װיקיפּעדיע
yiwiki
https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%95%D7%99%D7%A4%D7%98_%D7%96%D7%99%D7%99%D7%98
MediaWiki 1.39.0-wmf.23
first-letter
מעדיע
באַזונדער
רעדן
באַניצער
באַניצער רעדן
װיקיפּעדיע
װיקיפּעדיע רעדן
טעקע
טעקע רעדן
מעדיעװיקי
מעדיעװיקי רעדן
מוסטער
מוסטער רעדן
הילף
הילף רעדן
קאַטעגאָריע
קאַטעגאָריע רעדן
פארטאל
פארטאל רעדן
TimedText
TimedText talk
יחידה
שיחת יחידה
גאדג'ט
שיחת גאדג'ט
הגדרת גאדג'ט
שיחת הגדרת גאדג'ט
זשעק אבראמאף
0
2979
580870
557536
2022-08-14T11:36:09Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
{{אישיות
}}[[טעקע:Abramof.jpg|זעשק אבראמאף|left|thumb]]
'''זשעק אבראמאף''' ( געבוירן דעם 28סטן פעברואר, 1959 ) איז א אידישער ארטאדאקסישער געוועזענר [[לאביאיסט]] אין [[וואשינגטאן די סי|וואַשינגטאָן]] און ביזנעסמאן, וואס איז געווארן אנגעקלאגט אין קארופּציע אין 2006.
זיין סוקסעס אין לאביאירן איז געקומן מיטן פלוצלינגען אויפשטייג פון קאנסערוועטיוו רעפּובליקאנע פאליטיקער וואס האבן איבערגענומן אלע דריי הייזער פון מאכט אין וואשינגטאן; דער [[סענאט]], [[קאנגרעס]] און דעם [[ווייסן הויז]]. זייענדיג א טיף רעליגיעזער מענטש, האט ער אויסגענוצט זיין פרומקייט צו מאכן פארבינדונגען מיט דער קריסטליכער רעפובליקאנער נייע פאליטיקער. און די ביזנעס וועלט האט געזען אז ער האט די פארבינדונגען האבן זיי אנגעהויבן צו האנדלען און באאיינפלוסן וואשינגטאן לטובת זייערע אינטערעסן דורך אים צאלן.
ער זאגט אז ביי די דרייצן יאר האט ער אנגעהויבן היטן די תורה, פון זיך אליינס.
[[קאַטעגאָריע:אמעריקאנער ארטאדאקסישע אידן|אבראמאוו]]
[[קאַטעגאָריע:ביזנעסלייט]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
{{DEFAULTSORT:אבראמאף, זשעק}}
b1n54qxpfmvmy4fk2cu0e2t6jbdcdgi
מוזיק
0
3428
580847
577649
2022-08-14T07:00:42Z
פוילישער
339
דזשעז
wikitext
text/x-wiki
'''מוזיק''' איז אן אָרגאניזירטער צוזאמענשטעל פון קולות, אין דעם ווערט ארײַנגעמישט מענטשלעכע קולות [[אינסטרומענט|אינסטרומענטאלע]] קלאנגען און אזוי ווײַטער.
'''מוזיק''' ווערט געניצט ארויסצוגעבן געפילן, געדאנקען און אזוי ווײַטער.
די אָפטײַטש פון מוזיק ווערט געטוישט לויטן [[קולטור]].
==היסטאריע==
=== אין תנ״ך ===
מוזיק ווערט דערמאנט אין דער תורה צום ערשטן מאל אין בראשית אין דעם פסוק:
{{ציטירן|מרכאות=כן|תוכן=ושם אחיו יובל, הוא היה אבי כל תפש כנור ועוגב|מקור={{תנ"ך|בראשית|ד|כא}}}}
טייטש: און זיין ברודער׳ס נאמען איז געווען יובל, ער איז געווען דער פאטער פון יעדן וואס האלט א הארף אדער א פֿלויט.
ווען די יידן זענען אריבערגעגאנגען דעם ים־סוף, שטייט אין פסוק אז [[מרים הנביאה|מרים]] מיט אלע האבן געפויקט פויקן.
אין דברי הימים ווערט געברענגט באריכות וויאזוי די לוויים האבן געזונגען און געשפילט אינסטרומענטן ביי דער עבודה אין דעם [[בית המקדש]].
=== אוראלט עגיפטן ===
[[טעקע:Maler_der_Grabkammer_des_Nacht_004.jpg|טעקסט=|קליין|מוזיקער פון אמון, קבר פון נאכט, 18טע דינאסטיע[[Eighteenth dynasty of Egypt|,]] מערב טעבעס]]
אין דעם אלטן קעניגרייך פון עגיפטן האט מען געשפילט [[הארף|הארפֿן]], [[פלייט|פֿלייטן]] און [[טאפל-קלארינעט|טאפל-קלארינעטן]].<ref>[http://www.umich.edu/~kelseydb/Exhibits/MIRE/Introduction/AncientEgypt/AncientEgypt.html Music of Ancient Egypt] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151013114158/http://www.umich.edu/~kelseydb/Exhibits/MIRE/Introduction/AncientEgypt/AncientEgypt.html|date=2015-10-13}}. [[Kelsey Museum of Archaeology]], University of Michigan, Ann Arbor.</ref> ביזן מיטלען-קעניגרייך האט מען שוין צוגעלייגט צו ארקעסטערס שלאג-אינסטרומענטן, [[Lyre|לירעס]] און [[לוטע|לוטעס]]. אפטמאל האבן דזשימדזשעס<ref name="ucl">{{cite web|url=http://www.digitalegypt.ucl.ac.uk/metal/uc33268.html|title=UC 33268|publisher=digitalegypt.ucl.ac.uk|accessdate=27סטן אקטאבער 2015}}</ref> באגלייט מוזיק און טאנץ, אזוי אין [[עגיפטן]] היינט צוטאגס. עגיפטישע פאלקס-מוזיק זענען דער נענטסטער היינטיקער מוזיק-זשאנער צו אוראלט עגיפטישער מוזיק, מיט פיל פון אירע אייגנשאפטן, ריטמען און אינסטרומענטן.<ref>{{cite journal|last1=Hickmann|first1=Hans|year=1957|title=Un Zikr Dans le Mastaba de Debhen, Guîzah (IVème Dynastie)|url=|journal=Journal of the International Folk Music Council|volume=9|issue=|pages=59–62|doi=10.2307/834982|jstor=834982}}</ref><ref>______. "Rythme, mètre et mesure de la musique instrumentale et vocale des anciens Egyptiens." ''Acta Musicologica,'' Vol. 32, Fasc. 1. (Jan.–Mar., 1960), pp. 11-22.</ref>
=== אזיאטישע קולטורן ===
[[טעקע:Raja_Ravi_Varma,_Galaxy_of_Musicians.jpg|לינקס|קליין|אינדישע פרויען וואס טראגן ארטישע קליידער שפילן עטלעכע מוזיק־אינסטרומענטן וואס זענען פאפולער אין פארשידענע טיילן פון אינדיע.]]
איינע פון די עלטסטע מוזיק־טראדיציעס אין דער וועלט איז אינדישע קלאסישע מוזיק.<ref>Richard O. Nidel, ''World Music: The Basics'', p. 219.</ref> די [[אינדוס טאל ציוויליזאציע]] האט סקולפטורן וואס ווייזן טאנץ<ref>Charles Kahn, ''World History: Societies of the Past'', p. 98.</ref> און אלטע מוזיק־אינסטרומענטן, ווי די פֿלייט מיט זיבן לעכער. אין די אויסגראבונגען וואס סיר מארטימער ווילער האט אויסגעפירט אין האראפא און מאהענדזשא דאַרא האט מען געטראפן פארשידענע סארטן סטרונע אינסטורמענטן און פויקן.<ref>World History: Societies of the Past By Charles Kahn (p. 11)</ref>
[[כינעזישע קלאסישע מוזיק]], די טראדיציאנעלע קונסט־ אדער הויף־מוזיק פון כינע, האט א היסטאריע וואס גייט צוריק עטלעכע דריי טויזנט יאר. זי האט איר אייגענע סיסטעמען פון מוזיק־נאטאציע, ווי אויך מוזיק־אינסטרומענטן און סטילן (מוזיק־זשאנערס). כינעזישע מוזיק איז פאנטאטאניש־דיאטאניש, מיט א סקאלע פון צוועלף נאטן צו אן אקטאַוו (5 + 7 = 12) אזוי ווי מוזיק באאיינפֿלוסט פון אייראפע.
=== רענעסאנס ===
אין דער [[רענעסאנס]]–תּקופה (בערך 1400 -1500) האָט מען געשריבן א סך מוזיק. פיל קאָמפּאזיטאָרן פון יענער תּקופה האָבן געשריבן מוזיק, וואָס מען שפּילט און זינגט נאָך ביזן הײַנטיקן טאָג.
איינער פון די בארימטע קאָמפּאזיטאָרן איז געווען [[דזיאוואני דא פאלעסטרינא|דזשיאָוואני דא פּאלעסטרינא]] (1525-1594). אין זײַן מוזיק, זינגען צוזאמען עטלעכע זינגער אין א כאָר.
אינסטרומענטן אין דער רענעסאנס–תּקופה זענען געווען דער [[וויאל]] און די [[לוטניע]].
=== באַראָק ===
די באַראק תקופה פון מוזיק האט פאסירט פון 1600 ביז 1750, ווען די באראק קונסטלעכער סטיל האט געבליט איבער אייראפע; און במשך יענער צייט האט מוזיק זיך פארשפרייט אין קאמפלעקסישקייט. באראק מוזיק האט אנגעהויבן ווען מען האט געשריבן די ערשטע אפערעס (דראמאטישע סאלא וואקאלע מוזיק צוזאמען מיט אן ארקעסטער). ווערנט דער באראק תקופה, אין געבליבן וויכטיק פאליפֿאנישע מוזיק, אין וואס מען האט גענוצט צוזאמען פֿילפֿאכיקע באזונדערע מעלאדיע ליניעס. דייטשע באראק קאמפאזיטארן האבן געשריבן פאר קליינע מוזיקאלישע צאמשטעלונגען כולל סטרונעס, [[בלעכבלאס אינסטרומענט|בלעכבלאָז]] און [[האלצבלאז אינסטרומענט|האלצבלאָז]], ווי אויך פאר כארן אין קלאוויר־אינסטרומענטן ווי פֿייף־ארגאן, הארפסיקארד און קלאוויקארד. חשובע קאמפאזיטארן פון דער באראקער תקופה שליסן איין [[יאהאן זעבאסטיאן באך]] (''טשעלא סוויטן''), [[געארג פרידריך הענדל]] (''משיח''), [[געארג פיליפ טעלעמאן|געארג פֿיליפ טעלעמאן]] און [[אנטאניא וויוואלדי]] (''די פֿיר סעזאנען'').
=== קלאסישע תקופה ===
אין מערב־וועלט מוזיק, מיינט די [[קלאסישע פעריאדע (מוזיק)|קלאסישע פעריאדע]] מוזיק פון בערך 1750 ביז 1825. דאָס איז די צײַט פון די קאָמפּאָזיטאָרן [[יאזעף היידן|יאָזעף הײַדן]], [[וואלפגאנג אמאדעוס מאצארט|וואָלפגאנג אמאדעוס מאָצארט]]. אָרקעסטערס זענען געוואָרן גרעסער און קאָמפּאָזיטאָרן האָבן אָנגעהויבן שרײַבן לענגערע ווערק מוזיק גערופן [[סימפאניע]]ס מיט עטלעכע טיילן (גערופן [[זאץ (מוזיק)|זאצן]]). טייל זאצן פון א סימפאניע זענען הויך און גיך, אנדערע שטיל און אומערט.
אן אנדער וויכטיקער מוזיקאלישער זשאנער איז געווען דער [[סטרונע קווארטעט]], א פיעסע געשריבן פאר צוויי [[פידל]]ען, א [[וויאלע]] און א [[וויאלאנטשעל]]. אזוי ווי סימפאניעס, האט א סטרונע קווארטעט פיר זאצן. היידן, מאצארט און בעטהאוון האבן אלע געשריבן פיל בארימטע סטרונע קווארטעטן.
אין דער תקופה האט מען ערפונען די פיאנע. קאמפאזיטארן האבן גערן געהאט די פיאנע ווייל מיט איר קען שפילן דינאמיש—ווערן העכער אדער שטילער. אנדערע פאפולערע אינסטרומענטן זענען געווען דער פידל, דער וויאלאנטשעל, די [[פלייט]], דער [[קלארינעט|קלארנעט]] און די [[אבאע|אָבאָע]].
=== ראָמאנטישע תקופה ===
דער 19טער יארהונדערט ווערט גערופן די [[ראמאנטישע מוזיק|ראמאנטישע תקופה]]. די קאמפאזיטארן זענען געווען שטארק אינטרעסירט איבערצוגעבן זייערע געפילן דורך מוזיק. א וויכטיגער אינסטרומענט פון דער ראמאַנטישער תקופה איז געווען די [[פיאנע]]. טייל קאמפאזיטארן, ווי למשל [[פרעדעריק שאפען]], האבן געשריבן פארווייכערטע, אויסדריקלעכע, שטיל־עמאציאנעלע פיעסעס. אפטמאל שילדערט די מוזיק א געפיל אדער דערציילט א מעשה מיט קלאנגען. אנדערע קאמפאזיטארן ווי [[פראנץ שובערט]] האבן געשריבן געזאנגען פאר א זינגער מיט א פיאנע־שפילער וואס מ׳רופט לידער. די דאזיגע לידער דערציילן מעשה׳ס מיט די לידטעקסטן און מיט דמיונדיקע באגלייטונגען. נאך אנדערע קאמפאזיטארן, ווי ריכארד שטרויס און [[פראנץ ליסט]] האבן געשאפן נאראטיוון וואס דערציילן געשיכטעס בלויז מיט מוזיק, וואס מ׳רופט א טאן־פאעמע. קאמפאזיטארן ווי פראנץ ליסט און [[יאהאנעס בראהמס]] האבן געניצט די פיאנע צו שפילן הויכע, דראמאטישע און שטארק עמאציאנעלע מוזיק.
פיל קאמפאזיטארן האבן אנגעהויבן שרייבן מוזיק פאר גאר גרויסע ארקעסטערס, מיט אפשר 100 אינסטרומענטן. צווישן די בארימטע קאמפאזיטארן וואס האבן געלעבט אין דער תקופה זענען געווען פֿראנץ שובערט, [[פעליקס מענדלסאן]], פרעדעריק שאפען, יאהאנעס בראהמס און [[פיאטר טשייכאווסקי]].
== מאָדערנע תקופה ==
פון 1900 ווערט אנגערופן די "מאדערנע תקופה" פון מוזיק. איינער פון די בעסטע באקאנטע דזשעז מוזיקער איז געווען [[לואי ארמסטראנג]] (1900-1971).
דער קאמפאזיטאר [[ארנאלד שיינבערג]] האט געשריבן מוזיק־פיעסעס וואס זענען געווען אומטאניש (1874–1951) (ד״ה זיי האבן אויסגעהערט אז זיי זענען נישט אין קיין שום באשטימטער מוזיק־שליסל). שפעטער האט שיינבערג דערפֿינדן א נייע סיסטעם צו שרייבן מוזיק וואס ווערט גערופן די צוועלף־טאנען סיסטעם. מוזיק געשריבן מיט דער צוועלף־טאנען סיסטעם הערט אויס גאנץ מאדנע, זי האט אבער א מאטעמאטישע נאטור, אפטמאל קען מען זי פֿארשטיין נאר ווען מ׳האט זי גוט שטודירט. ריינע צוועלף־טאנען מוזיק איז געווען גאנץ פאפולער צווישן אקאדעמיקער אין די פופציקער אין זעכציקער יארן; טייל קאפאזיטארן אבער ווי למשל [[בענזשאמין בריטן]], ניצן די סיסטעם אויך היינט פֿאר געוויסע צוועקן.
איינער פון די חשבסטע 20סטן־יארהונדערט קאמפאזיטארן, [[איגאר סטראווינסקי]], (1882–1971), האט געשריבן מוזיק מיט גאר קאמפליצירטע אקארדן (גרופעס פון נאטן וואס מען שפילט צוזאמען) און ריטמען. טייל קאמפאזיטארן האבן געהאלטן אז מוזיק איז געווארן צו קאמפליצירט, דערפאר האבן זיי געשריבן מינימאליסטע פיעסעס וואס ניצן גאר פשוטע אידעען. . אין די 1950ער און 1960ער יארן, האבן קארלהיינץ שטאקהויזן און אנדערע אזעלכע קאמפאזיטארן געמאכט פראבעס מיט [[עלעקטראנישע מוזיק|עלעקטראנישער מוזיק]], ניצנדיק עלעקטראנישע שטראמקרייזן, פֿארשטארקערס און [[הילכער|הילכערס]]. אין די 1970ער יארן, האבן קאמפאזיטארן אנגעהויבן ניצן עלעקטראנישע סינטעסיזירערס און מוזיק־אינסטרומענטן פון ראק־און־ראל מוזיק, ווי למשל דעם [[עלעקטרישער גיטאר|עלעקטרישן גיטאר]]. מיט די דאזיקע נייע אינסטרומענטן האבן זיי געשאפן נייע קלאנגען.
=== עלעקטראנישע מוזיק ===
{{הויפט ארטיקל|עלעקטראנישע מוזיק}}
היינטיקע צייטן קען מען שאפן מוזיק עלעקטראניש. קלאוויאטורן, עלעקטרישע [[גיטאר]]ן שאפן מוזיק דורך עלעקטראניק. זיי קענען נאכמאכן טראדיציאנעלע אינסטרומענטן און זיי קענען אויך שאפן גאר אנדערע קלאנגען.
=== דזשעז ===
{{הויפט ארטיקל|ארטיקל=[[דזשעז]]}}
[[דזשעז]] איז א מוזיק־זשאנער וואס מ׳האט ערפֿינדן אין יאר 1900 בערך אין [[ניו ארלינס]] אין דרום פון די [[פאראײניגטע שטאטן|פאראײניגטע שטאטן פון אמעריקע]]. דארט זענען געווען פֿיל שווארצע מוזיקער וואס האבן געשפילט א סטיל מוזיק גערופן ״[[בלוז]] מוזיק״. בלוז מוזיק איז געווארן באאיינפֿלוסט פֿון [[אפריקע|אפֿריקאנישער]] מוזיק, צוליב דעם וואס די שווארצע מענטשן זענען אנגעקומען קיין אמעריקע דורך צוואנג ווי [[שקלאפעריי|שקלאפֿן]]. בלוז מוזיק האט מען געשפילט זינגענדיק צוזאמען מיט א הארמאניקע אדער אן אקוסטישן גיטאר. די בלוז געזאנגען זענען אפֿט געווען טרויעריג, מיט א טעמע פון ווערן ארבעטלאז, אדער א קרוב איז געשטארבן, אדער מען איז געשיקט געווארן אין [[טורמע]].
== דיפערענצן ==
אזוי ווי '''מוזיק''' איז א וועג ווי אזוי - ארויסצוברענגען א [[געדאנק]], אדער [[געפיל]], (און צומאל איז דאס דער איינציגסטער וועג), אדער מאנילופירן די גיסטע פינעם מענטש - ווערט מוזיק שטארק אויסגעניצט ביי אלע קולטורן אין רעליגיעס.
* ביי [[איד|יידן]] איז דאס אין צייטן פון [[בעש"ט]] געווארן א חלק פון [[עבודת השם]], נאך אין די צייטען פון [[בית המקדש]] פלעגט מען זינגען ביים ברענגען א [[קרבן]] אריינצוברענגען חרטה געפילן, און [[שמחת בית השואבה]] אריינצוברענגען ליסטיגע פרייליכקייט.
* ביי גויים איז די דא אסאך זשאנערן און באדייטן איבער '''מוזיק''', ווי למשל ס'איז דא קירכע לידער ס'איז דא גאסן לידער - וואס דאס הייסט צומאל "די שווארצע מוזיק", און אזוי ווייטער..
* און די פֿילמען ווערט עס געניצט צו אריינשלעפן דעם מענטש און העכערע ספערן
* יעדע [[לאנד]] האט א [[הימנע]]
יעדע [[לאנד]] און יעדע [[רעליגיע]] און אפילו יעדע שיכט: פויערן פאסטוכער צוגלייך, -- האט זיך זיין גאנג און '''מוזיק''' צומאל גלייך צו אנדערע לענדער און צומאל גאר עפעס אנדערש.
== זשאנערן ==
* [[חסידישע מוזיק]]
* [[ראק מוזיק]]
* [[ראפ מוזיק]]
* [[פאפ מוזיק]]
* הויז מוזיק
* קלאסישע מוזיק
* מעטאל מוזיק
* עלעקטראניקא
* רעגע מוזיק
* טראנס מוזיק
* טעכנא מוזיק
* פּאַנק מוזיק
* פֿאַנק מוזיק
== זעט אויך ==
* [[פסיכאלאגיע: מוזיק]]
* [[נגינה]]
* [[געזאנג]]
== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}
[[קאַטעגאָריע:מוזיק|*]]
e35fi7xwn77vj5beq3nt8bh6kji7c4m
בית מדרש
0
7913
580849
541719
2022-08-14T08:28:53Z
פוילישער
339
צוגעלייגט [[קאטעגאריע:יידישקייט]] מיט [[הילף:Gadget-HotCat|HotCat]]
wikitext
text/x-wiki
{{נישט צעמישן מיט|בית המדרש מדרשים}}
{{יידישקייט}}
'''בית־מדרש''' מיינט א פלאץ וואו מען לערנט, אנדערשט ווי א [[שול]] וואס איז לכתחילה בלויז אלס בית הכנסת צו [[דאווענען]]. אבער זענען שוין אסאך פון די היינטיגע שולן געווארן פארוואנדלט אין א לערנען פלאץ אויך. אבער אמאליגע צייטן איז דאס געווען עקסטער פון א שול. אין א שול דארף מען זיין שטארק נזהר נישט אויסצורעדן קיין שום דברים בטלים.
[[קאַטעגאָריע:יידישקייט]]
f9cdvahwhpm5m6qosu30ejom0zidt7k
דעצעמבער 2006
0
12766
580859
537931
2022-08-14T09:20:18Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
{{איבערקוקן}}
==געשעענישן==
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 1}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 2}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 3}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 4}}
{{Portal:Current events/2006 דעצעמבער 5}}
{{Portal:Current events/2006 דעצעמבער 6}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 7}}
{{Portal:Current events/2006 דעצעמבער 8}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 9}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 10}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 11}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 12}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 13}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 14}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 15}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 16}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 17}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 18}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 19}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 20}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 21}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 22}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 23}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 24}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 25}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 26}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 27}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 28}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 29}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 30}}
{{פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 31}}
{{געשעענישן ביי מאנאט}}
[[קאַטעגאָריע:דעצעמבער|2006]]
[[קאַטעגאָריע:2006]]
kuyefaqinla09w4hka2v0ouehcjl9ct
פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 28
100
13475
580856
336437
2022-08-14T09:17:54Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
===[[דאנערשטאג]] [[ויגש]] [[ז' טבת|ז']] [[טבת]] [[תשס"ז]] [[דעצעמבער]] 28===
[[בילד:Train stuck in snow.jpg|center|100px]]
* [[שניי]] באדעקט [[ארץ ישראל]]. ([http://fr.jpost.com/servlet/Satellite?cid=1164881985636&pagename=JPost/JPArticle/ShowFull זשעי. פאוסט])
* [[חרדי]]שער [[בחור]] וואס איז געווארן [[אפגעפארען]] פון [[אידישען]] [[וועג]], צוליב [[סעקס]]ואל [[באלעסטיגונג]], [[גארטל]]ט זיך אן מיט שטארקייט, און פארשטעלט זיך צוריק ווי [[חרדי]] אבער דאסמאל מיט [[ווידיאו]] [[קאמערע]]ס, און באקומט ארויס [[הודאה|הדאות]] פון [[אינגעלייט]] אז זיי האבן אים [[באלעסטיקט]]. ([http://www.nrg.co.il/online/11/ART1/523/767.html NRG])
* '''ענגילטיג''': אור אלטע [[לעגענדע]] אז [[כלים]] פון [[בית המקדש]] ליגן אין [[קעלער]] פון [[וואטיקאן]] איז [[פאלטש]]. ([http://www.nrg.co.il/online/11/ART1/523/773.html NRG])
* הרב [[יצחק שיינער]], [[ראש ישיבה|ר"י]] [[קאמעניץ]] באזוכט ביי [[סאטמאר]] [[רבי]], [[אהרן טייטלבוים|מהר"א ט"ב]]. געוויסע קריטיקרן אז דער ר"י איז א מיטגליד אינעם [[מועצת גדולי התורה]] פון [[דגל התורה]], וואס איז קעגן די סאטמאער אנטי ציוניזם פרינציפן. אבער אנדערע שלאגן עס אפ, אז אפי' ר' [[יואל טייטלבוים]] פלעגט זיך רעגלמעסיג טרעפן מיט מיטגלידער פון אגודה/דגל גדולים און רבנים. ([http://hydepark.hevre.co.il/topic.asp?topic_id=2113808 כל העולם כולו], [http://hydepark.hevre.co.il/topic.asp?topic_id=2115956 בחדרי חרדים])
*
* [[ברוקלין]]: [[חרדי]]שע [[אידן]] ארעסטירט פארן ארויספאפען [[הויז]] פון [[קראנק]]ע [[פרוי]]. ([http://www.nypost.com/seven/12282006/news/regionalnews/bklyn_house_theft_regionalnews_alex_ginsberg.htm ניו יארק פאוסט])
* [[צוויי]] [[פאליסטינע]]ר אנט[[לויפן]] פון [[טורמע]], געכאפט. ([http://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-3345504,00.html וויינעט])
* ר' [[מאיר שילער]] פאר[[דאמט]] די [[נטורי קרתא]] וויזיט קיין [[איראן]] אבער לויבט אויס און פאר[[ענטפער]]ט די [[גוט]]ע [[כוונה|כוונות]] פון די [[נטורי קרתא]], אבער [[קענסעל]]ט זיין געפלאנטער [[דעבאטע]] אין [[וועסט סייד]] מיט [[רעכט]]ען [[ציוני]]סטישער [[ריכטער]] [[תלמיד]] פון ר' [[מאיר כהנא]], מיטן אנגעבליכן [[תירוץ]] אז ער איז געווארן [[הייזעריק]]. ([http://www.forward.com/articles/a-failed-search-for-a-neturei-karta-defender/ פארווארד])
* [[ישראעיר]] קאפיטיליזירט אויף [[אל על]] [[חילול שבת]], טראץ וואס זיי זענען מער מחלל שבת, זיין פייערן [[הכנסת ספר תורה]] צו [[תורה]] וואס וועט [[פליען]] מיט אן [[עראפלאן]] אינסטאלירט מיט [[ארון קודש]], ארויסציווייזן זייער [[עדווערטייזינג]] [[מעסעדזש]]; ''תורה בשמים''. ([http://biz.yahoo.com/prnews/061227/nyw037.html?.v=75 ישראעיר פרעס רעליס]) - ([http://www.nrg.co.il/online/11/ART1/523/844.html NRG])
* [[מדינה]] על פי [[הלכה]]: [[הייוועי]] [[קאנסטראקציע]] [[פראבלעם]] פון [[חטטי שכבי]] מאכט שאדן פאר [[ארץ ישראל]] קאסע איבער 2 [[מיליאן]] [[שקל]] א [[וואך]]. ([http://www.haaretz.com/hasen/spages/806064.html הארץ])
* [[מאנהעטן]]: [[ישראלי]] קלאגט אן [[פאליציי]] פארן זיך באנומען [[ווילד]] מיט אים. ([http://www.nydailynews.com/news/local/story/483418p-406923c.html דעילי ניוז])
* [[פרעזידענט]] [[דשעראלד פארד]] [[טויט]]. - [[בילדער]] פון א [[חב"ד]] אויפטריט. ([http://www.col.org.il/show_news.asp?26021 חבד אנוליין])
* [[געריכט]] אין [[באר שבע]] ציעט צוריק [[פסק]] קעגן [[שטאט]]ס [[רב]] וואס האט ארויסגעגעבן [[איסור]] צו קויפן [[תפילין]] און [[מזוזה|מזוזות]] פון [[סופר]] וואס [[דאווענען|דאווענט]] 3 מאל א [[טאג]] מיט [[מנין]] אבער [[גלויבט]] אויך אין [[יאשקע]]. ([http://yeshanews.com/?id=53251 ישע ניוז])
* [[רומער]]ס: [[ארקאידי גאידמאק]] אין [[טאלק]]ס אפצוקויפן [[מעריב]]. ([http://fr.jpost.com/servlet/Satellite?pagename=JPost/JPArticle/ShowFull&cid=1164881992023 זשעי פאוסט])
* [[בארא פארק]]: [[סטעיט סענאטור]], [[קארל ענדרוס]], פאליטישער [[חבר]] פון [[בנימין בארבער]] [[באבוב]] [[אויסערן מיניסטער]] ווערט [[ליעזאן]] פון ניי ניו יארק [[גאווערנער]] [[עליאט שפיצער]]. ([http://www.nypost.com/seven/12282006/news/regionalnews/convicted_pols_pal_in_with_spitz_regionalnews_fredric_u__dicker.htm ניו יארק פאוסט])
*
ggwmtdk1opcyxvvgojs1qvq03zs3dyg
580857
580856
2022-08-14T09:18:27Z
פוילישער
339
פוילישער האט באוועגט בלאט [[מוסטער:Portal:Current events/2006 דעצעמבער 28]] צו [[פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 28]]
wikitext
text/x-wiki
===[[דאנערשטאג]] [[ויגש]] [[ז' טבת|ז']] [[טבת]] [[תשס"ז]] [[דעצעמבער]] 28===
[[בילד:Train stuck in snow.jpg|center|100px]]
* [[שניי]] באדעקט [[ארץ ישראל]]. ([http://fr.jpost.com/servlet/Satellite?cid=1164881985636&pagename=JPost/JPArticle/ShowFull זשעי. פאוסט])
* [[חרדי]]שער [[בחור]] וואס איז געווארן [[אפגעפארען]] פון [[אידישען]] [[וועג]], צוליב [[סעקס]]ואל [[באלעסטיגונג]], [[גארטל]]ט זיך אן מיט שטארקייט, און פארשטעלט זיך צוריק ווי [[חרדי]] אבער דאסמאל מיט [[ווידיאו]] [[קאמערע]]ס, און באקומט ארויס [[הודאה|הדאות]] פון [[אינגעלייט]] אז זיי האבן אים [[באלעסטיקט]]. ([http://www.nrg.co.il/online/11/ART1/523/767.html NRG])
* '''ענגילטיג''': אור אלטע [[לעגענדע]] אז [[כלים]] פון [[בית המקדש]] ליגן אין [[קעלער]] פון [[וואטיקאן]] איז [[פאלטש]]. ([http://www.nrg.co.il/online/11/ART1/523/773.html NRG])
* הרב [[יצחק שיינער]], [[ראש ישיבה|ר"י]] [[קאמעניץ]] באזוכט ביי [[סאטמאר]] [[רבי]], [[אהרן טייטלבוים|מהר"א ט"ב]]. געוויסע קריטיקרן אז דער ר"י איז א מיטגליד אינעם [[מועצת גדולי התורה]] פון [[דגל התורה]], וואס איז קעגן די סאטמאער אנטי ציוניזם פרינציפן. אבער אנדערע שלאגן עס אפ, אז אפי' ר' [[יואל טייטלבוים]] פלעגט זיך רעגלמעסיג טרעפן מיט מיטגלידער פון אגודה/דגל גדולים און רבנים. ([http://hydepark.hevre.co.il/topic.asp?topic_id=2113808 כל העולם כולו], [http://hydepark.hevre.co.il/topic.asp?topic_id=2115956 בחדרי חרדים])
*
* [[ברוקלין]]: [[חרדי]]שע [[אידן]] ארעסטירט פארן ארויספאפען [[הויז]] פון [[קראנק]]ע [[פרוי]]. ([http://www.nypost.com/seven/12282006/news/regionalnews/bklyn_house_theft_regionalnews_alex_ginsberg.htm ניו יארק פאוסט])
* [[צוויי]] [[פאליסטינע]]ר אנט[[לויפן]] פון [[טורמע]], געכאפט. ([http://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-3345504,00.html וויינעט])
* ר' [[מאיר שילער]] פאר[[דאמט]] די [[נטורי קרתא]] וויזיט קיין [[איראן]] אבער לויבט אויס און פאר[[ענטפער]]ט די [[גוט]]ע [[כוונה|כוונות]] פון די [[נטורי קרתא]], אבער [[קענסעל]]ט זיין געפלאנטער [[דעבאטע]] אין [[וועסט סייד]] מיט [[רעכט]]ען [[ציוני]]סטישער [[ריכטער]] [[תלמיד]] פון ר' [[מאיר כהנא]], מיטן אנגעבליכן [[תירוץ]] אז ער איז געווארן [[הייזעריק]]. ([http://www.forward.com/articles/a-failed-search-for-a-neturei-karta-defender/ פארווארד])
* [[ישראעיר]] קאפיטיליזירט אויף [[אל על]] [[חילול שבת]], טראץ וואס זיי זענען מער מחלל שבת, זיין פייערן [[הכנסת ספר תורה]] צו [[תורה]] וואס וועט [[פליען]] מיט אן [[עראפלאן]] אינסטאלירט מיט [[ארון קודש]], ארויסציווייזן זייער [[עדווערטייזינג]] [[מעסעדזש]]; ''תורה בשמים''. ([http://biz.yahoo.com/prnews/061227/nyw037.html?.v=75 ישראעיר פרעס רעליס]) - ([http://www.nrg.co.il/online/11/ART1/523/844.html NRG])
* [[מדינה]] על פי [[הלכה]]: [[הייוועי]] [[קאנסטראקציע]] [[פראבלעם]] פון [[חטטי שכבי]] מאכט שאדן פאר [[ארץ ישראל]] קאסע איבער 2 [[מיליאן]] [[שקל]] א [[וואך]]. ([http://www.haaretz.com/hasen/spages/806064.html הארץ])
* [[מאנהעטן]]: [[ישראלי]] קלאגט אן [[פאליציי]] פארן זיך באנומען [[ווילד]] מיט אים. ([http://www.nydailynews.com/news/local/story/483418p-406923c.html דעילי ניוז])
* [[פרעזידענט]] [[דשעראלד פארד]] [[טויט]]. - [[בילדער]] פון א [[חב"ד]] אויפטריט. ([http://www.col.org.il/show_news.asp?26021 חבד אנוליין])
* [[געריכט]] אין [[באר שבע]] ציעט צוריק [[פסק]] קעגן [[שטאט]]ס [[רב]] וואס האט ארויסגעגעבן [[איסור]] צו קויפן [[תפילין]] און [[מזוזה|מזוזות]] פון [[סופר]] וואס [[דאווענען|דאווענט]] 3 מאל א [[טאג]] מיט [[מנין]] אבער [[גלויבט]] אויך אין [[יאשקע]]. ([http://yeshanews.com/?id=53251 ישע ניוז])
* [[רומער]]ס: [[ארקאידי גאידמאק]] אין [[טאלק]]ס אפצוקויפן [[מעריב]]. ([http://fr.jpost.com/servlet/Satellite?pagename=JPost/JPArticle/ShowFull&cid=1164881992023 זשעי פאוסט])
* [[בארא פארק]]: [[סטעיט סענאטור]], [[קארל ענדרוס]], פאליטישער [[חבר]] פון [[בנימין בארבער]] [[באבוב]] [[אויסערן מיניסטער]] ווערט [[ליעזאן]] פון ניי ניו יארק [[גאווערנער]] [[עליאט שפיצער]]. ([http://www.nypost.com/seven/12282006/news/regionalnews/convicted_pols_pal_in_with_spitz_regionalnews_fredric_u__dicker.htm ניו יארק פאוסט])
*
ggwmtdk1opcyxvvgojs1qvq03zs3dyg
580860
580857
2022-08-14T09:25:24Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
===[[דאנערשטאג]] [[ויגש]] [[ז' טבת|ז']] [[טבת]] [[תשס"ז]] [[28סטן דעצעמבער]] ===
[[בילד:Train stuck in snow.jpg|center|100px]]
* [[שניי]] באדעקט [[ארץ ישראל]]. ([http://fr.jpost.com/servlet/Satellite?cid=1164881985636&pagename=JPost/JPArticle/ShowFull זשעי. פאסט])
* [[חרדי]]שער [[בחור]] וואס איז געווארן [[אפגעפארן]] פון אידישן וועג, צוליב [[סעקס]]ואל [[באלעסטיגונג]], [[גארטל]]ט זיך אן מיט שטארקייט, און פארשטעלט זיך צוריק ווי [[חרדי]] אבער דאסמאל מיט [[ווידעא]] [[קאמערע]]ס, און באקומט ארויס הודאות פון אינגעלייט אז זיי האבן אים [[באלעסטיקט]]. ([http://www.nrg.co.il/online/11/ART1/523/767.html NRG])
* '''ענגילטיג''': אוראלטע [[לעגענדע]] אז [[כלים]] פון [[בית המקדש]] ליגן אין [[קעלער]] פון [[וואטיקאן]] איז [[פאלטש]]. ([http://www.nrg.co.il/online/11/ART1/523/773.html NRG])
* הרב [[יצחק שיינער]], [[ראש ישיבה]] [[קאמעניץ]] באזוכט ביי [[סאטמאר]] [[רבי]], [[אהרן טייטלבוים|מהר"א ט"ב]]. געוויסע קריטיקרן אז דער ר"י איז א מיטגליד אינעם [[מועצת גדולי התורה]] פון [[דגל התורה]], וואס איז קעגן די סאטמאער אנטי ציוניזם פרינציפן. אבער אנדערע שלאגן עס אפ, אז אפי' ר' [[יואל טייטלבוים]] פלעגט זיך רעגלמעסיג טרעפן מיט מיטגלידער פון אגודה/דגל גדולים און רבנים. ([http://hydepark.hevre.co.il/topic.asp?topic_id=2113808 כל העולם כולו], [http://hydepark.hevre.co.il/topic.asp?topic_id=2115956 בחדרי חרדים])
*
* [[ברוקלין]]: [[חרדי]]שע [[אידן]] ארעסטירט פארן ארויספאפען [[הויז]] פון [[קראנק]]ע [[פרוי]]. ([http://www.nypost.com/seven/12282006/news/regionalnews/bklyn_house_theft_regionalnews_alex_ginsberg.htm ניו יארק פאוסט])
* צוויי [[פאליסטינע]]ר אנט[[לויפן]] פון [[טורמע]], געכאפט. ([http://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-3345504,00.html וויינעט])
* ר' [[מאיר שילער]] פאר[[דאמט]] די [[נטורי קרתא]] וויזיט קיין [[איראן]] אבער לויבט אויס און פאר[[ענטפער]]ט די [[גוט]]ע [[כוונה|כוונות]] פון די [[נטורי קרתא]], אבער [[קענסעל]]ט זיין געפלאנטער [[דעבאטע]] אין [[וועסט סייד]] מיט [[רעכט]]ען [[ציוני]]סטישער [[ריכטער]] [[תלמיד]] פון ר' [[מאיר כהנא]], מיטן אנגעבליכן [[תירוץ]] אז ער איז געווארן [[הייזעריק]]. ([http://www.forward.com/articles/a-failed-search-for-a-neturei-karta-defender/ פארווארד])
* [[ישראעיר]] קאפיטיליזירט אויף [[אל על]] [[חילול שבת]], טראץ וואס זיי זענען מער מחלל שבת, זיין פייערן [[הכנסת ספר תורה]] צו [[תורה]] וואס וועט [[פליען]] מיט אן [[עראפלאן]] אינסטאלירט מיט [[ארון קודש]], ארויסציווייזן זייער [[עדווערטייזינג]] [[מעסעדזש]]; ''תורה בשמים''. ([http://biz.yahoo.com/prnews/061227/nyw037.html?.v=75 ישראעיר פרעס רעליס]) - ([http://www.nrg.co.il/online/11/ART1/523/844.html NRG])
* [[מדינה]] על פי [[הלכה]]: [[הייוועי]] [[קאנסטרוקציע]] [[פראבלעם]] פון [[חטטי שכבי]] מאכט שאדן פאר [[ארץ ישראל]] קאסע איבער 2 [[מיליאן]] [[שקל]] א [[וואך]]. ([http://www.haaretz.com/hasen/spages/806064.html הארץ])
* [[מאנהעטן]]: [[ישראלי]] קלאגט אן [[פאליציי]] פארן זיך באנומען [[ווילד]] מיט אים. ([http://www.nydailynews.com/news/local/story/483418p-406923c.html דעילי ניוז])
* [[פרעזידענט]] [[דשעראלד פארד]] [[טויט]]. - [[בילדער]] פון א [[חב"ד]] אויפטריט. ([http://www.col.org.il/show_news.asp?26021 חבד אנוליין])
* [[געריכט]] אין [[באר שבע]] ציעט צוריק [[פסק]] קעגן [[שטאט]]ס [[רב]] וואס האט ארויסגעגעבן [[איסור]] צו קויפן [[תפילין]] און [[מזוזה|מזוזות]] פון [[סופר]] וואס [[דאווענען|דאווענט]] 3 מאל א [[טאג]] מיט [[מנין]] אבער [[גלויבט]] אויך אין [[יאשקע]]. ([http://yeshanews.com/?id=53251 ישע ניוז])
* [[רומער]]ס: [[ארקאידי גאידמאק]] אין [[טאלק]]ס אפצוקויפן [[מעריב]]. ([http://fr.jpost.com/servlet/Satellite?pagename=JPost/JPArticle/ShowFull&cid=1164881992023 זשעי פאסט])
* [[בארא פארק]]: [[סטעיט סענאטור]], [[קארל ענדרוס]], פאליטישער [[חבר]] פון [[בנימין בארבער]] [[באבוב]] [[אויסערן מיניסטער]] ווערט [[ליעזאן]] פון ניי ניו יארק [[גאווערנער]] [[עליאט שפיצער]]. ([http://www.nypost.com/seven/12282006/news/regionalnews/convicted_pols_pal_in_with_spitz_regionalnews_fredric_u__dicker.htm ניו יארק פאוסט])
*
ld8dmk3hkei623jqtve1iijtu0zzgnt
באר שבע
0
14031
580842
579735
2022-08-13T21:24:58Z
המלאך שמחיאל
45556
wikitext
text/x-wiki
{{יישוב|
|נאמען=באר שבע
|סארט יישוב=שטאָט
|הערב=Coat of arms of Beersheba.svg
|בילד=Citybeersheva.jpg
|באשרייבונג=שטאָט צענטער פון באר שבע
|מדינה={{פאן ישראל}}
|ראיאן=דרום
|בירגערמייסטער=[[רוביק דאַנילאָוויטש]]
|אפיציעלע שפראך=[[העברעיש]]
|שטח=117.500
|הייך=260
|גרינדונג דאטע=1900 (ניו שטאָט)
|באפעלקערונג=209,687
|באפעלקערונג יאר=2019
|צפיפות=1,750
|צייט זאנע=+2
}}
'''באר שבע''' ([[אַראַביש]]: بئر السبع), איז די הויפט [[שטאט]] אין דעם [[דרום דיסטריקט]] פון [[מדינת ישראל]], די באָדן איז גרויס 117,500 [[דונאם]], די צווייטע גרעסטע שטאט אין שטח נאך [[ירושלים]]. לויטן [[צענטראלן ביורא פאר סטאטיסטיק]] (הלשכה המרכזית לסטטיסטיקה) פאר דעצעמבער [[2005]], איז דא אין באר שבע 202,202 איינוואוינער. די יערליכע וואוקס ראטע האלט ביי 0.3 פראצענט. רוב זענען [[איד]]ן.
זי איז די זעקסטע גרעסטע שטאט אין ארץ ישראל. אין באר שבע געפינען זיך [[בן-גוריון אוניווערסיטעט פונעם נגב|בן-גוריון אוניווערסיטעט]] און [[סאראקע]] [[שפיטאל]].
== טראנספארטאציע ==
די שטאטישע אויטאבוסן ווערן געפירט דורך א פריוואטער געזעלשאפט, מיטן נאמען מעטראדאן.
פון דער צענטראלער אויטאבוס סטאנציע, זענען דא אויטאבוסן צו אלע גרויסע שטעט אין לאנד כמעט, און קיין [[אילת]], און אן אויטאבוס נעצווערק וואס דעקט דעם גאנצן [[נגב]].
[[ישראל באנען]] האט צוויי [[באן]] סטאנציעס אין דער שטאט, [[באר שבע צפון באן סטאנציע]], וואס איז נאנט צום [[אוניווערסיטעט]], און די שפיטאל, און [[באר שבע צענטראלע באן סטאנציע]], וואס איז אין צענטער פון דער שטאט, און דער ביי געפונט זיך די צענטראלע אויטאבוס סטאנציע.
==רבנים פון באר שבע ==
* הרב [[אליהו אברז'ל]]
*הרב [[מרדכי אליהו]]
*הרב [[אליהו קושעלעווסקי]]
*הרב [[אליהו כץ]]
*הרב [[אריאל אדרי]]
*הרב [[מאיר סוויסה]]
*הרב [[בנימין בצרי]]
*הרב [[שלמה טנא]]
*הרב [[יהודה דרעי]]
== שאסייען ==
[[שאסיי 40]] איז דער הויפט [[שאסיי]], וואס פירט קיין באר שבע; ער פארבינדט פון צפון פון באר שבע צום צענטער. פון דרום טראגט שאסיי 40 קיין [[דימונה]]. [[שאסיי 60]] פארט אויף צפון וואו ער פארט אריין אין דעם [[מערב ברעג]], און פארבינדט [[חברון]], און ירושלים. [[שאסיי 25]] פארט פון מזרח מערב פון דער שטאט.
* דער [[בירגערמייסטער]] פון דער שטאט איז רוביק דאנילאוויטש.
{{שטעט אין ישראל}}
[[קאטעגאריע:אידישע יישובים]]
[[קאַטעגאָריע:באר שבע|*]]
85vrwpnvuzfiekbgjpmngrgqnslu0jk
580843
580842
2022-08-13T21:25:39Z
המלאך שמחיאל
45556
/* רבנים פון באר שבע */
wikitext
text/x-wiki
{{יישוב|
|נאמען=באר שבע
|סארט יישוב=שטאָט
|הערב=Coat of arms of Beersheba.svg
|בילד=Citybeersheva.jpg
|באשרייבונג=שטאָט צענטער פון באר שבע
|מדינה={{פאן ישראל}}
|ראיאן=דרום
|בירגערמייסטער=[[רוביק דאַנילאָוויטש]]
|אפיציעלע שפראך=[[העברעיש]]
|שטח=117.500
|הייך=260
|גרינדונג דאטע=1900 (ניו שטאָט)
|באפעלקערונג=209,687
|באפעלקערונג יאר=2019
|צפיפות=1,750
|צייט זאנע=+2
}}
'''באר שבע''' ([[אַראַביש]]: بئر السبع), איז די הויפט [[שטאט]] אין דעם [[דרום דיסטריקט]] פון [[מדינת ישראל]], די באָדן איז גרויס 117,500 [[דונאם]], די צווייטע גרעסטע שטאט אין שטח נאך [[ירושלים]]. לויטן [[צענטראלן ביורא פאר סטאטיסטיק]] (הלשכה המרכזית לסטטיסטיקה) פאר דעצעמבער [[2005]], איז דא אין באר שבע 202,202 איינוואוינער. די יערליכע וואוקס ראטע האלט ביי 0.3 פראצענט. רוב זענען [[איד]]ן.
זי איז די זעקסטע גרעסטע שטאט אין ארץ ישראל. אין באר שבע געפינען זיך [[בן-גוריון אוניווערסיטעט פונעם נגב|בן-גוריון אוניווערסיטעט]] און [[סאראקע]] [[שפיטאל]].
== טראנספארטאציע ==
די שטאטישע אויטאבוסן ווערן געפירט דורך א פריוואטער געזעלשאפט, מיטן נאמען מעטראדאן.
פון דער צענטראלער אויטאבוס סטאנציע, זענען דא אויטאבוסן צו אלע גרויסע שטעט אין לאנד כמעט, און קיין [[אילת]], און אן אויטאבוס נעצווערק וואס דעקט דעם גאנצן [[נגב]].
[[ישראל באנען]] האט צוויי [[באן]] סטאנציעס אין דער שטאט, [[באר שבע צפון באן סטאנציע]], וואס איז נאנט צום [[אוניווערסיטעט]], און די שפיטאל, און [[באר שבע צענטראלע באן סטאנציע]], וואס איז אין צענטער פון דער שטאט, און דער ביי געפונט זיך די צענטראלע אויטאבוס סטאנציע.
==רבנים פון באר שבע ==
*הרב [[אליהו קושעלעווסקי]]
*הרב [[אליהו כץ]]
* הרב [[אליהו אברז'ל]]
*הרב [[מרדכי אליהו]]
*הרב [[אריאל אדרי]]
*הרב [[מאיר סוויסה]]
*הרב [[בנימין בצרי]]
*הרב [[שלמה טנא]]
*הרב [[יהודה דרעי]]
== שאסייען ==
[[שאסיי 40]] איז דער הויפט [[שאסיי]], וואס פירט קיין באר שבע; ער פארבינדט פון צפון פון באר שבע צום צענטער. פון דרום טראגט שאסיי 40 קיין [[דימונה]]. [[שאסיי 60]] פארט אויף צפון וואו ער פארט אריין אין דעם [[מערב ברעג]], און פארבינדט [[חברון]], און ירושלים. [[שאסיי 25]] פארט פון מזרח מערב פון דער שטאט.
* דער [[בירגערמייסטער]] פון דער שטאט איז רוביק דאנילאוויטש.
{{שטעט אין ישראל}}
[[קאטעגאריע:אידישע יישובים]]
[[קאַטעגאָריע:באר שבע|*]]
g0io9dbwsb0530edqv73s4e6jxiev4q
580845
580843
2022-08-14T06:30:16Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
{{יישוב|נאמען=באר שבע
|סארט יישוב=שטאָט
|הערב=Coat of arms of Beersheba.svg
|בילד=Citybeersheva.jpg
|באשרייבונג=שטאָט צענטער פון באר שבע
|מדינה={{פאן ישראל}}
|ראיאן=דרום
|בירגערמייסטער=[[רוביק דאַנילאָוויטש]]
|שטח=117.500
|הייך=260
|גרינדונג דאטע=1900
|באפעלקערונג=209,687
|באפעלקערונג יאר=2019
|צפיפות=1,750
|צייט זאנע=+2
|אוכלוסייה=|שנת אוכלוסייה=}}
'''באר שבע''' ([[אַראַביש]]: بئر السبع), איז די הויפט [[שטאט]] אין דעם [[דרום דיסטריקט]] פון [[מדינת ישראל]], די באָדן איז גרויס 117,500 [[דונאם]], די צווייטע גרעסטע שטאט אין שטח נאך [[ירושלים]]. לויטן [[צענטראלן ביורא פאר סטאטיסטיק]] (הלשכה המרכזית לסטטיסטיקה) פאר דעצעמבער [[2005]], איז דא אין באר שבע 202,202 איינוואוינער. די יערליכע וואוקס ראטע האלט ביי 0.3 פראצענט. רוב זענען [[איד]]ן.
זי איז די זעקסטע גרעסטע שטאט אין ארץ ישראל. אין באר שבע געפינען זיך [[בן-גוריון אוניווערסיטעט פונעם נגב|בן-גוריון אוניווערסיטעט]] און [[סאראקע]] [[שפיטאל]].
== טראנספארטאציע ==
די שטאטישע אויטאבוסן ווערן געפירט דורך א פריוואטער געזעלשאפט, מיטן נאמען מעטראדאן.
פון דער צענטראלער אויטאבוס סטאנציע, זענען דא אויטאבוסן צו אלע גרויסע שטעט אין לאנד כמעט, און קיין [[אילת]], און אן אויטאבוס נעצווערק וואס דעקט דעם גאנצן [[נגב]].
[[ישראל באנען]] האט צוויי [[באן]] סטאנציעס אין דער שטאט, [[באר שבע צפון באן סטאנציע]], וואס איז נאנט צום [[אוניווערסיטעט]], און די שפיטאל, און [[באר שבע צענטראלע באן סטאנציע]], וואס איז אין צענטער פון דער שטאט, און דער ביי געפונט זיך די צענטראלע אויטאבוס סטאנציע.
==רבנים פון באר שבע ==
*הרב [[אליהו קושעלעווסקי]]
*הרב [[אליהו כץ]]
* הרב [[אליהו אברז'ל]]
*הרב [[מרדכי אליהו]]
*הרב [[אריאל אדרי]]
*הרב [[מאיר סוויסה]]
*הרב [[בנימין בצרי]]
*הרב [[שלמה טנא]]
*הרב [[יהודה דרעי]]
== שאסייען ==
[[שאסיי 40]] איז דער הויפט [[שאסיי]], וואס פירט קיין באר שבע; ער פארבינדט פון צפון פון באר שבע צום צענטער. פון דרום טראגט שאסיי 40 קיין [[דימונה]]. [[שאסיי 60]] פארט אויף צפון וואו ער פארט אריין אין דעם [[מערב ברעג]], און פארבינדט [[חברון]], און ירושלים. [[שאסיי 25]] פארט פון מזרח מערב פון דער שטאט.
* דער [[בירגערמייסטער]] פון דער שטאט איז רוביק דאנילאוויטש.
{{שטעט אין ישראל}}
[[קאטעגאריע:אידישע יישובים]]
[[קאַטעגאָריע:באר שבע|*]]
84t2ctgu4ybnbhdekl5lsdsz1kdmbq5
מוסטער:צייטלעכע ארטיקלען
10
16579
580848
577646
2022-08-14T07:02:04Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
[[וויקיפעדיע:וויכטיגע ארטיקלען|וויכטיקע ארטיקלען]]: [[יאזעף סטאלין]] - [[האנג קאנג]] - [[ענציקלאפעדיע]] - [[פראנצויזישע רעוואלוציע]] - [[קאץ]] - [[קארל מארקס]] - [[פראנצויזיש]] <small> ([[מוסטער:צייטלעכע ארטיקלען|ענדערן]])</small>
<noinclude>[[קאטעגאריע:אינציאטיוו מוסטערן|{{בלאטנאמען}}]]</noinclude>
p6b8x5kwijokmrzkuomg53t9014p5nc
גארדאן בראון
0
20913
580871
571082
2022-08-14T11:38:08Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
{{אנפירער
| ווייב = שרה מקקאלי
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פרעמיער מיניסטער פונעם פאראייניגטן קעניגרייך|פרעמיער מיניסטער]]
|למניין=52
|התחלת כהונה=[[27 יוני]] [[2007]]
|סיום כהונה=[[11 מאי]] [[2010]]
|מאנארך =[[עליזאבעט די צווייטע]]
|הקודם בתפקיד=[[טאני בלער]]
|הבא בתפקיד=[[דייוויד קאמעראן]]
}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[שאצקאנצלער]]
|התחלת כהונה=[[7 מאי]] [[1997]]
|סיום כהונה=[[27 יוני]] [[2007]]
|שם תפקיד מעל= פרעמיער מיניסטער
| שם בעל תפקיד מעל =[[טאני בלער]]
|הקודם בתפקיד=[[קענעט קלארק]]
|הבא בתפקיד=[[אליסטער דארלינג]]
}}
| חתימה = [[טעקע: Gordon Brown's signature.png]]
}}<!-- {{פרעמיער מיניסטער|
נאמען=גארדאן בראון{{ש}} ''Gordon Brown'' |
בילד = Gordon Brown official.jpg |
צאל=53|
לאנד= פאראייניגטע קעניגרייך
|איינגעשוואוירן= [[27סטן יוני]], [[2007]]|
פארגייער=[[טאני בלער]]|
נאכפאלגער=[[דייוויד קאמעראן]]
|געבוירן=[[פעברואר]] 20 [[1951]]|
געבורט ארט=[[סקאטלאנד]]|
ווייב=[[שרה בראון]]|
פארטיי=[[לעיבער פארטיי פון ענגלאנד|לעבער פארטיי]]|
אונטערשריפט=Gordon Brown's signature.png
}} -->
'''דזשיימס גארדאן בראון''' ([[געבוירן]] דעם [[20סטן פעברואר]] [[1951]]) איז געווען [[פרעמיער מיניסטער]] פון דעם [[פאראייניגטן קעניגרייך]] און [[פירער]] פון דער [[לייבאר פארטיי (פאראייניגטע קעניגרייך)|לייבאר פארטיי]] פון 2007 ביז 2010.
== זיין לעבן ==
בראון איז דער זון פון א קאטוילישן [[גלח]] פון [[סקאטלאנד]], ער האט געוואוינט אין [[גלאזגא]] ביז די 3 יאר, ווען זיין פאמיליע האט זיך אריבער געצויגן קיין [[קירקאלדי]], וואס איז א קליין אינדוסטריעל שטעטל ביים צפון ברעג פון [[ענגלאנד]], ער פארטרעט דאס שטעטל אינעם פארלאמענט.
== פאליטישע קאריערע ==
ער האט געווינען א לייבאר זיץ אין [[1982]] זייענדיג 32 יאר אלט. אין פארלאמענט האט בראון מיטגעטיילט אן אפיס מיט [[טאני בלער]] וואס איז אויכעט געווארן ערוויילט דאס זעלבע יאר, זיי האבן צוזאמען געארבעט אויפצובויען די "לייבאר פארטיי" וואס איז דעמאלט שטארק געפאלן, און באקומען די ווייניגסטע שטימען אין 60 יאר, און האט פארלוירן שטיצע צו דער ניי־געשאפענער פארטיי "סאציאלע דעמאקארטן".
{{-}}
{{סעריע|
| פֿריערער = [[טאני בלער]]
| ליסטע = [[פרעמיער מיניסטער פונעם פאראייניגטן קעניגרייך]]
| יאר = 2007 - 2010
| נעקסטער = [[דייוויד קאמעראן]]
}}
{{פרעמיער מיניסטארן פונעם פאראייניקטן קעניגרייך}}{{שאצקאנצלער}}
[[קאַטעגאָריע:פרעמיער מיניסטארן פון בריטאניע|בראון]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
{{DEFAULTSORT:בראון, גארדאן}}
33xgmugqrg5w5zsruv3v6klyl7wsxgg
מוסטער:חסידישע הויפן
10
22375
580867
571285
2022-08-14T10:00:58Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
{{נאוויגאציע גרופעס
|פארהיילן=יא
|בלאט=חסידישע הויפן
|קעפל= [[רשימה:חסידישע הויפן|חסידישע הויפן]]
| listclass = hlist
|גרופע1= [[אוקראינע]]:
|רשימה1 =
* [[אליק (הויף)|אליק]]
* [[בראסלעווער חסידות|בראסלאוו]]
* [[הארנסטייפל (הויף)|הארנסטייפל]]
* [[טאלנא]]
* [[טשערנאבילער גזע|טשערנאבל]]
* [[מאקאראוו (הויף)|מאקאראוו]]
* [[אפטא-מעזשביזש (הויף)|מעזשביזש]]
* [[סאווראן]]
* [[סודילקאוו]]
* [[סקווירא (הויף)|סקווירא]]
* [[רוזשין (הויף)|רוזשין]]
* [[רחמיסטריווקא (הויף)|רחמיסטריווקא]]
|גרופע2= [[פוילן]]:
|רשימה2=
* [[אזשאראוו]]
* [[איזשביצע-ראדזין (הויף)|איזשביצע]]
* [[אלעקסאנדער (הויף)|אלעקסאנדער]]
* [[אמשינאוו (הויף)|אמשינאוו]]
* [[אפטא-מעזשביזש (הויף)|אפטא-מעזשביזש]]
* [[יהודה לייב אשלג|אשלג]]
* [[ביאלע (הויף)|ביאלא]]
* [[גער (הויף)|גער]]
* [[ווארקא (הויף)|ווארקא]]
* [[זיכלין]]
* [[אברהם לאנדא|טשעכאנאוו]]
* [[כענטשין (הויף)|כענטשין]]
* [[לעלאוו (הויף)|לעלאוו]]
* [[יהודה לייב אייגער|לובלין]]
* [[מאדזשיץ (הויף)|מאדזשיץ]]
* [[נעשכיז]]
* [[נאוואמינסק (הויף)|נאוואמינסק]]
* [[סאכאטשאוו (הויף)|סאכאטשאוו]]
* [[סטריקאוו (הויף)|סטריקאוו]]
* [[סקערנעוויץ (הויף)|סקערנעוויץ]]
* [[פאריסאוו (הויף)|פאריסאוו]]
* [[קלונימוס קלמיש שפירא|פיאסעצנע]]
* [[פרשיסחא (הויף)|פרשיסחא]]
* [[קאזמיר (הויף)|קאזמיר]]
* [[קאזשניץ (הויף)|קאזשניץ]]
* [[קאצק (הויף)|קאצק]]
* [[ראדאמסק (הויף)|ראדאמסק]]
* [[ראדאשיץ (הויף)|ראדאשיץ]]
* [[איזשביצע-ראדזין (הויף)|ראדזין]]
* [[שעדליץ]]
|גרופע3= מזרח-[[גאליציע]]:
|רשימה3=
* [[אלעסק (הויף)|אלעסק]]
* [[אניפאלי]]
* [[בערדיטשעוו (הויף)|בערדיטשעוו]]
* [[באיאן (הויף)|באיאן]]
* [[בורשטין (הויף)|בורשטין]]
* [[בעלזא]]
* [[דאראג]]
* [[וויזשניץ (הויף)|וויזשניץ]]
* [[זוטשקע]]
* [[זידיטשוב (הויף)|זידיטשוב]]
* [[זינקאוו]]
* [[טשארטקאוו]]
* [[טשערנאוויץ]]
* [[הוסיאטין]]
* [[יעראסלאוו]]
* [[מאכניווקא (הויף)|מאכניווקא]]
* [[מאנעסטריטשע]]
* [[נאדווארנא (הויף)|נאדווארנע]]
* [[פרעמישלאן (הויף)|פרעמישלאן]]
* [[סאדיגורא (הויף)|סאדיגורא]]
* [[סאסאוו]]
* [[סקאליע]]
* [[סקולע]]
* [[סטאניסלאב]]
* [[סטרעטין (הויף)|סטרעטין]]
* [[סטראזשניץ (הויף)|סטראזשניץ]]
* [[קאזלאוו]]
* [[קאמינקא (הויף)|קאמינקא]]
* [[קאסאוו (הויף)|קאסאוו]]
* [[קאמארנע]]
* [[קאפיטשעניץ]]
* [[קאריץ (הויף)|קאריץ]]
* [[שפיקאוו]]
|גרופע4=מערב-[[גאליציע]]:
|רשימה4=
* [[באבאוו (הויף)|באבאוו]]
* [[בלאזשאוו (הויף)|בלאזשאוו]]
* [[גארליץ (הויף)|גארליץ]]
* [[ראפשיץ (הויף)#רבי מענדלע גלאגאווער|גלאגאוו]]
* [[גריבאוו (הויף)|גריבאוו]]
* [[דאמבראווא (הויף)|דאמבראווא]]
* [[דזשיקאוו (הויף)|דזשיקאוו]]
* [[דינאוו (הויף)|דינאוו]]
* [[זשמיגראד]]
* [[טשאקאווע]]
* [[ליזשענסקער דינאסטיע|ליזשענסק]]
* [[לינסק (הויף)|לינסק]]
* [[מעליץ (הויף)|מעליץ]]
* [[נאראל]]
* [[סטיטשין]]
* [[סטריזשעוו (הויף)|סטריזשעוו]]
* [[פשעווארסק (הויף)|פשעווארסק]]
* [[צאנז (הויף)|צאנז]]
* [[ציעשינאוו]]
* [[קשאנאוו (הויף)|קשאנאוו]]
* [[ראזוואדאוו (הויף)|ראזוואדאוו]]
* [[ראפשיץ (הויף)|ראפשיץ]]
* [[שינאווא (הויף)|שינאווא]]
|גרופע5= [[וואלין]]:
|רשימה5=
* [[דראביטש]]
* [[זוועהיל (הויף)|זוועהיל]]
* [[זלאטשאוו (הויף)|זלאטשאוו]]
* [[לוצק]]
* [[טריסק (הויף)|טריסק]]
* [[סלאוויטע]]
* [[קרעמניץ]]
* [[ראדוויל]]
* [[שעפעטיווקע]]
|גרופע6= [[ליטע]]/[[רייסן]]:
|רשימה6=
* [[אווריטש]]
* [[ליובאוויטש]]
* [[לעכאוויטש]]
* [[נעשכיז]]
* [[סטראשעליע]]
* [[סלאנים (הויף)|סלאנים]] ([[שווארץ סלאנים]], [[ווייס סלאנים]])
* [[קאפוסט]]
* [[קאברין (הויף)|קאברין]]
* [[קארלין סטאלין|קארלין]]
* [[קוידאנאוו]]
|גרופע7= [[רומעניע]]:
|רשימה7=
* [[באהוש (הויף)|באהוש]]
* [[דעעש (הויף)|דעעש]]
* [[וואסלוי]]
* [[טעמישוואר]]
* [[סאטמאר (הויף)|סאטמאר]]
* [[סאסרעגן]]
* [[סוליץ]]
* [[סיגעט (הויף)|סיגעט]]
* [[סערעט]]
* [[סערעט וויזשניץ (הויף)|סערעט-וויזשניץ]]
* [[סקולען (הויף)|סקולען]]
* [[ספינקא (הויף)|ספינקא]]
* [[פאלטיטשאן]]
* [[צאנז-קלויזענבורג (הויף)|צאנז-קלויזענבורג]]
* [[קערעסטיר]]
* [[ריבניץ]]
* [[שאץ]]
* [[ שטעפאנעשט]]
|גרופע8= [[אונגארן]]:
|רשימה8=
* [[אוהעל (הויף)|אוהעל]]
* [[בערעגסאז (הויף)|בערעגסאז]]
* [[חוסט (הויף)|חוסט]]
* [[טאהש (הויף)|טאהש]]
* [[ליסקע]]
* [[מאטערסדארף]]
* [[מאקעווע]]
* [[מאשלוי]]
* [[מונקאטש (הויף)|מונקאטש]]
* [[מוזשיי]]
* [[נאסויד]]
* [[נייטרא]]
* [[פאפא (הויף)|פאפא]]
* [[קאלעוו (הויף)|קאלעוו]]
* [[קאשוי (הויף)|קאשוי]]
* [[קאסאן (הויף)|קאסאן]]
* [[קרעטשעניף (הויף)|קרעטשעניף]]
* [[ראחוב]]
* [[ראצפערט (הויף)|ראצפערט]]
* [[סטראפקאוו (הויף)|סטראפקאוו]]
|גרופע9= [[אמעריקע]]:
|רשימה9=
* [[אמונת ישראל]]
* [[באסטאן (הויף)|באסטאן]]
* [[מילוואקי (הויף)|מילוואקי]]
* [[פיטסבורג (הויף)|פיטסבורג]]
* [[קליוולאנד (הויף)|קליוולאנד]]
|גרופע10= [[ירושלים]]:
|רשימה10=
* [[דושינסקיא]]
* [[שומרי אמונים]]
* [[תולדות אהרן]]
* [[תולדות אברהם יצחק]]
* [[משכנות הרועים]]
|גרופע11= אנדערע:
|רשימה11=
* [[אסטראוו]]
* [[טולטשעוו]]
* [[וויען]]
* [[מישקאלץ]] <!-- פתח תקווה -->
}}<includeonly>[[{{#תנאי:{{{1}}}|קאטעגאריע:{{{1}}}|קאטעגאריע:חסידישע הויפן}}]]</includeonly><noinclude>
[[קאַטעגאָריע:חסידישע הויפן| ]]
[[קאטעגאריע:אידישע נאוויגאציע מוסטערן|חסידישע הויפן]]
</noinclude>
j7bqbmvoni1yxy7a2k4fgt3j1qvshe9
ברעזנא
0
33561
580841
520037
2022-08-13T19:40:31Z
Krumpi
38744
coa update
wikitext
text/x-wiki
{{יתום}}
{{יישוב
|נאמען=
|אמטשפראך נאמען= Brezno
|סארט יישוב=שטאט
|הערב= Coat of Arms of Brezno.svg
|פאן=
|בילד=Brezno1.JPG
|באשרייבונג= ברעזנער רינעק
|מדינה= {{פאן סלאוואקיי}}
|דיסטריקט=[[ברעזנער באצירק]]
|חבל ארץ=
|בירגערמייסטער=טאמאש אבעל
|מושל=
|נפות במחוז=
|ערים במחוז=
|שטח= 121.957
|הייך= 2,043
|גרינדונג דאטע=1265 (ערשטער רעפערענץ)
|באפעלקערונג= 21,534
|באפעלקערונג יאר=2013
|מטרופולין=
|צפיפות=177
|קאארדינאטן={{Coord|48|48|N|9|31|E|type:city|display=inline}}
|צייט זאנע=+1
|אתר אינטרנט=http://www.brezno.sk/
|מפה={{מפת מיקום|מדינה=סלובקיה|שם=ברטיסלאבה|אורך=17.1141666666667|רוחב=48.1438888888889|מפורט=כן|כותרת=לא|סוג=בירה}}
|כתובית=
|נפה=
}}
'''ברעזנא''' אדער '''ברעזנע''' ({{שפראך-sk|Brezno}}; {{שפראך-hu|Breznóbánya}}; {{שפראך-de|Bries}}) איז א שטאט אין צענטראלער [[סלאוואקיי]] מיט א באפעלקערונג פון 22,279 (2005). פאר דער [[ערשטער וועלט מלחמה]] איז דאס געווען אין [[אונגארן]] און נאכדעם ביז צווישן די צוויי וועלט מלחמות איז דאס געוועזן אין [[טשעכאסלאוואקיי]], און זייט [[1993]] איז דאס אין סלאוואקיי.
עס איז שוין פאר יארן באקאנט אלס אן אידישע ארט וואס ווערט שוין געברענגט אין עלטערע [[ספר]]ים, ווי אויך איז דארטן געוועזן א [[דרוקעריי]], וואס האט העכסט ווארשיינליך היבש צוגעגעבן צו דעם אידישן לעבן דארטן.
אין [[1902]] האבן געוואוינט אין ברעזנא 170 אידן, און אין [[1940]], 200 אידן.{{הערה|{{יידישגען|841033}}}}
{{-}}
==רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}
[[קאַטעגאָריע:שטעט און שטעטלעך אין סלאוואקיי]]
[[קאַטעגאָריע:אידישע יישובים אין אייראפע]]
{{אייראפע-געא-שטומף}}
6jnc03jqlot6vkwxr1srnaocn7ezl8o
מוסטער:יישוב
10
34589
580846
580705
2022-08-14T06:40:18Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
{| style="float: left; border: 1px solid #aaaaaa; background: #f9f9f9; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; width: {{{ברייט|300}}}px;"
|-
| style="padding: 0.5em 1em 0.5em 1em;" |
{| cellpadding="4" cellspacing="0" style="background-color: transparent; font-size:85%; width: 95%; margin: auto;"
! style="background: #F4DDA1; text-align: center;" colspan="2" | <big>'''{{#תנאי:{{{נאמען|}}}|{{{נאמען}}}|{{בלאטנאמען}}}} {{#קלייב:{{{סארט יישוב|<noinclude>-</noinclude><includeonly>שטאט</includeonly>}}}|=|שטאט=|שטעטל=|שטאָט=|({{{סארט יישוב}}})}}<!--
-->{{#תנאי:{{{אמטשפראך נאמען|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br />{{{אמטשפראך נאמען}}}}}'''</big><!--
-->{{#תנאי:{{{סארט יישוב|<noinclude>-</noinclude>}}}||<br/><big>'''<span style="color: red;">פעלט סארט יישוב (פליכטלעכער פּאַראַמעטער)</span>'''</big>}}
|-valign="top"
{{#תנאי:{{{פאן|<noinclude>-</noinclude>}}}{{{הערב|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" align="center" {{!}} <table style="text-align: center; margin: 0 auto; background-color: transparent; width:100%;"><tr><td>{{#תנאי:{{{פאן|<noinclude>-</noinclude>}}}|[[טעקע:{{{פאן}}}|border|115px]]}}</td>
<td>{{#תנאי:{{{הערב|<noinclude>-</noinclude>}}}|[[טעקע:{{{הערב}}}|90px]]}}</td></tr></table>
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{בילד|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" align="center" style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em; text-align: center;" {{!}} [[טעקע:{{{בילד}}}|250px]]{{#תנאי:{{{באשרייבונג|<noinclude>-</noinclude>}}}|{{{באשרייבונג}}}|}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{מדינה|<noinclude>-</noinclude>}}}|
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{נישט וויקלען|'''[[מדינה]]''' / '''[[טעריטאריע|טעריטאָריע]]'''}}
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{מדינה}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{גרינדונג דאטע|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''גרינדונג דאַטע'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{גרינדונג דאטע}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{קאארדינאטן|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[געאגראפישע קאארדינאטן|קאָאָרדינאַטן]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} <small>{{ר}}{{{קאארדינאטן}}}</small>
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{אפטייל נאמען|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''{{{אפטייל טיפ}}}'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{אפטייל נאמען}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{געביט|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[געביט]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{געביט}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{ראיאן|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[ראיאן|ראַיאָן]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{ראיאן}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{דיסטריקט|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[דיסטריקט]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{דיסטריקט}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{בירגערמייסטער|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[בירגערמייסטער]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{בירגערמייסטער}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{גובערנאטאר|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[גובערנאטאר|גובערנאַטאָר]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{גובערנאטאר}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{דיסטריקטן אין ראַיאָן|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''{{#תנאי:{{{טיפ אונטעראפטייל|}}}|{{{טיפ אונטעראפטייל}}}|[[דיסטריקט]]ן}} אין {{{סארט יישוב}}}'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{דיסטריקטן אין ראיאן}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{שטעט אין ראיאן|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[שטאט|שטעט]] אין ראַיאָן'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{שטעט אין ראיאן}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{ראיאן הויפטשטאט|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[הויפטשטאט|הויפּטשטאָט]] פון {{{סארט יישוב}}}'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{ראיאן הויפטשטאט}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{מוטערשטאט|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''מוטערשטאָט'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{מוטערשטאט}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{אפיציעלע שפראך|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[אפיציעלע שפראך|אָפיציעלע שפּראַך]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{אפיציעלע שפראך}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{שטח|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[שטח]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{שטח}}} [[קוואדראט קילאמעטער|קוואדראט ק"מ]]
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{דירוג שטח|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''דירוג שטח ב{{{מדינה}}}'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{דירוג שטח}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{באפעלקערונג ראנג|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''באפעלקערונג ראנג אין {{{מדינה}}}'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{באפעלקערונג ראנג}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{דירוג צפיפות|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''דירוג צפיפות ב{{{מדינה}}}'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{דירוג צפיפות}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{הייך|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[הייך איבער ים פלאך|הייך]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{הייך}}} [[מעטער]]
{{!}}-valign="top"
}}
{{!}}<!--
-->{{#תנאי:{{{באפעלקערונג|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br/> ‑ '''אין {{{סארט יישוב|שטאָט}}}'''}}<!--
-->{{#תנאי:{{{מעטראפאליטען שטח|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br/> ‑ '''אין [[מעטראפאליטען שטח]]'''}}<!--
-->{{#תנאי:{{{צפיפות|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br/> ‑ '''[[באפעלקערונג ענגקײט|באַפעלקערונג ענגקײט]]'''}}
{{!}}<!--
-->{{#תנאי:{{{באפעלקערונג|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br/>{{formatnum:{{{באפעלקערונג|9,999,999}}}}}{{ר}} {{{באפעלקערונג הערה|<noinclude>-</noinclude>}}}{{#תנאי:{{{באפעלקערונג יאר|<noinclude>-</noinclude>}}}| (שטייענדיג [[{{{באפעלקערונג יאר}}}]])}}}}<!--
-->{{#תנאי:{{{מעטראפאליטען שטח|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br/>{{#iferror:{{#ifexpr:{{formatnum:{{{מעטראפאליטען שטח|<noinclude>9,999,999</noinclude>}}}|R}}>=0|{{formatnum:{{{מעטראפאליטען שטח|9999999}}}}}|<big>'''<span style="color: red;">פרמטר מעטראפאליטען שטח רשום כמספר שלילי</span>'''</big>}}|<big>'''<span style="color: red;">פרמטר מעטראפאליטען שטח איננו מספר טהור</span>'''</big>}}{{כ}} {{{הערת מעטראפאליטען שטח|<noinclude>-</noinclude>}}}{{#תנאי:{{{שנת מעטראפאליטען שטח|<noinclude>-</noinclude>}}}| }}}}<!--
-->{{#תנאי:{{{צפיפות|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br/>{{{צפיפות}}} באוואוינער א ק"מ<sup>{{קליין|2}}</sup><!--
-->{{#תנאי:{{{שנת צפיפות|<noinclude>-</noinclude>}}}| }}<!--
-->}}
{{!}}-valign="top"
{{#תנאי:{{{צייט זאנע|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[צייט זאנע|צײַט זאָנע]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{#גלייך:{{{צייט זאנע}}}|0|[[UTC]]|[[UTC{{{צייט זאנע}}}]]}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{אתר אינטרנט|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" align="center" {{!}} <span dir=ltr class=plainlinks>{{{אתר אינטרנט}}}</span>
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{מאפע|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" align="center" style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em; text-align: center;" {{!}} [[טעקע:{{{מאפע}}}|220px]]
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{פרטימדיקע מאפע|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" align="center" style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em; text-align: center;" {{!}} [[טעקע:{{{פרטימדיקע מאפע}}}|220px]]
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{לאקאציע מאפע|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" align="center" style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em; text-align: center;" {{!}} {{{לאקאציע מאפע}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{סטאטיסטיק|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" align="center" {{!}} {{{סטאטיסטיק}}}
{{!}}-valign="top"
}}
|}
|}<!--
שטעט מיט מער ווי א מיליאן איינוואוינער ווערן אריינגעלייגט אין דער קאטעגאריע:מיליאנען-שטעט.
--><includeonly><!--
-->{{#תנאי:{{NAMESPACE}}||{{#תנאי:{{{באפעלקערונג|}}}|{{#iferror:{{#ifexpr:( {{formatnum:{{{באפעלקערונג|}}}|R}}>=1000000 ) *
{{#קלייב:{{{סאָרט יישוב|עיר}}}|שטאָט=1|שטאָט=1|ראַיאָן עירוני=1|נציבות עירונית=1|תת-ראַיאָן עירוני=1|דיסטריקט עירונית=1|תת-נציבות עירונית=1|0}} | [[קאטעגאריע:מיליאנען-שטעט]] }}}}}}}}<!--
--></includeonly><!--
--><noinclude>
==פּאַראַמעטערס==
<!--
<big><span style="color: RED;">'''תבנית זו מורכבת מאוד ומשפיעה על למעלה מ-2,500 ערכים. כדי לשמור על כלליותה אנו מעוניינים להוסיף שדות בדרך פרמטרית ולא הוספת שדה המתאים למדינה מסוימת בלבד. נא לדון בדף השיחה לפני הוספת שדה כלשהו לתבנית.'''</span></big> -->
'''דער מוסטער פאסט פאר שטעט, געביטן, ראיאנען, קאנטן, שטעט, שטעטלעך, דערפער, באצירקן אין גרויסע שטעט און א פראווינץ אין א לאנד'''
פאראמערטס אין גרין זענען פליכטלעך כדי די אויסשטעלונג פונעם מוסטער זאל קלאפן:
* '''<span style="color: green;">נאמען</span>''' - נאמען פון שטאט / געביט / ראיאן / דיסטריקט / שטעטל / דארף / רובע / פראווינץ / שטאַט (אין לאנד)
* '''<span style="color: green;">סארט יישוב</span>''' - לעגאלע ווערטער: שטאט, געביט, ראיאן, דיסטריקט, שטעטל, דארף, רובע, פארשטאט. '''פאסט אויף אז דער פאראמעטער באאיינפלוסט דאס אויסשטעל פונעם מוסטער'''. למשל, אויב דער געגעבן איז דארף, ווערט די באפעלקערונג אויסגעשטעלט "באפעלקערונג אין דארף"
* '''אמטשפראך נאמען''' - נאמען אין דער שפראך פון די איינוואוינער
* '''פאן''' - טעקע פון בילד וואס ווייזט דעם אפיציעלן פאן
* '''הערב''' - טעקע פון בילד וואס ווייזט דעם אפיציעלן הערב
* '''בילד''' - בילד וואס ווייזט אױסבליק פון יישוב
* '''באשרייבונג''' - באשרייבונג פון בילד
* '''גרינדונג דאטע''' - ווען מ'האט נישט די דאטע גענוי קען מען איינגעבן דאס יאר אדער יארהונדערט
* '''קאארדינאטן''' - הקאארדינאטן למיקום במבנה {{מל|coord}}
* '''<span style="color: green;">פראווינץ</span>''' - דער פראווינץ אדער פאליטישע וועזנהייט וואו דער יישוב געפינט זיך
* '''אפטייל טיפ''' - אין לענדער וואס האבן אן אפטייל העכער פון געביט אדער ראיאן. למשל [[שטאטן פון די פאראייניגטע שטאטן|שטאַט]] אין די פאראייניגטע שטאטן, [[קאנאדישע פראווינצן|פראווינץ]] אין קאנאדע אדער [[אויטאנאמישע געמיינדעס פון שפאניע|אויטאנאמישע געמיינדע]] אין שפאניע
* '''אפטייל נאמען''' - דער נאמען פון דער רעגירונגס איינהייט. למשל [[אהייא]] אין די [[פאראייניגטע שטאטן]], [[אלבערטא]] אין [[קאנאדע]] אדער [[אנדאלוזיע]] אין [[שפאניע]]
* '''געביט''' - געביט וואו דער יישוב געפינט זיך. במדינות המחולקות למדינות משנה, כגון [[העסע]] אין [[דייטשלאנד]], זאל מען ניצן דאס פעלד "אפטייל טיפ"
* '''ראיאן''' - דער ראיאן וואו דער יישוב געפינט זיך
* '''דיסטריקט''' - דיסטריקט וואו דער יישוב געפינט זיך
* '''בירגערמייסטער''' - בירגערמייסטער
* '''גובערנאטאר''' - גובערנאטאר פון דיסטריקט אדער ראיאן
* '''טיפ אונטעראפטייל''' - סארט היחידה השלטונית מתחת לסארט היישוב. לדוגמה בערכי ראיאנען פון כינע, יש לתת בפרמטר זה '''[[חלוקה מנהלית של סין העממית|נציבויות]]''' כאשר רוצים לתת את מספר או שמות הנציבויות. ברירת המחדל היא [[דיסטריקט (יחידה שלטונית)|נפות]]
* '''דיסטריקטן אין ראיאן''' - צאל דיסטריקטן אין ראיאן
* '''שטעט אין ראיאן''' - צאל שטעט אין ראיאן
* '''ראיאן הויפטשטאט''' - הויפטשטאט פון ראיאן אדער פראווינץ. '''נאר פאר אדמיניסטראטיווע וועזנהיינטן גרעסער פון א דיסטריקט'''
* '''מוטערשטאט''' - מוטערשטאט פון דער פֿארשטאט
* '''אפיציעלע שפראך''' - שפה או שפות רשמיות המדוברות במקום. יש להזין שדה זה רק אם השפות שונות מהשפות ביחידה השלטונית שמעל.
* '''שטח''' - שטח פון יישוב ב[[קילומטר רבוע|קילומטרים רבועים]]. '''לא להוסיף''' מלל לאחר המספר
* '''הייך''' - הייךה הרשמי פון יישוב במטרים מעל פני הים. '''לא להוסיף''' מלל לאחר המספר
* '''<span style="color: green;">באפעלקערונג</span>''' - באפעלקערונג פון יישוב. '''מ'זאל נישט צולייגן''' קיין טעקסט נאכן נומער (ווען נייטיק - זאל מען ניצן נאר "באפעלקערונג הערה")
* '''<span style="color: green;">באפעלקערונג יאר</span>''' - השנה שעד אליה מעודכנת באפעלקערונג
* '''באפעלקערונג הערה''' - הערה וועגן באפעלקערונג (סימוכין, הערכה, מקור וכל הערה אחרת)
* '''מעטראפאליטען שטח''' - באפעלקערונג המעטראפאליטען שטח. '''לא להוסיף''' מלל לאחר המספר (ואם יש צורך - להשתמש אך ורק ב-"הערת מעטראפאליטען שטח")
* '''הערת מעטראפאליטען שטח''' - הערה אודות באפעלקערונג במעטראפאליטען שטח
* '''צפיפות''' - באפעלקערונג ענגקייט. '''לא להוסיף''' מלל לאחר המספר
* '''צייט זאנע''' - פלוס אדער מינוס וויפֿיל שעה, למשל: +5
* '''אתר אינטרנט''' - אתר אינטרנט רשמי
* '''מאפע''' - א מאפע פון יישוב
* '''לאקאציע מאפע''' - א מאפע וואס ווייזט די לאקאציע פונעם יישוב, ניצנדיק דעם [[מוסטער:לאקאציע מאפע]]
* '''פרטימדיקע מאפע''' - פרטימדיקע מאפע פון יישוב, כגון רבעים, או פרטימדיקע מאפע של הראיאנען והנפות. ניתן לציין הערות לאחר ציון תגית הבילד
* '''סטאטיסטיק''' - תוספת של סטטיסטיקות עירוניות.
==פאר קאפירן גיך==
{|style=background:transparent; cellpadding="4" cellspacing="4"
| <pre>{{יישוב
| נאמען =
| סארט יישוב =
| אמטשפראך נאָמען =
| הערב =
| פאן =
| בילד =
| באשרייבונג =
| מדינה =
| גרינדונג דאַטע =
| קאארדינאטן = <!-- {{coord|50|23|N|23|26|E|region:PL_type:city|display=inline,title}} -->
| אפטייל טיפ =
| אפטייל נאמען =
| געביט =
| ראיאן =
| דיסטריקט =
| בירגערמייסטער =
| גובערנאטאר =
| טיפ אונטעראפטייל =
| דיסטריקטן אין ראיאן =
| שטעט אין ראיאן =
| ראיאן הויפטשטאט =
| מוטערשטאט =
| אפיציעלע שפראך =
| שטח =
<nowiki>|דירוג שטח=</nowiki><br />
<nowiki>|דירוג צפיפות=</nowiki><br />
| הייך =
| באפעלקערונג =
| באפעלקערונג יאר =
| באפעלקערונג ראנג =
| באפעלקערונג הערה =
| מעטראפאליטען שטח =
| הערת מעטראפאליטען שטח =
| צפיפות =
| צייט זאנע =
| אתר אינטרנט =
| מאפע =
| פרטימדיקע מאפע =
| לאקאציע מאפע =
| סטאטיסטיק =
}}
</pre>
|}
<!--
==להעתקה מהירה - סטטיסטיקה עירונית==
באינטרנט אקספלורר ניתן ללחוץ שלוש פעמים בתוך התא כדי לסמן הכל, ואז ללחוץ על Ctrl + C כדי להעתיק את התבנית, ו-Ctrl + V כדי להדביק בערך הרצוי.
{| border=1
|
<nowiki>|סטאטיסטיק={{סטטיסטיקה עירונית</nowiki><br />
<nowiki>|לבנים=</nowiki><br />
<nowiki>|שחורים=</nowiki><br />
<nowiki>|אינדיאנים=</nowiki><br />
<nowiki>|אסיאתים=</nowiki><br />
<nowiki>|פולינזים=</nowiki><br />
<nowiki>|היספנים ולטינים=</nowiki><br />
<nowiki>|אחרים=</nowiki><br />
<nowiki>|שייכים לשני גזעים=</nowiki><br />
<nowiki>|מספר משקי בית=</nowiki><br />
<nowiki>|מספר משפחות עם ילדים=</nowiki><br />
<nowiki>|אחוז הזוגות הנשואים=</nowiki><br />
<nowiki>|אחוז האימהות החד הוריות=</nowiki><br />
<nowiki>|גודלה של משפחה ממוצעת=</nowiki><br />
<nowiki>|מתחת לגיל 18=</nowiki><br />
<nowiki>|גילאים 18 - 24=</nowiki><br />
<nowiki>|גילאים 25 - 44=</nowiki><br />
<nowiki>|גילאים 45 - 64=</nowiki><br />
<nowiki>|מעל גיל 65=</nowiki><br />
<nowiki>|גיל ממוצע=</nowiki><br />
<nowiki>|יחס הנשים לגברים=</nowiki><br />
<nowiki>|יחס הנשים לגברים מעל גיל 18=</nowiki><br />
<nowiki>|דורכשניטלעך פארדינסט=</nowiki><br />
<nowiki>|דורכשניטלעך פארדינסט למשפחה=</nowiki><br />
<nowiki>|הכנסה לנפש=</nowiki><br />
<nowiki>|שיעור באפעלקערונג מתחת לקו העוני=</nowiki><br />
<nowiki>|שיעור המשפחות מתחת לקו העוני=</nowiki><br />
<nowiki>|שיעור באפעלקערונג מתחת לגיל 18 מתחת לקו העוני=</nowiki><br />
<nowiki>|שיעור באפעלקערונג מעל לגיל 65 מתחת לקו העוני=</nowiki><br />
<nowiki>|דורכשניטלעך פארדינסט לגברים=</nowiki><br />
<nowiki>|דורכשניטלעך פארדינסט לנשים=</nowiki><br />
<nowiki>}}</nowiki>
|} -->
{|style="border:solid 1px; width:100%;text-align:center; background:#6bf;"
|
'''דער מוסטער איז פארטייטשט פון דער [[:he:תבנית:עיר|העברעישער וויקיפעדיע]]'''
|}
== זע אויך ==
*[[מוסטער:באצירק]]
[[קאַטעגאָריע:געאגראפישע מוסטערן]]
[[קאַטעגאָריע:אינפאבאקס מוסטערן|יישוב]]
</noinclude>
<includeonly>{{קאטעגאריע אין מוסטער|[[קאטעגאריע:יישובים מיט יישוב מוסטער]]|קיינקאטעגאריע={{#גלייך:{{נאמענטייל}}||{{{קיינקאטעגאריע|}}}|{{{קיינקאטעגאריע|יא}}}}}}}</includeonly><noinclude><br clear="both"><templatedata>{
"params": {
"נאמען": {
"description": "נאמען פון שטאט / געביט / ראיאן / דיסטריקט / שטעטל / דארף / רובע / פראווינץ / שטאַט (אין לאנד)",
"required": true
},
"סארט יישוב": {
"description": "יש לבחור בסוג היישוב מתוך האפשרויות. יש לשים לב שהבחירה תשפיע על אופן תצוגת התבנית.",
"required": true
},
"אמטשפראך נאמען": {
"description": "נאמען אין דער שפראך פון די איינוואוינער פונעם פלאץ"
},
"הערב": {
"description": "בילד וואס ווייזט דעם אפיציעלן הערב פונעם שטאט - יש לציין בתגית התמונה את גודל התמונה בלבד (ללא \"שמאל\" וכדומה)"
},
"פאן": {
"description": "בילד וואס ווייזט דעם אפיציעלן פאן פונעם שטאט - יש לציין בתגית התמונה את גודל התמונה בלבד"
},
"בילד": {
"description": "בילד וואס ווייזט אױסבליק פון יישוב - יש לציין בתגית התמונה את גודל התמונה, אין להשתמש ב-\"ממוזער\", ואין צורך לציין \"מרכז\""
},
"באשרייבונג": {
"description": "באשרייבונג פון בילד"
},
"מדינה": {
"description": "המדינה או הישות המדינית בה נמצאת העיר",
"required": true
},
"סוג יחידה שלטונית ראשונה": {
"description": "במדינות בהן קיימת חלוקה שלטונית מעל חבל ארץ או מחוז. למשל [[מדינות ארצות הברית|מדינות]] בארצות הברית, [[הפרובינציות והטריטוריות של קנדה|פרובינציה]] בקנדה או [[קהילות אוטונומיות של ספרד|קהילה אוטונומית]] בספרד."
},
"יחידה שלטונית ראשונה": {
"description": "יש לתת את שם היחידה השלטונית. למשל [[אוהיו]] ב[[ארצות הברית]], [[אלברטה]] ב[[קנדה]] או [[אנדלוסיה]] בספרד."
},
"חבל ארץ": {
"description": "חבל הארץ בו נמצאת העיר. במדינות המחולקות למדינות משנה, כגון הסה בגרמניה, יש להשתמש בשדה \"סוג יחידה שלטונית ראשונה\""
},
"מחוז": {
"description": "המחוז בו נמצאת העיר"
},
"נפה": {
"description": "הנפה בה נמצאת העיר"
},
"ראש העיר": {
"description": "שם ראש העיר או העירייה"
},
"מושל": {
"description": "מושל הנפה או המחוז"
},
"סוג יחידה שלטונית מתחת": {
"description": "סוג היחידה השלטונית מתחת לסוג היישוב. לדוגמה בערכי מחוזות סין, יש לכתוב בפרמטר זה [[חלוקה מנהלית של סין העממית|נציבויות]] כאשר רוצים לתת את מספר או שמות הנציבויות."
},
"נפות במחוז": {
"description": "מספר הנפות במחוז"
},
"ערים במחוז": {
"description": "מספר הערים במחוז"
},
"בירת המחוז": {
"description": "בירת המחוז או המדינה. להזין שדה זה רק לישויות מנהליות גדולות מנפה."
},
"עיר אם": {
"description": "עיר האם של הפרבר"
},
"שפה רשמית": {
"description": "שפה או שפות רשמיות המדוברות במקום. יש להזין שדה זה רק אם השפות שונות מהשפות ביחידה השלטונית שמעל."
},
"שטח": {
"description": "שטח אין קוואדראט קילאמעטער, אָן קיין ווארט נאך דער צאָל."
},
"דירוג שטח": {
"description": "דירוג השטח במדינה"
},
"באפעלקערונג ראנג": {
"description": "דירוג האוכלוסייה במדינה"
},
"דירוג צפיפות": {
"description": "דירוג הצפיפות במדינה"
},
"הייך": {
"description": "גובהה הרשמי של העיר במטרים מעל פני הים. לא להוסיף מלל לאחר המספר"
},
"גרינדונג דאטע": {
"description": "אם אין תאריך מדויק לתת את השנה או המאה"
},
"באפעלקערונג": {
"description": "באפעלקערונג פון יישוב. לא להוסיף מלל לאחר המספר (ואם יש צורך - להשתמש נאר מיט \"באפעלקערונג הערה\")",
"required": true,
"default": "נאר ציפערן!"
},
"באפעלקערונג יאר": {
"description": "השנה שעד אליה מעודכנת האוכלוסייה",
"required": true
},
"באפעלקערונג הערה": {
"description": "הערה אודות האוכלוסייה (סימוכין, הערכה, מקור וכל הערה אחרת)"
},
"מעטראפאליטען שטח": {
"description": "אוכלוסיית המעטראפאליטען שטח. לא להוסיף מלל לאחר המספר (ואם יש צורך - להשתמש אך ורק ב-\"הערת מעטראפאליטען שטח\")"
},
"מעטראפאליטען שטח יאר": {
"description": "השנה שעד אליה מעודכנת אוכלוסיית המעטראפאליטען שטח"
},
"מעטראפאליטען שטח הערה": {
"description": "הערה אודות האוכלוסייה במעטראפאליטען שטח"
},
"צפיפות ": {
"description": "צפיפות האוכלוסייה בנפש לקמ\"ר. אין להוסיף מלל לאחר המספר"
},
"צפיפות יאר": {
"description": "השנה שעד אליה מעודכנת צפיפות האוכלוסייה. אם השדה אינו מאוכלס תוצג שנת האוכלוסייה"
},
"קאארדינאטן": {
"description": "הקואורדינטות למיקום במבנה (להשתמש בתבנית {{[[תבנית:coord|coord]]}})"
},
"צייט זאנע ": {
"description": "פלוס או מינוס ושעה, לדוגמה: +5"
},
"אתר אינטרנט ": {
"description": "אתר אינטרנט רשמי"
},
"מאפע": {
"description": "מפה המציגה מיקום על מפה אילמת. יש להשתמש ב[[תבנית:מפת מיקום]] בלבד!"
},
"פרטימדיקע מאפע ": {
"description": "מפה מפורטת של העיר, כגון רבעים, או מפה מפורטת של המחוזות והנפות. ניתן לציין הערות לאחר ציון תגית התמונה"
},
"סטטיסטיק": {
"description": "תוספת של סטטיסטיקות עירוניות. ראו פירוט ב[[תבנית:סטטיסטיקה עירונית]]. אפשר לראות דוגמה בערך [[אולבני]]."
}
}
}</templatedata></noinclude>
27th6fsj1aiz87zuvgdp6qxc79u14hg
מוסטער:אלפסי
10
35876
580861
341431
2022-08-14T09:32:47Z
פוילישער
339
קאטעגאריעס
wikitext
text/x-wiki
[[יצחק אלפסי]], ''החסידות מדור לדור'',{{#תנאי:{{{1}}}| עמ' {{{1}}},}} ירושלים תשנ"ה<noinclude>
'''דעם מוסטער שטעלט מען פאר א רעפערענץ צו אלפסי'ס "החסידות מדור לדור".
דער מוסטער נעמט איין פאראמעטער, דעם בלאט נומער.'''
[[קאַטעגאָריע:פארבינדונג מוסטערן]]
</noinclude>
3hyylpqon3u5bq1tn34e8np1oynmkfh
מוסטער:ישראל פרעזידענטן
10
38998
580853
529031
2022-08-14T09:05:59Z
פוילישער
339
נייער פרעזידענט
wikitext
text/x-wiki
{{נאוויגאציע גרופעס
|בלאט = ישראל פרעזידענטן
|פארהיילן = <includeonly>{{{פארהיילן|יא}}}</includeonly>
|קעפל = [[ליסטע פון פרעזידענטן פון ישראל|פרעזידענטן]] פון [[ישראל]]
|בילד = [[File:Presidential Standard (Israel).svg|50px|ישראל פרעזידענט פאן]]
|גרופע1 =
|רשימה1 = <div>
[[חיים ווייצמאן]] (1949 – 1952) • [[יצחק בן-צבי]] (1952 – 1963) • [[זלמן שזר]] (1963 – 1973) • [[אפרים קציר]] (1973 – 1978) • [[יצחק נבון]] (1978 – 1983) • {{נישט וויקלען|[[חיים הערצאג]] (1983 – 1993)}} • [[עזר ווייצמאן]] (1993 – 2000) • [[משה קצב]] (2000 – 2007) • [[שמעון פרס]] (2007 - 2014) • [[רובי ריוולין]] (2014 - 2021) • [[יצחק הערצאג]] (2021 - )
</div>
}}<noinclude>
[[קאַטעגאָריע:נאוויגאציע מוסטערן]]
[[קאַטעגאָריע:פרעזידענטן פון ישראל|ם]]
e4n6xkdk23fqxvghnzemeh8girlu1ln
אפרים מירוויס
0
39064
580863
522160
2022-08-14T09:44:57Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
{{קיין בילד|גבר}}
הרב '''אפרים מירוויס''' ([[ענגליש]]: ''Ephraim Mirvis''; געב' [[1956]]) איז א [[בריטישע]]ר [[רב]], וואס מ'האט געוויילט צו דינען ווי דער נעקסטער [[הויפט רב]] פון [[בריטאניע]], אנהייבנדיק אין תשע"ד.
==לעבנסגעשיכט==
מירוויס איז געבוירן געווארן אין [[קאפשטאט]], [[דרום אפריקע]] אין 1956. אין 1973 האט ער אימיגרירט אין ישראל, וואו ער האט געלערנט אין דער [[כרם ביבנה]] ישיבה (1973-1976) און אין [[הר עציון ישיבה]] (1976-1978). פון 1978 ביז 1980 האט ער געלערנט אין [[מכון אריאל]], וואו ער האט באקומען [[היתר הוראה]]. ער האט אויך שטודירט פאר א דיפלאם אין בילדונג און תנ"כיש העברעיש פונעם [[אוניווערסיטעט פון דרום אפריקע]]. אויך האט ער קבלה ווי א [[שוחט]] און [[מוהל]].
ער וואוינט מיט זיין משפחה אין [[פינטשלי]], [[לאנדאנער בארא פון בארנעט]].
==רבנות==
אין 1982 האט מען אים באשטימט רב אין איינער פון די קהילות אין [[דובלין]], [[אירלאנד]], און אין 1985 איז ער געווארן הויפט רב פון אירלאנד. צווישן די יארן 1985–1992 איז ער אויך געווען פרעזידענט פון דעם [[קאנסיליום פון קריסטן און יידן]] (''Council of Christians and Jews'') אין אירלאנד.
זייט 1992 איז ער דער ערשטער רב פון דער פינטשלי שול.
אין דעצעמבער 2012 האט די [[ק"ק כנסת ישראל]] אויסגערופן זיין באשטימונג צום אמט פון הויפט רב פון בריטאניע, אנהייבנדיק פון תשע"ד.
==וועבלינקען==
*{{ynet|קובי נחשוני|הוד רבנותו: רב ראשי חדש לממלכה המאוחדת|4321499|18טן דעצעמבער 2012|}}
{{בריטישע הויפט רבנים}}
{{גרונטסארטיר:מירוויס, אפרים}}
[[קאַטעגאָריע:אירישע רבנים]]
[[קאַטעגאָריע:ענגלישע רבנים]]
[[קאַטעגאָריע:הויפט רבנים]]
[[קאַטעגאָריע:יידן פון דרום אפריקע]]
[[קאַטעגאָריע:מוהלים]]
{{רב-שטומף}}
k9awp4slhxrd0axjp951xcw4afbbbvq
580864
580863
2022-08-14T09:46:51Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
{{רב}}
הרב '''אפרים מירוויס''' ([[ענגליש]]: ''Ephraim Mirvis''; געב' [[1956]]) איז א [[בריטישע]]ר [[רב]], וואס מ'האט געוויילט צו דינען ווי דער נעקסטער [[הויפט רב]] פון [[בריטאניע]], אנהייבנדיק אין תשע"ד.
==לעבנסגעשיכט==
מירוויס איז געבוירן געווארן אין [[קאפשטאט]], [[דרום אפריקע]] אין 1956. אין 1973 האט ער אימיגרירט אין ישראל, וואו ער האט געלערנט אין דער [[כרם ביבנה]] ישיבה (1973-1976) און אין [[הר עציון ישיבה]] (1976-1978). פון 1978 ביז 1980 האט ער געלערנט אין [[מכון אריאל]], וואו ער האט באקומען [[היתר הוראה]]. ער האט אויך שטודירט פאר א דיפלאם אין בילדונג און תנ"כיש העברעיש פונעם [[אוניווערסיטעט פון דרום אפריקע]]. אויך האט ער קבלה ווי א [[שוחט]] און [[מוהל]].
ער וואוינט מיט זיין משפחה אין [[פינטשלי]], [[לאנדאנער בארא פון בארנעט]].
==רבנות==
אין 1982 האט מען אים באשטימט רב אין איינער פון די קהילות אין [[דובלין]], [[אירלאנד]], און אין 1985 איז ער געווארן הויפט רב פון אירלאנד. צווישן די יארן 1985–1992 איז ער אויך געווען פרעזידענט פון דעם [[קאנסיליום פון קריסטן און יידן]] (''Council of Christians and Jews'') אין אירלאנד.
זייט 1992 איז ער דער ערשטער רב פון דער פינטשלי שול.
אין דעצעמבער 2012 האט די [[ק"ק כנסת ישראל]] אויסגערופן זיין באשטימונג צום אמט פון הויפט רב פון בריטאניע, אנהייבנדיק פון תשע"ד.
==וועבלינקען==
*{{ynet|קובי נחשוני|הוד רבנותו: רב ראשי חדש לממלכה המאוחדת|4321499|18טן דעצעמבער 2012|}}
{{בריטישע הויפט רבנים}}
{{גרונטסארטיר:מירוויס, אפרים}}
[[קאַטעגאָריע:אירישע רבנים]]
[[קאַטעגאָריע:ענגלישע רבנים]]
[[קאַטעגאָריע:הויפט רבנים]]
[[קאַטעגאָריע:יידן פון דרום אפריקע]]
[[קאַטעגאָריע:מוהלים]]
{{רב-שטומף}}
kgj307jut0cesrzykidfavdgfiurlla
מוסטער:בריטישע הויפט רבנים
10
39065
580862
444368
2022-08-14T09:42:36Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
{{נאוויגאציע
|באהאלטן=יא
|נאמען= בריטישע הויפט רבנים
|קעפל=[[הויפט רב]]נים פון די [[פאראייניגטע יידישע געמיינדעס]] פון דער [[קאמאנוועלט]]
|בילד=
|תוכן=
|אינהאלט=
[[אהרון הערץ]] · [[צבי הירש לעווין]] · [[דוד טעבלי שיף]] · [[שלמה הירשל]] · [[נתן מארקוס אדלער]] · [[צבי הערמאן אדלער]] · [[יוסף הערמאן הערץ]] · [[ישראל בראדי]] · [[ישראל יאקאבאוויטש]] · [[יונתן סאקס]] · [[אפרים מירוויס]]
|הסתרה=
}}<noinclude>[[קאַטעגאָריע:אידישע נאוויגאציע מוסטערן]]
[[קאַטעגאָריע:פאראייניגטע קעניגרייך מוסטערן]]</noinclude>
27vs2xbd4wmsgz21sbh752d5ae6vjik
רובי ריוולין
0
41348
580852
574835
2022-08-14T09:01:23Z
פוילישער
339
אפיציעלע אמטן
wikitext
text/x-wiki
{{אנפירער
| יידישע געבורט דאטע = כ"ה אלול ה'תרצ"ט
| באשרייבונג = רובי ריוולין, 2014
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = [[פרעזידענט פון ישראל]]
| למניין = 10
| התחלת כהונה = [[24 יולי]] [[2014]]
| סיום כהונה = [[7 יולי]] [[2021]]
| הקודם בתפקיד = [[שמעון פרס]]
| הבא בתפקיד = [[יצחק הערצאג]]
}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[כנסת פארזיצער]]
|למניין = 14
|כנסות=[[16טע כנסת|16]]
|התחלת כהונה=[[19 פעברואר]] [[2003]]
|סיום כהונה=[[17 אפריל]] [[2006]]
|הקודם בתפקיד=[[אברהם בורג]]
|הבא בתפקיד=[[דליה איציק]]
}}
| תפקיד3 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=
|כנסות=[[18טע כנסת|18]]
|התחלת כהונה=[[30 מערץ]] [[2009]]
|סיום כהונה=[[5 פעברואר]] [[2013]]
|הקודם בתפקיד=[[דליה איציק]]
|הבא בתפקיד=[[יולי עדלשטיין]]
}}
| תפקיד4 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד= [[קאמוניקאציע מיניסטעריום|קאמוניקאציע מיניסטער]]
|למניין=23
|התחלת כהונה=[[7 מערץ]] [[2001]]
|סיום כהונה=[[28 פעברואר]] [[2003]]
|הקודם בתפקיד=[[בנימין בן אליעזר]]
|הבא בתפקיד=[[אריאל שרון]]
| שם תפקיד מעל = [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]]
| שם בעל תפקיד מעל = [[אריאל שרון]]
}}
| תפקיד5 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = [[כנסת דעפוטאט]]
| התחלת כהונה = [[21 נאוועמבער]] [[1988]]
| סיום כהונה = [[13 יולי]] [[1992]]
}}
{{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=<!--כנסת דעפוטאט-->
|התחלת כהונה=[[1 סעפטעמבער]] [[1996]]
|סיום כהונה=[[11 יוני]] [[2014]]
|כנסות=[[12טע כנסת|12]], [[14טע כנסת|14]]–[[19טע כנסת|19]]
}}
}}
'''ראוּבן "רובי" ריוולין''' ([[העברעאיש]]: '''רובי ריבלין'''; געבוירן דעם [[9טן סעפטעמבער]] [[1939]], [[כ"ה אלול]] [[ה'תרצ"ט]]) איז דער צענטער [[פרעזידענט]] פון [[ישראל]], און א געוועזענער [[כנסת דעפוטאט]] פון דער [[ליכוד]] פארטיי. ער איז פריער געווען פארזיצער פונעם כנסת און מיניסטער פאר קאמוניקאציע.
ער איז קוואליפיצירט אלס אן אדוואקאט.
דעם 10טן יוני 2014 האט דער כנסת געוויילט אים פרעזידענט פון ישראל.
== ביאגראפיע ==
ראובן ריוולין איז געבוירן צו זיין פאטער פראפעסאר יוסף יואל ריוולין און זיין ווייב רחל ריי'''.'''{{הערה|בנימין-מלמד, בת אליהו (אליאס) יוסף ריוולין און אלטע לבית זיסנווין}}
אין די 1960ער יארן האט ער געהייראט יפה ווילף; שפעטער האבן זיי זיך גע׳גט.
בזיווג שני האט ער חתונה געהאט מיט [[נחמה ריוולין|נחמה שולמאן]].
ריוולין האָט געזאָגט עטלעכע מאָל אַז זיין משפּחה שטאמט פון די תלמידים פֿונעם [[ווילנער גאון]] און זיין זון רבי [[אברהם ווילנער]].
==משפחה==
פון זיין ערשטער ווייב יפה ווילף, האט ער א זון יואל "יואליש" ריוולין.
פון זיין צווייטער ווייב נחמה, האט ער דריי קינדער, רן, ענת און ריבי.{{-}}
== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}{{ישראל פרעזידענטן}}
{{גרונטסארטיר:ריוולין}}
[[קאַטעגאָריע:כנסת דעפוטאטן]]
[[קאַטעגאָריע:אדוואקאטן]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
[[קאַטעגאָריע:פרעזידענטן פון ישראל]]
{{ייד-ביא-שטומף}}
{{ישראל-שטומף}}
ca37lg8dpe70i2t9ea61u4x5uctru9j
רש"י אותיות
0
42182
580844
535801
2022-08-14T04:41:46Z
וויקיפּעדלער
32864
wikitext
text/x-wiki
'''רש"י אותיות''' איז א [[בוכשטאב]]ן פאנט פון [[אלף בית]] וועלכע איז טראדיציאנאל געווען דער האנט-שריפט ביי די [[ספרדים|ספרדישע אידן]]. מען רופט דאס אזוי ווייל מען האט עס צום ערשטן מאל גענוצט ביי [[דרוקעריי|דרוקן]] [[רש"י]]'ס פירוש אויף די [[תורה]].
אויך די [[לאדינא]] שפראך פלעג זיין געשריבן געווארן מיט די בוכשטאבן.
עס ווערט אנגערופן נאך [[רש"י]] ווייל אין דעם ערשטן דרוק פון פירוש רש"י, וועלכער איז טאקע געווען דאס סאמע ערשטע געדרוקטע יודישע ספר, האט דער דרוקער דאס גענוצט אונטערצושיידן דעם פירוש פון דער [[תורה]] זעלבסט. ביז צום היינטיקן טאג איז מען געוואוינט צו דרוק פירוש רש"י אויף תורה און אויף [[תלמוד בבלי|גמרא]] מיט די אותיות.
איראניש איז אז רש"י אליין, וועלכע האט געלעבט אין [[אשכנז]], האט גאנץ זיכער נישט געקענט לייענען די אותיות וואס ווערט גערופן אויף זיין נאמען.
אזוי איז דאס שפעטער אריין אין באנוץ ביי אלע דרוקן וועלכע האבן געלייגט מפרשים ארום און אין דער זייט פונעם הויפט טעקסט. ווי דער [[חומש]], [[גמרא]], [[משניות]], [[טור]] און [[שלחן ערוך]].
באזונדער איז דאס גענוצט געווארן אין די אמאליגע חסידישע און שאלות ותשובות ספרים, וויבאלד די רש"י אותיות זענען באטראכט געווארן אלס ווייניגער הייליג ווי די העברעאישע און נישט יעדער האט זיך געהאלטן פאר ראוי צו דרוקן זיין ספר אין די זעלבע אותיות ווי די חומש.
די אמאליגע לשה"ק'דיגע צייטונגען פלעגן עס אויך נוצן צו שרייבן די הערות אונטן פונעם בלאט.
מוסר ספרים פלעגן אין אלגעמיין געדרוקט ווערן אין אותיות מרובעות.
== די אותיות היינט צו טאג ==
היינט איז שוין דא אסאך וואס טוישן די ספרים אויף חומש אותיות, צוליב וואס דער המון עם אין [[ישראל]] קען דאס נישט לייענען. אין [[ישראל]] איז דא אפילו חומשים וואס דער פירוש רש"י איז מער נישט געדרוקט מיט רש"י אותיות.
אזוי אויך מיט די חסידישע פרויען לערנט מען דאס געווענליך נישט.
אבער אין אלגעמיין איז נאך רש"י, תוספות און די מערהייט מפרשים געדרוקט אין די אותיות.
און עפ"י רוב די וואס האבן מער א שמעק צו טראדיציע, דרוקן נאך יא איבער די אלטע ספרים מיט רש"י אותיות. אבער אסאך האלטן אז אשורית - וועלכע ווערט גערופן מרובעות - זענען שענער.
{| class="wikitable" style="margin: auto; text-align: center;" cellpadding="5" cellspacing="0" border="1"
!colspan=9| <small>העברעישע דרוק אותיות / רש"י אותיות </small>
|-
|style="font-size:18px;"|[[א]] / [[טעקע:Hebrew letter Alef Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[ב]] / [[טעקע:Hebrew letter Bet Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[ג]] / [[טעקע:Hebrew letter Gimel Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[ד]] / [[טעקע:Hebrew letter Daled Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[ה]] / [[טעקע:Hebrew letter He Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[ו]] / [[טעקע:Hebrew letter Vav Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[ז]] / [[טעקע:Hebrew letter Zayin Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[ח]] / [[טעקע:Hebrew letter Het Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[ט]] / [[טעקע:Hebrew letter Tet Rashi.png|30px]]
|-
|style="font-size:18px;"|[[י]] / [[טעקע:Hebrew letter Yud Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[כ]] / [[טעקע:Hebrew letter Kaf-nonfinal Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[ך]] / [[טעקע:Hebrew letter Kaf-final Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[ל]] / [[טעקע:Lamed (Rashi-script - Hebrew letter).svg|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[מ]] / [[טעקע:Hebrew letter Mem-nonfinal Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[ם]] / [[טעקע:Hebrew letter Mem-final Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[נ]] / [[טעקע:Hebrew letter Nun-nonfinal Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[ן]] / [[טעקע:Hebrew letter Nun-final Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[ס]] / [[טעקע:Hebrew letter Samekh Rashi.png|30px]]
|-
|style="font-size:18px;"|[[ע]] / [[טעקע:Hebrew letter Ayin Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[פ]] / [[טעקע:Hebrew letter Pe-nonfinal Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[ף]] / [[טעקע:Hebrew letter Pe-final Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[צ]] / [[טעקע:Hebrew letter Tsadik-nonfinal Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[ץ]] / [[טעקע:Hebrew letter Tsadik-final Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[ק]] / [[טעקע:Hebrew letter Kuf Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[ר]] / [[טעקע:Hebrew letter Resh Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[ש]] / [[טעקע:Hebrew letter Shin Rashi.png|30px]]
|style="font-size:18px;"|[[ת]] / [[טעקע:Hebrew letter Taf Rashi.png|30px]]
|}{{-}}
== וועבלינקען ==
{{קאמאנסלינק}}
[[קאַטעגאָריע:שריפט]]
[[קאַטעגאָריע:אלף בית]]
[[קאַטעגאָריע:יידישע שפראכן]]
[[קאַטעגאָריע:ספרי קודש]]
oo3xhhvfibzbdf9t7jbq1oy2h3r5peu
יצחק הערצאג
0
42667
580854
580397
2022-08-14T09:08:10Z
פוילישער
339
נאוויגאציע מוסטער
wikitext
text/x-wiki
{{אנדערע באדייטן|דאס=דעם כנסת דעפוטאט|אנדער=דעם הויפט רב פון ישראל|זעט=יצחק אייזיק הלוי הערצאג}}
{{אנפירער
| ווייב = [[מיכל הערצאג]]
| מדינה = {{פאן ישראל}}
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פרעזידענט פון ישראל]]
|למניין=11
|התחלת כהונה=[[7 יולי]] [[2021]]
|סיום כהונה= אמטירט
|הקודם בתפקיד=[[רובי ריוולין]]
|הבא בתפקיד=}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פירער פון דער אפאזיציע]]
|למניין=13
|התחלת כהונה=[[25 נאוועמבער]] [[2013]]
|סיום כהונה=[[31 יולי]] [[2018]]
|הקודם בתפקיד=[[שעלי יאכימאוויטש]]
|הבא בתפקיד=[[ציפי לבני]]
}}
}}
'''יצחק "בוזשי" הערצאָג''' (געבוירן דעם [[22סטן סעפטעמבער]] [[1960]], [[א' תשרי]] [[ה'תשכ"א]]) איז דער עלפטער [[פרעזידענט]] פון [[ישראל]]. פריער איז ער געווען דער פארזיצער פון דער [[יידישע אגענטור|יידישער אגענטור]].
ער איז געווען אַ [[כנסת דעפוטאט]], פארזיצער פון דער [[ארבעטס-פארטיי (ישראל)|ארבעטס-פארטיי]] ביז 2017 און אפאזיציע־פירער אין דעם כנסת. ער האט אמאל געדינט ווי א מיניסטער אין דער ישראל רעגירונג.
זיין פאך איז [[אדוואקאט]].
==ביאגראפיע==
יצחק הערצאג איז א זון פון [[חיים הערצאג]], אן [[אלוף]] אין [[צה"ל]] און שפעטער דער זעקסטער [[פרעזידענט]] פון [[מדינת ישראל]], און זיין ווייב אורה. ער איז אן אייניקל פון הרב [[יצחק אייזיק הלוי הערצאג]], הויפט רב פון ישראל, און א פלומעניק פון [[אבא אבן]] און [[יעקב הערצאג]].
הערצאג איז געבוירן געווארן און געהאדעוועט אין [[תל אביב]]. ער האט אנגעהויבן לענרנען אין דער [[צייטלין (שולע)|צייטלין]] שולע; ביי די 15 יאר איז ער אריבער לערנען אויף דריי יאר אין דער ראמאז שולע אין [[מאנהעטן]], [[ניו יארק]], ווען זיין פאטער איז געווארן אמבאסאדאר צו די [[פאראייניגטע פעלקער]].
אין דער ערשטע רונדע פון די וואלן פאר דער פירערשאפט פון דער ארבעטס-פארטיי, געהאלטן דעם [[4טן יולי]] [[2017]], האט הערצאג באקומען דעם דריטן פלאץ צווישן זיבן קאנדידאטן, מיט 16.8% פון די שטימען. צו דער צווייטער רונדע האט ער געשטיצט דעם קאנדידאט [[עמיר פרץ]], וואס האט אבער פארלוירן צו [[אבי גבאי]].
==משפחה==
ער מיט זיין ווייב מיכל האבן דריי זין, נועם, מתן און רועי.
{{ישראל פרעזידענטן}}
{{גרונטסארטיר:הערצאג, יצחק}}
[[קאַטעגאָריע:כנסת דעפוטאטן]]
[[קאַטעגאָריע:אדוואקאטן]]
[[קאַטעגאָריע:ישראלים]]
[[קאַטעגאָריע:מענטשן פון תל אביב]]
[[קאַטעגאָריע:לויים]]
{{ישראל-שטומף}}
{{ייד-ביא-שטומף}}
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
1hsujg9mlqb5khfb7jy2lw1nngbo1om
מוסטער:יאר אינפארמאציע
10
47459
580865
541139
2022-08-14T09:55:52Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
<includeonly>{{הויפט ארטיקל|{{{1}}} יאר}}
* א יאר מיט קביעות {{{1}}} און {{טעג אין יאר|קביעות={{{1}}}}} טעג
* {{#אויברעכן:{{טעג אין יאר|קביעות={{{1}}}}}<360|א פשוט יאר מיט איין חודש [[אדר]]|אן עיבור יאר מיט צוויי [[אדר]]ים}}
* {{#קלייב:{{{1}}}|בחג|זחא|בחה|החא|זחג = [[חשון]] און [[כסלו]] זענען ביידע חָסר, מיט 29 טעג.|גכה|הכז|גכז = [[חשוון]] איז חסר און [[כסלו]] איז מלא.
|בשה|השא|זשג|בשז|השג|זשה = [[חשון]] און [[כסלו]] זענען ביידע מָלא, מיט 30 טעג.}}
* {{#קלייב:{{{1}}}|החא|השא|השג= [[ג' תשרי]] געפאלט שבת, דערפאר ווערט [[צום גדליה]] נדחה צומארגנס.
|הכז= די [[תענית]]ים [[צום גדליה]], [[שבעה עשר בתמוז]] און [[תשעה באב]] געפאלן שבת און ווערן נדחה צומארגנס.
|גכז|בשז=די [[תענית]]ים [[שבעה עשר בתמוז]] און [[תשעה באב]] געפאלן שבת און ווערן נדחה צומארגנס.}}
* {{#קלייב:{{{1}}}|בחג|זשג= [[י"ג אדר]] געפאלט שבת, דערפאר איז מען מקדים [[אסתר תענית]] צו דאנערשטיק י"א אדר
|השג|זחג= [[י"ג אדר ב']] געפאלט שבת, דערפאר איז מען מקדים [[אסתר תענית]] צו דאנערשטיק י"א אדר ב'}}
* {{#קלייב:{{{1}}}|החא|השא|זחא = '''פורים משולש''': [[שושן פורים]] געפאלט שבת, און ווערט געפייערט דריי טעג, פרייטיק, שבת און זונטיק.}}</includeonly><noinclude>
דער מוסטער האט איין פאראמעטער וואס דארף זיין דאס [[קביעות פון א יאר]]. למשל, <nowiki>{{יאר אינפארמאציע|הכז}}</nowiki> ווייזט:
*{{יאר אינפארמאציע|הכז}}
[[קאַטעגאָריע:מוסטערן קאלענדאר יאר]]
</noinclude>
3zxdlnyw8fpj3wuvj5n35e2ibbsjv3j
580866
580865
2022-08-14T09:57:15Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
<includeonly>{{הויפט ארטיקל|{{{1}}} יאר}}
* א יאר מיט קביעות {{{1}}} און {{טעג אין יאר|קביעות={{{1}}}}} טעג
* {{#אויברעכן:{{טעג אין יאר|קביעות={{{1}}}}}<360|א פשוט יאר מיט איין חודש [[אדר]]|אן עיבור יאר מיט צוויי [[אדר]]ים}}
* {{#קלייב:{{{1}}}|בחג|זחא|בחה|החא|זחג = [[חשון]] און [[כסלו]] זענען ביידע חָסר, מיט 29 טעג.|גכה|הכז|גכז = [[חשוון]] איז חסר און [[כסלו]] איז מלא.
|בשה|השא|זשג|בשז|השג|זשה = [[חשון]] און [[כסלו]] זענען ביידע מָלא, מיט 30 טעג.}}
* {{#קלייב:{{{1}}}|החא|השא|השג= [[ג' תשרי]] געפאלט שבת, דערפאר ווערט [[צום גדליה]] נדחה צומארגנס.
|הכז= די [[תענית]]ים [[צום גדליה]], [[שבעה עשר בתמוז]] און [[תשעה באב]] געפאלן שבת און ווערן נדחה צומארגנס.
|גכז|בשז=די [[תענית]]ים [[שבעה עשר בתמוז]] און [[תשעה באב]] געפאלן שבת און ווערן נדחה צומארגנס.}}
* {{#קלייב:{{{1}}}|בחג|זשג= [[י"ג אדר]] געפאלט שבת, דערפאר איז מען מקדים [[אסתר תענית]] צו דאנערשטיק י"א אדר
|השג|זחג= [[י"ג אדר ב']] געפאלט שבת, דערפאר איז מען מקדים [[אסתר תענית]] צו דאנערשטיק י"א אדר ב'}}
* {{#קלייב:{{{1}}}|החא|השא|זחא = '''פורים משולש''': [[שושן פורים]] געפאלט שבת, און ווערט געפייערט דריי טעג, פרייטיק, שבת און זונטיק.}}</includeonly><noinclude>
דער מוסטער האט איין פאראמעטער וואס דארף זיין דאס [[קביעות פון א יאר]]. למשל, <nowiki>{{יאר אינפארמאציע|הכז}}</nowiki> ווייזט:
*{{יאר אינפארמאציע|הכז}}
[[קאַטעגאָריע:יידישער לוח מוסטערן]]
</noinclude>
dt6f2iebenr4mswo1z6zzkquc9z4vmb
רפי פרץ
0
50551
580869
576753
2022-08-14T11:34:03Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
{{אנפירער
| יידישע געבורט דאטע = כ"ג טבת ה'תשט"ז
}}[[בילד:Flickr - Israel Defense Forces - The Evacuation of Atzmona (1).jpg|שמאל|ממוזער|200px|הרב פרץ אין עצמונה]]
הרב '''רפאל ״רַפֿי״ פרץ''' (געבוירן [[כ"ג טבת]] [[ה'תשט"ז]], [[7טן יאנואר]] [[1956]]) איז דער בילדונג מיניסטער, פארזיצער פון דער יידישער היים פארטיי און [[כנסת]] דעפוטאט אויף איר נאמען. ער איז געווען אַ העליקאָפּטער פּילאָט און שפּעטער הויפט־רב פון דער אַרמיי אין דעם ראַנג פון בריגאַדיר גענעראל.
==ביאגארפיע==
רפי פרץ ער איז געבוירן געווארן צו יוסף פרץ און זיין ווייב מרגלית, יידן פון מאראקא. געוואקסן אין דעם [[קריית יובל|קרית יובל]] קוואַרטאַל פון ירושלים. געלערנט אין [[בני עקיבא|ישיבה בני עקיבא]] [[נתיב מאיר]].
{{רב-שטומף}}
[[קאַטעגאָריע:רבנים אין ישראל]]
[[קאַטעגאָריע:צה"ל]]
[[קאַטעגאָריע:כנסת דעפוטאטן]]
[[קאַטעגאָריע:מיניסטארן אין ישראל]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
{{DEFAULTSORT:פרץ, רפי}}
fpekj3y73c9irufk6cxohntekottuwq
יולי עדלשטיין
0
53026
580850
572120
2022-08-14T08:49:35Z
פוילישער
339
אריינפיר; קאטעגאריעס
wikitext
text/x-wiki
{{אנפירער
| בילד = יולי אדלשטיין - תמונת פרופיל (cropped).jpg
| מדינה = {{דגל|ישראל||+}}
| פארטיי = [[ישראל בעלייה]], [[ליכוד]]
| תאריך עלייה = [[1987]]
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[געזונטהייט מיניסטער]]
|התחלת כהונה=[[17 מאי]] [[2020]]
|סיום כהונה=[[13 יוני]] [[2021]]
|סגן=[[יואב קיש]]
|הקודם בתפקיד=[[יעקב ליצמאן]]
|הבא בתפקיד=[[ניצן הורוביץ]]
|שם תפקיד מעל=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל| פרעמיער מיניסטער]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[בנימין נתניהו]]}}
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = [[פארזיצער פון דער כנסת]]
|למניין=16
| התחלת כהונה = [[18 מערץ]] [[2013]]
| סיום כהונה = [[26 מערץ]] [[2020]]
| הקודם בתפקיד = [[רובי ריוולין]]
| הבא בתפקיד = [[בעני גנץ]]
| כנסות = [[19טע כנסת|19]]–[[23סטע כנסת|23]]
}}
| תפקיד3 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = [[שר ההסברה והתפוצות]]
| התחלת כהונה = [[31 מערץ]] [[2009]]
| סיום כהונה = [[17 מערץ]] [[2013]]
| הקודם בתפקיד = [[יצחק הערצאג]]
| הבא בתפקיד = [[בנימין נתניהו]]
|שם תפקיד מעל=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל| פרעמיער מיניסטער]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[בנימין נתניהו]]}}
| תפקיד4 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = [[המשרד לקליטת עלייה|שר העלייה והקליטה]]
| התחלת כהונה = [[18 יוני]] [[1996]]
| סיום כהונה = [[6 יולי]] [[1999]]
| הקודם בתפקיד = [[יאיר צבן]]
| הבא בתפקיד = [[אהוד ברק]]
|שם תפקיד מעל=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל| פרעמיער מיניסטער]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[בנימין נתניהו]]}}
| תפקיד5 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = [[כנסת דעפוטאט]]
| התחלת כהונה = [[17 יוני]] [[1996]]
| סיום כהונה = אמטירט
| כנסות = [[14טע כנסת|14]]–[[16טע כנסת|16]], [[17טע כנסת|17]]–[[24סטע כנסת|24]]
}}
}}'''יולי יואל עדלשטיין''' (געבוירן [[5טן אויגוסט]] [[1958]]; [[י"ט אב]] [[תשי"ח]]) איז א [[ישראלי|ישראלישער]] [[פאליטיקער]], א [[כנסת דעפוטאט]] פון דער [[ליכוד]] פארטיי. ער איז פריער געווען דער [[געזונטהייט מיניסטעריום|געזונטהייט מיניסטער]]. צווישן די יארן 2013–2020 האט ער געדינט ווי דער 16טער [[פארזיצער פון דער כנסת]]. ער איז אויך געווען מיניסטער פאר אימיגראציע און אינטעגראציע און מיניסטער פאר דער יידישער פארשפרייטונג.
איידער איז ער ארויף קיין ישראל איז ער געווען אן [[אסיר ציון]] אינעם סאוועטן פארבאנד.
זיין פאך איז לערער פון שפראכן.
[[קאַטעגאָריע:אוקראאינישע יידן]]
[[קאַטעגאָריע:מיניסטארן אין ישראל]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
{{DEFAULTSORT:עדלשטיין, יולי}}
hjv0q7f8aar3zlwv8l1z99soh9xlx8q
580851
580850
2022-08-14T08:52:27Z
פוילישער
339
אויסלייג
wikitext
text/x-wiki
{{אנפירער
| בילד = יולי אדלשטיין - תמונת פרופיל (cropped).jpg
| מדינה = {{דגל|ישראל||+}}
| פארטיי = [[ישראל בעלייה]], [[ליכוד]]
| תאריך עלייה = [[1987]]
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[געזונטהייט מיניסטער]]
|התחלת כהונה=[[17 מאי]] [[2020]]
|סיום כהונה=[[13 יוני]] [[2021]]
|סגן=[[יואב קיש]]
|הקודם בתפקיד=[[יעקב ליצמאן]]
|הבא בתפקיד=[[ניצן הורוביץ]]
|שם תפקיד מעל=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל| פרעמיער מיניסטער]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[בנימין נתניהו]]}}
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = [[פארזיצער פון דער כנסת]]
| למניין=16
| התחלת כהונה = [[18 מערץ]] [[2013]]
| סיום כהונה = [[26 מערץ]] [[2020]]
| הקודם בתפקיד = [[רובי ריוולין]]
| הבא בתפקיד = [[בעני גאנץ]]
| כנסות = [[19טע כנסת|19]]–[[23סטע כנסת|23]]
}}
| תפקיד3 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = [[שר ההסברה והתפוצות]]
| התחלת כהונה = [[31 מערץ]] [[2009]]
| סיום כהונה = [[17 מערץ]] [[2013]]
| הקודם בתפקיד = [[יצחק הערצאג]]
| הבא בתפקיד = [[בנימין נתניהו]]
|שם תפקיד מעל=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל| פרעמיער מיניסטער]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[בנימין נתניהו]]}}
| תפקיד4 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = [[המשרד לקליטת עלייה|שר העלייה והקליטה]]
| התחלת כהונה = [[18 יוני]] [[1996]]
| סיום כהונה = [[6 יולי]] [[1999]]
| הקודם בתפקיד = [[יאיר צבן]]
| הבא בתפקיד = [[אהוד ברק]]
|שם תפקיד מעל=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל| פרעמיער מיניסטער]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[בנימין נתניהו]]}}
| תפקיד5 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = [[כנסת דעפוטאט]]
| התחלת כהונה = [[17 יוני]] [[1996]]
| סיום כהונה = אמטירט
| כנסות = [[14טע כנסת|14]]–[[16טע כנסת|16]], [[17טע כנסת|17]]–[[24סטע כנסת|24]]
}}
}}'''יולי יואל עדלשטיין''' (געבוירן [[5טן אויגוסט]] [[1958]]; [[י"ט אב]] [[תשי"ח]]) איז א [[ישראלי|ישראלישער]] [[פאליטיקער]], א [[כנסת דעפוטאט]] פון דער [[ליכוד]] פארטיי. ער איז פריער געווען דער [[געזונטהייט מיניסטעריום|געזונטהייט מיניסטער]]. צווישן די יארן 2013–2020 האט ער געדינט ווי דער 16טער [[פארזיצער פון דער כנסת]]. ער איז אויך געווען מיניסטער פאר אימיגראציע און אינטעגראציע און מיניסטער פאר דער יידישער פארשפרייטונג.
איידער איז ער ארויף קיין ישראל איז ער געווען אן [[אסיר ציון]] אינעם סאוועטן פארבאנד.
זיין פאך איז לערער פון שפראכן.
[[קאַטעגאָריע:אוקראאינישע יידן]]
[[קאַטעגאָריע:מיניסטארן אין ישראל]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
{{DEFAULTSORT:עדלשטיין, יולי}}
mp98xcmkntgwlkxjqk4k0jzlg0gua9v
היסטאריע פון אינדיע
0
53615
580855
580685
2022-08-14T09:15:47Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
'''אינדיע'ס היסטאריע''' גייט צוריק יארן לאנג. די אינדיאנע פירערשאפט האט כסדר געטוישט הענט ביי לאקאלע מאנארכיעס און הערשער, אינדיע האט א רייכע און קאלירפולע היסטאריע. צוויי אוראלטע שפראכן, [[סאנסקריט]] און [[טאמיל]], שטאמען פון אינדיע.
[[טעקע:Mauryan Empire Map.gif|קליין|200px|שטח פון דער מאוריער אימפעריע. אין העל בלוי ווערט געוויזן די אימפעריע, אין טונקל בלוי די געגנטן וואס האבן געשאפן מיט איר א בונד]]
אין יאר 321 פאר דער ציווילער רעכענונג האט דער ערשטער מאוריער קייסער, טשאנדראגופטא געגרינדעט די מאוריער דינאסטיע מיטן הילף פון [[טשאנאקיע]]. דער מערסטער טייל פונעם אונטער־קאנטינענט איז געווארן פאראייניקט צום ערשטן מאל אונטער איין הערשאפט. די אימפעריע האט זיך פארברייטערט נאך ווען די גריכן און פערסן האבן צוריקגעצויגן פונעם ראיאן.
טשאנדראגופטאס זון, בינדוסארא, האט ווייטער פארברייטערט די אימפעריע כמעט צו גאנץ היינטיקער אינדיע.
אין 300 פאר דער ציווילער רעכענונג האט דער מאורישער קייסער [[אשאקא]] אויפגעשטעלט אן אימפעריע וואס האט געהערשט איבער כמעט דעם גאנצן שטח פון היינטיקער אינדיע, און האט פארשפרייט בודהיזם איבער דער אימפעריע.
פון 1526 האט די [[מאגול אימפעריע|מוגהאל אימפעריע]] געהערשט איבער אינדיע. אין די 1600ער יארן האבן אייראפעישע לענדער אנגעהויבן אינוואדירן אינדיע. אין 1856 האט די [[בריטישע אימפעריע]] געהערשט איבער דעם גרעסטן טייל פון אינדיע.
די [[אייראפע]]ישע אנטדעקונג פון די נייע מאַרשרוט צו אינדיע דורך [[וואשקו דא גאמא]] אין 1498 האט געפירט צו די אָנהייב פון אייראפעישער [[קאלאניאליזם|קאלאניאליזאציע]] פון אינדיע.
אין 1858 למספרם האט די בריטישע אימפעריע איבערגענומען די פירערשאפט אין אינדיע מיט געוואלד אלץ נאך א רינגל אין די מאדערענע פיודעליזם באקאנט אלץ [[קאלאניאליזם]], ענגלאנד האט זיך אריינגעריקט אין שוואכע לענדער און זיי באראבעוועט די נאטורליכע אוצרות און פארשקלאפט די לאקאלע באפעלקערונג און געלייגט אויף זיי ביטערע שטייערן, אפגערעדט פון דעם אז די לאקאלס האבן נישט געהאט דאס מינדעסטע רעכט זיך אליינס צו גאווערנערן.
די ענגלישע אקופאציעס איז נישט געווען בלויז ווייסע קאלער גניבה'ס, די ענגלענדער האבן געמארדעוועט און מיט געוואלד אינטערדריקט יעדע מינדעסטע קעגנערשאפט, היסטאריקער האבן א חשבון פון 35 מיליאן מענטשן וועמען די ענגלענדער האבן געהארגעט במשך די עפאכע ווען זיי האבן מיט געוואלד רעגירט איבער אינדיע, עקסטער איז דא א חשבון פון 45 טריליאן דאללער וואס ענגלאנד האט בא'גזל'ט פון אינדיע במשך די יארן וואס זי האט איר אקופירט. אין די פריע [[17טער י"ה|1600 יארן]] האט זיך פארמירט די ענגלישע איסט אינדיע קאמפאני וועלכע איז די מאכטפולסטע קאמפעני וואס איז נאר געווען אין היסטאריע, זי האט ציביסלעך אויסגעקויפט שטחים אויף שטחים פון אינדיע ביז אין יאר 1858 ווען ענגלאנד האט מיט געוואלד אפיציעל איבערגענומען אינדיע פאר א צירקע פון כמעט 100 יאר ביז 1947 ווען ענגלאנד האט "געגעבן" זעלבסטשטענדיגקייט פאר אינדיע.
אין 1869 למספרם איז געבוירן דער אינדיאנער העלד [[מאהענדאס קערעמטשענד גאנדי|מאהאטמא גאנדהי]], ער האט שטודירט געזעצן אין [[לאנדאן]], ענגלאנד און איז שפעטער געווארן דער פרייהייטס אקטיוויסט וועלכע האט געפירט צו די זעלבסטשטענדיגקייט פון אינדיע.
די ארגינעלע גרעניץ צווישן [[כינע]] און אינדיע איז געשריבן געווארן אין די פריע 1900 יארן דורך ענגלאנד און אן עגרימענט צווישן [[טיבעט]] וועלכע איז בעצם געווען דאן א טשייניזע פאפעט סטעיט און טשיינע, די טשייניזע האבן עס אבער קיינמאל נישט אקצעפטירט, פשוט זיי זענען ניטאמאל גערופן געווארן צום קאנפערענץ ווען די גרעניצן זענען "באשלאסן" געווארן, די אגרימענט איז געווען פשוט און פראסט דיקטירט ביי ענגלאנד און אין די אויגן פון אונזער אלעמען באקאנטן סעלפיש ענגלאנד איז עס געווען א דאן-דיעל.
טיבעט געפאלט אויף די מאפע דרום פון טשיינע ביים גרעניץ פון אינדיע. ווי געשריבן אינדיע האט באקומען איר זעלבסטשטענדיגקייט פון ענגלאנד אין 1947 למספרם, צוזאמען מיט איר זעלבסטשטענדיגקייט האט אינדיע געירשנט די טערעטאריע געפעכט מיט טשיינע, די אנגעצויגנקייט איז פילפאכיג פארערגערט געווארן ווען טשיינע האט אפיציעל אנעקסירט טיבעט אין 1951 למספרם און דערמיט זיך געטראפן גרעניצן מיט אינדיע און גאווערנערן ממש די גאנצע טערעטאריעס וועלכע זענען שוין געווען שנוי במחלוקת דורך טשיינע פון פריערט.
אין 1954 למספרם האבן אינדיע און טשיינע געסיינט אויף אן אגרימענט צו רעספעקטירן איינער דעם צווייטנס טערעטאריעס און פארמערן האנדל צווישן די צוויי לענדער. דאס האט אנגעהאלטן ביז 1960 למספרם וואס דאן האט אויסגעבראכן אן אויפשטאנד אין טיבעט אין וועלכע די אויפשטענדלער האבן פארלאנגט זעלבסטשטענדיגקייט פון טשיינע, די אינדיאנער פרעימיער מיניסטער [[דזשאוואהארלאל נעהרו]] וועלכע איז אגב געווען דער ערשטער אינדיאנער פריים מיניסטער נאך פון 47' האט פאליטיש געשטיצט די אויפשטענדלער דורכן זיי ארייננעמען אין לאנד.
דער [[דאלאי לאמא דער פערצנטע]] איז געווען דער טיבעטער גייסטליכע פירער, טיבעט פראקטיצירט די טיבעט-[[בודהיזם]] רעליגיע וועלכע איז אפיציעל אן אפצווייג פון די [[הינדואיזם|הינדו]] רעליגיע, די טיבעטער זייענדיג רעליגיעז האבן אים פארשמייליגט, די 1960'ער אויפשטאנד אין טיבעט איז געקומען נאך יארן אינטערדריקונג פון טשיינע קעגן די בודהיסטן, טשיינע האט דאן אפיציעל אינוואדירט טיבעט און מיט געוואלד אינטערדריקט די אויפשטאנד. סווערט געגלויבט אז טשיינע האט שוין זינט דאן אויסגעהארגעט אין טיבעט 1.2 מיליאן איינוואוינער וועלכע איז כמעט א פיפטל פון דאס לאנדס באפעלקערונג און אזוי אויכעט האבן די טשייניזער חרוב געמאכט איבער 6 טויזנט בודהיסטישע טעמפלס אין א ציל אויסציראטן דער טיבעטער אימאפהענגיקע קולטור און רעליגיע.
דער דאלעי לאמא איז דאן געווען געצווינגען צו אנטלויפן קיין אינדיע צוזאמען מיט נאך 150 טויזנט טיבעטער וועלכע האבן זיך באזעצט אין אינדיע און ביזן היינטיגן טאג האלט זיך אויף א גלות רעגירונג אין אינדיע אין א געגנט [[הימאקאל פארדעש]] מיט א ריזן פאפולאציע פון טיבעטער פליטים. די אינדיאנער גאווערנמענט האלט אויכעט אויף ריזן סקולס און פרייע עדזשוקעישאן צענטערן פאר די טיבעטער פליטים וואס דאס אלעס רעגט געפערליך אויף טשיינע און ווערט מצד שני אויסגעלויבט דורך די וועלט. די סיבה דערצו איז דוכט זיך מיר ווארשיינליך א רעליגיעזע, בודהיזם קומט פון הינדואיזם און זיי זעהען זיך אויג צו אויג, הגם די טיבעטער זענען ענדערש טשייניזע ווי אינדיאנער. נאך א סיבה וואס מקען אנגעבן פאר אינדיעס שטיצע צו טיבעט איז פון איר אייגענע עקספיריענס וואס זי האט מיט קאלאניאליזם, אינדיע האלט אז סאיז פאנדעמענטאל Wראנג צו דיקטירן א פרעמדע לאנד און קולטור מיט געצוואנג און הגם אינדיע האט בעצם געוואלט אנהאלטן פריינטליכע באציאונגען מיט טשיינע איז דאס אבער געווען א עפעס וואס זי האט נישט געקענט אזוי אדורכלאזן, די אקופאציע פון טיבעט איז נאך איין זאך אבער די רציחה'דיגע אינטערדריקונגען איז שוין געווען צופיל.
דער אינדיאנער פרעימיער מיניסטער פערזענליך איז געווען היסטאריש אויסגעשפראכן קעגן די מערב וועלט נאכדעם וואס אינדיע פערזענליך האט געליטן יארן לאנג פון ענגלאנדס פיודעליזם אמביציעס איבער די וועלט און האט זיך אין אלגעמיין געזעהן היבש אויג צו אויג מיט די קאמוניסטישע וועלט אפילו מיט טשיינע, מער איבער די "אנטי מערב-וועלט" חלק זעענדיג די מערב וועלט ווי אומ'יושר'דיגע סעלפיש אקופאנטן, יעצט אבער מיט די טיבעטער אנגעצויגנקייט צוזאמען מיט די גרעניץ אנגעצויגנקייט מיט טשיינע האבן די שוין אלטע געפעכטן ביים טשיינע-אינדיאנער גרעניץ אנגעהויבן זיך דערקייקלען און אינדיע האט אנגעהויבן איינזאמלען וואפן, אינדיע האט פרובירט צו פארהאנדלען מיט די מערב וועלט איבער אפקויפן וואפן אבער די מערב וועלט האט איר צוריקגעוויזן אירע פארלאנגען באטראכטנדיג אינדיע ווי א קאמוניסט אליאירטע לאנד, דאן האט זיך אינדיע געוואנדן צו די סאוויעטישע יוניאן וועלכע האט זיך געפרייט צו אנקניפן באציאונגען מיט אינדיע און חרוב מאכן א פאטענציאלע מערב וועלט אליאנץ און אינדיע האט דאן געשלאסן אן אגרימענט מיט די סאוויעט יוניאן איבער איינקויפן וואפנס, אבער די דאזיגע פריינטשאפט איז געגאנגען אסאך ווייטער ווי דעם. סטאלין ימ"ש האט בעצם געקוקט אויף אינדיע מיט א קרום אויג אין איר חושד געווען אין זיין צו קאפיטאליסטיש, למעשה נאך סטאלינס טויט אין די 50'ער יארן האבן די באציאונגען צווישן רוסלאנד און אינדיע געווארן וואס אמאל מער אנגעווארימט און ביי די יעצטיגע פוינט איז רוסלאנד געווען דער וואס האט אויסגעשטאטעט אינדיע מיט איר קריטיש וויכטיגע געברויך פאר דעפענס וואפנס.
טשיינע האט באשלאסן צו אדורכפירן א פלוצלינגדיגע סורפרייז אינוואזיע אויף די דיספיוטעט טערעטאריעס ביי די טשייניזע אינדיאנע גרעניץ. מיט אן ארמיי ארום 40 טויזנט סאלדאטן האט טשיינע פלוצלינג אינוואדירט די דאזיגע טערעטאריעס און איבערגענומען א שיינע חלק דערפון כאפנדיג אינדיע אין טאטאלע סורפרייז, אינדיע האט האט נישט געהאט דארטן ביים גרעניץ מער ווי אפאר טויזנט טרופן גרייט. טשיינע ווידעראום איז נישט געווען זיכער אין אינדיעס קעיפעבילטיס און האט נישט געוואלט ווערן פארכאפט אין א לאנג טערמיניגע מלחמה זייענדיג אומזיכער אויב זיי קענען ארויסקומען א זיגער, טשיינע האט גאנץ שנעל געסיינט מיט אינדיע א וואפן שטילשטאנד נישט וועלנדיג ציען איר מזל עד הסוף. די דאזיגע מלחמה האט געדויערט א קארגע צוויי חדשים און האט זיך געענדיגט מיט א וואפן שטילשטאנד וואו טשיינע האט פארכאפט א שיינע פראצענט פון די דיספיוטעט טערעטאריעס ביי די טשייניזע אינדיאנער גרעניץ.
די דאזיגע מלחמה האט געדינט פאר אינדיע אלץ א וועיק-אפ קאלל אז סאיז צייט זי זאל זיך איינהאנדלען דעם אטאם, פארשטייט זיך אז אמעריקע און אייראפע האבן פרובירט וואס אימער זיי קענען אוועקציהאלטן פון אינדיע די מעגליכקייט פון פארשאפן דעם אטאם, ווייל נאר איך מעג, און יא, יעצט איז רוסלאנד ווידעראמאל געווען דער וואס האט געהאלפן אינדיע טעכנעלאגיש און מאטריאליסטיש פארשאפן דעם אטאם. אין 1967 למספרם האט אינדיע אנגעהויבן איר אטאם פראיעקט און אין 74' האט אינדיע סוקסעספול געטעסט און אריינגעלייגט אין באניץ איר ערשטע נוקלעארע באמבע.
אינדיע אונטער די ענגלישע איז באשטאנען פון די היינטיגע בענגלאדעש אינדיע און פאקיסטאן, פאקיסטאן איז אויבן צו די לינקס/מערב פון אינדיע און בענגלאדעש איז אויבן צו די רעכטס/מזרח פון אינדיע.
די אינדיאנער פאלק באשטייט אין אלגעמיין פון די הינדו עטניסיטעט וועלכע פראקטיצירן די הינדו רעליגיע און אזוי אויכעט די בודהיסט רעליגיע, ווי געשריבן פריער בודהיזם איז אן אפצווייג פון הינדואיזם. למעשה דורכאויס די יארן האט די איסלאמישע רעליגיע שטארק געשלאגן ווארצלען אין אינדיע און דורכאויס א לאנגע תקופה איז אינדיע געווארן רעגירט דורך אן איסלאמישע מאנארכיע וואס דאס האט איבערגעלאזט די אינדיאנער באפעלקערונג רעליגיעז ציטיילט, א ריזן גרויסע באפעלקערונג הינדו אפשטאמיגע האבן געטוישט רעליגיע צו איסלאם וואס דאס באדייט טעכניש אז די אינדיאנער פאלק איז אין פראקטיק געווארן ציטיילט. עקסטער וואס די מזרח/צפון פון אינדיע איז באשטאנען פון בענגלאדאשי רעדנדע וועלכע זענען מיט די צייט געווארן חוץ זייער עטנישע פארשידנארטיגקייט אויכעט געווארן ע"פ רוב מוסלאמענער.
ווען דער אינדיאנער פרייהייטס קעמפער מאהאטמא גאנדהי, א הינדו, האט אנגעדרייט מארטשן און קאמפיינט פאר א פרייע אינדיע האט דאס אויפגעברענגט די גרויסע אינערליכע ציטיילונג פון אינדיע גופא, די מוסלאמענער האבן געשפירט באדרויעט און אז מוועט זיך נישט רעכנען מיט זיי אדער זיי גאר אינטערדריקן, דאס האט געפירט ענגלאנד צו די באשלוס צו ציטיילן אינדיע אין צווייען, א הינדו'ער אינדיע און א מוסלאמענער אינדיע, איינס וועט הייסן אינדיע און דאס צווייטע וועט הייסן פאקיסטאן.
אינדיע איז דאן געווען ציטיילט אין 565 פראווינצן מיט קעניגליכע פירער אויף יעדן פראווינץ און מהאט זיי כאילו געגעבן די מעגליכקייט צו אויסקלייבן וואו אהין זיי ווילן אנגעהערן. למעשה גערעדט איז נישט שייך צו מאכן איין שטאט פאקיסטאן און איין שטאט אינדיע.. מקען נישט צישפליטערן איין לאנד אריין אינעם צווייטן, געבליבן איז אז די שטחים פון היינטיגע בענגלאדעש וועלכע געפאלט גאנץ אויבן צו מזרח אינדיע און פאקיסטאן וועלכע געפאלט גאנץ אויבן צו מערב אינדיע וועלן גרינדן א פאראייניגטע לאנד גערופן פאקיסטאן, וכך הוה, אינדיע איז געשרימפן אין שטח.
מאהאמאטא גאנדהי האט כנראה נישט צופיל פארשטאנען צו פאליטיק, ער האט זיך אויפגעפירט קאפיטאליסטיש און קאמפיינט פאר קאפיטאליזם און זיך פאררופן אלץ א סאושעליסט. דער ערשטער פרעימיער מיניסטער דזשאוואהארלאל נעהרו איז געווען א פארברענטער סאושעליסט און היבש אנטי רעליגיע און זיין טאכטער אינדירא גאנדהי (גארנישט מיט מאהאמאטא) וועלכע האט איבערגענומען די פרעימיער מיניסטארשאפט אין אינדיע האט טאקע אין 1976 אפיציעל אלץ טייל פון גרעסערע קאנסטיטוציענאלע טויש געביטן די אפיציעל נאמען פון די אינדיאנער גאווערנמענט צו "אימאפהענגיקע סאציאליסט סעקולער דעמאקראטיק רעפאבליק",
ווען א לאנד איז אקופירט און באאיינפלוסט פון דערויסנדיגע פירט דאס צו עקסטרעמע נאציאנאליזם, מזוכט כאילו אויף די אייגענע אידענטיטעט, גאנדהי איז לויט אלע ווארשיינליכקייטן געווען א ראסיסט, ער האט געהאלטן די אינדיאנער אלץ א סופעריער ראסע און האט זייער אראפגעקוקט די אפריקאנער הגם ער איז געווען זייער פרידליך און פרידן איז געווען זיין מאטא אבער ער האט בעצם נישט מסכים געווען צו א ציטיילטע אינדיע, נוסח פאטריאט, די ראציאנאל דערינטער איז געווען אז פאקיסטאן און אינדיע זענען איינס און די זעלבע עטניסיטעט. ער האט אנגעוויזן אז אינטער די בריטישע קאנטראל האט מען זיך זייער שיין צאמגעלעבט אין גוטן מיט די מוסלאמענער הינדו'ס און ספעלט נישט אויס צו צישפלעטערן דאס לאנד, הגם די דאזיגע לאגיק איז סאם האו נישט חל ביי די טשייניזע-אינדיאנער גרעניץ וואו זאכן זענען פונקט פארקערט, דארטן וואוינען עטנישע טשייניזער און פראקטיצירן בודהיזם.. א קשיא אויף א מעשה.
אלענפאלס, אינדיע איז ציטיילט געווארן אין צוויי, פון ביידע זייטן האט מען אראפגעשניטן שטחים וועלכע האט צוזאמען פארקערפערט פאקיסטאן, אויף ביידע זייטן פון אינדיע האבן געוואוינט א ריזן מוסלאמענער באפעלקערונג, די מזרח חלק פון פאקיסטאן האט אין 1971 רעוואלטירט קעגן פאקיסטאן און געגרינדעט זייער איינגענע לאנד בענגלאדעש. בשעת די גרינדונג פון די צוויי לענדער אינדיע און פאקיסטאן איז פארגעקומען די גרעסטע מאסן ארויסוואנדערונג פונעם יאר הונדערט, ארום 15 מיליאן מענטשן זענען געווארן דיספלעיסט, ארום 7 און אהאלב מיליאן מוסלאמענער האבן גענומען דעם וואנדער שטעקן אוועק פון אינדיע און נאך ארום אזויפיל הינדוס האבן פארלאזט די פאקיסטאנער טערעטאריע.
בעצם איז אינטערעסאנט צו וויסן איז אין אינדיע רעדט מען די הינדי שפראך און אין פאקיסטאן רעדט מען אורדו, אינ'אמת'ן אריין זענען די צוויי בעצם כמעט די זעלבע שפראך מיט ממש קליינליכע שנויים אזש סאיז כמעט נישט דא נאך צוויי שפראכן, אזוי צו זאגן, אויף דער וועלט וועלכע ענדלען אזוי שטארק. אינדיע וועלכע פראקטיצירט די הינדו רעליגיע באניצט זיך מיט די אלטמאדישע מאמע שפראך פון הינדו גערופן סאנסקריט און זיי ניצן יענע שריפט אלץ די אפיציעל שריפט פאר הינדי ווידעראום פאקיסטאן וועלכע איז באאיינפלוסט געווארן דורך די איסלאמישע וועלט שרייבט זייער שפראך אורדו אין פערסישע אראבישע אותיות. בקיצור, סאיז אלעס איין שפראך נאר מיט אנדערע אותיות געוואנדן אין די רעליגיעזע בוכער מיט וואס זיי באניצן זיך. אגב, הינדי ווערט געשריבן פון לינקס אויף רעכטס און אורדו ווערט געשריבן פון רעכטס אויף לינקס נוסח מיטל מזרח.
[[קאַטעגאָריע:אינדיע]]
[[קאַטעגאָריע:היסטאריע|אינדיע]]
7qjbndg21ieo8oao4xbtyr4gktz9z39
מוסטער:Portal:Current events/2006 דעצעמבער 28
10
53623
580858
2022-08-14T09:18:27Z
פוילישער
339
פוילישער האט באוועגט בלאט [[מוסטער:Portal:Current events/2006 דעצעמבער 28]] צו [[פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 28]]
wikitext
text/x-wiki
#ווייטערפירן [[פארטאל:אקטועלע געשעענישן/2006 דעצעמבער 28]]
7jp9nuva6fzb5lvhi3bdihu65sbdaff
קאַטעגאָריע:וויקידאטן עטיקעט פעלט אין יידיש: פאך
14
53624
580868
2022-08-14T10:04:30Z
פוילישער
339
געשאַפֿן בלאַט מיט '<!--{{קטגוריית ערכים חסרי תווית בעברית}}--> [[קאַטעגאָריע:וויקידאטן עטיקעט פעלט אין יידיש]] __באהאלטענע_קאטעגאריע__'
wikitext
text/x-wiki
<!--{{קטגוריית ערכים חסרי תווית בעברית}}-->
[[קאַטעגאָריע:וויקידאטן עטיקעט פעלט אין יידיש]]
__באהאלטענע_קאטעגאריע__
sy25mxjk3x6wmywe3ael199yvjw5qyf