oxir

Vikilug‘at uzwiktionary https://uz.wiktionary.org/wiki/Bosh_sahifa MediaWiki 1.39.0-wmf.25 case-sensitive Media Maxsus Munozara Foydalanuvchi Foydalanuvchi munozarasi Vikilug‘at Vikilug‘at munozarasi Fayl Fayl munozarasi MediaWiki MediaWiki munozarasi Andoza Andoza munozarasi Yordam Yordam munozarasi Turkum Turkum munozarasi TimedText TimedText talk Module Module talk Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk oxir 0 12847 602724 601828 2022-08-20T07:55:10Z 188.113.230.203 /* oxirSinonimlari */Oxir wikitext text/x-wiki = {{-uz-}} = == oxir I == === Morfologik va sintaktik xususiyatlari === '''o-xir''' === Aytilishi === === Etimologiyasi === ''\a.'' — [[keyingi]], [[soʻnggi]]; [[soʻng]], [[nihoya]] === Maʼnoviy xususiyatlari === ==== Maʼnosi ==== 1 Choʻziq narsaning soʻnggi chegarasi, eng ketingi qismi, poyoni. {{misol|Yoʻlning oxupu koʻrinmaydi. yaya Nusratbekning uyi shu kim-sasiz, sokin koʻchsstrdan birining {{ajrat|oxir}}ida -paxtazor chegarasida joylashgan ekan.|[[w:S. Nurov|S. Nurov]]|Maysalarni ayoz urmaydi}}. '''2''' Davomli narsalarning soʻnggi qismi, xoti maye i. {{misol|Dostonning {{ajrat|oxir}}i, Spektaklning {{ajrat|oxir}}i.}} m {{misol|[Usta Olim] Xatning {{ajrat|oxir}}ida: "Sizdan bir kun soʻng Homid oʻldi.." deb yozar edi.|[[w:A. Qodiriy|A. Qodiriy]]|Oʻtgan kunlar}}. 3 Ish-harakat, voqea-hodisa va sh.k. ning soʻnggi, oxirgi dami, nihoyati. {{misol|Yilning {{ajrat|oxir}}i. Qishning {{ajrat|oxir}}i. Oxir boʻlmoq. yash Shunga qaramasdan, bu maktab yil {{ajrat|oxir}}iga borib, oʻzlashtirish 160, davomat 200 foiz boʻldi, deb axborot beribdi.|[[w:X. Toʻxtaboyev|X. Toʻxtaboyev]]|Shirin qovunlar mamlakati}}. :Oxir zamonda ''q.'' '''[[oxirzamon]]'''. {{misol|-{{ajrat|Oxir}} zamena, deb shuni aytadilar-da. Qizlards sharmu hayo yoʻq. Falonchi ochilibdi, pisma-donchi paranjisini tashlabdi, degan gapla[, koʻpayib ketyapti, — dedi Toʻtibu.|[[w:S. Zunnunova|S. Zunnunova]]|Gulxan}}. Oxir peshin ''q.'' peshin 1. {{misol|-Vaqp: {{ajrat|oxir}} peshin boʻlib qolgan edi. Qornim ochgan.. — dedi Shum bola.|[[w:Gʻ. Gʻulom|Gʻ. Gʻulom]]|Shum bola}}. '''4''' Oqibat, natija; pirovard. {{misol|Yomon ishning {{ajrat|oxir}}i voy.}} n {{misol|-Hay, ishqilib, {{ajrat|oxir}}i baxayr boʻlsin, — dedi Maxsum.|[[w:P. Tursun|P. Tursun]]|Oʻqituvchi}}. ==== Sinonimlari ==== ==== Antonimlari ==== == oxir II == === Morfologik va sintaktik xususiyatlari === '''o-xir''' === Aytilishi === === Etimologiyasi === {{OʻTEL|III|'''OXIR''' {{izoh|q}} [[oxur]]}} ''[[w:Fors tili|f.]]'' jj-bJ — [[otxona]]; [[ogʻil]], [[oxur]] === Maʼnoviy xususiyatlari === ==== Maʼnosi ==== {{s. t.|uz}} [[oxur|Oxur]]. ==== oxirSinonimlari ==== ==== Antonimlari ==== {{OʻTIL|ОХИР}} === Tarjimalari === {{uz-adj}} === Tillar === *{{az}}: [[axır]] *{{es}}: [[final]] *{{it}}: [[finale]] *{{nl}}: [[einde]] *{{ru}}: [[конец]] (konets) *{{tr}}: [[ahir]] {{Tarjimalar |ru = }} {{Tarjimalar |tur = keng |ru = '''oxir''' [[конец]], [[окончание]]; [[предел]]; {{tarjmisoli|tasmaning oxiri }} конец ленты; {{tarjmisoli|yoʻlning oxiri }} конец пути; {{tarjmisoli|shu oyning oxirida }} в конце этого месяца;{{tarjmisoli| filmning oxiri }} конец фильма; {{tarjmisoli|yomon ishningoxiri voy }} плохое дело плохо и кончается; {{tarjmisoli|oxiri baxayr boʻlsin! }} желаю удачного окончания (дела), желаю удачи!; {{tarjmisoli|oxiri }} {{izoh|или {{tarjmisoli|}}oxirda }} наконец, в конце концов; в заключении; {{tarjmisoli|ishni oxiriga yetkazmoq }} доводить дело до конца; {{tarjmisoli|oxir zamon }} {{izoh|рел}}. конец света, светопреставление; {{tarjmisoli|oxir peshin }} время далеко за полдень, близко к вечеру время. }} [[Turkum:Oʻzbekchada forschadan oʻzlashgan soʻzlar]] cc38w45zcuik02cqtapsy4cdd2vhz7e yana 0 31190 602722 596175 2022-08-20T07:15:27Z 95.214.211.46 wikitext text/x-wiki yana yana = {{-uz-}} = == Morfologik va sintaktik xususiyatlari == '''ya-na''' == Aytilishi == == Etimologiyasi == {{OʻTEL|I|YANA ’takroran\ ’tagʻin’. Oʻrtoh Bahoyev ya n a bir piyola choy soʻradi (Abdulla Qahhor). Bu soʻz qadimgi turkiy tilda ’qayt-’ maʼnosini anglatgan yan- feʼliga -a ravishdosh yasovchisini qoʻshib hosil qilingan (ЭСТЯ, IV, 115; Devon, III, 33; DS, 231); keyinchalik bu ravishdosh shakli ravishga aylangan; oʻzbek tilida a unlilari ä unlilariga almashgan: yan- + a <nowiki>=</nowiki> yana > yänä.}} == Maʼnoviy xususiyatlari == === Maʼnosi === 1 Avval boʻlgan ish-harakat, nar-sa-\odisaning takror yuz berishini, bosh-lanishi va davom etishini bildiradi; takror holda; qaytadan, tagʻin. {{misol|Yomgʻir {{ajrat|yana}} yogʻa boshladi. tsh Lektor., xatga qarab, jahl bilan {{ajrat|yana}} bir marta "Oʻrtoqlar" dedi-yu, leksiyani boshlab yubordi.|[[w:A. Qahhor|A. Qahhor]]|Quyush-qon}}. {{misol|Usta Farfi u ni {{ajrat|yana}} bir qat koʻzdan kechirib olgach, choʻkkalashini buzib, chordana qurib oldi.|[[w:A. Qodiriy|A. Qodiriy]]|Oʻtgan kunlar}}. {{misol|Avaz doʻkonda {{ajrat|yana}} birpas kitob mutolaa qilib oʻtirdi.|[[w:S. Siyoyev|S. Siyoyev]]|Yorugʻlik}}. {{misol|Sentyabr ton-gotariga yaqin qoldi, {{ajrat|yana}} sinflarda oʻquv-chilarning shodon ovozi jaranglaydi.|[[w:Gaze-tadan|Gaze-tadan]]}}. 2 Bundan tashqari, buning ustiga. {{misol|{{ajrat|Yana}} bir savat non bor.}} m {{misol|Choyni iching, {{ajrat|yana}} olib chiqaman.|[[w:Oybek|Oybek]]|Tanlangan asarlar}}. {{misol|Ma-salaning {{ajrat|yana}} bir nozik tomoni bor. Boʻgʻoz sovliqni uzoq yotqizib boʻlmaydi: bola tash-laydi.|[[w:Gazetadan|Gazetadan]]}}. {{misol|Oʻrtoq Baqoyev {{ajrat|yana}} bir piyo-la choy soʻradi.|[[w:A. Qahhor|A. Qahhor]]|Adabiyot muallimi}}. [Mirzakarimboy] Bir nafas oʻylab, yana uch soʻmlik qogʻoz va bir soʻlkavoy qoʻshib, Yoʻlchiga tashladi. Oybek, Tanlangan asarlar. '''3 '''''(odatda "bir", "biror" soʻzi bilan bir-ga)'' Ilgarigilardan boshqa; boshqa bir; yangi, boshqa. {{misol|Ya na bir masala chiqib qoldi. Ya na biror gap yoʻqmi ?tsh Xon maktubning {{ajrat|yana}} bir joyida sheʼr bitgan edi: "Men Sa-marqandni sensiz netayin.."|[[w:P. Qodirov|P. Qodirov]]|Yulduzli tunlar}}. {{misol|-Qarigan chogʻida xoʻrozqand yalamay domla ham oʻlsin! — dedi {{ajrat|yana}} biri.|[[w:A. Qahhor|A. Qahhor]]|Toʻyda aza}}. '''4 '''''ayn.'' yanada. {{misol|Shuning uchun qoʻrboshining boyagi shubhasi {{ajrat|yana}} kuchaydi.|[[w:A. Qodiriy|A. Qodiriy]]|Oʻt-gan kunlar}}. {{misol|Ashula nihoyasiga yetdi. Lekin bir zumdan keyin {{ajrat|yana}} ayni tovush parvoz qildi. Ammo oʻzga maqomda, {{ajrat|yana}} chuqurroq mavjlanishlar, jilvalar bilan, koʻngilni {{ajrat|yana}} qattiqroq sehrlovchi ingichka titra-malar va ranglar bilan..|[[w:Oybek|Oybek]]|Tanlangan asarlar}}. '''5 '''{{yukl.|uz}} Taʼkid bildiradi; tagʻin. {{misol|{{ajrat|Yana}} shoʻx-lik qilib yurmagin!|[[w:E. Raimov|E. Raimov]]|Ajab qish-loq}}. {{misol|Siz ham, eski muallimga oʻxshab, ketib qolmang{{ajrat|yana}}!|[[w:P. Tursun|P. Tursun]]|Oʻqituvchi}}. {{misol|..sensupa-da oʻtir, oʻtkinchilar {{ajrat|yana}} bir narsani ilib ketmasin!|[[w:Oybek|Oybek]]|Tanlangan asarlar}}. === Sinonimlari === === Antonimlari === {{OʻTIL|ЯНА}} == Tarjimalari == {{uz-adv}} *{{en}}: [[again]] {{Tarjimalar |ru = }} {{Tarjimalar |tur = keng |ru = '''yana''' '''1 '''[[ещё]], [[опять]], [[снова]], [[вновь]]; {{tarjmisoli|yana bir varaq qogʻoz bering }} дайте ещё лист бумаги; {{tarjmisoli|ertaga yana kelaman }} я завтра опять приду; {{tarjmisoli|yana yomgʻir yogʻa boyladi }} снова пошёл дождь; {{tarjmisoli|oʻzing kelsang, yana ham yaxshi }} ещё лучше, если ты сам придёшь; {{tarjmisoli|men qaytgunimcha ketib qolmang yana! }} смотрите, не уходите до моего возвращения! '''2 '''[[да]], [[вдобавок]] [[к]] [[этому]]; [[да]] [[ещё]]; [[к]] [[тому]] [[же]]; [[сверх]] [[того]]; {{tarjmisoli|u ishchan, yana novator }} он работящий, да вдобавок к этому и новатор; {{tarjmisoli|ishni oʻzing chatok, qilib, yana menga doʻq urasan }} ты же сам испортил дело, а ещё кричишь на меня; '''3 '''[[будущий]], [[грядущий]]; {{tarjmisoli|yana haftaga }} на будущей неделе; {{tarjmisoli|yana kuni(si) }} на следующий день. }} 0wyavel775q2ukpva1phmrqewp2uqjn 602723 602722 2022-08-20T07:42:33Z 217.30.162.129 [[Special:Contributions/95.214.211.46|95.214.211.46]] ([[User talk:95.214.211.46|munozara]]) tomonidan qilingan 602722-sonli tahrir qaytarildi wikitext text/x-wiki = {{-uz-}} = == Morfologik va sintaktik xususiyatlari == '''ya-na''' == Aytilishi == == Etimologiyasi == {{OʻTEL|I|YANA ’takroran\ ’tagʻin’. Oʻrtoh Bahoyev ya n a bir piyola choy soʻradi (Abdulla Qahhor). Bu soʻz qadimgi turkiy tilda ’qayt-’ maʼnosini anglatgan yan- feʼliga -a ravishdosh yasovchisini qoʻshib hosil qilingan (ЭСТЯ, IV, 115; Devon, III, 33; DS, 231); keyinchalik bu ravishdosh shakli ravishga aylangan; oʻzbek tilida a unlilari ä unlilariga almashgan: yan- + a <nowiki>=</nowiki> yana > yänä.}} == Maʼnoviy xususiyatlari == === Maʼnosi === 1 Avval boʻlgan ish-harakat, nar-sa-\odisaning takror yuz berishini, bosh-lanishi va davom etishini bildiradi; takror holda; qaytadan, tagʻin. {{misol|Yomgʻir {{ajrat|yana}} yogʻa boshladi. tsh Lektor., xatga qarab, jahl bilan {{ajrat|yana}} bir marta "Oʻrtoqlar" dedi-yu, leksiyani boshlab yubordi.|[[w:A. Qahhor|A. Qahhor]]|Quyush-qon}}. {{misol|Usta Farfi u ni {{ajrat|yana}} bir qat koʻzdan kechirib olgach, choʻkkalashini buzib, chordana qurib oldi.|[[w:A. Qodiriy|A. Qodiriy]]|Oʻtgan kunlar}}. {{misol|Avaz doʻkonda {{ajrat|yana}} birpas kitob mutolaa qilib oʻtirdi.|[[w:S. Siyoyev|S. Siyoyev]]|Yorugʻlik}}. {{misol|Sentyabr ton-gotariga yaqin qoldi, {{ajrat|yana}} sinflarda oʻquv-chilarning shodon ovozi jaranglaydi.|[[w:Gaze-tadan|Gaze-tadan]]}}. 2 Bundan tashqari, buning ustiga. {{misol|{{ajrat|Yana}} bir savat non bor.}} m {{misol|Choyni iching, {{ajrat|yana}} olib chiqaman.|[[w:Oybek|Oybek]]|Tanlangan asarlar}}. {{misol|Ma-salaning {{ajrat|yana}} bir nozik tomoni bor. Boʻgʻoz sovliqni uzoq yotqizib boʻlmaydi: bola tash-laydi.|[[w:Gazetadan|Gazetadan]]}}. {{misol|Oʻrtoq Baqoyev {{ajrat|yana}} bir piyo-la choy soʻradi.|[[w:A. Qahhor|A. Qahhor]]|Adabiyot muallimi}}. [Mirzakarimboy] Bir nafas oʻylab, yana uch soʻmlik qogʻoz va bir soʻlkavoy qoʻshib, Yoʻlchiga tashladi. Oybek, Tanlangan asarlar. '''3 '''''(odatda "bir", "biror" soʻzi bilan bir-ga)'' Ilgarigilardan boshqa; boshqa bir; yangi, boshqa. {{misol|Ya na bir masala chiqib qoldi. Ya na biror gap yoʻqmi ?tsh Xon maktubning {{ajrat|yana}} bir joyida sheʼr bitgan edi: "Men Sa-marqandni sensiz netayin.."|[[w:P. Qodirov|P. Qodirov]]|Yulduzli tunlar}}. {{misol|-Qarigan chogʻida xoʻrozqand yalamay domla ham oʻlsin! — dedi {{ajrat|yana}} biri.|[[w:A. Qahhor|A. Qahhor]]|Toʻyda aza}}. '''4 '''''ayn.'' yanada. {{misol|Shuning uchun qoʻrboshining boyagi shubhasi {{ajrat|yana}} kuchaydi.|[[w:A. Qodiriy|A. Qodiriy]]|Oʻt-gan kunlar}}. {{misol|Ashula nihoyasiga yetdi. Lekin bir zumdan keyin {{ajrat|yana}} ayni tovush parvoz qildi. Ammo oʻzga maqomda, {{ajrat|yana}} chuqurroq mavjlanishlar, jilvalar bilan, koʻngilni {{ajrat|yana}} qattiqroq sehrlovchi ingichka titra-malar va ranglar bilan..|[[w:Oybek|Oybek]]|Tanlangan asarlar}}. '''5 '''{{yukl.|uz}} Taʼkid bildiradi; tagʻin. {{misol|{{ajrat|Yana}} shoʻx-lik qilib yurmagin!|[[w:E. Raimov|E. Raimov]]|Ajab qish-loq}}. {{misol|Siz ham, eski muallimga oʻxshab, ketib qolmang{{ajrat|yana}}!|[[w:P. Tursun|P. Tursun]]|Oʻqituvchi}}. {{misol|..sensupa-da oʻtir, oʻtkinchilar {{ajrat|yana}} bir narsani ilib ketmasin!|[[w:Oybek|Oybek]]|Tanlangan asarlar}}. === Sinonimlari === === Antonimlari === {{OʻTIL|ЯНА}} == Tarjimalari == {{uz-adv}} *{{en}}: [[again]] {{Tarjimalar |ru = }} {{Tarjimalar |tur = keng |ru = '''yana''' '''1 '''[[ещё]], [[опять]], [[снова]], [[вновь]]; {{tarjmisoli|yana bir varaq qogʻoz bering }} дайте ещё лист бумаги; {{tarjmisoli|ertaga yana kelaman }} я завтра опять приду; {{tarjmisoli|yana yomgʻir yogʻa boyladi }} снова пошёл дождь; {{tarjmisoli|oʻzing kelsang, yana ham yaxshi }} ещё лучше, если ты сам придёшь; {{tarjmisoli|men qaytgunimcha ketib qolmang yana! }} смотрите, не уходите до моего возвращения! '''2 '''[[да]], [[вдобавок]] [[к]] [[этому]]; [[да]] [[ещё]]; [[к]] [[тому]] [[же]]; [[сверх]] [[того]]; {{tarjmisoli|u ishchan, yana novator }} он работящий, да вдобавок к этому и новатор; {{tarjmisoli|ishni oʻzing chatok, qilib, yana menga doʻq urasan }} ты же сам испортил дело, а ещё кричишь на меня; '''3 '''[[будущий]], [[грядущий]]; {{tarjmisoli|yana haftaga }} на будущей неделе; {{tarjmisoli|yana kuni(si) }} на следующий день. }} ac5u4oi9du0p52qu0iog8xx48f4nhq5 delegatsiya 0 34877 602720 563841 2022-08-19T15:13:29Z 185.213.229.25 wikitext text/x-wiki = {{-uz-}} = == Morfologik va sintaktik xususiyatlari == '''de-le-gat-si-ya''' == Aytilishi == == Etimologiyasi == ''[[w:Lotin tili|lot.]]'' delegatio — yuborish, tayinlash [[Turkum:Oʻzbekchada lotinchadan oʻzlashgan soʻzlar]] == Maʼnoviy xususiyatlari == === Maʼnosi === Biror tashkilot yoki davlat tomonidan belgilangan, yuborilgan vakil-lar guruhi. {{misol|Savdo {{ajrat|delegatsiya}}si. Chet el {{ajrat|delegatsiya}}si.}} n {{misol|Xuddi hozirgidaqa, qish kunlaridan birida Bolgariyadan quruvchilar {{ajrat|delegatsiya}}si keldi. Oʻ.|[[w:Hoshimov|Hoshimov]]|Qalbingga quloq sol}}. 38—Oʻzbek tilining izoshli lugati Vakiliyat === Antonimlari === {{OʻTIL|ДЕЛЕГАЦИЯ}} == Tarjimalari == {{Tarjimalar |ru = }} {{Tarjimalar |tur = keng |ru = [[delegatsiya]] [[делегация]]; {{tarjmisoli|hukumat ~si }} правительственная делегация; {{tarjmisoli|~ yubormoq }} посылать делегацию. }} q1gpnt5yd2r47lzbh65bx6uh26myeqi 602721 602720 2022-08-19T17:55:37Z Xusinboy Bekchanov 1042 [[Special:Contributions/185.213.229.25|185.213.229.25]] tahrirlari [[User:CoderSIBot|CoderSIBot]] versiyasiga qaytarildi wikitext text/x-wiki = {{-uz-}} = == Morfologik va sintaktik xususiyatlari == '''de-le-gat-si-ya''' == Aytilishi == == Etimologiyasi == ''[[w:Lotin tili|lot.]]'' delegatio — yuborish, tayinlash [[Turkum:Oʻzbekchada lotinchadan oʻzlashgan soʻzlar]] == Maʼnoviy xususiyatlari == === Maʼnosi === Biror tashkilot yoki davlat tomonidan belgilangan, yuborilgan vakil-lar guruhi. {{misol|Savdo {{ajrat|delegatsiya}}si. Chet el {{ajrat|delegatsiya}}si.}} n {{misol|Xuddi hozirgidaqa, qish kunlaridan birida Bolgariyadan quruvchilar {{ajrat|delegatsiya}}si keldi. Oʻ.|[[w:Hoshimov|Hoshimov]]|Qalbingga quloq sol}}. 38—Oʻzbek tilining izoshli lugati === Sinonimlari === === Antonimlari === {{OʻTIL|ДЕЛЕГАЦИЯ}} == Tarjimalari == {{Tarjimalar |ru = }} {{Tarjimalar |tur = keng |ru = [[delegatsiya]] [[делегация]]; {{tarjmisoli|hukumat ~si }} правительственная делегация; {{tarjmisoli|~ yubormoq }} посылать делегацию. }} 3cjy7bg2rudu04n5ng73faycgimhlu9