Vikilug‘at uzwiktionary https://uz.wiktionary.org/wiki/Bosh_sahifa MediaWiki 1.39.0-wmf.23 case-sensitive Media Maxsus Munozara Foydalanuvchi Foydalanuvchi munozarasi Vikilug‘at Vikilug‘at munozarasi Fayl Fayl munozarasi MediaWiki MediaWiki munozarasi Andoza Andoza munozarasi Yordam Yordam munozarasi Turkum Turkum munozarasi TimedText TimedText talk Module Module talk Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 15630 602678 590229 2022-08-13T08:41:32Z 188.113.210.97 /* Maʼnoviy xususiyatlari */ wikitext text/x-wiki = {{-uz-}} = == Morfologik va sintaktik xususiyatlari == '''taft''' == Aytilishi == == Etimologiyasi == ''[[w:Fors tili|f.]]'' &gt;-.&lt;m — isitma, harorat == Maʼnoviy xususiyatlari == === Maʼnosi === Issiq-lik manbai yoki qizib turgan narsadan ura-yotgan issiq, harorat. {{misol|Tandirning {{ajrat|taft}}i. Olovning {{ajrat|taft}}i. Gulxan {{ajrat|taft}}ida isinmoq. sht Kech kirib, havoning {{ajrat|taft}}i qaytdi.|[[w:S. Axmad|S. Axmad]]|Qadrdon dalalar}}. {{misol|Moviy osmon tiniq va begʻubor, hali taxtga minmagan quyoshning {{ajrat|taft}}i badanni kuydirmaydi.|[[w:F. Musajonov|F. Musajonov]]|Himmat}}. 2 Issiqlikdan koʻtarilayotgan bugʻsimon narsa; xovur. {{misol|Egatlardan jimir-jimir {{ajrat|taft}} koʻtariladi. Kushlar koʻrinmaydi.|[[w:S. Nurov|S. Nurov]]|Narvoy}}. '''3 '''{{koʻchma|uz}} Shaxs yoki narsaning xarorat darajasi holati; temperatura. ''Suvning taf-tini bilgisi keldi shekshii, gʻoʻdir barmoq-larini botirdi.'' R. Raxmonov, Vosil aka. {{misol|Shu tariqa tajriba ham toʻplana bordi, choʻl yerlarining {{ajrat|taft}}i, maromini ham oʻrganib olishdi.|[[w:Gazetadan|Gazetadan]]}}. '''4 '''{{koʻchma|uz}} Ijobiy taʼsirli, hayotbaxsh xarorat, oʻt. {{misol|Hovlida odam borki, jon bor. De-vordan tortib dov-daraxtgacha.. oshxonadan tortib donxonagacha, roʻzgʻor buyusharigacha — bari odam {{ajrat|taft}}i bilan tirik.|[[w:R. Fayziy|R. Fayziy]]|Hazrati inson}}. {{misol|Bu satrlarning {{ajrat|taft}}idan Zuhra begimning qalbiga yana shiqlik yugurdi. |[[w:P. Qodirov|P. Qodirov]]|Yulduzli tunlar}}. '''5 '''{{koʻchma|uz}} Kishi ruhidagi yoqimsiz holat, gʻubor. {{misol|Ovqatdan oldin yuvinib chiqasizmi — sovuq suv odamning {{ajrat|taft}}ini bosadi.|[[w:A. Qaxxor|A. Qaxxor]]|Ayajonlarim}}. {{misol|Odam {{ajrat|taft}}ini odam oladi, deganlari shu-da, inim.|[[w:R. Rahmon|R. Rahmon]]|Mexr koʻzda}}. {{misol|Diqqati oshib, dili qorongʻi boʻlib ketgan kezlarida chelakni shaftoliga toʻldirib, yotogʻimizga kelib qoladi. Bizni koyib-koyib, {{ajrat|taft}}ini yozib ketadi.|[[w:S. Ahmad|S. Ahmad]]|Onajonlar}}. '''6 '''{{koʻchma|uz}} Oʻzini yuqori olish, manman-lik kayfiyati. {{misol|Halima oʻsha Oyjamol opa kelib ketgandagi mojarodan keyin ancha {{ajrat|taft}}idan tushgan, oʻzgara boshlagan edi.|[[w:J. Abdullaxonov|J. Abdullaxonov]]|Gulchexra}}. :Taft tortmaslik ''ayn.'' taf tortmaslik ''q. ''taf. {{misol|Shuning uchun ular niyatlariga yetish yoʻlida ogʻirliklardan {{ajrat|taft}} tortmadilar.|[[w:M. Joʻra|M. Joʻra]]|Quyoshdan nur emganlar}}. === Sinonimlari === === Antonimlari === {{OʻTIL|ТАФТ}} == Tarjimalari == *{{tr}}: [[hararet]], [[sıcaklık]] {{Tarjimalar |ru = }} {{Tarjimalar |tur = keng |ru = '''taft'''<br /> '''1 '''[[пыл]], [[жар]]; {{tarjmisoli|tandirning tafti jar }} тандыра; {{tarjmisoli|gulxanning taftida isinmoq }} греться у костра;<br /> '''2 '''[[температура]], [[жар]];{{tarjmisoli| bemorning tafti baland }} у больного сильный жар (высокая температура);<br /> '''3 '''{{izoh|перен}}. [[пыл]], [[огонь]], [[задор]]; [[возбуждённое]], [[разгоряченное]] [[состояние]];{{tarjmisoli| yurak tafti }} душевный огонь; {{tarjmisoli|taftini bosmoq }} ({{izoh|или '''}}yozmoq, pasaymoq, koʻtarmoq''') 1) понизить жар; 2) {{izoh|перен}}. смягчить ({{izoh|напр}}. боль, переживания); развеять ({{izoh|напр}}. тоску); остудить (пыл, жар); {{tarjmisoli|taftdan tushmoq }} остывать; перестать гневаться.<br /> }} [[Turkum:Oʻzbekchada forschadan oʻzlashgan soʻzlar]] 69i4g8hc0rk4gk48pnmr0u5undbvrna 0 35752 602679 596891 2022-08-13T09:42:46Z 213.230.118.212 /* Sinonimlari */ wikitext text/x-wiki = {{-uz-}} = == Morfologik va sintaktik xususiyatlari == '''yo-mon-lik''' == Aytilishi == == Etimologiyasi == == Maʼnoviy xususiyatlari == === Maʼnosi === :Yomon, salbiy xislatlarga ega boʻlishlik; yomon, yaramas ishlar qilish; qabihlik, yovuzlik. ''Yaxshining yaxshiligi te-gar tor yerda, yomonning yomonligi tegar har yerda.'' Maqol. ''tsh'' -{{misol|Bizning maqsadimiz — ki-shilarga ong, tushuncha bermoq, toki har bir kishi yaxshilik va {{ajrat|yomonlik}}ni, oqu qorani oʻzi ajrata oladigan boʻlsin, — dedi Elmurod.|[[w:P. Tursun|P. Tursun]]|Oʻqituvchi}}. yomon === Antonimlari === {{OʻTIL|ЁМОНЛИК}} == Tarjimalari == {{Tarjimalar |ru = }} {{Tarjimalar |tur = keng |ru = '''yomonlik'''<br /> '''1 '''[[зло]], [[злодеяние]]; [[вред]]; {{tarjmisoli|birovga yomonlik tilama }} не желай другому зла; {{tarjmisoli|birovga yomonlik qilmoq }} причинять кому-либо зло; вредить кому-либо; {{tarjmisoli|undan yomonlik chiqmaydi }} он не способен на плохое, он никому не причинит зла; {{tarjmisoli|men senga nima yomonlik qildim? }} что плохого я тебе сделал?;<br /> '''2 '''[[плохое]], [[неудовлетворительное]] [[состояние]], [[низкое]] [[качество]], [[отрицательное]] [[свойство]]; '''buning nima yomonligi bor? '''что в этом плохого?, чем это плохо?; '''yoʻlning yomonligi '''плохое состояние дороги.<br /> }} avyobbhcltlvnut6hrr0ta3s1zxw6qy 0 56249 602676 595849 2022-08-13T02:17:09Z Akbar2206 6597 wikitext text/x-wiki = {{-uz-}} = == Morfologik va sintaktik xususiyatlari == '''xu-nob''' == Aytilishi == == Etimologiyasi == {{OʻTEL|III|'''XUNOB''' Bu kesimlik tojik tilida 'qon' maʼnosini anglatadigan xun oti bilan ({{ТжРС}}, 430) 'suv' maʼnosini anglatadigan ob otidan ({{ТжРС}}, 279) tuzilgan boʻlib, 'toqati toq', 'oʻta darajada tashna' maʼnosini anglatadi ({{OʻTIL}}, II, 339). Bu kesimlikdan oʻzbek tilida xunobgarchnlik mavxum oti yasadgan.}} == Maʼnoviy xususiyatlari == === Maʼnosi === ''\f.'' _VL.''—'' qonli koʻz yoshi] 1 Toqati toq; diqqat, boʻgʻilgan, tajang. ''Ikki haftadan beri su v ololmay \moʻysafid''] {{misol|{{ajrat|xunob}} ekan.|[[w:Oybek|Oybek]]|Tanlangan asarlar}}. {{misol|[Anvar:] Mayli. Men ham tezroq qaytishim kerak. Alimardon ham {{ajrat|xunob}} boʻlib oʻtirgandir. Oʻ. |[[w:Hoshimov|Hoshimov]]|Bahor qaytmaydi}}. :Xunob qilmoq Asabiylashtirmoq. {{misol|[Zebi Akromxonga:] Joningizga tegib, {{ajrat|xunob}} qil-dim.|[[w:Sh. Rashidov|Sh. Rashidov]]|Qudratli toʻlqin}}. Xuno-bi oshmoq ''(yoki'' chiqmoq) Oʻta diqqat boʻlmoq. {{misol|-Yuring, ketdik! — dedi past ovoz bilan {{ajrat|xunob}}i oshgan Koʻchqorvoy aka.|[[w:Mirmuhsin|Mirmuhsin]]|Ildizlar va yaproqlar}}. {{misol|Qoʻchqor {{ajrat|xunob}}i chiqib, qoʻlini cwimadu.|[[w:O. Yoqubov|O. Yoqubov]]|Er boshiga ish tushsa}}. '''2 '''{{koʻchma|uz}} Qiyin, ogʻir, mushkul, serma-shaqqat, serdiqqat. {{misol|{{ajrat|Xunob}} vazifa.}} n {{misol|Olam-da zargarlikdek {{ajrat|xunob}} ish boʻlmas derdim, bularniki yana sermashaqqat ekan.|[[w:Oybek|Oybek]]|Navoiy}}. Xunob === Antonimlari === {{OʻTIL|ХУНОБ}} == Tarjimalari == {{Tarjimalar |ru = }} {{Tarjimalar |tur = keng |ru = '''xunob'''<br /> [[кровавые]] [[слёзы]]; {{tarjmisoli|xunob ish }} нудная работа; {{tarjmisoli|xunob boʻlmoq }} терять терпение; выходить из себя; {{tarjmisoli|xunob qilmoq }} нервировать, изводить из себя, доводить до белого каления; {{tarjmisoli|u doim xunob }} у него взвинчены нервы.<br /> }} i47jkolgndo03jzudyq9c9dzthrb8xu 602677 602676 2022-08-13T04:47:25Z Xusinboy Bekchanov 1042 [[Special:Contributions/Akbar2206|Akbar2206]] tahrirlari [[User:CoderSIBot|CoderSIBot]] versiyasiga qaytarildi wikitext text/x-wiki = {{-uz-}} = == Morfologik va sintaktik xususiyatlari == '''xu-nob''' == Aytilishi == == Etimologiyasi == {{OʻTEL|III|'''XUNOB''' Bu kesimlik tojik tilida 'qon' maʼnosini anglatadigan xun oti bilan ({{ТжРС}}, 430) 'suv' maʼnosini anglatadigan ob otidan ({{ТжРС}}, 279) tuzilgan boʻlib, 'toqati toq', 'oʻta darajada tashna' maʼnosini anglatadi ({{OʻTIL}}, II, 339). Bu kesimlikdan oʻzbek tilida xunobgarchnlik mavxum oti yasadgan.}} == Maʼnoviy xususiyatlari == === Maʼnosi === ''\f.'' _VL.''—'' qonli koʻz yoshi] 1 Toqati toq; diqqat, boʻgʻilgan, tajang. ''Ikki haftadan beri su v ololmay \moʻysafid''] {{misol|{{ajrat|xunob}} ekan.|[[w:Oybek|Oybek]]|Tanlangan asarlar}}. {{misol|[Anvar:] Mayli. Men ham tezroq qaytishim kerak. Alimardon ham {{ajrat|xunob}} boʻlib oʻtirgandir. Oʻ. |[[w:Hoshimov|Hoshimov]]|Bahor qaytmaydi}}. :Xunob qilmoq Asabiylashtirmoq. {{misol|[Zebi Akromxonga:] Joningizga tegib, {{ajrat|xunob}} qil-dim.|[[w:Sh. Rashidov|Sh. Rashidov]]|Qudratli toʻlqin}}. Xuno-bi oshmoq ''(yoki'' chiqmoq) Oʻta diqqat boʻlmoq. {{misol|-Yuring, ketdik! — dedi past ovoz bilan {{ajrat|xunob}}i oshgan Koʻchqorvoy aka.|[[w:Mirmuhsin|Mirmuhsin]]|Ildizlar va yaproqlar}}. {{misol|Qoʻchqor {{ajrat|xunob}}i chiqib, qoʻlini cwimadu.|[[w:O. Yoqubov|O. Yoqubov]]|Er boshiga ish tushsa}}. '''2 '''{{koʻchma|uz}} Qiyin, ogʻir, mushkul, serma-shaqqat, serdiqqat. {{misol|{{ajrat|Xunob}} vazifa.}} n {{misol|Olam-da zargarlikdek {{ajrat|xunob}} ish boʻlmas derdim, bularniki yana sermashaqqat ekan.|[[w:Oybek|Oybek]]|Navoiy}}. === Sinonimlari === === Antonimlari === {{OʻTIL|ХУНОБ}} == Tarjimalari == {{Tarjimalar |ru = }} {{Tarjimalar |tur = keng |ru = '''xunob'''<br /> [[кровавые]] [[слёзы]]; {{tarjmisoli|xunob ish }} нудная работа; {{tarjmisoli|xunob boʻlmoq }} терять терпение; выходить из себя; {{tarjmisoli|xunob qilmoq }} нервировать, изводить из себя, доводить до белого каления; {{tarjmisoli|u doim xunob }} у него взвинчены нервы.<br /> }} ht2vgjhynqbpepfxtv61c4f2mfukt8r