
--proliferation;


బహుఫలకం, bahuphalakaM
-n.
--[math.] polyhedron; a solid geometrical object with several sides;
--  బహుముఖి; 


బహుఫీనాల్, bahuphInAl
-n.
--[chem.] polyphenol;


బహుభర్తుత్వం, bahubhartutvaM
-n.
--polyandry; the practice of having several husbands at the same time;


బహుభాగి, bahubhAgi
-n.
--[chem.] polymer; a chemical with many monomers connected together;


బహుభార్యాత్వం, bahubhAryAtvaM
-n.
--polygamy; the practice of having several wives at the same time;


బహుభుజి, bahubhuji
-n.
--[math.] polygon; a flat geometrical figure with several straight sides; the word is often used to refer to figures with more than four sides;


బహు దేవతారాధన, bahudEvatArAdhana
-n.
--polytheism; the practice of worshipping several gods or deities;


బహుప్రమాణ, bahupramANa    %e2t
-adj.
--multi-dimensional;


బహుమతి, bahumati
-n.
--award; gift; prize;


బహుమానం, bahumAnaM
-n.
--award; gift; prize; present;


బహుముఖ, bahumukha
-adj.
--multi-faceted;
---బహుముఖ ప్రజ్ఞ = multi-faceted talent.


బహురూపత, bahurUpata
-n.  
--allotropy; typically used to refer to the existence of a chemical element in more than one form;


బహువచనం, bahuvacanaM
-n.
--(1) plural; the plural number; 
--(2) respectful; addressing of an elder or a person in high esteem;


బహువిదీను, bahuvidInu
-n.
--[chem.] polyethylene; polyethene; polythane; a plastic widely used in making transparent sheets and bags;


బహువ్రీహి, bahuvrIhi
-n. 
-- (1) an exocentric compound word; a figure of speech in which a compound word suggests a meaning which is not a combination of the meanings of the individual component words; an example in English is “hotdog” which is neither hot nor dog but something that is entirely different; అన్యపదప్రధానమైన సమాసము. ఉదా. ముక్కంటి; 
-- (2) wealth; 
-- (lit.) lots of rice grains; బహు = many;  వ్రీహి = grain of rice; 


బహుసాయం, bahusAyaM
-n.
--polyculture; rotating crops;


బహుళం, bahuLaM
-n.
--(1) plentiful; abundant; frequent;
--(2) one that can happen in a variety of ways; in grammar, this means the rule in question may not apply, may optionally apply, or may always apply;


బహుళంగా, bahuLaMgA
-adv.
--abundantly; plentifully;


బహుళార్ధసాధక, bahuLArdhasAdhaka
-adj.
--multi-purpose;


బహుశ, bahuSa
-adv.
--perhaps; in general;


బ్రహ్మ, brahma
-adj.
--(1) huge; large; heavy-duty; 
--(2) divine;
-n.
--(1) Lord Brahma, the creator in the Hindu trinity; 
--(2) Supreme Reality; Universal Self;


బ్రహ్మకమలం, brahmakamalaM
-- n. 
-- Queen of the night; [bot.] ''Epiphyllum oxypetalum''; ''Saussurea Obvallata'';
-- హిమాలయ పర్వత సానువుల్లో సముద్రమట్టానికి 4500 మీటర్ల పైన ఈ మొక్క కనిపిస్తుంది. దీనిలో ఎన్నో ఔషధ గుణాలున్నాయి, ముఖ్యంగా టిబెట్ లో ఇది ఒక ముఖ్యమైన మూలిక. ఇది యురోజెనిటల్ రుగ్మతలు, కాలేయ తిష్టలు, లైంగిక సంక్రమణ వ్యాధులు, ఎముక నొప్పులు, జలుబు, దగ్గుకు చికిత్స చేయడానికి ఉపయోగిస్తారు. ఇది చేదు రుచిని కలిగి ఉంటుంది. మొత్తం మొక్క ఔషధం గా ఉపయోగపడుతుంది. ఈ మొక్కలను ఎక్కువ గా ఔషధాలలో వాడడం వల్ల, బ్రహ్మ కమలాలు ప్రమాదంలో పడ్డాయి. అంతరించే ప్రమాదం లేకపోలేదు; దీనిని పారసీక భాషలో గుల్-ఎ-బకావళి అంటారుట! 


బ్రహ్మగుప్త, brahmagupta
-n.
--a great Indian mathematician who lived in the 7th century A.D.


బ్రహ్మచర్యం, brahmacaryaM
-n.
--celibacy; continence;


బ్రహ్మచారి, brahmacAri
-n. m.
--bachelor; novice;


బ్రహ్మచారిణి, brahmacAriNi
-n. f.
--bachelorette; spinster; unmarried woman;


బ్రహ్మచింత, brahmaciMta
-n.
-- Cream of Tartar tree; Monkey-bread tree; This tree, a native of Africa, was introduced into India by the British and can be seen along roadside in Andhra and Telangana; [bot.] ''Adansonia digitata'' of the Bombacaceae family;
-- దీని ఆకులను కూరగా, పులుసుగా, పప్పుతో కలిపి వండుకుంటారు. పుల్లగా ఉండే ఈ ఆకుల కారణంగా ఈ చెట్టుకు ‘బ్రహ్మ ఆమ్లిక', ‘బ్రహ్మ చింత', ‘సీమ చింత' అనే పేర్లు వచ్చాయి. కొందరు దీనినే ‘బ్రహ్మమాలిక' అని కూడా అంటున్నారు.
-- ఈ వృక్షం ఆకులను వెచ్చజేసి ఆ గాయాలమీద కడతారు. జ్వర నివారిణి (Febrifuge) గానూ, స్రావాలను నిరోధించేది (Astringent) గానూ, చెమట పట్టించేది (Sudorific) గానూ, బలవర్ధక ఔషధం (Tonic) గానూ ఈ ఆకుల రసానికి పేరుంది. చెవి పోటుకూ, కళ్ళు వాచి నొప్పి పెడుతున్నప్పుడు ఈ ఆకుల పసరు పిండి పోస్తే ప్రయోజనం ఉంటుంది. శ్వాస సంబంధమైన, జీర్ణకోశ సంబంధమైన అవ్యవస్థలకు ఈ వృక్షం ఆకులు, పూల కషాయం బాగా పనిచేస్తుంది. 


బ్రహ్మచెవుడు, brahmacevuDu
-n.
--deafness; excessive loss of hearing;


బ్రహజెముడు, brahmajemuDu
-n.
--cactus;


బ్రహ్మదండి, brahmadaMDi
-n.
--Mexican poppy; yellow thistle; prickly poppy; [bot.] ''Argemone mexicana''; 
-- బలురక్కెస; [Hin.] Bharbhar; 


బ్రహ్మదారువు, brahmadAruvu
-n.
-- portia tree; Pacific rosewood; Indian tulip tree; [bot.] ''Hibiscus populneus''; 
-- గంగరావి చెట్టు;


బ్రహ్మద్వారాలు, brahmadvArAlu
-n. pl. 
--(lit.) the gates of the Brahman; according to Hindu belief, there are eleven gates of the Brahman:two eyes, two nostrils, one mouth, two evacuation organs, the navel and the opening at the top of the head, called &quot;Brahma randhra&quot;, the fontanella; In fact this accounting is only correct for men; in women, the genital opening is distinctly different from the urinal opening;


బ్రహ్మ పదార్థం, brahma padArdhaM
-n.
--Supreme Reality; Universal Self;


బ్రహ్మమండూకి, brahmamaMDUki
-n.
--Indian pennywort; [bot.] ''Centella asiatica'';
-- This wild creeper is found throughout India and has many medicinal properties;


బ్రహ్మమేఖలం, brahmamEkhalaM
-n.
--[bot.] ''Saccharum munjia'';


బ్రహ్మమేడి, brahmamEDi
-n.
--[bot.] ''Ficus glomerata; Ficus hispida'';


బ్రహ్మరంధ్రం. brahmaraMdhraM
-n.
--sagittal suture; the soft spot on the top of an infant's head;


బ్రహ్మరాక్షసి, brahmarAkshasi
-n. 
--(1) big fiend; 
--(2) a spirit formed after the death of a Brahmin scholar who did not teach his knowledge to others in his lifetime; బ్రాహ్మణుడిని బ్రహ్మ అని కూడా వ్యవహరిస్తూ వుంటారు కాబట్టి ‘బ్రహ్మ రాక్షసుడు’ అనగా తన ధర్మానికి విరుద్ధంగా నడిచి రాక్షసునిగా మారిన బ్రాహ్మణుడు అని అర్థం; 
--(3) giant aloe; [bot.] ''Fourcroy cantala;'' బ్రహ్మజెముడు; బ్రహ్మరాకాసి చెట్టు;


బ్రహ్మవిద్య, brahmavidya
-n.
--(1) Supreme Knowledge; divine knowledge; 
--(2) [idiom.] rocket science; any difficult task;


బ్రహ్మాణువు, brahmANuvu
-n.
--primeval atom; (epithet for the earliest universe);


బ్రహ్మాండం, brahmAMDaM
-n.
--primeval egg; (epithet for the earliest universe);


బ్రహ్మాండ విచ్ఛిన్న వాదం, brahmAMDa vicchinna vAdaM
-n.
--the Big Bang theory;


బ్రహ్మీ, brahmI
-n.
--Indian pennywort; a medicinal plant; [bot.] ''Hydrocotyle asiatica; Bacopa monnieri'';
-- see బ్రహ్మమండూకి; 


%బా - bA

బాంధవ్యం, bAMdhavyaM
-n.
--relationship; kinship;


బాకా, bAkA
-n.
--trumpet;


బాకా గులాబీ,  bAkA gulAbi
- n.
-- Pink trumpet flower; Port St. John's Creeper; [bot.] ''Podranea ricasoliana'' of the Bignoniaceae family;


బాకీ, bAkI
-n.
--(1) debt; arrears; balance of a loan; 
--(2) remainder; rest; balance;


బాకు, bAku
-n.
--dagger; (rel.) చాకు - knife; pen-knife;


బాగా, bAgA
-adv.
--(1) well; properly; 
--(2) much greatly; thoroughly;


బాగు, bAgu
-inter.
--good;
-n.
--wellness; welfare; (ant.) ఓగు;


బాగుపడు, bAgupaDu
-v. i.
--thrive; prosper;


బాజాలు, bAjAlu
-n. pl.
--drums and trumpets; band;


బాట, bATa
-n.
--path; way; road; track;


బాటసారి, bATasAri
-n.
--wayfarer; traveler; one who is traveling along a road;


బాడవ, bADava       %e2t
-n.
--land suitable for cultivation every year;  (2) low-lying land; swampy land; bog; 
--- బాడవ పొలం అంటే వాకపొలం, పల్లపు పొలం, ఏటి ఒడ్డున ఉండే కారణంగా ఎప్పుడూ తేమగా ఉండే భూమి (మాగాణి పొలం);
--- (ant.) ఈడవ; 


బాడిజువ్వి, bADi juvvi
-n. 
--[bot.] ''Ficus lacor'';


బాడిస చెట్టు, bADisa ceTTu
-n.
--coral tree; [bot.] ''Erythrina indica''; 
-- [Sans.] బలభద్రిక;


బాడిస, bADisa
-n.
--adze; a carpenter's tool;


బాడుగ, bADuga
-n.
--fare; rent;


బాణం, bANaM
-n.
--arrow; సాయకం;


బాణలి, bANali
-n.
--pan for deep-frying;


బాణామతి,  bANAmati
- n.
-- a black magic targeting a whole community;
-- బాణామతి ఒక క్షుద్ర విద్య; చేతబడి ఒక మనిషికి కీడు చెయ్యడానికి చేస్తే బాణామతి తో మొత్తం ఊరంతటికి కీడు చెయ్యడానికి చేస్తారు; ఇది ఒక రకమైన మూఢ నమ్మకము;  
-- see also  చేతబడి; 


బాణీ, bANI
-n.
--pattern; style; trend;


బాతాఖానీ, bAtAkhAnI
-n.
--banter; chit-chat; small talk to spend time; excessive talk;


బాతు, bAtu
-n.
--duck; m. drake; a tribe is group of ducks; (rel.) a goose is a duck-like bird with a bigger body and longer neck; a goose can fly long distances;


బాదం చెట్టు, bAdaM ceTTu
-n.
--Indian almond tree; [bot.] ''Terminalia catappa'';


బాదరబందీ, bAdarabaMdI
-n.
--botheration; 
-- (ety.) ‘బారా బందీ’ పన్నెండు బొందె ముడులు వేసిన అంగీ; నవాబుల కాలంలో (బహుశా గోలకొండ నవాబుల కాలం కావచ్చు) ఒక ప్రత్యేకమైన శైలిలో ఉడుపులు ధరించి దర్బారుకో/కార్యాలయానికో వెళ్ళాల్సినపుడు లేక కార్యార్థమై ఏ ముఖ్యవ్యక్తినో కలవాల్సిన అవసరం కలిగినపుడు ఈ మాట తెలుగులో ప్రవేశించి ఉండచ్చు … మామూలు కుర్తా /లాల్చీ కాదు ఇది. దాదాపు మోకాలిని దాటి కిందకి వచ్చే గల్లాబందు పై ఉడుపు. ఇందులో పై నుండి కిందికి పన్నెండు వరసల కాజాలు… అందునా పన్నెండు వరసలతాళ్ళు; 
--it is a coincidence that this can also be interpreted as 'imprisoned by botheration' which also makes sense;


బాదు, bAdu
-v. t.
--beat; bombard; blow; strike;


బాధ, bAdha
-n.
--pain;


బాధ్యత, bAdhyata
-n.
--responsibility;


బాన, bAna
-n.
--large vessel;


బానిస, bAnisa
-n.
--slave; servant;


బానిసత్వం, bAnisatvaM
-n.
--slavery; servitude;


బాపతు, bApatu
-n.
--kind; type; variety; sort;


బాపన గద్ద, bApana gadda, 
- n. 
-- the Brahminy kite; [bio.] ''Haliastur indus'';
-- A medium-sized raptor with a rounded tail unlike other kites;


బాబు, bAbu
- n.
-- (1) father's younger brother; 
-- (2) respectful person; venerated person; 
-- (3) a male child; 


బాయి, bAyi
-n.
--breast milk;


[[గంటుబారంగి|బారంగి]], bAraMgi
-n.
--[bot.] ''Clerodendron serratum'';


బార, bAra
-n.
--a measure of length equal to the span from the tip of the shoulder joint to the tip of the middle finger of the arm; 1 బార = 2 మూరలు;


బారకి, bAraki
-n.
--[bot.] ''Adiantum lunulatum'';


బారకాసులు, bArakAsulu
-n.
--barracks;


బారసాల,  bArasAla
- n.
-- ceremony of giving gifts to a new baby and the mother, usually on the 12th day or thereabouts; 
-- (ety.) ఇది మరాఠీ బారసా (ద్వాదశ = 12వ రోజు) నుండి వచ్చింది; మనకూ మాహారాష్ట్రీయులకూ, శాతవాహనుల కాలంనుంచీ, గాథాసప్తసతి కూర్చిన కాలం నాటి నుంచీ సంబంధం ఉంది కదా!
-- (ety 2) బారసాల ఒక అచ్చ తెలుఁగు మాట. దీనికి సంబంధించిన మరొక మాట - బాలింత. ఈ రెండు మాటలకు మూలమైన మాట 'పాలు'. బారసాల వాస్తవముగా 'పాలసారె'. చూలాలికి వివిధ దశలలో వివిధమైన వేఁడుకలున్నవి. సీమంతము మొ౹౹ వాటిలో పాలసారె ఒకటి. క్రొత్త తల్లికి పాలు వచ్చిన సందర్భముగా పాల సారె. ఈ వేడుకకు గల పాల ప్రస్తావన వలన కాలక్రమములో స్త్రీలకు సిగ్గు కలిగి దీనిని బాలసారెగా 'బాలునికి' సంబంధించినదిగా మార్పు చేయడమైనది. పాలసారె అంటే పాలు వచ్చిన సందర్భముగా ఇచ్చు కానుకలు; 


బార్లీ, bArlI
-n. 
--barley; [bot.] ''Hordei semina''; యవలు;


బారు, bAru
-adj.
--straight; in a line; తిన్ననైన;
-n.
--[math.] row; array;


బారువ, bAruva
-n. 
--a measure of weight in pre-independence India; 1 బారువ = 20 మణుగులు;


బారువడ్డీ, bAruvaDDI
-n.
--[econ.] simple interest; (lit.) straight interest;


బార్లు, bArlu
-n. pl.
--lines;


బార్లు తీరేరు, bArlu tIrEru
-ph.
--they lined up;
---సిపాయిలు బార్లుతీర్చి నిలబడ్డారు = the soldiers stood in a line.


బాలం, bAlaM
-n.
--[chem.] valancy; short for బాహుబలం;
---కర్బనం యొక్క బాలం నాలుగు = carbon's valancy is four.


బాల, bAla
-adj.
--child; baby; kid;


బాలక, bAlaka
- n.m. 
-- boy;


బాలపాపచిన్నె, bAlapApacinne
-n.
--[med.] petit mal; a mild form of epilepsy;


బాలబందితీగ, bAlabaMditIga
-n.
--bay hops; bay-hops; beach morning glory; goat's foot; [bot.] ''Ipomoea pescaprae'' of the Convolvulaceae family;


బాలరిష్టాలు, bAlarishTAlu
-n.
--(1) dangerous periods in the life of a child; 
--(2) teething troubles;


బాలవిహార్, bAlavihAr
-n.
--kindergarten; preschool;


బాలింత, bAliMta
-adj.
--post-natal; బాలెంత; 
-- (ant.) చూలింత = prenatal;


బాలింతరాలు, bAliMtarAlu
-n.
--the woman who just delivered a child; (ant.) చూలింతరాలు; = a woman carrying a child;


బాలిక, bAlika
- n. f.
-- girl; (not  బాలకి)


బాలీసు, bAlIsu
-n.
--bolster; big, long, cylindrical shaped pillow; to recine against;


బాల్చీ, bAlcI
-n.
--bucket; a metal bucket; బొక్కెన; చేద is a bucket made of a palm leaf;


బావి, bAvi
-n.
--well; 
---బొక్కెన బావిలో పడెను = the bucket fell in the well.
---దిగుడు బావి = a well with steps to go down to the water level.


బావుటా, bAvuTA
-n.
--banner; flag;


బాస, bAsa
-n.
--(1) vow; 
--(2) language;


బాసు, bAsu
-n.
--boss; officer; superior; manager; supervisor;


బాష్పం, bAshpaM
-n.
--(1) vapor; fume; 
--(2) tears; కన్నీరు;


బాష్ప వాయువు, bAshpa vAyuvu
-n.
--tear gas;


బాష్పశీలత్వం, bAshpaSIlatvaM
-n.
--volatility;


బాష్పశీల వాయువు, bAshpaSIla vAyuvu
-n.
--volatile gas; (lit.) having the property of volatality;


బాష్పిక, bAshpika
-n.
--asafetida tree;


బాష్పీభవనం, bAshpIbhavanaM
-n.
--evaporation;


బాహ్య, bAhya
-adj.
--outer; external; exterior;


బాహ్యప్రకోష్ఠిక, bAhyaprakOshTika
-n.
--radius; name of one of the two bones in the forearm;


బాహ్యావరణం, bAhyAvaraNaM
-n.
--[phy.] exosphere;


బాహుబలం, bAhubalaM
-n.
--(1) strength of the arms; 
--(2) [chem.] valency;


బాహుమూలం, bAhumUIaM
-n.
--arm-pit; చంక;


బాహుశిరం, bAhuSiraM
-n.
--shoulder; (lit.) the head of the arm;


బాహుళ్యం,  bAhuLyaM
- n.
-- a majority; 


బ్రాహ్మణుడు, brAhmanuDu
- n.
-- (1) brahmin; a person belonging to the Brahmin &quot;varNa&quot; (caste) in the Hindu social system; 
-- (2) brahmin; a person who attained transcendental enlightenment, regardless of the &quot;varNa&quot; at birth; everyone is Sudra by birth; they become &quot;dvija&quot; (twice-born) by performing a religious ritual; by learning the Vedas they become a &quot;Vipra&quot;; by transcendental enlightenment they become a Brahmana.

--శ్లో. జన్మనా జాయతే శూద్రః
కర్మణా జాయతే ద్విజః
వేదపాఠం తు విప్రాణాం
బ్రహ్మజ్ఞానం తు బ్రాహ్మణః

--see also  విప్రుడు;

-- బ్రాహ్మణుని స్థాయిని బట్టి ధర్మశాస్త్రాలు అతనిని 8 విధాలుగా వర్ణించాయి.

🌷 మాత్రుడు -- బ్రాహ్మణకులంలో జన్మించినా ఉపనయనము, అనుష్ఠానము లేనివాడు.

🌷 బ్రహ్మణుడు -- --వేదాలను కొంతమేరకే అధ్యయనం చేసినవాడు. అయితే ఆచారము, శాంతి, సత్యము, దయ కలవాడు, బుద్ధి కలిగినవాడు.

🌷 శ్రోత్రియుడు
కనీసం ఒక వేదం శాఖను కల్ప సూత్రాలతో, షడంగములతో,అధ్యయనం చేసి, యజ్ఞాది షట్కర్మలను చేసేవాడు.

🌷అనుశాసనుడు
వేదాలను, ఉపనిషత్తులను అధ్యయనం చేసి అర్థం చేసుకున్నవాడు, నిర్మలమైన చిత్తం కలిగి శ్రోత్రియ లక్షణాలు కలవాడు.

🌷 బ్రూణుడు
యజ్ఞయాగాదులు, వేదాధ్యయనము, వ్రతాలు చేస్తూ, ఇంద్రియాలను జయించినవాడు. అనుశాసనుడి లక్షణాలు కలవాడు.

🌷 ఋషికల్పుడు
వైదిక, లౌకిక వ్యవహారములు తెలిసి, గృహస్థుగా ఉన్నవాడు బ్రూణుడి లక్షణాలు కలవాడు.

🌷ఋషి
తపస్వి, కామమును, ఆకలిని జయించినవాడు, సత్యసంధత కలిగినవాడు. వరములను, శాపములను ఇవ్వగలిగినవాడు.

🌷ముని
అరిషడ్వర్గములను, ఇంద్రియములను, జయించినవాడు. వస్తుసంపదలపై మోహము లేనివాడు. మౌనియై సమాధి స్థితి పొందినవాడు.


%బిం - biM, బి - bi, బీ - bI


బింకం, biMkaM
-n.
--stiffness; pride;


బింబము,  biMbamu
- n.
-- (1) the round shape of heavenly bodies like the sun or moon; (2) the lower lip'


బిందువు, biMduvu
-n.
--(1) [math.] point; 
--(2) dot; period; full stop; 
--(3) a small circle or cipher to represent the letters ణ, న, ము; పూర్ణానుస్వారం; 
--(4) a drop; drop of water;
---సమీప బిందువు = perigee.
---దూర బిందువు = apogee.


బిందుసేద్యం, biMdusEdyaM
-n.
--drip irrigation;


బిందె, biMde
-n.
--a metal pot, usually to hold water;


బింబం, biMbaM
-n.
--disc; (esp.) full disc of the sun or moon; image;


బింబి, biMbi
-n.
--[bot.] Coccina indica;


బికారి, bikAri
-n.
--vagabond; vagrant; unemployed;


బిక్కి, bikki
-n.
--[bot.] Gardenia gummifera; [Sans.] నాడీహింగు;


బిక్కుబిక్కుమను, bikkubikkumanu
-v. i.
--feel scared;


బిగపట్టు, bigapaTTu
-v. t.
--to hold; hold back; withhold;


బిగ్గరగా, biggaragA
-adv.
--loudly;


బిగించు, bigiMcu
-v. t.
--tighten;


బిగువైన, biguvaina
-adj.
--tight;


బిచ్చం, biccaM
-n.
--alms;


బిచ్చగాడు, biccagADu
-n. m.
--beggar;


బిడ్డ, biDDa
-n.
--child; kid; baby; infant;


బిడాయించు, biDAyiMcu
-v. t.
--shut tight; cover;


బిడారు, biDAru
-n.
--a group of camels with their riders; 
-- బిడారం;


బితుకుబితుకుమను, bitukubitukumanu
-v. i.
--feel scary; feel apprehensive; anxious;


బినామీ, binAmI
- adj.
-- the illegal practice of putting someone else's name on registration papers to bypass a law or to avoid taxes or payments;
-- బే - నామీ (అసలు మనిషి పేరు కాకుండా, ఇంకొకరి పేరు పై)


బియ్యం, biyyaM
-n.
--rice;
---అడవి బియ్యం = wild rice; [bot.] ''Zizania palustris''.
---ఉప్పుడు బియ్యం = parboiled rice.


బిరడా, biraDA
-n.
--stopper; plug; cork; cork used to close a bottle;
---చెవులు బిరడాలు పడిపోతున్నాయి = ears are getting plugged.
--- బిర్రు + అడ = బిరడా = బిగించే పనిముట్టు; 


బిరబిర, birabira
-adj.
--onomatopoeia for fast and rustling motion;


బిరుదు, birudu
-n.
--title; a title given in recognition of some accomplishment;


బిరుసు, birusu
-adj.
--rough; not soft and tender; hard; firm to bite; al dente;
---తలబిరుసుతనం = headstrongness.


బిర్రు, birru
-n.
--uptight; tense;


బిలం, bilaM
-n.
--tunnel; hole; cave; any opening with only one entrace;


బిలింబి కాయలు, biliMbi kAyalu
- n.
-- పులుసు కాయలు; [bot.] ''Averrhoa bilimbi;'' 
-- రాచ ఉసిరి చెట్టుకి, స్టార్ ఫ్రూట్ చెట్టు (కరంబోలా- Carambola) కి దగ్గర బంధువు అనదగిన ఈ చెట్లు అందరి పెరటి దొడ్లలో పెంచేవారట. అప్పట్లో అందరూ ఈ పుల్లటి కాయల్ని కూరలలో వాడుకునేవారట. ప్రస్తుతం ఈ చెట్లు అరుదుగా మాత్రమే కనిపిస్తున్నాయి.


బిల్లు, billu
-n.
--a timber tree; the Indian satinwood tree whose wood resembles the box wood; [bot.] ''Swietania chloroxylon'';


బిళ్ల, biLla
-adj.
--flat;
---బిళ్లగోచీ = a style of wearing a dhoti or sari with a flat-pleated back.
---బిళ్లపెంకు = flat tile.
---బిళ్లబంట్రోత్తు = peon who wears a badge; a peon reporting to a government officer.
-n.
--(1) tablet; 
--(2) coin; 
--(3) hard candy drop; 
--(4) badge;


బిళ్లగన్నేరు, biLlagannEru
-n.
--Jalap plant; Periwinkle; [bot.] ''Catharanthus roseus'' of the Apocynaceae family;  ''Vinca rosea'' of the Catharanthus family;  
-- the drug Vincistrene, extracted from its roots, is being investigated for its medicinal values;
-- ఈ మొక్కలలోని ఆకులు, పూలు, వేర్లు మొదలైన అన్ని భాగాలలో చాలా ఎక్కువగా ఉండే ఆల్కలాయిడ్స్ వైద్యపరంగా ఎంతో విలువైనవి. విన్ బ్లాస్టిన్ (Vinblastine), విన్ క్రిస్టిన్ (Vincristine), ల్యూరోసైడిన్ (Leurosidine), ల్యూరోసైన్ (Leurosine) వంటి ఆల్కలాయిడ్స్  కాన్సర్ నివారణకు అద్భుతంగా పనిచేస్తాయని పరిశోధనలలో తేలింది. ల్యుకేమియా (Leukaemia) కూ, హాడ్కిన్స్ డిసీజ్ (Hodgkin's disease), విల్మ్స్ ట్యూమర్ (Wilms' Tumour), న్యూరోబ్లాస్టోమా (Neuroblastoma) వంటి వాటికి ఈ ఆల్కలాయిడ్స్ దివ్యౌషధాలుగా పనిచేస్తాయని వైద్య పరిశోధనలలో తేలింది.


బిళ్లజువ్వి, biLlajuvvi
-n.
--[bot.] ''Ficus nitida'';


బిళ్లు, biLlu
-n.
--[bot.] ''Chloxylon swietenia'';


బిళ్లుగడ్డి, biLlugaDDi
-n.
--[bot.] ''Saccharum spontaneum'';


బీజం, bIjaM
-n.
--(1) seed;(2) semen; (3) root of an equation; (4) essential part;


బీజగణితం, bIjagaNitaM
-n.
--algebra;


బీజాశయం, bIASayaM
-n.
--gonad;


బీజాక్షరం,  bIjAkSharaM
- n.
-- the essential syllable in a sacred mantra, the absence of which would render the word into an antonym; 
--- నమశ్సివాయ = నమ + శివాయ  means &quot;I salute the auspicious energy&quot;. If the syllable మ is removed న + శివాయ means &quot;not auspicious&quot;


బీట, bITa
-n.
--crack; fissure; chink;


బీటుదుంప, bITuduMpa
-n.
--beet root; sugar beet;


బీడీ, bIDI
-n.
--beedi; a small cigar-like smoking item in which tobacco is wrapped in a beedi leaf (leaf of coromandel ebony);


బీడీ ఆకు, bIDI ఆకు
-n.
--beedi  leaf;  leaf of ebony or coromandel ebony; tobacco rolled in these leaves is a popular  as native cigarettes among villagers;  [bot.] ''Diospyros melanoxylon'';   
-- తుమికి; [[తునికి చెట్టు]];


బీడు, bIDu
-n.
--(1) ground; meadow; field; 
--(2) waste; inferior; low; second rate; 
--(3) zinc filings used in fireworks; 
--(4) any scrap metal;
---బంతుల బీడు = play ground.
---బీడుది నాకెందుకు = I do not want the inferior one.


బీదరికం, bIdarikaM
-n.
--poverty.


బీభత్స, bIbhatsa 
-adj. 
--disgusting; loathsome; estranged in mind; abhorrent; savage; మనస్సుకి రోత పుట్టించేది;


బీమా, bImA
-n.
--insurance;


బీర, bIra
-adj.
--big; large;


బీరకాయ, bIrakAya  
-n. 
--ribbed gourd;  ridged gourd; sharp edged cucumber; [bot.] ''Petula sinqua; Luffa acutangula''; 
--[note) In Arabic Luffa means plant fiber. so the name means acute-angled vegetable with fiber; 
--same as  బీర; ఊరబీర; 
-- చేదు బీర = [bot.] ''Luffa acutangula'' var amara; 
-- not same as  నేతిబీర = sponge gourd; [bot.] ''Luffa cylindrica; Luffa egyptiaca''; 
--[Sans.] స్వాదు కోశాతకీ;  తిక్త కోశాతకీ; కటు కోశాతకీ; ఘృతకోశాతకీ;


బీరువా, bIruvA
-n.
--bureau; shelf with doors; almirah;


%బు - bu, బూ - bU

బుంగ, buMga
-n.
--(1) balloon; 
--(2) a round pot;


బుంగమూతి, buMgamUti
-n.
--sulky face;


బుకాయించు, bukAyiMcu  
-v. i.  
--bluff; hoodwink;


బుకాయింపు, bukAyiMpu
-n.
--bluffing; hoodwinking;


బుక్కా, bukkA
-n.
--rouge (రూజ్ ); a fragrant powder (containing musk, civetone, etc.) often applied to the cheeks; sandalwood powder;


బుక్కావాడు, bukkAvADu
-n.
--perfumer; a person who sells (or makes) perfumes;
 

బుక్కెడు, bukkeDu
-adj.  
--mouthful;


బుగబుగ, bugabuga
-n.
--bubbling sound;


బుగత, bugata
-n.
--big landlord;


బుగ్గ, bugga
-n.
--(1) cheek; 
--(2) artesian spring; as in నీటి బుగ్గ;


బుగ్గబావి, buggabAvi
-n.
--artesian well;


బుగ్గమీసం, buggamIsaM
-n.
--whisker;


బుగ్గి, buggi
-n.
--(1) ashes; 
--(2) dust; dirt;


బుగ్గిపాలు, buggipAlu
-ph.
--[idiom] wasted effort; (lit.) fell into the ashes;


బుచ్చిగాడు, buccigADu
-n. 
--white-breasted kingfisher; [bio.] ''Halcyon smyrnensis''; also లకుమికి పిట్ట;
---నీళ్ల బుచ్చిగాడు = pied kingfisher;  [bio.] ''Ceryle rudis'';


బుజ్జగించు, bujjagiMcu
-v. t.
--lull; pacify; console; caress;


బుట్ట, buTTa
-n.
--basket; typically made out of tightly woven palm leaf strips or flat bamboo strips; (rel.) సజ్జ = a basket with loosely woven wooden strips or twigs;
---వాడు బుట్టలో పడ్డాడు = [idiom] he got duped; he fell victim to a ploy.


బుడగ, buDaga
-n.
--bubble; balloon;


బుడమ, buDama
-n.
--(1) short round cucumber; [bot.] Cucumis pubescense; Bryonia callosa; (2) [bot.] Physalis minima Linn.;  the juice of this is used as a remedy for ear-ache;


బుడమకాయ, buDamakAya
-n.
--(1) [idiom] short fellow; బుడంకాయ;
-- (2) [bot.] Bryonica callosa; Cucumis utilissinus of Cucurbitaceae family
--- ఇది దొండ, ఆనప, గుమ్మడి జాతికి చెందిన ఒక రకం దోసకాయ;  
--- రకాలు: కూతురు బుడమ; కోడి బుడమ;


బుడ్డ, buDDa
-adj.
--short; dwarf; బుడమ;
-n.
--hydrocele; collection of fluids in the scrotum;


బుడ్డకాకర, buDDakAkara
-n.
-- a tendril climber; [bot.] ''Cardiospermum halicacabum'' Linn.;


బుడ్డతుమ్మ, buDDatumma
-n.
--[bot.] ''Acacia roxburghii;''


బుడ్డబూసర, buDDabUsara
-n.
--[bot.] ''Physalis peruviana'';


బుడితగుల్ల, buDitagulla
-n.
--arc shell; [bio.] ''Anadara granosa'' of the Arcidae family;


బుడిపెలు,  buDipelu
- n.
-- [bot.]  tubercles; little projections on a fruit or stem of a plant;


బుడ్డి, buDDi
-n.
--(1) bottle; vial; bottle with a narrow mouth; 
--(2) slang for a alcohol habit;
---సారాబుడ్డి = wine bottle.
---సిరాబుడ్డి = ink bottle.
---వాడు బుడ్డి వేస్తున్నాడు = he is drinking (alcoholic beverage).


బుడ్డిదీపం, buDDidIpaM
-n.
--(1) alcohol lamp; spirit lamp; 
--(2) a small lamp;


బుడ్డోడు, buDDoDu
-n.
--small boy; young fellow;


బుద్బుదం, budbudaM
-n.
--water bubble;


బుద్బుదప్రాయం, budbudaprAyaM
-n.
--transitory; fleeting; (lit.) like a water bubble;


బుధగ్రహం, budhagrahaM
-n.
--Mercury; a planet in the Solar system;


బుద్ధి, buddhi
-n.
--cleverness; intellect; the faculty of mind that gives assurance; see also చిత్తం;
---కుశాగ్ర బుద్ధి = razor sharp intellect; (lit.) an intellect as sharp as the blade of కుశ grass.


బుద్ధికుశలత, buddhikuSalata
-n.
--cleverness; smartness;


బుద్ధిహీనుడు, buddhihInuDu
-n. 
-imbecile;                       			%to e2t


బుబ్బస, bubbasa
-n.
--[bot.] ''Hydrocotyle rotundifolia'';


బురద, burada
-n.
--mud; slime;


బుర్ర, burra
-n.
--(1) head; 
--(2) the stone inside a palm fruit;  usually there are three stones in each palmyrah palm fruit;  


బుర్రగుజ్జు, burragujju
-n.
--the pulp inside the stone of a palm fruit;
-- తాటికాయలు కోయకుండా చెట్టుకే వదిలేస్తే పండిన తరువాత ముంజలు ముదిరి గట్టి టెంకలుగా మారుతాయి. వాటిని భూమిలో పాతితే కొన్నిరోజుల తరువాత వాటినుంచి వేరు (అదే తేగ అవుతుంది) వస్తుంది. అలాగే వదలి వేస్తే ఆ వేరు తాటి చెట్టు అవుతుంది. తేగలు కొంత పక్వానికి వచ్చిన తరువాత భూమిలో నంచి వాటిని తవ్వి, టెంకలు పగల గొట్టినప్పుడు టెంకల లోపల ఉన్న లేత కొబ్బరి లాంటి పదార్థమే బుర్రగుజ్జు. తేగ బలమయ్యే కొద్ది బుర్రగుంజు తగ్గుతుంది. తేగ మధ్యలో వివిధ పొరలతో కూడిన మెత్తని పుల్ల లాంటిది ఉంటుంది దాన్ని చందమామ అంటారు. దాని చివరన మెత్తగా ఉండి చాల తీయగా ఉంటుంది. తేగని భూమి నుంచి తీయకుండా ఉంచి ఉంటే ఈ చందమామే తాటి ఆకు చిగురు అవుతుంది


బురుజు, buruju
-n.
--tower; lookout bastion;
---కోట బురుజు = tower of a fort; lookout of a fortification.
---నీటి బురుజు = water tower.
---విమానాశ్రయపు బురుజు = airport tower.


బురోనీ, బురోణి,  burOnI, burONi,
-n.
--1. [bot.] ''Ficus rubescens; Ficus heterophylla'';
--2. పరాటాని పోలిన ఒక ఆఫ్ఘనిస్థాన్ వంటకం;


బుల్ బుల్, bul^-bul^
-n. 
--(1) bulbul; 
--(2) పిగిలిపిట్ట లాంటి పక్షి;


బుల్లి, bulli
-adj.
--small; tiny;


బుల్లెమ్మ, bullemma
-n.
--girl; a small girl; lass;


బుల్లోడు, bullOdu
-n.
--boy; a small boy; lad;


బువ్వ, buvva
-n.
--baby language for food; cooked rice;


బువ్వంబంతి, buvvaMbaMti
-n. 
--feast at a wedding, often involving singing and poking fun at each other;


బుస, busa
-n.
--hiss; hiss of a snake;


బుసబుస, busabusa
-n.
--onomatopoeia for the sound of effervescence;


బ్రుంగుడుపడు,  bruMguDupaDu
- v. i.
-- fell out of use; went into the background; get destroyed; 


బూకరించు, bUkariMcu
-v. t. 
--bluff;


బూచాడు, bUcADu
-n.
--(1) same as బూచి; 
--(2) ghost;


బూచి, bUci
-n.
--(1) bad man; a term used primarily to scare children as a means of disciplining them; 
-- (ety.) believed to be an adaptation of the French General Bussy who assisted the Vijayanagara king in a skirmish against the Bobbili king in which the former prevailed; 
--(2) ghost;


బూజు, bUju
-n.
--(1) mold; bread mold; [bio.] ''Neurospora crassa''; 
--(2) cobweb;
---జిగురు బూజు = slime mold.


బూటకం, bUTakaM
-n.
--trick; falsity; guile;


బూడిద, bUDida
-n.
--ashes;


బూడిదగుమ్మడి, bUDidagummaDi
-n.
--ash gourd; white gourd; white gourd melon; ash melon; wax gourd; [bot.] ''Benincasa cerifera; Benincasa hispida'' of the Cucurbitaceae family; (note) In Latin ''ceriferus'' means &quot;with wax&quot; and ''hispidus'' means &quot;with rough hair; Benincasa is the name of a scientist who lived in Pisa, Italy;
---[Sans.] శ్వేత కూష్మాండః; కూష్మాండః; కకుభాండ; పుష్యఫలం;


బూడిదతెగులు, bUDidategulu
-n.
--mold; mildew;


బూతపిల్లి, bUtapilli
-n.
--civet cat; a cat-like fish-eating animal of Africa, India and Malaysia,


బూతి,  bUti
adj.
-- బూయి (యోని) కి సంబంధించినది;  


బూతి మాట,  bUti mATa
- n.
-- స్త్రీగుహ్యమునకు సంబంధించిన శబ్దము;


బూతు
- n.
-- స్తోత్రపాఠకుఁడు; భట్రాజు; మాగధుడు; వంది; వర్ణకుడు; స్తుతిపాఠకుడు; స్తుతివ్రతుడు; స్వస్తికారుడు; 


బూరగడ్డి, bUragaDDi
-n.
--[bot.] Ambrosinia unilocularis;


బూరా, bUrA
-n.
--toot; horn; trumpet; bugle;


బూరిచెట్టు, bUriceTTu
-n.
--[bot.] ''Ehretia buxifolia'';


బూరిజ, bUrija
-n.
--[bot.] ''Hymenodictyon excelsum'';


బూరుగు చెట్టు, bUrugu ceTTu
-n.
--silk cotton tree; kapok; [bot.] ''Bombax ceiba; Bombax malabaricum; Eriodendron anfractuosum; Ceiba pentandra;  Cochlospermum gillivraei;''


బూరుగు దూది, bUrugu dUdi
-n.
--(1) silk cotton; an inferior variety of kapok; cotton-like material inside the fruits of Bombax ceiba; or Ciba pentandra; 
--(2) kapok; Cochlospermum gillivraei;


బూర్జువా, bUrjuvA
-n.
--bourgeois; a person of middle class mentality;


బూసరకాయ, bUsarakAya
-n.
--Brazil cherry; [bot.] ''Physalis peruviana'';


బూసి, bUsi
-n.
--[bot.] Vitex abborea;


బృందం, bRMdaM
-n.
--group; same as వృందం;


బృంద, bRMda
-n.
--the sacred basil plant; 
-- తులసి;


బృందగానం, bRMdagAnaM
-n.
--chorus; a song sung by several people;


బృహత్, bRhat
-adj.
--big; jumbo; large; mega;


బృహత్ తార, bRhat tAra
-n.
--(1) mega star; 
--(2) a cinema star commanding great popularity; 
--(3) large stellar object, much bigger than the Sun.


బృహద్ధమని, bRhaddhamani
-n.
--[anat.] aorta; main vessel carrying blood out of the heart;


బృహస్పతి, bRhaspati
-n.
--[astron.] the planet Jupiter; గురుడు;


బెంగ, beMga
-n.
--worrying; pining; yearning; anxiety;


[[File:Chayote_BNC.jpg|right|thumb|బెంగుళూరు వంకాయ]]
బెంగుళూరు వంకాయ, beMguLUrU vaMkAya
-n.
--chayote squash;


బెంగుళూరు మిరప, beMguLUrU mirapa
-n.
--capsicum;
--బుట్ట మిరప; బొండు మిరప; 


బెండకాయ, beMDakAya
-n.
--okra; gumbo; lady's finger; [bot.] ''Hibiscus longifolius; Hibiscus esculentus; Abelmoschus esculentus'' of the Malvaceae family;
--- [note].  In Greek &quot;moschos&quot;  means fragrance and Abel refers to Dr. Clarke Abel (1780-1826), physician of Lord Amherst, Governor General of India.  The phrase &quot;esculentus&quot; tells that this is edible. Thus the scientific name means Abel's fragrant edible.
--- also known as  ఎద్దునాలుక చెట్టు; 
---కస్తూరి బెండ; 
--- [Sans.] భేండా, భేండీ; భిండక; భిణాదక;


బెండు, beMDu
-n.
--cork; pith; [bot.] ''Aeschynomene indica; Aeschynomene aspera'';
---జీలుగుబెండు = cork made out of pith.


బెండుచాప, beMDucApa
-n.
--[chem.] linoleum; a plastic sheet used to cover floors;


బెందడి, beMdaDi
-n.
--soft mud; (esp.) mud used as a cement in building construction;


బెకబెక, bekabeka
-adj.
--onomatopoeia for the croaking of frogs;


బెగటికంద, begaTikaMda
-n.
--[bot.] ''Amberboa indica'';


బెజ్జం, bejjaM
-n.
--hole; orifice; aperture; perforation; puncture;


బెట్టిదం, beTTidaM
-n.
--harshness; cruelty;


బెట్టు, beTTu
-adj. 
--uppity; a shortened form of బెట్టిదం;


బెడలిక, beDalika
-n.
--[bot.] ''Griffithia fragrans'';


బెణుకు, beNuku
-n.
--sprain; muscle sprain;


బెడద మొక్కలు, beDada mokkalu
- n. ph.
-- invasive plants;


బెడిసికొట్టు, beDisikoTTu
-v. i.
--backfire;


బెత్తం, bettaM
-n.
--rattan; [bot.] ''Calamus Rotang''; cane; stick; thin bamboo rod; 
-- (rel.) లాఠీ = a thick wooden rod with a metal tip;
---బెత్తాన్ని బొత్తిగా వాడకపోతే పిల్లాడు పూర్తిగా పాడయిపోతాడు = spare the rod and spoil the child.


బెత్త, betta
-n. 
--a measure of length equal to the width of 4 fingers; see also జాన, మూర;


బెబ్బులి, bebbuli
-n.
--tiger;


బెరడు, beraDu
-n.
--bark; dry surface layer of a tree trunk;


బెర్తు, bertu
-n.
--(1) berth; a full-length bench for sleeping in a railway compartment; 
--(2) mooring place for a ship in a harbor;


బెల్లం, bellaM
-n.
--(1)jaggery; dark, crude, raw sugar; 
--(2) penis; membrum virile, as applied to children only;
---చెరకుబెల్లం = jaggery; made from the juice of sugar cane.
---తాటిబెల్లం = gur; made from the juice of East Indian palm tree fruits; గుడం.


బెల్లమాకు,  bellamAku
-n.
--a native of S. America and naturalized to India; fresh leaves are chewed to relieve tooth-ache; crushed leaves stop bleeding; [bot.] ''Tridax procumbens'' Linn.;


బెల్లించు, belliMcu
-n.
--coax; cajole; wheedle;


బ్రెయిల్, breyil
-n.
--Braille; a script of raised dots on paper to help blind people read; named after Louis Braille, its inventor;


బేక్టీరియాబక్షిణి, bEkTIriyAbakshiNi
-n.
--[biol.] bacteriophage;


బేజరూరు, bEjarUru
-adj.
--not urgent; not essential;


బేజారు, bEjAru
-adj.
--displeasure; annoyance; scary;


బేడతీగ, bEDatIga
-n.
--[bot.] Ipomaea pescaprae;


బేడలు, bEDalu
-n. pl. 
--dal; split cereals such as split peas and other leguminous cerelas;


బేడా, bEDA
-n.
--bedroll; bedding;


బేడీలు, bEDIlu
-n.
--handcuffs; cuffs; shackles;


బేమరమ్మత్తు, bEmarammattu
-n.
--disrepair; out of repair; damaged;


బేరం, bEraM
-n.
--(1) bargain; deal; 
--(2) business; trade;


బేరసారాలు, bErasArAlu
-n. pl. 
--negotiations; dealings; transactions


బేరిపండు, bEripaMDu
-n.
-- klip dagga; Christmas candlestick; lion's ear; [bot.] ''Phlomis nepetifolia; Leonotis nepetifolia''; 


బేరీజు, bErIju
-n.
--tally;
---లాభనష్టములు బేరీజు వేసికో = tally the profits and losses.


బేవార్సు, bEvArsu
-n.
--unclaimed; in the absence of the owner; free;
-- ఊరికినే, పనీపాటా లేకుండా తిరిగే; 
--(ety.) బే అనేది పర్షియన్ లో &quot;లేని, లేమి, కాని&quot; వంటి అర్థాలలో వాడతారు. వారిస్ అనేది అరబిక్ లో వారసుడు. &quot;బే- వారీస్&quot; అంటే పిల్లలు లేని వాడు అని అర్థం.


బేషరుతుగా, bEsharatugA
-adv.
--unconditionally;


బేసబబు, bEsababu
-adj.
--unreasonable; improper; not right;


బేసి, bEsi
-n.
--odd; (ant.) సరి;


బేస్తు, bEstu
-n.
-- marginal victory in a card game; 
--కుందేలు = less than marginal victory in a card game;
--ఆట = more than marginal victory in a card game;


బైట, baiTa
-n.
--outside;


బైతు, baiTu
-n.
--country bumpkin;


బైరాగి, bairAgi
-n.
--hermit; religious mendicant; altered form of విరాగి;


బైలు, bailu
-n.
--an open field;


బైలుదేరు,
-v. i.
--start; begin a journey;


బైలుపరచు, bailuparacu
-v. t.
--expose;


%బొం - boM, బొ - bo, బో - bO, బౌ - bau

బొంకు, boMku
-n.
--lie; fib; untrue;


బొంగరం, boMgaraM
-n.
--top; a spinning toy; a gyrator;


బొంగు, boMgu
-adj.
--hollow; 
- n.
-- hollow bamboo; [bot.] Bambusa arundinaceae 


బొంగు బిర్యానీ, boMgu  biryAnI
-n.
--Biryani cooked in the hollow of a bamboo; 
--  బొంగు వెదురు; ముళ్ళ వెదురు; పెంటి వెదురు; 


బొంగురు, boMguru
-adj.
--hoarse; (ant.) కీచు;


బొండుమల్లె, boMDumalle
-n.
-- Arabian Jasmine; [bot.] ''Jasminum sambac'';
--  బొడ్డుమల్లె;


బొంత, boMta
-n.
--quilt;


బొంతకాకి,  boMtakAki
- n.
-- a large black forest crow;   కాకోలం;


బొంతచామలు, boMtacAmalu
-n.
--[bot.] ''Populismus frumentacea''; 


బొంతజెముడు, boMtajemuDu
-n.
-- antique spurge; a large, bushy shrub; [bot.] ''Euphorbia antiquorum'';


బొంతటేకు, boMtEku
-n.
-- Kath Sagon; Desi Sagon; Karen Wood Tree; [bot.] ''Haplophragma adenophyllum'' of the Bignoniaceae family; ''Bignonia adenophylla''; 


బొంద, boMda
-n.
--(1) hole; hole in the ground; pit; grave;
-- (2) channel for water;
-- (3) small palm or date tree;


బొంది, boMdi
-n.
--physical body; mortal coil;


బొందు,  boMdu
- n.
-- a thin strap or cord, usually made of folded cloth, used to tie and support a garment around the waist; a skein, a bundle of fibres or thread;


బొంబాయి, boMbAyi
-n.
--(1) faucet; tap; water tube; 
--(2) hand pump to pull any liquid from a barrel, especially kerosine;; 
--(3) Telugu name for the city of Bombay;


బొక్క, bokka
-n.
--(1) hole; 
--(2) jail; 
--(3) loss in a business transaction;


బొక్కసం, bokkasaM
-n.
--treasury;


బొక్కు, bokku
-v. i.
--gobble up; eat greedily with a mouthful;


బొక్కుడు, bokkuDu
-n.
--brahmi; Indian pennywort; Asiatic pennywort; [bot.] ''Hydrocotyle asiatica'';


బొక్కెన, bokkena
-n.
--(1) bucket; 
--(2) [bot.] ''Zapania nodiflora'';


బొగడ, bogaDa
-n.
-- a flowering tree widely found in India; [bot.] ''Mimusops elengi'';
-- చిరు తీపి, ఎక్కువ వగరు వుండే బొగడ పండ్లు నోటి ఆరోగ్యానికి, ముఖ్యంగా చిగుళ్ళకు చాలా మంచివి. ఈ చెట్టు పుల్లలను వేప పుల్లలలాగే పళ్ళు తోముకోడానికి వాడవచ్చు - నోటి దుర్వాసన పోవడం, చిగుళ్ళ ఆరోగ్యం పెరగడం జరుగుతుంది; 


బొగడబంతి, bogaDabaMti
-n.
--gomphrena; [bot.] ''Gomphernia globosa'';
-- బొగడబంతి మొక్కకు పువ్వులే వుంటాయి. ఇది అందానికి ఆహ్లాదానికి పెంచుకొనే మొక్క. చెట్టు కాదు. కాయలు కాయవు. Globe amaranth అని పిలువబడే ఈ మొక్క తోటకూర జాతికి చెందిన మొక్క. ఇది అమెరికా నుండి మన దేశం వచ్చిందట. దీనికి కూడా ఆరోగ్యపరమైన ఉపయోగాలున్నాయని అమెరికా వారే చెప్పారు.


బొగ్గు,
-n.
--(1) charcoal; 
--(2) coal; (rel.) రాక్షసి బొగ్గు;


బొగ్గుపులుసు గాలి, boggupulusu gAli
-n.
--carbon dioxide;


బొచ్చు, boccu
-n.
--fur; wool; hair;


బొచ్చె, bocce
-n.
--(1) Katla; Catla; a fish of the Cyprinidae family; [bio.] ''Catla catla'';
--(2) a pot or cooking vessel;


బొజ్జ, bojja
-n.
--(1) belly; tummy; 
--(2) potbelly;
-- బొర్ర;


బొటబొట, boTaboTa
-adj.
--onomatopoeia for trickling or dripping flow;
---రక్తం బొటబొట కారింది = the blood trickled.
---కన్నీరు బొటబొట కారింది = the tears trickled.


బొటనవేలు, boTanavElu
-n.
--(1) thumb; 
--(2) big toe;


బొట్టకడపచెట్టు, boTTakaDapaceTTu
-n.
--[bot.] ''Nauclea parvifolia''; ''Mitragyna parvifolia'' of the Rubiaceae family;
-- Its leaves alleviate pain and swelling, and are used for better healing from wounds and ulcers. Its stem bark is used in treatment of biliousness and muscular pains;


బొట్టు, boTTu
-n.
--(1) the dot on the forehead of Hindus; 
--(2) drop;


బొటాబొటి, boTAboTI
-adj.
--marginal; barely sufficient; approximate;


బొట్టె, boTTe
-n.
--child;


బొడ్డ, boDDa
-n.
--[bot.] ''Ficus glomerata'';


బొడ్డ చెట్టు, boDDa ceTTu  
-n.  
--[bot.] ''Ficus asperima'';   
-- కరక బొడ్డ; [Sans.] ఖరపత్ర;.


బొడిపె, boDipe
-n.
--bud-like projection on the skin or tongue;


బొడ్డు, boDDu
-n.
--navel; umbilicus;


బొడ్డు తాడు, boDDu tADu
-n.
--umbilical cord;


బొడ్డు నారింజ, boDDu nAriMja
-n.
--navel orange; a sweet, seedless orange with a structure resembling a navel;


బొడ్డుమల్లె, boDDu malle
-n.
--double jasmine; Arabian jasmine; [bot.] ''Jasminum sambac''; same as బొంతమల్లె;


బొడ్డూడనివాడు, boDDUDanivADu
-n.
--[idiom] infant; kid; child, any person who acts like a child; (lit.) a person whose umbilical cord has not yet dropped;


బొత్తాం, bottAM
-n.
--button;


బొత్తిగా, bottigA
-adv.
--entirely, absolutely;


బొద్దింక, boddiMka
-n.
--roach; cockroach;   [bio.] ''Blatta orientalis''; ''Blatta Americana'';
-- an insect belonging to the order Orthoptera; తిన్నని రెక్కలు గల కీటకం;


బొద్ది, boddi
-n.
--[bot.] ''Macaranga roxburghii''; ''Macaranga peltata'' of the Euphorbiaceae family; 
-- the major use of Macaranga peltata is for making wooden pencils and in the plywood industry


బొద్దికూర, boddikUra
-n.
-- [bot.] ''Portulaca tuberosa'' Roxb.;
-- a famine food; roots eaten raw;


బొద్దు, boddu
-adj. 
--(1) chubby; plump; fat; stout; 
--(2) sturdy; 
--(3) thick;
--(4)  block as in &quot;block lettering&quot;


బొప్పాయి, బొబ్బాసి, boppAyi,  bobbAsi
-n.
--papaya; [bot.] ''Carica papaya'' of the Caricaceae family; this S. American plant was brought to India in the seventeenth century;
--కొండ బొప్పాయి = [bot.] ''Carica pubescens''; grows in the Nilgiris; 


బొప్పి, boppi
-n. 
--bump; contusion; swelling;


బొబ్బ, bobba
-n.
--(1) yell; scream; roar; loud cry;
--(2) blister; 
--(3) child language for water;


బొబ్బతెగులు, bobbategulu
-n.
--tobacco mosaic disease;


బొబ్బర్లు, bobbarlu
-n. pl. 
--(1) Catjang cowpeas; Hindu cowpeas; [bot.] ''Vigna unguiculata'' of the Fabaceae family; ''Vigna catjang'';
--(2) black beans; [bot.] ''Dolichos sinensis''; ''Dolichos catiang'' Rox
--(3) Yardlong Beans; Asparagus beans; [bot.] ''Vigna sinensis''; 
--అలసందలు; దంటుపెసలు; [Sans.]  దీర్ఘబీజ; 


బొమ్మ, bomma
-n.
--(1) figure; diagram; image; 
--(2) doll; 
--(3) head of a coin; 
--(4) toy;


బొమ్మకట్టుడు, bommakaTTuDu
-n.
--imagery; a style of writing in which images are created by the power of words;


బొమ్మ మర్రి, bomma marri
-n. 
--[bot.] Focus cunia;


బొమ్మా బొరుసు, bomma borusu
-ph.
--head and tail of a coin;


బొమ్మజెముడు, bommajemuDu
-n.
--prickly pear; cactus;


బొమ్మపాపట, bommapApaTa
-n.
--[bot.] stylocorine webera;


బొమ్మమేడి, bommamEDi
-n.
--[bot.] ''Ficus oppositifolia'';


బొమ్మరిల్లు, bommarillu
-n.
--doll-house;


బొమ్మసున్నం,  bommasunnaM     %e2t
-n.
--plaster of Paris; CaSO&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;;


బొమ్మిటిక, bommiTika
-n.
--toy-brick;


బొర్ర, borra
-n.
--(1) belly; tummy; 
--(2) potbelly;
-- బొజ్జ;


బొరియ, boriya
-n.
--burrow; pit; a hole in the ground usually made by an animal;


బొరిగె, borige
-n.
--a small hand-held tool to scrape grass; a small hoe;

 
బొరుగులు, borugulu
-n. pl.
--(1) fried grain or pulses, often eaten as a snack;
--(2) puffed rice;


బొరుసు, borusu
-n.
--tail side of a coin;


బొల్లి, bolli
-n.
--(1) vitiligo; leukodermia; a disease with white patches on the skin; 
--(2) lie; fib; 
---కల్లబొల్లి కబుర్లు = lies and tall tales.


బోగన్ విల్లీ, bOgan^villi
-n. 
--[bot.] Bougainvillea spectabilis;


బోగీ, bOgI
-n.
--bogie; a rail car;


బోడంట, bODaMTa
-n. 
--Mountain ebony; [bot.] Bauhinia variegata of the Fabaceae family;
-- a flowering plant found in China and India;


బోడతరం, bODataraM
-n.
--[bot.] ''Sphaeranthus hirtus'';


బోడమామిడి, bODamAmiDi
-n.
-- cluster fig; udumbara tree; [bot.] ''Ficus glomerata'';
-- According to the Shatapatha Brahmana, the Audumbara tree was created from the force of Indra; From his hair his thought flowed, and became millet; from his skin his honour flowed, and became the aśvattha tree (ficus religiosa); from his flesh his force flowed, and became the udumbara tree (ficus glomerata); from his bones his sweet drink flowed, and became the nyagrodha tree (ficus indica); from his marrow his drink, the Soma juice, flowed, and became rice: in this way his energies, or vital powers, went from him;


బోడి, bODi
-adj.
--(1) barren; empty; 
--(2) hairless; esp. when the hair is shaven off rather than bald;
---బోడిగుండు = hairless scalp; clean-shaven head.
---బోడిపలక = slate without a frame.
---బోడిమెట్ట = treeless hillock.
---బోడికబురు = empty message.


బోణీ, bONI
-n.
--first transaction in a day's business;


బోదకాలు, bOdakAlu
-n.
--filarial leg; filariasis; elephantiasis; a parasitic disease endemic to eastern part of India;


బోదె, bode
-n.
--stem; particularly stem of a plant like banana plant;


బోధ, bOdha
-n.
--teaching; indoctrination;


బోధపడు, bOdhapaDu
-n.
--understand; comprehend;


బోధించు, bOdhiMcu
-v. t.
--teach; indoctrinate;


బోను, bOnu
-n.
--(1) cage; especially, animal cage; 
--(2) trap; snare; 
--(3) witness stand;


బోయ్‍కాట్‍, bOykAT^
-n.
--boycott; to collectively refrain from buying a product or using a service as an act of protest; named after Capt. Charles C. Boycott;


బోయా, bOyA
-n.
--buoy; a floating ball or drum used as a marker in harbors and waterways;


బోర, bOra
-n.
--chest; thorax;
---బోర విరుచుకుని నడుస్తున్నాడు = he is proud and arrogant; (lit.) he is walking with an uplifted chest.


బోర్లా, bOrIA
-adj.
--prone; up-side down; topsy-turvey; face downward;


బోర్లాపడు, bOrlApaDu
-v. i. 
--fall face down; capsize;


బోరు, bOru
-n.
--bore; tedium;


బోరుకొట్టు, bOrukoTTu
-v. i.
--to be boring;


బోల్తాపడు, bOltApaDu
-v. i. 
--fall prey to; get cheated;


బోర్లించు, bOrliMcu
-v. t. 
--invert; put face down;  put a vessel or a dish face down;


బోలు, bOlu
-adj.
--hollow; 


బోసి, bOsi
-adj.
--(1)naked; blank; empty; 
--(2) toothless;
---బోసి మెడ = a neck without any ornament.
---బోసి మొహం = blank face.
---బోసి నోరు = mouth without teeth.


బౌల్య సమీకరణం, baulya samIkaraNaM
-n.
--Boolean equation;
&lt;/poem&gt;

==Part 3: భం - bhaM, భ - bha, భ్ర - bhra==
&lt;poem&gt;

భంగం, bhaMgaM
-n.
--(1) breakage; disruption; 
--(2) interruption;
---అస్థి భంగం = breaking of the bones
---శృంగ భంగం = removing the horns; [idiom] to cut one down to size;


భంగకర, bhaMgakara
-adj.
--disruptive;


భంగపడు, bhaMgapaDu
-v. i.
--(1) to be broken; to be shattered; (2)  to be disappointed;


భంగపాటు, bhaMgapATu
-n.
--failure; defeat; disappointment; frustration;


భంగిమ, bhaMgima
-n.
--pose; posture; manner;


భంగురం, bhaMguraM
-n.
--transient; changeable; fleeting;


భంజకం, bhaMjakaM
-n.
--breaker; destroyer; 


భంజనం, bhaMjanaM
-n.
--breaking; destroying; 


భండారం, bhaMDAraM
-n.
--(1) treasury; 
--(2) collection; 
--(3) store room;


భక్తి, bhakti
-n.
--devotion; attachment; reverence;


భక్తుడు, bhaktuDu
-n.
--devotee; fan;


భక్షక కణాలు, bhakshaka kaNAlu
-n. pl.
--phagocytes;


భక్షణ, bhakshaNa
-n.
--eating;


భక్ష్యాలు, bhakshyAlu
-n.
--food prepared for events;


భక్షించు, bhakshiMcu
-v. t.
--eat;


భగం, bhagaM
-n.
--vagina;


భగందరం, bhagaMdharaM
-n.
--fistula;


భగ, bhaga
-n.
-- Fire; 


భగభగ, bhagabhaga
-n.
--onomatopoeia for the sound of flames, for a burning sensation or for expressing blazing anger; can be used for a burning sensation as well as the burning of an object;


భగవంతుడు, bhagavaMtuDu
-n. m.
--God; Almighty; one who is surrounded by fire; 'భగ' మును ఆవరించి / ఆవహించి ఉన్నవాడు/ఉన్నది; 


భగవతి, bhagavati
-n.f.
-goddess;


భగ్నం, bhagnaM
-adj.
--broken; shattered;


భగీరథ ప్రయత్నం, bhagiratha prayatnaM
-ph.
--Herculian task; monumental task;


భజంత్రీలు, bhajaMtrIlu
-n. pl.
--bands; esp. while referring to bands at wedding ceremonies;


భట్టారకుడు, bhaTTArakuDu
-n.
--scholar;


భడవా, bhaDavA
-inter.
-- a term of endearment widely used in coastal Andhra while reprimanding young boys; 
-- [Hindi] &quot;bhad&quot; means a pimp, a broker for call girls; 
-- ఇతర భారతీయ భాషలలో ఇది బూతు పదం; సరి అయిన అర్థం తెలియక కోస్తా ఆంధ్రలో దీనిని ముద్దు పేరుగా వాడెస్తూ ఉంటారు;


భత్యం, bhatyaM
-n.
--allowance; stipend;
---కరువు భత్యం = dearness allowance.


భద్రంగా, bhadraMgA
-adv.
--safely;


భద్రత, bhadrata
-n.
--security; safety;


భద్రతా సంఘం, bhadratA saMghaM
-n.
--Security Council of the United Nations;


భద్రతుంగ, bhadratuMga
-n.
--coco-grass; Java gras;, nut grass; purple nutsedge; red nutsedge; [bot.] ''Cyperus rotundus'' of the Cyperaceae family;
-- The plant is mentioned in the ancient Charaka Samhita (circa 100 AD). Modern Ayurvedic medicine uses the plant, known as musta (in musta moola churna), for fevers, digestive disorders, dysmenorrhea, and other maladies;


[File:Gul-Abas-4-O%27clock_plant.JPG|right|thumb|Mirabilis jalapa=భద్రాక్షి]]
భద్రాక్షి, bhadrAkshi
-n.
--four o'clock flower; [bot.] ''Mirabilis jalapa'' of the Nyctaginaceae family;
-- Mirabilis in Latin means wonderful and Jalapa (or Xalapa) is the state capital of Veracruz in México.


భయంకరమైన, bhayaMkaramaina
-adj.
--scary; grisly;


భయం, bhayaM
-n.
--fear; trepidation; terror; phobia;


భయకంపితం, bhayakaMpitaM
-n.
--shudder;


భయపడు, bhayapaDu
-v. i.
--dread; fear; be afraid;


భయపెట్టు, bhayapeTTu
-v. t.
--scare; intimidate;


భయస్తుడు, bhayastuDu
-n. m.
--timid person;


భయాందోళన, bhayAMdOLana
-n.
--panic;                 % to e2t


భయానక, bhayAnaka
-adj.
--frightening; horrible;


భరణం, bharaNaM
-n.
--(1) compensation; 
--(2) alimony;


భరణి, bharaNi              
-n.
--(1) the star, 35 Arietis; Musca; Yoga tara of the second lunar mansion;
--(2) The second of the 27 star groups (or asterisms or lunar mansions) of the Hindu calendar;


భరతవాక్యం, bharatavAkyaM
-n.
--epilog; epilogue;


భరద్వాజపక్షి, bharadvAja pakshi
-n.
--King-crow; Drongo-shrike; a bird commonly seen on the backs of cattle;
-- ఎట్రిత; పశులపోలిగాడు; నల్లంచి పిట్ట;


భర్త, bharta
-n.
--husband.


భరించు, bhariMcu
-v. t.
--tolerate; support; bear; endure; sustain; 
---భరించువాడు భర్త = the one who supports is the husband.


భరిణె, bhariNe
-n.
--a small box; pill-box;


భరిత, bharita adjvl.
-suff.
--full of; filled with;


భర్తీ చేయు, bhartI cEyu
-v. t.
--fill; fill up;


భరోసా, bharOsA
-n.
--assurance; guarantee; trust;


భల్లాటకం, bhallATakaM
-n.
--marking nut tree; [bot.] ''Semecarpus anacardium''; 
-- నల్లజీడి;


భవనం, bhavanaM
-n.
--mansion; big building; manor;


భవదీయుడు, bhavdIyuDu
-n. m.
--yours; used in closing a letter;


భవిష్యత్ కాలం, bhavishyat kAlaM
-n.
--(1) [gram.] future tense; 
--(2) future;


భవిష్యత్తు, bhavishyattu
-n.
--future;


భస్మీకరణం, bhasmIkaraNaM
-n.
--(1) incineration; 
--(2) calcination;


భృంగామలక తైలం, bhRMgAmalaka tailaM
- n. ph. 
-- An Ayurvedic hair oil made from boiling coconut oil with &quot;bhRMga&quot; (గుంటగలగరాకు) (''Eclipta alba'') and &quot;amla&quot; (ఉసిరి) (''Emblica myrobalan''); 


భ్రంశం, bhraMSaM
-n.
--movement; prolapse; sliding;
---స్థానభ్రంశం = displacement.
---గుదభ్రంశం = prolapse of the anus.


భ్రమ, bhrama
-n.
--illusion; delusion;


భ్రమకం, bhramakaM
-n.
--palindrome; any word or phrase that reads the same both forward and backward. &quot;Able was I ere I saw Elba&quot; is a well known palindromic sentence. &quot;Malayalam&quot; is the longest known palindromic word (though a proper noun) in English. There are palindromic poems in Telugu;
-- same as కచికపదం; 


భ్రమణం, bhramaNaM
-n.
--whirling; turning; going around; revolution;


భ్రమరం, bhramaraM
-n.
--bee;
-- భ్రమరకీటక న్యాయం. ఆకుపురుగు (కేటర్ పిల్లర్) శరీరంలో తన గుడ్లను పెట్టి తుమ్మెదో (కందిరీగో) మట్టితో దాన్ని మూసేస్తుంది. నాలుగు వారాల్లో ఆకుపురుగు దేహంలో కందిరీగ పెట్టిన గుడ్లు పిల్లలై ఆకుపురుగు దేహాన్నే ఆహారంగా భుజించి ప్యుపా దశకు చేరి అందమైన భ్రమరాలుగా, (కందిరీగలుగా) మట్టిని తొలుచుకొని వెలుపలికి వస్తాయి. ఆకుపురుగు తుమ్మెదగా మారుతోందని భ్రమపడ్డాము. ఇది కేవలం కవిసమయం; 


భ్రష్టం, bhrashTaM
-n. 
--one that has fallen;


భ్రష్టుడు, bhrashTuDu
-n. m. 
--one who has fallen in stature or social values;


==Part 3: భాం - bhAM, భా - bhA==


భాండం, bhAMDaM
-n.
--pot; vessel;


భాండాగారం, bhAMDAgAraM
-n.
--a storehouse; repository; archive; depository;


భాగం, bhAgaM
-n.
--share; part; portion; quarter; side;


భాగస్వామి, bhAgasvAmi
-n.
--shareholder; partner; participant; భాగస్తుడు;


భాగలబ్దం, bhAgalabdaM
-n.
--[math.] quotient;


భాగ్యం, bhAgyaM
-n.
--fortune; (ant.) నిర్భాగ్యం;


భాగ్యవంతుడు, bhAgyavaMtuDu
-n. m.
--wealthy person;


భాగ్యవతి, bhAgyavati
-n. f.
--wealthy person;


భాగారం, bhAgAraM
-n.
--[math.] division;


భాగినేయి, bhAginEyi
-n.
-- sister's daughter;


భాగినేయుడు, bhAginEyi
-n.
-- sister's  son;


భాగోతం, bhAgOtaM
-n. 
--(1) a dance drama; 
--(2) farce;
---వీధి భాగోతం = a dance drama performed at the street corner;


భాజకం, bhAjakaM
-n.
--[math.] divisor;


భానువారం, bhAnuvAraM
-n.
--Sunday;


భారం, bhAraM
-n.
--(1) [phy.] mass; 
--(2) weight; 
--(3) burden; responsibility;


భారగతి, bhAragati
-n.
--[phy.] momentum; mass times the velocity of an object;   % to e2t


భారతీయ, bhAratIya
-adj.
--Indian;


భారమితి, bhAramiti
-n. 
--barometer; an instrument to measure the weight of air and therefore the pressure of the atmosphere;


భార్య, bhArya
-n.
--wife;


భార్యాభర్తలు, bhAryAbhartalu
-n. pl.
--wife and husband; couple;


భారీ, bhArI
-adj.
--massive; heavy-duty; large-scale;
---భారీ పరిశ్రమలు = heavy industry.


భారీతనం, bhArItanaM
-n.
--massiveness;


భావం, bhAvaM
-n.
--meaning; concept; opinion; idea; [drama] emotion;
---స్థాయీభావం = dominant emotion.
---సాత్విక భావం = responsive emotion.
---సంచార భావం = transitory emotion.
---భావచౌర్యం = stealing of an idea.


భావంజి, bhAvaMji
-n.
--Babchi; [bot.] ''Psoralea corylifolia'' of the Fabaceae family;
--a plant used in Indian and Chinese traditional medicine for treatment of lichen-induced dermatitis by psoralen extract combined with sunlight exposure;


భావకవిత్వం, bhAvakavitvaM
-n.
-- see భావగీతం;


భావగీతం, bhAvagItaM
-n.
--lyrical poem; romantic poem; imaginative poem; 
--- భావకవిత్వ నిర్వచనము Lyrical Poetry;  
--- భావకవిత్వంలో శాఖలు - ప్రణయకవిత్వము (Love Poetry), ప్రకృతికవిత్వము (Nature Poetry), భక్తికవిత్వము (Mystic Poetry), దేశభక్తికవిత్వము (Patriotic Poetry), సంఘసంస్కరణ కవిత్వము (Reformative Poetry), స్మృతికావ్యములు (Elegies). 
--- భావకవిత్వంలో కవినక్షత్రములు - రాయప్రోలు, విశ్వనాథ, వెంకటపార్వతీశులు, కృష్ణశాస్త్రి, దువ్వూరి, బసవరాజు, నండూరి, వేదుల, నాయని, పింగళి, కాటూరి, జాషువా, తుమ్మల, తల్లావజ్ఝల, బాపిరాజు;
--- భావకవులవలె ఎవరికి తెలియని ఏవో పాటలు పాడాలోయ్ -- ఎవరికీ తెలియని లేదా అర్థంకాని పాటలు రాసేవాళ్లే భావకవులు 


భావజాలం, bhAvajAlaM
-n.
--conceptual cluster; a stirring of a thought;


భావమిశ్ర, bhAvamisra
-n.
--Bhava Misra; an eminent Ayurvedic physician of the 16th century; he described the circulation of blood and made many contributions to anatomy and physiology;


భావన, bhAvana
-adj.
--treated; steeped; the steeping process involves immersing the subject substance in lime juice overnight and drying the subject substance in sunlight and repeating the whole immersion, drying cycle. Lime juice is added every night to keep the subject substance immersed all through the night;
---భావన అల్లం = ginger steeped in a special solution; శొంఠి.
---భావన కరక్కాయ = aloe steeped in a special solution.
---భావన జీలక్రర = steeped cumin seeds.
-n.
--concept;


భావనాత్మక, bhAvanAtmaka
-adj.
--(1) conceptual; (2) romantic;


భావసంకల్పన, bhAvasaMkalpana
-n.
--concept formation;


భావసేకరణ, bhAvasEkaraNa
-n.
--abstraction;


భావోద్రేకం, bhAvOdrEkaM
- n.
-- emotion;


భావోద్వేగం, bhAvOdvEgaM
- n.
-- emotion;


భావ్యం, bhAvyaM
-n.
--proper; appropriate; fair;


భావి, bhAvi
-n.
--future; prospects;


భాస్వరం, bhAsvaraM
-n.
--the element phosphorous;


భాస్వర చక్కెర, bhasvara cakkera
-n.
--[biochem.] sugar-phosphate;


భాష, bhASha
- n.
-- language;
--- గ్రాంథిక భాష =  literary language
--- ప్రామాణిక భాష = standard language
--- భాషులు =  people speaking that language

భాష్యం, bhAshyaM
-n.
--annotation; exposition; exegesis; commentary on a written text;


భాషాంతరీకరణం, bhAshAMtarIkaraNaM
-n.
--translation;


భాషాభాగం, bhAshAbhagaM
-n.
--[gram.] part of speech;


భాసం, bhAsaM
-n.
--radiation; brightness; radiance;


భాసబ్బదిలీ, bhAsabbadilI
-n.
--[phy] radiative transfer;   % to e2t


బాధ్యత, bhAdyata
-n.
--responsibility;


భ్రాంతి, bhrAMti
-n.
--illusion;


భ్రాత్రియం, bhrAtriyaM
-n.
--brotherhood; fraternity;


భిత్తి, bhitti, 
-n. 
--wall;
---భిత్తి చిత్రం = wall painting.
---భిత్తి శిలాంచలాలు = strips of sculpture on walls telling a story, somewhat like the modern cartoon strips in newspapers.
---భిత్తి శిల్పాలు = wall scupture; relief sculpture on walls.


భిన్నం, bhinnaM
-n.
--[math.] fraction;


భిన్నత్వం, bhinnatvaM
-n.
--diversity;


భిన్నాంకం, bhinnaMkaM
-n.
--[math.] fractional number; rational number;


భిన్నాభిప్రాయం, bhinnAbhiprAyaM
-n.
--dissent; disagreement;


భీతి, bhIti
-n.
--fear; scare; phobia;


భీరుడు, bhIruDu
-n. m. 
--coward; (ant.) ధీరుడు;


భుక్తి, bhukti
-n.
--livelihood;


భుగభుగ, bhugabhuga
-adj.
--onomatopoeia for effervescence;


భుజం, bhujaM
-n.
--(1) shoulder; 
--(2) the side of a rectilinear geometrical figure;


భుజగం, bhujagaM
-n.
--snake; serpent;


భుజంగనాడి, bhujaMganADi
-n. 
--name of a Tamil book in which many predictions about the future can be found;


భూయిష్టం, bhUyishTaM
-suff.
--full of;
---కరుణ భూయిష్టం = full of mercy.
---దోషభూయిష్టం = full of errors.
---పాప భూయిష్టం = full of sins.


భుజపత్రం, bhujapatraM
-n.
--Himalayan birch; [bot.] ''Betula bhojpatra'';
-- Bhojpatra has been used by the priests and the Sadhus from last 2100 years for writing mantras and Shlokas. It has been recorded that Raja Vikramaditya used the Bhojpatra for writing Mantras. It was only when the Mughals introduced paper, little became the use of Bhojpatra;


భుజాంతరం, bhujAMtaraM
-n.
--chest; (lit.) the space between the arms;


భుజాస్థి, bhujAsti
-n.
--bone in the arm;


భుజించు, bhujiMcu
-v. t.
--eat;


భూకంపం, bhUkaMpaM
-n.
--earthquake; earth tremor;


భూగర్భం, bhUgarbhaM
-n.
--interior of the Earth;


భూగర్భజలం, bhUgarbhajalaM
-n.
--groundwater;


భూగోళం, bhUgOLaM
-n.
--(1) the globe; 
--(2) the planet Earth; the sphere of Earth;


భూచక్కెరగడ్డ,  bhUcakkeragaDDa
- n.
-- Alligator Yam, Milky Yam; [bot.] ''Ipomea digitata'';
-- In India, Alligator Yam is used as a general tonic, to treat diseases of the spleen and liver and prevent fat accumulation in the body.


భూతం, bhUtaM
-n.
--(1) demon; ghost; imp; hobgoblin; 
--(2) any one of the five elements of the ancient sciences of Hindus;


భూత, bhUta
-adj.
--(1) the one that comes into being; 
--(2) elemental; 
--(3) big; huge; demonic; 
--(4) past; 
--(5) life; living things;


భూతకాలం, bhUtakAlaM
-n.
--[gram.] past tense;


భూతద్దం, bhUtaddaM
-n.
--magnifying glass;


భూతబ్బల్లులు, bhUtabballulu
-n.
--dinosaurs; (lit.) giant lizards; 
-- రాక్షసి బల్లులు;


భూతదయ, bhUtadaya
-n.
--compassion for the living things;


భూతల జలం, bhUtala jalaM
-n.
--[geol.] surface water;


భూతవైద్యం, bhUtavaidyaM
-n.
--exorcism;


భూతాంకుశం, bhUtAMkuSaM
-n.
--croton; [bot.] ''Croton oblongifolius'';


భూతావాసం, bhUtAvAsaM
-n.
--[bot.] ''Terminalia belerica'';
-- The seeds are called &quot;bedda&quot; nuts. In traditional Ayurvedic medicine, Beleric is known as &quot;Bibhitaki.&quot;  Its fruit is used in the popular Indian herbal Rasayana treatment Triphala. 
-- [Sans.] Bibhītaka


భూతులసి, bhUtulasi
-n.
-- Sweet basil; [bot.] ''Ocimum basilicum'' of the Lamiaceae (mints) family;


భూనభోంతరాళాలు, bhUnabhOMtarALAlu
-n. pl.
--earth, heaven and the intervening space;


భూనింబ, bhUniMba
-n.
--creat; chrietta; King of Bitters; [bot.] ''Andrographis paniculata'' of the Acanthaceae family; 
-- one of the most popular medicinal plants used traditionally for the treatment of array of diseases such as cancer, diabetes, high blood pressure, ulcer, leprosy, bronchitis, skin diseases, flatulence, colic, influenza, dysentery, dyspepsia and malaria for centuries; 
-- నేలవేము;


భూమధ్యరేఖ, bhUmadhyarEkha
-n.
--equator;


భూమ్యాలకి, bhUmyAlaki
-n.
-- Gale of the wind; stonebreaker; seed-under-leaf;  [bot.] ''Phyllanthus niruri'' of the Phyllanthaceae family; 
-- the juice of this herb plant is used for the treatment of jaundice, chronic dysentery, dyspepsia, cough, indigestion, diabetes, urinary tract diseases, skin diseases, ulcer, sores and swelling;
-- నేల ఉసిరి;


భూమి, bhUmi
-n.
--(1) ground; 
--(2) acreage; 
--(3) the planet Earth;


భూమిక, bhUmika
-n.
--(1) role in a drama; 
--(2) preface;


భూములు, bhUmulu
-n.
--lands; landed property; estate;


భూయిష్ఠం, bhUyiShThaM
-n.
-- very widespread; బహుళం; విస్తృతం;


భూర్జం, bhUrjaM
-n.
--birch tree; [bot.] ''Betula bhojpatra'';


భూర్జ, bhUrja
-adj.
--related to birch tree;


భూరి, bhUri
-n.
--(1) plenty; generous; 
--(2) one followed by 33 zeros in the traditional Indian method of counting;


భూసంధి, bhUsaMdhi
-n.
--isthmus; a land bridge joining two land masses across a sea;


భూస్వామి, bhUsvAmi
-n.
--landlord; (lit.) the lord of the land;


భ్రూణం,  bhRUNaM'
- n.
-- fetus; 
-- (note) మానవులలో యుగాండం (zygote) అన్న పేరు శిశుసంకల్పన (conception) సమయం నుండి ఐదో వారం వరకు వర్తిస్తుంది. ఐదవ వారం నుండి పదవ వారం వరకు దీనిని పిండం (embryo) అని పిలుస్తారు. పదకొండవ వారం నుండి ప్రసవం అయి బిడ్డ భూపతనం అయేవరకు భ్రూణం (ఇంగ్లీషులో ఫీటస్, fetus) అంటారు.  ప్రసవం అయినప్పటినుండి మాటలు వచ్చేవరకు శిశువు (infant) అంటారు - ఇంగ్లీషులో ఇన్^ఫెంట్ అంటే మాటలు రాని పసిబిడ్డ అని అర్థం. మాటలు మాట్లాడడం మొదలు పెట్టిన తరువాత బిడ్డ (child) అంటారు. బిడ్డ అనే మాట ఆడ, మగ కి వర్తిస్తుంది. 


%భృ - bhR, భే - bhE, భొ - bho, భో - bhO, భౌ - bhau


భృంగప్రియ, bhRMgapriya
-n. 
--Jequirity bean; Rosary pea; [bot.] ''Abrus precatorius'' of the Fabaceae family;
--A perennial climbing vine whose small seeds are astonishingly deadly; They contain a toxic protein called abrin that is so poisonous, a single seed can kill you within 36 hours; Abrin has some potential medical uses, such as in treatment to kill cancer cells;


భృంగరాజు, bhRMgarAju
-n.
--a medicinal plant; [bot.] ''Eclipta alba''; 
-- గంటగలగరాకు;


భృతి, bhRti
-n.
--support; maintenance; salary; wages;


భృత్యుడు, bhRtyuDu
-n.
--servant; slave;


భృహన్నవ్య తార, bhRhannavya tAra
-n.
--[astron.] supernova;


భేటీ, bhETI
-n.
--interview;


భేదం, bhEdaM
-n.
--disparity; separation; division; dissention;


భేదక, bhEdaka
-adj.
--dividing;


భేదకరేఖ, bhEdakarEkha
-n.
--(1) dividing line; 
--(2) (ling.) isogloss;


భేది ఉప్పు, bhEdi uppu
-n.
--Epsom salt; magnesium sulfate; Mg&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;SO&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;;


భేషజం, bhEshajaM
-n.
-- (1) medicine; remedy; (2) pretense; humbug;


భైరవాసం, bhairavAsaM         %e2t
-n.
--benzene;


భోక్తలు, bhOktalu
-n.
--consumers; (ant.) ఉత్పాదకులు;


భోగట్టా, bhOgaTTA
-n.
--information; news; enquiry;


భోగం,  bhOgaM
- n.
-- comfort; wealth; meal; 


భోగంమేళం, bhOgaMmELaM
- n.
-- a group dance performed by a clan of prostitutes with indecent language and exposure; it was customary to have such performances at weddings in bygone days; 
-- నాచ్ పార్టీ; మేజువాణీ; 


భోగపరాయణ, bhOgaparAyaNa
- adj.
-- epicurean; Devoted to refined pleasures and the deliberate avoidance of pain or suffering; Relating to enjoyment and gratification, especially through fine food and drink; 


భోగభాగ్యాలు, bhOgabhAgyAlu
-n. pl.
--luxuries;


భోగలాలస,  bhOgalAlasa
- adj.
-- epicurean; Devoted to refined pleasures and the deliberate avoidance of pain or suffering; Relating to enjoyment and gratification, especially through fine food and drink; 


భోజనం, bhOjanaM
-n.
--(1) food; 
--(2) meals; సేంద్రియముల ద్వారా గ్రహించునది;


భోజనప్రియుడు, bhOjanapriyuDu
-n.
--gourmand;


భోజ్యాలు, bhOjyAlu
-n.
--routine meals;


భోరున, bhOruna
-adv.
--heavily; greatly;


భౌతిక, bhautika
-adj.
--(1) physical; 
--(2) material; materialistic;


భౌతిక దేహం, bhautika dEhaM
-n.
--physical body; physical remains; mortal coil; term used to refer to the dead body of a distinguished person; with ordinary people, it is simply a శవం; also పార్థివ దేహం;


భౌతిక ధర్మం, bhautika dharmaM
-n.
--physical law; physical function;


భౌతిక రసాయనం, bhautika rasAyanaM
-n.
--physical chemistry;


భౌతిక వాది, bhautika vAdi
-n.
--materialist;


భౌతిక శాస్త్రం, bhautika SAstraM
-n.
--physics;


భ్రమ, bhrama
-n.
--illusion; delusion;


భ్రష్టత, bhrashTata
-n.
--degeneration; ruin;


భ్రష్టుడు, bhrashTuDu
-n. m.
--(1) degenerated person; fallen person; 
--(2) wretched fellow;


భ్రాంతి, bhraNti
-n.
--illusion; delusion;


భ్రూణం, bhrUNaM
-n.
--embryo; fetus;

&lt;/poem&gt;

==Part 4: మం - maM==
&lt;poem&gt;

మంకు, maMku
-adj.
--obstinate; stubborn;


మంకుతనం, maMkutanaM
-n.
--obstinacy; stubbornness;


మంకుపట్టు, maMkupaTTu
-n.
--obstinacy; stubbornness;


మంకెన, maMkena
-n.
--Noon Flower; Midday Flower; Midday Mallow; Copper Cups; [bot.] ''Pentapetes phoenicea'' of the Malvaceae family;
-- మధ్యాహ్న మందార; రిక్షమల్లి; [Sans.] అర్కవల్లభ; బంధూకమ్; [Hin.] దో పహరియా;
-- ఐదు రేకుల పువ్వునుబట్టి పెంటాపెటెస్ అనీ, పువ్వుల రక్తవర్ణాన్నిబట్టి దీనికి ఫీనీషియా అనీ దీని లాటిన్ పేరు ఏర్పడింది. మంకెన ఆకులతో కొందరు టీ కాచుకుంటారు. మంకెన కాయలలోని గింజలను ఉదరసంబంధమైన వ్యాధులలో కషాయం కాచుకుని తాగుతారు. మంకెన వేరు కషాయం శరీరంలో స్రావాలను నిరోధిస్తుంది. జ్వరహారిణిగా పనిచేస్తుంది. వాతరోగాల నివారణకు కూడా పనిచేస్తుంది. అజీర్తి కారణంగా వచ్చే తీవ్రమైన కడుపునొప్పి, జ్వరాలను మంకెన వేర్ల కషాయం పోగొడుతుంది.
[[file:Mamkena_Flower.jpg|thumb|right|మంకెన పూలు]]


మంగ, maMga
-n.
-- mountain pomegranate;  [bot.] ''Randia dumetorum'' of the Rubiaceae family;
-- మంగముళ్ళ చెట్టు; [Sans.] పిండీతకము;


మంగనం, maMganaM
-n.
--manganese; one of the chemical elements with the symbol Mn;


మంగలం, maMgalaM
-n.
--frying pan; popper; a pan used to pop grain; (ety.) మన్ + కలం;


మంగలి, maMgali
-n.
--barber; barber caste;


మంగలి కొట్టు, maMgali koTTu
-n.
--barber shop;


మంచం, maMcaM
-n.
--cot; bed; bedstead; (rel.) పరుపు;
---మడత మంచం = folding cot.
---పందిరి మంచం = canopy bed.


మంచి, maMci
-adj.
--(1) good; 
--(2) fresh; (ant.) చెడు;


మంచి కంద, maMci kaMda
- n.
-- Elephant foot yam; [bot.]  ''Amorphophallus companulatus'' Bl.


మంచినీళ్లు, maMcinILlu
-n.
--fresh water; potable water;
---పచ్చిమంచినీళ్లు = raw fresh water;


మంచు, maMcu
-n.
--(1) ice; solidified water; 
--(2) dew; 
--(3) snow;


మంచుతుఫాను, maMcutuphAnu
-n.
--snow storm; blizzard;


మంచుకాడ, maMcukADa
-n.
--icicle; a rod of ice hanging from a roof or tree;


మంచు పొర, maMcu pora
-n.
--floe; sheet of ice; sheet of ice formed on the surface of water;


మంచు ముక్క, maMcu mukka
-n.
--ice cube; piece of ice;


మంచు రేకు, maMcu rEku
-n.
--snow flake;


మంచె, maMce
-n.
--rack; stand; platform;


మంజరి,  maMjari
- n.
-- bouquet; a collection of flowers; often used as a suffix to book titles to indicate a collection of literary items;


మంజిష్ట, maMjishTa
-n.
--Indian madder; common madder; a medicinal creeper; [bot.] ''Rubia cordifolia'' of the Rubiaceae family; 
--Manjishta is a famous herb for blood detoxifying. Its root is extensively used in many skin disease medicines of Ayurveda.
--this plant also gives a bright red dye; 


మంజుల, maMjula
-adj.
--sweet; delicious;


మంజూరు, maMjUru
-n.
--sanction; approval;


మంట, maMTa
-n.
--flame;


మండ, maMDa
-n.
--(1) back part of the hand from the wrist to the finger tips; 
--(2) a twig with leaves that can be used as a whisk;
---వేపమండ = a twig of neem tree.


మండపం, maMDapaM
-n.
--portico; gazebo; an elevated covered structure built on pillars; also మంటపం;


మండలం, maMDalaM
-n.
--(1) orb of a celestial body; 
--(2) region; province; district;
--(3) a group of people;
--(4) forty days;
---వ్యవహార మండలం = jurisdiction.
---మందలాధిపతులు = regional officers;


మండలి, maMDali
-n.
--society; committee;


మండ్రగబ్బ,  maMDragabba
- n.
-- Large Black Scorpion; Emperor Scorpion; [bio.] ''Pandinus imperator'' of the Scorpionidae family; 
-- పుట్టతేలు; 


మండించు, maMDiMcu
-v. t.
--burn;


మండిపడు, maMDipaDu
-v. t. 
--get angry and show it externally;


మండీ, maMDI
-n. 
--(1) wholesale market; 
--(2) warehouse; godown;


మండు, maMDu
-v. i.
--burn;
---ఒళ్లు మండుతున్నాది = my blood is boiling.


మండువా, maMDuvA
-n.
--(1) courtyard; an open space surrounded by a verandah in the central part of a house;
--(2) verandah; 
--(3) booth;
-- (4) A stable for horses, గుర్రాలపాక, గుర్రపుసాల


మండూకబ్రహ్మి, maMDUkabrahmi
-n.
--Brahmi, Indian pennywort; Asiatic pennywort; [bot.] ''Hydrocotyle asiatica'' of the Apiaceae family;
-- a herbaceous, perennial plant native to the wetlands in Asia;
-- Apart from wound healing, the herb is recommended for the treatment of various skin conditions such as leprosy, lupus, varicose ulcers, eczema, psoriasis, diarrhea, fever, amenorrhea, diseases of the female genitourinary tract, and also for relieving anxiety and improving cognition;


మంతనం, maMtanaM
-n.
--discussion; negotiation;


మంత్రం, maMtraM
-n.
--(1) mantra; hymn; chant; a secret word or phrase with mystical power; (lit.) one that holds your thought process and gives you ideas; 
--(2) spell; charm; incantation;
-- &quot;మననాత్ త్రాయతే ఇతి మంత్రం&quot; అంటే మననం చేయడం వల్ల మనల్ని రక్షించేది అని అర్ధం; గురుముఖంగా పొందేది మంత్రం. మంత్రం కొన్ని బీజాక్షరాల సంపుటీకరణం. దాని అర్ధం తెలియవలసిన అగత్యం లేదు; అది శ్లోక రూపంలోగూడా ఉండవచ్చు. విష్ణు సహస్రనామం 108 శ్లోకాలున్న మహా మంత్రం. శివుడు పార్వతికి ఉపదేశించింది గాబట్టి మంత్రం అయింది;


మంత్ర దండం, maMtra daMDaM
-n.
--magic wand;


మంత్రసాని, maMtrasAni
-n.
--midwife; a native nurse specializing in child delivery; (lit.) a woman who works secretly, i.e., behind the doors;


మంత్రాంగ సభ, maMtrAMgasabha
-n.
--council;


మంత్రి, maMtri
-n.
--(1) minister; 
--(2) queen in chess;


మందం, maMdaM
-n.
--(1) slow; lazy; dull; inert; 
--(2) thickness;


మంద, maMda
-adj.
--dull; not sharp;
-n.
--herd; flock; colony; troop; mob; drove; crowd;
---ఆవుల మంద = herd of cows.


మందగతి, maMdagati
-n.
--slow motion;


మందగామి, maMdagAmi
-n.
--slow moving thing;


మందగించు, maMdagiMcu
-v. i.
--(1) slow down; thing; decline; 
--(2) become dull;


మందడి గోడ, maMdaDi gODa
-n.
--partition wall;


మందడి ప్రమేయం, maMdadi pramEyaM
-n.
--[math.] In number theory, the partition function {\displaystyle p(n)}p(n) represents the number of possible partitions of a non-negative integer {\displaystyle n}n. For instance, {\displaystyle p(4)=5}{\displaystyle p(4)=5} because the integer {\displaystyle 4}4 has the five partitions {\displaystyle 1+1+1+1}{\displaystyle 1+1+1+1}, {\displaystyle 1+1+2}{\displaystyle 1+1+2}, {\displaystyle 1+3}1+3, {\displaystyle 2+2}2+2, and {\displaystyle 4}4.
--[phys.] In physics, a partition function describes the statistical properties of a system in thermodynamic equilibrium;                                 


మందమతి, maMdamati
-n.
--dunce; dull-witted; తమందం;


మందమరుపు, maMdamarupu
-n.
--absent-mindedness; forgetfulness;


మందరస్థాయి, maMdarastAyi
-n.
--[music] half octave below the main octave;


మందల, maMdala
-n.
--limit; boundary;                         % in e2t


మందలించు, maMdaliMcu
-n.
--rebuke; reprimand;


మందవాయువు, maMdavAyuvu
-n.
--inert gas; also స్తబ్దవాయువు;


మందసం, maMdasaM
-n.
--chest; box; safe;


మందాకిని, maMdAkini
-n.
--the legendary river in Heaven which fell to the Earth to be known as the Ganges; in this context, the heavenly river is identified with the Milkyway;


మందార, maMdAra
-n.
--Hibiscus; China rose; shoe flower; [bot.] ''Hibiscus rosa sinensis; Calotropis gigantea''; దాసాని;
-- జూకా మందార = Japanese Lantern; [bot.] ''Hibiscus schizopetalus'' of the Malvaceae family; 
[[File:Hibiscus_schizopetalus_%28Botanischer_Garten_TU_Darmstadt%29.jpg|thumb|right|Hibiscus_schizopetalus, జూకా మందార]]


మంది, maMdi
-n.
--crowd; people;
---మంది ఎక్కువైతే మజ్జిగ పల్చన = as the crowd grows, the buttermilk gets thinner.
---ఎంత మంది? = how many people?


మందిరం, maMdiraM
-n.
--(1) house; 
--(2) temple; shrine;


మందీమార్బలం, maMdImArbalaM
-n.
--retinue; main troops and reserve troops; 


మందు, maMdu
-n.
--(1) medicine; drug; వృక్షజాతుల నుండి తయారు చేసినది మందు; మాను నుండి తయారు చేసినది మాకు; మోతాదులో తినేది మందు; 
--(2) cure; remedy; 
--(3) as a slang, alcoholic beverage;
---వాడు మందు కొట్టేడు = he had a couple of drinks.


మందుబాబులు, maMdubAbulu
-n.
--drug lords; powerful bosses who illegally deal in illicit and dangerous drugs;

&lt;/poem&gt;

==Part 5: మ - ma==
&lt;poem&gt;

మకరం, makaraM
-n.
--crocodile; alligator;


మకరందం, makaraMdaM
-n.
--nectar; nectar of flowers;


మకరరాశి, makararASi
-n.
--Capricorn, the constellation; one of the twelve signs of the Zodiac; (note.) literally Capricorn means antelope or goat and the Telugu name Makara means a crocodile; apparently there has been an error in translation;


మకర రేఖ, makara rEkha
-n.
--Tropic of Capricorn;


మకర సంక్రమణం, makara saMkramaNaM
-n.
--entrance of the Sun into the Zodiacal sign Capricorn;


మకాం, makAM
-n.
--temporary lodging; camp; halting place;


మకిలి, makili
-n. 
--dirt; grime; tarnish;


మక్కీకి మక్కీగా,  makhIki makhIgA
- idiom
-- verbatim; an exact copy; 
-- ఉన్నది ఉన్నట్లుగా; యధాతధంగా; 


మక్కువ, makkuva
-n.
--affection;


మక్కె, makke
-n.
--bone;


మక్షికం, makshikaM
-n.
--fly; house fly;


మక్షిక డింభం, makshika DimbhaM
-n.
--maggot;


మగ, maga
-adj.
--male;


మగడు, magaDu
-n.
--(1) husband; 
--(2) male person;


మగవాడు, magavADu
-n.
--man; male; guy; husband; see also మొగవాడు;


మగవారు, magavAru
-n. pl.
--men; males; guys; husbands;


మగత, magata
-n.
--doze; drowsiness;


మగతనం, magatanaM
-n.
--(1) masculinity; manliness; 
--(2) bravery;


మగసిరి, magasiri
-n.
--masculinity;


మగపంతం, magapaMtaM
-n.
--male chauvinism;


మగ్గం, maggaM
-n.
--loom;


మగాడు, magADu
-n.
--male; brave person; husband;


మగువ, maguva
-n.
--woman;


మఘ, magha                       %updated
-n.
--(1) Alpha Leonis; Regulus; Yoga tara of the tenth lunar mansion; located in the constellation Leo;
--(2) The tenth of the 27 star groups (or asterisms or lunar mansions) of the Hindu calendar;


మచ్చ, macca
-n.
--blemish; scar; mottle; a spot caused by a healed injury; 
---పుట్టుమచ్చ = mole; birthmark.


మచ్చిక, maccika
-n.
--tameness; attachment;


మచ్చు, maccu
-n.
--sample; specimen; model;
---మచ్చు చూపించవోయ్‍ = show a sample.


మజ్జ, majja
-n.
--marrow; మూలగ;


మజాకా, majAkA
-n.
--joke; jest;


మజిలి, majili
-n.
--sojourn; way-ward stop; brief stopover in a journey;


మజ్జిగ, majjiga
-n.
--buttermilk;


మజూరీ, majUrI
-n.
--day wages paid to a goldsmith;


మట్టం, maTTaM
-n.
--(1) level; 
--(2) leveling instrument used by masons;
---నేల మట్టం = ground level.
---సముద్ర మట్టం = sea level.
---సగటు సముద్ర మట్టం = mean sea level; ససమట్టం.


మట్ట, maTTa
-n.
--[bot.] frond; bough of a palm tree; leaf of a palm tree;
-- a fern leaf;


మట్టగిడస, maTTagiDasa
-n.
--mud minnow; mud skipper; a type of fish that lives in muddy water;


మట్టి, maTTi
-n.
--(1) soil; dirt; 
--(2) ground;


మట్టిచెట్టు, maTTi ceTTu
-n. 
--[bot.] ''Terminalia arjuna''; 
-- తెల్ల మద్ది;


మట్టినూనె, maTTinUne
-n.
--crude oil; petroleum; శిలతైలం;


మట్టు, maTTu
-n.
--a place holder for round-bottomed pots or flasks;
-v. t.
--to step on;


మట్టుబచ్చలి, maTTubaccali
-n.
-- [bot.] ''Atriplex hortensis'' Linn.; see also  దుంప బచ్చలి; ఉపోదకం;


మట్టెలు, maTTelu
-n.
--a pair of toe rings, usually made of silver and worn by married women;


మడచు, maDacu
-v. t.
--fold; crease; pleat;


మడత, maData
-n.
--fold; crease; pleat;


మడతపిన్ను, maDatapinnu
-n.
--(1) staple;
--(2) folding clip;


మడి, maDi
-adj.
--sacral;
---మడిబట్ట = sacral cloth; clothing that was ceremoniously cleaned for the purpose of maintaining a clean environment during acts like cooking, worshiping, etc.
-n.
--(1) paddy; rice paddy; 
--(2) plot of land prepared for seeding; 
--(3) soil around a plant prepared to hold water; 
--(4) kosher; the customary rules of maintaining cleanliness associated with the preparation of food, storage of food, etc.


మడ్డి, maDDi
-n.
--sediment; precipitate; scum; dregs; a layer of substance that settles to the bottom of a liquid;


మడ్డిపాలు, maDDipAlu
-n.
--(1) rich milk; 
--(2) latex; gummy juice secreted from plants;


మడుగు, maDugu
-n.
--(1) pond; lake; puddle; pool;
-- (2) Clothing that was washed and dried; a clean cloth;
---అడుగులకి మడుగులు ఒత్తడం = spreading a clean cloth on the ground as a person walks on it as a mark of respect; 
---పండగపూట కూడ పాత మడుగేనా? =  old clothing on a festive day?


మణి, maNi
-n.
--(1) a gem, believed to be in the hood of a king cobra; 
--(2) snake-stone, a &quot;stone&quot; believed to have magical powers in neutralizing the ill effects of snake venom; there is no scientific evidence to back up either of these claims;
--(3) any precious stone; 
--(4) as a suffix, this denotes unrivaled excellence, such as సుందరీమణి - the loveliest of women;
--(5) wrist;


మణికట్టు, maNikaTTu
-n.
--wrist; మనికట్టు;


మణిశిల, maNiSila
-n.
--sulfur;


మణుగు, maNugu
-n. 
--a measure of weight in pre-independence India; 1 మణుగు = 8 వీశలు = 40 సేర్లు = 960 తులాలు;


మణేలా, maNElA
-n.
--the nine piece in a deck of playing cards;


మతం, mataM
-n.
--(1) opinion; 
--(2) religion;


మతకం, matakaM
-n.
--deception;


మతలబు, matalabu
-n.
--topic; content; purport; intent; news;


మత్సరం, matsaraM
-n.
--envy;


మతాబా, matAbA
-n.
--roman candle; a kind of fireworks;


మతి, mati
-n.
--mind;


మతుబర్థకం,  matubarthakaM
- n.
- [gram.] a particle attached to the end of a word to indicate posession; 
--  కలవాడు, కలది, మంతుడు, వంతుడు, కాడు, కత్తె, మొదలగునవి; 


మత్తు, mattu
-n.
--intoxication;


మత్తుమందు, mattumaMdu
-n.
--intoxicating drug; anesthetic drug;


మథనము, mathanamu
-n.
--churning;


మదం, madaM
-n.
--fat; arrogance; conceit;


మదనగింజలు, madana giMjalu
-n.
--Linseed; [bot.] ''Linum usitatissimum;''


మదనము, madanamu
- n. 
-- (1) wax; (2) thorn apple; Indian nightshade; Beladona;


మద్దత్తు, maddattu
-n.
--backing; support;


మద్యం, madyaM
-n.
--any intoxicating drink like wine or liquor; మద్యసారం;


మదుపు, madupu
-n.
--(1) investment;. venture capital; 
--(2) support;


మదాం, madAM
-n.
--(1) madam, 
--(2) the Queen in a deck of playing cards;


మదాత్యం, madAtyaM
-n.
--alcoholism;                  % to e2t


మద్ది, maddi
-n.
--[bot.] ''Terminalia glabra''; Mentaptera arjuna; there are many other varieties of this tree;


మద్ది చెట్టు, maddi ceTTu
-n. 
--(1) Indian mulberry; [bot.] ''Morinda citrifolia'', of the  coffee bean family (the Rubiaceae); 
---తెల్ల మద్ది  = [bot.] ''Terminalia arjuna'' of the Combretaceae (బాదం) family;  
---నాటు బాదం =  [bot.] ''Terminalia Terminalia catapa''; 
-- (2) [bot.] ''Morinda citrifolia'' belonging to the coffee bean family (the Rubiaceae).  This is called the Indian Mulberry.  
---మొలఘ;


మదుం, maduM
-n.
--(1) sluice; waterway; spillway; (2) waterway under a street;
--same as మదుగు; అనుకదనము; అనుకు; తొళక;


మద్దెల maddela
-n.
--small drum used in Indian classical music;


మధ్యంతర, madhyaMtara
-adj.
--interstitial; intermediate; midterm;


మధ్య, madhya
-adj.
--middle; median;


మధ్యజీవ యుగం, madhyajIva yugaM
-n.
--Mesozoic era;


మధ్యధరా సముద్రం, madhyadharA samudraM
-n.
--Mediterranean sea;


మధ్యమం, madhyamaM
-n.
--(1) middle one; median; 
--(2) not so good; not so bad; 
--(3) fourth musical note in a seven-note scale;


మధ్యమధ్య, madhyamadhya
-adv.
--now and then; from time to time;


మధ్యరకం, madhyarakaM
-adv.
--medium type;


మధ్యవర్తి, madhyavarti
-n.
--mediator; arbitrator;


మధ్యస్థంగా, madhyastaMgA
-adv.
--halfway;


మధ్యస్థ, madhyastha
-adj.
--intermediate;


మధ్యస్థాయి, madhyasthAyi
-n.
--[music] main octave;


మధ్యావరణం, madhyAvaraNaM
-n.
--mesosphere;


మధ్యాహ్నం, madhyAhnaM
-n.
--afternoon; strictly, fron noon to 4.00 PM;


మధ్యాహ్న రేఖ, madhyAhna rEkha
-n.
--celestial meridian; The Great Circle that goes through the zenith of the observer and the poles of the celestial sphere;


మధుకరం, madhukaraM
-n.
--bee; (lit.) manufacturer of honey;


మధుమూత్రం, madhumUtraM
-n.
--diabetes; (lit.) sweet urine;


మధుపర్ణిక, madhuparNika
-n.
--indigo plant; also నీలిమొక్క;


మధుమేహం, madhumEhaM
-n.
--diabetes mellitus;


మధువు, madhuvu
-n.
--(1) wine; 
--(2) nectar of flowers; 
--(3) honey;


మధూకం, madhUkaM
-n.
--Butter tree; Mahwa tree; [bot.] Bassia latifolia; the flowers are used to make a wine and seeds are used to make oil; also ఇప్ప;


మధూకరం, madhUkaraM
-n.
--the tradition of students making a living by gathering food from households;


మనం, manaM
-pron.
--incl. we; (includes the person or persons addressed); (rel.) మేము;


మన, mana 
-pos. adj.
--our;


మనకు, manaku
-pron.
--for us;


మననం, mananaM
-n.
--thinking reflection;


మనలో మన మాట, manalO mana mATa
-ph.
--just between us; just among us;


మనవి, manavi
-n.
--appeal; petition;
-pos. pron.
--ours;


మనవి చేయు, manavi cEyu
-v. i.
--make an appeal; petition;


మనస్తత్త్వ విశ్లేషణ,  manastattva viSlEshaNa
- ph.
-- psychoanalysis; the process of analyzing dreams and hesitations using &quot;free associations&quot; promoted by Sigmund Freud; This is somewhat similar to Abhinava Gupta's &quot;AbhijnAna theory;&quot; 


మనసా, manasA
-adv.
--whole-heartedly;


మనస్తాపం, manasthApaM
-n.
--distress; sorrow; grief;


మనస్సాక్షి, manassAkshi
-n.
--conscience;


మనస్వి, manasvi
-n.
--good-natured person;


మనస్సు, manassu
-n.
--mind; lower mind that collects sensory perceptions; short term memory;


మన్నన, mannana
-n.
--the social art of expressing respect by using plural to address a person or appending the suffix &quot;gAru&quot; to a name and so on;


మన్వంతరం, manvaMtaraM
-n.
--the Manu-Interval; according to Hindu belief, a Manu-Interval is fourteenth part of a Kalpa; each Manu-Interval is comprised of 71 and a fraction of Maha Yugas; The present age is called the Interval of Vaivasvata Manu;


మనికట్టు, manikaTTu
-n.
--wrist; carpus; see also మణికట్టు;


మనిషి, manishi
-n.
--human being; person;


మన్నించు, manniMcu
-v. i.
--show respect in addressing; use a respectful form of addressing;


మన్నించు, manniMcu
-v. t.
--pardon; excuse;


మన్నిక, mannika
-n.
--durability; endurance;


మన్నిటోజు, manniTOju
-n.
--mannitose; a sugar with the formula, C&lt;sub&gt;6&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;12&lt;/sub&gt;O&lt;sub&gt;6&lt;/sub&gt;;


మన్నిటోల్, manniTol
-n.
--mannitol; an alcohol with the formula C&lt;sub&gt;6&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;8&lt;/sub&gt;(OH)&lt;sub&gt;6&lt;/sub&gt;;


మనీషి, manIshi
-n.
--intellectual person; wise man; Homo Sapiens;


మను, manu
-v. i.
--survive; live; exist;


మనుగడ, manugaDa
-n.
--survival; living; life;


మనుపాల, manupAla
-n.
--Linseed; [bot.] ''Wrightia antidysenterica'';


మనుమడు, manumaDu
-n. m.
--grandson;


మనుమరాలు, manumarAlu
-n. f.
--granddaughter;


మనుగుడుపులు,  manuguDupulu
- n.
-- the practice of a newly-wed groom spending time at the in-laws place for the purpose of eating well to gain weight and potency; 
-- మనువు + కుడుపు 


మనువాడు,  manuvADu
- v. t.
-- to wed; to marry;


మనువు,  manuvu
- n.
-- wedding; 


మనుష్యుడు, manushyuDu
-n. m.
--man;


మన్ను, mannu
-n.
--soil; dirt; earth;
-v. i.
--last; endure;


మనోగతం, manOgataM
-n.
--intention;


మనోగతి, manOgati
-n.
--line of thought;


మనోజ్ఞ, manOj~na
-adj.
--pleasing; appealing; delightful;


మనోధర్మం, manOdharmaM
-n.
--(1) [music] improvisation; extempore addition of elements to a standard rendition of a song; 
--(2) mentality;


మనోరంజితం, manOraMjitaM
-n.
--[bot.] Artabotrys odoratissima;


మనోరథము, manOrathamu
- n.
-- కోరిక; మనసే రథముగా గలది … బహువ్రీహి సమాసం.


మనోవర్తి, manOvarti
-n.
--(1) alimony; payments to a wife from a husband after a divorce; 
--(2) palimony; payments to a husband from a wife after a divorce;


మనోవాక్కాయకర్మలా, manOvAkkAyakarmalA
-adv.
--whole-heartedly; (lit.) by thought, word and deed;


మప్పిదాలు, mappidAlu
-n.
--thanks;


మబ్బు, mabbu
-n.
--cloud;


మభ్యపరచు, mabhyaparacu
-v. i.
--conceal with a view to deceive;


మమకారం, mamakAraM
-n.
--attachment; love; affection; fondness;


మమత, mamata
-n.
--interest or affection toward people or objects;


మమ్మల్ని, mammalni
-pron.
--us;


మయం, mayaM
-suff.
--full of;


మయికం, mayikaM
-n.
--intoxication;


మయిలుతుత్తం, mayilututtaM
-n.
--copper sulfate; blue vitriol; also మయూరకం;


మయూరం, mayUraM
-n. m.
--peacock;


మయూరశిఖి, mayUrasikhi
-n.
--[bot.] ''Adiantum melanocaulum''; ''Actiniopteris radiata'';


మయూరి, mayUri
-n. f.
--peahen;


మర, mara
-n.
--screw; machine; mill;
---పిండిమర = flour mill; machine to grind grain into flour.
---నూనెమర = oil mill; machine to grind oilseeds into oil; see also గానుగ.


మరక, maraka
-n.
--stain (on a fabric); blot; smudge; spot; also blemish caused by dirt, grime, ink and so on; డాగు;
---రక్తపు మరక = blood stain. 
---సిరా మరక = ink blot.


మరకట్టు, marakaTTu
-n.
--brake; a device to stop a rotating wheel;


మరకతం, marakataM
-n.
--emerald; (ety.) from Prakrit maragada; a bright green, transparent precious stone; green variety of beryl;
-- పచ్చ; దట్టమైన ఆకుపచ్చని రంగు గల ఒకానొక రత్నము;
-- మరకతశ్యామా - అంటే పచ్చ అనే రత్నపు ఛాయతో ఒప్పారుతున్న నలుపురంగు;


మరగాలు, maragAlu
-n.
--artificial leg; mechanical leg; prosthetic leg;


మరగించు, maragiMcu
-v. t.
--boil;


మరగు, maragu
-v. i.
--(1) get accustomed; get addicted; 
--(2) boil;


మరచు, maracu
-v. i.
--forget;


మరణం, maraNaM
-n.
--death;


మరణించు, maraNiMcu
-v. i.
--die;


మరదలు, maradalu
-n.
--(1) wife's younger sister; 
--(2) younger brother's wife;


మరమగ్గం, maramaggaM
-n.
--power loom; mechanical loom;


మరమరాలు, maramarAlu
-n.
--puffed rice;


మరమేకు, maramEku
-n.
--screw;


మరమ్మత్తు, marammattu
-n.
--repairing; mending; fixing;


మర్దనం, mardanaM
-v. t.
--rubbing; pounding; kneading; also మర్దనా;


మర్దనాలు, mardanAlu
-n.
--rubbing alcohol; isopropyl alcohol; see also మర్దనోలు;


మర్మం, marmaM
-n.
--(1) secret; 
--(2) duplicity;


మర్మస్థానం, marmasthAnaM
-n.
--vital place; secret place; the groin where sex organs are located;


మర్యాద, maryAda
-n.
--civility; courteousness; taking care of the needs of a guest; (ant.) అమర్యాద;


మరి, mari
-adv.
--time; turn; season; 
---ఒక్కమరి = one time; once.


మరికొన్ని, marikonni
-n.
--few more;


మరిడివ్యాధి, mariDivyAdhi
-n.
--(1) cholera; 
--(2) infectious disease;


మరిది, maridi
-n.
--(1) husband's younger brother; 
--(2) a woman's younger sister's husband;


మరియొక, mariyoka
-adv.
--another;


మర్రిచెట్టు, marriceTTu
-n.
--banyan tree; [bot.] Ficus bengalensis; Ficus indica;


మరీచి, marIci
-n.
--ray of light;


మరీచిక,  marIchika
- n.
-- mirage; an optical illusion caused by atmospheric conditions, especially the appearance of a sheet of water in a desert or on a hot road caused by the refraction of light from the sky by heated air;


మరుగు, marugu
-n.
--privacy; cover; shelter; screen; 
---మరుగుదొడ్డి = latrine; urinal; toilet; rest room; powder room.


మరుగుజ్జు, marugujju
-n.
--dwarf;


మరునాడు, marunADu
-n.
--the next day;


మరులమాతంగి,  marulamAtaMgi
-n.
-- [bot.]  ''Xanthium strumarium'' Linn.;


మరులుదీగ, maruludIga
-n.
--[bot.] ''Xanthium orientalis'';


మరువం, maruvaM
-n.
--sweet marjoram; [bot.] ''Majorana hortensis''; Origanum majorana; of the Labiatae (Mint) family; 
-- [Sans.] ప్రస్థపుష్పకం;


మరుసటి, marusaTi
-adj. 
--next; subsequent; following;


మర్సూపియం, marsUpiyaM
-n.
--pouch; bag; (as in a kangaroo's pouch);


మర్మేంద్రియాలు, marmEMdriyAlu
-n. pl.
--genitals; the sex organs;


మరాటితీగ, marATitIga
-n.
--[bot.] ''Spilanthes acmella'';


మరిగ, mariga
- n.
-- a cup made of stone;


మరొక, maroka
-adv.
--another;


మరొకసారి, marokasAri
-adv.
--(1) once more; 
--(2) some other time;


మరొక్కసారి, marokkasAri
-adv.
--one more time; encore;


మలం, malaM
-n.
--feces; excrement; stool; dung;


మలచు, malacu
-v. t 
-- mold; shape; give shape to;


మలబద్ధం, malabaddhaM
-n.
--constipation; (rel.) అజీర్ణం;


మలమల, malamala
-adv.
--fiercely; violently;


మలయమారుతం, malayamArutaM
-n.
--gentle fragrant breeze; the Malabar breeze;


మలయా ఏపిల్,  malayA apple
- n.
-- [bot.] ''Syzygium malaccense'' of the Myrtaceae family; 
-- మలయా యాపిల్ పళ్లను మన ప్రాంతంలో గులాబ్ జామూన్ పళ్లు అని కూడా అంటారు. వీటి పూలు పౌడర్ పఫ్ (Powder Puff) లాగా అనిపిస్తాయి. కొన్ని పూలు తెల్లగా ఉంటే ఇంకొన్ని ఎర్రగా గులాం (గులాల్) రంగులోనూ, కొన్ని రక్త వర్ణం లోనూ ఉంటాయి. పూల రంగును బట్టే కాయల రంగు ఉంటుంది. ఈ పండ్లనుంచి కొన్ని దేశాలలో వైన్ (Wine) తయారు చేస్తారు. మలేషియా, ఆస్ట్రేలియాలు ఈ పండ్ల మొక్క తొట్టతొలి జన్మస్థానాలు.
ఇక సాధారణ నేరేడు వృక్షం శాస్త్రీయ నామం Syzygium cumini కాగా ఇదే కుటుంబానికి చెందిన లవంగ వృక్షం శాస్త్రీయనామం Syzygium aromaticum;


మలవిసర్జన, malavisarjana
-v. i.
--emptying of the bowels; defecation;


మల్లశాల, mallaSAla
-n.
--gymnasium;


మలి, mali
-adj.
--next; second;


మలినం, malinaM
-n.
--dirt; filth; pollution;


మలామా, malAmA
-n.
--plating; plating of gold or silver;


మలారం, malAraM
-n.
-- (1) rack; holder; a cord on which bangles are held for display; (2) rake; a rough broom used for sweeping streets or gathering leaves; 
---గాజుల మలారం = a cylindrical tube or wire on which bangles are strung together for easy display and dispensation;


మలు, malu
-adj.
--pref. second; (rel.) తొలి; మలి;; 
---మలుచూలు = second pregnancy.


మలుచు, malucu
-v. t.
--mold; create by molding stone, clay, etc.


మల్లె, malle
-n.
--jasmine; [bot.] ''Jasminum officinalis'';
-- సిరిమల్లె = Star Jasmine; [bot.] ''Trachelospermum jasminoides'' of the Apocynaceae family;  దీని రేకలు బాగా విచ్చుకుని ఉంటాయి;, 
-- మరుమల్లె, బొండుమల్లె; సన్నజాజి; విరజాజి; కాగడా మల్లె; వగైరాలు మల్లెలలో రకాలు;  రేకలు ఎంత ఒత్తుగా ఉన్నాయో, ఎంతలా విచ్చుకుంటాయో వగైరాలలో తేడాలు;Pass
-- జూకా మల్లె = Pink Passion Flower); [bot.] ''Passiflora incarnata'' of the Passifloraceae family;  


మళ్లా, maLlA
-adv.
--(1) again; 
--(2) however; yet;


మళుపు, maLupu
-n.
--turn; turning;


మళ్లు, maLlu
-v. i.
--turn;


మళ్లించు, maLliMcu
-v. t.
--turn; divert;


మసక, masaka
-adj.
--dim; not clear visually; translucent;


మస్తకం, mastakaM
-n.
--head;


మసాలా, masAlA
-n. 
--a special mixture of spices;


మసాలా ఆకు, masAlA Aku
-n.  
--[bot.] ''Pimenta dioica'';


మస్కాకొట్టు, maskAkoTTu
-v. i.
--cheat; cheat by flattering;


మసి, masi
-n.
--soot; (rel.) నుసి = ashes; ash covering on charcoal;


మసిపాతలో మాణిక్యం,  masipAtalIO mANikyaM
- ph.
- diamond in the rough; unrecognized and hidden talent;


మస్తిష్కం, mastishkaM
-n.
--brain; 
---మస్తిష్కం = cerebrum. 
---అనుమస్తిష్కం = cerebellum.


మసీదు, masIdu
-n.
--mosque; a place of worship for people of Islamic faith;


మస్తుగా, mastugA
-adv.
--plentifully; abundantly;


మసూచికం, masUcikaM
-n.
--smallpox; variola; 
-- స్పోటకం; (rel.) ఆటలమ్మ;


మసోలీ, masOlI
-n.
--mausoleum; a magnificent tomb; named after the tomb of King Mausolus of fourth century B.C.;


మహజరు, mahajaru
-n.
--petition;


మహత్, mahat
-adj.
--pref. long; great; big; high;


మహత్తర, mahattara
-adj.
--longer; greater; bigger; higher; taller;


మహత్వం, mahatvaM
-n.
--greatness; superiority;


మహా, mahA
-adj.
--pref. long; great; big; high; (ant.) లఘు = abridged; short;


మహాసముద్రం, mahAsamudraM
-n.
--ocean;


మహాక్షితి, mahAkshiti
-n.
--one followed by 21 zeros;


మహాక్షోణి, mahAkshONi
-n.
--one followed by 16 zeros;


మహాక్షోభం, mahAkshObhaM
-n.
--(1) the great suffering; 
--(2) one followed by 23 zeros;


మహాఖర్వం, mahAkharvaM
-n.
--ten trillion; one followed by 13 zeros in the traditional Indian method of counting;


మహాగొనీ, mahAgonI
-n.
--mahogany; [bot.] Sweitenia mahogani;


మహాత్మ్యము, mahAtmyaMu
-n.
--greatness;


మహానింబ, mahAniMba
-n.
--Pusian lilac; a plant closely related to neem; [bot.] ''Melia azaderach'';


మహానిధి, mahAnidhi
-n.
--(1) the great treasure; 
--(2) one followed by 25 zeros in the traditional Indian method of counting;


మహాపద్మం, mahApadmaM
-n.
--(1) the great lotus; 
--(2) one followed by 15 zeros in the traditional Indian method of counting;


మహాబీర,  mahAbIra
- n.
-- [bot.] ''Hyptis suaveolens''; 
--  తులసి, చియా జాతి మొక్క; రాత్రి నానబెట్టి ఉదయాన్నే తింటే మోకాళ్ళ నొప్పులు తగ్గిపోతాయి అని అంటారు. సబ్జా గింజలు నానితే ఎలా ఉంటుందో అలాగే ఈ మహాబీర గింజలు కూడా ఉంటాయి; 


మహాప్రస్థానం, mahAprasthAnaM
-n.
--great journey; journey leading to enlightenment;


మహాభూరి, mahAbhUri
-n.
--(1) the great big one; 
--(2) one followed by 34 zeros;


మహాయుగం, mahAyugaM
-n.
--the Great Yuga; according to Hindu belief, the Great Yuga is comprised of Krita, Treta, Dvapar and Kali Yugas, Duration of a Maha Yuga is ten times that of Kali Yuga, namely, 4, 320, 000 years;


మహావృత్తం, mahAvRttaM
-n.
--Great Circle; circle formed on the surface of a sphere, such as the Earth, by the intersection of a plane that passes through the center of the sphere;


మహాశంఖం, mahASaMkhaM
-n.
--(1) the great conch shell; 
--(2) one followed by 19 zeros in the traditional Indian method of counting;


మహాశయుడు, mahASayuDu
-n.
--a person with highly regarded opinion;


మహిమ,  mahima
- n.
-- (1) greatness; (2) the power of working miracles;


మహిళ, mahiLa
-n.
--woman; (lit.) one who charms by her wiles and graces;


మహిషం, mahishaM
-n. m.
--he buffalo;


మహిషాక్షి, mahishAkshi
-n.
--[bot.] ''Balsamodendron agallocha'';


మహిషి, mahishi
-n. f.
--she buffalo;


మహీంద్రుడు, mahIMdruDu
- n.
-- king; lord of the land; see also  మహేంద్రుడు;
-- మహీ + ఇంద్రుడు = మహీంద్రుడు = భూ పాలుడు = రాజు;  (సవర్ణ దీర్ఘ సంధి)


మహేంద్రుడు, mahEMdruDu
- n.
-- Indra; lord of the heavens; 
-- మహా + ఇంద్రుడు = మహేంద్రుడు = గొప్ప వాడైన ఇంద్రుడు (గుణ సంధి)


మహోదరం,  mahOdaraM
-n.
--ascites; (lit) means swelling of the abdominal area; refers to accumulation of fluid in the abdominal (peritoneal) cavity; The most common cause of ascites is cirrhosis of the liver; Treatment of ascites depends on its underlying cause;
-- edema; dropsy; An old term for the swelling of soft tissues due to the accumulation of excess water; In years gone by, a person might have been said to have dropsy; 
-- (rel.) కడుపు ఉబ్బరం  means flatulence; 


%మాం - mAM, మా - mA


మాండలికం, mAMDalikaM
-n.
--dialect; the version of a language predominantly used in a geographical region; 
--- వర్గ మాండలికం = class dialect
--- ప్రాంతీయ మాండలికం = regional dialect; ఉదా: ఉర్ల గడ్డలు — బంగాళా దుంపలు; 
--- వైయక్తిక వ్యవహార మాండలికం = idiolect


మాంత్రికుడు, mAMtrikuDu
-n. m.
--(1) magician; 
--(2) conjurer; 
--(3) sorcerer;


మాంద్యం, mAMdyaM
-n.
--laziness; dullness; weakness; inactivity;


మాంసం, mAMsaM
-n.
--meat; flesh; 
---ఆవుమాంసం = beef; the flesh of a cow. 
---కుళ్లిన మాంసం = carrion. 
---మేకమాంసం = mutton; the flesh of a goat. 
---పందిమాంసం = pork, ham, bacon. 
---లేడిమాంసం = venison. 
---మనిషిమాంసం = flesh.


మాంసకృత్తులు, mAMsakRttulu
-n. pl.
--proteins; ప్రాణ్యములు;


మాంసరోహిణి, mAMsarOhiNi
-n.
--Indian redwood; (lit.) healer of flesh; [bot.] Soymida febrifuga;


మాంసాహారి, mAMsAhAri
-n.
--(1) non vegetarian; 
--(2) carnivore;


మా, mA 
-pos. pron. pl.
--our;


మాకా, mAA, 
- n. 
-- Macaw; a large parrot-like bird native to S. America; [bio.] ''Ara ararauna'' of the Psittacidae family; 


మాకు, mAku
-pron.
--for us;
-n.
--(1) tree; 
--(2) medicine; drug; (esp.) herbal medicine; వృక్షజాతుల నుండి తయారు చేసినది మందు; మాను నుండి తయారు చేసినది మాకు;


మాగాణి, mAgANi
-n.
--(1) a fertile land with plenty of water resources; 
--(2) wet cultivation; నంజె;


మాగు, mAgu
-v. i.
--ripen fully;


మాఘం,  mAghaM
- n.
-- (1) the name of the eleventh month of the Telugu calendar; (2) a classical Sanskrit literary work written my Maagha; the book deals with the story of Krishna killing Sisupala during the Rajasuya Yaga performd by Yudhisthara; The offiial title of the book is Sisupalavadha (శిశుపాలవధ). మల్లినాథసూరి దీనికి వ్యాఖ్యానము చేసి ఉన్నాఁడు. అది సర్వంకషము అనఁబడును. &quot;దండినః పదలాలిత్యం భారవేరర్థ గౌరవమ్‌ ఉపమాకాళిదాసస్య మాఘస్యేతే త్రయోగుణాః&quot; అని విద్వాంసులు మాఘమును మిక్కిలి శ్లాఘింతురు;


మాచిపత్రి, mAcipatri
-n.
--sweet wormwood; [bot.] ''Artemisia indica''; 'Artemisia absinthum''; 
--the active ingredient of this plant, Artemisinin, is known to have a curative effect in treating malaria; This medicinal aromatic herb, while native to Europe, grows readily across various climates, including parts of Asia, Africa, South America, and the United States; 


మాజీ, mAjI
-adj.
--former; erstwhile; late; ex-;


మాట, mATa
-n.
--word; pledge;


మాటకారి, mATakAri
-n.
--clever speaker;


మాటవరసకి, mATavarasaki
-adv.
--for instance; for example; just for the sake of discussion;


మాట్లాడు, mATlADu
-v. i.
--speak; talk; converse;


మాటిమాటికీ, mATimATikI
-adv.
--again and again;


మాటు, mATu
-n. 
--weld; welded patch; soldered patch;


మాటున, mATuna
-adv. 
--behind; hidden by; screened by;


మాటుమణుగు, mATumaNugu
-v. i. 
--quiet down; become quiet;


మాడ, mADa
-n.
--fontanel; soft central part on the top of an infant's head;


మాడు, mADu
-v. i.
--(1) scorch; sear; burn; 
--(2) suffer from hunger pangs;
- n.
-- anterior fontanelle; పసిపిల్లల నడినెత్తి మీద ఉండే మెత్తటి భాగం; 


మాణిక్యం, mANikyaM
-n.
--ruby; one of the nine gems or semi-precious stones;
--కెంపు; 
-- మాణిక్యం అన్నది సంస్కృత పదం. అది కెంపుకు పర్యాయ పదమే. &quot;మాణిక్య వీణాముపలాలయంతీం, మదాలసాం మంజుల వాగ్విలాసాం&quot; అన్న కాలిదాస కృత దేవీ స్తోత్రం వినే ఉంటారు. కన్నడ భాషలో కెంపు అన్న మాట మాణిక్యానికే కాక 'ఎరుపు రంగు' అన్న అర్థంలో కూడా వాడుతారు. కెంపు యొక్క నాణ్యతను, రంగులోని స్వచ్ఛతను బట్టి 'పద్మ రాగం', 'కురువిందం', 'సౌగంధికం', 'నీలగంధి' అన్న పేర్లతో కూడా పిలుస్తారు;


మాతగొరక, mAtagoraka
-n.
--Rice Fish;


మాతృ, mAtR
-adj.
--mother;


మాతృక, mAtRka
-n.
--source; original of a written work;


మాతృగోళం, mAtRgOLaM
-n.
--mother planet;


మాతృత్వం, mAtRtvaM
-n.
--motherhood;


మాతృభాష, mAtRbhAsha
-n.
--mother tongue;


మాతృభూమి, mAtRbhUmi
-n.
--mother land;


మాతృస్వామ్యం, mAtRsvAmyaM
-n.
--matriarchy the system where the female heads the family;


మాత్ర, mAtra
-n.
--(1) dimension; 
--(2) pill; dose; 
--(3) syllable; 
--(4) duration of time necessary to snap the fingers; duration of time necessary utter a short vowel; 
---ఏకమాత్రకం = one-dimensional. 
---మూడు మాత్రలు ఒక మోతాదు = three pills is one dose.


మాత్రా ఛందం, mAtrA chaMdaM
-n. 
--a prosody that stipulates a strict and specific sequence of short and long characters,


మాత్రుక, mAtruka
-n.
--[math.] matrix;                     % to e2t


మాదకం, mAdakaM
-n.
--liquor; alcoholic beverage;


మాదక, mAdaka
-adj.
--intoxicating; stupefying;


మాదీఫలం, mAdIphalaM
-n.
--a citrus fruit used in Ayurvedic medicine; [bot.] Citrus medica; దబ్బపండు;


మాది, mAdi
-pos. pron. pl.
--ours;


మాదిరి, mAdiri
-n.
--sample; model;


మాధవి, mAdhavi
-n.
--a white flowering creeper; [bot.] ''Hiptage madablota; Gaertnera racemosa'';


మాధ్యమిక, mAdhyamika
-adj.
--middle;


మాధ్వీకం, mAdhvIkaM
-n.
--a wine made from the ippa flower;


మాధుర్యం, mAdhuryaM
-n.
--sweetness;


మానం, mAnaM
-n.
--(1) a table of weights and measures; 
--(2) measure; 
--(3) personal and private honor; dignity;


మానచిత్రం, mAnacitraM
-n.
--map                                     % to e2t


మానదండం, mAnadaMDaM
-n.
--measuring rod;


మాననీయ, mAnanIya
-adj.
--respectable; deserving honor; venerable;


మానభంగం, mAnabhaMgaM
-n.
--(1) rape; 
--(2) dis-robing by force; loss of personal honor;


మానవ వనరులు, mAnava vanarulu
-n.
--human resources;


మానవత్వం, mAnavatvaM
-n.
--humanity;


మానవాతీత, mAnavAtIta
-adj.
--superhuman;


మానవాళి, mAnavALi
-n.
--humanity; mankind; the human race;


మానవుడు, mAnavuDu
-n.
--human being; Homo Sapiens; man;


మానస, mAnasa
-adj.
--mental;


మానసిక, mAnasika
-adj.
--psychological; mental;


మాన్య, mAnya
-adj.
--honored; venerable;


మాన్యం, mAnyaM
-n.
--(1) land; 
--(2) land given by a ruler on a quit-rent, for a favorable tenure, or  as a gift for services rendered;


మానిక, mAnika
-n.
--a volumetric measure used in pre-independence India; 1 మానిక = 1 సేరు = 2 తవ్వలు = 4 సోలలు;


మాను, mAnu
-n.
--tree trunk;
-v. i.
--(1) heal; 
--(2) suspend; quit;
-v. t.
--stop doing; put a stop to;


మానుగాయ, mAnugAya
-n. 
--olive; a small fruit tha grows in the Mediterranian area;


మానుప్పు, mAnuppu
-n.
--carbonate of potash;


మానుపెండలం, mAnupeMDalaM
-n.
--[bot.] Manihot utilissima;


మానుపసుపు, mAnupasupu
-n.
--[bot.] Cosinium fenestratum;


మాన్యులు, mAnyulu
-n.
--honorable person; when used in front of a name, a title equivalent to &quot;Honorable&quot;;


మాపకం, mApakaM
-n. 
--(1) measuring instrument; meter; 
--(2) destruction; 
ఉష్ణమాపకం = thermometer. 
అగ్నిమాపక దళం = crew of firefighters.


మాపు, mApu
-v. t.
--make dirty; soil; make something to look like it has been used; 
-n. 
--the tendency to get soiled or dirty; 
ఈ రకం రంగు బట్ట మాపు ఓర్చుతుంది  = this type of colored cloth can withstand the tendency to get soiled or dirty.


మాబీర, mAbIra
-n.
--[bot.] Ajuga disticha;


మాభేరి, mAbhEri
-n.
--Malabar batmint; [bot.] Anisomeles malabarica;


మామ, mAma
-n.
--(1) maternal uncle; 
--(2) father-in-law;


మామ్మ, mAmma
-n.
--(1) grand mother; father's mother; 
--(2) any old lady;


మామిడల్లం, mAmiDallaM
-n.
--mango ginger; a tuber that tastes like mango and looks like ginger; [bot.] Curcuma amada of the Zingiberaceae family; this is related more to turmeric than to either mango or ginger;


మామిడి చెట్టు, mAmiDi ceTTu
-n.
--mango tree; [bot.] Mangifera indica; రసాలం;


మాయ, mAya
-n.
--(1) placenta; 
--(2) illusion; trick; artifice; deceit; sorcery; jugglery; the unreal stuff; that which is ephemeral; 
--(3) the power of God that creates, preserves and destroys the Universe; 
--(4) spiritual ignorance; (ety.) మా = not, య = this;


మాయదారి, mAyadAri
-adj.
--deceitful; wretched;


మాయావి, mAyAvi
-n.
--cheater; conjurer;


మాయు, mAyu
-v. i.
--become dirty, soliled or stained;


మారకం, mArakaM
-n. 
--(1) fatal sign; impending danger of death as predicted by a horoscope; 
--(2) fatality; 
--(3) exchange;
---విదేశ మారకపు ద్రవ్యం = foreign exchange money.


మారటితల్లి, mAraTitalli
-n.
--step-mother;


మార్గం, mArgaM
-n.
--(1) way; path; route; track; 
--(2) course of action;


మార్గదర్శి, mArgadarSi
-n.
--guide; heralder; one who shows the way;


మారాముచేయు, mArAmu cEyu
-v .i.
--behave obstinately;


మార్జాలం,  mArjAlaM
- n.
-- cat;
-- పిల్లిని సంస్కృతంలో మార్జాలము అంటారు. 'మార్జనమ్' అంటే శుభ్రం చేసుకోవడము. కాబట్టి పిల్లి పేరులోనే ఉంది అది 'పరిశుభ్రమయినది ' అని.


మారు, mAru
-n.
--time; turn; occasion;


మారు, mAru
-v. i.
--change;


మారుగుళ్లదొడ్డి, mAruguLLladoDDi
-n.
--marshaling yard; switching yard; the place the bogies of a train are assembled and re-assembled into the specified sequence;


మారుపేరు, mArupEru
-n.
--alias; nickname; epithet;


మార్కులు, mArkulu
-n. pl.
--marks; points scored in an examination;


మార్చు, mArcu
-v. t.
--change; alter;


మార్పు, mArpu
-n.
--change; conversion; alteration;


మారేడు, mArEDu
-n.
--bael; hog plum; golden apple; [bot.] ''Aegle marmelos'' of the Rutaceae family; 
-- The tree is considered to be sacred by the Hindus; 
-- [Sans.] బిల్వ; సిరిఫలమ్; 


మాల, mAla
-adj.
--belonging to one of the untouchable castes of India;
-n.
--(1) garland; wreath; 
--(2) a stanza (in a poem) with four lines
--(3) one of the untouchable castes of India;


మాలకాకి, mAlakAki
-n.
--raven; a black crow; 
-- బొంతకాకి; కాకోలం; 


మాల గద్ద, mAla gadda, 
- n. 
-- the pariah kite; [bio.] ''Milvus migrans'';


మాలతి, mAlati
-n.
--jasmine creeper; [bot.] ''Aganosma roxburghii;  Aganosma caryophyllata; Jasmin grandiflorum;''


మాల్కంగుని, mAlkaMguni
-n.
--[bot.] ''Celastrus paniculeta;''


మాలాకారి, mAlAkAri
-n.
--(1) florist; 
--(2) a person who makes garlands;


మాల్గాడీ, mAlgADI
-n.
--goods train;


మాలి, mAli
-n.
--gardener; తోటమాలి;


మాలిక,  mAlika
- n.
-- a stanza in a poem with many lines;


మాలిన, mAlina
-suff.
--sans; without; devoid of; not; -less; 
---అలవిమాలిన = beyond the reach of accomplishment;
---పనికిమాలిన = useless. 
---బుద్ధిమాలిన = thoughtless. 
---వల్లమాలిన = unreal;
---దయమాలిన = merciless; 
---దిక్కుమాలిన = aimless; orphan; 
---నీతిమాలిన = amoral; 
---గతిమాలిన = directionless; trackless; 
---సిగ్గుమాలిన = shameless;
---తెలివిమాలిన =  thoughtless; 


మాలిన్యం, mAlinyaM
-n.
--filth; foulness; pollutant; pollution;


మాలిమి, mAlimi
-n.
--(1) familiarity; getting used to; 
--(2) navigator; pilot;


మాలీసు, mAlIsu
-n.
--(1) grooming; rubbing; cleaning; (2) kneading; 


మాలు, mAlu
-- adj.
--- spoil; ruin; lose; 


మావి, mAvi
-n.
--placenta; amniotic sac;


మాసం, mAsaM
-n.
--month;
--అమంత మాసం = the duration from one new moon day to the next new moon day, in one type of reckoning a month,
--పూర్ణిమాంత మాసం = the duration of time from one full moon day to the next full moon day, in one type of reckoning a month.


మాస, mAsa
-adj.
--monthly;


మాసిక, mAsika
-n.
--patch; patch on a garment;


మాసిపోవు, mAsipOvu
-v. i.
--become soiled; become dirty;


మాహిషం,  mAhishaM
- n.
-- cow; 
-- మాహిషం అనేది మూడో ఈత ఆవు; &quot;మాహిషంచ శరచ్చంద్ర చంద్రికా ధవలం దధి&quot; కాళిదాసు ఆభాణకానికి ఈ అర్థమే!


మింగు, miMgu
-v. t.
--swallow; devour;


మించు, miMcu
-v. t.
--surpass; exceed; excel; transgress;


మిక్కిలి, mikkili
-adj.
--much;


మిగులు, migulu
-n.
--(1) remainder; balance; 
--(2) excess; 
--(3) [math.] carry; (ant.) తగులు = deficit; borrow; in the decimal number system, for example, when two digits are added and if the sum exceeds ten, we put one of the digits of the total as the sum and the other digit is &quot;carried&quot; into the next higher position. Similarly, during subtraction, a &quot;borrow&quot; arises.


మిగుల్చు, migulcu
-v. t.
--save; preserve; retain; keep;


మిట్ట, miTTa
-n.
--(1) high ground; 
--(2) hillock; (ant.) పల్లం;


మిట్టమధ్యాహ్నం, miTTamadhyAhnaM
-n.
--high noon;


మిటారి, miTAri
- n.
-- an attractive woman; a fashionable woman; an enticing woman; 


మిఠాయి, miThAyi
-n.
--sweet; confection;


మిడత, miData
-n.
-- (1) common grasshopper; vegetable grasshopper; [biol.] ''Atractomorpha similis'' of the Pyrgomorphidae family; 
-- (2) tobacco grasshopper; [biol.] ''Atractomorpha crenulata''
--locust; cricket; mantis;
-- (rel.) ఇలకోడి; కీచురాయి; 


మిడిమిడి, miDimiDi
-adj.
--slight; meagre; 
---మిడిమిడి జ్ఞానం = half-baked knowledge.


మిడిసిపాటు, miDisipATu
-n.
--haughtiness; insolence;


మిణుగురు పురుగు, miNuguru purugu
-n.
--glowworm; glow fly; firefly;


మితం, mitaM
-n.
--moderate;


మిత, mita
-adj.
--moderate;


మితవ్యయం, mitavyayaM
-n.
--economy;


మితవాది, mitavAdi
-n.
--political moderate;


మిత్ర, mitra
-adj.
--friendly; allied;


మిత్రమండలి, mitramaMDali
-n.
--friendly group; allies;


మితి, miti
-n.
--(1) limit; bound; 
--(2) a measure; a measuring device; 
---మితిమీరి = exceeding the limit. 
---భారమితి = a pressure gauge. 
---ఉష్ణమితి = a temperature gauge.


మితిమీరు, mitimIru
-v. i.
--exceed the limit;


మిత్రుడు, mitruDu
-n. m.
--friend; ally; pal; (ant.) శత్రువు;


మిథ్య, mithya
-n.
--unreal; imaginary; illusion; something that cannot be definitively identified as such;


మిథునం, mithunaM
-n.
--(1) the couple Shiva and Parvathi of Hindu mythology; 
--(2) wife and husband; couple; esp. old couple; 
--(2) Gemini; a zodiacal sign;


మిథునరాశి, mithunarASi
-n.
--Gemini, the constellation; one of the twelve signs of the Zodiac;


మిద్దె, midde
-n.
--the upper part of a flat-roofed house; terrace;


మిద్దెటిల్లు, middeTillu
-n.
--a house with a terraced roof;


మినప, minapa
-adj.
--pertaining to black gram dal; see also మినుగులు;


మినప్పప్పు, minappappu
-n.
--black gram dal; split urid dal;


మినహా, minahA
-adv.
--with the exception of;


మినహాయించి, minahAyiMci
-adv.
--not counting; omitting; not including;


మిన్న, minna
-adj.
--better; superior;


మిన్నక, minnaka
-adv.
--quietly; coolly; without making any overt moves;


మినుకు, minuku
-n.
--twinkle;


మినుకు మినుకు, minuku minuku
-adj.
--twinkling;


మినుగులు, minugulu
-n.
--whole black gram; &quot;urid dal&quot;; [bot.] ''Vigna mungo'' (old name: Phaseolus radiatus); Phaseolus minimum of Leguminosae (pea) family;


మిన్ను, minnu
-n.
--sky; 
---మిన్ను విరిగి మీద పడుతోంది = [idiom] the sky is falling.


మిరప, mirapa
-adj.
--pertaining to cayenne pepper;
-n.
--cayenne; pepper; chili; chilli; this plant, a native to Brazil, came to India after the late fifteen hundreds; 
-- మిర్చి అన్నా మిరప అన్నా ఒక్కటే; గుంటూరు మిర్చి ఎర్ర తోలుతో ఉంటే గొల్లప్రోలు మిర్చి నారింజ రంగులో ఉంటుంది;
--- కొండ మిరప = Bird eye chillies; 
--- ఎర్ర మిరప = red pepper; [bot.] ''Capsicum fastigiatum; Capsicum annuum''of the Solanaceae family; 
--- పచ్చ మిరప = green pepper; [bot.] ''Capsicum frutescens''; 
--- ఎండుమిరప, = dried chilli;
--- బుంగ మిరప =  bell peppers = sweet peppers = Simla peppers;
--- పాప్రికా =  paprika = కారం తక్కువ ఉన్న మిరప; 
--- పిమెంటో =  red pimento =  కారం లేని మిరప;


మిరాసీ, mirAsI
-n.
--hereditary right;


మిరియాలు, miriyAlu
-n.
--black pepper; [bot.] ''Piper nigrum'' of Piperaceae family;
--చల్ల మిరియాలు = తోక మిరియాలు = [bot.] ''Piper cubeba'' of Piperaceae family;
-- త్రికటువులు = శొంఠి, మిరియాలు, పిప్పళ్లు;
--[Sans.] మరిచం; శ్యామం; వల్లీజం;


మిలమిల, milamila
-adj.
--sparkling; onomatopoeia for sparkling looks;


మిల్లిగరిటె, milligariTe
-n.
--very small spoon;


మిల్లీ, millI
-adj.
--pref. one-thousandth; (ant.) కిలో = kilo;


మిల్లీమీటరు, millImITaru
-n.
--millimeter; one-thousandth of meter; a measure of length in the metric system;


మిల్లీలీటరు, millIlImITaru
-n.
--milliliter; one-thousandth of a liter; a measure of volume of liquids in the metric system;


మిశ్రమం, miSramaM
-n.
--mixture;


మిశ్రమ లోహం, miSrama lOhaM
-n.
--composite; (rel.) alloy;


మిష, misha
-n.
--excuse; pretense; trick;


మిషను, mishanu
-n.
--machine; 
---కుట్టు మిషను = sewing machine.


మిసిమి, misimi
-n.
--luster; polish;


మీ, mI 
-pos. pron.
--your; genitive of మీరు;


మీగడ, mIgaDa
-n.
--skin of milk; cream on the surface of heated milk;


మీట, mITa
-n.
--switch; lever;


మీటలమాల, mITalamAla
-n.
--a bank of switches;


మీటరు, miTaru
-n.
--(1) meter; a measuring instrument such as the volt meter;  
--(2) meter; metre; a standard measurement of length in the metric system of units. One meter equals 100 centimeters (cm). 1000 meters is a kilometer (km); 
---థర్మామీటరు = thermometer.


మీటు, mITu
-v. t.
--pluck with fingers; pull; fling;


మీది, mIdi
-adj.
--upper;
---మీది భాగం = upper portion
-pos. pron.
--yours;
---ఇది మీది = this is yours


మీదుమిక్కిలి, mIdumikkili
-adv.
--in addition to; over and above; besides;


మీమాంస, mImAmsa
-n.
--(1) investigative examination; discussion to find the truth; 
--(2) one of the six systems of Indian philosophy, called Darshanas;


మీమాంసకుడు, mImAmsakuDu
-n.
--investigator; examiner; detective;


మీనం, mInaM
-n.
--Pisces, the constellation; one of the twelve signs of the Zodiac; మీనరాశి;


మీనమేషాలు లెక్కపెట్టడం, mInamEshAlu lekka peTTaDaM
-ph.
--[idiom] wasting too much time analyzing; procrastination;


మీను, mInu
-n. s.
--fish;


మీనురూపురిక్క, mInurUpurikka
-n.
--(lit.) the constellation in the shape of a fish; Piscum; రేవతీ నక్షత్రం;


మీరు, mIru
-pron.
--you;
-v. i.
--exceed;


మీలు, mIlu
-n. pl.
--fish;


మీసం, mIsaM
-n.
--(1) man's moustache; 
--(2) animal's whiskers; 
--(3) insect's antenna;


ముంగిలి, muMgili
-n.
--courtyard; frontyard;


ముంగిస, muMgisa
-n.
--mongoose; [bio.] ''Herpestes sp''.;


ముంగురులు,  muMgurulu
-  n. pl.
--  forelocks;


ముంచు, muMcu
-v. t.
--dip; plunge; immerse; (ant.) తేల్చు;


ముంజె, muMje
-n.
--soft and tender kernel inside the stone of a palm fruit;


ముండ, muMDa
-n.
--(1) widow; a woman whose head is shaven; 
--(2) prostitute;


ముండ్లతోటకూర,  ముళ్లతోటకూర, muMDlatOTakUra, muLlatOTakUra
-n.
--[bot.] ''Amarantus spinosus'';


ముండ్లపంది, muMDlapaMdi
-n.
--porcupine; [bio.] ''Hystrix indica'';


ముండ్లపొన్నగంటి కూర,  ముళ్లపొన్నగంటి  కూర, muMDlapaMdi, muLlaponnagaMTi kUra
-n.
-- [bio.]  ''Alternanthera pungens'' HBK


ముండ్లముస్తె, muMDlamuste
-n.
--three-lobed nightshade; [bot.] Solanum trilobatum; [Sans.] అలర్కము;తెల్లజిల్లేడు;


ముండ్లు, ముళ్లు, muMDlu, muLlu
-n.
--thorns; setal;


ముంత, muMta
-n.
--pot; vessel;


ముంత, తప్పేలా, muMta tappElA
-n.
--pots and pans;


ముంతగజ్జనం, muMtagajjanaM
-n.
--[bot.] ''Ichnocarpus frutescens'';


ముంతమామిడి, muMtamAmiDi
-n.
--cashew; [bot.] ''Anacardium occidentale''; ''Semecarpus anacardium'';
-- జీడిమామిడి; మొక్కమామిడి; 


ముందర, muMdara
-p.p.
--before; in front of;


ముందుకు, muMduku
-adv.
--forwards;


ముందుకు వచ్చు, muMduku vaccu
-v. i.
--come forward; emerge;


ముక్క, mukka
-n.
--(1) piece; fragment; cube; 
--(2) word; message; 
---మంచుముక్క = piece of ice. 
---ముక్కలుగా కొయ్యి = dice into cubes. 
---ఆ ముక్క చెప్పలేక పోయావా? = why didn't you tell me that word?


ముక్కర, mukkara
- n.
-- a nose-stud, often made of gold, with a colorful precious or semi-precious stone;


ముక్క వాసన, mukkavAsana
-n.
--stale smell; musty smell;


ముక్త, mukta
-adj. 
--(1) united;  unified; 
--(2) leftover; previously used;
---ముక్త కంఠం = with one voice. 
---ముక్తపదగ్రస్తం = a figure of speech in which the previous word or syllable is picked up in the next word.


ముక్తసరి, muktasari
-adj.
-- (1) brief; succinct; abbreviated, abridged; contracted; summarized; (2) mean; trivial; small; a trifle.
-- (ety.) ముఖ్తసర్ (مختصر) అన్నదానికి సంగ్రహించు, సంగ్రహం అన్న అర్థం అరబ్బీలో ఉంది; 


ముక్కాలిపీట, mukkAlipITa
-n.
--tripod; త్రిపాది;


ముక్తానుషంగాలు, muktAnushaMgAlu
- n. pl.
--free associations; 


ముక్తాయింపు, muktAyiMpu
-n.
--summary; conclusion;


ముక్కాలు,  mukkAlu
- n.
-- the fraction 3/4;


ముక్కిడి, mukkiDi
-n.
--[bot.] ''Schrebera swietenioides'';


ముక్కు, mukku
-n.
--nose; నాసిక; 
---బురమ్రుక్కు = stout nose.


ముక్కుతుమ్ముడు తీగ, mukkutummuDu tIga
-n.
--[bot.] ''Leptadenia reticulata'';


ముక్కుతో, mukkutO
-adj.
--nasal; twangy;


ముక్కుదూలం, mukkudUlaM
-n.
--nose bridge; the hard, bony part of the nose;


ముక్కుపచ్చలారలేదు, mukkupaccalAralEdu
-ph.
--[idiom] still wet behind the ears;


ముక్కుముంగర, mukkumuMgara
-n.
--[bot.] Asystasia coromandeliana;


ముఖం, mukhaM
-n.
--face; countenance;


ముఖపరిచయం, mukhaparicayaM
-n.
--nodding acquaintance;


ముఖమల్, mukhamal
-n.
--velvety cloth;


ముఖరితం, mukharitaM
- n.
-- resonance; 


ముఖవచనం, mukhavacanaM
-n.
--oral communication; word of mouth;


ముఖస్తుతి, mukhastuti
-n.
--flattery; sycophancy;


ముఖ్యం, mukhyaM
-n.
--important; fundamental; basic; central; primary; key;


ముఖాముఖీ, mukhAmukhI
-n.
--(1) interview; face to face; in front; 
--(2) rendezvous; tryst;


ముగ్గు, muggu
-n.
-- an ornamental pattern, drawn on the ground or floor with rice flour or chalk, especially at the front of a Hindu household;


ముగ్గురు, mugguru
-pron.
--three people;


ముచ్చటించు, muccaTiMcu
-v. t.
--talk about; discuss about;


ముచ్చిక, muccika
-n.
--calyx of a fruit or flower; structure near the stem of a fruit or flower;


ముచ్చిలిగుంట, mucciliguMTa
-n.
--the small dent-lke depression at the back of the head, just below the cranium;


ముట్టడి, muTTaDi
-n.
--attack;


ముట్టడించు, muTTaDiMcu
-v. t.
--attack;


ముట్టించు, muTTiMcu
-v. t.
--kindle; light; touch with fire;


ముట్టు, muTTu
-n.
--menses; period; menstruation; the period of monthly discharge in adult females;


ముట్టుకొను, muTTukonu
-v. t.
--touch;


ముట్టె, muTTe
-n.
--snout; the forward projecting part of an animal's head;


ముఠా, muThA
-n.
--gang; clique;


ముడత, muData
-n.
--wrinkle; fold; pleat;


ముడి, muDi
-adj.
--raw; 
---ముడి పదార్థం = raw material. 
---ముడి పట్టు = raw silk.
-n.
--knot;


ముడిగాళ్లు, muDigALlu
-n.
--knock knees; the shape of legs that causes the knees to knock as a person walks;


ముడ్డి, muDDi
-n.
--(1) rump; 
--(2) anus;


ముడుగుదామర, muDugudAmara
-n.
--[bot.] Marsilia quadrifolia;


ముడుచు, muDucu
-v. t.
--fold;


ముడుచుకొను, muDucukonu
-v. i.
--fold up; curl up;


ముతక, mutaka
-adj.
--coarse; rough; crude; unrefined;


ముతక చమురు, mutaka camuru
-n.
--crude oil, when referring to petroleum;


ముతకనూనె, mutakanUne
-n.
--unrefined oil, when referring to edible oils;


ముత్త, mutta
-adj.
--elderly; old; 
---ముత్తాత = great grandfather; (lit.) old grandfather; 
---ముత్తైదువ = (1) an elderly woman whose husband is still alive; (ety.) ముది + ఐదువ; పెళ్ళి ఐన చిన్న వాళ్లకూ ఇది పర్యాయమయి నిలిచింది; (2) ముత్తు అంటే ముద్దు; (తమిళంలో నేటికీ ఈ అర్థంలో ఉంది.) కాబట్టి అందమైన అనే అర్థంలో ముత్తు + ఐదువ = ముత్తైదువ కావచ్చు.


ముత్యం, mutyaM
-n.
--pearl; the solidified excretion of a sea mussel; మౌక్తికం;


ముత్యపుచిప్ప, mutyapucippa
-n.
--mother-of-pearl; pearl oyster; ముక్తాస్పోటం; శుక్తి;


ముత్తాత, muttAta
-n.
--great grandfather;


ముదం, mudaM
-n.
--happiness;


ముదనష్టపు, mudanashTapu
-adj.
--ill-fated; unlucky;


ముదర, mudara
-adj.
--(1) mature; not tender; 
--(2) dark; not light; 
--(3) thick; not thin; 
---ముదర కాయ = a green vegetable that is reaching the stage of ripening. 
---ముదర రంగు = dark color. 
---ముదర పాకం = thick syrup. 
---రోగం ముదిరిపోయింది = the disease has taken root, it is no longer acute.


ముదరా, mudarA
-n.
--refund; rebate; compensation; reduction in price;


ముద్ద, mudda
-n.
--(1) paste; 
--(2) morsel; bolus; dollop; see also కరడు; 
---పప్పుముద్ద = a dollop of dal.


ముద్ర, mudra
-n.
--(1) stamp; imprint; print; 
--(2) posture in dance; 
---చెరగని ముద్ర = indelible imprint.


ముద్రణ, mudraNa
-n.
--printing; 
---ముద్రణ యంత్రం = printing press.


ముదావహం, mudAvahaM
-n.
--commendable;


ముద్దాయి, muddAyi
-n.
--defendant;


ముద్రాపకులు, mudrApakulu
-n. pl.
--printers;


ముద్రారాక్షసం, mudrArAkshasaM
-n.
--printing error; printer's devil;


ముదిమి, mudimi
-n.
--old age; decrepitude;


ముద్రించు, mudriMcu
-v. i. 
--print;


ముదురు, muduru
-adj.
--(1)mature; fully grown; not tender;
--(2) dark
---ముదురు రంగు = dark color;


ముద్దు, muddu
-n.
--(1) kiss; caress; 
--(2) love; fondness; affection; 
--(3) charmingness;


ముద్దుచేయు, mudducEyu
-v. i.
--dote on; adore; love and affection expressed by adults toward children;


ముద్దుపేరు, muddupEru
-n.
--pet name; nickname; sobriquet;


ముద్దువచ్చు, mudduvaccu
-v. i.
--to be cute; to be adorable; kissable;


మునగ కాడ, munaga KADa
-n.
--drumstick; the long rod-like fruit of drumstick tree; [bot.] ''Moringa oleifera'' of the Moringaceae family; [Sans.] శిగ్రుః; శోభాంజనః: ఆక్షీబః;


మునగ చెట్టు, munaga ceTTu
-n.
--drumstick tree; [bot.] ''Moringa pterygosperma; Moringa oleifera'';


మునసబు,  munasabu
- n.
-- Munsiff; a village-level officer of justice, usually a rank below a magistrate and above &quot;karanam&quot;;


ముని, muni
-n.
--hermit; seer; thinker; an ascetic observing silence;


మునిమాపు, munimApu
-n.
--twilight; early evening; 
--మునిచీకటి;


మునిశ్వేతం, munisvEtaM
-n.
--cloudy white;


మునుగు, munugu
-n.
--sink; go down; get inundated; (ant.) తేలు;


ముప్పాతిక, muppAtika
-n.
--three-fourths; three-quarters;


ముప్పావు, muppAvu
-n.
--three-quarters;


ముప్పిరి, muppiri
-adj.
--triple; three-fold;


ముప్పు, muppu
-n.
--calamity; danger; urgency;


ముప్ఫయ్, mupphai
-n.
--thirty;


ముబ్బడి, mubbaDi
-adj.
--triple; three times;


ముభావం, mubhAvaM
-n.
--aloofness; reserved; indifference;


ముమ్మడించు, mummaDiMcu
-v. i.
--increase three-fold;


ముమ్మాటికీ, mummATikI
-adv.
--on all (three) counts;


ముయ్యాకుపొన్న, muyyAkuponna
-n.
--[bot.] Pseudarthria viscida;


మురకుండాకు, murakuMDAku
-n.
--[bot.] Acalypha indica;


మురబ్బా, murabbA
-n.
--candied preserve; a fruit pieces preserved in honey or sugar syrup with no additional preservatives; this is different from jam or jelly or an  electuary;
---అల్లం మురబ్బా = candied ginger.


మురమురాలు,  muramurAlu
- n. pl.
- puffed rice; 
-- [rel.]  పేలాలు = popped rice or pop corn 


మర్త్యలోకం,  martyalOkaM
- n.
-- the abode of humanity; the Earth; (lit.) the land of the mortals;


మురికి, muriki
-n.
--dirt; sewage;


మురికి చేయు, muriki cEyu
-v. t.
--soil;


మురికి నీళ్లు, muriki nILlu
-n.
--sewage water; dirty water;


మురికివాడ, murikivADa
-n.
--slum;


మురిపిండ, muripiMDa
- n. [bot.] Acalypha indica Linn. Euphorbiaceae
-- Indian acalypha;


మురుగు కాలువ, murugu kAluva
-n.
--sewer;


మురుదొండ, murudoMDa
-n.
--[bot.] ''Bryonia epigaea'';


మురుపిండి, murupiMDi
-n.
--[bot.] ''Acalypha indica'';


ముర్రుపాలు, murrupAlu
-n.
--beestings; colostrum; milk of domestic cattle (cow, buffalo, goat, etc.) that has recently calved;  this substance is rich in nutrients and antibodies and are essential for the calf; In humans such items are supplied to the growing infant via the umbilical cord; apparently, in cattle such supply is not done. so drinking these besstings is essential for the calf; 
--same as జన్నుపాలు;


ములక, mulaka
-n.
--plunger;


ములగ,  mulaga
- n.
-- [bot.] ''Moringa oleifera'';


ముల్లంగి, mullaMgi
-n.
--(1) carrot; 
--(2) radish; [bot.] Raphanus sativus; Brassica rapa Linn.;


ముల్కీ,  mulkI
- n.
-- native; a person belonging to a region;


ములు, mulu
-pref. 
--indicates thorn or rough celia on leaves;


ములుకు, muluku
-n.
--sharp point; thorn;


ములుకోల, mulukOla
-n.
--goad; a stick with a needle at its end;


ములుగొలిమిడి, mulugolimiDi
-n.
--[bot.] ''Leonotis toefolia'';


ములుగోగు, mulugOgu
-n.
--[bot.] ''Hibiscus suratensis'';


ములుగోరంట, mulugOraMTa
-n.
--[bot.] ''Barleria prioatis;''


ములుదోస, muludOsa
-n.
--[bot.] ''Cucumis muricatus;''


ములుమోదుగు, mulumOdugu
-n.
--[bot.] ''Erythrima sublabota;''


ములువెంపలి, muluveMpali
-n.
--[bot.] ''Tephrosia spinosa;''


ముల్లు, mullu
-n.
--(1) thorn; prick; 
--(2) fishbone;


ముళ్లతోటకూర, muLlatOTakUra
-n.
--[bot.] Amaranthus spinosus  Linn.  of the Amaranthaceae family;


ముళ్లపంది, muLlapaMdi
-n.
--porcupine; same as ఏదుపంది; ముండ్లపంది;


ముళ్లవంకాయ, మొలుగుకాయ, muLlavaMkAya, molugukAya 
- n.
-- [bot.] ''Solanum hirsutum''  of Solanaceae Family (Potato family) 
--- ఇది వంగ, పొగాకు జాతికి చెందిన మొక్క;


మువ్వీసం,  muvvIsaM
- n.
 -- the fraction 3/16;
 
 
ముష్కరుడు, mushakruDu
- n.
--obstinate person; stubborn person; rude person; 


ముషిణి, mushiNi
-n.
--strychnine; Strychnos nux vomica; a poisonous substance from a plant;


ముష్టి, mushTi
-n.
--(1) fist; 
--(2) alms; a fistful of alms;


ముష్టికాయ, mushTikAya
-n.
--[bot.] Nux Vomica, Strychonys Nuxvomica; a natural drug useful in reducing fever;


ముష్టిది, mushTidi
-n. f. 
--beggar; panhandler; a person seeking a fistful of alms; 


ముష్టివాడు, mushTivADu
-n. m. 
--beggar; panhandler;


ముష్టి యుద్ధం, mushTi yuddhaM
-n. 
--fist fight; boxing;


ముసద్దీ,  musaddI
- n.
-- (1) writer; (2) accountant; (3) clerk;


ముసరపప్పు, musarapappu
-n.
--Masur dal; [bot.] ''Lens culinaris'';


ముసలకం, musalakaM
-n.
--piston;


ముసలి, musali
-adj.
--old;


ముసాంబ్రం, musAMbraM
-n.
--dried juice of aloeswood, or Indian aloe; [bot.] ''Aloe barbadensis'';
-- Agarwood, aloeswood, eaglewood or gharuwood is a fragrant dark resinous wood used in incense, perfume, and small carvings. It is formed in the heartwood of aquilaria trees when they become infected with a type of mold (Phialophora parasitica);


ముసిముసి, musimusi
-adj.
--onomatopoeia for smile;


ముసుగు, musugu
-n.
--veil; mask;


ముసురు, musuru
-n.
--nagging rain; slow, nagging low-grade rain and lasts for a couple of days;
-- [see also]  జడివాన; 


ముసురు, musuru
-v. t.
--hover about; 
---ఈగలు ముసురుతున్నాయి = the flies are hovering around.


ముస్తె, muste
-n.
--[bot.] ''Cyperus rotundus; Cyperus spectosus;''


ముహూర్తం, muhUrtaM
-n.
--(1) an auspicious time to perform an important thing; 
--(2) a duration of time equal to 48 minutes; 1 మూహూర్తం = 2 ఘడియలు = 48 నిమిషాలు; 
-- (3) ఒక పగలు, ఒక రాత్రినీ కలిపిన మొత్తాన్ని అహోరాత్రం అంటారు. ఒక అహోరాత్రంకు ఇలాంటివి 30 ముహూర్తాలు ఉంటాయి. అంటే… ఒక రోజులో 30 ముహూర్తాలు జరుగుతాయి. సూర్యోదయమునకు ముందు వచ్చే ముహూర్తాలలో మొదటిది. దీనినే ‘బ్రహ్మముహూర్తం’ అంటారు. అంటే రోజు మొత్తంలో 29వది బ్రహ్మ ముహూర్తం. ఈ ముహూర్తానికి అధిదేవత బ్రహ్మ. కాబట్టి దీనికి బ్రహ్మ ముహూర్తం అనే పేరు వచ్చింది. నిజానికి తెల్లవారుజామును 2 భాగాలుగా విభజించారు. సూర్యోదయమునకు 2 ఘడియల ముందు కాలాన్ని అనగా 48 నిమిషముల ముందు కాలాన్ని ఆసురీ ముహూర్తం అని ఆసురీ ముహుర్తానికి ముందు 48 నిమిషముల ముందు కాలాన్ని బ్రహ్మముహూర్తం అని అంటారు.
-- (4) అమావాస్య నాడు సూర్యుడి తో కలిసి ఉదయించిన చంద్రుడు 30 రోజుల పాటు, తిథికి 48 నిముషాలు చొప్పున ముందర ఉదయించి 30 తిథుల అనంతరం మళ్లి సూర్యుడి తో ఉదయిస్తాడు. 48 నిమిషాల కాలం ఒక ముహూర్త కాలం; కాల గమనానికి ముహూర్తం ఒక ఏకకం (Unit); 


మూక, mUka
-n.
--crowd;


మూకుడు, mUkuDu
-n.
--a bowl-shaped pan for deep frying;


మూకుమ్మడిగా,  mUkammaDigA
- adv.
-- lock, stock and barrel; 


మూగు, mUgu
-v. i.
--surround; gather and hover around;


మూట, mUTa
-n.
--bundle; pack; bag;


మూటా ముల్లె, mUTA mulle
-ph.
--bag and baggage;


మూడు, mUDu
-n.
--three;


మూడొంతులు, mUDoMtulu
-adv.
--three out of four; in all probability;


మూఢం, mUDhaM
-n.
--[astro.] obscuration of a planet by Sun's rays; Heliacal rising of a planet; [astrol.] a planet moving into the same house as the Sun; 
--  మూఢము అనగా ఒక గ్రహం సూర్యనికి దగ్గిరగా రావడం. లేదా ఒకే రాశి యందు ఉండడం;

మూఢత, mUDhata
-n.
--stupidity;


మూఢుడు, mUDhuDu
-n. m.
--stupid;


మూఢమతి, mUDhamati
-n.
--stupid;


మూత, mUta
-n.
--lid; cover; cap; top;


మూత్రం, mUtraM
-n.
--urine;


మూత్రపిండం, mUtrapiMDaM
-n.
--kidney; nephram;


మూత్రాణి, mUtrANi
-n.
--purine; a type of molecule found in the DNA;


మూతి, mUti
-n.
--mouth;


మూపు, mUpu
-n.
--shoulder; bull's hump;


మూపురం, mUpuraM
-n.
--shoulder of a bull; cow; or camel;


మూయు, mUyu
-v. t.
--shut; close;


మూర, mUra
-n.
--cubit; a measure of length equal to the span from the tip of the elbow joint to the tip of the middle finger of the open hand; 1 మూర = 2 జానలు; see alo బార;
---పిడిమూర = a length measure equal to the span from the tip of the elbow joint to the tip of the closed first;


మూర్ఛ, mUrCha
-n.
--epilepsy; petit mal; grand mal; fainting spell; swoon;


మూర్ఛన, mUrChana
-n.
--derived musical scale;
--సప్తస్వరముల యొక్క ఆరోహణావరోహణములను మూర్ఛనలందురు;


మూర్ధన్యాక్షరాలు,   mUrdhanyAksharAlu
- n. 
-- The letters ట,ఠ, డ, ఢ, ణ, ళ, ఴ లు of the Telugu alphabet;
--ద్రావిడ భాషలలో మూర్ధన్యాక్షరాలు (ట,ఠ, డ, ఢ, ణ, ళ, ఴ లు), ర-ఱ-లలు ప్రథమాక్షరంగా ఉండడానికి వీలులేదు. విశేషణంగా తెలుగులోనూ, ఇతర ద్రావిడ భాషలలోనూ హల్లుల ముందు ఇరు-, అచ్చులముందు ఈరు- అన్న రూపాలే కనిపిస్తాయి. ఇరువంకలు అంటే రెండు పక్కలు. ఇరువురు అంటే ఇద్దరు.


మూర్తి, mUrti
-n.
--(1) character; 
--(2) statue; 
--(3) shape; 
---అక్షరమూర్తి = alphabetic character. 
---అక్షరాంకికమూర్తి = alphanumeric character.


మూర్తిత్వం, mUrtitvaM
-n.
--embodiment; characterization;


మూర్తీభవించు, mUrtIbhaviMcu
-v. i.
--embody; personify;


మూరుకొండ, mUrukoMDa
-n.
--[bot.] ''Acalpha indica'';


మూర్కొను, mUrkonu
-v. t.
--smell; put to the nose;


మూలం, mUlaM
-n.
--beginning; root; basis; base; foundation; crux;


మూల, mUla   %updated
-adj.
--basic; proto;
-n.
--(1) Lambda Scorpii; Shaula; Yoga tara of the 19th  lunar mansion; located in the constellation Scorpio; one of the brightest stars in the night sky;
--(2) The 19th of the 27 star groups (or asterisms or lunar mansions) of the Hindu calendar; 
--(3)  corner; nook;


మూలకం, mUlakaM
-n.
--element; chemical element;


మూలగ, mUlaga
-n.
--marrow; bone marrow;


మూలధనం, mUladhanaM
-n.
--capital; original investment; principal;


మూలపదార్థం, mUlapadArthaM
-n.
--elemental matter; element;


మూలపురుషుడు, mUlapurushuDu
-n.
--patriarch; (ant.) మూలమగువ;


మూలబిందువు, mUlabiMduvu
-n.
--base point; radix point; decimal point in a base-ten system and a binary point in a base-two number system;


మూలమట్టం, mUlamaTTaM
-n.
--set-square; an instrument to set things at right angles;


మూలవిరాట్టు, mUlavirATTu
-n.
--(1) main idol located in the inner sanctum of a temple; a stand-in idol (ఉత్సవ విగ్రహం) is often used in street parades while the real idol is left in the inner sanctum; 
--(2) patriarch or matriarch of a family;


మూలశంక, mUlaSaMka
-n.
--piles; hemorrhoids; (lit.) doubt at the bottom;


మూల్యం, mUlyaM
-n.
--price;


మూలాధారం, mUlAdhAraM
-n.
--basis; source;


మూలాధారచక్రం, mUlAdhAracakraM
-n.
--according to Kundalini Yoga, one of the centers of energy in the human body, believed to be located at the base of the spinal column;


మూల్యాంకనం, mUlyAMkanaM, 
-n. 
--evaluation; assessment;


మూలిక, mUlika
-n.
--medicinal root; medicinal herb;


మూలుగ, mUluga
-n.
--bone marrow;


మూలుగు, mUlugu
-n.
--groan; groaning with pain;


మూస, mUsa
-n.
--(1) crucible; 
--(2) mold;


మూసివేయు, mUsivEyu
-v. t.
--close; shut;


'''%మృ - mR, మె - me, మే - mE, మై - mai'''

మృగం, mRgaM
-n.
--animal; beast; wild animal;


మృగతృష్ణ, mRgatRshNa
-n. 
--mirage;


మృగయుడు, mRgayuDu
-n.
--hunter;


మృగవ్యాధుడు, mRgavyAdhuDu
-n.
--Sirius; the brightest star as seen from the Earth in Canis Major;            % to e2t


మృగనాభి, mRganAbhi
-n.
--musk; the secretion from a gland of a deer;                               % to e2t


మృగశిర, mRgaSira             %updated
-n.
--(1) Beta Tauri; Elnath; Yoga tara of the fifth lunar mansion;
--(2) Orion; the star cluster that looks like a hunter; The fifth of the 27 star groups (or asterisms or lunar mansions) of the Hindu calendar; Represents the head of an animal in the Vrishabha rAsi of the Hindu calendar;


మృత, mRta
-adj.
--dead;


మృత్తిక, mRttika
-n.
--earth; clay; soil;


మృత్యువు, mRtyuvu
-n. 
--death;


మృదంగం, mRdaMgaM
-n.
--a drum used in Indian musical performances;


మృదులాస్థి, mRdulAsti
-n.
--cartilage;


మృదువు, mRduvu
-adj.
--tender; gentle; soft;


మృష్ట, mRshTa
-adj. 
--wholesome; healthy; clean;


మృష్టాన్నం, mRshtAnnaM
-n.
--wholesome food;


మెంతులు, meMtulu
-n. pl.
--fenugreek; [bot.] ''Trigonella foenum graecum; T. graecum''; Here, ''foenum graecum'' means Greek Hay; greens of this plant were used in Greece to feed horses; 
--these seeds, widely used in Indian cooking, have been reported to possess hypoglycemic and hypolipidemic properties in animal experiments, as well as in human and clinical cases;
--[Sans.] రుచిప్రదా; మిశ్రం; తాళపర్ణికా:


మెంతికూర, meMtikUra
-n.
--fenugreek greens; fenugreek leaves; [bot.] Trigonella foenum-graecum Linn.;


మెగిడి, megiDi
-n.
--smoke; a word used by Chenchu tribes;


మెగిడిపెట్టు, megiDipeTTu
-v. t.
--to smoke (a fish);


మెగా, megA
-adj.
--pref. million; big; huge; (ant.) మైక్రో;


మెట్ట, meTTa
-n.
--(1) upland; elevated land; land with no irrigation; (ant.) పల్లం; పుంజె; మాగాణి; 
--(2) hillock;


మెట్ట జలగ, meTTa jalaga
-n.
-- slug, land slug; 
-- నత్తలలాగే ఇవి కూడా అతి మెల్లగా ప్రయాణిస్తాయి. అయితే నత్తలకి ఉన్నట్లు వీటికి గుల్లలు (Shells) ఉండవు. నత్తలలాగే మెట్ట జలగలు కూడా గాస్ట్రోపోడా (Gastropoda) తరగతిలోని సిగ్మురెత్రా (Sigmurethra) కుటుంబానికి చెందుతాయి. నీటి జలగల (Leeches) లాగా వీటికి రక్తం పీల్చే స్వభావం లేదు; 


మెట్ట తామర, meTTa tAmara
-n.
--ground lotus; Indian shot; [bot.] ''Canna indica'' of the Cannaceae family;;
-- దీని ఆకుల పసరు తామర, గజ్జి, చిడుము వంటి మొండి చర్మవ్యాధులకు, సర్పి ( Herpes zoster) వంటివాటికి దివ్యౌషధంగా పనిచేస్తుంది;
-- see also  సీమ మెట్ట తామర = [bot.] ''Cassia alata'';


మెట్ట సేద్యం, meTTa sEdyaM
-n.
--dry cultivation;


మెటికలు, meTikalu
-n.
--knuckles; 
---మెటికలు విరవకు = do not crack knuckles.


మెట్రిక్ టన్ను, meTrik Tannu
-n.
--metric ton; one million grams; mega garm; 2205 pounds;


మెట్రిక్ పద్ధతి, meTrik paddhati
-n.
--metric system; an internationally agreed system of measuring weights and measures using units like meters for length, kilograms for weight and seconds for time; the MKS system;


మెట్టు, meTTu
-n.
--(1) step, as in step of a stair; 
--(2) rung, as in rung of a ladder;


మెడ, meDa
-n.
--nape; neck; the back part of the neck; (ant.) పీక;


మెడిదము, meDidamu
-n.
--noise; sound;


మెతక, metaka
-adj.
--dank; 
---మెతక వాసన = dank smell.


మెతక, metaka
-n.
--dullard; softy; a person with no initiative;


మెతనాలు, metanAlu
-n.
--methanal; formaldehyde;


మెతనోలు, metanOlu
-n.
--methanol; methyl alcohol;


మెతల్ గుంపు, metal guMpu
-n.
--methyl group; methyl radical;


మెతల్ రాసి, metal rAsi
-n.
--methyl radical; methyl group;


మెత్త, metta
-n.
--cushion;  pad; padding;


మెత్తన, mettana
-n.
--softness;


మెదడు, medaDu
-n.
--(1) brain; మస్తిష్కం; 
--(2) cerebrum;


మెదులు, medulu
-v. i.
--stir; move a little;


మెరక, meraka
-n.
--upland; refers to a land with no or scarce water resources; (ant.) మాగాణి; పల్లం;


మెరుగు, merugu
-n.
--(1) shine; polish; glitter; 
--(2) better;


మెరుగులు దిద్దు, merugulu diddu
-v. t.
--to give finishing touches;


మెరుపు, merupu
-n.
--(1) flash; 
--(2) lightning;


మెలిక, melika
-n.
--twist; turn;


మెల్ల, mella
-n.
--cross-eye; a condition where one of the eyes drifts from focusing;


మెల్లగా, mellagA
-adv.
--slowly; steadily; (ant.) త్వరగా; శీఘ్రంగా;


మెల్లనైన, mellanaina
-adj.
--slow;


మెస్మరించు, mesmariMcu
-v. t.
--mesmerize; to hypnotize; to enchant; (named after German physician Franz Anton Mesmer);


మేక, mEka
-n.
--goat; she-goat;


మేకపోతు, mEkapOtu
-n. m.
--he goat;


మేకపిల్ల, mEkapilla
-n.
--kid; baby goat;


మేకపోతు గాంభీర్యం, mEkapOtu gAMbhIryaM
- ph.
-- showing external courage although scared inside;


మేకమాంసం, mEkamAmsaM
-n.
--mutton;


మేకమేయని ఆకు, mEkamEyani Aku
-n.
--[bot.] Tylophora indica;


మేకీవిల్లీయం, mEkIvillIyaM
-n.
--Machiavellian; crafty; deceitful; artful; named after the Florentine writer Nicolo Machiavelli (1469-1527 A.D.); కౌటిల్యం; కుటిలత్వం;


మేకు, mEku
-n.
--nail;


మేఘం, mEghaM
-n.
--cloud;
---అలకామేఘం = cirrus cloud; &quot;hairy&quot; cloud.
---అలకాపుంజ మేఘం = cirrocumulus cloud.
---అలకాస్థార మేఘం = cirrostratus cloud.
---మధ్యస్థార మేఘం = altostratus cloud.
---పుంజమేఘం = cumulus cloud.
---సమాచిమేఘం = cumulous cloud; &quot;heapy&quot; cloud.
---స్థారమేఘం = stratus cloud.
---వృష్టికమేఘం = nimbus cloud; &quot;rainy&quot; cloud.
---వాడు మేఘాల్లో ఉన్నాడు = [idiom] he is in cloud nine.


మేఘాచ్ఛాదితం, mEghAcchAditaM
-n.
--overcast;


మేట, mETa
-n.
--sandbar; shoal;


మేట్నీ, mETnI
-n.
--matinee; పగటాట;


మేటు, mETu
-n.
--heap; pile;


మేజా, mEjA
-n.
--desk; a table with drawers;


మేజువాణీ, mEjuvANI
- n.
-- a group dance performed by a clan of prostitutes with indecent language and exposure; it was customary to have such performances at weddings in bygone days; (see also)  నాచ్ పార్టీ; భోగంమేళం; 


మేజోళ్లు, mEjOllu
-n. pl.
--socks; stockings;


మేడ, mEDa
-n.
--a building with at least one floor above the ground floor; palace;


మేడమీద, mEDamIda
-n.
--upstairs;


మేడమెట్లు, mEDameTlu
-n.
--stairs;


మేడి, mEDi
-n.
-- cluster fig; a species of the fig tree; [bot.] ''Ficus glomerata; Ficus racemosa; Ficus palmata;''  
--(note) It is a common belief that this fruit is pretty outside with worms inside;
-- ఉదుంబరం; 


మేన,  mEna
-- pref.
-- related by the body; related by blood;
--- మేనమామ = an uncle related by blood = mother's brother;
--- మేనత్త = an aunt related by blood = father's sister;


మ్లేచ్ఛులు, mlEcChulu
-n. pl.
-- (1) Barbarians; uncivilized;
-- foreigners who do not speak our language (Sanskrit), who eat beef, and who do not follow our customs and traditions; 
--&quot;గోమాంసం తినేవారు, సంస్కృతం కాక పలురకాల భాషలు మాట్లాడేవారు, మన ఆచారాలను వేటినీ పాటించని వారిని మ్లేచ్ఛులని అంటారు&quot;  అని బౌధాయనుడు మ్లేచ్ఛ శబ్దాన్ని నిర్వచించాడు;


మైదా పిండి,  maidA piMDi
- n.
-- all-purpose flour; the flour made from a mixture of hard and soft varieties of white wheat;
-- గోధుమ పిండి =  wheat flour made from red wheat, without removing the skin and germ;
-- గోధుమలు పిండిమరలో పిండి పట్టించినప్పుడు అందులోనే మైదా కూడా ఉంటుంది. ఆ పద్దతిలో గోధుమ పొట్టు, గోధుమ రవ్వ, బొంబాబు రవ్వ (సమొలిన), వగైరాలతోపాటు, చివరకు మెత్తగా మిగిలిన మైదాను కొన్ని రసాయనాలతో శుద్ధి చేసి తెల్లగా తీర్చిదిద్దుతారు.


మైలతుత్తం, mailatuttaM
- n.
-- copper sulfate; CuSO&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;;
-- చికీగ్రీవం; 


మొగమాటం, mogamATaM
- n.
-- civility courtesy; conciliatory conduct; complaisance; feeling delicate; a reluctance to refuse a request or to wound another's feelings by not complying; 
-- దాక్షిణ్యం; మొహమాటం; 


మొగలి, mogali
- n.
-- Screw pine; [bot.] ''Pondonus tectorius''; 
-- ఇది ఆవృతబీజ జాతి (Angiosperms) సతత హరిత వృక్షం; ఇది 15-20 అడుగుల ఎత్తుకు పెరుగుతుంది. 
-- మొగలిపువ్వు వాసనకు పాములు వస్తాయని అంటారు కానీ దీనికి శాస్త్రీయమైన రుజువు లేదు; ఈ పూల వాసనకి ఆకర్షింపబడి వచ్చాయనేదానికి ఇదమిద్ధంగా ఋజువులేమీ లేవు.  


మొలలు, molalu
- n.
-- piles; hemorrhoids; 
-- దానిమ్మ తొక్కల పొడి (Powdered pomegranate peel). ఆయుర్వేద మందుల దుకాణాల్లోనూ, ఆన్లైన్ లోనూ దొరుకుతుంది.  ఉదయం సాయంత్రం ఒకో చెంచాడు చూర్ణం నీటితో కలిపి తాగితే విరేచనం అయేటప్పుడు రక్తం పోకుండా ఆపుతుంది.


మోక్షం,  mOkshM
- n.
-- liberation; cessation of suffering; attainment of Supreme Bliss; Liberation of the soul from the body; Deliverance from the bonds of sense; Beatitude; 
-- the Hindu equivalent of Buddhist  నిర్వాణం; 


మోట,  mOTa
- n. A water pump, a water wheel, or a device for drawing water from wells to irrigate the fields.


మోటబావి,  mOTabAvi
- n.
-- a wide-mouthed well suitable for lifting water with a specially shaped bucket, called 'mota' used for watering irrigated fields; 
-- కపిలబావి, మోటనుయ్యి; నీళ్ళు తోడటానికి మోట అమర్చిన బావి;


మోతిబిందు, mOtibiMdu 
- n. 
-- cataract; an eye disease in which the lens gets clouded; 


మోహం,  mOhaM
-n.
-- attachment;  సాంగత్యం వల్ల ఒక వస్తువు తనదే అనే భావన; 


మొహమాటం,  mohamATaM
- n.
-- doing something with a sense of discomfort so as not to make a host uncomfortable;
-- మొగము + ఓటమి = మొగమోటమి = ఉచ్చారణ లో గూడా మొహమాటం అయి పోయింది. అంటే మొగం చూడడానికి చెల్లకపోవడం; ఇప్పటి వాడుకలో — మారుమాట చెప్పలేక, ఒప్పుకోవడం అనే అర్థం లో వాడుతున్నాం;
-- ఆహారే వ్యవహారే చ త్యక్త లజ్జః సుఖీ భవేత్ = ఆహారం విషయంలో ను, వ్యవహారం విషయం లోనూ మొహమాట పడకూడదు;
&lt;/poem&gt;

==మూలం==
* V. Rao Vemuri, English-Telugu and Telugu-English Dictionary and Thesaurus, Asian Educational Services, New Delhi, 2002 ISBN 0-9678080-2-2
[[వర్గం:వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు]]</text>
      <sha1>2zhopxgqsdile8mhbkzsc6168hc7m1t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు/స-హ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3024</id>
    <revision>
      <id>33338</id>
      <parentid>33313</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:40:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vemurione</username>
        <id>1689</id>
      </contributor>
      <comment>/* Part 1: సం - saM, స - sa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="131776" xml:space="preserve">
=నిఘంటువు=

* This dictionary is an improved version over the print version (expanded, errors corrected, new features continually being added) published by Asian Educational Services, New Delhi in 2002.
* You are welcome to add. BUT PLEASE DO NOT DELETE entries until you are absolutely, positively SURE a mistake has been made and needs to be corrected.
* PLEASE do not delete entries or their meanings simply because you personally did not agree with the meaning given there. Thanks
* American spelling is used throughout. 
* There is no clearly established, standardized alphabetical order in Telugu. The justification for the scheme used here would be too long for discussion here.

16 March 2016.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! నిర్వచనములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
! ఆసక్తికర చిత్రములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
|-
|width=&quot;895&quot;|&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---&gt;


==Part 1: సం - saM, స - sa==
&lt;poem&gt;
'''సం - saM'''

సంకటం, saMkaTaM
-n.
--(1) disease; illness; 
--(2) trouble; difficulty; emergency; 


సంకటకాలం, saMkaTakAlaM
- n.
-- emergency; 


సంకటి, saMkaTi
-n.
--lunch; meal at noon time; typically cooked cereal; porridge;


సంకర, saMkara
-adj.
--hybrid; not pure bred; cross bred;


సంకరణం, saMkaraNaM
-n.
--cross breeding; hydridization;


సంకర్షణ, saMkarshaNa
-n.
--interaction;


సంకలనం, saMkalanaM
-n.
--addition; compilation;


సంకల్పం, saMkalpaM
-n.
--resolve; resolution; a mental decision or commitment to do something.


సంకలిత, saMkalita
-adj.
--aggregated; added; accumulated;


సంక్రమణం, saMkramaNaM
- n. The passage of the sun (or a planetary body) from one sign of the zodiac into another. 
-- సూర్యాది గ్రహములు ఒక రాశిని విడిచి మరియొక రాశికి పోవడము.
-- see also  సంక్రాంతి;


సంక్రమణ, SaMkramaNa
-n.
--transition.


సంక్రామిక, saMkrAmika
-adj.
--contagious;                                     %to e2t


సంక్షిప్త, samkshipta
-adj.
--abbreviated;


సంక్షిప్తం, samkshiptaM
-n.
--brief; summary; abbreviation;


సంక్షోభం, samkshObhaM
-n.
--upheaval; crisis; disturbance;


సంకీర్ణ, saMkIrNa
-adj.
--mixed; related to a coalition; complex;


సంకుచిత, saMkucita
-adj.
--restricted; narrow;


సంకు పాషాణం, SaMku pAshANaM
-n.
--white arsenic; Arsenicum album;


సంకుల సమరం, SaMkula samaraM
-n.
--bitter struggle; mob fight; fierce battle;


సంకేతం, SaMkEtaM
-n.
--sign; symbol; code; secret signal;


సంక్షేమం, SaMkshEmaM
-n.
--welfare;


సంక్షోభం, SaMkshobhaM
-n.
--unrest; disturbance; distress; crisis due to shortage of resources; 


సంఖ్య, SaMkhya
-n.
--[math.] number; a sequence of one or more digits;
---అనిష్ప సంఖ్య = irrational number; not a number that can be expressed as a ratio of two integers;
---కరణీయ సంఖ్య = irrational number.
---బేసి సంఖ్య = odd number.
---నిష్ప సంఖ్య = fractional number; rational number.
---సరి సంఖ్య = even number.
---సమ్మిశ్ర సంఖ్య = complex number.
---సంకీర్ణ సంఖ్య = complex number.


సంఖ్యాత్మక, saMkhyAtmaka
-adj.
--numerical;


సంఖ్యాధికత్వం, saMkhyAdhi-katvaM
-n.
--majority; numerical majority;                           % to e2t


సంఖ్యావాచకం, saMkhyAvAcakaM
-n.
--numeral; number;


సంఖ్యాశాస్త్రం, saMkhyASAstraM
-n.
--[math.] 
--(1) statistics; 
--(2) theory of numbers;


సంగం, saMgaM
-n.
--junction; meeting place;


సంగణకం, saMgaNakaM
-n.
--computer;


సంగణీకరించు, saMgaNIkariMcu
-v. t.
--compute; calculate;


సంగడి, saMgaDi
-n.
--(1) couple; pair; 
--(2) dumb-bell; a pair of weights used in weight lifting;


సంగడికత్తె, saMgaDikAtte
-n. f.
--friend; girl friend;


సంగడికాడు, saMgaDikADu
-n. m.
--friend; boy friend;


సంగత, saMgata
-adj.
--consistent;


సంగతంగా, saMgataMgA
-adv.
--consistently;


సంగతత్వం, saMgatatvaM
-n.
--consistency;


సంగత్వం,  saMgatvaM
- n.
-- attachment; (ant.)  నిస్సంగత్వం;


సంగతి, saMgati
-n.
--(1) point; issue; news; event; subject matter; topic; circumstance; message; story; occurrence; knowledge; 
--(2) [music] variation in the way different stanzas in a lyric are rendered with varying melodies;


సంగతులు, saMgatulu
-n. pl.
--issues; news items;


సంగమం, saMgamaM
-n.
--union; junction;
---సాగర సంగమం = the place where a river joins the sea.


సంగ్రహం, saMgrahaM
-n.
--(1) summary; 
--(2) collection;


సంగ్రహాలయం, saMgrahAlayaM
-n.
--museum; a place where collections are kept;


సంగ్రహించు, saMgrahiMcu
-v. t.
--collect; obtain; acquire;. summarize;


సంగ్రామం, saMgrAmaM
-n.
--conflict; battle; war;


సంగీతం, saMgItaM
-n.
--music;


సంగోరు, saMgOru
-n.
--half portion;


సంఘం, saMghaM
-n.
--(1) group; 
--(2) society;


సంఘ సేవకుడు, saMgha sEvakuDu
-n. m.
--social worker;


సంఘ సేవిక, saMgha sEvika
-n. f.
--social worker;


సంఘటన, saMghaTana
-n.
--event; incident;


సంఘటిత, saMghaTita
-adj.
--integrated; consolidated; compact; organized; cooperating; 
-- సంఘటిత ఉద్యోగులు = Organised employees.
--అసంఘటిత ఉద్యోగులు = Unorganised employees.


సంఘర్షణ, saMgharshaNa
-n.
--conflict; friction;


సంఘాతం, saMghAtaM
-n.
--collision, union of objects caused by a collision;


సంఘీభవించు, saMghIbhaviMcu
-v. i.
--unite;


సంఘీభావం, saMghIbhAvaM
-n.
--unity; the feeling of being a part of a society;


సంజ్ఞ, saMj~na
-n.
--sign; symbol; gesture; code;


సంచయని, saMcayani
-n.
--[comp.] accumulator; a register used in the arithmetic unit of a digital computer;


సంచరించు, saMcariMcu
-v. i.
--wander about; roam; rove;


సంచలనం, saMcalanaM
-n.
--commotion; disturbance; stir; activity; movement;


సంచారం, saMcAraM
-n.
--(1) meandering; touring; traveling; traversing; wandering; roaming;
--(2) [music] meandering into higher notes during the initial phase of a rendition; range; 


సంచార, saMcAra
-adj.
--mobile; touring; travelling;


సంచాలకుడు, saMcAlakuDu
-n. m.
--organizer; convener;


సంచి, saMci
-n.
--(1) bag; sac; 
--(2) purse;


సంచిక, saMcika
-n.
--(1) an issue of a periodical; (rel.) సంపుటి = a volume of a periodical. For a monthly periodical, the issue published each month is a సంచిక, and the collection of issues during a year is సంపుటి; 
--(2) [comp.] accumulator;


సంచిత, saMcita
-adj.
--accumulated; cumulative;
---సంచిత కర్మ = accumulated karma.
---సంచిత నిధి = consolidated fund.


సంచీపేరు, saMcIpEru
-n.
--[comp.] accumulator register;


సంజనిత, saMjanita
-adj.
--created; produced;


సంజాయిషీ, saMjAyishI
-n.
--explanation; in response to an allegation;


సంజీవని,  saMjIvani
- n.
--[bot.] ''Selaginella bryopteris''; A restorative, a cordial, a reviving medicine, a medicine tending to prolong life, or of sufficient efficacy to raise the dead; This is believed to be the herb that revived Lakshmana in the Indian epic Ramayana; [same as] సంజీవకరణి; see also సంధానకరణి, సౌవర్ణకరణి, విశల్యకరణి; 


సంత, saMta
-n.
--(1) farmers market; rows of stalls in a market place on a periodic basis, typically once a week; 
--(2) a Vedic lesson;
--(3) unwelcome and nagging disturbance as in వెధవ సంత లాగుంది; 
---మైలసంత = fish or meat market.
---మడిసంత = fruit or vegetable market.


సంతర్పణ, saMtarpaNa
-n. 
--a type of feast served on special occassions tolarge number of people;


సంతకం, saMtakaM
-n.
--signature;


సంతతి, saMtati
-n.
--offspring; progeny; one's children;


సంతరించు, saMtariMcu
-v. t.
--acquire; accumulate; develop; get;


సంతానం, saMtAnaM
-n.
--offspring; one's children;


సంతానవంతుడు, saMtAnavaMtuDu
-n. m.
--one who has children;


సంతానవతి, saMtAnavati
-n. f.
--one who has children;


సంతాపం, saMtApaM
-n.
--sadness; grief;


సంతు, saMtu
-n.
--offspring; progeny;


సంతృప్త, saMtRpta
-adj.
--[chem.] saturated;


సంతృప్తి, saMtRpti
-n.
--satisfaction;


సంతోషం, saMtOshaM
-n.
--happiness; pleasure;


సందడి, saMdaDi
-n.
--bustle; excitement;


సందర్భం, saMdarbhaM
-n.
--context; circumstance;


సందర్భ శుద్ధి, saMdarbha suddhi
-n.
--appropriateness of context;


సందర్శకులు, saMdarsakulu
-n. pl.
--visitors; tourists;


సందిగ్ధ, saMdigdha
-adj.
--doubtful; uncertain; ambiguous;


సందిలి, saMdili
-n.
--upper arm;


సందు, saMdu
-n.
--alley; a narrow street; [coll.] excuse; narrow opening;


సందుపిల్లి, saMdupilli
-n.
--alley cat;


సందువా, saMduvA
-n.
--pomfret (fish);
---తెల్ల సందువా = silver pomfret; white pomfret; Pampus argentius.
---సూది సందువా = grey pomfret; Pampus argentius.
---నల్ల సందువా = brown pomfret; black pomfret; Parastromateus niger.


సందేశం, saMdESaM
-n.
--message; news; tidings;


సందేహం, saMdEhaM
-n.
--doubt; suspicion; hesitation; uncertainty;


సందేహాస్పద, saMdEhAspada
-adj.
--doubtful; uncertain;


సందోహం, saMdOhaM
-n.
--multitude; crowd;


సందేహశీలుడు, saMdEhaSIluDu
- n.
-- skeptic, one who doubts everything; 
--  సంశయవాది; 


సంధ్య, saMdhya
-n.
--(1) dusk; dawn; the times of day joining sunlight and darkness; (lit.) the junction time; 
--(2) religious rites performed at dusk; సంధ్యావందనం;
---ఉషసంధ్య = dawn; ప్రాతఃకాలం;
---సాయంసంధ్య = dusk; సాయంకాలం;


సంధాత, saMdhAta     %e2t
-n.
--organizer; one who unites;


సంధానం, saMdhAnaM
-n.
--synthesis; concatenation; joining together; సంశ్లేషణ;


సంధానకరణి, saMdhAnakaraNi
--n.
-- a medicinal herb said to have the miraculous property of making torn flesh or broken bones whole; the identity of this is not known at present; [see also] విశల్యకరణి, సంజీవకరణి, సౌవర్ణకరణి; 


సంధాన భాష, saMdhAna bhAsha
-n.
--link language;


సంధాయక, saMdhAyaka
-adj.
--connective; connecting;


సంధాన రసాయనం, saMdhAna rasAyanaM
-n.
--synthetic chemistry; సంశ్లేష రసాయనం;


సంధ్యావందనం, saMdhyAvaMdanaM
-n.
--the prayer offered to the Sun and other elements of nature at dawn and dusk;


సంధ్యారాగం, saMdhyArAgaM
-n.
--redness of the sky at dawn or dusk;


సంధి, saMdhi
-n.
--(1) junction; union; 
--(2) a grammatical construct joining two words; euphonic combination; 
--(3) truce; pact; 
--(4) delirium;
---యుగసంధి = period of transition between two eras.
---త్రికసంధి = a grammatical construct in Telugu and Sanskrit.


సంధించు, saMdhiMcu
-v. t.
--bring together;


సంధికాలం, saMdhikAlaM
-n.
--transition priod; juncture;


సంన్యాసి, saMnyAsi
- n.
-- one who gave up all worldly things; one who gave up attachments to this physical material world;
-- సర్వసంగపరిత్యాగి;  see also సన్నాసి;


సంపంగి, saMpaMgi
- n.
-- a fragrant flower;
--- తీగ సంపంగి = a flowering shrub with greenish-yellow flowers; [bot.] ''Artabotrys hexapetalus;''
--- చెట్టు సంపంగి =  a flowering tree with greenish yellow scented  flowers; [bot.] ''Canaga odorota;''


సంపద, saMpada
-n.
--wealth; resource;
---ఖనిజ సంపద = mineral wealth.
---జల సంపదలు = water resources; నీటి వనరులు;
---సహజ సంపదలు = natural resources.


సంపన్న, saMpanna
-adj.
--wealthy; rich;


సంపర్కం, saMparkaM
-n.
--contact;


సంప్రదాయం, saMpradAyaM
-n.
--tradition; custom; practice;


సంప్రదాయ సిద్ధ, saMpradAya siddha
-adj.
--traditional; conventional;


సంప్రదింపులు, saMpradiMpulu
-n. pl.
--discussions; negotiations; consultations;


సంపాతం,  saMpAtaM
- n.
-- (1) fall; quick downward fall; quick downward swoop; (2)[math.] superposition; occupying a slot (space or time) simultaneously; 


సంపాదకత్వం, saMpAdakatvaM
-n.
--editorship;


సంపాదక వర్గం, saMpAdaka vargaM
-n.
--editorial board;


సంపాదకుడు, saMpAdakuDu
-n.
--editor (of a magazine or newspaper); the editing of a movie is called కూర్పు;
---ఉప సంపాదకుడు = assistant editor.
---సహాయ సంపాదకుడు = associate editor.


సంపాదకీయం, saMpAdakIyaM
-n.
--editorial;


సంపాదన, saMpAdana
-n.
--earnings;


సంపాదించు, saMpAdiMcu
-v. i.
--earn; obtain; procure; get;


సంపుటి, saMpuTi
-n.
--volume of a periodical; same as సంపుటం;


సంపెంగ, saMpeMga
-n.
--champaka; [bot.] Michelia champaka; also సంపంగి, [Sans.] చంపక;


సంబంధం, saMbaMdhaM
-n.
--(1) relationship; kinship; alliance; 
--(2) contextual relevance; 
--(3) a match for a prospective wedding;


సంబంధి పదకోశం, saMbaMdhi padakOSaM
-n.
--thesaurus;


సంబరం, saMbaraM
-n.
--(1) festival; 
--(2) happiness;


[[నీటిబ్రాహ్మీ|సంబరేణి]], saMbarENi
-n.
--[bot.] ''Bacopa monnieri;''


సంబారాలు, saMbArAlu
-n. pl.
--(1) cooking ingredients; 
--(2) spices used in cooking;


సంబోధన, saMbodhana
-n.
--addressing;


సంభవించు, saMbhaviMcu
-v. i.
--happen; occur;


సంభ్రమం, saMbhramaM
-n.
--(1) thrill; excitement; 
--(2) surprise; bewilderment;


సంభారం, saMbhAraM
-n. s.
--supplies; equipment;


సంభావన, saMbhAvana
-n.
--(1) respect; honor; esteem; 
--(2) token of respect; a gift given in recognition of the display of a scholarly talent; see also దక్షిణ;


సంభావ్యం, saMbhAvyaM
-n.
--probable;


సంభావ్యత, saMbhAvyata
-n.
--[math.] probability; 
---It is possible that it will rain tomorrow, and I would estimate the probability of rain tomorrow is 46% = 	రేపు వాన పడే సావకాశం వుంది. రేపు వాన పడే సంభావ్యత 46% వుందని అంచనా వేస్తున్నాను.


సంభాషణ, saMbhAshaNa
-n.
--dialog; conversation;


సంయమనం, saMyamanaM
-n.
--restraint; forbearance; self-denial; control; moderation; balance;


సంయుక్త, saMyukta
-adj.
--joint; mutual;	


సంయుక్తాక్షరం, saMyuktAksharaM
-n.
--a combination of more than two consonants;


సంయోగం, saMyOgaM
-n.
--conjugation; unification; joining together; synthesis; chemical reaction;


సంయోగ జంటబంధం, saMyOga jaMTabaMdhaM
-n.
--[chem.] conjugate double bond;


సంయోజిత, saMyOjita
-adj.
--conjoined; attached;


సంరంభం,saMraMbhaM
-n.
--excitement;


సంరక్షణ, saMrakshaNa
-n.
--protection; conservation; preservation; patronage;


సంవర్గ, saMvarga
-adj.
--categorical;


సంవర్గమానం, saMvargamAnaM
-n.
--[math.] logarithm;


సంవత్సరం, saMvatsaraM
-n.
--year;


సంవాదం, saMvAdaM
-n.
--debate; argument; 
---సంవాద చాతుర్యం = debating talent.


సంవిధానం, saMvidhAnaM
-n.
-- (1) technique; (2) constitution; a body of fundamental principles or established precedents according to which a state or other organization is acknowledged to be governed;


సంవిధాన శాస్త్రం, saMvidhAna SastraM
-n.
--technology;


సంవేగం, saMvEgaM
-n.
--acceleration; haste; hurry;


సంవేదక, saMvEdaka
-adj.
--[bio.] sensory;
---సంవేదక నాడులు = sensory nerves.


సంశయం, saMSayaM
-n.
--doubt;


సంశయాస్పద, saMSayAspada
-adj.
--doubtful; questionable;


సంశ్లేషణ, saMSlEshaNa
-n.
--synthesis; fusion; (ant.)విశ్లేషణ;


సంస్కరణ, saMskaraNa
-n.
--reform;


సంస్కర్త, saMskarta
-n.
--reformer;


సంస్కరించు, saMskariMcu
-v. t.
--(1) reform; 
--(2) cremate a dead body;


సంస్కారం, saMskAraM 
- n.
-- doing  things well; cultured behavior 

 
సంస్కారాలు, saMskArAlu  
- n.
-- the set of things that ought to be done well, according to scriptures; 
-- పుట్టినది మొదలు ఆయా వయసులలో మంత్రపూర్వకంగా చేసే క్రియలు సంస్కారాలు. జాతకర్మ మొదలు అంత్యేష్టి వరకూ 16 సంస్కారాలు చేస్తారు. అన్నప్రాశనం, చెవులు కుట్టడం, అక్షరాభ్యాసం, ఉపనయనం, వివాహం, మొదలైనవి సంస్కారాలు;


సంస్మరణ, saMsmaraNa
-adj.
--memorial;


సంస్కృతం, saMskRtaM
-n.
--Sanskrit;


సంస్కృత, saMskRta
-adj.
--polished; cultured;


సంస్కృతి, saMskRti
-n.
--culture; culture of a society;


సంస్థ, saMstha
-n.
--organization; institution; establishment;


సంసారం, saMsAraM
-n.
--the household; family; see also కుటుంబం;


సంసారి, saMsAri
-n.
--family person; householder;


సంస్కారం, saMskAraM
-n.
--cultured behavior; polished behavior;


సంస్థాపకుడు, saMsthApakuDu
-n. m.
--founder;


సంస్థానం, saMsthAnaM
-n.
--feudal state within British India;


సంసిద్ధం, saMsiddhaM
-n.
--ready;


సంహితం,saMhitaM
-n.
--collection; compilation; compendium; book;


సంస్థిత, saMsthita
-adj.
--established;


సంహారం,  saMhAraM
- n.
--(1) killing; destruction;
--(2) folding
--- వేణీ సంహారం =  folding the hair;


సంక్షోభం, saMkshObhaM
-n.
--shortage;

'''స - Sa'''


స, sa
-n.
--first of the seven notes of Indian music; the seven notes are : స, రి, గ, మ, ప, ద,ని;


స, sa
-pref.
--with; along;
---సచేల = clothed; with clothes.
---సాలంకృత = decorated; with ornaments.
---సాధికార = authoritative; with authority.


సకల, sakala
-adj.
--all; entire; omni; see also సర్వ;


సకృత్తుగా, sakRuttugA
-adv.
--rarely; seldom;


సకిలింత, sakiliMta
-n.
--neighing of a horse;


సకృత్తుగా, sakRttugA
--adv.
-- seldom; rarely; scarcely;


సఖ్యము, sakhyamu
-n.
--friendship;


సఖుడు, sakhuDu
-n. m.
--friend;


సఖి, sakhi
-n. f.
--friend; companion;


సగం, sagaM
-n.
--half;
---చెరిసగం = half each, the assumption being that there are two people to share.


సగటు, sagaTu
-n.
--average; mean;


సగటు సముద్ర మట్టం, sagaTu samudra maTTaM
-ph.
--mean sea level;


సగుణ బ్రహ్మ, saguNa brahma
- n. 
- The Supreme Universal Power that is within the capability of description and understanding, Vishnu, Shiva, Shakti, Rama, Krishna, etc.; see also నిర్గుణ బ్రహ్మ;


సగ్గుబియ్యం, saggubiyyaM
-n.
--sago; tapioca;  a grain-like preparation made from the starchy substances found in a variety of palm-like trees such as ''Metroxylon sagu'', ''M. rumphi'', ''M. leave'', (Jatropha family); In India, this is often made from Casava root or ''Manihot utilissima''; ([[కర్ర పెండలం]]);
-- [Hindi] sabudana;


సగ్గుతాడి, saggu tADi
-n. 
--sago palm; [bot.] Cycas revoluta;


సగుణ, saguNa
-adj.
--with qualities; with attributes; with properties;


సగోత్రీయత, sagOtrIyata
-n.
--consanguinity; relationship by descent from the same ancestor; a genetic relationship stretched over many generations; see also రక్తసంబంధం;


సగోత్రుడు, sagOtruDu
-n.
--consanguine; kinsman; (rel.) జ్ఞాతి; దాయ; దాయాది;


సచిత్ర, sacitra
-adj.
--illustrated; with figures;


సచివాలయం, sacivAlayaM
-n.
--secretariat; an office where the offices of ministry are located;


సచివుడు, sacivuDu
-n. m.
--minister; adviser; councilor; secretary;


సచ్ఛిద్ర, sacchidra
-adj.
--perforated; porous;


సజల, sajala
-adj.
--diluted; hydrated; combined with water;


సజ్జ, sajja
-n.
--(1) basket; a basket made of beads or dried seeds; wicker basket;
--(2) ornamental armor;


సజ్జలు, sajjalu
-n.
--spiked millet; [bot.] ''Penicillata spicata; Holcus spicatus'';
-- సజ్జలు బలవర్ధకమైన ఆహారం. సజ్జలతో చేసిన ఆహారపదార్థాలు రుచితో పాటు ఆరోగ్యానికీ మేలు చేస్తాయి; సజ్జలు ప్రాణ్యములని సరఫరా చేసే చక్కటి ఆహారం;  వంద గ్రాముల సజ్జలు 378 కేలరీల శక్తిని ఇస్తాయి. వీటిలో ఖటికం, ఇనుము అధికంగా ఉంటాయి. భాస్వరం శాతం అధికంగా ఉన్న సజ్జలు కణాభివృద్ధిలో కీలకపాత్ర పోషిస్తాయి; సజ్జలతో రొట్టె, చపాతీ, దోశ .. ఇలా రకరకాల వంటకాలు చేసుకోవచ్చు. 
-- గంటెలు; 


సజాతీయత, sajAtIya
-adj.
--kindred; belonging to the same clan;


సజావుగా, sajAvugA
-adv.
--on an even keel;


సజ్జితం, sajjitaM
-n.
--armored;


సజ్జిత రథం, sajjita rathaM
-n.
--armored vehicle; tank;


సజీవ, sajIva
-adj.
--alive; living; live; (ant.) నిర్జీవ;
---సజీవ శిలాస్తులు = living fossils.


సడలించు, SaDaliMcu
-v. t.
--loosen; make less tight; unscrew;


సడ్డకుడు,  saDDakuDu
- n.
--co-son-in-law; the husband of a man's wife's sister;
-- షడ్డకుడు; షడ్డకురాలు = codaughter-in-law; the wife of a woman's husband's brother;


సడి, saDi
-n.
--noise;


సణుగుడు, SaNuguDu
-n.
--(1) murmuring; murmur; 
--(2) grumbling;


సతతము, satatamu
-adj.
--always;


సత్కరించు, satkariMcu
-v. t.
--honor;


సత్యం, SatyaM
-n.
--truth;


సత్యసారణి, SatyasAraNi
-n.
--[logic] truth table;


సత్రకాయ, satrakAya
-n.
--sidekick;


సత్రం, satraM
-n.
--choultry; rest house for travellers; inn; hostel; lodging; tavern;


సత్వం, satvaM
-n.
--power;
---విద్యుత్ సత్వం = electrical power.    % e2t


సత్వరంగా, satvaraMgA
-adv.
--expeditiously; quickly; on the double;


సత్యం, satyaM
-n.
--truth;


సత్యసంధత, satyasaMdhata
-n.
--truthfulness;


సతాయించు, satAyiMcu
-v. t.
--bother; torment; irritate; tease;


సత్తా, sattA
-n.
--strength; power; energy;


సత్యాగ్రహం, SatyAgrahaM
-n.
--civil disobedience;


సతీర్థ్యుడు, satIrthyuDu
- n.
-- another student from the same mentor; a fellow disciple who studied at the same teacher at a different time; 
-- see also సహాధ్యాయుడు;


సత్తు, sattu
-n.
--pewter; an alloy traditionally composed of 85–99% [[tin]], mixed with [[copper]], [[antimony]], [[bismuth]], and sometimes [[silver]]. Copper and antimony act as hardeners while lead is more common in the lower grades of pewter, that gives a bluish tint; Pewter has a low [[melting point]], around {{convert|170|-|230|C|F}}, depending on the exact mixture of metals; it was widely used for special purpose cooking vessels in India in the pre-independence era; It probably is not a good idea to use this material for cooking;
---సత్తు రూపాయి = a counterfeit rupee coin.


సదనం, sadanaM
-n. 
--house; dwelling; residence; hostel; dormitory;


సదరు, sadaru
-adj.
--the said; the above referenced;
---సదురు శ్రీవారు = the said husband.


సదస్సు, sadassu
-n.
--assembly of learned people; meeting; conference; congregation; సభ;


సదస్యులు, sadasyulu
-n. pl.
--attendees; participants in a conference;


సదా, sadA
-adj.
--always;


సదాపనస, sadApanasa
-n.
--breadfruit tree; a starchy fruit tree found in the Pacific islands; [bot.] Artocarpus altilis;


సదాపాకు, sadApAku
-n.
--garden rue; a strong-scented herb with medicinal properties; [bot.] Ruta chalepensis;


సదిశరాసి, sadiSarAsi
-n.
--[math.] vector; a mathematical quantity with a magnitude and direction;    % to e2t


సదుపాయం, sadupAyaM
-n.
--convenience; comfort; see also సౌకర్యం;


సద్దు, saddu
-n.
--noise; sound; same as శబ్దం;


సద్యోగం, sadyOgaM
--echo word with ఉద్యోగం;


సద్యోజాత, sadyOjAta
-adj.
--nascent; (ety.) సద్యః + జాతః = అప్పుడే పుట్టిన;


సన్నగిల్లు, sannagillu
-v. i.
--become lean; decrease in size; diminish;


సన్నని, sannani
-adj.
--slender; thin; fine; lambent;
--- lambent light = సన్నని వెలుగు; చల్లని వెలుగు; 
--- lambent candle light = రెపరెపలాడే కొవ్వొత్తి వెదజల్లే సన్నని వెలుగులో;  


సన్నకారు, sannakAru
-adj.
--small scale; small;


సన్నపావాలి, sannapAvAli
-n.
--[bot.] Portulacea meridiana;


సన్నజాజి, sannajAji
-n.
--jasmine; [bot.] ''Jasmimu ariculatum;''


సన్నయేలకి, sannayElaki
-n.
--[bot.] ''Elettaria cardamomum;'' ఏలకులు;


సన్నరాష్ట్రం, sannarAshTraM
-n.
--[bot.] ''Alpinia chinencis;''


సనాతనం, sanAtanaM
-n.
--traditional; classical; (ant.) అధునాతనం;


సన్నాయి, sannAyi
-n.
--Indian clarinet;


సన్నాహం, sannAhaM
-n.
--effort; preparation;


సన్నాసి, sannAsi
-n.
--a useless fellow; see also సంన్యాసి; 


సన్నికల్లు,  sannikallu
- n.
-- a stone slab on which condiments are ground; a grinding slab; 
-- కల్లు అనగా తమిళం, కన్నడ భాషలలో రాయి అని అర్థం.


సన్నికృష్ట, sannikRshTa
-adj.
--proximate; very near;
-- (ant.) విప్రకృష్ట; 


సన్నిధానం, sannidhAnaM
-n.
--proximity; presence;


సన్నిధానవర్తి, sannidhAnavarti
-n.
--gatekeeper; lookout; a sentry; a person who controls access to an important person; 


సన్నిపాతజ్వరం, sannipAtajvaraM
-n.
--typhoid; (lit.) the coincidence of fever and delirium;


సన్నివేశం, sannivESaM
-n.
--(1) contact; proximity; 
--(2) scene;
--(3) event; 


సన్నిహిత, sannihita
-adj.
--close; adjacent; proximate;


సన్నిహితుడు, sannihituDu
-n.
--close friend; a person close by;


సపదాంశం, sapadAMSaM
-n.
--[ling.] allomorph; any of the variant forms of a morpheme;


సపర్య, saparya
-n.
--service;                                %to e2t


సప్త, sapta
-pref.
--seven; the seventh;


సప్తకం,  saptakaM
- n.
-- a group of seven; 


సప్తమి, saptami
-n.
--the seventh day of the lunar half-month;


సప్తర్షి మండలం, saptarshi maMDalaM

-n.
--The Big Dipper; The Plow; a group of stars in Ursa Major, the Great Bear; (lit.) the region of the seven sages; this is the constellation best known for locating the Polaris in the northern skies; the middle star in the tail of the Bear is a double star, Mizar (Vashista) and Alcor (Arundhati);


సప్త రుషులు, sapta ruShulu
-n.
--(1) The seven stars of the big Dipper; Starting from the tip of the Dipper, the stars are: Alpha Dubhe = Viswamitra or Kratu; Beta Merak = Jamadagni or Pulaha;  Gamma Phegda = Bharadwaja or Pulastya; Delta Magrez = Gautama or Angirasa; Epsilon Alioth = Atri; Zeta Mizar = Vasishta; Eta Alkaid = Kashyapa or Marichi; Mizar's companion star is Alcor = Arundhati


సపోటా, sapOTA
-n.
--sapota; sapodilla plum; [bot.] Manilkara achras; Achras sapta; Manilkara zapota; (note) పాల సపోటా, గేదె సపోటా అని రెండు రకాలు ఉన్నాయి;


సబ్జాగింజలు, sabjAgiMjalu
-n.
--seeds of sweet basil; [bot.] ''Ocimum basilicum'';
-- వనతులసి విత్తనాలు; రుద్రజడ విత్తనాలు;
-- సబ్జాగింజలు నీటిలో నానే సరికి వాటి మీద తెల్లటి గుజ్జు వంటి మ్యూకస్ పొర ఏర్పడుతుంది. నానిన సబ్జా విత్తులు మూత్రకారి (diuretic)గానూ, శృంగారోద్దీపకాలు (aphrodisiac)గానూ, చెమట పట్టించేవి (diaphoretic) గానూ, కడుపులోనుంచి గ్యాస్ ను వెడలించేవి (carminative) గానూ పేరొందాయి. ఈ (తులసి) మొక్క ఆకుల రసం కడుపులో క్రిమిదోషాన్ని నివారిస్తుంది. దీని వేళ్ళు జ్వర హారిణి (febrifuge) గా పనిచేస్తాయి. ఈ వేళ్ళ రసాన్ని పాము విషానికి విరుగుడు (antidote to snake-poison) గానూ ఉపయోగిస్తారు; సబ్జా విత్తులు తీసుకుంటే అవి శరీరంలో అతికాకను తగ్గిస్తాయి. సబ్జా నీళ్ళు తాగిన వెంటనే కళ్ళు చల్లబడతాయి. ఈ విత్తులు గనేరియా (Gonorrhoea) నివారణకు అద్భుతంగా పనిచేస్తాయి. ఒకప్పుడు పశ్చిమ ఆశియా దేశాలలో గనేరియా విపరీతంగా వ్యాపించి అపారమైన జన నష్టం జరిగిందట. అప్పటి నుంచీ ముస్లిం కుటుంబాలలో సబ్జా విత్తుల వాడకం, వారి ఇళ్ళలో సబ్జా తులసి మొక్కల పెంపకం ఒక తప్పనిసరి విషయంగా అలవాటయిందని అంటారు; 


సబ్బు, sabbu
-n.
--soap; the material obtained from a reaction between an alkali such as caustic potash or caustic soda and a fatty substance like oil; a soap is different from a detergent;


సబ్బుబిళ్ల, sabbubiLLa
-n.
--a cake of soap;


సబ్బుబుడగ, sabbubuDaga
-n.
--soap bubble;


సబ్బునురుగ, sabbunuruga
-n.
--lather from soap;


సభ, sabha
-n.
--meeting; conference; gathering;


సభ్యత, sabhyata
-n.
--social courtesy; etiquette; norm of behavior in a group;


సభ్యత్వం, sabhyatvaM
-n.
--membership;


సభాపతి, sabhApati
-n. m.
--chairman of a meeting;


సభాసదులు, sabhasadulu
-n. pl.
--attendees; participants in a meeting;


సభాస్థలి, sabhAsthali
-n.
--venue; meeting place; assembly hall;


సభికుడు,  sabhikuDu
- n.
-- (1) gambler; a participant in a gambling game; (2)  a member in an assembly; 


సభ్యులు, sabhyulu
-n. pl.
--(1) members; (2) attendees; participants in a meeting;


సభ్యోక్తి, sabhyOkti
-n.
--euphemism;a gentle way of saying something unpleasant;


సమంజస, samaMjasa
-adj.
--just; reasonable;


సమంగా, samaMgA
-adv.
--evenly; properly;


సమ, sama
-pref.
--iso; equal;


సమకట్టు, samakaTTu
-v. i.
--(1) prepare; make ready; 
--(2) attempt;


సమక్షం, samakshaM
-n.
--presence;


సమకాలీకులు, samakAlIkulu
-n.
--contemporaries; people who lived at the same time;


సమకూర్చు, samakUrcu
-v. i.
--arrange; bring out; provide;


సమగ్ర, samagra,
-adj.
--entire; whole; complete; comprehensive;


సమతలం, samatalaM
-n.
--plane; flat plane; తలం is a surface;


సమతులిత, samatulita
-adj.
--balanced;


సమద్విబాహు త్రిభుజం, samadvibAhu tribhujaM
-n.
--[math.] isosceles triangle;


సమన్వయం, samanvayaM
-n.
--coordination; reconciliation;


సమన్వయ కర్త, samanvaya karta
-ph.
--coordinator


సమపీడనరేఖ, samapIDanarEkha
-n.
--isobar;                                    % e2t


సమబాహు త్రిభుజం, samabAhu tribhujaM
-n.
--[math.] equilateral triangle;


సమభాగి, samabhAgi
-n.
--[chem.] isomer; each of two or more compounds with the same formula but a different arrangement of atoms in the molecule and different properties; 
-- [phys.] isomer; each of two or more atomic nuclei that have the same atomic number and the same mass number but different energy states.


సమభావం, samabhAvaM
-n.
--equanimity;


సమయం, samayaM
-n.
--(1) time; 
--(2) opportune moment; chance;


సమయసారణి, samayasAraNi
-n.
--timetable;


సమయస్పూర్తి, samayaspUrti
-n.
--the presence of mind; spontaneity;


సమయోచిత, samayOcita
-adj.
--timely; topical;


సమర్ధత, samardhata
-n.
--capability; competence;


సమరూపత, samarUpata
-n.
--isomorphism;


సమవాయం, samavAyaM
-n.
--(1) continuum; 
--(2) group; gathering;
---స్థలకాల సమవాయం = space-time continuum.


సమస్త, samasta
-adj.
--all; whole; entire; complete;


సమస్తం, samastaM
-n.
--everything;


సమస్య, samasya
-n.
--problem; challenge; task; enigma;


సమశీతలం, samaSItalaM
-adj.
--temperate;


సమ్మతి, sammati
-n.
--consent; agreement; assent;


సమ్మర్దం, sammardaM
-n.
--crowd; throng; the rush of people;


సమాంతర, samAMtara
-adj.
--parallel; సమానాంతర; 
---సమాంతర రేఖలు = parallel lines.
---సమాంతర క్రియ = parallel operation.


సమాకరణం, samAkaranaM
-n.
--[math.] processing;


సమాకలనం, samAkalanaM
-n.
--[math.] integration;


సమాఖ్య, samAkhya
-n.
--federation;


సమాచారం, samAcAraM
-n.
--information; news;


సమాజం, samAjaM
-n.
--community; association; congregation; club; society; group of like-minded people;


సమాజశాస్త్రం, samAjaSAstraM
-n.
--sociology;


సమాధానం, samAdhAnaM
-n.
--reply; response; answer;


సమాధానపడు, samAdhAnapaDu
-v. i.
--acquiesce; come to terms;


సమాధి, samAdhi
-n.
--(1) grave; tomb; 
--(2) a state of deep meditation; concentration of mind continuously for a period of 12 x 12 x 12 seconds = 28 minutes 48 seconds (according to Yoga Sutra);
--(3) a state of enlightenment of super-consciousness; the union f individual consciousness with cosmic consciousness;


సమానం, samAnaM
-n.
--equal;


సమానత్వం, samAnatvaM
-n.
--equality;


సమానార్థక, samAnArthaka
-adj.
--synonymous;


సమాపక, samApaka
-adj.
--finite; 
---సమాపకక్రియ = finite verb.


సమాయత్త, samAyatta
-adj.
--prepared; ready;


సమాలోచన, samAlOcana
-n.
--consultation;


సమావృతం, samAvRtaM
-adj.
--surrounded;


సమావేశం, samAvESaM
-n.
--conference; assembly; congregation; meeting;
---జనాంతిక సమావేశం = closed-door meeting.
---శిఖరాగ్ర సమావేశం = summit meeting.


సమాశ్రయం, samASrayaM
-n. 
--alliance;


సమాసం, samAsaM
-n.
--compound phrase; a compound word formed by the combination of two or more nouns or a noun and a verb and whose meaning can be deduced from the meanings of the component words;


సమితి, samiti
-n.
--collection, assembly, set; [math.] a set is a collection of things that share a common property;
---అపరిమిత సమితి = [math.] infinite set.
---ఐక్యరాజ్య సమితి = The United Nations; an assembly of nations.
---తెలుగు కళా సమితి = Telugu Arts Association.
---పరిమిత సమితి = [math.] finite set.


సమిధ, samidha
-n.
--firewood; esp. the twigs used in religious fire rituals;


సమ్మిళిత, sammiLita
-adj.
--mixed; mingled;


సమీకరించు, samIkariMcu
-v. t.
--equate;


సమీకరణం, samIkaraNam
-n.
--equation;
---బీజ సమీకరణం = algebraic equation.
---బౌల్య సమీకరణం = Boolean equation.
---వర్గ సమీకరణం = quadratic equation.


సమీకృత, samIkRta
-adj.
--unified; integrated;


సమీక్ష, samIksha
-n.
--review;


సమీప, samIpa
-adj.
--close; proximate; adjacent;


సమీప బిందువు, samIpa biMduvu
-n.
--perigee; the point that is closest to the focus in an ellipse;


సముచ్చయం, samucchayaM
-n.
--[gram.] the conjunction suffixes that join words, as in ను and యు; ఉ. అతడునూ, నేనునూ;
--సముచ్చయార్థకం; 


సముద్రం, samudraM
-n.
--sea; (rel.) మహాసముద్రం; అఖాతం;


సముద్రజలం, samudrajalaM
-n.
--seawater;


సముద్రగర్భం, samudragarbhaM
-n.
--(1) seafloor; 
--(2) the depths of sea;


సముద్రతీరం, samudratIraM
-n.
--seashore; beach;


సముద్ర మట్టం, samudra maTTaM
-n.
--sealevel;


సముద్ర శైవాలం, samudra SaivAlaM
-n.
--sea weed;                                                     % to e2t


సముద్రపు నాచు, samudrapu nAcu
-n.
--kelp;                                                            % to e2t


సముద్రపు పాటు, samudrapu pATu
-n.
--ebb;


సముద్రపు పోటు, samudrapu pOtu
-n.
--tide; flow;


సముదాయం, samudAyaM
-n.
--aggregate; collection;


సమూహం, samUhaM
-n.
--group; collection; crowd;


సమృద్ధి, samRddhi
-n.
--abundance; plentiful;


సమ్మె, samme
-n.
--strike; work stoppage;


సమ్మెట, sammeTa
-n.
--sledgehammer;


సమేతంగా, samEtaMgA
-adv.
--accompanied by; with;


సమైక్య, samaikaya
-adj.
--united; concerted;


సయ్యాట, sayyATa
-n.
--sport; amorous play;


సయోధ్య, sayOdhya
-n. 
--amity; friendly relationship;


సరం, saraM
-n.
--garland; necklace; 
---ముత్యాల సరం = pearl necklace.


సరంజామా, saraMjAmA
-n.
--paraphernalia;


సరంబి, saraMbI
-n.
--(1) ceiling; 
--(2) ceiling made out of planks; scafolding;


సరణి, saraNi
-n.
--array; table; tabulation;                                        %to e2t


సరఫరా, sarapharA
-n. 
--supply; supplies;


సరఫరా చేయు, sarapharA cEyu
-v. t. 
--supply;


సరస, sarasa
-n. 
--proximity;


సరస్సు, sarassu
-n.
--lake; (rel.) సరోవరం = big lake;


సరళ, saraLa
-adj.
--straight; linear; (ant.) విరళ = nonlinear; (rel.) ఘాతీయ = exponential;


సరళములు, saraLamulu
-n. pl.
--[gram.] soft consonants; voiceless unaspirated plosives; ‘గ, జ, డ, ద, బ’ లు;


సరళ రేఖ, saraLa rEkha
-n.
--straight line;


సరళి, saraLi
-n.
--trend; course; style;


సరళీకరణ, saraLIkaraNa
-n.
--simplification; streamlining;


సరసం,  sarasaM
- adj.
-- (1) Juicy, tasty.రసయుక్తమైన, సుస్వాదువైన; (2.) Sapid, soft.లలితమైన;(3.) Good, virtuous;
(4.) Charming, agreeable, pleasant, elegant, sweet.అందమైన, మనోహరమైన; (5.) funny, merry.పరిహాసమైన; (6.) Easy, cheap.చవుకైన


సరస్వతి ఆకు, sarasvati Aku
-n.
--Indian pennywort; [bot.] ''Centella asiatica;'' బ్రహ్మమండూకి;


సరస్సు, sarassu
-n.
--lake; a large, naturally formed body of water; 
-- pond and lagoon are smaller in size;
-- (rel.) చెరువు is an artificial lake created by digging; 
--- కాసారం; 


సర్గం, sargaM
-n.
--chapter; section; canto (of a book);


సర్జం, sarjaM
-n.
--resin;


సర్జరసం, sarjarasaM
-n.
--resin; the exudation of Sal tree; also సజ్జరసం, (note) this is not the juice of spiked millet as the alternate spelling suggests;


సర్పం, sarpaM
-n.
--serpent; snake; asp;


సర్పంచ్, sarpaMc
-n.
--chairman of a village council or Panchayat;


సర్పగంధి, sarpagaMdhi
-n.
--Indian snakeroot; [bot.] ''Rauvolfia serpentina;''


సర్వం, sarvaM
-adj.
--all;
---సర్వహక్కులు = all rights.


సర్వ, sarva
-n.
--everything; all;


సర్వజనీన, sarvajanIna
-adj.
--universal; all including; &quot;all-hands&quot;; 
---సర్వజనీన సమావేశం = all-hands meeting.


సర్వత్రా, sarvatra
-adv.
--everywhere;


సర్వతోముఖ, sarvatOmukha
-adj.
--all-round;


సర్వదా, sarvadA
-adv.
--always;


సర్వనామం, sarvanAmaM
-n.
--[gram.] pronoun; (ety.) name that applies to all;


సర్వపక్ష సమావేశం, sarvapaksha samAvESaM
-ph.
--all-party conference;


సర్వప్రకారేణి.  sarvaprakArENi
- adv.
-- by all means; at any rate; 


సర్వభక్షకి, sarvabhakshaki
-n.
--omnivore; an animal that eats any food;


సర్వసత్తాక, sarvasattAka
- adj.
-- sovereign; 
--- సర్వసత్తాక గణతంత్ర రాజ్యం =  sovereign republic 


సర్వ సభ్య సమావేశం, sarva sabhya samAvESaM
-ph.
--general body meeting;


సర్వసమానం, sarvasamAnaM
-n.
--identical; (lit.) equal in all respects;


సర్వసామాన్యంగా, sarvasAmAnyaMgA
-adv.
--generally; in general;


సరాగం, sa-rA-gaM
-n. 
--friendly talk; banter;


సరాసరి, sarAsari
-adv.
--straight; directly;


సరాసరి, sarAsari
-n.
--average; mean;


సర్కారు, sarkAru
-n.
--government;


సర్కార్లు, sarkArlu
-n. pl.
--short for సర్కారు జిల్లాలు; the central and northern coastal districts of the Telugu-speaking parts of India;


సర్వాత్మనా.  sarvAtmanA
- adv.
-- by all means; at any rate; 


సరి, sari
-adj.
--(1) even; 
--(2) reasonable;
-n.
--(1) equal; 
--(2) OK; 
--(3) enough; complete; over;


సరికొత్త, sarikotta
-adj.
--brand new;


సరిగమలు, sarigamalu
-n. pl.
--the musical notes of Indian music; the same notes are called do, re, mi; fa, sa, la, ti in western music; It does not matter what you call these notes in your language but their frequencies should be approximately the same; In the Western notation these notes correspond to the white keys C, D, E, F, G, A, B on a piano keyboard; In Western music C corresponds to an exact frequency of a soundwave whereas in Indian music the corresponding musical note  స  covers a small band of frequencies


సరిగ్గా, sariggA
-adv.
--properly; completely;


సరిచూచు, saricUcu
-v. t.
--verify; check;


సరిచేయు, saricEyu
-v. t.
--adjust; set right; correct;


సరిపడా, saripaDA
-adj.
--enough; in sufficient quantity;


సరిసంఖ్య, sarisaMkhya
-n.
--even number; (ant.) బేసిసంఖ్య,


సరిసమంగా, sarisamaMgA
-adv.
--in exactly equal portions; on a par;


సరిపెట్టు, saripeTTu
-v. t.
--equalize; adjust;


సరిపోల్చు, saripOlcu
-v. t.
--compare;


సరిహద్దు, sarihaddu
-n.
--boundary; border; edge;


సర్పి, sarpi
-n.
--Herpes; Herpes Zoster; 
-- బాల్యంలో ఒకప్పుడు ఆటలమ్మ (Chickenpox) వచ్చి తగ్గిన వారిలో కొందరికి, రక్త నాళాలలో దాగి ఉన్న వ్యాధికారక సూక్ష్మక్రిములు, సాధారణంగా ఆ వ్యక్తి వయస్సు అరవై ఏళ్ళు దాటాక రక్తనాళం పొడవునా సర్పి బొబ్బల రూపంలో బయటపడి తీవ్రమైన బాధకలిగిస్తాయి;  


సర్పిలం, sarpilaM
-n.
--spiral;


సర్పిలాకృతి, sarpilAkRti
-n.
--spiral-shaped;


సరీసృపం, sarIsRpaM
-n.
--reptile; snake;


సర్వీసు, sarvIsu
-n.
--lubricating jelly;


సరుకు, saruku
-n.
--merchandise; stock; material;
---చెత్త సరుకు = shoddy merchandise.


సరుగుడు చెట్టు, saruguDu ceTTu
-n.
--beefwood tree; casuarina tree; [bot.] ''Casuarina equisetifolia''; also చవుకు చెట్టు, ఈల;


సర్దుబాటు, sardubATu
-n.
--adjustment;


సరే, sarE
-minor sentence.
--O. K. ; alright;


సరేసరి, sarEsari
-particle.
--not to mention; let alone; apart from;


సరోవరం, sarOvaraM
-n.
--big lake;


సర్వోత్తమం, sarvOttamaM
-n.
--the very best; optimum;


సలసల, salasala
-adj.
--onomatopoeia the sound of boiling water;


సలక్షణంగా, salakshaNaMgA
-adv.
--correctly; in a proper manner;


సలహా, salahA
-n.
--advice; counsel;


సల్లాపం, sallApaM
-n.
--conversation;


సలిలం, salilaM
-n. 
--water;


సలుగు, salugu
-n.
--(1) pig; piglet; baby pig; 
--(2) porcupine;


సవతి, savati
-n.
--co-wife;


సవతి తల్లి, savati talli
-n.
--step-mother;


సవతు, savatu                  %e2t
-n.
--equivalent;


సవరణ, savaraNa
-n.
--adjustment; revision; modification; alteration;


సవరం, savaraM
-n.
--natural or artificial hairpiece used in conjunction with real hair to make it longer or bulkier; a wig; a hairpiece;


సవర్ణం, savarNaM
-n.
--[ling.] allophone; variant form of a phoneme;
---అ, ఆ లు, ఇ, ఈ లు, ఉ, ఊ లు సవర్ణములు;


సవరించు, savriMcu
-v. t.
--adjust; arrange;


సవరింత, savariMta
-n. 
--adjustment; arrangement; 


సవ్యం, savyaM
-adj.
--proper; correct; the right way; clockwise direction;
---సవ్యంగా మొదలయిన పని సగం అయినట్లే = a job well begun is half done.


సవా, savA
-adj.
-- an additional quarter; an additional one-fourth; 
-- సవాలక్ష = 1.25 లక్షలు;  చాలా; 
-- సవాలక్ష కారణాలు =  many reasons;
-- సవా తీన్ = three and a quarter; 3.25 (numerically); 3.15 (temporally);


సవానా, savAnA
-n.
--savanna; treeless plain in tropical and subtropical regions;


సవాయి, savAyi
-n.
--syphilis; a venereal disease;


సవాలక్ష, savAlaksha
-n.
--[idiom.] many; innumerable; umpteen; (lit.) one-and-a-quarter lakhs;


సవాలు, savAlu
-n.
--challenge;


సవాలుచేయు, savAlucEyu
-v. t.
--challenge;


సవాళ్లు, savALlu
-n. pl.
--challenges;


సవాసేరు, savAsEru
-n. 
--a weight measure equal to 5 పలములు, used until metric system was introduced; 4 సవాసేర్లు = 4 ఏబులంలు = 1 వీశ; (ety.) one and a quarter 
sers = 10 పలములు;


సవినయంగా, savinayaMgA
-adv.
--with humility; obediently; humbly; modestly;


సస్యశ్యామలం, sasyasyAmalaM
-n.
--evergreen;


ససేమిరా, sasEmirA
-adv.
--by no means; on no account;


సహకరించు, sahakariMcu
-v. t. 
--cooperate;


సహకారం, sahakAraM
-n.
--cooperation; assistance;


సహకార, sahakAra
-adj.
--cooperative;
---సహకార పరపతి సంఘం = cooperative credit society.
---సహకార సంఘం = cooperative society.
---సహకార సేద్యం = cooperative farming.


సహగమనం, sahagamanaM
-n. 
--the practice of a wife joining her dead husband's funeral pyre;
-- భర్త తోపాటు చితి ఎక్కడం సహగమనం;  భర్త వేరే చోట మరణించాక వార్త తెలిసి అగ్ని ప్రవేశం చేస్తే అనుగమనం; 


సహచర్యం, sahacaryaM
-n.
--companionship;


సహచరుడు, sahacaruDu
-n. m.
--(1) friend; colleague; 
--(2) husband; (lit.) one who moves along with you; (rel.) అనుచరుడు is a follower;


సహచారిణి, sahacariNi
-n. f.
--(1) female friend; colleague; 
--(2) wife;


సహజంగా, sahajaMgA
-adv.
--naturally; normally;


సహజ, sahaja
-adj.
--natural; innate;


సహజ భాషా ప్రకర్మ, sahaja bhAShA prakarma
-ph.
--[comp.] natural language processing;


సహజ వనరులు, sahaja vanarulu
-n. pl.
--natural resources;


సహజ సంఖ్య, sahaja saMkhya
-n.
--natural number; (note.) Integers, such as 1, 2, 3, 4, , are called natural numbers. These are also called positive whole numbers or ధన పూర్ణాంకాలు;


సహజ సామర్థ్యం, sahaja sAmarthyaM
-n.
--aptitude;


సహజాత,  sahajAta
-adj.
--[ling.] cognate;


సహనం, sahanaM
-n. 
--patience;


సహస్రం,  sahasraM
- n.
-- (1) one thousand; (2)infinitely many;


సహాధ్యాయుడు, sahAdhyAyuDu
- n.
-- fellow student; a fellow disciple who studied at the same teacher at the same time; 
-- see also సతీర్థ్యుడు


సహానుభూతి, sahAnubhUti
- n. 
-- empathy; the ability to understand and share the feelings of another; 


'''స్క, స్త, స్మ, స్య, ....'''


స్తంభం, staMbhaM
-n.
--pillar; post; (rel.) రాట;


స్తంభించు, staMbhiMcu
-v. i.
--to be brought to a halt; to be stopped; to be paralyzed; to be brought to a state of inaction;


స్తంభ, staMbha
-adj.
--stationary; unmoving; steady;


స్తనం, stanaM
-n.
--breast;


స్తన్యం, stanyaM
-n.
--breast milk;


స్తన్యదం, stanyadaM
-n.
--mammal;


స్తపతి, stapati
-n.
--(1) architect; 
--(2) a temple architect;


స్తబ్దత, stabdata
-n.
--inactivity; immobility; inertia;


స్తరం, staraM
-n.
--layer; stratum;


స్తరిత, starita
-adj.
--stratified;


స్తవం, stavaM
-n. 
--praise; 
---స్తవంగా కాదు, వాస్తవంగా = not in praise, but in reality;
---స్తవనీయం = praiseworthy;


స్థలం, stalaM
-n.
--place; site;


స్థలాకృతి, sthalAkRti
-n.
--topography;


స్థలాభావం, sthalAbhAvaM
-n.
--lack of space;


స్పందన, spaMdana
-n.
--(1) vibration; throbbing;
--(2) excitation; 
--(3) quivering; fluttering;
--(4) reaction; (ant.) ప్రతిస్పందన;


స్పర్ధ, spardha
-n.
--(1) competition; rivalry; 
--(2) tension;
---మనస్పర్ధలు = mental tensions caused by differences of opinion.


స్పర్ధి, spardhi
-n.
--competitor; rival;


స్పర్శ, sparSa
-n.
--touch;


స్పర్శజ్ఞానం, sparSaj~nAnaM
-n.
--sense of touch;


స్పర్శరేఖ, sparSarEkha
-n.
--tangent;


స్పర్శవేది, sparSavEdi
-n.
--philosophers stone; a stone believed to have the power to convert base metals to gold upon touching; touch-stone;

 
స్పర్శశృంగం, sparSaSRuMgaM
 -n.
 -- [zool.] antenna;
 
 
స్పష్టం, spashTaM
-n. 
--clear; clarified; obvious;


స్పష్టత, spashTata
-n.
--clarity;


స్పృహ, spRuha
-n.
--awareness, consciousness;


స్ఫటికం, sphaTikaM
-n.
--crystal;


స్ఫటికార్థం, sphaTikArthaM
-n.
--[chem.] crystalloid; a crystal-like substance;


స్ఫటికీకరణం, sphaTikikaraNaM
-n.
--crystallization;


స్మృతి, smRti
-n.
--memory; recall;


స్మరణశుభగత్వ , smaraNaSubhagatva  
-adj. 
--suitability for memorization;


స్మరణశుభగత్వం, smaraNaSubhagatvaM
-n. 
--one that is suitable for memorization;


స్వంత, svaMta
-adj.
--private; personal;


స్వ, sva
-pref.
--self;


స్వకపోలకల్పిత, svakapOlakalpita
-adj.
--one’s own creation; original idea; not borrowed; (lit.) created in ones own cheek;


స్వగతం, svagataM
-n.
--(drama) soliloquy; monologue; aside; (lit.) reminiscing ones own past;


స్వచాలిత, svacAlita                %e2t
-adj.
--automatic;


స్వచ్ఛంద, svacchaMda
-adj.
--(1) free; independent; 
--(2) voluntary;


స్వచ్ఛ, svaccha
-adj.
--pure;


స్వజాతి సంపర్కం, svajAti saMparkaM
-n.
--in-breeding; self-pollination;


స్వతంత్రం, svataMtraM
-adj.
--independent; free; not subject to any other's will; ability to make ones own decisions;
--  see also స్వాతంత్ర్యము;
- n.
independence; freedom;


స్వతంత్ర, svataMtra
-adj.
--under ones own control; self-restrained; independent; (ant.) పరతంత్ర;


స్వతస్సిద్ధంగా, svatassidhaMgA
-adv.
--naturally; inherently;


స్వతహాగా, svatahAgA
-adv.
--by nature;


స్వపరాగ సంపర్కం, svaparAga saMparkaM
-n.
--self-pollination;


స్వభావం, svabhAvaM
-n.
--nature; inherent property; characteristic; character;


స్వయం, svayaM
-pref.
--self;


స్వయంకృత, svayaMkRta
-adj.
--self-caused; self-inflicted;


స్వయంకృత అపరాధం, svayaMkRta aparAdhaM
-ph.
--one’s own mistake; self-inflicted crime;


స్వయంసంపూర్ణత, svayaMsaMpUrNata
-n.
--self-sufficiency;


స్వరం, svaraM
-n.
--(1) musical note;  
--(2) a specific frequency at which a sound wave vibrates; 
--(3) the symbols representing notes in Indian classical music; sa, ri, ga, ma, pa, da, ni, sa
--(4) vowel;
--(5) [rel] రాగం = a group of notes; Typically, the group may contain 5, 6, or 7 notes; only those combinations that are pleasing to the ear constitute a రాగం; for example, the note 'sa' must appear in all ragas; the notes 'ma', and 'pa' both cannot be omitted at the same time;


స్వరకల్పన, svarakalpana
-v. t.
--creating a musical score; composing a musical score;


స్వరభక్తి, svarabhakti
-n. 
--anaptyxis; insertion of a short vowel between consonants for ease of pronunciation;


స్వర్ణయుగం, svarNa yugaM
-n. 
--golden age; halcyon age;


స్వరాజ్యం, svarAjyaM
-n.
--self rule; independent government as opposed to colonial rule;


స్వరూపం, 
-n. 
--shape; natural shape;


స్వరూపుడు, svarUpuDu
-suff. 
--a male with a certain shape indicated by the preceding root;


స్వరూపిణి, svarUpiNi
-suff. 
--a female with a certain shape indicated by the preceding root;


స్వస్తి, svasti
- n.
-- be well;  
--సు+అస్తి = బాగు + ఉండుట;


స్వస్థత, svasthata
-n.
--recovery; cure; good health;


స్వస్థలం, svasthalaM
-n.
--home town; native place;


'''సాం - sAM; సా, sA; సిం - siM, సి - si; .....'''


సాంకర్యం, sAMkaryaM
-n.
--hybridization;


సాంకేతిక, sAMkEtika
-adj.
--technical;


సాంకేతిక విద్య, sAMkEtika vidya
-ph.
--technical education;


సాంకేతిక నిపుణుడు, sAMkEtika nipuNuDu
-ph. m.
--technical expert;


సాంకేతిక నైపుణ్యత, sAMkEtika naipuNyata
-ph.
--technical expertise;


సాంఖ్య,
-adj.
--statistical; related to numbers;


సాంఖ్యక్రమం, sAMkhyakramaM
-n.
--[chem.] empirical formula;


సాంఖ్యీకృత, sAMkyIkRuta      %e2t
-adj.
--digitized;


సాంగత్యం, sAMgatyaM
-n.
--(1) association; company; 
--(2) intercourse;


సాంగోపాంగంగా, sAMgOpAMgaMgA
-adj.
--thoroughly; from the beginning to end;


సాంఘిక, sAMghika
-adj.
--social; societal;


సాంతం, sAMtaM
- adv.
-- till the end; completely;


సాంత్వనము,  sAMtvanamu
- n.
-- appeasement; pacification; soothing; 
-- ఓదార్చుట; అనునయము;


సాంద్రత, sAMdrata
-n.
--density;


సాంద్రము, sAMdramu
-adj.
--dense; thick;


సాంద్రీకృత, sAMdrIkRta
-adj.
--concentrated; condensed;


సాంబారు, sAMbAru
-n.
--a spiced lentil soup with vegetables; 
-- [Sans.] సంభారములు = ingredients such as salt, tamarind, etc. So సాంబారు  is a soup made from such ingrdients; 


సాంబ్రాణి, sAMbrANi
-n.
--myrrh; benzoin; resin benzoin; Gum Benjamin; Indian frankincense; the fragrant gum from a variety of trees; [bot.] ''Boswellia serrata; Boswellia glabra;'' పరంగి సాంబ్రాణి; (rel.) Styrax benzoin; Shorea robusta; (rel.) గుగ్గిలం;


సాంబ్రాణి ఆకు, sAMbrAni Aku
-n.
--Thyme-leafed gratiola; a medicinal herb that is different from సాంబ్రాణి, [bot.] ''Bacopa monnieri'' of the Scorophulariaceae family;


సాంబ్రాణి చెట్టు, sAMbrANi ceTTu
-n. 
--sal tree;  [bot.] Shorea robusta, (of Dipterocarpaceae family); same as  సాలవృక్షం, సర్జకం,  the resin obtained from the sap of this tree is called సాంబ్రాణి;


సాకల్యంగా, sAkalyaMgA
-adv.
--completely; comprehensively; fully;


సాకార, sAkAra
-adj.
--shaped; with a shape; with a form; formed.


సాక్షాత్కారం, sAkhAtkAraM
-n.
--manifestation right in front of the eyes;


సాక్షి, sAkshi
-n.
--witness; (ety.) స + అక్షి = ప్రత్యక్షంగా చూచిన వ్యక్తి;


సాకీను, sAkInu
-n.
--inhabitant; resident;


సాకు, sAku
-n.
--excuse; pretext;
-v. t.
--bring up; raise; foster; nourish;


సాగదీయు, sAgadIyu
-v. t.
--stretch; elongate; draw;


సాగనంపు, sAganaMpu
-v. i.
--give sendoff;


సాగరం, sAgaraM
-n.
--(1) ocean; sea; 
--(2) one followed by 29 zeros in the traditional Indian system of counting;


సాగర శాస్త్రం, sAgara SAstraM
-n.
--oceanography;


సాగర సంగమం, sAgara saMgamaM
-n.
--mouth of a river; place where a river joins the sea;


సాగు, sAgu
-n.
--cultivation; tillage;
---చుక్కల సాగు = drip irrigation.
-v. i.
--(1) stretch; elongate; 
--(2) continue;


సాటా, sATA     %e2t
-n. 
--barter; traders exchanging goods with no money as a medium of transaction;


సాటి, sATi
-adj.
--equal; similar; parallel;
-n.
--equal; peer; match;


సాటిది, sAtidi
-n. f.
--equal; peer;


సాటిలేని, sAtilEni
-n.
--matchless; peerless;


సాటివాడు, sAtivADu
-n. m.
--equal; peer;


సాదరంగా, sAdaraMgA
-adv.
--respectfully;


సాదర, sAdara
-adj.
--(1) respectful; (2) miscellaneous;
--- సాదర ఖర్చులు =  miscellaneous expenses; 


సాదా, sAdA
-adj.
--plain; blank; unadorned; unspiced; ordinary; clear; uncorbonated;


సాదృశం, sAdRusaM
-n.
--analogy;


సాధకం, sAdhakaM
-n.
--practice; esp. the practice of music lessons;


సాధకబాధకాలు, sAdhakabAdhakAlu
-n. pl.
--problems and pitfalls inherent in any activity; trials and tribulations; practical problems; implementation problems;


సాధనం, sAdhanaM
-n.
--device; appliance;


సాధన, sAdhana
-n.
--practice;


సాధనసంపత్తి, sAdhanasaMpatti
-n.
--facilities and resources;


సాధనసామగ్రి, sAdhanasAmagri
-n.
--equipment required to do something;


సాధ్య, sAdhya
-adj.
--derived;
---సాధ్య బిందువు = [gram] derived pause during a grammatical operation.


సాధారణ, sAdhAraNa
-adj.
--general; ordinary; nothing special;


సాధించు, sAdhiMcu
-v. t.
--(1) solve; accomplish; 
--(2) nag;


సాధికార, sAdhikAra
-adj.
--authoritative; with authority;


సాధు, sAdhu
-adj.
--tame; domestic;
---సాధు జంతువు = tame animal; gentle animal.


సాధువు, sAdhuvu
-n.
--(1) holy person; 
--(2) gentle person;


సాధ్వి, sAdhvi
-n. f.
--gentle woman;


సాన, sAna
-n.
--whetstone;


సానపట్టు, sAnapaTTu
-v. t.
--polish; sharpen; grind;


సాని, sAni
-n. f.
--(1) lady; wife of the master, 
--(2) mistress; prostitute; 
--(3) head woman;
---దొరసాని = wife of the boss.
---మంత్రసాని = midwife.
---సానా? సంసారా? = is she a prostitute or a family person?


సాన్నిధ్యం, sAnnidhyaM
-n.
--proximity; vicinity; proximity;


సానుకూలం, sAnukUlaM
-n.
--favorable circumstance; favorable result;


సానుభూతి, sAnubhUti
-n.
--sympathy; condolence; pity;


సాపత్యం, sApatyaM    %e2t
-n.
--similarity; likeness;
-- సామ్యం; పోలిక;


సాపు, sApu
-adj. 
--fair; not rough; not in a draft form; (ant.) చిత్తు; 
---సాపు ప్రతి = fair copy;


సాపేక్షం, sApEksha
-n.
--relativity;


సాపేక్ష, sApEksha
-adj.
--relative; relativistic;


సాపేక్ష విలాసం, sApEksha vilAsaM
-n.
--[comp.] relative address;


సాపేక్ష సిద్ధాంతం, sApEksha siddhAMtaM
-n.
--theory of relativity;
---సార్వత్రిక సాపేక్ష సిద్ధాంతం = general theory of relativity.
---విశిష్ట సాపేక్ష సిద్ధాంతం = special theory of relativity.


సాపేక్ష సమాధి, sApEksha samAdhi
-n.
--[astron.] relativistic collapse;


సాఫీగా, sAphIgA
-adv. 
--smoothly;


సామంతుడు, sAmaMtuDu
-n. m.
--(1) feudatory prince; 
--(2) wealthy person;


సామ్యం, sAmyaM
-n.
--equality; analogy;


సామగ్రి, sAmagri
-n.
--supplies; material; merchandise;


సామరస్యం, sAmarasyaM
-n.
--amicability; friendship;


సమాశ్రయం, samASrayaM
-n. 
--alliance;


సామర్థ్యం, sAmarthyaM
-n.
--capability; ability; strength;


సామాజికం, sAmAjikaM
-n.
--social; societal;


సామాజిక, sAmAjika
-adj.
--social; societal; collective;


సామాన్యం, sAmAnya
-adj.
--common; usual; routine; normal; general; simple;


సామాన్య, sAmAnyaM
-n.
--common; usual; routine;


సామాను, sAmAnu
-n.
--(1) baggage; luggage; 
--(2) merchandise;


సామాన్యుడు, sAmAnyuDu
-n. m.
--common man; ordinary person; average person;


సామ్రాణి, sAmrANi
-n.
--a breed of horse imported from Samarkand;


సామీప్యం, sAmIpyaM
-n.
--proximity;


సాముదాయక, sAmudAyaka
-adj.
--communal.


సాముద్రికం, sAmudrikaM             %e2t
-n. 
--symbology; the interpretations of the “impressions” or imprints and body marks (birthmarks, body and facial features such as shapes of fingers, twirls and whorls on finger tips, etc.);
---హస్తసాముద్రికం = palmistry; the art of reading palm prints as a method of fortune-telling.


సాముద్రిక, sAmudrika
-adj.
--related to sea or ocean; సముద్రపు;


సామూహిక, sAmUhika
-adj.
--collective;


సామెత, sAmeta
-n.
--proverb; adage; saying;


సాయంత్రం, sAyaMtraM
-n.
--evening; strictly, from 4.00 P.M. to 7.00 P.M.


సాయకం, sAyakaM
-n.
--arrow;                             % to e2t


సాయన సంవత్సరం, sAyana saMvatsaraM
-n.
--tropical year; (def.) time taken by the Sun to travel from one equinox to the same equinox. This is approximately 365.242 days;


సాయుధులు, sAyudhulu
-n.
--armed people;


సారం, sAraM
-n.
--essence; gist;


సారంగం,  sAraMgaM
- n.
-- జింక, ఏనుగు, తుమ్మెద, వాన కోయిల; సారమైన అంగములు కలది సారంగం; 


సారంగపాణిఉ,  sAraMgapANi
- n.
-- Lord Siva; 
--  దేవతలు ఒకసారి యజ్ఞం చేస్తూ రుద్రుని మహిమ తెలియక ఆయనకు యజ్ఞ భాగం ఇవ్వలేదు. అశివమైన ఆ యజ్ఞాన్ని శివుడు రౌద్రాస్త్రంతో భేదించగా యజ్ఞం &quot; జింక &quot;రూపం ధరించి పరుగుదీసింది. అపుడు దాన్ని తన చేత్తో పట్టుకొన్నాడు .అందుచేత శివుడు సారంగపాణి అయ్యాడు.


సారటు, sAraTu
-n. 
--a buggy drawn by two horses; గుర్రబ్బగ్గీ;


సారణి, sAraNi
-n.
--(1) channel; 
--(2) table; tabulation; tableau; arrangement as an array;


సారథ్యం, sArathyaM
-n.
--guidance; leadership;


సారథి, sArathi
-n.
--driver; commander;


సారవంత, sAravaMta
-adj.
--fertile; fruitful;


సారస్వతం, sArasvataM
-n.
--literature;


సారస్వత, sArasvata
-adj.
--literary;


సార్ధం, sArdhaM
-n. 
--caravan;


సార్ధకం, sArdhakaM
-n. 
--allomorph; with the same meaning;


సార్థక, sArthaka
-adj.
--fruitful; appropriate; significant;
---సార్థక నామం = appropriate name.


సార్థకత, సార్థక్యం, sArthakata, sArthakyaM
-n.
--fruitfulness; worth; significance; utility;


సార్వకాలిక నియమం, sArvakAlika niyamaM   %e2t
-n.
--universal law;


సార్వజనిక, sArvajanika     %e2t
-adj.
--universal; cosmopolitan;


సార్వభౌమత్వం, sArvabhaumatvaM
-n.
--sovereignty;


సార్వభౌముడు, sArvabhaumuDu
-n. m.
--sovereign;


సారాంశం, sArAMSaM
-n.
--essence; purport; summary; brief;


సారా, sArA
-n.
--wine;
---ద్రాక్ష సారా = grape wine.


సారించు, sAriMcu
-v. t. 
--extend; stretch; spread;
---దృష్టి సారించు = cast a glance.
---ఊహని సారించు = extend the imagination.
---విల్లుని సారించు = string a bow.


సారువా, sAruvA
-n.
-- the main paddy crop, grown in the southwest monsoon season;  (rel.) దాళవా;


సారూప్యం, sArUpyaM
-n.
--resemblance; analogy;


సారూప్య, sArUpya
-adj.
--similar; analogous; (rel.) సర్వసమాన;


సాలంకృత, sAlaMkRta
-adj.
--decorated; decked; with decorations; with ornaments;
---సాలంకృత కన్యాదానం = giving away the bride fully decked with jewelry.


సాల, sAla
-n.
--(1) sal; a timber tree;


సాలగ్రామం, sAlagrAmaM
-n.
--ammonite; a fossilized shellfish; one of the symbols of Vishnu;


సాలచెట్టు, sAlavRkshaM
-n.
--[bot.] Shorea robusta&quot;, (belonging to the Dipterocarpaceae family;
--- సర్జకము; ఈ చెట్టు నుండి కారే రసం గడ్డకట్టినప్పుడు సాంబ్రాణి అవుతుంది; కాని అదేమిటో దీనిని గుగ్గిలం చెట్టు అని అంటారు; గుగ్గుల్‍ చెట్టు (Caommiphora mukul&quot; of Burseraceae family)నుండు స్రవించే జిగురు వంటి పదార్థం గుగ్గిలం;


సాలభంజిక, sAlabhaMjika
-n.
--doll; puppet; a statue carved on a pillar or wall;


సాలమేండరు, sAlamEMDaru
-n.
--salamander; a small lizard-like amphibian;


సాలామిశ్రి, sAlAmiSri
- n,
-- Salep; an orchid; [bot.] Orchis mascula;


సాలీడు, sAlIDu
-n.
--spider;


సాలీనా, sAlInA
-adv.
--per year; yearly;


సాలు, sAlu
-n.
--year;
-v. i.
--match; match wits with; pair up;
---సాల గలగడం = to be able to match up.


సాలు ఒక్కంటికి, sAlu okkaMtiki
-ph.
--per year;


సాలుసరి, sAlusari
-adv.
--yearly; per year;


సాలెపురుగు, sAlepurugu
-n.
--spider;


సాలోచనగా, sAlOcanagA
-adv.
--thoughtfully; giving due thought to;


సావకాశం, sAvakAsaM
-n.
--leisure; at ease;


సావధానంగా, sAvadhaAnaMgA
-adv.
--attentively; carefully; patiently;


సాహసం, sAhaSaM
-n.
--(1) boldness; courage; daring; 
--(2) temerity; rashness;


సాహసోపేతంగా, sAhasOpEtaMgA
-adv.
--boldly; daringly;


సాహిత్యం, sAhityaM
-n.
--(1) literature; 
--(2) lyric in a musical composition;


స్ఖాలిత్యం, skhAlityaM
-n. 
--error; mistake; a slip; (lit.) something that spilled over unintentionally; a bug in a computer program;


'''%స్థా - sthA, - స్నా - snA, స్వా - svA'''


స్థాణువు, sthANuvu
-n.
--immobile object; tree trunk with no branches; used to describe a person who was stunned or found speechless;


స్థానం, sthAnaM
-n.
--position; location;


స్థానబలం, sthAnabalaM
-n.
--(1) strength derived from the position 
--(2) [math.] in a positional number system, the value of a position as opposed to the inherent value of a digit;


స్థానభ్రంశం, sthAnabhraMSaM
-n.
--dislocation; displacement;


స్థానాంతరీకరణం, sthAnAmtarIkaraNaM    %e2t
-n.
--translocation;


స్థానికం, sthAnikaM
-n.
--local;


స్థానిక, sthAnika
-adj.
--local;


స్థాపత్యం, sthApatyaM
-n.
--architecture;


స్థాపకుడు, sthApakuDu
-n.
--founder;


స్థాలి, sthAli
-n.
--cooking vessel; pot;


స్థావరం, sthAvaraM
-n.
--(1) settlement; station; 
--(2) military base;


స్థాయి, sthAyi
-n.
--stage; status;


స్నాతకం, snAtakaM      %e2t
-n.
--(1) inauguration; 
--(2) commencement; graduation from school and commencement of wordly life; 
--(3) (lit.) ceremonial bath taken by a bachelor after the completion of his education; an event in a wedding celebration commemorating the end of bachelorhood;


స్నాతకోత్తర, snAtakOttara
-adj.
--post-graduate;


స్నాతకోత్సవం, snAtakOtsavaM
-n.
--commencement exercises; graduation ceremonies; convocation;


స్నానం, snAnaM
-n.
--bath; shower;


స్నానపు తొట్టి, snAnapu toTTi
-n.
--bath tub; bath;


స్నాయువు, snAyuvu
-n.
--sinew; tendon;


స్మారకం, smArakaM
-n.
--consciousness;
---స్మారకం తప్పు = become unconscious.


స్మార్తం, smArtaM
- n.
--Hindu canonical ritual procedures prescribed in the scriptures;
-- see also ఔద్గాత్రం; 


స్మార్తులు,
- n.
-- శివకేశవులనిద్దరినీ బేధం లేకుండా ఆరాధన చేసేవారు;


స్వాంతన, svAMtana
-n. 
--peace; quiet;


స్వాగతం, svAgataM
-n.
--welcome;


స్వాతంత్ర్యము, svAtaMtryamu
n. 
independence; freedom; free-will; liberty; 
-- (ant.) (వ్యతి.) పారతంత్ర్యము;
-- see also స్వతంత్రము
-- (note) there is a dispute about the difference in meaning between స్వాతంత్ర్యము and స్వతంత్రము;


స్వాతి, svAti
-n.
--(1) Pi Hydrae; Arcturus; Yoga tara of the 15th  lunar mansion; located in the constellation Scorpio (or Libra);
--(2) The 15th of the 27-star groups (or asterisms or lunar mansions) of the Hindu calendar; 
--(3) the brightest star in the constellation Bootes; the Herdsman (Bhutap); this is about 37 light-years from us;


స్వాధికార, svAdhikAra
-adj.
--autonomous;


స్వాధీనం చేసుకొను, svAdhInaM cEsukonu
-v. i.
--appropriate; to take one under ones control;


స్వాధీన పరచు, svAdhIna paracu
-v. t.
--handover;


స్వామి, svAmi
-n. m.
--(1) swami; a religious holy man; 
--(2) master; head of a household;


స్వామికార్యంతో పాటు స్వకార్యం కొంత,  svAmi kAryaMtO pATu svakAryaM koMta;
- ph.
-- getting some personal work done while on official business; dual-purpose activity;


స్వామిని, svAmini
-n. f.
--lady of the house; wife of the master;


స్వావలంబన, svAvalaMbana
- n.
-- self-reliance;


%సిం - siM, సి - si, సీ - sI


సింగారించు, siMgAriMcu  
-v. t. 
--decorate; do makeup;


సింగినాదం, siMginAdaM
-n.
--(1) (lit.) sound of an instrument made from the horn of a deer; 
--(2) useless stuff; trivial stuff;


సిందూరం, siMdUraM
-n.
--red lead; vermillion; minium; triplumbic oxide; Pb&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;O&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;;


సిందూరీ కాయ, siMdUrI kAya
- n.
-- Jafras; Jafra seeds;
-- ఎరుపురంగు గింజలు కలిగిన చిన్న ఎరుపురంగు కాయలను ఇంగ్లీషులో జాఫ్రాకాయలు (JAFRAS) అని, ఉత్తర భారతదేశంలో సిందూరీలని అంటారు. ఈ కాయలు పరిమాణంలో, ఆకారంలో ఆగాకరకాయను పోలివుంటాయి. వీటి గింజలు కూడా ఆగాకరకాయ గింజల్లానే వుంటాయి. లిప్ స్టిక్ తయారీ కోసం ప్రత్యేకంగా వీటిని రంగుకోసం వాడతారు కాబట్టి వీటిని &quot;లిప్ స్టిక్&quot; గింజలు (Lip Stick Seeds) అని కూడా అంటారు. వీటితో వంటకాల కోసం వాడే రంగులు, వస్త్రాలపై వాడే రంగులు కూడా తయారు చేస్తారు. ఈ చెట్టు తాలుకు ప్రతి భాగం ఆయుర్వేద వైద్యానికి పనికి వస్తుంది.


సింధుశాఖ, siMdhuSAkha
-n.
--gulf; (lit.) branch of the sea;


సింహం, siMham
-n.
--(1) lion; 
--(2) [astron.] Leo, the constellation; one of the twelve signs of the Zodiac, సింహరాసి;


సింహదంష్ట్రిక, siMhadaMstrika
-n.
--dandelion; [bot.] ''Taraxacum officinalis;'' Commonly viewed in the United States as a weed with small yellow flowers; The Telugu word was coined by Prof. Kota. S.R. Sarma; Dandelions are traditional herbal medicine, used to stimulate the liver, promote the body’s natural detoxification processes and support healthy digestion.
The botanical wellness company Traditional Medicinals turns the wild-collected roots into a variety of medicinal-grade formulations. Its Roasted Dandelion Root tea is robust and coffee-like, while Detox Dandelion, Dandelion Chai Probiotic, and Dandelion Leaf &amp; Root are more mild and herbaceous.


సింహద్వారం, siMhadvAraM
-n. 
--main entrance; front entrance; (ant.) పాణిద్వారం;


సింహభాగం, siMhabhAgaM
-n. 
--lion’s share; a major share; first cut;


సింహావలోకనం, siMhAvalOkanaM
-n.
--retrospection; (lit.) a lion’s view;


సింహాసనం, siMhAsanaM
-n.
--throne; (lit.) a lion’s seat;


సిక్తము, siktamu
-adj.
--splashed; sprinkles; splattered; wetted; soaked;


సికా, sikA                     %e2t
-n. 
--official seal; an imprint made to make a document official;


సిగ, siga
-n.
--hair in a bun; hairdo; coif; coiffure;


సిగరెట్, sigareT
-n.
--cigarette; (rel.) చుట్ట; బీడీ;


సిగ్గరి, siggari
-n. 
--a shy person;


సిగ్గు, siggu
-adj.
--coy; shy; bashful;


సిగ్గు, siggu
-n.
--(1) coyness; shyness; bashfulness; 
--(2) embarrassment; disgrace;


సిగ్గుమాలిన, siggumAlina
-adj.
--shameless;


సితపక్షం, sitapakskaM
-n.
--waxing half of a fortnight;


సిత్నాట కూర,  sitnATa kUra
- n.
-- [bot.] ''Melochia corchorifolia;''


సిద్ధం, siddhaM
-adj.
--ready; prepared;


సిద్ధబీజం, siddhabIjaM
-n.
--spore;


సిద్ధాంతం, siddhAMtaM
-n.
--(1) theorem; an established truth; 
--(2) theory; a hypothesis;
--(3) doctrine; an edict; (rel.) ఉపసిద్ధాంతం;  అభిమతం
---అభిమతం అంటే థియరీ అని, సిద్ధాంతం అంటే థీరం అనీ ఒక వివరణ ఉంది.


సిద్ధాంతి, siddhAMti
-n.
--learned person;


సిద్ధాంతీకరించు, siddhAMtIkariMcu
-v. i. 
--theorize; to develop a theory;


సిద్ధి, siddhi
-n.
--accomplishment; attainment;


సినిమా, sinimA
-n.
--cinema; movie; motion picture; film; flick;


సినీవాలి, sinIvAli,
-n.
--the first day after a new moon day on which the crescent moon can be seen;


సిపాయి, sipAyi
-n.
--soldier; sentinel;


సిఫార్సు, siphArsu
-n. 
--recommendation;


సిబ్బంది, sibbaMdi
-n.
--crew, staff;


సిబ్బి, sibbi
-n.
--(1) pot cover; 
--(2) scale of a balance; (ety.) the pan of a balance into which Emperor Sibi of mythology entered to weigh his body;


సిర, sira
-n.
--(1) vein; a blood vessel that carries blood toward the heart; 
--(2) vein of a leaf; ఈనె;


సిరకా, sirakA
-n.
--vinegar; CH&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;COOH; పులిసిన సారా;


సిరా, sirA
-n.
--ink;


సిరామరక, sirAmaraka
-n.
--inkblot;


సిరిమాను, sirimAnu
- n.
-- [bot.] ''Anogeissus latifolia'' of the Combretaceae family;
-- ఘట్టి; చిరుమాను;
-- ఈ పెద్ద వృక్షం కాండం నుంచి స్రవించే  జిగురును గమ్ ఘట్టి (Gum Ghatti) అంటారు. ఆంధ్రప్రదేశ్ మాజీ ముఖ్యమంత్రి 
కీ. శే. డా. వై. యస్. రాజశేఖరరెడ్డి ప్రయాణించిన హెలికాఫ్టర్ కర్నూలు జిల్లా పావురాల గుట్ట దగ్గర ఒక పెద్ద సిరిమాను వృక్షాన్ని గుద్దుకునే  పేలిపోయిందని అంటారు;  


సిల్లకాయ, sillakAya
-n.
--[bot.] ''Strychonos potatorum;'' extract from fruits of this tree is used by Chenchu tribes to stun fish in spearfishing.


సిలాజిత్తు, silAjittu
-n.
--(1) bitumen; red chalk; 
--(2) [bot.] ''Ophelia eleganis; Ophelia multiflora;'' 
--(3) an ingredient in Ayurvedic medicines, the exact identity of which is not certain;


సిలువ, siluva
-n.
--Cross; a Christian symbol;


సిల్కు, silku
-n.
--silk; పట్టు;


సిలోన్‍ బచ్చలి,  silOn^ baccali
-n.
-- [bot.] ''Talinum triangulare'' Willd.


సివం, si-vaM
-n. 
--a condition when a body is posessed by a devine force;


సివంగి, sivaMgi
-n. f.
--lioness;


సివారు, sivAru
-n. 
--suburb; a satellite town at the outskirts of a town;


సివిటి పిల్లి, siviTi pilli
-n.
--civet cat; a wild animal of the cat family; the Small Indian Civet; [biol.] ''Viverricula indica'';


సివీరి, sivIri
-n.
--civetone; a substance secreted by the Civet cats; used in the manufacture of perfumes;


సిసలు, sisalu
-n.
--(1) exact; 
--(2) original; genuine;


సిసలు, నకలు, sisalu, nakalu
-ph.
--(1) original and copy; 
--(2) genuine and imitation;


స్తిమితం, stimitaM
-n.
--steadyness; calmness;


స్తిమితపడు, stimitapaDu
-v. i.
--(1) settle down; calm down; 
--(2) get well;


స్థితి, sthiti
-n.
--state; status;


స్థితిగతులు, sthitigatulu
-n. pl.
--circumstances; state and tarjectory; 


స్థితిజశక్తి, sthitijaSakti
-n.
--potential energy;


స్థితిమంతుడు, sthitimaMtuDu
-n. m.
--a well-to-do person;


స్థితిపరుడు, sthitiparuDu
-n. m. 
--a well-to-do person;


స్థితిస్థాపకత, sthitistApakata
-n.
--elasticity;


స్థిరత్వం, sthiratvaM
-n.
--constancy; stability;


స్థిరపరచు, sthiraparacu
-v. t.
--confirm; ratify;


స్థిరరాసి, sthirarAsi
-n.
--constant; a mathematical constant;


స్థిరాంకం, sthirAMkaM
-n.
--constant; a mathematical constant;


స్థిరాస్తి, sthirAsti
-n.
--immobile property; real estate;


స్నిగ్ధత, snigdhata
-n.
--(1) viscosity, a measure of fluid thickness; 
--(2) brightness; 
--(3) tenderness; softness;


స్విన్న జలం, svinna jalaM
-n.
--distilled water;


సీకాయ, sIkAya
-n.
--soap acacia; soap nut; [bot.] Acacia concinna of the Leguminosae family; (alt.) షీకాయ;


సీజరీయం, sIjarIyaM
-n.
--Cesarean; a surgical procedure to deliver a baby; so named from a folklore surrounding the birth of Julius Caesar;


సీటు, sITu
-n.
--seat; a place in college admissions; a place to sit in a public vehicle; చోటు;


సీతమ్మవారి జడబంతి, sItammavAri jaDabaMti
- n.
-- Cockscomb; Brain Flowers; Wool Flowers; [bot.] ''Celosia cristata'' of the Amaranthaceae family;   
-- తోటకూర జాతికి చెందిన ఈ మొక్క ఆకుల్ని కొందరు కూరగా వండుకుంటారు. దీనికి వైద్యపరమైన ప్రయోజనాలు కూడా ఉన్నాయి. ఈ మొక్కలలో లేత ఎరుపు, పసుపు, రక్తవర్ణం వంటి పలు రంగుల పూలు పూసే రకాలున్నాయి; 


సీతాఅక్షంతలు, sitAakshaMtalu
- n. 
-- a flowering bush with colorful red and yellow flowers; [bot.] ''Lantana camera; L. montevidensis'';


సీతాకోకచిలుక, sItAkOkaciluka
-n.
--butterfly;


సీతాదం, sItAdaM
-n.
--scurvy; a disease caused by a shortage of vitamin C;


సీతాఫలం, sItAphalaM
-n.
--custard apple; sugar apple;  sweet sop; Graviola; [bot.] ''Annona squamosa'' of the Annonaceae family;
-- [Sansk.] గంధగాత్రమ్; see also రామాఫలం (''Annona Reticularis''); లక్ష్మణఫలం (''Annona muricata''); హనుమాఫలం; చింతవొలకాయలు; 
[[File:Sitaphals_in_a_plate.jpg|right|thumb|సీతాఫలం]]


సీదా, sIdA
-adj.
--(1) straight; 
--(2) honest;


సీమంతం, sImaMtaM
-n.
--(1) baby shower; a ceremony to celebrate the first pregnancy; 
--(2) boundary; boundary line; 
--(3) part in the hair;


సీమంతిక, sImaMtika      %e2t
-n.
--suture; stitch;


సీమ, sIma
-adj.
--foreign; imported;
-n.
--foreign country;


సీమకుక్క, sImakukka
-n.
--a dog of foreign origin; a dog with a pedigree; (rel.) ఊరకుక్క;


సీమచింత, sImaciMta
-n.
--Manila tamarind; [bot.] ''Pithecellobium dulce'';


సీమచేమంతి, sImacEmaMti
-n.
--the common chamomile; [bot.] Anthemis nobilis;


సీమజమ్మి, sImajammi
-n.
--a thorny hedge plant; [bot.] Prosopis juliflora;


[[కరం కర్వె|సీమజీలకర్ర]], sImajIlakarra
-n.
--Caraway seed; [bot.] Carum carvi; షాజీరా;


సీమతులసి, sImatulasi
-n.
--basil; [bot.] Olimum basilicum;


సీమబాదం, sImabAdaM
-n.
--almond; [bot.] ''Prunus amygadalus'';


సీమబూరుగ, sImabUruga
-n.
--[bot.] ''Ceiba pentandra'';


సీమమిరప, sImamirapa
-n.
--a type extra spicy, yet small-sized capsicum;


సీమ మెట్టతామర, sIma meTTatAmara
-n.
-- Christmas Candles, Emperor’s Candlesticks, Candle Bush; Ringworm Shrub; senna alata; [bot.] ''Cassia alata'' of the Fabease  family and Caesalpinioideae sub-family;
-- ఈ మొక్క ఆకుల రసం మొండి చర్మ వ్యాధి తామరకు దివ్యౌషధం అయిన కారణంగా దీనిని ‘సీమ మెట్టతామర’ అని పిలుస్తున్నారంతే కాని దీనికి మెట్ట తామరకీ ఏ సంబంధమూ లేదు; ఈ మొక్క ఆకులలో ఉన్న పసుపుపచ్చటి క్రిసోఫానిక్ యాసిడ్ (Chrysophanic Acid) చక్కటి ఫంగిసైడ్ (Fungicide) గా పనిచేసి ఎంతటి మొండి చర్మవ్యాధులనైనా మాడ్చేస్తుంది;
-- see also  మెట్టతామర = [bot.] ''Canna indica'' of the Cannaceae family;


సీమసోపు విత్తులు, sImasOpu vittulu
-n.
--caraway seed; [bot.] ''Carum carvi'';


సీరం, sIraM
-n.
--serum; (pl. sera); antitoxin;


సీల, sIla
-n.
--peg; screw; nail;


సీలమండ, sIlamaMDa
-n.
--ankle; చీలమండ;


సీసం, sIsaM
-n.
--(1) lead; the chemical element whose symbol is Pb; 
--(2) a type of Telugu poem;


సీసా, sIsA
-n.
--bottle; glass bottle; vial;


స్త్రీ, strI
-n.
--woman; lady;


స్త్రీబీజం, strIbIjaM
-n.
--ovum;


స్త్రీలింగం, strIliMgaM
-n.
--feminine gender;


స్వీకృతం, svIkRtaM
-n.
--postulate; స్వీకృత సిద్ధాంతం;


స్వీయచరిత్ర, svIyacaritra
-n.
--autobiography;


%సు - su, సూ - sU


సుంకం, suMkaM
-n.
--duty; tax; levy;


సుందర, suMdara
-adj.
--beautiful;


సుందరి, suMdari
-n. f.
--beautiful woman;


సుకరం, sukaraM
-n.
--practicable; convenient; manageable;


సుకుమారం, sukumAraM
-adj.
--tender; fragile; dainty; not capable of handling harsh treatment;


సుకుమారి, sukumAri
-n. pl.
--a woman who has been delicately reared;


సుఖం, sukhaM
-adj.
--comfort; pleasant;


సుఖరోగం, sukharOgaM
-n.
--venereal disease;


సుఖీభవ, sukhIbhava
-inter.
--may you be happy!;
---అన్నదాతా సుఖీభవ = may the donor of food be happy; (idiom) I bless you for giving me food.


సుగంధ, sugaMdha
-adj.
--aromatic; (lit.) having a pleasing smell;


సుగంధ యోగికాలు, sugaMdha yOgikAlu
-n. pl.
--aromatic compounds; (lit.) compounds with a smell; in general many of the aromatic compounds are characterized by the presence of a ring structure in their structural formulas;


సుగంధిపాల, sugaMdhipAla
-n.
--(1) Sarsaparilla; [bot.] ''Similax officinalis; Hemidesmus indica''; 
--(2) flavored milk drink;


సుడి, suDi
-n.
--(1) eddy; vortex; whorl; spiral-shaped markings; 
--(2) luck; fate; (ety.) according to palmistry, the predestined fate of a person can be read from the locations of whorls on the palms, fingers, and soles of feet;
---వాడి సుడి బావుందిరా = that fellow's luck is good.


సుడిగాలి, suDigAli
-n.
--tornado; whirlwind; వాయుగుండం;


సుడిగుండం, suDiguMDaM
-n.
--whirlpool; vortex;


సుతరామూ, sutarAmU
- adv.
-- utterly; totally; completely; in full;


సుతారంగా, sutAraMgA
-adv.
--gently;


సుతి,  suti
- n. 
-- musical drone sound;  musical drone box; It is similar to a harmonium and is used to provide a drone in a practice session or concert of Indian classical music.
--శృతి; 

  
సుత్తి, sutti
-n.
--(1) hammer; gavel; 
--(2) (slang) uninvited, unwelcome and unending talk;
--(3) (slang) drip; a person who bores with uninvited and unwelcome talk;
---కమ్మరి సుత్తి = blacksmith's hammer.
---పటకా సుత్తి = claw hammer.


సుద్ద, sudda
-n.
--chalk; calcium carbonate; CaCO&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;;


సున్నం, sunnaM
-n.
--lime; quicklime; calcium hydroxide; Ca(OH)&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;;
---గుల్ల సున్నం = lime.
---చెక్క సున్నం = native cement prepared by grinding together quicklime and sand;
---బిళ్ల సున్నం = grout; grout used to fix tiles.
---బొమ్మ సున్నం = plaster of Paris; calcium sulfate;
---తడి సున్నం = slacked lime; calcium hydroxide. Ca(OH)&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;
---పొడి సున్నం = lime; calcium oxide; CaO;
---సీమ సున్నం = chalk; Portland cement.


సున్న, sunna
-n.
--(1) zero; cipher; nil; nothing; a written symbol to indicate nothing; 
--(2) symbol used in the Telugu alphabet to create the sound of &quot;um;&quot;
---అర సున్న = half circle.
---నిండు సున్న = full circle; complete circle;


సున్నపు రాయి, sunnapu rAyi
-n.
--limestone; calcium carbonate; CaCO&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;;


సునాముఖి, sunAmukhi
-n.
--[bot.] ''Cassia augustifolia'';


సునాయాసం, sunAyAsaM
-adj.
--easy; facile;


సున్ని, sunni
-n.
--(1) a flour of gram or other pulses of India (esp.) a flour mixture of green gram and rice used for cleansing the skin in a traditional bath in India; సున్నిపిండి;


సున్నితపు, sunnitapu
-adj.
--(1) delicate; 
--(2) precision;
---సున్నితపు త్రాసు = precision balance.


సుబాబుల్, subAbul
-n.
--[bot.] Leucaena leucocephala;


సుమండీ, sumaMDI vocative pl.
-inter. suff.
--surely (respectful);


సుమారు, sumAru
-adv.
--approximately; about; రమారమి;


సుమీ, sumI vocative s.
-inter. suff.
--surely;


సుముఖ, su-mu-kha
-adj. 
--favorable;


సుముఖత, sumukhata
-n. 
--favorable disposition;


సురపొన్న, suraponna
-n.
--[bot.] ''Calophyllum longifolium'';


సురభి, surabhi
-n.
--fragrance; fragrant substance;


సురుమా, surumA      %e2t
-n.
--collyrium; a medicinal ointment to the eyes;


సురేకారం, surEkAraM
-n.
--saltpeter; niter; potassium nitrate; same as పెట్లుప్పు; KNO&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;; 


సులభం, sulabhaM
-n.
--easy;


సులోచనాలు, sulOcanAlu
-n.
--eyeglasses; spectacles; prescription lenses; (lit.) good eyes;


సుళువు, suLuvu
-adj.
--convenience;
---సుళువు తెలుసుకొని చెయ్యి = do it the easy way.


సువర్ణం, suvarnaM
-n.
--gold; (lit) one of good color;


సువర్ణ యోగం, suvarNa yOgaM
-n.
--alchemy; the pseudo-science of converting base metals into gold;


సువాసన, suvAsana
-n.
--nice smell; scent; fragrance;


సుష్ఠు, sushThu
- adj.
-- good;


సుసంగత, susaMgata      %e2t
-adj.
--relevant;


సుసాధ్య, susAdhya     %e2t
-adj.
--attainable;


సుస్తీ, sustI
-n.
--sickness;


సుషుప్తి, sushupti
-n.
--deep sleep;


స్రుతం, 
- n. 
-- one that has dripped; one that has percolated;


స్తుతి, stuti
-n.
--praise;


స్పుఠం,  spuThaM
- n.
-- planetary longitude; The heliocentric longitude of a planet is the angle between the vernal equinox and the planet, as seen from the Sun. It is measured in the ecliptic plane, in the direction of the orbital motion of the planet (counterclockwise as viewed from the north side of the ecliptic plane).


స్ఫుటం, sphuTaM
-n.
--(1) clear; distinct;
--(2) prominent; conspicuous;


స్ఫురణ, sphuraNa
-n.
--a sudden thought; a brain wave; a movement;


స్పురణ ప్రయోగం, spuraNa prayOgaM
- n. 
-- thought experiment;  gedanken experiment; 


స్ఫురద్రూపి, sphuradrUpi
-n.
--handsome person;

సూక్తం,  sUktaM
- n.
-- payer performed according to the rules of as ritual;


సూక్తి, sUkti
-n.
--(1) axiom; 
--(2) moral saying;


సూక్ష్మ, sUkshma
-adj.
--little; small; fine; micro; subtle; (ant.) స్థూల;
---సూక్ష్మదర్శిని = microscope.
---సూక్ష్మజీవి = microorganism; microbe.
---సూక్ష్మదండిక = bacillus.
---సూక్ష్మసంకలిని = microprocessor; small computer.


సూక్ష్మకాయం, sUkshmakAyaM
-n. 
--subtle body;


సూక్ష్మపోషకాలు, sUkshmapOshakAlu
-n. 
--micronutrients;


సూక్ష్మీకరణ, sUkshmIkaraNa
-n.
--simplification;


సూక్ష్మీకరించు, sUkshmIkariMcu
-v. t.
--simplify;


సూచన, sUcana
-n.
--hint; suggestion; indication;


సూచించు, sUciMcu
-v. t.
--point; indicate; show; suggest;


సూచి, sUci
-n.
--pointer; indicator; index; సూచిక;
---దిక్‌సూచి = compass; a pointer of direction.
---వాయుసూచి = wind wane; a pointer of wind direction.


సూజీ, sUjI
-n.
-- [Hind.] finely ground wheat grain = cream of wheat; semolina = గోధుమ రవ్వ;
---Sooji or &quot;suji&quot; (pronounced soo-jee), semolina or &quot;rava&quot; (pronounced ruh-waa) are Hindi words for granulated wheat — and all are from the same wheat flour. The word semolina is Italian in origin while sooji is the word used for it in North India and Pakistan. Rava is the name for semolina in South India. This is not only used as a battering ingredient in many Indian dishes but it is also used as the main ingredient in numerous foods, both sweet and savory, like Upma and Rawa Laddoo.


సూడిద, sUDida
-n.
--gift;


సూత్రం, sUtraM
-n.
--(1) string; thread; 
--(2) principle; rule; a short rule; an easy-to-remember rule; aphorism; tenet; 
--(3) law; theorem; 
--(4) formula; 
--(5) contrivance;
---గోత్ర సూత్రాలు = family name and creed.
---జల సూత్రాలు = waterworks.
---మంగళ సూత్రం = the auspicious thread; the thread tied in the neck of a bride by the groom at the wedding ceremony.
---యోగ సూత్రాలు = aphorisms of Yoga.
---సూత్రధారి = stage manager.
--- క్షీణోపాంత ప్రయోజన సూత్రం = the Law of Diminishing Returns;


సూత్రప్రాయంగా, sUtraprAyaMgA
-adv.
--in principle;


సూదంటురాయి, sUdaMturAyi
-n.
--lodestone; a natural magnet; (lit.) one that attaches itself to a needle;


సూది, sUdi
-n.
--(1) needle; a needle with an eye; 
--(2) female chef; female cook;
---అల్లిక సూది = knitting needle.
---గుండుసూది = pin with a head.
---సూది మందు = injection; shot.


సూన్యం, sUnyaM
-n.
--void;


సూన్యత, sUnyata
-n.
--emptiness;


సూదుడు, sUduDu
-n. m.
--chef; cook;


సూపం, sUpaM
-n.
--soup, boiled pulses;


సూర్య, sUrya
-adj.
--sun; solar; helio;


సూర్యకాంతం, sUryakAMtaM
-n.
--sunflower;


సూర్యగ్రహణం, sUryagrahaNaM
-n.
--solar eclipse;


సూర్యజ్వాల, sUryajvAla
-n.
--solar flare;


సూర్య దినం, sUrya dinaM
-n.
--solar day; the duration of time between one local noon to the next local noon; 24 hours;


సూర్యరశ్మి, sUryarasmi
-n.
--sunshine; ఎండ;


సూర్యావర్తం, sUryAvartaM
-n.
--a migraine-like headache that increases as the Sun rises and subsides as the Sun goes down;


సూరి, sUri
-n.
--scholar; a title given to scholars, usually appended to a name;


సూర్మి, sUrmi
-n.
--anvil;


సూర్యుడు, sUryuDu
-n. m.
--Sun;


స్పూనరీయం, spUnarIyaM
-n.
--spoonerism; a slip of the tongue, such as &quot;well-boiled icicle&quot; when what was intended is a &quot;well-oiled bicycle&quot;; named after William A. Spooner (1844-1930); some Telugu examples are చొక్కరు-నిక్కా, సిరం-కలాబుడ్డి, పుహం-సింలి;


స్ఫూర్తి, sphUrti
-n.
--(1) idea; flash of an idea; thought; mental vibration; manifestation; 
--(2) fullness; shine;
---సమయస్ఫూర్తి = presence of mind; a thought on the spur of the moment.
---ప్రజాస్వామ్య స్ఫూర్తి, = spirit of democracy.


స్తూపం, stUpaM
-n.
--(1) [geomet.] cylinder; heap; 
--(2) cylindrically shaped Buddhist relics;


స్తూపాకార, stUpakAra
-adj.
--cylindrical;


స్థూల, sthUla
-adj.
--(1) rough; coarse; macro; 
--(2) thick; stout; large; bulky; (ant.) సూక్ష్మ;


స్థూల జగత్తు, sthUla jagattu
-n.
--macrocosm; the universe;


స్థూల దృష్టి, sthUla dRshTi
-n.
--cursory glance; superficial view;


స్యూతం, syUtaM
-n.
--stitched; sewn;


స్యూతులు, syUtulu
-n. pl.
--sutures; కుట్లు;                           % to e2t


స్యూతి, syUti
-n.
--a row of stitches; sutures;


%సృ - sR, సెం - seM, సే - sE, సై - sai

సృజన, sRujana
-n.
--creation; artistic creation; creation of the Universe;


సృజనాత్మకం, sRjanAtmakaM
-n.
--creativity;


సృష్టి, sRshTi
-n.
--creation; creation of the Universe;


సెంటీమీటరు, seMTImITaru
-n.
--centimeter; one-hundredth of a meter; a little less than half-an-inch; a measure of length in the metric system of measurement;


సెంటు, seMTu
-n.
--(1) scent; perfume; 
--(2) cent; hundredth of an acre of land; 453.6 square feet; 48.4 square yards; a plot of land 66 feet x 33 feet is equal to 5 cents;


సెకండు, sekaMDu
-n.
--(1) second; 3600th of an hour; 
--(2) second; 3600th of a degree;


సెక్స్‌టెంటు, seksTeMTu
-n.
--sextant; an instrument to measure angles above the horizon of stars and other celestial bodies;


సెగ, sega
-n.
--warmth; heat; draft from a fireplace;


సెగ్గడ్డ, seggaDDa
-n.
--boil; carbuncle;


సెజ్జ, sejja
- n.
-- bed; something to sleep on;


సెట్టి,  seTTi
- n. a term traditionally used to indicate people belonging to the Vaisya caste;
-- అతి ప్రాచీన కాలంలో బలిజలు మొదలైనవారు సంస్కృతీకరణంతో శ్రేష్ఠి బిరుదు పొందారు. అదే శెట్టి, సెట్టి గా మార్పు చెందంది. ఉత్తరాదిన సేఠ్ గూడా ఈ కోవకు చెందినదే. ఈ బలిజ శబ్దం వణిజ, వాణిజ్య, వణిక్ లాంటి సంస్కృత పదాలకు చుట్టం కావచ్చు. 


సెమ్మె, semme
-n.
--brass lamp-stand;


సెలయేరు, selayEru
-n.
--brook; mountain stream; cascade;


సెలరీ, selarI
-n. 
--celery; a green leafy vegetable; [bot.] ''Apium raveolens;''


సెలవు, selavu
-n. 
--(1) leave; permission to be absent from work or school; 
--(2) holidays; (note.) the word vacation refers to the time taken off from daily chores for recreational purposes; holidays are days declared as non-working days by your employer;


సెలవులు, selavulu
-n. pl.
--(1) holidays; 
--(2) vacation days;


స్టెప్పి, sTeppi
-n.
--Russian meadow;


స్పెక్ట్రమ్, spekTram
-n.
--spectrum; also వర్ణపటం;


సేంద్రియ, sEMdriya
-adj.
--organic; also అనాంగిక;


సేంద్రియ లోపం, sENdriya IopaM
-n.
--organic defect;


సేకరణ, sEkaraNa
-n.
--collection; procurement; accumulation;


సేకరణి, sEkaraNi
-n.
--accumulator; a register used in the arithmetic units of computers;


సేకరించు, sEkariMcu
-v. t.
--gather; collect; glean;


సేతువు, sEtuvu
-n.
--bridge; dike; dam;


సేద్యం, sEdyaM
-n.
--cultivation;


సేన, sEna
-n. 
--armed forces; military;


సేపు, sEpu
-suff.
--indicative of a duration of time;
---గంటసేపు = for a duration of an hour.
---చాలాసేపు = for a long time; this expression still indicates a duration of time less than a day; it is never correct to say, రోజుసేపు; వారం సేపు; or ఏడాది సేపు.


సేరు, sEru
-n. 
--(1) a measure of weight in pre-independence India; 1 సేరు = 8 పలములు = 24 తులములు; 
--(2) a measure of volume in pre-independence India; 1 సేరు = 1.76 పైంట్లు, that is, a little less than one quart;
---సవాసేరు = a weight of one-and-quarter &quot;seers&quot; or 30 తులములు


సేవ, sEva
-n.
--service;


సేవానిరతి,  sEvAnirati
- n.
-- devotion to service;


సేవించు, sEviMcu
-v. t.
--(1) serve; 
--(2) eat; drink; consume;


స్టేషను, sTEshanu
-n.
--station; railway station; bus depot; train depot;


స్నేహం, snEhaM
-n.
--(1) friendship; affection, love, kindness, tenderness; 
--(2) oiliness; viscidity, unctuousness, lubricity (one of the 24 Guṇas according to the Vaiśeṣikas).
— (3) Moisture.
— (4) Grease, fat, any unctuous substance.
— (5) Any fluid of the body, such as semen. sweat


స్నేహకం, snEhakaM     %e2t
-n.
--lubricant;


స్నేహనం, snEhanaM    %e2t
-n.
-- lubrication;


స్నేహితుడు, snEhituDu
-n. m.
--friend; boy friend; pal;


స్నేహితురాలు, snEhiturAlu
-n. f.
--friend; girlfriend; pal;


స్వేదం, svEdaM
-n.
--sweat; perspiration;


స్వేదకారిణి, svEdakAriNi
-n.
--diaphoretic; one that prompts sweating;


స్వేదజలం, svEdajalaM
-n.
--(1) sweat; perspiration; 
--(2) distilled water;


స్వేదనం, svEdanaM
-n.
--distillation;


సైంధవం, saiMdhavaM
-adj.
--(1) oceanic; related to the sea; 
--(2) related to the river Indus;


సైంధవ లవణం, saiMdhava lavaNaM
-n.
--rock-salt; rock-salt is mined and is comprised of coarse crystals; its sodium content is less than that of sea salt; rock-salt is often used to accent some food dishes; this appears to be a misnomer because, literally, it means sea salt;


సైకతం, saikataM
-n.
--sand dune;


సైకిలు, saikilu
-n.
--bicycle;


సైగ, saiga
-n.
--gesture; signal; sign;


సైతాను, saitAnu
-n.
--Satan, devil; Lucifer; In Christian theology, the great enemy of man and goodness;


సైదాపిట్ట, saidApiTTa
-n. 
--babbler; a type of bird;


సైన్యం, sainyaM
-n.
--military; army;


సైనికుడు, sainikuDu
-n.
--soldier;


%సొ- so, సో - sO, సౌ - sau

సొంత, soMta
-adj.
--own; private; personal;


సొంపు, soMpu
-n.
--elegance; grace; beauty;


సొట్ట, soTTa
-n.
--(1) lame, 
--(2) dent;


సొత్తు, sottu
-n.
--property;


సొద, soda
-n.
-- (1) grief; sorrow; botheration; a tale of woe; ఒకరి కష్టములను ఇంకొకరితో విసుగు బుట్టునట్లు చెప్పుకొనునది; 
-- (2) a funeral pile; 


సొన, sona
-n.
--(1) yolk; the inside of an egg; 
--(2) albumin;
---తెల్లసొన = white of an egg.
---పచ్చసొన = yellow of an egg.


సొమ్ము, sommu
-n.
--cash; money;


సొమ్మొకడిది, సోకొకడిది, sommokaDidi, sOkokaDidi
-ph.
--[idiom] one toils, another enjoys;


సొరంగం, soraMgaM
-n.
--tunnel;


సొరకాయ, sorakAya
-n.
--bottle gourd; [bot.] Cucurbita langenaria; Langenarius vulgaris;  Lagineria siceraria; [note.] in Greek lagenos means bottle]; 
-- same as ఆనపకాయ; అలాబువు; ఆనుగం; 
-- చేదు సొర =  bitter bottle gourd;  కటు తుంబీ; తిక్తాలబు; 
--[Sans.] అలాబు; కోశాలబు; తుంబీ; ఆనుగం;


సొరపియ్యి, sorapiyyi
-n.
--cuttlebone; the shell of a cuttlefish;


సొర్ర, sorra
-n.
--shark; a generic name for a large variety of fish; Many fish belonging to different families are called by names that end with the word సొర్ర. Also, the same fish is called by different names, both in English and Telugu. This uncertainty is unfortunate. For convenience, all the fish names that end with సొర్ర are listed below, grouped by the family to which they belong. 
--(1) The Orectolobidae family.
---బొకీ సొర్ర = ridgeback; [bio.]''Chiloscyllium indicus.''
---రా సొర్ర = cat shark; [bio.] ''Chiloscyllium indicus.''
---తిమింగిల సొర్ర = whale shark; ''Rhincodon typus.''
---పొల్లిమాకం = zebra shark. [bio.] ''Stegostoma varius;'' this could be పులి మొకం in which case this is probably tiger shark.
---కొమ్మురాసి = tiger shark; [bio.] ''Stegostoma varius;'' of the Carcharhnidae family.
---సొర్ర = Gangetic shark; ground shark; [bio.] ''Carcharhinus gangetica''.
---సొర్ర = grey shark; [bio.] ''Carcharhinus limbatus.''
---పాల సొర్ర = Elliots grey shark; [bio.] ''Carcharhinus ellioti.''
---కరముత్తు సొర్ర = white cheeked shark. [bio.] Carcharhinus dussumieri.
---కోవల్ సొర్ర = black finned shark; [bio.] ''Carcharhinus melanopterus.''
---నల్ల సొర్ర = black shark; [bio.] ''Carcharhinus melanopterus.'' 
---సిగ సొర్ర = grey shark; [bio.] ''Carcharhinus melanopterus.'' (ety.) సిగ means knotted hair, which could be black or grey.
---కర్రిమూతి సొర్ర = grey shark; [bio.] ''Carcharhinus melanopterus.''  (ety.) కర్రిమూతి = black mouth.
---రణ సొర్ర = black-tipped shark; [bio.] ''Carcharhinus spallanzani.''
---బొక్క సొర్ర = black-tipped shark; [bio.] ''Carcharhinus spallanzani.''
---నేతి సొర్ర = long snout shark; [bio.] ''Carcharhinus temminckii.''
---కిట్టలం సొర్ర = tiger shark; [bio.] ''Galeocerdo cuvier.''
---పాల సొర్ర = gummy shark; [bio.] ''Mustellus manaxo.''
---పాల సొర్ర = grey dog shark. [bio.] ''Scoliodon palasorra.''
---సీమ సొర్ర = grey dog shark; [bio.] ''Scoliodon palasorra.''
---పచ్చ సొర్ర = yellow dog shark; [bio.] ''Scoliodon sorrakowah.''
---కొమ్ము సొర్ర = arrow head shark; [bio.] ''Sphyrna blochii.'' (ety.) కొమ్ము means horn or antler.
---సప్ప సొర్ర = hammerhead shark; [bio.] ''Sphyrna blochii.'' of the Rhinobatidate family. (ety.) సప్ప means bland or tasteless.
---పొత్తిల సొర్ర = angelfish; [bio.] ''Rhina ancylostomus'' Schn.


సొరుగు, sorugu
-n.
--drawer in a table or box;


సోంపు, saunf
- n.
--Deshi Saunf; fennel seed; [bot.] ''Foeniculum vulgare''; Fennel is a flowering plant species in the carrot family. It is a hardy, perennial herb with yellow flowers and feathery leaves. It is indigenous to the shores of the Mediterranean but has become widely naturalized in many parts of the world, especially on dry soils near the sea coast and on riverbanks; 
-- జీలకఱ్ఱ వంటి దినుసు.


సోకు, sOku
-n.
--fashion; style;


సోకు, sOku
-v. i.
--touch; graze;


సోకుడు, sOkuDu
-n.
--infection;


సోకుడుముడుగు, sOkuDumuDugu
-n. 
--touch-me-not; impatiens; an annual herb with showy irregular flowers ;


సోడా, sODA
-n.
--(1) sodium; the chemical element Na; 
--(2) carbonated water;
---చాకలి సోడా = washing soda; sodium carbonate.
---తినే సోడా = baking soda; sodium bicarbonate.
---దాహకసోడా = caustic soda; sodium hydroxide.


సోథిక్ చక్రం, sOthik cakraM
-n.
--sothic cycle; [astron.] a period of time equal to 1461 years. In reality, a year is about 365.25 days. When Egyptians used 365 as the length of the year, their calculations went out of synchronization by 0.25 days every year. If not corrected, this error will accumulate until the total error is equal to one year. Egyptians called this period the Sothic cycle;


సోదా, sOdA
-n.
--search;                                          % to e2t


సోది, sOdi
-n.
--(1) soothsaying; an astrological forecast; 
--(2) empty talk;


సోపపత్తికంగా, sOpapattikaMgA
- adv.
-- with proof; 


సోపానం, sOpAnaM
-n.
--step; step in a flight of stairs;


సోపు, sOpu
-n.
--anise; an ingredient in Indian cooking and as a mint after a meal; [bot.] ''Pimpenella anisum'';
--fennel; an ingredient, similar to anise, in Indian cooking and as a mint after a meal; [bot.] ''Foeniculum vulgare'';


సోమధార, sOmadhAra     %e2t
-n.
--Milky Way;


సోమరి, sOmari
-adj.
--idle;
-n.
--idler; lazy person;


సోమరితనం, sOmaritanaM
-n.
--laziness; idleness; idle;


సోమలత, sOmalata
-n.
--(1) ephedra; believed to be the vine from which the soma juice of the Vedic era was produced; [bot.] ''Ephedra gerardiana'' wall; 
--(2) moon plant; [bot.] ''Asclepias acida'';


సోమసూత్రం,  sOmasUtraM
-- 1. A vessel with a spout; సోమసూత్రము వంటి ముఖ భాగము గలిగిన లోహపాత్ర; 
-- 2. A basin with a spout and handle. ముక్కు, చెయ్యి, పిడి గల చిన్న పాత్ర; 
-- 3. The receptacle or pit on the outside of a temple to receive the water with which the idol has been bathed. పానవట్టము నుండి నీళ్లు పోవు దారి, లింగాభిషేక జలముపోయి పడుతొట్టి; 
-- (Note) శివలింగానికి కింద ఉండే పళ్ళెం పేరు పానపట్టం; అభిషేకం చేసిన ద్రవ్యాలు బయటకి వచ్చే మార్గం సోమసూత్రం; శివాలయాలు తూర్పు ముఖం గానూ, పశ్చిమ ముఖం గానూ ఉంటాయి; అవి ఏ ముఖంగా ఉన్నా సోమసూతం మాత్రం ఎల్లప్పుడూ ఉత్తరం వైపునే ఉంటుంది; see also  పానవట్టము;  


సోయగం, sOyagaM
-n.
--elegance; charm; beauty; 


సోయా, sOyA
-n.
--soy; soy bean;


సోల, sOla
-n. 
--a volumetric measure used in pre-independence India; approximately equal in volume to one and a half cups; see also తవ్వ;


సోషలిజం, sOshalijaM
-n.
--socialism; the economic philosophy that espouses state ownership of industrial and financial institutions for the common good; సమాజవాదం; (rel.) కేపిటలిజం; కమ్యూనిజం;


స్కోరు, skOru
-n.
--score; the points won in a game;


స్తోమత, stOmata
-n.
--capacity; capability; wealth;


స్ఫోరకంగా, sphOrakaMgA
-adv.
--as a sign of; as an indication of;


సౌందర్యం, sauMdaryaM
-n.
--beauty;
---సహజ సౌందర్యం = natural beauty.


సౌకర్యం, saukaryaM
-n.
--comfort;


సౌధం, saudhaM
-n.
--palace; manor; luxurious building; (lit.) one that was built with lime-cement;


సౌధ సోపాన న్యాయం, saudha sOpAna nyAyaM
-ph.
--the logic which says that in order to reach the top of a building, you must scale it one step at a time; this is used to convey the meaning that a difficult problem can be solved by tackling it one step at a time;


సౌభాగ్యం, saubhAgyaM
-n.
--good fortune; wealth;


సౌభాగ్యవతి, saubhAgyavati
-n.
--a woman whose husband is alive;


సౌర, saura
-adj.
--solar;


సౌర కుటుంబం, saura kuTuMbaM
-ph.
--solar system;


సౌరదినం, sauradinaM
-n.
--solar day;
---సగటు సౌరదినం = mean solar day; 24 hours.


సౌరభం, saurabhaM
-n.
--fragrance;


సౌరపంచాంగం, saurapaMcAMgaM
-n.
--solar calendar; the calendar that uses the Sun's apparent motion as the basis for calculating times of events. According to the solar calendar, the year is 365.25 days;


సౌలభ్యం, saulabhyaM
-n.
--ease;

సౌవర్ణకరణి, sauvarNakaraNi
-n.
-- name of a legendary herb which is supposed to bring fullblooded health &amp; strength to the body; [see also] విశల్యకరణి, సంధానకరణి, సంజీవకరణి;


సౌవీరం, sauvIraM
-n.
--[chem.] mercuric chloride;


సౌష్ఠత, saushTata
-n.
--symmetry;


సౌష్ఠవం, saushTavaM
-n.
--(1) beauty; good proportions; 
--(2) symmetry; this suggests that a measure of beauty is symmetry; 
--(3) well-being;
---ఆర్థిక సౌష్ఠవం = economic wellbeing.
&lt;/poem&gt;

==Part 2: హం  haM, హ - ha==
&lt;poem&gt;

హంగామా, hAMgAmA
-n.
--(1) pomp; 
--(2) furor; fuss; hubbub; commotion; 


హంగు, hAMgu
-n.
--support; backing; paraphernalia;


హంతకి, haMtaki
-n. f.
--murderer;


హంతకుడు, haMtakuDu
-n. m.
--murderer;


హంస, haMsa 
-n.
--(1) swan; 
--(2) figuratively, life force;
---హంస లేచిపోయింది = the person is dead.


హంస తూలిక, hAMsa tUlika
-n.
--swan's down; tender feathers of a swan;


హంసపాదు, hAMsapAdu
-n.
--a caret mark showing an insertion in text; (lit.) swan's foot;
---ఆదిలోనే హంసపాదు = a mis-step and correction at the very beginning.


హక్కు, hakku
-n.
--right; claim;
---స్వరాజ్యం నా జన్మ హక్కు = independence is my birthright.


హజారం, hajAraM
-n.
--courtyard;


హఠం, haThaM
-n.
--obstinate behavior;


హఠాత్తుగా, haThAttugA
-adv.
--suddenly; abruptly;


హడలగొట్టు, haDalagoTTu
-v. t.
--frighten; scare; terrorize;


హడావిడి, haDAviDi
-n.
--ado; bustle;


హతమార్చు, hatamArcu
-v. t.
--kill; slay;


హతవిధీ, hatavidhI
-inter.
--O! Fate!


హత్య, hatya
-n.
--murder;


హత్యాకాండ, hatyAkAMDa
-n.
--slaughter; massacre; carnage;


హత్తుకొను, hattukonu
-v. i.
--get attached; take root; become favorable;


హత్తుకొను, hattukonu
-v. t.
--hug;


హతోస్మి,  hatOsmi
-inter. idiom.
- too bad!; (lit. Sans.) I am dead;


హద్దు, haddu
-n.
--boundary; limit; threshold; border;


హనుమాఫలం, hanumAphalaM   
-n. 
--(1) passion fruit?; [bot.] ''Passiflora edulis'' of the Passifloraceae family; a native of Brazil; (2) seedless Sitaphal? (as advertised at Sreehari Horticultural Nursery in Baroda, Gujarat, India); (3) star fruit ?; [bot.] ''Averrhoa carambola'';


హయాం, hayAM
-n.
--(1) jurisdiction; regime; 
--(2) period of authority;


హరశోఠం, harasOThaM    
-n.
--gypsum;


హర్షం, harshaM
-n.
--pleasure;


హర్షధ్వని, harshadhvani
-n.
--applause, హర్షధ్వానం;


హరాంకోరు,  harAMkOru
- n.
-- ?? 
-- కృతఘ్నుడు; నీచుడు; దుర్జనుడు; దగుల్భాజీ; 


హర్తాళ్, hartAL
-n.
--strike; work stoppage; act of closing shops and suspending all business;


హరించు, hariMcu
-v. i.
--evaporate; disappear by evaporation; waste away; sublimate;


హరిణం, hariNaM
-n.
--(1) deer; doe;
--(2) off-white color;


హరితం, haritaM
-n.
--(1) green; 
--(2) chlorine; one of the chemical elements; Cl;


హరితకి, haritaki
-n.
--[bot.] Terminalia chebula;


హరితగృహం, haritagRhaM
-n.
--greenhouse; (lit.) an enclosed; glass-covered space where tropical plants can be grown in cold climates.


హరితగృహ వాయువులు, haritagRha vAyuvulu
-n.
--greenhouse gases; these gases, such as carbon dioxide, are believed to be the agents causing the greenhouse effect;


హరితపిపీలికం, haritapipIlikaM
-n.
--[chem.] chloraldehyde;


హరిత విప్లవం, haritaviplavam
-n.
--green revolution;


హరిద్ర, haridra
-n.
--(1) yellow; 
--(2) [bot.] Curcuma longa;


హరివాణాలు,   harivANAlu
- n.
-- lava beds; doons;


హర్షించు, harshiMcu
-v. i.
--be pleased;


హరియాలీ గడ్డి,  hariyAlI gaDDi
- n.
--a type of grass used in Ayurvedic medicines; [bot.] Cynondon dactylon;


హలంతం, halaMtaM
-adj.
--ending in a consonant;


హల్లు, hallu
-n.
--consonant; typically a pure consonant combined with a vowel;


హవేలి, havElI
-n.
--mansion; palace;


హస్తం, hastaM
-n.
--(1) hand; 
--(2) five;


హస్త, hasta             %updated
-n.
--(1) Gamma Virginis; Porrima; Yoga tara of the 13th  lunar mansion; located in the constellation Virgo;
--(2) Corvus, the crow; The 13th of the 27 star groups (or asterisms or lunar mansions) of the Hindu calendar;


హస్తకం, hastakaM
-n.
--handle;


హస్తకళలు, hastakaLalu
-n.
--handicrafts;


హస్తప్రయోగం, hastaprayOgaM
-n.
--masturbation; autoeroticism; the process of achieving sexual pleasure by handling the genital organs with hand;


హస్తలాఘవం, hastalAghavaM
-n.
--sleight of hand;


హస్తవాసి, hastavAsi
-n. 
--skill; competence; [idiom] the magical healing touch by the hand of, especially, a doctor;


హస్తాక్షరం, hastAksharaM
-n.
--signature;


హస్తిమశకాంతరం, hastimaSakAMtaraM
-n.
--huge difference; (lit.) difference between an elephant and a gnat;


హస్తి మేఢ్రపు చెట్టు, hastimEMDhrapu ceTTu
-n.
--sausage tree; [bot.] ''Kigelia pinnata'' or ''Kigelia africana'' of the Bignoniaceae family; ఈ చెట్టు కాయలు ఏనుగు పురుషావయవాన్ని పోలి ఉండే కారణంగా దీనికాపేరు వచ్చింది; ఏనుగు చెట్టు; 
[[File:Kigelia-Africana-Serengeti.JPG|right|thumb|''K. africana'' habit, in [[Serengeti National Park]]]]


హస్కు కొట్టు, hasku koTTu
-v. i.
--(coll.) to spend time talking trivia; (lit.) to pound husk; 


హృదయంగమం, hRdayaMgamaM
- adj.
--pleasant; heart-warming; agreeable; touching; moving; 


హ్రస్వం, hrasvaM
-n.
--[gram.] short vowel; vowels that require one unit of time to pronounce;


హ్రస్వనామం, hrasvanAmaM
-n.
--short name; chemical symbol;


%హా - hA, హిం - hiM, హీ - hI


హాజరు, hAjaru
-n.
--attendance; present;


హాజరు జామీను, hAjaru jAmInu
-n.
--bail; security deposit guaranteeing to produce an accused person on demand;


హాజరుపట్టీ, hAjarupaTTI
-n.
--attendance roll; muster roll;


హాని, hANi
-n.
--harm; damage; injury;


హామీ, hAmI
-n.
--assurance; promise;


హాయి, hAyi
-n.
--happiness; contentment;


హారం, hAraM
-n.
--(1) denominator; 
--(2) necklace; garland; 
--(3) food;
---ముత్యాల హారం = pearl necklace.
---ఫలహారం = snack food; (lit.) food comprised of fruits.


హారతి, hArati
-n.
--offering of lighted camphor on auspicious occasions;


హార్ధిక, hArdhika
-adj.
--hearty; heart-felt; cordial;


హాలు, hAlu
-n.
--(1) hall; 
--(2) living room; 
--(3) theater; 
--(4) a big gathering room;
---సినిమా హాలు = cinema hall; movie theater.


హావభావాలు, hAvabhAvAlu
-n. pl.
--gestures and expressions; body language;


హాస్యం, hAsyaM
-n.
--humor; fun;


హాస్యాస్పదం, hAsyAspadaM
-n.
--ridiculous; laughable;


హాస్యాస్పదంగా, hAsyaspAspadaMga
-adv.
--laughably; ridiculously;


హాస్యస్పోరకంగా, hAsyaspOrakaMgA
-adv.
--humorously;


హాహాకారం, hAhAkAraM
-n. 
--cry for help;


హింగుళం, hiMguLaM
-n.
--cinnabar; a compound of mercury and sulfur;


హింతాళం, hiMtALaM
-n.
--marshy date tree;


హింస, hiMsa
-n.
--violence; torture;


హింసాకాంద, hiMsAkAMDa
-n. 
--violent activity;


హితం, hitaM
-n.
--good; one that is good for you;


హితుడు, hituDu
-n.
--well-wisher;


హితైషి, hitaishi
-n. 
--well-wisher;


హితోపదేశం, hitOpadESaM
-n.
--good advice; an advise that is good for you; (note) ప్రియోపదేశం is what you’d love to hear.


హిమం, himaM
-n.
--snow;


హిమకిరుబా, himakirubA
-n. 
--snow leopard;  [biol.] Panthera uncia;


హిమనీనదం, himanInadaM
-n.
--glacier; (lit.) a river of snow;


హిమనీపాతం, himanIpAtaM
-n.
--icefall; avalanche;


హిమరేఖ, himarEkha
-n.
--snow line; a level above which snowfall does not melt;


హిమాంబువు,  himAMbuvu
- n.
-- scented water; rose water; 
---పన్నీరు;


హిమాచలం,  himAchalaM
- n.
-- the Lesser Himalayas; also called Inner Himalayas, Lower Himalayas, or Middle Himalayas, middle section of the vast Himalayas mountain system in south-central Asia.


హిమాద్రి, himAdri
- n.
-- the Greater Himalayas; Great Himalayas, also called Higher Himalayas or Great Himalaya Range, highest and northernmost section of the Himalayan mountain ranges. ... The Great Himalayas contain many of the world's tallest peaks, including (from west to east) Nanga Parbat, Annapurna, Mount Everest, and Kanchenjunga.


హిమాలయ తాడి, himAlayA tADi
-n. 
--Himalayan palm; [bot.] Trachycarpus matianus;


హిమోగ్లోబిన్, himOglObin
-n.
--hemoglobin; Hemoglobin is the protein molecule in red blood cells that carries oxygen from the lungs to the body's tissues and returns carbon dioxide from the tissues back to the lungs. Hemoglobin is made up of four protein molecules (globulin chains) that are connected together;
-- same as రక్తచందురం;


హీన, hIna
-adj.
--inferior; low; vile; poor; abject; wretched;


హీనత, hInata
-n.
--inferiority; lowness; weakness;
---బుద్ధిహీనత = foolishness; without wisdom.
---బలహీనత = weakness; without strength.


హీనధాతువు, hInadhAtuvu
-n.
--[chem.] base element; base metal;


హీనపక్షం, hInapakshaM
-adv.
--at the minimum; at least;


హీనుడు, hInuDu
-n. m.
--(1) base person; vile person; wretch; 
--(2) as a suffix, it means a person who lacks the quality described in the prefix;
---బుద్ధిహీనుడు = fool; senseless person.
---బలహీనుడు = weakling; a person without strength.


హీనయానం, hInayAnaM
-n.
--a sect in Buddhism; (lit.) inferior boat trip; the little boat;


హీవియా, hIviyA
-n.
--hevia; a rubber tree native to South America;


హుండీ, huMDI
-n.
--(1) collection box at a temple; 
--(2) bank check; bank draft; bank note; bill of exchange;


హుందా, huMdA
-n.
--dignity; solemnity; stature;


హుటాహుటీగా, huTAhuTIgA
-adv.
--immediately; with no delay; on the double;


హుళక్కి, huLakki
-n.
--(1) untrue; one that is not there; false; 
--(2) zero; nothing;


హుషారుగా, hushArugA
-adv.
--merrily; joyously;


'''హృ - hR, హె - he, హే - hE, హై - hai, హొ - ho, హో - hO'''

హృదయం, hRdayaM
-n.
--heart;


హృద్యంగమం, hRdyaMgamaM
-n. 
--appealing; touching; heart-stirring;


హృదయపూర్వకం, hRdayapUrvakaM
-adj.
--hearty; heart-felt; whole-hearted;


హృదయ స్పందనం, hRdaya spaMdanaM
-n.
--heart beat;


హృద్యం, hRdyaM
-n.
--one that is pleasant; one that is pleasing;


హెక్టరు, hekTaru
-n.
--hectare; an area equal to the size of a square of 100 meters on its side; a metric unit of area that is roughly equal to 2.471 acres;


హెగ్గాడి, heggADi     %e2t
-n.
--sentry;


హెచ్చరించు, heccariMcu
-v. t.
--warn; caution; enjoin;


హెచ్చరిక, heccarika
-v. t.
--warning;


హేతువు, hEtuvu
-n.
--cause; reason; rationale;


హేతువాదం, hEtuvAdaM
-n.
--rationalism; 
-- మూఢ నమ్మకాలకు సరియైన నిరూపణ కోరే వారిని హేతువాదులు (rationalist) అంటారు.


హేమం, hEmaM
-n.
--gold;


హేమాహేమీలు, hEmAhEmIu
-n. pl.
--big shots; big wheels; (ety.) believed to be an acronym for the words head master and head mistress when written in Telugu; another theory says that this is a Kannada word; అతిరధ-మహారధులు; సమర్ధులు; మొనగాళ్లు;


హేయమైన, hEyamaina
-adj.
--obnoxious; odious;


హేల, hEla
-n.
--sport; play;


హేళన, hELana
-n.
--ridicule; derision; sneering;


హైమావతి, haimAvati
-n.
--[bot.] Acorus calamus; see also వడజ;


హైరాణ, hairAna
-n.
--stress; toil; fatigue;


హొయలు, hoyalu
-n.
--gracefulness; grace;


హోదా, hOdA
-n.
--status; rank; office;


హోమం, hOmaM
-n.
--oblation to Gods via a sacrificial fire; same as హవనం;


హోమగుండం, hOmaguMDaM
-n.
--the pit where the sacrificial fire is held;


హోర, hOra
-n.
--hour; one half of the period defined by a Zodiacal sign;


హోరాహోరీ, horAhOrI
-adj.
--uninterrupted; ceaselessly; continuous; (lit.) every hour;


హోరు, hOru
-n.
--roar; the sound of an ocean; tempestuous;
---చెవిలో హోరు = roaring sound in the ear; ringing in the ear.
---సముద్రపు హోరు = the roar of the ocean.
---హోరుమని వర్షం పడుతోంది = it is raining heavily.
&lt;/poem&gt;

|width=&quot;65&quot;| &lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL Images Below This Line (center|150px|thumb) ---&gt;

|-
|- &lt;!--- Nothing Below This Line! ---&gt;
|}

==మూలం==
* V. Rao Vemuri, English-Telugu and Telugu-English Dictionary and Thesaurus, Asian Educational Services, New Delhi, 2002 ISBN 0-9678080-2-2
[[వర్గం:వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు]]</text>
      <sha1>l9g2nl918dlxvzzyk1l0dttleudq4ns</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>