వేమూరి ఇంగ్లీషు-తెలుగు నిఘంటువు/I

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="te">
  <siteinfo>
    <sitename>Wikibooks</sitename>
    <dbname>tewikibooks</dbname>
    <base>https://te.wikibooks.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.26</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">మీడియా</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">ప్రత్యేక</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">చర్చ</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">వాడుకరి</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">వాడుకరి చర్చ</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Wikibooks</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Wikibooks చర్చ</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">దస్త్రం</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">దస్త్రంపై చర్చ</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">మీడియావికీ</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">మీడియావికీ చర్చ</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">మూస</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">మూస చర్చ</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">సహాయం</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">సహాయం చర్చ</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">వర్గం</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">వర్గం చర్చ</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">మాడ్యూల్</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">మాడ్యూల్ చర్చ</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget talk</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>వేమూరి ఇంగ్లీషు-తెలుగు నిఘంటువు/I</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3001</id>
    <revision>
      <id>33391</id>
      <parentid>33374</parentid>
      <timestamp>2022-08-26T23:39:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vemurione</username>
        <id>1689</id>
      </contributor>
      <comment>/* I */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="104351" xml:space="preserve">
=నిఘంటువు=
*This dictionary is an improved version over the print version (expanded, errors corrected, new features continually being added) published by Asian Educational Services, New Delhi in 2002.
* You are welcome to add. BUT PLEASE DO NOT DELETE entries until you are absolutely, positively SURE a mistake has been made. 
* PLEASE do not delete entries or their meanings simply because you personally did not agree with the meaning given there. Thanks

19 Aug 2015.

==I==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! నిర్వచనములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
! ఆసక్తికర చిత్రములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
|-
|width=&quot;895&quot;|&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---&gt;

* 
* '''I, pron. నేను; 
* iamb, n. పద్యంలో వచ్చే లగం అనే గణం; ఒక లఘువు, తరువాత ఒక గురువు ఉన్న గణం; (rel.) foot అంటే గణం; iamb అంటే లగం; line అంటే పాదం; 
* iambic pentameter, n. లఘువు, గురువు చొప్పున ఐదు వరుసగా వచ్చే పద్య పాదం; అయిదు లగాలు ఉన్న పద్య పాదం; (note) iambic pentameter is a metrical speech rhythm that is natural to the English language, and one that Shakespeare made use of; ex: EVery TIME we TALK, we STRING toGETHer ACCented and UNACCented SYLLables withOUT even THINKing aBOUT it;
* iambus, n. లగం; ఛందస్సులో లఘువు వెంబడి గురువు ఉన్న గణం; 
* iatrogenic disease, n. వైద్యుడి వల్ల కాని వైద్య సిబ్బంది వల్ల కాని కలుగజేయబడ్డ రుగ్మత; వైద్యం చెయ్యడం వల్ల వచ్చిన వ్యాధి; 
* ibex, n. స్కీను; [[మేషం]]; కాప్రా; హిమాలయాలలో ఉండే మేకని పోలిన జంతువు; 
* ibis, n.  కంకణపు కొంగ; ఒక జాతి కొంగ; పొడవాటి ముక్కు చివర కిందికి తిరిగి ఉండడం ఐబిస్ ల ప్రత్యేకత; సైబీరియా  ప్రాంతాలలోని విపరీతమైన చలికి తట్టుకోలేక ఈ పక్షులు  చలికాలంలో దక్షిణభారత దేశానికి  వలస వస్తుంటాయి; 
** American White Ibis, ph. అమెరికన్ తెల్ల కంకణపు కొంగ; [bio.] ''Eudocimus albus'' of the Threskiornithidae family; 
** black-headed ibis, ph. నల్ల తల కొంగ;
** white ibis, ph. తెల్ల కంకణము;  తెల్ల కంకణపు కొంగ; ఎర్ర కాళ్ళ కొంగ;
* ice, n. [[మంచు]]; మంచుగడ్డ; హిమం; గడ్డమంచు; 
** ice age, ph. మంచు యుగం; హిమనీ యుగం; 
** ice cube, ph. మంచుముక్క; మంచుగడ్డ; 
** ice water, ph చల్లటి నీరు;  
* iceberg, n. సముద్రంలో తేలియాడు మంచుకొండ; 
* ichthyology, n. మత్స్య శాస్త్రం; మీను శాస్త్రం; మీన విజ్ఞానం; చేపల శాస్త్రం; 
* icicle, n. మంచుకాడ; పొడుగ్గా కాడ రూపంలో పేరుకున్న నీరు; సాధారణంగా చూరుల వెంబడి కారే నీరు గడ్డ కట్టి ఇలా తయారవుతుంది; 
* icon, n. (1) ప్రతిమ; విగ్రహం; అర్చ; మూర్తి; చిత్రకం; (2) గురుతు; 
* iconoclast, n. (1) విగ్రహాలని ధ్వంసం చేసే వ్యక్తి; (2) సంప్రదాయపు ఆచారాలని, సంస్థలని వ్యతిరేకించే వ్యక్తి; (ety.) Iconoclast came from two Greek words &quot;eikon&quot; and &quot;klastes.&quot; In Greek, 'eikon' means 'image' and 'klastes' means 'breaker';
* icosahedron, n. [math.]  వింశతిముఖి; ఇరవై ముఖములు ఉన్న ఘన బహుముఖి; 
* idea, n. ఊహ; భావం; భావన; ఆలోచన; ఉద్దేశం; వెరవు; సాధనం; తలపు; స్ఫురితం; ఉపాయం; అవపారిక; 
** 	central idea, ph. ముఖ్యాంశం; 
* ideal, adj. ఆదర్శ; 
* ideal, n. ఆదర్శం; ఆదర్శ ప్రాయం; ఆశయం; 
* idealism, n. (1) ఆదర్శవాదం; భావవాదం; జీవితం గానీ, లోకం గానీ ఆదర్శప్రాయంగా ఉండటం ఎలాగో చిత్రించి చెప్పే నిర్వచనం ఆదర్శవాదం; (2) ఒక తత్త్వం; మౌలికంగా ఇది జ్ఞానానికి సంబంధించినది; వాస్తవికత అనేది ఏదో విధంగా మనస్సు మీదనే ఆధారపడి ఉందనేది పాశ్చాత్య తత్త్వవేత్తల ‘ఐడియలిజం’; తన అనుభవంతో మేళవించినదే ప్రపంచమని చెప్పే సిద్ధాంతం కనుక స్వీయానుభవ ఆధ్యాత్మిక వాదమని అనవచ్చు; స్థూల ప్రపంచము కల్ల యను వాదము; see also realism;
** absolute idealism, ph. అఖండ ఆదర్శవాదం;  అఖండ భావవాదం; 
** subjective idealism, ph. స్వీయాత్మక ఆదర్శవాదం;  స్వీయాత్మక భావవాదం; 
* idealist, n. ఆదర్శవాది; 
* idealistic, adj. ఆదర్శ ప్రాయమైన; ఆదర్శవంత; 
* identical, adj. సర్వసమం; సర్వసమానం; 
* identification, n. (1) గుర్తు; ఆనవాలు; అభిజ్ఞానం; (2) తాదాత్మ్యం; సాయుజ్యం; 
* identify, v. t. (1) గుర్తుపట్టు; గుర్తించు; పోలిక పట్టు; పోల్తి పట్టు; (2) తాదాత్మ్యం చెందు; 
* identify, n. (1) సర్వసమానత్వం; తాదాత్మ్యం; ఏకత్వం; సర్వసమానత్వం; (2) తత్సమరాశి; (3) గుర్తు; (4) వైయక్తికత; 
* identity, n. గుర్తు; ఆనవాలు; అభిజ్ఞానం; 
* idiocy, n. (1) మూఢత్వం; వెర్రిబాగులతనం; (2) పిచ్చితనం; బుద్ధిమాంద్యం; 
* ideogram, n.  చిత్రలిపి; భావలిపి; భాషతో నిమిత్తం లేకుండా ఒక భావాన్ని తెలిపే బొమ్మ; 
[[File:Perros_No.svg|thumb|right|ఈ బొమ్మలో కుక్క ముట్టె పిక్టోగ్రాము, ఎర్రటి వృత్తము, అడ్డు గీత ఇడియోగ్రాము]]
* idiopathic, adj. తెలియని కారణం వల్ల; కారణరహితంగా; 
* idolatry, n. [[విగ్రహారాధన]]; 
* idiolect, n. వైయక్తిక వ్యావహారికం; వ్యక్తిపరమైన శైలీ భేదాల సంపుటి; (rel.) dialect; 
* idiot, n. ఒక రకమైన బుద్ధిమాంద్యతతో పుట్టిన వ్యక్తి; 
** idiot savant, n. బుద్ధిమాంద్యతతో పుట్టినా ఒకే ఒక శాఖలో (ఉ. సంగీతంలో కాని, చిత్రకళలో కాని, గణితంలో కాని) విశేషమైన ప్రతిభ చూపించే వ్యక్తి; 
* idiom, n. జాతీయం; [[నుడికారం]]; పలుకుబడి; భాషీయం; భాషాసంప్రదాయం; 
* idiosyncrasy, n. విలక్షణం; విలక్షణ స్వభావం; తిక్క; ఉలిపికట్టెతనం; చమత్కార స్వభావం; 
* idiot, n. శుంఠ; 
* idle, adj. సోమరి; అక్రియ; ఏ పనీ చెయ్యకుండా ఉన్న స్థితి; 
* idleness, n. సోమరితనం; 
* idler, n. సోమరి; 
* idol, n. ప్రతిమ; [[విగ్రహం]]; అర్చ; మూర్తి; 
* idolator, n. విగ్రహారాధకుడు; 
* if, conj. అయినచో; అయితే; ఇలా అయితే; 
* ifs and buts, ph. అయతే గియితేలు; 
* igneous, adj. అగ్నిక; అగ్నిజ; అగ్ని; 
** igneous rock, ph. అగ్నికశిల; అగ్నిశిల; 
* ignite, v. i. రాజుకొను; రగులుకొను; అంటుకొను; 
* ignite, v. t. రగుల్చు; రగిలించు; అంటించు; ముట్టించు; వెలిగించు; మండించుట; 
* ignition, n. రగుల్పాటు; రగుల్చుట; జ్వలనం; ప్రజ్వలనం; 
** ignition point, ph. జ్వలన స్థానం; జ్వలన బిందువు; 
* ignoble, adj. నీచమైన; 
* ignominy, n. అపకీర్తి; అప్రతిష్ఠ; 
* ignorance, n. అజ్ఞానం; అవజ్ఞాత; ఎరుకమి; తమస్సు; అవిద్య; అరయమి; తెలియమి; మరకువ; see also nescience; 
** ignorance is bliss, ph. అజ్ఞానమే ఆనందం; 
* ignore, v. i. విస్మరించు; ఉపేక్షించు; నిర్లక్ష్యం చేయు; ఆధారం లేదని ఒదిలిపెట్టు; 
[[File:Varanus_benghalensis.jpg|thumb|right|బెంగాలీ ఉడుం]]
* iguana, n. పెద్ద [[ఉడుము|ఉడుం]]; గోధిక; see also guana; 
* ileum, n. తుంటి ఎముక; కుండలిని; శేషాంత్రం; 
* ill-bred, adj. వెకిలి; మోటైన; సరి అయిన పెంపకం లేని; 
* illegal, adj. అక్రమమైన; చట్టవిరుద్ధమైన; వికర్మ; దొంగ; 
** illegal act, ph. అక్రమం; చట్టవిరుద్ధం; వికర్మం; అడ్డగోలు;
** illegal construction, ph. అక్రమ నిర్మాణం; అడ్డగోలు కట్టడం; 
** illegal encroachment, ph. అక్రమ ఆక్రమణ; అడ్డగోలు ఆక్రమణ; 
* illegible, adj. అస్పష్టమైన; చదవడానికి స్పష్టత లేని; కొక్కిరి బిక్కిరి; 
* illegitimate, adj. చట్టవిరుద్ధమైన; జారజ; 
** illegitimate child, ph. చట్టవిరుద్ధమైన వివాహం వల్ల పుట్టిన బిడ్డ; జారజుడు; 
* Illiad, n. (ఇలియాడ్) ట్రాయ్ నగరపు యుద్ధం గురించి గ్రీకు మహాకవి హోమర్ రాసిన గ్రంథం; 
* ill-fated, adj. దుర్గతికీ పాలైన; అదృష్టం వక్రించిన; దైవోపహతులైన; 
* ill-health, n.  అనారోగ్యం; నలత; 
* illicit, adj. నిషిద్ధమైన; చట్టవిరుద్ధమైన; దొంగ; దొంగచాటు; 
** illicit liquor, ph. దొంగ సారా;  
* illiteracy, n. [[నిరక్షరాస్యత]]; చదువనేర్చని; 
* illiterate, n. నిరక్షరాస్యుడు; చదవడం రాయడం తెలియని వాడు; 
* illness, n. నలత; సుస్తీ; అనారోగ్యం; అస్వస్థత; జబ్బు; రోగం; రుగ్మత; జాడ్యం; see also disease and sickness; 
** 	terminal illness, ph. అవసాన అస్వస్థత; ప్రాణం తీసే జబ్బు; 
* illogic, n. కుతర్కం; 
* illogical, adj. కుతర్కమైన; తర్కాభాసమైన; 
* ill-repute, n. అప్రతిష్ఠ; 
* ill-tempered, adj. కోపిష్టి; కోపదారి; 
* illuminate, v. t. ద్యోతించు; కాంతివంతం చేయు; 
* illuminated, adj. ద్యోతితం; జ్వలితం; కాంతివంతం చేయబడ్డ; 
* illuminating, adj. ఉద్దీపక; 
** illuminating power, ph. దీప్తి; ద్యోతక శక్తి; ఉద్దీపక శక్తి; 
* illumination, n. ఉద్దీపనం; వెలుగు; వెలుతురు; ప్రకాశం; ఉద్భాసం; ద్యోతకం; ద్యూతి; పొద్దు; 
* illusion, n. భ్రమ; భ్రాంతి; ఆరోపం; కనికట్టు; మాయ; మోళీ; ఇంద్రజాలం; illusions pertain to the mind and delusions pertain to a belief;
* illustrated, adj. (1) సచిత్ర; (2) సోదాహరణ; 
* illustrative, adj. నిదర్శనాత్మక; 
* illustration, n. (1) బొమ్మ; చిత్రం; చిత్తరువు; (2) ఉదాహరణ; దృష్టాంతం; ఆఖ్యాయికం; 
* illustrious, adj. ఘనతకెక్కిన; ప్రఖ్యాత; ప్రముఖ; ప్రసిద్ధ; 
* ill-will, n. వైమనస్యం; వైరస్యం; 
* image, n. ప్రతిరూపం; ప్రతిబింబం; ప్రతిమ; బింబం; చిత్రం; 
** 	virtual image, ph. మిధ్యాబింబం; కాల్పనిక బింబం; 
* imagery, n. (1) బొమ్మకట్టుడు; పదచిత్రం; (2) ఉత్ప్రేక్ష; ఉత్ప్రేక్షాలంకారం; 
** 	concrete imagery, ph. మూర్త పదచిత్రం; 
* imaginary, adj. కాల్పనిక; కల్పిత; అసత్య; ఊహ్య; భావుక; భావకల్పిత; ఊహాత్మక; 
** imaginary axis, ph. కాల్పనిక అక్షం; భావుకాక్షం; ఊహాత్మక అక్షం; కల్పన అక్షం; 
** imaginary number, ph. కాల్పనిక అంకం; భావుకాంకం; ఊహాత్మక సంఖ్య; కల్పన సంఖ్య;
** imaginary line, ph. ఊహాత్మక రేఖ; భావుక రేఖ; కల్పన రేఖ;
** imaginary part, ph. కాల్పనిక భాగం; 
* imagination, n. ఊహ; ఊహాశక్తి; భావన; కల్పన; భావుకత్వం; కల్పనాశక్తి; ఊహాశీలత; ఉత్ప్రేక్ష; 
* imagine, v. i. భావించు; ఊహించు; అనుకో; 
* imagism, n. a type of poetic philosophy popularized by poets like Ezra Pound; 
* imbecile, n. బుద్ధిహీనుడు; మూఢుడు; 
* imbibe, v. t. తాగు; పీల్చు; సేవించు; ఆస్వాదించు; 
* imbue, v. t. నానబెట్టు; నాటు; మనస్సులో ఉంచుకొను; 
* imitate, v. t. అనుకరించు; పోలునట్లు చేయు; ప్రతిరూపం నిర్మించు; 
* imitation, adj. నకిలీ; దొంగ; 
* imitation, n. అనుకరణ; అనుకారం; అనుకృతి; నకిలీ; అనుసృజన;
* immanent, adj. అంతర్భూతమైన; లోనున్న; అంతర్వ్యాప్తమైన; స్వాభావికమైన; 
* immanent, n. అంతర్యామి; అంతర్భూతుడు; 
** 	God is immanent, ph. దేవుడు సర్వాంతర్యామి; దేవుడు అన్నిటిలోను ఉన్నాడు; 
* immeasurable, adj. అప్రమేయ; అపరిగణనీయ; కొలవలేనంత; కొలతకు రాని; 
* immediate, adj. తక్షణ; వెంటనే; అవశ్య; సద్యో; 
** immediate address, ph. [comp.] తక్షణ విలాసం; సద్యో విలాసం; 
* immediately, adv. వెంటనే; తక్షణం; ఎకాయెకీ; సత్వరం; అవశ్యం: అప్పటికప్పుడు; అవ్యవధానంగా; 
* immense, adj. అపార; 
* immerse, v. i. మునుగు; 
* immerse, v. t. ముంచు; 
* immersion, n. ముంపు; నిమజ్జనం; పరిప్లుతం; 
* immigration, n. రావలస; 
* immobile, adj. స్థిరమైన; స్థావర; నిశ్చలమైన; అచల; అచర; కదలని; కదల్చలేని; ప్రచలిత; 
** immobile object, ph. స్థాణువు; 
* immodest, adj. సిగ్గులేని; 
* immolate, v. t. త్యాగం చేయు; అగ్ని ప్రవేశం చేయు; 
* immorality, n. దుర్నీతి; అవినీతి; వ్యభిచర్యం; 
* immortal, adj. అమర; అమర్త్య; చావులేని; నిత్య; 
* immortality, n. అమరత్వం; అమర్త్యం; నిత్యత్వం; చావులేకపోవడం; 
* immovable, adj. కదలని; కదల్చలేని; స్థావర; స్థిర; అచల; 
** immune response, ph. రక్షక ప్రతిస్పందన; రోగనిరోధక స్పందన; 
** immune system, ph.  రక్షక వ్యవస్థ; 
* immunity, n. రోగ నిరోధక శక్తి; అసంక్రామ్యత; రక్షణ; రక్షకశక్తి; రక్షరేకు; అభయప్రదానం; శరీరం రోగగ్రస్తం కాకుండా రక్షించుకోగలిగే శక్తి; 
* immunization, n. అసంక్రమకరణం; అభయప్రదానం; రోగం సంక్రమించకుండా శరీరాన్ని పదిలపరచడం; 
* immutable, adj. మార్పుచెందని; మార్పులేని; స్థిరమైన; 
* impact, n. తాకిడి; ప్రభావం; అభిఘాతం; 
* impair, v. t. బలహీనపరచు; పాడుచేయు; చెడగొట్టు; విలువ తగ్గించు; 
* impart, v. t. ఇచ్చు; ఒసగు; అబ్బించు; 
* impartial, adj. సమశీల; నిష్పాక్షిక; పక్షపాత రహిత; 
** impartial person, ph. సమశీల వ్రతయుతుడు; పక్షపాత రహితుడు; నిష్పాక్షికుడు; 
* impassable, n. దుస్తరం; దాటరానిది; చొరరానిది; 
* impasse, n. (ఇంపేస్)  కఠిన పరిస్థితి; విషమ స్థితి; దిగ్బంధ స్థితి; తప్పించుకోలేని పరిస్థితి; 
* impassioned, adj. ఉద్రేకముతోఁ గూడిన, మనస్సునకు తగులునట్లు చెప్పిన,
** impassioned plea, ph. మనస్సునకు తగులునట్లు చెప్పిన విజ్ఞప్తి; 
* impatient, adj. ఓర్పులేని; సహనం లేని; ఆతురత; 
* impatience, n. ఆతురత; ఓరిమి లేకపోవడం; విసుగు; చిరాకు; 
* impatiens, n. సోకుడుముడుగు; రంగురంగుల పూలు పూసే ఒక రకం మొక్క; see touch-me-not; ok 
* impeach, v. t. అభిశంసించు; దోషారోపణ చేయు; 
* impeachment, n. అభిశంసన; దోషారోపణ; 
* impeccable, adj. మచ్చలేని; నిష్కళంకమైన; దోషం లేని; తప్పులెన్నరాని; 
* impede, v. t. అడ్డగించు; నిరోధించు; అవరోధించు; 
* impedance, n. అవరోధకం; అవరోధం; అర్గళం; అంకిలం; క్లేశకం; స్తోభకం; స్తోభం; 
* impediment, n. ప్రతిబంధకం; ఆటంకం; అంకిలి; విఘాతం; అర్గళం; పురోగతికి పెద్ద దెబ్బ; 
* impel, v. t. ప్రేరేపించు; ముందుకు తోయు; 
* impeller, n. ప్రేరేపకి; ముందుకు తోసేది; 
* impending, adj. కాగల; జరగబోయే; 
* impenetrable, adj. చొరరాని; దుర్గమ; గహన; 
* imperative, adj. విధివాచక; ఆజ్ఞారూపక; 
** imperative language, ph. [comp.] విధాయక భాష; Any programming language that specifies explicit manipulation of the state of the computer system e.g. SQL ; Not to be confused with a procedural language, which specifies an explicit sequence of steps; 
** imperative mood, ph. [gram.] విద్యర్ధకం; విధివాచకం; ప్రార్థనార్ధకం; ఉభయ ప్రార్థనార్ధకం; 
* imperative, n. విధివాచకం; విధాయకం;
* imperceptible, adj. ఇంద్రియగోచరం కాని; 
* imperfect, adj. అసంపూర్ణమైన; అసమాప్త; అసమగ్ర; లోపం ఉన్న; కొరత ఉన్న; లోపభూయిష్టమైన; 
* imperfection, n. లోపం; లోటు; తయారీలో వచ్చిన లోపం; 
* imperial, adj. సార్వభౌమత్వ; సామ్రాజ్యవాద; 
* imperialism, n. సామ్రాజ్యవాదం; 
* imperil, v. t. ఆపద కలిగించు; 
* imperishable, adj. నాశనం లేని; కుళ్ళని; పాడుకాని; నిల్వ చేసినా పాడు కాని; 
* impersonal, adj. అవ్యక్త; వ్యక్తి సంబంధం లేకుండా; 
* impervious, adj. అప్రవేశ్య; అభేద్యమైన; లోనికి చొరజాలని; 
* impetuousness, n. దురుసుతనం;
* impish, adj. చిలిపి; తమాశాకి అల్లరి చేసే తత్త్వం; 
* implant, v. t. రోగి శరీరాన్ని వైద్యుడు కోసి లోపల మరొక వస్తువుని పెట్టడం; 
* implant, v. t. నాటు; విత్తు నాటు; 
* implement, n. పనిముట్టు; సరంజాము; సరకు; 
* implement, v. t. ఉపయోగించు; వాడు; వాడుకలో పెట్టు; అమలు చేయు; అమలు పరచు; ఆచరించు; 
* implementation, n. కార్యాచరణ; ఆచరణ; అమలు; 
* implication, n. అన్యాపదేశం: అంతస్సూచన; ధ్వనింపు; 
* implicit, adj. అవ్యక్త; అంతర్లీన; అంతర్గత; గర్భితమైన; 
* implore, v. t. ప్రార్థించు; బ్రతిమాలు; బుజ్జగించు; విన్నపం చేసుకొను; విన్నవించుకొను; 
* implosion, n. అంతస్పోటనం; 
* imply, v. t. భావమునిచ్చు; ధ్వనించు; 
* import, n. (1) దిగుమతి; (2) అంతర్భావం; 
** import of a sentence, ph. వాక్యం యొక్క అంతర్భావం; 
* importance, n. ప్రాముఖ్యం; ప్రాధాన్యం; 
* important, adj. ముఖ్యమైన; ప్రధానమైన; మేటైన; 
** important person, ph. ముఖ్యుడు; మేటరి; ప్రెగడ; 
* imported, adj. సీమ; కిరానా; దిగుమతి చేసికొన్న; 
** imported stuff, ph. సీమ సరుకు; కిరానా సామాను; 
* impose, v. t. ఇబ్బంది కలిగించు; పిలవని పేరంటం వలె వచ్చు; శిక్షించు; 
* imposition, n. ఇబ్బంది; పిలవని పేరంటం; శిక్ష; 
* impossible, adj. అసంభవమైన; అసాధ్యమైన; దుస్సాధ్యమైన; వల్లమాలిన; 
* impossible, n. అసంభవం; అసాధ్యం; దుస్సాధ్యం; మృగ్యం;
* impostor, n. మరొకరివలె నటించేవాడు; దొంగ; మోసగాడు; దగుల్బాజీ; 
* impotence, n. నపుంసకత్వం; నిర్వీర్యత్వం; పుంసత్వలోపం; ధ్వజభంగం; పిరికితనం; క్లెబ్యం; 
* impotency, n. ధ్వజభంగం; నపుంసకత్వం; నిర్వీర్యత్వం; క్లీబ్యం; 
* impotent, adj. నిర్వీర్యం; శక్తిహీనం; బలహీనం; 
** impotent person, ph. నిర్వీర్యుడు; ఖొజ్జా; పేడి; 
* impound, v. t. దాచిపెట్టు; బంధించు; సామానులని అటకాయించి బంధించు; 
* impoverish, v. t. దారిద్య్రం కలిగించు; శక్తిహీనం చేయు; క్షీణింపజేయు; 
* impractical, adj. అఘటిత; 
* imprecate, v. t. శపించు; 
* impregnate, v. t. సిక్తం చేయు; నింపు; గర్భం కలిగించు; గర్భాదారణ చేయు; 
* impress, v. i. నచ్చుకొను; 
* impress, v. t. ముద్ర వేయు; మనస్సుకి హత్తుకునేటట్లు చేయు; మంచి అభిప్రాయం కలుగజేయు; 
* impressed, adj. ముద్ర వేయు; ముద్రాంకిత; నిహిత; నచ్చు; మంచి అభిప్రాయం కలుగు; 
** impressed force, ph. నిహిత బలం; 
* impression, n. (1) ముద్ర; ముద్రణ; గురుతు; (2) ముద్రాంకితం; వాసన; సంస్కారం; (3) అభిప్రాయం; భావముద్ర; భావం;
** positive impression, ph.  ఆదరణ భావం; 
* impressionistic, adj. అనుభూతాత్మక; 
** impressionistic painting, ph. అనుభూతాత్మక వర్ణచిత్రం; 
* imprint, n. ముద్ర; గుర్తు; అచ్చు; చిహ్నం; 
* imprinting, n. మనోముద్రణ; జంతువులలో పిల్ల మనోఫలకం మీద తల్లిదండ్రుల ముద్ర పడటం; 
* imprisonment, n. నిర్భంధం; కారాగార శిక్ష; ఖైదులో పెట్టడం; 
* improbable, adj. అసంభవమైన; అసంభావ్యమైన; సత్యదూరమైన; 
* improper, adj. అనుచిత; అపసవ్య; తగని; అక్రమ; అపక్రమ; విషమ; 
** improper fraction, ph. అపక్రమ భిన్నం; 
* improper, n. అనుచితం; తగనిది; అక్రమమైనది; 
* improve, v. t. బాగుపరచు; అభివృద్ధి చేయు; పురడించు; 
* improved, adj. మెరుగుపరచబడ్డ; పురడించిన; 
* improvement, n. అభివృద్ధి; మెరుగుదల; బాగుపడడం; 
* improvisation, n. మనోధర్మం; ఆశువుగా ప్రామాణికమైన సంగీతానికి చిలవలు, పలవలు చెక్కడం; ముందుగా తయారవకుండా అక్కడికక్కడ కల్పించి ప్రదర్శించడం; అభివృద్దీకరణ; 
* improvise, v. t. మనోధర్మం చేయు; ఆశువుగా విద్యని ప్రదర్శించు; ముందుగా తయారవకుండా అక్కడిక్కడ కల్పించి ప్రదర్శించు; 
* impudence, n. (1) నీలుగడం; అమర్యాదకరమైన ప్రవర్తన; (2) సిగ్గు లేకపోవడం; 
* impulse, n. ప్రచోదనం; సంవేగం; 
* impulsive, adj. సంవేగ; 
** impulsive force, ph. సంవేగ బలం; 
** impulsive pressure, ph. సంవేగ పీడనం; 
* impure, adj. కల్తీ; అశుద్ధ; అవిశుద్ధి; స్వచ్ఛం కాని; ములుకువ; 
* impurity, n. అశౌచం; కల్మషం; అపరిశుద్ధం; కల్తీ పదార్థం; 
* imputation, n. అపవాదు; ఆరోపణ; 
* inability, n. అశక్తత; సమర్ధత లేకపోవడం; 
* in absentia, adv. పరోక్షంగా; గైరుహాజరులో; 
* inaccurate, adj. సరికాని; ఖరారు కాని; తప్పు అయిన; 
* inadequacy, n. చాలమి; కొరత; అసమగ్రత; 
* inadequate, adj. సరిపోని; చాలని; కొరవడిన; అసమగ్ర; 
* inadvertently, adv. ఏమరుపాటున; పరాకుగా; అనుకోకుండా; అనవధానంగా; 
* inanimate, adj. అచర; స్థిర; చలనం లేని; ప్రాణం లేని; 
* inapplicable, n. అవర్తితం; వర్తించనిది; పొసగనిది; ఉపయోగించనిది; 
* inappropriate, adj. సరికాని; అసందర్భ; అసమంజస; అక్రమమైన; తగని; అయుక్త; యుక్తముకాని;
* inappropriate expenditure, ph. అక్రమ వ్యయం; యుక్తముకాని ఖర్చు; 
* inappropriate income, ph. అక్రమ ఆర్జన; 
* inattention, n. ఏమరుపాటు; అనవధానం; పరధ్యానం; 
* inauguration, n. ప్రారంభోత్సవం; అంకురార్పణం; స్నాతకం; స్నాతకోత్సవం; 
* inauspicious, adj. అమంగళ; అశుభ; 
* inborn, adj. సహజమైన; జన్మసిద్ధ; పుట్టుకతో వచ్చిన; స్వాభావిక;
* in-camera, adv. [legal] చాటుగా; రహస్యంగా; గదిలో 
* incandescence, n. తాపదీప్తి; 
* incandescent, adj. తాపదీప్త; వేడి చేత వెలుగు పుట్టించే; 
* incantation, n. అభిచారం; [[మంత్రం]]; 
* incarcerate, v. t. ఖైదులో పెట్టు; బంధించు; 
* incapability, n. అసమర్ధత; 
* incarnation, n. అవతారం; 
* incendiary, adj. ఇళ్ళని కాల్చే స్తోమత గల; 
* incense, v. i. కోపోద్దీపమగు; 
* incense, n. సుగంధ ద్రవ్యం; ధూపం; 
** incense stick, n. అగరువత్తి; 
* incentive, n. ప్రచోదనం; ప్రోత్సాహకం; ఉసి కోల్పేది; ప్రేరేపకం; ప్రేరకం; 
* inception, n. ప్రారంభం; 
* incessant, adj. ఎడతెగని; నిరాఘాటంగా; అనవతరంగా; 
* incest, n. వావిడికము; వావివరసతప్పడము; అగమ్యాగమనము; ఒకే కుటుంబ సభ్యుల మధ్య లైంగిక సంబంధం; వివాహము కూడని వరుస (వావి) గలవారితోడి వ్యభిచారము;
* inch, n. అంగుళం; 
* inch, v. i. నెమ్మదిగా జరుగు; 
* incident, adj. పతన; 
** incident angle, ph. పతన కోణం; 
** incident light, ph. పతన కాంతి; 
** incident ray, ph. పతన కిరణం; 
* incident, n. సంఘటన; 
* incidental, n. ఆగంతుకం; అప్రధానం; అనుషంగికం; 
* incidental, adj. అనుషంగిక; అప్రధాన; ప్రధాన కార్యక్రమంతోపాటు, అప్రయత్నంగా జరిగిన; (అనగా, ప్రమాదవశాత్తూ కాదు); 
* incidentally, adv. అనుషంగికంగా; (see also) accidentally; 
* incineration, n. భస్మీకరణం; 
* incinerator, n. భస్మి; భస్మం చేసే ఉపకరణం; 
* incipit, n. ప్రారంభ వాక్యం; కథన ప్రారంభం; 
* incision, n. కోత; గంటు; నాటు; 
* incisors, n. కుంతలాలు; కొరకడానికి వాడే పళ్ళు; the front teeth present in most mammals;
* incite, v. t. రేకెత్తించు; రెచ్చగొట్టు; ప్రేరేపించు; ఉసికొలుపు; ఉత్తేజపరచు; 
* inclement, adj. పాడుగా ఉన్న; జడివాన, తుపాను మొదలైన పరిస్థితుల వల్ల పాడుపడిన; 
* inclination, n. (1) అభిమతం; అభిరుచి; చిత్తవృత్తి; (2) అభిలాష; ఉబలాటం; (3) వాలు; మొగ్గు; నతి; 
* incline, n. వాలు; ఆస్థ; తటం; 
* inclined, adj. వాలు; వాలిన; మొగ్గిన; దోర; తొంగలి; నత; 
** inclined plane, ph. వాలు తలం; దోర తలం; మొగ్గుబల్ల; తొంగలి బల్ల; ఆస్థ ఫలకం; 
* incoherent, adj. అసంబద్ధమైన; పొంతనలేని; అకటవికటమైన; అసంగతమైన; 
* income, n. [[ఆదాయం]]; రాబడి; వచ్చుబడి; వరుమానం; (rel.) earnings; 
** low-income, ph.  అల్పాదాయం;
** 	net income, ph. నికరాదాయం; 
** income tax, ph. ఆదాయపు పన్ను; రాబడి పన్ను; 
* incomparable, adj. సాటిలేని; అనన్య సామాన్యమైన; అసదృశమైన; అసమానమైన; నిరుపమాన; 
* incompatible, adj. సామరస్యం లేని; అసంగతమైన; పొసగని; 
* incompetence, n. అప్రయోజకత్వం; అసమర్ధత; 
* incomplete, adj. అర్ధాంతర; అసంపూర్ణ; అరకొర; అసమగ్ర; 
* incomplete, n. అసంపూర్ణం; అర్ధాంతరం; 
* incomprehensible, n. అప్రమేయం; దుర్‌గ్రాహ్యం; అవిజ్ఞేయం; 
* inconceivable, n. అచింత్యం; ఊహించడానికి కూడా వీలు లేని; 
* incognito, n. ఇతరులకి దొరకకుండా తప్పించుకోగల జ్ఞానం; మారువేషం; 
* incongruity, n. అసంగతత్త్వం; 
* inconsequential, adj. ఆషామాషీ; 
* inconsiderate person, ph. అసమీక్ష్యకారి; 
* inconsistency, n. వైరుధ్యం; పరస్పర వైరుధ్యం; 
* inconsistent, adj. అసంగతమైన; అసంబద్ధమైన; పరస్పర విరుద్ధమైన; 
* incontinent, n. మల మూత్ర విసర్జనలపై పట్టు తప్పటం; 
* incontrovertible, adj. తిరుగులేని; 
* inconvenience, n. ఇబ్బంది; 
* inconvenient, n. ప్రతికూలం; (ant.) అనుకూలం; 
* incorporate, v. t. సంస్థీకరించు; వ్యవస్థీకరించు; 
* incorporation, n. సంస్థ; వ్యవస్థాపన; 
* incorporation, v. t. సంస్థాపన; 
* incorrigible, adj. మూర్ఖ; మొండి; 
* increase, v. i. ఎసరు; ఎసరేగు; ఎసలారు; 
* increase, v. t. పెంచు; ఎక్కువ చేయు; ఎక్కించు; 
* incredible, adj. నమ్మశక్యంకాని; వింతైన; విడ్డూరమైన; అపురూపమైన; 
* incredulous, adj. నమ్మతగని; నమ్మరాని; 
* increment, n. (1) పెరుగుదల; (2) జీతంలో పెరుగుదల; 
* incriminate, v. t. నేరారోపణ చేయు; అభియోగించు; 
* incrimination, n. నేరారోపణ; అభియోగం; 
* incubation, n. పొదుగుట; ఉద్భూతం; డింభోషణం; 
** incubation period, ph. ఉద్భూత కాలం; డింభోషణ కాలం; 
** incubation period of a disease, ph. రోగం యొక్క ఉద్భూత కాలం; 
* incubator, n. పొదుగుపెట్టె; డింభోషణి; 
* incubus, n. ఆడదానితో రతిని కాంక్షించే మగ దయ్యం; (ant.) succubus; 
* incur, v. t. పొందు; పడు; 
* indebted, adj. రుణపడియుండు; రుణగ్రస్తమైయుండు; అప్పుపడి ఉండు; 
* indeed, inter. అలాగా; 
* indefinite, adj. అస్పష్టమైన; అపారమైన; అనిర్దిష్ట; 
* indefinable, adj. అనిర్వచనీయ; 
* indelible, adj. చెరగని; 
* indemnity, n. నష్టపరిహారం; 
* indentation, n. (1) లోత్త; (2) గంటు; పేరా మొదటి వరసని మార్జిన్ నుండి దూరంగా జరిపి రాయడం; 
* indenture, n. ఒడంబడిక; ఒప్పందం; ఖరారునామా; ముచ్చిలికా; 
** indentured labor, ph. ఒప్పందపు కూలి; ముచ్చిలకా దాస్యం; 
* independent, adj. స్వతంత్ర; నిరాలంబ; 
* independence, n. స్వతంత్రం; నిరాలంబం; 
* indestructible, adj. అవ్యయ; 
* indestructible, n. అవ్యయం; 
* indeterminate, adj. అనిర్దిష్ట; 
* index, n. సూచిక; పదపట్టిక; అనుక్రమణిక; పదసూచి; చింతామణి; ఒక పుస్తకంలోని ముఖ్యమైన మాటలు ఏయే పుటలలో కనిపిస్తాయో చెప్పే సూచిక; సాధారణంగా ఈ సూచిక పుస్తకం చివర ఉంటుంది; 
** index finger, ph. తర్జని; చూపుడువేలు; 
** index register, ph. [comp.] సూచిక పల్టీపేరు; తర్జని పల్టీపేరు; 
* India, n. భారతదేశం; ఇండియా; 
** India ink, ph. త్వరగా ఆరే (నల్ల) సిరా; భారతీయులలా నల్లగా ఉంటుందని మొదట్లో ఈ సిరాకి ఈ పేరు పెట్టారు, బ్రిటీష్‌వారు. దరిమిలా ఈ రకం సిరాని అన్ని రకాల రంగులలోనూ చేస్తున్నారు. పిల్ల చచ్చినా పురిటి వాసన పోలేదన్నట్లు ఈ పేరు మాత్రం మిగిలింది. 
** India rubber, ph. సందర్షిణి; same as natural rubber; [bot.] Hevea brasiliensis;
* Indian, adj. భారత్; భారతీయ; భారతదేశానికి సంబంధించిన; ఇండియా ఉపఖండానికి సంబంధించిన; 
** Indian aconite, ph. నాభి; 
** Indian airspace, ph. భారతీయ గగనతలం; 
** Indian aloe, n. ph. కలబంద; 
** Indian beech, n. ph. కానుగ; 
** Indian birthwort, ph. ఈశ్వర వేరు; 
** Indian butter tree, ph. ఇప్పచెట్టు; 
** Indian coral, ph. పారిజాతం; 
** Indian gum arabic, ph. తుమ్మ; 
** Indian jalap, ph. తెగడ చెట్టు; 
** Indian kino, ph. వేగిస చెట్టు; 
** Indian lilac, ph. తురక వేప చెట్టు; 
** Indian mulberry, ph. మద్ది; 
** Indian olibanum, ph. పరంగి [[సాంబ్రాణి]]; 
** Indian pennywort, ph. [[బ్రహ్మీ]] మొక్క; 
** Indian spikenard, n. జటామాంసి; [bot.] ''Nardostachys jatamansi'' of the valerian family;
** Indian spinach, ph. [[బచ్చలి]]; 
** Indian Subcontinent, ph. ఇండియా ఉపఖంఢం; ఈ ఉపఖండంలో భారతదేశం, నేపాల్, బంగ్లాదేశ్, శ్రీలంక; భూటాన్, పాకిస్తాన్, మయాన్‌మార్, హిందూ మహాసముద్రంలోని చిల్లర దీవులు ఉన్నాయి; 
* Indian, n. m. భారతీయుడు; 
* Indian-ness, n. భారతాత్మ; 
* indicate, v. t. సూచించు; 
* indicator, n. సూచి; సూచిక; సంసూచిక; ముల్లు; అర్థకం; స్పోరకం; 
** indicator function, ph. స్పోరక [[ప్రమేయం]]; 
** indicator of depth, ph. దఘ్నార్థకం; లోతుసూచిక; 
** indicator of direction, ph. దిక్సూచి; 
** indicator of meaning, ph. భావార్థకం; భావసూచిక; 
** indicator of plural, ph. బహువచన స్పోరకం; 
** indicator of size, ph. పరిమాణార్థకం; 
* indictment, n. నేరారోపణం; 
* indifference, n. ఉపేక్ష; ముభావం; ఉదాసీనత; 
* indigenous, adj. దేశవాళీ; స్వదేశీ; దేశీయ; 
* indigestion, n. అజీర్ణం; అగ్నిమాంద్యం; అజీర్తి; 
* indignation, n. రోషం; ఆగ్రహం; కోపం; 
* indigo, n. నీలిమందు; ಅవిరి; 
** indigo plant, ph. నీలిమొక్క; రంజని; నీలిగోరింట; మధుపర్ణిక; అవిరి; 
* indirect, adj. పరోక్ష; అపసవ్య; 
* indirectly, adv. చూచావాచాయగా; పరభారిగా; 
* indiscreet, adj. విచక్షణారహిత; ఆలోచనలేని; అనాలోచిత; 
* indiscriminately, adv. విచక్షణా రహితంగా; 
* indispensable, adj. అనివార్య; ఆవశ్యక; అపరిహార్య; తప్పనిసరి అయిన; 
* indisposed, adj. అస్వస్థ; విముఖ; 
* indisputable, n. నిర్వివాదాంశం; 
* indistinct, adj. అస్వచ్ఛం; 
* Indium, n. ఇండియం; ఒక రసాయన మూలకం; (అణుసంఖ్య 99, సంక్షిప్త నామం, In); (ety.) from the indigo blue spectral line; has nothing to do with India; 
* individual, adj. వ్యష్టి; వైయక్తిక; ప్రత్యక్‍; 
* individual, n. (1) వ్యక్తి; ఆసామీ; నఫరు; (2) వైయక్తికం; 
** individual incidents, ph. వ్యష్టి సంఘటనలు; వైయక్తిక సంఘటనలు; 
** individual souls, ph. ప్రత్యగాత్మలు; 
* individualistic, adj. వ్యక్తివాద; 
* individuality, n. వ్యక్తిత్వం; వైయుక్తికత; 
* individualization, n. వ్యష్టీకరించడం; 
* individually, adv. నఫరుగతిగా; 
* Indo-Aryan, adj. హిందార్వ; ఔత్తరాహ; 
* indoctrinate, v. t. బోధించు; బోధచేయు; బలాత్కారంగా సమ్మతింపజేయు; 
* indoctrination, n. బోధ; 
* indolent, n. మొండి; 
* indolence, n. సోమరితనం; బద్ధకం; 
* induce, v. t. ప్రేరేపించు; ప్రోత్సహించు; ఉన్ముఖుని చేయు; లోభపెట్టు; 
* induced, adj. ప్రేరిత; 
* inducement, n. ప్రేరణ; ప్రోత్సాహం; 
* induction, n. అర్థాపత్తి; ఆగమనం; నిగమనం; వ్యష్టి సంఘటనల పరంపర నుండి సాధారణ సూత్రాన్ని ప్రతిపాదించే పద్ధతే ఆగమనం; (ant.) deduction 
** induction method, ph. ఆగమన పద్ధతి; 
* indulge, v. i. అనుభవించు; 
* industrial, adj. పారిశ్రామిక; 
** industrial chemistry, ph. పారిశ్రామిక రసాయనం; 
** industrial estate, ph. పారిశ్రామిక వాడ; 
** industrial revolution, ph. [[పారిశ్రామిక విప్లవం]]; 
** industrial wastes, ph. పారిశ్రామిక వ్యర్ధాలు; 
* industrialist, n. పారిశ్రామికుడు; పారిశ్రామికవేత్త; 
* industrialization, n. పారిశ్రామికీకరణం; పరిశ్రమల విస్తరణ; 
* industrious, adj. శ్రమించెడు; 
* industry, n. శ్రమ; పరిశ్రమ; 
* inedible, adj. అఖాదీ; తినడానికి పనికిరాని; 
** inedible oil, ph. అఖాదీ తైలం;
** ineffable, adj.  వర్ణనకి లొంగని; వర్ణింఫశక్యముకాని; వాచామగోచరమైన; అనిర్వచనీయమైన; చెప్పనలవికాని;  
* ineffectual, n. వ్యర్థం; 
* inelastic, adj. అస్థితిస్థాపక; స్థితిస్థాపక రహిత; స్థితిస్థాపకత లేని;
* inept, adj.  అప్రయోజక; చతురత లేని; నైపుణ్యం లేని; 
* inert, adj. జడ; స్తబ్ధ; మంద; అచేతన; తామసిక; 
** inert gas, ph. జడ వాయువు; మందవాయువు; స్తబ్దవాయువు; 
* inequality, n.  వైషమ్యం; 
* inertia, n. జడత్వం; జడత; జడిమ; స్తబ్ధత; తమస్సు; 
* inertial, adj. జడత్వ; 
** inertial frame, ph. జడత్వ చట్రం; 
** inertial frame of reference, ph. ప్రమాణ జడత్వ చట్రం; 
** inertial mass, ph. జడత్వ గురుత్వం; తామస గురుత్వం; 
* inestimable, adj. అగణ్య; 
* inequality, n. అసమానత్వం; విసమీకరణం; వైషమం; న్యూనాధిక్యత; 
* inequity, n. అసమానత; ప్రతిసమం; 
* inevitable, n. నియతం; అనివార్యం; విధాయకం; 
* inexhaustible, adj. అవ్యయ; అవ్యయమైన; 
* inexhaustible, n. అవ్యయం; 
* inexpensive, n. అగ్గువ; చవుక; 
* infallible, n. అచ్యుతం; తప్పుకి అతీతం; 
* infamy, n. అపకీర్తి; అప్రతిష్ఠ; దుర్యశం; 
* infancy, n. శైశవం; శైశవావస్థ; పసితనం; 
* infant, adj. శిశు; శైశవ; 
* infant, n. శిశువు; పసిబిడ్డ; పసికందు; నెత్తురుకందు; నెలకూన; చిరుత; బుడుత; బొట్టె; కిశోరం;కందు; పసివాడు; ప్రసవం అయినప్పటినుండి మాటలు వచ్చేవరకు  శైశవ దశ;
* infanticide, n. శిశుమేధం; శిశుహత్య; 
* infantry, n. కాల్బలం; పదాతిబలం; 
* infarct, n. శరీరంలో రక్తపు సరఫరా లేక కొద్ది మేర చచ్చిపోయిన భాగం; ప్రాణరహిత కణజాలం;
* infarction, n. శరీరంలో రక్తపు సరఫరా లేక కొద్ది మేర చచ్చిపోవడం; కణజాల మరణం; 
** coronary -, ph. గుండెలోని కండరాలకి రక్తపు సరఫరా లేక కొద్ది మేర చచ్చిపోవడం; 
* infatuation, n. మోహం; చిత్తమోహం; వ్యామోహం; మూఢ ప్రేమ; అభినివేశం; తేలగింపు; 
* infect, v. t. సూక్ష్మజీవులని శరీరంలో చొరబడేట్టు చేసి రోగం కలిగించడం; 
* infection, n. తిష్ట; తిష్ట రోగం; లాతికణావేశం; అన్యకణావేశం; సోకుడు; అంటునలత; జాడ్యం; సూక్ష్మజీవులు శరీరంలో చొరబడి ఒక చోట స్థావరం ఏర్పరచుకోవడం; see also infestation; 
** 	vaginal infection, ph.  యోని తిష్ట; 
* infectious, adj. తిష్ట; సంక్రామిక;, 
** infectious disease, ph. తిష్ట రోగం; సంక్రామిక రోగం; అంటునలత; 
* inference, n. అనుమాన ప్రమాణం; అనుమితి; అనుభావనము; అర్థాపత్తి; ఉత్తరపక్షం; గ్రాహ్యం; ఒక అంశం నుండి గ్రహించే సారాంశం, ఆకళింపు,
** inference engine, ph. అనుమితి సాధకం; 
** inference rule, ph. అనుమితి నియమం; 
* inferior, adj. చవకబారు; తీసికట్టు; తక్కువైన; నీచ; నీచమైన; కింది; బీడు; అల్కా; హీన; అధో; కీత; న్యూన; అవాచీ; అవద్య; 
** inferior land, ph. కీతనేల; 
* inferiority, n. న్యూనత; లోకువ; హీనత; అప్రధాన్యత; 
** inferiority complex, ph. ఆత్మన్యూనతా శంక; ఆత్మన్యూనతా భావం; 
* infertile, adj. నిస్సారమైన; పండని; గొడ్డు; 
* infestation, n. సూక్ష్మజీవులు, పరభుక్కులు జీవి ఉపరితలం మీద స్థావరం ఏర్పరచుకోవడం; see also infection;36. 
* infidelity, n. అవిశ్వాసం; 
** 	conjugal infidelity, ph. వ్యభిచారం; 
* infinite, adj. అనంతమైన; అనంత; అపరిమిత; అంతూ దరీ లేని; 
** infinite regress, ph.  అనవస్థా దోషం; ఏదైనా ప్రతిపాదన మరొక ప్రతిపాదనపై ఆధారపడి, ఆ ప్రతిపాదన ఇంకొక దానిపై, అది మరొక దానిపై, ఇలా అనంతంగా ఆధారపడుతూ పోవడాన్ని అనవస్థా దోషం (Infinite Regress) అంటారు. అలాంటి దోషమున్న ప్రతిపాదన తర్కసమ్మతం కాదన్న మాట.
** infinite series, ph. అనంత శ్రేణి; 
* infinitesimal, adj. అత్యంత; 
** infinitesimal calculus, ph. అత్యంత కలనం; 
* infinitive, n. తుమర్థం; తుమున్నర్థకం; క్రియ యొక్క సామాన్య రూపం; క్రియ యొక్క దాత్వర్ధక రూపం; 
* infinity, n. అనంతం; దిగంతం; మహత్తు; అంతులేనిది; 
* infirmary, n. ఆసుపత్రి; 
* infirmity, n. అశక్తి; నిస్త్రాణ; నలత; సుస్తీ; 
* infix, adj. మధ్యలో వేసిన; మధ్యలో వచ్చే; 
* inflammable, adj. జ్వలనశీలమైన; మండే గుణం కల; మండే; 
* inflammation, n. వాపు; శోఫ; ఉబ్బు; ఉలుపు; 
* inflammatory, adj. (1) వేడిని పుట్టించే; తాపజనక; (2) కోపం కలిగించే; రెచ్చగొట్టే; 
* inflate, v. t. ఊదు; గాలితో నింపు; 
* inflation, n. ద్రవ్యోల్బణం; దివాలేషం; డబ్బు సరఫరా ఎక్కువవడం వల్ల వస్తువుల ధరలు, చాకిరీల ధరలు అదేపనిగా పెరుగుతూ పోవడం; దివాలేషం అంటే కరువు కాదు. కరువు రోజులలో ధరలు పెరగడానికి కారణం వస్తువులు దొరకక పోవడం; 
* inflection, n. [gram.] రూపభేదం; (note) his is an inflection of he; ఇంటి is an inflection of ఇల్లు; 
* inflow, n. ఆన; 
** barrier to inflow, ph. [[ఆనకట్ట]]; 
* influence, n. ప్రభావం; ప్రభ; ప్రాబల్యం; పలుకుబడి; మాట చెల్లుబడి; 
* influence, v. t. ప్రభావితం చేయు; 
* influenza, n. ఫ్లూ; విషపడిశం; 
* inform, v. t. తెలియజేయు; (rel.) tell; 
* informal, adj. అనియత; 
** informal education, ph. అనియత విద్య; 
* information, n. సమాచారం; వార్త; విశేషం; వక్కాణం; తెలిమానం;
** information highway, n. సరదా; సమాచార రహదారి; సమాపథం; సమాచార మహాపథం; 
** information theory, n. సమాచార సిద్ధాంతం; 
** informed sources, ph. అభిజ్ఞ వర్గాలు; 
* informer, n. వేగులవాడు; ఆచూకీదారు; 
* infra, adj. అధో; నీచ; తక్కువ; కింద; 
* infraction, n. అతిక్రమణ; 
* infrared, adj. అథోలోహిత; అత్యారుణ; పరారుణ; 
** 	far infrared, ph. దూర పరారుణ; 
* infrastructural, adj. ఉపనిర్మాణ; 
* infrastructure, n. అవస్థాపన సౌకర్యాలు; ఉపనిర్మాణం; ఉపకరణ సౌకర్యాలు; 
* infringement, n. అతిక్రమణం; ఉల్లంఘనం; 
* in good faith, ph. విశ్వాసంతో; నమ్మకంతో; 
* ingenious, adj., అబిరుచి చూపించు; తెలివయిన; ఊహాశక్తితో నిండిన; 
* ingenuous, adj., అమాయకమయిన; నిగర్వమయిన; దర్పములేని; 
* ingot, n. పాళా; లోహపు కడ్డీ; 
* ingrained, adj.  అస్థిగతమైన; గట్టిగా పట్టిన; 
* ingredients, n. pl. అంశములు; ఘటకద్రవ్యములు; ఘటకాంశాలు; అంగములు; సంబారాలు; సరంజామా;  ఒక అంశాన్ని తయారు చెయ్యడానికి కావలసిన వస్తువులు; 
* ingress, n. లోనికి పోయే దారి; 
* inhabit, v. i. నివసించు; అధివసించు; 
* inhabitant, n. నివాసి; వాస్తవ్యుడు; సాకీను; 
* inhabited, adj. జనసంకీర్ణ; 
* inhalation, n. ఉచ్ఛ్వాసం; పూరకం; 
* inhalation and exhalation, ph. ఉచ్ఛ్వాస నిశ్వాసాలు; పూరక రేచకాలు; 
* inhale, v. i. ఎగపీల్చు; 
* inherent, adj. స్వతస్సిద్ధమైన; స్వాభావికమైన; ప్రాకృతిక; స్వయంసిద్ధ; సిద్ధం; 
* inheritance, n. వారసత్వం; వంశానుగతం; పారంపర్యం; ఉత్తరాధికారం; మిరాసి; దాయభాగం; దాయం; తల్లిదండ్రులనుండి పిల్లలకి సంక్రమించే సొత్తు; 
* inhibitory, adj. నియామక; 
* inhospitable, adj. నిరాదరణ; 
* inhuman, adj. అమానుష; 
* inhumane, n. అమానుషం; 
* inhumanely, adv. అమానుషంగా; 
* inimitable, adj. సాటిలేని; 
* initial, adj. ఆరంభ; ప్రథమ; మొదటి; ముక్తాయి; 
* initials, n. pl. పొడి అక్షరాలు; ఆద్యక్షరాలు; 
* initiation, n.  ప్రారంభ ఉపదేశం; దీక్ష; ప్రారంభ కార్యక్రమం; 
* initiative, n. చొరవ; ఉపక్రమం; ప్రథమయత్నం; 
* injunction, n. నిషేధాజ్ఞ; ఉత్తర్వు; 
* injure, v. i. గాయపడు; దెబ్బ తగిలించుకొను; 
* injure, v. t. గాయపరచు; దెబ్బ తగిలించు; 
* injured, n.m. గాయపడ్డవాడు; క్షతగాత్రుడు; దెబ్బతగిలినవాడు; 
** injured person, ph. క్షతగాత్రుడు; 
* injurious, adj. క్షతకరం; హానికరం; 
* injury, n. దెబ్బ; [[గాయం]]; క్షతం; 
* injustice, n. అక్రమం; అన్యాయం; 
* ink, n. సిరా; మషి; మసి; 
* ink bottle, n. సిరాబుడ్డి; మషీమణి; 
* inkblot, n. సిరామరక; 
* inlaid, adj. ఖచిత; ఆఖచిత; 
** inlaid with precious stones, ph. రత్నఖచిత; 
* inland, adj. దేశాంతర్గత; అంతర్దేశీయ; 
* in-laws, n. pl. అత్తవారు; వియ్యాలవారు; 
* inlay, v.t. పొదుగు; తాపడం చేయు; చెక్కు; 
* inlet, n. (1) సముద్రం భూమి లోనికి చొచ్చుకు వచ్చిన చోటు; (2) యంత్రం లోనికి వాయువుని గాని ద్రవాన్ని గాని పంపే గొట్టం; 
* in lieu of, ph. బదులుగా; స్థానంలో; 
* inmate, n. బందీ; ఖైదులోగాని, పిచ్చాసుపత్రిలోగాని బందీ అయిన వ్యక్తి; 
* inn, n. (1) సత్రవ; (2) హొటేలు; 
* innate, adj. సహజమైన; అంతర్జనిత; అంతర్లీన; 
* inner, adj. అంతర్గత; అంతర్గతమైన; అంతర్భూత; అంతరంగ;
** inner planets, ph. అంతర్ గ్రహాలు; 
** inner voice, ph. అంతర్వాణి; 
* innocent, adj. దోషము లేని; నేరములేని; అపకారము చెయ్యని; తప్పులేని; నిరుపద్రవమైన; అమాయక; సాధువైన;
** innocent person, ph. నిర్దోషి; నిరపరాధి; అమాయకుడు; 
** innocuous, adj. అపకారము చేసే సమర్ధత లేని; అపాయకరంగాని; హాని చేయని; అమాయకపు; 
* innovation, n. నవకల్పన; నవసృజన; అవిశ్య; 
* innuendo, n. వ్యాజ్యోక్తి; చాటూక్తి; అన్యాపదేశం; ఉపాలంభం; ఆక్షేపణ; అసలు అనుభూతిని మనస్సులో దాచిపెట్టి పైపైన మరొక విధంగా ప్రవర్తించడం; 
* innumerable, adj. అసంఖ్యాక; అసంఖ్యేయ; హేరాళము; లెక్కలేనన్ని; లెక్కపెట్టలేనన్ని; 
** inoculate, v. t. (1) రోగకారక పదార్థాన్ని కానీ ప్రతిజనిని కాని శరీరం లోకి ప్రవేశపెట్టే ప్రక్రియ; వైద్య రంగంలో ఈ &quot;రోగకారక&quot; పదార్థం సర్వసాధారణంగా &quot;వేక్సీను&quot; అవుతుంది. ఆ పరిష్తితులలో inoculation  ని  vaccination  అంటారు; (2) ఒక సూక్ష్మజీవిని లాతి పర్యావరణంలోకి ప్రవేశపెట్టడం; 
* inorganic, adj. అనాంగిక; వికర్బన; అసేంద్రియ; 
** inorganic chemistry, ph. అనాంగిక రసాయనం; వికర్బన రసాయనం; అసేంద్రియ రసాయనం; 
* input, adj. అంతర్‌హిత; అంతర్యాన; అంతర్యాగ; ఆగత; నివిష్ట; నివేశ్య; 
** input data, ph. దాపతాంశాలు;  ప్రవేశాంశాలు; ఆగతాంశాలు; ప్రవేశిక దత్తాంశాలు; అంతర్యానాంశాలు; అంతర్యాగాంశాలు; 
** input device, ph.  నివేశ్యన సాధనం; నివేశ్యనోపకరణం; 
* input, n. దాపలం; ఆదానం; ప్రవేశాంశం; ప్రవేశికం; నివేశ్యనం; ఆగతం; ఆన; అంతర్యానం; అంతర్యాగం; లోరవానా (లోనికి రవానా); మేత; పెట్టు; అంతర్హితం; యాతం;  
* inquest, n. పంచాయతీ; అపమృత్యు విచారణ; 
* inquiry, n. భోగట్టా; 
* inquisition, n. ధర్మపరీక్ష; 
* inquisitiveness, n. జిజ్ఞాస; ఆదిత్స; 
* inradius, n. [math.] అంతర్ వ్యాసార్ధం; the radius of a circle (sphere) inscribed in a polygon (polyhedron); see also circumradius;
* insanity, n. వెర్రి; పిచ్చి; ఉన్మాదం; చిత్తవిభ్రమం; చిత్తచాంచల్యం; 
* inscription, n. రాత; అభిలేఖనం; 
** inscription on copper plate, ph. తామ్ర పత్రాల మీద రాత; 
** inscription on stone, ph. రాతి మీద రాత; శిలాభిలేఖనం; శిలాశేసనం; 
* insect, n. కీటకం; క్రిమి; పురుగు; 
** insect pest, ph. చీడ; చీడపురుగు; 
* insecticide, n. కీటక సంహారి; కీటకారి; 
* insecurity, n. భద్రతారాహిత్యం; అభద్రత; 
** insecure feeling, ph. అభద్రతా భావం; 
* inseparable, adj. అవినాభావ; 
* insemination, n. వీర్యదానం; 
** 	artificial insemination, ph. కృత్రిమ వీర్యదానం; కృత్రిమ గర్భాదానం; 
* insert, v. t. దోపు; దూర్చు; జొప్పించు; జొనుపు; ఆగమించు; 
* insert, n. జొప్పించబడ్డది; దోపినది; ప్రక్షిప్తం;  
* insertion, n. దోపడం; దూర్చడం; జొప్పించడం; జొనుపడం; ఆగమనం; 
* inside, n. లోపల; 
* insiders, n. pl. అస్మదీయులు; 
* insight, n. సూక్ష్మాక్షిక; లోచూపు; దివ్యచక్షువు; 
* insignificant, n. అల్పం; స్వల్పం; 
* insinuation, n. నిందారోపణ; వ్యంగ్యోక్తి; 
* insipid, adj. చప్ప; చప్పని; చప్పనైన; చప్పిడి; నిస్సారమైన; రుచిలేని; పేలవమైన; 
* insist, v. t. పట్టుబట్టు; బలవంతం చేయు; హఠం చేయు; 
* insistent, adj. హఠ; బలవంతపు; 
* insolence, n. తృణీకారం; నిర్లక్ష్యం; 
* insolent, adj. మర్యాద లేని; తృణీకార భావంతో; 
* insolvency, n. దీవాలా; 
* insolvent, n. దీవాలా తీసిన వ్యక్తి; 
* insomnia, n. నిద్రలేమి; నిద్ర పట్టకపోవటం; 
* inspection, n. విలోకనం; తనిఖీ; పరీక్ష; 
* inspector, n. తనిఖీదారు; 
* inspiration, n. (1) ప్రేరణ; ఉత్తేజం; స్ఫూర్తి; ఉద్దీపనం; దైవావేశం; (2) ఉచ్ఛ్వాసం; గాలి పీల్చడం; 
* install, v. t. తురుము; కూర్చు; కీల్కొల్పు; సంఘటించు; సిద్ధపరచు; 
* installment, instalment (Br.), n. విడత; వాయిదా; కంతు; దాటు; దఫా; కిస్తు; కిస్తీ;
** installment payment, ph. కిస్తీ; వాయిదా వాయి; 
* installments, n. విడతలు; వాయిదాలు; దఫాలు; కిస్తీలు; కంతులు; 
** 	by installments, ph. వాయిదాల మీద; కిస్తీ బందీ; కంతులవారీగా;
** 	first installment, ph. మొదటి వాయిదా; మొదటి దఫా; మొదటి కంతు; 
* instance, n. (1) ఉదాహరణం; (2) మారు; సారి; మచ్చు; 
* instant, n. క్షణం; 
* instantaneous, adj. క్షణిక; యుగపత్తు; సద్య; సద్యో; 
** instantaneous acceleration, ph. సద్య [[త్వరణం]]; 
** instantaneous position, ph. సద్య స్థానం; యుగపత్ స్థానం; 
** instantaneous velocity, ph. సద్య ధృతిగతి; సద్య వేగం; 
* instead, prep. బదులుగా; మారుగా; ప్రతిగా; ప్రత్యామ్నాయంగా; 
* instigate, v. t. ప్రేరేపించు; ప్రోద్బలం చేయు; పురికొలుపు; ఉసిగొలుపు; 
* instigation, n. ప్రేరేపణ; ప్రోద్బలం; దుర్బోధ చేసేవ్యక్తి; పుల్లలు పెట్టే వ్యక్తి; 
* instill, v. t. (1) బొట్లు బొట్లుగా దిగజార్చు; (2) బోధ చేయు; 
* instinct, n. ఉపజ్ఞ; సహజేచ్ఛ; సహజజ్ఞానం; సహజాతం; సహజ స్ఫురణ; వాసన; ప్రవృత్తి; అంతఃప్రవృత్తి; ఇంగిత జ్ఞానం; జంతుజ్ఞానం; 
** 	killer instinct, ph. జిఘాంస; యుయుత్స; గెలిచే వరకు పోరాడాలనే కోరిక; 
** 	person with a killer instinct, ph. జిఘాంసువు; 
* instinctive, adj. సహజాత;
* institute, n. సంస్థ; పీఠం; 
* institution, n. సంస్థ; పీఠం; 
* institutional, adj. సంస్థాగత; 
* instruction, n. (1) ఉపదేశం; బోధన; అధ్యాపన; (2) ఆదేశం; సమాదేశం; నిర్దేశం; 
** instruction set, ph. ఆదేశ గణం; 
* instructional, adj. ఉపదేశాత్మక; బోధనాత్మక; 
* instrument, n. (1) సాధకం; సాధనం; ఉపకరణం; పనిముట్టు; కొరముట్టు; పరికరం; ఎత్తళి; జంత్రం; ఆతోద్యం; (2) దస్తావేజు; 
** 	musical instrument, ph. ఆతోద్యం; ఉ. జంత్రవాద్యం; 
** 	percussion instrument, ph. అవనాధం; ఉ. డప్పు; మృదంగం; తబలా, వాయులీనం, వీణ; 
** 	wind instrument, ph. సుషిరం, ఉ. వేణువు; 
** instrument of accession, ph. విలీన పత్రం; 
* instrumental, adj. (1) కరణార్థక; (2) జంత్ర; 
** instrumental music, ph. జంత్ర వాద్యము; 
* insubordination, n. అవిధేయత; ఆజ్ఞాధిక్కారం; 
* insulator, n. బంధకి; బంధకం; అవాహకం; నిరోధకం;
* insult, n. అవమానం; పరాభవం; తిరస్కారం; న్యక్కారం; 
* insurgence, n. తిరుగుబాటు; విద్రోహం; 
* insurance, n. [[బీమా]]; 
** 	life insurance, ph. జీవిత బీమా; 
** 	permanent insurance, ph. అతైంతిక బీమా; శాశ్వత బీమా; 
** 	temporary insurance, ph. తైంతిక బీమా; అశాశ్వత బీమా; 
** insurance policy, ph. బీమా పట్టా; బీమా పట్టా పత్రం; 
** insurance premium, ph. బీమా అడితి; బీమా ప్రీమియం; 
* insurrection, n. ఉపప్లవం; తిరుగుబాటు; విప్లవం; 
* intact, adv. చెక్కుచెదరకుండా; 
* intake, n. ఆన; 
* integer, n. పూర్ణాంకం; పూర్ణసంఖ్య; అభిన్న సంఖ్య; అభిన్నాంకం; 
** integer data type, ph. పూర్ణాంక దత్తాంశ ప్రకారం; 
* integrability, adj. సమాకలనీయత; 
* integral, adj. సమాకలన; అవినాభావ; 
** integral calculus, ph. సమాకలన కలనం; 
** integral connection, ph. అవినాభావ సంబంధం; 
* integrable, adj. సమాకలనీయ; సమాకలన ప్రక్రియకి లొంగే; 
* integrand, n. సమాకల్యం; సమాకలన ప్రక్రియకి లొంగబడ్డది;
* integrated, adj. సమాకలిత; 
** integrated circuit, ph. సమాకలిత విద్యుద్వలయం
* integration, n. (1) సమాకలనం; చయనకలనం; (2) కలపడం; వీలీనత; ఏకీకరణ; సమన్వయం; 
* integrity, n. చిత్తశుద్ధి; న్యాయవర్తన; పెద్దమనిషితనం; 
* intellect, n. (1) బుద్ధి; జ్ఞానశక్తి; ధిషణ; చిత్తం; (2)బుద్ధజీవి; 
** 	sharp intellect, ph. కుశాగ్ర బుద్ధి; 
* intellectual, adj. వివేచనాత్మక; శేముష్య; బౌద్ధిక; మేథో; 
** intellectual evolution, ph.  బౌద్ధిక పరిణామం; 
** intellectual mirage, ph. జ్ఞానమరీచిక; 
** intellectual property, ph.  మేథో సంపత్తి; మేథో సంపద; శేముషీ సంపద;   
* intellectual, n. మేధావి; శేముషీవంతుడు; మనీషి; 
* intelligence, n. (1) వివేకం; తెలివి; తెలివితేటలు; ప్రజ్ఞానం; (2) గూఢసమాచారం; వర్తమానం; అపసర్పము; వేగు; 
** 	artificial intelligence, ph. విశ్వామిత్ర వివేకం; కృత్రిమ మేధ; 
** intelligence gatherer, ph. వేగరి; అపసర్పుడు 
** intelligence quotient, ph. బుద్ధిబలం; బుద్ధలబ్దం; 
* intelligentsia, n. pl. విజ్ఞులు; మేధావర్గం; వివేకవంతులు; 
* intend, v.i. ఉద్దేశించు; తలపెట్టు; 
* intended, adv. ఉద్దేశించిన; 
* intended, n. ఉద్దిష్టం; అభిలషణీయం; వాంఛనీయం; 
* intense, adj. తీవ్ర; తీక్షణ; ఉద్ధృత; 
* intensely, adv. ముమ్మరంగా; తీవ్రంగా; ఉధృతంగా; 
* intensity, n. తీవ్రత; తీక్షణత; ఉద్ధృతి; 
* intent, n. ఉద్దేశం; తలపోత; 
* intention, n. ఉద్దేశం; సంకల్పం; తలపోత; వివక్షత; మనోగతం; 
* intentionally, adv. ఉద్దేశపూర్వకంగా; సంకల్పశుద్ధితో; బుద్ధిపూర్వకంగా; చెయ్యాలని చేసిన; 
* inter, adj. అంతర్; పరస్పర; ఒండొంటి; అన్యోన్య; 
* inter, v. t. పాతు; పాతిపెట్టు; భూస్థాపితం చేయు; 
* interaction, n. సంకర్షణ; 
** 	short-range interaction, ph. లఘు సంకర్షణ; 
* intercalary month, n. అధిక మాసం; లుప్త మాసం; పురుషోత్తమ మాసం; మల మాసం; మలిమ్లుచం; సూర్యసంక్రమణం లేని చంద్ర మాసం; 
* intercede, v. t. అటకాయించు; 
* intercept, v. t. అడ్డగించు; ఆపు; నిలుపు; 
* inter-cellular, adj. కణాంతర; 
* interchangeability, n.  పరస్పర పరివర్తకత;
* interchangeable, n.  పరస్పర పరివర్తకం;
* intercontinental, adj. ఖండాంతర; 
* intercourse, n. సంభోగం; రతిక్రీడ; 
* inter-crop, n. [[అంతర పంట]]; ఒక పొలంలో ఒక జాతి మొక్కల మధ్య ఉన్న ఖాళీ స్థలంలో మరొక పంట వెయ్యడం; ఉదాహరణకి అల్లం, పసుపు, జొన్న పొలాలలో పెండలం వేసి పండించడం; 
* interdependence, n. పరస్పరావలంబనం; అన్యోన్యాశ్రయం; పరస్పరాధీనత; 
* interface, n. అంతరాననం; అంతరముఖం; అంతరవదనం; అంతరవర్తనం; వినిమయసీమ; 
** graphical interface, ph. చిత్రాంతరాననం; 
** command-line interface, ph. అక్షరాంతాననం; 
* interest, n. (1) వడ్డీ; మిత్తి; తేమానం; ఫాయిదా; (2) శ్రద్ధ; మొగ్గు; (3) అభిరుచి; ఆసక్తి; 
** 	compound interest, ph. చక్ర వడ్డీ; 
** 	simple interest, ph. బారు వడ్డీ; 
** 	vested interest interest, ph. స్వార్ధం; స్వకార్యం;
* interesting, adj. ఆసక్తికరమైన; ఆసక్తివంతమైన; 
* interface, n. అంతరాననం; అంతరముఖం; అంతరవదనం; అంతరవర్తనం; అంతర్ముఖం; పరస్పర ఫలకం; ప్రతిముఖం; కలనయంత్రా నికి బాహ్య ప్రపంచానికి మధ్య సంభాషణలు జరగడానికి మధ్యవర్తిగా పనిచేసే శాల్తీ; 
** graphical interface, ph. చిత్రాంతరాననం; చిత్రాంతరవర్తనం; 
** command line interface, ph. అక్షరాంతాననం; 
* interference, n. జోక్యం; 
* interim, adj. అందాకా; తాత్కాలిక; మధ్యంతర; 
** 	in the interim, ph. ఈ మధ్యలో; 
* interior, adj. అభ్యంతర; లో; లోపలి; 
** interior room, ph. అభ్యంతర మందిరం; లోపలి గది; 
* interjection, n. సాధువాదార్థకం; ఆశ్చర్యార్థకం; 
* interlude, n. విష్కంభం; విరామ సమయం; 
* intermediate, adj. మధ్యంతర; మాధ్యమిక; అంతస్థ; నడుమంతరపు; 
* intermediate, n. మధ్యంతరం; మాధ్యమికం; అంతస్థం; నడుమంతరం; మధ్యస్థం; 
* interment, n. పాతిపెట్టడం; శవాన్ని భూస్థాపితం చేయడం; 
* intermission, n. విరామం; విరామ సమయం; 
* intermittent, adj. విడచి విడచి వచ్చే; అడపా తడపా వచ్చే; అంతరాయిక;
** intermittent catastrophe theory, ph. అంతరాయిక వినిపాత వాదం; 
* intermittently, adv. అంతరాయికంగా; అప్పుడప్పుడు; ఒక్కోసారి; 
* internal, adj. ఆంతరంగిక; అంతరంగ; అంతర్గత; అంతర్ గర్భిత; అంతర్; అంతర; అంతర్భూత; లోపలి; 
** internal combustion, ph. అంతర్ దహన; 
** internal forces, ph. అంతర్గత శక్తులు; 
** internal planets, ph. అంతర్ గ్రహాలు; సౌరకుటుంబంలో సూర్యుడికి, గురుడికి మధ్యనున్న గ్రహాలని అంతర్‌గ్రహాలు అంటారు; 
* International, adj. అంతర్జాతీయ; 
* International Monetary Fund, n. అంతర్జాతీయ ద్రవ్య నిధి; 
* internationalist, n. అంతర్జాతీయతా వాది; 
* Internet, n. [[అంతర్జాలం]]; ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఉన్న కలన యంత్రాలు ఒకదానికొకటి సమాచారం పంపుకుందుకి వీలుగా ఉండే ప్రసారక సదుపాయం; మనుష్యులు మాట్లాడుకుందికి టెలిఫోను సౌకర్యం ఎలాగో అలాగే అంతర్జాలం కలనయంత్రాలు మాట్లాడుకుందికి ఉపయోగపడుతోంది; 
*
{|style=&quot;border-style: solid; border-width: 5 px&quot;
|
'''---Usage Note: Internet 
* ---The '''Internet''' is a system that facilitates communication among many interconnected computers and devices throughout the world. You can use the Internet to send e-mail or to access information available on the World Wide Web (WWW). The Internet is the highway and the WWW is the repository of information;''' 
|}
* 
* internode, n. కణుపుల మధ్యనున్న కాండం; 
* interpolation, n. అంతర్వేశనం; ప్రక్షేపణ; 
* interpret, v. t. వివరించు; వ్యాఖ్యానించు; అనువదించు; 
** interpreted programming language, ph. అనువదిత విధిభాష; అనుదిత విధిభాష; A programming language, such as JavaScript, that is designed to be translated into executable code on the fly as the program is executed line by line;
* interpreter, n. ద్విభాషి; దుబాసీ; ఒకరి నోటి మాటని తన నోటితో అనువాదం చేసే వ్యక్తి; see also translator; 
* interrogate, v. t. ప్రశ్నించు; అడుగు; 
* interrogation, n. ప్రశ్న; 
** interrogation mark, ph. ప్రశ్నార్థక చిహ్నం; క్వొశ్చెన్ మార్కు; 
* interrogative, adj. ప్రశ్నార్థక; ప్రశ్నవాచక; 
* interruption, n. అంతరాయం; ఆటంకం; 
* intersection, n. ఖండన; మిళితం; 
**  point of intersection, ph. ఖండన బిందువు; మిళిత బిందువు;
* interstellar, adj. తారాంతర; 
* interstitial, adj. మధ్యంతర; 
* intertwine, v. i. ముడిపడు; 
* intertwined, adj. జమిలి;
* interval, n. అంతరం; వ్యవధి; వ్యవధానం; మధ్యకాలం; ఎడతెరిపి; 
** time interval, ph.  కాల వ్యవధి; 
* intervene, v. t. కలుగజేసుకొను; 
* interview, n. అభిముఖ సమావేశం; పరిపృచ్ఛట; భేటీ; ముఖాముఖీ; అడబల్కు; అడబల్కరం; see also rendezvous; 
* intestate, n. మరణశాసనం లేని పరిస్థితి;
* intestinal, adj. ఆంత్ర; పేగుకి సంబంధించిన; 
* intestine, adj. పేగు; ఆంత్రం; 
** 	large intestine, ph. పెద్ద పేగు; 
** 	small intestine, ph. చిన్న పేగు; 
* intimacy, n. స్నేహం; లీయత; చనువు; ఆత్మీయత; 
* intimate, v. t. తెలియజేయు; 
* intimidate, v. t. బెదిరించు; బెదరగొట్టు; 
* intimidation, n. బెదిరింపు; 
* intolerable, adj. సహించరాని; భరించరాని; దుస్సహ; 
* intolerable, n. దుర్భరం; వెక్కసం; 
* intolerance, n. అసహనం; 
* intonate, v. t. స్వరభేదాలని పాటిస్తూ మాట్లాడు; నొక్కవలసిన చోట నొక్కుతూ మాట్లాడు; 
* intonation, n. వాక్యస్వరం; 
* intone, v. i. వంతపాడు; 
* intoxicant, n. మత్తుపదార్థం; నిషాపదార్థం; మద్యం; 
* intoxication, n. ముయికం; మత్తు; మత్తా; కైపు; నిషా; దిమ్ము; లాహిరి; 
** intoxicating drink, ph. మత్తు ఎక్కించే పానీయాలు; మద్యం; కల్లు; సారా మొదలయినవి; 
* intracranial, adj. కరోట్యంతర; 
** intra-syllabic symbols, ph. గుణింతాలకి వాడే గుర్తులు; 
* intricacy, n. చిక్కు; తికమక; జటిలత; 
** intricate procedure, ph. [idiom] ద్రావిడ ప్రాణాయామం; క్లిష్టమైన పద్ధతి; 
* intrigue, n. [[తంత్రం]]; కుతంత్రం; గూడుపుఠానీ; 
* intrinsic, adj. సహజమైన; స్వాభావిక; నిజ; 
** intrinsic value, ph. సహజమైన విలువ; సహజసిద్ధమైన విలువ; యదార్థమైన విలువ; నిజం విలువ; 
* introduction, n. (1) ఉపోద్ఘాతం; ఉపక్రమణం; ప్రస్తావన; ప్రవేశిక; see also preface; prologue; prelude; foreword; (2) పరిచయం; 
* introspection, n. ఆత్మపరిశోధన; ఆత్మశోధన; అంతర్లోకన; ఆత్మావలోకనం; 
* introvert, n. అంతర్ముఖత్వం; m. అంతర్ముఖుడు; f. అంతర్ముఖి; 
* intrude, v. t. చొరబడు; 
* intruders, n. pl. చొరబాటుదారులు; 
* intruders, n. pl. చొరబాటుదారులు; 
* intrusion, n. చొరబాటు; 
* intuition, n. ఉపజ్ఞ; ఉపజ్ఞాతం; అంతర్బుద్ధి; అంతఃప్రబోధం; అంతఃస్పురణ; అర్ధాపత్త; కారణ కార్య సమీక్ష లేకుండా సూక్ష్మగ్రాహ్యత ప్రదర్శించడం; knowledge acquired without instruction;
* intuitive, adj.  అతీంద్రియ;  సూక్ష్మగ్రాహ్య; ఉపజ్ఞామూలక; 
* inundate, v. t. ముంచు; ముంచెత్తు; 
* invade, v. t. దండెత్తు; దాడి చేయు; ముట్టడించు; 
* invalid, adj. (ఇన్ వేలిడ్) చట్టపరంగా ఆమోదయోగ్యం కాని; 
* invalid, n. (ఇన్ వెలిడ్) అనారోగ్యం వల్ల కాని, ముసలితనం వల్ల కాని తన పని తాను చేసుకోలేని వ్యక్తి; 
* invariant, adj. కూటస్థ; మార్పు చెందని; గణిత ప్రక్రియల వల్ల మార్పు చెందని; 
** invariant embedding, ph. [math.] కూటస్థ తాపడం; 
* invasion, n. దండయాత్ర; దాడి; ముట్టడి; 
** invasive plant, ph. బెడద మొక్క; 
* invective, n. దూషణ; సాధించు; తిట్టు; కించపరచేలా విమర్శ; 
* invent, v. i. కనిపెట్టు; సృజించు; see also discover; 
* invention, n. సంజనితం; అభిసర్గం; సృజనం; పరికథ; పరికల్పనం; ఉపేతం; ఒనరిక; ఆవిష్కరణ; ఆవిష్కారం; 
* inventiveness, n. సృజనాత్మకం; ఒనరిక; 
* inventor, n. స్రష్ట; ప్రణేత; నిర్మాత; సృష్టికారకుడు; కల్పనకర్త; ఉపేత; ఆవిష్కర్త; 
* inverse, adj. విలోమ; విపర్య; (ant.) అనులోమ; 
** 	inverse square law, ph. విలోమ వర్గ సూత్రం; 
** inversely proportional, ph. విలోమానుపాతం; 
* inversion, n. విపర్యాసం; 
** 	thermal inversion, ph. తాప విపర్యాసం; 
** invert sugar, ph. త్రిశంకు చక్కెర; Sucrose = Glucose-Fructose (attached together), Invert Sugar = Free Glucose + Free Fructose (apart); 
* inverted, adj. అధోముఖ; తలకిందులయిన; 
* inverted, n. వ్యత్యాస్తం; తలకిందులు; 
* invertebrate, n. అకశేరుకం; అపృష్ట వంశి; వెన్నుపూస లేని జంతువులు; 
* invest, v. t.  మదుపు పెట్టు; పెట్టుబడి పెట్టు;
* investors, n. pl.  మదుపర్లు; పెట్టుబడిదారులు; 
* investigative, v. t. విచారించు; అన్వేషించు; పరిశోధించు; 
* investigative, adj. అన్వేషణాత్మక; పరిశోధనాత్మక; 
* investigation, n. పరిశోధన; దర్యాప్తు; విచారణ; అరయిక; అన్వేషణ; 
* investigator, n. m. పరిశోధకుడు; శోధకుడు; అన్వేషకుడు; విచారకుడు; 
* investment, n. పెట్టుబడి; 
* invincible, adj. అజేయ; 
* invisible, adj. అదృశ్య; అశరీర; అసదృశ; కనపడని; అగుపడని; 
** invisible hand, ph. అసదృశ్య హస్తం; 
** invisible ink, ph. అశరీర సిరా; 
** invisible universe, ph. అదృశ్య విశ్వం; 
** invisible voice, ph. అశరీర వాణి; ఆకాశవాణి;
* invitation, n. ఆహ్వానం; పిలుపు; 
* invite, v.t. ఆహ్వానించు; పిలుచు; 
* invited guests, ph. ఆహూతులు; ఆహ్వానితులు; 
* invocation, n. ఆవాహన; ప్రార్థన; నాందీశ్లోకం; 
* invoice, n. ఉల్లాకు; కొన్న సరకుల పేర్లు, ధరలు చూపించే జాబితా; 
* invoke, v. t. ఆమంత్రించు; 
* involuntary, adj. అసంకల్పిత; అసంకల్ప; అప్రయత్న; అనైచ్ఛిక; అనియంత్రిక; ఐచ్ఛికం కాని; 
** involuntary action, ph. అనియంత్రిక చర్య; 
** involuntary muscles, ph. అనైచ్ఛిక కండరములు; 
** involuntary reflex, ph. అసంకల్ప ప్రతీకారం; 
* involvement, n. తాదాత్మ్యం; 
* inward, adj. అంతర్గత; 
* inundation, n. వరద; ముంపు; జలప్లుతం; 
* ion, n. అణుశకలం; అణువులో భాగం; అణువులోని ఎలక్ట్రానులని కొన్నింటిని విడగొట్టినప్పుడు మిగిలిన శకలాలు; 
* ionized, adj. ప్రోద్ధుత; (Br.) ionised; 
* ionizing, adj. ప్రోద్ధుత; (Br.) ionising; 
** ionizing radiation, ph. ప్రోద్ధుత వికీర్ణం; ప్రోద్ధుత వికిరణం;
* ionosphere, n. అణుశకలావరణం; శకలావరణం; అయనోవరణం; 
* ionization, n. శకలీకరణం; అణువులు విద్యుదావేశం పొందడం; 
* iota, n. (1) గ్రీకు భాషలో ఒక అక్షరం; (2) పల్లెత్తు; కించిత్తు; ఈషత్తు; ఇంచుక; ఇసుమంత; రవంత; లవలేశం; 
* IOU, n. రిణపణ్ణా; రుణపత్రం; 
* ipso facto, n. దానంతగా అది; అంతటితోనే; 
* irascibility, n. చిరాకు; చికాకు;
* ire, n. ఆగ్రహం; 
* Iridium, n. ఇరిడియం; ఒక రసాయన మూలకం; (అణుసంఖ్య 77, సంక్షిప్త నామం, Ir); [Lat.]. iris = rainbow; 
* iris, n. (1) కానీనికా పటలం; నేత్ర విభాజకం; కంటిపాప చుట్టూ ఉండే గుండ్రని పొర; ఈ పొరకి ఉండే రంగే కంటి రంగు; (2) ఇంద్ర ధనుస్సు; హరివిల్లు; (3) శీతల దేశాలలో పూసే ఒక రకం పువ్వు; 
* iron, adj. ఇనప; అయో; 
** iron filings, ph. ఇనప రజను; అయోచూర్ణం; 
** iron tip, ph. అయోముఖి; 
* Iron, n. (1) [[ఇనుము]]; అశ్మసారం; ఆయసం; ఒక రసాయన మూలం; (అణుసంఖ్య 26, సంక్షిప్త నామం; Fe); [Lat.] ferrum; (2) ఇస్థిరి; (3) ఇస్థిరి పెట్టి; 
** 	pig iron, ph. పోత ఇనుము; దుక్క ఇనుము; దంప ఇనుము; 
** 	wrought iron, ph. చేత ఇనుము; పోత ఇనుముని కరగించి మలినములను పోగొట్టగా మిగిలిన ఇనుము; 
* iron, v. t. ఇస్థిరి చేయు; 
** Iron Age, ph. ఆశ్మయుగం; ఇనప యుగం; క్రీ.పూ.1000 నుండి క్రీ.శ. 100 వరకు; కంచుయుగం తరువాత వచ్చిన కాలం; 
** iron horse, ph. ఆశ్మాశ్వం; రైలింజను; 
** ironing box, ph. ఇస్త్రీపెట్టి; 
* ironical, adv. ఇత్సితంగా; 
* irony, n. వ్యాజస్తుతి; వక్రోక్తి; వ్యంగ్యం; ఇత్సితం; అన్నది ఒకటి, దానివల్ల స్పురించే అర్ధం మరొకటి అవడం; 
* irradiation, n. ఉద్యోతనం; (lit.) to expose to light; 
* irrational, adj. (1) అకారణమైన; హేతుబద్ధం కాని; తర్కబద్ధం కాని; (2) అనిష్ప; నిష్పత్తిలా రాయడానికి వీలు పడని; 
** irrational fear, ph. కారణం లేని భయం; అకారణమైన భయం; 
** irrational number, ph. అనిష్ప సంఖ్య; అనిష్పాంకం; కరణీయ సంఖ్య; a number that cannot be expressed as a ratio;
* irregular, adj. వ్యతిక్రమ; క్రమభంగ; క్రమవిపర్య; అవకతవక; అపవాద; ఉచ్చావచ; 
** irregular form, ph. అపవాద రూపం; వ్యతిక్రమ రూపం; క్రమభంగ రూపం; 
** irregular number, ph. అనిష్ప సంఖ్య; అనిష్పాంకం; 
** irregular prime, ph. వ్యతిక్రమ ప్రధాన సంఖ్య; 
* irregularity, n. వ్యతిక్రమం; క్రమభంగం; క్రమవిపర్యం; అవకతవకతనం; 
* irregularly, adv. అడ్డగోలుగా; వరసావావీ లేకుండా; తర్కరహితంగా; 
* irrelevant, adj. అప్రస్తుత; 
* irresponsibility, n. బాధ్యతారాహిత్యం; 
* irreversible, adj. అప్రత్యావర్తక; అనుత్క్రమణీయ; 
* irreversible, n. అప్రత్యావర్తకం; 
* irrigated, adj. సాగు; సాగు చెయ్యడానికి సమకూర్చే నీటి పారుదల;
** irrigated land, ph. నదీమాతృకం; సాగుభూమి; ఆయకట్టు; పారకం; 
** irrigated water, ph. సాగు నీరు; 
* irrigation, n. సాగు; సేద్యం; నీటి పారుదల; నీటికట్టు; 
** 	lift irrigation, ph. కపిలె సాగు; ఎత్తిపోతల సేద్యం; ఎత్తిపోతల సాగు; 
* irritability, n. చికాకు; 
* irritation, n. బాధ; వ్యధ; చికాకు; 
* ischium, n. తుంటి ఎముక; 
* isinglass, n. [[అభ్రకం]]; గిరిజం; 
* island, n. (ఐలెండ్) దీవి; [[ద్వీపం]]; [[లంక]]; 
** 	offshore island, ph. తీరస్థ దీవి; 
* islet, n. చిన్న దీవి; దీవిక; 
* ism, suff. ఇజం; ప్రపంచాన్ని ఒక మూస పోసిన దృష్టితో చూసే తత్త్వం; 
* iso, pref. సమ; 
* isobar, n. సమవాయి; సమభార రేఖ; సమపీడన రేఖ; 
* isogamy, n. [bio.] సమ సంయోగం; ఒక రకం లైంగిక పునరోత్పత్తి; (ant.) anisogamy;
* isogloss, n. [ling.] భేదకరేఖ; ఒక భాషలో గమనించదగ్గ మార్పులని విడదీసే భౌగోళిక రేఖ; గోదావరి దాటితే భాషలో మార్పు వినిపిస్తుంది కనుక గోదావరిని ఒక భేదక రేఖగా పరిగణించవచ్చ;
* isolated, adj. వియుక్త; వివిక్త; వ్యష్ఠి; విడిగా ఉంచిన; 
** isolated double bond, ph. వియుక్త జంటబంధం; 
** isolated  system, ph.  వివిక్త వ్యవస్థ; వియుక్త వ్యవస్థ; వ్యష్ఠిగా ఉంచిన వ్యవస్థ; 
* isomer, n. సమభాగి; సమాంగి; 
* isomerism, n. సమభాగత్వం; సమాంగత; సమాంగత్వం; సాదృశ్యం; అనేక భాగములతో రకరకాల విన్యాసాలు కలిగిన నిర్మాణ క్రమాలతో ఒప్పారే రసాయనాలు; రెండు మూలకాల సాంఖ్య క్రమాలు ఒక్కటే అయి, నిర్మాణ క్రమాలు తేడాగా ఉంటే ఆ రెండింటిని సమభాగులు అంటారు; 
** 	chain isomerism, ph. శృంఖల సమాభాగత్వం; శృంఖల సమాంగత; శృంఖల సమాంగత్వం; శృంఖల సాదృశత్వం; 
** 	conformational isomerism, ph. అనురూపాత్మక సమభాగత్వం; అ. సమాంగత్వం; అ. సాదృశ్యం; 
** 	group isomerism, ph. సామూహిక సమభాగత్వం; సా. సమాంగత; సా. సమాంగత్వం; సా. సాదృశ్యం; 
** 	optical isomerism, ph. దృక్ సమభాగత్వం; దృక్ సమాంగత; దృక్ సమాంగత్వం; దృక్ సాదృశ్యం; 
** 	positional isomerism, ph. స్థాన సమభాగత్వం; స్థాన సమాంగత; స్థాన సమాంగత్వం; స్థాన సాదృశ్యం; 
** 	stereo isomerism, ph. ప్రాదేశిక సమభాగత్వం; ప్రా. సమాంగత్వం; 
** 	structural isomerism, ph. నిర్మాణాత్మక సమభాగత్వం; ని. సమాంగత; ని. సమాంగత్వం; 
* isomorphism, n. [[సమరూపత]]; 
* isopropyl alcohol, n. రబ్బింగ్ ఆల్కహాలు; ఉద్వర్తన ఒలంతం; జ్వరం వచ్చినప్పుడు దీనిని శరీరం మీద వేసి రుద్దితే ఉష్ణం తగ్గుతుంది కనుక ఈ పేరు వచ్చింది; C&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;7&lt;/sub&gt;OH; 
* isosceles, adj. సమద్విబాహు; 
* isotherm, n. సమతాపి; సమతాపరేఖ; ఒక మేపులో ఒకే తాపోగ్రత ఉన్న బిందువలని కలుపుతూ గీసే గీత; 
* isothermal, adj. సమతాప; 
* isotope, n. ఏకస్థాని; ఆవర్తన పట్టికలో ఒకే గదిలో ఉంచవలసిన రసాయన మూలకాలు; 
** radio-isotopes, వికీర్ణ ఏకస్థానులు; 
* isotropic, adj. సమదైశిక; ఏ దిశలో కొలిచినా లక్షణాలలో మార్పు లేకపోయే; 
* isotropy, n. [[సమదైశికత]]; ఏ దిశలో కొలిచినా లక్షణాలలో మార్పు లేకపోవడం; 
* issue, n. (1) సంచిక; (2) సంతతి; (3)సమస్య; (4) విషయం; అంశం; 
** life and death issue, ph. జీవన్మరణ సమస్య; 
** issue at hand, ph. ప్రస్తుతపు సమస్య; 
* issue, v. t. జారీ చేయు; 
* isthmus, n. భూసంధి; 
* it, pron. proximate. ఇది; 
* it, pron. remote. అది; 
* italics, n. pl.  వాలు అక్షరాలు; 
* itch, n. దురద; గుల; జిల; దూల; తీట; కండూతి; కసిమిరి; 
* item, n. మూర్తి; శాల్తీ; అంశం; ఉరువు; 
* iterate, v. t. ఆమ్రేడించు; పదే పదే చేయు; 
* iterative, adj. ఆమ్రేడిత; పునరుత్థాన; 
** iterative method, ph. పునరుత్థాన పద్ధతి; చేసిన లెక్కనే చిన్న చిన్న మార్పులతో పదే పదే చేయడం; 
* itinerary, n. కార్యక్రమం; 
* itis, suff. వాపు; శోఫ; ఆర్తి; 
* its, pron. proximate. దీని; 
* its, pron. remote. దాని; 
* ivory, n. దంతం; 
** ivory tower, ph. [idiom] దంతపు మేడ; ఒంటి స్తంభపు మేడ; విశ్వవిద్యాలయం; 
* ivy gourd, n. దొండ; దొండ పాదు;'''

|width=&quot;65&quot;| &lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL Images Below This Line (center|150px|thumb) ---&gt;

|-
|- &lt;!--- Nothing Below This Line! ---&gt;
|}

==మూలం==
* V. Rao Vemuri, English-Telugu and Telugu-English Dictionary and Thesaurus, Asian Educational Services, New Delhi, 2002 ISBN 0-9678080-2-2
[[వర్గం:వేమూరి ఇంగ్లీషు-తెలుగు నిఘంటువు]]</text>
      <sha1>h1l0lvbbwdhyhh5vc3ven87ff623gop</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు/అ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3008</id>
    <revision>
      <id>33389</id>
      <parentid>33298</parentid>
      <timestamp>2022-08-26T17:40:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vemurione</username>
        <id>1689</id>
      </contributor>
      <comment>/* Part 2: అ - a */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="159097" xml:space="preserve">

=నిఘంటువు=

* This dictionary is an improved version over the print version (expanded, errors corrected, new features continually being added) published by Asian Educational Services, New Delhi in 2002.
* You are welcome to add. BUT PLEASE DO NOT DELETE entries until you are absolutely, positively SURE a mistake has been made and needs to be corrected.
* PLEASE do not delete entries or their meanings simply because you personally did not agree with the meaning given there. Thanks
* American spelling is used throughout. 
* There is no clearly established, standardized alphabetical order in Telugu. The justification for the scheme used here would be too long for discussion here.

16 March 2016.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! నిర్వచనములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
! ఆసక్తికర చిత్రములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
|-
|width=&quot;895&quot;|&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---&gt;
==Part 1: అం - aM==
&lt;poem&gt;
* '''అంకం, aMkaM'''
-n.
--(1) digit; number; 
--(2) act in a play;
--(3) sign; symbol; 
--(4) lap; 
--(5) eye; 
---కారణాంకం = factor.
---చరమాంకం = final act.
---పూర్ణాంకం = whole number.
---భిన్నాంకం = fractional number.
---ప్రథమాంకం = act 1 (in a play).


* '''అంకగణితం, aMkagaNitaM'''
-n.
--arithmetic;
---ద్వియాంశ అంకగణితం = binary arithmetic.


* '''అంకణం, aMkaNaM'''
-n.
-- (1) apartment; flat; నలుచదరపుచోటు; తొట్టికట్టు; (2) 8 square yards of land; పన్నెండడుగుల పొడవు, ఆరడుగుల వెడల్పు గలిగి 72 చదరపు అడుగుల వైశాల్యం ఉంటే ఇంటి కట్టుబడి స్థలమని నెల్లూరు జిల్లా వ్యవహారం; తిరుపతి ప్రాంతాల వారు 6 అడుగులు x 6 అడుగుల - అంటే 36 చదరపు అడుగుల వైశాల్యాన్ని - ఒక అంకణం గా తీసుకుంటారు. (3) The space between any two beams, or pillars. రెండు దూలముల, లేక స్తంభముల, నడిమి ప్రదేశము.


* '''అంకనం, aMkanaM'''
-n.
--same as అంకణం;


* '''అంకవంక, aMkavaMka'''
-n.
--plasticity; pliability; softness;


* '''అంకాలు, aMkAlu'''
-n. 
--marks; score in a test; statistics; (lit.) numbers;


* '''అంకించుకొను, aMkiMcukonu'''
-v. t.
--appropriate; annex.


* '''అంకితం, aMkitaM'''
-n.
--dedication (of a book or work of art);


* '''అంకిలి, aMkili'''
-n.
--obstacle; impediment;


* '''అంకుడు, aMkuDu'''
-n.
-- (1) [bot.] ''Nerium antidysenterica; Holarrhena antidysenterica''; This plant, that grows on hills, contains several alkaloids such as conessine, kurchine, and kurchicine; This plant was mentioned in Potana's Bhagavatam; 
-- (Syn.) కొండజెముడు, గిరిమల్లిక; కొండ మల్లె; కూటజం;  పాలచెట్టు; 
-- (2) [bot.] ''Wrightia tinctoria''; ఈ వృక్షం పాలలో, ఆకులలో, పూలలో  ఉండే ‘పాల ఇండిగో’ (Pala Indigo)  అనే ఒక విధమైన నీలి అద్దకపు రంగు (Blue Dye) కారణంగా దీనికి టింక్టోరియా అనే పేరు ఏర్పడింది. టింక్టోరియస్ అంటే లాటిన్  భాషలో ‘నీలిరంగు కలిగిన‘ అని అర్థం. దీని కర్ర తేలికగా, మెత్తగా ఉండే కారణంగా బొమ్మల తయారీకి, తరిణె పట్టే పనుల (Turnery) కూ ఇది చాలా అనువుగా ఉంటుంది. ఈ కర్రతో అగ్గి పెట్టెలు, అగ్గి పుల్లలు కూడా తయారు చేస్తారు; ఏటి కొప్పాక లోని లక్క బొమ్మలు ఈ కర్రతోనే చేస్తారు; 


* '''అంకురం, aMkuraM'''
-n.
--(1) seed; sprout; bud; embryo; 
--(2) blood;
-- మొలక; ఈరిక; మొటిక; 
---అంకురం లేకుండా (సమూలంగా) నాశనం అయిపోయింది = destroyed without a trace.


* '''అంకురార్పణ, aMkurArpaNa'''
-n.
--(1) inauguration; inaugural ceremony; 
--(2) seeding;
-- నాటువేత; నారుపోత; 


* '''అంకురోత్పత్తి, aMkurOtpatti'''
-n.
--germination;


* '''అంకె, aMke'''
-n.
--(1) digit; a single-digit number; 
--(2) the written symbol used to denote a number such as 0, 1, 2, 3 or I, II, III; (note) a number with more than one digit is often called సంఖ్య; (syn.) అంకం;


* '''అంకెవన్నియ, aMkevanniya''' 
- n. 
--stirrup hanging on either side of a horse saddle; 
-- అంకవన్నె; 


* '''అంకెసం, aMkesaM'''
-n. 
--generation;


* '''అంకోలం, aMkOlaM'''
-n.
-- [bot.] ''Alangium decapetalam''; ''Alangium salvifolium''; 
-- a  medicinal plant;  root decoction used for fevers and leaf extract for skin diseases;
--ఊడుగు చెట్టు;


* '''అంగం, aMgaM'''
-n.
--(1) organ; limb; element; member; 
--(2) division; part; 
--(3) style; method;
---అష్టాంగ యోగం = &quot;eight-limbed'' yoga; eight-staged yoga; the eight stages are Yama, Niyama, Asana, Pranaayaama, Pratyaahaara, Dhaarana, Dhyaana, and Samaadhi; Raja yoga.
---సాష్టాంగ = స + అష్టాంగ = with all the eight limbs, namely the chest, forehead, hands, knees and feet.
---చతురంగం = chess; (lit.) the four divisions, namely chariots (bishops), elephants (rooks), horses (knights), and foot soldiers (pawns).


* '''అంగ, aMga'''
-n.
--stride; long step;


* '''అంగచ్ఛేదం, aMgachEdaM'''
-n.
--amputation; cutting of a limb;


* '''అంగజ, aMgajaM'''
-n. f.
--daughter;


* '''అంగజుడు, aMgajuDu'''
-n. m.
--son;


* '''అంగబలం, aMgabalaM'''
-n.
--(1) material support; people support;
--(2) physical strength;


* '''అంగడి, aMgaDi'''
-n.
--store; shop; market; bazaar;


* '''అంగడివాడ, aMgaDivADa'''
-n.
--market street; bazaar;


* '''అంగడిల్లు, aMgaDillu'''
-n.
--mall; shopping center; building in which many stores are located;


* '''అంగణము, aMgaNamu'''
-n.
--courtyard;


* '''అంగద, aMgada'''
-n.
--danger;


* '''అంగదట్టం, aMgadaTTaM'''
-n.
--petticoat; a lower, long under garment of women;


* '''అంగదేశం, aMgadESaM'''
-n. 
--ancient name for the region now called Assam;


* '''అంగనం, aMganaM'''
-n.
--ambulation; walking;


* '''అంగనంబండి, aMganaMbaMDi'''
-n. 
--ambulance; 
--a vehicle that carries patients to an emergency medical treatment center;


* '''అంగన, aMgana'''
-n.
--woman; (lit.) one with pretty body parts;


* '''అంగరంగవైభవం, aMgaraMgavaibhavaM'''
-n.
--luxury; enjoyment of riches;


* '''అంగరకా, aMgarakA'''
-n. 
--topcoat; overcoat; long coat


* '''అంగరక్ష, aMgaraksha'''
-n.
--vest; bullet-proof vest; (lit.) body protector;


* '''అంగరక్షకుడు, aMgarakshakuDu'''
- n. m.
-- bodyguard;


* '''అంగలార్చు, aMgalArcu'''
-v.i.
--weep; cry due to fear; to grieve; lament; to cry out from fear; grief or pain;


* '''అంగలేపం, aMgalEpaM'''
-n.
--body lotion; any paste like substance for smearing on the body;


* '''అంగవస్త్రం, aMgavastraM'''
-n.
--man's loincloth; lower garment; 
-- (rel.) ఉత్తరీయం;


* '''అంగహీనుడు, aMgahInuDu'''
-n. m.
--disabled person; (rel.) వికలాంగుడు, 


* '''అంగారం, aMgAraM'''
-n.
--(1) charcoal; 
--(2) live coal; 
--(3) the red one;


* '''అంగారకుడు, aMgArakuDu'''
-n.
--Mars; (note) కుజుడు, although used as a synonym, is a misnomer; it literally means son of the Earth and according to modern science, this is not justified;


* '''అంగారిణి, aMgAriNi'''
-n.
--charcoal grill;


* '''అంగారు, aMgAru'''
-n.
--a black gooey substance made from the charcoals of burned rice; used as tilak (the dot on the forehead) of Hindu boys and girls.
---అంగారుబుడ్డి = container of aMgAru.


* '''అంగారుబొట్టు, aMgaruboTTu'''
-n.
--black dot on the forehead worn by traditional Hindu boys and girls;


* '''అంగిలి, aMgili'''
-n.
--back part of the tongue; part of the throat towards the mouth; లోకుత్తుక;


* '''అంగీకరించు, aMgIkAriMcu'''
-v. i.
--agree; consent; approve; admit;
-- ఒప్పుకొను; ఇయ్యకొను; 


* '''అంగీకారం, aMgIkAraM'''
-n.
--agreement; approval; acceptance;  consent;
-- ఒప్పుకోలు; ఇయ్యకోలు;


అంగష్టము. aMgushThamu
- n.
-- thumb;


* '''అంగుళం, aMguLaM'''
-n.
--(1) inch; one-twelfth of a foot; 
--(2) a finger's breadth; 
--(3) thumb; 
--(4) big toe;


* '''అంగుళ్యాకారం, aMguLyAkAraM'''
-n. 
--annular shape; ring shape; 


* '''అంగుళిత్రాణం,  aMguLitrANaM'''
- n.
-- finger-guard used while playing a musical string instrument;


* '''అంగుళీయకం, AMguLIyakaM'''
-n.
--ring;


* '''అంగుష్ఠం,  aMgushThaM'''
- n. 
-- thumb;
-- బొటనవేలు; 


* '''అంఘ్రిపర్ణి,  aMghriparNi'''
-n. 
-- [bot.] ''Cassia fistula'';
-- కోలపొన్న చెట్టు; రేల చెట్టు;


* '''అంచనా, aMcanA'''
-n.
--estimate; guess; approximation;


* '''అంచనాదారుడు, aMcanAdAruDu'''
-n. m.
--estimator, appraiser;


* '''అంచు, aMcu'''
-n.
--(1) edge; edge of a vessel; lip of a glass; 
--(2) border; border of a sari; 
---జరీ అంచు పట్టు చీర = a silk sari with a gold-laced border.


* '''అంచుకుట్టు, aMcukuTTu'''
-n.
--hem; hem stitch; the type of stitching used in hemming;


* '''అంచెలు, aMcelu'''
-n. pl.
--steps; rows; stages; relays;


* '''అంచెలవారీగా, aMcelavArIgA'''
-adv.
--in stages; in steps; methodically; systematically;


* '''అంజనం, aMjanaM'''
-n.
--(1) ointment; unction;
--(2) mascara; 
--(3) seeing into the future by applying an ointment to the eyes; divining;
--(4) ink;


* '''అంజలి,  aMjali'''
- n.
-- a pair of hands held in the shape of a cup;
-- దోసిలి; దోయిలి;


* '''అంజు, aMju'''
- v. i.
-- (1) fear; be afraid of; 
-- (2) hesitate; doubt; 


* '''అంజూరు, అంజీరు పళ్లు, aMjUru,  aMjIru paLlu'''
-n.  
-- common fig; [bot.]  ''Ficus carica'' L. Moraceae; 


* '''అంజిక, aMjika'''
- n.
-- fear; 


* '''అంట్లగిన్నెలు, aMTlaginnelu'''
-n.
--unwashed dishes; dirty dishes;


* '''అంట్లమైనం, aMTlamainaM'''
-n.
--grafting wax; Grafting wax is a composition of rosin, beeswax, tallow, and similar materials, used in gluing and sealing the wounds of newly grafted trees or shrubs


* '''అంట్లవెధవ !, aMTlavedhava'''
-n.
--dirty fellow!;


* '''అంటించు, aMTiMcu'''
-v. t.
--(1) lit, set fire to; ignite; 
--(2) affix; paste; cement; patch; join; attach;


* '''అంటించుకొను, aMTiMcukonu'''
-v. t. refl. 
--(1) set fire to oneself; ignite; 
--(2) attach, stick or glue to one's self;


* '''అంట్రింత, aMTriMta'''
- n.
-- (1) a common, small, much branched  herb found in coastal Andhra; [bot.]  ''Hedysarum triflorum'' Linn.;
-- (2) bur grass; [bot.] ''Triumfetta rhomboidea'';


* '''అంటు, aMTu'''
-n. 
-- (1) [bot.] graft; (2) contact with a defiled or unclean object; 
---మామిడి అంటు = mango graft.
---అంటురోగం = contagious disease
---నన్నంటుకోకు = do not touch me.
---అంటు చేత్తో అన్నీ ముట్టుకోకు = do not touch everything with the hand that is defiled by the touch of food.
-v. i.
--touch; hold; contact;


* '''అంటుకొను, aMTukonu'''
-v. i.
--(1) touch; contact; 
--(2) adhere; stick; 
--(3) ignite; catch fire; burn;


* '''అంటుగట్టు, aMTugaTTu'''
-v. t.
--[bot.] graft;
---కొమ్మంటు = branch graft; getting a hybrid variety of plant by tieing a sliced branch of one with another;


* '''అంటుతొక్కు, aMTutokku'''
-v. t.
--[bot.] graft;
---నేలంటు= ground graft; getting a new plant by bending a branch of the original plant and burying it under mud until the branch takes root;


* '''అంటుపేను, aMTupEnu'''
-n.
--head louse;
--- తలలోన్న పేల గుడ్లని ఈరు లేక ఈపి అంటారు. ఈళ్లు అనేది దానికి బహువచనం.  జుట్టు నుండి ఈళ్లని 
తొలగించడానికి ఈరుపెన లేక ఈర్పెన  అనే ప్రత్యేకమైన  దువ్వెన వాడతారు. గుడ్ల నుండి పుట్టిన పేలు తొలి దశలో చర్మానికి అంటుకుని ఉంటాయి కనుక వీటిని అంటు పేలు అంటారు..


* '''అంటువ్యాధి, aMTuvyAdhi'''
-n.
--contagious disease; communicable disease; a disease transmitted by contact; (exp.) pneumonia can be an infectious disease, but it is not contagious, it does not spread from person to person; influenza is contagious; (rel.) సోకుడు రోగం; తిష్ట;


* '''అంట్లు, aMTlu'''
-n. pl.
--(1) dirty dishes; unwashed pots and pans; 
--(2) grafts; grafted plants;


* '''అండం, aMDaM'''
-n.
--(1) ovum; egg; unfertilized egg;  
--(2) the universe; బ్రహ్మాండం;
-- గుడ్డు; (rel.) పిండం;
---యుగాండం = యుగ్మము + అండం = zygote.
---బీజాండం = testicle.


* '''అండ, aMDa'''
-n.
--support; patronage; prop;


* '''అండకణం, aMDakaNaM'''
-n.
--[bio.] egg cell;


* '''అండకోశం, aMDakOSaM'''
-n. 
--ovary; [bot.] gynoecium; the female part of a flower; pistil;


* '''అండజం, aMDajaM'''
-n. 
--oviparous; born of an egg; reptile; fish; bird;
-- see also వ్యాళములు; 


* '''అండజననం, aMDajananaM'''
-n. 
--[bio.] oogenesis; the production or development of an ovum;


* '''అండదండలు, aMDadaMDalu'''
- n. 
-- support and prop; backing; material and moral support;


* '''అండపీతం, aMDapItaM'''
-n. 
--yolk; yellow of an egg;


* '''అండయోనిజములు, aMDayOnijaMulu'''
-n. pl.
--ovoviviparous; born of an egg inside the body; some reptiles lay their eggs but the eggs are hatched inside their bodies and baby reptiles come out;
-- also called వ్యాళములు; Boa constrictor and Green Anaconda are examples;


* '''అండశ్వేతం, aMDaSvEtaM'''
-n. 
--white of an egg;


* '''అండా, అండీ,  aMDA, aMDI'''
-n. 
--a big vessel; a vessel used to boil water; boiler; a metal vessel;


* '''అండాకార, aMDAkAra'''
-adj.
--ovate; ovoid; oviform; egg-shaped;


* '''అండాలు, aMDAlu'''
-n. pl. 
--(1) ovules; 
--(2) large cooking vessels;


* '''అండాశయం, aMDASayaM'''
-n. 
--ovary; the egg-producing organ of a female;


* '''అండి, aMDi '''
-suff. 
--indicates respectful address in both genders; సంబోధనార్థక ప్రత్యయం; 
---అంతేనండి = that is all, sir; that is all, madam. 
---అవునండి = that is it, sir; yes, sir; that is it, madam; yes, madam; 
---ఎంతండి? = how much, sir?; how much, madam? 
---ఏమండి = hello; hi; (lit.) what sir; what madam.
---కాదండి = that is not so, sir; that is not so, madam. 
---మరేనండి = as you said, sir; as you said, madam.


* '''అండోత్పత్తి, aMDOtpatti,'''
-n. 
--ovulation; oogenesis; the production or development of an ovum;
-- see also అండోత్సర్గం; అండజననం;


* '''అండోత్సర్గం, aMDOtsargaM '''
-n. 
--ovulation;


* '''అంతం, aMtaM '''
-n. 
--(1) end; termination; 
--(2) death; destruction; 
-- చివర; కొస; కొన; కడ; 
---విషాదాంతం = tragedy; a play or cinema that ends in sorrow or death of a leading character.
---అనంతం = that without an end; infinite; infinity.


* '''అంతంతమాత్రం, aMtaMtamAtraM '''
-adj. 
--just enough to manage with;


* '''అంత, aMta '''
-adj. suff.
--so much; so many; 
---బుట్టెడంత =  as much as a basketful.


* '''అంతట, aMtaTa '''
-adv. 
--then; afterwards; subsequently;


* '''అంతటిలో, aMtaTilO'''
-adv. 
--in the meantime; presently;


* '''అంతటిదాకా, aMtaTidAkA'''
-adv. 
--until then;


* '''అంతమంది, aMtamaMdi'''
-n. pl.
--so many people;


* '''అంతమాత్రానికి, aMtamAtrAniki'''
-adv. 
--just for that reason; only for that;


* '''అంతర్, aMtar'''
-adj. pref.
--internal; intermediate; between; 
---అంతర్‌జాతీయ = international; between nations.
---అంతర్‌జాలం = Internet.
---అంతర్‌దహనం = internal combustion.


* '''అంతర్ కలనం, aMtarkalanaM'''
-n. 
--[math.] differentiation; a standard operation in calculus;


* '''అంతర్ గ్రహాలు, aMtargrahAlu'''
-n. pl. 
--inner planets; the planets between the Sun and Jupiter, namely Mercury, Venus, Earth and Mars;


* '''అంతర్ జంఘాస్థి, aMtarjaMghAsthi '''
-n. 
--[anat.] tibia; shin bone; the larger and stronger of the two bones in the leg below the knee;


* '''అంతర్‌జాలం, aMtarjAlaM'''
-n. 
--[comp.] Internet; the worldwide network of computers that relies on the so-called Internet protocol TCP/IP as a communication standard;


* '''అంతరం, aMtaraM'''
-n. 
--(1) interval; intermediate space; 
--(2) difference; 
--(3) rank; social status; 
--(4) another one; 
---కాలాంతరం = another time.
---గత్యంతరం = another way; alternative. 
---గ్రామాంతరం = another village.
---జన్మాంతరం = another life; another incarnation such as past or future birth.
---దేశాంతరం = another country.
---మతాంతరం = another religion.
---ప్రత్యంతరం = another copy.
---పాఠాంతరం = another text.
---యుగాంతరం = another era.
---స్థలాంతరం = another place.


* '''అంతరంగికం, aMtaraMgikaM'''
-n. 
--confidential; private; internal matter; (ant.) బహిరంగం;


* '''అంతరంగికుడు, aMtaraMgikuDu''' 
-n. 
--confidant; close friend;


* '''అంతర, aMtara'''
-adj. 
--(1) internal; 
--(2) medulla; (ant.) బాహ్య.


* '''అంతరతామర, aMtaratAmara'''
-n. 
--[bot.] ''Pistia stratiotes''; water cabbage; water lettuce; Being a floating plant, water lettuce obtains all its nutrients directly from the water. This makes it a great plant to use to combat algae;


* '''అంతర్గత, aMtargata'''
-adj. 
--(1) inner; internal; 
--(2) hidden;
--(3) intermediate; (ant.) బహిర్గత;


* '''అంతర్గత జన్యువు, aMtargata janyuvu'''
-n. 
--[bio.] recessive gene; (ant.) బహిర్గత జన్యువు; 


* '''అంతర్దశ, aMtardaSa'''
-n. 
--[bio.] interphase; intermediate phase;


* '''అంతరాత్మ, aMtarAtma'''
-n. 
--inner soul; soul; the God within; Indweller;


* '''అంతరాయం, aMtarAyaM'''
-n. 
--interruption; impediment; break;
 

* '''అంతరార్థం, aMtarArthaM'''
-n. 
--hidden meaning;


* '''అంతరాళం, aMtarALaM'''
-n. 
--amidst; in the depths;
---విశ్వాంతరాళంలో = in the depths of space.


* '''అంతర్జాతీయం, aMtarjAtIyaM'''
-n. 
--internationalism;


* '''అంతర్జాతీయ, aMtarjAtIya'''
-adj. 
--international;


* '''అంతర్ధానం, aMtardhAnaM'''
-n. 
--disappearance;


* '''అంతర్యామి, aMtaryAmi'''
-n. 
--(1) soul; the in-dweller; 
--(2) [comp.] software; (ant.) బహిర్యామి;


* '''అంతర్లాపి, aMtarlApi'''
-n. 
--a puzzle with its answer hidden in the puzzle itself;


* '''అంతర్వాణి, aMtarvANi'''
-n. 
--(1) inner voice; conscience; 
--(2) scientist;


* '''అంతర్వాహిని, aMtarvAhini'''
-n. 
--under-ground river; subterranean river; groundwater;


* '''అంతరించు, aMtariMcu'''
-v. i. 
--come to an end; die;


* '''అంతరిక్షం, aMtarikshaM'''
-n. 
--firmament; sky; space; outer space;


* '''అంతరిక్ష నౌక, aMtariksha nauka'''
-n.
--space ship; spacecraft;


* '''అంతరిక్ష యానం, aMtariksha yAnaM'''
-n.
--space travel;


* '''అంతర్హితం, aMtarhitaM'''
-n. 
--input; 


* '''అంతరీపము, aMtarIpamu'''
- n.
 --promontory; an elevated landmass that has penetrated into the ocean


* '''అంతర్యుద్ధం, aMtaryuddhaM'''
-n. 
--civil war; internal conflict; inner conflict;


* '''అంతర్భూత, aMtarbhUta'''
-adj. 
--internal;


* '''అంతస్థములు, aMtasthamulu''' 
- n. pl. 
-- the group of Telugu alphabetical characters: య, ర, ల, వ;


* '''అంతలపొంతలవాడు, aMtalapoMtalavADu'''
-n. 
--distant relative; 


* '''అంతస్థములు, aMtasthamulu'''
-n. pl. 
--[gram.] semi-vowels; intermediate consonants; the consonants య, ర, ల,వ;


* '''అంతస్తు, aMtastu'''
-n. 
--(1) status; position; rank; 
--(2) storey or floor of a multilevel building;


* '''అంతశయ్య, aMtaSayya'''
- n.
-- (1) the wooden frame built to carry a dead person to the cremation grounds;
-- (2) cremation grounds;


* '''అంత్యక్రియలు, aMtyakriyalu'''
-n. 
--final rites; funeral services;


* '''అంత్రక, aMtraka'''
-adj. 
--enteric; related to intestine;


* '''అంత్రములు, aMtramulu'''
-n.
--entrails, gut;


* '''అంత్రవృద్ధి, aMtravRddhi'''
-n. 
--[med.] inguinal hernia;


* '''అంతు, aMtu'''
-n. 
--end; termination;


* '''అంతులేని, aMtulEni'''
adj. 
--endless; limitless


* '''అంతేవాసి, aMtEvAsi'''
-n. 
--pupil; student; disciple; 


* '''అందం, aMdaM'''
-adj.
--beautiful; pretty; cute; handsome; (note.) the terms beautiful and pretty are used for females and handsome for males;


* '''అందనివి, aMdanivi'''
-n. 
--things that are out of reach;


* '''అందని పళ్లు, aMdani paLlu'''
-ph. 
---[idiom] sour grapes;


* '''అందగత్తె, aMdagatte'''
-n. f. 
--beautiful woman;


* '''అందగాడు, aMdagADu'''
-n. m. 
--handsome man; 
-- (note.) the adjective beautiful is not used while referring to a man;


* '''అందచందాలు, aMdacaMdAlu'''
- n. 
-- beauty and poise; good looks;


* '''అందనిది, aMdanidi'''
-adj. 
--unreachable, inaccessible; out of reach;


* '''అందమైన, aMdamaina'''
-adj. 
--beautiful; attractive; fair; pretty; cute; handsome;


* '''అందలము,  aMdalamu'''
- n. 
-- palanquin; 


* '''అందరు, aMdaru'''
-pron. 
--all; 


* '''అందాకా, aMdAkA'''
-adv. 
--meanwhile; temporarily; tentatively; for the time being; until then;


* '''అందించు, aMdiMcu'''
-v. t. 
--give; hand over;


* '''అందిక, aMdika'''
-n. 
--(1) support; 
--(2) proximity; 


* '''అందు, aMdu'''
-pron. 
--there; therein; 


* '''అందుకని, aMdukani'''
-adv. 
--therefore; for that reason;


* '''అందుకొను, aMdukonu'''
-v. i. 
--receive; reach; attain;


* '''అందుకో, aMdukO'''
-interj. 
--(1) catch it; grab it; 
--(2) take over;


* '''అందుగు, aMdugu'''
-n. 
--[bot.] Boswellia serrata;


* '''అందుచేత, aMducEta'''
-adv. 
--therefore;


* '''అందుబాటు, aMdubATu'''
-adv. 
--proximity; convenience;


* '''అందులో, aMdulO'''
-adv. 
--in that;

* '''అందె, aMde'''
- n. 
-- anklet; armlet; a decorative ornament;


* '''అందె వేసిన చెయ్యి, aMde vEsina ceyyi'''
- ph. 
-- a competent person; an expert; 


* '''అంధకారం, aMdhakAraM'''
-n. 
--darkness;


* '''అంధత్వం, aMdhatvaM'''
-n. 
--blindness;


* '''అంధవిశ్వాసం, aMdhaviSvAsaM'''
-n. 
--superstition, blind belief; 


* '''అంధపంగు న్యాయం, aMdhapaMgu nyAyaM'''
-n. 
--symbiosis; (lit.) the way a lame man and a blind person can help each other;


* '''అంపకోల, aMpakOla'''
-n. 
--arrow; the stud of an arrow;


*'''అంపాచారం,  aMpAcAraM'''
-n.
--stream of water;
---సంపాదిత శంపావలి, బెంపారిన్ మేఘ చయము పృథివియు నభముం, గంపింపగ బెట్టురుముచు, నంపాచారంపు వానలప్పుడు కురిసెన్&quot; - విష్ణు పురాణం; వెన్నెలకంటి సూరన్న. 


* అంపియలు,  aMpiyalu
- n. pl.
-- rags; tattered clothing;
--- &quot;అంపెలుగట్టి చేత యష్టి ధరించి...&quot;  విక్రమార్క చరిత్ర: కొండమీది గోపురాజు


* '''అంపుదోడు, aMpudODu'''
- n.
-- escort; someone accompanied as a helper; అంపు + తోడు;


* '''అంబ,  aMba''' 
- n. 
-- Divine Mother; Goddess Parvati;


* '''అంబటిజోరిగాడు, aMpaTijOrigADu'''
-n.
-- a bird called Rufous-tailed finch lark; same as జోరిగాడు; [bio.] ''Ammomanes phoenicura;''
[[File:Rufous-tailed_Lark_%28Ammomanes_phoenicurus%29_in_Kawal_WS%2C_AP_W_IMG_2004.jpg|thumb|right|జోరిగాడు]]


* '''అంబరం, aMbaraM'''
-n. 
--(1) fabric; 
--(2) sky; 
---పీతాంబరం = yellow fabric. 
---దిగంబరుడు = (దిక్+అంబరుడు) naked person; (ety.) one with space as his clothing.


* '''అంబరచుంబితాలు, aMbaracuMbitAlu'''
-n. 
--sky scrappers; tall buildings; tall structures;


* '''అంబరు, aMbaru'''
-n. 
--ambergris;  fossilized tree resin, considered valuable because of its color, natural beauty and rarity;
--- (note) ambergris is different from amber. Ambergris is a dense, foul-smelling, secretion found in the guts of sperm whale. Hardened secretions are often found floating on ocean waters as flakes. When heated these gray flakes melt and give off a fragrance that is highly prized by perfumers. Amber 
(తృణస్పటికం, తృణమణి), on the other hand, is a transparent fossilized resin, highly valued as a precious stone.


* '''అంబరీషం, aMbarIshaM'''
-n. 
--frying pan; (rel.) పెనం; మంగలం; మూకుడు;
--- అంబరీషం నుండి అగ్నిగుండం లోకి =  from the frying pan to fire.


* '''అంబలి,  aMbali'''
- n. 
-- gruel; &quot;conjee&quot; water; a poor man's soup made from water drained off after cooking rice;


* '''అంబష్ఠుడు, aMbashThuDu'''
- n.
-- barber; a person who cuts or styles hair; 


* '''అంబారావం, aMbArAvaM'''
-n. 
--the ‘moo’ sound made by  cows;


* '''అంబుచరం, aMbucaraM'''
-n. 
--aquatic creature; marine creature;


* '''అంబుజం, aMbujaM'''
-n. 
--one born out of water, such as a lotus;


* '''అంబుదం, aMbudaM'''
-n. 
--one that gives rise (birth) to water, such as a cloud;


* '''అంబుధి, aMbudhi'''
-n. 
--one that stores water, such as a sea;


అంబువాసిని, aMbuvAsini
-n. 
--trumpet flower; [bot.] Bigonia suave-olens;


* '''అంబువాహిని, aMbuvAhini'''
-n. 
--one that carries water, such as a bucket;


* '''అంబుస్ఫోటం, aMbusphOTaM'''
-n. 
--fountain; artesian well; water spilling out of a confined aquifer; (lit.) one that spills out water;


* '''అంశం, aMSaM'''
-n. 
--(1) portion; 
--(2) share; 
--(3) component; 
--(4) fraction; 


* '''అంశ, aMSa'''    
-n. 
--(1) part; 
--(2) numerator of a fraction; 
--(3) degrees in angular measure; 
--(4) [comp.] radix; base; root; 
---అష్టాంశ = octal; to the base 8; 
---దశాంశ = decimal; to the base 10; 
---ద్వియాంశ = binary; to the base 2; 
---షష్టాదశాంశ = hexadecimal; to the base 16;


* '''అంశుమతి, aMSumati'''
- n. 
-- [bot.] ''Pseudarthria viscida''; the roots of this plant have been used in Ayurvedic medicine; 
-- ముయ్యాకు పొన్న; 


* '''అంశువు, aMSuvu'''
- n. 
-- light; ray of light;


* '''అంసం, aMsaM'''
-n. 
--[anat.] tip of the shoulder;


* '''అంసచక్రం, aMsacakraM'''
-n. 
--[anat.] pectoral girdle; The shoulder girdle or pectoral girdle is the set of bones in the appendicular skeleton which connects to the arm on each side; In humans it consists of the clavicle and scapula; 


* '''అంసఫలకం, aMsaphalakaM'''
-n. 
--[anat.] scapula; shoulder blade;
&lt;/poem&gt;

==Part 2: అ - a==

&lt;poem&gt;
*'''అ, a.''' first letter, first vowel as well as the first syllable of the Telugu alphabet. This is a short vowel, that is, it takes one short unit of time to utter this syllable. While pronouncing this you have to open your mouth (వివృతం) and the sound comes from the throat (that is, this is an open guttural (కంఠ్యం) ). When used as a prefix with some Sanskrit words, gives a negative meaning
---అనిత్యం = not permanent; fleeting.
---అనింద్యం = one that cannot be blamed.
---అచరం = immobile; immovable; stationary.
---అవిభక్తం = undivided.
---అసంతృప్తం = unsatisfied, unsaturated.
---అసంబద్ధం = incoherent.
---అస్థిరం = unstable.


*'''అకటా, akaTA'''
-excla.
--Alas!; O!; What a pity!


*'''అకము, akamu'''
-n.
--(1) pain; ache; affliction; (2) sorrow; sin;
---న + అకము = నాకము =  heaven = painless place; 


*'''అకర్మక క్రియ, akarmaka kriya'''
-n.
--intransitive verb; An intransitive verb is one that does not take a direct object. In other words, it is not done to someone or something. It only involves the subject.


*'''అకశేరుకం, akaSErukaM'''
-n.
--invertebrate; one that does not have a spinal column;


*'''అకస్మాత్తుగా, akasmAttugA'''
-adv.
--suddenly;


*'''అక్క, akka'''
-n.
--elder sister;


* '''అక్కచెల్లెళ్లు, akkacelleLlu'''
- n.
-- sisters;


* '''అక్కజము,  akkajamu'''
- n.
-- surprise; unexpected event; 


*'''అక్కడ, akkaDa'''
-adv. 
--there;


*'''అక్కడక్కడ, akkaDakkaDa'''
-adv.
--here and there;


*'''అక్కడికక్కడే, akkaDikakkadE'''
-adv. 
--on the spot; then and there;


* '''అక్కన్న మాదన్నలు,  akkanna mAdannalu'''
- ph. 
- an inseparable pair;


*'''అక్కర, akkara'''
-n. 
--necessity; need; 


* '''అక్కలకర్ర, akkalakarra'''
-n. 
--Pellitory root; a medicinal root suitable for reducing fever; this root has been used to treat sexually transmitted diseases; [Bot.] ''Anthemis pyrethrum''; ''Anacyclus pyrethrum'';


* '''అక్కలి, akkali'''
-n. 
-- wavelet; a small wave; 


* '''అక్కళించు, akkaLiMcu'''
-v. i. 
-- pull the stomach inside and backward such as we do to accommodate tight-fitting pants;


* '''అక్కసం, akkasaM'''
-n.
--grief; sorrow; suffering;
--anger; 
--- &quot;...నీ వెక్కడనుండి వచ్చితిది యేటికి నుస్సురుమంటి మంటి నీకునీ యక్కస మేల వచ్చెను’ ...”  - పింగళి సూ. కళాపూర్ణోదయం;


* '''అక్కసి, akkasi'''
-n.
-- angry person; 


* '''అక్కసు, akkasu'''
-n.
--jealousy; spite; malice; 
--anger;


*  '''అక్కి,  akki'''
- n.
-- a skin disease similar to scabies;


*  '''అక్కు,  akku'''
- n.
-- chest; 


* '''అక్రమ, akrama'''
-adj.
--improper; disorderly; unjust; unfair;
---అక్రమ భిన్నం = improper fraction; also అపక్రమ భిన్నం;.


* '''అక్షం, akshaM'''
-n.
-- (1) axis; (rel.) ఇరుసు;
-- (2) die used in gambling;
-- (3) vitriol; 
-- (4) [Bot.] Terminalia bellirica;  Each seed of this tree weighs about one &quot;tola&quot; a traditional Indian measure for weighing small quantities like gold;; తాని లేక తాడ్ర చెట్టు; విభీతక వృక్షం; 
-- (5) Hydrated Sodium Carbonate; Natron; Sochal Salt;


* '''అక్షతలు, akshatalu'''
-n.
--consecrated rice; rice sanctified by mixing with turmeric paste and used in ceremonial blessings; (lit.) unbroken grains;


* '''అక్షమాల, akShamAla'''
-n.
--rosary; a chain of beads made of the dried fruits of Elaeocarpusganitrus;
-- రుద్రాక్షమాల; 


* '''అక్షయం, akshayaM''' 
-n. 
--non empty; (lit.) one that does not get depleted;


* '''అక్షయ, akshaya'''
-adj. 
--inexhaustible; non empty;


*'''అక్షయ తూణీరం, akshaya tUNIraM'''
-n.
--an inexhaustible quiver; a divine quiver that keeps getting full with arrows as they are used;


* '''అక్షయ పాత్ర, akshaya pAtra'''
-n.
--(1) an inexhaustible pot; a divine dish that keeps getting full with food as it is consumed; 
--(2) cornucopia;


*'''అక్షయ సమితి, akshaya samit'''
-n.
--[math.] non empty set;


* '''అక్షయం, akshayaM'''
-n.
-- non-empty; (lit.) one that does not get depleted;


* '''అక్షరం, aksharaM'''
-n.
--(1) syllable; letter of an alphabet; (lit.) అ నుండి క్ష వరకు ఉన్న అక్షర సముదాయం; 
--(2) one that is beyond space and time; one that cannot be destroyed; (lit.) అ + క్షరం = నాశనము లేనిది;
---ద్విత్వాక్షరం = a twice repeated consonant as in క్క and ప్ప. 
---సంయుక్తాక్షరం = two or more letters united into one syllable as in క్య, ర్ప, , and ర్మ్య, and so on.


* '''అక్షరచణుడు,  aksharacaNuDu'''
- n.
-- scribe; penman; calligrapher; 


*'''అక్షరమాల, akshara mAla'''
-n.
--a string of letters; a word; character string;


*'''అక్షరాలా, aksharAlA'''
-adv.
--literally; in words;


* '''అక్షరాస్యత, aksharAsyata'''
-n.
--literacy; (ant.) నిరక్షరాస్యత;
-- ఆస్యమునందు అక్షరము కలిగి యుండుట. అంటే అక్షరం పలికే శక్తి ఉండుట; ఆస్యము అంటే నోరు;
-- స + అక్షరత = సాక్షరత అన్నా అక్షరాస్యత అన్నా ఒకటే.


* '''అక్షరాస్యుడు, aksharAsyuDu'''
-n. m.
--literate person; 
-- అక్షరాస్యుడు అక్షరము ఆస్యమునందు కలవాడు. (బహువ్రీహి సమాసం);


* '''అక్షవాటము,  akshavATamu'''
- n.
-- gym; gymnasium; a place where wrestlers practice;  తాలింఖానా; జింఖానా; 


* '''అకారాదిక్రమం, akArAdikramaM'''
-n.
--alphabetical order;


*'''అకాల జననం, akAla jananaM'''
-n.
--premature birth;


*'''అకాల ప్రసవం, akAla prasavaM'''
-n.
--miscarriage; untimely delivery;


*'''అక్షాంశం, akshaMSaM'''
-n.
--latitude; parallels of latitude; the imaginary lines parallel to the equator; (rel.) రేఖాంశం.


* '''అక్షి, akshi'''
-n.
--eye;


* '''అక్షికూటం, akshikUTaM'''
-n.
--pupil; iris of the eye;


* '''అక్షిగోళం, akshigOLaM'''
-n.
--eye-ball;


* '''అక్షిపటలం, akshipaTalaM'''
-n.
--cornea; eye-membrane;


* '''అక్షీబము,  akshIbamu'''
- n.
-- (1) drumstick tree; [bot.] ''Moringa oleifera, Moringa pterygosperma, Hyperanthera moringa,
Guilandina moringa'';  మునగ; 
-- (2) a type of sea salt;


* '''అకుంఠితం, akuMThitaM'''
-n.
--(1) unobstructed; 
--(2) sharp;


*'''అక్కు, akku'''
-n.
--chest wall;


*'''అక్కుపక్షి, akkupakshi'''
-n.
-- (1) lean person; starveling;  a person with an undernourished, emaciated look; pauper; దుర్భలుడు; బలహీనుడు; బక్కచిక్కిన; 
-- (2) idler;  useless fellow; తెలివిలేనివాడు; చవట; కొరకురానివాడు; దిక్కుమాలినవాడు; చాతకానిది/చాతకానివాడు; మూర్ఖుడు;
-- (3) [bio.] Jacobin Cuckoo; చాతక పక్షి; ఈ 'చాతక' పక్షి నేల మీద నీటిని తాగక కేవలం వర్షపు నీటితోనే దాహం తీర్చుకుంటూ వర్షం కోసమే ఎదురు చూస్తూ, ఎదురు గా నీరు ఉన్నా తాగక బక్కచిక్కి రొమ్ము/ఛాతీ భాగం కొట్టొచ్చినట్లు కనపడుతుంది.


* '''అక్షౌహిణి,  akshauhiNi'''
- n.
-- a military division comprised of 21,870 chariots, 21,870 elephants, 65,610 horses, and 1, 09, 350 foot-soldiers;  In the great Mahabharata War 18 such divisions are said to have participated;


* '''అక్రమ, akrama'''
-adj.
--improper; disorderly; unjust; unfair;
---అక్రమ భిన్నం = improper fraction; also అపక్రమ భిన్నం;.


*'''అక్రోటు, akrOTu'''
-n.
--Indian walnut; candle nut; [bot.] ''Alcurites moluccana; Juglans regia;''


* '''అఖండం, akhaMDaM'''
-n.
--complete; full; unbroken; undivided;


* '''అఖండ, akhaMDa'''
-adj.
--complete; full; unbroken; undivided;


*  '''అఖండుకం,  akhanDukaM'''
- n.
 -- dwarf coconut;  చెన్నంగి;


* '''అఖాతం, akhAtaM'''
-n.
--bay; sea; naturally formed body of deep water; (lit.) one that was not dug;


* '''అఖాదీ, akhAdI'''
-adj.
--inedible;
---అఖాదీ తైలం = inedible oil.


*'''అఖ్యాతం, akhyAtaM'''
-n.
--predicate;


*'''అఖిల, akhila'''
-adj.
--one that is not broken; one that is not dilapidated; all; full; comprehensive; whole;


*'''అగండ్రపాకు, agaMDrapAku'''
-n.
--a medicinal plant widely found as a weed in cultivated rice paddies; the leaves are used to relieve pain, fever and for relief of skin diseases; [Bot.] ''Ammania vesicatoria; Ammania bacifera'';  అగ్నివేండ్రపు ఆకు; 


*'''అగచాట్లు, agacATlu'''
-n.
--difficulties; troubles;


*'''అగడ్త, agaDta'''
-n. 
--barrier; moat; ditch; trench; 


* '''అగణ్య''',  agaNya
- adj.
-- inestimable; incalculable;


* '''అగదంకారుడు,  agadaMkAruDu'''
- n.
-- (1) medicine man; doctor; physician; 
-- (2) pharmacist; compounder; 


* '''అగదము,  agadamu'''
- n.
-- medicine; 


*'''అగప, agapa'''
-n.
--ladle; large spoon; 


* '''అగపడు, agapaDu'''
-v. i. 
--appear;


* '''అగపాటు, agapATu''' 
-n. 
--appearance;


*'''అగమ్య, agamya'''
-adj.
--unreachable; unapproachable;


*'''అగమ్యగోచరం, agamyagOcaraM'''
-n.
--a state in which no solution is discernible; no light at the end of the tunnel; confused state;


*'''అగరు చెట్టు, agaru ceTTu'''
-n.
-- eaglewood tree; aloe-wood tree; a superior kind of sandalwood;


*'''అగరువత్తి, agaruvatti'''
-n.
--incense stick; joss stick; a wick made of fragrant incense; (note) no relation to agar;


* '''అగరుశొంఠి, agaruSoMThi'''
-n.
--[Bot.] ''Cissampelos hexandra'';


* '''అగస్త్య, agastya'''
-n.
--(1) Canopus; the star Canopus in the constellation Carina, the keel; Canopus is the second brightest star in our sky, next only to Sirius;
--(2) [Bot.] ''Agati grandiflora'';


* '''అగస్త్యభ్రాత, agastyabhrAta'''
-n.
--come-upper; a newcomer who tries to be a big shot; a fool;
-- పేరూ ఊరూ లేనివాణ్ణి అంటే అప్రసిద్ధుణ్ణి అగస్త్య భ్రాత అంటారు. &quot;ఎవరో ఒకరు — అప్పటి వరకూ అప్రసిద్ధుడు&quot; అనే అర్థంలో అగస్త్య భ్రాత అనడం ఈ నాటికీ ఉంది.


* '''అగసాలె,  agasAle'''
- n.
-- goldsmith; 


* '''అగ్రం, agraM'''
-n. 
--(1) tip; apex; terminal; peak; summit; 
--(2) cape; the tip of a landmass; 
--(3) beginning; end;


*'''అగ్రగణ్యుడు, agragaNyuDu'''
-n. m. 
--foremost person; leading authority; topper;


* '''అగ్రగామి, agragAmi'''
-n.
--front runner; leader; topper; 


* '''అగ్రజుడు, agrajuDu'''
-n. m.
--first born; elder brother;


* '''అగ్రతాంబూలం, agratAMbUlaM'''
-n.
--highest honor; this honor is rendered by making the first offer of a betel leaf and betel nut to an individual in a group;


* '''అగ్రహారం, agrahAraM'''
-n. 
--a village with a string of agricultural fields; (Lat. agros = field); typically, a village whose residents are predominantly Brahmins who received lands as gifts or grants from the ruling king;


* '''అగాధం, agAdhaM'''
-n.
--(1) abyss; extremely deep hole; 
--(2) black hole;


* '''అగ్గి, aggi'''
-n.
--fire; (syn.) అగ్ని;


* '''అగ్గిపుల్ల, aggipulla'''
-n.
--match stick;


* '''అగ్గిపెట్టె; aggipeTTe''' 
-n. 
-- matchbox;


* '''అగ్ని, agni''' 
-n. 
--(1) fire; 
--(2) the Fire God;


*'''అగ్నిక, agnika'''
-adj.
--igneous; (Lat. ignis = fire);


*'''అగ్నికణం, agnikaNaM'''
-n.
--spark;


*'''అగ్నిచూర్ణం, agnicUrNaM'''
-n. 
--gunpowder,


* '''అగ్నిజ్వాల, agnijvAla'''
-n. 
--flame;


* '''అగ్నిపర్వతం, agniparvataM''' 
-n.
--volcano;


* '''అగ్నిపరీక్ష, agniparIksha'''
-n.
--ordeal; severe test; confirmatory test; (lit.) the fire ordeal;


* '''అగ్నిమంత, agnimaMta'''
-n.
--a herb that is used to induce sterility in females; [bot.] Clerodendrum phlomidis;


* '''అగ్నిమాంద్యం, agnimAMdyaM'''
-n.
--dyspepsia; loss of appetite;


*'''అగ్నిమాత, agnimAta'''
-n.
--Ceylon leadwort; [bot.] ''Plumbago zeylanicum'';


*'''అగ్నిమాపక దళం, agnimApaka daLaM'''
-n.
--firefighters; fire brigade; the civil service crew whose responsibility is to put out fires and rescue people; (note.) this is a mis-translation; (lit.) fire-measuring squad;


*'''అగ్నిమాపక యంత్రం, agnimApaka yaMtraM'''
-n.
--fire-engine;


'''* అగ్నిముఖి,  agnimukhi'''
- n.
-- [bot.] ''Semecarpus anacardium''; 
-- జీడిమామిడి; ముంతమామిడి; మొక్క మామిడి;


* '''అగ్నివేండ్రపాకు , agnivEMDrapAku'''
-n. 
--a common weed found in many cultivated areas;  [bot.]  '''Ammannia baccifera Linn'''.; 
-- అగండ్రపాకు; 


*'''అగ్నిశిఖ, agniSikha'''
-n.
--(1) flame; 
--(2) saffron; 
--(3) [bot.] ''Gloriosa superba'';


*'''అగ్నిశిల, agniSila'''
-n.
--igneous rock;


*'''అగ్నిసంస్కారం, agnisaMskAraM'''
-n.
--cremation;


*'''అగురు, aguru'''
-n.
-- (1) khus khus grass; [bot.] ''Andropogon muricatus'';
-- (2) [bot.] ''Dalbergia latifolia''; ఇరుగుడు చెట్టు; చిట్రేగి;


*'''అగోచర, agOcara'''
-adj. 
--imperceptible;


*'''అఘోరించు, agOriMcu'''
-v. i.
--lament loudly; cry; 


* '''అజ్ఞేయం,  aj~nEyaM'''
- n.
- unknowable; one that cannot be known; (this is not the same as &quot;unknown&quot;);


*'''అచక్రీయ, acakrIya'''
-adj.
--acyclic;


*'''అచంచల, acaMcala'''
-adj. 
--steady; firm; (lit.) immobile; 


* '''అచట, acaTa'''  
-adv. 
--there;


*'''అచ్చంగా, accaMgA'''
-adv.
--with all the rights;


*'''అచల, acala'''
-adj.
--immovable; stationary;


*'''అచింత్యం, aciMtyaM'''
-n.
--(1) unthinkable; 
--(2) one followed by 31 zeros in the traditional Indian method of counting; 10&lt;sup&gt;31&lt;/sup&gt;;


*'''అచిరాంశువు, acirAMSuvu'''
-n.
--(1) spark; lightning; 
--(2) bubble; (lit.) a short-lived entity;


*'''అచ్చివచ్చు, accivaccu'''
-v. i.
--one bearing good luck;


*'''అచ్చు, accu'''
-adj.
--(1) exact; copy; 
--(2) printed;


*'''అచ్చు, accu'''
-n.
--(1) vowel; 
--(2) print, as opposed to handwritten; 
--(3) stamp; brand; 
--(4) die; machine pattern;
--(5) slab; chunk;


*'''అచ్యుతం, acyutaM'''
-n.
--steady; permanent; one without change; one that does not have a destructive end;


*'''అచేతన, acEtana'''
-adj.
--lifeless;


*'''అజంతం, ajaMtaM'''
-n.
--[gram.] vowel-ending language; (ety.) అచ్ + అంతం;


*'''అజగరం, ajagaraM'''
-n.
--python; a large snake; mountain snake;


*'''అజప, ajapa'''
-adj. 
--un-repeated; (ant.) జప;


*'''అజము, ajamu'''
-n. 
--enzyme; (ety.) in Sanskrit అజహర్లక్షణం is a figure of speech. Here a word conveys a lot more than what it literally means, without losing its original meaning. An enzyme or a catalyst also performs an analogous function in chemical reactions.


*'''అజమోద, ajamOda'''
-n. 
--Bishop's weed; [bot.] ''Apium graveolens; Apium involucratum;''


*'''అజరం, ajaraM'''
-n. 
--one without old age;


* '''అజరామరం, ajarAmaraM'''
-n.
--eternal; one that does not age or die;


* '''అజశృంగి, ajaSRMgi'''
-n.
--a shrub used as a remedy for sore eyes; [Bot.] ''Odina wodier''; జుష్టపు చెట్టు;


* '''అజస్రం, ajasraM'''
-n.
--direct; uninterrupted; innumerable;


* '''అజస్ర ప్రవాహం, ajasra pravAhaM'''
-n.
--[phy.] direct current; a type of electrical current, such as the one produced by a battery; the other one being alternating current, the type of current commonly found in homes;;


* '''అజహర్లక్షణం, ajaharlakshaNaM'''
-n. 
--[gram.] usage of a word to imply a far broader meaning than the literal meaning, as in నాలుగు రుచులు తినాలి which means one should try foods of all tastes, rather than one should try four tastes;


* '''అజ్ఞాతం, aj~nAtaM'''
-n.
--incognito; unknown;


* '''అజ్ఞాతవాసం, aj~nAtavAsaM'''
-n.
--living incognito;


* '''అజ్ఞానం, aj~nAnaM'''
-n. 
--ignorance;


* '''అజిమత్, ajimat''' 
-n. 
--azimuth; the position of an object in the sky; above the horizon in degrees; దిగంశం;


* '''అజీర్ణం, ajIrNaM''' 
-n. 
--indigestion;


* '''అజీర్తి, ajIrti''' 
-n. 
--indigestion;


* '''అటక, aTaka'''
-n. 
--attic; loft;


* '''అటకలి, aTakali'''
-n. 
--degreaser; any substance that helps in removing grease;


* '''అటకాయించు, aTakAyiMcu'''
-v. t. 
--obstruct; prevent; stop;


* '''అటరూషం, aTarUshaM'''
-n. 
--a tree; [Bot.] ''Justicia adhatoda'';


* '''అటవి, aTavi'''
-n.
--forest;


* '''అటవీసంపద, aTavIsaMpada'''
-n.
--forest resources; forest wealth;


* '''అట్ట, aTTa'''
-n. 
--(1) cardboard; 
--(2) dust-jacket; 
--(3) a piece of leather cut for shoes;


* '''అట్టచెట్టు, aTTaceTTu'''
- n. 
--cardboard plant; [bot.] ''Zamia furfuracea''; 


* '''అట్టహాసం, aTTahAsaM'''
-n. 
--(1) pomp; ostentation; much ado; 
--(2) loud and noisy laughter;


* '''అట్లకాడ, aTlakADa'''
-n. 
--spatula; a kichen instrument to lift crepes or pancakes from a pan;


* '''అటుకమామిడి, aTukamAmiDi'''
-n. 
-- Spreading hogweed; [bot.] ''Boerhaavia diffusa'' of the Nyctaginaceae family; 
-- ఈ మొక్క మన ప్రాంతం అంతటా రహదారుల పక్కన, పెరటి దొడ్లలో, తోటలలో, పొలాల్లో కలుపుమొక్కగా పెరుగుతుంది. ఈ మొక్క నేలను అంటుకుని చుట్టూ వ్యాపిస్తుంది. వేళ్ళు నేలలో బాగా లోతుకు వ్యాపిస్తాయి.
-- an important medicinal plant; ఈ మొక్క మొత్తం పచ్చిది కానీ, ఎండుది కానీ  మూత్రకారిగా పేరొందిన ' పునర్నవా' అనే ఔషధానికి ప్రధానమైన  వనరు. కాండం కంటే ఆకులు, పూలు, వేళ్ళు ఔషధపరంగా ప్రయోజనకరమైనవి.   'పునర్నవా'  పాండురోగాన్నీ, రక్త పిత్తాన్నీ,వాపులనూ, వ్రణాలనూ, శ్లేష్మాన్నీ పోగొట్టి మూత్రం జారీచేస్తుంది.
-- అటిక మామిడి; గుడ్ల మల్లి; [Sans.] పునర్నవా; శ్వేత పునర్నవా; రక్త పునర్నవా; 
-- గలిజేరు మొక్క (Trianthema portulacastrum) resembles this, but it is different;


* '''అట్టు, aTTu'''
-n. s. 
--crepe; thin pancake;
---పెసరట్టు = crepe made out of green gram and topped, usually with diced onions.


* '''అట్లు, aTlu'''
-n. pl. 
--crepes; thin pancakes;
---అట్లు = crepes; pancakes;
-adv.
--that way
---అట్లే చేద్దాం =   we shall do it that way.


* '''అడ, aDa'''
-n. 
--clot; clump; limp; mass; matted mass;


* '''అడకట్టు, aDakaTTu'''
-v. i. 
--clot; become clotted;


* '''అడకత్తెర, aDakattera''' 
-n.
--nut cracker;


* '''అడపము,  aDapamu'''
- n.
-- fanny pack; a small sac, used in bygone days, to carry betel leaves and nuts; 


* '''అడపాదడపా, aDapAdaDapA&lt;/br&gt;'''
-adv.
--now and then; once in a while;


* '''అడవి, aDavi'''
-adj.
--forest; wild; 
-n. 
--forest; wilderness; jungle; 
---కారడవి = dark forest. 
---చిట్టడవి = dense forest.


* '''అడవి అత్తి, aDavi atti'''  
-n. 
--[Bot.] ''Ficus hispidia'';


* '''అడవి అరటి,  aDavi araTi''' 
- n. 
-- wild plantain; [ Bot.]  ''Musa acuminATa'';


* '''అడవి అవిసె, aDavi avise''' 
-n. 
--wild variety of a linseed; [Bot.] ''Bauhimia parviflora'';


* '''అడవి ఆముదపుచెట్టు aDavi AmudapuceTTu''' 
-n. 
-- wild castor plant; [bot.] ''Jatropha gossypifolia'' of the Euphorbiaceae family; ''Baliospermum montanum;''
-- ''Jatropha curcas'' is నేపాళం మొక్క;
-- [Sans.] వన ఏరండ;


* '''అడవి ఉల్లి, aDavi ulli''' 
-n. 
--wild variety of an onion; Indian squill; [bot.] ''Urginea indica'';


* '''అడవి కంద, aDavi kaMda''' 
-n. 
--a wild variety of a bulbous esculent root [bot.] ''Amorphophallus campanulatus'';


* '''అడవి కాకర, aDavi kAkara''' 
-n. 
--wild bitter gourd; [bot.] ''Momordica cochinchinensis''; ''Momordica dioica'';  కంచె కాకర; 


* '''అడవి గన్నేరు, aDavi gannEru'''
-n. 
--[bot.] ''Plumeria alba'';


* '''అడవి గాడిద, aDavi gADida'''
-n. 
--wild ass; [bio.] ''Equs hemionus'';


* '''అడవి  గోగు, aDavi  gOgu'''
-n. 
-- yellow silk-cotton tree; [bot.] ''Cochlospermum religiosum'' of the Bixaceae family;
-- same as అడవి బూరుగ; కొండగోగు; కొండ బూరుగ; 


* '''అడవి  గోరంట, aDavi gOraMTa''' 
-n. 
--[bot.]  ''Erythroxylum indicum'' Linn. of Linaceae family; పగడం చెట్టు;


* '''అడవి చింత, aDavi  ciMta''' 
-n. 
--(1) [bot.] ''Desmodium heterocarpon'' Linn.;  
--(2) [bot.] ''Solanum anguivi'' Lamk.; root extract is used by tribals for asthma, fever and worm complaints; the juice of the leaves, mixed with ginger juice is used to stop vomiting;


* '''అడవి చిక్కుడు, aDavi cikkuDu'''
-n. 
--a wild variety of a creeper resembling beans; [bot.] ''Dolichos tetraspermus''; ''Clitoria ternatea''; 
--గిరికర్ణి; గంటెన; కోనచిక్కుడు; 


* '''అడవి జంతువు, aDavi jaMtuvu'''
-n. 
--wild animal;


* '''అడవి జీలకర్ర, aDavi jIlakarra'''
-n. 
--a wild variety of cumin seed; [bot.] ''Vernonia anthelmintica''; 
-- [Sans.] వనజీరక;


* '''అడవి తీగ ద్రాక్ష, aDavi tIga drASkha'''
-n. 
--a large, weak-stemmed climbing shrub; [bot.]  ''Ampelocissus latifolia'';


* '''అడవి తీగ మల్లి, aDavi tIga malli'''
-n. 
--a shrub; [bot.]  ''Jasminum auriculatum'' Vahl.


* '''అడవి తుమ్మ, aDavi tumma'''
-n. 
--Silver thorned babul tree; [bot.] ''Acacia arabica'';


* '''అడవి తెల్లగోరింట, aDavi tellagOriMTa'''
-n.
--wild white indigo; [bot.] ''Baptisia lactea;''


* '''అడవి దున్న, aDavi dunna'''
-n. 
--wild buffalo;


* '''అడవి నాభి, aDavi nAbhi'''
-n. 
--[bot.] ''Gloriosa superba''; an elegant climber with beautiful flowers; tubers are poisonous and are used to induce abortion;


* '''అడవి నిమ్మ, aDavi nimma'''
-n.
--wild lime; [bot.] ''Limonia monophylla; Atlantia monophylla'';


* '''అడవి నెల్లి, aDavi nelli'''
-n. 
--a bush; [bot.] ''Croton repandum'';


* '''అడవి పంది, aDavi paMdi'''
-n. 
--wild boar; [bio.] ''Sus scrofa'';


* '''అడవి పసుపు, aDavi pasupu'''
-n. 
--wild variety of a turmeric root; [bot.] ''Curcuma aromatica'';


* '''అడవి పిల్లి, ADavi pilli'''
-n. 
--jungle cat; [bio.] ''Felis chaus'';


* '''అడవి పొట్ల, aDavi poTla'''
-n. 
--[bot.] ''Trichosanthes cucumerina''; [Sans.] పటోల;


* '''అడవి బాదం,  aDavi bAdaM'''
- n.
-- [bot.] ''Sterculia foetida''; 
-- ఏనుగబాదం లేక గుర్రపు బాదం చెట్టు; 


* '''అడవి బీర, aDavi bIra'''
-n. 
--a creeper; [bot.] ''Luffa accutangula'';


* '''అడవి  బూరుగ, aDavi bUruga'''
-n. 
--a small tree; the tree yields a valuable gum used in local medicines;  the floss from the seeds is used for stuffing cushions;  [bot.]  ''Bombax religiosum'' Linn.; ''Cochlospermum gossypium'' DC; ''Bombax ceiba'';


* '''అడవి బేరి, aDavi bEri'''
-n. 
--achras;


* '''అడవి మందార, aDavi maMdAra''' 
-n. 
--[bot.] ''Bauhinia purpuera''; a tree with light purple flowers found in Indian forests; also called దేవకాంచనం; 


* '''అడవి మల్లె, aDavi malle'''
-n. 
--a wild variety of a climbing shrub resembling jasmine;  
--(1) [bot.] ''Jasminum angustifolium'';  శ్రీమల్లి; గండుమల్లి; లింగమల్లి; కాకిమల్లి; 
--(2) [bot.] Jasminum arborescens'' Roxb.; నాగమల్లి; 
--(౩) [bot.] ''Jasminum auriculatum''; అడవి తీగమల్లి;
--(4) [bot.] ''Jasminum pubescens''; అడవి మల్లి;
--(5) [bot.] ''Jasminum multiflorum, Jasminum gracillimum, Jasminum bifarium, Jasminum elongatum''
-- [Sans.]  ఆస్పోట; 


* '''అడవి మామిడి, aDavi mAmiDi'''
-n. 
--a wild variety of a mango tree; [bot.] ''Spondias magnifera''; [Sans.] అమాత్రకం;


* '''అడవి మునగ, aDavi munaga'''
-n. 
--a wild variety of a drumstick tree; [bot.] ''Hedysarum sennoides'';


* '''అడవి మొల్ల, aDavi molla'''
-n. 
--[bot.] ''Jasminum ariculatum'';


* '''అడవి వెల్లుల్లి, aDavi vellulli'''
-n.
--[bot.] ''Allium canadense'';


* '''అడసాల, aDasAla'''
-n.
--kitchen;


* '''అడ్డంకి, aDDaMki'''
-n.
--hindrance; obstacle;


* '''అడ్డ, aDDa'''
-n. 
--a volumetric measure of the pre-Independence era; 
--2 మానికలు (శేర్లు) = 1 అడ్డ; 2 అడ్డలు = 1 కుంచం;


* '''అడ్డకట్టు, aDDakaTTu'''
-n. 
--weir; dam; anicut;


* '''అడ్డగాడిద, aDDagADida'''
-n. 
--(1) mule; (lit.) crossed donkey; 
--(2) useless fellow;


* '''అడ్డగోలుగా,  aDDagOlugA'''
- adv. 
-- irregularly; illogically; without rhyme or reason; not straightforwardly; crookedly;


* '''అడ్డదిడ్డం,  aDDadiDDaM'''
- n. 
-- irregular; not straightforward; crooked;


* '''అడ్డమైనవాళ్లు, aDDamainavALLu'''
-n. 
--every Tom, Dick, and Harry;  (lit.) everyone that one encounters;


* '''అడ్డసరం, aDDasaraM'''
-n.
--Malabar nut; [bot.] ''Adhatoda vasica; Adhatoda zeylanica; Justicia  adhatoda;''  
---(note) Adhatoda in Tamil means a plant shunned by herbivores. Propagated easily by cuttings, this plant grows from 8 to 14 feet and has attractive white flowers. It needs very little water and can be useful as a hedging plant. This is useful for curing coughs, colds, and asthma;
--[Sans.] అటరూష;


* '''అడ్డాకు, aDDAku '''
-n. 
--Maloo Creeper; a leaf widely used in India to prepare biodegradable leaf-plates for serving food; [bot.] ''Bauhinia vahlii''; ''Panera vahlii'';
-- సాధారణంగా ఆకులన్నీ నిలువుగా వుంటాయి. కొద్ది రకాలు మాత్రం అడ్డంగా వుంటాయి. అందులో Bauhinia vahlii అనే తెగకు చెందిన ఒక భారీ తీగ తాలూకు ఆకులు దృఢమైన కాడ కలిగి, పెద్దవిగా వుంటాయి. ఈ తీగ నార కూడా పటిష్ఠంగా వుండి బలమైన తాళ్లలా ఉపయోగపడతాయి. వీటి ఆకు వెడల్పుగా వుండి రెండు భాగాలుగా విడిపోయి, రెండాకులులా కనిపిస్తాయి. అందుకే వీటిని &quot;అడ్డాకులు&quot; అంటారు. చెట్టు నుండి విడదీసిన తర్వాత కూడా పటిష్ఠంగా వుండే ఈ ఆకులు ఎండినా కూడా చిరగకుండా వుంటాయి. అందుకే వీటితో భోజనానికి ఉపయోగించే విస్తరాకులను తయారుచేస్తారు.


* '''అడ్డాట, aDDATa'''
-n.
--a card game with a mild resemblance to Bridge in which the jack and nine are the high cards;


* '''అడ్డాలు, aDDAlu'''
-n. 
--arms held crosswise to hold a baby; motherly support to anything in its infancy; 
 

* అడితి,  aDiti
- n.
-- commission; premium; a percentage of the value of a transaction a trader (middleman) charges;  
--  తరుగు; 


* '''అడిదం, aDidaM'''
-n.
--sword;


* '''అడియాలము, aDiyAlamu'''
-n. 
--token; sign; symbol; 


* '''అడియాస, aDiyAsa'''
-n. 
--disappointment; unfulfilled desire; empty fancy; hope against hope;
-- అడి + ఆశ =  excessive desire


* '''అడియెత్తు,  aDiyettu'''
- n.
- wooden shoe; clog; 
-- అడుగు + ఒత్తు = foot + support


* '''అడుగడుగునా, aDugaDugunA'''
-adv. 
--at every step; every step of the way; 


* '''అడుగు, aDugu'''
-n. 
--(1) bottom; base;
--(2) foot; step; pace;
--(3) foot; twelve inches; 
-v. t.
--ask; request;


* '''అడుజు,  aDuju'''
- n.
- Mountain hawk-eagle; a type of hawk (డేగ); [biol.] ''Spizaetus nipalensis'' of the యాక్సిపిట్రినే (Accipitrinae) family commonly found in mountain regions of India and Sri Lanks; 


* '''అడువ,  aDuva'''
- adj. 
-- old; out-dated; ruined; dilapidated;
-- అడుగు పట్టినది --&gt; అడుగు వట్టింది --&gt; అడువ --&gt; అడవ
-- అడవ సరుకు =  date-expired merchandise; 
-- అడవ బాకీ = కాలదోషం పట్టిన బాకీ;


* '''అడుసు, aDusu'''
-n.
--mud; clay;
---aడుసు తొక్కనేల? కాలు కడుగనేల? = why step in the mud and why wash the feet? why err and why retract?


* '''అడ్డ,  aDDa'''
- n.
-- a volumetric measure of a bygone era before the metric system;
-- 4 గిద్దలు = 1 సోల; 2 సోలలు = 1 తవ్వ; 2 తవ్వలు = 1 మానిక; 2 మానికలు = 1 అడ్డ; 2 అడ్డలు = 1 కుంచం;


* '''అడ్డు, aDDu'''
-n.
--(1) obstacle; barrier; hindrance;
--(2) a challenge bid in the card game అడ్డాట that is analogous to the &quot;double'' in Bridge;


* '''అడ్డుకోత, aDDukOta'''
-n.
--(1) cross section; &lt;/br&gt;
--(2) cross rough in a game of cards;


* '''అడ్డుగడియ, aDDugaDiya''' 
-n. 
--bolt; dead-bolt; a wooden slat or an iron bar used to block a door from inside;


* '''అడ్డుగోలుగా, aDDugOlugA''' 
-adv. 
--out of context; out of order; illogically; 


* '''అణగదొక్కు, aNagadokku '''
-v. t. 
--crush; suppress;


* '''అణ్వస్త్రం, aNvastraM'''
-n. 
--atomic weapon; atomic bomb;  fission bomb; (rel.) కణ్వస్త్రం;


* '''అణా, aNA'''
-n.
--(1) one-sixteenth part; 
--(2) a coin of the British era which is one-sixteenth part of a rupee; 
---అణా వంతు = one-sixteenth part of the capital or equity.
---అణా ఎత్తు = one-sixteenth part of a తులం, a weight measure.


* '''అణువు, aNuvu'''
-n.
--atom; (note) There is some disagreement about the correct translations for atom and molecule. The translations suggested here, with the coining of a new word for molecule, are far superior. (rel.) పరమాణువు; బణువు; రేణువు; నలుసు; కణం;


* '''అణుభారం, aNubhAraM'''
-n.
--[chem.] atomic weight or mass; This quantity is not really the weight of an atom. It gives only a comparative measure of the relative masses of atoms. Although it is easier to assign a mass = 1 to Hydrogen, it was decided that the relative weights be given with respect to Oxygen.


* '''అణుసిద్ధాంతం, aNusiddhAMtaM'''
-n.
--atomic theory; the theory that says that matter is comprised of indivisible units called atoms;


* '''అణుశకలం, aNuSakalaM'''
-n.
--ion; (lit.) fragment of an atom; an atom that has either gained an electron or lost an electron;


* '''అణుశకలావరణం, aNuSakalAvaraNaM'''
-n.
--[phy.] ionosphere;


* '''అణుశక్తి, aNuSakti'''
-n.
--atomic energy;


* '''అతంత్ర, ataMtra'''
-adj.
--unrestrained; unstable; non-standard; (rel.) స్వతంత్ర; పరతంత్ర;


* '''అత్తం, attaM'''
-n. 
--bunch; a comb-shaped bunch of bananas, plantains, etc.;


* '''అత్త, atta'''
-n.
--(1) aunt; father's sister; 
--(2) mother-in-law;


* '''అత్తమామలు, attamAmalu'''
-n. pl.
--mother-in-law and father-in-law; 


* '''అత్తరు, attaru'''
-n.
--attar; scent; a concentrated fragrant liquid; distilled extract of పన్నీరు;


* '''అత్తవారు, attavAru'''
-n. 
--the in-laws; (lit.) mother-in-law's side;


* '''అత్తు, attu'''
-n.
--[gram.] the short vowel అ;


* '''అత్యధికం, atyadhikaM'''
-n.
--maximum;


* '''అత్యల్పం, atyalpaM'''
-n.
--minimum;


* '''అత్వం, atvaM'''
-suff.
---ivity
---వాహకత్వం = conductivity.
---అవరోధకత్వం = resistivity.


* '''అత్యాశ, atyASa'''
- n.
-- greed; avarice; rapacity; graspingness; cupidity; avidity; materialism; pleonexia; money-grubbing; intemperance; esurience;


* '''అతి, ati'''
-pref.
--excessive; exceed; 
---అతిమధురం, = (1) extremely sweet; (2) licorice.


* '''అతిక్రమణ, atikramaNa'''
-n.
--transgression; exceeding the limit; violation;


* '''అతిక్రమించు, atikramiMcu''' 
-v. i. 
--transgress; exceed imposed limits;


* '''అతిగమించు, atigamiMcu'''
-v. t. 
--(1) overtake; 
--(2) exceed;


* '''అతిథి, atithi'''
-n. 
--guest;


* '''అతిమధురం, atimadhuraM'''
-n.
--(1) extremely sweet; 
--(2) licorice; the root of this plant is believed to have medicinal properties; [bot.] ''Abrus precatorus; Glycyrrhiza glabra''; (Br.) liquorice;
--(౩)  the reddish seeds resembling corals are popular in necklaces, even though they are believed to contain &quot;abrin&quot;, one of the most toxic substances known; the roots, however, have medicinal properties; [bot.] Glycine abrus Linn.;  గురిగింజ;


* '''అతిముక్తం, atimuktaM'''
-n. 
-- (1) [bot.] Gaerthera racemosa; Hiptage madablota; 
-- (2) [bot.] Ougeinia dalbergioides Benth.; 


* '''అతిమృదువైన, atimRduvaina'''
-adj. 
-- diaphanous;


* '''అతివస, ativasa'''
-n. 
--[bot.] Aconitum heterophyllum; [Hin.] Atis; అతివిష;


* '''అతివృష్టి, ativRshTi'''
-n. 
--excessive rains; (ant.) అనావృష్టి;


* '''అతిశయోక్తి, atiSayOkti'''
-n. 
--hyperbole; exaggeration;


* '''అతిసారం, atisAraM'''
-n. 
--diarrhea;


* '''అత్తి, atti'''
-n. 
--country fig; [bot.] ''Ficus glomerate;''


* '''అత్తిపత్తి, attipatti'''
-n. 
--touch-me-not; [bot.] ''Mimosa pudica''; ''Biophytum sensitivum''; 
-- అలంబుస; ముడుగుదామర; సోకుముడుగు; 


అతీతం, atItaM
- adj.
-- gone; elapsed; exceeded; 
-- మానవాతీత శక్తులు = మనుషుల శక్తికి మించిన శక్తులు (దేవుళ్ళు, దెయ్యాలు, మాజిక్కులు, మహిమలు లాంటివి)
-- కాలాతీత వ్యక్తులు = exiraordinary people;
-- కాలాతీతమైనది = the time is gone by;
-- లోకాతీతమైన = extraordinary, wonderful;


* '''అతుకు, atuku'''
-n. 
--patch; joint; attachment; 
-v. t. 
--patch; join; attach; cement; affix; paste;


* '''అతుకులు, atukulu''' 
-n. pl. 
--patchwork; joints; 
---అతుకుల బొంత = quilt of patchwork; not artistic.


* '''అత్తెసరు, attesaru''' 
-n. 
--a style of cooking rice with just the right amount of water so that there is no water left to be drained by the time the rice is done; (ety.) అత్తు + ఎసరు; పెట్టిన యెసరుకీ, పోసిన బియ్యానికీ సరిగ్గా అత్తిపోయేటట్లు పోసిన నీరు; 


* '''అదనం, adanaM'''
-n. 
--excess;


* '''అదను, adanu'''
-n. 
--opportunity; appropriate moment; suitable moment;


* '''అదర్జవాన్, adarjavAn''' 
-n. 
--Bishop's weed; ajwain; a small erect annual shrub with many medicinal uses; [bot.] ''Trachyspermum ammi'' of the Apiaceae family;
--ఓమం; అజ్వైన్; 


* '''అదళ, adaLa''' 
-adj. 
--[bot.] apetalous; without petals;


* '''అద్దం, addaM''' 
-n. 
--(1) mirror; 
--(2) looking glass;
---భూతద్దం = magnifying glass.
---కంటద్దాలు = eye-glasses; spectacles.


* '''అద్దకం, addakaM''' 
-n. 
--dyeing, usually with colors and designs on cloth;


* '''అదుపు, adupu''' 
-n. 
--restraint; constraint; limit;


* '''అదుపులో పెట్టు, adupulO peTTu'''
-v. t. 
--restrain; constrain; check, rein in; control; discipline; 


అదురు, aduru
- v. i.
-- (1) vibrate; (2) startle with fear; (3) glow-worm;


* '''అద్దుడు కాగితం, adduDu kAgitaM''' 
-n. 
--blotting paper;


* '''అదృశ్య, adRSya'''
-adj. 
--invisible;


* '''అదృష్టం, adRshTaM'''
-n. 
--luck; good fortune; (ety.) దృష్టము కానిది, అనగా కనిపించనిది;


* '''అదృష్టవశాత్తూ, adRshTavaSAttU'''
-adv. 
--luckily; fortunely;


* '''అది, adi'''
-pron. 
--(1) it; 
--(2) that; 
--(3) she;


* '''అద్వితీయం, advitIyaM'''
-n. 
--second to none; incomparable; first;


* '''అద్దె, adde'''
-n. 
--rent; lease;


* '''అదేప్రకారంగా, adEprakAraMgA'''
-adv. 
--in the same manner;


* '''అధమం, adhamaM'''
-adj. 
--inferior;


* '''అధమపక్షం, adhamapakshaM'''
-adv. 
--at the very least; at worst;


* '''అధమాధముడు, adhamAdhamuDu'''
-n.
--meanest of the mean; rogue;


* '''అధముడు, adhamuDu'''
-n.
--worst fellow; rogue;


* '''అధరం, adharaM'''
-n.
--lower lip;


* '''అధర్మం, adharmaM'''
-n.
--injustice;


* '''అధవా, adhavA'''
-adv.
--else; in case it is not so; otherwise;


* '''అధస్, adhas'''  
-pref. 
--low; lower
---అధోలోకం  = nether world.
---అధరం  = lower lip; (lit.) one that is below.


* '''అధ్యయనం, adhyayanaM'''
-n.
--study; reading; learning; putting dedicated effort;


* '''అధ్యక్షించు, adhyakshiMcu'''
-v. t.
--preside; chair;


* '''అధ్యక్షుడు, adhyakshuDu'''
-n.
--president; chairman;


* '''అధ్యాపకుడు,  adhyApakuDu'''
- n.
-- a teacher who gives information; 
-- ఉపాధ్యాయ = a teacher imparts knowledge with information
-- ఆచార్య= a teacher who imparts skills
-- పండిత = a teacher who can give deep insight into a subject
-- ద్రష్ట = a teacher who is a visionary


* '''అధ్యాపనం, adhyApanaM'''
-n.
-- (1) teaching; instruction; (2) బ్రహ్మజ్ఞానులైన బ్రాహ్మణులకు చెప్పిన ఆరు విధులలో అధ్యాపనం ఒకటి. ఇక్కడ అధ్యాపనం అంటే వేదాన్ని బోధించడం. మిగతా ఐదు విధులు : 1. అధ్యయనం (వేదం చదవడం), 2. యజనం (యజ్ఞం చేయడం), 3. యాజనం (యజ్ఞం చేయించడం), 4. దానం (దానం ఇవ్వడం), 5. ప్రతిగ్రహం (దానం తీసుకోవడం);


* '''అధ్యాయం, adhyAyaM'''
-n.
--chapter;


* '''అధ్యారోపం, adhyArOpaM'''
-n.
--superimposition;


* '''అధ్వాన్నం, adhvAnnaM'''  
-n. 
--a state of ruin; utterly spoiled condition; (lit.)  అధవ + అన్నం =  food cooked by a widow; శ్రీనాథుడు తన అవసానదశలో విశ్వస్త (విధవ) వడ్డించిన అన్నం తినాల్సిన అధ్వాన్న స్థితి ఏర్పడిందని వాపోయిన చాటు పద్యం ప్రసిద్ధమే కదా?;


* '''అధి, adhi'''
-pref.
--hyper
---అధిలంకె = hyper link.


* '''అధిక, adhika'''
-adj.
--extra; excess; intercalary; (ant.) అల్ప;


* '''అధిక మాసం, adhika mAsaM'''
-ph.
--intercalary month; supernumerary month; this artifice is occasionally required to tally the solar year with the lunar year; it takes 365.25 days for the Earth to go around the Sun; It takes 29.5 days for the Moon to go around the Sun; In 12 months this amounts to 354 days. The difference of 11.25 days needs to be accounted for to synchronize the lunar calendar and the Solar calendar; This is done by adding two lunar months every 5 years; these added months are called intercalary months; Where are these months added? It is added to the month (in the lunar calendar) when the Sun did not move from one asterism to the next. The first of these is called అంహస్పతి and the second is called అధికమాసం; 
-- మలమాసం; సంసర్పం; see also  క్షయమాసం; లుప్తమాసం; అంహస్పతి మాసం; 
-- వేదకాలం నాటికే అధిక మాసాల లెక్క ఉండేది. అప్పట్లో నెలల పేర్లు : మధు, మాధవ, శుక్ర, శుచి, నభ, నభస్య, ఇష, ఊర్జ, సహ, సహస్య, తప, తపస్య. అధిక క్షయ మాసాలను సంసర్పం, అంహస్పతి అనే వారు.(డా. సాగి కమలాకర శర్మ రచించిన ‘‘జ్యోతిర్మయం వాఙ్మయం’’ గ్రంథం ఆధారంగా.)


* '''అధికసంఖ్యాక పక్షం, adhikasaMkhyAka pakshaM'''
-ph.
--majority party;


* '''అధికారం, adhikAraM'''
-n.
--authority; power; charge;


* '''అధికార, adhikAra,'''
-adj.
--official;


* '''అధికార పక్షం, adhikAra pakshaM'''
-n.
--party in power; (lit.) the side that is in power;


* '''అధికార పరిధి, AdhikAra paridhi'''
-ph.
--jurisdiction;


* '''అధికార హోదా, adhikAra hOdA'''
-ph.
--official capacity;


* '''అధికారి, adhikAri'''
-n.
--person with authority; boss; officer;
---విచారణాధికారి = investigative officer.


* '''అధిగమించు, adhigamiMcu'''
-n.
--exceed; overtake;


* '''అధిదేవత, adhidEvata'''
-n.
--presiding deity;


* '''అధినివేశం, adhinivESaM'''
-n.
--dominion;


* '''అధినేత, adhinEta'''
-n.
--manager; leader; head;


* '''అధిపతి, adhipati'''
-n.
--head; head of a department; leader;


* '''అధిరాజు, adhirAju'''
-n.
--overlord among kings and princes;


* '''అధిరోహణ, adhirOhaNa'''
-n.
--climbing; entering; mounting; (ant.) అవరోహణ;


* '''అధివసించు, adhivaciMcu'''
-v.i.
--dwell; reside; 


* '''అధివాస్తవికత, adhivAstavikata'''
-n.
--surrealism; the principles, ideals, or practice of producing fantastic or incongruous imagery or effects in art, literature, film, or theater by means of unnatural or irrational juxtapositions and combinations;


* '''అధిష్టాత, adhishTAta'''
-n.
--boss; director, supervisor;


* '''అధిష్టాన దేవత, adhishTAna dEvata'''
-n.
--presiding deity;


* '''అధిష్టాన వర్గం, Adhishtana vargaM'''
-n.
--board of directors; governing body; high command;


* '''అధీనం, adhInaM''' 
-n. 
--in someone’s control;


* '''అధీనత, adhInata'''  
-n. 
--control;


* '''అధీనుడు, adhInuDu'''  
-n. 
--one who is in someone’s control


* '''అధునాతన, adhunAtana'''
-adj.
--modern; contemporary; (ant.) సనాతన;


* '''అధోంగవస్త్రం, adhOMgavastraM'''
-n.
--diaper, a rectangular piece of absorbing cloth used to cover the genital portions of a baby primarily as a protection from urination and defecation;


* '''అధో, adhO'''
-pref.
--downward;


* '''అధోగతి, adhOgati'''
-n.
--downward path; degeneration;


* '''అధోజ్ఞాపిక, adhOj~nApika'''
-n.
--footnote;


* '''అధోముఖ, adhOmukha'''
-adj.
--inverted; downward; 


* '''అధైర్యం, adhairyaM'''
-n.
--fear; absence of courage; 


* '''అధ్రువ, adhruva'''
-adj.
--unstable; unsteady;


* '''అనంతం, anaMtaM'''
-n.
--(1) infinite; not finite; (ant.) సాంతం; 
--(2) one followed by 28 zeros in the traditional Indian method of counting;
---ఈ విశ్వం సాంతమా, అనంతమా? = Is the universe finite or infinite?


* '''అనంతరం, anaMtaraM'''
-adv.
--afterward; 


* '''అనంతావర్తం, anaMtAvartaM'''
-n.
--migraine; migraine headache;


* '''అనగా, anagA''' 
-particle. that is to say; when it is;
---అనగా అనగా = once upon a time.


* '''అనర్థం, anarthaM''' 
-n.
--(1) useless; meaningless; 
--(2) bad luck; evil; harm;


* '''అనవరతం, anavarataM'''
-adj.
--perpetually; non-stop; 


* '''అనవసరం, anavasaraM'''
-n.
--not necessary;


* '''అనృత, anRta'''  
-adj.
--false; not true;


* '''అనృత ఫలం, anRta phalaM'''
-n.
--false fruit; the fruit associated with cashew nuts is a false fruit;


* '''అన్నం, annaM'''
-n.
--(1) cooked grain; 
--(2) cooked rice; 
--(3) food; meal;
---వరి అన్నం = cooked rice.
---గోధుమ అన్నం = cooked wheat.


* '''అన్న, anna'''
-n.
--elder brother;


* '''అన్నదమ్ములు, annadammulu'''
- n.
-- brothers;


* '''అన్నప్రాశన,  annaprASana'''
- n.
-- the ritual at which a first meal of rice cooked in milk is offered to a 10-month old baby;
-- అన్నం = cooked rice; ప్రాశనం = meal; 


* '''అన్నభేది, annabhEdi'''
- n.
-- green vitriol; Fe&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;SO&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;;
-- కాసీసం; అన్నభేది means a substance that aids in the digestion of food;


* '''అన్నట్టు, annaTTu''' 
-adv. sentence opener. 
--by the way; as you say; oh!; 


* '''అన్నభేది, annabhEdi'''
-n.
--green vitriol; sulfate of iron; ferrous sulfate; FeSO&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;;


* '''అన్నవాహిక, annavAhika'''
-n. [anat.] 
--(1) esophagus; 
--(2) alimentary canal;


* '''అన్యత్ర, anyatra'''
-adv.
--elsewhere; 


* '''అన్యధా, anyadhA'''
-adv.
--otherwise; in another way; alternatively;


* '''అన్యధాకరించు, anyadhAkariMcu'''
-v. t.
--separate; 


* '''అన్వయం, anvayaM'''
-n.
--inter-relationship; relation; explanation of relationship; syntax;


* '''అన్వయించు, anvayiMcu'''
-v. i.
--(1) apply; 
--(2) interpret;


* '''అన్వర్ధం, anvardhaM'''
-n.
--descriptive; expressing the properties; 


* '''అన్వర్ధక, anvardhaka'''
-adj.
--descriptive; expressing the properties; 


* '''అనాంగిక, anAMgika'''
-adj.
--inorganic;


* '''అనాంగిక రసాయనం, anAMgika rasAyanaM'''
-n.
--inorganic chemistry;


* '''అనా, anA'''
-n.
--one-sixteenth part; 


* '''అనాకారి, anAkAri'''
-adj.
--ugly person; (lit) one without proper shape;


* '''అనాగతము,  anAgatamu'''
- n.
-- the future; one that has not arrived; 


* '''అనాగతవిధాత,  anAgatavidhAta'''
- n.
-- one who prudently provides for the future;


* '''అనాది, anAdi'''
-adj.
--ancient; old; one without a beginning; permanent;


* '''అనాథ, anAdha'''
-adj.
--helpless; poor; fatherless; husbandless; 


* '''అనాథాశ్రమం, anAdhASramaM'''
-n.
--orphanage;


* '''అనామకుడు, anAmakuDu'''
-n.
--nameless fellow; anonymous fellow;


* '''అనామయం, anAmayaM'''
-n.
--diseaseless state; absence of disease; 


* '''అనామయ, anAmaya'''
-adj.
--anonymous;


* '''అనామిక,  anAmika'''
- n.
-- (1) nameless woman; (2) ring finger; 


* '''అనాయాసంగా, anAyAsaMgA'''
-adv.
--effortlessly; 


* '''అనారోగ్యం, anArOgyaM'''
-n.
--ill-health; sickness; not well; (ant.) ఆరోగ్యం; 


* '''అనావిల,  anAvila'''
- adj.
- pure; clean; clear; 


* '''అనావృష్టి, anAvRshTi'''
-n.
--drought; lack of rain; 


* '''అనాస, AnAsa'''
-n.
--pineapple; [bot.] Ananas cosmosus of the Bromeliaceae family;


* '''అన్యాపదేశం, anyApadESaM'''
-n.
--innuendo; indirect reference;


* '''అన్యాయం, anyAyaM'''
-n.
--injustice; miscarriage of justice;


* '''అనితరసాధ్యం, anitarasAdhyaM'''
-n. 
--unrivaled achievement; unparalleled achievement; not found possible by others;


* '''అనిపించు, anipiMcu'''
-v. i.
--seem; appear;


*'''అనిర్వచనీయమైన, anirvachanIyamaina'''
- adj.
-- ineffable; not amenable for a definition; (1) too big or extreme for words to express; (2) not to be spoken of due to its sacredness;


* '''అనిత్య, anitya'''
-adj.
-- transient; fleeting; not permanent; (rel.) తాత్కాలిక;


* '''అనిర్దిష్ట, anirdhishTa'''
-adj.
--random; indeterminate;
---అనిర్దిష్ట ప్రవేశం = [comp.] random access.


* '''అనివార్య, anivArya'''
-adj.
--unavoidable; inevitable;


* '''అనిష్టాపత్తి, anishTApatti'''
-n.
--[math.] reducto-ad-absurdum;


* '''అనిష్పాంకం, anishpAMkaM'''
-n.
--[math.] irrational number; a number which cannot be expressed as the ratio of two integers;


* '''అన్ని, anni'''
-adj.
--all; 


* '''అన్వీక్షణం,  anvIkshaNaM'''
- n.
-- search;


* '''అను, anu'''
-v. i.
--say; utter;


* '''అనుకర్త, anukarta'''
-n.
--reporter;


* '''అనుక్రమణిక, anukramaNika'''
-n.
--table of contents; 


* '''అనుక్షణం, anukshaNaM'''
-adv.
--every moment; all the time;


* '''అనుకుందాం, anukuMdAM'''
-inter.
--let us assume; let us pretend;


* '''అనుకూలం, anukUlaM'''
-n.
--favorable; [ant.] ప్రతికూలం;


* '''అనుకో, anukO'''
-inter.
--assume; pretend;


అనుకోలు,  anukOlu
- n.
-- assumption;

* '''అనుకోవడం, anukOvaDaM'''
-v. i.
--assuming; pretending; leaning;


అనుగమనం, anugamanaM
-n. 
--the practice of a wife jumping into her own funeral pyre upon hearing her husband's death;
-- భర్త తోపాటు చితి ఎక్కడం సహగమనం;  భర్త వేరే చోట మరణించాక వార్త తెలిసి అగ్ని ప్రవేశం చేస్తే అనుగమనం; 


* '''అనుగ్రహం, anugrahaM'''
-n.
--favor; grace; 


* '''అనుగామి,  anugAmi'''
- n.
-- follower; disciple;


* '''అనుచరుడు, anucaruDu'''
-n.
--follower; 


* '''అనుచితం, anucitaM'''
-adj.
--inappropriate;


* '''అనుజ్ఞ, anuj~na'''
-n.
--permission; 


* '''అనుత్పాదక, anutpAdaka'''
-adj.
--nonproductive;
---అనుత్పాదక దగ్గు = nonproductive cough; a cough that is not producing a phlem; dry cough.
---అనుత్పాదక వ్యయం = nonproductive expenditure.


* '''అనుదాత్త, anudAtta'''
-adj.
--grave; not sharp; not raised; low; base;


* '''అనుదినం, anudinaM'''
-adv.
--daily; every day; 


* '''అనుద్రుతం, anudrutaM'''
-n.
--[music] one of the six elements used in reckoning musical time in classical Indian music; consists of beat, duration, and అక్షర;


* '''అనునాసికములు, anunAsikamulu'''
-n. pl.
--[gram.] the group of Telugu alphabetical characters with a nasal pronunciation: ఙ, ఞ, ణ, న, మ;


* '''అనుపల్లవి, anupallavi'''
-n.
--[music] 
--(1) sub-refrain; that part of the verse of a song that follows the refrain and may optionally be repeated toward the end; 
--(2) response in a chorus; 


* '''అనుపానం, anupAnaM'''
-n.
--(1) drink taken with a medicine; 
--(2) mix used in an alcoholic beverage such as water, soda, or juice;


* '''అనుప్రాస, anuprAsa'''
-n.
--alliteration; repetition of similar sounding letters and words; 


* '''అనుపూర్విక, anupUrvika'''
-adj.
--chronological;


* '''అనుబంధం, anubandhaM'''
-n.
--connection; attachment; supplement; appendix; appendage; adjunct;


* '''అనుబంధ, anubaMdha'''
-adj.
--connected; attached; adjunct; affiliated; 


* '''అనుభవం, anubhavaM'''
-n.
--experience; suffering; knowledge obtained through experience;


* '''అనుభవశాలి, anubhavaSAli'''
-n.
--experienced person;


* '''అనుభవైకవేద్యం, anubhavaikavEdyaM'''
- n.
--  known only through direct experience; an experience that cannot be explained with words;


* అనుభూతం, anubhUtaM
- adj.
-- which is experienced or enjoyed; 
-- 1. అనుభవింపఁబడినది; 2. తినఁబడినది; 3. వాడుకొనఁబడినది.


* అనుభూత్యాత్మక, anubhUtyAtmaka
- adj.
- impressionistic


* '''అనుభూతి, anubhUti'''
-n.
--feeling; emotional feeling; భయం, కోపం, జాలి are examples;


* '''అనుభోగం, anubhOgaM'''
-n.
--enjoyment; pleasure;


* '''అనుమందర స్థాయి, anumaMdara sthAyi'''
-n.
--[music] a full octave below the మందర స్థాయి;


* '''అనుమతి, anumati'''
-n.
--permission;


* '''అనుమానం, anumAnaM'''
-n.
--(1) doubt; suspicion; 
--(2) [logic] inference; 


* '''అనుమాన పడడం, anumAna paDaDaM'''
-v. i.
--doubting; suspecting; 


* '''అనుమాన ప్రమాణం, anumAna pramANaM'''
-ph.
--[logic.] proof by inference; a type of proof used in traditional Hindu logic;


* '''అనుములు, anumulu'''
-n. pl.
--a type of legumes; [bot.] Dolichos catjang; 


* '''అనుమోదకుడు,  anumOdakuDu'''
- n.
-- the supporter; 


* '''అనురాగం, anurAgaM''' 
-n. 
--love; affection;


* '''అనురూప, anurUpa'''
-adj.
--(1) symmetrical; 
--(2) corresponding;


* '''అనువక్త, anuvakta'''
-n.
--reporter;


* '''అనువదించు, anuvadiMcu'''
-v. t.
--translate;


* '''అనువాకము, anuvAkamu'''
-n.
--chapter, esp. in the Vedas; 


* '''అనువాతం,  anuvAtaM'''
- n.
-- downwind;


* '''అనువాదం, anuvAdaM'''
-n.
-- (1) seconding a proposal; ఒకరి వాదం బలపరుస్తూ మరొకరు చేసే ప్రసంగం; (2) translation;


* '''అనువు, anuvu'''
-n.
--convenience; 


* '''అనుశాసనం, anuSAsanaM'''
-n.
--command; order;


* '''అనుషక్త, anushakta'''
-adj.
--concurrent; more than one thing happening at the same time;


* '''అనుషక్త గణకగమనం, anushakta gaNakagamanaM'''
-n.
--[comp.] concurrent processing; more than one computation taking place at the same time;


* '''అనుసరించు, anusariMcu'''
-v. t.
--follow; conform;


* '''అనుస్వరం, anusvaraM'''
-n.
--[music] secondary note played along with a note of a melody for decorative effect; this technique is used in రాగ ఆలాపన.


* '''అనూచానం, anUcAnaM'''
-n.
--traditional learning, esp. one that was handed down from generation to generation; used to the learning of the Vedas;


* '''అనూచానంగా, anUcAnaMgA'''
-adv.
--traditionally;


* '''అనూహ్యంగా, anUhyaMgA'''
-adv.
--inconceivably; unimaginably;


* '''అనూరాధ, anUrAdha'''
-n.
--[astron.] Scorpio; the stars Beta, Delta, and Pi; the 17th of the 27 star groups of the Hindu calendar; the name of the 17th lunar mansion; చెలిమిచుక్క;


* '''అనేకం, anEkaM'''
-n.
--many; several; (ant.) ఏకం;


* '''అన్వేషణ, anvEshaNa'''
-n.
--search, research, inquiry;


'''* అన్వేషితం, anvEshitaM'''
- n.
-- search result;


* '''అన్యోన్య, anyOnya'''
-adj.
--mutual;


* '''అన్యోన్యత, annyOnyata''' 
-n. 
--mutual affection; concord;


* '''అప, apa'''
-prep.
-- a preposition prefixed to roots to get opposing meaning, usually a meaning to imply something wrong, bad, off-course, untimely, extreme, etc.;
---అపకిరణం = dispersion; (lit.) ray that is off-course.
---అపకీర్తి = infamy; (lit.) reputation of the wrong kind.
---అపజయము = defeat; failure o win; 
---అపనింద = unfair allegation.
---అపభ్రంశం = corrupt language; improper talk.
---అపరాధం = wrongdoing.
---అపమృత్యువు = untimely death.
---అపరాత్రి = the dead of night.
---అపశకునం = bad omen.
---అపస్వరం = bad musical note; out of tune.


* '''అపక్రమ భిన్నం, apakrama bhinnaM'''
-n.
--improper fraction; a fraction whose numerator is larger than the denominator;


* అపక్రమించు,  apakramiMchu 
- v. i.
-- retreat; turn back; go back; run away; 


* '''అపకారం, apakAraM'''
-n.
--harm; injury;


* '''అపకీర్తి, apakIrti'''
-n.
--ignominy; disgrace; infamy; (lit.) reputation of the wrong kind;


* '''అపకేంద్ర, apakEndra'''
-n.
--centrifugal; away from the center;


* '''అపచారం, apacAraM'''
-n.
--affront; insult;


* '''అపజయం, apajayaM'''
-n.
--defeat; failure;


* '''అపథ్యం, apathyaM'''
-n.
--contrary to prescribed diet;


* '''అపదాది, apadAdi'''
-adj.
--[gram.] non-initial; not at the beginning of a word; 


* '''అపనమ్మకం, apanammakaM'''
-n.
--mistrust; disbelief;


* '''అపప్రథ, apapratha'''
-n.
--bad reputation;


* '''అపరంజి, aparaMji'''
-n.
--fine gold;


* '''అపర, apara'''
-adj.
--(1) dorsal; the back side; lower;
--(2) peerless; the very, as in అపర ప్రవరాఖ్యుడు;
---అపర ప్రకృతి = Lower Nature; According to Gita, Brahma uses a combination of both the Lower and Upper Natures in his creation process.


* '''అపరాలు, aparAlu'''
-n.
--miscellaneous grains, such as peas, beans, etc.;


* '''అపరాధం, aparAdhaM'''
-n.
--guilt; fault; misdeed; wrong; tort; crime;


* '''అపరాధ పరిశోధకుడు, aparAdha pariSOdhakuDu'''
-n. m.
--criminal investigator; detective;


* '''అపరాధ పరిశోధన, aparAdha pariSOdhana'''
-n.
--criminal investigation;


* '''అపరాధి, aparAdhi'''
-n.
--wrongdoer; criminal;


* '''అపరాహ్నం, aparAhnaM'''
-n.
--afternoon; the day is divided into three parts - పూర్వాహ్నము, మధ్యాహ్నము, అపరాహ్నము;


* '''అపరిమితం, aparimitaM'''
-n.
--unbounded; immense; (ant.) పరిమితం;


* '''అపరిష్కృత, aparishkRta'''
-adj.
--unresolved; unresolvable;


* '''అపర్ణి, aparNi'''
-adj.
--[bot.] leafless; aphyllous;


* '''అపవర్గం, apavargaM'''
-n.
--nirvana; final beatitude; detachment from matter;


* '''అపవాదం, apavAdaM'''
-n.
--reproach; slander;


* '''అపసవ్యం, apasavyaM'''
-adj.
--(1) in the wrong way; 
--(2) counter-clockwise; anti-clockwise;


* '''అపస్వరం, apasvaraM'''
-n.
--discordant note;


* '''అపస్మారం, apasmAraM'''
-n.
--epilepsy;


* '''అపహరించు, apahariMcu'''
-v. i.
--steal; pillage; plunder; usurp;


* '''అప్ప, appa'''
-n.
--(1) elder sister; 
--(2) father; papa; 
--(3) a term of endearment added as a suffix to a name; 


* '''అప్పగించు, appagiMcu'''
-v. t.
--entrust; deliver to the charge of another;


* '''అప్పగింత, appagiMta'''
-n.
--handing over; delivery; consignment;


* '''అప్పచ్చి, appacci'''
-n.
--a type of fried cake; any snack food or treat; 


* '''అప్పజెప్పు, appajeppu'''
-v. t.
--(1) entrust; consign; 
--(2) recite from memory;


* '''అప్పడం, appaDaM'''
-n.
-- a ball of lightly spiced &quot;urid dal&quot; dough pressed into a thin disk shape by a rolling pin; this is later deep-fried and served as an appetizer;


* '''అప్పడాల కర్ర, appaDAla karra'''
-n.
--rolling pin; a cylindrical gadget for rolling dough into a required shape;


* '''అప్పనం, appanaM'''
-n.
--gift; offering;


* '''అప్పనంగా, appanaMgA'''
-adv.
--free; for nothing;as a gift;


* '''అప్పు, appu'''
- n.
-- loan; debt;


* '''అప్పు-సొప్పు, appu-soppu'''
- n.
 - loans and debts;


* '''అప్రచలితం, apracalitaM'''
-n.
--obsolete;


* '''అప్రచలనం, apracalanaం'''
-n.
--obsolescence;


* '''అప్రతిష్ఠ, apratishTha'''
-n.
--(1) bad reputation; 
--(2) disgrace; dishonor;


* '''అప్రతిహత, apratihata'''  
-adj. 
--unobstructed; unimpeded;
--అమంగళం ప్రతిహతమగు గాక! = Let the inauspicious be obstructed!


* '''అప్రధాన, apradhAna'''
-adj.
--unimportant; inferior;


* '''అప్రమత్తత, apramattata'''
-n.
--vigilance;


* '''అప్రమాణ, apramANa'''
-adj.
--nonstandard;


* '''అప్రమేయం, apramEyaM'''
-n.
--incomprehensible; inconceivable; immeasurable;


* '''అప్రమేయుడు, apramEyuDu'''
-n.
--God; (lit.) one who is incomprehensible;


* '''అప్రయత్నంగా, aprayatnaMgA'''
-adv.
--without effort; involuntarily; unintentionally;


* '''అప్రయోజకుడు, aprayOjakuDu'''
-n.
--useless fellow; incompetent fellow;


* '''అపాటవము, apATavamu'''
-n.
--infirmity; weakness; 
--- అపాటవశాల =  infirnary.


* '''అపాత్ర, apAtra'''
-adj.
--unworthy; undeserving;
---అపాత్ర దానం చెయ్యవద్దు =  do not give to an unworthy cause.


* '''అపానం, apAnaM'''
-n.
--(1) anus;
--(2) exhaust; outlet; exhalation;


* '''అపాన వాయువు, apAnavAyuvu'''
-n.
--fart; gas of flatulence;


* '''అపాయం, apAyaM'''
-n.
--danger; peril;


* '''అపారం, apAraM'''
-n.
--vast; one without a shore;


* '''అపార్థం, apArthaM'''
-n.
--mis-interpreted meaning;


* '''అప్రాచ్యపు, aprAcyapu'''
-adj.
--(1) low; mean; worthless; 
--(2) (lit.) of western origin;


* '''అపురూపం, apurUpaM'''
-n.
--rare; scarce; dear; invaluable;


* '''అప్పు,  appu'''
-n. 
-- debt;


* '''అప్పుడప్పుడు, appuDappuDu''' 
-adv.
--now and then; occasionally; at times; once in a while;


* '''అప్పుడు, appuDu''' 
-adv.
--then; (rel.) ఎప్పుడు;
---అప్పటికి = [dative] at that time; by that time.
---అప్పట్లో = [locative] at that time.


* '''అప్పుడే, appuDE''' 
-adv.
--(1) just then; 
--(2) promptly;


* '''అపూర్వం, apUrvaM'''
-n.
--(1) rare; unusual; uncommon; 
--(2) new; not ancient;


* అపేక్ష,  apEkahs
- n. 
-- desire; expectation; hope; wish;
--- (usage note) ఆపేక్ష తప్పు, అపేక్ష ఒప్పు;


* '''అపోహ, apOha'''
-n.
--misconception, wrong idea; (ant.) పోహ;


* '''అపౌరుషేయ, apaurushEya'''
-adj.
--supramental; artificial; non-manual;


* '''అబంత్రం, abaMtraM'''
-n.
--entropy; a measure of disorder used in thermodynamics; quantity of heat flowing into or out of a body divided by the temperature of the body;


* '''అబందరం, abaMdaraM'''
-n.
--disorder;


* '''అబందరమాత్రం, abaMdaramAtraM'''
-n.
--entropy; a measure of disorder;


* '''అబద్ధం, abaddhaM''' 
-n. 
--lie; falsity; untruth; mendacity; prevarication; equivocation; 


* '''అబల, abala'''
-n.
--woman; (lit.) the weak one;


* '''అబ్దం, abdaM'''
-suff.
--era; eon; epoch; age;
---శతాబ్దం = century; hundred years.


* '''అబాకా,  abAkA'''
- n.
-- Manilla hemp; the fiber from a type of banana plant {bot.] Musa textilis; 


* '''అబ్బాయి, abbAyi'''
-n.
--boy; son; lad; kid; youngster;


* '''అబ్బి, abbi'''
-n.
--fellow; could be used to refer to a male villager or vendor;


* '''అబ్బు, abbu'''
-v. i.
--to come into one's possession;


* '''అబ్బురం, abburaM'''  
-n. 
--wonder; surprise;


* '''అబ్బురపాటు, abburapATu'''
-n.
--surprise; astonishment; amazement; wonderment;


* '''అబ్బే, abbE'''
-inter.
--no; an expression of negation;


* '''అబ్లోసు, ablOsu'''
-n.
--the wake of a ship; the mark left in water behind a ship;


* '''అభము-శుభము, abhamu-Subhamu'''
-ph. 
--auspicious and inauspicious; right and wrong; good and bad; 


* '''అభయం, abhayaM'''
-n.
--(1) fearlessness; 
--(2) a guarantee of protection;


* '''అభయ, abhaya'''
-n.
--a medicinal plant; (bot.) Terminalia chebula;


* '''అభయపత్రం, abhayapatraM'''
-n.
--written guarantee; warranty;


* '''అభయహస్తం, abhayahataM'''
-n.
--a hand gesture guaranteeing protection from enemies;


* '''అభయారణ్యం, abhayAraNyaM'''  
-n. 
--forest reserve; protected forest;


* '''అభ్యంగన, abhyaMgana'''
-adj.
--anointed; rubbed with oil;


* '''అభ్యంగన స్నానం, abhayaMgana snAnaM'''
-ph.
--anointing ceremony; a ceremonial oil bath at the beginning of important rituals like coronations and weddings;


* '''అభ్యంతరం, abhyaMtaraM'''
-n.
--(1) objection; 
--(2) obstacle; 
--(3) gap; interval;


* '''అభ్యంతర మందిరం, abhyaMtara mandiraM'''
-n.
--private apartments in a palace, normally separated from the rest of the building;


* '''అభ్యర్థి, abhyarthi'''
-n.
--candidate; applicant;


* '''అభ్రంకషం, abhraMkashaM'''
-n.
--(1) sky scrapper; any tall thing like a tree, mountain or a structure; 
--(2) air;


* '''అభ్రకం, abhrakaM'''
-n.
--mica; isinglass;


* '''అభాండం, abhAMDaM'''
-n.
--blame; insinuation; unjust accusation; 


* '''అభాసు, abhAsu'''
-n.
--mess; disagreeableness;
---రసాభాసు = fiasco; fouledup thing.


* '''అభ్యాగతి, abhyAgati'''
-n.
--unannounced guest;


* '''అభ్యాసం, abhyAsaM'''
-n.
--practice; exercise;
---అభ్యాసం కూసువిద్య = practice makes it easy.


* '''అభ్యాసి, abhyAsi'''
-n.
--learner; student;


* '''అభి, abhi'''
-pref.
--(1) on; above; onto; 
--(2) used as an intensifier to describe goodness; wellness; etc.
---అభినందించు = rejoice; greet.
---అభ్యుదయం = progress; welfare.


* '''అభిక్రియ, abhikriya'''
-n.
--chemical reaction;


* '''అభికేంద్ర, abhikEMdra'''
-n.
--centripetal;


* '''అభిఘాతం, abhighAtaM'''
-n.
--collision; impact; (lit.) face-to-face shock;


* '''అభిచర్య, abhicarya'''
-n.
--treatment;


* '''అభిజాత్యం, abhijAtyaM'''
-n.
--(1) lineage from a high caste; impeccable lineage; 
--(2) self-esteem; pride;


* '''అభిజ్ఞ, abhij~na'''
-adj.
--intelligent; scholarly; reliable; well-informed;


* '''అభిజ్ఞ వర్గాలు, abhij~na vargAlu'''
-n.
--well-informed sources;


* '''అభిజ్ఞానం, abhij~nAnaM'''
-n.
--sign; mark; token;


* '''అభిజిత్, abhijit'''
-n.
--the star Vega;


* అభిజిత్ లగ్నం, abhijit lagnaM
- n. 
-- [astrol.] the interval of time that is 16 minutes on either side of 12 noon; this time  ప్రతీ రోజూ మధ్యాహ్నం 12 గం. కి 16 ని. ఇటు నుంచి అటు వరుకూ;


* '''అభిదానం, abhidhAnaM'''
-n.
--designation; title; 


* '''అభిదాయక, abhidhAyaka'''
-adj.
--designated;


* '''అభినందన, abhinaMdana'''
-n.
--praise; applause; congratulation;


* '''అభినయం, abhinayaM'''
-n.
--gesture; pose; action; [drama] the art of communication through facial gestures; 
--(2) pantomime; a play in which actors express themselves without speaking;
---ఆంగికాభినయం = gestures using limbs.
---వాచికాభినయం = gestures using speech.
---ఆహార్యాభినయం = gestures using make-up.
---సాత్వికాభినయం = gestures using emotional reaction.


* '''అభినవ, abhinava'''
-n.
--modern; present-day;


* '''అభినవోద్భిజం, abhinavOdbhijaM'''
-n.
--sprout; very recently born;


* '''అభిప్రాయం, abhiprAyaM'''
-n.
--(1) opinion; 
--(2) thought; intention;
---భేదాభిప్రాయం = difference of opinion; disagreement.


* '''అభిమతం, abhimataM'''
-n.
--(1) desire; wish; 
--(2) inclination; trend;


* '''అభిమానం, abhimAnaM'''
-n.
--(1) pride; self-respect; 
--(2) affection; love; devotion; 
--(3) pride; arrogance; egoism;


* '''అభిముఖ, abhimukha'''
-n.
--opposite; face-to-face; one in front of the other;


* '''అభిముఖ కోణం, abhimukha kONaM'''
-n.
--[geom.] opposite angle;


* '''అభియోగం, abhiyOgaM'''
-n.
--complaint; accusation; charge; allegation; challenge;


* '''అభియోగి, abhiyOgi'''
-n.
--plaintiff; complainant; the one who brings a suit in a court of law;


* '''అభిరుచి, abhiruci'''
-n.
--(1) taste; interest; 
--(2) hobby;


* '''అభిలషణీయం, abhilashaNIyaM'''
-n.
--desirable;


* '''అభిలాష, abhilAsha'''
-n.
--desire; wish; inclination; 


* '''అభివందనం, abhivaMdanaM'''
-n.
--greeting; salutation;


* '''అభివృద్ధి, abhivRddhi'''
-n.
--growth; improvement; advancement; augmentation;


* '''అభివ్యక్తి, abhivyaktఇ'''
-n.
-- (1) expression; declaration; manifestation; (2) reflection; a reflected image;


* '''అభిషవం, abhishavaM'''
-n.
--distillation;


* '''అభిషవ శశవిషాణం, abhishava SaSavishANaM'''
-n.
--reducto-ed-absurdum; (lit.) distillation until a hare's horn is obtained which is an exercise in futility;


* '''అభిషవోల్, abhishavOl'''
-n.
--distilled liquor;


* '''అభిషేకం, abhiShEkaM'''
- n.
-- bath; giving a bath; making wet; 


* '''అభిసరణం, abhisaraNaM'''
-n.
--(1) osmosis, 
--(2) convergence;


* అభిసారం, abhisAraM 
- n.
-- appointment; 
-- 'అభిసారం' అంటే ప్రేమికులు సంగమార్థం కలుసుకుందాం అని చేసుకునే నిర్ణయం. అభిసారిక అంటే ప్రియుడి కోసం దొంగచాటుగా చీకట్లో రకరకాల అడ్డంకులన్నీ ఎదుర్కొంటూ వెళ్ళే స్త్రీ; 


* '''అభీష్టము, abhIshTamu'''
- n.
-- wish; desire;


* '''అభ్యుదయం, abhyudayaM'''
-n.
--progress; welfare; 


* '''అభ్యుదయ, abhyudaya'''
-adj.
--progressive; liberal;


* '''అభ్యున్నతి, abhyunnati'''
-n.
--progress; development; prosperity;


* '''అభూత, abhUta'''
-adj.
--non-existent; hitherto unknown;
---అభూత కల్పన = unprecedented happenings; trumpedup charges.


* '''అమంగళం, amaMgaLaM'''
-n.
--inauspicious thing; bad omen;


* '''అమరం, amaraM''' 
-n. 
--Amarasimha’s Sanskrit dictionary, also called amarakOSaM;


* '''అమరిక, amarika'''
-n.
--arrangement; configuration;


* '''అమరు, amaru'''
-v. i.
--fit into;


* '''అమర్చు, amarcu'''
-v. t.
--fit; arrange; configure; make ready; supply; fix; furnish;


* '''అమలు, amalu'''
-n.
--vogue; practice; in use; reign;
---అమలు పరచు = to put in practice. to enforce;


* '''అమృతం, amRtaM'''
-n.
--ambrosia; the elixir of immortality; (ety.) అ = non, మృత = dead;


* అమృతవల్లీ,  amRtavallI
- n.
-- (see)  తిప్పతీగ;


* '''అమ్మ, amma'''
-n. f.
--mother;
-suff.
-- a term of endearment used to address females;


* '''అమ్మకం, ammakaM'''
-n.
--sale;


* '''అమ్మకందారు, ammakaMdAru'''
-n.
--sellar; vendor;


* '''అమ్మకపు పన్ను, ammakapu pannu'''
-n.
--sales tax;


* '''అమ్మడు, ammaDu''' 
-n. 
--young lady; a term of semi-endearment used to address young girls;


* '''అమ్మలక్కలు, ammalakkalu'''
- n.
 -- neighboring ladies; gossipping ladies; (lit.) mothers and sisters;


* '''అమ్మవారు, ammavAru'''
-n.
--(1) goddess, esp. goddess of smallpox; 
--(2) consort of either Vishnu or Siva;
---పెద్ద అమ్మవారు = smallpox.
---చిన్న అమ్మావారు = chickenpox.


* '''అమాంతంగా, amAMtaMgA'''
-adv.
--suddenly; unexpectedly; all at once; 


* '''అమాత్యుడు, amAtyuDu'''
-n. m.
--a king's minister; minister;


* '''అమాందస్తా, amAMdastA'''
-n.
--a heavy-duty, protable, cast iron mortar and pestle used in grinding nuts, spices, etc., in the kitchen;


* '''అమాంబాపతులు, amAmbApatulu'''
-n.
--(1) miscellaneous items; 
--(2) overhead;


* '''అమానుషం, amAnushaM'''
-n.
--(1) inhuman; cruel; 
--(2) uninhabited; with no human habitation;


* '''అమాయకుడు, amAyakuDu'''
-n.
--naive person;


* '''అమావాస్య, amAvAsya'''
-n.
--newmoon day;


* '''అమ్మాయి, ammAyi'''
-n.
--(1) girl; lass; kid; youngster; 
--(2) daughter;


* '''అమితం, amitaM'''
-adj.
--unlimited; without limit;


* '''అమ్మి, ammi'''
-n. f.
--female villager or vendor;


* '''అమ్ము, ammu'''
-v.t.
--sell;
-n.
--arrow;
---అమ్మువేటు దూరం = as far as an arrow can be thrown.


* '''అమ్ములపొది, ammulapodi'''
-n.
--quiver; arrow holder; (lit.) arrow pouch; arrow store;


* '''అమూర్తం, amUrtaM'''
-n.
--formless; shapeless;
---మూర్తులన్నిటికి ఆధారభూతమైన అణువు మాత్రం అమూర్తం = the atom which is the basis of all matter is itself shapeless.


* '''అమేయం, amEyaM'''
-n.
--one followed by 32 zeros in the traditional Indian method of counting; 10&lt;sup&gt;32&lt;/sup&gt;


* '''అమోఘం, amOghaM'''
-adj.
--fruitful; 


* '''అయనం, ayanaM'''
-n.
--(1) road; path; 
--(2) half-a-year; the sun's course for six months; 


* '''అయనచలనం, ayanacalanaM'''
-n.
--precession of the equinoxes; the sidereal year (time taken by the Earth to go from one celestial longitude and return back to the same position with reference to a fixed star) is just over 20 minutes longer, or 50.26 arc seconds of angular measure, than the tropical year (time taken by the Earth to go from one vernal equinox to the next vernal equinox); this continuous receding of the vernal equinox along the zodiac is called the precession of the equinoxes;


* '''అయనాంశ, ayanAMSa'''
-n.
--the difference between the tropical and sidereal zodiacs and this difference is due to the precession of the equinoxes. Thus the computed positions of the planets and houses may differ depending on whether ayanAMSa is used or not and also, if it is used, on the specific algorithm employed to compute it! 


* '''అయనోవరణం, ayanOvaraNaM'''
-n.
--ionosphere; region of space about 50 kilometers from the surface of the Earth;


* '''అయస్, ayas'''
-pref.
--iron; ferro; ferrous; ferric;


* '''అయస్కాంతం, ayaskAntaM'''
-n.
--magnet;


* '''అయస్కాంత దండం, ayaskAnta daMDaM'''
-n.
--bar magnet;


* '''అయస్కాంతపు కడ్డీ, ayaskAntapu kaDDI'''
-n.
--bar magnet;


* '''అయస్కాంత క్షేత్రం, ayaskAnta kshEtraM'''
-n.
--magnetic field;


* '''అయస్కాంతావరణం, ayaskAMtAvaraNaM'''
-n.
--magnetosphere;


* '''అయాచితం, ayAcitaM'''
-adj.
--unasked; 


* '''అయాను, ayAnu'''
-n.
-- ion; an electrically charged particle; an electron; an atom that has lost one or more electrons; 


* '''అయిక్, ayik'''
-pref.
--iron; ferro; ferric;


* '''అయికమత్యం, ayikamatyaM'''
-n.
--unity; (ety.) ఏకమతేర్భావః = unity in thought;


* '''అయిక్యరాజ్య సమితి, ayikyarAjya samiti'''
-n.
--United Nations;


* '''అయితే, ayitE'''
-adv.
--particle. if; but; if so;


* '''అయిదవ, ayidava'''
-adj.
--fifth;


* '''అయిదు, ayidu'''
-n.
--five;


* '''అయిదుగురు, ayiduguru'''
-n.
--five people;


* '''అయిన, ayina'''
-suff.
---ous;
---అంటుకునేదయిన = infectious; contagious.
---అసంగతమయిన = anomalous.
---నిరాకారమయిన = amorphous.


* '''అయిన వాళ్లూ, కాని వాళ్లూ, ayina vALlU, kAni vALlU'''
-ph.
--(idiom.) every Tom, Dick, and Harry; everyone, related or not;


* '''అయినా, ayinA'''
-adv.
--particle. nevertheless;


* '''అయినాకాని, ayinAkAni'''
-adv.
--particle. nevertheless, but;


అయివేజు,  ayivEju
- n.
-- income; income from a farm or cultivated land;
-- ఐవజు;


* '''అయిష్టత, ayishTata'''
-n.
--aversion; unwillingness; distaste;


* '''అయిస్వర్యం, ayisvaryaM'''
-n.
--wealth; opulence;


* '''అయిహికం, ayihikaM'''
-n.
--worldly; materialistic; (ant.) ఆముష్మికం;


* '''అయోమయం, ayOmayaM'''
-n.
--(1) full of iron; made of iron; Ferro; 
--(2) confused state; hard; difficult; అస్తవ్యస్త పరిస్థితి;


* '''అయోముఖి, ayOmukhi'''
-n.
--an iron-tipped one; a wooden pestle with an iron tip; same as రోకలి


* '''అర, ara'''
-adj.
--half; 
---అర టావు = half of full-scape sheet.
-n.
-- (1) compartment; closet; chamber; a part of a shelf;
---మీద అర = upper compartment.
---అర డజను = half a dozen.
---అరడుగు = half a foot.
-- (2) the fraction 1/2. 


* '''అరకొర, arakora'''  
-n. 
--deficiency; defect; incomplete;


* '''అరఖు, arakhu'''
-n.
--medicine in the form of liquid; extract; tincture;


* '''అరగూడు, aragUDu'''
-n.
--niche; niche in a wall;


* '''అరఘట్టం, araghaTTaM'''
-n.
--sky-wheel; a wheel, with bucket seats, that rotates on a horizontal axis and is commonly found in amusement parks; a water-wheel with buckets, that rotates on a horizontal axis;


* '''అరచెయ్యి, araceyyi'''
-n.
--palm of the hand; (lit.) half a hand, the other half being the back of the hand or మండ.


* '''అరటి కర్రు, araTi karru'''
- n.
-- banana sap; this sap leaves an indelible mark on clothes and so is often used in making inks and markers;


* అరటి దూట,  araTi dUTa
- n.
-- the slender, rod-like part in the middle of the stem; although low in nutritional value, this is often cooked and eaten like any other vegetable;


* '''అరటికాయ, araTikAya'''
-n.
--plantain; a type of banana used in cooking; raw banana used as a vegetable;
---బొంత అరటి = plantain; a cooking variety of banana.


* '''అరటిపండు, araTipaMDu'''
-n.
--banana; the fruit version of a plantain; 
---examples of fruit varieties of banana = అమృతపాణీ, కర్పూరపు చక్రకేళి; వామన చక్రకేళి; పచ్చ అరటి; కొమ్మ అరటి.
---In India, early Aryans considered banana as unsuitable for eating by branding it as &quot;న పథ్యం కదళీ ఫలం;&quot;


* '''అరటిమొక్క, araTimokka'''
-n.
--banana plant; (bot.) Musa paradisiaca;  నందనవనంలో ఉండదగ్గ మొక్క; Musa sapientum; విజ్ఞలు తినదగ్గ పండు; Musa acuminata; అడవి అరటి; 
-- నార అరటి = Musa textilis;
-- [Sans.]  కదళీ; మోచా; 


* '''అరణ్యం, araNyaM'''
-n.
--forest; jungle;
---కీకారణ్యం = dense forest.
---వర్షారణ్యం = rain forest.


* '''అరణ్య అగ్నిజ్వాల, araNya agnijvAla'''
-n.
--the flame of the forest; [bot.] ''Delonix regia'';


* '''అరణి, araNi'''
-n.
--Trust; foundation; charitable organization; 


* '''అరదండాలు, aradaMDAlu'''
-n. pl.
--handcuffs;


* '''అరపూస, arapUsa'''
-n.
--rosin; resin; this is the stuff applied to the bow of a violin to improve friction;


* '''అరమర, aramara'''
-n.
--doubt; hesitation;


* '''అరమరగింపు, aramaragiMpu'''
-n.
--fractional distillation; boiling in a chamber with compartments;


* '''అరమరిక, aramarika'''
-n.
--mutual suspicion; difference of opinion; hesitation; doubt; 


* '''అరమారు, aramAru'''
-n.
--shelf or chamber with compartments;


* '''అరయమి, arayami'''
-n.
--ignorance; 
---అరయమియే ఆనందం = ignorance is bliss.


* '''అరయిక, arayika'''
-n.
--research; 


* '''అరవం, aravaM'''
-n.
--Tamil; (lit.) అ + రవం = a language with no aspirates;


* '''అరవచాకిరి, aravacAkirI'''
-n.
--hard work with no compensation; (ety.) అరువుచాకిరి; service first, payment later type of extracting work; (rel.) వెట్టిచాకిరి; గొడ్డుచాకిరి;


* '''అరవై, aravai'''
-n.
--sixty


* '''అర్కం, arkaM'''
-n.
--[chem.] extract;


* '''అర్ఘ్యం, arghyaM'''
-n.
-- water offered as an ingredient in performing a pooja;


* '''అర్చన, arcana'''
-n.
--worship;


* '''అర్ణవం, arNavaM'''
-n.
--sea;


* '''అర్థం, arthaM'''
-n.
--(1) meaning; significance; 
--(2) money; wealth;
-- (3) వస్తువు; 
-- (4) ప్రయోజనం;
---వాచ్యార్థం = literal meaning.
-suff.
--for the purpose of;
---గౌరవార్థం = for the purpose of honoring.


* '''అర్థశాస్త్రం, arthaSAstraM'''
-n.
--economics;


* '''అర్ధం, ardhaM'''
-n.
--half;
---పూర్వార్ధం = first half; former half.
---ఉత్తరార్ధం = second half; later half.


* '''అర్ధ, ardha'''
-adj.
--half; hemi; semi;


* '''అర్ధగోళం, ardhagOLaM'''
-n.
--hemisphere;
---పూర్వార్ధగోళం = the Eastern hemisphere.
---పశ్చిమార్ధగోళం = the Western hemisphere.


* '''అర్ధఘనం, ardhaghanaM'''
-n.
--[chem.] gel; half-solid;


* '''అర్ధచంద్రుడు, ardhacaMdruDu'''
-n. m.
--half-moon;


* '''అర్ధణా, ardhaNA'''  
-n. 
--a coin of the British era with a value of one-half anna or one-thirty second of a rupee or six pies;


* '''అర్ధద్రవం, ardhadravaM'''
-n.
--[chem.] sol; half-liquid;


* '''అర్ధనారీశ్వరుడు, ardhanArISvaruDu'''
-n.
--Androgyny;


అర్ధపరాన్నజీవి, ardhaparAnnajIvi
- n.
-- hemiparasite; a plant which obtains part of its food by parasitism, e.g. mistletoe, which also photosynthesizes; 


అర్ధపారదర్శక, ardhapAradarSaka
- adj.
-- translucent; D\diaphanous;


* '''అర్ధరాత్రి, ardharAtri'''
-n.
--midnight;


* '''అర్ధవృత్తం, ardhavRttaM'''
-n.
--[math.] semicircle;


* '''అర్ధవాహిని, ardhavAhini'''
-n.
--[phy.] semiconductor;


* '''అర్ధసంకలని, ardhasaMkalani'''
-n.
--[comp.] half-adder; a device that adds two numbers without taking into account the propagated carry;


* '''అర్భకుడు, arbhakuDu'''
-n. m.
--weakling; child;


* '''అర్హత, arhata'''
-n.
--qualification; eligibility; entitlement; (ety.) అర్ + హత = అరిషడ్వర్గాలని చంపినది, that is, one is said to be qualified after killing the six enemies, namely కామ, క్రోధ, లోభ, మోహ, మద, మాత్సర్యం.
-suff.
- ability
---గమనార్హత = noticeability.


* '''అర్హతా పత్రము, arhatApatramu'''
-n.
--credential; diploma; certificate;


* '''అర్హమయిన, arhamayina'''
-suff.
---ble
---గమనార్హమయిన = noticeable.
---ప్రశంశార్హమయిన = commendable.


* '''అరాజకం, arAjakaM'''
-n.
--anarchy;


* '''అర్థాంతరం, arthAntaraM'''
-n.
--another meaning;


* '''అర్ధాంతరంగా, ardhAntaraMgA'''
-adv.
--incompletely; partially; 
---అర్ధాంతర మొత్తం = partial sum.


* '''అర్థాపత్తి, arthApatti'''
-n.
--a figure of speech; inference; inference of a cause from its effect;
-- &quot;రాజు గారి చిన్న భార్య మంచిది&quot; అన్నప్పుడు, పెద్ద భార్య మంచిది కాదు అనే అర్థం స్పురించిడం అర్థాపత్తికి ఒక ఉదాహరణ; 


* '''అర్ధాంతరం, ardhAntaraM'''
-adj.
--incomplete; partial; intermediate;
---అర్ధాంతరంగా = in the middle.
---అర్ధాంతర మొత్తం = partial sum.


* '''అర్ధాంతరన్యాసం, ardhaMtaranyAsaM'''
-n.
--a figure of speech in which a simple example is given and a broad generalization is made; ఒక ఉదాహరణని చూపి, దాన్ని సర్వవ్యాప్తంగా వాడడం; అజహర్లక్షణం;


* '''అర్ధాంగి, ardhAMgi'''
-n.
--better half; wife;


* '''అర్ధాయువు, ardhAyuvu'''
-n.
--[phy.] half-life;


* '''అర్ధాధికేనం, ardhAdhikEnaM'''							
-n.
--[math.] rounding off to the nearest integer;


* '''అరి, ari'''
-suff.
--denotes possession; 
--- నేర్పరి = skillful person.
--- జాలరి = జాలము పట్టినవాడు;  fisherman = a person who handles the net
--- కాపరి = కాపు కాసేవాడు; watchman = a person who watches; 
--- చదువరి = చదువుకున్నవాడు; 
-n.
--enemy; foe;


* '''అరికట్టు, arikaTTu'''
-v.t.
--block; impede; stop;


* '''అరిగిపోవు, arigipOvu''' 
-n. 
--wear out; erode;


* '''అరిగోలు, arigOlu'''
-n.
--a raft made of wickerwork and animal skin;


* '''అరిత్రం, aritraM'''
-n.
--rudder; the device that keeps a boat on course;


* '''అరిషడ్వర్గాలు, arishaDvargAlu'''
-n. pl.
--the six categories of enemies to a human, namely, lust, anger, miserliness, infatuation, arrogance, and jealousy;


* '''అరిష్టం, arishTaM'''
-n.
--(1) misfortune; calamity; danger; 
--(2) crow; 
---బాలారిష్టాలు = (1) diseases of the childhood; (2) [idiom] teething troubles; any difficulties in the early stages of a project.


* '''అరిష్ఠ, arishTha'''
-adj.
--fermented;


* '''అర్జీ, arjI'''
-n.
--petition; application;


* '''అరుంధతి, aruMdhati'''
-n.
--[astron.] Alcor; the companion star of Mizar in Ursa Major;


* '''అరుగు, arugu'''
-n.
--pial; oriel; raised platform serving as a seat in front of a house as in వీధి అరుగు; 
-v.i.
--digest; erode; abrade;
- v. t. depart; leave; go away;


* '''అరుణ, aruNa'''
-adj.
--red;


* '''అరుణ మహాతార, aruNa mahAtAra'''
-n.
--[astron.] red giant; a type of huge star that is not on the Main Sequence of the H-R diagram;


* '''అరుణోదయం, aruNOdayaM'''
-n.
--reddening of the sky before sunrise; (lit.) red morning;


* '''అరుదు, arudu'''
-adj.
--rare, scarce; unusual;


* అరువు, aruvu
- n.
-- loan; something that is borrowed;


* అరువు తెచ్చుకొను, aruvu tecchukonu
- v. t.
-- borrow something;


* '''అర్జున, arjuna'''
-n.
--(1) one of the Pandavas of Mahabharata; 
--(2) [bot.] a medicinal plant; Terminalia arjuna;


* '''అర్భుదం, arbhudaM'''
-n.
--one followed by ten zeros in the traditional Indian method of counting; ten billion; 10&lt;sup&gt;10&lt;/sup&gt;


* '''అర్రు, arru'''
-n.
--neck;


* '''అర్హుడు, arhuDu'''
-n. m.
--deserving candidate;


* '''అరైకామ్లం, araikAmlaM'''
-n.
--[biochem.] DNA; deoxyribonucleic acid;


* '''అలంకరణ, alaMkaraNa'''
-n.
--(1) decoration; 
--(2) make-up;


* '''అలంకరించు, alaMkariMcu'''
-v. t.
--decorate; trim;
---క్రిస్‌మస్ చెట్టుని అలంకరించు = trim the Christmas tree.


* '''అలంకారం, alaMkAraM'''
-n.
--(1) ornament; 
--(2) figure of speech;
---అతిశయోక్తి = hyperbole.
---అనుప్రాసం = alliteration.
---అర్ధాంతరన్యాసం = reinforcement by citing another instance.
---అర్ధాలంకారం = figure of speech created by exploiting the meaning of words.
---ఉపమాలంకారము = simile.
---ఉత్ప్రేక్ష = imagery.
---ఛేకానుప్రాస = occurrence of pairs of consonants repeatedly in close proximity with different meanings. ఉ. కాళింది మడుగున కాళియుని పడగల ఆబాల గోపాల మాబాల గోపాలుని అచ్చెరువున అచ్చెరువున విచ్చిన కన్నులజూడ తాండవమాడిన సరళి గుండెల మ్రోగిన మురళి ఇదేనా ఇదేనా ఆ మురళి ....(చిత్రం - సప్తపది, రచన - వేటూరి, సంగీతం - కెవి మహదేవన్, గానం - సుశీల, ఎస్ పి బాలసుబ్రహ్మణ్యం);
---పర్యాయోక్తి = repetition.
---ముక్తపదగ్రస్తం = starting a new phrase (or a line in a poem) with the same word that was used to end the previous phrase (or line in a poem). ఉ. గోదారీ గట్టుందీ, గట్టుమీద చెట్టుందీ, చెట్టు కొమ్మన పిట్టుందీ, ఆ పిట్ట మనసులో ఏముందీ...(చిత్రం - మూగమనసులు, రచన - దాశరథి, సంగీతం - కెవి మహదేవన్, గానం - పి సుశీల)
---వృత్యానుప్రాస = occurrence of one or two consonants cyclically. ఉ. అవునే తానే నన్నేనే నిజమేనే అంతా కథలేనే అమ్మో ఎన్నెన్ని వగలోనే, అబ్బ ఏమని చెప్పేనే,  నీకేమని చెప్పేనే .... (చిత్రం - ఒకే కుటుంబం, రచన - దేవులపల్లి కృష్ణశాస్త్రి, సంగీతం - కోదండపాణి, గానం - సుశీల);
---రూపకము = metaphor.
---లాటానుప్రాస = occurrence of words repeatedly in close proximity with the same meaning but with different import. ఉ. ఏమో ఏమో ఇది నాకేమో ఏమో అయినది ఈ వేళలో నా గుండెలో ఏదో గుబులవుతున్నది ... (చిత్రం: అగ్గి పిడుగు, సంగీతం: రాజన్-నాగేంద్ర, సాహిత్యం: సినారె, గానం: ఘంటసాల, జానకి);
---వక్రోక్తి = satire; sarcasm.
---విరుద్ధోక్తి = oxymoron.
---సంసృష్టి = oxymoron.
---శబ్దాలంకారం = figure of speech created by exploiting the sound of words; an example is onomatopoeia which is obtained by the formation of words by imitating the natural sound associated with the object or action; for example, the sound of a bell is indicated by గణ గణ.
---యమకం = occurrence of a word, or a vowel and a consonant, repeatedly with a difference in meaning. ఉ. నువ్వు వస్తావని బృందావని ఆశగ చూసేనయ్యా కృష్ణయ్యా, వేణువు విందామని, నీతో వుందామని నీ రాధ వేచేనయ్యా రావయ్యా....(చిత్రం: మల్లెపువ్వు, సంగీతం: చక్రవర్తి,  రచన: ఆరుద్ర, నేపధ్య గానం: వాణీజయరాం.
---స్వభావోక్తి = realism.


* '''అలంతం, alaMtaM'''
-n.
--[chem.] aldehyde, chemical substances whose names end with the sound al or అల్. see also ఒలంతం;
---పిపీలికాలంతం = formaldehyde.


* '''అలంతషడోజు, alaMtashaDOju'''
-n.
--[chem.] aldohexose; a monosaccharide sugar with six carbon atoms and an aldehyde group;


* '''అల, ala'''
-n.
--wave; wavelet;


* '''అలక, alaka'''
-n.
--anger; displeasure; pout;


* అలక్ష్యం,  alakshyaM
- n.
-- carelessness; recklessness;


* అలక్ష్యం చేయు,  alakshyaM cEyu
- v. i.
-- ignore;


* '''అలకా మేఘం, alakAmEghaM'''
-n.
--cirrus cloud; 


* '''అలగాజనం, alagAjanaM'''
-n.
--groundlings; common flok;


* '''అలజడి, alajaDi'''
-n.
--commotion; disturbance;


* '''అలజడిపడు, alajaDipaDu'''
-v. i.
--get disturbed;


* '''అలజడిపాటు, alajaDipATu'''
-n.
--disturbance;


* '''అలమట, alamaTa'''
-n.
--grief; sorrow; 


* '''అలమారు, alamAru'''
-n.
--almirah; cupboard;


* '''అలములు, alamulu'''
-n. pl.
--weeds;


* '''అలముకొను, alamukonu'''
-v. i.
--spread; extend; pervade;


* '''అలరారు, alarAru''' 
-v. i. 
--shine; prosper; flourish;


* '''అలరించు, alariMcu'''  
-v. t. 
--please; gratify;


* '''అలరు, alaru''' 
-v. i. 
--shine; prosper; flourish;


* '''అలవాటు, alavATu'''
-n.
--habit; custom;


* '''అలవాటుపడు, alavATupaDu'''
-v.t.
--get accustomed; habituated to; addicted to;


* '''అలవాటు ప్రకారం, alavATu prakAraM'''
-adv.
--habitually;


* '''అలవి, alavi'''
-n.
--possibility; practicability; measure; extent;


* '''అలవోకగా, alavOkagA'''
-adv.
--effortlessly; easily; sportively; 


* '''అలసందలు, alasaMdalu'''
-n.
--a type of cereal grain; [bot.] ''Dolicos catjang'';
-- బొబ్బర్లు;


* '''అలసట, alasaTa'''
-n.
--exhaustion; tiredness; fatigue;


* '''అలసత్వం, alasatvaM'''  
-n. slackness; 
--laziness; procrastinating attitude; tendency to postpone;


* '''అల్పం, alpaM'''
-n.
--mean; light; not dignified; insignificant; [ant.] అనల్పం;


* '''అల్పసంఖ్యాక వర్గాలు, alpasaMkhyAka vargAlu'''
-n. pl.
--minorities; 


* '''అల్లం, allaM'''
-n.
--ginger; green ginger; a root belonging to the grass family; [bot.] ''Zanzibar Officinalis;'' of the Zingiberaceae family;
---పచ్చి అల్లం =  green ginger;
---శొంఠి = dried ginger;
---భావన అల్లం = steeped ginger; pickled ginger.
---అల్లం మురబ్బా = ginger steeped in lime juice, mixed with salt and dried in the sunshine, and repeatedly steeped and dried.
---మామిడల్లం = mango ginger; a root resembling ginger, belonging to the turmeric family, but not related to either ginger or mango; [bot.] ''Curcuma amada;''
--[Sans.] శృంగవేరు; ఆర్ర్దక; కటుక; భద్రం;  


* '''అల్లకల్లోలం, allakallOlaM'''
-n.
--total disorder; total chaos; turmoil; hubub; 

 
* '''అల్ల నేరేడు, allanErEDu'''
-n.
--rose apple; kind of black plum; [bot.] Myrtus communis; Syzygium cumini; [Sans.] జంబూ;


* '''అల్లరి, allari'''
-adj.
--rambunctious; mischievous; noisy; troublesome;
-n.
--commotion; noise; confusion;


* '''అల్లరిపడు, allaripaDu'''
-v.i.
--incur trouble; face trouble; get into trouble; 


* '''అల్లరిపెట్టు, allaripeTTu'''
-v.t.
--cause trouble; make trouble; 


* '''అలాగ, alAga'''
-adv.
--thus; that way; in that manner;


* '''అలాగని, alAgani'''
-adv.
--having said thus;


* '''అలాటి, alATi'''
-adj.
--that kind of;


* '''అలారం, alAraM'''
-n.
--alarm;


* '''అలారం గడియారం, alAraM gaDiyAraM'''
-n.
--alarm clock;


* '''అల్కా, alkA'''
-adj.
--inferior; light-weight;


* '''అల్మార, almAra'''
-n.
--almirah; cupboard;


* '''అల్లారుముద్దుగా, allArumuddugA'''
-adv.
--dotingly; with extreme love and affection;


* '''అలికిడి, alikiDi'''
-n.
--noise; sound; 


* '''అలిగేటర్, aligETar'''
-n.
--alligator; a crocodile-like reptile found in the Americas;


* '''అల్పిష్ఠము, alpishthamu'''
-adj.
--smallest; least;


* అల్పీ,  alpI
- n.
-- headed pin;
-- గుండుసూది; 


* '''అల్లించు, alliMcu'''
-v.t.
--to get something woven, braided, plaited, composed or fabricated;


* '''అల్లి, alli'''
-n.
--(1) lotus like water plant; [bot.] Nymphaea alba; 
--(2) a wild shrub; [bot.] Memecylon edule; the leaves of this shrub are sweet; people who chew the leaves and swallow the juice do not suffer from the pangs of hunger and is therefore very popular with yogis who meditate for weeks at a stretch;


* '''అల్లిక, allika'''
-n.
--embroidery; woven work; knitting;


* '''అల్లన, alIna'''
-adj.
--non-aligned; 


* '''అలీన, alIna'''  
-adj. 
--non-aligned; 


* '''అలీనోద్యమం, alInOdyamaM'''  
-ph. 
--non-aligned movement; 


* '''అల్కీ, alkI'''
-adj.
--thin; inferior;


* '''అల్పీ, alpI'''
-n.
--headed pin;


* '''అలుకు, aluku'''
-v. t.
--(1) mop; 
--(2) smear a mud floor with water, mud, and dung as a cleansing operation;


* '''అలుగు, alugu'''
-v. i.
--pout; mildly upset; grumble;


* '''అలుగ్గుడ్డ, alugguDDa'''
-n.
--mop; a cloth used for mopping;


* '''అలుపు, alupu'''
-n.
--tiredness;


* '''అల్లు, allu'''
-v. t.
--(1) weave; knit; braid; 
--(2) fabricate; compose;
---కథ బాగా అల్లు = weave the story well.
---జడ అల్లు = braid the hair.
---స్వెట్టరు అల్లు = knit the sweater.


* '''అల్లుడు, alluDu'''
-n.
--(1) son-in-law; (lit.) CP Brown gives the interpretation as &quot;one who weaves a relation between two families,&quot; but this is not accepted by many linguists;  
--(2) plaiting; braiding; 


* '''అల్లు బచ్చలి, allu baccali'''
-n.
--Basella; Malabar nightshade; [bot.] ''Basella rubra;''


* '''అల్లూమినం, allUminum'''
-n.
--aluminum; (Br.) aluminum; a chemical element; 


* '''అల్లెతాడు, alletADu'''
-n.
--bowstring; 


* '''అలైంగిక, alaiMgika'''
-adj.
--asexual;


* '''అలోహం, alOhaM'''
-n.
--non-metal;


* '''అవ, ava'''
-pref.
--under; below; not normal;
---అవలక్షణం = bad characteristic.


* '''అవకతవకలు, avakatavakalu'''
-n.
--irregularities;


* '''అవకలనం, avakalanaM'''
-n.
--[math.] differentiation; (lit.) a computation involving a limiting process;


* '''అవకాశం, avakASaM'''
-n.
--opportunity; chance;


* '''అవకాశవాది, avakASavAdi'''
-n.
--opportunist;


* '''అవగండము, avagaMDamu'''
-n.
--pimple;


* '''అవగతి, avagati'''
-n.
--perception; 


* '''అవగ్రహం, avagrahaM''' 
-n. 
--a symbol resembling stylized 2 used in Sanskrit texts to indicate a pause;
-- ఈ 'ఽ' గుర్తును 'అవగ్రహం' అంటారు. ఇది సంస్కృత పదాల మధ్య విసర్గ సంధి జరిగినప్పుడు వస్తుంది. సంధి జరిగి అకారం లోపమైనప్పుడు, 'అక్కడ నిజానికి ఒక 'అ' అన్న అక్షరం ఉండేది, సంధివలన అది పోయింది కానీ దానిని ఉన్నట్లుగా భావించి ఉచ్చారణలో కలుపుకోవాలి' అని చెప్పడానికి ఈ అవగ్రహ చిహ్నాన్ని ఉంచుతారు.
-- ఉదాహరణ: &quot;వాసుదేవః + అభిరక్షతు --&gt; వాసుదేవో + అభిరక్షతు --&gt;వాసుదేవోభిరక్షతు&quot; అని వచ్చి విసర్గ 'ఓ' గా మారినప్పుడు దాని ప్రక్కన వచ్చిన అకారం పోయింది. కానీ పలికేటప్పుడు 'వాసుదేవోభిరక్షతు' అని కాక 'వాసుదేవోఅభిరక్షతు' అన్నట్లు అకారాన్ని పూర్తిగా కాక, సగం పలికినట్లు, లేక చివరి 'వో' ను కొంత దీర్ఘంగా పలకడంద్వారా సగం అకారం ధ్వనించేటట్లు ఉచ్చరించాలి. కనుక ఆ కనిపించకుండా పోయిన సగం 'అ' కు గుర్తుగా 'ఽ' ను ఉంచి &quot;వాసుదేవోఽభిరక్షతు&quot; అని వ్రాస్తారు. అక్కడ సంధి జరిగిందని తెలిసిన వారు ఆ గుర్తు లేకున్నా సరిగానే ఉచ్చరిస్తారు. కానీ ఉచ్చారణా దోషాలను పరిహరించడానికి అవగ్రహం ఉంచడం తప్పనిసరి;


* '''అవగాహన, avagAhana'''
-n.
--comprehension; understanding;


* '''అవచూషకం, avacUshakaM'''
-n.
--absorbent;


* '''అవచూషణం, avacUshaNaM'''
-n.
--absorption; sucking in; 


* '''అవజ్ఞ, avaj~na'''
-n.
--contempt; disregard; 


* '''అవజ్ఞత, avaj~nata'''
-n.
--ignorance; stupidity;


* '''అవటము, avaTamu'''
-n.
--cavity; hole;


* '''అవతల, avatala'''
-n.
--outside; that side; the other side;


* '''అవతారం, avatAraM'''
-n.
--(1) descent; incarnation; avatar; a manifestation of God as a life form; (ety.) ava = down; tAr = pass over; 
--(2) guise; appearance; dress;


* '''అవతారిక, avatArika'''
-n.
--preface;


* '''అవదంశము, avadaMSamu'''
-n.
-pickle; preserve;


* '''అవద్యం, avadyaM'''
-n.
--fault; faulty;


* '''అవద్య తాళుకం, avadya tALukaM'''
-n.
--fault-tolerant;


* '''అవధానం, avadhAnaM'''
-n.
--concentration; attention;


* '''అవధాని, avadhAni'''
-n.
--a person who is capable of performing feats of memorization;


* '''అవధారణార్థకం, avadhAraNArthakaM'''
-n.
--[gram.] emphatic particle;


* '''అవధి, avadhi'''
-n.
--[math.] limit; boundary;


* '''అవధి క్రియ, avadhi kriya'''
-n.
--[math.] limiting process;


* '''అవధూత, avadhUta'''
-n.
-- nacked mendicant; one who renounced everything; (ety.) అ = అక్షరత్వం = the quality of being indestructible,  వ = వరేణ్యత్వం = the epitome of completeness; ధ = a symbol for stands for our ties to this physical world; త = తత్త్వమసి;


* '''అవని, avani'''
-n.
--the Earth; this world;


* '''అవనిపాతం, avanipAtaM'''
-n.
--(1) a dip in the earth; sink hole; 
--(2) a hole in the ground used to catch elephants;


* '''అవపాతం, avapAtaM'''
-n.
--[phy.] dip; property of a magnetic needle;


* '''అవపాతనం, avapAtanaM'''
-n.
--precipitation; a collective term used to describe various forms of water falling on the ground;


* '''అవమానం, avamAnaM'''
-n.
--insult; humiliation; affront; 


* '''అవయవం, avayavaM'''
-n.
--[bio.] limb; organ; component part;


* '''అవర్తకం, avartakaM'''
-n.
--recurrent; periodical;


* '''అవరుద్ధ, avaruddha'''
-adj.
--[phy.] damped;
---అవరుద్ధ స్పందనం = damped vibration.


* '''అవరోధం, avarOdhaM'''
-n.
--[phy.] resistance; a property of resistor;


* '''అవరోధకి, avarOdhaki'''
-n.
--[phy.] resistor; a component of electrical circuits;


* '''అవరోహణం, avarOhaNaM'''
-n.
--descent; dismount; alight;


* '''అవరోహణ, avarOhaNa'''
-adj.
--descending;


* '''అవరోహణ క్రమం, avarOhaNa kramaM'''
-n.
--descending order; in Indian music, this order is ని, ద, ప, మ, గ, రి, స.


* '''అవలంబించు, avalaMbIMcu'''
-v.i.
--adopt;


* '''అవలీలగా, avalIlagA'''
-adv.
--effortlessly; easily;


* '''అవలోకించు, avalOkiMcu'''
-v.i.
--look; see;


* '''అవశ్యం, avaSyaM'''
-n.
--indispensable; necessary; urgent; 


* '''అవశిష్ట, avaSishTa'''
-adj.
--residual; left over;


* '''అవశిష్టం, avaSishTaM'''
-n.
--residue;
---అవశిష్ట సిద్ధాంతం = Residue Theorem


* '''అవశేషం, avaSEshaM'''
-n.
--remainder; residue;
---శిలాస్తులంటే శిలలలో బంధించబడ్డ పురాతన జీవుల అవశేషాలు = fossils are the remains of ancient creatures imprisoned in rocks.


* '''అవసరం, avasaraM'''
-n.
--(1) need; necessity; 
--(2) necessary; (ant.) అనవసరం;


* '''అవస్థ, avastha'''
-n.
--(1) condition; state; position; 
--(2) phase; stage;
--(3) miserable condition; 


* '''అవసాధనము, avasAdanamu'''
-n.
--decline; loss;


* '''అవసానము, avasAnamu'''
-n.
--end; termination; death;


* '''అవస్థానము, avasthAnamu'''
-n.
--residence; dwelling;


* '''అవహేళన, avahELana'''
-n.
--mockery; ridicule;


* '''అవహేళన చేయు, avahELana cEyu'''
-v.t.
--ridicule; heckle;


* '''అవక్షేపం, avakshEpaM'''
-n.
-- (1) residue; [chem.] precipitate; sediment; (2) discarded item; censured item;  


* '''అవక్షేపణ, avakshEpaNa'''
-v.t.
-- (1) [chem.] precipitation; the process of creating a precipitate; sedimentation; (2) discard; censure; blame; 


* '''అవ్యక్త, avyakta'''
-adj.
--unknown; implicit; impersonal;


* '''అవ్యయం, avyayaM'''
-n.
--(1) indestructible; inexhaustible; non perishable; 
--(2) one followed by 30 zeros in the traditional Indian method of counting;


* '''అవ్యయనిధి, avyayanidhi'''
-n.
--[comp.] non-destructive store; a storage device whose contents will not get destroyed when the power fails;


* అవ్యవధానంగా,  avyavadhAnaMgA
-adv.
-- without a pause; without a time gap;


* '''అవ్వ, avva'''
-n.
--an old lady; grandmother;
---అవ్వా కావాలి,బువ్వా కావాలి = [idiom] wants to have the cake and eat it too.


* '''అవాకులు చెవాకులు, avAkulu chevAkulu''' 
-n.. 
--inconsequential talk; irrelevant talk; inappropriate talk; 


* '''అవాచీనము, avAcInamu'''
-adj.
--southern;


* '''అవాయి, avAyi'''
-n.
--rocket; see also జువ్వ;


* '''అవి, avi'''
-pron.
--those (things); 


* '''అవిచ్ఛిన్న, aviccinna'''
-adj.
--continuous;
---అవిచ్ఛిన్న భిన్నం = continuous fraction.
---అవిచ్ఛిన్న వర్ణమాల = continuous spectrum.


* '''అవిటి, aviTi'''
-adj.
--maimed; crippled; deformed; handicapped; 


* '''అవిద్య, avidya'''
-adj.
--ignorance; nescience;


* '''అవినాభావము, avinAbhAvamu'''
-n.
--unity; lack of a feeling of disunity; 


* '''అవినీతి, avinIti'''
-n.
--immorality; corruption; 


* '''అవిభక్త, avibhakta'''
-adj.
--undivided; joint;
--- అవిభక్త కుటుంబం =  joint family.


* '''అవిభాజ్య సంఖ్య, avibhAjya saMkhya'''
-n.
--prime number;


* '''అవివేకము, avivEkamu'''
-n.
--stupidity; foolishness; folly;


* '''అవిరి, aviri'''
-n.
--indigo plant; [bot.] indigofera tinctora; 


* '''అవిసె, avise'''
-n.
--linseed; flax; [bot.] Linum usitatissimum; Cassia alata; Sesbania grandiflora; [Sans.] అగస్త్య.
--ముళ్ళ అవిసె = [bot.] ''Sesbania cannabina'', 
--నూనె అవిసె = [bot.] ''Sesbania grandiflora'', లేక ‘అవిసె’  లేక అతసి;
--సోమింత  = [bot.] ''Sesbania sesban'', 
--సీమ అవిసె = [bot.] Sesbania speciosa;


* '''అవిసె నూనె, avise nUne'''
-n.
--linseed oil;


* '''అవు, avu'''
-v.i.
--to be; become;


* '''అవుకు, avuku''' 
-n. 
--weakness; fragility
-v. i. 
--weak; yield to pressure; fragile; 


* '''అవుచిత్యం, avucityaM'''
-adj.
--relevance; appropriateness; also ఔచిత్యం;


* '''అవున్నత్యం, avunnatyaM'''
-adj.
--eminence; greatness; also ఔన్నత్యం;


* '''అవును, avunu'''
-minor sentence. 
--yes; also ఔను; (ant.) కాదు; 


* '''అశక్యం, aSakyaM'''
-adj.
--unachievable;


* '''అశని, aSani'''
-n.
--lightning;


* '''అశనిపాతం, aSanipAtaM'''
-n.
--thunderbolt; catastrophe; (lit.) lightning-fall;


* '''అశరీరవాణి, aSarIravANi'''
-n.
--a voice from an invisible source; a voice from a divine source; inner voice;


* '''అశరీరసిరా, aSarIrasirA'''
-n.
--invisible ink;


* '''అశ్మరి, aSmari'''
-n.
--[Sans.] stone;
---పిత్తాశ్మరి = gall stone.


* '''అశ్మభేద, aSmabhEda'''
-n.
--[bot.] ''Bergenia lingulata''; [lit.] stone breaker; శిలాభేద; పాషాణ భేది; కొండపిండి మొక్క; 
---పిత్తాశ్మరి = gall stone.


* '''అశ్రద్ధ, aSraddhA'''
-n.
--negligence; dereliction; inattention;


* '''అశ్వగంధ, aSvagaMdha'''
-n.
--Winter cherry; [bot.] ''Physalis flexuosa''; ''Withania somnifera'' of the Solanaceae family; the root of this tree, with its characteristic smell of horse urine, is believed to cure male sterility; 
--- పెన్నేరు చెట్టు;


* '''అశ్వత్థ వృక్షం, aSvattha vRkshaM'''
-n.
--The holy fig tree; [bot.] ''Ficus religiosa''; also రావి చెట్టు; పిప్పలం;


* '''అశ్మభేద, aSmabhEda'''
-n.
-- [bot.] ''Bergenia ligulata'' of the Saxifragaceae family'; the tuber of this contains the chemical Cystone which is helpful in dissolving kidney stones; also known as  శిలాభేద; 
-- [Sans.] అశ్మ = stone; భేద =  breaker; శిల = stone; 


* '''అశ్మావరణం,  asmAvaraNaM'''
- n.
--lithosphere; the outer crust of the Earth; 


* '''అశ్వవాలం, aSvavAlaM'''
-n.
--horsetails; scouring rushes; equisetum; a flowerless bush useful in preventing erosion;


* '''అశ్విని, aSvini'''
-n.
--Alpha Arietis; the first of the 27 star groups or lunar mansions of the Hindu calendar; గురప్రురూపు రిక్క;


* '''అశ్లీలం, aSlIlaM'''
-n.
--obscenity;


* '''అశ్లీల, aSlIla'''
-adj.
--obscene;


* అశ్రుగ్రంధి, aSrugraMdhi  
- n. pl.  tear gland; lachrymal gland; 


* అశ్రువులు. aSruvulu 
- n. pl.  tears;


* '''అశేషంగా, aSEshaMgA'''
-adv.
--without a remainder; completely;


* '''అశోకం, aSOkaM'''  
-n.  
--[bot.] Polyalthia longifolia;


* '''అశోక వృక్షం, aSOka vRkshaM'''
-n.
-- (1) saraca; [bot.] ''Saraca asoka''; ''Jonesia Asoka; Saraca indica''; కటురోహిణి;
-- (2) [bot.] Polyalthia longifolia;  నారమామిడి; 


* '''అష్ట, ashTa'''
-adj.
--pref. eight;


* '''అష్టపది, ashTapadi'''
-n.
--(1) a Sanskrit verse with eight lines; triolet; 
--(2) (lit.) one with eight feet;


* '''అష్టపాది, ashTapAdi'''
-n.
--an insect with eight legs; spider;


* '''అష్టభుజి, ashTabhuji'''
-n.
--[geomet.] octagon; a flat geometrical figure with eight sides;


* '''అష్టమి, ashTami'''
-n.
--the eighth day of the lunar half-month;


* '''అష్టయిశ్వర్యములు, ashTayisvaryamulu'''
-n.
--the eight wealths; in the Indian tradition, the eight wealths are servants, slaves, children, friends, relatives, vehicles, money and grains;


* '''అష్టాంగయోగం, ashTAMgayOhaM'''
-n.
--the eight-fold path of Raja Yoga;
-- యమ, నియమ, ఆసన, ప్రాణాయామ, ప్రత్యాహార, ధ్యాన, ధారణ, సమాధి అనే ఎనిమిది అంగములు గల యోగం; 


* '''అష్టాదశం, ashTAdaSaM'''
-n.
--eighteen;


* '''అష్టాదశ, ashTAdaSa'''
-adj.
--eighteenth;


* '''అష్టాదశేను, ashTAdaSEnu'''
-n.
--[chem.] Octodecane; a hydrocarbon with eighteen carbon atoms;


* '''అష్టోత్తరం, ashTOttaraM'''
-n.
--(lit.) &quot;eight names after a hundred&quot;; short for అష్టోత్తర శతనామం;


* '''అసంకల్ప, asaMkalpa'''
-adj.
--involuntary; reflex;


* '''అసంకల్ప ప్రతీకారం, asaMkalpa pratIkAraM'''
-ph.
--[phy.] involuntary reaction; reflex action;


* '''అసంకల్పితం, asaMkalpitaM'''
-adj.
--involuntary;


* '''అసంఖ్యాక, asaMkhyAka'''
-adj.
--uncountable; innumerable; many;


* '''అసంగతం, asaMgataM'''
-adj.
--irrelevant; inconsistent; incongruous; not related; 


* '''అసంతత, asaMtata'''
-adj.
--discontinuous;


* '''అసంతృప్త, asaMtRpta'''
-adj.
--unsaturated;


* '''అసంతృప్తి, asaMtRpti'''
-n.
--dissatisfaction;


* '''అసందర్భము, asaMdarbhamu'''
-n.
--out of place; out of context; unreasonable; 


* '''అసంబద్ధం, asaMbaddhaM'''
-n.
--incoherent; illogical; not cogent;


* '''అసంబద్ధత, asaMbaddhata'''
-n.
--incoherence;


* '''అసంభవం, asaMbhavaM'''
-n.
--(1) impossible; 
--(2) unavailable;


* '''అసంభావ్యత, asaMbhavyata'''
-n.
--improbability;


* '''అసత్యం, asatyaM'''
-n.
--falsehood;


* '''అసభ్యత, asabhyata'''
-n.
--discourteousness; rudeness; unbecoming behavior; vulgarity; behavior unfit for cultured society; 


* '''అసమంజసం, asamaMjasaM'''
-n.
--absurdity;


* '''అసమర్ధత, asamardhata'''
-n.
--incompetence; inefficiency;


* '''అసమర్ధుడు, asamardhuDu'''
-n. m.
--incompetent person;


* '''అసమ్మతి, asammati'''
-n.
--disagreement; disapproval; refusal; dissent; dissidence; 


* '''అసలు, asalu'''
-adj.
--real; original; not copy;
-n.
--[econ.] principal; capital;
-- mud; mire; 


* '''అసవ, asava'''
-adj.
--[chem.] fermented;


* '''అసహనం, asahanaM'''
-n.
--jealousy; intolerance; 


* '''అసహాయ, asahAya'''
-adj.
--unaided;


* '''అసహ్యం, asahyaM'''
-n.
--one that is not tolerated; disgust; despicable; repulsive;


* '''అసహ్యపడు, ashyapaDu'''
-v.i.
--loath; detest;


* అస్తంగతుడు,  astaMgatuDu
- n.
-- one who went into the background; one who became less prominent; one who became impotent and powerless; one who has set, like the Sun; one who got destroyed;


* '''అస్తమయం, astamayaM'''
-n.
--setting; death;
---సూర్యాస్తమయం = sunset.


* '''అస్తమించు, astamiMcu'''
-v.i.
--(1) set; 
--(2) die;


* '''అస్తరు, astaru'''
-n.
--lining; cloth lining in clothes;


* '''అస్తవ్యస్తంగా, astavyastaMgA'''
-adv.
--in a haphazard way; in a choatic way; 


* '''అస్మదాదులు, asmadAdulu'''
-n.
--we; myself and others;


* '''అస్త్రం, astraM'''
-n.
--weapon; a weapon that is hurled;


* '''అస్త్రసన్యాసం, astrasanyAsaM'''
-n.
--disarmament;


* '''అస్పష్టం, aspashTaM'''
-n.
--unclear; vague;


* '''అసాధ్యం, asAdhyaM'''
-n.
--impossible;


* '''అసాధారణం, asAdhAraNaM'''
-n.
--unusual; irrgular; out of the ordinary; extraordinary; 


* '''అసామాన్యం, asAmAnyaM'''
-n. 
--abnormal; unusual; rare;


* '''అసాపేక్ష, asApEksha'''
-adj. 
--[phy.] non-relativistic;


* '''అసింటా, asiMTA'''
-adj. 
--toward that way; (ant.) ఇసింటా;


* '''అసి, asi'''
-n. 
--razor; blade; knife;


* '''అసితాంగము, asitAMgamu''' 
-n. 
--[phys.] black body;


* '''అసితాంగ వికిరణము, asitAMga vikiraNaM'''
-n. 
--[phys.] black body radiation;


* '''అసితాంగులు, asitAMgulu'''
-n. 
--black people; people with dark skin color; 


* '''అసిధార, asidhAra'''
-n. 
--razor's edge; tip of a blade; knife's edge;


* '''అసిధారా వ్రతం, asidhAra vrataM'''
-n. 
--(lit.) the vow to walk on a razor's edge; any difficult balancing act such as running a family;


* '''అసిపుత్రి, asiputri'''
-n. 
--pocket knife; penknife;


* '''అసిమి, asimi &lt;/br&gt;'''
-n. &lt;/br&gt;
-- back-pack; a bag than dangles on the sides;


* '''అసియాడు, asiyADu'''
-v. i. 
-- dangle; hang as a pendulum;


* '''అసియాట, asiyATa'''
-n. 
- oscillation;


* అసివారు,  asivAru
- n.
-- (1) traffic lane; a path along which a vehicle can drive; (2) a stroll; a gentle walk; 
-- సవారీ చేయు మార్గము; 


* '''అస్తిత్వం, astitvaM'''
-n. 
--existence; entity;


* '''అస్తినాస్తి, astinAsti'''
-n. 
--doubtful existence;


* '''అస్థి, asthi'''
-n. 
--bone;


* '''అస్థి అంగారం, asti aMgAraM'''
-n. 
--bone black; 


* '''అస్థి కణజాలం, asti kaNajAlaM'''
-n. 
--bone tissue;


* '''అస్థికలు, astikalu'''
-n. pl.
--the remains after a body is cremated;


* '''అస్థిపంజరం, astipaMjaraM'''
-n. 
--skeleton; (lit.) a cage of bones;


* '''అస్థిపంజరం పువ్వు, astipaMjaraM puvvu'''
-n.
--skeleton flower; [bot.] ''Diphylleia grayi'' of the Berberidaceae family;
-- ఇది జపాన్ మరియు చైనా దేశాల కొండ ప్రాంతాల్లో ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది; తెల్లగా , పల్చటి రేకులు కలిగిన ఈ పుష్పం వర్షం పడినప్పుడు లేదా నీరు తగిలినప్పుడు పారదర్శకంగా మారిపోతుంది. మళ్ళీ ఎండ వేడికి, తడి ఆరినప్పుడు మాములుగా అయిపోతుంది; పొడి వాతావరణంలో ఈ పూల రేకుల్లోని air-liquid interface  వద్ద జరిగిన పరావ్ర్త ప్రక్రియ వల్ల ఈ పువ్వులు తెల్లగా కనిపిస్తాయి. నీరు తగలగానే అవి నీటి అంతర్ముఖం (water interface) వద్ద జరిగిన ప్రక్రియ వల్ల పారదర్శకంగా మారిపోతాయి;


* '''అస్థిరం, astiraM'''
-adj. &lt;/br&gt;
--unstable; transient; perishable;


* '''అసురులు, asurulu'''
-n. pl. 
--demons; those who are not suras; the enemies of suras;


* '''అసువు, asuvu'''
-n.
--life; life-force; breath; 


* '''అసూయ, asUya'''
-n. 
--jealousy; envy; 
-- అసూయ అంటే తనకు కావలసినంత ఉన్నా ఒకరికున్నదే అని ఏడవడం. దీనివంటిదే ఇంకొకటి ఉంది. అది ఈర్ష్య.


* '''అసూర్యంపశ్య, asUryaMpaSya'''
- adj. 
-- one that has not been exposed to sunshine;  doted;


* '''అసృక్కు, asRukku'''
-n. 
-- blood;


* '''అస్తోక, astOka'''
-adj. 
-- great; not trifling;


* '''అసౌకర్యం, asaukaryaM'''
-n. 
--discomfort; inconvenience;


* '''అసౌష్ఠవ, asaushTava'''
-adj.
--asymmetrical; unsymmetrical;


* '''అహం, ahaM'''
-n. 
--(1) I; 
--(2) ego; pride; self-conceit; 
--(3) day;


* '''అహంకారం, ahaMkAraM'''
-n. 
-- (1) the awareness of &quot;I&quot;;
-- (2) egotism; pride;
-- (note) నేను చాలాగొప్పవాణ్ణి అనుకోవడం అహంకారం; అన్నీ నావి అనుకోవడం మమకారం;


* '''అహంభావం, ahaMbhAvaM'''
-n. 
-- (1) the awareness of &quot;I&quot;;
-- (2) egotism; pride;


* '''అహమహమిక, ahaMahamika'''
-n.
--conceit; bragging; egotistic feeling; coming forward with excessive zeal and initiative;


* అహర్పతి,  aharpati
- n.
- the sun; 


* '''అహరహం, aharahaM'''
-adv.
--daily; night and day; every day;


* '''అహర్నిశలు, aharniSalu'''
-n. 
--day and night; non-stop;


* '''అహింస, ahiMsa'''
-n. 
--non-violence; harmlessness; 


* '''అహేతుకం,  ahEtukaM'''
- n.
-- irrational; 


* '''అహోరాత్రం, ahOrAtraM'''
-adj. 
--diurnal;


* '''అహోరాత్రం, ahOrAtraM'''
-n. 
--(1) day; day and night; 
--(2) incessant; 
--(3) traditional Indian name for a twenty-four hour duration; 1 అహోరాత్రం = 30 ముహూర్తాలు.


* '''అహోరాత్ర చక్రం, ahOrAtra cakraM'''
-n. 
--diurnal cycle;


* '''అహోరాత్రులు, ahOrAtrulu'''
-adv. 
--(1) night and day; (2) continually; non-stop;

&lt;/poem&gt;


|width=&quot;65&quot;| &lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL Images Below This Line (center|150px|thumb) ---&gt;

|-
|- &lt;!--- Nothing Below This Line! ---&gt;
|}

==మూలం==
* V. Rao Vemuri, English-Telugu and Telugu-English Dictionary and Thesaurus, Asian Educational Services, New Delhi, 2002 ISBN: 0-9678080-2-2
[[వర్గం:వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు]]</text>
      <sha1>rdlhgy8b0vvnv50wv809p9xq3ux6gwa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు/ఉ-ఊ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3011</id>
    <revision>
      <id>33393</id>
      <parentid>33381</parentid>
      <timestamp>2022-08-26T23:58:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vemurione</username>
        <id>1689</id>
      </contributor>
      <comment>/* Part 2: ఉ - u */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="59001" xml:space="preserve">
=నిఘంటువు=

* This dictionary is an improved version over the print version (expanded, errors corrected, new features continually being added) published by Asian Educational Services, New Delhi in 2002.
* You are welcome to add. BUT PLEASE DO NOT DELETE entries until you are absolutely, positively SURE a mistake has been made and needs to be corrected.
* PLEASE do not delete entries or their meanings simply because you personally did not agree with the meaning given there. Thanks
* American spelling is used throughout. 
* There is no clearly established, standardized alphabetical order in Telugu. The justification for the scheme used here would be too long for discussion here.

16 March 2016.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! నిర్వచనములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
! ఆసక్తికర చిత్రములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
|-
|width=&quot;895&quot;|&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---&gt;
==Part 1: ఉం - uM==
&lt;poem&gt;
ఉంగరం,  uMgaraM
-n.
--ring; toroid; 


ఉంగరపు ఆకారం,  uMgarapu AkAraM
-n.
--ring-shaped; toroidal; annular;


ఉంచు, uMcu
-v. t.
--put; set; lay;


ఉండ, uMDa
-n.
--ball; lump; bolus; a round item;


ఉండకట్టు, uMDakaTTu
-v. i.
--turn lumpy;


ఉండు, uMDu
-v. i.
--(1) to be; exist; 
--(2) to reamin; stop; stay; reside;


ఉండేలు,  uMDElu
- n.
-- catapult;

&lt;/poem&gt;

==Part 2: ఉ - u==
&lt;poem&gt;
ఉ, u
- Third short vowel of the Telugu alphabet. A quite high back rounded vowel, rather like the vowel in English &quot;put.&quot;


ఉక్క, ukka   
-n.
--sultriness; hot and humid; sweltering heat;


ఉక్కిరిబిక్కిరి, ukkiribikkiri
-adj.
--(1) suffocating; choking; oppressive; 
--(2) overwhelming with multiple chores;


ఉక్తి, ukti
-n.
--(1) speech; 
--(2) word; 
--(3) expression;
---అతిశయోక్తి = exaggeration.
---ఛలోక్తి = joke.


ఉక్కు, ukku
-n.
--steel;


ఉగ్గడించు, uggaDiMcu
-v. t.
--utter; proclaim; announce; state; see also ఉద్ఘాటించు;


ఉగ్ర, ugra
-adj.
--fierce;


ఉగ్రత, ugrata
-n.
--ferocity;


ఉగ్రవాదం ugravAdaM
-n.
--terrorism; the unlawful use of violence and intimidation, especially against civilians, in the pursuit of political aims; (see also)  తీవ్రవాదం; 


ఉగ్రాణం, ugrANaM
-n.
--pantry; store room;


ఉగ్గుపాలు, uggupAlu
-n.
--a mixture of castor oil and breast milk often given to infants as an early morning feeding to promote bowel movement;


ఉచ్చ, ucca
-n.
--(1) urine; 
--(2) zenith; (ant.) నీచ; అధమ;      % this second meaning seems to be correct; it is not ఉచ్ఛ!


ఉచ్చ పోయు, ucca pOyu
-v. i.
--urinate; piss;


ఉచ్చాటణ, uccATaNa    
-n.
--exorcism; extracting a demon out of a person's body; banishment; 


ఉచ్చారణ, uccAraNa
-n.
--(1) articulation; pronunciation; 
--(2) utterance;


ఉచ్చారణ దోషం, uccAraNa dOshaM
-n.
--mispronunciation;


ఉచ్ఛ్వాసం, ucchvAsaM
-n.
--inspiration; the taking in of breath;


ఉచితం, ucitaM
-n.
--(1) appropriate; proper; fitting; suitable; 
--(2) free; at no cost;


ఉచ్ఛిష్టం, ucchishTaM
-n.
--(1) what is left in a plate after eating; 
--(2) spittle;
---వ్యాసోచ్ఛిష్టం జగత్ సర్వం = there is nothing in the world that had not been touched by Vyasa.
---నూటనోచ్ఛిష్టం భౌతికశాస్త్రం = no aspect of physics was left untouched by Newton.


ఉచ్చు, uccu
-n.
--noose; loop; snare;


ఉజ్వల, ujvala
-adj.
--splendid; glorious; shining; bright;


ఉజ్జాయింపు, ujjAyiMpu
-n.
--approximation; rough estimate;


ఉజ్జి, ujji
-n.
--match; matching pair; equal;


ఉటంకం, uTaMkaM
-n.
--summary; abstract;


ఉటంకించు, uTaMkiMcu
-v. t.
--summarize; state; 


ఉట్టంకణం, uTTaMkaNaM
-n.
--establishment; foundation;


ఉట్టంకించు, uTTaMkiMcu
-v. i.
--(1) praise; (2) establish; mention; 


ఉట్టిచీల, uTTicIla
-n.
--rivet; a two-headed bolt;


ఉట్టిపడు, uTTipaDu
-v. i.
--jump forth; start up;


ఉడాయించు, uDAyiMcu
-v. i.
--escape; run away;


ఉడికించు, uDikiMcu
-v. t.
--(1) cook by boiling; 
--(2) tease; josh;


ఉడుం, uDuM
-n.
--iguana; a lizard-like animal known for its strong grip. This animal is reported to have been used to help scale the fortifications in medieval India.


ఉడుం పట్టు, uDuM paTTu
-n.
--a grip as strong as an iguana's grip; very strong grip;


ఉడుకు, uDuku
-v. i.
--(1) boil; bubble with heat; 
--(2) seethe;


ఉడుకుబోతు, uDukubOtu
-n.
--jealous person; annoyed person;


ఉడుకులోను, uDukulOnu
-n.
--cologne water; (Fr.) Eau de cologne;


ఉడుగడ, uDugaDa
-n.
--wedding gift


ఉడుగు, uDugu
-v. i.
--disappear; fade away, wilt; fall away;


ఉడుత, uDuta; ఉడత, uData
-n.
--squirrel;
-- మలబార్ ఉడుత = Malabar Squirrel; Indian Giant Squirrel; [bio.] ''Ratufa indica'' of the Sciuridae family; ఈ ఎగిరే ఉడత ఒక చెట్టు మీదనుంచి మరో చెట్టు మీదికి అలవోకగా ఎగరగలవు; ఈ ఉడతలు ఎత్తైన వృక్షాల మీద సన్నటి చిటారు కొమ్మలపైన తమ గూళ్ళు నిర్మించుకుంటాయి;
-- మూడు చారల ఉడుత = three-striped palm squirrel; Indian palm squirrel; [bio.] ''Funambulus palmarum''of the Sciuridae family;  
-- ఐదు చారల ఉడుత = [bio.] ''Funambulus pennantii''; 
-- ఉడుతలు ఇయోసిన్ యుగం అంటే 56 నుంచి 34 మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం నుంచి ఉన్నాయి; 


ఉడుప కుక్క, uDupa kukka
-n.
--hound; hunting dog;


ఉడుపు, uDupu
-v. t.
--thrashing; beating grain out of husk;


ఉడుపులు, uDupulu
-n..
--(1) harvest season; (2) clothes; dress;


ఉత్, ut
- prefix
--one of 22 Sanskrit prefixes with multiple shades of meanings; up; upward; upper; top; better; 


ఉతక, utaka
-n.
--(1) lower door hinge; 
--(2) pivot; male part of a plug-socket pair; this part is attached to the door; see also ఉత్తరాసి;


ఉత్కంఠ, utkaMTha
-n.
--anxiety; suspense; the inability to wait for something that is imminent;


ఉత్కంఠభరితం, utkaMThabharitaM
-ph.
--full of suspense;


ఉత్కర్ష, utkarsha
-n.
--(1) excellence; 
--(2) progress; prosperity;


ఉత్కృష్ట, utkRshTa
-adj.
--superior; outstanding; excellent; (ant.) నికృష్ట;


ఉత్త, utta
-adj.
--empty; void; vacant; bare; simple;


ఉత్తమం, uttamaM
-n.
--the best; the best course of action;


ఉత్తమ పురుష, uttama purusha
-n.
--[gram.] first person;


ఉత్తరం, uttaraM
-n.
--(1) letter; 
--(2) reply; 
--(3) north;
--(4) best; 


ఉత్తర, uttara
-pref.
--leftover; the later part; post;
---ఉత్తర రామాయణం = the later part of Ramayana.


ఉత్తర అమెరికా, uttara amerikA
-n.
--North America; Canada, US and Mexico;


ఉత్తర మీమాంశ,  uttara mImAMSa
- n.
-- పూర్వ మీమాంస, ఉత్తర మీమాంస తత్వాలు, సనాతన హిందూ భావనలలో, ఆచరణల్లో పరిణామాన్ని (evolution) ని సూచిస్తాయి. పూర్వ మీమాంస  తరువాత కాలగమనంలో ఋషుల కొత్త భావనలతో వేద వాంగ్మయం విస్తృతం అయింది. అప్పటికే వున్న బ్రాహ్మణికాలకి కొత్త సంహితలు చేర్చబడ్డాయి. కొత్తగా అరణ్యకాలు ప్రతిపాదించబడ్డాయి. వీటిలో పరబ్రహ్మ స్వరూపం గురించి విస్తృతంగా చర్చ జరిగింది. అది నిరాకారం , నిర్గుణం, నిర్విశేషం అన్న ప్రతిపాదన చేయబడింది. గుణాలూ, రాగ ద్వేషాలు లేనిదానిని సంతోష పెట్టడం ఎలాగ? అలాగైతే కర్మకాండకు అర్థం లేదు కదా. మరి జన్మ రాహిత్యం ఇచ్చే ముక్తి ఎలాగ వస్తుంది? పరబ్రహ్మని తెలుసుకోవడమే మానవజన్మ లక్ష్యం అనీ, అదే ముక్తి అని చెప్పబడింది. ఈ నవ్య ఆలోచనా భాగం ఉత్తర మీమాంస అని ప్రసిద్ధి చెందింది. ఇందులో జ్ఞానానికి పెద్దపీట. ఈ ఉత్తర మీమాంస పునాదులమీద ఉపనిషత్ లు నిర్మించబడ్డాయి.వీటన్నిటి సారాన్ని బ్రహ్మసూత్రాలలో, శ్రీ వ్యాస మహర్షి ఆవిష్కరించారు.


ఉత్తర సముద్రం, uttara samudraM
-n.
--North Sea;


ఉత్తర ధ్రువం, uttara dhruvaM
-n.
--north pole;


ఉత్తరధ్రువ వృత్తం, uttaradhruva vRttaM
-n.
--Arctic Circle; north polar circle;


ఉత్తరప్రత్యుత్తరాలు, uttarapratyuttarAlu
-ph.
--correspondence by letters;


ఉత్తరపదం, uttarapadaM
-n.
--suffix, the later part of a word;


ఉత్తర ఫల్గుణి, uttara phalguNi        
-n.
--(1) Beta Leonis; Denebola; Yoga tara of the 12th  lunar mansion; located in the constellation Leo; the Sun enters this star group on September 13th and stays there for about 13 days; 
--(2) The 12th of the 27 star groups (or asterisms or lunar mansions) of the Hindu calendar;


ఉత్తరాభాద్ర, uttarAbhAdra                
-n.
--(1) Gamma Pegasi; Alpha Andromeda; Yoga tara of the 26th  lunar mansion; located in the constellation Pegasus; 
--(2) The 26th of the 27 star groups (or asterisms or lunar mansions) of the Hindu calendar; 
--(3) ముక్కంటి చుక్క;


ఉత్తరాయన రేఖ, uttarAyana rEkha
-n.
--Tropic of Cancer;


ఉత్తరాయనాంతం, uttarAyanAMtaM
-n.
--summer solstice; the day on which the sun rises in the northern most part of the sky before beginning the southward journey, namely, June 22. This day has the shortest night in the northern hemisphere;


ఉత్తరాషాడ, uttarAShADa             
-n.
--(1) Tau  Sagittarii; Hecatebolus; Yoga &quot;taara&quot; of the 21st  lunar mansion; located in the constellation Sagittarius; 
--(2) The 21st of the 27 star groups (or asterisms or lunar mansions) of the Hindu calendar;


ఉత్తరాసి, uttarAsi
-n.
--(1) upper door hinge; 
--(2) socket; the female part of the plug-socket pair of a door hinge; this part is attached to the door frame; see also ఉతక;


ఉత్తరించు, uttariMcu
-v. t.
--cut;


ఉత్తరీయం, uttarIyaM
-n.
--mantle; mantilla; man's shoulder cloth; cloak; upper garment;


ఉత్తరువు, uttaruvu
-n.
--command; order;


ఉత్తరేను, ఉత్తరేణి,  uttarEnu,  uttarENi
-n.
--Prickly Chaff; Devil’s Horse Whip; [bot.] ''Achyranthes aspera'' of the Amaranthaceae family; a medicinal plant used for skin diseases; 
-- ముండ్లతోటకూర;
--[Sans.] కీశవల్లి, ఉత్తరేణి; అపామార్గము;  [Hin.] chinchari;
--ఈ మొక్కకున్న వైద్యపరమైన విలువలను గుర్తించి వినాయక చతుర్థి రోజున గణేశపూజకు వాడే 21 రకాల పత్రి మొక్కలలో ఉత్తరేణిని కూడా చేర్చారు. ఈ మొక్క లేత ఆకులను కొందరు ఆకు కూరగా వాడుకుంటారు.ఈ ఆకుల్ని పశువులు, మేకలు ఇష్టంగా తింటాయి. దీని గింజలకున్న సన్నటి నూగు ముళ్ళ కారణంగా ఇవి బట్టలమీద, ఒంటిపైన చిక్కుకుంటాయి. 
--ఈ మొక్క ఆకుల రసం శరీరంలోని స్రావాలను అరికడుతుంది. మూత్రాన్ని జారీ కావిస్తుంది. ఈ రసం స్త్రీల ఋతుస్రావాన్ని క్రమబద్ధీకరిస్తుంది. మూల వ్యాధి (పైల్స్)ని, చర్మ రోగాలనూ నివారిస్తుంది. గనేరియా, ఉబ్బసం, కుష్ఠు వంటి మొండి వ్యాధులను నయం చేస్తుంది. దీని వేళ్ళను మెత్తగా నూరి కళ్ళలో పెట్టుకుంటే చూపు మందగించినవారికి ఎంతో ప్రయోజనకరం. ఈ వేళ్ళ కషాయం తాగితే ఉదర కోశ సంబంధమైన వ్యాధులు, మూత్ర పిండంలోని రాళ్లు నివారణ అవుతాయి.


ఉత్పత్తి, utpatti
-n.
--(1) derivation; explanation of the source; etymology; 
--(2) production; creation;
-- ఉత్పాదన; 


ఉత్పత్తిదారులు, utpattidArulu
-n.
--producers; (ant.) వినియోగదారులు;


ఉత్పన్న, utpanna
-adj.
--derived; produced;


ఉత్పన్నం, utpannaM
-n.
--derivative, product;


ఉత్పరివర్తనం, utparivartanaM
-n.
--mutation; sudden change in the structure of genetic material typically caused by exposure to chemicals or radiation;


ఉత్పలం, utpalaM
-n.
--waterlily;


ఉత్పలమాల, utpalamAla
-n.
--a meter in Telugu poetry; (lit.) a garland of water lilies;


ఉత్సవం, utsavaM
-n.
--celebration; parade; procession; festival; elaborate; ritual;
---(ety.) ఉత్ = elaborate; సవ = ritualistic festival;


ఉత్సవ మూర్తి, utsava mUrti
-n.
--figure head; ceremonial figure;


ఉత్సవ విగ్రహం, utsava vigrahaM
-n.
--parade idol; a stand-in idol used in street parades while the real idol is left in the inner sanctum of a temple; nominal candidate; a stand-in; a proxy;


ఉత్పాతం, utpAtaM
-n.
--(1) a preternatural phenomenon such as an earthquake, a tsunami, or an abnormal birth; (2) a prodigy; a wonderful genius; ఉత్పాతపిండము;


ఉత్పాదకత, utpAdakata
-n.
--productivity;


ఉత్పాదకులు, utpAdakulu
-n.
--producers; (ant.) భోక్తలు = consumers;


ఉత్సాహం, utaAhaM
-n.
--excitement; enthusiasm; eagerness; ardor; zeal;


ఉత్సాహవంతులు, utaAhavaMtulu
-n. pl.
--excited people; enthusiastic people; 
-- (note) ఔత్సాహికులు  is incorrect usage;


ఉత్తుంగం,  uttuMgaM
- adj.
-- tall; high; 


ఉతుకు, utuku 
-n.
--wash;
---రెండవ ఉతుకు = the second wash;
v. t.
--(1) wash; 
--(2) criticize severely;


ఉతుకుడు, utukuDu  
-n. .
--(1) wash; 
--(2) severe criticism;


ఉత్తు, uttu
-n.
--[gram.] the short ఉ;


ఉత్సుకత, utsukata
-n.
--curiosity; anxiety to learn;


ఉత్తేజకం, uttEjakaM
-n.
--stimulant; invigorator; 


ఉత్తేజితం, uttEjitaM
-n.
--one that was excited; one that was inspired;


ఉదంతం, udaMtaM
-n.
--news; story; narrative;


ఉద, uda
-pref.
--hydro;


ఉదకం, udakaM
-n.
--water;


ఉదకర్బనం, udakarbanaM
-n.
--hydrocarbon; an organic chemical containing hydrogen and carbon;
---ఉదకర్బనరాశి = hydrocarbon radical.


ఉదజని, udajani
-n.
--hydrogen; (lit.) one that gave birth to water; one of the chemical elements with the symbol H;


ఉదజని బంధం, udajani baMdhaM
-n.
--[chem.] hydrogen bond; a type of chemical bond; a weak bond between two molecules resulting from an electrostatic attraction between a proton in one molecule and an electronegative atom in the other


ఉదజనీకరణం, udajanIkaraNaI
-n.
--[chem.] hydrogenation; the process by which oils are converted into margarine by pumping hydrogen into them under pressure.


ఉదజనీకృత udajanIkRta
-adj.
--hydrogenated;


ఉదజనీకృత తైలం, udajanIkRta tailaM
-n.
--hydrogenated oil; margarine; Dalda is the trade name of a margarine widely sold in India;


ఉదయం, udayaM
-n.
--morning; strictly, from 6 A.M. to 12 noon;


ఉదయించు, udayiMcu
-v. i.
--rise; be born;


ఉదరం, udaraM
-n.
--(1) abdomen;  stomach;  belly;  the  part of the stomach below the chest wall and above the navel;
--(2) inner part of any thing;


ఉదర, udara
-adj.
--[anat.] ventral; stomach-related; on the stomach side;


ఉదర పోషణ, udarapOShaNa
-n.
--nourishing the belly; livelihood;


ఉదహరించు, udahariMcu 
-v. t. 
--cite; give as an example;


ఉదహరికామ్లం, udaharikAmlaM
-n.
--[chem.] hydrochloric acid; HCl;


ఉద్గమం, udgamaM
-n.
--[phy.] emission;
---ఎలక్‌ట్రాన్ ఉద్గమం = electron emission.
---కాంత్యుద్గమం = emission of light.


ఉద్దండం, uddaMDaM
-n.
--a long stick;


ఉద్దండ, uddaMDa
-adj.
--(1) terrible; 
--(2) fierce;
--(3) influential;


ఉద్దండ దండులు, uddaMDa daMDulu
-ph. 
--(1) influential people; highly talented people; 
--(2) people to be afraid of; fierce people; (lit.) people who carry a long stick; see also చండ ప్రచండులు;
---చట్టం యొక్క ఉద్దండ దండం = the long (or fierce) stick of the law.


ఉద్ధతి, uddhati
-n.
--arrogance;


ఉద్ధరణ, uddharaNa
-n.
--upliftment; support; (rel.) పునరుద్ధరణ = renovation; renaissance;
---గిరిజనోద్ధరణ = upliftment of hill tribes.


ఉద్ధరణి, uddharaNi
-n.
--a small spoon;


ఉద్ధరింపు, uddhariMpu
-n.
--restoration; upliftment; support; deliverance; protection;


ఉద్ధృతం, uddhRtaM
-adj.
--intense; severe;


ఉద్ధృతి, uddhRti
-n.
--intensity; severity; % spelling


ఉద్భవం, udbhavaM
-n.
--germination; genesis; birth; beginning;


ఉద్భవ, udbhava
-adj.
--nascent;


ఉద్భవించు, udbhaviMcu
-v. i.
--germinate; to come into existence;


ఉద్యతి, udyati
-n.
--effort; endeavor;


ఉద్యమం, udyamaM
-n.
--campaign; movement; (lit.) one that has risen;
---సహాయ నిరాకరణోద్యమం = non-cooperation movement.
---సత్యాగ్రహోద్యమం = movement of Truth-force (righteous indignation).


ఉద్వర్తనం, udvartanaM
-v. t.
--rubbing with oil or ointment;


ఉద్వర్తన ఒలంతం, udvartana olaMtaM
-n.
--rubbing alcohol; isopropyl alcohol; this alcohol is often used to reduce fever by rubbing it on the body; this is poisonous and not the same as the alcohol in drinks;


ఉదాత్త, udAtta
-adj.
--(1) sharp; raised; accented; (2) noble-minded; generous;


ఉదాత్తుడు, udAttuDu
-n.  m.
--noble minded person;


ఉదాహరణ, udAharaNa  
-n. 
--example; illustration;


ఉదారత, udArata
-n.
--generosity;


ఉదారవాదం, udAravAdaM
-n.
--liberalism;


ఉదారీకరణం, udArIkaraNaM
-n.
--liberalization; 
---ఆర్ధిక ఉదారీకరణం =  economic liberalization.


ఉదాసీనం, udAsInaM
-n.
--indifference; passive; cold; neutral; noncommittal; apathetic;


ఉద్గారం, udgAraM
-n.
--emission; vomit; exudate;


ఉద్ఘాటించు, udghAtiMcu
-v. i.
--announce; proclaim;


ఉద్భాసం, udbhAsaM
-n.
--brightness; illumination;


ఉద్యానవనం, udyAnavanaM
-n.
--park; garden;


ఉద్యాపన, udyApana
-n.
--conclusion; epilog; concluding ceremony;


ఉద్వాసన, udvAsana
-n.
--sendoff; release; displacement; expulsion; firing;


ఉద్వాహం,  udvAhaM
- n.
-- marriage;
-- ఉద్వహనం; 


ఉద్దిష్టం, uddishTaM
- n.
-- intended; desired; designated; mentioned;


ఉద్భిజ్జం, udbhijjaM
-n.
--sprout; plant; vine; tree;


ఉద్భిజ ప్రాణ్యాలు, udbhija prANyAlu
-n.
--plant proteins;


ఉద్విగ్నం, udvignaM
-n.
--tension;


ఉద్దీపకం, uddIpakaM
-adj.
--illuminating;


ఉద్దుష్టార్థం, uddiShTArthaM      
-n.
--figurative meaning;


ఉద్ధూతం, uddhUtaM     
-n.
--scattered; shaken off; wafted;


ఉద్ధూపనం, uddhUpanaM      
-n.
--fumigation;


ఉద్దెర, uddera
- n.
-- buy now and pay later system; 
-- డబ్బు ఇయ్యకుండా వెచ్చాలు కొని తెచ్చుకుని తరువాత చెల్లించే పద్ధతి; పద్దులో రాయించుకుని తెచ్చుకోవడం; 
 

ఉద్దేశం, uddESaM
-n.
--(1) intent; opinion; 
--(2) purpose; motive; 
--(3) opinion; idea; 
--(4) elevated place; superior position;
-- [note] ఉద్దేశం cause అయితే ఉద్దేశ్యం effect; ఉద్దేశము అభిలాష అయితే ఉద్దేశ్యము అభిలాషకు విషయమైన వస్తువు. పండు తినడం ఉద్దేశమైతే, పండు ఉద్దేశ్యము అన్నమాట; 


ఉద్దేశపూర్వకంగా, uddESapUrva-kaMgA
-adv.
--intentionally; deliberately;


ఉద్దేశ్యం, uddESyaM
-n.
--(1) intended object; ఉద్దేశించబడ్డది; 
--(2) the object in view;
-- -- [note] ఉద్దేశం cause అయితే ఉద్దేశ్యం effect; ఉద్దేశము అభిలాష అయితే ఉద్దేశ్యము అభిలాషకు విషయమైన వస్తువు. పండు తినడం ఉద్దేశమైతే, పండు ఉద్దేశ్యము అన్నమాట; 


ఉద్రేకం, udrEkaM
-n.
--emotional outburst; excessive emotion; 


ఉద్వేగం, udvEgaM
-n.
--agitation; anxiety; excitement; 


ఉద్వేగభరితం, udvEgabharitaM
-adj.
--exciting;


ఉద్వేగవంత, .udvEgavaMta
-adj.
--emotional;


ఉద్భోదించు, udbhOdiMcu
-v. t.
--exhort;


ఉద్యోగం, udyOgaM
-n.
--(1) job; appointment; posting; 
--(2) avocation; profession; 
--(3) endeavor; effort; 
--(4) industry;
---గ్రామోద్యోగం = village industry.


ఉద్యోగస్థుడు, udyOgasthuDu
-n.
--officer, employee;


ఉద్యోగిస్వామ్యం, udyOgisvAmyaM
-n.
--bureaucracy;


ఉన్నతి, unnati
-n.
--altitude; the angular distance between the horizon and an object in the sky;
--elevation; status;


ఉన్నతోదర, unnatOdara
-adj.
--convex; bulgy;


ఉన్నపాళంగా, unnapALaMgA
-adv.
--all of a sudden;


ఉన్నవాళ్లు, unnavALLu
-n.
--the haves; the rich; the affluent;


ఉన్మాదం, unmAdaM
-n.
--insanity; arrogance; 


ఉన్మాది, unmAdi
-n.
--maniac; lunatic; zealot;
---మతోన్మాది =  religious zealot;


ఉన్మానం, unmAnaM
-- n.
-- weight;


ఉనికి, uniki
-n.
--(1) existence; 
--(2) position; location;


ఉనికిపట్టు, unikipaTTu
-n.
--habitat; place of living; place of existence; home;


ఉన్ని, unni
-adj.
--woolen;
-n.
--wool; sheep's hair;


ఉప, upa
-adj.
--pref. sub; subordinate; inferior; near and under; deputy;


ఉప ఎన్నిక, upa ennika
-n.
--by-election;


ఉపకరణం, upakaraNaM
-n.
--appliance; tool; a device that is useful;


ఉపకారం, upakAraM
-n.
--help; assistance; aid;


ఉపకార వేతనం, upakAra vEtanaM
-n.
--financial assistance; assistantship; scholarship;


ఉపకారి, upakAri
-n.
--aide; assistant; helper;


ఉపక్రమం, upakramaM
-n.
--beginning; inauguration; starting;


ఉపక్రమణిక, upakramaNika
-n.
--(1) beginning; introduction; 
--(2) [comp.] subroutine; sub procedure;


ఉపక్రమించు, upakramiMcu
-v. t.
--begin; start; inaugurate;


ఉపగణం, upagaNaM
-n.
--sub-species; sub-class;


ఉపగ్రహం, upagrahaM
-n.
--satellite; a heavenly body that orbits around a planet;


ఉపగ్రామం, upagrAmaM
-n.
--suburb; satellite township; a hamlet attached to a bigger town;


ఉపచయం, upacayaM
-n.
--[chem.] oxidation;


ఉపచారం, upacAraM
-n.
--service;


ఉపజ్ఞ, upaj~na
-n.
--native intelligence; intuition; instinct; knowledge acquired without instruction;


ఉపజ్ఞాతం,  upaj~nAtaM		
- n.
-- intuition; knowledge acquired without instruction;


ఉపజీవిక, upajihvika
-n.
--uvula; the pendulum-like muscular growth that appears to be suspended from the roof of the throat; కొండనాలుక;


ఉపతాపం, upatApaM
- n.
-- disease;


ఉపతాపి, upatApi
- n.
-- patient; a person suffering from an ailment; any person visiting a doctor for consultation;


ఉపదంశం, upadaMSaM
-n.
--pickle; relish; condiment; any spicy side dish;


ఉపదర్శి, upadarSi
-n.
--manager; supervisor;


ఉపద్రవం, upadravaM
-n.
--misfortune; calamity;


ఉపద్రష్ట, upadraShTa
- n.
-- (1) the person who supervises the rituals at Hindu Vedic fire sacrifices; 
-- (2) hypervisor; supervising software in a computer such as an operating system;


ఉపదేశం, upadESaM
-n.
--instruction of a good word; religious instruction;


ఉపదేశాత్మక, upadESAtmaka
-adj.
--didactic;


ఉపధ, upadha
-n.
--[gram.] penultimate letter in a word;


ఉపన్యాసం, upanyAsaM
-n.
--lecture; speech; discourse; address;exposition of a subject;


ఉపనియమావళి, upaniyamAvaLi
- n.
-- bylaws;


ఉపనిషత్తులు, upanishattulu  
-n. pl.  
--sacred philosophical treatises attached to the Vedas, constituting an important part of Hindu scriptures; Out of 108 of these, 10 are associated with Rigveda, 19 with Shukla Yajurveda, 32 with Krishna Yajurveda, 16 with Samaveda and 31 with Atharvanaveda;
-- (ety.) ఉపని = near;  షత్తు = place = a place nearby (a teacher); 


ఉపపతి, upapati
-n.
--proxy husband; విటుడు;


ఉపపత్తి, upapatti
-n.
--(1) demonstration; 
--(2) proof;
--(3) ఖండన ఉపపత్తి = proof by contradiction;


ఉపపత్ని, upapatni
-n.
--concubine; proxy wife;


ఉపప్రమాణం, upapramANaM
-n.
--reference; citation;


ఉపమానం, upamAnaM
-n.
--analogy; similitude;


ఉపమాలంకారం, upamAlaMkAraM 
-n. 
--simile;  a figure of speech;


ఉపమించు, upamiMcu
- v. t.
-- compare;


ఉపమితి, upamiti
- v. t.
-- similarity; resemblance;


ఉపయోగం, upayOgaM
-n.
--use; utility; (ant.) నిరుపయోగం;


ఉపయోగకరం, upayOgakaraM
-n.
--useful;


ఉపయోగితావాదం, upayOgitAvAdaM
- n.
-- [econ.] utilitarianism;


ఉపరి, upari
-pref.
--over; above; on; upon; exo;


ఉపరితలం, uparitalaM
-n.
--surface;


ఉపరిభాగం, uparibhAgaM
-n.
--outer part; covering;


ఉపలబ్ది, upalabdi
-n.
--by-product;


ఉపలేఖ, upalEkha
-n.
--note; note appended to a text; note below;


ఉపవాసం, upavAsaM
-n.
--fasting, religious observance of fasting; (lit.) live near (God);


ఉపవృక్క, upavRkka  
-adj. 
--adrenal; 
---ఉపవృక్క గ్రంథి = adrenal grand; a ductless gland located above the kidneys;


ఉపవృత్తం, upavRttaM
-n.
--epicycle; a small circle, the center of which moves on the circumference of a larger circle;


ఉపశమనం, upaSamanaM
-n.
--panacea; relief; amelioration;


ఉపశమించు, upaSamiMcu
-v. i.
--ameliorate; soothe; calm; reduce the severity;


ఉపశాంతి, upaSAMti
-n.
--panacea; relief; amelioration;


ఉపశాఖ, upaSAkha
-n.
--(1) twig; 
--(2) sub-branch in an organization;


ఉపశృతి,  upaSRuti
- n. 
-- an omen gleaned from a conversation; a supernatural voice that reveals the future;


ఉపసంహారం, upasaMhAraM
-n.
--conclusion; termination; reversing the course of an earlier action initiated by the same person or entity;


ఉపసర్గ, upasarga
-n. [gram.]
--prefix; a prefix inserted at the beginning of a root word to alter or extend it meaning;
-- In Sanskrit there are 22 such prefixes and these are extensively used in Telugu also; these are  ప్ర, పరా, అప, సం, అను, అవ, నిస్, నిర్, దుస్, దుర్, వి, అజ్, ని, అధి, అపి, అతి, సు, ఉత్, అభి, ప్రతి, పరి, ఉప; 


ఉపసిద్ధాంతం, upasiddhAnataM
-n.
--[math.] corollary; subordinate theorem;


ఉపహాసం, upahAsaM
-n.
-- joke;


ఉప్పదనం, uppadanaM
-n.
--salinity; saltiness;


ఉప్పని, uppani
-adj.
--salty; brackish;


ఉప్పరిగె, upparige       
-n.
--upstairs;


ఉప్పళించు, uppaLiMcu
-v. t.
--beat; thrash; like washing clothes by gently squeezing them against a hard surface;


ఉపాంతం, upAntaM
-n.
--margin; border;


ఉపాఖ్యానం, upAkhyAnaM
-n.
--episode;


ఉపాధ్యాయుడు, upAdhyAyuDu
-n. m.
-- teacher; a teacher who imparts knowledge with information; 
-- అధ్యాపక = a teacher who gives information
-- ఆచార్య= a teacher who imparts skills
-- పండిత = a teacher who can give deep insight into a subject
-- ద్రష్ట = a teacher who is a visionary; 


ఉపాధి, upAdhi
-n.
--support; supporter; prop;


ఉపాయం, upAyaM
-n.
--idea; solution; tool; trick; stratagem; 
---సామ, దాన, భేద, దండోపాయములు = the four tricks, namely - persuasion, bribery, deceit or punishment.


ఉపాలంభం, upAlaMbhaM
-n.
--(1) censure; 
--(2) abuse;


ఉపాసన, upAsana                         
-n.
--meditation;


ఉపాస్థి, upasthi
-n.
--[anat.] 
--(1) cartilage; 
--(2) vulva; the external part of the female genital organ;


ఉపాహారం, upAhAraM 
-n. 
--lunch;


ఉప్పిచెట్టు, uppi ceTTu
-n.
--a thorny shrub with medicinal properties; [bot.] ''Volkameria capparis'' sepia;


ఉప్పిడి, uppiDi
-adj.
--saltless; unsalted; flat;


ఉప్పు, uppu
-n.
--salt; common salt; table salt; a dominant part of table salt is sodium chloride;
-- సముద్రపు ఉప్పు = sea salt; contains many minerals other than sodium chloride;
-- సైంధవ లవణం = rock salt; this has more sodium chloride compared to sea salt; the crystals are more coarse than those of sea salt; rock salt has some medicinal uses in Ayurveda;
-- Table salt is a processed version of naturally occuring salt; the processing may remove some minerals and add some such as iodine; 


ఉప్పుకాగితం, uppukAgitaM
-n.
--sandpaper; (lit.) salt paper;


ఉప్పుకొఠార్లు, uppukoThArlu
-n. pl.
--salt flats; sea water ponds where salt is produced;


ఉప్పుగడ్డి,  uppugaDDi
- n. 
-- [bot.] ''Chloris barbata; Chloris inflata''  of the Poaceae family; 
-- ఈ జాతి గడ్డిలో అరుగుదల అయ్యే ముడి ప్రాణ్యములు (Digestible Crude Proteins) చాలా ఎక్కువ శాతంలో ఉండటంవల్ల పశువుల మేతగా ఉప్పుగడ్డి శ్రేష్ఠమైనది. అయితే ఉప్పుగడ్డి యొక్క పోషక విలువలు అది కంకులు వెయ్యక ముందే ఎక్కువగా ఉంటాయి; కలుపు నివారణకు  గ్లైసెల్ వంటివి చల్లితే గాని ఈ ఉప్పు గడ్డి చావదు. ఈ ఉప్పుగడ్డి ఎంత మొండిదంటే ఒకసారి పుష్పించిన తరువాత వెనువెంటనే దాని విత్తనాలు త్వరత్వరగా అంతటా వెదజల్లబడతాయి. కలుపుమందు 
ప్రభావానికి ఇప్పుడు ఉన్న ఉప్పుగడ్డి మొత్తం చచ్చిపోయినా, అంతకుముందే జరిగిన విత్తనవ్యాప్తి కారణంగా ఆ  తరువాత వెంటనే కొత్త మొక్కలు మొలుచుకొస్తాయి; 


ఉప్పుటేరు, uppuTEru
-n.
--backwaters; estuary; the place where sea water backs up into a river branch as the river enters the sea;


ఉప్పుటేరు మొసలి, uppuTEru mosali
-n.
--estuarine crocodile; [biol.] ''Crocodylus porosus'';


ఉప్పుడు, uppuDu
-adj.
--boiled; parboiled; cooked;


ఉప్పుడు బియ్యం, uppuDu biyyaM
-n.
--parboiled rice; rice obtained after the paddy grain are first boiled and then husked;


ఉప్పు పాతర, uppu pAtara
-n.
--salt crypt; burying in a bed of salt; (note.) this expression is used to indicate harsh punishment;


ఉప్పుమిడత, uppumiData
-n.
--mole cricket; an insect;


ఉప్పెన, uppena
-n.
--tidal wave; tsunami; (rel.) cyclone; hurricane;


ఉపేక్ష, upEksha
-n.
--neglect; negligence; apathy; disregard; indifference;


ఉపేక్షించు, upEkshiMcu
-v. t.
--neglect; ignore; overlook;


ఉప్పొంగు, uppOngu
-v. i.
--bubble up; overflow;


ఉపోద్ఘాతం, upOdghAtaM
-n.
--introduction; preface; foreword; prologue; preamble;


ఉబలాటం, ubalATaM
-n.
--strong desire;


ఉబ్బరించు, ubbariMcu
-v. i.
--swell; increase in size;


ఉబ్బలి, ubbali
-n.
--mire; mud;


ఉబ్బసం, ubbasaM
-n.
--asthama;


ఉబ్బితబ్బిబ్బవు, ubbitabbibbavu
- v. t.
-- be flattered; be pleased by flattery; overjoyed; buoyed;


ఉబుకు, ubuku
-v. i.
--bulge; swell;


ఉభయ, ubhaya
-adj.
--both; two;


ఉభయచరం, ubhayacaraM
-n.
--amphibian; animals that can live both on land and in water such as a frog;


ఉభయత, ubhayata
-adj.
--from both sides; in both contexts;


ఉభయతారకం, ubhayatArakaM
-n.
--mutually beneficial;


ఉభయత్ర, ubhayatra
-adj.
--at both places;


ఉభయథా, ubhayathA
-adj.
--both ways;


ఉభయద్రుమం, ubhayadrumaM
-n.
--[bot.] amphibious plant;


ఉభయభాషాప్రవీణ, ubhayabhAshA pravINa
-n.
--a title given to an expert in two languages, usually in Sanskrit and Telugu;


ఉమ్మడి, ummaDi
-adj.
--joint; shared;
---ఉమ్మడి కుటుంబం = joint family.
---ఉమ్మడి వ్యాపారం = joint business.
---ఉమ్మడి సమీకరణములు = simultaneous equations.
---ఒక్కుమ్మడి = several things at one time; all at a time.


ఉమ్మనీరు, ummanIru
-n.
--amniotic fluid;


ఉమ్మి, ummi
-n.
--spit; sputum;


ఉమ్మి టపాకాయల మొక్క,  ummi TapAkAyala mokka
- n. 
-- Cracker Plant; Popping Pod Plant; Daniel's Great Gun; Fever Root Plant; Iron Root; Minnie Root; Minnier Root; Snapdragon Root; Blue Bell Plant; Spear Pod Plant; [bot.] ''Ruellia tuberosa'' of the Acanthaceae family;  
-- నీలం, వయొలెట్ వర్ణపు గొట్టం పూలతో ఆకర్షణీయంగా ఉండే ఈ మొక్క యొక్క దాదాపు అంగుళం పొడవుండే ఎండు కాయలను నోట్లో పెట్టుకుంటే ఠాప్మంటూ నోట్లోనే పేలి గింజలను వెదజల్లుతాయి. ఎండి నల్లగా అయిన కాయలు తడి తగిలితే టపాకాయలలా పేలి గింజలను వెదజల్లుతాయి కనుక ఈ మొక్కలను ఉమ్మి టపాకాయల మొక్కలు అంటారు; 


ఉమ్మెత్త, ummetta
-n.
--thorn apple; Indian nightshade; belladonna; [bot.] ''Datura stramonium''; 
--[Sans.] దుత్తూర; శివశేఖర; 
---తెల్లఉమ్మెత్త = [bot.] ''Datura alba''
---నల్లఉమ్మెత్త = [bot.] ''Datura fastuosa''.


ఉయ్యాల, uyyAla
-n.
--(1) swing; 
--(2) cradle; 
--(3) hammock;


ఉరక, uraka
- n.
-- waterlogging;


ఉరఫ్, uraf
-adv.
--also known as; a.k.a.; alias;


ఉరమరగా, uramaragA
-adv.
--approximately;


ఉరమరించు, uramariMcu
-v. t.
--approximate;


ఉరమరిక, uramarika
-n.
--approximation;


ఉరలు, uralu
-n.
--roller;
-v. t.
--roll; roll down; roll over;


ఉరవడి, uravaDi
-n.
--(1) swiftness; haste; rush; speed; 
-- (2) rushing water; fast moving water;
-- (3) force; violence;


ఉర్లగడ్డ, urlagaDDa
-n.
--potato; see also బంగాళాదుంప;


ఉరితాడు, uritADu
-n.
--hanging rope; noose;


ఉరితీయు, uritIyu
-v. t.
--to hang; kill by hanging;


ఉరియు, uriyu
-v. i.
--leak; sweat;


ఉరిశిక్ష, uriSiksha
-n.
--punishment by hanging;


ఉరుకు, uruku
-v. i.
--leap; jump;


ఉరుకులు, పరుగులు, urukulu, parugulu 
-ph. 
--big rush;


ఉరుము, urumu
-n.
--thunder; (rel.) పిడుగు;
-v. i. 
--roar;  thunder;


ఉర్రూతలూగించు, urrUtalUgiMcu
-v. t.
--excite; rouse;


ఉలవలు, ulavalu
-n. pl.
--horsegram; [bot.] ''Dolichos biflorus; Dolichos uniflorus; Glycine uniflora; Macrotyloma uniflorum;'' in Greek, dolichos means long; 
-- నవధాన్యాలలో ఉలవలు ఉన్నాయి; పది గ్రామ్య ధాన్యాలలో ఉలవలు ఉన్నాయి; 
-- [Sans.] ఖల్కులః; కులస్థ; కులథా;


ఉల్క, ulka
-n.
--meteor; shooting star;


ఉల్లంకి, ullaMki  
-n. 
--a bird called the common sandpiper; [bio.] ''Tringa hypoleucos'';


ఉల్లంఘనం, ullaMghanaM
-n.
--transgression of a rule; violation of a rule;


ఉల్లము, ullamu
-n.
--metaphoric heart or mind; ''heart'' used to express feeling;


ఉల్కాపాతం, ulkApAtaM
-n.
--meteor shower; (lit.) meteor-fall;


ఉల్కాశిల, ulkASila
-n.
--meteorite;


ఉల్ఫా, ulphA
-n.
--free; gift; something obtained without payment and with full or partial consent of the giver;


ఉల్టా, ulTA
-n.
--reverse; (ant.) సీదా;


ఉల్టాసీదాలు, ulTAsIdAlu
-n.
--observe and reverse;


ఉల్లాకు, ullAku
-n.
--receipt; chit; invoice; statement;


ఉల్లాసం, ullAsaM
-n.
--joy; happiness;


ఉలింద, uliMda
-n.
--[bot.] ''Diospyros chloroxylon''; same as ఇలింద;


ఉలి, uli
-n.
--chisel; a tool to shape wood or stone;


ఉలిపి, ulipi
-n.
--pig-headed person; naughty person; prig; 


ఉలిపిరి, ulipiri
-adj.
--very thin;


ఉలిపిరి కాగితం, ulipiri kAgitaM
-n.
--onion-skin paper; tracing paper;


ఉలిమిరి, ulimiri  
-n. 
--copper tree; [bot.] ''Crataeva religiosa'';


ఉల్లి, ulli
-n.
--onion; garlic; also అల్లియం; ఉల్లిపాయ; ఉల్లిగడ్డ;
---నీరుల్లి = onion; [bot.] ''Allium cepa''; ఎరగ్రడ్డ.
---వెల్లుల్లి = garlic; తెల్లగడ్డ; (ety.) వెల్ల = white; ఉల్లి = onion; [bot.] ''Allium Sativum'';  
--(rel) leek; chive or ''Allium Schoenఒprasum'';


ఉల్లికాడలు, ullikADalu
-n. pl.
--green onions; spring onions; scallion; (rel.) leek; shallot; scallion is the general name for any of the three varieties of onions;


ఉల్లిపాషాణం, ullipAshANaM
-n.
--white arsenic; arsenic trioxide; often mixed with onion to conceal the former's identity and used as a poison or murder weapon; పాషాణం;


ఉల్లిపొర కాగితం, ఉలిపిరి కాగితం, ullipora kAgitaM, ulipiri kAgitaM
-n.
--onion-skin paper; tracing paper;


ఉలుకు, uluku
-n.
--(1) fright; startle; timidity; quivering; (2) small sound;


ఉలూకం, ulUkaM
-n.
--owl;


ఉల్లేఖనం, ullEkhanaM
-n.
--description; allusion; reference;


ఉలూకల సంధి, ulUkala saMdhi
-n.
--ball and socket joint;


ఉష్టప్రక్షి, ushTrapakshi
-n.
--ostrich; (ety.) the bird that is in the sun all the time;


ఉష్ట్రము, ushTramu
-n.
--camel; (ety.) one that is in the sun all the time;


ఉష్ణం, ushNaM
-n.
--heat;


ఉష్ణ, ushNa
-adj.
--thermo; thermal;


ఉష్ణగ్రాహక, ushNagrAhaka
-adj.
--endothermic; heat-absorbing;


ఉష్ణజిత, ushNajita
-adj.
--exothermic; heat-emitting;


ఉష్ణతామాపకం, ushNatAmApakaM
-n.
--calorimeter; an instrument to measure the quantity of heat in a substance;


ఉష్ణమాపకం, ushNamApakaM
-n.
--thermometer; an instrument to measure the intensity of heat in a body;


ఉష్ణవాహకం, ushNavAhakaM
-n.
--conductor of heat;


ఉష్ట్రపక్షి, ushTrapakshi
- n.
-- ostrich; [bio.] ''Struthio camelus''; Somali Ostrich; [bio.]  ''Struthio molybdophanes''; 
--ఆఫ్రికాలో ఉండే ఎగరలేని పెద్ద పక్షి; ఎగరలేని పక్షిజాతులు 40 దాకా ఇంకా భూమిమీద ఉన్నాయి. న్యూజిలాండ్ లో కనిపించే కివి (Kiwi) పక్షులు, ఆస్ట్రేలియాలో కనిపించే ఈమూ (Emu) పక్షులు, దక్షిణ అమెరికా ఖండంలో కనిపించే రియా (Rhea) పక్షులు, ఈశాన్య ఆస్ట్రేలియాలోనూ, న్యూ గినీ పరిసర దీవులలోనూ కనిపించే కసావరీ (Cassowary) పక్షులు, ఒకప్పుడు న్యూజిలాండ్ లో జీవించి, ఆ తరువాత అంతరించిపోయిన మోవా (Moa), అలాగే ఆఫ్రికాలోని మడగాస్కర్ దీవిలో జీవించి అంతరించిన ఎలిఫెంట్ బర్డ్స్ (Elephant birds) కూడా ఎగరలేని పక్షులే; 
--నిప్పుకోడి;


ఉషారుగా,  ushArugA
- adv.
-- gaily;


ఉష్ణోగ్రత, ushNOgrata
-n.
--temperature; a measure of the degree of hotness;


ఉసిగొలుపు, usigolupu
-v. t.
--instigate; incite someone against another, incite a dog to attack;


ఉసిరి, usiri
-n.
--Indian gooseberry;[bot.] ''Emblic myrobalan; Phyllanthus emblica; Emblica officinalis; Emblica fischeri;''
--officinalis  అంటే ఉపయోగపడేది, విపణివీధిలో దొరికేదీ అని అర్థం; Phyllanthus (phillon + antos) అంటే చిరు కొమ్మల చివర పూలు పూసేది అని అర్థం; 
---పెద్ద ఉసిరి = [bot.] ''Phyllanthus emblica''.
---రాచ ఉసిరి = [bot.] ''Phyllanthus acidus; Averrhoa acidus''; 
---భృంగామలక తైలం = భృంగ + అమలక = Eclipta alba + Emblic myrobalan = a popular Ayurvedic hair oil; 
---చ్యవనప్రాశ = ఉసిరి + దశమూలాలు + కర్కాట శృంగి + అగరు + కరక్కాయ + తిప్ప తీగ + కచ్చూరాలు + యష్టి మధుకం + వస + అశ్వగంధా + శతావరీ + అభ్రకం భస్మం + నెయ్యి =  a popular Ayurvedic tonic;
---[Sans.] ఆమలకమ్;


ఉస్తి, usti
- n.
-- gigantic swallow wort; [bot.] ''Solanum trilobatum'' of the Solanaceae family; (Potato or Tomato or Tobacco Family);
-- తీగలు సాగుతూ పెరిగే ఈ ముళ్ల పొదమొక్కకు ఒళ్ళంతా ముళ్లే. కాండం మీద మాత్రమే కాక ఈ మొక్క ఆకుల మీదకూడా మెలితిరిగిన కొక్కెం ముళ్లు ఉంటాయి. అనుకూల పరిస్థితులలో రెండు మీటర్ల ఎత్తు వరకూ కూడా ఈ పొదలు పెరుగుతాయి. ఈ పొద ఆకులు త్రిభుజాకారంలోనూ, డెల్టా ఆకారంలోనూ ఉంటాయి. ఈ ఆకులను నీడలో ఆరబెట్టి లేక నేతిలో వేయించి పొడి కొట్టి నిల్వచేసుకుంటారు. సాధారణమైన జలుబు, దగ్గులకు, జ్వరాలకు ఈ పొడి బాగా పనిచేస్తుంది. ఈ ఆకులను పొడిచేయబోయే ముందు వాటి మీద ఉండే విషతుల్యమైన ముళ్ళను తొలగించాలి. లేత వంగపండు రంగులో ఉండే ఈ మొక్క పూలు అచ్ఛం వంగపూలలాగే ఉంటాయి. గుండ్రంగా, చిన్నవిగా, గుత్తులుగా కాసే ఈ మొక్క కాయలు పండితే చూసేందుకు రక్తవర్ణంలో చిట్టి టొమాటోలలాగా అనిపిస్తాయి. చేదుగా ఉండే ఈ మొక్క వేళ్ళ కషాయం లేక చూర్ణం, దీని పూలు, కాయల రసం దగ్గు నివారణకు బాగా పనిచేస్తాయి;
-- ముండ్ల ముష్టి; అలర్క పత్రము; ఉచ్చింత; కొండ ఉచ్చింత; ఉస్తి, ఉస్తె అన్నీ ఒకటే;
--[Sans.] అలర్క; అగ్నిదమ; వల్లీ కంటకారికా; 


ఉసిళ్ళు,  usiLLu
- n. pl.
-- a family of winged ants; 
-- also called  ఇసుళ్ళు; 
-- వానలు కురిసే సమయాల్లో ఒక్కోసారి వీటి పుట్టలు పూర్తిగా తడిసిపోయి వాసయోగ్యంగా లేకుండాపోయిన కారణంగా ఇసుళ్లు లేక ఉసుళ్ళు తమ పుట్టలలోంచి బయటికి వచ్చి రాత్రిళ్ళు విద్యుద్దీపాల వద్దకు ఎగురుకుంటూ వస్తాయి. అవి దీపాల కాంతికి ఆకర్షించబడినా, ఆ వేడికి వాటి రెక్కలు కాలిపోయి అవి ఎగరలేక కిందపడి పోతాయి; 


ఉసురు, usuru
- n.
-- (1) breath; exhaled breath; life-force; (2) breath exhaled in despair; a sigh; an expression of grief by releasing heavy breath;
--- ఉసురు అంటే ఊపిరి, ప్రాణం; ఏదైనా చేయగూడని పెద్ద అపకారం చేస్తే. &quot;వాడి ఉసురు కొడుతుంది జాగ్రత్త&quot; అంటాం. వాడు తన అశక్తత వల్ల ఏమీ చేయలేక పోయినా వాడి ప్రాణశక్తి పనిచేసి నీ ప్రాణం తీస్తుంది, అని అర్థం;
---ఆడదాని ఉసురు తగలకపోదు = the sigh of a woman will not fail to bring trouble (to him who caused her grief);


ఉస్కో, uskO
-inter.
--command used to incite a dog to attack;

&lt;/poem&gt;

==Part 3: ఊ - U==
&lt;poem&gt;

ఊ, U
- third long vowel of the Telugu alphabet. A high back rounded vowel, rather like the two vowels in English ''food'' or the first vowel in the word ''rule''.


ఊక, Uka
-n.
--husk; chaff; the rough skin of rice paddy; see also చిట్టు; తవుడు; పొట్టు;


ఊకదంపుడు, UkadaMpuDu
-n.
--[idiom.] a talk or conversation with no substance; worthless talk;


ఊగు, Ugu
-v. i.
--swing; rock; sway;


ఊచ, Uca
-n.
--a lean thin rod; smooth rod-like stem of millet plant; the soft cylindrical core of a banana plant;


ఊచకోత, UcakOta
-n.
--torture; (lit.) cutting of a rod;


ఊట, UTa
-n.
--(1) water spring; fountain; 
--(2) any liquid that oozed out, such as juice in a pickle; esp. mango pickle;
---(e. g.) ఊట కలం = fountain pen.
---(e. g.) ఆవకాయ ఊట = juice that oozed out from pickled mango.


ఊడ, UDa
-n.
--aerial root; root growing down from the branches of a banyan tree;


ఊడగొట్టు, UDagoTTu
-v. t.
--pull out; root out; disassemble;


ఊడపీకు, UDapIku
-v. t.
--pull out; root out;


ఊడిగం, UDigaM
-n.
--servitude;


ఊడు, UDu
-v. i.
--slip out; drop out; fall away; come loose;


ఊత, Uta
-n.
--support; prop;
---చేయూత = helping hand.


ఊతకోల, UtakOla
-n.
--crutch; support; prop;


ఊతపదం, UtapadaM
-n.
--catch-word;


ఊదర, Udara 
-n. 
--(1) fume; fumes used for ripening fruit; 
--(2) smoke; smoke used for fumigation;


ఊదరగొట్టు, UdaragoTTu
-v. t.
--(1) fumigate; 
--(2) forcibly ripen; 
--(3) to pressure someone into action;


ఊదా, UdA
-n.
-- violet; purple;


ఊదా తేనెపిట్ట, UdA tEnepiTTa, 
- n. 
-- purple sunbird; [biol.] Necterinia asiatica;


ఊదు, Udu
-v. t.
--blow; puff; fan fire; blow with the mouth;


ఊదుగొట్టం, UdugoTTam
-n.
--blow pipe;


ఊదొత్తి, Udotti
-n.
--incense stick, a scented stick; also అగరువత్తి; ఊదువత్తి;


ఊన, Una 
-pref. 
--one-less;


ఊనాంత, UnAMta  
-adj. 
--one-less than the last; last but one; penultimate;


ఊనిక, Unika
-n.
--(1) support; 
--(2) stress;


ఊను, Unu
- v. t.
-- tan; process hides into leather;


ఊపు, Upu
-v. t.
--shake; rock; swing;


ఊపిరి, Upiri
-n.
--breath; respiration;
---నాకు ఊపిరి ఆడడం లేదు = (1) I am breathless; I am suffocating; (2) I am very busy.
---ఊపిరి పీల్చు = take a breath.
---ఊపిరి బిగపట్టు = hold your breath.


ఊపిరితిత్తులు, Upiritittulu
-n. pl.
--lungs;


ఊబి, Ubi
-n.
--quicksand; mire; quagmire; mud;
--quicksand is not just an unstable patch of solid granules; It’s a non-Newtonian liquid, meaning it doesn’t follow the characteristics of Newton’s Law of Viscosity; While composed of sand, quicksand’s qualities are due to the 30% to 70% of air found between the grains. There is another component to the unusual formation, however, that helps give it that thick consistency; Along with the air-filled space, quicksand is comprised of a third component — water. Since there is a space between the grains of sand, when there is a vibration or added weight, they become unstable. With these disturbances, the water separates from the grains, causing a liquid-like consistency. As it loses viscosity, the patch of quicksand becomes unable to hold up any weight; Anything that crosses it, from a small animal to a human, will start to sink; Quicksand is often depicted as a death trap, but with the proper reaction, getting caught in it is not a dooming scenario.


ఊరకుక్క, Urakukka
-n.
--stray dog; street dog; dog without an owner;


ఊరట, UraTa
-n.
--comfort; consolation; rest;


ఊరపంది, UrapaMdi
-n.
--stray pig; street pig; pig without an owner;


ఊరపిచ్చుక, Ura piccuka  
-n. 
--house sparrow; [bio.] ''Passer domesticus'';


ఊరబెట్టడం, UrabeTTaDaM
-n.
--pickling;


ఊరబెట్టు, UrabeTTu
-v. t.
--pickle;


ఊరడింపు, UraDiMpu
-n.
--consolation;


ఊర్వస్తి, Urvasti
-n.
--[anat.] femur; thigh bone;


ఊర్థ్వబిందువు, UrthvabiMduvu
-n.
--[astro.] zenith; the point on. the celestial sphere directly above the observer's head;


ఊర్థ్వ బృహత్ సిర, Urthva brRhat sira
-n.
--[anat.] superior vena cava; The main vessel that brings blood from the upper parts of the body to the heart;


ఊరికే, UrikE
-adv.
--merely; for no reason;


ఊరు, Uru
-n.
--(1) town; village; city; a generic word for any of these with no indication of its size; 
--(2) thigh;
---మీది ఏ ఊరు? = where are you from?
-v. i.
--(1) ooze; watering of mouth on seeing food; oozing of water in a well; 
--(2) pickle; pickling of stuff in a solution of condiments; 


ఊరుకొను, Urukonu
-v. i.
--be quiet; be still; refrain from answering;


ఊరుగాయ, UrugAya
-n.
--pickle; a vegetable that was pickled;


ఊరుపిండి, UrupiMDi
-n.
--spiced and fermented sesame cake;


ఊరుమ్మడి భూములు, UrummaDi bhUmulu
-ph. 
-- village common properties such as village government offices; irrigation facilities, sanitary and drainage facilities, burial/cremation grounds, parks, cattle pounds, etc. 


ఊరువు, Uruvu  
-n. 
--thigh;


ఊరుసంధి, UrusaMdhi
-n.
--[anat.] hip joint;


ఊరుసిర, Urusira
-n.
--[anat.] femoral vein;


ఊరేగింపు, UrEgiMpu
-n.
--procession;


ఊరోపరి, UrOpari  
-n. 
--laptop; a computer that fits on the lap;


ఊళ, ULa
-n.
--whistle;


ఊస, Usa
-n.
--a thin rod of metal;


ఊసరం, UsaraM
-n.
--salty soil;


ఊసరవెల్లి, Usaravelli
-n.
--chameleon; [bio.] ''Chamaeleo calyptratus'' of the Chamaeleonidae family; a lizard-like animal that changes its color to blend with its surroundings; 
-- the expression, &quot;తొండ ముదిరి ఊసరవెల్లి అయింది&quot; is not scientifically accurate because తొండ and ఊసరవెల్లి are two different animals; 
[[File:Indian_Chameleon_%28Chamaeleo_zeylanicus%29_Photograph_By_Shantanu_Kuveskar.jpg|right|thumb|ఊసరవెల్లి]]
-- ఊసరవెల్లులలో 202 జాతులున్నాయి. వెయిల్డ్ కెమెలియన్ (Veiled Chameleon), జాక్సన్స్ కెమెలియన్ (Jackson's Chameleon), పాంథర్ కెమెలియన్ (Panther Chameleon) వీటిలో చెప్పుకోదగినవి; 
-- గ్రీకు భాషలో 'ఖమాయ్' (khamai) అంటే ' నేలమీద' అనీ ' లియోన్' (leon) అంటే 'సింహం' అనీ అర్థాలు కనుక ఇది 'నేలమీది సింహం'; 


ఊసు, Usu
-n.
--information; news;
---నా ఊసు నీకెందుకు? = why do you care about me?


ఊష్ణం, UshNaM
-n.
--fever; this dialect is a deformation of the word ఉష్ణం;


ఊష్మం, UshmaM
-n.
--(1) steam; 
--(2) [phonetics] fricative;


* ఊష్మములు, anunAsikamulu
-n. pl.
--[gram.] the group of Telugu alphabetical characters pronounced  by blowing air: శ, ష, స, హ;


ఊహ, Uha
-n.
--(1) idea; thought; imagination; 
--(2) guess;


ఊహనం, UhanaM
-n.
--assumption; hypothesis; concept;


ఊహాజనిత, UhAjanita
-adj.
--imaginary; conjectural;


ఊహాతీత, UhAtIta
-adj.
--unimaginable; beyond imagination;


ఊహించు, UhiMcu
-v. i.
--guess; conjecture;


&lt;/poem&gt;

|width=&quot;65&quot;| &lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL Images Below This Line (center|150px|thumb) ---&gt;

|-
|- &lt;!--- Nothing Below This Line! ---&gt;
|}

==మూలం==
* V. Rao Vemuri, English-Telugu and Telugu-English Dictionary and Thesaurus, Asian Educational Services, New Delhi, 2002 ISBN 0-9678080-2-2
[[వర్గం:వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు]]</text>
      <sha1>rjudrsxnd6yy3pmrcx1xwww52p5mvaj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు/బ-భ-మ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3021</id>
    <revision>
      <id>33392</id>
      <parentid>33355</parentid>
      <timestamp>2022-08-26T23:50:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vemurione</username>
        <id>1689</id>
      </contributor>
      <comment>/* Part 5: మ - ma */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="208474" xml:space="preserve">
* This dictionary is an improved version over the print version (expanded, errors corrected, new features continually being added) published by Asian Educational Services, New Delhi in 2002.
* You are welcome to add. BUT PLEASE DO NOT DELETE entries until you are absolutely, positively SURE a mistake has been made and needs to be corrected.
* PLEASE do not delete entries or their meanings simply because you personally did not agree with the meaning given there. Thanks
* American spelling is used throughout. 
* There is no clearly established, standardized alphabetical order in Telugu. The justification for the scheme used here would be too long for discussion here.

16 March 2016.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! నిర్వచనములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
! ఆసక్తికర చిత్రములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
|-
|width=&quot;895&quot;|&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---&gt;


==Part 1: బం - baM==
&lt;poem&gt;
బంక, baMka
-n.
--glue; goo; gum; slime;


బంకనక్కెర, baMkanakkera
-n.
--glue berry; a tree whose berry-like fruits are sticky; [bot.] ''Cordia dichotoma; Cordia Mixa; Cordia latifolia;''


బంకబడ్డు, baMkabaDDu
-n.
--[bot.] ''Vitis linnaei;''  % ??


బంకమన్ను, baMkamannu
-n.
--clay; (lit.) gooey soil; (rel.) నల్లరేగడి మన్ను;


బంకనెవలి, baMkanevali
-n.
-- [bot.] ''Adiantum bunulantum''; % ??


బంకు, baMku
-n.
--shop; small specialty shop; roadside stall; roadside gas station; పెట్రోలు బంకు;


బంగనబయలు, baMganabayalu
-n.
--open plain;


బంగారు, baMgAraM
-n.
--gold; 
---నీ ఇల్లు బంగారంగానూ = [idiom] bless your innocent self!


బంగారు వక్క తాడి, baMgAru vakka tADi
- n.
-- Areca palm; Golden cane palm; Yellow palm; Butterfly palm; [bot.] ''Dypsis lutescens'' of the Arecaceae family; ''Chrysalidocarpus lutescens''; 
--ఈ వృక్షం గాలిలోని జైలీన్ (Xylene), టాల్యూన్ (Toluene) వంటి ప్రమాదకర ఆవిరులను సమర్థవంతంగా శుద్ధిచేస్తుందని నిరూపించారు. జైలీన్ ఆవిరిని పీల్చడం కారణంగా కేంద్ర నాడీ వ్యవస్థ (Central Nervous System) పై దుష్ప్రభావం పడి, తలనొప్పి, కళ్ళు తిరగడం, వాంతులు, చిరాకు, బలహీనత, అలసట, నిద్రలేమి, మానసిక ఒత్తిడి, ఆందోళన, చేతులు వణకడం వంటివి వస్తాయి. టాలీన్ పీల్చడం కారణంగా కూడా దాదాపు ఇవే దుష్ఫలితాలు; ప్రాణవాయువును ఎక్కువగా వెలువరించే ఈ జాతి మొక్క ఇంటిలోపల కుండీలలో పెంచుకోదగిందనడంలో ఎలాంటి సందేహం లేదు;  


బంగారుతీగ, baMgArutIga, 
- n. 
-- Chinese dodder; [bot.] ''Cuscuta Chinensis'' of Convolvulaceae family;
---a weedy creeper that grows wildly that seems to have some aphrodisiac properties; This is a pesky weed that the government is trying to eradicate; Spanish moss, found on trees in the Americas, is similar to this;


బంగారు పిచ్చుక, baMgAru piccuka, 
- n. 
-- baya weaver bird; [bio.] ''Ploceus philippinus'';


బంగారుపూలు, baMgArupUlu, 
- n. 
-- Canadian Goldenrod; [bot.] ''Solidago canadensis'' of Asteraceae family
-- దీని తొట్టతొలి జన్మస్థలం ఉత్తర అమెరికా ఖండం. అయినా ఇది ప్రస్తుతం ఐరోపా, ఆసియా ఖండాలలోని పలు దేశాలకు విస్తరించింది. ఆ యా దేశాలలో ఇది మొండి బెడద మొక్క (Invasive Plant) గా పేరొందింది. దీని విస్తరణకు తట్టుకోలేక చైనాలోని షాంఘైలో 30 కి పైగా స్థానిక మొక్కల జాతులు నశించిపోయాయంటే పరిస్థితి తీవ్రత అర్థం చేసుకోవచ్చు. అటవీ ప్రాంతంలో ఈ మొక్కల్ని లేళ్ళు, దుప్పులు వంటివి ఇష్టంగా తింటాయి. పాడి పశువులు, గుర్రాలకు ఈ మొక్కలు మేతగా వేస్తారు. ఈ పూలలో తేనె ఎక్కువగా ఉంటుంది. ఈ తేనెకోసం తేనెటీగలు (Honey Bees), తుమ్మెదలు (Bumble Bees) వంటివి ఈ మొక్క పూల చుట్టూ మూగుతాయి; 


బంగళా, baMgaLA
-n.
--bungalow;


బంగాళా బంతి, baMgALA baMti
-n.
--Common Zinnia; Elegant Zinnia; [bot.] ''Zinnia elegans'' of the Asteraceae family; 


బంగాళా దుంప, baMgALA duMpa
-n.
--potato; [bot.] ''Solanum tuberosum'' of the Solanaceae family; 
--This has been in use in India well before CE 1615; Immature tubers and germinating tubers are not fit for eating because they contain &quot;solanaine&quot; a poisonous substance; 
--ఆలుగడ్డ; ఉర్లగడ్డ; 


బంగీ, baMgI
-n.
--parcel;


బంజరు, baMjaru
-adj.
--waste; dry; non-cultivable;
---బంజరు భూములు = wastelands; heath.
--- see also బాడవ; ఈడవ;


బంటి, baMTi
-suff.
--a comparative measure to indicate the depth of water; 
---కుత్తుకబంటి = neck-deep.
---పుక్కిటిబంటి = mouthful.
---మొలబంటి = waist-deep.
---మోకాలిబంటి = knee-deep.


బంటు, baMTu
-n.
--(1) servant; attendant; foot soldier; 
--(2) [chess] pawn;


బంట్రోత్తు, baMTrOttu
-n.
--peon; servant; a peon reporting to a government officer;


బండ, baMDA
-n.
--boulder; big stone; slab; pestle;


బండారం, baMDAraM
-n.
--hidden wealth; treasure trove;


బండి, baMDi
-n.
--(1) vehicle; carriage; cart; wagon; 
--(2) bobbin; reel;
---ఎడ్లబండి = ox cart; bullock cart.
---రైలుబండి = railway train. (lit.) a vehicle on rails.


బండిసున్న, baMDisunna
-n. 
--[coll.] a big cipher; a big fat zero, nothing at all;


బంగారు పిచ్చుక, baMgAru piccuka
-n. 
--baya weaver bird; [biol.] ''Ploceus philippinus'';


బంగినపల్లి, baMginapa-
-n.  
--a popular variety of low-fiber,  flavorful mango fruits;


బండెడు, baMDeDu
-adj.
--cartload of;


బండారం,  baMDAraM
- n.
--secret; true nature;
-- లోగుట్టు; 


బండిగురివెంద, baMDiguriveMda
-n.
--Acacia Coral; Coral Wood; [bot.] ''Adenanthera pavonina;''


బంతి, baMti
-n.
--(1) marigold; [bot.] ''Calendula officinalis; Tagetes patula''; 
--(2) ball; (rel.) ఉండ; 
---(3) row;
---దారపు బంతి = ball of string.
---పట్టుదారపు ఉండ = skein of silk string.
---బంతిలో బలపక్షం చెయ్యకూడదు = one should not show partiality toward people in a queue.


బంతిగిన్నె కీలు, baMtiginne kIlu
-n.
--ball and socket joint; such as the one found in the knee;


బంతులబీడు, baMtulabIDu
-n.
--playground; ballpark;


బందరు, baMdaru
-n.
--(1) seaport; 
--(2) commonly used name for the city of Machilipatnam;


బదలాయించు, badalAyiMcu
-v. t. 
--transfer;


బందారు, baMdAru
-n.
--the Karum timber tree; [bot.] ''Hymenodictyon excelsum; Adina cordifolia'';


బందిపోటు దొంగ, baMdipOTu doMga
-n.
--robber; bandit; dacoit;


బదిలీ చేయు, badilI cEyu
-v. t. 
-transfer;


బందీ, baMdI
-n.
--prisoner; inmate;


బందీలదొడ్డి, baMDIladoDDi
-n.
--prison yard;


బందు, baMdu
-n.
--(1) strap; band; 
--(2) strike; lock-out; work stoppage;


బందెలదొడ్డి, baMdeladoDDi
-n.
--cattle pound; a place where stray cattle are kept until the owner can claim them;


బందోబస్తు, baMdObastu
-n.
--discipline; security arrangement; (lit.) tying and binding;


బంధం, baMdhaM
-n.
--bond;
---ఉదజని బంధం = Hydrogen bond.
---రుణానుబంధం = a familial bond created due to a debt, as Hindus believe, from a previous incarnation.
---జంట బంధం = double bond.
---త్రిపుట బంధం = triple bond.
---ద్విగంధక బంధం = disulfide bond.


బంధుపక్షపాతం, baMdhupakshapAtaM
-n.
--nepotism;


బంధుప్రీతి, baMdhuprIti
-n.
--fondness of one's relatives;


బంధువు, baMdhuvu
-n.
--relative; relation;


బంధుక, baMdhUka
-n.
--[bot.] ''Calosanthes indica''; ''Oroxylum indicum'';   %??
&lt;/poem&gt;

==Part 2: బ - ba==
&lt;poem&gt;
బకం, bakaM
-n.
--heron;


బకపుష్పం, bakapushpaM
-n.
--vegetable hummingbird; [bot.] ''Agati grandiflora''; ''Sesbania grandiflora'';
-- అవిసె;


బక్కపలచని, bakkapalacani
-adj.
--ectomorphic; a slender body structure with long limbs, narrow feet and hands, narrow chest and shoulders;


బకాయ, bakAya
-n.
--arrears; old debt;


బక్షకుడు, bakshakuDu
-n. m.
--eater;
---నరమాంస బక్షకుడు = cannibal.


బక్షించు, bakshiMcu
-v. t.
--devour; eat; ingest;


బక్షీస్, bakshIs
-v. t.
--tip; gratuity; a fee paid to appreciate good service;


బగ్గీ, baggI
-n.
--horse-drawn carriage; 
-- జటకా; జెట్కా; టాంగా; గుర్రబ్బండి;


బగ్గుండీ, bagguMDI
-n.
--aromatic, colorful powder thrown at each other at festive times like the Holi or weddings;


బచ్చలి, baccali
-n.
--Indian spinach; Malabar spinach; [bot.] ''Basella alba'' of the Basellaceae family;
---తీగ బచ్చలి = creeping purslane; [bot.] ''Basella indica'';
---ఎర్ర అల్లుబచ్చలి = [bot.] ''Basella rubra'' (Watts);
---సిలోన్ బచ్చలి = Surinam Purslane; Water Leaf; Ceylon Spinach; Potherb Fame Flower; [bot.] ''Talinum fruticosum'' of the Talinaceae family;
     ;


బచ్చలిమంద, baccalimaMDa
-n.
--[bot.] ''Ceropegia tuberosa''; ''Ceropegia candelabrum'';
-- The tuberous roots are edible and are eaten especially by the poorest raw or cooked. The plant is also used for various medicinal purposes, so for hemorrhoids, indigestion, headaches and against bites of poisonous animals;
--Ceropegia candelabrum is now in the original area has become quite rare. There are already projects for artificial propagation;


బచ్చు, baccu
-n.
--a person of the Vaisya caste; 
---బచ్చుపేట = sector of a town where Vaisya community lives.


బచ్చెన, baccena
-adj.
--painted;
---బచ్చెన పెట్టె = painted box.


బజంత్రీలు, bajaMtrIlu
-n. pl.
--musical instruments played at wedding functions;


బజారు, bajAru
-n.
--bazaar; marketplace; a permanent market or street of shops; see also సంత;
--market street; 
---బజారు మనిషి = a street person; a prostitute; 


బజ్జీ, bajjI
-n.
--(1) a baked vegetable chutney;
--(2) a savory snack made by deep frying sliced vegetables after dipping them in batter;


బటానీ, baTAnI
- n.
-- pea; [bot.]  ''Pisum sativum''of the Fabaceae family; Pisum అనగా బటానీ, sativa అనగా సాగు చెయ్యబడేది; 
--- తోట బటానీ =  field pea; garden pea; [bot.] ''Pisum arvensis''; అనగా పొలాల్లో పెరిగేది; 
--- పచ్చి బటానీ = green pea; 


బట్ట, baTTa
-adj.
--bald;
-n.
--cloth;


బట్టతల, baTTatala
-n.
--bald head; [anat.] alopecia;


బటానీ, baTAnI
-n.
--pea; [bot.] ''Pisum sativum'' of Leguminosae (pea) family; sativum అంటే సాగు చెయ్యబడేది
--పొలం బటానీ = field peas; arvensis అంటే పొలాల్లో పెరిగేది; 
--తోట బటానీ = garden peas; [bot.] ''Pisum sativum;'' hardensis  అంటే తోటలలో పెరిగేది; 
--[Sans.] కళాయః; వర్తులః


బటానీతీగ, baTAnItIga
-n.
--Mexican Creeper; Coral vine; Bee bush; [bot.] ''Antigonon leptopus'' of Polygonaceae family; 
--మనం తినే బటానీలకూ, ఈ పూలతీగకూ ఎలాంటి సంబంధమూ లేదు; దీని పూలు చూసేందుకు ఆకర్షణీయంగా ఉన్నా ఇది త్వరత్వరగా వ్యాపించి ఖాళీ స్థలాలను, ఇతర మొక్కలను ఆక్రమించివేస్తుంది కనుక దీనినొక బెడద మొక్క (Invasive Plant) గా భావిస్తారు;


బట్వాడా, baTvADA
-n.
--distribution;


బట్టీ, baTTI
-n.
--retort; kiln;


బట్టీపట్టు, baTTIpaTTu
-v. t.
--(1) to distill; 
--(2) getting something by heart; to memorize;


బటువు, baTuvu
-adj.
--(1) round; circular; spherical  (2) firm; stiff;


బడబ, baDaba
-n.
--mare; female horse;


బడాయి, baDAyi
-n.
--(1) ego; vanity; 
--(2) boasting; bragging; ostentation;


బడి, baDi
-n.
--(1) school; 
--(2) case as in upper case and lower case in English alphabet;


బడితె, baDite
-n.
--a long smooth stick; perhaps a stick derived from బాడితచెట్టు;


బడుద్ధాయి, baDuddhAyi
-n.
--fat and lazy person; idler; vagabond;


బడ్డు, baDDu
-adj.
--fat;
-n.
--(1) fatso; 
--(2) the male genital organ;


బడేమియా, baDEmiyA
-adj.
--ill-fitting; hand-me-down; (ety.)  బడా + మియా; 
---బడేమియా బట్టలు = ill-fitting clothes; hand-me-down clothes.


బణుభారం, baNubhAraM
-n.
--molecular weight;


బణువు, baNuvu
-n.
--molecule; 
-- (rel.) అణువు; పరమాణువు; పరమాణు రేణువు;


బణుసంధానం, baNusaMdhAnaM
-n.
--condensation of (two) molecules; attaching together of molecules;


బత్తా, battA
-n.
--daily allowance;


బత్తాయి, battAyi
-n.
--Batavia; Batavian orange; [bot.] ''Limonia trifoliata''; 
-- a type of sweet orange with a thin skin; (ety.) this fruit tree was imported into India from Batavia by the Dutch East India Company; this English translation is extant only in India;


బతిమాలు, batimAlu
-v. t.
--plead; implore; beg;


బతుకు, batuku
-n.
--(1) life; 
--(2) livelihood; survival; also బ్రతుకు;
---బతుకు తెరువు = a means of survival.
---బతుకు బాణీ = life style.


బదరి, badari
-n.
--the jujube tree; [bot.] ''Zizyphus jujuba;  Zizyphus mauritiana''  Lamk.; 
-- రేగు; గంగరేగు;


బద్ద, badda
-n.
--(1) strip; slat; narrow wooden strip; 
--(2) broken half of a seed as in కంది బద్ద;
---అడుగు బద్ద = foot ruler; a foot-long strip with inches or centimeters marked.


బదిలీ, badilI
-n.
--transfer;


బద్దింపు, baddiMpu
-n.
--the arithmetic process of repetitive calculation to estimate a value;  


బదులు, badulu
-adv.
--instead; in place of;
-n.
--(1) exchange; substitution; 
--(2) loan; small loan;


బద్దెపురుగు, baddepurugu
-n.
--tapeworm; a parasite that grows in the human intestines; an invertebrate of the Platihelmonth family;


బద్ధం, baddhaM adjvl.
-suff.
--(1) tied; bound; 
--(2) confined; 
--(3) linked;
---రాజ్యాంగ బద్ధం = constitutional.
---శాస్త్ర బద్ధం = scientific.


బద్ధ, baddha
-adj.
--(1) tied; bound; 
--(2) intense;
---బద్ధ వైరం = intense enmity.


బద్ధకం, baddhakaM
-n.
--laziness;


బద్ధకిష్టి, baddhakishti
-n.
--lazy fellow;


బనాయించు, banAyiMcu
-v. t.
--(1) attach; add; 
--(2) fabricate; make;


బబ్బస, babbasa
-n.
--marsh pennywort; [bot.] ''Hydrocotyle rotundifolia''; Hydrocotyle sibthorpioides; 
-- It can grow in a wide variety of habitats and is considered a weed; This plant has been used for medicinal purposes in Asia;


బబ్రు, babru
-adj.
--brown;


బయట, bayaTa
-adj.
--outside;


బయలుదేరు, bayaludEru
-v. i.
--start on a journey; set out;


బయానా, bayAnA
-n.
--advance payment; earnest money;


బరగడం, baragaDaM
-n.
--Asian indigo, three-leaved indigo; [bot.] ''Indigofera glandulosa'';
-- The plant is grown as green manure; the seeds are edible and can be eaten in times of food scarcity;
--  గోరంటి నీలి; 


బరక, baraka
-adj.
--rough; coarse;    % to e2t


బరణిక, baraNika
-n.
--[bot.] ''Trophis aspera'' of the Moraceae family;


బరబర, barabara
-adj.
--onomatopoeia for the act of dragging;


బరమ, barama
-n.
--drill; a tool to make a hole; gimlet; a hand-held, manually operated drill;


బరమబావి, baramabAvi
-n.
--drilled well;


బరవానా, baravAnA
-n.
--output; (ety.) short for బయటకి రవానా;


బరాతం, barAtaM
-n.
--written order; bank check; bank draft;


బర్తరఫ్,  bartharaph
- n.
-- పదవిలోనుండి/ ఉద్యోగములోనుండి వెడలఁగొట్టుట (dismissal);
-- 'బర్తరఫ్' అనునది ఫార్శీభాష నుండి ఉత్పన్నమైన ఉర్దూ మాట. ఇది 'బర్' అను ఉపసర్గ (prefix) తో కూర్చిన 'తరఫ్' అను నామవాచకము (noun). దీనికి గల నిౙమైన అర్థము - వేఱు చేయుట/ ప్రక్కకు తీసిపెట్టుట.  
-- దీనికి తెలుఁగులో మన పత్రికలవారు 'ఉద్వాసన' అను ఆధ్యాత్మిక శబ్దమును వాడుచున్నారు. ఉద్వాసన అనఁగా ఉద్యాపన. పండుగ నాడు ప్రతిష్ఠించిన దేవుని/ దేవిని పునఃపూజ చేసి, నైవేద్యము పెట్టి, హారతి పాడి, &quot;పునరాగమనాయ చ&quot; (మరల రండి) అని చెప్పి కదిలించుట. అనఁగా సాఁగనంపుట. ఇది 'ఆవాహన’ కు విపర్యయమన్నమాట; 


బరాబరు, barAbaru
-n.
--O.K.; proper; equal;
--- బరాబరు చేయు = equate
--- వందిమాగదులు బరాబరులు పలికేరు =  so and so spoke words  of praise; used to praise kings by saying that they are equal to Gods;


బరివెంక,  bariveMka
- n.
-- Siamese rough bush; khoi; toothbrush tree; [bot.] ''Streblus asper''; 
-- దీని ఆకులు బాగా గరుకుగా ఉండి బొమ్మలను నున్నగా పాలిష్ చేసేందుకు పనికివస్తాయనీ, అందుకని ఆ ఆకుల్ని Sandpaper Leaves అంటారు; ఏటికొప్పాక లో ఆ వృక్షాలను పెంచుకుంటే బాగుంటుంది; 
-- Various parts of this plant are used in Ayurveda and other folk medicines for the treatment of different ailments such as filariasis, leprosy, toothache, diarrhea, dysentery and cancer;


బరితెగించు, baritegiMcu
-v. t.
--behave without decorum;  to go beyond one’s limits of decency;


బరిషింత, bariShiMta
- n.
-- Lilac Bauhinia; Malabar Bauhinia; [bot.] ''Bauhinia malabarica'' Roxb. of the Fabaceae family;


బరుకు, baruku
-v. t.
--(1) scratch; 
--(2) tear; lacerate;


[[బరువు]], baruvu
-n.
--(1) weight; the force acting on a mass in a gravitational field. Two bodies with identical masses but in different gravitational fields will register different weights; 
--(2) load; 
--(3) tare;


[[బలం]], balaM
-n.
--force; 
--- gravitational force =  [[గురుత్వాకర్షక బలం]].
--- electromagnetic force =  [[విద్యుదయస్కాంత బలం]].
--- weak force =  త్రాణిక బలం.
--- strong force =  నిస్త్రాణిక బలం.


బలగం, balagaM
-n. pl.
--retinue; supporters;


బలపం, balapaM
-n.
--slate pencil;


బలపక్షం, balapakshaM
-n.
--partiality;partiality toward the stronger; 


బలవంతం, balavaMtaM
-adj.
--forceful; insisting; compelling; 
-n.
--(1) compulsion; 
--(2) rape;


బలవర్ధకం, balavardhakaM
-adj.
--nutritious; strength giving;


బలసిన, balasina
-adj.
--fat; fatty;


బలహీన, balahIna
-adj.
--(1) weak; 
--(2) backward; disadvantaged; 
---బలహీన వర్గాలు = backward classes; disadvantaged communities.


బల్ల, balla
-n.
--(1) table; 
--(2) bench; 
--(3) plank; 
--(4) enlarged spleen;


బల్లపరుపు, ballaparupu
-n.
--flat; flat as a table; two-dimensional;


బలి, bali
-n.
--sacrifice; sacrificial killing;


బలిష్టం, balishTaM
-adj.
--strong;


బల్లి, balli
-n.
--gecko; wall lizard;


బలీయం, balIyaM
-n.
--powerful; strong;


బలీయత, balIyata
-n.
--power; strength;


బలురక్కెస, balurakkesa
-n.
-- (1) [bot.] ''Arum macrorhizon'' (Reeve)
-- గజకర్ణము, గణహాసకము, బ్రహ్మరాకాసిచెట్టు, బృహచ్ఛదము.
-- (2) American aloe; [bot.] ''Fourcroya cantala'';


బలుసు,  balusu
- n.
-- [bot.] ''Plectronia parviflora'' [Beddome, R.H.]; ''Canthium parviflorum'';
-- బంజరునేలల్లో పొదగా పెరిగే ముళ్ళకంచె మొక్క; పసుప్పచ్చటి పూలు పూస్తుంది; దీని పళ్ళు తింటారు; ఆకును కూరగా వండుకొంటారు; కరువుకాలాల్లో బీదలు ఈ ఆకును తింటారు;
-- &quot;బ్రతికుంటే బలుసాకు తినవచ్చు&quot; అనేది సామెత;
-- [Sans.] బారదాజి; బలాక; 
 

బ్రహ్మదండి,  brahmadaMDi
- n.
-- Cultivated Liquorice; Sweetwood; [bot.] ''Argemone mexicana;  Glycyrrhiza glabra''; 
-- a prickly annual shrub; Mexican poppy; leaf juice is used for skin diseases;


బలుసు, balusu
-n.
-- The thorny Caray; [bot.] ''Canthium parviflorum''; Plectronia parviflora; 
-- నల్లబలుసు = the black species, [bot.] ''Canthium umbellatum'';
-- బంజరునేలల్లో పొదగా పెరిగే ముళ్ళకంచెమొక్క; పసుప్పచ్చటి పూలు పూస్తుంది; దీని పళ్ళు తింటారు; ఆకును కూరగా వండుకొంటారు; కరువుకాలాల్లో బీదలు ఈ ఆకును తింటారు;


బస, basa
-n.
--lodging; a place of stay during a travel;


బస్తం, bastaM
-n.
--calomel; mercurous chloride; Hg&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;Cl&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;;


బస్తా, bastA
-n.
--(1) bale; sack; bundle; 
--(2) a specific volumetric measure used for grains whether or not they come in bales or in boxes;


బసివి, basivi
-n.
--temple girl; a female child in a family dedicated in infancy for life-long service at a Shiva temple; as temple endowments dwindled, in these days these woman usually end up as prostitutes;


బస్కీలు, baskIlu
-n.
--pull-ups;


బస్తీ, bastI
-n.
--city;


బహిరంగం, bahiraMgaM
-n.
--public; open;


బహిరంగ సభ, bahiraMga sabha
-n.
--public meeting; open meeting;


బహిర్గత జన్యువు bahirgata janyuvu
-n.
--dominant gene; (ant.) అంతర్గత జన్యువు = recessive gene.


బహిర్గత జీను, bahirgata jInu
-n.
--dominant gene; bright gene; (ant.) అంతర్గత జీను;


బహిర్హితం, aMtbahirhitaM                      %e2t
-n.
--output;


బహిష్టు, bahishTu
-n.
--menses; monthly period in fertile women;


బహు, bahu
-adj. pref. 
--poly-; multi-; many;


బహుఅసంతృప్త, bahuasaMtRpta
-adj.
--[chem] polyunsaturated;


బహువృత్తి కళాశాల, bahuvRtti kaLASAla
-n.
--polytechnic college;


బహుగ్లయిసీను, bahuglaisInu
-n.
--[biochem.] polyglycine;


బహుగ్లయిసీను కాండం, bahuglaisInu kAMDam
-n.
--[biochem.] polyglycine backbone;


బహుగ్లయిసీను వెన్ను, bahuglaisInu vennu
-n.
--[biochem.] polyglycine backbone;


బహుచక్కెర, bahucakkera
-n.
--[biochem.] polysaccharide;


బహుజీర్ణమాల, bahujIrNamAla
-n.
--[biochem.] polypeptide chain;


బహుదళ హస్తాకార, bahudaLa hastAkAra
-adj.
--[bot.] multifoliate;


బహుదాకరణ, bahudAkaraNa
-n.
--proliferation;


బహుఫలకం, bahuphalakaM
-n.
--[math.] polyhedron; a solid geometrical object with several sides;
--  బహుముఖి; 


బహుఫీనాల్, bahuphInAl
-n.
--[chem.] polyphenol;


బహుభర్తుత్వం, bahubhartutvaM
-n.
--polyandry; the practice of having several husbands at the same time;


బహుభాగి, bahubhAgi
-n.
--[chem.] polymer; a chemical with many monomers connected together;


బహుభార్యాత్వం, bahubhAryAtvaM
-n.
--polygamy; the practice of having several wives at the same time;


బహుభుజి, bahubhuji
-n.
--[math.] polygon; a flat geometrical figure with several straight sides; the word is often used to refer to figures with more than four sides;


బహు దేవతారాధన, bahudEvatArAdhana
-n.
--polytheism; the practice of worshipping several gods or deities;


బహుప్రమాణ, bahupramANa    %e2t
-adj.
--multi-dimensional;


బహుమతి, bahumati
-n.
--award; gift; prize;


బహుమానం, bahumAnaM
-n.
--award; gift; prize; present;


బహుముఖ, bahumukha
-adj.
--multi-faceted;
---బహుముఖ ప్రజ్ఞ = multi-faceted talent.


బహురూపత, bahurUpata
-n.  
--allotropy; typically used to refer to the existence of a chemical element in more than one form;


బహువచనం, bahuvacanaM
-n.
--(1) plural; the plural number; 
--(2) respectful; addressing of an elder or a person in high esteem;


బహువిదీను, bahuvidInu
-n.
--[chem.] polyethylene; polyethene; polythane; a plastic widely used in making transparent sheets and bags;


బహువ్రీహి, bahuvrIhi
-n. 
-- (1) an exocentric compound word; a figure of speech in which a compound word suggests a meaning which is not a combination of the meanings of the individual component words; an example in English is “hotdog” which is neither hot nor dog but something that is entirely different; అన్యపదప్రధానమైన సమాసము. ఉదా. ముక్కంటి; 
-- (2) wealth; 
-- (lit.) lots of rice grains; బహు = many;  వ్రీహి = grain of rice; 


బహుసాయం, bahusAyaM
-n.
--polyculture; rotating crops;


బహుళం, bahuLaM
-n.
--(1) plentiful; abundant; frequent;
--(2) one that can happen in a variety of ways; in grammar, this means the rule in question may not apply, may optionally apply, or may always apply;


బహుళంగా, bahuLaMgA
-adv.
--abundantly; plentifully;


బహుళార్ధసాధక, bahuLArdhasAdhaka
-adj.
--multi-purpose;


బహుశ, bahuSa
-adv.
--perhaps; in general;


బ్రహ్మ, brahma
-adj.
--(1) huge; large; heavy-duty; 
--(2) divine;
-n.
--(1) Lord Brahma, the creator in the Hindu trinity; 
--(2) Supreme Reality; Universal Self;


బ్రహ్మకమలం, brahmakamalaM
-- n. 
-- Queen of the night; [bot.] ''Epiphyllum oxypetalum''; ''Saussurea Obvallata'';
-- హిమాలయ పర్వత సానువుల్లో సముద్రమట్టానికి 4500 మీటర్ల పైన ఈ మొక్క కనిపిస్తుంది. దీనిలో ఎన్నో ఔషధ గుణాలున్నాయి, ముఖ్యంగా టిబెట్ లో ఇది ఒక ముఖ్యమైన మూలిక. ఇది యురోజెనిటల్ రుగ్మతలు, కాలేయ తిష్టలు, లైంగిక సంక్రమణ వ్యాధులు, ఎముక నొప్పులు, జలుబు, దగ్గుకు చికిత్స చేయడానికి ఉపయోగిస్తారు. ఇది చేదు రుచిని కలిగి ఉంటుంది. మొత్తం మొక్క ఔషధం గా ఉపయోగపడుతుంది. ఈ మొక్కలను ఎక్కువ గా ఔషధాలలో వాడడం వల్ల, బ్రహ్మ కమలాలు ప్రమాదంలో పడ్డాయి. అంతరించే ప్రమాదం లేకపోలేదు; దీనిని పారసీక భాషలో గుల్-ఎ-బకావళి అంటారుట! 


బ్రహ్మగుప్త, brahmagupta
-n.
--a great Indian mathematician who lived in the 7th century A.D.


బ్రహ్మచర్యం, brahmacaryaM
-n.
--celibacy; continence;


బ్రహ్మచారి, brahmacAri
-n. m.
--bachelor; novice;


బ్రహ్మచారిణి, brahmacAriNi
-n. f.
--bachelorette; spinster; unmarried woman;


బ్రహ్మచింత, brahmaciMta
-n.
-- Cream of Tartar tree; Monkey-bread tree; This tree, a native of Africa, was introduced into India by the British and can be seen along roadside in Andhra and Telangana; [bot.] ''Adansonia digitata'' of the Bombacaceae family;
-- దీని ఆకులను కూరగా, పులుసుగా, పప్పుతో కలిపి వండుకుంటారు. పుల్లగా ఉండే ఈ ఆకుల కారణంగా ఈ చెట్టుకు ‘బ్రహ్మ ఆమ్లిక', ‘బ్రహ్మ చింత', ‘సీమ చింత' అనే పేర్లు వచ్చాయి. కొందరు దీనినే ‘బ్రహ్మమాలిక' అని కూడా అంటున్నారు.
-- ఈ వృక్షం ఆకులను వెచ్చజేసి ఆ గాయాలమీద కడతారు. జ్వర నివారిణి (Febrifuge) గానూ, స్రావాలను నిరోధించేది (Astringent) గానూ, చెమట పట్టించేది (Sudorific) గానూ, బలవర్ధక ఔషధం (Tonic) గానూ ఈ ఆకుల రసానికి పేరుంది. చెవి పోటుకూ, కళ్ళు వాచి నొప్పి పెడుతున్నప్పుడు ఈ ఆకుల పసరు పిండి పోస్తే ప్రయోజనం ఉంటుంది. శ్వాస సంబంధమైన, జీర్ణకోశ సంబంధమైన అవ్యవస్థలకు ఈ వృక్షం ఆకులు, పూల కషాయం బాగా పనిచేస్తుంది. 


బ్రహ్మచెవుడు, brahmacevuDu
-n.
--deafness; excessive loss of hearing;


బ్రహజెముడు, brahmajemuDu
-n.
--cactus;


బ్రహ్మదండి, brahmadaMDi
-n.
--Mexican poppy; yellow thistle; prickly poppy; [bot.] ''Argemone mexicana''; 
-- బలురక్కెస; [Hin.] Bharbhar; 


బ్రహ్మదారువు, brahmadAruvu
-n.
-- portia tree; Pacific rosewood; Indian tulip tree; [bot.] ''Hibiscus populneus''; 
-- గంగరావి చెట్టు;


బ్రహ్మద్వారాలు, brahmadvArAlu
-n. pl. 
--(lit.) the gates of the Brahman; according to Hindu belief, there are eleven gates of the Brahman:two eyes, two nostrils, one mouth, two evacuation organs, the navel and the opening at the top of the head, called &quot;Brahma randhra&quot;, the fontanella; In fact this accounting is only correct for men; in women, the genital opening is distinctly different from the urinal opening;


బ్రహ్మ పదార్థం, brahma padArdhaM
-n.
--Supreme Reality; Universal Self;


బ్రహ్మమండూకి, brahmamaMDUki
-n.
--Indian pennywort; [bot.] ''Centella asiatica'';
-- This wild creeper is found throughout India and has many medicinal properties;


బ్రహ్మమేఖలం, brahmamEkhalaM
-n.
--[bot.] ''Saccharum munjia'';


బ్రహ్మమేడి, brahmamEDi
-n.
--[bot.] ''Ficus glomerata; Ficus hispida'';


బ్రహ్మరంధ్రం. brahmaraMdhraM
-n.
--sagittal suture; the soft spot on the top of an infant's head;


బ్రహ్మరాక్షసి, brahmarAkshasi
-n. 
--(1) big fiend; 
--(2) a spirit formed after the death of a Brahmin scholar who did not teach his knowledge to others in his lifetime; బ్రాహ్మణుడిని బ్రహ్మ అని కూడా వ్యవహరిస్తూ వుంటారు కాబట్టి ‘బ్రహ్మ రాక్షసుడు’ అనగా తన ధర్మానికి విరుద్ధంగా నడిచి రాక్షసునిగా మారిన బ్రాహ్మణుడు అని అర్థం; 
--(3) giant aloe; [bot.] ''Fourcroy cantala;'' బ్రహ్మజెముడు; బ్రహ్మరాకాసి చెట్టు;


బ్రహ్మవిద్య, brahmavidya
-n.
--(1) Supreme Knowledge; divine knowledge; 
--(2) [idiom.] rocket science; any difficult task;


బ్రహ్మాణువు, brahmANuvu
-n.
--primeval atom; (epithet for the earliest universe);


బ్రహ్మాండం, brahmAMDaM
-n.
--primeval egg; (epithet for the earliest universe);


బ్రహ్మాండ విచ్ఛిన్న వాదం, brahmAMDa vicchinna vAdaM
-n.
--the Big Bang theory;


బ్రహ్మీ, brahmI
-n.
--Indian pennywort; a medicinal plant; [bot.] ''Hydrocotyle asiatica; Bacopa monnieri'';
-- see బ్రహ్మమండూకి; 


%బా - bA

బాంధవ్యం, bAMdhavyaM
-n.
--relationship; kinship;


బాకా, bAkA
-n.
--trumpet;


బాకా గులాబీ,  bAkA gulAbi
- n.
-- Pink trumpet flower; Port St. John's Creeper; [bot.] ''Podranea ricasoliana'' of the Bignoniaceae family;


బాకీ, bAkI
-n.
--(1) debt; arrears; balance of a loan; 
--(2) remainder; rest; balance;


బాకు, bAku
-n.
--dagger; (rel.) చాకు - knife; pen-knife;


బాగా, bAgA
-adv.
--(1) well; properly; 
--(2) much greatly; thoroughly;


బాగు, bAgu
-inter.
--good;
-n.
--wellness; welfare; (ant.) ఓగు;


బాగుపడు, bAgupaDu
-v. i.
--thrive; prosper;


బాజాలు, bAjAlu
-n. pl.
--drums and trumpets; band;


బాట, bATa
-n.
--path; way; road; track;


బాటసారి, bATasAri
-n.
--wayfarer; traveler; one who is traveling along a road;


బాడవ, bADava       %e2t
-n.
--land suitable for cultivation every year;  (2) low-lying land; swampy land; bog; 
--- బాడవ పొలం అంటే వాకపొలం, పల్లపు పొలం, ఏటి ఒడ్డున ఉండే కారణంగా ఎప్పుడూ తేమగా ఉండే భూమి (మాగాణి పొలం);
--- (ant.) ఈడవ; 


బాడిజువ్వి, bADi juvvi
-n. 
--[bot.] ''Ficus lacor'';


బాడిస చెట్టు, bADisa ceTTu
-n.
--coral tree; [bot.] ''Erythrina indica''; 
-- [Sans.] బలభద్రిక;


బాడిస, bADisa
-n.
--adze; a carpenter's tool;


బాడుగ, bADuga
-n.
--fare; rent;


బాణం, bANaM
-n.
--arrow; సాయకం;


బాణలి, bANali
-n.
--pan for deep-frying;


బాణామతి,  bANAmati
- n.
-- a black magic targeting a whole community;
-- బాణామతి ఒక క్షుద్ర విద్య; చేతబడి ఒక మనిషికి కీడు చెయ్యడానికి చేస్తే బాణామతి తో మొత్తం ఊరంతటికి కీడు చెయ్యడానికి చేస్తారు; ఇది ఒక రకమైన మూఢ నమ్మకము;  
-- see also  చేతబడి; 


బాణీ, bANI
-n.
--pattern; style; trend;


బాతాఖానీ, bAtAkhAnI
-n.
--banter; chit-chat; small talk to spend time; excessive talk;


బాతు, bAtu
-n.
--duck; m. drake; a tribe is group of ducks; (rel.) a goose is a duck-like bird with a bigger body and longer neck; a goose can fly long distances;


బాదం చెట్టు, bAdaM ceTTu
-n.
--Indian almond tree; [bot.] ''Terminalia catappa'';


బాదరబందీ, bAdarabaMdI
-n.
--botheration; 
-- (ety.) ‘బారా బందీ’ పన్నెండు బొందె ముడులు వేసిన అంగీ; నవాబుల కాలంలో (బహుశా గోలకొండ నవాబుల కాలం కావచ్చు) ఒక ప్రత్యేకమైన శైలిలో ఉడుపులు ధరించి దర్బారుకో/కార్యాలయానికో వెళ్ళాల్సినపుడు లేక కార్యార్థమై ఏ ముఖ్యవ్యక్తినో కలవాల్సిన అవసరం కలిగినపుడు ఈ మాట తెలుగులో ప్రవేశించి ఉండచ్చు … మామూలు కుర్తా /లాల్చీ కాదు ఇది. దాదాపు మోకాలిని దాటి కిందకి వచ్చే గల్లాబందు పై ఉడుపు. ఇందులో పై నుండి కిందికి పన్నెండు వరసల కాజాలు… అందునా పన్నెండు వరసలతాళ్ళు; 
--it is a coincidence that this can also be interpreted as 'imprisoned by botheration' which also makes sense;


బాదు, bAdu
-v. t.
--beat; bombard; blow; strike;


బాధ, bAdha
-n.
--pain;


బాధ్యత, bAdhyata
-n.
--responsibility;


బాన, bAna
-n.
--large vessel;


బానిస, bAnisa
-n.
--slave; servant;


బానిసత్వం, bAnisatvaM
-n.
--slavery; servitude;


బాపతు, bApatu
-n.
--kind; type; variety; sort;


బాపన గద్ద, bApana gadda, 
- n. 
-- the Brahminy kite; [bio.] ''Haliastur indus'';
-- A medium-sized raptor with a rounded tail unlike other kites;


బాబు, bAbu
- n.
-- (1) father's younger brother; 
-- (2) respectful person; venerated person; 
-- (3) a male child; 


బాయి, bAyi
-n.
--breast milk;


[[గంటుబారంగి|బారంగి]], bAraMgi
-n.
--[bot.] ''Clerodendron serratum'';


బార, bAra
-n.
--a measure of length equal to the span from the tip of the shoulder joint to the tip of the middle finger of the arm; 1 బార = 2 మూరలు;


బారకి, bAraki
-n.
--[bot.] ''Adiantum lunulatum'';


బారకాసులు, bArakAsulu
-n.
--barracks;


బారసాల,  bArasAla
- n.
-- ceremony of giving gifts to a new baby and the mother, usually on the 12th day or thereabouts; 
-- (ety.) ఇది మరాఠీ బారసా (ద్వాదశ = 12వ రోజు) నుండి వచ్చింది; మనకూ మాహారాష్ట్రీయులకూ, శాతవాహనుల కాలంనుంచీ, గాథాసప్తసతి కూర్చిన కాలం నాటి నుంచీ సంబంధం ఉంది కదా!
-- (ety 2) బారసాల ఒక అచ్చ తెలుఁగు మాట. దీనికి సంబంధించిన మరొక మాట - బాలింత. ఈ రెండు మాటలకు మూలమైన మాట 'పాలు'. బారసాల వాస్తవముగా 'పాలసారె'. చూలాలికి వివిధ దశలలో వివిధమైన వేఁడుకలున్నవి. సీమంతము మొ౹౹ వాటిలో పాలసారె ఒకటి. క్రొత్త తల్లికి పాలు వచ్చిన సందర్భముగా పాల సారె. ఈ వేడుకకు గల పాల ప్రస్తావన వలన కాలక్రమములో స్త్రీలకు సిగ్గు కలిగి దీనిని బాలసారెగా 'బాలునికి' సంబంధించినదిగా మార్పు చేయడమైనది. పాలసారె అంటే పాలు వచ్చిన సందర్భముగా ఇచ్చు కానుకలు; 


బార్లీ, bArlI
-n. 
--barley; [bot.] ''Hordei semina''; యవలు;


బారు, bAru
-adj.
--straight; in a line; తిన్ననైన;
-n.
--[math.] row; array;


బారువ, bAruva
-n. 
--a measure of weight in pre-independence India; 1 బారువ = 20 మణుగులు;


బారువడ్డీ, bAruvaDDI
-n.
--[econ.] simple interest; (lit.) straight interest;


బార్లు, bArlu
-n. pl.
--lines;


బార్లు తీరేరు, bArlu tIrEru
-ph.
--they lined up;
---సిపాయిలు బార్లుతీర్చి నిలబడ్డారు = the soldiers stood in a line.


బాలం, bAlaM
-n.
--[chem.] valancy; short for బాహుబలం;
---కర్బనం యొక్క బాలం నాలుగు = carbon's valancy is four.


బాల, bAla
-adj.
--child; baby; kid;


బాలక, bAlaka
- n.m. 
-- boy;


బాలపాపచిన్నె, bAlapApacinne
-n.
--[med.] petit mal; a mild form of epilepsy;


బాలబందితీగ, bAlabaMditIga
-n.
--bay hops; bay-hops; beach morning glory; goat's foot; [bot.] ''Ipomoea pescaprae'' of the Convolvulaceae family;


బాలరిష్టాలు, bAlarishTAlu
-n.
--(1) dangerous periods in the life of a child; 
--(2) teething troubles;


బాలవిహార్, bAlavihAr
-n.
--kindergarten; preschool;


బాలింత, bAliMta
-adj.
--post-natal; బాలెంత; 
-- (ant.) చూలింత = prenatal;


బాలింతరాలు, bAliMtarAlu
-n.
--the woman who just delivered a child; (ant.) చూలింతరాలు; = a woman carrying a child;


బాలిక, bAlika
- n. f.
-- girl; (not  బాలకి)


బాలీసు, bAlIsu
-n.
--bolster; big, long, cylindrical shaped pillow; to recine against;


బాల్చీ, bAlcI
-n.
--bucket; a metal bucket; బొక్కెన; చేద is a bucket made of a palm leaf;


బావి, bAvi
-n.
--well; 
---బొక్కెన బావిలో పడెను = the bucket fell in the well.
---దిగుడు బావి = a well with steps to go down to the water level.


బావుటా, bAvuTA
-n.
--banner; flag;


బాస, bAsa
-n.
--(1) vow; 
--(2) language;


బాసు, bAsu
-n.
--boss; officer; superior; manager; supervisor;


బాష్పం, bAshpaM
-n.
--(1) vapor; fume; 
--(2) tears; కన్నీరు;


బాష్ప వాయువు, bAshpa vAyuvu
-n.
--tear gas;


బాష్పశీలత్వం, bAshpaSIlatvaM
-n.
--volatility;


బాష్పశీల వాయువు, bAshpaSIla vAyuvu
-n.
--volatile gas; (lit.) having the property of volatality;


బాష్పిక, bAshpika
-n.
--asafetida tree;


బాష్పీభవనం, bAshpIbhavanaM
-n.
--evaporation;


బాహ్య, bAhya
-adj.
--outer; external; exterior;


బాహ్యప్రకోష్ఠిక, bAhyaprakOshTika
-n.
--radius; name of one of the two bones in the forearm;


బాహ్యావరణం, bAhyAvaraNaM
-n.
--[phy.] exosphere;


బాహుబలం, bAhubalaM
-n.
--(1) strength of the arms; 
--(2) [chem.] valency;


బాహుమూలం, bAhumUIaM
-n.
--arm-pit; చంక;


బాహుశిరం, bAhuSiraM
-n.
--shoulder; (lit.) the head of the arm;


బాహుళ్యం,  bAhuLyaM
- n.
-- a majority; 


బ్రాహ్మణుడు, brAhmanuDu
- n.
-- (1) brahmin; a person belonging to the Brahmin &quot;varNa&quot; (caste) in the Hindu social system; 
-- (2) brahmin; a person who attained transcendental enlightenment, regardless of the &quot;varNa&quot; at birth; everyone is Sudra by birth; they become &quot;dvija&quot; (twice-born) by performing a religious ritual; by learning the Vedas they become a &quot;Vipra&quot;; by transcendental enlightenment they become a Brahmana.

--శ్లో. జన్మనా జాయతే శూద్రః
కర్మణా జాయతే ద్విజః
వేదపాఠం తు విప్రాణాం
బ్రహ్మజ్ఞానం తు బ్రాహ్మణః

--see also  విప్రుడు;

-- బ్రాహ్మణుని స్థాయిని బట్టి ధర్మశాస్త్రాలు అతనిని 8 విధాలుగా వర్ణించాయి.

🌷 మాత్రుడు -- బ్రాహ్మణకులంలో జన్మించినా ఉపనయనము, అనుష్ఠానము లేనివాడు.

🌷 బ్రహ్మణుడు -- --వేదాలను కొంతమేరకే అధ్యయనం చేసినవాడు. అయితే ఆచారము, శాంతి, సత్యము, దయ కలవాడు, బుద్ధి కలిగినవాడు.

🌷 శ్రోత్రియుడు
కనీసం ఒక వేదం శాఖను కల్ప సూత్రాలతో, షడంగములతో,అధ్యయనం చేసి, యజ్ఞాది షట్కర్మలను చేసేవాడు.

🌷అనుశాసనుడు
వేదాలను, ఉపనిషత్తులను అధ్యయనం చేసి అర్థం చేసుకున్నవాడు, నిర్మలమైన చిత్తం కలిగి శ్రోత్రియ లక్షణాలు కలవాడు.

🌷 బ్రూణుడు
యజ్ఞయాగాదులు, వేదాధ్యయనము, వ్రతాలు చేస్తూ, ఇంద్రియాలను జయించినవాడు. అనుశాసనుడి లక్షణాలు కలవాడు.

🌷 ఋషికల్పుడు
వైదిక, లౌకిక వ్యవహారములు తెలిసి, గృహస్థుగా ఉన్నవాడు బ్రూణుడి లక్షణాలు కలవాడు.

🌷ఋషి
తపస్వి, కామమును, ఆకలిని జయించినవాడు, సత్యసంధత కలిగినవాడు. వరములను, శాపములను ఇవ్వగలిగినవాడు.

🌷ముని
అరిషడ్వర్గములను, ఇంద్రియములను, జయించినవాడు. వస్తుసంపదలపై మోహము లేనివాడు. మౌనియై సమాధి స్థితి పొందినవాడు.


%బిం - biM, బి - bi, బీ - bI


బింకం, biMkaM
-n.
--stiffness; pride;


బింబము,  biMbamu
- n.
-- (1) the round shape of heavenly bodies like the sun or moon; (2) the lower lip'


బిందువు, biMduvu
-n.
--(1) [math.] point; 
--(2) dot; period; full stop; 
--(3) a small circle or cipher to represent the letters ణ, న, ము; పూర్ణానుస్వారం; 
--(4) a drop; drop of water;
---సమీప బిందువు = perigee.
---దూర బిందువు = apogee.


బిందుసేద్యం, biMdusEdyaM
-n.
--drip irrigation;


బిందె, biMde
-n.
--a metal pot, usually to hold water;


బింబం, biMbaM
-n.
--disc; (esp.) full disc of the sun or moon; image;


బింబి, biMbi
-n.
--[bot.] Coccina indica;


బికారి, bikAri
-n.
--vagabond; vagrant; unemployed;


బిక్కి, bikki
-n.
--[bot.] Gardenia gummifera; [Sans.] నాడీహింగు;


బిక్కుబిక్కుమను, bikkubikkumanu
-v. i.
--feel scared;


బిగపట్టు, bigapaTTu
-v. t.
--to hold; hold back; withhold;


బిగ్గరగా, biggaragA
-adv.
--loudly;


బిగించు, bigiMcu
-v. t.
--tighten;


బిగువైన, biguvaina
-adj.
--tight;


బిచ్చం, biccaM
-n.
--alms;


బిచ్చగాడు, biccagADu
-n. m.
--beggar;


బిడ్డ, biDDa
-n.
--child; kid; baby; infant;


బిడాయించు, biDAyiMcu
-v. t.
--shut tight; cover;


బిడారు, biDAru
-n.
--a group of camels with their riders; 
-- బిడారం;


బితుకుబితుకుమను, bitukubitukumanu
-v. i.
--feel scary; feel apprehensive; anxious;


బినామీ, binAmI
- adj.
-- the illegal practice of putting someone else's name on registration papers to bypass a law or to avoid taxes or payments;
-- బే - నామీ (అసలు మనిషి పేరు కాకుండా, ఇంకొకరి పేరు పై)


బియ్యం, biyyaM
-n.
--rice;
---అడవి బియ్యం = wild rice; [bot.] ''Zizania palustris''.
---ఉప్పుడు బియ్యం = parboiled rice.


బిరడా, biraDA
-n.
--stopper; plug; cork; cork used to close a bottle;
---చెవులు బిరడాలు పడిపోతున్నాయి = ears are getting plugged.
--- బిర్రు + అడ = బిరడా = బిగించే పనిముట్టు; 


బిరబిర, birabira
-adj.
--onomatopoeia for fast and rustling motion;


బిరుదు, birudu
-n.
--title; a title given in recognition of some accomplishment;


బిరుసు, birusu
-adj.
--rough; not soft and tender; hard; firm to bite; al dente;
---తలబిరుసుతనం = headstrongness.


బిర్రు, birru
-n.
--uptight; tense;


బిలం, bilaM
-n.
--tunnel; hole; cave; any opening with only one entrace;


బిలింబి కాయలు, biliMbi kAyalu
- n.
-- పులుసు కాయలు; [bot.] ''Averrhoa bilimbi;'' 
-- రాచ ఉసిరి చెట్టుకి, స్టార్ ఫ్రూట్ చెట్టు (కరంబోలా- Carambola) కి దగ్గర బంధువు అనదగిన ఈ చెట్లు అందరి పెరటి దొడ్లలో పెంచేవారట. అప్పట్లో అందరూ ఈ పుల్లటి కాయల్ని కూరలలో వాడుకునేవారట. ప్రస్తుతం ఈ చెట్లు అరుదుగా మాత్రమే కనిపిస్తున్నాయి.


బిల్లు, billu
-n.
--a timber tree; the Indian satinwood tree whose wood resembles the box wood; [bot.] ''Swietania chloroxylon'';


బిళ్ల, biLla
-adj.
--flat;
---బిళ్లగోచీ = a style of wearing a dhoti or sari with a flat-pleated back.
---బిళ్లపెంకు = flat tile.
---బిళ్లబంట్రోత్తు = peon who wears a badge; a peon reporting to a government officer.
-n.
--(1) tablet; 
--(2) coin; 
--(3) hard candy drop; 
--(4) badge;


బిళ్లగన్నేరు, biLlagannEru
-n.
--Jalap plant; Periwinkle; [bot.] ''Catharanthus roseus'' of the Apocynaceae family;  ''Vinca rosea'' of the Catharanthus family;  
-- the drug Vincistrene, extracted from its roots, is being investigated for its medicinal values;
-- ఈ మొక్కలలోని ఆకులు, పూలు, వేర్లు మొదలైన అన్ని భాగాలలో చాలా ఎక్కువగా ఉండే ఆల్కలాయిడ్స్ వైద్యపరంగా ఎంతో విలువైనవి. విన్ బ్లాస్టిన్ (Vinblastine), విన్ క్రిస్టిన్ (Vincristine), ల్యూరోసైడిన్ (Leurosidine), ల్యూరోసైన్ (Leurosine) వంటి ఆల్కలాయిడ్స్  కాన్సర్ నివారణకు అద్భుతంగా పనిచేస్తాయని పరిశోధనలలో తేలింది. ల్యుకేమియా (Leukaemia) కూ, హాడ్కిన్స్ డిసీజ్ (Hodgkin's disease), విల్మ్స్ ట్యూమర్ (Wilms' Tumour), న్యూరోబ్లాస్టోమా (Neuroblastoma) వంటి వాటికి ఈ ఆల్కలాయిడ్స్ దివ్యౌషధాలుగా పనిచేస్తాయని వైద్య పరిశోధనలలో తేలింది.


బిళ్లజువ్వి, biLlajuvvi
-n.
--[bot.] ''Ficus nitida'';


బిళ్లు, biLlu
-n.
--[bot.] ''Chloxylon swietenia'';


బిళ్లుగడ్డి, biLlugaDDi
-n.
--[bot.] ''Saccharum spontaneum'';


బీజం, bIjaM
-n.
--(1) seed;(2) semen; (3) root of an equation; (4) essential part;


బీజగణితం, bIjagaNitaM
-n.
--algebra;


బీజాశయం, bIASayaM
-n.
--gonad;


బీజాక్షరం,  bIjAkSharaM
- n.
-- the essential syllable in a sacred mantra, the absence of which would render the word into an antonym; 
--- నమశ్సివాయ = నమ + శివాయ  means &quot;I salute the auspicious energy&quot;. If the syllable మ is removed న + శివాయ means &quot;not auspicious&quot;


బీట, bITa
-n.
--crack; fissure; chink;


బీటుదుంప, bITuduMpa
-n.
--beet root; sugar beet;


బీడీ, bIDI
-n.
--beedi; a small cigar-like smoking item in which tobacco is wrapped in a beedi leaf (leaf of coromandel ebony);


బీడీ ఆకు, bIDI ఆకు
-n.
--beedi  leaf;  leaf of ebony or coromandel ebony; tobacco rolled in these leaves is a popular  as native cigarettes among villagers;  [bot.] ''Diospyros melanoxylon'';   
-- తుమికి; [[తునికి చెట్టు]];


బీడు, bIDu
-n.
--(1) ground; meadow; field; 
--(2) waste; inferior; low; second rate; 
--(3) zinc filings used in fireworks; 
--(4) any scrap metal;
---బంతుల బీడు = play ground.
---బీడుది నాకెందుకు = I do not want the inferior one.


బీదరికం, bIdarikaM
-n.
--poverty.


బీభత్స, bIbhatsa 
-adj. 
--disgusting; loathsome; estranged in mind; abhorrent; savage; మనస్సుకి రోత పుట్టించేది;


బీమా, bImA
-n.
--insurance;


బీర, bIra
-adj.
--big; large;


బీరకాయ, bIrakAya  
-n. 
--ribbed gourd;  ridged gourd; sharp edged cucumber; [bot.] ''Petula sinqua; Luffa acutangula''; 
--[note) In Arabic Luffa means plant fiber. so the name means acute-angled vegetable with fiber; 
--same as  బీర; ఊరబీర; 
-- చేదు బీర = [bot.] ''Luffa acutangula'' var amara; 
-- not same as  నేతిబీర = sponge gourd; [bot.] ''Luffa cylindrica; Luffa egyptiaca''; 
--[Sans.] స్వాదు కోశాతకీ;  తిక్త కోశాతకీ; కటు కోశాతకీ; ఘృతకోశాతకీ;


బీరువా, bIruvA
-n.
--bureau; shelf with doors; almirah;


%బు - bu, బూ - bU

బుంగ, buMga
-n.
--(1) balloon; 
--(2) a round pot;


బుంగమూతి, buMgamUti
-n.
--sulky face;


బుకాయించు, bukAyiMcu  
-v. i.  
--bluff; hoodwink;


బుకాయింపు, bukAyiMpu
-n.
--bluffing; hoodwinking;


బుక్కా, bukkA
-n.
--rouge (రూజ్ ); a fragrant powder (containing musk, civetone, etc.) often applied to the cheeks; sandalwood powder;


బుక్కావాడు, bukkAvADu
-n.
--perfumer; a person who sells (or makes) perfumes;
 

బుక్కెడు, bukkeDu
-adj.  
--mouthful;


బుగబుగ, bugabuga
-n.
--bubbling sound;


బుగత, bugata
-n.
--big landlord;


బుగ్గ, bugga
-n.
--(1) cheek; 
--(2) artesian spring; as in నీటి బుగ్గ;


బుగ్గబావి, buggabAvi
-n.
--artesian well;


బుగ్గమీసం, buggamIsaM
-n.
--whisker;


బుగ్గి, buggi
-n.
--(1) ashes; 
--(2) dust; dirt;


బుగ్గిపాలు, buggipAlu
-ph.
--[idiom] wasted effort; (lit.) fell into the ashes;


బుచ్చిగాడు, buccigADu
-n. 
--white-breasted kingfisher; [bio.] ''Halcyon smyrnensis''; also లకుమికి పిట్ట;
---నీళ్ల బుచ్చిగాడు = pied kingfisher;  [bio.] ''Ceryle rudis'';


బుజ్జగించు, bujjagiMcu
-v. t.
--lull; pacify; console; caress;


బుట్ట, buTTa
-n.
--basket; typically made out of tightly woven palm leaf strips or flat bamboo strips; (rel.) సజ్జ = a basket with loosely woven wooden strips or twigs;
---వాడు బుట్టలో పడ్డాడు = [idiom] he got duped; he fell victim to a ploy.


బుడగ, buDaga
-n.
--bubble; balloon;


బుడమ, buDama
-n.
--(1) short round cucumber; [bot.] Cucumis pubescense; Bryonia callosa; (2) [bot.] Physalis minima Linn.;  the juice of this is used as a remedy for ear-ache;


బుడమకాయ, buDamakAya
-n.
--(1) [idiom] short fellow; బుడంకాయ;
-- (2) [bot.] Bryonica callosa; Cucumis utilissinus of Cucurbitaceae family
--- ఇది దొండ, ఆనప, గుమ్మడి జాతికి చెందిన ఒక రకం దోసకాయ;  
--- రకాలు: కూతురు బుడమ; కోడి బుడమ;


బుడ్డ, buDDa
-adj.
--short; dwarf; బుడమ;
-n.
--hydrocele; collection of fluids in the scrotum;


బుడ్డకాకర, buDDakAkara
-n.
-- a tendril climber; [bot.] ''Cardiospermum halicacabum'' Linn.;


బుడ్డతుమ్మ, buDDatumma
-n.
--[bot.] ''Acacia roxburghii;''


బుడ్డబూసర, buDDabUsara
-n.
--[bot.] ''Physalis peruviana'';


బుడితగుల్ల, buDitagulla
-n.
--arc shell; [bio.] ''Anadara granosa'' of the Arcidae family;


బుడిపెలు,  buDipelu
- n.
-- [bot.]  tubercles; little projections on a fruit or stem of a plant;


బుడ్డి, buDDi
-n.
--(1) bottle; vial; bottle with a narrow mouth; 
--(2) slang for a alcohol habit;
---సారాబుడ్డి = wine bottle.
---సిరాబుడ్డి = ink bottle.
---వాడు బుడ్డి వేస్తున్నాడు = he is drinking (alcoholic beverage).


బుడ్డిదీపం, buDDidIpaM
-n.
--(1) alcohol lamp; spirit lamp; 
--(2) a small lamp;


బుడ్డోడు, buDDoDu
-n.
--small boy; young fellow;


బుద్బుదం, budbudaM
-n.
--water bubble;


బుద్బుదప్రాయం, budbudaprAyaM
-n.
--transitory; fleeting; (lit.) like a water bubble;


బుధగ్రహం, budhagrahaM
-n.
--Mercury; a planet in the Solar system;


బుద్ధి, buddhi
-n.
--cleverness; intellect; the faculty of mind that gives assurance; see also చిత్తం;
---కుశాగ్ర బుద్ధి = razor sharp intellect; (lit.) an intellect as sharp as the blade of కుశ grass.


బుద్ధికుశలత, buddhikuSalata
-n.
--cleverness; smartness;


బుద్ధిహీనుడు, buddhihInuDu
-n. 
-imbecile;                       			%to e2t


బుబ్బస, bubbasa
-n.
--[bot.] ''Hydrocotyle rotundifolia'';


బురద, burada
-n.
--mud; slime;


బుర్ర, burra
-n.
--(1) head; 
--(2) the stone inside a palm fruit;  usually there are three stones in each palmyrah palm fruit;  


బుర్రగుజ్జు, burragujju
-n.
--the pulp inside the stone of a palm fruit;
-- తాటికాయలు కోయకుండా చెట్టుకే వదిలేస్తే పండిన తరువాత ముంజలు ముదిరి గట్టి టెంకలుగా మారుతాయి. వాటిని భూమిలో పాతితే కొన్నిరోజుల తరువాత వాటినుంచి వేరు (అదే తేగ అవుతుంది) వస్తుంది. అలాగే వదలి వేస్తే ఆ వేరు తాటి చెట్టు అవుతుంది. తేగలు కొంత పక్వానికి వచ్చిన తరువాత భూమిలో నంచి వాటిని తవ్వి, టెంకలు పగల గొట్టినప్పుడు టెంకల లోపల ఉన్న లేత కొబ్బరి లాంటి పదార్థమే బుర్రగుజ్జు. తేగ బలమయ్యే కొద్ది బుర్రగుంజు తగ్గుతుంది. తేగ మధ్యలో వివిధ పొరలతో కూడిన మెత్తని పుల్ల లాంటిది ఉంటుంది దాన్ని చందమామ అంటారు. దాని చివరన మెత్తగా ఉండి చాల తీయగా ఉంటుంది. తేగని భూమి నుంచి తీయకుండా ఉంచి ఉంటే ఈ చందమామే తాటి ఆకు చిగురు అవుతుంది


బురుజు, buruju
-n.
--tower; lookout bastion;
---కోట బురుజు = tower of a fort; lookout of a fortification.
---నీటి బురుజు = water tower.
---విమానాశ్రయపు బురుజు = airport tower.


బురోనీ, బురోణి,  burOnI, burONi,
-n.
--1. [bot.] ''Ficus rubescens; Ficus heterophylla'';
--2. పరాటాని పోలిన ఒక ఆఫ్ఘనిస్థాన్ వంటకం;


బుల్ బుల్, bul^-bul^
-n. 
--(1) bulbul; 
--(2) పిగిలిపిట్ట లాంటి పక్షి;


బుల్లి, bulli
-adj.
--small; tiny;


బుల్లెమ్మ, bullemma
-n.
--girl; a small girl; lass;


బుల్లోడు, bullOdu
-n.
--boy; a small boy; lad;


బువ్వ, buvva
-n.
--baby language for food; cooked rice;


బువ్వంబంతి, buvvaMbaMti
-n. 
--feast at a wedding, often involving singing and poking fun at each other;


బుస, busa
-n.
--hiss; hiss of a snake;


బుసబుస, busabusa
-n.
--onomatopoeia for the sound of effervescence;


బ్రుంగుడుపడు,  bruMguDupaDu
- v. i.
-- fell out of use; went into the background; get destroyed; 


బూకరించు, bUkariMcu
-v. t. 
--bluff;


బూచాడు, bUcADu
-n.
--(1) same as బూచి; 
--(2) ghost;


బూచి, bUci
-n.
--(1) bad man; a term used primarily to scare children as a means of disciplining them; 
-- (ety.) believed to be an adaptation of the French General Bussy who assisted the Vijayanagara king in a skirmish against the Bobbili king in which the former prevailed; 
--(2) ghost;


బూజు, bUju
-n.
--(1) mold; bread mold; [bio.] ''Neurospora crassa''; 
--(2) cobweb;
---జిగురు బూజు = slime mold.


బూటకం, bUTakaM
-n.
--trick; falsity; guile;


బూడిద, bUDida
-n.
--ashes;


బూడిదగుమ్మడి, bUDidagummaDi
-n.
--ash gourd; white gourd; white gourd melon; ash melon; wax gourd; [bot.] ''Benincasa cerifera; Benincasa hispida'' of the Cucurbitaceae family; (note) In Latin ''ceriferus'' means &quot;with wax&quot; and ''hispidus'' means &quot;with rough hair; Benincasa is the name of a scientist who lived in Pisa, Italy;
---[Sans.] శ్వేత కూష్మాండః; కూష్మాండః; కకుభాండ; పుష్యఫలం;


బూడిదతెగులు, bUDidategulu
-n.
--mold; mildew;


బూతపిల్లి, bUtapilli
-n.
--civet cat; a cat-like fish-eating animal of Africa, India and Malaysia,


బూతి,  bUti
adj.
-- బూయి (యోని) కి సంబంధించినది;  


బూతి మాట,  bUti mATa
- n.
-- స్త్రీగుహ్యమునకు సంబంధించిన శబ్దము;


బూతు
- n.
-- స్తోత్రపాఠకుఁడు; భట్రాజు; మాగధుడు; వంది; వర్ణకుడు; స్తుతిపాఠకుడు; స్తుతివ్రతుడు; స్వస్తికారుడు; 


బూరగడ్డి, bUragaDDi
-n.
--[bot.] Ambrosinia unilocularis;


బూరా, bUrA
-n.
--toot; horn; trumpet; bugle;


బూరిచెట్టు, bUriceTTu
-n.
--[bot.] ''Ehretia buxifolia'';


బూరిజ, bUrija
-n.
--[bot.] ''Hymenodictyon excelsum'';


బూరుగు చెట్టు, bUrugu ceTTu
-n.
--silk cotton tree; kapok; [bot.] ''Bombax ceiba; Bombax malabaricum; Eriodendron anfractuosum; Ceiba pentandra;  Cochlospermum gillivraei;''


బూరుగు దూది, bUrugu dUdi
-n.
--(1) silk cotton; an inferior variety of kapok; cotton-like material inside the fruits of Bombax ceiba; or Ciba pentandra; 
--(2) kapok; Cochlospermum gillivraei;


బూర్జువా, bUrjuvA
-n.
--bourgeois; a person of middle class mentality;


బూసరకాయ, bUsarakAya
-n.
--Brazil cherry; [bot.] ''Physalis peruviana'';


బూసి, bUsi
-n.
--[bot.] Vitex abborea;


బృందం, bRMdaM
-n.
--group; same as వృందం;


బృంద, bRMda
-n.
--the sacred basil plant; 
-- తులసి;


బృందగానం, bRMdagAnaM
-n.
--chorus; a song sung by several people;


బృహత్, bRhat
-adj.
--big; jumbo; large; mega;


బృహత్ తార, bRhat tAra
-n.
--(1) mega star; 
--(2) a cinema star commanding great popularity; 
--(3) large stellar object, much bigger than the Sun.


బృహద్ధమని, bRhaddhamani
-n.
--[anat.] aorta; main vessel carrying blood out of the heart;


బృహస్పతి, bRhaspati
-n.
--[astron.] the planet Jupiter; గురుడు;


బెంగ, beMga
-n.
--worrying; pining; yearning; anxiety;


[[File:Chayote_BNC.jpg|right|thumb|బెంగుళూరు వంకాయ]]
బెంగుళూరు వంకాయ, beMguLUrU vaMkAya
-n.
--chayote squash;


బెంగుళూరు మిరప, beMguLUrU mirapa
-n.
--capsicum;
--బుట్ట మిరప; బొండు మిరప; 


బెండకాయ, beMDakAya
-n.
--okra; gumbo; lady's finger; [bot.] ''Hibiscus longifolius; Hibiscus esculentus; Abelmoschus esculentus'' of the Malvaceae family;
--- [note].  In Greek &quot;moschos&quot;  means fragrance and Abel refers to Dr. Clarke Abel (1780-1826), physician of Lord Amherst, Governor General of India.  The phrase &quot;esculentus&quot; tells that this is edible. Thus the scientific name means Abel's fragrant edible.
--- also known as  ఎద్దునాలుక చెట్టు; 
---కస్తూరి బెండ; 
--- [Sans.] భేండా, భేండీ; భిండక; భిణాదక;


బెండు, beMDu
-n.
--cork; pith; [bot.] ''Aeschynomene indica; Aeschynomene aspera'';
---జీలుగుబెండు = cork made out of pith.


బెండుచాప, beMDucApa
-n.
--[chem.] linoleum; a plastic sheet used to cover floors;


బెందడి, beMdaDi
-n.
--soft mud; (esp.) mud used as a cement in building construction;


బెకబెక, bekabeka
-adj.
--onomatopoeia for the croaking of frogs;


బెగటికంద, begaTikaMda
-n.
--[bot.] ''Amberboa indica'';


బెజ్జం, bejjaM
-n.
--hole; orifice; aperture; perforation; puncture;


బెట్టిదం, beTTidaM
-n.
--harshness; cruelty;


బెట్టు, beTTu
-adj. 
--uppity; a shortened form of బెట్టిదం;


బెడలిక, beDalika
-n.
--[bot.] ''Griffithia fragrans'';


బెణుకు, beNuku
-n.
--sprain; muscle sprain;


బెడద మొక్కలు, beDada mokkalu
- n. ph.
-- invasive plants;


బెడిసికొట్టు, beDisikoTTu
-v. i.
--backfire;


బెత్తం, bettaM
-n.
--rattan; [bot.] ''Calamus Rotang''; cane; stick; thin bamboo rod; 
-- (rel.) లాఠీ = a thick wooden rod with a metal tip;
---బెత్తాన్ని బొత్తిగా వాడకపోతే పిల్లాడు పూర్తిగా పాడయిపోతాడు = spare the rod and spoil the child.


బెత్త, betta
-n. 
--a measure of length equal to the width of 4 fingers; see also జాన, మూర;


బెబ్బులి, bebbuli
-n.
--tiger;


బెరడు, beraDu
-n.
--bark; dry surface layer of a tree trunk;


బెర్తు, bertu
-n.
--(1) berth; a full-length bench for sleeping in a railway compartment; 
--(2) mooring place for a ship in a harbor;


బెల్లం, bellaM
-n.
--(1)jaggery; dark, crude, raw sugar; 
--(2) penis; membrum virile, as applied to children only;
---చెరకుబెల్లం = jaggery; made from the juice of sugar cane.
---తాటిబెల్లం = gur; made from the juice of East Indian palm tree fruits; గుడం.


బెల్లమాకు,  bellamAku
-n.
--a native of S. America and naturalized to India; fresh leaves are chewed to relieve tooth-ache; crushed leaves stop bleeding; [bot.] ''Tridax procumbens'' Linn.;


బెల్లించు, belliMcu
-n.
--coax; cajole; wheedle;


బ్రెయిల్, breyil
-n.
--Braille; a script of raised dots on paper to help blind people read; named after Louis Braille, its inventor;


బేక్టీరియాబక్షిణి, bEkTIriyAbakshiNi
-n.
--[biol.] bacteriophage;


బేజరూరు, bEjarUru
-adj.
--not urgent; not essential;


బేజారు, bEjAru
-adj.
--displeasure; annoyance; scary;


బేడతీగ, bEDatIga
-n.
--[bot.] Ipomaea pescaprae;


బేడలు, bEDalu
-n. pl. 
--dal; split cereals such as split peas and other leguminous cerelas;


బేడా, bEDA
-n.
--bedroll; bedding;


బేడీలు, bEDIlu
-n.
--handcuffs; cuffs; shackles;


బేమరమ్మత్తు, bEmarammattu
-n.
--disrepair; out of repair; damaged;


బేరం, bEraM
-n.
--(1) bargain; deal; 
--(2) business; trade;


బేరసారాలు, bErasArAlu
-n. pl. 
--negotiations; dealings; transactions


బేరిపండు, bEripaMDu
-n.
-- klip dagga; Christmas candlestick; lion's ear; [bot.] ''Phlomis nepetifolia; Leonotis nepetifolia''; 


బేరీజు, bErIju
-n.
--tally;
---లాభనష్టములు బేరీజు వేసికో = tally the profits and losses.


బేవార్సు, bEvArsu
-n.
--unclaimed; in the absence of the owner; free;
-- ఊరికినే, పనీపాటా లేకుండా తిరిగే; 
--(ety.) బే అనేది పర్షియన్ లో &quot;లేని, లేమి, కాని&quot; వంటి అర్థాలలో వాడతారు. వారిస్ అనేది అరబిక్ లో వారసుడు. &quot;బే- వారీస్&quot; అంటే పిల్లలు లేని వాడు అని అర్థం.


బేషరుతుగా, bEsharatugA
-adv.
--unconditionally;


బేసబబు, bEsababu
-adj.
--unreasonable; improper; not right;


బేసి, bEsi
-n.
--odd; (ant.) సరి;


బేస్తు, bEstu
-n.
-- marginal victory in a card game; 
--కుందేలు = less than marginal victory in a card game;
--ఆట = more than marginal victory in a card game;


బైట, baiTa
-n.
--outside;


బైతు, baiTu
-n.
--country bumpkin;


బైరాగి, bairAgi
-n.
--hermit; religious mendicant; altered form of విరాగి;


బైలు, bailu
-n.
--an open field;


బైలుదేరు,
-v. i.
--start; begin a journey;


బైలుపరచు, bailuparacu
-v. t.
--expose;


%బొం - boM, బొ - bo, బో - bO, బౌ - bau

బొంకు, boMku
-n.
--lie; fib; untrue;


బొంగరం, boMgaraM
-n.
--top; a spinning toy; a gyrator;


బొంగు, boMgu
-adj.
--hollow; 
- n.
-- hollow bamboo; [bot.] Bambusa arundinaceae 


బొంగు బిర్యానీ, boMgu  biryAnI
-n.
--Biryani cooked in the hollow of a bamboo; 
--  బొంగు వెదురు; ముళ్ళ వెదురు; పెంటి వెదురు; 


బొంగురు, boMguru
-adj.
--hoarse; (ant.) కీచు;


బొండుమల్లె, boMDumalle
-n.
-- Arabian Jasmine; [bot.] ''Jasminum sambac'';
--  బొడ్డుమల్లె;


బొంత, boMta
-n.
--quilt;


బొంతకాకి,  boMtakAki
- n.
-- a large black forest crow;   కాకోలం;


బొంతచామలు, boMtacAmalu
-n.
--[bot.] ''Populismus frumentacea''; 


బొంతజెముడు, boMtajemuDu
-n.
-- antique spurge; a large, bushy shrub; [bot.] ''Euphorbia antiquorum'';


బొంతటేకు, boMtEku
-n.
-- Kath Sagon; Desi Sagon; Karen Wood Tree; [bot.] ''Haplophragma adenophyllum'' of the Bignoniaceae family; ''Bignonia adenophylla''; 


బొంద, boMda
-n.
--(1) hole; hole in the ground; pit; grave;
-- (2) channel for water;
-- (3) small palm or date tree;


బొంది, boMdi
-n.
--physical body; mortal coil;


బొందు,  boMdu
- n.
-- a thin strap or cord, usually made of folded cloth, used to tie and support a garment around the waist; a skein, a bundle of fibres or thread;


బొంబాయి, boMbAyi
-n.
--(1) faucet; tap; water tube; 
--(2) hand pump to pull any liquid from a barrel, especially kerosine;; 
--(3) Telugu name for the city of Bombay;


బొక్క, bokka
-n.
--(1) hole; 
--(2) jail; 
--(3) loss in a business transaction;


బొక్కసం, bokkasaM
-n.
--treasury;


బొక్కు, bokku
-v. i.
--gobble up; eat greedily with a mouthful;


బొక్కుడు, bokkuDu
-n.
--brahmi; Indian pennywort; Asiatic pennywort; [bot.] ''Hydrocotyle asiatica'';


బొక్కెన, bokkena
-n.
--(1) bucket; 
--(2) [bot.] ''Zapania nodiflora'';


బొగడ, bogaDa
-n.
-- a flowering tree widely found in India; [bot.] ''Mimusops elengi'';
-- చిరు తీపి, ఎక్కువ వగరు వుండే బొగడ పండ్లు నోటి ఆరోగ్యానికి, ముఖ్యంగా చిగుళ్ళకు చాలా మంచివి. ఈ చెట్టు పుల్లలను వేప పుల్లలలాగే పళ్ళు తోముకోడానికి వాడవచ్చు - నోటి దుర్వాసన పోవడం, చిగుళ్ళ ఆరోగ్యం పెరగడం జరుగుతుంది; 


బొగడబంతి, bogaDabaMti
-n.
--gomphrena; [bot.] ''Gomphernia globosa'';
-- బొగడబంతి మొక్కకు పువ్వులే వుంటాయి. ఇది అందానికి ఆహ్లాదానికి పెంచుకొనే మొక్క. చెట్టు కాదు. కాయలు కాయవు. Globe amaranth అని పిలువబడే ఈ మొక్క తోటకూర జాతికి చెందిన మొక్క. ఇది అమెరికా నుండి మన దేశం వచ్చిందట. దీనికి కూడా ఆరోగ్యపరమైన ఉపయోగాలున్నాయని అమెరికా వారే చెప్పారు.


బొగ్గు,
-n.
--(1) charcoal; 
--(2) coal; (rel.) రాక్షసి బొగ్గు;


బొగ్గుపులుసు గాలి, boggupulusu gAli
-n.
--carbon dioxide;


బొచ్చు, boccu
-n.
--fur; wool; hair;


బొచ్చె, bocce
-n.
--(1) Katla; Catla; a fish of the Cyprinidae family; [bio.] ''Catla catla'';
--(2) a pot or cooking vessel;


బొజ్జ, bojja
-n.
--(1) belly; tummy; 
--(2) potbelly;
-- బొర్ర;


బొటబొట, boTaboTa
-adj.
--onomatopoeia for trickling or dripping flow;
---రక్తం బొటబొట కారింది = the blood trickled.
---కన్నీరు బొటబొట కారింది = the tears trickled.


బొటనవేలు, boTanavElu
-n.
--(1) thumb; 
--(2) big toe;


బొట్టకడపచెట్టు, boTTakaDapaceTTu
-n.
--[bot.] ''Nauclea parvifolia''; ''Mitragyna parvifolia'' of the Rubiaceae family;
-- Its leaves alleviate pain and swelling, and are used for better healing from wounds and ulcers. Its stem bark is used in treatment of biliousness and muscular pains;


బొట్టు, boTTu
-n.
--(1) the dot on the forehead of Hindus; 
--(2) drop;


బొటాబొటి, boTAboTI
-adj.
--marginal; barely sufficient; approximate;


బొట్టె, boTTe
-n.
--child;


బొడ్డ, boDDa
-n.
--[bot.] ''Ficus glomerata'';


బొడ్డ చెట్టు, boDDa ceTTu  
-n.  
--[bot.] ''Ficus asperima'';   
-- కరక బొడ్డ; [Sans.] ఖరపత్ర;.


బొడిపె, boDipe
-n.
--bud-like projection on the skin or tongue;


బొడ్డు, boDDu
-n.
--navel; umbilicus;


బొడ్డు తాడు, boDDu tADu
-n.
--umbilical cord;


బొడ్డు నారింజ, boDDu nAriMja
-n.
--navel orange; a sweet, seedless orange with a structure resembling a navel;


బొడ్డుమల్లె, boDDu malle
-n.
--double jasmine; Arabian jasmine; [bot.] ''Jasminum sambac''; same as బొంతమల్లె;


బొడ్డూడనివాడు, boDDUDanivADu
-n.
--[idiom] infant; kid; child, any person who acts like a child; (lit.) a person whose umbilical cord has not yet dropped;


బొత్తాం, bottAM
-n.
--button;


బొత్తిగా, bottigA
-adv.
--entirely, absolutely;


బొద్దింక, boddiMka
-n.
--roach; cockroach;   [bio.] ''Blatta orientalis''; ''Blatta Americana'';
-- an insect belonging to the order Orthoptera; తిన్నని రెక్కలు గల కీటకం;


బొద్ది, boddi
-n.
--[bot.] ''Macaranga roxburghii''; ''Macaranga peltata'' of the Euphorbiaceae family; 
-- the major use of Macaranga peltata is for making wooden pencils and in the plywood industry


బొద్దికూర, boddikUra
-n.
-- [bot.] ''Portulaca tuberosa'' Roxb.;
-- a famine food; roots eaten raw;


బొద్దు, boddu
-adj. 
--(1) chubby; plump; fat; stout; 
--(2) sturdy; 
--(3) thick;
--(4)  block as in &quot;block lettering&quot;


బొప్పాయి, బొబ్బాసి, boppAyi,  bobbAsi
-n.
--papaya; [bot.] ''Carica papaya'' of the Caricaceae family; this S. American plant was brought to India in the seventeenth century;
--కొండ బొప్పాయి = [bot.] ''Carica pubescens''; grows in the Nilgiris; 


బొప్పి, boppi
-n. 
--bump; contusion; swelling;


బొబ్బ, bobba
-n.
--(1) yell; scream; roar; loud cry;
--(2) blister; 
--(3) child language for water;


బొబ్బతెగులు, bobbategulu
-n.
--tobacco mosaic disease;


బొబ్బర్లు, bobbarlu
-n. pl. 
--(1) Catjang cowpeas; Hindu cowpeas; [bot.] ''Vigna unguiculata'' of the Fabaceae family; ''Vigna catjang'';
--(2) black beans; [bot.] ''Dolichos sinensis''; ''Dolichos catiang'' Rox
--(3) Yardlong Beans; Asparagus beans; [bot.] ''Vigna sinensis''; 
--అలసందలు; దంటుపెసలు; [Sans.]  దీర్ఘబీజ; 


బొమ్మ, bomma
-n.
--(1) figure; diagram; image; 
--(2) doll; 
--(3) head of a coin; 
--(4) toy;


బొమ్మకట్టుడు, bommakaTTuDu
-n.
--imagery; a style of writing in which images are created by the power of words;


బొమ్మ మర్రి, bomma marri
-n. 
--[bot.] Focus cunia;


బొమ్మా బొరుసు, bomma borusu
-ph.
--head and tail of a coin;


బొమ్మజెముడు, bommajemuDu
-n.
--prickly pear; cactus;


బొమ్మపాపట, bommapApaTa
-n.
--[bot.] stylocorine webera;


బొమ్మమేడి, bommamEDi
-n.
--[bot.] ''Ficus oppositifolia'';


బొమ్మరిల్లు, bommarillu
-n.
--doll-house;


బొమ్మసున్నం,  bommasunnaM     %e2t
-n.
--plaster of Paris; CaSO&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;;


బొమ్మిటిక, bommiTika
-n.
--toy-brick;


బొర్ర, borra
-n.
--(1) belly; tummy; 
--(2) potbelly;
-- బొజ్జ;


బొరియ, boriya
-n.
--burrow; pit; a hole in the ground usually made by an animal;


బొరిగె, borige
-n.
--a small hand-held tool to scrape grass; a small hoe;

 
బొరుగులు, borugulu
-n. pl.
--(1) fried grain or pulses, often eaten as a snack;
--(2) puffed rice;


బొరుసు, borusu
-n.
--tail side of a coin;


బొల్లి, bolli
-n.
--(1) vitiligo; leukodermia; a disease with white patches on the skin; 
--(2) lie; fib; 
---కల్లబొల్లి కబుర్లు = lies and tall tales.


బోగన్ విల్లీ, bOgan^villi
-n. 
--[bot.] Bougainvillea spectabilis;


బోగీ, bOgI
-n.
--bogie; a rail car;


బోడంట, bODaMTa
-n. 
--Mountain ebony; [bot.] Bauhinia variegata of the Fabaceae family;
-- a flowering plant found in China and India;


బోడతరం, bODataraM
-n.
--[bot.] ''Sphaeranthus hirtus'';


బోడమామిడి, bODamAmiDi
-n.
-- cluster fig; udumbara tree; [bot.] ''Ficus glomerata'';
-- According to the Shatapatha Brahmana, the Audumbara tree was created from the force of Indra; From his hair his thought flowed, and became millet; from his skin his honour flowed, and became the aśvattha tree (ficus religiosa); from his flesh his force flowed, and became the udumbara tree (ficus glomerata); from his bones his sweet drink flowed, and became the nyagrodha tree (ficus indica); from his marrow his drink, the Soma juice, flowed, and became rice: in this way his energies, or vital powers, went from him;


బోడి, bODi
-adj.
--(1) barren; empty; 
--(2) hairless; esp. when the hair is shaven off rather than bald;
---బోడిగుండు = hairless scalp; clean-shaven head.
---బోడిపలక = slate without a frame.
---బోడిమెట్ట = treeless hillock.
---బోడికబురు = empty message.


బోణీ, bONI
-n.
--first transaction in a day's business;


బోదకాలు, bOdakAlu
-n.
--filarial leg; filariasis; elephantiasis; a parasitic disease endemic to eastern part of India;


బోదె, bode
-n.
--stem; particularly stem of a plant like banana plant;


బోధ, bOdha
-n.
--teaching; indoctrination;


బోధపడు, bOdhapaDu
-n.
--understand; comprehend;


బోధించు, bOdhiMcu
-v. t.
--teach; indoctrinate;


బోను, bOnu
-n.
--(1) cage; especially, animal cage; 
--(2) trap; snare; 
--(3) witness stand;


బోయ్‍కాట్‍, bOykAT^
-n.
--boycott; to collectively refrain from buying a product or using a service as an act of protest; named after Capt. Charles C. Boycott;


బోయా, bOyA
-n.
--buoy; a floating ball or drum used as a marker in harbors and waterways;


బోర, bOra
-n.
--chest; thorax;
---బోర విరుచుకుని నడుస్తున్నాడు = he is proud and arrogant; (lit.) he is walking with an uplifted chest.


బోర్లా, bOrIA
-adj.
--prone; up-side down; topsy-turvey; face downward;


బోర్లాపడు, bOrlApaDu
-v. i. 
--fall face down; capsize;


బోరు, bOru
-n.
--bore; tedium;


బోరుకొట్టు, bOrukoTTu
-v. i.
--to be boring;


బోల్తాపడు, bOltApaDu
-v. i. 
--fall prey to; get cheated;


బోర్లించు, bOrliMcu
-v. t. 
--invert; put face down;  put a vessel or a dish face down;


బోలు, bOlu
-adj.
--hollow; 


బోసి, bOsi
-adj.
--(1)naked; blank; empty; 
--(2) toothless;
---బోసి మెడ = a neck without any ornament.
---బోసి మొహం = blank face.
---బోసి నోరు = mouth without teeth.


బౌల్య సమీకరణం, baulya samIkaraNaM
-n.
--Boolean equation;
&lt;/poem&gt;

==Part 3: భం - bhaM, భ - bha, భ్ర - bhra==
&lt;poem&gt;

భంగం, bhaMgaM
-n.
--(1) breakage; disruption; 
--(2) interruption;
---అస్థి భంగం = breaking of the bones
---శృంగ భంగం = removing the horns; [idiom] to cut one down to size;


భంగకర, bhaMgakara
-adj.
--disruptive;


భంగపడు, bhaMgapaDu
-v. i.
--(1) to be broken; to be shattered; (2)  to be disappointed;


భంగపాటు, bhaMgapATu
-n.
--failure; defeat; disappointment; frustration;


భంగిమ, bhaMgima
-n.
--pose; posture; manner;


భంగురం, bhaMguraM
-n.
--transient; changeable; fleeting;


భంజకం, bhaMjakaM
-n.
--breaker; destroyer; 


భంజనం, bhaMjanaM
-n.
--breaking; destroying; 


భండారం, bhaMDAraM
-n.
--(1) treasury; 
--(2) collection; 
--(3) store room;


భక్తి, bhakti
-n.
--devotion; attachment; reverence;


భక్తుడు, bhaktuDu
-n.
--devotee; fan;


భక్షక కణాలు, bhakshaka kaNAlu
-n. pl.
--phagocytes;


భక్షణ, bhakshaNa
-n.
--eating;


భక్ష్యాలు, bhakshyAlu
-n.
--food prepared for events;


భక్షించు, bhakshiMcu
-v. t.
--eat;


భగం, bhagaM
-n.
--vagina;


భగందరం, bhagaMdharaM
-n.
--fistula;


భగ, bhaga
-n.
-- Fire; 


భగభగ, bhagabhaga
-n.
--onomatopoeia for the sound of flames, for a burning sensation or for expressing blazing anger; can be used for a burning sensation as well as the burning of an object;


భగవంతుడు, bhagavaMtuDu
-n. m.
--God; Almighty; one who is surrounded by fire; 'భగ' మును ఆవరించి / ఆవహించి ఉన్నవాడు/ఉన్నది; 


భగవతి, bhagavati
-n.f.
-goddess;


భగ్నం, bhagnaM
-adj.
--broken; shattered;


భగీరథ ప్రయత్నం, bhagiratha prayatnaM
-ph.
--Herculian task; monumental task;


భజంత్రీలు, bhajaMtrIlu
-n. pl.
--bands; esp. while referring to bands at wedding ceremonies;


భట్టారకుడు, bhaTTArakuDu
-n.
--scholar;


భడవా, bhaDavA
-inter.
-- a term of endearment widely used in coastal Andhra while reprimanding young boys; 
-- [Hindi] &quot;bhad&quot; means a pimp, a broker for call girls; 
-- ఇతర భారతీయ భాషలలో ఇది బూతు పదం; సరి అయిన అర్థం తెలియక కోస్తా ఆంధ్రలో దీనిని ముద్దు పేరుగా వాడెస్తూ ఉంటారు;


భత్యం, bhatyaM
-n.
--allowance; stipend;
---కరువు భత్యం = dearness allowance.


భద్రంగా, bhadraMgA
-adv.
--safely;


భద్రత, bhadrata
-n.
--security; safety;


భద్రతా సంఘం, bhadratA saMghaM
-n.
--Security Council of the United Nations;


భద్రతుంగ, bhadratuMga
-n.
--coco-grass; Java gras;, nut grass; purple nutsedge; red nutsedge; [bot.] ''Cyperus rotundus'' of the Cyperaceae family;
-- The plant is mentioned in the ancient Charaka Samhita (circa 100 AD). Modern Ayurvedic medicine uses the plant, known as musta (in musta moola churna), for fevers, digestive disorders, dysmenorrhea, and other maladies;


[File:Gul-Abas-4-O%27clock_plant.JPG|right|thumb|Mirabilis jalapa=భద్రాక్షి]]
భద్రాక్షి, bhadrAkshi
-n.
--four o'clock flower; [bot.] ''Mirabilis jalapa'' of the Nyctaginaceae family;
-- Mirabilis in Latin means wonderful and Jalapa (or Xalapa) is the state capital of Veracruz in México.


భయంకరమైన, bhayaMkaramaina
-adj.
--scary; grisly;


భయం, bhayaM
-n.
--fear; trepidation; terror; phobia;


భయకంపితం, bhayakaMpitaM
-n.
--shudder;


భయపడు, bhayapaDu
-v. i.
--dread; fear; be afraid;


భయపెట్టు, bhayapeTTu
-v. t.
--scare; intimidate;


భయస్తుడు, bhayastuDu
-n. m.
--timid person;


భయాందోళన, bhayAMdOLana
-n.
--panic;                 % to e2t


భయానక, bhayAnaka
-adj.
--frightening; horrible;


భరణం, bharaNaM
-n.
--(1) compensation; 
--(2) alimony;


భరణి, bharaNi              
-n.
--(1) the star, 35 Arietis; Musca; Yoga tara of the second lunar mansion;
--(2) The second of the 27 star groups (or asterisms or lunar mansions) of the Hindu calendar;


భరతవాక్యం, bharatavAkyaM
-n.
--epilog; epilogue;


భరద్వాజపక్షి, bharadvAja pakshi
-n.
--King-crow; Drongo-shrike; a bird commonly seen on the backs of cattle;
-- ఎట్రిత; పశులపోలిగాడు; నల్లంచి పిట్ట;


భర్త, bharta
-n.
--husband.


భరించు, bhariMcu
-v. t.
--tolerate; support; bear; endure; sustain; 
---భరించువాడు భర్త = the one who supports is the husband.


భరిణె, bhariNe
-n.
--a small box; pill-box;


భరిత, bharita adjvl.
-suff.
--full of; filled with;


భర్తీ చేయు, bhartI cEyu
-v. t.
--fill; fill up;


భరోసా, bharOsA
-n.
--assurance; guarantee; trust;


భల్లాటకం, bhallATakaM
-n.
--marking nut tree; [bot.] ''Semecarpus anacardium''; 
-- నల్లజీడి;


భవనం, bhavanaM
-n.
--mansion; big building; manor;


భవదీయుడు, bhavdIyuDu
-n. m.
--yours; used in closing a letter;


భవిష్యత్ కాలం, bhavishyat kAlaM
-n.
--(1) [gram.] future tense; 
--(2) future;


భవిష్యత్తు, bhavishyattu
-n.
--future;


భస్మీకరణం, bhasmIkaraNaM
-n.
--(1) incineration; 
--(2) calcination;


భృంగామలక తైలం, bhRMgAmalaka tailaM
- n. ph. 
-- An Ayurvedic hair oil made from boiling coconut oil with &quot;bhRMga&quot; (గుంటగలగరాకు) (''Eclipta alba'') and &quot;amla&quot; (ఉసిరి) (''Emblica myrobalan''); 


భ్రంశం, bhraMSaM
-n.
--movement; prolapse; sliding;
---స్థానభ్రంశం = displacement.
---గుదభ్రంశం = prolapse of the anus.


భ్రమ, bhrama
-n.
--illusion; delusion;


భ్రమకం, bhramakaM
-n.
--palindrome; any word or phrase that reads the same both forward and backward. &quot;Able was I ere I saw Elba&quot; is a well known palindromic sentence. &quot;Malayalam&quot; is the longest known palindromic word (though a proper noun) in English. There are palindromic poems in Telugu;
-- same as కచికపదం; 


భ్రమణం, bhramaNaM
-n.
--whirling; turning; going around; revolution;


భ్రమరం, bhramaraM
-n.
--bee;
-- భ్రమరకీటక న్యాయం. ఆకుపురుగు (కేటర్ పిల్లర్) శరీరంలో తన గుడ్లను పెట్టి తుమ్మెదో (కందిరీగో) మట్టితో దాన్ని మూసేస్తుంది. నాలుగు వారాల్లో ఆకుపురుగు దేహంలో కందిరీగ పెట్టిన గుడ్లు పిల్లలై ఆకుపురుగు దేహాన్నే ఆహారంగా భుజించి ప్యుపా దశకు చేరి అందమైన భ్రమరాలుగా, (కందిరీగలుగా) మట్టిని తొలుచుకొని వెలుపలికి వస్తాయి. ఆకుపురుగు తుమ్మెదగా మారుతోందని భ్రమపడ్డాము. ఇది కేవలం కవిసమయం; 


భ్రష్టం, bhrashTaM
-n. 
--one that has fallen;


భ్రష్టుడు, bhrashTuDu
-n. m. 
--one who has fallen in stature or social values;


==Part 3: భాం - bhAM, భా - bhA==


భాండం, bhAMDaM
-n.
--pot; vessel;


భాండాగారం, bhAMDAgAraM
-n.
--a storehouse; repository; archive; depository;


భాగం, bhAgaM
-n.
--share; part; portion; quarter; side;


భాగస్వామి, bhAgasvAmi
-n.
--shareholder; partner; participant; భాగస్తుడు;


భాగలబ్దం, bhAgalabdaM
-n.
--[math.] quotient;


భాగ్యం, bhAgyaM
-n.
--fortune; (ant.) నిర్భాగ్యం;


భాగ్యవంతుడు, bhAgyavaMtuDu
-n. m.
--wealthy person;


భాగ్యవతి, bhAgyavati
-n. f.
--wealthy person;


భాగారం, bhAgAraM
-n.
--[math.] division;


భాగినేయి, bhAginEyi
-n.
-- sister's daughter;


భాగినేయుడు, bhAginEyi
-n.
-- sister's  son;


భాగోతం, bhAgOtaM
-n. 
--(1) a dance drama; 
--(2) farce;
---వీధి భాగోతం = a dance drama performed at the street corner;


భాజకం, bhAjakaM
-n.
--[math.] divisor;


భానువారం, bhAnuvAraM
-n.
--Sunday;


భారం, bhAraM
-n.
--(1) [phy.] mass; 
--(2) weight; 
--(3) burden; responsibility;


భారగతి, bhAragati
-n.
--[phy.] momentum; mass times the velocity of an object;   % to e2t


భారతీయ, bhAratIya
-adj.
--Indian;


భారమితి, bhAramiti
-n. 
--barometer; an instrument to measure the weight of air and therefore the pressure of the atmosphere;


భార్య, bhArya
-n.
--wife;


భార్యాభర్తలు, bhAryAbhartalu
-n. pl.
--wife and husband; couple;


భారీ, bhArI
-adj.
--massive; heavy-duty; large-scale;
---భారీ పరిశ్రమలు = heavy industry.


భారీతనం, bhArItanaM
-n.
--massiveness;


భావం, bhAvaM
-n.
--meaning; concept; opinion; idea; [drama] emotion;
---స్థాయీభావం = dominant emotion.
---సాత్విక భావం = responsive emotion.
---సంచార భావం = transitory emotion.
---భావచౌర్యం = stealing of an idea.


భావంజి, bhAvaMji
-n.
--Babchi; [bot.] ''Psoralea corylifolia'' of the Fabaceae family;
--a plant used in Indian and Chinese traditional medicine for treatment of lichen-induced dermatitis by psoralen extract combined with sunlight exposure;


భావకవిత్వం, bhAvakavitvaM
-n.
-- see భావగీతం;


భావగీతం, bhAvagItaM
-n.
--lyrical poem; romantic poem; imaginative poem; 
--- భావకవిత్వ నిర్వచనము Lyrical Poetry;  
--- భావకవిత్వంలో శాఖలు - ప్రణయకవిత్వము (Love Poetry), ప్రకృతికవిత్వము (Nature Poetry), భక్తికవిత్వము (Mystic Poetry), దేశభక్తికవిత్వము (Patriotic Poetry), సంఘసంస్కరణ కవిత్వము (Reformative Poetry), స్మృతికావ్యములు (Elegies). 
--- భావకవిత్వంలో కవినక్షత్రములు - రాయప్రోలు, విశ్వనాథ, వెంకటపార్వతీశులు, కృష్ణశాస్త్రి, దువ్వూరి, బసవరాజు, నండూరి, వేదుల, నాయని, పింగళి, కాటూరి, జాషువా, తుమ్మల, తల్లావజ్ఝల, బాపిరాజు;
--- భావకవులవలె ఎవరికి తెలియని ఏవో పాటలు పాడాలోయ్ -- ఎవరికీ తెలియని లేదా అర్థంకాని పాటలు రాసేవాళ్లే భావకవులు 


భావజాలం, bhAvajAlaM
-n.
--conceptual cluster; a stirring of a thought;


భావమిశ్ర, bhAvamisra
-n.
--Bhava Misra; an eminent Ayurvedic physician of the 16th century; he described the circulation of blood and made many contributions to anatomy and physiology;


భావన, bhAvana
-adj.
--treated; steeped; the steeping process involves immersing the subject substance in lime juice overnight and drying the subject substance in sunlight and repeating the whole immersion, drying cycle. Lime juice is added every night to keep the subject substance immersed all through the night;
---భావన అల్లం = ginger steeped in a special solution; శొంఠి.
---భావన కరక్కాయ = aloe steeped in a special solution.
---భావన జీలక్రర = steeped cumin seeds.
-n.
--concept;


భావనాత్మక, bhAvanAtmaka
-adj.
--(1) conceptual; (2) romantic;


భావసంకల్పన, bhAvasaMkalpana
-n.
--concept formation;


భావసేకరణ, bhAvasEkaraNa
-n.
--abstraction;


భావోద్రేకం, bhAvOdrEkaM
- n.
-- emotion;


భావోద్వేగం, bhAvOdvEgaM
- n.
-- emotion;


భావ్యం, bhAvyaM
-n.
--proper; appropriate; fair;


భావి, bhAvi
-n.
--future; prospects;


భాస్వరం, bhAsvaraM
-n.
--the element phosphorous;


భాస్వర చక్కెర, bhasvara cakkera
-n.
--[biochem.] sugar-phosphate;


భాష, bhASha
- n.
-- language;
--- గ్రాంథిక భాష =  literary language
--- ప్రామాణిక భాష = standard language
--- భాషులు =  people speaking that language

భాష్యం, bhAshyaM
-n.
--annotation; exposition; exegesis; commentary on a written text;


భాషాంతరీకరణం, bhAshAMtarIkaraNaM
-n.
--translation;


భాషాభాగం, bhAshAbhagaM
-n.
--[gram.] part of speech;


భాసం, bhAsaM
-n.
--radiation; brightness; radiance;


భాసబ్బదిలీ, bhAsabbadilI
-n.
--[phy] radiative transfer;   % to e2t


బాధ్యత, bhAdyata
-n.
--responsibility;


భ్రాంతి, bhrAMti
-n.
--illusion;


భ్రాత్రియం, bhrAtriyaM
-n.
--brotherhood; fraternity;


భిత్తి, bhitti, 
-n. 
--wall;
---భిత్తి చిత్రం = wall painting.
---భిత్తి శిలాంచలాలు = strips of sculpture on walls telling a story, somewhat like the modern cartoon strips in newspapers.
---భిత్తి శిల్పాలు = wall scupture; relief sculpture on walls.


భిన్నం, bhinnaM
-n.
--[math.] fraction;


భిన్నత్వం, bhinnatvaM
-n.
--diversity;


భిన్నాంకం, bhinnaMkaM
-n.
--[math.] fractional number; rational number;


భిన్నాభిప్రాయం, bhinnAbhiprAyaM
-n.
--dissent; disagreement;


భీతి, bhIti
-n.
--fear; scare; phobia;


భీరుడు, bhIruDu
-n. m. 
--coward; (ant.) ధీరుడు;


భుక్తి, bhukti
-n.
--livelihood;


భుగభుగ, bhugabhuga
-adj.
--onomatopoeia for effervescence;


భుజం, bhujaM
-n.
--(1) shoulder; 
--(2) the side of a rectilinear geometrical figure;


భుజగం, bhujagaM
-n.
--snake; serpent;


భుజంగనాడి, bhujaMganADi
-n. 
--name of a Tamil book in which many predictions about the future can be found;


భూయిష్టం, bhUyishTaM
-suff.
--full of;
---కరుణ భూయిష్టం = full of mercy.
---దోషభూయిష్టం = full of errors.
---పాప భూయిష్టం = full of sins.


భుజపత్రం, bhujapatraM
-n.
--Himalayan birch; [bot.] ''Betula bhojpatra'';
-- Bhojpatra has been used by the priests and the Sadhus from last 2100 years for writing mantras and Shlokas. It has been recorded that Raja Vikramaditya used the Bhojpatra for writing Mantras. It was only when the Mughals introduced paper, little became the use of Bhojpatra;


భుజాంతరం, bhujAMtaraM
-n.
--chest; (lit.) the space between the arms;


భుజాస్థి, bhujAsti
-n.
--bone in the arm;


భుజించు, bhujiMcu
-v. t.
--eat;


భూకంపం, bhUkaMpaM
-n.
--earthquake; earth tremor;


భూగర్భం, bhUgarbhaM
-n.
--interior of the Earth;


భూగర్భజలం, bhUgarbhajalaM
-n.
--groundwater;


భూగోళం, bhUgOLaM
-n.
--(1) the globe; 
--(2) the planet Earth; the sphere of Earth;


భూచక్కెరగడ్డ,  bhUcakkeragaDDa
- n.
-- Alligator Yam, Milky Yam; [bot.] ''Ipomea digitata'';
-- In India, Alligator Yam is used as a general tonic, to treat diseases of the spleen and liver and prevent fat accumulation in the body.


భూతం, bhUtaM
-n.
--(1) demon; ghost; imp; hobgoblin; 
--(2) any one of the five elements of the ancient sciences of Hindus;


భూత, bhUta
-adj.
--(1) the one that comes into being; 
--(2) elemental; 
--(3) big; huge; demonic; 
--(4) past; 
--(5) life; living things;


భూతకాలం, bhUtakAlaM
-n.
--[gram.] past tense;


భూతద్దం, bhUtaddaM
-n.
--magnifying glass;


భూతబ్బల్లులు, bhUtabballulu
-n.
--dinosaurs; (lit.) giant lizards; 
-- రాక్షసి బల్లులు;


భూతదయ, bhUtadaya
-n.
--compassion for the living things;


భూతల జలం, bhUtala jalaM
-n.
--[geol.] surface water;


భూతవైద్యం, bhUtavaidyaM
-n.
--exorcism;


భూతాంకుశం, bhUtAMkuSaM
-n.
--croton; [bot.] ''Croton oblongifolius'';


భూతావాసం, bhUtAvAsaM
-n.
--[bot.] ''Terminalia belerica'';
-- The seeds are called &quot;bedda&quot; nuts. In traditional Ayurvedic medicine, Beleric is known as &quot;Bibhitaki.&quot;  Its fruit is used in the popular Indian herbal Rasayana treatment Triphala. 
-- [Sans.] Bibhītaka


భూతులసి, bhUtulasi
-n.
-- Sweet basil; [bot.] ''Ocimum basilicum'' of the Lamiaceae (mints) family;


భూనభోంతరాళాలు, bhUnabhOMtarALAlu
-n. pl.
--earth, heaven and the intervening space;


భూనింబ, bhUniMba
-n.
--creat; chrietta; King of Bitters; [bot.] ''Andrographis paniculata'' of the Acanthaceae family; 
-- one of the most popular medicinal plants used traditionally for the treatment of array of diseases such as cancer, diabetes, high blood pressure, ulcer, leprosy, bronchitis, skin diseases, flatulence, colic, influenza, dysentery, dyspepsia and malaria for centuries; 
-- నేలవేము;


భూమధ్యరేఖ, bhUmadhyarEkha
-n.
--equator;


భూమ్యాలకి, bhUmyAlaki
-n.
-- Gale of the wind; stonebreaker; seed-under-leaf;  [bot.] ''Phyllanthus niruri'' of the Phyllanthaceae family; 
-- the juice of this herb plant is used for the treatment of jaundice, chronic dysentery, dyspepsia, cough, indigestion, diabetes, urinary tract diseases, skin diseases, ulcer, sores and swelling;
-- నేల ఉసిరి;


భూమి, bhUmi
-n.
--(1) ground; 
--(2) acreage; 
--(3) the planet Earth;


భూమిక, bhUmika
-n.
--(1) role in a drama; 
--(2) preface;


భూములు, bhUmulu
-n.
--lands; landed property; estate;


భూయిష్ఠం, bhUyiShThaM
-n.
-- very widespread; బహుళం; విస్తృతం;


భూర్జం, bhUrjaM
-n.
--birch tree; [bot.] ''Betula bhojpatra'';


భూర్జ, bhUrja
-adj.
--related to birch tree;


భూరి, bhUri
-n.
--(1) plenty; generous; 
--(2) one followed by 33 zeros in the traditional Indian method of counting;


భూసంధి, bhUsaMdhi
-n.
--isthmus; a land bridge joining two land masses across a sea;


భూస్వామి, bhUsvAmi
-n.
--landlord; (lit.) the lord of the land;


భ్రూణం,  bhRUNaM'
- n.
-- fetus; 
-- (note) మానవులలో యుగాండం (zygote) అన్న పేరు శిశుసంకల్పన (conception) సమయం నుండి ఐదో వారం వరకు వర్తిస్తుంది. ఐదవ వారం నుండి పదవ వారం వరకు దీనిని పిండం (embryo) అని పిలుస్తారు. పదకొండవ వారం నుండి ప్రసవం అయి బిడ్డ భూపతనం అయేవరకు భ్రూణం (ఇంగ్లీషులో ఫీటస్, fetus) అంటారు.  ప్రసవం అయినప్పటినుండి మాటలు వచ్చేవరకు శిశువు (infant) అంటారు - ఇంగ్లీషులో ఇన్^ఫెంట్ అంటే మాటలు రాని పసిబిడ్డ అని అర్థం. మాటలు మాట్లాడడం మొదలు పెట్టిన తరువాత బిడ్డ (child) అంటారు. బిడ్డ అనే మాట ఆడ, మగ కి వర్తిస్తుంది. 


%భృ - bhR, భే - bhE, భొ - bho, భో - bhO, భౌ - bhau


భృంగప్రియ, bhRMgapriya
-n. 
--Jequirity bean; Rosary pea; [bot.] ''Abrus precatorius'' of the Fabaceae family;
--A perennial climbing vine whose small seeds are astonishingly deadly; They contain a toxic protein called abrin that is so poisonous, a single seed can kill you within 36 hours; Abrin has some potential medical uses, such as in treatment to kill cancer cells;


భృంగరాజు, bhRMgarAju
-n.
--a medicinal plant; [bot.] ''Eclipta alba''; 
-- గంటగలగరాకు;


భృతి, bhRti
-n.
--support; maintenance; salary; wages;


భృత్యుడు, bhRtyuDu
-n.
--servant; slave;


భృహన్నవ్య తార, bhRhannavya tAra
-n.
--[astron.] supernova;


భేటీ, bhETI
-n.
--interview;


భేదం, bhEdaM
-n.
--disparity; separation; division; dissention;


భేదక, bhEdaka
-adj.
--dividing;


భేదకరేఖ, bhEdakarEkha
-n.
--(1) dividing line; 
--(2) (ling.) isogloss;


భేది ఉప్పు, bhEdi uppu
-n.
--Epsom salt; magnesium sulfate; Mg&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;SO&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;;


భేషజం, bhEshajaM
-n.
-- (1) medicine; remedy; (2) pretense; humbug;


భైరవాసం, bhairavAsaM         %e2t
-n.
--benzene;


భోక్తలు, bhOktalu
-n.
--consumers; (ant.) ఉత్పాదకులు;


భోగట్టా, bhOgaTTA
-n.
--information; news; enquiry;


భోగం,  bhOgaM
- n.
-- comfort; wealth; meal; 


భోగంమేళం, bhOgaMmELaM
- n.
-- a group dance performed by a clan of prostitutes with indecent language and exposure; it was customary to have such performances at weddings in bygone days; 
-- నాచ్ పార్టీ; మేజువాణీ; 


భోగపరాయణ, bhOgaparAyaNa
- adj.
-- epicurean; Devoted to refined pleasures and the deliberate avoidance of pain or suffering; Relating to enjoyment and gratification, especially through fine food and drink; 


భోగభాగ్యాలు, bhOgabhAgyAlu
-n. pl.
--luxuries;


భోగలాలస,  bhOgalAlasa
- adj.
-- epicurean; Devoted to refined pleasures and the deliberate avoidance of pain or suffering; Relating to enjoyment and gratification, especially through fine food and drink; 


భోజనం, bhOjanaM
-n.
--(1) food; 
--(2) meals; సేంద్రియముల ద్వారా గ్రహించునది;


భోజనప్రియుడు, bhOjanapriyuDu
-n.
--gourmand;


భోజ్యాలు, bhOjyAlu
-n.
--routine meals;


భోరున, bhOruna
-adv.
--heavily; greatly;


భౌతిక, bhautika
-adj.
--(1) physical; 
--(2) material; materialistic;


భౌతిక దేహం, bhautika dEhaM
-n.
--physical body; physical remains; mortal coil; term used to refer to the dead body of a distinguished person; with ordinary people, it is simply a శవం; also పార్థివ దేహం;


భౌతిక ధర్మం, bhautika dharmaM
-n.
--physical law; physical function;


భౌతిక రసాయనం, bhautika rasAyanaM
-n.
--physical chemistry;


భౌతిక వాది, bhautika vAdi
-n.
--materialist;


భౌతిక శాస్త్రం, bhautika SAstraM
-n.
--physics;


భ్రమ, bhrama
-n.
--illusion; delusion;


భ్రష్టత, bhrashTata
-n.
--degeneration; ruin;


భ్రష్టుడు, bhrashTuDu
-n. m.
--(1) degenerated person; fallen person; 
--(2) wretched fellow;


భ్రాంతి, bhraNti
-n.
--illusion; delusion;


భ్రూణం, bhrUNaM
-n.
--embryo; fetus;

&lt;/poem&gt;

==Part 4: మం - maM==
&lt;poem&gt;

మంకు, maMku
-adj.
--obstinate; stubborn;


మంకుతనం, maMkutanaM
-n.
--obstinacy; stubbornness;


మంకుపట్టు, maMkupaTTu
-n.
--obstinacy; stubbornness;


మంకెన, maMkena
-n.
--Noon Flower; Midday Flower; Midday Mallow; Copper Cups; [bot.] ''Pentapetes phoenicea'' of the Malvaceae family;
-- మధ్యాహ్న మందార; రిక్షమల్లి; [Sans.] అర్కవల్లభ; బంధూకమ్; [Hin.] దో పహరియా;
-- ఐదు రేకుల పువ్వునుబట్టి పెంటాపెటెస్ అనీ, పువ్వుల రక్తవర్ణాన్నిబట్టి దీనికి ఫీనీషియా అనీ దీని లాటిన్ పేరు ఏర్పడింది. మంకెన ఆకులతో కొందరు టీ కాచుకుంటారు. మంకెన కాయలలోని గింజలను ఉదరసంబంధమైన వ్యాధులలో కషాయం కాచుకుని తాగుతారు. మంకెన వేరు కషాయం శరీరంలో స్రావాలను నిరోధిస్తుంది. జ్వరహారిణిగా పనిచేస్తుంది. వాతరోగాల నివారణకు కూడా పనిచేస్తుంది. అజీర్తి కారణంగా వచ్చే తీవ్రమైన కడుపునొప్పి, జ్వరాలను మంకెన వేర్ల కషాయం పోగొడుతుంది.
[[file:Mamkena_Flower.jpg|thumb|right|మంకెన పూలు]]


మంగ, maMga
-n.
-- mountain pomegranate;  [bot.] ''Randia dumetorum'' of the Rubiaceae family;
-- మంగముళ్ళ చెట్టు; [Sans.] పిండీతకము;


మంగనం, maMganaM
-n.
--manganese; one of the chemical elements with the symbol Mn;


మంగలం, maMgalaM
-n.
--frying pan; popper; a pan used to pop grain; (ety.) మన్ + కలం;


మంగలి, maMgali
-n.
--barber; barber caste;


మంగలి కొట్టు, maMgali koTTu
-n.
--barber shop;


మంచం, maMcaM
-n.
--cot; bed; bedstead; (rel.) పరుపు;
---మడత మంచం = folding cot.
---పందిరి మంచం = canopy bed.


మంచి, maMci
-adj.
--(1) good; 
--(2) fresh; (ant.) చెడు;


మంచి కంద, maMci kaMda
- n.
-- Elephant foot yam; [bot.]  ''Amorphophallus companulatus'' Bl.


మంచినీళ్లు, maMcinILlu
-n.
--fresh water; potable water;
---పచ్చిమంచినీళ్లు = raw fresh water;


మంచు, maMcu
-n.
--(1) ice; solidified water; 
--(2) dew; 
--(3) snow;


మంచుతుఫాను, maMcutuphAnu
-n.
--snow storm; blizzard;


మంచుకాడ, maMcukADa
-n.
--icicle; a rod of ice hanging from a roof or tree;


మంచు పొర, maMcu pora
-n.
--floe; sheet of ice; sheet of ice formed on the surface of water;


మంచు ముక్క, maMcu mukka
-n.
--ice cube; piece of ice;


మంచు రేకు, maMcu rEku
-n.
--snow flake;


మంచె, maMce
-n.
--rack; stand; platform;


మంజరి,  maMjari
- n.
-- bouquet; a collection of flowers; often used as a suffix to book titles to indicate a collection of literary items;


మంజిష్ట, maMjishTa
-n.
--Indian madder; common madder; a medicinal creeper; [bot.] ''Rubia cordifolia'' of the Rubiaceae family; 
--Manjishta is a famous herb for blood detoxifying. Its root is extensively used in many skin disease medicines of Ayurveda.
--this plant also gives a bright red dye; 


మంజుల, maMjula
-adj.
--sweet; delicious;


మంజూరు, maMjUru
-n.
--sanction; approval;


మంట, maMTa
-n.
--flame;


మండ, maMDa
-n.
--(1) back part of the hand from the wrist to the finger tips; 
--(2) a twig with leaves that can be used as a whisk;
---వేపమండ = a twig of neem tree.


మండపం, maMDapaM
-n.
--portico; gazebo; an elevated covered structure built on pillars; also మంటపం;


మండలం, maMDalaM
-n.
--(1) orb of a celestial body; 
--(2) region; province; district;
--(3) a group of people;
--(4) forty days;
---వ్యవహార మండలం = jurisdiction.
---మందలాధిపతులు = regional officers;


మండలి, maMDali
-n.
--society; committee;


మండ్రగబ్బ,  maMDragabba
- n.
-- Large Black Scorpion; Emperor Scorpion; [bio.] ''Pandinus imperator'' of the Scorpionidae family; 
-- పుట్టతేలు; 


మండించు, maMDiMcu
-v. t.
--burn;


మండిపడు, maMDipaDu
-v. t. 
--get angry and show it externally;


మండీ, maMDI
-n. 
--(1) wholesale market; 
--(2) warehouse; godown;


మండు, maMDu
-v. i.
--burn;
---ఒళ్లు మండుతున్నాది = my blood is boiling.


మండువా, maMDuvA
-n.
--(1) courtyard; an open space surrounded by a verandah in the central part of a house;
--(2) verandah; 
--(3) booth;
-- (4) A stable for horses, గుర్రాలపాక, గుర్రపుసాల


మండూకబ్రహ్మి, maMDUkabrahmi
-n.
--Brahmi, Indian pennywort; Asiatic pennywort; [bot.] ''Hydrocotyle asiatica'' of the Apiaceae family;
-- a herbaceous, perennial plant native to the wetlands in Asia;
-- Apart from wound healing, the herb is recommended for the treatment of various skin conditions such as leprosy, lupus, varicose ulcers, eczema, psoriasis, diarrhea, fever, amenorrhea, diseases of the female genitourinary tract, and also for relieving anxiety and improving cognition;


మంతనం, maMtanaM
-n.
--discussion; negotiation;


మంత్రం, maMtraM
-n.
--(1) mantra; hymn; chant; a secret word or phrase with mystical power; (lit.) one that holds your thought process and gives you ideas; 
--(2) spell; charm; incantation;
-- &quot;మననాత్ త్రాయతే ఇతి మంత్రం&quot; అంటే మననం చేయడం వల్ల మనల్ని రక్షించేది అని అర్ధం; గురుముఖంగా పొందేది మంత్రం. మంత్రం కొన్ని బీజాక్షరాల సంపుటీకరణం. దాని అర్ధం తెలియవలసిన అగత్యం లేదు; అది శ్లోక రూపంలోగూడా ఉండవచ్చు. విష్ణు సహస్రనామం 108 శ్లోకాలున్న మహా మంత్రం. శివుడు పార్వతికి ఉపదేశించింది గాబట్టి మంత్రం అయింది;


మంత్ర దండం, maMtra daMDaM
-n.
--magic wand;


మంత్రసాని, maMtrasAni
-n.
--midwife; a native nurse specializing in child delivery; (lit.) a woman who works secretly, i.e., behind the doors;


మంత్రాంగ సభ, maMtrAMgasabha
-n.
--council;


మంత్రి, maMtri
-n.
--(1) minister; 
--(2) queen in chess;


మందం, maMdaM
-n.
--(1) slow; lazy; dull; inert; 
--(2) thickness;


మంద, maMda
-adj.
--dull; not sharp;
-n.
--herd; flock; colony; troop; mob; drove; crowd;
---ఆవుల మంద = herd of cows.


మందగతి, maMdagati
-n.
--slow motion;


మందగామి, maMdagAmi
-n.
--slow moving thing;


మందగించు, maMdagiMcu
-v. i.
--(1) slow down; thing; decline; 
--(2) become dull;


మందడి గోడ, maMdaDi gODa
-n.
--partition wall;


మందడి ప్రమేయం, maMdadi pramEyaM
-n.
--[math.] In number theory, the partition function {\displaystyle p(n)}p(n) represents the number of possible partitions of a non-negative integer {\displaystyle n}n. For instance, {\displaystyle p(4)=5}{\displaystyle p(4)=5} because the integer {\displaystyle 4}4 has the five partitions {\displaystyle 1+1+1+1}{\displaystyle 1+1+1+1}, {\displaystyle 1+1+2}{\displaystyle 1+1+2}, {\displaystyle 1+3}1+3, {\displaystyle 2+2}2+2, and {\displaystyle 4}4.
--[phys.] In physics, a partition function describes the statistical properties of a system in thermodynamic equilibrium;                                 


మందమతి, maMdamati
-n.
--dunce; dull-witted; తమందం;


మందమరుపు, maMdamarupu
-n.
--absent-mindedness; forgetfulness;


మందరస్థాయి, maMdarastAyi
-n.
--[music] half octave below the main octave;


మందల, maMdala
-n.
--limit; boundary;                         % in e2t


మందలించు, maMdaliMcu
-n.
--rebuke; reprimand;


మందవాయువు, maMdavAyuvu
-n.
--inert gas; also స్తబ్దవాయువు;


మందసం, maMdasaM
-n.
--chest; box; safe;


మందాకిని, maMdAkini
-n.
--the legendary river in Heaven which fell to the Earth to be known as the Ganges; in this context, the heavenly river is identified with the Milkyway;


మందార, maMdAra
-n.
--Hibiscus; China rose; shoe flower; [bot.] ''Hibiscus rosa sinensis; Calotropis gigantea''; దాసాని;
-- జూకా మందార = Japanese Lantern; [bot.] ''Hibiscus schizopetalus'' of the Malvaceae family; 
[[File:Hibiscus_schizopetalus_%28Botanischer_Garten_TU_Darmstadt%29.jpg|thumb|right|Hibiscus_schizopetalus, జూకా మందార]]


మంది, maMdi
-n.
--crowd; people;
---మంది ఎక్కువైతే మజ్జిగ పల్చన = as the crowd grows, the buttermilk gets thinner.
---ఎంత మంది? = how many people?


మందిరం, maMdiraM
-n.
--(1) house; 
--(2) temple; shrine;


మందీమార్బలం, maMdImArbalaM
-n.
--retinue; main troops and reserve troops; 


మందు, maMdu
-n.
--(1) medicine; drug; వృక్షజాతుల నుండి తయారు చేసినది మందు; మాను నుండి తయారు చేసినది మాకు; మోతాదులో తినేది మందు; 
--(2) cure; remedy; 
--(3) as a slang, alcoholic beverage;
---వాడు మందు కొట్టేడు = he had a couple of drinks.


మందుబాబులు, maMdubAbulu
-n.
--drug lords; powerful bosses who illegally deal in illicit and dangerous drugs;

&lt;/poem&gt;

==Part 5: మ - ma==
&lt;poem&gt;

మకరం, makaraM
-n.
--crocodile; alligator;


మకరందం, makaraMdaM
-n.
--nectar; nectar of flowers;


మకరరాశి, makararASi
-n.
--Capricorn, the constellation; one of the twelve signs of the Zodiac; (note.) literally Capricorn means antelope or goat and the Telugu name Makara means a crocodile; apparently there has been an error in translation;


మకర రేఖ, makara rEkha
-n.
--Tropic of Capricorn;


మకర సంక్రమణం, makara saMkramaNaM
-n.
--entrance of the Sun into the Zodiacal sign Capricorn;


మకాం, makAM
-n.
--temporary lodging; camp; halting place;


మకిలి, makili
-n. 
--dirt; grime; tarnish;


మక్కీకి మక్కీగా,  makhIki makhIgA
- idiom
-- verbatim; an exact copy; 
-- ఉన్నది ఉన్నట్లుగా; యధాతధంగా; 


మక్కువ, makkuva
-n.
--affection;


మక్కె, makke
-n.
--bone;


మక్షికం, makshikaM
-n.
--fly; house fly;


మక్షిక డింభం, makshika DimbhaM
-n.
--maggot;


మగ, maga
-adj.
--male;


మగడు, magaDu
-n.
--(1) husband; 
--(2) male person;


మగవాడు, magavADu
-n.
--man; male; guy; husband; see also మొగవాడు;


మగవారు, magavAru
-n. pl.
--men; males; guys; husbands;


మగత, magata
-n.
--doze; drowsiness;


మగతనం, magatanaM
-n.
--(1) masculinity; manliness; 
--(2) bravery;


మగసిరి, magasiri
-n.
--masculinity;


మగపంతం, magapaMtaM
-n.
--male chauvinism;


మగ్గం, maggaM
-n.
--loom;


మగాడు, magADu
-n.
--male; brave person; husband;


మగువ, maguva
-n.
--woman;


మఘ, magha                       %updated
-n.
--(1) Alpha Leonis; Regulus; Yoga tara of the tenth lunar mansion; located in the constellation Leo;
--(2) The tenth of the 27 star groups (or asterisms or lunar mansions) of the Hindu calendar;


మచ్చ, macca
-n.
--blemish; scar; mottle; a spot caused by a healed injury; 
---పుట్టుమచ్చ = mole; birthmark.


మచ్చిక, maccika
-n.
--tameness; attachment;


మచ్చు, maccu
-n.
--sample; specimen; model;
---మచ్చు చూపించవోయ్‍ = show a sample.


మజ్జ, majja
-n.
--marrow; మూలగ;


మజాకా, majAkA
-n.
--joke; jest;


మజిలి, majili
-n.
--sojourn; way-ward stop; brief stopover in a journey;


మజ్జిగ, majjiga
-n.
--buttermilk;


మజూరీ, majUrI
-n.
--day wages paid to a goldsmith;


మట్టం, maTTaM
-n.
--(1) level; 
--(2) leveling instrument used by masons;
---నేల మట్టం = ground level.
---సముద్ర మట్టం = sea level.
---సగటు సముద్ర మట్టం = mean sea level; ససమట్టం.


మట్ట, maTTa
-n.
--[bot.] frond; bough of a palm tree; leaf of a palm tree;
-- a fern leaf;


మట్టగిడస, maTTagiDasa
-n.
--mud minnow; mud skipper; a type of fish that lives in muddy water;


మట్టి, maTTi
-n.
--(1) soil; dirt; 
--(2) ground;


మట్టిచెట్టు, maTTi ceTTu
-n. 
--[bot.] ''Terminalia arjuna''; 
-- తెల్ల మద్ది;


మట్టినూనె, maTTinUne
-n.
--crude oil; petroleum; శిలతైలం;


మట్టు, maTTu
-n.
--a place holder for round-bottomed pots or flasks;
-v. t.
--to step on;


మట్టుబచ్చలి, maTTubaccali
-n.
-- [bot.] ''Atriplex hortensis'' Linn.; see also  దుంప బచ్చలి; ఉపోదకం;


మట్టెలు, maTTelu
-n.
--a pair of toe rings, usually made of silver and worn by married women;


మడచు, maDacu
-v. t.
--fold; crease; pleat;


మడత, maData
-n.
--fold; crease; pleat;


మడతపిన్ను, maDatapinnu
-n.
--(1) staple;
--(2) folding clip;


మడి, maDi
-adj.
--sacral;
---మడిబట్ట = sacral cloth; clothing that was ceremoniously cleaned for the purpose of maintaining a clean environment during acts like cooking, worshiping, etc.
-n.
--(1) paddy; rice paddy; 
--(2) plot of land prepared for seeding; 
--(3) soil around a plant prepared to hold water; 
--(4) kosher; the customary rules of maintaining cleanliness associated with the preparation of food, storage of food, etc.


మడ్డి, maDDi
-n.
--sediment; precipitate; scum; dregs; a layer of substance that settles to the bottom of a liquid;


మడ్డిపాలు, maDDipAlu
-n.
--(1) rich milk; 
--(2) latex; gummy juice secreted from plants;


మడుగు, maDugu
-n.
--(1) pond; lake; puddle; pool;
-- (2) Clothing that was washed and dried; a clean cloth;
---అడుగులకి మడుగులు ఒత్తడం = spreading a clean cloth on the ground as a person walks on it as a mark of respect; 
---పండగపూట కూడ పాత మడుగేనా? =  old clothing on a festive day?


మణి, maNi
-n.
--(1) a gem, believed to be in the hood of a king cobra; 
--(2) snake-stone, a &quot;stone&quot; believed to have magical powers in neutralizing the ill effects of snake venom; there is no scientific evidence to back up either of these claims;
--(3) any precious stone; 
--(4) as a suffix, this denotes unrivaled excellence, such as సుందరీమణి - the loveliest of women;
--(5) wrist;


మణికట్టు, maNikaTTu
-n.
--wrist; మనికట్టు;


మణిశిల, maNiSila
-n.
--sulfur;


మణుగు, maNugu
-n. 
--a measure of weight in pre-independence India; 1 మణుగు = 8 వీశలు = 40 సేర్లు = 960 తులాలు;


మణేలా, maNElA
-n.
--the nine piece in a deck of playing cards;


మతం, mataM
-n.
--(1) opinion; 
--(2) religion;


మతకం, matakaM
-n.
--deception;


మతలబు, matalabu
-n.
--topic; content; purport; intent; news;


మత్సరం, matsaraM
-n.
--envy;


మతాబా, matAbA
-n.
--roman candle; a kind of fireworks;


మతి, mati
-n.
--mind;


మతుబర్థకం,  matubarthakaM
- n.
- [gram.] a particle attached to the end of a word to indicate posession; 
--  కలవాడు, కలది, మంతుడు, వంతుడు, కాడు, కత్తె, మొదలగునవి; 


మత్తు, mattu
-n.
--intoxication;


మత్తుమందు, mattumaMdu
-n.
--intoxicating drug; anesthetic drug;


మథనము, mathanamu
-n.
--churning;


మదం, madaM
-n.
--fat; arrogance; conceit;


మదనగింజలు, madana giMjalu
-n.
--Linseed; [bot.] ''Linum usitatissimum;''


మదనము, madanamu
- n. 
-- (1) wax; (2) thorn apple; Indian nightshade; Beladona;


మద్దత్తు, maddattu
-n.
--backing; support;


మద్యం, madyaM
-n.
--any intoxicating drink like wine or liquor; మద్యసారం;


మదుపు, madupu
-n.
--(1) investment;. venture capital; 
--(2) support;


మదాం, madAM
-n.
--(1) madam, 
--(2) the Queen in a deck of playing cards;


మదాత్యం, madAtyaM
-n.
--alcoholism;                  % to e2t


మద్ది, maddi
-n.
--[bot.] ''Terminalia glabra''; Mentaptera arjuna; there are many other varieties of this tree;


మద్ది చెట్టు, maddi ceTTu
-n. 
--(1) Indian mulberry; [bot.] ''Morinda citrifolia'', of the  coffee bean family (the Rubiaceae); 
---తెల్ల మద్ది  = [bot.] ''Terminalia arjuna'' of the Combretaceae (బాదం) family;  
---నాటు బాదం =  [bot.] ''Terminalia Terminalia catapa''; 
-- (2) [bot.] ''Morinda citrifolia'' belonging to the coffee bean family (the Rubiaceae).  This is called the Indian Mulberry.  
---మొలఘ;


మదుం, maduM
-n.
--(1) sluice; waterway; spillway; (2) waterway under a street;
--same as మదుగు; అనుకదనము; అనుకు; తొళక;


మద్దెల maddela
-n.
--small drum used in Indian classical music;


మధ్యంతర, madhyaMtara
-adj.
--interstitial; intermediate; midterm;


మధ్య, madhya
-adj.
--middle; median;


మధ్యజీవ యుగం, madhyajIva yugaM
-n.
--Mesozoic era;


మధ్యధరా సముద్రం, madhyadharA samudraM
-n.
--Mediterranean sea;


మధ్యమం, madhyamaM
-n.
--(1) middle one; median; 
--(2) not so good; not so bad; 
--(3) fourth musical note in a seven-note scale;


మధ్యమధ్య, madhyamadhya
-adv.
--now and then; from time to time;


మధ్యరకం, madhyarakaM
-adv.
--medium type;


మధ్యవర్తి, madhyavarti
-n.
--mediator; arbitrator;


మధ్యస్థంగా, madhyastaMgA
-adv.
--halfway;


మధ్యస్థ, madhyastha
-adj.
--intermediate;


మధ్యస్థాయి, madhyasthAyi
-n.
--[music] main octave;


మధ్యావరణం, madhyAvaraNaM
-n.
--mesosphere;


మధ్యాహ్నం, madhyAhnaM
-n.
--afternoon; strictly, fron noon to 4.00 PM;


మధ్యాహ్న రేఖ, madhyAhna rEkha
-n.
--celestial meridian; The Great Circle that goes through the zenith of the observer and the poles of the celestial sphere;


మధుకరం, madhukaraM
-n.
--bee; (lit.) manufacturer of honey;


మధుమూత్రం, madhumUtraM
-n.
--diabetes; (lit.) sweet urine;


మధుపర్ణిక, madhuparNika
-n.
--indigo plant; also నీలిమొక్క;


మధుమేహం, madhumEhaM
-n.
--diabetes mellitus;


మధువు, madhuvu
-n.
--(1) wine; 
--(2) nectar of flowers; 
--(3) honey;


మధూకం, madhUkaM
-n.
--Butter tree; Mahwa tree; [bot.] Bassia latifolia; the flowers are used to make a wine and seeds are used to make oil; also ఇప్ప;


మధూకరం, madhUkaraM
-n.
--the tradition of students making a living by gathering food from households;


మనం, manaM
-pron.
--incl. we; (includes the person or persons addressed); (rel.) మేము;


మన, mana 
-pos. adj.
--our;


మనకు, manaku
-pron.
--for us;


మననం, mananaM
-n.
--thinking reflection;


మనలో మన మాట, manalO mana mATa
-ph.
--just between us; just among us;


మనవి, manavi
-n.
--appeal; petition;
-pos. pron.
--ours;


మనవి చేయు, manavi cEyu
-v. i.
--make an appeal; petition;


మనస్తత్త్వ విశ్లేషణ,  manastattva viSlEshaNa
- ph.
-- psychoanalysis; the process of analyzing dreams and hesitations using &quot;free associations&quot; promoted by Sigmund Freud; This is somewhat similar to Abhinava Gupta's &quot;AbhijnAna theory;&quot; 


మనసా, manasA
-adv.
--whole-heartedly;


మనస్తాపం, manasthApaM
-n.
--distress; sorrow; grief;


మనస్సాక్షి, manassAkshi
-n.
--conscience;


మనస్వి, manasvi
-n.
--good-natured person;


మనస్సు, manassu
-n.
--mind; lower mind that collects sensory perceptions; short term memory;


మన్నన, mannana
-n.
--the social art of expressing respect by using plural to address a person or appending the suffix &quot;gAru&quot; to a name and so on;


మన్వంతరం, manvaMtaraM
-n.
--the Manu-Interval; according to Hindu belief, a Manu-Interval is fourteenth part of a Kalpa; each Manu-Interval is comprised of 71 and a fraction of Maha Yugas; The present age is called the Interval of Vaivasvata Manu;


మనికట్టు, manikaTTu
-n.
--wrist; carpus; see also మణికట్టు;


మనిషి, manishi
-n.
--human being; person;


మన్నించు, manniMcu
-v. i.
--show respect in addressing; use a respectful form of addressing;


మన్నించు, manniMcu
-v. t.
--pardon; excuse;


మన్నిక, mannika
-n.
--durability; endurance;


మన్నిటోజు, manniTOju
-n.
--mannitose; a sugar with the formula, C&lt;sub&gt;6&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;12&lt;/sub&gt;O&lt;sub&gt;6&lt;/sub&gt;;


మన్నిటోల్, manniTol
-n.
--mannitol; an alcohol with the formula C&lt;sub&gt;6&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;8&lt;/sub&gt;(OH)&lt;sub&gt;6&lt;/sub&gt;;


మనీషి, manIshi
-n.
--intellectual person; wise man; Homo Sapiens;


మను, manu
-v. i.
--survive; live; exist;


మనుగడ, manugaDa
-n.
--survival; living; life;


మనుపాల, manupAla
-n.
--Linseed; [bot.] ''Wrightia antidysenterica'';


మనుమడు, manumaDu
-n. m.
--grandson;


మనుమరాలు, manumarAlu
-n. f.
--granddaughter;


మనుగుడుపులు,  manuguDupulu
- n.
-- the practice of a newly-wed groom spending time at the in-laws place for the purpose of eating well to gain weight and potency; 
-- మనువు + కుడుపు 


మనువాడు,  manuvADu
- v. t.
-- to wed; to marry;


మనువు,  manuvu
- n.
-- wedding; 


మనుష్యుడు, manushyuDu
-n. m.
--man;


మన్ను, mannu
-n.
--soil; dirt; earth;
-v. i.
--last; endure;


మనోగతం, manOgataM
-n.
--intention;


మనోగతి, manOgati
-n.
--line of thought;


మనోజ్ఞ, manOj~na
-adj.
--pleasing; appealing; delightful;


మనోధర్మం, manOdharmaM
-n.
--(1) [music] improvisation; extempore addition of elements to a standard rendition of a song; 
--(2) mentality;


మనోరంజితం, manOraMjitaM
-n.
--[bot.] Artabotrys odoratissima;


మనోరథము, manOrathamu
- n.
-- కోరిక; మనసే రథముగా గలది … బహువ్రీహి సమాసం.


మనోవర్తి, manOvarti
-n.
--(1) alimony; payments to a wife from a husband after a divorce; 
--(2) palimony; payments to a husband from a wife after a divorce;


మనోవాక్కాయకర్మలా, manOvAkkAyakarmalA
-adv.
--whole-heartedly; (lit.) by thought, word and deed;


మప్పిదాలు, mappidAlu
-n.
--thanks;


మబ్బు, mabbu
-n.
--cloud;


మభ్యపరచు, mabhyaparacu
-v. i.
--conceal with a view to deceive;


మమకారం, mamakAraM
-n.
--attachment; love; affection; fondness;


మమత, mamata
-n.
--interest or affection toward people or objects;


మమ్మల్ని, mammalni
-pron.
--us;


మమేకం, mamEkaM
- n.
-- inseparable; 
-- కలిసిపోవటం; ఒకటైపోవటం; విడతీయలేని భాగం అవడం; 


మయం, mayaM
-suff.
--full of;


మయికం, mayikaM
-n.
--intoxication;


మయిలుతుత్తం, mayilututtaM
-n.
--copper sulfate; blue vitriol; also మయూరకం;


మయూరం, mayUraM
-n. m.
--peacock;


మయూరశిఖి, mayUrasikhi
-n.
--[bot.] ''Adiantum melanocaulum''; ''Actiniopteris radiata'';


మయూరి, mayUri
-n. f.
--peahen;


మర, mara
-n.
--screw; machine; mill;
---పిండిమర = flour mill; machine to grind grain into flour.
---నూనెమర = oil mill; machine to grind oilseeds into oil; see also గానుగ.


మరక, maraka
-n.
--stain (on a fabric); blot; smudge; spot; also blemish caused by dirt, grime, ink and so on; డాగు;
---రక్తపు మరక = blood stain. 
---సిరా మరక = ink blot.


మరకట్టు, marakaTTu
-n.
--brake; a device to stop a rotating wheel;


మరకతం, marakataM
-n.
--emerald; (ety.) from Prakrit maragada; a bright green, transparent precious stone; green variety of beryl;
-- పచ్చ; దట్టమైన ఆకుపచ్చని రంగు గల ఒకానొక రత్నము;
-- మరకతశ్యామా - అంటే పచ్చ అనే రత్నపు ఛాయతో ఒప్పారుతున్న నలుపురంగు;


మరగాలు, maragAlu
-n.
--artificial leg; mechanical leg; prosthetic leg;


మరగించు, maragiMcu
-v. t.
--boil;


మరగు, maragu
-v. i.
--(1) get accustomed; get addicted; 
--(2) boil;


మరచు, maracu
-v. i.
--forget;


మరణం, maraNaM
-n.
--death;


మరణించు, maraNiMcu
-v. i.
--die;


మరదలు, maradalu
-n.
--(1) wife's younger sister; 
--(2) younger brother's wife;


మరమగ్గం, maramaggaM
-n.
--power loom; mechanical loom;


మరమరాలు, maramarAlu
-n.
--puffed rice;


మరమేకు, maramEku
-n.
--screw;


మరమ్మత్తు, marammattu
-n.
--repairing; mending; fixing;


మర్దనం, mardanaM
-v. t.
--rubbing; pounding; kneading; also మర్దనా;


మర్దనాలు, mardanAlu
-n.
--rubbing alcohol; isopropyl alcohol; see also మర్దనోలు;


మర్మం, marmaM
-n.
--(1) secret; 
--(2) duplicity;


మర్మస్థానం, marmasthAnaM
-n.
--vital place; secret place; the groin where sex organs are located;


మర్యాద, maryAda
-n.
--civility; courteousness; taking care of the needs of a guest; (ant.) అమర్యాద;


మరి, mari
-adv.
--time; turn; season; 
---ఒక్కమరి = one time; once.


మరికొన్ని, marikonni
-n.
--few more;


మరిడివ్యాధి, mariDivyAdhi
-n.
--(1) cholera; 
--(2) infectious disease;


మరిది, maridi
-n.
--(1) husband's younger brother; 
--(2) a woman's younger sister's husband;


మరియొక, mariyoka
-adv.
--another;


మర్రిచెట్టు, marriceTTu
-n.
--banyan tree; [bot.] Ficus bengalensis; Ficus indica;


మరీచి, marIci
-n.
--ray of light;


మరీచిక,  marIchika
- n.
-- mirage; an optical illusion caused by atmospheric conditions, especially the appearance of a sheet of water in a desert or on a hot road caused by the refraction of light from the sky by heated air;


మరుగు, marugu
-n.
--privacy; cover; shelter; screen; 
---మరుగుదొడ్డి = latrine; urinal; toilet; rest room; powder room.


మరుగుజ్జు, marugujju
-n.
--dwarf;


మరునాడు, marunADu
-n.
--the next day;


మరులమాతంగి,  marulamAtaMgi
-n.
-- [bot.]  ''Xanthium strumarium'' Linn.;


మరులుదీగ, maruludIga
-n.
--[bot.] ''Xanthium orientalis'';


మరువం, maruvaM
-n.
--sweet marjoram; [bot.] ''Majorana hortensis''; Origanum majorana; of the Labiatae (Mint) family; 
-- [Sans.] ప్రస్థపుష్పకం;


మరుసటి, marusaTi
-adj. 
--next; subsequent; following;


మర్సూపియం, marsUpiyaM
-n.
--pouch; bag; (as in a kangaroo's pouch);


మర్మేంద్రియాలు, marmEMdriyAlu
-n. pl.
--genitals; the sex organs;


మరాటితీగ, marATitIga
-n.
--[bot.] ''Spilanthes acmella'';


మరిగ, mariga
- n.
-- a cup made of stone;


మరొక, maroka
-adv.
--another;


మరొకసారి, marokasAri
-adv.
--(1) once more; 
--(2) some other time;


మరొక్కసారి, marokkasAri
-adv.
--one more time; encore;


మలం, malaM
-n.
--feces; excrement; stool; dung;


మలచు, malacu
-v. t 
-- mold; shape; give shape to;


మలబద్ధం, malabaddhaM
-n.
--constipation; (rel.) అజీర్ణం;


మలమల, malamala
-adv.
--fiercely; violently;


మలయమారుతం, malayamArutaM
-n.
--gentle fragrant breeze; the Malabar breeze;


మలయా ఏపిల్,  malayA apple
- n.
-- [bot.] ''Syzygium malaccense'' of the Myrtaceae family; 
-- మలయా యాపిల్ పళ్లను మన ప్రాంతంలో గులాబ్ జామూన్ పళ్లు అని కూడా అంటారు. వీటి పూలు పౌడర్ పఫ్ (Powder Puff) లాగా అనిపిస్తాయి. కొన్ని పూలు తెల్లగా ఉంటే ఇంకొన్ని ఎర్రగా గులాం (గులాల్) రంగులోనూ, కొన్ని రక్త వర్ణం లోనూ ఉంటాయి. పూల రంగును బట్టే కాయల రంగు ఉంటుంది. ఈ పండ్లనుంచి కొన్ని దేశాలలో వైన్ (Wine) తయారు చేస్తారు. మలేషియా, ఆస్ట్రేలియాలు ఈ పండ్ల మొక్క తొట్టతొలి జన్మస్థానాలు.
ఇక సాధారణ నేరేడు వృక్షం శాస్త్రీయ నామం Syzygium cumini కాగా ఇదే కుటుంబానికి చెందిన లవంగ వృక్షం శాస్త్రీయనామం Syzygium aromaticum;


మలవిసర్జన, malavisarjana
-v. i.
--emptying of the bowels; defecation;


మల్లశాల, mallaSAla
-n.
--gymnasium;


మలి, mali
-adj.
--next; second;


మలినం, malinaM
-n.
--dirt; filth; pollution;


మలామా, malAmA
-n.
--plating; plating of gold or silver;


మలారం, malAraM
-n.
-- (1) rack; holder; a cord on which bangles are held for display; (2) rake; a rough broom used for sweeping streets or gathering leaves; 
---గాజుల మలారం = a cylindrical tube or wire on which bangles are strung together for easy display and dispensation;


మలు, malu
-adj.
--pref. second; (rel.) తొలి; మలి;; 
---మలుచూలు = second pregnancy.


మలుచు, malucu
-v. t.
--mold; create by molding stone, clay, etc.


మల్లె, malle
-n.
--jasmine; [bot.] ''Jasminum officinalis'';
-- సిరిమల్లె = Star Jasmine; [bot.] ''Trachelospermum jasminoides'' of the Apocynaceae family;  దీని రేకలు బాగా విచ్చుకుని ఉంటాయి;, 
-- మరుమల్లె, బొండుమల్లె; సన్నజాజి; విరజాజి; కాగడా మల్లె; వగైరాలు మల్లెలలో రకాలు;  రేకలు ఎంత ఒత్తుగా ఉన్నాయో, ఎంతలా విచ్చుకుంటాయో వగైరాలలో తేడాలు;Pass
-- జూకా మల్లె = Pink Passion Flower); [bot.] ''Passiflora incarnata'' of the Passifloraceae family;  


మళ్లా, maLlA
-adv.
--(1) again; 
--(2) however; yet;


మళుపు, maLupu
-n.
--turn; turning;


మళ్లు, maLlu
-v. i.
--turn;


మళ్లించు, maLliMcu
-v. t.
--turn; divert;


మసక, masaka
-adj.
--dim; not clear visually; translucent;


మస్తకం, mastakaM
-n.
--head;


మసాలా, masAlA
-n. 
--a special mixture of spices;


మసాలా ఆకు, masAlA Aku
-n.  
--[bot.] ''Pimenta dioica'';


మస్కాకొట్టు, maskAkoTTu
-v. i.
--cheat; cheat by flattering;


మసి, masi
-n.
--soot; (rel.) నుసి = ashes; ash covering on charcoal;


మసిపాతలో మాణిక్యం,  masipAtalIO mANikyaM
- ph.
- diamond in the rough; unrecognized and hidden talent;


మస్తిష్కం, mastishkaM
-n.
--brain; 
---మస్తిష్కం = cerebrum. 
---అనుమస్తిష్కం = cerebellum.


మసీదు, masIdu
-n.
--mosque; a place of worship for people of Islamic faith;


మస్తుగా, mastugA
-adv.
--plentifully; abundantly;


మసూచికం, masUcikaM
-n.
--smallpox; variola; 
-- స్పోటకం; (rel.) ఆటలమ్మ;


మసోలీ, masOlI
-n.
--mausoleum; a magnificent tomb; named after the tomb of King Mausolus of fourth century B.C.;


మహజరు, mahajaru
-n.
--petition;


మహత్, mahat
-adj.
--pref. long; great; big; high;


మహత్తర, mahattara
-adj.
--longer; greater; bigger; higher; taller;


మహత్వం, mahatvaM
-n.
--greatness; superiority;


మహా, mahA
-adj.
--pref. long; great; big; high; (ant.) లఘు = abridged; short;


మహాసముద్రం, mahAsamudraM
-n.
--ocean;


మహాక్షితి, mahAkshiti
-n.
--one followed by 21 zeros;


మహాక్షోణి, mahAkshONi
-n.
--one followed by 16 zeros;


మహాక్షోభం, mahAkshObhaM
-n.
--(1) the great suffering; 
--(2) one followed by 23 zeros;


మహాఖర్వం, mahAkharvaM
-n.
--ten trillion; one followed by 13 zeros in the traditional Indian method of counting;


మహాగొనీ, mahAgonI
-n.
--mahogany; [bot.] Sweitenia mahogani;


మహాత్మ్యము, mahAtmyaMu
-n.
--greatness;


మహానింబ, mahAniMba
-n.
--Pusian lilac; a plant closely related to neem; [bot.] ''Melia azaderach'';


మహానిధి, mahAnidhi
-n.
--(1) the great treasure; 
--(2) one followed by 25 zeros in the traditional Indian method of counting;


మహాపద్మం, mahApadmaM
-n.
--(1) the great lotus; 
--(2) one followed by 15 zeros in the traditional Indian method of counting;


మహాబీర,  mahAbIra
- n.
-- [bot.] ''Hyptis suaveolens''; 
--  తులసి, చియా జాతి మొక్క; రాత్రి నానబెట్టి ఉదయాన్నే తింటే మోకాళ్ళ నొప్పులు తగ్గిపోతాయి అని అంటారు. సబ్జా గింజలు నానితే ఎలా ఉంటుందో అలాగే ఈ మహాబీర గింజలు కూడా ఉంటాయి; 


మహాప్రస్థానం, mahAprasthAnaM
-n.
--great journey; journey leading to enlightenment;


మహాభూరి, mahAbhUri
-n.
--(1) the great big one; 
--(2) one followed by 34 zeros;


మహాయుగం, mahAyugaM
-n.
--the Great Yuga; according to Hindu belief, the Great Yuga is comprised of Krita, Treta, Dvapar and Kali Yugas, Duration of a Maha Yuga is ten times that of Kali Yuga, namely, 4, 320, 000 years;


మహావృత్తం, mahAvRttaM
-n.
--Great Circle; circle formed on the surface of a sphere, such as the Earth, by the intersection of a plane that passes through the center of the sphere;


మహాశంఖం, mahASaMkhaM
-n.
--(1) the great conch shell; 
--(2) one followed by 19 zeros in the traditional Indian method of counting;


మహాశయుడు, mahASayuDu
-n.
--a person with highly regarded opinion;


మహిమ,  mahima
- n.
-- (1) greatness; (2) the power of working miracles;


మహిళ, mahiLa
-n.
--woman; (lit.) one who charms by her wiles and graces;


మహిషం, mahishaM
-n. m.
--he buffalo;


మహిషాక్షి, mahishAkshi
-n.
--[bot.] ''Balsamodendron agallocha'';


మహిషి, mahishi
-n. f.
--she buffalo;


మహీంద్రుడు, mahIMdruDu
- n.
-- king; lord of the land; see also  మహేంద్రుడు;
-- మహీ + ఇంద్రుడు = మహీంద్రుడు = భూ పాలుడు = రాజు;  (సవర్ణ దీర్ఘ సంధి)


మహేంద్రుడు, mahEMdruDu
- n.
-- Indra; lord of the heavens; 
-- మహా + ఇంద్రుడు = మహేంద్రుడు = గొప్ప వాడైన ఇంద్రుడు (గుణ సంధి)


మహోదరం,  mahOdaraM
-n.
--ascites; (lit) means swelling of the abdominal area; refers to accumulation of fluid in the abdominal (peritoneal) cavity; The most common cause of ascites is cirrhosis of the liver; Treatment of ascites depends on its underlying cause;
-- edema; dropsy; An old term for the swelling of soft tissues due to the accumulation of excess water; In years gone by, a person might have been said to have dropsy; 
-- (rel.) కడుపు ఉబ్బరం  means flatulence; 


%మాం - mAM, మా - mA


మాండలికం, mAMDalikaM
-n.
--dialect; the version of a language predominantly used in a geographical region; 
--- వర్గ మాండలికం = class dialect
--- ప్రాంతీయ మాండలికం = regional dialect; ఉదా: ఉర్ల గడ్డలు — బంగాళా దుంపలు; 
--- వైయక్తిక వ్యవహార మాండలికం = idiolect


మాంత్రికుడు, mAMtrikuDu
-n. m.
--(1) magician; 
--(2) conjurer; 
--(3) sorcerer;


మాంద్యం, mAMdyaM
-n.
--laziness; dullness; weakness; inactivity;


మాంసం, mAMsaM
-n.
--meat; flesh; 
---ఆవుమాంసం = beef; the flesh of a cow. 
---కుళ్లిన మాంసం = carrion. 
---మేకమాంసం = mutton; the flesh of a goat. 
---పందిమాంసం = pork, ham, bacon. 
---లేడిమాంసం = venison. 
---మనిషిమాంసం = flesh.


మాంసకృత్తులు, mAMsakRttulu
-n. pl.
--proteins; ప్రాణ్యములు;


మాంసరోహిణి, mAMsarOhiNi
-n.
--Indian redwood; (lit.) healer of flesh; [bot.] Soymida febrifuga;


మాంసాహారి, mAMsAhAri
-n.
--(1) non vegetarian; 
--(2) carnivore;


మా, mA 
-pos. pron. pl.
--our;


మాకా, mAA, 
- n. 
-- Macaw; a large parrot-like bird native to S. America; [bio.] ''Ara ararauna'' of the Psittacidae family; 


మాకు, mAku
-pron.
--for us;
-n.
--(1) tree; 
--(2) medicine; drug; (esp.) herbal medicine; వృక్షజాతుల నుండి తయారు చేసినది మందు; మాను నుండి తయారు చేసినది మాకు;


మాగాణి, mAgANi
-n.
--(1) a fertile land with plenty of water resources; 
--(2) wet cultivation; నంజె;


మాగు, mAgu
-v. i.
--ripen fully;


మాఘం,  mAghaM
- n.
-- (1) the name of the eleventh month of the Telugu calendar; (2) a classical Sanskrit literary work written my Maagha; the book deals with the story of Krishna killing Sisupala during the Rajasuya Yaga performd by Yudhisthara; The offiial title of the book is Sisupalavadha (శిశుపాలవధ). మల్లినాథసూరి దీనికి వ్యాఖ్యానము చేసి ఉన్నాఁడు. అది సర్వంకషము అనఁబడును. &quot;దండినః పదలాలిత్యం భారవేరర్థ గౌరవమ్‌ ఉపమాకాళిదాసస్య మాఘస్యేతే త్రయోగుణాః&quot; అని విద్వాంసులు మాఘమును మిక్కిలి శ్లాఘింతురు;


మాచిపత్రి, mAcipatri
-n.
--sweet wormwood; [bot.] ''Artemisia indica''; 'Artemisia absinthum''; 
--the active ingredient of this plant, Artemisinin, is known to have a curative effect in treating malaria; This medicinal aromatic herb, while native to Europe, grows readily across various climates, including parts of Asia, Africa, South America, and the United States; 


మాజీ, mAjI
-adj.
--former; erstwhile; late; ex-;


మాట, mATa
-n.
--word; pledge;


మాటకారి, mATakAri
-n.
--clever speaker;


మాటవరసకి, mATavarasaki
-adv.
--for instance; for example; just for the sake of discussion;


మాట్లాడు, mATlADu
-v. i.
--speak; talk; converse;


మాటిమాటికీ, mATimATikI
-adv.
--again and again;


మాటు, mATu
-n. 
--weld; welded patch; soldered patch;


మాటున, mATuna
-adv. 
--behind; hidden by; screened by;


మాటుమణుగు, mATumaNugu
-v. i. 
--quiet down; become quiet;


మాడ, mADa
-n.
--fontanel; soft central part on the top of an infant's head;


మాడు, mADu
-v. i.
--(1) scorch; sear; burn; 
--(2) suffer from hunger pangs;
- n.
-- anterior fontanelle; పసిపిల్లల నడినెత్తి మీద ఉండే మెత్తటి భాగం; 


మాణిక్యం, mANikyaM
-n.
--ruby; one of the nine gems or semi-precious stones;
--కెంపు; 
-- మాణిక్యం అన్నది సంస్కృత పదం. అది కెంపుకు పర్యాయ పదమే. &quot;మాణిక్య వీణాముపలాలయంతీం, మదాలసాం మంజుల వాగ్విలాసాం&quot; అన్న కాలిదాస కృత దేవీ స్తోత్రం వినే ఉంటారు. కన్నడ భాషలో కెంపు అన్న మాట మాణిక్యానికే కాక 'ఎరుపు రంగు' అన్న అర్థంలో కూడా వాడుతారు. కెంపు యొక్క నాణ్యతను, రంగులోని స్వచ్ఛతను బట్టి 'పద్మ రాగం', 'కురువిందం', 'సౌగంధికం', 'నీలగంధి' అన్న పేర్లతో కూడా పిలుస్తారు;


మాతగొరక, mAtagoraka
-n.
--Rice Fish;


మాతృ, mAtR
-adj.
--mother;


మాతృక, mAtRka
-n.
--source; original of a written work;


మాతృగోళం, mAtRgOLaM
-n.
--mother planet;


మాతృత్వం, mAtRtvaM
-n.
--motherhood;


మాతృభాష, mAtRbhAsha
-n.
--mother tongue;


మాతృభూమి, mAtRbhUmi
-n.
--mother land;


మాతృస్వామ్యం, mAtRsvAmyaM
-n.
--matriarchy the system where the female heads the family;


మాత్ర, mAtra
-n.
--(1) dimension; 
--(2) pill; dose; 
--(3) syllable; 
--(4) duration of time necessary to snap the fingers; duration of time necessary utter a short vowel; 
---ఏకమాత్రకం = one-dimensional. 
---మూడు మాత్రలు ఒక మోతాదు = three pills is one dose.


మాత్రా ఛందం, mAtrA chaMdaM
-n. 
--a prosody that stipulates a strict and specific sequence of short and long characters,


మాత్రుక, mAtruka
-n.
--[math.] matrix;                     % to e2t


మాదకం, mAdakaM
-n.
--liquor; alcoholic beverage;


మాదక, mAdaka
-adj.
--intoxicating; stupefying;


మాదీఫలం, mAdIphalaM
-n.
--a citrus fruit used in Ayurvedic medicine; [bot.] Citrus medica; దబ్బపండు;


మాది, mAdi
-pos. pron. pl.
--ours;


మాదిరి, mAdiri
-n.
--sample; model;


మాధవి, mAdhavi
-n.
--a white flowering creeper; [bot.] ''Hiptage madablota; Gaertnera racemosa'';


మాధ్యమిక, mAdhyamika
-adj.
--middle;


మాధ్వీకం, mAdhvIkaM
-n.
--a wine made from the ippa flower;


మాధుర్యం, mAdhuryaM
-n.
--sweetness;


మానం, mAnaM
-n.
--(1) a table of weights and measures; 
--(2) measure; 
--(3) personal and private honor; dignity;


మానచిత్రం, mAnacitraM
-n.
--map                                     % to e2t


మానదండం, mAnadaMDaM
-n.
--measuring rod;


మాననీయ, mAnanIya
-adj.
--respectable; deserving honor; venerable;


మానభంగం, mAnabhaMgaM
-n.
--(1) rape; 
--(2) dis-robing by force; loss of personal honor;


మానవ వనరులు, mAnava vanarulu
-n.
--human resources;


మానవత్వం, mAnavatvaM
-n.
--humanity;


మానవాతీత, mAnavAtIta
-adj.
--superhuman;


మానవాళి, mAnavALi
-n.
--humanity; mankind; the human race;


మానవుడు, mAnavuDu
-n.
--human being; Homo Sapiens; man;


మానస, mAnasa
-adj.
--mental;


మానసిక, mAnasika
-adj.
--psychological; mental;


మాన్య, mAnya
-adj.
--honored; venerable;


మాన్యం, mAnyaM
-n.
--(1) land; 
--(2) land given by a ruler on a quit-rent, for a favorable tenure, or  as a gift for services rendered;


మానిక, mAnika
-n.
--a volumetric measure used in pre-independence India; 1 మానిక = 1 సేరు = 2 తవ్వలు = 4 సోలలు;


మాను, mAnu
-n.
--tree trunk;
-v. i.
--(1) heal; 
--(2) suspend; quit;
-v. t.
--stop doing; put a stop to;


మానుగాయ, mAnugAya
-n. 
--olive; a small fruit tha grows in the Mediterranian area;


మానుప్పు, mAnuppu
-n.
--carbonate of potash;


మానుపెండలం, mAnupeMDalaM
-n.
--[bot.] Manihot utilissima;


మానుపసుపు, mAnupasupu
-n.
--[bot.] Cosinium fenestratum;


మాన్యులు, mAnyulu
-n.
--honorable person; when used in front of a name, a title equivalent to &quot;Honorable&quot;;


మాపకం, mApakaM
-n. 
--(1) measuring instrument; meter; 
--(2) destruction; 
ఉష్ణమాపకం = thermometer. 
అగ్నిమాపక దళం = crew of firefighters.


మాపు, mApu
-v. t.
--make dirty; soil; make something to look like it has been used; 
-n. 
--the tendency to get soiled or dirty; 
ఈ రకం రంగు బట్ట మాపు ఓర్చుతుంది  = this type of colored cloth can withstand the tendency to get soiled or dirty.


మాబీర, mAbIra
-n.
--[bot.] Ajuga disticha;


మాభేరి, mAbhEri
-n.
--Malabar batmint; [bot.] Anisomeles malabarica;


మామ, mAma
-n.
--(1) maternal uncle; 
--(2) father-in-law;


మామ్మ, mAmma
-n.
--(1) grand mother; father's mother; 
--(2) any old lady;


మామిడల్లం, mAmiDallaM
-n.
--mango ginger; a tuber that tastes like mango and looks like ginger; [bot.] Curcuma amada of the Zingiberaceae family; this is related more to turmeric than to either mango or ginger;


మామిడి చెట్టు, mAmiDi ceTTu
-n.
--mango tree; [bot.] Mangifera indica; రసాలం;


మాయ, mAya
-n.
--(1) placenta; 
--(2) illusion; trick; artifice; deceit; sorcery; jugglery; the unreal stuff; that which is ephemeral; 
--(3) the power of God that creates, preserves and destroys the Universe; 
--(4) spiritual ignorance; (ety.) మా = not, య = this;


మాయదారి, mAyadAri
-adj.
--deceitful; wretched;


మాయావి, mAyAvi
-n.
--cheater; conjurer;


మాయు, mAyu
-v. i.
--become dirty, soliled or stained;


మారకం, mArakaM
-n. 
--(1) fatal sign; impending danger of death as predicted by a horoscope; 
--(2) fatality; 
--(3) exchange;
---విదేశ మారకపు ద్రవ్యం = foreign exchange money.


మారటితల్లి, mAraTitalli
-n.
--step-mother;


మార్గం, mArgaM
-n.
--(1) way; path; route; track; 
--(2) course of action;


మార్గదర్శి, mArgadarSi
-n.
--guide; heralder; one who shows the way;


మారాముచేయు, mArAmu cEyu
-v .i.
--behave obstinately;


మార్జాలం,  mArjAlaM
- n.
-- cat;
-- పిల్లిని సంస్కృతంలో మార్జాలము అంటారు. 'మార్జనమ్' అంటే శుభ్రం చేసుకోవడము. కాబట్టి పిల్లి పేరులోనే ఉంది అది 'పరిశుభ్రమయినది ' అని.


మారు, mAru
-n.
--time; turn; occasion;


మారు, mAru
-v. i.
--change;


మారుగుళ్లదొడ్డి, mAruguLLladoDDi
-n.
--marshaling yard; switching yard; the place the bogies of a train are assembled and re-assembled into the specified sequence;


మారుపేరు, mArupEru
-n.
--alias; nickname; epithet;


మార్కులు, mArkulu
-n. pl.
--marks; points scored in an examination;


మార్చు, mArcu
-v. t.
--change; alter;


మార్పు, mArpu
-n.
--change; conversion; alteration;


మారేడు, mArEDu
-n.
--bael; hog plum; golden apple; [bot.] ''Aegle marmelos'' of the Rutaceae family; 
-- The tree is considered to be sacred by the Hindus; 
-- [Sans.] బిల్వ; సిరిఫలమ్; 


మాల, mAla
-adj.
--belonging to one of the untouchable castes of India;
-n.
--(1) garland; wreath; 
--(2) a stanza (in a poem) with four lines
--(3) one of the untouchable castes of India;


మాలకాకి, mAlakAki
-n.
--raven; a black crow; 
-- బొంతకాకి; కాకోలం; 


మాల గద్ద, mAla gadda, 
- n. 
-- the pariah kite; [bio.] ''Milvus migrans'';


మాలతి, mAlati
-n.
--jasmine creeper; [bot.] ''Aganosma roxburghii;  Aganosma caryophyllata; Jasmin grandiflorum;''


మాల్కంగుని, mAlkaMguni
-n.
--[bot.] ''Celastrus paniculeta;''


మాలాకారి, mAlAkAri
-n.
--(1) florist; 
--(2) a person who makes garlands;


మాల్గాడీ, mAlgADI
-n.
--goods train;


మాలి, mAli
-n.
--gardener; తోటమాలి;


మాలిక,  mAlika
- n.
-- a stanza in a poem with many lines;


మాలిన, mAlina
-suff.
--sans; without; devoid of; not; -less; 
---అలవిమాలిన = beyond the reach of accomplishment;
---పనికిమాలిన = useless. 
---బుద్ధిమాలిన = thoughtless. 
---వల్లమాలిన = unreal;
---దయమాలిన = merciless; 
---దిక్కుమాలిన = aimless; orphan; 
---నీతిమాలిన = amoral; 
---గతిమాలిన = directionless; trackless; 
---సిగ్గుమాలిన = shameless;
---తెలివిమాలిన =  thoughtless; 


మాలిన్యం, mAlinyaM
-n.
--filth; foulness; pollutant; pollution;


మాలిమి, mAlimi
-n.
--(1) familiarity; getting used to; 
--(2) navigator; pilot;


మాలీసు, mAlIsu
-n.
--(1) grooming; rubbing; cleaning; (2) kneading; 


మాలు, mAlu
-- adj.
--- spoil; ruin; lose; 


మావి, mAvi
-n.
--placenta; amniotic sac;


మాసం, mAsaM
-n.
--month;
--అమంత మాసం = the duration from one new moon day to the next new moon day, in one type of reckoning a month,
--పూర్ణిమాంత మాసం = the duration of time from one full moon day to the next full moon day, in one type of reckoning a month.


మాస, mAsa
-adj.
--monthly;


మాసిక, mAsika
-n.
--patch; patch on a garment;


మాసిపోవు, mAsipOvu
-v. i.
--become soiled; become dirty;


మాహిషం,  mAhishaM
- n.
-- cow; 
-- మాహిషం అనేది మూడో ఈత ఆవు; &quot;మాహిషంచ శరచ్చంద్ర చంద్రికా ధవలం దధి&quot; కాళిదాసు ఆభాణకానికి ఈ అర్థమే!


మింగు, miMgu
-v. t.
--swallow; devour;


మించు, miMcu
-v. t.
--surpass; exceed; excel; transgress;


మిక్కిలి, mikkili
-adj.
--much;


మిగులు, migulu
-n.
--(1) remainder; balance; 
--(2) excess; 
--(3) [math.] carry; (ant.) తగులు = deficit; borrow; in the decimal number system, for example, when two digits are added and if the sum exceeds ten, we put one of the digits of the total as the sum and the other digit is &quot;carried&quot; into the next higher position. Similarly, during subtraction, a &quot;borrow&quot; arises.


మిగుల్చు, migulcu
-v. t.
--save; preserve; retain; keep;


మిట్ట, miTTa
-n.
--(1) high ground; 
--(2) hillock; (ant.) పల్లం;


మిట్టమధ్యాహ్నం, miTTamadhyAhnaM
-n.
--high noon;


మిటారి, miTAri
- n.
-- an attractive woman; a fashionable woman; an enticing woman; 


మిఠాయి, miThAyi
-n.
--sweet; confection;


మిడత, miData
-n.
-- (1) common grasshopper; vegetable grasshopper; [biol.] ''Atractomorpha similis'' of the Pyrgomorphidae family; 
-- (2) tobacco grasshopper; [biol.] ''Atractomorpha crenulata''
--locust; cricket; mantis;
-- (rel.) ఇలకోడి; కీచురాయి; 


మిడిమిడి, miDimiDi
-adj.
--slight; meagre; 
---మిడిమిడి జ్ఞానం = half-baked knowledge.


మిడిసిపాటు, miDisipATu
-n.
--haughtiness; insolence;


మిణుగురు పురుగు, miNuguru purugu
-n.
--glowworm; glow fly; firefly;


మితం, mitaM
-n.
--moderate;


మిత, mita
-adj.
--moderate;


మితవ్యయం, mitavyayaM
-n.
--economy;


మితవాది, mitavAdi
-n.
--political moderate;


మిత్ర, mitra
-adj.
--friendly; allied;


మిత్రమండలి, mitramaMDali
-n.
--friendly group; allies;


మితి, miti
-n.
--(1) limit; bound; 
--(2) a measure; a measuring device; 
---మితిమీరి = exceeding the limit. 
---భారమితి = a pressure gauge. 
---ఉష్ణమితి = a temperature gauge.


మితిమీరు, mitimIru
-v. i.
--exceed the limit;


మిత్తి, mitti 
- n.
- interest; 
-- అడ్డికి పావుశేరు మిత్తి = అడ్డ అంటే రెండు శేర్లు. &quot;అడ్డకి పావుశేరు మిత్తి&quot; అంటే ఎనిమిదో వంతు వడ్డీ. పన్నెండున్నర శాతం. 


మిత్రుడు, mitruDu
-n. m.
--friend; ally; pal; (ant.) శత్రువు;


మిథ్య, mithya
-n.
--unreal; imaginary; illusion; something that cannot be definitively identified as such;


మిథునం, mithunaM
-n.
--(1) the couple Shiva and Parvathi of Hindu mythology; 
--(2) wife and husband; couple; esp. old couple; 
--(2) Gemini; a zodiacal sign;


మిథునరాశి, mithunarASi
-n.
--Gemini, the constellation; one of the twelve signs of the Zodiac;


మిద్దె, midde
-n.
--the upper part of a flat-roofed house; terrace;


మిద్దెటిల్లు, middeTillu
-n.
--a house with a terraced roof;


మినప, minapa
-adj.
--pertaining to black gram dal; see also మినుగులు;


మినప్పప్పు, minappappu
-n.
--black gram dal; split urid dal;


మినహా, minahA
-adv.
--with the exception of;


మినహాయించి, minahAyiMci
-adv.
--not counting; omitting; not including;


మిన్న, minna
-adj.
--better; superior;


మిన్నక, minnaka
-adv.
--quietly; coolly; without making any overt moves;


మినుకు, minuku
-n.
--twinkle;


మినుకు మినుకు, minuku minuku
-adj.
--twinkling;


మినుగులు, minugulu
-n.
--whole black gram; &quot;urid dal&quot;; [bot.] ''Vigna mungo'' (old name: Phaseolus radiatus); Phaseolus minimum of Leguminosae (pea) family;


మిన్ను, minnu
-n.
--sky; 
---మిన్ను విరిగి మీద పడుతోంది = [idiom] the sky is falling.


మిరప, mirapa
-adj.
--pertaining to cayenne pepper;
-n.
--cayenne; pepper; chili; chilli; this plant, a native to Brazil, came to India after the late fifteen hundreds; 
-- మిర్చి అన్నా మిరప అన్నా ఒక్కటే; గుంటూరు మిర్చి ఎర్ర తోలుతో ఉంటే గొల్లప్రోలు మిర్చి నారింజ రంగులో ఉంటుంది;
--- కొండ మిరప = Bird eye chillies; 
--- ఎర్ర మిరప = red pepper; [bot.] ''Capsicum fastigiatum; Capsicum annuum''of the Solanaceae family; 
--- పచ్చ మిరప = green pepper; [bot.] ''Capsicum frutescens''; 
--- ఎండుమిరప, = dried chilli;
--- బుంగ మిరప =  bell peppers = sweet peppers = Simla peppers;
--- పాప్రికా =  paprika = కారం తక్కువ ఉన్న మిరప; 
--- పిమెంటో =  red pimento =  కారం లేని మిరప;


మిరాసీ, mirAsI
-n.
--hereditary right;


మిరియాలు, miriyAlu
-n.
--black pepper; [bot.] ''Piper nigrum'' of Piperaceae family;
--చల్ల మిరియాలు = తోక మిరియాలు = [bot.] ''Piper cubeba'' of Piperaceae family;
-- త్రికటువులు = శొంఠి, మిరియాలు, పిప్పళ్లు;
--[Sans.] మరిచం; శ్యామం; వల్లీజం;


మిలమిల, milamila
-adj.
--sparkling; onomatopoeia for sparkling looks;


మిల్లిగరిటె, milligariTe
-n.
--very small spoon;


మిల్లీ, millI
-adj.
--pref. one-thousandth; (ant.) కిలో = kilo;


మిల్లీమీటరు, millImITaru
-n.
--millimeter; one-thousandth of meter; a measure of length in the metric system;


మిల్లీలీటరు, millIlImITaru
-n.
--milliliter; one-thousandth of a liter; a measure of volume of liquids in the metric system;


మిశ్రమం, miSramaM
-n.
--mixture;


మిశ్రమ లోహం, miSrama lOhaM
-n.
--composite; (rel.) alloy;


మిష, misha
-n.
--excuse; pretense; trick;


మిషను, mishanu
-n.
--machine; 
---కుట్టు మిషను = sewing machine.


మిసిమి, misimi
-n.
--luster; polish;


మీ, mI 
-pos. pron.
--your; genitive of మీరు;


మీగడ, mIgaDa
-n.
--skin of milk; cream on the surface of heated milk;


మీట, mITa
-n.
--switch; lever;


మీటలమాల, mITalamAla
-n.
--a bank of switches;


మీటరు, miTaru
-n.
--(1) meter; a measuring instrument such as the volt meter;  
--(2) meter; metre; a standard measurement of length in the metric system of units. One meter equals 100 centimeters (cm). 1000 meters is a kilometer (km); 
---థర్మామీటరు = thermometer.


మీటు, mITu
-v. t.
--pluck with fingers; pull; fling;


మీది, mIdi
-adj.
--upper;
---మీది భాగం = upper portion
-pos. pron.
--yours;
---ఇది మీది = this is yours


మీదుమిక్కిలి, mIdumikkili
-adv.
--in addition to; over and above; besides;


మీమాంస, mImAmsa
-n.
--(1) investigative examination; discussion to find the truth; 
--(2) one of the six systems of Indian philosophy, called Darshanas;


మీమాంసకుడు, mImAmsakuDu
-n.
--investigator; examiner; detective;


మీనం, mInaM
-n.
--Pisces, the constellation; one of the twelve signs of the Zodiac; మీనరాశి;


మీనమేషాలు లెక్కపెట్టడం, mInamEshAlu lekka peTTaDaM
-ph.
--[idiom] wasting too much time analyzing; procrastination;


మీను, mInu
-n. s.
--fish;


మీనురూపురిక్క, mInurUpurikka
-n.
--(lit.) the constellation in the shape of a fish; Piscum; రేవతీ నక్షత్రం;


మీరు, mIru
-pron.
--you;
-v. i.
--exceed;


మీలు, mIlu
-n. pl.
--fish;


మీసం, mIsaM
-n.
--(1) man's moustache; 
--(2) animal's whiskers; 
--(3) insect's antenna;


ముంగిలి, muMgili
-n.
--courtyard; frontyard;


ముంగిస, muMgisa
-n.
--mongoose; [bio.] ''Herpestes sp''.;


ముంగురులు,  muMgurulu
-  n. pl.
--  forelocks;


ముంచు, muMcu
-v. t.
--dip; plunge; immerse; (ant.) తేల్చు;


ముంజె, muMje
-n.
--soft and tender kernel inside the stone of a palm fruit;


ముండ, muMDa
-n.
--(1) widow; a woman whose head is shaven; 
--(2) prostitute;


ముండ్లతోటకూర,  ముళ్లతోటకూర, muMDlatOTakUra, muLlatOTakUra
-n.
--[bot.] ''Amarantus spinosus'';


ముండ్లపంది, muMDlapaMdi
-n.
--porcupine; [bio.] ''Hystrix indica'';


ముండ్లపొన్నగంటి కూర,  ముళ్లపొన్నగంటి  కూర, muMDlapaMdi, muLlaponnagaMTi kUra
-n.
-- [bio.]  ''Alternanthera pungens'' HBK


ముండ్లముస్తె, muMDlamuste
-n.
--three-lobed nightshade; [bot.] Solanum trilobatum; [Sans.] అలర్కము;తెల్లజిల్లేడు;


ముండ్లు, ముళ్లు, muMDlu, muLlu
-n.
--thorns; setal;


ముంత, muMta
-n.
--pot; vessel;


ముంత, తప్పేలా, muMta tappElA
-n.
--pots and pans;


ముంతగజ్జనం, muMtagajjanaM
-n.
--[bot.] ''Ichnocarpus frutescens'';


ముంతమామిడి, muMtamAmiDi
-n.
--cashew; [bot.] ''Anacardium occidentale''; ''Semecarpus anacardium'';
-- జీడిమామిడి; మొక్కమామిడి; 


ముందర, muMdara
-p.p.
--before; in front of;


ముందుకు, muMduku
-adv.
--forwards;


ముందుకు వచ్చు, muMduku vaccu
-v. i.
--come forward; emerge;


ముక్క, mukka
-n.
--(1) piece; fragment; cube; 
--(2) word; message; 
---మంచుముక్క = piece of ice. 
---ముక్కలుగా కొయ్యి = dice into cubes. 
---ఆ ముక్క చెప్పలేక పోయావా? = why didn't you tell me that word?


ముక్కర, mukkara
- n.
-- a nose-stud, often made of gold, with a colorful precious or semi-precious stone;


ముక్క వాసన, mukkavAsana
-n.
--stale smell; musty smell;


ముక్త, mukta
-adj. 
--(1) united;  unified; 
--(2) leftover; previously used;
---ముక్త కంఠం = with one voice. 
---ముక్తపదగ్రస్తం = a figure of speech in which the previous word or syllable is picked up in the next word.


ముక్తసరి, muktasari
-adj.
-- (1) brief; succinct; abbreviated, abridged; contracted; summarized; (2) mean; trivial; small; a trifle.
-- (ety.) ముఖ్తసర్ (مختصر) అన్నదానికి సంగ్రహించు, సంగ్రహం అన్న అర్థం అరబ్బీలో ఉంది; 


ముక్కాలిపీట, mukkAlipITa
-n.
--tripod; త్రిపాది;


ముక్తానుషంగాలు, muktAnushaMgAlu
- n. pl.
--free associations; 


ముక్తాయింపు, muktAyiMpu
-n.
--summary; conclusion;


ముక్కాలు,  mukkAlu
- n.
-- the fraction 3/4;


ముక్కిడి, mukkiDi
-n.
--[bot.] ''Schrebera swietenioides'';


ముక్కు, mukku
-n.
--nose; నాసిక; 
---బురమ్రుక్కు = stout nose.


ముక్కుతుమ్ముడు తీగ, mukkutummuDu tIga
-n.
--[bot.] ''Leptadenia reticulata'';


ముక్కుతో, mukkutO
-adj.
--nasal; twangy;


ముక్కుదూలం, mukkudUlaM
-n.
--nose bridge; the hard, bony part of the nose;


ముక్కుపచ్చలారలేదు, mukkupaccalAralEdu
-ph.
--[idiom] still wet behind the ears;


ముక్కుముంగర, mukkumuMgara
-n.
--[bot.] Asystasia coromandeliana;


ముఖం, mukhaM
-n.
--face; countenance;


ముఖపరిచయం, mukhaparicayaM
-n.
--nodding acquaintance;


ముఖమల్, mukhamal
-n.
--velvety cloth;


ముఖరితం, mukharitaM
- n.
-- resonance; 


ముఖవచనం, mukhavacanaM
-n.
--oral communication; word of mouth;


ముఖస్తుతి, mukhastuti
-n.
--flattery; sycophancy;


ముఖ్యం, mukhyaM
-n.
--important; fundamental; basic; central; primary; key;


ముఖాముఖీ, mukhAmukhI
-n.
--(1) interview; face to face; in front; 
--(2) rendezvous; tryst;


ముగ్గు, muggu
-n.
-- an ornamental pattern, drawn on the ground or floor with rice flour or chalk, especially at the front of a Hindu household;


ముగ్గురు, mugguru
-pron.
--three people;


ముచ్చటించు, muccaTiMcu
-v. t.
--talk about; discuss about;


ముచ్చిక, muccika
-n.
--calyx of a fruit or flower; structure near the stem of a fruit or flower;


ముచ్చిలిగుంట, mucciliguMTa
-n.
--the small dent-lke depression at the back of the head, just below the cranium;


ముట్టడి, muTTaDi
-n.
--attack;


ముట్టడించు, muTTaDiMcu
-v. t.
--attack;


ముట్టించు, muTTiMcu
-v. t.
--kindle; light; touch with fire;


ముట్టు, muTTu
-n.
--menses; period; menstruation; the period of monthly discharge in adult females;


ముట్టుకొను, muTTukonu
-v. t.
--touch;


ముట్టె, muTTe
-n.
--snout; the forward projecting part of an animal's head;


ముఠా, muThA
-n.
--gang; clique;


ముడత, muData
-n.
--wrinkle; fold; pleat;


ముడి, muDi
-adj.
--raw; 
---ముడి పదార్థం = raw material. 
---ముడి పట్టు = raw silk.
-n.
--knot;


ముడిగాళ్లు, muDigALlu
-n.
--knock knees; the shape of legs that causes the knees to knock as a person walks;


ముడ్డి, muDDi
-n.
--(1) rump; 
--(2) anus;


ముడుగుదామర, muDugudAmara
-n.
--[bot.] Marsilia quadrifolia;


ముడుచు, muDucu
-v. t.
--fold;


ముడుచుకొను, muDucukonu
-v. i.
--fold up; curl up;


ముతక, mutaka
-adj.
--coarse; rough; crude; unrefined;


ముతక చమురు, mutaka camuru
-n.
--crude oil, when referring to petroleum;


ముతకనూనె, mutakanUne
-n.
--unrefined oil, when referring to edible oils;


ముత్త, mutta
-adj.
--elderly; old; 
---ముత్తాత = great grandfather; (lit.) old grandfather; 
---ముత్తైదువ = (1) an elderly woman whose husband is still alive; (ety.) ముది + ఐదువ; పెళ్ళి ఐన చిన్న వాళ్లకూ ఇది పర్యాయమయి నిలిచింది; (2) ముత్తు అంటే ముద్దు; (తమిళంలో నేటికీ ఈ అర్థంలో ఉంది.) కాబట్టి అందమైన అనే అర్థంలో ముత్తు + ఐదువ = ముత్తైదువ కావచ్చు.


ముత్యం, mutyaM
-n.
--pearl; the solidified excretion of a sea mussel; మౌక్తికం;


ముత్యపుచిప్ప, mutyapucippa
-n.
--mother-of-pearl; pearl oyster; ముక్తాస్పోటం; శుక్తి;


ముత్తాత, muttAta
-n.
--great grandfather;


ముదం, mudaM
-n.
--happiness;


ముదనష్టపు, mudanashTapu
-adj.
--ill-fated; unlucky;


ముదర, mudara
-adj.
--(1) mature; not tender; 
--(2) dark; not light; 
--(3) thick; not thin; 
---ముదర కాయ = a green vegetable that is reaching the stage of ripening. 
---ముదర రంగు = dark color. 
---ముదర పాకం = thick syrup. 
---రోగం ముదిరిపోయింది = the disease has taken root, it is no longer acute.


ముదరా, mudarA
-n.
--refund; rebate; compensation; reduction in price;


ముద్ద, mudda
-n.
--(1) paste; 
--(2) morsel; bolus; dollop; see also కరడు; 
---పప్పుముద్ద = a dollop of dal.


ముద్ర, mudra
-n.
--(1) stamp; imprint; print; 
--(2) posture in dance; 
---చెరగని ముద్ర = indelible imprint.


ముద్రణ, mudraNa
-n.
--printing; 
---ముద్రణ యంత్రం = printing press.


ముదావహం, mudAvahaM
-n.
--commendable;


ముద్దాయి, muddAyi
-n.
--defendant;


ముద్రాపకులు, mudrApakulu
-n. pl.
--printers;


ముద్రారాక్షసం, mudrArAkshasaM
-n.
--printing error; printer's devil;


ముదిమి, mudimi
-n.
--old age; decrepitude;


ముద్రించు, mudriMcu
-v. i. 
--print;


ముదురు, muduru
-adj.
--(1)mature; fully grown; not tender;
--(2) dark
---ముదురు రంగు = dark color;


ముద్దు, muddu
-n.
--(1) kiss; caress; 
--(2) love; fondness; affection; 
--(3) charmingness;


ముద్దుచేయు, mudducEyu
-v. i.
--dote on; adore; love and affection expressed by adults toward children;


ముద్దుపేరు, muddupEru
-n.
--pet name; nickname; sobriquet;


ముద్దువచ్చు, mudduvaccu
-v. i.
--to be cute; to be adorable; kissable;


మునగ కాడ, munaga KADa
-n.
--drumstick; the long rod-like fruit of drumstick tree; [bot.] ''Moringa oleifera'' of the Moringaceae family; [Sans.] శిగ్రుః; శోభాంజనః: ఆక్షీబః;


మునగ చెట్టు, munaga ceTTu
-n.
--drumstick tree; [bot.] ''Moringa pterygosperma; Moringa oleifera'';


మునసబు,  munasabu
- n.
-- Munsiff; a village-level officer of justice, usually a rank below a magistrate and above &quot;karanam&quot;;


ముని, muni
-n.
--hermit; seer; thinker; an ascetic observing silence;


మునిమాపు, munimApu
-n.
--twilight; early evening; 
--మునిచీకటి;


మునిశ్వేతం, munisvEtaM
-n.
--cloudy white;


మునుగు, munugu
-n.
--sink; go down; get inundated; (ant.) తేలు;


ముప్పాతిక, muppAtika
-n.
--three-fourths; three-quarters;


ముప్పావు, muppAvu
-n.
--three-quarters;


ముప్పిరి, muppiri
-adj.
--triple; three-fold;


ముప్పు, muppu
-n.
--calamity; danger; urgency;


ముప్ఫయ్, mupphai
-n.
--thirty;


ముబ్బడి, mubbaDi
-adj.
--triple; three times;


ముభావం, mubhAvaM
-n.
--aloofness; reserved; indifference;


ముమ్మడించు, mummaDiMcu
-v. i.
--increase three-fold;


ముమ్మాటికీ, mummATikI
-adv.
--on all (three) counts;


ముయ్యాకుపొన్న, muyyAkuponna
-n.
--[bot.] Pseudarthria viscida;


మురకుండాకు, murakuMDAku
-n.
--[bot.] Acalypha indica;


మురబ్బా, murabbA
-n.
--candied preserve; a fruit pieces preserved in honey or sugar syrup with no additional preservatives; this is different from jam or jelly or an  electuary;
---అల్లం మురబ్బా = candied ginger.


మురమురాలు,  muramurAlu
- n. pl.
- puffed rice; 
-- [rel.]  పేలాలు = popped rice or pop corn 


మర్త్యలోకం,  martyalOkaM
- n.
-- the abode of humanity; the Earth; (lit.) the land of the mortals;


మురికి, muriki
-n.
--dirt; sewage;


మురికి చేయు, muriki cEyu
-v. t.
--soil;


మురికి నీళ్లు, muriki nILlu
-n.
--sewage water; dirty water;


మురికివాడ, murikivADa
-n.
--slum;


మురిపిండ, muripiMDa
- n. [bot.] Acalypha indica Linn. Euphorbiaceae
-- Indian acalypha;


మురుగు కాలువ, murugu kAluva
-n.
--sewer;


మురుదొండ, murudoMDa
-n.
--[bot.] ''Bryonia epigaea'';


మురుపిండి, murupiMDi
-n.
--[bot.] ''Acalypha indica'';


ముర్రుపాలు, murrupAlu
-n.
--beestings; colostrum; milk of domestic cattle (cow, buffalo, goat, etc.) that has recently calved;  this substance is rich in nutrients and antibodies and are essential for the calf; In humans such items are supplied to the growing infant via the umbilical cord; apparently, in cattle such supply is not done. so drinking these besstings is essential for the calf; 
--same as జన్నుపాలు;


ములక, mulaka
-n.
--plunger;


ములగ,  mulaga
- n.
-- [bot.] ''Moringa oleifera'';


ముల్లంగి, mullaMgi
-n.
--(1) carrot; 
--(2) radish; [bot.] Raphanus sativus; Brassica rapa Linn.;


ముల్కీ,  mulkI
- n.
-- native; a person belonging to a region;


ములు, mulu
-pref. 
--indicates thorn or rough celia on leaves;


ములుకు, muluku
-n.
--sharp point; thorn;


ములుకోల, mulukOla
-n.
--goad; a stick with a needle at its end;


ములుగొలిమిడి, mulugolimiDi
-n.
--[bot.] ''Leonotis toefolia'';


ములుగోగు, mulugOgu
-n.
--[bot.] ''Hibiscus suratensis'';


ములుగోరంట, mulugOraMTa
-n.
--[bot.] ''Barleria prioatis;''


ములుదోస, muludOsa
-n.
--[bot.] ''Cucumis muricatus;''


ములుమోదుగు, mulumOdugu
-n.
--[bot.] ''Erythrima sublabota;''


ములువెంపలి, muluveMpali
-n.
--[bot.] ''Tephrosia spinosa;''


ముల్లు, mullu
-n.
--(1) thorn; prick; 
--(2) fishbone;


ముళ్లతోటకూర, muLlatOTakUra
-n.
--[bot.] Amaranthus spinosus  Linn.  of the Amaranthaceae family;


ముళ్లపంది, muLlapaMdi
-n.
--porcupine; same as ఏదుపంది; ముండ్లపంది;


ముళ్లవంకాయ, మొలుగుకాయ, muLlavaMkAya, molugukAya 
- n.
-- [bot.] ''Solanum hirsutum''  of Solanaceae Family (Potato family) 
--- ఇది వంగ, పొగాకు జాతికి చెందిన మొక్క;


మువ్వీసం,  muvvIsaM
- n.
 -- the fraction 3/16;
 
 
ముష్కరుడు, mushakruDu
- n.
--obstinate person; stubborn person; rude person; 


ముషిణి, mushiNi
-n.
--strychnine; Strychnos nux vomica; a poisonous substance from a plant;


ముష్టి, mushTi
-n.
--(1) fist; 
--(2) alms; a fistful of alms;


ముష్టికాయ, mushTikAya
-n.
--[bot.] Nux Vomica, Strychonys Nuxvomica; a natural drug useful in reducing fever;


ముష్టిది, mushTidi
-n. f. 
--beggar; panhandler; a person seeking a fistful of alms; 


ముష్టివాడు, mushTivADu
-n. m. 
--beggar; panhandler;


ముష్టి యుద్ధం, mushTi yuddhaM
-n. 
--fist fight; boxing;


ముసద్దీ,  musaddI
- n.
-- (1) writer; (2) accountant; (3) clerk;


ముసరపప్పు, musarapappu
-n.
--Masur dal; [bot.] ''Lens culinaris'';


ముసలకం, musalakaM
-n.
--piston;


ముసలి, musali
-adj.
--old;


ముసాంబ్రం, musAMbraM
-n.
--dried juice of aloeswood, or Indian aloe; [bot.] ''Aloe barbadensis'';
-- Agarwood, aloeswood, eaglewood or gharuwood is a fragrant dark resinous wood used in incense, perfume, and small carvings. It is formed in the heartwood of aquilaria trees when they become infected with a type of mold (Phialophora parasitica);


ముసిముసి, musimusi
-adj.
--onomatopoeia for smile;


ముసుగు, musugu
-n.
--veil; mask;


ముసురు, musuru
-n.
--nagging rain; slow, nagging low-grade rain and lasts for a couple of days;
-- [see also]  జడివాన; 


ముసురు, musuru
-v. t.
--hover about; 
---ఈగలు ముసురుతున్నాయి = the flies are hovering around.


ముస్తె, muste
-n.
--[bot.] ''Cyperus rotundus; Cyperus spectosus;''


ముహూర్తం, muhUrtaM
-n.
--(1) an auspicious time to perform an important thing; 
--(2) a duration of time equal to 48 minutes; 1 మూహూర్తం = 2 ఘడియలు = 48 నిమిషాలు; 
-- (3) ఒక పగలు, ఒక రాత్రినీ కలిపిన మొత్తాన్ని అహోరాత్రం అంటారు. ఒక అహోరాత్రంకు ఇలాంటివి 30 ముహూర్తాలు ఉంటాయి. అంటే… ఒక రోజులో 30 ముహూర్తాలు జరుగుతాయి. సూర్యోదయమునకు ముందు వచ్చే ముహూర్తాలలో మొదటిది. దీనినే ‘బ్రహ్మముహూర్తం’ అంటారు. అంటే రోజు మొత్తంలో 29వది బ్రహ్మ ముహూర్తం. ఈ ముహూర్తానికి అధిదేవత బ్రహ్మ. కాబట్టి దీనికి బ్రహ్మ ముహూర్తం అనే పేరు వచ్చింది. నిజానికి తెల్లవారుజామును 2 భాగాలుగా విభజించారు. సూర్యోదయమునకు 2 ఘడియల ముందు కాలాన్ని అనగా 48 నిమిషముల ముందు కాలాన్ని ఆసురీ ముహూర్తం అని ఆసురీ ముహుర్తానికి ముందు 48 నిమిషముల ముందు కాలాన్ని బ్రహ్మముహూర్తం అని అంటారు.
-- (4) అమావాస్య నాడు సూర్యుడి తో కలిసి ఉదయించిన చంద్రుడు 30 రోజుల పాటు, తిథికి 48 నిముషాలు చొప్పున ముందర ఉదయించి 30 తిథుల అనంతరం మళ్లి సూర్యుడి తో ఉదయిస్తాడు. 48 నిమిషాల కాలం ఒక ముహూర్త కాలం; కాల గమనానికి ముహూర్తం ఒక ఏకకం (Unit); 


మూక, mUka
-n.
--crowd;


మూకుడు, mUkuDu
-n.
--a bowl-shaped pan for deep frying;


మూకుమ్మడిగా,  mUkammaDigA
- adv.
-- lock, stock and barrel; 


మూగు, mUgu
-v. i.
--surround; gather and hover around;


మూట, mUTa
-n.
--bundle; pack; bag;


మూటా ముల్లె, mUTA mulle
-ph.
--bag and baggage;


మూడు, mUDu
-n.
--three;


మూడొంతులు, mUDoMtulu
-adv.
--three out of four; in all probability;


మూఢం, mUDhaM
-n.
--[astro.] obscuration of a planet by Sun's rays; Heliacal rising of a planet; [astrol.] a planet moving into the same house as the Sun; 
--  మూఢము అనగా ఒక గ్రహం సూర్యనికి దగ్గిరగా రావడం. లేదా ఒకే రాశి యందు ఉండడం;

మూఢత, mUDhata
-n.
--stupidity;


మూఢుడు, mUDhuDu
-n. m.
--stupid;


మూఢమతి, mUDhamati
-n.
--stupid;


మూత, mUta
-n.
--lid; cover; cap; top;


మూత్రం, mUtraM
-n.
--urine;


మూత్రపిండం, mUtrapiMDaM
-n.
--kidney; nephram;


మూత్రాణి, mUtrANi
-n.
--purine; a type of molecule found in the DNA;


మూతి, mUti
-n.
--mouth;


మూపు, mUpu
-n.
--shoulder; bull's hump;


మూపురం, mUpuraM
-n.
--shoulder of a bull; cow; or camel;


మూయు, mUyu
-v. t.
--shut; close;


మూర, mUra
-n.
--cubit; a measure of length equal to the span from the tip of the elbow joint to the tip of the middle finger of the open hand; 1 మూర = 2 జానలు; see alo బార;
---పిడిమూర = a length measure equal to the span from the tip of the elbow joint to the tip of the closed first;


మూర్ఛ, mUrCha
-n.
--epilepsy; petit mal; grand mal; fainting spell; swoon;


మూర్ఛన, mUrChana
-n.
--derived musical scale;
--సప్తస్వరముల యొక్క ఆరోహణావరోహణములను మూర్ఛనలందురు;


మూర్ధన్యాక్షరాలు,   mUrdhanyAksharAlu
- n. 
-- The letters ట,ఠ, డ, ఢ, ణ, ళ, ఴ లు of the Telugu alphabet;
--ద్రావిడ భాషలలో మూర్ధన్యాక్షరాలు (ట,ఠ, డ, ఢ, ణ, ళ, ఴ లు), ర-ఱ-లలు ప్రథమాక్షరంగా ఉండడానికి వీలులేదు. విశేషణంగా తెలుగులోనూ, ఇతర ద్రావిడ భాషలలోనూ హల్లుల ముందు ఇరు-, అచ్చులముందు ఈరు- అన్న రూపాలే కనిపిస్తాయి. ఇరువంకలు అంటే రెండు పక్కలు. ఇరువురు అంటే ఇద్దరు.


మూర్తి, mUrti
-n.
--(1) character; 
--(2) statue; 
--(3) shape; 
---అక్షరమూర్తి = alphabetic character. 
---అక్షరాంకికమూర్తి = alphanumeric character.


మూర్తిత్వం, mUrtitvaM
-n.
--embodiment; characterization;


మూర్తీభవించు, mUrtIbhaviMcu
-v. i.
--embody; personify;


మూరుకొండ, mUrukoMDa
-n.
--[bot.] ''Acalpha indica'';


మూర్కొను, mUrkonu
-v. t.
--smell; put to the nose;


మూలం, mUlaM
-n.
--beginning; root; basis; base; foundation; crux;


మూల, mUla   %updated
-adj.
--basic; proto;
-n.
--(1) Lambda Scorpii; Shaula; Yoga tara of the 19th  lunar mansion; located in the constellation Scorpio; one of the brightest stars in the night sky;
--(2) The 19th of the 27 star groups (or asterisms or lunar mansions) of the Hindu calendar; 
--(3)  corner; nook;


మూలకం, mUlakaM
-n.
--element; chemical element;


మూలగ, mUlaga
-n.
--marrow; bone marrow;


మూలధనం, mUladhanaM
-n.
--capital; original investment; principal;


మూలపదార్థం, mUlapadArthaM
-n.
--elemental matter; element;


మూలపురుషుడు, mUlapurushuDu
-n.
--patriarch; (ant.) మూలమగువ;


మూలబిందువు, mUlabiMduvu
-n.
--base point; radix point; decimal point in a base-ten system and a binary point in a base-two number system;


మూలమట్టం, mUlamaTTaM
-n.
--set-square; an instrument to set things at right angles;


మూలవిరాట్టు, mUlavirATTu
-n.
--(1) main idol located in the inner sanctum of a temple; a stand-in idol (ఉత్సవ విగ్రహం) is often used in street parades while the real idol is left in the inner sanctum; 
--(2) patriarch or matriarch of a family;


మూలశంక, mUlaSaMka
-n.
--piles; hemorrhoids; (lit.) doubt at the bottom;


మూల్యం, mUlyaM
-n.
--price;


మూలాధారం, mUlAdhAraM
-n.
--basis; source;


మూలాధారచక్రం, mUlAdhAracakraM
-n.
--according to Kundalini Yoga, one of the centers of energy in the human body, believed to be located at the base of the spinal column;


మూల్యాంకనం, mUlyAMkanaM, 
-n. 
--evaluation; assessment;


మూలిక, mUlika
-n.
--medicinal root; medicinal herb;


మూలుగ, mUluga
-n.
--bone marrow;


మూలుగు, mUlugu
-n.
--groan; groaning with pain;


మూస, mUsa
-n.
--(1) crucible; 
--(2) mold;


మూసివేయు, mUsivEyu
-v. t.
--close; shut;


'''%మృ - mR, మె - me, మే - mE, మై - mai'''

మృగం, mRgaM
-n.
--animal; beast; wild animal;


మృగతృష్ణ, mRgatRshNa
-n. 
--mirage;


మృగయుడు, mRgayuDu
-n.
--hunter;


మృగవ్యాధుడు, mRgavyAdhuDu
-n.
--Sirius; the brightest star as seen from the Earth in Canis Major;            % to e2t


మృగనాభి, mRganAbhi
-n.
--musk; the secretion from a gland of a deer;                               % to e2t


మృగశిర, mRgaSira             %updated
-n.
--(1) Beta Tauri; Elnath; Yoga tara of the fifth lunar mansion;
--(2) Orion; the star cluster that looks like a hunter; The fifth of the 27 star groups (or asterisms or lunar mansions) of the Hindu calendar; Represents the head of an animal in the Vrishabha rAsi of the Hindu calendar;


మృత, mRta
-adj.
--dead;


మృత్తిక, mRttika
-n.
--earth; clay; soil;


మృత్యువు, mRtyuvu
-n. 
--death;


మృదంగం, mRdaMgaM
-n.
--a drum used in Indian musical performances;


మృదులాస్థి, mRdulAsti
-n.
--cartilage;


మృదువు, mRduvu
-adj.
--tender; gentle; soft;


మృష్ట, mRshTa
-adj. 
--wholesome; healthy; clean;


మృష్టాన్నం, mRshtAnnaM
-n.
--wholesome food;


మెంతులు, meMtulu
-n. pl.
--fenugreek; [bot.] ''Trigonella foenum graecum; T. graecum''; Here, ''foenum graecum'' means Greek Hay; greens of this plant were used in Greece to feed horses; 
--these seeds, widely used in Indian cooking, have been reported to possess hypoglycemic and hypolipidemic properties in animal experiments, as well as in human and clinical cases;
--[Sans.] రుచిప్రదా; మిశ్రం; తాళపర్ణికా:


మెంతికూర, meMtikUra
-n.
--fenugreek greens; fenugreek leaves; [bot.] Trigonella foenum-graecum Linn.;


మెగిడి, megiDi
-n.
--smoke; a word used by Chenchu tribes;


మెగిడిపెట్టు, megiDipeTTu
-v. t.
--to smoke (a fish);


మెగా, megA
-adj.
--pref. million; big; huge; (ant.) మైక్రో;


మెట్ట, meTTa
-n.
--(1) upland; elevated land; land with no irrigation; (ant.) పల్లం; పుంజె; మాగాణి; 
--(2) hillock;


మెట్ట జలగ, meTTa jalaga
-n.
-- slug, land slug; 
-- నత్తలలాగే ఇవి కూడా అతి మెల్లగా ప్రయాణిస్తాయి. అయితే నత్తలకి ఉన్నట్లు వీటికి గుల్లలు (Shells) ఉండవు. నత్తలలాగే మెట్ట జలగలు కూడా గాస్ట్రోపోడా (Gastropoda) తరగతిలోని సిగ్మురెత్రా (Sigmurethra) కుటుంబానికి చెందుతాయి. నీటి జలగల (Leeches) లాగా వీటికి రక్తం పీల్చే స్వభావం లేదు; 


మెట్ట తామర, meTTa tAmara
-n.
--ground lotus; Indian shot; [bot.] ''Canna indica'' of the Cannaceae family;;
-- దీని ఆకుల పసరు తామర, గజ్జి, చిడుము వంటి మొండి చర్మవ్యాధులకు, సర్పి ( Herpes zoster) వంటివాటికి దివ్యౌషధంగా పనిచేస్తుంది;
-- see also  సీమ మెట్ట తామర = [bot.] ''Cassia alata'';


మెట్ట సేద్యం, meTTa sEdyaM
-n.
--dry cultivation;


మెటికలు, meTikalu
-n.
--knuckles; 
---మెటికలు విరవకు = do not crack knuckles.


మెట్రిక్ టన్ను, meTrik Tannu
-n.
--metric ton; one million grams; mega garm; 2205 pounds;


మెట్రిక్ పద్ధతి, meTrik paddhati
-n.
--metric system; an internationally agreed system of measuring weights and measures using units like meters for length, kilograms for weight and seconds for time; the MKS system;


మెట్టు, meTTu
-n.
--(1) step, as in step of a stair; 
--(2) rung, as in rung of a ladder;


మెడ, meDa
-n.
--nape; neck; the back part of the neck; (ant.) పీక;


మెడిదము, meDidamu
-n.
--noise; sound;


మెతక, metaka
-adj.
--dank; 
---మెతక వాసన = dank smell.


మెతక, metaka
-n.
--dullard; softy; a person with no initiative;


మెతనాలు, metanAlu
-n.
--methanal; formaldehyde;


మెతనోలు, metanOlu
-n.
--methanol; methyl alcohol;


మెతల్ గుంపు, metal guMpu
-n.
--methyl group; methyl radical;


మెతల్ రాసి, metal rAsi
-n.
--methyl radical; methyl group;


మెత్త, metta
-n.
--cushion;  pad; padding;


మెత్తన, mettana
-n.
--softness;


మెదడు, medaDu
-n.
--(1) brain; మస్తిష్కం; 
--(2) cerebrum;


మెదులు, medulu
-v. i.
--stir; move a little;


మెరక, meraka
-n.
--upland; refers to a land with no or scarce water resources; (ant.) మాగాణి; పల్లం;


మెరుగు, merugu
-n.
--(1) shine; polish; glitter; 
--(2) better;


మెరుగులు దిద్దు, merugulu diddu
-v. t.
--to give finishing touches;


మెరుపు, merupu
-n.
--(1) flash; 
--(2) lightning;


మెలిక, melika
-n.
--twist; turn;


మెల్ల, mella
-n.
--cross-eye; a condition where one of the eyes drifts from focusing;


మెల్లగా, mellagA
-adv.
--slowly; steadily; (ant.) త్వరగా; శీఘ్రంగా;


మెల్లనైన, mellanaina
-adj.
--slow;


మెస్మరించు, mesmariMcu
-v. t.
--mesmerize; to hypnotize; to enchant; (named after German physician Franz Anton Mesmer);


మేక, mEka
-n.
--goat; she-goat;


మేకపోతు, mEkapOtu
-n. m.
--he goat;


మేకపిల్ల, mEkapilla
-n.
--kid; baby goat;


మేకపోతు గాంభీర్యం, mEkapOtu gAMbhIryaM
- ph.
-- showing external courage although scared inside;


మేకమాంసం, mEkamAmsaM
-n.
--mutton;


మేకమేయని ఆకు, mEkamEyani Aku
-n.
--[bot.] Tylophora indica;


మేకీవిల్లీయం, mEkIvillIyaM
-n.
--Machiavellian; crafty; deceitful; artful; named after the Florentine writer Nicolo Machiavelli (1469-1527 A.D.); కౌటిల్యం; కుటిలత్వం;


మేకు, mEku
-n.
--nail;


మేఘం, mEghaM
-n.
--cloud;
---అలకామేఘం = cirrus cloud; &quot;hairy&quot; cloud.
---అలకాపుంజ మేఘం = cirrocumulus cloud.
---అలకాస్థార మేఘం = cirrostratus cloud.
---మధ్యస్థార మేఘం = altostratus cloud.
---పుంజమేఘం = cumulus cloud.
---సమాచిమేఘం = cumulous cloud; &quot;heapy&quot; cloud.
---స్థారమేఘం = stratus cloud.
---వృష్టికమేఘం = nimbus cloud; &quot;rainy&quot; cloud.
---వాడు మేఘాల్లో ఉన్నాడు = [idiom] he is in cloud nine.


మేఘాచ్ఛాదితం, mEghAcchAditaM
-n.
--overcast;


మేట, mETa
-n.
--sandbar; shoal;


మేట్నీ, mETnI
-n.
--matinee; పగటాట;


మేటు, mETu
-n.
--heap; pile;


మేజా, mEjA
-n.
--desk; a table with drawers;


మేజువాణీ, mEjuvANI
- n.
-- a group dance performed by a clan of prostitutes with indecent language and exposure; it was customary to have such performances at weddings in bygone days; (see also)  నాచ్ పార్టీ; భోగంమేళం; 


మేజోళ్లు, mEjOllu
-n. pl.
--socks; stockings;


మేడ, mEDa
-n.
--a building with at least one floor above the ground floor; palace;


మేడమీద, mEDamIda
-n.
--upstairs;


మేడమెట్లు, mEDameTlu
-n.
--stairs;


మేడి, mEDi
-n.
-- cluster fig; a species of the fig tree; [bot.] ''Ficus glomerata; Ficus racemosa; Ficus palmata;''  
--(note) It is a common belief that this fruit is pretty outside with worms inside;
-- ఉదుంబరం; 


మేన,  mEna
-- pref.
-- related by the body; related by blood;
--- మేనమామ = an uncle related by blood = mother's brother;
--- మేనత్త = an aunt related by blood = father's sister;


మ్లేచ్ఛులు, mlEcChulu
-n. pl.
-- (1) Barbarians; uncivilized;
-- foreigners who do not speak our language (Sanskrit), who eat beef, and who do not follow our customs and traditions; 
--&quot;గోమాంసం తినేవారు, సంస్కృతం కాక పలురకాల భాషలు మాట్లాడేవారు, మన ఆచారాలను వేటినీ పాటించని వారిని మ్లేచ్ఛులని అంటారు&quot;  అని బౌధాయనుడు మ్లేచ్ఛ శబ్దాన్ని నిర్వచించాడు;


మైదా పిండి,  maidA piMDi
- n.
-- all-purpose flour; the flour made from a mixture of hard and soft varieties of white wheat;
-- గోధుమ పిండి =  wheat flour made from red wheat, without removing the skin and germ;
-- గోధుమలు పిండిమరలో పిండి పట్టించినప్పుడు అందులోనే మైదా కూడా ఉంటుంది. ఆ పద్దతిలో గోధుమ పొట్టు, గోధుమ రవ్వ, బొంబాబు రవ్వ (సమొలిన), వగైరాలతోపాటు, చివరకు మెత్తగా మిగిలిన మైదాను కొన్ని రసాయనాలతో శుద్ధి చేసి తెల్లగా తీర్చిదిద్దుతారు.


మైలతుత్తం, mailatuttaM
- n.
-- copper sulfate; CuSO&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;;
-- చికీగ్రీవం; 


మొగమాటం, mogamATaM
- n.
-- civility courtesy; conciliatory conduct; complaisance; feeling delicate; a reluctance to refuse a request or to wound another's feelings by not complying; 
-- దాక్షిణ్యం; మొహమాటం; 


మొగలి, mogali
- n.
-- Screw pine; [bot.] ''Pondonus tectorius''; 
-- ఇది ఆవృతబీజ జాతి (Angiosperms) సతత హరిత వృక్షం; ఇది 15-20 అడుగుల ఎత్తుకు పెరుగుతుంది. 
-- మొగలిపువ్వు వాసనకు పాములు వస్తాయని అంటారు కానీ దీనికి శాస్త్రీయమైన రుజువు లేదు; ఈ పూల వాసనకి ఆకర్షింపబడి వచ్చాయనేదానికి ఇదమిద్ధంగా ఋజువులేమీ లేవు.  


మొలలు, molalu
- n.
-- piles; hemorrhoids; 
-- దానిమ్మ తొక్కల పొడి (Powdered pomegranate peel). ఆయుర్వేద మందుల దుకాణాల్లోనూ, ఆన్లైన్ లోనూ దొరుకుతుంది.  ఉదయం సాయంత్రం ఒకో చెంచాడు చూర్ణం నీటితో కలిపి తాగితే విరేచనం అయేటప్పుడు రక్తం పోకుండా ఆపుతుంది.


మోక్షం,  mOkshM
- n.
-- liberation; cessation of suffering; attainment of Supreme Bliss; Liberation of the soul from the body; Deliverance from the bonds of sense; Beatitude; 
-- the Hindu equivalent of Buddhist  నిర్వాణం; 


మోట,  mOTa
- n. A water pump, a water wheel, or a device for drawing water from wells to irrigate the fields.


మోటబావి,  mOTabAvi
- n.
-- a wide-mouthed well suitable for lifting water with a specially shaped bucket, called 'mota' used for watering irrigated fields; 
-- కపిలబావి, మోటనుయ్యి; నీళ్ళు తోడటానికి మోట అమర్చిన బావి;


మోతిబిందు, mOtibiMdu 
- n. 
-- cataract; an eye disease in which the lens gets clouded; 


మోహం,  mOhaM
-n.
-- attachment;  సాంగత్యం వల్ల ఒక వస్తువు తనదే అనే భావన; 


మొహమాటం,  mohamATaM
- n.
-- doing something with a sense of discomfort so as not to make a host uncomfortable;
-- మొగము + ఓటమి = మొగమోటమి = ఉచ్చారణ లో గూడా మొహమాటం అయి పోయింది. అంటే మొగం చూడడానికి చెల్లకపోవడం; ఇప్పటి వాడుకలో — మారుమాట చెప్పలేక, ఒప్పుకోవడం అనే అర్థం లో వాడుతున్నాం;
-- ఆహారే వ్యవహారే చ త్యక్త లజ్జః సుఖీ భవేత్ = ఆహారం విషయంలో ను, వ్యవహారం విషయం లోనూ మొహమాట పడకూడదు;
&lt;/poem&gt;

==మూలం==
* V. Rao Vemuri, English-Telugu and Telugu-English Dictionary and Thesaurus, Asian Educational Services, New Delhi, 2002 ISBN 0-9678080-2-2
[[వర్గం:వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు]]</text>
      <sha1>4m8rw5wurc3p22vrh0ego8oede16vah</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు/స-హ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3024</id>
    <revision>
      <id>33390</id>
      <parentid>33384</parentid>
      <timestamp>2022-08-26T17:49:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vemurione</username>
        <id>1689</id>
      </contributor>
      <comment>/* Part 1: సం - saM, స - sa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="132078" xml:space="preserve">
=నిఘంటువు=

* This dictionary is an improved version over the print version (expanded, errors corrected, new features continually being added) published by Asian Educational Services, New Delhi in 2002.
* You are welcome to add. BUT PLEASE DO NOT DELETE entries until you are absolutely, positively SURE a mistake has been made and needs to be corrected.
* PLEASE do not delete entries or their meanings simply because you personally did not agree with the meaning given there. Thanks
* American spelling is used throughout. 
* There is no clearly established, standardized alphabetical order in Telugu. The justification for the scheme used here would be too long for discussion here.

16 March 2016.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! నిర్వచనములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
! ఆసక్తికర చిత్రములు&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
|-
|width=&quot;895&quot;|&lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---&gt;


==Part 1: సం - saM, స - sa==
&lt;poem&gt;
'''సం - saM'''

సంకటం, saMkaTaM
-n.
--(1) disease; illness; 
--(2) trouble; difficulty; emergency; 


సంకటకాలం, saMkaTakAlaM
- n.
-- emergency; 


సంకటి, saMkaTi
-n.
--lunch; meal at noon time; typically cooked cereal; porridge;


సంకర, saMkara
-adj.
--hybrid; not pure bred; cross bred;


సంకరణం, saMkaraNaM
-n.
--cross breeding; hydridization;


సంకర్షణ, saMkarshaNa
-n.
--interaction;


సంకలనం, saMkalanaM
-n.
--addition; compilation;


సంకల్పం, saMkalpaM
-n.
--resolve; resolution; a mental decision or commitment to do something.


సంకలిత, saMkalita
-adj.
--aggregated; added; accumulated;


సంక్రమణం, saMkramaNaM
- n. The passage of the sun (or a planetary body) from one sign of the zodiac into another. 
-- సూర్యాది గ్రహములు ఒక రాశిని విడిచి మరియొక రాశికి పోవడము.
-- see also  సంక్రాంతి;


సంక్రమణ, SaMkramaNa
-n.
--transition.


సంక్రామిక, saMkrAmika
-adj.
--contagious;                                     %to e2t


సంక్షిప్త, samkshipta
-adj.
--abbreviated;


సంక్షిప్తం, samkshiptaM
-n.
--brief; summary; abbreviation;


సంక్షోభం, samkshObhaM
-n.
--upheaval; crisis; disturbance;


సంకీర్ణ, saMkIrNa
-adj.
--mixed; related to a coalition; complex;


సంకుచిత, saMkucita
-adj.
--restricted; narrow;


సంకు పాషాణం, SaMku pAshANaM
-n.
--white arsenic; Arsenicum album;


సంకుల సమరం, SaMkula samaraM
-n.
--bitter struggle; mob fight; fierce battle;


సంకేతం, SaMkEtaM
-n.
--sign; symbol; code; secret signal;


సంక్షేమం, SaMkshEmaM
-n.
--welfare;


సంక్షోభం, SaMkshobhaM
-n.
--unrest; disturbance; distress; crisis due to shortage of resources; 


సంఖ్య, SaMkhya
-n.
--[math.] number; a sequence of one or more digits;
---అనిష్ప సంఖ్య = irrational number; not a number that can be expressed as a ratio of two integers;
---కరణీయ సంఖ్య = irrational number.
---బేసి సంఖ్య = odd number.
---నిష్ప సంఖ్య = fractional number; rational number.
---సరి సంఖ్య = even number.
---సమ్మిశ్ర సంఖ్య = complex number.
---సంకీర్ణ సంఖ్య = complex number.


సంఖ్యాత్మక, saMkhyAtmaka
-adj.
--numerical;


సంఖ్యాధికత్వం, saMkhyAdhi-katvaM
-n.
--majority; numerical majority;                           % to e2t


సంఖ్యావాచకం, saMkhyAvAcakaM
-n.
--numeral; number;


సంఖ్యాశాస్త్రం, saMkhyASAstraM
-n.
--[math.] 
--(1) statistics; 
--(2) theory of numbers;


సంగం, saMgaM
-n.
--junction; meeting place;


సంగణకం, saMgaNakaM
-n.
--computer;


సంగణీకరించు, saMgaNIkariMcu
-v. t.
--compute; calculate;


సంగడి, saMgaDi
-n.
--(1) couple; pair; 
--(2) dumb-bell; a pair of weights used in weight lifting;


సంగడికత్తె, saMgaDikAtte
-n. f.
--friend; girl friend;


సంగడికాడు, saMgaDikADu
-n. m.
--friend; boy friend;


సంగత, saMgata
-adj.
--consistent;


సంగతంగా, saMgataMgA
-adv.
--consistently;


సంగతత్వం, saMgatatvaM
-n.
--consistency;


సంగత్వం,  saMgatvaM
- n.
-- attachment; (ant.)  నిస్సంగత్వం;


సంగతి, saMgati
-n.
--(1) point; issue; news; event; subject matter; topic; circumstance; message; story; occurrence; knowledge; 
--(2) [music] variation in the way different stanzas in a lyric are rendered with varying melodies;


సంగతులు, saMgatulu
-n. pl.
--issues; news items;


సంగమం, saMgamaM
-n.
--union; junction;
---సాగర సంగమం = the place where a river joins the sea.


సంగ్రహం, saMgrahaM
-n.
--(1) summary; 
--(2) collection;


సంగ్రహాలయం, saMgrahAlayaM
-n.
--museum; a place where collections are kept;


సంగ్రహించు, saMgrahiMcu
-v. t.
--collect; obtain; acquire;. summarize;


సంగ్రామం, saMgrAmaM
-n.
--conflict; battle; war;


సంగీతం, saMgItaM
-n.
--music;


సంగోరు, saMgOru
-n.
--half portion;


సంఘం, saMghaM
-n.
--(1) group; 
--(2) society;


సంఘ సేవకుడు, saMgha sEvakuDu
-n. m.
--social worker;


సంఘ సేవిక, saMgha sEvika
-n. f.
--social worker;


సంఘటన, saMghaTana
-n.
--event; incident;


సంఘటిత, saMghaTita
-adj.
--integrated; consolidated; compact; organized; cooperating; 
-- సంఘటిత ఉద్యోగులు = Organised employees.
--అసంఘటిత ఉద్యోగులు = Unorganised employees.


సంఘర్షణ, saMgharshaNa
-n.
--conflict; friction;


సంఘాతం, saMghAtaM
-n.
--collision, union of objects caused by a collision;


సంఘీభవించు, saMghIbhaviMcu
-v. i.
--unite;


సంఘీభావం, saMghIbhAvaM
-n.
--unity; the feeling of being a part of a society;


సంజ్ఞ, saMj~na
-n.
--sign; symbol; gesture; code;


సంచయని, saMcayani
-n.
--[comp.] accumulator; a register used in the arithmetic unit of a digital computer;


సంచరించు, saMcariMcu
-v. i.
--wander about; roam; rove;


సంచలనం, saMcalanaM
-n.
--commotion; disturbance; stir; activity; movement;


సంచారం, saMcAraM
-n.
--(1) meandering; touring; traveling; traversing; wandering; roaming;
--(2) [music] meandering into higher notes during the initial phase of a rendition; range; 


సంచార, saMcAra
-adj.
--mobile; touring; travelling;


సంచాలకుడు, saMcAlakuDu
-n. m.
--organizer; convener;


సంచి, saMci
-n.
--(1) bag; sac; 
--(2) purse;


సంచిక, saMcika
-n.
--(1) an issue of a periodical; (rel.) సంపుటి = a volume of a periodical. For a monthly periodical, the issue published each month is a సంచిక, and the collection of issues during a year is సంపుటి; 
--(2) [comp.] accumulator;


సంచిత, saMcita
-adj.
--accumulated; cumulative;
---సంచిత కర్మ = accumulated karma.
---సంచిత నిధి = consolidated fund.


సంచీపేరు, saMcIpEru
-n.
--[comp.] accumulator register;


సంజనిత, saMjanita
-adj.
--created; produced;


సంజాయిషీ, saMjAyishI
-n.
--explanation; in response to an allegation;


సంజీవని,  saMjIvani
- n.
--[bot.] ''Selaginella bryopteris''; A restorative, a cordial, a reviving medicine, a medicine tending to prolong life, or of sufficient efficacy to raise the dead; This is believed to be the herb that revived Lakshmana in the Indian epic Ramayana; [same as] సంజీవకరణి; see also సంధానకరణి, సౌవర్ణకరణి, విశల్యకరణి; 


సంత, saMta
-n.
--(1) farmers market; rows of stalls in a market place on a periodic basis, typically once a week; 
--(2) a Vedic lesson;
--(3) unwelcome and nagging disturbance as in వెధవ సంత లాగుంది; 
---మైలసంత = fish or meat market.
---మడిసంత = fruit or vegetable market.


సంతర్పణ, saMtarpaNa
-n. 
--a type of feast served on special occassions tolarge number of people;


సంతకం, saMtakaM
-n.
--signature;


సంతతి, saMtati
-n.
--offspring; progeny; one's children;


సంతరించు, saMtariMcu
-v. t.
--acquire; accumulate; develop; get;


సంతానం, saMtAnaM
-n.
--offspring; one's children;


సంతానవంతుడు, saMtAnavaMtuDu
-n. m.
--one who has children;


సంతానవతి, saMtAnavati
-n. f.
--one who has children;


సంతాపం, saMtApaM
-n.
--sadness; grief;


సంతు, saMtu
-n.
--offspring; progeny;


సంతృప్త, saMtRpta
-adj.
--[chem.] saturated;


సంతృప్తి, saMtRpti
-n.
--satisfaction;


సంతోషం, saMtOshaM
-n.
--happiness; pleasure;


సందడి, saMdaDi
-n.
--bustle; excitement;


సందర్భం, saMdarbhaM
-n.
--context; circumstance;


సందర్భ శుద్ధి, saMdarbha suddhi
-n.
--appropriateness of context;


సందర్శకులు, saMdarsakulu
-n. pl.
--visitors; tourists;


సందిగ్ధ, saMdigdha
-adj.
--doubtful; uncertain; ambiguous;


సందిలి, saMdili
-n.
--upper arm;


సందు, saMdu
-n.
--alley; a narrow street; [coll.] excuse; narrow opening;


సందుపిల్లి, saMdupilli
-n.
--alley cat;


సందువా, saMduvA
-n.
--pomfret (fish);
---తెల్ల సందువా = silver pomfret; white pomfret; Pampus argentius.
---సూది సందువా = grey pomfret; Pampus argentius.
---నల్ల సందువా = brown pomfret; black pomfret; Parastromateus niger.


సందేశం, saMdESaM
-n.
--message; news; tidings;


సందేహం, saMdEhaM
-n.
--doubt; suspicion; hesitation; uncertainty;


సందేహాస్పద, saMdEhAspada
-adj.
--doubtful; uncertain;


సందోహం, saMdOhaM
-n.
--multitude; crowd;


సందేహశీలుడు, saMdEhaSIluDu
- n.
-- skeptic, one who doubts everything; 
--  సంశయవాది; 


సంధ్య, saMdhya
-n.
--(1) dusk; dawn; the times of day joining sunlight and darkness; (lit.) the junction time; 
--(2) religious rites performed at dusk; సంధ్యావందనం;
---ఉషసంధ్య = dawn; ప్రాతఃకాలం;
---సాయంసంధ్య = dusk; సాయంకాలం;


సంధాత, saMdhAta     %e2t
-n.
--organizer; one who unites;


సంధానం, saMdhAnaM
-n.
--synthesis; concatenation; joining together; సంశ్లేషణ;


సంధానకరణి, saMdhAnakaraNi
--n.
-- a medicinal herb said to have the miraculous property of making torn flesh or broken bones whole; the identity of this is not known at present; [see also] విశల్యకరణి, సంజీవకరణి, సౌవర్ణకరణి; 


సంధాన భాష, saMdhAna bhAsha
-n.
--link language;


సంధాయక, saMdhAyaka
-adj.
--connective; connecting;


సంధాన రసాయనం, saMdhAna rasAyanaM
-n.
--synthetic chemistry; సంశ్లేష రసాయనం;


సంధ్యావందనం, saMdhyAvaMdanaM
-n.
--the prayer offered to the Sun and other elements of nature at dawn and dusk;


సంధ్యారాగం, saMdhyArAgaM
-n.
--redness of the sky at dawn or dusk;


సంధి, saMdhi
-n.
--(1) junction; union; 
--(2) a grammatical construct joining two words; euphonic combination; 
--(3) truce; pact; 
--(4) delirium;
---యుగసంధి = period of transition between two eras.
---త్రికసంధి = a grammatical construct in Telugu and Sanskrit.


సంధించు, saMdhiMcu
-v. t.
--bring together;


సంధికాలం, saMdhikAlaM
-n.
--transition priod; juncture;


సంన్యాసి, saMnyAsi
- n.
-- one who gave up all worldly things; one who gave up attachments to this physical material world;
-- సర్వసంగపరిత్యాగి;  see also సన్నాసి;


సంపంగి, saMpaMgi
- n.
-- a fragrant flower;
--- తీగ సంపంగి = a flowering shrub with greenish-yellow flowers; [bot.] ''Artabotrys hexapetalus;''
--- చెట్టు సంపంగి =  a flowering tree with greenish yellow scented  flowers; [bot.] ''Canaga odorota;''


సంపద, saMpada
-n.
--wealth; resource;
---ఖనిజ సంపద = mineral wealth.
---జల సంపదలు = water resources; నీటి వనరులు;
---సహజ సంపదలు = natural resources.


సంపన్న, saMpanna
-adj.
--wealthy; rich;


సంపర్కం, saMparkaM
-n.
--contact;


సంప్రదాయం, saMpradAyaM
-n.
--tradition; custom; practice;


సంప్రదాయ సిద్ధ, saMpradAya siddha
-adj.
--traditional; conventional;


సంప్రదింపులు, saMpradiMpulu
-n. pl.
--discussions; negotiations; consultations;


సంపాతం,  saMpAtaM
- n.
-- (1) fall; quick downward fall; quick downward swoop; (2)[math.] superposition; occupying a slot (space or time) simultaneously; 


సంపాదకత్వం, saMpAdakatvaM
-n.
--editorship;


సంపాదక వర్గం, saMpAdaka vargaM
-n.
--editorial board;


సంపాదకుడు, saMpAdakuDu
-n.
--editor (of a magazine or newspaper); the editing of a movie is called కూర్పు;
---ఉప సంపాదకుడు = assistant editor.
---సహాయ సంపాదకుడు = associate editor.


సంపాదకీయం, saMpAdakIyaM
-n.
--editorial;


సంపాదన, saMpAdana
-n.
--earnings;


సంపాదించు, saMpAdiMcu
-v. i.
--earn; obtain; procure; get;


సంపుటి, saMpuTi
-n.
--volume of a periodical; same as సంపుటం;


సంపెంగ, saMpeMga
-n.
--champaka; [bot.] Michelia champaka; also సంపంగి, [Sans.] చంపక;


సంబంధం, saMbaMdhaM
-n.
--(1) relationship; kinship; alliance; 
--(2) contextual relevance; 
--(3) a match for a prospective wedding;


సంబంధి పదకోశం, saMbaMdhi padakOSaM
-n.
--thesaurus;


సంబరం, saMbaraM
-n.
--(1) festival; 
--(2) happiness;


[[నీటిబ్రాహ్మీ|సంబరేణి]], saMbarENi
-n.
--[bot.] ''Bacopa monnieri;''


సంబారాలు, saMbArAlu
-n. pl.
--(1) cooking ingredients; 
--(2) spices used in cooking;


సంబోధన, saMbodhana
-n.
--addressing;


సంభవించు, saMbhaviMcu
-v. i.
--happen; occur;


సంభ్రమం, saMbhramaM
-n.
--(1) thrill; excitement; 
--(2) surprise; bewilderment;


సంభారం, saMbhAraM
-n. s.
--supplies; equipment;


సంభావన, saMbhAvana
-n.
--(1) respect; honor; esteem; 
--(2) token of respect; a gift given in recognition of the display of a scholarly talent; see also దక్షిణ;


సంభావ్యం, saMbhAvyaM
-n.
--probable;


సంభావ్యత, saMbhAvyata
-n.
--[math.] probability; 
---It is possible that it will rain tomorrow, and I would estimate the probability of rain tomorrow is 46% = 	రేపు వాన పడే సావకాశం వుంది. రేపు వాన పడే సంభావ్యత 46% వుందని అంచనా వేస్తున్నాను.


సంభాషణ, saMbhAshaNa
-n.
--dialog; conversation;


సంయమనం, saMyamanaM
-n.
--restraint; forbearance; self-denial; control; moderation; balance;


సంయుక్త, saMyukta
-adj.
--joint; mutual;	


సంయుక్తాక్షరం, saMyuktAksharaM
-n.
--a combination of more than two consonants;


సంయోగం, saMyOgaM
-n.
--conjugation; unification; joining together; synthesis; chemical reaction;


సంయోగ జంటబంధం, saMyOga jaMTabaMdhaM
-n.
--[chem.] conjugate double bond;


సంయోజిత, saMyOjita
-adj.
--conjoined; attached;


సంరంభం,saMraMbhaM
-n.
--excitement;


సంరక్షణ, saMrakshaNa
-n.
--protection; conservation; preservation; patronage;


సంవర్గ, saMvarga
-adj.
--categorical;


సంవర్గమానం, saMvargamAnaM
-n.
--[math.] logarithm;


సంవత్సరం, saMvatsaraM
-n.
--year;


సంవాదం, saMvAdaM
-n.
--debate; argument; 
---సంవాద చాతుర్యం = debating talent.


సంవిధానం, saMvidhAnaM
-n.
-- (1) technique; (2) constitution; a body of fundamental principles or established precedents according to which a state or other organization is acknowledged to be governed;


సంవిధాన శాస్త్రం, saMvidhAna SastraM
-n.
--technology;


సంవేగం, saMvEgaM
-n.
--acceleration; haste; hurry;


సంవేదక, saMvEdaka
-adj.
--[bio.] sensory;
---సంవేదక నాడులు = sensory nerves.


సంశయం, saMSayaM
-n.
--doubt;


సంశయాస్పద, saMSayAspada
-adj.
--doubtful; questionable;


సంశ్లేషణ, saMSlEshaNa
-n.
--synthesis; fusion; (ant.)విశ్లేషణ;


సంస్కరణ, saMskaraNa
-n.
--reform;


సంస్కర్త, saMskarta
-n.
--reformer;


సంస్కరించు, saMskariMcu
-v. t.
--(1) reform; 
--(2) cremate a dead body;


సంస్కారం, saMskAraM 
- n.
-- doing  things well; cultured behavior 

 
సంస్కారాలు, saMskArAlu  
- n.
-- the set of things that ought to be done well, according to scriptures; 
-- పుట్టినది మొదలు ఆయా వయసులలో మంత్రపూర్వకంగా చేసే క్రియలు సంస్కారాలు. జాతకర్మ మొదలు అంత్యేష్టి వరకూ 16 సంస్కారాలు చేస్తారు. అన్నప్రాశనం, చెవులు కుట్టడం, అక్షరాభ్యాసం, ఉపనయనం, వివాహం, మొదలైనవి సంస్కారాలు;


సంస్మరణ, saMsmaraNa
-adj.
--memorial;


సంస్కృతం, saMskRtaM
-n.
--Sanskrit;


సంస్కృత, saMskRta
-adj.
--polished; cultured;


సంస్కృతి, saMskRti
-n.
--culture; culture of a society;


సంస్థ, saMstha
-n.
--organization; institution; establishment;


సంసారం, saMsAraM
-n.
--the household; family; see also కుటుంబం;


సంసారి, saMsAri
-n.
--family person; householder;


సంస్కారం, saMskAraM
-n.
--cultured behavior; polished behavior;


సంస్థాపకుడు, saMsthApakuDu
-n. m.
--founder;


సంస్థానం, saMsthAnaM
-n.
--feudal state within British India;


సంసిద్ధం, saMsiddhaM
-n.
--ready;


సంహితం,saMhitaM
-n.
--collection; compilation; compendium; book;


సంస్థిత, saMsthita
-adj.
--established;


సంహారం,  saMhAraM
- n.
--(1) killing; destruction;
--(2) folding
--- వేణీ సంహారం =  folding the hair;


సంక్షోభం, saMkshObhaM
-n.
--shortage;

'''స - Sa'''


స, sa
-n.
--first of the seven notes of Indian music; the seven notes are : స, రి, గ, మ, ప, ద,ని;


స, sa
-pref.
--with; along;
---సచేల = clothed; with clothes.
---సాలంకృత = decorated; with ornaments.
---సాధికార = authoritative; with authority.


సకల, sakala
-adj.
--all; entire; omni; see also సర్వ;


సకృత్తుగా, sakRuttugA
-adv.
--rarely; seldom;


సకిలింత, sakiliMta
-n.
--neighing of a horse;


సకృత్తుగా, sakRttugA
--adv.
-- seldom; rarely; scarcely;


సఖ్యము, sakhyamu
-n.
--friendship;


సఖుడు, sakhuDu
-n. m.
--friend;


సఖి, sakhi
-n. f.
--friend; companion;


సగం, sagaM
-n.
--half;
---చెరిసగం = half each, the assumption being that there are two people to share.


సగటు, sagaTu
-n.
--average; mean;


సగటు సముద్ర మట్టం, sagaTu samudra maTTaM
-ph.
--mean sea level;


సగుణ బ్రహ్మ, saguNa brahma
- n. 
- The Supreme Universal Power that is within the capability of description and understanding, Vishnu, Shiva, Shakti, Rama, Krishna, etc.; see also నిర్గుణ బ్రహ్మ;


సగ్గుబియ్యం, saggubiyyaM
-n.
--sago; tapioca;  a grain-like preparation made from the starchy substances found in a variety of palm-like trees such as ''Metroxylon sagu'', ''M. rumphi'', ''M. leave'', (Jatropha family); In India, this is often made from Casava root or ''Manihot utilissima''; ([[కర్ర పెండలం]]);
-- [Hindi] sabudana;


సగ్గుతాడి, saggu tADi
-n. 
--sago palm; [bot.] Cycas revoluta;


సగుణ, saguNa
-adj.
--with qualities; with attributes; with properties;


సగోత్రీయత, sagOtrIyata
-n.
--consanguinity; relationship by descent from the same ancestor; a genetic relationship stretched over many generations; see also రక్తసంబంధం;


సగోత్రుడు, sagOtruDu
-n.
--consanguine; kinsman; (rel.) జ్ఞాతి; దాయ; దాయాది;


సచిత్ర, sacitra
-adj.
--illustrated; with figures;


సచివాలయం, sacivAlayaM
-n.
--secretariat; an office where the offices of ministry are located;


సచివుడు, sacivuDu
-n. m.
--minister; adviser; councilor; secretary;


సచ్ఛిద్ర, sacchidra
-adj.
--perforated; porous;


సజల, sajala
-adj.
--diluted; hydrated; combined with water;


సజ్జ, sajja
-n.
--(1) basket; a basket made of beads or dried seeds; wicker basket;
--(2) ornamental armor;


సజ్జలు, sajjalu
-n.
--spiked millet; [bot.] ''Penicillata spicata; Holcus spicatus'';
-- సజ్జలు బలవర్ధకమైన ఆహారం. సజ్జలతో చేసిన ఆహారపదార్థాలు రుచితో పాటు ఆరోగ్యానికీ మేలు చేస్తాయి; సజ్జలు ప్రాణ్యములని సరఫరా చేసే చక్కటి ఆహారం;  వంద గ్రాముల సజ్జలు 378 కేలరీల శక్తిని ఇస్తాయి. వీటిలో ఖటికం, ఇనుము అధికంగా ఉంటాయి. భాస్వరం శాతం అధికంగా ఉన్న సజ్జలు కణాభివృద్ధిలో కీలకపాత్ర పోషిస్తాయి; సజ్జలతో రొట్టె, చపాతీ, దోశ .. ఇలా రకరకాల వంటకాలు చేసుకోవచ్చు. 
-- గంటెలు; 


సజాతీయత, sajAtIya
-adj.
--kindred; belonging to the same clan;


సజావుగా, sajAvugA
-adv.
--on an even keel;


సజ్జితం, sajjitaM
-n.
--armored;


సజ్జిత రథం, sajjita rathaM
-n.
--armored vehicle; tank;


సజీవ, sajIva
-adj.
--alive; living; live; (ant.) నిర్జీవ;
---సజీవ శిలాస్తులు = living fossils.


సడలించు, SaDaliMcu
-v. t.
--loosen; make less tight; unscrew;


సడ్డకుడు,  saDDakuDu
- n.
--co-son-in-law; the husband of a man's wife's sister;
-- షడ్డకుడు; షడ్డకురాలు = codaughter-in-law; the wife of a woman's husband's brother;


సడి, saDi
-n.
--noise;


సణుగుడు, SaNuguDu
-n.
--(1) murmuring; murmur; 
--(2) grumbling;


సతతము, satatamu
-adj.
--always;


సత్కరించు, satkariMcu
-v. t.
--honor;


సత్యం, SatyaM
-n.
--truth;


సత్యసారణి, SatyasAraNi
-n.
--[logic] truth table;


సత్రకాయ, satrakAya
-n.
--sidekick;


సత్రం, satraM
-n.
--choultry; rest house for travellers; inn; hostel; lodging; tavern;


సత్వం, satvaM
-n.
--power;
---విద్యుత్ సత్వం = electrical power.    % e2t


సత్వరంగా, satvaraMgA
-adv.
--expeditiously; quickly; on the double;


సత్యం, satyaM
-n.
--truth;


సత్యసంధత, satyasaMdhata
-n.
--truthfulness;


సతాయించు, satAyiMcu
-v. t.
--bother; torment; irritate; tease;


సత్తా, sattA
-n.
--strength; power; energy;


సత్యాగ్రహం, SatyAgrahaM
-n.
--civil disobedience;


సతీర్థ్యుడు, satIrthyuDu
- n.
-- another student from the same mentor; a fellow disciple who studied at the same teacher at a different time; 
-- see also సహాధ్యాయుడు;


సత్తు, sattu
-n.
--pewter; an alloy traditionally composed of 85–99% [[tin]], mixed with [[copper]], [[antimony]], [[bismuth]], and sometimes [[silver]]. Copper and antimony act as hardeners while lead is more common in the lower grades of pewter, that gives a bluish tint; Pewter has a low [[melting point]], around {{convert|170|-|230|C|F}}, depending on the exact mixture of metals; it was widely used for special purpose cooking vessels in India in the pre-independence era; It probably is not a good idea to use this material for cooking;
---సత్తు రూపాయి = a counterfeit rupee coin.


సదనం, sadanaM
-n. 
--house; dwelling; residence; hostel; dormitory;


సదరు, sadaru
-adj.
--the said; the above referenced;
---సదురు శ్రీవారు = the said husband.


సదస్సు, sadassu
-n.
--assembly of learned people; meeting; conference; congregation; సభ;


సదస్యులు, sadasyulu
-n. pl.
--attendees; participants in a conference;


సదా, sadA
-adj.
--always;


సదాపనస, sadApanasa
-n.
--breadfruit tree; a starchy fruit tree found in the Pacific islands; [bot.] Artocarpus altilis;


సదాపాకు, sadApAku
-n.
--garden rue; a strong-scented herb with medicinal properties; [bot.] Ruta chalepensis;


సదిశరాసి, sadiSarAsi
-n.
--[math.] vector; a mathematical quantity with a magnitude and direction;    % to e2t


సదుపాయం, sadupAyaM
-n.
--convenience; comfort; see also సౌకర్యం;


సద్దు, saddu
-n.
--noise; sound; same as శబ్దం;


సద్యోగం, sadyOgaM
--echo word with ఉద్యోగం;


సద్యోజాత, sadyOjAta
-adj.
--nascent; (ety.) సద్యః + జాతః = అప్పుడే పుట్టిన;


సన్నగిల్లు, sannagillu
-v. i.
--become lean; decrease in size; diminish;


సన్నని, sannani
-adj.
--slender; thin; fine; lambent;
--- lambent light = సన్నని వెలుగు; చల్లని వెలుగు; 
--- lambent candle light = రెపరెపలాడే కొవ్వొత్తి వెదజల్లే సన్నని వెలుగులో;  


సన్నకారు, sannakAru
-adj.
--small scale; small;


సన్నపావాలి, sannapAvAli
-n.
--[bot.] Portulacea meridiana;


సన్నజాజి, sannajAji
-n.
--jasmine; [bot.] ''Jasmimu ariculatum;''


సన్నయేలకి, sannayElaki
-n.
--[bot.] ''Elettaria cardamomum;'' ఏలకులు;


సన్నరాష్ట్రం, sannarAshTraM
-n.
--[bot.] ''Alpinia chinencis;''


సనాతనం, sanAtanaM
-n.
--traditional; classical; (ant.) అధునాతనం;


సన్నాయి, sannAyi
-n.
--Indian clarinet;


సన్నాహం, sannAhaM
-n.
--effort; preparation;


సన్నాసి, sannAsi
-n.
--a useless fellow; see also సంన్యాసి; 


సన్నికల్లు,  sannikallu
- n.
-- a stone slab on which condiments are ground; a grinding slab; 
-- కల్లు అనగా తమిళం, కన్నడ భాషలలో రాయి అని అర్థం.


సన్నికృష్ట, sannikRshTa
-adj.
--proximate; very near;
-- (ant.) విప్రకృష్ట; 


సన్నిధానం, sannidhAnaM
-n.
--proximity; presence;


సన్నిధానవర్తి, sannidhAnavarti
-n.
--gatekeeper; lookout; a sentry; a person who controls access to an important person; 


సన్నిపాతజ్వరం, sannipAtajvaraM
-n.
--typhoid; (lit.) the coincidence of fever and delirium;


సన్నివేశం, sannivESaM
-n.
--(1) contact; proximity; 
--(2) scene;
--(3) event; 


సన్నిహిత, sannihita
-adj.
--close; adjacent; proximate;


సన్నిహితుడు, sannihituDu
-n.
--close friend; a person close by;


సపదాంశం, sapadAMSaM
-n.
--[ling.] allomorph; any of the variant forms of a morpheme;


సపర్య, saparya
-n.
--service;                                %to e2t


సప్త, sapta
-pref.
--seven; the seventh;


సప్తకం,  saptakaM
- n.
-- a group of seven; 


సప్తమి, saptami
-n.
--the seventh day of the lunar half-month;


సప్తర్షి మండలం, saptarshi maMDalaM

-n.
--The Big Dipper; The Plow; a group of stars in Ursa Major, the Great Bear; (lit.) the region of the seven sages; this is the constellation best known for locating the Polaris in the northern skies; the middle star in the tail of the Bear is a double star, Mizar (Vashista) and Alcor (Arundhati);


సప్త రుషులు, sapta ruShulu
-n.
--(1) The seven stars of the big Dipper; Starting from the tip of the Dipper, the stars are: Alpha Dubhe = Viswamitra or Kratu; Beta Merak = Jamadagni or Pulaha;  Gamma Phegda = Bharadwaja or Pulastya; Delta Magrez = Gautama or Angirasa; Epsilon Alioth = Atri; Zeta Mizar = Vasishta; Eta Alkaid = Kashyapa or Marichi; Mizar's companion star is Alcor = Arundhati


సపోటా, sapOTA
-n.
--sapota; sapodilla plum; [bot.] Manilkara achras; Achras sapta; Manilkara zapota; (note) పాల సపోటా, గేదె సపోటా అని రెండు రకాలు ఉన్నాయి;


సబ్జాగింజలు, sabjAgiMjalu
-n.
--seeds of sweet basil; [bot.] ''Ocimum basilicum'';
-- వనతులసి విత్తనాలు; రుద్రజడ విత్తనాలు;
-- సబ్జాగింజలు నీటిలో నానే సరికి వాటి మీద తెల్లటి గుజ్జు వంటి మ్యూకస్ పొర ఏర్పడుతుంది. నానిన సబ్జా విత్తులు మూత్రకారి (diuretic)గానూ, శృంగారోద్దీపకాలు (aphrodisiac)గానూ, చెమట పట్టించేవి (diaphoretic) గానూ, కడుపులోనుంచి గ్యాస్ ను వెడలించేవి (carminative) గానూ పేరొందాయి. ఈ (తులసి) మొక్క ఆకుల రసం కడుపులో క్రిమిదోషాన్ని నివారిస్తుంది. దీని వేళ్ళు జ్వర హారిణి (febrifuge) గా పనిచేస్తాయి. ఈ వేళ్ళ రసాన్ని పాము విషానికి విరుగుడు (antidote to snake-poison) గానూ ఉపయోగిస్తారు; సబ్జా విత్తులు తీసుకుంటే అవి శరీరంలో అతికాకను తగ్గిస్తాయి. సబ్జా నీళ్ళు తాగిన వెంటనే కళ్ళు చల్లబడతాయి. ఈ విత్తులు గనేరియా (Gonorrhoea) నివారణకు అద్భుతంగా పనిచేస్తాయి. ఒకప్పుడు పశ్చిమ ఆశియా దేశాలలో గనేరియా విపరీతంగా వ్యాపించి అపారమైన జన నష్టం జరిగిందట. అప్పటి నుంచీ ముస్లిం కుటుంబాలలో సబ్జా విత్తుల వాడకం, వారి ఇళ్ళలో సబ్జా తులసి మొక్కల పెంపకం ఒక తప్పనిసరి విషయంగా అలవాటయిందని అంటారు; 


సబ్బు, sabbu
-n.
--soap; the material obtained from a reaction between an alkali such as caustic potash or caustic soda and a fatty substance like oil; a soap is different from a detergent;


సబ్బుబిళ్ల, sabbubiLLa
-n.
--a cake of soap;


సబ్బుబుడగ, sabbubuDaga
-n.
--soap bubble;


సబ్బునురుగ, sabbunuruga
-n.
--lather from soap;


సభ, sabha
-n.
--meeting; conference; gathering;


సభ్యత, sabhyata
-n.
--social courtesy; etiquette; norm of behavior in a group;


సభ్యత్వం, sabhyatvaM
-n.
--membership;


సభాపతి, sabhApati
-n. m.
--chairman of a meeting;


సభాసదులు, sabhasadulu
-n. pl.
--attendees; participants in a meeting;


సభాస్థలి, sabhAsthali
-n.
--venue; meeting place; assembly hall;


సభికుడు,  sabhikuDu
- n.
-- (1) gambler; a participant in a gambling game; (2)  a member in an assembly; 


సభ్యులు, sabhyulu
-n. pl.
--(1) members; (2) attendees; participants in a meeting;


సభ్యోక్తి, sabhyOkti
-n.
--euphemism;a gentle way of saying something unpleasant;


సమంజస, samaMjasa
-adj.
--just; reasonable;


సమంగా, samaMgA
-adv.
--evenly; properly;


సమ, sama
-pref.
--iso; equal;


సమకట్టు, samakaTTu
-v. i.
--(1) prepare; make ready; 
--(2) attempt;


సమక్షం, samakshaM
-n.
--presence;


సమకాలీకులు, samakAlIkulu
-n.
--contemporaries; people who lived at the same time;


సమకూర్చు, samakUrcu
-v. i.
--arrange; bring out; provide;


సమగ్ర, samagra,
-adj.
--entire; whole; complete; comprehensive;


సమతలం, samatalaM
-n.
--plane; flat plane; తలం is a surface;


సమతులిత, samatulita
-adj.
--balanced;


సమద్విబాహు త్రిభుజం, samadvibAhu tribhujaM
-n.
--[math.] isosceles triangle;


సమన్వయం, samanvayaM
-n.
--coordination; reconciliation;


సమన్వయ కర్త, samanvaya karta
-ph.
--coordinator


సమపీడనరేఖ, samapIDanarEkha
-n.
--isobar;                                    % e2t


సమబాహు త్రిభుజం, samabAhu tribhujaM
-n.
--[math.] equilateral triangle;


సమభాగి, samabhAgi
-n.
--[chem.] isomer; each of two or more compounds with the same formula but a different arrangement of atoms in the molecule and different properties; 
-- [phys.] isomer; each of two or more atomic nuclei that have the same atomic number and the same mass number but different energy states.


సమభావం, samabhAvaM
-n.
--equanimity;


సమయం, samayaM
-n.
--(1) time; 
--(2) opportune moment; chance;


సమయసారణి, samayasAraNi
-n.
--timetable;


సమయస్పూర్తి, samayaspUrti
-n.
--the presence of mind; spontaneity;


సమయోచిత, samayOcita
-adj.
--timely; topical;


సమర్ధత, samardhata
-n.
--capability; competence;


సమరూపత, samarUpata
-n.
--isomorphism;


సమవాయం, samavAyaM
-n.
--(1) continuum; 
--(2) group; gathering;
---స్థలకాల సమవాయం = space-time continuum.


సమస్త, samasta
-adj.
--all; whole; entire; complete;


సమస్తం, samastaM
-n.
--everything;


సమస్య, samasya
-n.
--problem; challenge; task; enigma;


సమశీతలం, samaSItalaM
-adj.
--temperate;


సమ్మతి, sammati
-n.
--consent; agreement; assent;


సమ్మర్దం, sammardaM
-n.
--crowd; throng; the rush of people;


సమాంతర, samAMtara
-adj.
--parallel; సమానాంతర; 
---సమాంతర రేఖలు = parallel lines.
---సమాంతర క్రియ = parallel operation.


సమాకరణం, samAkaranaM
-n.
--[math.] processing;


సమాకలనం, samAkalanaM
-n.
--[math.] integration;


సమాఖ్య, samAkhya
-n.
--federation;


సమాచారం, samAcAraM
-n.
--information; news;


సమాజం, samAjaM
-n.
--community; association; congregation; club; society; group of like-minded people;


సమాజశాస్త్రం, samAjaSAstraM
-n.
--sociology;


సమాధానం, samAdhAnaM
-n.
--reply; response; answer;


సమాధానపడు, samAdhAnapaDu
-v. i.
--acquiesce; come to terms;


సమాధి, samAdhi
-n.
--(1) grave; tomb; 
--(2) a state of deep meditation; concentration of mind continuously for a period of 12 x 12 x 12 seconds = 28 minutes 48 seconds (according to Yoga Sutra);
--(3) a state of enlightenment of super-consciousness; the union f individual consciousness with cosmic consciousness;


సమానం, samAnaM
-n.
--equal;


సమానత్వం, samAnatvaM
-n.
--equality;


సమానార్థక, samAnArthaka
-adj.
--synonymous;


సమాపక, samApaka
-adj.
--finite; 
---సమాపకక్రియ = finite verb.


సమాయత్త, samAyatta
-adj.
--prepared; ready;


సమాలోచన, samAlOcana
-n.
--consultation;


సమావృతం, samAvRtaM
-adj.
--surrounded;


సమావేశం, samAvESaM
-n.
--conference; assembly; congregation; meeting;
---జనాంతిక సమావేశం = closed-door meeting.
---శిఖరాగ్ర సమావేశం = summit meeting.


సమాశ్రయం, samASrayaM
-n. 
--alliance;


సమాసం, samAsaM
-n.
--compound phrase; a compound word formed by the combination of two or more nouns or a noun and a verb and whose meaning can be deduced from the meanings of the component words;


సమితి, samiti
-n.
--collection, assembly, set; [math.] a set is a collection of things that share a common property;
---అపరిమిత సమితి = [math.] infinite set.
---ఐక్యరాజ్య సమితి = The United Nations; an assembly of nations.
---తెలుగు కళా సమితి = Telugu Arts Association.
---పరిమిత సమితి = [math.] finite set.


సమిధ, samidha
-n.
--firewood; esp. the twigs used in religious fire rituals;


సమ్మిళిత, sammiLita
-adj.
--mixed; mingled;


సమీకరించు, samIkariMcu
-v. t.
--equate;


సమీకరణం, samIkaraNam
-n.
--equation;
---బీజ సమీకరణం = algebraic equation.
---బౌల్య సమీకరణం = Boolean equation.
---వర్గ సమీకరణం = quadratic equation.


సమీకృత, samIkRta
-adj.
--unified; integrated;


సమీక్ష, samIksha
-n.
--review;


సమీప, samIpa
-adj.
--close; proximate; adjacent;


సమీప బిందువు, samIpa biMduvu
-n.
--perigee; the point that is closest to the focus in an ellipse;


సముచ్చయం, samucchayaM
-n.
--[gram.] the conjunction suffixes that join words, as in ను and యు; ఉ. అతడునూ, నేనునూ;
--సముచ్చయార్థకం; 


సముద్రం, samudraM
-n.
--sea; (rel.) మహాసముద్రం; అఖాతం;


సముద్రజలం, samudrajalaM
-n.
--seawater;


సముద్రగర్భం, samudragarbhaM
-n.
--(1) seafloor; 
--(2) the depths of sea;


సముద్రతీరం, samudratIraM
-n.
--seashore; beach;


సముద్ర మట్టం, samudra maTTaM
-n.
--sealevel;


సముద్ర శైవాలం, samudra SaivAlaM
-n.
--sea weed;                                                     % to e2t


సముద్రపు నాచు, samudrapu nAcu
-n.
--kelp;                                                            % to e2t


సముద్రపు పాటు, samudrapu pATu
-n.
--ebb;


సముద్రపు పోటు, samudrapu pOtu
-n.
--tide; flow;


సముదాయం, samudAyaM
-n.
--aggregate; collection;


సమూహం, samUhaM
-n.
--group; collection; crowd;


సమృద్ధి, samRddhi
-n.
--abundance; plentiful;


సమ్మె, samme
-n.
--strike; work stoppage;


సమ్మెట, sammeTa
-n.
--sledgehammer;


సమేతంగా, samEtaMgA
-adv.
--accompanied by; with;


సమైక్య, samaikaya
-adj.
--united; concerted;


సయ్యాట, sayyATa
-n.
--sport; amorous play;


సయోధ్య, sayOdhya
-n. 
--amity; friendly relationship;


సరం, saraM
-n.
--garland; necklace; 
---ముత్యాల సరం = pearl necklace.


సరంజామా, saraMjAmA
-n.
--paraphernalia;


సరంబి, saraMbI
-n.
--(1) ceiling; 
--(2) ceiling made out of planks; scafolding;


సరణి, saraNi
-n.
--array; table; tabulation;                                        %to e2t


సరఫరా, sarapharA
-n. 
--supply; supplies;


సరఫరా చేయు, sarapharA cEyu
-v. t. 
--supply;


సరస, sarasa
-n. 
--proximity;


సరస్సు, sarassu
-n.
--lake; (rel.) సరోవరం = big lake;


సరళ, saraLa
-adj.
--straight; linear; (ant.) విరళ = nonlinear; (rel.) ఘాతీయ = exponential;


సరళములు, saraLamulu
-n. pl.
--[gram.] soft consonants; voiceless unaspirated plosives; ‘గ, జ, డ, ద, బ’ లు;


సరళ రేఖ, saraLa rEkha
-n.
--straight line;


సరళి, saraLi
-n.
--trend; course; style;


సరళీకరణ, saraLIkaraNa
-n.
--simplification; streamlining;


సరసం,  sarasaM
- adj.
-- (1) Juicy, tasty.రసయుక్తమైన, సుస్వాదువైన; (2.) Sapid, soft.లలితమైన;(3.) Good, virtuous;
(4.) Charming, agreeable, pleasant, elegant, sweet.అందమైన, మనోహరమైన; (5.) funny, merry.పరిహాసమైన; (6.) Easy, cheap.చవుకైన


సరస్వతి ఆకు, sarasvati Aku
-n.
--Indian pennywort; [bot.] ''Centella asiatica;'' బ్రహ్మమండూకి;


సరస్సు, sarassu
-n.
--lake; a large, naturally formed body of water; 
-- pond and lagoon are smaller in size;
-- (rel.) చెరువు is an artificial lake created by digging; 
--- కాసారం; 


సర్గం, sargaM
-n.
--chapter; section; canto (of a book);


సర్జం, sarjaM
-n.
--resin;


సర్జరసం, sarjarasaM
-n.
--resin; the exudation of Sal tree; also సజ్జరసం, (note) this is not the juice of spiked millet as the alternate spelling suggests;


సర్పం, sarpaM
-n.
--serpent; snake; asp;


సర్పంచ్, sarpaMc
-n.
--chairman of a village council or Panchayat;


సర్పగంధి, sarpagaMdhi
-n.
--Indian snakeroot; [bot.] ''Rauvolfia serpentina;''


సర్వం, sarvaM
-adj.
--all;
---సర్వహక్కులు = all rights.


సర్వ, sarva
-n.
--everything; all;


సర్వజనీన, sarvajanIna
-adj.
--universal; all including; &quot;all-hands&quot;; 
---సర్వజనీన సమావేశం = all-hands meeting.


సర్వత్రా, sarvatra
-adv.
--everywhere;


సర్వతోముఖ, sarvatOmukha
-adj.
--all-round;


సర్వదా, sarvadA
-adv.
--always;


సర్వనామం, sarvanAmaM
-n.
--[gram.] pronoun; (ety.) name that applies to all;


సర్వపక్ష సమావేశం, sarvapaksha samAvESaM
-ph.
--all-party conference;


సర్వప్రకారేణి.  sarvaprakArENi
- adv.
-- by all means; at any rate; 


సర్వభక్షకి, sarvabhakshaki
-n.
--omnivore; an animal that eats any food;


సర్వసత్తాక, sarvasattAka
- adj.
-- sovereign; 
--- సర్వసత్తాక గణతంత్ర రాజ్యం =  sovereign republic 


సర్వ సభ్య సమావేశం, sarva sabhya samAvESaM
-ph.
--general body meeting;


సర్వసమానం, sarvasamAnaM
-n.
--identical; (lit.) equal in all respects;


సర్వసామాన్యంగా, sarvasAmAnyaMgA
-adv.
--generally; in general;


సరాగం, sa-rA-gaM
-n. 
--friendly talk; banter;


సరాసరి, sarAsari
-adv.
--straight; directly;


సరాసరి, sarAsari
-n.
--average; mean;


సర్కారు, sarkAru
-n.
--government;


సర్కార్లు, sarkArlu
-n. pl.
--short for సర్కారు జిల్లాలు; the central and northern coastal districts of the Telugu-speaking parts of India;


సర్వాత్మనా.  sarvAtmanA
- adv.
-- by all means; at any rate; 


సరి, sari
-adj.
--(1) even; 
--(2) reasonable;
-n.
--(1) equal; 
--(2) OK; 
--(3) enough; complete; over;


సరికొత్త, sarikotta
-adj.
--brand new;


సరిగమలు, sarigamalu
-n. pl.
--the musical notes of Indian music; the same notes are called do, re, mi; fa, sa, la, ti in western music; It does not matter what you call these notes in your language but their frequencies should be approximately the same; In the Western notation these notes correspond to the white keys C, D, E, F, G, A, B on a piano keyboard; In Western music C corresponds to an exact frequency of a soundwave whereas in Indian music the corresponding musical note  స  covers a small band of frequencies


సరిగ్గా, sariggA
-adv.
--properly; completely;


సరిచూచు, saricUcu
-v. t.
--verify; check;


సరిచేయు, saricEyu
-v. t.
--adjust; set right; correct;


సరిపడా, saripaDA
-adj.
--enough; in sufficient quantity;


సరిసంఖ్య, sarisaMkhya
-n.
--even number; (ant.) బేసిసంఖ్య,


సరిసమంగా, sarisamaMgA
-adv.
--in exactly equal portions; on a par;


సరిపెట్టు, saripeTTu
-v. t.
--equalize; adjust;


సరిపోల్చు, saripOlcu
-v. t.
--compare;


సరిహద్దు, sarihaddu
-n.
--boundary; border; edge;


సర్పి, sarpi
-n.
--Herpes; Herpes Zoster; 
-- బాల్యంలో ఒకప్పుడు ఆటలమ్మ (Chickenpox) వచ్చి తగ్గిన వారిలో కొందరికి, రక్త నాళాలలో దాగి ఉన్న వ్యాధికారక సూక్ష్మక్రిములు, సాధారణంగా ఆ వ్యక్తి వయస్సు అరవై ఏళ్ళు దాటాక రక్తనాళం పొడవునా సర్పి బొబ్బల రూపంలో బయటపడి తీవ్రమైన బాధకలిగిస్తాయి;  


సర్పిలం, sarpilaM
-n.
--spiral;


సర్పిలాకృతి, sarpilAkRti
-n.
--spiral-shaped;


సరీసృపం, sarIsRpaM
-n.
--reptile; snake;


సర్వీసు, sarvIsu
-n.
--lubricating jelly;


సరుకు, saruku
-n.
--merchandise; stock; material;
---చెత్త సరుకు = shoddy merchandise.


సరుగుడు చెట్టు, saruguDu ceTTu
-n.
--beefwood tree; casuarina tree; [bot.] ''Casuarina equisetifolia''; also చవుకు చెట్టు, ఈల;


సర్దుబాటు, sardubATu
-n.
--adjustment;


సరే, sarE
-minor sentence.
--O. K. ; alright;


సరేసరి, sarEsari
-particle.
--not to mention; let alone; apart from;


సరోవరం, sarOvaraM
-n.
--big lake;


సర్వోత్తమం, sarvOttamaM
-n.
--the very best; optimum;


సలసల, salasala
-adj.
--onomatopoeia the sound of boiling water;


సలక్షణంగా, salakshaNaMgA
-adv.
--correctly; in a proper manner;


సలహా, salahA
-n.
--advice; counsel;


సల్లాపం, sallApaM
-n.
--conversation;


సలిలం, salilaM
-n. 
--water;


సలుగు, salugu
-n.
--(1) pig; piglet; baby pig; 
--(2) porcupine;


సవతి, savati
-n.
--co-wife;


సవతి తల్లి, savati talli
-n.
--step-mother;


సవతు, savatu                  %e2t
-n.
--equivalent;


సవరణ, savaraNa
-n.
--adjustment; revision; modification; alteration;


సవరం, savaraM
-n.
--natural or artificial hairpiece used in conjunction with real hair to make it longer or bulkier; a wig; a hairpiece;


సవర్ణం, savarNaM
-n.
--[ling.] allophone; variant form of a phoneme;
---అ, ఆ లు, ఇ, ఈ లు, ఉ, ఊ లు సవర్ణములు;


సవరించు, savriMcu
-v. t.
--adjust; arrange;


సవరింత, savariMta
-n. 
--adjustment; arrangement; 


సవరు, savaru
-n.
-- sovereign; a gold coin weighing 10 grams; 


సవ్యం, savyaM
-adj.
--proper; correct; the right way; clockwise direction;
---సవ్యంగా మొదలయిన పని సగం అయినట్లే = a job well begun is half done.


సవా, savA
-adj.
-- an additional quarter; an additional one-fourth; 
-- సవాలక్ష = 1.25 లక్షలు;  చాలా; 
-- సవాలక్ష కారణాలు =  many reasons;
-- సవా తీన్ = three and a quarter; 3.25 (numerically); 3.15 (temporally);


సవానా, savAnA
-n.
--savanna; treeless plain in tropical and subtropical regions;


సవాయి, savAyi
-n.
--syphilis; a venereal disease;


సవాలక్ష, savAlaksha
-n.
--[idiom.] many; innumerable; umpteen; (lit.) one-and-a-quarter lakhs;


సవాలు, savAlu
-n.
--challenge;


సవాలుచేయు, savAlucEyu
-v. t.
--challenge;


సవాళ్లు, savALlu
-n. pl.
--challenges;


సవాసేరు, savAsEru
-n. 
--a weight measure equal to 5 పలములు, used until metric system was introduced; 4 సవాసేర్లు = 4 ఏబులంలు = 1 వీశ; (ety.) one and a quarter 
sers = 10 పలములు;


సవినయంగా, savinayaMgA
-adv.
--with humility; obediently; humbly; modestly;


సస్యశ్యామలం, sasyasyAmalaM
-n.
--evergreen;


ససేమిరా, sasEmirA
-adv.
--by no means; on no account;


సహకరించు, sahakariMcu
-v. t. 
--cooperate;


సహకారం, sahakAraM
-n.
--cooperation; assistance;


సహకార, sahakAra
-adj.
--cooperative;
---సహకార పరపతి సంఘం = cooperative credit society.
---సహకార సంఘం = cooperative society.
---సహకార సేద్యం = cooperative farming.


సహగమనం, sahagamanaM
-n. 
--the practice of a wife joining her dead husband's funeral pyre;
-- భర్త తోపాటు చితి ఎక్కడం సహగమనం;  భర్త వేరే చోట మరణించాక వార్త తెలిసి అగ్ని ప్రవేశం చేస్తే అనుగమనం; 


సహచర్యం, sahacaryaM
-n.
--companionship;


సహచరుడు, sahacaruDu
-n. m.
--(1) friend; colleague; 
--(2) husband; (lit.) one who moves along with you; (rel.) అనుచరుడు is a follower;


సహచారిణి, sahacariNi
-n. f.
--(1) female friend; colleague; 
--(2) wife;


సహజంగా, sahajaMgA
-adv.
--naturally; normally;


సహజ, sahaja
-adj.
--natural; innate;


సహజ భాషా ప్రకర్మ, sahaja bhAShA prakarma
-ph.
--[comp.] natural language processing;


సహజ వనరులు, sahaja vanarulu
-n. pl.
--natural resources;


సహజ సంఖ్య, sahaja saMkhya
-n.
--natural number; (note.) Integers, such as 1, 2, 3, 4, , are called natural numbers. These are also called positive whole numbers or ధన పూర్ణాంకాలు;


సహజ సామర్థ్యం, sahaja sAmarthyaM
-n.
--aptitude;


సహజాత,  sahajAta
-adj.
--[ling.] cognate;


సహనం, sahanaM
-n. 
--patience;


సహస్రం,  sahasraM
- n.
-- (1) one thousand; (2)infinitely many;


సహాధ్యాయుడు, sahAdhyAyuDu
- n.
-- fellow student; a fellow disciple who studied at the same teacher at the same time; 
-- see also సతీర్థ్యుడు


సహానుభూతి, sahAnubhUti
- n. 
-- empathy; the ability to understand and share the feelings of another; 


'''స్క, స్త, స్మ, స్య, ....'''


స్తంభం, staMbhaM
-n.
--pillar; post; (rel.) రాట;


స్తంభించు, staMbhiMcu
-v. i.
--to be brought to a halt; to be stopped; to be paralyzed; to be brought to a state of inaction;


స్తంభ, staMbha
-adj.
--stationary; unmoving; steady;


స్తనం, stanaM
-n.
--breast;


స్తన్యం, stanyaM
-n.
--breast milk;


స్తన్యదం, stanyadaM
-n.
--mammal;


స్తపతి, stapati
-n.
--(1) architect; 
--(2) a temple architect;


స్తబ్దత, stabdata
-n.
--inactivity; immobility; inertia;


స్తరం, staraM
-n.
--layer; stratum;


స్తరిత, starita
-adj.
--stratified;


స్తవం, stavaM
-n. 
--praise; 
---స్తవంగా కాదు, వాస్తవంగా = not in praise, but in reality;
---స్తవనీయం = praiseworthy;


స్థలం, stalaM
-n.
--place; site;


స్థలాకృతి, sthalAkRti
-n.
--topography;


స్థలాభావం, sthalAbhAvaM
-n.
--lack of space;


స్పందన, spaMdana
-n.
--(1) vibration; throbbing;
--(2) excitation; 
--(3) quivering; fluttering;
--(4) reaction; (ant.) ప్రతిస్పందన;


స్పర్ధ, spardha
-n.
--(1) competition; rivalry; 
--(2) tension;
---మనస్పర్ధలు = mental tensions caused by differences of opinion.


స్పర్ధి, spardhi
-n.
--competitor; rival;


స్పర్శ, sparSa
-n.
--touch;


స్పర్శజ్ఞానం, sparSaj~nAnaM
-n.
--sense of touch;


స్పర్శరేఖ, sparSarEkha
-n.
--tangent;


స్పర్శవేది, sparSavEdi
-n.
--philosophers stone; a stone believed to have the power to convert base metals to gold upon touching; touch-stone;

 
స్పర్శశృంగం, sparSaSRuMgaM
 -n.
 -- [zool.] antenna;
 
 
స్పష్టం, spashTaM
-n. 
--clear; clarified; obvious;


స్పష్టత, spashTata
-n.
--clarity;


స్పృహ, spRuha
-n.
--awareness, consciousness;


స్ఫటికం, sphaTikaM
-n.
--crystal;


స్ఫటికార్థం, sphaTikArthaM
-n.
--[chem.] crystalloid; a crystal-like substance;


స్ఫటికీకరణం, sphaTikikaraNaM
-n.
--crystallization;


స్మృతి, smRti
-n.
--memory; recall;


స్మరణశుభగత్వ , smaraNaSubhagatva  
-adj. 
--suitability for memorization;


స్మరణశుభగత్వం, smaraNaSubhagatvaM
-n. 
--one that is suitable for memorization;


స్వంత, svaMta
-adj.
--private; personal;


స్వ, sva
-pref.
--self;


స్వకపోలకల్పిత, svakapOlakalpita
-adj.
--one’s own creation; original idea; not borrowed; (lit.) created in ones own cheek;


స్వగతం, svagataM
-n.
--(drama) soliloquy; monologue; aside; (lit.) reminiscing ones own past;


స్వచాలిత, svacAlita                %e2t
-adj.
--automatic;


స్వచ్ఛంద, svacchaMda
-adj.
--(1) free; independent; 
--(2) voluntary;


స్వచ్ఛ, svaccha
-adj.
--pure;


స్వజాతి సంపర్కం, svajAti saMparkaM
-n.
--in-breeding; self-pollination;


స్వతంత్రం, svataMtraM
-adj.
--independent; free; not subject to any other's will; ability to make ones own decisions;
--  see also స్వాతంత్ర్యము;
- n.
independence; freedom;


స్వతంత్ర, svataMtra
-adj.
--under ones own control; self-restrained; independent; (ant.) పరతంత్ర;


స్వతస్సిద్ధంగా, svatassidhaMgA
-adv.
--naturally; inherently;


స్వతహాగా, svatahAgA
-adv.
--by nature;


స్వపరాగ సంపర్కం, svaparAga saMparkaM
-n.
--self-pollination;


స్వభావం, svabhAvaM
-n.
--nature; inherent property; characteristic; character;


స్వయం, svayaM
-pref.
--self;


స్వయంకృత, svayaMkRta
-adj.
--self-caused; self-inflicted;


స్వయంకృత అపరాధం, svayaMkRta aparAdhaM
-ph.
--one’s own mistake; self-inflicted crime;


స్వయంసంపూర్ణత, svayaMsaMpUrNata
-n.
--self-sufficiency;


స్వరం, svaraM
-n.
--(1) musical note;  
--(2) a specific frequency at which a sound wave vibrates; 
--(3) the symbols representing notes in Indian classical music; sa, ri, ga, ma, pa, da, ni, sa
--(4) vowel;
--(5) [rel] రాగం = a group of notes; Typically, the group may contain 5, 6, or 7 notes; only those combinations that are pleasing to the ear constitute a రాగం; for example, the note 'sa' must appear in all ragas; the notes 'ma', and 'pa' both cannot be omitted at the same time;


స్వరకల్పన, svarakalpana
-v. t.
--creating a musical score; composing a musical score;


స్వరభక్తి, svarabhakti
-n. 
--anaptyxis; insertion of a short vowel between consonants for ease of pronunciation;


స్వర్ణయుగం, svarNa yugaM
-n. 
--golden age; halcyon age;


స్వరాజ్యం, svarAjyaM
-n.
--self rule; independent government as opposed to colonial rule;


స్వరూపం, 
-n. 
--shape; natural shape;


స్వరూపుడు, svarUpuDu
-suff. 
--a male with a certain shape indicated by the preceding root;


స్వరూపిణి, svarUpiNi
-suff. 
--a female with a certain shape indicated by the preceding root;


స్వస్తి, svasti
- n.
-- be well;  
--సు+అస్తి = బాగు + ఉండుట;


స్వస్థత, svasthata
-n.
--recovery; cure; good health;


స్వస్థలం, svasthalaM
-n.
--home town; native place;


'''సాం - sAM; సా, sA; సిం - siM, సి - si; .....'''


సాంకర్యం, sAMkaryaM
-n.
--hybridization;


సాంకేతిక, sAMkEtika
-adj.
--technical;


సాంకేతిక విద్య, sAMkEtika vidya
-ph.
--technical education;


సాంకేతిక నిపుణుడు, sAMkEtika nipuNuDu
-ph. m.
--technical expert;


సాంకేతిక నైపుణ్యత, sAMkEtika naipuNyata
-ph.
--technical expertise;


సాంఖ్య,
-adj.
--statistical; related to numbers;


సాంఖ్యక్రమం, sAMkhyakramaM
-n.
--[chem.] empirical formula;


సాంఖ్యీకృత, sAMkyIkRuta      %e2t
-adj.
--digitized;


సాంగత్యం, sAMgatyaM
-n.
--(1) association; company; 
--(2) intercourse;


సాంగోపాంగంగా, sAMgOpAMgaMgA
-adj.
--thoroughly; from the beginning to end;


సాంఘిక, sAMghika
-adj.
--social; societal;


సాంతం, sAMtaM
- adv.
-- till the end; completely;


సాంత్వనము,  sAMtvanamu
- n.
-- appeasement; pacification; soothing; 
-- ఓదార్చుట; అనునయము;


సాంద్రత, sAMdrata
-n.
--density;


సాంద్రము, sAMdramu
-adj.
--dense; thick;


సాంద్రీకృత, sAMdrIkRta
-adj.
--concentrated; condensed;


సాంబారు, sAMbAru
-n.
--a spiced lentil soup with vegetables; 
-- [Sans.] సంభారములు = ingredients such as salt, tamarind, etc. So సాంబారు  is a soup made from such ingrdients; 


సాంబ్రాణి, sAMbrANi
-n.
--myrrh; benzoin; resin benzoin; Gum Benjamin; Indian frankincense; the fragrant gum from a variety of trees; [bot.] ''Boswellia serrata; Boswellia glabra;'' పరంగి సాంబ్రాణి; (rel.) Styrax benzoin; Shorea robusta; (rel.) గుగ్గిలం;


సాంబ్రాణి ఆకు, sAMbrAni Aku
-n.
--Thyme-leafed gratiola; a medicinal herb that is different from సాంబ్రాణి, [bot.] ''Bacopa monnieri'' of the Scorophulariaceae family;


సాంబ్రాణి చెట్టు, sAMbrANi ceTTu
-n. 
--sal tree;  [bot.] Shorea robusta, (of Dipterocarpaceae family); same as  సాలవృక్షం, సర్జకం,  the resin obtained from the sap of this tree is called సాంబ్రాణి;


సాకల్యంగా, sAkalyaMgA
-adv.
--completely; comprehensively; fully;


సాకార, sAkAra
-adj.
--shaped; with a shape; with a form; formed.


సాక్షాత్కారం, sAkhAtkAraM
-n.
--manifestation right in front of the eyes;


సాక్షి, sAkshi
-n.
--witness; (ety.) స + అక్షి = ప్రత్యక్షంగా చూచిన వ్యక్తి;


సాకీను, sAkInu
-n.
--inhabitant; resident;


సాకు, sAku
-n.
--excuse; pretext;
-v. t.
--bring up; raise; foster; nourish;


సాగదీయు, sAgadIyu
-v. t.
--stretch; elongate; draw;


సాగనంపు, sAganaMpu
-v. i.
--give sendoff;


సాగరం, sAgaraM
-n.
--(1) ocean; sea; 
--(2) one followed by 29 zeros in the traditional Indian system of counting;


సాగర శాస్త్రం, sAgara SAstraM
-n.
--oceanography;


సాగర సంగమం, sAgara saMgamaM
-n.
--mouth of a river; place where a river joins the sea;


సాగు, sAgu
-n.
--cultivation; tillage;
---చుక్కల సాగు = drip irrigation.
-v. i.
--(1) stretch; elongate; 
--(2) continue;


సాటా, sATA     %e2t
-n. 
--barter; traders exchanging goods with no money as a medium of transaction;


సాటి, sATi
-adj.
--equal; similar; parallel;
-n.
--equal; peer; match;


సాటిది, sAtidi
-n. f.
--equal; peer;


సాటిలేని, sAtilEni
-n.
--matchless; peerless;


సాటివాడు, sAtivADu
-n. m.
--equal; peer;


సాదరంగా, sAdaraMgA
-adv.
--respectfully;


సాదర, sAdara
-adj.
--(1) respectful; (2) miscellaneous;
--- సాదర ఖర్చులు =  miscellaneous expenses; 


సాదా, sAdA
-adj.
--plain; blank; unadorned; unspiced; ordinary; clear; uncorbonated;


సాదృశం, sAdRusaM
-n.
--analogy;


సాధకం, sAdhakaM
-n.
--practice; esp. the practice of music lessons;


సాధకబాధకాలు, sAdhakabAdhakAlu
-n. pl.
--problems and pitfalls inherent in any activity; trials and tribulations; practical problems; implementation problems;


సాధనం, sAdhanaM
-n.
--device; appliance;


సాధన, sAdhana
-n.
--practice;


సాధనసంపత్తి, sAdhanasaMpatti
-n.
--facilities and resources;


సాధనసామగ్రి, sAdhanasAmagri
-n.
--equipment required to do something;


సాధ్య, sAdhya
-adj.
--derived;
---సాధ్య బిందువు = [gram] derived pause during a grammatical operation.


సాధారణ, sAdhAraNa
-adj.
--general; ordinary; nothing special;


సాధించు, sAdhiMcu
-v. t.
--(1) solve; accomplish; 
--(2) nag;


సాధికార, sAdhikAra
-adj.
--authoritative; with authority;


సాధు, sAdhu
-adj.
--tame; domestic;
---సాధు జంతువు = tame animal; gentle animal.


సాధువు, sAdhuvu
-n.
--(1) holy person; 
--(2) gentle person;


సాధ్వి, sAdhvi
-n. f.
--gentle woman;


సాన, sAna
-n.
--whetstone;


సానపట్టు, sAnapaTTu
-v. t.
--polish; sharpen; grind;


సాని, sAni
-n. f.
--(1) lady; wife of the master, 
--(2) mistress; prostitute; 
--(3) head woman;
---దొరసాని = wife of the boss.
---మంత్రసాని = midwife.
---సానా? సంసారా? = is she a prostitute or a family person?


సాన్నిధ్యం, sAnnidhyaM
-n.
--proximity; vicinity; proximity;


సానుకూలం, sAnukUlaM
-n.
--favorable circumstance; favorable result;


సానుభూతి, sAnubhUti
-n.
--sympathy; condolence; pity;


సాపత్యం, sApatyaM    %e2t
-n.
--similarity; likeness;
-- సామ్యం; పోలిక;


సాపు, sApu
-adj. 
--fair; not rough; not in a draft form; (ant.) చిత్తు; 
---సాపు ప్రతి = fair copy;


సాపేక్షం, sApEksha
-n.
--relativity;


సాపేక్ష, sApEksha
-adj.
--relative; relativistic;


సాపేక్ష విలాసం, sApEksha vilAsaM
-n.
--[comp.] relative address;


సాపేక్ష సిద్ధాంతం, sApEksha siddhAMtaM
-n.
--theory of relativity;
---సార్వత్రిక సాపేక్ష సిద్ధాంతం = general theory of relativity.
---విశిష్ట సాపేక్ష సిద్ధాంతం = special theory of relativity.


సాపేక్ష సమాధి, sApEksha samAdhi
-n.
--[astron.] relativistic collapse;


సాఫీగా, sAphIgA
-adv. 
--smoothly;


సామంతుడు, sAmaMtuDu
-n. m.
--(1) feudatory prince; 
--(2) wealthy person;


సామ్యం, sAmyaM
-n.
--equality; analogy;


సామగ్రి, sAmagri
-n.
--supplies; material; merchandise;


సామరస్యం, sAmarasyaM
-n.
--amicability; friendship;


సమాశ్రయం, samASrayaM
-n. 
--alliance;


సామర్థ్యం, sAmarthyaM
-n.
--capability; ability; strength;


సామాజికం, sAmAjikaM
-n.
--social; societal;


సామాజిక, sAmAjika
-adj.
--social; societal; collective;


సామాన్యం, sAmAnya
-adj.
--common; usual; routine; normal; general; simple;


సామాన్య, sAmAnyaM
-n.
--common; usual; routine;


సామాను, sAmAnu
-n.
--(1) baggage; luggage; 
--(2) merchandise;


సామాన్యుడు, sAmAnyuDu
-n. m.
--common man; ordinary person; average person;


సామ్రాణి, sAmrANi
-n.
--a breed of horse imported from Samarkand;


సామీప్యం, sAmIpyaM
-n.
--proximity;


సాముదాయక, sAmudAyaka
-adj.
--communal.


సాముద్రికం, sAmudrikaM             %e2t
-n. 
--symbology; the interpretations of the “impressions” or imprints and body marks (birthmarks, body and facial features such as shapes of fingers, twirls and whorls on finger tips, etc.);
---హస్తసాముద్రికం = palmistry; the art of reading palm prints as a method of fortune-telling.


సాముద్రిక, sAmudrika
-adj.
--related to sea or ocean; సముద్రపు;


సామూహిక, sAmUhika
-adj.
--collective;


సామెత, sAmeta
-n.
--proverb; adage; saying;


సాయంత్రం, sAyaMtraM
-n.
--evening; strictly, from 4.00 P.M. to 7.00 P.M.


సాయకం, sAyakaM
-n.
--arrow;                             % to e2t


సాయన సంవత్సరం, sAyana saMvatsaraM
-n.
--tropical year; (def.) time taken by the Sun to travel from one equinox to the same equinox. This is approximately 365.242 days;


సాయుధులు, sAyudhulu
-n.
--armed people;


సారం, sAraM
-n.
--essence; gist;


సారంగం,  sAraMgaM
- n.
-- జింక, ఏనుగు, తుమ్మెద, వాన కోయిల; సారమైన అంగములు కలది సారంగం; 


సారంగపాణిఉ,  sAraMgapANi
- n.
-- Lord Siva; 
--  దేవతలు ఒకసారి యజ్ఞం చేస్తూ రుద్రుని మహిమ తెలియక ఆయనకు యజ్ఞ భాగం ఇవ్వలేదు. అశివమైన ఆ యజ్ఞాన్ని శివుడు రౌద్రాస్త్రంతో భేదించగా యజ్ఞం &quot; జింక &quot;రూపం ధరించి పరుగుదీసింది. అపుడు దాన్ని తన చేత్తో పట్టుకొన్నాడు .అందుచేత శివుడు సారంగపాణి అయ్యాడు.


సారటు, sAraTu
-n. 
--a buggy drawn by two horses; గుర్రబ్బగ్గీ;


సారణి, sAraNi
-n.
--(1) channel; 
--(2) table; tabulation; tableau; arrangement as an array;


సారథ్యం, sArathyaM
-n.
--guidance; leadership;


సారథి, sArathi
-n.
--driver; commander;


సారవంత, sAravaMta
-adj.
--fertile; fruitful;


సారస్వతం, sArasvataM
-n.
--literature;


సారస్వత, sArasvata
-adj.
--literary;


సార్ధం, sArdhaM
-n. 
--caravan;


సార్ధకం, sArdhakaM
-n. 
--allomorph; with the same meaning;


సార్థక, sArthaka
-adj.
--fruitful; appropriate; significant;
---సార్థక నామం = appropriate name.


సార్థకత, సార్థక్యం, sArthakata, sArthakyaM
-n.
--fruitfulness; worth; significance; utility;


సార్వకాలిక నియమం, sArvakAlika niyamaM   %e2t
-n.
--universal law;


సార్వజనిక, sArvajanika     %e2t
-adj.
--universal; cosmopolitan;


సార్వభౌమత్వం, sArvabhaumatvaM
-n.
--sovereignty;


సార్వభౌముడు, sArvabhaumuDu
-n. m.
--sovereign;


సారాంశం, sArAMSaM
-n.
--essence; purport; summary; brief;


సారా, sArA
-n.
--wine;
---ద్రాక్ష సారా = grape wine.


సారించు, sAriMcu
-v. t. 
--extend; stretch; spread;
---దృష్టి సారించు = cast a glance.
---ఊహని సారించు = extend the imagination.
---విల్లుని సారించు = string a bow.


సారువా, sAruvA
-n.
-- the main paddy crop, grown in the southwest monsoon season;  (rel.) దాళవా;


సారూప్యం, sArUpyaM
-n.
--resemblance; analogy;


సారూప్య, sArUpya
-adj.
--similar; analogous; (rel.) సర్వసమాన;


సాలంకృత, sAlaMkRta
-adj.
--decorated; decked; with decorations; with ornaments;
---సాలంకృత కన్యాదానం = giving away the bride fully decked with jewelry.


సాల, sAla
-n.
--(1) sal; a timber tree;


సాలగ్రామం, sAlagrAmaM
-n.
--ammonite; a fossilized shellfish; one of the symbols of Vishnu;


సాలచెట్టు, sAlavRkshaM
-n.
--[bot.] Shorea robusta&quot;, (belonging to the Dipterocarpaceae family;
--- సర్జకము; ఈ చెట్టు నుండి కారే రసం గడ్డకట్టినప్పుడు సాంబ్రాణి అవుతుంది; కాని అదేమిటో దీనిని గుగ్గిలం చెట్టు అని అంటారు; గుగ్గుల్‍ చెట్టు (Caommiphora mukul&quot; of Burseraceae family)నుండు స్రవించే జిగురు వంటి పదార్థం గుగ్గిలం;


సాలభంజిక, sAlabhaMjika
-n.
--doll; puppet; a statue carved on a pillar or wall;


సాలమేండరు, sAlamEMDaru
-n.
--salamander; a small lizard-like amphibian;


సాలామిశ్రి, sAlAmiSri
- n,
-- Salep; an orchid; [bot.] Orchis mascula;


సాలీడు, sAlIDu
-n.
--spider;


సాలీనా, sAlInA
-adv.
--per year; yearly;


సాలు, sAlu
-n.
--year;
-v. i.
--match; match wits with; pair up;
---సాల గలగడం = to be able to match up.


సాలు ఒక్కంటికి, sAlu okkaMtiki
-ph.
--per year;


సాలుసరి, sAlusari
-adv.
--yearly; per year;


సాలెపురుగు, sAlepurugu
-n.
--spider;


సాలోచనగా, sAlOcanagA
-adv.
--thoughtfully; giving due thought to;


సావకాశం, sAvakAsaM
-n.
--leisure; at ease;


సావధానంగా, sAvadhaAnaMgA
-adv.
--attentively; carefully; patiently;


సాహసం, sAhaSaM
-n.
--(1) boldness; courage; daring; 
--(2) temerity; rashness;


సాహసోపేతంగా, sAhasOpEtaMgA
-adv.
--boldly; daringly;


సాహిత్యం, sAhityaM
-n.
--(1) literature; 
--(2) lyric in a musical composition;


స్ఖాలిత్యం, skhAlityaM
-n. 
--error; mistake; a slip; (lit.) something that spilled over unintentionally; a bug in a computer program;


'''%స్థా - sthA, - స్నా - snA, స్వా - svA'''


స్థాణువు, sthANuvu
-n.
--immobile object; tree trunk with no branches; used to describe a person who was stunned or found speechless;


స్థానం, sthAnaM
-n.
--position; location;


స్థానబలం, sthAnabalaM
-n.
--(1) strength derived from the position 
--(2) [math.] in a positional number system, the value of a position as opposed to the inherent value of a digit;


స్థానభ్రంశం, sthAnabhraMSaM
-n.
--dislocation; displacement;


స్థానాంతరీకరణం, sthAnAmtarIkaraNaM    %e2t
-n.
--translocation;


స్థానికం, sthAnikaM
-n.
--local;


స్థానిక, sthAnika
-adj.
--local;


స్థాపత్యం, sthApatyaM
-n.
--architecture;


స్థాపకుడు, sthApakuDu
-n.
--founder;


స్థాలి, sthAli
-n.
--cooking vessel; pot;


స్థావరం, sthAvaraM
-n.
--(1) settlement; station; 
--(2) military base;


స్థాయి, sthAyi
-n.
--stage; status;


స్నాతకం, snAtakaM      %e2t
-n.
--(1) inauguration; 
--(2) commencement; graduation from school and commencement of wordly life; 
--(3) (lit.) ceremonial bath taken by a bachelor after the completion of his education; an event in a wedding celebration commemorating the end of bachelorhood;


స్నాతకోత్తర, snAtakOttara
-adj.
--post-graduate;


స్నాతకోత్సవం, snAtakOtsavaM
-n.
--commencement exercises; graduation ceremonies; convocation;


స్నానం, snAnaM
-n.
--bath; shower;


స్నానపు తొట్టి, snAnapu toTTi
-n.
--bath tub; bath;


స్నాయువు, snAyuvu
-n.
--sinew; tendon;


స్మారకం, smArakaM
-n.
--consciousness;
---స్మారకం తప్పు = become unconscious.


స్మార్తం, smArtaM
- n.
--Hindu canonical ritual procedures prescribed in the scriptures;
-- see also ఔద్గాత్రం; 


స్మార్తులు,
- n.
-- శివకేశవులనిద్దరినీ బేధం లేకుండా ఆరాధన చేసేవారు;


స్వాంతన, svAMtana
-n. 
--peace; quiet;


స్వాగతం, svAgataM
-n.
--welcome;


స్వాతంత్ర్యము, svAtaMtryamu
n. 
independence; freedom; free-will; liberty; 
-- (ant.) (వ్యతి.) పారతంత్ర్యము;
-- see also స్వతంత్రము
-- (note) there is a dispute about the difference in meaning between స్వాతంత్ర్యము and స్వతంత్రము;


స్వాతి, svAti
-n.
--(1) Pi Hydrae; Arcturus; Yoga tara of the 15th  lunar mansion; located in the constellation Scorpio (or Libra);
--(2) The 15th of the 27-star groups (or asterisms or lunar mansions) of the Hindu calendar; 
--(3) the brightest star in the constellation Bootes; the Herdsman (Bhutap); this is about 37 light-years from us;


స్వాధికార, svAdhikAra
-adj.
--autonomous;


స్వాధీనం చేసుకొను, svAdhInaM cEsukonu
-v. i.
--appropriate; to take one under ones control;


స్వాధీన పరచు, svAdhIna paracu
-v. t.
--handover;


స్వామి, svAmi
-n. m.
--(1) swami; a religious holy man; 
--(2) master; head of a household;


స్వామికార్యంతో పాటు స్వకార్యం కొంత,  svAmi kAryaMtO pATu svakAryaM koMta;
- ph.
-- getting some personal work done while on official business; dual-purpose activity;


స్వామిని, svAmini
-n. f.
--lady of the house; wife of the master;


స్వావలంబన, svAvalaMbana
- n.
-- self-reliance;


%సిం - siM, సి - si, సీ - sI


సింగారించు, siMgAriMcu  
-v. t. 
--decorate; do makeup;


సింగినాదం, siMginAdaM
-n.
--(1) (lit.) sound of an instrument made from the horn of a deer; 
--(2) useless stuff; trivial stuff;


సిందూరం, siMdUraM
-n.
--red lead; vermillion; minium; triplumbic oxide; Pb&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;O&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;;


సిందూరీ కాయ, siMdUrI kAya
- n.
-- Jafras; Jafra seeds;
-- ఎరుపురంగు గింజలు కలిగిన చిన్న ఎరుపురంగు కాయలను ఇంగ్లీషులో జాఫ్రాకాయలు (JAFRAS) అని, ఉత్తర భారతదేశంలో సిందూరీలని అంటారు. ఈ కాయలు పరిమాణంలో, ఆకారంలో ఆగాకరకాయను పోలివుంటాయి. వీటి గింజలు కూడా ఆగాకరకాయ గింజల్లానే వుంటాయి. లిప్ స్టిక్ తయారీ కోసం ప్రత్యేకంగా వీటిని రంగుకోసం వాడతారు కాబట్టి వీటిని &quot;లిప్ స్టిక్&quot; గింజలు (Lip Stick Seeds) అని కూడా అంటారు. వీటితో వంటకాల కోసం వాడే రంగులు, వస్త్రాలపై వాడే రంగులు కూడా తయారు చేస్తారు. ఈ చెట్టు తాలుకు ప్రతి భాగం ఆయుర్వేద వైద్యానికి పనికి వస్తుంది.


సింధుశాఖ, siMdhuSAkha
-n.
--gulf; (lit.) branch of the sea;


సింహం, siMham
-n.
--(1) lion; 
--(2) [astron.] Leo, the constellation; one of the twelve signs of the Zodiac, సింహరాసి;


సింహదంష్ట్రిక, siMhadaMstrika
-n.
--dandelion; [bot.] ''Taraxacum officinalis;'' Commonly viewed in the United States as a weed with small yellow flowers; The Telugu word was coined by Prof. Kota. S.R. Sarma; Dandelions are traditional herbal medicine, used to stimulate the liver, promote the body’s natural detoxification processes and support healthy digestion.
The botanical wellness company Traditional Medicinals turns the wild-collected roots into a variety of medicinal-grade formulations. Its Roasted Dandelion Root tea is robust and coffee-like, while Detox Dandelion, Dandelion Chai Probiotic, and Dandelion Leaf &amp; Root are more mild and herbaceous.


సింహద్వారం, siMhadvAraM
-n. 
--main entrance; front entrance; (ant.) పాణిద్వారం;


సింహభాగం, siMhabhAgaM
-n. 
--lion’s share; a major share; first cut;


సింహావలోకనం, siMhAvalOkanaM
-n.
--retrospection; (lit.) a lion’s view;


సింహాసనం, siMhAsanaM
-n.
--throne; (lit.) a lion’s seat;


సిక్తము, siktamu
-adj.
--splashed; sprinkles; splattered; wetted; soaked;


సికా, sikA                     %e2t
-n. 
--official seal; an imprint made to make a document official;


సిగ, siga
-n.
--hair in a bun; hairdo; coif; coiffure;


సిగరెట్, sigareT
-n.
--cigarette; (rel.) చుట్ట; బీడీ;


సిగ్గరి, siggari
-n. 
--a shy person;


సిగ్గు, siggu
-adj.
--coy; shy; bashful;


సిగ్గు, siggu
-n.
--(1) coyness; shyness; bashfulness; 
--(2) embarrassment; disgrace;


సిగ్గుమాలిన, siggumAlina
-adj.
--shameless;


సితపక్షం, sitapakskaM
-n.
--waxing half of a fortnight;


సిత్నాట కూర,  sitnATa kUra
- n.
-- [bot.] ''Melochia corchorifolia;''


సిద్ధం, siddhaM
-adj.
--ready; prepared;


సిద్ధబీజం, siddhabIjaM
-n.
--spore;


సిద్ధాంతం, siddhAMtaM
-n.
--(1) theorem; an established truth; 
--(2) theory; a hypothesis;
--(3) doctrine; an edict; (rel.) ఉపసిద్ధాంతం;  అభిమతం
---అభిమతం అంటే థియరీ అని, సిద్ధాంతం అంటే థీరం అనీ ఒక వివరణ ఉంది.


సిద్ధాంతి, siddhAMti
-n.
--learned person;


సిద్ధాంతీకరించు, siddhAMtIkariMcu
-v. i. 
--theorize; to develop a theory;


సిద్ధి, siddhi
-n.
--accomplishment; attainment;


సినిమా, sinimA
-n.
--cinema; movie; motion picture; film; flick;


సినీవాలి, sinIvAli,
-n.
--the first day after a new moon day on which the crescent moon can be seen;


సిపాయి, sipAyi
-n.
--soldier; sentinel;


సిఫార్సు, siphArsu
-n. 
--recommendation;


సిబ్బంది, sibbaMdi
-n.
--crew, staff;


సిబ్బి, sibbi
-n.
--(1) pot cover; 
--(2) scale of a balance; (ety.) the pan of a balance into which Emperor Sibi of mythology entered to weigh his body;


సిర, sira
-n.
--(1) vein; a blood vessel that carries blood toward the heart; 
--(2) vein of a leaf; ఈనె;


సిరకా, sirakA
-n.
--vinegar; CH&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;COOH; పులిసిన సారా;


సిరా, sirA
-n.
--ink;


సిరామరక, sirAmaraka
-n.
--inkblot;


సిరిమాను, sirimAnu
- n.
-- [bot.] ''Anogeissus latifolia'' of the Combretaceae family;
-- ఘట్టి; చిరుమాను;
-- ఈ పెద్ద వృక్షం కాండం నుంచి స్రవించే  జిగురును గమ్ ఘట్టి (Gum Ghatti) అంటారు. ఆంధ్రప్రదేశ్ మాజీ ముఖ్యమంత్రి 
కీ. శే. డా. వై. యస్. రాజశేఖరరెడ్డి ప్రయాణించిన హెలికాఫ్టర్ కర్నూలు జిల్లా పావురాల గుట్ట దగ్గర ఒక పెద్ద సిరిమాను వృక్షాన్ని గుద్దుకునే  పేలిపోయిందని అంటారు;  


సిల్లకాయ, sillakAya
-n.
--[bot.] ''Strychonos potatorum;'' extract from fruits of this tree is used by Chenchu tribes to stun fish in spearfishing.


సిలాజిత్తు, silAjittu
-n.
--(1) bitumen; red chalk; 
--(2) [bot.] ''Ophelia eleganis; Ophelia multiflora;'' 
--(3) an ingredient in Ayurvedic medicines, the exact identity of which is not certain;


సిలువ, siluva
-n.
--Cross; a Christian symbol;


సిల్కు, silku
-n.
--silk; పట్టు;


సిలోన్‍ బచ్చలి,  silOn^ baccali
-n.
-- [bot.] ''Talinum triangulare'' Willd.


సివం, si-vaM
-n. 
--a condition when a body is posessed by a devine force;


సివంగి, sivaMgi
-n. f.
--lioness;


సివారు, sivAru
-n. 
--suburb; a satellite town at the outskirts of a town;


సివిటి పిల్లి, siviTi pilli
-n.
--civet cat; a wild animal of the cat family; the Small Indian Civet; [biol.] ''Viverricula indica'';


సివీరి, sivIri
-n.
--civetone; a substance secreted by the Civet cats; used in the manufacture of perfumes;


సిసలు, sisalu
-n.
--(1) exact; 
--(2) original; genuine;


సిసలు, నకలు, sisalu, nakalu
-ph.
--(1) original and copy; 
--(2) genuine and imitation;


స్తిమితం, stimitaM
-n.
--steadyness; calmness;


స్తిమితపడు, stimitapaDu
-v. i.
--(1) settle down; calm down; 
--(2) get well;


స్థితి, sthiti
-n.
--state; status;


స్థితిగతులు, sthitigatulu
-n. pl.
--circumstances; state and tarjectory; 


స్థితిజశక్తి, sthitijaSakti
-n.
--potential energy;


స్థితిమంతుడు, sthitimaMtuDu
-n. m.
--a well-to-do person;


స్థితిపరుడు, sthitiparuDu
-n. m. 
--a well-to-do person;


స్థితిస్థాపకత, sthitistApakata
-n.
--elasticity;


స్థిరత్వం, sthiratvaM
-n.
--constancy; stability;


స్థిరపరచు, sthiraparacu
-v. t.
--confirm; ratify;


స్థిరరాసి, sthirarAsi
-n.
--constant; a mathematical constant;


స్థిరాంకం, sthirAMkaM
-n.
--constant; a mathematical constant;


స్థిరాస్తి, sthirAsti
-n.
--immobile property; real estate;


స్నిగ్ధత, snigdhata
-n.
--(1) viscosity, a measure of fluid thickness; 
--(2) brightness; 
--(3) tenderness; softness;


స్విన్న జలం, svinna jalaM
-n.
--distilled water;


సీకాయ, sIkAya
-n.
--soap acacia; soap nut; [bot.] Acacia concinna of the Leguminosae family; (alt.) షీకాయ;


సీజరీయం, sIjarIyaM
-n.
--Cesarean; a surgical procedure to deliver a baby; so named from a folklore surrounding the birth of Julius Caesar;


సీటు, sITu
-n.
--seat; a place in college admissions; a place to sit in a public vehicle; చోటు;


సీతమ్మవారి జడబంతి, sItammavAri jaDabaMti
- n.
-- Cockscomb; Brain Flowers; Wool Flowers; [bot.] ''Celosia cristata'' of the Amaranthaceae family;   
-- తోటకూర జాతికి చెందిన ఈ మొక్క ఆకుల్ని కొందరు కూరగా వండుకుంటారు. దీనికి వైద్యపరమైన ప్రయోజనాలు కూడా ఉన్నాయి. ఈ మొక్కలలో లేత ఎరుపు, పసుపు, రక్తవర్ణం వంటి పలు రంగుల పూలు పూసే రకాలున్నాయి; 


సీతాఅక్షంతలు, sitAakshaMtalu
- n. 
-- a flowering bush with colorful red and yellow flowers; [bot.] ''Lantana camera; L. montevidensis'';


సీతాకోకచిలుక, sItAkOkaciluka
-n.
--butterfly;


సీతాదం, sItAdaM
-n.
--scurvy; a disease caused by a shortage of vitamin C;


సీతాఫలం, sItAphalaM
-n.
--custard apple; sugar apple;  sweet sop; Graviola; [bot.] ''Annona squamosa'' of the Annonaceae family;
-- [Sansk.] గంధగాత్రమ్; see also రామాఫలం (''Annona Reticularis''); లక్ష్మణఫలం (''Annona muricata''); హనుమాఫలం; చింతవొలకాయలు; 
[[File:Sitaphals_in_a_plate.jpg|right|thumb|సీతాఫలం]]


సీదా, sIdA
-adj.
--(1) straight; 
--(2) honest;


సీమంతం, sImaMtaM
-n.
--(1) baby shower; a ceremony to celebrate the first pregnancy; 
--(2) boundary; boundary line; 
--(3) part in the hair;


సీమంతిక, sImaMtika      %e2t
-n.
--suture; stitch;


సీమ, sIma
-adj.
--foreign; imported;
-n.
--foreign country;


సీమకుక్క, sImakukka
-n.
--a dog of foreign origin; a dog with a pedigree; (rel.) ఊరకుక్క;


సీమచింత, sImaciMta
-n.
--Manila tamarind; [bot.] ''Pithecellobium dulce'';


సీమచేమంతి, sImacEmaMti
-n.
--the common chamomile; [bot.] Anthemis nobilis;


సీమజమ్మి, sImajammi
-n.
--a thorny hedge plant; [bot.] Prosopis juliflora;


[[కరం కర్వె|సీమజీలకర్ర]], sImajIlakarra
-n.
--Caraway seed; [bot.] Carum carvi; షాజీరా;


సీమతులసి, sImatulasi
-n.
--basil; [bot.] Olimum basilicum;


సీమబాదం, sImabAdaM
-n.
--almond; [bot.] ''Prunus amygadalus'';


సీమబూరుగ, sImabUruga
-n.
--[bot.] ''Ceiba pentandra'';


సీమమిరప, sImamirapa
-n.
--a type extra spicy, yet small-sized capsicum;


సీమ మెట్టతామర, sIma meTTatAmara
-n.
-- Christmas Candles, Emperor’s Candlesticks, Candle Bush; Ringworm Shrub; senna alata; [bot.] ''Cassia alata'' of the Fabease  family and Caesalpinioideae sub-family;
-- ఈ మొక్క ఆకుల రసం మొండి చర్మ వ్యాధి తామరకు దివ్యౌషధం అయిన కారణంగా దీనిని ‘సీమ మెట్టతామర’ అని పిలుస్తున్నారంతే కాని దీనికి మెట్ట తామరకీ ఏ సంబంధమూ లేదు; ఈ మొక్క ఆకులలో ఉన్న పసుపుపచ్చటి క్రిసోఫానిక్ యాసిడ్ (Chrysophanic Acid) చక్కటి ఫంగిసైడ్ (Fungicide) గా పనిచేసి ఎంతటి మొండి చర్మవ్యాధులనైనా మాడ్చేస్తుంది;
-- see also  మెట్టతామర = [bot.] ''Canna indica'' of the Cannaceae family;


సీమసోపు విత్తులు, sImasOpu vittulu
-n.
--caraway seed; [bot.] ''Carum carvi'';


సీరం, sIraM
-n.
--serum; (pl. sera); antitoxin;


సీల, sIla
-n.
--peg; screw; nail;


సీలమండ, sIlamaMDa
-n.
--ankle; చీలమండ;


సీసం, sIsaM
-n.
--(1) lead; the chemical element whose symbol is Pb; 
--(2) a type of Telugu poem;


సీసా, sIsA
-n.
--bottle; glass bottle; vial;


స్త్రీ, strI
-n.
--woman; lady;


స్త్రీబీజం, strIbIjaM
-n.
--ovum;


స్త్రీలింగం, strIliMgaM
-n.
--feminine gender;


స్వీకృతం, svIkRtaM
-n.
--postulate; స్వీకృత సిద్ధాంతం;


స్వీయచరిత్ర, svIyacaritra
-n.
--autobiography;


%సు - su, సూ - sU


సుంకం, suMkaM
-n.
--duty; tax; levy;


సుందర, suMdara
-adj.
--beautiful;


సుందరి, suMdari
-n. f.
--beautiful woman;


సుకరం, sukaraM
-n.
--practicable; convenient; manageable;


సుకుమారం, sukumAraM
-adj.
--tender; fragile; dainty; not capable of handling harsh treatment;


సుకుమారి, sukumAri
-n. pl.
--a woman who has been delicately reared;


సుఖం, sukhaM
-adj.
--comfort; pleasant;


సుఖరోగం, sukharOgaM
-n.
--venereal disease;


సుఖీభవ, sukhIbhava
-inter.
--may you be happy!;
---అన్నదాతా సుఖీభవ = may the donor of food be happy; (idiom) I bless you for giving me food.


సుగంధ, sugaMdha
-adj.
--aromatic; (lit.) having a pleasing smell;


సుగంధ యోగికాలు, sugaMdha yOgikAlu
-n. pl.
--aromatic compounds; (lit.) compounds with a smell; in general many of the aromatic compounds are characterized by the presence of a ring structure in their structural formulas;


సుగంధిపాల, sugaMdhipAla
-n.
--(1) Sarsaparilla; [bot.] ''Similax officinalis; Hemidesmus indica''; 
--(2) flavored milk drink;


సుడి, suDi
-n.
--(1) eddy; vortex; whorl; spiral-shaped markings; 
--(2) luck; fate; (ety.) according to palmistry, the predestined fate of a person can be read from the locations of whorls on the palms, fingers, and soles of feet;
---వాడి సుడి బావుందిరా = that fellow's luck is good.


సుడిగాలి, suDigAli
-n.
--tornado; whirlwind; వాయుగుండం;


సుడిగుండం, suDiguMDaM
-n.
--whirlpool; vortex;


సుతరామూ, sutarAmU
- adv.
-- utterly; totally; completely; in full;


సుతారంగా, sutAraMgA
-adv.
--gently;


సుతి,  suti
- n. 
-- musical drone sound;  musical drone box; It is similar to a harmonium and is used to provide a drone in a practice session or concert of Indian classical music.
--శృతి; 

  
సుత్తి, sutti
-n.
--(1) hammer; gavel; 
--(2) (slang) uninvited, unwelcome and unending talk;
--(3) (slang) drip; a person who bores with uninvited and unwelcome talk;
---కమ్మరి సుత్తి = blacksmith's hammer.
---పటకా సుత్తి = claw hammer.


సుద్ద, sudda
-n.
--chalk; calcium carbonate; CaCO&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;;


సున్నం, sunnaM
-n.
--lime; quicklime; calcium hydroxide; Ca(OH)&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;;
---గుల్ల సున్నం = lime.
---చెక్క సున్నం = native cement prepared by grinding together quicklime and sand;
---బిళ్ల సున్నం = grout; grout used to fix tiles.
---బొమ్మ సున్నం = plaster of Paris; calcium sulfate;
---తడి సున్నం = slacked lime; calcium hydroxide. Ca(OH)&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;
---పొడి సున్నం = lime; calcium oxide; CaO;
---సీమ సున్నం = chalk; Portland cement.


సున్న, sunna
-n.
--(1) zero; cipher; nil; nothing; a written symbol to indicate nothing; 
--(2) symbol used in the Telugu alphabet to create the sound of &quot;um;&quot;
---అర సున్న = half circle.
---నిండు సున్న = full circle; complete circle;


సున్నపు రాయి, sunnapu rAyi
-n.
--limestone; calcium carbonate; CaCO&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;;


సునాముఖి, sunAmukhi
-n.
--[bot.] ''Cassia augustifolia'';


సునాయాసం, sunAyAsaM
-adj.
--easy; facile;


సున్ని, sunni
-n.
--(1) a flour of gram or other pulses of India (esp.) a flour mixture of green gram and rice used for cleansing the skin in a traditional bath in India; సున్నిపిండి;


సున్నితపు, sunnitapu
-adj.
--(1) delicate; 
--(2) precision;
---సున్నితపు త్రాసు = precision balance.


సుబాబుల్, subAbul
-n.
--[bot.] Leucaena leucocephala;


సుమండీ, sumaMDI vocative pl.
-inter. suff.
--surely (respectful);


సుమారు, sumAru
-adv.
--approximately; about; రమారమి;


సుమీ, sumI vocative s.
-inter. suff.
--surely;


సుముఖ, su-mu-kha
-adj. 
--favorable;


సుముఖత, sumukhata
-n. 
--favorable disposition;


సురపొన్న, suraponna
-n.
--[bot.] ''Calophyllum longifolium'';


సురభి, surabhi
-n.
--fragrance; fragrant substance;


సురుమా, surumA      %e2t
-n.
--collyrium; a medicinal ointment to the eyes;


సురేకారం, surEkAraM
-n.
--saltpeter; niter; potassium nitrate; same as పెట్లుప్పు; KNO&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;; 


సులభం, sulabhaM
-n.
--easy;


సులోచనాలు, sulOcanAlu
-n.
--eyeglasses; spectacles; prescription lenses; (lit.) good eyes;


సుళువు, suLuvu
-adj.
--convenience;
---సుళువు తెలుసుకొని చెయ్యి = do it the easy way.


సువర్ణం, suvarnaM
-n.
--gold; (lit) one of good color;


సువర్ణ యోగం, suvarNa yOgaM
-n.
--alchemy; the pseudo-science of converting base metals into gold;


సువాసన, suvAsana
-n.
--nice smell; scent; fragrance;


సుష్ఠు, sushThu
- adj.
-- good;


సుసంగత, susaMgata      %e2t
-adj.
--relevant;


సుసాధ్య, susAdhya     %e2t
-adj.
--attainable;


సుస్తీ, sustI
-n.
--sickness;


సుషుప్తి, sushupti
-n.
--deep sleep;


స్రుతం, 
- n. 
-- one that has dripped; one that has percolated;


స్తుతి, stuti
-n.
--praise;


స్పుఠం,  spuThaM
- n.
-- planetary longitude; The heliocentric longitude of a planet is the angle between the vernal equinox and the planet, as seen from the Sun. It is measured in the ecliptic plane, in the direction of the orbital motion of the planet (counterclockwise as viewed from the north side of the ecliptic plane).


స్ఫుటం, sphuTaM
-n.
--(1) clear; distinct;
--(2) prominent; conspicuous;


స్ఫురణ, sphuraNa
-n.
--a sudden thought; a brain wave; a movement;


స్పురణ ప్రయోగం, spuraNa prayOgaM
- n. 
-- thought experiment;  gedanken experiment; 


స్ఫురద్రూపి, sphuradrUpi
-n.
--handsome person;

సూక్తం,  sUktaM
- n.
-- payer performed according to the rules of as ritual;


సూక్తి, sUkti
-n.
--(1) axiom; 
--(2) moral saying;


సూక్ష్మ, sUkshma
-adj.
--little; small; fine; micro; subtle; (ant.) స్థూల;
---సూక్ష్మదర్శిని = microscope.
---సూక్ష్మజీవి = microorganism; microbe.
---సూక్ష్మదండిక = bacillus.
---సూక్ష్మసంకలిని = microprocessor; small computer.


సూక్ష్మకాయం, sUkshmakAyaM
-n. 
--subtle body;


సూక్ష్మపోషకాలు, sUkshmapOshakAlu
-n. 
--micronutrients;


సూక్ష్మీకరణ, sUkshmIkaraNa
-n.
--simplification;


సూక్ష్మీకరించు, sUkshmIkariMcu
-v. t.
--simplify;


సూచన, sUcana
-n.
--hint; suggestion; indication;


సూచించు, sUciMcu
-v. t.
--point; indicate; show; suggest;


సూచి, sUci
-n.
--pointer; indicator; index; సూచిక;
---దిక్‌సూచి = compass; a pointer of direction.
---వాయుసూచి = wind wane; a pointer of wind direction.


సూజీ, sUjI
-n.
-- [Hind.] finely ground wheat grain = cream of wheat; semolina = గోధుమ రవ్వ;
---Sooji or &quot;suji&quot; (pronounced soo-jee), semolina or &quot;rava&quot; (pronounced ruh-waa) are Hindi words for granulated wheat — and all are from the same wheat flour. The word semolina is Italian in origin while sooji is the word used for it in North India and Pakistan. Rava is the name for semolina in South India. This is not only used as a battering ingredient in many Indian dishes but it is also used as the main ingredient in numerous foods, both sweet and savory, like Upma and Rawa Laddoo.


సూడిద, sUDida
-n.
--gift;


సూతకం, sUtakaM 
- n.
-- (1) ceremonial impurity or pollution supposed to arise from birth or death occurring in a family;
-- మైల; జాతాశాచము; మృతాశాచము;
-- (2) mercury; 

 
సూత్రం, sUtraM
-n.
--(1) string; thread; 
--(2) principle; rule; a short rule; an easy-to-remember rule; aphorism; tenet; 
--(3) law; theorem; 
--(4) formula; 
--(5) contrivance;
---గోత్ర సూత్రాలు = family name and creed.
---జల సూత్రాలు = waterworks.
---మంగళ సూత్రం = the auspicious thread; the thread tied in the neck of a bride by the groom at the wedding ceremony.
---యోగ సూత్రాలు = aphorisms of Yoga.
---సూత్రధారి = stage manager.
--- క్షీణోపాంత ప్రయోజన సూత్రం = the Law of Diminishing Returns;


సూత్రప్రాయంగా, sUtraprAyaMgA
-adv.
--in principle;


సూదంటురాయి, sUdaMturAyi
-n.
--lodestone; a natural magnet; (lit.) one that attaches itself to a needle;


సూది, sUdi
-n.
--(1) needle; a needle with an eye; 
--(2) female chef; female cook;
---అల్లిక సూది = knitting needle.
---గుండుసూది = pin with a head.
---సూది మందు = injection; shot.


సూన్యం, sUnyaM
-n.
--void;


సూన్యత, sUnyata
-n.
--emptiness;


సూదుడు, sUduDu
-n. m.
--chef; cook;


సూపం, sUpaM
-n.
--soup, boiled pulses;


సూర్య, sUrya
-adj.
--sun; solar; helio;


సూర్యకాంతం, sUryakAMtaM
-n.
--sunflower;


సూర్యగ్రహణం, sUryagrahaNaM
-n.
--solar eclipse;


సూర్యజ్వాల, sUryajvAla
-n.
--solar flare;


సూర్య దినం, sUrya dinaM
-n.
--solar day; the duration of time between one local noon to the next local noon; 24 hours;


సూర్యరశ్మి, sUryarasmi
-n.
--sunshine; ఎండ;


సూర్యావర్తం, sUryAvartaM
-n.
--a migraine-like headache that increases as the Sun rises and subsides as the Sun goes down;


సూరి, sUri
-n.
--scholar; a title given to scholars, usually appended to a name;


సూర్మి, sUrmi
-n.
--anvil;


సూర్యుడు, sUryuDu
-n. m.
--Sun;


స్పూనరీయం, spUnarIyaM
-n.
--spoonerism; a slip of the tongue, such as &quot;well-boiled icicle&quot; when what was intended is a &quot;well-oiled bicycle&quot;; named after William A. Spooner (1844-1930); some Telugu examples are చొక్కరు-నిక్కా, సిరం-కలాబుడ్డి, పుహం-సింలి;


స్ఫూర్తి, sphUrti
-n.
--(1) idea; flash of an idea; thought; mental vibration; manifestation; 
--(2) fullness; shine;
---సమయస్ఫూర్తి = presence of mind; a thought on the spur of the moment.
---ప్రజాస్వామ్య స్ఫూర్తి, = spirit of democracy.


స్తూపం, stUpaM
-n.
--(1) [geomet.] cylinder; heap; 
--(2) cylindrically shaped Buddhist relics;


స్తూపాకార, stUpakAra
-adj.
--cylindrical;


స్థూల, sthUla
-adj.
--(1) rough; coarse; macro; 
--(2) thick; stout; large; bulky; (ant.) సూక్ష్మ;


స్థూల జగత్తు, sthUla jagattu
-n.
--macrocosm; the universe;


స్థూల దృష్టి, sthUla dRshTi
-n.
--cursory glance; superficial view;


స్యూతం, syUtaM
-n.
--stitched; sewn;


స్యూతులు, syUtulu
-n. pl.
--sutures; కుట్లు;                           % to e2t


స్యూతి, syUti
-n.
--a row of stitches; sutures;


%సృ - sR, సెం - seM, సే - sE, సై - sai

సృజన, sRujana
-n.
--creation; artistic creation; creation of the Universe;


సృజనాత్మకం, sRjanAtmakaM
-n.
--creativity;


సృష్టి, sRshTi
-n.
--creation; creation of the Universe;


సెంటీమీటరు, seMTImITaru
-n.
--centimeter; one-hundredth of a meter; a little less than half-an-inch; a measure of length in the metric system of measurement;


సెంటు, seMTu
-n.
--(1) scent; perfume; 
--(2) cent; hundredth of an acre of land; 453.6 square feet; 48.4 square yards; a plot of land 66 feet x 33 feet is equal to 5 cents;


సెకండు, sekaMDu
-n.
--(1) second; 3600th of an hour; 
--(2) second; 3600th of a degree;


సెక్స్‌టెంటు, seksTeMTu
-n.
--sextant; an instrument to measure angles above the horizon of stars and other celestial bodies;


సెగ, sega
-n.
--warmth; heat; draft from a fireplace;


సెగ్గడ్డ, seggaDDa
-n.
--boil; carbuncle;


సెజ్జ, sejja
- n.
-- bed; something to sleep on;


సెట్టి,  seTTi
- n. a term traditionally used to indicate people belonging to the Vaisya caste;
-- అతి ప్రాచీన కాలంలో బలిజలు మొదలైనవారు సంస్కృతీకరణంతో శ్రేష్ఠి బిరుదు పొందారు. అదే శెట్టి, సెట్టి గా మార్పు చెందంది. ఉత్తరాదిన సేఠ్ గూడా ఈ కోవకు చెందినదే. ఈ బలిజ శబ్దం వణిజ, వాణిజ్య, వణిక్ లాంటి సంస్కృత పదాలకు చుట్టం కావచ్చు. 


సెమ్మె, semme
-n.
--brass lamp-stand;


సెలయేరు, selayEru
-n.
--brook; mountain stream; cascade;


సెలరీ, selarI
-n. 
--celery; a green leafy vegetable; [bot.] ''Apium raveolens;''


సెలవు, selavu
-n. 
--(1) leave; permission to be absent from work or school; 
--(2) holidays; (note.) the word vacation refers to the time taken off from daily chores for recreational purposes; holidays are days declared as non-working days by your employer;


సెలవులు, selavulu
-n. pl.
--(1) holidays; 
--(2) vacation days;


స్టెప్పి, sTeppi
-n.
--Russian meadow;


స్పెక్ట్రమ్, spekTram
-n.
--spectrum; also వర్ణపటం;


సేంద్రియ, sEMdriya
-adj.
--organic; also అనాంగిక;


సేంద్రియ లోపం, sENdriya IopaM
-n.
--organic defect;


సేకరణ, sEkaraNa
-n.
--collection; procurement; accumulation;


సేకరణి, sEkaraNi
-n.
--accumulator; a register used in the arithmetic units of computers;


సేకరించు, sEkariMcu
-v. t.
--gather; collect; glean;


సేతువు, sEtuvu
-n.
--bridge; dike; dam;


సేద్యం, sEdyaM
-n.
--cultivation;


సేన, sEna
-n. 
--armed forces; military;


సేపు, sEpu
-suff.
--indicative of a duration of time;
---గంటసేపు = for a duration of an hour.
---చాలాసేపు = for a long time; this expression still indicates a duration of time less than a day; it is never correct to say, రోజుసేపు; వారం సేపు; or ఏడాది సేపు.


సేరు, sEru
-n. 
--(1) a measure of weight in pre-independence India; 1 సేరు = 8 పలములు = 24 తులములు; 
--(2) a measure of volume in pre-independence India; 1 సేరు = 1.76 పైంట్లు, that is, a little less than one quart;
---సవాసేరు = a weight of one-and-quarter &quot;seers&quot; or 30 తులములు


సేవ, sEva
-n.
--service;


సేవానిరతి,  sEvAnirati
- n.
-- devotion to service;


సేవించు, sEviMcu
-v. t.
--(1) serve; 
--(2) eat; drink; consume;


స్టేషను, sTEshanu
-n.
--station; railway station; bus depot; train depot;


స్నేహం, snEhaM
-n.
--(1) friendship; affection, love, kindness, tenderness; 
--(2) oiliness; viscidity, unctuousness, lubricity (one of the 24 Guṇas according to the Vaiśeṣikas).
— (3) Moisture.
— (4) Grease, fat, any unctuous substance.
— (5) Any fluid of the body, such as semen. sweat


స్నేహకం, snEhakaM     %e2t
-n.
--lubricant;


స్నేహనం, snEhanaM    %e2t
-n.
-- lubrication;


స్నేహితుడు, snEhituDu
-n. m.
--friend; boy friend; pal;


స్నేహితురాలు, snEhiturAlu
-n. f.
--friend; girlfriend; pal;


స్వేదం, svEdaM
-n.
--sweat; perspiration;


స్వేదకారిణి, svEdakAriNi
-n.
--diaphoretic; one that prompts sweating;


స్వేదజలం, svEdajalaM
-n.
--(1) sweat; perspiration; 
--(2) distilled water;


స్వేదనం, svEdanaM
-n.
--distillation;


సైంధవం, saiMdhavaM
-adj.
--(1) oceanic; related to the sea; 
--(2) related to the river Indus;


సైంధవ లవణం, saiMdhava lavaNaM
-n.
--rock-salt; rock-salt is mined and is comprised of coarse crystals; its sodium content is less than that of sea salt; rock-salt is often used to accent some food dishes; this appears to be a misnomer because, literally, it means sea salt;


సైకతం, saikataM
-n.
--sand dune;


సైకిలు, saikilu
-n.
--bicycle;


సైగ, saiga
-n.
--gesture; signal; sign;


సైతాను, saitAnu
-n.
--Satan, devil; Lucifer; In Christian theology, the great enemy of man and goodness;


సైదాపిట్ట, saidApiTTa
-n. 
--babbler; a type of bird;


సైన్యం, sainyaM
-n.
--military; army;


సైనికుడు, sainikuDu
-n.
--soldier;


%సొ- so, సో - sO, సౌ - sau

సొంత, soMta
-adj.
--own; private; personal;


సొంపు, soMpu
-n.
--elegance; grace; beauty;


సొట్ట, soTTa
-n.
--(1) lame, 
--(2) dent;


సొత్తు, sottu
-n.
--property;


సొద, soda
-n.
-- (1) grief; sorrow; botheration; a tale of woe; ఒకరి కష్టములను ఇంకొకరితో విసుగు బుట్టునట్లు చెప్పుకొనునది; 
-- (2) a funeral pile; 


సొన, sona
-n.
--(1) yolk; the inside of an egg; 
--(2) albumin;
---తెల్లసొన = white of an egg.
---పచ్చసొన = yellow of an egg.


సొమ్ము, sommu
-n.
--cash; money;


సొమ్మొకడిది, సోకొకడిది, sommokaDidi, sOkokaDidi
-ph.
--[idiom] one toils, another enjoys;


సొరంగం, soraMgaM
-n.
--tunnel;


సొరకాయ, sorakAya
-n.
--bottle gourd; [bot.] Cucurbita langenaria; Langenarius vulgaris;  Lagineria siceraria; [note.] in Greek lagenos means bottle]; 
-- same as ఆనపకాయ; అలాబువు; ఆనుగం; 
-- చేదు సొర =  bitter bottle gourd;  కటు తుంబీ; తిక్తాలబు; 
--[Sans.] అలాబు; కోశాలబు; తుంబీ; ఆనుగం;


సొరపియ్యి, sorapiyyi
-n.
--cuttlebone; the shell of a cuttlefish;


సొర్ర, sorra
-n.
--shark; a generic name for a large variety of fish; Many fish belonging to different families are called by names that end with the word సొర్ర. Also, the same fish is called by different names, both in English and Telugu. This uncertainty is unfortunate. For convenience, all the fish names that end with సొర్ర are listed below, grouped by the family to which they belong. 
--(1) The Orectolobidae family.
---బొకీ సొర్ర = ridgeback; [bio.]''Chiloscyllium indicus.''
---రా సొర్ర = cat shark; [bio.] ''Chiloscyllium indicus.''
---తిమింగిల సొర్ర = whale shark; ''Rhincodon typus.''
---పొల్లిమాకం = zebra shark. [bio.] ''Stegostoma varius;'' this could be పులి మొకం in which case this is probably tiger shark.
---కొమ్మురాసి = tiger shark; [bio.] ''Stegostoma varius;'' of the Carcharhnidae family.
---సొర్ర = Gangetic shark; ground shark; [bio.] ''Carcharhinus gangetica''.
---సొర్ర = grey shark; [bio.] ''Carcharhinus limbatus.''
---పాల సొర్ర = Elliots grey shark; [bio.] ''Carcharhinus ellioti.''
---కరముత్తు సొర్ర = white cheeked shark. [bio.] Carcharhinus dussumieri.
---కోవల్ సొర్ర = black finned shark; [bio.] ''Carcharhinus melanopterus.''
---నల్ల సొర్ర = black shark; [bio.] ''Carcharhinus melanopterus.'' 
---సిగ సొర్ర = grey shark; [bio.] ''Carcharhinus melanopterus.'' (ety.) సిగ means knotted hair, which could be black or grey.
---కర్రిమూతి సొర్ర = grey shark; [bio.] ''Carcharhinus melanopterus.''  (ety.) కర్రిమూతి = black mouth.
---రణ సొర్ర = black-tipped shark; [bio.] ''Carcharhinus spallanzani.''
---బొక్క సొర్ర = black-tipped shark; [bio.] ''Carcharhinus spallanzani.''
---నేతి సొర్ర = long snout shark; [bio.] ''Carcharhinus temminckii.''
---కిట్టలం సొర్ర = tiger shark; [bio.] ''Galeocerdo cuvier.''
---పాల సొర్ర = gummy shark; [bio.] ''Mustellus manaxo.''
---పాల సొర్ర = grey dog shark. [bio.] ''Scoliodon palasorra.''
---సీమ సొర్ర = grey dog shark; [bio.] ''Scoliodon palasorra.''
---పచ్చ సొర్ర = yellow dog shark; [bio.] ''Scoliodon sorrakowah.''
---కొమ్ము సొర్ర = arrow head shark; [bio.] ''Sphyrna blochii.'' (ety.) కొమ్ము means horn or antler.
---సప్ప సొర్ర = hammerhead shark; [bio.] ''Sphyrna blochii.'' of the Rhinobatidate family. (ety.) సప్ప means bland or tasteless.
---పొత్తిల సొర్ర = angelfish; [bio.] ''Rhina ancylostomus'' Schn.


సొరుగు, sorugu
-n.
--drawer in a table or box;


సోంపు, saunf
- n.
--Deshi Saunf; fennel seed; [bot.] ''Foeniculum vulgare''; Fennel is a flowering plant species in the carrot family. It is a hardy, perennial herb with yellow flowers and feathery leaves. It is indigenous to the shores of the Mediterranean but has become widely naturalized in many parts of the world, especially on dry soils near the sea coast and on riverbanks; 
-- జీలకఱ్ఱ వంటి దినుసు.


సోకు, sOku
-n.
--fashion; style;


సోకు, sOku
-v. i.
--touch; graze;


సోకుడు, sOkuDu
-n.
--infection;


సోకుడుముడుగు, sOkuDumuDugu
-n. 
--touch-me-not; impatiens; an annual herb with showy irregular flowers ;


సోడా, sODA
-n.
--(1) sodium; the chemical element Na; 
--(2) carbonated water;
---చాకలి సోడా = washing soda; sodium carbonate.
---తినే సోడా = baking soda; sodium bicarbonate.
---దాహకసోడా = caustic soda; sodium hydroxide.


సోథిక్ చక్రం, sOthik cakraM
-n.
--sothic cycle; [astron.] a period of time equal to 1461 years. In reality, a year is about 365.25 days. When Egyptians used 365 as the length of the year, their calculations went out of synchronization by 0.25 days every year. If not corrected, this error will accumulate until the total error is equal to one year. Egyptians called this period the Sothic cycle;


సోదా, sOdA
-n.
--search;                                          % to e2t


సోది, sOdi
-n.
--(1) soothsaying; an astrological forecast; 
--(2) empty talk;


సోపపత్తికంగా, sOpapattikaMgA
- adv.
-- with proof; 


సోపానం, sOpAnaM
-n.
--step; step in a flight of stairs;


సోపు, sOpu
-n.
--anise; an ingredient in Indian cooking and as a mint after a meal; [bot.] ''Pimpenella anisum'';
--fennel; an ingredient, similar to anise, in Indian cooking and as a mint after a meal; [bot.] ''Foeniculum vulgare'';


సోమధార, sOmadhAra     %e2t
-n.
--Milky Way;


సోమరి, sOmari
-adj.
--idle;
-n.
--idler; lazy person;


సోమరితనం, sOmaritanaM
-n.
--laziness; idleness; idle;


సోమలత, sOmalata
-n.
--(1) ephedra; believed to be the vine from which the soma juice of the Vedic era was produced; [bot.] ''Ephedra gerardiana'' wall; 
--(2) moon plant; [bot.] ''Asclepias acida'';


సోమసూత్రం,  sOmasUtraM
-- 1. A vessel with a spout; సోమసూత్రము వంటి ముఖ భాగము గలిగిన లోహపాత్ర; 
-- 2. A basin with a spout and handle. ముక్కు, చెయ్యి, పిడి గల చిన్న పాత్ర; 
-- 3. The receptacle or pit on the outside of a temple to receive the water with which the idol has been bathed. పానవట్టము నుండి నీళ్లు పోవు దారి, లింగాభిషేక జలముపోయి పడుతొట్టి; 
-- (Note) శివలింగానికి కింద ఉండే పళ్ళెం పేరు పానపట్టం; అభిషేకం చేసిన ద్రవ్యాలు బయటకి వచ్చే మార్గం సోమసూత్రం; శివాలయాలు తూర్పు ముఖం గానూ, పశ్చిమ ముఖం గానూ ఉంటాయి; అవి ఏ ముఖంగా ఉన్నా సోమసూతం మాత్రం ఎల్లప్పుడూ ఉత్తరం వైపునే ఉంటుంది; see also  పానవట్టము;  


సోయగం, sOyagaM
-n.
--elegance; charm; beauty; 


సోయా, sOyA
-n.
--soy; soy bean;


సోల, sOla
-n. 
--a volumetric measure used in pre-independence India; approximately equal in volume to one and a half cups; see also తవ్వ;


సోషలిజం, sOshalijaM
-n.
--socialism; the economic philosophy that espouses state ownership of industrial and financial institutions for the common good; సమాజవాదం; (rel.) కేపిటలిజం; కమ్యూనిజం;


స్కోరు, skOru
-n.
--score; the points won in a game;


స్తోమత, stOmata
-n.
--capacity; capability; wealth;


స్ఫోరకంగా, sphOrakaMgA
-adv.
--as a sign of; as an indication of;


సౌందర్యం, sauMdaryaM
-n.
--beauty;
---సహజ సౌందర్యం = natural beauty.


సౌకర్యం, saukaryaM
-n.
--comfort;


సౌధం, saudhaM
-n.
--palace; manor; luxurious building; (lit.) one that was built with lime-cement;


సౌధ సోపాన న్యాయం, saudha sOpAna nyAyaM
-ph.
--the logic which says that in order to reach the top of a building, you must scale it one step at a time; this is used to convey the meaning that a difficult problem can be solved by tackling it one step at a time;


సౌభాగ్యం, saubhAgyaM
-n.
--good fortune; wealth;


సౌభాగ్యవతి, saubhAgyavati
-n.
--a woman whose husband is alive;


సౌర, saura
-adj.
--solar;


సౌర కుటుంబం, saura kuTuMbaM
-ph.
--solar system;


సౌరదినం, sauradinaM
-n.
--solar day;
---సగటు సౌరదినం = mean solar day; 24 hours.


సౌరభం, saurabhaM
-n.
--fragrance;


సౌరపంచాంగం, saurapaMcAMgaM
-n.
--solar calendar; the calendar that uses the Sun's apparent motion as the basis for calculating times of events. According to the solar calendar, the year is 365.25 days;


సౌలభ్యం, saulabhyaM
-n.
--ease;

సౌవర్ణకరణి, sauvarNakaraNi
-n.
-- the name of a legendary herb which is supposed to bring full-blooded health &amp; strength to the body; [see also] విశల్యకరణి, సంధానకరణి, సంజీవకరణి;


సౌవీరం, sauvIraM
-n.
--[chem.] mercuric chloride;


సౌష్ఠత, saushTata
-n.
--symmetry;


సౌష్ఠవం, saushTavaM
-n.
--(1) beauty; good proportions; 
--(2) symmetry; this suggests that a measure of beauty is symmetry; 
--(3) well-being;
---ఆర్థిక సౌష్ఠవం = economic wellbeing.
&lt;/poem&gt;

==Part 2: హం  haM, హ - ha==
&lt;poem&gt;

హంగామా, hAMgAmA
-n.
--(1) pomp; 
--(2) furor; fuss; hubbub; commotion; 


హంగు, hAMgu
-n.
--support; backing; paraphernalia;


హంతకి, haMtaki
-n. f.
--murderer;


హంతకుడు, haMtakuDu
-n. m.
--murderer;


హంస, haMsa 
-n.
--(1) swan; 
--(2) figuratively, life force;
---హంస లేచిపోయింది = the person is dead.


హంస తూలిక, hAMsa tUlika
-n.
--swan's down; tender feathers of a swan;


హంసపాదు, hAMsapAdu
-n.
--a caret mark showing an insertion in text; (lit.) swan's foot;
---ఆదిలోనే హంసపాదు = a mis-step and correction at the very beginning.


హక్కు, hakku
-n.
--right; claim;
---స్వరాజ్యం నా జన్మ హక్కు = independence is my birthright.


హజారం, hajAraM
-n.
--courtyard;


హఠం, haThaM
-n.
--obstinate behavior;


హఠాత్తుగా, haThAttugA
-adv.
--suddenly; abruptly;


హడలగొట్టు, haDalagoTTu
-v. t.
--frighten; scare; terrorize;


హడావిడి, haDAviDi
-n.
--ado; bustle;


హతమార్చు, hatamArcu
-v. t.
--kill; slay;


హతవిధీ, hatavidhI
-inter.
--O! Fate!


హత్య, hatya
-n.
--murder;


హత్యాకాండ, hatyAkAMDa
-n.
--slaughter; massacre; carnage;


హత్తుకొను, hattukonu
-v. i.
--get attached; take root; become favorable;


హత్తుకొను, hattukonu
-v. t.
--hug;


హతోస్మి,  hatOsmi
-inter. idiom.
- too bad!; (lit. Sans.) I am dead;


హద్దు, haddu
-n.
--boundary; limit; threshold; border;


హనుమాఫలం, hanumAphalaM   
-n. 
--(1) passion fruit?; [bot.] ''Passiflora edulis'' of the Passifloraceae family; a native of Brazil; (2) seedless Sitaphal? (as advertised at Sreehari Horticultural Nursery in Baroda, Gujarat, India); (3) star fruit ?; [bot.] ''Averrhoa carambola'';


హయాం, hayAM
-n.
--(1) jurisdiction; regime; 
--(2) period of authority;


హరశోఠం, harasOThaM    
-n.
--gypsum;


హర్షం, harshaM
-n.
--pleasure;


హర్షధ్వని, harshadhvani
-n.
--applause, హర్షధ్వానం;


హరాంకోరు,  harAMkOru
- n.
-- ?? 
-- కృతఘ్నుడు; నీచుడు; దుర్జనుడు; దగుల్భాజీ; 


హర్తాళ్, hartAL
-n.
--strike; work stoppage; act of closing shops and suspending all business;


హరించు, hariMcu
-v. i.
--evaporate; disappear by evaporation; waste away; sublimate;


హరిణం, hariNaM
-n.
--(1) deer; doe;
--(2) off-white color;


హరితం, haritaM
-n.
--(1) green; 
--(2) chlorine; one of the chemical elements; Cl;


హరితకి, haritaki
-n.
--[bot.] Terminalia chebula;


హరితగృహం, haritagRhaM
-n.
--greenhouse; (lit.) an enclosed; glass-covered space where tropical plants can be grown in cold climates.


హరితగృహ వాయువులు, haritagRha vAyuvulu
-n.
--greenhouse gases; these gases, such as carbon dioxide, are believed to be the agents causing the greenhouse effect;


హరితపిపీలికం, haritapipIlikaM
-n.
--[chem.] chloraldehyde;


హరిత విప్లవం, haritaviplavam
-n.
--green revolution;


హరిద్ర, haridra
-n.
--(1) yellow; 
--(2) [bot.] Curcuma longa;


హరివాణాలు,   harivANAlu
- n.
-- lava beds; doons;


హర్షించు, harshiMcu
-v. i.
--be pleased;


హరియాలీ గడ్డి,  hariyAlI gaDDi
- n.
--a type of grass used in Ayurvedic medicines; [bot.] Cynondon dactylon;


హలంతం, halaMtaM
-adj.
--ending in a consonant;


హల్లు, hallu
-n.
--consonant; typically a pure consonant combined with a vowel;


హవేలి, havElI
-n.
--mansion; palace;


హస్తం, hastaM
-n.
--(1) hand; 
--(2) five;


హస్త, hasta             %updated
-n.
--(1) Gamma Virginis; Porrima; Yoga tara of the 13th  lunar mansion; located in the constellation Virgo;
--(2) Corvus, the crow; The 13th of the 27 star groups (or asterisms or lunar mansions) of the Hindu calendar;


హస్తకం, hastakaM
-n.
--handle;


హస్తకళలు, hastakaLalu
-n.
--handicrafts;


హస్తప్రయోగం, hastaprayOgaM
-n.
--masturbation; autoeroticism; the process of achieving sexual pleasure by handling the genital organs with hand;


హస్తలాఘవం, hastalAghavaM
-n.
--sleight of hand;


హస్తవాసి, hastavAsi
-n. 
--skill; competence; [idiom] the magical healing touch by the hand of, especially, a doctor;


హస్తాక్షరం, hastAksharaM
-n.
--signature;


హస్తిమశకాంతరం, hastimaSakAMtaraM
-n.
--huge difference; (lit.) difference between an elephant and a gnat;


హస్తి మేఢ్రపు చెట్టు, hastimEMDhrapu ceTTu
-n.
--sausage tree; [bot.] ''Kigelia pinnata'' or ''Kigelia africana'' of the Bignoniaceae family; ఈ చెట్టు కాయలు ఏనుగు పురుషావయవాన్ని పోలి ఉండే కారణంగా దీనికాపేరు వచ్చింది; ఏనుగు చెట్టు; 
[[File:Kigelia-Africana-Serengeti.JPG|right|thumb|''K. africana'' habit, in [[Serengeti National Park]]]]


హస్కు కొట్టు, hasku koTTu
-v. i.
--(coll.) to spend time talking trivia; (lit.) to pound husk; 


హృదయంగమం, hRdayaMgamaM
- adj.
--pleasant; heart-warming; agreeable; touching; moving; 


హ్రస్వం, hrasvaM
-n.
--[gram.] short vowel; vowels that require one unit of time to pronounce;


హ్రస్వనామం, hrasvanAmaM
-n.
--short name; chemical symbol;


%హా - hA, హిం - hiM, హీ - hI


హాజరు, hAjaru
-n.
--attendance; present;


హాజరు జామీను, hAjaru jAmInu
-n.
--bail; security deposit guaranteeing to produce an accused person on demand;


హాజరుపట్టీ, hAjarupaTTI
-n.
--attendance roll; muster roll;


హాని, hANi
-n.
--harm; damage; injury;


హామీ, hAmI
-n.
--assurance; promise;


హాయి, hAyi
-n.
--happiness; contentment;


హారం, hAraM
-n.
--(1) denominator; 
--(2) necklace; garland; 
--(3) food;
---ముత్యాల హారం = pearl necklace.
---ఫలహారం = snack food; (lit.) food comprised of fruits.


హారతి, hArati
-n.
--offering of lighted camphor on auspicious occasions;


హార్ధిక, hArdhika
-adj.
--hearty; heart-felt; cordial;


హాలు, hAlu
-n.
--(1) hall; 
--(2) living room; 
--(3) theater; 
--(4) a big gathering room;
---సినిమా హాలు = cinema hall; movie theater.


హావభావాలు, hAvabhAvAlu
-n. pl.
--gestures and expressions; body language;


హాస్యం, hAsyaM
-n.
--humor; fun;


హాస్యాస్పదం, hAsyAspadaM
-n.
--ridiculous; laughable;


హాస్యాస్పదంగా, hAsyaspAspadaMga
-adv.
--laughably; ridiculously;


హాస్యస్పోరకంగా, hAsyaspOrakaMgA
-adv.
--humorously;


హాహాకారం, hAhAkAraM
-n. 
--cry for help;


హింగుళం, hiMguLaM
-n.
--cinnabar; a compound of mercury and sulfur;


హింతాళం, hiMtALaM
-n.
--marshy date tree;


హింస, hiMsa
-n.
--violence; torture;


హింసాకాంద, hiMsAkAMDa
-n. 
--violent activity;


హితం, hitaM
-n.
--good; one that is good for you;


హితుడు, hituDu
-n.
--well-wisher;


హితైషి, hitaishi
-n. 
--well-wisher;


హితోపదేశం, hitOpadESaM
-n.
--good advice; an advise that is good for you; (note) ప్రియోపదేశం is what you’d love to hear.


హిమం, himaM
-n.
--snow;


హిమకిరుబా, himakirubA
-n. 
--snow leopard;  [biol.] Panthera uncia;


హిమనీనదం, himanInadaM
-n.
--glacier; (lit.) a river of snow;


హిమనీపాతం, himanIpAtaM
-n.
--icefall; avalanche;


హిమరేఖ, himarEkha
-n.
--snow line; a level above which snowfall does not melt;


హిమాంబువు,  himAMbuvu
- n.
-- scented water; rose water; 
---పన్నీరు;


హిమాచలం,  himAchalaM
- n.
-- the Lesser Himalayas; also called Inner Himalayas, Lower Himalayas, or Middle Himalayas, middle section of the vast Himalayas mountain system in south-central Asia.


హిమాద్రి, himAdri
- n.
-- the Greater Himalayas; Great Himalayas, also called Higher Himalayas or Great Himalaya Range, highest and northernmost section of the Himalayan mountain ranges. ... The Great Himalayas contain many of the world's tallest peaks, including (from west to east) Nanga Parbat, Annapurna, Mount Everest, and Kanchenjunga.


హిమాలయ తాడి, himAlayA tADi
-n. 
--Himalayan palm; [bot.] Trachycarpus matianus;


హిమోగ్లోబిన్, himOglObin
-n.
--hemoglobin; Hemoglobin is the protein molecule in red blood cells that carries oxygen from the lungs to the body's tissues and returns carbon dioxide from the tissues back to the lungs. Hemoglobin is made up of four protein molecules (globulin chains) that are connected together;
-- same as రక్తచందురం;


హీన, hIna
-adj.
--inferior; low; vile; poor; abject; wretched;


హీనత, hInata
-n.
--inferiority; lowness; weakness;
---బుద్ధిహీనత = foolishness; without wisdom.
---బలహీనత = weakness; without strength.


హీనధాతువు, hInadhAtuvu
-n.
--[chem.] base element; base metal;


హీనపక్షం, hInapakshaM
-adv.
--at the minimum; at least;


హీనుడు, hInuDu
-n. m.
--(1) base person; vile person; wretch; 
--(2) as a suffix, it means a person who lacks the quality described in the prefix;
---బుద్ధిహీనుడు = fool; senseless person.
---బలహీనుడు = weakling; a person without strength.


హీనయానం, hInayAnaM
-n.
--a sect in Buddhism; (lit.) inferior boat trip; the little boat;


హీవియా, hIviyA
-n.
--hevia; a rubber tree native to South America;


హుండీ, huMDI
-n.
--(1) collection box at a temple; 
--(2) bank check; bank draft; bank note; bill of exchange;


హుందా, huMdA
-n.
--dignity; solemnity; stature;


హుటాహుటీగా, huTAhuTIgA
-adv.
--immediately; with no delay; on the double;


హుళక్కి, huLakki
-n.
--(1) untrue; one that is not there; false; 
--(2) zero; nothing;


హుషారుగా, hushArugA
-adv.
--merrily; joyously;


'''హృ - hR, హె - he, హే - hE, హై - hai, హొ - ho, హో - hO'''

హృదయం, hRdayaM
-n.
--heart;


హృద్యంగమం, hRdyaMgamaM
-n. 
--appealing; touching; heart-stirring;


హృదయపూర్వకం, hRdayapUrvakaM
-adj.
--hearty; heart-felt; whole-hearted;


హృదయ స్పందనం, hRdaya spaMdanaM
-n.
--heart beat;


హృద్యం, hRdyaM
-n.
--one that is pleasant; one that is pleasing;


హెక్టరు, hekTaru
-n.
--hectare; an area equal to the size of a square of 100 meters on its side; a metric unit of area that is roughly equal to 2.471 acres;


హెగ్గాడి, heggADi     %e2t
-n.
--sentry;


హెచ్చరించు, heccariMcu
-v. t.
--warn; caution; enjoin;


హెచ్చరిక, heccarika
-v. t.
--warning;


హేతువు, hEtuvu
-n.
--cause; reason; rationale;


హేతువాదం, hEtuvAdaM
-n.
--rationalism; 
-- మూఢ నమ్మకాలకు సరియైన నిరూపణ కోరే వారిని హేతువాదులు (rationalist) అంటారు.


హేమం, hEmaM
-n.
--gold;


హేమాహేమీలు, hEmAhEmIu
-n. pl.
--big shots; big wheels; (ety.) believed to be an acronym for the words head master and head mistress when written in Telugu; another theory says that this is a Kannada word; అతిరధ-మహారధులు; సమర్ధులు; మొనగాళ్లు;


హేయమైన, hEyamaina
-adj.
--obnoxious; odious;


హేల, hEla
-n.
--sport; play;


హేళన, hELana
-n.
--ridicule; derision; sneering;


హైమావతి, haimAvati
-n.
--[bot.] Acorus calamus; see also వడజ;


హైరాణ, hairAna
-n.
--stress; toil; fatigue;


హొయలు, hoyalu
-n.
--gracefulness; grace;


హోదా, hOdA
-n.
--status; rank; office;


హోమం, hOmaM
-n.
--oblation to Gods via a sacrificial fire; same as హవనం;


హోమగుండం, hOmaguMDaM
-n.
--the pit where the sacrificial fire is held;


హోర, hOra
-n.
--hour; one half of the period defined by a Zodiacal sign;


హోరాహోరీ, horAhOrI
-adj.
--uninterrupted; ceaselessly; continuous; (lit.) every hour;


హోరు, hOru
-n.
--roar; the sound of an ocean; tempestuous;
---చెవిలో హోరు = roaring sound in the ear; ringing in the ear.
---సముద్రపు హోరు = the roar of the ocean.
---హోరుమని వర్షం పడుతోంది = it is raining heavily.
&lt;/poem&gt;

|width=&quot;65&quot;| &lt;!--- Do Not Change This Line ---&gt;
&lt;!--- Insert ALL Images Below This Line (center|150px|thumb) ---&gt;

|-
|- &lt;!--- Nothing Below This Line! ---&gt;
|}

==మూలం==
* V. Rao Vemuri, English-Telugu and Telugu-English Dictionary and Thesaurus, Asian Educational Services, New Delhi, 2002 ISBN 0-9678080-2-2
[[వర్గం:వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు]]</text>
      <sha1>ti7934a6oho5t5mvk1u2ccfbf3e8vo3</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>