Wikipedia tlwiki https://tl.wikipedia.org/wiki/Unang_Pahina MediaWiki 1.39.0-wmf.21 first-letter Midya Natatangi Usapan Tagagamit Usapang tagagamit Wikipedia Usapang Wikipedia Talaksan Usapang talaksan MediaWiki Usapang MediaWiki Padron Usapang padron Tulong Usapang tulong Kategorya Usapang kategorya Portada Usapang Portada TimedText TimedText talk Module Module talk Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk Usapang Wikipedia:Kapihan 5 3742 1958098 1955263 2022-07-23T09:16:22Z Senior Forte 115868 /* Unyong Sobyetiko */ bagong seksiyon wikitext text/x-wiki {{Tagagamit:Maskbot/config |maxarchivesize = 55K |counter = 19 |algo = old(90d) |archive = Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan %(counter)d }} <div style="float:right; padding-left:5px; clear:right;"> {| style="text-align:left; border:1px solid #AAA;margin-bottom:4px; margin-left:1em; width: 293px;" bgcolor="#999999" |-padding:5px;padding-top:0.5em;font-size: 95%; |width="100%" bgcolor="gray"|'''Usapan''' |- |width="100%" align="center" bgcolor="white"| '''<span class="plainlinks"><font size=3>[{{SERVER}}{{localurl:{{NAMESPACE}}:{{PAGENAME}}|action=edit&section=new}} '''&rArr; Magsimula ng bagong paksang mapag-uusapan.''']</font></span>''' |- |width="100%" bgcolor="gray"|'''Tuwirang Daan''' |- |width="100%" align="center" bgcolor="white"| [[WT:KAPE]] ---- <div style="font-size:0.85em;"> __TOC__ </div> |- |width="100%" bgcolor="gray"|'''Mga Sinupan''' |- |width="100%" align="center" bgcolor="white"| <small> [[Wikipedia:Kapihan/Archive 1|01]] | [[Wikipedia:Kapihan/Archive 2|02]] | [[Wikipedia:Kapihan/Archive 3|03]] | [[Wikipedia:Kapihan/Archive 4|04]] | [[Wikipedia:Kapihan/Arkibo 5|05]] | [[Wikipedia:Kapihan/Arkibo 6|06]] | [[Wikipedia:Kapihan/Arkibo 7|07]] | [[Wikipedia:Kapihan/Arkibo 8|08]] | [[Wikipedia:Kapihan/Arkibo 9|09]] | [[Wikipedia:Kapihan/Arkibo 10|10]] | [[Wikipedia:Kapihan/Arkibo 11|11]] | [[Wikipedia:Kapihan/Arkibo 12|12]] | [[Wikipedia:Kapihan/Arkibo 13|13]] | [[Wikipedia:Kapihan/Sinupan 14|14]] | [[Wikipedia:Kapihan/Sinupan 15|15]] | [[Wikipedia:Kapihan/Sinupan 16|16]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 17|17]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 18|18]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 19|19]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 20|20]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 21|21]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 22|22]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 23|23]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 24|24]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 25|25]] <inputbox> type=fulltext prefix=Usapang Wikipedia:Kapihan/ break=no width=40 searchbuttonlabel=Humanap sa mga sinupan </inputbox> </small> |} </div> <!-- Ipasok ang inyong mga usapin sa kababaan ng pahina at huwag dito. Huwag kalimutang lumagda gamit ang apat na ~~~~ :). --> == Nakaarkibo na ang nakaraang usapan == Hi, inarkibo ko na ang nakaraang usapan dito sa Kapihan. Kung mayroon pa rin nabinbin na usapan sa nakaraan, gumawa na lamang kayo ng bagong usapan dito at maari ninyo na lamang tukuyin ang nakaraang usapan mula sa [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 25|arkibo]]. Salamat. --[[User:Jojit fb|Jojit]] ([[User talk:Jojit fb|usapan]]) 01:40, 9 Enero 2022 (UTC) == Mga Bansa == Sa usapan ng mga nilalaman ng iba't-ibang bansa, dapat ba na gumawa ng mga karagdagang artikulo ukol sa mga paksang tulad ng kasaysayan o kalinangan nito o maaari ba na isali nalang lamang ito sa artikulo ng bansa mismo? --[[Tagagamit:Senior Forte|Senior Forte]] ([[Usapang tagagamit:Senior Forte|kausapin]]) 03:27, 10 Enero 2022 (UTC) :Depende, kung mahaba ang nilalaman ng seksyon sa loob ng artikulo, puwedeng gumawa ng hiwalay na artikulo. Kung maikli naman o ''non-existing'' ang seksyon o paksa, hindi pa puwede ang karagdagang artikulo kahit pa mayroon itong katumbas na artikulo sa Ingles na Wikipedia o ibang bersyon. --[[User:Jojit fb|Jojit]] ([[User talk:Jojit fb|usapan]]) 05:31, 12 Enero 2022 (UTC) == Feminism and Folklore 2022 == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} Greetings! You are invited to participate in '''[[:m:Feminism and Folklore 2022|Feminism and Folklore 2022]]''' writing competion. This year Feminism and Folklore will focus on feminism, women biographies and gender-focused topics for the project in league with Wiki Loves Folklore gender gap focus with folk culture theme on Wikipedia. You can help us in enriching the folklore documentation on Wikipedia from your region by creating or improving articles focused on folklore around the world, including, but not limited to folk festivals, folk dances, folk music, women and queer personalities in folklore, folk culture (folk artists, folk dancers, folk singers, folk musicians, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales and more. You can contribute to new articles or translate from the list of suggested articles [[:m:Feminism and Folklore 2022/List of Articles|here]]. You can also support us in organizing the contest on your local Wikipedia by signing up your community to participate in this project and also translating the [[m:Feminism and Folklore 2022|project page]] and help us spread the word in your native language. Learn more about the contest and prizes from our project page. Feel free to contact us on our [[:m:Talk:Feminism and Folklore 2022|talk page]] or via Email if you need any assistance... Thank you. '''Feminism and Folklore Team''', [[User:Tiven2240|Tiven2240]] --05:49, 11 Enero 2022 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wlf&oldid=22574381 --> :Para sa kabatiran ng lahat, mayroon na tayong lokal na edisyon ng patimpalak na Feminism and Folklore, ang '''[[Wikipedia:Peminismo at Tradisyong-pambayan/2022|Peminismo at Tradisyong-pambayan]]'''. Hinihikayat ko kayo na magpatala at mag-ambag ng mga artikulo at '''maari kayong manalo hanggang 300 USD'''. :Pindutin ang buton na ito para magpatala na ngayon: {{Clickable button 2|Magpatala na|url=https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Peminismo_at_Tradisyong-pambayan/2022/Mga_kalahok&action=edit|class=mw-ui-progressive}} :Mula Pebrero 1 hanggang Marso 31, 2022, maari na kayong magsumite ng kontribusyon tungkol sa peminismo at tradisyon-pambayan dito: {{Clickable button 2|Isumite ang kontribusyon|url=https://tools.wmflabs.org/fountain/editathons/fnf2022-tl|class=mw-ui-progressive}} :Salamat sa magiging kontribusyon ninyo! --[[User:Jojit fb|Jojit]] ([[User talk:Jojit fb|usapan]]) 03:33, 26 Enero 2022 (UTC) == Pangalan ng “instant noodles” sa Tagalog == Mayroon po akong mungkahi patungkol sa artikulo ng pangalan ng “instant noodles” (https://tl.wikipedia.org/wiki/Ramyun), hindi naman talaga ramyun ang pangalan ng Tagalog ng instant noodles, kundi dapat po “pansit de-instant”, “instant pansit” or “nudels de-instant”. Ang ramyun ay isang Koreanong bersyon ng pansit na Hapones na [[ramen]]. _ <small>—Ang komentong ito ay idinagdag ni [[User:Cyrus noto3at bulaga|Cyrus noto3at bulaga]] ([[User talk:Cyrus noto3at bulaga|usapan]] • [[Special:Contributions/Cyrus noto3at bulaga|kontribusyon]]) noong 12:17, 24 Enero 2022.</small> :'''Paalala:''' {{re|Cyrus noto3at bulaga}}, ugaliing maglagda sa ipinaskil mong mensahe, gamit ang apat na mga tilde (<nowiki>~~~~</nowiki>). Salamat. <span style="color:#4169e1; font-family:Footlight MT">[[Tagagamit:JWilz12345|JWilz12345]]</span> <span style="color:#202734; font-family:Palatino">([[Usapang tagagamit:JWilz12345|''Kausapin'']]|[[Natatangi:Mga ambag/JWilz12345|''Mga kontrib.'']])</span> 03:51, 26 Enero 2022 (UTC) Magandang gabi! Pwede naman na baguhin ang nilalaman ng pahinang [[ramyun]] kung saan ang nilalaman ay tungkol sa ramyun upang magtugma ito sa pamagat ng artikulo. Maaari rin na gumawa ng bagong artikulo para sa pansit de-instant. Paalala pala na pagkatapos ng mensahe ay maglagay ng -- at apat na "~" (dapat magkadikit sila) upang makilala kung sino ang gumawa ng mensahe. --[[Tagagamit:Senior Forte|Senior Forte]] ([[Usapang tagagamit:Senior Forte|kausapin]]) 14:35, 25 Enero 2022 (UTC) Mga ginoo, nakalimutan ko na po magpirma sapagkat hindi na ako nakikipag-usap sa mga tagagamit ng Wikipedia, mga 2½ taon nang nakalipas. [[User:Cyrus noto3at bulaga|<font color="green" face="Freestyle Script, Segoe Script">Cyrus noto3at bulaga</font>]] <sup>[[User talk:Cyrus noto3at bulaga|<font color="blue" face="Freestyle Script, Segoe Script">Makipag-usap sa akin</font>]]</sup> 08:02, 27 Enero 2022 (UTC) == Mga Gagamiting Katawagan == Napansin ko na ginagamit na ang mga bagong neolohismo (tulad ng [[biyolohiya|haynayan]], [[kimika|kapnayan]], at [[pisika|liknayan]]) sa [[hatirang pangmadla]]. Angkop ba na palitan natin ang mga pamagat ng artikulong tulad ng [[biyolohiya]], [[kimika]], at [[pisika]] at gamitin natin ang mga neolohismong ito upang tukuyin ang mga katawagang ginagamit sa [[agham]] at [[matematika]] (tinatawag din na [[matematika|sipnayan]]) sa Wikipediang Tagalog? Siya nga pala, kung gagamitin natin ang mga ito, naaangkop na gamitin natin ang '''Maugnaying Talasalitaang Pang-agham Ingles-Pilipino (1969)''' ni Gonsalo del Rosario, dahil napansin ko na ang karamihan sa mga katawagang Pilipino na ginagamit sa agham at matematika ay hango rito. --[[Tagagamit:Senior Forte|Senior Forte]] ([[Usapang tagagamit:Senior Forte|kausapin]]) 14:17, 25 Enero 2022 (UTC) :Kung ako ang tatanungin, dapat gamitin natin yung mga laganap na salita sa Pilipinas (biyolohiya imbes na haynayan, halimbawa), tapos yung mga neolohismo, ilagay na lang bilang mga "ibang katawagan," parang ganito: ::Ang '''biyolohiya''', kilala rin sa tawag na '''haynayan''', ay isang sangay ng agham [...] :Pero kung walang salin na laganap ang salita (tulad ng social media), hanggat maaari gamitin natin yung mga neolohismo, lalo na kung aktwal na ginamit yon sa mga libro at ibang literatura (kung di ako mali, may isang libro na aktwal na gumamit sa salitang "hatirang pangmadla" na nagsilbing basehan para gamitin yung salita na yon dito). :Para naman sa ''Maugnayin'', pwede namang gamitin yon. Mas maganda kung may aktwal na link sa diksyonaryo na yon, kumpletong listahan. May nakita akong isa sa Reddit, isang zip file, pero kulang-kulang yon ng pahina at literal na kuha yon ng mga pahina ng libro (ie. hindi digitized). Nasa proseso ako ng pagdi-digitize sa mga pahina na yon, pero matatagalan pa ako. [[Tagagamit:GinawaSaHapon|<span style="border-radius: 3px; background-color:#3366cc; color: white; font-weight: bold; padding: 5px;">GinawaSaHapon</span>]] <span style="font-size:85%;">('''[[Usapang tagagamit:GinawaSaHapon|usap tayo!]]''')</span> 23:59, 25 Enero 2022 (UTC) ::@[[Tagagamit:GinawaSaHapon|GinawaSaHapon]] Pwede ba akong tumingin sa progress mo? Para makatulong ako papaano. --[[Tagagamit:Kurigo|Kurigo]] ([[Usapang tagagamit:Kurigo|kausapin]]) 10:34, 26 Enero 2022 (UTC) ::: Pasensiya na, wala pa akong maipapakita sa ngayon e. Napakakaunti pa kasi ng nagagawa ko. [[Tagagamit:GinawaSaHapon|<span style="border-radius: 3px; background-color:#3366cc; color: white; font-weight: bold; padding: 5px;">GinawaSaHapon</span>]] <span style="font-size:85%;">('''[[Usapang tagagamit:GinawaSaHapon|usap tayo!]]''')</span> 02:16, 27 Enero 2022 (UTC) == Tuldik at Pangngalan == Dapat ba na lagyan natin ng mga [[tuldik]] ang mga [[pangngalan]] (maliban sa ñ)? Sa pagkakaalam ko, hindi ginagamit ang mga tuldik sa [[wikang Filipino|Filipino]], kahit sa mga opisyal na larangan. --[[Tagagamit:Senior Forte|Senior Forte]] ([[Usapang tagagamit:Senior Forte|kausapin]]) 00:38, 29 Enero 2022 (UTC) == Mga Resulta ng Pandaigdigang Kampanya ng #SheSaid 2021!!! == [[Talaksan:WLW_Barnstar.png|right|150x150px]] '''Magandang araw mga kaibigan!''' Tapos na ang SheSaid drive! Ang  mga resulta ay maaaring makita [[metawiki:Wiki_Loves_Women/SheSaid#Outcomes_of_the_#sheSaid_drive_in_2021_!!!|dito]]. Para sa 2021, siyam na iba't ibang komunidad ng wika ang nag-ambag – Italian, Ukrainian, English, Tagalog, Igbo, Spanish, French, Central Bikol, at Catalan. Bilang karagdagan sa global drive, 12 miyembro ng  [[metawiki:Wiki Loves Women/Focus Group|Wiki Loves Women’s Focus Group]] ay nagdaos ng lokal na pagsasanay at mga partisipasyon kasama ang kanilang mga komunidad. Sa kabuuan ng 9 na wika ng  Wikiquote isang kolektibong 1,514 na artikulo ang nilikha.Tinitiyak nito na ang 1,514 na kilalang kababaihan na ang mga boses at karunungan ay dati nang hindi naitampok, ay madali nang ma-access.Ang mga artikulo para sa karagdagang 309 kababaihan ay napabuti. Bilang karagdagan, 638 na mga artikulo na nagtatampok ng mga kilalang kababaihan ay nilikha sa Kinyarwanda Wikipedia (Wikipediya mu Kinyarwanda) sa pamamagitan ng mga aktibidad ng miyembro ng Wiki Loves Women Focus Group sa Rwanda sa pakikipagtulungan sa Wikimedia Rwanda Usergroup. Ang komunidad ng wikang Italyano sa pamamagitan ng sigasig ng pangkat ng Wiki Donne ay muling may pinakamalaking ambag sa Kampanya ng SheSaid. Ang komunidad na ito ay lumikha ng mga artikulo tungkol sa 609 kababaihan at pinahusay ang karagdagang 227 na artikulo. Ang susunod na mayroong pinakamalaking ambag ay, ang komunidad ng wikang Tagalog (kasalukuyang nasa incubator status) ay lumikha ng 308 bagong artikulo. Ang ikatlong pinakamataas na nag-aambag na komunidad  ay ang Wikiquote ng wikang Ingles sa pamamagitan ng paglikha ng 156 na artikulo at pagpapabuti ng karagdagang 18 artikulo. Nasa ibaba ang mga istatistika para sa SheSaid Campaign sa 9 na magkakaibang wika na lumahok noong 2021; * [https://it.wikiquote.org/wiki/Wikiquote:SheSaid_2021 SheSaid sa Italian wikiquote]: [[:it:q:Wikiquote:SheSaid 2021#Nuove|609 mga bagong artikulo]], [[:it:q:Wikiquote:SheSaid 2021#Migliorate|227 na pinagbuting mga artikulo]] 🎉. * [[incubator:Wq/tl/Unang_Pahina#set-project-Wq/tl|Tagalog Wikquote]]: 308 mga bagong artikulo (kasalukuyang nasa incubator status) * [[q:uk:Вікіцитати:Це сказала вона|SheSaid sa Ukrainian Wikiquote]]: 169 mga bagong artikulo at 55 pinagbuting mga artikulo * [[q:en:Wikiquote:SheSaid|SheSaid sa English wikiquote]]: 157 mga bagong artikulo at 18  pinagbuting mga artikulo * [[incubator:Wq/bcl/Panginot_na_Pahina#set-project-Wq/bcl|SheSaid sa Central Bikol Wikquote]]: 138 mga bagong artikulo (kasalukuyang nasa incubator status) * [[q:fr:Wikiquote:SheSaid|SheSaid sa French wikiquote]]: New : 65 /  Pinagbuting mga artikulo : 7 (Pinal na resulta mula noong Enero 3!) * [[incubator:Wq/ig/Wikiquote:SheSaid/Redlists|Sa Igbo incubator]]: 40 artikulo ang naitala! (hindi pa naibibilang ang lahat) * [[q:ca:Viquidites:SheSaid|SheSaid sa Catalan wikiquote]]: 20 mga bagong artikulo at 2  pinagbuting mga artikulo * [[q:es:Wikiquote:Wiki Loves Women/SheSaid/Ella dice|SheSaid sa Spanish wikiquote]]: 9 mga bagong artikulo. Ang kakulangan ng mga boses ng kababaihan sa digital domain ay isang pandaigdigang isyu, isa na maaari nating sama-samang pagtrabahuhan upang mabago ang pagtingin sa kababaihan. Ang Wiki Loves Women ay humanga sa tugon at sigasig sa ikalawang edisyon ng drive na ito, at inaasahan ang ikatlong bersyon sa 2022! Hinihimok namin na ang sinuman ay maaaring sumali sa inisyatiba na ito at patuloy na gumawa ng epekto sa pamamagitan ng pagdaragdag ng higit pang mga artikulo tungkol sa kababaihan! [[Tagagamit:Kunokuno|Kunokuno]] ([[Usapang tagagamit:Kunokuno|kausapin]]) 07:43, 30 Enero 2022 (UTC) == Request for rangeblock == * [[special:contribs/112.208.14.162]] * [[special:contribs/112.208.0.0/19]] * [[special:contribs/180.194.118.114]] * [[special:contribs/180.194.96.0/19]] {{ping|WayKurat}} Matuloy ng magdagdag at pagpasok ng mga hindi totoong impormasyon ang artikulong. Pwede mag-suggest hinarang na mga IP address at rangeblock sa 6 na buwan. Mukhang siya rin ang sockpuppet sa mga katulad o kaiba na artikulo sa en.wiki ([[:en:User:Joshua Saldaña]]). Salamat.- [[Natatangi:Mga ambag/49.144.154.246|49.144.154.246]] 02:13, 4 Pebrero 2022 (UTC) :{{done}} -[[Tagagamit:WayKurat|WayKurat]] ([[Usapang tagagamit:WayKurat|kausapin]]) 03:37, 4 Pebrero 2022 (UTC) == Paglipat ng mga Link == Papaano ba ilipat ang mga link na nagreredirekta patungo sa mga katapat nito sa ibang wika? Nais ko sana na ilipat ang mga link ng [[Afghanistan]] sa [[Apganistan]]. Maraming salamat. --[[Tagagamit:Senior Forte|Senior Forte]] ([[Usapang tagagamit:Senior Forte|kausapin]]) 06:49, 5 Pebrero 2022 (UTC) :@[[Tagagamit:Senior Forte|Senior Forte]] Mukhang nagawa mo na nga ito sa artikulo. Sa arrow sa upper right ng pahina na kadalasan ay katabi ng "Kasaysayan", makikita ang opsyon na mag-redirect. Pindutin lamang ito at saka baguhin ang pangalan nito. Kung may gusto kang gawing iredirect na bagong red link/salita na wala pa sa Wikipedia Tagalog, i-search mo lang ang pangalan sa seachbox tapos enter. Tapos i-click mismo ang salita/input na makikita bilang isang red link. Pindutin ito at saka mapupunta ka sa paggawa ng bagong artikulo gamit ang batayan (source code). Ilagay ang sumusunod: #REDIRECT <nowiki>[[Pangalan ang Artikulo kung saan ito ay maililipat]]</nowiki> [[Tagagamit:Likhasik|Likhasik]] ([[Usapang tagagamit:Likhasik|kausapin]]) 05:04, 6 Pebrero 2022 (UTC) == Pag-aalis ng Artikulo == Papaano po ba umalis ng mga artikulo sa Wikipedia? Nais ko sanang umalis ng ibang sobrang artikulo. --[[Tagagamit:Senior Forte|Senior Forte]] ([[Usapang tagagamit:Senior Forte|kausapin]]) 07:19, 12 Pebrero 2022 (UTC) :@[[Tagagamit:Senior Forte|Senior Forte]] Ilagay sa taas ng pahinang tatanggalin ang <nowiki>{{Delete}}</nowiki> o <nowiki>{{Burahin}}</nowiki>. Tapos ilagay sa nilalaman ang rason kung bakit ito tatanggalin. Tandaan na ang mga admin lamang ang maaaring magtanggal ng pahina. Kung kailangan mo pa ng tulong, sabihin mo lang ang mga artikulong idedelete mo dito sa kapihan. Pagpapasyahan natin ito. --[[Tagagamit:Likhasik|Likhasik]] ([[Usapang tagagamit:Likhasik|kausapin]]) 16:16, 12 Pebrero 2022 (UTC) == Pagkakaiba sa mga pagbabagong ng "Ang Talasalitaan ng Wikang Pambansa" == https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ang_Talasalitaan_ng_Wikang_Pambansa&type=revision&diff=1792697&oldid=1696223 Nangangailangan ng patnubay o beripikasyon para sa pagbabago ng pahina. Kung may alam kayo tungkol dito, pakilagay ang ideya niyo tungkol dito. --[[Tagagamit:Likhasik|Likhasik]] ([[Usapang tagagamit:Likhasik|kausapin]]) 16:18, 12 Pebrero 2022 (UTC) == Mga daglat sa titulo == Minsan, hindi ko alam ang dapat gawin natin sa mga pamagat ng mga paksang may daglat. Sa totoo lang, nasosobrahan ako sa pagbabase sa enwiki (hal. DNA), ngunit minsan, ang nais kong gawin ay gamitin ang daglat kapag walang salinwika sa Tagalog ang isang ngalan ng paksa (hal. IUCN o NATO). [[Tagagamit:Caehlla2357|Caehlla2357]] ([[Usapang tagagamit:Caehlla2357|kausapin]]) 06:01, 17 Pebrero 2022 (UTC) :Ang tanong naman: Ano dapat ang gawin? [[Tagagamit:Caehlla2357|Caehlla2357]] ([[Usapang tagagamit:Caehlla2357|kausapin]]) 05:41, 10 Marso 2022 (UTC) == Wiki Loves Folklore is extended till 15th March == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">{{int:please-translate}} [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|frameless|180px]] Greetings from Wiki Loves Folklore International Team, We are pleased to inform you that [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore|Wiki Loves Folklore]] an international photographic contest on Wikimedia Commons has been extended till the '''15th of March 2022'''. The scope of the contest is focused on folk culture of different regions on categories, such as, but not limited to, folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, etc. We would like to have your immense participation in the photographic contest to document your local Folk culture on Wikipedia. You can also help with the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Translations|translation]] of project pages and share a word in your local language. Best wishes, '''International Team'''<br /> '''Wiki Loves Folklore''' [[Tagagamit:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Usapang tagagamit:MediaWiki message delivery|kausapin]]) 04:50, 22 Pebrero 2022 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Rockpeterson@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=22754428 --> == Bayan vs. Bansa == Dapat po ba tayong gumawa ng pagtatangi sa bayan at bansa? Sa pagkakaalam ko, ang bayan ay ''country'' sa Ingles at ang bansa naman ay ''nation''. Sa diskursong pormal kasi mayroon ng pagkakaiba sa ''country'' at ''nation'', kaya siguro naaayon kung gumawa tayo ng magkahiwalay na artikulo para sa bansa at bayan. --[[Tagagamit:Senior Forte|Senior Forte]] ([[Usapang tagagamit:Senior Forte|kausapin]]) 09:19, 26 Pebrero 2022 (UTC) :@[[Tagagamit:Senior Forte|Senior Forte]] Hindi ako mahusay pagdating diyan pero sa pagkakaalam ko, ang bayan ay isang ideolohiya o kadalasan ay sa kaisipan/damdamin, maging nasyonalismo o patriotismo. Ang bansa ay literal na isang soberanya o teritoryo na kadalasan ay malaya. Hindi na kailangang gumawa pa ng hiwalay na panibagong titulo o pamagat para diyan. Maaaring maglagay naman ng hiwalay na seksyon tulad ng "inang bayan" o "lupang tinubuan". Depende kasi yon. Halimbawa sa Ingles: https://en.wikipedia.org/wiki/Homeland#Motherland kung saan iba't ibang uri nalang o types ang nilalagay. Hindi na kailangan pa ng bago. --[[Tagagamit:Likhasik|Likhasik]] ([[Usapang tagagamit:Likhasik|kausapin]]) 19:06, 26 Pebrero 2022 (UTC) == Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2022 (en wiki) == Hello at magandang araw sa inyong lahat! Ipapaalala ko lang na mayroong bagong paligsahan para sa Pebrero 17 hanggang Marso 17. Ukrainian month at cultural exchange. Isa sa mga mechanics ay maaaring magkaroon ka ng "mabuting artikulo" para sa mga bago o mas pinalawig pang artikulo. Malaki ang puntos nito na 25 points. Tingnan na lamang a ng kabuuan sa page na ito: https://meta.wikimedia.org/wiki/Ukraine%27s_Cultural_Diplomacy_Month_2022/Participants Kung may nais po kayong isama na artikulo o ipalawig pa sa "mabuting artikulo", sabihin lang dito o kaya mag-request sa akin (hindi opisyal) o kaya kay Jojit fb, Waykurat, at Ryoomandres. Pagkakataon po ito upang makaipon ng mga puntos. Di ako sure pero paki-tama ako kung may mali --[[Tagagamit:Likhasik|Likhasik]] ([[Usapang tagagamit:Likhasik|kausapin]]) 19:22, 26 Pebrero 2022 (UTC) == Coming soon == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> === Several improvements around templates === Hello, from March 9, several improvements around templates will become available on your wiki: * Fundamental improvements of the [[Mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|VisualEditor template dialog]] ([[m:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|1]], [[m:WMDE Technical Wishes/Removing a template from a page using the VisualEditor|2]]), * Improvements to make it easier to put a template on a page ([[m:WMDE Technical Wishes/Finding and inserting templates|3]]) (for the template dialogs in [[Mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|VisualEditor]], [[Mw:Special:MyLanguage/Extension:WikiEditor#/media/File:VectorEditorBasic-en.png|2010 Wikitext]] and [[Mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|New Wikitext Mode]]), * and improvements in the syntax highlighting extension [[Mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|CodeMirror]] ([[m:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting|4]], [[m:WMDE Technical Wishes/Bracket Matching|5]]) (which is available on wikis with writing direction left-to-right). All these changes are part of the “[[m:WMDE Technical Wishes/Templates|Templates]]” project by [[m:WMDE Technical Wishes|WMDE Technical Wishes]]. We hope they will help you in your work, and we would love to hear your feedback on the talk pages of these projects. </div> - [[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] 12:39, 28 Pebrero 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=22907463 --> :@[[Tagagamit:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] Hello and thank you for this reminder. I would like to inquire about adding in this Wiki edition an "auto-citation tool". Similar to how Eng wiki automatically creates a reference if link or URL is entered for reference. [[Tagagamit:Likhasik|Likhasik]] ([[Usapang tagagamit:Likhasik|kausapin]]) 17:41, 5 Marso 2022 (UTC) ::@[[Tagagamit:Likhasik|Likhasik]]: Thanks a lot for your comment. I'm sorry it took me a while to reply. Our work in the Templates project is nearly over, so we won't be adding new changes to our list. But there's a (small) possibility that something like this might fit into the new focus area that was just selected: [[m:WMDE Technical Wishes/Reusing references|Reusing references]]. It would be great if you could add your idea [[m:Talk:WMDE Technical Wishes/Reusing references|on the talk page over there]], ideally with a bit more details. ::Or do you basically wish to have the functionality from English Wikipedia on your wiki? I think that's not what you want, but if it is, it would make sense to check which functionality is behind it, and request to have it on your wiki. -- Best, [[Tagagamit:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] ([[Usapang tagagamit:Johanna Strodt (WMDE)|kausapin]]) 12:18, 11 Marso 2022 (UTC) :::@[[Tagagamit:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] If possible, yes I'd like to have that functionality as well here in Tagalog Wikipedia. I even requested the admin, Jojit fb, to add it however it requires a lot of coding and knowledge about Wikipedia which I am still new to begin with. I am not an expert or truly qualified to add it here because I am not into coding yet and I don't know how to "Wikipedia" correctly. :::To add more details, the functionality in which I am talking about is the auto-citation when editing and adding references in English Wikipedia. Here is an example which is problematic with this Wikipedia: The article "[[Globalisasyon#Mga sanggunian|Globalisasyon]]" has a cluttered and messy Reference list. The reason is because there is no auto-cite function here that is why I even needed to copy-paste and translate from the English article Globalization. Sometimes it consumes a lot of time to type out manually the citation like the author, date, URL, page, ISBN, DOI etc. and some specific words like the archived version and appropriate Tagalog words. If you click Random pages here, you can even see that the references and citations are not uniform all throughout this Wikipedia. As you can see in the article I've sent, some URLs are just left out instead of being created a proper citation. It would be a huge boost to this wiki to have an auto-citation functionality. In this way, it could ease our burden and save time in creating a proper citation which overall improves productivity and overall uniformity. --[[Tagagamit:Likhasik|Likhasik]] ([[Usapang tagagamit:Likhasik|kausapin]]) 13:02, 11 Marso 2022 (UTC) ::::@[[Tagagamit:Likhasik|Likhasik]]: Thanks for the explanation, and @[[Tagagamit:Jojit fb|Jojit fb]] for the screenshot. I'm not an expert myself, but I think if you want an existing feature on your wiki but don't have the capacity to roll it out on your wiki, an idea could be to ask someone for help on the two pages linked here: https://meta.wikimedia.org/wiki/Interface_editors#Communication. I hope that helps, [[Tagagamit:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] ([[Usapang tagagamit:Johanna Strodt (WMDE)|kausapin]]) 09:47, 14 Marso 2022 (UTC) :::::{{ping|Johanna Strodt (WMDE)}} ''Thanks for the advice.'' --[[User:Jojit fb|Jojit]] ([[User talk:Jojit fb|usapan]]) 02:24, 17 Marso 2022 (UTC) :::''I think Likhasik is referring to the Automatic Citation feature of the Visual Editor. See the screenshot below for context. Thanks.'' --[[User:Jojit fb|Jojit]] ([[User talk:Jojit fb|usapan]]) 06:42, 12 Marso 2022 (UTC) :::[[Talaksan:Automatic citation of Wikipedia's Visual Editor.png|400px]] == Wiki Loves Folklore 2022 ends tomorrow == [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|frameless|180px]] International photographic contest [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022| Wiki Loves Folklore 2022]] ends on 15th March 2022 23:59:59 UTC. This is the last chance of the year to upload images about local folk culture, festival, cuisine, costume, folklore etc on Wikimedia Commons. Watch out our social media handles for regular updates and declaration of Winners. ([https://www.facebook.com/WikiLovesFolklore/ Facebook] , [https://twitter.com/WikiFolklore Twitter ] , [https://www.instagram.com/wikilovesfolklore/ Instagram]) The writing competition Feminism and Folklore will run till 31st of March 2022 23:59:59 UTC. Write about your local folk tradition, women, folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, folk games, folk cuisine, folk wear, folklore, and tradition, including ballads, folktales, fairy tales, legends, traditional song and dance, folk plays, games, seasonal events, calendar customs, folk arts, folk religion, mythology etc. on your local Wikipedia. Check if your [[:m:Feminism and Folklore 2022/Project Page|local Wikipedia is participating]] A special competition called '''Wiki Loves Falles''' is organised in Spain and the world during 15th March 2022 till 15th April 2022 to document local folk culture and [[:en:Falles|Falles]] in Valencia, Spain. Learn more about it on [[:ca:Viquiprojecte:Falles 2022|Catalan Wikipedia project page]]. We look forward for your immense co-operation. Thanks Wiki Loves Folklore international Team [[Tagagamit:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Usapang tagagamit:MediaWiki message delivery|kausapin]]) 14:40, 14 Marso 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Rockpeterson@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=22754428 --> == Survey: Help improve Kartographer == [[File:Technical_Wishes_Geoinfo_Logo.svg|right|200px]] ''Apologies for writing in English. If anyone could help translating this message, it would be deeply appreciated.'' Do you create interactive maps with [[mw:Help:Extension:Kartographer|Kartographer]] (mapframe)? If your answer is yes, we would like to hear from you. Please take part in the survey and help improve Kartographer! Some background: Wikimedia Germany's [[m:WMDE Technical Wishes|Technical Wishes team]] is currently working on the [[mw:Help:Extension:Kartographer|Kartographer extension]]. Over the last few months, we have been working on a solution to make this software usable on [[phab:T191585|wikis where it isn’t available yet]]. In the next phase of the project, we are planning to improve Kartographer itself. Because Kartographer is used quite a lot on this wiki, we would like to ask you: '''Where do you run into problems using it? Which new features would you like to see?''' Editors of all experience levels and with all workflows around Kartographer are welcome to participate. '''Here is the survey: https://wikimedia.sslsurvey.de/Kartographer-Workflows-EN/''' * The survey is open until March 31. * It takes 10-15 minutes to complete. * The survey is anonymous. You don't need to register, and we will not store any personal data which identifies you, such as your name or IP address. Unfortunately, the survey is only available in English, but we have tried our best to use simple English and to add visual examples. If English is not your native language, it might help to use a translation tool in your browser. More information on our work with Kartographer and the focus area of Geoinformation can be found [[m:WMDE Technical Wishes/Geoinformation|on our project page]]. Thank you for your help! – [[m:user:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] ([[m:user talk:Johanna Strodt (WMDE)|talk]]) 13:05, 16 Marso 2022 (UTC) == Lugar ng kapanganakan sa unang pangungusap sa lede == Nais ko lang naman itanong kung bakit hindi natin ito ginagawa. Dahil ba ito sa pagsunod natin sa Wikipediang Ingles, kung saan hindi nila ito ginagawa, o may iba pa bang mga dahilan?<br/> Ayon sa [[:en:MOS:BIRTHPLACE]]: "Birth and death places, if known, should be mentioned in the body of the article, and can appear in the lead if relevant to notability, but not in the opening brackets alongside the birth and death dates." Salamat, [[Tagagamit:Caehlla2357|Caehlla2357]] ([[Usapang tagagamit:Caehlla2357|kausapin]]) 05:19, 21 Marso 2022 (UTC) == Feminism and Folklore 2022 ends soon == [[File:Feminism and Folklore 2022 logo.svg|right|frameless|250px]] [[:m:Feminism and Folklore 2022|Feminism and Folklore 2022]] which is an international writing contest organized at Wikipedia ends soon that is on <b>31 March 2022 11:59 UTC</b>. This is the last chance of the year to write about feminism, women biographies and gender-focused topics such as <i>folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, folk games, folk cuisine, folk wear, fairy tales, folk plays, folk arts, folk religion, mythology, folk artists, folk dancers, folk singers, folk musicians, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales and more</i> Keep an eye on the project page for declaration of Winners. We look forward for your immense co-operation. Thanks Wiki Loves Folklore international Team [[Tagagamit:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Usapang tagagamit:MediaWiki message delivery|kausapin]]) 14:28, 26 Marso 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Rockpeterson@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Rockpeterson/fnf&oldid=23060054 --> == Resulta ng Peminismo at Tradisyong-Pambayan == Maraming salamat sa mga nakilahok sa ating patimpalak na [[Wikipedia:Peminismo at Tradisyong-pambayan/2022|Peminismo at Tradisyong-pambayan, 2022]]. Tingnan ang pahinang ito para sa resulta ng patimpalak: [[Wikipedia:Peminismo at Tradisyong-pambayan/2022/Resulta]] --[[User:Jojit fb|Jojit]] ([[User talk:Jojit fb|usapan]]) 08:47, 9 Abril 2022 (UTC) == New Wikipedia Library Collections Available Now - April 2022 == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Hello Wikimedians! [[File:Wikipedia_Library_owl.svg|thumb|upright|The TWL owl says sign up today!]] [[m:The Wikipedia Library|The Wikipedia Library]] has free access to new paywalled reliable sources. You can these and dozens more collections at https://wikipedialibrary.wmflabs.org/: * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/128/ Wiley]''' – journals, books, and research resources, covering life, health, social, and physical sciences * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/125/ OECD]''' – OECD iLibrary, Data, and Multimedia​​ published by the Organisation for Economic Cooperation and Development * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/129/ SPIE Digital Library]''' – journals and eBooks on optics and photonics applied research Many other sources are freely available for experienced editors, including collections which recently became accessible to all eligible editors: Cambridge University Press, BMJ, AAAS, Érudit and more. Do better research and help expand the use of high quality references across Wikipedia projects: log in today! <br>--The Wikipedia Library Team 13:17, 26 Abril 2022 (UTC) :<small>This message was delivered via the [https://meta.wikimedia.org/wiki/MassMessage#Global_message_delivery Global Mass Message] tool to [https://meta.wikimedia.org/wiki/Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library The Wikipedia Library Global Delivery List].</small> </div> <!-- Message sent by User:Samwalton9@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library&oldid=23036656 --> == Coming soon: Improvements for templates == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> <!--T:11--> [[File:Overview of changes in the VisualEditor template dialog by WMDE Technical Wishes.webm|thumb|Fundamental changes in the template dialog.]] Hello, more changes around templates are coming to your wiki soon: The [[mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|'''template dialog''' in VisualEditor]] and in the [[mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|2017 Wikitext Editor]] (beta) will be '''improved fundamentally''': This should help users understand better what the template expects, how to navigate the template, and how to add parameters. * [[metawiki:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|project page]], [[metawiki:Talk:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|talk page]] In '''syntax highlighting''' ([[mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|CodeMirror]] extension), you can activate a '''colorblind-friendly''' color scheme with a user setting. * [[metawiki:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting#Color-blind_mode|project page]], [[metawiki:Talk:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting|talk page]] Deployment is planned for May 10. This is the last set of improvements from [[m:WMDE Technical Wishes|WMDE Technical Wishes']] focus area “[[m:WMDE Technical Wishes/Templates|Templates]]”. We would love to hear your feedback on our talk pages! </div> -- [[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] 11:14, 29 Abril 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=23222263 --> == help == * {{pagelinks|Nick Barua}} Hi {{ping|WayKurat|jojit fb|Bluemask}} a cross-wiki spam (see [[Natatangi:Mga_ambag/49.96.10.192]]) is using this wikipedia version to remove the deletion template. Could you delete the article and fully protect our articles (so that no new user can edit or create?). Thanks. - [[Natatangi:Mga ambag/122.52.33.193|122.52.33.193]] 09:28, 28 Mayo 2022 (UTC) :''I have deleted the article but I won't recommend fully protecting articles because it goes against the spirit of Wikipedia, which is anyone can contribute freely.'' --[[User:Jojit fb|Jojit]] ([[User talk:Jojit fb|usapan]]) 09:52, 28 Mayo 2022 (UTC) == Pagbabaybay (Pangalan ng mga Bansa) == Sa pagbabaybay ng mga pangalan ng mga bansa, minumungkahi ko na ihango natin ang karamihan mula sa wikang Kastila. Para sa ibang bansa sa Kastila na nagtatapos sa "cia", ito'y magtatapos sa "siya", tulad ng ''Francia'' kung saan ang baybay nito sa Tagalog ay '''[[Pransiya]]'''. Alinsunod nito, ang ''Croacia'' ay magiging '''[[Kroasiya]]'''. Sa mga mayroong "dia", papalitan ito ng "diya", tulad ng ''diamante'' na nagiging '''[[diyamante]]''' sa Tagalog. Alinsunod, ang ''India'' ay magiging '''[[Indiya]]'''. Sa mayroong "cua", papalitan ito ng "kuwa", tulad ng ''cuadrado'' na nagiging '''[[kuwadrado]]'''. Sa nagtatapos sa "sia", magtatapos ito sa "sya", tulad ng ''Asia'' na nagiging '''[[Asya]]''' sa Tagalog. Alinsunod, ang ''Malasia'' ay magiging '''[[Malasya]]'''. Hindi ko lang sigurado kung ano ang dapat sundin sa nagtatapos sa "nia". Naisip ko rin na gawin itong "nya", ngunit ito ang binabaybay para sa mga salitang nagtatapos sa "ña", tulad ng ''España'' na binabaybay na '''[[Espanya]]''', kaya't maaaring iba ang gamitin para rito. Mungkahi kong gawin itong "niya", alinsunod ang ''Alemanya'' ay magiging '''[[Alemaniya]]'''. Pa-apruba nalang lamang kung sumasang-ayon kayo, o magtugon kung mayroon kayo ng ibang mungkahi sa pagbabaybay ng mga pangalan ng mga bansa. Pasabi nalang din kung mayroon kayong alam na bansa o pangngalan sa Kastila na nagtatapos sa "nia" upang mapagpasyahan ko ito. Magtatanong nalang ako muli rito kung magbabaybay ako ng ibang bansa. Para sa ngayon, ipapalawak ko muna ang mga artikulo sa Wikipediang Tagalog na napili o mabuti sa ''English Wikipedia'', ''Wikipedia en español'', at iba pa. Dahil uunahin ko muna ang mga gawain ko sa [[paaralang sekundarya]], mas malalaanan ko ito ng oras pagkatapos ng taong pampaaralan. Maaari niyo na akong unahan sa pagpapalawak. Ang mga uunahin kong artikulo ay [[Aserbayan]], [[Bagong Selanda]], [[Gales]], [[Hordanya]], [[Inglatera]], [[Kroasiya]], [[Malasya]], [[Malawi|Malauwi]], [[Pilipinas]], [[Rusya]], [[Suwisa]], at [[Singapur]]. Irerebisa ko nalang lamang ang mga ito. --[[Tagagamit:Senior Forte|Senior Forte]] ([[Usapang tagagamit:Senior Forte|kausapin]]) 02:08, 29 Mayo 2022 (UTC) == Invitation to participate in the #WPWPCampaign 2022 == Dear Wikimedians, We are glad to inform you that the 2022 edition of Wikipedia Pages Wanting Photos campaign is coming up in July. This is a formal invitation to invite individuals and communities to join the campaign to help improve Wikipedia articles with photos and contextual images. The campaign will run from July 1 to August 31, 2022 and several communities and Wikimedia Affiliates have already indicated interest to organize the campaign in their localities. Please find your community or community closer to you to participate: [[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos 2022/Participating Communities|WPWP2022 Campaign: Participating Communities]]. The campaign primarily aims to promote using images from Wikimedia Commons to enrich Wikipedia articles that are lacking them. Participants will choose among Wikipedia pages without photos, then add a suitable file from among the many thousands of photos in the Wikimedia Commons, especially those uploaded from thematic contests (Wiki Loves Africa, Wiki Loves Earth, Wiki Loves Folklore, etc.) over the years. In this third edition of the campaign, eligibility criteria have been revised based on feedback and campaign Evaluation Reports of the previous editions. Please find more [[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos 2022/FAQ and Contest Rules|details about these changes and our FAQ here on Meta-Wiki]] For more information, please visit the [[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos 2022|campaign page on Meta-Wiki]]. Best,<br/> [[User:Ammarpad|Ammar A.]]<br/> Global Coordinator<br/> Wikipedia Pages Wanting Photos Campaign 2022.<br /> 17:38, 31 Mayo 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Martin Urbanec@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Wikipedia_Pages_Wanting_Photos/Distribution_list&oldid=23230284 --> == Request for rangeblock (cont.) == * [[special:contribs/180.194.59.112]] * [[special:contribs/180.194.32.0/19]] {{ping|WayKurat}} Matuloy ng magdagdag at pagpasok ng mga hindi totoong impormasyon ang artikulong. Pwede mag-suggest hinarang na mga IP address at rangeblock sa 6 na buwan. Kung mararapatin po'y ilagay po ng lebel ng proteksyon sa artikulong ito (kahit permanent semi-protection). Mukhang siya rin ang sockpuppet sa mga katulad o kaiba na artikulo sa en.wiki ([[:en:User:Joshua Saldaña]]). Salamat.- [[Natatangi:Mga ambag/49.144.22.129|49.144.22.129]] 00:06, 22 Hunyo 2022 (UTC) [[Natatangi:Mga ambag/49.144.22.129|49.144.22.129]] 00:06, 22 Hunyo 2022 (UTC) :{{done}} -[[Tagagamit:WayKurat|WayKurat]] ([[Usapang tagagamit:WayKurat|kausapin]]) 01:49, 22 Hunyo 2022 (UTC) == Results of Wiki Loves Folklore 2022 is out! == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]] Hi, Greetings The winners for '''[[c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022|Wiki Loves Folklore 2022]]''' is announced! We are happy to share with you winning images for this year's edition. This year saw over 8,584 images represented on commons in over 92 countries. Kindly see images '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Winners|here]]''' Our profound gratitude to all the people who participated and organized local contests and photo walks for this project. We hope to have you contribute to the campaign next year. '''Thank you,''' '''Wiki Loves Folklore International Team''' --[[Tagagamit:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Usapang tagagamit:MediaWiki message delivery|kausapin]]) 16:13, 4 Hulyo 2022 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=23454230 --> == Unyong Sobyetiko == Maaring pakiredirekta ng pahinang [[Unyong Sobyetiko]] sa katapat nitong <nowiki>''Soviet Union'' sa Ingles. Pakitanggal na lang din ng pahinang Unyong Sobyetika sapagkat ito'y maling salin ng pangalan. Kung maaari rin ay pakiredirekta nalang lamang ng mga pahinang nilikha ko ukol sa mga republika nito sa mga katapat nito sa Ingles at ibang wika. Ito ay dahil ang mga naunang salin nito'y mali, kaya'</nowiki>t ginawan ko ito ng mga hiwalay na pahina ngunit hindi ko mairedirekta sa mga katapat nito sa ibang wika. Makikita nalang lamang ang mga ito sa mga [[Natatangi:Mga ambag/Senior Forte|ambag ko]]. Ipapalawak ko ang mga pahinang ito sa mga susunod na linggo o buwan. [[Tagagamit:Senior Forte|Senior Forte]] ([[Usapang tagagamit:Senior Forte|kausapin]]) 09:16, 23 Hulyo 2022 (UTC) s2zy3djviqz1kjc345e95fbjc1dt4sh Unyong Sobyetiko 0 4291 1958096 1958055 2022-07-23T06:36:26Z Senior Forte 115868 wikitext text/x-wiki {{Infobox country | conventional_long_name = Unyon ng mga Republikang Sosyalistang Sobyetiko | common_name = Unyong Sobyetiko | native_name = {{native name|ru|Союз Советских Социалистических Республик}}<br />{{small|{{transl|ru|Soyuz Sovetskikh Sotsialisticheskikh Respublik}}}} | religion = [[Estadong sekular]] (''[[de jure]]'')<br />[[Pampamahalaang ateismo]] (''[[de facto]]'') | government_type = {{plainlist| * [[Isang partidong estado|Isang-partidong]] [[estadong sosyalista|republikang sosyalistang]] [[pederasyon|pederal]]<br>(1922–1924) * [[Leninismo|Leninistang]] [[Isang partidong estado|isang-partidong]] [[estadong sosyalista|republikang sosyalistang]] [[pederasyon|pederal]] sa ilalim ng isang [[totalitarismo|totalitaryong]] [[diktadura]]<br>(1924–1927) * [[Marxismo-Leninismo|Marxista-Leninistang]] [[Isang partidong estado|isang-partidong]] [[estadong sosyalista|republikang sosyalistang]] [[pederasyon|pederal]] sa ilalim ng isang [[Stalinismo|Stalinistang]] [[totalitarismo|totalitaryong]] [[diktadura]]<br>(1927–1953) * [[Marxismo–Leninismo|Marxista-Leninistang]] [[Isang partidong estado|isang-partidong]] [[parlamentaryo|parlamentaryong]] [[Sistemang direktoryal|direktoryal]] na [[estadong sosyalista|republikang sosyalistang]] [[pederasyon|pederal]]<br>(1953–1990) * [[Pamamaraang semi-presidensyal|Kalahati-pampanguluhang republikang]] [[pederasyon|pederal]]<br>(1990–1991)}} | life_span = 1922–1991 | era = [[Panahong Entregera]] • [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] • [[Digmaang Malamig]] | event_pre = [[Himagsikang Oktubre]] | date_pre = 7 Nobyembre 1917 | date_start = 30 Disyembre 1922 | event_start = [[Tratado ng Paglikha ng URSS|Tratado ng Paglikha]] | event1 = Pagtatapos ng [[Digmaang Sibil sa Rusya]] | date_event1 = 16 Hunyo 1923 | event2 = [[Saligang Batas ng Unyong Sobyetiko|Unang Saligang Batas (1924)]] | date_event2 = 31 Enero 1924 | event3 = [[Saligang Batas ng Unyong Sobyetika|Ikalawang Saligang Batas (1936)]] | date_event3 = 5 Disyembre 1936 | event4 = Pakanlurang Pagpapalawak | date_event4 = 1939–1940 | event5 = [[Silangang Hanay (Ikalawang Digmaang Pandaigdig)|Dakilang Digmaang Makabayan]] | date_event5 = 1941–1945 | event6 = [[Charter of the United Nations|Admitted to the]] [[United Nations|UN]] | date_event6 = 24 Oktubre 1945 | event7 = [[Desestalinisasyon]] | date_event7 = 25 Pebrero 1956 | event8 = [[Saligang Batas ng Unyong Sobyetika|Ikatlong Saligang Batas (1977)]] | date_event8 = 9 Oktubre 1977 | event9 = [[Akto ng Muling Pagtatatag ng Estado ng Litwanya|Pagtiwalag]] ng [[Republikang Sosyalistang Sobyetika ng Litwanya|unang republika (Litwanya)]] | date_event9 = 11 Marso 1990 | event10 =[[Tangkang Kudeta sa Unyong Sobyetika (1991)|Kudetang Agosto]] | date_event10 = 19–22 Agosto 1991 | event_end = [[Tratado ng Belabesa]] | date_end = 8 Diysmebre 1991 | date_post = 26 Disyembre 1991 | event_post = [[Pagbuwag ng Unyong Sobyet|Pagbuwag ng Unyong Sobyetika]] | image_flag = Flag of the Soviet Union.svg | flag_type = Watawat<br />(1955–1991) | image_coat = State Emblem of the Soviet Union.svg | symbol_type = Pampamahalaang Sagisag<br />(1956–1991) | image_map = Union of Soviet Socialist Republics (orthographic projection).svg | image_map_size = 250 | image_map_caption = Ang Unyong Sobyetika pagkatapos ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]]. | capital = [[Mosku]] | coordinates = {{coord|55|45|N|37|37|E|type:city}} | largest_city = Mosku || national_motto = {{lang|ru|Пролетарии всех стран, соединяйтесь!}}<br />[[Mga manggagawa ng daigdig, magkaisa!|''Proletarii vsekh stran, soyedinyaytes'!'']]<br>"Mga proletaryo ng lahat ng bansa, magkaisa!" | national_anthem = {{lang|ru|Интернационал}}<br />''[[Ang Internasyunal|Internatsional]]''<br>"Ang Internasyunal" (1922–1944){{center|[[File:Internationale-ru.ogg]]}}<br>{{lang|ru|Государственный гимн СССР}}<br />[[Pambansang Awit ng Unyong Sobyet|''Gosudarstvennyy gimn SSSR'']]<br>"Pampamahalaang Awit ng URSS"<br>(1944–1991){{center|[[File:Soviet Anthem Instrumental 1955.ogg]]}} | official_languages = [[Wikang Ruso|Ruso]] (1990–1991) | regional_languages = {{hlist|[[Wikang Ukranyo|Ukranyo]]|[[Wikang Biyeloruso|Biyeloruso]]|[[Wikang Usbeko|Usbeko]]|[[Wikang Kasaho|Kasaho]]|[[Wikang Heorhiyano|Heorhiyano]]|[[Wikang Aseri|Aseri]]|[[Wikang Litwano|Litwano]]|[[Wikang Moldabo|Moldabo]]|[[Wikang Leton|Leton]]|[[Wikang Kirgis|Kirgis]]|[[Wikang Tayiko|Tayiko]]|[[Wikang Armenyo|Armenyo]]|[[Wikang Turkomano|Turkomano]]|[[Wikang Estonyo|Estonyo]]}} | ethnic_groups = {{plainlist| * 50.8% [[Rusya|Ruso]] * 17.3% [[Turkey|Turko]] * 15.5% [[Ukraine|Ukranyo]] * 3.5% [[Belarus|Biyeloruso]] * 1.6% [[Armenya|Armenyo]] * 1.6% [[Balkan|Baltiko]] * 1.5% [[Pinlandiya|Pines]] * 1.5% [[Tajikistan|Tayiko]] * 1.4% [[Georgia (bansa)|Heorhiyano]] * 1.2% [[Moldova|Moldabo]] * 4.1% Iba pa }} | ethnic_groups_year = 1989 | demonym = Sobyetika | currency = [[Rublo ng Unyong Sobyetika]] (руб) | currency_code = SUR | title_leader = [[Pinuno ng Unyong Sobyetika|Pinuno]] | leader1 = [[Vladimir Lenin]] | year_leader1 = 1922–1924 | leader2 = [[Joseph Stalin|Iosif Stalin]] | year_leader2 = 1924–1953 | leader3 = [[Georgiy Malenkov]] | year_leader3 = 1953 | leader4 = [[Nikita Khrushchev|Nikita Khrushchov]] | year_leader4 = 1953–1964 | leader5 = [[Leonid Brezhnev]] | year_leader5 = 1964–1982 | leader6 = [[Yuriy Andropov]] | year_leader6 = 1982–1984 | leader7 = [[Konstantin Chernenko]] | year_leader7 = 1984–1985 | leader8 = [[Mikhail Gorbachev|Mikhail Gorbachov]] | year_leader8 = 1985–1991 | legislature = [[Kongreso ng mga Sobyetika ng Unyong Sobyetika|Kongreso ng mga Sobyetika]]<br />(1922–1936)<br />[[Kataas-taasang Sobyetika ng Unyong Sobyetika|Kataas-taasang Sobyetika]]<br />(1936–1991) | house1 = [[Sobyetika ng mga Kabansaan]]<br>(1936–1991)<br>[[Sobyetika ng mga Kabansaan|Sobyetika ng mga Republika]]<br>(1991) | house2 = [[Sobyetika ng Unyon]]<br>(1936–1991) | area_km2 = 22,402,200 | population_census = 286,730,819 | population_census_year = 1989 | population_census_rank = ika-3 | population_density_km2 = 12.7 | p1 = Sosyalistang Pederatibong Republikang Sobyet ng Rusya{{!}}'''1922:'''<br />RSPS Rusya | flag_p1 = Flag RSFSR 1918.svg | p2 = Sosyalistikong Republikang Sobyet ng Ukranya{{!}}RSS Ukranya | flag_p2 = Flag of the Ukrainian SSR (1919-1929).svg | p3 = Sosyalistang Republikang Sobyetikang ng Belorusya{{!}}RSS Biyelorusya | flag_p3 = Flag of the Byelorussian Soviet Socialist Republic (1919-1927).svg | p4 = Sosyalistikong Pederatibong Republikang Soviet ng Transcaucasia{{!}}RSPS Transkaukasya | flag_p4 = Flag of the Transcaucasian SFSR (1925-1936).svg | p5 = Republikang Sobyetikang Sosyalista ng Buhara{{!}}'''1924:'''<br />RSS Buhara | flag_p5 = Flag of the Bukharan People's Soviet Republic.svg | p6 = Republikang Sobyetikang Sosyalista ng Korasmiya{{!}}RSS Korasmiya | flag_p6 = Flag of Khiva 1920-1923.svg | p7 = Ikalawang Republikang Polako{{!}}'''1939:'''<br />Polonya (bahagi) | flag_p7 = Flag of Poland (1927–1980).svg | p8 = Pinlandiya{{!}}'''1940:'''<br />Pinlandiya (bahagi) | flag_p8 = Flag of Finland.svg | p9 = Kaharian ng Rumanya{{!}}Rumanya (bahagi) | flag_p9 = Flag of Romania.svg | p10 = Estonia{{!}}Estonya | flag_p10 = Flag of Estonia.svg | p11 = Latvia{{!}}Letonya | flag_p11 = Flag of Latvia.svg | p12 = Lithuania{{!}}Litwanya | flag_p12 = Flag of Lithuania (1918–1940).svg | p13 = Republikang Bayan ng Tanu Tuba{{!}}'''1944:'''<br />Tanu Tuba | flag_p13 = Flag of the Tuvan People's Republic (1943-1944).svg | p14 = Nazi Germany{{!}}'''1945:'''<br />Alemanya (bahagi) | flag_p14 = Flag of Germany (1935–1945).svg | p15 = Empire of Japan{{!}}Hapon (bahagi) | flag_p15 = Flag of Japan (1870–1999).svg | p16 = Ikatlong Republikang Tsekoslobako{{!}}'''1946:'''<br />Tsekoslobakya (bahagi) | flag_p16 = Flag of the Czech Republic.svg | s1 = Lithuania{{!}}'''1990:'''<br />Litwanya | flag_s1 = Flag of Lithuania (1988–2004).svg | s2 = Georgia (bansa){{!}}'''1991:'''<br />Heorhiya | flag_s2 = Flag of Georgia (1990-2004).svg | s3 = Estonia{{!}}Estonya | flag_s3 = Flag of Estonia.svg | s4 = Latvia{{!}}Letonya | flag_s4 = Flag of Latvia.svg | s5 = Ukraine{{!}}Ukranya | flag_s5 = Flag of Ukraine (1991-1992).svg | s6 = Transnistriya | flag_s6 = Flag of Transnistria (state).svg | s7 = Moldova{{!}}Moldabya | flag_s7 = Flag of Moldova.svg | s8 = Kyrgyzstan{{!}}Kirgistan | flag_s8 = Flag of the Kyrgyz Soviet Socialist Republic.svg | s9 = Uzbekistan{{!}}Usbekistan | flag_s9 = Flag of Uzbekistan.svg | s10 = Tajikistan{{!}}Tayikistan | flag_s10 = Flag of Tajikistan 1991-1992.svg | s11 = Armenya | flag_s11 = Flag of Armenia.svg | s12 = Aserbayan | flag_s12 = Flag of Azerbaijan 1918.svg | s13 = Turkmenistan | flag_s13 = Flag of the Turkmen SSR.svg | s14 = Republikang Tsestena ng Itskerya{{!}}Tsetsenya | flag_s14 = Flag of Chechen Republic of Ichkeria.svg | s15 = Belarus{{!}}Biyelorusya | flag_s15 = Flag of Belarus (1991-1995).svg | s16 = Rusya | flag_s16 = Flag of Russia (1991-1993).svg | s17 = Kazakhstan{{!}}Kasakistan | flag_s17 = Flag of the Kazakh Soviet Socialist Republic.svg | footnotes = | GDP_PPP = $2.7&nbsp;trilyon | GDP_PPP_rank = ika-2 | GDP_PPP_year = 1990 | GDP_PPP_per_capita = $9,000 | GDP_nominal = $2.7&nbsp;trilyon | GDP_nominal_year = 1990 | GDP_nominal_rank = ika-2 | GDP_nominal_per_capita = $9,000 | GDP_nominal_per_capita_rank = ika-28 | Gini = 0.275 | Gini_year = 1989 | Gini_rank = | Gini_change = low | cctld = [[.su]] | drives_on = kanan | calling_code = +7 | time_zone = ([[Coordinated Universal Time|UTC]]+2 to +12) | iso3166code = SU | area_rank = ika-1 | HDI = 0.920 | HDI_year = 1989 }} Ang '''Unyong Sobyetiko''' ([[Ruso]]: {{lang|ru|Советский Союз}}, <small>tr.</small> ''Sovietski Soyuz''), opisyal na '''Unyon ng mga Republikang Sosyalistang Sobyetiko''' ([[Ruso]]: {{lang|ru|Союз Советских Социалистических Республик}}, <small>tr.</small> ''Soyuz Sovetskikh Sotsialisticheskikh Respublik''), dinadaglat na '''URSS''' ([[Ruso]]: {{lang|ru|СССР}}, <small>tr.</small> ''SSSR''), ay isang [[estadong komunista]] at bansang transkontinental na sumaklaw sa karamihan ng [[Eurasya]] sa panahon ng pag-iral nito mula 1922 hanggang 1991. Isang [[pederasyon]] na binuo ng [[#Paghahating Pampangasiwaan|15 republika]], ito ang naging pinakamalaking bansa sa buong mundo, na sumakop sa mahigit 22,402,200 kilometrong kuwadrado at labing-isang [[sona ng oras]]. Ang kabisera at pinakamalaking lungsod nito ay [[Mosku]] na napasaloob ng [[Republikang Sosyalistang Pederatibong Sobyetiko ng Rusya]], ang pinakamalaki at pinakamataong republika sa estado. Iilan sa ibang mga pangunahing lungsod nito ay [[San Petersburgo|Leningrado]] at [[Novosibirsk]] ([[RSPS ng Rusya]]), [[Kiyeb]] ([[RSS ng Ukranya]]), [[Minsk]] ([[RSS ng Biyelorusya]]), [[Taskent]] ([[RSS ng Usbekistan]]), at [[Alma Ata]] ([[RSS ng Kasakistan]]). Ang [[Rusya|Pederasyong Ruso]] ang malawakang tinatanggap bilang ang estadong kahalili ng Unyong Sobyet pagdating sa diplomasya. Ang pagkabuo nito ay sanhi ng kulminasyon ng [[Himagsikang Ruso]] noong 1917 na nagpatalsik kay [[Tsar]] [[Nicholas II ng Rusya|Nicholas II]] at ng sumunod na [[Himagsikang Ruso|digmaang sibil]] mula 1918 hanggang 1920 na nagpalehitimo sa mga [[Bolshebik]] bilang mga bagong tagapamuno.<ref>Философский словарь. под ред. И. Т. Фролова, М.: Издательство политической литературы, 1987, стр. 376.</ref> Sa teoriya, isang bansang sosyalista ang Unyong Sobyet at ang organisasyong pampolitika nito ay binibigyang kahulugan lamang ng kaisa-isang pinapayagang partidong pampolitika, ang [[Partidong Komunista ng Unyong Sobyet]]. Ang pamahalaang Sobyet, na naitatag tatlong dekada bago ng [[Digmaang Malamig]] ang nagsilbing pangunahing modelo para sa mga kinabukasang [[bansang komunista]]. Nagpaiba-iba ang sakop na territoryo ng Kaisahang Sovyet, ngunit sa pinakahuling kasaysayan nito nagbagay ito higit-kumulang sa panghuling [[Rusya|Imperyo ng Rusya]], habang kapuna-puna ang di-pagkasama ng [[Polonya]] at [[Pinlandiya]].<ref>Ранее, советские правоведы, в частности, [[Вышинский, Андрей Януарьевич|А.&nbsp;Я.&nbsp;Вышинский]], декларировали «пролетарское право» как правовую систему СССР</ref> Unang itinatag bilang isang Unyon ng mga Republikang Sosyalistang Sobyet, lumawak ang USSR hanggang sa magkaroon ito ng 15 kliyente o "republika ng unyon" noong 1956. Ito ay ang [[Sobyet na Sosyalistang Republika ng Armenia|SSR Armenia]], [[Sobyet na Sosyalistang Republika ng Aserbayan|SSR Azerbaijan]], [[SSR Byelorusyan]], [[SSR Estonian]], [[SSR Georgian]], [[Sobyet na Sosyalistang Republika ng Kasakistan|SSR Kasakistan]], [[SSR Kyrgyz]], [[SSR Latvia]], [[SSR Lithuania]], [[SSR Moldavia]], [[Sobyet na Pederatibong Sosyalistang Republika ng Rusya|SPSR Rusya]], Tajik SSR, Turkmen SSR, Ukrainian SSR, at Uzbek SSR. (Mula sa pagdagdag ng Estonia SSR noong 6 Agosto 1940 hanggang sa reorganisasyon ng Karelo-Finnish SSR noong 16 Hulyo 1956, naging 16 ang opisyal na bilang ng mga "republikang unyon") Bahagi ang mga republika ng isang mataas na sentralisadong unyong pederal na pinapangibabawan ng Rusong SSR. Puna ang Unyong Sobyet sa kasaysayan bilang isa sa dalawang [[pinakamakapangyarihang bansa]] sa daigdig mula 1945 hanggang sa pagbuwag nito noong 1991. ==Etimolohiya== Nagmumula ang salitang ''sobyetiko'' sa salitang Ruso na ''sovet'' ([[Wikang Ruso|Ruso]]: {{lang|ru|совет}}), na karaniwang sinasalin bilang "konseho", "asembleya", at "payo"; siyang nanggagaling sa proto-Eslabong pampandiwang ugat na *''vět-iti'' ("ipaalam"). Iilan sa mga organisasyon sa Rusya ay tinawag na konseho. Sa [[Imperyong Ruso]], ang Konsehong Pang-estado na gumana mula 1810 hanggang 1917 ay tinukoy bilang Konseho ng mga Ministro pagkatapos ng pag-aalsa noong 1905. Ang salitang ''sovietnik'' ay nangangahulugang 'konsehal'.<ref>{{Cite Americana|wstitle=Soviet|year=1920|first=Henri F. |last=Klein}}</ref> Sa panahon ng Suliraning Heorhiyano ay nanawagan sina Vladimir Lenin, Iosif Stalin, at ang kanilang mga tagasuporta na sumali ang mga estadong bansa sa Rusya bilang mga bahaging semi-malaya ng isang mas malaking unyon na sa una'y pinangalanan ni Lenin bilang Unyon ng mga Republikang Sobyetiko ng Europa at Asya ([[Wikang Ruso|Ruso]]: {{lang|ru|Союз Советских Республик Европы и Азии}}, <small>tr.</small> ''Soyuz Sovetskikh Respublik Evropy i Azii'').<ref>{{cite book |title=Lenin's Last Struggle |last=Lewin |first=Moshe|author-link=Moshe Lewin |year=1969 |publisher=Faber and Faber |location=London |translator-last=Sheridan Smith |translator-first=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}</ref>{{rp|50}} Noong una ay tinutulan ni Stalin ang panukala ngunit sa huli ay tinanggap niya ito, ngunit sa kasunduan ni Lenin ay pinalitan ang pangalan sa Unyon ng mga Republikang Sobyetikong Sosyalista, bagaman sa kalaunan ay nagbago ang kaayusan ng pangalan sa ''Sosyalistang Sobyetiko'' noong 1936. Bilang karagdagan, ang salitang "konseho" at "konsilyar" sa mga wikang pambansa ng ibang republika ng unyon napalitan sa huli ng mga pagkapagbagay ng Rusong ''soviet''. Ginamit ng mga Sobyetiko ang daglat na {{lang|ru|СССР}} (tr. ''SSSR'') upang tukuyin ang unyon nang napakadalas anupat naging pamilyar ang madlang internasyonal sa kahulugan nito. Ang pinakakaraniwang pagsisimula sa Ruso nito'y {{lang|ru|Союз ССР}} (tr. ''Soyuz SSR''), na kapag binabalewala ang mga pagkakaiba sa balarila ay isinasalin bilang Unyon ng mga RSS sa [[wikang Filipino|Filipino]]. Madalas ding ginagamit din ang Rusong pinaikling pangalang {{lang|ru|Советский Союз}} (tr: ''Sovetskiy Soyuz'', literal na Unyong Sobyetiko), ngunit sa di-pinaikling anyo lamang nito. Sa pagsisimula ng [[Silangang Hanay (Ikalawang Digmaang Pandaigdig)|Dakilang Digmaang Makabayan]], ang pagdadaglat ng Unyong Sobyetiko bilang {{lang|ru|СС}} sa wikang Ruso (sa parehong paraan ng pagdadaglat ng [[Estados Unidos]], kilala bilang ''United States'' sa Ingles, bilang ''US'') ay naging prohibido sa dahilan na ang {{lang|ru|СС}} bilang daglat sa [[alpabetong Siriliko|Siriliko]] ay nauugnay sa organisasyong paramilitar na [[Schutzstaffel]] ng [[Alemanyang Nazi]]. Sa midyang Ingles at Filipino ang estado ay tinukoy bilang Unyong Sobyetiko ([[Wikang Ingles|Ingles]]: ''Soviet Union'') o URSS ([[Wikang Ingles|Ingles]]: ''USSR''). Sa mga wika sa Europa ang mga maikling anyong salin ang madalas na ginagamit tulad ng ''Union soviétique'' at ''URSS'' sa [[wikang Pranses]] o ''Sowjetunion'' at ''UdSSR'' sa [[wikang Aleman]]. Kung minsan ay impormal ding tinawag ang Unyong Sobyetiko na Rusya at mga mamamayan nito na Ruso kaysa sa Sobyetiko, kahiman ang Rusya ay ang pinakamalaking republika sa unyon hindi ito tamang kagawian dahil binubuo ang unyon ng 14 na di-Rusong republika, na may natatanging [[pangkat-etniko]] at kabansaan.<ref>{{cite web |title=Russian |url=https://en.oxforddictionaries.com/definition/russian |publisher=[[Oxford University Press]] |access-date=9 May 2017 |quote=historical (in general use) a national of the former Soviet Union. |archive-url=https://web.archive.org/web/20171010070656/https://en.oxforddictionaries.com/definition/russian |archive-date=10 October 2017 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite encyclopedia |title=Russia |encyclopedia=Merriam-Webster |url=https://www.merriam-webster.com/dictionary/Russia |date=10 May 2017 |access-date=10 May 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170606105510/https://www.merriam-webster.com/dictionary/Russia |archive-date=6 June 2017 |url-status=live }}</ref> Ang mga lokal na daglat, pinaikling pangalan, at kabuuang pangalan ng Unyong Sobyetiko sa mga wika ng mga republika nito ay nakalagay sa ibaba (ipinapakita sa kaayusang konstitusyonal): {| class="wikitable" ! width="130px" | Wika ! width="220px" | Daglat at Pinaikling Pangalan ! width="450px"| Kabuuang Pangalan |- ||{{flagicon|Russian SFSR}} [[Wikang Ruso|Ruso]]||{{lang|ru|СССР}}; {{lang|ru|Советский Союз}}<br/><small>tr.</small> ''SSSR''; ''Sovetskiy Soyuz''||{{lang|ru|Союз Советских Социалистических Республик}}<br/><small>tr.</small> ''Soyuz Sovetskikh Sotsialisticheskikh Respublik'' |- || {{flagicon|Ukrainian SSR}} [[Wikang Ukranyo|Ukranyo]]||{{lang|uk|СРСР}}; {{lang|uk|Радянський Союз}}<br/><small>tr.</small> ''SRSR''; ''Radyansʹkyy Soyuz''||{{lang|uk|Союз Радянських Соціалістичних Республік}}<br/><small>tr.</small> ''Soyuz Radyansʹkykh Sotsialistychnykh Respublik'' |- ||{{flagicon|Byelorussian SSR}} [[Wikang Biyeloruso|Biyeloruso]]||{{lang|be|СССР}}; {{lang|be|Савецкі Саюз}}<br/><small>tr.</small> ''SSSR''; ''Saviecki Sajuz''||{{lang|be|Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік}}<br/><small>tr.</small> ''Sayuz Savyetskikh Satsyyalistychnykh Respublik'' |- ||{{flagicon|Uzbek SSR}} [[Wikang Usbeko|Usbeko]]||{{lang|uz|ССРИ}}; {{lang|uz|Совет Иттифоқи}}<br/><small>tr.</small> ''SSRI''; ''Sovet Ittifoqi''||{{lang|uz|Совет Социалистик Республикалари Иттифоқи}}<br/><small>tr.</small> ''Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi'' |- ||{{flagicon|Kazakh SSR}} [[Wikang Kasaho|Kasaho]]||{{lang|kk|ССРО}}; {{lang|kk|Советтер Одағы}}<br/><small>tr.</small> ''SSRO''; ''Sovetter Odağı''||{{lang|kk|Советтік Социалистік Республикалар Одағы}}<br/><small>tr.</small> ''Sovettık Sotsialistık Respublikalar Odağy'' |- ||{{flagicon|Georgian SSR}} [[Wikang Heorhiyano|Heorhiyano]]||{{lang|ka|სსრკ}}; {{lang|ka|საბჭოთა კავშირი}}<br/><small>tr.</small> ''ssrk’''; ''sabch’ota k’avshiri''||{{lang|ka|საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი}}<br/><small>tr.</small> ''sabch’ota sotsialist’uri resp’ublik’ebis k’avshiri'' |- ||{{flagicon|Azerbaijan SSR}} [[Wikang Aseri|Aseri]]||{{lang|az|ССРИ}}; {{lang|az|Совет Иттифагы}}<br/><small>tr.</small> ''SSRİ''; ''Sovet İttifaqı''||{{lang|az|Совет Сосиалист Республикалары Иттифагы}}<br/><small>tr.</small> ''Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı'' |- ||{{flagicon|Lithuanian SSR}} [[Wikang Litwano|Litwano]]||{{lang|lt|TSRS}}; {{lang|lt|Tarybų Sąjunga}}||{{lang|lt|Tarybų Socialistinių Respublikų Sąjunga}} |- ||{{flagicon|Moldavian SSR}} [[Wikang Moldabo|Moldabo]]||{{lang|ro|УРСС}}; {{lang|ro|Униуня Советикэ}}<br/><small>tr.</small> ''URSS''; ''Uniunea Sovietică''||{{lang|ro|Униуня Републичилор Советиче Сочиалисте}}<br/><small>tr.</small> ''Uniunea Republicilor Sovietice Socialiste'' |- ||{{flagicon|Latvian SSR}} [[Wikang Leton|Leton]]||{{lang|lv|PSRS}}; {{lang|lv|Padomju Savienība}}||{{lang|lv|Padomju Sociālistisko Republiku Savienība}} |- ||{{flagicon|Kirghiz SSR}} [[Wikang Kirgis|Kirgis]]||{{lang|ky|ССРС}}; {{lang|ky|Советтер Союз}}<br/><small>tr.</small> ''SSRS''; ''Sovetter Soyuz''||{{lang|ky|Советтик Социалисттик Республикалар Союзу}}<br><small>tr.</small> ''Sovettik Sotsialisttik Respublikalar Soyuzu'' |- ||{{flagicon|Tajik SSR}} [[Wikang Tayiko|Tayiko]]||{{lang|tg|ИҶШС}}; {{lang|tg|Иттиҳоди Шӯравӣ}}<br/><small>tr.</small> ''IÇŞS''; ''Ittihodi Şūravī''||{{lang|tg|Иттиҳоди Ҷумҳуриҳои Шӯравии Сосиалистӣ}}<br/><small>tr.</small> ''Ittihodi Çumhurihoji Şūraviji Sosialistī'' |- ||{{flagicon|Armenian SSR}} [[Wikang Armenyo|Armenyo]]||{{lang|hy|ԽՍՀՄ}}; {{lang|hy|Խորհրդային Միություն}}<br/><small>tr.</small> ''KHSHM''; ''Khorhrdayin Miut’yun''||{{lang|hy|Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն}}<br/><small>tr.</small> ''Khor'hr'dayin Soc'ialistakan Hanrapetut'yunner'i Miutʿyun'' |- ||{{flagicon|Turkmen SSR}} [[Wikang Turkomano|Turkomano]]||{{lang|tk|ССРС}}; {{lang|tk|Совет Союзы}}<br/><small>tr.</small> ''SSSR''; ''Sowet Soýuz''||{{lang|tk|Совет Социалистик Республикалары Союзы}}<br><small>tr.</small> ''Sowet Sosialistik Respublikalary Soýuzy'' |- ||{{flagicon|Estonian SSR}} [[Wikang Estonyo|Estonyo]]||{{lang|et|NSVL}}; {{lang|et|Nõukogude Liit}}||{{lang|et|Nõukogude Sotsialistlike Vabariikide Liit}} |} == Heograpiya == {{see|Heograpiya ng Unyong Sobyet}} Ang Unyong Sobyet, na may 22,402,200 [[kilometro]] parisukat (8,649,500 sq mi), ay ang pinakamalaking estado sa [[mundo]]. Sakop nito ang isa sa bawat anim na mga lupain sa buong mundo, at ang laki nito ay maaaring inihambing sa [[North America]] . Ang kanluran, o Europeong, bahagi, ay ang pinakamaliit sa bansa ngunit apat sa bawat limang mamamayan ang tumitira dito. Ang silangan, o Asyanong, bahagi, ang pinakamalaking bahagi ng bansa na umaabot naman sa [[Pacific Ocean]] sa silangan at [[Afghanistan]] sa timog, ngunit isa sa bawat limang mamamayan lamang ang tumitira dito, kaya hindi masyadog matao dito kesa sa kanluraning bahagi ng bansa. Sinakop nito ang mahigit 10,000 kilometro(6,200&nbsp;mi) mula kanluran hanggang silangan, ang mahigit 11 time zone, at halos 5,000 kilometro (3,100&nbsp;mi) mula hilaga hanggang timog. Narito sa bansa ang limang lugar na may iba-ibang panahon:ang tundra, taiga, steppes, disyerto, at bundok. Ang Sobiyet Union ay may pinakamahabang hangganang internasyonal sa mundo na sumusukat sa higit na 60,000 kilometro(37,000&nbsp;mi). Ang bansa ay humahanggan sa [[North Korea|Hilagang Korea]], [[People's Republic of China|Sambayanang Republiko ng Tsina]], [[Mongolia]], [[Afghanistan]], [[Iran]], [[Turkey]], [[Romania]], [[Hungary]], [[Czechoslovakia]], [[Poland]], [[Finland]], at [[Norway]]. Ang Kipot ng Bering ang humahati sa Sobiyet Union mula sa Estados Unidos. Dalawan sa bawat tatlo ng hangganan nito ay ang baybayin ng Arctic Ocean . Ang pinakamataas na bundok sa Unyong Sobyet ay Bundok Komunismo(ngayon Ismail Samani rurok ) sa [[Tajikistan]] sa 7,495 metro (24,590&nbsp;ft). Ang pinakamalaking lake Ang mundo, ang Dagat ng Kaspiy , ilatag unang-una sa Sobiyet Union. The world's deepest lake, Lake Baikal , was in the Soviet Union. 's deepest lake Ang mundo, Lake Lawang baykal , ay sa Sobiyet Union. ==== Lokasyon ==== Sakop ng bansang ito ang malaking lupain sa [[mundo]], sakop ang silangang kalahati ng [[Europa]] at hilagang sangtatlo ng [[Asya]]. Sa katunayan, sakop ng teritoryo ang hilaga 50 hilagang [[latitud]] habang kalahati ng 55. Sa ibinigay na interyor na lokasyon, ang hilagang bahagi ay importante kasama ang [[klima]]. Ang hilagang hangganan, ang [[Karagatang Artiko]], ay nagyeyelo sa buong taon, kaya limitado ang paglalayag ng mga barkong pangkalakalan ''(commercial)'', operasyong may panganib. Ang silangang hangganan ay ang [[Dagat Bering]], [[Dagat ng Okhotsk]] at [[Dagat ng Hapon]] ay hawak ng hilaga silangan ng [[Pasipiko]], ay nagyeyelo tuwing [[tag-lamig]] at malamig kung [[tag-araw]]. Ang timog ng hangganan nito sa Asya ay may pormang matarik na bundok, disyerto at tuyong steppe. Sa timog silangan ay nay pinagsamang Ilog [[Ilog Argun|Argun]]-[[Ilog Amur|Amur]]-[[Ilog Ussuri|Ussuri]] na nasa [[Manchuria]]. Ang kanluran ng Argun ay ang mahabang hangganang bundok sa m,ay [[Mongolia|Republikang Popular ng Mongolia]] at ang probinsiya ng [[Xinjiang]] sa [[Tsina]]. Sa [[Timog-kanlurang Asya]], ang hangganang bundok ay patuloy, sa may [[Afghanistan]] at [[Iran]] sa timog. Ang [[Dagat Itim]] ay pormang parte ng hangganang Sobyet-Iranian, subalit ang [[Ilog Araks]](Araxes), ang Lesser Caucasus at ang dagat Itim ay humahati sa mga ''Republikang Transcaucasian'' mula sa Iran at [[Turkey]]. Sa paligid ng kanlurang hangganan ng [[Romania]], [[Hungary]], [[Czechoslovakia]], [[Poland]], [[Finland]] at [[Norway]], walang lugar sa Unyong Sobyet ang sumasagi sa bukas na mainit na hangganan. Ang parteng Baltik at Dagat na Itim ay mga saradong dagat<ref>{{cite web|url=http://kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=1055376 |title= «Давал санкции на аресты по телефону из дома отдыха» |publisher=[[Коммерсантъ|Власть]]|date=24 ноября 1999|accessdate=17 января 2009}}</ref>. ==== Lawak ==== Ang nadagdag na teritoryo sa Unyong Sobyet, pagkatapos ng 1938 ay umakyat sa 8,173,550 [[milya]] kwadrado(21,169,00 [[kilometro]] kwadrado) sa mahigit 8,650,000 milya kwadrado( 21,169,400 kilometro kwadrado) noong 1945. Lahat ng nadagdag na teritoryo, hindi kasama ang dating [[Republikang Popular ng Tannu Tuva]] sa [[Gitnang Asya]], ay naidagdag bago ang [[Unang Digmaang Pandaigdig]] sa [[Rusya]]. Subalit, ang [[Finland]] at Silangang [[Poland]] (pagkatapos ng 1945), pinamunuan ng Rusya bago ang [[Unang Digmaang Pandaigdig]], ay hindi kasama sa Unyong Sobyet.<ref>[http://www.andropov-cbs.ru/andropov.php Андропов Юрий Владимирович — Андроповская МЦРБ]</ref> Ang teritoryong naidagdag sa kasaysayan ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] ay ang kanlurang [[Byelorussia]] at ang kanlurang [[Ukraine]](mula sa [[Poland]]), noong 1939. Parte ng [[Karelia]] (mula sa [[Finland]]) at ang [[Estonia]], [[Latvia]], [[Lithuania]], [[Moldova]](dating [[Bessarabia]], mula sa [[Romania]]) noong 1940, ang Pechenga o Petsamo Corridor (mula sa Finland) at ang Tuva Autonomous S.S.R. (dating [[Tannu Tuva]]) noong 1944, ang [[Carpatho-Ukraine]] o [[Ruthenia]] (ibinigay sa [[Ukraine]], mula sa [[Czechoslovakia]]), ang kalahating hilaga ng [[Silangang Prussia]] (mula sa [[Germany]]), ang timog [[Sakhalin]] at ang isla ng [[Kuril]] (mula sa [[Hapon]]) noong 1945. Mayroon itong 15 republika sa Unyon: {|style="text-align:center" width="100%" border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;" class="sortable" |+ Mga Republika Sa Unyong Sobyet |- ! style="background:#efefef;" |[[Republika]] ! style="background:#efefef;" |[[Teritoryo]], (Kilometro Kwadrado) ! style="background:#efefef;" |[[Populasyon]], Taon (1966) ! style="background:#efefef;" |[[Populasyon]], Taon (1989) ! style="background:#efefef;" |Bilang ng mga [[Lungsod]] ! style="background:#efefef;" |Bilang ng Lungsod Urban ! style="background:#efefef;" |[[Kabisera]] |- |'''[[Russian Soviet Federative Socialist Republic|RSFSR]]''' | 17075,4 | 126561 | 147386 | 932 | 1786 | [[Moscow]] |-[[Заголовок ссылки]] |'''[[Ukrainian Soviet Socialist Republic|Ukrainian SSR]]''' | 601,0 | 45516 | 51704 | 370 | 829 | [[Kiev]] |- |'''[[Byelorussian Soviet Socialist Republic|Byelorussian SSR]]''' | 207,6 | 8633 | 10200 | 74 | 126 | [[Minsk]] |- |'''[[Uzbek Soviet Socialist Republic|Uzbek SSR]]''' | 449,6 | 10581 | 19906 | 37 | 78 | [[Tashkent]] |- |'''[[Kazakh Soviet Socialist Republic|Kazakh SSR]]''' | 2715,1 | 12129 | 16538 | 62 | 165 | [[Almaty|Alma-Ata]] |- |'''[[Georgian Soviet Socialist Republic|Georgian SSR]]''' | 69,7 | 4548 | 5449 | 45 | 54 | [[Tbilisi]] |- |'''[[Azerbaijan Soviet Socialist Republic|Azerbaijan SSR]]''' | 86,6 | 4660 | 7029 | 45 | 116 | [[Baku]] |- |'''[[Lithuanian Soviet Socialist Republic|Lithuanian SSR]]''' | 65,2 | 2986 | 3690 | 91 | 23 | [[Vilnius]] |- |'''[[Moldavian Soviet Socialist Republic|Moldavian SSR]]''' | 33,7 | 3368 | 4341 | 20 | 29 | [[Kishinev|Chişinău]] |- |'''[[Latvian Soviet Socialist Republic|Latvian SSR]]''' | 63,7 | 2262 | 2681 | 54 | 35 | [[Riga]] |- |'''[[Kirghiz Soviet Socialist Republic|Kirghiz SSR]]''' | 198,5 | 2652 | 4291 | 15 | 32 | [[Bishkek|Frunze]] |- |'''[[Tajik Soviet Socialist Republic|Tajik SSR]]''' | 143,1 | 2579 | 5112 | 17 | 30 | [[Dushanbe]] |- |'''[[Armenian Soviet Socialist Republic|Armenian SSR]]''' | 29,8 | 2194 | 3283 | 23 | 27 | [[Yerevan]] |- |'''[[Turkmen Soviet Socialist Republic|Turkmen SSR]]''' | 488,1 | 1914 | 3534 | 14 | 64 | [[Ashgabat]] |- |'''[[Estonian Soviet Socialist Republic|Estonian SSR]]''' | 45,1 | 1285 | 1573 | 33 | 24 | [[Tallinn]] |- |'''Unyong Sobyet''' | 22402,2 | 231868 | 286717 | 1832 | 3418 | [[Moscow]] |} {{Union Republics}} == Demograpiya == {{see|Demograpiya ng Unyong Sobyet}} [[Talaksan:Population of former USSR.PNG|thumb|Ang populasyon ng Unyong Sobyet at ng mga sumunod na bansa nito mula 1961–2009.]] [[Talaksan:Ethnic map USSR 1941.jpg|thumb|400px|left|Lokasyong heograpo ng maraming pangkat etniko sa Unyong Sobyet noong 1941.]] Ang Unyong Sobyet ay isa sa mga pinakamaraming [[pangkat etniko]] sa maraming [[bansa]], na may 200 iba-ibang pangkat etniko mula sa hangganan nito. Ang kabuuang populasyon ay malapit sa 293 milyon noong 1991, na pangatlo sa pinakamaraming populasyon kasabay ang [[Tsina]] at [[India]] sa [[dekada]].<ref name=shiman>{{cite book | last = Shiman | first = David | title = Economic and Social Justice: A Human Rights Perspective | publisher = Amnesty International | year= 1999 | url = http://www1.umn.edu/humanrts/edumat/hreduseries/tb1b/Section1/tb1-2.htm | isbn = 0967533406}}</ref> The country was in its heyday a well-developed social system with well-developed health care and social support.<ref>Diane Rowland, Alexandre V. Telyukov, ''[http://healthaff.highwire.org/cgi/reprint/10/3/71.pdf Soviet Health Care From Two Perspectives]{{Dead link|date=Agosto 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}'', 1991</ref> Mayroon itong 23 na [[lungsod]] na may isang milyong katao sa Unyong Sobyet noong 1989. Ang pinakamalaking lungsod sa bansa at kabisera ay ang [[Moscow]] na may siyam na milyong nakatira, subalit ang [[Leningrad]] (ngayon ay [[St. Petersburg]]) ay pangalawa sa pinakamalaking lungsod sa bansa na may limang milyong katao. Ang ibang lungsod ay [[Minsk]], [[Kiev]], [[Baku]] and [[Tashkent]]. {|style="text-align:center" width="100%" border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;" class="sortable" ! style="background:#efefef;" |[[Republika]] ! style="background:#efefef;" |1913 ! style="background:#efefef;" |1926 ! style="background:#efefef;" |1939 ! style="background:#efefef;" |1950 ! style="background:#efefef;" |1959 ! style="background:#efefef;" |1966 ! style="background:#efefef;" |1970 ! style="background:#efefef;" |1973 ! style="background:#efefef;" |1979 ! style="background:#efefef;" |1987 ! style="background:#efefef;" |1989 ! style="background:#efefef;" |1991 |- |'''[[Russian Soviet Federative Socialist Republic|RSFSR]]''' | 89900 | 92737 | 108379 | | 117534 | 126561 | 130079 | 132151 | 137410 | 145311 | 147386 | 148548 |- |'''[[Ukrainian Soviet Socialist Republic|Ukrainian SSR]]''' | 35210 | 29515 | 40469 | | 41869 | 45516 | 47127 | 48243 | 49609 | 51201 | 51704 | 51944 |- |'''[[Byelorussian Soviet Socialist Republic|Byelorussian SSR]]''' | 6899 | 4983 | 8910 | | 8055 | 8633 | 9002 | 9202 | 9533 | 10078 | 10200 | 10260 |- |'''[[Uzbek Soviet Socialist Republic|Uzbek SSR]]''' | 4366 | 4660 | 6440 | | 8261 | 10581 | 11960 | 12902 | 15389 | 19026 | 19906 | 20708 |- |'''[[Kazakh Soviet Socialist Republic|Kazakh SSR]]''' | 5565 | 6037 | 5990 | | 9154 | 12129 | 12849 | 13705 | 14684 | 16244 | 16538 | 16793 |- |'''[[Georgian Soviet Socialist Republic|Georgian SSR]]''' | 2601 | 2677 | 3540 | | 4044 | 4548 | 4686 | 4838 | 4993 | 5266 | 5449 | 5464 |- |'''[[Azerbaijan Soviet Socialist Republic|Azerbaijan SSR]]''' | 2339 | 2314 | 3205 | | 3698 | 4660 | 5117 | 5420 | 6027 | 6811 | 7029 | 7137 |- |'''[[Lithuanian Soviet Socialist Republic|Lithuanian SSR]]''' | | | 2880 | | 2711 | 2986 | 3128 | 3234 | 3392 | 3641 | 3690 | 3728 |- |'''[[Moldavian Soviet Socialist Republic|Moldavian SSR]]''' | 2056 | 242 | 2452 | 2290 | 2885 | 3368 | 3569 | 3721 | 3950 | 4185 | 4341 | 4366 |- |'''[[Latvian Soviet Socialist Republic|Latvian SSR]]''' | | | 1885 | | 2093 | 2262 | 2364 | 2430 | 2503 | 2647 | 2681 | 2681 |- |'''[[Kirghiz Soviet Socialist Republic|Kirghiz SSR]]''' | 864 | 1002 | 1458 | | 2066 | 2652 | 2933 | 3145 | 3523 | 4143 | 4291 | 4422 |- |'''[[Tajik Soviet Socialist Republic|Tajik SSR]]''' | 1034 | 1032 | 1484 | | 1981 | 2579 | 2900 | 3194 | 3806 | 4807 | 5112 | 5358 |- |'''[[Armenian Soviet Socialist Republic|Armenian SSR]]''' | 1000 | 881 | 1282 | | 1763 | 2194 | 2492 | 2672 | 3037 | 3412 | 3283 | 3376 |- |'''[[Turkmen Soviet Socialist Republic|Turkmen SSR]]''' | 1042 | 998 | 1252 | | 1516 | 1914 | 2159 | 2364 | 2765 | 3361 | 3534 | 3576 |- |'''[[Estonian Soviet Socialist Republic|Estonian SSR]]''' | | | 1052 | | 1197 | 1285 | 1356 | 1405 | 1465 | 1556 | 1573 | 1582 |- |'''Unyong Sobyet''' | 159200 | 147028 | 190678 | 178500 | 208827 | 231868 | 241720 | 248626 | 262085 | 281689 | 286717 | 289943 |} === Pangkat etniko === {{see|Mga Pangkat Etniko ng Unyong Sobyet}} Binubuo ang Unyong Sobyet ng ibat-ibang etniko tulad ng [[Ruso]] (50.78%), sinundan ng mga [[Ukrainians]] (15.45%) at [[Uzbeks]] (5.84%). Ang iba pang mga pangkat etniko ay [[Armenians]], [[Azerbaijanis]], [[Belarusians]], [[Estonians]], [[Georgians]], [[Kazakhs]], [[Kyrgyz]], [[Latvian people|Latvians]], [[Lithuanian people|Lithuanians]], [[Moldovans]], [[Tājik people|Tajiks]], at [[Turkmen people|Turkmen]], pati na rin ang mga [[Abkhaz people|Abkhaz]], [[Adyghe people|Adyghes]], [[Aleut]]s, [[Assyrian people|Assyrians]], [[Caucasian Avars|Avars]], [[Bashkirs]], [[Bulgarians]], [[Buryats]], [[Chechens]], [[Han Chinese|Chinese]], [[Chuvash people|Chuvash]], [[Cossack]]s, [[Evenks]], [[Finns]], [[Gagauz]], [[Germans]], [[Greeks]], [[Hungarians]], [[Ingush people|Ingushes]], [[Inuit]], [[Jews]], [[Kalmyks]], [[Karakalpaks]], [[Karelians]], [[Kets]], [[Koreans]], [[Lezgins]], [[Mari people|Maris]], [[Mongols]], [[Mordvins]], [[Nenetses]], [[Ossetians]], [[Poles]], [[Romani people|Roma]], [[Romanians]], [[Tats]], [[Tatars]], [[Tuvans]], [[Udmurts]], [[Yakuts]], at iba pa.<ref>Barbara A. Anderson and Brian D. Silver. 1984. "Equality, Efficiency, and Politics in Soviet Bilingual Education Policy, 1934–1980," ''American Political Science Review'' 78 (December): 1019–1039.</ref> ==== Pananampalataya ==== {{see|Relihiyon ng Unyong Sobyet}} Ang Unyong Sobyet ay opisyal na walang kaugnayan sa relihiyon, suportado ang hindi paniniwala sa diyos sa mga paaralan, at bigti relihiyon. Ang estado ay separated mula sa iglesia ng mga atas ng Konseho ng People's Commissars sa 23 Enero 1918. Katlong-dalawa ng Sobyet ay kulang sa populasyo na relihiyosong paniniwala habang isa-ikatlong ng mga tao kunwari relihiyosong paniniwala. Kristiyanismo at Islam ay ang pinaka may mga mananampalataya. Tungkol sa kalahati ng mga tao, kabilang ang mga kasapi ng CPSU at mataas na antas na opisyal ng pamahalaan, kunwari hindi paniniwala sa diyos.Pamahalaan pag-uusig ng Kristiyanismo patuloy undiminished hanggang sa pagkahulog ng komunista ng pamahalaan. Tanging 500 mga simbahan, sa labas ng 54,000 bago ang himagsikan, na naiiwan ang bukas sa 1941. Ang papel na ginagampanan ng relihiyon sa araw-araw na buhay ng mga mamamayan ng Sobiyet iba-iba malaki at noon ay malayo mas mahalaga sa dwellers lungsod kung saan Party control ay pinakamabuting kalagayan. ==== Wika ==== {{see|Mga Wika ng Unyong Sobyet}} Habang ang lahat ay maaaring gamitin ang kanilang sariling wika, [[Wikang Ruso|Ruso]] ay ang opisyal na at nangingibabaw na wika sa Unyong Sobyet. Ito ay ginagamit sa [[industriya]], [[militar]], partido, at pamamahala ng estado. ==== Haba ng buhay at mortalidad ng sanggol ==== Pagkatapos ng [[komunista]] pagkuha sa kapangyarihan ng kapangyarihan ng buhay pag-asa para sa lahat ng mga grupo ng edad nagpunta up. Ang isang kasisilang anak sa 1926–27 ay isang buhay-asa ng 44.4 taon, hanggang mula sa 32.3 taon ng tatlumpung taon bago. Sa 1958–1959 ang buhay pag-asa para sa newborns nagpunta ng hanggang sa 68.6 taon. Pagpapabuti na ito ay ginamit sa pamamagitan ng Sobiyet awtoridad sa "patunayan" na ang mga sosyalistang sistema ay higit na mataas sa kapitalistang sistema. Ang kalakaran ang patuloy na sa [[1960|60's]], kapag ang buhay-asa sa Sobiyet Union nagpunta sa kabila ng pag-asa sa buhay sa Estados Unidos .Mula sa 1964 ang takbo baligtad. Habang buhay na pag-asa para sa mga kababaihan na naiiwan ang walang kinikilingan matatag, ito went down na higit para sa mga lalaki. Karamihan sa mga pinagmumulan ng kanluran isisi ang lumalaking pang-aabuso ng alak at mahihirap na pangkalusugang pag-aalaga, at teorya na ito ay din kataon lamang tinanggap ng awtoridad na Sobyet. Ang pagpapabuti sa sanggol pagkakamatay ay bumababa sa huli, at pagkatapos ng isang tiyak na pagkamatay habang bata pa ay nagsimulang tumaas. Matapos ang 1974 ang gobyerno ay tumigil sa paglalathala sa mga istatistika na ito. Kalakaran na ito ay maaaring maging bahagyang ipinaliwanag sa pamamagitan ng bilang ng mga [[Asyano]]ng nanganganak na may bahagi ng bansa kung saan ang dami ng sanggol na namamatay ay pinakamataas, habang ang bilang ng mga panganganak ay kitang-kita bumababa sa mas buong [[Europa]], bahagi ng Unyong Sobyet. Halimbawa, ang bilang ng mga births ng bawat mamamayan ng [[Tajikistan]] ay tumaas mula sa 1.92 hanggang 1958–59 hanggang 2.91 hanggang 1979–1980, habang ang numero sa [[Latvia]] ay down na 0.91 sa 1979-80. == Kasaysayan == {{see|Kasaysayan ng Rusya}} {{see|Kasaysayan ng Unyong Sobyet}} ==== Pagkabuo at Pagkakatatag ==== Ang mga teritoryo ng Unyong Sobyet ang mga sumusunod: * Sa ilalim ng kasunduan sa pagtatatag ng Unyong Sobyet (30 Disyembre 1922) ** '''[[Russian Soviet Federative Socialist Republic]]'''( kasama '''[[Uzbek Soviet Socialist Republic]]''' , '''[[Social Assembly President]]''' , '''[[Turkmen Soviet Socialist Republic]]''' , '''[[Tajikistan Soviet Socialist Republic]]'' ','''[[Kirghiz Soviet Socialist Republic]]'''), ** '''[[Ukrainian Soviet Federative Socialist Republic]]'''. ** ''' [[Byelorussian Soviet Socialist Republic]]''', ** [[Caucasus Soviet Federative Socialist Republic]] (mula sa 1936 ay itinatag sa Transcaucasian bansa hiwalay na pederal na republika : '''[[Azerbaijan Soviet Socialist Republic]]''' , '''[[Armenian Soviet Socialist Republic]]''' at ''' [[Goergian Soviet Socialist Republic]]'''); * 1940 -'''[[Moldavian Soviet Socialist Republic]]''','' '[[Latvian Soviet Socialist Republic]]''','''[[Sosyalista]]''' at''' [[Lithuanian Soviet Socialist Republic]]'''. Noong 1940 - 1954, umiiral Republika ng Sobiyet Sosyalista Karelo - [[Finland]], mamaya na ''[[Karelia Soviet Federative Socialist Republic|Karelia]]'' sa Sosyalista Republika ng Sobiyet Russia. Itinuturing na humalili ang Unyong Sobyet sa [[Imperyong Ruso]] at ang kapalit nito, Ang Pansamantalang Pamahalaan ni [[Georgy Yevgenyevich Lvov]] at ni [[Alexander Kerensky]]. Naghari ang huling Rusong Tsar na si Nicholas II hanggang [[Marso]] 1917, nang mabuwag ang imperyo at pumalit ang pansamantalang pamahalaang Ruso, na binuwag ni [[Vladimir Lenin]] noong [[Nobyembre]] 1917. ==== Rebolusyon at ang Paghanap ng isang Estadong Sobyet ==== Ang modernong [[rebolusyonista]] aktibidad sa [[Imperyong Ruso]] ay nagsimula noong [[Disyembre]] 1825, at bagaman ang kalipunan ay bumaksak noong 1961, ang pag-aagaw ay nakamit sa termino na salungat sa mga [[magsasaka]] at nagsilbi upang hikayatin ang mga rebolusyonista. Ang [[parliyamento]] - ang [[Estado Duma]] - ay itinatag noong 1906 matapos ang [[Rebolusyong Ruso]] noong 1905, ngunit ang mga [[tsar]] ay bigo sa pagtatangka upang ilipat mula sa ganap na monarkiyang konstitusyonal. Ang mga pang-aalipin at kalituhan ay patuloy sa panahon ng [[Unang Digmaang Pandaigdig]] na sa pamamagitan ng [[militar]] na may pagkatalo at kakulangan sa pagkain sa mga malalaking [[lungsod]]. Si [[Vladimir Lenin]] ay nagudyok sa kakapalan ng tao noong 1920 at nagsalita sa [[Petrograd]], bilang tugon sa panahon ng digmaan at pagkabulok ng [[Rusya]] sa ekonomiya at moral, kulminidad sa "Rebolusyong Pebrero" at ang pagbaksak ng imperyal na pamahalaan noong [[Marso]] 1917. [[Talaksan:After Lenin Speech 1920.jpg|thumb|300px|left|Si [[Vladimir Lenin]],nagpapaliwanag sa [[mamamayan]] noong 1920.]] Ang awtokrasiyang tsarista ay pinalitan ng probisyonal ng Gobyerno, na ang pinuno na inilaan para sa mga halalan ng mga Ruso na may pagtitipon at upang ipagpatuloy ang mga kalahok sa gilid ng pinagkaintindihan sa [[Unang Digmaang Pandaigdig]]. Sa parehong panahon, upang masiguro na ang mga karapatan ng nagtatrabaho klase, manggagawa 'konseho, na kilala bilang Sobyet, na kumalat sa buong bansa. Ang mga Bolsheviks, na humantong sa pamamagitan ni Vladimir Lenin, para sa mga sosyalista rebolusyon sa Sobyet at sa mga kalsada. Noong [[Nobyembre]] 1917, sa panahon ng "Rebolusyong Oktubre," sila ay naluklok sa kapangyarihan mula sa mga probisyonal na Pamahalaan. Noong Disyembre, ang mga Bolsheviks ay pinirmahan ang isang pagtigil ng labanan kasama ang Central Powers. Ngunit, sa pagitan noong [[Pebrero]] 1918, ay nagkaroon ng labanan These two documents were confirmed by the 1st [[Congress of Soviets]] of the USSR and signed by heads of delegations<ref>{{in lang|ru}} [http://region.adm.nov.ru/pressa.nsf/0c7534916fcf6028c3256b3700243eac/4302e4941fb6a6bfc3256c99004faea5!OpenDocument Voted Unanimously for the Union.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091204132112/http://region.adm.nov.ru/pressa.nsf/0c7534916fcf6028c3256b3700243eac/4302e4941fb6a6bfc3256c99004faea5%21OpenDocument |date=2009-12-04 }}</ref>&nbsp;– [[Mikhail Kalinin]], Mikha Tskhakaya, [[Mikhail Frunze]] and [[Grigory Petrovsky]], [[Aleksandr Chervyakov]]<ref>{{in lang|ru}} [http://www.hronos.km.ru/sobyt/cccp.html Creation of the USSR] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070529132218/http://www.hronos.km.ru/sobyt/cccp.html |date=2007-05-29 }} at Khronos.ru.</ref>. Noong Marso, ang mga Sobyet ay umalis ng digmaan para sa mabuti at nilagdaan ang [[Kasunduaang Brest-Litovsk]]. Tanging matapos ang mahaba at marugo [[Digmaang Sibil ng mga Ruso]], na nagsimula sa 1917 at natapos sa 1923, ay ang bagong Sobiyet kapangyarihan secure.<ref>{{cite web|url=http://www.springerlink.com/content/h3677572g016338u/|title=70 Years of Gidroproekt and Hydroelectric Power in Russia}}{{Dead link|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Ang mga digmaang sibil sa pagitan ng mga Reds at ang mga puti na kasama dayuhang interbensiyon at ang pagpapatupad ng Nicholas II at sa kanyang pamilya. Noong [[Marso]] 1921, sa panahon ng mga kaugnay na conflict sa Poland, ang Kapayapaan ng Riga ay nalagdaan at nahati disputed teritoryo sa Belarus at Ukraine sa pagitan ng Republika ng Poland at Sobiyet Russia. Ang Sobiyet Union ay para malutas ang mga katulad na kasalungat ng bagong itinatag [[Republika ng Finland]], ang [[Republika ng Estonia]], ang [[Republika ng Latvia]], at ang [[Republika ng Lithuania]].<ref name="Kuzbassenergo">{{in lang|ru}} [http://www.kuzbassenergo.ru/goelro/ On GOELRO Plan&nbsp;— at Kuzbassenergo.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081226190310/http://www.kuzbassenergo.ru/goelro/ |date=2008-12-26 }}</ref> ==== Kampanyang Manchuria ==== Bilang pagtugon sa kaso ng mga Sobiyet militar na pag-atake, ang komandanteng Hapon ay naghanda ng isang detalyadong plano sa pagtatanggol. Gayunman, sila ay kinakalkula na ang Red Army lamang ay mabuksan ang nakakasakit sa unang bahagi ng tagsibol ng 1945 o tagsibol ng 1946. Kaya simula sa Agosto 1945 kapag ang mga yunit ng Red Army ay tipunin at tapos na sa mga handa na atake sa [[Hukbo ng Kwantung]] pa rin sa isang estado ng pagbabago ng ayos ng pwersa<ref name="ResCE">[http://assembly.coe.int/Mainf.asp?link=/Documents/AdoptedText/ta06/Eres1481.htm Need for international condemnation of crimes of totalitarian communist regimes] Текст резолюции № 1481/2006 на официальном сайте [[Совет Европы|СЕ]]</ref>. Ang kampanya ay nagsimula sa [[Mansurya]] kondisyon ng panahon ay hindi kanais-nais. Mula sa Hulyo 8 sa pamamagitan ng Agosto mula sa baybayin sa rehiyon na may malakas na ulan Amua bilang ilog antas ng tubig sa tumaas apat na paa, ang mga lambak lawa. sa kabila ng ulan at baha, kahit na sa gabi 1945/09/08, ang Sobiyet Border Guard yunit sa tulong ng mga fronts pagmamatyag sa kilos ng kaaway yunit, na may isang kamangha-mangha lihim na review patakaran ay pupuksain sa halos lahat ng estasyon at ang batayang pera ng kaaway kasama ng hangganan. Ang matagumpay na pagbubukas ng mga hangganan pwersa bantay ginawa kanais-nais na kondisyon para sa ilong ng atake ng kampanya. Patuloy na hukbong panghimpapawid bombed ang railways, ang mga administrative sentro ng Harbin, Changchun, "ports" na sa North Korea. Sa unang araw ng kampanya, ang ilong ng Zabaikal atake ay na-50-150 kilometro metro<ref>[http://assembly.coe.int//Mainf.asp?link=http://assembly.coe.int/Documents/AdoptedText/ta96/ERES1096.htm RESOLUTION 1096 (1996)1 on measures to dismantle the heritage of former communist totalitarian systems] Текст резолюции № 1096/1996 на официальном сайте [[Совет Европы|СЕ]]</ref>. Ang hukbong Hapon kasama ang Argun River at solid pagtatanggol lugar Chalaino - Mansurya, ay fiercely resisted ang ilong ng pagsulong Army 36. Subalit sa tulong ng mga kawal hukbong-lakad, 33 Army ay mabilis sa cross ng ilog, maghawak ng lugar Chalaino - Mansurya, 9–8 sa umaga ay halos 40 metro kilometro papunta sa Khaila, 9&nbsp;ng gabi sa, ang isang dulo ng Red Army ay pagsulong laban sa Khaila. Ngunit kapag dumarating ang mga lungsod, ang Red Army ay nakatagpo ng pagtutol sa pamamagitan ng Japanese pagkahumaling. Dito, ang mabangis labanan naganap. Maraming mga halimbawa ng magiting labanan ang Hukbong Pula lumitaw, tangke at sundalo kinuha ang kanilang sariling Innokenchi European clearance butas bukas. Sa 14–8, ang Hukbong Pula abala bahagi ng lungsod<ref name="ResCE"/> {{oq|en|''The crimes were justified in the name of the class struggle theory and the principle of dictatorship of the proletariat. The interpretation of both principles legitimized the “elimination” of people who were considered harmful to the construction of a new society and, as such, enemies of the totalitarian communist regimes. A vast number of victims in every country concerned were its own nationals. It was the case particularly of the peoples of the former USSR who by far outnumbered other peoples in terms of the number of victims''.}} {{конец цитаты}}. [[Talaksan:Manchuria 1945-A.PNG|thumb|left|Isang simpleng mapa na ipinapakita ang plano ng Sobyet na salakayin ang Manchuria.]] Sa ilalim ng mga pangyayari, ang Army command ay pinkamalakas sa dalawang divisions impanterya 94 at 293, na may dalawang brigades artilerya mataas radiation pinahusay na pormasyon Khaila ilong attacked mula sa kanang pakpak. Upang 18–8 pangkalahatang sa kaaway ay nananatiling sa Khaila ay upang ihiga armas magpahuli<ref>Immanuel 1966: 90–92, viitattu 19.9.2007</ref><ref>http://www.schudak.de/timelines/tannutuva1911-1944.html The World at War - Tannu Tuva</ref>. Ang kaliwang pakpak, ang kawalerya yunit ng Sobyet - [[Mongolia]]n militar ng aspeto ng Zabakal 2 hinati sa 2 utos ilong pasulong at Siphen Cangan. 14–8 sa petsa, ang mga sundalo ng Sobiyet Union at Mongolia kinuha Dalono lungsod, at sa mga lungsod na pag-aari Canbao 15-8. Hukbong 17 mga review sa petsa sa Siphen 15–8 Zabansan ay nakuha sa lungsod<ref name="saeimcond">[http://www.saeima.lv/Lapas/deklarac_kr.htm ''Декларация об осуждении осуществлявшегося в Латвии тоталитарного коммунистического оккупационного режима Союза Советских Социалистических Республик] Текст «Декларации» 12 мая 2005 года на официальном сайте [[Сейм Латвии|Сейма]] Латвии (русский перевод)</ref><ref name="Latvres">[http://www.regnum.ru/news/452805.html Сейм Латвии принял декларацию, осуждающую «оккупационный тоталитарный коммунизм»] [[Regnum]] 12 мая 2005 г.</ref>. [[Talaksan:Retreat of the Russian Army after the Battle of Mukden.jpg|thumb|right|Ang pagsuko ng sundalong Ruso pagkatapos ng [[Labanan sa Mukden]].]] Sariling ilong ang lahat ng mga militar ng aspeto ng Army sa pamamagitan ng 39, 53 tangke at corporate tanod hit No 6 na kumuha ng dalawang pangunahing mga direksiyon Shenyang at Changchun ay may marched sa natural na mga kondisyon mahirap . Ang Red Army sundalo ay dapat pagtagumpayan Daxing Isang kahanga-hanga array. Sila ay dapat isulong sa kalagayan ng walang daan, daanan at kahit na ang ulan ay may din ay nabura. Sa ilong pangunguna 11–8 tangke ng Army crossed sa ibabaw ng anim na Greater Khingan at sa parehong araw na ito ay accounted Lubai, isang mahaba pumasa 400 kilometro metro<ref>Birnhaum 1966: 81–82.</ref>. Upang 12–8 sa tangke at sundalo ay nakuha sa lungsod Taoan<ref name="YuschObr">[https://web.archive.org/web/20081219070850/http://www.president.gov.ua/ru/news/12121.html Обращение Президента к Украинскому народу по случаю 75-й годовщины Голодомора 1932—1933 годов] Пресс-служба Президента Украины Виктора Ющенко 22 ноября 2008.</ref><ref name="Presurg">[http://newsru.com/world/22nov2008/uyjh.html Президент Украины призвал Россию осудить преступления сталинизма] [[NEWSru]] 22 ноября 2008.</ref>,<ref name="YuschObr"/><ref name="Presurg"/>,<ref name="YuschObr"/><ref name="Presurg"/>. Hukbong napapaligiran grupo matapos ang 39 base Khalun - Arsan, ay lumampas na ng isang array Daxing papunta Solun. Kapag nakikita ninyo ang Army sa pamamagitan ng likod singsing 39 Khalun - Arsan magpatuloy sa silangan, ang mga Japanese ay may lakas na ginagamit upang harangan ang bawat pasukan sa Red Army sa Solun. Ang Red Army sundalo sa tulong ng artilerya ay pakikipagkompetensiya sa mga Japanese pampublikong tungkol sa bawat punto ng bumbero. Sa pagtindi ng brigada dibisyon artilerya ng tangke ng 124 at 206, tanghalian sa 12–8, ang Hukbong Pula abala kumpol base Khalun - Arsan, paglikha ng kanais-nais na kondisyon para sa Hukbong nakuha ang lungsod 39 Solun. Sa 13–8, matapos na nawasak ng higit sa 300 Japanese hukbo sa Solun - Vaniamao, ang Hukbong Pula sapilitang sa kawalerya Manchu divisions ng dalawang ng Japan's magpahuli. Hukbong nakuha ang lungsod 39 Vaniamao. Kaya, pagkatapos ng 6 na araw (mula 9 hanggang 14–8), ang Front ay advanced malalim sa Zabaikal nakatakas mula sa 250 kilometro sa 400 metros. Samantala, sa silangang Mansurya, ang Far Eastern Front ko, agrabyado ng kadiliman at storms, hindi inaasahang maaga sa kaaway muog ng pera kasama ang mga hangganan. Ang mabangis labanan naganap<ref>Birnhaum 1966: 36.</ref>. Artilerya yunit, tangke at makina baril ng militar ng aspeto ng Malayong Silangan ako sa isulong sa mahirap na mga kalagayan sa ang taiga, sila lang ay na matumbok ang kaaway, lamang ay upang gumawa ng paraan para sa kanyang maaga. Sa pamamagitan ng eruplano cover ang Air Force's, pagkatapos ng dalawang araw at gabi, ang Red Army ay 75 metros kilometro, nakuha ang batayang kumpol Khutoi, Dunin<ref>Birnhaum 1966: 15–18.</ref>. Ang nakuha Mudanjiang dumating kaya mabangis. Yunit ng 5 Army at Red Army Red Army ng numero ng isa pang-ilong hinati, ang mga review mula sa isulong Mudanjiang. Ang Japanese pwersa ay may intensified upang Mudanjiang block ang Red Army's isulong papunta sa sentro ng Manchu. gamitin nila ang pagpapakamatay parehong koponan, ang patuloy na puna. Sa 14–8, 26 No legions ng Hukbong Pula naabot ang lungsod ngunit ay nakaranas masidhi pagtutol sa pamamagitan ng Japanese hukbo sa wakas sapilitang upang umalis sa lungsod, bumuwelta sa hilagang-silangan<ref>{{Verkkoviite | Tekijä = M. Vuorikoski| Nimeke = Venäjän historia – Neuvostoliitto ja toinen maailmansota| Osoite = http://www.wuorikoski.fi/russia3.htm#maailmansota| Selite = | Ajankohta = | Julkaisija = | Viitattu = 14.07.2007| Kieli = {{in lang|fi}}}}</ref><ref>{{Verkkoviite | Tekijä = M. Vuorikoski| Nimeke = Venäjän historia – Lopullinen voitto| Osoite = http://www.wuorikoski.fi/russia3.htm#voitto| Selite = | Ajankohta = | Julkaisija = | Viitattu = 14.07.2007| Kieli = {{in lang|fi}}}}</ref>. Sa ilalim ng mga pangyayari, ang kumander ng Eastern Front ako ay nagpasya na-ipun-ipon ng lakas ng limang Army at ang ilan sa kanilang mga pwersang hinahawakan upang lumikha ng isang singsing sa ilong sa timog, at coordinate sa mga grupo Force bilang 25 hit sa kaliwang pakpak gilid ng Jilin, upang gupitin daan sa North Korea, sa Gitna at Silangang Mansurya. Sa 14–8, ang Red Army ay nakuha sa Limoiao at Jilin. Sa 08/12, Army ay may won 25 Khunsun, at papunta sa Vansin. Kaya, mula 9 sa 14–8, ang Eastern Front ko won ang mahalagang tagumpay, paggawa ng kapaki-pakinabang kondisyon thaun nakakasakit sa Harbin, Jilin at Changchun. Kasama ang maaaring mabuhay sa lupa o sa tubig yunit ng armada Pacific, ang Red Army ay nakunan ang port Iuki, Rasin, lagutin makipag-ugnayan sa Hukbo ng Kwantung ng Japan at ang kanyang ulo bumalik sa Korea<ref>Mandelbaum, side 103</ref> . Dawn sa 9–8, sa Eastern Front ako din nagsimula ang pag-atake sa Mansurya mula sa dalawang mga direksiyon: * Upang ang may-ari ng kasama ang ilog Sungari * Career suporta sa [[Sakhalin]]. Cape may-ari ng 15 undertakes Army sa tulong ng sa 2nd na brigada ng Amur bangka Red Jiang. Cape No 2 sundalo ng impanterya sa kumuha No 5. Dahil sa matagal na pag-ulan Amur River tumaas antas ng tubig, ay dapat na plano sa krus ang mga ilog ng legions ay hindi nakamit bilang binalak. Mga 9–8 umaga, ang impanterya divisions, sa tulong ng mga hangganan yunit bantay ay nakuha ang pinakamalaking isla sa Amur River, na sumusuporta sa mga yunit ng crossed ang ilog at suporta para sa Jiang Boat Co Amur red operasyon. 08/10 madaling araw sa 9 gabi, sa karamihan ng mga yunit ng Red Army ay na lalaki Shores ilog. Hukbong No 5 sa tulong ng hukbong-dagat ang brigada ng tatlong ilog din overcame at nakuha Usuri County Communications. Paunang tagumpay ng 15 Army at No 5 ay nilikha legions kanais-nais na kondisyon para sa Red Army sa atake sa bilang 2. 08/10 umaga, pagkatapos ng accounting para sa Communication Khe, legions ng 8 mga review tuwid papunta sa Baosin ay 14–8 at sa lungsod ganap na pag-aari. 15 Army matapos accounting para ibuhos sa bariles Jiang, magpatuloy kasama Sangsing sa Harbin. Hukbong Pula No 2 pagkatapos ng dalawang araw ng labanan ay may ginawa ang lugar sa timog ng Ilog Amur, sa 14–8 simulan ang pagsulong sa Sisika. Sa araw na 14–8, Red Army ay bagsak No 2 pagtatanggol Khaykhe, sa pamamagitan ng sub-sequence Khingan. Matapos lamang ang anim na araw pagkatapos ng simula ng kampanya, Sobiyet hukbo sa Mongolian armadong pwersa ay may crossed ang solid linya ng depensa ng kalaban, pagsira ng isang mahalagang bahagi ng Japanese at marami pa online access Harbin - Changchun - Shenyang. ==== Pagsisimula ng Digmaang Malamig ==== {{History Of The Cold War}} [[Talaksan:Marshall Plan.png|left|thumb|Mapa ng mga bansang mapagtatangapan ng tulong [[Marshall Plan]].]] [[Talaksan:Yalta summit 1945 with Churchill, Roosevelt, Stalin.jpg|thumb|right|Ang "[[Allies of World War II|Big Three]]" sa Yalta Conference, [[Winston Churchill]], [[Franklin D. Roosevelt]] at [[Joseph Stalin]]]] [[Talaksan:Tu-144-schoenefeld.jpg|thumb|left|300px]] Nabuo ang Digmaan pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig sa pagitan ng Estados Unidos at mga kaalyado nito at sa kabilang panig ang mga pangkat ng mga Bansa sa pamumuno ng Unyong Sobyet. Walang tuwirang alitang militar ang dalawang makapangyarihang bansa. Sa halip, umiral ang labanang pandiplomatiko at pangkabuhayan at hidwaan tungkol sa ideolohiya at Kanlurang kapitalismo laban sa komunismo ng Silangang Europa. Sa simula, nakasentro ang Digmaang ito sa paggamit ng lakas-militar ng Unyong Sobyet at ang pagtatatag ng komunistang pamahalaan sa Silangang Europa. Nagdulot ito ng takot at pangamba sa marami na baka gawing komunista ang Kanlurang Europa pagkatapos makontrol ang Silangang Europa. Lumawak ang pagkakaiba sa politika ng dalawang panig dahil sa hidwaan sa ideolohiya. Naniniwala ang mga pinunong Marxist-Leninist na wawasakin ng kapitalismo ang sistemang Sobyet. Ang Estados Unidos naman ay may paniniwala at hinala na magpapalawak ng teritoryo at sasakupin ng Union of Soviet Socialist Republics (USSR) ang mundo. Pagkatapos ng mahabang panahong pagkakaibigan, nag-away ang Estados Unidos At Rusya tungkol sa mga suliranin sa Asya. Nagsimula ang kanilang alitan noong 1917 nang agawin ng mga komunista ang kapangyarihan at itinatag ang Unyong Sobyet at nagpahayag ng digmaang ideolohikal laban sa mga kapitalistang bansa sa kanluran. Nakialam ang Estados Unidos sa Unyong Sobyet sa pagpapadala ng 10,000 tropa sa pagitan ng 1918 at 1920 at tumanging kilalanin ang bagong Estado hanggang noong 1933. Nagtulong ang dalawang bansa laban sa Germany noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Noong ika-4 hanggang 11 Pebrero 1945, nagpulong sina Pangulong Franklin D. Roosevelt ng Estados Unidos. Punong Ministro Winston Churchill ng Britanya at Josef Stalin ng USSR sa dating palasyo ni Czar Nicholas II sa Crimea sa timog dalampasigan ng Black Sea upang pag-usapan ang kapalaran ng daigdig. [[Talaksan:Cold war europe economic alliances map en.png|thumb|Alyansang Ekonomikong Europa]] Napagkasunduan na mananatili ang impluwensiya ng USSR sa mga pook na sinakop ng Red Army sa Silangang Europa. Bukod doon, mahahati ang Germany sa apat na sona na nasa pangangasiwa ng United Kingdom, United States at France sa kanluran at ang USSR sa silangan. Hinati rin ang Berlin na nasa loob ng sona ng Soviet sa ganitong paraan. Ang kompirmasyon ng balidasyon ng Marxismo ay hindi lamang sa usapin ng pang-ekonomiyang buhay ng lipunan. Sa pusod ng mga mistipikasyon na inilako simula ng 90s ay ang ideya ng panibagong panahon ng pandaigdigang kapayapaan. Ang kataposan ng Cold War, ang paglaho ng bloke sa silangan, na sinabi ni Reagan na "Imperyo ng Dimonyo", ay di umanong tatapos sa iba't-ibang armadong labanan bunga ng bangayan ng dalawang imperyalistang bloke mula 1947. Sa harap ng mistipikasyong ito hinggil sa posibilidad ng kapayapaan sa ilalim ng kapitalismo, laging binigyang diin ng marxismo ang imposibilidad para sa mga burges na estado na pawiin ang kanilang pang-ekonomiya at militar na tunggalian, laluna sa panahon ng pagbulusok-pababa. Kaya nagawa naming sumulat noong Enero 1990 na "Ang paglaho ng imperyalistang berdugong Ruso, at ang napipintong paglaho ng bloke sa pagitan ng Amerika at kanyang dating mga ‘kasosyo', ay magbukas ng pintuan para sa mas maraming lokal na bangayan. Ang mga tunggalian at labanang ito ay hindi, sa kasalukuyang mga sirkunstansiya, tutungo sa isang pandaigdigang labanan...Sa kabilang banda, dahil sa pagkawala ng disiplinang ipinataw ng presensiya ng mga bloke, ang mga labanang ito ay magiging mas marahas at mas marami, sa partikular, syempre, sa mga lugar na pinakamahina ang proletaryado". Hindi nagtagal, kinumpirma ng pandaigdigang kalagayan ang analisis na ito, ng pumutok ang unang digmaan sa Golpo sa Enero 1991 at ang digmaan sa dating Yugoslavia sa taglagas ng naturang taon. Magmula noon, walang hinto na ang madugo at barbarikong mga labanan. Hindi na namin malagay lahat dito pero mapansin natin sa partikular: Hindi na nagmumulto ang digmaan sa pandaigdigang saklaw, pero nakita natin ang pagkalag ng kadena ng imperyalistang mga antagonismo at lokal na mga digmaan na direktang may kaugnayan sa malalaking kapangyarihan, sa partikular ang pinakamakapangyarihan sa kanilang lahat, ang Amerika. Ang Amerika, na sa ilang dekada ay naging ‘pulis ng mundo', ay nagsisikap na patuloy itong ipatupad at palakasin ang kanyang papel sa harap ng ‘panibagong pandaigdigang kaguluhan' na lumitaw pagkatapos ng Cold War. Subalit habang seryoso nitong ginampanan ang kanyang papel, hindi ito ginawa para sa layuning makamit ang istabilidad sa mundo kundi para mapanatili ang kanyang liderato sa mundo, na lalong pinahina ng katotohanang wala na ang semento para pagkaisahin ang bawat imperyalistang bloke - ang banta mula sa karibal na bloke. Sa pagkawala ng ‘bantang Sobyet', ang tanging paraan para maipataw ng Amerika ang kanyang disiplina ay umasa sa kanyang pangunahing lakas, ang kanyang malaking superyoridad sa antas militar. Pero sa paggawa nito, ang imperyalistang polisiya ng Amerika ay siyang naging isa sa pangunahing mga salik ng pandaigdigang instabilidad.<ref>{{Harvnb|Gaddis|2005|p=33}}</ref> The United States, Britain, France, Canada, Australia, New Zealand and several other countries began the massive "Berlin airlift", supplying West Berlin with food and other provisions.<ref>{{Harvnb|Miller|2000|p=65-70}}</ref> [[Talaksan:C-47s at Tempelhof Airport Berlin 1948.jpg|thumb|Pagbabawas ng C-47s sa [[Internasyonal na Paliparan ng Tempelhof|paliparang Tempelhof]] sa Berlin sa kasagsagan ng Berlin Blockade.]] Ang pagpasok ng Demokratang si Barak Obama sa pagiging pinuno ng pangunahing kapangyarihan sa mundo ay nagluwal ng lahat ng klaseng ilusyon hinggil sa posibilidad ng pagbabago sa estratehikong oryentasyon ng Amerika, isang pagbabago na magbukas ng "panahon ng kapayapaan". Isa sa mga batayan ng mga ilusyong ito ay ang katotohanan na isa si Obama sa iilang senador na bumoto laban sa interbensiyong militar sa Iraq sa 2003, at hindi katulad ng kanyang Republikanong karibal na si McCain, komitido siya na paalisin ang armadong pwersa ng Amerika mula sa Iraq. Subalit ang mga ilusyong ito ay madaling bumangga sa realidad. Sa partikular, kung inisip ni Obama na umatras ang Amerika mula sa Iraq, ito ay para mapalakas ang kanyang panghihimasok sa Afghanistan at Pakistan. Dagdag pa, ang pagpapatuloy ng polisiyang militar ng Amerika ay malinaw na makita ng gawin ng bagong administrasyon na Kalihim ng Depensa si Gates, na nominado ni Bush.<ref name="miller26">{{Harvnb|Miller|2000|p=26}}</ref> In Mayo 1949, Stalin backed down and lifted the blockade.<ref name="Gaddis 2005, p. 34">{{Harvnb|Gaddis|2005|p=34}}</ref><ref>{{Harvnb|Miller|2000|p=180-81}}</ref> Sa realidad, ang bagong oryentasyon ng diplomasyang Amerika ay sumasang-ayon sa balangkas na nasa itaas. Ang kanyang layunin ay para makuha pa rin ang paghahari ng Amerika sa mundo sa pamamagitan ng kanyang superyoridad sa militar. Kaya ang kilos ni Obama para palakasin ang diplomasya ay para makaipon ng panahon at ispasyong kailangan para sa hindi maiwasang imperyalistang interbensiyon sa hinaharap ng kanyang militar, na sa kasalukuyan ay napakanipis at lubhang pagod na para isustini ang isa pang teatro ng digmaan kasabay ng Iraq at Afghanistan. [[Talaksan:Truman signing National Security Act Amendment of 1949.jpg|left|thumb|Si Pangulong Truman, habang lumalagda sa '''''National Security Act of 1947''''' na kasama ang bisita sa Opisinang Oval.]] Subalit, gaya ng laging binigyang diin ng IKT, merong dalawang magkaibang opsiyon sa loob ng burgesya para makamit ang layunin nito: Ang unang opsiyon ay pinatupad ni Clinton sa kataposan ng 90s sa dating Yugoslavia, kung saan nagawa ng Amerika na makuha ang suporta ng pangunahing mga kapangyarihan sa kanlurang Uropa, sa partikular Alemanya at Pransiya, para makipagtulungan sa pambobomba ng NATO sa Serbia para pilitin itong iwanan ang Kosovo.<ref name="oneil15">{{cite book|last=O'Neil|first=Patrick|title=Post-communism and the Media in Eastern Europe|publisher=Routledge|year=1997|isbn=0714647659|p=15-25}}</ref> Ang ikalawang opsiyon ay ginamit sa digmaan sa Iraq sa 2003, na nangyari sa kabila ng mariing pagtutol ng Alemanya at Pransiya, na sa panahong ito, ay suportado ng Rusya sa loob ng UN Security Council. Subalit, alinman sa mga opsiyong ito ay hindi napigilan ang paghina ng liderato ng Amerika. Ang polisiya na ipilit ang mga bagay, na nakita sa dalawang termino ni Bush Junior, ay nagbunga hindi lang ng kaguluhan sa Iraq, na hindi na mapangibabawan, kundi sa lumalaking pagkakahiwalay ng diplomasyang Amerikano, na makita partikular sa ilang bansa na sumuporta sa Amerika sa 2003, tulad ng Espanya at Italya, ay lumayo na mula sa adbenturismo sa Iraq (hindi pa kasama ang patagong pagdistansiya ni Gordon Brown at gobyernong Britanya mula sa walang kondisyon na suporta na binigay ni Tony Blair sa adbenturismo sa Iraq). Sa panig nito, ang polisiyang "kooperasyon" na nais ng mga Demokrata ay walang katiyakan na makuha ang katapatan ng mga kapangyarihang nais kabigin ng Amerika sa kanyang gawaing militar, partikular dahil nagbigay ito sa ibang kapangyarihan ng mas malawak na puwang ng maniobra para itulak ang kanilang sariling interes. Sa ngayon, halimbawa, ang administrasyong Obama ay nagpasya ng mas pampalubag-loob na polisiya sa Iran at mas mahigpit naman sa Israel, dalawang oryentasyon na patungo sa iisang direksiyon dahil halos lahat ng mga Unyong Uropeo, laluna ang Alemanya at Pransiya, dalawang bansang naglalayong muling makuha ang kanilang dating impluwensiya sa Iraq at Iran. Ang oryentasyong ito ay hindi makapigil sa paglitaw ng mayor na mga tunggalian ng interes sa pagitan ng mga bansang ito at ng Amerika, laluna sa bahagi ng silangang Uropa (kung saan sinisikap ng Alemanya na mapanatili "de-prebilihiyong" relasyon sa Rusya) o Aprika (kung saan ang dalawang paksiyon na siyang dahilan ng karahasan at kaguluhan sa Congo ay sinusuportahan ng Amerika at Pransiya). Sa mas pangkalahatan, ang paglaho ng pagkahati ng mundo sa dalawang malaking bloke ay nagbukas ng pintuan para sa mga ambisyon ng nasa ikalawang antas ng mga imperyalista na lalupang nagpagulo sa internasyunal na sitwasyon. Ito ang kaso halimbawa sa Iran, na ang layunin ay makuha ang dominanteng posisyon sa Gitnang Silangan sa ilalim ng bandilang paglaban sa "Makapangyarihang Satanas" na Amerika at sa paglaban sa Israel. May malawak na kaparaanan, pinalawak ng Tsina ang kanyang impluwensiya sa ibang kontinente, partikular sa Aprika kung saan ang kanyang lumalaking pang-ekonomiyang presensiya ang batayan para sa diplomatiko at militar na presensiya, gaya ng nangyari sa digmaan sa Sudan. Kaya ang perspektiba na haharapin ng mundo matapos mahalal si Obama bilang pinuno ng pinakamalaking kapangyarihan sa mundo ay hindi pundamental na kaiba sa sitwasyon na nangibabaw hanggang ngayon: patuloy na komprontasyon sa pagitan ng mga kapangyarihan ng una o ikalawang hanay, patuloy na barbarikong mga digmaan na may mas mapaminsalang resulta (gutom, epidemya, malawakang dislokasyon) para sa mga populasyon na namuhay sa pinag-aagawang mga erya. Dapat din nating ikonsidera kung ang instabilidad na tinulak ng paglala ng krisis sa kabuuang serye ng mga mahirap na bansa ay hindi magbunga ng intensipikasyon ng mga komprontasyon sa pagitan ng pangkating militar sa loob ng mga bansang ito, na tulad ng dati, may partisipasyon ng iba't-ibang imperyalistang kapangyarihan. Naharap sa ganitong sitwasyon, si Obama at ang kanyang administrasyon ay hindi kayang ipagpatuloy ang mapandigmang mga polisiya ng kanyang mga nasundan, tulad ng nakita natin sa Afghanistan halimbawa, isang polisiya na kahalintulad ng lumalaking barbarismong militar. ==== Digmaang Sobyet-Afghan ==== {{see|Digmaang Sobyet-Afghan}} [[Talaksan:SovietInvasionAfghanistanMap.png|thumb|right|250px|Ang Pagsalakay ng Sobyet]] Ang Afghanistan ay sumang-ayon sa pamamagitan ng 1,747, si [[Ahmad Shah Abdali]], na pinasiyahan hanggang sa kanyang kamatayan 1772 Ang rehiyon ay dati nanirahan ng ilang iba't-ibang grupo ng mga pambansang upang malutas. Sa panahon ng 1800s at unang bahagi ng 1900s tried parehong Russia at ang British Empire upang makontrol ang Afghanistan, at pagkatapos, ito ay sa pagitan ng mga dakilang kapangyarihan (Britain kinokontrol na sa panahon na iyon malaking bahagi ng Timog Asya). Ito ay nagdulot, maki alia, sa tatlong mga Anglo-Afghan digmaan, kung saan ang ikatlong natapos na ang nanalo Afghans pinananatili nito sa pagsasarili. Afghanistan ay matapos na ito na gumagana ng maayos, albeit mahirap, relihiyon para sa monarkiya tungkol sa 300 taon. Nasasalungat sa mga dati na imahe ng Taliban at veils, ito ay isang napaka-liberal na bansa na may isang ayon sa kaugalian nagsasarili kanayunan. Problema ay maaaring lumabas dahil, subalit, at kahit na [[Afghanistan]] ay kanyang makatarungang bahagi ng demagogues at insurgents, at mag-alaga ng mga problemang ito bago namin nakuha ang isang pyudal na sistema kung saan ang vassals kinuha sa pangangalaga ng mga problema sa mga lokal na level (mga vassals Gusto mamaya play ng isang malaking papel na ginagampanan sa digmaan). [[Talaksan:BMD-1 in Afghanistan.jpg|thumb|left|250px|Mga Sobyet na paratroopers, sakay ng [[BMD-1]] sa [[Kabul]]]] 1,973 ibagsak, gayunman, ang huling hari, Zahir Shah, sa isang walang dugo kapalaran sa pamamagitan ng kanyang mga pinsan, Mohammed Daoud, na mamaya ibinigay ang kanyang sarili na itinalaga sa unang pangulo ng bansa.<ref name=GarthoffPages1017-1018>{{cite book|last=Garthoff|first=Raymond L.|title=Détente and Confrontation|location=Washington D.C.|publisher=The Brookings Institute|year=1994|pages=1017–1018}}</ref><ref>{{cite book|last=Arnold|first=Anthony|title=Afghanistan’s Two-Party Communism: Parcham and Khalq|location=Stanford|publisher=Hoover Institution Press|year=1983|page=96}}</ref> Rehimeng ito pinasiyahan hanggang 1,978, kapag ang mga partido komunista PDPA isinasagawa ang tinatawag na Saur rebolusyon at sa mga lider Noor Mohammed taraki ang naging bagong pangulo. Magkano pinasiyahan ang mga Sobyet rebolusyon ay di maliwanag, pero ang mga ito sa anumang paraan ay kasangkot diyan ay walang pag-aalinlangan (para sa mga halimbawa, ay ang pulutong ng mga [[Kasim Husseini]], ipinadala mula sa Russia para sa tunay na dahilan). Ang aming mga pagsusulit ay na bagaman ang mga Sobyet malinaw naman appreciated at suportado ng Saur rebolusyon, sinabi nila wala na impluwensiya ng mga kaganapan, maliban na ito marahil ay sa at nagsimula ang lahat ng ito, sila ay sa ibang salita ang isang papel sa Afghan rebolusyon, maihahambing sa [[Germany]]'s papel sa [[Russian]].<ref>{{cite book|last=Fisk|first=Robert|title=The Great War for Civilisation: the Conquest of the Middle East|location=London|publisher=Alfred Knopf|year=2005|pages=40–41|isbn=1-84115-007-X}}</ref> Revolutionaries nakatutok sa Kabul, na kung saan din pinamamahalaang upang makakuha ng kontrol kapag ito ay na-iisip na sa pamamagitan ng panalong ang pangunahing Estado ay manalo sa bansa, kung saan ang mga populasyon sa mga nayon at bukid na lugar, parang hindi halata ito. Palagay na ito ay bahagyang tama, karamihan ng populasyon ay relatibong sa una natural sa pamamagitan ng pagbabago ng kapangyarihan, ngunit ito ay overturned kapag ang PDPA partido ay nagsimulang ipatupad ang mga pagbabago sa mga magdala ng bansa para maging isang tunay na komunista ng estado na kung saan ang mga Sobyet modelo. Problema lumitaw kapag PDPA ng mga ideya tungkol sa nakaplanong ekonomiya, at sekularismo ay hindi appreciated sa Afghanistan's liberal, konserbatibo Muslim (ang mga partido ay sa isip na ang komunismo ay magkaroon ng isang makabuluhang epekto sa pampolitika na klima ilagay sa aming mga isip).<ref>{{Cite web |title=''The Soviet Invasion of Afghanistan in 1979: Failure of Intelligence or of the Policy Process? - Page 7 |url=http://isd.georgetown.edu/Afghan_1_WR_group.pdf |access-date=2010-07-07 |archive-date=2009-03-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090325144233/http://isd.georgetown.edu/Afghan_1_WR_group.pdf |url-status=dead }}</ref> Isang uri ng paggalaw ng paglaban ay nagsimula sa ilang sandali lamang matapos na ito ay may isang pulutong ng mga armadong pakikibaka. Tulad ng paglaban sa pangkalahatan ay binigyan ng pangkaraniwang pangalan Mujahedin, na kung saan ay ang maramihan ng Arabic salitang "mujahid", ibig sabihin ay "ang labanan", ngunit sa halip ay nauunawaan bilang "ang dala ng Jihad." Ang mga Muslim laban Fighters ay nagkaroon ng malakas na suporta mula sa Pakistan, kung saan ang kanilang labanan ay nakita bilang isang makatwiran pagtatanggol laban sa masama aaklas, at sa karamihan ng mga kanluranin sa mundo, kung saan ito ay makikita bilang isang mahusay na masama para sa komunismo. PDPA hinahangad militar aid mula sa Unyong Sobyet, na sa una ay napaka-urong-sulong na ang pagpapadala ng hukbo sa bansa. Sobyet Union, gayunman, ay handa sa pananalapi ang makipag-away, at may na ang pera ay maaaring bumili ng PDPA militar ng suporta mula sa mga nabanggit vassals. [[Talaksan:Muja on radio in Munda Dir.jpg|thumb|Isang mandirigmang [[mujahideen]] sa[[Kunar]] na gumagamit ng kommunikasyon.]] Kahit sa loob ng PDPA ay, gayunman, ang labanan, sa pagitan ng matinding Khalqisterna at ang mas katamtaman Parchamisterna. Mga kasalungat na humantong sa presidente taraki, na belonged Parchamisterna, bigti ang tag-init ng 1,979 at ang Khalqisternas lider Hafizullah Amin ipinahayag ang kanyang sarili sa bagong pangulo. Amin ay very hard sa populasyon (tungkol sa 1.5 million<ref>Gregory Feifer ''The Great Gamble'', pp.169-170</ref> Afghans ay tinatayang may namatay sa panahon ng kanyang kaharian ng takot), habang siya ay gumanap ng isang nakakagulat na malambot na linya ng mga banyagang patakaran tungo sa Estados Unidos at Pakistan, na humantong sa Sobyet paglusob Pasko 1979 Ang pagsalakay ay hindi itinuro laban sa mga rebels pagsalungat, ngunit laban sa mga Komunista na pamahalaan, na kung saan sila sa una suportado.<ref>{{cite book | last = Yousaf, Mohammad & Adkin, Mark | title = Afghanistan, the bear trap: the defeat of a superpower | year= 1992 | publisher = Casemate |isbn= 0 9711709 2 4| pages= 159}}</ref> ==== Panunungkulan ni Mihail Gorbačëv ==== [[Talaksan:Reagan and Gorbachev signing.jpg|thumb|250px|right|Si [[Mga Pangulo ng Estados Unidos|Pangulo]] [[Ronald Reagan]] at Sekretyang Heneral ng Sobyet [[Mihail Gorbačëv]] na pinipirmahan ang [[Kasunduang Intermediate-Range Nuclear Forces|Kasunduang INF]] , noong 1987.<ref>[http://www.findarticles.com/p/articles/mi_m1282/is_n12_v42/ai_9119705 The red blues&nbsp;— Soviet politics] by Brian Crozier, ''[[National Review]]'', 25 Hunyo 1990.</ref>]] Noong 1985, nahirang na pinuno ng Partidong Komunista si Gorbachev. Sa simula pa lamang ng kanyang pamumuno, ipinadama na niya ang pagpapatupad sa mag ng pagbabagong Radikal. Pinakasentro ng mga Radikal na repormang kanyang ipinatupad ang tinatawag na Perestroika o pagrereorganisa o pagrereestruktura. Pangunahing prinsipyo ng Perstroika ang nagsasaad na hindi kailanman maaaring gamitin ang Sandatang Nuklear upang matupad ang layuning Pampolitika, Ekonomik at ideolohikal ng isang Bansa. Batay dito, walang saysay at hindi makatwiran ang Armas-Nuklear. Sa anumang digmaan magagamit ang Armas-Nuklear , walang maituturing na panalo o natalo sapagkat mawawala ang kabihasnan ng buong Daigdig<ref>[http://www.rspp.su/sobor/conf_2006/istoki_duh_nrav_crisis.html Origins of Moral-Ethical Crisis and Ways to Overcome it] by V.A.Drozhin Honoured Lawyer of Russia.</ref>. == Patakaran == {{see|Mga Konstitusyon ng Unyong Sobyet}} Para sa unang pagkakataon ay sa 1923 sa ang Sobiyet Union binuo ng isang buong saligang batas, ang Sobiyet Saligang-Batas ng 1924 . Ito ay sa 1936 sa pamamagitan ng Stalin Saligang Batas papalitan. Pormal, ang Sobiyet Union ay isang pederal na unyon ng mga manghahalal estado ( republics ), sa katunayan ito ay isang centrally -pinamamahalaan, at ang Russian SFSR-dominado estado. Panggalan lamang, ito ay democratically sa pamamagitan ng mga konseho ng Russian Совет / o ang Sobiyet parliyamento pinasiyahan. Ang tunay na kapangyarihan ay ngunit palaging kasama ang pamumuno ng Partido Komunista ng Sobiyet Union , ang bansa lalo na sa ilalim ng Stalin totalitaryo , mamaya sa halip diktatoryal maghahari. Sa katapusan ng USSR undertook Mikhail Gorbachev sa ilalim ng susi salita glasnost at perestroika pagsisikap at epektibong demokratikong institusyon sa kitang ipakilala. Ang Pamahalaan ng Sobiyet Union ay hindi lamang ang mananagot para sa mga batas, pangangasiwa at kapangyarihan ng bansa kundi pati na rin pinamamahalaang ang ekonomiya. Ang pangunahing mga pampolitikang mga desisyon kinuha sa pamamagitan ng mga pangunahing institusyong pampolitika ng bansa, ang Partido Komunista ng Sobiyet Union (CPSU). Sa huli 1980s ay ang pormal na estruktura ng estado na katulad ng sa kanluran sistemang pampolitika na inayos. Ito magtakda ng isang saligang-batas, ang lahat ng institusyon ng estado at isang garantiya sa mga mamamayan ng isang serye ng mga pampolitikang karapatan at mga karapatan bilang mamamayan. Ang isang pambatasan kapangyarihan, ang Kongreso ng People's Deputies at isang permanenteng pambatasan Konseho, ang kataas-taasang Sobyet , bilang isang kinatawan ng katawan na kumakatawan sa kapangyarihan ng mga tao. Ang kataas-taasang Sobyet inihalal ang presidyum , ang Chairman rin ay nagsilbi bilang pinuno ng estado at supervised ng Konseho ng People's Commissars, mamaya ang Konseho ng mga ministro , na sa tamang bilang ng mga executive kapangyarihan. Ang Chairman ng Konseho ng People's Commissars, na ang halalan ay na-confirm sa pamamagitan ng kongreso ay ang pinuno ng pamahalaan. Isang verfassungsbasierte puwersa ng hukuman ay kinakatawan ng isang sistema ng korte, ang chief ng Korte Suprema ay. Ang Korte Suprema ay responsable para sa pagsubaybay ng legalidad ng mga institusyon ng pamahalaan. Ayon sa Saligang-Batas ng 1977, ang bansa ay isang pederal na estruktura, exhorting ang iba't-ibang mga republics ng mga tiyak na pinakamataas na puno mga karapatan (hal. ang desisyon sa politika minorya). Sa pagsasanay, gayunman, marami sa mga tungkulin ng iba't-ibang mga institusyon ng pamahalaan mula sa mga lamang awtorisadong partido, CPSU ang gumanap. Ang tunay pundasyon, at patakaran ng mga desisyon na nakuha sa pamamagitan ng partido at tinanggap ng pamahalaan, sa halip ang mga desisyon ng partido ratified bilang batas mismo ay nagpasya. Ang bilang ng mga iba't-ibang mekanismo nakasisiguro na ang pamahalaan ay sumali sa mga desisyon ng partido. Habang naroon ay ang mga mamamayan ng Sobiyet Union upang magpasya sa lahat ng mga halalan, kung saan ang kandidato na kanilang pinili, ngunit bilang na kabilang sa lahat ng kandidato ng Partido Komunista at had sa ay inilabas up sa pamamagitan ng mga partido, ay ang Partido Komunista at ibahagi ang lahat ng mga mahahalagang posisyon sa pamahalaan sa mga tao ng partido pamumuno sa ay tapat. Ang mga tao sa mga posisyon ng pamahalaan ay mahigpit na supervised ng CPSU, upang maiwasan ito differed mula sa mga opisyal na linya. Ang pangunahing gawain ng ehekutibo sangay , ang Konseho ng mga ministro, ay ang pamamahala ng ekonomiya. Ang Konseho ng ministro ay sa buong panahon ng kanyang buhay sa Partido Komunista abala tapat sa politiko, ang chairman ng Konseho ng mga ministro ay palaging isang miyembro ng Politburo, ang central tagahatol ng CPSU. Kadalasan ito ay din ang Pangkalahatang Kalihim ng Partido ang kanyang sarili, ang chairman ay isang nangingibabaw na posisyon sa ibabaw ng iba pang mga ministro. Ayon sa Saligang-Batas ng 1978 ay ang pinakamataas na pambatasan katawan ng Sobiyet Union ng Kongreso ng People's Deputies .Ang pangunahing gawain ng batasang-bansa ay ang halalan ng isang mas maliit na, permanenteng legislative Assembly, ang kataas-taasang Sobyet sa chairman nito, ang pinuno ng estado ay sa parehong oras. Kahit ang Kongreso ng People's theory ay nag-iisa ang mga karapatan sa magpatibay batas, siya ay nakilala lamang bihira, sa draft batas ng Partido, ang Konseho ng mga ministro at ang kataas-taasang Soviets sa sumang-ayon. == Politika == {{see|Politika ng Unyong Sobyet}} {{see|Talaan ng mga pinuno ng Unyong Sobyet}} {| class="wikitable" |- ! Pinuno ng Estado !! Pinuno ng Pamahalaan |- | : Pinuno ng Komite ng Sentrong Ehekutibo: * [[Kamenev, Lev Borisovich|L. B. Кamenev]] (mula noong Oktubre 27 (Nobyembre 9) 1917), * [[Sverdlov, Yakob|Y. Sverdlov]] (с 8 Nobyembre (21 Nobyembre) 1917), * [[Kalinin, Mihail Ivanovich|M. I. Каlinin]] (с 30 Marso 1919). : (Presidyum ng Ehekutibong Komite Sentral) USSR: * [[Kalinin, Mihail Ivanovich|M. I. Каlinin]] 1938—1946 * [[Shvernik, Nikolai Mihailovich|Н. М. Shvernik]] 1946—1953 * [[Voroshilov, Clement Еfremovich|К. Е. Voroshilov]] 1953—1960 * [[Brezhnev, Leonid Ilich|L. I. Brezhnev]] 1960—1964, Ang unang Kalihim-Heneral ng PKSU (1964—1982) * [[Mikoyan, Аnastas Ivanovich|A. I. Мikoyan]] 1964—1965 * [[Podgorny, Nikolai Viktorovich|N. V. Podgorny]] 1965—1977 * [[Brezhnev, Leonid Ilich|L. I. Brezhnev]] (1977—1982), Ang unang Kalihim-Heneral ng PKSU PKSU (1964—1982) * [[Andropv, Yuri Vladimorovich|Y. V. Аndropov]] (1983—1984), Kalihim-Heneral ng PKSU(1982—1984) * [[Chernenko, Кonstantin Ustinovich|К. U. Chernenko]] (1984—1985), Kalihim-Heneral ng PKSU (1984—1985) * [[Gromyko, Аndreiy Аndreyevich|А. А. Gromyko]] (1985—1988) * [[Gorbachev, Mihail Sergeyevich|М. S. Gorbachev]] (1985—1991), Kalihim-Heneral ng KPSU 1985—1991. : Президент СССР: * М. С. Горбачёв [[15 марта]] 1990 — [[25 декабря]] 1991. | : Председатели Совета Народных Комиссаров (с [[15 апреля]] [[1946 год]]а — Совета Министров) СССР: * [[Ленин, Владимир Ильич|В. И. Ленин]] (1922—1924) * [[Рыков, Алексей Иванович|А. И. Рыков]] (1924—1930) * [[Молотов, Вячеслав Михайлович|В. М. Молотов]] (1930—1941) * [[Сталин, Иосиф Виссарионович|И. В. Сталин]] (1941—1953), генеральный секретарь ЦК ВКП (б) (КПСС) в 1922—1934 * [[Маленков, Георгий Максимилианович|Г. М. Маленков]] (март 1953—1955) * [[Булганин, Николай Александрович|Н. А. Булганин]] (1955—1958) * [[Хрущёв, Никита Сергеевич|Н. С. Хрущёв]] (1958—1964), первый секретарь ЦК КПСС в 1953—1964 * [[Косыгин, Алексей Николаевич|А. Н. Косыгин]] (1964—1980) * [[Тихонов, Николай Александрович|Н. А. Тихонов]] (1980—1985) * [[Рыжков, Николай Иванович|Н. И. Рыжков]] (1985—1991) : Премьер-министр СССР: * [[Павлов, Валентин Сергеевич|В. С. Павлов]] (1991) : Председатель [[Комитет по оперативному управлению народным хозяйством СССР|КОУНХ СССР]], [[Межреспубликанский экономический комитет СССР|МЭК СССР]]: * [[Силаев, Иван Степанович|И. С. Силаев]] (1991) |} {{Wikisource|Treaty on the Creation of the USSR}} Noong huling 1980's, ang gobyerno ay nagpakita ng maraming karakter sa kilalang demokratikong liberal ng sistemang pampolitika. Sa karamihan, ang konstitusyon at nagtayo ng ibat-ibang organisasyon ng gobyerno at grantiya ang mga mamamayan ng pampolitika at karapatang pantao. Ang lehislatura at binubuo ng [[Congress of People's Deputies]],at ang matibay na lehislatura, ang [[Supremong Sobyet]], at [[Council of Ministers of the USSR|Council of Ministers]]<ref>http://www.britannica.com/EBchecked/topic/288956/inquisitorial-procedure</ref><ref>http://law.jrank.org/pages/7663/Inquisitorial-System.html</ref>. Ang pamahalaan ng Unyong Sobyet ay ibibigay sa ekonomiya ng bansa at lipunan. Ito ay ipinatupad sa desisyon na ginawa ng mga nangungunang mga institusyong pampolitika sa bansa, ang Partido Komunista ng Sobiyet Union (CPSU). Sa huli 1980s, ang gobyerno ay lumitaw na magkaroon ng maraming mga katangian sa karaniwang sa liberal demokratikong sistemang pampolitika. Halimbawa, ang saligang batas ng isang itinatag lahat ng mga organisasyon ng pamahalaan at ibinibigay sa mga mamamayan ng isang serye ng mga pampolitika at sibiko karapatan. Ang isang pambatasan katawan, ang Kongreso ng People's Deputies , at ang kanyang nakatayo lehislatura, ang kataas-taasang Sobyet , kinakatawan ang prinsipyo ng soberanya popular. Ang kataas-taasang Sobyet, kung saan ay isang inihalal chairman na nagbigay pinuno ng estado, oversaw ang Konseho ng mga ministro , na sa tamang bilang ang executive sangay ng pamahalaan. Ang chairman ng Konseho ng mga ministro, na ang pagpili ay inaprobahan ng kataas-taasang Sobyet, nagbigay pinuno ng pamahalaan. Ang isang constitutionally based panghukuman sangay ng pamahalaan kasama ang isang hukuman na sistema, buhok sa pamamagitan ng Kataas-taasang Hukuman, na noon ay responsable para sa overseeing ang pagtalima ng Sobyet batas sa pamamagitan ng pamahalaan katawan. Ayon sa 1977 Saligang Batas Sobyet , ang gobyerno ay nagkaroon ng mga pederal na estruktura, na nagpapahintulot sa republics ng ilang kapangyarihan sa pagpapatupad ng patakaran at nag-aalok ng national minorities ang anyo ng pagsali sa pamamahala ng kanilang sariling mga gawain. Sa pagsasanay, gayunman, ang gobyerno ay kitang-kita differed mula sa Western sistema. In the late 1980s, the CPSU performed many functions that governments of other countries usually perform. Sa huli 1980s, ang CPSU ginanap sa maraming mga function na ang mga pamahalaan ng ibang bansa ay karaniwang gumanap. For example, the party decided on the policy alternatives that the government ultimately implemented. Halimbawa, ang mga partido ay nagpasya sa ang alternatibo patakaran na pamahalaan ang ipinatupad sa huli. The government merely ratified the party's decisions to lend them an aura of legitimacy. Ang pamahalaan lamang ratified desisyon ng partido sa bang ipahiram sa kanila ang isang aura ng pagkalehitimo. Ang CPSU ay ang ginagamit ng iba't-ibang pamamaraan upang matiyak na ang pamahalaan ng adhered upang ang mga patakaran. Ang mga partido, ang paggamit nito nomenklatura kapangyarihan, inilagay nito loyalists sa mga posisyon ng pamumuno sa buong pamahalaan, kung saan sila ay napapailalim sa kaugalian ng demokratikong sentralismo.Ang katawan ng partido ay malapit na binabantayan ang kilos ng Ministries pamahalaan, mga ahensiya, at lehislatibong organo. Ang nilalaman ng Saligang Batas ng Sobyet differed sa maraming mga paraan mula sa tipikal na konstitusyong kanluranin. Ito ay karaniwang inilalarawan sa mga umiiral na mga relasyon pampolitika, gaya ng tinukoy sa pamamagitan ng CPSU, sa halip na prescribing ng isang magandang hanay ng mga pampolitikang mga relasyon. Ang Saligang Batas ay mahaba at detalyadong, pagbibigay ng teknikal na detalye para sa mga indibidwal na organo ng pamahalaan. Ang Saligang Batas kasama pampolitikang pahayag, tulad ng mga banyagang patakaran ng mga layunin, at ibinigay ng isang panteorya kahulugan ng estado sa loob ng ideological framework ng Marxism-Leninism . Ang CPSU pamumuno ay maaaring radically baguhin ang saligang batas o muling paggawa ito ganap na, tulad ng ito ay ilang ulit sa buong kasaysayan nito. Ang Sanggunian ng mga ministro sa tamang bilang ng executive body ng pamahalaan. Its most important duties lay in the administration of the economy. Ang pinaka-mahalagang mga tungkulin ilatag sa pangangasiwa ng ekonomiya. The council was thoroughly under the control of the CPSU, and its chairman—the Soviet prime minister —was always a member of the Politburo . Ang mga konseho ay lubusan sa ilalim ng kontrol ng CPSU, at chairman nito-ang Sobiyet kalakasan ministro -ay palaging isang miyembro ng Politburo . The council, which in 1989 included more than 100 members, was too large and unwieldy to act as a unified executive body. Ang konseho, na sa 1989 kasama ng higit sa 100 mga kasapi, ay masyadong malaki at mahirap gamitin upang kumilos bilang isang pinag-isa katawan executive. The council's Presidium , made up of the leading economic administrators and led by the chairman, exercised dominant power within the Council of Ministers. Ang konseho ng presidyum , na binubuo ng mga pangunahing pang-ekonomiyang mga administrator at inakay ng chairman, exercised nangingibabaw na kapangyarihan sa loob ng Konseho ng mga ministro. Ayon sa Saligang Batas, bilang susugan sa 1988, ang pinakamataas na pambatasan katawan sa Sobiyet Union ay ang Kongreso ng People's Deputies, na convened sa unang pagkakataon Mayo 1989. Ang pangunahing gawain ng batasang-bansa ay ang halalan ng kongreso nakatayo, ang kataas-taasang Sobyet, at ang halalan ng mga pinuno ng Kataas-taasang Sobyet, na sa tamang bilang pinuno ng estado. Sa teorya, ang Kongreso ng People's Deputies at ang kataas-taasang Sobyet ay malaki sa lehislatibong kapangyarihan. Sa pagsasanay, gayunman, ang Kongreso ng People's Deputies matugunan at madalang lamang upang maaprubahan ang mga desisyon na ginawa ng partido, ang Konseho ng mga ministro, at ang kanyang sariling mga kataas-taasang Sobyet. Ang kataas-taasang Sobyet, ang presidyum ng Kataas-taasang Sobyet, ang chairman ng kataas-taasang Sobyet, at ang Konseho ng ministro ay malaking kapangyarihan na gumawa ng batas na batas, decrees, resolution, at umiiral na mga order sa populasyon. Ang Kongreso ng People's Deputies ay ang kapangyarihan upang pagtibayin mga desisyon. ==== Sistemang Panghukuman ==== {{see|Mga Batas ng Unyong Sobyet}} Ang puwersa ng hukuman ay hindi malaya mula sa iba pang sangay ng pamahalaan. Ang Korte Suprema supervised ang mas mababang korte at inilapat ang batas bilang itinatag ng Saligang-Batas o bilang interpreted sa pamamagitan ng Kataas-taasang ang Sobyet. Ang Constitutional pagkapansin Committee susuriin ang constitutionality ng batas at gawa. Ang Sobiyet Union utilized ang pansiyasat sistema ng batas Romano , na kung saan ang hukom, prokurator, at pagtatanggol abogado trabaho collaboratively upang maitaguyod ang katotohanan. ==== Ang Estadong Sobyet ==== Ang Unyong Sobyet ay isang pederal na estado na binubuo ng 15 republics (16 sa pagitan ng 1946 at 1956) ay sumali sa sama-sama sa isang kusang-loob theoretically unyon; ito ay ang manilay-nilay sitwasyon na binuo ang batayan ng Byelorussian at Ukrainian SSRs pagiging kasapi sa [[United Nations]] . Sa iba, isang serye ng mga teritoryal na yunit na binubuo ng republics. Ang republics din na nakapaloob HURISDIksiyon naglalayong maprotektahan ang interes ng pambansang minorities. Ang republics ay kanilang sariling mga constitutions, na, kasama ang lahat ng kasapi sa unyon Saligang Batas, ay nagbibigay ng panteorya dibisyon ng kapangyarihan sa Sobiyet Union. Lahat ng mga republics maliban Russian SFSR ay ang kanilang sariling mga partido komunista. Sa 1989, gayunman, ang CPSU at ang sentral na pamahalaan pinanatili ang lahat ng makabuluhang kapangyarihan, setting ng mga patakaran na na-executed by republikano, probinsiya, oblast, at distrito na pamahalaan. Ang isa ay ang Sobiyet ng Union , na katawanin mga tao nang walang itinatangi, at ang mga Sobyet ng mga nasyonalidad , na kinakatawan ng iba't-ibang ethnicities sa Union ng Sobiyet Sosyalista Republics. ==== Pinuno ng Konseho ng Mamamayang Komisar ng Unyong Sobyet<ref>{{cite web|author=Encyclopædia Britannica |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/288956/inquisitorial-procedure |title=inquisitorial procedure (law) - Britannica Online Encyclopedia |publisher=Britannica.com|accessdate=2010-05-16}}</ref> ==== {| class="wikitable" style="text-align:center" width="100%" ! !! Pangalan !! Panunungkulan !! Komento |- | [[Talaksan:Mikhail Gorbachev 1987 Cropped.jpg|90px|Mikhail Gorbatsjov]] || [[Mikhail Gorbachev]] || 1985–1991 || Si Gorbachev ang nagpatigil ng mga transaksiyon ng buong unyon. |- | || [[Konstantin Chernenko]] || 1984–1985 || Si Chernenko ay namuno sa 13 hukbo ng unyon, siya ang ikaanim ng [[Sekretarya Heneral ng Partido Komunista ng Unyong Sobyet]]. |- | || [[Yuri Andropov]] || 1982–1984 || Namuno si Andropov sa Rebolusyong Hungarian at ikalimang Sekretarya Heneral. |- | [[Talaksan:Brezhnev 1973.jpg|90px|Leonid Brezjnev]] || [[Leonid Brezhnev]] || 1964–1982 || Pinaganda ni Brezhnev ang ekonomiya ng kanyang bansa, at pinangalanang ''Pinakamagaling, pinaigting ang relasyon ng Unyong Sobyet sa [[Estados Unidos]] noong 1970 at pinabalik ang hukbong sobyet mula sa [[Krisis sa Afghanistan|Afghanistan 1979]]. Sa panahon ni Brezhnev, ginawa ulit ang lyriko ng pambansang awit na hindi naglalaman ng pagpuri kay Stalin. |- | [[Talaksan:Nikita Khrusjtsjov.jpg|90px|Nikita Khrusjtsjov]] || [[Nikita Khrushchev]] || 1953–1964 || Ginawa ni Khrushchev ang kanyang makakaya para pigilan ang [[Krisis sa Cuba]]. Ginawa niya ang tinatawag na de-Stalinization sa pamamagitan ng pagbura ng buong lyriko ng pambansang awit ng mga Sobyet (dahil ito ay naglalaman ng pagpuri kay Stalin), pagpapalit ng pangalan ng mga lungsod na nakapangalan kay Stalin (tulad ng Stalingrad na naging Leningrad na ngayon ay Saint Petersburg), at pagtatanggal sa mga istatwa ni Stalin. |- | || [[Georgy Malenkov]] || 1953 || Ama ni Malenkov si Stalin na kilala sa buong bansa, at inagaw sa kanya ang kapangyarihan. |- ||| [[Joseph Stalin]] || 1924–1953 || Si Stalin ang heneral na nagpapanalo ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig para sa Unyong Sobyet at gumawa ng mga reporma na makakatulong sa bansa, mas lalo sa ekonomiya na malaki ang kontribusyon. Kilala rin siya sa mga marahas na pagpatay sa mga "kalaban ng komunismo", at ang pagpatay na ito ay tinatawag na "Great Purge". |- ||| [[Vladimir Lenin]] || 1922–1924 || Si Lenin ang nagtatag ng buong Unyong Sobyet at namuno sa mga [[Bolsheviks]]. |} [[Talaksan:Moscow Kremlin.jpg|thumb|250px|Ang [[Moscow Kremlin]], ang opisyal na tirahan ng gobyernong Unyong Sobyet.]] * 1917–1922 – [[Lenin|Vladimir Lenin]] * 1922–1953 – [[Stalin|Joseph Stalin]] * 1953–1955 – [[Georgi Malenkov]] * 1955–1964 – [[Nikita Khrushchev]] * 1964–1982 – [[Leonid Brežnev]] * 1982–1984 – [[Yuri Andropov]] * 1984–1985 – [[Konstantin Chernenko]] * 1985–1991 – [[Mihail Gorbačëv]] <timeline> ImageSize = width:800 height:100 PlotArea = width:700 height:80 left:0 bottom:20 DateFormat = yyyy Period = from:1917 till:1991 TimeAxis = orientation:horizontal ScaleMajor = unit:year increment:5 start:1920 # there is no automatic collision detection, # so shift texts up or down manually to avoid overlap Define $dy = 25 # shift text to up side of bar PlotData= bar:Leaders color:red width:75 mark:(line,white) align:left fontsize:S from:start till:1922 shift:(-10,$dy) text:[[Lenin|Vladimir~Iljits~Lenin]] from:1922 till:1953 shift:(-30,$dy) text:[[Stalin|Josif Stalin]] from:1953 till:1955 shift:(-7,-5) text:[[Georgi Malenkov|Georgi]]~[[Georgi Malenkov|Malenkov]] from:1955 till:1964 shift:(-40,$dy) text:[[Nikita Hruštšov]] from:1964 till:1982 shift:(-35,$dy) text:[[Leonid Brežnev]] from:1982 till:1984 shift:( -7, 5) text:[[Juri Andropov|Juri]]~[[Juri Andropov|Andropov]] from:1984 till:1985 shift:( -3,-20) text:[[Konstantin Tšernenko|Konstantin]]~[[Konstantin Tšernenko|Tšernenko]] from:1985 till:end shift:(-25,$dy) text:[[Mihail Gorbatšov|Mihail]]~[[Mihail Gorbatšov|Gorbatšov]] </timeline> ==== Pinuno ng Sentral na Ehekutibong Komisyon ng Lahat ng Kongresong Ruso ng Sobyet ==== * 1917 – [[Lev Kamenev]] * 1917–1919 – [[Jakov Sverdlov]] * 1919–1946 – [[Mihail Kalinin]] * 1946–1953 – [[Nikolai Švernik]] * 1953–1960 – [[Kliment Vorošilov]] * 1960–1964 – [[Leonid Brežnev]] * 1964–1965 – [[Anastas Mikojan]] * 1965–1977 – [[Nikolai Podgornyi]] * 1977–1982 – [[Leonid Brežnev]] * 1982–1983 – [[Vasili Kuznetsov]] * 1983–1984 – [[Yuri Andropov]] * 1984 – [[Vasili Kuznetsov]] * 1984–1985 – [[Konstantin Tšernenko]] * 1985 – [[Vasili Kuznetsov]] * 1985–1988 – [[Andrei Gromyko]] * 1988–1991 – [[Mihail Gorbašev]] == Mga ugnayang panlabas pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig == {{see|Mga Ugnayang Panlabas ng Unyong Sobyet}} [[Talaksan:CEMA members.png|thumb|Mapa ng [[Comecon]] (1986) na kung saan kasama ang Unyong Sobyet at ang mga kakampi nito.<br /> {{legend|#C00000|kasapi}} {{legend|#FF40FF|mga kasaping hindi nakipagtulungan}} {{legend|#FF0000|kasali}} {{legend|#FFD700|taga-tingin}} ]] Kapag tinanggihan diplomatikong pagkilala ng libreng mundo, ang Sobiyet Union ay opisyal na may ugnayan talaga ang lahat ng mga bansa ng daigdig noong dekada 40. Ang Unyong Sobyet din ay umusbong mula sa pagiging isang tagalabas sa mga pandaigdigang kapisanan at mga negosasyon sa pagiging isa sa mga arbiters ng mundo kapalaran matapos ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Isang kasapi ng [[Mga Nagkakaisang Bansa]] at ang kanyang pundasyon sa 1945, ang Unyong Sobyet ay naging isa sa limang permanenteng kasapi ng Konsehong Pangkaligtasan ng UN, kung saan nagbigay ito ng karapatan sa pagbeto ng anumang ng kanyang resolusyon. [[Talaksan:Teheran conference-1943.jpg|thumb|left|Kaliwa pakanan: [[Pinuno ng Unyong Sobyet]] [[Joseph Stalin]], [[Pangulo ng Estados Unidos]] [[Franklin D. Roosevelt]] at [[Punong Ministro ng Nagkakaisang Kaharian]] [[Winston Churchill]].]] Ang Unyong Sobyet ay lumitaw mula sa World War II bilang isa sa dalawang pinakamakapangyarihang bansa sa daigdig, isang posisyong pinananatili para sa apat na dekada sa pamamagitan ng kanyang pananakop sa Silangang Europa (tingnan ang Eastern Bloc), panlakas militar, pang-ekonomiya ng lakas, tulong sa pagbubuo ng bansa, at pang-agham pananaliksik, lalo na puwang sa teknolohiya at sandata. Lumalaki ang impluwensiya ng Unyong Sobyet sa ibang bansa pagkatapos ng mga taon ng digmaan. Nakatulong humantong sa isang komunistang sistema ng estado sa Silangang Europa na nagkakaisa sa pamamagitan ng militar at pang-ekonomiyang mga kasunduan. Hinigitan nito ang Imperyo ng Britanya bilang isang pandaigdigang pinakamalakas, parehong sa isang militar kamalayan at kakayahan nito upang mapalawak ang kanyang impluwensiya sa ibayo ng hangganan nito. Ang Sanggunian para sa Mutual Economic Assistance (Comecon), 1949–1991, ay isang pang-ekonomiyang kapisanan ng mga estadong komunista at ng isang uri ng Eastern Bloc katumbas ng-ngunit mas heograpiya napapabilang sa-ang European Economic Community. Ang militar kapilas sa Comecon ay ang [[Kasunduan ng Varsovia]], bagaman Comecon ng pagiging kasapi ay makabuluhang mas malawak na. Ang naglalarawan Comecon kataga ay kadalasang ginagamit sa lahat ng mga gawain maraming panig na kinasasangkutan ng mga miyembro ng organisasyon, sa halip na hinihigpitan sa direktang pag-andar ng Comecon nito at organo. Sa paggamit na ito ay paminsan-minsan extended na rin sa bilateral relations sa mga miyembro, dahil sa ang sistema ng sosyalista internasyonal na pang-ekonomiyang mga relasyon, maraming panig accords-karaniwang ng isang pangkalahatang-kalikasan tended na ipinatupad sa pamamagitan ng isang hanay ng mga mas detalyadong, bilateral kasunduan. Ang [[Moscow]] ay itinuturing sa Silangang Europa na maging isang buffer zone para sa mga inaabangan ng pagtatanggol nito kanluran mga hangganan at nakasisiguro sa kanyang kontrol ng rehiyon sa pamamagitan ng transforming ang East European bansa sa estado satelayt. Sobiyet hukbo intervened sa 1956 Revolution Hungarian at nabanggit ang Brezhnev doktrina , ang Sobiyet kapilas sa US Johnson doktrina at mamaya Nixon doktrina , at nakatulong paalisin ang Czechoslovak pamahalaan sa 1968, minsan na sinasangguni na ang Prague Spring . Sa huli ng 1950s, ang isang paghaharap sa Tsina tungkol sa USSR's paglalapitan sa may ang West at kung ano ang Mao perceived bilang Khrushchev's rebisyonismo na humantong sa mga Sino-Sobyet split . Ito nagresulta sa isang break sa buong global Komunista kilusan at Komunista regimes sa Albania at Cambodia sa pagpili kapanig sa Tsina sa lugar ng USSR. Para sa isang oras, digmaan sa pagitan ng mga dating allies lumitaw na maging isang posibilidad; habang relasyon ay cool sa panahon ng 1970s, ay hindi sila bumalik sa kanormalan hanggang sa Gorbachev panahon. Sa panahon ng parehong panahon, ang isang pangkasalukuyan paghaharap sa pagitan ng mga Sobiyet Union at ng Estados Unidos sa loob ng Sobyet paglawak ng nuclear missiles sa Cuba sparked ang Cuban misayl Crisis sa 1962. Ang KGB (Committee para sa Estado Security) nagsilbi sa isang paraan na ang Sobiyet kapilas sa pareho ng Federal Bureau ng imbestigasyon at ang Central Intelligence Agency sa US Ito ran ang isang malaki at matibay na network ng mga informants sa buong Sobiyet Union, na kung saan ay ginagamit upang masubaybayan ang mga paglabag sa batas. Matapos ang pagbagsak ng Sobiyet Union, ito ay pinalitan sa Rusya sa pamamagitan ng mga SVR (Foreign Intelligence Service) at ang FSB (Federal Security Service ng Russian Federation). [[Talaksan:Carter Brezhnev sign SALT II.jpg|thumb|Si [[Leonid Brezhnev]] at [[Jimmy Carter]], pumipirma ng SALT II treaty, noong 18 Hunyo 1979, sa [[Vienna]].]] Ang KGB ay hindi na walang matibay pangangasiwa. Ang GRU (Main Intelligence pangangasiwaan), hindi publicized ng Sobiyet Union hanggang sa dulo ng Sobiyet panahon sa panahon ng perestroika , ay nilikha sa pamamagitan ng Lenin sa 1918 at nagsilbi parehong bilang isang sentralisadong Handler ng militar katalinuhan at bilang isang institutional check-at-balanse para sa sa kabilang banda medyo ipinagpapahintulot na kapangyarihan ng KGB. Mabisa, ito ay nagsilbi sa bakayan ang spies, at, hindi nakakagulat na ang KGB nagsilbi ng isang katulad na function sa GRU. Bilang sa KGB, ang GRU pinamamahalaan sa mga bansa sa buong mundo, lalo na sa Sobiyet pagkakaisa at satelayt estado. Ang GRU ay patuloy na tatakbo sa Russia ngayon, may resources tinatayang sa pamamagitan ng ilang sa mga lumampas ng SVR. Sa 1970s, ang Sobiyet Union nakamit magaspang nuclear pagkakapare-pareho sa Estados Unidos, at sa huli overtook ito. Ito perceived kanyang sariling paglahok bilang mahalaga sa ang solusyon ng anumang mga pangunahing internasyonal na problema. Samantala, ang Cold War nagbigay daan sa paghina ng hindi mabuting samahan at ng isang mas kumplikadong pattern ng mga internasyonal na relasyon na kung saan ang mundo ay hindi na malinaw na nahati sa dalawang malinaw na sumasalungat blocs. Mas malakas na bansa ay mas kuwarto para igiit ang kanilang pagsasarili, at ang dalawang superpowers ay bahagyang kayang kilalanin ang kanilang mga karaniwang mga interes sa sinusubukan na alamin ang karagdagang pagkalat at paglaganap ng nuclear armas (tingnan ko asin , SALT II , Anti-Ballistic misayl Treaty ). Sa pamamagitan ng oras na ito, ang Sobiyet Union ay concluded pagkakaibigan at kooperasyon treaties sa isang bilang ng mga estado sa di-Komunista mundo, lalo na sa mga Third World at Non-hile-hilera Movement estado tulad ng Indiya at Ehipto. Bukod dito, ang Sobiyet Union patuloy na magbigay ng militar aid para sa mga rebolusyonaryo kilusan sa Ikatlong Daigdig. Para sa lahat ng mga dahilan, Sobiyet patakarang panlabas ay ng malaking kahalagahan sa mga di-Komunista mundo at nakatulong malaman ang takbo ng mga pandaigdigang relasyon. [[Talaksan:Reagan and Gorbachev hold discussions.jpg|thumb|left|Si [[Mikhail Gorbachev|Gorbachev]] sa harap-harapang paguusap kasama ang Presidente ng Amerika [[Ronald Reagan]].]] Kahit na sampung libo bureaucracies ay kasangkot sa pagbubuo at pagpapatupad ng Sobyet patakarang panlabas, ang mga pangunahing patakaran ng mga alituntunin ay natukoy ng Politburo ng Partido Komunista. Ang pangunahin layunin ng Sobyet patakarang panlabas ay ang pagpapanatili at pagpapabuti ng pambansang seguridad at ang pagpapanatili ng pananakop sa paglipas ng Silangang Europa. Relasyon sa Estados Unidos at Western Europe ay din ng mga pangunahing pag-aalala sa mga banyagang Sobyet makers patakaran, at mga relasyon sa mga indibidwal na Third World estado ay hindi bababa sa bahagyang tinutukoy ng ang kalapitan ng bawat estado sa Sobyet sa hangganan at sa Sobiyet estima ng kanyang strategic kabuluhan. Pagkatapos Mikhail Gorbachev nagtagumpay Konstantin Chernenko bilang Pangkalahatang Kalihim ng CPSU noong 1985, siya ay nagpasimula ng maraming mga pagbabago sa Sobiyet patakarang panlabas at sa ekonomiya ng USSR. Gorbachev pursued pampalubag-loob sa mga patakaran ng West sa halip ng pagpapanatili ng Cold War dating kalagayan. Ang Sobiyet Union natapos ang kanyang trabaho ng Afghanistan , ay naka-sign strategic armas treaties pagbabawas sa Estados Unidos, at pinapayagan nito allies sa Silangang Europa upang matukoy ang kanilang sariling mga gawain. Gayunman, ang Sobiyet republics ay ginagamot naiiba mula sa mga estado satelayt, at hukbo ay ginagamit upang sugpuin kilusan pagtigil sa loob ng Union (tingnan ang Black Enero ) ngunit huli na hindi mapakinabangan. Kasunod ang paglusaw ng Sobiyet Union sa 25 Disyembre 1991, Russia ay internationally kinikilala [34] na ang mga legal na kahalili sa Sobiyet estado sa internasyonal na yugto. Upang na dulo, Russia kusang tinanggap ang lahat ng Sobyet dayuhang utang, at inaangkin sa ibang bansa-aari ng Sobyet bilang ng kanyang sariling. Upang maiwasan ang mga alitan sa kasunod na sa paglipas ng Sobyet ari-arian, "zero baryante" kasunduan ay iminungkahi upang pagtibayin sa bagong independiyenteng estado ang dating kalagayan sa ang petsa ng bisa. (Ang Ukraine ay ang huling dating republikang Sobyet hindi na ipinasok sa tulad ng isang kasunduan) Ang katapusan ng Unyong Sobyet din itataas ang mga katanungan tungkol sa mga kasunduan nito na ilalagda, tulad ng Kasunduang Anti-Ballistic misayl; Ang Rusya ay gaganapin ang posisyon na ang mga treaties manatili sa lakas, at dapat basahin na parang Rusya ay ang signatory. == Teknolohiya == {{see|Teknolohiya ng Unyong Sobyet}} {| border="0" width="100%" | valign="top" width="50%" |[[Talaksan:Sputnik asm.jpg|200px|thumb|right|[[Sputnik 1]].]] * [[Misyong Pang-kalawakan]] ** ''[[Sputnik]]'' ** [[Yuri Gagarin]] ** [[Valentina Tereshkova]] ** ''[[Soyuz]]'' ** Station ''[[Mir]]'' ** [[Buran (Sasakyang Pangkalawakan)]] * Ayronomiko ** ''[[Mikoyan]]'' ** ''[[Sukhoi]]'' ** ''[[Ilyushin]]'' ** ''[[Tupolev]]'' ** ''[[Yakovlev]]'' [[Talaksan:Tu-144-sinsheim.jpg|200px|thumb|right|[[Tupolev Tu-144]].]] * Malakihang Industriyal na Pangmilitar ** ''[[AK-47|Kalachnikov]]'' ** ''[[Tsar Bomba]]'' * Génie civil ** [[Aswan Dam]] ** [[Ostankino Tower]] * Agham ** [[Akademgorodok]] ** [[Andrei Sakharov]] ** [[Lev Landau]] |} == Ekonomiya == {{See|Ekonomiya ng Unyong Sobyet}} {| class="wikitable sortable" style="text-align:right" width="100%" |- ! Republika ! Kabisera ! Ekonomiya<ref>Volkszählung 1989 und [[The World Factbook]]</ref> ! % ! Hulyo 2007 ! Δ% ! Densidad ! Lawak (km²) ! % |- | [[Russian Soviet Federative Socialist Republic|Russian SSR]] || [[Moscow]] || 147.386.000 || 51,40 % || 141.377.752 || −4,0 % || 8,6 || 17.075.200 || 76,62 % |- | [[Ukrainian Soviet Socialist Republic|Ukrainian SSR]] || [[Kiev]] || 51.706.746 || 18,03 % || 46.299.862 || −10,5 % || 85,6 || 603.700 || 2,71 % |- | [[Uzbek Soviet Socialist Republic|Uzbek SSR]] || [[Tashkent]] || 19.906.000 || 6,94 % || 27.780.059 || +39,6 % || 44,5 || 447.400 || 2,01 % |- | [[Kazakh Soviet Socialist Republic|Kazakh SSR]] || [[Almaty]] || 16.711.900 || 5,83 % || 15.284.929 || −8,5 % || 6,1 || 2.727.300 || 12,24 % |- | [[Byelorussian Soviet Socialist Republic|Byelorussian SSR]] || [[Minsk]] || 10.151.806 || 3,54 % || 9.724.723 || −4,2 % || 48,9 || 207.600 || 0,93 % |- | [[Azerbaijan Soviet Socialist Republic|Azerbaijan SSR]] || [[Baku]] || 7.037.900 || 2,45 % || 8.120.247 || +15,4 % || 81,3 || 86.600 || 0,39 % |- | [[Georgian Soviet Socialist Republic|Georgian SSR]] || [[Tbilisi]] || 5.400.841 || 1,88 % || 4.646.003 || −14,0 % || 77,5 || 69.700 || 0,31 % |- | [[Tajik Soviet Socialist Republic|Tajik SSR]] || [[Dushanbe]] || 5.112.000 || 1,78 % || 7.076.598 || +38,4 % || 35,7 || 143.100 || 0,64 % |- | [[Moldavian Soviet Socialist Republic|Moldavian SSR]] || [[Chişinău]] || 4.337.600 || 1,51 % || 4.320.490 || −0,4 % || 128,2 || 33.843 || 0,15 % |- | [[Kirghiz Soviet Socialist Republic|Kirghiz SSR]] || [[Bishkek]] || 4.257.800 || 1,48 % || 5.284.149 || +24,1 % || 21,4 || 198.500 || 0,89 % |- | [[Lithuanian Soviet Socialist Republic|Lithuanian SSR]] || [[Vilnius]] || 3.689.779 || 1,29 % || 3.575.439 || −3,1 % || 56,6 || 65.200 || 0,29 % |- | [[Turkmen Soviet Socialist Republic|Turkmen SSR]] || [[Ashgabat]] || 3.522.700 || 1,23 % || 5.097.028 || +44,7 % || 7,2 || 488.100 || 2,19 % |- | [[Armenian Soviet Socialist Republic|Armenian SSR]] || [[Yerevan]] || 3.287.700 || 1,15 % || 2.971.650 || −9,6 % || 110,3 || 29.800 || 0,13 % |- | [[Latvian Soviet Socialist Republic|Latvian SSR]] || [[Riga]] || 2.666.567 || 0,93 % || 2.259.810 || −15,3 % || 41,3 || 64.589 || 0,29 % |- | [[Estonian Soviet Socialist Republic|Estonian SSR]] || [[Tallinn]] || 1.565.662 || 0,55 % || 1.315.912 || −16,0 % || 34,6 || 45.226 || 0,20 % |} [[Talaksan:DneproGES 1947.JPG|thumb|left|Ang [[DneproGES]], isa sa mga plantang [[Hydroelektrik]] ng estasyon sa Unyong Sobyet.]] Ang [[Ekonomiya]] ng Unyong Sobyet ay malakas sa una subalit sa pagdaan ng mga tao ay humina ito dahil sa mahinang pamamalakad ng mga pinunong sumunod kay [[Joseph Stalin]]. Dahil sa paghihiwalay ng Unyong Sobyet, ang USSR ay ikilawa sa pinakamalaki ang [[ekonomiya]] sa mundo, sumunod sa [[Estados Unidos]].<ref name=cia1990>{{cite web|url=http://www.umsl.edu/services/govdocs/wofact90/world12.txt|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|accessdate=2008-03-09|title=1990 CIA World Factbook|archive-date=2011-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20110427053700/http://www.umsl.edu/services/govdocs/wofact90/world12.txt|url-status=dead}}</ref> Ang Ekonomiya ng bansa ay moderno sa bagong mundo na sentrong plinano na ekonomiya. Ito ay batay sa ideolohiyang [[sosyalismo]] at pag-aari ng estado at pinamamahalaan ng ''[[Gosplan]]'' (ang State Planning Commission), ''[[Gosbank]]'' (ang bangkong pang-estado) at ang [[Gossnab]] (State Commission for Materials and Equipment Supply). ==== Pagmamana ng Ari-arian ==== Naibigay na-proseso, resibo ng ari-arian na kung saan ang mga buwis sa kita ay hindi taxed kapag ang mga pondo o ari-arian naibigay sa isa sa miyembro ng pamilya sa isa pang sa loob ng kanilang mga bahagi ng pangkalahatang mga bahagyang o kabuuang pagmamay-ari compatible, pati na rin ang mga magulang ng mga bata mga magulang at mga bata, sa loob ng kanilang mga bahagi ng pangkalahatang bahagyang pagmamay-ari ng batas<ref name="cia1990"/>. Upang petsa, Ukraine ay ang Batas sa Buwis sa personal na kita, na frees ang mga tagapagmana ng mga kamag-anak ang unang-degree mula sa pagbabayad ng buwis sa kabuuan . Ang mga ito ay ang mga magulang at mga magulang ng asawa o asawa ng testator, ang kanyang asawa o mga asawa, mga anak na ito bilang mga indibidwal at ang kanyang asawa o asawa, kasama ang pinagtibay mga bata ng kanilang mga anak. Ang natitirang tagapagmana, kung kumuha sila ng mana, dapat bayaran buwis ng 5% ng halaga ng mana. Kung mana ay nakuha mula sa mga di-residente ng Ukraine, habang ang mga buwis sa rate ay nagdaragdag may tatlong bahagi at 15% ng nasldetsva gastos. Noong Setyembre 8, ang kataas-taasang Konseho nakarehistro ng isang bayarin sa Susog sa tiyak na Batas ng Ukraine (tungkol sa pagbubuwis ng mana). Ang mga may-akda ng pambatasan inisyatiba - deputies mula BYuT [[Andriy Portnoy]] at [[Valery Pisarenko]]. Ang mga pagbabago ay iminungkahi na ang mga deputies, tungkol sa buwis tagapagmana ng ikalawang antas ng pagkakamag-anak. Ayon sa teksto ng ang bayarin, sila ay pagpunta sa gawin OSVOD mula sa pagbabayad ng buwis sa kita. Kung ang bayarin, bayaran income tax kapag nakatanggap ka ng isang mana ay hindi ang lahat ng mga miyembro ng pamilya ng testator. Mas Isa kagawaran ng bill ay upang mabawasan ang laki ng bayad ng estado. Sa segodnyaschny araw upang makakuha ng isang mana, ang isa sa mga asawa, magulang, matanda bata, granddaughters, apo sa inapo, brothers, sisters, lolo, isang babae, ang iba pang mga tagapagmana dapat magbayad ng 0.5 na porsiyento ng halaga ng mana para sa pagpapalabas ng mga sertipiko ng mana. Para sa pagpapalabas ng mga sertipiko ng mana ng lupain sa isa sa mga asawa, magulang, matanda bata, granddaughters, apo sa inapo, brothers, sisters, Lolo, babae ay dapat magbayad ng 01% ng halaga ng mana at ang iba pang mga tagapagmana - 0,5%. Ngayon, sa kaso ng ampon ng kuwenta, ang halaga ng buwis ng estado halaga, o 1 di-dapat ipagbayad ng buwis pinakamababang - para sa mga miyembro ng pamilya ng una at pangalawang degree, 5 o di-dapat ipagbayad ng buwis pinakamababang - para sa iba pang mga tagapagmana. Ang mga may-akda ng ang bayarin imungkahi na magtatag ng isang zero rate ng buwis sa personal na kita sa mga bagay ng mana sa anyo ng cash savings, invested hanggang 2 Enero 1992 sa pagtatatag Sberbank ng USSR at sa estado ng seguro ng USSR, na sa tamang sa teritoryo ng Ukraine, pati na rin tulad ng pamahalaan securities: mga bono ng Estado utang target na interes-free sa 1990, mga bono ng Estado Internal panalong mga pautang sa 1982, pananalapi ng pamahalaan ng bill ang USSR, sertipiko ng Savings Bank ng USSR at ang pera savings ng mga mamamayan ng [[Ukraine]] at ang dating Ukrgosstraha, pagbabayad ng kung saan ang panahon ng 1992–1994 ay hindi nangyari. Tagapagtaguyod ng view na ito na pagsasauli ng nagugol ng mga kontribusyon ay isang obligasyon ng [[estado]], at sa gayon ay ang pagbubuwis mana sa paraan na ito ay lubhang walang katwiran. Dapat ang bayarin gawin ang mga buwis sa kita na bumalik sa anyo ng mana, na kung saan ay napapailalim sa zero tax rate, hindi kailangan. Ang obligasyon ng mga nagbabayad ng buwis upang magbigay ng deklarasyon ay matutupad kapag siya ay nakatanggap ng kita sa anyo ng mga mana (handog), na sa pamamagitan ng batas ay napapailalim sa isang zero rate ng buwis sa kita ng mga indibidwal. ==== Salapi ==== [[Talaksan:1 rouble of 1922.jpg|thumb|200px|right|Isang [[Pilak]] na [[rouble]] ng 1922]] Ang salaping umiiral sa bansang ito ay [[Ruble|Soviet ruble]]. == Musika == <gallery> File:Gimn Sovetskogo Soyuza (1944 Stalinist lyrics).oga|Ang 1944 na pambansang awit ng Unyong Sobyet na tumagal ng 1953: [[Pambansang Awit ng Unyong Sobyet]] File:Ussrgymn.ogg|Ang pambansang awit ng Unyong Sobyet noong 1977 hanggang 1991: Pambansang Awit ng Unyong Sobyet </gallery> == Palabas == * [http://www.youtube.com/watch?v=4-2LQGigK-0 Back In The U.S.S.R.] [[The Beatles]] * [http://www.youtube.com/watch?v=RmDcsZ1z9kI Сделан в СССР] * [http://www.youtube.com/watch?v=4sBwVBGTrks Широка страна моя родная] * [http://www.youtube.com/watch?v=ALfJiS5aacc С чего начинается Родина] * [http://youtube.com/watch?v=5xHb9xcFYMo Советская Москва] * [http://ru.youtube.com/watch?v=IXnoePuBv54 Мой адрес Советский союз] * [http://ru.youtube.com/watch?v=JIdPdBF85DU Рождённый в СССР] [[DDT]] * [http://moskprf.ru/content/view/935/9/ Очень хочется в Советский Союз] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100512131659/http://moskprf.ru/content/view/935/9 |date=2010-05-12 }} == Tingnan rin == * [[Digmaang Malamig]] * [[Rusya]] * [[Asya]] * [[Europa]] * [[Mga Republika ng Unyong Sobyet]] * [[Talaan ng mga pinuno ng Unyong Sobyet]] * [[Opisyal na pangalan ng Unyong Sobyet]] * [[Sekretarya Heneral ng Partido Komunista ng Unyong Sobyet]] * [[Mga Ministro ng Unyong Sobyet]] === Mga kawing panlabas === {{sisterlinks|Soviet Union}} * [http://deweytextsonline.area501.net/ImpressionsOfSovietRussia.htm Impressions of Soviet Russia, by John Dewey.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080121085401/http://deweytextsonline.area501.net/ImpressionsOfSovietRussia.htm |date=2008-01-21 }} * [http://soviethistory.com/ Documents and other forms of media from the Soviet Union: 1917–1991.] * [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/sutoc.html Soviet Union] * [http://documents.theblackvault.com/documents/SovietLosses.pdf Losses Suffered by USSR Armed Forces in Wars, Combat Operations, and Military Conflicts] * [http://soviet.globalmuseumoncommunism.org/ Soviet Union Exhibit at Global Museum on Communism with essay by Richard Pipes] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120229052152/http://soviet.globalmuseumoncommunism.org/ |date=2012-02-29 }} * [https://archive.is/20121225061416/geta1.narod.ru/INTERS/NISTOR/ISTORIYA.HTM Новейшая история моими глазами] * ''[[Семёнов, Юрий Иванович|Юрий Семёнов]].'' [http://scepsis.ru/library/id_128.html «Россия: что с ней случилось в XX веке»] * [http://noogen.2084.ru/zametki.htm «Посторонние заметки» (автор неизвестен)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130615232822/http://noogen.2084.ru/zametki.htm |date=2013-06-15 }} * ''[[Боффа, Джузеппе]].'' [http://www.scepsis.ru/library/id_809.html «От СССР к России. История неоконченного кризиса. 1964—1994»] * ''[[Грэхэм, Лорен|Лорен Грэхэм]].'' [http://scepsis.ru/library/id_666.html «Естествознание, философия и науки о человеческом поведении в Советском Союзе»] * Подборка статей и книг на сайте журнала «[http://scepsis.ru/tags/id_112.html Скепсис]» ** [http://scepsis.ru/tags/id_112.html История СССР (1917—1991)] ** [http://scepsis.ru/tags/id_154.html История Советской России 20-х гг.] * [http://www.ib.hu-berlin.de/~pbruhn/russgus.htm RussGUS] * [http://www.cccp-here.blogspot.com Блог про вещи и быт СССР, неповторимость стиля и практичность] * [http://www.sovunion.info СССР 20-х 30-х годов] * [http://www.sovworld.ru/ Фотографии городов Советского Союза и зарубежных стран 1940-х — 1980-х годов] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130930040056/http://www.sovworld.ru/ |date=2013-09-30 }} * [http://www.soviethistory.ru/sovhist/ История СССР] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131114044555/http://www.soviethistory.ru/sovhist/ |date=2013-11-14 }} — www.soviethistory.ru * [http://happynation.su Советский союз: счастливая нация] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180330020353/http://happynation.su/ |date=2018-03-30 }} == Talababa == {{reflist|colwidth=30em}} === Pinagkuhanan === {{refbegin}} * Armstrong, John A. ''The Politics of Totalitarianism: The Communist Party of the Soviet Union from 1934 to the Present.'' New York: Random House, 1961. * Brown, Archie, et al., eds.: ''The Cambridge Encyclopedia of Russia and the Soviet Union'' (Cambridge, UK: [[Cambridge University Press]], 1982). * Gilbert, Martin: ''The Routledge Atlas of Russian History'' (London: Routledge, 2002). * Goldman, Minton: ''The Soviet Union and Eastern Europe'' (Connecticut: Global Studies, Dushkin Publishing Group, Inc., 1986). * Grant, Ted: ''Russia, from Revolution to Counter-Revolution'', London, Well Red Publications,1997 * Howe, G. Melvyn: ''The Soviet Union: A Geographical Survey'' 2nd. edn. (Estover, UK: MacDonald and Evans, 1983). * Katz, Zev, ed.: ''Handbook of Major Soviet Nationalities'' (New York: Free Press, 1975). * Moore, Jr., Barrington. ''Soviet politics: the dilemma of power.'' Cambridge, MA: Harvard University Press, 1950. * [[Dmitry Orlov]], ''[http://www.newsociety.com/bookid/3991 Reinventing Collapse] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150704211031/http://www.newsociety.com/bookid/3991 |date=2015-07-04 }}'', New Society Books, 2008, ISBN 978-0-86571-606-3 * [[Donald Rayfield|Rayfield, Donald]]. ''[[Stalin and His Hangmen]]: The Tyrant and Those Who Killed for Him''. New York: Random House, 2004 (hardcover, ISBN 0-375-50632-2); 2005 (paperback, ISBN 0-375-75771-6). * Rizzi, Bruno: "The bureaucratization of the world : the first English ed. of the underground Marxist classic that analyzed class exploitation in the USSR" , New York, NY : Free Press, 1985. * Schapiro, Leonard B. ''The Origin of the Communist Autocracy: Political Opposition in the Soviet State, First Phase 1917–1922.'' Cambridge, MA: Harvard University Press, 1955, 1966. {{refend}} == Malayuang Pagbabasa == {{Refbegin}} === Pagtatanong === * [http://rs6.loc.gov/frd/cs/sutoc.html ''A Country Study: Soviet Union (Former)'']. [[Library of Congress Country Studies]], 1991. * Brown, Archie, et al., eds.: ''The Cambridge Encyclopedia of Russia and the Soviet Union'' (Cambridge, UK: [[Cambridge University Press]], 1982). * Gilbert, Martin: ''The Routledge Atlas of Russian History'' (London: Routledge, 2002). * Goldman, Minton: ''The Soviet Union and Eastern Europe'' (Connecticut: Global Studies, Dushkin Publishing Group, Inc., 1986). * Grant, Ted: ''Russia, from Revolution to Counter-Revolution'', London, Well Red Publications,1997 * Howe, G. Melvyn: ''The Soviet Union: A Geographical Survey'' 2nd. edn. (Estover, UK: MacDonald and Evans, 1983). * Pipes, Richard. ''Communism: A History'' (2003), by a leading conservative scholar === Si Lenin at Pinagmulan === * Clark, Ronald W. ''Lenin'' (1988). 570 pp. * Debo, Richard K. ''Survival and Consolidation: The Foreign Policy of Soviet Russia, 1918-1921'' (1992). * Marples, David R. ''Lenin's Revolution: Russia, 1917-1921'' (2000) 156pp. short survey * Pipes, Richard. ''A Concise History of the Russian Revolution'' (1996) [http://www.amazon.com/Concise-History-Russian-Revolution/dp/0679745440/ref=pd_bbs_sr_1?ie=UTF8&s=books&qid=1232393501&sr=8-1 excerpt and text search], by a leading conservative * Pipes, Richard. ''Russia under the Bolshevik Regime.'' (1994). 608 pp. * Service, Robert. ''Lenin: A Biography'' (2002), 561pp; standard scholarly biography; a short version of his 3 vol detailed biography * Volkogonov, Dmitri. ''Lenin: Life and Legacy'' (1994). 600 pp. === Si Stalin at Stalinism === * Daniels, R. V., ed. ''The Stalin Revolution'' (1965) * Davies, Sarah, and James Harris, eds. ''Stalin: A New History,'' (2006), 310pp, 14 specialized essays by scholars [http://www.amazon.com/Stalin-New-History-Sarah-Davies/dp/0521616530/ref=sr_1_1?ie=UTF8&s=books&qid=1201494353&sr=8-1 excerpt and text search] * De Jonge, Alex. ''Stalin and the Shaping of the Soviet Union'' (1986) * Fitzpatrick, Sheila, ed. ''Stalinism: New Directions,'' (1999), 396pp excerpts from many scholars on the impact of Stalinism on the people (little on Stalin himself) [http://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=109468478 online edition] * Hoffmann, David L. ed. ''Stalinism: The Essential Readings,'' (2002) essays by 12 scholars * Laqueur, Walter. ''Stalin: The Glasnost Revelations'' (1990) * Kershaw, Ian, and Moshe Lewin. ''Stalinism and Nazism: Dictatorships in Comparison'' (2004) [http://www.amazon.com/Stalinism-Nazism-Dictatorships-Ian-Kershaw/dp/0521565219/ref=sr_1_2?ie=UTF8&s=books&qid=1215563813&sr=8-2 excerpt and text search] * Lee, Stephen J. ''Stalin and the Soviet Union'' (1999) [http://www.questia.com/read/108215209?title=Stalin%20and%20the%20Soviet%20Union online edition] * Lewis, Jonathan. ''Stalin: A Time for Judgement'' (1990) * McNeal, Robert H. ''Stalin: Man and Ruler'' (1988) * Martens , Ludo. ''Another view of Stalin'' (1994), a highly favorable view from a Maoist historian * Service, Robert. ''Stalin: A Biography'' (2004), along with Tucker the standard biography * Trotsky, Leon. ''Stalin: An Appraisal of the Man and His Influence,'' (1967), an interpretation by Stalin's worst enemy * Tucker, Robert C. ''Stalin as Revolutionary, 1879-1929'' (1973); ''Stalin in Power: The Revolution from Above, 1929-1941.'' (1990) [http://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=103246514 online edition] with Service, a standard biography; [http://www.historyebook.org/ online at ACLS e-books] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20000707012840/http://www.historyebook.org/ |date=2000-07-07 }} === Ikalawang Digmaang Pandaigdig === * Bellamy, Chris. ''Absolute War: Soviet Russia in the Second World War'' (2008), 880pp [http://www.amazon.com/Absolute-War-Soviet-Russia-Vintage/dp/0375724710/ excerpt and text search] * Broekmeyer, Marius. ''Stalin, the Russians, and Their War, 1941-1945.'' 2004. 315 pp. * Overy, Richard. ''Russia's War: A History of the Soviet Effort: 1941-1945'' (1998) [http://www.amazon.com/Russias-War-History-Soviet-1941-1945/dp/0140271694/ excerpt and text search] * Roberts, Geoffrey. ''Stalin's Wars: From World War to Cold War, 1939–1953'' (2006). * Seaton, Albert. ''Stalin as Military Commander,'' (1998) [http://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=100872346 online edition] === Digmaang Malamig === * Brzezinski, Zbigniew. ''The Grand Failure: The Birth and Death of Communism in the Twentieth Century'' (1989) * Edmonds, Robin. ''Soviet Foreign Policy: The Brezhnev Years'' (1983) * Goncharov, Sergei, John Lewis and Litai Xue, ''Uncertain Partners: Stalin, Mao and the Korean War'' (1993) [http://www.amazon.com/Uncertain-Partners-Studies-Security-Control/dp/0804725217/ref=sr_1_1/103-4827826-5463040?ie=UTF8&s=books&qid=1193675770&sr=1-1 excerpt and text search] * Gorlizki, Yoram, and Oleg Khlevniuk. ''Cold Peace: Stalin and the Soviet Ruling Circle, 1945-1953'' (2004) [http://www.questia.com/read/105899376 online edition] * Holloway, David. ''Stalin and the Bomb: The Soviet Union and Atomic Energy, 1939-1956'' (1996) [http://www.amazon.com/Stalin-Bomb-Soviet-Atomic-1939-1956/dp/0300066643/ref=pd_bbs_sr_1/103-4827826-5463040?ie=UTF8&s=books&qid=1193876689&sr=8-1 excerpt and text search] * [[Mastny, Vojtech]]. ''Russia's Road to the Cold War: Diplomacy, Warfare, and the Politics of Communism, 1941–1945'' (1979) * [[Mastny, Vojtech]]. ''The Cold War and Soviet Insecurity: The Stalin Years'' (1998) [http://www.amazon.com/Cold-War-Soviet-Insecurity-Stalin/dp/0195126599/ref=sr_1_6/103-4827826-5463040?ie=UTF8&s=books&qid=1193676128&sr=8-6 excerpt and text search]; [http://www.questia.com/read/98422373 online complete edition] * Nation, R. Craig. ''Black Earth, Red Star: A History of Soviet Security Policy, 1917-1991'' (1992) * Sivachev, Nikolai and Nikolai Yakolev, ''Russia and the United States'' (1979), by Soviet historians * Taubman, William. ''Khrushchev: The Man and His Era'' (2004), Pulitzer Prize; [http://www.amazon.com/Khrushchev-Man-His-William-Taubman/dp/0393324842/ref=pd_bbs_2/103-4827826-5463040?ie=UTF8&s=books&qid=1191567469&sr=1-2 excerpt and text search] * Ulam, Adam B. ''Expansion and Coexistence: Soviet Foreign Policy, 1917–1973'', 2nd ed. (1974) * Zubok, Vladislav M. ''Inside the Kremlin's Cold War'' (1996) [http://search.live.com/results.aspx?q=&scope=books#q=zubok&filter=all&start=1 20% excerpt and online search] * Zubok, Vladislav M. ''A Failed Empire: The Soviet Union in the Cold War from Stalin to Gorbachev'' (2007) === Pababa === * Beschloss, Michael, and Strobe Talbott. ''At the Highest Levels:The Inside Story of the End of the Cold War'' (1993) * Bialer, Seweryn and Michael Mandelbaum, eds. ''Gorbachev's Russia and American Foreign Policy'' (1988). * Garthoff, Raymond. ''The Great Transition: American-Soviet Relations and the End of the Cold War'' (1994), detailed narrative * Grachev, A.S. ''Gorbachev's Gamble: Soviet Foreign Policy and the End of the Cold War'' (2008) [http://www.amazon.com/Gorbachevs-Gamble-Soviet-Foreign-Policy/dp/0745643450/ excerpt and text search] * Hogan, Michael ed. ''The End of the Cold War. Its Meaning and Implications'' (1992) articles from ''Diplomatic History'' * Kotkin, Stephen. ''Armageddon Averted: The Soviet Collapse, 1970-2000'' (2008) [http://www.amazon.com/Armageddon-Averted-Soviet-Collapse-1970-2000/dp/0195368630/ excerpt and text search] * Matlock, Jack. ''Autopsy on an Empire: The American Ambassador's Account of the Collapse of the Soviet Union'' (1995) * Pons, S., Romero, F., ''Reinterpreting the End of the Cold War: Issues, Interpretations, Periodizations'', (2005) ISBN 0-7146-5695-X * Remnick, David. ''Lenin's Tomb: The Last Days of the Soviet Empire'', (1994), ISBN 0-679-75125-4 === Espesyal na Pagaaral === * Armstrong, John A. ''The Politics of Totalitarianism: The Communist Party of the Soviet Union from 1934 to the Present.'' New York: Random House, 1961. * Katz, Zev, ed.: ''Handbook of Major Soviet Nationalities'' (New York: Free Press, 1975). * Moore, Jr., Barrington. ''Soviet politics: the dilemma of power.'' Cambridge, MA: Harvard University Press, 1950. * [[Dmitry Orlov]], ''[http://www.newsociety.com/bookid/3991 Reinventing Collapse] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150704211031/http://www.newsociety.com/bookid/3991 |date=2015-07-04 }}'', New Society Books, 2008, ISBN 978-0-86571-606-3 * [[Donald Rayfield|Rayfield, Donald]]. ''[[Stalin and His Hangmen]]: The Tyrant and Those Who Killed for Him''. New York: Random House, 2004 (hardcover, ISBN 0-375-50632-2); 2005 (paperback, ISBN 0-375-75771-6). * Rizzi, Bruno: "The bureaucratization of the world : the first English ed. of the underground Marxist classic that analyzed class exploitation in the USSR" , New York, NY : Free Press, 1985. * Schapiro, Leonard B. ''The Origin of the Communist Autocracy: Political Opposition in the Soviet State, First Phase 1917–1922.'' Cambridge, MA: Harvard University Press, 1955, 1966. {{Refend}} {{Geographic location |Centre = '''Unyong Sobyet''' |North = '''[[Karagatang Artiko]]''' |Northeast = |East = '''[[Kanada]]''' |Southeast = |South = '''[[Mongolia]]''' |Southwest = |West = '''[[Europa]]''' |Northwest = }} {{Republik Soviet}} {{Eastern Bloc}} {{Soviet occupation}} {{Autonomous republics of the Soviet Union}} {{Autonomous Oblasts of the Soviet Union}} {{Socialist states}} [[Kategorya:Komunismo]] [[Kategorya:Kasaysayan]] [[Kategorya:Unyong Sobyet|*]] 80tske3wd1nk3uhz01amm5be1hxu9ii Hilagang Korea 0 7142 1958065 1957839 2022-07-22T12:11:38Z Senior Forte 115868 wikitext text/x-wiki {{mbox | name = Under construction | type = notice | image = [[File:Ambox warning blue construction.svg|50x40px|link=|page is in the middle of an expansion or major revamping]] | text = Ang pahinang ito ay kasalukuyang pinapalawak, kaya para sa ngayon ang mga nilalaman nito ay kulang sa impormasyon. Maaari kang tumulong sa konstruksyon nito. }} {{Infobox country | conventional_long_name = Republikang Bayang Demokratiko<br /> ng Korea | common_name = Hilagang Korea | native_name = {{native name|ko|조선민주주의인민공화국|italics=off}}<br />{{small|{{lang|ko-latn|Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk}} ([[McCune–Reischauer|MR]])}} | image_flag = Flag of North Korea.svg | image_coat = Emblem of North Korea.svg | symbol_type = Sagisag | national_anthem = {{lang|ko|애국가}}<br />''[[Aegukka]]''<br />"Ang Makabayang Awit"<br /><div style="display:inline-block; margin-top:0.4em;">{{center| }}</div> | national_motto = {{lang|ko|강성대국}}<br />''Kangsŏngtaeguk''<br />"Bansang Malakas at Maunlad" | image_map = Democratic People's Republic of Korea (orthographic projection).svg | map_caption = '''Lunting Maitim''': Lupaing pinamamahalaan ng Republikang Bayang Demokratiko ng Korea.<br/>'''Lunting Mapusyaw''': Lupaing inaangkin ngunit hindi kontrolado; pinamamahalaan ng [[Timog Korea|Republika ng Korea]]. | capital = [[Pyongyang]] | largest_city = [[Pyongyang]] | coordinates = {{Coord|39|2|N|125|45|E|type:city}} | official_languages = [[wikang Koreano|Koreano]] (Munhwao) | languages_type = [[sistema ng pagsulat|Sistema ng Pagsulat]] | languages = [[Hangul|Chosongul]] | demonym = {{ublist|Hilagang Koreano|Koreano}} | religion = [[Ateismong pampamahalaan]] | government_type = [[Republika|Republikang]] [[sosyalismo|sosyalistang]] isang-partidong [[Juche|Jucheistang]] [[Unitaryong estado|unitaryo]] na nasa ilalim ng isang namamanang [[diktadura|diktadurang]] [[totalitarismo|totalitaryo]] | leader_title1 = [[Kataas-taasang Pinuno (Hilagang Koreanong titulo)|Kataas-taasang Pinuno]] | leader_name1 = [[Kim Jong-un]] | leader_title2 = Tagapangulo ng Permanenteng Komite ng [[Kataas-taasang Asembleyang Bayan|KAB]] | leader_name2 = Choe Ryong-hae | leader_title3 = Premiyer ng Gabinete | leader_name3 = Kim Tok-hun | leader_title4 = Tagapangulo ng [[Kataas-taasang Asembleyang Bayan|KAB]] | leader_name4 = Pak Thae-song | ethnic_groups = | ethnic_groups_year = | legislature = [[Kataas-taasang Asembleyang Bayan]] | sovereignty_type = Pagkakabuo | established_event1 = [[#Sobyetikong Pangasiwaang Sibil|Pangasiwaang Sobyetiko]] | established_date1 = Oktubre 3, 1945 | established_event2 = [[#Komiteng Bayang Probisyonal ng Hilagang Korea|Ika-1 Pansamantalang Pamahalaan]] | established_date2 = Pebrero 8, 1946 | established_event3 = [[#Komiteng Bayan ng Hilagang Korea|Ika-2 Pansamantalang Pamahalaan]] | established_date3 = Pebrero 22, 1947 | established_event4 = [[#Pagkakatatag ng Demokratikong Republikang Bayan ng Korea|Pagkakatatag ng Republikang Bayang Demokratiko]] | established_date4 = Setyembre 9, 1948 | established_event5 = [[Sosyalistang Saligang Batas ng Republikang Bayang Demokratiko ng Korea|Kasalukuyang Saligang Batas]] | established_date5 = Disyembre 27, 1972 | area_km2 = 120,540 | area_rank = ika-97 | area_footnote = | percent_water = 0.11 | population_estimate_year = {{UN_Population|Year}} | population_estimate = {{UN_Population|Dem. People's Republic of Korea}} | population_estimate_rank = ika-55 | population_census_year = 2008 | population_census = 24,052,231 | population_density_km2 = 212 | population_density_rank = ika-45 | GDP_PPP = $40 bilyon | GDP_PPP_year = 2015 | GDP_PPP_rank = | GDP_PPP_per_capita = $1,800 | GDP_PPP_per_capita_rank = | GDP_nominal = $30 bilyon | GDP_nominal_year = 2017 | GDP_nominal_rank = | GDP_nominal_per_capita = $1,300 | GDP_nominal_per_capita_rank = | HDI = | HDI_year = | currency = [[Won ng Hilagang Korea]] (₩) | currency_code = KPW | time_zone = Oras ng Pyongyang | utc_offset = +9 | DST_note = | time_zone_DST = | antipodes = | date_format = {{unbulleted list |yy, {{lang|ko|yyyy년 mm월 dd일}} |yy, yyyy/mm/dd {{resize|75%|([[Juche calendar|AD–1911]]{{\}}[[Anno Domini|AD]])}}}} | drives_on = kanan | calling_code = [[Telephone numbers in North Korea|+850]] | iso3166code = | cctld = [[.kp]] | today = }} Ang '''Hilagang Korea''' ([[Wikang Koreano|Hilagang Koreano]]: {{lang|ko|조선}}; <small>[[Romanisasyong McCune-Reischauer|MR.]]</small> ''Pukchosŏn''), opisyal na '''Republikang Bayang Demokratiko ng Korea''' ([[Wikang Koreano|Koreano]]: {{lang|ko|조선민주주의인민공화국}}; <small>[[Romanisasyong McCune-Reischauer|MR.]]</small> ''Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk''), ay isang bansa sa [[Silangang Asya]] na sumasakop sa hilagang kalahati ng [[Tangway ng Korea]]. Hinahangganan ito ng [[Tsina]] at [[Rusya]] sa mga ilog ng [[Ilog Yalu|Yalu]] (Amnok) at [[Ilog Tumen|Tumen]] ayon sa pagkabanggit sa hilaga, [[Dagat Hapon]] sa silangan, [[Dagat Dilaw]] sa kanluran, at [[Timog Korea]] sa [[Sonang Desmilitarisado ng Korea]]. Ang [[Pyongyang]] ay ang kabisera at pinakamalaking lungsod ng bansa. Nang sumuko ang [[Imperyo ng Hapon]] noong 1945 sa pagtatapos ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] ay [[Pagkakahati ng Korea|nahati ang Korea]] sa dalawa sa kahabaan ng [[ika-38 hilera sa hilaga|ika-38 hilera]]. Ang hilagang lugar ay sinakop ng [[Unyong Sobyetiko]] habang ang timog ay sinakop ng [[Estados Unidos]]. Nabigo ang mga negosasyon para sa muling pagkakaisa ng dalawang lugar, at noong 1948 ay nabuo ang [[sosyalismo|sosyalistang]] Republikang Bayang Demokratiko ng Korea sa hilaga ng tangway, sa kaibahan ng [[kapitalismo|kapitalistang]] [[Timog Korea|Republika ng Korea]] sa timog. Nagsimula ang [[Digmaang Koreano]] noong 1950 nang sinalakay ng Hilagang Korea ang Timog, at tumagal ito hanggang 1953 na nagresulta sa pagkapatas. Ang [[Kasunduang Pang-armistisyo ng Korea]] ay nagdulot ng tigil-putukan at nagtatag ng isang [[Sonang Desmilitarisado ng Korea|sonang desmilitarisado]] sa tangway, ngunit walang pormal na tratadong pangkayapaan na nilagdaan, kaya't ang dalawang Korea ay [[de facto|de factong]] nasa digmaan hanggang sa kasalukuyan. Pagkatapos ng digmaan ay muling itinayo ang bansa sa ilalim ng isang [[industriyalisasyon|industriyalisadong]] [[ekonomiyang planado|ekonomiyang planado]]. Sa huling bahagi ng mga 1950 at noong mga 1960 at 1970 ay nagtamasa ang Hilagang Korea ng mas mataas na antas ng pamumuhay kaysa sa Timog Korea, na noo'y dumaranas ng kaguluhan sa politika at mga krisis sa ekonomiya. Gayunpaman, ang sitwasyon ay nabaligtad noong dekadang 1980 nang naging matibay na kapangyarihang pang-ekonomiya ang Timog dahil sa panloobang pag-unlad at pamumuhuna't ayudang militar mula [[Estados Unidos]] at [[Hapon]], habang ang Hilagang Korea ay tumimik at nanghina. Lubos na naapektuhan ang ekonomiya ng Hilagang Korea noong nabuwag ang [[Unyong Sobyetiko#Pagkabuwag|Unyong Sobyetiko]] at mga [[Mga himagsikan ng 1989|estadong komunista]] sa [[Silangang Bloke]]. Dahil dito, nagkaroon ng malawakang taggutom sa bansa noong [[Taggutom sa Hilagang Korea|1994 hanggang 1998]] na naging sanhi ng tinatayang 240 libo hanggang 3.5 milyong pagkamatay. Patuloy na dumadaranas ang bansa ng [[malnutrisyon|malnutrisyong]] laganap. Naging bahagi ang Hilagang Korea ng [[Nasyones Unidas]] noong 1991, at kabilang rin sa iba't-ibang organisasyong pandaigdig tulad ng [[Grupo ng 77]], [[Kilusang Di-Nakahanay]], at Porong Rehiyonal ng [[Samahan ng mga Bansa sa Timog-Silangang Asya]]. Ayon sa Artikulo 1 ng [[saligang batas]] ng bansa, ang Hilagang Korea ay isang "estadong sosyalistang may kasarinlan", at sa Artikulo 3 nakasaad na ang [[Juche]] ang [[ideolohiya|ideolohiyang]] pampamahalaan ng Hilagang Korea. Ang mga moda ng produksyon ay pag-aari ng estado sa pamamagitan ng mga negosyong pinamamahalaan ng pamahalaan at sakahang kolektibo. Karamihan sa mga paglilingkod kagaya ng pangangalagang [[kalusugan|pangkalusugan]], [[edukasyon]], [[bahay|pabahay]], at produksyon ng [[pagkain]] ay tinutustusan o pinopondohan ng estado. Sumusunod din ang bansa sa ideolohiyang [[Songun]], ang patakarang "una-militar" ng Hilagang Korea. Ang hukbong tungkuling aktibo nito na binubuo ng halos 1.28 milyong sundalo ay higit 5% ng populasyon ng bansa at ang ikaapat na pinakamalaki sa mundo. Mayroon din ito ng higit 7.769 milyong tauhang aktibo, nakalaan, at paramilitar, halos 30% ng populasyon ng bansa at ang ikalawang pinakamataas na tauhang militar at paramilitar sa buong daigdig. Mayroon ang bansa ng mga [[Pakikidigmang biyolohiko|sandatang biyolohiko]], [[Pakikidigmang kimiko|kimiko]], at isa sa iilang bansang mayroon ng mga [[sandatang nukleyar]]. Tinatayang mayroon ang Hilagang Korea ng higit 30 hanggang 40 nito. Ang Hilagang Korea ay isang namamanang [[diktadura|diktadurang]] [[totalitarismo|totalitaryo]] na pinamumunuan ng dinastiyang Kim. Bagama't mayroong nagaganap na mga [[halalan]] sa bansa, itinuturing ito ng mga dayuhang tagapagmasid bilang huwad. Ang [[Partido ng mga Manggagawa ng Korea]], na pinamumunuan ng isang kasapi ng naghaharing pamilya, ay ang partidong nangingibabaw at namumuno ng [[Demokratikong Hanay para sa Muling Pag-iisa ng Amang Bayan]], kung saan ang lahat ng opisyal sa politika ay kinakailangang maging kasapi. Ang talaan ng pang-aabuso ng mga [[karapatang pantao]] sa Hilagang Korea, na tinatanggi ng pamahalaan, ay madalas na itinuturing bilang ang pinakamasama sa mundo. Ito ay kinokondenang internasyonal ng mga organisasyon tulad ng [[Nasyones Unidas]], [[Unyong Europeo]], at mga grupo tulad ng ''[[Human Rights Watch]]'' ([[wikang Filipino|Filipino]]: Obserbatoryo ng Karapatang Pantao) at ''[[Amnesty International]]'' ([[wikang Filipino|Filipino]]: Amnestiyang Pandaigdig). Dahil sa pamamahalang dinastiko at paghihiwalay nito sa mundo, tinutukoy ang bansa na "ermitanyong kaharian". Ang panimula ng saligang batas ng bansa ay tumutukoy kina [[Kim Il-sung]] at [[Kim Jong-il]], ang una at ikalawang [[Pamahalaan ng Hilagang Korea#Kataas-taasang Pinuno|kataas-taasang pinuno]] ng bansa ayon sa pagkabanggit, bilang mga [[Saligang Batas ng Hilagang Korea#Panimula|walang hangganang pinuno ng Jucheng Korea]]. Dahil dito, isinasaalang-alang ang bansa ng ibang akademiko't kritiko bilang isang [[estado|estadong]] [[teokrasya|teokratiko]]. ==Etimolohiya at mga Pangalan== [[File:North_Korea.svg|thumb|left|275px|"Republikang Bayang Demokratiko ng Korea" sa mga [[sistema ng pagsulat]] na [[Hangul|Chosongul]] (taas) at [[Hancha]] (baba).<br/>[[McCune–Reischauer|Romanisasyong McCune–Reischauer]]:<br/>''Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk''<br/>[[Binagong Romanisasyon ng Koreano]]:<br/>''Joseon Minjujuui Inmin Gonghwaguk'']] Ang pangalang Korea ay nagmumula sa pangalang ''Goryeo'' (binabaybay din na ''Koryŏ''). Unang ginamit ang pangalang Goryeo ng kahariang sinaunang [[Goguryeo]] (Koguryŏ) na isa sa mga kapangyarihang dakila sa Silangang Asya noong panahon nito. Ang [[ika-10 dantaon|ika-10 dantaong]] kahariang [[Goryeo]] ay humalili sa Goguryeo, at sa gayon ay minana ang pangalan nito, na binigkas ng mga bumibisitang Persang mangangalakal bilang "Korea".<ref>{{cite book|last1=Rossabi|first1=Morris|title=China Among Equals: The Middle Kingdom and Its Neighbors, 10th–14th Centuries|publisher=University of California Press|isbn=9780520045620|url=https://books.google.com/books?id=sNpD5UKmkswC&q=%22As+the+self-proclaimed+successor+to+Koguryo+and+the+protector+of+Parhae+refugees%2C+many+of+them+of+Koguryo+origin%2C+Koryo+considered+the+northern+territories+in+Manchuria+its+rightful+legacy.%22|access-date=8 November 2016|language=en|date=20 May 1983}}</ref>{{rp|323}}<ref>{{citation |last = Yunn |first = Seung-Yong |year = 1996 |title = Religious culture of Korea |chapter = Muslims earlier contact with Korea |publisher = Hollym International}}{{rp|99}}</ref> Ang modernong pagbaybay ng salitang Korea ay unang lumitaw noong huling bahagi ng [[ika-17 dantaon]] sa mga sulatin sa paglalakbay ni [[Hendrick Hamel]] ng [[Kompanyang Olandes ng Silangang Indiya]].<ref>{{cite web|url=http://city.udn.com/54543/2933925 |script-title=zh:Korea原名Corea? 美國改的名 |publisher=[[United Daily News]] |date=5 July 2008 |access-date=28 March 2014 |language=zh |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20141006101951/http://city.udn.com/54543/2933925 |archive-date=6 October 2014 }}</ref> [[File:Korean Peninsula.jpg|thumb|left|250px|Isang mapang Timog Koreano ng [[tangway ng Korea]]. Tinutukoy nito ang Hilagang Korea na ''Bukhan'' ([[Koreano]]: {{lang|ko-Hang-KR|북한}}), ang Timog Koreanong katawagang kolokyal sa Hilagang Korea.]] Pagkatapos ng paghahati ng [[tangway ng Korea]] sa Hilaga at Timog ay gumamit ang dalawang panig ng mga magkaibang termino para tumukoy sa Korea. Ginamit ng Hilagang Korea ang ''Chosŏn'' o ''Joseon'' ([[wikang Koreano|Koreano]]: {{lang|ko|조선}}) habang ginamit ng Timog Korea ang ''Hanguk'' ([[wikang Koreano|Koreano]]: {{lang|ko|한국}}). Noong 1948, ang Hilagang Korea ay pormal na naging Republikang Bayang Demokratiko ng Korea ([[wikang Koreano|Koreano]]: {{lang|ko|조선민주주의인민공화국}}; [[McCune-Reischauer]]: ''Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk''). Ang bawat bahagi ng pangalan ay maingat na pinili. Ang terminong ''Chosŏn'' ay pinili dahil ginamit ito noong erang kolonyal upang kilalanin ang tangway. Ang ''Konghwaguk'' naman ay pinili kaysa sa ''Minguk'' dahil sa mga makaliwang konotasyon nito, ginamit ang termino upang tumukoy sa mga bumubuong republika ng [[Unyong Sobyetiko]]. Ginusto ng mga Hilagang Koreano na gumamit ng mga pangalang ginamit nang [[Silangang Harang|Silangang Bloke]] upang magkaroon ang bansa ng pagkakalehitimo. Nagkaroon ng pagpipilian sa katawagang "Republikang Bayan" at "Republikang Demokratiko". Ginamit ito ng mga panandaliang estado na [[Republikang Bayang Ukranyo ng mga Sobyetiko]] (ang naging unang bansa gumamit ng katawagang "Republikang Bayan") at [[Republikang Demokratiko ng Pinlandiya]] ayon sa pagkakabanggit. Ang katawagang "Republikang Bayan" ay pinaboran ni [[Pak Hon-yong]] ng [[Partido Komunista ng Korea]] at ginamit ito ng pansamantalang [[Republikang Bayan ng Korea]] na nabuo sa [[Seoul]] pagkatapos ng pagpalaya sa tangway. Ang "Republikang Demokratiko" naman ay nauugnay sa konseptong [[Bagong Demokrasya]] ni [[Mao Zedong]], na nakaimpluwensya kay [[Kim Tu-bong]] ng Bagong Partidong Bayan ng Korea. Nagsanib-puwersa ang Bagong Partidong Bayan ng Korea ni Kim Tu-bong at Partido Komunista ng Hilagang Korea. Nang makarating ang paksa kay [[Kim Il-sung]], nagsimula siyang gumamit ng katawagang "Republikang Bayang Demokratiko", kung saan sinaad niya ang ideya sa isang talumpati noong 1946. Iminungkahi naman ni Heneral Nikolai Georgiyevich Lebedev ng [[Hukbong Sobyetiko]] na tawagin ang bansa na "Republikang Demokratikong-Bayan" ({{lang-ru|Народно-Демократическая Республика}}). Nang hinarap ni Kim ang sitwasyon ay napagpasyahan ni Kim na tawagin ang bansa na "Republikang Bayang Demokratiko ng Korea" sa Koreano at Republikang Demokratikong-Bayan" sa [[wikang Ruso|Ruso]] upang isipin ng mga Sobyetiko na sinusunod ang kanilang mga utos at maiulat ni Kim sa mga [[Koreano]] na ang kanyang katawagan ang pinili ng mga Sobyetiko. Dahil dito, maaaring sabihin ng magkabilang panig na sila ang gumawa ng pangalan.<ref>https://www.nknews.org/2018/11/how-north-korea-got-its-official-name/</ref> Ginagamit ng mga Hilagang Koreano ang katawagang ''Pukchosŏn'' ([[Chosongul]]: {{lang|ko-Hang-KP|북조선}}; [[Hancha]]: {{lang|ko-Hant-KP|北朝鮮}}; "Hilagang Choson") habang ginagamit ng mga Timog Koreano ang katawagang ''Bukhan'' ([[Hangul]]: {{lang|ko-Hang-KR|북한}}; [[Hancha]]: {{lang|ko-Hant-KR|北韓}}; "Hilagang Han") upang tumukoy sa Hilagang Korea. Gayunpaman, ang terminong ''Pukchosŏn'' ay bihirang ginagamit sa hilaga, bagama't maaari itong matagpuan sa mga dipa-digmang mapagkukunan tulad ng Awit ni Heneral Kim Il-sung.<ref>{{Dictionary.com|Chosŏn|access-date=19 December 2018}}</ref> Sa mga rehiyong pangturista sa Hilagang Korea at sa mga opisyal na pagpupulong ng Hilagang Korea at Timog Korea ay ginagamit nila ang mga terminong ''Bukcheuk'' ("hilagang panig") at ''Namcheuk'' ("timog panig"). Sa politika, ang mga pamahalaan ng Hilaga at Timog Korea ay tumuturing sa kanilang mga sarili bilang ang nag-iisang lehitimong pamahalaan ng buong tangway.<ref name="Buzo 2002">{{cite book| title = The Making of Modern Korea | url = https://archive.org/details/makingmodernkore00buzo | url-access = limited | last = Buzo | first = Adrian | year = 2002| publisher = Routledge| location = London | isbn = 978-0-415-23749-9}}</ref>{{rp|72}}<ref name="Cumings 2005">{{cite book| title = Korea's Place in the Sun: A Modern History| last = Cumings| first = Bruce| author-link = Bruce Cumings| year = 2005| publisher = [[W. W. Norton & Company]]| location = New York| isbn = 978-0-393-32702-1}}</ref>{{rp|506–507}} Dahil dito, hindi itinuturing ng mga Hilagang Koreano at Timog Koreano ang kanilang mga sarili bilang mga "Hilagang Koreano" at "Timog Koreano" kundi "Koreano", at ang mga dayuhang bisita ay hinihikayat na hindi gamitin ang mga unang binanggit na termino.<ref>{{cite news|url=http://www.nknews.org/2014/02/why-is-north-korea-called-the-dprk/|title=Why is North Korea called the DPRK?|last=Young|first=Benjamin R|date=7 February 2014|work=[[NK News]]|access-date=9 February 2014|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140209140607/http://www.nknews.org/2014/02/why-is-north-korea-called-the-dprk/|archive-date=9 February 2014}}</ref> ==Kasaysayan== ==Heograpiya== ===Topograpiya=== [[File:North Korea Topography.png|thumb|right|200px|[[Topograpiya|Topograpikong]] [[mapa]] ng Hilagang Korea.]] Sinasakop ng Hilagang Korea ang hilagang bahagi ng [[Tangway ng Korea]], na nasa pagitan ng mga latitud na 37° at 43°H, at mga longitud na 124° at 131°S. Sumasaklaw ito ng sukat na 120,540 kilometrong kuwadrado (46,541 milyang kuwadrado).<ref>{{Cite book|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/dyb2012/Table03.pdf#page=5|title=Demographic Yearbook – Table 3: Population by sex, rate of population increase, surface area and density|publisher=United Nations Statistics Division|year=2012|access-date=29 November 2014|page=5}}</ref> Sa kanluran nito ay ang [[Dagat Dilaw]] at [[Look ng Korea]], at ang nasa silangan nito ay ang [[Hapon]] sa kabila ng [[Dagat ng Hapon]]. Nagkaroon ang Hilagang Korea ng midyang markang 8.02/10 noong 2019 sa Talatuntunan ng Integridad ng Paysaheng Kagubatan, at niraranggo ito bilang ika-28 sa buong mundo sa 172 bansa. Ang bansa ay naglalaman ng tatlong panlupang ekorehiyon: kagubatang nangungulag ng Gitnang Korea, magkahalong kagubatan ng Bulubunduking Changbai, at magkahalong kagubatan ng Mantsurya.<ref>{{cite web |url=http://www.unep.org/PDF/DPRK_SOE_Report.pdf |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20100724234402/http://www.unep.org/PDF/DPRK_SOE_Report.pdf |url-status=dead |archive-date=24 July 2010 |title=DPR Korea: State of the Environment, 2003 |author=United Nations Environmental Programme |page=12}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Grantham|first1=H. S.|last2=Duncan|first2=A.|last3=Evans|first3=T. D.|last4=Jones|first4=K. R.|last5=Beyer|first5=H. L.|last6=Schuster|first6=R.|last7=Walston|first7=J.|last8=Ray|first8=J. C.|last9=Robinson|first9=J. G.|last10=Callow|first10=M.|last11=Clements|first11=T.|last12=Costa|first12=H. M.|last13=DeGemmis|first13=A.|last14=Elsen|first14=P. R.|last15=Ervin|first15=J.|last16=Franco|first16=P.|last17=Goldman|first17=E.|last18=Goetz|first18=S.|last19=Hansen|first19=A.|last20=Hofsvang|first20=E.|last21=Jantz|first21=P.|last22=Jupiter|first22=S.|last23=Kang|first23=A.|last24=Langhammer|first24=P.|last25=Laurance|first25=W. F.|last26=Lieberman|first26=S.|last27=Linkie|first27=M.|last28=Malhi|first28=Y.|last29=Maxwell|first29=S.|last30=Mendez|first30=M.|last31=Mittermeier|first31=R.|last32=Murray|first32=N. J.|last33=Possingham|first33=H.|last34=Radachowsky|first34=J.|last35=Saatchi|first35=S.|last36=Samper|first36=C.|last37=Silverman|first37=J.|last38=Shapiro|first38=A.|last39=Strassburg|first39=B.|last40=Stevens|first40=T.|last41=Stokes|first41=E.|last42=Taylor|first42=R.|last43=Tear|first43=T.|last44=Tizard|first44=R.|last45=Venter|first45=O.|last46=Visconti|first46=P.|last47=Wang|first47=S.|last48=Watson|first48=J. E. M.|display-authors=1|title=Anthropogenic modification of forests means only 40% of remaining forests have high ecosystem integrity – Supplementary Material|journal=Nature Communications|volume=11|issue=1|year=2020|page=5978|issn=2041-1723|doi=10.1038/s41467-020-19493-3|pmid=33293507|pmc=7723057|doi-access=free}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.koreanhistoryproject.org/Jta/Kr/KrGEO0.htm |title=Korea Geography |access-date=1 August 2007 |author=Bill Caraway |year=2007 |work=The Korean History Project |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070706035307/http://koreanhistoryproject.org/Jta/Kr/KrGEO0.htm |archive-date=6 July 2007 }}</ref><ref>{{cite journal|last1=Dinerstein|first1=Eric|last2=Olson|first2=David|last3=Joshi|first3=Anup|last4=Vynne|first4=Carly|last5=Burgess|first5=Neil D.|last6=Wikramanayake|first6=Eric|last7=Hahn|first7=Nathan|last8=Palminteri|first8=Suzanne|last9=Hedao|first9=Prashant|last10=Noss|first10=Reed|last11=Hansen|first11=Matt|last12=Locke|first12=Harvey|last13=Ellis|first13=Erle C|last14=Jones|first14=Benjamin|last15=Barber|first15=Charles Victor|last16=Hayes|first16=Randy|last17=Kormos|first17=Cyril|last18=Martin|first18=Vance|last19=Crist|first19=Eileen|last20=Sechrest|first20=Wes|last21=Price|first21=Lori|last22=Baillie|first22=Jonathan E. M.|last23=Weeden|first23=Don|last24=Suckling|first24=Kierán|last25=Davis|first25=Crystal|last26=Sizer|first26=Nigel|last27=Moore|first27=Rebecca|last28=Thau|first28=David|last29=Birch|first29=Tanya|last30=Potapov|first30=Peter|last31=Turubanova|first31=Svetlana|last32=Tyukavina|first32=Alexandra|last33=de Souza|first33=Nadia|last34=Pintea|first34=Lilian|last35=Brito|first35=José C.|last36=Llewellyn|first36=Othman A.|last37=Miller|first37=Anthony G.|last38=Patzelt|first38=Annette|last39=Ghazanfar|first39=Shahina A.|last40=Timberlake|first40=Jonathan|last41=Klöser|first41=Heinz|last42=Shennan-Farpón|first42=Yara|last43=Kindt|first43=Roeland|last44=Lillesø|first44=Jens-Peter Barnekow|last45=van Breugel|first45=Paulo|last46=Graudal|first46=Lars|last47=Voge|first47=Maianna|last48=Al-Shammari|first48=Khalaf F.|last49=Saleem|first49=Muhammad|display-authors=1|title=An Ecoregion-Based Approach to Protecting Half the Terrestrial Realm|journal=BioScience|volume=67|issue=6|year=2017|pages=534–545|issn=0006-3568|doi=10.1093/biosci/bix014|pmid=28608869|pmc=5451287|doi-access=free}}</ref> [[File:North Korea - Mt. Paektu (5015879192).jpg|thumb|200px|left|Pintura na inilalarawan sina [[Kim Il-sung]] at [[Kim Jong-il]] na tumatayo sa tuktok ng [[Bundok Paektu]].]] Sinabi ng mga naunang bisitang Europeo sa Korea na ang bansa ay kahawig ng "isang dagat sa malakas na unos" dahil sa maraming bulubunduking sunud-sunod na kumukrus sa tangway. Mga 80 bahagdan ng lupain ng Hilagang Korea ay binubuo ng mga bundok at kabundukan, na pinaghihiwalay ng mga malalim at makipot na lambak. Lahat ng bundok ng tangway na may taas na 2,000 metro (6,600 talampakan) o higit pa ay matatagpuan sa Hilagang Korea. Ang malaking mayorya ng populasyon ay naninirahan sa mga kapatagan at mababang lupain.<ref>{{cite web|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+kp0030)|title=Topography and Drainage|publisher=Library of Congress|access-date=17 August 2009|date=1 June 1993|archive-url=https://web.archive.org/web/20041117072403/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+kp0030%29|archive-date=17 November 2004|url-status=dead}}</ref> [[File:L9992134-2.jpg|thumb|right|215px|Litrato ng [[Bundok Kumgang|Bundok Kumgangsan]], isang tanyag na bundok sa Hilagang Korea dahil sa kagandahan nito.]] Ang [[Bundok Paektu]] ang pinakamataas na punto sa Hilagang Korea sa 2,743 metro (8,999 talampakan). Isa itong [[bulkan|bulkang bundok]] na malapit sa [[Manchuria|Mantsurya]] na may [[basalt]] na [[lava|lavang]] [[talampas]] na mayroong taas sa pagitan ng 1,400 metro (4,600 talampakan) at 2,000 metro (6,600 talampakan) sa ibabaw ng antas ng dagat. Itinuturing na isang sagradong lugar ng mga Koreano. Ayon sa [[mitolohiyang Koreano]], isinilang dito si [[Dangun]], ang nagtatag ng unang kaharian sa [[Korea]] na [[Gojoseon]]. May kahalagahan ang bundok sa kalinangang Koreano at isinama sa detalyadong alamat ng [[kulto ng pagkatao]] na nakapalibot sa dinastiyang Kim. Isang tanyag na pampamahalaang [[propaganda|propagandang]] [[alamat]] ay sumasaad na ang bundok ang lugar ng kapanganakan ni [[Kim Jong-il]]. Binabanggit ang bundok sa pambansang awit ng parehong Korea at sa iba't-ibang awiting propaganda, isang halimabawa ang awiting "Pupunta Tayo sa Bundok Paektu" na umaawit bilang papuri kay [[Kim Jong-un]] at naglalarawan ng simbolikong paglalakbay sa bundok.<ref>{{cite journal | last = Song | first = Yong-deok | title = The recognition of mountain Baekdu in the Koryo dynasty and early times of the Joseon dynasty | journal=History and Reality V.64 | year = 2007 }}</ref> [[File:압록강.jpg|thumb|200px|left|Litrato ng [[Ilog Yalu]], kilala ng mga Koreano bilang [[Ilog Amnok]]. Ito ang pinakamahabang ilog sa Hilagang Korea.]] Marami ng bulundukin sa bansa, iilan sa kabilang dito ang Bulubunduking Hamgyong na matatagpuan sa sukdulang hilagang-silangan na bahagi ng tangway ay mayroon ng maraming matataas na taluktok, kabilang ang Kwanmobong sa humigit-kumulang 2,541 metro (8,337 talampakan); ang Bulubunduking Rangrim na matatagpuan sa hilaga-gitnang bahagi ng Hilagang Korea at tumatakbo sa direksyong hilaga-timog, na ginagawang mahirap ang komunikasyon sa pagitan ng silangan at kanlurang bahagi ng bansa; at ang Bulubunduking Kangnam na tumatakbo sa kahabaan ng hangganang Hilagang Korea–Tsina. Ang [[Bundok Kumgang|Bundok Kumgangsan]], na kilala rin bilang ang Bundok Dyamante, (humigit-kumulang 1,638 metro (5,374 talampakan)) na matatagpuan sa Bulubunduking Thaebaek na umaabot sa Timog Korea, ay sikat dahil sa magandang tanawin nito. Ang mga bulubundukin sa hilaga at silangang bahagi ng Hilagang Korea ay bumubuo sa kuwenka para sa karamihan ng mga ilog nito, na dumadaloy sa direksyong kanluran at umaagos sa [[Dagat Dilaw]] at [[Look ng Korea]]. Ang pinakamahaba ay ang [[Ilog Yalu]] (kilala sa Korea bilang [[Ilog Amnok]]) na maaaring maugitanan sa 678 km ng 790 kilometro (490 milya) nito. Ang [[Ilog Tumen]], isa sa iilang malalaking ilog na dumadaloy sa [[Dagat Hapon]], ay ang ikalawang pinakamahaba sa 521 kilometro (324 milya) ngunit nalalayag lamang ng 85 kilometro (53 milya) dahil sa bulubunduking topograpiya. Ang [[Ilog Taedong]] ang ikatlong pinakamahabang ilog sa bansa, dumadaloy ito sa Pyongyang at maaaring maugitanan sa 245 ng 397 kilometro nito. Maliliit ang mga lawa dito dahil sa kakulangan ng aktibidad na gleysyal at katatagan ng kortesa ng Daigdig sa rehiyon. Hindi tulad ng kalapit na Hapon o hilagang Tsina, ang Hilagang Korea ay nakakaranas ng kaunting matinding lindol. Ang bansa ay may iilang spang natural at mainit na bukal, tinatayang 124 ito lahat-lahat ayon sa isang Hilagang Koreanong mapagkukunan.<ref>https://www.koreakonsult.com/Attraction_Kumgang_eng.html</ref><ref>{{cite web |title=Topography and Drainage |url=http://countrystudies.us/north-korea/20.htm |website=countrystudies.us |publisher=U.S. Library of Congress |access-date=17 June 2018}}</ref> ===Klima=== ===Kapaligiran=== ====Pangkalahatang-ideya at Biyodibersidad==== [[File:1169 - Nordkorea 2015 - Myohyang Berge - Freundschaftsausstellung (22786096760).jpg|thumb|200px|right|Ang [[Bundok Myohyang]], isang sagradong bundok sa mga Koreano.]] Ang kapaligiran ng Hilagang Korea ay magkakaiba, ito'y sumasaklaw ng mga ekosistemang alpina, kagubatan, bukirin, tubig-tabang, at marino. Mahigit sa 80 bahagdan ng Hilagang Korea ay bulubundukin kung saan ang pagtatanim ay nakakulong sa mga baybaying silangan at kanluran. Ayon sa ulat ng Programang Pangkapaligiran ng Nasyones Unidas noong 2003, sakop ng kagubatan ang higit sa 70 bahagdan ng bansa, karamiha'y nasa mga matarik na dalisdis. Gayunpaman, ang ibang mga pag-aaral ay nagmungkahi na dahil sa [[deporestasyon]], ang kagubatan ay nasa 50% lamang. Mayroong siyam na ilog at maraming maliliit na daluyan ng tubig sa bansa. Dahil sa kasaysayang heolohikal nito, ang bansa ay may saklaw ng [[behetasyon]] mula sa mga sonang subtropiko, mapagtimpi at napakalamig na kayang mabuhay nang magkakasama dahil sa pinagsamang epekto ng mga klimang oseaniko at kontinental. Sa nakalipas na mga taon, ang kapaligira'y naiulat na nasa isang estado ng "krisis", "sakuna", o "pagbagsak".<ref>{{cite web|url=http://www.unep.org/PDF/DPRK_SOE_Report.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20040831102520/http://www.unep.org/PDF/DPRK_SOE_Report.pdf |url-status=dead |archive-date=2004-08-31 |title=DPR Korea: State of the Environment, 2003 |author=United Nations Environmental Programme |pages=13, 52 }}</ref><ref>{{cite news|newspaper=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/3598966.stm |last=Kirby |first=Alex |title=North Korea's environment crisis |date=August 27, 2004 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20060221004153/http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/3598966.stm |archive-date=February 21, 2006 }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.unep.org/PDF/DPRK_SOE_Report.pdf|title=DPR Korea: State of the Environment, 2003|author=United Nations Environmental Programme|page=53|url-status=dead|archive-url=http://webarchive.loc.gov/all/20040901021452/http://www.unep.org/PDF/DPRK_SOE_Report.pdf|archive-date=2004-09-01}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.unep.org/PDF/DPRK_SOE_Report.pdf|title=DPR Korea: State of the Environment, 2003|author=United Nations Environmental Programme|page=12|url-status=dead|archive-url=http://webarchive.loc.gov/all/20040901021452/http://www.unep.org/PDF/DPRK_SOE_Report.pdf|archive-date=2004-09-01}}</ref><ref>{{cite web|url=http://apjjf.org/-Peter-Hayes/3233/article.html|title=Unbearable Legacies: The Politics of Environmental Degradation in North Korea|first=Peter|last=Hayes|publisher=Asia Pacific Journal: Japan Focus|date=12 October 2009}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.unep.org/PDF/DPRK_SOE_Report.pdf|title=DPR Korea: State of the Environment, 2003|author=United Nations Environmental Programme|page=30|url-status=dead|archive-url=http://webarchive.loc.gov/all/20040901021452/http://www.unep.org/PDF/DPRK_SOE_Report.pdf|archive-date=2004-09-01}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.unep.org/PDF/DPRK_SOE_Report.pdf|title=DPR Korea: State of the Environment, 2003|author=United Nations Environmental Programme|page=12|url-status=dead|archive-url=http://webarchive.loc.gov/all/20040901021452/http://www.unep.org/PDF/DPRK_SOE_Report.pdf|archive-date=2004-09-01}}</ref> [[File:Bar-tailed Godwit9may.png|thumb|200px|left|Mga landas ng migrasyon at pahingahang lupa ng ''Limosa lapponica'' sa [[Dagat Dilaw]].]] Noong 2003, ang mga espesyeng hayop at halaman sa Hilagang Korea ay iniulat na "masagana". Apat na bahagdan ng mas mataas na uri ng halaman ang iniulat na nanganganib, mahina, bihira, o bumababa. Labing-isang bahagdan ng mga espesyeng bertebrado ay iniulat na kritikal na nanganganib, nanganganib, o bihira. Noong 2013, isang delegasyon ng mga bumibisitang dalub-agham ang nag-ulat ng malaking pagkawasak sa kapaligiran ng bansa. Inilarawan nila ang kawalan ng mga hayop at sinabi na ang "tanawin ay talagang patay". Ang kalagayang ito ay inilarawan bilang "napakalubha na maaaring masira ang katatagan ng buong bansa". Gayunpaman, isang grupo ng mga tagamasid ng ibon mula sa [[New Zealand|Bagong Selanda]] ay bumisita sa [[Dagat Dilaw]] sa lalawigan ng [[Timog Pyongan]] noong 2016 at iniulat na ang mga maputik na lugar doon ay naging kanlungan para sa mga ibon. Ang relatibong kakulangan ng pag-unlad doon kung ikumpara sa kalapit na [[Tsina]] at [[Timog Korea]] ay nagbigay ng kanlungan para sa ilang pandaigdigang mahalagang ibon - tulad ng kritikal na nanganganib na ''[[Numenius madagascariensis]]'', ''[[Numenius arquata]]'', at ''[[Limosa lapponica]]'' sa kanilang migrasyon sa kahabaan ng Rota ng Silangang Asya-Australasya.<ref>{{cite web|url=http://www.unep.org/PDF/DPRK_SOE_Report.pdf|title=DPR Korea: State of the Environment, 2003|author=United Nations Environmental Programme|page=53|url-status=dead|archive-url=http://webarchive.loc.gov/all/20040901021452/http://www.unep.org/PDF/DPRK_SOE_Report.pdf|archive-date=2004-09-01}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.pbs.org/wgbh/nova/next/nature/inside-north-koreas-environmental-collapse/ |title=Inside North Korea's Environmental Collapse |last=McKenna |first=Phil |date=March 6, 2013 |newspaper=[[PBS]] }}</ref><ref name="BBC 1">{{cite news|newspaper=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/3598966.stm |last=Kirby |first=Alex |title=North Korea's environment crisis |date=August 27, 2004 }}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/news/magazine-36533469|title=Why North Korea is a safe haven for birds|date=2016-06-20|website=BBC News|access-date=2016-06-20}}</ref> [[File:Pinus densiflora Kumgangsan.jpg|thumb|200px|right|Ang ''Pinus densiflora'', isang punong laganap sa Hilagang Korea.]] Ang [[sanghalamanan]] ng Hilagang Korea ay may malaking pagkakatulad sa ibang mga lugar sa [[Hilagang Emisperyo|hilagang hating-daigdig]]. Humigit-kumulang 2898 espesye ang naitala, kung saan 14% ay endemiko. Apat ang inuri bilang nanganganib. Ang mga katutubong pamayanang halaman sa mababang lupain ay higit na naglaho sa paglilinang at urbanisasyon. Ang mga katutubong pamayanang kagubatang [[pinophyta]] ay matatagpuan sa kabundukan. Ang mga uri ng kagubatan ay pangunahing subartiko (boreal) at kagubatang templado-malamig. Ang ''Pinus densiflora'' ay nangingibabaw sa mga kagubatang konipero sa buong Hilagang Korea, at dumami din sa mga lugar na binago ng epekto ng tao. Ang pangunahing harding botaniko sa Hilagang Korea ay ang Gitnang Harding Botanikal na itinatag noong 1959. Matatagpuan ito sa paanan ng Bundok Taesongsan sa [[Pyongyang]]. Tatlong [[Nanganganib na mga uri|espesyeng nanganganib]] ay lubhang natatangi na nauuri sa kanilang sariling saring monotipiko. Ang nanganganib na ''Pentactina rupicola'' ng pamilyang [[Rosaceae]] ay matatagpuan lamang malapit sa tuktok ng [[Bundok Kumgang]] sa Kangwon Province. Ang nag-iisang miyembro ng sari nito, ang mga relasyon nito ay hindi malinaw, ngunit ang pagsuring molekular ay nagmumungkahi na ang pinakamalapit na kamag-anak nito ay ang saring Hilagang Amerikano na [[Petrophytum]]. Ang kritikal na nanganganib na ''Abeliophyllum distichum'' ay mula sa gitnang tangway ng Korea at gaya ng ''Pentactina rupicola'' ay kabilang din ito sa isang sari kung saan ito ang nag-iisang miyembro. Mula sa Korea ay ipinakilala ito sa hortikultura sa [[Inglatera]] at [[Hilagang Amerika]], pati na rin sa paglilinang sa Hilagang Korea. Ang ''Sophora koreensis'' ay inuri din sa sarili nitong sari, ngunit ang ''Echinosophora'' ay natagpuang henetikong nasa loob ng saring [[Sophora]]. ====Suliranin at Programang Pangkalikasan==== Aang kapaligiran ng Hilagang Korea ay kilala na hindi gaanong kontaminado kaysa sa Timog Korea, ngunit ang Hilagang Korea ay nasa malubhang kalagayan din ng polusyon sa kapaligiran dahil sa kakulangan ng kamalayan, pamumuhunan, kondisyong teknolohikal, at walang ingat na pag-unlad na sumisira sa kalikasan. Sa ngayon, ang kinatawan ng Hilagang Korea ay lumahok sa Sumite ng Rio at nagpahayag ng kanyang intensyon na tumugon sa mga konsultasyong interkoreano sa mga isyung pangkapaligiran. Ang kalagayang pangkalikasan sa Hilagang Korea ay hindi pa rin ganoon kakilala sa labas ng mundo, at ang mga kaugnay na pinsala ay paulit-ulit lamang na iniuulat.<ref>{{Cite web|title=NK테크 브리핑|url=http://www.nktech.net/inform/nkt_briefing/nkt_briefing_v.jsp?record_no=7|access-date=June 21, 2021|website=www.nktech.net}}</ref><ref>{{Cite web|last=명|first=수정|date=2018|title=KDI 북한경제리뷰|url=https://www.kdi.re.kr/forecast/forecasts_north.jsp?pub_no=15608|url-status=live|access-date=June 18, 2021|website=www.kdi.re.kr|language=kr}}</ref> ===Mga Hangganan, Baybayin, at Isla=== ==Paghahating Pampangasiwaan== [[File:North Korea Div.png|thumb|right|175px|Pangkalahatang paghahating pampangasiwaan ng Hilagang Korea.]] Ang mga paghahating pampangasiwaan ng Hilagang Korea ay nakasaayos sa tatlong antas. Ang una at pinakamataas na antas ay sinasaklaw ang siyam na [[lalawigan]] at apat na espesyal na [[lungsod]], ang ikalawang antas ay binubuo ang mga lungsod, kondado, at distrito, at ang ikatlong antas ay nahahati sa mga bayan, kapitbahayan, nayon, at distrito ng mga manggagawa. Ang sistemang pampangasiwaan na ito na kasalukuyang ginagamit sa Hilagang Korea ay unang pinasinayaan ni Kim Il-sung noong 1952 bilang bahagi ng malawakang muling pagtatatag pamahalaang lokal. Noong nakaraan ay gumamit ang bansa ng maraming-antas na sistema katulad ng ginagamit pa sa Timog Korea. ===Unang Antas=== Ang siyam na lalawigan sa Hilagang Korea ay nagmula sa tradisyonal na mga lalawigan ng [[Korea]], ngunit higit pa itong hinati simula noong pagkakahati ng Korea. Ang mga ito ay malalaking lugar kabilang ang mga lungsod, kanayunan at bulubunduking rehiyon. Ang tatlong espesyal na lungsod at natatanging direktang pinamamahalaang lungsod ay mga malalaking lungsod ng kalakhan na hiniwalay sa kanilang mga dating lalawigan upang maging mga unang antas na yunit. Mayroon ng apat na iba pang mga lungsod ([[Chongjin]], [[Hamhung]], [[Kaesong]], at [[Gwangju]]) na direktang pinamamahalaan sa nakaraan, ngunit sa paglipas ng panahon ay muling pinagsama ang iba sa kanilang mga lalawigan o kung hindi man ay muling isinaayos. Ang mga espesyal na lungsod ay mayroon ng pantay na katayuan sa mga lalawigan. <div class="left"> {| class="wikitable" |- !Mapa !! Kodigo !! Pangalan<br>([[Wikang Filipino|Filipino]])!!Pangalan<br>([[Chosongul]])!!Pangalan<br>([[Hanja]])!!Kabisera |- | rowspan="16" |{{Image label begin|image=North Korea location map 2.svg|width={{{width|500}}}|float={{{float|right}}}|link=}} <!-- ===== PROVINCIAL LEVEL ===== -->{{Image label small|x=0.29|y=0.91|scale={{{width|400}}}|text =[[Pyongyang]]}} {{Image label small|x=1.15|y=0.19|scale={{{width|400}}}|text =[[Rason]]}} {{Image label small|x=0.2|y=0.95|scale={{{width|400}}}|text =[[Nampo]]}} {{Image label small|x=0.29|y=0.83|scale={{{width|400}}}|text =[[Timog Pyongan]]}} {{Image label small|x=0.30|y=1.03|scale={{{width|400}}}|text =[[Hilagang Hwanghae]]}} {{Image label small|x=0.20|y=1.13|scale={{{width|400}}}|text =[[Timog Hwanghae]]}} {{Image label small|x=0.57|y=0.98|scale={{{width|400}}}|text =[[Kangwon]]}} {{Image label small|x=0.60|y=0.66|scale={{{width|400}}}|text =[[Timog Hamgyong]]}} {{Image label small|x=0.90|y=0.30|scale={{{width|400}}}|text =[[Hilagang Hamgyong]]}} {{Image label small|x=0.70|y=0.45|scale={{{width|400}}}|text =[[Ryanggang]]}} {{Image label small|x=0.40|y=0.55|scale={{{width|400}}}|text =[[Chagang]]}} {{Image label small|x=0.15|y=0.70|scale={{{width|400}}}|text =[[Hilagang Pyongan]]}} {{Image label small|x=0.37|y=1.17|scale={{{width|400}}}|text =[[Kaesong]]}}<!-- ===== OTHER COUNTRIES ===== -->{{Image label small|x=0.290|y=0.280|scale={{{width|400}}}| text=[[Tsina|<i style="color: #48A3B5">Tsina</i>]] }} {{Image label small|x=0.605|y=1.200|scale={{{width|400}}}| text=[[Timog Korea|<i style="color: #48A3B5">Timog Korea</i>]] }}<!-- ===== SEAS - OCEANS - ETC ===== -->{{Image label small|x=0.040|y=1.220|scale={{{width|400}}}| text=[[Dagat Dilaw|<i style="color: #48A3B5">Dagat Dilaw<br/>(Dagat Kanluran ng Korea)</i>]] }} {{Image label small|x=0.040|y=0.898|scale={{{width|400}}}| text=[[Look ng Korea|<i style="color: #48A3B5">Look ng Korea</i>]] }} {{Image label small|x=0.850|y=0.898|scale={{{width|400}}}| text=[[Dagat Hapon|<i style="color: #48A3B5">Dagat Hapon<br>(Dagat Silangan ng Korea)</i>]] }} {{Image label end}}<noinclude> !colspan="5"| Direktang Pinamamahalaang Lungsod<br/>([[Chosongul]]: {{lang|ko|직할시}}; [[Hanja]]: {{lang|ko|直轄市}}; [[McCune-Reischauer|MR]]: ''chikhalsi'') |- | KP-01 || [[Pyongyang]] ||{{lang|ko|직할시}} || {{lang|ko|平壤市}} |- !colspan="5"| Lalawigan <br/>([[Chosongul]]: {{lang|ko|도}}; [[Hanja]]: {{lang|ko|道}} [[McCune-Reischauer|MR]]: ''to'') |- | KP-02 || [[Timog Pyongan]] ||{{lang|ko-Hang|평안남도}}|| {{lang|ko|平安南道}} || [[Pyongsong]] |- | KP-03 || [[Hilagang Pyongan]] ||{{lang|ko-Hang|평안북도}}|| {{lang|ko|平安北道}}|| [[Sinuiju]] |- | KP-04 || [[Chagang]] ||{{lang|ko-Hang|자강도}}|| {{lang|ko|慈江道}}|| [[Kanggye]] |- | KP-05 || [[Timog Hwanghae]] ||{{lang|ko-Hang|황해남도}}|| {{lang|ko|黃海南道}}|| [[Haeju]] |- | KP-06 || [[Hilagang Hwanghae]] ||{{lang|ko-Hang|황해북도}}|| {{lang|ko|黃海北道}}|| [[Sariwon]] |- | KP-07 || [[Kangwon]] ||{{lang|ko-Hang|강원도}}|| {{lang|ko|江原道}} || [[Wonsan]] |- | KP-08 || [[Timog Hamgyong]] ||{{lang|ko-Hang|함경남도}}|| {{lang|ko|咸鏡南道}}|| [[Hamhung]] |- | KP-09 || [[Hilagang Hamgyong]] ||{{lang|ko-Hang|함경북도}}|| {{lang|ko|咸鏡北道}}|| [[Chongjin]] |- | KP-10 || [[Ryanggang]] ||{{lang|ko-Hang|량강도}}|| {{lang|ko|兩江道}}|| [[Hyesan]] |- !colspan="5"| Espesyal na Lungsod<br/>([[Chosongul]]: {{lang|ko|특별시}}; [[Hanja]]: {{lang|ko|特別市}} [[McCune-Reischauer|MR]]: ''t'ŭkpyŏlsi'') |- | KP-11 || [[Rason]] ||{{lang|ko-Hang|라선특별시}} || {{lang|ko|羅先市}} |- | KP-12 || [[Nampo]] ||{{lang|ko-Hang|남포시}} || {{lang|ko|南浦市}} |- | KP-13 || [[Kaesong]] ||{{lang|ko-Hang|개성시}} || {{lang|ko|開城市}} |} </div> ===Ikalawa at Ikatlong Antas=== [[File:DPRK Administrative Divisions.svg|thumb|right|175px|Ikalawang antas ng paghahating pampangasiwaan sa Hilagang Korea.]] Ang pinakakaraniwang ikalawang antas na paghahati ay ang ''kondado'' ([[Chosongul]]: {{lang|ko|군}}; [[Hanja]]: {{lang|ko|郡}}; [[McCune-Reischauer|MR]]: ''kun''), isang hindi gaanong urbanisadong lugar sa loob ng isang lalawigan o direktang pinamamahalaang lungsod. Ang mga mas mataong distrito sa loob ng mga lalawigan ay mga ''lungsod'' ([[Chosongul]]: {{lang|ko|시}}; [[Hanja]]: {{lang|ko|市}}; [[McCune-Reischauer|MR]]: ''si''). Ang mga sentrong panlungsod ng mga direktang pinamamahalaang lungsod ay isinaayos sa mga distrito ([[Chosongul]]: {{lang|ko|구역}}; [[Hanja]]: {{lang|ko|區域}}; [[McCune-Reischauer|MR]]: ''kuyŏk''). Ang mga bahaging rural ng mga lungsod at kondado ay isinaayos sa mga ''nayon'' ([[Chosongul]]: {{lang|ko|읍}}; [[Hanja]]: {{lang|ko|邑}}; [[McCune-Reischauer|MR]]: ''ŭp''). Ang mga bayanang lugar sa loob ng mga lungsod ay nahahati sa mga ''kapitbahayan'' ([[Chosongul]]: {{lang|ko|동}}; [[Hanja]]: {{lang|ko|洞}}; [[McCune-Reischauer|MR]]: ''tong''), at ang mga mataong bahagi ng isang kondado ay bumubuo ng isang bayan ([[Chosongul]]: {{lang|ko|리}}; [[Hanja]]: {{lang|ko|里}}; [[McCune-Reischauer|MR]]: ''ri''). Ang ibang kondado ay mayroon ng mga ''distrito ng mga manggagawa'' ([[Chosongul]]: {{lang|ko|로동자구}}; [[Hanja]]: {{lang|ko|勞動者區}}; [[McCune-Reischauer|MR]]: ''rodongjagu''). ==Pamahalaan at Politika== Ang pamahalaan at politika ng Republikang Bayang Demokratiko ng Korea ay nagaganap sa loob ng balangkas ng [[Juche]], isang ideolohiyang pangunahing binuo ni [[Hwang Jang-yop]] (ngunit krinedito kay [[Kim Il-sung]] sa kalaunan) na naglilingkod bilang pilosopiyang pang-estadong opisyal ng estado. Isinasaad ng teorya ng Juche na sa pamamagitan lamang ng pag-asa sa sarili at isang estadong malakas at malaya ay makakamit ang [[sosyalismo|sosyalismong]] tunay. ===Istraktura ng Pamahalaan=== ===Pampolitikang Kalagayan at Pagpapaunlad=== ===Pagpapatupad ng Batas at Panloob na Seguridad=== ===Ugnayang Panlabas=== ==Ekonomiya== ===Pangkalahatang Sitwasyon=== ===Imprastraktura, Enerhiya, at Transportasyon=== ===Agham at Teknolohiya=== ===Lihim na "Silid 39"=== ==Lipunan== ===Demograpiko=== {{Largest cities | name = Mga pinakamalaking lungsod at bayan ng Hilagang Korea | country = Hilagang Korea | stat_ref = [http://unstats.un.org/unsd/demographic/sources/census/2010_PHC/North_Korea/Final%20national%20census%20report.pdf Senso ng 2008] | list_by_pop = Talaan ng mga lungsod sa Hilagang Korea | class = nav | div_name = Paghahating Pampangasiwaan | city_1 = Pyongyang | div_1 = Pyongyang{{!}}Pyongyang | pop_1 = 3,255,288 | img_1 = Pyongyang western view April 2010.jpg | city_2 = Hamhung | div_2 = Lalawigan ng Hilagang Hamgyong{{!}}Hilagang Hamgyong | pop_2 = 768,551 | img_2 = Hamhung North Korea.jpg | city_3 = Chongjin | div_3 = Lalawigan ng Hilagang Hamgyong{{!}}Hilagang Hamgyong | pop_3 = 667,929 | img_3 = Chongjin.jpg | city_4 = Nampo | div_4 = Lalawigan ng Timog Pyongan{{!}}Timog Pyongan | pop_4 = 366,815 | img_4 = Nampocity.jpg | city_5 = Wonsan | div_5 = Lalawigan ng Kangwon (Hilagang Korea){{!}}Kangwon | pop_5 = 363,127 | city_6 = Sinuiju | div_6 = Hilagang Pyongan | pop_6 = 359,341 | city_7 = Tanchon | div_7 = Lalawigan ng Timog Hamgyong{{!}}Timog Hamgyong | pop_7 = 345,875 | city_8 = Kaechon | div_8 = Lalawigan ng Timog Pyongan{{!}}Timog Pyongan | pop_8 = 319,554 | city_9 = Kaesong | div_9 = Lalawigan ng Hilagang Hwanghae{{!}}Hilagang Hwanghae | pop_9 = 308,440 | city_10 = Sariwon | div_10 = Lalawigan ng Hilagang Hwanghae{{!}}Hilagang Hwanghae | pop_10 = 307,764 |city_11 = Sunchon |div_11=Lalawigan ng Timog Pyongan{{!}}Timog Pyongan |pop_11=297,317 |city_12 = Pyongsong |div_12=Lalawigan ng Timog Pyongan{{!}}Timog Pyongan |pop_12=284,386 |city_13 = Haeju |div_13=Lalawigan ng Timog Hwanghae{{!}}Timog Hwanghae |pop_13=273,300 |city_14 = Kanggye |div_14=Lalawigan ng Chagang{{!}}Chagang |pop_14=251,971 |city_15 = Anju, Hilagang Korea{{!}}Anju |div_15=Lalawigan ng Timog Pyongan{{!}}Timog Pyongan |pop_15=240,117 |city_16 = Tokchon |div_16=Lalawigan ng Timog Pyongan{{!}}Timog Pyonggan |pop_16=237,133 |city_17 = Kimchaek |div_17=Lalawigan ng Hilagang Hamgyong{{!}}Hilagang Hamgyong |pop_17=207,299 |city_18 = Rason |div_18=Sonang Ekonomikong Espesyal ng Rason |pop_18=196,954 |city_19 = Kusong |div_19=Lalawigan ng Hilagang Pyongan{{!}}Hilagang Pyongan |pop_19=196,515 |city_20 = Hyesan |div_20=Lalawigan ng Ryanggang{{!}}Ryanggang |pop_20= 192,680 }}<noinclude> {{Template reference list}} ===Edukasyon=== ===Kalusugan=== ===Karapatang Pantao=== ===Relihiyon=== ===Wika=== ==Kalinangan== ===Arkitektura at Sining=== [[File:Artist at Mansudae Art Studio, Pyongyang (10104200854).jpg|thumb|200px|left|Isang Hilagang Koreanong artistang nagpipinta sa [[Estudyong Pansining ng Mansudae]].]] Ang biswal na sining sa bansa ay karaniwang ginawa sa estetika ng [[reyalismong sosyalista]]. Pinagsasama ng pagpipintang Hilagang Koreano ang impluwensya ng ekspresyong biswal ng mga Hapones at Sobyetiko upang maitanim ang katapatang sentimental sa sistema.<ref name="Mundo ng Sining">{{cite web|url=http://www.atimes.com/atimes/Korea/NF16Dg02.html|title=A window into North Korea's art world|last=Rank|first=Michael|date=16 June 2012|website=Asia Times|url-status=unfit|archive-url=https://web.archive.org/web/20130326075320/https://www.atimes.com/atimes/Korea/NF16Dg02.html|archive-date=26 March 2013|access-date=14 July 2014}}</ref> Lahat ng artista ay kinakailangang sumali sa Unyon ng mga Artista, at ang mga pinakamahusay ay maaaring makatanggap ng isang lisensyang opisyal upang ilarawan ang mga pinuno. Ang mga litrato at eskultura na naglalarawan kina Kim Il-sung, Kim Jong-il at Kim Jong-un ay inuuri bilang "mga gawaing numero uno".<ref name="Lankov 2011 (Reyalismong Sosyalista)">{{cite news|url=https://www.koreatimes.co.kr/www/news/opinon/2011/02/137_81303.html |title=Socialist realism |author=Andrei Lankov |newspaper=The Korea Times |date=13 February 2011 |access-date=6 July 2014 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140726132136/http://www.koreatimes.co.kr/www/news/opinon/2011/02/137_81303.html |archive-date=26 July 2014 }}</ref> [[File:Propaganda at Mansudae Art Studio.JPG|thumb|200px|right|Mga rebulto at pinturang pangpropaganda sa [[Estudyong Pansining ng Mansudae]].]] Sa panahon ng pamamahala ni Kim Il-sung ay pinayagan lamang ang pagpipinta sa henerong reyalistang sosyalista. Pagkatapos ng kamatayan ni Kim Il-sung noong 1994 ay pinaluwag at minsa'y ganap na inalis ang mga direktiba sa pagpipinta sa ilalim ni Kim Jong-il. Ang mga bagong anyo ng sining, kabilang ang isang kakaibang uri ng impresyonismo sa Hilagang Korea ay umakma sa mga poster. Makikita ang ibang anyo ng sining sa mga pelikulang makabayan na nangibabaw sa kalinangan mula 1949 hanggang 1994, at ang muling nagising na arkitektura, kaligrapya, gawang tela, at pagpipintang neo-tradisyonal na naganap mula 1994 hanggang sa kasalukuyan. Malaki ang naging epekto nito sa mga manghihimagsik na poster, litograpiya at mga multiplo, pelikulang pandula at dokumental, pagpipintang makatotohanan, arkitekturang engrande, at maliit sa palayukang domestiko, [[seramika]], at pananahing eksportable. Ang mga palakasang sining at pampolitikang manghihimagsik na poster ay ang pinakasopistikado at internasyonal na kinokolekta ng mga bahay ng subasta at kolektor ng espesyalidad. Sina Duk Soon Fwhang at Chung Soon Fwhang O'Dwyer, dalawang magkapatid na Hilagang Koreanong pintor na tumakas sa Estados Unidos noong huling bahagi ng mga 1950, ay umiwas sa mga tahasang pampolitikang pahayag at pabor sa tanawing mabagsik, na pinag-ugnay ang mga pamamaraan ng pagpipinta sa Kanluran at Malayong Silangan. Ang mga pintor sa Hilagang Korea ay kilala sa kanilang husay, at ang mga Hilagang Koreanong pintor na desertor sa Timog Korea ay regular na nagtatrabaho bilang mga artista roon.<ref name="webc_Theg">{{Cite web | title = The good things in North Korea | first = Fyodor | last = Tertitskiy | work = NK News | date = 6 June 2016 | access-date = 20 July 2016 | url = https://www.nknews.org/2016/06/the-good-things-in-north-korea}}</ref> Ang anyong pinakanatatangi at kahanga-hanga sa kontemporaryong pagpapahayag ng kalinangan sa Hilagang Korea ay ang arkitektura at pagpaplano ng lungsod. Ang Pyongyang, na halos ganap na nawasak ng Estados Unidos sa panahon ng Digmaang Koreano, ay muling itinayo sa malaking sukat. Sinuportahan ang [[Stalinism|Stalinista]] at absolutista, madalas na [[arkitekturang brutalista]]. Nag-aral ang mga Hilagang Koreanong arkitekto sa Mosku o mga sateliteng Sobyetiko, at ibinalik ang mga istilong manggagawang sosyalista at malaking arkitekturang bayang selebratoryo sa isang engrande at napakalaking kahanga-hangang sukat. Nanirahan ang mga taga-lungsod at burokratiko blokeng apartamentong istilo-Sobyetiko; nanirahan ang mga magsasaka at manggagawang rural sa mga tradisyonal na bahay gaya ng dati; hindi nangyari ang urbanisasyon hanggang kamakailan lamang. Binuo sa Pyongyang ang mga gusaling engrande at malalaking pampublikong plasa bilang mga palabas sa arkitektura. Ang mga tanawing pormal na prusisyonal ay sinamahan ng mga sitio na ito. Halos lahat ng arkitektura ay itinaguyod ng pamahalaan, at pinanatili ang mahusay na homoheneidad ng pag-andar at istilo. Maraming mga gusaling bago na itinayo noong dekadang 1980 at 1990 upang mapahusay ang katayuan ng Pyongyang bilang isang kabisera. {{multiple image | align = left | direction = horizontal | caption_align = center | width1 = 150 | image1 = Arch-of-Triumph-2014.jpg | caption1 = Litrato ng [[Arko ng Tagumpay (Pyongyang)|Arko ng Tagumpay]] na kinuha sa hilagang-silangan sa dapit-hapon. | width2 = 90 | image2 = Tower of Juche Idea, Pyongyang, North Korea (2909246855).jpg | caption2 = Ang [[Tore ng Juche]] sa gabi. | width3 = 80 | image3 = Ryugyong Hotel 4 Sep 2011.jpg | caption3 = [[Otel Ryugyong]] noong 4 Setyembre 2011. }} Nahahati ang mga istrakturang pangunahin sa tatlong kategorya: mga bantayog, gusaling pinagsasama ang mga tradisyonal na Koreanong paksang tradisyonal at konstruksyong moderno, at gusaling matataas na may disenyong moderno. Ang mga halimbawa ng unang kategorya ay ang Rebulto ng Chollima, isang dalawampu't metrong taas na estatwang tanso ni Kim Il-sung sa harap ng Museo ng Himagsikang Koreano (isa sa mga istrukturang pinakamalaki sa mundo na nasa 240,000 metrong kuwadrado), [[Arko ng Tagumpay (Pyongyang)|Arko ng Tagumpay]] (katulad ng [[Arc de Triomphe|kahawig]] nito sa [[Paris]] bagama't mas mataas ng sampung metro), at ang [[Tore ng Juche]] na itinayo sa okasyon ng ikapitumpung kaarawan ni Kim Il-sung noong 1982. Ang ikalawang kategorya ng arkitektura ay gumagawa ng espesyal na paggamit ng mga tradisyonal na disenyong baldosadong bubong. Ang mga halimbawa nito ay ang Palasyo ng Kalinangang Bayan at Maringal na Bahay ng Pag-aaral ng Bayan, parehong nasa Pyongyang, at ang Eksibisyong Internasyonal ng Pagkakaibigan sa Bundok Myohyang na nagpapakita ng mga regalong ibinigay kay Kim Il-sung ng mga dignitaryong dayuhan. Kasama sa ikatlong kategorya ang mga komplehong apartamentong matataas at otel sa kabisera. Ang pinakakapansin-pansin sa mga gusaling ito ay ang di pa tapos na [[Otel Ryugyong]] (itinigil ang konstruksiyon mula 1992 - Abril 2008) na inilalarawan bilang isa sa mga pinakamataas na otel sa mundo na may 105 palapag, ang hugis tatsulok nito ay makikita sa hilaga-gitnang Pyongyang. Ang Otel Koryo ay isang istrakturang ultramodernong toreng-kambal na apatnapu't limang palapag ang taas.<ref name="Savada 1994">{{Loc|article=''North Korea: A Country Study''|url=https://archive.org/details/PAM550-81 |author=Savada, Andreas Matles, ed. (1994) |accessdate=27 July 2013}} Fourth ed. Washington: Federal Research Division of the Library of Congress. {{ISBN|0-8444-0794-1}}.</ref> ===Lutuin at Inumin=== [[File:North Korean restaurant 02.jpg|thumb|200px|left|Mga taong kumakanta at kumakain sa isang restawrang Hilagang Koreano.]] Umunlad ang lutuing Hilagang Koreano ay umunlad sa mga dantaon ng pagbabago sa lipunan at politika. Inilarawan ang lutuin na mayroong tiyak at pambihirang kahanghangan na nagmumula sa paggamit ng mga sahog na may lasa na matamis, maasim, masangsang at maanghang sa mga pagkakahalong nagdudulot ng ganitong epekto.<ref name="Demick 2011">{{cite web | last=Demick | first=Barbara | title=The unpalatable appetites of Kim Jong-il | website=The Telegraph | date=October 8, 2011 | url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/northkorea/8809102/The-unpalatable-appetites-of-Kim-Jong-il.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/northkorea/8809102/The-unpalatable-appetites-of-Kim-Jong-il.html |archive-date=2022-01-12 |url-access=subscription |url-status=live | access-date=May 19, 2017}}{{cbignore}}</ref> Mayroon ng mga luto't pagkain sa Hilagang Korea na ihinahanda rin sa Timog Korea, at ang karamihan sa pagkaing nagmumula sa Hilagang Korea ay naidala sa Timog Korea sa pamamagitan ng mga pamilyang nandayuhan pagkatapos ng Digmaang Koreano, at marami rito ang naging pangunahing sangkap sa karaniwang pagkaing Timog Koreano.<ref name="Gentile 2014">{{cite web | last=Gentile | first=Dan | title=Korean food: The 12 essential dishes you need to know from the North and the South | website=Thrillist | date=February 28, 2014 | url=https://www.thrillist.com/eat/nation/korean-food-kimchi-korean-bbq-bibimbap-mandu-and-other-essential-dishes-you-need-to-know | access-date=May 19, 2017}}</ref> [[File:Pyongyang Street Food Vendors (15170855368).jpg|thumb|right|200px|Mga nagtitinda ng [[pagkaing kalye]] sa Pyongyang.]] Makabuluhang nakabatay ang disponibilidad at kalidad ng pagkain sa mga pagkakahating sosyopolitikal sa uri. Ang ibang restawran, partikular na sa Pyongyang, ay may mahal na pagpepresyo kung ikukumpara sa karaniwang sahod ng mga manggagawa sa Hilagang Korea. Hindi ito pinupuntahan ng mga karaniwang mamamayan, at ang mga turista at mamamayang mayaman ang mga pangunahing tumatangkilik nito, lalo na sa mga maluho.<ref name="Killalea 2016">{{cite web | author=Killalea, Debra | title=Pyonghattan: Life inside North Korea's brat pack | website=News.com.au | date=May 17, 2016 | url=http://www.news.com.au/travel/travel-ideas/weird-and-wacky/north-korea-inside-the-lives-of-pyongyangs-rich-kids/news-story/e9b4dae09f05dbc272495cce2dd9faee | access-date=May 17, 2017}}</ref><ref name="Fullerton 2017">{{cite web | author=Fullerton, Jamie | title=Munchies in North Korea: A Visit to Pyongyang's Newest Pizza Joint | website=Vice | date=March 29, 2017 | url=https://munchies.vice.com/en_us/article/munchies-in-north-korea-a-visit-to-pyongyangs-newest-pizza-joint | access-date=May 17, 2017}}</ref> Alinsunod sa kanilang pagpepresyo, ang mga restawrang maluho ay karaniwang nagagamit lamang ng mga pinuno ng pamahaalan na binabayaran ng maayos, turista na bumibisita sa bansa, at ang umuusbong na mayamang gitnang uri ng ''donju'' (nangangahulugang "mga maestro ng pera").<ref name="DailyNK-Water">{{cite web | author=Song Ah, Seol | title=Bottled Water Gaining Popularity in Markets | website=Daily NK | date=September 30, 2014 | url=http://www.dailynk.com//english/read.php?cataId=nk01500&num=12360 | access-date=May 19, 2017}}</ref><ref name="Song Min 2015">{{cite web | author=Song Min, Choi | date=December 9, 2015 | title=North Korea's nouveau riche spend like there's no tomorrow | website=Daily NK | url=http://www.dailynk.com//english/read.php?cataId=nk01500&num=13625 | access-date=May 20, 2017}}</ref> Ang ''donju'' ay karaniwang humahawak ng mga posisyon sa pamahalaan, negosyong pag-aari ng estado sa labas ng bansa, at mga may kinalaman sa pagdadala ng mga pamumuhunan at pag-angkat ng mga produkto sa bansa.<ref name="Pearson Park 2015">{{cite web | last1=Pearson | first1=James | last2=Park | first2=Ju-min | title=Pyongyang Bling - The rise of North Korea's consumer comrades | website=Reuters UK | date=June 4, 2015 | url=http://uk.reuters.com/article/uk-northkorea-change-consumption-idUKKBN0OJ2UY20150604 | access-date=May 20, 2017}}</ref><ref name="Fifield 2016">{{cite news | author=Fifield, Anna | title=North Korea's one-percenters savor life in 'Pyonghattan' | newspaper=Washington Post | date=May 14, 2016 | url=https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/north-koreas-one-percenters-savor-life-in-pyonghattan/2016/05/14/9f3b47ea-15fa-11e6-971a-dadf9ab18869_story.html | access-date=May 20, 2017}}</ref> Mayroon ng iilang pagkaing kalye na umiiral sa bansa, kung saan ang mga nagtitinda ay nagpapatakbo ng mga puwestong pampagkain.<ref name="Jeffries 2013">{{cite book | last=Jeffries | first=I. | title=North Korea: A Guide to Economic and Political Developments | publisher=Taylor & Francis | series=Guides to Economic and Political Developments in Asia | year=2013 | isbn=978-1-134-29033-8 | url=https://books.google.com/books?id=YGGScItq-BsC&pg=PA408 | access-date=May 18, 2017 | page=408}}</ref> Ang unang pizzerya ng bansa ay binuksan noong 2009.<ref name="The Jakarta Post 2017">{{cite web | title=Five interesting facts about North Korean leader Kim Jong-un | website=The Jakarta Post | date=February 18, 2017 | url=http://www.thejakartapost.com/life/2017/02/18/five-interesting-facts-about-north-korean-leader-kim-jong-un.html | access-date=May 20, 2017}}</ref> [[File:Okryugwan rengmyun1.jpg|thumb|200px|right|Inihandang ''raengmyŏn'' sa ''Okryu-gwan'' (Restawrang Okryu) na nasa Pyongyang.]] Bihira ang pagkonsumo ng karne sa bansa, at karamihan sa mga mamamayan ay nakakain nito sa mga pampublikong pista sa kaarawan nina Kim Il-sung at Kim Jong-il, kapag ang dagdag na karne ay kasama sa mga rasyon ng pamahalaan. Kabilang sa mga karneng kinakain ay karamiha'y baboy, kuneho at kung minsa'y kambing. Ipinagbabawal ang pagkonsumo ng karne ng baka, ngunit pinahihintulutan ang pagkonsumong napakalimitado kagaya ng ginagamit sa nilaga o sopas.<ref name="Demick 2011"/> Kumakatawan naman ang mahabang bihon ng mahabang buhay o mahabang kasal, kaya't inihahain ito sa mga tao sa kasalan. Isang halimbawa nito ang ''raengmyŏn'', isang tradisyonal na Koreanong bihong malamig na inihahanda gamit ang bihong bakwit.<ref name="Williams 2014">{{cite web | last=Williams | first=Martyn | title=North Korea launches cooking website 'for housewives' | website=The Guardian | date=July 22, 2014 | url=https://www.theguardian.com/world/2014/jul/22/north-korea-launches-cooking-website | access-date=May 17, 2017}}</ref> Ang mga karagdagang sangkap para rito sa Hilagang Korea ay ilang hiwa ng karne, pinatuyong itlog, at sarsang mainit. Inihahanda ito gamit ng harina at almirol mula sa mga sangkap tulad ng bakwit, patatas at kamote. Ilang baryasyon nito'y ay ang pagdaragdag ng pipino, labanos, isdang hilaw, at Asyatikong peras.<ref name="Shalhoub 2017">{{cite web | author=Shalhoub, Lulwa | title=From kimchi to rice cakes: Korean cuisine has something for every foodie | website=Arab News | date=April 27, 2017 | url=http://www.arabnews.com/node/1091271/food-health | access-date=May 19, 2017}}</ref> Isa namang halimbawa ang [[ramen]], na tinutukoy bilang "bihong kulot" sa Hilagang Korea. Ang [[Shin Ramyun]] ay isang tatak ng bihong instante na ginagawa sa Timog Korea na binansagang "bihong pera" sa Hilaga dahil sa medyo mahal na presyo nito sa humigit-kumulang 800 won sa bawat yunit.<ref name="DailyNK 2009">{{cite web | title=Shin Ramyun, Ramen of Choice in North Korea | website=Daily NK | url=http://www.dailynk.com//english/read.php?cataId=nk01500&num=4996 | date=June 3, 2009 | access-date=May 17, 2017}}</ref> Noong 2009, ang mga kahon ng Shin Ramyun na naglalaman ng dalawampung pakete ng ramen sa bawat kahon ay nagkahalaga ng humigit-kumulang 30,000 Hilagang Koreanong won, na sa bansa ay presyong mahal, samakatuwid ay hindi makukuha ng karamihan sa mga mamamayan dahil sa presyong ito. [[File:Craft Beer at the Taedonggang Microbrewery No. 3 (12329931855).jpg|thumb|left|200px|Serbesang artesanal sa Kompanyang Serbesera ng Taedonggang Blg. 3 sa Pyongyang.]] Kinokonsumo ang mga [[inuming alkohol]] sa bansa, kung saan ang pag-inom nito'y bahagi ng kalinangang pambansa.<ref name="Kim 2010">{{cite book | last=Kim | first=M. | title=Escaping North Korea: Defiance and Hope in the World's Most Repressive Country | publisher=Rowman & Littlefield Publishers | year=2010 | isbn=978-0-7425-5733-8 | url=https://books.google.com/books?id=m9MjXrGDpdUC&pg=PA42 | access-date=May 19, 2017 | page=42}}</ref> Ang legal na edad ng pag-inom ng Hilagang Korea ay 18, ngunit minsa'y pinapayagang uminom ang mga menor de edad, at ang ilang tagabantay ng mga tindahan ay kaagad na nagbebenta sa kanila ng mga inuming may alkohol. Mayroong ng mga Hilagang Koreano na nagtitimpla at nagdadalisay ng mga inuming may alkohol sa bahay sa kabila ng pagbabawal ng paggawang natura ng alkohol sa bahay, at ang ilan ay nagbebenta ng mga inuming ito sa mga pamilihan bagama't ito'y ilegal din. Ginagawa ang alak na timplang bahay gamit ang mga sangkap tulad ng patatas at mais. Ang ilang mga mamimili sa Hilagang Korea ay bumibili ng mga inuming alkohol nang direkta mula sa mga pabrika na gumagawa ng alkohol sa bansa sa pamamagitan ng perang hawak. Sa kamakailang panahon, ang inangkat na Tsinong alak ay pinahihintulutang ibenta sa mga pamilihan. Isang kilalang Tsinong alak na ibinibigay sa Hilagang Korea ay ang Alak ng Kaoliang, na mayroong 46-50% na nilalamang alkohol.<ref name="Lee 2015">{{cite web | last=Lee | first=Je Son | title=Ask a North Korean: do you drink alcohol? | website=The Guardian | date=December 14, 2015 | url=https://www.theguardian.com/world/2015/dec/14/north-korea-defector-alcohol-do-you-drink | access-date=May 20, 2017}}</ref> Partikular na ginagawa ang [[serbesa]] sa Hilagang Korea, kung saan ang paggawa ng serbesang artesanal ay tumaas sa mga nakaraang panahon.<ref name="Volodzko 2016">{{cite web | author=Volodzko, David | title=The Rise of South Korea's Craft Brewing Scene | website=Vice | date=August 11, 2016 | url=https://munchies.vice.com/en_us/article/the-rise-of-south-koreas-craft-brewing-scene | access-date=May 17, 2017}}</ref> Mayroon ang bansa ng hindi bababa sa sampung serbeseryang pangunahing serbesa (tulad ng Kompanyang Serbesera ng Taedonggang) at mga mikroserbeserya (tulad ng Mikroserbeserya Paraiso at Mikroserbeserya ng Otel Yanggakdo) na nanunustos ng mga malawak na hanay ng mga produktong serbesa.<ref name="Steadman 2017">{{cite magazine | last=Steadman | first=Ian | title='Kim Jong-Ale': North Korea's surprising microbrewery culture explored | magazine=Wired UK | date=May 12, 2017 | url=https://www.wired.co.uk/article/north-korea-breweries | access-date=May 19, 2017}}</ref> Idinaos ng Kompanyang Serbesera ng Taedonggang ang kauna-unahang pagdiriwang ng serbesa sa bansa noong Agosto 2016, na sumama ng iba't-ibang uri ng inuming Taedonggang at mga serbesang lokal.<ref name="Evans 2016">{{cite web | last=Evans | first=Stephen | title=Sneaking a taste of North Korea's finest beer | website=BBC News | date=September 12, 2016 | url=https://www.bbc.com/news/magazine-37316967 | access-date=May 19, 2017}}</ref> Kabilang sa pagdiriwang ng mga serbesang lokal ay ang serbesang kanin at maitim.<ref name="Ji 2016">{{cite web | last=Ji | first=Dagyum | title=Plastered in Pyongyang: North Korea launches its first beer festival | website=The Guardian | date=August 16, 2016 | url=https://www.theguardian.com/world/2016/aug/16/plastered-pyongyang-north-korea-launches-first-beer-festival | access-date=May 19, 2017}}</ref> ===Midyang Pangmasa=== ===Musika=== [[File:Drumming children.jpg|thumb|right|200px|Mga kabataang tumatambol para sa mga turista sa Sakahang Kooperatibo ng Chonsam.]] Kasali sa musika ng Hilagang Korea ang malawakang saklaw ng iba't-ibang [[Musikang pop|pop]], magaang instrumental, [[awiting-bayan|pambayan]], [[musikang klasiko|klasiko]], at [[Propaganda#Politika|pampolitikang]] tagapaglabas. Itinuturong laganap ang edukasyon sa musika, kung saan unang ipinatupad ni Kim Il-sung ang isang programa ng pag-aaral ng mga instrumentong pangmusika noong 1949 sa isang bahay-ampunan sa Mangyongdae.<ref name="Cathcart 2008">{{Cite journal |last1=Cathcart |first1=Adam |date=2008-09-01 |title=Song of Youth: North Korean Music from Liberation to War |journal=North Korean Review |volume=4 |issue=2 |doi=10.3172/nkr.4.2.93 |issn=1551-2789}}</ref>{{rp|99-100}} Patuloy na nauugnay ang diplomasyang pangmusika sa Hilaga, kung saan kumukumpleto ang mga delegasyong pangmusika at pangkalinangan sa mga konsyerto sa [[Tsina]] at [[Pransiya]] sa mga taong nakalipas, at ang mga musiko mula sa Timog at mga bansang Kanluranin ay nagtutulungan sa mga proyekto sa bansa.<ref>{{Cite web |title=Music, diplomacy, and dictatorship: North Korean concerts in Beijing {{!}} NK News - North Korea News |url=https://www.nknews.org/2019/01/music-diplomacy-and-dictatorship-north-korean-concerts-in-beijing/ |date=2019-01-31 |language=en-US |access-date=2019-10-06}}</ref><ref name="Cathcat 2013">{{Cite journal |last1=Cathcart |first1=Adam |date=Fall 2013 |title=North Korea's Cultural Diplomacy in the Early Kim Jong-un Era |url=http://eprints.whiterose.ac.uk/80373/1/North%20Korean%20Cultural%20Diplomacy.pdf |journal=North Korean Review |volume=9 |issue=2 |doi=10.3172/NKR.9.2.29 |jstor=43908918}}</ref>{{rp|29-42}}<ref>{{Cite news |last=Reuters |date=2018-04-01 |title=South Korean K-pop stars perform for Kim Jong-un in Pyongyang |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/world/2018/apr/01/south-korean-k-pop-stars-perform-for-kim-jong-un-in-pyongyang |access-date=2019-10-06 |issn=0261-3077}}</ref> Nang nahati ang Korea at naitatag ang pamahalaang komunista sa Hilaga ay inihatid sa suporta ang mga tradisyong manghihimagsik sa pagsusulat ng mga awitin para sa estado. Sa kalaunan ay naging isang istilo ito ng awiting makabayan na tinatawag na ''taejung kayo'' noong dekadang 1980, kung saan pinagsama-sama ang musikang sinponikong Kanluraning klasikal at anyong pangmusikang Koreanong tradisyonal.<ref>{{Cite web |title=Pop music of Asia |url=http://www.iias.nl/iiasn/26/theme/26T1.html |website=IIAS Newsletter Online |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130709004925/http://www.iias.nl/iiasn/26/theme/26T1.html |archive-date=July 9, 2013 |access-date=September 27, 2005}}</ref><ref>{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=YG2AFyFppJQC&pg=PA929 |title=World and Its Peoples: Eastern and Southern Asia |publisher=Marshall Cavendish Corporation |year=2007 |isbn=9780761476313 |page=929}}</ref> Karaniwang inaawit ang mga ito ng mga babae't lalaking tagapaglabas na may kasamang mga banda o koro na sinasaliwan ng isang orkestang malaki o bandang konsiyerto, at sa mga nakaraang taon, isang bandang pop na may mga gitara, teklado, at seksyong tansong dilaw na paminsan-minsan'y mayroon ng akordeon at instrumentasyong tradisyonal. Sumusunod ang musika ng bansa sa mga prinsipyo ng ideolohiyang [[Juche]], ang katangiang masigla't parang-martsa ng musika ay maingat na binubuo, bihirang isa-isang ginaganap, at ang mga liriko at imahe nito'y mayroon ng positibong nilalamang malinaw.<ref>{{Cite web|title=Songs for the ‘Great Leaders’: Ideology and Political Agitation in the Music of North Korea|url=https://korea.fas.harvard.edu/event/songs-%E2%80%98great-leaders%E2%80%99-ideology-and-political-agitation-music-north-korea|access-date=2020-11-07|website=korea.fas.harvard.edu|language=en}}</ref> Sa halos buong [[ika-20 dantaon]], nagbigay-diin ang pamahalaan sa mga maasahing himig na batay sa musikang katutubo't manghihimagsik.<ref name="LCCS Culture">{{cite web|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+kp0051) |title=Contemporary Cultural Expression |publisher=[[Library of Congress Country Studies]] |date=1993 |access-date=3 July 2014 |url-status=live |archive-url=https://archive.today/20121213083249/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+kp0051) |archive-date=13 December 2012 }}</ref> Ang mga mensaheng ideolohikal ay inihahatid sa pamamagitan ng mga napakalaking piyesang orkestal tulad ng "[[Koreanong operang manghihimagsik|Limang Dakilang Orkestang Manghihimagsik]]" batay sa tradisyonal na Koreanong ''ch'angguk''.<ref name="LCCS Lit">{{cite web|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+kp0052)|title=Literature, Music, and Film|publisher=[[Library of Congress Country Studies]]|date=1993|access-date=14 July 2014}}</ref> Ang mga operang manghihimagsik ay naiiba sa kanilang mga Kanluraning katapat sa pamamagitan ng pagdaragdag ng mga instrumentong tradisyonal sa orkesta at pag-iwas sa mga segmentong resitatibo.<ref name="Sea of Blood">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2010/07/29/arts/29iht-sea.html?pagewanted=all |title=North Korean Opera Draws Acclaim in China |newspaper=The New York Times |date=28 July 2010 |access-date=14 July 2014 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140726145257/http://www.nytimes.com/2010/07/29/arts/29iht-sea.html?pagewanted=all |archive-date=26 July 2014 }}</ref> Ang Dagat ng Dugo ay isa sa mga pinakamalawak na ginanap sa Limang Dakilang Opera mula nang ipalabas ito noong 1971; ito'y ginanap nang mahigit 1,500 beses at naging malaking tagumpay ang gira nito sa Tsina noong 2010.<ref>{{cite web|url=http://www.kcna.co.jp/item/2001/200108/news08/24.htm |title=Revolutionary opera 'Sea of Blood' 30 years old |agency=[[Korean Central News Agency|KCNA]] |date=August 2001 |access-date=14 July 2014 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20141012063118/http://www.kcna.co.jp/item/2001/200108/news08/24.htm |archive-date=12 October 2014 }}</ref> Karamihan sa musikang binubuo ay para sa mga pelikula at dramang pantelebisyon, at ang mga gawa ng Koreanong kompositor na si Isang Yun, na nanirahan ng halos buong-buhay sa Alemanya, ay sikat sa bansa. Ang musikang Kanluraning klasikal nina [[Johannes Brahms|Brahms]], [[Pyotr Ilyich Tchaikovsky|Tchaikovsky]], [[Igor Stravinsky|Stravinsky]] at iba pang mga kompositor ay parehong ginagampanan ng Orkestang Sinponikong Pampamahalaan at mga orkestang pambata.<ref>{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/magazine-20773542 |title=North Korea: Bringing modern music to Pyongyang |work=BBC News |date=3 January 2013 |access-date=14 July 2014 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140709045714/http://www.bbc.com/news/magazine-20773542 |archive-date=9 July 2014 }}</ref> Iniakma ang mga instrumentong tradisyonal ng bansa upang payagan silang makipagkumpitensya sa mga instrumentong Kanluranin. Gayunpaman, maraming mas lumang anyong pangmusika na nananatili at ginagamit sa parehong tradisyonal na pagtatanghal na naaayon sa mga ideya at paraan ng pamumuhay sa estado at upang samahan ang mga modernong awit bilang papuri kina Kim Il-sung, Kim Jong-il, at Kim Jong-un mula 2012, kasama ang mga kanta na naghahangad ng muling pagsasama-sama ng Korea. Mga halimbawa ng mga minodernisang instrumentong tradisyonal na ginagamit sa Hilagang Korea ay ang mga sitarang moderno na ''Ongnyugeum'' at ang apat-na-kuwedrang biyoling tradisyonal na ''Sohaegeum''. Sa kaibahan, kadalasang ginagamit sa musikang militar ang instrumentong tansong Kanluranin, kahoy-hangin, at perkusyon, kung saan inaalis ang mga instrumentong Koreano. Bagama't kadalasang komposisyong orihinal, hindi madaling makilala ang mga ito mula sa mga komposisyong Kanluranin sa kawalan ng kanilang mga liriko, na labis na nagtatampok sa nakagawiang nilalamang nakatuon sa ideolohiya. ===Kapistahan at mga Pinagdidiriwang=== ===Palakasan=== ===Panitikan=== ===Sinehan=== ==Mga Sanggunian== {{reflist}} [[Kategorya:Mga bansa sa Silangang Asya]] [[Kategorya:Hilagang Korea]] [[Kategorya:Mga Republika]] [[Kategorya:Totalitaryong estado]] 1kcbjnckmxg7frpok6qnx0dhgve7sgu Parusang kamatayan 0 10158 1958099 1957057 2022-07-23T09:43:34Z 152.32.112.184 /* May paglilitis ayon sa batas */ wikitext text/x-wiki [[Talaksan:Beccaria - Dei delitti e delle pene - 6043967 A.jpg|thumb|[[Cesare Beccaria]], ''Dei delitti e delle pene'']] Ang '''parusang kamatayan''', '''pangunahing parusa''', o '''parusang kapital''', ay isang '''pagbitay''', o pagsasagawa ng parusang kamatayan<ref name=Bansa1>[http://www.bansa.org/dictionaries/tgl/?dict_lang=tgl&type=search&data=execution ''Execution'', pagbitay, pagganap, pagsasagawa] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160306043144/http://www.bansa.org/dictionaries/tgl/?dict_lang=tgl&type=search&data=execution |date=2016-03-06 }}, Bansa.org</ref><ref name=Bansa2>[http://www.bansa.org/dictionaries/tgl/?dict_lang=tgl&type=search&data=bitay Bitay, "to execute by hanging"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160306041055/http://www.bansa.org/dictionaries/tgl/?dict_lang=tgl&type=search&data=bitay |date=2016-03-06 }}, Bansa.org at [https://www.webcitation.org/query?id=1256577749084361&url=www.geocities.com/Athens/Academy/4059/diction.html Regala, Armando A.B. Regala], Geocities.com</ref>, ng isang pamahalaan bilang parusa para sa isang [[krimen]] kadalasang tinatawag na isang ''opensang kapital'' o isang ''krimeng kapital''. Sa kasaysayan, ginagamit ang pagbitay sa mga [[kriminal]] at mga kalaban sa politika ng halos lahat ng mga lipunan sa pamamagitan ng prosesong hudisyal o sa adhikaing pampolitika katulad ng pagsupil ng [[pampolitika na pagtutol]]. Sa mga demokratikong mga bansa sa buong mundo, karamihan ang mga [[Europa|Europeo]] at [[Latino Amerika]]nong bansa ang nagtanggal ng parusang kamatayan (maliban sa [[Estados Unidos]], [[Guatemala]] at ng [[Karibe]]), habang pinapanatili ito ng mga [[demokrasya]] sa [[Asya]] at [[Aprika]]. Sa mga hindi demokratikong mga bansa, karaniwan ang paggamit ng parusang kamatayan. == May paglilitis ayon sa batas == Sa mga karamihan ng mga lugar na sinasagawa ang parusang kamatayan ngayon, nakalaan ang parusa sa mga ilang [[pagpatay ng tao|pagpatay]], [[Pag-hijack ng sasakyang panghimpapawid]], [[Terorismo]], [[ Mga krimen laban sa sangkatauhan]], [[malawakang pagpaslang|Malawakang Pagpatay]], [[krimen sa digmaan]], [[paniniktik|espiya]], [[sedisyon]], [[Pandarambong]], o [[pagtataksil]] o bahagi ng [[katarungang militar]]. Sa ilang mayoryang-[[Muslim]] na bansa, pinarurusahan ng kamatayan ang ilang mga krimeng sekswal, kabilang ang [[pangangalunya]] at [[sodomya]]. Sa maraming bansa, isang opensang kapital ang [[pangangalakal ng bawal na gamot]]. Sa [[Tsina]], pinaparusahan din ng kamatayan ang seryosong mga kaso ng korupsiyon at ang [[pangangalakal ng tao]]. Sa mga militar sa buong mundo, pinaparusahan din ng kamatayan ng mga [[korte militar]] ang [[kaduwagan]], [[pagpapabaya]], [[insubordinasyon]], at [[pag-aalsa]]. == Walang paglilitis at hindi ayon sa batas == {{otheruses|Lynch}} [[Talaksan:Lynching of Laura Nelson, May 1911.jpg|thumb|right|Ang isinagawang linsamiyento sa isang babae sa [[Okemah, Oklahoma]], [[Oklahoma]], noong 1911.]] May isa pang uri ng pagganap ng pagbitay na tinatawag na '''''lynch''''' (pangngalan) o '''''[[:en:lynching|lynching]]''''' (ang gawain)<ref name=Bansa3>[http://www.bansa.org/dictionaries/tgl/?dict_lang=tgl&type=search&data=lynch Lynch] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160306035826/http://www.bansa.org/dictionaries/tgl/?dict_lang=tgl&type=search&data=lynch |date=2016-03-06 }}, Bansa.org at [http://www.gutenberg.org/etext/20738 Gutenberg.org (1915)], ''lynch'', "patayín karakaraka ng mga tao ang may sala."</ref> sa [[wikang Ingles]]. Tinatawag natin itong '''linsamiyento''' o '''lintsamiento''' (batay sa ''[[:es:linchamiento|lichamiento]]'' ng [[wikang Kastila|Kastila]]),<ref>Literal na salin batay sa Kastilang ''linchamiento''.</ref> o kaya '''Batas Lynch'''. Isa itong pagpatay na kara-karaka (o kaagad) ng maraming mga tao sa isang nagkasala o pinararatangang kriminal, na walang [[paglilitis]] ayon sa batas. Sinasabing nagmula ang salitang ito mula sa pangalan ni [[Charles Lynch]] (1736–1796) ng [[Virginia (estado)|Virginia]], [[Estados Unidos]], isang lalaking nanggulo o nangmolestiya sa mga Loyalista noong kapanahunan ng [[Rebolusyong Amerikano]]. Ngunit sa larangan ng kasaysayan, karaniwang tumutukoy ang ''lynching'' sa pagbibitin, mula sa [[leeg]] man o patiwarik, ng mga nagngingitngit na mamamayan sa isang pinagbibintangan tao.<ref name=NBK>{{cite-NBK|Lynching}}</ref> Sa kasaysayan ng Estados Unidos, dating isinasagawa ito - dahil sa diskriminasyon - sa mga taong may maitim na balat at alipin. == Mga sanggunian == {{reflist}} [[Kategorya:Batas]] [[Kategorya:Diskriminasyon]] [[Kategorya:Pang-aabuso ng karapatang pantao]] [[Kategorya:Parusang kamatayan|*]] i0krvrdrjqmdklz1ztjxke49cgj5a4s Ara Mina 0 10717 1958083 1701034 2022-07-22T18:33:06Z 222.127.110.194 wikitext text/x-wiki {{Underlinked|date=Mayo 2019}} {{BLP sources|date=Mayo 2019}} {{Infobox person/Wikidata}} Si '''Ara Mina''' ipinanganak na ''Hazel Pascual Reyes''<ref>http://www.abs-cbnnews.com/image/entertainment/04/04/15/phylbert-and-rodel-18-celebs-and-their-real-names-9</ref> noong Mayo 9, 1979 ay isang [[artista]]ng [[mga Pilipino|Pilipino]]. Siya ay isa ring mang-aawit. Siya ay step sister ni Kristine Reyes. ==Diskograpiya== <div style="-moz-column-count:2; column-count:2;"> * "A Very Special Love" * "Alam Mo Ba"? * "Asa Ka Pa" * "Ay, Ay, Ay Pagibig" * "Bawat Sandali" * "Changes In My Life" * "Dance Paikot Ikot" * "Gusto Kita" * "Hanggang Langit" * "I'll Never Forget" * "In Love Na In Love" * "Kailan Ka Magiging Akin" * "Keep On Dancing" * "Kung Kailangan Mo Ako" * "Labis Kitang Minamahal" * "Magkaibigan" * "Nami-Miss Kita" * "Nasaan Ka"? * "Ngayong Wala Ka Na" * "Oops! Teka Lang" * "Paalam Na" * "Pag-ibig Ko'y Totoo" * "Pag-ibig Nga Naman" * "Sino Ba Talaga"? * "Somebody" * "Sorry" * "Siya Rin Ang Mahal Ko" * "Tawag ng Pag-ibig" * "Ang Huling Birhen Sa Lupa" * "There's No Easy Way" * "Till My Heart Aches End" * "To Love Again" * "We Were Meant To Be" * "What Do We Mean To Each Other" * "What Matters Most" </div> ==Sanggunian== {{reflist}} {{BD|1979|LIVING|Mina, Ara}} [[Kategorya:Mga artista mula sa Pilipinas]] [[Kategorya:Mga mang-aawit mula sa Pilipinas]] {{musika-stub}} hjxsmap6m1hmln613o06xd71eyx583w Lea Salonga 0 10837 1958097 1873965 2022-07-23T09:04:08Z 122.52.46.74 /*top*/ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = Lea Salonga-Chien | image = Lea Salonga2.jpg | alt = | caption = | birth_name = Maria Lea Carmen Imutan Salonga<ref name="leasalonga1">{{Cite web |title=Archive copy |url=http://www.leasalonga.com/press/Lea_Bio.doc |access-date=2010-02-17 |archive-date=2009-09-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090920051546/http://www.leasalonga.com/press/Lea_Bio.doc |url-status=dead }}</ref> | birth_date = {{birth date and age|mf=yes|1971|2|22}} | birth_place = [[Lungsod ng Angeles]] at [[Maynila]], [[Pilipinas]] | death_date = | death_place = | nationality = | other_names = | known_for = theatre actress | occupation = mang-aawit, aktres | years_active = 1978–kasalukuyan | spouse = Robert Charles Chien (2004–kasalukuyan) | partner = | website = http://www.leasalonga.com/ }} Si '''Lea Salonga-Chien'''<ref name="leasalonga1" /> (ipinanganak Pebrero 22, 1971) ay isang [[Pilipino|Pilipinang]] [[mang-aawit]] at [[aktor|aktres]] na naging bantog dahil sa kanyang pagganap sa musikal na [[Miss Saigon]],<ref name="broadway.com">{{cite web|url=http://www.broadway.com/gen/Buzz_Star_File.aspx?ci=23104|title=Broadway.com Star Files}}</ref> kung saan siya ay nagwagi ng [[Laurence Olivier Award|Olivier]], [[Gawad Tony|Tony]], [[Drama Desk Award|Drama Desk]], [[Outer Critics Circle Award|Outer Critics]] at [[Theatre World Award|Theatre World]] Awards, ang kauna-unahang nanalo sa iba't ibang ''international awards'' para sa iisang pagganap. <ref name="broadway.com" /><ref name="audreymagazine.com">{{cite web|url=http://www.audreymagazine.com/February2005/Features01.asp|title=Audrey Magazine: "The Entertainer"|access-date=2010-05-28|archive-date=2011-03-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20110319201419/http://www.audreymagazine.com/February2005/Features01.asp|url-status=dead}}</ref> == Laurence Olivier Award == '''[[Laurence Olivier Awards|Laurence Olivier Award for Best Actress in a stage play]]''' * 1990 ''[[Miss Saigon]]'' == Drama Desk Award == '''[[Drama Desk Award|Drama Desk Award for Best Actress in a Musical]]''' * 1991 ''[[Miss Saigon]]'' == Outer Critics Circle Award == '''[[Outer Critics Circle Award|Outer Critics Circle Award for Best Actress in a Musical]]''' * 1991 ''[[Miss Saigon]]'' == Theatre World Award == '''[[Theatre World Award|Theatre World Award for Best Actress in a Musical]]''' * 1991 ''[[Miss Saigon]]'' ==[[Sana Maulit Muli]] == Sana Maulit Muli- Ang pangalan nya rito ay Agnes. Pinapunta sya ng kanyang ina at Jerry na si Aga Muhlach na kanyang leading man sa America di na sya muli bumalik sa Pilipinas at nanirahan ng mga taon sa San Fransisco. Dahil sa pagseselos kay Synthia na si CherryPie Picache na sya namang boss ni Jerry. Nang bumaliktad ang kapalaran ni lang 2. Si Agnes ang may mataas na rango sa trabaho at si Jerry naman ang tumigil. Nang mapuno na si Agnes sa pagdududa at pagaakusa ni Jerry dahil sa pagseselos nito sa kanya at ang kanyang boss, ay doon na nalaman ni Jerry na nagahasa si Agnes. Ang pinsan ni Jerry ay pinayuhan sya na kung gusto nyang tumagal sa America ay kailangan nyang maging manhid. Kaya sinunod ni Jerry ang kanyang payo hindi sya nagrereklamo at tinatanggap nya lahat. Nang makapagisipisip na si Agnes, isang gabi ay sinabi nya kay Jerry na sila ay magpakasal na. At ito pala ang huli nilang gabi magkasama sa America. Dahil sinabi ni Jerry kay Agnes na babalik na sya sa Pilipinas. At ng pagsikat ng araw isang masakit na paalam ang sinabi nila sa isa't isa.Makalipas ang ilang buwan ay nagkaron ulit si Jerry ng mataas na rango sa trabaho sa Pilipinas. At ilang buwan na rin simula ng huli silang magkita ni Agnes. Paglabas nya ng kanilang building ay naglakad na sya sa mataong tabing kalsada. Ngunit isang tao ang nahagip ng kanyang mga mata dahilan upang balikan nya ito. Doon, nakita nya si Agnes at naging masaya na silang muli. - Aliah Dane Sarabia Lazaro ==Mga sanggunian== {{reflist}} {{BD|1971||Salonga, Lea}} [[Kaurian:Mga artista mula sa Pilipinas]] [[Kaurian:Mga mang-aawit mula sa Pilipinas]] [[Kaurian:Mga Nanalo sa Tony Awards]] [[Kaurian:Walt Disney]] [[Kaurian:Mga Kapampangan]] {{Pilipinas-artista-stub}} 2r5kvg8nlxubwacymthlkgsolu04kwj W.I.T.C.H. 0 24331 1958105 1513835 2022-07-23T10:53:56Z Lysenko97 115783 wikitext text/x-wiki {{Cleanup|date=Pebrero 2008}} Ang '''W.I.T.C.H.''' ay istorya ng limang dalaga na may kakaibang kapangyarihan. May misyon sila na iligtas ang mundo sa mga masasama. Ang limang dalaga ay sina: * Will (tagapag-alaga ng Puso ng Kandrakar) * Irma (tagapag-alaga ng elemento ng tubig) * Taranee (tagapag-alaga ng elemento ng apoy) * Cornelia (tagapag-alaga ng elemento ng lupa) * at Hay Lin (tagapag-alaga ng elemento ng hangin) Ang salitang W.I.T.C.H. ay binubuo sa mga umpisa ng letrang "W" (Will), "I" (Irma), "T" (Taranee), "C" (Cornelia), at "H" (Hay Lin). ==Mga karakter== Guardians Willelmina/Wilma "Will" Vandom- Pulang buhok, luntiang mata, at siya ay labing apat na taong gulang na. Siya ay isinilang noong Enero 19, kaya siya ay Capricorn. Siya ang pinuno ng W.I.T.C.H. at ang tagapag alaga ng "Heart of Kandrakar", isang kristal na laging hawak ni Will at iyon ang sanhi ng pagakakaroon nila ng mga kapangyarihan. Siya ay unang dumating sa syudad na nangangalang Heatherfield pagkatapos umalis sa talagang tirahan nila, ang Fadden Hills. Medyo siya ay tomboy, pero sensitibo din sa ibang tao. Hindi nagtiwala si Will agad sa mga kaibigan niya, dahil ang mga nauna niyang kaibigan ay sinasabi na sila ay hindi pagkakatiwalaan. Pero nagdaan ang mga panahon, nagtiwala si Will sa kanila dahil natuklasan niya na ang hindi mapagkakatiwalaan ay ang mga nauna niyang kaibigan. Pero ngayon, ang tunay niyang kaibigan ay sina Irma, Taranee, Cornelia at Hay Lin. Magaling siya sa Biology, at mahilig lumangoy. Mahilig din siyang mag-alaga sa mga hayop. Ang kanyang ibang kapangyarihan ay ang pakikipag usap sa mga kuryenteng bagay(katulad ng telebisyon, komputer, etc.), pagkakaintindi sa mga isip at nararamdaman ng mga hayop, mayroon di siyang "teleportation" sa ibang tao at minsa'y nakakaamoy ng mga phenomena sa paligid-ligid. Pwede rin niyang ibahin ang kanyang itsura kaagad. May gusto siya sa isang lalaking ngala'y Matt Olsen, na may gusto rin kay Will. {{stub}} [[Kategorya:Manga]] 0p201rl32jgr95t7mrcpj3q5rhccazb Kyiv 0 31883 1958102 1958051 2022-07-23T10:07:52Z Glennznl 73709 Nilipat ni Glennznl ang pahinang [[Kiyeb]] sa [[Kyiv]] mula sa redirect wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement/Wikidata}} Ang '''Kyiv''' o '''Kiev''' ({{Lang-uk|'''Київ'''}}) ay ang kabisera at panguanhing lungsod ng bansang [[Ukranya]]. Matatagpuan ito sa gitnang-hilaga ng bansa katabi ng [[Ilog Dnieper]]. Noong 1 Enero 2021, ang populasyon nito ay 2,962,180, at itinalaga ito bilang ang ikapitong pinakamataong lungsod sa Europa. {{stub|Ukraine}} {{Talaan ng mga kabiserang European batay sa rehiyon|state=expanded}} [[Kategorya:Mga lungsod sa Ukraine]] [[Kategorya:Kabisera sa Europa]] jmicgknk4wd4l0qrh8hrpvpg1jjvdit Kodigong Morse 0 51289 1958085 1957976 2022-07-22T21:04:32Z Glennznl 73709 Kinansela ang pagbabagong 1957976 ni [[Special:Contributions/111.125.106.11|111.125.106.11]] ([[User talk:111.125.106.11|Usapan]]) wikitext text/x-wiki [[Talaksan:International Morse Code.PNG|right|thumb|250px|Talaan ng mga sagisag panghudyat na ginagamit sa Kodigong Morse, at ang mga katumbas na titik at bilang.]] [[Talaksan:SOS.svg|thumb|right|Mga hudyat na ginagamit kapag nangangailangan ng tulong o "S.O.S."]] [[Talaksan:J38TelegraphKey.jpg|thumb|right|Isang aparatong ginagamit sa pakikipag-ugnayan sa pamamagitan ng Kodigong Morse.]] [[Talaksan:Seaman send Morse code signals.jpg|thumb|right|Isang mandaragat na gumagamit ng Kodigong Morse sa pamamagitan ng ilaw.]] Ang '''''Morse code'''''<ref name=NBK>{{cite-NBK|International Morse Code}}</ref> o '''kodigong Morse''' [bigkas: ''Mors''] ay isang kalipunan ng mga hudyat na may mga gitling at tuldok na ginagamit sa pakikipag-ugnayan. Dahil dito, nakapaghahatid ang isang tao ng impormasyong telegrapiko, ayon sa pamantayan ng pagkakasunud-sunod ng mga hudyat na tunog at pulso na sumasagisag sa mga titik at numero. Mayroon ding mga natatanging karakter at puntuwasyong ginagamit para rito. Maririnig ang mga hudyat na tunog mula sa isang aparatong pang-kodigong Morse. Ginagamit din ang kodigong ito - partikular na ang '''pansandaigdigang kodigong Morse''' o '''''International Morse Code''''' - sa mga estasyon ng radyo, maging pang-komersiyalismo man o pang-baguhan o di-dalubhasa (amatyur). Natututong gumamit ng kodigong Morse ang isang pangkaraniwang tao kung magsasanay at kapag nakagamayan niyang pansinin ang kalipunan ng mga hudyat na tunog sa halip na mga tig-iisang tuldok at gitling.<ref name=NBK/> ''(Tingnan ang larawan ng talaan ng mga sagisag at katumbas na mga titik at bilang.)'' == Iba pang mga sagisag == Naririto ang ilan pang mga sagisag na wala sa larawang naglalaman ng talaang pansandaigdigang kodigong Morse: {| class="wikitable" |- |<center>'''Kahulugan/Katumbas'''</center> |<center>'''Hudyat o Sagisag'''<ref name=NBK/></center> |- |<center>Tuldok ('''.''')</center> |<center>'''. &nbsp;– . &nbsp;– . &nbsp;– '''</center> |- |<center>Kuwit, koma (''',''')</center> |<center><nowiki>&nbsp;–</nowiki> &nbsp;– '''. .''' &nbsp;– &nbsp;–</center> |- |<center>Tanong ('''?''')</center> |<center>'''. . &nbsp;– &nbsp;– . .'''</center> |- |<center>Mali</center> |<center>'''. . . . . . . .'''</center> |- |} == Sanggunian == {{reflist}} [[Kategorya:Komunikasyon]] [[Kategorya:Teknolohiya]] [[Kategorya:Kasaysayan ng radyo]] {{stub|Agham}} rfzurillk48o0uednj7km0vjri5wtrt Pakikiapid 0 65192 1958100 1952090 2022-07-23T09:46:44Z 152.32.112.184 wikitext text/x-wiki [[Talaksan:Man and woman undergoing public exposure for adultery in Japan-J. M. W. Silver.jpg|thumb|right|Paglalantad ng dalawang taong nangalunya sa [[Hapon (bansa)|Hapon]] (1867).]] [[Talaksan:Jules Arsène Garnier - Le supplice des adultères.jpg|thumb|right|Dalawang taong inilantad at pinarurusahan sa harap ng madla dahil sa pangangalunya, mula sa Kanlurang Mundo.]] Ang '''pakikiapid o pangangalunya'''<ref>[http://diksiyonaryo.ph/search/apid#apid "apid"] sa diskyonaryo.ph</ref> ay ang pagsira sa kasunduan o pagsuway sa pangakong binitawan sa [[pagkakakasal]] sa isang [[tao]] sa pamamagitan ng pagkakaroon ng ugnayang [[seksuwal]] o [[pakikipagtalik]] sa iba pang tao, bukod sa sariling asawa.<ref name=Biblia6>{{cite-Biblia6|''Adultery''}}</ref> Isa itong pagtataksil sa tunay at sariling asawa.<ref name=Gabby>{{cite-Gabby|''Adultery'', nakikiapid; ''concubine''}}</ref> Tinataguriang mga '''adultero''' (lalaki), '''adultera''' (babae), '''kalunyero''' (lalaki), at '''kalunyera''' (babae) ang mga taong nakikiapid o sumisiping sa ibang taong hindi naman nila legal na asawa, babae man o lalaki. Ang mga kaapid naman taong may-asawa ay tinatawag na mga '''kaagulo''', '''kalunya'''<ref name=Bansa>{{cite-Bansa|''Concubine''}}, nasa [http://www.bansa.org/dictionaries/tgl/?dict_lang=tgl&type=search&data=concubine ''Concubine'']{{Dead link|date=Agosto 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}.</ref>, '''kulasisi''' (babae), '''kabit''', '''mayang''' (mula sa [[wikang Ilokano]]), "''number two''" (pariralang Ingles na may diwang "pangalawang babae" o "pangalawang lalaking" pinipilingan), at '''patiki'''<ref name=Gabby/>. Sa ''[[Aklat ng Pahayag]]'' (nasa Pahayag 17:2) ng [[Bagong Tipan]] ng [[Bibliya]], tumutukoy ang salitang ''pakikiapid'' bilang pakahulugan para sa "pagsamba sa mga diyus-diyosan", na may kaugnayan sa pagpapasamba sa mga "diyos ng Imperyo" ng Imperyo ng Roma sa kanilang mga nasasakupang mga mamamayan .<ref name=Biblia>{{cite-Biblia|pakikiapid}}, pahina 1808.</ref> ==Tingnan din== *[[Kasama]] *[[Kohabitasyon]] ==Mga sanggunian== {{reflist}} [[Kaurian:Batas]] [[Kaurian:Pag-aasawa]] [[Kaurian:Seksuwalidad]] gdlb4yl4c133o21dr1z4mwhc3moc3e2 Elam 0 68928 1958086 1613759 2022-07-22T21:05:37Z Glennznl 73709 link [[Sinaunang Malapit na Silangan]] using [[:en:User:Edward/Find link|Find link]] wikitext text/x-wiki {{Mesopotamya}} Ang '''Elam''' ay isang makasaysayang kabihasnan na ang mga guho ay matatagpuan sa Timog-Kanluran ng [[Iran]]. Sa heograpiya, ito ay nasa isang patag na lupa sa Khuzestan at Lalawigang Ilam (ang pangalan ay galing sa ''Elam''). Ang lawak nito ay umaabot sa Jiroft sa lalawigang Kerman at sa Sunog na Lungsod sa Zabol, hanggang sa ilang bahagi ng timog ng [[Irak]]. Ang [[Susa]] ay ang pangunahing lungsod ng Elam. Sa kasalukuyan, ang Susa ay naging lungsod ng Shush. [[Talaksan:Elam Map.jpg|250px|left|thumb|Ang mapa ng Kaharian sa Elam.]] == Lokasyong Heograpikal == Matatagpuan sa silangan ng [[Mesopotamya]], bahagi ang Elam ng maagang urbansisayon, sa mga kalunsuran ng [[Sinaunang Malapit na Silangan]]. noong [[Chalcolithic|Kalkolitiko]]. Sumasabay din sa kasaysayan ng Mesopotamya ang paglitaw ng mga nasusulat na mga tala mula 3,000 BK. Sa panahon ng Matang Elamite ([[Panggitnang Panahon ng Tanso]]), binubuo ang Elam ng mga kaharian sa talampas ng Iran, na nakalunday sa [[Anshan (Persya)|Anshan]]; at mula sa gitna ng ikalawang milenyong BK, ang [[Susa]] ang sentro nito na nasa mababang lupain ng [[Khuzestan]]. Nagkaroon ng mahalagang gampanin ang kalinangan nit sa [[Imperyong Gutian]], natatangi na sa panahon ng [[dinastiyang Achaemenid]] na siyang kapalit nito, kung kailan nanatili ang [[wikang Elamite]] sa mga opisyal na wikang ginamit. Walang naitalagang mga kaugnay ang wikang Elamite sa iba pang mga wika, at tila isa itong wikang nakahiwalay katulad ng Sumeryo; ngunit may ilang mga mananaliksik na naghanay sa pagkakaroon ng mas malawak na pangkat na kilala bilang [[Elamo-Dravidian]]o.<ref>{{cite book | last = Mercado | first = Michael | authorlink = Michael M. Mercado | title = Sulyap sa Kasaysayan ng Asya | publisher = St. Bernadette Publishing Corporation | series = Araling Panlipunan Serye Aklat II | year = 2007 | doi = | isbn = 978-971-621-448-2}}</ref> == Relihiyon == Poleitesmo ang naging kulturang-panrelihiyon ng mga Elamito; sumamba rin sila sa mga imahe. Isang tanyag na ''artifact'' na natagpuan sa lugar nila ay ang imahe ng diyosa nila na si Kiririsha, na ang pangalan ay mahahanap sa mga sistema nila ng pananampalataya at nang ibang tao sa buong rehiyon (hanggang [[Susa]]). ==Wika== == Mga sanggunian == {{reflist}} [[Kategorya:Iran]] {{stub|Kalinangan|Wika}} <!--Interwiki--> qdg62ynszy84sck11s3q9cheq5bk5j1 Brutal (pelikulang Pilipino) 0 73803 1958066 1878400 2022-07-22T13:04:56Z Bertotits23 72714 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = Brutal | image = Brutal pelikula 1980.jpg | image_size = 250px | caption = Ang paskil ng ''Brutal'' | director = [[Marilou Diaz-Abaya]] | producer = [[Jesse Ejercito]] | writer = [[Ricky Lee|Ricardo Lee]] | narrator = | starring = [[Amy Austria]]<br>[[Gina Alajar]]<br>[[Charo Santos]]<br>[[Jay Ilagan]] | music = [[George Canseco]] | cinematography = [[Manolo Abaya]] | editing = [[Manolo Abaya]]<br>[[Marc Tarnate]] | distributor = Korporasyong Bancom Audiovision | released = 1980 | runtime = | country = Pilipinas | language = Filipino | budget = | gross = }} Ang '''''Brutal''''' ay isang pelikula na nasa ilalim ng direksiyon ni [[Marilou Diaz-Abaya]] noong 1980. Ito ay unang [[pelikulang Pilipino]] na nagtatalakay tungkol sa gahasa bilang isyung pangkababaihan sa kawawaan ng lipunang patriyarkal ng Pilipinas.<ref name="ccp">L. Pareja, CCP Encyclopedia of Phil. Art, Vol. VIII (Phil. Film), p. 149</ref> ==Mga tauhan== Ang mga nagsiganap sa pelikulang ito ay ang mga sumusunod: {| class="wikitable" style="font-size:95%;" ! width="120px" | Mga nagsiganap !! width="150px" | Ginampanan bilang</tr> |- | [[Amy Austria]] || Monica Real</tr> | [[Gina Alajar]] || Cynthia</tr> | [[Charo Santos]] || Clara Valdez</tr> | [[Jay Ilagan]] || Tato</tr> | [[Johnny Delgado]] || Jake</tr> | [[Perla Bautista]] || Aling Charing</tr> | [[Joonee Gamboa]] || </tr> | [[Nello Nayo]] || </tr> | [[Robert Tongko]] || </tr> | [[Boy Sabiniano]] || </tr> |- |} ==Buod ng pelikula== Binigyan ng kulay ng mga taga-medya ang pagbabalita ng nakakikilabot ng kasong pagpatay: ipinaratang si Monica Real (Austria) sa pagpatay ng kanyang asawa at ang dalawang iba pang kalalakihan sa kanyang bahay-paupahan sa Maynila. Sa kulungan, lubos na inurong n Monica mula sa daigdig at tumangging magsalita kahit sa kanyang abogado. Si Clara Valdez (Santos), isang masigasig na mamamahayag, ay walang takot na tiniyak na alamin kung ano talaga ang nangyari. Bilang makababae, tinanggihan ni Clara sa pagtanggap ng kabiguan ni Monica na walang bista mula sa kanyang panig. Habang hindi nakikipagtulungan si Monica, naghanap ng matatanungan si Clara ng mga iba pang sinumang maaaring magluno ng liwanag sa kanyang nakaraan. Sinabi ni Aling Charing (Bautista), ina ni Monica, kay Clara na hinubog niya ang kanyang anak na babae sa paraang ayon sa pinagkakasunduan, pinaghandaan siya para sa pag-aasawa at ang tungkulin bilang asawa at ina ng tahanan. Malamyos at mapagmagahal na anak si Monica at hindi nagbibigay ng anumang sakit sa ulo sa kanyang ina. Ang pamilya ni Tato (Ilagan), asawa ni Monica, ay depensibo. Subali't nalaman ni Valdez na si Tato ay laki sa layaw, mapusok, at mahilig sa mga silakbo ng dahas. Kapwa siya at si Monica ay sapilitang nagpakasal nang nabuntis si Monica pagkatapos gahasahin siya ni Tato. Si Cynthia (Alejar) ay isang pasumalang na malapi na kaibigan ni Monica. Walang malay si Monica nang palihim na may hinanankit si Cynthia sa kanya dahil sa pagiging hindi siya ganoon na si Cynthia. Si Cynthia na binudlong si Tato na gahasahin si Monica, ay nagsabi sa kanya na si Monica ay palihim na umiibig sa kanya. Ang tunay na dahilan sa likod ng tatluhag pagpatay ay nagbukang liwayway kay Clara nang paunti-unti. Sumuong siya kay Monica. Sinakmal nang lubos ni Monica ang kanyang nakatutulig na katahimikan, humagulgol, at tiniyak ang mga pinaghihinalaan ni Clara nang mula't sapul. Biktima si Monica ng karahasan ng mga kalalakihan. Sina Tato at ang kanyang dalawang kaibigan, lulon sa alak at droga, ay dinadala sa mga inog na magagahasa siya. Nang sila'y lumipas ang kanilang walang malay sa kabaghanan ng pagkainom, nilaslas ni Monica ang kanilang [[pulso]] at iniwan silang dumugo hanggang sa kamatayan.<ref name="ccp"/> ==Mga gawad== ===Gawad FAMAS=== {| class="wikitable" width=50% |- !Taon !Resulta !Kategorya/(Mga) nakatanggap |- |rowspan=2|<center>1981 |<center>Nanalo |''Pinakamahusay na Aktres''<br>[[Amy Austria]] |- |<center>Nanomina |''Pinakamahusay na Aktor''<br>[[Jay Ilagan]]<br><br>''Pinakamahusay na Pangalawang Aktres''<br>[[Gina Alajar]]<br><br>''Pinakamahusay na Direktor''<br>[[Marilou Diaz-Abaya]]<br><br>''Pinakamahusay na Pelikula'' |- |} ===Gawad Urian=== {| class="wikitable" width=50% |- !Taon !Resulta !Kategorya/(Mga) nakatanggap |- |rowspan=2|<center>1980 |<center>Nanalo |''Pinakamahusay na Pangunahing Aktres''<br>[[Gina Alajar]]{{mn|alajar|1}} |- |<center>Nanomina |''Pinakamahusay na Pangunahing Aktor''<br>[[Jay Ilagan]]<br><br>''Pinakamahusay na Pangunahing Aktres''<br>[[Amy Austria]]<br><br>''Pinakamahusay na Direksiyon''<br>[[Marilou Diaz-Abaya]]<br><br>''Pinakamahusay na Editing''<br>[[Manolo Abaya]]<br>[[Marc Tarnate]]<br><br>''Pinakamahusay na Dulang Pampelikula''<br>[[Ricky Lee|Ricardo Lee]]<br><br>''Pinakamahusay na Tunog''<br>[[Amang Sanchez]]<br>[[Rolly Ruta]]<br><br>''Pinakamahusay na Pangalawang Aktor''<br>[[Johnny Delgado]]<br><br>''Pinakamahusay na Pelikula'' |- |} <small>{{mnb|alajar|1}} Nagtabla siya kay [[Nora Aunor]] para sa [[Bona]] (1980).</small> ===Paligsahan ng mga Pelikula ng Kalakhang Maynila=== {| class="wikitable" width=50% |- !Taon !Resulta !Kategorya/(Mga) nakatanggap |- |rowspan=2|<center>1980 |<center>Nanalo |''Pinakamahusay na Aktres''<br>[[Amy Austria]]<br><br>''Pinakamahusay na Direktor''<br>[[Marilou Diaz-Abaya]] |- |<center>Ika-2 puwesto |''Pinakamahusay na Pelikula'' |- |} ==Tingnan din== *[[Marilou Diaz-Abaya]] *[[Amy Austria]] *[[Charo Santos|Charo Santos-Concio]] *[[Gina Alajar]] *[[Jay Ilagan]] ==Sanggunian== {{reflist}} ==Mga panlabas na kawing== *[http://www.imdb.com/title/tt0278989/ Brutal (1980)] sa [[Internet Movie Database|Datobaseng Pelikula ng Internet]] *[https://archive.is/20121129214608/sari-saringsinengpinoy.blogspot.com/2007/01/isang-brutal-na-paghihimay.html Sari-Saring Sineng Pinoy: Isang Pagsusuring BRUTAL] [[Kategorya:Mga pelikula mula sa Pilipinas]] [[Kategorya:Mga pelikulang likha ni Marilou Diaz-Abaya]] [[Kategorya:Mga pelikula ni Amy Austria]] [[Kategorya:Mga pelikula ni Charo Santos]] [[Kategorya:Mga pelikula ni Gina Alajar]] [[Kategorya:Mga pelikula ni Jay Ilagan]] o7kucscfubk1vmbp1y0i1eq8djxciup 1958067 1958066 2022-07-22T13:06:41Z Bertotits23 72714 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = Brutal | image = Brutal pelikula 1980.jpg | image_size = 250px | caption = Ang paskil ng ''Brutal'' | director = [[Marilou Diaz-Abaya]] | producer = Jesse Ejercito | writer = [[Ricky Lee|Ricardo Lee]] | narrator = | starring = [[Amy Austria]]<br>[[Gina Alajar]]<br>[[Charo Santos]]<br>[[Jay Ilagan]] | music = George Canseco | cinematography = Manolo Abaya | editing = Manolo Abaya<br>Marc Tarnate | distributor = Korporasyong Bancom Audiovision | released = 1980 | runtime = | country = Pilipinas | language = Filipino | budget =₱900,000 | gross = }} Ang '''''Brutal''''' ay isang pelikula na nasa ilalim ng direksiyon ni [[Marilou Diaz-Abaya]] noong 1980. Ito ay unang [[pelikulang Pilipino]] na nagtatalakay tungkol sa gahasa bilang isyung pangkababaihan sa kawawaan ng lipunang patriyarkal ng Pilipinas.<ref name="ccp">L. Pareja, CCP Encyclopedia of Phil. Art, Vol. VIII (Phil. Film), p. 149</ref> ==Mga tauhan== Ang mga nagsiganap sa pelikulang ito ay ang mga sumusunod: {| class="wikitable" style="font-size:95%;" ! width="120px" | Mga nagsiganap !! width="150px" | Ginampanan bilang</tr> |- | [[Amy Austria]] || Monica Real</tr> | [[Gina Alajar]] || Cynthia</tr> | [[Charo Santos]] || Clara Valdez</tr> | [[Jay Ilagan]] || Tato</tr> | [[Johnny Delgado]] || Jake</tr> | [[Perla Bautista]] || Aling Charing</tr> | [[Joonee Gamboa]] || </tr> | [[Nello Nayo]] || </tr> | [[Robert Tongko]] || </tr> | [[Boy Sabiniano]] || </tr> |- |} ==Buod ng pelikula== Binigyan ng kulay ng mga taga-medya ang pagbabalita ng nakakikilabot ng kasong pagpatay: ipinaratang si Monica Real (Austria) sa pagpatay ng kanyang asawa at ang dalawang iba pang kalalakihan sa kanyang bahay-paupahan sa Maynila. Sa kulungan, lubos na inurong n Monica mula sa daigdig at tumangging magsalita kahit sa kanyang abogado. Si Clara Valdez (Santos), isang masigasig na mamamahayag, ay walang takot na tiniyak na alamin kung ano talaga ang nangyari. Bilang makababae, tinanggihan ni Clara sa pagtanggap ng kabiguan ni Monica na walang bista mula sa kanyang panig. Habang hindi nakikipagtulungan si Monica, naghanap ng matatanungan si Clara ng mga iba pang sinumang maaaring magluno ng liwanag sa kanyang nakaraan. Sinabi ni Aling Charing (Bautista), ina ni Monica, kay Clara na hinubog niya ang kanyang anak na babae sa paraang ayon sa pinagkakasunduan, pinaghandaan siya para sa pag-aasawa at ang tungkulin bilang asawa at ina ng tahanan. Malamyos at mapagmagahal na anak si Monica at hindi nagbibigay ng anumang sakit sa ulo sa kanyang ina. Ang pamilya ni Tato (Ilagan), asawa ni Monica, ay depensibo. Subali't nalaman ni Valdez na si Tato ay laki sa layaw, mapusok, at mahilig sa mga silakbo ng dahas. Kapwa siya at si Monica ay sapilitang nagpakasal nang nabuntis si Monica pagkatapos gahasahin siya ni Tato. Si Cynthia (Alejar) ay isang pasumalang na malapi na kaibigan ni Monica. Walang malay si Monica nang palihim na may hinanankit si Cynthia sa kanya dahil sa pagiging hindi siya ganoon na si Cynthia. Si Cynthia na binudlong si Tato na gahasahin si Monica, ay nagsabi sa kanya na si Monica ay palihim na umiibig sa kanya. Ang tunay na dahilan sa likod ng tatluhag pagpatay ay nagbukang liwayway kay Clara nang paunti-unti. Sumuong siya kay Monica. Sinakmal nang lubos ni Monica ang kanyang nakatutulig na katahimikan, humagulgol, at tiniyak ang mga pinaghihinalaan ni Clara nang mula't sapul. Biktima si Monica ng karahasan ng mga kalalakihan. Sina Tato at ang kanyang dalawang kaibigan, lulon sa alak at droga, ay dinadala sa mga inog na magagahasa siya. Nang sila'y lumipas ang kanilang walang malay sa kabaghanan ng pagkainom, nilaslas ni Monica ang kanilang [[pulso]] at iniwan silang dumugo hanggang sa kamatayan.<ref name="ccp"/> ==Mga gawad== ===Gawad FAMAS=== {| class="wikitable" width=50% |- !Taon !Resulta !Kategorya/(Mga) nakatanggap |- |rowspan=2|<center>1981 |<center>Nanalo |''Pinakamahusay na Aktres''<br>[[Amy Austria]] |- |<center>Nanomina |''Pinakamahusay na Aktor''<br>[[Jay Ilagan]]<br><br>''Pinakamahusay na Pangalawang Aktres''<br>[[Gina Alajar]]<br><br>''Pinakamahusay na Direktor''<br>[[Marilou Diaz-Abaya]]<br><br>''Pinakamahusay na Pelikula'' |- |} ===Gawad Urian=== {| class="wikitable" width=50% |- !Taon !Resulta !Kategorya/(Mga) nakatanggap |- |rowspan=2|<center>1980 |<center>Nanalo |''Pinakamahusay na Pangunahing Aktres''<br>[[Gina Alajar]]{{mn|alajar|1}} |- |<center>Nanomina |''Pinakamahusay na Pangunahing Aktor''<br>[[Jay Ilagan]]<br><br>''Pinakamahusay na Pangunahing Aktres''<br>[[Amy Austria]]<br><br>''Pinakamahusay na Direksiyon''<br>[[Marilou Diaz-Abaya]]<br><br>''Pinakamahusay na Editing''<br>[[Manolo Abaya]]<br>[[Marc Tarnate]]<br><br>''Pinakamahusay na Dulang Pampelikula''<br>[[Ricky Lee|Ricardo Lee]]<br><br>''Pinakamahusay na Tunog''<br>[[Amang Sanchez]]<br>[[Rolly Ruta]]<br><br>''Pinakamahusay na Pangalawang Aktor''<br>[[Johnny Delgado]]<br><br>''Pinakamahusay na Pelikula'' |- |} <small>{{mnb|alajar|1}} Nagtabla siya kay [[Nora Aunor]] para sa [[Bona]] (1980).</small> ===Paligsahan ng mga Pelikula ng Kalakhang Maynila=== {| class="wikitable" width=50% |- !Taon !Resulta !Kategorya/(Mga) nakatanggap |- |rowspan=2|<center>1980 |<center>Nanalo |''Pinakamahusay na Aktres''<br>[[Amy Austria]]<br><br>''Pinakamahusay na Direktor''<br>[[Marilou Diaz-Abaya]] |- |<center>Ika-2 puwesto |''Pinakamahusay na Pelikula'' |- |} ==Tingnan din== *[[Marilou Diaz-Abaya]] *[[Amy Austria]] *[[Charo Santos|Charo Santos-Concio]] *[[Gina Alajar]] *[[Jay Ilagan]] ==Sanggunian== {{reflist}} ==Mga panlabas na kawing== *[http://www.imdb.com/title/tt0278989/ Brutal (1980)] sa [[Internet Movie Database|Datobaseng Pelikula ng Internet]] *[https://archive.is/20121129214608/sari-saringsinengpinoy.blogspot.com/2007/01/isang-brutal-na-paghihimay.html Sari-Saring Sineng Pinoy: Isang Pagsusuring BRUTAL] [[Kategorya:Mga pelikula mula sa Pilipinas]] [[Kategorya:Mga pelikulang likha ni Marilou Diaz-Abaya]] [[Kategorya:Mga pelikula ni Amy Austria]] [[Kategorya:Mga pelikula ni Charo Santos]] [[Kategorya:Mga pelikula ni Gina Alajar]] [[Kategorya:Mga pelikula ni Jay Ilagan]] kzlwrbgkrmbgqxlbxym39f5goe8voe6 Mga Medo 0 74030 1958087 1957918 2022-07-22T21:05:45Z Glennznl 73709 link [[Sinaunang Malapit na Silangan]] using [[:en:User:Edward/Find link|Find link]] wikitext text/x-wiki {{Infobox Former Country |native_name = ''Mādai'' |conventional_long_name = Dinastiyang Media |common_name = |era = [[Panahong Bakal]] |status = |status_text = |empire = |government_type = |year_start = c. 678 BCE |year_end = c. 549 BCE |year_exile_start = |year_exile_end = |event_start = |date_start = |event_end = Sinakop ni [[Dakilang Ciro]] |date_end = |event1 = |date_event1 = |event2 = |date_event2 = |event3 = |date_event3 = |event4 = |date_event4 = |event_pre = |date_pre = |event_post = |date_post = |p1 = [[Imperyong Neo-Asirya]] |flag_p1 = Map of Assyria.png |image_p1 = |p2 = Urartu |flag_p2 = 13-Urartu-9-6mta.gif |p3 = |flag_p3 = |p4 = |flag_p4 = |p5 = |flag_p5 = |s1 = [[Imperyong Akemenida]] |flag_s1 = Standard of Cyrus the Great.svg |image_s1 = |s2 = |flag_s2 = |s3 = |flag_s3 = |s4 = |flag_s4 = |s5 = |flag_s5 = |image_flag = |flag = |flag_type = |image_coat = |symbol = |symbol_type = |capital = [[Ecbatana]] |capital_exile = |latd= |latm= |latNS= |longd= |longm= |longEW= |national_motto = |national_anthem = |common_languages = [[Wikang Media]] |religion = [[Sinaunang Relihiyong Iraniano]] (nauugnay sa [[Mithra]]ismo, maagang [[Zoroastrianismo]])<!-- for sources see Medes#Religion --> |currency = }} {{History of Iran}} Ang '''mga Medo''','''Medes''', '''Media''' o '''mga Mede''' ({{IPAc-en|m|i|d|z}}){{#tag:ref|from [[OED]]'s entry: "Mede '' &lt; classical Latin {{lang|la|Mēdus}} (na ang karaniwang anyo ng maramihan ay {{lang|la|Mēdī}}) &lt; sinaunang Griyego (Atika at Ionika): {{lang|grc|Μῆδος}} (Sipriyotang ma-to-i {{lang|grc|Μᾶδοι}}, kapag maramihan) &lt; Lumang Persiya: {{lang|peo-Latn|Māda}}''"<ref>[[OED]] Paglahok na nasa internet na [http://www.oed.com/view/Entry/115629?rskey=kViil4&result=4 ''"entry Mede, n."''.]:</ref>|}} (mula sa [[Matandang wikang Persa|Matandang Persa ''(Persian)'']]: {{lang|peo-Latn|Māda-}}) ang naging mga pinuno ng [[Iran]], [[Armenya]], gitnang [[Turkiya]], [[Apganistan]], at hilagang-silangang [[Pakistan]] mula 625 BK hanggang 549 BK. Sila ay [[mga sinaunang taong Iranyano]]{{#tag:ref|(A)''"..and the Medes (Iranians of what is now north-west Iran).."'' {{EIEC|30}}. (B) ''"Archaeological evidence for the religion of the Iranian-speaking Medes of the .."'' {{harv|Diakonoff|1985|p=140}}. (C) ''".. succeeded in uniting into a kingdom the many Iranian-speaking Median tribes"'' ( mula sa Encyclopædia Britannica <ref name="EnBr">Encyclopædia Britannica Online [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/372125/Media Media (ancient region, Iran)]</ref>). (D) ''"Proto-Iranian split into Western (Median, ancient Persian, and others) and Eastern (Scythian, Ossetic, Saka, Pamir and others)..."'' ({{citation| publisher = BRILL| isbn = 978-90-04-16054-5| last = Kuz'mina| first = Elena E.| others = J. P. Mallory (ed.)| title = The origin of the Indo-Iranians | year = 2007|page=303}}) ...|}} na nanirahan sa<!-- for specific location within Iran see Medes#Historical_geography_of_Media --> isang pook na nakilala bilang Media at nagwiwika ng isang [[Iranyanong Hilaga-Kanluran|wikang Iranyano ng hilagang kanluran]] na tinutukoy bilang [[wikang Mediano]]. Ang pagdating nila sa rehiyon ay mayroong kaugnayan sa unang alon ng mga tribong [[Iraniko]] noong hulihan ng [[ikalawang milenyo BKE]] (ang [[pagbagsak ng Panahon ng Tansong Dilaw]]) hanggang sa pagsisimula ng [[unang milenyo BKE]]. Magmula noong ika-10 daantaon BKE hanggang sa hulihan ng ika-7 daantaon BCE, ang Medes na Iraniko at ang mga [[Persiyano]] ay bumagsak at napailalim sa pangingibabaw ng [[Imperyong Neo-Asirya]] na nakahimpil sa [[Mesopotamya]].<ref>Georges Roux - Ancient Iraq</ref> ==Kasaysayan== Ang [[pagguho ng Panahong Bronse]] ay nag-iwan ng ilang mga munting kaharian at mga estadong-siyudad. Ang mga sentrong Hittie ay nanatili sa hilagaang Syria kasama ng mga puertong Phoenician sa Canaan na nakatakas pagkawasak at umunlad s amga dakilang kapangyarihang pangkalakal. Noong 1200 BCE, ang karamihan ng looban nito gayundin ng Babilonya ay sinunggaban ng mga [[Arameo]] samantalang ang baybayin sa ngayong Gaza Strip ay tinirhan ng mga [[Pilisteo]]. Sa panahong ito, ang ilang mga inobasyon sa teknolihiya ay kumalat na ang pinakakilala ang paggawa sa bakal at [[alpabetong Penisyo]] na pinaunlad ng mga Penisyo o mga Cananeo noong 1600 BCE. Sa pag-akyat sa kapangyarihan ni [[Adad-nirari II]] noong 911 BCE, ang [[Imperyong Neo-Asirya]] ay sumakop sa buong [[Sinaunang Malapit na Silangan]] noong ika-8 hanggang ika-7 siglo BCE na gumawa sa imperyong ito na pinakamalaking imperyo sa kasaysayan at itinturing ng mga historyan na ang '''kauna-unahang imperyo ng mundo''' sa kasaysayan. Ito ay namuno sa buong Mesopotamia, [[Levant]], [[Ehipto]], mga bahagi ng [[Anatolia]], [[Iran]] at [[Armenia]]. Sa panahon ng pamumuno ng haring Asiryong si [[Sinsharishkun]] (622–612 BCE), ang mga basalyo ng Asirya gaya ng [[Medes]], Babilonya, Ehipto, Lydia, at Aram ay tumigil sa pagbibigay ng [[tributo]] sa Asirya. Ang Imperyong Neo-Asirya ay bumagsak sa magkasanib na puwersa ng Medes sa pamumuno ni [[Cyaxares]] at ng [[Imperyong Neo-Babilonya]] sa pamumuno ni [[Nabopolassar]] noong 609 BCE. Noong mga 550 BCE, ang [[Medes]] sa pamumuno ni [[Astyages]] ay bumagsak sa Persiyanong si [[Dakilang Ciro]] na nagtatag ng Persiyanong [[Imperyong Akemenida]]. Ang [[Imperyong Neo-Babilonya]] ay bumagsak kay Dakilang Ciro noong 539 BCE. Sa sumunod na ilang mga dekada ay idinagdag sa mga sakop nito ang Lydia sa Anatolia, Damascus, Babilonia at Ehipto gayundin ang pag-iisa ng kontrol nito sa talampas na Iranian na halos kasing layo India. Ang malawak na kaharian ay nahati sa iba't ibang mga [[satrapiya]] at pinamahalaan ayon sa modelong Asiryo ngunit may mas magaan na kamay. Sa panahong ito, ang [[Zoroastrianismo]] ang nanaig na relihiyon sa Persiya. ==Inksripsiyong Behistun== {{Main|Inskripsiyong Behistun|Imperyong Akemenida}} {{quote| Sinabi ni [[Dario I ng Persiya]]: Ang aking ama ay si [[Hystaspes]] [Vištâspa]; ang ama ni [[Hystaspes (father of Darius I)|Hystaspes I]] ay si [[Arsames]] [Aršâma]; ang ama ni [[Arsames]] ay si [[Ariaramnes]] [Ariyâramna]; ang ama ni [[Ariaramnes]] ay si [[Teispes]] [Cišpiš]; ang ama ni [[Teispes]] ay si [[Achaemenes]] [Haxâmaniš]. Sinabi ni Dario I ng Persiya: Kaya kami tinawag na mga [[Akemenida]] mula sa sinaunang panaho, kami ay maharlika, sa sinaunang panahon. Kami ay mga hari. Sinabi ng Dario I ng Persiya:Ang walo sa aking dinastiya ay mga hari bago ko, Ako ang ikasiyam. Ang siyan sa pagkakahalili ay mga hari. Sinabi ni Dario I ng Persiya: Sa biyaya ni [[Ahura Mazda]], ako ay isang Hari, Ipinagkaloob sa akin ni Ahura Mazda ang Kaharian. Sinabi ni [[Dario I ng Persiya]]: Ito ang mga bansa na aking nasasakupan at sa pamamagitan ni [[Ahura Mazda]], Ako ay naging hari sa kanila: [[Persiua]] [Pârsa], [[Elam]] [Ûvja], [[Babilonyaa]] [Bâbiruš], [[Asirya]] [Athurâ], [[Arabia]] [Arabâya], [[Ehipto]] [Mudrâya], mga bansa sa karagatan na [Tyaiy Drayahyâ], [[Lydia]] [Sparda], [[Ionia|Mga Griyego]] [Yauna ([[Ionia]])], [[Medes]] [Mâda], [[Armenia]] [Armina], [[Cappadocia]] [Katpatuka], [[Parthia]] [Parthava], [[Drangiana]] [Zraka], [[Aria (satrapy)|Aria]] [Haraiva], [[Chorasmia]] [Uvârazmîy], [[Bactria]] [Bâxtriš], [[Sogdia]] [Suguda], [[Gandhara]] [Gadâra], [[Skudra|Scythia]] [Saka], [[Sattagydia]] [Thataguš], [[Arachosia]] [Harauvatiš] at [[Maka (satrapy)|Maka]] [Maka];dalawampu't tatlo sa lahat.}} ==Mga sanggunian== {{Reflist}} {{Median and Achaemenid kings}} {{DEFAULTSORT:Medes}} [[Kategorya:Kasaysayan ng Iran]] [[Kategorya:Kasaysayan ng Armenya]] [[Kategorya:Kasaysayan ng Turkiya]] [[Kategorya:Kasaysayan ng Afghanistan]] [[Kategorya:Kasaysayan ng Pakistan]] [[Kategorya:Medes]] {{stub|Tao|Kasaysayan}} pd9dvdxoi6d563080a83w2od2uxlo2v Partido Komunista ng Unyong Sobyetiko 0 123392 1958071 1939742 2022-07-22T15:14:18Z Senior Forte 115868 Removed redirect to [[Unyong Sobyetiko]] wikitext text/x-wiki {{Infobox political party | name = Communist Party of the Soviet Union | native_name = Коммунистическая партия Советского Союза | logo = КПСС.svg | colorcode = {{party color|Communist Party of the Soviet Union}} | leader1_title = [[Party leader|Leaders]] | leader1_name = [[Collective leadership in the Soviet Union|Collective leadership]] | slogan = "[[Workers of the world, unite!]]"{{efn|"Workers of the world, unite!" is the most common English translation of the original phrase in German: "{{lang|de|Proletarier aller Länder, vereinigt Euch!}}" The translation of the phrase in Russian is also the translation of the original phrase in German: "Proletarians of all nations, unite!"}} | anthem = "[[The Internationale]]"<ref>{{cite web|url=http://feb-web.ru/feb/litenc/encyclop/le4/le4-5401.htm|title=The International (in Russian)|publisher=Fundamental'naya Elektronnaya Biblioteka|editor=A. V. Lunacharskiy}}</ref>{{parabr}}[[File:Internationale orchestral arrangement.ogg|175px]] | headquarters = 4 [[Staraya Square]], [[Moscow]] | founded = {{start date|1918|3|8|df=yes}}<ref>[[2nd Congress of the Russian Social Democratic Labour Party|August 1903]] (faction of the RSDLP)<br/>[[Prague Conference|January 1912]] (split with RSDLP)<br/>May 1917 (separate VII congress held)<br/>March 1918 (official name change)</ref> | banned = {{end date|1991|11|6|df=yes}}<ref>{{cite web| url = http://kremlin.ru/acts/bank/385| title = Указ Президента РСФСР от 6 ноября 1991 г. № 169 «О деятельности КПСС и КП РСФСР»}}</ref> | founder = [[Vladimir Lenin]] | newspaper = ''[[Pravda]]''<ref>Merrill, John C. and Harold A. Fisher. ''The world's great dailies: profiles of fifty newspapers'' (1980) pp 242–49</ref> | position = [[Far-left politics|Far-left]]<ref>{{cite journal |last=March |first=Luke |title=Contemporary Far Left Parties in Europe: From Marxism to the Mainstream? |url=https://library.fes.de/pdf-files/ipg/ipg-2009-1/10_a_march_us.pdf |journal=IPG |volume=1 |date=2009 |pages=126–143 |via=[[Friedrich Ebert Foundation]]}}</ref><ref>{{Cite web |date=2009-04-15 |title=Left |url=https://www.britannica.com/topic/left |access-date=2022-05-22 |website=[[Encyclopædia Britannica]] |language=en |quote=communism is a more radical leftist ideology.}}</ref> | international = {{nowrap|[[Second International]] {{small|(1912–14)}}<ref>{{Cite web |url=https://www.marxists.org/glossary/events/c/congress-si.htm#1912 |title=2nd International Congress of Brussels, 1891 |website=www.marxists.org}}</ref>}}<br>[[Comintern]] {{small|(1919–43)}}<ref>{{Cite book|last1=Legvold |first1=Robert |author-link1=Robert Legvold |title=Russian Foreign Policy in the Twenty-First Century and the Shadow of the Past |page=408 |year=2007 |publisher=[[Columbia University Press]] |isbn=9780231512176 |quote=However, the USSR created an entirely new dimension of interwar European reality, one in which Russia devised rules of the game and set the agenda, namely, the Comintern.}}</ref><br>[[Cominform]] {{small|(1947–56)}}<ref>{{Cite journal|last=Healey|first=Denis|author-link=Denis Healey|title=The Cominform and World Communism|journal=International Affairs|volume=24, 3|pages=339–349}}</ref> | predecessor = [[Bolsheviks|Bolshevik]] [[Factions of the Russian Social Democratic Labour Party|faction]] of the [[Russian Social Democratic Labour Party|RSDLP]] | successor = [[Union of Communist Parties – Communist Party of the Soviet Union|UCP–CPSU]]<ref name=":0">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=_1kkQYEq_P0C&pg=PR20|title=The Communist Party in Post-Soviet Russia|last=March|first=Luke|date=2002|publisher=Manchester University Press|isbn=9780719060441|pages=20|language=en}}</ref> | youth_wing = [[Little Octobrists]], [[Komsomol]]<ref>[https://www.britannica.com/topic/Komsomol Britannica Komsomol article]</ref> | wing1 = [[Vladimir Lenin All-Union Pioneer Organization|Young Pioneers]]<ref>Lewis Stegelbaum and Andrei Sokolov, ''Stalinism As A Way Of Life'', p374 {{ISBN|0-300-08480-3}}</ref> | wing1_title = [[Pioneer movement|Pioneer wing]] | affiliation1_title = {{nowrap|[[Political alliance]]}} | affiliation1 = [[Bloc of Communists and Non-Partisans]] {{small|(1936–91)}}<ref>''Кимерлинг А. С.'' [http://maiskoechtivo.pstu.ru/2006/4/4.htm Индивидуальная форма политической презентации власти в позднюю сталинскую эпоху] // «Майские чтения» 2006 — ежегодная Всероссийская конференция, проводимая кафедрой культурологии Пермского государственного технического университета</ref><ref>[https://www.rcoit.ru/lib/history/1918-1990/17084/ Избирательное законодательство и выборы в 1937-1987 гг.]</ref> | membership = {{steady}} 19,487,822 (early 1989 {{estimation}}) | ideology = [[Communism]]<br>[[Marxism–Leninism]]{{sfn|Sakwa|1990|p=206}}<ref name="Lansford 2007, p. 17">Lansford, Thomas (2007). ''Communism''. New York: Cavendish Square Publishing. p. 17. {{ISBN|978-0761426288}}.</ref><ref>Evans, Alfred B. (1993). ''Soviet Marxism-Leninism: The Decline of an Ideology''. Santa Barbara: ABC-CLIO. pp. 1–2. {{ISBN|9780275947637}}.</ref> | colours = {{color box|{{party color|Communist Party of the Soviet Union}}|border=silver}} [[Political_colour#Red|Red]]<ref>{{Cite book|title=Color Design Workbook: A Real World Guide to Using Color in Graphic Design|last1=Adams|first1=Sean|last2=Morioka|first2=Noreen|last3=Stone|first3=Terry Lee|date=2006|publisher=Rockport Publishers|isbn=159253192X|location=Gloucester, Mass.|pages=[https://archive.org/details/colordesignworkb0000ston/page/86 86]|oclc=60393965|url=https://archive.org/details/colordesignworkb0000ston/page/86}}</ref> | country = the Soviet Union }} Ang '''Partido Komunista ng Unyong Sobyetiko''' ([[Wikang Ruso|Ruso]]: {{lang|ru|Коммунистическая партия Советского Союза}}, <small>tr.</small> ''Kommunisticheskaya partiya Sovetskogo Soyuza''), dinadaglat bilang '''PKUS''' ([[Wikang Ruso|Ruso]]: {{lang|ru|КПСС}}, <small>tr.</small> ''KPSS''), ay ang naglingkod bilang partidong tagapagtatag at tagapamahala ng [[Unyong Sobyetiko]]. k3kagv82mxon2gvb6nzwbeob3chdcwh 1958072 1958071 2022-07-22T15:14:40Z Senior Forte 115868 Inilipat ni Senior Forte ang pahinang [[Partido Komunista ng Unyong Sobyet]] sa [[Partido Komunista ng Unyong Sobyetiko]]: Mas angkop na pangalan. wikitext text/x-wiki {{Infobox political party | name = Communist Party of the Soviet Union | native_name = Коммунистическая партия Советского Союза | logo = КПСС.svg | colorcode = {{party color|Communist Party of the Soviet Union}} | leader1_title = [[Party leader|Leaders]] | leader1_name = [[Collective leadership in the Soviet Union|Collective leadership]] | slogan = "[[Workers of the world, unite!]]"{{efn|"Workers of the world, unite!" is the most common English translation of the original phrase in German: "{{lang|de|Proletarier aller Länder, vereinigt Euch!}}" The translation of the phrase in Russian is also the translation of the original phrase in German: "Proletarians of all nations, unite!"}} | anthem = "[[The Internationale]]"<ref>{{cite web|url=http://feb-web.ru/feb/litenc/encyclop/le4/le4-5401.htm|title=The International (in Russian)|publisher=Fundamental'naya Elektronnaya Biblioteka|editor=A. V. Lunacharskiy}}</ref>{{parabr}}[[File:Internationale orchestral arrangement.ogg|175px]] | headquarters = 4 [[Staraya Square]], [[Moscow]] | founded = {{start date|1918|3|8|df=yes}}<ref>[[2nd Congress of the Russian Social Democratic Labour Party|August 1903]] (faction of the RSDLP)<br/>[[Prague Conference|January 1912]] (split with RSDLP)<br/>May 1917 (separate VII congress held)<br/>March 1918 (official name change)</ref> | banned = {{end date|1991|11|6|df=yes}}<ref>{{cite web| url = http://kremlin.ru/acts/bank/385| title = Указ Президента РСФСР от 6 ноября 1991 г. № 169 «О деятельности КПСС и КП РСФСР»}}</ref> | founder = [[Vladimir Lenin]] | newspaper = ''[[Pravda]]''<ref>Merrill, John C. and Harold A. Fisher. ''The world's great dailies: profiles of fifty newspapers'' (1980) pp 242–49</ref> | position = [[Far-left politics|Far-left]]<ref>{{cite journal |last=March |first=Luke |title=Contemporary Far Left Parties in Europe: From Marxism to the Mainstream? |url=https://library.fes.de/pdf-files/ipg/ipg-2009-1/10_a_march_us.pdf |journal=IPG |volume=1 |date=2009 |pages=126–143 |via=[[Friedrich Ebert Foundation]]}}</ref><ref>{{Cite web |date=2009-04-15 |title=Left |url=https://www.britannica.com/topic/left |access-date=2022-05-22 |website=[[Encyclopædia Britannica]] |language=en |quote=communism is a more radical leftist ideology.}}</ref> | international = {{nowrap|[[Second International]] {{small|(1912–14)}}<ref>{{Cite web |url=https://www.marxists.org/glossary/events/c/congress-si.htm#1912 |title=2nd International Congress of Brussels, 1891 |website=www.marxists.org}}</ref>}}<br>[[Comintern]] {{small|(1919–43)}}<ref>{{Cite book|last1=Legvold |first1=Robert |author-link1=Robert Legvold |title=Russian Foreign Policy in the Twenty-First Century and the Shadow of the Past |page=408 |year=2007 |publisher=[[Columbia University Press]] |isbn=9780231512176 |quote=However, the USSR created an entirely new dimension of interwar European reality, one in which Russia devised rules of the game and set the agenda, namely, the Comintern.}}</ref><br>[[Cominform]] {{small|(1947–56)}}<ref>{{Cite journal|last=Healey|first=Denis|author-link=Denis Healey|title=The Cominform and World Communism|journal=International Affairs|volume=24, 3|pages=339–349}}</ref> | predecessor = [[Bolsheviks|Bolshevik]] [[Factions of the Russian Social Democratic Labour Party|faction]] of the [[Russian Social Democratic Labour Party|RSDLP]] | successor = [[Union of Communist Parties – Communist Party of the Soviet Union|UCP–CPSU]]<ref name=":0">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=_1kkQYEq_P0C&pg=PR20|title=The Communist Party in Post-Soviet Russia|last=March|first=Luke|date=2002|publisher=Manchester University Press|isbn=9780719060441|pages=20|language=en}}</ref> | youth_wing = [[Little Octobrists]], [[Komsomol]]<ref>[https://www.britannica.com/topic/Komsomol Britannica Komsomol article]</ref> | wing1 = [[Vladimir Lenin All-Union Pioneer Organization|Young Pioneers]]<ref>Lewis Stegelbaum and Andrei Sokolov, ''Stalinism As A Way Of Life'', p374 {{ISBN|0-300-08480-3}}</ref> | wing1_title = [[Pioneer movement|Pioneer wing]] | affiliation1_title = {{nowrap|[[Political alliance]]}} | affiliation1 = [[Bloc of Communists and Non-Partisans]] {{small|(1936–91)}}<ref>''Кимерлинг А. С.'' [http://maiskoechtivo.pstu.ru/2006/4/4.htm Индивидуальная форма политической презентации власти в позднюю сталинскую эпоху] // «Майские чтения» 2006 — ежегодная Всероссийская конференция, проводимая кафедрой культурологии Пермского государственного технического университета</ref><ref>[https://www.rcoit.ru/lib/history/1918-1990/17084/ Избирательное законодательство и выборы в 1937-1987 гг.]</ref> | membership = {{steady}} 19,487,822 (early 1989 {{estimation}}) | ideology = [[Communism]]<br>[[Marxism–Leninism]]{{sfn|Sakwa|1990|p=206}}<ref name="Lansford 2007, p. 17">Lansford, Thomas (2007). ''Communism''. New York: Cavendish Square Publishing. p. 17. {{ISBN|978-0761426288}}.</ref><ref>Evans, Alfred B. (1993). ''Soviet Marxism-Leninism: The Decline of an Ideology''. Santa Barbara: ABC-CLIO. pp. 1–2. {{ISBN|9780275947637}}.</ref> | colours = {{color box|{{party color|Communist Party of the Soviet Union}}|border=silver}} [[Political_colour#Red|Red]]<ref>{{Cite book|title=Color Design Workbook: A Real World Guide to Using Color in Graphic Design|last1=Adams|first1=Sean|last2=Morioka|first2=Noreen|last3=Stone|first3=Terry Lee|date=2006|publisher=Rockport Publishers|isbn=159253192X|location=Gloucester, Mass.|pages=[https://archive.org/details/colordesignworkb0000ston/page/86 86]|oclc=60393965|url=https://archive.org/details/colordesignworkb0000ston/page/86}}</ref> | country = the Soviet Union }} Ang '''Partido Komunista ng Unyong Sobyetiko''' ([[Wikang Ruso|Ruso]]: {{lang|ru|Коммунистическая партия Советского Союза}}, <small>tr.</small> ''Kommunisticheskaya partiya Sovetskogo Soyuza''), dinadaglat bilang '''PKUS''' ([[Wikang Ruso|Ruso]]: {{lang|ru|КПСС}}, <small>tr.</small> ''KPSS''), ay ang naglingkod bilang partidong tagapagtatag at tagapamahala ng [[Unyong Sobyetiko]]. k3kagv82mxon2gvb6nzwbeob3chdcwh FlipTop 0 158558 1958084 1946451 2022-07-22T19:10:51Z 210.213.116.170 /* Mga Kilalang Emcees */ wikitext text/x-wiki {{Infobox company | name = FlipTop Battle League | founder = Alaric Riam Yuson | industry = [[Battle rap]] | website = {{URL|http://www.fliptop.com.ph}} | foundation = {{start date and age|2010}} | area_served = Philippines | location = Cifra Bldg, Boni Avenue, [[Mandaluyong]], [[Philippines]] }} Ang '''FlipTop Battle League''' (mas kilala sa tawag na fliptop) ay ang kauna-unahan at pinakamalaking rap battle conference sa Pilipinas. Itinatag ito ni Alaric Riam Yuson (Kilala bilang Anygma) <ref>http://www.redbull.com/my/en/music/stories/1331710307582/uncovering-battle-rap-with-fliptops-anygma</ref> noong taong 2010. Ang liga ay layong mas itaguyod ang [[Pinoy hip hop]]. Ang Fliptop ay masasabing na-impluwensyahan ng mga orihanal na [[Battle rap|rap battle]] leagues sa kanluran na naitatag naman noong taong 2008 tulad ng - Grind Time Now, [[King of the Dot]] and [[Don't Flop]], na nagbigay inspirasyon sa pagkakatatag ng Fliptop at ng iba pang liga sa iba't-ibang sulok ng mundo.<ref name=":0">{{Cite web|title = "Fliptop Mag-Ingay!": An Exploratory Study on Fliptop Battle|url = https://prezi.com/ojnyq1iomole/fliptop-mag-ingay-an-exploratory-study-on-fliptop-battle/|website = prezi.com|access-date = 2016-01-23}}</ref>. Ang ligang ito ay nasa pamamahala ng FlipTop Kru Corp isang kumpanya na itinatag mismo ni Yuson. == Laban == Karaniwang binubuo ng tatlong rounds ang paligsahan na mayroong time limit ang bawat kalahok na itinakda ng reperi o ng namamahala. Ang obertaym ay ipinapataw kung tabla ang laban. Ang unang sasalang ay napagpapasyahan sa pamamagitan ng toss coin o pagpahagis/pagpitik/pagpapaikot ng barya. Hindi pinagbabawal ang mga barang naisulat na bago ang laban pati na ang mga hindi pa naisusulat. Ang panunungayaw, malalang pamimintas, at panunukso ay hindi pinagbabawal sa laban, at nararapat na 'wag itong tanggapin na seryoso, totoo, at personal.<ref>{{Cite web |url=http://fliptop-battle.com/fliptop-battle-league-continues-grow/ |title=Archive copy |access-date=2016-07-13 |archive-date=2016-04-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160417163807/http://fliptop-battle.com/fliptop-battle-league-continues-grow/ |url-status=dead }}</ref><ref>http://news5.com.ph/top/9BDBFF288758411/1001/fliptop-rappers-nagkaka-pikunan-din-kaya</ref> Ang magkabilang panig ay maaari ding magdala ng props para sa event. Filipino ang pangunahing wika na ginagamit sa laban bagamat may mga laban din na ginagamitan ng ibang wika at diyalekto o idyoma. Ang panalo sa laban ay pinagpapasyahan ng mga hurado. Ang batayan para sa paghatol ay maaaring sa paggamit ng mga salita, ang kakaibang epekto sa madla, at estilo sa pagra-rap.<ref name=":0" /> == Format == Mayroong tatlong battle format ang Fliptop. Written, Freestyle, at Old School na minsa'y ipinagsasama sa Freestyle. '''Written''' - Ang sa ngayon ay karaniwang labanan sa Fliptop, wala itong background music. Maaring mayro'n o walang sukat ang mga rima. '''Freestyle''' - Noong simula ito ang madalas na format ng labanan sa Fliptop, may mga freestyle battle pa rin ngunit 'di na kasing dalas ng Written format. Mayroon at wala itong background music, at wala ring sukat ang mga rima. '''Old School''' - Madalas gamitin sa tryouts. Mayroon itong background music, at naipagsasama sa Freestyle. May iba't-ibang variations ng rap competition sa Fliptop: * '''Dos por Dos''' - Ito ay kampihan ng dalawa laban sa dalawang rap emcee o femcee, maaari itong Written o Freestyle. * '''Five on Five''' - Ito ay kampihan ng lima laban sa limang rap emcee o femcee, maaari itong Written o Freestyle. * '''Femcee Battle''' - Tanging mga kababaihan lamang ang maaaring lumaban dito na tinatawag na femcee. * '''Intergender Battle''' - Kalalakihan laban sa mga kababaihan. * '''Royal Rumble''' - Isang rap battle na binubuo ng tatlo o mahigit pang katao, na inaatake at matinding pinipintasan ang bawat isa. * '''Secret Battle''' - Ito ay tulad rin ng iba, ngunit mapapanood lamang ng mga pili o limitadong manunuod. Minsan biglaan ang laban *'''Won Minutes''' - Isang minutong lamang na bara kada round. ==Mga Kilalang Emcees== {| class="wikitable sortable" !Emcee Name !Tunay na Pangalan !Pinangalingan !Kasapi !Kilalang Istilo |- |- |2khelle |BOPOLS |Olongapo City, Zambales |Alpha Taktika, Gapo Rappers Society, A-syan Records |Katatawanan |- |[[Abra (rapper)|Abra]] |Raymond Abracosa |Pasig, Metro Manila |Artifice Records, Flipmusic, Hiphop22, Ivory Music & Video, Lyrically Deranged Poets |Malapantig na rima, Maglaro ng salita, Speedrap |- |AKT (akata/angkorito kalas turnilyo) formerly known as Nico |Nathaniel Nicole Nachor |Olongapo City |reppin himself |Psychoanalysis, Personals, Agresibo, Mapanira, Schematic |- |Aklas |Philip Ching |Quezon City, Metro Manila |Batch 1, True Death, AKLAS Ltd., LUMA, Murder Death Kill, Uprising |Katatawanan, Agresibo, Mapanira, Unorthodox |- |Aelekz | |Cebu City |AMF Productions, Whutitdo, Rapollo |Seryoso, Malalim |- |Andy G |Andy Jamolin |Parañaque, Metro Manila |DC Clan, Double Cross, The Real South Pride Production |Katatawanan, Patula, Freestyle |- |Apekz |Mark Anthony Cadiente |Valenzuela, Metro Manila |Hustlin', Hiphop22 |Katatawanan, Magbalik, Patula, Seryoso, Maglaro ng salita, Malapantig na rima |- |Apoc |Ralph Dela Fuente |Pasig, Metro Manila |Raw, Dukes, Bilog Writer's Block, Sabertooth Academy, Uprising |Seryosong mga liriko, Malalim na bara |- |Asero | |Olongapo City, Zambales |True Pinoy Playaz, G.R.S., A-Syan Recordz | |- |Asser |Asser Ace Dilao |Cebu City, Cebu |NevaNevaNevaLand, 3GS, Outbox, Rapollo |Speed Rap, Agresibo, Malapantig na rima, Katatawanan, iyakin |- |Badang |Darwin Ferianeza |Marikina, Metro Manila |All Star Productions, Tuesday Troop, Hahay Entertainment |Sexual Humor, Katatawanan, Freestyle, Speed Rap |- |[[Bassilyo]] |Lordivino Ignacio |Marikina, Metro Manila |[[Crazy as Pinoy]], Crazy Family, Badboys, MCA Music, Probinsyano |Katatawanan, Singing, Seryosong mga liriko |- |Batas |Mark Rodriguez |Tahanan, Paranaque, Metro Manila |Wild Ones Tatttoo, Illustrado, Uprising, Barangay Tibay, Sultans of Snap, Tha TVC Black, Kampo Teroritmo,Xeno Devata Project |Seryosong mga liriko, Unorthodox, Maglaro ng salita, Agresibo, Hardcore |- |Batang Rebelde |Marvin Arias |Tanza, Cavite |Baredibu, Ulikbangon, Zone 457, Exodus, AKZ |Seryosong mga liriko, Katatawanan |- |Blackleaf | |Kuiper Belt |Uprising, Lifeline Zenith |Seryosong mga bara, Maglaro ng salita |- |BLKD |Allen Enriquez |Naic, Cavite |Them Sent, The Pharm, Batch 1, 3LC, Uprising |Maglaro ng salita, Malalim, Seryosong mga liriko. |- |Bogchick | |Lemery, Batangas |NSC, Baliparo |Seryosong mga bara, Agresibo, Part-Katatawanan |- |Cameltoe | |Paranaque, Metro Manila |AMPON |Katatawanan |- |Cerberus | |Mabalacat, Pampanga |Armaletra, Devoured, T.G.K |Agresibo |- |Chaliz | |Labangon, Cebu City |BPL Records, Raprakan Battle League, TeamChaliz |Seryoso, Agresibo |- |Chris Ace |Christopher John Celis |Lapu-Lapu City |C.A.L., Calilahoo Crew, 032 Soldierz, Oponside, |Seryoso, Maglaro ng salita, Flow, Freestyle, Magbalik, Katatawanan, Teatriko |- |Cool Kidd |Ian Enjambre |Davao City, Davao del Sur |K-Records, Karabineros | |- |CrazyMix |Romarico Superable |Quezon City, Metro Manila |Crazy Family, Blind Rhyme Productions |Speed Rap, Katatawanan |- |Cripli |Arbheal Mancilla |Naga, Camarines Sur |Juan Dela Crew |Katatawanan, Freestyle |- |Daddy Joe D | |San Pedro, Laguna |Elegante / P3TRecords, RS Production, Bigkasang San Pedro |Katatawanan |- |Damsa |Raymond Abrenica |San Pedro, Laguna |Via Records, MusicPharm, Black Cat Pro, Inked Hustlaz, S.N.S |Speed Rap, Flow |- |Dello <br /> |Wendell Gatmaitan |Tondo, Manila |Skwaterhaws, Mongol Unit, Vertical Brew Music |Magbalik, Katatawanan, Freestyle |- |Dhictah | |Pasig City |Wild Ones Tattoo, Bomb Shelter, Yeah Yeah Boys, Dirt Bro, Titi |Seryosong mga liriko |- |Dhuski | |Paombong, Bulacan/ Malolos City |BF Pro, 3GS, Salbahe Music, Letmaku Entertainment |Seryosong mga liriko, Katatawanan |- |Dilim | |San Pedro, Laguna |Sundalo ni Sadam |Katatawanan, Seryoso |- |Doc Pau | |Tanay, Rizal |Alagad ng Musika, Tanay Hip-hop Underground |Agresibo |- |Dopee |Raymond Escurzon |Davao City, Davao del Sur |Speech, Kalawakan Crew |Katatawanan |- |Elbiz |John Elvis Narisma |Quezon City, Metro Manila |The Green House |Katatawanan |- |EJ Power |Ejay Florentino |Balanga, Bataan |Danger Zone, Outbox, Troop A |Katatawanan, Freestyle, Magbalik |- |Ejo | |Ibajay, Aklan |Pothead Territory, Inajay Black Ninos, Lot 420 |Katatawanan, Maglaro ng salita |- |El D'no | |Olongapo, Zamabales |Alpha Taktikah, G.R.S. 047, G-Town, A-Syan Records |Katatawanan |- |El Quiel | |Novaliches, Quezon City/Valenzuela City |E-Unit, 187 Mobstaz |Freestyle, Katatawanan |- |Fangs |Karl Rallos |Cebu City, Cebu |EvolClowns, Rapollo, AMF, Whutitdo, Selda Kwarto |Maglaro ng salita |- |Flict-G |Raymond Rivera |Mandaluyong, Metro Manila |Repablikan Syndicate, Shockra |Maglaro ng salita, Katatawanan, Speed Rap, Flow |- |Fongger | |Cebu City, Cebu |7Kings Production, Crazy Family, Shongkoi, 504 Records, Team Porkchop |Katatawanan |- |Frooz |Patrick Buratilya |Binangonan, Rizal |Crazy Family Badboys, BlindRhyme Productions, Alyansa ng Tugmang Bulag, Puyat Records, The Greenhouse |Katatawanan, Freestyle, Flow, Malapantig na rima, Magbalik, Speed Rap |- |Fukuda | |Cagayan De Oro City |Mindanao Batch 2, Southdoggz, SLTG, Rap Batikos |Agresibo, Seryosong mga bara |- |Fuego |Roman Fugoso |Paco, Manila |Mack-Town, Taft-Love, Vito Crew | |- |Gap aka Mic Rahman |Vito Cruz |Makati City |Vito Crew, TL, LD, People's Future, Yo Momma, Stocked UP, Bawal Clan | |- |Ghandi | |Quezon City, |Kalayaan, Moment Squad | |- |G-Clown |Kevin Dela Cruz |Tanay, Rizal |Lego Music, BTR Pro, KOK Clothing |Seryosong mga liriko, Agresibo |- |Goriong Talas |Gio De Leon |Quezon City, Metro Manila |Illustrado, Uprising, Batch 1, Accenture |Seryosong mga liriko, Maglaro ng salita |- |G-Spot | |Davao City |Legis Dados, Half Moon Posse, Dice-M Ent. |Gangster Liriko, Seryosong mga bara |- |Harlem |Harlem Ty |Pasig, Metro Manila |Schizophrenia |Freestyle, Slant Rhyme |- |Hazky | |Antipolo City |RPN Records |Katatawanan, Malalim, Teatriko |- |Hearty |Irene Ciriaco |Bagumbong, Caloocan |Martial Camp Records, Tuesday Troop, Konektado, X-Deal Vigilantes, Rap Divas, Mob Music Entertainment |Hard Lines, Sexual Humor, Teatriko, Sexy Rap |- |Hizuka | |Digos City |Supreme Blood, Rip Rhyjacck, Mindanao Batch 3 |Freestyle, Katatawanan, Slight Maglaro ng salita |- |Icaruz |Michael Cania |Noveleta, Cavite |Themsent, El Grande Records |Katatawanan |- |Icebergg | |Cebu City |6000 Goonz, 825, Whut It do, V-Boyz, Teamgreen |Visayan Liriko, Bilingual |- |Icerocks |Jason Marc Dimayuga |Paranaque City |Takeover, Filipino Kingz |Seryosong mga liriko, Personals, Maglaro ng salita, Taglish |- |Ilaya | | |Cartel, Uprising |Patula, Seryoso |- |Invictus |Patrick Bessara |Olongapo City, Zambales |1kiao |Malalim na bara, Flow, Hardcore, Agresibo |- |Jamal | |Puerto Princesa, Palawan |Team Palawakan, 5'3 Records, Palawakan Rap Battle |Seryosong mga liriko, Malalim na bara |- |J-King |Julius Cenon |Cabanatuan City, Nueva Ecija |Word War, 3GS, Nueva Ecija TV48, CMPRO, Devil Rhyme |Magbalik, Katatawanan, Seryoso |- |J-Skeelz |Roberto Boy Paos |Tondo, Manila |187 Mobstaz |Katatawanan, Freestyle |- |Japormz | |Olongapo, Zambales |Kosa Familia |Mapanira, Katatawanan, Unorthodox |- |JayTee | |Tagbilaran, Bohol |Ghetto Rhymes, 5D Records |Paninira, Freestyle |- |Jecoy | |Lapu-Lapu City |C.A.L., Grupo Yamuh, 032 Soldierz, Rapollo, Sevenwordz Productions |Seryosong mga bara, Freestyle, Katatawanan |- |Jonas |Jonas Dichoso |Bulihan, Cavite |Breezy Music, Beats by Foe, Anak ng Madre, 3GS |Maglaro ng salita, Patula, Katatawanan, Magbalik, Flow |- |Josh G. |Joshua Gurango |Quezon City, Metro Manila |SNL Crew, Edub |Katatawanan |- |Juan Lazy |Christian Quiapon |Paranaque/Makati City |Southern Villains/ Meks Familia, FlipMusic, Schizophrenia, Juan Tamad |Katatawanan, Freestyle |- |K-Jah | |Camarin, Caloocan, Metro Manila |Uprising |Patula |- |Kahir |Marco Silvano |Quezon City |Them Sent, Batch-1, 3LC |Patula, Katatawanan |- |Kamandag |Byron Saavedra |Olongapo City, Zambales |Arma Letra, Barasuwail |Patula, Agresibo, Freestyle, Maglaro ng salita |- |Khen Magat |King Marlon Magat |Pasay City, Metro Manila |Dongalo Wreckords, Serpientes, Delubyo Ng Pasay, AllStar Productions, Wowowin |Speed Rap, Freestyle |- |Kial |Marco Alkadama |Tondo / Bulacan |187 Mobstaz, Blind Rhyme Productions |Patula |- |Krack | |Naic, Cavite |Cavite's Most Dangerous |Freestyle, Katatawanan |- |Kregga |Jboi Vasallo |Cagayan De Oro City |BLK69, Gegay' Art, Uprising |Seryosong mga liriko, Malalim na bara, Agresibo |- |Kris Delano |Dan Christopher "bakla" Garcia |Manila City |Takeover, Filipino Kingz, Shots Fired |Seryosong mga liriko, Personals, Taglish |- |Lanzeta |Lanz Jasper Picache |Olongapo City, Zambales |1kiao |Seryoso, Agresibo, Hardcore |- |Left Eye Blind | |Taytay, Rizal |Blind Rhyme, Armr-, 21st-Che |Seryoso |- |Lhipkram |Philmark Dominguez |Las Piñas/Malabon city |Street2demic, Parañaque Rebels, 3GS |Maglaro ng salita, Magbalik, Katatawanan, Freestyle |- |LilJohn<sup>†</sup> |Johnross Delos Santos |Parañaque, Metro Manila |Parañaque Rebels, All-Star Pro, 3GS |Magbalik, Katatawanan, Freestyle, Teatriko |- |Lil Sisa |Jhayann Parreño |Imus, Cavite |Crazy Family |Agresibo, Katatawanan, Sexy Rap |- |Lirikal | |Olongapo, Zambales |Suwail na Anak ng Gapo |Seryoso, Patula, Katatawanan |- |Loonie |Marlon Peroramas |Cebu City, Cebu |Hiphop22, Stick Figgas, Konektado, Barangay Tibay, Artifice, FMCC |Patula, Maglaro ng salita, Malapantig na rima, Katatawanan, Teatriko |- |Mackata |Darren Toting |Cebu City/Bacoor, Cavite |032 Soldierz, 3GS, Wassazlife |Agresibo, Seryoso |- |Makii | |Mandaue City |032 Souldierz, 3GS, Goat Squad, SC2013, Project Ground Zero |Katatawanan, Malapantig na rima, Maglaro ng salita |- |Marshall Bonifacio |Joel Israel Mabayo |Iligan City/Cebu |dimokaya063, Rapollo, Outbox, Writer's Block |Seryosong mga bara, Agresibo, Taglish |- |Martin | |Iloilo City |OIYS Republic, SYK, WTI, D.A., whack, skwating |Katatawanan |- |Maxford |Maxford Famitanco |Davao City |K. Records, Mindanao Illest | |- |M Zhayt |Christian Paolo Gabriola |Rosario, Pasig City, Metro Manila |3GS, All Star, Rapskallion, Poema, Cursebox, 13 Kabalyero, Sunugan |Magbalik, Freestyle, Seryoso |- |Melchrist | |Sto. Tomas, Batangas/Iligan City |Mongol Unit, Aki Rhyme State |Freestyle |- |Mhot |Thomas Lynmuel |Dasmariñas, Cavite |King G, Outbox, Area-1, Outright Production, Isabuhay Champion |Maglaro ng salita, Katatawanan, Baliktaran |- |Mikidee |Michael David |Legazpi, Albay |Crazy Family, Oragon Unit, BLK MRKT, Bikolano Rappers Org. ,Magjalu Movement |Katatawanan |- |Mocks Wun |Jerome Payumo |San Fernando, Pampanga |URP, 045 Records, Diction United, Pisngi Lord |Katatawanan, Freestyle |- |Negatibo |Emmanuel Magantos |Baesa, Quezon City |Martial Camp, Tuesday Troop, Konektado, Super Pogi |Speed rap, Malapantig na rima, Maglaro ng salita |- |Nikki |Jonathan Vibas |Digos, Davao del Sur |Supreme Blood, Heneral Luna, Digos Rap Project, PSB Records, Slickboats Prodz |Katatawanan, Bilingual mga bara, Teatriko |- |Notorious |Billy Lizano |Anonas, Quezon City |Kampo Teroritmo, Proyekto Dos Tres, P2 Hood, King G |Seryoso |- |Omar Baliw |Omar Manzano |Makati City |High Minds Clothing |Flow, Malapantig na rima, Seryoso |- |Onaks |James Kevin Asis |Cainta, Rizal |Yo Gang |Freestyle |- |Onlison |Ran Online |Tagum City |Rhyme Ballistics, Minimalist crafts |Bilingual na bara, Katatawanan, Slight Maglaro ng salita, Malapantig na rima |- |Papew | |Tanza, Cavite |Mongol Unit, C.A.S.H., Street Love Rhythm, Shottas |Katatawanan |- |Pistolero |Christian Carlo Cañares |Tondo, Manila |Hush Musik, Jmekwar, Delubyong Anghel, 3GS, AllStar Production |Magbalik, Freestyle |- |Poison13 |Marco Lacson |Mariveles, Bataan |Rhyming In Tandem, Beatpro, Home Made Studio, BCity Entertainment,3GS |Speed Rap, Seryosong mga liriko, Part-Malapantig na rima, Flow |- |Plazma |Paulo Callangan |Quezon City, Metro Manila |MDK, TCMF, Writer's Block, Sabretooth Academy, Uprising |Maglaro ng salita, Horrorcore, Agresibo |- |Pricetagg |Jomari Espiritu |San Fernando, La Union/Sta. Mesa, Manila |Rep The Hood Ent., Shots Fired, Black Rose Tattoo, Fake Gangsta, Kontrabida |Personals, Maglaro ng salita, Gangsta Rap, Gun mga bara |- |Prosecutor Billy | |Laguna/Olongapo City |Arma Letra, The Firing Squad, Locus Delicti, RPN Records |Agresibo, Hardcore, Horrorcore |- |Raizen | |Cebu City |C.A.L, 032 Souldiers, Yamuh, Rapollo, Oponside |Katatawanan, Freestyle |- |Range | |Boljoon, Cebu City |Seven Kings Production, 3GS, ThinkPostive Wear |Katatawanan, Malapantig na rima, Bilingual |- |Rapido |Christian Raffy Guerrero |Rosario, Cavite |Elements, INC |Speed Rap, Mapanira, Katatawanan |- |Rentao | |Cabanatuan City, Nueva Ecija |Lot#3, OldSkul |Magbalik, Agresibo, Unorthodox, Katatawanan |- |Righteous One |Joshua Berenguer |Meycauayan, Bulacan |Brown Radio, FMCC, Souljahs |Seryoso, Freestyle |- |Rich Flo | |Villasis, Pangasinan |Haftwayhouse, One Voice Productions, Rep The Hood, Debate Partida, Distriq 5 |Seryoso, Malalim |- |Rish | |Olongapo, Zambales |Suwail na Anak ng Gapo, EastSide 727 | |- |Romano |Romano Trinidad |Cabanatuan City, Nueva Ecija |Rappscab Music, 3GS, Cursebox Production, Mark Beats |Freestyle, Magbalik, Agresibo |- |Rudic |Joshua Lingating |Quezon City, Metro Manila/Pagadian City |DC Clan, Mindanao's Illest, Simbagsik, Bangsamoro Artist, MTM Brand |Seryoso, Malalim, Bilingual |- |Sak Maestro |Hansel Cabo |Davao City, Davao del Sur |Uprising, Takeover |Seryoso, Multilingual, Maglaro ng salita, Taglish |- |Sayadd |Ralph Lizano |Anonas, Quezon City, Metro Manila |Illustrado, Oyog International, Uprising |Seryoso, Hardcore, Agresibo |- |Sayantipiko | |Balanga, Bataan |Bataan Hip-hop Movement, Abakadaz |Seryoso |- |Sev | |Pasig, Metro Manila |SMC | |- |[[Shehyee]] |Christopher John Ongkiko |Mandaluyong, Metro Manila |BMG, Flipmusic, Flee Entertainment, Watawat, Game Streamer, DoTa boy, Dos Por Dos Champion |Katatawanan, Mapanira, Magbalik |- |Shernan |Shernan Roy Gaite |Muntinlupa, Metro Manila |Muntinlupas Most Wanted, 3GS, Senyor Mafias, AllStar Production, YouTube Vlogger |Katatawanan, Costumes, Freestyle, Magbalik, Teatriko |- |Sibil |Carlo Fullero |Pasig City/Laguna |13Kabalyero, Repablikan, Poema, Marshall Brand Clothing |Seryoso |- |Silencer |Ric Laurino |Parañaque, Metro Manila |Familia De Calibre, DC Clan Music, The Real South Pride Production |Katatawanan, Flow, Kiddie Rap |- |Silent Effect | |Davao City |Lifelinez, Kalawakan Crew |Katatawanan |- |Sinio |Joseph Martin Cagasan |Mabalacat, Pampanga |Pampanga's Finest, 45 Battalion, Real Jokes, Copy Right, Benta Tshirt, Benta Vape Juice |Katatawanan, Magbalik, Mapanira, Maglaro ng salita |- |Sixth Threat |Fluvert Floy Cagampang |Davao City, Davao del Sur |3Digitz, Fatal Sign Records |Malapantig na rima, Katatawanan |- |Skarm |Philip Pacheco |Pasig, Metro Manila |Ampon, Talksic Ways | |- |Smugglaz |Bryan Lao |Tondo, Manila |Hiphop22, 187 Mobstaz, Blind Rhyme Productions, Shockra, Vertical Brew Music, Former Drug Addict |Speed Rap, Katatawanan, Seryoso |- |Sur Henyo |Mark Merino |Baguio City |Familiarity Entertainment, PKC, Rep The Hood Entertainment, Mensaheros, Hukbong LiriKKKal |Seryoso, Malalim, Freestyle, Katatawanan |- |Target |Renie Boy Palma |Las Pinas City, Metro Manila |Double Cross, DC Clan Music, The Real South Pride Production, TGP, Feeling Ryan Agoncillo |Maglaro ng salita, Freestyle |- |Tatz Maven |Jalil Macalangcom |General Santos City |Uprising, Pangkat Magat,OSD, Troop One, Digmaan |Agresibo, Maglaro ng salita |- |Thike |Jason Cruz |Antipolo, Rizal |RPN Records, Allstar Production, United Antipolo Empire |Freestyle |- |Third D |David Lubag III |Balanga, Bataan |Bataan Hiphop Movement, Abakadaz | |- |Tipsy D |Mark Kevin Andrade |Balanga, Bataan |Bataan Hiphop Movement, Abakadaz, Outbox, Brixxology, LGBTQ+, PlayBoy |Maglaro ng salita, Katatawanan, Malapantig na rima, Bilingual |- |Towpher |Christopher Oquendo |Naga, Camarines Sur |Juan Dela Crew, Crazy Family, NCHC, Barrio De Bara |Katatawanan, Freestyle |- |Tweng | |Tagbilaran City, Bohol / Cagayan De Oro |Six3Hundred Crew, Palma Doggz, Bohol Bee Farm, Leadership Frienship Service Zeta Beta Chapter, Uprising, Mental Hospital |Gimmick, Katatawanan, Teatriko |- |Wrathsol | |Arayat, Pampanga |Armaletra | |- |Zaito |Pedro Canon Jr. |Las Pinas City, Metro Manila / Cavite |Vigilante Family, South Radical Production, Uprising, Ang Probinsyano |Katatawanan, Patula, Freestyle, Onomatopoeic Rhyme |- |Zaki |Andrew Sultan Abdulrahman |Pasig City |Morobeats, Explicit, Sunugan |Agresibo, Slant rhyme, Seryoso, Mapanira, tunog lanzeta |- |Zero Hour | |Davao City |Down Loud Crew, The Takeover |Bilingual Liriko, Seryoso |- |Zeus | |Cebu City |B32 Shoulders, Blankko, The Chill Camp, Pasingot Boys, Rapollo, GV6A |Seryoso, Freestyle, Katatawanan |- |} ==Kultural na epekto at kritisismo== Sa unang pamamayagpag nito, ang Fliptop ay nagtamo ng maraming kritisismo dahil sa paggamit nito ng mga bulgar na salita, walang galang, masasakit na salita, panunukso, at panghahamak. Dahil dito, ang kinahinatnan ay pinagbawal ng pamahalaang lungsod ng Makati ang rap battle events sa kanilang nasasakupan.<ref>http://www.manilalink.com/2015/06/fliptop-rap-events-banned-in-makati.html</ref> Ngunit sa pagdaan ng panahon, natanggap na rin nila ito.<ref>http://lifestyle.inquirer.net/70820/fliptop-the-modern-balagtasan</ref> Matapos makamit ng Fliptop ang reputasyon nito sa pamamagitan ng social media,<ref>http://lifestyle.inquirer.net/158758/will-flip-hop-save-opm</ref> maraming amateur at minor rap battles ang nagsi-usbungan tulad ng Sunugan, Word War, Versus Verses, atbp. Dahil sa pagkakaroon nito ng Freestyle at mga nilalamang rima, may mga akademiko na nagsasabing ito ay modernong "[[balagtasan]]" bagamat may mga rap artist na pinapabulaanan ang ideyang ito.<ref>http://www.gmanetwork.com/news/story/350760/lifestyle/artandculture/is-fliptop-the-modern-day-balagtasan</ref><ref>{{Cite web|title = Get to know your modern-day Balagtasan stars|url = http://filipinotimes.ae/entertainment/2014/04/10/get-to-know-your-modern-day-balagtasan-stars/|website = filipinotimes.ae|access-date = 2016-01-23|archive-date = 2016-01-30|archive-url = https://web.archive.org/web/20160130231755/http://filipinotimes.ae/entertainment/2014/04/10/get-to-know-your-modern-day-balagtasan-stars/|url-status = dead}}</ref> Nakakuwa rin ito ng atensyon mula sa media, dahil dito ang mga emcees na kasama sa Fliptop ay sumikat at nakakamit ng ika nga'y "commercial success".<ref>http://www.philstar.com/young-star/601869/rhyme-and-lots-reason-fliptop</ref><ref>http://www.juice.ph/kultura/features/the-real-emcees-the-new-vanguards-in-filipino-hip-hop</ref><ref>{{Cite web|url=http://en.wikipilipinas.org/index.php/FlipTop:_The_First_Filipino_Rap_Battle_League|title=http://en.wikipilipinas.org/index.php/FlipTop:_The_First_Filipino_Rap_Battle_League|last=|first=|date=|website=|publisher=|access-date=|archive-date=2016-06-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20160630002021/http://en.wikipilipinas.org/index.php/FlipTop:_The_First_Filipino_Rap_Battle_League|url-status=dead}}</ref> Mapapanood ang mga iba't-ibang laban ng FlipTop Battle League sa kanilang mga {{YouTube|c=UCBdHwFIE4AJWSa3Wxdu7bAQ|}} , at mga updates sa kanilang page na nakatala bilang {{Facebook|fliptop.battleleague}}. == Mga sanggunian == {{Reflist}} [[Category:Philippine hip hop| ]] jki24h1ql14dq0m9u3bie5k4y7rok8z Lianne Valentin 0 196305 1958082 1903118 2022-07-22T18:29:26Z 222.127.110.194 karagdagang mensahe ukol sa kayang pag babago wikitext text/x-wiki {{Orphan|date=Oktubre 2021}} {{Infobox person/Wikidata}} Si '''Maria Leonor Valentino''' (ipinanganak 16 Agosto 2001), mas kilala bilang '''Lianne Valentin''' at minsa'y kinekredito bilang '''Lianne Valentino''', ay isang aktres mula sa Pilipinas. Nakilala siya bilang isa sa mga ''host'' ng ''[[Tropang Potchi]]'' na pinalabas sa [[GMA Network]] kung saan nanalo siya at kanyang mga kasama bilang mga Pinakamagagaling na mga Punong-Abala sa isang Palabas na Pambata na ginawad noong ika-27 PMPC Star Awards para sa Telebisyon.<ref>{{cite web|url=http://www.gmanetwork.com/community/articles/2013-12-19/814/Tropang-Potchi-hosts-multi-awarded-na|title=Tropang Potchi hosts, multi-awarded na!|date=19 Disyembre 2013|access-date=18 Mayo 2013|last=Mendoza|first=CJ|website=[[GMA Network]]}}</ref> Naging bahagi din siya ng ilang mga palabas sa telebisyon katulad ng ''Princess in the Palace'',<ref>{{cite news|url=http://www.philstar.com/cebu-entertainment/2015/09/18/1501160/aiza-asked-take-leave-asap|title=Aiza asked to take a leave from ‘ASAP’|last=Calderon|first=Ricky|date=25 Setyembre 2015|access-date=18 Mayo 2013|newspaper=''[[The Philippine Star]]''|language=Ingles}}</ref> ''Isang Dakot ng Luha'', ''[[Time of My Life]]'' at ''[[Sinner or Saint]]''. Kasama din siya sa pelikulang ''Aswang'' na pinagbibidahan ni [[Lovi Poe]].<ref name="interaksyon">{{cite news|url=http://www.interaksyon.com/entertainment/child-actress-in-tv5-soap-dreams-of-a-career-like-jaclyns/|title=Child actress in TV5 soap dreams of a career like Jaclyn’s|language=Ingles|last=Shayla|first=Sirri|date=4 Abril 2012|access-date=18 Mayo 2016|newspaper=[[TV5|Interaksyon]]}}{{Dead link|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Maliban sa pag-aartista at pagiging ''host'', naging modelo rin siya ng mga [[patalastas]] simula noong anim na taong gulang pa lamang siya.<ref name="interaksyon" /> Siya ay napaka ganda at cute. ==Mga sanggunian== {{reflist}} [[Kategorya:Mga artista mula sa Pilipinas]] 06xhhl4hwcrd4dhp4lfkrjiy9a2if6y George Lam 0 231384 1958089 1898733 2022-07-23T03:51:54Z 2001:E68:5432:EFE:46B:964C:E188:CD05 wikitext text/x-wiki {{BLP unsourced}} {{Infobox musical artist <!-- See Wikipedia:WikiProject_Musicians --> | Name = George Lam | image = Banana.png | Img_capt = | Img_size = 250px | Landscape = | Background = solo_singer | Birth_name = 林子祥<br/>George Lam Chi Cheung | Alias = | birth_date = {{birth date and age|mf=yes|1947|10|12}} | death_date = | Origin = [[Hongkong]] {{flagicon|Hongkong}} | Instrument = | Voice_type = | Genre = Cantopop <br/> Hong Kong English pop | Occupation = [[mang-aawit]] | Years_active = 1976–kasalukuyan | Label = [[EMI]] | Associated_acts = | URL = | Current_members = | Past_members = | Notable_instruments = }} Si '''George Lam Chi Cheung''' ({{lang-zh|林子祥}}; ipinanganak noon 12 Oktubre 1947 sa [[Hongkong]]) ay isang mang-aawit sa [[Hongkong]]. {{BD|1947}} {{Authority control}} [[Kategorya:Mga mang-aawit mula sa Hongkong]] {{stub|Talambuhay}} oa3ogofusdclxg0gia9ii7cv8fi4dv8 1958091 1958089 2022-07-23T04:08:26Z WayKurat 2259 [[w:Help:Reverting|Ibinalik]] ang mga pagbabago ni [[Special:Contributions/2001:E68:5432:EFE:46B:964C:E188:CD05|2001:E68:5432:EFE:46B:964C:E188:CD05]] ([[User talk:2001:E68:5432:EFE:46B:964C:E188:CD05|Usapan]]) patungo sa huling rebisyon ni [[User:Maskbot|Maskbot]] wikitext text/x-wiki {{BLP unsourced}} {{Infobox musical artist <!-- See Wikipedia:WikiProject_Musicians --> | Name = George Lam | image = GeorgeLam2009.jpg | Img_capt = | Img_size = 250px | Landscape = | Background = solo_singer | Birth_name = 林子祥<br/>George Lam Chi Cheung | Alias = | birth_date = {{birth date and age|mf=yes|1947|10|12}} | death_date = | Origin = [[Hongkong]] {{flagicon|Hongkong}} | Instrument = | Voice_type = | Genre = Cantopop <br/> Hong Kong English pop | Occupation = [[mang-aawit]] | Years_active = 1976–kasalukuyan | Label = [[EMI]] | Associated_acts = | URL = | Current_members = | Past_members = | Notable_instruments = }} Si '''George Lam Chi Cheung''' ({{lang-zh|林子祥}}; ipinanganak noon 12 Oktubre 1947 sa [[Hongkong]]) ay isang mang-aawit sa [[Hongkong]]. {{BD|1947}} {{Authority control}} [[Kategorya:Mga mang-aawit mula sa Hongkong]] {{stub|Talambuhay}} kebcr3mzjbu1bz8h43vq31bgrpw3h16 S.Coups 0 244672 1958093 1519019 2022-07-23T05:01:48Z 112.200.6.43 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name = S.Coups<br>에스쿱스 |image = S.Coups - 2016 Gaon Chart K-pop Awards red carpet.jpg |alt = Si S.Coups sa 2016 Gaon Chart K-pop Awards noong 2016 |caption = |birth_name = Choi Seung-chul |birth_date = {{Birth date|1995|08|08}} |birth_place = [[Daegu]], [[Timog Korea]] |death_date = |death_place = |nationality = Koreano |other_names = S.Coups |known_for = |occupation = mang-aawit, (''rapper'') }} {{Infobox Korean name | hangul = 최승철 | hanja = 崔勝澈 | rr = Choi Seung Cheol | mr = Choi Sŭng Chǒl }} Si '''Choi Seung-chul''' ([[Hangul]]: 최승철, [[Hanja]]: 崔勝澈<ref>http://tenasia.hankyung.com/archives/560002</ref>), higit na kilala bilang si '''S.Coups''', ay isang mang-aawit ng bandang [[Seventeen (banda)|Seventeen]] sa [[Timog Korea]]. ==Sanggunian== {{reflist}} {{usbong}} [[Kategorya:Mga mang-aawit mula sa Timog Korea]] [[Kategorya:Seventeen (banda)]] bdt21c81rd73xtw7fp5ovh1x2tx83an Kim Chae-won 0 291094 1958092 1957645 2022-07-23T04:58:51Z 112.200.6.43 wikitext text/x-wiki {{BLP unsourced|}} {{Korean name|Kim}} {{Infobox person | name = Kim Chae-won | image = 220428 Le Sserafim Kim Chae-won (1).jpg | image_upright = 1.15 | landscape = | alt = | caption = Si Kim noong Abril 2022 | birth_date = {{Birth date and age|2000|08|01}} | birth_place = [[Seoul]], [[Timog Korea]] | occupation = Mang-aawit | signature = Kim Chae-won signature (Le Sserafim).svg | signature_alt = | module = {{Infobox musical artist|embed=yes | genre = {{hlist|[[K-pop]]|[[J-pop]]}} | instrument = Tinig | years_active = 2018–kasalukuyan | label = {{flatlist| * [[Woollim Entertainment|Woollim]] * Off the Record{{efn|name=labels|As a member of [[Iz*One]] only.}} * [[Source Music|Source]]}} | current_member_of = [[Le Sserafim]] | past_member_of = [[Iz*One]] }} | module2 = {{Infobox korean name|child=yes|headercolor=transparent | hangul = {{linktext|김|채|원}} | hanja = {{linktext|金|采|元}} | rr = Gim Chae-won | mr = Kim Ch'aewŏn }} }} {{Commonscat|Kim Chae-won}} Si '''Kim Chae-won'''({{Korean|김채원, 1 Agosto 2000 -}}) ay isang mang-aawit mula sa bansang [[Timog Korea]]. Ang kanyang palayaw ay '''Sanmu'''. Ang taas niya ay 164cm. Siya ay isang miyembro ng Korean music group na [[IZ*ONE]] at [[Le Sserafim]]. {{DEFAULTSORT:Kim Chae-won}} [[Kaurian:Ipinanganak noong 2000]] [[Kaurian:Mga mang-aawit mula sa Timog Korea]] [[Kaurian:Nabubuhay na mga tao]] {{stub|mang-aawit|Timog Korea}} {{Authority control}} ll1n91rv2v23pqrzw0wp2qgwh5yf67d Miss Grand International 0 297102 1958079 1957343 2022-07-22T16:06:42Z Elysant 118076 /* Mga Titulado */ wikitext text/x-wiki {{Infobox organization | name = Miss Grand International | image = Miss Grand Logo.png | size = | caption = | established = {{Start date and age|df=yes| 2013|11|19}} | type = [[Beauty pageant]] | headquarters = [[Bangkok]] | location = {{flag|Thailand}} | founder = [[Nawat Itsaragrisil]] | leader_title = Pangulo | leader_name = | language = [[Wikang Ingles|Ingles]] | website = [http://www.missgrandinternational.com missgrandinternational.com] }} {{ multiple image| perrow= 2 | total_width=260 | align=right | header = Mga kinatawan ng Pilipinas | header_background = gold | header_align = center | background color = pink | direction = horizontal | | image2 =| caption2=<div style="text-align:center">'''Miss Grand Philippines 2018'''<br/>Eva Patalinjug</div> | image3 =| caption3=<div style="text-align:center">'''Miss Grand Philippines 2017'''<br/>Elizabeth Clenci</div> | image4 =| caption4=<div style="text-align:center">'''Miss Grand Philippines 2016'''<br/>Nicole Cordoves</div> | image5 =| caption5=<div style="text-align:center">'''Miss Grand Philippines 2015'''<br/>Parul Shah</div> | image6 =| caption6=<div style="text-align:center">'''Miss Grand Philippines 2014'''<br/>Kimberly Karlsson</div> | image7 =| caption7=<div style="text-align:center">'''Miss Grand Philippines 2013'''<br/>Annalie Forbes</div> }} Ang '''Miss Grand International''' ({{lang-tl|"Binibining Maringal Internasyonal"}}) ay isang taunang timpalak ng kagandahan (beauty pageant) na ginaganap na dinadaraos ng Kapisanan ng Binibining Maringal Internasyonal (Miss Grand International Organization; MGIO).<ref name=tayang/><ref name=villano>{{cite web|url=https://www.rappler.com/life-and-style/1019-lifestyle/243115-things-to-know-about-miss-grand-international-pageant|title=What you need to know about the Miss Grand International pageant|author=Alexa Villano|language=en|work=The Rappler|date=2019-10-23|accessdate=2019-11-11|archivedate=2019-10-24|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191024003443/https://www.rappler.com/life-and-style/1019-lifestyle/243115-things-to-know-about-miss-grand-international-pageant}}</ref> Itinatag ito sa [[Thailand]] ni Nawat Itsaragrisil noong 2013.<ref name=iceland>{{cite web|url=https://www.eonline.com/news/804554/miss-iceland-quits-beauty-pageant-after-being-told-to-lose-weight-i-think-i-m-fine-as-i-am|title=Miss Iceland Quits Beauty Pageant After Being Told to Lose Weight: "I Think I'm Fine as I Am"|author=Rebecca Macatee|language=en|date=2016-10-25|accessdate=2019-11-11|work=E Online|archivedate=2019-07-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190630200850/https://www.eonline.com/news/804554/miss-iceland-quits-beauty-pageant-after-being-told-to-lose-weight-i-think-i-m-fine-as-i-am}}</ref> Ginugugol ng nagwawagi ang isang taon sa paglalakbay upang maging kinatawan ng Organisasyong Miss Grand International at ang iba pa nitong mga layunin. Nakagawian na ang mananalong Miss Grand International ay maninirahan sa [[Bangkok]] sa panahon ng kanyang pagkakahirang.<ref name=reward>{{cite web|url=https://normannorman.com/2014/07/04/a-bigger-cash-prize-for-miss-grand-international-2014/?fbclid=IwAR3YgQkCDpUH_adEC1I5mxRgDv2KVkplVq8tOZgl80JF1lkBmsEanUTSqqE|title=A bigger cash prize for Miss Grand International 2014|author=Norman|work=NormanNorman|date=2014-07-04|accessdate=2019-08-06|language=en}}</ref><ref name=thai>{{cite web|url=https://www.sanook.com/money/674989/|title=Miss Grand International เป็น 1 ปี เธอจะมีเท่าไหร่ แต่ “ณวัฒน์ อิสรไกรศีล” จ่ายไหวแน่นอน!|author=Tassaran C.|language=[[Thai]]|date=2019-07-15|accessdate=2019-08-06|work=Sanook|archivedate=2019-07-20|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190720095726/https://www.sanook.com/money/674989/}}</ref><ref name=miri>{{cite web|url=https://dayakdaily.com/miri-to-host-miss-grand-malaysia-2019/|title=Miri to host Miss Grand Malaysia 2019|date=2019-02-11|accessdate=2019-08-06|language=en|author=Dayak Daily|archivedate=2019-08-06|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190806114849/https://dayakdaily.com/miri-to-host-miss-grand-malaysia-2019/}}</ref><ref name=compare>{{cite web|url=https://praew.com/people/193098.html|title=สำรวจรายได้นางงาม ประกวดเวทีไหนได้เงินเข้ากระเป๋าเยอะที่สุด!|language=[[Thai]]|author=Snow Black|work=Praew|date=2018-08-31|accessdate=2019-08-06|archivedate=2019-08-06|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190806115257/https://praew.com/people/193098.html}}</ref> Ang kasalukuyang Miss Grand International ay si Nguyễn Thúc Thùy Tiên, mula sa [[Vietnam]]. Napanalunan niya ang titulo noong 4 Disyembre 2021 sa [[Bangkok]], [[Thailand]]. ==Mga Titulado== {| class="sortable" border="5" cellpadding="3" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #FFFFFF; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%; text-align: center" |- bgcolor="#787878" colspan=10 align="center" |width="80"|<span style="color:white">'''Taon'''</span>||width="180"|<span style="color:white">'''Bansa'''</span>||width="180"|<span style="color:white">'''Miss Grand International'''</span>||width="180"|<span style="color:white">'''Pambansang pamagat'''</span> |<span style="color:white">'''Bilang ng Mga Delegado'''</span> |- |[[File:Flag_of_Indonesia.svg|border|25x25px]] [[Miss Grand International 2022|2022]] | | | | |- |[[File:Flag_of_Thailand.svg|border|25x25px]] 2021 | {{flagicon|VIE}} [[Biyetnam]] | Nguyễn Thúc Thùy Tiên | Miss Grand Vietnam | 59 |- | [[File:Flag_of_Thailand.svg|border|25x25px]] 2020 | {{USA}} | Abena Appiah | Miss Grand United States of America | 63 |- | [[File:Flag_of_Venezuela.svg|border|25x25px]] 2019 | {{flagicon|VEN}} [[Beneswela]] | Valentina Figuera<ref name=metro>{{cite web|url=https://www.metro.pr/pr/entretenimiento/2019/10/28/valentina-figuera-conquista-miss-grand-international-tierra.html|title=Valentina Figuera conquista Miss Grand International en su tierra|author=Metro Puerto Rico|date=2019-10-28|accessdate=2019-10-30|language=pt|archivedate=2019-11-05|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191105070631/https://www.metro.pr/pr/entretenimiento/2019/10/28/valentina-figuera-conquista-miss-grand-international-tierra.html|}}</ref> | El Concurso 2018 | 60 |- | [[File:Flag_of_Myanmar.svg|border|25x25px]] 2018 | {{flagicon|PRY}} [[Paragway]] | Clara Sosa<ref name=clara>{{cite web|url=https://www.rappler.com/life-and-style/specials/215210-miss-grand-international-2018-winner-clara-sosa-faints-on-stage|title=Miss Grand International 2018 Clara Sosa faints on stage after winning title|author=Rappler.com|date=2018-10-26|accessdate=2018-11-12|language=en|archivedate=2018-11-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181123064856/https://www.rappler.com/life-and-style/specials/215210-miss-grand-international-2018-winner-clara-sosa-faints-on-stage}}</ref><ref name=india>{{cite book|url=https://books.google.co.th/books?id=JdqZDwAAQBAJ&pg=PA28&lpg=PA28&dq=Miss+Grand+International+Asia+America&source=bl&ots=fgthRK-HAX&sig=ACfU3U2wXTs1b7TR9mFWrQAjk0Hp6E0zPw&hl=th&sa=X&ved=2ahUKEwif36TflePlAhXbiHAKHXv1At84ChDoATAPegQICRAB#v=onepage&q=Miss%20Grand%20International%20Asia%20America&f=false|title=Current Affairs Capsule October 2018|page=28|volume=October 2018|year=2018|author=Testbook.com|publisher=Testbook.com|language=en}}</ref> |Miss Grand Paraguay |75 |- | [[File:Flag_of_Vietnam.svg|border|25x25px]] 2017 | {{flagicon|PER}} [[Peru]] | María José Lora<ref name=winner>{{cite web|url=https://www.globalbeauties.com/news/2017/10/25/miss-grand-international-2017-is-miss-xxx|title=Miss Grand International 2017 is Miss Peru!|author=Global Beauties|date=2017-10-25|accessdate=2018-04-27|language=en}}</ref><ref name=press>{{cite web|url=https://www.globalbeauties.com/news/2017/5/24/miss-grand-international-2017-in-vietnam-official-press-conference|title=Miss Grand International 2017 in Vietnam – Official Press Conference|author=Global Beauties|date=2017-05-24|accessdate=2018-04-27|language=en}}</ref> | Miss Perú |77 |- | [[File:Flag_of_the_United_States.svg|border|25x25px]] 2016 | {{flagicon|IDN}} [[Indonesya]] | Ariska Putri Pertiwi<ref name=tayang/><ref name=brazil>{{cite web|url=http://www.concursonacionaldebeleza.com.br/internacionais/2017/4/21/conhea-detalhes-sobre-o-miss-grand-international-2017|title=Conheça os detalhes sobre o Miss Grand International 2017!|author=Concurso Nacionalde Beleza|date=2017-04-21|accessdate=2018-04-27|language=pt}}</ref> |Puteri Indonesia |74 |- | rowspan="2" | [[File:Flag_of_Thailand.svg|border|25x25px]] 2015 | {{flagicon|AUS}} [[Australya]] | Claire Parker<ref name=anea>{{cite web|language=en|url=https://www.smh.com.au/entertainment/celebrity/sexual-assault-allegations-engulf-miss-grand-international-as-claire-parker-adopts-crown-20160401-gnvkz3.html|title=Sexual assault allegations engulf Miss Grand International as Claire Parker adopts crown|date=2016-03-02|accessdate=2019-11-11|author=Jenna Clarke|work=The Sydney Morning Herald|archivedate=2019-11-11|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191111164238/https://www.smh.com.au/entertainment/celebrity/sexual-assault-allegations-engulf-miss-grand-international-as-claire-parker-adopts-crown-20160401-gnvkz3.html?js-chunk-not-found-refresh=true}}</ref> |Miss Grand Australia | rowspan="2" |78 |- | {{flagicon|DOM}} [[Republikang Dominikano]] | Anea Garcia<ref name=anea/> |Miss Grand Dominican Republic |- | [[File:Flag_of_Thailand.svg|border|25x25px]] 2014 | {{flagicon|CUB}} [[Kuba]] | Daryanne Lees<ref name=leesg>{{cite web|url=https://hotinjuba.com/miss-grand-international-daryanne-lees-garcia-is-in-juba/|title=Miss Grand International Lees Garcia is in Juba|author=Hot in Juba|language=en|archivedate=2017-09-27|date=2014|accessdate=2019-11-12|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170927070901/http://hotinjuba.com/miss-grand-international-daryanne-lees-garcia-is-in-juba}}</ref><ref name=lees>{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=rqfdBdjS09Y|title=Lees Garcia - Miss Grand International 2014 Inside The Refugee Camp|author=Miss Grand International|date=2015-05-23|accessdate=2019-11-11|language=en}}</ref> |Miss Grand Cuba |85 |- | [[File:Flag_of_Thailand.svg|border|25x25px]] 2013 | {{flagicon|PRI}} [[Porto Riko]] | Janelee Chaparro<ref name=tayang>{{cite web|url=https://www.rappler.com/life-and-style/specials/185963-miss-grand-international-primer-2017-elizabeth-clenci-stop-the-war-advocacy|title=Miss Grand International: A Pageant for Peace|author=Voltaire E. Tayag|date=2017-10-21|accessdate=2019-11-11|language=en|work=The Rappler|archivedate=2018-07-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180715010955/https://www.rappler.com/life-and-style/specials/185963-miss-grand-international-primer-2017-elizabeth-clenci-stop-the-war-advocacy}}</ref> |Miss World Puerto Rico |71 |- |} '''<big>Galerya ng Miss Grand International</big>''' <gallery> File:Nguyễn Thúc Thùy Tiên 2021.png|<center>'''[[Miss Grand International 2021]]''' </center></center><center> Nguyễn Thúc Thùy Tiên<br/>{{VIE}}</center> File:Abena Akuaba Appiah.png|<center>'''[[Miss Grand International 2020]]''' </center></center><center>Abena Appiah<br/>{{USA}}</center> File:Valentina Figuera Morales.png|<center>'''[[Miss Grand International 2019]]'''</center><center>Valentina Figuera<br/>{{VEN}}</center> File:Clara Sosa on FarangDay.jpg|<center>'''[[Miss Grand International 2018]]'''</center><center>Clara Sosa<br/>{{PRY}}</center> File:Miss Grand International 2017 visited Embassy of Peru in Bangkok 01 (cropped).jpg|<center>'''[[Miss Grand International 2017]]'''</center><center>María José Lora<br/>{{PER}}</center> File:Ariska Putri Pertiwi in Ministry of Tourism and Creative Economy of The Republic of Indonesia Press Conference (1) (cropped).jpg|<center>'''[[Miss Grand International 2016]]'''</center><center>Ariska Putri Pertiwi<br/>{{INA}}</center> File:Claire Parker.png|<center>'''[[Miss Grand International 2015]]''' </center><center>Claire Parker<br/>{{AUS}}</center> File:Anea Garcia.png|<center>'''[[Miss Grand International 2015]]''' </center><center>Anea Garcia<br/>{{DOM}}</center> File:Daryanne Lees.png|<center>'''[[Miss Grand International 2014]]''' </center><center>Daryanne Lees<br/>{{CUB}}</center> File:Janelee Chaparro.png|<center>'''[[Miss Grand International 2013]]''' </center><center>Janelee Chaparro<br/>{{PRI}}</center> </gallery> ==Mga kinatawan ng Pilipinas== ;Kulay susi {{plainlist| * {{color box|#FF9900}} '''Nagwagi''' * {{color box|#F3CB51}} '''Finalist''' * {{color box|#F5F35B}} '''Semifinalist''' * {{color box|#F0E68C}} '''Quarterfinalist''' }} {| class="wikitable" ! Taon || Miss Grand Philippines ||Bayang Kinalakhan|| Pambansang Paligsahan || Resulta sa Pambansang paligsahan|| Resulta sa Miss Grand International |- bgcolor=#F3CB51 | align="center" | {{flagicon|THA}} [[Miss Grand International 2013|2013]]||Annalie Forbes||[[File:PH-BUL Flag.png|23px]] [[Malolos]] | align=center|[[Binibining Pilipinas]] 2012 | align=center| Hinirang bilang Bb. Pilipinas Grand International 2013 | align=center|Pangatlong runner-up |- | align="center" | {{flagicon|THA}} [[Miss Grand International 2014|2014]]||Kimberly Anastacia Beltran Karlsson||[[File:Flag of Manila.svg|23px]] [[Maynila]] | align=center|Miss Grand Philippines 2014 | align=center|Nagwagi | align=center|''Walang paglalagay'' |- bgcolor=#F3CB51 | align="center" | {{flagicon|THA}} [[Miss Grand International 2015|2015]] |Parul Shah|| [[File:Flag of the Province of Pangasinan.svg|23px]] [[San Nicolas, Pangasinan|San Nicolas]] | align=center|[[Binibining Pilipinas]] 2014 | align=center|Binibining Pilipinas Tourism 2014 | align=center|Pangatlong runner-up & Pinakamahusay na pambansang kasuutan |- bgcolor=#F3CB51 | align="center" | {{flagicon|USA}} [[Miss Grand International 2016|2016]] | Nicole Cordoves||[[File:Flag of Manila.svg|23px]] [[Maynila]] | align=center|[[Binibining Pilipinas]] 2016 | align=center|Bb. Pilipinas Grand International 2016 | align=center|Unang runner-up |- bgcolor=#F3CB51 | align="center" | {{flagicon|VIE}} [[Miss Grand International 2017|2017]] | Elizabeth Durado Clenci||[[File:Flag of Cebu (province).svg|23px]] [[Mandaue]] | align=center|[[Binibining Pilipinas]] 2017 | align=center|Bb. Pilipinas Grand International 2017 | align=center|Pangalawang runner-up |- | align="center" | {{flagicon|MYA}} [[Miss Grand International 2018|2018]] | Eva Psychee Patalinjug||[[File:Flag of Cebu (province).svg|23px]] [[Lungsod ng Cebu]] | align=center|[[Binibining Pilipinas]] 2018 | align=center|Bb. Pilipinas Grand International 2018 | align=center|''Walang paglalagay'' |- | align="center" | {{flagicon|VEN}} [[Miss Grand International 2019|2019]] | Samantha Ashley Lo||[[File:Flag of Cebu (province).svg|23px]] [[Lungsod ng Cebu]] | align=center|[[Binibining Pilipinas]] 2019 | align=center|Bb. Pilipinas Grand International 2019 | align=center|''Walang paglalagay'' |- bgcolor=#F3CB51 | align="center" | {{flagicon|THA}} [[Miss Grand International 2020|2020]] | Samantha Mae Bernardo||[[File:Palawan Flag.png|23px]] [[Puerto Princesa]], [[Palawan]] | align=center|[[Binibining Pilipinas]] 2020 | align=center|Bb. Pilipinas Grand International 2020 | align=center| ''Unang runner-up'' |- | align="center" | {{flagicon|THA}} [[Miss Grand International 2021|2021]] | Samantha Alexandra Panlilio||[[File:PH-CAV Flag.png|23px]] [[Cavite]] | align=center|[[Binibining Pilipinas]] 2021 | align=center|Bb. Pilipinas Grand International 2021 | align=center| ''Walang paglalagay'' |- |} ==Tignan din== *[[Miss Universe]] *[[Miss World]] *[[Miss International]] *[[Miss Earth]] == Mga sanggunian == {{reflist|2}} ==Mga Kawing Panlabas== {{commonscat|Miss Grand International}} *[https://www.missgrandinternational.com/ Official english website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170430202927/http://www.missgrandinternational.com/ |date=2017-04-30 }} [[Kategorya:International beauty pageants]] bygyq5zzll039eowk8mj460iq9gi3yw SARS-CoV-2 Omicron variant 0 313593 1958088 1955919 2022-07-22T21:53:44Z 78.175.58.19 wikitext text/x-wiki {{For|ibang baryant|SARS-CoV-2 Beta variant}} {{Current event|[[COVID-19]]|date=Hulyo 2021}} [[Talaksan:Coronavirus. SARS-CoV-2.png|thumb|Ang Coronabirus SARS-CoV-2, Omicron variant.]] {{quote box | title = SARS-CoV-2 Omicron variant | align = right | width = 25% | quote = {{bulleted list | '''WHO Designation''': Omicron | '''Lineage''': B1.1.529 | '''First detected''': [[Botswana]] | '''Date reported''': Nobyembre 24, 2021 | '''Status''': [[Variant of concern]] | '''Subvariants''': BA.1<br>BA.2<br>[[SARS-CoV-2 XE variant|XE]] | '''Sintomas''': None<br>Panghihina<br>Pananakit ng katawan<br>Ubo<br>Congested or running nose<br>Sakit ng ulo<br>Pagpapawis }} |source = [[SARS-CoV-2]] }} [[Talaksan:Map of countries with confirmed SARS-CoV-2 Omicron variant cases.svg|thumb|Ang total at kabuuang bilang simula noong 27, Nobyembre 2021<ref name=":2">{{Cite web|title=B.1.1.7 report|url=https://cov-lineages.org/global_report_B.1.1.7.html|access-date=2021-01-29|website=cov-lineages.org}}</ref> <br /> '''Legend:''' {{legend|#290000|10,000+ confirmed sequences}} {{legend|#510000|5,000–9,999 confirmed sequences}} {{legend|#900000|1,000–4,999 confirmed sequences}} {{legend|#c80200|500–999 confirmed sequences}} {{legend|#ee7070|100–499 confirmed sequences}} {{legend|#ffc0c0|2–99 confirmed sequences}} {{legend|#ffdfe0|1 confirmed sequence}} {{legend|#e0e0e0|None or no data available}} ]] Ang '''SARS-CoV-2 Omicron variant''' o mas kilala bilang '''B.1.1.259''', ay ang iba-ibang (variant) na uri ng SARS-CoV-2 na birus ay sanhi ng COVID-19 sa buong mundo, ay ang bagong aktibong baryante sa buwan ng Nobyembre 9, 2021 na unang natuklasan sa [[Timog Aprika]] mula sa katabing bansang [[Botswana]], Nobyembre 26 ang [[World Health Organization]] (WHO) ay dinisenyohan sa mga variant of concerns ito ay binigyang pangalan ng WHO mula sa alpabetong griyego.<ref>https://www.who.int/news/item/26-11-2021-classification-of-omicron-(b.1.1.529)-sars-cov-2-variant-of-concern</ref> Ang baryante ay hindi lubhang nakakapagpalaki ng bilang ng mutasyon ngunit ang ilang bago nito ay nakakapekto ng spike protein, gamit ang ilang bakuna at target nito ang pag diskubre, Ang lebel ng baryante ay mayroong concern kabilang ang: transmissible, kayang pasukin ang immuno at kayang labanan ang bisa ng bakuna.<ref>https://newsinfo.inquirer.net/1520482/new-south-africa-covid-variant-now-called-omicron-a-variant-of-concern</ref> ==Kasaysayan== Noong 24, Nobyembre 2021 ang baryante ay unang naiulat ng WHO sa [[Timog Aprika]] na may bagong baryanteng pakalat-kalat, Na ang unang specimen ay unang nakita noong 9, Nobyembre sa [[Botswana]], na natuklasan sa Gauteng at Johnnesburg sa South Africa, unang kaso nito ay lumapag sa [[Hong Kong]] at unang nakita sa bansang [[Israel]] ang bawat kaso nito ay tig-isang pasyente na nagmula sa Timog Aprika, isa mula sa [[Madagascar]], umuwi papuntang [[Belgium]] at sa [[Egypt]] noong 11, Nobyembre.<ref>https://www.bbc.com/news/world-59438723</ref> Ang apat na mga inisyal kaso sa [[Botswana]] ay nadagdagan pa sa katabing mga bansa ang: Timog Aprika, [[Angola]], [[Zimbabwe]], [[Mozambique]], [[Zambia]] at [[Namibia]], kaya't nagpataw ng ban sa bawat bansang nabanggit sa [[Europa]] at [[Asya]] sa mga bansang nasa Timog kontinenteng Aprika.<ref>https://www.gmanetwork.com/news/topstories/world/812444/who-classifies-renamed-covid-19-strain-omicron-variant-of-concern/story</ref> ==Sintomas== Makakaranas ang isang pasyenteng positibo sa loob ng 2 hanggang 4 na araw, inaatake nito ang upper airways (daluyan sa ilong) ay pagkakaroon ng sinat, pagpapagod, panghihina, pananakit ng ibang parte ng katawan at mild tonsilitis. Ngunit less o mababa ang tyansang ikamatay ng pasyente at lalo sa mga bakunado. ==Sanhi== ===Pagkakalat=== Ang Omicron variant ay may roong 86 mutasyon kumpara sa Delta na may 16 mutasyon, mas higit ang Omicron kung makahawa ay aabot mula sa 1 hanggang 10 na katao, at sa Delta mula 1 hanggang 6 na katao. ===Inisyal at responde=== Nagbabala ang WHO na mas higit ang lakas ng Omicron kaysa sa Delta na mag higpit ng restrictions at ban, Ang [[United Kingdom]] ay nagtaas ng alarma sa mga bansang [[Europa]] na mag pataw ng ban na mula at manggaling sa timog kontinenteng [[Aprika]].<ref>https://www.channelnewsasia.com/world/omicron-covid-19-market-sell-2340271</ref> ==Lunas== Iilan sa iba't ibang uri, ang WHO ay nirerekomendang ugaliin ang pagsunod ukol sa mga mandatorya at kalusugang protokols, umiwas sa siksikan at maraming tao, distansya ng bawat uso, paghugas ng kamay, pagsuot ng face masks at mag pa [[Talaan ng mga bakuna ng COVID-19|bakuna]].<ref>https://www.aljazeera.com/news/2021/11/26/who-designates-new-covid-strain-omicron-variant-of-concern</ref> ==Klasipikasyon== ===Pangalan=== Noong 26, Nobyembre 2021 ay opisyal na pinangalanan ng WHO ang B.1.1.259 ay mula sa pangalang '''O'''micron ay hango sa [[Griyego]]ng alpabeto Ang Nu at Xi ay sunod na ipapangalan sa Omicron.<ref>https://www.cnbc.com/2021/11/26/pfizer-biontech-investigating-new-covid-variant-jj-testing-vaccine-against-it.html</ref><ref>https://www.reuters.com/business/healthcare-pharmaceuticals/japan-tighten-border-controls-s-africa-others-new-virus-variant-jiji-2021-11-26</ref> ==Tingnan rin== * [[COVID-19]] * [[SARS-CoV-2]] * [[SARS-CoV-2 Lineage C.1.2]] ==Sanggunian== {{reflist}} [[Kategorya:2021 sa Aprika]] [[Kategorya:Mga kalamidad noong 2021]] [[Kategorya:Pandemya ng COVID-19|*]] ha53dlb28zcqa31x1rjhtefmze8zs6d 1958090 1958088 2022-07-23T03:54:24Z WayKurat 2259 [[w:Help:Reverting|Ibinalik]] ang mga pagbabago ni [[Special:Contributions/78.175.58.19|78.175.58.19]] ([[User talk:78.175.58.19|Usapan]]) patungo sa huling rebisyon ni [[User:Ivan P. Clarin|Ivan P. Clarin]] wikitext text/x-wiki {{For|ibang baryant|SARS-CoV-2 Beta variant}} {{Current event|[[COVID-19]]|date=Hulyo 2021}} [[Talaksan:Coronavirus. SARS-CoV-2.png|thumb|Ang Coronabirus SARS-CoV-2, Omicron variant.]] {{quote box | title = SARS-CoV-2 Omicron variant | align = right | width = 25% | quote = {{bulleted list | '''WHO Designation''': Omicron | '''Lineage''': B1.1.529 | '''First detected''': [[Botswana]] | '''Date reported''': Nobyembre 24, 2021 | '''Status''': [[Variant of concern]] | '''Subvariants''': BA.1<br>BA.2<br>[[SARS-CoV-2 XE variant|XE]] | '''Sintomas''': None<br>Panghihina<br>Pananakit ng katawan<br>Ubo<br>Congested or running nose<br>Sakit ng ulo<br>Pagpapawis }} |source = [[SARS-CoV-2]] }} [[Talaksan:Map of countries with confirmed SARS-CoV-2 Omicron variant cases.svg|thumb|Ang total at kabuuang bilang simula noong 27, Nobyembre 2021<ref name=":2">{{Cite web|title=B.1.1.7 report|url=https://cov-lineages.org/global_report_B.1.1.7.html|access-date=2021-01-29|website=cov-lineages.org}}</ref> <br /> '''Legend:''' {{legend|#290000|10,000+ confirmed sequences}} {{legend|#510000|5,000–9,999 confirmed sequences}} {{legend|#900000|1,000–4,999 confirmed sequences}} {{legend|#c80200|500–999 confirmed sequences}} {{legend|#ee7070|100–499 confirmed sequences}} {{legend|#ffc0c0|2–99 confirmed sequences}} {{legend|#ffdfe0|1 confirmed sequence}} {{legend|#e0e0e0|None or no data available}} ]] Ang '''SARS-CoV-2 Omicron variant''' o mas kilala bilang '''B.1.1.259''', ay ang iba-ibang (variant) na uri ng SARS-CoV-2 na birus ay sanhi ng COVID-19 sa buong mundo, ay ang bagong aktibong baryante sa buwan ng Nobyembre 9, 2021 na unang natuklasan sa [[Timog Aprika]] mula sa katabing bansang [[Botswana]], Nobyembre 26 ang [[World Health Organization]] (WHO) ay dinisenyohan sa mga variant of concerns ito ay binigyang pangalan ng WHO mula sa alpabetong griyego.<ref>https://www.who.int/news/item/26-11-2021-classification-of-omicron-(b.1.1.529)-sars-cov-2-variant-of-concern</ref> Ang baryante ay hindi lubhang nakakapagpalaki ng bilang ng mutasyon ngunit ang ilang bago nito ay nakakapekto ng spike protein, gamit ang ilang bakuna at target nito ang pag diskubre, Ang lebel ng baryante ay mayroong concern kabilang ang: transmissible, kayang pasukin ang immuno at kayang labanan ang bisa ng bakuna.<ref>https://newsinfo.inquirer.net/1520482/new-south-africa-covid-variant-now-called-omicron-a-variant-of-concern</ref> ==Kasaysayan== Noong 24, Nobyembre 2021 ang baryante ay unang naiulat ng WHO sa [[Timog Aprika]] na may bagong baryanteng pakalat-kalat, Na ang unang specimen ay unang nakita noong 9, Nobyembre sa [[Botswana]], na natuklasan sa Gauteng at Johnnesburg sa South Africa, unang kaso nito ay lumapag sa [[Hong Kong]] at unang nakita sa bansang [[Israel]] ang bawat kaso nito ay tig-isang pasyente na nagmula sa Timog Aprika, isa mula sa [[Madagascar]], umuwi papuntang [[Belgium]] at sa [[Egypt]] noong 11, Nobyembre.<ref>https://www.bbc.com/news/world-59438723</ref> Ang apat na mga inisyal kaso sa [[Botswana]] ay nadagdagan pa sa katabing mga bansa ang: Timog Aprika, [[Angola]], [[Zimbabwe]], [[Mozambique]], [[Zambia]] at [[Namibia]], kaya't nagpataw ng ban sa bawat bansang nabanggit sa [[Europa]] at [[Asya]] sa mga bansang nasa Timog kontinenteng Aprika.<ref>https://www.gmanetwork.com/news/topstories/world/812444/who-classifies-renamed-covid-19-strain-omicron-variant-of-concern/story</ref> ==Sintomas== Makakaranas ang isang pasyenteng positibo sa loob ng 2 hanggang 4 na araw, inaatake nito ang upper airways (daluyan sa ilong) ay pagkakaroon ng sinat, pagpapagod, panghihina, pananakit ng ibang parte ng katawan at mild tonsilitis. Ngunit less o mababa ang tyansang ikamatay ng pasyente at lalo sa mga bakunado. ==Sanhi== ===Pagkakalat=== Ang Omicron variant ay may roong 86 mutasyon kumpara sa Delta na may 16 mutasyon, mas higit ang Omicron kung makahawa ay aabot mula sa 1 hanggang 10 na katao, at sa Delta mula 1 hanggang 6 na katao. ===Inisyal at responde=== Nagbabala ang WHO na mas higit ang lakas ng Omicron kaysa sa Delta na mag higpit ng restrictions at ban, Ang [[United Kingdom]] ay nagtaas ng alarma sa mga bansang [[Europa]] na mag pataw ng ban na mula at manggaling sa timog kontinenteng [[Aprika]].<ref>https://www.channelnewsasia.com/world/omicron-covid-19-market-sell-2340271</ref> ==Lunas== Iilan sa iba't ibang uri, ang WHO ay nirerekomendang ugaliin ang pagsunod ukol sa mga mandatorya at kalusugang protokols, umiwas sa siksikan at maraming tao, distansya ng bawat uso, paghugas ng kamay, pagsuot ng face masks at mag pa [[Talaan ng mga bakuna ng COVID-19|bakuna]].<ref>https://www.aljazeera.com/news/2021/11/26/who-designates-new-covid-strain-omicron-variant-of-concern</ref> ==Klasipikasyon== ===Pangalan=== Noong 26, Nobyembre 2021 ay opisyal na pinangalanan ng WHO ang B.1.1.259 ay mula sa pangalang '''O'''micron ay hango sa [[Griyego]]ng alpabeto Ang Nu at Xi ay sunod na ipapangalan sa Omicron.<ref>https://www.cnbc.com/2021/11/26/pfizer-biontech-investigating-new-covid-variant-jj-testing-vaccine-against-it.html</ref><ref>https://www.reuters.com/business/healthcare-pharmaceuticals/japan-tighten-border-controls-s-africa-others-new-virus-variant-jiji-2021-11-26</ref> ===Mutasyon=== {{See also|SARS-CoV-2 Xe variant}} * Spike protein: A67V, Δ69-70, T95I, G142D, Δ143-145, Δ211, L212I, ins214EPE, G339D, S371L, S373P, S375F, K417N, N440K, G446S, S477N, T478K, E484A, Q493K, G496S, Q498R, N501Y, Y505H, T547K, D614G, H655Y, N679K, P681H, N764K, D796Y, N856K, Q954H, N969K, L981F * ORF1ab ** nsp3: K38R, V1069I, Δ1265, L1266I, A1892T ** nsp4: T492I ** nsp5: P132H ** nsp6: Δ105-107, A189V ** nsp12: P323L ** nsp14: I42V ** Envelope protein: T9I ** Membrane protein: D3G, Q19E, A63T ** Nucleocapsid protein: P13L, Δ31-33, R203K, G204R ==Tingnan rin== * [[COVID-19]] * [[SARS-CoV-2]] * [[SARS-CoV-2 Lineage C.1.2]] ==Sanggunian== {{reflist}} [[Kategorya:2021 sa Aprika]] [[Kategorya:Mga kalamidad noong 2021]] [[Kategorya:Pandemya ng COVID-19|*]] rwnike25uoerg7iaiydpoji27sk56n7 Ultranasyonalismo 0 314302 1958101 1918119 2022-07-23T09:52:27Z GinawaSaHapon 102500 Pinalitan yung neologism ng mas common na pangalan. wikitext text/x-wiki Ang '''ultranasyonalismo''' ({{lang-en|ultranationalism}}) ay isang sukdulang uri ng [[pagkamakabansa]] na nilalarawan bilang radikal na katapatan sa isang bansa at pagtataguyod sa kapakanan nito o ng sa bayan kaysa sa iba. Kapag pinagsama sa paniwala ng pambansang muling pagsisilang, ang ultranasyonalismo ay nagiging isang pangunahing pundasyon ng [[pasismo]].<ref>https://www.merriam-webster.com/dictionary/ultranationalism</ref><ref>https://www.lexico.com/en/definition/ultranationalism</ref><ref>Roger Griffin, "Nationalism" in Cyprian Blamires, ed., ''World Fascism: A Historical Encyclopedia'', vol. 2 (Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2006), pp. 451–53.</ref> Ayon kay Janusz Bugajski, "sa pinakasukdulan o maunlad na mga anyo nito, ang ultranasyonalismo ay kahawig ng pasismo, na minamarkahan ng senopobyang pagsiphayo sa ibang bansa, suporta para sa [[awtoritarismo|awtoritaryong]] [[politika|pampolitikang]] kaayusan na lumalapit sa [[totalitarismo]], at isang mitolohikal na diin sa "organikong pagkakaisa" sa isang karismatikong pinuno, isang partidong parang kilusang walang hugis, at ang bansa".<ref>[https://books.google.co.uk/books?id=xeFNV40_EUAC&pg=PA65&dq=ultranationalism+authoritarian&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwi20tfP0rnaAhWLOsAKHQhhB7wQ6AEIWDAI#v=onepage&q&f=false ''The Politics of National Minority Participation in Post-communist Europe'']. ''EastWest Institute''. p.65. Section author - Janusz Bugajski. Book edited by Johnathan P.Stein. Published by M.E. Sharpe. Published in New York in 2000. Retrieved via Google Books.</ref> ==Mga Sanggunian== {{reflist}} [[Kategorya:Mga ideolohiyang pampolitika]] i4aihyf1y1cmitfyskxshrha07ebexu Miss Grand International 2022 0 315780 1958074 1957770 2022-07-22T15:49:41Z Elysant 118076 /* Kalahok */ wikitext text/x-wiki Ang '''Miss Grand International 2022''' ay ang ika-10 edisyon ng [[Miss Grand International]] pageant. Ito ay gaganapin sa [[Kanlurang Java]], [[Indonesia|Indonesya]] sa Oktubre 25, 2022. Si Nguyen Thuc Thuy Tien ng [[Vietnam|Biyetnam]] ang magpuputong sa kanyang kahalili sa pagtatapos ng kaganapan.<ref>{{Cite web|url=https://www.jakartadaily.id/hospitality/pr-1622074369/indonesia-to-host-miss-grand-international-2022|title=Indonesia to Host Miss Grand International 2022|website=Jakarta Daily|language=en|date=2021-12-08|access-date=2022-07-17}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/sicc-sentul-jadi-venue-malam-final-miss-grand-international-2022-c1c2-1|title=SICC Sentul Jadi Venue Malam Final Miss Grand International 2022|website=IDN Times|language=id|date=2022-05-28|access-date=2022-07-18}}</ref> {{Infobox beauty pageant | name = Miss Grand International 2022 | image = | image size = | image alt = | caption = | date = | presenters = Matthew Deane | entertainment = | theme = | venue = Sentul International Convention Center, [[West Java]], [[Indonesia|Indonesya]] | broadcaster = Youtube Grand TV <br> Facebook Live | director = | producer = | owner = | sponsor = | entrants = | placements = | debuts = {{Hlist|[[Demokratikong Republika ng Congo|Demokratikong Republika ng Konggo]]| [[Kyrgyzstan|Kirgistan]]}} | withdrawals = [[Hilagang Irlanda]] | returns = {{Hlist|[[Albanya]]|[[Ghana|Gana]]|[[Jamaica|Hamayka]]|[[Kosovo|Kosobo]]|[[United Kingdom|Nagkakaisang Kaharian]]|[[Singapore|Singapur]]|[[Turkey|Turkiya]]}} | winner = | represented = | congeniality = | personality = | best national costume = | best state costume = | photogenic = | miss internet = | award1 label = | award1 = | award2 label = | award2 = | opening trailer = | before = 2021 | next = 2023 }} == Kalahok == Sa kasalukuyan, mayroon ng limampu't lima (35) na kalahok ang kumpirmado: {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Kandidata ! Edad ! Bayan/Tirahan |- | {{flagicon|AUS}} [[Australia|Australya]] | Amber Sidney<ref>{{Cite web|url=https://www.globalbeauties.com/news/2022/7/17/miss-grand-australia-2022|title=Miss Grand Australia 2022|website=Global Beauties|language=en|date=2022-07-17|access-date=2022-07-18}}</ref> | 25 | [[Melbourne]] |- | {{flagicon|BEL}} [[Belhika]] | Alyssa Gilliaert<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Belgium-2022-Winner-Alyssa-Gilliaert-Finals-Delegates-Miss-Grand-International-2022/55406|title=Alyssa Gilliaert crowned Miss Grand Belgium 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-07-12|access-date=2022-07-18}}</ref> | 19 | Bruges |- | {{flagicon|BOL}} [[Bolivia|Bulibya]] | Alondra Mercado<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/07/17/que-buena-sorpresa-alondra-mercado-campos-ahora-sera-miss-grand-bolivia-2022/|title=QUE BUENA SORPRESA- Alondra Mercado Campos ahora será Miss Grand Bolivia 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-07-17|access-date=2022-07-18}}</ref> | 21 | Trinidad |- | {{flagicon|COD}} [[Demokratikong Republika ng Congo|Demokratikong Republika ng Konggo]] | Caroline Konde<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/07/07/llega-un-nuevo-pais-ella-es-caroline-konde-miss-grand-republica-democratica-del-congo-2022/|title=LLEGA UN NUEVO PAÍS- Ella es Caroline Kondé, Miss Grand República Democrática del Congo 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-07-07|access-date=2022-07-18}}</ref> | 25 | [[Kinshasa]] |- | {{flagicon|ECU}} [[Ecuador|Ekwador]] | Emilia Vasquez<ref>{{Cite web|url=https://prnoticias.com/2022/03/29/ella-es-la-periodista-de-economia-que-representara-a-ecuador-en-el-miss-grand-international/?amp=1|title=Ella es la periodista de economía que representará a Ecuador en el Miss Grand International|website=PR Noticias|language=es|date=2022-03-29|access-date=2022-07-18}}</ref> | 26 | Pichincha |- | {{flagicon|SLV}} [[El Salvador|El Salbador]] | Noor Mohamed<ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/potret-noor-mohamed-miss-grand-el-salvador-2022-c1c2|title=9 Potret Noor Mohamed, Miss Grand El Salvador 2022 yang Memikat Hati|website=IDN Times|language=id|date=2022-06-05|access-date=2022-07-18}}</ref> | 21 | [[San Salvador]] |- | {{flagicon|ESP}} [[Espanya]] | Hirisley Jimenez<ref>{{Cite web|url=https://www.canarias7.es/revista-c7/hirisley-jimenez-elegida-20220503131628-nt.html|title=Hirisley Jiménez, elegida nueva Miss Grand Spain|website=Canarias 7|language=es|date=2022-05-03|access-date=2022-07-18}}</ref> | 20 | Caibarién |- | {{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] | Emily Rose DeMure<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-United-States-Emily-Rose-DeMure-Colorado-Winner-Crowned-Representative-Result-Details-Miss-Grand-International/55335|title=Emily Rose DeMure crowned Miss Grand United States 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-06-24|access-date=2022-07-17}}</ref> | 24 | Boulder |- | {{flagicon|GHA}} [[Ghana|Gana]] | Zahara-Imani Bossman<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/07/09/de-manos-de-abena-appiah-fue-coronda-priscilla-bossman-pinkrah-como-miss-grand-ghana-2022/|title=DE MANOS DE ABENA APPIAH- Fue coronda Priscilla Bossman-Pinkrah como Miss Grand Ghana 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-07-09|access-date=2022-07-17}}</ref> | 20 | [[Accra]] |- | {{flagicon|GTM}} [[Guwatemala]] | Andrea Radford<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Guatemala-2022-Andrea-Radford-Appointment-Delegate-Representative-Details/54929|title=Andrea Radford appointed Miss Grand Guatemala 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-04-11|access-date=2022-07-18}}</ref> | 27 | [[Lungsod ng Guatemala|Lungsod ng Guwatemala]] |- | {{flagicon|JAM}} [[Jamaica|Hamayka]] | Kim-Marie Spence<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Jamaica-2022-Kim-Marie-Spence-Winner-Delegate-Miss-Grand-International-2022/55233|title=Kim-Marie Spence crowned Miss Grand Jamaica 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-06-07|access-date=2022-07-18}}</ref> | 20 | Saint Elizabeth |- | {{flagicon|HND}} [[Honduras]] | Saira Cacho<ref>{{Cite web|url=https://www.elpais.hn/2022/07/11/saira-cacho-bella-catracha-miss-grand-honduras-2022/|title=Saira Cacho, la bella catracha que se convirtió en Miss Grand Honduras 2022|website=El Pais|language=en|date=2022-07-11|access-date=2022-07-18}}</ref> | 21 | [[Tegucigalpa]] |- | {{flagicon|INA}} [[Indonesia|Indonesya]] | Andina Julie<ref>{{Cite web|url=https://kabarbanten.pikiran-rakyat.com/hiburan/pr-593372576/profil-dan-biodata-andina-julie-miss-grand-indonesia-2022-lengkap-dengan-zodiak-pendidikan-hingga-profesi|title=Profil dan Biodata Andina Julie Miss Grand Indonesia 2022 Lengkap dengan Zodiak, Pendidikan hingga Profesi|website=Kabar Banten|language=id|date=2022-01-01|access-date=2022-07-18}}</ref> | 20 | Muara Enim |- | {{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] | Mildred Rincon<ref>{{Cite web|url=https://www.afrik.com/rachel-arhin-est-miss-intercontinental-canada-2021|title=Rachel Arhin est Miss Intercontinental Canada 2021|website=Afrik.com|language=fr|date=2021-10-08|access-date=2022-07-22}}</ref> | 26 | [[Calgary]] |- | {{flagicon|KGZ}} [[Kyrgyzstan|Kirgistan]] | Jamilya Jyrgalbekova<ref>{{Cite web|url=https://kabar.kg/news/nazvany-piat-pobeditel-nitc-konkursa-miss-kyrgyzstan-2021/|title=Названы пять победительниц конкурса «Мисс Кыргызстан – 2021»|website=Kabar|language=ky|date=2021-11-22|access-date=2022-07-22}}</ref> | 20 | Chuy |- | {{flagicon|COL}} [[Colombia|Kolombya]] | Priscilla Londoño<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/06/25/fuerte-rival-priscilla-londono-se-lleva-la-corona-del-miss-grand-colombia-2022/|title=FUERTE RIVAL- Priscilla Londoño se lleva la corona del Miss Grand Colombia 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-06-25|access-date=2022-07-19}}</ref> | 28 | [[Houston]] |- | {{flagicon|KOS}} [[Kosovo|Kosobo]] | Edona Aliu<ref>{{Cite web|url=https://archive.is/85x4h|title=Kurorezohen dy me te bukurat. Deta Kokomani dhe Roksana Ibrahimi triumfojne ne “Miss Universe Albania & Kosovo 2022”|website=Vizion Plus|language=sq|date=2022-06-11|access-date=2022-07-22}}</ref> | 25 | [[Zurich]] |- | {{flagicon|CRI}} [[Costa Rica|Kosta Rika]] | Brenda Muñoz<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/CfwLnlaLYSb/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss Grand Costa Rica Oficial sa Instagram: Felicidades a Brenda Muñoz por este merecido triunfo|website=Instagram|language=es|date=2022-07-08|access-date=2022-07-19}}</ref> | 28 | Guanacaste |- | {{flagicon|CUB}} [[Cuba|Kuba]] | Daniela Espinosa<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/CfCA1QKr8rL/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss y Mister Cuba Oficial sa Instagram: ¡Cuba ya tiene a su Reina! Daniela Espinosa es nuestra Miss Grand Cuba 2022 quien nos representará en la 10ma Edición del Miss Grand International en Indonesia|website=Instagram|language=es|date=2022-06-20|access-date=2022-07-19}}</ref> | 26 | Varadero |- | {{flagicon|MUS}} [[Mauritius|Mawrisyo]] | Yuvna Rinishta<ref>{{Cite web|url=https://mauritiushindinews.com/defimedia/yuvna-rinishta-gookool-miss-model/|title=Yuvna Rinishta Gookool: Miss Model|website=Mauritius News|language=en|date=10 Hunyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 22 | Grand Port |- | {{flagicon|MMR}} [[Myanmar|Miyanmar]] | Ei Ei Aung Htunt<ref>{{Cite web|url=https://siamstyle.net/mm-kly-sda-di-rb-taeng-tng-hi-darng-ta-haenng-miss-grand-myanmar-2022.siam|title="มีมี กัลย์สุดา" ได้รับแต่งตั้ง ให้ดำรงตำแหน่ง Miss Grand Myanmar 2022|website=Siam Style|language=th|date=7 Mayo 2022|access-date=19 Hunyo 2022}}</ref> | 24 | Tak |- | {{flagicon|GBR}} [[United Kingdom|Nagkakaisang Kaharian]] | Sofia Mayers<ref>{{Cite web|url=https://m.afamily.vn/nhan-sac-ca-tinh-nong-bong-cua-nguoi-dep-toc-xu-vua-dang-quang-hoa-hau-hoa-binh-anh-2022-20220718154858999.chn|title=Nhan sắc cá tính, nóng bỏng của người đẹp tóc xù vừa đăng quang Hoa hậu Hòa bình Anh 2022|website=afamily|language=vi|date=18 Hulyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 22 | Kent |- | {{flagicon|NIC}} [[Nicaragua|Nikaragwa]] | Maycrin Jáenz<ref>{{Cite web|url=https://www.vostv.com.ni/farandula/22372-conozca-a-la-nueva-soberana-de-miss-grand-nicaragu/|title=Conozca a la nueva soberana de Miss Grand Nicaragua 2022|website=VosTV|language=es|date=18 Pebrero 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 23 | Granada |- | {{flagicon|NLD}} [[Netherlands|Olanda]] | Marit Beets<ref>{{Cite web|url=https://m.photos.timesofindia.com/beauty-pageants/world-pageants/marit-beets-wins-miss-grand-netherlands-2022-crown/articleshow/91146905.cms|title=Marit Beets wins Miss Grand Netherlands 2022 crown|website=Times of India|language=en|date=28 Abril 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 22 | Volendam |- | {{flagicon|PAK}} [[Pakistan]] | Aneesa Sheikh<ref>{{Cite web|url=https://tienphong.vn/nu-nghe-si-truot-bang-nghe-thuat-xinh-dep-dang-quang-hoa-hau-hoa-binh-pakistan-2022-post1446024.tpo|title=Nữ nghệ sĩ trượt băng nghệ thuật xinh đẹp đăng quang Hoa hậu Hòa bình Pakistan 2022|website=Tien Phong|language=vi|date=14 Hunyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 19 | [[Michigan]] |- | {{flagicon|PAN}} [[Panama]] | Katheryn Yejas<ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/potret-miss-grand-panama-2022-katheryn-yejas-c1c2|title=10 Potret Miss Grand Panama 2022 Katheryn Yejas, Pesonanya Manis!|website=IDN Times|language=id|date=14 Enero 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 20 | Taboga |- | {{flagicon|PRY}} [[Paraguay|Paragway]] | Agatha Leon<ref>{{Cite web|url=https://m.photos.timesofindia.com/beauty-pageants/world-pageants/agatha-len-wins-miss-grand-paraguay-2022-crown/articleshow/91463509.cms|title=Agatha León wins Miss Grand Paraguay 2022 crown|website=Times of India|language=en|date=10 Mayo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 21 | Ciudad Del Este |- | {{flagicon|PER}} [[Peru]] | Janet Leyva<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Peru-2022-Janet-Leyva-Delegate-Representative-Miss-Grand-International-2022/54840|title=Janet Leyva crowned Miss Grand Perú 2022|website=Angelopedia|language=en|date=24 Marso 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 25 | Callao |- | {{flagicon|PRI}} [[Puerto Rico|Porto Riko]] | Oxana Rivera<ref>{{Cite web|url=https://www.globalbeauties.com/news/2022/6/14/nuestra-belleza-puerto-rico-2022|title=Nuestra Belleza Puerto Rico 2022|website=Global Beauties|language=en|date=14 Hunyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 27 | Dorado |- | {{flagicon|DOM}} [[Republikang Dominikano]] | Jearmanda Ramos<ref>{{Cite web|url=https://worldbeauties.org/miss-grand-international/jearmanda-ramos-miss-grand-dominican-republic-2022/|title=Jearmanda Ramos đại diện Cộng hòa Dominica đến Miss Grand International 2022|website=Worldbeauties.org|language=vi|date=21 Enero 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 20 | Puerto Plata |- | {{flagicon|CZE}} [[Republikang Tseko]] | Mariana Bečková<ref>{{Cite web|url=https://www.pageantcircle.com/2022/05/miss-czech-republic-2022-meet-the-newly-crowned-winners.html?m=1|title=Miss Czech Republic 2022: Meet the newly crowned winners|website=Pageant Circle|language=en|date=8 Mayo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 23 | [[Prague]] |- | {{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] | Engfa Waraha<ref>{{Cite web|url=https://thestandard.co/miss-grand-thailand-2022-3/|title=อิงฟ้า วราหะ คว้ามงทอง ครองตำแหน่ง Miss Grand Thailand 2022|website=The Standard|language=th|date=2022-05-01|access-date=2022-07-18}}</ref> | 27 | [[Bangkok]] |- | {{flagicon|ZAF}} [[South Africa|Timog Aprika]] | LuJuan Mzyk<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/Cf32mcsKCtn/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss Grand South Africa sa Instagram: Good morning South Africa!! It is with great pleasure to announce our Miss Grand South Africa 2022, @lujuanmzyk|website=Instagram|language=en|date=2022-07-11|access-date=2022-07-19}}</ref> | 22 | [[Pretoria]] |- | {{flagicon|CHL}} [[Chile|Tsile]] | Karina Perez Gres<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/05/29/nuestra-maxima-se-llevo-la-corona-karina-perez-gres-se-convierte-en-miss-grand-chile-2022-conocela/|title=NUESTRA MÁXIMA SE LLEVÓ LA CORONA- Karina Pérez Gres se convierte en Miss Grand Chile 2022 ¡CONÓCELA!|website=Top Vzla|language=es|date=29 Mayo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 24 | [[Santiago, Tsile|Santiago]] |- | {{flagicon|TUR}} [[Turkey|Turkiya]] | Deria Koc<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Turkey-2022-Winner-Deria-Koc-Delegates-Miss-Grand-International-2022/55400|title=Deria Koc is Miss Grand Türkiye 2022|website=Angelopedia|language=en|date=11 Hulyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 28 | Schwabach |- |} == Mga paparating na kompetisyong pambansa == {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Petsa |- | {{flagicon|BRA}} [[Brazil|Brasil]] | 28 Hulyo 2022 |- | {{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] | 31 Hulyo 2022 |- | {{flagicon|JPN}} [[Hapon]] | 6 Agosto 2022 |- | {{flagicon|ITA}} [[Italya]] | 18 Setyembre 2022 |- | {{flagicon|VIE}} [[Vietnam|Biyetnam]] | 25 Setyembre 2022 |- | {{flagicon|KOR}} [[Timog Korea|Korea]] | 2022 |} == Mga Tala == === Bagong Sali === *{{flagicon|COD}} [[Demokratikong Republika ng Congo|Demokratikong Republika ng Konggo]] *{{flagicon|KGZ}} [[Kyrgyzstan|Kirgistan]] === Bumalik === Huling sumabak noong 2014: *{{flagicon|GBR}} [[United Kingdom|Nagkakaisang Kaharian]] Huling sumabak noong 2016: *{{flagicon|SIN}} [[Singapore|Singapur]] *{{flagicon|TUR}} [[Turkey|Turkiya]] Huling sumabak noong 2018: *{{flagicon|GHA}} [[Ghana|Gana]] Huling sumabak noong 2020: *{{flagicon|ALB}} [[Albanya]] *{{flagicon|JAM}} [[Jamaica|Hamayka]] *{{flagicon|KOS}} [[Kosovo|Kosobo]] == Mga Sanggunian == {{reflist}} [[Kategorya: Miss Grand International]] 77hgsge601ca9ef5pbnud0mghttxe9g 1958075 1958074 2022-07-22T15:52:02Z Elysant 118076 /* Kalahok */ wikitext text/x-wiki Ang '''Miss Grand International 2022''' ay ang ika-10 edisyon ng [[Miss Grand International]] pageant. Ito ay gaganapin sa [[Kanlurang Java]], [[Indonesia|Indonesya]] sa Oktubre 25, 2022. Si Nguyen Thuc Thuy Tien ng [[Vietnam|Biyetnam]] ang magpuputong sa kanyang kahalili sa pagtatapos ng kaganapan.<ref>{{Cite web|url=https://www.jakartadaily.id/hospitality/pr-1622074369/indonesia-to-host-miss-grand-international-2022|title=Indonesia to Host Miss Grand International 2022|website=Jakarta Daily|language=en|date=2021-12-08|access-date=2022-07-17}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/sicc-sentul-jadi-venue-malam-final-miss-grand-international-2022-c1c2-1|title=SICC Sentul Jadi Venue Malam Final Miss Grand International 2022|website=IDN Times|language=id|date=2022-05-28|access-date=2022-07-18}}</ref> {{Infobox beauty pageant | name = Miss Grand International 2022 | image = | image size = | image alt = | caption = | date = | presenters = Matthew Deane | entertainment = | theme = | venue = Sentul International Convention Center, [[West Java]], [[Indonesia|Indonesya]] | broadcaster = Youtube Grand TV <br> Facebook Live | director = | producer = | owner = | sponsor = | entrants = | placements = | debuts = {{Hlist|[[Demokratikong Republika ng Congo|Demokratikong Republika ng Konggo]]| [[Kyrgyzstan|Kirgistan]]}} | withdrawals = [[Hilagang Irlanda]] | returns = {{Hlist|[[Albanya]]|[[Ghana|Gana]]|[[Jamaica|Hamayka]]|[[Kosovo|Kosobo]]|[[United Kingdom|Nagkakaisang Kaharian]]|[[Singapore|Singapur]]|[[Turkey|Turkiya]]}} | winner = | represented = | congeniality = | personality = | best national costume = | best state costume = | photogenic = | miss internet = | award1 label = | award1 = | award2 label = | award2 = | opening trailer = | before = 2021 | next = 2023 }} == Kalahok == Sa kasalukuyan, mayroon ng limampu't lima (35) na kalahok ang kumpirmado: {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Kandidata ! Edad ! Bayan/Tirahan |- | {{flagicon|AUS}} [[Australia|Australya]] | Amber Sidney<ref>{{Cite web|url=https://www.globalbeauties.com/news/2022/7/17/miss-grand-australia-2022|title=Miss Grand Australia 2022|website=Global Beauties|language=en|date=2022-07-17|access-date=2022-07-18}}</ref> | 25 | [[Melbourne]] |- | {{flagicon|BEL}} [[Belhika]] | Alyssa Gilliaert<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Belgium-2022-Winner-Alyssa-Gilliaert-Finals-Delegates-Miss-Grand-International-2022/55406|title=Alyssa Gilliaert crowned Miss Grand Belgium 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-07-12|access-date=2022-07-18}}</ref> | 19 | Bruges |- | {{flagicon|BOL}} [[Bolivia|Bulibya]] | Alondra Mercado<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/07/17/que-buena-sorpresa-alondra-mercado-campos-ahora-sera-miss-grand-bolivia-2022/|title=QUE BUENA SORPRESA- Alondra Mercado Campos ahora será Miss Grand Bolivia 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-07-17|access-date=2022-07-18}}</ref> | 21 | Trinidad |- | {{flagicon|COD}} [[Demokratikong Republika ng Congo|Demokratikong Republika ng Konggo]] | Caroline Konde<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/07/07/llega-un-nuevo-pais-ella-es-caroline-konde-miss-grand-republica-democratica-del-congo-2022/|title=LLEGA UN NUEVO PAÍS- Ella es Caroline Kondé, Miss Grand República Democrática del Congo 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-07-07|access-date=2022-07-18}}</ref> | 25 | [[Kinshasa]] |- | {{flagicon|ECU}} [[Ecuador|Ekwador]] | Emilia Vasquez<ref>{{Cite web|url=https://prnoticias.com/2022/03/29/ella-es-la-periodista-de-economia-que-representara-a-ecuador-en-el-miss-grand-international/?amp=1|title=Ella es la periodista de economía que representará a Ecuador en el Miss Grand International|website=PR Noticias|language=es|date=2022-03-29|access-date=2022-07-18}}</ref> | 26 | Pichincha |- | {{flagicon|SLV}} [[El Salvador|El Salbador]] | Noor Mohamed<ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/potret-noor-mohamed-miss-grand-el-salvador-2022-c1c2|title=9 Potret Noor Mohamed, Miss Grand El Salvador 2022 yang Memikat Hati|website=IDN Times|language=id|date=2022-06-05|access-date=2022-07-18}}</ref> | 21 | [[San Salvador]] |- | {{flagicon|ESP}} [[Espanya]] | Hirisley Jimenez<ref>{{Cite web|url=https://www.canarias7.es/revista-c7/hirisley-jimenez-elegida-20220503131628-nt.html|title=Hirisley Jiménez, elegida nueva Miss Grand Spain|website=Canarias 7|language=es|date=2022-05-03|access-date=2022-07-18}}</ref> | 20 | Caibarién |- | {{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] | Emily Rose DeMure<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-United-States-Emily-Rose-DeMure-Colorado-Winner-Crowned-Representative-Result-Details-Miss-Grand-International/55335|title=Emily Rose DeMure crowned Miss Grand United States 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-06-24|access-date=2022-07-17}}</ref> | 24 | Boulder |- | {{flagicon|GHA}} [[Ghana|Gana]] | Zahara-Imani Bossman<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/07/09/de-manos-de-abena-appiah-fue-coronda-priscilla-bossman-pinkrah-como-miss-grand-ghana-2022/|title=DE MANOS DE ABENA APPIAH- Fue coronda Priscilla Bossman-Pinkrah como Miss Grand Ghana 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-07-09|access-date=2022-07-17}}</ref> | 20 | [[Accra]] |- | {{flagicon|GTM}} [[Guwatemala]] | Andrea Radford<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Guatemala-2022-Andrea-Radford-Appointment-Delegate-Representative-Details/54929|title=Andrea Radford appointed Miss Grand Guatemala 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-04-11|access-date=2022-07-18}}</ref> | 27 | [[Lungsod ng Guatemala|Lungsod ng Guwatemala]] |- | {{flagicon|JAM}} [[Jamaica|Hamayka]] | Kim-Marie Spence<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Jamaica-2022-Kim-Marie-Spence-Winner-Delegate-Miss-Grand-International-2022/55233|title=Kim-Marie Spence crowned Miss Grand Jamaica 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-06-07|access-date=2022-07-18}}</ref> | 20 | Saint Elizabeth |- | {{flagicon|HND}} [[Honduras]] | Saira Cacho<ref>{{Cite web|url=https://www.elpais.hn/2022/07/11/saira-cacho-bella-catracha-miss-grand-honduras-2022/|title=Saira Cacho, la bella catracha que se convirtió en Miss Grand Honduras 2022|website=El Pais|language=en|date=2022-07-11|access-date=2022-07-18}}</ref> | 21 | [[Tegucigalpa]] |- | {{flagicon|INA}} [[Indonesia|Indonesya]] | Andina Julie<ref>{{Cite web|url=https://kabarbanten.pikiran-rakyat.com/hiburan/pr-593372576/profil-dan-biodata-andina-julie-miss-grand-indonesia-2022-lengkap-dengan-zodiak-pendidikan-hingga-profesi|title=Profil dan Biodata Andina Julie Miss Grand Indonesia 2022 Lengkap dengan Zodiak, Pendidikan hingga Profesi|website=Kabar Banten|language=id|date=2022-01-01|access-date=2022-07-18}}</ref> | 20 | Muara Enim |- | {{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] | Mildred Rincon<ref>{{Cite web|url=https://www.afrik.com/rachel-arhin-est-miss-intercontinental-canada-2021|title=Rachel Arhin est Miss Intercontinental Canada 2021|website=Afrik.com|language=fr|date=2021-10-08|access-date=2022-07-22}}</ref> | 26 | [[Calgary]] |- | {{flagicon|KGZ}} [[Kyrgyzstan|Kirgistan]] | Jamilya Jyrgalbekova<ref>{{Cite web|url=https://kabar.kg/news/nazvany-piat-pobeditel-nitc-konkursa-miss-kyrgyzstan-2021/|title=Названы пять победительниц конкурса «Мисс Кыргызстан – 2021»|website=Kabar|language=ky|date=2021-11-22|access-date=2022-07-22}}</ref> | 20 | Chuy |- | {{flagicon|COL}} [[Colombia|Kolombya]] | Priscilla Londoño<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/06/25/fuerte-rival-priscilla-londono-se-lleva-la-corona-del-miss-grand-colombia-2022/|title=FUERTE RIVAL- Priscilla Londoño se lleva la corona del Miss Grand Colombia 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-06-25|access-date=2022-07-19}}</ref> | 28 | [[Houston]] |- | {{flagicon|KOS}} [[Kosovo|Kosobo]] | Edona Aliu<ref>{{Cite web|url=https://archive.is/85x4h|title=Kurorezohen dy me te bukurat. Deta Kokomani dhe Roksana Ibrahimi triumfojne ne “Miss Universe Albania & Kosovo 2022”|website=Vizion Plus|language=sq|date=2022-06-11|access-date=2022-07-22}}</ref> | 25 | [[Zurich]] |- | {{flagicon|CRI}} [[Costa Rica|Kosta Rika]] | Brenda Muñoz<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/CfwLnlaLYSb/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss Grand Costa Rica Oficial sa Instagram: Felicidades a Brenda Muñoz por este merecido triunfo|website=Instagram|language=es|date=2022-07-08|access-date=2022-07-19}}</ref> | 28 | Guanacaste |- | {{flagicon|CUB}} [[Cuba|Kuba]] | Daniela Espinosa<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/CfCA1QKr8rL/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss y Mister Cuba Oficial sa Instagram: ¡Cuba ya tiene a su Reina! Daniela Espinosa es nuestra Miss Grand Cuba 2022 quien nos representará en la 10ma Edición del Miss Grand International en Indonesia|website=Instagram|language=es|date=2022-06-20|access-date=2022-07-19}}</ref> | 26 | Varadero |- | {{flagicon|MUS}} [[Mauritius|Mawrisyo]] | Yuvna Rinishta<ref>{{Cite web|url=https://mauritiushindinews.com/defimedia/yuvna-rinishta-gookool-miss-model/|title=Yuvna Rinishta Gookool: Miss Model|website=Mauritius News|language=en|date=10 Hunyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 22 | Grand Port |- | {{flagicon|MMR}} [[Myanmar|Miyanmar]] | Ei Ei Aung Htunt<ref>{{Cite web|url=https://siamstyle.net/mm-kly-sda-di-rb-taeng-tng-hi-darng-ta-haenng-miss-grand-myanmar-2022.siam|title="มีมี กัลย์สุดา" ได้รับแต่งตั้ง ให้ดำรงตำแหน่ง Miss Grand Myanmar 2022|website=Siam Style|language=th|date=7 Mayo 2022|access-date=19 Hunyo 2022}}</ref> | 24 | Tak |- | {{flagicon|GBR}} [[United Kingdom|Nagkakaisang Kaharian]] | Sofia Mayers<ref>{{Cite web|url=https://m.afamily.vn/nhan-sac-ca-tinh-nong-bong-cua-nguoi-dep-toc-xu-vua-dang-quang-hoa-hau-hoa-binh-anh-2022-20220718154858999.chn|title=Nhan sắc cá tính, nóng bỏng của người đẹp tóc xù vừa đăng quang Hoa hậu Hòa bình Anh 2022|website=afamily|language=vi|date=18 Hulyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 22 | Kent |- | {{flagicon|NIC}} [[Nicaragua|Nikaragwa]] | Maycrin Jáenz<ref>{{Cite web|url=https://www.vostv.com.ni/farandula/22372-conozca-a-la-nueva-soberana-de-miss-grand-nicaragu/|title=Conozca a la nueva soberana de Miss Grand Nicaragua 2022|website=VosTV|language=es|date=18 Pebrero 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 23 | Granada |- | {{flagicon|NLD}} [[Netherlands|Olanda]] | Marit Beets<ref>{{Cite web|url=https://m.photos.timesofindia.com/beauty-pageants/world-pageants/marit-beets-wins-miss-grand-netherlands-2022-crown/articleshow/91146905.cms|title=Marit Beets wins Miss Grand Netherlands 2022 crown|website=Times of India|language=en|date=28 Abril 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 22 | Volendam |- | {{flagicon|PAK}} [[Pakistan]] | Aneesa Sheikh<ref>{{Cite web|url=https://tienphong.vn/nu-nghe-si-truot-bang-nghe-thuat-xinh-dep-dang-quang-hoa-hau-hoa-binh-pakistan-2022-post1446024.tpo|title=Nữ nghệ sĩ trượt băng nghệ thuật xinh đẹp đăng quang Hoa hậu Hòa bình Pakistan 2022|website=Tien Phong|language=vi|date=14 Hunyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 19 | [[Michigan]] |- | {{flagicon|PAN}} [[Panama]] | Katheryn Yejas<ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/potret-miss-grand-panama-2022-katheryn-yejas-c1c2|title=10 Potret Miss Grand Panama 2022 Katheryn Yejas, Pesonanya Manis!|website=IDN Times|language=id|date=14 Enero 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 20 | Taboga |- | {{flagicon|PRY}} [[Paraguay|Paragway]] | Agatha Leon<ref>{{Cite web|url=https://m.photos.timesofindia.com/beauty-pageants/world-pageants/agatha-len-wins-miss-grand-paraguay-2022-crown/articleshow/91463509.cms|title=Agatha León wins Miss Grand Paraguay 2022 crown|website=Times of India|language=en|date=10 Mayo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 21 | Ciudad Del Este |- | {{flagicon|PER}} [[Peru]] | Janet Leyva<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Peru-2022-Janet-Leyva-Delegate-Representative-Miss-Grand-International-2022/54840|title=Janet Leyva crowned Miss Grand Perú 2022|website=Angelopedia|language=en|date=24 Marso 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 25 | Callao |- | {{flagicon|PRI}} [[Puerto Rico|Porto Riko]] | Oxana Rivera<ref>{{Cite web|url=https://www.globalbeauties.com/news/2022/6/14/nuestra-belleza-puerto-rico-2022|title=Nuestra Belleza Puerto Rico 2022|website=Global Beauties|language=en|date=14 Hunyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 27 | Dorado |- | {{flagicon|DOM}} [[Republikang Dominikano]] | Jearmanda Ramos<ref>{{Cite web|url=https://worldbeauties.org/miss-grand-international/jearmanda-ramos-miss-grand-dominican-republic-2022/|title=Jearmanda Ramos đại diện Cộng hòa Dominica đến Miss Grand International 2022|website=Worldbeauties.org|language=vi|date=21 Enero 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 20 | Puerto Plata |- | {{flagicon|CZE}} [[Republikang Tseko]] | Mariana Bečková<ref>{{Cite web|url=https://www.pageantcircle.com/2022/05/miss-czech-republic-2022-meet-the-newly-crowned-winners.html?m=1|title=Miss Czech Republic 2022: Meet the newly crowned winners|website=Pageant Circle|language=en|date=8 Mayo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 23 | [[Prague]] |- | {{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] | Engfa Waraha<ref>{{Cite web|url=https://thestandard.co/miss-grand-thailand-2022-3/|title=อิงฟ้า วราหะ คว้ามงทอง ครองตำแหน่ง Miss Grand Thailand 2022|website=The Standard|language=th|date=2022-05-01|access-date=2022-07-18}}</ref> | 27 | [[Bangkok]] |- | {{flagicon|ZAF}} [[South Africa|Timog Aprika]] | LuJuan Mzyk<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/Cf32mcsKCtn/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss Grand South Africa sa Instagram: Good morning South Africa!! It is with great pleasure to announce our Miss Grand South Africa 2022, @lujuanmzyk|website=Instagram|language=en|date=2022-07-11|access-date=2022-07-19}}</ref> | 22 | [[Pretoria]] |- | {{flagicon|CHL}} [[Chile|Tsile]] | Karina Perez Gres<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/05/29/nuestra-maxima-se-llevo-la-corona-karina-perez-gres-se-convierte-en-miss-grand-chile-2022-conocela/|title=NUESTRA MÁXIMA SE LLEVÓ LA CORONA- Karina Pérez Gres se convierte en Miss Grand Chile 2022 ¡CONÓCELA!|website=Top Vzla|language=es|date=29 Mayo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 24 | [[Santiago, Tsile|Santiago]] |- | {{flagicon|TUR}} [[Turkey|Turkiya]] | Derya Koc<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Turkey-2022-Winner-Deria-Koc-Delegates-Miss-Grand-International-2022/55400|title=Deria Koc is Miss Grand Türkiye 2022|website=Angelopedia|language=en|date=11 Hulyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 28 | Schwabach |- |} == Mga paparating na kompetisyong pambansa == {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Petsa |- | {{flagicon|BRA}} [[Brazil|Brasil]] | 28 Hulyo 2022 |- | {{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] | 31 Hulyo 2022 |- | {{flagicon|JPN}} [[Hapon]] | 6 Agosto 2022 |- | {{flagicon|ITA}} [[Italya]] | 18 Setyembre 2022 |- | {{flagicon|VIE}} [[Vietnam|Biyetnam]] | 25 Setyembre 2022 |- | {{flagicon|KOR}} [[Timog Korea|Korea]] | 2022 |} == Mga Tala == === Bagong Sali === *{{flagicon|COD}} [[Demokratikong Republika ng Congo|Demokratikong Republika ng Konggo]] *{{flagicon|KGZ}} [[Kyrgyzstan|Kirgistan]] === Bumalik === Huling sumabak noong 2014: *{{flagicon|GBR}} [[United Kingdom|Nagkakaisang Kaharian]] Huling sumabak noong 2016: *{{flagicon|SIN}} [[Singapore|Singapur]] *{{flagicon|TUR}} [[Turkey|Turkiya]] Huling sumabak noong 2018: *{{flagicon|GHA}} [[Ghana|Gana]] Huling sumabak noong 2020: *{{flagicon|ALB}} [[Albanya]] *{{flagicon|JAM}} [[Jamaica|Hamayka]] *{{flagicon|KOS}} [[Kosovo|Kosobo]] == Mga Sanggunian == {{reflist}} [[Kategorya: Miss Grand International]] 4gnc0sogjwijdn9asdi42m4tnibxcbh 1958076 1958075 2022-07-22T16:00:43Z Elysant 118076 wikitext text/x-wiki Ang '''Miss Grand International 2022''' ay ang ika-10 edisyon ng [[Miss Grand International]] pageant. Ito ay gaganapin sa [[Kanlurang Java]], [[Indonesia|Indonesya]] sa Oktubre 25, 2022. Si Nguyen Thuc Thuy Tien ng [[Vietnam|Biyetnam]] ang magpuputong sa kanyang kahalili sa pagtatapos ng kaganapan.<ref>{{Cite web|url=https://www.jakartadaily.id/hospitality/pr-1622074369/indonesia-to-host-miss-grand-international-2022|title=Indonesia to Host Miss Grand International 2022|website=Jakarta Daily|language=en|date=2021-12-08|access-date=2022-07-17}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/sicc-sentul-jadi-venue-malam-final-miss-grand-international-2022-c1c2-1|title=SICC Sentul Jadi Venue Malam Final Miss Grand International 2022|website=IDN Times|language=id|date=2022-05-28|access-date=2022-07-18}}</ref> {{Infobox beauty pageant | name = Miss Grand International 2022 | image = | image size = | image alt = | caption = | date = | presenters = Matthew Deane | entertainment = | theme = | venue = Sentul International Convention Center, [[Kanlurang Java]], [[Indonesia|Indonesya]] | broadcaster = Youtube Grand TV <br> Facebook Live | director = | producer = | owner = | sponsor = | entrants = | placements = | debuts = {{Hlist|[[Demokratikong Republika ng Congo|Demokratikong Republika ng Konggo]]| [[Kyrgyzstan|Kirgistan]]}} | withdrawals = [[Hilagang Irlanda]] | returns = {{Hlist|[[Albanya]]|[[Ghana|Gana]]|[[Jamaica|Hamayka]]|[[Kosovo|Kosobo]]|[[United Kingdom|Nagkakaisang Kaharian]]|[[Singapore|Singapur]]|[[Turkey|Turkiya]]}} | winner = | represented = | congeniality = | personality = | best national costume = | best state costume = | photogenic = | miss internet = | award1 label = | award1 = | award2 label = | award2 = | opening trailer = | before = 2021 | next = 2023 }} == Kalahok == Sa kasalukuyan, mayroon ng limampu't lima (35) na kalahok ang kumpirmado: {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Kandidata ! Edad ! Bayan/Tirahan |- | {{flagicon|AUS}} [[Australia|Australya]] | Amber Sidney<ref>{{Cite web|url=https://www.globalbeauties.com/news/2022/7/17/miss-grand-australia-2022|title=Miss Grand Australia 2022|website=Global Beauties|language=en|date=2022-07-17|access-date=2022-07-18}}</ref> | 25 | [[Melbourne]] |- | {{flagicon|BEL}} [[Belhika]] | Alyssa Gilliaert<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Belgium-2022-Winner-Alyssa-Gilliaert-Finals-Delegates-Miss-Grand-International-2022/55406|title=Alyssa Gilliaert crowned Miss Grand Belgium 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-07-12|access-date=2022-07-18}}</ref> | 19 | Bruges |- | {{flagicon|BOL}} [[Bolivia|Bulibya]] | Alondra Mercado<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/07/17/que-buena-sorpresa-alondra-mercado-campos-ahora-sera-miss-grand-bolivia-2022/|title=QUE BUENA SORPRESA- Alondra Mercado Campos ahora será Miss Grand Bolivia 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-07-17|access-date=2022-07-18}}</ref> | 21 | Trinidad |- | {{flagicon|COD}} [[Demokratikong Republika ng Congo|Demokratikong Republika ng Konggo]] | Caroline Konde<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/07/07/llega-un-nuevo-pais-ella-es-caroline-konde-miss-grand-republica-democratica-del-congo-2022/|title=LLEGA UN NUEVO PAÍS- Ella es Caroline Kondé, Miss Grand República Democrática del Congo 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-07-07|access-date=2022-07-18}}</ref> | 25 | [[Kinshasa]] |- | {{flagicon|ECU}} [[Ecuador|Ekwador]] | Emilia Vasquez<ref>{{Cite web|url=https://prnoticias.com/2022/03/29/ella-es-la-periodista-de-economia-que-representara-a-ecuador-en-el-miss-grand-international/?amp=1|title=Ella es la periodista de economía que representará a Ecuador en el Miss Grand International|website=PR Noticias|language=es|date=2022-03-29|access-date=2022-07-18}}</ref> | 26 | Pichincha |- | {{flagicon|SLV}} [[El Salvador|El Salbador]] | Noor Mohamed<ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/potret-noor-mohamed-miss-grand-el-salvador-2022-c1c2|title=9 Potret Noor Mohamed, Miss Grand El Salvador 2022 yang Memikat Hati|website=IDN Times|language=id|date=2022-06-05|access-date=2022-07-18}}</ref> | 21 | [[San Salvador]] |- | {{flagicon|ESP}} [[Espanya]] | Hirisley Jimenez<ref>{{Cite web|url=https://www.canarias7.es/revista-c7/hirisley-jimenez-elegida-20220503131628-nt.html|title=Hirisley Jiménez, elegida nueva Miss Grand Spain|website=Canarias 7|language=es|date=2022-05-03|access-date=2022-07-18}}</ref> | 20 | Caibarién |- | {{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] | Emily Rose DeMure<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-United-States-Emily-Rose-DeMure-Colorado-Winner-Crowned-Representative-Result-Details-Miss-Grand-International/55335|title=Emily Rose DeMure crowned Miss Grand United States 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-06-24|access-date=2022-07-17}}</ref> | 24 | Boulder |- | {{flagicon|GHA}} [[Ghana|Gana]] | Zahara-Imani Bossman<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/07/09/de-manos-de-abena-appiah-fue-coronda-priscilla-bossman-pinkrah-como-miss-grand-ghana-2022/|title=DE MANOS DE ABENA APPIAH- Fue coronda Priscilla Bossman-Pinkrah como Miss Grand Ghana 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-07-09|access-date=2022-07-17}}</ref> | 20 | [[Accra]] |- | {{flagicon|GTM}} [[Guwatemala]] | Andrea Radford<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Guatemala-2022-Andrea-Radford-Appointment-Delegate-Representative-Details/54929|title=Andrea Radford appointed Miss Grand Guatemala 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-04-11|access-date=2022-07-18}}</ref> | 27 | [[Lungsod ng Guatemala|Lungsod ng Guwatemala]] |- | {{flagicon|JAM}} [[Jamaica|Hamayka]] | Kim-Marie Spence<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Jamaica-2022-Kim-Marie-Spence-Winner-Delegate-Miss-Grand-International-2022/55233|title=Kim-Marie Spence crowned Miss Grand Jamaica 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-06-07|access-date=2022-07-18}}</ref> | 20 | Saint Elizabeth |- | {{flagicon|HND}} [[Honduras]] | Saira Cacho<ref>{{Cite web|url=https://www.elpais.hn/2022/07/11/saira-cacho-bella-catracha-miss-grand-honduras-2022/|title=Saira Cacho, la bella catracha que se convirtió en Miss Grand Honduras 2022|website=El Pais|language=en|date=2022-07-11|access-date=2022-07-18}}</ref> | 21 | [[Tegucigalpa]] |- | {{flagicon|INA}} [[Indonesia|Indonesya]] | Andina Julie<ref>{{Cite web|url=https://kabarbanten.pikiran-rakyat.com/hiburan/pr-593372576/profil-dan-biodata-andina-julie-miss-grand-indonesia-2022-lengkap-dengan-zodiak-pendidikan-hingga-profesi|title=Profil dan Biodata Andina Julie Miss Grand Indonesia 2022 Lengkap dengan Zodiak, Pendidikan hingga Profesi|website=Kabar Banten|language=id|date=2022-01-01|access-date=2022-07-18}}</ref> | 20 | Muara Enim |- | {{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] | Mildred Rincon<ref>{{Cite web|url=https://www.afrik.com/rachel-arhin-est-miss-intercontinental-canada-2021|title=Rachel Arhin est Miss Intercontinental Canada 2021|website=Afrik.com|language=fr|date=2021-10-08|access-date=2022-07-22}}</ref> | 26 | [[Calgary]] |- | {{flagicon|KGZ}} [[Kyrgyzstan|Kirgistan]] | Jamilya Jyrgalbekova<ref>{{Cite web|url=https://kabar.kg/news/nazvany-piat-pobeditel-nitc-konkursa-miss-kyrgyzstan-2021/|title=Названы пять победительниц конкурса «Мисс Кыргызстан – 2021»|website=Kabar|language=ky|date=2021-11-22|access-date=2022-07-22}}</ref> | 20 | Chuy |- | {{flagicon|COL}} [[Colombia|Kolombya]] | Priscilla Londoño<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/06/25/fuerte-rival-priscilla-londono-se-lleva-la-corona-del-miss-grand-colombia-2022/|title=FUERTE RIVAL- Priscilla Londoño se lleva la corona del Miss Grand Colombia 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-06-25|access-date=2022-07-19}}</ref> | 28 | [[Houston]] |- | {{flagicon|KOS}} [[Kosovo|Kosobo]] | Edona Aliu<ref>{{Cite web|url=https://archive.is/85x4h|title=Kurorezohen dy me te bukurat. Deta Kokomani dhe Roksana Ibrahimi triumfojne ne “Miss Universe Albania & Kosovo 2022”|website=Vizion Plus|language=sq|date=2022-06-11|access-date=2022-07-22}}</ref> | 25 | [[Zurich]] |- | {{flagicon|CRI}} [[Costa Rica|Kosta Rika]] | Brenda Muñoz<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/CfwLnlaLYSb/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss Grand Costa Rica Oficial sa Instagram: Felicidades a Brenda Muñoz por este merecido triunfo|website=Instagram|language=es|date=2022-07-08|access-date=2022-07-19}}</ref> | 28 | Guanacaste |- | {{flagicon|CUB}} [[Cuba|Kuba]] | Daniela Espinosa<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/CfCA1QKr8rL/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss y Mister Cuba Oficial sa Instagram: ¡Cuba ya tiene a su Reina! Daniela Espinosa es nuestra Miss Grand Cuba 2022 quien nos representará en la 10ma Edición del Miss Grand International en Indonesia|website=Instagram|language=es|date=2022-06-20|access-date=2022-07-19}}</ref> | 26 | Varadero |- | {{flagicon|MUS}} [[Mauritius|Mawrisyo]] | Yuvna Rinishta<ref>{{Cite web|url=https://mauritiushindinews.com/defimedia/yuvna-rinishta-gookool-miss-model/|title=Yuvna Rinishta Gookool: Miss Model|website=Mauritius News|language=en|date=10 Hunyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 22 | Grand Port |- | {{flagicon|MMR}} [[Myanmar|Miyanmar]] | Ei Ei Aung Htunt<ref>{{Cite web|url=https://siamstyle.net/mm-kly-sda-di-rb-taeng-tng-hi-darng-ta-haenng-miss-grand-myanmar-2022.siam|title="มีมี กัลย์สุดา" ได้รับแต่งตั้ง ให้ดำรงตำแหน่ง Miss Grand Myanmar 2022|website=Siam Style|language=th|date=7 Mayo 2022|access-date=19 Hunyo 2022}}</ref> | 24 | Tak |- | {{flagicon|GBR}} [[United Kingdom|Nagkakaisang Kaharian]] | Sofia Mayers<ref>{{Cite web|url=https://m.afamily.vn/nhan-sac-ca-tinh-nong-bong-cua-nguoi-dep-toc-xu-vua-dang-quang-hoa-hau-hoa-binh-anh-2022-20220718154858999.chn|title=Nhan sắc cá tính, nóng bỏng của người đẹp tóc xù vừa đăng quang Hoa hậu Hòa bình Anh 2022|website=afamily|language=vi|date=18 Hulyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 22 | Kent |- | {{flagicon|NIC}} [[Nicaragua|Nikaragwa]] | Maycrin Jáenz<ref>{{Cite web|url=https://www.vostv.com.ni/farandula/22372-conozca-a-la-nueva-soberana-de-miss-grand-nicaragu/|title=Conozca a la nueva soberana de Miss Grand Nicaragua 2022|website=VosTV|language=es|date=18 Pebrero 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 23 | Granada |- | {{flagicon|NLD}} [[Netherlands|Olanda]] | Marit Beets<ref>{{Cite web|url=https://m.photos.timesofindia.com/beauty-pageants/world-pageants/marit-beets-wins-miss-grand-netherlands-2022-crown/articleshow/91146905.cms|title=Marit Beets wins Miss Grand Netherlands 2022 crown|website=Times of India|language=en|date=28 Abril 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 22 | Volendam |- | {{flagicon|PAK}} [[Pakistan]] | Aneesa Sheikh<ref>{{Cite web|url=https://tienphong.vn/nu-nghe-si-truot-bang-nghe-thuat-xinh-dep-dang-quang-hoa-hau-hoa-binh-pakistan-2022-post1446024.tpo|title=Nữ nghệ sĩ trượt băng nghệ thuật xinh đẹp đăng quang Hoa hậu Hòa bình Pakistan 2022|website=Tien Phong|language=vi|date=14 Hunyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 19 | [[Michigan]] |- | {{flagicon|PAN}} [[Panama]] | Katheryn Yejas<ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/potret-miss-grand-panama-2022-katheryn-yejas-c1c2|title=10 Potret Miss Grand Panama 2022 Katheryn Yejas, Pesonanya Manis!|website=IDN Times|language=id|date=14 Enero 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 20 | Taboga |- | {{flagicon|PRY}} [[Paraguay|Paragway]] | Agatha Leon<ref>{{Cite web|url=https://m.photos.timesofindia.com/beauty-pageants/world-pageants/agatha-len-wins-miss-grand-paraguay-2022-crown/articleshow/91463509.cms|title=Agatha León wins Miss Grand Paraguay 2022 crown|website=Times of India|language=en|date=10 Mayo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 21 | Ciudad Del Este |- | {{flagicon|PER}} [[Peru]] | Janet Leyva<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Peru-2022-Janet-Leyva-Delegate-Representative-Miss-Grand-International-2022/54840|title=Janet Leyva crowned Miss Grand Perú 2022|website=Angelopedia|language=en|date=24 Marso 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 25 | Callao |- | {{flagicon|PRI}} [[Puerto Rico|Porto Riko]] | Oxana Rivera<ref>{{Cite web|url=https://www.globalbeauties.com/news/2022/6/14/nuestra-belleza-puerto-rico-2022|title=Nuestra Belleza Puerto Rico 2022|website=Global Beauties|language=en|date=14 Hunyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 27 | Dorado |- | {{flagicon|DOM}} [[Republikang Dominikano]] | Jearmanda Ramos<ref>{{Cite web|url=https://worldbeauties.org/miss-grand-international/jearmanda-ramos-miss-grand-dominican-republic-2022/|title=Jearmanda Ramos đại diện Cộng hòa Dominica đến Miss Grand International 2022|website=Worldbeauties.org|language=vi|date=21 Enero 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 20 | Puerto Plata |- | {{flagicon|CZE}} [[Republikang Tseko]] | Mariana Bečková<ref>{{Cite web|url=https://www.pageantcircle.com/2022/05/miss-czech-republic-2022-meet-the-newly-crowned-winners.html?m=1|title=Miss Czech Republic 2022: Meet the newly crowned winners|website=Pageant Circle|language=en|date=8 Mayo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 23 | [[Prague]] |- | {{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] | Engfa Waraha<ref>{{Cite web|url=https://thestandard.co/miss-grand-thailand-2022-3/|title=อิงฟ้า วราหะ คว้ามงทอง ครองตำแหน่ง Miss Grand Thailand 2022|website=The Standard|language=th|date=2022-05-01|access-date=2022-07-18}}</ref> | 27 | [[Bangkok]] |- | {{flagicon|ZAF}} [[South Africa|Timog Aprika]] | LuJuan Mzyk<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/Cf32mcsKCtn/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss Grand South Africa sa Instagram: Good morning South Africa!! It is with great pleasure to announce our Miss Grand South Africa 2022, @lujuanmzyk|website=Instagram|language=en|date=2022-07-11|access-date=2022-07-19}}</ref> | 22 | [[Pretoria]] |- | {{flagicon|CHL}} [[Chile|Tsile]] | Karina Perez Gres<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/05/29/nuestra-maxima-se-llevo-la-corona-karina-perez-gres-se-convierte-en-miss-grand-chile-2022-conocela/|title=NUESTRA MÁXIMA SE LLEVÓ LA CORONA- Karina Pérez Gres se convierte en Miss Grand Chile 2022 ¡CONÓCELA!|website=Top Vzla|language=es|date=29 Mayo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 24 | [[Santiago, Tsile|Santiago]] |- | {{flagicon|TUR}} [[Turkey|Turkiya]] | Derya Koc<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Turkey-2022-Winner-Deria-Koc-Delegates-Miss-Grand-International-2022/55400|title=Deria Koc is Miss Grand Türkiye 2022|website=Angelopedia|language=en|date=11 Hulyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 28 | Schwabach |- |} == Mga paparating na kompetisyong pambansa == {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Petsa |- | {{flagicon|BRA}} [[Brazil|Brasil]] | 28 Hulyo 2022 |- | {{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] | 31 Hulyo 2022 |- | {{flagicon|JPN}} [[Hapon]] | 6 Agosto 2022 |- | {{flagicon|ITA}} [[Italya]] | 18 Setyembre 2022 |- | {{flagicon|VIE}} [[Vietnam|Biyetnam]] | 25 Setyembre 2022 |- | {{flagicon|KOR}} [[Timog Korea|Korea]] | 2022 |} == Mga Tala == === Bagong Sali === *{{flagicon|COD}} [[Demokratikong Republika ng Congo|Demokratikong Republika ng Konggo]] *{{flagicon|KGZ}} [[Kyrgyzstan|Kirgistan]] === Bumalik === Huling sumabak noong 2014: *{{flagicon|GBR}} [[United Kingdom|Nagkakaisang Kaharian]] Huling sumabak noong 2016: *{{flagicon|SIN}} [[Singapore|Singapur]] *{{flagicon|TUR}} [[Turkey|Turkiya]] Huling sumabak noong 2018: *{{flagicon|GHA}} [[Ghana|Gana]] Huling sumabak noong 2020: *{{flagicon|ALB}} [[Albanya]] *{{flagicon|JAM}} [[Jamaica|Hamayka]] *{{flagicon|KOS}} [[Kosovo|Kosobo]] == Mga Sanggunian == {{reflist}} [[Kategorya: Miss Grand International]] 9ffxjmn148dvzhq4g6yov19v28as5pb 1958077 1958076 2022-07-22T16:02:13Z Elysant 118076 wikitext text/x-wiki Ang '''Miss Grand International 2022''' ay ang ika-10 edisyon ng [[Miss Grand International]] pageant. Ito ay gaganapin sa [[Kanlurang Java]], [[Indonesia|Indonesya]] sa Oktubre 25, 2022. Si Nguyen Thuc Thuy Tien ng [[Vietnam|Biyetnam]] ang magpuputong sa kanyang kahalili sa pagtatapos ng kaganapan.<ref>{{Cite web|url=https://www.jakartadaily.id/hospitality/pr-1622074369/indonesia-to-host-miss-grand-international-2022|title=Indonesia to Host Miss Grand International 2022|website=Jakarta Daily|language=en|date=2021-12-08|access-date=2022-07-17}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/sicc-sentul-jadi-venue-malam-final-miss-grand-international-2022-c1c2-1|title=SICC Sentul Jadi Venue Malam Final Miss Grand International 2022|website=IDN Times|language=id|date=2022-05-28|access-date=2022-07-18}}</ref> {{Infobox beauty pageant | name = Miss Grand International 2022 | image = | image size = | image alt = | caption = | date = | presenters = Matthew Deane | entertainment = | theme = | venue = [[:en:Sentul International Convention Center|Sentul International Convention Center]], [[Kanlurang Java]], [[Indonesia|Indonesya]] | broadcaster = Youtube Grand TV <br> Facebook Live | director = | producer = | owner = | sponsor = | entrants = | placements = | debuts = {{Hlist|[[Demokratikong Republika ng Congo|Demokratikong Republika ng Konggo]]| [[Kyrgyzstan|Kirgistan]]}} | withdrawals = [[Hilagang Irlanda]] | returns = {{Hlist|[[Albanya]]|[[Ghana|Gana]]|[[Jamaica|Hamayka]]|[[Kosovo|Kosobo]]|[[United Kingdom|Nagkakaisang Kaharian]]|[[Singapore|Singapur]]|[[Turkey|Turkiya]]}} | winner = | represented = | congeniality = | personality = | best national costume = | best state costume = | photogenic = | miss internet = | award1 label = | award1 = | award2 label = | award2 = | opening trailer = | before = 2021 | next = 2023 }} == Kalahok == Sa kasalukuyan, mayroon ng limampu't lima (35) na kalahok ang kumpirmado: {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Kandidata ! Edad ! Bayan/Tirahan |- | {{flagicon|AUS}} [[Australia|Australya]] | Amber Sidney<ref>{{Cite web|url=https://www.globalbeauties.com/news/2022/7/17/miss-grand-australia-2022|title=Miss Grand Australia 2022|website=Global Beauties|language=en|date=2022-07-17|access-date=2022-07-18}}</ref> | 25 | [[Melbourne]] |- | {{flagicon|BEL}} [[Belhika]] | Alyssa Gilliaert<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Belgium-2022-Winner-Alyssa-Gilliaert-Finals-Delegates-Miss-Grand-International-2022/55406|title=Alyssa Gilliaert crowned Miss Grand Belgium 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-07-12|access-date=2022-07-18}}</ref> | 19 | Bruges |- | {{flagicon|BOL}} [[Bolivia|Bulibya]] | Alondra Mercado<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/07/17/que-buena-sorpresa-alondra-mercado-campos-ahora-sera-miss-grand-bolivia-2022/|title=QUE BUENA SORPRESA- Alondra Mercado Campos ahora será Miss Grand Bolivia 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-07-17|access-date=2022-07-18}}</ref> | 21 | Trinidad |- | {{flagicon|COD}} [[Demokratikong Republika ng Congo|Demokratikong Republika ng Konggo]] | Caroline Konde<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/07/07/llega-un-nuevo-pais-ella-es-caroline-konde-miss-grand-republica-democratica-del-congo-2022/|title=LLEGA UN NUEVO PAÍS- Ella es Caroline Kondé, Miss Grand República Democrática del Congo 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-07-07|access-date=2022-07-18}}</ref> | 25 | [[Kinshasa]] |- | {{flagicon|ECU}} [[Ecuador|Ekwador]] | Emilia Vasquez<ref>{{Cite web|url=https://prnoticias.com/2022/03/29/ella-es-la-periodista-de-economia-que-representara-a-ecuador-en-el-miss-grand-international/?amp=1|title=Ella es la periodista de economía que representará a Ecuador en el Miss Grand International|website=PR Noticias|language=es|date=2022-03-29|access-date=2022-07-18}}</ref> | 26 | Pichincha |- | {{flagicon|SLV}} [[El Salvador|El Salbador]] | Noor Mohamed<ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/potret-noor-mohamed-miss-grand-el-salvador-2022-c1c2|title=9 Potret Noor Mohamed, Miss Grand El Salvador 2022 yang Memikat Hati|website=IDN Times|language=id|date=2022-06-05|access-date=2022-07-18}}</ref> | 21 | [[San Salvador]] |- | {{flagicon|ESP}} [[Espanya]] | Hirisley Jimenez<ref>{{Cite web|url=https://www.canarias7.es/revista-c7/hirisley-jimenez-elegida-20220503131628-nt.html|title=Hirisley Jiménez, elegida nueva Miss Grand Spain|website=Canarias 7|language=es|date=2022-05-03|access-date=2022-07-18}}</ref> | 20 | Caibarién |- | {{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] | Emily Rose DeMure<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-United-States-Emily-Rose-DeMure-Colorado-Winner-Crowned-Representative-Result-Details-Miss-Grand-International/55335|title=Emily Rose DeMure crowned Miss Grand United States 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-06-24|access-date=2022-07-17}}</ref> | 24 | Boulder |- | {{flagicon|GHA}} [[Ghana|Gana]] | Zahara-Imani Bossman<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/07/09/de-manos-de-abena-appiah-fue-coronda-priscilla-bossman-pinkrah-como-miss-grand-ghana-2022/|title=DE MANOS DE ABENA APPIAH- Fue coronda Priscilla Bossman-Pinkrah como Miss Grand Ghana 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-07-09|access-date=2022-07-17}}</ref> | 20 | [[Accra]] |- | {{flagicon|GTM}} [[Guwatemala]] | Andrea Radford<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Guatemala-2022-Andrea-Radford-Appointment-Delegate-Representative-Details/54929|title=Andrea Radford appointed Miss Grand Guatemala 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-04-11|access-date=2022-07-18}}</ref> | 27 | [[Lungsod ng Guatemala|Lungsod ng Guwatemala]] |- | {{flagicon|JAM}} [[Jamaica|Hamayka]] | Kim-Marie Spence<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Jamaica-2022-Kim-Marie-Spence-Winner-Delegate-Miss-Grand-International-2022/55233|title=Kim-Marie Spence crowned Miss Grand Jamaica 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-06-07|access-date=2022-07-18}}</ref> | 20 | Saint Elizabeth |- | {{flagicon|HND}} [[Honduras]] | Saira Cacho<ref>{{Cite web|url=https://www.elpais.hn/2022/07/11/saira-cacho-bella-catracha-miss-grand-honduras-2022/|title=Saira Cacho, la bella catracha que se convirtió en Miss Grand Honduras 2022|website=El Pais|language=en|date=2022-07-11|access-date=2022-07-18}}</ref> | 21 | [[Tegucigalpa]] |- | {{flagicon|INA}} [[Indonesia|Indonesya]] | Andina Julie<ref>{{Cite web|url=https://kabarbanten.pikiran-rakyat.com/hiburan/pr-593372576/profil-dan-biodata-andina-julie-miss-grand-indonesia-2022-lengkap-dengan-zodiak-pendidikan-hingga-profesi|title=Profil dan Biodata Andina Julie Miss Grand Indonesia 2022 Lengkap dengan Zodiak, Pendidikan hingga Profesi|website=Kabar Banten|language=id|date=2022-01-01|access-date=2022-07-18}}</ref> | 20 | Muara Enim |- | {{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] | Mildred Rincon<ref>{{Cite web|url=https://www.afrik.com/rachel-arhin-est-miss-intercontinental-canada-2021|title=Rachel Arhin est Miss Intercontinental Canada 2021|website=Afrik.com|language=fr|date=2021-10-08|access-date=2022-07-22}}</ref> | 26 | [[Calgary]] |- | {{flagicon|KGZ}} [[Kyrgyzstan|Kirgistan]] | Jamilya Jyrgalbekova<ref>{{Cite web|url=https://kabar.kg/news/nazvany-piat-pobeditel-nitc-konkursa-miss-kyrgyzstan-2021/|title=Названы пять победительниц конкурса «Мисс Кыргызстан – 2021»|website=Kabar|language=ky|date=2021-11-22|access-date=2022-07-22}}</ref> | 20 | Chuy |- | {{flagicon|COL}} [[Colombia|Kolombya]] | Priscilla Londoño<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/06/25/fuerte-rival-priscilla-londono-se-lleva-la-corona-del-miss-grand-colombia-2022/|title=FUERTE RIVAL- Priscilla Londoño se lleva la corona del Miss Grand Colombia 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-06-25|access-date=2022-07-19}}</ref> | 28 | [[Houston]] |- | {{flagicon|KOS}} [[Kosovo|Kosobo]] | Edona Aliu<ref>{{Cite web|url=https://archive.is/85x4h|title=Kurorezohen dy me te bukurat. Deta Kokomani dhe Roksana Ibrahimi triumfojne ne “Miss Universe Albania & Kosovo 2022”|website=Vizion Plus|language=sq|date=2022-06-11|access-date=2022-07-22}}</ref> | 25 | [[Zurich]] |- | {{flagicon|CRI}} [[Costa Rica|Kosta Rika]] | Brenda Muñoz<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/CfwLnlaLYSb/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss Grand Costa Rica Oficial sa Instagram: Felicidades a Brenda Muñoz por este merecido triunfo|website=Instagram|language=es|date=2022-07-08|access-date=2022-07-19}}</ref> | 28 | Guanacaste |- | {{flagicon|CUB}} [[Cuba|Kuba]] | Daniela Espinosa<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/CfCA1QKr8rL/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss y Mister Cuba Oficial sa Instagram: ¡Cuba ya tiene a su Reina! Daniela Espinosa es nuestra Miss Grand Cuba 2022 quien nos representará en la 10ma Edición del Miss Grand International en Indonesia|website=Instagram|language=es|date=2022-06-20|access-date=2022-07-19}}</ref> | 26 | Varadero |- | {{flagicon|MUS}} [[Mauritius|Mawrisyo]] | Yuvna Rinishta<ref>{{Cite web|url=https://mauritiushindinews.com/defimedia/yuvna-rinishta-gookool-miss-model/|title=Yuvna Rinishta Gookool: Miss Model|website=Mauritius News|language=en|date=10 Hunyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 22 | Grand Port |- | {{flagicon|MMR}} [[Myanmar|Miyanmar]] | Ei Ei Aung Htunt<ref>{{Cite web|url=https://siamstyle.net/mm-kly-sda-di-rb-taeng-tng-hi-darng-ta-haenng-miss-grand-myanmar-2022.siam|title="มีมี กัลย์สุดา" ได้รับแต่งตั้ง ให้ดำรงตำแหน่ง Miss Grand Myanmar 2022|website=Siam Style|language=th|date=7 Mayo 2022|access-date=19 Hunyo 2022}}</ref> | 24 | Tak |- | {{flagicon|GBR}} [[United Kingdom|Nagkakaisang Kaharian]] | Sofia Mayers<ref>{{Cite web|url=https://m.afamily.vn/nhan-sac-ca-tinh-nong-bong-cua-nguoi-dep-toc-xu-vua-dang-quang-hoa-hau-hoa-binh-anh-2022-20220718154858999.chn|title=Nhan sắc cá tính, nóng bỏng của người đẹp tóc xù vừa đăng quang Hoa hậu Hòa bình Anh 2022|website=afamily|language=vi|date=18 Hulyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 22 | Kent |- | {{flagicon|NIC}} [[Nicaragua|Nikaragwa]] | Maycrin Jáenz<ref>{{Cite web|url=https://www.vostv.com.ni/farandula/22372-conozca-a-la-nueva-soberana-de-miss-grand-nicaragu/|title=Conozca a la nueva soberana de Miss Grand Nicaragua 2022|website=VosTV|language=es|date=18 Pebrero 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 23 | Granada |- | {{flagicon|NLD}} [[Netherlands|Olanda]] | Marit Beets<ref>{{Cite web|url=https://m.photos.timesofindia.com/beauty-pageants/world-pageants/marit-beets-wins-miss-grand-netherlands-2022-crown/articleshow/91146905.cms|title=Marit Beets wins Miss Grand Netherlands 2022 crown|website=Times of India|language=en|date=28 Abril 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 22 | Volendam |- | {{flagicon|PAK}} [[Pakistan]] | Aneesa Sheikh<ref>{{Cite web|url=https://tienphong.vn/nu-nghe-si-truot-bang-nghe-thuat-xinh-dep-dang-quang-hoa-hau-hoa-binh-pakistan-2022-post1446024.tpo|title=Nữ nghệ sĩ trượt băng nghệ thuật xinh đẹp đăng quang Hoa hậu Hòa bình Pakistan 2022|website=Tien Phong|language=vi|date=14 Hunyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 19 | [[Michigan]] |- | {{flagicon|PAN}} [[Panama]] | Katheryn Yejas<ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/potret-miss-grand-panama-2022-katheryn-yejas-c1c2|title=10 Potret Miss Grand Panama 2022 Katheryn Yejas, Pesonanya Manis!|website=IDN Times|language=id|date=14 Enero 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 20 | Taboga |- | {{flagicon|PRY}} [[Paraguay|Paragway]] | Agatha Leon<ref>{{Cite web|url=https://m.photos.timesofindia.com/beauty-pageants/world-pageants/agatha-len-wins-miss-grand-paraguay-2022-crown/articleshow/91463509.cms|title=Agatha León wins Miss Grand Paraguay 2022 crown|website=Times of India|language=en|date=10 Mayo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 21 | Ciudad Del Este |- | {{flagicon|PER}} [[Peru]] | Janet Leyva<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Peru-2022-Janet-Leyva-Delegate-Representative-Miss-Grand-International-2022/54840|title=Janet Leyva crowned Miss Grand Perú 2022|website=Angelopedia|language=en|date=24 Marso 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 25 | Callao |- | {{flagicon|PRI}} [[Puerto Rico|Porto Riko]] | Oxana Rivera<ref>{{Cite web|url=https://www.globalbeauties.com/news/2022/6/14/nuestra-belleza-puerto-rico-2022|title=Nuestra Belleza Puerto Rico 2022|website=Global Beauties|language=en|date=14 Hunyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 27 | Dorado |- | {{flagicon|DOM}} [[Republikang Dominikano]] | Jearmanda Ramos<ref>{{Cite web|url=https://worldbeauties.org/miss-grand-international/jearmanda-ramos-miss-grand-dominican-republic-2022/|title=Jearmanda Ramos đại diện Cộng hòa Dominica đến Miss Grand International 2022|website=Worldbeauties.org|language=vi|date=21 Enero 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 20 | Puerto Plata |- | {{flagicon|CZE}} [[Republikang Tseko]] | Mariana Bečková<ref>{{Cite web|url=https://www.pageantcircle.com/2022/05/miss-czech-republic-2022-meet-the-newly-crowned-winners.html?m=1|title=Miss Czech Republic 2022: Meet the newly crowned winners|website=Pageant Circle|language=en|date=8 Mayo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 23 | [[Prague]] |- | {{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] | Engfa Waraha<ref>{{Cite web|url=https://thestandard.co/miss-grand-thailand-2022-3/|title=อิงฟ้า วราหะ คว้ามงทอง ครองตำแหน่ง Miss Grand Thailand 2022|website=The Standard|language=th|date=2022-05-01|access-date=2022-07-18}}</ref> | 27 | [[Bangkok]] |- | {{flagicon|ZAF}} [[South Africa|Timog Aprika]] | LuJuan Mzyk<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/Cf32mcsKCtn/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss Grand South Africa sa Instagram: Good morning South Africa!! It is with great pleasure to announce our Miss Grand South Africa 2022, @lujuanmzyk|website=Instagram|language=en|date=2022-07-11|access-date=2022-07-19}}</ref> | 22 | [[Pretoria]] |- | {{flagicon|CHL}} [[Chile|Tsile]] | Karina Perez Gres<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/05/29/nuestra-maxima-se-llevo-la-corona-karina-perez-gres-se-convierte-en-miss-grand-chile-2022-conocela/|title=NUESTRA MÁXIMA SE LLEVÓ LA CORONA- Karina Pérez Gres se convierte en Miss Grand Chile 2022 ¡CONÓCELA!|website=Top Vzla|language=es|date=29 Mayo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 24 | [[Santiago, Tsile|Santiago]] |- | {{flagicon|TUR}} [[Turkey|Turkiya]] | Derya Koc<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Turkey-2022-Winner-Deria-Koc-Delegates-Miss-Grand-International-2022/55400|title=Deria Koc is Miss Grand Türkiye 2022|website=Angelopedia|language=en|date=11 Hulyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 28 | Schwabach |- |} == Mga paparating na kompetisyong pambansa == {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Petsa |- | {{flagicon|BRA}} [[Brazil|Brasil]] | 28 Hulyo 2022 |- | {{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] | 31 Hulyo 2022 |- | {{flagicon|JPN}} [[Hapon]] | 6 Agosto 2022 |- | {{flagicon|ITA}} [[Italya]] | 18 Setyembre 2022 |- | {{flagicon|VIE}} [[Vietnam|Biyetnam]] | 25 Setyembre 2022 |- | {{flagicon|KOR}} [[Timog Korea|Korea]] | 2022 |} == Mga Tala == === Bagong Sali === *{{flagicon|COD}} [[Demokratikong Republika ng Congo|Demokratikong Republika ng Konggo]] *{{flagicon|KGZ}} [[Kyrgyzstan|Kirgistan]] === Bumalik === Huling sumabak noong 2014: *{{flagicon|GBR}} [[United Kingdom|Nagkakaisang Kaharian]] Huling sumabak noong 2016: *{{flagicon|SIN}} [[Singapore|Singapur]] *{{flagicon|TUR}} [[Turkey|Turkiya]] Huling sumabak noong 2018: *{{flagicon|GHA}} [[Ghana|Gana]] Huling sumabak noong 2020: *{{flagicon|ALB}} [[Albanya]] *{{flagicon|JAM}} [[Jamaica|Hamayka]] *{{flagicon|KOS}} [[Kosovo|Kosobo]] == Mga Sanggunian == {{reflist}} [[Kategorya: Miss Grand International]] i47axr41av30olw5l44ocpq98x0jivi 1958078 1958077 2022-07-22T16:04:40Z Elysant 118076 wikitext text/x-wiki Ang '''Miss Grand International 2022''' ay ang ika-10 edisyon ng [[Miss Grand International]] pageant. Ito ay gaganapin sa [[Kanlurang Java]], [[Indonesia|Indonesya]] sa Oktubre 25, 2022. Si Nguyen Thuc Thuy Tien ng [[Vietnam|Biyetnam]] ang magpuputong sa kanyang kahalili sa pagtatapos ng kaganapan.<ref>{{Cite web|url=https://www.jakartadaily.id/hospitality/pr-1622074369/indonesia-to-host-miss-grand-international-2022|title=Indonesia to Host Miss Grand International 2022|website=Jakarta Daily|language=en|date=2021-12-08|access-date=2022-07-17}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/sicc-sentul-jadi-venue-malam-final-miss-grand-international-2022-c1c2-1|title=SICC Sentul Jadi Venue Malam Final Miss Grand International 2022|website=IDN Times|language=id|date=2022-05-28|access-date=2022-07-18}}</ref> {{Infobox beauty pageant | name = Miss Grand International 2022 | image = | image size = | image alt = | caption = | date = | presenters = Matthew Deane | entertainment = | theme = | venue = [[:en:Sentul International Convention Center|Sentul International Convention Center]], [[Kanlurang Java]], [[Indonesia|Indonesya]] | broadcaster = {{hlist|[[YouTube|Youtube Grand TV]]|[[Facebook|Facebook Live]]}} | director = | producer = | owner = | sponsor = | entrants = | placements = | debuts = {{Hlist|[[Demokratikong Republika ng Congo|Demokratikong Republika ng Konggo]]| [[Kyrgyzstan|Kirgistan]]}} | withdrawals = [[Hilagang Irlanda]] | returns = {{Hlist|[[Albanya]]|[[Ghana|Gana]]|[[Jamaica|Hamayka]]|[[Kosovo|Kosobo]]|[[United Kingdom|Nagkakaisang Kaharian]]|[[Singapore|Singapur]]|[[Turkey|Turkiya]]}} | winner = | represented = | congeniality = | personality = | best national costume = | best state costume = | photogenic = | miss internet = | award1 label = | award1 = | award2 label = | award2 = | opening trailer = | before = 2021 | next = 2023 }} == Kalahok == Sa kasalukuyan, mayroon ng limampu't lima (35) na kalahok ang kumpirmado: {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Kandidata ! Edad ! Bayan/Tirahan |- | {{flagicon|AUS}} [[Australia|Australya]] | Amber Sidney<ref>{{Cite web|url=https://www.globalbeauties.com/news/2022/7/17/miss-grand-australia-2022|title=Miss Grand Australia 2022|website=Global Beauties|language=en|date=2022-07-17|access-date=2022-07-18}}</ref> | 25 | [[Melbourne]] |- | {{flagicon|BEL}} [[Belhika]] | Alyssa Gilliaert<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Belgium-2022-Winner-Alyssa-Gilliaert-Finals-Delegates-Miss-Grand-International-2022/55406|title=Alyssa Gilliaert crowned Miss Grand Belgium 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-07-12|access-date=2022-07-18}}</ref> | 19 | Bruges |- | {{flagicon|BOL}} [[Bolivia|Bulibya]] | Alondra Mercado<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/07/17/que-buena-sorpresa-alondra-mercado-campos-ahora-sera-miss-grand-bolivia-2022/|title=QUE BUENA SORPRESA- Alondra Mercado Campos ahora será Miss Grand Bolivia 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-07-17|access-date=2022-07-18}}</ref> | 21 | Trinidad |- | {{flagicon|COD}} [[Demokratikong Republika ng Congo|Demokratikong Republika ng Konggo]] | Caroline Konde<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/07/07/llega-un-nuevo-pais-ella-es-caroline-konde-miss-grand-republica-democratica-del-congo-2022/|title=LLEGA UN NUEVO PAÍS- Ella es Caroline Kondé, Miss Grand República Democrática del Congo 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-07-07|access-date=2022-07-18}}</ref> | 25 | [[Kinshasa]] |- | {{flagicon|ECU}} [[Ecuador|Ekwador]] | Emilia Vasquez<ref>{{Cite web|url=https://prnoticias.com/2022/03/29/ella-es-la-periodista-de-economia-que-representara-a-ecuador-en-el-miss-grand-international/?amp=1|title=Ella es la periodista de economía que representará a Ecuador en el Miss Grand International|website=PR Noticias|language=es|date=2022-03-29|access-date=2022-07-18}}</ref> | 26 | Pichincha |- | {{flagicon|SLV}} [[El Salvador|El Salbador]] | Noor Mohamed<ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/potret-noor-mohamed-miss-grand-el-salvador-2022-c1c2|title=9 Potret Noor Mohamed, Miss Grand El Salvador 2022 yang Memikat Hati|website=IDN Times|language=id|date=2022-06-05|access-date=2022-07-18}}</ref> | 21 | [[San Salvador]] |- | {{flagicon|ESP}} [[Espanya]] | Hirisley Jimenez<ref>{{Cite web|url=https://www.canarias7.es/revista-c7/hirisley-jimenez-elegida-20220503131628-nt.html|title=Hirisley Jiménez, elegida nueva Miss Grand Spain|website=Canarias 7|language=es|date=2022-05-03|access-date=2022-07-18}}</ref> | 20 | Caibarién |- | {{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] | Emily Rose DeMure<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-United-States-Emily-Rose-DeMure-Colorado-Winner-Crowned-Representative-Result-Details-Miss-Grand-International/55335|title=Emily Rose DeMure crowned Miss Grand United States 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-06-24|access-date=2022-07-17}}</ref> | 24 | Boulder |- | {{flagicon|GHA}} [[Ghana|Gana]] | Zahara-Imani Bossman<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/07/09/de-manos-de-abena-appiah-fue-coronda-priscilla-bossman-pinkrah-como-miss-grand-ghana-2022/|title=DE MANOS DE ABENA APPIAH- Fue coronda Priscilla Bossman-Pinkrah como Miss Grand Ghana 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-07-09|access-date=2022-07-17}}</ref> | 20 | [[Accra]] |- | {{flagicon|GTM}} [[Guwatemala]] | Andrea Radford<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Guatemala-2022-Andrea-Radford-Appointment-Delegate-Representative-Details/54929|title=Andrea Radford appointed Miss Grand Guatemala 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-04-11|access-date=2022-07-18}}</ref> | 27 | [[Lungsod ng Guatemala|Lungsod ng Guwatemala]] |- | {{flagicon|JAM}} [[Jamaica|Hamayka]] | Kim-Marie Spence<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Jamaica-2022-Kim-Marie-Spence-Winner-Delegate-Miss-Grand-International-2022/55233|title=Kim-Marie Spence crowned Miss Grand Jamaica 2022|website=Angelopedia|language=en|date=2022-06-07|access-date=2022-07-18}}</ref> | 20 | Saint Elizabeth |- | {{flagicon|HND}} [[Honduras]] | Saira Cacho<ref>{{Cite web|url=https://www.elpais.hn/2022/07/11/saira-cacho-bella-catracha-miss-grand-honduras-2022/|title=Saira Cacho, la bella catracha que se convirtió en Miss Grand Honduras 2022|website=El Pais|language=en|date=2022-07-11|access-date=2022-07-18}}</ref> | 21 | [[Tegucigalpa]] |- | {{flagicon|INA}} [[Indonesia|Indonesya]] | Andina Julie<ref>{{Cite web|url=https://kabarbanten.pikiran-rakyat.com/hiburan/pr-593372576/profil-dan-biodata-andina-julie-miss-grand-indonesia-2022-lengkap-dengan-zodiak-pendidikan-hingga-profesi|title=Profil dan Biodata Andina Julie Miss Grand Indonesia 2022 Lengkap dengan Zodiak, Pendidikan hingga Profesi|website=Kabar Banten|language=id|date=2022-01-01|access-date=2022-07-18}}</ref> | 20 | Muara Enim |- | {{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] | Mildred Rincon<ref>{{Cite web|url=https://www.afrik.com/rachel-arhin-est-miss-intercontinental-canada-2021|title=Rachel Arhin est Miss Intercontinental Canada 2021|website=Afrik.com|language=fr|date=2021-10-08|access-date=2022-07-22}}</ref> | 26 | [[Calgary]] |- | {{flagicon|KGZ}} [[Kyrgyzstan|Kirgistan]] | Jamilya Jyrgalbekova<ref>{{Cite web|url=https://kabar.kg/news/nazvany-piat-pobeditel-nitc-konkursa-miss-kyrgyzstan-2021/|title=Названы пять победительниц конкурса «Мисс Кыргызстан – 2021»|website=Kabar|language=ky|date=2021-11-22|access-date=2022-07-22}}</ref> | 20 | Chuy |- | {{flagicon|COL}} [[Colombia|Kolombya]] | Priscilla Londoño<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/06/25/fuerte-rival-priscilla-londono-se-lleva-la-corona-del-miss-grand-colombia-2022/|title=FUERTE RIVAL- Priscilla Londoño se lleva la corona del Miss Grand Colombia 2022|website=Top Vzla|language=es|date=2022-06-25|access-date=2022-07-19}}</ref> | 28 | [[Houston]] |- | {{flagicon|KOS}} [[Kosovo|Kosobo]] | Edona Aliu<ref>{{Cite web|url=https://archive.is/85x4h|title=Kurorezohen dy me te bukurat. Deta Kokomani dhe Roksana Ibrahimi triumfojne ne “Miss Universe Albania & Kosovo 2022”|website=Vizion Plus|language=sq|date=2022-06-11|access-date=2022-07-22}}</ref> | 25 | [[Zurich]] |- | {{flagicon|CRI}} [[Costa Rica|Kosta Rika]] | Brenda Muñoz<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/CfwLnlaLYSb/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss Grand Costa Rica Oficial sa Instagram: Felicidades a Brenda Muñoz por este merecido triunfo|website=Instagram|language=es|date=2022-07-08|access-date=2022-07-19}}</ref> | 28 | Guanacaste |- | {{flagicon|CUB}} [[Cuba|Kuba]] | Daniela Espinosa<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/CfCA1QKr8rL/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss y Mister Cuba Oficial sa Instagram: ¡Cuba ya tiene a su Reina! Daniela Espinosa es nuestra Miss Grand Cuba 2022 quien nos representará en la 10ma Edición del Miss Grand International en Indonesia|website=Instagram|language=es|date=2022-06-20|access-date=2022-07-19}}</ref> | 26 | Varadero |- | {{flagicon|MUS}} [[Mauritius|Mawrisyo]] | Yuvna Rinishta<ref>{{Cite web|url=https://mauritiushindinews.com/defimedia/yuvna-rinishta-gookool-miss-model/|title=Yuvna Rinishta Gookool: Miss Model|website=Mauritius News|language=en|date=10 Hunyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 22 | Grand Port |- | {{flagicon|MMR}} [[Myanmar|Miyanmar]] | Ei Ei Aung Htunt<ref>{{Cite web|url=https://siamstyle.net/mm-kly-sda-di-rb-taeng-tng-hi-darng-ta-haenng-miss-grand-myanmar-2022.siam|title="มีมี กัลย์สุดา" ได้รับแต่งตั้ง ให้ดำรงตำแหน่ง Miss Grand Myanmar 2022|website=Siam Style|language=th|date=7 Mayo 2022|access-date=19 Hunyo 2022}}</ref> | 24 | Tak |- | {{flagicon|GBR}} [[United Kingdom|Nagkakaisang Kaharian]] | Sofia Mayers<ref>{{Cite web|url=https://m.afamily.vn/nhan-sac-ca-tinh-nong-bong-cua-nguoi-dep-toc-xu-vua-dang-quang-hoa-hau-hoa-binh-anh-2022-20220718154858999.chn|title=Nhan sắc cá tính, nóng bỏng của người đẹp tóc xù vừa đăng quang Hoa hậu Hòa bình Anh 2022|website=afamily|language=vi|date=18 Hulyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 22 | Kent |- | {{flagicon|NIC}} [[Nicaragua|Nikaragwa]] | Maycrin Jáenz<ref>{{Cite web|url=https://www.vostv.com.ni/farandula/22372-conozca-a-la-nueva-soberana-de-miss-grand-nicaragu/|title=Conozca a la nueva soberana de Miss Grand Nicaragua 2022|website=VosTV|language=es|date=18 Pebrero 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 23 | Granada |- | {{flagicon|NLD}} [[Netherlands|Olanda]] | Marit Beets<ref>{{Cite web|url=https://m.photos.timesofindia.com/beauty-pageants/world-pageants/marit-beets-wins-miss-grand-netherlands-2022-crown/articleshow/91146905.cms|title=Marit Beets wins Miss Grand Netherlands 2022 crown|website=Times of India|language=en|date=28 Abril 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 22 | Volendam |- | {{flagicon|PAK}} [[Pakistan]] | Aneesa Sheikh<ref>{{Cite web|url=https://tienphong.vn/nu-nghe-si-truot-bang-nghe-thuat-xinh-dep-dang-quang-hoa-hau-hoa-binh-pakistan-2022-post1446024.tpo|title=Nữ nghệ sĩ trượt băng nghệ thuật xinh đẹp đăng quang Hoa hậu Hòa bình Pakistan 2022|website=Tien Phong|language=vi|date=14 Hunyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 19 | [[Michigan]] |- | {{flagicon|PAN}} [[Panama]] | Katheryn Yejas<ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/potret-miss-grand-panama-2022-katheryn-yejas-c1c2|title=10 Potret Miss Grand Panama 2022 Katheryn Yejas, Pesonanya Manis!|website=IDN Times|language=id|date=14 Enero 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 20 | Taboga |- | {{flagicon|PRY}} [[Paraguay|Paragway]] | Agatha Leon<ref>{{Cite web|url=https://m.photos.timesofindia.com/beauty-pageants/world-pageants/agatha-len-wins-miss-grand-paraguay-2022-crown/articleshow/91463509.cms|title=Agatha León wins Miss Grand Paraguay 2022 crown|website=Times of India|language=en|date=10 Mayo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 21 | Ciudad Del Este |- | {{flagicon|PER}} [[Peru]] | Janet Leyva<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Peru-2022-Janet-Leyva-Delegate-Representative-Miss-Grand-International-2022/54840|title=Janet Leyva crowned Miss Grand Perú 2022|website=Angelopedia|language=en|date=24 Marso 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 25 | Callao |- | {{flagicon|PRI}} [[Puerto Rico|Porto Riko]] | Oxana Rivera<ref>{{Cite web|url=https://www.globalbeauties.com/news/2022/6/14/nuestra-belleza-puerto-rico-2022|title=Nuestra Belleza Puerto Rico 2022|website=Global Beauties|language=en|date=14 Hunyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 27 | Dorado |- | {{flagicon|DOM}} [[Republikang Dominikano]] | Jearmanda Ramos<ref>{{Cite web|url=https://worldbeauties.org/miss-grand-international/jearmanda-ramos-miss-grand-dominican-republic-2022/|title=Jearmanda Ramos đại diện Cộng hòa Dominica đến Miss Grand International 2022|website=Worldbeauties.org|language=vi|date=21 Enero 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 20 | Puerto Plata |- | {{flagicon|CZE}} [[Republikang Tseko]] | Mariana Bečková<ref>{{Cite web|url=https://www.pageantcircle.com/2022/05/miss-czech-republic-2022-meet-the-newly-crowned-winners.html?m=1|title=Miss Czech Republic 2022: Meet the newly crowned winners|website=Pageant Circle|language=en|date=8 Mayo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 23 | [[Prague]] |- | {{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] | Engfa Waraha<ref>{{Cite web|url=https://thestandard.co/miss-grand-thailand-2022-3/|title=อิงฟ้า วราหะ คว้ามงทอง ครองตำแหน่ง Miss Grand Thailand 2022|website=The Standard|language=th|date=2022-05-01|access-date=2022-07-18}}</ref> | 27 | [[Bangkok]] |- | {{flagicon|ZAF}} [[South Africa|Timog Aprika]] | LuJuan Mzyk<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/Cf32mcsKCtn/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss Grand South Africa sa Instagram: Good morning South Africa!! It is with great pleasure to announce our Miss Grand South Africa 2022, @lujuanmzyk|website=Instagram|language=en|date=2022-07-11|access-date=2022-07-19}}</ref> | 22 | [[Pretoria]] |- | {{flagicon|CHL}} [[Chile|Tsile]] | Karina Perez Gres<ref>{{Cite web|url=https://topvzla.com/2022/05/29/nuestra-maxima-se-llevo-la-corona-karina-perez-gres-se-convierte-en-miss-grand-chile-2022-conocela/|title=NUESTRA MÁXIMA SE LLEVÓ LA CORONA- Karina Pérez Gres se convierte en Miss Grand Chile 2022 ¡CONÓCELA!|website=Top Vzla|language=es|date=29 Mayo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 24 | [[Santiago, Tsile|Santiago]] |- | {{flagicon|TUR}} [[Turkey|Turkiya]] | Derya Koc<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Miss-Grand-Turkey-2022-Winner-Deria-Koc-Delegates-Miss-Grand-International-2022/55400|title=Deria Koc is Miss Grand Türkiye 2022|website=Angelopedia|language=en|date=11 Hulyo 2022|access-date=19 Hulyo 2022}}</ref> | 28 | Schwabach |- |} == Mga paparating na kompetisyong pambansa == {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Petsa |- | {{flagicon|BRA}} [[Brazil|Brasil]] | 28 Hulyo 2022 |- | {{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] | 31 Hulyo 2022 |- | {{flagicon|JPN}} [[Hapon]] | 6 Agosto 2022 |- | {{flagicon|ITA}} [[Italya]] | 18 Setyembre 2022 |- | {{flagicon|VIE}} [[Vietnam|Biyetnam]] | 25 Setyembre 2022 |- | {{flagicon|KOR}} [[Timog Korea|Korea]] | 2022 |} == Mga Tala == === Bagong Sali === *{{flagicon|COD}} [[Demokratikong Republika ng Congo|Demokratikong Republika ng Konggo]] *{{flagicon|KGZ}} [[Kyrgyzstan|Kirgistan]] === Bumalik === Huling sumabak noong 2014: *{{flagicon|GBR}} [[United Kingdom|Nagkakaisang Kaharian]] Huling sumabak noong 2016: *{{flagicon|SIN}} [[Singapore|Singapur]] *{{flagicon|TUR}} [[Turkey|Turkiya]] Huling sumabak noong 2018: *{{flagicon|GHA}} [[Ghana|Gana]] Huling sumabak noong 2020: *{{flagicon|ALB}} [[Albanya]] *{{flagicon|JAM}} [[Jamaica|Hamayka]] *{{flagicon|KOS}} [[Kosovo|Kosobo]] == Mga Sanggunian == {{reflist}} [[Kategorya: Miss Grand International]] 3qay49znf79fcltmryhnr6eirkbd7x3 Portada:Miss International 2023 100 317294 1958094 1954899 2022-07-23T06:22:12Z Elysant 118076 /* Mga Kalahok */ wikitext text/x-wiki Ang '''Miss International 2023''' ay ang ika-61 na edisyon ng [[Miss International]] beauty pageant. {{Infobox beauty pageant | name = Miss International 2023 | image = | image size = | image alt = | caption = | date = TBA | presenters = | entertainment = | theme = | venue = | broadcaster = | director = | producer = | owner = | sponsor = | entrants = | placements = | debuts = | withdrawals = | returns = | winner = | represented = | congeniality = | personality = | best national costume = | best state costume = | photogenic = | miss internet = | award1 label = | award1 = | award2 label = | award2 = | opening trailer = | before = | next = }} ==Detalye== ==Mga Kalahok== Sa kasalukuyan, mayroon ng tatlong (3) kalahok ang kumpirmado: {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Kandidata ! Edad ! Bayan/Tirahan |- | {{flagicon|SLV}} [[El Salvador|El Salbador]] | Wendy Portillo | | |- | {{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] | Kenyatta Beazer | 25 | [[Baltimore]] |- | {{flagicon|MEX}} [[Mehiko]] | Itzía Garcia<ref>{{Cite web|url=https://www.angelopedia.com/news/Mexicana-Universal-2022-Finale-Full-Results-Winner-Live-Stream-Date-Miss-Universe-2022/55121|title=Mexicana Universal 2022 Live Blog Full Results|website=Angelopedia|language=en|access-date=29 May 2022}}</ref> | 22 | Manzanillo |} ==Tala== ==Sanggunian== c4dn7mt6p9lyzi1uu4tmx75ukwua351 1958095 1958094 2022-07-23T06:22:48Z Elysant 118076 /* Mga Kalahok */ wikitext text/x-wiki Ang '''Miss International 2023''' ay ang ika-61 na edisyon ng [[Miss International]] beauty pageant. {{Infobox beauty pageant | name = Miss International 2023 | image = | image size = | image alt = | caption = | date = TBA | presenters = | entertainment = | theme = | venue = | broadcaster = | director = | producer = | owner = | sponsor = | entrants = | placements = | debuts = | withdrawals = | returns = | winner = | represented = | congeniality = | personality = | best national costume = | best state costume = | photogenic = | miss internet = | award1 label = | award1 = | award2 label = | award2 = | opening trailer = | before = | next = }} ==Detalye== ==Mga Kalahok== Sa kasalukuyan, mayroon ng tatlong (3) kalahok ang kumpirmado: {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Kandidata ! Edad ! Bayan/Tirahan |- | {{flagicon|SLV}} [[El Salvador|El Salbador]] | Wendy Portillo | | |- | {{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] | Kenyatta Beazer | 25 | [[Baltimore]] |- | {{flagicon|MEX}} [[Mehiko]] | Itzía Garcia | 22 | Manzanillo |} ==Tala== ==Sanggunian== ef0v5cx50m6a9jnz6k4bfzr3iw0t5aq Sigbin 0 318315 1958104 1957520 2022-07-23T10:13:41Z Glennznl 73709 wikitext text/x-wiki {{Mitolohiya ng Pilipinas}} Ang '''Sigbin''' o '''Sigben''' ay isang nilalang sa [[mitolohiyang Pilipino]] na siyang lumalabas sa gabi at humihigop ng dugo ng tao mula sa kanilang mga anino. Sinasabing ito ay naglalakad nang paatras, ang ulo ay nakababa sa pagitan ng kanilang mga binti at may kakayahan na maging invisible sa iba pang nilalang, lalo na sa mga tao. Ito ay maihahalintulad sa wangis ng kambing na walang sungay ngunit mayroong napakalaking tenga na kayang pumalakpak na tila mga kamay. Mayroon din itong mahabang buntot na maaring gamitin bilang latigo. Ang Sigbin ay sinasabing naglalabas ng nakasusukang amoy. Pinaniniwalaang gumagala ang mga Sibgin tuwing [[Mahal na Araw]] at naghahanap ng mga batang mabibiktima, kukuhanan sila ng puso na siyang ginagawa nilang parang anting-anting. Ayon sa mga alamat, mayroong mga pamilyang tinatawag na Sigbinan (“silang mga may pagmamay-aring Sigbin”) kung saan may kapangyarihan ang mga miyembro nito na utusan ang mga Sigbin. Itinatago raw nila ang mga ito sa isang tapayang luwad. Ang mga [[Aswang]] naman ay sinasabing nag-aalaga rin ng mga Sigbin. Mayroong sabi-sabi na ang paglalarawan sa Sigbin ay maaring base sa totoong hayop na hindi pangkaraniwang nakikita. Sa paraang paglalarawan ng popular na literatura sa mga Sigbin, maaring masabi na ang species nito ay may kaugnayan sa [[Kanggaro|kangaroo]]. Ang mitong ito ay kilala sa mga isla ng [[Kabisayaan|Visayas]] at [[Mindanao]], lalo na sa mga lugar na rural. May sabi-sabi ring ang Sigbin ay kahawig ng aso na pagmamay-ari ng mga mayayaman at itinatago rin nila ito sa isang tapayan. [[Kategorya:Mitolohiyang Pilipino]] [[Kategorya:Panitikan]] ok8ltsywhwu263g1971gq19vhi3rbpa Miss Intercontinental 2022 0 318399 1958068 1958063 2022-07-22T13:18:47Z Elysant 118076 /* Mga Tala */ wikitext text/x-wiki Ang '''Miss Intercontinental 2022''' ay ang ika-50 edisyon ng [[Miss Intercontinental]]. Ito ay gaganapin sa Sharm El-Sheik, Ehipto sa Oktubre 14, 2022. Si Cindy Obeñita ng [[Pilipinas]] ang magpuputong sa kanyang magiging kahalili pagkatapos ng kaganapan.<ref>{{Cite web|url=https://www.cnnphilippines.com/entertainment/2022/7/21/Miss-Intercontinental-2022-Egypt-.html|title=Miss Intercontinental returns to Egypt for 2022 pageant|website=[[CNN Philippines]]|language=en|date=Hulyo 21, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://news.abs-cbn.com/life/07/21/22/date-venue-for-miss-intercontinental-2022-announced|title=Final date, venue for Miss Intercontinental 2022 announced|website=[[ABS-CBN News and Current Affairs|ABS-CBN News]]|language=en|date=Hulyo 21, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> {{Infobox beauty pageant | name = Miss Intercontinental 2022 | image = | image size = | image alt = | caption = | date = Oktubre 14, 2022 | presenters = | entertainment = | theme = | venue = Meraki Resort, Sharm El-Sheik,. Ehipto | broadcaster = | director = | producer = | owner = | sponsor = | entrants = | placements = | debuts = [[Benin]], [[United Arab Emirates|Nagkakaisang Arabong Emirato]] | withdrawals = | returns = [[Australia|Australya]], [[Bahamas]], [[Curaçao]], [[Scotland |Eskosya]], [[Wales|Gales]], [[Inglatera]] | winner = | represented = | congeniality = | personality = | best national costume = | best state costume = | photogenic = | miss internet = | award1 label = | award1 = | award2 label = | award2 = | opening trailer = | before = 2021 | next = }} ==Mga Kalahok== {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Kandidata ! Edad ! Bayan/Tirahan |- | {{flagicon|ARG}} [[Arhentina]] | Fiona Tenuta Vanerio | 26 | [[Buenos Aires]] |- | {{flagicon|AUS}} [[Australia|Australya]] | Courtney Tester | 25 | [[Perth]] |- | {{flagicon|NZL}} [[New Zealand|Bagong Selanda]] | Rovelyn Milford | 23 | Auckland |- | {{flagicon|BEN}} [[Benin]] | Tissanta Todjihounde | 19 | |- | {{flagicon|VEN}} [[Venezuela|Beneswela]] | Emmy Carrero | 27 | Mérida |- | {{flagicon|BRA}} [[Brazil|Brasil]] | Maria Cecília Almeida<ref>{{Cite web|url=https://portalodia.com/tvodia/o-dia-rural/entrevista-com-a-miss-brasil-intercontinental-2022-cecilia-almeida-05-02-2022-20165.html|title=Entrevista com a Miss Brasil Intercontinental 2022 Cecília Almeida|website=portalodia.com|language=pt|date=Pebrero 5, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 23 | Teresina |- | {{flagicon|CUW}} [[Curaçao]] | Stepheni Gregoria | | |- | {{flagicon|SCO}} [[Scotland|Eskosya]] | Melissa Douglas | 24 | [[Edinburgh]] |- | {{flagicon|SVK}} [[Slovakia|Eslobakya]] | Sylvia Sulikova | | |- | {{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] | Michelle Thorlund | 24 | Irvine |- | {{flagicon|WAL}} [[Wales|Gales]] | Nadia King | 25 | Barnsley |- | {{flagicon|GRC}} [[Gresya]] | Chrysa Kavraki | 22 | |- | {{flagicon|JAM}} [[Jamaica|Hamayka]] | Lauren Less | 21 | Falmouth |- | {{flagicon|IDN}} [[Indonesia|Indonesya]] | Dita Zzahra<ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/potret-miss-intercontinental-indonesia-2022-dita-zzahra-c1c2-1|title=9 Potret Miss Intercontinental Indonesia 2022 Dita Zzahra, Anggun!|website=IDN Times|language=id|date=Abril 11, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 25 | Bandar Lampung |- | {{flagicon|ENG}} [[Inglatera]] | Brooke Nicola Smith | 23 | [[Norwich]] |- | {{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] | Rachel Arhin | 22 | Oakville |- | {{flagicon|KEN}} [[Kenya]] | Eulene Vulegani | 25 | [[Nairobi]] |- | {{flagicon|CRI}} [[Costa Rica|Kosta Rika]] | Dayanna Watson | | |- | {{flagicon|CUB}} [[Cuba|Kuba]] | Lourdes Feliu | 20 | La Lisa |- | {{flagicon|MUS}} [[Mauritius|Mawrisyo]] | Zaki Yah | | |- | {{flagicon|MEX}} [[Mehiko]] | Michelle Luna | 22 | Tampico |- | {{flagicon|FRA}} [[Pransiya]] | Pauline Thimon | 25 | [[Paris]] |- | {{flagicon|DOM}} [[Republikang Dominikano]] | María Felix | | |- | {{flagicon|CZE}} [[Republikang Tseko]] | Karolína Syrotuková<ref>{{Cite web|url=https://jablonecky.denik.cz/zpravy_region/finale-miss-czech-republic-2022-korunky-jablonec-2.html|title=Finále Miss Czech Republic 2022 ozdobily korunky z jablonecké šperkařské dílny|website=Deník|language=cs|date=Mayo 10, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 20 | Chabařovice |- | {{flagicon|ROM}} [[Romania|Rumanya]] | Denisa Andreea Malacu | 19 | [[Bucharest]] |- | {{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] | Amanda Jensen<ref>{{Cite web|url=https://www.matichon.co.th/lifestyle/social-women/news_3467584|title=สุดปัง! มิสแกรนด์ฯ ส่ง ‘ไฮดี้ อมันดา’ ตัวแทนไทยประกวด ‘มิสอินเตอร์คอนฯ’ ที่อียิปต์|website=Matichon Online|language=th|date=Hulyo 22, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 23 | Phuket |- |} ==Mga Tala== ===Bagong Sali=== *{{flagicon|BEN}} [[Benin]] *{{flagicon|ARE}} [[United Arab Emirates|Nagkakaisang Arabong Emirato]] ==Mga paparating na kompetisyong pambansa== {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Petsa |- | {{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] | Hulyo 31, 2022<ref>{{Cite web|url=https://www.cnnphilippines.com/entertainment/2022/7/2/Bb.-Pilipinas-2022-coronation-night-.html|title=Bb. Pilipinas 2022 sets coronation night on July 31 at Big Dome|website=[[CNN Philippines]]|language=en|date=Hulyo 2, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> |- | {{flagicon|ZAF}} [[South Africa|Timog Aprika]] | Agosto 20, 2022<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/CgB49WxjEiR/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss Intercontinental South Africa sa Instagram: African Beauty International presents a night of pageantry to remember. Two shows that you will never forget. Mrs Universe Africa and Miss Intercontinental South Africa 2022|website=[[Instagram]]|language=en|date=|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> |- | {{flagicon|JPN}} [[Hapon]] | Setyembre 27, 2022 |} ==Mga Sanggunian== {{reflist}} ==Panlabas na kawing== *{{Official website|https://www.missintercontinental.com}} tw01sf4z6gyimcjfmd36cm8w6430i3t 1958069 1958068 2022-07-22T13:35:41Z Elysant 118076 /* Mga Kalahok */ wikitext text/x-wiki Ang '''Miss Intercontinental 2022''' ay ang ika-50 edisyon ng [[Miss Intercontinental]]. Ito ay gaganapin sa Sharm El-Sheik, Ehipto sa Oktubre 14, 2022. Si Cindy Obeñita ng [[Pilipinas]] ang magpuputong sa kanyang magiging kahalili pagkatapos ng kaganapan.<ref>{{Cite web|url=https://www.cnnphilippines.com/entertainment/2022/7/21/Miss-Intercontinental-2022-Egypt-.html|title=Miss Intercontinental returns to Egypt for 2022 pageant|website=[[CNN Philippines]]|language=en|date=Hulyo 21, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://news.abs-cbn.com/life/07/21/22/date-venue-for-miss-intercontinental-2022-announced|title=Final date, venue for Miss Intercontinental 2022 announced|website=[[ABS-CBN News and Current Affairs|ABS-CBN News]]|language=en|date=Hulyo 21, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> {{Infobox beauty pageant | name = Miss Intercontinental 2022 | image = | image size = | image alt = | caption = | date = Oktubre 14, 2022 | presenters = | entertainment = | theme = | venue = Meraki Resort, Sharm El-Sheik,. Ehipto | broadcaster = | director = | producer = | owner = | sponsor = | entrants = | placements = | debuts = [[Benin]], [[United Arab Emirates|Nagkakaisang Arabong Emirato]] | withdrawals = | returns = [[Australia|Australya]], [[Bahamas]], [[Curaçao]], [[Scotland |Eskosya]], [[Wales|Gales]], [[Inglatera]] | winner = | represented = | congeniality = | personality = | best national costume = | best state costume = | photogenic = | miss internet = | award1 label = | award1 = | award2 label = | award2 = | opening trailer = | before = 2021 | next = }} ==Mga Kalahok== {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Kandidata ! Edad ! Bayan/Tirahan |- | {{flagicon|ARG}} [[Arhentina]] | Fiona Tenuta Vanerio | 26 | [[Buenos Aires]] |- | {{flagicon|AUS}} [[Australia|Australya]] | Courtney Tester | 25 | [[Perth]] |- | {{flagicon|NZL}} [[New Zealand|Bagong Selanda]] | Rovelyn Milford | 23 | Auckland |- | {{flagicon|BEN}} [[Benin]] | Tissanta Todjihounde | 19 | |- | {{flagicon|VEN}} [[Venezuela|Beneswela]] | Emmy Carrero | 27 | Mérida |- | {{flagicon|BRA}} [[Brazil|Brasil]] | Maria Cecília Almeida<ref>{{Cite web|url=https://portalodia.com/tvodia/o-dia-rural/entrevista-com-a-miss-brasil-intercontinental-2022-cecilia-almeida-05-02-2022-20165.html|title=Entrevista com a Miss Brasil Intercontinental 2022 Cecília Almeida|website=portalodia.com|language=pt|date=Pebrero 5, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 23 | Teresina |- | {{flagicon|CUW}} [[Curaçao]] | Stepheni Gregoria | | |- | {{flagicon|SCO}} [[Scotland|Eskosya]] | Melissa Douglas | 24 | [[Edinburgh]] |- | {{flagicon|SVK}} [[Slovakia|Eslobakya]] | Sylvia Šulíková | 24 | [[Bratislava]] |- | {{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] | Michelle Thorlund | 24 | Irvine |- | {{flagicon|WAL}} [[Wales|Gales]] | Nadia King | 25 | Barnsley |- | {{flagicon|GRC}} [[Gresya]] | Chrysa Kavraki | 22 | |- | {{flagicon|JAM}} [[Jamaica|Hamayka]] | Lauren Less | 21 | Falmouth |- | {{flagicon|IDN}} [[Indonesia|Indonesya]] | Dita Zzahra<ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/potret-miss-intercontinental-indonesia-2022-dita-zzahra-c1c2-1|title=9 Potret Miss Intercontinental Indonesia 2022 Dita Zzahra, Anggun!|website=IDN Times|language=id|date=Abril 11, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 25 | Bandar Lampung |- | {{flagicon|ENG}} [[Inglatera]] | Brooke Nicola Smith | 23 | [[Norwich]] |- | {{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] | Rachel Arhin | 22 | Oakville |- | {{flagicon|KEN}} [[Kenya]] | Eulene Vulegani | 25 | [[Nairobi]] |- | {{flagicon|CRI}} [[Costa Rica|Kosta Rika]] | Dayanna Watson | | |- | {{flagicon|CUB}} [[Cuba|Kuba]] | Lourdes Feliu | 20 | La Lisa |- | {{flagicon|MUS}} [[Mauritius|Mawrisyo]] | Zaki Yah | | |- | {{flagicon|MEX}} [[Mehiko]] | Michelle Luna | 22 | Tampico |- | {{flagicon|FRA}} [[Pransiya]] | Pauline Thimon | 25 | [[Paris]] |- | {{flagicon|DOM}} [[Republikang Dominikano]] | María Felix | | |- | {{flagicon|CZE}} [[Republikang Tseko]] | Karolína Syrotuková<ref>{{Cite web|url=https://jablonecky.denik.cz/zpravy_region/finale-miss-czech-republic-2022-korunky-jablonec-2.html|title=Finále Miss Czech Republic 2022 ozdobily korunky z jablonecké šperkařské dílny|website=Deník|language=cs|date=Mayo 10, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 20 | Chabařovice |- | {{flagicon|ROM}} [[Romania|Rumanya]] | Denisa Andreea Malacu | 19 | [[Bucharest]] |- | {{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] | Amanda Jensen<ref>{{Cite web|url=https://www.matichon.co.th/lifestyle/social-women/news_3467584|title=สุดปัง! มิสแกรนด์ฯ ส่ง ‘ไฮดี้ อมันดา’ ตัวแทนไทยประกวด ‘มิสอินเตอร์คอนฯ’ ที่อียิปต์|website=Matichon Online|language=th|date=Hulyo 22, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 23 | Phuket |- |} ==Mga Tala== ===Bagong Sali=== *{{flagicon|BEN}} [[Benin]] *{{flagicon|ARE}} [[United Arab Emirates|Nagkakaisang Arabong Emirato]] ==Mga paparating na kompetisyong pambansa== {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Petsa |- | {{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] | Hulyo 31, 2022<ref>{{Cite web|url=https://www.cnnphilippines.com/entertainment/2022/7/2/Bb.-Pilipinas-2022-coronation-night-.html|title=Bb. Pilipinas 2022 sets coronation night on July 31 at Big Dome|website=[[CNN Philippines]]|language=en|date=Hulyo 2, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> |- | {{flagicon|ZAF}} [[South Africa|Timog Aprika]] | Agosto 20, 2022<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/CgB49WxjEiR/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss Intercontinental South Africa sa Instagram: African Beauty International presents a night of pageantry to remember. Two shows that you will never forget. Mrs Universe Africa and Miss Intercontinental South Africa 2022|website=[[Instagram]]|language=en|date=|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> |- | {{flagicon|JPN}} [[Hapon]] | Setyembre 27, 2022 |} ==Mga Sanggunian== {{reflist}} ==Panlabas na kawing== *{{Official website|https://www.missintercontinental.com}} k9dsftd3rlunngjkukw8lguos1uwwpa 1958070 1958069 2022-07-22T13:47:54Z Elysant 118076 /* Mga Kalahok */ wikitext text/x-wiki Ang '''Miss Intercontinental 2022''' ay ang ika-50 edisyon ng [[Miss Intercontinental]]. Ito ay gaganapin sa Sharm El-Sheik, Ehipto sa Oktubre 14, 2022. Si Cindy Obeñita ng [[Pilipinas]] ang magpuputong sa kanyang magiging kahalili pagkatapos ng kaganapan.<ref>{{Cite web|url=https://www.cnnphilippines.com/entertainment/2022/7/21/Miss-Intercontinental-2022-Egypt-.html|title=Miss Intercontinental returns to Egypt for 2022 pageant|website=[[CNN Philippines]]|language=en|date=Hulyo 21, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://news.abs-cbn.com/life/07/21/22/date-venue-for-miss-intercontinental-2022-announced|title=Final date, venue for Miss Intercontinental 2022 announced|website=[[ABS-CBN News and Current Affairs|ABS-CBN News]]|language=en|date=Hulyo 21, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> {{Infobox beauty pageant | name = Miss Intercontinental 2022 | image = | image size = | image alt = | caption = | date = Oktubre 14, 2022 | presenters = | entertainment = | theme = | venue = Meraki Resort, Sharm El-Sheik,. Ehipto | broadcaster = | director = | producer = | owner = | sponsor = | entrants = | placements = | debuts = [[Benin]], [[United Arab Emirates|Nagkakaisang Arabong Emirato]] | withdrawals = | returns = [[Australia|Australya]], [[Bahamas]], [[Curaçao]], [[Scotland |Eskosya]], [[Wales|Gales]], [[Inglatera]] | winner = | represented = | congeniality = | personality = | best national costume = | best state costume = | photogenic = | miss internet = | award1 label = | award1 = | award2 label = | award2 = | opening trailer = | before = 2021 | next = }} ==Mga Kalahok== {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Kandidata ! Edad ! Bayan/Tirahan |- | {{flagicon|ARG}} [[Arhentina]] | Fiona Tenuta Vanerio | 26 | [[Buenos Aires]] |- | {{flagicon|AUS}} [[Australia|Australya]] | Courtney Tester | 25 | [[Perth]] |- | {{flagicon|NZL}} [[New Zealand|Bagong Selanda]] | Rovelyn Milford | 23 | Auckland |- | {{flagicon|BEN}} [[Benin]] | Tissanta Todjihounde | 19 | Porto Novo |- | {{flagicon|VEN}} [[Venezuela|Beneswela]] | Emmy Carrero | 27 | Mérida |- | {{flagicon|BRA}} [[Brazil|Brasil]] | Maria Cecília Almeida<ref>{{Cite web|url=https://portalodia.com/tvodia/o-dia-rural/entrevista-com-a-miss-brasil-intercontinental-2022-cecilia-almeida-05-02-2022-20165.html|title=Entrevista com a Miss Brasil Intercontinental 2022 Cecília Almeida|website=portalodia.com|language=pt|date=Pebrero 5, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 23 | Teresina |- | {{flagicon|CUW}} [[Curaçao]] | Stepheni Gregoria | | |- | {{flagicon|SCO}} [[Scotland|Eskosya]] | Melissa Douglas | 24 | [[Edinburgh]] |- | {{flagicon|SVK}} [[Slovakia|Eslobakya]] | Sylvia Šulíková | 24 | [[Bratislava]] |- | {{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] | Michelle Thorlund | 24 | Irvine |- | {{flagicon|WAL}} [[Wales|Gales]] | Nadia King | 25 | Barnsley |- | {{flagicon|GRC}} [[Gresya]] | Chrysa Kavraki | 22 | |- | {{flagicon|JAM}} [[Jamaica|Hamayka]] | Lauren Less | 21 | Falmouth |- | {{flagicon|IDN}} [[Indonesia|Indonesya]] | Dita Zzahra<ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/potret-miss-intercontinental-indonesia-2022-dita-zzahra-c1c2-1|title=9 Potret Miss Intercontinental Indonesia 2022 Dita Zzahra, Anggun!|website=IDN Times|language=id|date=Abril 11, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 25 | Bandar Lampung |- | {{flagicon|ENG}} [[Inglatera]] | Brooke Nicola Smith | 23 | [[Norwich]] |- | {{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] | Rachel Arhin | 22 | Oakville |- | {{flagicon|KEN}} [[Kenya]] | Eulene Vulegani | 25 | [[Nairobi]] |- | {{flagicon|CRI}} [[Costa Rica|Kosta Rika]] | Dayanna Watson | 26 | [[San José, Costa Rica|San José]] |- | {{flagicon|CUB}} [[Cuba|Kuba]] | Lourdes Feliu | 20 | La Lisa |- | {{flagicon|MUS}} [[Mauritius|Mawrisyo]] | Zaki Yah | | |- | {{flagicon|MEX}} [[Mehiko]] | Michelle Luna | 22 | Tampico |- | {{flagicon|FRA}} [[Pransiya]] | Pauline Thimon | 25 | [[Paris]] |- | {{flagicon|DOM}} [[Republikang Dominikano]] | María Felix | | |- | {{flagicon|CZE}} [[Republikang Tseko]] | Karolína Syrotuková<ref>{{Cite web|url=https://jablonecky.denik.cz/zpravy_region/finale-miss-czech-republic-2022-korunky-jablonec-2.html|title=Finále Miss Czech Republic 2022 ozdobily korunky z jablonecké šperkařské dílny|website=Deník|language=cs|date=Mayo 10, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 20 | Chabařovice |- | {{flagicon|ROM}} [[Romania|Rumanya]] | Denisa Andreea Malacu | 19 | [[Bucharest]] |- | {{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] | Amanda Jensen<ref>{{Cite web|url=https://www.matichon.co.th/lifestyle/social-women/news_3467584|title=สุดปัง! มิสแกรนด์ฯ ส่ง ‘ไฮดี้ อมันดา’ ตัวแทนไทยประกวด ‘มิสอินเตอร์คอนฯ’ ที่อียิปต์|website=Matichon Online|language=th|date=Hulyo 22, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 23 | Phuket |- |} ==Mga Tala== ===Bagong Sali=== *{{flagicon|BEN}} [[Benin]] *{{flagicon|ARE}} [[United Arab Emirates|Nagkakaisang Arabong Emirato]] ==Mga paparating na kompetisyong pambansa== {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Petsa |- | {{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] | Hulyo 31, 2022<ref>{{Cite web|url=https://www.cnnphilippines.com/entertainment/2022/7/2/Bb.-Pilipinas-2022-coronation-night-.html|title=Bb. Pilipinas 2022 sets coronation night on July 31 at Big Dome|website=[[CNN Philippines]]|language=en|date=Hulyo 2, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> |- | {{flagicon|ZAF}} [[South Africa|Timog Aprika]] | Agosto 20, 2022<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/CgB49WxjEiR/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss Intercontinental South Africa sa Instagram: African Beauty International presents a night of pageantry to remember. Two shows that you will never forget. Mrs Universe Africa and Miss Intercontinental South Africa 2022|website=[[Instagram]]|language=en|date=|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> |- | {{flagicon|JPN}} [[Hapon]] | Setyembre 27, 2022 |} ==Mga Sanggunian== {{reflist}} ==Panlabas na kawing== *{{Official website|https://www.missintercontinental.com}} qtew1prnr70obhoe8pl9uztxwyukgf6 1958080 1958070 2022-07-22T16:40:16Z Elysant 118076 /* Mga Kalahok */ wikitext text/x-wiki Ang '''Miss Intercontinental 2022''' ay ang ika-50 edisyon ng [[Miss Intercontinental]]. Ito ay gaganapin sa Sharm El-Sheik, Ehipto sa Oktubre 14, 2022. Si Cindy Obeñita ng [[Pilipinas]] ang magpuputong sa kanyang magiging kahalili pagkatapos ng kaganapan.<ref>{{Cite web|url=https://www.cnnphilippines.com/entertainment/2022/7/21/Miss-Intercontinental-2022-Egypt-.html|title=Miss Intercontinental returns to Egypt for 2022 pageant|website=[[CNN Philippines]]|language=en|date=Hulyo 21, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://news.abs-cbn.com/life/07/21/22/date-venue-for-miss-intercontinental-2022-announced|title=Final date, venue for Miss Intercontinental 2022 announced|website=[[ABS-CBN News and Current Affairs|ABS-CBN News]]|language=en|date=Hulyo 21, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> {{Infobox beauty pageant | name = Miss Intercontinental 2022 | image = | image size = | image alt = | caption = | date = Oktubre 14, 2022 | presenters = | entertainment = | theme = | venue = Meraki Resort, Sharm El-Sheik,. Ehipto | broadcaster = | director = | producer = | owner = | sponsor = | entrants = | placements = | debuts = [[Benin]], [[United Arab Emirates|Nagkakaisang Arabong Emirato]] | withdrawals = | returns = [[Australia|Australya]], [[Bahamas]], [[Curaçao]], [[Scotland |Eskosya]], [[Wales|Gales]], [[Inglatera]] | winner = | represented = | congeniality = | personality = | best national costume = | best state costume = | photogenic = | miss internet = | award1 label = | award1 = | award2 label = | award2 = | opening trailer = | before = 2021 | next = }} ==Mga Kalahok== {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Kandidata ! Edad ! Bayan/Tirahan |- | {{flagicon|ARG}} [[Arhentina]] | Fiona Tenuta Vanerio | 26 | [[Buenos Aires]] |- | {{flagicon|AUS}} [[Australia|Australya]] | Courtney Tester | 25 | [[Perth]] |- | {{flagicon|NZL}} [[New Zealand|Bagong Selanda]] | Rovelyn Milford | 23 | Auckland |- | {{flagicon|BEN}} [[Benin]] | Tissanta Todjihounde | 19 | Porto Novo |- | {{flagicon|VEN}} [[Venezuela|Beneswela]] | Emmy Carrero | 27 | Mérida |- | {{flagicon|BRA}} [[Brazil|Brasil]] | Maria Cecília Almeida<ref>{{Cite web|url=https://portalodia.com/tvodia/o-dia-rural/entrevista-com-a-miss-brasil-intercontinental-2022-cecilia-almeida-05-02-2022-20165.html|title=Entrevista com a Miss Brasil Intercontinental 2022 Cecília Almeida|website=portalodia.com|language=pt|date=Pebrero 5, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 23 | Teresina |- | {{flagicon|CUW}} [[Curaçao]] | Stepheni Gregoria | | |- | {{flagicon|SCO}} [[Scotland|Eskosya]] | Melissa Douglas<ref name="micuk">{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/CWifuSjMkuF/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss Intercontinental UK sa Instagram: Proudly introducing your new Miss Intercontinental UK queens|website=Instagram|language=en|date=Nobyembre 21, 2021|access-date=Hulyo 23, 2022}}</ref> | 24 | [[Edinburgh]] |- | {{flagicon|SVK}} [[Slovakia|Eslobakya]] | Sylvia Šulíková | 24 | [[Bratislava]] |- | {{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] | Michelle Thorlund | 24 | Irvine |- | {{flagicon|WAL}} [[Wales|Gales]] | Nadia King<ref name="micuk"/> | 25 | Barnsley |- | {{flagicon|GRC}} [[Gresya]] | Chrysa Kavraki | 22 | |- | {{flagicon|JAM}} [[Jamaica|Hamayka]] | Lauren Less | 21 | Falmouth |- | {{flagicon|IDN}} [[Indonesia|Indonesya]] | Dita Zzahra<ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/potret-miss-intercontinental-indonesia-2022-dita-zzahra-c1c2-1|title=9 Potret Miss Intercontinental Indonesia 2022 Dita Zzahra, Anggun!|website=IDN Times|language=id|date=Abril 11, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 25 | Bandar Lampung |- | {{flagicon|ENG}} [[Inglatera]] | Brooke Nicola Smith<ref name="micuk"/> | 23 | [[Norwich]] |- | {{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] | Rachel Arhin | 22 | Oakville |- | {{flagicon|KEN}} [[Kenya]] | Eulene Vulegani | 25 | [[Nairobi]] |- | {{flagicon|CRI}} [[Costa Rica|Kosta Rika]] | Dayanna Watson | 26 | [[San José, Costa Rica|San José]] |- | {{flagicon|CUB}} [[Cuba|Kuba]] | Lourdes Feliu | 20 | La Lisa |- | {{flagicon|MUS}} [[Mauritius|Mawrisyo]] | Zaki Yah | | |- | {{flagicon|MEX}} [[Mehiko]] | Michelle Luna | 22 | Tampico |- | {{flagicon|FRA}} [[Pransiya]] | Pauline Thimon | 25 | [[Paris]] |- | {{flagicon|DOM}} [[Republikang Dominikano]] | María Felix | | |- | {{flagicon|CZE}} [[Republikang Tseko]] | Karolína Syrotuková<ref>{{Cite web|url=https://jablonecky.denik.cz/zpravy_region/finale-miss-czech-republic-2022-korunky-jablonec-2.html|title=Finále Miss Czech Republic 2022 ozdobily korunky z jablonecké šperkařské dílny|website=Deník|language=cs|date=Mayo 10, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 20 | Chabařovice |- | {{flagicon|ROM}} [[Romania|Rumanya]] | Denisa Andreea Malacu | 19 | [[Bucharest]] |- | {{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] | Amanda Jensen<ref>{{Cite web|url=https://www.matichon.co.th/lifestyle/social-women/news_3467584|title=สุดปัง! มิสแกรนด์ฯ ส่ง ‘ไฮดี้ อมันดา’ ตัวแทนไทยประกวด ‘มิสอินเตอร์คอนฯ’ ที่อียิปต์|website=Matichon Online|language=th|date=Hulyo 22, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 23 | Phuket |- |} ==Mga Tala== ===Bagong Sali=== *{{flagicon|BEN}} [[Benin]] *{{flagicon|ARE}} [[United Arab Emirates|Nagkakaisang Arabong Emirato]] ==Mga paparating na kompetisyong pambansa== {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Petsa |- | {{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] | Hulyo 31, 2022<ref>{{Cite web|url=https://www.cnnphilippines.com/entertainment/2022/7/2/Bb.-Pilipinas-2022-coronation-night-.html|title=Bb. Pilipinas 2022 sets coronation night on July 31 at Big Dome|website=[[CNN Philippines]]|language=en|date=Hulyo 2, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> |- | {{flagicon|ZAF}} [[South Africa|Timog Aprika]] | Agosto 20, 2022<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/CgB49WxjEiR/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss Intercontinental South Africa sa Instagram: African Beauty International presents a night of pageantry to remember. Two shows that you will never forget. Mrs Universe Africa and Miss Intercontinental South Africa 2022|website=[[Instagram]]|language=en|date=|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> |- | {{flagicon|JPN}} [[Hapon]] | Setyembre 27, 2022 |} ==Mga Sanggunian== {{reflist}} ==Panlabas na kawing== *{{Official website|https://www.missintercontinental.com}} sve12y89kkfhfq7fxomnqqhwnvxqy8d 1958081 1958080 2022-07-22T16:44:59Z Elysant 118076 /* Mga Kalahok */ wikitext text/x-wiki Ang '''Miss Intercontinental 2022''' ay ang ika-50 edisyon ng [[Miss Intercontinental]]. Ito ay gaganapin sa Sharm El-Sheik, Ehipto sa Oktubre 14, 2022. Si Cindy Obeñita ng [[Pilipinas]] ang magpuputong sa kanyang magiging kahalili pagkatapos ng kaganapan.<ref>{{Cite web|url=https://www.cnnphilippines.com/entertainment/2022/7/21/Miss-Intercontinental-2022-Egypt-.html|title=Miss Intercontinental returns to Egypt for 2022 pageant|website=[[CNN Philippines]]|language=en|date=Hulyo 21, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://news.abs-cbn.com/life/07/21/22/date-venue-for-miss-intercontinental-2022-announced|title=Final date, venue for Miss Intercontinental 2022 announced|website=[[ABS-CBN News and Current Affairs|ABS-CBN News]]|language=en|date=Hulyo 21, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> {{Infobox beauty pageant | name = Miss Intercontinental 2022 | image = | image size = | image alt = | caption = | date = Oktubre 14, 2022 | presenters = | entertainment = | theme = | venue = Meraki Resort, Sharm El-Sheik,. Ehipto | broadcaster = | director = | producer = | owner = | sponsor = | entrants = | placements = | debuts = [[Benin]], [[United Arab Emirates|Nagkakaisang Arabong Emirato]] | withdrawals = | returns = [[Australia|Australya]], [[Bahamas]], [[Curaçao]], [[Scotland |Eskosya]], [[Wales|Gales]], [[Inglatera]] | winner = | represented = | congeniality = | personality = | best national costume = | best state costume = | photogenic = | miss internet = | award1 label = | award1 = | award2 label = | award2 = | opening trailer = | before = 2021 | next = }} ==Mga Kalahok== {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Kandidata ! Edad ! Bayan/Tirahan |- | {{flagicon|ARG}} [[Arhentina]] | Fiona Tenuta Vanerio | 26 | [[Buenos Aires]] |- | {{flagicon|AUS}} [[Australia|Australya]] | Courtney Tester | 25 | [[Perth]] |- | {{flagicon|NZL}} [[New Zealand|Bagong Selanda]] | Rovelyn Milford | 23 | Auckland |- | {{flagicon|BEN}} [[Benin]] | Tissanta Todjihounde | 19 | Porto Novo |- | {{flagicon|VEN}} [[Venezuela|Beneswela]] | Emmy Carrero | 27 | Mérida |- | {{flagicon|BRA}} [[Brazil|Brasil]] | Maria Cecília Almeida<ref>{{Cite web|url=https://portalodia.com/tvodia/o-dia-rural/entrevista-com-a-miss-brasil-intercontinental-2022-cecilia-almeida-05-02-2022-20165.html|title=Entrevista com a Miss Brasil Intercontinental 2022 Cecília Almeida|website=portalodia.com|language=pt|date=Pebrero 5, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 23 | Teresina |- | {{flagicon|CUW}} [[Curaçao]] | Stepheni Gregoria | | |- | {{flagicon|SCO}} [[Scotland|Eskosya]] | Melissa Douglas<ref name="micuk">{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/CWifuSjMkuF/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss Intercontinental UK sa Instagram: Proudly introducing your new Miss Intercontinental UK queens|website=Instagram|language=en|date=Nobyembre 21, 2021|access-date=Hulyo 23, 2022}}</ref> | 24 | [[Edinburgh]] |- | {{flagicon|SVK}} [[Slovakia|Eslobakya]] | Sylvia Šulíková | 24 | [[Bratislava]] |- | {{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] | Michelle Thorlund<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/CfusMujPlAX/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Michelle Thorlund sa Instagram: Miss Intercontinental USA 2022, Beyond excited that this journey has begun |website=Instagram|language=en|date=Hulyo 8, 2022|access-date=Hulyo 23, 2022}}</ref> | 24 | Irvine |- | {{flagicon|WAL}} [[Wales|Gales]] | Nadia King<ref name="micuk"/> | 25 | Barnsley |- | {{flagicon|GRC}} [[Gresya]] | Chrysa Kavraki | 22 | |- | {{flagicon|JAM}} [[Jamaica|Hamayka]] | Lauren Less | 21 | Falmouth |- | {{flagicon|IDN}} [[Indonesia|Indonesya]] | Dita Zzahra<ref>{{Cite web|url=https://www.idntimes.com/men/ladies/berkat-prima/potret-miss-intercontinental-indonesia-2022-dita-zzahra-c1c2-1|title=9 Potret Miss Intercontinental Indonesia 2022 Dita Zzahra, Anggun!|website=IDN Times|language=id|date=Abril 11, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 25 | Bandar Lampung |- | {{flagicon|ENG}} [[Inglatera]] | Brooke Nicola Smith<ref name="micuk"/> | 23 | [[Norwich]] |- | {{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] | Rachel Arhin | 22 | Oakville |- | {{flagicon|KEN}} [[Kenya]] | Eulene Vulegani | 25 | [[Nairobi]] |- | {{flagicon|CRI}} [[Costa Rica|Kosta Rika]] | Dayanna Watson | 26 | [[San José, Costa Rica|San José]] |- | {{flagicon|CUB}} [[Cuba|Kuba]] | Lourdes Feliu | 20 | La Lisa |- | {{flagicon|MUS}} [[Mauritius|Mawrisyo]] | Zaki Yah | | |- | {{flagicon|MEX}} [[Mehiko]] | Michelle Luna | 22 | Tampico |- | {{flagicon|FRA}} [[Pransiya]] | Pauline Thimon | 25 | [[Paris]] |- | {{flagicon|DOM}} [[Republikang Dominikano]] | María Felix | | |- | {{flagicon|CZE}} [[Republikang Tseko]] | Karolína Syrotuková<ref>{{Cite web|url=https://jablonecky.denik.cz/zpravy_region/finale-miss-czech-republic-2022-korunky-jablonec-2.html|title=Finále Miss Czech Republic 2022 ozdobily korunky z jablonecké šperkařské dílny|website=Deník|language=cs|date=Mayo 10, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 20 | Chabařovice |- | {{flagicon|ROM}} [[Romania|Rumanya]] | Denisa Andreea Malacu | 19 | [[Bucharest]] |- | {{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] | Amanda Jensen<ref>{{Cite web|url=https://www.matichon.co.th/lifestyle/social-women/news_3467584|title=สุดปัง! มิสแกรนด์ฯ ส่ง ‘ไฮดี้ อมันดา’ ตัวแทนไทยประกวด ‘มิสอินเตอร์คอนฯ’ ที่อียิปต์|website=Matichon Online|language=th|date=Hulyo 22, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> | 23 | Phuket |- |} ==Mga Tala== ===Bagong Sali=== *{{flagicon|BEN}} [[Benin]] *{{flagicon|ARE}} [[United Arab Emirates|Nagkakaisang Arabong Emirato]] ==Mga paparating na kompetisyong pambansa== {|class="wikitable" style="font-size:95%;" |- ! Bansa/Teritoryo ! Petsa |- | {{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] | Hulyo 31, 2022<ref>{{Cite web|url=https://www.cnnphilippines.com/entertainment/2022/7/2/Bb.-Pilipinas-2022-coronation-night-.html|title=Bb. Pilipinas 2022 sets coronation night on July 31 at Big Dome|website=[[CNN Philippines]]|language=en|date=Hulyo 2, 2022|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> |- | {{flagicon|ZAF}} [[South Africa|Timog Aprika]] | Agosto 20, 2022<ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/CgB49WxjEiR/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=Miss Intercontinental South Africa sa Instagram: African Beauty International presents a night of pageantry to remember. Two shows that you will never forget. Mrs Universe Africa and Miss Intercontinental South Africa 2022|website=[[Instagram]]|language=en|date=|access-date=Hulyo 22, 2022}}</ref> |- | {{flagicon|JPN}} [[Hapon]] | Setyembre 27, 2022 |} ==Mga Sanggunian== {{reflist}} ==Panlabas na kawing== *{{Official website|https://www.missintercontinental.com}} 8g8nf4xo9l2f8pzty0pbp1arls5ynbg Partido Komunista ng Unyong Sobyet 0 318410 1958073 2022-07-22T15:14:41Z Senior Forte 115868 Inilipat ni Senior Forte ang pahinang [[Partido Komunista ng Unyong Sobyet]] sa [[Partido Komunista ng Unyong Sobyetiko]]: Mas angkop na pangalan. wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Partido Komunista ng Unyong Sobyetiko]] 5euwzyjqycxnplbqieeatev928xqdcp Kiyeb 0 318411 1958103 2022-07-23T10:07:52Z Glennznl 73709 Nilipat ni Glennznl ang pahinang [[Kiyeb]] sa [[Kyiv]] mula sa redirect wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Kyiv]] a8gq4y5vk2j3v45v826e5mmarwsn1s8