Wikibooks tewikibooks https://te.wikibooks.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80 MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter మీడియా ప్రత్యేక చర్చ వాడుకరి వాడుకరి చర్చ Wikibooks Wikibooks చర్చ దస్త్రం దస్త్రంపై చర్చ మీడియావికీ మీడియావికీ చర్చ మూస మూస చర్చ సహాయం సహాయం చర్చ వర్గం వర్గం చర్చ TimedText TimedText talk మాడ్యూల్ మాడ్యూల్ చర్చ Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 3015 33352 33347 2022-08-03T21:07:10Z Vemurione 1689 /* Part 2: గ - ga */ wikitext text/x-wiki =నిఘంటువు= * This dictionary is an improved version over the print version (expanded, errors corrected, new features continually being added) published by Asian Educational Services, New Delhi in 2002. * You are welcome to add. BUT PLEASE DO NOT DELETE entries until you are absolutely, positively SURE a mistake has been made and needs to be corrected. * PLEASE do not delete entries or their meanings simply because you personally did not agree with the meaning given there. Thanks * American spelling is used throughout. * There is no clearly established, standardized alphabetical order in Telugu. The justification for the scheme used here would be too long for discussion here. 16 March 2016. {| class="wikitable" |- ! నిర్వచనములు<!--- Do Not Change This Line ---> ! ఆసక్తికర చిత్రములు<!--- Do Not Change This Line ---> |- |width="895"|<!--- Do Not Change This Line ---> <!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---> ==Part 1: గం - gaM== <poem> గం, gaM -root. --suggests movement; [Sans.] గచ్ = to go; ---ఖగం = one that moves in space; kite; bird. ---తరంగం = one that moves on water; wave. ---విహంగం = one that moves in air; bird. గంగ, gaMga -n. --(1) the river Ganges; --(2) river goddess Ganga; --(3) water, especially pure (in the sense of unadulterated, rather than distilled) water; ---పాతాళ గంగ = underground water, especially underground springs. గంగడోలు, gaMgaDOlu -n. --dewlap; the loose skin hanging from the neck of a cow or ox; గంగరావి, gaMgarAvi -n. --portia tree; umbrella tree; [bot.] ''Hibiscus populnea; Thespesia populnea''; -- juice of leaves and fruits applied to scabies; psoriasis and other skin ailments; -- బ్రహ్మదారువు; గంగరేగు, gaMgarEgu -n. --a large shrub with edible fruits; [bot.] ''Ziziphus jujuba''; -- గంగరేను; పెద్దరేగు; గంగవెర్రులెత్తు, gaMgaverrulettu -v. i. --going crazy; going out of control; గంగసింధూరం, gaMgasiMdhUraM -n. --red oxide of lead; గంగాలిచిప్ప గుల్ల, gaMgAlicippa gulla -n. --(1) backwater clam; [bio.] ''Meretrix casta''; --(2) bay clam; (bio.] ''Meretrix meretrix''; గంగాళం, gaMgALaM -n. --a large metallic vessel with a wide mouth; (rel.) పంచపాత్ర; గంగి, gaMgi -adj. --venerable; ---గంగి గోవు = a cow of good breed; euphemism for a gentle personality of either gender. గంగిరెద్దు, gaMgireddu -n. --venerable bull; an ordinary bull decorated with colorful blankets and bells and taught to do what the master says; euphemism for a "yes" man. గంజాయి, gaMjAyi -n. --(1) hashish; bhang; marijuana; [bot.] ''Cannabis indica''; --(2) Indian hemp; cannabis; [bot.] ''Cannabis sativa''; గంజి, gaMji -n. --(1) strained water after cooking rice; gruel; --(2) starch; గంగిజిట్ట, gaMgijiTTa -n. --tit; a type of bird; ---బూడిదరంగు గంగిజిట్ట = grey tit; [bio.] ''Parus major''; గంజిపెట్టడం, gaMjipeTTadaM -n. --starching clothes during washing; గంజిత్తు, gaMjittu -n. --mineral pitch; tar; (ety.) గని + జిత్తు; గంటం, gaMTaM -n. --stylus; iron pen; [Sans.] కంటకం; గంట, gaMTa -n. --(1) hour; approximately 24th part of a solar day; --(2) bell; gong; chime; --(3) stubble; shoots growing around the main stem of a paddy plant; గంటగలగరాకు, gaMTagalagarAku -n. --False Daisy; [bot.] ''Eclipta prostrata''; ''Eclipta alba''; -- is a herb that has traditionally been used in Ayurvedic medicine for being a liver tonic (for which it is one of the more effective herbs apparently) and having beneficial effects on diabetes, eye health, and hair growth; this grows wild along irrigation canals in India; -- [Sans.] భృంగరాజు; గంటు, gaMTu -n. --notch; [[గంటుబారంగి]], gaMTubAraMgi -n. -- Bharangi; Glory bower; Bleeding-heart; Bag flower; [bot.] ''Clerodendron serratum; Siphonanthus indica; Premna herbacea''; -- herb used in Ayurvedic system which is very famous for a healthy respiratory system and to give good rhythm to voice; గంటెలు, gaMTelu -n. --spiked millet; [bot.] ''Holcus spicatus; Panicum spicatum''; --సజ్జలు; గండం, gaMDaM -n. --(1) evil hour; --(2) serious danger; గండకీ వృక్షం, gaMDakI vRkhaM -- Cow's paw; [bot.] ''Bauhinia variegata''; -- used as an anti-bacterial, anti-arthritic, anti-inflammatory, anti-diabetic, immunomodulatory, hepato-protective, anti-oxidant, trypsin inhibitor and anti-carcinogenic activity; -- దేవకాంచనం is [bot.] ''Bauhinia purpurea''; గండంగి, gaMDaMgi -n. --a large black monkey; Madras langur; [bio.] ''Semnopithicus prianus''; గండ, gaMDa - adj. -- male; గండడు, gamDaDu -n. --a strong, brave man; ---గండరగండడు = the bravest of the brave = మగవాళ్లల్లో మగవాడు; గండపెండేరం, gaMDapenDEraM -n. --an anklet awarded to a scholar or warrior; గండభేరుండం, gaMDabhEruMDaM -n. --a fictional bird with two heads and three eyes; గండమాల వ్యాధి, gaMDamAla vyAdhi - n. --Scrofula; Scrofula is a condition in which the bacteria that causes tuberculosis causes symptoms outside the lungs. This usually takes the form of inflamed and irritated lymph nodes in the neck. Doctors also call scrofula “cervical tuberculous lymphadenitis”: Cervical refers to the neck; గండమృగం, gaMDamRgaM -n. --rhinoceros; గండశిల, gaMDaSila -n. --boulder; గండసరిగ, gaMDasariga %e2t - n. -- gentleman; గండ్ర, gaMDra -adj. --big; large; గండ్రగొడ్డలి, gaMDragoDDali -n. --pick-ax; గండ్రచీమ, gaMDracIma -n. --big ant; గండు, gaMDu -adj. --male of an animal; ---గండుపిల్లి = tomcat; male cat. ---గండు తుమ్మెద = male carpenter bee. ---గండుచీమ = a big, black ant; గండుమల్లి, gaMDumalli - n. -- a climbing shrub; [bot.] ''Jasminum angustifolium''; -- లింగమల్లి; సిరిమల్లి; అడవిమల్లి; గండి, gaMDi -n. --(1) breech in a river bank; gap between two hills; gorge; --(2) steep embankment; --(3) canyon wall; గండి పడు, gaMDipaDu -v. i. --be breached; (note) used when a river bank gets breached during floods; గంత, gaMta -n. --a narrow walkway on the side of a house that leads to the backyard; alleyway; గంతలు, gaMtalu -n. pl. --blinders; blinkers; eye cover; గందరగోళం, gaMdaragOLaM -n. --confusion; ado; గంధం, gaMdhaM -n. --(1) smell; odor; --(2) paste obtained by grinding wood or nut on a stone base; --(3) sandalwood paste; ---దుర్గంధం = malodor. ---సుగంధం = sweet odor; nice odor. ---మంచిగంధం = sandalwood paste. ---కరక్కాయ గంధం = paste of Chebulic myrobalan. గంధం చెట్టు, gaMdhaM ceTTu -n. --sandalwood tree; [bot.] ''Santalum album''; ---రక్త చందనం = red sandalwood; [bot.] ''Santalum rubrum''; ''Pterocarpus santalinus''; ---శ్వేత చందనం = white sandalwood; --- పీత చందనం = yellow sandalwood; ---హరి చందనం = yellow sandalwood; ---కుచందనం = Bastard sandalwood; False sandalwood; there are many trees that go by this name; గంధం పిట్ట, gaMdhaM piTTa -n. --bunting; a type of bird; --- నల్లతల గంధం పిట్ట = black-headed bunting; [bio.] ''Emberiza melanocephala''; --- ఎర్రతల గంధం పిట్ట = red-headed bunting; [bio.] ''E. bruniceps''; గంధకం, gaMdhakaM -n. --sulfur; (Br.) sulphur; one of the chemical elements with the symbol S; brimstone; గంధకామ్లం, gaMdhakAmlaM -n. --[chem.] sulfuric acid; H₂SO₄; a strong inorganic acid; గంధప్రవరాలు, gaMdhapravarAlu -n. --[bio.] ''olfactory nodes''; గంధపు చెక్క, gaMDhapu cekka -n. --a piece of sandalwood; గంధపు చెట్టు, gaMDhapu ceTTu -n. --sandalwood tree; గంధర్వులు, gaMdharvulu - n. pl. -- (1) legendary "creatures" fathered by Kashyapa and ArishTha (or Pradha?), daughter of Daksha PrajApati; -- దేవతలలో ఒక తెగవారు; హాహాహూహూప్రభృతులు; కశ్యపునికి. దక్ష ప్రజాపతి కూతురు అయిన అరిష్టకు (ప్రధ కు) పుట్టినవారు గంధర్వులు; -- (2) ఇంద్ర సభలో గానము చేయు ఒక తెగ దేవతలు; -- (3) గాంధార దేశానికి చెందిన ప్రజలు; -- see also యక్షులు; -- మహాభారత సమయానికి కిన్నెరులూ, కింపురుషులూ, గంధర్వులూ శ్వేత పర్వతానికి హేమకూట పర్వతానికి మధ్య ఉండే ప్రాంతాలలో నివసించారని అర్ధం చేసుకోవచ్చు; గంప, gaMpa -n. --basket; గంపగుత్తగా, gaMpaguttagA -adv. -- by basketful; by contract, with no regard to details; -- మొత్తానికి మొత్తంగా; గంపపులుగు, gaMpapulugu -n. --a type of fowl; [bio.] ''Phasianus gallus''; గంభీర, gaMbhIra -adj. --solemn; grave; deep; </poem> ==Part 2: గ - ga== <poem> గగనం, gaganaM -adj. --hard to get; ---గగన కుసుమం =[idiom] pie in the sky; (lit.) flower in the sky; something hard to get; unreal. -n. --sky; heavens; గగుర్పాటు, gagurpATu -n. --tingling; thrill; goose bumps; erection of body hair due to excitement or fear; పులకరింత; రోమహర్షణం; గగ్గోలు, gaggOlu -n. --uproar; clamor; గచ్చ, gacca -n. --bondue; a thorny shrub; [bot.] ''Caesalpinia bonduc''; -- the leaves are used for the treatment of hydrocyl, seeds and oil have medicinal properties; గచ్చకాయ, gaccakAya -n. --bondue nut; గచ్చు, gaccu -n. --floor; plastered floor; hard floor; గజం, gajaM -n. --(1) yard; a length equal to 36 inches or approximately one meter; --(2) elephant; గజ, gaja -adj. --big; jumbo; large size; ---గజఈతగాడు = great swimmer; expert swimmer; literally, a swimmer whose “stride” covers a distance of one yard (గజం) with each stroke; perhaps "meter beater" would be an appropriate translation. ---గజదొంగ = big thief; an expert thief. గజగజ, gajagaja -adj. --onomatopoeia for shivering; trembling; గజనిమ్మ, gajanimma -n. --large lemon; [bot.] ''Citrus bergamia''; ''Citrus limettioides''; -- పెద్దనిమ్మ; గజపిప్పలి, gajapippali -n. --[bot.] ''Pothos Officinalis;'' గజర ఆకులు, gajara Akulu - n. -- [bot.] leaves of ''Daucus carota'' Linn.; గజపిప్పలి, gajapippali -n. --[bot.] ''Scindapsus Officinalis''; గజిబిజి, gajibiji -n. --confusion; గజ్జి, gajji -n. --(1) eczema; allergic rash; atopic dermatitis; an infectious itch; --(2) scabies; (rel.) తామర; దురద; గజ్జెలు, gajjelu -n. --a bracelet of small bells tied to a dancer's feet; గట్టి, gaTTi -adj. --(1) hard; --(2) loud; --(3) strong; (rel.) మొండి = tough; గట్టితనం, gaTTitanaM -n. --(1) hardness; firmness; --(2) cleverness; --(3) loudness; గట్టిపడు, gaTTipaDu -v. i. --solidify; become hard; గట్టు, gaTTu -n. --bank; bund; deck of a pool; levee; embankment; (rel.) ఒడ్డు; ---కష్టాలు గట్టెక్కాయి = [idiom] troubles are over. ---చెరువు గట్టు = tank bund. గడ, gaDa -n. --stalk; a straight staff; ---చెరకుగడ = sugarcane stalk. ---వెదురుగడ = bamboo stalk; bamboo staff; గడగడ, gaDagaDa -adj. --onomatopoeia for rapid motion; గడగడలాడు, gaDagaDalADu -v. i. --tremble; shiver; shake; గడప, gaDapa -n. --threshold; the floor jamb of a door frame; గడ్డం, gaddaM -n. --(1) chin; --(2) beard; goatee; గడ్డ, gaDDa -adj. --lumpy; solid; -n. --(1) lump; thrombus; boil; వ్రణము; --(2) brook; stream; --(3) tuber; --(4) any solidified matter; --(5) clump of the earth; గడ్డకట్టు, gaDDakaTTu -v. i. --solidify; freeze; clot; గడ్డపార, gaDDapAra -n. --an indigenous tool widely used for digging and picking up chunks of loose dirt; unlike a spade which can be used while standing up, this tool requires the person to bend, practically doubling up; see also గునపం; గడ్డపెరుగు, gaDDaperugu -n. --curds; yogurt; sour cream; hard milk curds; hard yogurt; గడ్డమంచు, gaDDamaMcu -n. --ice; block of ice; గడి, gaDi -n. --(1) plaid; checkers; a type of design on a fabric; --(2) a square in a diagram like a crossword puzzle; గడియ, gaDiya -n. --(1) wooden bolt across a door; latch; --(2) duration of time equal to 24 minutes; ఘడియ; గడియారం, gaDiyAraM -n. --clock; watch; (lit.) a time meter; ---అనుగడి = clockwise; also అనుఘడి. ---ప్రతిగడి = counter-clockwise; anti-clockwise; also ప్రతిఘడి. ---గోడ గడియారం = wall clock. ---చేతి గడియారం = wrist watch. గడ్డి, gaDDi -n. --grass; hay; common grass [bot.] Cynodon dactylon; Arukam pal; ---ఎండుగడ్డి = hay. ---పచ్చిగడ్డి = green grass. గడ్డి గాదం, gaDDi gAdaM -n. --animal feed; (lit.) grass and leaves; గడ్డిగం, gaDDigaM -n. --seeder; a funnel-like device attached to a plow to drop seeds along the furrow; -- జడ్డిగం; గడ్డిచేమంతి, gaDDicEmaMti -n. -- [bot.] ''Tridax procumbens'' Linn.; -- గాయపాకు; ఇది విస్తృతంగా పెరిగే [[కలుపు మొక్క]]; ఈ మొక్క ఆకులు రసం గాయం దగ్గర రాస్తే ఒక అరగంటలో నొప్పి మాయం అవుతుంది; [[File:Coat_buttons_%28Tridax_procumbens%29_in_Hyderabad%2C_AP_W_IMG_7087.jpg|thumb|right|హైదరాబాదులో గడ్డి చేమంతి]] గడ్డిపువ్వు, gaDdipuvvu -n. --wildflower; గడ్డివాము, gaDDivAmu - n. -- haystack; గడ్డివాము కాడ కుక్క, gaDDivAmu kADa kukka - ph. -- Dog in the manger; an idiom to describe a person who has custody of something useless to him but won't allow another person to use it; గడుగ్గాయి, gaDuggAyi -n. --daredevil; mischievously smart person; (note) a term usually used while referring to children and young adults; గడువు, gaDuvu -n. --time limit; a duration of time within which a task must be done; గడుసు, gaDusu -adj. --worldly wise; precocious; గడ్డు, gaDDu -adj. --difficult; trying; hard; tough; ---గడ్డు రోజులు = difficult days; trying times. గణం, gaNaM -n. --(1) group; tribe; --(2) group of syllables in poetry; a metric unit in prosody; --(3) a branch in the army; గణగణ, gaNagaNa -adj. --onomatopoeia for the sound of a bell; గణన, gaNana -n. --(1) counting; computation; --(2) earnings; గణన పద్ధతులు, gaNana paddhatulu -n. --computational methods; గణనీయం, gaNanIyaM -n. --(1) countable --(2) select; notable; significant; గణవిభజన, gaNavibhajana -n. --[prosody] the process of analyzing a poem or verse to identify its type or class; గణాంక, gaNaMka -adj. --statistical; గణాంక శాస్త్రం, gaNaMka SAstraM -n. --statistical science; statistics (as a subject of study); గణాంకాలు, gaNaMkAlu -n. --statistics (as numbers characterizing the properties of data, such as mean standard deviation, mode, etc.; గణించు, gaNiMcu -v. t. --(1) calculate; --(2) earn; గణితం, gaNitaM -n. --mathematics; any branch of mathematics; ---అంక గణితం = arithmetic. ---కలన గణితం = calculus. ---త్రికోణ గణితం = trigonometry. ---బీజ గణితం = algebra. ---రేఖా గణితం = geometry. ---సాంఖ్య గణితం = statistics. గణుపు, gaNupu -n. --(1) joint in a finger; --(2) joint in a bamboo or sugar cane; గతం, gataM -n. --past; గత్తర, gattara - n. -- (1) garbage; trash; (2) mess; disorder; (3) cholera; (4) vomit; feces; (5) గత్యంతరం, gatyaMtaraM -n. --alternative; alternative path; గతానుగతికంగా, gatAnugatikaMgA -adv. --stereotypically; following the past pattern; following a routine blindly; గతి, gati -n. --(1) path; --(2) orbit; --(3) motion; movement; --(4) fate; the future path of action; గతితార్కిక భౌతిక వాదం, gatitArkika bhautika vAdaM -n. --dialectic materialism; an offshoot of Hegel's philosophy; గతుకులు, gatukulu -n. --patholes; uneven road surface; గద, gada -n. --mace; a weapon used in ancient India; గద్గదస్వరం, gadgadasvaraM -n. --trembling voice; voice trembling with grief or sorrow; గద్ద, gadda -n. --kite; ---బాపన గద్ద = the brahminy kite; [bio.] ''Haliastur indus''; ---పీతిరి గద్ద = scavenger vulture; [bio.] ''Neophron percnopterus''; ---మాల గద్ద = the pariah kite; [bio.] ''Milvus migrans''; గద్యం, gadyaM -n. --literary prose; prose; గద్య, gadya -n. --colophon; the small ‘coda’ like verse or blank verse that is traditionally written at the end of a section or chapter of classical Indian literary works; గది, gadi -n. --(1) room; chamber; cabin; --(2) compartment; --(3) a square on a chess board; గద్దించు, gaddiMcu -v. t. --chide; rebuke; గదుము, gadumu -v. t. --push; urge on; గదులగోడ, gadulagODa -n. --a wall with pigeonholes such as the one used for sorting letters at a post office; గదులపెట్టె, gadulapeTTe -n. --a box with compartments; pigeonholes a box of this type is often used in Indian kitchens to store frequently used spices; గద్దె, gadde -n. --throne; the seat of power; గని, gani -n. --mine; a dig where ores are found; same as ఖని; గనిజబ్బుగ్గ, ganijabbugga -n. --mineral spring; గన్నేరు, gannEru -n. --oleander; [bot.] ''Nerium odorum;'' --the common Oleander; sweet scented oleander; [bot.] ''Nerium odorum;'' ---పచ్చ గన్నేరు = Yellow Oleander; [bot.] ''Thevetia nerifolia;'' ''Cascabela thevetia; Thevetia peruviana;'' ---సువర్ణ గన్నేరు = Yellow Oleander; [bot.] ''Thevetia nerifolia''; ''Cascabela thevetia''; ---నందివర్ధనం = a native of tropical Africa; [bot.] ''Nerium coronarium; Tabernaemontana divaricata''; ---కొడిసె పాలచెట్టు = [bot.] ''Nerium antidysentricum;'' ---దొంత గన్నేరు = [bot.] ''Nerium odorum;'' (a variety - may be a species now). ---అడవి గన్నేరు, గన్నేరు చెట్టు, పెద్ద గన్నేరు = Sweet scented Oleander; [bot.] ''Plumeria alba''; ---దేవ గన్నేరు = a native of tropical America; [bot.] ''Plumeria acuminata''; -- వాడ గన్నేరు, గుడి గన్నేరు, తెల్ల చంపకం = Temple Tree or Pagoda Tree; White Frangipani; [bot.] ''Plumeria alba'' of the Apocynaceae family; -- గుడి గన్నేరు = [bot.] ''Thevetia peruviana''; గుడి గన్నేరు కాయలలోని పప్పు విషపూరితం. ---పప్పు మాత్రమే కాదు, ఆకులు, కాండంలో ఉండే పాలు కూడా విషపూరితమే. ఈ కాయ పప్పు లో ఉండే కార్డియాక్ గ్లైకోసైడ్స్ (Cardiac Glycosides) ప్రాణాంతకమైనట్టివి. ఈ పప్పు తిన్న వ్యక్తి వాంతులు చేసుకుని అంతిమంగా మరణిస్తాడు. సకాలంలో వైద్యసేవలు అందిస్తే విషహరణం సాధ్యం కావచ్చు. Cerberocide, Thevetin, Peruvoside మొదలైనవి గన్నేరు పప్పులో ఉండే విషపూరితమైన గ్లైకోసైడ్స్; -- కరవీరం; కరవీ వృక్షం; తెల్ల గన్నేరు, పచ్చ గన్నేరు; గప్పాలు, gappAlu -n. pl. --bragging; boasting; గబగబ, gabagaba -adj. --onomatopoeia for the act of being fast, quick, or rapid; ---గబగబ నడు = walk fast. గబ్బిలం, gabbilaM -n. --bat; a flying mammal with a furry body and membranous wings; గబ్బు, gabbu -adj. --malodorous; గబ్బుకంపు, gabbukaMpu -n. --malodor; stale odor; గభీమని, gabhImani -adv. --suddenly; hurriedly; గమకం, gamakaM -n. --[music] microtone; glide; a cluster of intermediate frequencies in the 12-tone Western scale or the 22-tone Indian scale of music; a group of frequencies that cluster around the frequency defining the primary tone; a glide through a continuum of frequencies; గమనం, gamanaM -n. --movement; motion; progress; గమనశీల, gamanaSIla -adj. --mobile; గమనార్హం, gamanArhaM -n. --noteworthy; గమనించు, gamaniMcu -v. t. --observe; note; see; గమనిక, gamanika -n. --observation; గమ్మత్తు, gammattu -n. --magic; strange event; odd thing; amusement; గమ్యం, gamyaM -n. --(1) goal; objective; --(2) destination; గమేళా, gamELA -n. --(1) a high perch on a ship's mast where a man can stand and look far; --(2) crow's nest; --(3) a utensil in the shape of a hollow spherical segment; గయ్యాళి, gayyALi -n. --shrew; an aggressive, domineering or possessive woman; గరకట్టు, garakaTTu -v. i. --clot; solidify; గరగడ, garagaDa -n. --funnel; గరగర, garagara -adj. --onomatopoeia for the feeling of rough to the touch; గరళం, garaLaM -n. --venom; poison; గర్భం, garbhaM -n. --(1) womb; --(2) pregnancy; గర్భ, garbha -adj. --embedded; ---గర్భవాక్యం = embedded sentence. గర్భకణిక, garbhakaNika -n. --[bio.] nucleus; గర్భగృహం, garbhagRhaM -n. --inner part of a house; inner sanctum; గర్భగుడి, garbhaguDi -n. --inner sanctum; sanctum sanctorum; గర్భవతి, garbhavati -n. --pregnant woman; గర్భస్రావం, garbhasrAvaM -n. --abortion; a deliberately induced miscarriage; (rel.) a miscarriage is a natural and premature termination of pregnancy; గర్వం, garvaM -n. --pride; ego; గర్హనీయం, garhanIyaM -n. -- condemnable; blameworthy; one that is fit to be blamed; గరాటు, garATu -n. --funnel; గర్భాశయం, garbhASayaM -n. --[biol.] uterus; womb; place where the embryo grows; గరిక గడ్డి, garika gaDDi -n. --creeping panic grass; [bot.] Cynodondactylon; గరిగె, garige -n. --beaker; a small pot with a spout; % entry for e-2-t beaker గరిటికమ్మ, gariTikamma -n. -- [bot.] ''Vernonia cinerea''; Less.; గరిడీ, gariDI -n. --fencing; the art of twilring a long stick or sword either as a show of dexterity or for self defense; గరిటె, gariTe -n. --(1) cooking ladle; --(2) serving spoon; గరిమ, garima -n. --mass; size; greatness; see also గురుత్వం; గరిమనాభి, garimanAbhi -n. --center of mass; గరిమ వ్యాసం, garima vyAsaM -n. --[astron.] gravitational diameter; if a celestial body is compressed below this diameter, it becomes a black hole; గరిసె, garise -n. --(1) silo; --(2) a large hamper or basket; --(3) a volumetric measure equal to the size of a silo; --(4) a volumteric measure for measuring large quantities of grain until the metric system was introduced; -- 1 గరిసె = 400 తూములు = 1600 కుంచములు; గరిష్ట, garishTa -adj. --maximum; largest; greatest; గరిష్ట సామాన్య భాజకం, garishTa sAmAnya bhAjakaM -n. --[math.] greatest common factor; G.C.F.; (ant.) L.C.M. గర్విష్టి, garvishTi -n. --prig; గరుకు, garuku -n. --rough; coarse; rough like a sand paper; see also ముతక; గరుడపచ్చ, garudapacca -n. --a type of emerald; corundum with transparent light green color; గరుడఫలం, garudaphalaM -n. --chalmogra; [bot.] ''Hydnocarpus laurifolia''; -- oil extracted from the seeds, Chalmogroil, is known to cure several skin diseases, especially vitiligo; గరుడవర్ధనం, garuDavardhanam - n. -- a flowering plant; -- see also గోవర్ధనం; నందివర్ధనం; గరుపం, garupaM -n. --loam; గరుపకొడి, garupakoDi -adj. --loamy; గరుప నేలలు, garupa nElalu -n. --loamy soils; గరువం, garuvaM -n. --pride; same as గర్వం; గరువు, garuvu -adj. --gravelly; గలం, galaM -n. --[prosody] dactyl; the combination of a long sound followed by two short sounds; గలగల, galagala -adj. --onomatopoeia for the sound of flowing water, tinkling bells, jingling bangles, etc.; గలన పత్రం, galana patraM -n. --filter paper; గలని, galani -n. --filter; filtering device; గల్లంతు, gallaMtu -n. --disturbance; tumult; గల్లా, gallA -n. --cash-box; till; cash register; గలిజేరు, galijEru -n. --hog weed; a prostate medicinal herb spreading on the ground; decoction of leaves used for kidney and liver troubles; [bot.] ''Trianthima monogyna''; -- [Sans.] పునర్నవ; భృంగరాజు; గల్పిక, galpika -n. --sketch; short literary piece; గల్లీ, gallI -n. --narrow lane; గలేబు, galEbu -n. --pillow case; covering; jacket; anything that covers another as a protection from dirt or grease; గళగండం, gaLagaMDaM - n. -- goitre;a swelling of the neck or larynx resulting from enlargement of the thyroid gland గళకుండిక, gaLakuMDika - n. -- uvula; a conic projection from the posterior edge of the middle of the soft palate, గళ్లా, gaLlA - n. -- funnel; గవదలు, gavadalu -n. --(1) mumps; a communicable disease of childhood, usually associated with the swelling of the salivary glands, especially the parotid glands; --(2) glands of the throat; గవరు, gavaru -n. --Indian bison; wild buffalo; గవ్యము, gavyamu -n. --dairy product; (lit.) a product of the cow; గవ్వ, gavva -n. --cowry; shell; sea shell; గవాక్షం, gavAkshaM -n. --window; గవేషణ, gavEshaNa -n. --search; గసగసాలు, gasagasAlu -n. pl. --seeds of opium poppy; [bot.] Papover somniferum; గసాభా, gasAbhA -n. --[math.] GCF; greatest common factor; short for గరిష్ట సామాన్య భాజకం; గసి, gasi -n. --dregs of melted butter; the sediment left after butter is made into ghee by boiling it; also గోదావరి; గసిక, gasika -n. --(1) wooden wedge or spike; --(2) wooden or iron digging instrument; --(3) plug; --(4) a plug in a wound caused by the healing process; గస్తీ, gastI -n. --patrol; watch by a security officer; గస్తీవాడు, gastIvADu -n. --sentry; గళం, gaLaM -n. --(1) throat; --(2) voice; గళధమని, gaLadhamani -n. --carotid artery; the main vessel that carries blood to the brain; గవ్యము, gavyamu -n. -- (1) any cow-derived product including dung, urine, milk or meat; (2) milk and milk products; గహ్వరం, gahvaraM -n. --cave; గ్రంథం, graMthaM -n. --book; treatise; గ్రంథకర్త, graMthakarta -n. --author; (rel.) రచయిత = writer; creator; గ్రంథగ్రంథి, graMthagraMthi -n. --a tough to untangle passage; a difficult to understand passage in a long narrative; -- వ్యాసఘట్టం; గ్రంథచౌర్యం, graMthacauryaM -n. --plagiarism; గ్రంథప్రచురణ హక్కు, graMthapracuraNa hakku -n. --copyright; గ్రంథమాల, graMthamAla -n. --a series of books; గ్రంథాలయం, graMthAlayaM -n. --library; గ్రంథి, graMthi -n. --[anat.] gland; ---వినాళగ్రంథి = endocrine gland; (lit.) ductless gland. గ్రస్త, grasta adjvl. -suff. --seized by; consumed by; ---భయగ్రస్తుడు = one overcome by fear. ---రోగగ్రస్తుడు = one taken ill. గ్రహం, grahaM -n. --(1) planet; this is the modern scientific meaning; --(2) [lit.] one that holds with its attractive pull; with this literal definition, our sun (or, any other star) is also a "grahaM"; -- గ్రాహయతీతి గ్రహ: – అంటే ప్రభావం చూపేది గ్రహము అని. జ్యోతిషం ప్రకారం సూర్య చంద్రాదులకు మనమీద ప్రభావం ఉన్నది కాబట్టి వాటినికూడా జ్యోతిషం గ్రహాలుగానే వ్యవహరిస్తుంది; --(3) ghost; poltergeist; evil spirit; గ్రహకూటమి, grahakUTami -n. --conjunction of planets; గ్రహచారం, grahacAraM -n. --fate; misguided path; misfortune; bad luck; (lit.) the path of a planet; (rel.) గోచారం = (lit.) the path of a cow, whereabouts of a lost or missing cow; వ్యభిచారం = adultery; fornication; (lit.) taking a misguided path; గ్రహణం, grahaNaM -n. --(1) acceptance; --(2) comprehension; --(3) eclipse; the apparent darkening of a heavenly body when the shadow of another falls on it; (rel.) occultation is the disappearance of one heavenly body behind another, --(4) seizing; seizure; taking away; ---పాణిగ్రహణం = wedding. ---గోగ్రహణం = cattle rustling; stealing of cattle. ---శబ్దగ్రహణం = sound recording; capturing the sound. ---ఛాయాగ్రహణం = photography; capturing the image. గ్రహణపు మొర్రి, grahaNapu morri -n. --cleft palate; (note) this meaning came into vogue because of the belief that cleft palate is caused by when an expecting mother scratches her lip during an eclipse; గ్రహణి, grahaNi -n. --dysentery; ---దండాణుజ గ్రహణి = bacillary dysentery. గ్రహమధ్యరేఖ, grahamadhyarEkha -n. --planetary equator; గ్రహశకలం, grahaSakalaM -n. --planetoid; asteroid; గ్రహింపు, grahiMpu -n. --comprehension; understanding; గ్రహించు, grahiMcu -v. t. --(1) accept; receive; --(2) comprehend; understand; %గా - gA, గ్రా - grA, గ్లా - glA గాంభీర్యం, gAMbhIryaM -n. --depth; grandeur; dignity; గాజు, gAju -adj. --glass; ---గాజుగ్లాసు = a glass tumbler. ---గాజుపలక = a glass pane. -n. --(1) glass; --(2) bangle; గాటు, gATu -n. --gash; cut; wound; గాడి, gADi -n. --groove; striation; trench; గాడిద, gADida -n. --donkey; ass; jackass; -- అడవి గాడిద = ass -- మచ్చిక అయిన గాడిద = donkey గాడిదగడప, gADidagaDapa -n. --Bracteated birth wort; a slender, prostate herb; leafy juice mixed with castor oil is applied to eczema; [bot.] Aristolochia bracteolata Lam; --వృషగంధిక; గాడిదగుడ్డు, gADidaguDDu -ph. --[idiom.] mare’s nest; pie in the sky; something impossible; falsehood; nothingness; (lit.) the egg laid by a donkey; గాడిదపులి, gADidapuli -n. -- hyena; గాడిపొయ్యి, gADipoyyi -n. --pit-oven; in-ground fireplace; an outdoor cooking hearth made in the form of a trench for cooking a line of pots; గాడ్పు, gADpu -n. --hot wind or breeze; summertime breeze; గాఢత, gADhata -n. --concentration; intensity; గాతం, gAtaM -n. --pit; hole; గాత్రీకరణ, gAtrIkaraNa -n. --vocalization; గాథ, gAtha -n. --(1) poem; a verse or stanza; --(2) story; story written in verse; story-verse suitable for singing; అ tale; ---వీరగాథ = ballad. గాదం, gAdaM -n. --(1) a type of grass; --(2) leaf; గాదె, gAde -n. --silo; a large wicket container for storing grain; గానం, gAnaM -n. --song; గానకచేరీ, gAnakacErI -n. --musical concert; గానమందిరం, gAnamaMdiraM -n. --concert hall; గానుగ, gAnuga -n. --(1) press; oil-mill; a rotating press for extracting oil from oil seeds; --(2) mixer; a rotating device to mix sand and lime to prepare native cement; --(3) pongam tree; beech tree; [bot.] Pongamia pinnata; Pongamia glabra; గాబరా, gAbarA -n. --(1) agitation; agitation due to fever; --(2) panic; hyper; perplexity; confusion; ---ఒంట్లో గాబరాగా వుంది = I feel agitated. ---గాబరా పడకు = do not panic. గామి, gAmi -suff. --traveller; ---వ్యోమగామి = space traveller. గాయం, gAyaM -n. --wound; injury; cut; lesion; గాయపాకు, gAyapAku -n. --Coat-buttons; [Bot.] Tridax procumbens L. Asteraceae గార, gAra -n. --(1) a yellow substance, called tarter, accumulating on the teeth; --(2) mortar; plaster; --(3) a medicated paste used by fishermen to stun fish; -- (4) Desert date; Zachun-oil tree; [bot.] ''Balanites aegyptiaca'' (L.) Del. Balanitaceae; [bot.] ''Balanites roxburghii''. of the Zygophyllaceae family; ''Balanites indica;'' -- (5) (Note). ఎంతటి ఎండల్లోనూ ఈ చెట్టు ఆకులు రాల్చదు. ఇది ఎప్పుడూ పచ్చగా ఉండే సతత హరిత వృక్షం. ఈ చెట్టు ఆకులకూ, కాండం పైని బెరడుకూ, గింజల నుంచి తీసే తైలానికీ వైద్యపరమైన ప్రయోజనాలున్నాయి. సంస్కృత మహాభారతంలోని శల్య పర్వంలోని 36 వ అధ్యాయంలో 58 వ శ్లోకంలో సరస్వతీ నదీ తీరంలో ఇంగుదీ వృక్షాలున్నట్లు పేర్కొనబడ్డది; దగ్గుకూ, తీవ్రమైన కడుపునొప్పి(Colic) కి గార గింజల కషాయం ఇస్తారు. కాండం పైని బెరడు, పచ్చి కాయలు, ఆకులు పిల్లల కడుపులోని క్రిములను వెడలింపజేసేందుకు వాడతారు. గార పళ్ళను పాముకాటుకు విరుగుడుగా వాడతారు. కాలిన గాయాలు, పుళ్ళు తగ్గించడానికి గార గింజల నుంచి తీసిన నూనెను పూస్తారు; -- (6) (Note). ఇంగుదీ వృక్షం అంటే 'గార చెట్టు', కణ్వ మహర్షి శకుంతలను దుష్యంతుడి వద్దకు సాగనంపే దృశ్యమది. తాను కట్టుకున్న నారచీరను ఎవరో పట్టుకుని వెనక్కి గుంజినట్లు అనిపించి శకుంతల వెనక్కి తిరిగి చూస్తుంది. తన చీర కొంగును పట్టుకుని లాగింది మరెవరో కాదు - తాను కొంతకాలంగా పుత్రసమానంగా పెంచుకుంటున్న లేడి పిల్లేనని ఆమె గ్రహిస్తుంది. అప్పుడు కణ్వ మహర్షి ఆమెతో ఇలా అంటాడు - వత్సే ! యస్య త్వయా వ్రణ విరోపణమింగుదీనామ్ తైలమ్ న్యషిచ్యత ముఖే కుశసూచి విద్ధే శ్యామాక ముష్టి పరివర్థిత కో జహాతి సోయం న పుత్ర కృతకః పదవీమ్ మృగస్తే || (బిడ్డా! పచ్చి గడ్డి మేస్తున్న ఈ లేడి పిల్లకు నోటిలో దర్భ ముల్లు గుచ్చుకున్నప్పుడు, దాని గాయం మాన్పడానికి ఇంగుదీ కాయల తైలం పూసి చికిత్స చేశావు. నోటి గాయంతో అప్పుడది గడ్డి మేయడం సాధ్యంకాదని దానికి ప్రేమమీరగా శ్యామాకాలు - సామలు లేక చామధాన్యం - గుప్పెళ్ళతో తినిపించావు. అలా నీవు పుత్ర సమానంగా పెంచుకున్న ఈ లేడి నిన్ను నీ మార్గాన ఎలా వెళ్ళనిస్తుంది ?) గారాబం, gArAbaM -n. --affectionate indulgence; గారు, gAru -suff. --a suffix after names and titles to show respect; గాలం, gAlaM -n. --(1) hook especially a device with a bunch of hooks to retrieve buckets when they fall in a well; --(2) fishing line; గాలించు, gAliMcu -v. t. --search; exhaustive search; search by washing; levigate; pan; గాలి, gAli -n. --(1) wind; breeze; air; (rel.) వాయువు; పవనము; --(2) demonic force; ghost; గాలి గుమ్మటం, gAli gummaTaM -n. --balloon; esp. a balloon in which people can travel; గాలికొట్టు, gAlikoTTu -v. t. --inflate; గాలికోడి, gAlikODi -n. --weather cock; wind vane; గాలిగుడి, gAliguDi -n. --ring around the moon; moon-bow; ring around the sun; the halo seen around the sun or moon which appears like a circular cloud and believed to indicate an oncoming rain; గాలిగోపురం, gAligOpuraM -n. -- the tall, ornamental tower at the entrance of a classical south Indian temple; గాలిపటం, gAlipaTaM -n. --kite; a paper toy that is tied to a string and flown in the air for amusement; గాలితిత్తి, gAlititti -n. --air sac; alveolus; గాలిబిళ్లలు, gAlibiLlalu -n. pl. --mumps;a viral disease of the human species, caused by the mumps virus. Before the development of vaccination and the introduction of a vaccine, it was a common childhood disease worldwide. It is still a significant threat to health in developing countries, and outbreaks still occur sporadically in developed countries. గాలిదోషం, gAlidOshaM -n. --evil effect of a ghost; ill wind; గాలిమర, gAlimara -n. --windmill; గాలిమేడలు, gAlimEDalu -n. pl. --castles in the air; గాలివాన, gAlivAna -n. --storm; cyclone; hurricane; typhoon; (lit.) windy rain; storms in the Atlantic are called hurricanes; Pacific storms are called typhoons; storms in the Indian ocean are called cyclones; (rel.) సుడిగాలి; ఉప్పెన; గాలివొగ్గు, gAlivoggu -v. t. --deflate; గాళుపు, gALupu -n. --hot summer wind; గాసటబీసట, gAsaTabIsaTa -n. --confusion; gibberish; గ్రాంథిక, grAMthika -adj. --(1) literary; --(2) pedantic; గ్రాడి, grAdi -n. --grid; ---ఇనపగ్రాడి = iron grid. గ్రామం, grAmaM -n. --village; (def.) according to Kautilya, a self-sufficient habitation with at least 500 households, representing different trades and occupations, and has a proximate market outlet for its products and services; గ్రామసింహం, grAmasiMhaM -n. --dog; (lit.) lion of the village; గ్రామీణ, grAmINa -adj. --rural; country; pastoral; ---గ్రామీణ ప్రాంతం = countryside. గ్రాసం, grAsaM -n. --food; fodder; గ్లాని, glAni -n. --fatigue; lassitude; weariness; tiredness; గ్లాసు, glAsu -n. --glass; tumbler; ---గాజు గ్లాసు = glass glass; crystal glass. ---స్టీలు గ్లాసు = steel glass; stainless steel glass. గ్లాసుడు, glAsuDu -adj. --a glass-full of; a glass of; '''%గిం - giM, గి - gi, గీ - gl''' గింజ, giMja -n. --seed; see also పిక్క; విత్తనం; గింజుకొను, giMjukonu - v. i. -- grab to own; -- తనది కానిదాని కోసం అనేక రకాలుగా అరిచి ఆగం చేస్తూ ఉంటే గింజుకుంటున్నాడు అంటాం; గిగా, gigA -pref. --giga; billion; one followed by nine zeros; ---బిలియను ద్వింకములు = gigabits. గిచ్చు, giccu -v. t. --pinch; same as గిల్లు; గిజగిజ, gijagija -adj. --onomatopoeia for wriggling and kicking of hands and legs; గిజిగాడు, gijigADu - n. -- Baya; Weaver Bird; [biol.] ''Ploceus baya'' or ''Ploceus philippinus'' of the Ploceidae (ప్లోసీడే) family; -- గ్రామసీమలలో ఎక్కువగా ఈత చెట్లకూ, తుమ్మ చెట్లకూ తలకిందులుగా వేళ్ళాడుతూ ఉన్న గిజిగాడి గూళ్ళు కనిపిస్తాయి. వర్షాకాలంలో జతకట్టే ఈ పక్షులు తమ గూళ్ళను ఎంతో ప్రయాసపడి నిర్మించుకుంటాయి. పాముల నుంచి తమ గుడ్లు, పసికూనలను రక్షించుకోవడం కోసం అవి గూళ్ళను చిటారు కొమ్మలకు వేళ్ళాడేటట్లు, గూడు ముఖద్వారం బహిరంగంగా ఉండకుండా పొడవాటి గొట్టం లో నుంచి గూటిలోకి ప్రవేశించే విధంగానూ ఏర్పాటు చేసుకుంటాయి. మరో వింత విషయం. ఈ వలసపక్షులు వానాకాలం ముగిసి తమ పిల్లలతో స్వస్థలాలకు వెళ్ళిపోయేటప్పుడు వదలివెళ్ళే ఖాళీ గూళ్ళలో ఎండిపోయిన బురద పెళ్ళలు కనిపిస్తాయి. అవి ఎందుకంటే తమకూ, తమ కూనలకూ గూళ్ళలో వెచ్చదనం కోసం అవి తమ గూళ్ళలోని ఒక ఎత్తైన వేదికమీద కొద్దిగా బురద తీసుకొచ్చిపెట్టి, ఆ బురదలో మిణుగురు పురుగుల్ని తీసుకొచ్చి గుచ్చుతాయి. రాత్రిపూట ఆ మిణుగురుల కాంతి, వెచ్చదనం అవి అనుభవించడానికి అలా అలవాటు పడ్డాయి. -- పసుపు పిట్ట; పచ్చ పిట్ట; గిట్ట, giTTa -n. --hoof; గిట్టు, giTTu -v. i. --die; expire; గిట్టుబడి, giTTubaDi - n. -- profit; గిట్టుబాటు, giTTubATu -n. --saleability; profitability; గిడస, giDasa -n. --a short person; a person of stunted growth; anything of stunted growth; గిడ్డంగి, giDDaMgi -n. --warehouse; storage facility; godown; depot; ---చమురు గిడ్డంగి = oil storage facility. గిత్త, gitta -n. --young bull; గిద్ద, gidda -n. --a volumetric measure of pre-independence India; 4 గిద్దలు = 1 సోల; 2 సోలలు = 1 తవ్వ; 2 తవ్వలు = 1 మానిక (సేరు); 2 మానికలు = 1 అడ్డ; 2 అడ్డలు = 1 కుంచం; 4 కుంచాలు = 1 తూము; 5 తూములు = 1 ఏదుము (ఐదు + తూము లేదా ఏను + తూము); 10 తూములు = 1 పందుము (పది + తూము); 2 పందుములు = 4 ఏదుములు = 20 తూములు = 1 పుట్టి; గరిసె అంటే పెద్ద ధాన్యపు గంప అనీ ధాన్యపు కొట్టు అనీ అర్థం. ఈ గంపలు, ధాన్యపు కొట్లు వివిధ ప్రాంతాలలో వివిధ పరిమాణాలలో ఉండే కారణంగా గరిసె ఒక్కో ప్రాంతంలో ఒక్కో రకంగా ఉంది; గిన్నికోడి, ginnikODi - n. --Guineafowl; [biol.] Numida meleagris; -- సీటి కోడి; సీమ కోడి; [[File:Helmeted_guineafowl_kruger00.jpg|right|thumb|Helmeted_guineafowl_kruger00.jpg]] గిన్నె, ginne -n. --goblet; cup; గిరక, giraka -n. --pulley used to pull water from a well; గిరకతాడి, girakatADi -n. --marshy date tree; హింతాళం; గిరగిర, giragira -adj. --onomatopoeia for the act of spinning something fast; గిరవు, giravu -n. --mortgage; గిరాకి, girAkI -n. --(1) commercial demand; --(2) expensive; గిరి, giri -n. --(1) hill; mountain; --(2) a line drawn on the ground; గిరిజనులు, girijanulu -n. --(lit.) hill-people; a term used to refer to some aboriginal tribes in India; గిలక, gilaka -n. --(1) hernia; --(2) toy rattle; --(3) pulley; --(4) Sun-hemp; the plant yields excellent feiber; it is also used as a green manure; [bot.] Crotolaria juncea; గిలిగింత; గిలకసరులు, gilakasarulu -n. -- a gold ornamental chain of yester year made out of small pullet-shaped links; గిలకపాము, gilakapAmu -n. --rattle snake; గిలక్కాయ, gilakkAya -n. --toy rattle; గిలగిల, gilagila -adj. --onomatopoeia for the act of thrashing or flailing; గిలాబా, gilAbA -n. --plaster; గిలుకరించు, gilukariMcu -v. t. --beat; whip; shake; stir; గిల్లు, gillu -v. t. --pinch; గిల్లుపత్రం, gillupatraM -n. --memorandum; note; reminder; గీకు, gIku -v. t. --scrape; scratch; గీగర్ మొక్క, gIgar mokka - n. -- Geiger tree; [bot.] ''Cordia sebestena'' of the Boraginaceae family; -- మందార పూలు వంటి ఎర్రని పూలని పూసే మొక్క; గీట్లబద్ధ, gITlabadda -n. --measuring staff; graduated bar; scale; గీటు, gITu -n. -- (1) line; stroke; --(2) sweeping movement through a groove; --(3) wink; --- కలం గీటు = stroke of a pen. గీతం, gItaM -v. t. --song; lyric; గీత, gIta -v. t. --(1) line; --(2) Bhagavad Gita; --(3) fate; the fate line on the forehead by God; గీర, gIra -n. -- hubris; arrogance; arrogance associated with the acquisition of knowledge or wealth or simply ego; (ety.) short for గీర్వాణం; గీరగాడు, gIragADu -n. m. --arrogant person; (lit.) a person who knew Sanskrit; గీర్వాణం, gIrvANaM -n. --(1) Sanskrit; --(2) arrogance; గీసు, gIsu -v. t. --draw; draw on a surface with an instrument; గ్రీష్మం, grIshmaM -n. --(1) heat; --(2) summer; %గుం - guM, గు - gu, గూ - gU, గ్లూ - glU గుంజ, guMja -n. --(1) post; prop; --(2) peg; stake; gnomon; --(3) a shrub; [bot.] Abrus precatorius; గుంజు, guMju -v. t. --extract; pull; గుంజీలు, guMjIlu -n. pl. --knee-bends; this word is used when knee bends are done as a punishment; గుంట, guMTa adj. small; -- గుంట నక్క = jackal; -n. --(1) lass; girl; --(2) a small hole in the ground; --(3) a water-hole; pond; --(4) a land-area measure of 1089 square feet = 33 feet x 33 feet; --(5) 1 గుంట = 1/40 యకరం = 2.5 సెంట్లు గుంటగలగరాకు, guMTagalagarAku -n. -- False daisy; a medicinal plant; [bot.] ''Eclipta alba''; ''E. prostrata''; -- గుంట గలగరాకు రసం తీసి తలచమురులో కలిపి కాస్తారు. జుట్టు నల్లబడడానికి ఆ రసం పనికివస్తుంది. అది పిండేటప్పుడు చెయ్యి అంతా నల్లగా వస్తుంది; -- [Sans.] భృంగరాజు; గుంటడు, guMTaDu -n. m. --lad; గుంటనక్క, guMTanakka -n. --jackal; small fox; గుండం, gaMDaM -n. --(1) firepit; --(2) pit of any kind; గుండ, guMDa -n. --powder; flour; గుండ్రం, guMDraM -adj. --round; circular; గుండా, guMDA -post. p. --through; via; by means of; గుండ్రాయి, guMDrAyi -n. --smooth round stone; --(2) pestle; గుండిగ, guMDiga -n. --a large metal vessel with a wide mouth; గుండీ, guMDI -n. --button; గుండు, guMDu -adj. --clean-shaven; smooth and round; గుండు, guMDu -n. --(1) clean-shaven head; --(2) weighing stone; --(3) round smooth stone; --(4) bullet; --(5) cannon ball; --(6) stallion; stud; male horse; గుండుసున్న, guMDusunna -n. --big round zero; గుండుసూది, guMDusUdi -n. --headed pin; గుండె, guMDe -n. --(1) heart; chest; --(2) courage; boldness; గుండెకాయ, guMDekAya -n. --heart; గుండెపోటు, guMDepOTu -n. --heart attack; గుంపు, guMpu -n. --(1) group of people; --(2) mob; --(3) [chem.] group; radical; గుంభనంగా, guMbhanaMgA -adv. --secretly; గుక్క, gukka -n. --(1) the act of drawing a lungful of breath; --(2) crying hard without a chance to take a breath; గుక్కతిప్పుకొను, gukkatippukonu -v. i. --stop to take a breath; గుక్కెడు, gukkeDu -adj. --a mouthful of (any liquid); a swig; గుగ్గిలం, guggilaM -n. --(1) Gum Gugal; gooey secretion from Indian Bdellium, a small thorny plant; [bot.] ''Balsamodendron Mukal'' or ''Commiphora Mukul'' of the Burseraceae family; -- (2) a bushy shrub; [bot.] ''Aegiceras corniculatum''; -- గుగ్గులు మొక్క; గుగ్గిలం చెట్టు, guggilaM ceTTu -n. --sal tree; [bot.] ''Shorea robusta''of Dipterocarpaceae family); -- this is different from Indian Bdellium; the resin obtained from the sap of this tree is called సాంబ్రాణి; unfortunately, the name గుగ్గిలం చెట్టు is a misnomer here, because గుగ్గిలం is obtained from the resin of the tree గుగ్గుల్, or ''Commiphora mukul'' of the Burseraceae family; -- సాలవృక్షం, సర్జకం; గుగ్గుల్, guggul -n. --guggul tree; [bot.] Caommiphora mukul (Burseraceae); గుగ్గిళ్లు, guggiLlu -n. pl. --boiled horsegram used as a food for cattle and horses; గుచ్చు, guccu -v. t. --prick; pierce; ---దండ గుచ్చు = make a garland by pricking flowers with a needle and string. గుచ్ఛం, gucchaM -n. --bouquet; bunch; a formal arrangement of flowers; గుచ్చిక, gucchika -n. --[med.] ganglion; గుజిలీ, gujilI, - n. - an open marketplace where hawkers sell their trinkets; గుజ్జు, gujju -n. --pulp; pulp of a fruit; (rel.) బురగ్రుజ్జు; గుటక, guTaka -n. --gulp; single gulp; గుట్ట, guTTa -n. --(1) heap; --(2) hill; hillock; ridge; గుట్టు, guTTu -n. --secret; tight lipped; ---ఇంటిగుట్టు రచ్చకి ఎక్కించకు = do not wash dirty laundry in public; do not make family secrets public; గుటిక, guTika -n. --pill; tablet; గుడం, guDaM -n. --raw sugar; unrefined sugar; brown sugar; గుడ్లగూబ, guDlagUba -n. --owl; ---కొమ్ముల గుడ్లగూబ = the great horned owl; [biol.] Bubo bubo; గుడారం, guDAraM -n. --tent; hut; గుడి, guDi -n. --(1) temple; --(2) halo around the Sun or Moon; The ring, or a lunar halo, is caused by the refraction and reflection of light from ice crystals that are suspended in thin, wispy, cirrus or cirrostratus clouds that are at high altitudes; in Indian folk wisdom, the appearance of this ring with a large diameter indicates the possibility of rain in the near future and a small diameter indicates rain far into the future; --(3) the intra-syllabic form of the vowel ఇ; గుడిదీర్ఘం, guDidIrgaM -n. --the intra-syllabic form of the vowel ఈ; గుడి పావురం, guDi pAvuraM - n. -- blue rock pigeon; [biol.] Columba livia; గుడిసె, guDise -n. --hut; cottage; hovel; a small thatched-roof tenement with a circular floor plan; --(note) note the similarity in the shapes of "temple" and "hut"; గుడిసేటిది, guDisETidi -n. f. --prostitute; (ety.) గుడిచేటిక = temple girl; this derivation can be traced back to the deplorable custom, still in vogue, in Karnataka and western Andhra Pradesh that requires the first female child of a family consigned to the service of a temple god; as temple services went into decline, these women became destitute and routinely fall prey to men who exploit their condition; గుడ్డి, guDDi -adj. --blind; గుడ్డితనం, guDDitanaM -n. --blindness; గుడ్డు, guDDu -n. --(1) egg; ovum; --(2) eyeball; గుణం, guNaM -n. --property; quality; primary property of the "mind stuff"; (ant.) నిర్గుణం; ---సత్వగుణం = the property of being calm, contemplative and reflective; ---రజోగుణం = the property of being active, impulsive and aggressive; ---తమోగుణం = the property of being dull, indifferent and lazy; గుణకం, guNakaM -n. --multiplier; గుణకారం, guNakAraM -n. --multiplication (rel.) ఎక్కం; గుణపాఠం, guNapAThaM -n. --lesson learned from experience; గుణవంతుడు, guNavaMtuDu -n. m. --a person of good character; (note) గుణమంతుడు is not correct spelling. The rule is "అ తరువాత వ"; శ్రద్ధావంతుడు is correct; గుణవంతురాలు, guNavaMturAlu -n. f. --a woman of fine upbringing and character; గుణవతి, guNavati -n. f. --a person of good character; గుణశ్రేఢి, guNasrEDhi -n. --geometric progression; గుణ్యం, guNyaM -n. --multiplicand; గుణాత్మక విశ్లేషణ, guNAtmaka viSlEshaNa -n. --qualitative analysis; గుణింతం, guNiMtaM -n. --combinations of a consonant with all the vowels; an example of such can be found in the introductory part of this dictionary; గుత్త, gutta -n. --(1) wholesale; --(2) monopoly; గుత్తాధిపత్యం, guttAdhipatyaM -n. --monopolisitc superiority; monopolistic control; monopoly; గుత్తి, gutti -n. --(1) bunch; cluster; --(2) umbel; inflorescence; --(3) bunch of flowers, keys, fruits etc.; (rel.) దళం; గుత్తేదారు, guttEdAru -n. --contractor; గుదము, gudamu -n. --anus; also గుద్ద; గుది, gudi -n. --a stick hanging from the neck of cattle to prevent them from running; గుదిబండ, gudibaMDa -n. --(1) [lit.] boulder; --(2) [idiom] an albatross around one’s neck; గుద్దు, guddu -n. --a blow given by the fist; -v. t. --strike a blow with the fist; గుద్దులాట, guDDulATa -n. --(1) first fight; --(2) in-fighting; గునపం, guNapaM -n. --crowbar; గున్నంగి, gunnaMgi -n. --Miswak; [bot.] ''Salvadora persica''; [[File:Miswak2.jpg|right|thumb|Miswak2.jpg]] --The miswak is a teeth cleaning twig made from the Salvadora persica tree (known as arak in Arabic). A traditional and natural alternative to the modern toothbrush, it has a long, well-documented history and is reputed for its medicinal benefits It is reputed to have been used over 7000 years ago. గున్న, gunna -adj. --small; young; dwarf; ---గున్నమామిడి = dwarf mango. ---గున్న ఏనుగు = baby elephant. గునుసు, guNusu -v.i. --sulk; గుప్త, gupta -adj. --hidden; latent; గుప్తోష్ణం, guptOshNaM -n. --latent heat; the quantity of heat absorbed or released by a substance undergoing a change of state, say from water to ice; గుప్పిలి, guppili -n. --first; closed hand; గుబులు, gubulu -n. --melancholy feeling; depressed feeling; గుమాస్తా, gumAstA -n. --clerk; assistant; deputy; గుమ్మం, gummaM -n. --(1) entrance; --(2) the floor-end of a door frame; ---దొడ్డిగుమ్మం, = rear entrance. ---వీధిగుమ్మం = front entrance. గుమ్మటం, gummaTaM -n. --(1) lamp shade; --(2) dome; see also గాలి గుమ్మటం; గుమ్మడి, gummaDi -n. --pumpkin; squash gourd; a member of the gourd family; -- తియ్య గుమ్మడి = red pumpkin; [bot.] ''Cucurbita maxima'' of the Cucurbitaceae family; -- తియ్య గుమ్మడి గింజలు చూసేందుకు చిన్నవిగానే కనిపించినా, అవి విలువైన పోషకాలతో నిండి ఉన్నాయి. రోజూ కాసిని గుమ్మడి గింజలు తిన్నా మన శరీరానికి ఎంతో అవసరమైన కొవ్వు పదార్థాలు, మెగ్నీసియం, పొటాసియం, కాల్షియం, జింకు వంటి ఖనిజాలన్నీ వీటి నుంచి లభిస్తాయి. ఇవి రోజూ తింటే గుండె పని తీరు మెరుగు పడుతుంది. ప్రోస్టేట్ గ్రంథి కి రక్షణ లభిస్తుంది. ఇంకా కొన్ని తరహాల కాన్సర్ల నుంచి ఇవి మనల్ని కాపాడతాయి. పచ్చి విత్తులు ఒట్టివే తినవచ్చు. లేక ఏ ఆహార పదార్థాలలోనైనా వీటిని వేసుకోవచ్చు. లేక కాస్త నెయ్యి లేక నూనెలో వేయించి ఉప్పు కారం చేర్చి తింటే ఇవి చాలా రుచిగా ఉంటాయి. ఇరవై ఎనిమిది గ్రాముల గుమ్మడి పప్పులో ప్రోటీన్లు, ప్రయోజనకరమైన కొవ్వులతో కూడిన రమారమి 151 కాలరీల శక్తి ఉంటుంది. ఇంకా వీటిలో శరీరానికి ఎంతో అవరమైన పీచు పదార్ధం, ఫాస్ఫరస్,మాంగనీస్, ఇనుము, రాగి వంటివి కూడా ఎక్కువ. మనకు గాయాలు అయినప్పుడు రక్తస్రావం ఆగటానికి, గాయం త్వరగా మాని, చర్మం మూసుకొనేందుకు ఉపయోగపడే విటమిన్ - కె కూడా ఈ విత్తనాలలో ఎక్కువగా ఉంటుంది. అలాగే విటమిన్ - ఇ కూడా ఎక్కువే. శరీరానికి ఎంతో అవసరమైన యాంటీ ఆక్సిడెంట్లు, ఫాటీ యాసిడ్స్, రైబోఫ్లేవిన్ (Vitamin B2) వంటివి కూడా వీటిలో ఉన్నాయి. యాంటీ ఆక్సిడెంట్లు మన శరీరంలోని జీవకణాలను ప్రమాదకరమైన ఫ్రీ రాడికల్స్ బారినుంచి కాపాడతాయి. అందుకే గుమ్మడి గింజలకు మన ఆరోగ్య రక్షణలో అంత ప్రాముఖ్యం ఏర్పడింది. గుమ్మడి గింజలు క్రమం తప్పకుండా తింటూ ఉంటే రొమ్ము కాన్సర్, ఊపిరి తిత్తుల కాన్సర్, ప్రోస్టేట్ గ్రంథి కాన్సర్ వంటివి మనజోలికి రావు. ---సమ్మర్ స్క్వాష్ = summer squash; [bot.] ''Cucurbita pepo''; ---కషా గుమ్మడి = African gourd; [bot.] ''C. mixata''; ---బూడిద గుమ్మడి = ash gourd; wax gourd; [bot.] ''Benincasa hispida; Benincasa cerifera''; ---[Sans.] పీత కూష్మాండ; కూష్మాండ; గుమ్మడిటేకు, gummaDitEku -n. --[bot.] Gmelina arborea; గుమ్మరించు, gummariMcu -n. --plunk; pour a lot into; గుర్మర్, gurmar -n. --saponins from this plant extract have been shown to possess potent inhibition of glucose and anti hyperglycemic activity; (lit.) sugar destroyer; [bot.] Gymnema sylvestr; గురక, guraka -n. --snore; గురణం, guraNaM -n. --effort; (rel.) ఉద్యమం; గురదాలు, guradAlu - n. pl. -- kidneys; గుర్రం, gurraM -n. --(1) horse; --(2) knight in chess; --(3) a measure of sixteen tamarind seeds in a children’s game; ---ఆడ గుర్రం = dam; mare. ---ఆడ గుర్రపు పిల్ల = filly. ---గుర్రపు పిల్ల = foal. ---మగ గుర్రం = stallion; stud; ---మగ గుర్రపు పిల్ల = colt. గుర్రపుడెక్క, gurrapuDekka -n. -- water hyacinth, [bot.] Ichhornia Crassipes; -- బుడగతామర; గురి, guri -n. --(1) aim; mark; --(2) belief; trust; respect; ---గురి చూసి కొట్టు = aim and shoot. ---ఆయనంటే మంచి గురి = trusts his word very much. గురివెంద, guriveMda -n. --India shot; wild liquorice; Indian liquorice; [bot.] Adinathera pavonia; Abrus precatorius; Canna indica of the Liguminosae family; గుర్తింపు, gurtiMpu -n. --recognition; గురుంగూర, guruMgUra - n. -- [bot.] Celosia argentia Linn. గురు, guru -adjvl. pref. --great; major; heavy; venerable; ---గురు అక్షం = major axis. గురుగు, gurugu - n. -- [bot.] Celosia argentea of Amaranthaceae family --- తోటకూర జాతికి చెందిన మొక్క; [Sanskrit] వితున్న; [rel.] కోడిజుత్తు తోటకూర; గురుగ్రహం, gurugrahaM -n. --the planet Jupiter; గురుడు, guruDu -n. --the planet Jupiter; గురుత్వం, gurutvaM -n. --[phy.] gravity; gravitation; (lit.) massiveness; heaviness; massiveness; respectability; ---విశిష్ట గురుత్వం = specific gravity; relative density; the ratio of the mass of a substance to the mass of an equal volume of water; గురుత్వ, gurutva -adj. --[phy.] gravitational; గురుత్వ కేంద్రం, gurutva kEMdraM -n. --[phy.] center of gravity; గురుత్వ గరిమ, gurutva garima -n. --[phy.] gravitational mass; గురుత్వ తరంగాలు, gurutva taraMgAlu -n. --[phy.] gravitational waves; గురుత్వ వ్యాసార్ధం, gurutva vyAsArdhaM -n. --[astro.] gravitational radius; గురుత్వ క్షేత్రం, gurutva kshEtraM -n. --[phy.] gravitational field; గురుత్వాకర్షణ, gurutvAkarshaNa -n. --[phy.] gravitational attraction; గురుధాతువు, gurudhAtuvu -n. --[phy.] heavy element; గురువు, guruvu -n. --(1) guru; teacher; preceptor; --(2) [prosody] a long syllable; a syllable that takes a duration of two snaps to pronounce it; [lit.] the big one; the heavy one; గురువింద, guruviMda - n. -- [bot.] ''Abrus precatorius''; గురువిడి, guruviDi, - n. -- Long-leaved barleria; [bpt.] Hygrophila auriculata (Schum.) Heine Acanthaceae; గుర్తు, gurtu -n. --marker; reminder; sign; token; గుర్రు, gurru -n. --snore; గుల, gula -n. --itch; గులకరాళ్ళు, gulakarALLu -n. --pebbles; gravel; గుల్మం, gulmaM -n. --(1) ulcer; stomach ulcer; (2) A bush, a shrub. పొద, బోదె లేని చెట్టు. గుల్ల, gulla -adj. --hollow; puffy; -n. --shell; sea-shell; ---గంగాలిచిప్ప గుల్ల = back-water clam; [biol.] Meretrix Deshayes; (2) bay clam; [bio.] ''Meretrix meretrix''; ---బుడిత గుల్ల = arc shell; [biol.] Anadara granosa. గులాం, gulAM -n. --slave; servant; గులాబ్ జామున్, gulAb^jAmun^ - n. -- (1) A sweet popular in India; -- (2) MalayA apple; [bot.] ''Syzygium malaccense'' of the Myrtaceae family; -- కొన్ని పూలు తెల్లగా ఉంటే ఇంకొన్ని ఎర్రగా గులాం (గులాల్) రంగులోనూ, కొన్ని రక్త వర్ణం లోనూ ఉంటాయి. పూల రంగును బట్టే కాయల రంగు ఉంటుంది. ఈ పండ్లనుంచి కొన్ని దేశాలలో వైన్ (Wine) తయారు చేస్తారు. మలేషియా, ఆస్ట్రేలియాలు ఈ పండ్ల మొక్క తొట్టతొలి జన్మస్థానాలు. గులాబి, gulAbi -n. --rose; [bot.] Rosa centifolia; గులిమి, gulimi -n. --ear wax; cerumen; గుళిక, gulika -n. --(1) pellet; capsule; pill;(2) quantum; (3) module; గుళిక అంక గణితం, gulik aMka gaNitaM - n. -- modular arithmetic; గుళిక వాదం, gulika vAdaM -n. -- quantum theory గుళ్లీ, guLlI -n. --a small glass; a bottle used for feeding infants; గువ్వ, guvva -n. --dove; pigeon; see also పావురం; ---ఎర్రగువ్వ = red turtle dove; [biol.] Stretopelia tranquebariea; గువ్వగుత్తుక గడ్డి, గువ్వగుట్టి, guvvaguttuka gaDDi, guvvaguTTi -n. --[bot.] Trichodesma indicum; గుసగుస, gusagusa -n. --onomatopoeia for whisper; susurration; గుహ్యం, guhyaM -n. --secret; code; రహస్యం; గుహ, guha -n. --cave; గూండా, gUMDA -n. --thug; గూటం, gUTaM -n. --pestle; mallet; గూటించు, gUTiMcu -v. t. --pester; put pressure on; గూఢచారి, gUDhacAri -n. --spy; secret messenger; గూడు, gUDu -n. --(1) nest; bird's nest; --(2) web; a spider's web; --(3) cocoon; chrysalis; web; --(4) shelf; a shelf-like opening in a wall for storing things; --(5) niche; a one-sided hole in the wall used as a shelf; గూడుపిట్ట, gUDupiTTa -n. --nestling; a young bird that has not left the nest yet; గూడుపుఠాణి, gUDupuThAnI -n. --conspiracy; plot; గూడెం, gUDeM -n. --tiny village comprised of thatched-roof tenements; a village comprised of a group of గుడిసెలు; a tribal village; గూన, gUna -n. --large earthenware pot; cistern; గూబ, gUba -n. --(1) owl; --(2) ear canal; eardrum; గూబతడ, gUbataDa -n. --a tree with yellow flowers; [bot.] ''Sida rhombofolia;'' గ్లూకోజు, glUcOju -n. --glucose; a form of sugar found in fruits and honey; blood sugar; dextrose; C₆H₁₂O₆; '''%గృ - gR, గె - ge, గే - gE,   గై - gai''' గృహం, gRhaM -n. --(1) home; --(2) abode; గృహస్తు, gRhastu -n. m. --householder; గృహ్యసూత్రాలు, gRhyasUtrAlu - n. pl. -- గృహస్థు దైనందిన జీవితంలో ఏయే కర్మలు ఎలా చేయాలి, శుభాశుభ కర్మలు ఎలా చేయాలి, ఒకటేమిటి, మొఖం కడగడం ఎలా అనే విషయం దగ్గర్నుండీ సమస్త కర్మాచరణ విధానం గృహ్యసూత్రాలలో ఉంటుంది. వీటిని రచించినవారిలో ఇద్దరు ప్రముఖులు. ఒకరు ఆపస్తంబుడు, రెండవవారు అశ్వలాయనుడు. (ఆంధ్రులలో ఎక్కువమంది ఆపస్తంబ గృహ్యసూత్రాలను అనుసరిస్తారట. అందుకని ఆపస్తంబుడు ఆంధ్రుడు అయి ఉంటాడని తిరుమల రామచంద్ర గారి అభిప్రాయం.) గృహిణి, gRhiNi -n. f. --homemaker; head of the home; see also ఇల్లాలు; గెంటు, geMTu -v. t. --eject; kick out; push; - n. -- movement; గెంతు, geMtu -v. i. -- jump; leap; గెడ, geDa -n. --(1) stalk; staff; --(2) door-latch in the shape of a rod; ---వెదురు గెడ = bamboo staff. ---చెరకు గెడ = sugarcane stalk. గెడ్డం, geDDaM -n. --(1) beard; --(2) chin; గెత్తం, gettaM, -n. --(1) manure; --(2) compost; గెద్ద, gedda -n. --kite; (rel.) డేగ = hawk; గెనుసుగడ్డ, genusugaDDa -n. --sweet potato; [bot.] Dioscorea aculeata; తియ్య దుంప; ఆలువు; గెల, gela -n. --bunch; bunch of fruits; గెలుచు, gelucu -v. i. --win; గెలుపు, gelupu -n. --success; victory; గేటు, gETu -n. --gate; entranceway through a compound wall; గేదంగి, gEdaMgi -n. --screw pine; [bio.] ''Pandanus odoratissimus''; గేదె, gEde -n. f. --water buffalo; [bio.] ''Bovidae bubalis''; గేయం, gEyaM -n. --song; writing suitable for singing or recitation; గేలం, gElaM -n. --(1) fish-hook; --(2) grapnel; an iron or steel device with multiple hooks to catch things under water; గేలను, gElanu -n. --gallon; a liquid measure; 3.785 litres; గేలక్సీ, gElaksI -n. --galaxy; గేహం, gEhaM -n. --house; home; గైరిక, gairika -n. --red ochre; గైరుసాలు, gairusAlu -n. --last year; గైరుహాజరు, gairuhAjaru -n. --absent; '''%గొం - goM, గొ - go, గో - gO, గౌ - gau''' గొంకు, goMku -n. --hesitation; fear; గొంగళి,  goMgaLi -n. --a rough blanket, rug; a thick blanket; -- గొంగడి; కంబళి; గొంగళిపురుగు, goMgaLipurugu -n. --hairy caterpillar; గొంతుక, goMtuka -n. --(1) throat; --(2) voice; --(3) squatting position, కుక్కుటాసనం; గొంతెమ్మ కోరిక, goMtemma kOrika -n. --an impossible wish; a greedy wish; (ety.) In Mahabharata, Kunti dearly wished that her extra-marital son Karna join her other children, the Pandavas. But this wish was never fulfilled. So the word కుంతి + అమ్మ = గొంతెమ్మ; గొంద్వానా, goMdvAnA -n. --Gondwanaland; one of the original land masses of the world, the other being Pangea. According to the theory of Plate Tectonics, these two land masses broke into seven pieces, one of which is the Indian Plate. గొంది, goMdi -n. --alley; bylane; గొగ్గి, goggi -n. --[chem.] benzene; భైరవాసం; గొగ్గి చక్రం goggi cakraM -n. --benzene ring; గొజ్జంగి, gojjaMgi -n. --screw pine; [bot.] Pandanus odoratissmus; same as మొగలి; గొటగొట, goTagoTa -adj. --onomatopoeia for the sound signifying drinking; గొట్టం, goTTaM -n. --tube; pipe; duct; hose; barrel; either a rigid or a flexible tube (hose); ---పొగ గొట్టం = chimney. ---తుపాకి గొట్టం = gun barrel. ---నీటి గొట్టం = water pipe. ---రబ్బరు గొట్టం = rubber hose; rubber tube. గొట్టిచెట్టు, goTTiceTTu -n. --a thorny plant; [bot.] Zyzyphus xylopyruss; గొడవ, goDava -n. --trouble; problem; noise; గొడ్డలి, goDDali -n. --axe; hatchet; see also పరశువు; గొడారి, goDAri -n. --cobbler; a caste who traditionally worked with animal skins and hides; #mA-di-ga#; గొడుగు, goDugu -n. --umbrella; గొడుగు మొక్క, goDugu mokka -n. --a grass called umbrella plant; [bot.] Cyperus alternifolius; గొడ్డు, goDDu -adj. --barren; ---గొడ్డంబలి = boiled rice water without any rice in it. ---గొడ్డు భూములు = barren lands. ---గొడ్డేరు = dry stream bed. -n. --(1) animal; beast; creature; --(2) steer; ox; cow; గొడ్డుపాయలకూర, goDDupAyalakUra -n. -- [bot.] Portulaca quadrifida Linn.; గొడ్డురాలు, goDDurAlu -n. --barren woman; a woman who bore no children; గొడ్రాలు; గొప్ప, goppa -adj. --rich; affluent; big; great; noble; ---గొప్ప వాళ్లు = rich people; famous people. ---పెద్ద గొప్ప! = big deal! గొప్పు, goppu -n. --basin around a plant to hold water; గొబ్బరం, gobbaraM -n. --manure; గొబ్బి, gobbi - n. -- an erect herb; [bot.] Barleria cristata Linn.; పెద్ద గోరింట; గొయ్యి, goyyi -n. --(1) pit; deep pit; hole in the ground; --(2) grave; (rel.) నుయ్యి = well; ---ఎవరు తీసుకొన్న గోతిలో వాళ్లే పడతారు = one falls victim for one’s own treacherous plots; hoist with one’s own petard. గొరక, goraka -n. --(1) thick iron wire; thin iron rod; --(2) any heavy-duty long splinter; ---గొరక చీపుళ్లు = heavy-duty broom made from the spines of coconut leaves. --sheep; గొరపం, gorapamu -n. --heavy-duty brush used to groom horses; brush; గొరిల్లా, gorillA -n. --gorilla; a large monkey-like animal with strong human features; గొర్రె, gorre -n. --sheep; గొర్రెపిల్ల, gorrepilla -n. --lamb; గొల్లభామ, gollabhAma -n. --(1) grasshopper, mantid; [biol.] Upupa indica; --(2) milkmaid; గొలుకు, goluku -v. t. --(1) scribble; --(2) bug; pester; bother; గొలుకుడు, golukuDu -n. --scribble; scrawl; గొలుసు, golusu -n. --chain; గొలుసుకట్టు రాత, golusukaTTu rAta -n. --cursive writing; గొళ్లెం, goLleM -n. --chain-latch; bolt for a door; గోకర్ణం, gOkarNaM - n. -- a serving dish in the shape of a cow's ear; a serving utensil with a spout in the shape of a beak to facilitate pouring; use of this vessel and the name are gradually going out of use; గోగునార, gOgunAra -n. -- the fiber from sorella plant; Indian hemp; Kenaf hemp; BhImilipatnaM jute; గోంగూర, gOMgUra -n. --kenaff; mesta; sorella; roselle plant; Deccan Hemp; Bhimilipatam jute; [bot.] ''Hibiscus cannabinus; Hibiscus sabdariffa'' of the Malvaceae family; see also గోగు; -- a leafy vegetable popular in Andhra region; ---పుల్ల గోంగూర = red sorella. ---ధనాసరి గోంగూర = red sorella. ---సీమ గోంగూర = roselle plant. ---ఎర్ర గోంగూర = roselle plant; [bot.] ''Hibiscus sabdariffa''; --- గోగునార = Kenaff; BhimilipataM jute; Deccan hemp; ---[Sans.] పీలుః; ఉష్ణప్రియా; నాళిత; [Hindi] అంబారీ; ---[Notes] గోంగూర రక్తవృద్ధికి పేరొందిన ఆకుకూర. గోగు పూల రసంలో పంచదార, మిరియాల పొడి కలుపుకుని తాగితే కాలేయ సంబంధిత వ్యాధులు నయమౌతాయి. గోంగూర ఉడికించి, ఆముదం కలిపి సెగగడ్డల మీద కట్టుకడితే అవి పక్వానికొచ్చి పగుల్తాయి. ---ముదిరిన గోగు మొక్కలను నీటిలో నానబెట్టి నార తీస్తారు. గోగు నార (Kenaf Hemp) ను గోనె సంచుల తయారీలో వాడతారు. పాడి పశువులకు గోంగూర మేపితే అవి పుష్కలంగా పాలు ఇస్తాయి. గోగు విత్తులను పశువుల దాణాలో కలుపుతారు. గోగు గింజలను కొందరు వీర్యవృద్ధికి నేతిలో వేయించి చూర్ణంచేసి తేనెతో కలిపి తింటారు. ఈ విత్తుల నుంచి తీసే పసుపు పచ్చని, వాసనలేని నూనె కందెన (lubricant) గానూ, దీపాలు వెలిగించడానికి కూడా వాడతారు. ఆ నూనెను సబ్బులు, పెయింట్లు, వార్నిష్ ల తయారీలో కూడా ఉపయోగిస్తారు. గోకు, gOku -v. t. --(1) scratch; --(2) scribble; గోకులం, gOkulaM -n. --a herd of cows; గోకులకంట, gOkulakaMTa -n. --[bot.] ''Asteracantha longifolia''; గోగు, gOgu -n. --hemp plant; [bot.] ''Cannabis sativa''; గోచరం, gOcaraM -adj. --perceptible; gained from sense organs; ---కర్ణగోచరం = audible. ---దృగ్గోచరం = visible. గోచరించు, gOcariMcu -v. t. --appear; గోచరి, gOcari -n. --sensor; an instrument to sense our surroundings; % put this in e-2-t గోచి, gOci -n. --G. string; a trussor flap; waist cloth; a narrow strip of cloth, worn by men between the legs, just to cover the genitals; గోచిపాతరాయుడు, gOcipAtarAyuDu -n. --(1) a celibate student; --(2) an un-accomplished individual; (lit.) one who just wears a G. string; in ancient India celibate students just wore the G. string; గోచికట్టు, gOcikaTTu -n. --a style of wearing a dhoti or saree; here a portion of the cloth is taken from front to back; between the legs, pleated and then tucked into the waistband at the back; గోటీబిళ్ల, gOTIbiLLa -n. --bat and pellet; Indian cricket; a children’s game involving the hitting of a small wooden pellet with a stick; గోడ, gODa -n. --wall; ---ప్రహరీగోడ = compound wall. గోడు, gODu -n. --peeve; ---ఎవడి గోడు వాడిది = every one has his (her) pet peeve. గోత్రం, gOtraM -n. --lineage; source; origin; group; (of a family); there are innumerable lineages and it is impossible to list them all; one normally tells one's lineage by listing one, two, three or five ancestral sages; -- In India people belonging to the same lineage are prohibited to marry each other; -- ఒకప్పుడు మనందరిదీ వ్యావసాయిక సమాజం. అప్పుడు సమాజంలో అందరికీ తమతమ గోవుల మందలు ఉండేవి. గోవులు అనే మాటను ఆవులు, ఎద్దులకు కలిపి వాడతారనేది తెలిసిందే. ఒకే మందలోని గోవులు గనుక కలసినట్లయితే, ఆ జాతి క్రమంగా క్షీణించిపోయే ప్రమాదం ఉన్న కారణంగా, వేర్వేరు మందలలోని గోవులను కలిపేవారు. దీనివల్ల జన్యుపరంగా కూడా ఆ జాతి వృద్ధి పొందేది. కనుక, ఏ గోవు ఏ మందలోదో తెలుసుకోవటం అవసరంగా ఉండేది. అందుకే, ఒక్కొక్క గోవుల మందకు, ఒక్కొక్క పేరుండేది. సాధారణంగా, ఆ మందకు నాయకత్వం వహించే వారి పేరుమీదుగా ఆ మందను వ్యవహరించటం పరిపాటి. అలా, ఏ గోవును చూసినా, అది ఏ మందకు చెందిందో తెలుసుకోవటం సులభంగా ఉండేది. ఆ పద్ధతిలోని ప్రయోజనాలను గుర్తించి, వాటిని క్రమంగా మనుషులకూ వర్తింపజేయటంతో, మనుషులు సైతం 'ఫలానా గుంపు'లోకి చెందినవారని గుర్తించటం ఆరంభమయింది. ఆ 'ఫలానా గుంపు' క్రమంగా 'గోత్రం' అయి ఉండవచ్చు. -- 1. వంశం, 2. గుంపు, సమూహం, 3. పేరు, 4. గొడుగు, 5. బాట; గోతము, gOtamu - n. -- a sac; a bag; a gunny-bag; a bag made of jute fiber; గోతులు, gOtulu -n. --pits; excavations; గోదం, gOdaM -n. --(1) brain; --(2) [comp.] memory or storage; గోదాం, gOdAM -n. --(1) godown; warehouse; depot; storage place; --(2) [comp.] memory or storage. గోదారి, gOdAri -n. --dregs; crunchy bits of sediment left at the bottom of the pot when butter is boiled to make ghee; same as గసి; గోధుమలు, gOdhumalu -n. pl. --wheat; [bot.] Triticum durum; Triticum vulgarum; ---తెల్ల గోధుమలు = hard wheat; [bot.] Triticum durum. ---ఎర్ర గోధుమలు = ordinary wheat; [bot.] Triticum vulgarum. గోధూళివేళ, gOdhULivELa -n. -- evening; (lit.) time of the day when you see the red dust raised by the cowherds as they return home after grazing; గోనె, gOne -n. --burlap; fabric from jute fiber; fabric from hemp fiber; గోనె సంచి, gOne saMci -n. --burlap sac; gunny sac; గోప్యం, gOpyaM -n. --secret; గోపీచందనం, gOpIcaMdanaM -n. --yellow ochre; గోపురం, gOpuraM -n. --dome; steeple; గోబిగడ్డ, gObigaDDa -n. --cabbage; గోబీ ఎడారి, gObI eDAri -n. --Gobi desert; గోముగా, gOmugA -adv. --endearingly; గోమేధికం, gOmEdhikaM -n. --agate; topaz; a pale blue, pale green, yellow or white semi-precious stone with a striped or cloudy coloring; a silicate of Aluminium and Fluorine; గోరింక, gOriMka -n. --myna bird; -- సాధారణ గోరింక = common myna bird; [bio.] ''Acridotheres tristis'' of the Sturnidae family; -- మాట్లాడే గోరింక = talking myna; Grackle; hill myna; [bio.] ''Gracula religiosa'' of the Sturnidae family; -- గోరువంక; [Sans.] శారికా; గోరింట, gOriMTa -n. -- henna; [bot.] ''Acacia intsia''; ''Lawsonia inermis''; -- [Note] ఆషాఢంలో మహిళలు గోరింటాకు పెట్టుకోవడం ఒక ఆచారంగా మారింది. దీని వెనుక పలు కారణాలున్నాయి. ఆషాడంలో గ్రీష్మ రుతువు పూర్తి కావడంతో పాటు వర్ష రుతువు ప్రారంభం అవుతుంది. గ్రీష్మంలో మన శరీరం వేడితో కూడుకుని వుంటుంది. ఆషాడంలో బయటి వాతావరణం చల్లబడిపోతుంది. అలాంటి సమయంలో మన శరీరంలోని వేడి బయట చల్లబడిన వాతావరణానికి విరుద్ధంగా తయారవుతుది. కాబట్టి అనారోగ్యాలు తప్పవు. అందుకే గోరింటాకు పెట్టుకుంటారు. గోరింటాకుకు శరీరంలో ఉండే వేడిని తగ్గించే శక్తి ఉంది. అంతేకాకుండా గోరింటాకు రోగ నిరోధక శక్తిని పెంచుతుంది. అందుకే ఆషాడంలో గోరింటాకు తప్పకుండా పెట్టుకోవాలని పెద్దలు చెప్పడమే కాకుండా డాక్టర్లు కూడా చెప్తున్నారు. గోరీ, gOrI -n. --tomb; mausoleum; sepulchre; గోరు, gOru -n. --(1) fingernail; toenail; --(2) claw; --(3) talon; గోరుచిక్కుడు, gOrucikkuDu. -n. -- cluster beans; field vetch; guar; [bot.] ''Cyamopsis tetragonoloba; Cyamopsis psoralioides''of the Fabaceae family; --(note) guar gum, an emulsifier, is made from the mature seeds of this plant; --[Sans.] బకుచీ; గోరక్షా ఫలినీ; గోరాణీ; క్షుద్ర శింబీ; గోరుచుట్టు, gOrucuTTu -n. --whitlow; fleon; an infection of the bed of the finger or toe nail; గోరువెచ్చ, gOruvecca -n. --lukewarm; గోరోజనం, gOrOjanaM -n. --(1) ox gall; gallstone; serpent stone; --(2) same as గోరోచనం = బెజోవార్ = bezoar; a hard mass such as a stone or hair-ball in the stomach of ruminants, once believed to have medicinal properties; --(3) an yellow orpiment (auri + pigment) or a yellow-colored pigment; Arsenic trisulfide; As₂S₃; --(4) fat; --(5) arrogance; pride; uppityness; --(Note) Some say the mineral should be called గోరోచనం, because రోచన means "shining" and గోరోచనం means yellow shining substance from a cow; --(Note) Natural gallstones are obtained from cows (ox). Synthetic stones are manufactured by using the juice from the gallbladder as a raw material; --(Note) This is believed to have anti-spasmodic properties; In the Iliad, the Greek physician Machaon uses this to treat the warrior Philoctetes suffering from a snake bite; గోరోజనామ్లం, gOrOjanAmlaM -n. --fatty acid; గోల, gOla -n. --noise; commotion; disturbance; గోలాంగూలం, gOlAMgUlaM -n. --lion-tailed monkey; గోళం, gOLaM -n. --sphere; orb; a suffix to any of the planetary names; గోళాకార, gOLAkAra -adj. --spherical; గోళీయం, gOLIyaM -n. --spheroid; గోళీలు, gOLIlu -n. pl. --marbles; small glass spheres used by children in games; గోళ్లు, gOLlu -n. pl. --(1) nails; finger nails; toe nails; --(2) claws; గోవ, gOva -n. --scaffolding; గోవర్ధనం, gOvardhanam - n. -- a flowering plant; -- see also గరుడవర్ధనం; నందివర్ధనం; గోషా, goshA -adj. -- pertaining to women; ---గోషా ఆసుపత్రి = women's hospital. -n. --the custom of keeping women under viel; గోష్పాదం, goOshpAdaM -n. -- tuft of hair left on a tonsured head; (lit.) a cow's hoof; -- పిలక; గోష్ఠి, gOshTi -n. --discussion; seminar; symposium; గోసర్గ, gOsarga -n. -- morning; (lit.) time of the day when the cows go to the field for grazing; (ant.) గోధూళివేళ; గోహరి, gOhari - n. -- valor; courage; internal energy; -- ప్రతిభ; అంతర్నిహిత శక్తి; గౌరవం, gauravaM -n. --respect; honor; (lit.) treating someone with respect; గౌరీమనోహరి, gaurImanOhari -n. --Rangoon creeper; Chinese honeysuckle; [bot.] ''Quisqualis indica''; ''Combretum indicum'' of the Combretaceae family; --This creeper, like all lianas, attaches itself to trees in the wild and creeps upwards through the canopy in search of the sun. In the home garden, Quiqualis (means, what is this?) can be used as an ornamental over arbors or gazebos, on trellises; With some supportive structure, the plant will arch and form large masses of foliage. [[File:upload.wikimedia.org/wikipedia/commons|thumb|right|/2/2f/Combretum_indicum_01.JPG/330px-Combretum_indicum_01.JPG]] గౌరుకాకి, gaurukAki -n. --gull; a sea-bird; గౌళగాత్రం, gauLagAtraM - n. -- big voice; loud voice; high decibel voice; harsh voice; </poem> ==Part 3: ఘం - ghaM== <poem> ఘంటాపథంగా, ghaMTApathaMgA -adv. --definitely; emphatically; without a doubt; ఘంటారావం, ghaMTArAvaM - n. --sound of a bell; </poem> ==Part 4: ఘ - gha== <poem> ఘటం, ghaTaM -n. --(1) a pot made out of clay; --(2) an earthenware pot used as a musical instrument, an art made popular by SrI Kolamka Venkataraju of Tuni; --(3) (electrical) cell; container of electricity; --(4) person; individual; body; character; container of soul; ---మొండి ఘటం = obstinate character. ఘటన, ghaTana -n. --(1) happening; occurrence; --(2) dispensation; the will of God; --(3) facilitation; ఘటమాల, ghaTamAla -n. --[phy.] battery; (lit.) a string of cells; ఘటశాసి, ghaTaSAsi -n. --logician; an expert in logic; an umpire in logic; ఘట్టయంత్రం, ghaTTayaMtraM -n. --water wheel; a wheel with buckets to lift water; ఘట్టం, ghaTTaM -n. --(1) stage; phase; --(2) the edge of a pool or river; ఘటికుడు, ghaTikuDu -n. m. --competent person; expert hardened with experience; stalwart; ఘటిల్లు, ghaTillu -v. i. --happen; occur; ఘటీగణితం, ghaTIgaNitaM -n. --modulo mathematics; modulo arithmetic; When we divide an integer A by an integer B we will have an equation that looks like the following: A/B = Q with R as remainder. Sometimes, we are only interested in what the remainder is when we divide A by B. For these cases, there is an operator called the modulo operator (abbreviated as mod). Using the same A, B, Q, and R as above, we would have: A mod B = R; ​ ఘటీయంత్రం, ghaTIyaMtraM -n. --clockwork; ఘడియ, ghaDiya -n. --time measure in Hindu calendar; approx. 24 minutes; --sixtieth part of a day; -- 1 రోజు = 60 ఘడియలు; 1 ఘడియ = 60 విఘడియలు = 24 నిమిషాలు; --షష్టి ఘడియలు = 24 గంటలు = రోజల్లా ఘనం, ghanaM -n. --(1) solid; --(2) cube; --(3) great; grand; --(4) extinguishing; ---ఘన పరిమాణం = volume. ---పిట్టకొంచెం, కూత ఘనం = bird is small, but the call is loud. ---దీపం ఘనమవనీయకు = do not let the lamp get extinguished. ఘనకార్యం, ghanakAryaM -n. --heroic deed; ఘనత, ghanata -n. --greatness; ఘనపదార్థం, ghanapadArthaM -n. --solid matter; ఘనపరిమాణం, ghanaparimANaM -n. --volume; a measure of space occupied by an object; ఘనపుటడుగు, ghanapuTaDugu -n. --cubic foot; the space occupied by an object of length, widtghe and depth of 1 foot each; ఘనమూలం, ghanamUlaM -n. --cube root; the cube root of 27, for example, is 3 because 27 is obtained my multiplying 3 x 3 x 3; ఘనాపాఠీ, ghanApAThI -n. --(1) an expert in the Vedas; --(2) an expert; ఘనీభవన స్థానం, ghanIbhavana sthAnaM -n. --freezing point; the temperature at which a liquid freezes; for example, the freezing point of water is 32 degrees F or 0 degrees C; ఘనీభవించు, ghanIbhaviMcu v.i. -v. t. --freeze; solidify; ఘర్మం, gharmaM -n. --sweat; ఘరానా, gharAnA - adj. -- (1) good at doing bad things; (2) related to a house; ఉత్తర భారతంలో ఒక సంగీత కళాకారుడు ఘరానా గాయకుడు అంటే ఒక స్థిరపడిన సంగీత సంప్రదాయానికి చెందిన వాడు అన్న అర్థమే కాకుండా పేరుమోసిన గాయకుడు అన్న అర్థాల్లో వాడుతారు; ఘృతం, ghRtaM -n. --ghee; clarified butter; ఘాటీ, ghATI -n. --(1) hill pass; --(2) police station; ఘాటీ రోడ్డు, ghATI rODDu -n. --a winding road through a hill pass; ఘాటు, ghATu -n. --pungency; pungent smell; ఘాతం, ghAtaM -n. --(1) blow; injury; shock; --(2) [math.] exponent; power; ఘాతకుడు, ghAtakuDu -n. m. --destroyer; tormentor; villain; ---విశ్వాస ఘాతకుడు = one who destroyed the trust. ఘాతకురాలు, ghAtakurAlu -n. f. --destroyer; tormentor; ఘాతాంకం, ghAtAMkaM -n. --[math.] exponent; power; ఘాతీయ, ghAtIya -adj. --[math.] exponential; ఘాతీయ పద్ధతి, ghAtIya paddhati -ph. --[math.] exponential notation; for example, 1,000,000 in exponential notation can be written variously as 10e6, 10^6 or 10⁶; ఘాతుకం, ghAtukaM -n. --destructive act; cruel act; --cruelty; murder; ఘ్రాణం, ghrANaM -n. --smell; odor; ఘ్రాణేంద్రియం, ghrANEMdriyaM -n. --sense of smell; ఘుమఘుమ, ghumaghuma -adj. --redolent; flavorful; onomatopoeia for a fragrant substance as in ఘుమఘుమ లాడు; ఘృతం, ghRtaM -n. --ghee; melted butter; fat;( ఘృతార్థం, ghRtArthaM -n. --[chem.] steroid; (ety.) ఘృతం వంటి పదార్థం; ఘృతాల్, ghRtAl -n. --[chem.] sterol; alcohol of the steroid family; ఘృతికామ్లం, ghRtikAmlaM -n. --[chem.] stearic acid; Stearic Acid is a saturated long-chain fatty acid with an 18-carbon backbone. Stearic acid is found in various animal and plant fats; C<small>18</small>H<small>36</small>O<small>2</small> or CH<small>3</small>(CH<small>2</small>)<small>16</small>COOH; ఘోటక బ్రహ్మచారి, ghOTaka brahmacAri - n. -- enforced celibate; false ascetic; ఘోరం, ghOraM, -adj. --horrible; fierce; frightful; -n. --(1) atrocity; --(2) gory; ఘోష, ghOsha -n. --(1) loud cry; lamentation; loud sound; వేద ఘోష = sound of Veda recitation; (2) a village where cowherds live; ఘోష యాత్ర; ఘోష స్త్రీ = milkmaid; ఘోషణ, ghOshaNa -n. --proclamation; ---ఘోషణ పత్రం = proclamation notice. ఘోషా, ghOsha -n. --viel; purdah; the social practice of keeping women under viel; same as గోషా; ఘోషాసుపత్రి, ghOshAsupatri -n. --ladies' hospital; </poem> |width="65"| <!--- Do Not Change This Line ---> <!--- Insert ALL Images Below This Line (center|150px|thumb) ---> |- |- <!--- Nothing Below This Line! ---> |} ==మూలం== * V. Rao Vemuri, English-Telugu and Telugu-English Dictionary and Thesaurus, Asian Educational Services, New Delhi, 2002 ISBN: 0-9678080-2-2 [[వర్గం:వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు]] b1zqcjqddkk9ijygfqq2gb5ep6292ek 0 3017 33351 33329 2022-08-03T13:39:29Z Vemurione 1689 /* Part 2: త - ta */ wikitext text/x-wiki =నిఘంటువు= * This dictionary is an improved version over the print version (expanded, errors corrected, new features continually being added) published by Asian Educational Services, New Delhi in 2002. * You are welcome to add. BUT PLEASE DO NOT DELETE entries until you are absolutely, positively SURE a mistake has been made and needs to be corrected. * PLEASE do not delete entries or their meanings simply because you personally did not agree with the meaning given there. Thanks * American spelling is used throughout. * There is no clearly established, standardized alphabetical order in Telugu. The justification for the scheme used here would be too long for discussion here. 16 March 2016. {| class="wikitable" |- ! నిర్వచనములు<!--- Do Not Change This Line ---> ! ఆసక్తికర చిత్రములు<!--- Do Not Change This Line ---> |- |width="895"|<!--- Do Not Change This Line ---> <!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---> ==Part 1: తం - taM== <poem> {| class="wikitable" |- ! నిర్వచనములు<!--- Do Not Change This Line ---> ! ఆసక్తికర చిత్రములు<!--- Do Not Change This Line ---> |- |width="895"|<!--- Do Not Change This Line ---> <!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---> తంటేము, taMTEmu -n. --a medicinal herb; [bot.] ''Cassia tora'' and ''Cassia alata'' of the Leguminosae family; --(also) తంటియం; ప్రపున్నతం; దద్రుగ్నం; తంగేడు, taMgEDu -n. --Country senna; Tanner's cassia; a bush with yellow flowers; [bot.] ''Cassia auriculata''; ''Senna auriculata'' of the Fabaceae family; --Cassia auriculata is an evergreen shrub that grows in many parts of India and in other parts of Asia. The flower, leaves, stem, root, and unripe fruit are used for treatment, especially in Ayurvedic medicine; Before the advent of synthetic tanners, the bark of this plant was widely used in tanning hides; -- దీని మొగ్గల్ని కషాయంగా కాచుకుని తాగితే చక్కెర వ్యాధి అదుపులో ఉంటుంది. ఈ మొక్క పుల్లలతో పళ్ళు తోముకుంటే చిగుళ్లు బలపడతాయి. ఈ మొక్క ఆకులతో శ్రీలంకలో టీ కాచుకు తాగుతారు. దీని గింజల పొడితో కాఫీ కాచుకు తాగుతారు. --తలపోటకం; మాదిగ తంగేడు; మెట్ట తంగేడు; మెరక తంగేడు; [Sans.] ఆవర్తకీ; హేమపుష్పమ్; [Tamil] అవరమ్; తంటా, taMTA -n. --difficulty; trouble; తంటాలు పడు, taMTAlu paDu -v. i. --(1) to undergo difficulties; --(2) to take trouble; తంటింపు, taMTiMpu - n. -- [bot.] ''Cassia tora'' Linn.; తండం, taMDaM -n. --assembly; mass; collection; quantity; group; family; ---మృగతండం = a herd of animals. ---కలువతండం = a bed of lilies. ---కణతండం = a collection of cells; tissue. ---తండోపతండం = wave after wave; in huge herds. తండసం, taMDasaM -n. --tweezers; a small hand-held forceps; తండ్రి, taMdri -n. --father; (lit.) one who brings; తండులాలు, taMDulAlu -n. pl. --rice; తండుల కణాలు, taMDula kaNAlu -n. --broken pieces of rice; తండులీయకం, taMDulIyakaM -n. -- spiny pigweed; prickly amaranth; thorny amaranth; [bot.] ''Amaranthus spinosus''; -- sometimes a noxious weed. It can be a serious weed of rice cultivation; తంత్రం, taMtraM -n. --scheme; device; trick; contrivance; తంతి, taMti -n. --(1) wire; wire used in a stringed musical instrument; --(2) telegram; (ant.) నిస్తంతి; తంతివార్త, taMtivArta -n. --telegraphic message; తంత్రీవాద్యం, taMtrIvAdyaM -n. --stringed instrument; తంతు, taMtu -n. -- (1) ritual; ceremony; festival; proceedings; (2) device; method; procedure; idea; తంతువు, taMtuvu -n. --filament; thin wire; తంపటి, taMpaTi -n. --a native form of "baking", used especially to cook palm-sprouts; --తేగలను కుండలో ఉంచి, తేగలపై కొంచెం నీళ్లు జిలకరిచి గడ్డి చుట్టతో కుండా మూతిని మూసి, ఈ కుండను బోర్లించి చుట్టూ గడ్డి చిన్న చిన్న పుల్లలు వేసి మంట పెడతారు. బోర్లా ఉంచిన కుండలో ఉన్న తేగలు బాగా ఉడుకుతాయి. ఈ పద్దతిని "తంపటి" వేయడం అంటారు. తంపటి వేసిన తేగలు రుచిగా ఉంటాయి, పైగా ఎక్కువ రోజులు బంక, బూజు పట్టకుండా ఉంటాయి. తంబ, taMba -n. --(1) sword bean; [bot.] ''Canavalia gladavata''; --(2) mob; ruck; large group of people; తంబుర, taMbura -n. --a stringed instrument to provide a background drone in a musical concert; </poem> ==Part 2: త - ta== <poem> తకరారు, takarAru -n. --dispute; తక్షణం, takshaNaM -adv. --immediately; (ety.) తత్ + క్షణం = that very moment; తక్కిడి, takkiDi - n. -- cheater; deceiver; తక్కిన, takkina -adj. --remaining; rest; తక్కిలి చెట్టు, takkili cheTTu - n. -- [bot.] ''Clerodendrum phlomidis;'' -- [Sans.] అగ్నిమంథా; తక్కువ, takkuva -n. --deficiency; shortage; తక్కెడ, takkeDa -n. --balance; a pair of scales; weighing device; తక్కోలం, takkOlaM -n. --[bot.] ''Clerodendron inerme''; తగడు, tagaDu -n. --foil; ---తగరపు తగడు = tin foil; తగరం, tagaraM -n. --tin; one of the chemical elements; తగరు, tagaru -n. --(1) ram; --(2) he goat; billy goat; తగలబడు, tagalabaDu -v. i. --(1) to burn down; --(2) to get destroyed; తగవరి, tagavari -n. --arbitrator; judge; (ety.) తగవు + అరి; తగవు, tagavu -n. --(1) dispute; argument; altercation; --(2) fair; just; appropriate; suitable; తగాదా, tagAdA -n. --dispute; quarrel; తగినంత, taginaMta -adj. --suitable; appropriate; sufficient; adequate; తగిలించు, tagiliMcu -v. t. --attach; stick on; hang it; fasten; తగ్గించు, taggiMcu -v. t. --decrease; reduce; lower; తగ్గింపు, taggiMpu -adj. --decreased; reduced; ---తగ్గింపు ధర = reduced price. తగు, tagu -adj. --appropriate; suitable; తగునా?, tagunA? -inter. --is it appropriate? is it suitable?; is it fair?; తగులు, tagulu -n. --(1) borrow; a concept used in arithmetic when a larger number is subtracted from a smaller number; (ant.) మిగులు; --(2) deficit; loss; --(3) wish; desire; ---మిగిలితే తీసికో, తగిలితే వేసికో = take if there is a surplus, contribute if there is a deficit. -v. i. --(1) touch;(2) meet; encounter; ---తగలకుండా కూర్చో = sit without touching. ---దారిలో తగిలాడు = met him on the way. తగుల్చు, tagulcu -v. t. --attach; hook; తగ్గు, taggu -v. i. --decay; decrease; abate; calm down; back off; ---తగ్గవోయ్‍ = cool down!; calm down!; don’t be too aggressive! తగ్గుదల, taggudala -n. --decay; decrement; downfall; abatement; తగ్గుముఖం, taggumukhaM -n. --downward trend; decreasing trend; తచ్చాడు, taccADu -v. i. --move about; sneak; loiter; తటస్థం, taTasthaM -n. --neutral; impartial; indifference; non-aligned; ---తటస్థ స్థానం = neutral position; resting position. ---తటస్థ రాజ్యాలు = non-aligned countries. ---సున్నితపు త్రాసు యొక్క తటస్థ స్థానం = resting position of a precision balance. తటస్థించు, taTasthiMcu -v. i. --happen; occur; తట్ట, taTTa -n. --big shallow basket; a basket with no lid; (rel.) బుట్ట = basket; తటాకం, taTAkaM -n. --tank; pond; lake; తటాలున, taTAluna -adv. --suddenly; abruptly; తటి, taTi -n. --river bank; shore; తట్టు, taTTu -n. --(1) side; direction; --(2) pony; ---లోతట్టు ప్రాంతాలు = low lying areas; -v. i. --occur; ---ఆ ఆలోచన నాకు తట్ట లేదు = that thought did not occur to me. -v. t. --pat; touch; rap; knock; strike; ---భుజం మీద తట్టేడు = he patted me on my shoulder. ---ఎవరో తలుపు తడుతున్నారు చూడు = see, someone is knocking on the door. తట్టుకొను, taTTukonu -v. i. --tolerate; bear; handle; ---నొప్పి తట్టుకోగలవా? = can you tolerate the pain? తట్టుముట్లు, taTTumuTlu -n. pl. --stuff; furniture, utensils, belongings, etc; తడక, taDaka -n. --a partition screen that is woven out of palm leaves, coconut leaves, or bamboo strips; తడకచాపలు, taDakachApalu -n. -- rolling mats; screens than can be rolled up and down as needed, usually made from strips of bamboo; Sometimes these are made of "khus khus grass" and such screens are very popular as "summer air coolers;" తడప, taDapa -n. --lath; a strip of fiber taken from the back stem of a palm or coconut leaf that can be used as a rope to tie things; This is a fairly popular material used in the construction of temporary structures. తడబడు, taDabaDu -v. i. --act irresolutely; behave with an unsure footing; తడవ, taDava -n. --turn; time; occasion; తడాఖా, taDAkhA - n. -- capability (to hit); ability; expertise; --(ety.) మరాఠీ భాషలో తడ్-తడ్ (तड! तड!) అన్నది కొట్టడాన్ని సూచించే ధ్వన్యనుకరణ శబ్దం. తడాఖా (तडाखा) అంటే ఆ కొట్టడానికి క్రియానామవాచకం. నా తడాఖా చూపిస్తాను అంటే నా కొట్టే శక్తిని చూపిస్తాను అని అర్థం.కొట్టడానికే కాకుండా సాధారణంగా ఏ విషయంలోనైనా సామర్థ్యాన్ని తెలుపడానికి కూడా ఈ పదాన్ని ప్రస్తుతం ఉపయోగిస్తున్నారు. గాణ్యాచా-తడాఖా (गाण्याचा-तडाखा) అంటే పాడడంలో సామర్థ్యం అన్నమాట; తడి, taDi -adj. --wet; damp; moist; తడి గచ్చు, taDi gaccu -n. --(1) wet cement; --(2) tile floor; తడుపు, taDupu -v. t. --moisten; soak; తత్, tat -adj. --[Sans.] that; తతంగం, tataMgaM -n. --rigmarole; ritual; procedure; తత్తరపాటు, tattarapATu -n. --agitated bewilderment; తత్ ఫలితంగా, tat^ phalitaMgA -adv. --consequently; therefore; as a result of; whence; తత్భవం, taDbhavaM -n. --assimilated word esp. from Sanskrit; తత్త్వం, tattvaM -n. --(1) philosophy; science; principle; --(2) nature; ---వేదాంత తత్త్వం = Vedanta philosophy. ---మనస్ తత్త్వం = psychic philosophy; psychology. ---వాడి తత్త్వమే అంత = that is his nature. తత్సమం, tatsamaM -n. --(1) equivalent; --(2) un-assimilated word from Sanskrit used in Telugu as is; తతి, tati -n. --a group; a collection; a row; తతిమ్మా, tatimmA -adj. --rest (of a group); balance; తథా, tathA -adv. --that way; in that manner; తథాగతుడు, tathAgatuDu -n. --Lord Buddha; one who attained nirvana in that way (that is, in the manner of other seers); తథాస్తు, tathAstu -inter. --amen!; so be it; తద్ద్వారా, taddvArA -adv. --thereby; through that channel; -- (note) తద్వారా is incorrect usage; తదితరులు, taditarulu -n. --and others; e tal; తదియ, tadiya -n. --the third day of the lunar half-month; తదీను, tadInu -n. --propene; a hydrocarbon with three carbon atoms and one double bond between two of the carbon atoms; (ety.) తది (తదియ) conveys 3 and according to an international convention, all straight-chained hydrocarbons containing a double bond must end with the sound "-ene"; C₃H₆; తద్రూపేణా, tadrUpENA -adv. --in that form; in that way; తదేను, tadEnu -n. --propane; a hydrocarbon with three carbon atoms and all single bonds between the carbon atoms; (ety.) తది (తదియ) conveys the 3 and according to an international convention, all straight-chained hydrocarbons containing single bonds must end with the sound "-ane"; C₃H₈; తదైను, tadainu -n. --propyne; a hydrocarbon with three carbon atoms and a triple bond between two of the carbon atoms; (ety.) తది (తదియ) conveys the 3 and according to an international convention, all straight-chained hydrocarbons containing a triple bond must end with the sound -"yne"; C₃H₄; తనం, tanaM -suff. ---ness; having the property of; used as suffix with verbs to create nouns; ---అల్లరితనం = mischievousness. ---ఉప్పతనం = saltiness. ---గట్టితనం = hardness. ---గొప్పతనం = greatness. ---దొంగతనం = burglary. ---పచ్చదనం = green-ness. ---పెంకితనం = mischievousness. ---మంచితనం = goodness. ---ముసలితనం = old age. ---వెకిలితనం = silliness. తన, tana -pron. --one's own; తనను, -pron. --himself; herself; accusative of తను; తనఖా, tanakhA -n. --mortgage; deed; తన్నడం, tannaDaM -v. t . --kicking; తన్మయత్వం, tanmayatvaM -n. --rapture; తన్యత, tanyata -n. --[phy.] tension; తనాబి, tanAbi -n. --beam; girder; తన్మాత్ర, tanmAtra -n. --rudiment; element; particle; representative essence of a concept; తనిఖీ, tanikhI -n. --inspection; తనివి, tanivi -n. --satisfaction; తనివితీరా, tanivitIrA -adv. --to one’s satisfaction; తను, tanu reflex. -pron. --himself; herself; the person under discussion; he; she; (ety.) probably a shortened version of అతను; తనువు, tanuvu -n. --body; తన్ను, tannu -n. --kick; blow; -v. t. --kick; thrash; తన్నుకుపోవు, tannukupOvu -v. t. --snatch away; ---గెద్ద తన్నుకు పోయింది = the kite snatched it away. తన్నుదన్ను, tannudannu -n. --kickstand; తపసి చెట్టు, tapasi ceTTu -n. --[bot.] Sterculia urens; తపస్సు, tapassu -n. --meditation; penance; తప్ప, tappa -adv. --except; but; save; unless; తప్పనిసరి, tappanisari -adj. --unavoidable; inevitable; essential; తపాలా పెట్టె, tapAlA peTTe -n. --post box; mail box; తపాలా బిళ్ల, tapAlA biLla -n. --postage stamp; తప్పించి, tappiMci -prep. --except; తప్పించుకొను, tappiMcukonu -v. i. --by-pass; evade; avoid; dodge; తప్సీలు, tapsIlu -n. --details of an account; తప్పు, tappu -n. --(1) error; mistake; fault; --(2) sin; --(3) lie; --(4) [comp.] bug; -v. i. --(1) err; mistake; fault; --(2) sin; --(3) lie; --(4) miss; --(5) fail; flunk; ---నెల తప్పు = miss a period; become pregnant. ---పరీక్ష తప్పు = fail an examination; తప్పుల తడక, tappula taDaka -n. --full of mistakes; [idiom] full of holes; తప్పుకో, tappukO! -inter. --get off the way!; తప్పేలా, tappElA - n. -- a wide-mouthed cooking vessel; -- ముంత, తప్పేలా = all utensils; bag and baggage; -- తప్పేలా అంట్లు = a kind of rice cake; బియ్యం పిండి, కొబ్బరి సన్న ముక్కలు, సెగగ పప్పు చేర్చి తడిచేసి బాగా కలిపి తప్పెల లోపల చుట్టూరా అంటించి మూతబెట్టి సన్న సెగ మీద ఉడికిస్తారు. తపోశక్తి, tapOSakti - n. -- the energy of asceticism; spiritual energy accumulated by long periods of meditation; తప్పొప్పుల పట్టిక, tappoppula paTTika -n. --errata; corrigenda; తబల, tabala -n. --tabla; a musical drum with a tightly stretched skin on only one side; (rel.) మద్దెల is a cylindrical drum with two sides for percussion; తబుకు, tabuku -n. --tray; తమందం, tamaMdaM -n. --nitwit; dullard; (ety.) తమస్ + మందం = darkness + dullness; తమకం, tamakaM -n. -- (1) eagerness; yearning; anxiety; (2) suspense; curiosity; తమది, tamadi -pos. pron. --it's yours (honorific); తమరు, tamaru -pron. --you (honorific); తమస్సు, tamassu -n. --(1) darkness; --(2) ignorance; తమలము, tamalamu -n. --the betel vine; (note.) the betel vine has no botanical relation to the betel nut. The similarity in the English names stems from the fact both the betel leaves and betel nuts are used together, in India as an “after-dinner mint.” తమలపాకు, tamalapAku -n. --the betel leaf; [bot.] Piper betle; -- ఎన్నోవ్యాధులకు వాడడమే కాక సెగ గడ్డలు వగైరా వ్రణాలు పక్వానికి రావడానికి వేసే మలాం పట్టీలలో కూడా తమలపాకులు వాడతారు. -- భారతదేశంలో సుమారుగా 35 తమలపాకు రకాలు సాగవుతున్నాయి. అయితే 'తెల్లాకులు' లేక 'తెలనాకులు' లేక ధవళ నాగవల్లి దళములు అని పిలువబడే పలుచని లేత తమలపాకులు తాంబూలానికి శ్రేష్ఠమైనవి -- see also తాంబూలం; తమాలం, tamAlaM -n. --gloomy tree; [bot.] ''Xanthochymus pictorius''; చీకటిమాను; తమాషా, tamAshA -n. --fun; amusement; funny show; [[File:Lobes_of_the_brain_NL.svg|thumb|right|occipital lobe గులాబి ర్ంగులో ఉంది]] తమ్మి, tammi -n. --(1) lotus; --(2) lobe; ---కపాలాస్థిక తమ్మి = occipital lobe; one of the four major lobes of the cerebral cortex in the brain of mammals తమ్ముడు, tammuDu -n. --younger brother; తయారీ, tayArI -n. --preparation; manufactured; తయారు, tayAru -adj. --ready; prepared; తరం, taraM -adj. --possible; capable; ---నా తరం కాదు = I cannot do it. -n. --class; generation; ---తర తమ భేదాలు = differences in generations and status. తరంగం, taraMgaM -n. --(1) wave; (lit.) one that moves on water; --(2) a type of song; --(3) a chapter in a book; తరంగదైర్ఘ్యం, taraMgadairghyaM -n. --wavelength; తరంగిణి, taraMgiNi -n. --(1) flow; --(2) river; తరందారు, taraMdAru %e2t -n. --classifier; తరగతి, taragati -n. --class; standard; grade; (ety.) తరము + గతి; ---నువ్వు ఎన్నవ తరగతి? = in what grade are you? తరణం, taraNaM -n. --crossing; deliverance; తరణి, taraNi -n. --(1) ship; --(2) Sun; ---నభోతరణి = spaceship. ---తరణి కిరణములు = rays of the Sun. ---తరణి కిరణవారము = a beam of sunlight. తరణోపాయం, taraNOpAyaM - n. -- A means, an expedient; -- (note) తరుణోపాయం is incorrect spelling; తరతమ, taratama -adj. --varying; differing; తరఫు, taraphu -n. --side; behalf; తరబడి, tarabaDi -suff. --of the order of; in the range of; ---గంటల తరబడి = for hours and hours. ---ఏళ్ళ తరబడి = for years and years. తరవాణి, taravANi -n. --mildly fermented rice water; cooked rice soaked overnight in water is the standard breakfast fare in many middle-class families in the northern part of coastal Andhra Pradesh; this liquid, with a dash of salt and lemon, is an extremely popular refreshing drink on hot summer days; తరహా, tarahA -n. --style; attitude; demeanor; తరళం, taraLaM -n. --(1) pendant; --(2) wave; తర్జన భర్జనలు, tarjana bharjanalu, -n. pl. --in-depth discussions on the pros and cons of an issue; తర్జని, tarjani -n. --index finger; తర్వాత, tarvAta -adv. --later; afterwards; subsequently; తరించు, tariMcu -v. i. --cross over; surmount (obstacles); get over; get through; earn salvation; తరి, tari -n. --ship; తరిఫీదు, tariphIdu -n. --training; తరుగు, tarugu -n. --deficit; -v. i. --wear away; be eroded; -v. t. --dice; cube; cut; esp. cutting vegetables; తరుగుదల, tarugudala -n. --decrement; తరుణం, taruNaM -n. --chance; opportunity; opportune moment; ---మంచి తరుణం, మించిన దొరుకదు = great chance; do not miss it. తరుణాస్థి, taruNAsthi -n. --cartilage; soft bone; తరుణోపాయం, taruNOpAyaM -n. --an idea for the moment; expedience; appropriate means to suit the moment; తరుము, tarumu -v. t. --chase; pursue; తరుకృషి, tarukRshi -n. --forestry; arboriculture; cultivation of trees for lumber and firewood; తరుగు, tarugu - v. t. -- cut into pieces; chop into pieces; mince; - n. -- minced pieces; -- కొత్తిమిర తరుగు = chopped/minced pieces of a coriander greens; తరువాయి, taruvAyi -n. --continuation; balance; rest; leftover material; తరువు, taruvu -n. --(1) grove; --(2) tree; ---మామిడి తరువు = mango grove. ---కల్ప తరువు = a wish fulfilling tree. తర్చు, tarcu -v. t. --agitate; stir; investigate; తర్జుమా, tarjumA -n. --translation; తలం, talaM -n. --plane; surface; hyperplane; hypersurface; తల, tala -n. --(1) head; --(2) prefix; తలగడ, talagaDa -n. --pillow; (lit.) the head-log; తలదాచుకొను, taladAcukonu, - v. i. --(1) find shelter; --(2) hide; తలపు, talapu -n. --thought; తలపుల బాట, talapula bATa -n. --thought process; తలపోయు, talapOyu -v. i. --think; ponder; తలబిరుసు, talabirusu -adj. --obstinate; headstrong; incorrigible; (lit.) hard headed; తలమాట, talamATa -n. --prefix; తలరాత, talarAta, -n. --fate; destiny; (lit.) the writing on the forehead; (ety.) Hindus believe that the destiny of an individual is preordained by what the creator has written on the forehead before birth; తలవంపు, talavaMpu -n. --humiliation; తలవని తలంపుగా, talavani talaMpugA, -adv. --unexpectedly; (lit.) as a thought that was not thought of; తలసరి, talasari - adj. -- per capita; per head; తల్పం, talpaM -n. --mattress; soft beding; తల్లంటుతీగె, tallaMTutIge -n. --yellow-flowered wild convolvulus; [bot.] ''Ipomoea chrysis''; తల్లడిల్లు, tallaDillu -v. i. --be troubled; be agitated; తలా, talA -adv. --each; apiece; per head; తలారి, talAri -n. --night watcher; తల్లి, talli -n. --mother; (lit.) one who brings into existence; ---కన్నతల్లి = birth mother. ---సవతి తల్లి = step mother. తల్లి కణం, tallikaNaM -n. --mother cell; తలీకరణ, talIkaraNa -v. t. --[phy.] polarization; the act of making the waves vibrate in one plane; the English word ''polarization'' suggesting that this has something to do with poles is a misnomer; తలుపు, talupu -n. --(1) door; --(2) shutter; తలుపుగుల్ల, talupugulla -n. --window-pane oyster; [bio.] ''Placenta placenta'' of the Agamidae family; తళుకు, taLuku -n. --glitter; scintillation; gleam; తవ్వ, tavva -n. --a volumetric measure used in pre-independence India; 1 తవ్వ = 2 సోలలు = 0.5 సేరు; see also మానిక; తవ్వకం, tavvakaM -n. --excavation; తవ్వడం, tavvaDaM -n. --digging; తవాక్షీరి, tavAkShIri - n. -- latex (milk) exuded from a bamboo plant; the hardened resin is used in Ayurvedic medicines; తవుడు, tavuDu -n. --bran; fine bran; see also చిట్టు; తవ్వు, tavvu -v. t. --dig; తవ్వోడ, tavvODa -n. --dredger; the ship that digs a harbor channel to keep it deep; తస్కరి, taskari -n. --thief; తస్సాదియ్యా, tassAdiyyA - inter. -- (1) an exclamation to express surprise, frustration or disappointment; (2) removing spoilt part of meat/flesh; (3) getting rid of egotistic feelings; -- తస్స అంటే మనలో వుండే జీవము, ప్రాణశక్తి; దీని ప్రకారం తస్సాదియ్య అంటే "నువ్వు చచ్చిపోనూ" అనే అర్థం వస్తుంది. "నీ యిల్లు దొంగలుదోల", "నీ కడుపుడక", "నీ దుంప తెగ" లాంటి తిట్టు; తస్మాత్, tasmAt -adv. --therefore; for that reason; త్రసరేణువు, trasarENuvu -- n. mite; a particle of dust floating in a beam of light; త్వరణం, tvaraNaM -n. --[phy.] acceleration; త్రయం, trayaM -n. --three; trio; ---ఈషణత్రయం = the three affections of life, namely love of wife, of wealth and of children; that is, దారేషణ; విత్తేషణ; పుత్రేషణ. ---తాపత్రయం = the three struggles of life, namely the sorrows caused by ourselves, by others, and by the will of God; that is, ఆధ్యాత్మికం; ఆధిభౌతికం; ఆధిదైవికం. త్రయేను, trayEnu -n. --[chem.] propane; a straight -hydrocarbon with three carbon atoms; C₃H₈; త్రయోడు, trayODu -n. --triode; a vacuum tube with three elements, namely the anode; the cathode and the grid; త్రయోదశి, trayOdaSi -n. --the thirteenth day of the lunar half-month; త్రయోల్, trayOl -n. --[chem.] propanol; isopropyl alcohol; an alcohol derived from propane; C₃H₇OH; see also త్రయేను; '''తా - tA''' తాండ్ర, tAMDra - n. -- jelly; fruit jelly; dried fruit jelly; sun-dried fruit jelly; తాండ్ర చెట్టు, tAMDra ceTTu - n. -- [bot.] ''Terminalia bellirica''; each seed (తానికాయ) of this tree corresponds to one “tola” in Indian system of weights and measures; also called తాని చెట్టు; తాండ్ర బెత్తు, tAMDra bettu -n. -- [bot.] Entada rheedii; తాంతవం, tAMtavaM -n. --fibrin; a fibrous substance in blood that contributes to clotting; తాంబూలం, tAMbUlaM -n. -- chewing quid; a roll of betel leaves with a dash of quicklime and pieces of betelnut that is chewed ceremoniously after a meal; -- a packet of leaves and areca nut which is generally offered ceremoniously to as a mark of respect. -- తాంబూలమిచ్చు and తాంబూలము పుచ్చుకొను are activities to ratify most solemnly, as a betrothal; -- మితంగా సేవిస్తే తాంబూలం వల్ల ఎన్నో ప్రయోజనాలున్నాయి. తాంబూలం నోటి దుర్వాసనను పోగొట్టి నోటికి పరిమళం కలిగిస్తుంది. జీర్ణశక్తిని పెంపొందిస్తుంది. ఉత్ప్రేరకం (stimulant) గానూ, కడుపులోని గ్యాస్ ను వెడలించేది (carminative) గానూ కూడా పనిచేస్తుంది. శరీరానికి అత్యంత ఆవశ్యకమైన కాల్షియం ను, ఎ, బి, సి విటమిన్లను తాంబూలం మనకి అతి చవకగా అందిస్తుంది. తాకట్టు, takaTTu -n. --mortgage; pledge; something given as security; తాకడం, tAkaDaM -n. --touching; తాకిడి, tAkiDi -n. --impact; onslaught; onrush; తాకీదు, tAkIdu -n. --memorandum; a document containing orders from a superior; తాకు, tAku -v. t. --touch; తాఖీదు, tAkhIdu -n. --order; a written order; command; memorandum; తాగడం, tAgaDaM -v. t. --drinking; తాగు, tAgu -v. t. --drink; imbibe; తాగుడు, tAguDu -n. --(1) habit of drinking alcohol; --(2) alcoholism; తాచుపాము, tAcupAmu -n. --cobra; తాజా, tAjA -adj. --fresh; new; recent; novel; తాజా కలం, tAjA kalaM -ph. --post script; తాటాకు, tATAku -n. --palm leaf; frond of a toddy palm tree; తాటాకులు కట్టు tATAkulu kaTTu -v. t. --[idiom.] to ridicule; to make fun; తాటించు, tATiMcu -v. i. --pat; tap; flutter; తాటి ఉడుత, tATi uDuta -n. --Five-striped palm squirrel; [biol.] ''Funambulus pemati;'' తాటికమ్మ, tATikamma -n. --petiole of palm leaf; తాటికాయ, tATikAya -n. --green palm fruit; green toddy palm fruit; [bot.] ''Arenga saccharifera; Borassus flabellifer''; తాటిచెట్టు, tATicheTTu -n. --(1) palmyra palm tree; toddy palm tree; [bot.] ''Arenga saccharifera; Borassus flabellifer''; --(2) fan palm; the word palm tree is lot more generic; [bot.] ''Borassus flabellifer''; -- (rel.) ఈతచెట్టు = wild date tree; Indian date palm; -- (rel.) ఖర్జూరము చెట్టు = date palm; -- (rel.) పేరీతచెట్టు = marshy date palm tree; తాటితేగ, tATitEga -n. --palm sprout; తాటితాండ్ర, tATitAMdra -n. --sun-dried palm-fruit pulp; తాటి బుర్ర, tATi burra - n. -- one of the three stones found inside a palm fruit; each of these will grow into a palm sprout; the white pulp inside these stones is called బుర్రగుజ్జు and is considered a delicacy; తాటిబెల్లం, tATibellaM -n. --brown sugar (jaggery) made of the fresh juice coming out of cut palmyra flowers; the sap, which is the raw material for a native liquor, can also be boiled and desiccated until a thick paste is left behind; this paste, when cooled in molds, becomes hard; this is used as a sweetener and also in medicines; తాటిముంజి, tATimuMji -n. --the soft, tender and delicious kernel of a mature; yet not ripe, palm fruit; normally, one finds three of these socalled "eyes" in each tender palm fruit; తాడి, tADi -n. --(1) palm tree; fan palm; --(2) [bot.] ''Belleric myrobalan;'' one of the ''three fruits'' of Ayurveda; ---తాడిని తన్నే వాడి తల తన్నేవాడుంటాడు = [idiom] there is always someone to beat a champion. తాడు, tADu -n. --rope, heavy string; తాత, tAta -n. --grandfather; తాతయ్య గడ్డం, tAtayya gaDDaM - n. -- Spanish moss; Grandpa's beard; [bot.] ''Tillandsia usnioides'' of the Bromeliaceae family; Although the name "moss" appears, this is not a moss; this is a flowering plant; The second name "usnioides" means "resembling Usnea, the Beard lichen, but this is not a lichen; తాత్పర్యం, tAtparyaM -n. --summary; brief; purport; import; exposition; explanation of content; తాత్కాలికం, tAtkAlikaM -n. --temporary; makeshift; stopgap; తాత్సారం, tAtsAraM -n. --neglect; procrastination; తాత్త్వికుడు, tAttvikuDu -n. --thinker; philosopher; తానం, tAnaM -n. --a part of a Carnatic music recital; this portion is like an Aalaapana with a rhythm; తాని కాయ, tAni kAya - n. --Belliric myrobalan; [bot.] ''Terminalia bellirica'' of Combretacease family; one of the "triple fruits" of Ayurvedic medicine; -- తాడి కాయ; తాణి కాయ; -- త్రిఫల చూర్ణంలో ఒక ఎత్తు తాని కాయ, ఒక ఎత్తు కరక్కాయ, రెండు ఎత్తు ఉసిరి కాయ ఉంటాయి; --[Sans.] విభీతక; కర్షఫల; అక్ష ఫల; (ety.) the weight of each fruit is one కర్షం or one అక్షం; --[[File:WB_W_IMG_5902.jpg" |right|thumb]] తాను, tAnu -n. --bolt; a roll of cloth of a given length; -refl. pron. --self; oneself; తాపం, tApaM -n. --(1) heat; fever; --(2) emotional struggle; agitation; తాప, tApa -n. --ladder; step; -pref. --suff. thermo; thermal; thermic; తాప వియోజనం, tApa viyOjanaM -n. --thermal dissociation; తాపకం, tApakaM -n. --bath; తాపక్షేపక, tApakshEpaka -adj. --exothermic. (lit.) one that spends or releases heat; తాపచూషక, tApa cUshaka -adj. --endothermic; (lit.) one that swallows or absorbs heat; తాపక్రమం, tApakramaM -n. --temperature; తాపత్రయం, tApatrayaM -n. --concern, anxiety and cares; (lit.) the three struggles, namely sorrows caused by ourselves, by others, and by the will of God; that is, ఆధ్యాత్మికం; ఆధిభౌతికం; ఆధిదైవికం; తాపదీప్తి, tApadIpti -n. --incandescence; brightness as a result of heat; తాపమాపకం, tApamApakaM -n. --thermometer; తాపస్థాపకి, tApasthApaki -n. --thermostat; (lit.) one that fixates heat; తాపి, tApi -n. --(1) trowel; the tool used by a mason; --(2) mason; a person who builds brick or stone structures; తాపీ మేస్త్రీ, tApi mEstri -n. --mason; a person who builds brick or stone structures; తాపీయ, tApIya -adj. --thermal; తాపీయ పవనాలు, tApIya pavanAlu -adj. --thermals; the upward flow of hot air in the atmosphere; తాబేలు, tAbElu -n. --turtle; there are many species of turtles, each with a different zoological name; -- గలాపగోస్ తాబేలు = [bio.] ''Chelonoidis Nigra'' of the Testudinidae family; ఈ తాబేళ్ళు ప్రపంచంలో ప్రస్తుతం జీవించివున్న తాబేళ్ళ జాతులన్నింటిలో పరిమాణంలో అతి పెద్దవి. ఇవి టెస్టూడినిడే కుటుంబానికి చెందిన సరీసృపాలు (Reptiles). జంతుప్రపంచంలో అతి దీర్ఘ కాలం జీవించేవి ఇవే. వీటి సగటు ఆయు: ప్రమాణం 100 సంవత్సరాలు. ఈ తాబేలు జాతి స్వస్థలం పసిఫిక్ మహాసముద్రం లో దక్షిణ అమెరికా ఖండంలోని ఈక్వడార్ దేశ తీరం నుంచి వెయ్యి కిలోమీటర్ల దూరాన విసిరేసినట్టుగా ఉండే గలాపగోస్ దీవులు. అగ్ని పర్వతాలతో నిండిన ఈ దీవుల పేరిటే ఈ అతిపెద్ద తాబేళ్ళను గలాపగోస్ తాబేళ్ళు అంటున్నారు; తామర, tAmara -n. --(1) lotus; [bot.] ''Nymphaea lotus;'' (rel.) waterlily; కలువ; lotus is different from Waterlily, but often mistakenly used as synonyms. Lotus is anchored to the ground below and does not float; --(2) ringworm; a skin disease caused by the fungus, Tinearubrum; ---తామరతంపర వలె = flourishing like a lotus cluster. తామ్రం, tAMraM -n. --copper; chemical element with symbol Cu; తాయం, tAyaM -n. --a snack given to a child; a rare item, given as a gift, to pacify a youngster; --తాయిలం; తాయారు, tAyAru - n. -- mother; -- 'ఆర్' అన్న ప్రత్యయం తమిళంలో గౌరవ వాచకం, తెలుగు 'గారు' లాగా. 'తాయ్' అంటే తమిళంలో తల్లి. 'తాయార్' అంటే తల్లిగారు. సాధారణంగా దేవతల పట్ల ఈ మాట వాడుతారు - అమ్మవారు అన్నట్లు; తాయి, tAyi -n. --mother; తాయిలం, tAyilaM -n. --snack; a snack given to a child; a rare item, given as a gift, to pacify a youngster; --తాయం; తాయెత్తు, tAyettu -n. --talisman; a talisman worn around a wrist or arm for protection from evil spirits; తార, tAra -adj. --(1) stellar; astral; --(2) high; -n. --star; ---అరుణమహాతార = red giant (star). ---అస్థిరతార = variable star. ---బృహన్నవ్యతార = supernova. ---జంటతార = binary (star). ---శ్వేతకుబ్జతార = white dwarf. తార స్వరం, tArasvaraM -n. --[music] high note; తార స్థాయి, tAra sthAyi -n. --[music] half octave above the main octave; తారకం, tArakaM -n. --(1) transcendence; --(2) raft; float; ---తారకం అంటుకు పోయింది = the raft went ablaze. తారక, tAraka -n. --(1) pupil; --(2) star; తారక మంత్రం, tAraka maMtraM -n. -- the "mantra" that helps one to cross (overcome) difficulties encountered in the physical world or one that helps release the soul from the cycle of birth and death; తారకుడు, tArakuDu - n. -- one who helps to cross over; తారతమ్యం, tAratamyaM -n. --disparity; difference; distinction; comparative merit; proportionate value; తారణం, tAraNaM - n. -- the act of crossing over; తారసపడు, tArasapaDu --v.i. --come across; bump into; encounter; తారాగణం, tArAgaNaM -n. --(1) asterism; a group of stars; --(2) cast; a group of actors and actresses in a play or movie; తారాజువ్వ, tArAjuvva -n. --skyrocket; a type of fireworks; తారాడు, tArADu -v. i. --move about; loiter; తారావళి, tArAvaLi -n. --constellation; asterism; తారాసి, tArAsi -n. --asterism; a small group of stars; this small group may, at times, be a subset of a constellation, or members of this group may belong to more than one constellation; తార్కాణం, tArkANaM -n. --example; proof; తారు, tAru -n. --(1) tar; coal tar; --(2) asphalt; pitch; -v. i. --wander; move about; తారుమారు, tArumAru -v. t. --interchange; mix-up; తారురోడ్డు, tArurODDu -n. --asphalt road; తారీఖు, tArIkhu -n. --date; తాలవ్యములు, tAlavyamulu -n. --palatals; letters (consonants) pronounced from the palate; చ, ఛ, జ, ఝ, ఞ; తాలించు, tAliMcu -v. t. --the process of seasoning a dish by mixing it with a concoction of spices fried in oil; తాలింపు, tAliMpu -n. --tamper; seasoning prepared by frying in oil a concoction of spices; the idea is to "hit" the cooked stuff with this pungent mixture to bring out the taste; (lit.) a hit; a slap; a spank; same as పోపు; తాలువు, tAluvu -n. --(1) palate; hard palate; roof of the mouth; --(2) [phonetics] palatal; pronounced by raising the tongue to touch the hard palate such as ch; తాలూకా, tAlUkA -n. --tehsil; a subdivision of a district comprising a group of villages; county; a term that is getting outdated; the equivalent word in use is మండలము; తాలూకు, tAlUku -p.p. --belonging to; related to; తాళం, tALaM -n. --(1) lock; key; --(2) rhythm; beat; the pacing of music and the placement of syllables in a composition; --(3) cymbal; తాళంకప్ప, tALaMkappa -n. --lock; padlock; తాళంచెవి, tALaMcevi -n. --key; తాళంపెట్టి, tALaMpeTTi -n. --a box with a key; locker; a box for safe-keeping; a box in a public place, such as a railway station or a hotel, where valuables can be temporarily stored and the key kept by the user; తాళ, tALa -adj. --palm; తాళపత్రం, tALapatraM -n. --palmleaf; used especially to refer to processed palm leaves used in India in lieu of paper; the pen used to write is a pointed metal stylus called ఘంటం; తాళపత్ర గ్రంథం, tALapatra granthaM -n. --palmleaf manuscript; తాళికామ్లం, tALikAmlaM -n. --[chem.] palmitic acid; తాళు, tALu -v. i. --tolerate; తాళుకం, tALukaM -n. --tolerance; ---గ్లూకోజు తాళుక పరీక్ష = glucose tolerance test. తావళం, tAvaLaM -n. --necklace, as in రుద్రాక్ష తావళం; తావి, tAvi -n. --fragrance; odor; ---తావి లేని పువ్వు = a flower without fragrance. ---తావిమోపరి = carrier of scent. ---బంగారానికి తావి అబ్బినట్లు = as if gold caught fragrance. తావీజు, tAvIju -n. --amulet; charm; talisman; తావు, tAvu -n. --place; position; తాసిల్దారు, tAsildAru -n. --revenue officer; tax collector; an official of a revenue district or తాలూకా; -- తహసీల్దార్; తాహతు, tAhatu -n. --(1) status; --(2) capacity; capability; means; త్యాగం, tyAgaM -n. --sacrifice; త్రాణ, trANa -n. --strength; stamina; vigor; త్రాణిక బలం, trANika balaM -n. --strong force; the force that holds together the protons in an atomic nucleus; (ant.) నిస్‌త్రాణిక బలం = weak force; త్రాణికామ్లం, trANikAmlaM -n. --strong acid; (ant.) నిస్‌త్రాణికామ్లం = weak acid; త్రాసు, trAsu -n. --scales; balance; a weighing device; ---సున్నితపు త్రాసు = precision balance; scientific balance. '''తిం - tiM, తి - ti, తీ - tI''' తిండి, tiMDi -n. --(1) food; meal; --(2) fodder; forage; తిండిపోతు, tiMDipOtu -n. --sitomaniac; glutton; తింత్రిణీకం, tiMtriNIkaM -n. --tamarind tree; తికమకలు, tikamakalu -n. pl. --intricacies; తిక్క, tikka -n. --madness; eccentricity; తిట్టు, tiTTu -v.t. --cuss; scold; rebuke; reprimand; మందలించు; (rel.) శపించు = curse; తిత్తి, titti -n. --sac; bag; purse; case; ---కాల్తిత్తి = sock; stocking. ---కొలిమి తిత్తి = bellows. ---చేతిత్తి = glove. ---తోలుతిత్తి ఇది తూటులు తొమ్మిది తుస్సుమనుట ఖాయం = this body is nothing but a leather bag with nine holes and it is bound to get punctured (and leaks the gas away). ---పాపకి పాలు పట్టేట పాలతిత్తి ఇదిగో = here is the nipple for the baby’s milk bottle. తితీక్ష, titIksha -n. --patience; endurance; steadfastness; concentration; single-minded devotion; తిథి, tithi -n. --date, by lunar calendar; the name of a lunar day; there are 30 tithis from one Newmoon day to the next Newmoon day, but only fifteen names; so the names are recycled from the waxing half to the waning half; approximately the period of time required by the Moon to advance 12 degrees relative to the Sun; తినడం, tinaDaM -v.t. --eating; తిన్నగా, tinnagA - adv. -- (1) straight ahead; without any curves; without any turns; (2) well-mannered; well-behaved; తినిపించు, tinipiMcu -v.t. --(1) feed; --(2) give bribe; తిను, tinu -v.t. --(1) eat; --(2) take bribe; --- తిను అన్న ప్రత్యయం అనుకోని, ఆకస్మిక పరిణామాన్ని సూచించడానికో, తీవ్రమైన దెబ్బ (దేహానికి గాని, మనసుకు గానీ) తాకిన పరిణామాన్ని సూచించడానికో వాడుతారు: --- ఉదా. ఢక్కామొక్కీలుతిను, దెబ్బతిను, చీవాట్లుతిను, జంగుతిను (తప్పుబట్టు), టోకరాతిను, తన్నులుతిను, తిట్లుతిను, దెబ్బతిను, దొబ్బులుతిను, సొమ్ముదిను, బుద్ధి గడ్డితిను, చివాట్లుతిను, టోకరాతిను, వేపుకుతిను, మొదలైన పదాలన్నీ ఈ రకమైన అర్థాన్ని ఇస్తాయి; తినుబండారాలు, tinubaMDArAlu -n. --eatables; food stuffs; తిన్నె, tinne -n. --dune; sand dune; తిప్ప, tippa -n. --dune; hillock; pile; mound; తిప్పతీగ, tippatIga - n. -- Gulancha tinospora; [bot.] ''Tinospora cordifolia''of the Menispermaceae family; -- మన శరీరానికి సహజసిద్ధంగా ఉండే రోగనిరోధక శక్తిని పెంపొందించటంతోపాటు, తిప్ప అన్నిరకాల జ్వరాలను పోగొట్టే అద్భుతమైన జ్వరహారిణి (Febrifuge) గానూ పేరొందింది; తిప్పతీగ లోని ఔషధ గుణాలను అన్నిటినీ అమృతారిష్ట అనే ఆయుర్వేద ఔషధం వాడితే పొందవచ్చు. ఈ ఔషధం తయారీలో తిప్పతీగతోపాటు దశమూలాలు, ఏడాకులపొన్న, కటుకరోహిణి, నాగకేసరములు, అతివస, కొడిశపాల విత్తులు, తుంగముస్తలు, జీలకర్ర, త్రికటుకములు (మిరియాలు, శొంఠి, పిప్పళ్ళు) మొదలైనవన్నీ వేసి పాత బెల్లంతో కాస్తారు. ప్రతిరోజూ రెండు పూటలా భోజనం తరువాత మూడు నుంచి ఆరు టీ స్పూనుల అమృతారిష్టను అంతే మొత్తం నీటితో కలిపి తాగితే ఎంతో ప్రయోజనకరం; ఆర్యులు త్రాగిన సోమరసం తిప్పతీగ నుంచే అనే వాళ్ళు కూడా ఉన్నారు. -- [Sans.] అమృతవల్లీ; గుడూచీ; తిప్పలు, tippalu -n. pl. --(1) dunes; hillocks; piles; --(2) troubles; difficulties; తిప్పు tippu -n. --nausea; dizziness; vertigo; ---కడుపులో తిప్పు = nausea. ---తల తిప్పు = dizziness; vertigo. ---కడుపులో తిప్పుతున్నది = I am nauseous. ---తల తిప్పుతున్నది = I am dizzy. ---మేడ ఎక్కితే కళ్లు తిరుగుతాయి = I get vertigo if I go upstairs. -v. t. --(1) stir; rotate; turn; --(2) take around on a tour; తిమ్మడు, timmaDu -n. m. --monkey; తిమింగిలం, timiMgilaM -n. --whale; cetacean; leviathan; తిమిరం, timiraM -n. --darkness; తిమ్మి, timmi -n. f. --monkey; తిమ్మిరి, timmiri -n. --numbness; charley horse; “going to sleep”; partial loss of sensation due to poor circulation; తిమ్మిరి చేప, timmiri cEpa -n. --(1) spotted electric ray; [biol.] Narcine timlei నల్ల తిమ్మిరి చేప; ---(2) numb fish; [biol.] Narke dypterygia; టీకా చేప; తిరగలి, tiragali -n. --grinder; a manual grinder; తిరస్కరించు, tiraskariMcu -v. t. --reject; spurn; తిరస్కరిణి విద్య, tiraskariNi vidya - ph. -- the magic act of making things disappear; తిరస్కారం, tiraskAraM -n. --(1) rejection; --(2) disappear; --(3) blame; తిర్యక్, tiryak -adj. --(1) oblique; --(2) transverse; across; తిర్యక్ జంతువు, tiryak jaMtuvu -n. --an animal whose spine is across, i.e., horizontal; a human does not belong to this category because his spine is upright. తిర్యక్ రేఖ, tiryak rEkha -n. --[geomet.] oblique line; transversal line; transversal; తిరి, tiri -n. --(1) curl; whirl; --(2) gentle physical irritation created by inserting a swab and twirling it; తిరుపం, tirupaM -n. --beggar; తిరుగబోత, tirugabOta -n. --tamper; tampering; (lit.) turning over; one of the final steps in the preparation of many dishes in Indian cooking; this step involves adding tamper to a cooked dish; the tamper is prepared by boiling about two table spoons of oil in a sauce pan, adding mustard seeds, halved red chilies, possibly cumin seeds and curry leaves; when mustard seeds begin to splutter, the whole boiling mixture is added to previously cooked vegetables or soups and the whole thing is thoroughly mixed by turning over; this step creates a characteristic sound and a pungent odor; --పోపు; తిరుగలి, tirugali -n. --grist-mill; a manually powered mill comprised of two round grinding stones, one a stator and the other a rotor; తిరుగు, tirugu -adj. --return; reply; -v. i. --(1) rotate; --(2) wander; roam; --(3) turn; ---చక్రం తిరుగుతోందా = is the wheel rotating? ---ఎండలో తిరగకు = do not wander in the sun. ---ఇక్కడ కుడిపక్కకి తిరుగు = turn right here. తిరుగు టపా, tirugu tapA -n. --return post; reply post; తిరుగుబాటు, tirugubATu -n. --revolt; revolution; తిరునాళ్ళు, tirunALLu - n. pl. -- holy days; festivals on holy days; (ety.) తిరు = holy; నాడు = day; తిరోగమనం, tirOgamanaM -n. --retreat; withdrawal; regression; తిలకించు, tilakiMcu -v. t. --see; notice; observe; తిలపిష్టం, tilapishTaM -n. --sesame seed cake left after extracting the oil; same as తెలగపిండి; తిలపుష్టి, tilapushTi -n. --foxglove; digitalis; [bot.] Digitalis purpurea; తిలలు, tilalu -n. --sesame seed; til; gingilly seed; [bot.] Sesamum indicum; same as నువ్వులు; తిలోదకాలు, tilOdakAlu -n. --an offering of sesame seeds and water given to deceased ancestors; తిలోదకాలు ఇచ్చు, tilOdakAlu iccu -ph. -- [idiom] to bid farewell; to give up; to say good bye in the sense of breaking all connections; తివాసీ, tivAsI -n. --rug; carpet; a floor cover; తివిరి, tiviri --v. t. --explore; expand; తిష్ట, tishTa -n. --infection; తిష్టవేయు, tishTavEyu -v. i. --(1) establish; enscone; install; -- (2) infect; త్రికం, trikaM -n. --(1) trio; triplet; group of three; --(2) the three vowels, అ, ఇ, ఎ; త్రిక, trika -adj. --three-fold; triple; త్రికరణశుద్ధి, trikaraNaSuddhi -n. --purity of thought, word and deed; true intention; త్రికాలములు, trikAlamulu -n. pl. --past, present and future; (lit.) the three times; త్రికోణకుండలి, trikONakuMDali -n. --the pineal gland; the part of the brain wherein the soul is believed to dwell; త్రికోణి, trikONi -n. --triangle; a literal translation of triangle should be త్రికోణి, but త్రిభుజం sounds better and is also more popular; త్రిగుణమాత్రం, triguNamAtraM -n. --trigonometry; (lit.) the measurement of three properties; త్రిగుణాత్మకం, triguNAtmakaM -adj. --three-dimensional; త్రిదళ హస్తాకార సంయుక్త పత్రం, tridaLa hastAkAra saMyukta patraM -n. --trifoliolate leaf; త్రిఫలం, triphalaM -n. --a mixture of the three fruits in Ayurvedic medical system; --కరక్కాయ 3 పాళ్లు, తానికాయ 6 పాళ్లు, ఉసిరికాయ 12 పాళ్లు కలిస్తే దానిని త్రిఫలం అంటారు; త్రిభుజం, tribhujaM -n. --triangle; (lit.) three-sided one; ---గోళీయ త్రిభుజం = spherical triangle; a triangle drawn on the surface of a sphere can be called "spherical triangle" only if all the following conditions are satisfied: (a) the three sides are all arcs of great circles, (b) any two sides together are longer than the third side; (c) each angle is less than 180 degrees, and (d) the sum of all the angles is greater than 180 degrees; ---సమతల త్రిభుజం = plane triangle; --- సమబాహు త్రిభుజం = equilateral triangle. త్రిమూర్తులు, trimUrtulu -n. --the three dieties of Hindu trinity, namely Brahma, Vishnu, and Maheswara; త్రివిక్రములు, trivikramulu -n. --people with three traits, namely hardwork, inherent talent and luck; త్రిశంకు, triSaMku -n. --[astron.] Crux, the Cross; Southern Cross; a small group of stars in the southern sky; the longer arm of this cross points toward the South Pole; however, there is no star like the Pole Star in the southern skies; త్రిశంకు చక్కెర, triSaMku cakkera -n. --[chem.] invert sugar; a sugar that is capable of inverting the plane of polarization of light passing through it; త్రిష్టుప్పు, trishTuppu -n. --the prosody that frequently appears in the composition of Vedic hymns; త్రిసరం, trisaraM -n. --a three-stranded necklace; త్రిహరితపాడేను, triharitapADEnu -n. --[chem.] trichloromethane; chloroform;CHCl₃; తీక్షణ, tIkshaNa -adj. --(1) strong; --(2) bright; --(3) powerful; --(4) caustic; తీగ, tIga -n. --(1) wire; --(2) vine; creeper; తీగబచ్చలి, tIgabaccali -n. --climbing spinach; [bot.] ''Basella cordifolia''; తీగపల్లేరు, tIgapallEru -n. --[bot.] ''Celastrus paniculatus''; [Sans.] జ్యోతిష్మతి; తీటకసింత, tITakasiMta -n. --[bot.] ''Mucuna prurita'' of the Fabaceae family; also దూలగొండి; [Sans.] కపికచ్చు; తీత, tIta -n. --(1) taking; --(2) the act of removal; --(3) the act of harvesting fruits such as coconuts; --(4) the act of a flood ebbing; (5) pain; తీతువు, tItuvu -n. --the yellow-wattled Lapwing; తిత్తిరి పిట్ట; [biol.] Sarciophonus malabaricus; తీపి, tIpi -n. --sweetness; తీపు, tIpu -n. --a type of pain with a pulling sensation; తీయు, tIyu -v. i. --take; remove; తీరం, tIraM -n. --shore; bank; తీర్థం, tIrthaM -n. --water; sacred river; shrine;(lit.) one that leads to salvation; ---మంచి తీర్థం = fresh water; drinking water. ---పుణ్య తీర్థం = holy place; a place of pilgrimage. తీర్థయాత్ర, tIrthayAtra -n. --pilgrimage; తీర్పరి, tIrpari -n. --judge; arbitrator; తీర్పు, tIrpu -n. --judgment; resolution; arbitration; తీరిక, tIrika -n. --spare time; free time; leisure; తీరుబాటు; తీరుబడి; తీరు, tIru -n. --(1) possibility; --(2) attitude; manner; way; style; method; తీరుబడి, tIrubaDi -n. --leisure; తీవ్రం, tIvraM -adj. --(1) intense; --(2) powerful; --(3) caustic; తీవ్రత, tIvrata -n. --(1) intensity; --(2) power; --(3) strength; తీవ్రవాదులు, tIvravAdulu - n. pl. -- extremists; people who hold extreme political or religious views; fanaticism; (see also) ఉగ్రవాదులు; తీసివేయు, tIsivEyu -v. i. --(1) diminish; decrease; --(2) subtract; deduct; తీసుకొను, tIsukonu -v. i. --(1) take; accept; --(2) suffer chronically; త్రీంచా, trIMcA -n. --a playing card with a face value of 10; '''తుం - tuM, తు - tu, తూ - tU''' [[తుంగ]], tuMga -n. --bulrush; sedge; nut grass; a type of grass with long cylindrical leaves; [bot.] ''Cyperus rotundus''; -- నేల మీద కూర్చొనడానికి అవసరమైన [[చాపలు]] తుంగ గడ్డితో చేసినవి మెత్తగా ఉంటాయి; -- తుంగలో తొక్కు = తుంగలో తొక్కకడం అంటే విసుక్కుంటూ పని చేయడం. ఇంక దీనితో నాకు పనిలేదు అనే విసుగు ఆ పనిపట్ల చూపడం అని ఈ జాతీయం అర్థం. తుంచు, tuMcu -v. t. --nip; pluck; snip; తుంటరి, tuMTari -n. --mischievous person; తుంపర, tuMpara -n. --(1) drop from a spray; --(2) drizzle; తుక్కు, tukku -n. --rubbish; trash; తు.చ. తప్పకుండా, tu. ca. tappakuMDA -ph. --fully; thoroughly; meticulously; -- తు, చ తప్పకుండా అంటే "అక్షరం గూడా పోకుండా" అనే అర్థం లో వాడుతూంటాము; చ, వై, తు , హి అనే పదాలు సంస్కృత శ్లోకాలలో పాదపూరణకు ఊత పదాలుగా (అర్థ వంతం కాకుండా ఊరక) వాడుతారు; సంస్కృతంలో తు అంటే ఐతే అని, చ అంటే మరియు అని అర్థం. హి అంటే కదా అని, వై అనేది గూడా తు అనే అర్థం లోనే వాడబడుతూంటుంది; ఇవి చిన్న పదాలు గాబట్టి పాదపూరణకోసం అవసరం లేకపోయినా చేరుస్తూ ఉంటారు; తుచ్ఛము, tucchamu -adj. --base; low; contemptible; తుడుపు, tuDupu -n. --sweep; a trip from one end to another; ---దిగ తుడుపు = a method of removing the so-called evil eyes; (lit.) top to down sweep. తుత్తునాగం, tuttunAgaM -n. --zinc; తుత్తురుబెండ, tutturubeMDa -n. --[bot.] ''Abutilon indicum'' of the Malvaceae family; --పాపిడికాయ; [Sans.] అతిబలా; తుద, tuda -n. --end; final; last; ---తుదముట్టించు = bring to an end; complete. తునక, tunaka -n. --fragment; piece; bit; తుని, tuni -n. --name of a town in East Godavari district; తుని తగవు తీర్చినట్లు, tuni tagavu tIrcinaTlu -ph. --win-win type of dispute settlement; refers to a judgment rendered by a businessman in Tuni where both parties felt they won; తునికి, tuniki -n. --Coromandel ebony; [bot.] ''Diospyros melanoxylon'' of the Ebenaceae family; a tree whose leaves are used to warp tobacco for making beedies, a type of native cigar, quite popular with the lower rungs of society; తుప్ప, tuppa -n. --bush; shrub; తుపాకి, tupAki -n. --gun; తుపాను, tupAnu -n. --storm; rain storm; cyclone; hurricane; typhoon; తుప్పు, tuppu -n. --rust; an oxide of iron; an oxide of any metal; తుమ్మ, tumma -n. --the babul tree; Indian gum arabic tree; (bot.] ''Acacia arabica; Acacia nilotica'' ssp. indica; ---నాగతుమ్మ = [bot.] ''Acacia farnesiana''. ---పాకీతుమ్మ = [bot.] ''Acacia flatronum''. ---తెల్లతుమ్మ = కదరం = [bot.] ''Acacia leucophloea; Acacia ferruginea''; ---కస్తూరితుమ్మ = [bot.] ''Acacia jamesiaua''. తుమ్మబంక, tummabaMka -n. --gum arabic; తుమికి, tumiki -n. --ebony; [bot.] ''Diospyros embyopteris''; -- తుమిద = నల్ల తుమికి; కులకం; [bot.] ''Diospyros melanoxylon''; తుమ్మి, tummi - n. -- Thumbe; [bot.] ''Leucas aspera'' (Willd.) Link. Lamiaceae; తుమ్మి, tummi -n. --[bot.] ''Leucas cephalotes; Leucas aspera''; [Sans.] ద్రోణపుష్పీ; తుమున్నర్ధకం, tumunnardhakaM -n. --[gr.] infinitive; తుమ్ము, tummu -n. --sneeze; sternutation; తుమ్ము, tummu -v. i. --sneeze; తుమ్మెద, tummeda -n. f. --bumblebee; the large black carpenter bee; the male is called గండు తుమ్మెద; see also తేనెటీగ; -- Bumblebees are extremely good pollinators that can collect pollen twice as fast as a honey bee. Bumblebees are social bees like honey bees, with one queen in a hive and workers that support her. However, bumblebees do not have a permanent colony like honey bees do; తురంగం, turaMgaM -n. --horse; తురంజీలు, turaMjIlu - n. pl. -- small, slender freshwater fish; -- సన్నంగా వేలెడంత పొడవు మాత్రమే వుండే చిన్న చిన్న మంచినీటి చేపలను తురంజీలు అంటారు. ఇవి కొండవాగుల్లో, కొండ కొలనుల్లో ఎక్కువగా కనబడతాయి. అరుదుగా దొరికే ఈ చేపలు ఖరీదు ఎక్కువగా ఉంటుంది. ప్రకృతి సిద్ధంగా లభించే ఈ చేపలను చెరువుల్లో కృత్రిమంగా పండించలేరు. రూపంలో చిన్న బొమ్మిడాయిలలా కనిపిస్తాయి కాబట్టి వీటిని ఉత్తరాంధ్రలో 'చీకు బొమ్మిడాలు' అంటారు. నెల్లూరు ప్రాంతంలో 'ఉలుసులు' అంటారు; తురక, turaka -n. --Turk; Muslim; తురక వేప, turaka vEpa -n. --Persian lilac; Bead tree; [bot.] ''Melia azadirach''; తురాయి, turAyi -n. --(1) a head ornament such as a flower or flag attached to a hat; --(2) banner; తురాయి చెట్టు, turAyi ceTTu -n. --flame of the forest; [bot.] ''Delonix regia''; -- కోడిపుంజు చెట్టు; అరణ్య అగ్నిజ్వాల; తురీయం, turIyaM -n. --quadrant; a device to measure angles; (ety.) "దశీకృతం చక్రముశంతి చాపం, కోదండ ఖం ఖండం ఖలు తుర్యగోళం"- Bhaskaracharya; తురీయ, turIya -adj. --fourth; తురీయ మాత్రం, turIya mAtraM -n. --the fourth dimension; తురీయమాత్రకం, turIyamAtrakaM -n. --four-dimensional; తురీయస్థితి, turIyasthiti -n. --the fourth state; తురుఫు, turuphu -n. --trump; తురుము, turumu -n. --gratings, as in coconut gratings; -v. t. --(1) grate; --(2) insert; తుర్రు, turru - suff. -- a suffix to a village name if the village is elevated from the flood plains of a river or stream and has a mixture of sandy loam and clay soils; (note) the suffixes పూడి, పర్రు, తుర్రు, కుర్రు as suffixes to village names imply their location on progressively elevated grounds from a nearby river; తులం, tulaM -n. --tola; a measure widely used in India and SE Asia for weighing small quantities; a third of a పలము; approximately 3/8 of a troy ounce or 180 troy grains or 11.7 grams in the metric system; To convert Gram to Tola, we just need to multiply the number by 0.085763293310463; తుల, tula -n. --(1) Libra; the Scales; a sign of the Zodiac; --(2) scales; balance; త్రాసు; తక్కెడ; తులతూగు, tulatUgu -v. i. --match; be on a par; తులనాత్మక, tulanAtmaka -adj. --comparative; తులనాత్మక విశ్లేషణ, tulanAtmaka viSlEshaNa -n. --comparative analysis; తులసి, tulasi -n. -- all the tulasi’s belong to the Lamiaceae family; (note) there is no agreement between the Telugu names and the scientific binomials; --(1) [bot.] ''Ocimum gratissimum''; same as రామతులసి; నిమ్మతులసి; --(2) తెల్లతులసి = holy basil; [bot.] ''Ocimum sanctum''; [bot.] ''Ocimum album;''; same as కుక్కతులసి; లక్ష్మి తులసి; --(3) వనతులసి = sweet basil; [bot.] ''Ocimum basilicum''; same as తియ్యతులసి; భూతులసి; విశ్వతులసి; --(4) నల్లతులసి = [bot.] ''Ocimum americanum''; --(5) సబ్జా తులసి = నానిన సబ్జా విత్తులు మూత్రకారి (diuretic)గానూ, శృంగారోద్దీపకాలు(aphrodisiac)గానూ, చెమట పట్టించేవి (diaphoretic) గానూ, కడుపులోనుంచి గ్యాస్ ను వెడలించేవి (carminative) గానూ పేరొందాయి. ఈ మొక్క ఆకుల రసం కడుపులో క్రిమిదోషాన్ని నివారిస్తుంది. దీని వేళ్ళు జ్వర హారిణి (febrifuge) గా పనిచేస్తాయి. ఈ వేళ్ళ రసాన్ని పాము విషానికి విరుగుడు (Antidote to Snake - poison) గానూ ఉపయోగిస్తారు. తుల్యం, tulyaM -suff. --equivalent to the word preceding; as good or as bad as the word preceding; ---విషతుల్యం = equivalent to poison. తుల్యత, tulyata -n. --(1) parity; [comp.] a concept used to describe the correctness of binary codes; [phy.] a concept used to describe nuclear properties; --(2) equivalence; తుల్యతా ద్వింకం, tulyatA dviMkaM -n. --[comp.] parity bit; తులాదండం, tulAdaMDaM -n. --lever; (lit.) balanced beam;a bar and fulcrum to lift heavy objects; తులాభారం, tulAbhAraM -n. --weight measured by a balance; తులామానం, tulAmAnaM -n. --measure of weight; తులువ, tuluva -n. --scoundrel; wretch; తువ్వాయి, tuvvAyi -n. --calf; baby cow; తుషారం, tushAraM -n. --(1) spray; --(2) snow; (rel.) మంచు; తుహినం, tuhinaM -n. --dew; mist; తుహిన బిందువు, tuhina biMduvu -n. --(1) dew drop; --(2) [phy.] dew point; the temperature at which moisture in the atmosphere begins to condense; త్రుంచు, truMcu -v. t. --snip; prune; (ant.) పెంచు; తూగు, tUgu -n. --(1) balance; parity; match; --(2) swing; sway; --- తూగుటుయ్యాల = a swinging cradle suspended by ropes or chains. --- తూగుదీపం = a lamp suspended by ropes or chains. --- మనం వాళ్లతో తూగలేం = we are not rich enough to match them. తూగుపలక, tUgupalaka -n. --plumb line; a weight attached to a string and suspended to check the vertical-ness of a structure తూచు, tUcu -v. t. --weigh; తూటా, tUTA -n. --bullet; (rel.) caliber tells bullet’s diameter; తూటికాడ, tUTikADa -n. --[bot.] ''Ipomoea aquatica; Ipomoea reptans;'' తూటు, tUTu -n. --hole; puncture; తూతిక, tUtika -n. --Indian mulberry; తూనిక, tUnika -n. --weight; తూనికకోల, tUnikakOla -n. --beam of a balance; తూనికతోపుడు, tUnikatOpuDu %e2t -n. --tare; weight of an empty bag, container or vessel; తూనీగ, tUnIga -n. --(1) dragon fly; [bio.] anisoptera; --(2) damsel fly; [bio.] zygoptera; తూపు, tUpu -n. --(1) arrow; --(2) [math.] vector; తూము, tUmu -n. --(1) culvert; drain; sluice; the tubular drainage opening under a street; --(2) the drainage hole in a wall; --(3) hub of a wheel in which the axle is inserted; -- (4) the Indian bushel; a volumetric measure for grains, approximately equal to a bushel; 1 తూము = 4 కుంచాలు; 1 కుంచము = 4 మానికలు; 1 మానిక = 4 సోలలు; 1 తవ్వ = 2 సోలలు; (rel.) పుట్టి = 20 తూములు; పందుము = 10 తూములు; ఏదుము = 5 తూములు; నల్తుము = 4 తూములు; ముత్తుము = 3 తూములు; ఇద్దుము = 2 తూములు; తూర్పారబట్టడం, tUrpArabaTTaDaM -n. --winnowing; తూర్పు, tUrpu -n. --East; తూర్పుదిశ, tUrpudiSa -n. --easterly direction; తూలగొట్టు, tUlagoTTu -v. t. --knock over; తూలిక, tUlika -n. --(1) feather; --(2) pen; pen made of a feather; --(3) cotton; ---హంస తూలికా తల్పం = a bed made out of swan’s down; the epitome of a luxurious bed. తూలినాళిక, tUlinALika -n. --cotton swab; a piece of cotton attached at the end of a short splinter; తూలు, tUlu -v. i. --stagger; reel; తూష్ణీంభావం, tUshNIMbhAvaM -n. --disdain; showing contempt by ignoring; '''తృ - tR, తె - te, తే - tE, తై - tai''' తృణం, truNaM -n. --(1) blade of grass; --(2) trifle amount; తృణాహారి, truNAhAri -n. --herbivore; % insert in e2t part తృతీయ, tRtIya -adj. --pref. the third; తృప్తి, tRpti -n. --satisfaction; తృష్ణ, tRshNa -n. --thirst; తెంపు, teMpu -v. t. --break; snap; తెగ, tega -adv. --excessively; too much; extremely; ---తెగ నొప్పిగా ఉంది = it is extremely painful. -n. --sect; group; party; తెగగొట్టు, tegagoTTu -v. t. --break; snap; తెగటార్చు, tegaTArcu -v. t. --kill; slay; destroy; తెగడ, tegaDa -n. --Indian Jalop; [bot.] ''Operculina turpethum''; -- [Sans.] త్రివృత్; తెగడ్త, tegaDta - n. -- criticism; condemnation; తెగడు, tegaDu - v.t. -- criticize; condemn; ignore; slight; తెగతెంపులు, tegateMpulu -n. --the breaking up of a relationship between people; తెగించు, tegiMcu -v. i. --dare; take risk; --- బరితెగించు = unabashed; uninhibited; show no regard to tradition. తెగింపు, tegiMpu -n. --daring; boldness; bravery; courage; తెగు, tegu -v. i. --cut; break; snap; lacerate; sever; తెగులు, tegulu -n. --(1) crop pest; plant disease; any disease; --(2) used derogatorily to refer to arrogant or snobbish human attitudes; తెగువ, teguva -n. --venture; courage; తెచ్చు, teccu -v. t. --bring; తెట్టు, teTTu -n. --scum; a slag-like substance that floats on a liquid; తెడ్డు, teDDu -n. --(1) ladle; big flat wooden spoon; (rel.) గరిటె; చెంచా; --(2) oar; paddle; తెడ్డువేయు, teDDu vEyu -v. t. --to paddle; తెమ్మెర, temmera -n. --breeze; cool breeze; తెన్ను, tennu -n. --(1) way; route; path; --(2) solution; తెప్ప, teppa -n. --raft; a small boat; canoe; తెప్పరిల్లు, tepparillu -v. -to recover; same as సేద తీరు,తెరుకోను; తెప్పించు, teppiMcu -v. t. --make someone bring; order; place an order; తెమడ, temaDa -n. --phlegm; mucous of the throat; తెర, tera -n. --(1) curtain; screen; --(2) wave; ---తరువాయి కథ వెండి తెరపై చూడండి = see the rest of the story on the silver screen. ---తెర లాగు = pull the curtains; open the curtains. ---తెర వేయరా = drop the curtains; close the curtains. --- వాతెర = lip; (lit.) a curtain to the mouth; తెరచాప, teracApa -n. --sail; తెరచాప కొయ్య, teracApa koyya -n. --mast; తెరదించు, teradiMcu - v. t. -- bring to a conclusion; తెరలు తెరలుగా, teralu teralugA -adv. --in waves; తెర్ర, terra -n. --blockhead; stupid; తెరిపి, teripi -n. --break; pause; rest; respite; intermission; hiatus; తెలంగాణ, telaMgANa -n. --Telugu speaking part of the former Hyderabad principality; తెలకపిండి, telakapiMDi -n. --sesame seed cake left after extracting the oil; తెలకపిండి కూర, telakapiMDi koora -n. --[bot.] ''Aerva lanata''; --కొండపిండి మొక్క; [Sans.] పాషాణ భేది; తెల్లకణం, tellakaNaM -n. --leukocyte; white blood cell; there are different types of white cells and their names are basophil; neutrophil; eosinophil; monocyte and lymphocyte; తెల్లకలువ, tellakaluva - n. -- [bot.] ''Nymphaea nucifera'' Gaertn. తెల్లకుసుమ, tellakusuma -n. --leucorrhea; white discharge; a morbid whitish discharge from the vagina and uterus, usually resulting from chronic infection; తెల్లగలిజేరు, tellagalijEru - n. -- [bot.] Trianthema decandra L. Aizoaceae; తెల్లజెల్ల, tellajella -n. --(1) white catfish of the Tachisuridae family; [biol.] ''Tachysurus jella''; --(2) Aor, a fish of the Bagridae family; Mystus aor; --(3) dwarf catfish of the Bagridae family; Mystus cavasius; తెల్ల పునికి, -- [bot.] Givotia rottleriformis of the Euphorbiaceae family; -- కొండపల్లి బొమ్మలను తెల్ల పునికి అనే మెత్తటి తేలికపాటి కర్రతో తయారు చేస్తారు; ఏటికొప్పాక బొమ్మలు స్థానికంగా విరివిగా లభించే తేలికపాటి అంకుడు కర్రతో చేస్తారు; తెల్ల బరిణిక, tella bariNika -n. --[bot.] ''Ficus gibbosa''; తెల్లమద్ది, tellamaddi -n. --[bot.] ''Terminalia arjuna'' of the Combretaceae family; -- గుండె జబ్బులకు అద్భుతంగా పనిచేసే అర్జునారిష్ట అనే ఆయుర్వేద ఔషధం దీని కాండం పైబెరడుతో తయారు చేస్తారు; తెల్లమిరియం, tellamiriyaM -n. --allspice; తెల్లరొద, tellaroda -n. --[engr.] white noise; a mixture of sounds of various frequencies; తెల్లవారుజాము, tellavArujAmu -n. --the wee hours of the morning; strictly, from 1.00 A.M. to 6.00 A.M.; తెల్ల వియత్నాం గులాబి, tella viyatnAM gulAbi - n. -- White Vietnam Rose; [bot.] Portulaca grandiflora of the Portulacaceae family; [[File:?? ]] తెలియకుండా, teliyakuMDA - adj. -- unbeknownst; --- నాకు తెలియకుండా వెళ్లిపోయేడు = He left, unbeknownst to me. తెలివి, telivi -n. --intelligence; smartness; తెలివితక్కువతనం, telivitakkuvatanaM -n. --stupidity; తెలివితేటలు, telivitETalu -n. --intelligence; intelligence quotient; IQ; తెలిగించు, teligiMcu -n. --translate into Telugu; replacing a foreign language statements with Telugu statements; తెలుగు, telugu -n. --Telugu; a Dravidian language spoken in Southern India; a vowel-ending language touted as the Italian of the East; తెలుగుతనించు, telugutaniMcu -v. t. --bringing foreign language words into Telugu by giving them Telugu pronunciation or form, as in ఆసుపత్రి; లాంతరు; తెలుపు, telupu -n. --whiteness; white color; తేగ, tEga -n. --seeding of palmyrah tree; తేజపత్రి, tEjapatri -n. --tejpat; the leaf used in cookin Biriyani; [bot.] ''Cinnamomum tamala''; తేజస్వంతం, tEjasvaMtaM - n. -- bright; luminous; తేజస్వంతుడు, tEjasvaMtuDu - n. -- bright person; luminous person; illustrious person; -- (note) తేజోవంతుడు is incorrect usage; తేజస్సు, tEjassu - n. -- brightness; bright appearance; apparent brightness; -- (rel.) ఓజస్సు = vigor; energy; inherent capacity; luminosity; తేజి, tEji -n. --horse; a horse of superior quality; తేజోరసాయనం, tEjOrasAyanaM -n. --photo chemistry; తేజోవరణం, tEjOvaraNaM -n. --photosphere; తేజోవిద్యుత్తు, tEjOvidyuttu -n. --photoelectricity; తేట, tETa -adj. -- clear; pure; ---తేటతెల్లం = very clear; clearly understood. ---తేట తెలుగు = pure Telugu. -n. -- clear fluid floating over a soupy substance; clear fluid floating over solid settled to the bottom; ---మజ్జిగ తేట = clear part of un-homogenized buttermilk. తేడా, tEDA -n. --difference; తేదీ, tEdI -n. --(1) date; day of the month; --(2) an appointment; తేనె, tEne -n. --honey; (rel.) మధువు; తేనెటీగ, tEneTIga -n. --bee; honey bee; తేనెపట్టు, tEnepaTTu -n. --beehive; honeycomb; తేనెపిట్ట, tEne piTTa -n. --sunbird; ఊదా తేనెపిట్ట = చిట్టి తేనెపిట్ట = purple sunbird; [bio.] ''Nectarinia asiatica''; తేభ్యం, tEbhyaM -n. --useless fellow; తేమ, tEma -n. --moisture; humidity; తేమానం, tEmAnaM -n. --interest on principal; తేలడం, tElaDaM -v. i. --floating; తేలు, tElu -n. --scorpion; -v. i. --(1) float; --(2) settle; తేలుకొండి, tElukoMDi -n. --martynia; [bot.] ''Tragi involuerata;'' తేలుమందు చెట్టు, tElumaMdu cheTTu - n. -- African Milk Bush, [bot.] ''Euphorbia umbellata'' of the Euphorbiaceae family; also called [bot.] ''Synadenium grantii''; --this invasive plant can be seen in many places in Andhra Pradesh; the latex secretions from the leaves of this bush is believed to provide some amelioration from scorpion stings; In Brazil, this is considered a medicinal plant with wide-ranging applications including cancer treatment because of its cytotoxic properties; తేలుమణి, tElumaNi -n. --చెంచలితీగ; [bot.] ''Tiaridium indicum''; తేల్చు, tElcu -v. i. --to make up one's mind; -v. t. --(1) decide; arbitrate; clinch; --(2) to cause to float; త్రేతాయుగం, trEtAyugaM -n. --the Age of Triad or Treta Yuga; according to Hindu belief, in this age, law and order was 3/4 th; Duration of Treta Yuga is 1, 296 000 years; (ety.) Treta is related to Latin tres and English Three; త్రేనుపు, trEnupu -n. --burp; eructation; belching; expulsion of air that is trapped in the stomach; see also పిత్తు; తైధిక క్రమం, taidhika kramaM -n. --chronology; order according to date; (rel.); అకారాది క్రమం; తైరు, tairu -n. --milk curds; తైరుకొట్టడం, tairukoTTaDaM -n. --[idiom] buttering up some one; --- వాడు గురువు గారికి బాగా తైరు కొడుతున్నాడు = He is buttering up the teacher. తైలం, tailaM -n. --(1) oil; (lit.) til oil; sesame seed oil; --(2) bribe; money; -- తిలల నుండి తీసిన చమురు; త్రైపాక్షిక, traipAkshika -adj. --tripartite; త్రైమాసిక, traimAsika -adj. --once every three months; quarterly; త్రైవార్షిక, traivArshika -adj. --triennial; once every three years; '''తొం - toM, తొ - to, తో - tO, తౌ - tau''' తొంగు, toMgu -v. i. --be inclined; be slant; తొంగొను, toMgonu -v. i. --lie down; తొండం, toMDaM -n. --(1) trunk of an elephant; --(2) tongue flap used to tuck-in and lock a suitcase; --(3) proboscis; తొండ, toMDa -n. --Common Garden Lizard; Blood Sucker; [bio.] ''Calotes versicolor'' of the Agamidae family; -- the saying, తొండ ముదిరి ఊసరవిల్లి అయింది" is not scientifically accurate; -- తోటబల్లి; -- [Sans.] సరటము (జరజరా (సరసరా) పాకేది); కృకలము; కృకలాసము (కంఠాన్ని పైకీ, కిందికీ ఆడిస్తుంది కనుక); కృకలాశము; తొండలముచ్చు గద్ద, toMDalamuccu gadda - n. -- White-eyed Buzzard; [bio.] ''Butastur teesa'' of the Accipitridae family; -- కేవలం తొండల్ని వేటాడి చీల్చి తినేసే ఒక గద్ద; తొందర, toMdara -n. --hurry; rush; తొందరపడు, toMdarapaDu -v. i. --hurry; rush; తొందరపెట్టు, toMdarapeTTu -v.t. --hurry; rush; తొక్క, tokka -n. --skin; peel; rind; husk; pod; (note) the skin of a banana or apple is a peel; the skin of a watermelon is a rind; the skin of peanuts is a shell; the housing of peas and beans is a pod; తొక్కిడి, tokkiDi -n. --congestion; తొక్కిసలాట, to-kki-sa-lA-Ta -n. --stampede; తొక్క ఒలచడం, tokka olacaDaM -v. t. --skinning; తొక్క తీయడం, tokka tIyaDaM -v. t. --peeling; తొక్కు, tokku -n. --(1) peelings; vegetable peelings; --(2) chutney made by crushing vegetables; --(3) garbage; trash; తొక్కు, tokku -v. t. --(1) step on; pedal --(2) crush; తొగరు, togaru -adj. --red; -n. --logwood; [bot.] ''Morinda cirifolia; Morinda pubescens;'' తొట్టి, toTTi -n. --(1) crib; bassinet; --(2) basket; --(3) trough; tub; తొట్రుపడు, toTrupaDu -v. i. --(1) totter; stumble; falter; --(2) confused తొట్రుపాటు, toTrupATu -n. --tottering; stumbling; faltering; తొడ, toDa -n. --thigh; తొడపాశం, toDaPASaM -n. --thigh-pinch; a kind of punishment given to children; తొడిమె, toDime -n. --pedicel; the foot stock of a leaf or flower; తొడుగు, toDugu -n. --jacket; తొణుకు, tONuku -v. i. --spill; splash; తొత్తు, tottu -n. --slave girl; servant girl; whore; తొత్తుకొడుకు, tottukoDuku -n. --bastard; (lit.) son of a whore; తొనలు, tonalu -n. pl. --sections, as in sections of an orange; this is used when the orange is sectioned after peeling the skin; (coll.) smiles; this is used when the orange is cut into sections with the rind on; తొమ్మిది, tommidi -n. --nine; (lit.) one less than ten = తొన్ను + పది; తొరణం, toraNaM -n. --acceleration; rate of change of velocity; తొరణి, toraNi -n. --accelerator; ---తొరణిని తొక్కవోయ్‍ = step on the accelerator. తొర్ర, torra -n. --(1) a tunnel-like opening in a tree trunk; --(2) breach; gap; తొర్రి, torri -n. --(1) breach; gap; --(2) harelip; (rel.) cleft palate; తొలకరి, tolakari -adj. --first; ---తొలకరి వానలు = first showers of the season. తొలగింపు, tolagiMpu -n. --removal; తొలచడం, tolacaDaM -v. t. --rinsing; తొలి, toli -adj. --first; initial; beginning; (ant.) మలి; తొలిచూలు, tolicUlu -n. --first pregnancy; primipara; తొలివేగం, tolivEgaM -n. --initial velocity; తొలిపలుకు, tolipaluku -n. --preface; తొల్లి, tolli -adj. --former; తొల్లిక, tollika -n. --a small hand-held hoe; an instrument to dig earth; తొలుచు, tolucu -v. t. --rinse; తొలేలు, tolElu - n. -- protozoa; (ety.) తొలి + ఏలు = first animal; తొస్సి, tossi -adj. --the state of being broken or missing; తోక, tOka -n. --tail; appendage; suffix; తోకచుక్క, tOkacukka -n. --comet; (lit.) tail star; తోకపీకుడు, tOkapIkuDu -n. --squabble; excessive analysis; excessive interpretation beyond what is meant or implied; తోక మిరియాలు, tOka miriyAlu -n. pl. --cubebs; చలువ మిరియాలు; తోచు, tOcu -v. i. --occur; esp. occurrence of a thought; ---నాకేమీ తోచడం లేదు = I know not what to do; I am getting bored. తోట, tOTa -n. --(1) grove; garden; --(2) plantation; తోటకాష్టకం, tOTakAshTakaM - n. -- Eight Slokas (Sanskrit poems) written in Totaka meter by TotakAchArya, one of the disciples of Adi Shankara, in praise of Adi Shankara!!; -- 'తోటకం' అన్నది ఒక సంస్కృత ఛందస్సు (prosody) పేరు. నాలుగు సగణాలుంటాయి. "నననా నననా నననా నననా" అనే మాదిరిలో నాలుగు పాదాలతో ఉంటాయి. ఇలాంటి పద్యాలు ఎనిమిది ఉంటే అది తోటకాష్టకం. వేంకటేశ్వర సుప్రభాతంలో వినిపించే "కమలా కుచ చూచుక కుంకుమతో…" అని సాగేది కూడా తోటకమే; తోటకూర, tOTakUra -n. -- Chinese spinach; [bot.] ''Amaranthus viridis'' Linn.; ''Amaranthus gangeticus''; same as పెద్ద (పెరుగు) తోటకూర; కోయ తోటకూర; మొక్క తోటకూర; --ఆకుకూరల్లో ఇది 'రాణి' వంటిదని అంటారు; --[Sans.] మారిష,బాష్పక; తోటమాలి, tOTamAli -n. --gardener; caretaker of a garden; వనమాలి can be used for forest ranger; తోడబుట్టువు, tODabuTTuvu -n. --sibling; brother or sister; fellow child; తోడ్పడు, tODpaDu -v. i. --help; assist; తోడ్పాటు, tODpATu -n. -help; assistance; తోడి, tODi -adj. --fellow; joint; ---తోడిఅల్లుడు = fellow son-in-law. ---తోడికోడలు = fellow daughter-in-law. ---తోడిదొంగ = fellow thief; accomplice. తోడు, tODu -n. --(1) company; help; support; accompaniment; --(2) a spoon of buttermilk (to act as a bacterial culture) added to a pot of warm milk in order to prepare curds or yogurt; -v. t. --the act of lifting water from a well; draw; take up; తోడుపెట్టు, tODupeTTu -v. t. --the act of adding buttermilk (to act as a bacterial culture) to milk to make curd; తోడుకొను, tODukonu -v. i. --the process of coagulation of milk as it becomes curd, or yogurt, in the company of a bacterial culture like buttermilk; తోడేలు, tODElu -n. --wolf; తోప, tOpa -n. --skin; ---తోప రేగగొట్టు = to beat someone until the skin opens up. తోపు, tOpu -adj. --reddish; reddish brown; తోపు, tOpu -n. --(1) push; --(2) garden of fruit trees; grove; --(3) taupe; dark red color; a shade of brown; --(4) stuffing in a sweet or savoury dish; --(5) cannon;. --(6) catalyst; one that gives a push to a chemical reaction; తోపుదారు, tOpudAru -n. --gunner; తోపురంగు, tOpuraMgu -n. --dark red color; తోపుఖానా, tOpukhAnA -n. --arsenal; armory; storage house for weapons and ammunition; తోపులాట, tOpulATa -n. --pushing; shoving; jostling; తోపుడుబండి, tOpuDubaMDi -n. --pushcart; తోబుట్టువు, tObuTTuvu -n. --sibling; brother or sister; fellow child; తోమడం, tOmaDaM -n. --rubbing; shining; తోమాల, tOmAla - n. -- garland of flowers and leaves; wreath made of flowers and leaves; తోము, tOmu -v. t. --rub; clean; scour; scrub; తోయం, tOyaM -n. -- (1) software; (ant.) కాయము; -- (2) marvel; wonder; curio; -- (3) delicacy; తోరణం, tOraNaM -n. --festoon of leaves, often mango leaves; wreath; తోలు, tOlu -n. --(1) leather; processed hide; processed skin; --(2) skin; bark; rind; peel; ---నల్లతోలు = dark skin. ---తెల్లతోలు = fair skin. -v. t. --drive; operate; తోలుబొమ్మ, tOlubomma -n. --(1) puppet; leather puppet; --(2) marionette or a puppet with strings; త్రోటిక, trOTika -n. --coccyx; the bottom-most part of the spine; తౌగోల, taugOla -n. --spade; hoe; (lit.) a digging stick; తౌడు, tauDu -n. --bran; తౌల్యం, taulyaM -n. --similitude; resemblance; equivalence; </poem> |width="65"| <!--- Do Not Change This Line ---> <!--- Insert ALL Images Below This Line (center|150px|thumb) ---> |- |- <!--- Nothing Below This Line! ---> |} ==మూలం== * V. Rao Vemuri, English-Telugu and Telugu-English Dictionary and Thesaurus, Asian Educational Services, New Delhi, 2002 ISBN: 0-9678080-2-2 [[వర్గం:వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు]] d6hug7asjbjlnva7jcrq6nsmi4jt5tc 33353 33351 2022-08-03T22:22:58Z Vemurione 1689 /* Part 2: త - ta */ wikitext text/x-wiki =నిఘంటువు= * This dictionary is an improved version over the print version (expanded, errors corrected, new features continually being added) published by Asian Educational Services, New Delhi in 2002. * You are welcome to add. BUT PLEASE DO NOT DELETE entries until you are absolutely, positively SURE a mistake has been made and needs to be corrected. * PLEASE do not delete entries or their meanings simply because you personally did not agree with the meaning given there. Thanks * American spelling is used throughout. * There is no clearly established, standardized alphabetical order in Telugu. The justification for the scheme used here would be too long for discussion here. 16 March 2016. {| class="wikitable" |- ! నిర్వచనములు<!--- Do Not Change This Line ---> ! ఆసక్తికర చిత్రములు<!--- Do Not Change This Line ---> |- |width="895"|<!--- Do Not Change This Line ---> <!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---> ==Part 1: తం - taM== <poem> {| class="wikitable" |- ! నిర్వచనములు<!--- Do Not Change This Line ---> ! ఆసక్తికర చిత్రములు<!--- Do Not Change This Line ---> |- |width="895"|<!--- Do Not Change This Line ---> <!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---> తంటేము, taMTEmu -n. --a medicinal herb; [bot.] ''Cassia tora'' and ''Cassia alata'' of the Leguminosae family; --(also) తంటియం; ప్రపున్నతం; దద్రుగ్నం; తంగేడు, taMgEDu -n. --Country senna; Tanner's cassia; a bush with yellow flowers; [bot.] ''Cassia auriculata''; ''Senna auriculata'' of the Fabaceae family; --Cassia auriculata is an evergreen shrub that grows in many parts of India and in other parts of Asia. The flower, leaves, stem, root, and unripe fruit are used for treatment, especially in Ayurvedic medicine; Before the advent of synthetic tanners, the bark of this plant was widely used in tanning hides; -- దీని మొగ్గల్ని కషాయంగా కాచుకుని తాగితే చక్కెర వ్యాధి అదుపులో ఉంటుంది. ఈ మొక్క పుల్లలతో పళ్ళు తోముకుంటే చిగుళ్లు బలపడతాయి. ఈ మొక్క ఆకులతో శ్రీలంకలో టీ కాచుకు తాగుతారు. దీని గింజల పొడితో కాఫీ కాచుకు తాగుతారు. --తలపోటకం; మాదిగ తంగేడు; మెట్ట తంగేడు; మెరక తంగేడు; [Sans.] ఆవర్తకీ; హేమపుష్పమ్; [Tamil] అవరమ్; తంటా, taMTA -n. --difficulty; trouble; తంటాలు పడు, taMTAlu paDu -v. i. --(1) to undergo difficulties; --(2) to take trouble; తంటింపు, taMTiMpu - n. -- [bot.] ''Cassia tora'' Linn.; తండం, taMDaM -n. --assembly; mass; collection; quantity; group; family; ---మృగతండం = a herd of animals. ---కలువతండం = a bed of lilies. ---కణతండం = a collection of cells; tissue. ---తండోపతండం = wave after wave; in huge herds. తండసం, taMDasaM -n. --tweezers; a small hand-held forceps; తండ్రి, taMdri -n. --father; (lit.) one who brings; తండులాలు, taMDulAlu -n. pl. --rice; తండుల కణాలు, taMDula kaNAlu -n. --broken pieces of rice; తండులీయకం, taMDulIyakaM -n. -- spiny pigweed; prickly amaranth; thorny amaranth; [bot.] ''Amaranthus spinosus''; -- sometimes a noxious weed. It can be a serious weed of rice cultivation; తంత్రం, taMtraM -n. --scheme; device; trick; contrivance; తంతి, taMti -n. --(1) wire; wire used in a stringed musical instrument; --(2) telegram; (ant.) నిస్తంతి; తంతివార్త, taMtivArta -n. --telegraphic message; తంత్రీవాద్యం, taMtrIvAdyaM -n. --stringed instrument; తంతు, taMtu -n. -- (1) ritual; ceremony; festival; proceedings; (2) device; method; procedure; idea; తంతువు, taMtuvu -n. --filament; thin wire; తంపటి, taMpaTi -n. --a native form of "baking", used especially to cook palm-sprouts; --తేగలను కుండలో ఉంచి, తేగలపై కొంచెం నీళ్లు జిలకరిచి గడ్డి చుట్టతో కుండా మూతిని మూసి, ఈ కుండను బోర్లించి చుట్టూ గడ్డి చిన్న చిన్న పుల్లలు వేసి మంట పెడతారు. బోర్లా ఉంచిన కుండలో ఉన్న తేగలు బాగా ఉడుకుతాయి. ఈ పద్దతిని "తంపటి" వేయడం అంటారు. తంపటి వేసిన తేగలు రుచిగా ఉంటాయి, పైగా ఎక్కువ రోజులు బంక, బూజు పట్టకుండా ఉంటాయి. తంబ, taMba -n. --(1) sword bean; [bot.] ''Canavalia gladavata''; --(2) mob; ruck; large group of people; తంబుర, taMbura -n. --a stringed instrument to provide a background drone in a musical concert; </poem> ==Part 2: త - ta== <poem> తకరారు, takarAru -n. --dispute; తక్షణం, takshaNaM -adv. --immediately; (ety.) తత్ + క్షణం = that very moment; తక్కిడి, takkiDi - n. -- cheater; deceiver; తక్కిన, takkina -adj. --remaining; rest; తక్కిలి చెట్టు, takkili cheTTu - n. -- [bot.] ''Clerodendrum phlomidis;'' -- [Sans.] అగ్నిమంథా; తక్కువ, takkuva -n. --deficiency; shortage; తక్కెడ, takkeDa -n. --balance; a pair of scales; weighing device; తక్కోలం, takkOlaM -n. --[bot.] ''Clerodendron inerme''; తగడు, tagaDu -n. --foil; ---తగరపు తగడు = tin foil; తగరం, tagaraM -n. --tin; one of the chemical elements; తగరు, tagaru -n. --(1) ram; --(2) he goat; billy goat; తగలబడు, tagalabaDu -v. i. --(1) to burn down; --(2) to get destroyed; తగవరి, tagavari -n. --arbitrator; judge; (ety.) తగవు + అరి; తగవు, tagavu -n. --(1) dispute; argument; altercation; --(2) fair; just; appropriate; suitable; తగాదా, tagAdA -n. --dispute; quarrel; తగినంత, taginaMta -adj. --suitable; appropriate; sufficient; adequate; తగిలించు, tagiliMcu -v. t. --attach; stick on; hang it; fasten; తగ్గించు, taggiMcu -v. t. --decrease; reduce; lower; తగ్గింపు, taggiMpu -adj. --decreased; reduced; ---తగ్గింపు ధర = reduced price. తగు, tagu -adj. --appropriate; suitable; తగునా?, tagunA? -inter. --is it appropriate? is it suitable?; is it fair?; తగులు, tagulu -n. --(1) borrow; a concept used in arithmetic when a larger number is subtracted from a smaller number; (ant.) మిగులు; --(2) deficit; loss; --(3) wish; desire; ---మిగిలితే తీసికో, తగిలితే వేసికో = take if there is a surplus, contribute if there is a deficit. -v. i. --(1) touch;(2) meet; encounter; ---తగలకుండా కూర్చో = sit without touching. ---దారిలో తగిలాడు = met him on the way. తగుల్చు, tagulcu -v. t. --attach; hook; తగ్గు, taggu -v. i. --decay; decrease; abate; calm down; back off; ---తగ్గవోయ్‍ = cool down!; calm down!; don’t be too aggressive! తగ్గుదల, taggudala -n. --decay; decrement; downfall; abatement; తగ్గుముఖం, taggumukhaM -n. --downward trend; decreasing trend; తచ్చాడు, taccADu -v. i. --move about; sneak; loiter; తటస్థం, taTasthaM -n. --neutral; impartial; indifference; non-aligned; ---తటస్థ స్థానం = neutral position; resting position. ---తటస్థ రాజ్యాలు = non-aligned countries. ---సున్నితపు త్రాసు యొక్క తటస్థ స్థానం = resting position of a precision balance. తటస్థించు, taTasthiMcu -v. i. --happen; occur; తట్ట, taTTa -n. --big shallow basket; a basket with no lid; (rel.) బుట్ట = basket; తటాకం, taTAkaM -n. --tank; pond; lake; తటాలున, taTAluna -adv. --suddenly; abruptly; తటి, taTi -n. --river bank; shore; తట్టు, taTTu -n. --(1) side; direction; --(2) pony; ---లోతట్టు ప్రాంతాలు = low lying areas; -v. i. --occur; ---ఆ ఆలోచన నాకు తట్ట లేదు = that thought did not occur to me. -v. t. --pat; touch; rap; knock; strike; ---భుజం మీద తట్టేడు = he patted me on my shoulder. ---ఎవరో తలుపు తడుతున్నారు చూడు = see, someone is knocking on the door. తట్టుకొను, taTTukonu -v. i. --tolerate; bear; handle; ---నొప్పి తట్టుకోగలవా? = can you tolerate the pain? తట్టుముట్లు, taTTumuTlu -n. pl. --stuff; furniture, utensils, belongings, etc; తడక, taDaka -n. --a partition screen that is woven out of palm leaves, coconut leaves, or bamboo strips; తడకచాపలు, taDakachApalu -n. -- rolling mats; screens than can be rolled up and down as needed, usually made from strips of bamboo; Sometimes these are made of "khus khus grass" and such screens are very popular as "summer air coolers;" తడప, taDapa -n. --lath; a strip of fiber taken from the back stem of a palm or coconut leaf that can be used as a rope to tie things; This is a fairly popular material used in the construction of temporary structures. తడబడు, taDabaDu -v. i. --act irresolutely; behave with an unsure footing; తడవ, taDava -n. --turn; time; occasion; తడాఖా, taDAkhA - n. -- capability (to hit); ability; expertise; --(ety.) మరాఠీ భాషలో తడ్-తడ్ (तड! तड!) అన్నది కొట్టడాన్ని సూచించే ధ్వన్యనుకరణ శబ్దం. తడాఖా (तडाखा) అంటే ఆ కొట్టడానికి క్రియానామవాచకం. నా తడాఖా చూపిస్తాను అంటే నా కొట్టే శక్తిని చూపిస్తాను అని అర్థం.కొట్టడానికే కాకుండా సాధారణంగా ఏ విషయంలోనైనా సామర్థ్యాన్ని తెలుపడానికి కూడా ఈ పదాన్ని ప్రస్తుతం ఉపయోగిస్తున్నారు. గాణ్యాచా-తడాఖా (गाण्याचा-तडाखा) అంటే పాడడంలో సామర్థ్యం అన్నమాట; తడి, taDi -adj. --wet; damp; moist; తడి గచ్చు, taDi gaccu -n. --(1) wet cement; --(2) tile floor; తడుపు, taDupu -v. t. --moisten; soak; తత్, tat -adj. --[Sans.] that; తతంగం, tataMgaM -n. --rigmarole; ritual; procedure; తత్తరపాటు, tattarapATu -n. --agitated bewilderment; తత్ ఫలితంగా, tat^ phalitaMgA -adv. --consequently; therefore; as a result of; whence; తత్భవం, taDbhavaM -n. --assimilated word esp. from Sanskrit; తత్త్వం, tattvaM -n. --(1) philosophy; science; principle; --(2) nature; ---వేదాంత తత్త్వం = Vedanta philosophy. ---మనస్ తత్త్వం = psychic philosophy; psychology. ---వాడి తత్త్వమే అంత = that is his nature. తత్సమం, tatsamaM -n. --(1) equivalent; --(2) un-assimilated word from Sanskrit used in Telugu as is; తతి, tati -n. --a group; a collection; a row; తతిమ్మా, tatimmA -adj. --rest (of a group); balance; తథా, tathA -adv. --that way; in that manner; తథాగతుడు, tathAgatuDu -n. --Lord Buddha; one who attained nirvana in that way (that is, in the manner of other seers); తథాస్తు, tathAstu -inter. --amen!; so be it; తద్ద్వారా, taddvArA -adv. --thereby; through that channel; -- (note) తద్వారా is incorrect usage; తదితరులు, taditarulu -n. --and others; e tal; తదియ, tadiya -n. --the third day of the lunar half-month; తదీను, tadInu -n. --propene; a hydrocarbon with three carbon atoms and one double bond between two of the carbon atoms; (ety.) తది (తదియ) conveys 3 and according to an international convention, all straight-chained hydrocarbons containing a double bond must end with the sound "-ene"; C₃H₆; తద్రూపేణా, tadrUpENA -adv. --in that form; in that way; తదేను, tadEnu -n. --propane; a hydrocarbon with three carbon atoms and all single bonds between the carbon atoms; (ety.) తది (తదియ) conveys the 3 and according to an international convention, all straight-chained hydrocarbons containing single bonds must end with the sound "-ane"; C₃H₈; తదైను, tadainu -n. --propyne; a hydrocarbon with three carbon atoms and a triple bond between two of the carbon atoms; (ety.) తది (తదియ) conveys the 3 and according to an international convention, all straight-chained hydrocarbons containing a triple bond must end with the sound -"yne"; C₃H₄; తనం, tanaM -suff. ---ness; having the property of; used as suffix with verbs to create nouns; ---అల్లరితనం = mischievousness. ---ఉప్పతనం = saltiness. ---గట్టితనం = hardness. ---గొప్పతనం = greatness. ---దొంగతనం = burglary. ---పచ్చదనం = green-ness. ---పెంకితనం = mischievousness. ---మంచితనం = goodness. ---ముసలితనం = old age. ---వెకిలితనం = silliness. తన, tana -pron. --one's own; తనను, -pron. --himself; herself; accusative of తను; తనఖా, tanakhA -n. --mortgage; deed; తన్నడం, tannaDaM -v. t . --kicking; తన్మయత్వం, tanmayatvaM -n. --rapture; తన్యత, tanyata -n. --[phy.] tension; తనాబి, tanAbi -n. --beam; girder; తన్మాత్ర, tanmAtra -n. --rudiment; element; particle; representative essence of a concept; తనిఖీ, tanikhI -n. --inspection; తనివి, tanivi -n. --satisfaction; తనివితీరా, tanivitIrA -adv. --to one’s satisfaction; తను, tanu reflex. -pron. --himself; herself; the person under discussion; he; she; (ety.) probably a shortened version of అతను; తనువు, tanuvu -n. --body; తన్ను, tannu -n. --kick; blow; -v. t. --kick; thrash; తన్నుకుపోవు, tannukupOvu -v. t. --snatch away; ---గెద్ద తన్నుకు పోయింది = the kite snatched it away. తన్నుదన్ను, tannudannu -n. --kickstand; తపసి చెట్టు, tapasi ceTTu -n. --[bot.] Sterculia urens; తపస్సు, tapassu -n. --meditation; penance; తప్ప, tappa -adv. --except; but; save; unless; తప్పనిసరి, tappanisari -adj. --unavoidable; inevitable; essential; తపాలా పెట్టె, tapAlA peTTe -n. --post box; mail box; తపాలా బిళ్ల, tapAlA biLla -n. --postage stamp; తప్పించి, tappiMci -prep. --except; తప్పించుకొను, tappiMcukonu -v. i. --by-pass; evade; avoid; dodge; తప్సీలు, tapsIlu -n. --details of an account; తప్పు, tappu -n. --(1) error; mistake; fault; --(2) sin; --(3) lie; --(4) [comp.] bug; -v. i. --(1) err; mistake; fault; --(2) sin; --(3) lie; --(4) miss; --(5) fail; flunk; ---నెల తప్పు = miss a period; become pregnant. ---పరీక్ష తప్పు = fail an examination; తప్పుల తడక, tappula taDaka -n. --full of mistakes; [idiom] full of holes; తప్పుకో, tappukO! -inter. --get off the way!; తప్పేలా, tappElA - n. -- a wide-mouthed cooking vessel; -- ముంత, తప్పేలా = all utensils; bag and baggage; -- తప్పేలా అంట్లు = a kind of rice cake; బియ్యం పిండి, కొబ్బరి సన్న ముక్కలు, సెగగ పప్పు చేర్చి తడిచేసి బాగా కలిపి తప్పెల లోపల చుట్టూరా అంటించి మూతబెట్టి సన్న సెగ మీద ఉడికిస్తారు. తపోశక్తి, tapOSakti - n. -- the energy of asceticism; spiritual energy accumulated by long periods of meditation; తప్పొప్పుల పట్టిక, tappoppula paTTika -n. --errata; corrigenda; తబల, tabala -n. --tabla; a musical drum with a tightly stretched skin on only one side; (rel.) మద్దెల is a cylindrical drum with two sides for percussion; తబుకు, tabuku -n. --tray; తమందం, tamaMdaM -n. --nitwit; dullard; (ety.) తమస్ + మందం = darkness + dullness; తమకం, tamakaM -n. -- (1) eagerness; yearning; anxiety; (2) suspense; curiosity; తమది, tamadi -pos. pron. --it's yours (honorific); తమరు, tamaru -pron. --you (honorific); తమస్సు, tamassu -n. --(1) darkness; --(2) ignorance; తమలము, tamalamu -n. --the betel vine; (note.) the betel vine has no botanical relation to the betel nut. The similarity in the English names stems from the fact both the betel leaves and betel nuts are used together, in India as an “after-dinner mint.” తమలపాకు, tamalapAku -n. --the betel leaf; [bot.] Piper betle; -- ఎన్నోవ్యాధులకు వాడడమే కాక సెగ గడ్డలు వగైరా వ్రణాలు పక్వానికి రావడానికి వేసే మలాం పట్టీలలో కూడా తమలపాకులు వాడతారు. -- భారతదేశంలో సుమారుగా 35 తమలపాకు రకాలు సాగవుతున్నాయి. అయితే 'తెల్లాకులు' లేక 'తెలనాకులు' లేక ధవళ నాగవల్లి దళములు అని పిలువబడే పలుచని లేత తమలపాకులు తాంబూలానికి శ్రేష్ఠమైనవి -- see also తాంబూలం; తమాలం, tamAlaM -n. --gloomy tree; [bot.] ''Xanthochymus pictorius''; చీకటిమాను; తమాషా, tamAshA -n. --fun; amusement; funny show; [[File:Lobes_of_the_brain_NL.svg|thumb|right|occipital lobe గులాబి ర్ంగులో ఉంది]] తమ్మి, tammi -n. --(1) lotus; --(2) lobe; ---కపాలాస్థిక తమ్మి = occipital lobe; one of the four major lobes of the cerebral cortex in the brain of mammals తమ్ముడు, tammuDu -n. --younger brother; తయారీ, tayArI -n. --preparation; manufactured; తయారు, tayAru -adj. --ready; prepared; తరం, taraM -adj. --possible; capable; ---నా తరం కాదు = I cannot do it. -n. --class; generation; ---తర తమ భేదాలు = differences in generations and status. తరంగం, taraMgaM -n. --(1) wave; (lit.) one that moves on water; --(2) a type of song; --(3) a chapter in a book; తరంగదైర్ఘ్యం, taraMgadairghyaM -n. --wavelength; తరంగిణి, taraMgiNi -n. --(1) flow; --(2) river; తరందారు, taraMdAru %e2t -n. --classifier; తరగతి, taragati -n. --class; standard; grade; (ety.) తరము + గతి; ---నువ్వు ఎన్నవ తరగతి? = in what grade are you? తరణం, taraNaM -n. --crossing; deliverance; తరణి, taraNi -n. --(1) ship; --(2) Sun; ---నభోతరణి = spaceship. ---తరణి కిరణములు = rays of the Sun. ---తరణి కిరణవారము = a beam of sunlight. తరణోపాయం, taraNOpAyaM - n. -- A means, an expedient; -- (note) తరుణోపాయం is incorrect spelling; తరతమ, taratama -adj. --varying; differing; తరఫు, taraphu -n. --side; behalf; తరబడి, tarabaDi -suff. --of the order of; in the range of; ---గంటల తరబడి = for hours and hours. ---ఏళ్ళ తరబడి = for years and years. తరవాణి, taravANi -n. --mildly fermented rice water; cooked rice soaked overnight in water is the standard breakfast fare in many middle-class families in the northern part of coastal Andhra Pradesh; this liquid, with a dash of salt and lemon, is an extremely popular refreshing drink on hot summer days; తరహా, tarahA -n. --style; attitude; demeanor; తరళం, taraLaM -n. --(1) pendant; --(2) wave; తర్జన భర్జనలు, tarjana bharjanalu, -n. pl. --in-depth discussions on the pros and cons of an issue; తర్జని, tarjani -n. --index finger; తర్వాత, tarvAta -adv. --later; afterwards; subsequently; తరించు, tariMcu -v. i. --cross over; surmount (obstacles); get over; get through; earn salvation; తరి, tari -n. --ship; తరిఫీదు, tariphIdu -n. --training; తరుగు, tarugu -n. --deficit; -v. i. --wear away; be eroded; -v. t. --dice; cube; cut; esp. cutting vegetables; తరుగుదల, tarugudala -n. --decrement; తరుణం, taruNaM -n. --chance; opportunity; opportune moment; ---మంచి తరుణం, మించిన దొరుకదు = great chance; do not miss it. తరుణాస్థి, taruNAsthi -n. --cartilage; soft bone; తరుణోపాయం, taruNOpAyaM -n. --an idea for the moment; expedience; appropriate means to suit the moment; తరుము, tarumu -v. t. --chase; pursue; తరుకృషి, tarukRshi -n. --forestry; arboriculture; cultivation of trees for lumber and firewood; తరుగు, tarugu - v. t. -- cut into pieces; chop into pieces; mince; - n. -- minced pieces; -- కొత్తిమిర తరుగు = chopped/minced pieces of a coriander greens; తరువాయి, taruvAyi -n. --continuation; balance; rest; leftover material; తరువు, taruvu -n. --(1) grove; --(2) tree; ---మామిడి తరువు = mango grove. ---కల్ప తరువు = a wish fulfilling tree. తర్చు, tarcu -v. t. --agitate; stir; investigate; తర్జుమా, tarjumA -n. --translation; తలం, talaM -n. --plane; surface; hyperplane; hypersurface; తల, tala -n. --(1) head; --(2) prefix; తలగడ, talagaDa -n. --pillow; (lit.) the head-log; తలదాచుకొను, taladAcukonu, - v. i. --(1) find shelter; --(2) hide; తలపు, talapu -n. --thought; తలపుల బాట, talapula bATa -n. --thought process; తలపోయు, talapOyu -v. i. --think; ponder; తలబిరుసు, talabirusu -adj. --obstinate; headstrong; incorrigible; (lit.) hard headed; తలమాట, talamATa -n. --prefix; తలరాత, talarAta, -n. --fate; destiny; (lit.) the writing on the forehead; (ety.) Hindus believe that the destiny of an individual is preordained by what the creator has written on the forehead before birth; తలవంపు, talavaMpu -n. --humiliation; తలవని తలంపుగా, talavani talaMpugA, -adv. --unexpectedly; (lit.) as a thought that was not thought of; తలసరి, talasari - adj. -- per capita; per head; తల్పం, talpaM -n. --mattress; soft beding; తల్లంటుతీగె, tallaMTutIge -n. --yellow-flowered wild convolvulus; [bot.] ''Ipomoea chrysis''; తల్లడిల్లు, tallaDillu -v. i. --be troubled; be agitated; తలా, talA -adv. --each; apiece; per head; తలారి, talAri -n. --night watcher; తల్లి, talli -n. --mother; (lit.) one who brings into existence; ---కన్నతల్లి = birth mother. ---సవతి తల్లి = step mother. తల్లి కణం, tallikaNaM -n. --mother cell; తలీకరణ, talIkaraNa -v. t. --[phy.] polarization; the act of making the waves vibrate in one plane; the English word ''polarization'' suggesting that this has something to do with poles is a misnomer; తలుపు, talupu -n. --(1) door; --(2) shutter; తలుపుగుల్ల, talupugulla -n. --window-pane oyster; [bio.] ''Placenta placenta'' of the Agamidae family; తళుకు, taLuku -n. --glitter; scintillation; gleam; తవ్వ, tavva -n. --a volumetric measure used in pre-independence India; 1 తవ్వ = 2 సోలలు = 0.5 సేరు; see also మానిక; తవ్వకం, tavvakaM -n. --excavation; తవ్వడం, tavvaDaM -n. --digging; తవాక్షీరి, tavAkShIri - n. -- latex (milk) exuded from a bamboo plant; the hardened resin is used in Ayurvedic medicines; తవుడు, tavuDu -n. --bran; fine bran; see also చిట్టు; తవ్వు, tavvu -v. t. --dig; తవ్వోడ, tavvODa -n. --dredger; the ship that digs a harbor channel to keep it deep; తస్కరి, taskari -n. --thief; తస్సాదియ్యా, tassAdiyyA - inter. -- (1) an exclamation to express surprise, frustration or disappointment; (2) removing spoilt part of meat/flesh; (3) getting rid of egotistic feelings; -- తస్స అంటే మనలో వుండే జీవము, ప్రాణశక్తి; దీని ప్రకారం తస్సాదియ్య అంటే "నువ్వు చచ్చిపోనూ" అనే అర్థం వస్తుంది. "నీ యిల్లు దొంగలుదోల", "నీ కడుపుడక", "నీ దుంప తెగ" లాంటి తిట్టు; తస్మాత్, tasmAt -adv. --therefore; for that reason; త్రసరేణువు, trasarENuvu -- n. mite; a particle of dust floating in a beam of light; త్వరణం, tvaraNaM -n. --[phy.] acceleration; త్రయం, trayaM -n. --three; trio; ---ఈషణత్రయం = the three affections of life, namely love of wife, of wealth and of children; that is, దారేషణ; విత్తేషణ; పుత్రేషణ. ---తాపత్రయం = the three struggles of life, namely the sorrows caused by ourselves, by others, and by the will of God; that is, ఆధ్యాత్మికం; ఆధిభౌతికం; ఆధిదైవికం. త్రయేను, trayEnu -n. --[chem.] propane; a straight -hydrocarbon with three carbon atoms; C₃H₈; త్రయోడు, trayODu -n. --triode; a vacuum tube with three elements, namely the anode; the cathode and the grid; త్రయోదశి, trayOdaSi -n. --the thirteenth day of the lunar half-month; త్రయోల్, trayOl -n. --[chem.] propanol; isopropyl alcohol; an alcohol derived from propane; C₃H₇OH; see also త్రయేను; '''తా - tA''' తాండ్ర, tAMDra - n. -- jelly; fruit jelly; dried fruit jelly; sun-dried fruit jelly; తాండ్ర చెట్టు, tAMDra ceTTu - n. -- [bot.] ''Terminalia bellirica''; each seed (తానికాయ) of this tree corresponds to one “tola” in Indian system of weights and measures; also called తాని చెట్టు; తాండ్ర బెత్తు, tAMDra bettu -n. -- [bot.] Entada rheedii; తాంతవం, tAMtavaM -n. --fibrin; a fibrous substance in blood that contributes to clotting; తాంబూలం, tAMbUlaM -n. -- chewing quid; a roll of betel leaves with a dash of quicklime and pieces of betelnut that is chewed ceremoniously after a meal; -- a packet of leaves and areca nut which is generally offered ceremoniously to as a mark of respect. -- తాంబూలమిచ్చు and తాంబూలము పుచ్చుకొను are activities to ratify most solemnly, as a betrothal; -- మితంగా సేవిస్తే తాంబూలం వల్ల ఎన్నో ప్రయోజనాలున్నాయి. తాంబూలం నోటి దుర్వాసనను పోగొట్టి నోటికి పరిమళం కలిగిస్తుంది. జీర్ణశక్తిని పెంపొందిస్తుంది. ఉత్ప్రేరకం (stimulant) గానూ, కడుపులోని గ్యాస్ ను వెడలించేది (carminative) గానూ కూడా పనిచేస్తుంది. శరీరానికి అత్యంత ఆవశ్యకమైన కాల్షియం ను, ఎ, బి, సి విటమిన్లను తాంబూలం మనకి అతి చవకగా అందిస్తుంది. తాకట్టు, takaTTu -n. --mortgage; pledge; something given as security; తాకడం, tAkaDaM -n. --touching; తాకిడి, tAkiDi -n. --impact; onslaught; onrush; తాకీదు, tAkIdu -n. --memorandum; a document containing orders from a superior; తాకు, tAku -v. t. --touch; తాఖీదు, tAkhIdu -n. --order; a written order; command; memorandum; తాగడం, tAgaDaM -v. t. --drinking; తాగు, tAgu -v. t. --drink; imbibe; తాగుడు, tAguDu -n. --(1) habit of drinking alcohol; --(2) alcoholism; తాచుపాము, tAcupAmu -n. --cobra; తాజా, tAjA -adj. --fresh; new; recent; novel; తాజా కలం, tAjA kalaM -ph. --post script; తాటాకు, tATAku -n. --palm leaf; frond of a toddy palm tree; తాటాకులు కట్టు tATAkulu kaTTu -v. t. --[idiom.] to ridicule; to make fun; తాటించు, tATiMcu -v. i. --pat; tap; flutter; తాటి ఉడుత, tATi uDuta -n. --Five-striped palm squirrel; [biol.] ''Funambulus pemati;'' తాటికమ్మ, tATikamma -n. --petiole of palm leaf; తాటికాయ, tATikAya -n. --green palm fruit; green toddy palm fruit; [bot.] ''Arenga saccharifera; Borassus flabellifer''; తాటిచెట్టు, tATicheTTu -n. --(1) palmyra palm tree; toddy palm tree; [bot.] ''Arenga saccharifera; Borassus flabellifer''; --(2) fan palm; the word palm tree is lot more generic; [bot.] ''Borassus flabellifer''; -- (rel.) ఈతచెట్టు = wild date tree; Indian date palm; -- (rel.) ఖర్జూరము చెట్టు = date palm; -- (rel.) పేరీతచెట్టు = marshy date palm tree; తాటితేగ, tATitEga -n. --palm sprout; తాటితాండ్ర, tATitAMdra -n. --sun-dried palm-fruit pulp; తాటి బుర్ర, tATi burra - n. -- one of the three stones found inside a palm fruit; each of these will grow into a palm sprout; the white pulp inside these stones is called బుర్రగుజ్జు and is considered a delicacy; తాటిబెల్లం, tATibellaM -n. --brown sugar (jaggery) made of the fresh juice coming out of cut palmyra flowers; the sap, which is the raw material for a native liquor, can also be boiled and desiccated until a thick paste is left behind; this paste, when cooled in molds, becomes hard; this is used as a sweetener and also in medicines; తాటిముంజి, tATimuMji -n. --the soft, tender and delicious kernel of a mature; yet not ripe, palm fruit; normally, one finds three of these socalled "eyes" in each tender palm fruit; తాడి, tADi -n. --(1) palm tree; fan palm; --(2) [bot.] ''Belleric myrobalan;'' one of the ''three fruits'' of Ayurveda; ---తాడిని తన్నే వాడి తల తన్నేవాడుంటాడు = [idiom] there is always someone to beat a champion. తాడు, tADu -n. --rope, heavy string; తాత, tAta -n. --grandfather; తాతయ్య గడ్డం, tAtayya gaDDaM - n. -- Spanish moss; Grandpa's beard; [bot.] ''Tillandsia usnioides'' of the Bromeliaceae family; Although the name "moss" appears, this is not a moss; this is a flowering plant; The second name "usnioides" means "resembling Usnea, the Beard lichen, but this is not a lichen; తాత్పర్యం, tAtparyaM -n. --summary; brief; purport; import; exposition; explanation of content; తాత్కాలికం, tAtkAlikaM -n. --temporary; makeshift; stopgap; తాత్సారం, tAtsAraM -n. --neglect; procrastination; తాత్త్వికుడు, tAttvikuDu -n. --thinker; philosopher; తానం, tAnaM -n. --a part of a Carnatic music recital; this portion is like an Aalaapana with a rhythm; తాని కాయ, tAni kAya - n. --Belliric myrobalan; [bot.] ''Terminalia bellirica'' of Combretacease family; one of the "triple fruits" of Ayurvedic medicine; -- తాడి కాయ; తాణి కాయ; -- త్రిఫల చూర్ణంలో ఒక ఎత్తు తాని కాయ, ఒక ఎత్తు కరక్కాయ, రెండు ఎత్తు ఉసిరి కాయ ఉంటాయి; --[Sans.] విభీతక; కర్షఫల; అక్ష ఫల; (ety.) the weight of each fruit is one కర్షం or one అక్షం; --[[File:WB_W_IMG_5902.jpg" |right|thumb]] తాను, tAnu -n. --bolt; a roll of cloth of a given length; -refl. pron. --self; oneself; తాపం, tApaM -n. --(1) heat; fever; --(2) emotional struggle; agitation; తాప, tApa -n. --ladder; step; -pref. --suff. thermo; thermal; thermic; తాప వియోజనం, tApa viyOjanaM -n. --thermal dissociation; తాపకం, tApakaM -n. --bath; తాపక్షేపక, tApakshEpaka -adj. --exothermic. (lit.) one that spends or releases heat; తాపచూషక, tApa cUshaka -adj. --endothermic; (lit.) one that swallows or absorbs heat; తాపక్రమం, tApakramaM -n. --temperature; తాపత్రయం, tApatrayaM -n. --concern, anxiety and cares; (lit.) the three struggles, namely sorrows caused by ourselves, by others, and by the will of God; that is, ఆధ్యాత్మికం; ఆధిభౌతికం; ఆధిదైవికం; తాపదీప్తి, tApadIpti -n. --incandescence; brightness as a result of heat; తాపమాపకం, tApamApakaM -n. --thermometer; తాపస్థాపకి, tApasthApaki -n. --thermostat; (lit.) one that fixates heat; తాపి, tApi -n. --(1) trowel; the tool used by a mason; --(2) mason; a person who builds brick or stone structures; తాపీ మేస్త్రీ, tApi mEstri -n. --mason; a person who builds brick or stone structures; తాపీయ, tApIya -adj. --thermal; తాపీయ పవనాలు, tApIya pavanAlu -adj. --thermals; the upward flow of hot air in the atmosphere; తాబేలు, tAbElu -n. --turtle; there are many species of turtles, each with a different zoological name; -- గలాపగోస్ తాబేలు = [bio.] ''Chelonoidis Nigra'' of the Testudinidae family; ఈ తాబేళ్ళు ప్రపంచంలో ప్రస్తుతం జీవించివున్న తాబేళ్ళ జాతులన్నింటిలో పరిమాణంలో అతి పెద్దవి. ఇవి టెస్టూడినిడే కుటుంబానికి చెందిన సరీసృపాలు (Reptiles). జంతుప్రపంచంలో అతి దీర్ఘ కాలం జీవించేవి ఇవే. వీటి సగటు ఆయు: ప్రమాణం 100 సంవత్సరాలు. ఈ తాబేలు జాతి స్వస్థలం పసిఫిక్ మహాసముద్రం లో దక్షిణ అమెరికా ఖండంలోని ఈక్వడార్ దేశ తీరం నుంచి వెయ్యి కిలోమీటర్ల దూరాన విసిరేసినట్టుగా ఉండే గలాపగోస్ దీవులు. అగ్ని పర్వతాలతో నిండిన ఈ దీవుల పేరిటే ఈ అతిపెద్ద తాబేళ్ళను గలాపగోస్ తాబేళ్ళు అంటున్నారు; తామర, tAmara -n. --(1) lotus; [bot.] ''Nymphaea lotus;'' (rel.) waterlily; కలువ; lotus is different from Waterlily, but often mistakenly used as synonyms. Lotus is anchored to the ground below and does not float; --(2) ringworm; a skin disease caused by the fungus, Tinearubrum; ---తామరతంపర వలె = flourishing like a lotus cluster. తామ్రం, tAMraM -n. --copper; chemical element with symbol Cu; తాయం, tAyaM -n. --a snack given to a child; a rare item, given as a gift, to pacify a youngster; --తాయిలం; తాయారు, tAyAru - n. -- mother; -- 'ఆర్' అన్న ప్రత్యయం తమిళంలో గౌరవ వాచకం, తెలుగు 'గారు' లాగా. 'తాయ్' అంటే తమిళంలో తల్లి. 'తాయార్' అంటే తల్లిగారు. సాధారణంగా దేవతల పట్ల ఈ మాట వాడుతారు - అమ్మవారు అన్నట్లు; తాయి, tAyi -n. --mother; తాయిలం, tAyilaM -n. --snack; a snack given to a child; a rare item, given as a gift, to pacify a youngster; --తాయం; తాయెత్తు, tAyettu -n. --talisman; a talisman worn around a wrist or arm for protection from evil spirits; తార, tAra -adj. --(1) stellar; astral; --(2) high; -n. --star; ---అరుణమహాతార = red giant (star). ---అస్థిరతార = variable star. ---బృహన్నవ్యతార = supernova. ---జంటతార = binary (star). ---శ్వేతకుబ్జతార = white dwarf. తార స్వరం, tArasvaraM -n. --[music] high note; తార స్థాయి, tAra sthAyi -n. --[music] half octave above the main octave; తారకం, tArakaM -n. --(1) transcendence; --(2) raft; float; ---తారకం అంటుకు పోయింది = the raft went ablaze. తారక, tAraka -n. --(1) pupil; --(2) star; తారక మంత్రం, tAraka maMtraM -n. -- the "mantra" that helps one to cross (overcome) difficulties encountered in the physical world or one that helps release the soul from the cycle of birth and death; తారకుడు, tArakuDu - n. -- one who helps to cross over; తారతమ్యం, tAratamyaM -n. --disparity; difference; distinction; comparative merit; proportionate value; తారణం, tAraNaM - n. -- the act of crossing over; తారసపడు, tArasapaDu --v.i. --come across; bump into; encounter; తారాగణం, tArAgaNaM -n. --(1) asterism; a group of stars; --(2) cast; a group of actors and actresses in a play or movie; తారాజువ్వ, tArAjuvva -n. --skyrocket; a type of fireworks; తారాడు, tArADu -v. i. --move about; loiter; తారావళి, tArAvaLi -n. --constellation; asterism; తారాసి, tArAsi -n. --asterism; a small group of stars; this small group may, at times, be a subset of a constellation, or members of this group may belong to more than one constellation; తార్కాణం, tArkANaM -n. --example; proof; తారు, tAru -n. --(1) tar; coal tar; --(2) asphalt; pitch; -v. i. --wander; move about; తారుమారు, tArumAru -v. t. --interchange; mix-up; తారురోడ్డు, tArurODDu -n. --asphalt road; తారీఖు, tArIkhu -n. --date; తాలవ్యములు, tAlavyamulu -n. --palatals; letters (consonants) pronounced from the palate; చ, ఛ, జ, ఝ, ఞ; తాలించు, tAliMcu -v. t. --the process of seasoning a dish by mixing it with a concoction of spices fried in oil; తాలింపు, tAliMpu -n. --tamper; seasoning prepared by frying in oil a concoction of spices; the idea is to "hit" the cooked stuff with this pungent mixture to bring out the taste; (lit.) a hit; a slap; a spank; same as పోపు; తాలువు, tAluvu -n. --(1) palate; hard palate; roof of the mouth; --(2) [phonetics] palatal; pronounced by raising the tongue to touch the hard palate such as ch; తాలూకా, tAlUkA -n. --tehsil; a subdivision of a district comprising a group of villages; county; a term that is getting outdated; the equivalent word in use is మండలము; తాలూకు, tAlUku -p.p. --belonging to; related to; తాళం, tALaM -n. --(1) lock; key; --(2) rhythm; beat; the pacing of music and the placement of syllables in a composition; --(3) cymbal; తాళంకప్ప, tALaMkappa -n. --lock; padlock; తాళంచెవి, tALaMcevi -n. --key; తాళంపెట్టి, tALaMpeTTi -n. --a box with a key; locker; a box for safe-keeping; a box in a public place, such as a railway station or a hotel, where valuables can be temporarily stored and the key kept by the user; తాళ, tALa -adj. --palm; తాళపత్రం, tALapatraM -n. --palmleaf; used especially to refer to processed palm leaves used in India in lieu of paper; the pen used to write is a pointed metal stylus called ఘంటం; తాళపత్ర గ్రంథం, tALapatra granthaM -n. --palmleaf manuscript; తాళికామ్లం, tALikAmlaM -n. --[chem.] palmitic acid; తాళు, tALu -v. i. --tolerate; తాళుకం, tALukaM -n. --tolerance; ---గ్లూకోజు తాళుక పరీక్ష = glucose tolerance test. తావళం, tAvaLaM -n. --necklace, as in రుద్రాక్ష తావళం; తావి, tAvi -n. --fragrance; odor; ---తావి లేని పువ్వు = a flower without fragrance. ---తావిమోపరి = carrier of scent. ---బంగారానికి తావి అబ్బినట్లు = as if gold caught fragrance. తావీజు, tAvIju -n. --amulet; charm; talisman; తావు, tAvu -n. --place; position; తాసిల్దారు, tAsildAru -n. --revenue officer; tax collector; an official of a revenue district or తాలూకా; -- తహసీల్దార్; తాహతు, tAhatu -n. --(1) status; --(2) capacity; capability; means; త్యాగం, tyAgaM -n. --sacrifice; త్రాణ, trANa -n. --strength; stamina; vigor; త్రాణిక బలం, trANika balaM -n. --strong force; the force that holds together the protons in an atomic nucleus; (ant.) నిస్‌త్రాణిక బలం = weak force; త్రాణికామ్లం, trANikAmlaM -n. --strong acid; (ant.) నిస్‌త్రాణికామ్లం = weak acid; త్రాసు, trAsu -n. --scales; balance; a weighing device; ---సున్నితపు త్రాసు = precision balance; scientific balance. '''తిం - tiM, తి - ti, తీ - tI''' తిండి, tiMDi -n. --(1) food; meal; --(2) fodder; forage; తిండిపోతు, tiMDipOtu -n. --sitomaniac; glutton; తింత్రిణీకం, tiMtriNIkaM -n. --tamarind tree; తికమకలు, tikamakalu -n. pl. --intricacies; తిక్క, tikka -n. --madness; eccentricity; తిట్టు, tiTTu -v.t. --cuss; scold; rebuke; reprimand; మందలించు; (rel.) శపించు = curse; తిత్తి, titti -n. --sac; bag; purse; case; ---కాల్తిత్తి = sock; stocking. ---కొలిమి తిత్తి = bellows. ---చేతిత్తి = glove. ---తోలుతిత్తి ఇది తూటులు తొమ్మిది తుస్సుమనుట ఖాయం = this body is nothing but a leather bag with nine holes and it is bound to get punctured (and leaks the gas away). ---పాపకి పాలు పట్టేట పాలతిత్తి ఇదిగో = here is the nipple for the baby’s milk bottle. తితీక్ష, titIksha -n. --patience; endurance; steadfastness; concentration; single-minded devotion; తిథి, tithi -n. --date, by lunar calendar; the name of a lunar day; there are 30 tithis from one Newmoon day to the next Newmoon day, but only fifteen names; so the names are recycled from the waxing half to the waning half; approximately the period of time required by the Moon to advance 12 degrees relative to the Sun; తినడం, tinaDaM -v.t. --eating; తిన్నగా, tinnagA - adv. -- (1) straight ahead; without any curves; without any turns; (2) well-mannered; well-behaved; తినిపించు, tinipiMcu -v.t. --(1) feed; --(2) give bribe; తిను, tinu -v.t. --(1) eat; --(2) take bribe; --- తిను అన్న ప్రత్యయం అనుకోని, ఆకస్మిక పరిణామాన్ని సూచించడానికో, తీవ్రమైన దెబ్బ (దేహానికి గాని, మనసుకు గానీ) తాకిన పరిణామాన్ని సూచించడానికో వాడుతారు: --- ఉదా. ఢక్కామొక్కీలుతిను, దెబ్బతిను, చీవాట్లుతిను, జంగుతిను (తప్పుబట్టు), టోకరాతిను, తన్నులుతిను, తిట్లుతిను, దెబ్బతిను, దొబ్బులుతిను, సొమ్ముదిను, బుద్ధి గడ్డితిను, చివాట్లుతిను, టోకరాతిను, వేపుకుతిను, మొదలైన పదాలన్నీ ఈ రకమైన అర్థాన్ని ఇస్తాయి; తినుబండారాలు, tinubaMDArAlu -n. --eatables; food stuffs; తిన్నె, tinne -n. --dune; sand dune; తిప్ప, tippa -n. --dune; hillock; pile; mound; తిప్పతీగ, tippatIga - n. -- Gulancha tinospora; [bot.] ''Tinospora cordifolia''of the Menispermaceae family; -- మన శరీరానికి సహజసిద్ధంగా ఉండే రోగనిరోధక శక్తిని పెంపొందించటంతోపాటు, తిప్ప అన్నిరకాల జ్వరాలను పోగొట్టే అద్భుతమైన జ్వరహారిణి (Febrifuge) గానూ పేరొందింది; తిప్పతీగ లోని ఔషధ గుణాలను అన్నిటినీ అమృతారిష్ట అనే ఆయుర్వేద ఔషధం వాడితే పొందవచ్చు. ఈ ఔషధం తయారీలో తిప్పతీగతోపాటు దశమూలాలు, ఏడాకులపొన్న, కటుకరోహిణి, నాగకేసరములు, అతివస, కొడిశపాల విత్తులు, తుంగముస్తలు, జీలకర్ర, త్రికటుకములు (మిరియాలు, శొంఠి, పిప్పళ్ళు) మొదలైనవన్నీ వేసి పాత బెల్లంతో కాస్తారు. ప్రతిరోజూ రెండు పూటలా భోజనం తరువాత మూడు నుంచి ఆరు టీ స్పూనుల అమృతారిష్టను అంతే మొత్తం నీటితో కలిపి తాగితే ఎంతో ప్రయోజనకరం; ఆర్యులు త్రాగిన సోమరసం తిప్పతీగ నుంచే అనే వాళ్ళు కూడా ఉన్నారు. -- [Sans.] అమృతవల్లీ; గుడూచీ; తిప్పలు, tippalu -n. pl. --(1) dunes; hillocks; piles; --(2) troubles; difficulties; తిప్పు tippu -n. --nausea; dizziness; vertigo; ---కడుపులో తిప్పు = nausea. ---తల తిప్పు = dizziness; vertigo. ---కడుపులో తిప్పుతున్నది = I am nauseous. ---తల తిప్పుతున్నది = I am dizzy. ---మేడ ఎక్కితే కళ్లు తిరుగుతాయి = I get vertigo if I go upstairs. -v. t. --(1) stir; rotate; turn; --(2) take around on a tour; తిమ్మడు, timmaDu -n. m. --monkey; తిమింగిలం, timiMgilaM -n. --whale; cetacean; leviathan; తిమిరం, timiraM -n. --darkness; తిమ్మి, timmi -n. f. --monkey; తిమ్మిరి, timmiri -n. --numbness; charley horse; “going to sleep”; partial loss of sensation due to poor circulation; తిమ్మిరి చేప, timmiri cEpa -n. --(1) spotted electric ray; [biol.] Narcine timlei నల్ల తిమ్మిరి చేప; ---(2) numb fish; [biol.] Narke dypterygia; టీకా చేప; తిరగలి, tiragali -n. --grinder; a manual grinder; తిరస్కరించు, tiraskariMcu -v. t. --reject; spurn; తిరస్కరిణి విద్య, tiraskariNi vidya - ph. -- the magic act of making things disappear; తిరస్కారం, tiraskAraM -n. --(1) rejection; --(2) disappear; --(3) blame; తిర్యక్, tiryak -adj. --(1) oblique; --(2) transverse; across; తిర్యక్ జంతువు, tiryak jaMtuvu -n. --an animal whose spine is across, i.e., horizontal; a human does not belong to this category because his spine is upright. తిర్యక్ రేఖ, tiryak rEkha -n. --[geomet.] oblique line; transversal line; transversal; తిరి, tiri -n. --(1) curl; whirl; --(2) gentle physical irritation created by inserting a swab and twirling it; తిరుపం, tirupaM -n. --beggar; తిరుగబోత, tirugabOta -n. --tamper; tampering; (lit.) turning over; one of the final steps in the preparation of many dishes in Indian cooking; this step involves adding tamper to a cooked dish; the tamper is prepared by boiling about two table spoons of oil in a sauce pan, adding mustard seeds, halved red chilies, possibly cumin seeds and curry leaves; when mustard seeds begin to splutter, the whole boiling mixture is added to previously cooked vegetables or soups and the whole thing is thoroughly mixed by turning over; this step creates a characteristic sound and a pungent odor; --పోపు; తిరుగలి, tirugali -n. --grist-mill; a manually powered mill comprised of two round grinding stones, one a stator and the other a rotor; తిరుగు, tirugu -adj. --return; reply; -v. i. --(1) rotate; --(2) wander; roam; --(3) turn; ---చక్రం తిరుగుతోందా = is the wheel rotating? ---ఎండలో తిరగకు = do not wander in the sun. ---ఇక్కడ కుడిపక్కకి తిరుగు = turn right here. తిరుగు టపా, tirugu tapA -n. --return post; reply post; తిరుగుబాటు, tirugubATu -n. --revolt; revolution; తిరునాళ్ళు, tirunALLu - n. pl. -- holy days; festivals on holy days; (ety.) తిరు = holy; నాడు = day; తిరోగమనం, tirOgamanaM -n. --retreat; withdrawal; regression; తిలకించు, tilakiMcu -v. t. --see; notice; observe; తిలపిష్టం, tilapishTaM -n. --sesame seed cake left after extracting the oil; same as తెలగపిండి; తిలపుష్టి, tilapushTi -n. --foxglove; digitalis; [bot.] Digitalis purpurea; తిలలు, tilalu -n. --sesame seed; til; gingilly seed; [bot.] Sesamum indicum; same as నువ్వులు; తిలోదకాలు, tilOdakAlu -n. --an offering of sesame seeds and water given to deceased ancestors; తిలోదకాలు ఇచ్చు, tilOdakAlu iccu -ph. -- [idiom] to bid farewell; to give up; to say good bye in the sense of breaking all connections; తివాసీ, tivAsI -n. --rug; carpet; a floor cover; తివిరి, tiviri --v. t. --explore; expand; తిష్ట, tishTa -n. --infection; తిష్టవేయు, tishTavEyu -v. i. --(1) establish; enscone; install; -- (2) infect; త్రికం, trikaM -n. --(1) trio; triplet; group of three; --(2) the three vowels, అ, ఇ, ఎ; త్రిక, trika -adj. --three-fold; triple; త్రికరణశుద్ధి, trikaraNaSuddhi -n. --purity of thought, word and deed; true intention; త్రికాలములు, trikAlamulu -n. pl. --past, present and future; (lit.) the three times; త్రికోణకుండలి, trikONakuMDali -n. --the pineal gland; the part of the brain wherein the soul is believed to dwell; త్రికోణి, trikONi -n. --triangle; a literal translation of triangle should be త్రికోణి, but త్రిభుజం sounds better and is also more popular; త్రిగుణమాత్రం, triguNamAtraM -n. --trigonometry; (lit.) the measurement of three properties; త్రిగుణాత్మకం, triguNAtmakaM -adj. --three-dimensional; త్రిదళ హస్తాకార సంయుక్త పత్రం, tridaLa hastAkAra saMyukta patraM -n. --trifoliolate leaf; త్రిఫలం, triphalaM -n. --a mixture of the three fruits in Ayurvedic medical system; --కరక్కాయ 3 పాళ్లు, తానికాయ 6 పాళ్లు, ఉసిరికాయ 12 పాళ్లు కలిస్తే దానిని త్రిఫలం అంటారు; త్రిభుజం, tribhujaM -n. --triangle; (lit.) three-sided one; ---గోళీయ త్రిభుజం = spherical triangle; a triangle drawn on the surface of a sphere can be called "spherical triangle" only if all the following conditions are satisfied: (a) the three sides are all arcs of great circles, (b) any two sides together are longer than the third side; (c) each angle is less than 180 degrees, and (d) the sum of all the angles is greater than 180 degrees; ---సమతల త్రిభుజం = plane triangle; --- సమబాహు త్రిభుజం = equilateral triangle. త్రిమూర్తులు, trimUrtulu -n. --the three dieties of Hindu trinity, namely Brahma, Vishnu, and Maheswara; త్రివిక్రములు, trivikramulu -n. --people with three traits, namely hardwork, inherent talent and luck; త్రిశంకు, triSaMku -n. --[astron.] Crux, the Cross; Southern Cross; a small group of stars in the southern sky; the longer arm of this cross points toward the South Pole; however, there is no star like the Pole Star in the southern skies; త్రిశంకు చక్కెర, triSaMku cakkera -n. --[chem.] invert sugar; a sugar that is capable of inverting the plane of polarization of light passing through it; త్రిష్టుప్పు, trishTuppu -n. --the prosody that frequently appears in the composition of Vedic hymns; త్రిసరం, trisaraM -n. --a three-stranded necklace; త్రిహరితపాడేను, triharitapADEnu -n. --[chem.] trichloromethane; chloroform;CHCl₃; తీక్షణ, tIkshaNa -adj. --(1) strong; --(2) bright; --(3) powerful; --(4) caustic; తీగ, tIga -n. --(1) wire; --(2) vine; creeper; తీగబచ్చలి, tIgabaccali -n. --climbing spinach; [bot.] ''Basella cordifolia''; తీగపల్లేరు, tIgapallEru -n. --[bot.] ''Celastrus paniculatus''; [Sans.] జ్యోతిష్మతి; తీటకసింత, tITakasiMta -n. --[bot.] ''Mucuna prurita'' of the Fabaceae family; also దూలగొండి; [Sans.] కపికచ్చు; తీత, tIta -n. --(1) taking; --(2) the act of removal; --(3) the act of harvesting fruits such as coconuts; --(4) the act of a flood ebbing; (5) pain; తీతువు, tItuvu -n. --the yellow-wattled Lapwing; తిత్తిరి పిట్ట; [biol.] Sarciophonus malabaricus; తీపి, tIpi -n. --sweetness; తీపు, tIpu -n. --a type of pain with a pulling sensation; తీయు, tIyu -v. i. --take; remove; తీరం, tIraM -n. --shore; bank; తీర్థం, tIrthaM -n. --water; sacred river; shrine;(lit.) one that leads to salvation; ---మంచి తీర్థం = fresh water; drinking water. ---పుణ్య తీర్థం = holy place; a place of pilgrimage. తీర్థయాత్ర, tIrthayAtra -n. --pilgrimage; తీర్పరి, tIrpari -n. --judge; arbitrator; తీర్పు, tIrpu -n. --judgment; resolution; arbitration; తీరిక, tIrika -n. --spare time; free time; leisure; తీరుబాటు; తీరుబడి; తీరు, tIru -n. --(1) possibility; --(2) attitude; manner; way; style; method; తీరుబడి, tIrubaDi -n. --leisure; తీవ్రం, tIvraM -adj. --(1) intense; --(2) powerful; --(3) caustic; తీవ్రత, tIvrata -n. --(1) intensity; --(2) power; --(3) strength; తీవ్రవాదులు, tIvravAdulu - n. pl. -- extremists; people who hold extreme political or religious views; fanaticism; (see also) ఉగ్రవాదులు; తీసివేయు, tIsivEyu -v. i. --(1) diminish; decrease; --(2) subtract; deduct; తీసుకొను, tIsukonu -v. i. --(1) take; accept; --(2) suffer chronically; త్రీంచా, trIMcA -n. --a playing card with a face value of 10; '''తుం - tuM, తు - tu, తూ - tU''' [[తుంగ]], tuMga -n. --bulrush; sedge; nut grass; a type of grass with long cylindrical leaves; [bot.] ''Cyperus rotundus''; -- నేల మీద కూర్చొనడానికి అవసరమైన [[చాపలు]] తుంగ గడ్డితో చేసినవి మెత్తగా ఉంటాయి; -- తుంగలో తొక్కు = తుంగలో తొక్కకడం అంటే విసుక్కుంటూ పని చేయడం. ఇంక దీనితో నాకు పనిలేదు అనే విసుగు ఆ పనిపట్ల చూపడం అని ఈ జాతీయం అర్థం. తుంచు, tuMcu -v. t. --nip; pluck; snip; తుంటరి, tuMTari -n. --mischievous person; తుంపర, tuMpara -n. --(1) drop from a spray; --(2) drizzle; తుక్కు, tukku -n. --rubbish; trash; తు.చ. తప్పకుండా, tu. ca. tappakuMDA -ph. --fully; thoroughly; meticulously; -- తు, చ తప్పకుండా అంటే "అక్షరం గూడా పోకుండా" అనే అర్థం లో వాడుతూంటాము; చ, వై, తు , హి అనే పదాలు సంస్కృత శ్లోకాలలో పాదపూరణకు ఊత పదాలుగా (అర్థ వంతం కాకుండా ఊరక) వాడుతారు; సంస్కృతంలో తు అంటే ఐతే అని, చ అంటే మరియు అని అర్థం. హి అంటే కదా అని, వై అనేది గూడా తు అనే అర్థం లోనే వాడబడుతూంటుంది; ఇవి చిన్న పదాలు గాబట్టి పాదపూరణకోసం అవసరం లేకపోయినా చేరుస్తూ ఉంటారు; తుచ్ఛము, tucchamu -adj. --base; low; contemptible; తుడుపు, tuDupu -n. --sweep; a trip from one end to another; ---దిగ తుడుపు = a method of removing the so-called evil eyes; (lit.) top to down sweep. తుత్తునాగం, tuttunAgaM -n. --zinc; తుత్తురుబెండ, tutturubeMDa -n. --[bot.] ''Abutilon indicum'' of the Malvaceae family; --పాపిడికాయ; [Sans.] అతిబలా; తుద, tuda -n. --end; final; last; ---తుదముట్టించు = bring to an end; complete. తునక, tunaka -n. --fragment; piece; bit; తుని, tuni -n. --name of a town in East Godavari district; తుని తగవు తీర్చినట్లు, tuni tagavu tIrcinaTlu -ph. --win-win type of dispute settlement; refers to a judgment rendered by a businessman in Tuni where both parties felt they won; తునికి, tuniki -n. --Coromandel ebony; [bot.] ''Diospyros melanoxylon'' of the Ebenaceae family; a tree whose leaves are used to warp tobacco for making beedies, a type of native cigar, quite popular with the lower rungs of society; తుప్ప, tuppa -n. --bush; shrub; తుపాకి, tupAki -n. --gun; తుపాను, tupAnu -n. --storm; rain storm; cyclone; hurricane; typhoon; తుప్పు, tuppu -n. --rust; an oxide of iron; an oxide of any metal; తుమ్మ, tumma -n. --the babul tree; Indian gum arabic tree; (bot.] ''Acacia arabica; Acacia nilotica'' ssp. indica; ---నాగతుమ్మ = [bot.] ''Acacia farnesiana''. ---పాకీతుమ్మ = [bot.] ''Acacia flatronum''. ---తెల్లతుమ్మ = కదరం = [bot.] ''Acacia leucophloea; Acacia ferruginea''; ---కస్తూరితుమ్మ = [bot.] ''Acacia jamesiaua''. తుమ్మబంక, tummabaMka -n. --gum arabic; తుమికి, tumiki -n. --ebony; [bot.] ''Diospyros embyopteris''; -- తుమిద = నల్ల తుమికి; కులకం; [bot.] ''Diospyros melanoxylon''; తుమ్మి, tummi - n. -- Thumbe; [bot.] ''Leucas aspera'' (Willd.) Link. Lamiaceae; తుమ్మి, tummi -n. --[bot.] ''Leucas cephalotes; Leucas aspera''; [Sans.] ద్రోణపుష్పీ; తుమున్నర్ధకం, tumunnardhakaM -n. --[gr.] infinitive; తుమ్ము, tummu -n. --sneeze; sternutation; తుమ్ము, tummu -v. i. --sneeze; తుమ్మెద, tummeda -n. f. --bumblebee; the large black carpenter bee; the male is called గండు తుమ్మెద; see also తేనెటీగ; -- Bumblebees are extremely good pollinators that can collect pollen twice as fast as a honey bee. Bumblebees are social bees like honey bees, with one queen in a hive and workers that support her. However, bumblebees do not have a permanent colony like honey bees do; తురంగం, turaMgaM -n. --horse; తురంజీలు, turaMjIlu - n. pl. -- small, slender freshwater fish; -- సన్నంగా వేలెడంత పొడవు మాత్రమే వుండే చిన్న చిన్న మంచినీటి చేపలను తురంజీలు అంటారు. ఇవి కొండవాగుల్లో, కొండ కొలనుల్లో ఎక్కువగా కనబడతాయి. అరుదుగా దొరికే ఈ చేపలు ఖరీదు ఎక్కువగా ఉంటుంది. ప్రకృతి సిద్ధంగా లభించే ఈ చేపలను చెరువుల్లో కృత్రిమంగా పండించలేరు. రూపంలో చిన్న బొమ్మిడాయిలలా కనిపిస్తాయి కాబట్టి వీటిని ఉత్తరాంధ్రలో 'చీకు బొమ్మిడాలు' అంటారు. నెల్లూరు ప్రాంతంలో 'ఉలుసులు' అంటారు; తురక, turaka -n. --Turk; Muslim; తురక వేప, turaka vEpa -n. --Persian lilac; Bead tree; [bot.] ''Melia azadirach''; తురాయి, turAyi -n. --(1) a head ornament such as a flower or flag attached to a hat; --(2) banner; తురాయి చెట్టు, turAyi ceTTu -n. --flame of the forest; [bot.] ''Delonix regia''; -- కోడిపుంజు చెట్టు; అరణ్య అగ్నిజ్వాల; తురీయం, turIyaM -n. --quadrant; a device to measure angles; (ety.) "దశీకృతం చక్రముశంతి చాపం, కోదండ ఖం ఖండం ఖలు తుర్యగోళం"- Bhaskaracharya; తురీయ, turIya -adj. --fourth; తురీయ మాత్రం, turIya mAtraM -n. --the fourth dimension; తురీయమాత్రకం, turIyamAtrakaM -n. --four-dimensional; తురీయస్థితి, turIyasthiti -n. --the fourth state; తురుఫు, turuphu -n. --trump; తురుము, turumu -n. --gratings, as in coconut gratings; -v. t. --(1) grate; --(2) insert; తుర్రు, turru - suff. -- a suffix to a village name if the village is elevated from the flood plains of a river or stream and has a mixture of sandy loam and clay soils; (note) the suffixes పూడి, పర్రు, తుర్రు, కుర్రు as suffixes to village names imply their location on progressively elevated grounds from a nearby river; తులం, tulaM -n. --tola; a measure widely used in India and SE Asia for weighing small quantities; a third of a పలము; approximately 3/8 of a troy ounce or 180 troy grains or 11.7 grams in the metric system; To convert Gram to Tola, we just need to multiply the number by 0.085763293310463; తుల, tula -n. --(1) Libra; the Scales; a sign of the Zodiac; --(2) scales; balance; త్రాసు; తక్కెడ; తులతూగు, tulatUgu -v. i. --match; be on a par; తులనాత్మక, tulanAtmaka -adj. --comparative; తులనాత్మక విశ్లేషణ, tulanAtmaka viSlEshaNa -n. --comparative analysis; తులసి, tulasi -n. -- all the tulasi’s belong to the Lamiaceae family; (note) there is no agreement between the Telugu names and the scientific binomials; --(1) [bot.] ''Ocimum gratissimum''; same as రామతులసి; నిమ్మతులసి; --(2) తెల్లతులసి = holy basil; [bot.] ''Ocimum sanctum''; [bot.] ''Ocimum album;''; same as కుక్కతులసి; లక్ష్మి తులసి; --(3) వనతులసి = sweet basil; [bot.] ''Ocimum basilicum''; same as తియ్యతులసి; భూతులసి; విశ్వతులసి; --(4) నల్లతులసి = [bot.] ''Ocimum americanum''; --(5) సబ్జా తులసి = నానిన సబ్జా విత్తులు మూత్రకారి (diuretic)గానూ, శృంగారోద్దీపకాలు(aphrodisiac)గానూ, చెమట పట్టించేవి (diaphoretic) గానూ, కడుపులోనుంచి గ్యాస్ ను వెడలించేవి (carminative) గానూ పేరొందాయి. ఈ మొక్క ఆకుల రసం కడుపులో క్రిమిదోషాన్ని నివారిస్తుంది. దీని వేళ్ళు జ్వర హారిణి (febrifuge) గా పనిచేస్తాయి. ఈ వేళ్ళ రసాన్ని పాము విషానికి విరుగుడు (Antidote to Snake - poison) గానూ ఉపయోగిస్తారు. తుల్యం, tulyaM -suff. --equivalent to the word preceding; as good or as bad as the word preceding; ---విషతుల్యం = equivalent to poison. తుల్యత, tulyata -n. --(1) parity; [comp.] a concept used to describe the correctness of binary codes; [phy.] a concept used to describe nuclear properties; --(2) equivalence; తుల్యతా ద్వింకం, tulyatA dviMkaM -n. --[comp.] parity bit; తులాదండం, tulAdaMDaM -n. --lever; (lit.) balanced beam;a bar and fulcrum to lift heavy objects; తులాభారం, tulAbhAraM -n. --weight measured by a balance; తులామానం, tulAmAnaM -n. --measure of weight; తులువ, tuluva -n. --scoundrel; wretch; తువ్వాయి, tuvvAyi -n. --calf; baby cow; తుషారం, tushAraM -n. --(1) spray; --(2) snow; (rel.) మంచు; తుహినం, tuhinaM -n. --dew; mist; తుహిన బిందువు, tuhina biMduvu -n. --(1) dew drop; --(2) [phy.] dew point; the temperature at which moisture in the atmosphere begins to condense; త్రుంచు, truMcu -v. t. --snip; prune; (ant.) పెంచు; తూగు, tUgu -n. --(1) balance; parity; match; --(2) swing; sway; --- తూగుటుయ్యాల = a swinging cradle suspended by ropes or chains. --- తూగుదీపం = a lamp suspended by ropes or chains. --- మనం వాళ్లతో తూగలేం = we are not rich enough to match them. తూగుపలక, tUgupalaka -n. --plumb line; a weight attached to a string and suspended to check the vertical-ness of a structure తూచు, tUcu -v. t. --weigh; తూటా, tUTA -n. --bullet; (rel.) caliber tells bullet’s diameter; తూటికాడ, tUTikADa -n. --[bot.] ''Ipomoea aquatica; Ipomoea reptans;'' తూటు, tUTu -n. --hole; puncture; తూతిక, tUtika -n. --Indian mulberry; తూనిక, tUnika -n. --weight; తూనికకోల, tUnikakOla -n. --beam of a balance; తూనికతోపుడు, tUnikatOpuDu %e2t -n. --tare; weight of an empty bag, container or vessel; తూనీగ, tUnIga -n. --(1) dragon fly; [bio.] anisoptera; --(2) damsel fly; [bio.] zygoptera; తూపు, tUpu -n. --(1) arrow; --(2) [math.] vector; తూము, tUmu -n. --(1) culvert; drain; sluice; the tubular drainage opening under a street; --(2) the drainage hole in a wall; --(3) hub of a wheel in which the axle is inserted; -- (4) the Indian bushel; a volumetric measure for grains, approximately equal to a bushel; 1 తూము = 4 కుంచాలు; 1 కుంచము = 4 మానికలు; 1 మానిక = 4 సోలలు; 1 తవ్వ = 2 సోలలు; (rel.) పుట్టి = 20 తూములు; పందుము = 10 తూములు; ఏదుము = 5 తూములు; నల్తుము = 4 తూములు; ముత్తుము = 3 తూములు; ఇద్దుము = 2 తూములు; తూర్పారబట్టడం, tUrpArabaTTaDaM -n. --winnowing; తూర్పు, tUrpu -n. --East; తూర్పుదిశ, tUrpudiSa -n. --easterly direction; తూలగొట్టు, tUlagoTTu -v. t. --knock over; తూలిక, tUlika -n. --(1) feather; --(2) pen; pen made of a feather; --(3) cotton; ---హంస తూలికా తల్పం = a bed made out of swan’s down; the epitome of a luxurious bed. తూలినాళిక, tUlinALika -n. --cotton swab; a piece of cotton attached at the end of a short splinter; తూలు, tUlu -v. i. --stagger; reel; తూష్ణీంభావం, tUshNIMbhAvaM -n. --disdain; showing contempt by ignoring; '''తృ - tR, తె - te, తే - tE, తై - tai''' తృణం, truNaM -n. --(1) blade of grass; --(2) trifle amount; తృణాహారి, truNAhAri -n. --herbivore; % insert in e2t part తృతీయ, tRtIya -adj. --pref. the third; తృప్తి, tRpti -n. --satisfaction; తృష్ణ, tRshNa -n. --thirst; తెంపు, teMpu -v. t. --break; snap; తెగ, tega -adv. --excessively; too much; extremely; ---తెగ నొప్పిగా ఉంది = it is extremely painful. -n. --sect; group; party; తెగగొట్టు, tegagoTTu -v. t. --break; snap; తెగటార్చు, tegaTArcu -v. t. --kill; slay; destroy; తెగడ, tegaDa -n. --Indian Jalop; [bot.] ''Operculina turpethum''; -- [Sans.] త్రివృత్; తెగడ్త, tegaDta - n. -- criticism; condemnation; తెగడు, tegaDu - v.t. -- criticize; condemn; ignore; slight; తెగతెంపులు, tegateMpulu -n. --the breaking up of a relationship between people; తెగించు, tegiMcu -v. i. --dare; take risk; --- బరితెగించు = unabashed; uninhibited; show no regard to tradition. తెగింపు, tegiMpu -n. --daring; boldness; bravery; courage; తెగు, tegu -v. i. --cut; break; snap; lacerate; sever; తెగులు, tegulu -n. --(1) crop pest; plant disease; any disease; --(2) used derogatorily to refer to arrogant or snobbish human attitudes; తెగువ, teguva -n. --venture; courage; తెచ్చు, teccu -v. t. --bring; తెట్టు, teTTu -n. --scum; a slag-like substance that floats on a liquid; తెడ్డు, teDDu -n. --(1) ladle; big flat wooden spoon; (rel.) గరిటె; చెంచా; --(2) oar; paddle; తెడ్డువేయు, teDDu vEyu -v. t. --to paddle; తెమ్మెర, temmera -n. --breeze; cool breeze; తెన్ను, tennu -n. --(1) way; route; path; --(2) solution; తెప్ప, teppa -n. --raft; a small boat; canoe; తెప్పరిల్లు, tepparillu -v. -to recover; same as సేద తీరు,తెరుకోను; తెప్పించు, teppiMcu -v. t. --make someone bring; order; place an order; తెమడ, temaDa -n. --phlegm; mucous of the throat; తెర, tera -n. --(1) curtain; screen; --(2) wave; ---తరువాయి కథ వెండి తెరపై చూడండి = see the rest of the story on the silver screen. ---తెర లాగు = pull the curtains; open the curtains. ---తెర వేయరా = drop the curtains; close the curtains. --- వాతెర = lip; (lit.) a curtain to the mouth; తెరచాప, teracApa -n. --sail; తెరచాప కొయ్య, teracApa koyya -n. --mast; తెరదించు, teradiMcu - v. t. -- bring to a conclusion; తెరలు తెరలుగా, teralu teralugA -adv. --in waves; తెర్ర, terra -n. --blockhead; stupid; తెరిపి, teripi -n. --break; pause; rest; respite; intermission; hiatus; తెలంగాణ, telaMgANa -n. --Telugu speaking part of the former Hyderabad principality; తెలకపిండి, telakapiMDi -n. --sesame seed cake left after extracting the oil; తెలకపిండి కూర, telakapiMDi koora -n. --[bot.] ''Aerva lanata''; --కొండపిండి మొక్క; [Sans.] పాషాణ భేది; తెల్లకణం, tellakaNaM -n. --leukocyte; white blood cell; there are different types of white cells and their names are basophil; neutrophil; eosinophil; monocyte and lymphocyte; తెల్లకలువ, tellakaluva - n. -- [bot.] ''Nymphaea nucifera'' Gaertn. తెల్లకుసుమ, tellakusuma -n. --leucorrhea; white discharge; a morbid whitish discharge from the vagina and uterus, usually resulting from chronic infection; తెల్లగలిజేరు, tellagalijEru - n. -- [bot.] Trianthema decandra L. Aizoaceae; తెల్లజెల్ల, tellajella -n. --(1) white catfish of the Tachisuridae family; [biol.] ''Tachysurus jella''; --(2) Aor, a fish of the Bagridae family; Mystus aor; --(3) dwarf catfish of the Bagridae family; Mystus cavasius; తెల్ల పునికి, -- [bot.] Givotia rottleriformis of the Euphorbiaceae family; -- కొండపల్లి బొమ్మలను తెల్ల పునికి అనే మెత్తటి తేలికపాటి కర్రతో తయారు చేస్తారు; ఏటికొప్పాక బొమ్మలు స్థానికంగా విరివిగా లభించే తేలికపాటి అంకుడు కర్రతో చేస్తారు; తెల్ల బరిణిక, tella bariNika -n. --[bot.] ''Ficus gibbosa''; తెల్లమద్ది, tellamaddi -n. --[bot.] ''Terminalia arjuna'' of the Combretaceae family; -- గుండె జబ్బులకు అద్భుతంగా పనిచేసే అర్జునారిష్ట అనే ఆయుర్వేద ఔషధం దీని కాండం పైబెరడుతో తయారు చేస్తారు; తెల్లమిరియం, tellamiriyaM -n. --allspice; తెల్లరొద, tellaroda -n. --[engr.] white noise; a mixture of sounds of various frequencies; తెల్లవారుజాము, tellavArujAmu -n. --the wee hours of the morning; strictly, from 1.00 A.M. to 6.00 A.M.; తెల్ల వియత్నాం గులాబి, tella viyatnAM gulAbi - n. -- White Vietnam Rose; [bot.] Portulaca grandiflora of the Portulacaceae family; [[File:?? ]] తెలియకుండా, teliyakuMDA - adj. -- unbeknownst; --- నాకు తెలియకుండా వెళ్లిపోయేడు = He left, unbeknownst to me. తెలివి, telivi -n. --intelligence; smartness; తెలివితక్కువతనం, telivitakkuvatanaM -n. --stupidity; తెలివితేటలు, telivitETalu -n. --intelligence; intelligence quotient; IQ; తెలిగించు, teligiMcu -n. --translate into Telugu; replacing a foreign language statements with Telugu statements; తెలుగు, telugu -n. --Telugu; a Dravidian language spoken in Southern India; a vowel-ending language touted as the Italian of the East; తెలుగుతనించు, telugutaniMcu -v. t. --bringing foreign language words into Telugu by giving them Telugu pronunciation or form, as in ఆసుపత్రి; లాంతరు; తెలుపు, telupu -n. --whiteness; white color; తేగ, tEga -n. --seeding of palmyrah tree; తేజపత్రి, tEjapatri -n. --tejpat; the leaf used in cookin Biriyani; [bot.] ''Cinnamomum tamala''; తేజస్వంతం, tEjasvaMtaM - n. -- bright; luminous; తేజస్వంతుడు, tEjasvaMtuDu - n. -- bright person; luminous person; illustrious person; -- (note) తేజోవంతుడు is incorrect usage; తేజస్సు, tEjassu - n. -- brightness; bright appearance; apparent brightness; -- (rel.) ఓజస్సు = vigor; energy; inherent capacity; luminosity; తేజి, tEji -n. --horse; a horse of superior quality; తేజోరసాయనం, tEjOrasAyanaM -n. --photo chemistry; తేజోవరణం, tEjOvaraNaM -n. --photosphere; తేజోవిద్యుత్తు, tEjOvidyuttu -n. --photoelectricity; తేట, tETa -adj. -- clear; pure; ---తేటతెల్లం = very clear; clearly understood. ---తేట తెలుగు = pure Telugu. -n. -- clear fluid floating over a soupy substance; clear fluid floating over solid settled to the bottom; ---మజ్జిగ తేట = clear part of un-homogenized buttermilk. తేడా, tEDA -n. --difference; తేదీ, tEdI -n. --(1) date; day of the month; --(2) an appointment; తేనె, tEne -n. --honey; (rel.) మధువు; తేనెటీగ, tEneTIga -n. --bee; honey bee; తేనెపట్టు, tEnepaTTu -n. --beehive; honeycomb; తేనెపిట్ట, tEne piTTa -n. --sunbird; ఊదా తేనెపిట్ట = చిట్టి తేనెపిట్ట = purple sunbird; [bio.] ''Nectarinia asiatica''; తేభ్యం, tEbhyaM -n. --useless fellow; తేమ, tEma -n. --moisture; humidity; తేమానం, tEmAnaM -n. --interest on principal; తేలడం, tElaDaM -v. i. --floating; తేలు, tElu -n. --scorpion; -v. i. --(1) float; --(2) settle; తేలుకొండి, tElukoMDi -n. --martynia; [bot.] ''Tragi involuerata;'' తేలుమందు చెట్టు, tElumaMdu cheTTu - n. -- African Milk Bush, [bot.] ''Euphorbia umbellata'' of the Euphorbiaceae family; also called [bot.] ''Synadenium grantii''; --this invasive plant can be seen in many places in Andhra Pradesh; the latex secretions from the leaves of this bush is believed to provide some amelioration from scorpion stings; In Brazil, this is considered a medicinal plant with wide-ranging applications including cancer treatment because of its cytotoxic properties; తేలుమణి, tElumaNi -n. --చెంచలితీగ; [bot.] ''Tiaridium indicum''; తేల్చు, tElcu -v. i. --to make up one's mind; -v. t. --(1) decide; arbitrate; clinch; --(2) to cause to float; త్రేతాయుగం, trEtAyugaM -n. --the Age of Triad or Treta Yuga; according to Hindu belief, in this age, law and order was 3/4 th; Duration of Treta Yuga is 1, 296 000 years; (ety.) Treta is related to Latin tres and English Three; త్రేనుపు, trEnupu -n. --burp; eructation; belching; expulsion of air that is trapped in the stomach; see also పిత్తు; తైధిక క్రమం, taidhika kramaM -n. --chronology; order according to date; (rel.); అకారాది క్రమం; తైరు, tairu -n. --milk curds; తైరుకొట్టడం, tairukoTTaDaM -n. --[idiom] buttering up some one; --- వాడు గురువు గారికి బాగా తైరు కొడుతున్నాడు = He is buttering up the teacher. తైలం, tailaM -n. --(1) oil; (lit.) til oil; sesame seed oil; --(2) bribe; money; -- తిలల నుండి తీసిన చమురు; త్రైపాక్షిక, traipAkshika -adj. --tripartite; త్రైమాసిక, traimAsika -adj. --once every three months; quarterly; త్రైవార్షిక, traivArshika -adj. --triennial; once every three years; '''తొం - toM, తొ - to, తో - tO, తౌ - tau''' తొంగు, toMgu -v. i. --be inclined; be slant; తొంగొను, toMgonu -v. i. --lie down; తొండం, toMDaM -n. --(1) trunk of an elephant; --(2) tongue flap used to tuck-in and lock a suitcase; --(3) proboscis; తొండ, toMDa -n. --Common Garden Lizard; Blood Sucker; [bio.] ''Calotes versicolor'' of the Agamidae family; -- the saying, తొండ ముదిరి ఊసరవిల్లి అయింది" is not scientifically accurate; -- తోటబల్లి; -- [Sans.] సరటము (జరజరా (సరసరా) పాకేది); కృకలము; కృకలాసము (కంఠాన్ని పైకీ, కిందికీ ఆడిస్తుంది కనుక); కృకలాశము; తొండలముచ్చు గద్ద, toMDalamuccu gadda - n. -- White-eyed Buzzard; [bio.] ''Butastur teesa'' of the Accipitridae family; -- కేవలం తొండల్ని వేటాడి చీల్చి తినేసే ఒక గద్ద; తొందర, toMdara -n. --hurry; rush; తొందరపడు, toMdarapaDu -v. i. --hurry; rush; తొందరపెట్టు, toMdarapeTTu -v.t. --hurry; rush; తొక్క, tokka -n. --skin; peel; rind; husk; pod; (note) the skin of a banana or apple is a peel; the skin of a watermelon is a rind; the skin of peanuts is a shell; the housing of peas and beans is a pod; తొక్కిడి, tokkiDi -n. --congestion; తొక్కిసలాట, to-kki-sa-lA-Ta -n. --stampede; తొక్క ఒలచడం, tokka olacaDaM -v. t. --skinning; తొక్క తీయడం, tokka tIyaDaM -v. t. --peeling; తొక్కు, tokku -n. --(1) peelings; vegetable peelings; --(2) chutney made by crushing vegetables; --(3) garbage; trash; తొక్కు, tokku -v. t. --(1) step on; pedal --(2) crush; తొగరు, togaru -adj. --red; -n. --logwood; [bot.] ''Morinda cirifolia; Morinda pubescens;'' తొట్టి, toTTi -n. --(1) crib; bassinet; --(2) basket; --(3) trough; tub; తొట్రుపడు, toTrupaDu -v. i. --(1) totter; stumble; falter; --(2) confused తొట్రుపాటు, toTrupATu -n. --tottering; stumbling; faltering; తొడ, toDa -n. --thigh; తొడపాశం, toDaPASaM -n. --thigh-pinch; a kind of punishment given to children; తొడిమె, toDime -n. --pedicel; the foot stock of a leaf or flower; తొడుగు, toDugu -n. --jacket; తొణుకు, tONuku -v. i. --spill; splash; తొత్తు, tottu -n. --slave girl; servant girl; whore; తొత్తుకొడుకు, tottukoDuku -n. --bastard; (lit.) son of a whore; తొనలు, tonalu -n. pl. --sections, as in sections of an orange; this is used when the orange is sectioned after peeling the skin; (coll.) smiles; this is used when the orange is cut into sections with the rind on; తొమ్మిది, tommidi -n. --nine; (lit.) one less than ten = తొన్ను + పది; తొరణం, toraNaM -n. --acceleration; rate of change of velocity; తొరణి, toraNi -n. --accelerator; ---తొరణిని తొక్కవోయ్‍ = step on the accelerator. తొర్ర, torra -n. --(1) a tunnel-like opening in a tree trunk; --(2) breach; gap; తొర్రి, torri -n. --(1) breach; gap; --(2) harelip; (rel.) cleft palate; తొలకరి, tolakari -adj. --first; ---తొలకరి వానలు = first showers of the season. తొలగింపు, tolagiMpu -n. --removal; తొలచడం, tolacaDaM -v. t. --rinsing; తొలి, toli -adj. --first; initial; beginning; (ant.) మలి; తొలిచూలు, tolicUlu -n. --first pregnancy; primipara; తొలివేగం, tolivEgaM -n. --initial velocity; తొలిపలుకు, tolipaluku -n. --preface; తొల్లి, tolli -adj. --former; తొల్లిక, tollika -n. --a small hand-held hoe; an instrument to dig earth; తొలుచు, tolucu -v. t. --rinse; తొలేలు, tolElu - n. -- protozoa; (ety.) తొలి + ఏలు = first animal; తొస్సి, tossi -adj. --the state of being broken or missing; తోక, tOka -n. --tail; appendage; suffix; తోకచుక్క, tOkacukka -n. --comet; (lit.) tail star; తోకపీకుడు, tOkapIkuDu -n. --squabble; excessive analysis; excessive interpretation beyond what is meant or implied; తోక మిరియాలు, tOka miriyAlu -n. pl. --cubebs; చలువ మిరియాలు; తోచు, tOcu -v. i. --occur; esp. occurrence of a thought; ---నాకేమీ తోచడం లేదు = I know not what to do; I am getting bored. తోట, tOTa -n. --(1) grove; garden; --(2) plantation; తోటకాష్టకం, tOTakAshTakaM - n. -- Eight Slokas (Sanskrit poems) written in Totaka meter by TotakAchArya, one of the disciples of Adi Shankara, in praise of Adi Shankara!!; -- 'తోటకం' అన్నది ఒక సంస్కృత ఛందస్సు (prosody) పేరు. నాలుగు సగణాలుంటాయి. "నననా నననా నననా నననా" అనే మాదిరిలో నాలుగు పాదాలతో ఉంటాయి. ఇలాంటి పద్యాలు ఎనిమిది ఉంటే అది తోటకాష్టకం. వేంకటేశ్వర సుప్రభాతంలో వినిపించే "కమలా కుచ చూచుక కుంకుమతో…" అని సాగేది కూడా తోటకమే; తోటకూర, tOTakUra -n. -- Chinese spinach; [bot.] ''Amaranthus viridis'' Linn.; ''Amaranthus gangeticus''; same as పెద్ద (పెరుగు) తోటకూర; కోయ తోటకూర; మొక్క తోటకూర; --ఆకుకూరల్లో ఇది 'రాణి' వంటిదని అంటారు; --[Sans.] మారిష,బాష్పక; తోటమాలి, tOTamAli -n. --gardener; caretaker of a garden; వనమాలి can be used for forest ranger; తోడబుట్టువు, tODabuTTuvu -n. --sibling; brother or sister; fellow child; తోడ్పడు, tODpaDu -v. i. --help; assist; తోడ్పాటు, tODpATu -n. -help; assistance; తోడి, tODi -adj. --fellow; joint; ---తోడిఅల్లుడు = fellow son-in-law. ---తోడికోడలు = fellow daughter-in-law. ---తోడిదొంగ = fellow thief; accomplice. తోడు, tODu -n. --(1) company; help; support; accompaniment; --(2) a spoon of buttermilk (to act as a bacterial culture) added to a pot of warm milk in order to prepare curds or yogurt; -v. t. --the act of lifting water from a well; draw; take up; తోడుపెట్టు, tODupeTTu -v. t. --the act of adding buttermilk (to act as a bacterial culture) to milk to make curd; తోడుకొను, tODukonu -v. i. --the process of coagulation of milk as it becomes curd, or yogurt, in the company of a bacterial culture like buttermilk; తోడేలు, tODElu -n. --wolf; తోప, tOpa -n. --skin; ---తోప రేగగొట్టు = to beat someone until the skin opens up. తోపు, tOpu -adj. --reddish; reddish brown; తోపు, tOpu -n. --(1) push; --(2) garden of fruit trees; grove; --(3) taupe; dark red color; a shade of brown; --(4) stuffing in a sweet or savoury dish; --(5) cannon;. --(6) catalyst; one that gives a push to a chemical reaction; తోపుదారు, tOpudAru -n. --gunner; తోపురంగు, tOpuraMgu -n. --dark red color; తోపుఖానా, tOpukhAnA -n. --arsenal; armory; storage house for weapons and ammunition; తోపులాట, tOpulATa -n. --pushing; shoving; jostling; తోపుడుబండి, tOpuDubaMDi -n. --pushcart; తోబుట్టువు, tObuTTuvu -n. --sibling; brother or sister; fellow child; తోమడం, tOmaDaM -n. --rubbing; shining; తోమాల, tOmAla - n. -- garland of flowers and leaves; wreath made of flowers and leaves; తోము, tOmu -v. t. --rub; clean; scour; scrub; తోయం, tOyaM -n. -- (1) software; (ant.) కాయము; -- (2) marvel; wonder; curio; -- (3) delicacy; తోరణం, tOraNaM -n. --festoon of leaves, often mango leaves; wreath; తోలు, tOlu -n. --(1) leather; processed hide; processed skin; --(2) skin; bark; rind; peel; ---నల్లతోలు = dark skin. ---తెల్లతోలు = fair skin. -v. t. --drive; operate; తోలుబొమ్మ, tOlubomma -n. --(1) puppet; leather puppet; --(2) marionette or a puppet with strings; త్రోటిక, trOTika -n. --coccyx; the bottom-most part of the spine; తౌగోల, taugOla -n. --spade; hoe; (lit.) a digging stick; తౌడు, tauDu -n. --bran; తౌల్యం, taulyaM -n. --similitude; resemblance; equivalence; </poem> |width="65"| <!--- Do Not Change This Line ---> <!--- Insert ALL Images Below This Line (center|150px|thumb) ---> |- |- <!--- Nothing Below This Line! ---> |} ==మూలం== * V. Rao Vemuri, English-Telugu and Telugu-English Dictionary and Thesaurus, Asian Educational Services, New Delhi, 2002 ISBN: 0-9678080-2-2 [[వర్గం:వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు]] hkibsve58uji3yjtopjcrl5tkxx2eq6