Wikipedia
ugwiki
https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B4_%D8%A8%DB%95%D8%AA
MediaWiki 1.39.0-wmf.25
first-letter
ۋاسىتە
ئالاھىدە
مۇنازىرە
ئىشلەتكۈچى
ئىشلەتكۈچى مۇنازىرىسى
Wikipedia
Wikipediaمۇنازىرىسى
ھۆججەت
ھۆججەت مۇنازىرىسى
MediaWiki
MediaWiki مۇنازىرىسى
قېلىپ
قېلىپ مۇنازىرىسى
ياردەم
ياردەم مۇنازىرىسى
تۈر
تۈر مۇنازىرىسى
TimedText
TimedText talk
Module
Module talk
Gadget
Gadget talk
Gadget definition
Gadget definition talk
سۇرىيە
0
6473
154670
154507
2022-08-23T09:52:56Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
{{TwinARAB|Suriye Ereb Jumhuriyeti}}
{| class="toccolours" style="float: left; margin: 0 0 1em 1em; font-size+1: 90%; width: 150px;"
! style="background: #ccf; text-align: center;" |
<font size="+1">'''سۇرىيە ئەرەب جۇمھۇرىيىتى'''</font>
<font size="+0">الجمهورية العربية السورية</font><br />
<font size="+0">al-Jumhūriyya al-ʿArabiyya as-Sūriyya
</font>
|-
|
{| class="sortable"
| width=30% | [[ھۆججەت:Coat of arms of Syria.svg|120px|center]]
گرب
|[[ھۆججەت:Flag of the United Arab Republic.svg|200px|center]] بايراق
|-
|'''مارشى'''<br />
|'''حُمَاةَ الدِّيَار''', <small>ۋەتەننىڭ قوغدىغۇچىلىرى</small>
|-
| width=30% |'''پايتەخت'''<small>&ئەڭ چوڭ شەھرى</small>
|[[دەمەشىق]]
|-
|'''تىلى'''
|[[ئەرەب تىلى|ئەرەبچە]]
|-
|'''دىنى'''
|[[ئىسلام]]
|-
|'''ھۆكۈمەت'''<br />
- ئەلباشى<br />
- باشۋەكىل
|بىر پارتىيلىك يېرىم ج. رەئىسلىك
[[بەششار ئەسەد]]
ھۇسەين ئەرنۇس
|-
|'''قۇرۇلىشى'''<br />
<small>ئوسمانلىدىن ئايرىلىشى</small><br />
ڧرانسىيە-سۇرىيە ئۇرۇشى<br />
ڧرانسىيەدىن مۇستەقىللىقى
|1918- يىلى 9- ئاينىڭ 1- كۈنى<br />
1920- يىلى 7- ئاينىڭ 23- كۈنى<br />
1946- يىلى 4- ئاينىڭ 17- كۈنى
|-
|'''يەر مەيدانى'''<br />
-سۇ
|185,180 كلومتر2 (88نچى)<br />1.1%
|-
|'''نۇڧۇسى'''
-زىچلىق
|21.906.000 جان<sup>(2009)</sup> (54نچى)
12.3جان\كلومېتر2
|-
|'''ئ.ئ.ئۇ.ق'''<br />-2009 تەخمىنەن
-كىشى باشى
|99,544 مىلىيارد دوللار
4،887 دوللار\كىشى
|-
|'''پۇل بىرلىكى'''
|سۇرىيە لىراسى
|-
|'''ۋاقت رايونى'''
|(UTC+2)<br />
UTC+3
|-
|'''قاتناش'''
|ئوڭدىن
|-
|'''خەلق.ارالىق تېلېڧون كودى'''
|963+
|-
|'''تور بەت'''
|sY.
|}[[ھۆججەت:Syria in its region (claimed).svg|center|250px]]سۇرىيە
|}
'''سۇرىيە''' ياكى رەسمى ئىسمى '''سۇرىيە ئەرەب جۇمھۇرىيىتى''' ({{ئەرەبچە|الجمهورية العربية السورية}})، [[ئاسىيا]] قىتئەسىدە، ئوتتۇرا شەرقتە [[لىۋان]]، [[ئىسرائىلىيە]]، [[ئىئوردانىيە]]، [[ئىراق]] ۋە [[تۈركىيە]] بىلەن قوشنا بىر ئەلدۇر. غەربىدە ئوتتۇرا يەر دېڭىزى باردۇر. پايتەختى ۋە ئەڭ چوڭ شەھىرى [[دەمەشىق]] (شام). رەسمىي تىلى [[ئەرەب تىلى|ئەرەبچە]]. سۇرىيەنىڭ توپلام نۇڧۇسى 2004- يىلى 17 مىلىيون 921 مىڭ كىشىدۇر<ref> http://www.cbssyr.org/pdf/statistic2008/2/2.html</ref>. ھەلەب، لازىقىيە، ھىمس باشقا چوڭ شەھەرلىرىدىندۇر.
1963- يىلىدىن بېرى سۇرىيە [[بەئس پارتىيەسى]] تەرىپىدىن باشقۇرۇلماقتا. دەۋلەت باشىدا 1970- يىلىدىن بېرى ئەسەد ئائىلىسىدىن بىرى ۋەزىپىدە بولماقتا. سۇرىيەنىڭ مەۋجۇد ئەلباشى، 1970-2000 ئارىسى باشقۇرغان ھاڧىز ئەسەدنىڭ ئوغلى [[بەششار ئەسەد]]تۇر. 2011- يىلىنىڭ مارت ئېيىدا ئوتتۇرا شەرقتە يۈز بەرگەن دۇلقۇندىن ئىلھاملىنىپ كوچىغا چىققان نامايىش ئۇيۇشتۇردى. خەلقنىڭ ئىسلاھات تەلەبى ۋە ئونلارچە كىشىنىڭ ئۆلۈمى نەتىجىسىدە مۇھەممەد ناجى ئەل ئوتارى باشۋەكىللىكىدىكى ھۆكۈمەت 2011- يىلى 29- مارت كۈنى ئىستىڧا ئەتتى. مۇھەممەد ناجى ئەل ئوتارى، ھۆكۈمەت قۇرۇلغانغە قەدەر بەششار ئەسەد تەرىپىدىن ۋاقىتلىق باشۋەكىل ئاتاندى. شۇ كۈنى باشتا پايتەخت دەمەشىق ۋە باشقا شەھەرلەردە ئونمىڭلىغان خەلق ھۈكۈمەت تەرەپتارى نامايىشلار ئۆتكۈزدى<ref> http://www.ntvmsnbc.com/id/25197352/</ref>.
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
{{ئاسىيا}}
[[تۈر:دۆلەتلەر]]
[[تۈر:ئاسىيا]]
3ny28nrh8w70boqfckxismj1fwm95i9
لىۋىيە
0
6486
154707
128738
2022-08-23T11:49:31Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
<div style="direction:rtl; font-family: 'UKIJ Tuz Tom', 'Microsoft Uighur', 'uyghur ekran', 'Arial Unicode MS'">
{| class="wikitable" border="1"
|-
!
|-
| row 1, cell 1
|-
| '''دۆلەت گىمىنى'''
|-
| row 1, cell 1
|-
| '''پايتەختى'''
|-
| '''ئەڭ چوڭ شەھرى'''
|-
| '''رەسمى تىلى'''
|-
|''' ئېتنىك گۇرۇپلار'''
|-
| '''سىياسى سېستىمىسى'''
|-
| '''رەئىس جۇمھۇر'''
|-
|'''باش مىنىستىر'''
|-
| '''يەر مەيدانى'''
|-
| '''نۇپۇسى'''
|-
| '''نۇپۇس زىچلىقى'''
|-
| '''كىشى بېشىغا توغرا كىلدىغان كىرىم'''
|-
| '''پۇل بىرلىكى'''
|-
| '''ۋاقىت رايۇنى'''
|-
| '''ئىنتېرنېت'''
|-
| '''خەلقارالىق تېېلفۇن كود نۇمۇرى'''
|}
[[ھۆججەت:Libya in its region.svg|left|thumb|250px|لىۋىيە]]
[[ھۆججەت:Flag of Libya.svg|left|thumb|دۆلەت بايرىقى]]
'''لىۋىيە''' بولسا [[شىمالىي ئافرىقا]] جايلاخكان بىر
دۇلات. ئۇنىڭ پايتاھتى بولسا [[تەرابۇلۇس]]، ئاڭ قوڭ خاھرى بولسا [[تەرابۇلۇس]]. دۇلات تىلى بولسا [[ئەرەب تىلى]]. ئازىركى زۇڭتۇڭ [[مۇئاممار ئال-گاددافى]]. ئازىركى باش ۋەزىر [[باغدادى ماھمۇدى]]. بۇ دۇلات 1951 يىلى 12 ئاينىڭ 24 كۇنى مۇستاككىل بولگان، يار مايدانى 1 مىللىئون 759 مىڭ 541 كۇۋادىرات كىلومەتىر، نوپۇسى 6 مىللىئون 173 مىڭ.
{{ئافرىقا}}
rbpkmf4ichho7tunvi1kwv0ct7f6glb
154708
154707
2022-08-23T11:50:15Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
<div style="direction:rtl; font-family: 'UKIJ Tuz Tom', 'Microsoft Uighur', 'uyghur ekran', 'Arial Unicode MS'">
{| class="wikitable" border="1"
|-
!
|-
| row 1, cell 1
|-
| '''دۆلەت گىمىنى'''
|-
| row 1, cell 1
|-
| '''پايتەختى'''
|-
| '''ئەڭ چوڭ شەھرى'''
|-
| '''رەسمى تىلى'''
|-
|''' ئېتنىك گۇرۇپلار'''
|-
| '''سىياسى سېستىمىسى'''
|-
| '''رەئىس جۇمھۇر'''
|-
|'''باش مىنىستىر'''
|-
| '''يەر مەيدانى'''
|-
| '''نۇپۇسى'''
|-
| '''نۇپۇس زىچلىقى'''
|-
| '''كىشى بېشىغا توغرا كىلدىغان كىرىم'''
|-
| '''پۇل بىرلىكى'''
|-
| '''ۋاقىت رايۇنى'''
|-
| '''ئىنتېرنېت'''
|-
| '''خەلقارالىق تېېلفۇن كود نۇمۇرى'''
|}
[[ھۆججەت:Libya in its region.svg|left|thumb|250px|لىۋىيە]]
[[ھۆججەت:Flag of Libya.svg|left|thumb|دۆلەت بايرىقى]]
'''لىۋىيە''' بولسا [[شىمالىي ئافرىقا]] جايلاخكان بىر
دۇلات. ئۇنىڭ پايتاھتى بولسا [[تەرابۇلۇس (لىۋىيە)|تەرابۇلۇس]]، ئاڭ قوڭ خاھرى بولسا [[تەرابۇلۇس]]. دۇلات تىلى بولسا [[ئەرەب تىلى]]. ئازىركى زۇڭتۇڭ [[مۇئاممار ئال-گاددافى]]. ئازىركى باش ۋەزىر [[باغدادى ماھمۇدى]]. بۇ دۇلات 1951 يىلى 12 ئاينىڭ 24 كۇنى مۇستاككىل بولگان، يار مايدانى 1 مىللىئون 759 مىڭ 541 كۇۋادىرات كىلومەتىر، نوپۇسى 6 مىللىئون 173 مىڭ.
{{ئافرىقا}}
q7ljr9mou88om1u52nqgu9xpfunsb8y
154709
154708
2022-08-23T11:50:58Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
<div style="direction:rtl; font-family: 'UKIJ Tuz Tom', 'Microsoft Uighur', 'uyghur ekran', 'Arial Unicode MS'">
{| class="wikitable" border="1"
|-
!
|-
| row 1, cell 1
|-
| '''دۆلەت گىمىنى'''
|-
| row 1, cell 1
|-
| '''پايتەختى'''
|-
| '''ئەڭ چوڭ شەھرى'''
|-
| '''رەسمى تىلى'''
|-
|''' ئېتنىك گۇرۇپلار'''
|-
| '''سىياسى سېستىمىسى'''
|-
| '''رەئىس جۇمھۇر'''
|-
|'''باش مىنىستىر'''
|-
| '''يەر مەيدانى'''
|-
| '''نۇپۇسى'''
|-
| '''نۇپۇس زىچلىقى'''
|-
| '''كىشى بېشىغا توغرا كىلدىغان كىرىم'''
|-
| '''پۇل بىرلىكى'''
|-
| '''ۋاقىت رايۇنى'''
|-
| '''ئىنتېرنېت'''
|-
| '''خەلقارالىق تېېلفۇن كود نۇمۇرى'''
|}
[[ھۆججەت:Libya in its region.svg|left|thumb|250px|لىۋىيە]]
[[ھۆججەت:Flag of Libya.svg|left|thumb|دۆلەت بايرىقى]]
'''لىۋىيە''' بولسا [[شىمالىي ئافرىقا]] جايلاخكان بىر
دۇلات. ئۇنىڭ پايتاھتى بولسا [[تەرابۇلۇس (لىۋىيە)|تەرابۇلۇس]]، ئاڭ قوڭ خاھرى بولسا [[تەرابۇلۇس (لىۋىيە)|تەرابۇلۇس]]. دۇلات تىلى بولسا [[ئەرەب تىلى]]. ئازىركى زۇڭتۇڭ [[مۇئاممار ئال-گاددافى]]. ئازىركى باش ۋەزىر [[باغدادى ماھمۇدى]]. بۇ دۇلات 1951 يىلى 12 ئاينىڭ 24 كۇنى مۇستاككىل بولگان، يار مايدانى 1 مىللىئون 759 مىڭ 541 كۇۋادىرات كىلومەتىر، نوپۇسى 6 مىللىئون 173 مىڭ.
{{ئافرىقا}}
8vd1gp2c8f30pcgrt4y4jhu53iamyjl
مىسىر
0
6504
154663
148468
2022-08-23T09:43:29Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
{| border="1" align="left" cellpadding="4" cellspacing="0" width="300" style="margin: 0 0 1em 1em; background: ; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
| colspan="2" align="center" bgcolor="" style="border-bottom:3px" |<font size="+1">'''مىسىر ئەرەب جۇمھۇرىيىتى'''</font>
<font size="+1">'''جمهورية مصر العربية'''</font>
|-
![[ھۆججەت:Flag_of_Egypt.svg|frameless|150x150px]]بايراق
![[ھۆججەت:Coat_of_arms_of_Egypt_(Official).svg|150x150px]]گېرب
|-
| colspan="2" align="center" |[[ھۆججەت:EGY_orthographic.svg|250x250px]] مىسىرنىڭ دۇنيا خەرىتىسىدىكى ئورنى
|-
| colspan="2" align="center" style="border-bottom:3px" |'''شۇئارى:''' [[''ھەممىنىڭ باشلانغۇچى'']]''<small>(رەسمىي)</small>''
<small>()</small> ''Where it all begins''
<small>''()''</small> <small>()</small><center>[[ھۆججەت:Bilady,_Bilady,_Bilady.ogg]]</center>
|-
| width="30%" |'''تولۇق ئاتى'''
'''قىسقىچە'''
|مىسىر ئەرەب جۇمھۇرىيىتى
مىسىر
|-
|'''قۇرۇلىشى'''
مىسىر قراللىقى
مىسىر جۇمھۇرىيىتى
|1922 - يىلى
1953 - يىلى
|-
|'''پايتەخت'''
- ئەڭ چوڭ شەھرى
|[[قاھىرە]]
قاھىرە
|-
|'''رەسمى تىللەر'''
- ئېتىراپ قىلىنغان تىللار
|ئەرەبچە
|-
|'''ئېتنىك بۇدۇنلار'''
|81.9% مىسىر ئەرەبلىرى، %18 قىبتىلەر، %0.1 گرىكلەر
|-
| colspan="2" align="center" style="border-bottom:3px" |'''ھۆكۈمەت'''
|-
|'''خاراكتېرى'''
|جۇمھۇرىيەت
|-
|'''دۆلەت رەئىسى'''
|ئابدۇلفەتتاھ سىسى
|-
|'''باش مېنىستېر (باش ۋەزىر)'''
|ئىبراھىم مەھلاب
|-
|'''پارلامېنت'''
|مىسىر خەلق مەجلىسى
|-
|'''كېڭەش'''
|
|-
|'''مۇئاۋىن'''
|
|-
|'''قانۇن تۇرغۇزۇش ئورنى'''
|مىسىر خەلق مەجلىسى
|-
|'''ئارمىيە'''
|(1نچى)
|-
| colspan="2" align="center" style="border-bottom:3px" |'''باشقا ئۇچۇرلار'''
|-
|'''يەر مەيدانى'''
- سۇ ساھەسى(%)
|1,010,408 كلومتر²
390,121 ئىنگلىز مىل² (29.نچى)
|-
|'''نۇڧۇس'''<sup>(2020 تەخمىنەن)</sup>
- 2017 رەسمى ساناق
- زىچلىقى
|100,075,480 جان<sup>(13.نچى)</sup>
94,798,827 جان <sup>(1نچى)</sup>br /> /100كلومتر²<sup>(83.نچى)</sup>
|-
|'''[[ئ.ئ.ۇ.ق]]'''(2019)
- كىشى باشى
|1.391 تىرىلىيون دوللار <sup>(19نچى)</sup>
14,023 US$ (دوللار)<sup>(94.نچى)</sup>
|-
|'''پۇل بىرلىكى'''
|مىسىر جۈنەيى
|-
|'''كالىندار'''
|yyyy\mmmm\dddd
يىل\ئاي\كۈن
|-
|'''قاتناش يۆنلىشى'''
|ئوڭ
|-
|'''ۋاقىت رايۇنى'''
| +2 (UTC+)
|-
|'''ئىنتېرنېت'''
|eg.
|-
|'''خەلقئارالىق تېلېفۇن كود نۇمۇرى'''
|20+
|}
'''مىسىر''' ([[ئەرەبچە]]: مصر) ياكى رەسمىي نامى بىلەن '''مىسىر ئەرەب جۇمھۇرىيىتى''' ([[ئەرەبچە]]: '''جمهورية مصر العربية''') [[شىمالىي ئافرىقا|شىمالىي ئافرىقاغا]] جايلاشقان بىر دۆلەتتۇر.
مىسىر جۇمھۇرىيەت تۈزۈمى بىلەن باشقۇرۇلىدىغان بىر ئەرەب جۇمھۇرىيتىدۇر. ئاھالىنىڭ كۆپچىلىكى مۇسۇلمان ئەرەبلەردۇر. پايتەختى ۋە ئەڭ چوڭ شەھەرى قاھىرەدۇر. ھازىرقى پرېزدېنتى ئابدۇلفەتتاھ سىسى ئېرۇر. باش مىنىستىر، ئىبراھىم مەھلاب ئېرۇر. مىسىرنىڭ قانۇن چىقىرىش ئورگىنى بولسا مىسىر خەلق مەجلىسى ئېرۇر.
مسىر شىمالىي ئافرىقىنىڭ نۇپۇسى ئەڭ كۆپ دۆلىتىدۇر. شىمالدا ئاق دېڭىز ۋە شەرقتە قىزىل دېڭىز قىرغاقلىرىغا ئىگە مىسىرنىڭ، غەربىدە لىۋىيە، جەنۇبىدا سۇدان يەر ئالماقتا. مىسىرنىڭ ئاسىيا قىتئەسىگە جايلاشقان قىسمى سىنا يېرىم ئارىلى ئۈستىدە پەلەستىن ۋە ئىسرائىلىيە بىلەن قوشنىدۇر. مىسىرنىڭ ئەڭ مۇھىم دەرياسى بولغان نىل دەرياسى ئا دېڭىزغا قۇيۇلىدۇ.
مىسىر تۆرت چوڭ قەدىمىي مەدەنىيەتلىك دۆلەتنىڭ بىرىدۇر. يەر ئۆلچىمى 1 مىليون 10 مىڭ كم<sup>2</sup> بولۇپ، 2020 - يىلى تەخمىنەن 100 مىليون نۇپۇسلۇق بىر دۆلەتتۇر.
مىسىرنىڭ 7000 يىلغا يېقىن ئۆتمۈشى بار بولۇپ، تۇنجى مەدەنىيەتتىن بۇيان نۇرغۇن ھاكىمىيەت، دۆلەت ۋە قەۋملەر ئۆتكەن. تارىختا مىسىر فىرئەۋنلىرىنىڭ مەملىكىتى، ئىسلام دۆلىتىنىڭ توپرىقى، ئەمەۋىيلەر، ئابباسىيلەر، فاتىمىيلەر، مەملۇكىيلەر ۋە ئوسمانىيلەرنىڭ ھۆكۈمدارلىقىدا بولغان مىسىر، 1922 - يىلى بۈيۈك برىتانىيەدىن مۇستەقىل بولغان ۋە 1952 - يىلى جۇمھۇرىيەت ئېلان قىلىنغان.
ئاخىرىقى قېتىم 2011 - يىلىدىكى مىسىر ئىنقىلابى بىلەن 32 يىل مىسىرنى باشقۇرغا ھۈسنۈ مۇبارەك غولاپ چۈشكەن ۋە مسىر دېموكراتىيەگە ئۆتۈش باسقۇچىغا كىرگەن. بۇ باسقۇچ 2013 - يىلى 3 ئىيۇل كۈنى سايلانغان تۇنجى دۆلەت رەئىسى مۇھەممەد مۇرسىينىڭ بىر سىياسىي ئۆزگىرىش بىلەن ۋەزىپىدىن قالدۇرۇلىشى بىلەن دەخىل كۆرگەن.
مىسىر كۆپلىگەن خەلقئارالىق تەشكىلاتلارغا ئەزا بولۇپ، [[ب د ت]]، [[ئىسلام ھەمكارلىق تەشكىلاتى]]، [[ئەرەب ئىتتىپاقى]] ۋە [[ئاسىيا ئىتتىپاقى|ئاسىيا ئىتتىپاقىغا]] ئەزا بولۇش بىلەن بىرگە ھەم غەرب، ھەم شەرق ئەللىرى بىلەن مۇۋازىنەتلىك ئالاقە قۇرۇپ كەلمەكتە.
{{ئافرىقا}}
44vo7t6edr56d5duv34uz0xcacxtxlx
154665
154663
2022-08-23T09:47:43Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
{| border="1" align="left" cellpadding="4" cellspacing="0" width="300" style="margin: 0 0 1em 1em; background: ; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
| colspan="2" align="center" bgcolor="" style="border-bottom:3px" |<font size="+1">'''مىسىر ئەرەب جۇمھۇرىيىتى'''</font>
<font size="+1">'''جمهورية مصر العربية'''</font>
|-
![[ھۆججەت:Flag_of_Egypt.svg|frameless|150x150px]]بايراق
![[ھۆججەت:Coat_of_arms_of_Egypt_(Official).svg|150x150px]]گېرب
|-
| colspan="2" align="center" |[[ھۆججەت:EGY_orthographic.svg|250x250px]] مىسىرنىڭ دۇنيا خەرىتىسىدىكى ئورنى
|-
| colspan="2" align="center" style="border-bottom:3px" |'''شۇئارى:''' [[''ھەممىنىڭ باشلانغۇچى'']]''<small>(رەسمىي)</small>''
<small>()</small> ''Where it all begins''
<small>''()''</small> <small>()</small><center>[[ھۆججەت:Bilady,_Bilady,_Bilady.ogg]]</center>
|-
| width="30%" |'''تولۇق ئاتى'''
'''قىسقىچە'''
|مىسىر ئەرەب جۇمھۇرىيىتى
مىسىر
|-
|'''قۇرۇلىشى'''
مىسىر قراللىقى
مىسىر جۇمھۇرىيىتى
|1922 - يىلى
1953 - يىلى
|-
|'''پايتەخت'''
- ئەڭ چوڭ شەھرى
|[[قاھىرە]]
قاھىرە
|-
|'''رەسمى تىللەر'''
- ئېتىراپ قىلىنغان تىللار
|ئەرەبچە
|-
|'''ئېتنىك بۇدۇنلار'''
|81.9% مىسىر ئەرەبلىرى، %18 قىبتىلەر، %0.1 گرىكلەر
|-
| colspan="2" align="center" style="border-bottom:3px" |'''ھۆكۈمەت'''
|-
|'''خاراكتېرى'''
|جۇمھۇرىيەت
|-
|'''دۆلەت رەئىسى'''
|ئابدۇلفەتتاھ سىسى
|-
|'''باش مېنىستېر (باش ۋەزىر)'''
|ئىبراھىم مەھلاب
|-
|'''پارلامېنت'''
|مىسىر خەلق مەجلىسى
|-
|'''كېڭەش'''
|
|-
|'''مۇئاۋىن'''
|
|-
|'''قانۇن تۇرغۇزۇش ئورنى'''
|مىسىر خەلق مەجلىسى
|-
|'''ئارمىيە'''
|(1نچى)
|-
| colspan="2" align="center" style="border-bottom:3px" |'''باشقا ئۇچۇرلار'''
|-
|'''يەر مەيدانى'''
- سۇ ساھەسى(%)
|1,010,408 كلومتر²
390,121 ئىنگلىز مىل² (29.نچى)
|-
|'''نۇڧۇس'''<sup>(2020 تەخمىنەن)</sup>
- 2017 رەسمى ساناق
- زىچلىقى
|100,075,480 جان<sup>(13.نچى)</sup>
94,798,827 جان <sup>(1نچى)</sup>br /> /100كلومتر²<sup>(83.نچى)</sup>
|-
|'''[[ئ.ئ.ۇ.ق]]'''(2019)
- كىشى باشى
|1.391 تىرىلىيون دوللار <sup>(19نچى)</sup>
14,023 US$ (دوللار)<sup>(94.نچى)</sup>
|-
|'''پۇل بىرلىكى'''
|مىسىر جۈنەيى
|-
|'''كالىندار'''
|yyyy\mmmm\dddd
يىل\ئاي\كۈن
|-
|'''قاتناش يۆنلىشى'''
|ئوڭ
|-
|'''ۋاقىت رايۇنى'''
| +2 (UTC+)
|-
|'''ئىنتېرنېت'''
|eg.
|-
|'''خەلقئارالىق تېلېفۇن كود نۇمۇرى'''
|20+
|}
'''مىسىر''' ({{lang-ar|مصر}}) ياكى رەسمىي نامى بىلەن '''مىسىر ئەرەب جۇمھۇرىيىتى''' ({{lang-ar|جمهورية مصر العربية}}) [[شىمالىي ئافرىقا|شىمالىي ئافرىقاغا]] جايلاشقان بىر دۆلەتتۇر.
مىسىر جۇمھۇرىيەت تۈزۈمى بىلەن باشقۇرۇلىدىغان بىر ئەرەب جۇمھۇرىيتىدۇر. ئاھالىنىڭ كۆپچىلىكى مۇسۇلمان ئەرەبلەردۇر. پايتەختى ۋە ئەڭ چوڭ شەھەرى قاھىرەدۇر. ھازىرقى پرېزدېنتى ئابدۇلفەتتاھ سىسى ئېرۇر. باش مىنىستىر، ئىبراھىم مەھلاب ئېرۇر. مىسىرنىڭ قانۇن چىقىرىش ئورگىنى بولسا مىسىر خەلق مەجلىسى ئېرۇر.
مسىر شىمالىي ئافرىقىنىڭ نۇپۇسى ئەڭ كۆپ دۆلىتىدۇر. شىمالدا ئاق دېڭىز ۋە شەرقتە قىزىل دېڭىز قىرغاقلىرىغا ئىگە مىسىرنىڭ، غەربىدە لىۋىيە، جەنۇبىدا سۇدان يەر ئالماقتا. مىسىرنىڭ ئاسىيا قىتئەسىگە جايلاشقان قىسمى سىنا يېرىم ئارىلى ئۈستىدە پەلەستىن ۋە ئىسرائىلىيە بىلەن قوشنىدۇر. مىسىرنىڭ ئەڭ مۇھىم دەرياسى بولغان نىل دەرياسى ئا دېڭىزغا قۇيۇلىدۇ.
مىسىر تۆرت چوڭ قەدىمىي مەدەنىيەتلىك دۆلەتنىڭ بىرىدۇر. يەر ئۆلچىمى 1 مىليون 10 مىڭ كم<sup>2</sup> بولۇپ، 2020 - يىلى تەخمىنەن 100 مىليون نۇپۇسلۇق بىر دۆلەتتۇر.
مىسىرنىڭ 7000 يىلغا يېقىن ئۆتمۈشى بار بولۇپ، تۇنجى مەدەنىيەتتىن بۇيان نۇرغۇن ھاكىمىيەت، دۆلەت ۋە قەۋملەر ئۆتكەن. تارىختا مىسىر فىرئەۋنلىرىنىڭ مەملىكىتى، ئىسلام دۆلىتىنىڭ توپرىقى، ئەمەۋىيلەر، ئابباسىيلەر، فاتىمىيلەر، مەملۇكىيلەر ۋە ئوسمانىيلەرنىڭ ھۆكۈمدارلىقىدا بولغان مىسىر، 1922 - يىلى بۈيۈك برىتانىيەدىن مۇستەقىل بولغان ۋە 1952 - يىلى جۇمھۇرىيەت ئېلان قىلىنغان.
ئاخىرىقى قېتىم 2011 - يىلىدىكى مىسىر ئىنقىلابى بىلەن 32 يىل مىسىرنى باشقۇرغا ھۈسنۈ مۇبارەك غولاپ چۈشكەن ۋە مسىر دېموكراتىيەگە ئۆتۈش باسقۇچىغا كىرگەن. بۇ باسقۇچ 2013 - يىلى 3 ئىيۇل كۈنى سايلانغان تۇنجى دۆلەت رەئىسى مۇھەممەد مۇرسىينىڭ بىر سىياسىي ئۆزگىرىش بىلەن ۋەزىپىدىن قالدۇرۇلىشى بىلەن دەخىل كۆرگەن.
مىسىر كۆپلىگەن خەلقئارالىق تەشكىلاتلارغا ئەزا بولۇپ، [[ب د ت]]، [[ئىسلام ھەمكارلىق تەشكىلاتى]]، [[ئەرەب ئىتتىپاقى]] ۋە [[ئاسىيا ئىتتىپاقى|ئاسىيا ئىتتىپاقىغا]] ئەزا بولۇش بىلەن بىرگە ھەم غەرب، ھەم شەرق ئەللىرى بىلەن مۇۋازىنەتلىك ئالاقە قۇرۇپ كەلمەكتە.
{{ئافرىقا}}
gtzh7xiso7ub8poyrjxcpso1oc1g2z2
154668
154665
2022-08-23T09:49:39Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
{| border="1" align="left" cellpadding="4" cellspacing="0" width="300" style="margin: 0 0 1em 1em; background: ; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
| colspan="2" align="center" bgcolor="" style="border-bottom:3px" |<font size="+1">'''مىسىر ئەرەب جۇمھۇرىيىتى'''</font>
<font size="+1">'''جمهورية مصر العربية'''</font>
|-
![[ھۆججەت:Flag_of_Egypt.svg|frameless|150x150px]]بايراق
![[ھۆججەت:Coat_of_arms_of_Egypt_(Official).svg|150x150px]]گېرب
|-
| colspan="2" align="center" |[[ھۆججەت:EGY_orthographic.svg|250x250px]] مىسىرنىڭ دۇنيا خەرىتىسىدىكى ئورنى
|-
| colspan="2" align="center" style="border-bottom:3px" |'''شۇئارى:''' [[''ھەممىنىڭ باشلانغۇچى'']]''<small>(رەسمىي)</small>''
<small>()</small> ''Where it all begins''
<small>''()''</small> <small>()</small><center>[[ھۆججەت:Bilady,_Bilady,_Bilady.ogg]]</center>
|-
| width="30%" |'''تولۇق ئاتى'''
'''قىسقىچە'''
|مىسىر ئەرەب جۇمھۇرىيىتى
مىسىر
|-
|'''قۇرۇلىشى'''
مىسىر قراللىقى
مىسىر جۇمھۇرىيىتى
|1922 - يىلى
1953 - يىلى
|-
|'''پايتەخت'''
- ئەڭ چوڭ شەھرى
|[[قاھىرە]]
قاھىرە
|-
|'''رەسمى تىللەر'''
- ئېتىراپ قىلىنغان تىللار
|ئەرەبچە
|-
|'''ئېتنىك بۇدۇنلار'''
|81.9% مىسىر ئەرەبلىرى، %18 قىبتىلەر، %0.1 گرىكلەر
|-
| colspan="2" align="center" style="border-bottom:3px" |'''ھۆكۈمەت'''
|-
|'''خاراكتېرى'''
|جۇمھۇرىيەت
|-
|'''دۆلەت رەئىسى'''
|ئابدۇلفەتتاھ سىسى
|-
|'''باش مېنىستېر (باش ۋەزىر)'''
|ئىبراھىم مەھلاب
|-
|'''پارلامېنت'''
|مىسىر خەلق مەجلىسى
|-
|'''كېڭەش'''
|
|-
|'''مۇئاۋىن'''
|
|-
|'''قانۇن تۇرغۇزۇش ئورنى'''
|مىسىر خەلق مەجلىسى
|-
|'''ئارمىيە'''
|(1نچى)
|-
| colspan="2" align="center" style="border-bottom:3px" |'''باشقا ئۇچۇرلار'''
|-
|'''يەر مەيدانى'''
- سۇ ساھەسى(%)
|1,010,408 كلومتر²
390,121 ئىنگلىز مىل² (29.نچى)
|-
|'''نۇڧۇس'''<sup>(2020 تەخمىنەن)</sup>
- 2017 رەسمى ساناق
- زىچلىقى
|100,075,480 جان<sup>(13.نچى)</sup>
94,798,827 جان <sup>(1نچى)</sup>br /> /100كلومتر²<sup>(83.نچى)</sup>
|-
|'''[[ئ.ئ.ۇ.ق]]'''(2019)
- كىشى باشى
|1.391 تىرىلىيون دوللار <sup>(19نچى)</sup>
14,023 US$ (دوللار)<sup>(94.نچى)</sup>
|-
|'''پۇل بىرلىكى'''
|مىسىر جۈنەيى
|-
|'''كالىندار'''
|yyyy\mmmm\dddd
يىل\ئاي\كۈن
|-
|'''قاتناش يۆنلىشى'''
|ئوڭ
|-
|'''ۋاقىت رايۇنى'''
| +2 (UTC+)
|-
|'''ئىنتېرنېت'''
|eg.
|-
|'''خەلقئارالىق تېلېفۇن كود نۇمۇرى'''
|20+
|}
'''مىسىر''' ({{ئەرەبچە|مصر}}) ياكى رەسمىي نامى بىلەن '''مىسىر ئەرەب جۇمھۇرىيىتى''' ({{ئەرەبچە|جمهورية مصر العربية}}) [[شىمالىي ئافرىقا|شىمالىي ئافرىقاغا]] جايلاشقان بىر دۆلەتتۇر.
مىسىر جۇمھۇرىيەت تۈزۈمى بىلەن باشقۇرۇلىدىغان بىر ئەرەب جۇمھۇرىيتىدۇر. ئاھالىنىڭ كۆپچىلىكى مۇسۇلمان ئەرەبلەردۇر. پايتەختى ۋە ئەڭ چوڭ شەھەرى قاھىرەدۇر. ھازىرقى پرېزدېنتى ئابدۇلفەتتاھ سىسى ئېرۇر. باش مىنىستىر، ئىبراھىم مەھلاب ئېرۇر. مىسىرنىڭ قانۇن چىقىرىش ئورگىنى بولسا مىسىر خەلق مەجلىسى ئېرۇر.
مسىر شىمالىي ئافرىقىنىڭ نۇپۇسى ئەڭ كۆپ دۆلىتىدۇر. شىمالدا ئاق دېڭىز ۋە شەرقتە قىزىل دېڭىز قىرغاقلىرىغا ئىگە مىسىرنىڭ، غەربىدە لىۋىيە، جەنۇبىدا سۇدان يەر ئالماقتا. مىسىرنىڭ ئاسىيا قىتئەسىگە جايلاشقان قىسمى سىنا يېرىم ئارىلى ئۈستىدە پەلەستىن ۋە ئىسرائىلىيە بىلەن قوشنىدۇر. مىسىرنىڭ ئەڭ مۇھىم دەرياسى بولغان نىل دەرياسى ئا دېڭىزغا قۇيۇلىدۇ.
مىسىر تۆرت چوڭ قەدىمىي مەدەنىيەتلىك دۆلەتنىڭ بىرىدۇر. يەر ئۆلچىمى 1 مىليون 10 مىڭ كم<sup>2</sup> بولۇپ، 2020 - يىلى تەخمىنەن 100 مىليون نۇپۇسلۇق بىر دۆلەتتۇر.
مىسىرنىڭ 7000 يىلغا يېقىن ئۆتمۈشى بار بولۇپ، تۇنجى مەدەنىيەتتىن بۇيان نۇرغۇن ھاكىمىيەت، دۆلەت ۋە قەۋملەر ئۆتكەن. تارىختا مىسىر فىرئەۋنلىرىنىڭ مەملىكىتى، ئىسلام دۆلىتىنىڭ توپرىقى، ئەمەۋىيلەر، ئابباسىيلەر، فاتىمىيلەر، مەملۇكىيلەر ۋە ئوسمانىيلەرنىڭ ھۆكۈمدارلىقىدا بولغان مىسىر، 1922 - يىلى بۈيۈك برىتانىيەدىن مۇستەقىل بولغان ۋە 1952 - يىلى جۇمھۇرىيەت ئېلان قىلىنغان.
ئاخىرىقى قېتىم 2011 - يىلىدىكى مىسىر ئىنقىلابى بىلەن 32 يىل مىسىرنى باشقۇرغا ھۈسنۈ مۇبارەك غولاپ چۈشكەن ۋە مسىر دېموكراتىيەگە ئۆتۈش باسقۇچىغا كىرگەن. بۇ باسقۇچ 2013 - يىلى 3 ئىيۇل كۈنى سايلانغان تۇنجى دۆلەت رەئىسى مۇھەممەد مۇرسىينىڭ بىر سىياسىي ئۆزگىرىش بىلەن ۋەزىپىدىن قالدۇرۇلىشى بىلەن دەخىل كۆرگەن.
مىسىر كۆپلىگەن خەلقئارالىق تەشكىلاتلارغا ئەزا بولۇپ، [[ب د ت]]، [[ئىسلام ھەمكارلىق تەشكىلاتى]]، [[ئەرەب ئىتتىپاقى]] ۋە [[ئاسىيا ئىتتىپاقى|ئاسىيا ئىتتىپاقىغا]] ئەزا بولۇش بىلەن بىرگە ھەم غەرب، ھەم شەرق ئەللىرى بىلەن مۇۋازىنەتلىك ئالاقە قۇرۇپ كەلمەكتە.
{{ئافرىقا}}
or4hvvhkk6f1954n5eu19b0rgbycvwl
دەمەشىق
0
7874
154671
129274
2022-08-23T09:54:12Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
<div style="direction:rtl; font-family:tahoma">
[[ھۆججەت:DamascusView.jpg|left|thumb|250px|دەمەشىق]]
[[ھۆججەت:Damascus-National-Museum.JPG|left|thumb|250px]]
'''دەمەشىق''' ({{ئەرەبچە|دِمَشْق}}) بولسا [[سۇرىيە]] دىكىبىخاھار 2005 نوپۇس بار، دەمەشىقنىڭ 4،000،000 نوپۇسىبار، 573 كم² دائىرائىقىدا نوپۇس جايلاخكان، خىمالىكاڭ لىك 33.30°، خارىكى ئۇزۇنلۇك 36°17، رايۇننومۇرى 011.
oofsy7vlr9psariydgsj8sbheiplxs8
154681
154671
2022-08-23T10:19:18Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
<div style="direction:rtl; font-family:tahoma">
[[ھۆججەت:DamascusView.jpg|left|thumb|250px|دەمەشىق]]
[[ھۆججەت:Damascus-National-Museum.JPG|left|thumb|250px]]
'''دەمەشىق''' ({{ئەرەبچە|دِمَشْق}}) بولسا [[سۇرىيە]] دىكىبىخاھار 2005 نوپۇس بار، دەمەشىقنىڭ 4،000،000 نوپۇسىبار، 573 كم² دائىرائىقىدا نوپۇس جايلاخكان، خىمالىكاڭ لىك 33.30°، خارىكى ئۇزۇنلۇك 36°17، رايۇننومۇرى 011.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
qiobwhwb47j6faw9ymrh4sjnt6dcmgu
بەيرۇت
0
7880
154672
152722
2022-08-23T09:54:57Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
<div style="direction:rtl; font-family:tahoma">
[[ھۆججەت:Beirutcity.jpg|left|thumb|250px|بەيرۇت]]
[[ھۆججەت:BeirutRaouche1.jpg|left|thumb|250px]]
'''بەيرۇت''' ({{ئەرەبچە|بَيْروت}}) بولسا [[لىۋان]] دىكىبىخاھار 2007 نوپۇس بار، بەيرۇتنىڭ 1 812 000 نوپۇسىبار، 648 كم² دائىرائىقىدا نوپۇس جايلاخكان، خىمالىكاڭ لىك 33.53°، خارىكى ئۇزۇنلۇك 35°30.
psnknnkgif00m6omierb1q1drgpc9q6
154680
154672
2022-08-23T10:19:01Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
<div style="direction:rtl; font-family:tahoma">
[[ھۆججەت:Beirutcity.jpg|left|thumb|250px|بەيرۇت]]
[[ھۆججەت:BeirutRaouche1.jpg|left|thumb|250px]]
'''بەيرۇت''' ({{ئەرەبچە|بَيْروت}}) بولسا [[لىۋان]] دىكىبىخاھار 2007 نوپۇس بار، بەيرۇتنىڭ 1 812 000 نوپۇسىبار، 648 كم² دائىرائىقىدا نوپۇس جايلاخكان، خىمالىكاڭ لىك 33.53°، خارىكى ئۇزۇنلۇك 35°30.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
bza7rynewdunyqv9xqcc25rd4di0qjl
قاھىرە
0
7881
154659
152474
2022-08-23T09:38:01Z
Recruos
19844
قايتا نىشانلاپ Recruos نى [[كايرو]] بەتتىن [[قاھىرە]] غا يۆتكىدى
wikitext
text/x-wiki
<div style="direction:rtl; font-family:tahoma">
[[ھۆججەت:View from Cairo Tower 31march2007.jpg|left|thumb|250px|كايرو]]
[[ھۆججەت:Al-Qahira view.JPG|left|thumb|250px]]
'''كايرو''' (قاھىرە) بولسا [[مىسىر]] دىكىبىخاھار 2006 نوپۇس بار، كايرونىڭ 7،947،121 نوپۇسىبار، 214 كم² دائىرائىقىدا نوپۇس جايلاخكان، خىمالىكاڭ لىك 30.03°، خارىكى ئۇزۇنلۇك 31°22.
{{City-stub}}
lvx5rnz6ywsflzam711inmvovwe0ihw
154661
154659
2022-08-23T09:39:10Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
<div style="direction:rtl; font-family:tahoma">
[[ھۆججەت:View from Cairo Tower 31march2007.jpg|left|thumb|250px|قاھىرە]]
[[ھۆججەت:Al-Qahira view.JPG|left|thumb|250px]]
'''قاھىرە''' ([[ئەرەبچە]]: القاهرة) بولسا [[مىسىر]] دىكىبىخاھار 2006 نوپۇس بار، قاھىرەنىڭ 7،947،121 نوپۇسىبار، 214 كم² دائىرائىقىدا نوپۇس جايلاخكان، خىمالىكاڭ لىك 30.03°، خارىكى ئۇزۇنلۇك 31°22.
{{City-stub}}
oacgdvcqrwpout6i46yw4j9in5w81na
154662
154661
2022-08-23T09:41:13Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
<div style="direction:rtl; font-family:tahoma">
[[ھۆججەت:View from Cairo Tower 31march2007.jpg|left|thumb|250px|قاھىرە]]
[[ھۆججەت:Al-Qahira view.JPG|left|thumb|250px]]
'''قاھىرە''' ([[ئەرەبچە]]: القاهرة) بولسا [[مىسىر]] دىكىبىخاھار 2006 نوپۇس بار، قاھىرەنىڭ 7،947،121 نوپۇسىبار، 214 كم² دائىرائىقىدا نوپۇس جايلاخكان، خىمالىكاڭ لىك 30.03°، خارىكى ئۇزۇنلۇك 31°22.
{{City-stub}}
[[تۈر:مىسىر]]
gnlgwvsp3dri0kxb0atay4a2o54omb7
154669
154662
2022-08-23T09:50:39Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
<div style="direction:rtl; font-family:tahoma">
[[ھۆججەت:View from Cairo Tower 31march2007.jpg|left|thumb|250px|قاھىرە]]
[[ھۆججەت:Al-Qahira view.JPG|left|thumb|250px]]
'''قاھىرە''' ({{ئەرەبچە|القاهرة}}) بولسا [[مىسىر]] دىكىبىخاھار 2006 نوپۇس بار، قاھىرەنىڭ 7،947،121 نوپۇسىبار، 214 كم² دائىرائىقىدا نوپۇس جايلاخكان، خىمالىكاڭ لىك 30.03°، خارىكى ئۇزۇنلۇك 31°22.
{{City-stub}}
[[تۈر:مىسىر]]
np4jsf45m4wc9cszt33d7kmaba52fo2
154678
154669
2022-08-23T10:17:25Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
<div style="direction:rtl; font-family:tahoma">
[[ھۆججەت:View from Cairo Tower 31march2007.jpg|left|thumb|250px|قاھىرە]]
[[ھۆججەت:Al-Qahira view.JPG|left|thumb|250px]]
'''قاھىرە''' ({{ئەرەبچە|القاهرة}}) بولسا [[مىسىر]] دىكىبىخاھار 2006 نوپۇس بار، قاھىرەنىڭ 7،947،121 نوپۇسىبار، 214 كم² دائىرائىقىدا نوپۇس جايلاخكان، خىمالىكاڭ لىك 30.03°، خارىكى ئۇزۇنلۇك 31°22.
{{City-stub}}
[[تۈر:شەھەرلەر]]
[[تۈر:مىسىر]]
8yvf950h3m43ogxxlo0bld9bewbp1mr
تەرابۇلۇس (لىۋىيە)
0
7907
154704
129295
2022-08-23T11:47:42Z
Recruos
19844
Recruos نى [[ترىپولى]] بەتتىن [[تەرابۇلۇس (لىۋىيە)]] غا يۆتكىدى
wikitext
text/x-wiki
<div style="direction:rtl; font-family:tahoma">
[[ھۆججەت:Tripoli Montage.jpg|left|thumb|250px|ترىپولى]]
[[ھۆججەت:IMG 0036.JPG|left|thumb|250px]]
'''ترىپولى''' بولسا [[لىۋىيە]] دىكىبىخاھار 2005 نوپۇس بار، ترىپولىنىڭ 1،682،000 نوپۇسىبار، 400 كم² دائىرائىقىدا نوپۇس جايلاخكان، خىمالىكاڭ لىك 32.54°، خارىكى ئۇزۇنلۇك 13°11.
1hh8t5qusm7e5exwk02cw3vfdb18vi6
154706
154704
2022-08-23T11:48:52Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
<div style="direction:rtl; font-family:tahoma">
[[ھۆججەت:Tripoli Montage.jpg|left|thumb|250px|ترىپولى]]
[[ھۆججەت:IMG 0036.JPG|left|thumb|250px]]
'''تەرابۇلۇس''' ({{ئەرەبچە|طَرابُلُس}}) بولسا [[لىۋىيە]] دىكىبىخاھار 2005 نوپۇس بار، ترىپولىنىڭ 1،682،000 نوپۇسىبار، 400 كم² دائىرائىقىدا نوپۇس جايلاخكان، خىمالىكاڭ لىك 32.54°، خارىكى ئۇزۇنلۇك 13°11.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
7nprhh9ggpu9u0bcnx2gcc85r9bw0dh
ئەھلىسەلىپنىڭ ئۇزۇن سەپىرى
0
13434
154711
134180
2022-08-23T11:55:17Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
مىلادىيە11 - ئەسىردىن باشلاپ، ياۋروپادىكى خرىستىئان مۇرىتلىرى ئارىسىدا شەرقنىڭ ھەممىلا يېرىدە ئالتۇن، كۈمۈش، پىل چىشى، ئۈنچە - مەرۋايىت ۋە ھۆر - پەرىزاتتەك چىرايلىق قىزلار بار ئىكەن، شەرقنى كىم ئىگىلىۋالسا، شۇ كاتتا زەردارغا ئايلىنىدىكەن، دېگەن گەپ تارقالغان. بۇ گەپ نۇرغۇن خرىستىئان مۇرىتىنى ئۆزىگە جەلپ قىلغان. شۇنىڭ بىلەن، ئۇلار خرىستىئان دىنىنىڭ بايرىقى ئاستىدا ئارمىيە تەشكىللەپ شەرققە يۈرۈش قىلماقچى بولغان، ئۇلارنىڭ تۇنجى نىشانى مۇقەددەس شەھەر ئېرۇسالىم (قۇددۇس) نى ئىگىلەش ھەمدە خرىستوس ئىيسانىڭ بۇ دۇنيالىق تۇرمۇشىغا مۇناسىۋەتلىك بەزى رايونلارنى قولغا كىرگۈزۈش ئىدى.
مىلادىيە1095 - يىلى، فرانسىيىنىڭ كلېرمۇنت شەھىرىدە دىنىي جەمئىيەتنىڭ يىغىنى چاقىرىلىپ، خرىستىئان مۇرىتلىرى غازاتقا قاتنىشىشقا چاقىرىق قىلىنىپ، غازاتقا قاتناشقانلىكى ئادەمنىڭ گۇناھتىن تامامەن ساقىت بولىدىغانلىقى جاكارلانغان. شەرققە يۈرۈش قىلغان ئەسكەرلەر كىيىمىگە قىزىل كرېست بەلگىسىنى تىكىۋالغانلىقى، ئارمىيىنىڭ بايرىقىغىمۇ قىزىل كرېست بەلگىسى چۈشۈرۈلگەنلىكى ئۈچۈن، بۇ قوشۇن تارىختا ئەھلىسەلىپ قوشۇنى، دەپ ئاتالغان.
ئەھلىسەلىپنىڭ شەرققە يۈرۈش قىلىشى1095 - يىلى باشلىنىپ، 1291 - يىلى ئاخىرلاشقان بولۇپ، 200 يىلغا يېقىن ۋاقىت داۋاملاشقان، بۇنىڭ ئىچىدە كۆلىمى چوڭراق بولغىنى8 قېتىمغا يېتىدۇ. ئالدىنقى4 قېتىملىق ئۇزۇن سەپەردە، ئۇلارنىڭ ئىشلىرى خېلى ئوڭۇشلۇق بولغان. ئۇلار تۇنجى قېتىم (1096 - يىلى) ئېرۇسالىمنى ئىشغال قىلىپ، ئېرۇسالىم پادىشاھلىقى ۋە ئۇنىڭغا قاراشلىق ئېدېسسا گرافلىقى، ئانتىئوك كىنەزلىكى، [[تەرابۇلۇس (لۇبنان)|تەرابۇلۇس]] گرافلىقىدىن ئىبارەت ئۈچ كىچىك دۆلەتنى قۇرغان. ئىككىنچى قېتىم (1147 - يىلى) ئارقا - ئارقىدىن سۇرىيە بىلەن مىسىرنى ئىشغال قىلغان. ئۈچىنچى قېتىم چوڭ ئولجىغا ئېرىشەلمىگەن. تۆتىنچى قېتىم (1202 - يىلى) تۈركىيە ۋىزانتىيە ئىمپېرىيىسىنىڭ پايتەختى كونستانتىنوپولنى ئىشغال قىلىپ، لاتىن ئىمپېرىيىسىنى قۇرغان.
كېيىنكى4 - قېتىملىق شەرق سەپىرىدە، ياۋروپادىكى خرىستىئان مۇرىتلىرىنىڭ دىنىي ئەسەبىيلىكى پەسكويغا چۈشۈپ كەتكەنلىكى، خرىستىئان دىنى دۆلەتلىرى توختاۋسىز ئۇرۇش قىلىپ مالىيە جەھەتتىن خوراپ كەتكەنلىكى، ئۇنىڭ ئۈستىگە شەرقتىكى مۇسۇلمانلارنىڭ قەيسەرلىك بىلەن قارشىلىق كۆرسىتىشىگە ئوخشاش سەۋەبلەر تۈپەيلىدىن، ئەھلىسەلىپ بارغانسېرى پايدىسىز ۋەزىيەتكە دۇچ كېلىپ، ئىلگىرى ئىشغال قىلغان زېمىنلاردىن ئارقا - ئارقىدىن ئايرىلىپ قالغان. 1291 - يىلىغا كەلگەندە، ئەھلىسەلىپنىڭ شەرقتىكى ئەڭ ئاخىرقى تايانچ نۇقتىسى ئاكرېنى قولدىن بېرىپ قويغان. ، شۇنىڭ بىلەن، ئەھلىسەلىپنىڭ شەرققە قىلغان تاجاۋۇزچىلىقى ئۈزۈل - كېسىل مەغلۇبىيەت بىلەن ئاخىرلاشقان.
شۇنداق قىلىپ، ئەھلىسەلىپ دەسلەپتە كۆڭلىگە پۈككەن خرىستىئان دىنىنى شەرققە كېڭەيتىش غەرىزىگە يېتەلمىگەن. لېكىن، يەنە بىر جەھەتتىن، ئۇ ئىتالىيە قاتارلىق دۆلەتلەرنىڭ شەرق ئەللىرى بىلەن بولغان سودا ئالاقىسىنى ئىلگىرى سۈرگەن، ئىتالىيە قاتارلىق دۆلەتلەر شەرقنىڭ كېمىسازلىق، ساپالچىلىق، توقۇمىچىلىق، زەرگەرچىلىك قاتارلىق تېخنىكىلىرىنى ئالغاچ كەتكەن، بۇلار ياۋروپانىڭ مەدەنىيەت تەرەققىياتى ۋە ئىقتىسادىي تەرەققىياتىدا تۈرتكىلىك رول ئوينىغان.
[[تۈر:خىرىستىئان دىنى]]
3deybqmrnn41aguys7dxd4z2k0g69ol
بەندەر ئابباس
0
14449
154675
136481
2022-08-23T10:10:30Z
Recruos
19844
Recruos نى [[ئابباس پورتى]] بەتتىن [[بەندەر ئابباس]] غا يۆتكىدى
wikitext
text/x-wiki
ئىراننىڭ شەرقىي جەنۇبىدىكى مۇھىم پورت، دېڭىز قىرغاق ئۆلكىسىنىڭ مەركىزى، ھورقمۇز بوغۇزىنىڭ شىمالىي قىسمىدىكى مۇھىم ستراتېگىيىلىك ئورۇن. شەھەر ئاھالىسى 45 مىڭدىن ئاشىدۇ. ئابباس پورتىنى ھورموز بوغۇزىغا جايلاشقان كىشىم ئارىلى توسۇپ تۇرىدۇ. ئابباس پورتىنىڭ سۈيى چوڭقۇر ئەمەس، شۇڭا چوڭ تىپتىكى ئوكيان پاراخوتلىرى بىۋاسىتە كېلەلمەيدۇ، ھازىر ئابباس پورتىنىڭ غەربىدە يېڭىدىن بىر پورت قۇرۇلماقتا. ئابباس پورتى ئارقىلىق ئاساسەن گىلەم، مېۋە - چېۋە قاتارلىق مەھسۇلاتلار ئېكسپورت قىلىنىدۇ. بۇ شەھەرنىڭ كونسېرۋا، توقۇمىچىلىق، يېمەك - ئىچمەك سانائەتلىرى تەرەققىي قىلغان.
[[تۈر:ئىران]]
qtvj6esazfcqpxq8zcv0ryc6e1tjmty
154677
154675
2022-08-23T10:12:25Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
ئىراننىڭ شەرقىي جەنۇبىدىكى مۇھىم پورت، دېڭىز قىرغاق ئۆلكىسىنىڭ مەركىزى، ھورقمۇز بوغۇزىنىڭ شىمالىي قىسمىدىكى مۇھىم ستراتېگىيىلىك ئورۇن. شەھەر ئاھالىسى 45 مىڭدىن ئاشىدۇ. بەندەر ئابباسنى ھورموز بوغۇزىغا جايلاشقان كىشىم ئارىلى توسۇپ تۇرىدۇ. بەندەر ئابباسنىڭ سۈيى چوڭقۇر ئەمەس، شۇڭا چوڭ تىپتىكى ئوكيان پاراخوتلىرى بىۋاسىتە كېلەلمەيدۇ، ھازىر بەندەر ئابباسنىڭ غەربىدە يېڭىدىن بىر پورت قۇرۇلماقتا. بەندەر ئابباس ئارقىلىق ئاساسەن گىلەم، مېۋە - چېۋە قاتارلىق مەھسۇلاتلار ئېكسپورت قىلىنىدۇ. بۇ شەھەرنىڭ كونسېرۋا، توقۇمىچىلىق، يېمەك - ئىچمەك سانائەتلىرى تەرەققىي قىلغان.
[[تۈر:ئىران]]
fzq70kan07p94bnugvve1u0qzyjbrv0
جۇرجى زەيدان
0
21181
154673
154519
2022-08-23T09:57:00Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''جۇرجى زەيدان''' ({{ئەرەبچە|جُرْجي زَيْدان}})
apef6glqyfyq7dhawwkqgcpj9gozo3r
جۇبەيل
0
21187
154698
154535
2022-08-23T10:29:16Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''جۇبەيل''' ({{ئەرەبچە|جُبَيْل}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
8d3i07b31ue4vx34x29nqoizj971h8u
ئەلجۇبەيل
0
21188
154699
154533
2022-08-23T10:30:01Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''ئەلجۇبەيل''' ({{ئەرەبچە|الجُبَيْل}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
oe34w64mj8ba0uw6e5ajjuj46rib4kz
ھەلەب
0
21189
154685
154534
2022-08-23T10:21:30Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''ھەلەب''' ({{ئەرەبچە|حلب}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
3bgtcd384a1fx9bjo0e570vyb0huv45
قەيرەۋان
0
21190
154690
154532
2022-08-23T10:24:34Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''قەيرەۋان''' ({{ئەرەبچە|القَيْرَوان}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
rrih852b10rvvsiogm3xq9bpdzol2db
ۋەھران
0
21191
154674
154536
2022-08-23T09:57:44Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''ۋەھران''' ({{ئەرەبچە|وَهْران}}) بىر شەھەردۇر.
kiztemmwipjdpttdb2k8mgcebjf9kxh
154682
154674
2022-08-23T10:19:34Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''ۋەھران''' ({{ئەرەبچە|وَهْران}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
49j6lhwis3fecf75z30uzsbqfhgwn75
ئەلخۇمس
0
21197
154697
154542
2022-08-23T10:28:21Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''ئەلخۇمس''' ({{ئەرەبچە|الخُمْس}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
b4y9t2vf7rn1h3niv23yh6eax38bwtr
ئەنتاكىيە
0
21199
154696
154546
2022-08-23T10:27:40Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''ئەنتاكىيە''' ({{ئەرەبچە|أَنْطاكِية}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
77mxvk793thpk5jzla3tjrmv6nh9f5j
رەققە
0
21200
154693
154547
2022-08-23T10:26:06Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''رەققە''' ({{ئەرەبچە|الرقّة}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
cwam11qbbe19ig5c8rtbf7fqp7svnwm
ئىسكەندەرىيە
0
21201
154702
154548
2022-08-23T10:31:56Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''ئىسكەندەرىيە''' ({{ئەرەبچە|الإسكندريّة}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
[[تۈر:مىسىر]]
q3hcwlkte5zoa1r6uuhovsszvlmy3aw
سەيدا
0
21203
154687
154550
2022-08-23T10:22:51Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''سەيدا''' ({{ئەرەبچە|صَيْدا}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
gr9er1m8erfwduu34zeusnl0io3i3co
سۇر
0
21204
154686
154551
2022-08-23T10:22:16Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''سۇر''' ({{ئەرەبچە|صور}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
01jewfr0h74mlhtxssti3f8fla6towv
تەرابۇلۇس (لۇبنان)
0
21205
154688
154552
2022-08-23T10:23:26Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''تەرابۇلۇس''' ({{ئەرەبچە|طَرابُلُس}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
i4qxv88x0osu0p3e3ebomtz141frf2b
لازىقىيە
0
21208
154713
154555
2022-08-23T11:58:14Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''لازىقىيە''' ({{ئەرەبچە|اللاذِقِيّة}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
lkbevr5scbjecgcitrx9sne9c51wecb
تەرتۇس
0
21209
154695
154557
2022-08-23T10:27:08Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''تەرتۇس''' ({{ئەرەبچە|طَرْطوس}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
kcedi91jkyao9qa5kyxm5dto5xvkh4a
ھىمس
0
21210
154684
154558
2022-08-23T10:20:56Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''ھىمس''' ({{ئەرەبچە|حِمْص}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
qrauwaq58c10zkchyq1lj1pf3d1llwg
ئىدلىب
0
21216
154689
154568
2022-08-23T10:23:57Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''ئىدلىب''' ({{ئەرەبچە|إدْلِب}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
9elq8lgw0sgmtj84gx55taipwass01b
دەيرۇززەۋر
0
21218
154694
154570
2022-08-23T10:26:35Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''دەيرۇززەۋر''' ({{ئەرەبچە|دَيْر الزَوْر}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
spf2u92ebll0k2ar0hailiojrahyove
قۇنەيتىرە (سۇرىيە)
0
21219
154683
154571
2022-08-23T10:20:18Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''قۇنەيتىرە''' ({{ئەرەبچە|القُنَيْطِرة}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
b61lhgca4fj7aa8qb6br9opafhc4myy
ئەسيۇت
0
21220
154700
154572
2022-08-23T10:30:31Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''ئەسيۇت''' ({{ئەرەبچە|أَسْيوط}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
fiomsnujp8nghkwlwjlgycyhcmreglq
ئەسۋان
0
21221
154701
154573
2022-08-23T10:31:18Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''ئەسۋان''' ({{ئەرەبچە|أَسْوان}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
ticocp205zvk28q6ljujtl7byr0lyiq
دۇميات
0
21222
154703
154574
2022-08-23T10:32:43Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''دۇميات''' ({{ئەرەبچە|دُمْيَاط}}) بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
[[تۈر:مىسىر]]
j5m4p9wc8u2ow7503cmace7dtbd8cqe
ئەككا
0
21223
154692
154575
2022-08-23T10:25:35Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''ئەككا''' بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
60elhv9gkie7zoohny9xvi9r4pg766t
يافا
0
21224
154691
154576
2022-08-23T10:25:16Z
Recruos
19844
wikitext
text/x-wiki
'''يافا''' بىر شەھەردۇر.
[[تۈر:شەھەرلەر]]
1moa4qwyhz3a0rrxwywy81j1tbj8ax9
جزر و مد قرمز
0
21243
154658
2022-08-23T02:12:29Z
Cocomacoy
19751
قۇرۇلغان بەت 'دېڭىز سۈيىنىڭ ئېتروففىزىيىسى مىكروسكوپ پىلاكتوننىڭ تۇيۇقسىز كۆپىيىشىنى ۋە يۇقىرى زىچلىقىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ ، بۇ دېڭىز سۈيىنى رەڭسىزلاشتۇرىدۇ. قىزىل دولقۇن ھاسىل قىلىدىغان پىلاكتوننىڭ مىقدارى ۋە تۈرى بىلەن رەڭگى ئوخشىمايدۇ. كۆپىنچە دەريا ئېقىنلىرى ۋە...'
wikitext
text/x-wiki
دېڭىز سۈيىنىڭ ئېتروففىزىيىسى مىكروسكوپ پىلاكتوننىڭ تۇيۇقسىز كۆپىيىشىنى ۋە يۇقىرى زىچلىقىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ ، بۇ دېڭىز سۈيىنى رەڭسىزلاشتۇرىدۇ. قىزىل دولقۇن ھاسىل قىلىدىغان پىلاكتوننىڭ مىقدارى ۋە تۈرى بىلەن رەڭگى ئوخشىمايدۇ. كۆپىنچە دەريا ئېقىنلىرى ۋە قىرغاقتىكى سۇلاردا كۆرۈلىدۇ. ئۇ دېڭىز-ئوكيان مۇھىتى ، دېڭىز-ئوكيان بېلىقچىلىقى ۋە دېڭىز-ئوكيان باقمىچىلىقىغا ئېغىر زىيان ئېلىپ كېلىپلا قالماي ، ئىنسانلارنىڭ سالامەتلىكى ، ھەتتا ھاياتىغىمۇ تەسىر كۆرسىتىدۇ.
سۇ يۈزىدە بارلىق قىزىل دېڭىز دولقۇنى قىزىل كۆرۈنمەيدۇ. قىزىل دولقۇن پەيدا قىلىدىغان جانلىقلارنىڭ سانى ۋە تۈرىگە ئاساسەن ، سېرىق ، يېشىل ۋە قوڭۇر رەڭلەرمۇ پەيدا بولۇشى مۇمكىن.
بۇ يۈسۈنلەرنىڭ بەزىلىرى بىر قەدەر زىيانسىز بولسىمۇ ، بەزىلىرى بېلىق ، دېڭىز قۇشلىرى ۋە دېڭىز-ئوكيان سۈت ئەمگۈچىلەرنى ئۆلتۈرىدىغان ئەجەللىك زەھەرلىك ماددىلارنى ئىشلەپ چىقىرىدۇ. ئىنسانلارنىڭ يۇندى پاسكىنا سۇلىرىنىڭ قويۇپ بېرىلىشى ھازىر بۇ ھادىسىنىڭ ئاساسلىق سەۋەبى.
gfp5xnfe0k5mmb1nuqi6drrf1u0na6k
كايرو
0
21244
154660
2022-08-23T09:38:01Z
Recruos
19844
قايتا نىشانلاپ Recruos نى [[كايرو]] بەتتىن [[قاھىرە]] غا يۆتكىدى
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[قاھىرە]]
0t9r15xuqdh6jwv21h1v1j6pl5i06au
قېلىپ:ئەرەبچە
10
21245
154664
2022-08-23T09:46:21Z
Recruos
19844
قۇرۇلغان بەت '[[ئەرەب تىلى|ئەرەبچە]]: {{{1}}}'
wikitext
text/x-wiki
[[ئەرەب تىلى|ئەرەبچە]]: {{{1}}}
bhxk1yasfnx1yd14q4wgl6qupz4rvtj
154666
154664
2022-08-23T09:48:52Z
Recruos
19844
Recruos نى [[قېلىپ:Lang-ar]] بەتتىن [[قېلىپ:ئەرەبچە]] غا يۆتكىدى
wikitext
text/x-wiki
[[ئەرەب تىلى|ئەرەبچە]]: {{{1}}}
bhxk1yasfnx1yd14q4wgl6qupz4rvtj
قېلىپ:Lang-ar
10
21246
154667
2022-08-23T09:48:52Z
Recruos
19844
Recruos نى [[قېلىپ:Lang-ar]] بەتتىن [[قېلىپ:ئەرەبچە]] غا يۆتكىدى
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[قېلىپ:ئەرەبچە]]
b266wjycylyk2szsohg5tm7tz6olmoh
ئابباس پورتى
0
21247
154676
2022-08-23T10:10:30Z
Recruos
19844
Recruos نى [[ئابباس پورتى]] بەتتىن [[بەندەر ئابباس]] غا يۆتكىدى
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[بەندەر ئابباس]]
3gwand8o9obnupjwqsdf587mxy4ue72
تۈر:شەھەرلەر
14
21248
154679
2022-08-23T10:17:45Z
Recruos
19844
قۇرۇلغان بەت 'شەھەرلەر'
wikitext
text/x-wiki
شەھەرلەر
cm4g4tw4osreyp306ajlumb3fzv0qsn
ترىپولى
0
21249
154705
2022-08-23T11:47:42Z
Recruos
19844
Recruos نى [[ترىپولى]] بەتتىن [[تەرابۇلۇس (لىۋىيە)]] غا يۆتكىدى
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[تەرابۇلۇس (لىۋىيە)]]
15wieqc6gqlbs9tsk9nnyqilz8hpdbg
154712
154705
2022-08-23T11:55:50Z
Recruos
19844
Changed redirect target from [[تەرابۇلۇس (لىۋىيە)]] to [[تەرابۇلۇس]]
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[تەرابۇلۇس]]
gr7u6wwtgzm11iebrlqrkcx02hawcte
تەرابۇلۇس
0
21250
154710
2022-08-23T11:52:50Z
Recruos
19844
قۇرۇلغان بەت ''''تەرابۇلۇس''' ({{ئەرەبچە|طَرابُلُس}}): *[[تەرابۇلۇس (لۇبنان)]] *[[تەرابۇلۇس (لىۋىيە)]]'
wikitext
text/x-wiki
'''تەرابۇلۇس''' ({{ئەرەبچە|طَرابُلُس}}):
*[[تەرابۇلۇس (لۇبنان)]]
*[[تەرابۇلۇس (لىۋىيە)]]
hgxcahee8me8l2ei07z44h9wot41w73