Wikipedia ttwiki https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88_%D0%B1%D0%B8%D1%82 MediaWiki 1.39.0-wmf.25 first-letter Медиа Махсус Бәхәс Кулланучы Кулланучы бәхәсе Википедия Википедия бәхәсе Файл Файл бәхәсе МедиаВики МедиаВики бәхәсе Калып Калып бәхәсе Ярдәм Ярдәм бәхәсе Төркем Төркем бәхәсе Портал Портал бәхәсе TimedText TimedText talk Модуль Обсуждение модуля Гаджет Обсуждение гаджета Определение гаджета Обсуждение определения гаджета Orxon əlifbası 0 1278 3529754 3086086 2022-08-20T13:56:59Z Minorax 30378 /* Əlifba */ vva wikitext text/x-wiki [[Image:Kyzyl orkhon inscription.jpg|thumb|220px|Qızıl tiräsendä tabılğan yazulı taş]] '''Borınğı Törki älifba''' (''Küktörk (Göktürk)'' yä ''Urxun yazu'') Törki teldä yazu öçen qullanıldı. Törki älifba Törki awazlarnı bik tögäl bilgeläde, yazu yañğırışqa buysınğan buldı. Älifba 38 xäreftän tora, süz arada «:» bilgese qaldırıldı. Xäreflärneñ dürtese Törki suzıqlarnı bilgelädelär: '''[ı/i], [a/ä], [o/u], [ö/ü]'''. Ber xäref belän ike tartıq töre bilgelängäç, xäzerge Törki söylämnärendä dä alar almaşınıp yörilä: ''öçön/üçün, ikï/iki/ïki''… Tartıqlarnıñ kübeseneñ ike xäref buldı, ber xäref [[tartıq]] awaznıñ qalın tören bilgeläw öçen, ikençese yomşağın (uñ yaqtağı räsemdä yomşaqlar hämzä belän bilgelände). Qızıq, elek [[tartıq]]lar [[suzıq]]nıñ qalın/neçkälegen bilgelädelär, xäzer isä kiresençä, [[tartıq]]nıñ qalın/neçkälegen [[suzıqlar]] bilgelilär, yäğni suzıqlarnıñ möximlege kütärelde. Xäzerge [[Tatarça]]da '''ı/i''' xärefe ikelände: '''ı/e''' wä '''í/i'''. Xäreflär ağaç/taş östendä suğıp qaldıru öçen uñaylı. Yazu yünäleşe uñdan-sulğa taba. Bastırıp quyılğan taşta bulsa, yazu astan-öskä wä uñdan-sulğa taba bardı, xärefläre şul çaqta 90° äyländerelgän bula. Tabılğan yazmalarnıñ iñ iskese [[7. yöz]]neñ 2. yartısında yasalğan buldı. Yazmalar [[Orxon yılğası|Urxun yılğası]]nnan başlap [[Dunay tılğası]]na xätle tabıldı. İske Törki älfbanıñ çığışı äle çişelmägän mäs'älä bulıp tora. Qayber ğälimnär «Latín älifbası Törki älifbadan çıqtı» dip äytälär. == Əlifba == {| class="wide" border="1" cellpadding="5" cellspacing="0" |+ Urxun əlifbası (klassik zamanı) ! colspan="3" align="center" | Qullanış || colspan="2" align="center"| Xäreflär|| colspan="4" align="center" |Transliterasiya häm transkripsiya |- align="center" | colspan="3" rowspan="4" |suzıqlar|| colspan="2"|[[Image:Old Turkic letter A.svg|20px]]|| colspan="2" |A || colspan="2" |{{IPA|/a/}}, {{IPA|/e/}} |- align="center" | colspan="2" |[[Image:Old Turkic letter I.svg|20px]]|| colspan="2" |I || colspan="2" |{{IPA|/ɯ/}}, {{IPA|/i/}}, {{IPA|/j/}} |- align="center" | colspan="2" |[[Image:Old Turkic letter O.svg|20px]]|| colspan="2" |O || colspan="2" |{{IPA|/u/}}, {{IPA|/o/}}, {{IPA|/w/}} |- align="center" | colspan="2" |[[Image:Old Turkic letter U.svg|20px]]|| colspan="2" |U || colspan="2" |{{IPA|/ø/}}, {{IPA|/y/}}, {{IPA|/w/}} |- align="center" | rowspan="23" |tartıqlar|| rowspan="16" |basit|| rowspan="9" |tek sesli:<br />(¹) — kalın,<br />(²) — ince<br />|| [[Image:Old Turkic letter B1.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter B2.svg|20px]]||B¹ ||{{IPA|/b/}}|| B²|| {{IPA|/b/}} |- align="center" | [[Image:Old Turkic letter D1.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter D2.svg|20px]] || D¹|| {{IPA|/d/}}|| D²|| {{IPA|/d/}} |- align="center" | [[Image:Old Turkic letter G1.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter G2.svg|20px]] || G¹ ||{{IPA|/g/}}|| G² ||{{IPA|/g/}} |- align="center" | [[Image:Old Turkic letter L1.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter L2.svg|20px]] || L¹ ||{{IPA|/l/}}|| L² ||{{IPA|/l/}} |- align="center" | [[Image:Old Turkic letter N1.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter N2.svg|20px]] || N¹ ||{{IPA|/n/}}|| N² ||{{IPA|/n/}} |- align="center" | [[Image:Old Turkic letter R1.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter R2.svg|20px]] || R¹ ||{{IPA|/r/}}|| R² ||{{IPA|/r/}} |- align="center" | [[Image:Old Turkic letter S1.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter S2.svg|20px]] || S¹ ||{{IPA|/s/}}||S²|| {{IPA|/s/}} |- align="center" | [[Image:Old Turkic letter T1.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter T2.svg|20px]] || T¹ ||{{IPA|/t/}}||T²|| {{IPA|/t/}} |- align="center" | [[Image:Old Turkic letter Y1.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter Y2.svg|20px]] || Y¹ ||{{IPA|/j/}} ||Y²|| {{IPA|/j/}} |- align="center" | sadece (¹) — Q<br />sadece (²) — K|| [[Image:Old Turkic letter Q.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter K.svg|20px]] || Q ||{{IPA|/q/}} || K|| {{IPA|/k/}} |- align="center" | rowspan="6" |çift<br />sesli|| colspan="2" |[[Image:Old Turkic letter CH.svg|20px]] || colspan="2" | -Ç || colspan="2" |{{IPA|/ʧ/}} |- align="center" | colspan="2" | [[Image:Old Turkic letter M.svg|20px]] || colspan="2" | -M|| colspan="2" | {{IPA|/m/}} |- align="center" | colspan="2" | [[Image:Old Turkic letter P.svg|20px]] || colspan="2" | -P|| colspan="2" | {{IPA|/p/}} |- align="center" | colspan="2" | [[Image:Old Turkic letter SH.svg|20px]] || colspan="2" | -Ş || colspan="2" |{{IPA|/ʃ/}} |- align="center" | colspan="2" | [[Image:Old Turkic letter Z.svg|20px]] || colspan="2" | -Z || colspan="2" |{{IPA|/z/}} |- align="center" | colspan="2" | [[Image:Old Turkic letter NG.svg|20px]] || colspan="2" | -NG || colspan="2" |{{IPA|/ŋ/}} |- align="center" | rowspan="7" |birleşik|| rowspan="3" | + suzıq|| colspan="2"|[[Image:Old Turkic letter ICH.svg|20px]] || colspan="2" | IÇ, ÇI, Ç || colspan="2" |{{IPA|/iʧ/}}, {{IPA|/ʧi/}}, {{IPA|/ʧ/}} |- align="center" | colspan="2" | [[Image:Old Turkic letter IQ.svg|20px]] || colspan="2" | IQ, QI, Q|| colspan="2" | {{IPA|/ɯq/}}, {{IPA|/qɯ/}}, {{IPA|/q/}} |- align="center" | [[Image:Old Turkic letter OQ.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter UK.svg|20px]] ||OQ, UQ,<br />QO, QU, Q||{{IPA|/oq/}}, {{IPA|/uq/}},<br />{{IPA|/qo/}}, {{IPA|/qu/}}, {{IPA|/q/}}||ÖK, ÜK,<br />KÖ, KÜ, K||{{IPA|/øk/}}, {{IPA|/yk/}},<br />{{IPA|/kø/}}, {{IPA|/ky/}}, {{IPA|/k/}} |- align="center" | rowspan="4" |+ tartıq ||colspan="2" | [[Image:Old Turkic letter NCH.svg|20px]] || colspan="2" | -NÇ|| colspan="2" | {{IPA|/nʧ/}} |- align="center" | colspan="2" |[[Image:Old Turkic letter NY.svg|20px]] || colspan="2" | -NY || colspan="2" |{{IPA|/ɲ/}} |- align="center" | colspan="2" |[[Image:Old Turkic letter LT.svg|20px]] || colspan="2" | -LT|| colspan="2" | {{IPA|/lt/}}, {{IPA|/ld/}} |- align="center" | colspan="2" |[[Image:Old Turkic letter NT.svg|20px]] || colspan="2" | -NT || colspan="2" |{{IPA|/nt/}}, {{IPA|/nd/}} |- align="center" | colspan="3" | kelime bölme sembolü || colspan="2" | [[Image:Old Turkic letter SEP.svg|20px]] || colspan="4" |yuq |- align="center" | colspan="9" | (-) — süz axırında äle |} {{töpçek}} ==Monı da qara== *[[Orxon yazmaları|Urxun yazmaları]] *[[Törki tellär]] == Säxifälär == * [http://omniglot.com/writing/orkhon.htm Omniglot.com/Orkhon alphabet] * [http://www.antalya-ws.com/futhark/ '''Mystery of the furhark alphabet'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040815155136/http://www.antalya-ws.com/futhark/ |date=2004-08-15 }} – Futhark wä Göktürk älifbalar arasında bäyläneş ezläw * [http://amatorce.de/orkunyazisi.html Eski milli Türk yazısı] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040416162503/http://www.amatorce.de/orkunyazisi.html |date=2004-04-16 }} [[Төркем:Әлифбалар]] 3n9scmjwnb37j6pfhido2nf9vjb3mr3 Татар әлифбасы 0 11892 3529753 3437137 2022-08-20T13:56:57Z Minorax 30378 /* Орхон әлифбасы */ vva wikitext text/x-wiki {{TwinCYR|Tatar älifbası}} [[Файл:Казем-Бек Мирза А.png|мини|'''كاظم بك ميرزا ​​أ'''. ''القواعد العامة للغة التركية التترية'']] [[Файл:Әлифбага һәйкәл.JPG|300px|thumb|right|[[Арча]]да [[2015 ел]]да Татар әлифбасына һәйкәл ачылды]] [[Рәсем:Әлифба. Вәлитова-Вагыйзов.jpg|150px|thumb|right|37 тапкыр дөнья күргән «Әлифба». Авторлар: Р.&nbsp;Вәлитова, [[Сәләй Вәгыйзов|С.&nbsp;Вагыйзов]]. Рәссамы&nbsp;— [[Иван Язынин|И.&nbsp;Язынин]]]] '''Татар әлифбасы''' (tat. lat. [http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Татар_әлифбасы '''Tatar älifbası'''])&nbsp;— [[татар теле]]нең язылышында кулланыла торган [[әлифба]]. [[Татарлар]] берничә әлифба кулланган: иң борынгысы — төрки [[рун язуы]], [[X йөз]]дән [[1927 ел]]га кадәр&nbsp;— [[гарәп язуы]]нда, [[1928 ел|1928]]—[[1939 ел]]ларда&nbsp;— [[Яңалиф|латин графикасы]], аннан соң&nbsp;— [[Кириллица|кирилл]]ица. Татар әлифбасы нигезендә борынгы һәм гаять бай әдәби мирас тупланган. Сакланып калган әдәби ядкарьләрдән иң борынгысы&nbsp;— [[XIII гасыр]]да [[иске татар теле]]ндә язылган [[Кол Гали]]нең «[[Кыйссаи Йосыф]]» [[дастан]]ы. [[Татар теле]]ндәге кулъязма мирас берничә дистә мең данә санала. Татарча [[китап басу]] башланганнан алып ([[XVIII гасыр]] ахырыннан) [[1917 ел]]га кадәр гарәп графикасында татарча якынча 15 мең исемдә 50 млн данә [[китап]] чыккан. [[Файл:Latin grafikası nigezendә Әlifba.jpeg|150px|thumb|right|Латин графикасында чыккан «Әлифба». Авторлар: Р.&nbsp;Вәлитова, [[Сәләй Вәгыйзов|С.&nbsp;Вагыйзов]]]]. [[1905 ел]]дан башлап совет чоры башланганчы, [[Русия]]дә ел саен якынча 20 исемдә татар [[газета]] һәм [[журнал]]лары [[нәшер]] ителүе билгеле (барлыгы — 100 дән артык). Илдә [[руслар]]дан кала татарлар төсле бай мәдәни мираска ия башка халык булмаган. [[XIX гасыр]]ның икенче яртысыннан киң халык массаларына бик үк аңлашылып бетмәгән иске татар (төрки) әдәби теле урынына Идел буенда таралган диалектларга нигезләнгән яңа&nbsp;— бүгенге милли [[әдәби тел]] формалаша башлый. Бу процесс [[1910 ел]]ларга төгәлләнеп, милли әдәби тел иҗтимагый тормышта төп урынны ала. Шунысын да искәртеп китү мөһим: [[революция]]гә кадәр гомуммилли әдәби телгә чикләнгән сандагы [[милләт]]ләр генә күчкән<ref>Исхаков Д.М., Татарлар: халык исәбен алу һәм сәясәт</ref>. == Туран язулары һәм имләсе == Әзһәр Мөхәммәдиев фикере белән идел буе һәм идел-кама төбәгендә безнең эрага кадәр 1 меңеллыгында табылган савыт-саба чокырларында һәм акчаларда табылган язуларын туран халкына бәйлиләр. Туран халкы хәзерге урта азия һәм көнбатыш төркистан җирләрен биләгән. Аларны туран дип җир исеме белән атыйлар. Күпчелек вакытта туранны төрк халкы дип атыйлар, әмма ошбу фикергә капма каршы фикер бар. Капма каршы фикер туран язуларын Хәрәзем, Парфя(Парды/барды) һәм кушан дәүләтләренә бәйли. Менә шул вакытта Хәрәзем, Парфя(Парды/барды) һәм кушан дәүләтләре үз җирләренә Төньяк Һиндустаннан алып Идел буйларына кадәр җирләр буйсынган.<ref name=":0" /> Әзһәр Мөхәммәдиев фикере буенча Рун имләсе туран имләсенең соңгы исдары. == Рун язуы == === Орхон әлифбасы === {{Main|Орхон әлифбасы}} [[File:Tonyukuk Inscription.png|300px|left]][[File:Irk Bitig omen 11.jpg|100px|right]] ''Уң якта:'' [[1907 ел]]да [[Кытай]]ның [[:en:Dunhuang|Дуньхуан ''(ингл.)'']] җирлегендәге (бүгенге Ганьсу провинциясе) [[:en:Mogao Caves|Могао мәгәрәлере ''(ингл.)'']]комплексына кергән Китапханә мәгәрәсендә табылып, бүген {{Лондон гербы}}ның [[:en:British Library|Британ китапханәсендә ''(ингл.)'']] сакланучы бердәнбер кәгазь документ - [[VIII гасыр|VIII]]-[[IX гасыр]]ларга караган дип исәпләнүче 104 битле [[:en:Irk Bitig|Билгеләр китабы ''(ингл.)'']]. ''Сул якта:'' {{MNG}}ның [[:en:Orkhon Valley|Орхон елгасы үзәнлегендә ''(ингл.)'']] табылган .[[Татарлар]]ны искә алучы беренче тарихи документ - VIII гасыр башында ясалган [[:ru:Тоньюкук|Билге ханга куелган һәйкәлташындагы (рус.)]] язу - ''отуз татар токуз татар'' буларак яза. Иң борынгы язулар (күбесенчә һәйкәлташлар) VI-VIII гасырда яшәгән [[Көнчыгыш Төрки каһанлыгы]] дәүләте заманына карый. Сүзләр уңнан сулга языла иде. {| class="wide" border="1" cellpadding="5" cellspacing="0" |+ Орхон-Енисей рун әлифбасы ! colspan="3" align="center" | Кулланышы || colspan="2" align="center"| Хәрефләр|| colspan="4" align="center" |Трансляция һәм транскрипция |- align="center" | colspan="3" rowspan="4" |[[сузык]]лар|| colspan="2"|[[Image:Old Turkic letter A.svg|20px]]|| colspan="2" |A || colspan="2" |{{IPA|/a/}}, {{IPA|/e/}} |- align="center" | colspan="2" |[[Image:Old Turkic letter I.svg|20px]]|| colspan="2" |I || colspan="2" |{{IPA|/ɯ/}}, {{IPA|/i/}}, {{IPA|/j/}} |- align="center" | colspan="2" |[[Image:Old Turkic letter O.svg|20px]]|| colspan="2" |O || colspan="2" |{{IPA|/u/}}, {{IPA|/o/}}, {{IPA|/w/}} |- align="center" | colspan="2" |[[Image:Old Turkic letter U.svg|20px]]|| colspan="2" |U || colspan="2" |{{IPA|/ø/}}, {{IPA|/y/}}, {{IPA|/w/}} |- align="center" | rowspan="23" |тартыклар|| rowspan="16" |берләшүче|| rowspan="9" |<br />(¹) — арткы,<br />(²) — алгы<br /> [[сузык]]лар белән|| [[Image:Old Turkic letter B1.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter B2.svg|20px]]||B¹ ||{{IPA|/b/}}|| B²|| {{IPA|/b/}} |- align="center" | [[Image:Old Turkic letter D1.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter D2.svg|20px]] || D¹|| {{IPA|/d/}}|| D²|| {{IPA|/d/}} |- align="center" | [[Image:Old Turkic letter G1.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter G2.svg|20px]] || G¹ ||{{IPA|/g/}}|| G² ||{{IPA|/g/}} |- align="center" | [[Image:Old Turkic letter L1.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter L2.svg|20px]] || L¹ ||{{IPA|/l/}}|| L² ||{{IPA|/l/}} |- align="center" | [[Image:Old Turkic letter N1.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter N2.svg|20px]] || N¹ ||{{IPA|/n/}}|| N² ||{{IPA|/n/}} |- align="center" | [[Image:Old Turkic letter R1.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter R2.svg|20px]] || R¹ ||{{IPA|/r/}}|| R² ||{{IPA|/r/}} |- align="center" | [[Image:Old Turkic letter S1.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter S2.svg|20px]] || S¹ ||{{IPA|/s/}}||S²|| {{IPA|/s/}} |- align="center" | [[Image:Old Turkic letter T1.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter T2.svg|20px]] || T¹ ||{{IPA|/t/}}||T²|| {{IPA|/t/}} |- align="center" | [[Image:Old Turkic letter Y1.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter Y2.svg|20px]] || Y¹ ||{{IPA|/j/}} ||Y²|| {{IPA|/j/}} |- align="center" | бары (¹) — Q<br />бары (²) — K|| [[Image:Old Turkic letter Q.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter K.svg|20px]] || Q ||{{IPA|/q/}} || K|| {{IPA|/k/}} |- align="center" | rowspan="6" |теләсә нинди<br />[[сузык]]лар белән|| colspan="2" |[[Image:Old Turkic letter CH.svg|20px]] || colspan="2" | -Ç || colspan="2" |{{IPA|/ʧ/}} |- align="center" | colspan="2" | [[Image:Old Turkic letter M.svg|20px]] || colspan="2" | -M|| colspan="2" | {{IPA|/m/}} |- align="center" | colspan="2" | [[Image:Old Turkic letter P.svg|20px]] || colspan="2" | -P|| colspan="2" | {{IPA|/p/}} |- align="center" | colspan="2" | [[Image:Old Turkic letter SH.svg|20px]] || colspan="2" | -Ş || colspan="2" |{{IPA|/ʃ/}} |- align="center" | colspan="2" | [[Image:Old Turkic letter Z.svg|20px]] || colspan="2" | -Z || colspan="2" |{{IPA|/z/}} |- align="center" | colspan="2" | [[Image:Old Turkic letter NG.svg|20px]] || colspan="2" | -NG || colspan="2" |{{IPA|/ŋ/}} |- align="center" | rowspan="7" |берләшкән|| rowspan="3" | + [[сузык]]|| colspan="2"|[[Image:Old Turkic letter ICH.svg|20px]] || colspan="2" | IÇ, ÇI, Ç || colspan="2" |{{IPA|/iʧ/}}, {{IPA|/ʧi/}}, {{IPA|/ʧ/}} |- align="center" | colspan="2" | [[Image:Old Turkic letter IQ.svg|20px]] || colspan="2" | IQ, QI, Q|| colspan="2" | {{IPA|/ɯq/}}, {{IPA|/qɯ/}}, {{IPA|/q/}} |- align="center" | [[Image:Old Turkic letter OQ.svg|20px]] || [[Image:Old Turkic letter UK.svg|20px]] ||OQ, UQ,<br />QO, QU, Q||{{IPA|/oq/}}, {{IPA|/uq/}},<br />{{IPA|/qo/}}, {{IPA|/qu/}}, {{IPA|/q/}}||ÖK, ÜK,<br />KÖ, KÜ, K||{{IPA|/øk/}}, {{IPA|/yk/}},<br />{{IPA|/kø/}}, {{IPA|/ky/}}, {{IPA|/k/}} |- align="center" | rowspan="4" |+ тартык ||colspan="2" | [[Image:Old Turkic letter NCH.svg|20px]] || colspan="2" | -NÇ|| colspan="2" | {{IPA|/nʧ/}} |- align="center" | colspan="2" |[[Image:Old Turkic letter NY.svg|20px]] || colspan="2" | -NY || colspan="2" |{{IPA|/ɲ/}} |- align="center" | colspan="2" |[[Image:Old Turkic letter LT.svg|20px]] || colspan="2" | -LT|| colspan="2" | {{IPA|/lt/}}, {{IPA|/ld/}} |- align="center" | colspan="2" |[[Image:Old Turkic letter NT.svg|20px]] || colspan="2" | -NT || colspan="2" |{{IPA|/nt/}}, {{IPA|/nd/}} |- align="center" | colspan="3" |сүзләр бүлү симболы || colspan="2" | [[Image:Old Turkic letter SEP.svg|20px]] || colspan="4" |юк |- align="center" | colspan="9" | (-) — сүз ахырында әле |} === Болгар әлифбасы === {{Main|Болгар руннары}} [[VI гасыр|VI]]—[[X гасыр]]ларда [[болгарлар|борынгы болгарлар]] яшәгән дәүләтләрдә ({{Бөек Болгар байрагы}}, {{Дунай буе Болгары байрагы}}, {{Идел буе Болгары байрагы}} һәм [[Хәзәр каһанлыгы]]) кулланылган рун язуында сүзләр, [[орхон язулары]]ннан аермалы буларак, ''сулдан уңга'' языла иде. [[X гасыр]] {{BGR}}дә [[кириллица]] белән параллель кулланылышта була. Түбәндә китерелгән таблицада {{BGR}} [[:bg:БАН|фәннәр академиясенең ''(болг.)'']] өлкән фәнни хезмәткәре [[:bg:Петър Добрев|Петер Добрев ''(болг.)'']] туплаган [[Болгар руннары|борынгы болгарларның руннарын]] күрсәтә. [[Рәсем:Bulgar runic letters.png|500px]] == Гарәп әлифбасы нигезендә == === Иске имлә кагыйдәләре === {{Main|Иске имлә}} {| style="font-family:Arial; font-size:30px; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF" | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | آ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ا | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ب | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | پ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ت | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ث | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ج | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | چ |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ح | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | خ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | د | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ذ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ر | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ز | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ژ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | س |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ش | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ص | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ض | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ط | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ظ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ع | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | غ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ف |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ق | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ك | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | گ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ڭ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ل | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | م | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ن | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ه |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | و | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ۋ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ی |} Гарәп телендә булмаган авазлар өчен өстәмә хәрефләр кулланылган : * ''п'', ''ч'', ''ж'', ''г'' — <div style="font-size:30px">گ ژ چ پ</div> * ''ң'' һәм ''в'' — <div style="font-size:30px">ۋ ڭ</div>[[Габдулла Тукай|Тукайның]] «Китап» шигъренең асыл нөсхәсе<ref>https://edebiyatatar.blogspot.com/2019/02/tuqay.html</ref>(«Мәктәптә милли әдәбият дәресләре»ннән)<ref>https://drive.google.com/file/d/1cu7brlCCrFQ7oLIDE5fdIpyBgPM7N_eD/view</ref>: '''''کتاب''''' ''،هیچده کوڭلم آچلماسلق اچم پوشسه'' ''،اوز اوزمنی کوره‌لمیچه روحم توشسه'' ''جفا چیکسه‌م، جوده‌ب بتسه‌م بو باشمنی'' ''،قویالمیچه جانغه جلی هیچ بر توشکه'' ''،حسرت صوڭره حسرت کیلب آلماش، آلماش'' ''،کوڭلسز اوی بله‌ن تمام ئه‌یله‌نسه باش'' ''کوزلرمده کیببده جیتمگان بولسه'' ''.حاضرگنه صغلوب، صغلوب جلاغان یاش'' ''شول وقتده مین قولیمه کتاب آلام'' ''آنڭ ایزگی صحیفه‌لرن آقتارام'' ''.راحتله‌نوب کیته شونده جانم، ته‌نم'' ''.شوندنغنه دردلريمه درمان طابام'' ''،اوقوب بارغان هربر یولم، هربر سوزم'' ''بولا مینم یول کورسه‌تکوچی یولدزم'' ''سویمی باشلیم بو دنیانڭ واقلقلرن'' ''.آچیلا‌در، نورلانا‌در کوڭلم، کوزم'' ''جیڭلله‌نه‌م، معصومله‌نه‌م مین شول چاقده'' ''رحمت ئه‌یته‌م اوقوغانم شول کتابقه'' ''،اشانچم آرطه‌ مینم اوز اوزیمه'' ''.امید برلن قاری باشلیم بولاچقغه'' «Үз үземә»: '''''اوز اوزیمه''''' ''،تلیم بولورغه مین انسان علی'' ''.تلی کوڭلم تعالی بالتوالی'' ''کوڭلم برلن سویه‌م بختن تاتارنڭ'' ''کوررگه جانلیلق وقتن تاتارنڭ'' ''.تاتار بختی اوچون مین جان آتارمن'' ''.تاتار بیت مین اوزمده چن تاتارمن'' ''،حسابسز کوب مینم ملتکه وعده م'' ''.قرلماسمی واوی، والله اعلم'' === Яңа имлә кагыйдәләре === {{Төп мәкалә|Яңа Имлә}} Яңа имлә [[1920 ел|1920]]—[[1927 ел|1927]] [[ел]]ларда гарәп графикасы нигезендә кулланылган татар алфавиты. [[1927 ел]]да [[Яңалиф]] белән алыштырыла. {| style="font-family:Arial; font-size:30px; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF" | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ئا | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﺋﻪ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | پ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ب | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ت | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ج | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | چ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ح |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | د | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ر | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ز | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ژ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | س | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ش | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ع | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ف |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ق | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ك | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | گ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ڭ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ل | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | م | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ن | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | و |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ۋ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ی | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ئو | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ئوُ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ئ |} == Иске Уйгур язуында == {{Төп мәкалә|Иске Уйгур язуы}} '''Иске Уйгур язуы''' татарлар яшәгән Хәрәзем-Идел буйларында X-XIV гасырларда киң тарала. Татар әдәбиятында XIV гасыр шагыйре [[Хәрәзми|Хәрәзминең]] "Мөбәббәтнәмә" дастаны Иске Уйгур язуында язылган. Шулай Ук [[Йосыф Баласагуни|Йосыф Баласагуның]] "[[Котадгу белег]]"е Уйгур язуында язылган.<ref>Борынгы һәм Урта гасыр татар әдәбияты. Казан "Иман" 2017ел. 183бит.</ref> [[Файл:Uighur vert.gif]] == Латин әлифбасы нигезендә == === Яңалиф === {{main|Яңалиф}} {| style="font-family:Quivira; font-size:1.4em; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF" | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | A a | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |B ʙ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | C c | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ç ç | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | D d | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | E e | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ə ə | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | F f |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | G g | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |Ƣ ƣ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | H h | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | I i | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | J j | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | K k | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | L l | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | M m |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | N n | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | {{Unicode|Ꞑ ꞑ}} | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | O o | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |Ɵ ɵ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | P p | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Q q | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | R r | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | S s |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |Ș ș | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | T t | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | U u | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | V v | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | X x | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Y y | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Z z | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |Ƶ ƶ |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ь ь |} === Яңалиф-2 === Яңа татар латин әлифбасы «Яңалиф-2» дип атала <ref>{{Citation |title=архив күчермәсе |url=http://www.ammanu.edu.jo/wiki1/ru/articles/%D1%82/%D0%B0/%D1%82/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D0%B8%D1%81%D1%8C%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%8C.html |access-date=2015-11-25 |archive-date=2016-03-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160305002728/http://www.ammanu.edu.jo/wiki1/ru/articles/%D1%82/%D0%B0/%D1%82/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D0%B8%D1%81%D1%8C%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%8C.html |dead-url=yes }}</ref><ref>http://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/17370</ref>(1920—30нчы елларда кабул ителгән «Яңалиф» дигән әлифбага нигезләнеп). Ул [[Татарстан Республикасы]]ның №232 нче [[канун]]ы нигезендә [[1999 ел]]ның [[15 сентябрь|15 сентябр]]ендә кабул ителә. Ләкин [[Русия Федерациясе]]нең Конституцион [[мәхкәмә]]се №16-П кануны нигезендә әлифбаны [[2004 ел]]ның [[16 ноябрь|16 ноябр]]ендә канунсыз дип таный. Яңалиф-2: [[Рәсем:Ng Janalif.jpg|105px|thumb|«Койрыклы» N n хәрефе]] {| style="font-family:Quivira; font-size:1.4em; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF" | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | A a | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ə ə | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | B b | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | C c | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ç ç | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | D d | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | E e | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | F f |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | G g | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ğ ğ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | H h | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | I ı | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | İ i | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | J j | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | K k | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Q q |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | L l | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | M m | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | N n | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ꞑ ꞑ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | O o | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ɵ ɵ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | P p | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | R r |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | S s | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ş ş | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | T t | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | U u | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ü ü | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | V v | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | W w | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | X x |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Y y | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Z z | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ’ |} Элек [[Уникод]]та [[ꞑ|«койрыклы» N&nbsp; n]] юк иде, шуңа&nbsp;[[санак]]ларда аңа охшаш Ŋ&nbsp;ŋ (latin letter eng) [[хәреф]]е кулланылды.&nbsp; N&nbsp;n «койрыклы» Юникодка 6.0 A790 и A791 [[позиция]]сендә кертелә (latin capital letter n with descender, latin small letter n with descender). "Яңалиф-2"не компьютерда кулланганда Ə Ɵ Ꞑ хәрефләре урынына Ä (уникодта C4), Ö (уникодта D6), Ñ (уникодта D1) кулланылырга тиеш була<ref> Unicode кодларын карагыз: [http://docs.cntd.ru/document/917006660 Постановление Кабинета Министров Республики Татарстан от 27 сентября 2000 г. N 695 "О стандартах кодировки символов татарского алфавита на основе латинской графики и базовых программах для компьютерных применений"]</ref><ref>Unicode кодларын карагыз: [https://web.archive.org/web/20080207124336/http://tugan-tel.noka.ru/belem/tatar_standart Tatarstan Cömhüriäte Ministerlär Bülmäseneñ Qararı, 27.09.2000 № 625 Latın yazuı asılında tözelgän Tatar älifbasındağı xäreflärne sanaqta qullanu standartları turında.]</ref>. === Заманалиф === {{main|Заманалиф}} [[Заманалиф]] - Үзәк Европа [[шрифт]]лары нигезендә ясалган әлифбасы, ''Ə'', ''Ɵ'', ''койрыклы N'' хәрефләре күп шрифтларда юклык аркасыннан ''Ä'', ''Ö, Ñ'' тәкъдим ителгән. Моннан тыш Заманалифта нечкә "i" [[аваз]]ына каты ише - аерым хәреф "í" (ıy=ый) өстәлә. Шулай итеп, тулы [[сузык]] [[сингармонизм]]ы булдырыла: *a - ä * o - ö * u - ü * ı - e * i - í '''Заманалиф-1 әлифбасы''' {| style="font-family:Arial Unicode MS; font-size:1.4em; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF" | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | А а | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ä ä | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | B b | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | C c | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ç ç | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | D d | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Е е | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | F f | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | G g | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ğ ğ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | H h |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | I ı | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | İ i | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Í í | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | J j | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | K k | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | L l | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | М m | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | N n | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ñ ñ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | О о | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ö ö |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | P p | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Q q | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | R r | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | S s | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ş ş | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Т t | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | U u | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ü ü | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | V v | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | X x | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Y y |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Z z |- |} === Заманалиф-2 === Заманалиф-1 әлифбасының яхшы ягы - барлык хәрефләр күпчелек шрифтларда бар. Ләкин i авазына каты пары í хәрефен булдыру татар теленең зур лингвистик үзгәрешенә китерергә тиеш, фактик рәвештә яңа хәреф кертелә һәм барлык сүзлекләр шактый үзгәрергә тиеш булыр: икътисад - íqtísad, инкыйлаб - ínqílab, ихлас - íxlas, илһам - ílham һ.б., әлбәттә, бу әлифба татар теле өчен чын инкыйлабка әверелер. Шуңа күрә Татарстан Фәннәр Академиясе í хәрефен кертүдән баш тартырга карар итә һәм [[2012]] елда Татарстан парламенты í хәрефсез Заманалиф сыман әлифбаны кабул итә, бу рәсми расланган татар әлифбасы (2012) Заманалиф-2 дип йөртелә. Рәсми [[матбугат]]та нәкъ Заманалиф-2 кулланыла: [http://www.intertat.ru/lt/ Интертат] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121213054504/http://intertat.ru/lt |date=2012-12-13 }}, [http://lat.tatar-inform.ru/ Татар-Информ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150626154025/http://lat.tatar-inform.ru/ |date=2015-06-26 }}, Безнең Гәҗит, [http://www.trttatar.com/trtworld/ta/news.aspx?dil=ta ТRT]. '''[[Татар Википедиясе]]нең кагыйдәләре буенча тик Заманалиф-2 кулланыла, элек Заманалиф-1 имләсендә язылган мәкаләләр Замалиф-2 кә күчерелә'''. Заманалиф-2 [[Уртак төрки әлифба]]га охшаган. {| style="font-family:Microsoft Sans Serif; font-size:1.4em; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF" | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[A]] a | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ä]] ä | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[B]] b | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[C]] c | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ç]] ç | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[D]] d | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[E]] e | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[F]] f |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[G]] g | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ğ]] ğ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[H]] h | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[I]] ı | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[İ]] i | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[J]] j | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[K]] k | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Q]] q |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[L]] l | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[M]] m | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[N]] n | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ñ]] ñ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[O]] o | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[Ö]] ö | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[P]] p | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[R]] r |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[S]] s | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ş]] ş | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[T]] t | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[U]] u | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ü]] ü | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[V]] v | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[W]] w | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[X]] x |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Y]] y | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Z]] z |} ===Дифтонг имләсе=== '''Дифтонг имләсе''' яки '''Диалиф''' - дифтонг принцибында нигезләнгән татар латин имләсе. Дифтонг - ике хәреф бер авазны билгели, татар махсус авазлары: ''ә, ө, ү, ы, ң, гъ(ğ), ш, ч, ый'' Диалифта дифтонг белән гади инглиз латиницада билгеләнә. ==== Диалиф ==== Яңалиф-2 кабул иткәнче [[Алман]] телендә Умляут хәрефләре ä=ae,ö=oe,ü=ue язуын татар теле өчен тәкъдим ителә иде: '''ә=ae ө=oe ү=ue ы=ee ый=ei''' һәм инглиз телендә шикелле һәм аналогиясендә "һ" хәрефе кулланып: '''ч=ch ш=sh гъ(ğ)=gh ң=nh ''' [[Сузык]] сингармонизмы (каты-нечкә): a-ae o-oe u-ue ee-e ei-i Махсус дифтонг кагыйдәсе: '''уы=uwee , үе=uewe''' (бер мәгънәлек өчен): баруы-baruwee , килүе-kiluewe , куык-quweeq күрми-kuermi, бармый-barmei, һөҗүмче-hoecuemche, әнкәй-aenkaey, сабыем-sabeieem, киңәш-kinhaesh, гаскәр-ghaeskaer Бу Дифтонг имләсе [[Сәгыйть Рәмиев]] тәкъдим ителгән әлифбасы белән охшашлыгы бар. Диалиф гади латин клавиатурасында нигезләнә, бернинди өстәмә хәрефләре таләп итмәде, ләкин бердәм Төрек әлифбасыннан ерак булганлыктан, аннан рәсми рәвештә баш тартты, әмма санак технологияләрендә Диалиф кулланыла. ==== Диалиф-2 ==== Татар телендә ж-j хәрефе (Диалиф юрамасы буенча) сирәк кулланыла, шуңа күрә Пәрәвездә кайчакта Диалиф-2 файдалана. Диалиф-2 нигезендә Диалиф тора, ләкин Диалиф-2 юрамасында j-латин хәрефе ешрак кулланыла. Диалиф-2 буенча: * '''ы-y, й-j, ү-uu''' Мәсәлән: jyl-ел, jyraq-ерак, kuup-күп, kuugaerchen-күгәрчен, bardynh-бардың , * ж хәрефе өчен: ж-zh, зһ-z'h : zhurnalist-журналист, Aez'harov - Әзһаров Башка аермасы Диалифтан юк. Кимчелекләр: 1) туу, куу сүзләренә Диалиф-2 буенча tuu, quu - дөрес түгел кү, тү туры килә, шуңа күрә шул очракта tuwu-туу, quwu-куу язырга кирәк. 2) рәсми әлифба буенча y хәрефе урынына j кулланышы кайбер буталышны тудыра, ләкин тәҗрибәле, белемле кулланучыларда түгел. Яхшы як: 1) ы-ee, й-y урынына ы-y, й-j кулланганда сүзләр кыскарак языла һәм бөтен инглиз төзмәсе ( j хәрефе белән) актив кулланыла 2) көнбатыш транскрипциядә ы-y тәңгәллеге еш кулланыла. Диалифнең (ике төренең) һичшиксез яхшылыгы - һәрбер санакта татар телендә язу һәм рәсми әлифбага күчерү мөмкинлеге. ===Иналиф=== Гади латин клавиатурасы куллану өчен Иналиф (Интернет әлифбасы) 2002 елда килеп чыкты. Бу имлә дифтонг әлифбасы тәҗрибәсе күзгә тотып санак белгечләре тарафыннан эшләнгән {{Чыганак юк}}. Апостроф ' билгесе кулланып татар хәрефләре билгеләнә: '''ә=a' ө=o' ү=u' ы=i' ый=i'y''' һәм инглиз телендә шикелле хәрефе кулланып: '''ч=ch ш=sh гъ(ğ)=gh ң=n' ''' Язу мисалы: {| class="wikitable" |- ! Diftong imlaese !! Inalif !!Yaꞑalif-2 !!Хäzerge Latin imläse !! Кирил имләсе |- |Barleeq keshelaer dae azat haem uez abruylaree haem xoquqlaree yagheennan tinh buleep tualar. Alargha aqeel haem woecdan birelgaen haem ber-bersenae qarata tughannarcha moenasaebaettae buleergha tieshlaer.||Barli'q keshela'r da' azat ha'm u'z abruylari' ha'm xoquqlari' yaghi'nnan tin' buli'p tualar. Alargha aqi'l ha'm wo'cdan birelga'n ha'm ber-bersena' qarata tughannarcha mo'nasa'ba'tta' buli'rgha tieshla'r.||Barlıq keşelər də azat həm üz abruyları həm xoquqları yağınnan tiꞑ bulıp tualar. Alarğa aqıl həm wɵcdan birelgən həm ber-bersenə qarata tuğannarça mɵnasəbəttə bulırğa tieşlər.||Barlıq keşelär dä azat häm üz abruyları häm xoquqları yağınnan tiñ bulıp tualar. Alarğa aqıl häm wöcdan birelgän häm ber-bersenä qarata tuğannarça mönasäbättä bulırğa tieşlär.||Барлык кешеләр дә азат һәм үз абруйлары һәм хокуклары ягыннан тиң булып туалар. Аларга акыл һәм вөҗдан бирелгән һәм бер-берсенә карата туганнарча мөнасәбәттә булырга тиешләр. |} Иналиф нигезендә [http://www.suzlek.ru/suzlek/main.show Татар Онлайн Сүзлеге] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130127053706/http://www.suzlek.ru/suzlek/main.show |date=2013-01-27 }} ясалган. Дифтонг һәм аеруча Иналиф имләсе - техник әлифбалары булып торалар, гади латин клавиатурасында нигезләнгән Дифтонг һәм Иналиф имләсе компьютер технологияләрендә киң кулланып була (Эзләү, операцион системалары, SQL, Perl, PHP, Oracle санак телләрендә, һәр яңа гаҗетләрдә). == Татар әлифбалары == {| class="standard Unicode" style="font-family:Quivira; text-align:center" |+ Татар әлифбалары ! № !! [[Jaꞑalif]] !Иске имлә!![[Яңа имлә]]<br>Хәзерге<br/>гарәп<br/>әлифбасы!!Дифтонг<br/>имләсе!! Иналиф !! Яңалиф-2 !! Хәзерге<br/>латин<br/>әлифбасы (Заманалиф-2)!! [[Кирилл язуы]]<br/> нигезендәге<br/>татар<br/>әлифбасы |- ! 1 | [[A (латиница)|A a]] |ا ,آ|| style="font-size: 135%" | ﯪ || A a || A a ||A a ||A a || А а |- ! 2 | [[B (латиница)|B ʙ]] |ب|| style="font-size: 135%" | ﺏ ||B b || B b ||B b ||B b || Б б |- ! 3 | [[C (латиница)|C c]] |چ|| style="font-size: 135%" | ﭺ || Ch ch || Ch ch ||Ç ç || Ç ç || Ч ч |- ! 4 | [[Ç (латиница)|Ç ç]] |ج|| style="font-size: 135%" | ﺝ || C c || C c ||C c || C c ||Җ җ |- ! 5 | [[D (латиница)|D d]] |د|| style="font-size: 135%" | ﺩ || D d || D d ||D d || D d || Д д |- ! 6 | [[E (латиница)|E e]] |ي|| style="font-size: 135%" | ﺋ || E e || E e || E e || E e || Е е (э) |- ! 7 | [[Ə|Ə ə]] |ا ,ه|| style="font-size: 135%" | ﺋﻪ || Ae ae || A' a' || Ә ә || Ä ä || Ә ә |- ! 8 | [[F (латиница)|F f]] |ف|| style="font-size: 135%" | ﻑ ||F f || F f || F f || F f || Ф ф |- ! 9 | [[G (латиница)|G g]] |گ|| style="font-size: 135%" | ﮒ || G g || G g || G g || G g || Г г (гь) |- ! 10 | [[Ƣ|Ƣ ƣ]] |ع ,غ|| style="font-size: 135%" | ﻉ || Gh gh || Gh gh || Ğ ğ || Ğ ğ || Г г (гъ) |- ! 11 | [[H (латиница)|H h]] |ه|| style="font-size: 135%" | ﻩ || H h || H h || H h || H h || Һ һ |- ! 12 | [[I (латиница)|I i]] |ي|| style="font-size: 135%" | ئی || I i || I i || İ i || İ i || И и |- ! 13 | [[J (латиница)|J j]] |ي|| style="font-size: 135%" | ﻯ || Y y || Y y || Y y || Y y || Й й |- ! 14 | [[K (латиница)|K k]] |ﮎ|| style="font-size: 135%" | ﮎ || K k || K k || K k || K k || К к (кь) |- ! 15 | [[L (латиница)|L l]] |ل|| style="font-size: 135%" | ﻝ || L l || L l || L l || L l || Л л |- ! 16 | [[M (латиница)|M m]] |م|| style="font-size: 135%" | ﻡ || M m || M m || M m || M m || М м |- ! 17 | [[N (латиница)|N n]] |ن|| style="font-size: 135%" | ﻥ || N n || N n || N n || N n || Н н |- ! 18 | [[Ꞑ ꞑ]] |نک ,ڭ | style="font-size: 135%" | ﯓ || Nh nh || N' n' || Ꞑ ꞑ || Ñ ñ || Ң ң |- ! 19 | [[O (латиница)|O o]] |و|| style="font-size: 135%" | ﯰ, || O o || O o || O o || O o || О о |- ! 20 | [[Ɵ|{{unicode|Ɵ ɵ}}]] |و|| style="font-size: 135%" | ﯰ || Oe oe || O' o' || Ө ө || Ö ö || Ө ө |- ! 21 | [[P (латиница)|P p]] |پ|| style="font-size: 135%" | ﭖ || P p || P p || P p || P p || П п |- ! 22 | [[Q (латиница)|Q q]] |ق|| style="font-size: 135%" | ﻕ || Q q || Q q || Q q || Q q || К к (къ) |- ! 23 | [[R (латиница)|R r]] |ﺭ|| style="font-size: 135%" | ﺭ || R r || R r || R r || R r || Р р |- ! 24 | [[S (латиница)|S s]] |ﺱ|| style="font-size: 135%" | ﺱ || S s || S s || S s || S s || С с |- ! 25 | [[Ş|Ş ş]] |ش|| style="font-size: 135%" | ﺵ || Sh sh || Sh sh || Ş ş || Ş ş || Ш ш |- ! 26 | [[T (латиница)|T t]] |ت|| style="font-size: 135%" | ﺕ || T t || T t || T t || T t || Т т |- ! 27 | [[U (латиница)|U u]] |و|| style="font-size: 135%" | ﯮ, || U u || U u || U u || U u || У у |- ! 28 | [[V (латиница)|V v]] |و|| style="font-size: 135%" | ﻭ || W w || W w || W w || W w || В в (в, у) |- ! 29 | [[X (латиница)|X x]] |خ ,ﺡ|| style="font-size: 135%" | ﺡ || X x || X x || X x || X x || Х х |- ! 30 | [[Y (латиница)|У y]] |و|| style="font-size: 135%" | ﯮ || Ue ue || U' u' || Ü ü || Ü ü || Ү ү |- ! 31 | [[Z (латиница)|Z z]] |ز|| style="font-size: 135%" | ﺯ || Z z || Z z || Z z || Z z || З з |- ! 32 | [[Ƶ|Ƶ ƶ]] |ژ|| style="font-size: 135%" | ﮊ || J j || J j || J j || J j || Ж ж |- ! 33 | [[Ƅ|Ƅ ƅ]] |ي|| style="font-size: 135%" | ﺋ, || Ee ee || I' i' ||I ı || I ı || Ы ы |- ! (34.1) | [[Апостроф|']] |ء|| style="font-size: 135%" | ء || ' || ' || ' || ' || ъ, ь, э |- ! (34.2) | ƅj |?|| style="font-size: 135%" | ئی, || ei || i'y || ıy || ıy || ый |} ===Латин әлифбасы [[2012]]=== [[2012]] елның 24 декабрендә [[Татарстан]] дәүләт шурасы депутатлары “Татарстанда татар телен дәүләт теле буларак куллану турында” канун өлгесен кабул итте. [[2012]] елгы татар латин әлифбасы í хәрефсез Заманалиф була, шуңа күрә '''Заманалиф-2''' дип йөртелә. [[Файл:TLG.jpg|600px|мини|үзәк|Татар телендә кирил хәрефләренең латин һәм гарәп графикасында язылышы (канунга кушымта): (*) Татар телендә "в" хәрефе ике авазны белдерә: тарихи татар сүзләрендә "w", ә алынма сүзләрдә "в" авазы кулланыла. (**) Татар телендә "г" һәм "к" хәрефләре ике төрле авазны белдерү өчен кулланыла: йомшак "г", "к" һәм калын "гъ", "къ". Латин һәм гарәп графикасында һәр аваз өчен дә аерым хәреф кулланыла.]] == Кирилл әлифбасы нигезендә == {{Төп мәкалә|Кирилл графикасы}} === Ильминский алфавиты === XVIII - XIX гасырларда кирилл хәрефләре белән Чуаш һәм Татар язма чиркәү телен булдыра башлыйлар. [[Николай Ильминский|Н.И. Ильминский]] миссионер, библиист һәм шәрыкъ өйрәнүче [[татарлар]] һәм [[Чуашлар]] өчен инде [[XIX гасыр|XIX гасырда]] рәтләнгән Керәшен әлифбасын булдырган.<ref name=":0">М.З. Закиров Төрки-татар язуы. Тарихы, шартлары, мөстәкъбәлеләре.(Тюрко-татарское письмо. История, состояние, перспективы Инсан-нәшрият йорты Мәскәү 2005.</ref> Ошбу әлифба кирилл графикасының башлангыч варианты булып тора.<ref>Курбатов Х. Татар теленең алфавит һәм орфография тарихы Казан 1999.-С. 109</ref> Үзенең Татар теленең камиллеген артыру өчен Казанның Иске татар бистәсе мәдрәсәсендә дәресләргә йөргән.<ref>''Сабирзянов Г. С.'' Ильминский Николай Иванович // Татарская энциклопедия : В 5 т. / гл. ред. М. Х. Хасанов, ответ. ред. Г. С. Сабирзянов. — Казань: Ин-т Тат. энциклопедии АН РТ, 2005. — Т. 2. — С. 557.</ref> Әмма ошбу әлифбалар киң кулланмаган татар халкында. {| style="font-family:Arial Unicode MS; font-size:1.4em; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF" | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | А а | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ӓ]] ӓ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Б б | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | (В в) | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Г г | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Д д | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Е е | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ё ё | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ж ж | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | З з |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | И и | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Й й | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | К к | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Л л | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | М м | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Н н | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ҥ]] ҥ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | О о | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ӧ]] ӧ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | П п |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Р р | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | С с | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Т т | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | У у | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ӱ]] ӱ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | (Ф ф) | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | (Х х) | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | (Ц ц) | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ч ч | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ш ш |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | (Щ щ) | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | (Ъ ъ) | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ы ы | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | (Ь ь) | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Э э | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ю ю | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Я я |- |} === М. Корбангалиев һәм Ш. Рамазанов орфографиясе === {{Төп мәкалә|М. Корбангалиев һәм Ш. Рамазанов орфографиясе}} [[Иосиф Сталин|Й. Сталин]] боерыгы буенча бердәм совет халкын булдыру уңаеннан БөтенРүссия Комунистлар(большевиклар) фиркасе Җыенында(Съездында) "алфавит Октября"([[Яңалиф|ЯңаӘлиф]]) урынына бөтен халыкларны урыс графикасына күчүен тәләб итте. Августның 1938 елда беренче Кирил графикасында галимебез [[М. Файзулин|М. Файзулинның]] беренче орфография кагыйдәләре дөнья күрде. Ошбу орфография проблемаларын чишелеше 1943 елга кадәр дәвам итте. Әммә күбесе кире кагылды.<ref name=":0" /> {| class="wikitable" |+ М. Корбангалиев өстәргә тәкъдим иткән хәрефләр !Хәрефе !Ә !Ө !Ү !Җ !Ң !Һ |- |1941 елгы орфография буенча язылышы |Канәгать |Өстенә |Үрнәк |Җәмгыять |Юлчыларның |һәм |} Ш. Рамазанов һәм Корбангалиев [w] авазын киләсе юллар белән тәкъдим итте: {| class="wikitable" |+[w] авазының орфография осуллары !Хәзерге орфография !М. Корбангалиев !Ш. Рамазанов |- |Вакыт |Уакыт |Вакыт |- |Тавы |Тауы |Тавы |- |Тау |Тау |Тау |- |Дәү, дәве |Дәү, Дәүе |Дәү, Дәве |} === Ғ, Қ, Ԝ Проблемасы === {{Төп мәкалә|Ғ, Қ, Ԝ Проблемасы}} Күп кенә төрки халыклар Калын Гъ, Къ һәм W хәрефләрен кабул иткәч татар теле өчен кабул ителмәде.<ref name=":0" /> Татар җәмгыятендә канәгатьсезлек тудырды кабул ителгән орфография кагыйдәләре. 1955 елда ИЯЛИда хакимияттә коммисия җиела Татар әлифбасын һәм орфографиясен камиләштерү турында. Камилләштерү дискуссияләре 1960 елга кадәр давам итә.<ref name=":0" /> 1989 елда ТАССР югары советы боерык чыгага алфавитка һәм орфографиягә Ғ, Қ, Ў хәрефләрен өстәр өчен === Хәзерге заманда кулланышта булган әлифба === 1939 елның 5 маенда [[ТАССР]] Югары {{коммент|Шурасы|Советы}} Президиумы татар язуын [[латин алфавиты]]ннан [[кирилл язуы|рус графикасы]] нигезендә төзелгән алфавитка күчерү турында Указ чыгара. [[2012]] елның 24 декабрендә [[Татарстан]] дәүләт шурасы депутатлары “Татарстанда татар телен дәүләт теле буларак куллану турында” канун өлгесен кабул итте. Бу канун кирил, латин һәм гарәп әлифбасын куллану мөмкинлеген дә бирә: төп мәкалә - [[Татар теле Кирил, Латин, Гарәп әлифбасы кануны]] Кирил әлифбасы {| style="font-family:Microsoft Sans Serif; font-size:1.4em; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF" | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[А]] а | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ә]] ә | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Б]] б | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[В]] в | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Г]] г | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Д]] д | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Е]] е | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ё]] ё |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ж]] ж | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Җ]] җ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[З]] з | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[И]] и | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Й]] й | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[К]] к | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Л]] л | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[М]] м |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Н]] н | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ң]] ң | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[О]] о | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ө]] ө | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[П]] п | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Р]] р | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[С]] с | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Т]] т |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[У]] у | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ү]] ү | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ф]] ф | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Х]] х | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Һ]] һ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ц]] ц | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ч]] ч | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ш]] ш |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Щ]] щ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ъ]] ъ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ы]] ы | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ь]] ь | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Э]] э | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ю]] ю | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Я]] я |} Латин әлифбасы: {| style="font-family:Microsoft Sans Serif; font-size:1.4em; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF" | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[A]] a | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ä]] ä | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[B]] b | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[C]] c | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ç]] ç | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[D]] d | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[E]] e | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[F]] f |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[G]] g | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ğ]] ğ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[H]] h | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[I]] ı | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[İ]] i | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[J]] j | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[K]] k | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Q]] q |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[L]] l | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[M]] m | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[N]] n | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ñ]] ñ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[O]] o | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[Ö]] ö | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[P]] p | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[R]] r |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[S]] s | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ş]] ş | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[T]] t | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[U]] u | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Ü]] ü | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[V]] v | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[W]] w | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[X]] x |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Y]] y | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | [[Z]] z | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ' |} Гарәп әлифбасы: {| style="font-family:Microsoft Sans Serif; font-size:1.4em; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF" | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﺋﺎ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﺋﻪ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ب | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﺝ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﭺ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﺩ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ئ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ف |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﮒ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ع | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﻪ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ئِ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﻯ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﮋ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﻛ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ق |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ل | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | م | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ن | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ڭ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ِﺋوُ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |ﺋوُ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﭗ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﺭ |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﺱ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ش | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﺖ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ِﺋو | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﺋو | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ۋ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | و | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﺡ |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﻲ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﺯ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ﺀ |} ==Мисал== [[Татар теле Кирил, Латин, Гарәп әлифбасы кануны]] буенча татар телендә өч әлифба кулланып була. Киләсе текст мисал өчен Гарәп, Латин һәм Кирил әлифбасында язылган: {| class="wikitable" |- ! ﻋﻪﺭﻪﭗ ﺋﻳﻣﻟﻪﺳئ !! Latin imläse !! Кирил имләсе |- | ﺒﺎﺭﻟﺌِق ﻛﺌﺷﺌﻟﻪﺭ ﺩﻪ ﺋﺎﺯﺎﺖ ﻫﻪم ﺋوﺯ ﺋﺎﺒﺭِوﻴﻟﺎﺭئِ ﻫﻪم ﺣِوُﻘِوﻘﻟﺎﺭئِ ﯾﺎﻌﺌِﻧﻧﺎن ﺗﻳڭ ﺒِوﻟﺌِﭗ ﺗِوﺎﻟﺎﺭ. ﺋﺎﻟﺎﺭﻌﺎ ﺋﺎﻘﺌِل ﻫﻪم ووُﺟﺩﺎن ﺒﻳﺭﺌﻟﮔﻪن ﻫﻪم ﺒﺌﺭ-ﺒﺌﺭﺳﺌﻧﻪ ﻗﺎﺭﺎﺗﺎ ﺗِوﻌﺎﻧﻧﺎﺭﭼﺎ ﻣوُﻧﺎﺳﻪﺒﻪﺗﺗﻪ ﺒِوﻟﺌِﺭﻌﺎ ﺗﻳﺌﺷﻟﻪﺭ. || Barlıq keşelär dä azat häm üz abruyları häm xoquqları yağınnan tiñ bulıp tualar. Alarğa aqıl häm wöcdan birelgän häm ber-bersenä qarata tuğannarça mönasäbättä bulırğa tieşlär.|| Барлык кешеләр дә азат һәм үз абруйлары һәм хокуклары ягыннан тиң булып туалар. Аларга акыл һәм вөҗдан бирелгән һәм бер-берсенә карата туганнарча мөнасәбәттә булырга тиешләр. |} == Шулай ук карагыз == {{Портал|Татар теле|Татар тарихы|Тел|Тел белеме|Татарстан}} * [[Уртак төрки әлифба]] * [[Шакирҗан Таһири]] == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Тышкы сылтамалар == * http://omniglot.com/writing/tatar.htm * [http://www.azatliq.org/content/article/24807561.html Латин һәм гарәп әлифбасын куллану мөмкинлеге биргән канун кабул ителде] * [http://talat.h19.ru/TatLat-My.php Татар теленең конверторы] {{Татар әлифбасы}} {{Татарлар}} {{Яхшы мәкалә}} [[Төркем:Татар теле]] [[Төркем:Татар әлифбасы]] [[Төркем:Татар гарәп язуын кулланган мәкаләләр]] oyopyoekqoogtybrguo70yyovim5t3l Габделхак Саматов 0 20141 3529775 3193458 2022-08-20T16:57:58Z Әмир 15082 калып өстәү wikitext text/x-wiki {{фш|Саматов}} {{Шәхес | исем = Габделхак Саматов | рәсем = | рәсем_зурлыгы = | alt = <!--рәсемгә курсорны куйганда чыга торган язу--> | рәсем язуы = | тулы исем = | һөнәр = [[Татарстан]]ның баш мөхтәсибе, баш казые | туу датасы = 12.10.1930 | туу җире = [[Аксубай районы]], Иске Ибрай авылы | гражданлык = | милләт = татар | үлем датасы = 6.03.2009 | үлем җире = | әти = | әни = | ир = | хатын = | балалар = | бүләк һәм премияләр = | сайт = | башка мәгълүмат = }} '''Габделхак хәзрәт Саматов''' (12 октябрь 1930 — 6 март 2006) — күренекле мөселман эшлеклесе, [[Татарстан]]ның баш мөхтәсибе, баш казые. ==Биографиясе== Ул [[1930 ел]]ның [[12 октябрь|12 октябрендә]] [[Аксубай районы]]ның [[Иске Ибрай авылы]]нда туган. Аның әти — әнисе динле кешеләр була, үз карашлары өчен алар хакимият тарафыннан куыла - Габделхакның әтисе колхозга керүдән баш тарткан өчен репрессияләнә һәм тоткынлыкта үлгән.<br> Шәригать кануннарына иярергә омтылып, Габделхак бер-бер артлы үз фикерләрен яклый, ул октябрь баласы һәм пионер булмый, ВЛКСМГА керми.<br> 1951 елда армиягә алына, аннан 17 ел буе шофер булып эшли. Хәтта армия сафларында булганда да, дини күрсәтмәләрне үтәгән, даими намаз укыган. Эш белән бер үк вакытта исламны өйрәнүне дәвам итә. Аның укытучыларының берсе Габделхак Садыйков була. Берничә тапкыр Тәлгать Таҗетдин белән бергә кергән Мири Гарәп мәдрәсәсен тәмамларга маташса да, хакимиятнең каршы тору нәтиҗәсендә, барлык омтылышлар уңышсыз тәмамлана. Соңгы тапкыр 1968 елда КГБ белән хезмәттәшлек итүдән баш тартканнан соң төшереп калдырыла. Мөфтиләр Шакир Хиялетдинов һәм Шәмсетдинхан Бабахановның яклавы да ярдәм итми.<br> 1972 елда Пермь өлкәсендә Каян авылы имамы була, әмма җирле хакимиятләр белән каршылыклар нәтиҗәсендә, 3 айдан Казанга кайтырга мәҗбүр була. Шуннан соң ул вакытта эшләгән бердәнбер Казан мәчете каршында слесарь булып эшли. Анда имамнар Габделхәбир Яруллин һәм Әхмәдзәки Сафиуллин белән танышта. 1981 елда имам була, Әлмәт, Оренбург, Чистай мәчетләрен җитәкли. 1990 елда Исхак Лотфуллин белән бергә Казан югары мөселман мәдрәсәсенә нигез салалар<ref>[http://dumrt.ru/ru/articles/society/society_4395.html Габдулхак Саматов и Исхак Лотфуллин стояли у истоков создания этого медресе]</ref>. Шунда ук укыта, шул ук вакытта Мәрҗани мәчете имамы да була. 1998 елда Татарстан Диния нәзарәтенең баш казые итеп сайлана<ref>[https://www.business-gazeta.ru/article/327695 Габдулхак Саматов — бывший враг советской власти, ставший шариатским судьей]</ref>. [[2009 ел]]ның [[6 март]]ында озакка сузылган авырудан соң, 79 яшендә Габделхак хәзрәт Саматов вафат булды. Казанның Татар зиратында җирләнгән<ref>{{Citation |title=«Мы должны помнить могилы наставников»: разработан путеводитель по кладбищу Ново-Татарской слободы |url=https://sntat.ru/religiya/my-dolzhny-pomnit-mogily-nastavnikov-razrabotan-putevoditel-po-kladbishch/ |access-date=2021-02-24 |archive-date=2019-04-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190407205539/https://sntat.ru/religiya/my-dolzhny-pomnit-mogily-nastavnikov-razrabotan-putevoditel-po-kladbishch/ |dead-url=yes }}</ref>. ==Хәтер== Татарстанда Габделхак Саматов истәлегенә «Самат укулары» уза. == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Сылтамалар == * [http://tatar-islam.ru/jumga/g.samatov/ Җомга вәгазе] * [https://www.tatar-inform.ru/news/2009/03/06/156961/ После тяжелой продолжительной болезни, на 79-м году жизни скончался видный мусульманский деятель России Габдулхак хазрат Саматов] * [http://alfurkan.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=465:gabdulhak-samatov&catid=65:oficiale&Itemid=139 К 80-летию Габдулхака Саматова] * [https://www.tatar-inform.ru/news/2017/11/16/583673/ Муфтий РТ: Габдулхак Саматов сыграл неоспоримую роль в возрождении традиционного ислама] * [http://www.islamnn.ru/modules.php?name=News&file=print&sid=3624 Памяти Габдулхака-хазрата Саматова] {{Rq|image}} {{DEFAULTSORT:Саматов, Габделхак}} [[Төркем:Казыйлар]] [[Төркем:Татар дин әһелләре]] {{Tatar 4.0-2021}} hwbbeblppq38dg93vd87g34xfc5690c Казан (Идел буе) федераль университеты 0 20631 3529787 3529661 2022-08-20T17:46:11Z Әмир 15082 мәгълүмат яңарту: + яңа ректор (20.08.2022) wikitext text/x-wiki {{TwinCYR|Qazan Däwlät Universitetı}} {{УК}} {{Университет турында мәгълүмат |исеме = Казан (Идел буе) федераль университет |сурәт_исеме =[[Рәсем:Kazan State University from the 2 Korpus.jpg|200px]] |оригиналь исем = Казанский (Приволжский) федеральный университет |халыкара исем = Kazan (Volga region) Federal University |элек исем = Казан дәүләт университеты |Нигезләнү датасы = 1804 (2009) |ректор = [[Ленар Сафин]]<ref>[http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202208200002?rangeSize=Все#print Распоряжение Правительства Российской Федерации от 19.08.2022 № 2325-р]</ref> |урнашу = [[Казан]] |сайт = http://kpfu.ru/ |адрес = 420012, Россия, Татарстан, Казан, Кремль урамы, 18 |логотип = КФУ логотибы 2015.svg |логотип зурлыгы = 250px |логотип язуы = }} '''Казан (Идел буе) федераль университеты''' ([[Рус теле|рус.]] ''Казанский (Приволжский) федеральный университет'', КФУ) — [[Казан|Казан шәһәренең]] [[югары уку йорты]]. [[Россия]]нең иң борынгы [[университет]]ларының берсе. [[1925 ел]]дан [[2009 ел]]га кадәр [[Владимир Ленин|В. И. Ленинның]] исемен йөртә. [[2009 ел]]ның 21 октябрендә [[Россия]] президенты фәрманы буенча Казан Дәүләт Университеты нигезендә — Казан (Идел буе) федераль университеты оештырыла<ref>http://www.azatliq.org/content/article/1857671.html</ref>. КФУ эченә ''[[Казан дәүләт финанс-икътисад институты|Казан дәүләт финанс һәм икътисад институты]]'', ''[[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]]'' һәм ''[[ТР Президенты]] буендагы дәүләт һәм муниципаль хезмәте академиясе'' кертелә. Реорганизация нәтиҗәсендә, элекке КДУның факультетларының бәгъзеләре институт статусын ала, [[Казан федераль университетының татар филологиясе һәм тарихы факультеты|кайберәүләре]] кушылган ЮУЙлары белән берләштерелә. ''Россия Федерациясе халыкларының аеруча кыйммәтле мәдәни мирас объектлары җыентыгы''на кертелгән. [[Университет урамы (Казан)|Университет]], [[Астрономия урамы (Казан)|Астрономия]], [[Лобачевский урамы (Казан)|Лобачевский]] һәм [[Профессор Нужин урамы (Казан)|Профессор Нужин]] урамнары арасындагы кварталын биләп торучы Казан университетының мигъмари ансамбле Россиянең тарихи-мәдәни, шәһәр төзү һәм мигъмари һәйкәле, Казанның истәлекле урыны булып санала. == Университетның исеме == Уку йорты тарихи яктан «Казан университеты» буларак билгеле. [[1804 ел]]да император [[Александр I]] тарафыннан оештырылганнан алып 1917 елгы [[Февраль инкыйлабы]]нә кадәр ул «Император Казан университеты» дип, ә аннан соң кыскартылып '''Казан университет'''ы дип атала. 1918 елда Казан университеты «Казан дәүләт университеты» дип үзгәртелә. [[Владимир Ленин|В. И. Ленин]] үлгәннән соң, 1924 елның 26 гыйнварында ССБР Үзәк сайлау комиссиясе карары белән югары уку йорты аның хөрмәтенә «В. И. Ульянов-Ленин исемендәге Казан дәүләт университеты» дигән исем бирелә. Бу исем рәсми рәвештә 1925 елның 29 июнендә ВЦИК Президиумы тарафыннан раслана. 1955 елда бүләклү сәбәпле « В. И. Ульянов-Ленин исемендәге Казан дәүләт Хезмәт Кызыл Байрагы орденылы университет» исемен алыштыра, ә 1979 елдан «В. И. Ульянов-Ленин исемендәге [[Ленин ордены]] һәм [[Хезмәт Кызыл Байрагы ордены]] дәүләт университеты» дип атала. 1990 нчы еллар башыннан һәм 2010 елга кадәр вуз «В. И. Ульянов-Ленин исемендәге Казан дәүләт университеты» исемендә йөри (КДУ). [[Россия Федерациясе Президенты]] [[Дмитрий Медведев|Д. А. Медведевның]] 2009 елның 21 октябрендәге Указы нигезенә ярашлы, Казан университеты базасында Казан [[Идел буе федераль округы]]ның үзәк югары уку йорты — Идел буе федераль университеты <ref name="ukaz2009">Указ Президента РФ от 21 октября 2009 года № 1172 «[http://kremlin.ru/acts/5793 О создании федеральных университетов в Северо-Западном, Приволжском, Уральском и Дальневосточном федеральных округах]» // [[Собрание законодательства РФ]]. — 2009. — № 43. — Ст. 5048.</ref>. төзелергә тиеш иде. Югары уку йортының студентлар-укытучылар составы аның исемен "Идел буе"на үзгәртүгә каршы протест белдерүе уңаеннан, Россия һәм [[Татарстан Республикасы Президенты|Татарстан]] президентлары аның артыннан "Казан университеты" тарихи исемен саклап калырга килештеләр.<ref>[http://www.business-gazeta.ru./article/16134/6/ Студенты КГУ устроили сходку против переименования вуза в ПФУ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200406183147/https://www.business-gazeta.ru/article/16134/6 |date=2020-04-06 }} // Газета «БИЗНЕС Online». — 26 октября 2009 года.</ref> [[Россия Хөкүмәте|Россия Хөкүмәте Рәисе]] [[Владимир Путин|В. В. Путин]] тарафыннан 2010 елның 2 апреленнән үзгәртеп оештырыла торган университетка рәсми рәвештә «Казан (Идел буе) федераль университеты» дигән гомуми исем бирелде.<ref>[http://www.business-gazeta.ru./article/16254/14/ Мякзюм Салахов: Казанский университет сохранит историческое имя] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200406183131/https://www.business-gazeta.ru/article/16254/14 |date=2020-04-06 }} // Газета «БИЗНЕС Online». — 28 октября 2009 года.</ref>. == Кампус урнашуы == Казан федераль университеты 223 360,9 м² уку-лаборатор мәйданнарына, 699 272,82 м² (614 объект) милек комплексы мәйданнарыныа һәм 364,3 га (76 кишәрлек) җир комплексы мәйданнарына ия<ref name="facts">''Цифры и факты'' // Сайт Казанского (Приволжского) федерального университета. </ref>. Университет объектлары [[Татарстан]]да ([[Казан]], [[Яр Чаллы]], [[Алабуга]], [[Лениногорски|Лениногорск]], [[Алексеевск районы|Алексеевск]], [[Биектау районы|Биектау]], [[Лаеш районы|Лаеш]], [[Тукай районы|Тукай]] [[Югары Ослан районы|Югары Ослан]], [[Яшел Үзән районы|Яшел Үзән]] районы), [[Карачай-Чиркәсия]]дә (Зеленчук районы), [[Карелия]]дә (Лоухи районы), [[Самар өлкәсе]]ндә ([[Тольятти]]) һәм [[Мари Ил]]дә ([[Волжск районы]]) урнашалар<ref name="facts" />. Университетның төп уку биналары комплексы, ягъни университет шәһәрчеге, [[Казанның Вахитов районы]]нда, шәһәрнең үзәк өлешендә, [[Казан Кирмәне]]ннән бер километрда, [[Тукай мәйданы (метро станциясе)|Тукай мәйданы метро станциясеннән]] ярым километрда урнашкан. Студентларның тулай тораклары [[Казанның Совет районы|Совет районының]] Кызыл Позиция урамы тирәсендә һәм [[Идел буе районы (Казан)|Идел буе районында]], [[Универсиада авылы (Казан)|Универсиада авылының]] беренче ике кластерында тупланганнар. Гомум алганда, университет тулай тораклары 13 000 урынга исәп тота, шул исәптә Универсиада авылында 7000 урын (20 урын, мәйданы 212 000 м²)<ref name="facts" />. == Тарихы == [[File:Stamp-russia2004-kazan-state-university.png|thumb|right|2004 елгы почта маркасына Казан университеты]] === Империя чоры === Казан университеты - Россиядә иң мөһим фәнни мәктәпләре һәм җәмгыятьләре булган иң борынгы өч [[Югары уку йорты|классик университетларның]] берсе. 1804 елның 5 (17) ноябрендә император [[Александр I]] тарафыннан расланган Грамота һәм Казан университеты Уставы имзаланган. Университетның беренче студентлары 1805 елның февралендә Казан гимназиясен (башта [[Мәскәү университеты]]ның "аерым өлеше"<ref>Указ Правительствующего Сената от 21 июля 1758 года об учреждении гимназии в городе Казани // [[Полное собрание законов Российской империи]]. — Т. 15. — С. 242.</ref>) тәмамлаучылар була, ул вакытта университет анда урнашкан булган. 1814 елда классик университетның дүрт бүлеге: әхлакый һәм сәяси фәннәр, физик һәм математика фәннәре, табиб фәннәре һәм сүз фәннәре факультетларының «тулы ачыш»ы була. Томск университетына нигез салынганчы Казан университеты Россия империясенең иң көнчыгыш университеты булган: аның округына [[Идел буе]], [[Кама буе]], Урал аръягы, Себер һәм Кавказ кергән. Беренче унъеллыктан ук Казан университеты (беренче [[Беренче Казан ирләр гимназиясе|Казан гимназиясе]] белән берлектә) көнчыгыш телләрен һәм көнчыгышны өйрәнүнең әйдәп баручы үзәге булып киткән. [[1819 ел]]да университетта М.Л. Магницкийның ревизиясе була, ул университетта «вольнодумлык һәм аллаһсызлык рухы»н таба. Ул үз докладында императордан университетны «халык алдында җимерүне» таләп итә, тик [[Александр I]] докладка «Нигә җимерергә, төзәтергә була»дигән резолюция сала. Магницкий Казан уку округының попечителе итеп билгеләнә, бу университеттагы массакүләм реформаларга китерә: күп кенә профессорлар эштән азат ителә, китапханәдән «зарарлы» китаплар алына, студентлар өчен каты казарма режимы билгеләнә. [[Файл:Kazan University, 1832.jpg|thumb|250px|1830нчы елларда Казан университеты]] 1825 елда университетның [[Казан университетының баш корпусы (Казан)|төп корпусы]] төзелә, ә 1830 елда университет комплексы төзелә: [[Казан университеты китапханәсе бинасы (Казан)|китапханә]], [[Казан университетының химия лабораториясе бинасы (Казан)|химия лабораториясе]], [[Казан университетының анатомия театры бинасы (Казан)|анатомия театры]], [[Казан университетының астрономия күзәтүханәсе бинасы (Казан)|Астрономия обсерваториясе]], клиника биналары (оештыруда профессор Ф.О. Йеллачичның әйдәүче ролен аеруча билгеләп үттеләр) һәм башкалар. Югары уку йорты эре мәгариф һәм фән үзәгенә әверелә. Анда берничә фәнни юнәлеш һәм мәктәп формалаша: химия, математика, көнчыгышны өйрәнү, археология, тарих һәм этнография, медицина, геология, геоботаника һәм башкалар. 1834 елда Казан университетының фәнни журнал — [[Учёные записки Казанского университета (журнал)|Галимнәр язмалары]] басыла башлый. 1835 елда [[Николай I]] уставы кабул ителгәч, өч факультет эшли башлый: фәлсәфә (сүз һәм физика-математика бүлекләре), юридик һәм табиб. 1837 елда университетта Россиядә беренче [[кытай теле]] кафедрасы оештырыла.<ref>[http://russian.people.com.cn/31517/6969230.html Триста лет китайского языка в России<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>. 1844 елда Казан университеты профессоры [[Карл Клаус]] тарафыннан ачылган Россия хөрмәтенә [[Рутений]] дип атала, бу элемент патша Россиясендә ачылган бердәнбер химик элемент һәм Россиядә ССРБ-дә ачылган бердәнбер табигый химик элемент дип исәпләнә. [[1850 ел]]да Санкт-Петербург университетының көнчыгыш факультеты барлыкка килү сәбәпле, Казан университетыннан барлык көнчыгыш өйрәнү материаллары һәм коллекцияләре тулысынча башкалага күчерелә. [[1863 ел]]да [[Александр II]] уставы кабул ителгәч, ул дүрт факультетны гамәлгә куя: тарих-филология, физика-математика, юридик һәм медицина. 1875-1883 елларда университетта Казан лингвистика мәктәбе формалаша. [[Россия ватандашлар сугышы|Ватандашлар сугышы]] вакытында 1918 елның август-сентябрь айларында [[Казанны штурмлау (1918 ел, август)|Казанны штурмлау]] , соңрак Казан [[Эшче-крестьян Кызыл Армиясе|Эшче-Крестьян Кызыл Армиясенең]] [[Qazan Operatsiäse|Казан операциясе]] чорында, Казанда яшәүчеләрнең шактый өлеше, шул исәптән университетның күп санлы студентлары һәм укытучылары Казанны ташлап китә. Күп кенә «качкан» Казан университарийлары яңа ачылган Томск һәм Иркутск университетларына алына.<ref>''Малышева С. Ю.'' [http://www.archive.gov.tatarstan.ru/magazine/go/anonymous/main/?path=mg:/numbers/2003_1_2/02/02_5/ «Великий исход» казанских университариев в сентябре 1918 года] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181123221608/http://www.archive.gov.tatarstan.ru/magazine/go/anonymous/main/?path=mg%3A%2Fnumbers%2F2003_1_2%2F02%2F02_5%2F |date=2018-11-23 }} // Научно-документальный журнал «Гасырлар авазы — Эхо веков». — 2003. — № 1-2.</ref>. == ССРБ вакытында == [[Файл:Kazan State University with arabic.jpg|мини|300x300пкс|КФУ [[1917 ел|1917]]-[[1928 ел]]ларда.]] Совнаркомның 1918 елның 9 октябрендәге декреты нигезендә, галимнәр юкка чыгарыла, ә «мөстәкыйль белем бирү» алып баручы барлык мөгаллимнәр (мәсәлән, өч елдан арыграк укыткан доцентлар) профессор дәрәҗәсенә күчерелә. Бу профессор составын югалткан Казан университетына яңадан нормаль фәнни һәм мөгаллимлек эшен оештырырга мөмкинлек бирә. Халык комиссарлары советының 1919 елның 1 ноябрендәге «Барлык югары уку йортлары һәм югары уку йортлары каршында рабфакларны оештыру турында» указы нигезендә 1919 елның 17 сентябрендә Казан университетында рабфак ачыла, бу РСФРСР-да бишенче эшче факультет була. 1922 елның 22 маенда Казан политехника институтының авыл хуҗалыгы факультеты һәм Казан дәүләт университетының урман факультеты берләшмәсе нигезендә Казан авыл хуҗалыгы һәм урманчылык институты оештырыла.<ref>''Елена Маслова.'' [http://www.archive.gov.tatarstan.ru/magazine/go/anonymous/main/?path=mg:/numbers/2004_2/01_3/01_3/ «Рабфак шаг за шагом продвигался вперёд» (Рабочий факультет Казанского университета в 1919—1926 гг.)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160316180529/http://archive.gov.tatarstan.ru/magazine/go/anonymous/main/?path=mg%3A%2Fnumbers%2F2004_2%2F01_3%2F01_3%2F |date=2016-03-16 }} // Научно-документальный журнал «Гасырлар авазы — Эхо веков». — 2004. — № 2.</ref>. Бөтенроссия Үзәк сайлау комиссиясе Президиумының 1925 елның 29 июнендәге карары белән Казан дәүләт университетына рәсми рәвештә В.и. Ульянов-Ленин исеме бирелә. 1930 елларда Казан университеты факультетлары Идел буеның күп кенә яңа вузларын ачу һәм торгызу өчен нигез була. 1930 елда КДУның медицина факультетын [[Казан дәүләт медицина университеты|Казан дәүләт медицина институтына]] бүлеп бирә, 1931 елда КДУның икътисад факультетын Казан дәүләт финанс-икътисад институтына үзгәртеп кора, КДУның юридик факультетына Совет хокукы институты, КДУның химия факультеты [[Казан илкүләм тикшеренү технология университеты]]на әврелә, 1932 елда КДУның аэродинамика бүлеге нигезендә [[А.Н. Туполев исемендәге Казан илкүләм тикшеренү техник университеты|Казан авиация институты]] төзелә. [[Бөек Ватан сугышы]] вакытында 1941-1943 елларда Казан университетында [[Мәскәү]]дән һәм [[Ленинград]]тан ССБР Фәннәр академиясе учреждениеләре, аларның хезмәткәрләре өчен тораклар урнашкан. Шулай итеп, университетның төп корпусында Академия президиумы (вице-президентлары [[Отто Шмидт|О. Ю. Шмидт]] һәм Е. А. Чудаков җитәкләгән, ә 1943 елдан - А. Ф. Иоффе һәм Л. А. Орбели) урнаша, шулай ук берничә эре академия институты, шул исәптән ФИАН, Физпроблемалар һәм Физтех институты Казан университетында эшли. [[1945 ел]]ның апрелендә университет һәм академик бүлекчәләр базасында [[РФА КФҮ|ССБР Фәннәр академиясенең Казан филиалы]] оештырыла. [[1952 ел]]да Казан юридик институты (элеккеге Совет хокукы институты) яңадан КДУ юридик факультеты итеп күчерелә. [[1953 ел]]да КДУның химия корпусы төзелә. [[1955 ел]]да университет [[Хезмәт Кызыл Байрагы ордены]] белән бүләкләнә. 1970 елларда университет шәһәрчегенең заманча биек корпуслары: физик (1973) һәм мехмат (1978) төзелә. [[1979 ел]]да университет [[Ленин ордены]] белән бүләкләнә. [[1989 ел]]да университет каршында мәдәни-спорт комплексы ("Уникс" КСК) ачылды. ==Хәзерге тарих== [[1996 ел]]да университет Россия Президенты указы белән «Россия Федерациясе халыкларының аеруча кыйммәтле мәдәни мирас объектларының дәүләт җыентыгы»на кертелде (башта В. И. Ульянов-Ленин исемендәге Казан дәүләт университеты буларак <ref>Указ Президента РФ от 30 июля 1996 года № 1112 «О включении отдельных объектов в Государственный свод особо ценных объектов культурного наследия народов Российской Федерации» // Собрание законодательства РФ. — 1996. — № 32. — Ст. 3894.</ref>), 2010 елдан КФУ буларак<ref>Указ Президента РФ от 26 октября 2010 года № 1289 «О внесении изменения в Указ Президента Российской Федерации от 30 июля 1996 года № 1112 „О включении отдельных объектов в Государственный свод особо ценных объектов культурного наследия народов Российской Федерации“» // Собрание законодательства РФ. — 2010. — № 44. — Ст. 5661.</ref>. == Институтлар һәм факультетлар == *Фундаменталь медицина һәм биология институты *Экология һәм табигатьтән файдалану институты *Геология һәм нефть-газ технологияләре институты *Инженерлык институты *Физика институты *А. М. Бутлеров ис. химия факультеты *Н. И. Лобачевский ис. математика һәм механика институты *Юридик факультеты *Идарә итү, икътисад һәм финанслар институты *Мәгълүмати технологияләр һәм мәгълүмати системалар югары мәктәбе *Хисаплау математикасы һәм мәгълүмати технологияләр югары мәктәбе *Бизнес югары мәктәбе *Л. Н. Толстой ис. филология һәм мәдәниятара багланышлар институты ** [[Габдулла Тукай исемендәге Милли мәдәният һәм мәгариф югары мәктәбе]] (''[[2018 ел]]га кадәр'' Татаристика һәм тюркология югары мәктәбе)<ref>[https://www.azatliq.org/a/29527548.html КФУда мәгариф мәктәбе булдырылды. Милли университет идеясе күмеләме?] [[Азатлык радиосы]], 5.10.2018</ref> *Иҗитмагый-фәлсәфи фәннәр һәм массакүләм багланышлар институты *Халыкара мөнәсәбәтләр, тарих, һәм Шәрекъне өйрәнү институты *Псхилогия һәм мәгариф институты == Уку йортын тәмамлаган шәхесләр == * [[Айсылу Башкурова-Садыйкова]], филолог, публицист, фольклорчы, филология фәннәре докторы, [[Татарстан Республикасының Атказанган мәдәният хезмәткәре]] (2003). == Моны да карагыз == * [[Михаил Коринфский]] ([[1788]] - [[1851]]) - [[Казан университеты]] биналарын коручы, мигъмарчы - профессор. * [[КФУ музейлары]] * [[КФУ император залы]] * [[Әллүки (әдәби берләшмә)|«Әллүки»]] (әдәби берләшмә) == Искәрмәләр == {{Reflist}} {{Россия классик университетлары ассоциациясе}}{{Татарстан ЮУЙлары}} {{Казан университеты}}{{Тышкы сылтамалар}} {{Татарстан музейлары}} [[Төркем:Казан (Идел буе) федераль университеты]] [[Төркем:Казан югары уку йортлары]] 0x1ivfufvgccolawpvgjaghlkgidh3f Калып:Татар телле радиолар 10 50880 3529762 3529684 2022-08-20T15:33:12Z Әмир 15082 мәгълүмат өстәү wikitext text/x-wiki {{Navbox | name = | title = Татар телле радиолар | navbar = | state = <includeonly>{{{state|collapsed}}}</includeonly> | titlestyle = background:#A3EEA3; border-bottom: 1px solid #fdfdfd; | title = [[Татар телле радиолар]] | bodyclass = hlist | image = [[File:Sabantuy-emblem.jpg|90px|Сабан туе эмблемасы]] | group1 = күңел ачу <small>(музыкаль)</small> | group1style = background:#A3EEA3; padding: 0.3em 1em 0.3em 1em; border-top: 1px solid #fdfdfd; font-size: 97%!important; letter-spacing: 0.05em; | list1 = [[Күңел радиосы|Күңел]] {{!}} [[Юлдаш радиосы|Юлдаш]] | group2 = күңел ачу <small>(мәгълүмати)</small> | group2style = background:#A3EEA3; padding: 0.3em 1em 0.3em 1em; border-top: 1px solid #fdfdfd; font-size: 97%!important; letter-spacing: 0.05em; | list2 = [[Болгар радиосы|Болгар]] {{!}} [[Курай радиосы|Курай]] {{!}} [[Татар радиосы|Татар]] | group3 = мәгълүмати-агарту | group3style = background:#A3EEA3; padding: 0.3em 1em 0.3em 1em; border-top: 1px solid #fdfdfd; font-size: 97%!important; letter-spacing: 0.05em; | list3 = [[«Татарстан» радиосы|Татарстан]] {{!}} [[Төркия авазы — Татарча|Төркия авазы]] {{!}} [[Чуашстан милли радиосы|Чуашстан]] | group4 = мәдәни-агарту | group4style = background:#A3EEA3; padding: 0.3em 1em 0.3em 1em; border-top: 1px solid #fdfdfd; font-size: 97%!important; letter-spacing: 0.05em; | list4 = [[Китап (радио)|«Китап»]] {{!}} [[Дусларга сукмак|Төмән]] {{!}} [[Jesus Coming FM]] {{!}} [[Raadio 4]] | group5 = балалар өчен | group5style = background:#A3EEA3; padding: 0.3em 1em 0.3em 1em; border-top: 1px solid #fdfdfd; font-size: 97%!important; letter-spacing: 0.05em; | list5 = [[Саф (радио)|«Саф»]] {{!}} | group6 = тапшыруларны туктаткан | group6style = background:#A3EEA3; padding: 0.3em 1em 0.3em 1em; border-top: 1px solid #fdfdfd; font-size: 97%!important; letter-spacing: 0.05em; | list6 = [[Азатлык радиосы|Азатлык]] {{!}} [[Тәртип радиосы|Тәртип FM]] | belowstyle = background:#A3EEA3; padding: 0.3em 1em 0.3em 1em; border-top: 2px solid #fdfdfd; font-size: 97%!important; letter-spacing: 0.05em; | below = <small> * '''[[Татар дөньясы]]:''' [[:Төркем:Татар авыллары|авыл]] * [[Татар әдәбияты|әдәбият]] * [[:Төркем:Татарча гәҗитләр|газета]] * [[:Төркем:Татарча журналлар|журнал]] * [[:Төркем:Татар телендә җырлар|җыр]] * [[:Төркем:Татарча китаплар|китап]] * [["Татар-информ" мәгълүмат агентлыгының татар редакциясе|мәгълүмат агентлыгы]] * [[:Төркем:Татар телле уку йортлары|уку йорты]] * [[:Төркем:Татар телле нәшриятлар|нәшрият]] * [[:Төркем:Татар телле оешмалар|оешма]] * [[Татар телле радиолар|радио]] * [[Татнет сәхифәләре исемлеге|сайт]] * [[:Төркем:Татарча спектакльләр|спектакль]] * [[Татарча сүзлекләр|сүзлек]] * [[Татарларның дөнья буенча таралышы|татарлар таралышы]] * [[Татар тәкъвиме|тәкъвим]] * [[:Төркем:Татар театрлары|театр]] * [[Татарча Telegram каналлары исемлеге|Telegram]] * [[Татар телле телеканаллар|телеканал]] * [[Татар халык уеннары|уен]] * [[:Төркем:Татар телендәге фильмнар|фильм]] * [[:Төркем:Татар шәхесләре|шәхес]] * [[:Төркем:Татар шигърияте|шигърият]] * [[:Төркем:Татарча энциклопедияләр|энциклопедия]] * [[Татарча YouTube каналлары исемлеге|YouTube]] </small> }} <noinclude>[[Төркем:Калыплар:Татарстан]]</noinclude> k4gne1z8j5ikqfigdcuiutkilk3rqh3 Җәен 0 51632 3529750 3529672 2022-08-20T12:09:46Z Njd-de 43381 Reverted 1 edit by [[Special:Contributions/Samet4342|Samet4342]] ([[User talk:Samet4342|talk]]): Spam (TwinkleGlobal) wikitext text/x-wiki {{Таксон | name = Җәен | regnum = Хайваннар | image file = Silurus glanis 02.jpg | parent = Silurus | rang = Төр | latin = Silurus glanis | author = [[Linnaeus]], [[1758 ел|1758]] | iucnstatus = LC | iucn = 40713 | range map = Silurus_glanis_distmap.png | range legend = {{Легенда2|red|табигый ареал (төче сулар)}}{{Легенда2|orange|төче су яткылыклары}}{{Легенда2|blue|тозлы су ареалы}} | wikispecies = Silurus glanis }} [[Рәсем:Silurus glanis white.JPG|left|thumb|250px|Җәен-альбинос]] {{Портал|Балыклар}} '''Җәен''' ({{lang-la|Silurus glanis}})&nbsp;— [[җәенлеләр]] семьялыгындагы ерткыч [[балык]]. Балтыйк, Каспий, Кара һәм Азак диңгезләре бассейннарында таралган. Татарстан территориясендә Түбән Кама һәм Куйбышев сусаклагычларында яши. Озынлыгы {{сан|1.5|[[метр]]}}дан, авырлыгы {{сан|100|килограмм}}нан артык. Җәен {{сан|5|метр}} озынлыкка һәм {{сан|300|кг}} авырлыкка җитәргә мөмкин. Гәүдәсе лайлалы ялангач тире белән капланган, яшькелт-кара төстә; йөзгечләре чәнечкесез, аксыл кайма белән әйләндереп алынган саргылт яки кызгылт төстә. Аналь йөзгечләре озын, арка йөзгече&nbsp;— бик кыска. Башы киң булып яссыланган, үткен тешле, киң авызлы. Өске иренендә бер пар озын, иягендә ике пар кыска мыегы бар. Җәен&nbsp;— өлешләп уылдык чәчүче төр. Уылдыкны соң гына чәчә. Май-июнь ахырында, суның температурасы 19—20&nbsp;°C булганда, вак сулыкларда сала. Җенси җитлегү ата Җәендә 7—8&nbsp;яшендә, аналарда 9—10&nbsp;яшендә була. Абсолют үрчемлелеге 10—12&nbsp;яшьтә 100-дән {{сан|405|мең}} уылдык бөртегенә кадәр тирбәлә. Балык, бака, эре моллюсклар белән туклана. Җәен яшәү тирән чоңгылларны, су астында калган күл урыннарында. Җәен балыгы 3—4 ел буе урынын алыштырмыйча бер урында яшәргә мөмкин. Ул 1—{{сан|1.5|метр}} тирәнлектәге ләмле, су үләне һәм камышлар каплаган урыннарны ярата. Су өстенә ауган-түнгән агачлар, йөзеп йөрүче камыш утраулары астында якты көнне уздырып, төнлә ауга чыга. Җәен&nbsp;— ерткыч балык, аның суда йөзеп йөрүче кошларга, вак су җәнлекләренә һөҗүм итүе дә билгеле.<ref>[http://tatyash.ru/get.php?11403|82.htm#0 ЭТТӘН ДӘ УСАЛ БАЛЫК (Сәер дөнья) / Әмир ХӘСӘНОВ. Әгерҗе районы, Кичке таң авылы / – № 1-2 (11403), 12 гыйнвар, 2010]</ref> Тышкы күренеше белән ялкау, әкрен, сүлпән сыман. Әмма ачыкса, гаҗәп җитез эш итә. Кешегә һөжүм итү очраклары да теркәлгән<ref>[[s:Жизнь и ловля пресноводных рыб/Сом|Сабанеев&nbsp;Л.&nbsp;П. Жизнь и ловля пресноводных рыб]]</ref>. Куркыныч балык.Үтә зур җәен бер хатынга ташланган очраклар билгеле. Хатынга табибка мөрәҗәгать итәргә тура килгән<ref>[http://yar.kp.ru/online/news/720727/ Үтә зур җәен бер хатынга ташланган очраклар билгеле. Хатынга табибка мөрәҗәгать итәргә туры килгән, ''15.08.2010, Новости 24, Контуев&nbsp;М.]''</ref>. == Әдәбият == * Толковый словарь современного башкирского литературного языка. (под. ред З.&nbsp;Г.&nbsp;Ураксина, 2005) == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Сылтамалар == * [http://www.sevin.ru/vertebrates/index.html?Fishes/190.html Позвоночные животные России: обыкновенный (европейский) сом] * [http://www.euro-som.de/index.php Все подробности о соме, образе жизни и ловли сома] * [http://1recept.com/tag/som/ Сом, рецепты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121020131026/http://1recept.com/tag/som/ |date=2012-10-20 }} {{rq|stub}} {{тәрҗемә|en|Wels catfish}} {{тәрҗемә|ru|Обыкновенный сом}} [[Төркем:Балыклар]] qiyzexjshebzfyso0m5fofdch53w83i Модуль:Navbox 828 158661 3529805 2187646 2022-08-20T21:22:52Z Frhdkazan 3171 Scribunto text/plain -- -- Реализует {{навигационная таблица}}, {{подгруппы навигационной таблицы}} и {{навигационная таблица с блоками}}. -- Основной объём кода заимствован из английского Module:Navbox. -- local p = {} local getArgs -- lazily initialized local yesno -- lazily initialized local styleratio local ODD_EVEN_MARKER = '\127_ODDEVEN_\127' local RESTART_MARKER = '\127_ODDEVEN0_\127' local REGEX_MARKER = '\127_ODDEVEN(%d?)_\127' -- общие параметры для всех шаблонов local commonAliases = { name = {'name', 'имя'}, navigation = {'navigation', 'навигация'}, navbar = {'navbar', 'ссылка_на_просмотр'}, state = {'state'}, orphan = {'orphan'}, tracking = {'tracking'}, border = {'border', 1}, title = {'title', 'заголовок'}, titlegroup = {'titlegroup'}, above = {'above', 'вверху'}, image = {'image', 'изображение'}, imageleft = {'imageleft', 'изображение2', 'изображение_слева'}, below = {'below', 'внизу'}, bodyclass = {'bodyclass', 'класс_тела'}, titleclass = {'titleclass', 'класс_заголовка'}, titlegroupclass = {'titlegroupclass'}, aboveclass = {'aboveclass', 'класс_вверху'}, belowclass = {'belowclass', 'класс_внизу'}, groupclass = {'groupclass', 'класс_групп'}, listclass = {'listclass', 'класс_списков'}, imageclass = {'imageclass', 'класс_изображения'}, basestyle = {'basestyle', 'стиль', 'стиль_базовый'}, bodystyle = {'style', 'bodystyle', 'стиль_тела'}, titlestyle = {'titlestyle', 'стиль_основного_заголовка', 'стиль_заголовка'}, titlegroupstyle = {'titlegroupstyle'}, innerstyle = {'innerstyle'}, abovestyle = {'abovestyle', 'стиль_вверху'}, belowstyle = {'belowstyle', 'стиль_внизу'}, imagestyle = {'imagestyle', 'стиль_изображения'}, imageleftstyle = {'imageleftstyle', 'imagestyle2', 'стиль_изображения_слева'}, } -- параметры {{навигационная таблица}} и {{подгруппы навигационной таблицы}} local standardAliases = { groupstyle = {'groupstyle', 'стиль_заголовков', 'стиль_групп'}, liststyle = {'liststyle', 'стиль_списков'}, evenodd = {'evenodd', 'чётные_нечётные', 'четные_нечетные'}, groupwidth = {'groupwidth', 'ширина_групп'}, listpadding = {'listpadding', 'отступ_списков'}, } -- параметры {{навигационная таблица}} и {{подгруппы навигационной таблицы}} с нумерацией local standardElementAliases = { group = {'group%s', 'заголовок%s', 'группа%s'}, list = {'list%s', 'список%s'}, groupstyle = {'group%sstyle', 'стиль_заголовка%s', 'стиль_группы%s'}, listclass = {'list%sclass', 'класс%sсписка', 'класс_списка%s'}, liststyle = {'list%sstyle', 'стиль_списка%s'}, listpadding = {'list%spadding'} } -- параметры {{навигационная таблица с блоками}} -- с нижнего подчеркивания начинаются параметры, конфликтующие с standardAliases local groupsParentAliases = { selected = {'selected', 'открытый_блок', 'развернуть'}, secttitlestyle = {'secttitlestyle', 'стиль_заголовков'}, _groupstyle = {'groupstyle', 'стиль_блоков'}, _liststyle = {'liststyle', 'стиль_списков', 'contentstyle'}, _listpadding = {'listpadding', 'отступ_списка', 'отступ_списков'} } -- параметры {{навигационная таблица с блоками}} с нумерацией local groupsChildAliases = { groupname = {'abbr%s', 'имя_блока%s', 'аббр%s'}, state = {'state%s'}, title = {'group%s', 'блок%s', 'заголовок%s', 'группа%s', 'sect%s', 'section%s', 'секция%s'}, list1 = {'list%s', 'список%s', 'content%s'}, image = {'image%s', 'изображение%s'}, imageleft = {'imageleft%s', 'изображение_слева%s'}, secttitlestyle = {'sect%stitlestyle', 'стиль%sзаголовка', 'стиль_секции%s'}, groupstyle = {'group%sstyle', 'стиль%sблока', 'стиль_группы%s', 'стиль_блока%s'}, listclass = {'list%sclass', 'класс%sсписка', 'класс_списка%s'}, liststyle = {'list%sstyle', 'стиль%sсписка', 'стиль_списка%s', 'content%sstyle'}, color = {'цвет%s'} } local function checkAliases(args, aliases, index) for _, alias in ipairs(aliases) do local arg if index then arg = args[string.format(alias, index)] else arg = args[alias] end if arg then return arg end end return nil end local function checkElAliases(args, name, index) return checkAliases(args, standardElementAliases[name], index) end local function concatStyles(t) local res for k, v in pairs(t) do if v then res = res and res .. ';' .. v or v end end return res end local function striped(wikitext, args) -- Return wikitext with markers replaced for odd/even striping. -- Child (subgroup) navboxes are flagged with a category that is removed -- by parent navboxes. The result is that the category shows all pages -- where a child navbox is not contained in a parent navbox. local orphanCat = '[[Категория:Навигационные шаблоны без родителя]]' if args.border == 'subgroup' and args.orphan ~= 'yes' then -- No change; striping occurs in outermost navbox. return wikitext .. orphanCat end local first, second = 'odd', 'even' if args.evenodd then if args.evenodd == 'swap' then first, second = second, first else first = args.evenodd second = first end end local changer if first == second then changer = first else local index = 0 changer = function (code) if code == '0' then -- Current occurrence is for a group before a nested table. -- Set it to first as a valid although pointless class. -- The next occurrence will be the first row after a title -- in a subgroup and will also be first. index = 0 return first end index = index + 1 return index % 2 == 1 and first or second end end local regex = orphanCat:gsub('([%[%]])', '%%%1') return (wikitext:gsub(regex, ''):gsub(REGEX_MARKER, changer)) -- () omits gsub count end local function addNewline(s) if s:match('^[*:;#]') or s:match('^{|') then return '\n' .. s ..'\n' else return s end end local function renderNavBar(titleCell, args) local currentFrame = mw.getCurrentFrame() if args.navbar ~= 'off' and args.navbar ~= 'plain' and (args.name or not currentFrame:getParent():getTitle():gsub('/песочница$', '') == 'Шаблон:Навигационная таблица') then -- Check color contrast of the gear icon if not styleratio then styleratio = require('Module:Color contrast')._styleratio end local contrastStyle = args.titlestyle or args.basestyle local gearStyleBlack = (contrastStyle and mw.text.unstripNoWiki(contrastStyle) .. '; color:#666;' or '') local gearStyleWhite = (contrastStyle and mw.text.unstripNoWiki(contrastStyle) .. '; color:#fff;' or '') local gear = currentFrame:expandTemplate{ title = 'Tnavbar-view', args = { args.name, fontcolor = (styleratio{gearStyleBlack} < styleratio{gearStyleWhite}) and 'white', } } --- Gear creation titleCell :tag('span') :addClass('navbox-gear') :css('float', 'left') :css('text-align', 'left') :css('width', '5em') :css('margin-right', '0.5em') :wikitext(gear) end end -- -- Title row -- local function renderTitleRow(tbl, args) if not args.title then return end local titleRow = tbl:tag('tr') if args.titlegroup then titleRow :tag('th') :attr('scope', 'row') :addClass('navbox-group') :addClass(args.titlegroupclass) :cssText(args.basestyle) :cssText(args.groupstyle) :cssText(args.titlegroupstyle) :wikitext(args.titlegroup) end local titleCell = titleRow:tag('th'):attr('scope', 'colgroup') if args.titlegroup then titleCell :css('border-left', '2px solid #fdfdfd') :css('width', '100%') end local titleColspan = 2 if args.imageleft then titleColspan = titleColspan + 1 end if args.image then titleColspan = titleColspan + 1 end if args.titlegroup then titleColspan = titleColspan - 1 end titleCell :cssText(args.basestyle) :cssText(args.titlestyle) :addClass('navbox-title') :attr('colspan', titleColspan) renderNavBar(titleCell, args) titleCell :tag('div') :attr('id', mw.uri.anchorEncode(args.title)) :addClass(args.titleclass) :css('font-size', '114%') :css('margin', '0 5em') :wikitext(addNewline(args.title)) end -- -- Above/Below rows -- local function getAboveBelowColspan(args) local ret = 2 if args.imageleft then ret = ret + 1 end if args.image then ret = ret + 1 end return ret end local function renderAboveRow(tbl, args) if not args.above then return end tbl:tag('tr') :tag('td') :addClass('navbox-abovebelow') :addClass(args.aboveclass) :cssText(args.basestyle) :cssText(args.abovestyle) :attr('colspan', getAboveBelowColspan(args)) :tag('div') :wikitext(addNewline(args.above)) end local function renderBelowRow(tbl, args) if not args.below then return end tbl:tag('tr') :tag('td') :addClass('navbox-abovebelow') :addClass(args.belowclass) :cssText(args.basestyle) :cssText(args.belowstyle) :attr('colspan', getAboveBelowColspan(args)) :tag('div') :wikitext(addNewline(args.below)) end -- -- List rows -- local function haveSubgroups(args) for i = 1, 23 do if checkElAliases(args, 'group', i) and checkElAliases(args, 'list', i) then return true end end return false end local function renderListRow(tbl, args, index, rowspan, rowArgs) local row = tbl:tag('tr') if index == 1 and args.imageleft then row :tag('td') :addClass('navbox-image') :addClass(args.imageclass) :css('width', '1px') :css('padding', '0px 7px 0px 0px') :cssText(args.imageleftstyle) :attr('rowspan', rowspan) :tag('div') :wikitext(addNewline(args.imageleft)) end if rowArgs.group then local groupCell = row:tag('th') groupCell :attr('scope', 'row') :addClass('navbox-group') :addClass(args.groupclass) :cssText(args.basestyle) :css('width', args.groupwidth or '1px') -- If groupwidth not specified, minimize width groupCell :cssText(args.groupstyle) :cssText(rowArgs.groupstyle) :wikitext(rowArgs.group) end local listCell = row:tag('td') if rowArgs.group then listCell :css('text-align', 'left') :css('border-left-width', '2px') :css('border-left-style', 'solid') else if haveSubgroups(args) then listCell :attr('colspan', 2) end end if not args.groupwidth then listCell:css('width', '100%') end local listText = rowArgs.list local oddEven = ODD_EVEN_MARKER if listText:sub(1, 12) == '</div><table' then -- Assume list text is for a subgroup navbox so no automatic striping for this row. oddEven = listText:find('<th[^>]*"navbox%-title"') and RESTART_MARKER or 'odd' end listCell :css('padding', '0px') :cssText(args.liststyle) :cssText(rowArgs.liststyle) :addClass('navbox-list') :addClass('navbox-' .. oddEven) :addClass(args.listclass) :addClass(rowArgs.listclass) :tag('div') :css('padding', rowArgs.listpadding or args.listpadding or '0em 0.25em') :wikitext(addNewline(listText)) if index == 1 and args.image then row :tag('td') :addClass('navbox-image') :addClass(args.imageclass) :css('width', '1px') :css('padding', '0px 0px 0px 7px') :cssText(args.imagestyle) :attr('rowspan', rowspan) :tag('div') :wikitext(addNewline(args.image)) end end -- -- Tracking categories -- local function needsChangetoSubgroups(args) for i = 1, 23 do if (checkElAliases(args, 'group', i)) and not (checkElAliases(args, 'list', i)) then return true end end return false end local function needsHorizontalLists(args) if args.border == 'subgroup' or args.tracking == 'no' then return false end local listClasses = { ['plainlist'] = true, ['hlist'] = true, ['hlist hnum'] = true, ['hlist hwrap'] = true, ['hlist vcard'] = true, ['vcard hlist'] = true, ['hlist vevent'] = true, ['hlist hlist-items-nowrap'] = true, ['hlist-items-nowrap'] = true, } return not (listClasses[args.listclass] or listClasses[args.bodyclass]) end -- local function hasBackgroundColors() -- return mw.ustring.match(titlestyle or '','background') or mw.ustring.match(groupstyle or '','background') or mw.ustring.match(basestyle or '','background') -- end local function isIllegible(args) if not styleratio then styleratio = require('Module:Color contrast')._styleratio end for key, style in pairs(args) do if tostring(key):match("style$") or tostring(key):match("^стиль") then if styleratio{mw.text.unstripNoWiki(style)} < 4.5 then return true end end end return false end local function getTrackingCategories(args) local cats = {} if needsChangetoSubgroups(args) then table.insert(cats, 'Навигационные шаблоны с ошибочным использованием заголовков') end if needsHorizontalLists(args) then table.insert(cats, 'Навигационные шаблоны без горизонтальных списков') end if isIllegible(args) then table.insert(cats, 'Потенциально нечитаемые навигационные шаблоны') end return cats end local function renderTrackingCategories(builder, args) local title = mw.title.getCurrentTitle() if title.namespace ~= 10 then return end -- not in template space local subpage = title.subpageText if subpage == 'doc' or subpage == 'песочница' or subpage == 'тесты' then return end for i, cat in ipairs(getTrackingCategories(args)) do builder:wikitext('[[Категория:' .. cat .. ']]') end end -- -- Main navbox tables -- local function renderMainTable(args, listnums) local tbl = mw.html.create('table') :addClass('nowraplinks') :addClass(args.bodyclass) if args.title and (args.state ~= 'plain' and args.state ~= 'off') then tbl :addClass('collapsible') :addClass(args.state or 'autocollapse') end tbl:css('border-spacing', 0) if args.border == 'subgroup' or args.border == 'none' then tbl :addClass('navbox-subgroup') :cssText(args.bodystyle) else -- regular navbox - bodystyle and style will be applied to the wrapper table tbl :addClass('navbox-inner') :css('background', 'transparent') :css('color', 'inherit') end tbl:cssText(args.innerstyle) renderTitleRow(tbl, args) renderAboveRow(tbl, args) for i, listnum in ipairs(listnums) do local rowArgs = { group = checkElAliases(args, 'group', listnum), list = checkElAliases(args, 'list', listnum), groupstyle = checkElAliases(args, 'groupstyle', listnum), listclass = checkElAliases(args, 'listclass', listnum), liststyle = checkElAliases(args, 'liststyle', listnum), listpadding = checkElAliases(args, 'listpadding', listnum) } renderListRow(tbl, args, i, #listnums, rowArgs) end renderBelowRow(tbl, args) return tbl end -- Read the arguments in the order they'll be output in, to make references number in the right order. local function readInTheRightOrder(args, groupAliases, listAliases) local _ _ = checkAliases(args, commonAliases.title) _ = checkAliases(args, commonAliases.above) for i = 1, 23 do _ = checkAliases(args, groupAliases, i) _ = checkAliases(args, listAliases, i) end _ = checkAliases(args, commonAliases.below) end function p._navbox(args) if not yesno then yesno = require('Module:Yesno') end local listnums = {} for k, v in pairs(args) do local listnum = ('' .. k):match('^list(%d+)$') or ('' .. k):match('^список(%d+)$') if listnum then table.insert(listnums, tonumber(listnum)) end end table.sort(listnums) args.border = mw.text.trim(args.border or args[1] or '') if args.border == 'child' then args.border = 'subgroup' end for argname, aliasesList in pairs(commonAliases) do args[argname] = checkAliases(args, aliasesList) end for argname, aliasesList in pairs(standardAliases) do args[argname] = checkAliases(args, aliasesList) end args.navigation = yesno(args.navigation, '') -- render the main body of the navbox local tbl = renderMainTable(args, listnums) -- render the appropriate wrapper around the navbox, depending on the border param local res = mw.html.create() if args.border == 'none' then local nav = res:tag('div') :attr('role', 'navigation') :node(tbl) if args.title then nav:attr('aria-labelledby', mw.uri.anchorEncode(args.title)) else nav:attr('aria-label', 'Навигационный шаблон') end if args.name and args.name ~= '-' then nav:attr('data-name', args.name) end if args.navigation == true then nav:attr('data-navboxnavigation', '1') elseif args.navigation == false then nav:attr('data-navboxnavigation', '0') end elseif args.border == 'subgroup' then -- We assume that this navbox is being rendered in a list cell of a parent navbox, and is -- therefore inside a div with padding:0em 0.25em. We start with a </div> to avoid the -- padding being applied, and at the end add a <div> to balance out the parent's </div> res :wikitext('</div>') -- XXX: hack due to lack of unclosed support in mw.html. :node(tbl) :wikitext('<div>') -- XXX: hack due to lack of unclosed support in mw.html. else local nav = res:tag('div') :attr('role', 'navigation') :addClass('navbox') :cssText(args.bodystyle) :node(tbl) if args.title then nav:attr('aria-labelledby', mw.uri.anchorEncode(args.title)) else nav:attr('aria-label', 'Навигационный шаблон') end if args.name and args.name ~= '-' then nav:attr('data-name', args.name) end if args.navigation == true then nav:attr('data-navboxnavigation', '1') elseif args.navigation == false then nav:attr('data-navboxnavigation', '0') end end renderTrackingCategories(res, args) return striped(tostring(res), args) end function p.navbox(frame) if not getArgs then getArgs = require('Module:Arguments').getArgs end if not yesno then yesno = require('Module:Yesno') end args = getArgs(frame, {wrappers = {'Шаблон:Навигационная таблица', 'Шаблон:Подгруппы навигационной таблицы'}}) if frame.args.border then -- This allows Template:Navbox_subgroup to use {{#invoke:Navbox|navbox|border=...}}. args.border = frame.args.border end readInTheRightOrder(args, standardElementAliases.group, standardElementAliases.list) return p._navbox(args) end function p.navboxWithCollapsibleGroups(frame) if not getArgs then getArgs = require('Module:Arguments').getArgs end local args = getArgs(frame, {wrappers = {'Шаблон:Навигационная таблица с блоками'}}) readInTheRightOrder(args, groupsChildAliases.title, groupsChildAliases.list1) local parent = {} for argname, aliasesList in pairs(commonAliases) do parent[argname] = checkAliases(args, aliasesList) end for argname, aliasesList in pairs(groupsParentAliases) do parent[argname] = checkAliases(args, aliasesList) end for i = 1, 20 do local child = {} for argname, aliasesList in pairs(groupsChildAliases) do child[argname] = checkAliases(args, aliasesList, i) end child.color = child.color and string.format('background:%s;', child.color) or '' child.border = 'child' child.navbar = 'plain' if parent.selected and parent.selected == child.groupname then child.state = 'uncollapsed' end child.state = child.state or 'collapsed' child.basestyle = concatStyles{parent.basestyle, parent.secttitlestyle, child.secttitlestyle} child.titlestyle = concatStyles{parent._groupstyle, child.groupstyle, child.color} child.liststyle = concatStyles{parent._liststyle, child.liststyle} child.lispadding = parent._listpadding if child.title then parent['list' .. i] = p._navbox(child) else parent['list' .. i] = child.list1 end end return p._navbox(parent) end return p rzcpht0897iqv8c2g8iw25t4on966zd 3529808 3529805 2022-08-20T21:23:54Z Frhdkazan 3171 [[Special:Contributions/Frhdkazan|Frhdkazan]] үзгәртүләре ([[User talk:Frhdkazan|бәхәс]]) [[User:Ильвир|Ильвир]] юрамасына кадәр кире кайтарылды Scribunto text/plain -- -- This module implements {{Navbox}} -- local p = {} local navbar = require('Module:Navbar')._navbar local getArgs -- lazily initialized local args local border local listnums = {} local ODD_EVEN_MARKER = '\127_ODDEVEN_\127' local RESTART_MARKER = '\127_ODDEVEN0_\127' local REGEX_MARKER = '\127_ODDEVEN(%d?)_\127' local function striped(wikitext) -- Return wikitext with markers replaced for odd/even striping. -- Child (subgroup) navboxes are flagged with a category that is removed -- by parent navboxes. The result is that the category shows all pages -- where a child navbox is not contained in a parent navbox. local orphanCat = '[[Төркем:Ятим навигацион калып]]' if border == 'subgroup' and args.orphan ~= 'yes' then -- No change; striping occurs in outermost navbox. return wikitext .. orphanCat end local first, second = 'odd', 'even' if args.evenodd then if args.evenodd == 'swap' then first, second = second, first else first = args.evenodd second = first end end local changer if first == second then changer = first else local index = 0 changer = function (code) if code == '0' then -- Current occurrence is for a group before a nested table. -- Set it to first as a valid although pointless class. -- The next occurrence will be the first row after a title -- in a subgroup and will also be first. index = 0 return first end index = index + 1 return index % 2 == 1 and first or second end end local regex = orphanCat:gsub('([%[%]])', '%%%1') return (wikitext:gsub(regex, ''):gsub(REGEX_MARKER, changer)) -- () omits gsub count end local function processItem(item, nowrapitems) if item:sub(1, 2) == '{|' then -- Applying nowrap to lines in a table does not make sense. -- Add newlines to compensate for trim of x in |parm=x in a template. return '\n' .. item ..'\n' end if nowrapitems == 'yes' then local lines = {} for line in (item .. '\n'):gmatch('([^\n]*)\n') do local prefix, content = line:match('^([*:;#]+)%s*(.*)') if prefix and not content:match('^<span class="nowrap">') then line = prefix .. '<span class="nowrap">' .. content .. '</span>' end table.insert(lines, line) end item = table.concat(lines, '\n') end if item:match('^[*:;#]') then return '\n' .. item ..'\n' end return item end local function renderNavBar(titleCell) if args.navbar ~= 'off' and args.navbar ~= 'plain' and not (not args.name and mw.getCurrentFrame():getParent():getTitle():gsub('/sandbox$', '') == 'Калып:Navbox') then titleCell:wikitext(navbar{ args.name, mini = 1, fontstyle = (args.basestyle or '') .. ';' .. (args.titlestyle or '') .. ';background:none transparent;border:none;' }) end end -- -- Title row -- local function renderTitleRow(tbl) if not args.title then return end local titleRow = tbl:tag('tr') if args.titlegroup then titleRow :tag('th') :attr('scope', 'row') :addClass('navbox-group') :addClass(args.titlegroupclass) :cssText(args.basestyle) :cssText(args.groupstyle) :cssText(args.titlegroupstyle) :wikitext(args.titlegroup) end local titleCell = titleRow:tag('th'):attr('scope', 'col') if args.titlegroup then titleCell :css('border-left', '2px solid #fdfdfd') :css('width', '100%') end local titleColspan = 2 if args.imageleft then titleColspan = titleColspan + 1 end if args.image then titleColspan = titleColspan + 1 end if args.titlegroup then titleColspan = titleColspan - 1 end titleCell :cssText(args.basestyle) :cssText(args.titlestyle) :addClass('navbox-title') :attr('colspan', titleColspan) renderNavBar(titleCell) titleCell :tag('div') :attr('id', mw.uri.anchorEncode(args.title)) :addClass(args.titleclass) :css('font-size', '114%') :css('margin', '0 4em') :wikitext(processItem(args.title)) end -- -- Above/Below rows -- local function getAboveBelowColspan() local ret = 2 if args.imageleft then ret = ret + 1 end if args.image then ret = ret + 1 end return ret end local function renderAboveRow(tbl) if not args.above then return end tbl:tag('tr') :tag('td') :addClass('navbox-abovebelow') :addClass(args.aboveclass) :cssText(args.basestyle) :cssText(args.abovestyle) :attr('colspan', getAboveBelowColspan()) :tag('div') :wikitext(processItem(args.above, args.nowrapitems)) end local function renderBelowRow(tbl) if not args.below then return end tbl:tag('tr') :tag('td') :addClass('navbox-abovebelow') :addClass(args.belowclass) :cssText(args.basestyle) :cssText(args.belowstyle) :attr('colspan', getAboveBelowColspan()) :tag('div') :wikitext(processItem(args.below, args.nowrapitems)) end -- -- List rows -- local function renderListRow(tbl, index, listnum) local row = tbl:tag('tr') if index == 1 and args.imageleft then row :tag('td') :addClass('navbox-image') :addClass(args.imageclass) :css('width', '1px') -- Minimize width :css('padding', '0px 2px 0px 0px') :cssText(args.imageleftstyle) :attr('rowspan', #listnums) :tag('div') :wikitext(processItem(args.imageleft)) end if args['group' .. listnum] then local groupCell = row:tag('th') groupCell :attr('scope', 'row') :addClass('navbox-group') :addClass(args.groupclass) :cssText(args.basestyle) :css('width', args.groupwidth or '1%') -- If groupwidth not specified, minimize width groupCell :cssText(args.groupstyle) :cssText(args['group' .. listnum .. 'style']) :wikitext(args['group' .. listnum]) end local listCell = row:tag('td') if args['group' .. listnum] then listCell :css('text-align', 'left') :css('border-left-width', '2px') :css('border-left-style', 'solid') else listCell:attr('colspan', 2) end if not args.groupwidth then listCell:css('width', '100%') end local rowstyle -- usually nil so cssText(rowstyle) usually adds nothing if index % 2 == 1 then rowstyle = args.oddstyle else rowstyle = args.evenstyle end local listText = args['list' .. listnum] local oddEven = ODD_EVEN_MARKER if listText:sub(1, 12) == '</div><table' then -- Assume list text is for a subgroup navbox so no automatic striping for this row. oddEven = listText:find('<th[^>]*"navbox%-title"') and RESTART_MARKER or 'odd' end listCell :css('padding', '0px') :cssText(args.liststyle) :cssText(rowstyle) :cssText(args['list' .. listnum .. 'style']) :addClass('navbox-list') :addClass('navbox-' .. oddEven) :addClass(args.listclass) :tag('div') :css('padding', (index == 1 and args.list1padding) or args.listpadding or '0em 0.25em') :wikitext(processItem(listText, args.nowrapitems)) if index == 1 and args.image then row :tag('td') :addClass('navbox-image') :addClass(args.imageclass) :css('width', '1px') -- Minimize width :css('padding', '0px 0px 0px 2px') :cssText(args.imagestyle) :attr('rowspan', #listnums) :tag('div') :wikitext(processItem(args.image)) end end -- -- Tracking categories -- local function needsHorizontalLists() if border == 'subgroup' or args.tracking == 'no' then return false end local listClasses = { ['plainlist'] = true, ['hlist'] = true, ['hlist hnum'] = true, ['hlist hwrap'] = true, ['hlist vcard'] = true, ['vcard hlist'] = true, ['hlist vevent'] = true, } return not (listClasses[args.listclass] or listClasses[args.bodyclass]) end local function hasBackgroundColors() for _, key in ipairs({'titlestyle', 'groupstyle', 'basestyle'}) do if tostring(args[key]):find('background', 1, true) then return true end end end local function isIllegible() local styleratio = require('Module:Color contrast')._styleratio for key, style in pairs(args) do if tostring(key):match("style$") then if styleratio{mw.text.unstripNoWiki(style)} < 4.5 then return true end end end return false end local function getTrackingCategories() local cats = {} if needsHorizontalLists() then table.insert(cats, 'Горизонталь исемлексез навигацион калыплар') end if hasBackgroundColors() then table.insert(cats, 'Background төсләре белән куллана торган навигацион калыплар') end if isIllegible() then table.insert(cats, 'Потенциаль укып булмый торган навигацион калыплар') end return cats end local function renderTrackingCategories(builder) local title = mw.title.getCurrentTitle() if title.namespace ~= 10 then return end -- not in template space local subpage = title.subpageText if subpage == 'doc' or subpage == 'sandbox' or subpage == 'testcases' then return end for _, cat in ipairs(getTrackingCategories()) do builder:wikitext('[[Төркем:' .. cat .. ']]') end end -- -- Main navbox tables -- local function renderMainTable() local tbl = mw.html.create('table') :addClass('nowraplinks') :addClass(args.bodyclass) if args.title and (args.state ~= 'plain' and args.state ~= 'off') then tbl :addClass('collapsible') :addClass(args.state or 'autocollapse') end tbl:css('border-spacing', 0) if border == 'subgroup' or border == 'none' then tbl :addClass('navbox-subgroup navbox-spacing-temp') :cssText(args.bodystyle) :cssText(args.style) else -- regular navbox - bodystyle and style will be applied to the wrapper table tbl :addClass('navbox-inner') :css('background', 'transparent') :css('color', 'inherit') end tbl:cssText(args.innerstyle) renderTitleRow(tbl) renderAboveRow(tbl) for i, listnum in ipairs(listnums) do renderListRow(tbl, i, listnum) end renderBelowRow(tbl) return tbl end function p._navbox(navboxArgs) args = navboxArgs for k, _ in pairs(args) do if type(k) == 'string' then local listnum = k:match('^list(%d+)$') if listnum then table.insert(listnums, tonumber(listnum)) end end end table.sort(listnums) border = mw.text.trim(args.border or args[1] or '') if border == 'child' then border = 'subgroup' end -- render the main body of the navbox local tbl = renderMainTable() -- render the appropriate wrapper around the navbox, depending on the border param local res = mw.html.create() if border == 'none' then local nav = res:tag('div') :attr('role', 'navigation') :node(tbl) if args.title then nav:attr('aria-labelledby', mw.uri.anchorEncode(args.title)) else nav:attr('aria-label', 'Navbox') end elseif border == 'subgroup' then -- We assume that this navbox is being rendered in a list cell of a parent navbox, and is -- therefore inside a div with padding:0em 0.25em. We start with a </div> to avoid the -- padding being applied, and at the end add a <div> to balance out the parent's </div> res :wikitext('</div>') :node(tbl) :wikitext('<div>') else local nav = res:tag('div') :attr('role', 'navigation') :addClass('navbox navbox-spacing-temp') :cssText(args.bodystyle) :cssText(args.style) :css('padding', '3px') :node(tbl) if args.title then nav:attr('aria-labelledby', mw.uri.anchorEncode(args.title)) else nav:attr('aria-label', 'Navbox') end end renderTrackingCategories(res) return striped(tostring(res)) end function p.navbox(frame) if not getArgs then getArgs = require('Module:Arguments').getArgs end args = getArgs(frame, {wrappers = 'Template:Navbox'}) -- Read the arguments in the order they'll be output in, to make references number in the right order. local _ _ = args.title _ = args.above for i = 1, 20 do _ = args["group" .. tostring(i)] _ = args["list" .. tostring(i)] end _ = args.below return p._navbox(args) end return p 5b827adjx1njcwyverm59tx4srzb10p 3529809 3529808 2022-08-20T21:38:02Z Frhdkazan 3171 инглизчә Википедиядән яңартылган копиясен күчерү Scribunto text/plain local p = {} local navbar = require('Module:Navbar')._navbar local cfg = mw.loadData('Module:Navbox/configuration') local getArgs -- lazily initialized local args local format = string.format local function striped(wikitext, border) -- Return wikitext with markers replaced for odd/even striping. -- Child (subgroup) navboxes are flagged with a category that is removed -- by parent navboxes. The result is that the category shows all pages -- where a child navbox is not contained in a parent navbox. local orphanCat = cfg.category.orphan if border == cfg.keyword.border_subgroup and args[cfg.arg.orphan] ~= cfg.keyword.orphan_yes then -- No change; striping occurs in outermost navbox. return wikitext .. orphanCat end local first, second = cfg.class.navbox_odd_part, cfg.class.navbox_even_part if args[cfg.arg.evenodd] then if args[cfg.arg.evenodd] == cfg.keyword.evenodd_swap then first, second = second, first else first = args[cfg.arg.evenodd] second = first end end local changer if first == second then changer = first else local index = 0 changer = function (code) if code == '0' then -- Current occurrence is for a group before a nested table. -- Set it to first as a valid although pointless class. -- The next occurrence will be the first row after a title -- in a subgroup and will also be first. index = 0 return first end index = index + 1 return index % 2 == 1 and first or second end end local regex = orphanCat:gsub('([%[%]])', '%%%1') return (wikitext:gsub(regex, ''):gsub(cfg.marker.regex, changer)) -- () omits gsub count end local function processItem(item, nowrapitems) if item:sub(1, 2) == '{|' then -- Applying nowrap to lines in a table does not make sense. -- Add newlines to compensate for trim of x in |parm=x in a template. return '\n' .. item ..'\n' end if nowrapitems == cfg.keyword.nowrapitems_yes then local lines = {} for line in (item .. '\n'):gmatch('([^\n]*)\n') do local prefix, content = line:match('^([*:;#]+)%s*(.*)') if prefix and not content:match(cfg.pattern.nowrap) then line = format(cfg.nowrap_item, prefix, content) end table.insert(lines, line) end item = table.concat(lines, '\n') end if item:match('^[*:;#]') then return '\n' .. item ..'\n' end return item end -- we will want this later when we want to add tstyles for hlist/plainlist local function has_navbar() return args[cfg.arg.navbar] ~= cfg.keyword.navbar_off and args[cfg.arg.navbar] ~= cfg.keyword.navbar_plain and ( args[cfg.arg.name] or mw.getCurrentFrame():getParent():getTitle():gsub(cfg.pattern.sandbox, '') ~= cfg.pattern.navbox ) end local function renderNavBar(titleCell) if has_navbar() then titleCell:wikitext(navbar{ [cfg.navbar.name] = args[cfg.arg.name], [cfg.navbar.mini] = 1, [cfg.navbar.fontstyle] = (args[cfg.arg.basestyle] or '') .. ';' .. (args[cfg.arg.titlestyle] or '') .. ';background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;' }) end end local function renderTitleRow(tbl) if not args[cfg.arg.title] then return end local titleRow = tbl:tag('tr') local titleCell = titleRow:tag('th'):attr('scope', 'col') local titleColspan = 2 if args[cfg.arg.imageleft] then titleColspan = titleColspan + 1 end if args[cfg.arg.image] then titleColspan = titleColspan + 1 end titleCell :cssText(args[cfg.arg.basestyle]) :cssText(args[cfg.arg.titlestyle]) :addClass(cfg.class.navbox_title) :attr('colspan', titleColspan) renderNavBar(titleCell) titleCell :tag('div') -- id for aria-labelledby attribute :attr('id', mw.uri.anchorEncode(args[cfg.arg.title])) :addClass(args[cfg.arg.titleclass]) :css('font-size', '114%') :css('margin', '0 4em') :wikitext(processItem(args[cfg.arg.title])) end local function getAboveBelowColspan() local ret = 2 if args[cfg.arg.imageleft] then ret = ret + 1 end if args[cfg.arg.image] then ret = ret + 1 end return ret end local function renderAboveRow(tbl) if not args[cfg.arg.above] then return end tbl:tag('tr') :tag('td') :addClass(cfg.class.navbox_abovebelow) :addClass(args[cfg.arg.aboveclass]) :cssText(args[cfg.arg.basestyle]) :cssText(args[cfg.arg.abovestyle]) :attr('colspan', getAboveBelowColspan()) :tag('div') -- id for aria-labelledby attribute, if no title :attr('id', args[cfg.arg.title] and nil or mw.uri.anchorEncode(args[cfg.arg.above])) :wikitext(processItem(args[cfg.arg.above], args[cfg.arg.nowrapitems])) end local function renderBelowRow(tbl) if not args[cfg.arg.below] then return end tbl:tag('tr') :tag('td') :addClass(cfg.class.navbox_abovebelow) :addClass(args[cfg.arg.belowclass]) :cssText(args[cfg.arg.basestyle]) :cssText(args[cfg.arg.belowstyle]) :attr('colspan', getAboveBelowColspan()) :tag('div') :wikitext(processItem(args[cfg.arg.below], args[cfg.arg.nowrapitems])) end local function renderListRow(tbl, index, listnum, listnums_size) local row = tbl:tag('tr') if index == 1 and args[cfg.arg.imageleft] then row :tag('td') :addClass(cfg.class.noviewer) :addClass(cfg.class.navbox_image) :addClass(args[cfg.arg.imageclass]) :css('width', '1px') -- Minimize width :css('padding', '0 2px 0 0') :cssText(args[cfg.arg.imageleftstyle]) :attr('rowspan', listnums_size) :tag('div') :wikitext(processItem(args[cfg.arg.imageleft])) end local group_and_num = format(cfg.arg.group_and_num, listnum) local groupstyle_and_num = format(cfg.arg.groupstyle_and_num, listnum) if args[group_and_num] then local groupCell = row:tag('th') -- id for aria-labelledby attribute, if lone group with no title or above if listnum == 1 and not (args[cfg.arg.title] or args[cfg.arg.above] or args[cfg.arg.group2]) then groupCell :attr('id', mw.uri.anchorEncode(args[cfg.arg.group1])) end groupCell :attr('scope', 'row') :addClass(cfg.class.navbox_group) :addClass(args[cfg.arg.groupclass]) :cssText(args[cfg.arg.basestyle]) -- If groupwidth not specified, minimize width :css('width', args[cfg.arg.groupwidth] or '1%') groupCell :cssText(args[cfg.arg.groupstyle]) :cssText(args[groupstyle_and_num]) :wikitext(args[group_and_num]) end local listCell = row:tag('td') if args[group_and_num] then listCell :addClass(cfg.class.navbox_list_with_group) else listCell:attr('colspan', 2) end if not args[cfg.arg.groupwidth] then listCell:css('width', '100%') end local rowstyle -- usually nil so cssText(rowstyle) usually adds nothing if index % 2 == 1 then rowstyle = args[cfg.arg.oddstyle] else rowstyle = args[cfg.arg.evenstyle] end local list_and_num = format(cfg.arg.list_and_num, listnum) local listText = args[list_and_num] local oddEven = cfg.marker.oddeven if listText:sub(1, 12) == '</div><table' then -- Assume list text is for a subgroup navbox so no automatic striping for this row. oddEven = listText:find(cfg.pattern.navbox_title) and cfg.marker.restart or cfg.class.navbox_odd_part end local liststyle_and_num = format(cfg.arg.liststyle_and_num, listnum) local listclass_and_num = format(cfg.arg.listclass_and_num, listnum) listCell :css('padding', '0') :cssText(args[cfg.arg.liststyle]) :cssText(rowstyle) :cssText(args[liststyle_and_num]) :addClass(cfg.class.navbox_list) :addClass(cfg.class.navbox_part .. oddEven) :addClass(args[cfg.arg.listclass]) :addClass(args[listclass_and_num]) :tag('div') :css('padding', (index == 1 and args[cfg.arg.list1padding]) or args[cfg.arg.listpadding] or '0 0.25em' ) :wikitext(processItem(listText, args[cfg.arg.nowrapitems])) if index == 1 and args[cfg.arg.image] then row :tag('td') :addClass(cfg.class.noviewer) :addClass(cfg.class.navbox_image) :addClass(args[cfg.arg.imageclass]) :css('width', '1px') -- Minimize width :css('padding', '0 0 0 2px') :cssText(args[cfg.arg.imagestyle]) :attr('rowspan', listnums_size) :tag('div') :wikitext(processItem(args[cfg.arg.image])) end end -- uses this now to make the needHlistCategory correct -- to use later for when we add list styles via navbox local function has_list_class(htmlclass) local class_args = { -- rough order of probability of use cfg.arg.bodyclass, cfg.arg.listclass, cfg.arg.aboveclass, cfg.arg.belowclass, cfg.arg.titleclass, cfg.arg.navboxclass, cfg.arg.groupclass, cfg.arg.imageclass } local patterns = { '^' .. htmlclass .. '$', '%s' .. htmlclass .. '$', '^' .. htmlclass .. '%s', '%s' .. htmlclass .. '%s' } for _, arg in ipairs(class_args) do for _, pattern in ipairs(patterns) do if mw.ustring.find(args[arg] or '', pattern) then return true end end end return false end local function needsHorizontalLists(border) if border == cfg.keyword.border_subgroup or args[cfg.arg.tracking] == cfg.keyword.tracking_no then return false end return not has_list_class(cfg.pattern.hlist) and not has_list_class(cfg.pattern.plainlist) end local function hasBackgroundColors() for _, key in ipairs({cfg.arg.titlestyle, cfg.arg.groupstyle, cfg.arg.basestyle, cfg.arg.abovestyle, cfg.arg.belowstyle}) do if tostring(args[key]):find('background', 1, true) then return true end end return false end local function hasBorders() for _, key in ipairs({cfg.arg.groupstyle, cfg.arg.basestyle, cfg.arg.abovestyle, cfg.arg.belowstyle}) do if tostring(args[key]):find('border', 1, true) then return true end end return false end local function isIllegible() local styleratio = require('Module:Color contrast')._styleratio for key, style in pairs(args) do if tostring(key):match(cfg.pattern.style) then if styleratio{mw.text.unstripNoWiki(style)} < 4.5 then return true end end end return false end local function getTrackingCategories(border) local cats = {} if needsHorizontalLists(border) then table.insert(cats, cfg.category.horizontal_lists) end if hasBackgroundColors() then table.insert(cats, cfg.category.background_colors) end if isIllegible() then table.insert(cats, cfg.category.illegible) end if hasBorders() then table.insert(cats, cfg.category.borders) end return cats end local function renderTrackingCategories(builder, border) local title = mw.title.getCurrentTitle() if title.namespace ~= 10 then return end -- not in template space local subpage = title.subpageText if subpage == cfg.keyword.subpage_doc or subpage == cfg.keyword.subpage_sandbox or subpage == cfg.keyword.subpage_testcases then return end for _, cat in ipairs(getTrackingCategories(border)) do builder:wikitext('[[Category:' .. cat .. ']]') end end local function renderMainTable(border, listnums) local tbl = mw.html.create('table') :addClass(cfg.class.nowraplinks) :addClass(args[cfg.arg.bodyclass]) local state = args[cfg.arg.state] if args[cfg.arg.title] and state ~= cfg.keyword.state_plain and state ~= cfg.keyword.state_off then if state == cfg.keyword.state_collapsed then state = cfg.class.collapsed end tbl :addClass(cfg.class.collapsible) :addClass(state or cfg.class.autocollapse) end tbl:css('border-spacing', 0) if border == cfg.keyword.border_subgroup or border == cfg.keyword.border_none then tbl :addClass(cfg.class.navbox_subgroup) :cssText(args[cfg.arg.bodystyle]) :cssText(args[cfg.arg.style]) else -- regular navbox - bodystyle and style will be applied to the wrapper table tbl :addClass(cfg.class.navbox_inner) :css('background', 'transparent') :css('color', 'inherit') end tbl:cssText(args[cfg.arg.innerstyle]) renderTitleRow(tbl) renderAboveRow(tbl) local listnums_size = #listnums for i, listnum in ipairs(listnums) do renderListRow(tbl, i, listnum, listnums_size) end renderBelowRow(tbl) return tbl end local function add_navbox_styles() local frame = mw.getCurrentFrame() -- This is a lambda so that it doesn't need the frame as a parameter local function add_user_styles(templatestyles) if templatestyles and templatestyles ~= '' then return frame:extensionTag{ name = 'templatestyles', args = { src = templatestyles } } end return '' end -- get templatestyles. load base from config so that Lua only needs to do -- the work once of parser tag expansion local base_templatestyles = cfg.templatestyles local templatestyles = add_user_styles(args[cfg.arg.templatestyles]) local child_templatestyles = add_user_styles(args[cfg.arg.child_templatestyles]) -- The 'navbox-styles' div exists for two reasons: -- 1. To wrap the styles to work around T200206 more elegantly. Instead -- of combinatorial rules, this ends up being linear number of CSS rules. -- 2. To allow MobileFrontend to rip the styles out with 'nomobile' such that -- they are not dumped into the mobile view. return mw.html.create('div') :addClass(cfg.class.navbox_styles) :addClass(cfg.class.nomobile) :wikitext(base_templatestyles .. templatestyles .. child_templatestyles) :done() end function p._navbox(navboxArgs) args = navboxArgs local listnums = {} for k, _ in pairs(args) do if type(k) == 'string' then local listnum = k:match(cfg.pattern.listnum) if listnum then table.insert(listnums, tonumber(listnum)) end end end table.sort(listnums) local border = mw.text.trim(args[cfg.arg.border] or args[1] or '') if border == cfg.keyword.border_child then border = cfg.keyword.border_subgroup end -- render the main body of the navbox local tbl = renderMainTable(border, listnums) local res = mw.html.create() -- render the appropriate wrapper for the navbox, based on the border param if border == cfg.keyword.border_none then res:node(add_navbox_styles()) local nav = res:tag('div') :attr('role', 'navigation') :node(tbl) -- aria-labelledby title, otherwise above, otherwise lone group if args[cfg.arg.title] or args[cfg.arg.above] or (args[cfg.arg.group1] and not args[cfg.arg.group2]) then nav:attr( 'aria-labelledby', mw.uri.anchorEncode( args[cfg.arg.title] or args[cfg.arg.above] or args[cfg.arg.group1] ) ) else nav:attr('aria-label', cfg.aria_label) end elseif border == cfg.keyword.border_subgroup then -- We assume that this navbox is being rendered in a list cell of a -- parent navbox, and is therefore inside a div with padding:0em 0.25em. -- We start with a </div> to avoid the padding being applied, and at the -- end add a <div> to balance out the parent's </div> res :wikitext('</div>') :node(tbl) :wikitext('<div>') else res:node(add_navbox_styles()) local nav = res:tag('div') :attr('role', 'navigation') :addClass(cfg.class.navbox) :addClass(args[cfg.arg.navboxclass]) :cssText(args[cfg.arg.bodystyle]) :cssText(args[cfg.arg.style]) :css('padding', '3px') :node(tbl) -- aria-labelledby title, otherwise above, otherwise lone group if args[cfg.arg.title] or args[cfg.arg.above] or (args[cfg.arg.group1] and not args[cfg.arg.group2]) then nav:attr( 'aria-labelledby', mw.uri.anchorEncode(args[cfg.arg.title] or args[cfg.arg.above] or args[cfg.arg.group1]) ) else nav:attr('aria-label', cfg.aria_label) end end if (args[cfg.arg.nocat] or cfg.keyword.nocat_false):lower() == cfg.keyword.nocat_false then renderTrackingCategories(res, border) end return striped(tostring(res), border) end function p.navbox(frame) if not getArgs then getArgs = require('Module:Arguments').getArgs end args = getArgs(frame, {wrappers = {cfg.pattern.navbox}}) -- Read the arguments in the order they'll be output in, to make references -- number in the right order. local _ _ = args[cfg.arg.title] _ = args[cfg.arg.above] -- Limit this to 20 as covering 'most' cases (that's a SWAG) and because -- iterator approach won't work here for i = 1, 20 do _ = args[format(cfg.arg.group_and_num, i)] _ = args[format(cfg.arg.list_and_num, i)] end _ = args[cfg.arg.below] return p._navbox(args) end return p aps8opqyleqagctjqmi5zb3x6sq8mux Калып:Navbox with collapsible groups 10 161911 3529803 2413134 2022-08-20T21:17:00Z Frhdkazan 3171 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{#invoke:navbox|navboxWithCollapsibleGroups}}</includeonly>{{#ifeq: {{NAMESPACE}} | Шаблон | {{#switch: {{{1|}}} | child | subgroup | none = | {{#ifeq: {{{имя|{{{name|}}}}}} | {{PAGENAME}} | | {{#if:{{yesno|{{{tracking|}}}|no=1|yes=|blank=}} | | {{#if: {{{имя|{{{name|}}}}}} | {{#ifeq:{{ROOTPAGENAME}}|Работа недели||{{no-doc|[[Категория:Навигационные шаблоны, у которых нужно проверить параметр Имя]]}}}} | [[Категория:Навигационные шаблоны, у которых предположительно недостаёт параметра Имя]] }} }} }} }} }}<noinclude>{{doc}}</noinclude> rushl51bhuovuguhthx57azs4w1swc8 3529804 3529803 2022-08-20T21:17:48Z Frhdkazan 3171 [[Special:Contributions/Frhdkazan|Frhdkazan]] үзгәртүләре ([[User talk:Frhdkazan|бәхәс]]) [[User:E737|E737]] юрамасына кадәр кире кайтарылды wikitext text/x-wiki {{#invoke:Navbox with collapsible groups|navbox}}<noinclude> {{documentation}} </noinclude> j6qvvjumurmy6l2o9ffi0l26l7qqwy6 3529806 3529804 2022-08-20T21:23:06Z Frhdkazan 3171 [[Special:Contributions/Frhdkazan|Frhdkazan]] ([[User talk:Frhdkazan|бәхәс]]) кулланучысының 3529804 төзәтмәсе кире кагылды wikitext text/x-wiki <includeonly>{{#invoke:navbox|navboxWithCollapsibleGroups}}</includeonly>{{#ifeq: {{NAMESPACE}} | Шаблон | {{#switch: {{{1|}}} | child | subgroup | none = | {{#ifeq: {{{имя|{{{name|}}}}}} | {{PAGENAME}} | | {{#if:{{yesno|{{{tracking|}}}|no=1|yes=|blank=}} | | {{#if: {{{имя|{{{name|}}}}}} | {{#ifeq:{{ROOTPAGENAME}}|Работа недели||{{no-doc|[[Категория:Навигационные шаблоны, у которых нужно проверить параметр Имя]]}}}} | [[Категория:Навигационные шаблоны, у которых предположительно недостаёт параметра Имя]] }} }} }} }} }}<noinclude>{{doc}}</noinclude> rushl51bhuovuguhthx57azs4w1swc8 3529807 3529806 2022-08-20T21:23:46Z Frhdkazan 3171 [[Special:Contributions/Frhdkazan|Frhdkazan]] ([[User talk:Frhdkazan|бәхәс]]) кулланучысының 3529806 төзәтмәсе кире кагылды wikitext text/x-wiki {{#invoke:Navbox with collapsible groups|navbox}}<noinclude> {{documentation}} </noinclude> j6qvvjumurmy6l2o9ffi0l26l7qqwy6 Татар телле радиолар 0 163470 3529761 3437131 2022-08-20T15:26:38Z Әмир 15082 мәгълүмат өстәү: /* Үз тапшыруларны бары тик яки зур өлештә татарча алып барган радиолар */ wikitext text/x-wiki {{Координация исемлеге}} Бу [[ВП:Мәкалә|мәкалә]] - бүгенге көндә [[татар теле]]ндә тапшырулар алып баручы радиостанцияләрне туплаучы мәгълүмати [[ВП:Исемлекләр|исемлек]] булырлык итеп үстерелә. Бу исемлек чикләрендә '''радио''' [[термин]]ы булсын гади [[радио]]-дулкыннары һәм/яки [[интернет]] аша тапшыручы оешмаларны билгели.<ref>[http://www.azatliq.org/content/article/24241089.html Azaliq.org: <u>Интернет челтәрендә</u> күп кенә ''татар радиолары'' эшләп килә. Алар арасында “Татар радиосы”, “Курай” радиосы, “Күңел” радиосы – бу инде Татарстан радиолары, Башкортстаннан “Кызыл таң” радиосы һәм башка регионнарда кайбер татар радиолары бар.]</ref> ==Үз тапшыруларны бары тик яки зур өлештә татарча алып барган радиолар == === Мәгълүмати радиолар === * [[Азатлык радиосы]]: [[Азат Аурупа радиосы/Азатлык радиосы]]ның татар-башкорт хезмәт, күпчелектә татарча. * [[«Татарстан» радиосы]]: [[Россия-1]] телеканалының {{Татарстан республикасы байрагы}}ндагы бүлегенең җирле һәм региональ радио хезмәте, рус һәм татар телләрендә чыга. [[File:Radio_icon.png|20px]]: [http://trt-tv.ru/slushat-radio-rossiya-tatarstan/ Online-тыңлау] * [[Төркия авазы — Татарча]]: [[Төркия авазы]]ның татар хезмәте, татарча гына. === Музыкаль мәдәни-агарту радиолары === * [[Китап (радио)|«Китап»]]: [[Татмедиа]] АҖ 2020 елда оештырган, тәүлек әйләнәсе җырлап һәм сөйләп торучы милли радио. === Мәгълүмати-күңел ачу радиолары === * [[Болгар радиосы]] ''(элекке [[Яңа гасыр радиосы]])'' [[File:Radio_icon.png|20px]]: [http://tunein.com/radio/Bolgar-Radiosi-915-s133231/ Online-тыңлау] * [[Курай радиосы|Курай]] [[File:Radio_icon.png|20px]]: [http://tunein.com/radio/Radio-Kuray-7397-s109815/ Online-тыңлау] * [[Күңел радиосы|Күңел]] [[File:Radio_icon.png|20px]]: [http://tunein.com/radio/Kunel-Radio-s133224/ Online-тыңлау] * [[Татар радиосы]] [[File:Radio_icon.png|20px]]: [http://tunein.com/radio/TATAR-RADiOSI-1005-s133205/ Online-тыңлау] * [[Тәртип FM]] [[File:Radio_icon.png|20px]]: [http://tunein.com/radio/Tartip-FM-935-s224653/ Online-тыңлау] * [[Qazan радиосы|Qazan]] - [http://qazan-radiosi.com qazan-radiosi.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200804030738/https://www.qazan-radiosi.com/ |date=2020-08-04 }} * Радио [[Әгерҗе]] - 106.2 FM, ''Эфир вакыты:'' 9:00-17:00 [[MSK]], [http://agryz-rt.ru/ru/component/k2/item/2972-egerge-radioci-escli-bascladi.html Редакция контактлары] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304201907/http://agryz-rt.ru/ru/component/k2/item/2972-egerge-radioci-escli-bascladi.html |date=2016-03-04 }} * Радио "[[Арча]] FM" - 103.6 FM, [http://arskmedia.com/radio/ Радио турында] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150202224347/http://arskmedia.com/radio/ |date=2015-02-02 }}, [[File:Radio_icon.png|20px]]: [http://arskmedia.com/radio/on-line/ Online-тыңлау] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150202202014/http://arskmedia.com/radio/on-line/ |date=2015-02-02 }} * Радио "[[Актаныш]] FM" - 6:00-7:00, 13:00-14:00, 18:00-19:00 [[MSK]], [http://www.aktanysh-rt.ru/tt/component/k2/item/480-onlayn.html Актаныш FM сәхифәсе] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151027202458/http://www.aktanysh-rt.ru/tt/component/k2/item/480-onlayn.html |date=2015-10-27 }}, [[File:Radio_icon.png|20px]]: [http://radio.tatinf.ru:8800/aktanish.m3u Online-тыңлау (m3u)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304213058/http://radio.tatinf.ru:8800/aktanish.m3u |date=2016-03-04 }} * Радио "[[Биектау]] FM" - 100.2 FM, Вакыт: 7.00-8.00, 12.00-14.00, 18.00-19.00 [[MSK]], [[File:Radio_icon.png|20px]]: [http://www.biektaw.ru//modules/mod_rar_radio/tmpl/player/player.php?radio=aHR0cDovL3JhZGlvLnRhdGluZi5ydTo4ODAwL2JpZWt0YXc,&url=aHR0cDovL3d3dy5iaWVrdGF3LnJ1Lw,,&ancho=200&stream=0&logo=L21vZHVsZXMvbW9kX3Jhcl9yYWRpby90bXBsL2ltYWdlbmVzL2JpZWt0YXcuanBn&alt=RWwgbG9nbyBkZSBsYSBSYWRpbw,,&adcliente= Online-тыңлау] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304211841/http://www.biektaw.ru//modules/mod_rar_radio/tmpl/player/player.php?radio=aHR0cDovL3JhZGlvLnRhdGluZi5ydTo4ODAwL2JpZWt0YXc,&url=aHR0cDovL3d3dy5iaWVrdGF3LnJ1Lw,,&ancho=200&stream=0&logo=L21vZHVsZXMvbW9kX3Jhcl9yYWRpby90bXBsL2ltYWdlbmVzL2JpZWt0YXcuanBn&alt=RWwgbG9nbyBkZSBsYSBSYWRpbw,,&adcliente= |date=2016-03-04 }} * Радио "[[Кукмара]] авазы" - 107.9 FM, [http://www.kukmor-radio.ru/ Редакция сәхифәсе] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217172839/http://kukmor-radio.ru/ |date=2014-12-17 }} * Радио "[[Минзәлә]] дулкыннары" - 107.3 FM, [http://www.menzela.ru/ru/component/k2/itemlist/category/60-muzyika.html Эфир вакыты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150216125525/http://menzela.ru/ru/component/k2/itemlist/category/60-muzyika.html |date=2015-02-16 }}: Сишәмбе һәм Пәнҗешәмбе, 13:00-19:00 [[MSK]], [[File:Radio_icon.png|20px]]: [http://menzela.ru//modules/mod_rar_radio/tmpl/player/player.php?radio=aHR0cDovL3JhZGlvLnRhdGluZi5ydTo4ODAwL21lbnplbGE,&url=aHR0cDovL21lbnplbGEucnUv&ancho=175&stream=0&logo=L21vZHVsZXMvbW9kX3Jhcl9yYWRpby90bXBsL2ltYWdlbmVzL01lbnplbGFGTS5wbmc,&alt=RWwgbG9nbyBkZSBsYSBSYWRpbw,,&adcliente= Online-тыңлау] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160310180714/http://menzela.ru//modules/mod_rar_radio/tmpl/player/player.php?radio=aHR0cDovL3JhZGlvLnRhdGluZi5ydTo4ODAwL21lbnplbGE,&url=aHR0cDovL21lbnplbGEucnUv&ancho=175&stream=0&logo=L21vZHVsZXMvbW9kX3Jhcl9yYWRpby90bXBsL2ltYWdlbmVzL01lbnplbGFGTS5wbmc,&alt=RWwgbG9nbyBkZSBsYSBSYWRpbw,,&adcliente= |date=2016-03-10 }} * Радио "Муслим-МР" ([[Мөслим (Мөслим районы)|Мөслим]]) - 100.0 FM, Эфир вакытлары: 6:00-7:00, 13:00-14:00, 18:00-19:00 [[MSK]], [http://muslumirc.ru/ru/redacia.html Редакция турында] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150221034135/http://muslumirc.ru/ru/redacia.html |date=2015-02-21 }} * Радио "Нократ дулкыннары" ([[Мамадыш]]) - 103.9 FM, [[File:Radio_icon.png|20px]]: [http://www.mamadysh-rt.ru//modules/mod_rar_radio/tmpl/player/player.php?radio=aHR0cDovL3JhZGlvLnRhdGluZi5ydTo4ODAwL25va3JhdA,,&url=aHR0cDovL3d3dy5tYW1hZHlzaC1ydC5ydS8,&ancho=275&stream=0&logo=L21vZHVsZXMvbW9kX3Jhcl9yYWRpby90bXBsL2ltYWdlbmVzL05va3JhdEZNLnBuZw,,&alt=RWwgbG9nbyBkZSBsYSBSYWRpbw,,&adcliente= Online-тыңлау] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151027203552/http://www.mamadysh-rt.ru//modules/mod_rar_radio/tmpl/player/player.php?radio=aHR0cDovL3JhZGlvLnRhdGluZi5ydTo4ODAwL25va3JhdA,,&url=aHR0cDovL3d3dy5tYW1hZHlzaC1ydC5ydS8,&ancho=275&stream=0&logo=L21vZHVsZXMvbW9kX3Jhcl9yYWRpby90bXBsL2ltYWdlbmVzL05va3JhdEZNLnBuZw,,&alt=RWwgbG9nbyBkZSBsYSBSYWRpbw,,&adcliente= |date=2015-10-27 }} * Радио "[[Саба]] дулкыннары" - 105.6 FM, [http://saby.tatarstan.ru/tat/radio Туры эфир сәгатьләре], [[File:Radio_icon.png|20px]]: [http://www.saba-rt.ru//modules/mod_rar_radio/tmpl/player/player.php?radio=aHR0cDovL3JhZGlvLnRhdGluZi5ydTo4ODAwL3NhYmE,&url=aHR0cDovL3d3dy5zYWJhLXJ0LnJ1Lw,,&ancho=150&stream=0&logo=L21vZHVsZXMvbW9kX3Jhcl9yYWRpby90bXBsL2ltYWdlbmVzL3NhYmFfRk0ucG5n&alt=RWwgbG9nbyBkZSBsYSBSYWRpbw,,&adcliente= Online-тыңлау] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304202731/http://www.saba-rt.ru//modules/mod_rar_radio/tmpl/player/player.php?radio=aHR0cDovL3JhZGlvLnRhdGluZi5ydTo4ODAwL3NhYmE,&url=aHR0cDovL3d3dy5zYWJhLXJ0LnJ1Lw,,&ancho=150&stream=0&logo=L21vZHVsZXMvbW9kX3Jhcl9yYWRpby90bXBsL2ltYWdlbmVzL3NhYmFfRk0ucG5n&alt=RWwgbG9nbyBkZSBsYSBSYWRpbw,,&adcliente= |date=2016-03-04 }} * Радио "[[Сарман]]" - 107.8 FM, [http://www.sarman-rt.ru/tt/hometat.html?spart=3 Редакция сәхифәсе]{{Deadlink|date=February 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * Радио "[[Теләче]] радиосы" - 106.1 FM, Дүш - Җом 13:00-14:00 һәм 18:00-19:00 [[MSK]], [http://www.tulachi.ru/ru/redacia.html Редакция сәхифәсе] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150704122004/http://tulachi.ru/ru/redacia.html |date=2015-07-04 }} *Радио "Роксана радиосы" - 103.0 FM Уфа шәһәре [http://roksanaradio.ru/ онлайн тыңлау сайтында] === Музыкаль радиолары === * [[Татарстан авазы]] - * "[[Казахстанның татар дөньясы]]" радиосы (Радио "Татарский мир Казахстана") - [http://www.tmk.kz/ Редакция сәхифәсе], [http://radiofm-online.ru/publ/kazakhstan/radio_tmk/4-1-0-24 radiofm-online.ru сәхифәсендәге тасвирламасы] [[File:Radio_icon.png|20px]]: [http://laradiofm.ru/download/255-ru-m3u/ Online-тыңлау (m3u)] === Тематик каналлар === * [[Jesus Coming FM]] Tatar: {{IND}}'ның халыкара шәхси христиан интернет-радиостанциясенең татар каналы. [[File:Radio_icon.png|20px]]: [http://tunein.com/radio/Jesus-Coming-FM---Tatar-s187540/ Online-тыңлау] * [[Татар авазы]] Интернет-радиосы. [[File:Radio_icon.png|20px]]: [http://ps.ne.fm/tatarauazy Online-тыңлау]{{Deadlink|date=February 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} === Балалар радиосы === * [[Саф (радио)|«Саф» балалар радиосы]] == Цитата == {{Цитата|Бөтендөнья татар Интернет-радиосы «Татар авазы» Татар әдәби телен саклау. Татар әдәбиятын, музыкасын һәм җырларын үстерү һәм киң таныту. «Татар авазы» радиосы үз эченә алачак материаллар: дөньяның төрле төбәкләрендә яшәүче татарларның туган телдә язылган әсәрләре (музыкаль һәм әдәби әсәрләр) шул авторларның үзләре башкаруында һәм җырчылар, нәфис тел осталары, музыкантлар, музыкаль коллективлар башкаруында. Максатлы аудитория татар теленә һәм мәдәниятенә бәйле: шуларны туган телем һәм мәдәниятем дип танучылар, өйрәнергә омтылучылар һәм кызыксынучылар. [https://www.facebook.com/groups/352291514949017/ Ринат Абдулхаликов]}} == Үз тапшыруларны өлешчә татарча алып барган радиолар == Бу тапшыруларының 50% азрагын татар телендә ясаган радиостанцияләр исемлеге. * [[Чуашстан милли радиосы]]: {{Чуашстан республикасы байрагы}} хөкүмәтенә караган [[Чуашстан милли телерадиокомпанияс]]енең радио хезмәте, чуаш, рус һәм татар телләрендә чыга. * [[Юлдаш радиосы]]: {{Башкортстан республикасы байрагы}} радиостанциясе, татар телендә тәбрикләүләр чыга. * [[Raadio 4]]: {{EST}}нең дәүләтенә караган рус-телле радиосы, эстон, поляк, беларус, украин, ''[[татар теле|татар]]'' һәм чуаш телләрендә тапшырулар да чыга. == Шулай ук карагыз == * [[Рус радиолары]] * [[Татар телеканаллары]] * [[Татар газеталары]] * [[Татар журналлары]] * [[Татар интернеты]] ==Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Сылтамалар == * [http://search.tatar73.ru/2014/02/13/татар-радиолары/ Татар радиолары] * [http://radio.vefire.ru/category/tatar/ radio.vefire.ru: Популярные онлайн радио в категории «Татарский»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150331203110/http://radio.vefire.ru/category/tatar/ |date=2015-03-31 }} * [http://tatmedia.ru/smi_tatmedia CМИ Татмедиа] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141004192013/http://tatmedia.ru/smi_tatmedia |date=2014-10-04 }}: "Радио" * [http://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1329281 Радиостанции Татарстана] {{Татар радиолары}} [[Төркем:Татар мәгълүмат чаралары]] [[Төркем:Телләр буенча радио]] [[Төркем:Исемлекләр:Мәдәният]] {{Сайланган исемлек}} dxtmu4812bnx83cqmuyzc0877wwydu7 Игорь Ксенофонтов 0 197744 3529814 3520652 2022-08-21T06:23:58Z 176.59.211.52 wikitext text/x-wiki {{Шәхес}}'''Игорь Ксенофонтов ''' (Игорь Борис улы Ксенофонтов,{{ТД}}, {{ТУ}} — {{ҮД}}, {{ҮУ}}) — ССHБ һәм РФ тренеры (фигуралы шуу), РСФСРның атказанган тренеры (1974). 304kfdvosvgs21bu90a5qpdilmjf4gp Кулланучы:A.Khamidullin 2 209060 3529793 3528932 2022-08-20T19:36:04Z A.Khamidullin 6685 /* Education */ wikitext text/x-wiki [[File:Tatar Wikimedians Tatarstan Education Ministry — 2.jpg||thumb|<small>[https://www.wikidata.org/wiki/Q61971116?uselang=tt В-дата] {{*}} [https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Abdulla_Khamidullin?uselang=tt В-җыентык] {{*}} [[:ru:n:Абдулла Хамидуллин|В-хәбәр]]<small>]] {{Үрнәк:Орден йөртүче/Тырышлык йолдызы|Озак вакыт эчендә яхшы кертемегез өчен --[[Кулланучы:Ilnur efende|Ilnur efende]] ([[Кулланучы бәхәсе:Ilnur efende|бәхәс]]) 12 гый 2021, 17:14 (UTC)}} {{2021 Африка вики-бәйгесе катнашучысы}}{{Төрки марафон 2021 катнашучысы}}{{Татар җирләре җәмгыяте бәйгесе катнашучысы (2021)}}{{ФГОС.wiki бәйгесе катнашучысы (2021)}}{{Азия ае 2021 бәйгесе катнашучысы}}{{ФГОС.wiki 2022 катнашучысы}} {| style="background:#e2f2d2; border: solid 3px green; width: 60%; padding: 2px;" |rowspan="2" valign="middle" width=110px | [[Файл:BoNM - India.png|60px|center|Һинд йолдызы]] |style="font-size: large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''[[Википедия:Википедия катнашучыларына бүләкләр/Милли рәхмәтләр|Һинд йолдызы]]''' |- |style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid #C2C2C2;" | Һиндстан һәм һинд дине тематикасындагы мәкаләләргә зур өлеш керткән өчен--[[Кулланучы:Ilnur efende|Ilnur efende]] ([[Кулланучы бәхәсе:Ilnur efende|бәхәс]]) 29 июн 2021, 15:58 (UTC) |} <br/> ==Greetings== Hello. My name is Abdulla Khamidullin, Jr. I take part in writing and translating articles for Tatar edition Wikipedia and several other language projects. ==Education== I studied at Shihabuddin Marjani 2-nd gymnasium. I was honored to get a Shihabuddin Marjani prize from Australian Tatar community from the hands of [[Камәрия Хәмидуллина|Khamidullina Kamariya Zinnurovna]] after finishing education at the gymnasium. I have got a degree in Electronics (Kazan State Technical University) and International Relations (Tatar University of Collaboration to Businness - TISBI). I also passed some courses in different languages and spiritual knowledge.<br/> ==Thanks== Many thanks to my teachers: Vladimir Anfinogentov, Vladimir Kharchenko, Mr Bilchenko, Mr Timerkayev Boris Ahundovich, Computing teacher Marat efendi, Mr Naberezhnov, Mr Masgud, Kamariya Khamidullina, Miss Yana Tsoi, Mr Samochkov, Madina-apa, Enji-apa, Mr Muawiya Musa, Mr Jonathan Young, Mr Jeoffery Bairde, Mrs Natalya Konstantinova, Mr Penkovtsev, Alexander Mezyaev, Mr Nguni, Liliya mataji, Mrs Amruta Ghurage, Mr Vsevolod Porollo, Yuto Hishiyama-san, Garifullina Madina Daulievna, English teacher Gulsina Shamilevna, Mrs Alfinur Dalilovna (Alla Danilovna), Mrs Amina Minzakirovna, Mr Golovin, Kavas Garayevich, General Physics Professor Mr Fyodorov, Mrs Shablinskaya, Mr Beloglazov, Mr Altschuler, Alfiya Asrarovna, Rufiya Raisovna, Fialka Robertovna, Mr Ibragimov Edward Rafaelyevich, Mr Marat Vazihovich, Aliya hanum, Mr Epstein, Mr Tyrtyshny, Ivanova Marina Anatolyevna, Mr Zibrev Dmitriy Gennadyevich, Mrs Solodkova Irina Sergeyevna, Mrs Kalinkina Tatyana Yevgenyevna, Mr Mylnikov, Mr Kurnev, Mr Robert Salahovich R.I.P, Mr Ayyup, Mr Aliy, Mr Chehlay, Gulsina Shamilevna, Tanzilya Fatyhovna, Mr Boloznyev, Mr Yakutenkov, Mr Sherbakov, Mr Pyankov, Mr Zheltkov, Mr Maslov, Mr Konyk, Mr Almayev, Mr Solodukho, Mr Kozlov, Mr Kunshin, Mr Voytenko Vladimir Ilyich, Mr Tolok R.I.P, Avzal Salahovich R.I.P.<br/> ==Hobbies== My hobbies are wood carving (just a little bit) and sketch drawing (just a little bit also). ==Salut== Je m'appelle Abdullah. Actuallement j'habite a Kazan. Je participe en Wikipedia de la langue tatare et les langues autres. ==Grüßung== Hallo. Mein Name ist Abdullah Hamidullin. Ich interessiere mich auf verschiedene Themen wie die Religionen, die Sprachen, die Geographie, die Technik, die Mathematik und so weiter. Auch übersetze und schreibe ich in Wikipedia auf Tatarisch und andere Sprachen. Ich übersetze personlich und benutze verschiedene Programmen und Wörterbücher. ==今日は== 皆さん。 今日は! 私 は アブドラ ハミドリンと 申します。 どうぞ よろしこお願いします。 ウィキピディアのタタル語で 通訳 した記事 書いていてちょっとだけ自分で書いています。 ==Салам== Саламлена. Мыйым лӱмем Абдулла Хамидуллин уло. Ынде Википедияште тӱрло (историй, географий, кыл, тын ден шуко моло) темын сай статья уло. Ден мый изиш татар кылын ден моло кылын статья ыштам. ==السلام عليكم== .السلام عليكم .اسمي عبد لله بن ايرات حميدولين. اترجم واكتب مقالات في ويكيبيديا باللغة التترية و اللغات اخرى .وايضا اقرا كثيرا ==Небольшая информация о себе== Здравствуйте. Меня зовут Абдулла Хамидуллин. Интересуюсь темами по электронике, вычислительной технике, различным языкам, духовной жизни, математике, физике, искусству и т.д. Надеюсь, что мой вклад будет на пользу. ==Buongiorno== Buongiorno a tutti. Mi chiamo Abdulla Hamidullin. Scrivo articoli della lengua tatar. Sono alumnus di Università della citta Kazan Tecnico (facolto di radio) i di Unversità Economico TISBI. ==Сәлам== Исәнмесез. Минем исемем Абдулла Хәмидуллин. Татарча Википедиягә камилләштерүләр кертергә тырышам. Монда укып һәм язып татар телем дә камилләшер һәм аңлавым тирәнәер дип үз-үземә өмет багълыйм. ==¡Buenos dias!== ¡Hola! Me llamo Hamidullin '''Abdullah''' Airatovich. Mi educacion es radioelectronico (La Universidad Tecnico Nacional de Kazan) y relaciones internacionales (La Universidad de TISBI). {| style="background:#e2f2d2; border: solid 3px green; width: 60%; padding: 2px;" |rowspan="2" valign="middle" width=110px | [[Файл:BoNM - Tatarstan Hires Gold.png|60px|center|I дәрәҗә Татарстан ордены]] |style="font-size: large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''I дәрәҗә Татарстан ордены ''' |- |style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid #C2C2C2;" | Татар Википедиясе үсешенә зур өлеш керткән өчен--[[Кулланучы:Ilnur efende|Ilnur efende]] ([[Кулланучы бәхәсе:Ilnur efende|бәхәс]]) 1 фев 2022, 18:12 (UTC) |} {{Халык мәдәнияте һәм хатын-кыз 2022 марафоны катнашучысы}} {{Татар 4.0 марафоны катнашучысы (2022)}} 5k9ag9z4lr7cu18s9a3wcv0v211ocns 3529795 3529793 2022-08-20T19:49:40Z A.Khamidullin 6685 /* Education */ wikitext text/x-wiki [[File:Tatar Wikimedians Tatarstan Education Ministry — 2.jpg||thumb|<small>[https://www.wikidata.org/wiki/Q61971116?uselang=tt В-дата] {{*}} [https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Abdulla_Khamidullin?uselang=tt В-җыентык] {{*}} [[:ru:n:Абдулла Хамидуллин|В-хәбәр]]<small>]] {{Үрнәк:Орден йөртүче/Тырышлык йолдызы|Озак вакыт эчендә яхшы кертемегез өчен --[[Кулланучы:Ilnur efende|Ilnur efende]] ([[Кулланучы бәхәсе:Ilnur efende|бәхәс]]) 12 гый 2021, 17:14 (UTC)}} {{2021 Африка вики-бәйгесе катнашучысы}}{{Төрки марафон 2021 катнашучысы}}{{Татар җирләре җәмгыяте бәйгесе катнашучысы (2021)}}{{ФГОС.wiki бәйгесе катнашучысы (2021)}}{{Азия ае 2021 бәйгесе катнашучысы}}{{ФГОС.wiki 2022 катнашучысы}} {| style="background:#e2f2d2; border: solid 3px green; width: 60%; padding: 2px;" |rowspan="2" valign="middle" width=110px | [[Файл:BoNM - India.png|60px|center|Һинд йолдызы]] |style="font-size: large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''[[Википедия:Википедия катнашучыларына бүләкләр/Милли рәхмәтләр|Һинд йолдызы]]''' |- |style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid #C2C2C2;" | Һиндстан һәм һинд дине тематикасындагы мәкаләләргә зур өлеш керткән өчен--[[Кулланучы:Ilnur efende|Ilnur efende]] ([[Кулланучы бәхәсе:Ilnur efende|бәхәс]]) 29 июн 2021, 15:58 (UTC) |} <br/> ==Greetings== Hello. My name is Abdulla Khamidullin, Jr. I take part in writing and translating articles for Tatar edition Wikipedia and several other language projects. ==Education== I studied at Shihabuddin Marjani 2-nd gymnasium. I was honored to get a Shihabuddin Marjani prize from Australian Tatar community from the hands of Mrs. [[Камәрия Хәмидуллина|Khamidullina Kamariya Zinnurovna]] after finishing education at the gymnasium. I have got a degree in Electronics (Kazan State Technical University) and International Relations (Tatar University of Collaboration to Businness - TISBI). I also passed some courses in different languages and spiritual knowledge.<br/> ==Thanks== Many thanks to my teachers: Vladimir Anfinogentov, Vladimir Kharchenko, Mr Bilchenko, Mr Timerkayev Boris Ahundovich, Computing teacher Marat efendi, Mr Naberezhnov, Mr Masgud, Kamariya Khamidullina, Miss Yana Tsoi, Mr Samochkov, Madina-apa, Enji-apa, Mr Muawiya Musa, Mr Jonathan Young, Mr Jeoffery Bairde, Mrs Natalya Konstantinova, Mr Penkovtsev, Alexander Mezyaev, Mr Nguni, Liliya mataji, Mrs Amruta Ghurage, Mr Vsevolod Porollo, Yuto Hishiyama-san, Garifullina Madina Daulievna, English teacher Gulsina Shamilevna, Mrs Alfinur Dalilovna (Alla Danilovna), Mrs Amina Minzakirovna, Mr Golovin, Kavas Garayevich, General Physics Professor Mr Fyodorov, Mrs Shablinskaya, Mr Beloglazov, Mr Altschuler, Alfiya Asrarovna, Rufiya Raisovna, Fialka Robertovna, Mr Ibragimov Edward Rafaelyevich, Mr Marat Vazihovich, Aliya hanum, Mr Epstein, Mr Tyrtyshny, Ivanova Marina Anatolyevna, Mr Zibrev Dmitriy Gennadyevich, Mrs Solodkova Irina Sergeyevna, Mrs Kalinkina Tatyana Yevgenyevna, Mr Mylnikov, Mr Kurnev, Mr Robert Salahovich R.I.P, Mr Ayyup, Mr Aliy, Mr Chehlay, Gulsina Shamilevna, Tanzilya Fatyhovna, Mr Boloznyev, Mr Yakutenkov, Mr Sherbakov, Mr Pyankov, Mr Zheltkov, Mr Maslov, Mr Konyk, Mr Almayev, Mr Solodukho, Mr Kozlov, Mr Kunshin, Mr Voytenko Vladimir Ilyich, Mr Tolok R.I.P, Avzal Salahovich R.I.P.<br/> ==Hobbies== My hobbies are wood carving (just a little bit) and sketch drawing (just a little bit also). ==Salut== Je m'appelle Abdullah. Actuallement j'habite a Kazan. Je participe en Wikipedia de la langue tatare et les langues autres. ==Grüßung== Hallo. Mein Name ist Abdullah Hamidullin. Ich interessiere mich auf verschiedene Themen wie die Religionen, die Sprachen, die Geographie, die Technik, die Mathematik und so weiter. Auch übersetze und schreibe ich in Wikipedia auf Tatarisch und andere Sprachen. Ich übersetze personlich und benutze verschiedene Programmen und Wörterbücher. ==今日は== 皆さん。 今日は! 私 は アブドラ ハミドリンと 申します。 どうぞ よろしこお願いします。 ウィキピディアのタタル語で 通訳 した記事 書いていてちょっとだけ自分で書いています。 ==Салам== Саламлена. Мыйым лӱмем Абдулла Хамидуллин уло. Ынде Википедияште тӱрло (историй, географий, кыл, тын ден шуко моло) темын сай статья уло. Ден мый изиш татар кылын ден моло кылын статья ыштам. ==السلام عليكم== .السلام عليكم .اسمي عبد لله بن ايرات حميدولين. اترجم واكتب مقالات في ويكيبيديا باللغة التترية و اللغات اخرى .وايضا اقرا كثيرا ==Небольшая информация о себе== Здравствуйте. Меня зовут Абдулла Хамидуллин. Интересуюсь темами по электронике, вычислительной технике, различным языкам, духовной жизни, математике, физике, искусству и т.д. Надеюсь, что мой вклад будет на пользу. ==Buongiorno== Buongiorno a tutti. Mi chiamo Abdulla Hamidullin. Scrivo articoli della lengua tatar. Sono alumnus di Università della citta Kazan Tecnico (facolto di radio) i di Unversità Economico TISBI. ==Сәлам== Исәнмесез. Минем исемем Абдулла Хәмидуллин. Татарча Википедиягә камилләштерүләр кертергә тырышам. Монда укып һәм язып татар телем дә камилләшер һәм аңлавым тирәнәер дип үз-үземә өмет багълыйм. ==¡Buenos dias!== ¡Hola! Me llamo Hamidullin '''Abdullah''' Airatovich. Mi educacion es radioelectronico (La Universidad Tecnico Nacional de Kazan) y relaciones internacionales (La Universidad de TISBI). {| style="background:#e2f2d2; border: solid 3px green; width: 60%; padding: 2px;" |rowspan="2" valign="middle" width=110px | [[Файл:BoNM - Tatarstan Hires Gold.png|60px|center|I дәрәҗә Татарстан ордены]] |style="font-size: large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''I дәрәҗә Татарстан ордены ''' |- |style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid #C2C2C2;" | Татар Википедиясе үсешенә зур өлеш керткән өчен--[[Кулланучы:Ilnur efende|Ilnur efende]] ([[Кулланучы бәхәсе:Ilnur efende|бәхәс]]) 1 фев 2022, 18:12 (UTC) |} {{Халык мәдәнияте һәм хатын-кыз 2022 марафоны катнашучысы}} {{Татар 4.0 марафоны катнашучысы (2022)}} pwlt5vvm8rcrw3zg1oov4p2t0uyblxg Калып:Казан университеты 10 216510 3529788 3529679 2022-08-20T17:51:06Z Әмир 15082 мәгълүмат өстәү wikitext text/x-wiki {{Navbox | name = Казан университеты | state = collapsed | titlestyle = background: #ffffff; border-bottom: 1px solid #ffffff; | title = [[Файл:КФУ логотибы 2015.svg|80px]] [[Казан университеты|<span style="color:#085184">Казан университеты</span>]] | listclass = hlist hlist-items-nowrap | group1 = <span style="color:#085184"><small>Казан университеты<br/>ансамбле</small></span> | group1style = background: #ffffff; color:#ffffff; padding: 0.3em 1em 0.3em 1em; border-top: 1px solid #fdfdfd; font-size: 97%!important; letter-spacing: 0.05em; | list1 = [[Казан университетының анатомия театры бинасы (Казан)|Анатомия театры]]{{·}}[[Казан университетының астрономия обсерваториясе|Астрономия обсерваториясе]]{{·}}[[Казан университетының баш корпусы (Казан)|Баш корпус]] ([[Казан дәүләт университетының актлар залы|актлар залы]]){{·}}[[Казан университеты китапханәсе бинасы (Казан)|Китапханә бинасы]]{{·}}[[Казан университеты ректоры йорты (Казан)|Ректор йорты]]{{·}} ярдәмче ярымтүгәрәк корпуслар ([[Казан университетының көнбатыш ярдәмче ярымтүгәрәк корпусы (Казан)|көнбатыш]]{{·}}[[Казан университетының көнчыгыш ярдәмче ярымтүгәрәк корпусы (Казан)|көнчыгыш]]) | group2 = <span style="color:#085184">Институтлар,<br/>факультетлар<br/>һәм үзәкләр</span> | group2style = background: #ffffff; color:#ffffff; padding: 0.3em 1em 0.3em 1em; border-top: 2px solid #fdfdfd; font-size: 97%!important; letter-spacing: 0.05em; | list2 = [[Алабуга дәүләт педагогика университеты|Алабуга институты]]{{·}}[[Н.И. Лобачевский исемендәге лицей (Казан)|Лицей]]{{·}}{{Тәрҗемә ителмәгән 3|Н.И. Лобачевский исемендәге математика һәм механика институты|Математика һәм механика институты|ru|Институт математики и механики имени Н. И. Лобачевского}}{{·}}[[Казан метеорология фәнни мәктәбе|Метеорология фәнни мәктәбе]]{{·}}[[Габдулла Тукай исемендәге Милли мәдәният һәм мәгариф югары мәктәбе|Милли мәдәният һәм мәгариф югары мәктәбе]]{{·}}[[Н. И. Лобачевский исемендәге Фәнни китапханә|Фәнни китапханә]] • {{Тәрҗемә ителмәгән 3|Казан (Идел буе) федераль университетының Физика институты|Физика институты|ru|Институт физики Казанского (Приволжского) федерального университета}}{{·}}{{Тәрҗемә ителмәгән 3|Казан (Идел буе) федераль университетының Филология һәм мәдәниятара багланышлар институты|Филология һәм мәдәниятара багланышлар институты|en|Institute of Philology and Intercultural Communication}}{{·}}{{Тәрҗемә ителмәгән 3|Казан (Идел буе) федераль университетының Халыкара мөнәсәбәтләр институты|Халыкара мөнәсәбәтләр институты|ru|Институт международных отношений КФУ}}{{·}}{{Тәрҗемә ителмәгән 3|Казан (Идел буе) федераль университетының А. М. Бутлеров исемендәге Химия институты|Химия институты|ru|Химический институт им. А. М. Бутлерова Казанского федерального университета}} | group3 = <span style="color:#085184">Ректорлар</span> | group3style = background: #ffffff; color:#ffffff; padding: 0.3em 1em 0.3em 1em; border-top: 2px solid #fdfdfd; font-size: 97%!important; letter-spacing: 0.05em; | list3 = {{Navbox|child |evenodd = swap |group1 = <span style="color:#085184">{{comment|К.И.У.|Казан император университеты}}</span> | group1style = background: #ffffff; color:#ffffff; padding: 0.3em 1em 0.3em 1em; border-top: 2px solid #fdfdfd; font-size: 97%!important; letter-spacing: 0.05em; |list1 = [[Илья Яковкин]] <small>(1805-1814)</small> {{*}} [[Иван Браун]] <small>(1814-1819)</small> {{*}} [[Гавриил Солнцев]] <small>(1819-1820)</small> {{*}} [[Григорий Никольский]] <small>(1820-1823)</small> {{*}} [[Карл Фукс]] <small>(1823-1827)</small> {{*}} [[Николай Лобачевский]] <small>(1827-1846)</small> {{*}} [[Иван Симонов]] <small>(1846-1855)</small> {{*}} [[Осип Ковалевский]] <small>(1855-1860)</small> {{*}} [[Александр Бутлеров]] <small>(1860-1863)</small> {{*}} [[Евграф Осокин]] <small>(1863-1872)</small> {{*}} [[Николай Кремлев]] <small>(1872-1876)</small> {{*}} [[Евграф Осокин]] <small>(1876-1880)</small> {{*}} [[Николай Ковалевский]] <small>(1880-1882)</small> {{*}} [[Николай Булич]] <small>(1882-1885)</small> {{*}} [[Николай Кремлев]] <small>(1885-1889)</small> {{*}} [[Константин Ворошилов]] <small>(1889-1898)</small> {{*}} [[Дмитрий Дубяго]] <small>(1898-1905)</small> {{*}} [[Николай Любимов]] <small>(1905-1906)</small> {{*}} [[Николай Загоскин]] <small>(1906-1909)</small> {{*}} [[Григорий Дормидонтов]] <small>(1909-1917) |group2 = <span style="color:#085184">{{comment|КДУ|Казан дәүләт университеты (1925-2009 елларда В. И. Ульянов (Ленин) исемендә)}}</font> | group2style = background: #ffffff; color:#ffffff; padding: 0.3em 1em 0.3em 1em; border-top: 2px solid #fdfdfd; font-size: 97%!important; letter-spacing: 0.05em; |list2 = [[Евгений Болотов]] <small>(1918-1921)</small> {{*}} [[Александр Овчинников]] <small>(1921-1922)</small> {{*}} [[Михаил Чебоксаров]] <small>(1922-1923)</small> {{*}} [[Василий Чирковский]] <small>(1923-1925)</small> {{*}} [[Андрей Луньяк]] <small>(1926-1928)</small> {{*}} [[Пётр Галанза]] <small>(1928-1929)</small> {{*}} [[Гыймаз Баһаветдинов]] <small>(1930-1931)</small> {{*}} [[Носон-Бер Векслин]] <small>(1931-1935)</small> {{*}} [[Гыйлем Камай]] <small>(1935-1937)</small> {{*}} [[Кирилл Ситников]] <small>(1937-1951)</small> {{*}} [[Дмитрий Мартынов]] <small>(1951-1954)</small> {{*}} [[Михаил Нужин]] <small>(1954-1979)</small> {{*}} [[Александр Коновалов (1934)|Александр Коновалов]] <small>(1979-1989)</small> {{*}} [[Юрий Коноплёв]] <small>(1990-2001)</small> {{*}} [[Мәгъсүм Сәләхов]] <small>(2002-2010)</small> |group3 = <span style="color:#085184">{{comment|К(Иб)ФУ|Казан (Идел буе) федераль университеты}}</span> | group3style = background: #ffffff; color:#ffffff; padding: 0.3em 1em 0.3em 1em; border-top: 2px solid #fdfdfd; font-size: 97%!important; letter-spacing: 0.05em; |list3 = [[Илшат Гафуров]] <small>(2010-2021)</small> {{*}}[[Дмитрий Таюрский]] ({{comment|в.в.б.|вакытлыча вазифа башкаручы}}) <small>(2021-2022)</small> {{*}} [[Ленар Сафин]] <small>(2022-{{CURRENTYEAR}})</small> }} | group4 = <span style="color:#085184">Музейлар</span> | group4style = background: #ffffff; color:#ffffff; padding: 0.3em 1em 0.3em 1em; border-top: 2px solid #fdfdfd; font-size: 97%!important; letter-spacing: 0.05em; | list4 = [[Казан университетының археология музее|Археология]] • [[А. А. Штукенберг исемендәге геология музее|Геология]] • [[Казан университетының зоология музее|Зоология]] • [[Казан университеты тарихы музее|КФУ тарихы]] • [[Николай Лобачевский музее (Казан)|Николай Лобачевский]] • [[Казан университетының педагогик белем бирү тарихы музее|Педагогик белем бирү тарихы]] • [[Казан химия мәктәбе музее|Химия мәктәбе]] • [[Казан университетының этнография музее|Этнография]] | group5 = <span style="color:#085184">Башкалар</span> | group5style = background: #ffffff; color:#ffffff; padding: 0.3em 1em 0.3em 1em; border-top: 2px solid #fdfdfd; font-size: 97%!important; letter-spacing: 0.05em; | list5 = [[Казан университеты каршындагы Археология, тарих һәм этнография җәмгыяте|Археология, тарих һәм этнография җәмгыяте]] • [[Казан университеты басмаханәсе|Басмаханә]] • [[Казан университетының Төньяк Кавказ астрономия станциясе|Төньяк Кавказ астрономия станциясе]] • [[В. П. Энгельгардт исемендәге астрономия обсерваториясе|Энгельгардт обсерваториясе]] }}<noinclude> [[Төркем:Казан университеты]] 4ki5sjqz5ncr3z2vh4xaa1vmse6jz6a Ленар Сафин 0 227797 3529786 3504482 2022-08-20T17:44:49Z Әмир 15082 мәгълүмат яңарту: + КФУ ректоры (20.08.2022) wikitext text/x-wiki {{Дәүләт эшлеклесе | исем = Ленар Сафин | тулы исем = | рәсем =Л.Р.Сафин.jpg | рәсем зурлыгы = 180pg | подпись = | титул = [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] ректоры | флаг = | чорбаш = [[2022 ел]]ның [[20 август|20 августы]] | чоразак = | аңа кадәр = [[Илшат Гафуров]] | дәвамчысы = | титул1 = Россия Федерациясе Федераль Җыелышының Федерация Советы сенаторы | флаг1 = | чорбаш1 = [[2020 ел]]ның [[18 сентябрь|18 сентябре]] | чоразак1 = | аңа кадәр1 = | дәвамчысы1 = | туу датасы = 11.02.1969 | место рождения = [[ССРБ]], [[РСФСР]], [[ТАССР]], {{туу җире|Арча|Арчада}} | үлем урыны = | династия = | әти = | мать = | ире = | хатыны = | балалары = | автограф = }} {{Башка мәгънәләр/фамилия|Сафин}} '''Ленар Сафин''', Ленар Ринат улы Сафин (''[[1969 ел]]ның [[11 февраль|11 феврале]], [[ССРБ]], [[РСФСР]], [[ТАССР]], [[Арча]]'') — Россия Федерациясе Федераль Җыелышының Федерация Советы сенаторы (2020 елдан), [[Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгы|ТР транспорт һәм юл хуҗалыгы министры]] (''[[2010 ел]]—[[2020 ел]]''), юридик фәннәр кандидаты, [[Татарстан Республикасының Атказанган төзүчесе|Татарстанның атказанган төзүчесе]] (''[[2016 ел|2016]]''). [[Казан дәүләт архитектура-төзелеш университеты|КДАТУ]] шәрәфле профессоры (''[[2015 ел|2015]]'')<ref>[https://museum.kgasu.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=451:2015-06-11-10-53-56&catid=8:2013-10-30-13-02-33&Itemid=13 Почетный профессор КГАСУ Сафин Ленар Ринатович.] Сайт КГАСУ{{ref-ru}}</ref>. [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] ректоры (2022 елның 20 августыннан). == Тәрҗемәи хәле == [[1969 ел]]ның [[11 февраль|11 февралендә]] [[ТАССР]] [[Арча]] [[шәһәр тибындагы бистә]]сендә (''[[2008 ел]]дан шәһәр'') туган. «Хокук белеме» белгечлеге буенча [[Казан дәүләт университеты]]ның юридик факультетын (''[[1993 ел|1993]]''), «менеджмент» белгечлеге буенча Казан дәүләт финанс-икътисад институтын (''КФИИ, [[2009 ел]]дан [[КФУ]] составында'') (''[[2000 ел|2000]]'') тәмамлаган. [[Инглиз теле]]н белә. == Хезмәт юлы == [[1993 ел|1993]]—[[1995 ел]]ларда — {{comment|КФИИ|Казан дәүләт финанс-икътисад институты}} тарих һәм хокук кафедрасы ассистенты. [[1995 ел|1995]]—[[1998 ел]]ларда — [[КДУ]] җинаять хокукы кафедрасы өлкән укытучысы. [[1998 ел|1998]]—[[2008 ел]]ларда — КДУ җинаять хокукы һәм криминология кафедрасы доценты. [[ел|2008]]—[[2009 ел]]ларда — «Главтатдортранс» {{comment|ДУ|дәүләт учреждениесе}} директорының икътисад һәм финанс буенча урынбасары. [[2009 ел|2009]]—[[2010 ел]]ларда — «Главтатдортранс» ДУ директоры. [[2010 ел]]ның [[22 апрель|22 апреленнән]] — [[Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгы|ТР транспорт һәм юл хуҗалыгы министры]]<ref>[http://mindortrans.tatarstan.ru/tat/rukov/minister.htm Сафин Ленар Ринат улы.] Министрлык сайты</ref>. Л. Р. Сафинга каршы change.org порталында, «махсус белеме һәм юл-транспорт хуҗалыгында эшләү тәҗрибәсе булмау сәбәпле эшне оештыра алмый», дип, [[ТР Президенты]]ннан Ленар Сафинны министр вазифасыннан бушатуны таләп итеп петиция куелган булган <ref>[https://www.change.org/p/%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%82-%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0-%D1%83%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%82%D1%8C-%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0-%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0-%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0-%D1%81%D0%B0%D1%84%D0%B8%D0%BD%D0%B0-%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%B0-%D0%BE%D0%B1%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%B2%D1%88%D0%B5%D0%B3%D0%BE-%D0%B0%D0%B2%D1%82%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D0%B1%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B2 Ленар Сафинны вазифасыннан бушатуны таләп иткән петиция.] change.org{{ref-ru}}</ref>. [[2020 ел]]ның 18 сентябрендә Татарстан Республикасы Президенты Указы белән Россия Федерациясе Федераль Җыелышының Федерация Советы сенаторы итеп билгеләнә<ref>{{Cite web|lang=|url=https://tass.ru/politika/9494711|title=Президент Татарстана назначил Ленара Сафина представителем региона в Совете Федерации|author=|website=ТАСС|date=|publisher=|accessdate=}}</ref>. 2022 елның 20 августыннан ― [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] ректоры<ref>[http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202208200002?rangeSize=Все#print Распоряжение Правительства Российской Федерации от 19.08.2022 № 2325-р]</ref>. == Бүләкләре, мактаулы исемнәре == * [[2013 ел|2013]] — «РФ транспортының мактаулы хезмәткәре» * [[2014 ел|2014]] — II дәрәҗә «Ватан алдындагы казанышлары өчен» орденының медале * [[2016 ел|2016]] — «[[Татарстан Республикасының Атказанган төзүчесе|ТР атказанган төзүчесе]]» * [[2018 ел|2018]] — [[«Фидакарь хезмәт өчен» медале]] (''[[Татарстан]]'') * [[2019 ел|2019]] — Хөрмәт ордены (''[[РФ]]'') == Гаилә хәле == Өйләнгән, ике баласы бар. == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Сылтамалар == * [http://tatcenter.ru/person/safin-lenar-rinatovich/ Сафин Ленар Ринатович.] Деловой центр РТ - интернет-портал TatCenter.ru (Татцентр.ру) * [http://mindortrans.tatarstan.ru/rukov/minister.htm Сафин Ленар Ринатович.] Сайт Министерства транспорта и дорожного хозяйства Республики Татарстан {{Федераль Мәҗлестә Татарстан вәкилләре}} {{Казан университеты}} {{DEFAULTSORT:Сафин, Ленар}} [[Төркем:Арчада туганнар]] [[Төркем:Министрлар]] [[Төркем:Казан университетын тәмамлаучылар]] [[Төркем:Казан дәүләт финанс-икътисад институтын тәмамлаучылар]] [[Төркем:Татарстанның атказанган төзүчеләре]] [[Төркем:«Фидакарь хезмәт өчен» медале (Татарстан) белән бүләкләнүчеләр]] [[Төркем:Хөрмәт ордены кавалерлары]] [[Төркем:II дәрәҗә «Ватан алдында казанышлар өчен» орденының медале белән бүләкләнгәннәр]] [[Төркем:Шәхесләр:Украинадагы низаг аркасында шәхси санкцияләргә дучар булганнары]] [[Төркем:Ректорлар]] 1wu7rgvfe11me1imxcrhy5uq0451wu5 Хәмидуллина 0 262121 3529794 3000140 2022-08-20T19:42:31Z A.Khamidullin 6685 wikitext text/x-wiki '''Хәмидуллина''' — фамилия. * [[Абруй Хәмидуллина]] (1914—), табиб-педиатр, фән докторы (1960), профессор (1963). * [[Камәрия Хәмидуллина]] (1949), [[КФУ]] каршындагы Ш. Мәрҗани исемендәге 2-нче санлы татар гимназиясе директоры (1993—2020). * [[Рәсиха Хәмидуллина]] (1954), [[Сарман балалар сәнгать мәктәбе]]нең вокал буенча педагогы, [[Татарстанның атказанган укытучысы]]. * [[Роза Хәмидуллина]] (1962), шагыйрә, китапханәче ([[Чаллы]]). ---- * '''[[Хәмидуллин]]''' {{күп мәгънәле}} [[Төркем:Шәхесләр]] [[Төркем:Фамилияләр]] pb5dfmn4jyxv0cqqyxuu6vr2do5nbzy Россиянең 2022 елгы Украинага бәреп керүе дәвамында үтерелгән татарлар һәм башкортлар 0 585188 3529789 3528968 2022-08-20T18:01:07Z Әмир 15082 + 1 Башкортстанлы /* М */ wikitext text/x-wiki {{мәгълүмати исемлек|show=2|Татарлар|Башкортлар|Россиянең Украинага бәреп керүе (2022)}} {{Портал|Шәхесләр}} {{TOC right}} {{notice|'''Бу биттәге исемлек тулы булмаска мөмкин!'''<br/>Мәгълүмат һәм дәлилләүче чыганакларга сылтамалар белән баетуыгыз өчен изге рәхмәт!}} == Исемлек == === А === # [[Айдар Аиткужин]] (22 яшь, [[Күгәрчен районы]], [[Башкортстан]])<ref name=":Пруфы" /> # [[Радмир Алиев]] ([[Сорокино (Төмән өлкәсе)|Сорокино]], [[Яркәү районы]], [[Төмән өлкәсе]])<ref>[https://72.ru/text/gorod/2022/05/20/71345213/ В спецоперации на Украине погиб 42-летний уроженец тюменского села.]</ref> # [[Альберт Аллагулов]] (25 яшь, [[Уфа]], [[Башкортстан]])<ref name=":Пруфы" /> # [[Фәдис Аллаяров]] (22 яшь, [[Бишбүләк районы]], [[Башкортстан]])<ref name=":Пруфы" /> # [[Шамил Алмәрдәнов]] (55 яшь, [[Учалы районы]], [[Башкортстан]])<ref name=":Пруфы" /> # [[Илгиз Алтыншин]] (40 яшь, [[Куергазы районы]], [[Башкортстан]])<ref name=":Пруфы" /> # [[Рөстәм Артемьев]] (45 яшь, [[Уфа]], Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> # [[Илфат Ахияров]] (33 яшь, [[Дүртөйле]], Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa">{{cite web|url=https://ufa-kp-ru.turbopages.org/ufa.kp.ru/s/daily/27376/4569323/|title = Список погибших солдат из Башкирии на Украине во время спецоперации|publisher=[[Комсомольская правда]].Уфа порталы|author=|date=[[2022 ел]]ның [[7 апрель]] көне|accessdate=[[2022 ел]]ның [[24 апрель]] көне|language= [[русча]]}}</ref><ref name=":Пруфы">[https://vk.com/prufy_ru?z=album-25561502_283304189 Альбом памяти погибших на Украине.] Пруфы.рф ВКонтакте</ref> === Ә === # [[Азат Әбуталипов]] ([[Авыргазы районы]], Башкортстан)<ref>[https://aurgazeta.ru/news/media/2022/7/27/pomnyat-skromnyim-spokojnyim-i-dobryim/ ПОМНЯТ СКРОМНЫМ, СПОКОЙНЫМ И ДОБРЫМ.] «Аургазета» </ref> # [[Руслан Әетов]] ([[Березовский]], Свердловск өлкәсе)<ref>[https://www.ura.news/news/1052540266 Свердловский солдат погиб во время спецоперации на Украине.]</ref> # [[Хәйдәр Әфләтүнов]] ([[Яңа Комазан]], [[Мамадыш районы]], [[Татарстан]])<ref>[https://www.tatar-inform.ru/news/zitel-mamadysskogo-raiona-rt-pogib-vo-vremya-specoperacii-na-ukraine-5868729 Житель Мамадышского района РТ погиб во время спецоперации на Украине.]</ref> # [[Илдар Әхияров]] (25 яшь, [[Дүртөйле]], Башкортстан) <ref>[https://prufy.ru/news/society/127487-v_bashkirii_prostilis_s_pogibshim_na_donbasse_komandirom_tanka_ildarom_akhiyarovym/ В Башкирии простились с погибшим на Донбассе командиром танка Ильдаром Ахияровым]</ref> # [[Илфат Әхияров]] ([[Дүртөйле районы]], Башкортстан) <ref>[https://kiziltan.ru/articles/obchestvo/2022-04-03/yan-ike-yaktashybyzny-yugalttyk-2754558 Янә ике якташыбызны югалттык...]</ref> # [[Марат Әхмәтҗанов (1999)|Марат Әхмәтҗанов]] (23 яшь, [[Нуриман районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Николай Әхмәтҗанов]] ([[Новоуткинск]], [[Свердловск өлкәсе]])<ref>[https://66.ru/news/incident/251704/ На Украине погибли как минимум 40 солдат из Свердловской области. Список.]</ref> # [[Рөстәм Әхмәтҗанов]] ([[Көлмез (Киров өлкәсе)|Көлмез]], [[Киров өлкәсе]])<ref>[https://gorodkirov.ru/news/pod-ukrainskim-izyumom-pogib-desantnik-iz-kilmezi/ Под украинским Изюмом погиб десантник из Кильмези.]</ref> # [[Рафаэль Әхмәтов]] ([[Ырынбур]], [[Ырынбур өлкәсе]])<ref>[https://56orb.ru/news/society/13-05-2022/v-orenburge-prostilis-s-pogibshim-na-ukraine-ofitserom-rafaelem-ahmetovym В Оренбурге простились с погибшим в ходе спецоперации на Украине Рафаэлем Ахметовым.]</ref> # [[Рөстәм Әхмәтов (1993)|Рөстәм Әхмәтов]] (29 яшь, [[Әгерҗе]], Татарстан) <ref>[http://agryz-rt.ru/news/nasha-zhizn/v-agryze-prostilis-s-geroicheski-pogibshim-na-ukraine-rustamom-akhmetovym В Агрызе простятся с героически погибшим на Украине Рустамом Ахметовым]</ref> # [[Фидарис Әхмәтов]] (35 яшь, [[Тәтешле районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Андрей Әхмәтшин]] ([[Тольятти]], [[Самар өлкәсе]])<ref>[https://www.samara.kp.ru/daily/27377.5/4570103/ "Он умер ради жизни других": погибшего на Украине старшину из Тольятти посмертно представили к Ордену.]</ref> # [[Руслан Әхмәтшин]], өлкән лейтенант, танкист, (25 яшь, [[Кизнер]], Удмуртия) <ref name="Tatar Today">[https://tatar-today.ru/2022/05/75372/ Украинада Казан танк училищесыннан тагын 4 офицер һәлак булган.] Tatar Today — татар яңалыклары</ref>. # [[Мәлик Әхтәров]] ([[Екатеринбург]], Свердловск өлкәсе)<ref name="ТС" /> # [[Рафил Әюпов]] (46 яшь, [[Белорет районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> === Б === # [[Илнар Байҗигетов]] (24 яшь, [[Учалы районы]], Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/> # [[Рөстәм Бакиров]] (27 яшь, [[Дүртөйле]], Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> # [[Алмаз Батанов]], лейтенант, танкист (1999, [[Казан]]) # [[Артур Батыров]], өлкән лейтенант (28 яшь, [[Дәүләкән]], Башкортстан)<ref>''Азат Гиззатуллин''. [https://www.bashinform.ru/news/social/2022-05-23/v-bashkirii-prostilis-so-starshim-leytenantom-arturom-batyrovym-pogibshim-na-territorii-ukrainy-2814453 В Башкирии простились со старшим лейтенантом Артуром Батыровым, погибшим на территории Украины.] ИА «Башинформ», 23.05.2022</ref> # [[Илдус Бәхтигәрәев]] ([[Подлуб (Караидел районы)|Подлуб]], [[Караидел районы]], Башкортстан)<ref>[https://ok.ru/group/68905240559678/topic/154243154875710 На Украине погиб уроженец Караидельского района Ильдус Бахтигараев]</ref> # [[Байегет Бикбулатов]] (20 яшь, [[Бөрҗән районы]], Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/> # [[Дамир Бикмансуров]] ([[Юкамен районы]], Удмуртия)<ref>[https://www.udm-info.ru/news/society/17-04-2022/urozhenets-udmurtii-damir-bekmansurov-pogib-na-ukraine%3famp=1 Уроженец Удмуртии Дамир Бекмансуров погиб на Украине.]</ref> # [[Ринат Бикмурзин]] (2о яшь, [[Иске Шөгер]], [[Лениногорск районы]], Татарстан)<ref>[https://leninogorsk.tatarstan.ru/index.htm/news/2107183.htm В Лениногорском районе простились с сержантом Ринатом Бекмурзиным.] Лениногорский муниципальный район и город Лениногорск</ref> # [[Сынбулат Билалов]] (21 яшь, [[Бөрҗән районы]], Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> === В === # [[Виктор Вәлиев]] ([[Киев]], Украина)<ref>[https://i-ua.tv/society/32881-zahynuv-viktor-valieiev-kolyshnii-dyrektor-asotsiatsii-it-ukrainy Загинув Віктор Валєєв, колишній директор асоціації ІТ України.]{{ref-ua}}</ref> # [[Данил Вәлиев]] (31 яшь, [[Чакмагыш районы]], Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/> # [[Данис Вәлиев]] (21 яшь, [[Дурасау (Чишмә районы)|Дурасов]], [[Чишмә районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Марат Вәлишин]] ([[Кыңгыр-Мәнәвез]], [[Бишбүләк районы]], Башкортстан)<ref>[https://newsbash.ru/society/33078-vo-vremja-specoperacii-na-ukraine-pogib-urozhenec-bashkirii-marat-valishin.html Марат Валишин из Башкирии погиб в ходе СВО в Украине.] Новости Бижбуляка сегодня</ref> # [[Зөфәр Вәхиев]] (23 яшь, [[Маты (Балтач районы)|Маты]], [[Балтач районы (Башкортстан)|Балтач районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Гомәр Волков]] ([[Кырым]])<ref>[https://www.24tv.ua/ru/u-vijni-za-ukrainu-zaginuv-krimskotatarskij-boyec-umer-volkov_n1895031/amp В войне за Украину погиб крымскотатарский боец Умер Волков.]</ref> === Г === # [[Рәсим Габидуллин]] ([[Дүртөйле районы]], Башкортстан)<ref>[https://vk.com/wall-207039849_48316 Расим Габидуллин из Башкирии погиб во время..] ВКонтакте</ref> # [[Виталий Габтуллин]] ([[Лысьва]], Пермь крае)<ref name="ПА" /> # [[Рөстәм Газизов]] (20 яшь, [[Балакатай районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Ренат Гайсин]], подполковник (1983, Казан) # [[Илнур Гайфетдинов]], фельдшер (2000, [[Кукмара районы]]) # [[Илгиз Гайфуллин]] (26 яшь, [[Учалы районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Әмир Галиәкбәров]] ([[Кызыл Алан (Нократ Аланы районы)|Кызыл Алан]], [[Нократ Аланы районы]], [[Киров өлкәсе]]) # [[Артём Галиев]] ([[Фаленки районы]], [[Киров өлкәсе]])<ref>[https://www.gtrk-vyatka.ru/vesti/incidents/amp/72956-major-iz-falenskogo-rajona-pogib-v-boju-na-ukraine.html Майор из Фалёнского района погиб в бою на Украине.]</ref> # [[Илдар Галиев]], рядовой ([[Балтач районы]]) # [[Илдар Гализиев]] ([[Подовинное]], [[Октябрьское районы (Чиләбе өлкәсе)|Октябрьское районы]], [[Чиләбе өлкәсе]])<ref>[https://74.ru/text/incidents/2022/06/04/71385302/ В Челябинской области простились с погибшим на Украине 19-летним ефрейтором.]</ref> # [[Рудольф Галимҗанов]] ([[Чусавай|Чусовой]], Пермь крае) # [[Руслан Галимов]] (42 яшь, [[Салават районы]], [[Башкортстан]])<ref name=":Пруфы" /> # [[Илшат Галин]] (28 яшь, Бөрҗән районы, Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/> # [[Илвир Галләмов]], өлкән лейтенант, танк взводы командиры (1997, БР, [[Кушнаренко районы]], [[Калтай (Кушнарин районы)|Калтай]])<ref> # [[Илшат Галләмов]] ([[Яңа Пижмар]], [[Мари-Төрек районы]], [[Мари Ил]])[https://ok.ru/dorogamipamyiti/topic/154011032692096 ПАМЯТИ СТАРШЕГО ЛЕЙТЕНАНТА ВООРУЖЕННЫХ СИЛ РФ ГАЛЛЯМОВА]</ref>.<ref name="kazanreporter2304">{{cite web|url=https://kazanreporter.ru/news/49198_stalo-izvestno-o-gibeli-na-ukraine-semi-vypusknikov-kazanskogo-tankovogo-ucilisa|title = Еще пять выпускников казанского танкового училища погибли на Украине|publisher=«Казанский репортёр» порталы|author=|date=[[2022 ел]]ның [[23 апрель]] көне|accessdate=[[2022 ел]]ның [[23 апрель]] көне|language= [[русча]]}}</ref> # [[Руслан Галләмов]], прапорщик (1988, [[Чаллы]]) # [[Линар Гарипов]] (22 яшь, [[Салават (шәһәр)|Салават]])<ref name="kazanreporter2304"/><ref>[http://www.gorodsalavat.ru/news.php?id=1078 www.gorodSalavat.ru - Житель Салавата Линар Гарипов погиб на Украине.] Сайт города Салават, 25.03.2022</ref> # [[Риф Гафаров]] (38 яшь, [[Балакатай районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Руслан Гашиятуллин]] ([[Сафакүл]], [[Сафакүл районы]], [[Курган өлкәсе]])<ref>[https://45.ru/text/incidents/2022/03/24/70528796/ В Зауралье простятся с военнослужащим Русланом Гашиятуллиным, погибшим на Украине.]</ref> # [[Шамил Гаязетдинов]] ([[Уразавыл]], [[Кызыл Октябрь районы]], [[Түбән Новгород өлкәсе]])<ref>[https://www.nn.aif.ru/amp/society/34-letniy_shamil_gayazetdinov_iz_nizhegorodskoy_oblasti_pogib_na_ukraine 34-летний Шамиль Гаязетдинов из Нижегородской области погиб на Украине.]</ref> # [[Ленар Гәрәев]] (32 яшь, [[Тәбәрле]], [[Әгерҗе районы]], Татарстан) <ref>[http://agryz-rt.ru/news/nasha-zhizn/v-agryzskom-rayone-prostilis-s-geroicheski-pogibshim-na-ukraine-lenarom-garaevym В Агрызском районе простились с героически погибшим на Украине Ленаром Гараевым.] Агрызские вести, 9.07.2022</ref> # [[Сергей Гобәйдуллин]] ([[Чибәркүл]], Чиләбе өлкәсе)<ref name="КД" /> # [[Файл:RIAN archive 470774 Gold Star medal (cropped).jpg|15px|Россия Федерациясе Каһарманының Алтын Йолдыз медале - 2022]] [[Дамир Гыйлемханов (1999)]], танк механигы, ефрейтор (Казан) # [[Равил Ринат улы Гомәров| Равил Гомәров]] ([[Салават (шәһәр)|Салават]], Башкортстан) <ref>''Ирина Кудрина''. [https://gorobzor.ru/novosti/proisshestviya/170975-v-salavate-provodili-v-posledniy-put-ravilya-gumerova-pogibshego-na-ukraine В Салавате проводили в последний путь Равиля Гумерова, погибшего на Украине.] Новости Уфы и Башкирии, 09.07.2022</ref> # [[Сергей Гыйззәтуллин]] ([[Канлы (Кушнарин районы)|Канлы]], [[Кушнарен районы]], Башкортстан)<ref>[https://bash.news/news/181165-v-bashkirii-prostilis-s-pogibshim-na-ukraine-sergeem-gizatullinym В Башкирии простились с погибшим на Украине Сергеем Гизатуллиным]</ref> # [[Руслан Гыйлемханов]] (35 яшь, [[Дүртөйле]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Илмир Гыймалетдинов]] (43 яшь, [[Бүздәк районы]], Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/> === Д === # [[Марат Дәүләнов]] ([[Абзан (Архангель районы)|Абзан]], [[Архангель районы]], Башкортстан)<ref>[https://ok.ru/amrarhangel/topic/154969137338581 Сегодня в последний путь проводили – уроженца..]</ref> # [[Өметҗан Дәүләтов]] ([[Чиләбе]], Чиләбе өлкәсе)<ref name="КД" /> # [[Олег Дещеня-Стриж]] ([[Яхшы Бай]], [[Азнакай районы]], [[Татарстан]])<ref>[https://www.tatar-inform.ru/news/ryadovoi-iz-tatarstana-pogib-vo-vremya-specoperacii-na-ukraine-5873681 Рядовой из Татарстана погиб во время спецоперации на Украине.]</ref> # [[Дмитрий Дормидонтов]] ([[Теләче районы]], [[Кылбагыш]]) # [[Марат Дүсәкәев]] (Омск өлкәсе)<ref>[https://m.bk55.ru/news/article/202341/ Еще четверо жителей Омской области погибли в ходе спецоперации на Украине.]</ref> === З === # [[Вадим Заһиров]] (21 яшь, [[Борай районы]], Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/> # [[Айрат Заһитов]] (21 яшь, [[Салават районы]], Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> # [[Рәмис Заһретдинов]], майор (34 яшь, [[Яр Чаллы]])<ref>[https://chelny-izvest.ru/news/facts/v-boyakh-na-ukraine-pogib-urozhenets-naberezhnykh-chelnov-ramis-zagretdinov?utm_source=yxnews&utm_medium=desktop В боях на Украине погиб уроженец Набережных Челнов Рамис Загртдинов.] Челнинские известия. 14.05.2022</ref> # [[Айгиз Закиров]] (20 яшь, [[Учалы районы]], Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> # [[Рушан Закиров]] (19 яшь, [[Дуван районы]], Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> # [[Эльвир Зимасов]] ([[Түбән Авыл (Барда районы)|Түбән Авыл]], [[Барда районы]], [[Пермь крае]]) # [[Илгизәр Зиннуров]] (25 яшь, [[Кыйгы районы]], Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> === Җ === # [[Ренат Җангалиев]] (38 яшь, [[Аскын районы]], Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> # [[Илсур Җанюлдашев]] (34 яшь, [[Сибай]], Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> === И === # [[Айнур Измайлов]], танк взводы командиры, лейтенант (1998, Кукмара районы) # [[Файл:RIAN archive 470774 Gold Star medal (cropped).jpg|15px|Россия Федерациясе Каһарманының Алтын Йолдыз медале - 2022]] [[Тамерлан Илһамов]] ([[Әбҗәлил районы]], Башкортстан)<ref>[https://vk.com/wall-115466005_310269 В Башкирии простились с Тамерланом Ильгамовым.] ВКонтакте</ref><ref>[https://bash.bashinform.ru/news/politics/2022-08-01/ike-ya-tashyby-a-lg-nd-n-u-r-s-y-geroyy-iseme-birelde-2894549 Ике яҡташыбыҙға үлгәндән һуң Рәсәй геройы исеме бирелде.] Башинформ МА, 1.08.2022</ref> # [[Илдус Иманаев]] (32 яшь, [[Чишмә районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Руслан Исәнбаев]] (22 яшь, [[Салават районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Файл:RIAN archive 470774 Gold Star medal (cropped).jpg|15px|Россия Федерациясе Каһарманының Алтын Йолдыз медале - 2022]] [[Дамир Исламов (1996)]] ([[Лениногорск]]) # [[Самат Ишкилдин]] (42 яшь, [[Зиянчура районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Эдуард Ишманов]] ([[Әрәмә авыл|Әрәмә]], Барда районы, Пермь крае)<ref name="ПА">[https://www.perm.aif.ru/amp/incidents/nevernuvshiesya_spisok_pogibshih_na_ukraine_voennyh_iz_permskogo_kraya Невернувшиеся. Список погибших на Украине военных из Пермского края]</ref> # [[Эдуард Ишназаров]] ([[Стәрлетамак]], Башкортстан)<ref>[https://sterlitamakadm.ru/news/gorod/prostilis-s-eduardom-ishnazarovym/ Простились с Эдуардом Ишназаровым]</ref> # [[Александр Иштирәков]] ([[Новоуральск]], Свердловск өлкәсе)<ref name="ТС">[https://www.tagilcity.ru/news/incident/14-04-2022/spisok-pogibshih-sverdlovchan-v-hode-spetsoperatsii-na-ukraine%3famp=1 Список погибших свердловчан в ходе спецоперации на Украине (обновляется).]</ref> === Й === # [[Морат Йосыпов]], механик-радиотелефончы (2000, [[Иске Мөхәммәт]], [[Кыйгы районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> === К === # [[Илназ Кадыйров]], капитан, танк ротасы командиры (34 яшь, Казан) <ref>[https://kazanreporter.ru/news/49337_na-ukraine-pogib-komandir-roty-iz-kazani Казанский репортер: На Украине погиб командир роты из Казани.] Казанский репортер, 2.05.2022</ref> # [[Данил Казаков]] ([[Бөгелмә]])<ref name="prokazan20220421">{{cite web|url=https://prokazan.ru/news/view/157275|title = НА УКРАИНЕ ПОГИБ СЕРЖАНТ ИЗ ТАТАРСТАНА, КОМАНДИР ТАНКА АРТЕМ НАГОРКИН|publisher=«ProKazan» порталы|author=|date=[[2022 ел]]ның [[21 апрель]] көне|accessdate=[[2022 ел]]ның [[23 апрель]] көне|language= [[русча]]}}</ref> # [[Артур Камалов]] ([[Әҗәкүл]], [[Актаныш районы]], Татарстан) <ref>[https://vk.com/wall-210977916_10517 Сегодня актанышцы простились с погибшим..]. ВКонтакте</ref> # [[Денис Камалов]] (28 яшь, [[Уфа]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Хәкимҗан Карагулов]] (24 яшь, Бөрҗән районы, Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> # [[Динаф Касыймов]] (20 яшь, [[Авык-Бүләк]], [[Тәтешле районы]], Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/><ref name="ПА" /> # [[Рәмис Каюмов]] ([[Бөгелмә районы]], [[Татарстан]])<ref>[https://www.kommersant.ru/amp/5382047 В Татарстане простились с погибшим в ходе спецоперации на Украине военнослужащим.]</ref> # [[Альберт Кәримов (1984)|Альберт Кәримов]], спецназ подполковнигы (38 яшь, [[Тирлән (авыл)|Тирлән]], [[Белорет районы]], Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> # [[Тимур Килмөхәммәтов]] (22 яшь, Учалы районы, Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> # [[Инсур Кинҗәкәев]] (34 яшь, Бөрҗән районы, Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/> # [[Олег Кириллов]] (Кукмара районы, [[Түбән Чура]]) # [[Марсель Корманалин]], (28 яшь, [[Кырмыскалы районы]], Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> # [[Нурлан Куҗбасаров]] ([[Сосновка (Бреды районы)|Сосновка]], [[Бреды районы]], Чиләбе өлкәсе)<ref name="Пчела" /> # [[Тимур Кыпчатов]] ([[Иске Кулаткы]], [[Иске Кулаткы районы]], [[Сембер өлкәсе]])<ref name="УКП">[https://www.ul.kp.ru/daily/27399/4595610/Военные из Ульяновска и Ульяновской области, погибшие на Украине в 2022 году во время спецоперации.]</ref> === Л === # [[Айнур Латыйпов]] ([[Борай районы]], Башкортстан)<ref>[https://prufy.ru/news/society/127584-v_bashkirii_prostilis_s_22_letnim_soldatom_pogibshim_na_ukraine/ В Башкирии простились с 22-летним солдатом, погибшим на Украине]</ref> === М === # [[Михаил Масякин]] (23 яшь, [[Бакалы (Чиләбе өлкәсе)|Бакалы]], [[Нагайбәк районы]], [[Чиләбе өлкәсе]])<ref>[https://www.chelyabinsk-news.net/society/2022/03/21/353421-amp.html Уроженец Нагайбакского района погиб на территории Украины.]</ref> # [[Ренад Мәҗитов]] (1972―2022, [[Лаеш районы]], Татарстан) <ref>''Саша Ларина.'' [http://laishevskyi.ru/news/novosti/segodnya-vsem-selom-zhiteli-tat-yantyka-khoronili-pogibshego-v-voennoy-spetsoperatsii-na-ukraine Сегодня всем селом жители Тат. Янтыка хоронили погибшего в спецоперации на Украине.] Камская новь, 21.06.2022</ref> # [[Илья Мәүлетов]] ([[Ырынбур]], [[Ырынбур өлкәсе]])<ref>[https://www.ural56.ru/amp/news/678140/ «Невыносимо хочет домой»: В ходе спецоперации на Украине погиб 20-летний Илья Маулятов из Оренбурга]</ref> # [[Азат Мозафаров]] (23 яшь, [[Идрис (Салават районы)|Идрис]], [[Салават районы]], [[Башкортстан]])<ref>[https://ufa1.ru/text/incidents/2022/05/28/71367155/ В ходе спецоперации на Украине погиб контрактник из Башкирии Азат Музафаров.]</ref> # [[Илмир Монасыйпов]] (20 яшь, [[Ташлыяр (Мөслим районы)|Ташлыяр]], [[Төслим районы]], Татарстан)<ref>[https://muslumovo.tatarstan.ru/index.htm/news/2096571.htm В Муслюмовском районе простились с солдатом Ильмиром Мунасиповым.] Муслюмовский муниципальный район, 16.06.2022</ref> # [[Тимур Моратов]], (37 яшь, [[Зиянчура районы]], Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> # [[Айдар Мостафин]] (1990 елгы, [[Белорет]], Башкортстан)<ref>[https://vk.com/wall-207039849_51321 Айдар Мустафин из Башкирии погиб во время спецоперации]</ref> # [[Марат Мостафин (1985)|Марат Мостафин]], (37 яшь, [[Дүртөйле]], Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> # [[Руслан Мөдәрисов]] ([[Шахи (Алтай крае)|Шахи]], [[Павловск районы]], [[Алтай крае]])<ref>[https://www.brl.mk.ru/amp/social/2022/04/05/v-altayskom-krae-pokhoronili-eshhe-odnogo-uchastnika-specoperacii-na-ukraine.html В Алтайском крае похоронили еще одного участника спецоперации на Украине.]</ref> # [[Нил Мөслимов]], гранатометчик (2003, [[Ахун]], Учалы районы, Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/> # [[Вадим Мөхәммәдов]] (26 яшь, [[Мәчетле районы]], Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> # [[Марат Мөхәммәдиев]] (35 яшь, [[Учалы районы]], Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> # [[Рәхимҗан Мөхетдинов]] (28 яшь, [[Әбҗәлил районы]], Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> # [[Гаян Муллаҗанов]] ([[Азнакай районы]])<ref name="prokazan20220421"/> === Н === # [[Игорь Насыйбуллин]] (Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/> # [[Рәмис Насыйров]] ([[Иске Кулаткы]], [[Иске Кулаткы районы]], [[Сембер өлкәсе]])<ref>[https://www.ul.kp.ru/daily/27395/4591384/ Список военных из Ульяновска и Ульяновской области, погибших на Украине в 2022 году во время спецоперации]</ref> # [[Артур Нәбиуллин]] (37 яшь, [[Яңавыл]], Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/> # [[Рәмзәл Нәфыйков]] (23 яшь, [[Бишбүләк районы]], Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> # [[Рамил Нигъмәтуллин]], (Мәсәгуть, [[Дуван районы]], Башкортстан)<ref>[https://ufa1.ru/text/incidents/2022/08/10/71557424/ В Башкирии простятся с погибшим на Украине 29-летним солдатом Рамилем Нигматуллиным]</ref> # [[Динар Низаев]], (24 яшь, [[Кушнарин районы]], Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> # [[Линар Ниязов]] (Омск өлкәсе)<ref>[https://omsk.bezformata.com/listnews/spetcoperatcii-na-ukraine-omichah/105472239/ Власти региона сообщили еще о четырех погибших в спецоперации на Украине омичах.]</ref> # [[Инсаф Нуруллин]] ([[Урта Кирмән]], [[Мамадыш районы]], Татарстан)<ref>''Анна Лисина.'' [http://mamadysh-rt.ru/news/obshchestvo/v-mamadyshe-prostilis-s-pogibshim-na-ukraine-insafom-nurullinym В Мамадыше простились с погибшим на Украине Инсафом Нуруллиным.] Нократ, 23.07.2022</ref> # [[Тимур Нухов]] (23 яшь, [[Балтач районы (Башкортстан)|Балтач районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> === П === # [[Руслан Петрухин]] ([[Чкаловский (Ырынбур өлкәсе)|Чкаловский]], [[Әсәкәй районы]], [[Ырынбур өлкәсе]])<ref name="ИН" /> === Р === # [[Равил Рамазанов]] ([[Түбән Кама]], [[Татарстан]])<ref>[https://kazanfirst-ru.turbopages.org/kazanfirst.ru/s/news/582448?utm_source=yxnews&utm_medium=mobile&utm_referrer=https%3A%2F%2Fyandex.ru%2Fnews%2Fstory%2FNaUkraine_vkhode_specoperacii_pogib_37-letnij_zhitel_Nizhnekamska--33f60128e7de77e8b0371c41f50f5d2f В спецоперации на Украине погиб слесарь-ремонтник нижнекамского предприятия.]</ref> # [[Айнур Раянов]] (31 яшь, [[Чакмагыш районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Арсен Рәимов]], өлкән лейтенант, (29 яшь, [[Мәләвез районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Андрей Рәхмәтуллин]] ([[Түбән Новгород]])<ref>[https://newsroom24.ru/news/zhizn/244687/ Еще 11 нижегородских военных погибли при спецоперации на Украине]</ref> # [[Әскәр Робортдинов]] ([[Уфа]], Башкортстан) <ref>[https://vk.com/wall-92153664_53050 Проводили в последний путь нашего земляка.] Советский район Уфы ВКонтакте</ref> # [[Данис Рыбаков]] (23 яшь, [[Туймазы районы]], Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/> === С === # [[Рүзәл Сабирҗанов]] ([[Кукмара районы]], [[Татарстан]])<ref>[https://www.kazan.mk.ru/amp/incident/2022/06/03/21letniy-soldat-iz-tatarstana-pogib-na-ukraine.html 21-летний солдат из Татарстана погиб на Украине.]</ref> # [[Илдар Садриев]] (22 яшь, [[Яр Чаллы]], Татарстан) <ref>[https://chelny-biz.ru/news/506267/ Выпускника колледжа, погибшего на Украине, похоронили в Тукаевском районе.] chelny-biz.ru, 29.06.2022</ref> # [[Ирек Садыйков]] (24 яшь, [[Мамадыш районы]], Югары Ошма)<ref name=":Ирек мәйданы">Без сакламасак, кем саклар. [[Ирек мәйданы (газета)|Ирек мәйданы]], 19.05.2022, 3нче бит</ref> # [[Руслан Садыйков]] (Казан)<ref name="prokazan20220421"/> # [[Рәшид Салаватов]] ([[Алешкин (Волгоград өдкәсе)|Алешкин]], [[Чернышковски районы]], [[Волгоград өлкәсе]])<ref name="ИН">[https://islamnews.ru/2022/3/28/voiny-tatary-i-bashkiry-pavshie-v-khode-spetsoperatsii-rf Воины-татары и башкиры, павшие в ходе спецоперации РФ. IslamNews.]</ref> # [[Денис Сафин]] (27 яшь, [[Белорет районы]], Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/> # [[Артур Саяпов]] (26 яшь, [[Ильино-Поляна]], [[Благовещен районы]], Башкортстан)<ref>[https://ufa.aif.ru/politic/na_ukraine_pogib_leytenant_artur_sayapov_iz_bashkirii На Украине погиб лейтенант Артур Саяпов из Башкирии.] АиФ Уфа, 19.07.2022</ref> # [[Артур Сәетов]] (25 яшь, [[Шаран районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Винер Сәйфуллин]], механик-йөртүче (1999, [[Югары Кыйгы]], [[Кыйгы районы]], Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/> # [[Илдар Сәйфуллин]] ([[Урыссу]], [[Ютазы районы]], Татарстан)<ref>[https://tatar-inform.tatar/news/ukrainadagy-maxsus-operaciyada-tatarstan-egete-kapitan-ildar-saifullin-halak-bulgan-5857037 Украинадагы махсус операциядә Татарстан егете капитан Илдар Сәйфуллин һәлак булган.] [[Татар-информ]], 7.07.2022</ref> # [[Камил Сәйфуллин]] (35 яшь, [[Уфа]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Руслан Сәйфуллин]], (Күктәкә, [[Азнакай районы]])<ref>''Лиза Нурлыева''. [http://aznakaevo-rt.ru/news/җәmgyiyat/tymytyk-m-kktk-il-iminlegen-saklagan-uly-beln-khushlashty Тымытык һәм Күктәкә ил иминлеген саклаган улы белән хушлашты.] [[ Маяк (Азнакай, гәзит)|Маяк]], 14.05.2022</ref> # [[Данис Сәләхетдинов]], прапорщик (1986, Казан) # [[Руслан Сәфәров]] ([[Бакчагөл]], [[Бараба районы]], [[Новосибирск өлкәсе]])<ref>[https://www.vn.ru/news-vodolaz-razvedchik-ruslan-safarov-iz-barabinskogo-rayona-pogib-na-ukraine/amp/ Водолаз-разведчик Руслан Сафаров из Барабинского района погиб на Украине.]</ref> # [[Илнур Сибгатуллин]], сержант (1990, [[Түбән Кама]]) # [[Денис Собханкулов]] (29 яшь, [[Әлшәй районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Вячеслав Солтанов]] ([[Коншак районы]], Чиләбе өлкәсе)<ref name="Пчела">[https://pchela.news/news/detail/21632 Во время спецоперации на Украине погиб 28-летний ефрейтор из Челябинской области.]</ref> # [[Фидан Солтанов]] (23 яшь, [[Әбҗәлил районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Галинур Сөләйманов]] ([[Яңа Мөсет]], [[Бөрҗән районы]], Башкортстан)<ref>h[ttps://vk.com/gazizmanapov Бөрйән ере тағы ла оло юғалтыу кисерҙе]</ref> # [[Динар Сөләйманов]] (30 яшь, [[Уфа районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Тимур Сөләйманов]] ([[Пенза]])<ref>[https://www.e1.ru/text/world/2022/03/24/70524677/?utm_source=vk&utm_medium=social&utm_campaign=e1 «Он позвонил в день смерти». На Украине погиб офицер из Екатеринбурга.]</ref> === У === # [[Артём Уразаев]] ([[Колюткино (Белоярски шәһәр бүлгесе)|Колюткино]], [[Белоярский шәһәр округы]], Свердловск өлкәсе)<ref name="ТС" /> # [[Илдар Усманов]] ([[Иске Кулаткы]], [[Иске Кулаткы районы]], [[Сембер өлкәсе]]) # [[Галим Усманов]] (37 яшь, [[Әбҗәлил районы]], Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/> # [[Илгиз Усманов]] (38 яшь, Чишмә районы, Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/> === Ф === # [[Айдар Фазылов]] (37 яшь, [[Дүртөйле районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Айрат Фатыйхов]] (32 яшь, [[Миякә районы]], Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/> # [[Рәнис Фәсхитов]] (21 яшь, [[Абзай (Кыйгы районы)|Абзай]], [[Кыйгы районы]], Башкортстан) <ref>[https://vk.com/wall306580157_9541 С прискорбием сообщаю, что при исполнении воинского.] Зухра Гордиенко ВКонтакте</ref> # [[Данил Фәттахов]] (37 яшь, [[Уфа]], Башкортстан)<ref>[https://vk.com/wall-30988252_1894227?z=photo-30988252_457377071%2Falbum-30988252_00%2Frev В Уфе простились с Данилом Фаттаховым, погибшим..] Кумертау ВКонтакте</ref><ref name=":Пруфы" /> === Х === # [[Камил Хәбибнаҗаров]] ([[Новосибирск]])<ref>[https://ngs.ru/text/world/2022/04/11/71247221/ В Новосибирске похоронили 21-летнего ефрейтора, погибшего на Украине, — для опознания понадобился ДНК-тест.]</ref> # [[Рәмис Хәбибуллин]] ([[Мансур (Неверкин районы)|Мансур]], [[Неверкино районы]], [[Пенза өлкәсе]]) # [[Игорь Хаҗиәхмәтов]] ([[Каневская районы]], [[Краснодар крае]])<ref>[https://www.kanevskadm.ru/news/kanevskoy-rayon-prostilsya-s-voinami-pogibshimi-vo-vremya-spetsoperatsii-na-ukraine/ Каневской район простился с погибшими во время спецоперации на Украине]</ref> # [[Айдар Хайров]] (39 яшь, [[Норлат]], Татарстан)<ref>[http://nurlat-tat.ru/news/novosti/segodnya-v-nurlate-prostilis-s-aydarom-khayrovym Сегодня в Нурлате простились с Айдаром Хайровым]</ref> # [[Илназ Харисов]] ([[Яшел Үзән]])<ref name="kazanfirst20220420">{{cite web|url=https://kazanfirst.ru/news/579019|title = В Зеленодольске похоронили погибшего на Украине Ильназа Харисова|publisher=«KazanFirst» порталы|author=|date=[[2022 ел]]ның [[20 апрель]] көне|accessdate=[[2022 ел]]ның [[23 апрель]] көне|language= [[русча]]}}</ref> # [[Айнур Хаҗиев]] (21 яшь, [[Шаран районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Рамил Хафизов]] ([[Авыргазы районы]], Башкортстан)<ref>[https://www.ufa.kp.ru/online/news/4870841/ В Башкирии простились с погибшим в ходе СВО на Украине капитаном Рамилем Хафизовым.] KP.RU</ref> # [[Тимур Хәйруллин]] (27 яшь, [[Учалы районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Вадим Хәкимов]] (26 яшь, [[Кырмыскалы районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Руслан Хәлимов]] (22 яшь, [[Әлшәй районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Марат Хәлитов]] ([[Ташлы районы]], [[Ырынбур өлкәсе]])<ref>[https://www.orenburg.media/%3fp=126575&amp На Украине погиб спецназовец из Оренбургской области.]</ref> # [[Марсель Хәлиуллин]] (22 яшь, Кушнаренко районы, Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/> # [[Наил Хәлиуллин]], өлкән сержант, {{comment|ирекле|доброволец}} (49 яшь, Яр Чаллы) <ref>[https://kazanreporter.ru/news/49329_49-letnij-soldat-dobrovolec-iz-tatarstana-pogib-na-ukraine Казанский репортер: На Украине погиб 49-летний доброволец из Набережных Челнов]</ref> # [[Ришат Хәлиуллин]] ([[Мәмәшир|Мәмәшир, Кукмара районы, Татарстан]]<ref>[https://www.kazanfirst.ru/news/588537%3famp=1 В ходе спецоперации на Украине погиб житель Кукморского района Татарстана]</ref> # [[Динар Хәмитов (1980)]] ([[Питрәч]]) # [[Илшат Хәмидрәхимов]], взвод командиры, өлкән лейтенант (26 яшь, [[Аксубай районы]])<ref>[http://shahrikazan.ru/news/kyiskacha-yaңalyiklar/kechkendn-sportchy-ide-tatarstanda-tagyn-ber-batyr-soldat-beln-khushlashtylar "Кечкенәдән спортчы иде...": Татарстанда тагын бер батыр солдат белән хушлаштылар.] aksubayevo.ru, 8.05.2022</ref> # [[Таһир Хәсәнов]] ([[Югары Ләмәз]], [[Архангель районы (Башкортстан)|Архангель районы]], [[Башкортстан]])<ref>[https://www.gorobzor.ru/amp/novosti/proisshestviya/169780-v-hode-specoperacii-na-territorii-ukrainy-pogib-tagir-hasanov-iz-bashkirii В ходе спецоперации на территории Украины погиб Тагир Хасанов из Башкирии.]</ref> # [[Габдрахман Хисаметдинов]] ([[Яңа Атъял]], [[Яулытора районы]], [[Төмән өлкәсе]])<ref>[https://vsluh.ru/novosti/obshchestvo/v-tyumenskoy-oblasti-proshchayutsya-s-eshche-dvumya-voennymi-pogibshimi-na-ukraine_378704/ В Тюменской области прощаются с еще двумя военными, погибшими на Украине.]</ref> # [[Вадим Хисмәтуллин]] (34 яшь, [[Яңавыл]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Айнур Холматов]] (19 яшь, [[Дәүләкән]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Рөстәм Хөсәенов]] ([[Яр Чаллы]], Татарстан)<ref>[https://chelny-izvest.ru/news/city/eshche-odin-chelninets-pogib-na-donbasse Еще один челнинец погиб на Донбассе]</ref> # [[Илнур Хөснетдинов]] (25 яшь, [[Салават районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> === Ш === # [[Гафур Шакирҗанов]], танк взводы командиры, өлкән лейтенант (1996, Яшел Үзән) # [[Азат Шакиров]] (''DJ Mongol'', 34 яшь, [[Уфа]], Башкортстан)<ref>[https://prufy.ru/news/society/127169-na_ukraine_pogib_izvestnyy_ufimskiy_didzhey_azat_shakirov_dj_mongol/ На Донбассе погиб известный уфимский DJ Mongol Азат Шакиров]</ref> # [[Ильяс Шамигулов]] (26 яшь, Бөрҗән районы, Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/> # [[Рамил Шабуров]] (47 яшь, [[Танай (Алабуга районы)|Танайка]], [[Алабуга районы]]) <ref>[https://smartik.ru/elabuga/post/166198045 В Елабужском районе сегодня простились с погибшим.] Елабуга Онлайн, 21.06.2022</ref> # [[Эдуард Шәйдуллин]] (30 яшь, [[Яңавыл]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Эдуард Шаһиев (2001)|Эдуард Шаһиев]] ([[Такталым]], [[Коншак районы]], [[Чиләбе өлкәсе]])<ref>[https://www.kommersant.ru/amp/5366804 Военный из Кунашакского района погиб в ходе спецоперации на Украине.]</ref> # [[Дамир Шәймәрданов]], өлкән лейтенант, танкист ([[Йошкар-Ола]], [[Мари Ил]])<ref name="Tatar Today" /> # [[Изгар Шәйхелисламов]] (33 яшь, [[Иглин районы]], Башкортстан) <ref name=":Пруфы" /> # [[Равил Шәмсетдинов]] ([[Әбләз (Ырынбур өлкәсе)|Әбләз]], Саракташ районы, Ырынбур өлкәсе)<ref>[https://56orb.ru/news/society/12-05-2022/v-saraktashskom-rayone-pohoronili-pogibshego-na-ukraine-voennosluzhaschego В Саракташском районе похоронили погибшего на Украине военнослужащего.]</ref> # [[Гадел Шәмгунов]], өлкән сержант (1993, Казан) <ref>[https://kazanreporter.ru/news/49067_tatarstanec-damir-gilemhanov-pogib-na-ukraine-emu-prisvoeno-zvanie-geroa-rossii Татарстанец Дамир Гилемханов погиб на Украине. Ему присвоено звание Героя России.] Казанский репортер, 15.04.2022</ref> # [[Артур Шәрәфиев]] (2001, Яр Чаллы) # [[Дим Шәрипов]] (44 яшь, [[Мәләвез]], Башкортстан)<ref name=":Пруфы" /> # [[Илнар Шәфигуллин]] (23 яшь, [[Олы Бакырчы]], [[Апас районы]], Татарстан)<ref>[https://vk.com/wall-201846714_744 В селе Большие Бакрче Апастовского района.] Апастовский муниципальный район ВКонтакте</ref> # [[Роман Шәфыйков]] (29 яшь, [[Уфа]], [[Башкортстан]])<ref name=":Пруфы" /> === Ю === # [[Марат Юнысов (2001)|Марат Юнысов]] ([[Карталы районы]], Чиләбе өлкәсе)<ref name="КД">[https://www.kursdela.biz/news/society/10-05-2022/spisok-pogibshih-yuzhnouraltsev-v-hode-spetsoperatsii-na-ukraine%3famp=1 Список погибших южноуральцев в ходе спецоперации на Украине.]</ref> === Я === # [[Руслан Язданов]] (27 яшь, Когалым-[[Әлмәт]])<ref name=":Ирек мәйданы" /> # [[Айнур Ямалов]] ([[Амангилде (Әбҗәлил районы)|Амангилде]], [[Әбҗәлил районы]], [[Башкортстан]])<ref>[https://74.ru/text/incidents/2022/05/27/71363561/ В Башкирии простились с погибшим на Украине уроженцем Магнитогорска. Он посмертно награжден орденом Мужества]</ref> # [[Дим Ямилхин]] ([[Учалы]], Башкортстан)<ref>[https://vk.com/wall-165286587_42657 29 июня 2022 года при исполнении воинского..] Учалинская правда ВКонтакте</ref> # [[Айнур Янышев]] (36 яшь, [[Миякә районы]], Башкортстан)<ref name="Kp.Ufa"/> == Моны да карагыз == * ''[[Россия Федерациясе]] [[Россия Федерациясе дәүләт бүләкләре|дәүләт бүләкләре]]'' ([[:ru:Государственные награды Российской Федерации|ru]]) {{*}} [[Россия Федерациясе Каһарманы]] * ''[[Украина]] [[Украина дәүләт бүләкләре|дәүләт бүләкләре]]'' ([[:ru:Государственные награды Украины|ru]]) {{*}} [[Украина Каһарманы]]'' ([[:ru:Герой Украины|ru]]) * ''[[Луганск Халык Җөмһүрияте]] [[Луганск Халык Җөмһүрияте дәүләт бүләкләре|дәүләт бүләкләре]]'' ([[:ru:Награды Луганской Народной Республики|ru]]) {{*}} [[Луганск Халык Җөмһүрияте Каһарманы|Каһарманы]] * ''[[Донецк Халык Җөмһүрияте]] [[Донецк Халык Җөмһүрияте Каһарманы|Каһарманы]]'' ([[:ru:Герой Донецкой Народной Республики|ru]]) * [[«Телсез Күке» спектакле]] * [[Татарлар — Советлар Берлеге Каһарманнары исемлеге]] == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Чыганаклар == * {{cite web|url=https://www.azatliq.org/a/31759329.html|title = Путин сугышы корбаннары|publisher=[[Азатлык радиосы]] порталы|author=|accessdate=[[2022 ел]]ның [[20 апрель]] көне|language= [[татарча]]}} * {{cite web|url=https://islamnews.ru/news-voiny-tatary-i-bashkiry-pavshie-v-khode-spetsoperatsii-rf|title = Воины-татары и башкиры, павшие в ходе спецоперации РФ|publisher=[[:ru:IslamNews.ru|IslamNews.ru]] порталы|author=|date=[[2022 ел]]ның [[28 март]] көне|accessdate=[[2022 ел]]ның [[20 апрель]] көне|language= [[русча]]}} * {{cite web|url=https://islamnews.ru/news-rasshirilsya-spisok-tatar-i-bashkir-pavshikh-na-ukraine|title = Расширился список татар и башкир, павших на Украине|publisher=[[:ru:IslamNews.ru|IslamNews.ru]] порталы|author=|date=[[2022 ел]]ның [[19 апрель]] көне|accessdate=[[2022 ел]]ның [[20 апрель]] көне|language= [[русча]]}} * {{cite web|url=https://ufa-kp-ru.turbopages.org/ufa.kp.ru/s/daily/27376/4569323/|title = Список погибших солдат из Башкирии на Украине во время спецоперации|publisher=[[Комсомольская правда]].Уфа порталы|author=|date=[[2022 ел]]ның [[7 апрель]] көне|accessdate=[[2022 ел]]ның [[24 апрель]] көне|language= [[русча]]}} * [https://vk.com/prufy_ru?z=album-25561502_283304189 Альбом памяти погибших на Украине.] Пруфы.рф [[ВКонтакте]]{{ref-ru}} == Сылтамалар == * [[:ru:Категория:Погибшие в ходе вторжения России на Украину|Категория:Погибшие в ходе вторжения России на Украину]] {{ref-ru}} * [[:uk:Категорія:Загиблі від російського вторгнення в Україну 2022|Категорія:Загиблі від російського вторгнення в Україну 2022]] {{ref-uk}} * [[:uk:Втрати_силових_структур_внаслідок_російського_вторгнення_в_Україну#2022 2|Втрати силових структур внаслідок російського вторгнення в Україну]] - көннәр буенча вафат булганнар исемлеге {{ref-uk}} [[Төркем:Россиянең 2022 елгы Украина хәрби чаралары дәвамында үтерелгән кешеләр|Татарлар]] [[Төркем:Татар хәрбиләре|2022]] [[Төркем:2022 елда вафатлар|Украина]] [[Төркем:Вафатлар исемлеге|*]] 8f5zn0d0kbij1r5209uhnp26c8t58pj Татарча Telegram каналлары исемлеге 0 587344 3529785 3522596 2022-08-20T17:37:20Z Irekhaz 8519 /* Т */ wikitext text/x-wiki Бу биттә [[Telegram]] белдергечендә [[татар теле]]ндә эшләүче канал һәм төркемнәр исемлеге тупланыла. {{seealso|Татарча Telegram каналлары рейтингы}} {{notice|'''Бу биттәге исемлек тулы булмаска мөмкин!'''<br/>Баетуыгыз өчен изге рәхмәт!}} {{АӘБ}} {{TOC right}} Проект [[2022 ел]]ның [[июнь]] аенда Татар порталлары берлеге һәм Web-millәt исемле татарча Telegram төркемнәрендәге аралашу аркасында башлатылган. == А == * [[Адымнар (белем бирү комплексы)|Адымнар]]-[[Чаллы]]: {{Telegram|adymnar_chally}} * [[Азатлык радиосы]]: {{Telegram|azatliqradiosi}} * [[Актаныш]]. «Бүләк» аланы каналы: {{Telegram|bulyak_official}} * [[Актаныш]] Медиа: {{Telegram|aktanysh_media}} * [[Актаныш]]-информ: {{Telegram|airs16}} * “Акчарлак” газетасы: {{Telegram|akcharlakgazeta}} * Альметьевский театр, [[Әлмәт]] театры, Almet theater: {{Telegram|almet_theatre}} * [[Айзирәк Гәрәева-Акчура]]: Иҗатым тавышы: {{Telegram|tatarca_audio_eserlerim}} == Ә == * [[Әдәби марафон]]: {{Telegram|adabimarathon}} * Әдип Байгыш: {{Telegram|tarcemaxana}} * [[Әйдә.Online]]: {{Telegram|eydetat}} * Әйдә. [[Казан]]дагы татар чаралары: {{Telegram|tatafisha}} * [[Әни]]ләр һәм [[бәби]]ләр: {{Telegram|eniler_hem_bebiler}} == Б == * [[Бавырсак]].[[Казан]]: {{Telegram|bavyrsak}} * [[Бакча]].[[Яшелчә культуралары|Яшелчә]]-[[Җимешләр|җимеш]] яратучылар берлеге: {{Telegram|bakcha_16}} * [[Бакчачылык|Бакчачы]] Рәмзия: {{Telegram|Akhmadullina_Ramzia}} * Без [[галәм]]гә очабыз: {{Telegram|ochabiz}} * [[Безнең мирас]]: {{Telegram|beznenmiras}} == В == * [[«Ватаным Татарстан» газетасы]]: {{Telegram|vatantat}} * Вәгазьләр һәм хөтбәләр: {{Telegram|vagazlar}} == Г == * [[Тукай музее (Казан)|Габдулла Тукайның Казандагы әдәби музее]]: {{Telegram|muzeytukaya}} * [[Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры]]: {{Telegram|kamalteatr}} * [[Гыйлем (проект)]]: {{Telegram|gylem}} * [[Гаяз Исхакый]]: https://t.me/gayaz_isxaki == Д == == Е == == Ж == == Җ == == З == * [[Заман сулышы]].[[Лениногорск]]: {{Telegram|zaman_sulyshy}} == И == * [[Интертат]].tatar: {{Telegram|intertatgazeta}} * [[«Ирек мәйданы» газетасы]]: {{Telegram|imkazan}} * Истанбул мәктүпләре: {{Telegram|mektupler}} == Й == *[[Йөз ел элек]]: {{Telegram|tarihikanal}} == К == * [[Казан нуры мәчете]] буендагы Шамиль мәдрәсәсе укыту методикасы: {{Telegram|metodikakazan}} * [[Карамасар]] китапханәсе: {{Telegram|Karamasar_kitaphane}} * [[Китапханә]]. [[татар теле|Татар]] һәм [[башкорт теле]]ндә китаплар: {{Telegram|tt_tele}} * Козгын. Ленар Мифтахныкы: {{Telegram|qozgin}} == Л == == М == * [[Марат Кәбиров]] сайты: {{Telegram|maratkabirov_com}} * [[Матбугат.ру]]: {{Telegram|matbugat}} * [[Матурлык]] янәшәдә: {{Telegram|Gulchachak47}} * [[«Мәйдан» журналы]]: {{Telegram|maydan_chally}} * Милли [[мигъмарият]]: {{Telegram|milli_migmar}} * Монда булган монда калсын: {{Telegram|monda_bulgan}} == Н == * Нур: {{Telegram|deuxnoor}} == О == * [[ОК, Гумирова]]. Римма Гомәрова каналы: {{Telegram|aqtanyshcha}} == Ө == == П == * [[Питер.Татар]]: {{Telegram|piter_tatar}} == Р == == С == * [[Саба дулкыннары]]: {{Telegram|trksaba}} * [[Саба таңнары]]: {{Telegram|sabatannars}} * [[Сабантуй (журнал)]]: {{Telegram|sabantuy_journal}} * [[Салават (артист)]]: {{Telegram|fathetdinovsalavatl}} * Сәламәт калеб.[[Ислам]]: {{Telegram|salamat_kaleb}} * [[Сәламәтлек]].Казан: {{Telegram|selametlek_kazan}} * [[Сәләтле балалар өчен гуманитар гимназия-интернат]]: {{Telegram|gimakt}} * [[Сөембикә (журнал)]]: {{Telegram|suumbike}} * Сөрле йөрәк: {{Telegram|joincatserlyor}} * Скайтат.Татарча өйрәнү: {{Telegram|skytat}} == Т == * [[Татар әдәбияты тарихы музее һәм Шәриф Камалның мемориаль фатиры]] (Татар китабы йорты): {{Telegram|tatarkitabi}} * Татар әсәрләре: {{Telegram|tatar_aserlere}} * Татар китапханәсе: {{Telegram|tatarkniga}} * [[Татар музыкаль телевидениесе]]: {{Telegram|tmtvtatar}} * [[Татар радиосы]]: {{Telegram|tatarradiosi}} * [[Татар теле]]ндә онытылган һәм яңа сүзләр: {{Telegram|tatleksikon}} * Татар түгәрәкләре: {{Telegram|tatartugarak}} * [[Татар-информ]].tatar: {{Telegram|tatarinform_tat_bot}} * [[Татарлар]] йөгерә: {{Telegram|tatarlarrun}} * Татарский с собой: {{Telegram|tatarish}} * [[Татарстан Республикасының Милли китапханәсе]]: {{Telegram|millikitaphane}} * [[Татарча аудио-әсәрләр]]: {{Telegram|tatarkitap}} * [[Татарча Википедия]]дән хәбәрләр.[[Фәрһад Фәткуллин]]: {{Telegram|tatarwiki}} * Татарча китаплар: {{Telegram|tatarchakitaplar}} * Татарча меломан: {{Telegram|tatarcha_meloman}} * Татарча музыка.Чын: {{Telegram|Tatarlar}} * Татарча сөйләш: {{Telegram|tat_izucheniye}} * Татлыкай.[[Римма Бикмөхәммәтова]]: {{Telegram|tatliqay}} * [[Габдулла Тукай|Тукай]] кутаклышы: {{Telegram|tuqayqutaq}} * Татарча онлайн кинотеатр: {{Telegram|tatkino}} == У == * Умарта. Татарский язык (курсы): {{Telegram|umartatatar}} * Урбантатар.[[Чаллы]]: {{Telegram|urbantatar}} == Ү == == Ф == * [[Фән]] сөйли: {{Telegram|fan_soyli}} == Х == * «[[Хезмәт (Балтач, Татарстан)|Хезмәт]]».[[Балтач районы]]: {{Telegram|xezmet_gazetasi}} == Һ == == Ц == == Ч == * [[Чаллы дәүләт татар драма театры]]: {{Telegram|chelnyteatr}} * [[Чуашстан]]ның [[Комсомол районы]] [[Тукай (Комсомол районы)|Тукай авылы]] мәхәлләсе: {{Telegram|tukay_mahallya}} == Ш == * [[«Шәһри Казан» газетасы]]: {{Telegram|shahrikazan}} * [[«Шәһри Чаллы» газетасы]]: {{Telegram|shahrichally}} == Ы == == Э == == Ю == == Я == * [[Ялкын (журнал)]]: {{Telegram|yalkyn}} * Ямьле музыка: {{Telegram|yummmymusic}} == Шулай ук карагыз == * [[Татнет]] * [[Татнет сәхифәләре исемлеге]] * [[Википедия:Эзтабар]] * [[Википедия:Проект:Бәйлелек]] == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} <references group="notes"/> {{WikiProjects}} {{Мәгълүмати исемлек}} [[Төркем:Татар интернеты]] [[Төркем:Исемлекләр:Мәдәният]] [[Төркем:Белдергечләр]] arccs6l1svco39wgvzmw1h1jo0z95ts Донбеттыр 0 587553 3529779 3522821 2022-08-20T17:09:25Z A.Khamidullin 6685 wikitext text/x-wiki '''Донбе́ттыр''' — [[осетиннар|осетин]] [[нартлар эпосы|нартлар эпосында]] сулар, диңгез стихиясе хөкемдары. Донбеттыр балыкчылар яклаучысы дип саналган, аның белән берничә осетин йоласы («донмаконд») бәйле булган. Алар аңа эш мизгелендә билгеле йолалар үтәп ([[Афсати]] белән очракта кебек) табынганнар. Борынгы вакытта [[Осетиннар|осетиннарда]] махсус бәйрәм «''Кæфты куывд''» белән билгеләнгән киңрәк Донбеттыр культы булган дип фараз итәргә мөмкин. Шулай ук осетин октябрь ае — ''Кæфты мæй'' атамасы борынгы диңгезләр һәм аларда яшәүчеләр борынгы культыннан килеп чыгуы мөмкин. Су рухына ышану белән Донбеттыр кызлары дип саналаган ({{lang-os|доны чызджытæ}}) су кызлары булуына ышану бәйле. == Мифология == Осетин мифологиясе буенча Донбеттырның җиде улы һәм өч кызы булган, кызларның берсе [[Дзерасса]] [[Ахсартаг]] нартының хатыны була. Нарт эпосында еш диңгез, диңгез патшалыгы искә алуларга нигезләнеп фикер йөртеп, шул вакытта осетиннарның бабалары эпоста үз атамаларына ия Кара һәм Азов диңгезләре, Дон, Днепр, Идел кебек зур елгалар янында яшәгән. Кайвакыт ''донбеттыр'' атамасы (күплек санда ''донбеттыртæ'') барлык су стихиясе яшәүчеләре атамасы буларак кулланыла.<br/> Донбеттыр патшалыгы белән [[Шатана]] килеп чыгышы бәйле, биредә күп нарт каһарманнары тәрбияләнгән, Донбеттыр йортында [[Батрадз]] әтисе [[Хамыц]] хатынын таба. Батрадз ярдәм өчен Донбеттырга мөрәҗәгать итә. Донбеттырның су патшалыгында [[Сырдон]] үсә, ул үлемнән соң диңгезгә эләгә һәм Донбеттыр аны тормышка кайтара.<br/> Сослан Донбеттырга нартлар йоласы буенча рәхмәт әйтеп, аннан шулай дип сораган: <blockquote>— Донбеттыр, бөтен сулар хөкемдары! Без синең нинди куәтле икәнеңне беләбез, син кыю нартларга да берәр бүләк бирсәң иде. — Нартлар токымы! — дип җавап бирде аңа Донбеттыр — Моннан бирле нартлар минем йөгерүче суларда тегермәннәр төзесен, ә мин җитез кызларыма алар көне-төне суда тәгәрмәчләр әйләндерсен дип кушармын. Менә минем җир кешеләренә бүләгем.</blockquote> == Шулай ук карарга мөмкин == * [[Варуна]] == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} [[Төркем:Мифология]] [[Төркем:Осетин мифологиясе]] q5gyy0zyzqo5foqw7r8t93237dacjyv Марат Әхмәтов (1937) 0 588508 3529783 3529381 2022-08-20T17:30:35Z Әмир 15082 фото өстәү wikitext text/x-wiki {{Шәхес | исем = Марат Әхмәтов | рәсем = М.Г.Әхмәтов_(1937).jpg | рәсем_зурлыгы = 180 | alt = <!--рәсемгә курсорны куйганда чыга торган язу--> | рәсем язуы = | тулы исем = Марат Гакыйф улы Әхмәтов | һөнәр = скрипкачы, педагог | туу датасы = 9.05.1969 | туу җире = [[СССР]], [[РСФСР]], [[ТАССР]], {{туу җире| Казан |Казанда}} | гражданлык = {{байрак|СССР}} [[СССР]]→<br/> {{байрак|Россия}} [[РФ]] | милләт = татар | үлем датасы = | үлем җире = | әти = | әни = | ир = | хатын = Лариса Владимировна Бражник | балалар = | бүләк һәм премияләр = [[ТАССР атказанган сәнгать эшлеклесе]] | сайт = | башка мәгълүмат = }} {{фш|Әхмәтов}} ''Бу [[Казан консерваториясе|КДК]] профессоры турында мәкалә, [[Татарстан Республикасы Дәүләт Советы|ТР ДШ]] рәисе урынбасары турында '''[[Марат Әхмәтов (1954)|биредән]]''' укыгыз'' '''Марат Әхмәтов''', Марат Гакыйф улы Әхмәтов (''[[1937 ел]]ның [[1 июль|1 июле]], [[СССР]], [[РСФСР]], [[ТАССР]], [[Казан]]'') ― музыкант-скрипкачы, педагог, [[Казан дәүләт консерваториясе]]нең скрипка бүлеге профессоры (1993). [[ТАССРның атказанган сәнгать эшлеклесе]] (1976). == Тәрҗемәи хәле == [[Файл:Umar Daher 1.jpg|300px|thumb|right|<small>[[Илһам Шакиров|И. Шакиров]] (''{{comment|с|сулдан уңга}}''), [[Рөстәм Яхин|Р. Яхин]], [[Айрат Арсланов|А. Арсланов]], Үмәр Даһер, [[Марс Макаров|М. Макаров]], [[Венера Шәрипова|В. Шәрипова]], [[Марат Әхмәтов (скрипкачы)|М. Әхмәтов]] Финляндия президенты {{Тәрҗемә ителмәгән 3|Урхо Кекконен|Урхо Кекконен|ru|Кекконен, Урхо}} белән очрашу алдыннан. ''[[Һелсинки]], [[1968]]''</small>]] 1937 елның 1 июлендә Казанда төзүче-инженер Гакыйф Гариф улы Әхмәтов гаиләсендә туган <ref>''Алина Раджабова''. [http://idel-tat.ru/news/kultura/marat-akhmetov-otets-skazal-ty-budesh-uchitsya-v-etom-zdanii Отец сказал: «Ты будешь учиться в этом здании!».] [[Идел (журнал)|Идел]], 19.06.2020</ref>. 1956 елда [[Казан музыка училищесы]]н, 1961 елда [[Казан дәүләт консерваториясе]]н, 1964 елда П. И. Чайковский исемендәге [[Мәскәү дәүләт консерваториясе]] каршындагы аспирантураны тәмамлый (профессор Д. М. Цыганов классы). Скрипкада уйнарга өйрәнү өчен 1943 елда, алты яшьтә Казанда П. И. Чайковский исемендәге Беренче музыка мәктәбендә Ольга Аполлоновна Соколовскаяда укый башлый, 1948 елдан Казан консерваториясе профессоры Натан Владимирович Браудеда укый. Н. В. Браудеда унбер ел: мәктәптә 1948 елдан бирле, музыка училищесында, аннары биш ел консерваториядә укый. 1944 елда Казан радиокомитеты студиясендә Татарстаннан чыккан солдатлар өчен фронтка трансляцияләнүче концертта катнаша. 1957 елның маенда беренче курсны тәмамлагач, Мәскәүдә Союзлар Йортының Колонналар залында узган [[Татар әдәбияты һәм сәнгате декадасы (1957)|Татар сәнгате һәм әдәбияты декадасында]] катнаша, анда Бөтенсоюз радио һәм телевидение оркестры белән бергә [[Альберт Леман]]ның Оркестр белән скрипка өчен концертын башкара (дирижер – Кирилл Клементьевич Тихонов). 1960 елда Бөтенроссия скрипкачылар конкурсында катнаша (комиссиядә [[Давид Ойстрах]], Дмитрий Цыганов, Леонид Коган, Юрий Янкелевич), дипломант исеменә лаек була. Әлеге конкурс Мәскәү консерваториясе аспирантурасына юл ача. 1961 елда Казан консерваториясен тәмамлаганнан соң, Мәскәү консерваториясе аспирантурасына укырга керә (остазы – консерваториядә скрипка кафедрасы мөдире профессор Дмитрий Михайлович Цыганов)<ref>''[[Ләйлә Аралбаева|Ляйля Аралбаева]]''. [https://www.bashinform.ru/news/culture/2015-05-25/v-ufe-vystupit-izvestnyy-skripach-iz-tatarstana-marat-ahmetov-2237361 В Уфе выступит известный скрипач из Татарстана Марат Ахметов.] ИА «Башинформ», 25.05.2015</ref>. == Концерт эшчәнлеге == Студент чорыннан актив концерт эшчәнлеге алып бара. Төрле елларда [[Советлар Союзы]] һәм [[Россия]]нең төрле симфоник оркестрлары һәм дирижерлары белән чыгыш ясаган. Бела Бартокның Оркестр белән скрипка өчен 1нче номерлы концертын (дирижер Илмар Лапиньш), [[Натан Рахлин]] җитәкчелегендәге [[Татарстан Республикасының Дәүләт академик симфоник оркестры|Татар филармониясенең симфоник оркестры]] белән [[Рафаэль Билалов|Рафаэль Беляловның]] каприччио концертын, консерваториянең актлар залында Морис Равельнең «Чегән рапсодиясе»н ([[Маҗарстан]] дирижеры Милош Эрдеи), Сарытау филармониясенең симфоник оркестры белән [[Альберт Леман]] концертын [[Сарытау]]да башкарган. Ел саен консерватория залларында концертлар белән чыгыш ясый. [[Финляндия]], [[Төркия]], [[Алмания]]дә ([[Гамбург]], [[Ганновер]], [[Любек]]) сольный концертлары белән чыгыш ясый. Концерт программасына алман классикасын гына түгел, татар композиторларының әсәрләрен дә кертә. Концерт программалары төрле чор скрипка өчен сочинениеләрне үз эченә ала. Репертуарында [[Иоганн Бах|И. С. Бахтан]] алып хәзерге композиторларның музыкасына кадәр бар <ref>[http://www.millattashlar.ru/index.php/Ахметов_Марат_Гакифович Ахметов Марат Гакифович.] «Милләттәшләр» порталы</ref>. == Казан консерваториясендә == 1964 елдан [[Казан консерваториясе]]ндә скрипка классын алып бара. Кече сәнгать академиясендә мәктәп ачылганнан бирле эшли. Казан консерваториясендә Марат Гакыйф улы 50 елдан артык эшли. Укучыларының күбесе Казанда, консерваториядә калган, мәсәлән, профессор [[Марат Зарипов (1956)|Марат Нәбиевич Зарипов]]. Анна Гөлишамбарова ― «Яңа музыка» камера оркестрының сәнгать җитәкчесе һәм дирижеры. Элекке укучылары Идел буе музыка училищеларының әйдәп баручы педагоглары булып торал. Чит илләрдә: [[Америка]]да, [[Алмания]]дә, [[Аргентина]]да, [[Словакия]]дә, [[Италия]]дә, [[Канада]]да, [[Төркия]]дә һәм [[Тайвань]]да эшли. == Бүләкләре, мактаулы исемнәре == * [[1976 ел|1976]] – [[Татарстан АССР атказанган сәнгать эшлеклесе]] == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Сылтамалар == * ''Алина Раджабова''. [http://idel-tat.ru/news/kultura/marat-akhmetov-otets-skazal-ty-budesh-uchitsya-v-etom-zdanii Отец сказал: «Ты будешь учиться в этом здании!».] [[Идел (журнал)|«Идел»]], 19.06.2020 * [https://ayaris.ru/guest/3566 Ахметов Марат Гакифович] * [http://www.millattashlar.ru/index.php/Ахметов_Марат_Гакифович Ахметов Марат Гакифович.] «Милләттәшләр» порталы {{DEFAULTSORT:Әхмәтов (1937), Марат}} [[Төркем:Казан консерваториясен тәмамлаучылар]] [[Төркем:Казан музыка училищесын тәмамлаучылар]] [[Төркем:Скрипкачылар]] [[Төркем:Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклеләре]] [[Төркем:Казан дәүләт консерваториясе укытучылары]] 3jv2pao7mu6rt8678y1rg6wvjrjkhso Габдулла Тукай исемендәге Милли мәдәният һәм мәгариф югары мәктәбе 0 588545 3529749 3529691 2022-08-20T12:01:55Z Frhdkazan 3171 /* Моны да карагыз */ * [[wmru:Умный регион/Татарстан/Партнёры/ВШНКОГТ ИФМК КФУ|Вики-хезмәттәшлек проекты]] {{ref-ru}} wikitext text/x-wiki {{УК}} '''Габдулла Тукай исемендәге милли мәдәният һәм мәгариф Югары мәктәбе''' — [[Казан (Идел буе) федераль университеты]]ның татарча [[филология]] бүлеге (факультеты). Казан дәүләт университетына [[2011 ел]]да кушылган [[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] нигезендә барлыкка килә. == Эшчәнлеге == [[Фән]]ни-[[белем бирү]] үзәге «[[татар теле]]н, [[татар әдәбияты|әдәбиятын]] һәм [[мәдәният]]ен өйрәнү, саклау, пропагандалау һәм үстерү белән шөгыльлән[ә]».<ref>[https://kpfu.ru/philology-culture/fmbi/tatarcha/institutny1187-strukturasy/tatar-filologiyase-b1199lege Рәсми веб-сайт]</ref> == Урнашуы һәм җитәкчелеге == {{Тәрҗемә ителмәгән 3|Казан (Идел буе) федераль университетының Филология һәм мәдәниятара багланышлар институты|Филология һәм мәдәниятара багланышлар институты|en|Institute of Philology and Intercultural Communication}} нигезендә эшли. Гамәлдәге җитәкчесе - декан, доцент, педагогика фәннәре кандидаты Рамил Мирзаһитов.<ref>[https://kpfu.ru/Ramil.Mirzagitov КФУ: Рамил Мирзаһитов карточкасы] {{ref-ru}}</ref> == Юнәлешләр, белгечлекләр, формат == Уку-укыту процессының төп характеристикалары:<ref>[https://kpfu.ru/philology-culture/fmbi/tatarcha/institutny1187-strukturasy/tatar-filologiyase-b1199lege/jun1241lesh-12111241m-belgechlekl1241r Юнәлеш һәм белгечлекләр]</ref> * [[бакалавриат]] һәм [[магистратура]] * [[көндезге уку формасы]], [[читтән торып уку]], көндезге-читтән * филология, педагогик белем бирү, татар теле һәм әдәбияты, [[чит тел]]ләр, [[математика]], [[физика]], [[информатика]], [[музыка]], [[дизайн]], һөнәри белем бирү. == Кафедралар == Уку йортында эшләүче укытучылар һәм укытылган дисциплиналар түбәндәге структура нигезендә бүленә:<ref>[https://kpfu.ru/philology-culture/fmbi/tatarcha/institutny1187-strukturasy/tatar-filologiyase-b1199lege/kafedralar Кафедралар]</ref> * Гомуми [[тел белеме]] һәм [[төрки телләр|тюркология]] кафедрасы * Билингваль һәм цифрлы белем бирү кафедрасы * [[Тел]]ара һәм мәдәниятара багланышлар кафедрасы * Татар теле белеме кафедрасы * Татар әдәбияты кафедрасы * [[Татарлык|Татаристика]] и [[сәнгать]] белеме кафедрасы == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Чыганаклар == == Сылтамалар == {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == * [[:Төркем:Казан дәүләт педагогия институтын тәмамлаучылар|Төркем:Казан дәүләт педагогия институтын тәмамлаучылар]] * [[wmru:Умный регион/Татарстан/Партнёры/ВШНКОГТ ИФМК КФУ|Вики-хезмәттәшлек проекты]] {{ref-ru}} {{Казан университеты}} [[Төркем:Әлифба буенча уку йортлары]] [[Төркем:Татар телле югары уку йортлары]] [[Төркем:Казан университеты]] [[Төркем:Казан уку йортлары]] [[Төркем:Педагогика юнәлешле югары уку йортлары]] a9hg922ls364g46jzuuoc70pgyjtff4 3529751 3529749 2022-08-20T12:13:33Z Frhdkazan 3171 /* Моны да карагыз */ [[Төркем:Габдулла Тукай хөрмәтенә аталган объектлар]] wikitext text/x-wiki {{УК}} '''Габдулла Тукай исемендәге милли мәдәният һәм мәгариф Югары мәктәбе''' — [[Казан (Идел буе) федераль университеты]]ның татарча [[филология]] бүлеге (факультеты). Казан дәүләт университетына [[2011 ел]]да кушылган [[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] нигезендә барлыкка килә. == Эшчәнлеге == [[Фән]]ни-[[белем бирү]] үзәге «[[татар теле]]н, [[татар әдәбияты|әдәбиятын]] һәм [[мәдәният]]ен өйрәнү, саклау, пропагандалау һәм үстерү белән шөгыльлән[ә]».<ref>[https://kpfu.ru/philology-culture/fmbi/tatarcha/institutny1187-strukturasy/tatar-filologiyase-b1199lege Рәсми веб-сайт]</ref> == Урнашуы һәм җитәкчелеге == {{Тәрҗемә ителмәгән 3|Казан (Идел буе) федераль университетының Филология һәм мәдәниятара багланышлар институты|Филология һәм мәдәниятара багланышлар институты|en|Institute of Philology and Intercultural Communication}} нигезендә эшли. Гамәлдәге җитәкчесе - декан, доцент, педагогика фәннәре кандидаты Рамил Мирзаһитов.<ref>[https://kpfu.ru/Ramil.Mirzagitov КФУ: Рамил Мирзаһитов карточкасы] {{ref-ru}}</ref> == Юнәлешләр, белгечлекләр, формат == Уку-укыту процессының төп характеристикалары:<ref>[https://kpfu.ru/philology-culture/fmbi/tatarcha/institutny1187-strukturasy/tatar-filologiyase-b1199lege/jun1241lesh-12111241m-belgechlekl1241r Юнәлеш һәм белгечлекләр]</ref> * [[бакалавриат]] һәм [[магистратура]] * [[көндезге уку формасы]], [[читтән торып уку]], көндезге-читтән * филология, педагогик белем бирү, татар теле һәм әдәбияты, [[чит тел]]ләр, [[математика]], [[физика]], [[информатика]], [[музыка]], [[дизайн]], һөнәри белем бирү. == Кафедралар == Уку йортында эшләүче укытучылар һәм укытылган дисциплиналар түбәндәге структура нигезендә бүленә:<ref>[https://kpfu.ru/philology-culture/fmbi/tatarcha/institutny1187-strukturasy/tatar-filologiyase-b1199lege/kafedralar Кафедралар]</ref> * Гомуми [[тел белеме]] һәм [[төрки телләр|тюркология]] кафедрасы * Билингваль һәм цифрлы белем бирү кафедрасы * [[Тел]]ара һәм мәдәниятара багланышлар кафедрасы * Татар теле белеме кафедрасы * Татар әдәбияты кафедрасы * [[Татарлык|Татаристика]] и [[сәнгать]] белеме кафедрасы == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Чыганаклар == == Сылтамалар == {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == * [[:Төркем:Казан дәүләт педагогия институтын тәмамлаучылар|Төркем:Казан дәүләт педагогия институтын тәмамлаучылар]] * [[wmru:Умный регион/Татарстан/Партнёры/ВШНКОГТ ИФМК КФУ|Вики-хезмәттәшлек проекты]] {{ref-ru}} {{Казан университеты}} [[Төркем:Әлифба буенча уку йортлары]] [[Төркем:Татар телле югары уку йортлары]] [[Төркем:Казан университеты]] [[Төркем:Казан уку йортлары]] [[Төркем:Педагогика юнәлешле югары уку йортлары]] [[Төркем:Габдулла Тукай хөрмәтенә аталган объектлар]] fn2du9qvd3y975en1nmk73l6nodz4to Щинто 0 588556 3529764 3529727 2022-08-20T15:41:41Z A.Khamidullin 6685 wikitext text/x-wiki {{УК}} '''Щинто''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんとう）яки '''Щиндо''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんどう) яки '''Синтоизм''' ул [[Япония]] [[дин]]е. Шулай ук '''Каннагараномичи''' (Кытай иероглифлары белән: 惟神道, хирагана белән: かんながらのみち）дип атала.<br/> [[Файл:Itsukushima Gate.jpg|thumb|right|Япониядә, [[Хиросима (префектура)|Һирощима]] префектурасында Ицукущима изге урынына ''тории'' узу юлы, илдә торииларның иң мәшһүр мисалларының берсе. ''Тории'' Синтоизм храмнарына керүне билгели һәм диннең таныла торган символлары булып тора.]] Бу риваятьләргә, сигез миллион Илаһка, табигатькә һәм табигать юнәлешләренә нигезләнгән анимистик һәм борынгы бабаларга табыну дине. Синтоизм диненең үзәк идарәсе юк һәм тарафдарлар арасында төрле юллар бар.<br/> Синтоизм политеистик һәм барлык әйберләрдә бар дип ышанылган табигыйдан өстен берлекләр ''ками'' тирәли әйләнә. Ками һәм табигый дөнья арасында бәйләнеш Синтоизмның ''анимистик'' дип танылуына китергән. Камиларга ''камидана'' көнкүреш изге урыннарында, гаилә изге урыннарында һәм дзиндзя җәмәгать изге урыннарында табыналар. Соңгыларында персонал булып ''каннущи'' буларак мәгълүм каһиннәр тора, алар шул урында храмда булган махсус камига ашамлык һәм эчемлек тәкъдимнәрен күзәтеп тора. Бу кешеләр һәм камилар арасында гармонияне үстерү һәм соңгыларның алкышына ирешү өчен эшләнә. Башка киң таралган ритуалларга ''кагура'' биюләре, узу ритуаллары һәм фасыл фестивальләре керә. Җәмәгать храмнарында багучылык формалары җайлаштырылган һәм дин тарафдарларына амулетлар кебек дини объектлар тәэмин ителә. Щинто динендә төп концептуаль игътибар үзәге сафлыкта, күбесенчә чистарту практикалары ярдәмендә, мәсәлән, ритуаль юыну һәм коену, бигрәк тә табыну алдыннан. Ышану күп төрле асаба һәм төбәк формаларда яши. == Сигез миллион Ходай == Табигать һәм Ходайлар бер итеп таныла һәм ритуаллар Илаһлар һәм кешеләргә бәйле махсус йолалар булып, бу йолалар махсус урыннарда һәм храмнарда (''дзиндзя'') башкарыла. == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} ==== Әдәбият ==== * {{Книга|ref=Мещеряков|ответственный=[[Мещеряков, Александр Николаевич (историк)|Мещеряков А. Н.]]|заглавие=Боги, святилища, обряды Японии. Энциклопедия синто|год=2010|серия=Orientalia et Classica|место=М.|издательство=[[РГГУ]]|страниц=316|isbn=9785728110873}} ==== Сылтамалар ==== * [http://eos.kokugakuin.ac.jp/modules/xwords/ Encyclopedia of Shinto]{{ref-en}} — [[Кокугакуин университеты]]ннан Синтоизм энциклопедиясе. * [https://www2.kokugakuin.ac.jp/ijcc/wp/bts/index1.html Basic Terms of Shinto]{{ref-en}} — Синтоизмның төп төшенчәләре исемлеге. * [https://www.jinjahoncho.or.jp/ Jinja Honcho]{{ref-ja}} — Синтоизм храмнары ассоциациясе. * [https://yaokami.jp/ Yaokami]{{ref-ja}} — Храмнар һәм изгелекләр бирелгән мәгълүмат базасы. * [http://yaoyoro.net/ Yaoyoro]{{ref-en}} — Камиларның сурәтле бирелгән мәгълүмат базасы. * [https://www.yasukuni.or.jp/english/index.html 靖國神社]{{ref-en}} — Ясукуни храмының рәсми сайты. {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == {{Дини темалар}} [[Төркем:Диннәр]] [[Төркем:Синтоизм]] jefvmcy6p52gl3wftihic03puk6x6iw 3529765 3529764 2022-08-20T15:50:27Z A.Khamidullin 6685 wikitext text/x-wiki {{УК}} '''Щинто''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんとう）яки '''Щиндо''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんどう) яки '''Синтоизм''' ул [[Япония]] [[дин]]е. Шулай ук '''Каннагараномичи''' (Кытай иероглифлары белән: 惟神道, хирагана белән: かんながらのみち）дип атала.<br/> [[Файл:Itsukushima Gate.jpg|thumb|right|Япониядә, [[Хиросима (префектура)|Һирощима]] префектурасында Ицукущима изге урынына ''тории'' узу юлы, илдә торииларның иң мәшһүр мисалларының берсе. ''Тории'' Синтоизм храмнарына керүне билгели һәм диннең таныла торган символлары булып тора.]] Бу риваятьләргә, сигез миллион Илаһка, табигатькә һәм табигать юнәлешләренә нигезләнгән анимистик һәм борынгы бабаларга табыну дине. Синтоизм диненең үзәк идарәсе юк һәм тарафдарлар арасында төрле юллар бар.<br/> Синтоизм политеистик һәм барлык әйберләрдә бар дип ышанылган табигыйдан өстен берлекләр ''ками'' тирәли әйләнә. Ками һәм табигый дөнья арасында бәйләнеш Синтоизмның ''анимистик'' дип танылуына китергән. Камиларга ''камидана'' көнкүреш изге урыннарында, гаилә изге урыннарында һәм дзиндзя җәмәгать изге урыннарында табыналар. Соңгыларында персонал булып ''каннущи'' буларак мәгълүм каһиннәр тора, алар шул урында храмда булган махсус камига ашамлык һәм эчемлек тәкъдимнәрен күзәтеп тора. Бу кешеләр һәм камилар арасында гармонияне үстерү һәм соңгыларның алкышына ирешү өчен эшләнә. Башка киң таралган ритуалларга ''кагура'' биюләре, узу ритуаллары һәм фасыл фестивальләре керә. Җәмәгать храмнарында багучылык формалары җайлаштырылган һәм дин тарафдарларына амулетлар кебек дини объектлар тәэмин ителә. Щинто динендә төп концептуаль игътибар үзәге сафлыкта, күбесенчә чистарту практикалары ярдәмендә, мәсәлән, ритуаль юыну һәм коену, бигрәк тә табыну алдыннан. Ышану күп төрле асаба һәм төбәк формаларда яши.<br/> Щинто аспектлары яңа дини хәрәкәтләргә кертелә.<br/> Щинто храмнары (''дзиндзя'') күбесенчә Япониядә урнашкан, биредә 100 000-нән артык храм. Шулай ук Америка Кушма Штатларында ''дзиндзя''лар бар, анда Европа килеп чыгышлы Американнар да йөри. Бразилиядә иммигрантлар берничә ''дзиндзя'' нигезләгәннәр.<br/> == Сигез миллион Ходай == Табигать һәм Ходайлар бер итеп таныла һәм ритуаллар Илаһлар һәм кешеләргә бәйле махсус йолалар булып, бу йолалар махсус урыннарда һәм храмнарда (''дзиндзя'') башкарыла. == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} ==== Әдәбият ==== * {{Книга|ref=Мещеряков|ответственный=[[Мещеряков, Александр Николаевич (историк)|Мещеряков А. Н.]]|заглавие=Боги, святилища, обряды Японии. Энциклопедия синто|год=2010|серия=Orientalia et Classica|место=М.|издательство=[[РГГУ]]|страниц=316|isbn=9785728110873}} ==== Сылтамалар ==== * [http://eos.kokugakuin.ac.jp/modules/xwords/ Encyclopedia of Shinto]{{ref-en}} — [[Кокугакуин университеты]]ннан Синтоизм энциклопедиясе. * [https://www2.kokugakuin.ac.jp/ijcc/wp/bts/index1.html Basic Terms of Shinto]{{ref-en}} — Синтоизмның төп төшенчәләре исемлеге. * [https://www.jinjahoncho.or.jp/ Jinja Honcho]{{ref-ja}} — Синтоизм храмнары ассоциациясе. * [https://yaokami.jp/ Yaokami]{{ref-ja}} — Храмнар һәм изгелекләр бирелгән мәгълүмат базасы. * [http://yaoyoro.net/ Yaoyoro]{{ref-en}} — Камиларның сурәтле бирелгән мәгълүмат базасы. * [https://www.yasukuni.or.jp/english/index.html 靖國神社]{{ref-en}} — Ясукуни храмының рәсми сайты. {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == {{Дини темалар}} [[Төркем:Диннәр]] [[Төркем:Синтоизм]] dkhvbj2q1rdp96axft6rxbu1obv4vk7 3529766 3529765 2022-08-20T15:52:43Z A.Khamidullin 6685 wikitext text/x-wiki {{УК}} '''Щинто''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんとう）яки '''Щиндо''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんどう) яки '''Синтоизм''' ул [[Япония]] [[дин]]е. Шулай ук '''Каннагараномичи''' (Кытай иероглифлары белән: 惟神道, хирагана белән: かんながらのみち）дип атала.<br/> [[Файл:Itsukushima Gate.jpg|thumb|right|Япониядә, [[Хиросима (префектура)|Һирощима]] префектурасында Ицукущима изге урынына ''тории'' узу юлы, илдә торииларның иң мәшһүр мисалларының берсе. ''Тории'' Синтоизм храмнарына керүне билгели һәм диннең таныла торган символлары булып тора.]] Бу риваятьләргә, сигез миллион Илаһка, табигатькә һәм табигать юнәлешләренә нигезләнгән анимистик һәм борынгы бабаларга табыну дине. Синтоизм диненең үзәк идарәсе юк һәм тарафдарлар арасында төрле юллар бар.<br/> Синтоизм политеистик һәм барлык әйберләрдә бар дип ышанылган табигыйдан өстен берлекләр ''ками'' тирәли әйләнә. Ками һәм табигый дөнья арасында бәйләнеш Синтоизмның ''анимистик'' дип танылуына китергән. Камиларга ''камидана'' көнкүреш изге урыннарында, гаилә изге урыннарында һәм дзиндзя җәмәгать изге урыннарында табыналар. Соңгыларында персонал булып ''каннущи'' буларак мәгълүм каһиннәр тора, алар шул урында храмда булган махсус камига ашамлык һәм эчемлек тәкъдимнәрен күзәтеп тора. Бу кешеләр һәм камилар арасында гармонияне үстерү һәм соңгыларның алкышына ирешү өчен эшләнә. Башка киң таралган ритуалларга ''кагура'' [[бию]]ләре, узу ритуаллары һәм фасыл фестивальләре керә. Җәмәгать храмнарында багучылык формалары җайлаштырылган һәм дин тарафдарларына амулетлар кебек дини объектлар тәэмин ителә. Щинто динендә төп концептуаль игътибар үзәге сафлыкта, күбесенчә чистарту практикалары ярдәмендә, мәсәлән, ритуаль юыну һәм коену, бигрәк тә табыну алдыннан. Ышану күп төрле асаба һәм төбәк формаларда яши.<br/> Щинто аспектлары яңа дини хәрәкәтләргә кертелә.<br/> Щинто храмнары (''дзиндзя'') күбесенчә Япониядә урнашкан, биредә 100 000-нән артык храм. Шулай ук Америка Кушма Штатларында ''дзиндзя''лар бар, анда Европа килеп чыгышлы Американнар да йөри. Бразилиядә иммигрантлар берничә ''дзиндзя'' нигезләгәннәр.<br/> == Сигез миллион Ходай == Табигать һәм [[Ходай]]лар бер итеп таныла һәм ритуаллар Илаһлар һәм кешеләргә бәйле махсус йолалар булып, бу йолалар махсус урыннарда һәм храмнарда (''дзиндзя'') башкарыла. == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} ==== Әдәбият ==== * {{Книга|ref=Мещеряков|ответственный=[[Мещеряков, Александр Николаевич (историк)|Мещеряков А. Н.]]|заглавие=Боги, святилища, обряды Японии. Энциклопедия синто|год=2010|серия=Orientalia et Classica|место=М.|издательство=[[РГГУ]]|страниц=316|isbn=9785728110873}} ==== Сылтамалар ==== * [http://eos.kokugakuin.ac.jp/modules/xwords/ Encyclopedia of Shinto]{{ref-en}} — [[Кокугакуин университеты]]ннан Синтоизм энциклопедиясе. * [https://www2.kokugakuin.ac.jp/ijcc/wp/bts/index1.html Basic Terms of Shinto]{{ref-en}} — Синтоизмның төп төшенчәләре исемлеге. * [https://www.jinjahoncho.or.jp/ Jinja Honcho]{{ref-ja}} — Синтоизм храмнары ассоциациясе. * [https://yaokami.jp/ Yaokami]{{ref-ja}} — Храмнар һәм изгелекләр бирелгән мәгълүмат базасы. * [http://yaoyoro.net/ Yaoyoro]{{ref-en}} — Камиларның сурәтле бирелгән мәгълүмат базасы. * [https://www.yasukuni.or.jp/english/index.html 靖國神社]{{ref-en}} — Ясукуни храмының рәсми сайты. {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == {{Дини темалар}} [[Төркем:Диннәр]] [[Төркем:Синтоизм]] hs0acunoopq4y90so27bjsvzvbn981t 3529767 3529766 2022-08-20T15:53:12Z A.Khamidullin 6685 wikitext text/x-wiki {{УК}} '''Щинто''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんとう）яки '''Щиндо''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんどう) яки '''Синтоизм''' ул [[Япония]] [[дин]]е. Шулай ук '''Каннагараномичи''' (Кытай иероглифлары белән: 惟神道, хирагана белән: かんながらのみち）дип атала.<br/> [[Файл:Itsukushima Gate.jpg|thumb|right|Япониядә, [[Хиросима (префектура)|Һирощима]] префектурасында Ицукущима изге урынына ''тории'' узу юлы, илдә торииларның иң мәшһүр мисалларының берсе. ''Тории'' Синтоизм храмнарына керүне билгели һәм диннең таныла торган символлары булып тора.]] Бу риваятьләргә, сигез миллион Илаһка, табигатькә һәм табигать юнәлешләренә нигезләнгән анимистик һәм борынгы бабаларга табыну дине. Синтоизм диненең үзәк идарәсе юк һәм тарафдарлар арасында төрле юллар бар.<br/> Синтоизм политеистик һәм барлык әйберләрдә бар дип ышанылган табигыйдан өстен берлекләр ''ками'' тирәли әйләнә. Ками һәм табигый дөнья арасында бәйләнеш Синтоизмның ''анимистик'' дип танылуына китергән. Камиларга ''камидана'' көнкүреш изге урыннарында, гаилә изге урыннарында һәм дзиндзя җәмәгать изге урыннарында табыналар. Соңгыларында персонал булып ''каннущи'' буларак мәгълүм каһиннәр тора, алар шул урында храмда булган махсус камига ашамлык һәм эчемлек тәкъдимнәрен күзәтеп тора. Бу кешеләр һәм камилар арасында гармонияне үстерү һәм соңгыларның алкышына ирешү өчен эшләнә. Башка киң таралган ритуалларга ''кагура'' [[бию]]ләре, узу ритуаллары һәм фасыл фестивальләре керә. Җәмәгать храмнарында багучылык формалары җайлаштырылган һәм дин тарафдарларына амулетлар кебек дини объектлар тәэмин ителә. Щинто динендә төп концептуаль игътибар үзәге сафлыкта, күбесенчә чистарту практикалары ярдәмендә, мәсәлән, ритуаль юыну һәм коену, бигрәк тә табыну алдыннан. Ышану күп төрле асаба һәм төбәк формаларда яши.<br/> Щинто аспектлары яңа дини хәрәкәтләргә кертелә.<br/> Щинто храмнары (''дзиндзя'') күбесенчә Япониядә урнашкан, биредә 100 000-нән артык храм. Шулай ук Америка Кушма Штатларында ''дзиндзя''лар бар, анда Европа килеп чыгышлы Американнар да йөри. Бразилиядә иммигрантлар берничә ''дзиндзя'' нигезләгәннәр.<br/> == Сигез миллион Ходай == Табигать һәм [[Ходай]]лар бер итеп таныла һәм ритуаллар Илаһлар һәм кешеләргә бәйле махсус йолалар булып, бу йолалар махсус урыннарда һәм храмнарда (''дзиндзя'') башкарыла. == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} ==== Әдәбият ==== * {{Книга|ref=Мещеряков|ответственный=[[Мещеряков, Александр Николаевич (историк)|Мещеряков А. Н.]]|заглавие=Боги, святилища, обряды Японии. Энциклопедия синто|год=2010|серия=Orientalia et Classica|место=М.|издательство=[[РГГУ]]|страниц=316|isbn=9785728110873}} ==== Сылтамалар ==== * [http://eos.kokugakuin.ac.jp/modules/xwords/ Encyclopedia of Shinto]{{ref-en}} — [[Кокугакуин университеты]]ннан Синтоизм энциклопедиясе. * [https://www2.kokugakuin.ac.jp/ijcc/wp/bts/index1.html Basic Terms of Shinto]{{ref-en}} — Синтоизмның төп төшенчәләре исемлеге. * [https://www.jinjahoncho.or.jp/ Jinja Honcho]{{ref-ja}} — Синтоизм храмнары ассоциациясе. * [https://yaokami.jp/ Yaokami]{{ref-ja}} — Храмнар һәм изгелекләр бирелгән мәгълүмат базасы. * [http://yaoyoro.net/ Yaoyoro]{{ref-en}} — Камиларның сурәтле бирелгән мәгълүмат базасы. * [https://www.yasukuni.or.jp/english/index.html 靖國神社]{{ref-en}} — Ясукуни храмының рәсми сайты. {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == {{Дини темалар}} [[Төркем:Диннәр]] [[Төркем:Синтоизм]] qxqgv3f7clxxnnbv689r4sr1u7mwl9d 3529768 3529767 2022-08-20T16:00:05Z A.Khamidullin 6685 wikitext text/x-wiki {{УК}} '''Щинто''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんとう）яки '''Щиндо''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんどう) яки '''Синтоизм''' ул [[Япония]] [[дин]]е. Шулай ук '''Каннагараномичи''' (Кытай иероглифлары белән: 惟神道, хирагана белән: かんながらのみち）дип атала.<br/> [[Файл:Itsukushima Gate.jpg|thumb|right|Япониядә, [[Хиросима (префектура)|Һирощима]] префектурасында Ицукущима изге урынына ''тории'' узу юлы, илдә торииларның иң мәшһүр мисалларының берсе. ''Тории'' Синтоизм храмнарына керүне билгели һәм диннең таныла торган символлары булып тора.]] Бу риваятьләргә, сигез миллион Илаһка, табигатькә һәм табигать юнәлешләренә нигезләнгән анимистик һәм борынгы бабаларга табыну дине. Синтоизм диненең үзәк идарәсе юк һәм тарафдарлар арасында төрле юллар бар.<br/> Синтоизм политеистик һәм барлык әйберләрдә бар дип ышанылган табигыйдан өстен берлекләр ''ками'' тирәли әйләнә. Ками һәм табигый дөнья арасында бәйләнеш Синтоизмның ''анимистик'' дип танылуына китергән. Камиларга ''камидана'' көнкүреш изге урыннарында, гаилә изге урыннарында һәм дзиндзя җәмәгать изге урыннарында табыналар. Соңгыларында персонал булып ''каннущи'' буларак мәгълүм каһиннәр тора, алар шул урында храмда булган махсус камига ашамлык һәм эчемлек тәкъдимнәрен күзәтеп тора. Бу кешеләр һәм камилар арасында гармонияне үстерү һәм соңгыларның алкышына ирешү өчен эшләнә. Башка киң таралган ритуалларга ''кагура'' [[бию]]ләре, узу ритуаллары һәм фасыл фестивальләре керә. Җәмәгать храмнарында багучылык формалары җайлаштырылган һәм дин тарафдарларына амулетлар кебек дини объектлар тәэмин ителә. Щинто динендә төп концептуаль игътибар үзәге сафлыкта, күбесенчә чистарту практикалары ярдәмендә, мәсәлән, ритуаль юыну һәм коену, бигрәк тә табыну алдыннан. Ышану күп төрле асаба һәм төбәк формаларда яши.<br/> Щинто аспектлары яңа дини хәрәкәтләргә кертелә.<br/> Щинто храмнары (''дзиндзя'') күбесенчә Япониядә урнашкан, биредә 100 000-нән артык храм. Шулай ук Америка Кушма Штатларында ''дзиндзя''лар бар, анда Европа килеп чыгышлы Американнар да йөри. Бразилиядә иммигрантлар берничә ''дзиндзя'' нигезләгәннәр.<br/> == Сигез миллион Ходай == Табигать һәм [[Ходай]]лар бер итеп таныла һәм ритуаллар Илаһлар һәм кешеләргә бәйле махсус йолалар булып, бу йолалар махсус урыннарда һәм храмнарда (''дзиндзя'') башкарыла. == Шулай ук карарга мөмкин == * [[Когаккан университеты]] * [[Кокугакуин университеты]] == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} ==== Әдәбият ==== * {{Книга|ref=Мещеряков|ответственный=[[Мещеряков, Александр Николаевич (историк)|Мещеряков А. Н.]]|заглавие=Боги, святилища, обряды Японии. Энциклопедия синто|год=2010|серия=Orientalia et Classica|место=М.|издательство=[[РГГУ]]|страниц=316|isbn=9785728110873}} ==== Сылтамалар ==== * [http://eos.kokugakuin.ac.jp/modules/xwords/ Encyclopedia of Shinto]{{ref-en}} — [[Кокугакуин университеты]]ннан Синтоизм энциклопедиясе. * [https://www2.kokugakuin.ac.jp/ijcc/wp/bts/index1.html Basic Terms of Shinto]{{ref-en}} — Синтоизмның төп төшенчәләре исемлеге. * [https://www.jinjahoncho.or.jp/ Jinja Honcho]{{ref-ja}} — Синтоизм храмнары ассоциациясе. * [https://yaokami.jp/ Yaokami]{{ref-ja}} — Храмнар һәм изгелекләр бирелгән мәгълүмат базасы. * [http://yaoyoro.net/ Yaoyoro]{{ref-en}} — Камиларның сурәтле бирелгән мәгълүмат базасы. * [https://www.yasukuni.or.jp/english/index.html 靖國神社]{{ref-en}} — Ясукуни храмының рәсми сайты. {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == {{Дини темалар}} [[Төркем:Диннәр]] [[Төркем:Синтоизм]] 0kjdrj1i2uk3i0pbbivp204bjbro26x 3529769 3529768 2022-08-20T16:04:11Z A.Khamidullin 6685 /* Сигез миллион Ходай */ wikitext text/x-wiki {{УК}} '''Щинто''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんとう）яки '''Щиндо''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんどう) яки '''Синтоизм''' ул [[Япония]] [[дин]]е. Шулай ук '''Каннагараномичи''' (Кытай иероглифлары белән: 惟神道, хирагана белән: かんながらのみち）дип атала.<br/> [[Файл:Itsukushima Gate.jpg|thumb|right|Япониядә, [[Хиросима (префектура)|Һирощима]] префектурасында Ицукущима изге урынына ''тории'' узу юлы, илдә торииларның иң мәшһүр мисалларының берсе. ''Тории'' Синтоизм храмнарына керүне билгели һәм диннең таныла торган символлары булып тора.]] Бу риваятьләргә, сигез миллион Илаһка, табигатькә һәм табигать юнәлешләренә нигезләнгән анимистик һәм борынгы бабаларга табыну дине. Синтоизм диненең үзәк идарәсе юк һәм тарафдарлар арасында төрле юллар бар.<br/> Синтоизм политеистик һәм барлык әйберләрдә бар дип ышанылган табигыйдан өстен берлекләр ''ками'' тирәли әйләнә. Ками һәм табигый дөнья арасында бәйләнеш Синтоизмның ''анимистик'' дип танылуына китергән. Камиларга ''камидана'' көнкүреш изге урыннарында, гаилә изге урыннарында һәм дзиндзя җәмәгать изге урыннарында табыналар. Соңгыларында персонал булып ''каннущи'' буларак мәгълүм каһиннәр тора, алар шул урында храмда булган махсус камига ашамлык һәм эчемлек тәкъдимнәрен күзәтеп тора. Бу кешеләр һәм камилар арасында гармонияне үстерү һәм соңгыларның алкышына ирешү өчен эшләнә. Башка киң таралган ритуалларга ''кагура'' [[бию]]ләре, узу ритуаллары һәм фасыл фестивальләре керә. Җәмәгать храмнарында багучылык формалары җайлаштырылган һәм дин тарафдарларына амулетлар кебек дини объектлар тәэмин ителә. Щинто динендә төп концептуаль игътибар үзәге сафлыкта, күбесенчә чистарту практикалары ярдәмендә, мәсәлән, ритуаль юыну һәм коену, бигрәк тә табыну алдыннан. Ышану күп төрле асаба һәм төбәк формаларда яши.<br/> Щинто аспектлары яңа дини хәрәкәтләргә кертелә.<br/> Щинто храмнары (''дзиндзя'') күбесенчә Япониядә урнашкан, биредә 100 000-нән артык храм. Шулай ук Америка Кушма Штатларында ''дзиндзя''лар бар, анда Европа килеп чыгышлы Американнар да йөри. Бразилиядә иммигрантлар берничә ''дзиндзя'' нигезләгәннәр.<br/> == Сигез миллион Ходай == Табигать һәм [[Ходай]]лар бер итеп таныла һәм ритуаллар Илаһлар һәм кешеләргә бәйле махсус йолалар булып, бу йолалар махсус урыннарда һәм храмнарда (''дзиндзя'') башкарыла.<br/> Япон телендә еш сигез миллион ''ками'' бар дип әйтелә, бу төшенчә чиксез санны билгели, һәм Щинто практикалаучылар алар бөтен җирдә дә бар дип ышаналар. Алар бөтен көчкә ия, бөтен нәрсәне белә торган яки һичшиксез үлемсез дип таныла. == Шулай ук карарга мөмкин == * [[Когаккан университеты]] * [[Кокугакуин университеты]] == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} ==== Әдәбият ==== * {{Книга|ref=Мещеряков|ответственный=[[Мещеряков, Александр Николаевич (историк)|Мещеряков А. Н.]]|заглавие=Боги, святилища, обряды Японии. Энциклопедия синто|год=2010|серия=Orientalia et Classica|место=М.|издательство=[[РГГУ]]|страниц=316|isbn=9785728110873}} ==== Сылтамалар ==== * [http://eos.kokugakuin.ac.jp/modules/xwords/ Encyclopedia of Shinto]{{ref-en}} — [[Кокугакуин университеты]]ннан Синтоизм энциклопедиясе. * [https://www2.kokugakuin.ac.jp/ijcc/wp/bts/index1.html Basic Terms of Shinto]{{ref-en}} — Синтоизмның төп төшенчәләре исемлеге. * [https://www.jinjahoncho.or.jp/ Jinja Honcho]{{ref-ja}} — Синтоизм храмнары ассоциациясе. * [https://yaokami.jp/ Yaokami]{{ref-ja}} — Храмнар һәм изгелекләр бирелгән мәгълүмат базасы. * [http://yaoyoro.net/ Yaoyoro]{{ref-en}} — Камиларның сурәтле бирелгән мәгълүмат базасы. * [https://www.yasukuni.or.jp/english/index.html 靖國神社]{{ref-en}} — Ясукуни храмының рәсми сайты. {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == {{Дини темалар}} [[Төркем:Диннәр]] [[Төркем:Синтоизм]] 49j9pwa1rjfiq0bqqfdlsgyimaitazi 3529770 3529769 2022-08-20T16:23:29Z A.Khamidullin 6685 wikitext text/x-wiki {{УК}} '''Щинто''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんとう）яки '''Щиндо''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんどう) яки '''Синтоизм''' ул [[Япония]] [[дин]]е. Шулай ук '''Каннагараномичи''' (Кытай иероглифлары белән: 惟神道, хирагана белән: かんながらのみち）дип атала.<br/> [[Файл:Itsukushima Gate.jpg|thumb|right|Япониядә, [[Хиросима (префектура)|Һирощима]] префектурасында Ицукущима изге урынына ''тории'' узу юлы, илдә торииларның иң мәшһүр мисалларының берсе. ''Тории'' Синтоизм храмнарына керүне билгели һәм диннең таныла торган символлары булып тора.]] Бу риваятьләргә, сигез миллион Илаһка, табигатькә һәм табигать юнәлешләренә нигезләнгән анимистик һәм борынгы бабаларга табыну дине. Синтоизм диненең үзәк идарәсе юк һәм тарафдарлар арасында төрле юллар бар.<br/> Синтоизм политеистик һәм барлык әйберләрдә бар дип ышанылган табигыйдан өстен берлекләр ''ками'' тирәли әйләнә. Ками һәм табигый дөнья арасында бәйләнеш Синтоизмның ''анимистик'' дип танылуына китергән. Камиларга ''камидана'' көнкүреш изге урыннарында, гаилә изге урыннарында һәм дзиндзя җәмәгать изге урыннарында табыналар. Соңгыларында персонал булып ''каннущи'' буларак мәгълүм каһиннәр тора, алар шул урында храмда булган махсус камига ашамлык һәм эчемлек тәкъдимнәрен күзәтеп тора. Бу кешеләр һәм камилар арасында гармонияне үстерү һәм соңгыларның алкышына ирешү өчен эшләнә. Башка киң таралган ритуалларга ''кагура'' [[бию]]ләре, узу ритуаллары һәм фасыл фестивальләре керә. Җәмәгать храмнарында багучылык формалары җайлаштырылган һәм дин тарафдарларына амулетлар кебек дини объектлар тәэмин ителә. Щинто динендә төп концептуаль игътибар үзәге сафлыкта, күбесенчә чистарту практикалары ярдәмендә, мәсәлән, ритуаль юыну һәм коену, бигрәк тә табыну алдыннан. Ышану күп төрле асаба һәм төбәк формаларда яши.<br/> Щинто аспектлары яңа дини хәрәкәтләргә кертелә.<br/> Щинто храмнары (''дзиндзя'') күбесенчә Япониядә урнашкан, биредә 100 000-нән артык храм. Шулай ук Америка Кушма Штатларында ''дзиндзя''лар бар, анда Европа килеп чыгышлы Американнар да йөри. Бразилиядә иммигрантлар берничә ''дзиндзя'' нигезләгәннәр.<br/> Хәзерге Япониядә ''каннущи'' (Щинто дине каһине) булырга теләүчеләр өчен ике төп өйрәтү университеты бар, Токиода [[Кокугакуин университеты]]нда һәм [[Ми (префектура)|Миэ префектурасында]] [[Когаккан университеты]]. Карьералары барышында алар дәрәҗәләр аша сикерә дә ала.<br/> Храмда баш каһин ''гудзи'' дип атала. Шулай ук храмнарда ''дзиндзя мико'' (алар инглизчә кайчак "shrine maidens" дип атала) ярдәм итәләр. == Сигез миллион Ходай == Табигать һәм [[Ходай]]лар бер итеп таныла һәм ритуаллар Илаһлар һәм кешеләргә бәйле махсус йолалар булып, бу йолалар махсус урыннарда һәм храмнарда (''дзиндзя'') башкарыла.<br/> Япон телендә еш сигез миллион ''ками'' бар дип әйтелә, бу төшенчә чиксез санны билгели, һәм Щинто практикалаучылар алар бөтен җирдә дә бар дип ышаналар. Алар бөтен көчкә ия, бөтен нәрсәне белә торган яки һичшиксез үлемсез дип таныла. == Шулай ук карарга мөмкин == * [[Когаккан университеты]] * [[Кокугакуин университеты]] == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} ==== Әдәбият ==== * {{Книга|ref=Мещеряков|ответственный=[[Мещеряков, Александр Николаевич (историк)|Мещеряков А. Н.]]|заглавие=Боги, святилища, обряды Японии. Энциклопедия синто|год=2010|серия=Orientalia et Classica|место=М.|издательство=[[РГГУ]]|страниц=316|isbn=9785728110873}} ==== Сылтамалар ==== * [http://eos.kokugakuin.ac.jp/modules/xwords/ Encyclopedia of Shinto]{{ref-en}} — [[Кокугакуин университеты]]ннан Синтоизм энциклопедиясе. * [https://www2.kokugakuin.ac.jp/ijcc/wp/bts/index1.html Basic Terms of Shinto]{{ref-en}} — Синтоизмның төп төшенчәләре исемлеге. * [https://www.jinjahoncho.or.jp/ Jinja Honcho]{{ref-ja}} — Синтоизм храмнары ассоциациясе. * [https://yaokami.jp/ Yaokami]{{ref-ja}} — Храмнар һәм изгелекләр бирелгән мәгълүмат базасы. * [http://yaoyoro.net/ Yaoyoro]{{ref-en}} — Камиларның сурәтле бирелгән мәгълүмат базасы. * [https://www.yasukuni.or.jp/english/index.html 靖國神社]{{ref-en}} — Ясукуни храмының рәсми сайты. {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == {{Дини темалар}} [[Төркем:Диннәр]] [[Төркем:Синтоизм]] lg0g79xtxhf4blqakixo22w6x1f1xjk 3529771 3529770 2022-08-20T16:27:46Z A.Khamidullin 6685 wikitext text/x-wiki {{УК}} '''Щинто''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんとう）яки '''Щиндо''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんどう) яки '''Синтоизм''' ул [[Япония]] [[дин]]е. Шулай ук '''Каннагараномичи''' (Кытай иероглифлары белән: 惟神道, хирагана белән: かんながらのみち）дип атала.<br/> [[Файл:Itsukushima Gate.jpg|thumb|right|Япониядә, [[Хиросима (префектура)|Һирощима]] префектурасында Ицукущима изге урынына ''тории'' узу юлы, илдә торииларның иң мәшһүр мисалларының берсе. ''Тории'' Синтоизм храмнарына керүне билгели һәм диннең таныла торган символлары булып тора.]] Бу риваятьләргә, сигез миллион Илаһка, табигатькә һәм табигать юнәлешләренә нигезләнгән анимистик һәм борынгы бабаларга табыну дине. Синтоизм диненең үзәк идарәсе юк һәм тарафдарлар арасында төрле юллар бар.<br/> Синтоизм политеистик һәм барлык әйберләрдә бар дип ышанылган табигыйдан өстен берлекләр ''ками'' тирәли әйләнә. Ками һәм табигый дөнья арасында бәйләнеш Синтоизмның ''анимистик'' дип танылуына китергән. Камиларга ''камидана'' көнкүреш изге урыннарында, гаилә изге урыннарында һәм дзиндзя җәмәгать изге урыннарында табыналар. Соңгыларында персонал булып ''каннущи'' буларак мәгълүм каһиннәр тора, алар шул урында храмда булган махсус камига ашамлык һәм эчемлек тәкъдимнәрен күзәтеп тора. Бу кешеләр һәм камилар арасында гармонияне үстерү һәм соңгыларның алкышына ирешү өчен эшләнә. Башка киң таралган ритуалларга ''кагура'' [[бию]]ләре, узу ритуаллары һәм фасыл фестивальләре керә. Җәмәгать храмнарында багучылык формалары җайлаштырылган һәм дин тарафдарларына амулетлар кебек дини объектлар тәэмин ителә. Щинто динендә төп концептуаль игътибар үзәге сафлыкта, күбесенчә чистарту практикалары ярдәмендә, мәсәлән, ритуаль юыну һәм коену, бигрәк тә табыну алдыннан. Ышану күп төрле асаба һәм төбәк формаларда яши.<br/> Щинто аспектлары яңа дини хәрәкәтләргә кертелә.<br/> Щинто храмнары (''дзиндзя'') күбесенчә Япониядә урнашкан, биредә 100 000-нән артык храм. Шулай ук Америка Кушма Штатларында ''дзиндзя''лар бар, анда Европа килеп чыгышлы Американнар да йөри. Бразилиядә иммигрантлар берничә ''дзиндзя'' нигезләгәннәр.<br/> [[File:Guji Francesco Brigante.jpg|thumb|right|Көньяк Европада, [[Сан-Марино]]да дзиндзяда Щинто йоласы башкарылуы.]] Хәзерге Япониядә ''каннущи'' (Щинто дине каһине) булырга теләүчеләр өчен ике төп өйрәтү университеты бар, Токиода [[Кокугакуин университеты]]нда һәм [[Ми (префектура)|Миэ префектурасында]] [[Когаккан университеты]]. Карьералары барышында алар дәрәҗәләр аша сикерә дә ала.<br/> Храмда баш каһин ''гудзи'' дип атала. Шулай ук храмнарда ''дзиндзя мико'' (алар инглизчә кайчак "shrine maidens" дип атала) ярдәм итәләр. == Сигез миллион Ходай == Табигать һәм [[Ходай]]лар бер итеп таныла һәм ритуаллар Илаһлар һәм кешеләргә бәйле махсус йолалар булып, бу йолалар махсус урыннарда һәм храмнарда (''дзиндзя'') башкарыла.<br/> Япон телендә еш сигез миллион ''ками'' бар дип әйтелә, бу төшенчә чиксез санны билгели, һәм Щинто практикалаучылар алар бөтен җирдә дә бар дип ышаналар. Алар бөтен көчкә ия, бөтен нәрсәне белә торган яки һичшиксез үлемсез дип таныла. == Шулай ук карарга мөмкин == * [[Когаккан университеты]] * [[Кокугакуин университеты]] == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} ==== Әдәбият ==== * {{Книга|ref=Мещеряков|ответственный=[[Мещеряков, Александр Николаевич (историк)|Мещеряков А. Н.]]|заглавие=Боги, святилища, обряды Японии. Энциклопедия синто|год=2010|серия=Orientalia et Classica|место=М.|издательство=[[РГГУ]]|страниц=316|isbn=9785728110873}} ==== Сылтамалар ==== * [http://eos.kokugakuin.ac.jp/modules/xwords/ Encyclopedia of Shinto]{{ref-en}} — [[Кокугакуин университеты]]ннан Синтоизм энциклопедиясе. * [https://www2.kokugakuin.ac.jp/ijcc/wp/bts/index1.html Basic Terms of Shinto]{{ref-en}} — Синтоизмның төп төшенчәләре исемлеге. * [https://www.jinjahoncho.or.jp/ Jinja Honcho]{{ref-ja}} — Синтоизм храмнары ассоциациясе. * [https://yaokami.jp/ Yaokami]{{ref-ja}} — Храмнар һәм изгелекләр бирелгән мәгълүмат базасы. * [http://yaoyoro.net/ Yaoyoro]{{ref-en}} — Камиларның сурәтле бирелгән мәгълүмат базасы. * [https://www.yasukuni.or.jp/english/index.html 靖國神社]{{ref-en}} — Ясукуни храмының рәсми сайты. {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == {{Дини темалар}} [[Төркем:Диннәр]] [[Төркем:Синтоизм]] 7uirkto5gw9z6o6xc6fzoy3x1cw6p4x 3529790 3529771 2022-08-20T18:51:31Z A.Khamidullin 6685 wikitext text/x-wiki {{УК}} '''Щинто''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんとう）яки '''Щиндо''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんどう) яки '''Синтоизм''' ул [[Япония]] [[дин]]е. Шулай ук '''Каннагараномичи''' (Кытай иероглифлары белән: 惟神道, хирагана белән: かんながらのみち）дип атала.<br/> [[Файл:Itsukushima Gate.jpg|thumb|right|Япониядә, [[Хиросима (префектура)|Һирощима]] префектурасында Ицукущима изге урынына ''тории'' узу юлы, илдә торииларның иң мәшһүр мисалларының берсе. ''Тории'' Синтоизм храмнарына керүне билгели һәм диннең таныла торган символлары булып тора.]] Бу риваятьләргә, сигез миллион Илаһка, табигатькә һәм табигать юнәлешләренә нигезләнгән анимистик һәм борынгы бабаларга табыну дине. Синтоизм диненең үзәк идарәсе юк һәм тарафдарлар арасында төрле юллар бар.<br/> Синтоизм политеистик һәм барлык әйберләрдә бар дип ышанылган табигыйдан өстен берлекләр ''ками'' тирәли әйләнә. Ками һәм табигый дөнья арасында бәйләнеш Синтоизмның ''анимистик'' дип танылуына китергән. Камиларга ''камидана'' көнкүреш изге урыннарында, гаилә изге урыннарында һәм дзиндзя җәмәгать изге урыннарында табыналар. Соңгыларында персонал булып ''каннущи'' буларак мәгълүм каһиннәр тора, алар шул урында храмда булган махсус камига ашамлык һәм эчемлек тәкъдимнәрен күзәтеп тора. Бу кешеләр һәм камилар арасында гармонияне үстерү һәм соңгыларның алкышына ирешү өчен эшләнә. Башка киң таралган ритуалларга ''кагура'' [[бию]]ләре, узу ритуаллары һәм фасыл фестивальләре керә. Җәмәгать храмнарында багучылык формалары җайлаштырылган һәм дин тарафдарларына амулетлар кебек дини объектлар тәэмин ителә. Щинто динендә төп концептуаль игътибар үзәге сафлыкта, күбесенчә чистарту практикалары ярдәмендә, мәсәлән, ритуаль юыну һәм коену, бигрәк тә табыну алдыннан. Ышану күп төрле асаба һәм төбәк формаларда яши.<br/> Щинто аспектлары яңа дини хәрәкәтләргә кертелә.<br/> Щинто храмнары (''дзиндзя'') күбесенчә Япониядә урнашкан, биредә 100 000-нән артык храм. Шулай ук Америка Кушма Штатларында ''дзиндзя''лар бар, анда Европа килеп чыгышлы Американнар да йөри. Храмда японнар да, төрле килеп чыгышлы Американнар да хезмәт итә. Бразилиядә иммигрантлар берничә ''дзиндзя'' нигезләгәннәр.<br/> [[File:Guji Francesco Brigante.jpg|thumb|right|Көньяк Европада, [[Сан-Марино]]да дзиндзяда Щинто йоласы башкарылуы.]] Хәзерге Япониядә ''каннущи'' (Щинто дине каһине) булырга теләүчеләр өчен ике төп өйрәтү университеты бар, Токиода [[Кокугакуин университеты]]нда һәм [[Ми (префектура)|Миэ префектурасында]] [[Когаккан университеты]]. Карьералары барышында алар дәрәҗәләр аша сикерә дә ала.<br/> Храмда баш каһин ''гудзи'' дип атала. Шулай ук храмнарда ''дзиндзя мико'' (алар инглизчә кайчак "shrine maidens" дип атала) ярдәм итәләр. == Сигез миллион Ходай == Табигать һәм [[Ходай]]лар бер итеп таныла һәм ритуаллар Илаһлар һәм кешеләргә бәйле махсус йолалар булып, бу йолалар махсус урыннарда һәм храмнарда (''дзиндзя'') башкарыла.<br/> Япон телендә еш сигез миллион ''ками'' бар дип әйтелә, бу төшенчә чиксез санны билгели, һәм Щинто практикалаучылар алар бөтен җирдә дә бар дип ышаналар. Алар бөтен көчкә ия, бөтен нәрсәне белә торган яки һичшиксез үлемсез дип таныла. == Шулай ук карарга мөмкин == * [[Когаккан университеты]] * [[Кокугакуин университеты]] == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} ==== Әдәбият ==== * {{Книга|ref=Мещеряков|ответственный=[[Мещеряков, Александр Николаевич (историк)|Мещеряков А. Н.]]|заглавие=Боги, святилища, обряды Японии. Энциклопедия синто|год=2010|серия=Orientalia et Classica|место=М.|издательство=[[РГГУ]]|страниц=316|isbn=9785728110873}} ==== Сылтамалар ==== * [http://eos.kokugakuin.ac.jp/modules/xwords/ Encyclopedia of Shinto]{{ref-en}} — [[Кокугакуин университеты]]ннан Синтоизм энциклопедиясе. * [https://www2.kokugakuin.ac.jp/ijcc/wp/bts/index1.html Basic Terms of Shinto]{{ref-en}} — Синтоизмның төп төшенчәләре исемлеге. * [https://www.jinjahoncho.or.jp/ Jinja Honcho]{{ref-ja}} — Синтоизм храмнары ассоциациясе. * [https://yaokami.jp/ Yaokami]{{ref-ja}} — Храмнар һәм изгелекләр бирелгән мәгълүмат базасы. * [http://yaoyoro.net/ Yaoyoro]{{ref-en}} — Камиларның сурәтле бирелгән мәгълүмат базасы. * [https://www.yasukuni.or.jp/english/index.html 靖國神社]{{ref-en}} — Ясукуни храмының рәсми сайты. {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == {{Дини темалар}} [[Төркем:Диннәр]] [[Төркем:Синтоизм]] pm4xyo61xr4s8igvvl5x44vsxpfjhnn 3529791 3529790 2022-08-20T19:12:43Z A.Khamidullin 6685 wikitext text/x-wiki {{УК}} '''Щинто''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんとう）яки '''Щиндо''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんどう) яки '''Синтоизм''' ул [[Япония]] [[дин]]е. Шулай ук '''Каннагараномичи''' (Кытай иероглифлары белән: 惟神道, хирагана белән: かんながらのみち）дип атала.<br/> [[Файл:Itsukushima Gate.jpg|thumb|right|Япониядә, [[Хиросима (префектура)|Һирощима]] префектурасында Ицукущима изге урынына ''тории'' узу юлы, илдә торииларның иң мәшһүр мисалларының берсе. ''Тории'' Синтоизм храмнарына керүне билгели һәм диннең таныла торган символлары булып тора.]] Бу риваятьләргә, сигез миллион Илаһка, табигатькә һәм табигать юнәлешләренә нигезләнгән анимистик һәм борынгы бабаларга табыну дине. Синтоизм диненең үзәк идарәсе юк һәм тарафдарлар арасында төрле юллар бар.<br/> Синтоизм политеистик һәм барлык әйберләрдә бар дип ышанылган табигыйдан өстен берлекләр ''ками'' тирәли әйләнә. Ками һәм табигый дөнья арасында бәйләнеш Синтоизмның ''анимистик'' дип танылуына китергән. Камиларга ''камидана'' көнкүреш изге урыннарында, гаилә изге урыннарында һәм дзиндзя җәмәгать изге урыннарында табыналар. Соңгыларында персонал булып ''каннущи'' буларак мәгълүм каһиннәр тора, алар шул урында храмда булган махсус камига ашамлык һәм эчемлек тәкъдимнәрен күзәтеп тора. Бу кешеләр һәм камилар арасында гармонияне үстерү һәм соңгыларның алкышына ирешү өчен эшләнә. Башка киң таралган ритуалларга ''кагура'' [[бию]]ләре, узу ритуаллары һәм фасыл фестивальләре керә. Җәмәгать храмнарында багучылык формалары җайлаштырылган һәм дин тарафдарларына амулетлар кебек дини объектлар тәэмин ителә. Щинто динендә төп концептуаль игътибар үзәге сафлыкта, күбесенчә чистарту практикалары ярдәмендә, мәсәлән, ритуаль юыну һәм коену, бигрәк тә табыну алдыннан. Ышану күп төрле асаба һәм төбәк формаларда яши.<br/> Щинто аспектлары яңа дини хәрәкәтләргә кертелә.<br/> Щинто храмнары (''дзиндзя'') күбесенчә Япониядә урнашкан, биредә 100 000-нән артык храм. Шулай ук Америка Кушма Штатларында ''дзиндзя''лар бар, анда Европа килеп чыгышлы Американнар да йөри. Храмда японнар да, төрле килеп чыгышлы Американнар да хезмәт итә. Бразилиядә иммигрантлар берничә ''дзиндзя'' нигезләгәннәр.<br/> [[Файл:Karafuto Shrine.JPG|мини|слева|Сахалин өлкәсе территориясендә [[Карафуто храмы|Карафуто]] храмы.]] [[File:Guji Francesco Brigante.jpg|thumb|right|Көньяк Европада, [[Сан-Марино]]да дзиндзяда Щинто йоласы башкарылуы.]] Шулай ук [[Тайвань]]да (Тайван дзингу), [[Сахалин]] утравында (Карафуто), Кореяда (Тёсэн дзингу), [[Палау]]да (Корор утравында), Сан-Маринода (Серравалле) Синтоизм храмнары төзелгән булган. Америка Кушма Штатларында Синтоизм храмнары пантеонына [[Джордж Вашингтон]] һәм [[Камеамеа I]] Һавайи патшасы рухлары керә. Америка Кушма Штатларының Бөек Цубаки храмының баш каһине булып Коити Бэрриш тора.<br/> Хәзерге Япониядә ''каннущи'' (Щинто дине каһине) булырга теләүчеләр өчен ике төп өйрәтү университеты бар, Токиода [[Кокугакуин университеты]]нда һәм [[Ми (префектура)|Миэ префектурасында]] [[Когаккан университеты]]. Карьералары барышында алар дәрәҗәләр аша сикерә дә ала.<br/> Храмда баш каһин ''гудзи'' дип атала. Шулай ук храмнарда ''дзиндзя мико'' (алар инглизчә кайчак "shrine maidens" дип атала) ярдәм итәләр. == Сигез миллион Ходай == Табигать һәм [[Ходай]]лар бер итеп таныла һәм ритуаллар Илаһлар һәм кешеләргә бәйле махсус йолалар булып, бу йолалар махсус урыннарда һәм храмнарда (''дзиндзя'') башкарыла.<br/> Япон телендә еш сигез миллион ''ками'' бар дип әйтелә, бу төшенчә чиксез санны билгели, һәм Щинто практикалаучылар алар бөтен җирдә дә бар дип ышаналар. Алар бөтен көчкә ия, бөтен нәрсәне белә торган яки һичшиксез үлемсез дип таныла. == Шулай ук карарга мөмкин == * [[Когаккан университеты]] * [[Кокугакуин университеты]] == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} ==== Әдәбият ==== * {{Книга|ref=Мещеряков|ответственный=[[Мещеряков, Александр Николаевич (историк)|Мещеряков А. Н.]]|заглавие=Боги, святилища, обряды Японии. Энциклопедия синто|год=2010|серия=Orientalia et Classica|место=М.|издательство=[[РГГУ]]|страниц=316|isbn=9785728110873}} ==== Сылтамалар ==== * [http://eos.kokugakuin.ac.jp/modules/xwords/ Encyclopedia of Shinto]{{ref-en}} — [[Кокугакуин университеты]]ннан Синтоизм энциклопедиясе. * [https://www2.kokugakuin.ac.jp/ijcc/wp/bts/index1.html Basic Terms of Shinto]{{ref-en}} — Синтоизмның төп төшенчәләре исемлеге. * [https://www.jinjahoncho.or.jp/ Jinja Honcho]{{ref-ja}} — Синтоизм храмнары ассоциациясе. * [https://yaokami.jp/ Yaokami]{{ref-ja}} — Храмнар һәм изгелекләр бирелгән мәгълүмат базасы. * [http://yaoyoro.net/ Yaoyoro]{{ref-en}} — Камиларның сурәтле бирелгән мәгълүмат базасы. * [https://www.yasukuni.or.jp/english/index.html 靖國神社]{{ref-en}} — Ясукуни храмының рәсми сайты. {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == {{Дини темалар}} [[Төркем:Диннәр]] [[Төркем:Синтоизм]] fwn74l7var1dps2ubv863qsrd8zedur 3529792 3529791 2022-08-20T19:27:09Z A.Khamidullin 6685 wikitext text/x-wiki {{УК}} '''Щинто''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんとう）яки '''Щиндо''' (Кытай иероглифлары белән: 神道, хирагана белән: しんどう) яки '''Синтоизм''' ул [[Япония]] [[дин]]е. Шулай ук '''Каннагараномичи''' (Кытай иероглифлары белән: 惟神道, хирагана белән: かんながらのみち）дип атала.<br/> [[Файл:Itsukushima Gate.jpg|thumb|right|Япониядә, [[Хиросима (префектура)|Һирощима]] префектурасында Ицукущима изге урынына ''тории'' узу юлы, илдә торииларның иң мәшһүр мисалларының берсе. ''Тории'' Синтоизм храмнарына керүне билгели һәм диннең таныла торган символлары булып тора.]] Бу риваятьләргә, сигез миллион Илаһка, табигатькә һәм табигать юнәлешләренә нигезләнгән анимистик һәм борынгы бабаларга табыну дине. Синтоизм диненең үзәк идарәсе юк һәм тарафдарлар арасында төрле юллар бар.<br/> Синтоизм политеистик һәм барлык әйберләрдә бар дип ышанылган табигыйдан өстен берлекләр ''ками'' тирәли әйләнә. Ками һәм табигый дөнья арасында бәйләнеш Синтоизмның ''анимистик'' дип танылуына китергән. Камиларга ''камидана'' көнкүреш изге урыннарында, гаилә изге урыннарында һәм дзиндзя җәмәгать изге урыннарында табыналар. Соңгыларында персонал булып ''каннущи'' буларак мәгълүм каһиннәр тора, алар шул урында храмда булган махсус камига ашамлык һәм эчемлек тәкъдимнәрен күзәтеп тора. Бу кешеләр һәм камилар арасында гармонияне үстерү һәм соңгыларның алкышына ирешү өчен эшләнә. Башка киң таралган ритуалларга ''кагура'' [[бию]]ләре, узу ритуаллары һәм фасыл фестивальләре керә. Җәмәгать храмнарында багучылык формалары җайлаштырылган һәм дин тарафдарларына амулетлар кебек дини объектлар тәэмин ителә. Щинто динендә төп концептуаль игътибар үзәге сафлыкта, күбесенчә чистарту практикалары ярдәмендә, мәсәлән, ритуаль юыну һәм коену, бигрәк тә табыну алдыннан. Ышану күп төрле асаба һәм төбәк формаларда яши.<br/> Щинто аспектлары яңа дини хәрәкәтләргә кертелә.<br/> Щинто храмнары (''дзиндзя'') күбесенчә Япониядә урнашкан, биредә 100 000-нән артык храм. Шулай ук Америка Кушма Штатларында ''дзиндзя''лар бар, анда Европа килеп чыгышлы Американнар да йөри. Храмда японнар да, төрле килеп чыгышлы Американнар да хезмәт итә. Бразилиядә иммигрантлар берничә ''дзиндзя'' нигезләгәннәр.<br/> [[Файл:Karafuto Shrine.JPG|мини|слева|Сахалин өлкәсе территориясендә [[Карафуто храмы|Карафуто]] храмы.]] [[File:Guji Francesco Brigante.jpg|thumb|right|Көньяк Европада, [[Сан-Марино]]да дзиндзяда Щинто йоласы башкарылуы.]] Шулай ук [[Тайвань]]да (Тайван дзингу), [[Сахалин]] утравында (Карафуто), Кореяда (Тёсэн дзингу), [[Палау]]да (Корор утравында), Сан-Маринода (Серравалле) Синтоизм храмнары төзелгән булган. Америка Кушма Штатларында Синтоизм храмнары пантеонына [[Джордж Вашингтон]] һәм [[Камеамеа I]] Һавайи патшасы рухлары керә. Америка Кушма Штатларының Бөек Цубаки храмының баш каһине булып Коити Бэрриш тора.<br/> Хәзерге Япониядә ''каннущи'' (Щинто дине каһине) булырга теләүчеләр өчен ике төп өйрәтү университеты бар, Токиода [[Кокугакуин университеты]]нда һәм [[Ми (префектура)|Миэ префектурасында]] [[Когаккан университеты]]. Аларда уку дәвере 1 елдан 2 елга кадәр аерылып тора, ә уку планы "Синтоизм храмнары ассоциациясе" алга сөргән таләпләргә туры килә. Әмма бер айга кадәр тизләтелгән курсларны узарга тәкъдим итә торган рәт башка программалар бар, шуннан соң студент башта имтихан тапшырып сертификат ала. Кайбер храмнар каннущи аккредитациясен аларда узарга мөмкинчелеген тәкъдим итә. Хәзерге вакытта тәҗрибә һәм белем белән аерылып тора торган биш төр каннущи бар: гудзи (иң олы каһин), аның ярдәмчесе гонгудзи, өлкән һәм кече каһиннәр неги һәм гоннеги һәм аннан соң каннущи. Шулай ук биш рәсми рангтан торган шкала бар.<br/> Храмда баш каһин ''гудзи'' дип атала. Шулай ук храмнарда ''дзиндзя мико'' (алар инглизчә кайчак "shrine maidens" дип атала) ярдәм итәләр. == Сигез миллион Ходай == Табигать һәм [[Ходай]]лар бер итеп таныла һәм ритуаллар Илаһлар һәм кешеләргә бәйле махсус йолалар булып, бу йолалар махсус урыннарда һәм храмнарда (''дзиндзя'') башкарыла.<br/> Япон телендә еш сигез миллион ''ками'' бар дип әйтелә, бу төшенчә чиксез санны билгели, һәм Щинто практикалаучылар алар бөтен җирдә дә бар дип ышаналар. Алар бөтен көчкә ия, бөтен нәрсәне белә торган яки һичшиксез үлемсез дип таныла. == Шулай ук карарга мөмкин == * [[Когаккан университеты]] * [[Кокугакуин университеты]] == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} ==== Әдәбият ==== * {{Книга|ref=Мещеряков|ответственный=[[Мещеряков, Александр Николаевич (историк)|Мещеряков А. Н.]]|заглавие=Боги, святилища, обряды Японии. Энциклопедия синто|год=2010|серия=Orientalia et Classica|место=М.|издательство=[[РГГУ]]|страниц=316|isbn=9785728110873}} ==== Сылтамалар ==== * [http://eos.kokugakuin.ac.jp/modules/xwords/ Encyclopedia of Shinto]{{ref-en}} — [[Кокугакуин университеты]]ннан Синтоизм энциклопедиясе. * [https://www2.kokugakuin.ac.jp/ijcc/wp/bts/index1.html Basic Terms of Shinto]{{ref-en}} — Синтоизмның төп төшенчәләре исемлеге. * [https://www.jinjahoncho.or.jp/ Jinja Honcho]{{ref-ja}} — Синтоизм храмнары ассоциациясе. * [https://yaokami.jp/ Yaokami]{{ref-ja}} — Храмнар һәм изгелекләр бирелгән мәгълүмат базасы. * [http://yaoyoro.net/ Yaoyoro]{{ref-en}} — Камиларның сурәтле бирелгән мәгълүмат базасы. * [https://www.yasukuni.or.jp/english/index.html 靖國神社]{{ref-en}} — Ясукуни храмының рәсми сайты. {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == {{Дини темалар}} [[Төркем:Диннәр]] [[Төркем:Синтоизм]] 7mnsozo3g33li321nhpw6ltbs7k8tci Мори Митицугу 0 588563 3529752 3529731 2022-08-20T12:42:56Z A.Khamidullin 6685 wikitext text/x-wiki {{УК}} '''Мори Митицугу''' (Кандзи белән:森 治嗣, хирагана язуы белән:もり みちつぐ, [[1950 ел]], [[Минамисома]], [[Фукусима (префектура)|Фукусима]], [[d:Q129465|Тохоку]], [[Хонсю]], {{JPN}}) — [[японнар|япон]] [[атом-төш реакторы|атом-төш реакторлар]] буенча [[инженер]] һәм [[Щинто]] дине каһине. == Тормыш юлы == [[Минамисома]] шәһәренең дәвам итеп 1200 ел буена баш каһин булган гаиләдә туган. Үзе каһинлек квалификациясен [[d:Q1062129|Тохоку университетында]] алган. Атом-төш белгечлегенә ия булып [[Япония]]дә (Токио технология институтында, Мэйдзи университетында, Хоккайдо университетында) һәм [[Америка Кушма Штатлары]]нда (Массачусетс технология институтында) эшләгән. [[Саппоро]] шәһәрендәге [[d:Q1057199|Хоккайдо университетында]] [[профессор]] булган һәм башка [[фәнни тикшеренү|фәнни җәмгыятьләрдә]] вазыйфа башкарган. == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Чыганаклар == == Сылтамалар == {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == [[Төркем:Әлифба буенча шәхесләр]] [[Төркем:Синтоизм]] 7w0serasjde51o4z6kn9nvwxaw9msip Файл:Саф радиосы лого.jpg 6 588573 3529755 2022-08-20T15:14:55Z Әмир 15082 {{Ирексез лицензияле сурәт |тасвир = Саф (радио) логотибы |чыганак = http://chelny-rt.ru/news/il-yaalyklary/balalar-chen-tatar-telend-saf-internet-radiosy-achyldy |ясау вакыты = 2022 |автор = Назыйм Исмәгыйлев }} {{Ирексез лицензияле сурәт/НКИ |мәкалә = Саф (радио) |максат = сурәтләү өчен |алмаштыру мөмкинлеге = бар |өстәмә мәгълүмат = юк }} [[Төркем:Сурәтләр:Логотиплар]] wikitext text/x-wiki == Кыскача аңлатма == {{Ирексез лицензияле сурәт |тасвир = Саф (радио) логотибы |чыганак = http://chelny-rt.ru/news/il-yaalyklary/balalar-chen-tatar-telend-saf-internet-radiosy-achyldy |ясау вакыты = 2022 |автор = Назыйм Исмәгыйлев }} {{Ирексез лицензияле сурәт/НКИ |мәкалә = Саф (радио) |максат = сурәтләү өчен |алмаштыру мөмкинлеге = бар |өстәмә мәгълүмат = юк }} [[Төркем:Сурәтләр:Логотиплар]] btuxnhm2td9khf8tv2v5bkz0nev4ozo Саф (радио) 0 588574 3529756 2022-08-20T15:15:17Z Әмир 15082 яңа бит ясау wikitext text/x-wiki {{Радиостанция | логотип = Саф_радиосы_лого.jpg | радиостанция_исеме = «Саф» радиосы | ил = {{Байрак|Россия}} / {{Байраклаштыру|Татарстан}} | шигарь = | формат = интернет-радио | шәһәр = [[Казан]] | ешлык = | тапшыру_зонасы ={{Байраклаштыру|Татарстан}} | нигезләнгән = 2022 | сайт = [https://saf-radio.ru/ saf-radio.ru] | on-line_тапшыру = [https://top-radio.ru/web/saf-radio] }} '''«Саф» радиосы''', САФ ('''С'''абыйларыбыз өчен '''А'''на телендә '''Ф'''айдалы дус) ― балалар өчен Интернет киңлегендә [[татар теле]]ндә эшләүче радио. 2022 елның 1 июненнән сынау режимында старт алган радио тәүлек буе эшли. Проектның җитәкчесе ― Марат Галимов.<br/> Радионың әдәби мөхәррире ― Гөлназ Дениз-Гарипова.<br/> Радионың музыкаль мөхәррире ― Чулпан Яркәева.<br/> Телеграм-каналны алып баручы ― Айгөл Хамматова.<br/> Радионың логотибы авторы ― Назыйм Исмәгыйлев<ref>[http://chelny-rt.ru/news/il-yaalyklary/balalar-chen-tatar-telend-saf-internet-radiosy-achyldy Балалар өчен татар телендә «Саф» интернет-радиосы ачылды.] [[Көмеш кыңгырау (газета)|«Көмеш кыңгырау»]], 16.06.2022</ref>. Баш мөхәррир ― филология фәннәре кандидаты Алсу Ситдыйкова<ref>''Айзирә Имамова''. [http://shahrichalli.ru/news/kich-bgen-irtg/yaa-radio-saf-radio Яңа радио - "Саф радио".] «[[Шәһри Чаллы]]», 16.06.2022</ref>. [[Файл:Саф_радиосы_лого.jpg|250px|thumb|right|«Саф» радиосы логотибы]] == Тарих == 2022 елның 1 июненнән сынау режимында старт алган радио тәүлек буе эшли. == Максаты == Ана теле [[татар теле]] булган, татарча өйрәнергә теләгән балаларга сыйфатлы контент булдыру. Балаларга, яшүсмерләргә сыйфатлы әдәби-музыкаль-тәрбияви мәгънәле контент тыңлату<ref>''Лилия Йосыпова''. «“Саф” радиосын бөтен дөнья буйлап тыңлыйлар». [[Ирек мәйданы (газета)|«Ирек мәйданы»]], 11.08.2022, 12нче бит</ref>. == Эчтәлек == Радиода җыр-моң белән әдәби өлеш үрелеп бара. * Һәр көн «Җырлы иртә» белән башлана. Биредә җырлар әниләр яки балалар укыган уяту шигырьләре һәм «Гаҗәпме? Гаҗәп» сәхифәсе белән чиратлаша. * «Хикәяле иртә»дә язучыларның балалар өчен язган кыска хикәяләре һәм «Белмәмеш» сәхифәсенең кызыклы [[табышмак]]лары яңгырый. Татар халык мәкальләрен дә ишетергә мөмкин. * «Шигырьле иртә»дә балалар яраткан шагыйрьләренең шигырьләрен укый, «Шигъри әкияткә – кунакка» бүлеге үз эченә кызыклы шигъри әкиятләрне ала. * «Радиотамаша»да эчтәлекле һәм кызыклы әкият-спектакльләр тәкъдим ителә. * «Шигырьле кич» сәхифәсендә һәр көнне 17.45 тә «Озын хикәя» сәгатендә танылган татар язучыларының хикәяләрен тыңларга мөмкин. * «Әкият төенчеге», нәниләрнең йокы сәгате якынлашкач, «Бәлли-бәү» сәхифәсе бара. Радиода [[Татарстан китап нәшрияты]] яздырган әдәби әсәр язмалары кулланыла. == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Әдәбият == * ''Лилия Йосыпова''. «“Саф” радиосын бөтен дөнья буйлап тыңлыйлар». [[Ирек мәйданы (газета)|«Ирек мәйданы»]], 11.08.2022, 12нче бит. == Сылтамалар == * Интернетта радионың сайты: [https://saf-radio.ru/ Саф балалар радиосы | saf-radio.ru] * Радионың Телеграм-каналы: [https://t.me/s/safradio t.me/safradio] {{Татар телле радиолар}} [[Төркем:Татар телендә эшләүче радиостанцияләр]] [[Төркем:Балалар радиосы]] 0i0c4hbntcmbb3snqo43wih1on5qbyj 3529763 3529756 2022-08-20T15:40:02Z Әмир 15082 wikitext text/x-wiki {{Радиостанция | логотип = Саф_радиосы_лого.jpg | радиостанция_исеме = «Саф» радиосы | ил = {{Байрак|Россия}} [[Россия]] / {{Байраклаштыру|Татарстан}} | шигарь = | формат = интернет-радио | шәһәр = [[Казан]] | ешлык = | тапшыру_зонасы = бөтен дөнья | нигезләнгән = 2022 | сайт = [https://saf-radio.ru/ saf-radio.ru] | on-line_тапшыру = [https://top-radio.ru/web/saf-radio] }} '''«Саф» радиосы''', САФ ('''С'''абыйларыбыз өчен '''А'''на телендә '''Ф'''айдалы дус) ― балалар өчен Интернет киңлегендә [[татар теле]]ндә эшләүче радио. 2022 елның 1 июненнән сынау режимында старт алган радио тәүлек буе эшли. Проектның җитәкчесе ― Марат Галимов.<br/> Радионың әдәби мөхәррире ― Гөлназ Дениз-Гарипова.<br/> Радионың музыкаль мөхәррире ― Чулпан Яркәева.<br/> Телеграм-каналны алып баручы ― Айгөл Хамматова.<br/> Радионың логотибы авторы ― Назыйм Исмәгыйлев<ref>[http://chelny-rt.ru/news/il-yaalyklary/balalar-chen-tatar-telend-saf-internet-radiosy-achyldy Балалар өчен татар телендә «Саф» интернет-радиосы ачылды.] [[Көмеш кыңгырау (газета)|«Көмеш кыңгырау»]], 16.06.2022</ref>.<br/> Баш мөхәррир ― филология фәннәре кандидаты Алсу Ситдыйкова<ref>''Айзирә Имамова''. [http://shahrichalli.ru/news/kich-bgen-irtg/yaa-radio-saf-radio Яңа радио - "Саф радио".] «[[Шәһри Чаллы]]», 16.06.2022</ref>. [[Файл:Саф_радиосы_лого.jpg|250px|thumb|right|«Саф» радиосы логотибы]] == Тарих == 2022 елның 1 июненнән сынау режимында старт алган радио тәүлек буе эшли. == Максаты == Ана теле [[татар теле]] булган, татарча өйрәнергә теләгән балаларга сыйфатлы контент булдыру. Балаларга, яшүсмерләргә сыйфатлы әдәби-музыкаль-тәрбияви мәгънәле контент тыңлату<ref>''Лилия Йосыпова''. «“Саф” радиосын бөтен дөнья буйлап тыңлыйлар». [[Ирек мәйданы (газета)|«Ирек мәйданы»]], 11.08.2022, 12нче бит</ref>. == Эчтәлек == Радиода җыр-моң белән әдәби өлеш үрелеп бара. * Һәр көн «Җырлы иртә» белән башлана. Биредә җырлар әниләр яки балалар укыган уяту шигырьләре һәм «Гаҗәпме? Гаҗәп» сәхифәсе белән чиратлаша. * «Хикәяле иртә»дә язучыларның балалар өчен язган кыска хикәяләре һәм «Белмәмеш» сәхифәсенең кызыклы [[табышмак]]лары яңгырый. Татар халык мәкальләрен дә ишетергә мөмкин. * «Шигырьле иртә»дә балалар яраткан шагыйрьләренең шигырьләрен укый, «Шигъри әкияткә – кунакка» бүлеге үз эченә кызыклы шигъри әкиятләрне ала. * «Радиотамаша»да эчтәлекле һәм кызыклы әкият-спектакльләр тәкъдим ителә. * «Шигырьле кич» сәхифәсендә һәр көнне 17.45 тә «Озын хикәя» сәгатендә танылган татар язучыларының хикәяләрен тыңларга мөмкин. * «Әкият төенчеге», нәниләрнең йокы сәгате якынлашкач, «Бәлли-бәү» сәхифәсе бара. Радиода [[Татарстан китап нәшрияты]] яздырган әдәби әсәр язмалары кулланыла. == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Әдәбият == * ''Лилия Йосыпова''. «“Саф” радиосын бөтен дөнья буйлап тыңлыйлар». [[Ирек мәйданы (газета)|«Ирек мәйданы»]], 11.08.2022, 12нче бит. == Сылтамалар == * Интернетта радионың сайты: [https://saf-radio.ru/ Саф балалар радиосы | saf-radio.ru] * Радионың Телеграм-каналы: [https://t.me/s/safradio t.me/safradio] {{Татар телле радиолар}} [[Төркем:Татар телендә эшләүче радиостанцияләр]] [[Төркем:Балалар радиосы]] l3x709ihioob4y34w9hptgexkcaownb Көмеш кыңгырау (газета) 0 588575 3529757 2022-08-20T15:16:01Z Әмир 15082 [[Көмеш кыңгырау (гәҗит)]] битенә юнәлтү wikitext text/x-wiki #ЮНӘЛТҮ[[Көмеш кыңгырау (гәҗит)]] ttrnj3ugpvpjvl6idq39pdeec45mae3 Төркем:Балалар радиосы 14 588576 3529758 2022-08-20T15:18:47Z Әмир 15082 төркем ясау wikitext text/x-wiki [[Төркем:Балалар мәдәнияте]][[Төркем:Балалар ММЧ]][[Төркем:Радиотапшыру]] itstpm7lyqvz0akkfjl2r2jlbb49lpu Төркем:Балалар ММЧ 14 588577 3529759 2022-08-20T15:20:48Z Әмир 15082 төркем ясау wikitext text/x-wiki [[Төркем:Балачак]][[Төркем:Темалар буенча ММЧ]] lfjpzbswpgod2boaqyg6k6v71gvybmz Төркем:Темалар буенча ММЧ 14 588578 3529760 2022-08-20T15:22:29Z Әмир 15082 төркем ясау wikitext text/x-wiki [[Төркем:ММЧ]][[Төркем:Темалар буенча төркемнәр]] jfxwg3r0s90821an5gfawe3gaglevw2 Файл:Т.И.Саматов.jpg 6 588579 3529772 2022-08-20T16:53:47Z Әмир 15082 {{Ирексез лицензияле сурәт |тасвир = Тимур Саматов (1992) фотосурәте |чыганак = https://tatarstan.ru/persons.htm?action=person&id=35884 |ясау вакыты = билгесез |автор = билгесез }} {{Ирексез лицензияле сурәт/НКИ |мәкалә = Тимур Саматов (1992) |максат = сурәтләү өчен |алмаштыру мөмкинлеге = бар |өстәмә мәгълүмат = юк }} [[Төркем:Сурәтләр:Шәхесләр]] wikitext text/x-wiki == Кыскача аңлатма == {{Ирексез лицензияле сурәт |тасвир = Тимур Саматов (1992) фотосурәте |чыганак = https://tatarstan.ru/persons.htm?action=person&id=35884 |ясау вакыты = билгесез |автор = билгесез }} {{Ирексез лицензияле сурәт/НКИ |мәкалә = Тимур Саматов (1992) |максат = сурәтләү өчен |алмаштыру мөмкинлеге = бар |өстәмә мәгълүмат = юк }} [[Төркем:Сурәтләр:Шәхесләр]] j3che9umh4k3nd8qon43781qf9fa1ov Тимур Саматов (1992) 0 588580 3529773 2022-08-20T16:54:24Z Әмир 15082 яңа бит ясау wikitext text/x-wiki {{Дәүләт эшлеклесе | исем = Тимур Саматов | тулы исем = Тимур Илгиз улы Саматов | рәсем =Т.И.Саматов.jpg | рәсем зурлыгы = 200 | подпись = | титул1 = [[Файл:Flag of the Luhansk People's Republic.svg|20px]] [[Луганск Халык Җөмһүрияте]]<br/> сәнәгать һәм сәүдә министры | флаг1 = | чорбаш1 = [[2022 ел]]ның [[20 август|20 августы]] | чоразак1 = | аңа кадәр1 = | дәвамчысы1 = | титул2 = {{байрак|Татарстан}} [[Татарстан Республикасы Сәнәгать һәм сәүдә министрлыгы|Татарстан сәнәгать һәм сәүдә министры]] урынбасары | флаг2 = | чорбаш2 = [[2016 ел]] | чоразак2 = [[2022 ел]] | аңа кадәр2 = | дәвамчысы2 = | титул3 = | флаг3 = | чорбаш3 = | чоразак3 = | аңа кадәр3 = | дәвамчысы3 = | туу датасы = 04.04.1992 | туу урыны = [[РФ]], [[ТР]], {{туу җире|Казан|Казанда}} | үлем датасы = | үлем урыны = | династия = | әти = | әни = | ире = | хатыны = | балалары = | автограф = }} {{фш|Саматов}} '''Тимур Саматов''', Тимур Илгиз улы Саматов (''[[1992 ел]]ның [[4 апрель|4 апреле]], [[РФ]], [[ТР]], [[Казан]]'') – дәүләт эшлеклесе, [[Луганск Халык Җөмһүрияте]] сәнәгать һәм сәүдә министры (2022 елдан), [[Татарстан Республикасы Сәнәгать һәм сәүдә министрлыгы|Татарстан сәнәгать һәм сәүдә министры]] урынбасары (2016-2022 елларда), икътисад фәннәре кандидаты<ref>[https://tatar-inform.tatar/news/lugansk-xalyk-respublikasy-sanagat-ministry-itep-tatarstannan-timur-samatov-bilgelande-5858977 Луганск Халык Республикасы сәнәгать министры итеп Татарстаннан Тимур Саматов билгеләнде.] [[Татар-информ]], 20.08.2022</ref>. == Тәрҗемәи хәле == 1992 елның 4 апрелендә Казанда туган. Г. В. Плеханов исемендәге Россия икътисад университетын «сәүдә сәясәте һәм халыкара сәүдә» белгечлеге тәмамлаган (2015). Икътисад фәннәре кандидатлыгына диссертация яклаган. == Хезмәт юлы == 2013-2016 елларда – [[Россия Федерациясе Сәнәгать һәм сәүдә министрлыгы]] авиация сәнәгате департаментының хәрби-техник һәм халыкара хезмәттәшлек бүлегенең әйдәп баручы белгеч-эксперты. 2016 елда – Россия Федерациясе Сәнәгать һәм сәүдә министрлыгының авиация сәнәгате департаментының хәрби-техник һәм халыкара хезмәттәшлек бүлеге баш белгеч-эксперты. 2016-2022 елларда – [[Татарстан Республикасы Сәнәгать һәм сәүдә министрлыгы|Татарстан Республикасы сәнәгать һәм сәүдә министры]] урынбасары<ref name=":0">[https://mpt.tatarstan.ru/zamestitel-ministra-promishlennosti-i-torgovli-1549937.htm Саматов Тимур Ильгизович.] Министерство промышленности и торговли Республики Татарстан</ref>. 2022 елның августыннан – [[Луганск Халык Җөмһүрияте]] сәнәгать һәм сәүдә министры<ref>[https://tatcenter.ru/appointments/timur-samatov/ Тимур Саматов.] Татцентр.ру</ref><ref>[https://www.business-gazeta.ru/news/560761 Пасечник назначил замминистра из Татарстана главой минпромторга ЛНР.] Бизнес-Онлайн, 20.08.2022</ref>. == Бүләкләре, мактаулы исемнәре == * [[2019 ел|2019]] – Татарстан Республикасы сәнәгать һәм сәүдә министрлыгының Мактау грамотасы * [[2020 ел|2020]] – Россия Федерациясе Сәнәгать һәм сәүдә министрлыгының Мактау грамотасы * [[2020 ел|2020]] – Татарстан Республикасы Президенты Рәхмәте * [[2022 ел|2022]] – Татарстан Республикасы Министрлар Кабинеты Рәхмәте <ref name=":0" /> == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Сылтамалар == * [https://tatarstan.ru/persons.htm?action=person&id=35884 Саматов Тимур Ильгизович.] Официальный Татарстан {{DEFAULTSORT:Саматов (1992), Тимур}} [[Төркем:Икътисад фәннәре кандидатлары]] [[Төркем:Плеханов институтын тәмамлаучылар]] [[Төркем:Министрлар]] sllsi2tf1ju0awqcqyv2dj01pbl2277 3529776 3529773 2022-08-20T17:05:02Z Әмир 15082 төркем өстәү wikitext text/x-wiki {{Дәүләт эшлеклесе | исем = Тимур Саматов | тулы исем = Тимур Илгиз улы Саматов | рәсем =Т.И.Саматов.jpg | рәсем зурлыгы = 200 | подпись = | титул1 = [[Файл:Flag of the Luhansk People's Republic.svg|20px]] [[Луганск Халык Җөмһүрияте]]<br/> сәнәгать һәм сәүдә министры | флаг1 = | чорбаш1 = [[2022 ел]]ның [[20 август|20 августы]] | чоразак1 = | аңа кадәр1 = | дәвамчысы1 = | титул2 = {{байрак|Татарстан}} [[Татарстан Республикасы Сәнәгать һәм сәүдә министрлыгы|Татарстан сәнәгать һәм сәүдә министры]] урынбасары | флаг2 = | чорбаш2 = [[2016 ел]] | чоразак2 = [[2022 ел]] | аңа кадәр2 = | дәвамчысы2 = | титул3 = | флаг3 = | чорбаш3 = | чоразак3 = | аңа кадәр3 = | дәвамчысы3 = | туу датасы = 04.04.1992 | туу урыны = [[РФ]], [[ТР]], {{туу җире|Казан|Казанда}} | үлем датасы = | үлем урыны = | династия = | әти = | әни = | ире = | хатыны = | балалары = | автограф = }} {{фш|Саматов}} '''Тимур Саматов''', Тимур Илгиз улы Саматов (''[[1992 ел]]ның [[4 апрель|4 апреле]], [[РФ]], [[ТР]], [[Казан]]'') – дәүләт эшлеклесе, [[Луганск Халык Җөмһүрияте]] сәнәгать һәм сәүдә министры (2022 елдан), [[Татарстан Республикасы Сәнәгать һәм сәүдә министрлыгы|Татарстан сәнәгать һәм сәүдә министры]] урынбасары (2016-2022 елларда), икътисад фәннәре кандидаты<ref>[https://tatar-inform.tatar/news/lugansk-xalyk-respublikasy-sanagat-ministry-itep-tatarstannan-timur-samatov-bilgelande-5858977 Луганск Халык Республикасы сәнәгать министры итеп Татарстаннан Тимур Саматов билгеләнде.] [[Татар-информ]], 20.08.2022</ref>. == Тәрҗемәи хәле == 1992 елның 4 апрелендә Казанда туган. Г. В. Плеханов исемендәге Россия икътисад университетын «сәүдә сәясәте һәм халыкара сәүдә» белгечлеге тәмамлаган (2015). Икътисад фәннәре кандидатлыгына диссертация яклаган. == Хезмәт юлы == 2013-2016 елларда – [[Россия Федерациясе Сәнәгать һәм сәүдә министрлыгы]] авиация сәнәгате департаментының хәрби-техник һәм халыкара хезмәттәшлек бүлегенең әйдәп баручы белгеч-эксперты. 2016 елда – Россия Федерациясе Сәнәгать һәм сәүдә министрлыгының авиация сәнәгате департаментының хәрби-техник һәм халыкара хезмәттәшлек бүлеге баш белгеч-эксперты. 2016-2022 елларда – [[Татарстан Республикасы Сәнәгать һәм сәүдә министрлыгы|Татарстан Республикасы сәнәгать һәм сәүдә министры]] урынбасары<ref name=":0">[https://mpt.tatarstan.ru/zamestitel-ministra-promishlennosti-i-torgovli-1549937.htm Саматов Тимур Ильгизович.] Министерство промышленности и торговли Республики Татарстан</ref>. 2022 елның августыннан – [[Луганск Халык Җөмһүрияте]] сәнәгать һәм сәүдә министры<ref>[https://tatcenter.ru/appointments/timur-samatov/ Тимур Саматов.] Татцентр.ру</ref><ref>[https://www.business-gazeta.ru/news/560761 Пасечник назначил замминистра из Татарстана главой минпромторга ЛНР.] Бизнес-Онлайн, 20.08.2022</ref>. == Бүләкләре, мактаулы исемнәре == * [[2019 ел|2019]] – Татарстан Республикасы сәнәгать һәм сәүдә министрлыгының Мактау грамотасы * [[2020 ел|2020]] – Россия Федерациясе Сәнәгать һәм сәүдә министрлыгының Мактау грамотасы * [[2020 ел|2020]] – Татарстан Республикасы Президенты Рәхмәте * [[2022 ел|2022]] – Татарстан Республикасы Министрлар Кабинеты Рәхмәте <ref name=":0" /> == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Сылтамалар == * [https://tatarstan.ru/persons.htm?action=person&id=35884 Саматов Тимур Ильгизович.] Официальный Татарстан {{DEFAULTSORT:Саматов (1992), Тимур}} [[Төркем:Икътисад фәннәре кандидатлары]] [[Төркем:Плеханов институтын тәмамлаучылар]] [[Төркем:Министрлар]] [[Төркем:Луганск Халык Җөмһүрияте министрлары]] 7ljr2ag0vk2c19gxqra3kgruskvoio1 Саматов 0 588581 3529774 2022-08-20T16:56:26Z Әмир 15082 яңа бит ясау wikitext text/x-wiki '''Саматов''' – фамилия. * [[Габделхак Саматов|Габделхак хәзрәт Саматов]] (1930―2006), мөселман эшлеклесе, Татарстанның баш мөхтәсибе, баш казые. * [[Тимур Саматов (1992)|Тимур Саматов]] (1992), [[Луганск Халык Җөмһүрияте]] сәнәгать һәм сәүдә министры (2022 елдан). {{күп мәгънәле}} [[Төркем:Фамилияләр]] ion3t5cfnettywgh488solma84lpktj Төркем:Луганск Халык Җөмһүрияте министрлары 14 588582 3529777 2022-08-20T17:07:02Z Әмир 15082 төркем ясау wikitext text/x-wiki [[Төркем:Танылмаган һәм өлешчә танылган илләр буенча министрлар]][[Төркем:Луганск Халык Җөмһүрияте дәүләт эшлеклеләре]] b8e52homvl00z75n04rn7n7zd6yopxk Төркем:Танылмаган һәм өлешчә танылган илләр буенча министрлар 14 588583 3529778 2022-08-20T17:09:11Z Әмир 15082 төркем ясау wikitext text/x-wiki [[Төркем:Илләр буенча министрлар]][[Төркем:Танылмаган һәм өлешчә танылган илләр буенча дәүләт эшлеклеләре]] 0z4h7pdtg4jfxfbkorb1rgbpre9kq4r Төркем:Танылмаган һәм өлешчә танылган илләр буенча дәүләт эшлеклеләре 14 588584 3529780 2022-08-20T17:11:08Z Әмир 15082 төркем ясау wikitext text/x-wiki [[Төркем:Илләр буйлап дәүләт эшлеклеләре]][[Төркем:Танылмаган һәм өлешчә танылган илләр буенча шәхесләр]] 3huhfz72nxd8s0wd1n4efvga8sh466p Төркем:Луганск Халык Җөмһүрияте дәүләт эшлеклеләре 14 588585 3529781 2022-08-20T17:13:27Z Әмир 15082 төркем ясау wikitext text/x-wiki [[Төркем:Танылмаган һәм өлешчә танылган илләр буенча дәүләт эшлеклеләре]][[Төркем:Шәхесләр:Луганск Халык Җөмһүрияте]] 0196y6adtdm7xilxvh12ougcj669t4y Төркем:Шәхесләр:Луганск Халык Җөмһүрияте 14 588586 3529782 2022-08-20T17:15:11Z Әмир 15082 төркем ясау wikitext text/x-wiki [[Төркем:Луганск Халык Җөмһүрияте]][[Төркем:Танылмаган һәм өлешчә танылган илләр буенча шәхесләр]] aaoum4ujpclngodlu102qy0iut6gjhq Марат Әхмәтов (скрипкачы) 0 588587 3529784 2022-08-20T17:31:09Z Әмир 15082 [[Марат Әхмәтов (1937)]] битенә юнәлтү wikitext text/x-wiki #ЮНӘЛТҮ[[Марат Әхмәтов (1937)]] 2y9kq1q1yp8nrnqqrnlkk28acj8xfa0 Калып:Дини темалар 10 588588 3529796 2022-08-20T20:20:30Z Frhdkazan 3171 ара саклау wikitext text/x-wiki {{Navbox with collapsible groups | name = Дини темалар | state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}} | bodyclass = hlist | title = [[Дин]] | selected = {{{1|}}} <!---------------------------------------------------------> | sect1 = Дини һәм рухи традицияләр | abbr1 = төп | state1 = <noinclude>collapsed</noinclude> | list1 = <!-- level 1 -->{{#invoke:navbox|navbox |child |groupstyle=font-weight:normal; <!-- КӨНБАТЫШ ДИННӘР --> | group1 = [[Көнбатыш диннәре|Көнбатыш]] | list1 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Ибраһими диннәр|Ибраһими]] | list1 = <!-- level 3 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Яһүд дине]] | list1 = * [[Ортодоксаль яһүдилек|ортодоксаль]] ** [[Һареди яһүдилек|хареди]] *** [[Хасидик яһүдилек|хасидлек]] ** [[Заманча ортодоксаль яһүдилек|заманча]] *** [[Дини сионизм|сионист]] * [[Консерватив яһүдилек|консерватив]] * [[Реформачыл яһүдилек|реформачыл]] * [[Караит яһүдилек|караит]] * [[самаританизм]] * [[хайманот]] * [[Реконструкционист яһүдилек|реконструкционист]] * [[Яһүди яңарыш|яңарыш]] * [[Гуманистик яһүдилек|гуманистик]] * ''[[Яһүд дине агымнары|исемлек]]'' | group2 = [[Христианлык]] | list2 = * [[Католик чиркәү|католицизм]] ** [[Латин чиркәү|латин]] ** [[Көнчыгыш католик чиркәүләре|көнчыгыш]] * [[православие]] * [[борынгы көнчыгыш православие]] * [[несторианлык]] ** [[Борынгы ассирияле Көнчыгыш чиркәве|борынгы]] ** [[Ассирияле Көнчыгыш чиркәве|ассирияле]] * [[прото-протестантлык]] ** [[гуситлар]]/[[Моравия чиркәве|моравиялеләр]] ** [[вальденслар]] * [[протестантлык]] ** [[адвентчылык]] ** [[анабаптизм]] *** [[амишлар]] *** [[данкерлар]] *** [[гуттеритлар]] *** [[меннонитлык]] *** [[швенкфельдерлар]] ** [[англиканлык]] ** [[баптизм]] ** [[кальвинизм]] *** [[конгрегационализм]] *** [[пресвитерианлык]] *** [[реформатлык]] ** [[харизматик христианлык]] *** [[иллечеләр]] *** [[харизматик хәрәкать|харизматик]] *** [[неохаризматизм]] ** [[Евангелие христианнары]] ** [[ирвингизм]] ** [[лютеранчылык]] ** [[методизм]] *** [[изгечелек хәрәкате|изгечелек]] ** [[аконфессиональ христианлык|аконфессиональ]] ** [[Плимут кардәшлеге]] ** [[квакерлар]] ** [[Реставрацион хәрәкате|реставрационизм]] * [[эзотерик христианлык|эзотерик]] * [[бәйсез католикчылык]] * [[яһүдичеләр]] * [[антитринитаризм]] ** [[Библия тикшеренүчеләре]]/[[Иегова шаһитләре]] ** [[англо-израилизм]] ** [[христадельфианнар]] ** [[мормонизм]] ** [[бердәмлек иллечеләре]] ** [[рухи христианлык|рухи]] ** [[сведенборгианнар]] ** [[толстойлык]] ** [[унитарианлык]] * ''[[Христиан конфессияләре исемлеге|исемлек]]'' | group3 = [[Ислам]] | list3 = * [[Сөнничелек|сөнни]] ** [[ашаричелек]] ** [[матуридичелек]] ** [[асария]] ** [[сәләфия]] *** [[ваһһабичылык]] *** [[модернист сәләфичелек]] * [[шигыйчылык]] ** [[Шигый-уникечеләр|уникечеләр]] ** [[зәйдилек]] ** [[исмәгыйлилек]] ** [[нусайрилек]] * [[суфичылык]] * [[хариҗиләр]] ** [[ибадилек]] * [[аләвилек]] * [[әхмәдия]] * [[мәһдәвия]] * [[коръәнчелек]] * [[гафатар]] * [[мәзһәбсезлек]] * ''[[Ислам агымнары|исемлек]]'' | group4 = башкалар | list4 = * [[бабилек]] * [[бәһаи]] * [[друзлар]] * [[али-иләһилек]] * [[сабиилек]] * [[растафари]] }}<!-- End level 3 --> | group2 = [[Ирани диннәр|Ирани]] | list2 = * [[зәрдөштлек]] * [[йәзидилек]] * [[әһл-е Хак]] * [[уацдин]] * [[рошани]] }}<!-- End level 2 --> <!-- КӨНЧЫГЫШ ДИННӘР --> | group2 = [[Көнчыгыш диннәре|Көнчыгыш]] | list2 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Көнчыгыш Азия диннәре|Көнчыгыш Азия]] | list1 = <!-- level 3 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Кытайда дин|Кытай]] | list1 = * [[кытай халык дине]] * [[конфуцийчылык]] * [[луоизм]] * [[нуо халык дине|нуо]] * [[кытай коткарылу диннәре|коткарылу]] ** [[сианьтяньдао]] ** [[игуаньдао]] * [[даочылык]] ** [[кытайлы ритуал үткәрүчеләр традициясе|халык даочылыгы]] ** [[яо халкы дине|яо даочылыгы]] | group2 = [[Япониядә дин|Япония]] | list2 = * [[щинто]] ** ''[[щинто секталары һәм мәктәпләре|исемлек]]'' * [[сюгэндо]] * [[тэнрикё]] * [[рюкю дине|рюкю]] | group3 = [[Кореядә дин|Корея]] | list3 = * [[кореялы шаманизм]] * [[чхондоизм]] * [[йонгсанизм]] }}<!-- End of level 3 --> | group2 = [[Дхармик диннәр|Һиндстан]] | list2 = <!-- level 3 -->{{#invoke:navbox|navbox |child |groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Һиндуизм]] | list1 = * [[вишнуизм]]/[[кришнаизм]] ** [[шри-вайшнавизм]] ** [[брахма-сампрадая]] ** [[нимбарка-сампрадая]] ** [[пуштимарга]] ** [[маханубхава-сампрадая]] ** [[рамачылык]] ** [[варкари]] ** [[сваминараян-сампрадая]] * [[шиваизм]] ** [[шайва сиддханта|сиддхантчылык]] ** [[ганапатья]] ** [[Кашмир Шиваизмы|кашмирлы]] ** [[капалика]] ** [[каумарам]] ** [[лингаята]] ** [[натха]] ** [[Бали һинд дине|балича]] * [[шактизм]] * [[смарта-сампрадая]] * [[шраута]] * [[сант мат]] * [[һинд реформ хәрәкатьләре|нео-һиндуизм]] * ''[[һинд дине агымнары|исемлек]]'' | group2 = [[Буддачылык]] | list2 = * [[тхеравада]] * [[махаяна]] ** [[чань-буддизм|чань]]/[[дзен]]/[[тхиен]] ** [[чиста җир мәктәбе]] ** [[нитирэн-сю]] * [[ваҗраяна]] ** [[тибетлы буддизм]] * [[необуддизм]] * ''[[буддачылык мәктәпләре|исемлек]]'' | group3 = башкалар | list3 = * [[айяяважи]] * [[гиндукуш дине]] * [[җәйничелек]] ** [[дигамбарлар]] ** [[шветамбарлар]] * [[Равидас дине]] * [[сикхчылык]] ** [[халса]] ** [[сикхчылык мәктәпләре|мәктәпләре]] }}<!-- end of level 3 --> }}<!-- end of level 2 --> | group3 = [[этник дин|Этник]] | list3 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group6 = [[Алтай телләре|Алтай]] | list6 = * [[төрки мифология|төрки]]-[[монгол шаманизмы|монголик]] ** [[бурханизм]] ** [[тәңречелек]] ** [[чуаш мифологиясе|ваттисен йали]] * [[тунгус-маньчжур халыклары мифологиясе|тунгус мифологиясе]] ** [[эвенклар#ышанулар|эвенк]] ** [[маньчжур шаманизм|маньчжур]] | group7 = [[австроазия телләре|Австроазия]] | list7 = * [[Вьетнам халык дине|Вьетнам]] ** [[дао мао]] ** [[каодао]] ** [[хоахао]] * [[сарнаизм]] | group8 = [[Австронезия телләре|Австронезия]] | list8 = * [[пармалим]] * [[даяк дине]] ** [[каһаринган]] ** [[момолианлык]] * индонезияле ** [[алиран кеперкаяан]] ** [[кеяуэн]] * [[капитаян]] * [[пемена]] * [[малай халык дине|малай]] * [[асаба филиппин халык диннәре]] ** [[тагалог халкының асаба дини ышанулары|тагалог]] * [[полинезия мифологиясе|полинезияле]] ** [[гавайлылар дине|гавайлы]] ** [[маори дине|маорилы]] * [[марапу]] * [[сунда вивитан]] | group10 = [[Америка асаба халыклары диннәре|Асаба<br />америкалы]] | list10 = * [[Абенаки мифологиясе|абенаки]] * [[Анишинаабе традицион ышанулары|анишинаабе]] * [[карааяклылар мифологиясе|карааяклы]] * [[куксу (дин)|калифорниале]] ** [[мивок мифологиясе|мивок]] ** [[олоннар мифологиясе|олонлы]] ** [[помо дине|помолы]] * [[чероки ышанулары|чероки]] * [[чилоэ мифологиясе|чилот]] * [[чокто мифологиясе|чокто]] * [[крик мифологиясе|крик]] * [[гуарани мифологиясе|гуарани]] * [[хайда мифологиясе|хайда]] * [[хо-чанк мифологиясе|хо-чанк]] * [[хопи мифологиясе|хопи]] * [[ирокез мифологиясе|ирокез]] ** [[озын йорт дине|озын йорт]] ** [[сенека мифологиясе|сенека]] ** [[гурон дине|гурон]] * [[хиваро халкы#дин|хиваро]] * [[кваквакэвакв мифологиясе|кваквакэвакв]] * [[лакота мифологиясе|лакота]] * [[ленапе мифологиясе|ленапе]] * [[мапуче дине|мапуче]] * [[мезоамерикан дине|мезоамерикан]] ** [[ацтек дине|ацтек]] ** [[майя дине|майя]] ** [[ольмек дине|ольмек]] ** [[пурепеча дине|пурепеча]] * [[мидевивин]] * [[муиск мифологиясе|муиск]] * [[асаба американнар чиркәве]] * [[навахо ышанулары|навахо ]] * [[нуу-ча-нульт мифологиясе|нуу-ча-нульт]] * [[пауни мифологиясе|пауни]] * [[цимшиан мифологиясе|цимшиан]] * [[юте мифологиясе|юте]] * [[зуни мифологиясе|зуни]] | group11 = [[тай халыклары|Тай]] һәм [[мяо халкы|мяо]] | list11 = * [[Ahom religion|Ahom]] * [[Miao folk religion|Hmongism]] * [[Mo (religion)|Mo]] * [[Tai folk religion|Satsana Phi]] | group12 = [[Тибето-бирман телләр|Тибето-бирман]] | list12 = * [[Bon]] * [[Burmese folk religion|Burmese]] * [[Benzhuism]] * [[Bimoism]] * [[Bathouism]] * [[Mun (religion)|Bongthingism]] * [[Donyi-Polo]] * [[Heraka]] * [[Kirat Mundhum|Kiratism]] * [[Qiang folk religion|Qiang]] * [[Sanamahism]] | group13 = [[африкан традицион диннәр|Традицион<br> африкан]] | list13 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = Төньяк Африка | list1 = * [[Traditional Berber religion|Berber]] ** [[Church of the Guanche People|Guanche church]] | group2 = [[Африкада дин|Кара тәнле</br>африкан]] | list2 = * [[Kamba people|Akamba]] * [[Akan religion|Akan]] * [[Baluba mythology|Baluba]] * [[Bantu mythology|Bantu]] ** [[Kongo religion|Kongo]] ** [[Zulu traditional religion|Zulu]] * [[Bushongo mythology|Bushongo]] * [[Dinka religion|Dinka]] * [[Dogon religion|Dogon]] * [[Efik mythology|Efik]] * [[Dahomean religion|Fon and Ewe]] * [[Ik people|Ik]] * [[Lotuko mythology|Lotuko]] * [[Lozi mythology|Lozi]] * [[Lugbara mythology|Lugbara]] * [[Maasai mythology|Maasai]] * [[Mbuti mythology|Mbuti]] * [[Odinani]] * [[San religion|San]] * [[Serer religion|Serer]] * [[Tumbuka mythology|Tumbuka]] * [[Urhobo people|Urhobo]] * [[Waaqeffanna]] * [[Yoruba religion|Yoruba]] ** [[Ifá]] *'''[[African diaspora religions|Diasporic]]:''' ** [[Candomblé]] *** [[Candomblé Bantu|Bantu]] *** [[Candomblé Jejé|Jejé]] *** [[Candomblé Ketu|Ketu]] ** [[Comfa]] ** [[Convince]] ** [[Espiritismo]] ** [[Kumina]] ** [[Obeah]] ** [[Palo (religion)|Palo]] ** [[Quimbanda]] ** [[Santería]] ** [[Tambor de Mina]] ** [[Trinidad Orisha]] ** [[Umbanda]] ** [[Haitian Vodou|Vodou]] ** [[Louisiana Voodoo|Voodoo]] ** [[Winti]] }}<!-- end of level 2 --> | group15 = башка этник | list15 = * [[Australian Aboriginal religion and mythology|Aboriginal Australian]] * [[Inuit religion|Inuit]] * [[Papuan mythology|Papuan]] * [[Shamanism in Siberia|Siberian]] }}<!-- End of level 2 --> | group4 = [[Яңа дини хәрәкатьләр исемлеге|Яңа</br>диннәр]] | list4 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group16 = Синкретик | list16 = * [[Brahmoism]] <!-- idk enough about this group, might not be syncretic and just be indian --> * [[Falun Gong]] * [[Japanese new religions|Japanese]] * [[Meivazhi]] * [[Modekngei]] * [[New Acropolis]] * [[New Age]] * [[New Thought]] * [[Rajneesh movement|Rajneesh]] * [[Rastafari]] * [[Contemporary Sant Mat movements|Sant Mat]] ** [[Radha Soami]] * [[Spiritualism]] * [[Subud]] * [[Tensegrity (Castaneda)|Tensegrity]] * [[Thelema]] * [[Theosophy]] ** [[Neo-Theosophy]] ** [[Agni Yoga]] * [[Transcendental Meditation]] * [[Unitarian Universalism]] * [[Universal White Brotherhood|White Brotherhood]] | group17 = [[неомәҗүсилек]] | list17 = * African ** [[Godianism]] * [[Hetanism|Armenian]] * [[Baltic neopaganism|Baltic]] ** [[Dievturība]] ** [[Romuva (religion)|Romuva]] * [[Caucasian neopaganism|Caucasian]] ** [[Abkhaz neopaganism|Abkhaz]] ** [[Adyghe Xabze|Circassian]] * [[Celtic neopaganism|Celtic]] ** [[Druidry (modern)|Druidry]] * [[Heathenry (new religious movement)|Germanic]] * [[Hellenism (religion)|Hellenism]] * [[Roman Polytheistic Reconstructionism|Italo-Roman]] * [[Neoshamanism]] * [[Assianism|Ossetian]] * [[Polytheistic reconstructionism]] * [[Zalmoxianism|Romanian]] * [[Slavic Native Faith|Slavic]] * [[Uralic neopaganism|Uralic]] ** [[Estonian neopaganism|Estonian]] ** [[Finnish neopaganism|Finnish]] ** [[Hungarian Native Faith|Hungarian]] ** [[Mari Native Religion|Mari]] ** [[Mordvin Native Religion|Mordvin]] ** [[Sámi shamanism|Sámi]] ** [[Udmurt Vos|Udmurt]] * [[Wicca]] * [[Zalmoxianism]] ** ''[[List of Neopagan movements|list]]'' | group18 = Вновь возникшие | list18 = * [[Anthroposophy]] * [[Discordianism]] * [[Eckankar]] * [[Fourth Way]] * [[Goddess movement|Goddess]] * [[Jediism]] * [[Satanism]] * [[Scientology]] * [[UFO religion]] ** [[Raëlism]] }} |below = }} <!---------------------------------------------------------> | sect2 = [[Диннәр тарихы|Тарихи диннәр]] | abbr2 = ancient | state2 = <noinclude>collapsed</noinclude> | list2 = * [[Prehistoric religion|Prehistoric]] ** [[Paleolithic religion|Paleolithic]] * [[Ainu people#Religion|Ainu]] * [[Religion in pre-Islamic Arabia|Arabian]] * [[Armenian mythology|Armenian]] * [[Baltic mythology|Baltic]] ** [[Prussian mythology|Old Prussian]] ** [[Latvian mythology|Latvian]] ** [[Lithuanian mythology|Lithuanian]] * [[Basque mythology|Basque]] * [[Ancient Celtic religion|Celtic]] ** [[Druid|Druidism]] ** [[Irish mythology|Irish]] * [[Cook Islands mythology|Cook Islands]] * [[Dravidian folk religion|Dravidian]] * [[Ancient Egyptian religion|Egyptian]] ** [[Atenism]] * [[Etruscan religion|Etruscan]] * [[Finnish mythology|Finnish]] * [[Fuegians#Spiritual culture|Fuegian]] ** [[Selk'nam mythology|Selk'nam]] * [[Georgian mythology|Georgian]] * [[Germanic paganism|Germanic]] ** [[Anglo-Saxon paganism|Anglo-Saxon]] ** [[Continental Germanic mythology|Continental]] ** [[Frankish mythology|Frankish]] ** [[Old Norse religion|Norse]] * [[Greek mythology|Greek]] ** [[Greco-Roman mysteries|Mysteries]] ** [[Orphism (religion)|Orphism]] ** [[Gnosticism]] ** [[Hermeticism]] ** [[Greco-Buddhism]] * [[Guanches#System of beliefs|Guanche]] * [[Indus Valley civilisation#Religion|Harappan]] * [[Hittite mythology and religion|Hittite]] * [[Hungarian mythology|Hungarian]] * [[Hurrian religion|Hurrian]] * [[Inca mythology|Inca]] * [[Jamaican Maroon religion|Jamaican Maroon]] * [[Manichaeism]] ** [[Mazdak|Mazdakism]] * [[Melanesian mythology|Melanesian]] * [[Ancient Mesopotamian religion|Mesopotamian]] ** [[Sumerian religion|Sumerian]] ** [[Babylonian religion|Babylonian]] * [[Micronesian mythology|Micronesian]] ** [[Nauruan indigenous religion|Nauruan]] * [[Olmec religion|Olmec]] * [[Paleo-Balkan mythology|Paleo-Balkan]] ** [[Albanian folk beliefs|Albanian]] ** [[Illyrian religion|Illyrian]] ** [[Thracian religion|Thracian]] ** [[Dacian mythology|Dacian]] * [[Proto-Indo-Iranian religion|Proto-Indo-Iranian]] ** [[Historical Vedic religion|Vedic]] ** [[Ancient Iranian religion|Iranian]] * [[Rapa Nui mythology|Rapa Nui]] * [[Religion in ancient Rome|Roman]] ** [[Cybele|Cult of Magna Mater]] ** [[Imperial cult of ancient Rome|Imperial cult]] ** [[Gallo-Roman religion|Gallo-Roman]] ** [[Mithraism]] ** [[Mysteries of Isis]] * [[Ancient Semitic religion|Semitic]] ** [[Ancient Canaanite religion|Canaanite]] ** [[Punic religion|Punic]] ** [[Yahwism]] * [[Scythian religion|Scythian]] * [[Slavic paganism|Slavic]] * [[Somali mythology|Somali]] * [[Tongan religion|Tongan]] * [[Urartu#Religion|Urartu]] * [[Vainakh religion|Vainakh]] * [[Zapotec civilization#Religion|Zapotec]] <!---------------------------------------------------------> | sect3 = Темалар | abbr3 = темалар | state3 = <noinclude>collapsed</noinclude> | list3 = {{#invoke:navbox|navbox |child | group1 = Аспектлар | list1 = * [[Apostasy]]{{\}}[[Religious disaffiliation|Disaffiliation]] * [[Call to prayer]] * [[Religious behaviour|Behaviour]] * [[Religious belief|Beliefs]] * [[Clergy]] * [[Religious conversion|Conversion]] * [[Deity|Deities]] * [[Religious denomination|Denomination]] * [[Entheogen]]s * [[Ethnic religion|Ethnic]] * [[Faith]] * [[Fire worship|Fire]] * [[Folk religion]] * [[God]] * [[Goddess]] * [[Indigenous religion|Indigenous]] * [[Meditation]] * [[Monasticism]] ** [[Monk]] ** [[Nun]] * [[Mysticism]] * [[Religion and mythology|Mythology]] * [[Nature worship|Nature]] * [[Ordination]] * [[Orthodoxy]] * [[Orthopraxy]] * [[Prayer]] * [[Prophecy]] * [[Religious experience]] * [[Ritual]] ** [[Liturgy]] ** [[Ritual purification|Purification]] ** [[Sacrifice]] * [[Spirituality]] * [[Supernatural]] * [[Religious symbol|Symbols]] * [[Religious views on truth|Truth]] * [[Water and religion|Water]] * [[Worship]] | group2 = [[Theism]] | list2 = * [[Animism]] * [[Deism]] * [[Dualism in cosmology|Dualism]] * [[Henotheism]] * [[Monotheism]] * [[Nontheism]] * [[Panentheism]] * [[Pantheism]] * [[Polytheism]] * [[Transtheism]] | group3 = [[Religious studies|Religious<br />studies]] | list3 = * [[Anthropology of religion|Anthropology]] * [[Cognitive science of religion|Cognitive science]] * [[Comparative religion|Comparative]] * [[Evolutionary origin of religions|Evolutionary origin]] * [[Evolutionary psychology of religion|Evolutionary psychology]] * [[History of religion|History]] * [[Neuroscience of religion|Neurotheology]] * [[Philosophy of religion|Philosophy]] * [[Psychology of religion|Psychology]] * [[Sociology of religion|Sociology]] * [[Theology]] * [[Theories about religions|Theories]] * [[Women and religion|Women]] | group4 = {{longitem|[[:Category:Religion and society|Religion <br />and society]]}} | list4 = * [[Religion and agriculture|Agriculture]] * [[Religion and business|Business]] * [[Clergy]] / [[Laity]] ** [[monasticism]] ** [[ordination]] ** [[Priest]] * [[Religious conversion|Conversion]] ** [[religious assimilation|assimilation]] ** [[missionary]] ** [[proselytism]] * [[Disability and religion|Disability]] * [[Religious education|Education]] * [[Religious fanaticism|Fanaticism]] * [[Freedom of religion|Freedom]] ** [[Religious pluralism|pluralism]] ** [[syncretism]] ** [[toleration]] ** [[universalism]] * [[Fundamentalism]] * [[Growth of religion|Growth]] * [[Religion and happiness|Happiness]] * [[Homosexuality and religion|Homosexuality]] * [[Minority religion|Minorities]] * [[National church]] * [[Importance of religion by country|National religiosity levels]] * [[List of religious populations|Populations]] * [[Religiocentrism]] * [[Schism]] * [[Relationship between religion and science|Science]] * [[State religion|State]] * [[Theocracy]] * [[Vegetarianism and religion|Vegetarianism]] * [[Religion and video games|Video games]] * [[Religious violence|Violence]] ** [[Religious persecution|persecution]] ** [[Religious terrorism|terrorism]] ** [[Religious war|war]] * [[Wealth and religion|Wealth]] | group5 = {{longitem|[[Secularism]] <br />and [[irreligion]]}} | list5 = * [[Agnosticism]] * [[Antireligion]] * [[Atheism]] * [[Criticism of religion|Criticism]] * [[Positive deconstruction|Deconstruction]] * [[Objectivism]] * [[Secular humanism]] * [[Secular theology]] * [[Secularization]] * [[Separation of church and state]] * [[List of religions and spiritual traditions|Unaffiliated]] | group6 = {{longitem|Overviews<br />and [[:Category:Religion-related lists|lists]]}} | list6 = * [[Index of religion-related articles|Index]] * [[Outline of religion|Outline]] * [[Timeline of religion|Timeline]] <!--Blankline should follow:--> * [[Table of messengers of Abrahamic religions|Abrahamic prophets]] * [[List of people who have been considered deities|Deification]] * [[Lists of deities|Deities]] * [[List of founders of religious traditions|Founders]] * [[List of largest peaceful gatherings|Mass gatherings]] * [[Names of God]] * [[List of new religious movements|New religious movements]] * [[List of religious organizations|Organizations]] * [[List of religions and spiritual traditions|Religions and spiritual traditions]] * [[List of religious studies scholars|Scholars]] }} <!---------------------------------------------------------> | belowstyle = font-weight:bold; | below = * {{icon|category}} [[:Төркем:Дин|Төркем]] * {{icon|portal}} [[Портал:Диннәр|Портал]] }}<noinclude> {{Documentation}} </noinclude> ouy15og6w92jtbgk2ff2lsb4hkumlgn 3529797 3529796 2022-08-20T20:22:54Z Frhdkazan 3171 wikitext text/x-wiki {{Navbox with collapsible groups | name = Дини темалар | state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}} | bodyclass = hlist | title = [[Дин]] | selected = {{{1|}}} <!---------------------------------------------------------> | sect1 = Дини һәм рухи традицияләр | abbr1 = төп | state1 = <noinclude>collapsed</noinclude> | list1 = <!-- level 1 -->{{#invoke:navbox|navbox |child |groupstyle=font-weight:normal; <!-- КӨНБАТЫШ ДИННӘР --> | group1 = [[Көнбатыш диннәре|Көнбатыш]] | list1 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Ибраһими диннәр|Ибраһими]] | list1 = <!-- level 3 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Яһүд дине]] | list1 = * [[Ортодоксаль яһүдилек|ортодоксаль]] ** [[Һареди яһүдилек|хареди]] *** [[Хасидик яһүдилек|хасидлек]] ** [[Заманча ортодоксаль яһүдилек|заманча]] *** [[Дини сионизм|сионист]] * [[Консерватив яһүдилек|консерватив]] * [[Реформачыл яһүдилек|реформачыл]] * [[Караит яһүдилек|караит]] * [[самаританизм]] * [[хайманот]] * [[Реконструкционист яһүдилек|реконструкционист]] * [[Яһүди яңарыш|яңарыш]] * [[Гуманистик яһүдилек|гуманистик]] * ''[[Яһүд дине агымнары|исемлек]]'' | group2 = [[Христианлык]] | list2 = * [[Католик чиркәү|католицизм]] ** [[Латин чиркәү|латин]] ** [[Көнчыгыш католик чиркәүләре|көнчыгыш]] * [[православие]] * [[борынгы көнчыгыш православие]] * [[несторианлык]] ** [[Борынгы ассирияле Көнчыгыш чиркәве|борынгы]] ** [[Ассирияле Көнчыгыш чиркәве|ассирияле]] * [[прото-протестантлык]] ** [[гуситлар]]/[[Моравия чиркәве|моравиялеләр]] ** [[вальденслар]] * [[протестантлык]] ** [[адвентчылык]] ** [[анабаптизм]] *** [[амишлар]] *** [[данкерлар]] *** [[гуттеритлар]] *** [[меннонитлык]] *** [[швенкфельдерлар]] ** [[англиканлык]] ** [[баптизм]] ** [[кальвинизм]] *** [[конгрегационализм]] *** [[пресвитерианлык]] *** [[реформатлык]] ** [[харизматик христианлык]] *** [[иллечеләр]] *** [[харизматик хәрәкать|харизматик]] *** [[неохаризматизм]] ** [[Евангелие христианнары]] ** [[ирвингизм]] ** [[лютеранчылык]] ** [[методизм]] *** [[изгечелек хәрәкате|изгечелек]] ** [[аконфессиональ христианлык|аконфессиональ]] ** [[Плимут кардәшлеге]] ** [[квакерлар]] ** [[Реставрацион хәрәкате|реставрационизм]] * [[эзотерик христианлык|эзотерик]] * [[бәйсез католикчылык]] * [[яһүдичеләр]] * [[антитринитаризм]] ** [[Библия тикшеренүчеләре]]/[[Иегова шаһитләре]] ** [[англо-израилизм]] ** [[христадельфианнар]] ** [[мормонизм]] ** [[бердәмлек иллечеләре]] ** [[рухи христианлык|рухи]] ** [[сведенборгианнар]] ** [[толстойлык]] ** [[унитарианлык]] * ''[[Христиан конфессияләре исемлеге|исемлек]]'' | group3 = [[Ислам]] | list3 = * [[Сөнничелек|сөнни]] ** [[ашаричелек]] ** [[матуридичелек]] ** [[асария]] ** [[сәләфия]] *** [[ваһһабичылык]] *** [[модернист сәләфичелек]] * [[шигыйчылык]] ** [[Шигый-уникечеләр|уникечеләр]] ** [[зәйдилек]] ** [[исмәгыйлилек]] ** [[нусайрилек]] * [[суфичылык]] * [[хариҗиләр]] ** [[ибадилек]] * [[аләвилек]] * [[әхмәдия]] * [[мәһдәвия]] * [[коръәнчелек]] * [[гафатар]] * [[мәзһәбсезлек]] * ''[[Ислам агымнары|исемлек]]'' | group4 = башкалар | list4 = * [[бабилек]] * [[бәһаи]] * [[друзлар]] * [[али-иләһилек]] * [[сабиилек]] * [[растафари]] }}<!-- End level 3 --> | group2 = [[Ирани диннәр|Ирани]] | list2 = * [[зәрдөштлек]] * [[йәзидилек]] * [[әһл-е Хак]] * [[уацдин]] * [[рошани]] }}<!-- End level 2 --> <!-- КӨНЧЫГЫШ ДИННӘР --> | group2 = [[Көнчыгыш диннәре|Көнчыгыш]] | list2 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Көнчыгыш Азия диннәре|Көнчыгыш Азия]] | list1 = <!-- level 3 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Кытайда дин|Кытай]] | list1 = * [[кытай халык дине]] * [[конфуцийчылык]] * [[луоизм]] * [[нуо халык дине|нуо]] * [[кытай коткарылу диннәре|коткарылу]] ** [[сианьтяньдао]] ** [[игуаньдао]] * [[даочылык]] ** [[кытайлы ритуал үткәрүчеләр традициясе|халык даочылыгы]] ** [[яо халкы дине|яо даочылыгы]] | group2 = [[Япониядә дин|Япония]] | list2 = * [[щинто]] ** ''[[щинто секталары һәм мәктәпләре|исемлек]]'' * [[сюгэндо]] * [[тэнрикё]] * [[рюкю дине|рюкю]] | group3 = [[Кореядә дин|Корея]] | list3 = * [[кореялы шаманизм]] * [[чхондоизм]] * [[йонгсанизм]] }}<!-- End of level 3 --> | group2 = [[Дхармик диннәр|Һиндстан]] | list2 = <!-- level 3 -->{{#invoke:navbox|navbox |child |groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Һиндуизм]] | list1 = * [[вишнуизм]]/[[кришнаизм]] ** [[шри-вайшнавизм]] ** [[брахма-сампрадая]] ** [[нимбарка-сампрадая]] ** [[пуштимарга]] ** [[маханубхава-сампрадая]] ** [[рамачылык]] ** [[варкари]] ** [[сваминараян-сампрадая]] * [[шиваизм]] ** [[шайва сиддханта|сиддхантчылык]] ** [[ганапатья]] ** [[Кашмир Шиваизмы|кашмирлы]] ** [[капалика]] ** [[каумарам]] ** [[лингаята]] ** [[натха]] ** [[Бали һинд дине|балича]] * [[шактизм]] * [[смарта-сампрадая]] * [[шраута]] * [[сант мат]] * [[һинд реформ хәрәкатьләре|нео-һиндуизм]] * ''[[һинд дине агымнары|исемлек]]'' | group2 = [[Буддачылык]] | list2 = * [[тхеравада]] * [[махаяна]] ** [[чань-буддизм|чань]]/[[дзен]]/[[тхиен]] ** [[чиста җир мәктәбе]] ** [[нитирэн-сю]] * [[ваҗраяна]] ** [[тибетлы буддизм]] * [[необуддизм]] * ''[[буддачылык мәктәпләре|исемлек]]'' | group3 = башкалар | list3 = * [[айяяважи]] * [[гиндукуш дине]] * [[җәйничелек]] ** [[дигамбарлар]] ** [[шветамбарлар]] * [[Равидас дине]] * [[сикхчылык]] ** [[халса]] ** [[сикхчылык мәктәпләре|мәктәпләре]] }}<!-- end of level 3 --> }}<!-- end of level 2 --> | group3 = [[этник дин|Этник]] | list3 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group6 = [[Алтай телләре|Алтай]] | list6 = * [[төрки мифология|төрки]]-[[монгол шаманизмы|монголик]] ** [[бурханизм]] ** [[тәңречелек]] ** [[чуаш мифологиясе|ваттисен йали]] * [[тунгус-маньчжур халыклары мифологиясе|тунгус мифологиясе]] ** [[эвенклар#ышанулар|эвенк]] ** [[маньчжур шаманизм|маньчжур]] | group7 = [[австроазия телләре|Австроазия]] | list7 = * [[Вьетнам халык дине|Вьетнам]] ** [[дао мао]] ** [[каодао]] ** [[хоахао]] * [[сарнаизм]] | group8 = [[Австронезия телләре|Австронезия]] | list8 = * [[пармалим]] * [[даяк дине]] ** [[каһаринган]] ** [[момолианлык]] * индонезияле ** [[алиран кеперкаяан]] ** [[кеяуэн]] * [[капитаян]] * [[пемена]] * [[малай халык дине|малай]] * [[асаба филиппин халык диннәре]] ** [[тагалог халкының асаба дини ышанулары|тагалог]] * [[полинезия мифологиясе|полинезияле]] ** [[гавайлылар дине|гавайлы]] ** [[маори дине|маорилы]] * [[марапу]] * [[сунда вивитан]] | group10 = [[Америка асаба халыклары диннәре|Асаба<br />америкалы]] | list10 = * [[Абенаки мифологиясе|абенаки]] * [[Анишинаабе традицион ышанулары|анишинаабе]] * [[карааяклылар мифологиясе|карааяклы]] * [[куксу (дин)|калифорниале]] ** [[мивок мифологиясе|мивок]] ** [[олоннар мифологиясе|олонлы]] ** [[помо дине|помолы]] * [[чероки ышанулары|чероки]] * [[чилоэ мифологиясе|чилот]] * [[чокто мифологиясе|чокто]] * [[крик мифологиясе|крик]] * [[гуарани мифологиясе|гуарани]] * [[хайда мифологиясе|хайда]] * [[хо-чанк мифологиясе|хо-чанк]] * [[хопи мифологиясе|хопи]] * [[ирокез мифологиясе|ирокез]] ** [[озын йорт дине|озын йорт]] ** [[сенека мифологиясе|сенека]] ** [[гурон дине|гурон]] * [[хиваро халкы#дин|хиваро]] * [[кваквакэвакв мифологиясе|кваквакэвакв]] * [[лакота мифологиясе|лакота]] * [[ленапе мифологиясе|ленапе]] * [[мапуче дине|мапуче]] * [[мезоамерикан дине|мезоамерикан]] ** [[ацтек дине|ацтек]] ** [[майя дине|майя]] ** [[ольмек дине|ольмек]] ** [[пурепеча дине|пурепеча]] * [[мидевивин]] * [[муиск мифологиясе|муиск]] * [[асаба американнар чиркәве]] * [[навахо ышанулары|навахо ]] * [[нуу-ча-нульт мифологиясе|нуу-ча-нульт]] * [[пауни мифологиясе|пауни]] * [[цимшиан мифологиясе|цимшиан]] * [[юте мифологиясе|юте]] * [[зуни мифологиясе|зуни]] | group11 = [[тай халыклары|Тай]] һәм [[мяо халкы|мяо]] | list11 = * [[Ahom religion|Ahom]] * [[Miao folk religion|Hmongism]] * [[Mo (religion)|Mo]] * [[Tai folk religion|Satsana Phi]] | group12 = [[Тибето-бирман телләр|Тибето-бирман]] | list12 = * [[Bon]] * [[Burmese folk religion|Burmese]] * [[Benzhuism]] * [[Bimoism]] * [[Bathouism]] * [[Mun (religion)|Bongthingism]] * [[Donyi-Polo]] * [[Heraka]] * [[Kirat Mundhum|Kiratism]] * [[Qiang folk religion|Qiang]] * [[Sanamahism]] | group13 = [[африкан традицион диннәр|Традицион<br> африкан]] | list13 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = Төньяк Африка | list1 = * [[Traditional Berber religion|Berber]] ** [[Church of the Guanche People|Guanche church]] | group2 = [[Африкада дин|Кара тәнле</br>африкан]] | list2 = * [[Kamba people|Akamba]] * [[Akan religion|Akan]] * [[Baluba mythology|Baluba]] * [[Bantu mythology|Bantu]] ** [[Kongo religion|Kongo]] ** [[Zulu traditional religion|Zulu]] * [[Bushongo mythology|Bushongo]] * [[Dinka religion|Dinka]] * [[Dogon religion|Dogon]] * [[Efik mythology|Efik]] * [[Dahomean religion|Fon and Ewe]] * [[Ik people|Ik]] * [[Lotuko mythology|Lotuko]] * [[Lozi mythology|Lozi]] * [[Lugbara mythology|Lugbara]] * [[Maasai mythology|Maasai]] * [[Mbuti mythology|Mbuti]] * [[Odinani]] * [[San religion|San]] * [[Serer religion|Serer]] * [[Tumbuka mythology|Tumbuka]] * [[Urhobo people|Urhobo]] * [[Waaqeffanna]] * [[Yoruba religion|Yoruba]] ** [[Ifá]] *'''[[African diaspora religions|Diasporic]]:''' ** [[Candomblé]] *** [[Candomblé Bantu|Bantu]] *** [[Candomblé Jejé|Jejé]] *** [[Candomblé Ketu|Ketu]] ** [[Comfa]] ** [[Convince]] ** [[Espiritismo]] ** [[Kumina]] ** [[Obeah]] ** [[Palo (religion)|Palo]] ** [[Quimbanda]] ** [[Santería]] ** [[Tambor de Mina]] ** [[Trinidad Orisha]] ** [[Umbanda]] ** [[Haitian Vodou|Vodou]] ** [[Louisiana Voodoo|Voodoo]] ** [[Winti]] }}<!-- end of level 2 --> | group15 = башка этник | list15 = * [[Australian Aboriginal religion and mythology|Aboriginal Australian]] * [[Inuit religion|Inuit]] * [[Papuan mythology|Papuan]] * [[Shamanism in Siberia|Siberian]] }}<!-- End of level 2 --> | group4 = [[Яңа дини хәрәкатьләр исемлеге|Яңа</br>диннәр]] | list4 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group16 = Синкретик | list16 = * [[Brahmoism]] <!-- idk enough about this group, might not be syncretic and just be indian --> * [[Falun Gong]] * [[Japanese new religions|Japanese]] * [[Meivazhi]] * [[Modekngei]] * [[New Acropolis]] * [[New Age]] * [[New Thought]] * [[Rajneesh movement|Rajneesh]] * [[Rastafari]] * [[Contemporary Sant Mat movements|Sant Mat]] ** [[Radha Soami]] * [[Spiritualism]] * [[Subud]] * [[Tensegrity (Castaneda)|Tensegrity]] * [[Thelema]] * [[Theosophy]] ** [[Neo-Theosophy]] ** [[Agni Yoga]] * [[Transcendental Meditation]] * [[Unitarian Universalism]] * [[Universal White Brotherhood|White Brotherhood]] | group17 = [[неомәҗүсилек]] | list17 = * African ** [[Godianism]] * [[Hetanism|Armenian]] * [[Baltic neopaganism|Baltic]] ** [[Dievturība]] ** [[Romuva (religion)|Romuva]] * [[Caucasian neopaganism|Caucasian]] ** [[Abkhaz neopaganism|Abkhaz]] ** [[Adyghe Xabze|Circassian]] * [[Celtic neopaganism|Celtic]] ** [[Druidry (modern)|Druidry]] * [[Heathenry (new religious movement)|Germanic]] * [[Hellenism (religion)|Hellenism]] * [[Roman Polytheistic Reconstructionism|Italo-Roman]] * [[Neoshamanism]] * [[Assianism|Ossetian]] * [[Polytheistic reconstructionism]] * [[Zalmoxianism|Romanian]] * [[Slavic Native Faith|Slavic]] * [[Uralic neopaganism|Uralic]] ** [[Estonian neopaganism|Estonian]] ** [[Finnish neopaganism|Finnish]] ** [[Hungarian Native Faith|Hungarian]] ** [[Mari Native Religion|Mari]] ** [[Mordvin Native Religion|Mordvin]] ** [[Sámi shamanism|Sámi]] ** [[Udmurt Vos|Udmurt]] * [[Wicca]] * [[Zalmoxianism]] ** ''[[List of Neopagan movements|list]]'' | group18 = Яңа барлыкка килгәннәре | list18 = * [[Anthroposophy]] * [[Discordianism]] * [[Eckankar]] * [[Fourth Way]] * [[Goddess movement|Goddess]] * [[Jediism]] * [[Satanism]] * [[Scientology]] * [[UFO religion]] ** [[Raëlism]] }} |below = }} <!---------------------------------------------------------> | sect2 = [[Диннәр тарихы|Тарихи диннәр]] | abbr2 = ancient | state2 = <noinclude>collapsed</noinclude> | list2 = * [[Prehistoric religion|Prehistoric]] ** [[Paleolithic religion|Paleolithic]] * [[Ainu people#Religion|Ainu]] * [[Religion in pre-Islamic Arabia|Arabian]] * [[Armenian mythology|Armenian]] * [[Baltic mythology|Baltic]] ** [[Prussian mythology|Old Prussian]] ** [[Latvian mythology|Latvian]] ** [[Lithuanian mythology|Lithuanian]] * [[Basque mythology|Basque]] * [[Ancient Celtic religion|Celtic]] ** [[Druid|Druidism]] ** [[Irish mythology|Irish]] * [[Cook Islands mythology|Cook Islands]] * [[Dravidian folk religion|Dravidian]] * [[Ancient Egyptian religion|Egyptian]] ** [[Atenism]] * [[Etruscan religion|Etruscan]] * [[Finnish mythology|Finnish]] * [[Fuegians#Spiritual culture|Fuegian]] ** [[Selk'nam mythology|Selk'nam]] * [[Georgian mythology|Georgian]] * [[Germanic paganism|Germanic]] ** [[Anglo-Saxon paganism|Anglo-Saxon]] ** [[Continental Germanic mythology|Continental]] ** [[Frankish mythology|Frankish]] ** [[Old Norse religion|Norse]] * [[Greek mythology|Greek]] ** [[Greco-Roman mysteries|Mysteries]] ** [[Orphism (religion)|Orphism]] ** [[Gnosticism]] ** [[Hermeticism]] ** [[Greco-Buddhism]] * [[Guanches#System of beliefs|Guanche]] * [[Indus Valley civilisation#Religion|Harappan]] * [[Hittite mythology and religion|Hittite]] * [[Hungarian mythology|Hungarian]] * [[Hurrian religion|Hurrian]] * [[Inca mythology|Inca]] * [[Jamaican Maroon religion|Jamaican Maroon]] * [[Manichaeism]] ** [[Mazdak|Mazdakism]] * [[Melanesian mythology|Melanesian]] * [[Ancient Mesopotamian religion|Mesopotamian]] ** [[Sumerian religion|Sumerian]] ** [[Babylonian religion|Babylonian]] * [[Micronesian mythology|Micronesian]] ** [[Nauruan indigenous religion|Nauruan]] * [[Olmec religion|Olmec]] * [[Paleo-Balkan mythology|Paleo-Balkan]] ** [[Albanian folk beliefs|Albanian]] ** [[Illyrian religion|Illyrian]] ** [[Thracian religion|Thracian]] ** [[Dacian mythology|Dacian]] * [[Proto-Indo-Iranian religion|Proto-Indo-Iranian]] ** [[Historical Vedic religion|Vedic]] ** [[Ancient Iranian religion|Iranian]] * [[Rapa Nui mythology|Rapa Nui]] * [[Religion in ancient Rome|Roman]] ** [[Cybele|Cult of Magna Mater]] ** [[Imperial cult of ancient Rome|Imperial cult]] ** [[Gallo-Roman religion|Gallo-Roman]] ** [[Mithraism]] ** [[Mysteries of Isis]] * [[Ancient Semitic religion|Semitic]] ** [[Ancient Canaanite religion|Canaanite]] ** [[Punic religion|Punic]] ** [[Yahwism]] * [[Scythian religion|Scythian]] * [[Slavic paganism|Slavic]] * [[Somali mythology|Somali]] * [[Tongan religion|Tongan]] * [[Urartu#Religion|Urartu]] * [[Vainakh religion|Vainakh]] * [[Zapotec civilization#Religion|Zapotec]] <!---------------------------------------------------------> | sect3 = Темалар | abbr3 = темалар | state3 = <noinclude>collapsed</noinclude> | list3 = {{#invoke:navbox|navbox |child | group1 = Аспектлар | list1 = * [[Apostasy]]{{\}}[[Religious disaffiliation|Disaffiliation]] * [[Call to prayer]] * [[Religious behaviour|Behaviour]] * [[Religious belief|Beliefs]] * [[Clergy]] * [[Religious conversion|Conversion]] * [[Deity|Deities]] * [[Religious denomination|Denomination]] * [[Entheogen]]s * [[Ethnic religion|Ethnic]] * [[Faith]] * [[Fire worship|Fire]] * [[Folk religion]] * [[God]] * [[Goddess]] * [[Indigenous religion|Indigenous]] * [[Meditation]] * [[Monasticism]] ** [[Monk]] ** [[Nun]] * [[Mysticism]] * [[Religion and mythology|Mythology]] * [[Nature worship|Nature]] * [[Ordination]] * [[Orthodoxy]] * [[Orthopraxy]] * [[Prayer]] * [[Prophecy]] * [[Religious experience]] * [[Ritual]] ** [[Liturgy]] ** [[Ritual purification|Purification]] ** [[Sacrifice]] * [[Spirituality]] * [[Supernatural]] * [[Religious symbol|Symbols]] * [[Religious views on truth|Truth]] * [[Water and religion|Water]] * [[Worship]] | group2 = [[Theism]] | list2 = * [[Animism]] * [[Deism]] * [[Dualism in cosmology|Dualism]] * [[Henotheism]] * [[Monotheism]] * [[Nontheism]] * [[Panentheism]] * [[Pantheism]] * [[Polytheism]] * [[Transtheism]] | group3 = [[Religious studies|Religious<br />studies]] | list3 = * [[Anthropology of religion|Anthropology]] * [[Cognitive science of religion|Cognitive science]] * [[Comparative religion|Comparative]] * [[Evolutionary origin of religions|Evolutionary origin]] * [[Evolutionary psychology of religion|Evolutionary psychology]] * [[History of religion|History]] * [[Neuroscience of religion|Neurotheology]] * [[Philosophy of religion|Philosophy]] * [[Psychology of religion|Psychology]] * [[Sociology of religion|Sociology]] * [[Theology]] * [[Theories about religions|Theories]] * [[Women and religion|Women]] | group4 = {{longitem|[[:Category:Religion and society|Religion <br />and society]]}} | list4 = * [[Religion and agriculture|Agriculture]] * [[Religion and business|Business]] * [[Clergy]] / [[Laity]] ** [[monasticism]] ** [[ordination]] ** [[Priest]] * [[Religious conversion|Conversion]] ** [[religious assimilation|assimilation]] ** [[missionary]] ** [[proselytism]] * [[Disability and religion|Disability]] * [[Religious education|Education]] * [[Religious fanaticism|Fanaticism]] * [[Freedom of religion|Freedom]] ** [[Religious pluralism|pluralism]] ** [[syncretism]] ** [[toleration]] ** [[universalism]] * [[Fundamentalism]] * [[Growth of religion|Growth]] * [[Religion and happiness|Happiness]] * [[Homosexuality and religion|Homosexuality]] * [[Minority religion|Minorities]] * [[National church]] * [[Importance of religion by country|National religiosity levels]] * [[List of religious populations|Populations]] * [[Religiocentrism]] * [[Schism]] * [[Relationship between religion and science|Science]] * [[State religion|State]] * [[Theocracy]] * [[Vegetarianism and religion|Vegetarianism]] * [[Religion and video games|Video games]] * [[Religious violence|Violence]] ** [[Religious persecution|persecution]] ** [[Religious terrorism|terrorism]] ** [[Religious war|war]] * [[Wealth and religion|Wealth]] | group5 = {{longitem|[[Secularism]] <br />and [[irreligion]]}} | list5 = * [[Agnosticism]] * [[Antireligion]] * [[Atheism]] * [[Criticism of religion|Criticism]] * [[Positive deconstruction|Deconstruction]] * [[Objectivism]] * [[Secular humanism]] * [[Secular theology]] * [[Secularization]] * [[Separation of church and state]] * [[List of religions and spiritual traditions|Unaffiliated]] | group6 = {{longitem|Overviews<br />and [[:Category:Religion-related lists|lists]]}} | list6 = * [[Index of religion-related articles|Index]] * [[Outline of religion|Outline]] * [[Timeline of religion|Timeline]] <!--Blankline should follow:--> * [[Table of messengers of Abrahamic religions|Abrahamic prophets]] * [[List of people who have been considered deities|Deification]] * [[Lists of deities|Deities]] * [[List of founders of religious traditions|Founders]] * [[List of largest peaceful gatherings|Mass gatherings]] * [[Names of God]] * [[List of new religious movements|New religious movements]] * [[List of religious organizations|Organizations]] * [[List of religions and spiritual traditions|Religions and spiritual traditions]] * [[List of religious studies scholars|Scholars]] }} <!---------------------------------------------------------> | belowstyle = font-weight:bold; | below = * {{icon|category}} [[:Төркем:Дин|Төркем]] * {{icon|portal}} [[Портал:Диннәр|Портал]] }}<noinclude> {{Documentation}} </noinclude> hua1m713xq77fs7dw69dhk5fk0t76ye 3529800 3529797 2022-08-20T20:50:37Z A.Khamidullin 6685 wikitext text/x-wiki {{Navbox with collapsible groups | name = Дини темалар | state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}} | bodyclass = hlist | title = [[Дин]] | selected = {{{1|}}} <!---------------------------------------------------------> | sect1 = Дини һәм рухи традицияләр | abbr1 = төп | state1 = <noinclude>collapsed</noinclude> | list1 = <!-- level 1 -->{{#invoke:navbox|navbox |child |groupstyle=font-weight:normal; <!-- КӨНБАТЫШ ДИННӘР --> | group1 = [[Көнбатыш диннәре|Көнбатыш]] | list1 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Ибраһими диннәр|Ибраһими]] | list1 = <!-- level 3 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Яһүд дине]] | list1 = * [[Ортодоксаль яһүдилек|ортодоксаль]] ** [[Һареди яһүдилек|хареди]] *** [[Хасидик яһүдилек|хасидлек]] ** [[Заманча ортодоксаль яһүдилек|заманча]] *** [[Дини сионизм|сионист]] * [[Консерватив яһүдилек|консерватив]] * [[Реформачыл яһүдилек|реформачыл]] * [[Караит яһүдилек|караит]] * [[самаританизм]] * [[хайманот]] * [[Реконструкционист яһүдилек|реконструкционист]] * [[Яһүди яңарыш|яңарыш]] * [[Гуманистик яһүдилек|гуманистик]] * ''[[Яһүд дине агымнары|исемлек]]'' | group2 = [[Христианлык]] | list2 = * [[Католик чиркәү|католицизм]] ** [[Латин чиркәү|латин]] ** [[Көнчыгыш католик чиркәүләре|көнчыгыш]] * [[православие]] * [[борынгы көнчыгыш православие]] * [[несторианлык]] ** [[Борынгы ассирияле Көнчыгыш чиркәве|борынгы]] ** [[Ассирияле Көнчыгыш чиркәве|ассирияле]] * [[прото-протестантлык]] ** [[гуситлар]]/[[Моравия чиркәве|моравиялеләр]] ** [[вальденслар]] * [[протестантлык]] ** [[адвентчылык]] ** [[анабаптизм]] *** [[амишлар]] *** [[данкерлар]] *** [[гуттеритлар]] *** [[меннонитлык]] *** [[швенкфельдерлар]] ** [[англиканлык]] ** [[баптизм]] ** [[кальвинизм]] *** [[конгрегационализм]] *** [[пресвитерианлык]] *** [[реформатлык]] ** [[харизматик христианлык]] *** [[иллечеләр]] *** [[харизматик хәрәкать|харизматик]] *** [[неохаризматизм]] ** [[Евангелие христианнары]] ** [[ирвингизм]] ** [[лютеранчылык]] ** [[методизм]] *** [[изгечелек хәрәкате|изгечелек]] ** [[аконфессиональ христианлык|аконфессиональ]] ** [[Плимут кардәшлеге]] ** [[квакерлар]] ** [[Реставрацион хәрәкате|реставрационизм]] * [[эзотерик христианлык|эзотерик]] * [[бәйсез католикчылык]] * [[яһүдичеләр]] * [[антитринитаризм]] ** [[Библия тикшеренүчеләре]]/[[Иегова шаһитләре]] ** [[англо-израилизм]] ** [[христадельфианнар]] ** [[мормонизм]] ** [[бердәмлек иллечеләре]] ** [[рухи христианлык|рухи]] ** [[сведенборгианнар]] ** [[толстойлык]] ** [[унитарианлык]] * ''[[Христиан конфессияләре исемлеге|исемлек]]'' | group3 = [[Ислам]] | list3 = * [[Сөнничелек|сөнни]] ** [[ашаричелек]] ** [[матуридичелек]] ** [[асария]] ** [[сәләфия]] *** [[ваһһабичылык]] *** [[модернист сәләфичелек]] * [[шигыйчылык]] ** [[Шигый-уникечеләр|уникечеләр]] ** [[зәйдилек]] ** [[исмәгыйлилек]] ** [[нусайрилек]] * [[суфичылык]] * [[хариҗиләр]] ** [[ибадилек]] * [[аләвилек]] * [[әхмәдия]] * [[мәһдәвия]] * [[коръәнчелек]] * [[гафатар]] * [[мәзһәбсезлек]] * ''[[Ислам агымнары|исемлек]]'' | group4 = башкалар | list4 = * [[бабилек]] * [[бәһаи]] * [[друзлар]] * [[али-иләһилек]] * [[сабиилек]] * [[растафари]] }}<!-- End level 3 --> | group2 = [[Ирани диннәр|Ирани]] | list2 = * [[зәрдөштлек]] * [[йәзидилек]] * [[әһл-е Хак]] * [[уацдин]] * [[рошани]] }}<!-- End level 2 --> <!-- КӨНЧЫГЫШ ДИННӘР --> | group2 = [[Көнчыгыш диннәре|Көнчыгыш]] | list2 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Көнчыгыш Азия диннәре|Көнчыгыш Азия]] | list1 = <!-- level 3 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Кытайда дин|Кытай]] | list1 = * [[кытай халык дине]] * [[конфуцийчылык]] * [[луоизм]] * [[нуо халык дине|нуо]] * [[кытай коткарылу диннәре|коткарылу]] ** [[сианьтяньдао]] ** [[игуаньдао]] * [[даочылык]] ** [[кытайлы ритуал үткәрүчеләр традициясе|халык даочылыгы]] ** [[яо халкы дине|яо даочылыгы]] | group2 = [[Япониядә дин|Япония]] | list2 = * [[щинто]] ** ''[[щинто секталары һәм мәктәпләре|исемлек]]'' * [[сюгэндо]] * [[тэнрикё]] * [[рюкю дине|рюкю]] | group3 = [[Кореядә дин|Корея]] | list3 = * [[кореялы шаманизм]] * [[чхондоизм]] * [[йонгсанизм]] }}<!-- End of level 3 --> | group2 = [[Дхармик диннәр|Һиндстан]] | list2 = <!-- level 3 -->{{#invoke:navbox|navbox |child |groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Һиндуизм]] | list1 = * [[вишнуизм]]/[[кришнаизм]] ** [[шри-вайшнавизм]] ** [[брахма-сампрадая]] ** [[нимбарка-сампрадая]] ** [[пуштимарга]] ** [[маханубхава-сампрадая]] ** [[рамачылык]] ** [[варкари]] ** [[сваминараян-сампрадая]] * [[шиваизм]] ** [[шайва сиддханта|сиддхантчылык]] ** [[ганапатья]] ** [[Кашмир Шиваизмы|кашмирлы]] ** [[капалика]] ** [[каумарам]] ** [[лингаята]] ** [[натха]] ** [[Бали һинд дине|балича]] * [[шактизм]] * [[смарта-сампрадая]] * [[шраута]] * [[сант мат]] * [[һинд реформ хәрәкатьләре|нео-һиндуизм]] * ''[[һинд дине агымнары|исемлек]]'' | group2 = [[Буддачылык]] | list2 = * [[тхеравада]] * [[махаяна]] ** [[чань-буддизм|чань]]/[[дзен]]/[[тхиен]] ** [[чиста җир мәктәбе]] ** [[нитирэн-сю]] * [[ваҗраяна]] ** [[тибетлы буддизм]] * [[необуддизм]] * ''[[буддачылык мәктәпләре|исемлек]]'' | group3 = башкалар | list3 = * [[айяяважи]] * [[гиндукуш дине]] * [[җәйничелек]] ** [[дигамбарлар]] ** [[шветамбарлар]] * [[Равидас дине]] * [[сикхчылык]] ** [[халса]] ** [[сикхчылык мәктәпләре|мәктәпләре]] }}<!-- end of level 3 --> }}<!-- end of level 2 --> | group3 = [[этник дин|Этник]] | list3 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group6 = [[Алтай телләре|Алтай]] | list6 = * [[төрки мифология|төрки]]-[[монгол шаманизмы|монголик]] ** [[бурханизм]] ** [[тәңречелек]] ** [[чуаш мифологиясе|ваттисен йали]] * [[тунгус-маньчжур халыклары мифологиясе|тунгус мифологиясе]] ** [[эвенклар#ышанулар|эвенк]] ** [[маньчжур шаманизм|маньчжур]] | group7 = [[австроазия телләре|Австроазия]] | list7 = * [[Вьетнам халык дине|Вьетнам]] ** [[дао мао]] ** [[каодао]] ** [[хоахао]] * [[сарнаизм]] | group8 = [[Австронезия телләре|Австронезия]] | list8 = * [[пармалим]] * [[даяк дине]] ** [[каһаринган]] ** [[момолианлык]] * индонезияле ** [[алиран кеперкаяан]] ** [[кеяуэн]] * [[капитаян]] * [[пемена]] * [[малай халык дине|малай]] * [[асаба филиппин халык диннәре]] ** [[тагалог халкының асаба дини ышанулары|тагалог]] * [[полинезия мифологиясе|полинезияле]] ** [[гавайлылар дине|гавайлы]] ** [[маори дине|маорилы]] * [[марапу]] * [[сунда вивитан]] | group10 = [[Америка асаба халыклары диннәре|Асаба<br />америкалы]] | list10 = * [[Абенаки мифологиясе|абенаки]] * [[Анишинаабе традицион ышанулары|анишинаабе]] * [[карааяклылар мифологиясе|карааяклы]] * [[куксу (дин)|калифорниале]] ** [[мивок мифологиясе|мивок]] ** [[олоннар мифологиясе|олонлы]] ** [[помо дине|помолы]] * [[чероки ышанулары|чероки]] * [[чилоэ мифологиясе|чилот]] * [[чокто мифологиясе|чокто]] * [[крик мифологиясе|крик]] * [[гуарани мифологиясе|гуарани]] * [[хайда мифологиясе|хайда]] * [[хо-чанк мифологиясе|хо-чанк]] * [[хопи мифологиясе|хопи]] * [[ирокез мифологиясе|ирокез]] ** [[озын йорт дине|озын йорт]] ** [[сенека мифологиясе|сенека]] ** [[гурон дине|гурон]] * [[хиваро халкы#дин|хиваро]] * [[кваквакэвакв мифологиясе|кваквакэвакв]] * [[лакота мифологиясе|лакота]] * [[ленапе мифологиясе|ленапе]] * [[мапуче дине|мапуче]] * [[мезоамерикан дине|мезоамерикан]] ** [[ацтек дине|ацтек]] ** [[майя дине|майя]] ** [[ольмек дине|ольмек]] ** [[пурепеча дине|пурепеча]] * [[мидевивин]] * [[муиск мифологиясе|муиск]] * [[асаба американнар чиркәве]] * [[навахо ышанулары|навахо ]] * [[нуу-ча-нульт мифологиясе|нуу-ча-нульт]] * [[пауни мифологиясе|пауни]] * [[цимшиан мифологиясе|цимшиан]] * [[юте мифологиясе|юте]] * [[зуни мифологиясе|зуни]] | group11 = [[тай халыклары|Тай]] һәм [[мяо халкы|мяо]] | list11 = * [[Ahom religion|Ahom]] * [[Miao folk religion|Hmongism]] * [[Mo (religion)|Mo]] * [[Tai folk religion|Satsana Phi]] | group12 = [[Тибето-бирман телләр|Тибето-бирман]] | list12 = * [[Bon]] * [[Burmese folk religion|Burmese]] * [[Benzhuism]] * [[Bimoism]] * [[Bathouism]] * [[Mun (religion)|Bongthingism]] * [[Donyi-Polo]] * [[Heraka]] * [[Kirat Mundhum|Kiratism]] * [[Qiang folk religion|Qiang]] * [[Sanamahism]] | group13 = [[африкан традицион диннәр|Традицион<br> африкан]] | list13 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = Төньяк Африка | list1 = * [[Traditional Berber religion|Berber]] ** [[Church of the Guanche People|Guanche church]] | group2 = [[Африкада дин|Кара тәнле</br>африкан]] | list2 = * [[Kamba people|Akamba]] * [[Akan religion|Akan]] * [[Baluba mythology|Baluba]] * [[Bantu mythology|Bantu]] ** [[Kongo religion|Kongo]] ** [[Zulu traditional religion|Zulu]] * [[Bushongo mythology|Bushongo]] * [[Dinka religion|Dinka]] * [[Dogon religion|Dogon]] * [[Efik mythology|Efik]] * [[Dahomean religion|Fon and Ewe]] * [[Ik people|Ik]] * [[Lotuko mythology|Lotuko]] * [[Lozi mythology|Lozi]] * [[Lugbara mythology|Lugbara]] * [[Maasai mythology|Maasai]] * [[Mbuti mythology|Mbuti]] * [[Odinani]] * [[San religion|San]] * [[Serer religion|Serer]] * [[Tumbuka mythology|Tumbuka]] * [[Urhobo people|Urhobo]] * [[Waaqeffanna]] * [[Yoruba religion|Yoruba]] ** [[Ifá]] *'''[[African diaspora religions|Diasporic]]:''' ** [[Candomblé]] *** [[Candomblé Bantu|Bantu]] *** [[Candomblé Jejé|Jejé]] *** [[Candomblé Ketu|Ketu]] ** [[Comfa]] ** [[Convince]] ** [[Espiritismo]] ** [[Kumina]] ** [[Obeah]] ** [[Palo (religion)|Palo]] ** [[Quimbanda]] ** [[Santería]] ** [[Tambor de Mina]] ** [[Trinidad Orisha]] ** [[Umbanda]] ** [[Haitian Vodou|Vodou]] ** [[Louisiana Voodoo|Voodoo]] ** [[Winti]] }}<!-- end of level 2 --> | group15 = башка этник | list15 = * [[Australian Aboriginal religion and mythology|Aboriginal Australian]] * [[Inuit religion|Inuit]] * [[Papuan mythology|Papuan]] * [[Shamanism in Siberia|Siberian]] }}<!-- End of level 2 --> | group4 = [[Яңа дини хәрәкатьләр исемлеге|Яңа</br>диннәр]] | list4 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group16 = Синкретик | list16 = * [[Brahmoism]] <!-- idk enough about this group, might not be syncretic and just be indian --> * [[Falun Gong]] * [[Japanese new religions|Japanese]] * [[Meivazhi]] * [[Modekngei]] * [[New Acropolis]] * [[New Age]] * [[New Thought]] * [[Раджниш хәрәкәте|Rajneesh]] * [[Rastafari]] * [[Contemporary Sant Mat movements|Sant Mat]] ** [[Radha Soami]] * [[Spiritualism]] * [[Subud]] * [[Tensegrity (Castaneda)|Tensegrity]] * [[Thelema]] * [[Theosophy]] ** [[Neo-Theosophy]] ** [[Agni Yoga]] * [[Трансценденталь медитация хәрәкәте|Transcendental Meditation]] * [[Unitarian Universalism]] * [[Universal White Brotherhood|White Brotherhood]] | group17 = [[неомәҗүсилек]] | list17 = * African ** [[Godianism]] * [[Hetanism|Armenian]] * [[Baltic neopaganism|Baltic]] ** [[Dievturība]] ** [[Romuva (religion)|Romuva]] * [[Caucasian neopaganism|Caucasian]] ** [[Abkhaz neopaganism|Abkhaz]] ** [[Adyghe Xabze|Circassian]] * [[Celtic neopaganism|Celtic]] ** [[Druidry (modern)|Druidry]] * [[Heathenry (new religious movement)|Germanic]] * [[Hellenism (religion)|Hellenism]] * [[Roman Polytheistic Reconstructionism|Italo-Roman]] * [[Neoshamanism]] * [[Assianism|Ossetian]] * [[Polytheistic reconstructionism]] * [[Zalmoxianism|Romanian]] * [[Slavic Native Faith|Slavic]] * [[Uralic neopaganism|Uralic]] ** [[Estonian neopaganism|Estonian]] ** [[Finnish neopaganism|Finnish]] ** [[Hungarian Native Faith|Hungarian]] ** [[Mari Native Religion|Mari]] ** [[Mordvin Native Religion|Mordvin]] ** [[Sámi shamanism|Sámi]] ** [[Udmurt Vos|Udmurt]] * [[Wicca]] * [[Zalmoxianism]] ** ''[[List of Neopagan movements|list]]'' | group18 = Яңа барлыкка килгәннәре | list18 = * [[Anthroposophy]] * [[Discordianism]] * [[Eckankar]] * [[Fourth Way]] * [[Goddess movement|Goddess]] * [[Jediism]] * [[Satanism]] * [[Scientology]] * [[UFO religion]] ** [[Raëlism]] }} |below = }} <!---------------------------------------------------------> | sect2 = [[Диннәр тарихы|Тарихи диннәр]] | abbr2 = ancient | state2 = <noinclude>collapsed</noinclude> | list2 = * [[Prehistoric religion|Prehistoric]] ** [[Paleolithic religion|Paleolithic]] * [[Ainu people#Religion|Ainu]] * [[Religion in pre-Islamic Arabia|Arabian]] * [[Armenian mythology|Armenian]] * [[Baltic mythology|Baltic]] ** [[Prussian mythology|Old Prussian]] ** [[Latvian mythology|Latvian]] ** [[Lithuanian mythology|Lithuanian]] * [[Basque mythology|Basque]] * [[Ancient Celtic religion|Celtic]] ** [[Druid|Druidism]] ** [[Irish mythology|Irish]] * [[Cook Islands mythology|Cook Islands]] * [[Dravidian folk religion|Dravidian]] * [[Ancient Egyptian religion|Egyptian]] ** [[Atenism]] * [[Etruscan religion|Etruscan]] * [[Finnish mythology|Finnish]] * [[Fuegians#Spiritual culture|Fuegian]] ** [[Selk'nam mythology|Selk'nam]] * [[Georgian mythology|Georgian]] * [[Germanic paganism|Germanic]] ** [[Anglo-Saxon paganism|Anglo-Saxon]] ** [[Continental Germanic mythology|Continental]] ** [[Frankish mythology|Frankish]] ** [[Old Norse religion|Norse]] * [[Greek mythology|Greek]] ** [[Greco-Roman mysteries|Mysteries]] ** [[Orphism (religion)|Orphism]] ** [[Gnosticism]] ** [[Hermeticism]] ** [[Greco-Buddhism]] * [[Guanches#System of beliefs|Guanche]] * [[Indus Valley civilisation#Religion|Harappan]] * [[Hittite mythology and religion|Hittite]] * [[Hungarian mythology|Hungarian]] * [[Hurrian religion|Hurrian]] * [[Inca mythology|Inca]] * [[Jamaican Maroon religion|Jamaican Maroon]] * [[Manichaeism]] ** [[Mazdak|Mazdakism]] * [[Melanesian mythology|Melanesian]] * [[Ancient Mesopotamian religion|Mesopotamian]] ** [[Sumerian religion|Sumerian]] ** [[Babylonian religion|Babylonian]] * [[Micronesian mythology|Micronesian]] ** [[Nauruan indigenous religion|Nauruan]] * [[Olmec religion|Olmec]] * [[Paleo-Balkan mythology|Paleo-Balkan]] ** [[Albanian folk beliefs|Albanian]] ** [[Illyrian religion|Illyrian]] ** [[Thracian religion|Thracian]] ** [[Dacian mythology|Dacian]] * [[Proto-Indo-Iranian religion|Proto-Indo-Iranian]] ** [[Historical Vedic religion|Vedic]] ** [[Ancient Iranian religion|Iranian]] * [[Rapa Nui mythology|Rapa Nui]] * [[Religion in ancient Rome|Roman]] ** [[Cybele|Cult of Magna Mater]] ** [[Imperial cult of ancient Rome|Imperial cult]] ** [[Gallo-Roman religion|Gallo-Roman]] ** [[Mithraism]] ** [[Mysteries of Isis]] * [[Ancient Semitic religion|Semitic]] ** [[Ancient Canaanite religion|Canaanite]] ** [[Punic religion|Punic]] ** [[Yahwism]] * [[Scythian religion|Scythian]] * [[Slavic paganism|Slavic]] * [[Somali mythology|Somali]] * [[Tongan religion|Tongan]] * [[Urartu#Religion|Urartu]] * [[Vainakh religion|Vainakh]] * [[Zapotec civilization#Religion|Zapotec]] <!---------------------------------------------------------> | sect3 = Темалар | abbr3 = темалар | state3 = <noinclude>collapsed</noinclude> | list3 = {{#invoke:navbox|navbox |child | group1 = Аспектлар | list1 = * [[Apostasy]]{{\}}[[Religious disaffiliation|Disaffiliation]] * [[Call to prayer]] * [[Religious behaviour|Behaviour]] * [[Religious belief|Beliefs]] * [[Clergy]] * [[Religious conversion|Conversion]] * [[Deity|Deities]] * [[Religious denomination|Denomination]] * [[Entheogen]]s * [[Ethnic religion|Ethnic]] * [[Faith]] * [[Fire worship|Fire]] * [[Folk religion]] * [[God]] * [[Goddess]] * [[Indigenous religion|Indigenous]] * [[Meditation]] * [[Monasticism]] ** [[Monk]] ** [[Nun]] * [[Mysticism]] * [[Religion and mythology|Mythology]] * [[Nature worship|Nature]] * [[Ordination]] * [[Orthodoxy]] * [[Orthopraxy]] * [[Prayer]] * [[Prophecy]] * [[Religious experience]] * [[Ritual]] ** [[Liturgy]] ** [[Ritual purification|Purification]] ** [[Sacrifice]] * [[Spirituality]] * [[Supernatural]] * [[Religious symbol|Symbols]] * [[Religious views on truth|Truth]] * [[Water and religion|Water]] * [[Worship]] | group2 = [[Theism]] | list2 = * [[Animism]] * [[Deism]] * [[Dualism in cosmology|Dualism]] * [[Henotheism]] * [[Monotheism]] * [[Nontheism]] * [[Panentheism]] * [[Pantheism]] * [[Polytheism]] * [[Transtheism]] | group3 = [[Religious studies|Religious<br />studies]] | list3 = * [[Anthropology of religion|Anthropology]] * [[Cognitive science of religion|Cognitive science]] * [[Comparative religion|Comparative]] * [[Evolutionary origin of religions|Evolutionary origin]] * [[Evolutionary psychology of religion|Evolutionary psychology]] * [[History of religion|History]] * [[Neuroscience of religion|Neurotheology]] * [[Philosophy of religion|Philosophy]] * [[Psychology of religion|Psychology]] * [[Sociology of religion|Sociology]] * [[Theology]] * [[Theories about religions|Theories]] * [[Women and religion|Women]] | group4 = {{longitem|[[:Category:Religion and society|Religion <br />and society]]}} | list4 = * [[Religion and agriculture|Agriculture]] * [[Religion and business|Business]] * [[Clergy]] / [[Laity]] ** [[monasticism]] ** [[ordination]] ** [[Priest]] * [[Religious conversion|Conversion]] ** [[religious assimilation|assimilation]] ** [[missionary]] ** [[proselytism]] * [[Disability and religion|Disability]] * [[Religious education|Education]] * [[Religious fanaticism|Fanaticism]] * [[Freedom of religion|Freedom]] ** [[Religious pluralism|pluralism]] ** [[syncretism]] ** [[toleration]] ** [[universalism]] * [[Fundamentalism]] * [[Growth of religion|Growth]] * [[Religion and happiness|Happiness]] * [[Homosexuality and religion|Homosexuality]] * [[Minority religion|Minorities]] * [[National church]] * [[Importance of religion by country|National religiosity levels]] * [[List of religious populations|Populations]] * [[Religiocentrism]] * [[Schism]] * [[Relationship between religion and science|Science]] * [[State religion|State]] * [[Theocracy]] * [[Vegetarianism and religion|Vegetarianism]] * [[Religion and video games|Video games]] * [[Religious violence|Violence]] ** [[Religious persecution|persecution]] ** [[Religious terrorism|terrorism]] ** [[Religious war|war]] * [[Wealth and religion|Wealth]] | group5 = {{longitem|[[Secularism]] <br />and [[irreligion]]}} | list5 = * [[Agnosticism]] * [[Antireligion]] * [[Atheism]] * [[Criticism of religion|Criticism]] * [[Positive deconstruction|Deconstruction]] * [[Objectivism]] * [[Secular humanism]] * [[Secular theology]] * [[Secularization]] * [[Separation of church and state]] * [[List of religions and spiritual traditions|Unaffiliated]] | group6 = {{longitem|Overviews<br />and [[:Category:Religion-related lists|lists]]}} | list6 = * [[Index of religion-related articles|Index]] * [[Outline of religion|Outline]] * [[Timeline of religion|Timeline]] <!--Blankline should follow:--> * [[Table of messengers of Abrahamic religions|Abrahamic prophets]] * [[List of people who have been considered deities|Deification]] * [[Lists of deities|Deities]] * [[List of founders of religious traditions|Founders]] * [[List of largest peaceful gatherings|Mass gatherings]] * [[Names of God]] * [[List of new religious movements|New religious movements]] * [[List of religious organizations|Organizations]] * [[List of religions and spiritual traditions|Religions and spiritual traditions]] * [[List of religious studies scholars|Scholars]] }} <!---------------------------------------------------------> | belowstyle = font-weight:bold; | below = * {{icon|category}} [[:Төркем:Дин|Төркем]] * {{icon|portal}} [[Портал:Диннәр|Портал]] }}<noinclude> {{Documentation}} </noinclude> lcrd25vibi3iuvckrbd4xdmjcvdcv9a 3529801 3529800 2022-08-20T20:58:08Z A.Khamidullin 6685 wikitext text/x-wiki {{Navbox with collapsible groups | name = Дини темалар | state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}} | bodyclass = hlist | title = [[Дин]] | selected = {{{1|}}} <!---------------------------------------------------------> | sect1 = Дини һәм рухи традицияләр | abbr1 = төп | state1 = <noinclude>collapsed</noinclude> | list1 = <!-- level 1 -->{{#invoke:navbox|navbox |child |groupstyle=font-weight:normal; <!-- КӨНБАТЫШ ДИННӘР --> | group1 = [[Көнбатыш диннәре|Көнбатыш]] | list1 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Ибраһими диннәр|Ибраһими]] | list1 = <!-- level 3 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Яһүд дине]] | list1 = * [[Ортодоксаль яһүдилек|ортодоксаль]] ** [[Һареди яһүдилек|хареди]] *** [[Хасидик яһүдилек|хасидлек]] ** [[Заманча ортодоксаль яһүдилек|заманча]] *** [[Дини сионизм|сионист]] * [[Консерватив яһүдилек|консерватив]] * [[Реформачыл яһүдилек|реформачыл]] * [[Караит яһүдилек|караит]] * [[самаританизм]] * [[хайманот]] * [[Реконструкционист яһүдилек|реконструкционист]] * [[Яһүди яңарыш|яңарыш]] * [[Гуманистик яһүдилек|гуманистик]] * ''[[Яһүд дине агымнары|исемлек]]'' | group2 = [[Христианлык]] | list2 = * [[Католик чиркәү|католицизм]] ** [[Латин чиркәү|латин]] ** [[Көнчыгыш католик чиркәүләре|көнчыгыш]] * [[православие]] * [[борынгы көнчыгыш православие]] * [[несторианлык]] ** [[Борынгы ассирияле Көнчыгыш чиркәве|борынгы]] ** [[Ассирияле Көнчыгыш чиркәве|ассирияле]] * [[прото-протестантлык]] ** [[гуситлар]]/[[Моравия чиркәве|моравиялеләр]] ** [[вальденслар]] * [[протестантлык]] ** [[адвентчылык]] ** [[анабаптизм]] *** [[амишлар]] *** [[данкерлар]] *** [[гуттеритлар]] *** [[меннонитлык]] *** [[швенкфельдерлар]] ** [[англиканлык]] ** [[баптизм]] ** [[кальвинизм]] *** [[конгрегационализм]] *** [[пресвитерианлык]] *** [[реформатлык]] ** [[харизматик христианлык]] *** [[иллечеләр]] *** [[харизматик хәрәкать|харизматик]] *** [[неохаризматизм]] ** [[Евангелие христианнары]] ** [[ирвингизм]] ** [[лютеранчылык]] ** [[методизм]] *** [[изгечелек хәрәкате|изгечелек]] ** [[аконфессиональ христианлык|аконфессиональ]] ** [[Плимут кардәшлеге]] ** [[квакерлар]] ** [[Реставрацион хәрәкате|реставрационизм]] * [[эзотерик христианлык|эзотерик]] * [[бәйсез католикчылык]] * [[яһүдичеләр]] * [[антитринитаризм]] ** [[Библия тикшеренүчеләре]]/[[Иегова шаһитләре]] ** [[англо-израилизм]] ** [[христадельфианнар]] ** [[мормонизм]] ** [[бердәмлек иллечеләре]] ** [[рухи христианлык|рухи]] ** [[сведенборгианнар]] ** [[толстойлык]] ** [[унитарианлык]] * ''[[Христиан конфессияләре исемлеге|исемлек]]'' | group3 = [[Ислам]] | list3 = * [[Сөнничелек|сөнни]] ** [[ашаричелек]] ** [[матуридичелек]] ** [[асария]] ** [[сәләфия]] *** [[ваһһабичылык]] *** [[модернист сәләфичелек]] * [[шигыйчылык]] ** [[Шигый-уникечеләр|уникечеләр]] ** [[зәйдилек]] ** [[исмәгыйлилек]] ** [[нусайрилек]] * [[суфичылык]] * [[хариҗиләр]] ** [[ибадилек]] * [[аләвилек]] * [[әхмәдия]] * [[мәһдәвия]] * [[коръәнчелек]] * [[гафатар]] * [[мәзһәбсезлек]] * ''[[Ислам агымнары|исемлек]]'' | group4 = башкалар | list4 = * [[бабилек]] * [[бәһаи]] * [[друзлар]] * [[али-иләһилек]] * [[сабиилек]] * [[растафари]] }}<!-- End level 3 --> | group2 = [[Ирани диннәр|Ирани]] | list2 = * [[зәрдөштлек]] * [[йәзидилек]] * [[әһл-е Хак]] * [[уацдин]] * [[рошани]] }}<!-- End level 2 --> <!-- КӨНЧЫГЫШ ДИННӘР --> | group2 = [[Көнчыгыш диннәре|Көнчыгыш]] | list2 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Көнчыгыш Азия диннәре|Көнчыгыш Азия]] | list1 = <!-- level 3 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Кытайда дин|Кытай]] | list1 = * [[кытай халык дине]] * [[конфуцийчылык]] * [[луоизм]] * [[нуо халык дине|нуо]] * [[кытай коткарылу диннәре|коткарылу]] ** [[сианьтяньдао]] ** [[игуаньдао]] * [[даочылык]] ** [[кытайлы ритуал үткәрүчеләр традициясе|халык даочылыгы]] ** [[яо халкы дине|яо даочылыгы]] | group2 = [[Япониядә дин|Япония]] | list2 = * [[щинто]] ** ''[[щинто секталары һәм мәктәпләре|исемлек]]'' * [[сюгэндо]] * [[тэнрикё]] * [[рюкю дине|рюкю]] | group3 = [[Кореядә дин|Корея]] | list3 = * [[кореялы шаманизм]] * [[чхондоизм]] * [[йонгсанизм]] }}<!-- End of level 3 --> | group2 = [[Дхармик диннәр|Һиндстан]] | list2 = <!-- level 3 -->{{#invoke:navbox|navbox |child |groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Һиндуизм]] | list1 = * [[вишнуизм]]/[[кришнаизм]] ** [[шри-вайшнавизм]] ** [[брахма-сампрадая]] ** [[нимбарка-сампрадая]] ** [[пуштимарга]] ** [[маханубхава-сампрадая]] ** [[рамачылык]] ** [[варкари]] ** [[сваминараян-сампрадая]] * [[шиваизм]] ** [[шайва сиддханта|сиддхантчылык]] ** [[ганапатья]] ** [[Кашмир Шиваизмы|кашмирлы]] ** [[капалика]] ** [[каумарам]] ** [[лингаята]] ** [[натха]] ** [[Бали һинд дине|балича]] * [[шактизм]] * [[смарта-сампрадая]] * [[шраута]] * [[сант мат]] * [[һинд реформ хәрәкатьләре|нео-һиндуизм]] * ''[[һинд дине агымнары|исемлек]]'' | group2 = [[Буддачылык]] | list2 = * [[тхеравада]] * [[махаяна]] ** [[чань-буддизм|чань]]/[[дзен]]/[[тхиен]] ** [[чиста җир мәктәбе]] ** [[нитирэн-сю]] * [[ваҗраяна]] ** [[тибетлы буддизм]] * [[необуддизм]] * ''[[буддачылык мәктәпләре|исемлек]]'' | group3 = башкалар | list3 = * [[айяяважи]] * [[гиндукуш дине]] * [[җәйничелек]] ** [[дигамбарлар]] ** [[шветамбарлар]] * [[Равидас дине]] * [[сикхчылык]] ** [[халса]] ** [[сикхчылык мәктәпләре|мәктәпләре]] }}<!-- end of level 3 --> }}<!-- end of level 2 --> | group3 = [[этник дин|Этник]] | list3 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group6 = [[Алтай телләре|Алтай]] | list6 = * [[төрки мифология|төрки]]-[[монгол шаманизмы|монголик]] ** [[бурханизм]] ** [[тәңречелек]] ** [[чуаш мифологиясе|ваттисен йали]] * [[тунгус-маньчжур халыклары мифологиясе|тунгус мифологиясе]] ** [[эвенклар#ышанулар|эвенк]] ** [[маньчжур шаманизм|маньчжур]] | group7 = [[австроазия телләре|Австроазия]] | list7 = * [[Вьетнам халык дине|Вьетнам]] ** [[дао мао]] ** [[каодао]] ** [[хоахао]] * [[сарнаизм]] | group8 = [[Австронезия телләре|Австронезия]] | list8 = * [[пармалим]] * [[даяк дине]] ** [[каһаринган]] ** [[момолианлык]] * индонезияле ** [[алиран кеперкаяан]] ** [[кеяуэн]] * [[капитаян]] * [[пемена]] * [[малай халык дине|малай]] * [[асаба филиппин халык диннәре]] ** [[тагалог халкының асаба дини ышанулары|тагалог]] * [[полинезия мифологиясе|полинезияле]] ** [[гавайлылар дине|гавайлы]] ** [[маори дине|маорилы]] * [[марапу]] * [[сунда вивитан]] | group10 = [[Америка асаба халыклары диннәре|Асаба<br />америкалы]] | list10 = * [[Абенаки мифологиясе|абенаки]] * [[Анишинаабе традицион ышанулары|анишинаабе]] * [[карааяклылар мифологиясе|карааяклы]] * [[куксу (дин)|калифорниале]] ** [[мивок мифологиясе|мивок]] ** [[олоннар мифологиясе|олонлы]] ** [[помо дине|помолы]] * [[чероки ышанулары|чероки]] * [[чилоэ мифологиясе|чилот]] * [[чокто мифологиясе|чокто]] * [[крик мифологиясе|крик]] * [[гуарани мифологиясе|гуарани]] * [[хайда мифологиясе|хайда]] * [[хо-чанк мифологиясе|хо-чанк]] * [[хопи мифологиясе|хопи]] * [[ирокез мифологиясе|ирокез]] ** [[озын йорт дине|озын йорт]] ** [[сенека мифологиясе|сенека]] ** [[гурон дине|гурон]] * [[хиваро халкы#дин|хиваро]] * [[кваквакэвакв мифологиясе|кваквакэвакв]] * [[лакота мифологиясе|лакота]] * [[ленапе мифологиясе|ленапе]] * [[мапуче дине|мапуче]] * [[мезоамерикан дине|мезоамерикан]] ** [[ацтек дине|ацтек]] ** [[майя дине|майя]] ** [[ольмек дине|ольмек]] ** [[пурепеча дине|пурепеча]] * [[мидевивин]] * [[муиск мифологиясе|муиск]] * [[асаба американнар чиркәве]] * [[навахо ышанулары|навахо ]] * [[нуу-ча-нульт мифологиясе|нуу-ча-нульт]] * [[пауни мифологиясе|пауни]] * [[цимшиан мифологиясе|цимшиан]] * [[юте мифологиясе|юте]] * [[зуни мифологиясе|зуни]] | group11 = [[тай халыклары|Тай]] һәм [[мяо халкы|мяо]] | list11 = * [[Ahom religion|Ahom]] * [[Miao folk religion|Hmongism]] * [[Mo (religion)|Mo]] * [[Tai folk religion|Satsana Phi]] | group12 = [[Тибето-бирман телләр|Тибето-бирман]] | list12 = * [[Bon]] * [[Burmese folk religion|Burmese]] * [[Benzhuism]] * [[Bimoism]] * [[Bathouism]] * [[Mun (religion)|Bongthingism]] * [[Donyi-Polo]] * [[Heraka]] * [[Kirat Mundhum|Kiratism]] * [[Qiang folk religion|Qiang]] * [[Sanamahism]] | group13 = [[африкан традицион диннәр|Традицион<br> африкан]] | list13 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = Төньяк Африка | list1 = * [[Traditional Berber religion|Berber]] ** [[Church of the Guanche People|Guanche church]] | group2 = [[Африкада дин|Кара тәнле</br>африкан]] | list2 = * [[Kamba people|Akamba]] * [[Akan religion|Akan]] * [[Baluba mythology|Baluba]] * [[Bantu mythology|Bantu]] ** [[Kongo religion|Kongo]] ** [[Zulu traditional religion|Zulu]] * [[Bushongo mythology|Bushongo]] * [[Dinka religion|Dinka]] * [[Dogon religion|Dogon]] * [[Efik mythology|Efik]] * [[Dahomean religion|Fon and Ewe]] * [[Ik people|Ik]] * [[Lotuko mythology|Lotuko]] * [[Lozi mythology|Lozi]] * [[Lugbara mythology|Lugbara]] * [[Maasai mythology|Maasai]] * [[Mbuti mythology|Mbuti]] * [[Odinani]] * [[San religion|San]] * [[Serer religion|Serer]] * [[Tumbuka mythology|Tumbuka]] * [[Urhobo people|Urhobo]] * [[Waaqeffanna]] * [[Yoruba religion|Yoruba]] ** [[Ifá]] *'''[[African diaspora religions|Diasporic]]:''' ** [[Candomblé]] *** [[Candomblé Bantu|Bantu]] *** [[Candomblé Jejé|Jejé]] *** [[Candomblé Ketu|Ketu]] ** [[Comfa]] ** [[Convince]] ** [[Espiritismo]] ** [[Kumina]] ** [[Obeah]] ** [[Palo (religion)|Palo]] ** [[Quimbanda]] ** [[Santería]] ** [[Tambor de Mina]] ** [[Trinidad Orisha]] ** [[Umbanda]] ** [[Haitian Vodou|Vodou]] ** [[Louisiana Voodoo|Voodoo]] ** [[Winti]] }}<!-- end of level 2 --> | group15 = башка этник | list15 = * [[Australian Aboriginal religion and mythology|Aboriginal Australian]] * [[Inuit religion|Inuit]] * [[Papuan mythology|Papuan]] * [[Shamanism in Siberia|Siberian]] }}<!-- End of level 2 --> | group4 = [[Яңа дини хәрәкатьләр исемлеге|Яңа</br>диннәр]] | list4 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group16 = Синкретик | list16 = * [[Brahmoism]] <!-- idk enough about this group, might not be syncretic and just be indian --> * [[Falun Gong]] * [[Japanese new religions|Japanese]] * [[Meivazhi]] * [[Modekngei]] * [[New Acropolis]] * [[New Age]] * [[New Thought]] * [[Раджниш хәрәкәте|Rajneesh]] * [[Rastafari]] * [[Contemporary Sant Mat movements|Sant Mat]] ** [[Radha Soami]] * [[Spiritualism]] * [[Subud]] * [[Tensegrity (Castaneda)|Tensegrity]] * [[Thelema]] * [[Theosophy]] ** [[Neo-Theosophy]] ** [[Agni Yoga]] * [[Трансценденталь медитация хәрәкәте|Transcendental Meditation]] * [[Unitarian Universalism]] * [[Universal White Brotherhood|White Brotherhood]] | group17 = [[неомәҗүсилек]] | list17 = * African ** [[Godianism]] * [[Hetanism|Armenian]] * [[Baltic neopaganism|Baltic]] ** [[Dievturība]] ** [[Romuva (religion)|Romuva]] * [[Caucasian neopaganism|Caucasian]] ** [[Abkhaz neopaganism|Abkhaz]] ** [[Adyghe Xabze|Circassian]] * [[Celtic neopaganism|Celtic]] ** [[Druidry (modern)|Druidry]] * [[Heathenry (new religious movement)|Germanic]] * [[Hellenism (religion)|Hellenism]] * [[Roman Polytheistic Reconstructionism|Italo-Roman]] * [[Neoshamanism]] * [[Assianism|Ossetian]] * [[Polytheistic reconstructionism]] * [[Zalmoxianism|Romanian]] * [[Slavic Native Faith|Slavic]] * [[Uralic neopaganism|Uralic]] ** [[Estonian neopaganism|Estonian]] ** [[Finnish neopaganism|Finnish]] ** [[Hungarian Native Faith|Hungarian]] ** [[Mari Native Religion|Mari]] ** [[Mordvin Native Religion|Mordvin]] ** [[Sámi shamanism|Sámi]] ** [[Udmurt Vos|Udmurt]] * [[Wicca]] * [[Zalmoxianism]] ** ''[[List of Neopagan movements|list]]'' | group18 = Яңа барлыкка килгәннәре | list18 = * [[Anthroposophy]] * [[Discordianism]] * [[Eckankar]] * [[Fourth Way]] * [[Goddess movement|Goddess]] * [[Jediism]] * [[Satanism]] * [[Scientology]] * [[UFO religion]] ** [[Raëlism]] }} |below = }} <!---------------------------------------------------------> | sect2 = [[Диннәр тарихы|Тарихи диннәр]] | abbr2 = ancient | state2 = <noinclude>collapsed</noinclude> | list2 = * [[Prehistoric religion|Prehistoric]] ** [[Paleolithic religion|Paleolithic]] * [[Ainu people#Religion|Ainu]] * [[Religion in pre-Islamic Arabia|Arabian]] * [[Armenian mythology|Armenian]] * [[Baltic mythology|Baltic]] ** [[Prussian mythology|Old Prussian]] ** [[Latvian mythology|Latvian]] ** [[Lithuanian mythology|Lithuanian]] * [[Basque mythology|Basque]] * [[Ancient Celtic religion|Celtic]] ** [[Druid|Druidism]] ** [[Irish mythology|Irish]] * [[Cook Islands mythology|Cook Islands]] * [[Dravidian folk religion|Dravidian]] * [[Ancient Egyptian religion|Egyptian]] ** [[Atenism]] * [[Etruscan religion|Etruscan]] * [[Finnish mythology|Finnish]] * [[Fuegians#Spiritual culture|Fuegian]] ** [[Selk'nam mythology|Selk'nam]] * [[Georgian mythology|Georgian]] * [[Germanic paganism|Germanic]] ** [[Anglo-Saxon paganism|Anglo-Saxon]] ** [[Continental Germanic mythology|Continental]] ** [[Frankish mythology|Frankish]] ** [[Old Norse religion|Norse]] * [[Greek mythology|Greek]] ** [[Greco-Roman mysteries|Mysteries]] ** [[Orphism (religion)|Orphism]] ** [[Gnosticism]] ** [[Hermeticism]] ** [[Greco-Buddhism]] * [[Guanches#System of beliefs|Guanche]] * [[Indus Valley civilisation#Religion|Harappan]] * [[Hittite mythology and religion|Hittite]] * [[Hungarian mythology|Hungarian]] * [[Hurrian religion|Hurrian]] * [[Inca mythology|Inca]] * [[Jamaican Maroon religion|Jamaican Maroon]] * [[Манихейлык|Manichaeism]] ** [[Маздакизм|Mazdakism]] * [[Melanesian mythology|Melanesian]] * [[Ancient Mesopotamian religion|Mesopotamian]] ** [[Sumerian religion|Sumerian]] ** [[Babylonian religion|Babylonian]] * [[Micronesian mythology|Micronesian]] ** [[Nauruan indigenous religion|Nauruan]] * [[Olmec religion|Olmec]] * [[Paleo-Balkan mythology|Paleo-Balkan]] ** [[Albanian folk beliefs|Albanian]] ** [[Illyrian religion|Illyrian]] ** [[Thracian religion|Thracian]] ** [[Dacian mythology|Dacian]] * [[Proto-Indo-Iranian religion|Proto-Indo-Iranian]] ** [[Historical Vedic religion|Vedic]] ** [[Ancient Iranian religion|Iranian]] * [[Rapa Nui mythology|Rapa Nui]] * [[Religion in ancient Rome|Roman]] ** [[Cybele|Cult of Magna Mater]] ** [[Imperial cult of ancient Rome|Imperial cult]] ** [[Gallo-Roman religion|Gallo-Roman]] ** [[Mithraism]] ** [[Mysteries of Isis]] * [[Ancient Semitic religion|Semitic]] ** [[Ancient Canaanite religion|Canaanite]] ** [[Punic religion|Punic]] ** [[Yahwism]] * [[Scythian religion|Scythian]] * [[Slavic paganism|Slavic]] * [[Somali mythology|Somali]] * [[Tongan religion|Tongan]] * [[Urartu#Religion|Urartu]] * [[Vainakh religion|Vainakh]] * [[Zapotec civilization#Religion|Zapotec]] <!---------------------------------------------------------> | sect3 = Темалар | abbr3 = темалар | state3 = <noinclude>collapsed</noinclude> | list3 = {{#invoke:navbox|navbox |child | group1 = Аспектлар | list1 = * [[Apostasy]]{{\}}[[Religious disaffiliation|Disaffiliation]] * [[Call to prayer]] * [[Religious behaviour|Behaviour]] * [[Religious belief|Beliefs]] * [[Clergy]] * [[Religious conversion|Conversion]] * [[Deity|Deities]] * [[Religious denomination|Denomination]] * [[Entheogen]]s * [[Ethnic religion|Ethnic]] * [[Faith]] * [[Fire worship|Fire]] * [[Folk religion]] * [[God]] * [[Goddess]] * [[Indigenous religion|Indigenous]] * [[Meditation]] * [[Monasticism]] ** [[Monk]] ** [[Nun]] * [[Mysticism]] * [[Religion and mythology|Mythology]] * [[Nature worship|Nature]] * [[Ordination]] * [[Orthodoxy]] * [[Orthopraxy]] * [[Prayer]] * [[Prophecy]] * [[Religious experience]] * [[Ritual]] ** [[Liturgy]] ** [[Ritual purification|Purification]] ** [[Sacrifice]] * [[Spirituality]] * [[Supernatural]] * [[Religious symbol|Symbols]] * [[Religious views on truth|Truth]] * [[Water and religion|Water]] * [[Worship]] | group2 = [[Theism]] | list2 = * [[Animism]] * [[Deism]] * [[Dualism in cosmology|Dualism]] * [[Henotheism]] * [[Monotheism]] * [[Nontheism]] * [[Panentheism]] * [[Pantheism]] * [[Polytheism]] * [[Transtheism]] | group3 = [[Religious studies|Religious<br />studies]] | list3 = * [[Anthropology of religion|Anthropology]] * [[Cognitive science of religion|Cognitive science]] * [[Comparative religion|Comparative]] * [[Evolutionary origin of religions|Evolutionary origin]] * [[Evolutionary psychology of religion|Evolutionary psychology]] * [[History of religion|History]] * [[Neuroscience of religion|Neurotheology]] * [[Philosophy of religion|Philosophy]] * [[Psychology of religion|Psychology]] * [[Sociology of religion|Sociology]] * [[Theology]] * [[Theories about religions|Theories]] * [[Women and religion|Women]] | group4 = {{longitem|[[:Category:Religion and society|Religion <br />and society]]}} | list4 = * [[Religion and agriculture|Agriculture]] * [[Religion and business|Business]] * [[Clergy]] / [[Laity]] ** [[monasticism]] ** [[ordination]] ** [[Priest]] * [[Religious conversion|Conversion]] ** [[religious assimilation|assimilation]] ** [[missionary]] ** [[proselytism]] * [[Disability and religion|Disability]] * [[Religious education|Education]] * [[Religious fanaticism|Fanaticism]] * [[Freedom of religion|Freedom]] ** [[Religious pluralism|pluralism]] ** [[syncretism]] ** [[toleration]] ** [[universalism]] * [[Fundamentalism]] * [[Growth of religion|Growth]] * [[Religion and happiness|Happiness]] * [[Homosexuality and religion|Homosexuality]] * [[Minority religion|Minorities]] * [[National church]] * [[Importance of religion by country|National religiosity levels]] * [[List of religious populations|Populations]] * [[Religiocentrism]] * [[Schism]] * [[Relationship between religion and science|Science]] * [[State religion|State]] * [[Theocracy]] * [[Vegetarianism and religion|Vegetarianism]] * [[Religion and video games|Video games]] * [[Religious violence|Violence]] ** [[Religious persecution|persecution]] ** [[Religious terrorism|terrorism]] ** [[Religious war|war]] * [[Wealth and religion|Wealth]] | group5 = {{longitem|[[Secularism]] <br />and [[irreligion]]}} | list5 = * [[Agnosticism]] * [[Antireligion]] * [[Atheism]] * [[Criticism of religion|Criticism]] * [[Positive deconstruction|Deconstruction]] * [[Objectivism]] * [[Secular humanism]] * [[Secular theology]] * [[Secularization]] * [[Separation of church and state]] * [[List of religions and spiritual traditions|Unaffiliated]] | group6 = {{longitem|Overviews<br />and [[:Category:Religion-related lists|lists]]}} | list6 = * [[Index of religion-related articles|Index]] * [[Outline of religion|Outline]] * [[Timeline of religion|Timeline]] <!--Blankline should follow:--> * [[Table of messengers of Abrahamic religions|Abrahamic prophets]] * [[List of people who have been considered deities|Deification]] * [[Lists of deities|Deities]] * [[List of founders of religious traditions|Founders]] * [[List of largest peaceful gatherings|Mass gatherings]] * [[Names of God]] * [[List of new religious movements|New religious movements]] * [[List of religious organizations|Organizations]] * [[List of religions and spiritual traditions|Religions and spiritual traditions]] * [[List of religious studies scholars|Scholars]] }} <!---------------------------------------------------------> | belowstyle = font-weight:bold; | below = * {{icon|category}} [[:Төркем:Дин|Төркем]] * {{icon|portal}} [[Портал:Диннәр|Портал]] }}<noinclude> {{Documentation}} </noinclude> 1yj4v5oo2mi8vt3szkgnga7egq4lxwb 3529802 3529801 2022-08-20T21:01:21Z A.Khamidullin 6685 wikitext text/x-wiki {{Navbox with collapsible groups | name = Дини темалар | state = {{{state|<includeonly>autocollapse</includeonly><noinclude>expanded</noinclude>}}} | bodyclass = hlist | title = [[Дин]] | selected = {{{1|}}} <!---------------------------------------------------------> | sect1 = Дини һәм рухи традицияләр | abbr1 = төп | state1 = <noinclude>collapsed</noinclude> | list1 = <!-- level 1 -->{{#invoke:navbox|navbox |child |groupstyle=font-weight:normal; <!-- КӨНБАТЫШ ДИННӘР --> | group1 = [[Көнбатыш диннәре|Көнбатыш]] | list1 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Ибраһими диннәр|Ибраһими]] | list1 = <!-- level 3 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Яһүд дине]] | list1 = * [[Ортодоксаль яһүдилек|ортодоксаль]] ** [[Һареди яһүдилек|хареди]] *** [[Хасидик яһүдилек|хасидлек]] ** [[Заманча ортодоксаль яһүдилек|заманча]] *** [[Дини сионизм|сионист]] * [[Консерватив яһүдилек|консерватив]] * [[Реформачыл яһүдилек|реформачыл]] * [[Караит яһүдилек|караит]] * [[самаританизм]] * [[хайманот]] * [[Реконструкционист яһүдилек|реконструкционист]] * [[Яһүди яңарыш|яңарыш]] * [[Гуманистик яһүдилек|гуманистик]] * ''[[Яһүд дине агымнары|исемлек]]'' | group2 = [[Христианлык]] | list2 = * [[Католик чиркәү|католицизм]] ** [[Латин чиркәү|латин]] ** [[Көнчыгыш католик чиркәүләре|көнчыгыш]] * [[православие]] * [[борынгы көнчыгыш православие]] * [[несторианлык]] ** [[Борынгы ассирияле Көнчыгыш чиркәве|борынгы]] ** [[Ассирияле Көнчыгыш чиркәве|ассирияле]] * [[прото-протестантлык]] ** [[гуситлар]]/[[Моравия чиркәве|моравиялеләр]] ** [[вальденслар]] * [[протестантлык]] ** [[адвентчылык]] ** [[анабаптизм]] *** [[амишлар]] *** [[данкерлар]] *** [[гуттеритлар]] *** [[меннонитлык]] *** [[швенкфельдерлар]] ** [[англиканлык]] ** [[баптизм]] ** [[кальвинизм]] *** [[конгрегационализм]] *** [[пресвитерианлык]] *** [[реформатлык]] ** [[харизматик христианлык]] *** [[иллечеләр]] *** [[харизматик хәрәкать|харизматик]] *** [[неохаризматизм]] ** [[Евангелие христианнары]] ** [[ирвингизм]] ** [[лютеранчылык]] ** [[методизм]] *** [[изгечелек хәрәкате|изгечелек]] ** [[аконфессиональ христианлык|аконфессиональ]] ** [[Плимут кардәшлеге]] ** [[квакерлар]] ** [[Реставрацион хәрәкате|реставрационизм]] * [[эзотерик христианлык|эзотерик]] * [[бәйсез католикчылык]] * [[яһүдичеләр]] * [[антитринитаризм]] ** [[Библия тикшеренүчеләре]]/[[Иегова шаһитләре]] ** [[англо-израилизм]] ** [[христадельфианнар]] ** [[мормонизм]] ** [[бердәмлек иллечеләре]] ** [[рухи христианлык|рухи]] ** [[сведенборгианнар]] ** [[толстойлык]] ** [[унитарианлык]] * ''[[Христиан конфессияләре исемлеге|исемлек]]'' | group3 = [[Ислам]] | list3 = * [[Сөнничелек|сөнни]] ** [[ашаричелек]] ** [[матуридичелек]] ** [[асария]] ** [[сәләфия]] *** [[ваһһабичылык]] *** [[модернист сәләфичелек]] * [[шигыйчылык]] ** [[Шигый-уникечеләр|уникечеләр]] ** [[зәйдилек]] ** [[исмәгыйлилек]] ** [[нусайрилек]] * [[суфичылык]] * [[хариҗиләр]] ** [[ибадилек]] * [[аләвилек]] * [[әхмәдия]] * [[мәһдәвия]] * [[коръәнчелек]] * [[гафатар]] * [[мәзһәбсезлек]] * ''[[Ислам агымнары|исемлек]]'' | group4 = башкалар | list4 = * [[бабилек]] * [[бәһаи]] * [[друзлар]] * [[али-иләһилек]] * [[сабиилек]] * [[растафари]] }}<!-- End level 3 --> | group2 = [[Ирани диннәр|Ирани]] | list2 = * [[зәрдөштлек]] * [[йәзидилек]] * [[әһл-е Хак]] * [[уацдин]] * [[рошани]] }}<!-- End level 2 --> <!-- КӨНЧЫГЫШ ДИННӘР --> | group2 = [[Көнчыгыш диннәре|Көнчыгыш]] | list2 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Көнчыгыш Азия диннәре|Көнчыгыш Азия]] | list1 = <!-- level 3 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Кытайда дин|Кытай]] | list1 = * [[кытай халык дине]] * [[конфуцийчылык]] * [[луоизм]] * [[нуо халык дине|нуо]] * [[кытай коткарылу диннәре|коткарылу]] ** [[сианьтяньдао]] ** [[игуаньдао]] * [[даочылык]] ** [[кытайлы ритуал үткәрүчеләр традициясе|халык даочылыгы]] ** [[яо халкы дине|яо даочылыгы]] | group2 = [[Япониядә дин|Япония]] | list2 = * [[щинто]] ** ''[[щинто секталары һәм мәктәпләре|исемлек]]'' * [[сюгэндо]] * [[тэнрикё]] * [[рюкю дине|рюкю]] | group3 = [[Кореядә дин|Корея]] | list3 = * [[кореялы шаманизм]] * [[чхондоизм]] * [[йонгсанизм]] }}<!-- End of level 3 --> | group2 = [[Дхармик диннәр|Һиндстан]] | list2 = <!-- level 3 -->{{#invoke:navbox|navbox |child |groupstyle=font-weight:normal; | group1 = [[Һиндуизм]] | list1 = * [[вишнуизм]]/[[кришнаизм]] ** [[шри-вайшнавизм]] ** [[брахма-сампрадая]] ** [[нимбарка-сампрадая]] ** [[пуштимарга]] ** [[маханубхава-сампрадая]] ** [[рамачылык]] ** [[варкари]] ** [[сваминараян-сампрадая]] * [[шиваизм]] ** [[шайва сиддханта|сиддхантчылык]] ** [[ганапатья]] ** [[Кашмир Шиваизмы|кашмирлы]] ** [[капалика]] ** [[каумарам]] ** [[лингаята]] ** [[натха]] ** [[Бали һинд дине|балича]] * [[шактизм]] * [[смарта-сампрадая]] * [[шраута]] * [[сант мат]] * [[һинд реформ хәрәкатьләре|нео-һиндуизм]] * ''[[һинд дине агымнары|исемлек]]'' | group2 = [[Буддачылык]] | list2 = * [[тхеравада]] * [[махаяна]] ** [[чань-буддизм|чань]]/[[дзен]]/[[тхиен]] ** [[чиста җир мәктәбе]] ** [[нитирэн-сю]] * [[ваҗраяна]] ** [[тибетлы буддизм]] * [[необуддизм]] * ''[[буддачылык мәктәпләре|исемлек]]'' | group3 = башкалар | list3 = * [[айяяважи]] * [[гиндукуш дине]] * [[җәйничелек]] ** [[дигамбарлар]] ** [[шветамбарлар]] * [[Равидас дине]] * [[сикхчылык]] ** [[халса]] ** [[сикхчылык мәктәпләре|мәктәпләре]] }}<!-- end of level 3 --> }}<!-- end of level 2 --> | group3 = [[этник дин|Этник]] | list3 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group6 = [[Алтай телләре|Алтай]] | list6 = * [[төрки мифология|төрки]]-[[монгол шаманизмы|монголик]] ** [[бурханизм]] ** [[тәңречелек]] ** [[чуаш мифологиясе|ваттисен йали]] * [[тунгус-маньчжур халыклары мифологиясе|тунгус мифологиясе]] ** [[эвенклар#ышанулар|эвенк]] ** [[маньчжур шаманизм|маньчжур]] | group7 = [[австроазия телләре|Австроазия]] | list7 = * [[Вьетнам халык дине|Вьетнам]] ** [[дао мао]] ** [[каодао]] ** [[хоахао]] * [[сарнаизм]] | group8 = [[Австронезия телләре|Австронезия]] | list8 = * [[пармалим]] * [[даяк дине]] ** [[каһаринган]] ** [[момолианлык]] * индонезияле ** [[алиран кеперкаяан]] ** [[кеяуэн]] * [[капитаян]] * [[пемена]] * [[малай халык дине|малай]] * [[асаба филиппин халык диннәре]] ** [[тагалог халкының асаба дини ышанулары|тагалог]] * [[полинезия мифологиясе|полинезияле]] ** [[гавайлылар дине|гавайлы]] ** [[маори дине|маорилы]] * [[марапу]] * [[сунда вивитан]] | group10 = [[Америка асаба халыклары диннәре|Асаба<br />америкалы]] | list10 = * [[Абенаки мифологиясе|абенаки]] * [[Анишинаабе традицион ышанулары|анишинаабе]] * [[карааяклылар мифологиясе|карааяклы]] * [[куксу (дин)|калифорниале]] ** [[мивок мифологиясе|мивок]] ** [[олоннар мифологиясе|олонлы]] ** [[помо дине|помолы]] * [[чероки ышанулары|чероки]] * [[чилоэ мифологиясе|чилот]] * [[чокто мифологиясе|чокто]] * [[крик мифологиясе|крик]] * [[гуарани мифологиясе|гуарани]] * [[хайда мифологиясе|хайда]] * [[хо-чанк мифологиясе|хо-чанк]] * [[хопи мифологиясе|хопи]] * [[ирокез мифологиясе|ирокез]] ** [[озын йорт дине|озын йорт]] ** [[сенека мифологиясе|сенека]] ** [[гурон дине|гурон]] * [[хиваро халкы#дин|хиваро]] * [[кваквакэвакв мифологиясе|кваквакэвакв]] * [[лакота мифологиясе|лакота]] * [[ленапе мифологиясе|ленапе]] * [[мапуче дине|мапуче]] * [[мезоамерикан дине|мезоамерикан]] ** [[ацтек дине|ацтек]] ** [[майя дине|майя]] ** [[ольмек дине|ольмек]] ** [[пурепеча дине|пурепеча]] * [[мидевивин]] * [[муиск мифологиясе|муиск]] * [[асаба американнар чиркәве]] * [[навахо ышанулары|навахо ]] * [[нуу-ча-нульт мифологиясе|нуу-ча-нульт]] * [[пауни мифологиясе|пауни]] * [[цимшиан мифологиясе|цимшиан]] * [[юте мифологиясе|юте]] * [[зуни мифологиясе|зуни]] | group11 = [[тай халыклары|Тай]] һәм [[мяо халкы|мяо]] | list11 = * [[Ahom religion|Ahom]] * [[Miao folk religion|Hmongism]] * [[Mo (religion)|Mo]] * [[Tai folk religion|Satsana Phi]] | group12 = [[Тибето-бирман телләр|Тибето-бирман]] | list12 = * [[Bon]] * [[Burmese folk religion|Burmese]] * [[Benzhuism]] * [[Bimoism]] * [[Bathouism]] * [[Mun (religion)|Bongthingism]] * [[Donyi-Polo]] * [[Heraka]] * [[Kirat Mundhum|Kiratism]] * [[Qiang folk religion|Qiang]] * [[Sanamahism]] | group13 = [[африкан традицион диннәр|Традицион<br> африкан]] | list13 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group1 = Төньяк Африка | list1 = * [[Traditional Berber religion|Berber]] ** [[Church of the Guanche People|Guanche church]] | group2 = [[Африкада дин|Кара тәнле</br>африкан]] | list2 = * [[Kamba people|Akamba]] * [[Akan religion|Akan]] * [[Baluba mythology|Baluba]] * [[Bantu mythology|Bantu]] ** [[Kongo religion|Kongo]] ** [[Zulu traditional religion|Zulu]] * [[Bushongo mythology|Bushongo]] * [[Dinka religion|Dinka]] * [[Dogon religion|Dogon]] * [[Efik mythology|Efik]] * [[Dahomean religion|Fon and Ewe]] * [[Ik people|Ik]] * [[Lotuko mythology|Lotuko]] * [[Lozi mythology|Lozi]] * [[Lugbara mythology|Lugbara]] * [[Maasai mythology|Maasai]] * [[Mbuti mythology|Mbuti]] * [[Odinani]] * [[San religion|San]] * [[Serer religion|Serer]] * [[Tumbuka mythology|Tumbuka]] * [[Urhobo people|Urhobo]] * [[Waaqeffanna]] * [[Yoruba religion|Yoruba]] ** [[Ifá]] *'''[[African diaspora religions|Diasporic]]:''' ** [[Candomblé]] *** [[Candomblé Bantu|Bantu]] *** [[Candomblé Jejé|Jejé]] *** [[Candomblé Ketu|Ketu]] ** [[Comfa]] ** [[Convince]] ** [[Espiritismo]] ** [[Kumina]] ** [[Obeah]] ** [[Palo (religion)|Palo]] ** [[Quimbanda]] ** [[Santería]] ** [[Tambor de Mina]] ** [[Trinidad Orisha]] ** [[Umbanda]] ** [[Haitian Vodou|Vodou]] ** [[Louisiana Voodoo|Voodoo]] ** [[Winti]] }}<!-- end of level 2 --> | group15 = башка этник | list15 = * [[Australian Aboriginal religion and mythology|Aboriginal Australian]] * [[Inuit religion|Inuit]] * [[Papuan mythology|Papuan]] * [[Shamanism in Siberia|Siberian]] }}<!-- End of level 2 --> | group4 = [[Яңа дини хәрәкатьләр исемлеге|Яңа</br>диннәр]] | list4 = <!-- level 2 -->{{#invoke:navbox|navbox |child|groupstyle=font-weight:normal; | group16 = Синкретик | list16 = * [[Brahmoism]] <!-- idk enough about this group, might not be syncretic and just be indian --> * [[Falun Gong]] * [[Japanese new religions|Japanese]] * [[Meivazhi]] * [[Modekngei]] * [[New Acropolis]] * [[New Age]] * [[New Thought]] * [[Раджниш хәрәкәте|Rajneesh]] * [[Rastafari]] * [[Contemporary Sant Mat movements|Sant Mat]] ** [[Radha Soami]] * [[Spiritualism]] * [[Subud]] * [[Tensegrity (Castaneda)|Tensegrity]] * [[Thelema]] * [[Theosophy]] ** [[Neo-Theosophy]] ** [[Agni Yoga]] * [[Трансценденталь медитация хәрәкәте|Transcendental Meditation]] * [[Unitarian Universalism]] * [[Universal White Brotherhood|White Brotherhood]] | group17 = [[неомәҗүсилек]] | list17 = * African ** [[Godianism]] * [[Hetanism|Armenian]] * [[Baltic neopaganism|Baltic]] ** [[Dievturība]] ** [[Romuva (religion)|Romuva]] * [[Caucasian neopaganism|Caucasian]] ** [[Abkhaz neopaganism|Abkhaz]] ** [[Adyghe Xabze|Circassian]] * [[Celtic neopaganism|Celtic]] ** [[Druidry (modern)|Druidry]] * [[Heathenry (new religious movement)|Germanic]] * [[Hellenism (religion)|Hellenism]] * [[Roman Polytheistic Reconstructionism|Italo-Roman]] * [[Neoshamanism]] * [[Assianism|Ossetian]] * [[Polytheistic reconstructionism]] * [[Zalmoxianism|Romanian]] * [[Slavic Native Faith|Slavic]] * [[Uralic neopaganism|Uralic]] ** [[Estonian neopaganism|Estonian]] ** [[Finnish neopaganism|Finnish]] ** [[Hungarian Native Faith|Hungarian]] ** [[Мари дине|Mari]] ** [[Mordvin Native Religion|Mordvin]] ** [[Sámi shamanism|Sámi]] ** [[Udmurt Vos|Udmurt]] * [[Wicca]] * [[Zalmoxianism]] ** ''[[List of Neopagan movements|list]]'' | group18 = Яңа барлыкка килгәннәре | list18 = * [[Anthroposophy]] * [[Discordianism]] * [[Eckankar]] * [[Fourth Way]] * [[Goddess movement|Goddess]] * [[Jediism]] * [[Satanism]] * [[Scientology]] * [[UFO religion]] ** [[Raëlism]] }} |below = }} <!---------------------------------------------------------> | sect2 = [[Диннәр тарихы|Тарихи диннәр]] | abbr2 = ancient | state2 = <noinclude>collapsed</noinclude> | list2 = * [[Prehistoric religion|Prehistoric]] ** [[Paleolithic religion|Paleolithic]] * [[Ainu people#Religion|Ainu]] * [[Religion in pre-Islamic Arabia|Arabian]] * [[Armenian mythology|Armenian]] * [[Baltic mythology|Baltic]] ** [[Prussian mythology|Old Prussian]] ** [[Latvian mythology|Latvian]] ** [[Lithuanian mythology|Lithuanian]] * [[Basque mythology|Basque]] * [[Ancient Celtic religion|Celtic]] ** [[Druid|Druidism]] ** [[Irish mythology|Irish]] * [[Cook Islands mythology|Cook Islands]] * [[Dravidian folk religion|Dravidian]] * [[Ancient Egyptian religion|Egyptian]] ** [[Atenism]] * [[Etruscan religion|Etruscan]] * [[Finnish mythology|Finnish]] * [[Fuegians#Spiritual culture|Fuegian]] ** [[Selk'nam mythology|Selk'nam]] * [[Georgian mythology|Georgian]] * [[Germanic paganism|Germanic]] ** [[Anglo-Saxon paganism|Anglo-Saxon]] ** [[Continental Germanic mythology|Continental]] ** [[Frankish mythology|Frankish]] ** [[Old Norse religion|Norse]] * [[Greek mythology|Greek]] ** [[Greco-Roman mysteries|Mysteries]] ** [[Orphism (religion)|Orphism]] ** [[Gnosticism]] ** [[Hermeticism]] ** [[Greco-Buddhism]] * [[Guanches#System of beliefs|Guanche]] * [[Indus Valley civilisation#Religion|Harappan]] * [[Hittite mythology and religion|Hittite]] * [[Hungarian mythology|Hungarian]] * [[Hurrian religion|Hurrian]] * [[Inca mythology|Inca]] * [[Jamaican Maroon religion|Jamaican Maroon]] * [[Манихейлык|Manichaeism]] ** [[Маздакизм|Mazdakism]] * [[Melanesian mythology|Melanesian]] * [[Ancient Mesopotamian religion|Mesopotamian]] ** [[Sumerian religion|Sumerian]] ** [[Babylonian religion|Babylonian]] * [[Micronesian mythology|Micronesian]] ** [[Nauruan indigenous religion|Nauruan]] * [[Olmec religion|Olmec]] * [[Paleo-Balkan mythology|Paleo-Balkan]] ** [[Albanian folk beliefs|Albanian]] ** [[Illyrian religion|Illyrian]] ** [[Thracian religion|Thracian]] ** [[Dacian mythology|Dacian]] * [[Proto-Indo-Iranian religion|Proto-Indo-Iranian]] ** [[Historical Vedic religion|Vedic]] ** [[Ancient Iranian religion|Iranian]] * [[Rapa Nui mythology|Rapa Nui]] * [[Religion in ancient Rome|Roman]] ** [[Cybele|Cult of Magna Mater]] ** [[Imperial cult of ancient Rome|Imperial cult]] ** [[Gallo-Roman religion|Gallo-Roman]] ** [[Mithraism]] ** [[Mysteries of Isis]] * [[Ancient Semitic religion|Semitic]] ** [[Ancient Canaanite religion|Canaanite]] ** [[Punic religion|Punic]] ** [[Yahwism]] * [[Scythian religion|Scythian]] * [[Slavic paganism|Slavic]] * [[Somali mythology|Somali]] * [[Tongan religion|Tongan]] * [[Urartu#Religion|Urartu]] * [[Vainakh religion|Vainakh]] * [[Zapotec civilization#Religion|Zapotec]] <!---------------------------------------------------------> | sect3 = Темалар | abbr3 = темалар | state3 = <noinclude>collapsed</noinclude> | list3 = {{#invoke:navbox|navbox |child | group1 = Аспектлар | list1 = * [[Apostasy]]{{\}}[[Religious disaffiliation|Disaffiliation]] * [[Call to prayer]] * [[Religious behaviour|Behaviour]] * [[Religious belief|Beliefs]] * [[Clergy]] * [[Religious conversion|Conversion]] * [[Deity|Deities]] * [[Religious denomination|Denomination]] * [[Entheogen]]s * [[Ethnic religion|Ethnic]] * [[Faith]] * [[Fire worship|Fire]] * [[Folk religion]] * [[God]] * [[Goddess]] * [[Indigenous religion|Indigenous]] * [[Meditation]] * [[Monasticism]] ** [[Monk]] ** [[Nun]] * [[Mysticism]] * [[Religion and mythology|Mythology]] * [[Nature worship|Nature]] * [[Ordination]] * [[Orthodoxy]] * [[Orthopraxy]] * [[Prayer]] * [[Prophecy]] * [[Religious experience]] * [[Ritual]] ** [[Liturgy]] ** [[Ritual purification|Purification]] ** [[Sacrifice]] * [[Spirituality]] * [[Supernatural]] * [[Religious symbol|Symbols]] * [[Religious views on truth|Truth]] * [[Water and religion|Water]] * [[Worship]] | group2 = [[Theism]] | list2 = * [[Animism]] * [[Deism]] * [[Dualism in cosmology|Dualism]] * [[Henotheism]] * [[Monotheism]] * [[Nontheism]] * [[Panentheism]] * [[Pantheism]] * [[Polytheism]] * [[Transtheism]] | group3 = [[Religious studies|Religious<br />studies]] | list3 = * [[Anthropology of religion|Anthropology]] * [[Cognitive science of religion|Cognitive science]] * [[Comparative religion|Comparative]] * [[Evolutionary origin of religions|Evolutionary origin]] * [[Evolutionary psychology of religion|Evolutionary psychology]] * [[History of religion|History]] * [[Neuroscience of religion|Neurotheology]] * [[Philosophy of religion|Philosophy]] * [[Psychology of religion|Psychology]] * [[Sociology of religion|Sociology]] * [[Theology]] * [[Theories about religions|Theories]] * [[Women and religion|Women]] | group4 = {{longitem|[[:Category:Religion and society|Religion <br />and society]]}} | list4 = * [[Religion and agriculture|Agriculture]] * [[Religion and business|Business]] * [[Clergy]] / [[Laity]] ** [[monasticism]] ** [[ordination]] ** [[Priest]] * [[Religious conversion|Conversion]] ** [[religious assimilation|assimilation]] ** [[missionary]] ** [[proselytism]] * [[Disability and religion|Disability]] * [[Religious education|Education]] * [[Religious fanaticism|Fanaticism]] * [[Freedom of religion|Freedom]] ** [[Religious pluralism|pluralism]] ** [[syncretism]] ** [[toleration]] ** [[universalism]] * [[Fundamentalism]] * [[Growth of religion|Growth]] * [[Religion and happiness|Happiness]] * [[Homosexuality and religion|Homosexuality]] * [[Minority religion|Minorities]] * [[National church]] * [[Importance of religion by country|National religiosity levels]] * [[List of religious populations|Populations]] * [[Religiocentrism]] * [[Schism]] * [[Relationship between religion and science|Science]] * [[State religion|State]] * [[Theocracy]] * [[Vegetarianism and religion|Vegetarianism]] * [[Religion and video games|Video games]] * [[Religious violence|Violence]] ** [[Religious persecution|persecution]] ** [[Religious terrorism|terrorism]] ** [[Religious war|war]] * [[Wealth and religion|Wealth]] | group5 = {{longitem|[[Secularism]] <br />and [[irreligion]]}} | list5 = * [[Agnosticism]] * [[Antireligion]] * [[Atheism]] * [[Criticism of religion|Criticism]] * [[Positive deconstruction|Deconstruction]] * [[Objectivism]] * [[Secular humanism]] * [[Secular theology]] * [[Secularization]] * [[Separation of church and state]] * [[List of religions and spiritual traditions|Unaffiliated]] | group6 = {{longitem|Overviews<br />and [[:Category:Religion-related lists|lists]]}} | list6 = * [[Index of religion-related articles|Index]] * [[Outline of religion|Outline]] * [[Timeline of religion|Timeline]] <!--Blankline should follow:--> * [[Table of messengers of Abrahamic religions|Abrahamic prophets]] * [[List of people who have been considered deities|Deification]] * [[Lists of deities|Deities]] * [[List of founders of religious traditions|Founders]] * [[List of largest peaceful gatherings|Mass gatherings]] * [[Names of God]] * [[List of new religious movements|New religious movements]] * [[List of religious organizations|Organizations]] * [[List of religions and spiritual traditions|Religions and spiritual traditions]] * [[List of religious studies scholars|Scholars]] }} <!---------------------------------------------------------> | belowstyle = font-weight:bold; | below = * {{icon|category}} [[:Төркем:Дин|Төркем]] * {{icon|portal}} [[Портал:Диннәр|Портал]] }}<noinclude> {{Documentation}} </noinclude> e6g3rxl50t0t93grg1he1yi7rtssu3p Калып:Potd/2022-08-21 10 588589 3529798 2022-08-20T20:38:58Z Frhdkazan 3171 Яңа бит: «Lipid Islands on Soap Bubble.jpg» wikitext text/x-wiki Lipid Islands on Soap Bubble.jpg pxh41esi9t72tdzfmovp8o3z2lal6d0 Калып:Motd/2022-08-21 10 588590 3529799 2022-08-20T20:47:49Z Frhdkazan 3171 Яңа бит: «Small Missouri Town Is a Big Draw for Solar Eclipse.webm» wikitext text/x-wiki Small Missouri Town Is a Big Draw for Solar Eclipse.webm okia2lp4ney83ivp1akfoet21al1n8y Модуль:Navbox/configuration 828 588591 3529810 2022-08-20T21:40:19Z Frhdkazan 3171 Яңа бит: «return { aria_label = 'Navbox', nowrap_item = '%s<span class="nowrap">%s</span>', templatestyles = mw.getCurrentFrame():extensionTag{ name = 'templatestyles', args = { src = 'Module:Navbox/styles.css' } }, -- do not localize marker table marker = { oddeven = '\127_ODDEVEN_\127', restart = '\127_ODDEVEN0_\127', regex = '\127_ODDEVEN(%d?)_\127' }, category = { orphan = '[[Category:Navbox orphans]]', horizontal_lists = 'Navigational boxes without horizont...» Scribunto text/plain return { aria_label = 'Navbox', nowrap_item = '%s<span class="nowrap">%s</span>', templatestyles = mw.getCurrentFrame():extensionTag{ name = 'templatestyles', args = { src = 'Module:Navbox/styles.css' } }, -- do not localize marker table marker = { oddeven = '\127_ODDEVEN_\127', restart = '\127_ODDEVEN0_\127', regex = '\127_ODDEVEN(%d?)_\127' }, category = { orphan = '[[Category:Navbox orphans]]', horizontal_lists = 'Navigational boxes without horizontal lists', background_colors = 'Navboxes using background colours', illegible = 'Potentially illegible navboxes', borders = 'Navboxes using borders', }, keyword = { border_subgroup = 'subgroup', border_child = 'child', border_none = 'none', evenodd_swap = 'swap', navbar_off = 'off', navbar_plain = 'plain', nocat_false = 'false', nowrapitems_yes = 'yes', orphan_yes = 'yes', state_collapsed = 'collapsed', state_off = 'off', state_plain = 'plain', subpage_doc = 'doc', subpage_sandbox = 'sandbox', subpage_testcases = 'testcases', tracking_no = 'no' }, class = { autocollapse = 'autocollapse', collapsible = 'mw-collapsible', collapsed = 'mw-collapsed', -- Warning navbox = 'navbox', -- WMF currently hides 'navbox' from mobile, -- so you probably shouldn't change the navbox class. navbox_abovebelow = 'navbox-abovebelow', navbox_group = 'navbox-group', navbox_image = 'navbox-image', navbox_inner = 'navbox-inner', navbox_list = 'navbox-list', navbox_list_with_group = 'navbox-list-with-group', navbox_part = 'navbox-', -- do not l10n navbox_styles = 'navbox-styles', navbox_subgroup = 'navbox-subgroup', navbox_title = 'navbox-title', -- l10n only if you change pattern.navbox_title below navbox_odd_part = 'odd', -- do not l10n navbox_even_part = 'even', -- do not l10n nomobile = 'nomobile', nowraplinks = 'nowraplinks', noviewer = 'noviewer' -- used to remove images from MediaViewer }, pattern = { listnum = '^list(%d+)$', sandbox = '/sandbox$', navbox = 'Template:Navbox', nowrap = '^<span class="nowrap">', style = 'style$', navbox_title = '<th[^>]*"navbox%-title"', hlist = 'hlist', plainlist = 'plainlist' }, arg = { above = 'above', aboveclass = 'aboveclass', abovestyle = 'abovestyle', basestyle = 'basestyle', bodyclass = 'bodyclass', bodystyle = 'bodystyle', border = 'border', below = 'below', belowclass = 'belowclass', belowstyle = 'belowstyle', evenodd = 'evenodd', evenstyle = 'evenstyle', group1 = 'group1', group2 = 'group2', group_and_num = 'group%d', groupstyle_and_num = 'group%dstyle', groupclass = 'groupclass', groupstyle = 'groupstyle', groupwidth = 'groupwidth', innerstyle = 'innerstyle', image = 'image', imageclass = 'imageclass', imageleft = 'imageleft', imageleftstyle = 'imageleftstyle', imagesetyle = 'imagestyle', list_and_num = 'list%d', listclass_and_num = 'list%dclass', liststyle_and_num = 'list%dstyle', list1padding = 'list1padding', listclass = 'listclass', listpadding = 'listpadding', liststyle = 'liststyle', name = 'name', navbar = 'navbar', navboxclass = 'navboxclass', nocat = 'nocat', nowrapitems = 'nowrapitems', oddstyle = 'oddstyle', orphan = 'orphan', state = 'state', style = 'style', templatestyles = 'templatestyles', child_templatestyles = 'child templatestyles', title = 'title', titleclass = 'titleclass', titlestyle = 'titlestyle', tracking = 'tracking' }, -- names of navbar arguments navbar = { name = 1, fontstyle = 'fontstyle', mini = 'mini' } } 8npf15277sgmgep5j2bnmes7i7ktuvo Модуль:Navbox/styles.css 828 588592 3529811 2022-08-20T21:42:08Z Frhdkazan 3171 Яңа бит: «/* {{pp|small=y}} */ .navbox { box-sizing: border-box; border: 1px solid #a2a9b1; width: 100%; clear: both; font-size: 88%; text-align: center; padding: 1px; margin: 1em auto 0; /* Prevent preceding content from clinging to navboxes */ } .navbox .navbox { margin-top: 0; /* No top margin for nested navboxes */ } .navbox + .navbox, /* TODO: remove first line after transclusions have updated */ .navbox + .navbox-styles + .navbox { margin-top: -1px; /* Single pixe...» sanitized-css text/css /* {{pp|small=y}} */ .navbox { box-sizing: border-box; border: 1px solid #a2a9b1; width: 100%; clear: both; font-size: 88%; text-align: center; padding: 1px; margin: 1em auto 0; /* Prevent preceding content from clinging to navboxes */ } .navbox .navbox { margin-top: 0; /* No top margin for nested navboxes */ } .navbox + .navbox, /* TODO: remove first line after transclusions have updated */ .navbox + .navbox-styles + .navbox { margin-top: -1px; /* Single pixel border between adjacent navboxes */ } .navbox-inner, .navbox-subgroup { width: 100%; } .navbox-group, .navbox-title, .navbox-abovebelow { padding: 0.25em 1em; line-height: 1.5em; text-align: center; } .navbox-group { white-space: nowrap; /* @noflip */ text-align: right; } .navbox, .navbox-subgroup { background-color: #fdfdfd; } .navbox-list { line-height: 1.5em; border-color: #fdfdfd; /* Must match background color */ } .navbox-list-with-group { text-align: left; border-left-width: 2px; border-left-style: solid; } /* cell spacing for navbox cells */ /* Borders above 2nd, 3rd, etc. rows */ /* TODO: figure out how to replace tr as structure; * with div structure it should be just a matter of first-child */ tr + tr > .navbox-abovebelow, tr + tr > .navbox-group, tr + tr > .navbox-image, tr + tr > .navbox-list { border-top: 2px solid #fdfdfd; /* Must match background color */ } .navbox-title { background-color: #ccf; /* Level 1 color */ } .navbox-abovebelow, .navbox-group, .navbox-subgroup .navbox-title { background-color: #ddf; /* Level 2 color */ } .navbox-subgroup .navbox-group, .navbox-subgroup .navbox-abovebelow { background-color: #e6e6ff; /* Level 3 color */ } .navbox-even { background-color: #f7f7f7; } .navbox-odd { background-color: transparent; } /* TODO: figure out how to remove reliance on td as structure */ .navbox .hlist td dl, .navbox .hlist td ol, .navbox .hlist td ul, .navbox td.hlist dl, .navbox td.hlist ol, .navbox td.hlist ul { padding: 0.125em 0; } .navbox .navbar { display: block; font-size: 100%; } .navbox-title .navbar { /* @noflip */ float: left; /* @noflip */ text-align: left; /* @noflip */ margin-right: 0.5em; } r3sdo030s2y37osfqh0rur7i26x9epy Бәхәс:Саф (радио) 1 588593 3529812 2022-08-20T21:51:47Z Frhdkazan 3171 Яңа бит: «{{ФГОС.wiki 2022 мәкаләсе |дисциплина = ММЧ |дисциплина2 = тарих |дисциплина3 = |кулланучы=Әмир}}» wikitext text/x-wiki {{ФГОС.wiki 2022 мәкаләсе |дисциплина = ММЧ |дисциплина2 = тарих |дисциплина3 = |кулланучы=Әмир}} fpyjybcof9yq3vhc4vjlnfhj3oymle1 Төркем:Проект:ФГОС.wiki 2022 мәкаләләре — ММЧ 14 588594 3529813 2022-08-20T21:52:33Z Frhdkazan 3171 Яңа бит: «[[Төркем:Проект:ФГОС.wiki 2022 мәкаләләре — дисциплиналар буенча|ММЧ]]» wikitext text/x-wiki [[Төркем:Проект:ФГОС.wiki 2022 мәкаләләре — дисциплиналар буенча|ММЧ]] f91bmhqqfhznrhleq7du3f5q7xiixpt